Skip to main content

Full text of "Sanctissimi domini nostri Leonis Papae XIII Allocutiones, epistolae, constitutiones, aliaque acta praecipua"

See other formats


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  preserved  for  generations  on  library  shelves  before  it  was  carefully  scanned  by  Google  as  part  of  a  project 
to  make  the  world's  books  discoverable  online. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  expire  and  the  book  to  enter  the  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subject 
to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expired.  Whether  a  book  is  in  the  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 
are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  culture  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discover. 

Marks,  notations  and  other  marginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  file  -  a  reminder  of  this  book's  long  journey  from  the 
publisher  to  a  library  and  finally  to  you. 

Usage  guidelines 

Google  is  proud  to  partner  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  the 
public  and  we  are  merely  their  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  this  resource,  we  have  taken  steps  to 
prevent  abuse  by  commercial  parties,  including  placing  technical  restrictions  on  automated  querying. 

We  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  We  designed  Google  Book  Search  for  use  by  individuals,  and  we  request  that  you  use  these  files  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrainfrom  automated  querying  Do  not  send  automated  queries  of  any  sort  to  Google's  system:  If  you  are  conducting  research  on  machine 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  large  amount  of  text  is  helpful,  please  contact  us.  We  encourage  the 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attribution  The  Google  "watermark"  you  see  on  each  file  is  essential  for  informing  people  about  this  project  and  helping  them  find 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatever  your  use,  remember  that  you  are  responsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
because  we  believe  a  book  is  in  the  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countries.  Whether  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  we  can't  offer  guidance  on  whether  any  specific  use  of 
any  specific  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearance  in  Google  Book  Search  means  it  can  be  used  in  any  manner 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liability  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Google's  mission  is  to  organize  the  world's  information  and  to  make  it  universally  accessible  and  useful.  Google  Book  Search  helps  readers 
discover  the  world's  books  while  helping  authors  and  publishers  reach  new  audiences.  You  can  search  through  the  full  text  of  this  book  on  the  web 


at|http  :  //books  .  qooqle  .  com/ 


C^3^  »&9- 


J^arbart  CoUege  librarg 


BOUGHT  WITH  THE 

MINOT    FUND 


FROM   THE   LIBRARY   OF 

THE  MARQUIS  DE  OLIVART 

OF    MADRID 


r- 


I 


Sanctissimi  Domini  Nostr 


.1 


ALLOCUTIONES,  EPISTOLAE, 


CONSTITUTIONES, 


Aliaque  Acta  Praecipua. 


^: 


^ 


VoLUMEN  V.  (1891-1894.) 


^saiti&^Ai?^  ^y.  tf.j3i'^  j^g^  'j^.  '.^.  ..^.  ^.  'A^  ^.j^^ 


^J 


f 


ftc  ^^k"^  t^  *?t  "^  «f  '^  «T  *3r  ^^*^^^  *^  ■'H  -^»  r*' 


I^ppis  j^oc{etati0  ^anctt  ^ugustint, 


DESGLEE,  DE  BROUWER  ET  SOC, 


-  BRUGIS  ET  INSULIS. 


-* — »- 


MDCCCXCVIII. 


-• »- 


ww^^^^w^wwwww^w^^?www 


SANCTISSIMI  DOMINI  NOSTRI 


LEONIS  PAPAE  XIII 


Allocutiones,Epistolae,Con8titutiones, 


^'"^  AlIAQUE  ACTA  PrAECIPUA.  »w:rv^.^ 


^ 
^ 
^ 
^ 
^ 
* 


^o 


s 


Sanctissimi  Domini  Nostri 


Leonis  Papae  XIII 


ALLOCUTIONES,  EPISTOLAE, 


CONSTITUTIONES, 


Aliaque  Acta  Praecipua. 


VoLUMEN  V.  (1891-1894). 


*JS  ««  «f  «»»»( »'Jf  «flj  »1;  t!b»'V<flt»)S'>Jc  «Jt  «f  *«  «f  "W  wep 


W;pis  .@onetati>  ^ancti  j^ugusttni. 


DESCLEE,  DE  BROUWER  ET  SOC, 


BRUGIS  ET  INSULIS.  - 


www^s^s^w^^www^^^^^s^www^ 


.HMtVAHD  C0LU6E  UBBABY 

MAY  24.  1918 

MmOT  FUNO 
mn  THE  OLIVART  COLUCTION 


"7 


oV^ 


PRAEFATIO  EDITORUM, 


Accipe^  amice  Lector,  kaec  nova  actorum  S'"^  D"* 
nostri  Leonis  XIII  volumina,  Optandi  quidem  locus 
9rat  ut  gui  recentiora  edidit,  ab  eo  haec  etiam  prodirent 
digesta.  Non  eddem  nosperitid,  eodem  vero  sensu  amo- 
ris  atque  reverentiae  erga  Christi  vicarium  in  terris, 
Fidei  doctorem  infallidilem,  supremum  animarum 
pastorem,  colligenda  curavimus  praeclara  haec  docu- 
menta.  Non  alium  quippe  laboris  nostrijinem  intendi- 
mus  autfructum  speramus,  quam  ut  facilior  pateat 
Fidelibtis pascuorum  salutis  aditus,  ovesque  vocem  Pa- 
storis  quo  saepius  audierint,  eo  magis  ament  et  diligen- 
tius  sequantur. 

In  huntilis  obsequii  testimonium  haec  volumina 
summo  Pastori  libenter  dicant  Editores. 

Exabbatia  Maredsolensi,  dieoctava  SS,  App.Petri 
et  Pauli,  iSgj. 


Acta  Leonis  XIII. 


^ 


:iafe.:iaife.:^.:iafe.:^.Haj{^.^ 


Sancttssimi  X>omm  JJogtri 


IteoniiB!  Btotna  probiientia  Bapae  Xlll 


Hltocutione0,  Gptstolae,  Gonstituttones* 


ALLOCUTIO 

AD   GALLIAE  OPIFICES. 

|RANDE  est  Notre  joie  a  la  vue  de  ce  troisieme 
pelerinage  des  ouvriers  catholiques  francais 
au  tombeau  des  Saints  Ap6tres.  Le  souvenir 
de  vos  pelerinages  prec^dents,  tr^s  chers  fils, 
et  de  votre  pi^t^  est  encore  tout  vivant  dans 
Notre  memoire,  et  vous  voila  de  nouveau,  plus  compactes 
que  jamais,  group^s  autour  de  Nous.  —  Vous  revenez,  au 
nom  de  vos  nombreux  compagnons  de  travail,  guid^s  et 
pr6sent&,  comme  les  premieres  fois,  par  ce  digne  et  zeH 
Cardinal  si  devou^  k  vos  int^rets,  et  assistes  de  ces  pr^tres 
et  de  ces  pieux  laYques  que  vous  savez  6tre  vos  meilleurs 
amis,  toujours  attentifs  k  vos  besoins,  toujours  prfits  a  vous 
rendre  service.  —  Cet  empressement  de  la  France  chr6tienne 
a  envoyer,  a  des  intervalles  aussi  rapproch^s,  des  Mgions 
de  pelerins  dans  la  ville  ^ternelle,  pour  y  prier  dans  ses 
sanctaaires  et  pour  y  recevoir  la  ben^diction  du  Vicaire  de 
J£sus-Christ,  remplit  Notre  4me  de  consolation  et  d'esp^- 
rance.  Quoi  de  plus  consolant,  en  effet,  que  de  voir  les 
fideles  enfants  de  la  fille  aln^e  de  T^glise,  ces  patrons  et 
ces  ouvriers,  chercher  ainsi,  dans  un  religieux  elan  de  foi  et 
d'amour,  a  resserrer  de  plus  en  plus  les  liens  qui  les  unissent, 
depuis  tant  de  sifecles,  a  leur  mire  commbne  la  Sainte 
Eglise  Romaine!  Et,  d'autrepart,  quoi  de  plus  f^cond  et  de 
plus  riche  en  heureux  rdsultats  pour  Tavenir  !  Cest  la,  sans 
nul  doute,  un  fruit  de  cet  esprit  qui  souffle  quand  il  veut, 
sur  les  nations  comme  sur  les  individus,  et  Nous  savons  que 
Diea  ne  laisse  jamais  ses  ceuvres  imparfaites. 


SBPT. 

i8gr. 

GaUiae 
opifices  ter- 
HojamRo' 
mae  ad  se- 
dem  aposto- 
licam  con- 
gregatos^ 


ALLOCUTIO 


graiuni'       Mais,  tr^s  chers  fils,  comme  Nous  Tavons  entendu  tout-4- 

^mentes^i  1'^^^*'®»  ""  sentiment  plus  particulier  vous  amene  aujour- 

mumohiiu  d'hui  k  Nos  pieds.  Vous  teniez  i  Nous  exprimer  de  vive 

^^liccu^dt  voix  votre  fih'ale  gratitude  pour  la  parole  Apostolique,  que 

condiiiofu  Nous  avons  r^cemment  dite  au  monde  en  votre  faveur. 

nuplra  se      Nous  agrdons  de  tout  coeur  vos  remercfments,  et  Nous 

promuiga-  Nous  rejouissons  d'avoir  pu,  par  cet  acte  de  Notre  charge 

fex  laudat,  de  Pasteur  universel  des  dmes,  contribuer  ainsi  efficacement 

au  rel^vement  de  la  classe  ouvri^re.  Vos  remerciments,  au 

reste,  sont  pour  Nous  des  pr^mices,  car  vous  6tes  les  premiers 

repr^sentants  des  hommes  du  travail,  que  Nous  recevons 

depuis  la  publication  de  Notre  encyclique,  et  ces  repr^sen- 

tants,  c'est  la  France  catholique,  la  premi^re  toujours  en 

g^n^rosit^,  qui  Nous  les  envoie.  La  satisfaction  que  Nous 

atque  mt^  en  ^prouvons  est  d'autant  plus  vive,  que  Nous  savons  vos 

his^uteris  sentiments  plus  sinc^res,  et  dict^s  par  une  adh^sion  et  une 

viam  saiu-  ob^issance  plus  entiere  aux  enseignements  de  T^gliseet  de 

strasse   in  son  Chef.  —  Vous  avez  entendu,  chers  fils,  ces  enseigne- 


praesenti^  ments.  En  face  des  pdrils  sociaux  de  plus  en  plus  mena^ants, 

iurbatione;  Nous  avons   elev^  la  voix  pour  montrer,  k  la  lumi^re  de 

r^vangile  et  de  lasaine  raison,  oii  ^tait  le  salut  et  quel  che- 

min  pouvait  seul  y  conduire. 

noninsoHs       Nous  avons  dit  qu'il  fallait  tenir  pour  certain,  que  la 

^viiiinls,  question  ouvriere  et  sociale  ne  trouvera  jamais  sa  solution 

sa  infwc  vraie  et  pratique  dans  les  lois  purement  civiles,  m£me  les 

saiutem  meilleures.  Cette  solution  est,  de  sa  nature,  lirfe  aux  pre- 

dam^esse  c^ptes  de  la  parfaite  justice  qui  r^clame  que  le  salaire  re- 

afirmatui  ponde  ad^quatement  au  travail.  —  EUe  est  encore,  par 

dnorea^-  cons^quent,  du  ressortde  la  conscience,  et  entraine  surtout 

fT  f^at^'  ""^  responsaibilit^  devant  Dieu.  Or  la  I^gislation  humaine 

na^menies  ne  visant  directement  que  les  actes  ext^rieurs  de  rhorame 

^imduan--  ^^"^  ^^^  rapports  sociaux,  ne  saurait  s*^tendre  a  la  direction 

iur,   Deo'  des  consciences.  —  De  plus,  cette  question  r^clame  le  con- 

qvMntur^et  cours  de  la  charite,  qui  va  au  del^  de  la  justice  et  rappelle 

Ecciesiae.     \^  commune  dignit^  de  la  nature  humaine,  relevfe  encore 

par  la  R^demption  du  Fils  de  Dieu.  Or  la  religion  seule, 

avec  ses  dogmes  r^v^I^s  et  ses  pr^ceptes  divins,  poss^de  le 

droit  d'imposer  aux  consciences  la  justice  dans  sa  perfection 


AD   GALLIAE   OPIFICES. 


et  les  lois  de  la  charit^  avec  tous  ses   d^voClinents  :   et        ^9 

jL  SBPT. 

rEglise  est  Torgane  et  rinterprfete  autoris^e  de  ces  precep-      iS^i^ 
tes  et  de  ces  dogmes.  Cest,  d^s  lors,  dans  Taction  de  T^glise 
combinee  avec  les  ressources  et  les  efTorts  des  pouvoirs 
publics  et  de  la  sagesse  humaine,  qu'il  faut  chercher  le 
secret  de  tout  probl^me  social. 

Ces  enseignements  et  d'autres  qui  s'y  rattachent,  Nous 
les  avons  donn^s  dans  Notre  lettre  encyclique  avec  toute 
rextension  qu'ils  comportent,  et  Nous  avons  la  consolation 
de  constater  que  la  semence  de  Notre  parole  n'est  pas 
tombfe  dans  une  terre  ingrate,  et  que,  Dieu  aidant,  elle  por- 
tera  partout  ses  fruits. 

D^ja,  soit  en  leur  particuHer,  soit  dans  des  riunions  et  des     Saiutife- 
congris,  des  hommes  plac6s  i  la  t^te  d'industries  consid^-  ^Jf'^f' J^J." 
rables,  ont  ^tudid  comment  y  mettre  en  pratique  ceux  de  ficum  con- 
Nos  enseignements,  de  Nos  conseils  et  avis  qui  les  conccr-  ^^^nam 
nent  De  leur  c6t^,  les  gouvernements  n'ont  pas  ^t^  insen-  tumpHva- 
sibles  i  Notre  encyclique,  et  Nous  esp^rons  qu'elle  leur  primipes 
sera  une  lumiere,  pour  les  guider  dans  la  question  presente  <^tumiis$e 
qui  les  pr^occupe  i  si  juste  titre.  Fontifex, 

Que  partout  donc  on  agisse,  et  sans  plus  consommer  un  ^^^*^^^^ 
temps  pr^cieux  en   de  st^riles  discussions,  qu'on   realise  quendam 
dans  les  faits  ce  qui  dans  leurs  principes  ne  saurait  plus  6tre  ^ixe  com- 
1'objet  d'une  controverse,  S'il  existe  encore,  quant  a  rappli-  f»^<^<^t, 
cation,  comme  c'est  in^vitable  dans  des   probl^mes  aussi 
complexes,  des  c6t&  obscurs  et  des  points  douteux,  il  con- 
vient  de  laisser  au  temps  et  k  Texp^rience  de  les  ^claircir. 

Quant  k  vous,  tres  chers  fils,  que  ce  p^ erinage  vous  affer-       opifices 
misse  dans  vos  convictions  de  chr^tiens.  Vous  avez  droit  k  ^^Jl^^a- 
la  libert^  qui  vous  est  n^cessaire  pour  remplir  vos  devoirs  craipsidie, 
religieux  et,  par  cons^quent,  au  repos  du  dimanche.  Cette  ^**^^^^  » 
libert^  et  ce  repos  vous  sont  accord^s  par  vos  patrons  chr^- 
tiens :  profitez-en  pour  sanctifier  le  jour  du  Seigneur  et 
pour  attirer  sur  vous  et  vos  familles  les  b^nedictions  du 
ciel. 

Au  travail,  montrez-vous  diligents  et  laborieux,  dociles       strenue 
et  soumis,  respectueux  et  ob^issants,  chr^tiens  et  fidiles  en  ^^^^l^ 
toutes  choses.  ^vitez  le  commerce  des  hommes  pervers,  de  sint  subdi- 


ALLOCUTIO   AD   GALLIAE   OPIFICES. 


/i,  pravo-  ceux  surtout  qui,  sous  le  nom  fallacieux  de  socialistes,  ne 

Tuetwiine  visent  4  rien  moins  qu*a  bouleverser  Tordre  social,  au  grand 

obstifuaHi  d^triment  de  la  classe  ouvrifere.  Unissez-vous,  au  contraire, 

^^\i5tarum  21  ccux  qui  partagent  vos  bons  sentiments.  Formez  avec 

nomme  gy^  et  avec  vos  maitres  chretiens,  sous  le  haut  patronage 

dantrem-  des  Pasteurs  de  vos  diocfcses,  et  aid^s  des   conseils  de  vos 

bonos^vero  P^^^^res  si    d^voues  a  votre  cause,  des  associations  et  des 

secterrtur,  cercles,  q\x  vous  trouverez,  comme  dans  une  seconde  famille, 

saiutisstu-  avec  les  delassements  d'une  joie  honnete,  des  lumi^res  dans 

diosissi-  yQg  difficultcs,  une  aide  et  une  force  dans  vos  luttes,  un  en- 

couragement  et  un  soutien  dans  les  infirmit^s  et  la  vieillesse. 

liheros       Pcres  de  famille,  songez  a  vos  cnfants  ;  efforcez-vous  de 

^^^ttwrihus  '^"*'  PJ^o^^urer  une  education  morale  et   chr^tienne,  et  par 

imiiuetidos    vos  sages   ^concmies,    pr^parez-leur  un   avenir  calme  et 

curent.  , 

assure. 

Tener-       Dc  retour  dans  votre  belle  patrie,  dites,  tres  chers  fils,  a 

rimj4m  y^g  compagnons,  a  vos  amis,  aux  membres  de  vos  familles, 

Chrisii  que  le  coeur  du  Pape  comme  celuide  JfiSUS-ClIRIST,  dont 

^animum  ^  ^^^  ^^  Vicaire,  est  toujours  avec  ceux  qui  souffrent  et  avec 

protnit  les  delaisscs  de  ce  monde.  —  En  attendant,  aux  absents  et  a 

in  humiUs  ccux  qui  Nous  entourent  ici,  mais  ^  vous  surtout,  laboureurs 

acpaupe-  ^t  ouvriers,  maitres  et  patrons,  directeurs  d'oeuvres  et  aumd- 

Benedicit,  niers,  pretres  et  lalques,  organisateurs  et  membres  de  ce 

grand  pelerinage,  Nous  accordons,  comme  gage  de  notre 

particuliere  affection,  et  de  toute  Teffusion  de  Notre  ^me, 

la  benediction  Apostolique. 


S^R^^&lft^Jl^^ift^tf^^lBMR^flftti^^ft^Riftifl&sM 


EPISTOLA  ENCYCLICA 


!»<feiafc«afc«cTOBRi  mense  adventante,  qui  sacer  Virgini  bea- 


Of  tissimae  a  Rosario  dicatusqne  habetur,  gratissima 
I  Nobis  recordatione  succurrit,  quantopere  hoc 
«v<if<tfis  vobis,  Venerabiles  Fratres,  superioribus  annis 
commendaverimus,ut  fidelium  ubique  greges,auctoritate  sol- 
lertiaque  vestra  excitati,  pietatem  intenderent  et  augerent 
suam  erga  magnam  Dei  Matrem,  potentem  christiani  populi 
adiutricem,  ad  eam  toto  ipso  mense  adirent  suppliciter,  eam- 
que  invocarent  sanctissimo  Rosarii  ritu,quem  Ecclesia,in  du- 
biis  praesertim  rebus  difficiilimisque  temporibus,  adhibere  et 
celebrare,  optato  semper  exitu,  consuevit.  —  Eamdem  vo- 
luntatem  Nostram,  hoc  rursus  anno,  curae  est  patefacere, 
easdemque  ad  vos  mittere  atque  etiamduplicare  hortationes; 
id  quod  suadet  urgetque  Ecclesiae  caritas,  cuius  labores, 
potius  quam  levamentum  acceperint,  et  numero  in  dies  et 
acerbitate  ingravescunt.  Mala  omnibus  cognita  deploramus: 
quae  custodit  Ecclesia  et  tradit  dogmata  sacrosancta,  oppu- 
gnata  confixa  ;  integritas  quam  tuetur  christianae  virtutis, 
derisui  habita  ;  in  sacrorum  Antistitum  ordinem,  maxime 
autem  in  romanum  Pontificem,  multis  modis  obtrectatio 
instructa,  invidia  conflata ;  in  ipsumque  Christum  Deum, 
per  impudentissimam  audaciam  et  nefarium  scelus,  impetus 
factus,  quasi  conantium  redemptionis  eius  divinum  opus, 
quod  numquam  vis  uUa  tollat  et  deleat,  toHere  funditus  et 
delere.  —  Ista  quidem  haud  nova  accidunt  militanti  Eccie- 
siae :  quae,  praemonente  Apostolos  lesu,  ut  homines  veri- 
tatem  edoceat  atque  ad  salutem  provehat  sempiternam,  in 
aciem  quotidie  dimicationemque  venire  debet;  quaequereap- 
seper  saeculorum  tractus  animosaad  martyrium  depugnat, 
nulla  re  laetata  et  gloriata  magis,  quam  quod  suum  possit 
cum  Auctoris  sui  sanguine  consecrare  in  quo  sibi  promissae 
victoriae  spes  exploratissima  continetur.  —  Neque  tamen 


22 

SEPT. 

Publicam 
SacrcUissi' 
mi  Rosarii 
recitatio- 
fum^ 

quam    su- 
perioribus 
annisemxe 
Pontifex 
commenda- 
vit^  hoc  an' 
no  com^ 
mendat 
instantiusy 
ingrxme" 
scentibus 
ccUamitati- 
bus  Eccle- 
siae^ 


cut  qut- 
dem  labor 
proveriteUe 
omm  sai" 
cuh  fre- 
quem  fuit 
atquo  glo- 
riosissi' 


8  EPISTOLA   ENCYCLICA   "  OCTOBRI  " 

Assiduo  diffitendum^  quam  gravi  tristitia  optimum  quemque  afficiat 

^^'^Tamine  ^^^^  assidua  dimicandi  contentio.Magnae  oimirum  tristitiae 

muiias  pe-  caussa,  tam  ^^  multos,  quos  pravitates  errorum  et  in  Deum 

Pasior  do-  protervia  longe  abducant  agantque  praecipites;  tam  multos, 

^^*^  qui  ad  quamlibet  religionis  formam   se  aeque  habentes, 

divinam  iam  iam  exuere  fidem  videantur  ;  neque  ita  paucos 

esse  homines  catholicos,  qui  reh'gionem  nomine  tenus  reti- 

neant,  non  re  debitisque  colant  officiis.  Id  praeterea  multo 

praesen-  gravius  angit  et  vexat  animum,  reputare,  tam  luctuosam 

p^nt^  malorum  pemiciem  inde  potissimum  ortam,  quod  in  tem- 

ex  eo  orta  peratione  civitatum  vel  nullo  iam  loco  Ecclesia  censetur,  vel 

quodSocie-  saluberrimae  virtuti  eius  dedit^  opera  repugnatur  ;  qua  in 

tM  nviiis  re  apparet  magna  quidem  et  iusta  vindicis  Dei  animadver- 

nihu  cu'  sio,  qui  recedentes  a  se  nationes  miserrima  mentium  caeci- 

^°*'  tate  sinat  hebescere. 
Muitum      Quapropter  res  ipsa  clamat,  vehementius  clamat  in  dies, 
dumpro  necesse  omnino  catholicos  homines  precibus  ad  Deum  et 
Ecciesiae  obsecrationibus   uti  alacres   perseverantes,  sine  intermis- 

hbertaie  et      ,         .  .      ,  ^  ,  '^  .  '  , 

saiute  gen^  stone  (<)  :  idque  non  apud  se  quisque  tantum,  sed  eo  magis 

ttum.  pubijce  faciant  oportet,  sacris  in  aedibus  congregati,  enixe 

flagitantes,  ut  Ecclesiam  providentissimus  Deus  ab  impor- 

tunis  et  malis  hominibus{^)  iiberet,  pertubatasque  gentes  ad 

sanitatem  et  mentem  luce  et  caritate  Christi  reducat  — 

Discrimen  Res  enimvero  supra  hominum  fidem  mirabilis !  Viam  suam 

vi^tnter  l^i.boris  plenam  saeculum  quidem  insistit,  fretum  opibus,  vi, 

sMcuii  et  armis,  ingenio:  securo  Ecclesia  plenoque  gradu  aetates 

haec  Deo,  decurrit,  confisa  unice  Deo,  ad  quem  diurna  et  noctuma 

s^i^ipTi  P^^^^  oculos  et  manus  attoUit  Ipsa  enim,  quamquam  cetera, 

iniahoran-  quaecumque  ex  Dei  cura  tempus  aflfert  humana  praesidia, 

0  confidii:  ^^yj^^^^^  non  negligit,  non  in  iis  tamen  sed  potius  in  orando, 

comprecando,  obsecrandoque  Deo,  praecipuam   sui  spem 

reponit.  Inde  habet  quo  vitalem  spiritum  alat  et  roboret, 

quia  sibi  assiduitate  precandi  contingit  feliciter,  ut,  ab  hu- 

manarum  rerum  vicissitudine  intacta  et  in  perpetua  divini 

Numinis  coniunctione,  vitam  ipsam  Christi  Domini  hauriat 

ac  tranquille  placideque  traducat ;  fere  ad  Christi  ipsius 

similitudinem,  cui  cruciatuum    diritas,  quos  in  commune 

I.  /  Thes,,  V,  17.  —  2.  //  Ibid,,  lli,  2. 


DE   ROSARIO    MARIALI. 


est  bonum  perpessus,  nihil  admodum  de  proprio  sibi  bea^      ^^2^ 
tissifflo  lumine  et  gaudio  neque  minuit  neque  ademit.  iSgr, 

Quae  quidem  magna  christianae  sapientiae  documenta  PotentisH- 
tenuere  semper  religioseque  coluerunt  quotquot  christianum  ^^i^^_ 
nomen  digna  sunt  virtute  professi:  quorum  ad  Deum  pre-  rcuy  Chri- 
ces  maiores  crebrioresque  esse  solebant,  siqua  Ecclesiae  perstudui' 
sanctae  vel  summo  eius  rectori  calamitas  ab  nequissimorum  ^^»  ^•^^' 

to  pnsistT' 

hominum  fraudlbus  et  violentia  incidisset.  —  Extat  huius  tim  EccU- 
rei  exemplum  insigne  in  fidelibus  exorientis  Ecclesiae,  di-  ^J^^ 
gnum  plane  quod  omnibus  deinceps  futuris  ad  imitandum  Pastoris 
proponeretur.  Petrus,  vicarius  Christi  Domini,  summus  Ec-  ^^ 
desiae  antistes,  in  vincula,  Herodis  scelesti  iussu,  traditus  fnemorat  e 
erat  certaeque  destinatus  morti ;  illinc  ut  evaderet  nihil  in  vincuiis  ab 
quoquam  erat  opis,  nihil  auxilii.  At  illud  vero  auxilii  non  orantibus 
deerat  quod  precatio  sancta  a  Deo  conciliat:  scilicet  Eccle-  ^l^ln, 
sia,  quod  divina  refert  historia,  impensissimas  pro  illo  pre- 
cesfuodebat:  Oratio  autem  fiebat  sine  iniermissione  ab  Ec- 
clesia  ad  Deum  pro  eo  (^)  :  agebatque  omnes  eo  ardentius 
precandi  studium,  quo  acrior  aerumnae  tantae  soUicitudo 
mordebat.  Ut  vero  orantibus  vota  successerint,  comperta 
res  est :  Petrum    mirifice    liberatum   christianus   populus 
memori  semper  laetitia  concelebrat.  —  Insignius  autem  exempium- 
exemplum    divinumque    edidit   Christus,  quo   Ecclesiam  ^^^  ^^t^] 
suam  non  solum  praeceptis,  verum  etiam  de  se  ipse  ad  toris  pro- 
omnem  erudiret  et  formaret  sanctitatem.  Qui  namque  in  cethsema- 
omni  vita  tam  frequentem  et  effusam  precando  operam  »'  ^^^ 
dederat,  ipsemet  sub  horas  extremas,  quum  in  Gethsemani 
horto,  perfuso  immensa  amaritie   animo,  oblangueret   ad 
mortem,  tum  vero  Patrem,  non  orabal  modo,  sed  prolixius 
orabat  (>).  Neque  sibi  profecto  id  fecit,  nihil  timenti  nihil 
egenti,  Deo ;  sed  fecit  nobis,  fecit  Ecclesiae  suae  ;  cuius 
futuras  preces  et  lacrimas  iam  tum  libens  volensque  in  se 
recipiens  fecundas  gratiae  efficiebat. 

Ubi  vero  per  mysterium  Crucis  generis  nostri  salus  AdB.Ma- 
peracta,  atque  eiusdem  administra  salutis,  Ecclesia,  trium-  ^J^n^per 
phante  Christo,  condita  in  terris  ritequc  constituta  est,  no-  P^^^^^  ^f' 

,  ,  -j      ^-    T-i   •    (^urrendum 

vus  ex  eo  tempore  m  populum  novum  ordo  providentis  Dei  suadet,  si- 


1.  Act,,  xu,  5.  —  2.  Lnc,  XXII,  43. 


lO  EPISTOLA    ENCYCLICA    "  OCTOBRI  " 

quidem  incepit  valuitqoe.  —  Divina  consilia  addecet  naagna  cum 

nes^gr^l^  religionc  intueri.  Filius  Dei  aeternus.  quum,  ad  hominis 

nobis  per  redemptionem  et  decus,  hominis  naturam  vellet  suscipere, 

illant   con-  .  ,  ,  ,  , 

ce(fi/,  eaque  re  mysticum  quoddam  cum  universo  humano  gcnere 
initurus  esset  connubium,  non  id  ante  perfecit  quam  liber- 
rima  consensio  accessisset  designatae  Matris,  quae  ipsius 
generis  humani  personam  quodammodo  agebat,  ad  eam 
illustrem  verissimamque  Aquinatis  sententtam  iPerannun- 
tiationetn  expeciabatur  consensus  Virginis,  loco  totius  kuma- 
nae  naturae  (»).  Ex  quo  non  minus  vere  proprieque  aflRr- 
mare  licet,  nihi!  prorsus  de  permagno  illo  omnis  gratiae 
thesauro,  quem  attulit  Dominus,  siquidem  gratia  et  veritas 
per  lesum  Christuni  facta  est  (^\  rvAi\\  nobis,  nisi  per  Ma- 
riam,  Deo  sic  volente,  impertiri :  ut,  quo  modo  ad  summum 
Patrem,  nisi  per  Filium,  nemo  potest  accedere,  ita  fere,  nisi 
per  Matrem,  accedere  nemo  possit  ad  Christum.  —  Quan- 

infimiitati  tum  in  hoc  Dei  consilio  et  sapientiae  et  misericordiae  elu- 
nostrae,  c^t !  quanta  ad  imbeciUitatem  fragilitatemque  hominis  con- 

dum  apud  yenientia !  Cuius  namque  bonitatem  credimus  laudamusque 

justumju-  ^  ^  ^ 

dicem  ad-  infinitam,  eiusdem  infinitam  credimus  et  veremur  iustitiam: 
nohifpro'  ^^  quem  amantissimum  Servatorem,  sanguinis  animaeque 
vidit  non  prodigum,  redamamus,  eumdem  non  exorabilem   iudicem 

minortpol-  ^.  •  r  .        .  .  •- 

lentemgra-  pertimescimus :  quare  factorum  conscientia  trepidis  opus 

^^^^P^  omnino  deprecatore  ac  patrono,qui  etmagna  ad  Deumpol- 

quam  in  leat  gratia,  et  benignitate  sit  animi  tanta,  nullius  ut  recuset 

^*matmtn  clesperatissimi  patrocinium,  afflictosque  iacentesque  in  spem 

misericor-  erigat  clementiae  divinae.  Ipsa  praeclarissime  Maria:  potens 

ea  quidem,  Dei   parens  omnipotentis,  sed,  quod  sapit  dul- 

cius,   facilis,   perbenigna,    indulgentissima.   Talem    nobis 

praestitit  Deus,  cui,  hoc  ipso  quod  Unigenae  sui  matrem 

elegit,  maternos  plane  indidit   sensus,  aliud  nihil  spirantes 

nisi  amorem  et  veniam  ;  talem   facto  suo  lesus  Christus 

ostendit,  quum  Mariae  subesse  et  obtemperare  ut  matri 

iilius  sponte  voluit :  talem  de  cruce  praedicavit,  quum  uni- 

versitatem  humani  generis,  in  loanne  discipulo,  curandam 

ei  fovendamque  commisit ;  talem  denique  se  dedit  ipsa, 

quae  eam  immensi  laboris  hereditatem,  a  moriente  Filio 

I.  III,  q.  XXX,  a.  1.  —  2.  Joan.,  l,  17. 


DE    ROSARIO   MARIALI.  II 

relictam,  magno  complexa  animo,  materna  in  omnes officia      ^2^ 
confestim  coepit  impendere,  —  Tam   carae  misericordiae      i8gi, 
consilium  in  Maria  divinitus  institutum  et  Christi  testa-  ipsam  Dei 
mento  ratum,  inde  ab  initio  sancti  Apostoli  priscique  fide-  ^^""^^^' 
les  summa  cum  laetitia  senserunt ;  senserunt  item  et  do-  frefn  Apo- 
cuerunt  venerabiles  Ecclesiae  Patres,  omnesque   in   omni  ^ide^pZres 
aetate  christianae  gentes  unanimae  consensere :  idque  ip-  indeque 
sucn,  vel  memoria  omni  Utterisque  silentibus,  vox  quaedam  Fideies  fi- 
e  cuiusque  christiani  nominis  pectore  erumpens,  loquitur  ^»^»«#^<^'« 
disertissima.  Non  aliunde  est  sane  quam  ex  divina  fide,  ciai; 
quod  Dos  praepotenti  quodam  impulsu  agimur  blandissi-        intima 
meque  rapimur  ad  Mariam  ;  quod  nihil  est  antiquius  vel  «'''">«'?» 
optatiuSy  quam  ut  nos  in  eius  tutelam  fidemque  recipiamus,  mtu,  fidei- 
cui  consilia  et  opera,  integritatem  et  poenitentiam,  angores  ^^npuUucui 
et  gaudia,  preces  et  vota,  nostra  omnia  plene  ctedamus  ;  Mariam 
quod  omnes  iucunda  spes  et  fiducia  tenet,  fore  ut,  quae  ''^-^*'^*"'' 
Deo  minus  grata  a  nobis  exhiberentur  indignis,  ea,  Matri 
sanctissimae  commendata,  sint  grata  quam  maxime  et  ac- 
cepta.  Quarum   veritate  et  suavitate  rerum  quantam  ani- 
mus  capit  consolationem,  tanta  eos  aegritudine  dolet  qui, 
divina  fide  carentes,  Mariam   neque  salutant  neque  habent      ilios  re- 
matrem  :  eorumque  amplius  dolet  miseriam  qui,  fidei  san-  ^p^ntifex 
ctae  quum  sint  participes,  bonos  tamen  nimii   in  Mariam  ^««  saiuta- 
profusique  cultus  audent  arguere :  qua  re  pietatem,  quae  /«,•  aiiquid 
liberorum  est,  magnopere  laedunt.  detrahunt. 

Per  hanc  igitur,  qua  Ecclesia  asperrime  conflictatur, 
malorum  procellam,  omnes  filii  eius  pii  facile  vident  quam 
sancto  officio  adstringantur  supplicandi  vehementius  Deo,  et 
qua  praecipue  ratione  niti  debeant,  ut  eaedem  supplica- 
tiones  maximam  efficacitatem  sint  habiturae.  Religiosissi- 
morum  patrum  et  maiorum  persecuti  exempla,  ad  Ma- 
riam  sanctam  Dominam  nostram  perfugiamus  ;  Mariam 
Matrem  Cbristi  et  nostram  appellemus  concordesque  ob- 
testemur  :  Monstra  te  esse  fnatrem^  sumat  per  te  preces, 
quipro  nobis  natus^  tulit  esse  tuus  {}),  —  lamvero,  de  variis  Rosarii 
divinae  Matris  colendae  formulis  et  rationibus,  quum  eae  ^^^^toi- 
sint  praeoptandae,  quas   et   per  se  ipsas  potiores  et  illi  nt.Hsprae' 

1.  Ex  sacr,  liturg. 


12  EPISTOLA   ENCYCLICA    "  OCTOBRI 

sertim  uti-  gratiores  esse  noverimus,  Rosarium  idcirco  nominatim  indi- 

gui  myste-  ^^^^  placet  impenseque  inculcare.  Huic  precandi  ritui  no- 

Ha  dum  men  coronae  communi  sermone  adhaesit,  ac  etiam  caussa 

OTtttUy  m€' 

dUantur.  quod  magna  lESU  et  Matris  mysteria,  gaudia,  dolores,  trium- 

phos,  felicibus  reddat  sertis  connexa.  Quae  fideles  my- 

steria  augusta  si  pia  commentatione  ex  ordine  recolant  et 

contemplentur,  mirum  quantum  adiumenti  trahere  sibi  pos- 

sunt  tum  ad  fidem  alendam  et  ab  ignorantia  aut  errorum 

peste  tutandam,  tum  etiam  ad  virtutem  animi  relevandam 

et  sustinendam.  Hoc  etenim  modo  orantis  cogitatio  et  me- 

moria,  fidei  lumine  praelucente,  ad  ea  mysteria  iucundissimo 

studio  feruntur,  in  eisque  et  defixae  et  discurrentes,  satis 

admirari  non  queunt  restitutae  humanae  salutis  inenarra- 

bile  opus,  tam  largo  pretio  rerumque  tantarum  serie  con- 

fectum  :  tum  vero  animus  super  his  caritatis  divinae  argu- 

mentis  amore  et  gratia  exardescit,  spem  confirmat  et  auget, 

cupidus  arrectusque  ad  caelestia   praemia,  iis  a  Christo 

parata  qui  se  ad  ipsum  imitatione  exempli  et  communione 

dolorum  adiunxerint  Haec  inter  funditur  verbis  precatio,ab 

ipso  Domino,  a  Gabriele  Archangelo,  ab  Ecclesia  tradita  : 

quae,  plena  laudum  et  ^alutarium  votorum,  certo  varioque 

ordine  iterata  continuata,  novos  usque  habet   dulcesque 

fructus  pietatis. 

Rosarii       Magnam  autem  huiusmodi  precationi  caelestis  ipsa  Re- 

^ponit^;  S^""^  adiecisse  virtutem  ideo  credenda  est,  quod  suo  numine 

Albtgenses   et  instinctu  ab  inclito  patre  Dominico  invecta  sit  et  propa- 

alia  innu'  g^ta,  per  aetatem  catholico  nomini  adversissimam,  eam- 

vieramaia  demque  huic  nostrae  parum   dissimilem,  quasi   bellicum 

favoresiffi'  instrumentum  ad  hostes  fidei  debellandos  praevalidum.  — 

illa^preca-  Secta  enim  Albigensium  haereticorum,  qua  clandestina  qua 

tiane  me'  manifesta,  in  regiones  invaserat  multas ;  teterrima  Mani- 

chaeorum  progenies,   quorum  immanes  excitabat  errores, 

simulationesque  et  caedes  et  capitale  in  Ecclesiam  odium 

nimis  multum  referebat.  Hominum  praesidiis  contra  per- 

niciosissimam  turbafn  et  insolentem  vixiam  erat  fidendum, 

quum  praesens  a  Deo  venit,  Rosarii  marialis  ope,  subsidium. 

Sic,  favente  Virgine,  gloriosa  haeresum  omnium   victrice, 

vires  impiorum  labefactatae  et  perfractae,  salva  quam  plu- 


D£   ROSARIO   MARIALI.  I3 

rimis  et  incoluniis  fides.  Similia  multa  apud  quasque  gentes        22 
veldepulsapericula  vel  beneficia  impetrata,  satis  pervagata      i8gi\ 
sunt,  quae  vetus  aeque  recensque  historia  luculentissimis 
testimoniis  commemorat  —  Id  quoque  illustre  argumentum       Rosarii 
accedit,  quemadmodum,  statim  ab  instituta  Rosarii  prece,  ^^^^^ 
eius  passim  apud  omnes  civium  ordines  usurpata  sit  et  invaiuit 
frequentata  consuetudo.  Enimvero  divinae  Matri,  quae  tot  ^FidHtessi- 
tantisque  laudibus  una  omnium  praecellentissima  nitet,  ^^  '^  ^f*^' 
religio  christiam  populi  titulis  quidem  insignibus  modisque  b.  m.  Vir- 
multis  habet  honorem  :  hunc  tamen  Rosarii  titulum,  hunc  ^***  ^^^* 
modum  orandi,  in  quo  tamquam  fidei  tessera  et  summa  ^ur, 
debiti  ei  cultus  inesse  videtur,  semper  adamavit  singulariter 
eoque  privatim  et  publice,  in  domo  et  familia,  sodalitatibus 
constitutis,  altaribus  dedicatis,   circumductis   pompis,  usa 
praecipue  est,  rata,  nullo  se  posse  meliore  pacto  ipsius  vel 
sacra  sollemnia  ornare  vel  patrocinium  et  gratias  demereri. 

Neque  illud  silentio  praetermittendum,  quod  singularem    Sifuando. 
quamdam  Dominae  nostrae  providentiam  in  hac  re  illustrat.  ^J^ffJ^  ^^* 
Nempe,  quum,  diuturnitate  temporis,  studium  pietatis  in  laxatum 
quapiam  gente  deferbuisse  visum  est  et  nonnihll  de  hac  ^^Un- 
ipsa   precandi   consuetudine   ^sse    remissum,   quam    mire  ^ruente 
postea,  sive  re  publica  in  formidolosum  discrimen  adducta,  ^iJ^Je^ 
sive  qua  necessifate  premente,   Rosarii  institutum,  prae  -^fjf^^  ^ 
ceteris  religionis  auxiliis,    communibus  votis    revocatum  curremnt, 
atque  in  suum  honoris  locum  restitutum  est  lateque  rursus  ^^^^j 
viguit  salutare.  Eius  rei  exempla  nihil  opus  a  praeterita  «^^^  ^^^ 
aetate petisse, praeclarum hac nostra in promptu habentibus.  ^^a^"^ 
Hac  namque  aetate,  quae,  uti  principio  monuimus,  acerba  ^^*^* 
adeo  Ecclesiae  est,  Nobis  autem,  ad  gubernacula  eius  divino  tHumphi, 
consilio  sedentibus,  acerbissima,  spectare  et  admirari  licet 
quam  erectis  incensisque  studiis,  in  omni  loco  et  gente 
catholici  nominis,  mariale  Rosarium  colatur  et  celebretur  : 
quod  facti  quum'  Deo  verius,  moderanti  agentique  homines, 
quam  ulli  hominum  prudentiae  et  navitati  recte  sit  tribuen- 
dum,  animum  Nostrum  admodum  solatur  et  reficit,  magna- 
que  complet  fiducia  de  renovandis  Ecclesiae  amplificandis- 
que,  auspice  Maria,  triumphis. 

Sunt  autem  qui  haec  ipsa  a  Nobis  commemorata  probe 


14  EPISTOLA   ENCYCLICA    "  OCTOBRI 

Suntgui  \\  quidem  sentiant,  sed  quia  nihil  adhuc  de  speratis  rebus, 

jam^dm-  ^^  P*^^  *"  primis  et  tranquillitate  Ecclesiae,  impetratuixi, 

dunt,  ob  immo  fortasse  tempora  deterius  misceri  vident,  eam  idcirco 

t^Eccie-  dihgentiam  et  afTectionem  precandi  velut  defatigati  et  dif- 

^^Sfud^ant  ^*^  intermittant.  Homines  istiusmodi  videant  ipsi  ante  et 

taUsvirtu-  laborent,  ut,  quas  Deo  adhibeant  preces,  aptis  virtutibus, 

'*  repre^es  ^^  Christi  Domini  praeceptione,  ornentur:  quae  si  tales  fue- 

suasf  ani-  rint,considerent  porro,indignumesse  et  nefas,velle  se  tempus 

cogitent  subveniendi  modumque  constituere  Deo,  nobis  nihil  quid- 

ncn  esse  quam  debenti,  ita  ut  quum  audit  orantes  et  coronat  merita 
nostrum   ^  ,.,,., 

nosse  tem-  nostra,  mhtl  aliud  coronet  quam  munera  sua  ('),  et  quum 

momenta  ^^^^^  sententiae  nostrae  obsecundat,  providenter  agat  cum 

quae  Pattr  fiHis  patcr  bonus,  eorum  miserans  insipientiam,  consulens 

^apote-  utilitati.  —  Quas   vero   preces,  ut  propitiemus  Ecclesiae 

state,  Deum,   cum    suffragiis   coniunctas    Caeh'tum    sanctorum 

Certoque  supplices   deferimus,   eas    ipse    numquam    non  benignis* 

%7^ exau'  sime  admittit  et  explet   Deus,  tum  quae  bona  Ecclesiae 

diriaDeo  attingunt  maxima  et  immortalia  tum  quae  attingunt  mi- 

preces   pro  ^  n  «> 

Ecciesia  nora  et  huius  temporis,  opportuna  tamen  ad  illa.  Quippe 
iouTpr^ci  ^^^^^  precibus  pondus  et  gratiam,  sane  plurimam,  precibus 
busconjun*  addit  meritisque  suis  Christus  Dominus,  qui  dilexit  Ec* 
^Christiqui  clesiaiHy  et  seipsum    tradidit  pro  ea^  ut   illam  sanctifica- 

seipsum  f^i ^f  exhiberet  ipse  sibi^loriosam  Ecclesiam  (*),  idem 

tradidit  .       ^         ^        fl  .  . 

pro  Eccie-  summus  eiusdem  Pontnex,  sanctus,  mnocens,  j^;»/)^r  t/iz;^^ 

^pervivitad  ^^  i^^^^P^ll^^^^^  P^^  nobis^  cuius  deprecationem  supplica- 

interpei-  tionemque  semper  evenire  divina  fide  tenemus.  —  Quod 

prTnohii  cnim  spectat  ad  bona  Ecclesiae  externa  et  huius  vitae,  pa- 

Virtute  '^"^  ^^*»  '^"^  ^P^^  saepius  esse  cum  adversariis  malevolentia 

oratumis  et  potentia  acerrimis ;  ab  eis  nimium  sibi  dolendum  facul- 

tnahrwn  tates  direptas,  libertatem  deminutam  et  oppressam,  laces- 

impetus,  sitam  et  despectam  auctoritatem,  damna  postremo  et  ho- 

mediaaue 

tri&ulatio'  stilia  omne  genus  multa.  Quorum  improbitas  si  quaeritur 

Ecdesia    ^"^"  "^"  ^^  usque  iniuriae,  quo  deliberatum  habent  et  con- 

nituntur,  re  tandem  plena  procedat ;  Ecclesia  contra,  tot 

inter  rerum  casus,  e&dem  illa  sua  amplitudine  et  gloria,  vario 

quamquam  modo,  emineat  semper  atque  adeo  increscat ;. 

I.  S.  August.,  Ep.  cxciv,  al.  105,  ad  Sixtum,  c.  v,  n.  19.  —  a.  Ephes,,  V, 
2527. 


DE    KOSARIO    MARIALI.  15 

utriusque   rei   praecipuam    causam   rectum   est   a   virtute         2^ 
arcessere  comprecantis  Deum   Ecclesiae :  nec  enim  satis       /Sgi. 
assequitur  humana  ratio  quomodo  restrictis  ita  iinibus  im- 
periosa  nequitia  consistat,  Ecclesia  verOi  in  angustum  com- 
pulsa,  nihilominus  tam  magnifice  vincat.  Idem  eo  rectius      ac  finem 
existit  in  eo  bonorum  genere,  quibus  Ecclesia  homines  ad  ^q^^f^^a 
ultimi  boni  adeptionem  proxime  adducit.  Ad  hoc  enim  ^st,  salu- 
munus  quum  nata  sit,  precibus  suis  posse  multum  debet  ut  marum. 
divinae  in  illos  providentiae  misericordiaeque  ordo  exitum 
habeat  et  perfectionem  :  atque  ita  homines  cum  Ecclesia 
ct   per  Ecclesiam    orantes,   ea  demum    impetrant  atque 
obtinent  quae  Deus  omnipottns  ante  saeaila  disposuit  do- 
nare{}\  Ad  alta  providentis  Dei  consilia  mentis  humanae 
acies  in  praesentia  deficit :  sed  ciliquando  erit,  quum  caussas 
consecutionesque  rerum  Deo  ipso  apertas  pro  benignitate 
sua  monstrante,  dilucidum  patebit,  orandi  munus  quantam 
in  hoc  rerum  genere    vim   habuerit»  utilitatemque  impe- 
trandi.  Inde  effectum  patebit,  quod  sese  multi,  in  tanta  de- 
pravati  saeculi  corruptela,  integros  praestiterint  atque  in- 
violatos  ab  omni  inquinamento  camis  et  spiritus,  perficientes 
sanctiftcationem  in  timore  Dei  (*);  quod  alii,  in  eo  dum  essent 
ut  flagitio  indulgerent,  illico  sibi  temperaverint,  ex  ipsoque 
periculo  et  tentamine  bonos  ceperint  auctus  virtutis  ;  quod 
prolapsis  aliis  impulsio  quaedam  permoverit  animos  ut  eri- 
gerent  se  et  in  complexum  Dei  miserentis  occurrerent  — 
Haec  igitur  omnes  apud   se  perpendentes,  fallaciis  antiqui    orandum 
hostis  etiam  atque  etiam  obsecramus  ne  cedant,  neve  ull^  ^s^^^^  P^^' 

^  .  severanler, 

omnxno  caussa  a  studio  cessent  orandi ;  verum  in  eo  perse-  summaqut 
veranter  consistant,  sine  intermissione  consistant.  Prima  sit  ^^'^^^*^^ 

^  '  ac  ea  oona 

illis  cura  de  summo  bono,  aeterna  omnium  salute,  deque  in  primU 
incolumitate  Ecclesiae  exposcenda :  tum  licet  cetera  bona  ^^  ^^^- 
ad  usum  commoditatemque  vitae  petant  a  Deo,  modo  vo-  ^^^^^^  ^^"- 

,  .     .  .     .  .  .  ,  .  marum   et 

luotati  ems  aequissimae  acquiescant,  eidem  pariter,  optata  Ecdesiae 
vel  concesserit  vel  abnuerit,  agentes  gratias,  beneficentis-  J^^^^l^. 
simopatri:  ea  denique  religione  et  pietate  cum  Deo  ver-  ctant.tem^ 
sentur,  qua  decet    maxima    et  oportet,   qua  viri   sancti  ^rohma^o 

Dei    nutu 

petantur, 
X.  S.  Th.  II,  II,  q.  LXXXiii,  a.  2,  ex  S.  Greg.  M.  —  2.  //  Cor.,  vii,  i. 


l6  EPISTOLA   ENCYCUCA    **  OCTOBRI  " 

consueverunt  et  ipse  egit  saoctissimus  Redemptor  et  ma- 

gister  noster,  cum  damore  vqltdo  et  lacrimis  ('). 

Praeclaris       Hic  officium  et  paterna  caritas  postulat,  ut  in  universos 

Jmis^un-  Ecclesiae  filios  non  precum  modo,  sed  etiam  poenitentiae 

ganturpoe-  sanctae  a  largitore  bonorum  Deo  spiritum  imploremus  : 

Hit€HtHU 

arma,  ut-  quod  dum  toto  animo  facimus,  omnes  et  singulos  ad  hanc 

'Ir^nMjU-  *P^^"*  virtutem,  cum  altera  coniunctissimam,  pari  studio 

me  con-  adhortamur.  Scilicet  facit  precatio  ut  animus  sustentetur, 

^^m  ora-  >nstruatur  ad  fortia,  ad  divina  conscendat :  facit  poenitentia 

tiom  ad  ut  nobismetipsis  imperemus,  corpori  maxime,  gravissimo, 

jaHUattoh  ex  veteri  noxa,  rationis  legisque  evangelicae  inimico.  Quae 

^^^tJui    ^^•'^"^^^»  perspicuum  est,  aptissime  inter  se  cohaerent,  inter 

supra  se-  se  adiuvant,  eodemque  una  conspirant,  ut  hominem,  caelo 

^^urrena  "^^*i"'i  ^  rcbus  caducis  abstrahaut  evehantque  propemodum 

omnia  eie-  ad  caelestem  cum  Deo  consuetudinem  :  fit  contra,  ut  cuius 

animus   cupiditatibus  aestuet   illecebrisque   sit   emollitus, 

ieiunus  ille  fastidiat  suavitates  rerum   caelestium,  neque 

alia  sit  precatio  eius  nisi  frigida  vox  et  languida,  indigna 

Sanctorum  sane  quam  Deus  excipiat.  —  Sunt  ante  oculos  exempta 

^^^niten^^a  poenitentiae  hominum  sanctorum,  quorum  preces  et  obse- 

ipsorum  crationcs,  e4  ipsa  caussa,  magnopere  Deo  placuisse  atque 

valuisse,  etiam  ad  prodigia  valuisse  sacris  fastis  docemur.  Mentem 

sacrisfa-  iHi  ^^.  animum  libidinesque  assidue  regebant  domabant: 

sits  doce- 

mur:  doctrinae  Christi  Ecclesiaeque  eius  documentis  ac  praece- 
ptis  summa  solebant  consensione  et  demissione  adhaere- 
scere;  velle  nolle  nihil,nisi  Dei  numine  explorato,  nihil  quid- 
quam  agendo  spectare,  nisi  eius  gloriae  incrementa ;  cupi- 
ditates  acriter  coercere  et  frangere,  corpus  dure  inclemen- 
terque  habere,  iucundis  rebus  neque  iis  noxiis  virtutis 
grati^  abstinere.  Quare  merito  poterant,  quod  Paulus 
Apostolus  de  se,  idem  ipsi  usurpare :  nostra  autem  conver- 
satio  in  caelis  est  (2) :  eamdemque  ob  caussam  tantum  ine- 
rat  in  eorum  obsecrationibus  ad  propitiandum  exorandum- 
quorum  Q^g  Deum  efficacitatis.  —  Non  omnes  omnino  posse  adeo 

exemplo   ^  m. 

mores  no-  nec  debere  apparet :  attamen  ut  consentanea  sibi  afflicta- 
^^Tanwue  ^'oue  vitam  moresque  suos  unusquique  castiget,  rationes 
castigare  id  exigunt  iustitiae  divinae,  cui  satis  de  commissis  facien- 

1.  Hebr.,  v,  7.  —  2.  Pkilip.,  Ill,  20. 


DE   ROSARIO   MARIAU.  17 

dum  restricte  est ;  praestat  autem  voluntariis,  dum  vita  sit,  ^ 

id  fecisse  poenis,  unde  virtutis  praemium  accedat  —  Ad  /^/. 

haec,  quando  in  mystico  Christi  corpore,  quae  est  Eccle-  debemus, 

sia,  omnes  tamquam  membra  coalescimus  et  vigemus,  hoc,  ^  'peccata 

Paulo  auctore,  consequitur,  ut,  quemadmodum  ]aetanti  qua  tum  pro- 

de  re  membro  membra  cetera  collaetantur,  ita  pariter  do-  ji^tiiwe^ 
lenti  condoleant,  hoc  est  christianis  fratribus,  vel  animo  'fh '"'"  ^; 

,  /.  ,  ,  .  .      luna^quod 

aegns  vel  corpore,  fratres  ultro  subveniant,  et,  quantum  m  charitatu 
ipsis  est,  curationem  adhibeant :  Pro  invicem  sollicita  sint  1*1/!!^'" 

*"  '  ^         ^  maeque 

membra.  Et  si  quid  patitur  unum  membrum^  compatiuntur  perfectio^ 
omnia  membra;  sive  gloriatur  unnm  membrum,  congaudent  ^^^' 
omnia  membra,  Vos  autem  estis  corpus  Christi  et  membra  de 
membro  (').In  hoc  autem  caritatis  specimine,ut  quis  Christi 
exemplo  insistens,  qui  vitam  ad  omnium  nostrum  redimenda 
peccata  immenso  amore  profudit,  luenda  sibi  aliorum  ad- 
missa  suscipiat,  in  hoc  demum  illud  continetur  magnum 
vinculum  perfectionis,  quo  fideles  inter  sese  et  cum  caele- 
stibus  civibus  arctissimeque  cum  Deo  iunguntur. — Ad  sum- 
mam,sanctae  poenitentiae  actio  tam  varia  atque  industria  est 
tamque  late  pertinet,  ut  eam  quisque,  pia  modo  et  alacri  vo- 
luntate,  perfrequenti  possit  nec  laboriosa  facultateexercere. 
Restat,  Venerabiles  Fratres,  ut,  quae  vestra  est  singula-    ^^^^T?^ 

.•  .  ..  -rN.-fcir  .  Ponttfex 

ns  et  eximia  quum  m  sanctissimam  Dei  Matrem  pietas  FideUs 

tum  in  christianum  gregem  caritas  et  sollertia,  commoni-  f^^Z^^. 

tionis  hortationisque  Nostrae  exitum,  opera  vestra,  perquam  euntibus, 

optimum,  Nobis  polliceamur;  gestitque  animus  fructus  eos,  ^-^^^se 

quos  pluries  splendide  declarata  catholicorum  in  Mariam  ^oiendam 

,..,..  ,        .     .  ,         .  .  tncitatum 

religio  tulit,  lam  nunc  laetissimos  uberrimosque  praecipere.  iriprae- 
Vobis  igitur  et  vocantibus  et  excitantibus  et  praeeuntibus,  JJ^^^  ^^'^^ 
fideles,  hoc  praesertim  proximo  mense,  ad  aras  sollemnes  fructus  sa- 
augustae Reginae  et.benignissimae  Matris  conveniant,con-  ^^unUatis 
currant,  atque  mystica  ei  serta,  acceptissimo  Rosarii  ritu,  ttberrimos, 

ri.  »  -  -  -fc.T        Rosam  re- 

nhorum  more  contexant  et  praebeant :  mtegns  per  Nos  citatione, 
atque  ratis,  quae  antehac  in  hac  re  a  Nobismetipsis  prae-  ^^^^'^^. 
scripta  edita  et  dona  indulgentiae  sacrae  concessa  («).  —  clesiae, 

1. 1  Cor.,  XII,  25-37.  —2.  Cfr.  Ep.  EncycL  Supremi  Apostolatus,  die  i  Sepi. 
an.  MDCCCLXXxni:  Ep.  Encyd.  Superiore  anno,  die  xxx  Aug.  an.  mdccclxxxiv  : 
Dccret  &  R.  C.  Inter  piurimos,  die  xx  Aug.  an.  mdccclxxxv  :  Ep.  Encyd. 
Quamquampluries,  die  XV  Aug.  an.  Mdccclxxxix. 

Acu  Leoois  XIII.  a 


l8  EPISTOLA   ENCVCUCA    "  OCTOBRI  "• 

Quain  praeclarum  et  quanti  erit,  in  urbibus,  in  pagis,  tn  villis, 
terra  marique,  quacumqne  patet  catbolicus  orbis,  multa 
pionim  centena  millia,  sociatis  laudibus  foederatisque  pre- 
cibus,  una  mente  et  voce  singulis  horis  Mariam  consalutare, 
Mariam  implorare,  per  Mariam  sperare  omnia !  Ab  ipsa 
omnes  fidentes  contendant  ut,  exorato  Filio,  aberrantes 
nationes  ad  christiana  redeant  instituta  et  praecepta,  in 
quibus  salutis  publicae  firmamentum  consistit,  unde  et 
expetitae  pacis  et  verae  beatitatis  copia  efflorescit.  Ab  ipsa 
eo  impensius  contendant,  quod  bonis  omnibus  exoptatissi- 
mum  esse  debet,  ut  Ecclesia  mater  libertate  potiatur  tran- 
quilleque  fruatur  sua ;  quam  non  alio  illa  refert  nisi  ad 
summas  hominum  procurandas  rationes,  a  qua  singuli  et 
civitates  nulla  usquam  damna,  plurima  omni  tempore  et 
maxima  beneficia  sensenint 

lam  vobis,  Venerabiles  Fratres,  adprecante  sacratissimi 
Rosarii  Regina,  lai^atur  Deus  munera  bonorum  caelestinm, 
unde  ad  partes  pastoralis  officii  sancte  obeundas  auxilia  et 
vires  suppetant  in  dies  ampliora :  cuius  rei  esto  auspicium 
et  pignus  Apostolica  benedictio,  quam  vobis  ipsis  et  clero 
et  populis  cuiusque  vestrum  curae  concreditis  peramanter 
impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xxil  Septembris 
MDCCCXCI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quarto. 

LEO  PP.  XIIL 


■J@f 


\^Kfi^Kfk^<^^^'ek^!Cfi.ifi.</<iB^<i^<i^^^'^^^^'^^^'^'^ 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  S.  BIRGITTA  PRAECIPUA  SUE- 


CIAE   PATRONA  CONSTITUITUR. 


INGULARI  misericordiae  sensu  solet  Ecclesia  eas 

SF  gentes  prosequi,  quas  in  gremio  complexuque  suo 
E  aliquando  eductas  et  christianae  veritatis  iuce 
ihT^gpigp^  circumfusas,  luctuosis  rerum  vicibus  violentera  se 
divulsas  videt  et  in  erroris  tenebras  coniectas.  Nihil  enim 
est  tam  grave,  quam  divinis  muneribus  despoliari  eos,  qui 
illis  fuenint  oiim  instructi,  nihil  tam  miserum  quam  ad 
salutem  genitos  in  interitum  labi.  Ineunte  saeculo  decimo 
sexto,  sicut  alias  nationes  non  paucas,  ita  illustre  Sueciac 
regnum  huiusmodi  calamitas  graviter  perculit,  quum  flucti- 
bus  eius  tempestatis,  quae  per  id  tempus  in  Ecclesiam 
desaeviebat,  avitae  patrimonium  fidei  penitus  amitteret.  In 
quo  illud  quidem  fuit  maxime  dolendum,  quod  cathoHcae 
fidei  iacturam  faceret  nobilissima  gens,  fecunda  quondam 
sanctorum  mater  atque  altrix,  quae  omni  christiana  iaude 
lugiter  floruerat.  Verum  tamquam  e  naufragio  reliquiae 
supersunt  adhuc  ex  Sueciae  natione,  qui  catholici  nominis 
desertoribus  immixti  integram  inviolatamque  maiorum 
suorum  fidem  servant  et  tuentur.  Parvus  quidem  ille  grex 
et  in  longinquis  submotus  pascuis  et  ideo  fortasse  dignior, 
qucm  Nos  tamquam  dilectam  ovilis  Nostri  partem  vigilanter 
custodiamus,  in  eumque  quidquid  eius  saluti  ac  bono  utile 
essG  arbitramur  solerter  conferamus.  Quapropter  quum 
Venerabilis  Frater  Albertus  Bitter  Noster  in  Suecia  Vi- 
carius  Apostolicus  supplices  ad  Nos  litteras  dederit,  quibus 
petitur  ut  Sanctam  Birgittam  viduam  ex  augusta  Sueciae 
domo,  praecipuam  ipsius  vicariatus  ac  totius  Sueciae  regni 
Patronam  suprema  auctoritate  Nostra  constituamus,  Nos 
quum  id  apprime  rei  catholicae  illius  regionis  interesse  iudi- 
cemus,  admotis  hisce  precibus  benigne  obsecundamus. 
Atque  hoc  eo  libentius  faciraus  quod  non  parva  est  spes, 
quam  repositam   habemus  in  ope  atque  intercessione  cum 


I 

OCT. 

iSgi. 

Dolet  Pon- 
tifex  Sue- 
ci<u  gen- 
tem,  qwnt- 
dam  catho- 
lica  Fide 
insigfiemj 
in  errorem 
prolapsam 
esse. 


Pusillo  in 
hac  regione 
et    ccLTtssi- 
mo   gregi 
Fidelium 
consuUns 
Pastor^   ac 
precibus 

Vicarii 
apostolici 
obsecun- 
dansy 


20  LITTERAE   APOSTOUCAE    "  SINGULARI    • 

otnnium  Sueciae  sanctorum,  tum  praesertim  Sanctae  Bir- 

gittae  quae  sicut  praestantissimis  virtutibus,  ita  praeclaris* 

simis  Dei  muneribus  luculenter   effulsit.   Quibus  e  rebus, 

quod  bonum  faustumque  sit  ecclesiae  Sueciae,  et  christianis 

.  omnibus  illius    regionis   benevertat,   suprema   auctoritate 

Sanctam  Nostra  per  has  h'tteras  Sanctam  Birgittam  viduam  vicaria- 

^^Sue^Z  t"s  ApostoHci  ac  totius  regni  Sueciae  praecipuam  apud 

prata-  Deum  patronam  constituimus,  renunciamus.  Atque  ideo 

tronam  volumus  ut  ibi  Sauctac  Birgittae  omnia  privilegia  et  omnes 

comtuutt,  honorificentiae,  quae  praecipuis  locorum  Patronis  de  iure 

praesen-  compctunt,  in   posterum  adiudicentur,  deferantur.   Decer- 

/i/fgrantm  neutes  has  praesentes  Htteras  firmas,  vah'das  et  efficaces 

vim  atque  sempcr  existere  et  fore,  suosque  plenarios  et  integros  cffectus 

firmitatem  .  .     ^     i  ..  .««.  «  . 

vindicat,  sortiri  et  obtmere,ac  ilhs,  ad  quos  spectat  et  pro  tempore 
quomodoHbet  spectabit,  in  omnibus  et  per  omnia  plenissime 
suffragari.  Non  obstantibus  constitutionibus  et  ordinationi- 
bus  Apostolicis,  ceterisque  contrariis  quibuscumque.  Volu- 
mus  autem  ut  praesentium  iitterarum  transumptis,  seu 
exempHs  etiam  impressis  manu  aHcuius  notarii  pubHci 
subscriptis  et  sigiHo  personae  in  ecclesiastica  dignitate  con- 
stitutae  munitis  eadem  prorsus  fides  adhibeatur,  quae  adhi- 
beretur  ipsis  praesentibus  si  forent  exhibitae  vel  ostensae. 
Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
I  Octobris  MDCCCXCI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
quarto. 

M.  Card.  LEDOCHOWSKI. 


i 


llJ^^Jtiftljft^R^R*ftlflRtffc^^R^Ri^ 


EPISTOLA 


Card.  Lang^nieux 


DE    PEREGRINATIONIBUS  OPIFICUM 


GALLIAE  AD  URBEM. 


w 


«K»*idCL-yyM  iis  quibus  premitnur  rerum  angustiis  nuUo  blan 


I 


r^TO^ 


dius  afBcimur  lenimento  doloris,  quam  quod  offi* 
cia  praebent  filiorum  amantium  qui,  ioco  licet  dis- 
siti,  certatim  ad  Nos  conveniunt  suam  testaturi 
Nobis  observantiam  et  fidem.Miram  proinde  voluptatem  ce- 
pimus  ex  iis  peregrinationibus,  quas  sex  abhinc  annos  ductu 
et  auspicio  sacrorum  Antistitum  inire  coeperunt  ad  Urbem 
Gallici  opifices,  haud  leviora  hausturi  ex  verbis  Nostris  inci- 
tamenta  pietatis,  quam  ipsi  Nobis  essent  allaturi  solatia 
praesentia  et  alloquio  suavissimo.  —  Plane  inter  haec  pere- 
gnnantium  agmina  illud  perinsigne  ac  frequentissimum 
extitit,  quod  hoc  ipso  anno,  te  suasore  potissimo,  praecur- 
sore  et  duce,  Romam  confluxit,  ex  quo  diuturniores  cepis- 
setnus  et  uberiores  iucunditatis  fructus,  nisi  eos  tristis  casus 
intercepisset  et  impiorum  vecors  improbitas.  Utut  vero 
acerba  Nobis  accidat  huiusce  rei  recordatio,  facere  tamen 
non  possumus,  quin  plurimas  agamus  tibi  laudes  et  gratias 
pro  ea  quam  contulisti  cura  sapienti  et  opera  impigra,  ut 
pium  ac  nobiie  inceptum  prosperos  successus  haberet. 
lunctam  porro  laudibus  tuis  commendationem  esse  volumus 
aliorum  Praesulum  Gallicae  ecclesiae,  virorumque  praestan- 
tium  quorum  ope  et  sedulitate  est  effectum,  ut  huiusmodi 
peregrinationes  tam  laeta  haberent  exordia  et  incrementa, 
tam  recte  atque  ordine  suas  peragerent  vices.  Hisce  omnibus 
patefieri  optamus  ministerfo  tuo  sensus  paternae  caritatis 
gratique  animi  Nostri.  —  Denique  quum  haec,  quae  nuper 
enituerunt  operariorum  studia,  docileseosostenderit  pasto- 
rum  vocibus,  non  dubitamus  quin  ipse,  Dilecte  ?ili  Noster, 
aliique  in  episcopatu  fratres  qui  in  Gailiis  sunt  alacri  volen- 
tique  animo  pergatis  incumbere  ad  excolendam  iuvandam- 


OCT. 
iSgi. 

PermagHo 
Pontijuis 
solatto  in- 
stitutae 
suntsexah- 
hincannos^ 
Gallorum 
opificum 
peregrina- 
tiones  in 
Urhem. 

Hoc  atino 
/requeniis' 
simum 
agmen  au- 
dacia  im- 
piorum  /a- 
cessitum 
fuisse  Pon- 
tifex  doleL 
GrcUias 

ret  loM^ 
emi' 
nentissimc 
praesuii  et 
iisomnilnu 
qui  has  p€- 
regrinaJtUh 
nessuscepe- 
runt  pro' 
movendas^ 


illosque 
adhortatur 
ut  enixe 
incumbant 
opificum 
ordini  ex- 
colendo    et 


2  2  EPISTOLA   CARD.    LANG^NIEUX. 

juvando,  que  hanc  civium  classem,  quam  acceptissimam  nostis  Ser- 
J|^^>«.  vatori  divino,  qui  iuvenem  se  voluit  in  eo  numero  censeri. 
biicae  emo-  Ex  hisce  autem  curis  fructus  in  patriam  vestram  manabit 
amplissimus ;  quo  magis  enim  ea  classis  fuerit  religionis 
praesidiis  instructa  et  praeceptis  expolita,  eo  tutius  et  firmius 
prospectum  erit  saluti  et  prosperitati  reipublicae.  Interim 
Deum  adprecati  ut  eflfuso  gratiae  suae  rore  feraces  labores 
vestros  frugum  optimarum  efficiat,  Apostolicam  benedi- 
ctionem  tibi,  Dilecte  Fili  Noster.ceteris  Galliarum  Episcopis, 
clero  et  fidelibus  vigilantiae  vestrae  concreditis  peramanter 
impertimus. 

Datum   Romae  apud   S.    Petrum    die  xxiv    Octobris 
MDCCCXCI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quarto. 

LEO  PP.  XIII. 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  COLLEGIUM    CLERICIS  MARO- 


NITICIS   INSTITUENDIS  IN  URBE  CON- 


STITUITUR. 


faSjftigAPlENTERolim  et  feliciter  mens  provida  decessoris 
Q  g  Nostri  Gregorii  XIII  illustris  Maronitarum  natio- 
O    ^  nis  bono  consuluit,  qui  probe  perspiciens  quan- 


ii^^9i^i&  tum  soiidae  doctrinae  excultaeque  virtutis  laus 
non  ad  privatam  modo  sed  ad  publicam  utilitatem  conferat, 
Maronitarum  CoIIegium  in  hac  alma  urbe  constituit,  in  quo 
iuvenes  clerici  eiusdem  nationis  ad  optima  studia  et  eccle- 
siasticam  disciplinam  rite  excolerentur.  Tantum  Pontifex 
ille  providentissimus  operae  pretium  se  facturum  in  eo 
Collegio  excitando  existimavit,  ut  eius  caussa  hospitalem 
domum  peregrinis  Maronitis  excipiendis,  ad  S.  loannis  de 
Ficoria  in  regionario  vico  ad  lacum  Virginis  antea  in  urbe  a 
se  fundatam,  in  sedem  memorati  Collegii  converterit,  ac  per 
Apostolicas  litteras  anno  MDLXXXIV  datas»  pristinum  hos- 
pitalis  domus  institutnm,  ad  iusti  et  legitimi  CoIIegii  ius 
et  conditionem  evexerit.  Huiusmodi  Collegii  sedes  duo  am- 
plius  saecula  incolumis  mansit,  ac  divina  adspirante  gratia 
ex  eius  disciplina  illustrium  vir6rum  seges  laetissima  prodiit, 
qui,  uti  eorum  temporum  memoria  docet,  et  egregie  de 
Ecclesia  meruerunt,  et  Maroniticum  nomen  sua  eruditione 
ac  laboribus  illustrarunt.  In  hac  praestantium  alumnorum 
copia  iuvat  memorare  Assemanos  ac  losephum  Simonium 
praecipue  celebri  fama  virum,  cui  orientales  litterae  et  Va- 
ticana  Nostra  Bibliotheca  plures  veteris  eruditionis  et  doc- 
trinae  thesauros  debent,  Abrahamum  item  Ecchellensi, 
doctorum  virorum  laudibus  commendatum,  quibus  praecla- 
rissimi  alii  ex  alumnorum  numero  viri  accensendi  sunt  ad 
patriarchalem  vel  episcopalem  dignitatem  evecti,  quorum  et 
doctrinae  praestantia,  etvirtus  in  reducendis  ad  catholicam 
tinitatem  deviis  hominibus  splendide  eflfulsit.  Ob  tantum 


iSgi, 

HospitalU 
donius  a 
Gregario 
XIII  ad 
peregrinos 
Maronitas 
suscipien' 
dos  olitn 
erecta^  ab 
ipso  mox 
conversa 
est  in  se- 
dem  Colle- 
gii  Maro' 
niiarumt 


per  duo 
inde  saecu' 
la  celeber' 
rimi. 


24  LITTERAE   APOSTOLICAE    "  SAPIENTER  ". 

huius  Instituti  fructum  et  gloriam,  non  potuit  non  molesta 

graviter  et  acerba  accidere  Maroniticae  genti  adversa  ea 

quae  contigit  initio  huius  saeculi  eidem  Collegio  fortuna, 

advtrsU  namque  propter  perturbationes  temporum,  cum  plura  eccle- 

^^^  siastica  bona  in  urbe   venirent,  alumnorum  etiam  suorum 

aiiostram^  CoIIeglum  ea  calamitate  perculsum  vidit,  eiusque  aedes  in 

''  aliorum  possessionem  potestatemque  translatas.  In  his  ta- 

men  adversorum  temporum  fluctibus,  curae  fuit  decessoribus 

Nostris,  quae  pauca  superfuerant  de  CoIIegii  bonis,  veluti 

naufragii  reliquias,  colligere  ac  tueri,  eorumque  reditus  insti- 

tuendis  in  Collegio  Urbaniano  aliquot  nationis  Marooiticae 

clericis  attribuere,ut  quorum  bona  erant,  ipsi  eorum  beneficio 

salutariter  fruerentur. 

Muito       Haec  cum  Nobis  omnia  perspecta  et  cognita   essent, 

^rT  Co^e-  aegerrime  semper  tulimus  Maronitas  Libani  incolas  pluribus 

gium    re-  nominibus  illustres,  pristina  apud  hanc  Apostolicam  Sedem 

desiderat  ecclesiasticae  institutionis  domo  carere,  ac  diu  eam  cogita- 

^^M^hm  **o°^°^  aluimus  auctoritate  operaque  Nostra  efficiendi,  ut 

henifnissi'  eorum  Collegium  in  hac  urbe  olim  fundatum  ab  interitu 

lem^^dei  revocaretur.  Id  enim  a  Nobis  expetere  putabamus  paternum 

cathoHcat  studium,  quo  in  omnes  orientis  catholicos  afFecti  sumus,  et 

tenactssi- 

mam  ani-  suo  quodam  iure  Maronitas  promereri  qui  avitae  fidei  cul- 

^^'bus^  tores  firmam  semper  praetulere  in  ea  retinenda  et  conser- 

obsecutus  vanda  constantiam,  et  latius  etiam  proferenda   virtutem. 

chae  ai^ue  ^"^  etiam  accessit  quod  non  iteratis  solum  votis  Patriarcha 

^istitum  aliique  Maronitarum  Antistites,  Collegii  nationis  suae  resti- 

rum.  tutionem  a  Nobis  postulaverint,  sed  subsidia  etiam  huius 

^dustrioM  ^^^  caussa  comparare  atque  conferre  studuerint,  quae  licet 

insubsidiis  paria  necessitati  non  sint,  firma  tamen  spes  adest  fore,  ut 

dUad^wa-  ^^  Maronitarum  et  aliorum  fidelium  liberalitate  sufTragante, 

recupiens,  iusto  Collegii  patrimonio  plene  tandem  consuli  possit.  Nos 

signabit  in  autem  ipsis  gratificari  pro  viribus  cupientes  et  nobilissimum 

Y^^  tr'  ^^^^  ^P®  Nostra  iuvare,  sedem  in  hac  urbe  designabimus 

simam,  Collegii  Maronitici  usibus  opportunam,quam  eidem  Collegio 

jure^%  pleno  iure  in  perpetuum  attribuemus. 

perpetuum  Nunc  itaque  votis  Patriarchae  et  Antistitum  Maroniticae 

^^^^dom,  gentis  libenter  annuentes,  et  quod  propositum  Nobis  diu 

fuit,  optatum  ad  exitum  adducentes,  his  litteris  auctoritate 


LITTERAE   AFOSTOLICAE   "  SAPIENTER  "..  2$ 

Nostra  Apostolica  ad  maiorem  Dei  gloriam,  ad  incremen-      ^^ 
tum  catholicae  apud  orientis  populos  religionis,  ad  decus      ispi. 
utilitatemque  Maroniticae  nationis,  Collegium  in  hac  alma     Suprema 
urbe  clericis  Maroniticis  instituendis  instauramus»  restitui-  ^  J^^^ 
mus  ac  denuo  excitamus,  ad  leges  quae  infra  dicuntur,  idem-  ronitarum 
que  Collegium  eodem  iure  esSe  volumus,  quo  quae  optimo  ^^^'^^^ 
et  legitimo  iure  Pontificia  clericorum   CoUegia  in   urbe  restUuH, 
sunt. 

Cum  porro  maxime  optemus  ut  hoc  Maronitarum  CoIIe- 
giom  ad  veterem  dignitatem  et  decus  assurgat,  confidimus 
studiosae  Nostrae  in  ipsum  voluntati  uberes  alumnorum  in 
virtute  et  doctrina  progressus  vicissim  responsuros. 

CoIIegium  itaque  ipsum  in  ditione  et  potestate  Consilii  ligesdefinit 
Nostri  fidei  propagandae,  orientalis  ritus  negotiis  praepositi,  ^n^rega- 
perpetuo  sit,  ac  iisdem  regiminis   et  disciplinae   legibus  ^^^ 
utatur,  quae  in  Urbaniano  collegio  fidei  propagandae  vigent« 

Cardinalis  qui  sacri  Consilii  fidei  propagandae  generalis 
Praefectus  est,  quique  in  posterum  futurus  sit,  Patroni  seu 
Protectoris  Maronitarum  in  urbe  CoIIegii,  munus  in  perpe- 
taum  gerat. 

Cum  vero  maxime  intersit  ad  rectum  CoUegii  regimen 
eiusque  prosperitatem,  Rectorem  ceterosque  Moderatores 
constitui  qui  magis  idonei  ac  utiles  bono  eiusdem  videantur, 
Cardinali  Patrono  tribuimus,  ut  quaesita  etiam  sententia 
Consilii  Cardinalium  de  quo  supra  diximus,  Rectorem 
aliosque  Collegii  moderatores  designet,  deque  iis  ad  Ponti- 
iicem  Maximum  referat,  ut  qui  designati  fuerint,  eorum 
eligendorum  Pontifex  Maximus  auctor  fiat. 

Sacerdos  Maroniticae  nationis  a  Patrono  deligatur  qui 
sedem  in  CoIIegio  habeat,  quique  sedulam  det  operam 
alumnis  excolendis  et  exercendis  in  iis  quae  ad  sacram 
liturgiam  atque  ad  sacrorum  ritus,  Maronitarum  proprios, 
pertinent. 

Patroni  autem  auctoritas  et  potestas  ea  erit,  cui  omnes 
qui  regendi  et  administrandi  munus  in  CoIIegio  habent, 
nedum  alumni,  obsequi  et  parere  debeant. 

Cum  de  gravioribus  agatur  CoIIegii  negotiis,  de  iis  Pa- 
tronus  ad  Pontificem  Maximum  referat,  ac  in  singulos  annos 


26  LITTERAE   APOSTOLICAE    **  SAPIENTER  ". 

eidem  Pontifici  Maximo  descriptionem  totius  Collegii  status 
iitteris  mandatam  exhibeat. 

Quo  vero  facilius  et  expeditius  Cardinalis  Patronus  suo 

munere  fungi   possit,  adiutorem  ei  adiicimus  AnttstitenEi 

urbanum,  administrum  ab  actis  Nostri  Consilii  n^otiis  ritus 

orientalis  praepositi,  qui  nomine  et  auctoritate  praesidis 

Maronitici  Coliegii,  in  omnibus  quae  ministerio  eius  deman- 

dentur,  Collegii  Patrono  operam  navet. 

praesen-       Omnia  demum  quae  his  litteris  Nostris  statuimus   ac 

litter^m   declaravimus  rata  ac  iirma  uti  sunt,  ita  in  posterum  esse 

vim  ac  fir-  volumus  ac  iubemus,  irritum  ac  inane  futurum  decementes 

vindicai.  si  quid  super  his  a  quoquam  contigerit  attentari;  contrariis 

quibuscumque  non  obstantibus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
XXX  Novembris  mdcccxci,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 

quarto. 

LEO  PP.  XIII. 


1 T-aroBBB ■■■mimmmmjm  '  * 


ALLOCUTIO 


AD  S.  R.  E.  CARDINALES 


^^'SQF^g^ 


!ON  EST  opus  multa  disserere  apud  vos,ut  intelliga- 
tis  domesticum  cum  Ecclesia  certamen,  quamvis 
non  uno  semper  tenore  violentiae  geratur,  verissi- 
me  tamen  in  dies  ingravescere.  Plus  nimio  italica- 
rum  rerum  per  se  loquitur  cursus.  —  Videlicet  premit  atque 
urget  vecordia  pertinax  inimicorum,  quibus  circumventi 
sumus :  qui  arte  coniisi  dispari,  partim  quidem  propalam 
atque  acerbe  grassantur,  alii  per  occultum  et  in  speciem 
lenius.  Unum  genus  est  eorum,  qui  infensum  animum  dissi- 
mulare  adeo  non  curant,  ut  potius  prae  se  ferant :  iique 
vulgo  iactantes,  hostilia  quaelibet  adversus  Pontificem  ro- 
manum,  ut  adversus  liostem,  audenda,  novas  iniuriarum 
caussas  quotidie  exquirunt,  ac  velut  aperto  praelio  dimicant. 
Remotiora  ne  repetamus,  recens  est  earum  memoria  rerum, 
quas  Octobri  proximo  in  oculis  prope  Nostris  patravere. 
Nimirum  cum  tam  luculentas  significationes  tantae  mul- 
titudinis  asperrime  paterentur,  adeoque  perturbare  eas  omni 
conditione  decrevissent,  eflfudere  sine  modestia  sine  modo 
quod  habebant  clausum  in  pectore:  nil  veriti  exagitare,  sine 
iusta  caussa,  atrociter  dictis  factisque  homines  innoxios, 
pietate  non  civilibus  studiis  peregre  advectos  :  itemque  la- 
cessere,  Roma  teste,  Pontificem,  mistis  inter  convicia  minis. 
Nunc  progressi  longius,  ciere  scriptis,concionibus,Itali^tot& 
multitudinem,  connixi  per  suflfragia  popularia  evincere  ut 
agatur  cum  lESU  Christi  Vicario  durius,  nec  plus  ei  relin- 
quatur  iuris,  quam  qTumtum  privato  cuilibet  lege  tribuitur. 
Neque  tamen  is  prave  coeptorum  futurus  finis :  se  quippe 
velle  fatentur  pontificatnm  ipsum  perimere,  huiusque  rei 
caussS.  nequaquam  recusaturos,  si  quando  facultas  inciderit, 
ad  vim  descendere.  —  Id  quidem  palam  non  audent  pars 
altera  inimicorum  :  quin  etiam  exercitas  cum  Ecclesia  ini- 
micitias  verbis  tegunt,  aut  quaesita  excusatione  defendunt. 


DEC 

Dolet  Pon- 
tifex  sacri' 
Ugutn  cum 
EccUsia 
certamen 
in  dies  in' 
gravosceref 
dum   aiii 
ipsam  pro' 
palani  im» 
pugnant^ 
alii  per 
occuitum. 


Admen- 
tem  revocat 
ptregrinis 
in  Urbem 
congressis 
illatas  in» 
juriaSf  se- 
seque  ip- 
sum  convi' 
ciis  ac  mi' 
nis  publice 
fuisse  la- 
cessitum, 
Proponit 
hosies  jam 
aperte  niti 
ut  Christi 
vicarionon 
magis 
quam  pri- 
vato  cuili' 
bet  Uges 
patroci' 
nentur, 
imo  utpon- 
tificatus 
ipse  vel  vi 
atihibita, 
perimatur» 


28  ALLOCUTIO 


Aiurum  Pofro  moderationem  praeferunt,  calliditate  utuntur :  explo- 

^co^m^*  ratum  est  enim,  si  verum  quaeritur,  idem  hos  ipsos  petere, 

tnis  osun-  idemque  velle,  quod  alteros.  Quid  enim  est,  quod  oppugna- 

rentium  tores  christiani  nominis  acerrimos  et  apertos,  etiam  cuna 

mnr^dum  continere  publica  auctoritate  possent,  non  continent  ?  Illud 

occuiie  in  peius,  quod  in  populo  contumaciam  atque  odia  ipsimet 

jif^  un-  exasperant,  quando  notare  Pontificem  perinde  audent  atque 

dunt.  Hi  italicis  rebus  minaciter  imminentem.  Quod  si  abroeari  ccr- 

emm  dum  .  .... 

Hnuniiiios  tas  leges  nolunt,  quarum  species  est  impertire  ahquid  sedi 
dat^^'  Apostolicae  praesidii,  idcirco  nolunt  quia  consiliis  suis  ex- 
saH^  Pon-  pedit  uolle.  Eas  enim  inteHigunt  ad  excusationem  valere 
nuiMwn  fox\s^  ad  tutelam  domi :  praeterea,  quo  minus  rei  catholicae 
producunt  noceatur,  non  admodum  obstare.  Revera  quod  nonnulli  ex 

ut  rebus 

UalUismi'  ipsis  eorum  partibus  fassi  sunt,  complura  vidimus  perniciosa 

^wntem-  Ecclesiae,  iniqua  Pontifici,  nihil  iis  impedientibus  legibus, 

Sedis  apO'  constituta.  —  Vereri  se  quidem  pontificalem  potestatem 

^%^/umi/a/i  testantur :  sed  hanc  ipsam  potestatem  divinitus  Pontifici 

verbounus  traditam  moliuntur  descriptis  a  se  finibus  cohibere,  obstina- 

consulunt ;  tissimi  inter  omnes  in  eo  ut  et  doctrina  et  re  obnoxiam 

'^^diuinae  ^^^^^^^  Ecclesiam  principatui.  Similique  ratione  integram 

auctoritati  cuiquc  ac  tutum  uuntiant,  ad  Pontificem  e  quibusvis  terra- 

^?isUMt.  ^"^  partibus,  obsequii  caussi,  adire  :  re  tamen  ipsa,  in  tam 

Vi  Ugis  insigni  iniuriarum  licentia,  deterreri  extemos  necesse  est 

^^^tr.P^'^  insolentia  plebis.  —  Ita  nobis,  utriusque  generis  adversario- 

FideUbus  *  i    •  n  j-         j-      j- 

ad  sum-  tum  operd,  vel  ipsa  alloquendi  audiendi  commercia  non 

T^^ ad'  P^''"™  praepediuntur:  et  ad  minimam quamque occasionem 

tus.astin'  illustratur  et  erumpit,  quod  initio   diximus,   vexari   Nos 

pUbUp^M'  quotidie  indignius,  atque  in  mediis  difBcultatibus  perpetuo 

cluditur.  luctari.  Quae  quidem  si  tot  ac  tantae  sunt  in  pace  rebusque 

compositis,  nemo  potest  satis  perspicere  quorsum  evasurae, 

si  quid  subitum  ingruat,  praesertim  commotis  suspicionibus 

belli. 

Causam       Unde  vero  factum,  ut  hostilium  vis  animorum  novissimo 

tis^recenti  tempore  inardesceret  ?  Nos  profecto,  quod proximus deces* 

temportha-  sq^  Noster,  quodque  Nosmetipsi  facere  vi3^  dum  inito  ponti-- 

roHs   non  ficatu  ex  couscientia  officii   instituimus,  idem  constanter 

^^Zendam  P^rsecuti  postea  sumus.  Vindicari  postulavimus  in  liberta- 

dicit  quod  tem  debitam,  Nostrumque  ius  in  hanc  urbem  nominatim, 


D. 


>£C. 


AD    S.  R.  *:.    CARDINALES.  29 

proyidenti&  Dei  et  saeculorum  sufrragio  addictam  Fontifici, 

repetere  perreximus;  plane  sentientes,  quod  non   semel  7^i, 

memoravimus,  incolumitatem  iuris  Nostri  cum  salute,  liber-  indgabini' 

tate.  prosperitate  italici  generis  optime  posse  consistere:  ^oPontifi' 

immo  Italorum  cum  Apostolica  sede  consensum  omnino  dicavit  li 

ad  eomm  bonorum  incrementa  domi   forisque  profuturum.  ^^^^^^ 

Quae  scripsimus,  quaeque  usque  ad  hanc  diem,  nihil  tamen  fura  s.  &- 

minitati  cuiquam,  egimus,  omnia  testantur,  nihil  esse  neque  ^eUu^Uir 

in  sententia  Nostra,  neque  in  agendi  ratione  mutatum.  —  ^*^^  »'«/»■ 

Alia  igitur  increscentis  contentionis  est  caussa  quaerenda.  '^sed^in^Lc 

Atqui  rem  videmur  verissime  iis  attigisse  litteris,  quas  ad  ""^^  ^^J\ 

Italorum  gentem  dedimus  anno  superiore  :  in  quibus  pra-  superiore 

varum  arcana  sectarum  ipsissimis  eorum  verbis,  qui  essent  /^  ^^." 

conscii,  aperuimus:  quibus  quidem  verbis  novissime  in  ipso  varum 

legumlatorum  coetu  haud  ambiguae  concinuere  voces.Com-  arcana  ea- 

mune^ectarum  consilium  est  fatigare  pugna  atroci  summum  *y^P*f 

,-.,..  mohmtna 

pontincatum  et  funditus,  si  neri  possit,  christianum  abolere  in.Reiigio- 
nomen,  Modo  properant  destinata  patrare,  certum   rati,  ^^l^^^^' 
omnia  sibi  secunda   atque  obedientia  fore.  Siquidem  non 
modo  nihil  impedimenti,  unde  metuendum  maxime  vide- 
retur,  sed  indulgentiam  atque  incitamenta  coeptorum  plus 
semel  sibi  vident  adesse. 

En  igitur,  Venerabiles  Fratres,  quo  res  loco  sint :  idque 
et  cognosse  decet  et  meminisse,  quia  defensionem  contra 
vim  parantibus  prodest  itinera  hostium  habere  comperta. 
—  Atque  huc  magnopere  velimus  intendant  animum  qui 
regnis  praesunt  et  imperiis:  facile  enim  intelligent,  non  ipsirei 
religionis  tantummodo,  sed  etiam  civitatis  omnino  interesse,  ^'.^'{*  /*** 

®  '  '    ttostsstma, 

vias  impietati  moribusque  pravis,  ne  ultra  procedant,  inter-  Quodepe- 
cludi.  Etenim  ubi  dominatur  impietas,  ibi  collabefieri  ne-  ^^^^i 
cesse  est  praecipuum  civitatis  fundamentum,  quod  religione  pibusque 

,  ,  •  M      ^    ^      admonttts, 

et  honestate  morum  contmetur  :  commmuta  vero  potestate 
Ecclesiae,  quae  vim  habet  alligandi  maximam,  omnis  est 
fluxa  ac  maie  tuta  futura  auctoritas.  —  Reputent  autem, 
quotquot  ubique   sunt,  catholici    quid   agitetur  adversus     catholicos 
christianum  nomen  universe,  quaeque   nominatim  in  Apo-  ^^^^ 
stolicam  sedem  consilia  struantur:  coniunctisque  Nobiscum  enixe  ad- 
animis  contendant  rerum  malarum  audaciae,  oppositu  con- 


30       ALLOCUTIO  AD  S.  R.  E.  CARDINALES. 

stantiae  suae,  resistere,  Deo  freti,  cuius  in  bonitate  poten- 
tiaque  spes  nostra  maxime  nititur. 
Duoncvi  Nunc,  antea  quam  Ecclesiis  viduis  assignemus  Episcopos, 
^creofUur.  placet  nuntiare,  constitutum  Nobis  esse  honore  Collegii 
vestri  duos  viros  afiicere,  quorum  non  ignota  vobis  orna- 
menta  animi :  Aloisium  Ruffo  Scilla,  Archiepiscopum 
Tit.  Petraeum,  Domui  Nostrae  Praepositum ;  qui  tum  in 
Archiepiscopatu  Theatino,  tum  in  legatione  Bavarica,  sese 
Apostolicae  sedi  integritate,  consilio,  sedulitate  officii  pro- 
bavit :  Aloisium  Sepiacci  ex  ordine  sodalium  Augusti- 
nianorum,  Episcopum  Tit  Callinicensem,  sacri  ConsilS 
Episcoporum  atque  ordinum  religiosorum  negotiis  praepo- 
siti  Secretarium,  doctrinae  laude,  variisque  muneribus  in* 
tegre  gestis  commendatum. 

Quid  vobis  videtur  ? 

Itaque  auctoritate  omnipotentis  Dei,  sanctorum  Apo- 
stolorum  Petri  et  Pauli,  et  Nostra,  creamus  et  publicamus 
S.  R.  E.  Cardinales  ex  ordine  Presbyterorum 

Aloisium  Ruffo  Scilla 
Aloisium  Sepiacci 

Cum  dispensationibus,  derogationibus  et  clausulis  neces- 
sariis  et  opportunis.  In  Nomine  Patris  »i<,  et  Filii  »i<,  et  Spi- 
ritus  "^  Sancti.  Amen. 


S{^|^3^'AUGURlO  che  il  Sacro  Collegio  Ci  fa,  al  ritorno 
delle  care  solennita  Natalizie,  non  pu6  non  essere 
sommamente  gradito  al  Nostro  cuore.  —  Che 
,  gVinsegnamenti  che  partono  da  questa  Sede 
Apostolica  siano  accolti  con  riverenza  e  tradotti  fedelmente 
in  azione;  che  alFuomo  nemico  sia  impedito  di  seminare  nel 
campo  cattolico  la  zizania,  i  uno  dei  voti  piii  fervidi  deU 
ranimo  Nostro.  Si  degni  il  divin  Pargolo  di  compierlo  colla 
maggiore  eflFusione  della  sua  carita  che  tanto  mirabilmente 
risplende  nel  giocondo  mistero  della  sua  Nascita ! 

£  questo  in  modo  speciale  desideriamo  che  avvenga  ri- 
guardo  alla  questione  operaia,  che  ella,  Signor  Cardinale, 
ha  fatto  argomento  del  suo  discorso.  Fu  per  obbedire  a  un 
sacro  dovere  dell*  Apostolico  ministero,  e  ad  un  vivo  desi- 
derio  di  giovare  a  tanta  parte  di  umanita  sofferente  che  Noi 
C  inducemmo  a  trattare  Tarduo  tema,  sul  quale  sono  cos) 
divisi  i  pareri  dei  sociologi  e  dei  dotti,  e  tante  difficolta  si 
aduoano  per  la  natura  stessa  del  soggetto,  per  la  molte- 
plice  concorrenza  e  collisione  degrinteressi  e  per  la  malva- 
giti  delle  umane  passioni.  —  CoIIa  scorta  delle  dottrine 
evangeliche  Noi  proponemmo  nella  Nostra  enciclica  la  vera 
solazione  del  problema ;  ma  non  pensammo  che  con  ci6  il 
compfto  Nostro  fosse  finito.  E  poich^  all'  apparir  deir  enci- 
clica  erasi  destato  prima  in  Francia  tra  padroni  ed  operai 
UD  felice  movimento  verso  questa  Sede  Apostolica,  Ci  era- 
vamo  proposti  di  profittarne  per  rendere  piii  facile  e  piti 
v^tag^osa  rapplicazione  dei  Nostri  insegnamenti.A  questo 
scopo  infatti  miravano  le  parole  che  rivolgemmo  ai  gruppi 
deipellegrini  Francesi,primovenuti,eraccogIienza  paterna 
che  ad  essi  facemmo.  Lo  stesso  avremmo  fatto  con  gli  altri 


D£C, 
i8gi, 

Maxime 
cordi  Pon- 
tificiest^  ut 
tnonita  sua 
accipian- 
tur   et    in 
actum    de- 
ducantur; 
item      ut 
concordia 
in  campo 
catholico 
servetttr» 

Hoc  VO' 
tum  suum 
praecipue 
cuLimplen- 
dum  sperat 
circa    ar- 
duam 
qttaestiO' 
ncmdeopi' 
ficum  con- 
diHom^ 

cujus  SOlU' 
tionemjam 
in  Epistola 
encyclica 
indicavit. 


sed  et  in 

animc  ha* 

buit  viam 

dd  exsecu' 

tionem 

praeceftO' 

rumfaci' 

liorem 


32  ALLOCUTIO   **  LAUGURIO     . 

praehere;  che  dovevano  succedere  ai  primi ;  lo  stesso  man  mano 
fin^non  ^oi  pellegrini  delle  altre  nazioni  che  sarebbero  succeduti  ai 
parumcon*  Francesi :  giacchfe,  come  era  a  Nostra  notizia,  lo  stesso  fe- 
per^grina-  lice  movimento  cominciava  a  destarsi  in  var!  paesi  di  Eu- 
tianes  ope-  xq^^  ed  anche  in  America,  in  modo  speciale  nel  Canadi, 
tra  le  classi  operaie,  desiderose  di  recarsi  in  quest'alma  citta 
m/arie  in»  per  ascoltare  la  Nostra  parola.  Ma  d'improvviso  e  neir  in- 

urruptae.  ^^^^^  maniera  che  tutti  sanno  e  che  qui  i  inutile  il  ricor- 

dare,  questo  movimento   fu    arrestato,  e  i   pellegrinaggi 

Nihilhabet  degli  operai  furono  sospesi.  —  Ma  che  cosa  mai,  doman- 

^^^^uod  ^H-  diamo  Noi,  cosa  mai  la  societ4  e  chi  la  regge  ha  da  temere 

^^ck^*t'  ^^''^  moltitudini  che  ossequiose  qui  si  recano  a  rendere 

vicario  ob-  omaggio  al  Vicario  di  Gesti  Cristo?  Temano  piuttosto  di 

J^wi?,  ^il  q**^'l^  ^h^  stanno  lungi  dalla  Chiesa  o  dal  Papa,chenedis- 

hs  timeat  prezzano  grinsegnamenti  e  ne  vilipendono  rautoriti,  Tra 

^siae  adver-  queste  troveranno  i  rivoltosi,  i  perturbatori  deirordinet  gli 

sentur,  audaci  agitatori  delle  plebi,  che  vanno  a  scuotere  le  fonda- 

menta  d'  ogni  civil  convivenza  :  tra  quelle  che  seguono  e 

VoxPonti'  ascoltano  il  Papa,  non  mai.  La  parola  del  Pontefice  e  sem- 

^smcTpa-  pre  parola  di  pace,  di  giustizia  e  di  carita ;  parola  che  ri- 
cem,  justi-  ^orda  indistintamente  ai  padroni  e  agli  operai  i  doveri  onde 

ttam^  cha-  ,  .^,.    ,  ,..,-,  j 

rUatem^  sono  legati  fra  di  loro  e  verso  la  societa  ;  che  mculca  ad 

essi  di  non  combattersi  a  yicenda,  ma  di  vivere  in  armonia, 

etiam  di  aiutarsi  e  amarsi  come  fratelli,e  ne  addita  il  modo;  parola 

%^^expt  ^^  ^^  neppure  allora  tralascia  di  rivendicare  i  propri  diritti 

^«^.  *^?^  e  di  reclamare  per  s6  una  vera  indipendenza,  rende  anche 

ordini  fa-  con  questo  un  segnalato  servigio  alla  causa  dell'  ordine  e 

^^'  della  pace.  Ma  tant'  fe  ;  si  ^  nemici  giurati  del  Pontificato  e 

Sed  ini-  gelosi  della  sua  grandezza ;  e  per  la  brama  di  vederlo  ad 

lissima  ogni  costo  umiliato  e  depresso,  si  osteggiano  le  imprese, 

^cc^/ia  ^^^^^  '^  P^^  nobili  e  le  piii  benefiche,  quando  si  prevede 

ejus  impu'  che  debbano  crescer  gloria  e  prestigio  al  Pontificato  e  di- 

^msiaus  latare  la  sua  influenza  nel  mondo, 

aiiqua  s,       Lq  stesso  avvieue  per  Tabolizione  della  schiavitii.  — 

Sedt  oriiU' 

ravidetur.  Quale  impresa  piti  bella  di  questa  e  piti  degna  deir  epoca 

0^^  nostra,delIe  simpatie  e  del  concorso  di  tutto  il  mondocivile? 

factum  est  Qual  gloria,  pel  secolo  nostro,  piii  grande  che  quella  di  ve- 

cum  ogere-     ,  ...  •t«i  ■  !• 

tur  de  tou  der  tutte  le  nazioni,  cessate  per  si  nobile  scopo  le  gare  pou- 


AD   S.  R.  E.  CARDINALBS.  33 

tiche  onde  sono  divise,  darsi  concordi  la  mano  per  portare  y 

tra  i  popoli  selvaggi  sparsi  suirimmenso  suolo  AfricanOi  i  iSgi, 

benefid  della  vera  civilti?  Noi  credemmochespettassealla  unda  str- 

Chiesa  e  al  Pontificato  di  aver  larga  parte  in  tale  impresa,  vUutt. 

e  per6  Ci  studiammo  di  promuoverla  con  tutti  i  mezzi,  non  Libertaum 

solo  perch^  eminentemente  morale  e  cristiana,  ma  anche  J^-^ 

perchi  senza  Topera  deila  Chiesa  non  potrebbe  sortire  esito  modis  pro- 

favorevole  e  duraturo.  La  forza  materiale  infatti  potri  spez-  ^d^up^ 

zare  agli  schiavi  le  catene,  impedire  la  tratta  e  i  mercati,  ^^fi^* 

vero  obbrobrio  delPumaniti ;  ma  penetrare  nei  loro  animi  .     . 

per  sollevarli  dairabiezione  della  schiavith  e  far  loro  sentire  quitUm 

la  digniti  delFuomo  e  la  liberti  dei  figli  di  Dio,  non  pu6  ^^'^^ 

essere  che  opera  dei  missionari  e  frutto  del  vangelo  di  Cristo.  i^stas  sae- 

Ma  appunto  perch^  rabolizione  della  schiavitti  h  favorita  nbertatem 

efficacemente  dalla  Chiesa,  appunto  perch^  h  per  ridondare  a  ^^J^^  ^'. 

grande  onore  del  Pontificato  romano,  vi  fu  chi  tent6,  non  Ecdesia 

di  osteggiarla  direttamente,  che  sarebbe  troppa  Tonta  e  la  ^^t^  ^^ 

vergogna,  ma  di  ripudiare  Tazione  della  Chiesa,  come  vana  ^^^»  actio^ 

ed  inutile,  e  di  continuar  Topera  all'  infuori  della  sua  bene-  J^  ^x^* 

fica  influenza.  Tanto  pu6  negli  animi  la  passione  politica  e  ^}*^  ^^P^' 

Todio  di  setta !  —  Comunque  per6,  anche  fra  le  contradi-  tuui  sutst. 
zioni  e  gli  ostacoli,  il  Pontificato  romano  proseguiri,  come 

sempre,  ia  sua  provvidenziale  missione  nel  mondo,  missione  QuiJauui 

di  pace,di  salvezza,di  redenzione,  a  vantaggio  anche  di  quelli  ^*^^*^?^» 

PofUtfica^ 

cne  lo  combattono.  tus  roma- 

Con  questi  sentimenti,  facciamo  di  tutto  cuore  al  Sacro  *"''  ^'ij 

Collegio  il  ricambio  dei  piii  felici  auguri  e  dal  cielo  implo-  suo. 
riamo  su  di  esso  Tabbondanza  dei  piti  eletti  carismi.  Dei 
quali  intendiamo  sia  pegno  TApostoIica  benedizione,  che 
dal  fondo  del^animo  impartiamo  a  tutti  i  membri  del  Sa- 
cro  CoIIegio,  ed  altresi  ai  Vescovi,  ai  Prelati  e  a  tutti  gli 
altri  presenti. 


Acta  Leoob  XIIL  V.  — 3 


DECRETUM 


QUO  CONJUGIA  PRAESUMPTA  NULLA 


ESSE  IN   POSTERUM  JUBETUR. 


i^pSSSSpSrSS^SPSra^S^^ 


FEBR. 

Conjugia 

praesum- 

pta,  olim 

jus  sancie' 

bat. 


jd&aflMMgONSENSUS  mutuus,  unde  matrimonia  lusta    na- 


MairimO' 

nia  claH' 

destina 

irrita    ka- 

bemla 

Cone.  Tri' 

dentinum 

jussit^ 

et  ideo  Jus 
illud  pris- 
cum  valere 
desiit  uH' 
cumque  re* 
cepta  fuit 
Tridenti' 
na  lex, 

Quum  vero 
nostris 
temporibus 
canonica 
deconjugiis 
praesum- 
ptis  disci» 
plina  pas^ 
sim  fuerit 
oblivione 
deleta. 


C^  scuntur,  non  verbis  dumtaxat»  sed  aliis  quoque 
^  signis  exterioribus  patefieri  ac  declarari  potest 
'^«iorjft  Quamobrem  Alexander  III  (i),  Innocentius  III  (^), 
et  Gregorius  IX  (3),  decessores  Nostri,  merito  decreverunt 
ut  carnalis  copula,  si  sponsalia  de  futuro  certa  ac  valida 
praecessissent,  cum  in  iudicio  tum  extra  iudicium  pro  vero 
coniugio  haberetur,  nisi  impedimentum  canonicum  obsti- 
tisset.  Et  in  hac  iuris  praesumptione  tantum  roboris  inesse 
voluerunt,  ut  iirmum  ipsa  statueret  sanciretque  ius,  nec  pro- 
bationem  contrariam  uUam  admitteret.  Deinde  vero  matri- 
monia  clandestina,  id  est  non  praesente  Parocho  et  duobus 
tribusve  testibus  inita,  quum  Concilium  Tridentinum  (^) 
irrita  infectaque  esse  iussisset,  ius  illud  priscum»  ut  erat 
necesse,  valere  desiit  ubicumque  promulgata  vel  moribus 
usuque  recepta  Tridentina  lex.  Quibus  autem  illa  locis  non 
viget,  in  iis  semper  Apostolicae  Sedis  iudicium  fuit,  canones, 
quos  indicavimus,  ratos  atque  firmos  permansisse.  Sed 
aetatum  decursu,  ex  conscientia  et  cognitione  christianorum 
sensim  effluxere.  Plures  enim  Episcopi  ex  iis  regionibus, 
in  quibus  matrimonia  clandestina  contra  fas  quidem  inita, 
sed  tamen  valida  iudicantur,  haud  ita  pridem  rogati  quid 
populus  ea  de  re  sentire  videretur,  plane  retulerunt,  canoni- 
cam  de  coniugiis  praesumptis  disciplinam  passim  exolevisse 
desuetudine  atque  oblivione  deletam  :  propterea  vix  aut  ne 
vix  quidem  contingere  ut  copula  inter  sponsos  afiectu  ma- 
ritali  nec  fomicario  habeatur  :  eamque  non  matrimonii  le- 
gitimi  usum  sed  fornicationis  peccatum  communi  hominuoi 
opinione  existimari:  imo  vix  persuaderi  populo    posse, 


I.  Cap.  Venieus,  dc  Sponsal.  —  a.  Cap.  Tua  nos,  eodem  tit. —  3.  Cap.  /s  qni 
Jidem,  eodem  tit.  -^  4.  Sess.  XXIV.  Cap.  I  de  Reform.  matrim. 


DECRETUM.  35 


sponsalia  de  futuro  per  coniunctionem  carnalem  in  matri- 
monium  transire. 

His  igitur  rebus  et  caussis,de  consilio  Venerabilium  Fra-     abrogat 
tnim  Nostrorum  S.  R.  E.  Cardinalium  in  rebus  fidei  In-  ^^'^ 
quisitorum  generalium,  supra  memoratos  canones  et  alias  ^ti^»*^  f» 
quascumque  iuris  canonici  ea  de  re  dispositiones,  etiam  ^uHUxTri' 
speciali  mentione  dignas,  per  hoc  Decretum  Nostrum  abro-  ^^^^^?^ 
gamus  et  abolemus,  et  pro  abolitis  et  abrogatis,  ac  si  nun- 
quam  prodiissent,  haberi  volumus. 

Simul  per  has  litteras  Nostras  decernimus  ac  mandamus,    acjudUes 
ut  deinceps  illis  in  locis  in  quibus  coniugia  clandestina  pro  J^j^^''" 
validis^habentur,  a  quibusvis  iudicibus  ecclesiasticis,  in  quo-  cumque 
rum  foro  caussas  eiusmodi  matrimoniales  agitari  et  iudicari  ^fj^  ^.^. 
contigerit,  copula  carnalis  sponsalibus  superveniens  non  J«^<<».  con^ 
ampiius  ex  iuris  praesumptione  coniugalis  contractus  cen-  ^^^rwctum 
seatur,  nec  pro  legitimo  matrimonio  agnoscatur  seu  decia-  ^^^^» 
retur.  Huius  tamen  auctoritate  Decreti  induci  nolumus  ne-      ^  ^^<^ 
ces3itatem  formae  Tndentinae  servandae  ad  matnmonii  iUaUm  m- 
validitatem  ubi  illa  forma  modo  non  viget.  t^^^Vn^' 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    XV    februarii  dentinae 
MDCCCLXCII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quarto.  vcmdae!^ 

LEO  PP.  XIII. 


jfl|afl|jfl|jiya|ji&3fl^^ 


LITTERAE  ENCYCLICAE 


Ad  Episcopos  et  fldeles  Galliae 


DE  CIVITATIS  REGIMINE. 


Pro  magna 
sua  in  Gal- 
luam  gen- 
tem  beneuo' 
leniia^ 


\\J  miUeu  des  sollicitudes  de  r^glise  universelle, 

Ag  bien  des  fois,  dans  le  cours  de  Notre  Pontificat, 
%  Nous  nous  sommes  plu  k  t^moigner  de  Notre 


vthemenUr 
dolet  Pow 
tifex  eo  ad- 
niti  nefa- 
rios  homi- 
nes  ut  apud 
illam  Fiiies 
catholica  et 
mores  chri- 
stiani  de- 
leantur^ 
magtio  cum 
ipsius  rei 
civiiis  de- 
trimento. 


Solaiium 
ipsi  affe- 
runt  Galli- 
ci  Fideles, 
sese  devo- 
tissimos  S. 
Sedi  et 
summi  Pa- 
storis  voci 
obsequentes 
exhibendo. 


Ur^^^^  affection  pour  la  France  et  pour son  noble  peuple. 
Et  nous  avons  voulu,  par  une  de  Nos  Encycliques  encore 
pr^sente  k  la  m^moire  de  tous,  dire  solennellement,  sur  ce 
sujet,  tout  le  fond  de  Notre  ime.  Cest  pr£cis6ment  cette 
afTection  qui  Nous  a  tenu  sans  cesse  attentif  a  suivre  du 
regard,  puis  i  repasser  en  Nous*m6me,  l'ensemble  des  faits, 
tantdt  tristes,  tantdt  consolants,  qui  depuis  plusieurs  anndes 
se  sont  d^roul^s  parmi  vous. 

En  p^n^trant  i  fond,  i  l'heure  pr^sente  encore,  la  port6e 
du  vaste  complot  que  certains  hommes  ont  forme  d'an<^an- 
tir  en  France  le  christianisme,  et  Tanimosittf  qu'ils  mettent 
i  poursuivre  la  r^alisation  de  leur  dessein,  foulant  aux  pieds 
les  plus  ^l^mentaires  notions  de  libert6  et  de  justice  pour 
le  sentiment  de  la  majorit^  de  la  nation,  et  de  respect  pour 
les  droits  inali^nables  de  rEglise  catholique,  comment  ne 
serions-nous  pas  saisi  d'une  vive  douleur  ?  Et  quand  Nous 
voyons  se  r^v^ler,  Tune  apris  Tautre,  les  cons^quences  fu- 
nestes  de  ces  coupables  attaques  qui  conspirent  i  la  ruine 
des  moeurs,  de  la  religion  et  m^me  des  int^rdts  politiques 
sagement  compris,  comment  exprimer  les  amertumes  qui 
Nous  inondent  et  les  appr^hensions  qui  Nous  assiigent  \ 

D*autre  part,  Nous  nous  sentons  grandement  consol^ 
lorsque  Nous.  voyons  ce  m£me  peuple  fran^ais  redoubler, 
pour  le  Saint-Sifcge,  d^affection  et  de  z^le,  a  mesure  qu'il 
le  voit  plus  d^laiss^,  nous  devrions  dire,  plus  combattu 
sur  ia  terre.  A  plusieurs  reprises,  mOs  par  un  profond  sen- 
timent  de  religion  et  de  vrai  patriotisme,  les  repr^sentants 
de  toutes  les  classes  sociales  sont  accourus,  de  France  jus- 
qu'iL  Nous,  heureux  de  subvenir  aux  ndcessit^s  incessantes 


DE   CIVITATIS    REGIMINE.  37 

de  r^glise,  d^sireux  de  Nous  demander  lumi^re  et  conseil, 

pour  £tre  sfirs  qu*au  milieu  des  pr^sentes  tribulations,  ils  ne 

s'&arteront  en  rien  des  enseignements  du  Chef  des  croyants. 

Et  Nous,  r6ciproquement,  soit  par  rfcrit,  soit  de  vive  voix,  ipsoi  ad 

Nous  avons  ouvertement  dit  k  nos  fils  ce  qu'ils  avaient  droit  ^^H^.' 

•  non  ct  /><i- 

de  demander  i  leur  Pere.  Et  loin  de  les  porter  au  d^oura-  tH<u  de- 

gement,  Nous  les  avons  fortement  exhortis  i  redoubler  ^jan^^^^ea 

d*amour  et  d'efforts  dans  la  d^fense  de  la  foi  catholique,  f^horta- 
en  m^me  temps  que  de  leur  patrie:  deux  devoirs  de  pre- 
mier  ordre,  auxquels  nul  homme,  en  cette  vie,  ne  peut  se 
soustraire. 

Et  aujourd'hui  encore,  Nous  croyons  opportun,  n Aressaire      praesen- 

m6me,  d*<Iever  de  nouveau  la  voix,  pour  exhorter  plus  in-  ^^J^^lt 

stamment,  Nous  ne  dirons  pas  seulement  les  catholiques,  nontantum 

mais  tous  les  Fran^ais  honndtes  et  sens^s,  ^  repousser  loin  sedetomnes 

d'eux  tout  germe  de  dissentiments  politiques,  afin  de  con-  ^^^*^ 

sacrer  uniquementleurs  forces  k  la  pacification  de  leur  patrie.  qtu  corda- 

Cette  pacification,  tous  en  comprennent  le  prix  ;  tous,  de  ^^i^^\^^ 

plus  en  plus,  Tappellent  de  leurs  voeux.  Et  Nous  qui  la  d6-  citare  ut 

sirons  plus  que  personne,  puisque  Nous  repr^sentons  sur  la  ^dUs^i^- 

terre  le  Dieu  delapaix  {}\  Nous  convions,  par  les  pr^sentes  »*^«^  P^^^' 

T  f       A  ,      •  ,  ;    .  %  ticixyeoten- 

Lettres,  toutes  les  ames  droites,  tous  les  coeurs  genereux  a  dant    con- 

Nous  seconder  pour  la  rendre  stable  et  fteonde.  ^nTusut^ 

diu  deside» 

Avant  tout,  prenons  comme  point  de  d^part  une  v^riti  J*^^  ^tan- 

notoire,  souscrite  par  tout  homme  de  bon  sens  et  hautement  ^e^  redda- 
proclamde  par  Thistoire  de  tous  les  peuples,  i  savoir,  que  la 
retigion,  et  la  religion  seule,  peut  cr^er  le  lien  social  ;  que     Sola  reli- 

seule  elle  suffit  a  maintenir  sur  de  solides  fondements  la  f^^  ^l^' 

paix  d'une  nation.  Quand  diverses  families,  sans   renoncer  detatis  hu- 

aux  droits  et  aux  devoirs  de  la  soci6td  domestique,  s'unis-  creari,  at- 

sent  sous  Tinspiration  dela  nature,  pour  se  constituer  mem-  ^«f/*»f »« 

^  '  *^  nationeser- 

bres  d'une  autre  famille  plus  vaste,  appel^e  la  soci^t^  civile,  varipotest. 
leur  but  n'est  pas  seulement  d'y  trouver  le  moyen  de  pour-      Homines 

voir  i  leur  bien-fttre  mat^riel,  mais  surtout  d'y  puiser  le  bien-  ^^  ^^^2^ 

fait  de  leur  perfectionnement  moral.  Autrement  la  soci^t^  duce^ 
s'aiverait   peu  au-dessus  d'une  aggr^gation  d'6tres   sans 

1.  Non  enim  est  dissenaonis  Deus,  sed  pacis.  (/  C&r.,  xiv.) 


38        LITTERAE  AD  EPISCOPOS  ET  FIDELES  GALLIAE. 

conveniunt  raison,  dont  toute  ]a  vie  est  dans  la  satisfaction  des  instincts 

*^Jd%7t!!e  sensuels.  II  y  a  plus ;  sans  ce  perfectionnement  moral,  diffi- 

comtnodita-  cilcmcnt  on  d^montrerait  que  la  societtf  civile,  loin  de  de- 

praecifnu  venir  pouf  rhomme,  en  tant  qu'homme,  un  avantage,  ne 

'^T^flih'  ^^"^"^"'^*^  P^s  k  son  d^triment. 

nem  obti-  Ox  la  moralit^,  dans  Thomme,  par  le  fait  m6me  qu'elle 

nendam,  j^j^  niettre  de  concert  tant  de  droits  et  tant  de  devoirs  dis- 

verom^'  semblables,  puisqu'elle  entre  comme  ^l^ment  dans  tout  acte 

lis  cum  cir-  humaiu,  suppose  n^cessairement  Dieu,  et,  avec  Dieu,  la  reli- 

inieliectu  ct  gion,  ce  lien  sacr^  dont  le  privilege  est  d'unir,  anterieure- 

bmum  in  ^^^^  4  ^q^  ^utre  Hen,  Thomme  k  Dieu.  En  effet,  Tidfe  de 

voluntate  '  ' 

versetur.ne-  moralit^  importe  avant  tout  un  ordre  de  dependance  k  regard 

''"n^um  ""et  ^"  vrai,  qui  est  la  lumifere  de  Tesprit ;  i  T^gard  du  bien,  qui 

religionem  est  la  fin  de  la  voionti  :  sans  le  vrai,  sans  le'  bien,  pas  de 

eu,7iqut  morale  digne  de  ce  nom.  Et  quelle  est  donc  la  v^rit^  prin- 

dem  Deus  cipale  ct  essentielle,  ceile  dont   toute  v^ritrf  derive  ?  c'est 

ventatts       *^        ^       % 

omnisetbo'  Dieu.  Quelle  est  donc  encore  la  bont6  suprdme,  dont  tout 

ttfiLntZ  ^^^^^  ^^^^  procede?  c'est  Dieu.  Quel  est  enfin  le  criateur 

que  et  vo-  et  le  conservateur  de  notre  raison,  de  notre  volont^,  de  tout 

humanae  Hotre  6tre,comme  il  est  la  fin  de  notre  vie  ?  Toujours  Dieu. 

creaior  et  p^jg  donc  quc  la  reiigiou  est  l'expression  intirieure  et  exte- 

conserva-  ^  °  ^  »   t^..        i     • 

tor,  rieure  de  cette  d^pendance  que  nous  devons  a  Dieu  a  titre 

reiigio  vero  de  justice,  il  s'en  d^gage  une  grave  consequence  qui  s'im- 

^^*  sa/urVt  pose:  Tous  les  citoyens  sont  tenus  de  s'alHer  pour  main- 

suam  cum  tenir  dans  la  nation  le  sentiment  religieux  vrai,  et  pour  le 

nem   homo  d^fcndre  au  besoin,  si  jamais  une  ^cole  ath^e,  en  depit  des 

agnoscat  protestations  de  la  nature  et  de  Thistoire,  s'efforcait  de  chas- 

antmoetore   ^  *  * 

profiteatur,  ser  Dieu  de  la  soci^t^,  sCire  par  la  d'an^antir  bientdt  le  sens 

Omnium  moral  au  fond  m£me  de  la  conscience  humaine.  Sur  ce  point 

^mestre'  cntre  hommes  qui  n'ont  pas  perdu  la  notion  de  ThonnSte, 

liiionisstu-  aucune  dissidence  ne  saurait  subsister. 

vitatetueri;  Daus  les  cathoHques  fran^ais^  le  sentiment  religieux  doit 

quod  qui-  6tre  eucorc  plus  profond  et  plus  universel,  puisqu'ils  ont  le 

u^in^ai'  '>onheur  d'appartenir  i  la  vraie  religion.  Si,  en  effet,  les 

liaeomagis  croyances  religieuses  furent,  toujours  et  partout,  donn^s 

^tauntur  comme  base  k  la  moralit^  des  actions  humaines  et  k  Texis- 

quod  vera  tencc  de  toute  soci^t^  bien  ordonn^e,  il  est  rfvident  que  ia  Re- 

Ecciesia  Hgion  cathoHque,  par  le  fait  m^me  qu'elle  est  la  vraie  Eglise 


DE  CIVITATIS   REGIMINE.  39 

de  J^sus-Christ,  posskle  plus  que  toute  autre  refficacit^        i6 
vouine  pour  bien  r^gler  la  vie,  dans  la  soci^t^  comme  dans      jg^.' 
riodividu.  En  faut-ii  un  ^clatant  exemple  ?  La  France  elle-  catkeUca 
m£me  le  foumit  —  A  mesure  qu^elle  progressait  dans  la  f^fer^ur 
foi  cbr^tienne,  on  la  voyait  monter  graduellement  k  cette  r^Hpo  cae* 
grandeur  morale  qu'elle  atteignit,  comme  puissance  poli-  J^  ^^ 
tique  et  militaire.  Cest  qu'4  la  giin^rosit^  naturelle  de  son  viiam  tum 
coeur,  la  charit^  chr^tienne  ^tait  venue  ajouter  une  abon-  ^J^pHva- 
dante  source  de  nouvelles  ^nergies  ;  c'est  que  son  activit^  tam  recu 
merveilleuse  avait  rencontr^,  tout  k  la  fois  comme  aiguillon,  dam,  ut  ex 
lumiire  directive  et  garantie  de  constance,  cette   foi  chr^-  ^^^n^^' 
tienne  qui,  par  la  main  de  la  France,  tra^a  dans  les  annales  gentij    Ai- 
du  genre  humajn  des  pages  si  glorieuses.  Et  encore  aujour-  j^^S  ma- 
d'hui,  sa  foi  ne  continue-t-elle  pas  d'ajouter  aux  gloires  pas-  Mem  asse- 
s^es  de  nouvelles  gloires  ?  On  la  voit,  in^puisabie  de  g^nie  %^  ^ 
et  de  ressources,  multiplier  sur  son  propre  sol  les  oeuvresde  ^i^'  ^'^ 
charit6 ;  on  Tadmire  partant  pour  les  pays  lointains  oii,  par 
son  or,par  les  labeurs  de  ses  missionnaires,  au  prix  m£me  de  /^^^^^jj! 
leur  sang,  elle  propage  d'un  m£me  coup  le  renom  de  la  ^.^f^.  '«^^* 
France  et  les  bienfaits  de  la  religion  catholique.  Renoncer  ckarUaHs 
k  de  telles  gloires,aucun  Francais,quelles  que  soient  par  ail-  ^'''»  ^'  -^*- 
leurs  ses  convictions,  ne  I  oserait.;  ce  serait  renier  la  patrie.  labore^  san- 
Or  rhistoire  d'un  peuple  r^vele  d'une   mani&re  incontes-  ^J^  ^^ 
taUe,  quel  est  Td^ment  gtfn^rateur  et  conservateur  de  sa  gentes  ab 
grandeur  morale.  Aussi,  quecet  ^l^ment  vienne  k  lui  man-  ^^amT^^' 
quer,  ni  la  surabondance  de  Tor,  ni  la  force  des  armes  ne      Quotquot 
sauraient  le  sauver  de  la  d^cadence  morale,  peut-£tre  de  la  is^^^r  sunt 

-^   .  t         .  t       «^  »*»    Gailta 

mort.  Qui  ne  comprend  maintenant  que,  pour  tous  les  Fran-  catkoHci, 
;ais  qui  professent  la  Religion  catholique,  la  grande  sollici-  ^^  ^^" 
tude  doit  £tre  d'en  assurer  la  conservation  ;  et  cela  avec  d'au-  ribustuean- 
tant  plus  de  d^vouement,  qu'au  milieu  d'eux  le  christianisme  ^gj^^^rea^. 
devient,de  la  part  des  Sectes,  Tobjet  d'hostilit6s  plus  impla- 
cables  ?  Sur  ce  terrain,  ils  ne  peuvent  se  permettre,  ni  indo- 
lence  dans  Taction,.  ni  division  de  partis  ;  Tune  accuserait 
une  l^het^  indigne  du  chr^tien,  Tautre  serait  la  cause  d'une 
faiblesse  d^sastreuse. 

£t  ici,  avant  de  pousser  plus  loin,  il  nous  faut  signaler  une    jiefeiiit 
calomnie  astucieusement  r^pandue,  pour  accr^diter,  contre  Pontifex 


40     LrrrERAE  AD  EPISCOPOS  ET  FIDELES  GALLIAE. 

iorum  ca-  les  cathoHques  et  cofitrc  le  Saint-Si^ge  lui^mime,  des  impn- 

pii^wm  tations  odieuses.  —  On  pr^tend  que Tentente  et  la  vigueur 

^"^*^^^  d*action  inculqu^es  aux  catholiques  pour  la  d^fense  de  lcttr 

lummiim-  foi,  ont,  commc  secretmobile,bien  moins  la  sauvegarde  des 

^iuJ!  ^ct  >n**''*^s  religieux,  que  rambition  de  m^nager  k  l'6glise  une 

tkoiieos  di-  domination  politique  sur  F^tat.  —  Vraiment,  c'est  vouloir 

^dei  certa-  rcssusciter  unc  calomnie  bien  ancienne,puisque  son  invention 

mtn  imi'  appartient  aux  premiers  ennemis  du  christianisme^  Ne  fut- 

elle  pas  formul^e  tout  d'abord  contre  la  personne  adorable 

Adversus  du  R^dempteur  ?  Oui,  on  Taccusait  d'agir  par  des  visto 

^Hma  fu'  poli^iqucs,  alors  qu*il  illuminait  les  Ames  par  sa  pr^dication, 

daois  exco'  et  qu'il  soulageait  les  soufTrances  corporelles  ou  spirituelles 

l^^vJu-  ^®*  malheureux  avcc  les  trisors  de  sa  divine  bont^ :  €  Nous 

sta  calum-  avons  trouv/ cet  homme  travaillant  d  bouleverser  noire  peuph, 

*  difenddnt  de  payir  le  tribut  d  Cisar^  et  ^intitulant  le  Christ 

roi.  Si  vous  lui  rendez  la  liberti,  vous  tCltes  pas  ami  de  Char : 

Car  quiconque  se  prdtend  roi.fait  de  Fopposiiion  d  Cisar 

Cisar  estpour  nous  le  seul  roi  (').  > 

oliaqutid      Ce  furcut  ccs  calomuies   mena^antes  qui  arrach&renta 

^^crtf^M  PiJsi^^  l*  sentence  de  mort  contre  Celui  qu'i  plusieurs  reprises 

-  Fideiibus  {\  avait  d^clar^  innocent.  Et  les  auteur^  de  ces  mensonges 

lutafue-  ou  d'autres  de  la  m6me  force,  n'omirent  rien  pour  les  pro- 

runt,  pager  au   loin,  par  leurs  ^missaires,  ainsi  que  S.  Justin 

martyrle  reprochait  aux  juifs  deson  temps  :  €Loin  devous 

repentir^  apris  que  vous  avez  appris  sa  risurrection  d*entre  les 

mortSt  vous  avez  envoy/  de  firusalem  des  hommes  habilement 

choisis^pour  annoncer  qu*une  hirisie  et  une  secte  impie  avait 

itisuscitiepar  un  certain  siducteur  appeUfisus  de  Galilie  (*).> 

quofactum       £jj  diffamant  si  audacieusement  le  christianisme,  ses  enne- 

esi   ut   $H 
hostium  mis  savaieut  ce  qu'ils  faisaient  ;  leur  plan  ^tait  de  susciter 

CMsticmi  contre  sa  propagation  un  formidable  adversaire,  TEmpire 
ab  impera-  romain.  La  calomnie  iit  son  chemin  ;  et  les   paTens,  dans 

toribus    -_--__ - 

i^t^lf  !•  Hunc  invenimus  subvertdntem  gentem  nostram,  et  prohibentem  tributa  dare 
Caesari,  et  dicentem  se  Christum  regem  esse.  (Luc,  xxiii.  a.)  Si  hunc  dimittis, 
non  es  amicus Caesaris :  omnis  enim  qui  se  regemfadt  contradidt Caesari...  Non 
habemus  regem  nisi  Caesarem.  (JOAN.,  xix,  12-15.) 

8.  Tantum  abest  ut  poenitentiam  egeritis,  postquam  Eum  a  mortais  resiUTezisse 
accepistis,  ut  etiam....eximiis  delectis  viris,  in  omnem  terrammorbemeos  miseritis 
qui  renunciarent  haeresim  et  sectam  quamdam  impiam  et  iniquam  exdtatam  esse 
a  Jesu  quodam  galilaeo  sednctore.  (Dialog,  cum  Tryphone,) 


tur. 


DE  CIVITATIS    REGIMINE.  4I 

leur  crtiulit^,  appelaient  4  renvi  les  premiers  chr^tiens         r6 
<  i^  ttres  inuHUs^  des  citayens  dangereux^  des  fadieux^  des      iSgil 
ennemis  de  tEmpire  et  des  Empereurs  (')  >.  En  vain  les        Postero 
Apologistes  du  christianisme  par  leurs  ^crits  ;  en  vain  les  '^*^'"  ^/. 
chr^iens  par  leur  belle  conduite,  s*appliquferent-ils   k  d^-  primipes, 
montrer  tout  ce  qu'avaient  d'absurde  et  de  criminel  ces  ^i^^jj^^, 
qualifications :  on  ne  daignait  mdme  pas  les  entendre.  Leur  Ha^  nann- 
nom  seul  leur  valait  une  d^claration  de  guerre ;  et  les  chr^-  ^p^f^!^ 
tiens,  par  le  simple  fait  qu'ils  ^taient  chr^tiens,  non  pour  au-  ''^^»  *^^'» 
cune  autre  cause,  se  voyaient  forc^ment  plac^s  dans  cette  ausi  sunt 
altemative :  Ou  Tapostasie,  ou  le   martyre.  —  Les  mdmes  $|^*^-^^!" 
griefs  et  lesm^mes  rigueursse  renouvel^rent  plus  ou  moins  deret  pote- 
dans  les  si^cles  suivants,  chaque  fois  que  se  rencontrirent  ^^  ''"' 
des  gouvernements  d^raisonnablement  jaloux  de  leur  pou- 
voir,  et  anim^s  contre  T^glise  d'intentions  malveillantes. 
Toujours  ils  surent  mettre  en  avant,  devant  le  public,  le 
pr^texte  des  pr^tendus'envahissements  de  T^^glise  sur  T^tat, 
pour  foumir  i  r£tat  des  apparences  de  droit,  dans  ses 
empietements  et  ses  violences  envers  la  Religion  catholique. 

Nous  avons  tenu  4  rappeler  en  quelques  traits  ce  pass^,     Nec  aiiis 
pour  que  les  catholiques  ne  se  diconcertent  pas  du  pr^sent  mu  Euie- 
La  lutte,  en   substance,  est  toujours  la  m6me:  toujours  ««^  ^osus 
J6sus-Christ  mis  en  butte  aux  contradictions  du  monde  ;  oporttt  et 
toujours  mdmes  moyens  mis  en   oeuvre  par  les  ennemis  ^^ristiani 

'  ,    "^      ,  ^  eaniaem 

modemes  du   christianisme,   moyens   tr^s  vieux  au  fond,  prae  se  /e- 
modifife  k  peine  dans  la  forme  ;  mais  toujours  aussi  mdmes  ^^^i^ 
moyens  de  d^fense,  clairement  indiqu^s  aux  chr^tiens  des  «^  antiqui 
temps  presents  par  nos  Apologistes,   nos  Docteurs,  nos  /ensores, 
Martyrs,  Ce  qu*ils  ont   fait,  il  nous  incombe  de  le  faire  k  -^'f  «» 

'  ^  Martyres, 

Dotre  tour.  Mettons  donc  au-dessus  de  tout  la  gloire  de 
Dieu  et  de  son  Eglise ;  travaillons  pour  elle  avec  une  appli- 
cation  constante  et  efTective  ;  et  laissons  le  soin  du  succ^s 
a  Jfisus-CHRIST  qui  nous  dit  :  €  Dans  le  ^monde,  vous  seres 
opprimis  ;  mais  ayez  confiance^fai  vaincu  le  monde  (^).  > 
Pour  aboutir  la,  Nous  Tavons  drfji  remarqu^,  une  g^rande    Concordia 

[ ^      '  ^  Catholicis 

I.  TertalL  In  Apolog,  —  Minutius  Felix,  in  Octavio, 

a.  In  mttndo  preisnnim  habebitis:  sed  confidite,  ego  vid  mandum.  (  Joan., 
XVI,  33). 


42      LITTERAE  AD  EPISCOPOS  ET  FIDBLES  GALLIAE. 

opus  esu  union  est  n^cessaire,  et  si  Ton  veut  y  parvenir,  il  est  indis- 

Vt^id%-  pensable  de  mettre  de  cdt^  toute  prioccupation  capable 

gnamFidei  d'en   aoioindrir  la   force  et  refficacitd  —  Ici,  Nous  enten- 

necaiiiaiio  <^ons  principalement  faire  allusion  aux  divergences  poli- 

^in^hod^  tiques  des  Fran^ais, sur  la  conduite  4  tenir  envers  la  R<pu- 

nos  reifm-  blique  actuelle :  question  que   Nous  d^sirons  traiter  avec 

^d^^o^t  la  clart^  r&Iamee  par  la  gravit^  du  sujet,  en   partant  des 

principes  et  en  descendant  aux  consiquences  pratiques. 

y^^^       Divers   Gouvernements  politiques  se  sont  succide  en 

fueruntkoc  France  dans  le  cours  de  ce  siecle,  et  chacun  avec  sa  formc 

Galiicae  disttnctive  :  Empires,  Monarchies,  R^publiques.  En  se  rea- 

gentts    re-  fermant  dans  les  abstracttons,  on  arriverait  k  d^finir  quelle 

gtnnna,  '  * 

necuiium  est  la  meilleure  de  ces  formes,  consid^r^es  en  elles-mdmes ; 

ra/^ia^  on  peut  affirmer  ^galement  en   toute  v^rit^   que  chacune 

chHsdanae  d'elles  est  bonue,  pourvu  qu*elle  sache  marcher  droit  k  sa 

repugnat,     ^"i  c'est-4-dire,  le    bien  commun,  pour    lequel  Tautorite 

sociale   est  constitu^e ;   il   convient  d'ajouter   iinalement, 

qu'a  un  point  de  vue  relatif,  telle  ou  telle  forme  de  gouvcr- 

nement   peut  £tre  pr^f^rable,  comme  s'adaptant  mieux  au 

caract&re  et  aux  mceurs  de  telle  ou  telle  nation.  Dans  cet 

ordre  d'id^es  sp^culatif,  les  catholiques,  comme  tout  citoyen, 

ont  pleine  liberti  de  pr^firer  une  forme  de  gouvernement 

k  rautre,  pr^cisement  en   vertu   de  ce  qu'aucune  deces 

formes  sociales  ne  s'oppose,  par  elle*m6me,  aux  donn^s  de 

la  saine  raison,  ni  aux  maximes  de   la  doctrine  chr^tienne. 

Nuiia  ^*  ^*®'*   ^^^  assez  pour  justifier  pleinement  la  sagessc  de 

enim  civi'  TEglise  alors  que,  dans  ses  relations  avec  les  pouvoirs  poH- 

dispiicet  tiques,  elle  fait  abstraction  des  formes  qui  les  difT^rencient, 

inid^^e^  pour  traitcr avec  eux  les  grands  int^rfets  religieux.des  peu- 

per  inten-  ples,  sachaut  qu'eile  a  le  devoir  d'en  prendre  la  tutelle,  au- 

*r  ^eUHo-  ^^ssus  de  tout  autre  int^rfit.  Nos  pr^c^dentes  Encycliqucs 

ne  omttes    ont  expos^  d^ja  ces  principes  ;   il  ^tait  toutefois  ndcessai^e 

fi^!         de  les   rappeler,  pour  le  drfveloppement  du  sujet  qui  nous 

occupe  aujourd'hui. 

Propriam       Que  si  Ton  descend   des  abstractions  sur  le  terrain  des 

^^^.  f^  faits,  il  faut  nous  bien  garder  de  renier  les  principes  tout 

formamy  k  Theure  ^tablis  :  ils  demeurent  in^branlables.  Seulement 

en  s'incarnant  dans  les  faits,  ils  y  rev£tent  un  caractire  de 


DE   CIVITATIS    REGIMINE.  43 

contingence  ddtermine  par  le   milieu   oh  se  produit  leur        /^ 
application.  Autrement  dit,  si  chaque  forme  politique  est      /Sg^. ' 
bonne  par  elle-mSme  et  peut  etre  appliquee  au  gouverne-      hMmoMa 
ment  des  peuples,  en  fait,  cependant,  on  ne  rencontre  pas  <^j^^^ontau 
chez  tous  les  peuples  le  pouvoir  politique  sous  une  m£me  pro  rerum 
forme  ;  chacun  possede  la  sienne  propre.  Cette  forme  nait  J/a^^^«! 
de  Tensembie  des  circonstances  historiques  ou  nationales,  opportuni- 
mais  toujours  humaines,  qui  font  surgir  dans  une  nation        ' 
ses  lois  traditionnelles  et  mdme  fondamentales;et  par  celles- 
ci,  se  trouve  d^terminee  telle  forme  particuliire  de  gouver- 
nement,  telle  base  de  transmission  des  pouvoirs  supr6mes. 

Inutiie  de  rappeier  que  tous   les  individus  sont  tenus  omnescives 
d'accepter  ces  gouvernements,  et  de  ne  rien  tenter  pour  les  f/Jf^^^^J' 
renverser  ou  pour  en  changer  la  forme.  De  la  vient  que  «^^f  /««' 
rfeglise,  gardienne  de  la  plus  vraie  et  de  la  plus  haute  p^i^i? 
notion  sur  la    souverainete   politique,    puisqu'elle   la  fait  ^**'"»    ^ 
deriver  de  Dieu,  a  toujours  reprouve  les  doctrines  et  toujours  moUri. 
condamn^  les  hommes   rebelles  k  Tautorit^   legitime.    £t  principum 
cela,  dans  le  temps  memeoii  les  d^positaires  du  pouvoir  en  »^-y>y'«'»» 
abusaient  contre  Elle,  se  privant  par  li  du  plus  puissant  Deoortum, 
appui  donn^  ^  leur  autorit^,  et  du  moyen  le  plus  efficace  f/^p^"„i. 
pour  obtenir  du  peuple  Tobeissance  k  leurs  lois.  On  ne  ^a   est,  eo 
saurait  trop  m^iter,  sur  ce  sujet,  les  celibres  prescriptions  ^quum    ip- 
que  le  Prince  des  Apdtres,  au  milieu  des  pers^cutions,  don-  •^^'^  P^^' 

,     /  .  TT  ,  ,  .  cipesperse- 

nait  aux  premiers  chretiens :  <  Honorez  tout  le  monde  :  atmez  quebantur, 
lafraternitd :  craignez  Dieu  :  rendez  honneurau  roi ;  (')  >  et  ^^^^^J^^j 
celles  de  S.  Paul :  €  Je  vous  en  conjure  donc  avant  toutes  ad  prindr 
choses  :  ayez  soin  qu'il  sefasse  au  milieu  de  vous  des  obsdcra-  ^^^m  SS. 
tions.  des  oraisons.    des  demandes.  des  actions    de  grdces.  ^^trus    et 

,  o  »    Paulus 

pour  tous  les  hommes  :pour  les  rois  et  pour  tous  ceux  qui  sont  Fideles 
ilevis  en  dignit/,  afin  que  nous  menions  une  vie  tranquilley  en  *^^^^^^ 
toutepiiti  et  chasteti  :  car  cela  est  bon  et  agriable  devant  Dieu 
notre  Sauveuri^).  > 

I.  Omnes  honoraie ;  fratemiutem  diligiCe :  Deum  timete  :  regem  honorificate. 
(IPrt»..  II,  17.) 

a.  Obsecro  igitur  primum  omnium  fieri  obsecrationes,  orationes,  postulationes, 
gnuiarum  actiones,  pro  omnibus  hominibus:  pro  regibus,  et  omnibus  qui  in 
sablimitate  sunt,  ut  quietam  et  tranquillam  vium  agamus,  in  omni  pietate  et 
castitate :  boc  eoim  bonum  est,  et  acceptum  coram  Salvatore  nostro  Deo. 
(I.TiM.  11.  xseqq-). 


44      LITTERAE  AD  EPISCOPOS  ET  FIDELBS  GALLIAE. 

Cependant,  il  faut  soigneusement  le  remarquer  ict :  quelle 

que  soit  la  forme  des  pouvoirs  civils  dans  une  nation,  on  ne 

peut  la  consid^rer  comme  tellement  d6iinitive  qu'eUedoive 

demeurer  immuable,   fftt-ce  Pintention  de  ceux  qui,  i  Von- 

omn^ienu  gine,  Tont  d^termin^e.  —  Seule,  r6glise  de  JfeSUS-CHRlST 

staius  Rei'  ^  pu  conserver  et  conservera  sftrement  jusqu'^  ia  consom- 

novis  im-  matiou  des  temps,  sa  forme  de  gouvernement  Fond^e  par 

^tari'  ^soia  Ceiui  qui  /toV,  qui  est,  et  qui  sera  dans  les  siecles{^),  elle  a 

Christi  re^u  dc  Lui,  dis  son  origine,  tout  ce  qu'il  lui  faut  pour  pour- 

irnmuta'  suivre  sa  mission  divine  k  travers  Toc^an  mobile  des  choses 

Hli  gaudet  humaines.  Et,  loin  d'avoir  besoin  de  transformer  sa  consti- 

regtmtm,  ,  .  ..        n        •  *  •     « 

quippe  tution  essentielle,  elle  n  a  m6me  pas  le  pouvoirde  renoncer 

itso^Deo  ^**^  conditions  de  vraie  libert^  et  de  souveraine  ind^pen- 

fuitinom-  dance,  dont  la  Providence  Tamunie  dans  Tintrfrftt  giniral 

%finUum,    <I^s  &mes.  —  Mais  quant  aux  soci^t^s  purement  humaines, 

c'est  un  fait  grav6  cent  fois  dans  Thistoire,  qu6  le  temps,  ce 

grand  transformateur  de  tout  ici-bas,  op&re  dans  leurs  insti- 

tutions  politiques  de  profonds  changements.  Parfots  ilse 

borne  k  modifier  quelque  chose  k  la  forme  de  gouverne- 

ment  ^tablie ;  d'autres    fois,  il  va   jusqu'i  substituer  aux 

formes  primitives,  d'autres  formes  totalement  difflSrentes, 

sans  en  excepter  le    mode  de  transmission    du  pouvoir 

souverain. 

Ex  magna      Et  comment  viennent  k  se  produire    ces  changements 

^r^ione   poHtiqucs  dout  Nous  parlons  ?  IIs  succfedent  parfois  i  dcs 

£r»>fcr«^t-  crises   violentes,  trop  souvent   sanglantes,  au  milieu  des- 

rio  puisis]  quelles  les  gouvernements  pr^existants  disparaissent  en  fait ; 

in  sum-  yoW^  ranarchie  qui  domine ;  bientdt  Tordre  public  est  boule- 

discHmen  vers^  jusque  dans  ses  fondements.   D^s  lors  une  nicessiU 

adducta    ^^^^^^^  s'impose  i  la  nation  ;  elle  doit  sans  retard  pourvoir 

novum  i  elle-m6me.  Comment  n'aurait-elle  pas  le  droit,  et  plus 

quanT^i'  cucore  le  devoir  de  se  d^fendre  contre  un  rftat  de  choses 

tur  reipu-  quj  j^  troublc  si  profond^ment,  et  de  r^tablir  la  paix  publi- 

timum  re-  quc  daus  la  tranquillit^  de  Tordre  ?  Or  cette  n^cessitd  sociale 

gmun,       justifie  la  cr^ation  et  Texistence  des  nouveaux  gouveme- 

ments  quelque  forme  qu'ils  prennent ;  puisque,  dans  Thy- 

poth^se  oii   nous    raisonnons,    ces  nouveaux    gouverne- 

I.  Iesus  Christus  heri,  et  hodie  lipse  in  saecula.  (Hebr.,  xiii,  8.) 


DE   CIVITATIS    REGIMINE.  45 

ments  sont  nteessairement  requis  par  rordre  public,  tout        ^^ 
ordre  public  ^tant  impossible  sans  un   gouvernement.  II      /<$*^.' 
suit  de  \k  que,  dans  de  semblables  conjonctures,  toute  la  imptricdd 
nouveauti   se  borne  4  la  forme  politique   des  pouvoirs  <^}0i  prin- 
civiis,  oii  i  leur  mode  de  transmission  ;  elle  n^affecte  nulle-  transiato, 
mentle  pouvoir  consider^  en  lui-mdme.  Celui-ci  continue  ^J^IT^a 
d'£tre  immuable  et  digne  de  respect ;  car,  envisag^  dans  civUis  po- 
sa  nature,  il  est  constitu^  et  s'impose  pour  pourvoir  au  aDeo^t, 
bien  commun,  but  supr6me  qui  donne  son  origine  k  la 
soci^t^  humaine.  £n  d'autres  termes,  dans  toute   hypo- 
thfese,  le  pouvoir  civil,  consid^ri  comme  tel,  est  de  Dieu 
et  toujours  de  Dieu  :   i  Car  il  tiy  a  point  depouvoirsi  ce 
fiisi  de  Dieu  (')  .> 

Par  cons^quent,  lorsque    les  nouveaux  gouvernements       ideoqu$ 
qui  repr^sentent  cet  immuable  pouvoir  sont  constitu6s,  les  ^^"J^jji 
accepter  n*est  pas  seulement  permis,  mais  rdclam^,  voire  sequium 
mkme  impos^  par  la  n^cessittf  du   bien   social  qui  les  a  V^r^stare 
faits  et  les  maintient.  D'autant  plus  que  Tinsurrection  attise  debent, 
la  haine  entre  citoyens,  provoque    les  guerres  civiles  et 
peut   rejeter  la  nation  dans  le  chaos  de  Tanarchie.  Et  ce 
grand  devoir  de  respect  et  de  d^pendance  pers6v6rera,  tant 
que  les  exigences  du  bien  commun  le  demanderont,  puis- 
que  ce  bien  est,  apr&s  Dieu,  dans  la  soci^t^,  la  loi  premi^re 
et  derniire. 

Par  \k  s^explique  d'elle-mfime  la  sagesse  de  T^feglise  Sapimter 
dans  le  maintien  de  ses  relations  avec  les  nombreux  gou-  sia  fedt, 
vemements  qui  se  sont  succ^di  en  France,  en  moins  d'un  '^^Jl^J^, 
si^Ie,  et  jamais  sans  produire  des  secousses  violentes  et  stint  cum 
profondes.  Une  telle  attitude  est  la  plus  siire  et  la  plus  ^s^ro^sae^uio 
salutaire  ligne  de  conduite  pour  tous  les  Fran^ais,  dans  leurs  G^}i^ . 
relations  civiles  avec  la  R^publique,  qui  est  le  gouverne-  bus;  mqm 
ment  actuel  de  leur  nation.  Loin  d'eux  ces  dissentiments  ^^^^^^ /^ 

gerant  Gal' 

politiques  qui  les  divisent ;  tous  leiirs  efforts  doivent  se  Hd  dver 
combiner  pour  conserver  ou  relever  la  grandeur  morale  de  ^^odi^s 

leur  patrie.  reipubHcae 

Mais  une  difficult^  se  prdsente  :  <  Cette  R^publique,  fait-  ^j. 
00  remarquer,  est  animee  de  sentiments  si  antichrdtiens,  que     ^^  ^^ 

1  Non  esi  enim  potestas  nisi  a  Deo.  (ROM.,  xm,  i.) 


46      LITTERAE  AD  EPISCOPOS  ET  FIDELES  GALLIAE« 

oppoHiH'  les  hommes  hoon£tes,  et  beaucoup  plus  les  catholiques,  ne 

^niqtu  se  pourratent  consciencieusement  Taccepter.  >  Voili  surtout 

g^ant  mo-  ce  qui  a  donn^  naissance  aux  dissentiments  et  les  a  a&fera- 

fieratorts  ^ 

adversus  v^s.  —  On  efit  ^vit^  ces  regrettablcs  divergences,  si  Ton 

^nt^^mim  *^*'*  ^"  ^^"'''  soigneusement  compte  de  la  distinction  con- 

apHncipi-  sidirabltf  qu'il  y  a  entre  Pouvoirs  constituis  et  L/gislation. 

omniZ  La  l^gislation  diflftre  k  tel  point  des  pouvoirs  poHtiques  et 

difftrunt  de  lcur  forme,  que,  sous  le  r^gime  dont  la  forme  est  la  plus 
n!m  imp^.  excellente,  la  Kgislation  peut  4tre  detestable  ;  tandis  qu'i 
'^»  Topposi,  sous  le  r^gime  dont  la  forme  est  la  plus  imparfaite, 

Aossun/  P^"*  ^^  rencontrer  une  excellente  l^gislation.  Prouver,  rhis- 
sud  guoii'  Xoxxt  &  la  main,  cette  v^rittf,  serait  chose  facile ;  mais  ii  quoi 
Ho.jutae  ^"^  ?tous  eu  sout  convaincus.  Et  qui,  mieux  que  r6glise, 

coHstUui  est  en  mesure  de  le  savoir,  elle  qui  s'est  efforcfe  d^entretenir 
mH\t^n.  dcs  rapports  habituels  avec  tous  les  r^gimes  politiques ? 

Jur^t'  ^®^^^*»  P'"^  ^^  toute  autre  puissance,  elle  saurait  dire  ce 
ria  testa.  que  lui  ont  souvent  apport^  de  consolations  ou  de  douleurs, 
'*"*•*  les  lois  des  divers  gouvernements  qui  ont  successivement 

r^giles  peuples,  de  TEmpfre  romain  jusqu'i  nous. 

pro  legisia.       ^i  la  distinction  tout  k  Theure  ^tablie  a  son  importaoce 

toHsnempe  majcure,  elle  a  aussi  sa  raison  manifeste  :  la  I6gislation  est 

^v^o^o  l'ceuvre des  hommes  investis du  pouvoir  et qui, de fait,  gou- 

ipsaatfita'  yement  la  nation.  D'oii  il  r^sulte  qu'en  pratique,  la  qualiti 

erunt  leges  des  lois  d^pend  plus  de  la  qualittf  de  ces  hommes,  que  de 

veimaiM    '*  forme  du  pouvoir.  Ces  lois  seront  donc  bonnes  ou  mau* 

vaises,  selon  que  les  I^gislateurs  auront  Tesprit  imbu  de 

bons  ou  de  mauvais  principes,  et  se  laisseront  diriger,  ou  par 

la  prudence  politique  ou  par  la  passion. 

NonnuUae      Q"*^"^  Francc,  dcpuis  plusieurs  ann^es,  divers  actes  im- 

kges  aiieno  portants  de  la  I^gislation  aient  proc^d^  de  tendances  hos- 

l^imihi!ce  tiles  i  la  Rcligion,  et  par  cons^quent  aux  int^rdts  de  la 

temporibus  Nation,  c*est  Taveu  de  tous,  malheureusement  confirm^  par 

haud  saiva  l'^idence  des  faits.  Nous-m£me,  ob^issant  4  un  devoir  sacr^ 

re  civiii,  Nous  eu  adress&mcs  des  plaintes  vivement  senties  k  celui 

sancttae 

fuerunt,  qui  ^tait  alors  a  la  t£te  de  la  R^publique.  Ces  tendances 

1um*i&fe  cependant  persistirent,  le  mal  s'aggrava,  et  Ton  ne  saurait 

Pontifex  s'tftonner,  que  les  membres  de  T^piscopat  frangais,  plac^ 

sHtes  Ggi'  P^^  TEsprit-Saint  pour  r^gir  leurs  diff<Srentes  et  illustres 


DE  CIVITATIS    REGIMINE.  47 

J^gliseSy  aient   regard^,  encore    tout  r^cemment,    comme         i6 
ane  obligation,  d'exprimer  publiquement  leur  douleur,  tou-      iS^.' 
chant  la  situation  cr^^e  en  France  k  la  Religion  catholique.  //^  com- 
Pauvre  France  I  Dieu  seul  peut  mesurer  Tabtme  de  maux  ^^* 
oii  elle  s'enfoncerait,  si  cette  I^islation,  loin  de  s'am^liorer, 
s'obstinait  dans  une  telle  d^viation,  qui  aboutirait  k  arracher 
de  Tesprit  et  du  coeur  des  Fran^ais  la  religion  qui  les  a  faits 
si  grands. 

Etvoili  pr&is<ment  le  terrain  sur  lequel,  tout  dissenti-  etquotquot 
ment  politique  mis  k  part,  les  gens  de  bien   doivent  s'unir  natT ani 
comme  un  seul  homme,  pour  combattre,  par  tous  les  moyens  ^^/!^f. 
l^gaux  et  honnfites,  ces  abus  progressifs  de  la  legisIation.Le  omnes  uiis 
respect  que  Ton  doit  aux  pouvoirs  constitu^s  ne  saurait  Tin-  ^^fj^^^ 
terdire :  il  ne  peut  importer,  ni  le  respect,  ni  beaucoup  moins  turpatria, 
robcissance  sans  Hmites  k  toute  mesure  legislative  quelcon-  ^con/tMctis 
que,  Mictte  par  ces  m6mes  pouvoirs.  Qu*on  ne  roublie  pas,  '^^^^" 
la  loi  est  une  prescription  ordonn^  selon  la  raison  et  pro-  enimcUbUo 
mulgu6e,  pour  le  bien  de  la  communaut^,  par  ceux  qui  ont  ^^J^^^^^ 
re^u  i  cette  fin  le  depdt  du  pouvoir. —  En  cons^quence,  quioU/id- 
jamais  on  ne  peut  approuver  des  points  de  I^gislation  qui  ^^^,-  ^^^ 
soient  hostiles  k  la  Religion  et  k  Dieu  ;  c'est  au  contraire  un  i^/t^^  ^- 
devoir  de  les  rdprouver.  ^'est  ce  que  le  grand  6vfique  d'Hip-  Vant:^iaUs 
pone,  S.  Augustin,  mettait  en  parfaite  lumiire  dans  ce  rai-  ^^^?^ 
sonnement  plein  d'£Ioquence  :  €  Quelques  fois^  Us puissan-  vandae^sed 
ces de  la  terre  sont  bannes  et  craignent  Dieu  ;  cTautres fais^  7aen!nt[ 
elles  ne  U  craignent  pas.  Julun  itait  un  Empereur  infidiU  d    ^^^^    . 
Dieu^  un  apostat^unpervers^  un  idoldtre.Lessoldats  chritUns  D.  Au^- 
servirent  cet  Empereur  infidiU.  Mais,  des  qu'il  s'agissait  de  ^'^/^^^ 
lacause  de  Jesus-Christ^  ils  ne  reconnaissaient  que  Celui  qui  ^  »^^«- 
est  dans  U  cieLJulUn  Uur prescrivait-il  d'honorer  Us  idoUs  et 
deUs  encenser;  ils  mettaUnt  Dieu  au-dessus  du  prince.  Mais^ 
kur  disait-il^formez  vos  rangspour  marcher  contre  telU  nation 
ennemU;  d  finstant  ils  ob/issaienU  Us  distinguaUnt  U  Mattre 
Hemeldu  mattre  temporel^  et  cependant^  en  vue  duMattre  iter- 
nel^  iU  se  soumettaient  mime  A  un  tel  mattre  temporel  (').  > 

X.  AKqoando...  potesCates  bonae  sunt,  et  timent  Dettoi ;  aliqtiando  non  timent 
Denm.  Iulianiis  eztitit  infidelis  imperator.extititapostata,  iniquus,  idolatra :  milites 
chrisdani  senrierum  Imperatori  infideli ;  ubi  veniebatur  ad  caussam  Christi,  non 


48      LITTERAE  AD  EPISCOPOS  ET  KIDELES  GALLIAE. 

Gtntris       Nous  le  savons,  Tathte,  par  un  lainentable  abus  de  sa  rai- 

comcim^  ^on  et  plus  encore  de  sa  volont6,  nie  ces  pnncipes.  Mais,  en 

^^Z^Jm  d^fi«^*^»v«»  rathfisme  est  une  erreur  si  monstrueuse,  qu'elle  ne 

guid  Deo,  pourra  jamais,  soit  dit  4  Thonneur  de  Thumanit^,  y  aniantir 

^d^^7a-  '*  conscience  des  droits  de  Dieu  pour  y  substituer  ndol4tric 

tur,   nun-  de  Tlfetat. 

^^toHiis      Les  principes  qui  doivent  r^ler  notre  conduite  envcrs 

^d^iHna  ^'^"  ^^  envers  les  gouvernements  humains  ^tant  ainsi  di- 

everure  finis,  aucun  hommc  impartial  ne  pourra  accuser  les  catho- 

nZu^fui  liques  fran^ais,  si,  sans  ^pargner  ni  fatigues  ni  sacrifices,  ils 

aeguamen-  travaillent  i  conserver  aleur  patriece  qui  est  pour  clle  unc 

Ga//iae  condition  de  salut,ce  qui  r^sume  tant  de  traditions  glorieuses 

im^^Z  ^"'^^&^^^^^cs  par  rhistoire,  et  que  tout  Fran^ais  a  le  devoir 

rus    est,  de  ne  pas  oublier. 

dum     Fi^ 
dem   tueu' 

do,  patriae       Avant  dc  termincr  notre  Lettre,  Nous  voulons  toucher  ^ 

^suiunt  sa-  dcux  autrcs  points  connexes  entre  eux,  et  qui,  se  rattachant 

luti  etgio'  de  plus  pris   aux  interfits  religieux,  ont   pu  susciter  parmi 

les  catholiques  quelque  division.  —  L'un  d'eux  est  le  Con- 

la  ^tractat  cordat  qui,  pendant  tant  d'ann^es,  a  facilit^  en  France  Thar- 

de^Comor-  monie  entre  le  gouvernement  de  T^glise  et  celui  de  r6tat. 

dato  et  de  Sur  le  maintien  de  ce  Pacte  solennel  et  bilat^ral,  toujours 

"tif^bH^Z  fid^lement  obscrv^  de  la  part  du  Saint-Siige,  les  adversai- 

abEcclesia,  res  de  la  Religion  catholique  eux-m£mes  ne  s'accordent 

pas.  —  Les  plus  violents  voudraient  son  abolitioo,  pour 

laisser  a  T^tat  toute  liberttf  demolester  r^glise  de  J£SUS- 

Christ.  —  D'autres,  au  contraire,  avec  plus  d'astuce,  veu- 

lent,  ou  du  moins  assurent  vouloir  la  conservation  du  Con- 

cordat  :  non  pas  qu'ils  reconnaissent  k  T&tat  le  devoir  de 

remplir  envers  l'£glise  les  engagements  souscrits,  mais  uni- 

quement  pour  le  faire  b^n^ficier  des  concessions  faites  par 

rj^glise  ;  comme  si  Ton  pouvait  a  son  gr^  s^parer  les  enga- 

gements  pris  des  concessions  obtenues,  alors  que  ces  deux 

choses  font  partie  substantielle  d'un  seul  tout.  Pour  eux,  le 

agnoscebant  nisi  illum  qui  in  caelis  erat  Si  quando  volebat  ut  idola  colerent,  nt 
thurificarent,  praeponebant  illi  Deum  :  quando  autem  dicebat :  producite  adem,  ite 
contra  illam  gentem  ;  statim  obtemperabant  Distinguebant  Dominum  aetemttm,  a 
domino  temporali ;  et  tamen  sabditi  erant  propter  Dominom  aetemum,  etiam 
domino  temporali.  (Enarrat.  in  Paalm.  cxxiv,  n.  7,  iin.) 


DE   CIVITATIS   REGIMINE.  49 

Concordat  ne  resterait  donc  que  comme  une  ch^fne  propre  r6 
i  entraver  la  libert^  de  T ^glise,  cette  libert^  sainte  k  laquelle  /^' 
elle  a  un  droit  divin  et  inali^nable.  De  ces  deux  opinions,  juduium 
laquelle  pr^vaudra  ?  Nous  rignorons.  Nous  avons  voulu  ^  Comor^ 
seulement  les rappeler,  pour  recommander  aux  catholiques  '^\oUci^^ 
de  ne  pas  provoquer  de  scission  sur  un  sujet,  dont  il  appar-  ^*  "^"^^rf' 
tient  au  Saint-Si^e  de  s'occuper. 

Nous  ne  tiendrons  pas  le  mftme  langage  sur  Tautre  point, 
concemant  le  principe  de  la  s^paration  de  T^tat  et  de  separatUh 
l'£giise,  ce  qui  &iuivaut  is^parer  la  I6gislation  humaine  de  ^^^^ae 
la  Iteislation  chr^tienne  et  divine.  Nous  ne  voulons  pas  nous  ^  EccUHa 
arrdter  k  ddmontrer  ici  tout  ce  qu'a  d'absurde  la  th^orie  de  gnent:  ab- 
cette  s^paration  ;  chacun  le  comprendra  de  Iui-m£me.  Dis  ^'^^'^"* 
que  r^tat  refuse  de  donner  a  Dieu  ce  qui  est  de  Dieu,  il  doctHna. 
refuse,  par  une  cons^quence  n^essaire,  de  donner  aux  pMuZ^est 
dtoyens  ce  a  quoi  ils  ont  droit  comme  hommes  ;  car,  qu'on  ^i^oium  jw 
le  veuille  ou  noo,  les  vrais  droits  de  Thomme  naissent  pr^-  Haec  vero 
cis^ment  de  ses  devoirs  envers  Dieu.  D'oti  il  suit  que  r^tat,  ^^^^*^ 

^  '   tua  jura 

en  manquant,  sous  ce  rapport,  le  but  principal  de  son  insti*  destruit 
tution,  aboutit  en  r^alit^  i  se  renier  Iui-m6me,  et  k  d^mentir  "^^^lJ^f^' 
ce  qui  est  la  raisoh  de  sa  propre  existence.  Ces  v^rit6s  su^  jurium 
pdrieures  sont  si  clairement  proclam^es  par  la  voix  m£me  foZes^pro 
de  la  raison  naturelle,  qu'elles  ^mposent  k  tout  homme  que  ^\^f^^ ' J 
n'aveugle  pas  la  violence  de  la  passion.  Les  catholiques,  en  cendas  esse 
consiquence,  ne  sauraient  trop  se  garder  de  soutenir  une  '^'^^^- 
telle  s^paration.  En  eflet,  vouloir  que  T^tat  se  s^pare  de 
rEglise,  ce  serait  vouloir,  par  une  consdquence  logique,  que 
TEglise  fDt  r^duite  k  la  libert^  de  vivre  selon  le  droit  com- 
mun  i  tous  les  citoyens.  —  Cette  situation,  il  est  vrai,  se     .  e«««- 
produit  dans  certains  pays.  Cest  une  mani^re  d'£tre  qui,  si  ^ctHtMm 
elle  a  ses  nombreux  et  graves  inconv6nients,  offre  aussi     defetuUre 
quelques  avantages,  surtout  quand  le  l^gislateur,  par  une  quam  lice- 
heureuse  incons^quence,  ne  laisse  pas  que  de  s-inspirer  des  ^„gg^^% 
principes  chr^tiens  ;  et  ces  avantages,  bien  qu'ils  ne  puissent  eertis  regi- 
justifier  le  faux  principe  de  la  s^paration,  ni  autoriser  k  le  ^f^ratiorei' 
defendre,  rendent  cependant  digne  de  toWrance  un  ^tat  de  ^^*^  ^* 
choses  qui,  pratiquement,  n'est  pas  te  pire  de  tous.  toierari; 

Mais  en  France,  hation  catholique  par  ses  traditions  et      nouvm 

ActaLconisXIII.  V.-  4 


50        LITTERAE  AD   EPISC    ET  FIDELES    IM   GALLIA. 

im  Galtia^  par  la  foi  pr^eiite  de  la  g^nde  majorit^  de  ses  fils,  r£glise 
quaec€ahc'  °^  ^^^^  P^  ^^^^  ^^^  ^^"^  '^  situation  pr^caire  qu'elle  subit 
V^«    ^^  ^^^^  d'autres  peuples.  Les  catholiques  peuvent  d'autant 
minus  ta-  tnoins  pr^coniser  la  s6paration,  qu'ils  connaissent  mieux  les 
^Hoim^Ta'  '"^^™^*^"^  d®^  ennemis  qui  la  d^sirent.  Pour  ces  derniers, 
trodnium  et  ils  le  disent  assez  clairement,  cette  s^paration,  c'est  Tin- 
in^Ha  d^pendance  enti^re  de  la  l^gislation  politique  envers  la  l^"s- 
susciperg  lation  religieuse  ;  il  y  a  plus,  c'est  rindiffi6rence  absolue  da 
quodMntm  Pouvoir  k  l'^gard  des  int^r6ts  de  la  soci^t^  chr^tienne,c'est- 
qui^  ipsdm  ^.dire  de  ri^glise,  et  la  n^gation  m6me  dc  son  existence— 
infinsisst'    Ils  font  ccpendant  une  r^serve  qui  se  formule  ainsi :  D^  que 
^^^ani'  •'^gJise,  utilisant  les  ressources  que  le  droit  commun  laisse 
mum    0p'  aux  moindres  des  Fran^ais,  saura,  par  un  redoublemeot  de 
rtint.       '  son  activit^  native,  faire  prosp^rer  son  oeuvre,  aussitdt  ri^tat 
intervenant  pourra  et  devra  mettre  les  catholiques  fraogais 
hors  du  droit  commun  lui-m£me.  —  Pour  tout  dire  en  uo 
mot,  rid^al  de  ces  hommes  serait  le  retour  au  paganisme : 
r^tat  ne  reconnatt  T^glise,  qu'au  jour  oii  il  lui  platt  de  U 
pers^cuter. 
J^is  litU'       Nous  avons  expliqu^,  V^n^rables  Frires,  d'une  maniire 
^aBai^T    ^^^'S^  ^^^^  nette,  sinon  tous,  au  moins  les  principaux 
coUigit^  points  sur  lesquels  les  catholiques  fran^ais  et  tous  les  hom- 
mes  sens^  doivent  pratiquer  Tunion  et  la  concorde,  pour 
gu^rir,  autant  qu'il  est  possible  encore,  les  maux  dont  la 
tt  sperat      France  est  afRig^e,  et  pour  relever  mime  sa  grandeur  mo- 
^umT^f     ^^^^  ^^^  points  sont,  la  Religion  et  la  Patrie,  les  pouvoirs 
tura  ad      politiqucs  et  la  l^gislation,  la  conduite  k  tenir  k  T^gard  de 
nhnes  %].  ^^  pouvoirs  ct  k  T^gard  de  cette  l^gislation,  le  Concordat, 
peiiendasy    fa  s^paration  de  T^tat  et  de  r^glise.  —  Nous  nourrissoos 
lUorum   '  l'espoir  et  la  confiance,  que  T^claircissement  de  ces  poiots 
animcs  in-  dissipera  les  pr^jug^s  de  plusieurs  hommes  de  bonne  foi, 
ciiiandos.     facilitera  la  pacification  des  esprits,  et  par  elle  runion  par* 
faite  de  tous  les  catholiques,  pour  soutenir  la  grande  cause 
du  Christ  qui  aitne  les  Francs. 
Episco'        Quelle  consolation  pour  Notre  coeur,  de  vous  encourager 
t^ur    ut  dstns  cette  voie,  et  de  vous  contempler  tous,  r^pondre  doci- 
pofem  om*  lement  k  notre  appel  I  —  Vous,  V^n^rables  Frires,  par 

Mt  opera  wt  i 

proeurent:  votre  autorit^  et  avec  le  zile  si  ^clairi  pour  rEglisc  ct  la 


DB   CIVITATIS    REGIMINE.  5I 

Patrie,  qui  voas  disttngue,  vous  apporterez  un  puissant  16 

secours  k  cette  oeuvre  pacificatrice. —  Nous  aimons  in£me  k  jSgil 

espirer  que  ceux  qui  sont  au  Pouvoir  voudront  bien  appr^-  reipubUcae 

cier  nos  paroles,  qui  visent  k  la  prosptfrit^  et  au  bonheur  ''f ^  P^^' 

de  la  France.  jidu  a  u 

En  attendant,  comme  gage  de  Notre  aflfection  pater-  f^^^^^*'"" 

nelle,  Nous  donnons  k  Vous,  V^nrfrables  Frfcres,  k  votre  ^uae  jui- 

Cleigi,  ainsi  qu'A  tous  ies  catholiques  de  France,  la  B4ni-  /^JJ  (/^[ 

diction  Apostolique.  ^*»^     ^- 

Donn^  i  Rome,  le  16  Fivrier  de  1'ann^e  1892,  de  Notre 
Pontificat  la  quatorziime. 

LEO  PP.  XIII. 


ALLOCUTIO 


Ad  S.  R.  £.  Cardinales. 


MARTii    tffeSfefeaSM^NORARE  le  ceneri  c  la  memoriadel  Pontefice  di 


1892. 

Pontiftx   ^ 


o 


%  cui  Ella,  Signor  Cardinale,  ha  ricordato  in  com- 

¥  ,.      1       •        r.. !«•  ^   • ! 


Hf  pendio  le  imprese,   fu  sempre  uno  dei  pensieri 

^^rem-  ^5w5^  da  Noi  maggiormente  vagheggiati,  ispiratocida 

Hiium  in-  carfta  di  patria  e  da  rivenza  verso  una  grandezza  consacrata 

jlTm^ml  dalsuffragio  di  sette  secoli.  —  E  certo,  se  contingenze  este- 

^"^i^^k^c  '■*^"  "°"  contrastavano  al  Nostro  desiderio,  giA  da  pii  lustri 

autem    Egii  avrebbe  avuto  per  cura  Nostra  il  suo  mausoleo  neirUm- 

EpUcopl'  bria,  in  quella  terra  medesima  dove  morte  lo  colse,  avviato 

lissui  mi-  ^qjjj»  ^j^  a  compicre  personalmente  verso  due  illustri  citta 

Jdimp^re  dltalia,  fra  loro  discordi,  un'  opera  di  pacificazione.  Ma  il 

sibifumda-  pjg^Qgo  disegno  non  potuto  eseguire  durante  il  Nostro  epi- 

sed  nunc  scopale  ministero,  Ci  fu  dato,  grazie  alla  Provvidenza,recarlo 

^^i^s  ^  ad  effetto  quest'anno  e  in  guisa  di  tanto  piii  degna,  quanto 

effectum  ^\  tempio  cattedrale  di  Perugia  sovrasta  in  digniti  il  Duomo 

^^^potuU,  di  Roma  e  del  mondo.  —  Ed  i  bello  che  gli  avanzi  mortali 

quantoEc'  d^jnnocenzo  III  riposino  in  S.  Giovanni  Laterano,  all'  ombra 

ihedralis  di  quella  Basilica  sovrana  che  lo  protesse  adoiescente,  che 

p^^i^e  lo  accolse  Pontefice.che  loudl  da  ultimo  levare  rautorevole 

praestat.      voce,  anima  e  capo  di  uno  dei  piti  importanti  e  celebrati 

Concill  Ecumenici. 

Monw       Da  queir  avello,  nella  Basilica  Lateranense,  simbolo  della 

mentumin  ^attoHca  uniti  perchi  madre  di  tutte  le  Chiese,  pi£i  solenni 

^tlXnensi  ragiouano  allo  spirito  le  due  grandi  idee  che  furono  ad  In- 

'XnuZ  nocenzo  come  la  forza  motrice  e  lo  scopo  finale  di  tutto  il 

reducit  suQ  glorioso  Pontificato  :  la  redenzione  di  Terrasanta  e  /V«- 

^""coJiiia  dipendenza  della  ChUsa  ;  degne  ambedue  dell'  alta  mente  e 

magni  w-  jgjj.  apostolico  petto  ch'egli  ebbe.  Se  non  che  Tuna  fu  par- 

'/m;  re-  ticolarmente  propria  di  quel  tempo :  Taltra  appartiene  essen- 

Jnr^T^r-  zialmente  a  tutti  i  tempi,  perch^  strettamente  collegata  coi 

rae  San-  piii  alti  interessi  della  famiglia  umana.  —  Pur  troppo  al 

'%%dm^  paragone  di  un  tal  uomo,  al  cospetto  deir  orma  profonda, 

tiam  Ec'  ^,j^»  ggij  stamp6  sulla  terra,  Noi  sentiamo  piii  che  mai  la 

^wC'  pochezza  e  insufficienza  Nostra.  Ma  sentiamo  altresi  allo 


DE   MONUMENTO   INNOCENTI    III.  53 

stcsso  teropo  rimportanza  suprema  deirimpresa  poc'  anzi      ^^  «/a- 
mentovata,  pcr  la  quale  ei   si  protestava  che  il  morire gli  Z^Zris^ 
zarebbe stato unguadagno,  vogliam dire  rindipendenza della  ^"^'^'^^^. 
Chiesa  mediante  la  liberti  del  Papato.  Impresa  a  cui  cer-  numest 
tamente  con  minor  virti,  ma  forse  con  egual  buon  volere  ^/'J'^"- 
andiamo  ancheNoi  indirizzandodaquattordiciannile  mag-  aevi,  tunc 
giori  cure  di  cuisiamo  capaci.  Grave  e  malagevole,  come  ^^J^v 
vedete,  h  il  compito,  massime  per  le  mutate  condizioni  degli  <idessentyU 
animi.  Giacchi  nel  secolo  in  cui  s'avvenne  Innocenzo,  tra  regelatanU 
quelle  procellose  vicende,  in  quella  mescolanza  di  virti  e  di  ^^^^^^^ 
viz!,il  predominio  sugli  animi  appartenne  al  sentimento  reli-  Erciesiae 
gioso.  Che  anzi  la  fede  cristidna  vivificava  a  que'  dl,  come  j^twiP*"^* 
sangue,  tutto  Torganismo  sociale  e  politico,  attirando  conse-  praeside- 
guentemente  le  genti  all'  autorit^  della  Chiesa,  come  k  centro  aJem^Zn 
morale  del  mondo.   Laddove  oggidl  affievolito  vediamo  ^^J^/ 
negrindividui,  e.quasi  spento  negli  ordinamenti  sociali  lo  infrunitae 
spirito  cristiano;  quindi  maggiore  Taccanimento,  e  piii  mici-  ^J^^„^* 
diale  lo  scopo  negli  avversari,  i  quali  se  si  recano  aguerreg-  nominis 
giare  la  Chiesa  e  il  Papato,  non  gelosia  o  sete  d'impero  li  ^eJnta^^ad' 
spinge,  nh  capriccio  di  altre  passioni  insoddisfatte,  ma  sl  ^^^sarios 
nimicizia  profonda,  e  deliberata  volonti  di  conquidere   il  PtmHjicis. 
nome  cristiano.  —  Fra  condizioni  siffatte  sarebbe  mai  follia 
ribramare  non  gii  la  rozza  civilti,  nh  le  difettose  istituzioni  ^^^  ^ 
del  medio  evo,  ma  quella  sua  fede  robusta,  inviscerata  nella  ditus  exop- 
coscienza  dei  popoli,  che  contendeva  efficacemente  al  male  ^^/  ,  g^^. 
la  finale  vittoria,  e  rendeva  per  ci6  stesso  piti  sanabili  le  p^  tamen 
nazioni?  Ad  ogni  modo,  possiede  la  Chiesa  una  segreta  virtii  occuitam 
invincibile,  che  il  mondo  neppur  sa  comprendere  perchi  non  ^^J^ 
viene  dal  mondo.  Fidati  in  essa,  e  seguitando  tranquilli  il  qua  tnex- 
Nostro  cammino,  cccoci  pronti  a  consacrare  all'  ardua  mis-  ^*^^^^^^' 
sione  quel  tanto  di  vita,  che  sari  in  piacere  al  Signore  di 
concederci. 

Grati  delle  felicitazioni  e  dei  voti  che  Ella,  Signor  Cardi-      ponti- 
nale,  Ci  ha  espressi  a  nome  del  Sacro  CoIIegio,  ben  di  cuore  -^^^f^ff^il 
liricambiamo,  implorando  copiose  le  grazie  del  cielo  su  di  votarepen» 
csso,  come  sui  Vescovi,  Prelati  ed  altri  qui  presenti,  ed  im-    *'" 
partendo  a  tutti  con  paterno  affetto  TApostoIica  benedizione. 


^^^«^^^^«'ft^ft^aft^ft^ft^ft^ift^^ 


II 


E 


EPISTOL/L 
ad  Card.  Galeati 


DE   MONUMENTO  PONENDO 


DANTI  ALIGHERIO. 


^  


20 
MARTII 

Prohatur 
a  Pontijice 

comihum 

fonendi 

fHOHtitntn' 

ium  Danti 

Aligherio^ 


:^^i¥46 


^ALDE  quidem  et  adsentiendum  ducimus  et  gratu- 
landum  iis,  qui  consilium  cepere,  monumeatum 
ex  collatione  omnium  populorum  Danti  nostro 
Ravennae    ponere.  Quis  enim    dignior  gratae 


quilicetira 

et    studiis 

partium 

identidem 

abreptus 

fuerit, 

numquam 

tamen  a 

veritaie 

christianM 

sapimtiae 

se  avertit, 

Pteta  ceU' 

bratur  in- 

genio  Fide- 

que   subli' 

mis. 

Pecuni' 
am  in  mo- 
numentum 
conferen- 
dam  et  ex' 
•mplar  di' 
vini  Poe^ 
matis  dono 
mittitPon* 
H/ex. 


posteritatis  obsequio?  Quandoque  hodie  tantum  operae 
nobilissimi  poetae  ingenio  scriptisque  datur,  consentaneum 
erit  dedisse  aliquid  memoriae  etiam  et  cineribus ;  xecte  io 
id  advocati  ex  variis  terrarum  partibus  liberalitate,  prop- 
terea  quod  in  summis  viris  ornandis,  qui  ante  alios  atque 
excellenti  ratione  de  communi  gentium  bumanitate  merue- 
rint,  virtus  est  spectanda,  non  civitas.  Ad  Nos  privatim 
quod  pertinet,  ea  potissimum  cogitatione  movemur,  quam 
praeclarum  ille  sit  christianorum  institutorum  decus. 
Quamquam  enim  acerbitatibus  exilii  actus  in  iram,  par- 
tiumque  studiis  demotus  identidem  ab  aequitate  iudicii, 
numquam  tamen  commisit  ut  a  veritate  christianae  sapien- 
tiae  averteret  animum.  Quim  immo  incorruptos  altioresque 
sensus  ex  intima  religione  deprompsit :  flammamque  inge- 
nii  natura  acceptam  afflatu  fidei  divinae  aluit  ac  roboravit 
usque  adeo,  ut  mysteria  augustissima  carmine  non  prius 
audito  efTari  iusserit  poeticam.  ^is  de  caussis  testimonium 
animi  voluntatisque  Nostrae  nolumus  tanto  nomini  deesse; 
proptereaque  conferre  in  monumentum  Aligherii  supra 
dictum  decrevimus  decem  millia  italicorum  nAmmum: 
quam  summam,  dilecte  Fili  Noster,  adnumerari  tibi  iussi- 
mus :  tuque,  quibus  oportet,  adnumerabis.  Bibliothecae 
vero  Classensi  dono  mittimus  exemplar  unum  divini  Poe- 
matis,quale  ex  codice  Vaticano,  auctoritate  iussuque  Nostro, 
viri  tngeniosi  atque  eruditi  haud  multo  ante  excudit  indu- 
stria.  Interea  divinorum  munerum  auspicem  et  benevoleo- 


DE  MONUMBNTO  PONENDO  DANTI  AUGHERIO.     55 

tiae  Nostrae  testem  tibi  et  clero  populoqiie  tuo  Apostoli- 
cam  benedictionem  peramanter  impertimus. 

Datum  Romae>pud  S.  Petrum  diexxMartiiMDCCCXCn, 
Poctificatus  Nostri  anno  decimo  quinto, 

LEO  PP.  XIIL 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  ERECTIONE  NOVARUM  DIOECESIUM 


IN  BRASILIAE  REGIONIBUS. 


ApostO' 
iica  Sedes 

in  votis 
jamdudum 
habuit  nO' 
vasinBra* 
silioi     re- 

gionibus 
Episcopa- 

les  sedes 
constitue' 
re,  civi/em- 
que  pote^ 
statem  hac 
de  re   sae" 

piusper 

Legatos 

monuit. 


Tres  no- 

vae  dioceses 

aPioIX 

fam  erectae 

futrunt. 


Brasi" 

liensium 

Episcopo- 

rum  voiis 

annuens 

Ponti/ex, 

guatuorno' 

vas  Dioece- 

ses  erigeu' 

das,  ftO' 

vamqtte 


universas  Orbis  Ecclesias  Romanus  Pontifex 
ex  sacri  Apostolatus  ministerio  paternam  solli- 

citudinem  seduto  dirigens,  interdum   nonnuila 

tk^^^tFiA  disponit,  quae  statui  Ecclesiarum  huiusmodi,  et 
spirituali  quoque  bono  animarum  sibi  commendatarum  in 
Domino  existimat  salubrius  profutura.  Novas  idcirco  in 
Brasiliae  regionibus  Episcopaies  Sedes  constituere,  per  quas 
illorum  Christifidelium  spirituali  bono  ac  utilitati  aptius 
consuleretur,  iam  dudum  Apostolica  Sedes  in  votis  ha- 
buit,  eiusque  semper  praecipua  cura  fuit  et  soUicitudo. 
Nonnullae  siquidem  illic  dioeceses  tam  late  protenduntur, 
et  adeo  inter  se  dissita  continent  loca,  ut  illorum  Antistites, 
sive  ob  incrementum  gentis,  sive  ob  difficultates  ac  longin- 
quitates  itinerum,  necessitatibus  fidelium,  et  rationibus 
Ecclesiae  consulere  non  valeant  Neque  suum  studium  con- 
sulendi  Ecclesiae  utilitatibus  ipsa  Apostolica  Sedes  obscure 
tulit,  sed  illud  per  suos  Legatos  Brasilianae  nationis  civili 
potestati  saepius  declaravit,  et  cum  sese  occasiones  obtu- 
lere,  eas  libenter  arripuit,  ut  novas  Brasiliensium  bono  dioe- 
ceses  excitaret  His  iam  caussis  motus  fel.  recor.  Pius  Papa 
Nonus  Praedecessor  Noster  anno  Domini  1848  Dioecesim 
S.  Petri  Fluminis  Grandis  ad  Austrum  ;  deinde  anno  1854 
Diamantinam  et  FortalexiensemDioeceses  respective  nun- 
cupatas  instituit,  ex  quibus  uberes  ac  salutares  in  bonum 
animarum  fructus  dimanarunt.  Constantibus  Apostolicae 
Sedis  curis  Brasiliensium  Episcoporum  pientissima  studia 
cumulate  responderunt,  qui  ultro  anno  superiore  in  civitate 
S.  Pauti,  habito  conventu,  e  religione  et  ex  utilitate  Brasi- 
liae  esse  declararunt,  si  novae  erigerentur  EpiscopatesSedes; 
atque  Archiepiscopum  Bahiae  rogarunt,  ut  Romam  petens 
communia  in  hanc  rem  omnium  vota  ad  Nos  perferret 
Nosque  eadem  vota  Apostolica  auctoritate  dignaremur  ex- 


DE   ERECTIONE   DIOECESIUM    IN    BRASILIA.         57 

plere.  Et  nos  qutdem  allatis  eoramdem  Antistitum  votis, 
quibus  et  Bra»1iensium  fidelium  studia  erant  coniuncta,  sticamPro' 
obsecundare  non  modo  opportunum,  quin  imo  necessarium  ^^^ 
in  Domino  iudicavimus;  proindeque  quatuor  illic  novas  dameen- 
Dioeceses  erigere,  atque  ita»  sexdecim  numero  dioecesibus  ^^' 
ibidem  existentibus,  novam  etiam  Ecclesiasticam  Provin- 
ciam  rite  censuimus  constituere.  Praedictorum  itaque  Bra- 
^Uensium  Antistitum  ad  infrascriptum  efTectum  praestitum 
consensum  ratum  acceptumque  habentes,  cunctisque  quae 
iD  huiusmodi  negotiis  inspicienda  sunt  matura  delibera- 
tione  examinatis  atque  perpensis,nec  non  omnes  et  singulos 
quibus  praesentes  Litterae  favent  a  quibusvis  excommuni- 
cationis,  suspensionis  et   interdicti,  aliisque  ecclesiasticis 
sententiis,  censuris  et  poenis  a  iure,  vel  ab  bomine  quavis 
occasione,  vel  caussa  latis,  si  quibus  quomodolibet  innodati 
existunt,  ad  eflectum  praesentium  tantum  consequendum      i>^  ^ 
harum  serie  absolventes  et  absolutos  fore  censentes,  ex  voto  pontifex 
Congregationis  Venerabilium  Fratrum  Nostrorum  S.  R.  E.  ^^^^f*^^ 

^  cas  prffvtn^ 

Cardinalium  Negotiis   Consistorialibus   praepositae,  Motu  cias,  in 
proprio  et  ex  certa  scientia  ac  de  Apostolicae  potestatis  ^^l^^^ 
plenitudine  haec  quae  sequuntur  decernimus.  Ac   primo  onaiis  pro- 
quidem  totum  ecclesiasticum  territorium  Brasilianum  bifa-  Metropoii- 
riam  dividimus,  in   partes  scilicet  septentrionalem  et  au-  J^^  ^^% 
stralem ;  eoqueita  diviso,  duas,  ut  infra,  Ecclesiasticas  Pro-  quinqne 
vincias  septentrionalem  nempe  et  australem  volumus  con-  '^j^tetl^s 
stitutas.  Porro  partis  septentrionalis  Metropolitam  consti-  etduasno- 
tuimus  eumdem  ipsum  Archiepiscopum  Sanctissimi  Salva-  ^fraganeas 
toris,  qui  hactenus  in  re  ecclesiastica  toti  Brasiliae  praefuit;  ^^^i^^^* 
eique  septem  Episcopales  Ecclesias,  scilicet  Belemensem      Nowu 
de  Pari,  S.  Ludovici  de  Maragnano,  Fortalexiensem,  Olin-  Amato^ 
densem,  et  Goyasensem  antiquas,  nec  non  duas  alias  novas  J'*'?  *^^' 
ut  infra  erigendas,  ac  Amazonum  et  Paraybensem  vocan-  dioeceHB^ 
das,  in  suflfraganeas  subiicimus.  Pro   constitutione  igitur  ^^^ 
novae  huius  dioecesis  Amazonum,  territorium  status  cogno-  ^^nt  adju' 
minis  a  Dioecesi  Beiemensi  ad  quam  in  praesens  pertinet,  jusque  'cct^ 
Apostolica  auctoritate  perpetuo  dismembramus,  illudque  '^^'•«A»- 
memoratae  Amazonum  Ecclesiiae  pro  eius  Dioecesi  etiam 
perpetuo  adiudicamus :  Sedem  et  Cathedram  Episcopales 


58         LITTERAE   APOSTOLICAE  **  AD   UNIVERSAS  " 

in  civitate  Manaos  perpetuo  fundainus,  sacramque  aedem 

honori  Deiparae  Iminaculatae  modo  dicatam  ad  Cathedra- 

lis  Ecclesiae  gradum  erigimus.  Huiusmodi  autem  Amazo- 

Fims  num  Dioecesis  fines  in  hunc  qui  sequitur  modum  statuimus: 

ita^H"  ^^  Boream  nempe  erunt  territorium  Goyana  Anglorum, 

tur.  Respublicae  de  Venezuela,  et  nova  Granatensis.  —  Ad  Oc- 

casum  Respubhcae  Aequatoris,  et  Peruviana.  —  Ad  Au- 

strum  RespuUica  Boliviensis  et  Dioecesis  Cuyabensis,a  qua 

dividetur  fluminibus  Giparani,  Tapajoz  post  Ostia  Tres- 

Barras  usque  ad  confluentiam  Urugnata,  quod  in  flumen 

Tapajoz  influit.  —  Ad  Orientem  demum  limites  erunt  Dioe- 

cesis  Belemensis  de  Pari  per  flumen  Rhamunda  per  montes 

Parintius,  unde  linea  recta  sequitur  usque  ad  laevam  fluminis 

Tapajoz  e  regione  confluentis  Tres-Barras.  Ad  efTorman- 

Novat  dam  autem  ah'am  novam  Paraybensem  Dioecesim,  territo- 

^*^ydensi  """^  status  cognoihinis  et  fluminis  magni  nordici,  quac 

urriiori'  Pernabucensis  Dioecesis  partem  in  praesens  constituuot, 

^esipJmi-  ^^^^  perpetuo  distrahimus,  illique  attribuimus:  in  urbe  Pa- 

buceun  du  raybensi  Sedem,  et  in  Ecclesia  Sanctissimae  Virgini  ad 

aUriinU'  Nives  nuncupata  cathedram  Episcopalem  fondamus.dictam- 

the^afim'  ^"®  Ecclesiam  propterea  ad  Cathedralitatis  fastigium  per- 

datur^etii'  petuo   evehimus.  Huiusmodi  vero   Paraybensis  Dioecesis 

^u^w^,    limites  Orientales  et  Boreales  praefiniet  usque  ad  ostia  fiu- 

minis  Massor6  Oceanus  Atlanticus.  —  Ad  Occasum  limi- 

tes  erunt  catena  montium  Apadi  et  Pajeha,  quibus  a  Dioe- 

cesi  Fortalexiensi  dividetur.  —  Ad  Austrum  tandem  Dioe- 

cesis  Olindensis  per  catenam  montium  Cairtris  Velhos,  et 

per  catenam  montium  Imbulanos  linea  recta  ad  ostia  fiu- 

minis  Goyana  fines  erunt. 

Austra-      ^^  partem  vero  Australem  quod  attinet,  huius  Metropo- 

iis  fratnn-  litam  constituimus  et  declaramus  Antistitem  Sancti  Seba- 

Metrt^ii'   stiani  Fluminis  Januarii.  Episcopalem  idcirco  iliius  Sedem 

tana  de-  ^t  Cathedram,    Episcopale    nomen,    statum,    naturam  et 

essentiam  Cathedralitatis  ad  efTectum  infrascriptae  novae 

erectionis  Apostolica    auctoritate    supprimimus  et  extin- 

guimus,  ipsamque    ad  eminentiorem  Metropolitanae  Ec- 

clesiae  gradum  et  dignitatem  pari  ApostoUca  auctoritate 

perpetuo  extollimus ;  ita  ut  ipsa  ex  nunc  deinceps  Metro- 


DE   ERECTIONE   DIOECESIUM    IN    BRASILIA.  59 

politana  Ecclesia  nuncugptur,  et  uti  talis  reapse  habeatur        ^ 
et  sit,  ac  proinde  omnibus  et  singulis  iuribus,  honoribus,      j8g2, 
gratiis,  favoribus,  iurisdictionibus,  indultis    et  privilegiis, 
quibus  alia  Metropolitana  Ecclesia  SSmi  Salvatoris  actu 
ex  commuDi  iure  fruitur  et  gaudet,  pariformiter  et  absque 
uHa  prorsus  difTerentia  fruatur  et  gaudeat  Verum  istius 
novae  Archidioecesis  territorium  redtgimus  ad  vetus  Muni-  iuan^ec' 
dpium  neutrum,  nempe  ad  Reipublicae  principem  urbem  ^^«««  ^^ 
cum  suo  territorio  una  cum  insula  Gubernatoris  aliisque  staiuUur, 
insulis,  nec  non  una  cum  civitate  Petropoli  eiusque  Muni-  ^^^^*^'* 
dpia  Porro  Australem  hanc    Metropolitanam    Ecclesiam  efUcopaies 
Sancti  Sebastiani  Fluminis  Januarii  septem  Episcopales  ^^a$u!nu 
Ecdesias  pariter  habere  volumus    Sufiraganeas,   quarum  dantur.in- 
quinque  idest  S.  Petri  FlUminis  Grandensis,  S.  Pauli,  Ma-  duae  novae 
riannensem,  Adamantinam  et  Cuiabensem  antiquas,  quibus  ^^^  ^***'» 
duae  novae  Sedes  Episcopales,   altera   videlicet    Nicthe-  ^^^^ 
royensis,  et  altera  Curitybensis  de  Parani  respective  non-  Nicthe- 
cupandae,  et  ut  infra  erigendae,  erunt  adiiciendae.  Nova  '^^^» 
itaque  haec  Episcopalis  Sedes  Nictheroyensis  sic  erit  con- 
stituta :  constabit  nempe  ex  statibus  Fluminis  Januarii  et 
Spiritus  sancti,  demptis  territorio  Ecclesiae  Metropoh'tanae  cujusterri- 
Australi   constituendae  dato,  et  territorio  seu  statu  S.  Ca-  J?^J^  ^'^ 
tharinae,    qui    ad    eamdem    Ecclesiam    Metropolitanam 
primitus  pertinebat.  Sedem  et  Cathedram  Episcopales  in 
Urbe  Nictheroy  perpetuo  fundamus,  Ecclesiamque  S.  Lau-  cathedra 
rentio  modo  dicatam  ad  Cathedralis    Ecclesiae    gradum  ^J^^^^^J^ 
erigimus.  Reliqua  demum  nova  Dioecesis  Curitybensis  de  Curitybm- 
ParanfL  constabit  ex  statu  cognomine,  et  ex  statu  S.  Catha-  'rand,  quae 
rinae,  quem  a  Metropolitana   Fluminis  Januarii  divulsum  "^**^^^] 
declaramus.    Huius    pariter  novae   Dioecesis    Sedem   et  tuitur^  et 
Cathedram  Episcopales  in  Urbe  Curityba  fundamus,  prout 
etiam  sacram  Aedem  Deiparae  sub  titulo  a  Luce  dicatam 
ad  Cathedralitatis  honorem  et  gradum  perpetuo  extoUimus* 
Limites  praefatae  Dioecesis  ad  Aquilonem  erunt  Dioecesis  Hmitatur. 
S.  Pauli,  a  qua  dividitur  fluminibus  Paranapanema,  Sacare- 
miri,  Sturale  Stapirapuan,    et  catena  montium  nigrorum 
usque  ad  flumen  Ararapira.  —  Ad  ortum  Oceanus  At- 
lanticus  usque  ad  flumen  Magnipituba.  —  Ad  Austrum  a 


60         UTTERAE   APOSTOLICAE  "  AD    UNIVERSAS  " 

Dioecesi  S.  Fetri  Fluminis  Grandensis  dividetur  fluminibus 

Uruguai  Pelotas  Cerquinha  et  Barroca,  nec  non  Hnea  recta 

ad  Austrum  a  fontibus  huius  fluminis  usque  ad  fontem 

fluminis  Desertao.  —  Ad  occasum    tandem   Reipublicae 

Argentinae  fines  attinget. 

DioecMs      Ad  ceteras  autem  dioeceses  quod  attinet,  de  quibus  in 

hic^^nuiia  praeseutibus  Htteris  nulla  mentio  facta  est,  nihil  de  earutn 

fit  menHo,  statu  et  definitione  immutahdum  nunc  esse  censemus.  lam 

statu  nunc  vero  novas,  ut   praefertur,  erectas    Cathedrales    Ecclesias 

netu^'^    huiusmodi,  servata  plena  paritate  iurium,  omnibus  et  sin- 

.       gulis    identidem     gaudere    volumus    honoribus,     gratiis, 

erectaeCa-  indultis,  privilegiis,  favoribu$,  ceterisque,  quibus  aliae  in 

^E^UHcL  "^^S^^"®  Brasiliana  Ecclesiae^  Cathedrales  communi  ex  iure 

iisdem  ae  fruuntur  et  gaudent.   Simili   modo    qui  nomen,   titulum, 

^^uribus  praeeminentiam,  dignitatem  et  ministerium  Episcopale  erit 

gaudent,  habiturus,  omnibus  et  singulis  quae  ordinarie  Episcoporum 

'^^tffw  propria  sunt  frui  volumus  et  perfungi.   Pariter  et  novarum 

EtUc^i^'  P^^a^dictarum    Dioecesium    Christifideles   iisdem    fruantur 

rumjura  iuribus,  priviIegHs  atque  honoribus,  quibus  Fideles  Dioece- 

bunt.  ''^^    sis  cui   incorporantur  gaudent  de  iure  communi.  Omnes 

igitur  et  singulos  Christifldeles  sic  ut  praefertur  constitutas 

De  condi-  "ovas  dioeccses  incolentes,  exceptis,  si  qui  sint,  qui  singu- 

tione  Fide-  lari  gaudeant  exemptione,  una  cum  suis  circumsitis  locis, 

rum  Dioe-  piis  institutis,  aduexis  rebus,  terris,  oppidis,  unaque  cum 

cesium,  de  fufibus  realibus  et  personalibus  ac  mixtis  suae  cuique  ere- 

eorum    bo-  ^  ^ 

nis,  acom-  ctae  Dioecesi  perpetuo  addicimus  et  subiicimus,et  addictos 

^^mentis  ^*  subiectos  fore  decernimus,  regendos  et  gubernandos  ab 

quae  ipsos  eorum  Ordinario  Antistite  cuius  dictis    semper  ac  prono 

P^ful/ex  animo  erunt  obsequentes.  Omnia  insuper  monumenta,iura 

statuit,       et  documenta,  quae  populos  incorporandos  novis  Dioecesi- 

bus  respiciunt,  quaeque  in  praesenti  in  unaquaque  eorum- 

dem  dimittenda  Dioecesi  asservantur,  inde'  extrahi,et  Prae- 

fecto  Tabularii   noviter  erectae  Dioecesis  respective  quam- 

primum  tradi  iubemus,  ut  ipsa  in  Tabulario  seu  Archivio 

Episcopali  pro  opportunitate  custodiantur  et  asserventur. 

De  dote  Ad  dotem  autem  dictarum  sic  noviter  erectarum  Dioece- 

^constullif  sium  quod  pertinet,  nihil  de  hoc  constituendum  censuimus. 

certo  conji'  Satis  enim  Nobis  nota  est  Brasiliani  populi  pietas  et  religio 


APRILIS 


DE   ERECTIONE   DIOECESIUM   IN   BRASILIA.         6l 

in  Dei  gloria  protnovenda;   coDfidimus  propterea   novis  ^; 

Episcopis  eum   non    defuturum,  iisdemque  auxilium   et  ^^^^^ 

adiumentum  fore  praestiturum»  ut  pastorali  munere  ipsi  ^^^  ^^ 

perfungi  et  Episcopalem  dignitatem  decenter  valeant  ser-  sHianum 

vare.  £t  quoniam  maximopere  interest,  ut  tamquam  olivae  m^HT 

fructiferae  in  Christi  Domini  agris  constanter  pro  unaquaque  ^^.  ^f^ 

Dioecesi  probi  doctique  parentur  Presbyteri  operam  accu-  j^  J^^ 

rate  navaturi   tum    divinis    officiis  et  ecclesiasticis,  tum  guaque  di^ 

animarum  aedificationi,  aeternaeque  iliarum  saluti,  iubemus  ^^^r,  cum 

idcirco  quod   in   unaquaque  dioecesi,  cum   primum   fieri  primum 

poterit,  episcopale  erigatur  Seminarium,  atque  in  alumno-  Semina! ' 

rum  sacrorum    disciplinam  et  profectum  omnis  cura  et  J^''^^^" 

vigilantia  ab  Episcopis  conferatur ;  in  quo  excipiantur  et  tinae    Sy- 

instituantur  iuxta  Tridentinae  Synodi  praescripta  ii  adole-  ^pta?^' 
scentes,  quos  Episcopi  ex  propriae  Dioecesis  utilitate  vel 

necessitate  censuerint    esse  admittendos.  Ipsius  seminarii  Semina- 

Rectores,  et  Professores  ab  eodem  Episcopo  libere  nomina-  etprofesso- 

buntur,   et  quotiescumque   necessarium  vel  utile   ab  ipso  ^^Jf^ 

iudicabitur,  removebuntur.  Summopere  autem  Nos  urget,  nutum  as- 

ut  Sacri  Antistites  sedulam  navent  operam,  quo  iuventus  ^amo^di, 

in  spem  et  in  incrementum  Ecclesiae   instituenda,  sacra  Doctri- 

doctrina  ex  Angelici  Doctoris  fontibus  hausta  imbuatur  j  naStiTko- 

ex  voluminibus  enim  S.  Thomae  eruet  unde  fundamenta  min!^is 

fidei  christianae  valide  demonstret,  veritates  supernaturales  tradatur, 

persuadeat,  nefarios  hostium  impetus  a  religione  sanctis-  Ab  Epi- 

sima  propulset  Demum  ea  omnia,  quae  ad  Seminarii  re-  i^mnihus 

gimen,  ordinationem,  gubernationem,  et  administrationem  P^f^^^atSe- 

pertinent,  a  Dioecesano  Antistite  unice   pendere   debere  regimen, 

praecipimus ;  qui   quidem  Aotistes  suam  liberam  plenam-  ^JI^^^* 

que  auctoritatem  et  ius  in  eo  exercebit.  Liberum  insuper  turaiumni 

sit  Episcopis  ad  statum  clericalem  et  ad  sacros   ordines  ordintslvel 

secundum  ecclesiasticos  canones  promovere,  quos  neces-  ^^ovean- 
sarios  aut  utiles  suae    Dioecesi  in   Domino  iudicaverint, 

et  e  converso  quos  indignos  vel  ineptos  putaverint  a  susce-  t^t  Epi' 

ptione  ordinum  arcere.  Usque  dum  vero  novus  sacer  Anti-  "^^^^5"   *''• 

cartos  con^ 

stes  In  propria  Cathedrali  Aede  cathedrali  suo  Capitulo  sHiarios, 
careat,  Vicarios  consiliarios,  administrationis  suae  adiutores  ^^1^1^^^ 
constituat  viros  ecclesiasticos  prudentes   ac  probos,  quos  careat. 


62 


LITTERAE   APOSTOLICAE  "  AD    UNIVERSAS 


Ad  rtli' 
gionU  tt 
animarum 
uimm  PoH' 
tifex  Epi' 
scopos  €Ui' 
kortatur» 


De  ge- 
stionebono' 
rumtempO' 
ralium,  et 
deeanonica 
taxa  in  ex- 
pedUione 

solemni 

Littera^ 

rum  ApO' 

Stolicarum 

Pontifex 

statuit^ 
eaque  vm- 
nia,de  qui- 
hu^  nutla 
hicfttmen- 
tio,  rata 
vult  rema- 
nere,  prout 
antea  ;  dif 
ficultateS' 
que  si  su' 


plena  sua  fiducia  dignos  censuerit  Porro  quisque  sacef 
Antistes  Religionem  Catholicam  Apostolicam  Romanam 
sartam  tectamque  servare  satagat,  [atque  tueri  iis  cum  iuri- 
bus  et  praerogativis,quibus  ex  divina  et  canonica  ordinatione 
ipsa  utitur  et  fruitur.  Diligentissime  propterea  ipse  cavebit, 
ac  pro  virili  parte  omnem  adhibebit  operam  ne  irrepantaut 
vulgentur  errores  fidei  integritati  contrarii  et  moribus  per- 
niciosi.  Sacrorum  Antistitum  insuper  erit  pubh'cas  indicere 
preces,  aliaque  id  genus  pia  opera,  cum  id  bonum  Ecclesix 
aut  status,  vei  populi  postulet,  sacras  pariter  supplicationes 
et  peregrinationes  decernere,  funera,  aliasque  sacras  fun- 
ctiones  moderan\Synodum  Dioecesanam  convocare  et  cele- 
brare,  eiusque  acta  vulgare,  servatis  quoad  omnia  canonicis 
praescriptionibus.  Item  liberam  remanere  volumus  novis 
eisdem  Episcopis  idoneorum  Parochorum  electionem,  et 
canonicam  institutionem,  servatis  tamen  de  iure  et  de  more 
servandis.  Satagat  insuper  sacer  quisque  Antistes  cum  Sancta 
Apostolica  Sede  liberam  servare  communicationem,  ipseque 
prudenter  curet  caussas  removere,  quae  huic  possent  obstare 
libertati.  SoUicite  quoque  curent  novi  Episcopi,  ut  iuventuti 
instituendae  viri  catholici  in  Professores  et  Magistros  prae- 
/iiciantur,  ac  ipsa  institutio  sive  in  publicis,  sive  in  privatis 
scholis  ad  normam  doctrinae  catholicae  accurate  exigatur. 
Nullam  vero  bonorum  Ecclesiae  suppressionem  vel  unionem, 
aut  alienationem  fieriposse  decernimus  absque  Apostolicae 
Sedis  auctoritatis  interventu,  salvis  facultatibus  a  sacro  Con- 
cilio  Tridentino  Episcopis  tributis.  Canonicam  taxam  in 
singulis  Apostolicarum  Litterarum  solemnibus  expeditioni- 
bus,  quotiescumque  novus  Antistes  cuilibet  ex  dictis  noviter 
erectis  Ecclesiis  erit  praeficiendus,  in  aureis  de  Cameraflore- 
nis  trigintatribus  statuimus,  sicque  in  libris  Congregationis 
S.  eiusdem  S.  R.  E.  Cardinalium  CoIIegii  inscribi,  et  in  illius 
Tabulario  servari  praecipimus.  Ceterum  quae  omnia  res, 
iura,  et  personas  ecclesiasticas  respiciunt,  de  quibus  nulla  in 
praesentibus  litteris  expressa  mentio  facta  est,  rata  illa  om- 
nino  et  firma,  prout  antea,  volumus  remanere  ;  quod  si  aiiqua 
supervenerit  difficultas,  ea  secundum  canonicas  leges  ad 
eamdem  Apostolicam  Sedem  erit  deferenda,  eiusque  Sedis 


DE   ERECTIONE   DIOECESIUM   IN    BRASfUA.         63 

erit  difficultates  expedire,  diluere  aut  componere.  £a  pariter  37 

sive  ad  iura,  sive  ad  munia,  sive  ad  res  intuitu  ecclesiastico  i8<^9. 

pertinentia,  quae  in  praesenti  Nostra  Constitutione  expressa  pervem- 

non  sunt,  volumus,  quod  iuxta  catholicae  Ecclesiae  doctri-  ^j^t^adSt- 

nam  eiusque  disciplinam  ab  Apostolica  Sede  admissam  stoiuamde' 

regulariter  haberi  et  exerceri  debeant,  atque  administrari.  ^^1^^ 
Tandem  si  novarum  Dioecesium  bonum,  aut  publica  utilitas 

aliam  novam  in  posterum  exigat  circumscriptionem,  aut  Jt^xfa 

ahquam  detractionem,  nuUa  etiam  adiecta  territoriali  com-  doctH^m 

pensatione,  id  peragendi  plenam  et  liberam  Nobis  et  eidem  ^*^\  ff^*^ 

Apostolicae  Sedi  reservamus  facultatem.  Haec  voiumus,  namea 

statuimus  atque  sancimus,  decernentes  praesentes  Nostras  J^/^'*^. 

Litteras  et  in  eis  contenta  quaecumque,  nuUo  unquam  tem-  bushicnon 

pore  ex  quocumque  capite,vel  quavis  ex  caussa  quantumvis  ^pj^pgx, 

iuridica,  legitima  et  privilegiata,  etiam  ex  eo  quod  caussae  Pontificis 

•  .  ^       jj      ^  ,     ^st  navam, 

propter  quas  praemissa  omnia  emanarunt,  adductae,  ven-  si  utiieju- 
ficatae,  et  iustificatae  non  fuerint,  de  subreptionis  vel  obrep-  ^^^^*^' 
tionis  aut  nullitatis  vitio,  seu  intentionis  Nostrae,  aut  quo-  sium   dr- 
libet  alio  substantiali,  substantialissimo,  ac  specialem  et  in-  ^/j^^' 
dividuam  mentionem   ct  expressionem  requirente  defectu,  P^agere, 
seu  etiam  ex  eo  quod  in  praemissis,  eorumque  ah'quo  solem- 
nitates  et  quaevis  alia  servanda  et  adimplenda,  servata  et  terae^   fir- 
adimpleta   non  fuerint,  aut  ex  quocumque    alio  capite,  J^^^*] 
colore,  vel  praetextu,  aliaque  ratione  vel  caussa,  etiam  tali  da^, 
quae  ad  eflfectum  validitatis  earumdem  praesentium,  neces- 
sario  foret  exprimenda»  notari,  impugnari,  invalidari,  in  ius 
vel  controversiam  vocari,aut  ad  yiam  et  terminos  iuris  reduci, 
seu  adversus  illas  quodcumque  iuris  vel  facti,  vel  gratiae  aut 
iustitiae  remedium  impetrari,  vel  etiam  Motu  pari  concesso 
et  impetrato  quempiam  uti  seu  se  iuvari  posse  in  iudicio  et 
extra  illud,  ac  easdem  praesentes  sub  quibusvis  similium^ 
vel  dissimilium  gratiarum  revocationibus,  suspensionibus, 
limitationibus,  derogationibus,  aut  aliis  contrariis  disposi- 
tionibus  per  quascumque  litteras  et  constitutiones  Aposto- 
licas,  aut  Cancellariae  Apostolicae  regulas  editas,  vel  eden- 
das  minime  comprehendi  vel   confundi,  seu  comprehensas 
aut  confusas  ullo  modo  censeri,  sed  semper  ab  illis  excipi  et 
quoties  illae  emanabunt,  toties  in  pristinum  et  validissimum 


/«r. 


64         LITTERAE   APOSTOLICAE  **  AD    UNIVERSAS  ** 

statum  restitutas,  repositas  et  plenarie  reintegratas,  ac  de 
novo  etiam  sub  quacpmque  posteriori  data  quandocumque 
eligenda  concessas  esse  et  fore,  suosque  pletiarios  et  integros 
effectus  sortiri  et  obtinere,  et  ita  ab  omnibus  censeri,  sicque 
et  non  alias  per  quoscumque  ludices  ordinarios  vel  del^- 
tos  quavis  auctoritate  fungentes  vel  dignitate  fulgentes,etiam 
caussarum  Palatii  Apostolici  Auditores,  ac  eiusdem  S.  R.  E. 
Cardinales  etiamde  Latere  Legatos,  vice-Legatos  dictaeque 
Sedis  Nuncios,  sublata  eis  et  eorum  cuilibet  quavis  aliter 
iudicandi  et  interpretandi  potestate,  facultate  et  auctoritate 
iudicari  et  definiri  debere,  ac  irritum  quoque  et  inane,  si 
secus  super  his  a  quoquam  quavis  auctoritate,  scienter,  aut 
ignoranter  contigent  attentari.  Quocirca  Venerabilt  etiam 
ill$istrissi'  Fratri  Hieronymo  Gotti,  Archiepiscopo  titulari  Petrae,  et 
^^fi^^  Apostolico  Internuntio  apud  Brasilianae  Reipublicae  Prae- 
mandan'  sidem  et  Gubernium  per  ipsas  praesentes  committimus 
atque  mandamus,  quatenus  ipse  ad  exequutionem  praemis- 
sorum  omnium  et  singulorum  procedat,  omnes  et  singulas 
ad  id  ei  quomodolibet  necessarias  et  opportunas  impertiendo 
facultates  ;  ita  etiam  ut  ipse  Hieronymus  Archiepiscopus, 
si  omnia  supradicta  per  se  ipsum  exequi  non  valeat,  aliam 
personam  in  ecclesiastica  tamen  dignitate  constitutam 
possit  subdelegare.  Non  obstantibus  Nostra  et  Cancellariae 
Apostolicae  Regula.  €  De  iure  quaesito  non  tollendo  >  ac 
Lateranensis  Concilii  dismembrationes  perpetuas,  nisi  in 
casibus  a  iure  permissis,  fieri  prohibentis,  aliisque  etiam  in 
synodalibus,  provincialibus,  generalibus,  universalibusque 
Conciliis  editis,  vel  edendis  specialibus,  vel  generalibus  con- 
stitutionibus  et  ordinationibus  Apostolicis,  privilegiis  quo- 
que,  indultis  ac  Litteris  Apostolicis  quibusvis  superioribus 
et  personis  in  genere,  vel  in  specie,  aut  alias  in  contrarium 
praemissorum  quomodolibet  forsan  concessis,  approbatis, 
confirmatis,  et  innovatis,  quibus  omnibus  et  singulis  etiamsi 
de  illis  eorumque  totis  tenoribus  specialis,  specifica,  expressa 
et  individua,  non  autem  per  clausulas  generales  iden)  iin- 
portantes  mentio,  aut  quaevis  alia  expressio  habendi^,  aut 
aliqua  alia  exquisita  forma  ad  hoc  servanda  foret,  teqores 
huiusmodi,  ac  si  de  verbo  ad  verbum  nil  penitus  omisso  et 


DE   ERECTIONE  DIOECESIUM   IN   BRASILIA.         65 

forma  in  illis  tradita  observata  inserti  forent,  eisdem  praesen«  ^p^^^^ 
tibus  pro  plene  et  sufficienter  expressis  habentes,  illis  alias  1^2. 
in  suo  robore  permansuris,  latisslme  et  plenissime  ac  specia- 
liter  et  expresse  ad  efTectum  praesentium  et  validitatis  om- 
nium  et  singulorum  praemissorum,  pro  hac  vice  dumtaxat, 
Mota,  scientia,  et  potestatis  plenitudine  paribus  harum  quo- 
que  serie  derogamus,  ceterisque  contrariis  quibuscumque.  . 
Volumus  autem  quod  idem  Hieronymus  Archiepiscopus 
authenticum  exemplar  decretorum  et  actorum  omnium  quae 
in  hanc  rem  edita  fuerint,  ad  memoratam  Congregationem 
Venerabilium  Fratrum  Nostrorum  eiusdem  S.  R.  £.  Cardt- 
nalium  rebus  Consistorialibus  praepositam  transmittere 
teneatur,  ut  ea  in  eiusdem  Congregationis  Tabulario  ad  per- 
petuam  rei  memoriam  custodiantur.  Volumus  etiam  quod 
praesentium  Litterarum  transumptis  etiam  impressis,  manu 
tamen  alicuius  Notarii  publici  subscriptis  et  sigillo  alicuius 
personae  in  ecclesiastica  dignitate  constitutae  munitis  eadem 
prorsus  fides  adhibeatur  in  iudicio  et  extra  illud,  quae  eisdem 
praesentibus  adhiberetur,  si  originaliter  forent  exhibitae  vel 
ostensae.  NuUi  ergo  omnino  hominum  liceat  hanc  paginam 
Nostrae  absolutionis,  divisionis,  constitutionis,  subiectionis, 
dismembrationis,  adiudicationis,  fundationis,  erectionis^  di- 
stractionis,  attributionis,  declarationis,  suppressionis,  extin- 
ctionis,  elationis,  addictionis,  reservationis,  sanctionis,statui 
derogationis  et  voluntatis  infringere»  vel  ei  ausu  temerario 
coDtraire ;  si  quis  autem  hoc  attentare  praesumpserit,  indi- 
gnationem  Omnipotentis  Dei  ac  Beatorum  Petri  et  Pauli 
Apostolorum  Eius  se  noverit  incursurum. 

Datum  Romae  apud  Sanctum  Petrum  anno  Incarnationis 
Dominicae  millesimo  octingentesimo  nonagesimo  secundo, 
quinto  calendas  Maii»  Pontificatus  Nostri  aqno  decimo 
quinto. 


ActaLeonu.  V,  — 5 


^^^A^^^^^^ngiK^^^^^^^n(i^^^^^^^ifi^Kf,^i/l^ 


EPISTOLA 


Ad  Cardfnales  Galliae 


DE   REBUS   POLITICIS. 


J 

MAIf 

Summo 

gaudio 

Pontificem 

Antistites 

Galliae  af- 

fecerutU 

assentiendo 

litteris  en- 

cyclicis    de_ 

praesenti 

gallicae 

gentis  regi- 

mim. 


Magisin 
dies  profu» 
turas  has 
Litteras  ad 

salutem 
Galliac 

Pontifex 
sperat^  li- 
cet  a  non' 
nullis  fue- 
ritU  tur- 
dato  animo 
impugna- 
tae, 

Hoc  vero 

non  mi- 

rum  :  non 

enimomni- 

bus  statim 

clarescitve- 

ritaSy      in 

mediis  rei- 

publicae 

turbini- 

bus. 


Memorat 

Pontifex  se 

koc  Hbi 


l^|&afi3&^OTRE  consolation  a  ^t^  grande  en  recevant  la 


N 


lettre  par  laquelle  vous  adh^riez,  d'un  concert 
unanime  avec  tout  ri^piscopat  fran^ais,  4  Notre 
&f^?5f5F4ft  Encyclique,  Au  ntilieu  des  sollicitudes^  et  Nous 
rendiez  gr^e  de  Tavoir  publi^e,  protestant  avec  les  plus 
nobles  accents,  de  Vunion  intime  qui  relie  les  J^viques  de 
France^  et  en  particulier  les  Cardinaux  de  la  Sainte  ^glise^ 
au  Siege  de  Pierre. 

Cette  Encyclique  a  fait  Aiyk  beaucoup  de  bien,  et  elle  en 
fera,  Nous  Tesp^rons,  davantage  encore,  malgr^  les  atta- 
ques  auxquelles  elle  s'est  vue  en  butte  de  la  part  d'hommes 
passionn^s  :  attaques  contre  lesquelles,  du  reste,  nous  aimons 
a  le  dire,  elle  a  trouv^  aussi  de  vaillants  d^fenseurs. 

Les  attaques,  Nous  les  avions  pr^vues.  Partout  oh  Tagi- 
tation  des  partis  politiques  remue  profond^ment  les  esprits, 
comme  il  arrive  maintenant  en  France,  il  est  difficile  que 
tous  rendent  de  suite  a  la  vivxti  cette  pleine  justice  qui  est 
pourtant  son  droit  Mais  fallait-il  pourcela  nous  taire?  Quoi! 
la  France  soufTre  et  Nous  n'aurions  pas  ressenti  jusqu'au 
fond  de  T&me  les  douleurs  de  cette  Fille  atn6e  de  r^glise  ? 
La  France  qui  s'est  acquis  le  titre  de  Nation  tris  chrHiennt 
et  n'entend  pour  rien  Tabdiquer,  se  drfbat  au  milieu  des  an- 
goisses,  contre  la  violence  de  ceux  qui  voudraient  la  d^chris- 
tianiser  et  la  rabaisser  en  face  de  tous  les  peuples,  et  Nous 
aurions  omis  de  faire  appel  aux  catholiques,  k  tous  les  Fran- 
^ais  honn^tes,  pour  conserver  a  leur  patrie  cette  foi  sainte 
qui  en  iit  la  grandeur  dans  Thistoire  ?  A  Dieu  ne  plaise  ! 

Or,  nous  le  constations  mieux  de  jour  en  jour ;  dans  la 
poursuite  de  ce  r^sultat,  Taction  des  hommes  de  bien  etait 
n^cessairement  paralys^e  par  la  division  de  leurs  forces.  De 
la  ce  que  nous  avons  dit  et  redisons  k  tous:  €  PIus  de  partis 


DE    REBUS    POLITICIS.  67 

entre  vous ;  au  contraire,  union  complite  pour  soutenir  de  proposuis- 
concert  ce  qui  prime  tout  avantage  terrestre :   la  Relieion,  ^^^i^^^^it- 

1  1       tI^  ^  ^  .  &        »    teras   scrt- 

la  cause  de  JfiSUS-CHRIST.  En  ce  point  comme  en  tout,  beitdo,  ut 
cherchez  (Tabord  le  royaume  de  Dieu  et  sajustice  et  le  reste  'polufcu 
vous  sera  dann/par  surcrott,  >  dissenUo- 

Cette  idee-mere,  qui  domine  toute  Notre  Encyclique,  n'a  TJ^ti^on- 
pas  ^chapp^  aux  ennemis  de  la  religion  catholique.  Nous  ^ordia  au- 
pourrions  dire  qu*ils  ont  dt^  les  plus  clairvoyants  k  en  saisir  in  GaiUa 
le  sens,  i  en  mesurer  la  port^e  pratique.  Aussi,  depuis  ladite  ^**^^'*^"'' . 

*  *  *  *•  omnes     st- 

Encyclique,  vraie  messag^re  de  paix  pour  tout  homme  de  muicatho- 
bonne  volont^,  qu'on  en  consid^re  le  fond  ou  la  forme,  ces  daticives. 
hommes  de  parti  ont  redoubW  d'acharnement  impie,  Divers 
faits  d^plorables  r^cemment  arrivds,  qui  ont  attrist^  les  ca-      Exeodie 
tholiques  et  mfime,  Nous  le  savons,  nombre  d'hommes  peu  VZ  prodie- 
suspects  de  partialit^  envers  rEgHse,  sont  li  pour  le  prouver.  T*'*/»   ^"- 
On  a  vu  clairement  oi  veulent  aboutir  les  organisateurs  de  grassati 
ce  vaste  comploty  comme  Nous  rappelions  dans  notre  Ency-  ^li^fosles 
clique,  loxmi  pour  an^antir  en  France  le  Christianisme,  quumnihn 

Ces  hommes  donc,  saisissant,  pour  en  venir  a  leurs  fins,  ^kaleanT 
les  moindres  pr^textes,  et  sachant  au  besoin  les  faire  surgir,  ^^^*"'  ^ 

#•    /     1  .         .      •  ,  I  ,1  .1      christia- 

ont  pronte  de  certams  incidents  qu  en  d  autres  temps  ils  nam   reii- 
auraient  jugds  inoffensifs,  pour  donner  champ  Hbre  k  leurs  ^^^^^^'  *'* 
r^criminations ;  montrant  par  14  leur  parti  pris  de  sacrifier  evertant. 
a  leurs  passions  antireligieuses  Tint^r^t  g^neral  de  la  Nation, 
dans  ce  qu'il  a  de  plus  digne  de  respect. 

En  face  de  ces  tendances,  en  face  des  maux  qui  en  d^-      Se    mn 
coulent,  au  grand  prijudice  de  rfeglise  de  France,  et  qui  ^^l^Toqni 
vont  s'aggravant  de  jour  en  jour,  notre  silence  Nous  eftt  fi^se  Fonti- 
rendu  coupable  devant  Dieu  et  devant  les  hommes.  II  etit  -^y^  ^H^^o- 
sembl^  que  Nous  contemplions  d'un  oeil  impassible  les  souf-  ^^^^^  ^^P^' 
frances  de  nos  fils,  les  catholiques  fran^ais.  On  eAt  insinu^  minum  in 
que  nous  jugions  dignes  d'approbation,  ou  pour  le  moins  de  f^l^^Jl^J*^^ 
tol^rance,  les  ruines  religieuses,  morales,  civiles  amoncel^es  cathoUco- 
par  la  tyrannie  des  sectes   antichretiennes.  On  Nous  edt  ^angustils, 
reproch6  de  laisser  d^pourvus  de  direction  et  d'appui  tous 
ces  Frangais  courageux  qui,  dans  les  pr^sentes  tribulations, 
ont  plus  que  jamais  besoin  d'etre  fortifi^s.  Nous  devions 
surtout  des  encouragements  au  clerge,  auquel  on  voudrait, 


68  EPISTOLA   AD   CARDINALES   GALLIAE 

fraesertim  contre  la  nature  de  sa  vocation,  itnposer  silence  dans  l*exer- 

tnim  ani-  cice  m£me  de  son  minist^re,  alors  qu'il  pr^cheselon  1'^van- 

muserat  gjig  jj^  fid^lit^  aux  devoirs  chr^tiens  et  sociaux.  Du  reste, 

augenaus  **  ' 

quo  libere  n'est-ce  pas  toujours  pour  Nous  une  obligation  pressantede 

deies^ obse-  parler.quoi  qu'il  en  advienne, 6hs  qu*il  s'agit  d'affirmer  notre 

quia   tum  droit  diviu  d'enseigner,  d*exhorter,  d'avertir,en  facedeceux 

prituipi'  qui»  sous  pr^texte  de  distinctioh  entre  la  religion  et  la  poli- 

jtanfa*^'  tique,  pr^tendraient  en  circonscrire  Funiversalit^ ? 

Voili  ce  qui  Nous  a  d^termin^,  de  notre  enti^re  initiative 

a  Deo  ^a-  ct  en  pleiue  connaissance  de  cause,  k  ^lever  la  voix ;  et  Nous 

^driwri^ '  ne  cesserons  de  I'elever,  chaque  fois  que  Nous  le  jugerons 

di,  monen-  opportuu,  avec  Tespoir  que  la  v^rit^  finira  par  se  frayer  un 

^^^ndic^  chemin  jusque  dans  les  coeurs  qui  lui  r^sistent,  peut-^tre 

quod    mi'  avec  un  reste  de  bonne  foi.  Et  comme  le  mal  que  Nous  si« 

nuiiifrus'  gualous,  loiu  dc  se  limiter  aux  catholiques,  atteint  tous  les 

tra  conati  hommes  de  sens  et  de  droiture,  c*est  i  eux  aussi  que  Nous 
sunt^     dt'  ^  ,  1 

stinciio-  avons  adrcsse  notre  Encyclique,'pour  que  tous  se  hatent 

liTemTeU-  ^'arrfiterla  France  sur la  pente  qui  la  mine  aux  abimes.  Or, 

giosam  in-  ces  efforts  deviendraient  radicalement  st^riles,  s'il  manquait 

tZam,      '  aux  forces  conservatrices  Tuniti  et  la  concorde  dans  la 

Froiure  po^Jfsuite  du  but  final,   c'est-a-dire  la  conservation  de  la 

suo  ept,  religion,  puisque  \k  doit  tendre  tout  homme  honn^te,  tout 

quam  ^ffi-  ^mi  sinc^re  de  la  soci^t^  :  notre  Encyclique  Ta  amplement 

ciodeerit  d^montrd 

suo, 

Mais  le  but  une  fois  pr^cis^,  le  besoin  d'union  pour  Tat- 

iterum^Ui'  teindrc  une  fois  admis,  quels  seront  les  moyens  d'assurer 

dicatqua  cettc  union  ? 

(jalltae 

probati  ci-      Nous  Tavons  ^alement  expliqu^  et  Nous  tenons  i  le  re- 

^diam^^tam  ^*''^»  P^"""  ^"^  pcrsonne  ne  se  m^prenne  sur  notre enseigne- 

necessa-  mcut :  un  dc  ccs  moyens  est  d'accepter  sans  arriire-pens^e, 

^Tidbiiire  ^^^^  ^^^^^  loyautrf  parfaite  qui  convient  au  chritien,  le  pou- 

debent,  voir  civil  daus  la  forme  ob,  de  fait,  il  existe.  Ainsi  fut  ac- 

in  pri'  cept^  en  France  le  premier  Empire,  au  lendemain  d'une 

7entem^'  cffroyable  et  sanglante  anarchie  ;  ainsi  furent  accept^s  les 

vitatisfor-  autres  pouvoirs,  soit  monarchiques  soit  r^publicainSy  qui  se 

tet   omnes  succ^erent  jusqu'i  nos  jours. 

agnoscant.       g^  j^  raisou  de  cette  acceptation,  c'est  que  le  bien  com- 
mun  de  la  soci^t^  Temporte  sur  tout  autre  int^r£t ;  car  il  est 


DE   REBUS   POLITICIS.  69 

lc  principe  cr^ateur,  il  est  r^l^ment  conservateur  de  la  so-         3 
t\i\i  humaine ;  d'ou  il  suit  que  tout  vrai  citoyen  doit  le  vou-      t8g2. 
loir  et  le  procurer  i  tout  prix.  Or,  de  cette  n^cessitd  d'as- 
surer  le  bien  commun,  derive  comme  de  sa  source  propre  ^nim    bo- 
et  imm^iate,  la  n^cessit^  d'un  pouvoir  civil  qui,  s*orientant  »»«/«*''- 
vers  le  but  supr^me,  y  dinge  sagement  et  constamment  les  esseprivato 
volont^s  multiples  des  sujets,  group^es  en  faisceau  dans  sa  ^^1^^^'^fro 
main.  Lors  donc  que,  dans  une  soci^te,  il  existe  un  pouvoir  pubUcum 
constitud  et  mis  a  l'oeuvre,  Tint^rfit  commun  se  trouve  li^  k  JJ^^  cwm 
ce  pouvoir,  et  Ton  doit,  pour  cette  raison,  Taccepter  tel  qu'il  essenequit: 
est.  Cest  pour  ces  motifs  et  dans  ce  sens  que  Nous  avons  "^i    sum- 
dit  aux  catholiques  fran^ais :  Acceptez  la  Rdpublique,  c*est-  ?^/^^"* 
a-dire  le  pouvoir  constitu^  et  existant  parmi  vous ;  respec-  obsequium 
tez-le ;  soyez-Iui  soumis  comme  repr^sentant  le  pouvoir  ve-  ^omnls^^de- 
nu  de  Dieu.  ^'f'*^- 

Mais  il  s'est  trouv^  des  hommes  appartenant  k  divers  N^onnui- 
partis  politiques,  et  m^me  sincirement  catholiques,  qui  ne  l^hoiUoT 
se  sont  pas  exactement  rendu  compte  de  Nos  paroles.  Elles  Litteras 

f    ,  •••  •!•  fti  .  Encycltcas 

etaient  pourtant  si  simples  et  si  claires,  qu  elles  ne  pouvaient  haud  ncte 
donner  lieu,  semblait-il,  k  de  fausses  interpritations.  ^tat^lufU 

Qu'on  veuille  bien  y  r^fl&hir,  si  le  pouvoir  politique  est 
toujours  de  Dieu,  il  ne  s'en  suit  pas  que  la  d^signation  di-  dant  HH 
vine  affecte  toujours  et  immddiatement  les  modes  de  trans-  ^^'"J^^I 
mission  de  ce  pouvoir,  ni  les  formes  contigentes  qu'il  revfit,  statem  ci- 
ni  les  personnes  qui  en  sont  le  sujet.  La  variit^  m^me  de  ^aDeo,  mm 
ces  modes  dans  les  diverses  nations,  montre  k  T^vidence  le  ^<^^  ^^,^<* 
caract^re  humain  de  leur  origine.  tum  fuisse 

II  y  a  plus.  Les  institutions  humaines  les  mieux  fond^es  ^<'^*'«f  f? 

.^       ^  ,  ,  uno  ad  alt- 

en  droit  et  ^tablies  dans  des  vues  aussi  salutaires  qu  on  le  umprinH' 
voudra,  pour  donner  4  la  vie  sociale  une  assiette  plus  stable  ^^J^^' 
et  lui  imprimer  un  plus  puissant  essor,  ne  conservent  pas  transferen- 
toujours  leur  vigueur  conformdment  aux  courtes  prdvisions  signatam 
de  la  sagesse  de  Thomme.  fotmam 

^  altquam 

En  politique  plus  qu'ailleurs,surviennent  des  changements  civitatis 
inattendus.  Des  monarchies  colossales  s*^crouIent  ou  se  d6-  ^*l'  ^ZI^' 

nas  wst 

membrent,  comme  les  antiques  royaut^s  d'Orient  et  TEm-  praeficien- 
pire  romain  ;  les  dynasties  supplantent  les  dynasties,  comme    ^* 
celles  des  Carlovingiens  et  des  Cap^tiens  en  France ;  aux 


70  EPISTOLA   AD   CARDINALES   GALLIAE 

Mutatur  formes  politiques  adopt^es  d'autres  forcnes  se  substituent 
^tatts/orma  comme  notre  si^cle  en  montre  de  nombreux  exemples.  Ces 
novts  im-  changements  sont  loin  d'Atre  toujours  l^gitimes  i  rorigine; 
licet  '  fou-  il  est  m£me  difficile  qu'iis  le  soient  Pourtant  le  criUrium 
*ius  ^^inve-  ^"P''*^^^  ^^  ^en  commun  et  de  la  tranquilHtd  publique,  im- 
cta,agHosci  pose  Tacceptation  de  ces  nouveaux  gouvernements  £tablis 
^ttUutc^lu'  en  fait,4  la  place  des  gouvernements  ant^rieurs  qui,  en  fait, 
hcnt^   boni  ne  sont  plus.  Ainsi  se  trouvent  suspendues  les  r^les  ordi- 

publiii  •  •      1  .     .  ,  .  ..  r  . 

causa,         naires  de  la  transmission  des  pouvoirs,  et  u  peut  se  faire 

m^me  qu'avec  le  temps  elles  se  trouvent  abolies. 

Ob  hoc      Quoi  qu'il  en  soit  de  ces  transformations  extraordinaires 

numfdebo'  ^*""^  '*  ^'^  ^es  peuplcs,  dont  il  appartient  i  Dieu  de  cal- 

^^^Ad^^h    ^^^^  ^^  ^°*^'  ^^  ^  Thomme    d'utiliser    les  cons^quences, 

^^scquium  Thonneur  et  la  conscience  r^clament,  en  tout  dtat  de  cho- 

praestare  g^g  y„g  subordination  sincire  aux  gouvernements  consti- 

summas    tu^s  ;  11  la  faut  au  nom  de  ce  droit  souverain,  indiscutable, 

«^«T"  '^    inali^nable,  qui  s'appelle  la   raison  du  bien  social.  Qu*en 

serait-il,  en  efTet,  de  Thonneur  et  de  la  conscience,  s'il  ^tait 

permis  au  citoyen  de  sacrifier  k  ses  vis^es  personnelles  et 

k  ses  attachements  de  parti,  les  bienfaits  de  la  tranquillit^ 

publique  ? 

incuicat      -^P'^^  avoir  solidement  ^tabli  dans  Notre  Encyclique 

Uerum  cette  v^rit^,  Nous  avons  formul^  la  distinction  entre  le 

%w  fl  pouvoir  politique  et  la  legislation  ;  et  Nous  avons  montr6 

principi'  que  Tacceptatiou  de  Tun  n'impUquait  nullement  Taccepta- 

discemen-   tion  de  Tautre^dans  les  points  oii  le  l^gislateur,  oublieuxde 

das  esse  ab  gj^  mission,  se  mettrait  en  opposition  avec  la  loi  de  Dieu 

tpsoruwt  j»  ^^ 

imperio  et  de  TEglise.  £t,  que  tous  le  remarquent  bien  ;  d^ployer 
^uoif^ci'  ^^°  activit^  et  user  de  son  influence  pour  amener  les 
ves  deesse  gouvernements  k  changer  en  bien  des  lois  iniques  ou 
^^*iHjustas  d^pourvues  de  sagesse,  c'est  faire  preuve  d*un  ddvouement 
se^^^ant  ^  ^*  patrie  aussi  intelligent  que  courageux,  sans  accuser 
ast  omni  Tombre  d'une  ':hostilit6  aux  pouvoirs  charg^s  de  rigir  la 
/«  ^^«'  chose  publique.  Qui  s'aviserait  de  drfnoncer  les  chr^ticns 
cutu  ut  ii'  des  premiers  si^cles  comme  adversaires  de  rEmpire 
gent,  Jtase  romaiu,  parce  qu'ils  ne  se  courbaient  point  devant  ^^ 
Chrisrani  pfcsc"Ptions   idol&triques,  mais  s^eflfor^aient  d'en  obtenir 

gesserunt   rabolition  ? 


DE   REBUS   POUTICIS.  Jl 

Sur  le  terrain  religieux  ainsi  compris,  les  divers  partis  s 

politiques  conservateurs  peuvent   et  doivent  se  trouver  iSg», 

d^accord.  Mais  les  hommes  qui  subordonneraient  tout  au  adversus 

triomphe  pr^alable  de  leur  parti  respectif,  fiit-ce  sous  le  /»»M«>^- 

pr6texte  qu'il  leur  paratt  le  plus  apte  k  la  d^fense  religieuse,  ^s,     ti 

seraient  d^  lors  convaincus  de  faire  passer,  en  fait,  par  ^^'"f «^  ^'- 

un  funeste    renversement    des    id^es,  la    politique    qui  ofwrtet  ad 

divise  avant  la  religion  qui  unit  Et  ce  serait  leur  faute,  '^/^^^ 

si  nos  ennemis,  exploitant  leurs  divisions,  comme  ils  ne  omnes  pro- 

ront  que  trop  fait,  parvenaient  finalement  k  les  ^craser  nec  uin  u- 

tous.  «'  P^^' 

tium    stu- 

On  a  pretendu  qu  en   enseignant  ces  doctrines,   Nous  du  zeium 
tenions  envers  la  France  une  conduite  autre  que  celle  que  p"jj€^re. 
Nous  suivons  k  T^gard  de  ritalie  ;  de  sorteque  Nous  Nous 
trouverions  en  contradiction  avec  Nous-mftme.  Et  cepen-    ..^^»f»/'f 
dant  il  n'en  est  rien.  Notre  but,  en  disant  aux  catholiques  u^^^er', 
franjais  d'accepter  le  gouvei^nement  constitu^,  n'a  ^t^  et  ^"^  ^^^- 
n'est  autre  encore  que  la  sauvegarde  des  int^r^ts  religieux  adversus 
qui  Nous  sont  confi^s.  Or  ce  sont  pr^cis6ment  ces  int^rfets  i'^Jt^'^J. 
reUgieux  qui  Nous  imposent,  en  Italie,  le  devoir  de  r^cla-  rere  con- 
mer  sans  reliche  la  pleine   libert^  requise  pour   Notre  respcndet 
sublime  fonction  de  Chef  visiblede   rEglise  Catholique,  senihii 

**  ^  praeter  h* 

prepos^  au  gouvernement  des  4mes ;  libert^  qui  n'existe   num  reii- 
pas,Ii  o&Ie  Vicaire  de  Jfisus-CHRIST  n'est  pas  chez  lui,  ^H^PJ^- 
vrai  Souverain,  independant  de  toute  souverainet^  humaine.   tes  sectari^ 
Que  conclure  de  li,  sinon  que  la  question  qui  Nous  concerne  '^mmopere 
en  Italie,  elle  aussi,  est  ^minemment  religieuse,  en  tant  que  rfUgionis 
rattachde  au  principe  fondamental  de  la  Iibert6  de  r^glise?   Gaiiiaegu' 
Et  c'est  ainsi  que,  dans  Notre  conduite  a  Tigard  des  diver-  ^^w^JJL 
ses  nations,  Nous  ne  cessons  de  faire  converger   tout  au   apwsd,  et 
m£me  but  :  la  religion  et  par  la  religion  le  salut  de  la  so-   A^toH- 
cidt^,  le  bonheur  des  peuples.  cam  in  in- 

Nous  avons  voulu,  Nos  tres  chers  Fils,  vous  confier  bfrt^em^' 
toutes  ces  choses,  pour  soulager  Notre  coeur  et  conforter  vindicaH. 
cn  meme  temps  le  v6tre.  Les  tribulations  de  T  figlise  ne  jn^ceiit- 
peuvent  manquer  d'fitre  tr^s  am&res  pour  rime  des  ^vA-  teHs  leva* 
ques  et  plus  encore  pour  la  N6tre,  puisque  Nous  sommes  ^^%pl^'ac 
le  Vicaire  de  Celui  qui  donna,  pour  la  formation  de  cette  eminentis- 


72  EPISTOLA   AD   CARDINALES    GALLIAE. 

Hmisprae'  Saintc  ^glise,  tout  son  sang.  Ces  amertumes  cependaot, 

Pontifix  ^^^^  ^^  ttovis  abattre,  nous  stimulent  i  nous  armer  d'un  plus 

quaenvit  grand   courage,   pour  faire  face  auxdifficult^s  de  llieure 

HEccUsuu  pr^sente.  II  en  r&ulte  aussi,  pour  Nous,  un  redoublement 

discrimi'  jg  ^ile  en  faveur  de  cette  France  catholique,  d'autant  plus 

digne  de  Notre  aflfection  paternelle,   qu'elle  sollicite  de 

Devoiis'  Nous,  avec  une  confiance  plus  filiale,  encouragement,.pro- 

'^'^'*Galhs  tection  et  secours. 

animum      Ces  sentiments  sont  aussi  les  vdtres,  Nos  tr^  chers  Fils : 

ngntpc     ^^^^  venezde  Nous  en  donner  la  preuve,  et  Nousavions 

d^ji  pu  Nous  en  convaincre  quand  vous  veniez  pr^  de 

Nous,  les  uns  apr&s  les  autres,  Nous  rendre  compte  de  votre 

aiqtu  gau'  ministfere  et  conf^rer  des  int^rfits  sacr6s  dont  Nous  avons 

puntepra£'  ^*  garde.  Parmi  les  motifs  de  confiance  qui  Nous  rejouis- 

suies  sum-  ^ent,  cette  unanimit^  est  certes  Tun  des  plus  puissants,  et 

adhaerere,  Nous  eu   remercious  Dieu  du  fond  de  Time.  Nous  comp- 

tons  sur  la  continuation  de  votre  empressement  i  seconder 

Nos  paternelles  soUicitudes  pour  ce  cher  pays  de   France. 

Et  dans  cette  assurance,  comme  gage  de  Notre  affection, 

Nous  vous  donnons,  Nos  Tris  chers  Fils,  4  vous,  k  votre 

Clerg^,  et  aux  fidMes  de  vos  Diocises,  avec  toute  reffusion 

de  Notre  coeur,  la  B^n^diction  Apostolique. 

Donn6  k  Rome,  le  3  Mai  de   Tann^e    1892,  de  Notre 
(Pontificat  la  quinzi&me. 

LEO  PP.  XIII. 


y,ife^A^«afe^jft<fi<|^^^ 


INSTRUCTIO 


Ad  Episcopos  Americae  septentrionalis. 


SUPER   SCHOLIS    NONNULLIS    ARCHI- 


DIOECESIS   S.  PAULI   DE   MINNESOTA*. 


$h!&3^£^MPLlTUDO  Tua  probe  noscit  ardenti  studio  nuper 


A£  in  ista  Statuum  Foederatorum  Republica  quae- 
^  stionem  de  catholicae   iuventutis    institutione 


ihy^^^rjfi  agitatam  fuisse.  Huiusmodi  disceptationi  occa- 
sionem  praebuit  quaedam  Conventio  ab  Archiepiscopo 
S.Pauli  inita  quoad  duas  Scholas  parochiales  in  pagis 
Faribault  et  Stillewater  existentes. 

Compertum  sane  est,  Sanctam  Sedem  omni  tempore 
maxima  sollicitudine  invigilasse  ut  salutari  doctrina  iuven- 
tus  imbueretur  atque  a  noxiis  arceretur  pascuis ;  atque 
haec  ipsa  S.  Congregatio,  oculos  suae  vigilantiae  ad  istam 
r^ionem  iampridem  convertens,  Instructionem  inde  ab 
anno  1875  edendam  curavit,  quae  de  publicis  scholis  agebat. 
Cui  adhaerentes  Patres  tertii  Concilii  Plenarii  Baltimoren- 
sis  in  id  omnen  curam  impenderunt,  ut  iuventutem  catho- 
licam  ab  omni  vitiorum  et  erroris  labe  incolumem  servarent 
et  a  periculis  educationis  principiis  fidei  et  morum  haud 
informatae  defenderent.  Quapropter  prudentissime  statue- 
runt  ut  in  singulis  Dioecesibus  unamquamque  propre  eccle- 
siam  scholae  erigerentur,  in  quibus  catholicorum  soboles  sub 
ecclesiasticonim  Pastorum  auctoritate  et  directione  non 
minus  litteris  ingenuisque  artibus  quam  religione  et  bonis 
moribus  imbueretur.  Porro  nonnulli  sapientissima  haec 
statuta  prae  oculis  habentes,  rati  agendi  rationem  Archie- 
piscopi  S.  Pauli  in  memoratis  duobus  casibus  cum  iliis 
conciliari  haud  posse,  reprehendere  illam  non  dubitarunt ; 
dum  alii  e  contra  ceu  gravibus  innixam  rationibus  proban- 
dam,  et  nihil  pcr  eam  his  decretis  derogatum  fuisse  iudica- 

*  Haec  S.  Congregationis  Instructio  documentis  pontificiis  inserenda  visa  est, 
ittpote  cam  ipsis  maxime  conjoncta.  Cfr.  Epistola  33  Maii  pag.  78. 


? 
MAII 
1892, 

Qiiaestio 
de  catholu 
cae  juven- 
tutis  insti' 
tutione  nu- 
per  agitaia 
fuit  inSta- 
tibus  Fot- 
deratis 
Americae. 


Constans 
S.  Sedisol' 
licitudo 
fuit  utju' 
ventus  sa- 
lutari  doc' 
trina    im' 
bueretur, 
Instru- 
ctionidcUae 
aS,  Con- 
gregatione, 
aiikcusere 
Patres 
Concilii 
Baltifno- 
rettsis,    ac 
Scholas  ca' 
tholiccu 
erigendas 
curave- 
runt* 


Deagen* 
di  ratione 
Archiepi' 
scopi  S, 
Pauli  ex' 
orta  con^ 
troversiet^ 


74  INSTRUCTIO   S.    C    PRQPAGANDAE   FIDEI 

opponu"  runt.  Acriter  hinc  inde  contentio  exarsit :  etiam  per  publi- 
s,  SeJds  cas  ephemerides,  quod  valde  dolendum,  ardenter  quaestio 
^mt!,  ^^  ventilata  fuit,nec  concors  et  unanime  Episcoporum  iudicium 
hac  de  re  extitit.  Quod  quum  religionis  bono,  Ecclesiae 
decori  et  optatissimae  aeque  ac  necessariae  inter  sacrorum 
Antistites  concordiae,  in  qua  pax  gregum  ipsis  commissa- 
rum  solidatur,  quam  plurimum  obesse  iuste  timeri  posset, 
Sancta  Sedes  opportunum  duxit  rem  ad  se  avocare  diiudi- 
candam,  suaque  sententia  disputationibus  finem  imponere. 
Huius  autem  negotii  examen  quibusdam  ex  Emis  PP.  S. 
fj^^to-  ^^"^*'*°  Christiano  Nomtni  Propagando  praepositis  deman- 
/ertu   con-  datum  fuit,  qui  in  Comitiis  habitis  die  21  Aprilis  huius  anni, 
ab^Anhie-  ^iatura  ac  diligenti   investigatione    instituta,  ea   quae  ab 
piscopoini-  Archiepiscopo  S.  Pauh"  peracta  sunt,  omni  sub  respectu 
perpendentes,  attentis  peculiaribus  adiunctis  nec  non  modo 
et   pactis  quibus   conventio   inita   fuit,sequens   edendum 
censuerunt    Decretum,    eadem   die  a   Summo    Pontifice 
approbatum  :  €  Firmis  in  suo  robore  manentibus  Decretis 
€  Concih'orum  Baltimorensium  superscholas  parochiales, 
«  conventio  inita   a  R.   P.   D.  loanne  Ireland  relate  ad 
€  scholas  ;de  Faribault  et  Stillwater,  perpensis  omnibus 
i  circumstantiis,  tolerari  potest.  >  Hanc  autem  occasionem 
etEpisco-  nacti  Emi  Patres  enixe  Venerabilibus  Statuum  Foedera- 
cordiam      torum  Episcopis  commendarunt  ut  pergerent,  quemadmo- 
^tnuit"^  dum  praestitum  fuerat  hucusque,  eo  concordi  studio  sa- 
lutem  animarum  sibi  commissarum  et  bonum   religionis 
procurare,  quo  tot  meritis  suum    in  christiana  republica 
nomen,  Deo  iuvante,  iam  honestarunt.  Sane  haec  animo- 
rum  viriumque  coniunctio  eo  vel   magis  firmanda  et  cu- 
stodienda  est,  quo  magis,  uti  nunc  contingit,  errores  im- 
pune  grassantur,  cum  pluribus  hostibus  dimicandum,  ac 
innumerae  difficultates  et   obstacula  superanda    undique 
extant. 
jnproxi-       Emi  Patres  item  voluerunt  ut  in  Comitiis  quae  primo 
^iis  Atchi'  '"^^^  Statuum  Foederatorum  Archiepiscopos  locum  habe- 
fipucopi  co'  bunt,  iidem  diligentissime  de  ratione  cognoscant,  qua  quam- 
de^ratione  plurimis  cathoHcis  pueris,qui  secundum  computos  fide dignos 
prospicien-  scholas  publicas  loco  parochialium  adeunt,  prospici  queat. 


DE  SCHOLIS    NONNULLIS   ARCHID.    S.    PAULI.        75 

Cum  vero  pastoraiis  sollicitudo  et  impensum  religionis        j 
studium,quo  Antistites  istius  amplissimae  ditionis  feruntur»      iS^m, 
Sacrae  Congregationi  apprime  perspectum  sit,  eadem  pro  tn   puiru 
certo  habet  omni  ope  ipsos  adnisuros  ad  aptissima  remedia  l^^^*^, 
invenienda,  qutbus  hisce  malis  efficaciter  occurratur.  Item  biicas, 
oullatenus  dubitat  quin  pro  filiali  veneratione  qua  Aposto- 
licara  Sedem  prosequuntur,  iidem,  quavis  submota  animo- 
rum  dissensione,  ad  catholicum  nomen  tutandum  et  augen- 
dum,  concordi  voluntate  et  consentientibus  animis,  constan- 
teradlaborent. 
Interea  omnia  Tibi  fausta  a  Deo  ex  animo  precor. 
Datum  Romae  ex  Aed.  S.  C.  Propagandae  Fidei  die  3 
Maii  1892. 

Amplitudinis  Tuae 

Addictissimus  Servus 
M.  Card.  LEDOCHOWSKI.  Prae/ectus. 
^  IGNATIUS,  Archiep.  Tamiathen.,  Secretarius. 


^I^SS^^^H^SSSBlS^^SISS^^^iSSSlSS^S^S^^^ 


i6 
MAir 

Cwce- 
dit  Ponti' 
fex  Indul- 

gentiam 
plenariam 

€  Toties 
quoties  y 


in  eccle- 
siis  velora- 
toriis  pU" 
blicis  uni- 
versi  ordi' 
nis  Carme- 
litidis^  die 
idjuliilu- 

crandam 
ab  omnibus 
Fidelibus^ 
sub  consuc' 
tis  condi" 
tionibus. 


Praesen- 
tium  litte» 
rarum  vis 
et  auctori' 
tds  vindi* 
eatur. 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  INDULGENTIA"TOTIES  QU0TIES"DIE 


9 
JF 


FESTO  DEIPARAE  VIRGINIS  DE  monte 


carmelo  a  christifidelibus 


LUCRANDA. 


9 


I 


StaflM&aflMgno  magis  fidelium  erg^a  beatissimam  Virginem 
|g  Carmelitidem  devotio  augescat  et  pietas,  unde 
eorum  animis  uberrimi  et  salutiferi  fructus  deri- 
vare  possunt,  piae  postulationi  dilecti  filii  Aloisii 
Mariae  Galli,  summi  moderatoris  Ordinis  B.  M.  V.  de  Monte 
Carmelo  Veteris  Observantiae  benigne  inclinati,  peculiari 
privilegio  Carmelitanas  Ecclesias  locupletare  statuimus. 
Quapropter  de  Omnipotentis  Dei  misericordia  ac  BB.  Petri 
et  Pauli  Apostolorum  Eius  auctoritate  confisi,  omnibus  et 
singulis  utriusque  sexus  christifidelibus  vere  poenitentibus 
et  confessis  ac  S.  Communione  refectis,  qui  quamlibet  ex 
Ecclesiis  vel  quodlibet  ex  publicis  Oratoriis  sive  Fratrum 
sive  Monialium  universi  Ordinis  Carmelitidis  tum  Calcea- 
torum  tum  Excalceatorum  ubique  locorum  existentibus,  die 
decima  sexta  mensis  lulii  cuiusque  anni,  qua  festivitas  Dei- 
parae  Virginis  de  Monte  Carmelo  celebratur,  a  primis  ves- 
peris  usque  ad  occasum  solis  diei  huiusmodi  devote  visita- 
verint,  ibique  pro  christianorum  Principum  concordia,  hae- 
resum  extirpatione,  peccatorum  conversione,  ac  S.  Matris 
Ecplesiae  exaltatione,  pias  ad  Deum  preces  eflfuderint,  quo- 
ties  id  egerint,  toties  Plenariam  omnium  peccatorum  suo- 
rum  Indulgentiam  et  remissionem,  quam  etiam  animabus 
christifidelium,  quae  Deo  in  caritate  coniunctae  ab  hac  luce 
migraverint,  per  modum  sufiragii  applicare  possint,  miseri- 
corditer  in  Domino  concedimus.  Non  obstantibus  Nostra  et 
Cancellariae  Apostolicae  regula  de  non  concedendis  indul- 
gentiis  ad  instar,  aliisque  Constitutionibus  et  Ordinationi- 
bus  Apostolicis,  ceterisque  contrariis  quibuscumque.  Prae- 
sentibus  perpetuis  futuris  temporibus  valituris.  Volumus 


DE  INDULG.  "  TOTIES  QUOTIES  "  O,  CARM.  CONCESSA*    77 

autein,  ut  praesentium  Litterarum  transumptisseu  exemplis 
etiam  impressis  manu  alicuius  Notarii  publici  subscriptis, 
et  sigillo  personae  in  ecclesiastica  dignitate  constitutae 
munitis  eadem  prorsus  fides  adhibeatur,  quae  adhiberetur 
ipas  praesentibusi  si  forent  exhibitae  vel  ostensae.  ' 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
XVlMaii  MDCCCXCII,PontificatusNostri  anno  decimo  quinto. 


L.*S. 


S.  Card.  VANNUTELLL 


9^j^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ 


EPISTOI-A 


Ad  Episcopos  provlnciae  Neo-Eboracensis 


DE  SCHOLIS. 


^3jj  1^^^£|^4^UAE  coniunctim  a  vobis  perscriptae  sunt  litterae 
ex  aede  Arcliiepiscopali  Neo-Eboracensi,  quo 
coivistis  consecrationi  Brooklyniensis  Episcopi 


MAII 


^  JQ,.  .       

ttu  ^^Po^i'  ^t^Pf^iS  adfuturi,  duplici  Nos  voluptate  aflfecerunt.  Pate- 


juifuerunt  bat  cnim  ex  iis  animus  vester  cum  de  religiosa  puerorum 

tum  litte-  institutione  sollicitus,  tum  eiTundendi  cupidus  dubitationes 

^ip^ruM  ^^  anxietates  suas  in   gremium   Nostrum,  semper  ad  eas 

zeium     et  benigne  excipiendas  paratum.  Ne  quid  itaque  vestris  liaereret 

^s!^sZem  «nentibus  quod  anxias  illas  et  incertas  efficeret,  datis  vicis- 

declarant,  sim  litteris  vos  adirc  decrevimus  :  hasce  autem  non  modo 

Sollicitus  .  ,  .       -     »T 

ei  ipse  de  nuncias  esse  volumus  paternae  erga  vos  caritatis  Nostrae, 
America-  ggj  etiam  tcstcs  solHcitudinis  quam  gerimus   de  fidelibus 

na  ecciesia^  ^  ^ 

amplissimam  incolentibus  regionem  foederatarum  civitatum 

Americae  Septentrionalis,  quae  propter  incrementa,  quibus 

tuiit  mise-  se  istic  expHcat   catholica  religio,  et  praesens  Nobis  gau- 

^^^erta/i^o-  ^^^^  affert,  ct  rcrum  laetiorum  in  posterum  expectationem. 

nent  nuper  Plane  haec  sollicitudo  Nos  curae  expertes  esse  non  sivit  inter 

propter  controvcrsias  et  disputationes  nuper  istic  ortas  et  animis  in- 

conveniio'  calescentibus   actas    propter  conventionem    initam    inter 

tam  inter  Vencrabilem  Fratrem  Archiepiscopum  S.  PauU  et  civiles 

^Aiy^'-  magistratus  circa  duas  e  pluribus  scholis  paroecialibus,  quas 

Pauii  et  ille  considerat  multo  cum  studio  in  credita  sibi  Dioecesi.  In 

^^^istratus  ^uius  miserac  concertationis  aestu  mirum    non  est  si  falsa 

circa  duas  nonnunquam  nunciarentur  pro  veris  et  quae  suspiciose  cogi- 

^roec^ieu     ^ata  fuerant  vulgi  rumore  percrebrescerent.  Haec  equidem 

graviter  molesteque  tuHmus  ;  nisi  enim  tempestive  eo  cura 

Concorj  Nostra  convcrsa  fuisset,  verendum  erat  ne  intercideret  vel 

dtam   tnde  ' 

iftter    Ca-  magna  ex  parte  deficeret  perfecta'animorum  consensio  stu- 

^^^riciiiari  diorumque  communium  in  unum  conspiratio,  quam  sedulo 

videns,        retincant  oportet  sacrorum  Antistites  et  Nos  fovere  adni- 

timur  quavis  ratione  et  ope.  Propterea  memores  officii  Nostri 

pro    officio  1  ,  .       ,.  . 

suoremdi-  quoQ  postulat  ut  m  disceptatione  caussarum,  quarum  notio 


DE   SCHOLIS.  79 


et  iudicatio  ad  Nostrum  pertinent  ministerium,cuncta  sedate  ngenter  t^ 
expendamus  et  procul  omni  partium  studio,  animum  ita  P^'*^^^ 
comparatum  caussae  cognoscendae  applicuimus,quam  prae- 
laudatus  Archiepiscopus  Nobis  definiendam  attulit,  profi- 
tens  se  prompte  et  omnino  pariturum  sententiae  Nostrae, 
quaecumque  demum  ea  foret,  quae  sane  protestktio  in  ipsius 
laudem  cedit  et  a  Nobis  non  poterat  vehementer  non  pro- 
bari.  Quum  porro  naviter  dederimus  operam  ut  plenissime 
Nobis  factorum  veritas  fieret  explorata,  recteque  aestimare- 
tur  rationum  pondus  quae  utrinque  afTerebantur,  constituto 
peculiari  coetu  Patrum  Cardinalium  ex  iis  delecto  quibus  atquediri- 
sacrum  Consilium  constat  christiano  nomini  propagando,  ^^^^ 
qui  sese  huic  studio  addixit  dih'gentia  singulari,  propositam   respomo  a 
quaestionem  eo  responso  dirimendam  censuimus  quod  dile-   con^[  ^ds 
ctus  filius  Noster  Cardinalis  eidem  sacro  Consilio  praefectus  Propagan- 

*T  /.      .  ...  ^  i.i_  daFtdean- 

lussu  Nostro  pateneri  curavit  ecclesiarum  rraesuhbus  quae  tea  edicto, 
in  civitatibus  foederatis  sunt  Americae  Septentrionalis.  Quo    judidum 
pressius  autem  illiid  urgeamus  quod  animos  vestros  ange-  ^^  ^'  ^^  « 

,^  ...         ,  .  .  ^     .    se  latum 

bat,  vosque  ad  scnbendum  permovit,  certiores  vos  neri  Pontifex 
volumus,  neminem  in  hoc  iudicio  suspicionem  Nobis  inie-  ^*'^^<^^' 
cisse  timendum  fore  ne  infesta  aliqua  vexatio  catholicis  im- 
penderet  si  ea  quae  gesta  fuerant  ab  Archiepiscopo  S.  Pauli 
circa  scholas  in  oppido  sitas  FaribaultQt  Stillwaters.  Nobis 
essent  improbata.  Quum  neque  idem  Venerabilis  Frater, 
nec  alius  quilibet  huius  periculi  mentionem  fecerit,  liquet  ex 
mendaci  vulgi  rumore  famam  esse  obortam  quae  vos  in  ina- 
nem  prorsus  et  falsam  opinionem  adduxit  Nos  enimvero  ad 
huiusce  caussae  cognitionem  iudiciumque  animum  attulimus 
probe  memorem  studiosumque  decretorum  quae,  praemo- 
Bente  hac  Apostolica  Sede,  in  Synodis  Baltimorensibus 
super  scholis  paroecialibus  conscita  sunt.  Haec  quidem  con- 
stanter  servari  volumus  ;  quoniam  vero  hoc  cunctis  inest 
legibus  generalibus  ut,  siquid  singulare  eveniat  nec  opina- 
tum,  factura  tolerari  queat,  suadente  aequitate,  quod  non- 
nihil  a  verbo  legis  recedat,  facile  comperimus  casum  hunc 
incidisse  ;  proinde  moderatione  ac  prudentia  duce,  potius- 
quam  legis  rigore,  rem  de  qua  agebatur  iudicandam  esse  rati 
sumus.  Ceterum  inter  sacros  vestrae  regionis  Antistites,  quos 


8o   EPISTOLA  AD  EPISC.  PROVINCIAE  NEO-EBORACENSIS. 

.    Laudat  huius  Saiictae  Sedis  observanttssimos  novimus  et  experti 

^^^Msum  sumus  quum  ad  Nos  accederent,  quisptam  numquam,  ne- 

Episcopo-  mine  prorsus  excepto,  visus  est  ambigere  de  doctrina  ab  ea 

ric<u,  tradita  circa  scholas  in   quibus  catholicos  pueros   institui 

ichoias  oportet.Una  scilicet  omntum  sententia  est  negantium  scholas 

improban-   probari  posse  neutras^  nempe  religionis  expertes,  sed  unani- 

ex^uu  ut  ii^'ter  confessionaUs  adserunt,  prout  in  regionibus  evenit  quas 

Praesuies  acathoHcis  permixti  fideles  incolunt  ;  scholas  nimirum  in 

racensis  quibus  puerl  religionem  rite  docentur  ab  iis  quos  huic  ma- 

provinciae  gisterio  pares  Episcopi  agnoverint.  Praestat  itaque,  Vene- 

miscmven-  rabiles  Fratres,  ut  una  cum  ceteris  Dioecesium  Praesulibus 

^rant^eta-  ^^&^^^^  istius  connitamini  consiliis  studiisque  paribus  ne 

tion^us  pueri  catholici  eos  celebrent  litterarios  ludos  in  quibus  reli- 

^rupuH  giosa  eorum  institutio  praetermittitur,  apertumque  imminet 

cathoiici  mores  pervertendi  discrimen.  Quare  vehementer  optamus, 

scholeu  ad'  prout  vobis  significatum  est  per  sacrum  Consilium  christianp 

eant.  nomiui  propagando,  ut  in  proximis  Episcoporum  conventi- 

bus  sedulo  deliberetis  de  rationibus  ineundis  quae  huic  fini 

Conteu'  assequendo  potissime  conferant.  Cupimus    praeterea  vos 

dant  prae-  enixe  contendere  ut  qui  summae  rei  praesunt  in  civitatibus 

tereautper  ^  ^ 

Uges  impe-  smgulis,  probe  agnoscentes  nihil  esse  ad  salutem  rei  publi- 

Ifimentum  ^*®  religione  praestantius,  sapientium  legum  latione  pro- 
reiigionis  spiciant,  ut  docendi  ministerium,  quod  publicis  sumptibus 

pubiicis.  adeoque  coUatis  etiam  catholicorum  opibus  exercetur,  nihil 
habeat  quod  eorum  conscientiae  officiat  aut  religionem  offen- 
dat.  Nobis  enim  persuasum  est  cives  quoque  vestros  qui  a 
Nobis  dissident,  pro  ea  qua  praestant  ingenii  vi  et  pruden- 
tia,  facile  abiecturos  suspiciones  opinionesque  Ecclesiae 
catholicae  infensas,  ultroque  agnituros  ejus  merita  quae, 
ethnica  barbarie  per  evangelii  lumen  depulsa,  novam  proge- 
nuit  societatem,  christianarum  virtutum  decore  omnique 
cultu  humanitatis  insignem.  Hisce  autem  perspectis,  passu- 
rum  esse  neminem  istic  putamus,  ut  catholici  parentes 
cogantur  ea  condere  tuerique  gymnasia  et  scholas,  quibus 
uti  nequeant  ad  filios  suos  instituendos.  Interim  eo  reversi 
pI^^x  unclc  digressi  sumus,  /ore  confidimus  ut   perlectis  litteris 

pr^esenti-  hisce  Nostris,  uil  triste  aut  tetricum  in  animis  vestris  resi- 
Praisuies  deat  quod  iis  vel  levem  nubeculam  offundat  Certum  Imo 


DE   SCHOLIS.  8l 


Nobis  est  arctios  in  dies  vos  devinctum  iri  perfectae  caritatis        ^j 

AfAII 

nexibus  cum  ceteris  Venerabilibus  Fratribus,  quos  vobis-      iSgs. 
cum  communis  patriae  nomen,  pastoralis  ministerii  consor-  uuus  pro- 
tio  et  par  in  omnes  benevolentia  Nostra  coniung^it.  Sit  vobis  'oinaat 
cor  unum  et  anima  una,  auctisque  concordia  viribus  pergite  dies  Je- 
adlaborare  alacriter  ad  gloriam  divini  nominis  et  animarum  ?I!J^'!r.. 
salutem.  Quo  vero  uberior  ex  laboribus  vestris  fructus  pro-  ierU  Ame^ 
manet,  propiti^m  vobis  adprecamur  Omnipotentis  opem,  Z^is.  ^^ 
eiusque  in  auspicium   Apostolicam   benedictionem  vobis, 
Venerabiles  Fratres,  clero  et  fidelibus  vigilantiae  vestrae 
commissis  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xxni  Maii  MDCCCXCII, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quinto. 

LEO  PP.  XIII. 


V.-.6 


»<^<lfc<ft<lfc*ttaaySaaaB&3dt^^ 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  STATUTIS   PIAE  CONSOCIATIONIS 


SACRA   FAMILIA. 


14 
JVSit 
1892, 


9g2!y9l3£j^EMINEM  fugit  rei  privatae  et  publicae  faustita- 


% 


Ostendit   % 


N 


\  tetn  a  domestica  potissinium   institutione  peo- 
^  dere.  Quo  enim  altiores  domi  ^erit  radices  vir- 


Hepara' 
tionis  hu  • 
manaeopus 
inchoans 
Deusj  spe^ 
ciem  mun- 
doexhibuit 


Pontifex  ^^^^)l^  tus,  quo   solertius  parentum  voce  et  exemplo 

summopere  .,-,;..  .^. 

interesse  fuerint  puerorum  animi   ad  religionis  praecepta  mformati, 

lafatgue  ^^  uberiores  in  rem  communem  fructus  redundabunt  Qua- 

pubiicae  propter  summopere  interest  ut  domestica  societas  non  soluai 

stica  s^'  sancte  sit  constituta,  sed  sanctis  etiam  regatur  legibus  ;  in 

tas  sancte  eaque  religionis  spiritus  et  christianae  vitae  ratio  diligentcr 

tuta  san-  constanterque  foveatur.  Hinc  profecto  est  quod  misericors 

k^mre  a"  ^^"^  ^^^  humanae  reparationis  opus,  quod  diu  saecula  ex- 

tur,  pectabant,  perficere  decrevisset,  ita  eiusdem  operis  rationem 

ordinemque  disposuit,ut  prima  ipsa  eiusdem  initia  augustam 

mundo  exhiberent  speciem  Familiae  divinitus  constitutae, 

in  qua  omnes  homines  absolutissimum  domesticae  socie- 

tatis,  omnisque  virtutis  ac  sanctitatis  intuerentur  exemplar. 

Talisquidem  Familia  extitit  Nazarethana  illa,  in  qua,ante- 

Famiiiae  quam  gentibus  universis  pleno  lumine  emicuisset,  Sol  iusti- 

constitu'  ^^^^  ^^^^  absconditus:   nimirum  Christus   Deus   Servator 

tae,  quae  Noster  cum  Virgine  Matre  et  loseph  viro  sanctissimo,  qui 

'^miiiisdo-  erga  lesum  paterno  fungebatur  munere.*Minime  dubium  est 

cumento  qujn  ^^  iis  laudibus,  quae  in  societate  et  consuetudine  do- 

empia  mestica  ex  mutuis  caritatis  officiis,  ex  sanctitate  morum,  ex 

^J^niwvt  P^etatis  exercitatione  proficiscuntur,  maxima  quaeque  eni- 

virtutum  tuerit  iu  sacra  illa  Familia,  quae  siquidem  earum  futura  erat 

ceteris  documento.  Ac  propterea  benigno  providentiae  con- 

silio  sic  illa  constitit ;  ut  singuli  christiani  qualicumque  con- 

ditione  vel  loco,  si  ad  eam  animum  advertant,  facile  possint 

cuiuscumque  virtutis  exercendae  habere  caussam  et  invita- 

mentum.  Habent  revera  patresfamilias  in  loseph  vigilantiae 

providentiaeque  paternae  praeclarissimam  normam  :  habent 

matres  in  sanctissima  Virgine  Deipara  amoris,  verecundiaei 


parentibus 

simulac 

iideris. 


DE   STATUTIS   CONSOC.    A   S.    FAMILIA.  83 

submissionis  animi   perfectaeque  fidei  insigne   specimen  :        14 
filii  vero  familias  in  lesu,  qui  erat  subditus  illis,  habent  divi-     ^^iS^L 
num  obedientiae  exemplar  quod  admtrentur,  coiant,  imiten- 
tur.  Qui  nobiles  nati  sunt,  dtscent  a  Familia  regii  sanguinis  ^^^^^*^^ 
quomodo  et  in  edita  fortuna  se  temperent,  et  in  afflicta  re- 
tlneaot  dignitatem  :  qui  dites,  noscent  ab  ea  quantum  sint 
virtutibus  posthabendae  divitiae.  Operarii  autem  et  ii  omnes,  atque  pau- 
qui,  nostris  praesertim  temporibus,  familiarum  rerum  angu-  ^^^p^" 
stiis  ac  tenuiore  conditione   tam   acriter  irritantur,  si  ad  *<'^fl^»<'  ^-fj' 
sanctissimos  illius  domesticae  societatis  consortes  respe-  FamUiae 
ctent,  non  deerit  eis  caussa  cur  loco,qui  sibi  obtigit,  delecten-  P^^P^''^^ 
tur  potius  quam  doleant.  Communes  enim  cum  sacra  Fami-  condUio, 
lia  sunt  illis  labores  ;  communes  curae  de  vita  quotidiana  ;  ^J^J^ff) 
debuit  et  loseph  de  mercede  sua  vitae  rationibus  consulere  ;  divites 
imo  ipsae  divinae  manus  se  fabrilibus  exercuerunt.  Nec  mi-  ^ampu^!*^ 
nim  saneestsi  sapientissimi  homines  divitiis  affluentes,  eas 
abiicere  voluerint,  sociamque  cum  lesu,  Maria  et  loseph  sibi 
eligere  paupertatem.  Quibus  e  rebus  iure  meritoque  apud 
catholicos  sacrae  Familiae  cultus  mature  invectus,  maius  in    j,^^^ 

'  Famtltai 

dies  singulos  incrementum  capit.  Id  quidem  probant  tum  cultumma- 
christianorum  sodalitates  sub  invocatione  Sacrae  Familiae  ^J^^f^ 
institutae,  tum  singulares  honores  ei  redditi,  tum  potissi-  invectum, 
mum  a  decessoribus  Nostris  ad  excitandum  erga  eam  pie-  ^op^- 
tatis  studium   impertita  privilegia  et  gratiae.  Huiusmodi  ^^^Aj^*'* 
cultus  magno  in   honore  habitus  est  iam  inde  a  saeculo  Pontifex, 
decimo  septimo,  lateque  per  Italiam,  Galliam  et  Belgium 
propagatus,  totam  fere  Europam  pervasit  :  deinde  praeter- 
gressus  vastos  Oceani  tractus,  in  America  per  Canadensem 
regionem,  cura  praesertim  atque  opera  Venerabilis  Servi 
Dei,  Francisci  de   Montmorency-Laval  primi  Quebecensis 
Episcopi,  et  Venerabilis  Servae  Dei  Margaritae  Bourgeois, 
sese  extendit,  faustisque  effloruit  auspiciis.  Fostremis  hisce 
temporibus  dilectus   filius  Franciscus  Philippus   Francoz 
Societatis  lesu  piam  Consociationem  a  Sacra  Familia  Lug-  Consociati' 
duni  fundavity  quae  fructus  laetos  atque  uberes,  Deo  iuvante,  ^^,-^/* 
de  se  pollicetur.  Consociationi  tam  auspicato  conditae  illud  Lugdunia 
est  salutare  propositum:  nimirum  familias  christianas  arctiori  p^ancoz  S. 
pietatis  nexu  Sacrae  Familiae  devincire,  vel  potius  omnino  /•  <^^ndi^ 


84  UTTERAE   APOSTOLICAE  **  NEMINEM  " 

iam  eopro'  devovere,  eo  etiam  consilio,  uti  scilicet  lesus,  Maria  et  loseph 

christianL  f^^milias  sibi  deditas  tamquam  rem   propriam  tueantur  et 

familiae  foveaut  Qui  sociorum  in  numerum  sunt  adsciti,  debent  ex 

sacrae  ^a-    .        .^   ^  .....  . 

miiiae  sese  instituto  cum  iis  qui  domi  commorantur,  m  unum  conve- 

f\t7^1nsi-  "^*^^  '  coram  imagine  Sacrae  Familiae  decreta  pietatis  officia 

gnifi-uan-  praestare :  providere,  ea  opitulante,  ut  inter  se  colligatis 

Hnio^^'^^    fide  mentibus,  caritate  voluntatibus  in  amore  Dei  atqueho- 

minum,  vitam  ad  propositum  exigant  exemplar.  Piam  hanc 

Lex  so'  consociationem  Bononiae  ad  instar  Luedunensis  institutam 

Cum  tota  decessor  Noster  felicis  recordationis  Pius  IX  similibus  h*t- 

'^  '^aZ  ^^^^^  approbavit :  deinceps  Epistola  die  V  lanuarii  MDCCCLXX 

dumconve-  ad  pium  auctorem  data,  singularis  laudis  praeconio  est  pro- 

^amque  sequutus.  Ad  Nos  quod  attinet,  cum  summopere  curemus, 

chHstianis  et  diligamus  quaecumque  ad  animarum  salutem  iuvandam 

imbuen-  niaxime  valent,  noluimus  desiderari  laudem  et  commenda- 

dam  cu-  tionem  Nostram ;  datisque  ad  dilectum  Filium   Nostrum 

Augustinum  S.  R.  E.  Cardinalem  Bausa,  ex  dispensatione 

Conso-  Apostolica  Archiepiscopum  Florentinum,  litteris,  eamCon- 

^Bonoltiae  sociationem   utilem    ac  salutarem,   nostrisque  temporibus 

erectam,   valde  accommodatam  esse^significavimus.  Quas  vero  Nostra . 

^^'ho^iX  sacrorum   Rituum   Congregatio,  suffragante  dilecto    Fiho 

approba-   Nostro  Caietano  S.  R.  E.  Presbytero  Cardinali  Aloisi-Ma- 

tam^  tle-  ^  ..... 

rum  ap-  sella  eidem  Congregationi  Praefecto,  consecrationis  christia- 
^tlfex^^ruc-  "^^""^  familiarum  formulam,  et  precationem coram  imagine 
nonetpro-  Sacrae  Familiae  recitandam  Nobis  proposuerat,  probavi- 
s!^^!con-  nf^us,  et  utramque  ad  locorum  Ordinarios  transmittendam 
gregatione  curavimus.Deinde  veriti  ne  germanus  memoratae  devotionis 

formulam  .  .         ,  ,  -  i  «kt 

consecra-  spintus    tractu    temporis  oblanguesceret,  eidem    Nostrae 

Christla-  Sacrorum  Rituum  Congregationi  mandavimus,  ut  Statuta 

ftarum  fa-  concftinaret,  quibus  in  universo  catholico  orbe  piae  consocia- 

^etprecatio-  tiones  Sacrac  Familiae  instituendae  adeo  inter  se  coniunctae 

nem  reci-  forent,  ut  uuus  omnibus  praeficeretur  praeses,  qui  eas  aucto- 

tandam  co-      ,  ^  /-. 

ram   ima-  ritate  summa  regeret  et  moderaretur.  Statuta  post  accura- 
gineS,Fa-  ^^^  examcn  ab  eadem  Sacra  Congregatione  exarata,  sunt 


eadem  quae  subscribuntur. 


DE   STATUTIS   CONSOC*   A   S.    FAMILIA.  85 

STATUTO  DELLA  PIA  ASSOCIAZIONE  UNIVERSALE  /^j^jv// 

DELLE  FAMIGLIE  CONSACRATE  ^^^' 

ALLA  SACRA  FAMIGLIA  DI   NAZARET.  Ciiantur 

I**  Scopo  della  pia  Associazione  si  h  che  le  famiglie  cri-  ^-  ^-  f^" 

gregaitOHts 

stiane  si  consacrino  alla  Sacra  Famiglia  di  Nazaret  e  la  pro-  statuta 
pongano  alla  propria  venerazione  ed  esempio,  onorandola  f^^*^^J^i 
davanti  la  sua  immagine  con  preghiera  quotidiana,  e  model-  «f^  ^p^^^o- 
lando  la  vita  sulle  sublimi  virti,  delle  quali  essa  diede  Tesem-  ^fII^Wu  ' 
pio  ad  ogni  classe  sociale,  e  particolarmente  airoperaia.  ^"^  ^!^ 

20  La  Pia  Associazione  ha  il  suo  centro  in  Roma  presso  cmgregan- 
rEmo  Cardinale  YxcdLxio pro  Umpore  di  Sua  Santiti,  che  ne  ^*"'^*). 
e  il  Protettore.  Egli  coadiuvato  da  Monsignor  Segretario 
della  Sacra  Congregazione  dei  Riti  e  da  due  altri  Prelati  a 
sua  scelta,  ed  oltre  a  questi  da  un  Ecclesiastico  coll'  oflicio 
di  SegretariOy  dirige  TAssociazione  medesima  in  tutte  le 
parti  del  mondo,  procurando  che  essa  conservi  lo  spirito  e  il 
carattere  della  propria  istituzione,  esempre  pi^  si  propaghi. 

3<^  In  ogni  Diocesi  o  Vicariato  Apostolico,  TOrdinario  per 
meglio  promuovere  la  Pia  Associazione  tra  i  suoi  fedeli,  si 
varra  deiropera  di  un  ecclesiastico  a  sua  scelta,  col  titolodi 
Direttore  Diocesano. 

4°  I  Direttori  Diocesani  terranno  corrispondenza  coi  Par- 
rochi,  a'  quali  soli  h  affidata  rascrizione  delle  famiglie  della 
rispettiva  loro  Parrocchia.  Nel  Maggio  poi  di  ciascun  anno 
i  Parrochi  comunicheranno  ai  Direttori  Diocesani,  e  questi, 
sotto  la  dipendenza  dell'  Ordinario,  alla  sede  centrale  di 
Roma  il  numero  delle  nuove  famiglie  ascritte  alla  Pia  As- 
sociazione. 

5^  La  consacrazione  delle  famiglie  si  fari  secondo  la  for« 
raola  approvata  e  prescritta  dal  Sommo  Pontefice  Leone 
XIII.  Essa  pu6  farsi  in  particolare  da  ciascuna  famiglia,  ov«        / 
vero  da  pid  famiglie  riunite  nella  Chiesa  Parrocchiale  presso 
il  proprio  Parroco,  o  suo  delegato. 

&>  Uimmagine  delle  Sacra  Famiglia  di  Nazaret  dovri 
trovarsi  in  ciascuna  delle  famiglie  ascritte,  ed  i  membri  di 
esse  almeno  una  volta   al  giorno,  e  possibilmente  la  sera> 

(*)  Notae  de  his  decretis.  reperiuntur  ad  calcem  in  indioe  analytico. 


86  STATUTA    PIAE   CONSOCIATIONIS 

pregheranno  in  comune  innanzi  la  medesima.  Si  raccomanda 
a  tal  uopo  in  modo  particolare  la  formola  di  preghiera  ap- 
provata  dal  Regnante  Sommo  Pontefice,  ed  altres)  Tuso 
frequente  delle  tre  note  giaculatorie  : 

Cesh,  Giuseppe  e  Maria,  vidono  il  cuore  e  F  anima  mia. 

Gesii^  Giuseppe  e  Maria,  assistetemi  neW  ultifna  agonia, 

Gesii^  Giuseppe  e  Maria^  spiri  in  pace  con  Voi  Fanima 
mia  (^. 

7<>L'immagine  della  Sacra  Famiglia  pu6  essere  o  quella 
menzionata  nella  Let  tera  della  sa.  me.  di  Pio  I X  del  5  Gennaio 
1870,  o  qualunque  altra  in  cui  sia  rappresentato  il  Nostro 
Signore  Gesti  Cristo  nella  sua  vita  nascosta  che  men6  con 
Beatissima  Vergine  Sua  Madre  e  col  castissimo  Sposo  di 
Lei,  S.  Giuseppe.  Rimane  per6  sempre  neirOrdinario,anof- 
ma  del  Tridentino,  il  diritto  di  escludere  quelie  immagini 
che  non  fossero  secondo  il  concetto  proprio  di  questa  As- 
sociazione. 

%^  Le  famiglie  ascritte  s^rAssociazione  godono  delle  In- 
dulgenze  e  dei  vantaggi  spirituali  concessi  dai  Sommi  Pon- 
tefici,  come  viene  indtcato  nella  pagella  di  aggregaziooe. 

9<>  II  Cardinale  Protettore  col  suo  Consiglio  formeri  e 

pubblichera  un  Regolamento,  nel  quale  si  troveranno  par- 

ticolari  disposizioni  intorno  a  ci6  che  pu6  tornare  piti  utile 

alla  Pia  Associazione,  e  specialmente  s'indicheranno  le  sue 

feste  proprie,  il  giorno  della  festa  Titolare,  la  rinnovazlone 

annua  deiratto  di  consacrazione  da  farsi  collettivamente,  le 

adunanze  da  tenersi,  ecc. 

illa  stor^      Quae  quidem  Statuta,  cum  de  iis  supradictus  Cardinalis 

HfJx  ^X  P»"aefectus  ad  Nos  retulisset,  comprobavimus  et  Apostolica 

probat.       Auctoritate  Nostra  rata  habuimus  et  confirmavimus,  dero- 

gatis  abrogatisque  quae  super  hanc  rem  scita  actaque  sunt, 

nominatim    Apostolicis    Litteris    die  III   Octobris   anno 

MDCCCLXV,  datis,  et  omnibus  actis,  quae  ad  primariam  Lug- 

dunensem  Consociationem  spectant.  Volumus  autem,  iube- 

CoHsocicui'  ^^^  "^  Consociationes  omnes  Sacrae  Familiae  cuiuscumque 

ontm  c€u»    — — 

ttrcu  eoa-       i,  iHdulgenza  toties  quoties  di  foo  giorni  ftr  U  tre  umite,  e  di  loogi^if^ 
lescunt ;    cixscuna, 

Pio  Papa  VII,  28  Aprile  1807, 


A   SACRA  FAMILIA.  87 

tituli,  quae  nunc  existant,  in  hanc  unicam  et  universam     y^/J^// 
coalescant  Excipimus    tamen   religiosas  Congregationes      '^2. 
huius  tituli,  quae  constitutionibus  utantur  ab  hac  S.  Sede  aiiquaeex* 
approbatis,  et  Confraternitates  proprie  dictas,  dummodo  ">'*""*''•» 
canonice  sint  erectae,  et  ad  regulas  et  normas  dirigantur  a 
Romanis  Pontificibus  praescriptas,  nominatim  a  Clemente  qututamen 
VIII  in  Constitutione  Quaecumque^AvtSW  Decembris anno  iusamU^ 
MDCIV.  Hae  vero  Confraternitates  ac  religiosae  Congrega-  Hoi  adsTn- 
tioQes,  quae  fortasse  adscribendis  familiis  operam  hactenus  ^^^- 
dederunt,  in  posterum  ab  huiusmodi  cura,  quae  solummodo 
Farochis  commissa  est,  prorsus  abstineant.  Haud  tamen     Famiiiae 
Dccesse  est  ut  familiae  iam  alicui  Consociationi  adscriptae,  antea   ad- 
pro  indulgentiis  aliisque  muneribus  spiritualibus  obtinendis  ^du^^t^ 
iterum  adscribantur,  dummodo  servent  ea  quae  in  novis  •^^'*^'"'» 
hisce  Statutis  praescripta  sunt  Consociationis  universae  navastatu' 
Praesidem  eligimus,  renuntiamus  Nostrum   in  hac  alma  q^"^^'^, 
Urbe  Vicarium  in  spiritualibus  generalem   pro  tempore,  onis  Prae- 
atque  in  perpetuum  Patronum  damus  cum  omnibus  iuribus  %i^^^' 
et  facultatibus,  quaesummam  potestatem  gerenti  iudicentur  m^  ^^-^ 
necessariae.  signatur. 

Illi  autem  Consilium  adesse  volumus  Urbanorum  Anti- 
stitum,  in  quibus  Secretarius  pro  tempore  Nostrae  Sacrorum 
Rituum  Congregationis.  —  Quod  superest,  Nobis  spes  bona 
estomnes,  quibus  est  animarum  credita  salus,  maxime  Epi-  ^,-  ^J^ 
scopos,  studii  huius  Nostri  in  hac  pia  Consociatione  prove-  animarum 
henda  socios  ac  participes  sese  facturos.  Qui  enim  cogno-  ^coiuociati- 
scunt  et  Nobiscum  deplorant  christianorum  morum  demuta-  ^^P^o- 
tionem  et  corruptelam,  restinctum  in  familiis  rel^ionis  et 
pietatis  amorem,  et  accensas  supra  modum  rerum  terre- 
strium  cupiditates,  ipsi  quidem  vel  maxime  optabunt  tot 
tantisque  malis  opportuna  afferri  remedia. 

£t  siquidem  nihil  magis  salutare  aut   efficax  familiis 
christianis  cogitari  potest  exemplo  Sacrae  Familiae,  quae  praesertim 
perfectionem  absolutionemque  complectitur  omnium  virtu-  roHos^ 
tum  domesticarum.  Quapropter  curent  ut  familiae  quam- 
plurimae,  praesertim  operariorum,  in  quas  insidiarum  vis  etineotUm 
maior  intenditur,  piae  huic  Consociationi  dent  nomen.  Ca-  ^^lraiionis 
vendum  tamen  est  ne  a  proposito  suo  Consociatiodeflectati  4^>'^»- 


88  STATUT.    CONSOC.    A   S.    FAMILIA. 

neve  spiritus  immutetur  ;  sed  quae  et  quomodo  decretae 

sunt  pietatis  exercitationes  et  precationes  int^rae  serven- 

tur.  Sic  implorati  inter  domesticos  parietes  adsint  propitii 

lesus,  Maria  et  loseph,  caritatem  alant,  mores  regant,  ad 

virtutem  provocent  imitatione  sui,  et  quae  undique  instant 

mortales  aerumnae,  eas  leniendo  faciant   tolerabiliores.  — 

Decernentes  haec  omnia  et  singula  uti  supra  edicta  sunt, 

PratsfH'  iirma  rataque  in  perpetuum  permanere,  non   obstantibus 

rarum  constitutionibus,  iitteris   Apostolicis,    privil^iis,   indultis, 

^f^^  Nostris  et  Cancellariae  Apostolicae  Regulis,  ceterisque  con- 

/wr.  trariis  quibuscumque. 

Datum  Romae   apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris 
die  XIV  lunii  MDCCCXCII,  Pontiiicatus  Nostri  anno  decimo 

quinto. 

S.  Card.  VANNUTELLI. 


LITTERAE   APOSTOLICAE 


DE  INDULGENTIIS   ET  PRIVILEGIIS  PIAE 


CONSOCIATIONIS  A  SACRA  FAMILIA. 

^tf.<ft«flfe1STTTJM   nuper  Nobis  obtigisset,    ut  nova    Statuta 

I  Consociationis  Sacrae  Familiae  Apostolicis  lit- 

f  teris   probaremus  et  sanciremus,    satis    muneri 

atque  officio  Nostro  facturos  esse  duximus,  si 


eamdem  Consociationem  amplissimis  verbis  collaudaremus, 
eamque  christianis  familiis  summopere  commendaremus. 
Laudavimus  autem,  et  commendavimus  ea  voluntate  eoque 
proposito,  ut  nimirum  populus  christianus,  cuius  aeterna 
salus  est  Nobis  commissa,  ad  christianarum  virtutum  lau- 
dem  exemplo  sacrae  Familiae  et  invitatione  Nostra  tem- 
pestive  revocaretur.Christianaquippe  virtus  tam  est  efficax, 
tantumque  poUet,  ut  in  ea  magnam  partem  posita  sit  vel 
sanatio  malorum,  quae  premunt,  vel  depulsio  periculorum, 
quae  metuuntur.  Ad  virtutem  vero  mirifice  excitantur 
homines  exemplo :  quod  quidem  eo  magis  imitatione  di- 
gnum  iudicatur,  quo  integrior  et  sanctior  est  persona,  unde 
petitur.  Quare  haud  mirum  est  si  Nos,  qui  nihil  magis  cupi- 
mus  atque  optamus,quam  posse,  excitata  ubique  virtute 
christiana,  praesentibus  malis  mederi,  et  proxima  pericula 
deprecari,  Consociationem  Sacrae  Familiae  singulari  bene- 
volentia  et  studio  prosequimur,  utpote  quae  sanctitatem 
divinae  illius  Familiae  sibi  proponit  exempiar.  Omnes  enim 
ii,  qui  in  huiusmodi  Consociationem  adsciti  sunt,  praeclaris- 
simas  lesu,  Mariae  et  loseph  virtutes  contemplantes,  ne- 
cesse  est  ut  similitudinem  earum  aliquam  adripiant,  fierique 
studeant  imitatione  meliores.  Quare  vigeat  floreatque  haec 
pia  Consociatio  quum  sodalium  numero,  tum  recte  factorum 
laude ;  augeatur  et  ad  plures  in  dies  singulos  propagetur  : 
ea  enim  floreute,  facile  fides,  pietas,  et  omnis  christiana 
laus  in  familiis  revirescent.  Quum  vero  soleant  homines 
permoveri  maxime  praemio ;  Nos,  quod  in  facultate  Nostra 
est,  praemium  spiritualium  bonorum,  non  quidem  fragile  et 


20 
JUNII 

Memorai 
Pontifex  a 
se  nuper 
probaia 
fuisse  sta- 
tuta  CoitsO' 
ciationis 
Sacrtie  Fa- 
miliaey 
quam  nos" 
tris  prae- 
sertim  tem" 
poribus 
opportU' 
nissime 
erectam  OS' 
tendit. 


Adfausta 
illius     in- 
crementa 
opportu- 
num     dU' 
cens 


90         LITTERAE  APOSTOUCAE  "  QUUM   NUPER     • 

praemxum  caducuiD}  iilis,  quasi  tnvitamentum,  proponlmus.  Ceterum 

ii^^    maiora  expectent  ab  iis,  quibus  se  devoverant,  nimiram  a 

lesu,  Maria  et  loseph,  qui  sint  servis  suis  praesentes  propi- 

tii  in  omni  vitae  cursu,  et  postmodum  efficiant,  ut  sua  san- 

ctissima  ac  suavissima  nomina  illoram  morientium  labiis 

dietmitin-  insideant.  Quare  quod  bonum  sanctumque  sit,  Deique  glo- 

^Mut^eH'  ^^^^'  ^^  animarum  saluti  benevertat»  Nos  auctoritate  Nostra 

tiasasoda-  Apostolica,  his  litteris,  poenarum  remissionibus  seu  indul- 

crandas!*'  gentiis,  priviiegiisque,  quae  infra  in  apposito  indice  recen- 

sentur,  omnes  et  singulos  sodales  Consociationis    sacrae 

Familiae  tam  praesentes  quam  futuros  uti  posse  voluaius 

et  iubemus. 


^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^hhmS 


INDEX  INDULGENTIARUM   £T 


ir 
s? 


PRIYILEGIORUM 


PIAE  CONSOCIATIONI  SACRAE 


FAMILIAE 


TRIBUENDORUM. 


\f 


Indulgentiae  plenariae. 

DALIBUS  Consociationis  Sacrae  Familiae  ex 
utroque  sexu  singulis,  qui  admissorum  confes- 
sione  ritu  christiano  expiati  sacram  Eucharistiam 
sumpserint,et  Parochialem  aedem,  vel  oratorium 
publicum,  devote  visitaverint,  ibique  aliquamdiu  ad  men- 
tem  Nostram  orando  perstiterint,  indulgentiam  plenariam 
consequendi  ius  esto  diebus,  qui  infra  scripti  sunt. 

I.  Die  quo  Consociationem  adierint,  emissa  Consecra- 
tionis  formuia  a  Nobis  per  Nostram  Rituum  Congregatio- 
nem  probata,  et  in  fine  huius  indicis  relata. 

II.  Quo  die  in  anno  generalis  conventus  habebitur,  iuxta 
cuiusque  loci,  in  quo  extat  Consociatio,  consuetudinem,  ad 
sodalium  pactum  renovandum. 

III.  Diebus  festivitatum 

lo  Nativitatis 
2^  Circumcisionis 
30  Epiphaniae  \    D.  N.  I.  C. 

40  Resurrectionis 
50  Ascensionis 

6p  Immaculatae  Conceptionis 
70  Nativitatis 

8»  Annuntiationis  V  B.  M.  V. 

90  Purificationis 
lo^  Assumptionis. 


92  INDULGENTIAE    ET   PRIVILEGIA 

Item  diebus  festis 
1 1®  S.  loseph  Sponsi  B.  M.  V.  die  undevigesima  mensis 

Martii. 
12°  Patrocinii  eiusdem,  Dominica  tertia  post  Pascha. 
130  Desponsationis  B.  M.  V.  die  vigeeima  tertia  mensis 

lanuarii. 

IV.  Die  festo  titulari  universae  Consociationis. 
V.  Die  per  menses  singulos  sodalium  arbitrio  eligendo  ; 
dummodo  mense  ipso  in  famiiiis  praescriptas  preces  coram 
Sacrae  Familiae  imagine  una  simul  recitaverint 

VI.  Morituris  si,  non  compotes  sacra  Confessione  atque 

Eucharistia,  animi  dolore  culpas  expiaverint,  et  sanctum 

nomen  lesu  aut  voce,  aut  si  loqui  posse  desierint,  voluntate 

imploraverint. 

Partiales. 

I. 

SODALES  Consociationis  Sacrae  Familiae  ex  utroque 
sexu  singuli,  qui  corde  saltem  contriti  Parochialem 
Ecclesiam,  in  qua  est  sedes  Consociationis  constituta,  vel 
aHquod  templum  sacrariumve  celebraverint,  Deoque  pro  rei 
christianae  incolumitate  supplicaverint,  lucrari  possint  et 
valeant  partiales  indulgentias  septem  annorum  totidemque 
quadragenarum 

1°  Die  Visitationis 

20  Die  Praesentationis   >  B.  M.  V. 

30  Die   Patrocinii 

49  Quolibet  die  tidem  sodales  una  simul  in  propriis 

familiis  adscriptis  congregati,  ante  imaginem  Sa- 
crae  Familiae  statas  preces  corde  contrito  recita- 
verint. 

50  Diebus,  quibus     sodales  interfuerint    conventibus 

quos  haberi  contigerit. 

II. 

IIDEM  sodales  indulgentias  lucrentur  trecentorum  die- 
rum  quoties  corde  contrito  sequentem  Orationem  ante 
imaginem  Sacrae  Familiae  quocumque  idiomate  recita- 
verint. 


CONSOCIATIONIS    S.    FAMILIAE.  93 

ORATIO 

QUOTIDIE  RECITANDA  ANTE  IMAGINEM  SACRAE 
FAMILIAE. 

<  O  amantissime  lesu,  qut  ineflfabilibus  tuis  virtutibus  et 
€  vitae  domesticae  exemplis  Familiam  a  te  electam  in  terris 
«  consecrasti,  clementer  aspice  nostram  hanc  domum,  quae 
€  ad  tuos  pedes  provoluta  propitium  te  sibi  deprecatur. 
€  Memento  tuam  esse  hanc  domum  ;  quoniam  tibi  se  pecu- 
€  liari  cultu  sacravit  ac  devovit.  Ipsam  benignus  tuere,  a 

<  periculis  eripe,  ipsi  in  necessitatibus  occurre,  et  virtutem 
€  largire,  qua  in  imit^tione  Familiae  tuae  sanctae  iugiter 
€  perseveret ;  ut  mortalis  suae  vitae  tempore  in  tui  obse- 

<  quio  et  amore  fideliter  inhaerens,  valeat  tandem  aetemas 
€  tibi  laudes  persolvere  in  caelis. 

i  O  Maria,  Mater  dulcissima,  tuum  praesidium  implora- 

<  mus,  certi  divinum  tuum  Unigenitum  precibus  tuis  obse- 
i  cuturum. 

<L  Tuque  etiam,  gloriosissime  Patriarcha  sancte  loseph, 
i  potenti  tuo  patrocinio  nobis  succurre,  et  Mariae  manibus 
€  vota  nostra  lesu  Christo  porrigenda  submitte.  > 

li  vero  sodales,  qui  vel  infirmitate,  vel  alia  caussa  impe- 
diti  hanc  Orationem  recitare  nequiverint,  eamdem  indul- 
gentiam  lucrari  poterunt,  si  devote  quinquies  recitaverint 
Orationem  dominicam,  et  salutationem  Angelicam  cum 
Gloria  Patri. 

III. 

DUCENTORUM  dierum  indulgentiam  sodales  Consocia- 
tionis   consequantur   semel   in   die,  si   iaculatorias 
preces  quocumque  idiomate  eifuderint  ut  infra  : 

<  Gesu,  Maria,  Giuseppe,  illuminateci,  soccorreteci,  sal- 
vateci.  Cosl  sia.  > 

IV. 

CENTUM  dierum  indulgentiam  lucrifaciant  sodales,  qui 
operam  dederint,  ut  christianae  familiae  huic  piae 
et  universali  Consociationi  sese  adscribant. 


94  INDULGENTIAE   ET    PRIVILEGIA 

V. 

INDULGENTIAM  sexaginta  dierum  lucrentiir  sodales, 
quoties  hi :  i^  in  Ecclesia  Parochiali,  in  qoa  sedem  ha- 
bet  Consociatio,  sacrosancto  Missae  sacrificio,  aliisque 
divinis  officiis  devote  adstiterint :  2^  vel  quinquies  recitave- 
rint  Orationem  dominicam  et  salutationem  Angelicam  pro 
sodah'bus  defunctis :  3^  vel  familiarum  dissidia  composue- 
rint  vel  componenda  curaverint :  4<*  vel  familias  a  iustitiae 
tramite  devias,  in  viam  salutis  reducere  studuerint :  S^  vel 
pueros  sive  puellas  christianis  praeceptis  imbuere  sate- 
gerint :  6^  vel  aliud  quodcumque  pium  opus  peregerint, 
quod  in  bonum  Consociationis  cedat 

Sodalibus,  si  maluerint,  omnibus  et  singulis  indulgentiis 
supra  dictis  sive  plenariis,  sive  partialibus,  labes  poenasque 
defunctorum  expiare  liceat 


PRIVILEGIA 
Pro  Sodalibus  universis. 

Missae,  quae  pro  sodalibus  defunctis  quocumque  in  altari 
celebrabuntur,  iisdem  suflTragentur  ac  si  in  altari  privilegiato 
celebrarentur. 

Pro  Parochis, 

V  Privilegium  altaris  personalis  tribus  in  qualibet  heb- 
domada  diebus  ;  dummodo  simili  privilegio  alia  de  caussa 
non  perfruantur. 

W^  Facultas  benedicendi  extra  Urbem  Coronas,  Rosaria, 
Cruces,  Crucifixos,  parvas  statuas  ac  numismata,  etsque 
applicandi  omnes  et  singulas  indulgentias,  quas  Summi 
Pontifices  adtribuere  iisdem  solent,  ut  describitur  in  appo- 
sito  elencho  ;  sed  tantummodo  exercenda  pro  sodalibus  in 
Consociationem  adscitis,  die  quo  i^  christiani  piam  ingre- 
diuntur  Consociationem  :  et  2^  sollemniter  renovetur  pa- 
ctum  Consociationis. 


CONSOCIATIONIS   S.    FAMILIAE.  95 

FORMULA 

RECITANDA  QUOCUMQUE  IDIOMATE 

A  CHRISTIANIS  FAMILIIS 

QUAE  SE  SACRAE  FAMILIAE  CONSECRANT. 

<  O  lesu  Redemptor  noster  amabilissime,  qui  e  caelo 

<  missus  ut  mundum  doctrina  et  exemplo  illustrares,  maio- 

<  rem  mortalis  tuae  vitae  partem  in  humili  domo  Nazarena 

<  traducere  voluisti»  Mariae  et  losepho  subditus,  illamque 

<  Familiam  consecrasti,  quae  cunctis  christianis  familiis  fu- 

<  tura  erat  exemplo  ;  nostram  hanc  domum,  quae  Tibi  se 

<  totam  nunc  devovet,  benignus  suscipe.  Tu  illam  protege 

<  et  custodi,  et  sanctum  tui  timorem  in  ea  confirma,  una 

<  cum  pace  et  concordia  christianae  caritatis  :  ut  divino 

<  exemplari  Familiae  tuae  similis  fiat,  omnesque  ad  unum 

<  quibus  ea  constat,  beatitatis  sempiternae  sint  compotes. 

<  O  amantissima   lesu   Christi   Mater  et  mater  nostra 

<  Maria,  tua  pietate  et  clementia   fac  ut  consecrationem 

<  hanc  nostram  Iqsus  acceptam  habeat,  et  sua  nobis  bene- 

<  ficia  et  benedictiones  largiatur. 

<  O  loseph,  sanctissime  lesu  et  Mariae  custos,  in  univer- 

<  sis  animae  et  corporis  necessitatibus  nobis  tuis  precibus 

<  succurre ;  ut  tecum  una  et  beata  Virgine  Maria  aeternas 

<  divino  Redemptori  lesu  Christo  laudes  et  gratias  repen- 
€  dere  possimus.  > 

Atque  haec  omnia  et  singula,  uti  supra  decreta  sunt,  ita 
firma,  stabilia,  rata  in  perpetuum  esse  volumus :  non  obstan- 
tibus  Constitutionibus  et  Ordinationibus  Apostolicis,  cete- 
risque  contrariis  quibuscumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum,  sud  anulo  Piscatoris, 
die  XX  lunii  MDCCCXCII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
quinto. 

S.  Card.  VANNUTELLI. 


Sttfjsfesa^ak^&jMM&afl&jy&^^ 


27 

JUNIt 


Pergrata 

sibi  fuisse 

testatur 

Pontifex 

quae  in 

ronventu 

Fuldensi 

sunt  acta^ 

et  laudat 

Catholico' 

1-um  Ger- 

maniae  ze- 

lum  con- 

nitentium 

ulplcfiare- 

li^ionis  ca- 

tholicae  li- 

bertas  ah 

ipsa  lege 

civili  com- 

muniatur. 

Memorat 

se  legibus 

obstitisse 

in  Ecclesi- 

am  latis 

cuUuscivi- 

lis  tuendi 

nomine, 

Exoptat 

ut  leges 

iniguae 

praesertim 

de  religiosa 

juventutis 

institutio- 

ne,  abro- 

gentur. 


EPISTOLA 


Ad  Comitem  de  Loe 


DE  CONVENTU  CATHOLICORUM 


IN   FULDA. 


I 

t 

5r 


jfl&j&aa^nQ  sint  erga  Nos  animo  Germaniae  fideles  et 
quo  flagrent  studio  tuendae  religionis  avitae, 
novo  et  solemni  prodiderunt  indicio  praeclara 
scita,  probata  concordi  suffragio  in  conventu 
Fuldensi,  quorum  exemplum,  te  curante  nuper  ad  Nos 
pervenit  Equidem  dum  grato  prosequimur  animo  significa- 
tiones  pietatis  vestrae,  quae  vos  facit  de  libertate  et  exte- 
riore  dignitate  Nostra  sollicitos,  facere  non  possumus  quin 
merita  simul  ornemus  laude  zelum  quo  contenditis  ut  Hber- 
tatem  plenam  in  catholica  religione  colenda  civilium  quo- 
que  legum  communiat  auctoritas.  Id  enimvero  et  Nobis 
summae  curae  esse  iam  tum  palam  ostendimus  quum  istic 
catholica  religio  civilis  cultus  tuendi  nomine  impeteretur: 
quo  tempore^non  desiimus  conari  ut  leges  abrogarentur 
Ecclesiae  infensae,  sin  minus  earum  leniretur  acerbitas.  Eo- 
dem  studio  etiam  in  praesens  incendimur,  quippe  quod 
neque  indita  Nobis  ab  ineunte  aetate  fides,  neque  ratio 
ministerii  Nostri  sinat  restingui.  Eapropter  nihil  habemus 
antiquius  quam  ut  in  illustri  patria  vestra  catholica  religio 
augescente  in  dies  prosperitate  floreat,  adversarum  legum 
expedita  nexibus,  earum  praesertim  quae  ad  religiosam 
pertinent  iuventutis  institutionem.  Itaque  quum  eo  quo 
Nos  intendimus,  conniti  vos  etiam  et  reliquos  Germaniae 
fideles  intelligamus,  necesse  est  Nos  meritas  vobis  dare 
laudes  ob  ea  quae  gessistis,  Nostraeque  hortationis  addere 
stimulos  ut  eorum  compotes  efficiamini  quae  adhuc  sunt  in 
optatis.  Igitur  pergite  alacriter  ;  omnique  utentes  praesidio 
et  ope  quae  catholicos  homines  deceat,  ductu  et  au^picio 
sacrorum  Antistitum,  quorum  constantia  et  fides  vel  in 
maxima  asperitate  rerum  Nobis  fuit  probatissima,  ad  me- 
tam  propositam  festinate,  confisi  propitiam  vobis  adfuturam 


DE  CONVENTU  CATHOUCORUM  IN  FULDA.  97 

potentiam  D^i  illic  ubi  humanae  deficiunt  vires.  —  loterim       Conni- 
quum  ea  quae  hisce  litteris  complexi  sumus  cunctis  opte-    ^^pideUs 
mus  innotescere  qui  tecum  Fuldensis  conventus  fuere  parti-  ^^^- 
cipes,  hanc  tibi   curam,  dilecte  Fili,  Nobilis  Vir,  demanda-      Antisti- 
raus,  ne  quis  paternae  caritatis  Nostrae  sensus  ignoret  qui  *l^^^^^]^ 
noluit   filialis  pietatis  suae  Nobis   deesse  solatia.  Omnia       Aderit 
demum  fausta  etsalutaria  a  Deo  adprecati,  tibi  et  ceteris  S^],^^'^ 
qui   huius  Apostolicae   Sedis  iura  et   Ecclesiae  rationes      ^^^'  . 
tecum  adseruere  suffragiis  suis,  nec  non  reliquis  omnibus  mum  pro- 
Germaniae  fidelibus  Apostolicam  benedictionem  peraman-  ^p^^f^ 
ter  in  Domino  impertimus.  in  omms 

Datum  Romae  apud  S. Petrum  die  xxvii  lunii  MDCCCXCll,  ^A^tf^uae 
Fontificatus  Nostri  anno  decimo  quinto.  jureinlau- 

dato  con- 
■r  ^^    ^^    ^»,*-r  ventuad' 

LEO   PP.   XIII.  strtur^nt. 


Acta  Leonis.  V.—  7 


tt 
JUUt 

InimicO' 

rum  Chri- 

sHetEccU' 

siae  auda- 

ciam  crC' 

scmtem 

indits  eX' 

ponit  Pim" 

tifex. 


l^aabfea&jggONNlHiL  allocuturi  aaiplissimuin  consessum 
vestrum,  antea  quam  Episcopos  nuncupemus  ad 
viduas  mittendos  Ecclesias,  valde  velimus  opta- 
biliora  ad  vos  fando  aflTerre.  At  vero  perspicitis 


N 


Christo 

tamen  con^ 

fidity  et 

hortatur 

Fideles  ut 

audcuiae 

inimico- 

rum  vir- 

tuiem  op- 

ponant  im- 

"dam. 


Sedis 

Apostolicae 

jura  intt" 

gra  vindi' 

cat. 


qualis  esse  perseveret  rerum  cursus,  quanto  plures  doiendi 
caussae,  quam  laetandi.  Illud  gravius,quod  incommodorum 
vis  variaeque  acerbitates  quae  in  Ecclesiam  diu  iam  incu- 
buere,  ex  Italia,  uti  nostis,  potissimum  ingravescant  Nimi- 
rum  factio  hominum  maxime  audax,  quia  malis  artibus 
potens  et  temporum  favore  tuta,  pergit  Ecclesiam  oppri- 
mere,  perque  speciem  ministrandae  populo  libertatis,  large 
iniuriarum  atque  impietatis   permittit  licentiam.   Recens 
clamat  lllorum  insigne  nefas,  qui  nequissimarum  obtinent 
magisteria  sectarum.  Quibus  licuit  impune,  in  luce  ipsa  civi- 
tatum,  multa  efTundere  flagitiosissima  :  optare  se  et  mordi- 
cus  velle  romanum   Pontificem,  publicum  velut  hostem, 
extinctum,  labefactatam  Ecclesiam,  religionem  usquequa- 
que  deletam  ;  iam  apud  se  statuisse  per  artes  omnes  rogan- 
darum  legum  ad  impia  niti  proposita  ;  iamque  se  de  non 
dubio  exitu  insolentius  iactare,  avitae  fidei  Italorum  illudere, 
humana  divina  iura  contemnere,  ipsum  lacessere  Christum. 
Quae  quidem  malorum  moles,  praesentium  et  impendentium 
tanta  est,  ut  summa  animi  aegritudo  inclamare  compellat : 
Vere  haec  est  hora  vestra  etpotestas  tenebrarum  {}).  —  At 
vero,  Venerabiles  Fratres,  confirmare  animos  iuvat :  vivit 
utique  et  imperat  Christus  Deus,  qui  conata  perfidorum 
hominum  dissipet,  providus  idem  suorum  custos  et  acerri- 
mus  vindex  Ecclesiae.  In  eo  spes  bonorum  omnium  firmior 
usque  consistat :  opus  tamen  praeterea  est  calliditati,  arro- 
gantiae,  nequitiae  virtutem  opponere  nihil  timidam,  actuo- 
sam,  constantem,  de  Ecclesiae  Sedisque  Apostolicae  iuribus 
apprime  sollicitam.  Quibus  quidem  iuribus  testamur  nihil 

I.  Luc,  XXII,  52. 


ALLOCUTIO  "  NONNIHIL  ALLOCUTURI  .     99 

esse  per  vim  detractum,  nihil  per  suffragium  temporis  dero- 
gatum  :  sed  integra  et  salva  romano  Pontifici  permanere  : 
eaque  Nos  repetere  et  vindicare,  quoad  opus  fuerit,  nullo 
tempore  null&que  de  caussa  intermissuros.  Neque  vero  hac 
in  re  depugnamus  aut  depugnabimus  soli.  Consentientes 
habemus  omnes  bonos»  quotquot  cordi  est  sanctitas  iuris, 
integritas  iustitiae,  salus  catholici  nominis:  nitimur  Dei 
omnipotentis  ope,  qui  ipsius  grati&  laborantibus  benigne 
opitulatur  ;  itemque  confidimus  operae  vestrae,  Venerabiles 
Fratres,  qui  Nos,  uti  facitis  tot  iam  annos,  consilio,  studio, 
contentione  adiuvabitis. 
Nunc  vero  ad  Episcoporum  cooptationes  veniamus. 


^^^^^.eik!SkBSksSknBk^^,Kf^,»ih<k 


j6 
JULII 


Laudi- 
hus  extol" 
lit  Ponti' 
fex  Chri- 
stophorum 
Columbum 
et  opus  iH" 
signe  ab  eo 
peractum. 


Qui 
quam  bene 
sit  de  cultu 
humano  et 
re  religiosa 
meritus, 
posterior 
tantum  tu- 
tas  cognO' 
vit, 

Prae- 

clarum 

hunc  m' 

rum  et  ab 

Ecclesia 

celebrari 

decett  quae 

licet  maxi' 

mos  hono- 

res  reser» 


EPISTOLA 


Ad  Episcopos  Hispaniae,  Italiae  et  utriusque 


Americae 


DE  SAECULARIBUS   FESTIS 


CHRISTOPHORI    COLUMBI. 


^<Mbti«nflfeyTTAi?To  abeunte  saeculo,  postea  quam  homo 
Ligur  ad  ignotas  trans  Oceanum  Atlanticum 
oras,  Deo  auspice,  primus  appulit,  gestiunt  ho- 
mines  et  memoriam  rei  grata  recordatione  cele- 
brare  et  auctorem  extollere.  Nec  sane  facile  reperiatur,  quae 
permoveat  animos  studiaque  inflammet,  caussa  ulla  dignior. 
Res  enim  per  se  omnium  est,  quas  ulla  aetas  unquam  ab 
hominibus  efTectas  vidit,  maxima  et  pulcherrima  :  is  vero 
qui  fecit,  pectoris  ingeniique  magnitudine  post  natos  homi- 
nes  cum  paucis  comparandus.  Eius  operd,  ex  inexplorato 
Oceani  sinu  alter  emersit  orbis:  centena  mortalium  millia 
ex  oblivione  et  tenebris  in  communem  humani  generis 
societatem  restituta,  ex  fero  cultu  ad  mansuetudinem  atque 
humanitatem  traducta;  quodque  est  longe  maximum,  eorum 
communicatione  bonorum,  quae  Jesus  Christus  peperit,  ad 

vitam  sempiternam  ab  interitu  revocata Europa  quidem, 

subitae  rei  novitate  et  miraculo  tunc  attonita,  quid  Columbo 
debeat,  sensim  postea  cognovit,  cum  nimirum  deductis  in 
Americam  coloniis,commeatu  assiduo,  mutatione  officiorum, 
dandis  accipiendisque  mari  rebus,  ad  naturae  cognitionem, 
ad  communes  copias,  ad  opes  incredibilis  est  accessio  facta, 
un&que  simul  Europaei  nominis  mire  crevit  auctoritas.  — 
In  hac  fgitur  tam  multiplici  significatione  honoris,  atque  in 
hoc  velut  concentu  gratulantium,  omnino  silere  non  decet 
Ecclesiam,  quippe  quae  more  atque  instituto  suo,  quidquid 
usquam  honestum  ac  laudabile  videatur,  probat  libens  ac 
provehere  nititur.  Honores  illa  quidem  singulares  et  maxi- 
mos  reservat  praestantissimis  in  genere  morum  virtutibus, 
qua  saluti  aeternae  animorum  cohaerent :  non  idcirco  tamen 


EPISTOLA    '*  QUARTO  ABEUNTE  SAECULO.  lOI 

spernit  aut  parvi  aestimat  ceterum  genus  :  immo  vero  magna  vetscmctis, 
voluntate  favere  honoremque  semper  habere  consuevit  egre-  '//^,y^j 
gie  de  civili  hominum  coniunctione  meritis  atque  immortali-  mc^  ae- 
tatem   apud  posteros  consecutis.  Mirabilis  enim   Deus  est  ^alSeoVu 
maxime  in  sanctis  suis :  sed  divinae  virtutis  eius  in  iis  quo-  sigm  inge- 
que  apparent  impressa  vestigia,  m  quibus  eluceat  vis  quae-  muitumd- 
dam  animi  ac  mentis  excellens,  quia  non  aliunde  in  homines  ^^^  ^^*' 
lumen  ingenii  atque  excelsitas  animi,  nisi  a  parente  et  pro-  jtmcHom 
creatore  Deo  proficiscuntur.  ^^^ 

Sed  praeterea  alia  est  caussa,  eademque  prorsus  singula-      Singu- 
ris,    quamobrem   recolendum  nobis   memori   gratulatione  ^j^^Usia^^ 
putemus  immortale  factum.  Nimirum  Columbus  nosterest:  Coiumbum 

,.,.,.  ^  ^  ^.     •  decorat  ut- 

quandoquidem  si  paulisper  spectetur  qua  potissimum  caussa  patefiU' 

consih'um  cepit  tenebrosum  mare  conquirere,  et  qua  ratione  ^*"^  ^"^ 

consilium  conatus  est  exequi^dubitari  non  potest,  plurimum  praecipue 

in  re  suscipienda  perficiendaque  potuisse  fidem  cathoh'cam«  ^^  J!^. 

ita  ut  non  parum  hoc  etiam  nomine  universum  hominum  raiconqui- 

genus  debeat  Ecclesiae.  ^     ^' 

Fortes  quidem  atque  experientes  viri,  cum  ante  Christo-     Nonnulii 

phorum  Columbum  tum  postea,  numerantur  non  pauci,  qui  dem^dt^i, 

ignotas,  terras,  ignotiora  maria  pertinaci  studio  exquisierint,  ignotas  ex- 

Qc  ,  .  i_         /•    •  quisierunt 

uorum  memonam  fama  hommum,  benenciorum   memor,  terrcis,  hu- 

iurepraedicat,praedicabit,proptereaquod  scientiarumatque  ^^.^  ^^' 

humanitatis  propagavere  fines,  communemque  prosperita-  ducti, 

tem  auxere:  idque  non  levi  negotio,  sed  per  summam  animi 

contentionem,  nec  raro  per  summa  pericula.  —  Est  tamen,      /»    co- 

quod  hos  inter  atque  eum,  de  quo   loquimur,  magnopere  ^^^^^^ 

differat.  Videiicet  haec  praecipue  nota  Columbum  distin-  reiigionis 

guit,  quod  emetiendo  remetiendoque  immensa  Oceani  spa-  ^^/'j^, 

tia,  maius  quiddam  atque  altius  quam  ceteri,  petebat.  Non  /«wj^  «^^- 

quod  nihil  ille  moveretur  honestissima  cupiditate  sciendi, 

beneque  de  hominum  societate  merendi ;  nec  quod  gloriam 

contemneret,  cuius  acriores  in  magnis  pectoribus  solent  esse 

morsus,  aut  spem  utilitatum  suarum  funditus  aspernaretur : 

verum  prae  his  humanis  rationibus  universis   longe  in  illo 

ratio  valuit  religionis  avitae,  quippe  quae  sine  ulla  dubita- 

tione  et  eam  mentem  voluntatemque  homini  dedit,  et  in 

summis  saepe  difficultatibus  constantiam  cum  solatio  prae- 


I02       EPISTOLA    "  QUARTO  ABEUNTE  SAECULO. 

buit  Hanc  enim  praecipue  sententiam  atque  hoc  propositam 
eius  insedisse  animo  constat ;  aditum  Evangelio  per  novas 
terras  novaque  maria  patefacere. 

Id  quidem  parum  verisimile  videri  eis  potest,  qni  in  hanc 

rerum  naturam,  quae  percipitur  sensibus,  cogitatione  ooini 

cur&que  contracti,  recusant  intueri  maiora.  —  Sed  contra 

studiis  in  maximis  ingeniis  hoc  fere  existit,  ut  malint  altius  assur- 

^''^^Jrai  8®^®  •  sunt  enim  ad  concipiendos  divinae  fidei  instinctus 

quumcom'  afflatusque  optime  omnium  comparata.  Certe  studium  na- 

ignoZ^^'  turae  cum  religionis  studio  Columbus  coniunxerat,  atque 

ttainoc'  haustis  ex  intima  fide  catholica  praeceptis  mentem  confor- 

adentem  ,,        ,  r  r 

paiere,  ah  marat  Hac  de  caus^a  cum  ex  astronomica  disciphna  et 

m^fJe^'  veterum  monumentis  comperisset,  trans  noti  orbis  terminos 

surrexit^  magua  terrarum  spatia  etiam  in  occidentem  patere,  nulK 

ttjefu^  hominum  ad  eam  diem  explorata,  obversabatur  animo  mul- 

hominum  titudo  ingens,  miserandis  circumfusa  tenebris,  vesanis  ritibus 

muUitu» 

dinemu'  ac  deorum  inanium  superstitionibus  implicita.   Miserum 

irarwrtis    ^S^^sti  cultu  ferisque  moribus  vivere  :  miserius  carere  noti- 

primum  tia  rerum  maximarum,  atque  in  unius  veri  Dei  ignoratione 

^^Uuit  versari.  Haec  igitur  apud  animum  suum  agitans,  primum 

chrisfia-  omnium  expetivit,  christianum  nomen,christianaebeneficia 

extendere  caritatis  in  occidentem   extendere :  quod  tot&  rei  gestae 

nonun.       historiA  abunde  comprobatur.  Sane  cum  a  Ferdinando  et 

Hoc  i>ro'  ^^^^'^  Hispaniae  regibus  primum  petiit,  rem  suscipere  ne 

bat  Ponti'  gravarentur,  plane  exponit  caussam,  fore  ut  ipsorum  gloria 

verbis  ^ip-  ^^  intmortolitatem  crescerety  si  nomen  ac  doctrinam  lesu 

Jw^  ^'  Christi  inferre  in  regiones  tam  longe  dissitas  instituissent^ 

Nec  multo  serius  compos  votorum   factus,  contendere  se  a 

Deo  testatur,  ut  reges  divina  eius  ope  gratidqite  velle  pergant 

novas  oras  nova  litora  Evangelio  imbuere,  Ab  Alexandro  VI 

Pontifice  maximo  viros   apostolicos  maturat   per  litteras 

petere,  in  quibus  ea  est  sententia :  sacrosanctum  lesu  Christi 

nomen  et  Evangelium  qttam  latissime  disseminare  me  ali- 

quando  posse^  Deo  aditttore^  confido,  Atque  efferebatur,  puta- 

mus,  gaudio,  cum  Raphaeli  Sanchesio  primum  ab   India 

redux  OHsipone  scriberet,  agendas  Deo  immortales  gratiaSy 

quod  sibi  sttccessus  tam  prosperos  benigne  dedisset :  gaudere 

ac  triumphare  lesum  Ckristum  in  terris  aeque  ac  in  caelis 


lumbi 


DE  CHRISTOPHORO  COLUMBO.  lO^ 

oporUre^  proximA  iam  geniium  innumerabilium^  quae  antea        ^ 
ad  interitum  ruerent^  salute.  Quod  si  Ferdtnando  et  Isabel-      /^. 
lae  auctor  est  ut  novum  orbem  adiri  commerciaque  cum 
iDdigenis  institui  nisi  a  christianis  catholicis  ne  sinant,  eam 
aflfert  caussam^  quod  incepto  conatuque  suo  nihilpetivit  aliud, 
quam  religionis  ckristianae  incrementum  etdecus.  Idque  Isa- 
beilae,  quae  summi  viri  mentem   introspexerat  ut  nemo 
melius,  optime  cognitum :  immo  idem  plane  propositum 
pientissimae  et  ingenio  virili  magnoque  animo  feminae 
constat  fuisse.  lUa  enim  de  Columbo  affirmarat,  futunim  ut  atqm  isa- 
in  vastum  Oceanum  se  animose  daret,  rem  effecturus.divinae  J^    ^*^' 
gloriae  caussd^  magnopere  insignem.  Et  ad  ipsum  Columbum 
secundo  reducem,  optime  collocatos^  scribit,  quos  ipsamet  in 
expeditiones  Indicas  fecisset^  quosque  esset  factura^  sumptus  : 
inde  enim  amplificationem  catholicae  rei  consecuturam. 

Alioqui  praeter  caussam  human&  maiorem,  unde  erat  ille     tt  ^/^ 
coQstantiam  animique  robur  hausturus  ad  ea  perferenda,  ^J^I^. 
quae  coactus  est  usqiie  ad  extremum  perferre  et   perpeti  ?  dae  im^- 
contrarias    inteUigimus     eruditorum    sententias,  virorum  iltnum^ 
principum  repulsas;  furentis  Oceani  tempestates,  assiduas  abeosoio 
vigilias,  quibus  usum  luminum  plus  semel  amisit.  Accessere  quemFides 
praelia  cum  barbaris,  amicorum  et  sociorum  infidelitates,  ^^^-^'- 
consceleratae  conspirationes,  invidorum  perfidiae,  obtrecta- 
torum  calumniae,  impositae  innocenti  compedes.  Omnino 
necesse  homini  erat  laboribus   tantae  molis  ac  tanto  con- 
cursu  succumbere,  nisi  se  ipse  conscientii  sustentasset  pul- 
cherrimi  facti,  quod  nomini  christiano  gloriosum,  atque  in-  ^^J^' 
finitae  multitudini  salutare  perspiciebat  fore.  —  Quod  qui-  temporum 
dem   factum   ipsa    temporis   adiuncta   mirifice   illustrant.  ^ct^^mat.: 
Siquidem  Americam  Columbus  aperuit  quo  tempore  prope  ^ccjesia 
erat  ut  magna  in  EU:clesiam  procella  incumberet.  Quantum  nuenda  in 
igitur  ex  rerum  eventis  divinae  providentiae  vias  existimare  ^''^^. 
homini  licet,  vere  singulari  Dei  consilio  natus  videtur  ille  riauasn 
Liguriae  ornamentum  ad  ea,  quae  catholico  nomini  ab  ^viff^m^* 
Europa  impenderent,  detrimenta  sarcienda.  Americae 

j^entes  ex' 

Vocare  Indorum  genus  ad  instituta  christiana,  erat  pro-  tensa  est, 
fecto  Ecclesiae  munus  atque  opus.  Quod  illa  munus  statim  ^^^^ 
a  principio  inchoatum,  insistere  perpetuo  caritatis  tenore 


I04       EPISTOLA    **  QUARTO  ABEUNTE  SAECULO. 

Coium-  perrextt,  itemque  pergit,  ad  ultimam  Patagoniam  novissimo 

du^p^M'  tempore  progressa.  —  Columbus  tamen  certus  praecurrerc 

Hni,  vias  ac  muoire  vias  Evangelio,  penitusque  hac  in  cogitatione 

^muniZ-  defixus,  omncm  operam  suam  ad  id  retulit,  nihil  fere  ag- 

rus,  gressus  nisi  religione  duce,  pietate  comite.  Res  commemo* 

ramus  vulgo  compertas,  sed  ad  mentem  animumque  viri 

propoHtum  dcclarandum  insignes.  Scilicet  coactus  a  Lusitanis,  a  Ge- 

fuisse  te-  nuensibus,  infectA  re,  abire,  cum  in  Hispaniam  se  contulisset, 

etiam  reii-  intra  parietes  religiosae  domus  ad  maturitatem  alit  medita- 

giosa  do'  tae  conquisitionis  grande  consilium,  conscio  ac   suasore 

grtmdicoH'  religioso  viro,  Francisci  Assisiensis  alumno.  In  Oceanum, 

siiut  me-  circumacto  septennio,  denique  egressurus,  quae  ad  expian- 

ef  ejus  in  dum  animum  pertinent,  curat  in  procinctu  :  caeli  Reginam 

iotoUintre  pi-ecatur  ut  coeptis  adsit  cursumque  dirigat :  nec  prius  vela 

pietas.        solvi,  quam  implorato  numine  Trinitatis  augustae,  imperat 

Mox  in  altum  provectus,  saeviente  mari,  vociferante  remige, 

tranquillam  mentis  constantiam  tuetur,  fretus  Deo.  Propo- 

situm  hominis  ipsa  loquuntur  imposita  insulis   novis  nova 

nomina :  quas  quidem  ubi  singulas  attigit,  Deum   omnipo- 

tentem  supplex  adorat,  neque  possessionem  earum  init,  nisi 

in  nontine  lesu  Christi.  Quibuscumque   appulsus  oris,  non 

habet  quicquam  antiquius,  quam  ut  Crucis   sacrosanctae 

simulacrum    defigat  in   litore  :  divinumque  Redemptoris 

nomen,  quod  toties  aperto  salo  cecinerat  ad  sonitum  mur- 

murantium  fluctuum,  in  novas  insulas  primus  infert:  eam- 

que  ob  caussam  ad  Hispaniolam  aedificandi  initium  a  moH- 

tione  templi  facit,  popularesque  celebritates  a  sanctissimis 

caerimoniis  exorditur. 

nium       ^°  igitur  quo  spectavit,  quid  egit  Columbus  in   regioni- 

laudaride-  bus  tanto  maris  terraeque  tractu  indagandis,  inaccessis  ad 

^'num^era  ^^  ^iem  atque  incultis,  quarum  tamen  humanitas  et  no- 

l>^ficia  men  et  opes  celeri  cursu  in  tantam  amplitudinem,  quantam 

quae  mun-      ..  ^  ^  .       '^  .       •      ^       . 

do  contu-  videmus,  postea  crevere.  Qua  tota  m  re  magnitudo  facti,  et 
lit;   sum-  yjs  yarietasque  beneficiorum,  quae  inde  consecuta  sunt, 

mae  vero  ,.  ,  , 

laudessunt  grata  quidem  recordatione  atque  omni  honoris  significa- 

^^^'-  tione  celebrari   hominem   iubent:   sed   primum    omnium 

cui  novi  agnoscere  ac  venerari  singulari  ratione  oportet  aeternae 

otH^^hZs  «nentis   numen  atque  consilium,  cui   sciens  paruit  atque 

inservitfit,  inservivit  novi  inventor  orbis. 


DE  CHRISTOPHORO  COLUMBO.  IO5 

Quo  igitur  digne  et  convenienter  veritati  solemnia  Colum-         tb 
biana  agantur,  ad  celebritatum  civilium  decus   religionis      18^2. 
adhibenda  sanctitas  est.  Proptereaque  sicut  olim  ad  primum      ingra- 
facti  mintium  grates  Deo  immortali,  providentissimo,  pu-  ^^^  ^^' 
blice  actae  sunt,  praeeunte  Pontifice  maximo :  ita  nunc  in  dUit  Pcn- 
renovanda  auspicatissimi  eventus  memoria  idem  arbitramur  f^^j^  ^' 
faciendum.  —  Edicimus  itaque  ut  die  xil  Octobris,  aut  s^Trtni' 
proximo  die  Dominico,  si  Ordinarius  loci  ita  expedire  cen-  ^ispama, 
suerit,in  Ecclesiis  Cathedralibus  etCoIIegiatis  ex  Hispania,  ^^^^f  ^ 
Italia,  atque  ex  utraque  America,  post  Officium  diei,  solem-  America 
ni    ritu    Missa   celebretur    de  Sanctissima    Trinitate,  —  ^^^f^' 
Quod,  praeter  nationes  quae  supra  memoratae  sunt,  apud 
ceteras  quoque  confidimus  fore  ut  idem,  Episcopis  auctori-      idemque 
bus,  peragatur  :  quod  enim  omnibus  profuit,  id  convenit  pie  ^apudeete- 
grateque  ab  omnibus  celebrari.  ^^  f'**'» 

Interim  divinorum   munerum  auspicem  et  paternae  No-  peragen- 
strae  benevolentiae  testem,  vobis^  Venerabiles  Fratres,  et  ^^^^ 
clero  populoque   vestro  Apostolicam  benedictionem  per- 
amanter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xvi  lulii  MDCCCXCII, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quinto. 

LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA  ENCYCLICA 


DE   ROSARIO  MARIALI. 


f        sy^ft<ft<ft1gAGNAE  Dei  Matris  amorem  et  cultum  quoties 


SBPT. 


i8g2.      18 


Suani  a 
teneris  an- 


M 


»^*K«K 


f  ex  occasione  liceat  excitare  in  christiano  populo 

[  et  augere,  toties  Nos  mirifica  voluptate  et  laetitia 

nusrga  «•^—'-■^'-^^  perfundimur,  tamquamde  ea  re  quae  non  solum 

praecia-  per  se  ipsa  praestantissima  est  multisque  modis  frugifera, 

^treni  Dei  ^^^  etiam  cum  intimo  animi  Nostri  sensu  suavissime  con- 

pietaum,  cinit.  Sancta  nimirum  erga  Mariam  pietas,  semel  ut  paene 

cum  lacte  suximus,  crescenteaetate,  succrevit  alacrisvaluit- 

que  in  animo  firmius :  eo  namque  illustrius  menti  appare- 

bat  quanto  illa  esset  et  amore  et  honore  digna,  quam  Deus 

ipse  amavit  et  dilexit  primus,  atque  ita  dilexit,  ut  unam  ex 

largissi-  "niversitate  rerum  sublimius  evectam  amplissimisque  oroa- 

maqueab  tam  muueribus  sibi  adiunxerit  matrem.  Eius  autem  bonita- 

^Mcficia^  ^is  ^i^  Nos  beneficentiaeque  complura  et  splendida  testimo- 

recoiitPim-  ^^^'  ^^^^  summa  cum  gratia  nec  sine  lacrimis  recordamur, 

tifex.atque  eamdcm  in  Nobis  pietatem  et  foverunt  amplius  et  vehemen- 

^\ot(^vitai  *^"s  incendunt.  Per  multa  enim  et  varia  et  formidolosa  quae 

suaedecur-  inciderunt  tempora,  semper  ad  eam  confugimus,  semper  ad 

'  eam  intentis  oculis  cupidisque  suspeximus  ;  omnique  spe  et 

Tnetu,  laetitiis  et  acerbitatibus,  in  sinu  eius  depositis,  haec 

fuit  assidua  cura,  orandi  ab  ea,  Nobis  vellet  benigna  in 

modum  matris  per  omne  tempus  adesse  et  illud  impetrare 

eximium,  posse  Nos  ei  vicissim  deditissimam  filii  volunta- 

maxime  tem  probare.  —  Ubi  deinde  arcano  providentis  Dei  consilio 

^preZi  ®s^  factum,  ut  ad  hanc  Beati  Petri  Cathedram,  ad  ipsam 

Apostoiatu  videlicet  Christi  personam  in  eius  Ecclesia  gerendam,  assu- 

%ecatum  meremur,  tum  vero  ingenti  muneris  gravitate  commoti,  nec 

opem,  ulia  sustentati  fiducia  virtutis  Nostrae,subsidiadivinaeopis, 

in  matema  Virginis  beatissimae  fide,  impensiore  studio 

nunquam  flagitare  contendimus.  Spes  autem  Nostra,  gestit  animus 

si>e  sua  ««       •  •  .       .  •  • 

juissefru-  profiteri,  quum   m   omni   vita,  tum    maxime  \n  supremo 
stratum ;  Apostolatu  fungendo,  eventu  rerum  numquam  non  habuit 


DE   ROSARIO   MARIALI.  I07 

fructum  vel  levamentum.  Ex  quo  spes  eadem  Nobis  multo  ideQqtu^ 
nunc  surgit  erectior  ad  plura  maioraque  auspice  illa  et  con-  expetuw 
ciliatrice,  expetenda,   quae  pariter  saluti  christiani  gregis  ^^^?^ 
atque  Ecclesiae  gloriae  felicibus  incrementis  proficiant.  —  omnes  sucs 
Est  igitur  recte  opportuneque,  Venerabiles  Fratres,  quod  ^^^^ 
incitamenta  quaedam  universis  filiis  Nostris,  renovata  per  Rosarii 
vos  hortatione,  adhibeamus,  ut  octobrem  proximum,  Domi- 
nae  nostrae  et  Reginae  augustae  a  Rosarto  sacrum,  vivi- 
diore  pietatis  sollertia,  quam  necessitates  ingravescentes  ex- 
poscunt,  studeant  celebrare. 

Quam  multis  et  quibus  corruptelarum   modis  nequitia      ^^^^^ 
saeculi  eo  fallaciter  connitatur  ut  christianam   fidem  et,  ^oiobseri 
quae  ipsam  nutrit  movetque  in  fructus,  observantiam  divinae  vautiam 
legis,  debilitet  ac  prorsus  evellat  ex  animis,  iam  patet  ni-  doUt,  im- 
mium :   iamque  passim   dominicus  ager,  teterrima   velut  ^^^P^' 
afflatus  lue,  ignoratione  fidei,  erroribus,  vitiis  propemodum  DeittEc- 
silvescit.  Quod  vero  ad  cogitandum  acerbius  est,  improbitati  J^^  ^^' 
tam  arroganti  et  noxiae  tantum  abest  ut  frena  iniecta  aut 
iustae  sint  poenae  impositae  ab  iis  qui  possunt  maximeque 
debent,  ut  immo  saepius  ex  ipsorum  vel  socordia  vel  patro- 
dnio  augeri  spiritus  videantur.  Inde  est  cum  caussa  dolen- 
dumde  publicis  doctrinarum  et  artium  palae.stris  sic  dedit^ 
opera  constitutis,  in  quibus  nomen  conticescat  aut  vitupere- 
tur  Dei  ;  dolendum  de  impudentiore  in  dies  licentia  quid- 
libet  in  vulgus  edendi,  quidlibet  declamandi  Christo  Deo  et 
Ecclesiae  probrosum  ;  neque  ea  minus  dolenda  consecuta  in 
multis  remissio  et  desidia  catholicae  professionis,   quae  si 
non  aperta  est  a  fide  defectio,  eo  certe  evasura  procliviter 
est,  cum  fide  nihil  iam  vitae  habitu  congruente.  Quam  qui  in^^eTsL 
perpendat  maximarum  rerum  confusionem  et  labem,  non  ei  concitatam 

r  r       .        .  .  t  ,.    .  ....     piacare, 

prolecto  fuerit  mirum,si  late  gentes  divmae  animadversionis  animasque 

pondere  ingemiscant  afflictae,  metuque  graviorum  calamita-  J^^^?"* 

tum  anxiae  trepidae  teneantur.  cum  vita 

lamvero  ad  violatum  Dei  numen  placandum,  ad  eamque  ^cJr^^nOa, 

afferendam  quae  misere  laborantibus  opus  est  sanationem,  Rosarium 

nihil  sane  valuerit  melius  quam  pie  perseveranterque  pre-  oratic  est, 

candi  officium,  modo  sit  cum  studio  et  actione  christianae  ^^  cAristia- 

nae  vttae 

vitae  coniunctum  :  quod  utraque  in  parte  ducimus  per  ma-  subsidium. 


io8 

VimHo^  riale  RosaHum  potissime  assequendum.  —  Ab  ipsa  rei  satis 

^m^U'  cognita  origine,  quam  praeclara  monumenta  illustrant  et 

stanturvi'  commemoravimus  Ipsi  non  semel,  praepotens  vis  etus  lau- 

sienesin  datur.  Quo  enim  tempore  Albigensium  secta,  integritatis 

aMfTko-  ^^^^  morumque  specie  quidem  fautrix,  re  vera  perturbatrix 

stes  ab  Ec^  pessima  et  corruptrix,  magno  multis  gentibus  erat  exitio, 

^^^"  in  eam  consceleratasque   factiones  pugnavit  Ecclesia,  non 

etnosmet'  copiis  neque  armis,  sed  interposita  praecipue  sacratissimi 

rumur  si  Rosarii  virtute,  cuius  ritum  ipsa  Dominico  patri  Deipara 

^ttlxti^aw'  ^^^^^^^^  propagandum  ;  atque   ita  de  «pmnibus  magnifice 

HmusMa-  victrix,  suorum  saluti,  tum  per  eam,  tum  per  similes  dein- 

*gratia^Se'  ^^P^ procellas, exitu semper glorioso  consuluit. Quamobrem 

nam^  et  de  in  lioc  rerum  et  tiominum  cursu  quem  conquerimur,  luctuo- 

thesauro        •..•  ••..  •         •••  • 

suo  homi-  ^^™  religioni,  perniciosissimum  rei  publicae,  pari  omnes 
nibus  per-  pietate  sauctam   Dei   Genitricem  communiter  implorare 

luhenter   *  ,.«»>•.. 

largien-  exorare  oportet,  ut  eamdem  eius  Rosaru  virtutem  secun- 
'''^*  dum  vota  laetemur  experti.  —  Enimvero  quum  precando 
confugimus  ad  Mariam,  ad  Matrem  Misericordiae  confugi- 
mus,  ita  in  nos  affectam,  ut  qualicumque  necessitate,  ad  im- 
mortalis  praesertim  vitae  adeptionem,  premamur,  illico 
nobis  et  ultro,  ne  vocata  quidem,  praesto  sit  semper,  atque 
de  thesauro  largiatur  illius  gratiae  qua  inde  ab  initio  donata 
est  plen&  copia  a  Deo,  digna  ut  eius  mater  existeret.  Hac 
scilicet  gratiae  copia,  quae  in  multis  Virginis  laudibus  est 
praeclarissima,  longe  ipsa  cunctis  hominum  et  angelorum 
ordinibus  antecellit,  Christo  una  omnium  proxima  \Magnum 
enim  est  in  quolibet  sancto^  quando  habet  tantum  de  gratia 
quod  suffidt  ad  salutem  multorum  :  sed  quando  haberet  tan- 
tum^  quodsufficeret  ad  salutem  omnium  hominum  de  mundo^ 
hoc  esset  maximum;  et  hoc  est  in  Christo  et  in  Beata  Virgine  (*). 
GratisH'  Ei  nos  igitur,  quum  gratia  plenalii  angelico  praeconio  salu- 
tamus,  eamdemque  iteratam  laudem  in  coronas  rite  con- 
cmium  nectimus,  dici  vix  potest  quam  gratum  optatumque  feceri- 
"^  '^^7  ^"s  :  toties  enim  a  nobis  memoria  quasi  excitatur  tum  di- 
gnitatis  eius  excelsae,  tum  initae  a  Deo  per  ipsam  humani 
generis  redemptionis  ;  unde  etiam  commemorata  pendet 
divina  et  perpetua  necessitudo,  qua  ipsa  cum  Christi  gau- 

I.  S.  Th.  Qp,  VIII,  supersalut.  angelica. 


mum  Ma 
riaeprae' 


DE    ROSARIO   MARIALI.  IO9 

diis  et  doloribus,  opprobriis  et  triumphis  tenetur  in  regen-  s 

dis  hominibus  iuvandisque  ad  aeterna.  Quod  si  Christo  beni-  iSgs, 

gnissime  placuit  tantam  nostri  praeseferre  similitudinem,  MiseH' 

seque  hominis  filium  atque  adeo  fratrem  nostrum  dicere  et  ^^r^^^j^- 

praebere,  quo  testatior  sua  in  nos  mtsericordia  patesceret,  dtta  sU 
debuitper  amnia  fratribus  similari^  ut  misericors  fieret  (^) ;  ^uTsaha^ 

Mariae  non  aliter,  ex  eo  quod  Christi  Domini  eiusdemque  ^^- 
fratris  nostri  electa  est  mater,  hoc  supra  matres  omnes  sin- 
gulare  inditum  est,  ut  misericordiam  nobis  proderet  efTun- 

deret  suam.  Id  praeterea  si  debemus  Christo  quod  nobiscum  Maria 

ius  sibi  proprium  quodammodo  communicarit,  Deum  vo-  ^^  ^^^ 

caodi  et  babendi  patrem,  eidem  similiter  debemus  commu-  nostra  est, 

nicatum   amantissime    ius,   Mariam    vocandi  et  habendi  ^^'/psum 

matrem.  Quandoautem  natura  ipsa  nomen  matrisfecit  dul-  ^^^^  ^^- 

...  ...  .  .         terest, 

cissimum,  \n  eaque  exemplar  quasi  statuit  amoris  teneri  et      optima 

providentis,  iingua  quidem  haud  satis  eloqui  potest,  at  probe  '^^/^^y. 

sentiunt  piorum  animi,  quanta  in   Maria  insideat  benevo-  tas  kabet 

lentis  actuosaeque  caritatis  flamma,  in  ea  nimirum,  quae  ^ssit%es!' 

nobis,  non  humanitus,  sed  a  Christo  est  mater.  Atque  multo  ^^^^^  ^**^' 

.,,  .  .     1     ,  .  .,  venire  va- 

lUa  magis  nostra  omnia  habet  cognita  et  perspecta ;  quibus  utetcupit: 
ad  vitam  indigeamus  praesidiis,  quae  impendeant  publice  ^^P^^"^ 
privatim  pericula,  quibus  in  angustiis,  in  malis  versemur, 
quam  in  primis  sit  acris  cum  acerrimis  hostibus  de  salute 
animae  dimicatio  :  in  his  autem  ah'isve  asperitatibus  vitae, 
multo  ipsa  potest  largius»  et  vehementius  exoptat,  solatium, 
robur,  auxilia  omnegenus  carissimis  flliis  aflerre.  Itaque  ad 
Mariam  non  timide,  non  remisse  adeamus,  per  illa  obsecran- 
tes  materna  vincula,  quibus  cum  lesu  itemque  nobiscum 
coniunctissima  est  ;  praesentem  eius  opem  quo  precationis 
modo  significavit  ipsa  et  peracceptum  habet,  religiosissime 
invocemus :  tum  erit  merito  in  tutela  optimae  matris  securis 
laetisque  animis  conquiescendum.  Hosario 

Ad  hanc  Rosarii  commendationem  ex  precatione  ipsa  nosadvi- 
profectam,  accedit  ut  in  eodem  insit  facilis  quidam  usus  ad  tianamin- 
summa  fidei  christianae  capita  suadenda  animis  et  inculcan-  ^^^,^^/^1 
da :  quae  quidem  alia  est  nobilissima  commendatio.  —  Est  tifex, 
enim  maxime  ex  fide  quod  homo  recte  certeque  gradus  facit  /y^^  ,^ 

1.  Hebr.,  11,  17. 


I  lO      EPISTOLA  ENCYCLICA  "  MAGNAE  DEI  MATRIS.  " 

tinum  ei  ad  Deum,  eiusque  unius  maiestatem  immensam,  imperium 

Deumet  ^"  omnia,  summam  potentiam,  sapientiam,  providentiam 

in  Vtr-  discit  mente  et  animo  revereri  :  Credere  enim  oportet  acu^ 

naium,  dentem  ad  Deum  quia  est,  et  inquirentibus  se  remunerator 

sit  (I).  Quoniam  porro  aeternus  Dei  Filius  humanitatem 

suscepit,  praeluxitque  nobis  et  adest  velut  via,  veritas,  vita, 

idcirco  fides  nostra  praeterea  complectatur  necesse  est  Tri- 

nitatis  divinarum  personarum  augustae  et  Unigenae  Patris 

hominis  factt  alta  mysteria  :  Haec  est  vita  aetema^  ut  cogno- 

scant  te^  solum  Deum  verum^  et  quem  misisti  lesum  Chri- 

quadvvi'  stum  (^).   Permagno  quidem  beneficio  donavit  nos  Deas 

TMcomor-  quum  fide  hac  sancta  donavit :  cuius  munere  non  solum 

^^f^^'J»  supra  humana  erigimur,  tamquam  speculatores  eflfecti  et 

meremur  consortes  divinae  naturae,  sed  habemus  hoc  amplius  caus- 

ccelestta,      ^^^  praestantis  meriti  ad  praemia  caelestia  ;  proptereaque 

spes  nostra  alitur  et  confirmatur,  fore  aliquando  ut  Deum, 

non  iam  per  adumbratas  rerum   imagines,  sed  aperto  in 

lumine  contingat  intueri  ipsum  ipsoque  frui  ultimo  bono 

lliam  perpetuum.  At  vero  christianus  homo  tam  variis  distinetur 

viu^cuHs  vitae  curis  tamque  evagatur  faciie  ad  levia,  ut,  nisi  crebra 

distracti^  admonitio  succurrat,  quae   maxima  et  pernecessaria  sunt 

^gligermt  oblivione  lenta  dediscat,  ob  eamque  caussam  eius  oblangue- 

nisi  ipsis  g^at  atque  etiam  intercidat  fides.  Quae  nimis  magna  igno- 

EccUsia,     rantiae  pericula  ut  a  filiis  suis  Ecclesia  prohibeat,  nulla  sane 

^adj^n-  vigilantiae  diligentiaeque  praetermittit  consih*a,  neque  ulti- 

tum  insi-  mum  est  fidei  adiumentum  quod  ex  mariali  Rosario  petere 

^J^^^JJ  consuevit  Quippe  in   eo,  cum  puicherrima  fructuosaque 

exRosarioj  prece  certo  ordine  continuata,  recolenda  succedunt  et  con- 


fua  \ 
gionis 


^^puardi  templanda  praecipua  reh'gionis  nostrae  mysteria  :  illa  pri- 

^  onu  nos'  ^ium  quibus   Verbum  carofactum  est^  et  Maria,  virgo  inte- 

Ha  con-  gra  et  mater,  materna  illi  officia  sancto  cum  gaudio  praesti- 

pr^mm-   ^^^  » *"^  Christi  dolentis  aegritudines,  cruciatus,  supplicium, 

tur.  quorum  pretio  salus  generis  nostri  peracta ;  tum  eiusdem 

plena  gloriae  mysteria,  et  de  morte  triumphus,  et  ascensus 

in  caelum,  et  demissus  inde  divinus  Spiritus,  atque  Mariae 

sideribus  receptae  splendida  claritudo,  denique  cum  gloria 

Matris  et  Filii  consociata  caelitum  omnium  gloria  sempi- 

I.  //e^K,  XI,  6.-2.  /oann,,  XVII,  3. 


D£    ROSARIO   MARIALI.  1 1 1 

terna.  —  Haec  rerum  plane  admirabilium  contexta  series  in      „„i^ 

^  SBPT. 

fidelium  mentes  frequenter  assidueque  revocatur,  et  fere  in      ^^9^- 
conspectu  explicata  proponitur  :  id  quod  Rosarium  sancte     ^^n/es 
colentibus  aspergpt  animos  nova  semper  quadam  pietatis  dul-  sic  in  Fi- 
cedine,  perinde  afficiens  et  movens  quasi  vocem  ipsam  exci-  ^^/^JJ^^' 
perent  indulgentissimae  Matris,  eadem  aperientis  mysteria  erronbus 
multaque  salutariter  alloquentis.  —  Quare  non  id  nimis  affir-  ^^^^^^- 
matum  videbitur,  quibus  et  locis  et  familiis  et  gentibus  hono- 
rem  pristinum  marialis  Rosarii  consuetudo  retineat,  nullam 
ibi  iacturam  fidei  ab  ignorantia  pestiferisque  erroribus  me- 
tuendam.  EccUsia 

Sed  alia  non  minus  praestat,  quam   Ecclesia  filiis  suis  comnundL 
magnopere  a  Rosario  quaerit,  utilitas  ;  ea  est,  ut  ad  fidei  ^christia' 
sanctae  normam  et  praescnpta  vitam  moresque  suos  dih-  subsidium. 
gentius  componant.  Si  enim,  ut  omnes  tenent  divinum  effa-        Fides 
tum :  Fides  sine  operibus  mortua  est  ('),  eo  quia  fides  vitam  ^^^^^ 
dutit  a  caritate,  caritas  autem  in  ubertatem  exit  sanctarum  nihUad 
actionum  ;  nihil  profectoemolumenti  ad  aeterna  christianus  ^profi^u, 
homo  percepturus  erit  ex  fide  sua,  nisi  rationem  vitae  secun-  i^gra- 
dum  eam  direxerit :  Quid proderit^fratres  mei^sifidemquis  ducet 
dicat  se  habere^  opera  autem  non  habeat  ?  numquidpoteritfides  ^^^/^] 
salvare  eum  (^)  ?  Istud  immo  hominum  genus  reprehensio-  hensionem. 
nem  Christi  iudicis  multo  graviorem   incurret,  quam  qui 
christianae  fidei  disciplinaeque  sint  misere  ignari  :  qui  non, 
ut  ilH  perperam,  aliter  credunt  aliter  vivunt,  verum  quia 
carent  Evangelii  lumine,  habent  ideo  quamdam  excusatio-      ^^j,,y, 
nem  aut  minore  sunt  certe  in  noxa.  —  Quo  igitur  fides  tutem  in- 
quam  profitemur  consentaneft  fructuum  laetitia  melius  flo-  ^ummVx 
rescat,  simul  ex  mysteriis  ipsis  quae  mens  considerando  per-  niysterio- 
sequitur,  ad  virtutum  proposita  mire  animus  inflammatur.  rii  contem- 
Opus  nempe  salutiferum  ChristiDomini,quaIenobisemihet  /^«^^, 

•  .  ptorumai" 

ac  nitet  in  omnes  partes  exemplum  !  Magnus  omnipotens  tera  exhi- 

Deus,  urgente  in  nos  nimia  caritate,  ad  infimi  hominis  con-  ^^lJlJ^^ 

ditionem  sese  extenuat ;  nobiscum  velut  unus  de  multis  ver-  christi, 

satur,  amice  colloquitur,  singulos  et  turbam  ad  omnem  eru-  Magistri, 

dit  docetque  iustitiam,  excellens  sermone  magister,  aucto-  ^/cen. 

ritate  Deus.  Omnibus  omnino  se  dat  beneficum  ;  e  morbis  Ajedici. 

I.  /ac,  ir,  aa  —  3.  /d,,  14. 


1 1  2       EPISTOLA  ENCYCLICA  •*  MAGNAE  DEI  MATRIS. 

corporum  relevat  languentes,  morbisque  animorum  gravio- 

ribus  paterna  medetur  miseratione  :  quos  vel  aerumna  exer- 

cet  vel  sollicitudinum  moles  fatigat,  eos  in  primis  blandis- 

sime  compellat  et  vocat :  Venite  ad  me  omnes  qui  laboratis 

Igfu  sui  et  onerati  estis^  et  ego  reficiam  vos  (').  Tum  ipsi  interquiescen- 

^naraiioZ  ^^^^^  Dobis  in   complexu  suo,  de  illo  spirat  mystico Jgne 

/esus  in-  quem  ad  homines  detulit,  deque    sui  mansuetudine  animi 

vii^tuibus   ^c  submissione  benigne  insinuat,  quarum  usu  virtutum  nos 

omai,         optat  verae  solidaeque  pacis,  cuius  est  auctor,  participes  : 

Discite  a  ine  quia  mitis  sum  et  humilis  corde  ;  et  invenietis 

requiem  animabus  vestris  (^).  Sed  ipse  tamen,  proeasapien- 

sumpas'  tiae  caelestis  luce  et  insigni  beneficiorum  copia  quibus  ho- 

m^tuum  "^>"®s  demereri  debuerat,  hominum  subit  odia  iniuriasque 

pronobis,  atrocissimas,  atque  sanguinem  et  spiritum  cruci  suffixus 

mT.^para-  profundit,  nihil  spectans  enixius  quam  ut  iliis  pariat  sua 

tus  mm  niorte  vitam.  — Talia  peramantis  Redemptoris  nostri  monu- 

pro  £o.  ,     ,  /•      -  .      . 

menta  canssima  nequaquam  neri  potest  ut  quispiam  attenta 

secum  cogitatione   reputet  et  commentetur,  neque  grata 

adversus  eum  voluntate  exardescat.  At  verius  probatae  vis 

fidei  tantum  efiiciet  ut,  illuminata  hominis  mente  et  animo 

vehementer  impulso,   totum  prope  rapiat  ad  ipsius  Christi 

vestigia  per  omne  discrimen  sectanda,  ad  eam  usque  Paulo 

dignam  obtestationem  :  Quis  ergo  nos  separabit  a  caritate 

.  Christi?  tribulatiOy  an  angustia^  anfames^  an  nuditasy  anperi- 

culumy  an persecutiOy  an  gladiusi^)  ?...  Vivo  autefniam  non 

ego  ;  vivit  vero  in  me  Christus  (4). 

Aitera       Ne  vero  ad  exempla  quae  Christus,  homo  idemque  Deus, 

Rosarii  jg  ge  exhibet  sane  quam  maxima,  nativae  nos  imbecillitatis 

mysterta  .        .         ,  .  .     -    -    .  ... 

contem-  conscientia  absterriti  deficiamus,  una   cum  mysteriis  eius 

^exhibent  "^ysteria  Matris  sanctissimae  habemus  oculis  mentis  ad  con- 

B,  Virgi-  templandum   oblata.  E  regia  Davidis  stirpe  est  ea  quidena 

Tumilem    progenita,  cui  tamen  nihil  iam  est  reliquum  de  maiorum  vel 

at  summo  opibus  vel  ampHtudine  ;  quae  vitam  in  obscuro  agit,  humili 

tem,  gra-  in  oppido,  humiliore  in  tecto,  recessu  ipso  et  rei  familiaris 

tia  Dei  tenuitate  eo  contenta  magis  quod  liberiore  potest  animo  se 

tollere  ad  Deum  eidemque  summo  desideratissimo  bono 

penitus  adhaerere.   Atqui  est  cum   ipsa   Dominus,   quam 

I.  Matih.,  XI,  28.  —  2  /^.,  29.  ~  3.  Rom.,  Vlil.  35.  —  4.  Gal,  ll,  20. 


DE    ROSARIO   MARIALI.  II3 

complet  et  beat  gratii  sua  ;  ipsaque,  allato  caelesti  nuntio,  s 

designatur,  ex  qua,  virtute  agente  Spiritus  Sancti,  expe-  1892. 

ctatus  ille  Servator  gentium  nostra  in  humanitate  sit  prodi-  inMa- 

turus.  Celsissimum  dtgnitatis  gradum  quanto  pluseamira-  ^^f^^^^ 

tur  et  muneri  tribuit  potenti  misericordique  Deo,  tanto  se,  EjusancU' 

nullius  sibi  conscia  virtutis,  deprimit  humilius,  seque  Dei  '^"'  ^^^^^* 
ancillam,  eius  dum   fit   mater,  prompto  animo   edicit  et 

devovet  Quod  autem  pollicita  sancte  est,  id  alacris  sancte  consorsfit 

praestat,  iam   tum  perpetua  cum  lesu  filio,  ad  gaudia  ad  ^*^^^^^ 

lacrimas,  communione  vitae  instituta.  Sic  'tale  fastigium  et  doiorum 

gloriae,  ut  nemo  alius  nec  homo  nec  angelus,  obtinebit,  '^^^esocie- 

quia  cum  ipsa  nemo   erit  virtutum  promeritis   conferen-  tatemsic 

j           ,                            •     ^              f       -             •               .                               «  meritura, 

dus ;  sic  eam  supert  et  mundani  regni  manet  corona,  quod 

invicta  futura  sit  regina  martyrum;  sic  in  caelesti  Dei  civi- 

tate  per  aeternitatem  omnem  coronata  assidebit  ad  Filium, 

quod  constanter  per  omnem  vitam,  constantissime  in  Cal- 

varia,  redundantem  tristitia  calicem  sit  cumillo  exhaustura. 

—  Ecce  autem  in  Maria  virtutis  omnis  exemplar  vere  bonus  Arri- 

et  providens  Deus  constituit  nobis  aptissimum:  eamque  i^^gxem, 

oculis  et  cogitatione  intuentes,   non  animos,  quasi  divini  Pj<^^  ^^«^ 

numinis  fulgore  perstricti,  despondemus,  sed  ex  ipsa  allecti  noHspro- 

coramunis  propinquitate  naturae,  fidentius  ad  imitationem  /^^«''»  ***, 

^     ^     ^                                '                          ^  quanonm- 

enitimur.  Cui  studio  si   nos,  ea  maxime   adiuvante,   totos  sihumana 

dediderimus,  licebit  profecto  virtutis  tantae  sanctitatisque  *l^}^^Eam 

lineamenta  saltem  exprimere,  et  quam  admirabiliter  tenutt  imitati  in 

ad  omnia   Dei   consilia   aequabilitatem   vitae,  referentes,  sequemur 

ipsam  licebit  subsequi  ad  caelum.  —  lam  nos  peregrinatio-  i^coeium, 

nem  eo  susceptam,  quamvis  aspera  multisque  sit  difficulta-  auxiHum 

tibus  impedita,animose  fortiterque  insistamus  ;  neve  mole-  ^i^^lf^^an^ 

stiam  inter  et  laborem  cessemus  tendere  ad  Mariam  suppli-  gustiis,  ut 

citer  manus  in  eas  Ecclestae  voces  :  Ad  te  stispiramus  ge-  pe^enia- 

mntes  etflentes  in  hac  lacrimarum  valle ;..,  illos  tuos  mise-  ^^^  ^^^^' 
ricordes  oculos  ad  nos  converte,  Vitam  prctesta  puram^  iter 
para  tutum,  ut  videntes  lesum,  semper  coUaetemur{^\  At  illa, 
quae,  tametsi  nutlam  in  se  passa,  debilitatem  naturae  nos- 
trae  vitiositatemque  pemoscit,  quaeque  matrum  omnium  est 
optima  et  studiosissima,  quam  nobis  opportune  prolixeque 

I.  Bx  sacr.  liturg, 
Acta  L«oms.  V.  —  8 


114      EPISTOLA  ENCYCLICA  **  MAGNAE  DEI  MATRIS. 

subveniet,  quanta  et  caritate  reficiet  et  virtute  firmabit !  Fer 

iter  euntibus,  divino  Christi  sanguine  et  Mariae  lacrimis  coo- 

secratum,  certus  erit  nobis  nec  difficilis  exitus  ad  societatem 

quoque  beatissimae  eorum  gloriae  fruendam. 

Qtum^       Ergo  Rosarium  Mariae  Virginis,  in  quo  apte  utiliterque 

^^^  habentur  coniuncta  et  eximia  precationis  formula  et  ido- 

decei  Rosa-  neum  fidei  conservandae  instrumentum  et  insigne  specimeo 

re,  eos  au-  perfectae  virtutis,  dignum  piane  est  quod  veri  nominis  chri- 

fiZ^sa-  ^^^^^^^  s^*  frequenter  in  manibus  piaque  recitatione  et  medi- 

craeFami'  tatioue  colatur.  —  Haec  autem  commendata  singulariter 

^^ciauuni  volumus  ei  Consociattont ^  quam  nuper  etiam   iaudavimus 

nomen  de-    legitimeque  probavimus,  a  Sacra  Familia  appellatam.  Si 

quidem  illud  Christi  Domini  mysterium,  quod  vitam  intra 

parietes    Nazarethanae   domus   tacitam    ^ditamque   diu 

transegerit»eidem  Consociationi  dat  caussam',  ita  ut  ad  exem- 

plar  Familiae  sanctissimae  divinitus  constitutae  sese  chri- 

stianae  familiae  curent  sedulo  conformare,  iam  eius  perspi- 

cua  est  cum  Rosario  singularis  quaedam  coniunctio ;  qua 

praesertim  attinet  ad  mysteria  gaudiorum,  in  eo  ipso  con- 

clusa  quum  lesus,  post  deciaratam   in  templo  sapientiam 

suam,  cum  Maria  et  losepho  venit  Nazareth  et  erat  subdi- 

tus  illisy  cetera  quasi  instruens  mysteria,  quae  hominum 

doctrinam   et  redemptionem  propius  eflicerent  Quare  vi- 

deant  Consociati  omnes  quam  sit  suum,  cultores   Rosarii 

atque  etiam  propagatores  sese  dih*gentes  praebere. 

Consue'       Quantum  est  ex  Nobis,  rata  firmaque  habemus  sacrae 

^^^geniias  indulgcntiae   munera,  superioribus  annis  concessa,  eorum 

concedii  grati^  qui  octobrem   mensem  rite  ad  ea  ipsa  praescripta 

e?Anti'  egerint :  vestrae  autem,  Venerabiles  Fratres,  auctoritati  et 

^k^^tcu^'  ^^^^^^^^^^  valde  tribuimus,  ut  par  atque  antea  in  catholicis 

utcurent  geutibus  caleat  religio  et  contentio   sancta  ad  Virginem, 

vfr^nem  Christianorum  Adiutricem,  Rosarii  prece  colendam.  —  At 

pariacan-  vero,  uude  exorsa  est   cohortatio  Nostra,  inde   placet  ad 

coiendam!  cxitum  pergat,  iterum  apertiusque  testando  quem  fovemus 

erga  magnam  Dei  Genitricem  animum  et  memorem  bene- 

Pro  Ec'  ficiorum   et  spei  plenum   laetissimae.  SufTragia   christiani 

ciesia  et  populi  ad  eius  aras  pientissime  supplicantis  aeque  rogamus 

Ecclesiae  causscl,  tam  adversis  turbulentisque  iactatae  tem- 


DE    ROSARIO    MARIALI.  II5 

1  ■  ■ 

poribus,  aeque  rogamus  causs4  Nostra,  qui  devexa  aetate,  s 

defessi  laboribus,difiicillimis  rerum  constricti  angustiis,  nul-  iSg^. 

lis  bominum   fulti   subsidiis,  ipsius  gubernacula  Ecclesiae  preces  ad 

tractamus.  Nempe  in  Maria,  potente  et  benigna  matre,  spes  ^^'  Y' 

Nostra    exploratior  quotidie  augescit,  iucundius    arridet  exposdu 

Cuius  deprecationi  si  plurima  eaque  praeclara  beneficia  a  jgi^^l^i^. 

Deo  accepta  referimus,  id  quoque  effusiore  gratia  referimus  niidrefert 

quod  iamlam  detur  quinquagesimum  diem  anniversarium  ceptum 

attingere  ex  quo  sumus  episcopali  ordine  consecrati,  Ma-  ^^o^^evi 

outnquage- 

gnum  sane  hoc  est  respicientibus  tam  diuturnum  pastoralis  simum  sui 

muneris  spatium,  quantum  praecipue,  quotidiana  sollicitu-  ^*^anwim 

dine  agitatum,  adhuc  impendimus  christiano  gregi  universo  ^i^  comple- 

regendo.  Quo  Nobis  in  spatio,  ut  est  hominum  vita,  ut  sunt  ^'^ur 

,  Christi  et  Matris  mysteria,nec  defuerunt  gaudiorum  caussae,  omnesre- 

1                     t                    f     .                                           ,1                   f  ^"^  viciS' 

et  plures  acerbaeque  admixtae  sunt  caussae  dolorum,  glo-  dtudines 

riandi  in  Christo  praemiis  quoque  delatis :  eaque  Nos  om-  ^^^^^^^ 

nia,  demissa  Deo  aequaliter  mente  gratoque  animo,  conver-  consecta- 

tere  ad  Ecclesiae  bonum  et  ornamentum  studuimus.  Nunc  ^ultJur 

iam,  nec  enim  dissimiliter  reliqua  vita  decurret,  si  vel  nova  idipsum 

aifulgeant  gaudia  vel  impendeant  dolores,  si  qua  gloriae  ac-  ^ta^mse^a- 

cessura  sint  decora,  e^dem  Nos   mente  eodemque  animo  '"^•^- 
constantes,  et  gloriam  unice  appetentes  a  Deo  caelestem, 
davidica  illa  iuvabunt  :  Sit  nomen  Domini  benedictum :  Non 
nodis,  Domine^  non  nobis^  sed  nomini  tuo  da  gloriam  (^). 

Equidem  a  filiis  Nostris,  quorum  in  Nos  videmus  studia  tam  Preces 

pie  et  benevole  incensa,  potius  quam  gratulationes  et  lau-  )^audelTfi' 

des,  summas  Deo  optimo  grates  precesque  et  vota  magno-  /«>  exspe- 
pere  expectamus  ;  maxime  laetati  si  hoc  Nobis  impetrent, 
ut  quantum  virium  et  vitae  supersit,  quantum  resideat  au- 
ctoritatis  et  gratiae,  tantum  Ecclesiae  omnino  accidat  salu- 
tare,  in  primis  ad  infensos  et  devios,  quos  iamdudum  vox 

Nostra  invitat,  reducendos  reconciliandos.  Omnibus  autem  optima 

dilectissimis  fiHis,  ex  proxima,  Deo  donante,  faustitate  et  ^^/^^y^!' 

laetitia  Nostra,  iustitiae,  pacis,  prosperitatis,  sanctimoniae,  ximasua 

bonorum  omnium  affluant  munera  :  hoc  paterna  caritate  a  ^prJca-^ 

Deo  adprecamur,  hoc  eloquiis  eius  commonemus  :  Obaudite  ^«'t  ^^^« 

.               ,                                .                              /.         ./-  Ecclesia- 

nte. . .  et  quast  rosa  plafitata  super  rivos  aquarumfructificate:  sHci  eos 

I.  Ps,  cxii,  a ;  cxiii,  I. 


Il6      EPISTOLA  ENCYCLICA  "  MAGNAE  DEI  MATRIS.  *' 

• 
compei'  quasi  Libanus  odorem  suavitatis  habett,  Florete  flores  quasi 

lilium,  et  date  odorem  etfrondete  in  gratiam^  et  collaudate 

canticum  et  benedicite  Dominum  in  operibus  suis,  Daie  notni- 

ni  eius  magnificentiam^  et  confitemini  illi  in  voce  labtorum 

vestrornm  et  in  canticis  et  dtharis..,  in  omni  corde  et   ore 

collaudate  et  benedicite  nomen  Dominii}), 

Nefarios       Quibus  consiliis  et  optatis  si  forte  illuserint  nefarii  homi- 

consiiiis  ^^s,  qui  quaecumqus  ignorant  blaspkemant^  parcat  illis  cle- 

sKtsforte  menter  Deus ;  ut  ipse  autetn  propitius,  exorante  sacratissinii 

divinae  Rosarii  Regina,  obsecundet,  habete  auspicium,  Venerabiles 

7um^tiM,  P^^si^^^s,  idemque  pignus  benevolentiae  Nostrae,  Apostoli- 

Pastori'  cam  beuedictionem,  quam  singulis  vobis  et  clero  populoque 

^^ibenedi  vestro  peramanter  in  Domino  impertimus. 

^«^-  Datum   Romae  apud    S.  Petrum    die  vill  Septembris 

MDCCCXCII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quinto. 

LEO  PP.  xiir. 

I.  Eccli.,  XXXIX.  i7-ao,  41. 


^A^<iKjA,e^^A^^^A>dk^*».»^>iAA^Kh-A«'akK^'^'»^'»^'»'^'»'^i 


EPISTOLA 


Ad  Episcopum  Aurelianensem. 


DE  REBUS  GALLIAE. 


» 


y<ft<afe<feyxPECTATlONEM    desiderii    Nostri    mirifice    ex- 


Eg  pleverunt  ea  quae  legimus  in  litteris  tuis,  die 
E  XXV  Octobris  datis,  de  iis  quae  nuper  a  te  gesta 
sgpigpiqp:^  sunt,  ut  Clerus,  cui  praees,  agendi  rationem  suam 
ad  normam  exigat  documentorum,  quae  litteris  Nostris 
encyclicis  circa  praesentem  Galliarum  statum,  aliisque  eo- 
dem  pertinentibus  complexi  sumus.  Id  sane  Nobis  non  leve, 
prout  scite  coniecisti,  solatium  attulit,  spemque  auxit,quam 
fovemus,  ampla  subinde  praemia  docili  huic  obedientiae 
datum  iri  ab  aetemo,  cuius  vicem  gerimus,  Ecclesiae  Pasto- 
re.  At  vero  huic  laetitiae  Nostrae  quasi  nubem  quamdam 
tristitiae  quam  brevi  evanidam  fore  speramus,  oflTuderunt 
ea  quae  nuncias  obstacula,  nulla  ratione,  interposita,  ne 
optatos  pariant  efTectus  consilia  a  Nobis  amanter  inita  et 
curae  ad  salutem  tuendam  et  prosperitatem  Gallicae  gentis 
collatae.  Acerbius  porro  ex  moiestiis  angimur  et  vulneribus, 
fere  quotidie  illatis  istic  Ecclesiae  Dei,  quae  Nos,  sat  acri- 
ter  divexatos  domi,  in  partem  vocant  etiam  iusti  doloris, 
quo  penes  vos  afficitur  Episcopatus  et  Cierus  populusque 
qui  religioni  avitae  studet  adhuc  haeretque  fidelis.  Paternae 
siquidem  caritatis  Nostrae  in  Gallicam  gentem  argumenta, 
iterum  iterumque  a  Nobis  edita,  studiumque  impensum  quo 
adnisi  sumus  pacatam  illam  praestare,  cordatos  inter  pro- 
bosque  cives  omnes  conciliat^  concordi^,  haec  sane  magis 
magisque  acuisse  videntur  iras  factionis  Ecclesiae  infensae, 
quaesibi  uni  iusesse  rata  in  rem  publicam,  summas  civita- 
tis  rationes  veteri  posthabet  invidiae  suae,  praeterque  mo- 
dum  minax  ac  violens,  nihil  pensi  sanctique  habet,  neque 
veretur  in  praeceps  agere  praenobilem  patriam  suam,  cui 
munus  hoc  dederat  summi  providentia  Dei  ut  Crucis  victri- 
cis  signum  praeseferens,  ceteris  praeiret  gentibus  sanae 
doctrinae  studio  et  optimarum  artium,  per  quae  civilis  cul- 


OCT, 

Gaudio 
P&nti/ici 
fuit  cura 
ab  Episco- 
po  aahibita 
ut  Clerus 
Litteris  de 
Galliae  re- 
^imine  ob- 
temperet. 


Dolet 
jam  inter- 
posUafuis- 
se  obstacula 
ne  Litterae 
pariant 
effectus, 

Exponit 
Ecclesiae 
hostes  in 
Gallia,  ex 
quo  Littt' 
rae  datae 
fuerunt, 
magis  ma- 
gisque  sae- 
vire  in 
Clerum  et 
Fideles, 


Il8        EPISTOLA    "  EXPECTATIONEM  DESIDERII.  *' 

tus  et  nitor  barbarorum  feritati  antecellit  Equidem  in  hoc 

caeco  irarum  impetu  miseram  quamdam  vesaniam  ag^osci- 

mus  ac  deflemus,  ex  qua  repetendae  sunt  vexationes  assi- 

duae,  quibus  conflictantur  catholica  religio  eiusque  admi- 

nistri,  pubh'cus  Dei  cultus  et  ipsa  christianae  vitae  funda- 

menta,  quae  pariter  verae  humanitatis  scatebrae  et  praesidia 

sunt ;  tametsi  nulla  praesto  sit  soHda  ratio,  quaeve  speciem 

habeat  iustae  caussae  tam  dire  saeviendi  in  eas  res,  quae 

sacrae  habentur  ex  puUicis  etiam  institutis,  eosque  homi- 

nes  quos  aequo  saltem  censeri  oportet  cum  ceteris  iure. 

Ad  in-      Nihilominus  in  hac  procella  quae  furit  ad   amoliendum 

cepto  /a-  opus  salutare  a  Nobis  susceptum  aliisque,  quos  socios  Nobis 

^sluei  adiunxit  studium  par  caritati  qua   reh'gionem  et  patriam 

Gcdiosqtu  diligunt,  sedulo  curandum  est  ne  Gallorum  fidelium  vires 

ne  viHbus  animique  deficiant,  quemadmodum  et  Nobis  curandum  esse 

deficiant,  sentimus  ne  torpescat  sollicitudo,  quam  de  vestra  salute  ge- 

rimus,  neve  Nobis  in  re  tam  necessaria  constantia  propositi 

tenax,quam  rei  natura  postulat,videaturdefuisse. —  Cete- 

rum  non  una  suppetit  caussa  ex  qua  recreari  par  est  moe- 

rentes  animos  confirmarique  ut  strenue  perstent  in  bonis 

consciin'  inceptis.  Imprimis  scilicet   solari   vos  debet    conscientiae 

tnmd^fri  testimonium,  quo  nostis  dari  a  vobis  operam  in  rebus  tre- 

/1,  pidis,  tempore  difficiii,  religioni  et  patriae  servandae.  Haec 

vobis  cogitantibus   faciie   verba  subierint,  queis  Princeps 

Apostolorum  primaevos  solabatur  fideles  ;  Si  bene  facientes 

patienter  sustinetis^  haec  est  gratia  apud  Deum,  Itemque : 

Haec  est  enim  gratia^  si  propter  Dei  consdentiam  sustinet 

quis  tristitias^  patiens  iniuste,  lucundior  haec  fiet  cogitatio 

atqutopis  si  fiducia  accesserit  opis  divinae,  quae  numquain   roganti- 

ducia,  ^"^  deest,  et   spes  uberis  fructus,  qui  praemium  erit  con- 

stantiae  vestrae  et  exantlati  laboris.  Ad  haec  vos  memores 

Tanio-  esse  oportet,  parta  esse  haec  mala,  quae  vos  premunt,  ex 

9*u/n  fnalo*  ^ 

rum  cau-  ira  teuebricosi  cuiusdam  coetus  catholicam  fidem  iamdiu 

aiiam  'esu  P^^^^^  "^*^  ®^  voluntate  ac  iudicio  totius  magnanimae  na- 

nisi  Mas-  tionis  vestrae,  cui  nunquam  probari  poterit  acris  haec  inse- 

cu^Pon^  ctatio  innocentium,  quae  vulgatissimas  tollit  libertatis  et 

ti/ex  de^  iustitiae  notiones,  quae  gentis  mores  pervertit,  eamque  in 

contemptum  vocat  populorum  civilem   vitam   agentium, 


DE  REBUS  GALLIAE.  I  19 

rel^atque  aconsortio  gentium  ceterarum,  quibus  explora-  s^ 

tum  et  persuasum  est  ordinis  et  felicitatis  publicae  firma-  iSgs. 
menta  esse  religionis  cultum,  et  in  eos  qui  auctoritate  prae- 
stant  observantiam. 

Ea  Nobis   spem   afferunt,   haud    diuturnam   fore  hanc  Ean^spe^ 

tempestatem,  maxime  quum  sacra  testentur  eloquia^  datu-  devictum 

rum  non  esseDeum  in  aeternum  fluctuationem  iusto.Eadem  ^^  Pf}  , 

^   .       ,.  ,.  .    auxxhoet 

spe  sustentan  ac  renci  vehmus  quum  te,  tum  rehquos  qui  industria 
in  GaUiis  sunt  sacrorum  Antistites,  et  curare  alacriter  ut  ^^^ 
Clerus,  cui  praeestis,  conatibus  Nostris  obsecundet,  versari 
studeat  inter  fideles,  eos  docere  christiani  hominis  ofiicia, 
iuvare  pro  rei  copia  corporis,  nedum  animi,  subsidiis,  et  do- 
cumentis  instruere  a  Nobis  traditis,  quae  eo  spectant  potis- 
sinie  ut  quae  duo  sunt  mala  taeterrima  a  Gallis  avertantur, 
Dimirum  religionis  iactura  et  prolapsio  morum. 

Quin  optatis  hisce  Nostris  constanter  obsequi   pergant      Praesu- 
omnes  Gallicarum  dioecesium  Praesules,  pro  ea  quam  ex-  %]^f^J^^ 
pertisumus  eorum  in  Nos  voluntate  non  dubitamus  :  de  te  ads.  Sedis 
qnin   omnium   studia  vincas,  minime   ambigimus.  —  Hac  ^^^l^' 
autem  fiducia  freti,  tibi,  Venerabilis  Frater,  clero  et  fideli- 
bus  tuae  vigilantiae  concreditis,  Apostolicam   benedictio- 
neni  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum   Romae    apud   S.   Petrum   die   xxxi   Octobris 
MOCCCXCII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quinto. 

LEO  PP.  XIII. 


>-<ferifc,A,^^«tf^tf^^^^^^tf^tf,^jfl^rtfcA^^^^^^^^i^^ai^ 


EPISTOLA 


Ad  Episcopos  Italiae. 


DE  SECTA  MASSONUM. 


8 
DEC. 
i8g2. 

Variis 

temporibus 
a  variis 
hostibus 

bellum  Ec- 

cUsiae  Dei 
indictum 

est, 

Kosira  vero 
aetatea 

secia  mas- 

sonica. 


Hanc  a 

decessori' 

bus  suis 

saepius 

proscri' 

piam^eiip' 

se  Poniifex 

damnavii, 

mysieriis 

ejus  im- 

piisque  ar- 
tibus  de- 
monsira- 

tis. 


Crescii 

in  dies 

Massonum 

audacia^ 

caiJiolicam 

Fidem 


NIMICA  vis,  instinctu  impulsuque  mali  daemo- 


I 


g  nis  cum  christiano  nomine  sueta  conifligere» 
S  certos  homines  sibi  semper  adiunxit,  in  id  con- 
&<tf<y<VJt  sociatos  ut  traditas  divinitus  doctrinas  deditl 
operd  pervertere,  ipsamque  christianam  rempublicam  di« 
strahere  funestis  dissidiis  conarentur.  Atque  istae  velut 
compositae  ad  oppugnationem  cohortes,  nemo  nescit  quan- 
tam  Ecclesiae  ciadem  omni  tempore  attulerint.  —  lamvera 
sectarum,  quotquot  antea  fuere  institutis  catholicis  infensae» 
in  ea  revixere  spiritus,  quae  secta  Massonica  nominatur, 
quaeque  virium  et  opum  valida,  acerrimam  bello  facem 
praeferens,  quidquid  usquam  sacri  est,  aggreditur.  Eam 
quidem,  quod  probe  nostis,  saeculi  unius  dimidiatique 
spatio,  romanorum  Pontificum  decessorum  Nostrorum  non 
semel  sed  saepius  sententia  proscripsit :  eamdem  Nosmet- 
ipsi,  ut  oportebat,  damnavimus,  monitis  vehementer  popu- 
lis  christianis,  ut  eius  insidias  summa  providentia  caverent, 
conatusque  nefarios  fortiter,  ut  asseclas  lESU  Christi 
decet,  refutarent.  Quin  etiam,  ne  obreperet  ignavia  et  sopor, 
consulto  studuimus  sectae  perniciosissimae  aperire  myste- 
ria,  et  quibus  artibus  in  excidium  catholicae  rei  niteretur, 
velut  intento  digito  demonstravimus.  —  Nihilominus,  si 
fateri  volumus  id  quod  res  est,  plurimos  italorum  parum 
cautos  parumque  providos  inconsiderata  quaedam  securitas 
facit :  ideo  magnitudinem  periculi  aut  omnino  non  vident,. 
aut  non  ex  veritate  metiuntur.  Atqui  fides  avita,  parta 
hominibus  per  lESUM  CHRISTUMsalus,et  quod  consequens 
est,  ipsa  christianae  humanitatis  benefacta  in  discrimine 
vertuntur.  Siquidem  nihil  timens,  nemini  cedens,  maiora 
quotidie  audet  secta  Massonum  :  totas  civitates  velut  con- 
tagio  invasit,  omnibusque  reipublicae  institutis  se  implicare 
altius  in  dies  nititur,  coniurata,  quod  passim  solet,  catholi- 


DE  SECTA  MASSONUM.  I  2  I 

cam  religionem,  principium  et  fontem  bonorum  maximo-  ft  EccU- 
rum,  italico  generi  eripere.  —  Hinc  adhibitae  ad  oppugnan-  ^^an- 
dam  fidem  divinam  infinitae  artes  ;  hinc  spreta,  oppressa  '«*''"• 
legibus,  legitima  Ecclesiae  libertas.  Receptum  et  doctrina 
et  re,  non  vim  non  rationem  in  Ecclesia  perfectae  societatis 
inesse  :  antistare  rempublicam,  saqraeque  potestati  princi- 
patum  civilem  antecedere.  Ex  qua  doctrina  perniciosa  et 
falsa»  Sedis  Apostoh*cae  iudicio  saepe  damnata,  cum  mala 
muUa  consequuntur,  tum  hoc  maxime,ut  inferant  seguber- 
natores  rei  civilis,  quo  minime  fas  est,  nec  vereantur  ad  se 
traducere  quod  Ecclesiae  detraxerint.  —  Videtis  in  bene- 
ficiis  ecclesiasticis  illud  quale  sit,  quod  ius  percipiendi  fru- 
ctus  sibi  arrogant  dare,  demere,  ad  arbitrium.  Nec  alterum 
minus  insidiosum,  quod  Clerum  inferioris  ordinis  permul- 
cere  pollicitando  cogitant.  Quae  res  quorsum  pertineat, 
facile  est  dispicere,  maxime  quia  ipsi  huius  consilit  auctores 
non  satis  curant  occultare  quid  velint.  Volunt  nimirum 
administros  sacrorum  in  partes  suas  blande  compellere, 
permistosque  semel  rebus  novis  ab  obsequio  legitimae  po- 
testatis  divellere.  Quamquam  haud  satis  hac  in  re  videntur 
Clericorum  nostratium  cognosse  virtutem  :  qui  sane  tot  iam 
annos,  tam  multis  modis  exercitt,  exempla  abstinentiae  et 
fidei  edidere  non  obscura,  ut  omnino  confidendum  sit,  in 
eadem  religione  officii,  qualiacumque  tempora  inciderint, 
Deo  adiutore,  constanter  permansuros, 

At  vero  ex  his,  quae  perbreviter  attigimus,  facile  apparet  sunt 

quid  possit  secta  Massonum,  itemque  quid  expetat  ut  extre-  ^ji"^^^^^ 
mum.  Quod  autem  auget  malum,  quodque  cogitare  sine  spe  utiiita^ 
magna  animi  soUicitudine  nori  possumus,  nimis  multi  etiam  %iof^^' 
ex  oostratibus  numerantur,  quos  nomen  sectae  operamve 
dare,  suarum  spes  utilitatum  et  misera  ambitio  subigit.  — 
Quae  cum  ita  sint,  episcopalem  caritatem  vestram,  urgente      jnos  ah 
propositum   conscientia    officii,    appellamus,    Venerabiles  interiture- 

*  »        *  A  »  vocare  sa* 

Fratres,  in  primisque  petimus  ut  eorum,  quos  modo  dixi-  tagunt 
mus,  sit  vobis  proposita  salus  :  in  iis  ab  errore  certissi-  ^"auxi' 
moque  interitu   revocandis   assidue   et   constanter  vestra  Hofreti, 
certet  industria.  Extricare  posse,  qui  se  Massonum  impe- 
divit  in  plagas,  res  profecto  est  et  multi  negotii  et  exitu 


122  EPISTOLA    "  INIMICA  VIS.  " 

anceps,  si  sectae  ingenium  spectetur :  nullius  tamen  despe- 

randa  sanatio,  quia  caritatis  apostolicae  mira  vis  est,  Deo 

nimirum  opitulante,  cuius  in  potestate  arbitrioque  ipsae 

sunt  hominum  voluntates. 

Nonnui'      Dein  excubandum  in  omnem  occasionem,  ut  sanari  ii 

^dwnTJdM  quoque  possint,  qui  timiditate  in  hoc  genere  peccant :  qui 

Mabuniur  videh*cet  non  suopte  ingenio  pravo,  sed  mollitid  animi  atque 

litia :  iiias  inopii  consilii  ad  favendum  coeptis  Massonicis  delabuntur. 

Episcopi      Admodum  gravis  est  illa  Felicis  III  decessoris  Nostri  in 

dantetim-  hanc  rem  sententia:  Error,  cut  non  resistitur^  approbatur ; 

^ai^a  ^^  "i^^^itas^  quae  non  defensatur^  opprimitur,..    Non    caret 

quat  scrupulo  socletatis  occultae,  qui  evidenti  facinori  desinit  ob- 

numdlcet  ^'^^^-  Fractos  horum  spiritus  attollere  necesse  est,  tradu- 

fortitudi'  cendis  cogltationibus  ad  exempla  maiorum,  ad  custodem 

officii  et  dignitatis,  fortitudinem,  ut  pigeatomnino  ac  pudeat 

facere  quicquam   aut  fecisse  non  viriliter.  Est  enim  vita 

nostra  omnis  cuidam  dimicationi  proposita,  in  qua  maxime 

de  salute  decernitur,  nihilque  homini   christiano  turpius, 

quam  claudicare  in  officio  propter  ignaviam. 

Muiti      Pariter  omnibus  modis  fulciendi,  qui  per  imprudentiam 

^"'ne^pti  ^^^^^  '  ^^  "*^  inteliigimus,  nec  exiguo  numero,  qui  simula- 

nomen  se-  tioue  capti  variisque  illecebris  deliniti,  illigari  se  societate 

ru^;  i/fis  Massonica  sinunt,  inscii  quid  agant.  De  his  magna  spes 

demon^  esse  debet,  Venerabiles  Fratres,  aliquando,  Deo  aspirante, 

strentPa-  ,  ^  ,      "    , 

storessectae  posse  errorem  deponere  et  vera  cernere,  maxime  si  vos, 

pravita-  quod  vchementer  rogamus,studueritis  fictam  sectae  speciem 

naturaiis-  detrahere,  et   occulta  consiliorum    retegere.    Quamquam 

locumRe-  ^^^^  ^^  occulta  quidem  nunc  videri  possunt,  posteaquam 

ligionis  ipsimet  conscii  multis  modis  prodidere.  His  ipsis  postremis 

substituerc  mensibus  audita  iterum  per  Italiam  vox  est  consilia  Mas- 

nititur.       sonum  usque  ad  ostentationem  vulgo  enunciantis.  Repu- 

diari  funditus  religionem  Deo  auctore  constitutam,  atque 

omnia  cum  privata  tum  publica  meris  naturalismi  principiis 

administrari  volunt :  idque  instaurationem  societatis  civilis 

impie  simul  ac  stulte  appellant.  Quo  igitur  praecipitatura 

civitas,  si  populus  christianus  non  induxerit  antmum  vigi- 

lare,  laborare,  saluti  consulere  ? 

Non  tan-       Sed  in  lanta  rerum  malarum  audacia,  nec  satis  est  cavere 


DE  SECTA  MASSONUM.  123 

scctae  teterrimae  insidias  :  illud  quoque  necessarium,  capes-  s 
sere  pugnam  :  idque  sumptis  a  fide  divina  armis  iis  ipsis,  f^^* 
quae  olim  contra  ethnicisfnum  valuerunt.  Quapropter  ^^^^^^^„. 
vestrum  est,  Venerabiles  Fratres,  accendere  suasione,  hor-  daesuecta; 
tatu,  exemplo  animos :  et  in  Clero  populoque  nostro  studium  ^Jnaf^oFt- 
religionis  salutisque  fovere  operosum,  constans,  impavidum,  <^"'  armis. 
cuiusmodi  apud  catholicos  ex  gentibus  ceteris  in  similibus  . 

caussis  haud   raro   videmus  enitescere.   Ardorem    animi  Episcopi 
pristinum  in  fide  avita  tuenda,  vulgo   aiunt  apud  italas  ^^^p^p^. 
gentes  deferbuisse.  Nec  fortasse  falso  :  propterea  quod  si  hadcer- 
animorum  habitus  utrimque  spectetur,  plus  quidem  viden-  ^^iriuur, 
tur  adhibere  contentionis  qui   inferunt    religioni  bellum,  f^fortio- 
quam  qui  propulsant  At  vero  salutem  cupientibus  nihil  Hahosus 
medium  inter  laboriosum  certamen  aut  interitum.  Itaque  ^^^^^^^ 
in  socordibus  et  languidis  excitanda,  vobis  adnitentibus,  pugnatores 
virtus  est  :  in  strenuis,  tuenda  :  pariterque  omni  dissidio-  *"   ^*^^^* 
ram  extincto  semine,   efliciendum  ut  ductu  auspiciisque 
vestris  una  omnes  mente  eademque  disciplina  in  certamen 
animose  descendant. 

Gravitate  rei,  prohibendique    periculi    necessitate  per-      una 
specta,  ipsum  Italiae  populum  compellare  litteris  decre-  ^*!JJ.^''^" 
vimus.  —  Eas  litteras  una  cum  his  ad  vos,  Venerabiles  ntterU,  aU 
Fratres,  curavimus  perferendas  :  eritque  diligentiae  vestrae  J^^  ^^^" 
quam  latissime  propagare  in  vulgus,  itemque  opportuna  scopis  mit- 
explanatione,  ubi  opus  esse  videatur,  populo  interpretari.  ^^^^opa' 
Qua  ratione,  ita  adsit  propitius  Deus,  spes  est  futurum,  i^*^' 
ut  excitentur  animi  prementium  contemplatione  malorum, 
et  ad  remedia,  quae  indicavimus,  sese  sine  cunctatione  con- 
vertant. 

Divinorum  munerum  auspicem,  et  benevolentiae  No- 
strae  testem,  vobis,  Venerabiles  Fratres,  populisque  fidei 
vestrae  concreditis,  Apostolicam  benedictionem  peramanter 
impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  vill  Decembris 
MDCCCXCII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  quinto. 

LEO  PP.  XIII. 

— *CH— 


EPISTOLA  AD  ITALOS 


S 
i 


DE  SEGTA   MASSONUM. 


s 

DEC. 
1892. 

Prooffi' 

cio  suo 

Potitifex 

voctm  ex- 

tollit  ob 

bellum  n- 

ligioni  il' 

latum. 


quatt  tot 

notnini' 

buSy  Italo- 

rum  civi- 

tcUi  ipso- 

rumque 

Ecclesiae 

profuit. 


Bellum 

istud  gene' 

ri  kumano 

adeo  noci- 

vum,  Deo 

injuriO' 

surn,  ex  il- 

la  secta 

mctssonica 

ortum  du- 

cit  quam 


USTODI  di  quella  fede,  a  cui  le  nazioni  cristiane 
van  debitrici  del  loro  morale  e  civile  riscatto» 
Noi  mancheremmo  ad  uno  dei  Nostri  supremi 
doveri,  se  non  levassxmo  spesso  e  ben  alto  la 
voce  contro  T  empia  guerra,  onde  si  tenta,  diletti  figli,  ra- 
pirvi  sl  prezioso  tesoro.  —  Di  questa  guerra,  ammaestrati 
omai  da  lunga  e  dolorosa  esperienza,  voi  ben  conoscete  le 
terribili  pruove,  e  nel  vostro  cuore  di  cattolici  e  d'italiani 
altamente  ia  deplorate.  E  veramente  si  pu6  essere  italiani 
di  nome  e  di  afTetto,  e  non  risentirsi  delle  offese  che  si  fan- 
no  tuttodi  a  quelle  divine  credenze,  che  sono  la  piti  bella 
delle  nostre  glorie,  che  dettero  air  Italia  il  primato  sulle 
altre  nazioni  ed  a  Roma  lo  scettro  spirituale  del  mondo  ; 
che  sulle  rovine  del  paganesimo  e  della  barbarie  fecero  sor- 
gere  il  mirabile  ediBzio  della  cristiana  civilta?  Si  pu6  essere 
di  mente  e  di  cuore  cattolici,  e  mirare  con  occhio  asciutto, 
in  quella  terra  medesima  nel  cui  grembo  Tadorabile  nostro 
Redentore  si  degn6  stabilire  la  sede  del  suo  regno,  impu- 
gnate  le  sue  dottrine,  oltraggiato  il  suo  culto,  combattuta 
la  sua  Chiesa,  osteggiato  il    suo  Vicario,  perdute  tante 
anime  redente  col  suo  sangue,  la  porzione  piil  eletta  del 
suo  gregge,  un  popolo  stato  per  ben  diciannove  secoli  a  lui 
sempre  fedele,  esposto  ad  un  continuo  e  presentissimo  peri- 
colo  di  apostatar  dalla  fede,  e  sospinto  in  una  via  di  errori 
e  di  vizi,  di  materiali  miserie  e  di  morale  abbiezione  ? 

Diretta  ad  un  tempo  contro  la  patria  celeste  e  la  terrena, 
contro  ia  religione  dei  nostri  padri  e  la  civilt^  trasmessaci 
con  tanto  splendore  di  scienze,  lettere  ed  arti  da  loro,  la 
guerra  di  cui  parliamo,  voi  lo  capite,  diletti  figli,  h  doppia- 
mente  scellerata,  e  rea  non  meno  di  umaniti  offesa  che  di 
offesa  divinitci: —  Ma  d'onde  essa  muove  principalmente  se 
non  da  quella  setta  massonica,  della  quale  discorremmo  a 


DE  SECTA  MASSONUM.  125 

lungo  neir  Enciclica  Humanum  genus  dei  20  di  Aprile  1884         s 
e  nella  piti  recente  dei  15  Ottobre  1890  indirizzata  ai  Ves-      1892, 
covi,  al  Clero  e  al  Popolo  d*  Italia  ?  Con  queste  due  Lettere  uerum  at- 
strappamtno  dal  viso  della  Massoneria  la  maschera  onde  ^J^JT"'" 
velavasi  agli  occhi  dei  popoh",  e  la  mostrammo  nella  cruda  proscrifsit, 
sua  deformit^,  nella  sua  tenebrosa  e  funestissima  azione.       ^J^f^  ^jJJ^ 

Ci  restringiamo  questa  volta  a  considerarne  i  deplorevoli  ris  itaiiac 
effetti  rispetto  air  Italia.  Imperocchfe  traforatasi  gii  da  ^sTffMmos- 
grao  tempo  sotto  le  speciose  sembianze  di  societi  filantro-  ^^"^^' 
pica  e  redentrice  dei  popoli  nel  nostro  bel  paese,  e  per  via  itaiiam 
di  congiure,  di  corruttele  e  di  violenze  giunta  finalmente  a  '^^^^^^. 
dominare  i'  Italia  e  questa  medesima  Roma,  a  quanti  disor-  ta  invasit, 
dini,  a  quante  sciagure  non  ha  essa  in  poco  piti  di  sei  lustri  ^^J^ 
spalancata  la  via  ?  detHmen- 

Mali  grandi  in  si  breve  giro  di  tempo  ha  veduto  e  patito  stianismo 
la  patria  nostra.  —  La  religione  dei  nostri  padri  fe  stata  ^^«^«^": 
fatta  segno  a  persecuzioni  di  ogni  sorta,  col  satanico  intento  buschHs- 
di  sostituire  al  cristianesimo  il  naturalismo,  al  culto  della  ^l^rsiv^^' 
fede  il  culto  della  ragione,  la  morale  cosl  detta  indipen-  opponit.bo- 
dente  alla  morale  cattolica,  al  progresso  dello  spirito  quello  siasticafis' 
della  materia.  Alle  sante  massime  e  leggi  del  Vangelo  si  h  ^^  ^^i^iU 
osato  contrapporre  leggi  e  massime  che  possono  chiamarsi 
il  codice  della  rivoluzione,  e  un  insegnamento  ateo  ed  un 
vcrismo  abbietto  alla  scuola,  alla  scienza,  alle  arti  cristiane. 
Invaso  il  tempio  del  Signore,  si  h  dissipata  con  la  confisca  dcHcos  co- 
dei  beni  ecclesiastici  la  massima  parte  del  patrimonio  ne-  ^/y^^'"'' 
cessario  ai  santi  ministeri,  assottigliato  con  la  leva  dei  chie-  matHmo- 
rici  oltre  i  limiti  dell*  estremo  bisogno  il  numero  dei  sacri  ^^rac^i 
ministeri.   Se  Y  amministrazione  dei    Sacramenti   non   fu  Hapropu- 
potuta  impedire,  si  cerca  per6  in  tutti  i  modi  d'  introdurre  ^uitiltTca' 
e  promuovere  matrimont,  e  funerali  civili.  Se  ancora  non  si  ^!°^^^  ^^f; 

•^  ciscommtt' 

riusc)  a  strappare  affatto  dalle  mani  della  Chiesa  I  educa-  tu. . 
zione  della  gioventU  ed  il  governo  degli  istituti  di  carit^,  si 
mira  sempre  con  isforzi  perseveranti  a  tutto  laicizzare,  che 
val  quanto  dire  a  cancellare  da  tutto  Y  imprqnta  cristiana. 
Se  dellastampa  cattolica  non  si  e  potuto  soffocare  la  voce, 
si  fece  ogni  opera  di  screditarla  ed  avvilirla. 

E  pur  di  osteggiare  la  religione  cattoh'ca,  quali  parziahti      Hancre- 


126         EPISTOLA  "  CUSTODI  DI  QUELLA  FEDE.  " 

ligionisop'  6  coDtraddizioni !  Si  chiusero  monasteri  e  conventi;  e  si 
mm*quam  l^isciano  moltipHcare  a  lor  grado  logge  massoniche  e  covi 
iniquasit  settari.  Si  proclam6  il  diritto  di  associazione  ;  e  la  giuridica 
fusiustx'  personalitA,  di  cui  associazioni  di  ogni  colore  usano  e  abu- 
A^'A  sano,  h  negata  ai  reh*giosi  sodalizt.  Si  bandl  la  libertii  dei 
culti ;  e  intanto  odiose  intolleranze  e  vessazioni  si  riserbano 
proprio  a  quello,  che  h  la  religione  degl'  italiani,  ed  a  cui 
perci6  dovrebbe  assicurarsi  rispetto  e  patrocinio  speciale. 
A  tutela  delia  digniti  e  indipendenza  del  Papa  si  fecero 
proteste  e  promesse  grandi ;  e  voi  vedete  a  quai  vilipendl 
venga  quotidianamente  fatta  segno  la  Nostra  persona.  — 
Qualsiasi  specie  di  pubbliche  manifestazioni  trova^  libero  W 
tampo ;  solamente  or  T  una  or  T  altra  delle  dimostrazioni 
cattoliche  k  o  vietata  o  disturbata.  S'  incoraggiano  nel  seno 
della  Chiesa  scismi,  apostasie,  ribellioni  ai  legittimi  supe- 
riori ;  i  voti  religiosi  e  segnatamente  la  religiosa  ubbidienza 
si  riprovano  come  cose  contrarie  alla  liberti  e  digniti  uma- 
na :  e  intanto  vivono  impunite  empie  congreghe,  che  legano 
con  giuramenti  nefandi  i  loro  adepti,  ed  esigono  anche  nel 
delitto  ubbidienza  cieca  e  assoluta. 
iiiam  m       Senza  esagerare  la  potenza  massonica  attribuendo  al- 
asccta  Tazione  diretta  e  immediata  di  lei  tutti  i  mali  che  neiror- 
dine  religioso  presentemente  ci  travagliano,  nei  fatti  che 
abbiam  ricordato  e  in  molti  altri  che  potremmo  ricordare 
vi  si  sente  il  suo  spirito ;  quello  spirito  che,  nemico  impla- 
cabile  di  Cristo  e  della  Chiesa,  tenta  tutte  le  vie,  usa  tutte 
le  arti,  si  prevale  di  tutti  i  mezzi  per  rapire  alla  Chiesa  la 
sua  figlia  primogenita,  a  Cristo  la  nazione  prediletta,  sede 
del  suo  Vicario  in  terra  e  centro  della  cattolica  uniti.  L'in- 
fluenza  malefica  ed  efHcacissima  di  questo  spirito  suUe  cose 
nostre  non  occorre  oggi  congetturarla  da  pochi  e  fuggevoli 
indizf,  n^  argomentarla  dalla  serie  dei  fatti  che  da  tren- 
ipsi  masso'  t'anni  si  succedono.  Inorgoglita  dai  successi,  la  setta  stessa 
^n4r!^^^?o-  ^^  parlato  alto  e  ci  ha  detto  ci6  che  fece  in  passato,  ci6  che 
riantes  a  si  propone  di  fare  in  avvenire.  Le  pubbliche  potesti,  consa- 
esseiniiZ  pcvoli  o  no,  essa  le  risguarda  in  sostanza  come  stromenti 
lia  Eccie-  guoi :  il  che  vuol  dire  che  della  persecuzione  religiosa  che 

stae  persC' 

cutionem,    ha  tribolato  e  tribola  V  Italia  nostra,  V  empia  setta  mena 


massomca 
moveri 


DE  SECTA  MASSONUM.  I  2  7 

vanto  come  di  opera  principalmente  sua,  di  opera  eseguita         s 
spesso  con  altre  mani,  ma  per  modo  immediato  o  mediato,      iSg^] 
diretto  o  indiretto,  di  lusinga  o  di  minaccia,  di  seduzione 
o  di  rivoluzione,  ispirata,  promossa,  incoraggiata,  aiutata 
da  lei. 

Dalle  rovine  religiose  alle  sociali  brevissima  e  la  via.  —      Reiigic' 
Non  pib  sollevato alle  speranze  e  agli  amori  celesti  il cuore  ^a^societas 
deir  uomo,  capace  e  bisognoso  dell'infinito,  gittasi  con  ar-  ipsaper- 
dore  insaziabile  sui  beni  della  terra ;  ed  ecco  necessaria-  ' 

mente,  inevitabilmente  una  lotta  perpetua  di  passioni  avide 
di  godere,  di  arricchire,  di  salire,  e  quindi  una  larga  ed 
inesausta  sorgente  di  rancori,  di  scissure,  di  corruttele,  di 
delitti.  Nella  nostra  Italia  morali  e  sociali  disordini  non 
mancavano  certo  anche  prima  delle  presenti  vicende ;  ma 
che  doloroso  spettacolo  non  ci  porge  essa  ai  dl  nostri!  Nelle 
famiglie  h  assai  menomato  queiramoroso  rispetto  che  forma  famiHape- 
le  domestiche  armonie  :  Tautorita  paterna  h  troppo  sovente  ^^^  ^  "'^* 
sconosciuta  e  dai  figli  e  dai  genitori ;  i  dissidi  sono  fre. 
quenti,  i  divorz!  non  rari.  Nelle  citta  crescono  ogni  dl  le  dvHates 
discordie  civili,  le  ire  astiose  tra  i  varii  ordini  della  cittadi-  ^'^f^f^^^ 

*  patent^ 

naaza,  lo  sfrenamento  delle  generazioni  novelle  che  cre- 
sciute  air  aura  di  malintesa  liberta  non  rispettano  piti  nuUa 
ne  in  alto  n^  in  basso,  gi'  incitamenti  al  vizio,  i  delitti  pre- 
coci,  i  pubblici  scandali.  Lo  Stato  invece  di  star  pago  airalto   .^^^  ^^.^^._ 
e  nobilissimo  ufficio  di  riconoscere,  tutelare,  aiutare  nella  na  et  ku- 
loro  armoniosa  universalita  i  divini  e  gli  umani  diritti,  si  ^g^ntur 
crede  quasi  arbitro  di  essi,  e  li  disconosce  o  li  ristringe  a  ^  remm 
capriccio.  L' ordine  sociale  infine  e  generalmente  scalzato  ribus,  nu- 
nelle  sue  fondamenta.  Libri  e  giornali,  scuole  e  cattedre,  '^^  ^''": 
circoh  e  teatri,  monumenti  e  discorsi  politici,  fotografie  e  tas.dum 
arti  belle,  tutto  cospira  a  pervertire  le  menti  e  corrompere  ^mpun- 
i  cuori.  Intanto  i  popoli  oppressi  e  ammiseriti  fremono  ;  le  ^«^  ^'«^- 
sette  anarchiche  si  agitano ;  le  classi  operaie  levano  il  capo  p^unt^ 
e  vanno  a  ingrossar  le  file  del  socialismo,  del  comunismo,  ^^^^^^  ^ 
deir  anarchia ;  i  caratteri  si  fiaccano,  e  tante  anime  non  labuntur, 
sapendo  pijl  nh  degnamente  patire,  n^  virilmente  redimersi 
dai  patimenti,  abbandonano  da  se  stesse,  col  suicidio,  co- 
dardamente  la  vita. 


128  EPISTOLA  **  CUSTODI  DI  QUELLA  FEDE.  " 

His  ac'  Ecco  \  frutti  che  a  noi  italiani  ha  recato  la  setta  masso- 

j^ttti^tene  "^^^'  ^  dopo ci6 cssa ardisce di  venirvi innanzi  magnificando 

depairia  le  sue  benemerenze  verso  Tltalia,  e  di  dare  a  Noi  e  a  tutti 

Ecdesiae  coloro  chc,  ascoltando  la  Nostra  parola,  rimangono  fedeli  a 

fideiesut  Qesj^   Cristo,  il   calunnioso  titolo  di  nemici  della   patria. 

paiHae  vi-  Quali  siano  verso  la  nostra  penisola  i  meriti  della  rea  setta, 

tuperans,  ^j^^\^  giova  ripeterlo,  lo  dicono  i  fatti.  I  fattt  dicono  che  il 

jpsa  ve-  patriottismo  massonico  non  h  che  un  egoismo  settario,  bra- 

ropatriae  moso  di  tutto  dominare,  signoreggiando  gli  stati  modemi 

nomine,  che  nelle  mani  loro  raccolgono  ed  accentrano  tutto.  I  fatti 

eam  subi-  dicono  che,  negrintendimcnti  della  massoneria,  i  nomi  d*in- 

gere  et  etk-  ,  .  . 

nicorum  dipendenza  poh'tica,  di  uguaglianza,  di  civilta,  di  progresso 

infiure^cu-  ii^ij^^vano  ad  agevolare  nella  patria  nostra  Tinilipendenza 

/»v.  deiruomo  da  Dio,  la  h'cenza  deirerrore  e  del  vizio,  la  lega 

di  una  fazione  a  danno  degli  altri  cittadini,  l'arte  del  fortu- 

nati  del  secolo  di  godersi  pi{i  agiatamente  e  deh'ziosaraente 

la  vita,il  ritorno  di  un  popolo  redento  col  divin  sangue  alle 

divisioni,  alle  corruttele,  alle  vergogne  del  paganesimo. 

E  non  accade  maravigliarci  di  ci6.  —  Una  setta  che  dopo 

reiigione,  diciannove  secoli  di  cristiana  civilti  si  sforza  di  abbattere  la 

^^^aduce    Chiesa  cattolica,  e  reciderne  le  divine  sorgenti ;  che,  nega- 

ruunt  ho^  trice  assoluta  del  soprannaturale,  ripudia  ogni  rivelazione,  e 

superbiae,  ^utti  i  mezzi  di  salute  che  la  rivelazlone  ci  addita ;  che  pei 

cupidita-  disegrni  e  le  opere  sue  fondasi  unicamente  e  interamente 

ttsysensua-  ^  .    ^  .   ,  , 

litatisque  sopra  una  natura  mferma  e  corrotta  come  h  la  nostra  ;  tale 
pemiciem,  ^^^^^  ^^^  ^^^  esser  altro  che  il  sommo  deirorgoglio,  della 
cupidigia,denasensualita.Ora  rorgoglioopprime.la  cupidigia 
spoglia,  la  sensualiti  corrompe  ;  e  quando  queste  tre  concu- 
piscenze  giungono  al  grado  estremo,  le  oppressioni,  gli  spo- 
gliamenti,  le  corruttele  seduttrici,  via  via  allargandosi 
prendono  dimensioni  smisurate,  diventano  oppressione,  spo- 
gliamento,  fomite  corruttore  di  tutto  un  popolo. 

Lasciate  dunque  che,  rivolgendo  a  voi  la  Nostra  parola, 
vi  additiamo  la  Massoneria,  come  nemica  ad  un  tempo  di 
Dio,  della  Chiesa  e  della  nostra  patria.  Riconoscetela  come 
tale  praticamente  una  volta,e  con  tutte  le  armi,  che  ragione, 
coscienza  e  fede  vi  pongono  in  mano,  schermitevi  da  sl  fiero 
nemico.  Niuno  si  lasci  illudere  dalle  sue  belle  apparenze, 


DE   SECTA    MASSONUM.  129 

niuno  allettare  dalle  sue  promesse,  sedurre  dalie  sue  lusin-         8 
ghe,  atterrire  dalle  sue  minacce.  Ricordatevi  che  essenzial-      js^^. 
mente  inconcih'abiIi  tra  loro  sono  cristianestmo  e  massone-      ^  ^^g^ 
ria  ;  sl  che  aggregarsi  a  questa  h  un  far  divorzio  da  quello.  abhorreatu 
Tale  incompatibilit^  tra  le  due  professioni  di  cattolico  e  di  qu<Mi* 
massone  omai,  diletti  figli,  non   potete  ignorarla :  ve   ne  ^p^^^^.^i 
avvertirono  apertamente  i  Nostri  Predecessori,  e  Noi  per  saepius 
ugual  modo  ve  ne  ripetemmo  altamente  Tavviso.  l^t^Tu^ 

Coloro  pertanto  che  per  somma   disgrazia  han  dato  il  excommu' 
nome  ad  alcuna  di  queste  societa  di  perdizione,  sappiano  ^^|^" 
che  sono  strettamente  tenuti  a  separarsene,  se  non  vogliono      ouicun' 
restar  divisi  dalla  comunione  cristiana,  e  perdere  Tanima  gue  aiio- 
loro  nel  tempo  e  nell'eternita.  Sappiano  altresl  i  genitori,  *^^^/^^^ 
gli  educatori,  i   padroni  e  quanti  han  cura  di  altri,   che  sectasuMi- 
obbligo  rigoroso   li   stringe   dMmpedire,   al    possibile  che  urreani 
entrino  nella  rea  setta  i  loro  soggetti,  o  che,  entrati,  vi 
rimangano. 

Preme  poi,  in  cosa  di  tanta  importanza  e  dove  la  sedu-      Praeciu- 
zione  ai  dl  nostri  e  cosl  facile,  che  il  cristiano  si  guardi  dai  ^^«^*  om- 

.     .  .  ^  •      .%    I  •  •      1-         -^.  •  •  nisviaad 

primi  passi,  tema  i  piu  leggeri  pencoli,  eviti  ogni  occasione,  sectam  de- 
prenda  le  piu  soUecite  precauzioni,  usi  insomma,  secondo  il  ^^^^"^^^ 
consiglio  evangel.ico,  pur  serbando  in  cuore  la  semplicita 
della  colomba,  tutta  la  prudenza  del  serpente.  —  I  padri  e 
le  madri  di  famiglia,si  guardino  dair  accogliere  in  casa  e  di 
ammettere  air  intimita  delle  confidenze  domestiche  persone 
ignote,  o  almeno  quanto  a  religione  non  conosciute  abba- 
stanza ;  procurino  invece  di  accertarsi  prima  che  sotto  il 
manto  deir  amico,  del  maestro,  del  medico,o  di  altro  bene- 
volo  non  si  celi  un  astuto  arrolatore  della  setta.  Oh  in 
quante  famiglie  il  lupo  penetro  in  veste  di  agnello  ! 

Bella  cosa  sono  le   svariatissime   societ<i,  che    oggi    in 
ogni  ordine  di  sociale  attinenza  con  feconditi  prodigiosa  taehabean- 
sorgono  da  per  tutto  :  societi  operaie  :  di  mutuo  soccorso,  ^«'"'^*/- 
di  previdenza,  di  scienze,  di  lettere,  di  arti,  e  simiglianti,  e  tesquae  de 
quando  siano  informate  da  buono  spirito  morale  e  reljgioso,  ^^^^ 
tornano  certamente  proficue  e  opportune.  Ma  poich^  qui  rant; 
pure,  anzi  qui  specialmente  h  penetrato  e  penetra  il  veleno 
massonico,  si  abbiano  per  generalmente  sospette,  e  si  evitino 

Acta    LeonU  XIII.  V.  —  9 


130         EPISTOLA    "  CUSTODI  DI  QUELLA  FEDE. 

le  societ^  che  sottraendosi  ad  ogni  influsso  religioso,  possono 
facilmente  esser  dirette  edominate  piti  o  meno  da  massoni, 
come  quelle  che,  oltre  a  porgere  aiuto  alla  setta,  ne  sono, 
pu6  dirsi,  il  semenzaio  e  il  tirocinio. 
vitentur  a  A  societi  filantropiche,  di  cui  non  ben  conoscano  la 
ffiuheribus  natura  e  lo  scopo,  non  si  ascrivano  facilmente  le  donne  senza 

soctetates  '^ 

beneficen-  essersi  prima  consigliatecon  personesagge  e  sperimentatc  ; 
consteTeas  g'acchi  passaporto  alla  merce  massonica  h  spesso  quella 
aMassoni-  ciarliera  filantropia,  contrapposta   con   tanta  pompa  alla 

bus  atienas  .^»        .  ^. 

gjse.  carita  cnstiana. 

Nuiius       ^^"  gente  sospetta  di  appartenere  alla  massoneria  o  a 

famiiiares  sodalizl  ad  cssa  aggregati  badisi  ognuno  di  non  aver  amici- 

doctrtnas  z*a  o  dimestichezza :  dai  loro  frutti  li  conosca  e  li  fugga.  E 

subversi-  ^^y^  py^  jj  coloro  che,  palescmente  empt  e  libertini,  portano 

aperupro'  in  fronte  il  carattere  della  setta,  ma  di  quelli  ancora  si  eviti 

veitoieran-  ''  tratto  familiare,  che  si  occultano  sotto  la  maschera  di 

dasha-  universale   tolleranza,   di   rispetto  a   tutte  le  religioni,  di 

^^'   smania  di  voler  conciliare  le  massime  del  vangelo  e  le  mas- 

sime  della  rivoluzione,  Cristo  e  Belial,  la  Chiesa  di  Dio  e  lo 

Stato  senza  Dio. 

Impu       Libri   e   giornali,  che  stillano  il  tossico  dell'  empieta  e 

nem^u-  ^^'^  attizzano  negl'  umani    petti    il    fuoco  delle  cupidigie 

gat.  sfrenate  e  delle  sensuali  passioni :  circoli  e  gabinetti  di  let- 

tura,  ove  lo  spirito  massonico  si  aggira  cercando  chi  divo- 

rare,  siano  al  cristiano,  e  ad  ogni  cristiano,  luoghi  e  stampa 

che  fanno  orrore. 

Se  non  che,  trattandosi  di  una  setta  cbe  ha  tutto  invaso, 

non  tan-  non  basta  tenersi  contro  di  lei  in  sulle  difese,  ma  bisogna 

tum  vttan-  coraggiosamente  uscire  in  campo  ed  affrontarla.  II  che  voi, 

ptignanda:  diletti  figli,  farete,  opponendo  stampa  a  stampa,  scuola  a 

scuola,  associazione  ad  associazione,  congresso  a  congresso, 

azione  ad  azione. 

La  Massoneria  si  e  impadronita  delle  scuole  pubbliche  ; 

tae  subjec'  ^  voi  con  le  scuole  private,  con  le  paterne,  con  quelle  di 

tis  oppo'  zelanti  ecclesiastici  e  di  religiosi  dell'  uno  e  V  altro  sesso 

nantur 

schoiae  ca^  contendetele  ristruzione  e  Teducazione  della   puerizia  e 

^aoltco'  gfoventii    cristiana,  e  sopratutto  i  geriitori   cristiani   non 

affidino  Y  educazione  dei  loro  figli  a  scuole  non  sicure.  Essa 


DE   SECTA    MASSONUM.  I3I 

ha  confiscato  il  patrimonio  della  pubblica  beneficenza :  e      ^ 
voi  supplite  col   tesoro  della  privata   carita.  Nelle  mani      i8g2, 
de'  suoi  adepti  ha  ella  messo  le  Opere  pie  ;  e  voi  quelle  che  SubstdHs 
da  voi  dipendono  affidatele  a  cattoHci  istituti.  Ella  apre  e  ^f^j^^ 
mantiene  case  di  vizio ;  e  voi  fate  il  possibile  per  aprire  e  Ma/is, 
mantenere  ricoveri  alPonesta  pericolante.  A' suoi  stipendi  ^'ij^^p^' 
milita  una  stampa  religiosamente  e  civilmente  anticristiana ;  P(^^^'  *"- 

.  ,,  ,     ,  .  ttorum  re- 

e  voi  con  1  opera  e  col  danaro  aiutate,  promovete,  propa-  cessibus, 
gate  la  stampa  cattolica.  Societi   di   mutuo  soccorso  ed  ^{^^^^ 
istituti  di  credito  sono  fondati  da  lei  a  pro  de  suoi  parti-  honesta- 
giani  ;  e  voi  fate  altrettanto  non  solo  pei  vostri  fratelli,  ma  J^j'  ^*^'*" 
per  tutti  grindigenti,  mostrando  che   la  vera  e  schietta      ScHptis 
carita  h  figlia  di  Colui,  che  fa  sorgere  il  sole  e  cadere  la  «>»^«w 

...  -  .  scnpia  ca- 

pioggia  sui  giusti  e  sui  peccatori.  tkoiica  rcs- 

Questa  lotta  del  bene  col  male  si  estenda  a  tutto,  e  cer-  P^^^^!^^' 

^  consocta^ 

chi,  in  quanto  e  possibile,  di  riparare  tutto.  La  massoneria  tionibus 
tiene  frequenti  congressi  per  concertar  nuovi  modi  da  com-  ^^pusfT- 
battere  la  Chiesa  ;  e  voi  teneteli  frequentemente  per  meglio  ^^*^*  ^PP^- 
intendervi  intorno  ai  mezzi  e  airordine  della  difesa.  EUa  quae  cari- 
moltiplica  le  sue  logge  ;  e  voi  moltiplicate  circoli  cattolici  J^^'^'  *" 
e  comitati  parrochiali,  promovete  associazioni  di  cariti  e  exerceant. 
di  preghiera,  concorrete  a  mantenere  ed  accrescere  lo  splen- 
dore  del  tempio  di  Dio.  La  setta,  non  avendo  piti  nulla  a  numin- 
temere,  mostra  oggi  il  viso  alla  luce  del  giorno  ;  e  voi,  cat-  dustriis  ad 
tolici  italiani,  fate  anche  voi  aperta  professione  della  vostra  impugnan- 
fede,ad  esempfo  dei  gloriosi  vostri  antenati,  cheinnanzi  ai  dam,oppo- 

f  o  natur  ret 

tiranni,  ai  supplizi,  alla  morte  la  confessavano  intrepidi,  e  catkoHcae 
\  autenticavano  con  ia  testimonianza  del  sangue.  Che  piu  ?  ^l^^^^l, 
Si  sforza  la  setta  di  asservire  la  Chiesa,  e  di  metterla,  umile  pertogras- 
ancella,  ai  piedi  dello  Stato  ?  E  voi  non  cessate  di  chieder-  ^au>lici% 
ne,  e,  dentro  le  vie  legali,  di  rivendicarne  la  dovuta  liberta  ^^?  ^^^**^ 
e  indipendenza.  Cerca  essa  di  lacerare  Tunita  cattolica,  se-  biUepro- 
minando    nel    clero   stesso   zizzania,   suscitando  contese,  fi^'^^^^^' 
fomentando  discordie,  aizzando  gli  animi   all'  insubordina-      ^^^^^  ^^. 
zione,  alla  rivolta,  allo  scisma  ?  E  voi,  stringendo  vieppiu  cUsiam  d- 
il  sacro  nododella  caritit  e  deirobbedienza,  sventate  i  suoi  jicereniti- 
disegni,  mandate  a  vuoto  i  suoi  tentativi,  deludete  le  sue  ^f^.^ff^^^' 
speranze.  Come  1  pnmitivi  fedeli,  siate  tutti  un  cuore  ed  siae  Hber- 


132  EPISTOLA    "  CUSTODI  DI  QUELLA  FEDE.  " 

tatemvin-  un*an!ma  ;  e  raccolti  intorno  alla  Cattedra  die  Pietro,  uniti 

ai  vostri  Pastori,  tutelate  grinteressi  supremi  della  Chiesa 

tem^fcuho'  ^ del  Papato,  che  sono  altresi  i  supremi  interessi  deiritalia 

licam  scin-  e  di  tutto  il  mondo  cristiano. —  Ispiratrice  e  gelosa  custode 

^ tur%o  delle  italiche  grandezze  fu  sempre  TApostolica  Sede.  Siate 

magis  in  dunque  italiani  e  cattolici,  liberi  e  non  settarii,  fedeli  alla 

caritaie  et  ^  . 

praeposito-   patria  e  insieme  a  Cristo  ed  al  visibile  Vicario  suo,  persuasi 

^Tio^fier-  ^^^  ""'  Italia  anticristiana  e  anlipapale  sarebbe  opposta 

maneant  all'  ordiuamento  divino,  e  quindi  condannata  a  perire. 

yf  e  es.  Diletti  figli,  la  religione  e  la  patria  vi  parlano  in  questo 

reiTione    ^^'^^^^^  P^r  bocca  Nostra.  Deh  ascoltate  il  loro  grido 

ipsipa^  pietoso,  sorgete  unanimi  e  combattete  virilmente  le  batta- 

na%ipm'  &li^  ^el  Signore.  II  numero,  la  baldanza,  la  forza  dei  nemici 

det,  non  vi  atterriscano  ;  chi  Dio  fe  pili  forte  di  loro,  e  se  Dio  h 

Virili'  con  voi,  che  potranno  essi  contro  di  voi  ? 
itcUiprae-  Affinchfe  poi  con  maggior  copia  di  grazie  Iddio  sia  con 
lia  Domi-  voi,  con  voi  combatta,  con  voi  trionfi,  raddoppiate  le  vostre 
^atYone  et  preghicre,  accompagnatele  coiresercizio  delle  cristiane  virttl 
virititibus  ^  specialmentc  coiresercizio  della  cariti  verso  i  bisognosi, 
roborati.  e  rinnovando  ogni  di  le  promesse  del  Battesimo,  implorate 
umilmente,  istantemente,  perseverantemente  le  divine  mi- 
sericordie. 

Come  auspicio  di  queste,  e  come  pegno  altresi  della 
Nostra  paterna  diiezione,  v'impartiamo,  diletti  figli,  la  be- 
nedizione  Apostolica. 

Dato  a  Roma,  presso  S.  Pietro,  il  giorno  8  Decembre 
1892,  annodecimoquinto  del  Nostro  Pontificato. 

LEO  PP.  XIII. 


K&^<fe<ft^,«ife^>dRrtB.<tfe<R<fe<ft<A<fe<&3gaai^3^^ 


LITTERAE  APOSTOLICAE 

QUIBUS  CONSTITUTIONES   SOCIETATIS 


lESU  DE  DOCTRINA  S.   THOMAE  AQUI- 


NATIS  PROFITENDA  CONFIRMANTUR. 


RAVISSIME  Nos^  pro  apostoHco  officio,  infesta 
Ecclesiae  tempora  atque  humanae  societatis  in 
maximis  rebus  quasi  naufragium,  sub  ipsa  pon- 
tificatus  exordia,  reputantes,  praecipuam  tanti 
exitii  caussam  in  eo  agnovimus  quod  certis  iis  principiis  in- 
stituttsque,  quibus  ad  christianam  fidem  munitur  via,  ne- 
glectis  passim  et  prope  contemptis,  libido  invaluisset  nova- 
rum  rerum,  quae,  per  speciem  progredientis  doctrinae, 
sapientiae  a  Deo  traditae  obsisteret  et  repugnaret.  Neque 
ita  laboriosum  fuit  opportuna  indicare  remedia,  fontes  ni- 
mirum  germanae  doctrinae  male  desertos  repeti  oportere. 
Id  Nos  primum  h*tteris  datis  encycHcis  Aeiemi  Patris 
praestitimus ;  pluribus  deinde  auctoritatis  Nostrae  actis, 
atque  privatis  etiam  cum  episcopis  et  moderatoribus  reli- 
giosorum  Ordinum  colioquiis  idem  saepius  confirmavimus, 
deliberatum  Nobis  esse  et  constitutum  doctrinam  Sancti 
Thomae  Aquinatis  in  scholas  omnes  revocare  ;  eam  nempe 
doctrinam  quam  amplae  romanorum  Pontificum  sacrorum- 
que  Conciliorum  laudes  commendant,  et  qua,  suffiragante 
saeculorum  voce,  nihil  solidius  possit  aut  fructuostus  optari. 
—  Rem  Nos  moliri  et  negotii  et  laboris  plenam  omnino 
intelleximus,  quum  tanti  referret.quanti  graviorum  discipli- 
narum  paene  omnium  instaurare  rationem  :  eam  tamen 
maturare  et  urgere  contendimus,  opera  etiam  Ordinum 
religiosorum  valde  confisi,  quorum  explorata  virtus  nihil 
profecto  neque  ingenio  neque  viribus  parceret  ad  consilia 
Nostra  iuvanda  et  perficienda.  Quo  quidem  in  numero 
deesse  non  poterat  inclita  Societas  Iesu,  quippe  quae  et  late 
pateat  in  Ecclesia  et  studiis  deditam  iuventutem  suopte 


30 

DEC. 

i8g2, 

Ncva- 
rttm  Joc' 
trinarum 
libido  Fi' 
dei  maxi' 
me  nocct^ 
ideoqiu 


germanae 
doctrinae 
fontes  rc' 
petendi 
sunt, 

S,  ThO' 
mae  doctri- 
nam  in 
omnes  scho- 
las  revoca- 
re  Ponti' 
ftx  statuit. 


opera  con- 
fisusy  in  re 
difficilli' 
ma^  reli- 
giosorum 
Ordinum^ 


inter  quos 
Societatem 
Jesu  adesst 


134       LITTERAE  APOSTOLICAE  **  GRAVISSIME  NOS.    * 

nihiimi'  praescripto  habeat  excolendam  :  alebantque  in  Nobis  ex- 
ItJ^Apouo'  pectationem  non  modo  perpetua  testimonia  summae  eius 

^d^fi^\  pietatis  in  hanc  ApostoHcam  Scdem,  sed  propriae  ipsius 
mam,  pro-  sacratae  leges,  quibus  alumni  sapientiam  Aquinatis  perse- 
Ugihil^dc-  ^"*  ^*  profiteri  tenentur.  —  Ea  igitur  mente  ut  Societas 
cirinat  s,  Iesv  in  proposito  tam  praeclaro  fidelissime  constet,  atque 
.adsJri'  locum  cum  primts  teneat  in  ea,cui  tantopere  studemiis,  do- 
ctam»  ctrina  vera  tuenda  et  propaganda,  visum  est  easdem  Socie- 
ffasU-  tatis  leges,  prout  in  constitutionibus  Ignatii  Patris,  in 
^am^^^'  decretis  congregationum  generah*um,  in  mandatis  praepo- 
ferre  sua-  sitorum  habentur,  in  summam  quamdam  conferre,  easque 

au^  auciO'    ^  •  xt 

ritatefir-  firmas  atque  in  perpetuum  ratas  suprema  auctontate  Nostra 

^rarePoH'  ^^^larare.  Quo  etiam  fiet  ut,  si  quae  forte  speciosae  caussae 

tifexhis  vel  inductae  consuetudinis  aliqua  ex  parte  contrariae,  vel 

tend^^,  '^*    '^*""^  rectae  interpretationis,  resideant,  eis  penitus  subla- 

tis,  regula  et  norma  statuatur  a  Nobis  certa,  stabilis,  de- 

finita. 

S,  igna-       Quod  primum  est,  idque  omnibus  probe  notum,  sic  insi- 

tius  non  g^iis  illeSocietatis  auctor  crebris  constitutionum  locis  decre- 

solumse-    **.  .  ,..,.,-  i.j 

quendam  vit,  sequendam  m  unaquaque  disciplina  doctnnam  solidam 

tecu^^r^  ^*  securam,  atqueetiam  securiorem  et  magis  approbatam{})  : 

etmagis   quod   pluries  redit  ipsum  perdecreta  et  iussa  tum  congre- 

taln  decre-  gationum  tum  praepositorum  rite  affirmatum.  Hoc   autem 

vii  —  quod  amplius  ille  praecepit,  ut  doctrina,  quam  sequeretur  Socie- 

posteaa  tas,  una  eademque  esset  apud  omnes  atque  in  omni  mune- 

Ims^amr-  """"^   perfunctione :  Idein  sapiamus,  idem^  quoad  eius  fieri 

matum  possit^ ' dicamus  omnes,   iuxta   Apostolum,  Doctrinae  igitur 

rum  Ttiam  differentes  non  admittantur^  nec  verbo  in  concionibus  vellectio- 

voluit  nibus  publicis,  nec  scriptis  libris  (»)  :  item  :  Patres  deputati 
unamapud  .      •»  r-f         »  •  ^     »• 

omnes  esse  ^x  vartis  nattontbus  pro  libro  de  rattone  studtorum  recogno- 

doctHnam,  scendo,  quum  de  delectu  opinionum  primo  loco   tractandum 

censuissent^ac  tamquam  fundamentum  proposuissent^  doctri- 

nam  Societatis  esse  debere  uniformem,  securam  et  solidam, 

tum  de  iuxta  constitutiones (3).  Quae  quidem  uniformis  doc- 

senteniiis  trinae  praeceptio  non  eo  circumscribi  putanda  est,  ut   sen- 

in  schoiis  tentias  tantummodo  quae  sunt  in  scholis  communes  respi- 

communes,  ^jg^^^  verum  etiam  ad  opiniones   latius  pertinere  de  quibus 

I.  Comt.,  p.  IV,  c.  V,  §4.-2.  Ib,,  p.  iii,  c.  i,  §  i8.  —  3.  Congr,^  v,  decr.  56. 


DE   DOCTRINA   S.    THOMAE    IN    SOC.    lESU.         135 

catholicos  inter  doctorcs  minus  conveniat  :  In  opinionibus        30 
etiam^  in  quibus  catholici  doctores  variant  inter  se  vel  con-       iSgi. 
trarii  sufit,  ut  conformitas  in  Societate  sit,  curandum  est  (*).  tum  deopi- 
Quando  enim  e  lege  unius  scriptoris  doctrina   in  Societate  «»^«'^«j 
eligenda  est  («),  ideo  per  se  apparet,  opiniones  item  disputa-  catkoUd 
tas  et  disputabiles  eo  ipso  praescripto   contineri,  quum  in  ^aHannn- 
sententiis  communibus,  quocumque  demum  praeeunte  au-  ^er  se. 
ctore,  nihil  de  ipsa  doctrina  accidat   immutatum.  —  Haec 
vero  legifer  Pater,  provida  mente  et  sancta,ad  altioraquae- 
dam  direxit,  ut   coniunctioni  concordiaeque  et  universae 
quasi    corpons   Societatis  et  varia    mter    eius    membra  cordiaeet 
prospiceret :  quae  virtutes  quanto  magis  necessariae  sunt  ad  ^^J^l^^^^ 
religiosi  fervorem  spiritus  nutriendum  ubertatemque  salu-  suoslegifor 
tarium  fructuum  gignendam,  tanto    facilius    in  varietate  ^^^^f^^' 
opinionum  languent  atque  intereunt,  quum  dissimilitudo 
sentiendi  disiunctionem  saepius  faciat  animorum  :  luvatad 
unionem  membrorum  huius  Societatis  inter  se  et  cum  suo 

capite eadem  doctrina  (3).  Ad  eum  igitur  assequendum 

concordiae  et  caritatis  modum  quem  Societati  praestituerat, 
optime  vidit  Ignatius  Pater  haudquaquam  satis  esse  vulga- 
tam  probatamque   regulam,  opiniones  dispares  tolerandas, 
secundum  illud,  in  dubiis  libertas,  sed  necessarium  opinio-  q^socu- 
nes  tales  minime  haberi  in  Societate,  easque  praecise  ab  ipsa  ^«^'  ^«^ 
prohibuit.  —  Ne  cui  vero  hoc  de  uniformi  doctrina  praece-  ,^j,«j  'obn- 
ptum  saperet  durius,  idem  caute  consuluit,  ut  sodalis  quis-  s<^  ^^^^' 
que,  priusquam  sese  votorum  religione  obstringeret,  rogare- 
tur,  Num  paratus  sit  ad  iudicium  suum  submittendum^  sen- 
tiendumque  utfuerit  constitutum  in  Societate  (4)  :  quo  modo 
iam  tum  optio  datur  eius  rei  eligendae  quae,  ex  lege  deinde 
imposita,  vix  tolerabilis  possit  videri. 

Itaque  longe  alienum  fuerit  a  natura  scriptisque  legibus  ^cc  licet  ei 
Societatis,  ut  quis  in  ea  talem   opinandi   facultatem  expo-  ^ontraH- 

1.  «      .  .  ^  .  .         ,      amsectari^ 

scat  quali  extra  eam  plenque  potiantur.  Quamvis  enim  de  licet  vaide 
opinionibus  agereturvaldeprobabilibus  atquedoctos  nactis  ^^^^'' 
patronos,  quae  tamen  doctrinae  refragarentur  praescriptae, 
eas  qui  sequerentur,  reprehensionem  quidem  vitarent  novi- 

I.  Const.,  p.  III,  c.   I,  decl.  O.  —  2.  Const,,  p.  viii,  c.  i,  liit.  K.  —  Congr.,  Y» 
decr.  56.  —  3.  Const,  p.  x,  §  9.  -—  4.  Exam.,  c.  iii,  §  ix. 


136      LITTERAE  APOSTOLICAE  **  GRAVISSIME  NOS-  " 

tatis,  temeritatis,  erroris,  at  vero  ab  una  illa  eademque  doc- 

trinae  forma,  tantopere  desiderata  et  commendata,  prorsus 

Magis  discederent.  Idque  deterius  fieret,  si  eiusmodi  libera  opinio- 

obiigaisi  '^'^  copia  ad  ea  doctrinae  capita  advocaretur  quae  Societas 

qua  doctri'  {n  constitutionibus  atque  in  elenchis  per  summos  praeposi- 

Socittas  tos,  mandatu  Congregationum   generalium,  confectis,  iam 

^^^mUti^ut  ^P^*'^®  iussit  ab  universis  admittenda  '^sse  vel  improbanda  ; 

improbari  quae  libertas  in  licentiam   et  culpam   descisceret.  —  Hoc 

o^^iw»!-      legifer  Pater  tamquam  fundamento  in  Societate  posito,  quo 

praeterea  iudicio  excellebat,  certam  ipse  unam  delegit  for- 

s,  Igna-  mam  doctrinae,  quam,  utpote  maxime  omnium  integram 

qumdam  et  eminentem,  consensione  sapientum  et  diuturno  usu  com- 

^Th^oio^a  P^^obatam,  prae  ceteris  ab  Ecclesia  laudatam,  bene    potuit 

doctrinatn  fiHis  suis  praescribere,  eorum    mentibus   non   modo    vim 

^cam^D,  afferens  jiullam,  sed  immo  pabulum  exhibens  incomiptum 

Thomae,  et  salutare  ;  eaque  fuit  doctrina  S.  Thomae  Aquinatis  ^  In 

theologia  legetur  ....  doctrina  scholastica  Divi  Thoniae  (^). 

Fatendum  sane  est  sanctum  Fundatorem,  salvo  quidem  de 

uniformi  doctrina  praecepto,  eiusque  rei   caussa  doctrina 

facuitate  Angelici  anteposita,  attamen,  ut  patet  ex  multis  locis  con- 

tamenpo-  stitutionum,   suavi  quadam   prudentia   reliquisse  posteris 

^doctrinam  facultalem  desiguandae  doctrinae,  quam  et  tempus  et  ipsa 

designandi  rerum   tractatio  Societati   aptiorem  esse  monerent :  aeque 

pro  tempo-  vero  fatendum,  eadem  posteros  facultate  iamdiu  esse  usos, 

reaptto-  atque  laudatissime  usos,  quo   plane   modo  decebat  tanti 

patris  filios,  eius  animi  et  virtutis  heredes.  Etenim  in  con- 

gregatione  v.  generali  commemorantes  patres  monita  con- 

Hacfa-  stitutionum,  unius  scriptoris  doctrinam  eligendam  esse^  una- 

^efusi  in  "^"^^  consensu  statuerunt,  doctrinam  S,  Thomae  in  theologia 

Congrega-  scholastica  tamouam  solidiorem.  securiorem,  magis  apprcba- 

tione  Vge-  ^  ....  ,  ' 

furaiiy  se-  tam  et  consentaneam  constttuttontbus  sequendam  esse  {*)  :  cui 
quendam  decreto  quo  plus  firmitatis  accederet,  haec  addita  volue- 

statuerunt  .  . 

in  TheolO'  runt :  Nostri  omnino  S,  Thomam  ut  proprium  doctorem  hd- 

l^Hcadoc'  ^^^^A  eoque  amplius  ut  nullus  ad docendum  theologiam  assu- 

trinam  S,  matur^  qu%  non  sit  vere  S,  Thomae  doctrinae  studiosus ;  qni 

vero  ab  eo  sunt  alieniy  omnino  removeantur  (3).  Quae  omnia, 

tam  considerate  et  prudenter  consulta,  potius  quam  diutur- 

I.  Const.,  p.  IV,  c  XIV,  §  I.  —  2.  Congr.,  v,  decr.  41.  —  3.  Ib.,  decr.  56. 


DE    DOCTRINA    S.    THOMAE    IN    SOC.    lESU.         I37 

nitate  exoleverint  aut  defluxerint,  frequenter  sunt  singula-        jo 
timque  confinnata,  in   congregatione  praesertim  XXIII,  pe-       18^2, 
culiari   quodam   decreto  edito  ;  quod    quidem   decretum,       Qf^^ 
quum   Nobis     primum   exhibitum   est,   XIV  cal.  dec.  an.  /*"'»  ^^- 
MDCCCLXXXIII,  commendatione  Nostra  dignum  habuimus,  poHs^frt- 
eique  haec  volenti  animo  adscripsimus  :  Decretum  de  reti-  f^,^^^. 
nenda  S.  Thotnae  Aquinatis  in  scholis  Societatis  Iesu  doctri-  tum  prae- 
na,  quod  in  conventu  magno  Ordinis  nuper  habito  renovatum  ^con^ega- 
est,  vcUde  Nobis  probatur,  et  maxime  hortamur  ut  diligentis-  ^^^^^ 

_  .,  XXIIInu- 

sme  tnposterum  ab  omntbus  servetur.  perhabita. 

Qui  porro  Societatis  praescriptiones  de  studiis  perpen- 
derit,  ei  perspicuum  erit,  doctrinam  S.  Thomae  etiam  in  phi- 
losophicis,  non  in  theologicis  tantum,  esse  omnino  sequen- 
dam.  Licet  enim  ex   regula  sequendus  sit  in  philosophia        Regula 
Aristoteles,  philosophia  S.  Thomae  nihil  demum  ah'a  est  at-  ^^^^^'^y 

^  ^  sequenaum 

que  aristotelea :  hanc  nempe  Angelicus  scientissime  omnium  dicit  in 
interpretatus   est,  hanc  erroribus,  scriptori  ethnico   facile  ^,^^^^v. 
excidentibus,   emendatam,  christianam    fecit,  hac   ipsemet  toteiem, 
usus  est  inexponenda  etvindicanda  catholicaveritate.  Hoc  phiaautem 
ipsum  numeratur  inter  summa  beneficia,  quae  magfno  Aqui-  ^-  T.¥^^ 

.    ,   ,  T-     ,      .  ,       ,    .     .  ,       ,      .  nihilalia 

nati  debet    Ecclesia,   quod    christianam  theologiam   cum  estatque 

peripatetica   philosophia  iam   tum  dominante   tam   belle  ^^^^^^^^^^ 

sociaverit,  ut  Aristotelem  Christo  mih*tantem  iam  non  ad-  Hdus  ipse 

versarium   habeamus  (»).  —  Neque  vero  aliter  ab  eo  fieri  ^Thefiogiae 

poterat,qui  doctorum  theologiae  scholasticae  extitit  prin-  schoiasti- 

ceps :  nam,  quod  omnes  norunt,  haec  disciplina  eiusmodi,  ^ceps. 
est,  quae  fontes  adeat  quidem  proprios,  doctrinas  nimirum 
divinitus  revelatas,  ex  eisque  in  rem  suam  omni  religione  et 
studio  derivet,  sed  operam  quoque  multam  adhibeat   sibi 
philosophiae  tamquam  optimae  adiutricis,  ad  fidem  ipsam 

sive  tuendam  sive   illustrandam.  Quotquot  igitur  Aristote-  Quiergo 

lem   cogitant    debentque    tuta  via   sectari,   philosophiam  ^''«^'^J?" 

Aquinatis  amplectantur  oportet  :  idque  eo  magis  quod  in  sectari 

Societate  philosophiam  praeceptores  ita  interpretari  iuben-  ^'^*^^^. 

tur,  ut  verae  theologiae  scholasticae,  quam  commendant  con-  tem  sectari 
stitutiones,  ancillari  et  subservire  faciant  (^),  atque  idcirco 

I.  Card.  Sfortia  PaUavicini,  Vindicationes  Soc,  lesu,  c.  24. 
a.  Congr.,  iir,  caD.  8. 


138      LITTERAE  APOSTOLICAE  '*  GRAVISSIME  NOS.  " 

Accedtf  aristoteleae  institutionis  ratio  praeoptata  est,  quia  eidera 

Socieicue  proposito  melius  visa  sit  respondere:  Quum  Societas  pkilo- 

phiicso-  sophiam  Aristotelis^iamquam  theologiae  viagis  utilem  am- 

ifUerpre-  pUxa  sit,  ilU  inhaeretidum  omnino  est  (').  Philosophia  vero 

th^Jae  ^"*™  Societatis  alumni  profiteantur,  nisi  sit  ad  mentem  et 

schoiasticae  rationem  Angelici,  nequaquam  subservire  poterit  theologiae 

*"  '  'iii2i  ^^^^  scholasticae,  quam  omnes  reapse  tenentur  sequu  Quod 

attendant  ilH  in  primis  sibi  dictum  habeant  qui,  Aristotelis  interpretes 

^^natu^opi  ^^  catholicos  in  varias  dissimilesque   opiniones  quum  vi- 

nionem  deant  discedentes,  integrum  sibi  fortasse  putent  quam  ve- 

^^^airant  '^"^  opinionem  assumere,  nihil  fere  laborantes  quid  senserit 

quumAri-  Thomas  :  hoc  enim  ipso,  ut  palam  est,  etiam  in  theologia 

terpretes  &b  illo  recederent.ob  eamdemque  caussam  ab  ipsa  deficerent 

abeuT^^  ^<^^/r/V«^  uniformi  quam  legifer  Pater  constantissime  iussit 

tentias,  habendam.  Quapropter  consilio  bene  laudabili  actum  est  a 

memi-  Congregatione  xxiii,  quae  non    ita   multo  post   editas  a 

nertntque    •.,•,,  ••  m  .  *-.        .  •      1 

SocUtatem  Nobis  littcras  encyclicas  Aeternt  Patns  convenit,  hoc  etiam 

*apostoHcis  ^^"P*^  capite  :  Societas  Iksu  plenissimum  filialis  obedientiae 

litteris  de  atque  assensus  obsequium  (eis  encyclicis  litteris)  sollemni  ac 

^ln^s^lis  P^bli<^^  testimonio  manifestandum  sibi  esse  iudicavit (^) :  eo 

phiioso'  autem  totae  spectabant   litterae   Nostrae   ut  S.  Thomae 

Th^ae.  philosophia  in  scholis  omnibus  restituta  vigeret 

Doctorum       Neque  tamen  Nobis  sententia  est  derogari  quidquam  de 

p7aectara  praeclaris  scriptorum  meritis  quos   Societas   per   aetates 

operci  recte  eduxit :  isthaec  immo  domestica  gloria  retinenda  conser- 

tamquam  vandaque  ita  est,  ut  omnes,  sodales  maxime  Societatis, 

adjumenta  magni  faciaut  et  diligenter  consulant  probatos  illos  et  eximios 

s.  Thomae  Societatis  doctores  quorum  laus  in  Ecclesia  est  (3).  Nam  vir- 

^oimdam-  ^"^^  "*  erant  atque  ingenio  eximii,  data  studiosissime  opera 

scriptis  Angelici,  certis  locis  sententiam  eius  cppiose  lucu- 

lenterque  exposuerunt,  doctrinam  optima  eruditionis  supel- 

lectile  ornaverunt,  multa  inde  acute  utiliterque  ad  errores 

refellendos  novos  concluserunt,  iis  praeterea  adiectis  quae- 

cumque  ab  Ecclesia  sunt  deinceps  in  eodem  genere  vel 

amplius  declarata  vel  pressius  decreta  ;  quorum  sollertiae 

1.  Congr.,  XVI,  decr.  36. 

2.  Ib.,  XXIII,  decr.  15. 

3.  Ib.,  dccr.  18. 


DE    DOCTRINA    S.    THOMAE    IN    SOC.    lESU.         1 39 

fpuctus  nemo  quidem  sine  iactura  neglexerit.  At  maxime        30 
vero  cavendum  ne  forte,  ex  opinione  qua  illi  floreant  exi-       i8^a. 
mii  auctores  ex  ipsoque  studio  quod  impendatur  eorum  cavendum 
scriptis,  potius  quam  adiumenta,  ut  propositum  recte  est,  ^J^^^/^; 
ad  veram  colendam  S.  Thomae  doctrinam  suppeditentur,  rum  ope- 
aliquid  oriatur  quod  uniformi  doctrinae  officiat :  haec  enim  J^^„"** 
nullo  pacto  speranda  erit,  nisi  Societatis  alumni  auctori  doctHnae 
adhaereant  uni,  ei  scilicet  iam  probato,  de  quo  uno  prae- 
cepium,  se^uantur  S,  Thomam^  eumque  uti  proprium  docto- 
rem  habeant.  Ex  quo  illud   consequitur  ut,  si  qua  in  re  ii     ideoque  si 
ipsi  auctores  quos  laudavimus  a  docuraentis  magistri  com-  J^^^*^'"^ 
munis  dissideant,  nihil  tunc  arabigendum  quae  recta  sit  S.  Thoma, 
via ;  eamque  non  difficile  erit  tenere,  propterea  quod,  in  J^[^^^'*' 
documentis  quae  certo  sunt  S.  Thomae,  non  ita  fiet  facile 
ut  scriptores  Societatis  ab  illo  omnes  dissentiant.  Quare 
satis  fuerit,  prout  postulent  quaestiones,  si  ex  illis  auctori- 
bus  deligant  qui  cum  eodem  consentiant,  un^  opera  dupli- 
cem  capientes  utiiitatem,  sequi  se  posse  Doctorem  Angeli- 
cura  et  optimos  Societatis  auctores. 

Nemo  autem  inducat  in  animum  licere  sibi  illis  promi-    improbata 
scue  opinionibus    uti,  quas  forte  deprehenderit   in   libris  pf,sitis  H- 
scriptorum    Societatis   eisque   de   modefatorum  permissu  ^ertas  se- 
editis.  Praeter  enim  quam  quod  ex  istis  non  pauci  editi  nes  opinio- 
sunt  antequam  certas  de  studiis  leges  Societas  constituisset,  ^^  eorum 
eiusmodi  libertati  numquam  summi  praepositi  non  restite-  brorumqui 
runt,  hoc  praeterea  frequenter  aperteque,  etiam  sub  haec  ^^^^^f^pjl'. 
tempora,  testati,  in  quibusdam  librorum  censoribus  et  dili-  Missu  pro- 
gentiae  plus  et  severitatis  fuisse  optandum  (^).  In  quo  non     ^^    * . 
equidem  sumus  nescii,  quibusdam  ex  locis  constitutionum  nes  tres  in 
aliquid  veniae  datum  videri,  atque  etiam  plane  hoc  esse  ^J^^J^f " 
affirmatum,  doctrinae  S.  Thomae  non  ita  Societatem  ha-  definitae 
bendam  esse  adstrictam  ut  nulla  prorsus  in  re  ab  eo  recedere    'fg^gnJo 
liceat  (a).  Verum  qui  eojdem  inter  se  constitutionum  locos  -^-  Thoma 
conferat  diligenter,  facile  intelliget,  tantum  abesse  ut  ea  mant. 
ipsa  exceptione  quidquam  de  legibus  positis  derogetur,  ut 

!•  Ex  litteris  P.  C.  Aquaviva,  an.  16x3,  de  observanda  ratione  studiorum  deque 
^octrinaS.  Thomae:  ex  Ordtnatione  P.  F.  Piccolomini  pro  studiis  superioribus, 
an.  1651 :  exOrdinat.  P.  P.  Beckx,  an.  1858. 

a.  Congr,^  v,  decr.  56. 


140      LITTERAE  APOSTOLICAE  **  GRAVISSIME  NOS. 

/o  Nonest  eaedem  potius  firmius  consistant.  Quaedam  enimvero  libera 

^ejtusen'  ^^^^^  facultas,  primo,  si  quando  vel  ambigua  fuerit  S,  Tho- 

ientia  si  fnae  sententiay  vel  in  iis  quaestionibus^  quas  S.  Thontas  nan 

^ fu^t:  attingit  {}^\v[i(\v\\m%  ergo  quaestionibus  ab  illo  tractatis 

crgosinon  sententia  eius  dilucida  emergat,  ne  in  istis  quidem  liberum 

sequenda  est  ab  ipso  deflectere.  —  Hic  tamen  illas  revocare  iuverit 

^^*'  plenas  iudicii  cautiones,  a   P.  C.  Aquaviva  datas :  Nequt 

Monuit  ^^^^  ^^^^^  ^^^  binis  vel  ternis  locis  niti  sparsim  collectis^  etper 

hacdereP,  consequentias  aut  inconvenientia,  vel  cum  violentia  adductis ; 

ne  quUva-  quasi  credendum  sit  eam  esse  opinionem  Sancti    Viri^  quia 

^^  ^y^^^  ill^ni  quomodocumque  innuit  aliud  agens  in  illis  locis.  Venm 

suadeat  necesse  est  videre,  quid  sentiat,  ubi  ex  professo  id  agit,  et 

esse  'F*Do-  ^^^^^^^  expendere^  quidquam    cokaerenter    vel   dissonanter 

ctorissen-  afferat  cum  reliquo  corpore  doctrinae  (^) :  scilicet   ne  quis 

en  tam.  ^^^^^  artibus  persuadeat  sibi  sententiam  Angelici  ambigui- 

Adquae-  tati  patere.  De  quaestionibus  autem  quas  ille  fortasse  non 

sttones  attigit,  principia  et  capita  doctrinae  eius  penitus  cognita 

Thomas  sint  oportet,  ne  quae  reddantur  responsa  ullo  modo  pu- 

gU^espoti  %^^^^  ^""^  ^l^^s  •  apteque  hic  faciunt  quae  censuit  ea  ipsa 

sa  dentur  Congregatio  XXIII,  serio  monendos  esse  nostros  tum  theolo- 

nea  ejus-  gi^^  ^^^  pkHosophiae  professores  et  scholasticos,  ne  proprio 

dem  prin-  iudicio  nimium  fidentes  novas  a  se  conceptas  interpretationes 

ctpttspent'  "^  r^    ^,  r         • 

tus  cogni-  pro  vera  germanaque  S,  Thomae  doctrina  temere  aut  tncon- 

^  Nonest  ^^^^^  tradant  (3).  —  Similis  videtur  libera  dari  facultas, 

S,  Thomas  secundo,  in  quaestionibus  mere philosophicis^  aut  etiam  in  iis 

^ln^qime-  ^«^^  ad  Scripturas  et  ad  Canones  pertinent  (^).  Verum,  ut 

stionihus  ceteras  mittamus,  palam  est  quaestiones  philosophicas,  si 

mere  phtlo-  ,  iti»  •  •  «• 

sophicis,  qua  ratione  ad  theologiam  attmeant,  ab  ea  dimotas  esse 

^rtaucae  f*^"'^^te ;  neque  adeo  multas  apud  S.  Thomam  reperire 

apudipsum  Hcebit,  quas  non  ille  ad  theologiam  retulerit.  In  ipsis  porro 

'^^^'^/«r.  quaestionibus  mere  philosophicis,  duo  opportune  incidunt 

In  his  admonenda  :  alterum,  ut  in  rebus  alicuius  momenti  ab  Ari- 

cedatu7a  stotele  (5)  (e4demque  de  caussa  a  S.  Thoma)  non  recedant; 

S.  Th.,si  ex  quo  libera  cuiquam  non  erit  facultas  nisi  in  rebus  parvi 

cujus  mo- 
menti  aut       i-  Congr.,  decr.  41, 

fundamen-       ^*  ^^  soliditate  et  uniformitate  doctrinae,  24  maii  161 1. 
tum  alio'       3-  Decr.  18. 

rum.       4-  Congr,,  V.  decr.  56. 
5.  /b.,  decr.  41. 


DE    DOCTRINA    S,    THOMAE    IN    SOC    lESU,         I4I 
aut  nullius  momenti :  alterum,  ut  sibi  interdictum  existi-        jo 

DEC. 

ment  recedere  a  S.  Thoma  in  praecipuisy  et  quae  tamquatn      i8g2, 
fundamentutn  sunt  aliorum  phirium  (i).  —  IUud  postremum  f  Mitti 
in  quo  ab  eo  ipso  magistro  non  temere  sit  dissentire,  quum  ^^^"'  -^- 
videlicet  aliqua  doctrinae  forma,  sententiae  eius  contraria,  tentia  H 
in  catholicis  academiis  fere  sit  recepta  («),  neque  est  comme-  ^/^J^^^' 
morandum  quidem :  namque  academiae  tales  aetate  nostra  fuerit  in 
numerantur  paucae,  nec  ulla  prope  in  eis,  si  huic  Aposto-  academiis 
licae  Sedi  audiant  dicto,  obtinere  potest  doctrina   quae  f^''^  ^'^^- 
adversetur  Angelico,  cuius  immo  vestigiis  se  omnes,  ut  jamvero 
debent,  insistere  profitentur.  Satius  fuerit  auream  senten-  -f^^^/^^ 
tiam  excitare,  qua  ea  ipsa  iussa  ad  exitum  roborantur  :  s.  Doctoris 
Ceterum^  ne  fgrte  ex  iis,  quae  dicta  sunt,  sumat  aliquis  occa-  ^sapfmter 
sionemS,  Thomae  doctrinam  facile  deserendi^praescribendum  providit 
videtur^  ut  nullus  ad  docendum  theologiam  assumatur^  qui  ne  quis  ex 
non  sit  vere  5.  Thomae  doctrinae  studiosus  :  gui  vero  ab  eo  ^pra^^ictis 

.  '  occastonem 

sunt  altem^  omnino  removeantur  Nam  qui  ex  animo  S.  Tho-  sumat  s, 
maefuerint  addicti^  certum  erit,  eos  ab  eo  non  recessuros,  ^^  %dle 
nisi  gravate  admodum  et  rarissime  (3).  Utraque  haec  probe  dtserendi. 
expendenda  conditio.  Si  enim  non  id  Hceat  nisi  gravate 
admodum,  nemo  sane  facere  ausit  probabili  tantum  caussa, 
sed  gravissima  adductus,  ipsasque  inter  opiniones  proba- 
biles  maluerit  esse  cum  S.  Thoma,  ut  eam  assequatur  doc- 
trinam  et  uniformem  et  securam  quae  dicta  est.  Quod  vero 
non  id  liceat  nisi  rarissime^  hoc  s\  recte  ex  sua  sententia 
accipiatur,  ita  nimirum  ut  non  ad  omnes  universe  spectet, 
sed  ad  opiniones  inter  doctores  catholicos  agitatas  restri- 
ctisque  eis  modis  quos  paulo  supra  notavimus,  non  accidet 
sane  ut  quispiam  a  doctrina  S.  Thomae  recedat,  nisi  in  una 
vel  altera  conclusione,  non  alicuius  momenti,  nequaquam  vero 
inpraecipuis  et  quae  tamquam  fundamentum  sutit  multorum 
piurium, 

Quam  exposuimus  studiorum  rationem  de  doctrinae  Studiorum 
delectu  habendo,  ea  plane  est  quam  Societas  lESU,  ad  ^sodetate  ^ 
praescripta  legiferi  Patris,  alumnis  suis  omnibus  praefinivit,  J'^^  «^«"'- 

1.  Ex  cii.  litt  P.  C  Aquaviva,  16 11. 
a.  Congr.^  v,  decr.  41. 
3.  /3..  v.dccr.  56. 


142       LITTERAE  APOSTOLICAE  **  GRAVISSIME  NOS. 

nis  praefi'  eo  consilio  ut  quam  maxime  idonei  instituantur  ad  gloriam 

"*  ^^'*  divinam  augendam,  utilitatesque  procurandas  Ecclesiae  et 

proximorum,  neque  mxnus  ut  consulant  suo  ipsorum  pro- 

PQnti-  fectui.  Quae  quidem  ratio  tam  aequa  visa  est  Nobis  atque 

^^Aio^toUca  oppo''^""*»  "^  etiamsi  per  Societatis  leges  praecepta  non 

auctoritaie  esset,  eam  Nosmetipsi  praecepissemus  ;  id  quod  pro  aucto- 

^^Houen-   ritate  Nostra  Apostolica  in  praesentia  facimus  atqueedici- 

dam  mus.  —  Hoc  tamen  et  laetitiam  afTert  et  auget  spem,quod, 

quum  alumnos  Societatis  Iesu  in  partem  operae  quam  ur- 

gemus,  instaurandae  S.  Thomae  philosophiae,  adsciverimus, 

nihil  praeterea  opus  sit  nisi  ut  eos  ad  instituta  disciplinae 

suae  custodienda  adhortemur.  Quod  si  praescriptis  hisce 

aiumnis,  Nostris  iidem  Societatis   ^lumni  religiose  debent  omnes 

uudi^Zm  dihgenterque  parere,  rehgiosius  debent  ac  diligentius,  tum 

praefectis,  magistri,  conformanda  ad  ea  luventute  quam  docent,  tum 

studiorum  praefecti,  vigilando  et  curando  ut  integra  ea  ipsa 

Mode-  valeant  et  observentur.  Hoc  autem  ex  conscientia  officii 

*magisier7a   singulariter  praestabunt  moderatores,  quorum  est  sodales 

eos  tantum  ^d  magisteria  deligere  :  neque  dubitent  sese  in  ipsa  aucto- 

quos  s,  ritate  Nostra  tueri,  ut  quos  obtemperanti  ingenio  viderint 

Th,  doc^  g^  studiosos  doctrinae  S.  Thomae,  eos  merito  foveant  pro- 

tnnae  vi'  * 

derint  stu-  vehautque,  quos  vero  ad  illam  noverint  minus  propensos, 

tosos.  ^^g  ^  magisteriis,  respectu  hominum  nullo,  submoveant.  — 

Gregoria-  Ita  iu  pontificia  Universitate  Gregoriana,  quae  fere  est  in 

naVniver-  conspectu  Nostro,  iu  quam  cogitationes  et  curas  non  leves 

datur,  contulimus,  laetamur  optatis  iussisque  Nostris  satis  admo- 

dum  esse  factum,  eamque  videmus  propterea  et  magna 

frequentia  alumnorum  et  doctrinae  fama  rectae  solidaeque 

florentem.  Fructus  iidem  tam  praestabiles  desiderandi  qui- 

dem  non  erunt,  ubicumque  doctrina  impertiatur  ab  iis  quos 

eadem  mens  agat,  eadem  aluerint  studia. 

Praesen-       Ad  ultimum,  quo  praescripta  Nostra  firmius  permaneant 

raZmulus  ^^  nielius  ampHusque  succedant,  decernimus,  ut  hae  Apo- 

definitur  stoHcae  litterae  in  forma  Brevis  datae,  in  universa  Societate 

Iesu  sint  et  ab  omnibus  habeantur  tamquam  definita  ac 

perpetua  lex  de  doctrinarum  delectu  ;  ut  ad  cetera  pontf- 

ficia    documenta,    quibus    complentur   instituta    eiusdem 

Societatis,  adiungantur,  atque  tamquam  certa  consulantur 


DE  DOCTRINA  S.  THOMAE  IN  SOC.   lESU.  I43 

Dorma/si  quae  incidant  de  recta  studiorum  ratione  cogno-  jo 
scenda  quaestiones ;  ut  ipsarum  exemplaria  sodalibus,  i8g2. 
quotquot  sunt  eruntve  moderatores,  vel  studiorum  prae- 
fecti,  vel  magistri  rei  theologicae  aut  philosophicae,  vel 
librorum  censores,  singulis  singula  tradantur  ;  ut  eaedem, 
statim  ut  allatae  erunt,  itemque  quotannis  in  instauratione 
studiorum,  in  collegiis  omnibus  vel  domiciliis  Societatis  ubi 
philosophiae  vel  theologiae  studia  coluntur,  publice  ad 
mensam  legantur. 

lamvero  quae  litteris  hisce  Nostris  declaravimus  et  sta-  et  aucto- 
tuimus,  ea  omnia  rata  firmaque  in  omne  tempus  perma-  ^jv^Jr." 
neant :  irritum  autem  et  inane  futurum  edicimus,  si  quid 
super  his  a  quoquam  contigerit  attentari :  contrariis  nihil 
obstantibus  quibuscumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
XXX  Decembris  MDCCCXCll,Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
quinto. 

S.  Card.  VANNVTELLI. 


EPISTOLA 


ad  Card.  di  Canossa 


et  Episcopos  venetinae  regionis 
DE    MATRIMONIO  CIVILI. 


^^S^S^^^^^S^?SS^^^^S^t^djf'JS(i^Jiiy^9j^ 


FEBR. 
jSgj. 

Laudat 

Pontifex 

consilium 

ab  Antisti- 

tibus  ini- 

tum  recur- 

rendi  ad 

S.  Sedem^ 

imminente 

lege  de  ma- 

trimonio 

civili. 

Saepius 
jam  docuit 

Pontifex 

sanctum 
esse  matri- 

monium, 


nominatim 
litteris  en^ 
cyclicis 
«  Arcanum 
divinae  sa- 
pientiae.  » 


Neglectis 
illis  moni- 
tiSf  majora 

Ecclesiae 
detrimenta 

subsecuta 
sunt. 


SMk^%\.  divisamento  di  sancire  una  nuova  legge,  che 


L~  T  S  ^"^po^^S^  '^  precedenza  del  rito  civile  sulla  cele- 
1  ijp  brazione  del  matrimonio  cristiano,  iia  merita- 
^w^  mente  eccitato  la  vostra  pastorale  vigtlanza,  e 
con  lodevole  consiglio,  prima  di  entrare  in  qualche  deter- 
minazione  air  uopo,  vi  siete  volti  a  questa  Apostolica  Sede, 
alla  d^dX^  propter  potentiorem  principalitatem  necesse  semper 
fiiit  omnem  convenire  Ecclesiam,  Noi  intenti  sempre,  per 
debito  del  Nostro  supremo  ministero,  air  incolumita  del 
gregge  cristiano,  fra  le  gravi  ed  incessanti  Nostre  cure,  non 
lasciammo  d'  inculcare  piii  volte  la  necessita  di  conservare 
al  matrimonio  cristiano  il  carattere  santo  impressogli  dal 
suo  divino  Istitutore  ;  tanto  piu  che  da  esso  dipende  altresl 
la  santit^  delle  famiglie,  la  pace  delle  coscienze,  la  retta 
educazione  della  prole  ed  il  benessere  del  civile  consorzio. 
Specialmente  nelle  Nostre  lettere  encicliche  Arcanum  di- 
vinae  sapientiae  esponemmo  di  proposito  con  la  maggior 
diligenza  e  pienezza  la  dottrina  cattolica  su  tale  argomento; 
e  Ci  studiammo  a  un  tempo  di  rammentare  sia  il  molto 
dalla  Chiesa  operato  nella  successione  dei  tempi  per  rag- 
giungere  e  mantenere  la  nobilta  cristiana  della  unione  con- 
iugale,  e  sia  ancora  cio  che  rispetto  ad  essa  pu6  legitima- 
mente  attribuirsi  alla  potesta  civile.  Se  quanti  udirono  la 
Nostra  parola  fossero  stati  uomini  di  buona  volonta,  od 
anche  in  buona  fede  ingannati,  avremmo  giustamente  spe- 
rato  che  la  verita  conosciuta,  illuminando  le  menti,  avvrebbe 
indotto,  se  non  a  riparare  immediatamente  i  torti  gia  recati 
alla  Chiesa  con  indebite  ingerenze  nel  matrimonio  dei  suoi 
figli,  almeno  a  cessare  da  peggiori  oltraggi.  Ma  si  ostinato 
in  alcuni  h.  il  mal  talento  di  osteggiare  tutto  ci6  che  h 


DE    MATRIMONIO   CIVILI.  I45 


cristiano,  e  proseguire  nella  triste  opera  incominciata  di  ^ 

iaicizzare^  com^  A\cono,\dL  societi,  e  vuol   dire  di  renderla       /<P$?j. 
indipendente  da  GEStJ  Cristo  e  privarla  degli   immensi      Doctruta 
beneficii  della  Redenzione,  chelungi  dal  risarcire  dannigii  ^   matrt- 

.  »  .  ntomo   ex- 

fatti  e  manifesti,  ne  minacciano  di  piu  gravi  col  disegno  di  ponitur.de 
l^ge  omai  a  tutti  notissimo.  'uviUb^ 

Non  occorre  qui  ripetere  per  singolo  gl'  insegnamenti  disponat 
gii  dati,  poichi  sono  sotto  gli  occhi  vostri  e  dei  fedeli  ;  ma  poustas! 
non  feinopportuno  dichiarare  anche  una  volta,  che  il  potere  '^^jp^oma- 

,    ,.  trtfnoHio 

civile  disponga  pure  dei  civili  effetti  del  matrimonio,  ma  EccUsia 
lasci   alla  Chiesa  ci6  che  riguarda  il  matrimonio    in   sk  ^^^^*^- 
stesso ;  ammetta  il  fatto  del  vero  e  legittimo  matrimonio, 
quale  fu  istituito  da  GEStT  Cristo  e  dalla  Chiesa  praticato, 
e  indi  prenda  le  mosse  a  concederne  o  negame  gli  effetti 
che  ne  conseguono  nella  civil  comunanza.  Imperocch^  h 
dogma  di  fede  che  il  matrimonio  dei  cristiani  fu  elevato  da 
N.  S.  GEStT  Cristo  alla  dignita  di  Sacramento  ;  nh  questa 
dignita  pu6,  secondo  la  dottrina  cattolica,  aversi  in  conto 
di  una  qualiti  accidentale  aggiunta  al  contratto  matrimo-   Contractus 
niale,  ma  h  a  questo  intimamente  essenziale,  dappoichfe  ^nH^umsit 
appunto  lo  stesso  contratto  per  divina  istituzione  h  divenuto  sacramen- 
Sacramento.  Vana  per6  sarebbe  la  distinzione  tra  il  con-  /^;  ^  ^. 
tratto  ed  il  Sacramento,  a  volerne  inferire  che  fra'  cristiani  ^^statecivi- 
possa  darsi  contratto  matrimoniale   valido,   che   non  sia  lum  latae] 
Sacramento.  Onde  nasce  che,  appartenendo  esclusivamente  ^^^^^^^ 
alla  Chiesa  I'  amministrazione  dei  Sacramenti,  ogni  inge- 
renza  deir  auctorita  politica  nel  contratto   matrimoniale, 
e  non  semplicemente  nei  suoi  effetti,  e  sacrilega  usurpa- 
zione. 

Ora  una  legge  che  prescrivesse  la  precedenza  del  rito       Contra- 
civile  sul   vero  matrimonio  che  si  contrae  innanzi  alla  ^^««^'»«- 

gitlexquae 

Chiesa,  avrebbe  veramente  per  oggetto  lo  stesso  contratto  matrimo- 
matrimoniale,  e  non  soltanto  i  suoi  effetti  civili ;  quindi  lo  ^,^-^^^! 
Stato  verrebbe  con  essa  a  disporre  dell'  amministrazione  ponit. 
di  un  Sacramento.  Niun'altra  potesta,  che  quella  a  cui 
spetta  siffatta  amministrazione,  pu6  e  deve  giudicare  delle 
condizioni  richieste  per  celebrare  il  matrimonio,  dell'  attitu* 
dine  e  capaciti  dei  contraenti  e  delle  altre  circostanze  dalle 

ActaLwDuXni.  V. -10 


146      EPISTOLA  "  IL  DIVISAMENTO  DI  SANCIRE.  " 

Refettun-  quali  dipende  che  il  matrimonio  si  contragga  lecitamente 

^Ug^Tc^Z'  e  validamente.  Nfe  vale  il  dire  che  la  potesta  civile  coUa 

mentum  legge  di  precedenza  del  rito  civile  non  tocca  il  Sacramento 

manere  as-  amministrato  dalla  Chiesa  ;  non  lo  nega  et  non  lo  riconosce, 

serunt:  lasciando  all' arbitrio  dei  contraenti  di  cclebrare  dopo  il 

. ,  rito  civile  anche  il  matrimonio  reh'gioso.  In  verit4  cotesta 

nam  tsta  ^ 

lex  matri-  legge  punirebbe  il  matrimonio  religioso,  cioi  il  vero  matri- 

ci^i^^Htu  monio,  dichiarandolo  implicitamente  illecito,  ove  non  sia 

^^fj— ■  preceduto  dal  rito  civile,  se  pure  non  pretendasi  punire  un 

'  tum ;  atto  lecito.  Colle  pene  che  la  disegnata  legge  minaccia,  e 

^^h^ •  ^^  infliggerebbe  ove,  sanzionata  che  fosse,  venisse  trasgre- 

dita,  non  riuscirebbe  certamerite  a  render  nullo  un  matri- 

monio  contratto  secondo   le  leggi   della  Chiesa ;  poich^ 

trattasi  di  diritto  naturale  e  divino,  contro  il  quale  non  vi 

fe  potesti  al  mondo  che  possa  prevalere :  mctterebbe  pero 

in  opera  tutti  i  mezzi  per  farlo  considerare  come  nullo,  per 

impedirne  i  doveri  e  frustrarne  gli  effetti  che  legittima- 

quod  prae-  mcnte  nc  conseguono.  II  che,  se  non  fosse  abbastanza  chiaro 

^'^^  w^'  P^*"  ^^'  diverrebbe  al  tutto  evidente,  considerando  per  poco 

tio  confir-  uu  rcccnte  ingiusto  e  sacrilego  provvedimento  gii  preso 

^^ie  ^tima  P^^  ^  matrimonii  dei  militari ;  ai  quali  come,  dopo  essersi 

eonju^e  legitimamentc  uniti,  e  imposta  la  separazione  dalla  loro 

co^ntur''  consorte,  cosl,  prima  di  unirsi,  si  negherebbe  la  facolti  dt 

congiungersi  in  matrimonio,  per  tal  modo  in  tempi  di  van- 

Nostrates  tato  progrcsso  civile,  si  tornerebbe  ad  un'  antica  e  tiran- 

ethnicos  nica  barbaric,  che  osava  privare   gli  uomini  di  un  diritto 

ohm  servo-  ^j^^  Jq,,q  vicne  da  natura,  e  a  cui  disvellere  tanto  adoperossi 

rum  nup'  '  *^ 

tias  prohi-  la  Chiesa  :  la  sola  differenza  sarebbe,  che  allora  negavasi 

entes.        ^gjj  g^j^jj^yj  j;  unirsi  in  legittimo  matrimonio,  ora  si  ne- 

gherebbe  ai  militari  e  ad  altre  classi  di  pcrsone,  spoglian- 

dole  della  loro  liberta  e  facendone  schiavi. 

Altera  in-       ^*  ^^^  ^  qucsta  la  sola  ingiuria  che  si  reca  alla  Chiesa 

juriaprae-  colla  proposta  Icggc  ;  vc  ne  ha  un'altra,  egualmente  gra- 

^Ecciesfae  vissima.  Ognuno  sa  che  il  nostro  divin  Salvatore  commise 

irrogatur.  alla  sua  Chicsa  il  giudizio  ed  il  governo,  non  pure  di  tutto 

Namhaec      ...  ,,      /.    ,  ,.  .  «1 

etiam  de  cio  chc  spctta  alla  fcdc,  ma  di  quanto  ancora  nguarda  la 

co^uit7  «^^«'ale.  La  Chiesa  fu  da  Lui  istituita,  affinchi  fosse  a  tutti 

guida  sicura  ed  infallibile  nella  via  della  eterna  salute :  e 


DE   MATRIMONIO   CIVILI.  14/ 

come  a  salvarsi  non  basta  credere  rettamente,  ma  fe  di  piti  ^/^^ 

necessario  operare  secondo  la  fede,  cosl  appartiene  alla  iS^s- 

Chiesa  il  giudizio  sulla  legge  morale  e  sui  costumi,  non  Uges  vero 

altrimenti  che  sul  deposito  della  fede.  Ora  h,  precisamente  ^tZuunt 

materia  di  morale  et  di  costumi  il  vedere  se  in  dati  casi  guihus  in 

.  .            ^  -           .                           ,                       T  casibus  ex- 

convenga  stringersi  m  matrimonio,  owero  astenersene.  Lo  pediat  nu- 

stato.di  verginiti  h  per  se  piti  perfetto  del  coniugale,  e  sono  ^^^'»  ^' 

sommamente  a  iodarsi  coloro  che  ispirati  dalla  grazia  lo  cUsiae  ergo 

abbracciano  ;  ma  questa  grazia  di  una  perfetta  continenza  %^^p^l^. 

non  h  data  a   tutti,  ed  allora,  secondo  V  Apostolo,  ntelius  »«^«'*  ^f^- 

est  nubere  quam  uri.  Pu6  parimente  accadere  per  la  ma-  '^^^^^^^* 
lizia  e  debolezza   della  corrotta   natura,   che  riprovevoli 
pratiche  fra  due  persone  siano  gi^  troppo  inoltrate,  talch^ 
senza  grave  ingiuria  e  pregiudizio  di  una  delle  parti,  o .       accidit 

senza  pericolo  ancora  deir  eterna  salute  di  entrambe,  non  ^J^plg^^^, 

potrebbe  omettersi  il  matrimonio.  Se  non  che  ad  evitare,  famiam 

nel  contrarlo,  infamie  e  discordie  nelle  famigHe,  e  tra  le  ^secretoma- 

iamiglie,  converri  talvolta  tutto  conchiudere  con  somma  irimonium 

sollecitudine  e  segretezza,  rimettendo  al  piii,  ove  diventi  expeUiat. 
possibiIe,a  miglior  tempo  la  pubblicazione  del  segulto  matri- 
monio. 

Queste  e   simili  giustissime  considerazioni  sfuggono  ad  fjsminime 

nno  Stato,  che  pretendendo  di  assorbire  in  si  tutti  i  diritti  curat, 

della  famiglia  e  degli  individui,  non  dubita  di  manometterli  ^^  aiiud 

tuti,  sotto  pretesto  di  provvedere  a  se  stesso  :  e  vi  provve-  1^^^  P^'^' 

staiis  suae 

derebbe  in  verita  sconsigliatamente.  Ad  uno  Stato  poi  che  augmen- 

vuol  prescindere  da  ogni  legge  divina  e  cristiana,  importa  ^^tlonis^^ 

nulla  che  si  moltiplichino  i  peccati,  o  cercandosi  illecite  moHbus 

unioni,  o  perseverando  in  esse;  sebbene  ragione,  fede,  storia  ^p/%^* 

dimostrino  ad  evidenza  che  la  corruttela  dei  costumi  snerva,  *f*ffritum 
guasta,  consuma  le  societii.  Tanto  h  Tacciecamento  e  Todio 

di  questi  nuovi  legislatori,  che  al  punto  stesso  della  morte,  procedunt^ 

quando  un '  anima  h  vicina  a  presentarsi  al  tremendo  giu-  Ugisiatores 

dizio  di  Dio,  vorrebbero  legare  le  mani  al  suo  Ministro,  non  ribundis 

consentendogli  di  esercitare  il  suo  ministero  di  riconcilia-  f,"'^/^^^ 

zione,  di  pace  e  di  salute,  se  non  a  dure  condizioni,  le  quali  saiutiscon- 

spesso,  a  doverle  rigorosamente  osservare,   esporrebbero  ^^'^^  ^^' 
queir  anima  ad  eterna  ruina. 


148       EPISTOLA  ••  IL  DIVISAMENTO  DI  SANCIRE. 


Nuiio  rn  La  Chiesa,  che  che  sia  per  disporre  un*  autorita  terrena, 
cUsia  ani-  ^^^  verra  meno  giammai  alla  sua  divma  missione^e  mai 
missaivanr  jjon  potra  rassegnarsi  a  lasciar  perire  le  anime  redentedal 

disdterit;  '^  °  ^  ^ 

necinde  sanguc  di  Gesu  CrisTO,  delle  quah  dovra  rendere  stret- 
aiiquid^tl  ^'^simo  conto  :  ni,  per  vero  dire,  lo  Stato  ha  punto  di  che 

mendum^  temere,  lasciandola  agire  con  la  libert^  che  h  propria  del  suo 
nisi"rc^is-  salutare  ministero.  Se  mal  suo  grado  permette  talvolta  che 
sime.etsub  si  celebrino  matrimonii  occulti,  come  diconsi,  di  coscienza, 
ditionibus  cio  uou  accade  che  in  casi  di  gravissima  urgenza,  richieden 
fUuou^Ua  ^^^^  '*  legge  suprema della  salute delle anime^Ma  la  Chiesa 
coturahen-  stessa  ne  ha  fissate  le  condizioni,  pcrch^  tali  casi  siano 
^'tat^Eccie-  rarissimi ;  ne  ha  prescritto  i  rimedii,  afiinchfe  nulla  ne  sof- 
sia,  omni-  frano  1  contraenti  e  la  prole,  ed  ha  tutto  minutamente  ordi- 

curetma-  oato  a  prevenire  altri  inconvenienti.DeI  resto  nella  sua  legis- 
trimonium  lazione  c  nella  sua  pratica  ben  essa  deplora  che  vi  siano 

sdemntter       .^      .         .  ^  .  ,,.,'.  .       . 

ceiebran-  sitfatti  casi,  e  procura  per  ogni  modo  che  il  matrimonio  sia 

probcucon-  contratto  pubblicamente  e  con  sollenniti.  Basta  in  provala 

stitutio  sola  Costituzione  Satis  vobis  del  Nostro  illustre  Predecessore 

AVF«Sa-  Benedetto  XIV,  il  quale,  dopo  aver  esposto  ci6  che  i  Con- 

tis  vobis »  cilii  ed  i  Pontefici  hanno  saviamente  stabilito  per  la  pubblica 

solenniti  dei  matrimonii,  e9  enumerat^i  mali  che  derivano 

dal  trasandarla,  ammette  bensi  qualche  rarissima  necessaria 

eccezione,  ma  volgendo  la  parola  ai  Vescovi,  cosi  li  esorta: 

Parem  quoque^  imo  fortasse  maiorem  vigilantiam  necesseest 

a  vobis  adhiberi^  ne^  post  remissas  denunciationes^  cdebretur 

matrimonium  coram  Parocho^  vel  alio   sacerdote  ab  ipse 

Parocho  vel  a  vobis  deputato,  praesentibus  duobus  vel  tribus 

testibus  confidentibus^  ne  ulla  celebrationis  notitia  vel  rumor 

causam  oriantur,  Td  enim,  ut  ad  praescriptum  Sacrorum  Canonum, 

non  levem  lidte  fieri possit^non  satis  est obvia  quctevis  et  vulgaris coussa, 

tissimam    sed gravis ,  urgens  et  urgentissima  requiritur,,.  Vestri  Pa- 

ut^lecreto  •^^^^^''■^  ofiicH  partes  versari  debent  in  sedulo  investiganda 

matrimo-  legitima  et  urgenti caussadispensationis^ne  matrimonia  occulte 

bretur!^  ^'  cclebrata  luctuosos  habeant  exitus^  quos  intimo  cordis  moerore 

recensuimus. 

Quorsum      Stando  cosi  le  cose,  giustamente  si  pu6  dimandare  qual 

ista  lex  ragione  possa  avere  lo  Stato  di  imporre  la  precedenza  del 

jfertinetr'^  rito  civile.  Imperocchfe  il  matrimonio  contratto  innanzi  alla 


Si  tnairi- 
monia    oc- 


DE    MATRIMONIO   CIVILI.  I49 

Chiesa  dovendo  regolarmente  esser  pubblico,  non  puo  sfug-         s 
gire  agli  occhi  dello  Stato  ;  e  questo  colle  leggi  in  vigore  ha       iSg^, ' 
gia  proweduto,  anche  oltre  misura,  agli  effetti  civili,  unica- 
mente  di  competenza  sua.   Perche   dunque   non  contento 
neppure  del  cosl   detto   matrimonio  civile,   vorrebbe   ora  cu/fa  pro- 
ingiungerne  la  precedenza  ?  Per  impedire  forse  i  rarissimi  ui^itjam 
matrimonii  di  coscienza,  che  la  Chiesa  stessa  non  permette,  »^«  «^^^ 
se  non  costrettavi  da  urgentissime  cause  ?  Ma  la  legge,  or-  commum^ 
dinata  di  sua  natura  al  bene  commune,  mal  potrebbe  occu-  ^^^  "^*;^^ 
parsi  di  casi  singolari  e  rarissimi,  dai  quali  non  e  a  temere  ticuiares 
che  sia  turbata  la  pubblica  pace  e  tranquilliti,  che  h  il  pro-  ^^^^^^tlici 
prio  fine  deirautoriti  politica  ;  ed  essendo  la  legge  stessa  potest    ra- 

j.  ^  -  .  ,  ,  ...  tionisordi' 

ordinamento  secondo.ragione,  non  varrebbe  mai  ad  impe-  natio^  cum 
dire  che  in  quei  rarissimi  casi  si  faccia  quanto  la  buona  ?"^*^  ^^<^^ 

*  .  .    •     /-.       t..     ,    .       Ux  morum 

morale  e  la  salute  eterna  delle  anime  esige.  Se  Iindole  exposcit, 
stessa  della  legge  minacciata  non  mostrasse  per  se  medesima  ^^  ^^^^^' 
a  che  finalmente  miri,  basterebbe  osservare  da  chi  h  ispirata     _  .  . 

,  .  X  .  ^  ,  V , .  Ecclesiam 

e  promossa  ;  giacche  non  e  un  mistero,  ma  fatto  pubblica-  ipsam  hac 
mente  noto,  che  la  setta  massonica  avea  da  lunga  pezza  ^lfj^^^^fn- 
meditata  questa  nuova  onta  alla  Chiesa;ed  oraper  venirne  doU  Ugis- 
a  capo  impone  ai  suoi  adepti  d'  infliggerla.  GI*  intenti  di  ^^^^^"^' 
questa  setta  malaugurata  sono  sempre  e  da  per  tutto  gli 
stessi,  cioe  direttamente  ostili  a  Dio  ed  alla  Chiesa  ;  e  poco 
a  lei  o  nulla  cale,  non  diciamo  che  le  anime  vadano  perdute, 
ma  che  la  societa  decada  ogni  d)  piu  e  precipiti,  e  la  stessa 
decantata  libert^  sia  oppressa,  purch^  insieme  con  essa  sia 
incatenata  ed   oppressa  la   Chiesa,  e  sia  afRevoIito  nelle 
moltitudini  e  spento  a  grado  a  grado  il  sentimento  cri- 
stiano. 

Per  fermo  non  resta  omai  che  una  amara  ironia  la  parola    Faliaciter 
di  liberti  in  bocca  a  coloro  che  pretendono  regolare  a  dis-  7ibertatis* 
crezione  un  diritto  che  ogni  uomo  ha  da  natura,  Tesercizio  P^opugna^ 
del  quale  precede  la  costituzione  della  societa  civile :  essen-  jurilusna- 
dochi  questa  ha  per  immediati  elementi  le  famiglie,  le  quali  ^^icomessis 
vengono  formate  e  costituite  dal   legame  coniugale.  PiCi  moderari 
grave  poi  apparisce  la  violenza  che  si  fa  alle  coscienze,    ^^^^Taiu 
quando  una  tal  legge  vuole  imporsi  ad  una  nazione  catto-  «jj/»."^  /»' 

,.         ,  ,     /.    ,  7       .«  .  V  .  Cathohcis 

lica ;  la  quale  fedele  alle  avite  tradizionr,  e  piil  prossima,  per     in/ertur. 


I  50      EPISTOLA  *•  IL  DIVISAMENTO  DI  SANCIRE.   " 

p^avior  singolar  privilegio^  al  centro  deil'  unit4,  sente  piii  vivamente 

^^statuit  ^^^®  P^^  quella  lege  le  sue  piti  sacre  convinzioni  e  la  sua 

quidem  lex  fede.  Nulla  giova  il  ripetere  che  lo  Stato  lascia  poi  la  liberta 

£cclJam:  d^  unirsi  in  matrimonio  anche  innanzi  alla  Chiesa  ;  poich^ 

at  €0  ipso  3i  lascierebbe  con  ci6  uguale  libert^  di  non  presentarsi  alla 

niumeccie'  Chiesa,  iutroduceudo  per  via  di  fatto  l'erronea  persuastone, 

siasticum  ^j^g  ^^j  g^jQ  j.j^q  civile  si  viva  in  legittimo  matrimonio, 

superflU'  ^ 

um  habet,  mentre  invero  non  si  ha  che  un  concubinato  abbominevole. 

lege^viii  Seuzach^,  se  poi  la  Chiesa,  per  giusti  motivi,  non   potesse 

junctis,  congiungere  in  matrimonio  quelli  che  gii  sono  civilmente 

impeditur  legati,  sarebbero  essi  costretti  ad  un  celibato  pel  quale  non 

judicare,  hanno  nh  volouti  ni  vocazione,  ovvero  a  condurre  la  vita 

magno  mo-  * 

rum  ^peri-  in  una  illecita  e  scandalosa  unione.     « 

^^CogU  Ux       ^^  S*^  si  usa  violenza  alla  sola  liberti  dei  contraenti,  ma 

ilia   tesies  a  quella  pure  dei  testimoni ;  e  questa  violenza  h  tanto  pib 

trimonii  odiosa,  iu  quanto  che  da  confidenti  ed  amici,  quali  sarebbero 

proditores  scelti  in  casi  di  necessiti,  si  vorrebbe  convertirli  in  vili  dela- 

sacerdotes  tori  a  tradimeuto  deir  amicizia.  Somma  finalmente  sarrebbe 

morum^sa'  ^^  riputarsi  la  tirannia  esercitata  contro  i  Ministri  del San- 

tuti  consu-  tuario,  non  per  altro  vessati  e  'puniti  che  per  aver  prestato 

vibm^poe-  i'  loro  ministero  ad  un  atto  di  assoluta  pertinenza  deirau- 

nis  afficit,    toriti  ecclesiastica,  e  per  motivi  sacrosanti  di  moraliti  e  di 

eterna  salvezza  delle  anime :  per  avere  cio^  agito  secondo 

la  coscienza  e  il  dovere.  E  quasi  fosse  poca  ofFesa  alla  libert^ 

DummuU  ^^^^"^^  quella  che  nasce  dalle  determinate  prescrizioni 

tumhodie    della  legge,  si  vuole  accrescerla  colla  inaudita  severit^  delle 

sevefitate     P^"®  comminate :   severiti  che  appalesasi  partigiana   ed 

remittitur,  ostile,  quando  si  esercita  da  uno  Stato  che  pretende  nel 

de/ium  et     resto  della  sua  legislazione  mostrarsi  informato  alla  mitezza 

^cond^t'**^  dei  costumi  e dei  tempi.  Esso  appunto  che  abbolisce  o  mi- 

tiga  il  castigo  dovuto  a  gravissimi  delitti,  si  avvisa  intanto 

di  aggravar  la  mano  solamente  per  opprimere  i  fedeli  e  i 

sacerdoti,  i  quali  seguendo  la  voce  della  propria  coscienza, 

ubbidiscono  a  Gesu  Cristo  ed  alla  sua  Chiesa.  E  quanto  ai 

parroci,  a  nessuno  pu6  sfuggire  Taffettata  ignoranza  o  la 

contradizione  dei  legislatori ;  ch^  mentre  fanno  le  viste  di 

compatirne  la  poverta,  e  danno  a  intravedere  provvedimenti 

diretti  a  migliorarne  la  condizione,  deliberano  poi  di  sotto- 


DE   MATRIMONIO   CIVILI.  I5I 

metterli  a  multe  enormi,  che  non  potranno  mai  soddisfare.  s 

Ecco  pertanto  in  breve  il  giudizio  che  deve  portarsi  sul  iSgsl 

nuovo  disegno  di  legge,  di  cui  Ci  occupiamo.  Esso  usurpa  Conciudit 

i  diritti  della  Chiesa,  ne  inceppa  la  salutare  azione,  e  ne  ^^^^f^* 

stringe  sempre  piti  le  catene  con  grave  danno  delie  anime.  Eaiesiae 

Lede  la  giusta  libertA  dei  cittadini  e  dei  fedeli,  promuove  e  'L^l^^. 

sanziona  unioni  illegittime  ;  apre  la  via  a  nuovi   scandali  e  ^^?  niorcs 

disordini  morali.  Turba  la  pace  delle  coscienze,  e  rende  piii  ^  ^^cnon 

acuto  il  dissidio  tra  la  Chiesa  e  lo  Stato :  dissidio  al  tuto  dissentio- 

•         «11        «•  t  •«•         \   \     r^  •  nem  EccU' 

contrano  aHordine   stabihto  dal   Creatore,   meritamente  siam  inter 
biasimato  e  deplorato  da  tutti  gli  animi  onesti,  e  del  quale  f^J^^^I^' 
per  certo  non  fu  mai  vera  causa  la  Chiesa.  /nW. 

Voi  dunque,  Venerfibili  FratelH,  che  avete  gii  appreso  il      Episcopi 
pericolo,  confortati  ora  dalla  Nostra  parola,  unite  la  vostra  ^^^,  2^|] 
voce  alla  Nostra,  per  istruire  il  gregge  alle  vostre  pastorali  bus  demon- 
cure  affidato  sulla  natura  della  divisata  legge,  sul  vero  scopo  ^'''^'^» 
a  cui  tendono  i  suoi  promotori,  sui  gravi  danni  che  reche- 
rebbe  se  fosse  sancita,  affinchfe  i  fedeli  non  si  lascino  abba- 
gliare  alla  falsa  luce,  in  cui  coloro  ipocritamente  la  presen- 
tano,  n^  ingannare  ai  vani  sofismi,  onde  tentano  sostenerla. 
Infondete  loro  coraggio,  acciocch^  per  tutti  i  mezzi  che 
tuttavia  soho  lor  consentiti,  facciano  risonare  altamente  i 
loro  reclami  dettati  dal  dovere  di  difendere  la  tranquilliti 
ed  il  decoro  delle  famiglie,  da  quanto  vi  ha  di  nobile  e  di 
onesto  nella  loro  natura,  e  da  quanto  vi  ha  di  vero  e  di 
forte  neir  avita  loro  fede.  Facciano  sentire  che,  se  sono     eosquead 
pronti  a  rendere  a  Cesare  quello  che  h  di  Cesare,  non  sof-  »>-f«''*  «'»'- 
friranno  mai  che  si  tolga  a  Dio  quel  che  e  di  Dio ;  e  se  damadhor- 
desiderano  diportarsi  da  buoni  cittadini  nella  loro  patria  '^^^*^*"*' 
terrestre,  molto  piu  anelano  alla  patria  celeste,  ove  son 
chiamati  a  divenire  cives  sanctorum,  Pel  vostro  Clero  poi,     ciero  suo 
che  da  insig^ni  e  costanti  prove  di  zelo  e  di  abnegazione,  «'»«^««<^«''' 

^  proponant 

abbiate  parole  di  rincoramento  e  di  carita,  perch^  nella  exempium 
presente  lotta  si  mostrino  degni  di  Colui  che,  immolando  ^^Pani 
se  stesso  per  la  salute  del  mondo,  li  elesse  all'  alto  ufficio  mam  suam 
di  cooperatori  a  sl  grande  opera.  Abbiano  sl  la  prudenza  psuU.  "^ 
di  evitare  inutili  conflitti,  ma  professino  del  pari  la  fortezza 
di  porre  gl*  interessi  di  GesU  CRlSTO,deIla  suaChiesa  e  delle 


152       EPISTOLA  **  IL  DIVISAMENTO  DI  SANCIRE. 

anime  al  di  sopra  di  tutti  gli  altri.  Quando  la  procella  in- 
calza,  deve  il  nocchiero  raddoppiare  di  vigilanza  e  di  ala- 
criti  per  cessare  il  naufragio  ;  ed  h  questo  il  tempo,  in  cui 
chiunque  ha  qualche  parte  nel  sacro  Ministero  deve  dire 
coir  Apostolo :  Libentissime  impendam,  et  stiperimpendar 
ipse  pro  animabiis  vestris, 

A  tale  effetto,  implorando  su  di  voi  tutti,  diletto  Figlio 
Nostro  e  Venerabili  Fratelli,  la  pienezza  dei  celesti  favori, 
vi  compartiamo  con  effusione  di  cuore  1'  Apostolica  bene- 
dizione. 

Vaticano,  li  8  Febbraio  1893. 

LEOPP.  XIII. 


ASTORALIS  muneris  officio  admoniti  Romani 
^  Pontifices,  in  religiosas  familias  ex  quibus 
^  christiana  res  tot  tantaque  percipit  emolumenta, 
$i^iQ?4rk  curas  cogitationesque  suas  alacri  studio  inten- 
dere  satagunt,  ut  in  iis  regularem  disciplinam,  unde  potis- 
simum  eorumdem  ordinum  decus  proficiscitur,  quando 
necessitas  postulet,  tueantur,  restaurent.  Hoc  consilio  Trap- 
pensium  Congregationi  mentis  Nostrae  oculos  convertentes, 
Abbates  omnes,  Priores,  aliosque  domorum  vel  superiores, 
vel  deputatos,  omnium  observantiarum  Cisterciensium 
Trappistarum,  secundum  iussionem  eis  intimatam  per 
decretum  Congregationis  Episcoporum  ac  Regularium 
negotiis  et  consultationibus  dirimendis  praepositae,  die  XX 
mensis  lulii  superioris  anni  datum,  Romam  vocavimus  ; 
hique  dicto  audientes,  ex  plurimis  admodumque  dissitis 
terrarum  orbis  partibus  in  hanc  Almam  Urbem  Nostram 
convenere,  ac  praeside  dilecto  Filio  Nostro  Camillo  S.  R. 
E.  Diacono  Cardinali  Mazzella,  Congregationis  Indicis 
Praefecto,  ad  id  muneris,  ApostoHca  auctoritate,  subdele- 
gato  a  Venerabili  Fratre  Nostro  Raphaele  S.  R.  E.  Car- 
dinali  Monaco  La  Valletta,  Episcopo  Ostiensi  et  Veliter- 
nensi,  Poenitentiario  Maiore  et  Trappensium  protectore, 
mense  Octobri  ipsius  superioris  anni  MDCCCXCII,  in  aedibus 
Seminarii  Gallici  SS.  Cordis  Mariae  prima  omnium  obser- 
vantiarum  generalia  Comitia  celebrarunt  Hxs  autem  in 
Comitiis  tantam  illi  observantiam  ac  devotionem  erga  hanc 
Sedem  Apostolicam,reguIaris  disciplinae  zelum,  incrementi 
ac  prosperitatis  instituti  sui  studium,  animorum  concordiam 
consiliorumque  maturitatem  praesetulerunt,  ut  Nos  ipsi 
dicere  non  dubitaverimus   €  in  Ordinis  historia  capitulum 


^7 
MARTII 

Sanctae 
Sedis   con- 
stans   fuit 
solliciiudo 
erga  reli- 
giosas  /a- 
milias. 

Ab  ipsa 
Romam 
convocati 
Superiores 
Trappen- 
sesomnium 
observan- 
tiarum, 
prima  co- 
mitiagene- 
ralia   cele- 
brarunt, 
quibus  op' 
tims  tum 
de  Ecclesia 
tum  de  suo 
ordine  me- 
riti  sunt. 


154     UTTERAE  "  PASTORALIS  MUNERIS  OFFICIO.    * 

illud  maxitni  momenti  futurum  >,  et  singuiari  laudis  prae- 

conio  prosequuti  simus  ^  praeclara,  quae  praebuere,  unani- 

PlurasuMt  mitatis  et  generosae  abnegationis  argumenta  >.  lam  vero 

^mUiUpro'  ^^^  plura  capitulariter  proposita  inserenda  erunt  in  consti- 

po5ita,quae  tutionibus  intra  annum  eidem  Episcoporum  et  Regularium 

intra   an-  Congregationi  exhibendis,atque  una  cum  his  perpendeuda, 

"^'^remtio  ^*^  nonnulla  extant,  fere  omnia  communi  calculo  probata, 

Reguia-  de  quibus  in  praesens  est  providendum,  ne  amplius  sus- 

^Uh*jam  pensa  relinquatur  ac   incerta  instituti  conditio;  ideoque 

provisum  omnibus  rei  momentis  attento  acsedulo  examine  perpensis 

cum  VV.  FF.  NN,  S.  R.  E.  Cardinalibus  negotiis  et  con- 

sultationibus   Episcoporum   et    Regularium    expediendis 

dirimendisque  praepositis,   haec,   quae  infrascripta   sunt, 

statuenda  ac  decernenda  existimavimus.  Nimirum  omn^s 

et  singulos,  quibus  Nostrae  hae  litterae  favent,  peculiari 

benevolentia  complectentes,  et  a  quibusvis  excommunica- 

tionis  et  interdicti,aliisque  ecclesiasticis  censuris,  sententiis 

ct  poenis  quovis  modo,  vel  quavis  de  caussa  latis,  si  quas 

forte  incurrerint,  huius  tantum  rei  gratia  absolventes  et 

absolutos  fore  censentes,  Motu  proprio,  atque   ex    certa 

scientia  et  matura  deliberatione  Nostra,  deque  Apostolicae 

potestatis  plenitudine,  praesentium  vi,  perpetuum  in  modum 

edicimus,  ac  mandamus :  —  I.  Ut  tres  Cisterciensium  Trap- 

pistarum  observantiae  Westamallensis,  Septemfontium,  et 

Mellereacensis,  unum  posthac  tantum  ordinem  constituant, 

sub  unius  superioris  regimine.  —  II.  Haec  Congregatio 

existet  autonoma  subuniusApostoIicae  Sedis  dependentia, 

salvis  iuribus  Ordinariorum  locorum  iuxta  constitutiones 

Apostolicas,  et  Instituti. —  III.  Nomen  ei  esto  Ordo  Cister- 

ciensium  Reformatorum  Beatae  Mariae  Virginis  de  Trappa, 

et  Superior  generalis  nuncupetur  <  Abbas  generalis  Cister- 

ciensium  Reformatorum  B.  Mariae  de  Trappa  >.  —  IV. 

Sedes  Abbatis  generalis,  eius  Definitoris,  ac  Procuratoris 

generalis  sit  Romae.  Abbadia   quae  in  titulum  deinceps 

assignabitur  Abbati  generali  erit  princeps  in  toto  Ordine 

honore  et  auctoritate.  —  V.  Ratas  insuper  e&dem  Nostra 

Apostolica  auctoritate  habemus  et  confirmamus  electiones 

in  Capitulo  generali  peractas  Abbatis  generalis,  Definito- 


et  staiuta 
citantur. 


DE   ORDINE   B.  M.  V.    DE   TRAPPA.  I55 

nim  et  Procuratoris  Generalis.  Sit  scilicet  i^eneralis  Abbas         /7 

tatARTil 

Sebastianus  Wyart,  Abbas  monasterii  Septemfontium  /<s^j. 
dioecesis  Molinensis  in  Gallia.  Definitores  sunto  dilecti  filii 
Malachias,  Abbas  monasterii  Beatae  Mariae  de  Achel 
dioecesis  Leodiensis  in  Belgio  ;  lohannes,  Prior  monasterii 
Trium-Fontium  in  suburbio  romano ;  Bernardus,  Abbas 
monasterii  Beatae  Mariae  Thimadeuc  dioecesis  Venetensis 
io  Gallia ;  Augustinus,  subprior  monasterii  de  Campo 
Arando  dioecesis  Gratianopolitanae  in  Gallia ;  Hubertus, 
subprior  monasterii  Montis  Olivarum  dioecesis  Argenti- 
nensis  in  Germania  ;  Augustinus,  monasterii  Montis 
S.  Bernardi  dioecesis  Notthingamensis  in  Anglia.  Tandem 
esto  Procurator  generalis  dilectus  iilius  Augustinus  idem 
qui  et  sextus  Definitor.  —  VI.  Abbas  generalis  usque  ad 
Capitulum  generale  proxime  celebrandum  retineat  titulum 
Abbatiae  Septemfontium,  cuius  regimen  interim  demanda- 
bit  Priori  ab  eo  eligendo  et  ab  eo  dependente.  —  VII. 
Tandem  statuimus,  ut  nonnulli  ex  omnibus  ordinis  parti- 
bus,  pietate  ingenioque  praestantiores,  capitulariter  a  sin- 
gulis  Abbatiis  proponendi,  et  eligendi  ab  Abbate  Generali 
cum  Definitoribus,  in  hac  alma  urbe  conficiant  sacrorum 
studiorum  cursum  altiorem  prae  communi  omnibus  ordinis 
clericis.  —  VII.  Ad  experimentum,  et  quoad  approbatae 
fuerint  constitutiones,  in  potestate  erit  uniuscuiusque  Ab- 
batis,  vel,  quocumque  nomine  nuncupetur,  Superioris 
domus,  ex  duobus  horariis  a  Capitulo  generali  Sanctae 
huic  Sedi  propositis,  unum  alterumve  sequi,quod  magis  in 
Domino  expedire  iudicaverit.  —  IX.  Oleum  ac  butyrum 
ad  condimentum  permittemus.  —  X.  Decreta  Congrega- 
tionis  Episcoporum  et  Regularium  negotiis  ac  discepta- 
tionibus  dirimendis  praepositae,  ac  litteras  Apostolicas  sub 
Piscatoris  anulo  datas  annis  MDCCCXXXIV,  MDCCCXXXVI, 
MDCCCXXXIX,  MDCCCXLVII  et  MDCCCLXXXIV,  in  quibus  de 
familiis  Trappensium  agitur,  praesentiam  litterarum  vi, 
Apostolica  auctoritate,  abrogamus,  et  nullius  roboris  am- 
plius  esse  declaramus  in  omnibus  quae  praesentibus  hisce 
litteris  Nostris  adversantur.  —  XI.  De  Monialibus  nihil 
«nnovamus,  quoad  ea  quae  hisce  litteris  non  obstant.  — 


156     LITTERAE  **  PASTORALIS  MUNERIS  OFFICIO.  " 

Praesentes  Haec  concedimus  atque  elargimur,  decernentes  praesentes 
^mae^r^ae-  ''^^^""^s  firmas,  validas  et  efficaces  semper  existere  ac  fore, 
qtu  ha-  suosque  plenarios  et  ititegros  effectus  sortiri  et  obtinere,  ac 
illis,  ad  quos  spectat  et  pro  tempore  quomodolibet  specta- 
bit,  in  omnibus  et  per  omnia  plenissime  suffragari,  et  xrri- 
tum  esse  et  inane  si  quid  secus  super  his  a  quoquam, 
quavis  auctoritate,  scienter  vel  ignoranter,  contigerit  atten- 
tari.  Non  obstantibus  constitutionibus  et  ordinationibus 
Apostolicis,ceterisque  contrariis  quibuscumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
XVII  Martii  MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
sexto. 

S.  Card,  VANNVTELLI. 


^^iflftiflftlgLARA    saepenumero    edidimus    argumenta  tum 

Cl  solHcitudinis,qua  tenemur  erga  fideles  sacrorum- 
^  que  Antistites  foederatarum  Americae  septen- 
^^^lS  trionalis  civitatum.tum  singularis  benevolentiae, 
qua  partem  istam  Dominici  gregis  complectimur.  Ad  haec 
illud  accessit  haud  sane  obscurum  animi  Nostri  testimo- 
nium,  quod  ad  vos  miserimus  Delegatum  Nostrum  Venera- 
bilem  Fratrem  Franciscum  Archiepiscopum  tit.  Naupacten- 
sem,  virum  egregium,  doctrina  non  minus  quam  virtute 
praestantem  ;  prout  vos  ipsi,  in  proximo  Archiepiscoporum 
conventu  Neo-Eboraci  habito,  palam  testati  estis,  ita  con- 
iirmantes  fiduciam,  quae  in  prudentia  eius  a  Nobis  fuerat 
collocata.  Ipsius  autem  legatio  eo  valuit  primum  ut  pubh'- 
cum  a  Nobis  extaret  testimonium  et  propensae  voluntatis 
erga  patriam  vestram  et  magnae  existimationis  erga  eos 
qui  istic  reipublicae  cum  potestate  praesunt :  nomine  enim 
Nostro  adfuturus  ille  erat  in  dedicatione  amplissimae  copiae 
excellentium  omne  genus  rerum  in  urbe  Chicago  expositae, 
cuius  et  Nos  participes  extitimus,  a  praesidibus  iisdem 
comiter  invitati.  At  eiusdem  vero  legationis  hoc  praeterea 
fuit  propositum  ut  perpetua  fieret  quodammodo  Nostra 
apud  vos  praesentia.  Delegatione  Apostolica  permanente 
Washingtonii  constituta.  Quo  facto  luculenter  declaravimus 
non  modo  nationem  vestram  perinde  a  Nobis  diligi  atque 
alias  tnaxime  florentes,  ad  quas  viros  cum  auctoritate  legare 
consuevimus,  sed  etiam  a  Nobis  vehementer  optari  ut  ve- 
strum  istorumque  iidelium  mutuae  ad  Nos  coniunctionis 
vincula,  tamquam  filiorum  ad  patrem,  arctiora  in  dies  con- 
sistant  Nec  leve  quidem  cepimus  ex  eo  solatium  quod 
novum  hoc  Nostrae  erga  vos  providentiae  iudicium  com- 
munis  istic  secuta  sit  gratiae  in  Nos  studiique  significatio. 
lamvero  pro  paterna  in  vos  sollicitudine  Nostra  hoc  in 


MAII. 

Pro  Be- 
nevoUntia 
sua  erga 
Ecclesiam 
AmericcUy 
Pontifex 
nuper  De- 
legatum 
misit^cuifu' 
iurum  no- 
mineS.Se- 
dis  in  dedi- 
cationeam- 
piissimae 
copiae  re- 
rum  in  ur- 
be  Ckicago 
expositcKj 


ac  tn  civi- 
tate    Was' 
hingion 
sedem  coU 
locaturum 
permofun'- 
tis  delega- 
tionis  apo- 
stolicae^ 
cujus  qui- 
dem    uber- 
rimos  fore 
fructus 
confidit» 


Mandar 


158  EPISTOLA  •*  CLARA  SAEPENUMERO.  " 

ium  Ugato  mandatis  praecipue  dedimus  ipsi  Archiepiscopo  Naupac- 
omne  ex-  tcnsi,  ut  omnem  conferret  operam  et  fraternae  caritatis 
tingiuret  industriam  ad  omnia  evelienda  dissidii  germina  in  contro- 

dtsstdtum  ....  .  .      1  «     ,.  .  ... 

d€  cathoii'  versiis  nimis  cognitis  de  recta  cathoiicae  luventutis  mstitu- 

^tutts^insii  ^*^°® »  ^^^  dissidio  per  id  tempus  addebant  faces  vulgata 

iutione,       quaedam  doctrinae  capita  et  sententiae  de  quibus  concitata 

erat  ultro  citroque  disputatio.  Mandatis  hisce  Nostris  om- 

ab  ^Arckt  ^ino  paruit  idem  Venerabilis  Frater,  ac  novembri  mense 

episcopis  superioris  anni  Neo-Eboracum  perrexit,  quo  tecum,  dilecte 

Neo-Ebo'  Fili  Noster,  ceteri  convenerant  regionis  istius  Archiepiscopi, 

cowoeiuu  desiderio  Nostro  obsecuti,  quod  erat  a  Nobis  per  Sacram 

probavit  Congregationem  de  Propaganda  Fide  significatum,  ut,  con- 

^gatus,  gyj^jg  antea  Suffraganeis  suis,  consilia  conferrent  ac  delibe- 

rarent  de  optima  ratione  prospiciendi  pueris  fidelibus,  qui 

pro  scholis   catholicis  gymnasia  celebrent  publica.  Quae 

sapienter  a  vobis  in   eo  conventu  decreta  sunt  placuere 

eidem  Archiepiscopo  Naupactensi,  qui,  collaudata  pro  me- 

rito  prudentia  vestra,  censuit  optimas  ex  iis  scitis  utilitates 

esse  manaturas.  Quod  Nos  iudicium  perlibenti  animo  con- 

ac  confir-  firmamus  et  iustas  tibi  ceterisque  Praesulibus,  tecum  con- 

mat  Ponit*  gressis,  laudes  tribuimus,  quod  opportune  consilio  et  cxpe- 

Protosi'  ^^^^^^"^  Nostrae   responderitis.    Eo  autem  tempore  idem 

tionibus  ad  Venerabilis  Frater  quum  vellet,  ut  Nobis  in  optatis  erat, 

^^mendam  Quaestiones  praecidere  de  recta  iuventutis  institutione,  de 

a  legato  qua,  iam  diximus,  incensis  animis  acrique  partium  studio, 

tis!^ilatae  «ditis   etiam   scriptis,   certabatur,  propositiones  quasdam 

juerunt  ab  yobis   exhibuit   ab   se   concinnatas,  duplicem   attingfentes 

tpso^peten-  ^ 

tibusPrae^  ordiuem,  quo  scientia  veritatis  et  actio  vitae  continetur. 
^uaedam  Q^*^""*  ^^™  ®*  pondus  propositionum  quum  graviter  per- 
deciara-  pendisset   Archiepiscoporum   coetus,   et   quasdam    in   eis 

emend^h'  declarationes  emendationesque  petiisset,  utrumque  Naupac- 

^'  "  tensis  Antistes  alacer  praestitit.  Quo  facto  spectabilis  idem 
coetus  finem  fecit  sessionum,  aperiens  grati  animi  sensus 
profitensque  probari  sibi  eam  agendi  rationem,  qua  ille 
partibus  singularis  muneris  a  Nobis  crediti  erat  perfunctus. 
Explorata  haec  omnia  habuimus  ex  eiusdem  actis  conven* 
tus,  quae  deferenda  Nobis  curavistis. 

lliis  pro-       Verum  enimvero  eae  ipsae  Delegati  Nostri  propositiones 


DE    SCHOLIS    IN   AMERICA.  I59 

quum  in  vulgus  importune  editae  essent,  continuo  inflam-  jr 

•           •      ■                                   •                                                     •  MAIl 

matis  animis  novae  excitae  sunt  controversiae,  quae  tum  18^3. 

falsis  interpretationibus,  tum  insimulationibus  malignis  per  posUionu 

ephemerides  diffusis,  latius  graviusque  exarserunt  Tunc  J"^  impor' 

quidam   sacrorum   Antistites  regionis  vestrae,  sive  quod  vuigiuedi- 

interpretationem  aegre  ferrent  quibus  nonnullae  ex  iis  pro-  ^'^^  ?^^"* 

positionibus  explicabantur,  sive  quod  consectaria  metuerent,  exortiscon- 

.  ,j               .                           4.      j.»        j         •                            •   •  troversiis. 

quae  mde  ex  ipsorum  sententia  ad  animarum  perniciem  singuio^ 

deduci  possent,confidenter  caussam  Nobis  aperuerunt  anxie-  ^*^,  ^^- 

"^       __                                                     ,                        ,  tuit/um 

tatis  suae.  Nos  autem  memores  animarum  salutem  supre-  hnc  de  re 

mam  esse  legem,  quam  Nos   imprimis  spectare   oportet,  ^^JJ^^ 

simulque  optantes   novum  vobis  offerre  pignus  sollicitae  qucusivit. 
caritatis  Nostrae,  unumquemque  voluimus  vestrum,  datis 
privatis  litteris,  suum  ea  de  re  iudicium  liberrime  Nobis 
patefacere  :  quod  singillatim  a  vobis  actum  est  diligenter. 

Hisce  Nos  expensis  litteris,  facile  comperimus,  quosdani  Variis 

ex  vobis  nihil  omnino  in  eisipsis  propositionibus  deprehen-  ^^^^1^^ 

disse  quod  timoris  caussam  afferret ;  quibusdam  vero  videri  deciarat  H- 

.                      ,....,.  lcuinter- 

per  eas  propositiones  ex  parte  abrogatam  legis  discipunam  pretationes 

scholasticae,quam  Synodi  Baltimorenses  sanxerunt,adeoque  ^^£,^J, 
iniectum  sibi  esse  metum  ne  diversa  illarum  interpretatio  sitiones  in 
tristia  foret  paritura  dissidia,  unde  scholae  catholicae  cape-  J^aA«w/ 


tt' 


rent  detrimenta.  lienuvi  a 

Rem  Nobis  graviter  ponderantibus,  profecto  persuasum  satuitain 
est  huiusmodi  interpretationes  alienas  prorsus  esse  a  mente  ^^^P 
Delegati  Nostri,  ut  nimirum  a  sententia  procul  absunthuius  rensi^  aiu- 
Apostolicae  Sedis.  Sane  praecipuae  ab  eo  allatae  proposi-  ^J^^^Tea 
tiones  e  decretis  haustae  sunt  Concilii  Baltimorensis  III,  mente  De- 
statuuntque  imprimis  provehendas  esse  studiosissime  scho-  ^nasm- 
las  catholicas,  iudicioque  et  conscientiae  Ordinarii  permit-  '<^«'*^ 
tendum,  qui  pro  re  nata  decernat  quando  fas  nefasve  sit  sedis ;  at- 
scholas  publicas  adire.  lamvero  si  quovis  in  sermone  sic  l^^^^% 
accipienda  sunt  ea  quae  fuerint  enuntiata  posterius,  ut  iis  larumpro- 
congruant,  non  adversentur,  quae  antea  sint  dicta,  plane  ^cmvmi^ 
dedecetnec  aequum  est  itasecunda  explicari  ut  a  prioribus  tiamomni- 
discrepent.  Idque  eo  vel  magis  valere  debet  quod  scribentis  cumiauda- 
mens  nullo  modo  lateret  obscura.  Siquidem  quum  proposi-  ^  ^I"^'^! 
tiones  iUe  proferret  suas  in  spectabili  coetu  Neo-flboracensi, 


l6o  EPISTOLA  **  CLARA  SAEPENUMERO.  " 

testatus  est  diserte,  quod  quidem  patet  ex  actis,  admirari 

sese  pastorale  studium  Episcoporum  Americae  septentrio- 

nalis  propter  decreta  plena  sapientiae,quae  in  tertia  Synodo 

Baltimorensi,  ad  incrementa  caussae  de  catholica  iuventutis 

institutione,  fuerant  promulgata.  Adiecit  porro,  ea  decreta, 

prout  generalem  tradunt  agendi  normam,  fideliter  esse  ser- 

vanda  :  ac  licet  publica  gymnasia  penitus  improbanda  non 

sint,  possunt  enim  casus  incidere,  ut  Synodus  ipsa  perspe- 

xerat,  quibus  ea  liceat  celebrare,  omni  tamen  ratione  et  ope 

connitendum  esse  ut  scholae  catholicae  quamplures  sint 

numero  omniquc  re  ornatae  ac  perfectae. 

iterumque       Ceterum  ne  qua  subsit  in  posterum  ambigendi  ratio  vel 

decernit  opinionum  dissensio  iri  tanta  rei  gravitate,  quemadmodum 

eaquaein  lam  declaravimus  in  litteris  Nostris,  die  XXIII  Maii  anno 

Baltifno'  superiore  datis  ad  Venerabiles  Fratres  Archiepiscopum  et 

rensibus  Episcopos   provinciae   ecclesiasticae   Neo-Eboracensis,  sic 

fuerunt,  iterum  declaramus,  quatenus  opus  sit,  constanter  servanda 

etquiucuu'  esse  decreta  quae,  praemonente  Apostolica  Sede,  in  Syno- 

re^Roma-  dis  Baltimorensibus  super  scholis  paroecialibus  statuta  sunt, 

nlibmswu  ^*  quaecumque  alia  a  romanis  Pontificibus  sive  directe  sive 

praescrip'  per  SacrasCongregationes  praescripta  sunt  in  eadem  caussa. 

^^*  Ex  quo  certa  nitimur  spe,  quam  vestra  erga  Nos  et  Apo- 

sperat  stolicam  Sedem   studia  maxime  fovent,  nihil   obfuturum, 

PraesuUs  quominus,  sublata  quavis  vel  caussa  erroris  vel  anxietate, 

dies  Reli'  operam  daturi   sitis,   coniunctissimis  in  caritate   perfecta 

^fu?w^s^tt  ^inJniis,  ut  in  ista,  quae  latissime  patet,  terrarum  orbis parte 

reipubii'  magis  magisque  regnum  Dei  propagetur.  Dum  autem  navi- 

^^'  ter  incumbitis  ad  curandam  Dei   gloriam   et  creditarum 

vobis  animarum  salutem,  iidem  contendite  vestris  prodesse 

civibus  addictamque  patriae  voluntatem  probare,  ut  facile 

intelligant  qui  rem  publicam  administrant  quam  validum 

suppetat  in  catholica  Ecclesia  praesidium  ad  tuendum  civi- 

tatis  ordinem  et  populi  prosperitatem  augendam. 

atque  con-       Quod  vero  ad  te  nominatim  attinet,  dilecte  fili  Noster, 

^^^unT^  pro  certo  habemus  te  studiose  curaturum,  ut  quos  tecum 

cxtinctum  communicare  animi   scnsus  censuimus,  ii  ceteris  pariter 

^^etuh  inwotescant  Venerabilibus  Fratribus  qui  in  civitatibus  istis 

Archiepi^  sunt  foederatis,  simulque  adnisurum  pro  viribus,  ut  sedata 


DE    SCHOLIS    IN    AMERICA.  l6l 

ac  penitus  dirempta,  prout  optatissimum  est,  controversi^,        31 
animi,  quos  ea  concitaverat,  in  mutua  benevolentia   con-       iSg^, 
quiescant.  Testem  interea  dilectionis  Nostrae  Apostolicam  scopiBaHi- 
benedictionem  tibi,  eisdem  Venerabilibus  Fratribus,  clero  morensis, 
et  iidelibus  vigilantiae  vestrae   commissis,  peramanter  in 
Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.Petrum  die  XXXI  Maii  MDCCCXCIII, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


Acta    Leonis  XIII.  V.  —  n 


y^tiftiBffcijRiiftiifaSafea^^ 


ALLOCUTIO 


Ad  S.  R.  E.  Cardinales 


DE  JURIBUS   S.   SeDIS  VINDICANDIS. 


&  At^^^^^A}^A}A^^^ii9i^^Ji^^^^a^J9iJ^^SSS^^^Sf& 


i 

f 
f 


12 

lUNlI 
1893, 

Pro  mth 

re  Roma- 

norum 

Pontifi' 

cum, 


A 


rJflMMMfPOSTOLORUM  Principum  gloriosa  martyrio  sol- 
lemnia  quum  romani  Pontifices  in  Vaticaoa 
basilica  celebrabant,  hoc  fuit  veteri  consuetudine 

►  <gg<tf^4S  institutoque  receptum,  ut  ipsi,  et  ante  sacrarum 
reiigionum  oflScia  et  iis  peractis,  certa  quaedam  Apostoli- 
cae  Sedis  iura  pro  potestate  assererent  et  vindicarent  Qua 
in  re  praestanda  utrumque  etiam  Pontifex  declarabat,  Um- 
pus  ei  tempora  non  decurrere  in  detrimentum  iurium  Sedis 
Aposiolicae,  atque  nihil  se   in  beaiorum  Aposiolorum  Petri 
ei Pauli patrimonio asserendo et  vindicando . .  .ad extremuw 
usque  spiritum  praeiermissurum.  —  lamvero  Nobis,  post 
acceptam  proximis  hisce  mensibus  effusam   gratulantiunn 
filiorum  salutationem  impertitaque  eis  documenta  virtutis» 
peropportunum  visum  est,  sacris  eisdem  soUemnibus  prope- 
diem  redeuntibus,  similem  quamdam  ac  Decessores  expo- 
stulationem,  eamque  multo  quidem  gravissimam,  ad  ratio- 
nes  tuendas  Apostolicae  Sedis  veramque  romani  Pontificis 
iibertatem  vindicandam,  in  hoc  amplissimo  consessu  vestro, 
hodierna  die,proferre.  Itaque,  ali^  nulla  permoti  caussa,nisi 
iureiurandi  religione,  iustitiae  custodi&,  Ecclesiae  caritate, 
vos  rursus,  Venerabiles  Fratres,  omni  animi  constantia  te- 
stamur,  velle  Nos,  nec  sane  non  id  velle  ullo  pacto  possu- 
mus,  velle  igitur  et  contendere  ut  iura  beati  Petri,  quaecum- 
que  sunt  Nobis  concredita,  omnino  salva  permaneant,  firma, 
intcgra,  quemadmodum  decursu  aetatum  constituit  Deus 
providentissime,  Fateantur  profecto  oportet  qui  recte  intel- 
ligant,  per  ea  iura  et  bona  fuisse  a  Deo  tum  paratum  Ec- 
clesiae  praesidium  dignitatis  libertatisque  suae  in  gentium 
procuranda  salute,  tum  ipsis  gentibus  additam   certiorem 
tutelam  in  sua  cum   summo  pastore  habenda  oflliciorum 
etgentium,  vicissitudine :  emolumenta  praeterea  publicae  inter  nationes 


Pontifex 

instante 

festoSS, 

ApostolO' 

rum^ 


S,  Sedis 

juravindi- 

caty  provi' 

dentissime 

a  Deo  con* 

stituta 


in  bohum 
Ecclesiae 


DE   JURIBUS    S.  SEDIS    VINDICANDIS.  163 

pacis  civilisque  cultus   proiicisci  inde  uberiora.  —  Cuius         /^ 

lUNII 

divini  consilii  excelsa   ratio  nusquam  apparuit  illustrius       iSgs, 
quam  in  hac  Urbe,  quae  sedes  est  princeps  religionis  ca-  Qiuu 

tholicae  :  in   qua   nempe  quoties  beati  Petri  iura  nefario  9^*^^*^^- 

.    ,  .  .   .  cunque 

sunt  ausu   violata,  toties  pernicies  rerum   consecuta   est  fuerunt 
multis  modis  miserabilium.Remotiora  dimittimus,propterea  J^^^*'^ 
quod   nimis   clamant   praesentia  quantam  in  labem  cala-   '''^^»  nos- 
mitatemque  sacerrima  eius  maiestas  sit  deturbata.  Errorum  l^f^' 
in  maximis  rebus  impunitas,  libidinum  flagitiosa  licentia,  ^f^fo^- 

...  ...  .     buSf  exorta 

praepotens  improbissimarum  dommatio  sectarum,  quoti-  sum. 
diana   in  personas  resque  augustas  petulantia,  plurimae 
callidaeque  artes  ut  a  fide  et  reverentia  Ecclesiae  succre- 
scens  iuventus  deficiat:  talia  multa,  ut  iustambonis  omni- 
bus  indignantis  aegritudinis  afferunt  caussam»sic  eo  convin- 
cunt  apeitius  quanti   sit»  caelestibus   de  hac   sacra  Urbe 
praescriptis  per  nequitiam  et  vim  esse  repugnatum.  —  Nos 
eqaidem  super  hoc  rerum  statu  vehementer  solliciti,  et  de  opestude- 
obfirmata  contra  Apostolicam  Sedem  iniuria  conqueri,   ut  ^IJ'^^^'^ 
oportet,  perseverantes,  si   quidquam   rationibus  Ecclesiae  seEccU- 
atque  Urbis  beati  Petri  prodesse  adhuc  studuimus,  nihilo  ^^auxiUo 
minus  studere  in  posterum,  dum  vita  suppetat,  magnopere  fretus, 
contendemus,  freti  Deo,  cuius  praesenti  ope  ac  solatio  ad- 
mirabiliter  sustentamur  ;  quem  eumdem  vindicem  Ecclesiae 
suae  enixa  prece  obsecramus. 

Nunc  vero  iucundum  et  laetabile  est,  Venerabiles   Fra-        crean- 
tres,  utilitatibus  christiani  populi,  novis  episcopis  designan-  'jj'' ^*' 
dis,  consulere  ;  itemque  supplere  perhpnorificum  Collegium   /«. 
vestrum,  ex  quo  brevi  temporis   intervallo  desiderati  non 
pauci  sunt,  ad  mansura  virtutis   praemia  evocati.  In  hoc 
igitur  viros  quinque  cooptare  decrevimus,  ex  ordine  episco- 
pali  delectos,  qui  vel  pastorali  prudentia  et  alacritate,  vel 
consilii  doctrinaeque  fructibus  egregiam  operam  navarunt 
Ecclesiae.  Hi  autem  sunt : 

VictorLucianus  LECOT,Archiepiscopus  Burdigalensis: 

lOSEPHUS  Maria  Granniello,  Archiepiscopus  Titu- 
laris  Caesariensis,  Sacri  Consilii  Episcoporum  et  Re- 
gularium  Secretarius : 


164        ALLOCUTIO  *'  APOSTOLORUM  PRINCIPUM.  " 

losEPHUS  Christianus  Bourret,  Episcopus  Ruthe- 
nensis  : 

Laurentius  Schlauch,  Episcopus  Magno-Varadinen- 
sis: 

lOSEPHUS  Sarto.  Episcopus  Mantuanus. 

Quid  vobis  videtur  ? 

Itaque  auctoritate  omnipotentis  Dei,sanctorum  Aposto- 
lorum  Petri  et  Pauli,  et  Nostra,  creamus  et  publicamus 
S.  R.  E.  Presbyteros  Cardinales. 

Victorem  Lucianum  L£cot 

lOSEPHUM   MARIAM   GRANNIELLO 

lOSEPHUM  Christianum  Bourret 
Laurentium  Schlauch 
Iosephum  Sarto 

Cum  dispensationibus,  derogationibus,  et  clausulis  ne- 
cessariis  et  opportunis.  In  Nomine  Patris  ^  et  FiHi»I<  et 
Spiritus  ^  Sancti.  Amen. 


EPISTOLA  ENCYGLICA 


DE  GOLLEGIIS   CLERICORUM   IN 


INDIIS   ORIENTALIBUS  INSTITUENDIS. 


5d  extremas  Orientis  oras,  Lusitanorum  felicitate 
^  virtuteque  exploratas,  quo  tam  multi  quotidie 
^  aspirant  ad  opulcnta  commercia,  Nos  quidem, 
^^^ss^sr^  rerum  longe  maiorum  spe  proposita,  iam  inde  ab 
exordio  pontificatus  mentem  et  cogitationem  appulimus. — 
Obversantur  animo  caritatemque  in  Nobis  vehementer 
excitant  immensa  illa  Indiarnm  spatia,  in  quibus,  tot  iam 
saecula»  evangelicorum  virorum  desudat  labor.  In  primis- 
que  beati  Thomae  Apostoli  venit  'in  mentem,  qui  pro- 
mulgati  ad  Indos  Evangelii  iure  fertur  auctor  :  itemque 
Francisci  Xaverii,  qui  longo  intervallo  in  eamdem  lau- 
dem  acriter  incubuit,  constantia  et  caritate  incredibili  asse- 
cutus  ut  centena  Indorum  millia  ad  sanam  religion^m  et 
fidem  a  Brachmanarum  fabulis  atque  impura  superstitione 
traduceret.  Sanctissimum  virum  complures  ex  utroque  or- 
dine  Cleri,  auctoritate  missuque  Sedis  Apostolicae,  postea 
subsecuti,  christiana  sacra  et  instituta,  quae  Thomas  intulit, 
quae  Xaverius  instauravit,  tueri  ac  provehere  diligenter 
conati  sunt,  hodieque  conantur.Nihilominus  tam  vasto  ter- 
rarum  tractu  quanta  vis  mortalium  adhuc  abest  a  vero, 
miserae  superstitionis  circumiecta  tenebris  1  quantus,  nomi- 
natim  ad  septentriones,  ager  ad  accipiendum  Evangelii 
semen,  nondum  ratione  ulla  subactus  1 

Ista  reputantes  animo,  plurimum  quidem  benignitate 
misericordiaque  confidimus  Salvatoris  nostri  Dei,  qui  op- 
portunitates  maturitatesque  impertiendi  luminis  sui  unus 
novit,  quique  hominum  mentes  ad  rectum  salutis  iter  occul- 
to  aurae  caelestis  afHatu  solet  impellere :  at  vero,  quoad  in 
Nobis  est,  dare  operam  volumus  et  debemusut  tanta  pars 
orbisaliquem  vigiliarum  Nostrarum  sentiat  fructum.  —  Hoc 
proposito,  quum  intentum  animum  haberemus  si  qua  ra- 
tione  rem  christianam  in  Indiis  Orientalibus  ordinare  aptius 


lUNIl 
1893, 

Menio- 
rat  Ponti' 
fex  a  B, 
Thoma 
Apostolo 
veritatefn 
evangeli' 
€am  apud 
Jndos  prO' 
mulgatam^ 
atque  a  S. 
Francisco 
Xaverio 
instaura- 
tamfuisse^ 
ipsamque 
dolet  abs- 
coftditam 
hodie  vasto 
adhuc  il- 
lius  regio- 
nis  spatio^ 
strenue  li- 
cet  lchoran- 
tibus  apo- 
stolicis  vi' 


Soi/ici- 
tudinis 
suae  erga 
gentetn  il- 
lam  argu- 
menta 
affert  tum 
amotas  a  se 
dissensio- 
num  cau- 
sasperpac- 
ta  cofwen- 
ia, 


rum 


l66    EPIST.  ENCVCL.   **  AD  EXIREMAS  ORIENTIS  ORAS.  " 

atqae  augere  fas  esset,  nonnulla  felici  exitu  constituimus, 
incolumitati  catholici  nominis  profutura.  Primum  sane  de 
patronatu  Lusitanae  gentis  in  Indiis  Orientalibus  regundo» 
cum  fidelissimo  Portugalliae  et  Algarbiorum  rege,  data 
accept&que  fide,  rite  pacti  sumus.  Eoque  facto  dissidia  iUa 
profecto  non  levia,  quae  tam  diu  christianorum  distraxerant 
tum  or-  animos,  sublatis  contentionum  caussis,  quievere.  Maturum 
(jtnatam  praeterea  ac  salubre  iudicavimus,  ex  singulis  christianorum 
admi'  communitatibus,  quae  Vicariis  Praefectisve  apostolicis  an- 


^"^m^tr  *®*  paruerant,  Dioeceses  veri  nominis  conflari,  quac  suos 

Hierar-  haberent   Episcopos,  ac  iure   ordinario  administrarentar. 

^^'usliKti'  Pfopterea,  per  Litteras  apostolicas  Humanae  salutis^  dic 

cam.  I  Septembris  an.  MDCCCLXXXVI  datas,  nova  in  illis  regioni- 

bus  Hierarchia  constituta  est,  quae  octo  ecclesiasticis  pro- 

vinciis  continetur,  scilicet   Goana,  titulo  patriarchali  ad 

honorem  aucta,  Agraensi,  Bombayensi,  Verapolitana,  Cal- 

cuttensi,  Madraspatana,  Pondicheriana,  Columbensi.  Deni- 

^  que  quidquid  illic  frugiferum  saluti  fore,  quidquid  expedire 

ad  incrementa  pietatis  et  fidei   intelligamus,  efficere  per 

sacrum  Consilium  Nostrum  christiano  nomini  propagando 

constanter  studemus. 

Summo'       Sed  tamen   res  est   una   reliqua  unde  Indiarum  salus 

perejam  magnopere  pendet ;  ad  quam  rem  vos,  Venerabiles  fratres, 

mtat  ut  et  quotquot  humanitatem  diligunt  nomenque  christianum, 

Cierus  as'^  volumus  maiorem  in  modum  attendere.  Scilicet  fidei  catho- 

ex  indige-  Hcae  apud  Indos  intuta  incolumitas  est  et  incerta  propaga- 

^sumgue  ^^^  tamdiu  futura,  quoad   Clerus   desiderabitur  lectus  ex 

suumip'  indtgenis  di6  rxiuntxH.  sacerdotalia  probe  institutis,  qui  non 

Frlncifci  ^olum  adiumento  esse  sacerdotibus  peregrinis,  sed  ipsimet 

Xaverii      in  civitatibus  suis    rem    christianam    administrare    recte 

jirfitat!^^    queant.  Proditum  est  memoriae,  hanc  ipsam  insedisse  sen- 

tentiam  Francisco  Xaverio,quem  negare  aiuntsolitum,rem 

christianam  constare  in  India   posse  firmiter,  nisi  assidue 

incumbentibus  piis  strenuisque  sacerdotibus  Indi«L  natis. 

E4que  ille  in  re  quam    acute  viderit,  facile  apparet.  Nam 

.     apostolicorum  virorum  operam,  qui  ex  Europa  advehuntur, 

expiicat  multa  praepediunt,  maxime  vero  vernaculi   inscientia  ser- 

^sace^dotum  ™^""^»  cuius  perdifficile  est  arripere  cognitionem  ;  itemque 

indigena-  insolentia  institutorum  atque  morum,  quibus  ne  longo  qui- 


DE   COLLEGIIS    CLERICORUM  IN    INDIIS.  167 


dem   tempore  assuescitur :  ita   ut   necesse  sit,  europaeos         24 
Clericos  iilic  ut  in  alienoloco  versari.Quaproptercum  aegre       iSg^, 
se  multitudo  credat  peregrinis,  perspicuum  est,  sacerdotum  ^^  ^^i^^ 
indigenarum  longe  futuram  fructuosiorem  operam.  Explo-  frMctuosior 
rata   enim  habent  studia,  ingenium,   mores  gentis  suae  :  o^a  ^ 
norunt  loquendi,  norunt   tacendi   tempora  :  denique   Indi  ^^^  ^^' 
inter  Indos  sine  uUa  suspicione  versantur :  quod  vix  attinet  rum. 
dicere  quanti  sit,  maxime  in  rebus  trepidis. 

Deinde  oportet  animadvertere,  Missionarios  peregre  ad-      osundu 
vectos  multo  pauciores  esse,  quam  ut  excolendis  iis,  quae  Sacerdotes 
Dunc  sunt,  christianorum    communitatibus    sufficiant.    Id  ^uitopau- 
plane  eminet  ex  tabulis  Missionum  :  ex  eoque  confirmatur  ^*^^^^  '"^ 
quod  Missiones  Indicae  a  sacro  Consilio  christiano  nomini  iabori 
propagando  alios  atque  alios  Evabgelii  praecones  implorare  ^'^*^'*'- 
et  flagitare  non  desinunt  lamvero  si  culturae  animorum  ne 
in  praesens  quidem  sunt  pares  sacerdotes  externi,  quid  in 
posterum,  aucto  christianorum  numero?  neque  enim  spes 
est  fore  ut  eorum,  quos  Europa  mittit,  crescat  pro  portione 
copia.  Igitur  si  placet  Indorum  saluti  consulere,  nomenque 
christianum  in  spem  diuturnitatis  fundare  in  illa  infinitate 
regionum,  legere  ex   indigenis  opus  est,  qui   muneribu» 
ofBciisque  sacerdotalibus,  diligenti  praeparatione  adhibita, 
perfungantur. 

Tertio  loco  illud  non  est  praetereundum,  quod   abest  jj.^^ 

quidem  a  veri  similitudine  plurimum,  sed  tamen  fieri  ali-  etiampo- 
quando  posse  nemo  negaverit  :    nimirum   talia  posse  in  J,^^j^'^f* 
Europa  Asiave  incidere  tempora,  ut  vi  ac  necessitate  co-  cogantur. 
gantur  Indias  destituere  sacerdotes  advenae.  Quo  facto,  si 
Cierus  indigena  desit,  qui  posset  religio  salva  consistere, 
nullo  nec  administro  sacrorum   nec  magistro  disciplinae  } 
Satts  aperte  hac  de  re  historia  loquitur  Sinensium,  lapo- 
niorum,  Aethiopum.  Scilicet  plus  semel   apud   laponios, 
apud  Sinenses,  incumbentibus  nomini  christiano  odiis  cla- 
dibusque,  inimica  vis,  necatis  vel  in  exilium  actis  sacerdo- 
tibus  externis,  pepercit  nativis  :  qui   linguam   moresque 
patrios  apprime    docti,   et   propinquitatibus   amicitiisque 
subnixi,  non  modo  impune  manere  in  patria,  sed  rem  sa- 
cram  administrare,  et  officiaquae  ad  regendos  animos  per- 
tinent,  libere  exequi  in  omnibus  provinciis  potuerunt.Contra 


l68    EPIST.  ENCYCL.   **  AD  EXTKEMAS  ORIENTIS  OKAS.  " 

in  Aethiopia,  ubi  iam  christiani  ad  biscentum  millia  nume- 

r&bantur,  cum  Clerus  indigena  nullus  esset,  caesis  vel  pulsis 

Missionariis  europaeis,  diuturni  laboris  fructum  subitaria 

insectationis  procella  funditus  sustulit. 

Anit-       Denique  respicienda  antiquitas  est,  quodque  olim  salu- 

^'ponirEc-  "^"^^*'  institutum  videmus,  id  religiose  servandum.  lamvero 

c/asia^  iti  apostolici  perfuuctione  muneris,  primum  quidem  imbuere 

"/«OT  Jeii-  christianis  praeceptionibus  multitudinem  ;  mox  lectos  ex 

^ndiex  popularibus  nonnullos  initiare  sacris,  et  ad  ipsum  episco- 

^genis.    pg^^^jj^  evehere,  fuit  in  more  positum  institutoque  Aposto- 

lorum.  Quorum  postea  secuti  exemplum  romani  Fontifices, 

in  mandatis  dare  apostolicis  viris  perpetuo  consueveruiit, 

ut  ubi  christianorum  communitas  satis  ampla  coaluisset, 

ibi  Clerum  ex  indigenis  deligere  omni  ope  contcnderent.  Ut 

igitur  incolumitati  et  propagationi  catholici  nominis  apud 

Indos   consultum    sit,    Indos    instituere   ad   sacerdotium 

oportet,  qui  videlicet  procurare  sacra  et  popularibus  suis 

christianis  praeessc,    qualiacumque   tempora   incubuerint, 

commode  possint. 

Uon.       Hac  quidem  de  caussa,  Praefecti  Missionum  Indicarum, 

nuiiacoiu-  consilio  hortatuque  Sedis  Apostolicae,  collegia  Clericorum, 

condita  ubicumque  facultas  fuit,  condidere.   Immo  vero  in  Synodis 

fuissere-  Columbensi,   Bangalorensi,   Allahabadensi,   ineunte    anno 

fertyJecre-  i     t  .  .       ,  x>..  .1 

iumque  es-  MDCCCLXXXVII  habitis,  decretum  est,  ut  Dioeceses  smgulae 

^nodiTut  ^"""^  habeant  Clericis  indigenis  instituendis  Seminarium : 
singuiae  si  qui  ex  Episcopis  suffraganeis  suum  habere  inopii  prohi- 
^emina-  ^^^itur,  in  metropolitano  Clericos  dioecesanos  alat  suis 
rium  ha-  sumptibus.  Ista  quidem  salubriter  decreta  efficere  Episcopi 

^^^^'ooiet  P*"^  viribus  nituntur  :  sed  in  eorum  egregiam  voluntatem 
veroEpi'  trausversa  incurrit  angustia  rei  familiaris,  et  penuria  sacer- 
^^Has%  dotum  idoneorum,  qui  studiis  praesint  sapienterque  regant 

causashaec  disciplinam.  Quare  vix  aut  ne  vix  quidem  Seminarium  est 
quinon-  ullum,  in  quo  institutio  alumnorum  expleta  cumulataque 

tufssT^    habeatur  :  idque  hoc  tempore,  cum   rerum  civilium  Guber- 

natores  et  Protestantes  non  exiguo  numerp  nullis  parcunt 

nec  impendiis  nec  laboribus,  ut  omnis  erudiatur  subtiliter 

ac  polite  iuventus. 

Haeccoi'       Illud  igitur  perspicitur,  quam    sit    opportunum,  quam 

egia  mu  -  gg^j^^j  publicae  consentaneum,  constituere  in  Indiis  Orien- 


DE    COLLEGIIS    CLEKICORUM    IN    INDIIS.  169 

talibus  Collegia   quaedam,  ubi  iuvenes  incolae   in   spem         24 
Ecclesiae  adolescentes  erudiantur  ad  omnem  elegantiam       1893. 
doctrinae  ad  easque  virtutes,  sine  quibus  nec  sancte  nec  twnreica^ 
utiliter  exerceri  sacra  munera  queunt.   Amotis  dissensio-  if^oiicat 

,.  ,      .    .  profutura 

num  caussis  per  pacta  conventa,  ordinataque  administra-  esse,  et  s. 

tione  Dioeceseon  per  Hierarchiam  ecclesiasticam,  si  licuerit  ^/^l^J^f^. 

Nobis,  quod  propositum  est,  institutioni  Clericorum  apte  Hcitudi- 

consulere,  quasi  fastigium  operi  videbimur  imposuisse.  Nam  "omple/ura 

conditis  semel,  uti  diximus,  Clericorum  seminariis,  certa  esu^^onclu- 

uii. 

spes  esset,  sacerdotes  idoneos  magna  copiA  inde  extituros, 
qui  pietatis  doctrinaeque  lumen  late  funderent,  quique  in 
disseminanda  Evangelii  veritate  praecipuas  industriae  suae 
partes  scienter  insumerent.  —  In  opus  tam  nobile,  idemque  ^^„^^,,f'^'* 
infinitae  mortalium  multitudini  saluti  futurum,  dignum  est,  apud  in- 
aiiquam  Europaeos  conferre  operam ;  praesertim  quod  pares  apttdEil 
esse  magnitudini  sumptuum  soli  non  possumus.  Christiano-  ropaeos.pe- 

,  .  .  ,  .  ,  .      /.  cuntam 

rum  est  hommes  universos,  ubicumque  degant,  in  fratrum  coiHgatit 
habere  loco,  et  alienum  a  caritate  sua  putare  neminem  :  f^^Q^/g] 
idque  in  iis  rebus  maxtme,  in  quibus  proximorum  vertitur  giumcon- 
sempiterna  salus.  Quamobrem  petimus  a  vobis  magnopere,  ^^^^^  ^^'' 
Venerabiles  Fratres,  ut  consilium  et  conata  Nostra  re  adiu- 
vare,  quantum  in  vobis  est,  velitis.  Date  operam  ut  in  com- 
perto  sit  rei  catholicae  in  tam  remotis  regionibus  conditio  : 
efficite  ut  vulgo  intelligant,  conari  aliquid  pro  Indiis  opor- 
tere  :  idque  maxime  sentiant  ii,  qui  posse  beneficentia  uti, 
optimum  putant  pecuniae  fructum. 

Munificam  populorum  vestrorum  voluntatem  haud  fru- 
stra  Nos  imploravisse,  certo  scimus.  Si  maior  liberalitas 
fuerit,  quam  sumptus  in  Collegia  supra  dicta  necessarii, 
quidquid  erit  ex  aere  collato  reliqu^  in  alia  utiliter  pieque 
coepta  curabimus  erogandum. 

Caelestium  munerum  auspicem  ac  paternae  Nostrae 
benevolentiae  testem  vobis,  Venerabiles  Fratres,  et  Clero 
populoque  vestro  Apostolicam  benedictionem  peramanter 
impertimus.  "^ 

Datum  Romae  apudS.Petrum  die  xxiv  lunii  MDCCCXCili, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


12 

lUUI 

Praecla- 

ro  Ordini 

S.  Bene- 

dicti  devo- 
tissimum 
sese  ani' 

mum  gere- 
re  Ponti- 
fex  testa- 

iur. 


Nuper 
in  Urbem^ 

cum  pri- 

mus  po- 
nendus  es- 

set  lapis 

CoUegii  S. 

Anseimi^ 

convene- 
runtAbba- 
tes  laudcUi 
Ordinis  ad 
fraternam 

coHsocia- 

tionemcon- 

stituendam 

interom- 

nes  S.  Or- 

dinisfa- 
milias. 


&ad&at&i 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  CONSTITUENDO  ABBATE  PRIMATE 


ORDINIS  S.  BENEDIGTI. 


^SSS^SSw^S^^^^^^^^^^^^^I^ 


t^&aaML 


lUMMUM  semper  Nos  tenuit  studiuai  Ordinis 
^  incliti  S.  Bcnedicti,  qui  vitae  sanctimonia  om- 
^  nisque  humanitatis  cultu  maximis  Ecclesiae  et 
^  rei  publicae  temporibus  utrique  eximio  fuit 
praesidio  et  ornamento.  Quare  haud  omisimus  pro  re  nata 
plura  huius  studii  et  manantis  ex  eo  sollicitudinis  argu- 
menta  praebere  ;  certa  enim  liducia  nitimur  praesentes 
huius  Ordinis  alumnos,  aemulos  industriae  maiorum  suorum 
in  utraque,  quam  diximus,  laude,  efTecturos  ut  perinde  ille 
floreat  atque  ea  floruit  aetate  qua  summum  afetigit  solidae 
gloriae  fastigium,  et  extendat  palmites  suos  usque  ad 
mare  (').  Eo  spectantibus  Nobis,  adfuit  tempestive  ope- 
ramque  contutit  adiutricem  dilectus  Filius  Noster  loseph 
Benedictus  S.  R.  E.  Cardinah's  Dusmet,  qui  desideriis 
Nostris  religiose  obsequutus,  nuper,  arcessentibus  Nobis, 
ad  Urbem  venit  ut  primum  deponeret  lapidem  Collegii 
S.  Anselmi  in  Aventino  monte  extruendi,  et  conventui 
praeesset  Abbatum  virorumque  delegatorum  a  variisBene- 
dictinorum,  quos  atratos  vocant,  familiis.  Cuius  conventus 
indicendi  ea  ratio  fuerat,  ut  coliatis  consiliis  de  iis  rebus 
ageretur  quae  ad  communes  pertinerent  universi  Ordinis 
rationes  et  utilitates,  praesertim  vero  ut  fraterna  fieret  con- 
sociatio,  quasi  ict6  foedere,  quae  Familias  omnes,  quibus 
idem  Ordo  constat,  nexu  suavi  caritatis  mutuae  contineret. 
Quum  itaque  praedicti  Abbates  ac  delegati,  pluries  con- 
gressi  in  aedibus  ad  S.  Callisti,  de  rebus  propositis  consi- 
derate  et  graviter  deliberassent,  nonnulla  de  quibus  inter 
eos  convenerat  scita  et  placita  conscripsere  ad  commune 
commodum  Ordinis  universi.  Haec  dih"genter  retulit  Nobis 
idem    dilectus    Filius    Noster    loseph    Benedictus    Cardi- 


I.  Psalm.  Lxxix,  12. 


DE    CONSTITDENDO    PRIMATE    O.  S.  B.  I7I 

nalis  Dusmet»  quum  Nos  adiisset  postridie  Kalendas 
Maias  hoc  anno,  postulans  ut  ea,  si  placuissent,  a  Nobis 
confirmarentur.  Pontifex 

Igitur  quaesitA  inspectaque  sententia  quorumdam  S.  R.  ^^J^Zfa- 
E.  Cardinalium,  quibus  nominatim  recognoscendae  oblatae  '«»» ^*- 
scriptionis  curam  demandavimus,  postulationi  aequis- 
simae  censuimus  annuendum,  Nostraque  auctoritate  Apo- 
stolica  probare  et  confirmare  statuimus  scita  et  placita 
praedictorum  Abbatum  et  Delegatorum  ita  conceptis  verbis 
expressa. 

<  I.  Omnes  Congregationes  Benedictinorum,  quos  nigros     interom- 
€  vocant,  veram  fraternam  Confoederationem  ineunt,  quae  ^,j  con- 

<  tamen  Confoederatio  nullam  Congregationem  alteri  su-  grtgatioms 

^     **  tneatur 

«  biicit.  confoedt' 

€  Ut  autem  Confoederatio  haec  unitatem  aliquam  habeat,  ^X^^Pti- 

<  firmis  manentibus  omnium  Benedictinorum,  quos  dixi-  mascrea- 
t  mus,  Congregationibus,  earumque  Constitutionibus  vel  JdenStu! 
i.  Declarationibus ;  propriisque  unicuique  earum  Archiab- 

€  bate,  vel  Abbate  generali,  vel  Abbate  Praeside,  nec  non 
€  et  Procuratore  generali  ac  Visitatoribus  servatis ;  item 
i  firmis  manentibus  iuribus  atque  privilegiis  uniuscuiusque 
i  Monasterii,  Abbas  Primas  omnium  Congregationum 
€  creabitur,  qui  Romae  degat  pro  negotiis  totius  Ordinis 
<L  bonum  directe  respicientibus. 

i  II.  Abbas  Primas  assumatur  ex  universo  corpore  Con- 
i  gregationum,  nullo  facto  nationum  discrimine,  nullaque   rito  Abbas 
€  servata  earumdem  Congregationum  distinctione,  sed  sola   ^'^'"f^- 

**     **  '  sumatur, 

i  virtutis,  idoneitatis  et  meritorum  contemplatione. 

i  III.  Qui,  modo  quo  praemittitur,  Abbas  Primas  con-         Abbas 
i  stitutus    fuerit    cum    attributis   a   Sanctissimo   Domino  ^^^^si- 
€  Nostro  ipsi    benigne    concedendis,   erit   insimul   Abbas   mul  Abbas 
i  Collegii  S.  Anselmi  de  Urbe  cum  ordinaria  iurisdictione,   Anseimi, 

<  ibique  manebit  Ipsum  autem  Collegium  non  censeatur  ^^^^. 

<  pertinere  alicui  ex  dictis  Congregationibus,  sed  familiam  dinis  Con- 
i  habeat  ex  omnibus  Congregationibus  conflatam,  quam  ^f^ng"^^ 
i  ipse  Primas  constituere  curabit,  audito  Rectore  Collegii. 

i  Omnes  vero  Superiores  uniuscuiusque  Congregationis 
i  morem   gerant  Primati  ad  formandam  praedictam  fa- 


172    LITTKRAE  APOSTOUCAE  **  SUMMUM  SEMPER. 


,  €  miliam  CoUcgii,  excepto  casu  specialis  necessitatis. 
Quando  «  IV.  Primatis  Congregationum  Benedictinarum  et  Ab- 
et  a  qut-  ^  batis  S.  Anselmi  officium  per  duodennium  duret  ;  idcoque 

atis  novus  *^  ^  '  ^ 

Primas   «  duodccimo  quoque  anno  Praesides  omnium    Congrega- 

e  igatur,      ^  tionum,  et,  quoad  eius  fieri  poterit,  etiam  omnes  Abbates 

€  regiminis  convenient  Romam  pro  novo  Primate  cligendo, 

«  vel   pro  eodem  ad   aliud  duodennium   confirmando,  nec 

«  non  pro  negotiis  prout  supra  ;  nisi  eidem  Primati  vide- 

<C  bitur  pro  gravissima  aliqua  caussa  infraduodennium  con- 

«  vocare  Praesides  et  Abbates  praedictos. 

Quid       €  Quod  si  vero  Primas  infra  duodennium  e  vita  migra- 

agendum,    ^  yerit,  aut  alias  officium  eius  de  iure  et  de  facto  vacare 

vacante  * 

Primatis   «  contigerit,  regimen  Collegii  S.  Anselmi  pro  tempore  vaca- 

offUto,  ^  tionis  penes   Rectorem  eiusdem  Collegii  erit,  qui  tamen, 

<  nulla  mora  interiecta,  post  obitum  Primatis  de  mandato 

«  Summi  Pontificis  convocet  omnes  Congregationum  Prae- 

«  sides  et  Abbates,  prout  supra  dictum   fuit,  ad  electionem 

«  infra  sex  menses  habendam. 

Prima       ^  Valide  autem   is  tantum  censeatur  electus  Primas  et 

kacvice  ^  Abbas  S.   Anselmi,  cui  duae  tertiae  partes  votorum  in 

Summus  ^  \  *^ 

Pontifex  «  electione  suffragaverint.  Hac  autem  prima  vice  Abbas 
I^imaum    ^  ^*  Anselmi  et  Primas  is  sit,  quem  Sanctissimus  Dominus 

usguead  «  Noster  Leo  Papa  XIII,  Protector  ac  Patronus  noster 
nemmune-  «  benignissimus,    ad    huius   officii    onus  assumere  digna- 

re  functu-    ^  55^0  r. 

Postea       «  V.  Rector  Collegii  S.  Anselmi  de  voluntate  et  consensu 

^modo^i-  ^  Abbatis  gubernationem  et  disciph'nam  eiusdem  Collegii 

gefuius,   «  tenens  probe  noverit,  ea  omnia  quae  relationes  Collegii 

Pector  «  cum  singulis  Congregationibus  respiciunt,  ad  Abbatem 

S.Atlsefnii  ^  ^*  Anselmi,  velut   Primatem  omnium   Congregationum 

cum  Pri-   «  spectare.Tencatur  vero  Rector  eidem  Abbati  omnimodam 

^^ratfone  «  praestarc  operam  ad  idem  Collegium  fovendum,  praeser- 

versaride-   ^  tim  ad  ProfessoTCs  eligendos,  ad  rationem  studiorum  ne- 

«  cessitudinibus  singularum  Congregationum,  quoad  eius 

«  fieri  poterit,   accommodatam,  institucndam,    neque  rem 

«  quamcumque  novam  alicuius  momenti  circa  vivendi  mo- 

«  dum,  disciplinam  monasticam  aut  studia  introducat  abs- 

«  que  consensu  Abbatis  S.  Anselmi.  » 


DE    CONSTITUENDO    PRIMATE    O.  S.  B.  I73 

Haec  itaque  scita,  statuta,  decreta  Familiarum  Benedi-         '^ 
ctinorum  atratorum,  universa  et  singula,  uti  supra  scripta       1893, 
sunt,  omni  ex  parte  probamus  et  confirmamus  auctoritate      Haecde- 
Nostra  Apostolica,eaquevim  legis  obtinere  iubemus,  quam  ^^^l^^'^"^ 
praedictae  familiae  omnes  perpetuo  servare  teneantur,  non  kabeauiur. 
obstantibus  constitutionibus,  decretis,  privilegiis,  consuetu- 
dine,   ceterisque   contrariis   quibuscumque,    licet    speciali 
mentione  dignis,  quibus  ad  effectum  praesentium  perinde 
derogatum  volumus  ac  si  tenor  eorum  de  verbo  ad  verbum 
huc  esset  insertus. 

Praeterea  cum  iuxta  statuta  et  decreta  praedicta,  quae  Ahhas  Pri- 
confirmavimus,confoederationiFamiliarum  Benedictinorum  *^tut? 
atratorum  praeficiendus  sit  Abbas  Primas  qui  simul  futurus 
sit  Abbas  Collegii  S.  Anselmi  de  Urbe,  hac  prima  vice, 
motu  proprio  et  auctoritate  Nostra,  Primatem,  adeoque 
Abbatem  S.  Anselmi,  eligimus  et  constituimus  dilectum 
Filium  Hildebrandum  Hemptinne,  Abbatem  Maredsolien- 
s^m  e  Gongregatione  Beuronensi,  cuius  officium  a  Nobis 
collatum  tamdiu  sit  duraturum,  quamdiu  Nobis  et  Nostris 
in  hac  Sancta  Sede  successoribus  placuerit. 

Ceterum  per  Congregationem  Nostram^negotiis  Episco-  /uraet 
porum  et  Regularium  praepositam  seorsum  definientur  offUia  Ab- 
enucleate  peculiares  quae  sint  partes  muneris  Abbatis  Pri-  ^^^^  ^' 
matis,  quaeque  singularia  eius  iura  et  officia  erga  Ordinem  Congrega- 
universum,  ut  ea  servetur  Familiarum  omnium  coniunctio  guiarium 
ad  quam  eius  intendit  institutio.  ^nilntuf' 

Interim  quum  simul  vetus  sapientia  doceat  res  etiam 

,  ,.  :,  ,.    .    .        ,  Confidit 

tenues,  nedum  grandiores,  concordia  crescere,  et  divinis  cele-  Pontifex 
bretur  eloquiis  concordia  fratrum^  utpote  probata  coram  ^^^^^^^' 
Deo  et  Aommiius (^)fhsiud  immerito  foreconfidimusuthaec  num  unio- 
coniunctio  partium  omnium  Ordinis  meritissimi  non  modo  ^'^rimam 
ad  eius  decus  et  amplitudinem  conferat,  sed  etiam  fructuum  fotiOrdini 
quos  efferet  ubertate  commodis  Ecclesiae  et  totius  humanae 
societati^,  adspirante  Deo,  benevertat. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris 
die  xn  lulii  MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
sexto.  A.  Card.  SERAFINI. 

I.  Ecc/i.t  XXV,  I.  a. 


yriferifcrife^iflfc^A<fe<fe<i%^ft^fetf.^<ftidftidfti{ft^ 


EPISTOLA 

Ad  Archieplscopum  Burdigalensem. 


DE   REBUS  GALLIAE. 


A  UGUSTI 
1893. 

Loito 

animo 

Pontifex 

nuntium 

tuctpit  stu- 

dia  con- 

cordiae  et 

pcuis  in 

Gallia  in- 

valescere. 


Vehe- 

menier  eos 

reprehen- 

dit  qui 

concordiae 

perficien- 

dae  impe- 

dimenta 

inferunt. 


RATAE    vehementer    Nobis   litterae   extiterunt, 

G£  quas  die  xxvi  superioris  mensis  lulii  ad  Nos 
^  dedisti ;  novum   enim   praebuere  argumentum 
tuae  erga  Nos  voluntatis»  et  soilicitudinis,  qua 
duas  caussas  prosequeris,  quae  Nobis  maxime  cordi  sunt. 
quippe  religionis  et  Gallicae  gentis  bonum  respiciunt  Sane 
ex  accurata  descriptione  qua  praesentem  istius   regionis 
statum  Nobis  exhibuisti,  perlibenter    agnovimus  in   dies 
magis  invalescere  studia  conciliandae  concordiae  et  pacis, 
quae,  datis  iterum  iterumque  h'tteris,  cordatis  istic  omnibus 
probisque   viris   enixe  commendavimus.   Equidem   felicis 
instar  ominis   illud   habemus  quod   inteUigimus   rationis 
vocibus  cedere  faisas  opinationes  mentibus  inditas  de  Eccle- 
sia,  quasi  sit  gentis  prosperitati  infensa,  ultroque  ad  tem- 
peratiores  sensus  aequitatis  ferri  quum  viros  acriori  prae- 
ditos  ingenio,  tum  populares  homines,  qui  simplices  suapte 
natura  ad  recte  sentiendum  feruntur.  Id  laetam  Nobis  spem 
ostendit,  feiix  illud  atque  optatissimum  tempus  appetere 
soHdae  pacis,  quo  gens  Gallica  possit  dispersas  vires  coUi- 
gere,  easque  ad  commune   bonum  coniunctas  intendere. 
Verum  etsi  merito  ex  hisce  iucunde  afficiamur,  facere  tamen 
non  possumus,  quin  aegre  feramus  graviterque  improbemus 
quorumdam  ausum,  qui  catholicum  nomen  praeseferentes 
et  amorem  avitae  religionis,  ita  se  partium  studiis  abripi 
sinunt,  ut,  procacibus  scriptis  in  vulgus  editis,  violenter 
audeant  viros  impetere  qui  praecelsas  obtinent  in  Ecclesia 
Dei  dignitates,  nec  ipsum  supremum  Antistitem  expertem 
faciant  conviciis  suis.  Imo  etsi  iis  probe  gnarum  sit,  se 
nihil  hoc  tramite  assequi,  quo  magis  caussa  politica,  quam 
tuentur,  proficiat,  hoc  tamen  uno  gaudere  videntur  fructu 
iaboris  sui,  quod  conatibus  Nostris  moram  atque  impedi- 
menta  inferre  possint,  ac   salutari  obsistere  propensioni 


DE    REBUS    GALLIAE.  175 

animorum,  qui  fessi  dissidiis  ad  pacem  inclinant.  Quare  ne 
id  eveniat  in  quo  ipsa  Galliae  salus  sita  est,  praeoptant 
invicem  distrahi  dissentientes  filios  familiae  eiusdem,  ac 
fraternum  certamen  diutius  perduci  cum  ingenti  patriae  et 
religionis  pernicie. 

Equidem  quid  animo  intenderimus  quum  amicum  pater-      Expomt 
numque  alloquium,  sacro  congruens  ministerio  Nostro,  ad  %^^J^^, 
gallicam  gentem  convertimus,  nemini  iam  obscurum  esse  ^<  GaiHeu 
potest  vel  anceps.  Diuturna  experientia  perspicue  docuerat  7^UssTad 
omnes,  statum  civitatis  ita  istic  immutatum,  ut  in  prae-  ^^rcienda 
senti  rerum  conditione  haud  posset  sme  gravi  perturbatione  Ugionis,  in 
ad  pristinam  formam  reverti.  Catholica  religio,quam  multi,  ^J"J^fl^'*' 
licet  immerito,  existimabant  fovere  intestina  dissidia,  in  quod  Ec- 
summum  vocabatur  discrimen  ;  vexationibus  in  dies  acrio-  ^^^aeno- 
ribus  obnoxia  fiebat  Ecclesia.  Haec  plane  erant  eiusmodi  ^«'*^  "^*^- 

nulli  pu- 

quae  neminem  latere  possent.  lamvero  in  ea  rerum  aspe-  bUcaepo- 
ritate,  Nos,  quorum  est  religionis  summas  tueri  rationes,  %^l^^f^' 
etsi  plane  sciremus  nemini  absque  temeritate  fas  esse  coer- 
cere  finibus  actionem  providentiae  Dei  in  futuras  gentium 
sortes,  nec  Nobis  in  mente  fuerit  civium  laedere  intimos 
animi  sensus,  quibus  adhibenda  reverentia  est ;  pati  tamen 
nequivimus,  ut  quidam,   partium  studio  ducti,   religionis 
specie  quasi  clypeo  uterentur,  quo  tutius  publicae  potestati 
iamdiu  constitutae  obsisterent  :  ex  quo  obsistendi  conatu 
nullus  quidem  erat  expectandus  utilitatis  fructus,  ingens 
imo  religionis  detrimentum.  Quare  eo  spectantes,  prout  rei        Reiigio 
dignitas  poscebat,  ne  religio  augusta  certaminibus  misce-  manU  cei- 
retur  humanarum  cupiditatum  vel  tricis  fallacibus  politicae 
rationis,  sed  rebus  omnibus,  uti  par  erat,  celsius  emineret, 
probos  cordatosque    cives    gallicos   omnes   appellavimus, 
suadentes,  ut  civitatis    statum,  prout   constitutus   fuerat,         ^^^Je- 
agnoscerent  ac  pro  fide  sua  retinerent,  veterumque  iurgio-  /■^j,/*^' 
mm  obliti  contenderent  ut  iustitia  et  aequitas  praeessent  ^^ifi^, 
legibus,  debita  Ecclesiae  redderetur  observantia  et  h"bertas, 
atque  ita,  studiis  collatis,  prosperitati  communis  patriae 
consulerent  Quum  haec  ratio  consilii  sit  et  incepti  Nostri,       jactan- 
miserum  simul  et  absurdum  est  extare  aliquem,  qui  iactans      tiam  eo- 
maiorem  sibi  quam  Nobis  curam  esse  Ecclesiae,  ius  sibi  *tundit  qui 


stus  emt- 
nere  debet. 


iuioretCa 
put  tst. 


176  EPISTOLA    **  GRATAE    VEHEMENTER.  " 

EccUsiae  arroget    loquendi   eius  nomine    adversus    documenta    et 

l7it"iJ/Tm  praescripta  illius  qui  Ecclesiae  eiusdem  tutor  et  Caput  est. 

impu'  Putamus  equidem  huiusmodt  homines,  qui   tam  audacter 

gnani  qui    .     , .  .  .       r^    , . . . 

Eccitsiae  mdignequc  se  gerunt,  nemmem  m  Galhis  reperturos  veros 
inter  Ecclesiae  filios,  qui  eorum  sententiam  probet  aut 
imitetur  exempla.  Ecclesiae  enim  veri  nominis  filios  eos 
iure  censemus,  qui  praenobili  bono  religionis  et  patriae 
privatas  sententias  utilitatesque  posthaberi  haud  aegre 
patiuntur.  Istorum  minime  ambigimus  quin  dociles  animos 
solidamque  virtutem  et  Deus  amplis  muneret  praemiis,  et 
boni  omnes  probent  meritaque  efTerant  laude. 

Pignus  interea  praecipuae  benevolentiae  Nostrae,  Apo- 
stolicam  benedictionem  tibi,  dilecte  fiH  Noster,  clero  et 
fidelibus  tuae  curationi  commissis,  ex  imo  corde  imperti- 
mus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  lll  Augusti 
MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


jA^Aitf8L<!R^<fe<ft<«L<fe>A^>at^^<fe.dl^ri^ 


EPISTOLA  ENCYCLICA 

Ad  Episcopos  Hungariae. 


DE   RE  CATHOLICA  TUENDA  ET 


PROMOYENDA 


►dSafeafl&igONSTANTl   Hungarorum    in   hanc  ApostoHcam 
I  Sedem  pietati  observantiaeque  paterna  semper 
l^  Pontificum    romanorum    benevolentia    mutuo 
cumulateque  respondit ;  Nosque  ipsi  praecipuae 
caritatis  providentiaeque  testimonia  nunquam  passi  sumus 
a  vobis,  a  gente  vestra  desiderari.  Istiusmodi  vero  animum 
Nostrum  singulari  quadam  ratione  patefecimus,  cum  scp- 
tem  ante  annos  maximi  faustissimique  eventus  memoriam 
Hungaria  celebravit.  Hanc  siquidem  opportunitatem  nacti, 
epistolam  ad  vos  dedimus,  Venerabiles  Fratres,  in  edque 
tum  avitam  Hungarorum  fidem,  virtutes  et  clare  facta  Com- 
memoravimus,  tum  etiam  consilia  vobiscum  de  rebus  com- 
municavimus,  quae  ad  gentis  istius  salutem  et  prosperita- 
tem,  per    haec   tam   infensa  catholico   nomini   tempora, 
pertinere  viderentur.Eadem  verocaussaidemquepropositum 
Nos  modo  impellunt  ut  iterum  ad  vos  perscribamus.  — 
Sane  in  eo  genere  rerum,quae  omnium  animos  istic  postre- 
mo  hoc  tempore  permoverunt,  Apostolici  officii  Nostri  ratio 
postuIa»t,  ut  vos  clerumque  vestrum  ad  animorum  constan- 
tiam,  ad  concordiam,  ad  alacritatem  in  erudiendis  monen- 
disque  opportune  populis  curae  vestrae  concreditis  enixius 
cohortemur.  —  Sed    alia  praeterea  sunt  apud   vos,  quae 
novam  soUicitudinis  caussam  Nobis  afferunt :  pericula  in- 
telligimus,  quae  religioni  graviora  quotidie  impendent.  — 
Haec  enimvero,  uti  praecipuas  curas  cogitationesque  No- 
stras  ad  se  convertunt,  ita  maxime  operam  vestram,  Vene- 
rabiles   Fratres,  vehementius   efflagitant  ;   eamque  valde 
confidimus  consiliis  expectationique  Nostrae  parem  omnino 
futuram. 
Quod  generatim  ad  officia  catholicorum  attinet,  tam  acri 


2 

SEPT. 

Saepius 
Pontifex 
suam  tes- 
tatus  bene- 
volentiam 
erga  Hun- 
garos. 


has  adeos 
Litteras 
eodem  ani- 
mo  scribit. 
Gravis- 
simae  res 
nuper  in 
Hungaria 
ortaey 
et  nova  re- 
ligionispe- 
ricula,ope- 
ram  effla- 
gitant  ip' 
sius  Ponti- 
ficis  et 
Praesu- 
lum. 


Summo- 


Acta  L«oBtt  Xin. 


V.-xa 


178    EPIST.  ENCYCL.   '*  CONSTANTI  HUNGARORUM.  " 

ptre  inier'  praesertim  insidiosaque  institutorum  christianorum  oppu- 

ligio^soUva  gnatione,   maiorem   in  modum  oportet  ut  universi  serio 

sit  in  civi-  naviterque  perpendant  quanti  referat  in  omni  temporum 

rerumque  varietate  saivam  incolumemque  esse  in  civitate 

religionem,  itemque  quantopere  intersit  perfectam   stabi- 

lemque  hac  in  re  animorum  consensionem  retineri.  Caussa 

nimirum  agitur  de  summo  maximoque  omnium  bonorum, 

quae  est  sempiterna  hominum  salus,  neque  minus  de  iis 

ipsis  conservandis  tuendisque  rebus,  quae  in  civili  societate 

vel  ad  quietem  vel  ad  veri  nominis  felicitatem  impense 

expetuntur.  —  Ita  plane   excelsi  illi  viri,   gratissimique 

/n  Reii^  omuis  posteritatis  memoria  digni,  sensere,  qui  in  eximium 

Ecciesiam  fortitudinis    animi    exemplum    ubique    gentium,    quavis 

ira^^tfW  ^®^^^^»  mirifice  eluxerunt,  seseque  velut  murum  pro  domo 

virisese  Dei  impertierunt;  non  sua  omnia  solum,sed  et  vitam  ipsam, 

runtubi'  «'eligionis  Ecclesiaeque  caussd,  parati  profundere.  —  In  quo 

quegin-  pariter  habet  Hungaria  vestra  domestica  exempla,  eaque, 

quavisae-  longo  aetatum  decursu,  et  multa  et  praeclara.  Quin  immo 

^uosmuUi  ^"^^  ^P^^  *"  catholica  fide  a  Stephano  rege  et  Apostolo 

recensen-  suo  accepta,  fideliter   constanterque  permanserit,   in  hoc 

gari,    ""    sane.  praeter   singulare  Dei   beneficium,  agnoscendus  est 

Testci'  fructus  firmissimi  perpetuique  gentis  istius  propositi ;  quod 

ioriadtto-  uempe  mature  intellexerit,  quum  de  religione  ageretur,  de 

thoHco^oi-  glo^'^^  "ooninis,  de  ipsa  incolumitate  generis  sui  caussam 

time  meri-  agi.  Mirum  vero  quam  generosas  et  insignes  istiusmodi 

Hungart  animorum  affectio  virtutes  aluerit  rquarum  ope  vel  in  sum- 

rumgen-  jj^js  temporum  difficultatibus  magnitudini  periculorum  non 

^litligio'  dissimilem   Hungari  fortitudinis  constantiaeque  magnitu- 

7'"/  ^^met    d^"^^  opposuerunt.  Earum  sane  praesidio  virtutum,  quum 

ipsam  tui-  iteratas  Tartarorum  incursiones,  tum  etiam  diuturnos  im- 

manesque   Mahumedanorum  impetus   invicti    refutarunt  : 

digni  sane  qui  in  hoc  tam   periculoso  certamine  ab  exteris 

etiam  gentibus,  a  principibus  summis,  maxime  a  romanis 

Pontificibus,  omni  adiuvarentur  subsidio ;  neque  enim  de 

fide  tantummodo   imperioque  Hungarorum,  sed  de  ipsa 

religione  catholica,  de  Occidentis  salute  dimicabatur.  — 

Simili  ratione  recentiorum  saeculorum  procellas,  quae  tam 

graves  apud  finitimas  gentes   edidere  ruinas,  etsi  earum 


ta  est. 


DE    RE    CATHOLICA    IN    HUNGARIA.  179 

violentiam  ipsa  quoque  sensit  Hungaria,  iacturasque  fecit         ^ 
non  sane  leves,  sospes  tamen  effugit ;  effugietque  in  poste-      1S93' 
rum,  si  modo  suus  religioni  stet  bonos,  omnesque  perno- 
scant  quae  sua  cuiusque  sint  quotidiana  officia,  eaque  dili- 
gentissime  colant. 

Atque  ut  ad  ea  veniamus,  quae  propositum  Nostrom       Damna 
propius  attingunt,  haud  mediocri  profecto   animi  dolore  ^cUsiaeUia' 
perspeximus,  praeter  ea  quae   in  Hungariae  legibus,  uti  tafiurunt 
alias  conquesti  sumus,  «  cum  Ecclesiae  iuribus  discrepant  garos,  p^' 
«  et  eius  facultatem  agendi  minuunt  ac  professioni  catho-  stremiskis 
flici  nominis  officiunt  (<)  l^,  et  alia  fuisse  postremis  hisce 
aonis  vel  publica  auctoritate  decreta  vel  acta,  haud  minus 
sane  Ecclesiae  ipsi  reique  catholicae  perniciosa :  eo  autem 
qui  nunc  est  communium  rerum  vestrarum  cursu,  vaide 
pertimescendum,   ne    longe    graviora    eveniant    reh*gioni 
damna.  —  lamvero,  quod  nominatim  pertinet  ad  ea  rerum 
capita,  quae  ferventius  apud  vos .  proximo  hoc  tempore  Epis^opi 
agitata  sunt,  vestrum  est,  Venerabiles  Fratres,   studiose  servandaa 

, .  ,  ,  clero  et  a 

concorditerque  dare  operam,  ut  omnes  tum  sacerdotes  tum  icuHs  de- 
laici  apprime  agnoscant  quid  sibi  liceat  et  a  quo  cavere 
debeant,  ne  contra  naturalis  divinaeque  legis  offendant 
praescripta.  Et  quoniam  plerique  vestrum  de  iis  ipsis  rebus 
animarum  curatores  iusserunt  Apostolicae  Sedis  iudicium, 
a  vobismetipsis  perrogatum,  expectare,  vestrum  iam  erit, 
Venerabiles  Fratres,  cosdem  sacrorum  administros  sedulo 
admonere  ut  religioni  habeant  ne  minimum  quidem  ab  iis 
discedere  quae  Apostolica  Sedes  vel  statuerit  vel  praece- 
perit :  quod  aufem  sacerdotibus  non  liceat,  planum  est  ne 
laicis  quidem  hominibus  illud  licere.  —  Ceterum  ad  pro- 
hibendam  plurimorum  malorum  vim,  permagni  ponderis  -^  ^j^"" 
est,  ut  animarum  curatores  nunquam  desistant  multitudi-  acatkoUcis 
nem  commonere,  ut  ab  ineundis  cum  alienis  a  catholico 
nomine  coniugiis,  quantum  fieri  possit,  abstineant.  Probe 
intelligant  iideles,  notatumque  animis  habeant,  ab  eiusmodi 
coniugiis,quae  semper  Ecclesia  detestata  est,  ex  eo  maxime 
esse  abhorrendum,  uti   Nos   ipsi   alio  loco   ediximus  (^), 

I.  Epist.  Encycl.  ad  Episcopos  Hung.  die  xxii  Aug.  mdccclxxxvi. 
9.  Litt.  Encycl.  de  Matrimonio  ckristiano,  an.  MDCCCLXXX. 


creta  S, 
Sedis. 


l8o     EPIST.  ENCYCL.   "  CONSTANTI  HUNGARORUM.  " 

<  quod  occasionem  praebent  vetitae  societati  et  communi- 
€  cationi  rerum  sacrarum;  periculum  religioni  creant  coniu- 

<  gis    catholici  ;    impedimento    sunt    bonae    institutioni 

<  liberorum,  et  persaepe  animos  impellunt,  ut  cunctarum 

<  religionum  aequam  habere  rationem  assuescant,  sublato 

<  veri  falsique  discrimine.  > 

Majora      Sed  avitae  Hungarorum  religioni  maiora  impendent,  uti 
jam  dam-  ,xionuimus,  damna.  Quotquot  istic  sunt  inimici  catholici 

tut  tfnpeH'  **         * 

iUnt  Hun-  nominis  non  dissimulant   profecto  quid  velint :  nimirum, 

rd^oni;  21™*^  omuibus  ad  nocendum  aptioribus,  illud  assequi  ut 

Ecclesia  resque  catholica  in  deteriorem  quotidie  conditio- 

nem  compellantur.  Vos  itaque,  Venerabiles  Fratres,  vehe- 

^*^  ^^  raentius   quam   unquam   alias   hortamur,   nulli  ut   labori 

omniope  parcatis,  quo  tantum  periculum  a  grege  vobis  commisso,  a 

curfnl^^^*  patria  vestra  propulsetis.  —  Illud  imprimis  curate  atquc 

efficite  ut  universi,  exemplo  et  auctoritate  vestra  coniirmati, 

religionis  caussam   fortes   et   animosi  suscipiant,  firmiter 

.     .      tueantur.  Profecto,  haud  raro  accidit,  neque  enim  reticebi- 

/n  vtn-  '  '        ^ 

dicandis  mus  id  quod  est,  ut  nonnulli  inter  catholicos,  quo  tempore 

juHdusV'  ^^^^^^  deberent  virtute    constantiique  summa  eniti  in 

portetca'  tucndis  viudicaudisque  Ecclesiae  iuribus,  specie  quadam 

'  nanimi  humanae  prudentiae  ducti,  vel  in  diversa  abeant,  vel  nimis 

sintetfor-  \x\  actione  timidos  remissosque  se  praebeant  Atqui  facile 

perspicitur,  istiusmodi  agendi  rationem  periculis  sane  gra- 

vissimis  aditum  patefacere,  praesertim  si  de  iis  agatur  qui 

vel  auctoritate   poUeant   vel  in   opinionibus    multitudinis 

plurimum  possint.  Praeter  enim  quam  quod  officium  dese- 

ritur  iustum  ac  debitum,  haud  levis  plerumque  ofTensionis 

affertur  caussa,  et  via  intercluditur  ad  eam  obtinendam  ser- 

vandamque  concordiam,  quae  facit  ut  omnes  idem  sentiant, 

idem  suo  facto  comprobent.  Qua  sane  re,  catholicorum  sci- 

tia^uid7m  '^^^^  ^^  desidiA  vel  dissensione,  nihil  potest  inimicis  catho- 

opusest:  lici  nominis  optatius  contingere :  haec  n^mpe   illuc,  quo 

p^udeZ^is  proclive  est,  crebrius  evadunt,  ut   inimicis   ipsis   liberum 

iiiisunt  expeditumque  ad  peiora  audenda  locum  relinquant.  Opor- 

gutreli-    .    ^  -i  .  i  .1..  1         . 

gionemim-  tet  sanc  omnibus  in  rebus  consilu  prudentiam  temperan- 
^'**l^t'^^  tiamque  habere  comites ;  Ecclesia  ipsa  vult  in  defensione 
tur,  veritatis  consultam  adhiberi  agendi  rationem  :  nihil  tamen 


DE    RE   CATHOLICA   IN    HUNGARIA.  l8l 

a  germanae  prudentiae  legibus  tam  alienum,  quam  com-         2 
mtttere  ut  religio  impune  vexetur,  populi  salus  in  discri-       iSgj, 
men  adducatur. 

Cum  vero  ad  firmandam  concordiam,  aeque  ac  ad  actuo-         yaHa 
sam   catholicorum  hominum  solertiam  excitandam,  mire  ^-^A^^»- 
efficacem  salutaremque  vim  habeant,  uti  experiendo  patet,  tkoiuae 
annui  eorumdem  conventus,  in  quibus  de  re  catholica,  de  ^l^f^^^ . 
piorum  operum  omnis  generis  incremento,  Episcoporum  annui  ca- 
ductu  atque  auspiciis,  communia  consilia  conferuntur  ;  ideo  [^yJ^T 
vehementer  optamus  ut  ea  naviter  perficiantur,  quae  vosmet  «ir««^«''; 
non  multo  ante,  hac  super  re,  opportune  providisse  cogno- 
vimus.  Neque  enim  dubitamus,  conventus  eiusmodi,  qui  ut 
aliis  quoque  in  locis  haberentur  valde  Nos  auctores  fuimus, 
rationibus  vestris  magnopere  profuturos.  —  In  eo  etiam  ^iritrba- 
sedulo  vos  prospicere  decet,  ut  in  legumlatorum  coetus  ii  tissimHn 
viri  spectatae  religionis  probataeque  virtutis  cooptentur,  ^r^^lhu 
qui  animum  gerant  tenacem  propositi,  videh'cet  ad  Ecclesiae  cooptentun 
reique  catholicae  iura  vindicanda  promptum  semper  atque 
alacrem.  —  Videtis  praeterea,  Venerabiles   Fratres,  tum  ^^^^^,^„-, 
ephemeridum  tum  librorum  ope,  in   id  acriter  incumbere  dibm  u- 
qui  ab  Ecclesia  dissident,  ut  errorum  perversarumque  opi-  ^^^sis 
nionum  venena  late  spargant  in  vulgus,  mores  bonos  cor-  scripta  sua 
rumpant,  atque  ab  actione  vitae  christianae  multitudinem  'oppottant; 
abducant  Intelligant  igitur  homines  vestri,  tempus  iamesse 
conari  aliquid  maius  in  hoc  genere,  omnique  ratione  efficere 
Qt  scripta  scriptis  opponantur,  quae  magnitudini  certaminis 
paria  existant,  atque  idonea  malis  remedia  suppeditent. 

Maxime  vero,  Venerabiles  Fratres,  studia  vestra  in  pue-  puerorum 
rorum  atque  adolescentium  institutione  fixa  et  locata  esse  «'^«^  ^- 
volumus.  Mens  Nobis  non  est  ea  iterare,  quae  iam  in  iisdem  optima  sU 
ad  vos  litteris,  initio  commemoratis,  exposuimus :  facere  »«^'«'«^'^« 
tamen  non  possumus  quin  nonnulla,  quae  gravioris  momenti  .  , 
sunt,  breviter  attingamus.  —  De  primordiorum  scholis,  in-  mordio- 
standum  urgendumque  est,  Venerabiles  Fratres,  ut  curiones  ^^  ^^^[' 
ceterique  animarum  curatores  summo  in  eas  studio  conti-  Uspueros 
nenter  evigilent,  maximasque  ponant  officii  sui  partes  in  ^doctHnam 
alumnis  sacra  doctrina  erudiendis.  Tale  vero  munus,  nobile  ^P^^  j^"^ 

nes  dd' 

atque  grave,  ne  alienae  procurationi  permittant,  sed  ipsi  ceanu 


l82    EPIST.  ENCYCL.  *' CONSTANTI  IIUNGARORUM.  " 

sibi  assumant  habeantque  carissimum,  cum  certum  sit  a 

sana  piaque  puerilis  aetatis  institutione,  non  familianim 

solum,  sed  rei  ipsius  pubiicae  incolumitatem  magnam  par- 

tem  pendere.  Neque  industriam  solertiamque  putetis  ullam 

fore  tantam,  quin  sit  adhibenda  maior  ut  scholae  eiusmodi 

insptc-  laeta  quotidie  incrementa  capiant.  Illud  valde  opportunum 

tores  dtoc'  fuerit,in  unaquaque  Dioecesi  Inspectores  scholarum  et  dioece- 

decanales  sanum  et  dccanales  constitui,  quibuscum  quotannis  Episcopi^ 

tuantur!*    ^^  scholarum  statu  et  conditione,  immo  et  de  ceteris  rebus 

ad  fidem,  ad  mores,  ad   animarum   curam  pertinentibus, 

consilia   conferant.  Quod  si  necesse  sit  ut  vel  novae  insti- 

schoiae  eri-  tuantur,  pro  locorum  ratione,  scholae,  vel  ut  iam  conditae 

gantur,  amplificentur,  minime   dubitamus  quin  vestra,  Venerabiles 

jatnque  *  *■ 

conditae  Fratres,  multis  iam  explorata  argumentis,  itemque  catho- 

centursi  l^^orum  hominum  ex  omni  ordine  liberalitas  promptasit  et 

necesse  sit,  generosa  adfutura. 

jn  me-  De  mediis  vero,  ut  aiunt,  deque  maiorum  disciplinarum 

diis  vero,  schoHs,  oerstudiose  cavendum  ne  bona  illa  velut  semina  in 

et  majo-  '  ^ 

rum  disci'  animos  puerorum  infusa,  misere  in  adolescentibus  pereant. 

schoiis^re'  Q^autum  igitur  vel  agendo  vel  rogando  potestis,  tantum 

ligioade-  contendite,  Veuerabiles  Fratres,  ut  eiusmodi  pericula  vel 

doceatur!^  amoveantur  vel  minuantur :  imprimisque  pastoralis  solertia 

vestra  in  eo  valeat,  ut  praelectionibusdereligione  tradendis 

probi   deligantur  doctique   viri,   utque    eae   removeantur 

caussae,  quae  salutarem  atque  uberem  earumdem  fructum 

Stu-  nimis  saepe  impediunt.  —  Ceterum,  etsi  Nobis  bene  cognitae 

deant  E-  gunt  probatacque  curae  a  vobismetipsis  collatae  ut  istae 

pvscopt  sub  ,.  ?  , 

suapotts-  studiorum  optimorum  sedes,  quae  ex  auctorum  mente  m 

/a/tftfoj  Ecclesiae  atque  Episcoporum  potestate  esse  debent,  tales 

nere  quae  perseverent,  quales  ab  ipsis  constitutae,  maiorem  tamen  in 

subTtsaa  "^o^""™  vos  hortamur,  ut  omni  oblata  opportunitate in  idip- 

fundatori-  sum  pergatis  communi  consilio,  uti  vestrum  ius  est   et  offi- 

^tuta^^^^^*    cium,  incumbere.  Quod   enim  dissentientibus   a  catholico 

nomine  concessum  est,  aequitati  pariter  iustitiaeque   repu- 

gnat  id  catholicis  denegari  :  publice  autem  refert,  ut  quae  a 

maioribus   tam    pie   sapienterque   instituta  sunt,    non   in 

Ecclesiae  fideique  catholicae  detrimentum,  sed  in  utriusque 

tutelam  ac  praesidium,  atque  adeo  in   ipsius  rei  publicae 

bonum,  perpetuo  adhibeantur. 


DE    RE   CATHOLICA    IN    HUNGARIA  183 


2 
SEPT 


Hoc  denique  officii  Nostri  ratio  exposcit,  ut  ea  vobis  im-      /Sgs, 
pensissime  commendemus,  quae  de  adolescentibus  clericis,        cierici 
de  presbyteris  in  eis  ipsis  litteris  habuimus  commendata.  diHgenUr 
—  Profecto  si  vestrum  est,  Venerabiles  Fratres,  plurimum  tur. 
consilii  atque  operae  in  recte  instituenda  omni  iuventute    . 
ponere,  multo  vos  magis  in  iis  elaborare  necesse  est,  qui  in 
Ecclesiae  spem  adolescunt,  ut  nempe  et  sacerdotii  honore 
digni  sint  et  muneribus  eius  rite  obeundis  aptam  pro  tem- 
poribus   virtutem   praeseferant.  In  quo  quum    praecipuas 
vigilantiae  vestrae  partes  iure  sibi  vindicent  sacra  Seminaria, 
alacriore  in  dies  studio  contendite  ut  optimis  ea  institutis 
floreant,  abundentque  adiumentis  iis  omnibus  quae  neces- 
saria  sunt;  ita  sane  ut,  delectorum  moderatorum  disciplini, 
ad  mores,  ad  virtutes  suj  ordinis  proprias,  atque  ad  decus 
omne  doctrinae,  vel  divinae  vel  humanae,  sacrorum  alumni 
mature  optimeque  excolantur. 

Quod  vero  ad  fructuosam  Cleri  vestri  actionem  pertinet,      Episcopi 
hoc  huius  maxime  est   temporis,  ut  vestra,   Venerabiles  CUrumdi' 
Fratres,  sive  in  eo  dirigendo  concordia,  sive  in  hortando 
monendoque  solertia  et  caritas,  sive  in  tuenda  ecclesiastica 
disciplina   firmitas  officii   eluceat,  singularis.  —  Vicissim   curt^s 
quotquot  sunt  ex  ordine  cleri  necesse  est  ut  Episcopis  suis  ^i^^g^^m 
summa  cum  fide   adhaerescant,  eorum  excipiant  monita,  praesut; 
consilia  et  coepta  adiuvent ;  in  perfunctione  autem  mune- 
rum  sacrorum,  in  laboribus  pro  salute  hominum  sempiterna 
susdpiendis  promptos  semper   alacresque,   caritate   duce, 
sese  impertiant  —  Cum  vero  in  omnes  partes  plurimum  ^ 

possint  sacerdotum  exempIa,imprimisstudeant,semetipsos  popuio 
vivam   virtutis   et  continentiae   formam   oculis   christiani  JJ^f^^'' 
populi  constanter  exhibere.  Caute  vero  videant,  ne  civilium  .   . 

vel  politicarum  rerum  studns  plus  nimio  se  dedant;  illudque  seimplUtnt 
saepe  Pauli  Apostoli  meminerint :  Nemo  militans  Deo,  im-  ^/^f/^l^^, 
plicat  se  negotiis  saecularibus:  ut  ei placeat^  aii  seprobavit  (^),  bus, 
Certe,exteriorum  providentiam,monenteS.  GregorioMagno, 
in  internorum  sollicitudine  rectum  est  non  relinquere  :  no- 
minatimque  quum   de  religione  tuenda   aut  de  communi 
bono  provehendo  agitur,  non   sunt  profecto  ea  negligenda 

I.  II  Tim.  II,  4. 


184      EPIST.  ENCYCL.   **  CONSTANTI  HUNGARORUM. 

praesidia  atque  adiumenta  quae  tempus  vel  locus  aflTerat. 

Summ&  tamen  prudentii  vigilantiaque  opus  est,  ne  scilicet 

gravitatem  modumque  transiliant  sacri  ordinis  viri,  et  minus 

ipsi  caelestia  quam  humana  curare  videantur.  Aptissime 

idem  GregoriusM. :  i  Saecularia  itaque  negotia '  aliquando 

f  ex  compassione  toleranda  sunt,  nunquam  vero  ex  amore 

f  requirenda:  ne  cum  mentem  diligentis  aggravant,  hanc  suo 

i  victam  pondere  ad  ima  de  caelestibus  mergant  (^).  >  — 

De  Ec-  Illud  etiam  volumus,  excitari  a  vobis  qui  curiis  praesunt, 

pecuiZ*^'  ut  ecclesiarum  suarum  peculium  religiose  custodiant  dili- 

ra  sit  gentissimeque  administrent :  si  qua  vero  et  hoc  in  genere 

mmus  recta  msedennt,  vos  item  aptam  curationem   pro 

munere  admovete.  —  Praeterea  valde  opportunum  cense- 

mus,  studiosam  a  Clero  conferri  curam,  ut  quae  istic  sunt 

Sodalitates  seu  Conrraternitates  laicae  in  pristinum  decus 

revirescant.  Nempe  de  ea  re  agitur,  quae  non  minus  earum- 

dem  Sodalitatum,  quam  publicum  spectet  religionis  bonum. 

Sodaiita-  Ut  enim  cetera  omittamus,  plurimum  sane  adiumenti  vobis 

tts  laicat      ■  i*<^ii**/¥*  • 

iocerdo'  cleroque  vestro   talia  Sodahtia  atferre  possunt  quum  m 

tumcura  excolendo  ad  pietatem,  ad  christianam  vitam  populo,  tum 

scant,         etiam  in  firmanda  salutari  illa,  quam  tantopere  expetimus, 

animorum  voluntatumque  consensione. 

Q^^^       Demum  de  iis  omnibus,  quae  vel  ad  religionis  fideique 

de  rebus  avitae  tutelam,  vel  ad  institutorum  catholici  nominis  incre- 

ide^em  Jnentum,  vel  etiam  ad  Cleri  utriusque  disciplinam  pertinent, 

conferant  optimum  saue  salubberrimumque  fore  arbitramur,  Venera- 

piscopi.       biles  Fratres,  si  consilia  identidem  inter  vos  conferre  con- 

sueveritis,  ea|communi  iudicio  decreturi,  quae  vel  necessaria 

vel  magis  opportuna  dignoveritis. 

^^j./      Futurum  confidimus  ut  universi  ex   Hungaria  catholici 

mumsu'  homines,  tam   plen^  periculi  rerum  suarum   inclinatione 

tA^ici  vo"  perspecta,  atque  in  his  omnibus,  quae  diximus,  paternae 

cicue  Pon-  Nostrae  sollicitudinis  studiosissimaeque  erga  ipsos  volun- 

ttfiasobse-    .    ^.    ^     ^.  .  ^  •  . 

guantur,  tatis  testimonmm  recognoscentes,  animum  viresque  sumant; 

PasUH'  omnique,  uti  parest,  religione  consiliis  monitisque  Nostris 

busetgre-  obtemperent.  Vobis  autem,  Venerabiles  Fratres,  itemquc 

tiujDeus'  clcro  populoque  catholico,  una  velut  mente  unoque  animo 

adertt^  i.  Reg.  Pastor,  p.  11,  c.  vii. 


L 


DE    RE   CATHOLICA    IN    HUNGARIA.  185 

pro  religione  strenue  adlaborantibus,  aderit  propitius  Deus,         2 
maximeque  felicem  coeptis  vestris  virtutem  impertiet.  Nec       iSg^l 
deerit  profecto  in  caussa  sanctissima  iustissimaque  summi  i^^  ^^1/ 
Principis  benevolum  ac   propensum  studium,  Apostolici   f^^nevoien- 
mquimus  Regis  vestri,  cuius  vel  ab  initiis  pnncipatus  sui 
late  perspecta  sunt  id  gentem  vestram  promerita. 

Quo  autem  omnia  secundum  vota  ac  prospere  cedant,         Oran- 
magnas  ad  Deum  preces  et  ipsi  Nobiscum  adhibete,  Vene-   deTp^n- 
rabiles  Fratres  :  potissime  patrocinium  interponite  augustae  ^*/** 
Dei  Genitricis  ;  tum  etiam  implorate  fidem  sancti  Stephani 
Apostoii  vestri,  ut  e  caelo  Hungariam  suam  benignus  respi- 
ciat,  in  eaque  divinae  beneficia  religionis  sancte  inviolate- 
que  conservet.  —  Caelestium  vero  munerum  auspicem  et    ^  ^^^^,-. 
paternae  Nostrae  benevolentiae  testem,  Apostolicam  bene-  cit, 
dictionem  vobis,  Venerabiles  Fratres,  clero  populoque  ve- 
stro  universo,  peramanter  impertimus. 

Datum    Romae  apud  S.   Petrum    die   11   Septembris 
MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


y<ftiftift'ft-tifi<ft'ft<R<fe^<ft'ft*aftiaft^<fi^,<ft^'ft 


LITTERAE  ENCYCLICAE 


D£   ROSARIO    MARIALI. 


8        stja&aflSaBBuygAETiTiAE  satictae,  quam   Nobis     annus    quin- 

/^^J      3    T       E  quagesimus  ab  episcopali  consecratione  feliciter 

j^^gf^,  ^    I   ^  ^  plenus   adduxit,  pergrata   nimirum  ex  eo  fuit 

tiam  Pon-  »:33?3!3Fa3r4S  acccssio,  quod  omnes,  per  universitatem  catholi- 

quinqua'  carum  gcntium,  non  secus  ac  filios  pater,  consortes  habueri- 

gesimum  yxxMs.  fidci  et  amoris  significatione  pulcherrima,  In  quo  nova 

tus  annum  semper  cum  gratia  agnoscimus  et  praedicamus   Dei  provi- 

^^^muitum  ^^^'^^^  consilium,  et  summe  in  Nosmetipsos  benevolum,  et 

auxit  Fi-  Ecclesiae  suae  haud  leviter  profuturum  ;  neque  minus  avet 

titia"'^  ^^    animus,  eiusdem  beneficii  optimam  apud  Deum  conciliatri- 

Gratum  cem,  Matrem  eius  augustam,  salutare  laudibus  et  efferre. 

animum    t-t    .  .  ...  ,. 

testatur  Hums  quippe  eximia  caritas,  quam  dmturno  varioque  aeta- 

Pontifex  ^jg  spatio  sensimus  Ipsi  multis  modis  praesentem,  praesen- 

et B.M.v.  tior  in  dies  ante  oculos   fulget,  atque  animum   suavissime 

afficiens,  fiducid  non  humana  confirmat.  Caelestis  Reginae 

Benig-  vox  ipsa  exaudiri  videtur,  Nos   benigne  tum  erigentis  in 

naeMatrts  asperrimis  Ecclesiae  temporibus,  tum  consilii  copi^  ad  insti- 

tuta  communis  salutis  proposita  adiuvantis,  tum  etiam  ad- 

monentis  ut  pietatem  omnemque  virtutis  cultum  in  chri- 

studuit  ip-  stiano  populo  excitemus.  Talibus  respondere  optatis  iam 

se  saepius  pluries  antchac  iucundum  Nobis  sanctumque  fuit.  In  fructi- 

cultum,       bus  autem  qui  hortationes  Nostras,  ipsa  auspice,  sunt  con- 

secuti,  dignum  est  quod  commemoremus,  perampla  religioni 

sacratissimi  eius  Rosarii  allata  esse  incrementa ;  hanc  in 

rem  sodalitiis  quoque  piorum  qua  auctis  qua   constitutis, 

scriptis  docte  opportuneque  in  vulgus  editis,  ipsis  elegan- 

tiorum  artium   nobilissimis  ornamentis  inductis.  —  Nunc 

jamoratiL  ^^^^  perinde  ac  si  eamdem  studiosissimae  Matris  excipia- 

nemhabere  mus  vocem,  qua  urgeat,  Clama^  ne  cesses^  rursus  de  mariali 

tatibus^Ro-  Rosario  vos  alloqui   libet,  Venerabiles  Fratres,  appetente 

sarii.         octobri ;  quem  mensem  esse  ei  devotum,  acceptissimo  eius- 

dem  Rosarii  ritu,  censuimus,  tributis  ^sacrae   indulgentiae 


DE   ROSARIO    MARIALI.  187 

praemiis.  Oratio  tamen  Nostra  non  eo  proxime  spectabit  • 
ut  addamus,  vel  laudem  precationi  ex  se  praestantissimae, 
vel  fidelibus  stimulos  ad  eam  sanctiore  usu  colendam  ;  ve- 
rum  de  nonnullis  dicemus  lectissimis  bonis,  quae  inde  hau- 
riri  possunt,  temporum  et  hominum  rationi  maxime  oppor- 
tunis,  Sic  enim  Nobis  persuasissimum  est,  religionem  Ro- 
sarii,  si  tam  rite  coIatur,ut  vim  insitam  virtutemque  proferat 
suam,  utilitates,  non  singulis  modo,  sed  omni  etiam  reipu- 
blicae  esse  maximas  parituram. 

Nemo  est  quem  fugiat,  quantum  Nos,  pro  supremi  Apo- 
stolatus  munere,  ad  civile  bonum  conferre  studuerimus,  ac       Sonum 
porro  parati  simus,  sic  Deus  adsit,  conferre.  Nam,  qui   im-  ^l^/^  f^^ 
perio  potiantur,  eos   saepe   monuimus,  ne  perferant  leges  ope  cura- 
per  easque  agant,  nisi  ad  normam  aequissimam   divinae 
Mentis  ;  cives  autem,  qui  ceteris,  sive  ingenio,  sive  partis 
meritiSy  sive  nobilitate  fortunisque  antecellant,  crebro  ad- 
hortati  sumus  ut,  consiliis  collatis  et  viribus,  res  maximas 
potissimasque  civitatis  tueantur  et  provehant.  —  Sed  vero 
nimis  multa  sunt,  quibus,  ut  modo  est   civilis  consociatio, 
publicae  disciplinae  vincula   infirmentur,  atque   populi  a 
iusta  morum  honestate  persequendaabducantur.Iam  Nobis 
tria  praecipue  videntur  teterrima  in  communis  boni  perni-  Tria 

ciem  :  ea  sunt,  modestae  vitae  et  actuosae  fastidium  ;  horror  J^,-/"*^ 
patiendi  ;  futurorum,  quae  speramus,  oblivio,  dosissima. 

Querimur  Nos,  ipsique  fatentur  ultro  ac  dolent  qui  omnia        /«  Mo- 
revocant  ad  naturae  lumen  et  utilitatem,  vulnus  humanae  f/^a^,^Jj^ 
societati,  idque  vehemens,ex  eo  infligi,quod  ofBcia  virtutes-  fastidium, 
que  negliguntur,  quae  genus  vitae  exornant  tenue  et  com-  gHgentia 
mune.  Hinc  enimvero,  in  domestica  consuetudine  debitam  '^^rtutum 

'  quae genus 

oatur^  obedientiam  a  liberis  detrectari  proterve,  omnis  im-  vitaecom- 

patientibus  disciplinae,  nisi  si  quae  est  voluptaria  et  mollis.  ^nant^vZi 

Hinc  opifices  suis  se  artibus  removere,  defugere  Iabores,nec  taoriun- 

sorte  contentos,  altiora   suspicere,  improvidam  quamdam  ,„  nberisy 

expetentes  jiequationem  bonorum :  similia  multorum  studia,  ^*\^P^fi- 

ut,  natali  rure   relicto,  urbium  rumores  capiant  eflFusasque  in  ruri- 

illecebras.  Hinc  interordines  civitatum  aequilibritas  nulla;  ^^"^/^  ^,^,,-. 

nutare  omnia,  animos  simultatibus  invidiaque  torqueri,  ius  tatum  or- 

conculcari  paIam,eos  denique,qui  spe  sint  falsi,  per  seditio-  ^*^^' 


l88    LITTERAE  ENCYCLICAE  "  LAETITIAE  SANCTAE.  " 

nem  et  turbas  publicam   tentare   pacem,  iisque  obsistere 

ReffU'  quorum  est  illam  tutarl  —  Contra  haec  curatio  petatura 

^^'maiis  Rosario  mariali,  quod  simul  certo  precum  ordine  constat 

dffertRo-  et  pia  mvsteriorum  Christi  Servatoris  et  Matris   coromen- 

sanumper         .  /r  »•  .  .  •        . 

gaudiorum  tatione.  Nempe  gaudtorum   mysteria  probe  et   ad  vulgus 

mysterta.  enarrentur,  ac,  veluti  picturae  quaedam  imaginesque  virtu- 

'   tum,  in  oculis  hominum  constituantur  :  perspiciet  quisque, 

quam  ampla  inde  quamque  facilis,  ad  vitam  honeste  com* 

ponendam,   oflTeratur  documentorum  copia,   mira   animos 

Nata-  suavitate  allicientium.  —  Obversatur  Nazarethana  domus, 

rethanoi  terrestre  illud  divinumque  sanctimoniae  domicilium.  Quan- 

exempium  tum  in  ea  quotidianaeconsuetudinis  exemplar!  quae  socie- 

^jropont'  ^g^^jg  domesticae  omnino  perfecta  species  !  Simplicitas  ibi 

morum  et   candor ;  animorum   perpetua  consensio ;  nulla 

ordinis  perturbatio  ;  observantia  mutua  ;  amor  denique,non 

ille  fucatus  et  mendax,  sed  qui  officiorum  assiduitate  integre 

vigens,  vel  oculos  intuentium    rapiat.  Illic  datur  quidem 

studium  ea  parando  quae  suppeditent  ad  victum  et  cultum ; 

id  vero  in  sudore  vultus^  et  ut  ab  eis,  qui,  parvo   contenti, 

potius  agant  ut  minus  egeant,  quam  ut  plus  habeant.  Super 

haec  omnia,  summa  tranquillitas  mentis,  par  animi  laetitia ; 

quae  duo  recte  factorum  conscientiam  nunquam  non  comi- 

tantur.  —  Quarum   exempU  virtutum,  modestiae  nimirum 

ac  demissionis,  laborum  tolerantiae  et  inalios  benevolentiae, 

diligentiaetenuium  officiorumquae  sunt  in  quotidiana  vita, 

cetera   demum  exempla,  simul  atque   concipiantur  sensim 

animis  alteque   insideant,  seniim  profecto   in  eis  optata 

consiliorum   morumque  mutatio  eveniet.  Tum  sua  cuique 

hominibus,  munera,  nequaquam   despecta  erunt  et  molesta,  sed  grata 

potius  et  delectabilia:  atque,  iucunditate  quadam   aspersa, 

enixius   ad   probe   agendum  conscientia  officii  valebit  Ex 

famt  us,  ^^  ixiores  in  omnes  partes  mitescent ;  domestica  convictio 

in  amore  et  deliciis  erit ;  usus  cum  ceteris  plus   multo  ha- 

etciviiati^  bebit  sincerae  observantiae  et  caritatis.  Quae  quidem,ex 

btfs  utiiis'  homine  singulari,  si  late  in  familias,  in  civitates,  in  univer- 

sum  quempiam  populum  traducantur,  ut  ad  haec  instituta 

moderentur  vitam  ;  quanta  inde   reipublicse  emolumenta 

sint  obventura,apertum  est. 


DE    ROSARIO    MARIALI.  189 

Alterum,  sane  funestissimum,  in  quo  deplorando   nimii         s 
nunquam  simus,  eo  quia  latius  in  dies  deteriusque   inficiat      iSgs,' 
animos,  illud  est,  recusare  dolorem,  adversa  et  dura  acriter      ^  Hor- 
propulsare.  Pars  enim  hominum  maxima  tranquillam  ani-  ^J''^*"^* 
morum  libertatem  non  iam  sic  habent,  ut  oportet,  tamquam         ^^^^^ 
praemium  us  propositum  qui  virtutis  fungantur  munere,  ad  tute,  sedin 
pericula,  ad  labores  invicti  :  sed   commentitiam  quamdam  ^^^^j^^- 
civitatis   perfectionem  cogitant,  in   qua,  omni  ingrata   re  tatumiims 
submota,  cumulata  sit   delectationum   huius   vitae  com-  p^^^J^ 
plexio.  Porro  ex  tam  acri  effrenataque   beate  vivendi  libi-     Maxima 
dine  proclive  est  ut   ingenia   labefactentur ;  quae,  si   non  ind^o^*^^' 
penitus  excidunt,  at  enervantur  tamen,  ut  vitae  malis  abie- 
cte  cedant  miserabiliterque  succumbant. —  In   hoc   etiam  ^^^^. 

discrimine,  plurimum  quidem  opis  ad  spiritus  roborandos  riumper 
(tanta  exempli  auctoritas  est)  ex  mariali  Rosario  expectari  doiomm, 
licet ;  si  dolentia,  quae  vocantur,  mysteria,  vel  a  primis  pue-  ^^^^/^ 
rorum  aetatulis,  ac  deinceps  assidue,  tacita   suavique  con-   CkHsH  ' 
templatione  versentur.  Videmus  per  ea  Christum,  auctorem  eTe7^^ 
et  consummatorem  Fidei  nostrae,  coepisse  facere  et  docere  ;  P^^^ 
ut,quae  genus  nostrum  de  laborum  dolorumque  perpessione 
docuisset,  eorum  in  ipso  exempla  peteremus,  et  ita  quidem 
ut,  quaecumque  difficiliora  perpessu  sunt,  ea  sibi  ipse  tole- 
randa  magna  voluntate  susceperit.  Moestitia  videmus  con- 
fectum,usque  eo  ut  sanguine  totis  artubus,  veluti  sudore, 
manaret.  Videmus   vinculis,  latronum  more,   constrictum  ; 
iudicium    pessimorum  subeuntem  ;  diris  contumeliis,  falsis 
criminibus  impetitum.  Videmus  flagellis  cae^um  ;  spinis  co- 
ronatum  ;  sufRxum  cruci  ;  indignum  habitum  qui  diu  vive- 
retjdignum  qui  succlamante  turba  periret.  Ad  haec,  Paren- 
tis  sanctissimae   aegritudinem   reputamus,  cuius  a?iimam  doloresque 
dolotis gladius^  non  attigit  modo,  sedpertransivit,  ut  mater  ^^^L.^' 
dolorum  compellaretur  et  esset.  — Virtutis  tantae  specimina  ponens, 
quicrebra  cogitatione,non  modooculis,  contempIetur,quan- 
tum  ille  profecto  calebit  animo  ad  imitandum  I  Esto  ei  qui-       Quas/i- 
dem  maledicta  tellus  et  spinas  germinet  ac  tribulos^  mens  ^^^P^^^ 
aemmnis  prematur,  morbis  urgeatur   corpus  ;  nullum  erit, 
sive  hominiim  invidi^^sive  ira  daemonum,  invectum  malum, 
nuUus  publicae  privataeque  calamitatis  casus,  quae  non  ille 


190     LITTERAE  ENCYCLICAE  "  LAETITIAE  SANCTAE.  " 

fortiter  evincat   tolerando.  Hinc   illud  recte,  Facere  et pati  fortia 

chruUa'  christianum  est ;  christianus  etenim,  quicumque  habeatur 

nusy  merito,  Christum  patientem  non  subsequi  nequaquam  po- 

test.  Patientiam  autem  dicimus,  non  inanem  animi  ostenta- 

tionem  ad   dolorem  obdurescentis,  quae   quorumdam   fuit 

veterum  philosophorum  ;  sed  quae,  exemplum  ab  illo  trans- 

^,  .^.  krens  qui^proposito  sibi gaudio,  sustinuit  crucem,  confusione 

exempio  et  contempta  (0»^b  ipsoque  opportuna  gratiae  exposcens  au- 

futus!  ^    xilia,  perpeti  aspera  nihil  renuat  atque  etiam  gestiat,  per- 

pessionemque,  quantacumque  ea  fuerit,  in  lucris  ponat. 

ut  muito-  Habuit  catholicum  nomen,  ac  sane  habet,  doctrinae  huius 

rum  tesia-     ,.     .       ,  1      •     •  1  i.« 

turexem-  discipulos  praeclarissimos,  complures  ubique  ex  omni  or- 

phim.         ^jjjjg  viros  et  feminas,  qui,  per  vestigia  Christi  Domini,  iniu- 

rias  acerbitatesque  omnes  pro  virtute  et  religione  subirent, 

illud  Didymi,  re  magis  quam  dicto,  usurpantes  :  Eamus  et 

noSy  et  moriamur  cum  eo  («).  —  Quae  insignis  constantiae 

facta   etiam   atque   etiam  multiplicentur  splendide,  unde 

praesidium  civitati,  Ecclesiae  virtus  augescat  et  gloria  ! 

S^FutU'       Tertium  malorum  caput,  cui  quaerenda  est  medicina,  in 

rorum  hominibus  maxime  apparet  aetatis  nostrae.  Homines  enim 

quaespera-  ,        .  ^^ 

mus  obii-  superiorum  temporum,  si  quidem  terrestria,  vel  vitiosius, 

^*^*  adamabant,  fere  tamen  non  penitus  aspernabantur  caelestia: 

hiivione  ^psi  cthnicorum  prudentiores,  hanc  nobis  vitam  hospitium 

nostrae  ae-  esse,  non  domum,  commorandi  diversorium,  non  habitandi, 

tatis  homi'     ,  ,  ,    r^    *  .  .  ... 

nes  magis    datum  docuerunt.  Qui  nunc  vero  sunt  homines,  etsi  chri- 

affecttsunt  stiana  lege  instituti,  fluxa  praesentis  aevi  bona  plerlque  sic 

ethnici,       consectautur,  ut  potiorem  patriam  in  aevi  sempiterni  bea- 

titate,  non  memoria  solum  elabi,  sed  extinctam  prorsus  ac 

deletam  per  summum  dedecus  veJint ;  frustra  commonente 

Paulo  :  Non  habemus  hic  manentem  civitatem^  sedfuturam 

maiicausa  inquirimtts  (3).  Cuius  rei  explorantibus  caussls,  illud  in 

praecipua  primis  occurrit,   quod    multis    persuasum   sit,  cogitatione 

eorum  qui  futurorum  caritatem  dirimi  patriae  terrestris  reique  publicae 

f«raw  ^i-  prosperitatem  convelli :  quo  nihil  profecto  odiosius,  ineptius 

taefuturae  nihil,  Etenim  non  ea  sperandarum  natura  est  rerum,  quae 

^lefn^ifae  itientcs  hominum  sibi  sic  vindicent,  ut  eas  a  cura  omnino 

praeseniis  avcrtaut  praesentium  bonorum ;  quando  et  Christus  regnum 

1.  Hebr.,  xil,  2.  —  a.  Joann,,  Xi,  i6.  —  3.  Hebr,,  Xill,  14. 


DE    ROSARIO    MARIALI.  I9I 

Dei  edixit  quaerendum,  primum  id  quidem,  at  non  ut  cete-         s 
ra  praeteriremus.  Nam  usura  praesentium  rerum,  quaeque      iSgs. 
inde   honestae   habentur  delectationes,    si   virtutibus  vel  ^es 

augendis  vel  remunerandis  adiumento  sunt ;  item,  si  splen-  P^^^^^^^^ 
dor  et  cultus  terrenae  civitatis,  ex  quo  mortalium  conso-  eis  uta- 
ctatio  magnifice  illustratur,  splendorem  et  cultum  imitatur  j-fll^ris"^* 
civitatis  caelestis  ;  nihil  est  quod  rationis  participes  dede-  »">^  ^''^»- 
ceat,  nihil  quod  consiliis   adversetur  divinis.  Auctor  est  ^nunlur^ 
enim  naturae  Deus  idemque  gratiae  ;  non  ut  altera  alteri 
officiat  atque  inter  se  digladientur,  sed  ut  amico  quodam 
foedere  coeant,  ut  nempe,  utraque  duce,  immortalem  illam 
beatitatem,  ad  quam  mortales  nati  sumus,  faciliore  veluti 
via,  aliquando  contingamus.  —  At  vero  homines  voluptarii, 
sese   unice  amantes,  qui  cogitationes  suas  omnes  in  res  iusvero^a- 
caducas  humiliter  abiiciunt,  ut  se  tollere  altius  nequeant,  morrerum 
ii,  potius  quam   a  bonis   quibus   fruantur  aspectabilibus  rum^ 
aeterna  appetant,  ipsum  plane  amittunt  aeternitatis  aspe-  ^^arit^^b^- 
ctum,  ad  conditionem  prolapsi  indignissimam.  Neque  enim  rumcoeUs- 
divinum  Numen   graviore   ulla   poena  multare  hominem    '"'"* 
possit,  quam  quum  illum  blandimenta  voluptatum,  bono- 
rum  sempiternorum  immemorem,  omni  vita  consectari  per- 
iniserit.  —  A  quo  tamen   periculo  ille  profecto  aberit  qui,         TaUm 
pietate  Rosarii  usus,  quae  in  illo  proponuntur  a  gloria  my-  obHviomm 
steria,  attenta  repetet  frequentique  memoria.  Mysteria  ete-  sarium, 
nim  ea  sunt,  in  quibus  clarissimum  christianis  mentibus  ^^^^nos^' 
praefertur  lumen  ad  suspicienda  bona,  quae,  etsi  obtutum  tramper 
oculorum  effugiunt,  sed  certa    tenemus    fide  praeparasse  ^Jforiae^at' 
Deum  diligentibus  se,  Docemur  inde,  mortem,  non  interitum   ^oliuadcoe' 
esse  omnia  tollentem  atque  delentem,  sed   migrationem 
commutationemque  vitae.  Docemur,  omnibus  in  caelum 
cursum  patere ;  quumque  illo  Christum  cernimus  remean- 
tem,  reminiscimur    felix    eius  promissum  :    Vado  parare 
vobis  locum,  Docemur,  fore  tempus,  quum  absterget  Deus 
omnem  lacrimam  ab  oculis  nostriSy  et  neque  luctus^  neque 
clamory  nique  dolor  erit  ultra  ;  sed  semper  cum  Domino  eri- 
muSy  similes  Dei,  quoniam  videbimus  eum  sicuti  est ;  poti 
torrente  vohiptatis  eius,  Sanctorum  cives^  in  magnae  Reginae 
et  Matris  beatissima  communione.  —  Haec  autem  consi- 


192    UTTERAE  ENCYCLICAE  **  LAETITIAE  SANCTAE. 

derantem  animum  inflammari  necesse  est,  atque  tum  tllud 

Terra  iterare  Viri  sanctissimi:  Quam  sordet  iellus,  dum  caelum 

sordet,         aspicio  !  tum  eo  uti  solatio,  quod  momentaneum  et  leve  tri- 

potna  dul-  bulationis  nostrae  aeternum  ^loriae  pondus  operaturin  nobis, 

cescii^  dum    _    .  ,  .  . 

coelumas'  c.nimvero   una  haec  est  ratio  praesentis    temporis   cum 

^Fiarebit  ^^^^^^^*  terrestris  civitatis  cum  caelesti  apte  iungendae ; 

ctvitoi,  si  hac  una  educuntur  fortes  animi  et  excelsi.  Qui  quidem,  si 

^TisintAo'  roagno  numero  censeantur»  dignitas  et  amplitudo  stabit 

mincs,        civitatis  ;  florebunt  quae  vera,  quae  bona,  quae  pulchra  sunt, 

ad  normam  illam  expressa  quae  omnis  veritatis,  bonitatis, 

pulcritudinis  summum  est  principium  et  fons  perennis. 

c^^.       lam  videant  omnes,  quod  principio  posuimus,  quarum 

mendan-  git   utilitatum  fecunda   marialis  Rosarii   virtus,  et  quam 

tur  Rosa-        .  ._  .        ,  ,  ,  ,  ,     . 

rii  sodaii-  mirince  possit  ad  temporum  sananda  mala,  ad  gravissima 
^&J^us  civ^tatJs  damna  prohibenda.  —  Istam  vero  virtutem,  ut 
ex  iaudata  facile  cognitu  est,  illi  praecipue  uberiusque  percepturi  erunt 
cipiunZr  V^^  cooptati  iu  sacra  Rosarii  Sodalitia,  peculiari  et  inter  se 
uberiores.  fraterna  coniunctione  et  erga  sanctissimam  Virginem  ob- 
sequio  prae  ceteris  commendantun  Haec  enim  Sodalitia, 
auctoritate  romanorum  Fontificum  comprobata,  ab  eisque 
donata  privilegiis  et  muneribus  indulgentiae,  suo  palam 
ordine  ac  magisterio  reguntur,  conventus  statis  habent 
temporibus,  praesidiis  optimis  instruuntur  quibus  sancte 
vigeant  et  ad  commoda  etiam  societatis  humanae  condu- 
cant.  Haec  sunt  veluti  agmina  et  acies,  praelia  Christi  per 
sacratissima  eius  mysteria  pugnantes,  auspice  et  duce  Re- 
gina  caelesti :  quorum  illa  supplicationibus,  ritibus,  ponapis 
quam  adsit  propitia,  praeclare  omni  tempore  patuit,  magni- 
fice  ad  Echinadas.  —  Magno  studio  igitur  in  talibus  Soda- 
litiis  condendis,  amplificandis,  moderandis  par  est  conten- 
dere  et  eniti,  non  unos  inquimus  alumnos  Dominici  Patris, 
quamquam  illi  ex  disciplina  sua  debent  summopere,  sed 
quotquot  praeterea  sunt  animarum  curatores,  in  sacris 
praesertim  aedibus  ubi  illa  iam  habentur  legitime  instituta. 
Atque  etiam  Nobis  maxime  in  votis  est,  ut  qui  sacras  ex- 
peditiones  ad  Christi  doctrinam,  vel  inter  barbaras  gentes 
invehendam  vel  apud  excultas  confirmandam  obeunt,  hac 
item  in  re  elaborent.  —  Ipsis  omnibus  hortatoribus,  minime 


DE   ROSARIO   MARIALI.  I93 

dubitamus,  quin  multi  e  Christifidelibus  animo  aiacres  fu-         ^ 

SEP7 

turi  sint,  qui  tum  eidem  Sodalitati  dent  nomen,  tum  eximie  iSgs' 

studeant  bona  intima,  quae  exposuimus,  assequi,  illa  nimi-  soda- 

rum  quibus  ratio  et  quodammodo  res'  Rosarii  continetur.  ^»««?^-^^^'- 

Ad  exemplo  autem  Sodalium  maior  quaedam  reverentia  Uscetapud 

et  pietas  erga  ipsum  Rosarii  cultum  ad  ceteros  manabit  ^deUs^Rosa- 

fidelesrqui  ita  excitati,  ampliores  impendent  curas  ut,quod  riicuUus. 
Nobis  desideratissimum  est,  eorumdem  salutarium  bono- 
rum  copiam  abunde  participent.                 - 

Haec  Nobis  igitur  praelucet  spes,  hac  ducimur  atque  in  sperat 

tantis  reipublicae  damnis  valde  recreamur :  quae  ut  plena  Pontifex 

praesentes 

succedat,  ipsa  exorata  efficiat  Rosarii  inventrix  et  magistra,  ntteras  sa- 
Dei  et  hominum  Mater,  Maria.  Fore  autem  vestrA  omnium  ^*^'»»?^ 

jOTe  jamt- 
opera,  Venerabiles  Fratres,  confidiiiius,  ut  documenta  et  iHsetfO' 

vota  Nostra  ad  familiarum  prosperitatem,  ad  pacem  popu-  ^**^'^' 

lorum   et   omne   bonum   eveniant.  —  Interea   divinorum       Benedi- 

munerum  auspicem  ac  benevolentiae  Nostrae  testem,  vobis  "'• 

siogulis  et  clero  populoque  vestro  Apostolicam  benedictio- 

nem  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud   S.   Petrum  die  Vlll  Septembris 

MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


Acta  LeonU  XIII.  V  —  x j 


EPISTOLA 

ad  L.  Schiiller  de  Religiosa  puerorum 


institutione  optime  meritum 


OCT, 

1893. 

Probat 

Poniifex 

tutndem  in 

variis 

dioecesibus 

usurpari 

librum   ad 

religiosam 

puerorum 

instiiutio- 

nem. 


sfl&lflM&I^XEMPLARlA  voluminis   ad  explicandam    doctri- 


nam  fidei  a  te  decies  editi,  eiusque  epitomae, 
^  quae  obsequiosis  ornata  litteris  Nobis  obtulisti, 
ifct^^53f ssriS  volenti  animo  complexi  sumus.  Gaudemus  equi- 
dem  ea  uitro  usurpari  in  pluribus  Italiae  dioecesibus,  eo- 
rumque  usum  in  dies  magis  vulgari.  Id  mirifice  Nostris 
respondet  optatis,  quippe  non  levem  opportunitatem  habet. 
Quum  enim  saepe  variis  de  caussis  fideles  in  alias  dioece- 
ses  migrare  cum  liberis  cogantur,  non  satis  apte  religiosae 
puerorum  institutioni  prospicitur,  si  alii  in  aliis  dioecesibus 
adhibeantur  Hbri,  ad  quorum  normam  sacrae  doctrinae  tra- 
dendae  ratio  exigatur  ;  erit  autem  iongecommodissimum  si 
dioecesesomnes  exemplum  sequantur  Ur.bis,  quae  et  libros 
probavit  tuos  et  discentibus  aptos  experta  agnovit.  —  Tuam 
itaque  industriam  merita  prosequentes  laude,  Apostolicam 
benedictionem  tibi,  dilecte  fili,  peramanter  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.   Petrum    die   xill    Octobris 
MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


»''ai«».<P;;jft<>^-*afe<fe«afe,iferifc 


^Y^i^^ON  mediocri  cura  vigilantiaque,  ut  nostis,  vixdum 
I  X  T  ?^ad  Ecclesiae  gubernacula  accessimus,  tueri  apud       ocr. 
I  IN   ^  vos  atque  augere  rem  catholicam  studuimus,  in      ^^^^' 
^^^"^^  primisque   firmare    animorum   concordiam,    et      .^'^f' 
fructuosam  Cleri  industriam  excitare.  Nunc  vero,  todem  fex  varia 
quo  hactenus  studio  permoti,adieciraus  animum  ad  Clericos  ^^^l/^^JJs 
vestros  adolescentes,  ut  collatis  vobiscum  consiliis,  in  eorum  argttmenta 
institutionem  conferamus  aliquid  operae.  —  Idque  novum  ^panicam 
velut  pignus  esse  volumus  benevolentiae  paternae,  qua  vos  i^^^.'^* 
universos  complecti  consuevimus.  Et  merito  quidem  :  non  historU 
enim  sumus  rerum  hispanicarum  immemores,  neque  igno-  ^^^/^j^^ 
ramus  vestram  in  avita  fide,  in  obsequio  Apostolicae  Sedis  meritam. 
summam    immotamque    constantiam :   quae    potissimum 
caussa  fuit,quamobrem  hispanicum  nomen  in  tantam  gloriae 
imperiique  magnitudinem  creverit,  quantam   historiae  mo- 
numenta  testantur.  Illud  etiam  memoria  tenemus,  nec  sile- 
bimus  hoc  loco,  multa  Nobis  atque  optabilia  acerbitatum 
solatia  ex  Hispania  saepe  suppetere.  Pergratum  igitur  est, 
officiorum  vestrorum  caritati  respondere  mutuo. 

Diu  multumque  floruit  Clerus  hispanus  rerum  divinarum       scienti 
scientia  litterarumque  elegantia ;  hisque  artibus  assecutus  diu  fioruit 
est  ut  rem  christianam   nomenque  patrium  non  parum  et  ^^^^ 
ipse  proveheret.  Haud  sane  defuere  munifici  viri,  qui,  opti- 
marum  artium  patrocinio  suscepto,    congrua  temporibus 
subsidia  praeberent ;  nec  defuere  ingenia  ad  theologicas, 
ad  philosophicas  disciplinas,  nedum  ad  h'tteras  excolendas 
apte  comparata.  Ad  haec  amph'ficanda  studia  doctrinae  no-  Re^um 
vimus  quantum  contulerit  Regum  catholicorum  h*beralitas,  rifm^^s^- 
quantum  opera  atque  instantia  Episcoporum.   His  porro  scopirum, 
incitamenta  omne  genus  adiecit  Apostolica  Sedes,  quae  id     rwnPm- 


196  EPISTOLA    "  NON    MEDIOCRI.  " 

tificumpa'  perpctuo  studuit,  ut  sanctitati  moruni  christianorucn  nec 

^^usm,  philosophiae  lumen,  nec  poh'tioris  humanitatis  deesset  nitor. 

doctHna-  q^q  in  genere  insigne  vobis   qu£u»i  patrimonium  gloriae 

tus  viro'  transmisere  viri  cum   paucis  comparandi,  Franciscus  Sua- 

rum  inge-  ^g^    loanms  Lugo,   Franciscus    Toletus,  nominatim    vero 

mo  praes'  '       .  . 

tantium,      Francisais  Xifnenes,  qui  ductu  auspiciisque  Pontificum  ro- 

manorum  potuit  ad  illam  doctrinae  praestantiam  conten- 

dere,  qua  non  modo  Hispaniam,  sed  universam  illustravit 

Europam.praesertim  constitutis  studiis  illis  Complutensibus, 

quibus  edocti  luvenes  in  Dei  Ecclesia  sapienticu  splendore, 

tamquam  stellae  matutinae  coruscantes^  in  veritatis  via  ceteros 

illuminare  possent  (»).  Ex  ea  segete  tam  scite  naviterque 

exculta,  cohors  illa  extitit  doctorum  illustrium,  qui  a  roma- 

no  Pontifice  atque  a  Rege  Catholico  ad  Synodum  Triden-  . 

tinam  invitati,  utriusque  expectationem  egregie  implevere. 

etabtissi'  ^eque  vero  mirum  est,  tot  Hispaniam   tantosque  tulisse 

viis  adju'  viros  ;  siquidem  praeter  naturalem  ihgeniorum  vim,  praesi- 

rumpriU'  ^^^  atque  instrumenta  praesto  erant  aptissima,  quorum  ope 

sidiis.         studiorum  ratio  perficeretur.  Satis  est  magna  Lycea  recor- 

dari  Complutense  et  Salmanticense,  quae  sane,  advigilante 

Ecclesia,  praeclarachristianaesapientiaedomicilia  extitere. 

Quorum  recordatio  sponte  coniungitur  cum  memoria  Col- 

legiorum,  quae  ecclesiasticis  viris  ingenio  sciendique  cupi- 

ditate  praestantibus  communem  sedem  commodum  prae- 

buere. 

ff^^       At  vero  habetis  ante  oculos,  Venerabiles  Fratres,  poste- 

posterio'  riorum  temporum  cladem.  In  iis  rerum  publicarum  fluctibus, 

porum  cia-  qui  superiore  atque  hoc  ipso  volvente  saeculo,  totam  pertur- 

fuermif^  barunt  Europam,  quasi  procelloso  impetu  deiecta  ac  stirpi- 

tus  divulsa  sunt  Instituta,  quibus  ad  fidei  doctrinaeque  in- 

crementa  condendis,  regia  simul  et  ecclesiastica  potestas 

curas  opesque  contulerant.  Sublatis  ita  catholicisstudiorum 

Universitatibus  earumque  CoIIegiis,  ipsamet  Seminaria  cle- 

ricofum   exaruere,  sensim   ea  deficiente  doctrinae  copia, 

quae  ex  magnis  Gymnasiis  effluebat :  praeterea  nec  tenere 

antiquum  potuere  statum  per  bella  intestina  et  turbas,quae 

iicctotue-    aliquandiu  civium  studia  viresque  distraxerunt.  Adfuit  \v\ 

I.  Alexander  VI,  Bulla//x/«r  ^/«ra,  Idibus  Aprilis  1499. 


DE   COLLEGIO   HISPANICO    IN    URBE.  I97 


tempore  Apostolica   Sedes,  animumque  studiose   adiecit,        ^f 
civili  potestate  consentiente,  ad  res  ecclesiasticas  compo-      1893, 
nendas,   quas  praegressa  tempestas  afflixerat ;  potissima  mntom' 
vero  eius  cura  fuit  de  Seminariis  dioecesanis,  quae  quidem  ^'?f  ''^^'*" 
quasi  domicilia  pietatis  atque  eruditionis  in  statum  pristi- 
num  restitui,  privatim  ac  publice  intererat.  Vobis  tamen 
exploratum  est,  rem   non  omnino  cessisse   ex  sententia. 
Neque  enim  sat  amplae  suppetebant  opes  :  neque  ratio  stu- 
diorum  poterat  in  spem  gloriae  reflorescere,  quia  Lyceorum 
veterum  interitus  penuriam  idoneorum  magistrorum  genue- 
rat  —  Convenit  quidem  inter  duas  supremas  potestates,  ut 
quibusdam  in  provinciis  Seminaria  conderentur  generalia^ 
potestate  facta  ut  ex  eorum  alumnis,qui  plenius  theologica 
arripuissent,  ii  ad  gradus  academicos  more  maiorum  admit- 
terentur.  Id  tamen  quominus   reapse  perficeretur,   multa 
impedimento  fuere,  hodieque  sunt.  —  Erepto  igitur  Lyceo-   . 
rum  veterum  praesidio,  multa  desiderantur  ex  adiumentis  inanca  ra- 
iis,  sine  quibus  ad   expletam   cumuiatamque  eruditionis  ^^^^^- 
laudem  aspirare  Clerus  difficiie  potest,  ita  ut  una  sit  pru-  sit, 
dentium  vox  et  sententia,  accedere  ad  rationem  studiorum 
in  Seminariis  perfectius  quiddam  et  cumulatius  oportere. 
—  Atqui  id  maxime  Nobis  curae  est,  praesertim  exempla      Compiu- 
decessorum  Nostrorum   intuentibus,  qui   nuUum  praeter-  ^^/^^^ 
misere  locum  favendi  studiis  optimis.   In   eo  autem   vel  ciericorum 
maxime  eluxtt  Pontificum  excellens  providentia,  quod  in  ^^urbJ'^ 
hanc  ipsam  Urbem,  principem  catholici  nominis,  adole-  fundaia 
scentes  clericos  peregre  arcessere  atque  in  Collegia  congre-  manis 
gare  studuerint,  idque  maiore  cura  quoties  aut  adiumenta  f^*-^^' 
studiorum  ipsis  in  patria  deessent,  aut  sanitas  institutionis, 
publice  repudiata  Ecclesiae  vigilantia,  periclitaretur.  Hac 
de  caussa  complura  Romae  condita  Ephebea,  quo  confluere 
solent  ad  sacra  instituendi  adolescentes  exteri,  eo  videlicet 
proposito  ut  quas  in  Urbe  collegerint  ingenii  animique  opes, 
eas  aliquando,  sacerdotio  initiati,  in  communem  conferant 
popularium  suorum  utilitatem.  Qua  ex  re  cum  abunde  sa-      ironnul- 
lutagres  fructus  extiterint,  existant,  omnino  Nosmetipsos  ^'>^5 
operae  pretium  iudicavimus   facturos,  si  etusmodi  domici-  erexS!^ 
liorum  numerum  augeremus  :  proptereaque  suum  Armeniis 


198  EPISTOLA    "  NON    MEDIOCRI.  " 

Collegiuni,  suum  Bohemis   in  Urbe  aperuimus  :  Maroniti- 
cum  vero  ut  ad  pristinam  dignitatem  revocaretur,  curavi- 
mus. 
Quae-       In  hac  peregrinorum  adolescentium  frequentia  id  aegre 
tuumur  fefebamu^,  quod  alumni  non  ita  multi  numerarentur  e  civi^ 
coiugio  bus  vestris.  Quamobrem  speratae  utilitatis  cogitatione,  con- 
rumpro'  silium  cepimus  efiicere,  ut  urbanum  clericorum  hispanien- 
futura;  gj^jjj  collegium,  quod  non  ita  pridem  piorum   sacerdotum 
sapiens  industria  fundavit,  non  modo  stabile  permanere, 
sed  ad  incrementa  properare  queat.  Placet  igitur  ut,  quot- 
quot  ex  Peninsula  Iberica  proximisve  insulis  in  ditione  sitis 
Regis  catholici,  in  illud  convenerint,  sint  in  tutela  Nostra  : 
communique  utentes  convictu,  lectorum  moderatorum  di- 
sciplina,  eis  studiis   operentur,  quae   exquisitius   animum 
twva  seJes  ingeniumque  perficiunt.  Opportunam  operi  sedem  domum- 
iiHcoftce-  qug   praebituras   arbitramur   aedes    urbanas,    a   Ducibus 
^'  '  Altemps^  prioribus  dominis,  nuncupatas,  proprio  nunc  iure 

Nostras  et  Apostolicae  Sedis  :  eo  vel  magis  quod   illae  a 
sacrario  AnicetiVonW^cxs  Martyris,  cuius  ibidem  sacri  ce- 
neres  quiescunt,  itemque  a  memoria  commorationis  Caroli 
Borrotnei  nobilitantur.  Earum  igitur   aedium  usum  atque 
usumfructum  concedimus  et  attribuimus  CoIIegio  Episco- 
porum  Hispaniae,  hac  lege  ut  iis  utantur  ad  accipiendos 
tuendosque  suarum  Dioeceseon  clericos,  si  quos  studiorum 
caussa,  uti  diximus,  huc  mittendos  decreverint  Quo  vero 
cogitata   citius  efBciantur,  pariterque  tempus  instruendis 
aedibus  ccterisque  rebus  apparandis  necessarium  suppetat, 
coeant  interea  clerici  in  certam  idoneamque  partem  aedium 
dqtu  re-  illustris  famillae  Altieriae.  —  Archiepiscopos  autem  Tole- 
v)^e/ur'^    tanum et  Hispaiensem  designamus,  qui  Nobiscum   et  cum 
successoribus  Nostris  de  negotiis  Collegii  gravioribus  agant; 
ob  eamque  caussam  praecipimus,  ut  is  qui  Collegio  praeest, 
de  re  familiari,  de  disciplina  moribusque  alumnorum  quot- 
annis  cum  ad  sacrum  Consilium  Nostrum  studiis  regundis^ 
tum  ad  Archiepiscopos  supra  dictos  scripto  referat,  iique 
/^ofi/i/i'  ^^ Collegas  suos,Hispaniae  Episcopos,referendum  curabunt. 
cis  iiicepta  —  Modo  vestrum  est,  Venerabiles  Fratres,  Nostra  haec 
EpUco^.   incepta  adiuvare,exequi :  idque  alacritate  et  industria  tanta, 


DE   COLLEGIO    HISPANICO    IN    URBE.  I99 

quantam  et  res  flagitat,  et  episcopales  virtutes  vestrae  pol-         2s 
licentur.  —  Interea  Apostolicam  benedictionem,  praecipuae       jSg^. 
benevolentiae  testem,  vobls,  Venerabiles  Fratres,  itemque 
Clero  et  fidelibus  vigilantiae  vestrae  concreditis,  peramanter 
in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum,  die  XXV  Octobris  anno 
MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 


i8 

Noy, 
1893. 

Adfi- 

nem  sufer- 

naturalem 

Dtus  ho- 

miffem 

evixit^ 


LITTERAE  ENCYCLICAE 

DE  STUDIIS  SCRIPTURAE  SACRAE. 

«Laa&a&afl&48ROVlDENTlsSlMUS  Deus,  qui  humanum  gcnus, 
I  T^  ^  admirabili  caritatis  consilio,  ad  consortium 
^  IT  ^  naturae  divinae  principio  evexit,  dein  a  com- 
muni   labe   exitioque    eductum,    in    pristinam 


tk^ 


facta  ti 

supematu- 

rali  reve- 

latimey 

quae  gemi- 

no  fonte 

continetur, 

SacrO' 

rum  libro' 

rum  pro' 

ponitur 

notio^  ex 

doctrina 

Ecclesiae 

etPatrum. 


Eximia 

S,   Theoh' 

giaepars 

est  quae 

circa 

Scriptureu 

versatur. 


dignitatem  restituit,  hoc  eidem  proptereacontulit  singulare 
praesidium,  ut  arcana  divinitatis,  sapientiae,  misericordiae 
suae  supernaturali  via  patefaceret  Licet  enim  in  divina 
revelatione  res  quoque  comprehendantur  quae  humanae 
rationi  inaccessae  non  sunt,  ideo  hominibus  revelatae,  utab 
omnibus  expedite^  finna  certitudine  et  nullo  admixto  errore 
cognosci  possinty  non  hac  tamen  de  caussa  revelatio  absolute 
necessaria  dicenda  est^  sed  quia  Deus  ex  infinita  bonitate  sua 
ordinavit  hominem  adfinem  supematuralem  (').  Quae  svper' 
naturalis  revelatio^  secundum  universalis  Ecclesiae  fidem, 
continetur  tum  in  sine  scripto  traditionibus,  tum  etiam  in 
libris  scriptiSy  qui  appellantur  sacri  et  canonici,  eo  quod 
Spiritu  Sancto  inspirante  conscripti,  Deum  habent  auctorem, 
atque  ut  tales  ipsi  Ecclesiae  traditi  sunt  («).  Hoc  sane  de 
utriusque  Testamenti  libris  perpetuo  tenuit  palamque  pro- 
fessa  est  Ecclesia :  eaque  cognita  sunt  gravissima  veterum 
documenta,  quibus  enuntiatur,  Deum  prius  per  prophetas, 
deinde  per  seipsum,  postea  per  apostolos  locutum,  etiam 
Scripturam  condidisse,  quae  canonica  nominatur  (^),  eam- 
demque  esse  oracula  et  eloquia  divina  (4),  litteras  esse,  hu- 
mano  generi  longe  a  patria  peregrinanti  a  Patre  caelesti 
datas  et  per  auctores  sacros  transmissas  (5).  lam,  tanta 
quum  sit  praestantia  et  dignitas  Scripturarum,  ut  Deo  ipso 
auctore  confectae,  altissima  eiusdem  mysteria,  consilia, 
opera  complectantur,  illud  consequitur,  eam  quoque  partem 
sacrae  theolc^iae,  quae  in  eisdem  divinis  Libris  tuendis  in- 

X.  Conc.  Vat  sess.  Iii.  cap.  11,  de  reveL  —  a.  /Md.  —  3.  S.  Aug.,  De  ei». 
Dei,  XI,  3.  —  4.  S.  Cleixi.  Rom.  i  ad  Cor.  45  ;  S.  Polycarp.  ad  Phil.  7  ;  S.  Irea., 
c,  kaer,,  II,  a8.  9.  —  5.  S.  Chrys..  In  Gen.  hom,  a,  a ;  S.  Aug.  iu  Ps,  XZZterm. 
3,  z  ;  S.  Greg.  M.  ad.  Theod.  ep.  iv,  31. 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE   SACRAE.  20I 

terpretandisqueversatur,excellentiae  etutilitatis  esse  quam 
maximae.  —  Nos  igitur,  quemadmodum  alia  quaedam  Sacra- 
disciplinarum  genera,  quippe  quae  ad  incrementa  divinae  ^^aTumslt/- 
gloriae  humanaeque  salutis  valere  plurimum  posse  videren-  </ium  com 
tur,  crebris  epistolis  et  cohortationibus  provehenda,  non  ^lit^glry 
sine  fructu,  Deo  adiutore,  curavimus,  ita  nobilissimum  hoc  j<^ff^diu  co- 

_.  '  .  ,  ftitat  Pon- 

sacrarum  Litterarum  studium  excitare  et  commendare,atque  tifex 
etiam  ad  temporum  necessitates  congruentius  dtrigere  iam- 
diu  apud  Nos   cogitamus.  Movemur  nempe  ac  prope  im-  tutuHus 
pellimur  soUicitudine  Apostolici   muneris,  non    modo  ut  j^^^^y^* 
hunc   praeclarum    catholicae    revelationis   fontem   tutius  deiibuspa- 
atque  uberius  ad  utilitatem  dominici  gregis  patere  velimus,  ^^^J^ta^ 
verum  etiam  ut  eumdem  ne  patiamur  ulla  in  parte  violari,  serventur 
ab  iis  qui  in  Scripturam  sanctam,  sive  impio  ausu  invehun-  \naiitta  t/ 
tur  aperte,  sive  nova  quaedam   fallaciter   imprudenterve  audada 
moliuntur.  —   Non   sumus  equidem    nescii,   Venerabiles      Laudata 
Fratres,  haud  paucos  esse  e  catholicis,  viros  ingenio  do-  ^^f^f^" 
ctrinisque  abundantes,  qui  ferantur  alacres  ad  divinorum  Scripturis 
Librorum  vel  defensionem  agendam  vel   cognitionem  et  ^diset^ru- 
intelligentiam  parandam  ampliorem.  At  vero,  qui  eorum  fandisdi- 

/■  .  11        •  /-  ligentia^ 

operam  atque  fructus  merito  collaudamus,  facere  tamen 

non  possumus  quin  ceteros  etiam,  quorum  sollertia  et  do-  exoptat 

ctrina  et  pietas  optime  hac  in  re  pollicentur,  ad  eamdem  ^^Jj^Jts 

sancti  propositi   laudem  vehementer   hortemur.  Optamus  hisceva- 

nimirum   et   cupimus,   ut    plures   patrocinium   divinarum  di^/^rae- 

Litterarum  rite  suscipiant  teneantque  constanter  ;  utque  illi  sertim  ex 

potissime,quos  divina  gratia  in  sacrum  ordinem  vocavit,ma-  ous, 
iorem  in  dies  diligentiam  industriamque  iisdem  legendis,       Parsi- 

meditandis,  explanandis,quod  aequissimumest,  impendant.  d^s.Scnp- 

Hoc  enimvero  studium  cur  taritopere  commendandum  Ht^e!* ' 
videatur,  praeter  ipsius  praestantiam  atque  obsequium  verbo      ^»Scrip- 

Dei  debitum,praecipua  caussa  inest  in  multiplici  utilitatum  dium, 

genere,  quas  inde  novimus  manaturas,  sponsore  certissimo  ^^lZ^lt 

Spiritu  Sancto :  Omnis  Scriptura  divinitus  inspirata^  utilis  stantiam 

€st  ad  docendum,  ad  arguendum,  ad  corripiendum,  cui  eru-  ^^ufumDei 
diendum  in  iustitia,  ut perfectus  sit  homo  Dei,  ad  omne  opus  ^f  ^  '^' 

honum  instructus  (»).  Tali  sane  consilio  Scripturas  a  Deo  commen' 

I.  //  Ftm,^  III,  16-17. 


202      LITT.  ENCYCL.  **  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

mii/ruc'  esse  datas  hominibus,  exempla  ostendunt  Christi  Domini 

^^sa,ust€  ^^  Apostolorum.  Ipse  enim  qui  €  miraculis  conciliavit  au- 

Spiritu  ctoritatem,  auctoritate  meruit  fidem,  fide  contraxit  multi- 

percipien'  tudinem  (>)  >,  ad  sacras  Litteras,  in  divinaesuae  legationis 

*''•     „  ^^  munere,  appellare  consuevit :  nam  per  occasionem  ex  ipsis 

Scripturae  etiam  sese  a  Deo  missum  Deumque  deciarat   ;    ex  ipsis 

^stendunt  ^rguniGOta  petit  ad  discipulos  erudiendos,  ad  doctrinam 

exempia   confirmaudam  suam  ;  earumdem  testimonia  et  a  calumniis 

adipsam  vindicat  obtrectantium,  et   Sadducaeis   ac   Pharisaeis  ad 

appeiiare  coarguendum  opponit,  in  ipsumque  Satanam,  impudentius 

sollicitantem,  retorquet ;  easdemque  sub  ipsum  vitae  exi- 

tum  usurpavit,  explanavitque   discipulis  redivivus,  usque 

dum  ad  Patris  gloriam  ascendit.  —  Eius  autem  voce  prae- 

et  Aposto-  ceptisque  Apostoli  conformati,  tametsi  dabat  ipse  signa  et 

'denlfMn  P^odtgta  fieri  per  ma?ius  eorum  (^),  magnam  tamen  efficaci- 

signis  tnn-  tatem  ex  divinis  traxerunt  Libris,  ut  christianam  sapien- 

divinisLi'  tiam  late  gentibus  persuaderent,  ut  ludaeorum  pervicaciam 

Jr"  /',^f''  frangerent,  ut  haereses  comprimerent  erumpentes.  Id  aper- 

tumex  ipsorum  concionibus,  in  primis  Beati  Petri,  quas,in 

argumentum    firmissimum    praescriptionis    novae,    dictis 

veteris  Testamenti  fcre  contexuerunt;  idque  ipsum  patet  ex 

Matthaei  et  lohannis  Evangeliis  atque  ex  Catholicis,  quae 

vocantur,  epistolis  ;  luculentissime  vero  ex  eius  testimonio 

qui  <L  ad  pedes  Gamalielis  Legem  Moysi  et  Prophetas  se 

didicisse  gloriatur,  ut  armatus  spiritualibus   telis   postea 

diceret  confidenter  :  Arma  militiae  nostrae  non   carnalia 

suftt,  sed potentia  Deo  (3)  ».  —   Per  exempla  igitur  Christi 

Hum  Domini  et  Apostolorum  omnes  intelligant,  tirones  praeser- 

eanL  liro-  tim  militiae  sacrae,  quanti  faciendae  sint  divinae  Litterae, 

etquo  ipsi  studio  qua  religione  ad  idem  veluti  armamenta- 

rium  accedere  debcant.  Nam  catholicae  veritatis  doctrinam 

qui  habeant  apud  doctos  vel   indoctos  tractandam,  nulla 

uspiam  de  Deo,  summo  et  perfectissimo  boiio,  deque  ope- 

ribus  gloriam  caritatemque  ipsius  prodentibus,  suppetet  eis 

de  Redem    ^^^  cumulatior  copia  vel  amplior  praedicatio.  De  Servatore 

ptore^  autem  humani  generis  nihil  uberius  expressiusve  quam  ea, 


nes  mili' 
tiae  scuraey 


I.  S.  Aug.,  Deutil.  r:r^</.,  XIV,  32.  —  2.  Aci.  XIV,  3.  —  3.  S.  Hier.,  De  Undio 
Script.  ad  Paulin.  <■/.  Llil,  3. 


DE    STUDIIS    SCRIPTURAE    SACRAE.  203 

quae  lo   universo  habentur  Bibliorum  contextu  :  recteque       ^s 

aiiirmavit  Hieronymus,  <  ignorationem  Scripturarum  esse       iSgs* 

igoorationem  Christi  (»)  >  :  ab  iUis  nimirum  extat,  veluti 

viva  et  spirans,  imago  eius,  ex  qua  levatio  malorum,  cohor- 

tatio  virtutum,  amoris  divini  invitatio  mirifice  prorsus  dif- 

funditur.  Ad  Ecclesiam  vero  quod  attinet,  institutio,natura,  <UEccUsia^ 

munera,   charismata   eius   tam    crebra    ibidem    mentione 

occurrunt,  tam  multa  pro  ea  tamque  iirma  prompta  sunt 

argumenta,  idem  ut  Hieronymus  verissime  edixerit :  <L  Qui 

sacrarum  Scripturarum    testimoniis  roboratus  est,  is  est 

propugnaculum  Ecclesiae  (*).  >  Quod  si  de  vitae  morumque  ^  niorum 

conformatione  et   disciplina   quaeratur,  larga  indidem  et  disciplina 

optima  subsidia  habituri  sunt  viri  apostolici :  plena  sancti- 

tatis  praescripta,  suavitate  et  vi  condita  hortament«,  exem- 

pla  in  omni  virtutum  genere  insignia  ;  gravissima  accedit, 

ipsius  Dei  nomine  et  verbis,  praemiorum  in  aeternitatem 

promissio,  denunciatio  poenarum. 

Atque  hacc  propria  et  singularis  Scripturarum  virtus,  a      Scripiu- 

divino  afflatu  Spiritus  Sancti  profecta,  ea  est  quae  oratori  ^J^X* 

sacro   auctoritatem    addit,   apostolicam    praebet    dicendi  addUara' 

libertatem,   nervosam     victricemque   tribuit   eloquentiam.  ^^lu- 

Quisquis   enim  divini  verbi  spiritum  et  robur  eloquendo  ff^ana^ 

c         -yy  f         '  •  ...  scienttae 

reiert,  ille,  nonloquttur  tn  sennone  tantum,  sed  et  in  vtrtute  verba, 

et  in  Spiritn  Sancto  et  in  plenitudine  multa  (^).  Quamobrem    ,  f^^^ur 

H  dicendi  sunt  praepostere  improvideque  facere,   qui  ita  Hquiku- 

conciones  de  religione  habent  et  praecepta  divina  enun-  ^^i^^Lfa^^ 

tiant,  nihil  ut  fere  afferant  nisi  humanae  scientiae  et  pru-  divinis  ar- 

dentiae  verba,  suis  magis  argumentis  quam  divinis  innixi.  ^^^concio- 

Istorum  scilicet  orationem,  quantumvis  nitentcm  luminibus,  "'^^  **" 
-  r  •  tuntur, 

languescere  et  fngere  necesse  est,  utpote  quae  igne  careat 

sermonis  Dei  (^),  eamdemque  longe  abesse  ab  illa,  qua  di-         Sacris 

vinus  sermo  pollet  virtute  :     Vivus  est  enim  sermo  Dei  et  ^lHfrL^i 

*  tgnts  tnc^f 

efficax  et  penetrabilior  oinni gladio  ancipiti,et pertingens  usque  divinus^ 

ad  divisioneni  a?iimae  ac  spiriUis  (5).  Quamquaiii,  hoc  eiiam  nec  elo- 

prudentioribus    assentiendum   est,  inesse  in  sacris  Litteris  ^j,^]^'^ 
mire  variam  et  uberem  magnisque  dignam  rebus  eloquen- 

I.  Jn /s.,    Frol,  —    2.   //1    /j.    UV,    12.  —    3.  /  T/iess.,    I,    5.  —    4.   lerem., 
XXIII,  29.  —  5.  Hebr.,  IV,  12. 


204     LITT.  ENCYCL.  **  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

tiam  :  id  quod  Augustinus  pervidit  diserteque  arguit  (<), 

atque  res  ipsa  confirmat  praestantissimorum  in  oratoribus 

sacris,  qui  nomen  suum  assiduae  Bibliorum  consuetudini 

piaeque  meditationi  se  praecipue  debere,  grati  Deo  affir- 

marunt 

Divinae      Qust^  omnia  Ss.  Patres  cognitione  et  usu  quum  explora- 

Litterae  tissima  haberent,  nunquam  cessarunt  in   divinis  Litteris 

%uctuTa  earumque  fructibus  collaudandis.  Easenimvero  crebris  locis 

SS,  Patri'  appellant  vel  thesaurum  locupletissimum  doctrinarum  cae- 

^/oM/ur.       lestium  (*),  vel  perennes  fontes  salutis  (3),  vel  ita  propoDunt 

quasi  prata  fertilia  et  amoenissimos  hortos,  in  quibus  grex 

dominicus  admirabili  modo  reficiatur  et  delectetur  (^). Apte 

cadunt  illa  S.  Hieronymi  ad  Nepotianum  clericum  :  <  Divi- 

nas  Scripturas  saepius  lege,  imo  nunquam  de  manibus  tuis 

sacra  lectio  deponatur  ;  disce  quod  doceas...  sermo  presby- 

teri  Scripturarum  lectione  conditus  sit  (^)  >  ;  convenitque 

sententia  S.  Gregorii  Magni,  quonemo  sapientius  pastorum 

ss.  Au-  Ecclesiae  descripsit  munera  :  «Necesse  est,  inquit,  ut  qui 

'^rl^orius  ad  officium  praedicationis  excubant,a  sacrae  lectionis  studio 

^oncionato-  ^^^  recedant  (^).  »  —  Hic  tamen  libet  Augustinum  admo- 

res  monent  ^  ""  ^         Tri.-rx..  i-. 

senutipsos  nentem  inducere,  <  Verbi  Dei  inanem  esse  formsecus  prae- 
^t^dum  dicatorem,  qui  non  sit  intus  auditor  (7)  >,  eumque  ipsum 

aiios  ver-  Gregorium  sacris  concionatoribus  praecipientem,    ^  ut  in 

num  7o-  divinis  sermonibus,  priusquam  aliis  eos  proferant,  semetip- 
^%'a  '•       ^®^  requirant,ne  insequentes  aliorum  facta  se  deserant  (®)>. 

etfecit  et  Sed  hoc  iam,  ab  exemplo  et  documento  Christi,  qui  coepit 

^^Aiosto-  f^^^^  ^^  docere^  vox  apostolica  latepraemonuerat,  non  unum 

ius  Timo-  allocuta  Timotheum,  sed  omnem  clericorum  ordinem,  eo 

'  'netut^se  niandato  :  Attende  tibi  et  doctrinae,  insta  in  illis  ;  hoc  enim 

xwpj^iM  faciens^  et  teipsum  salvum  facies,  et  eos  qui  te  audiunt  (9). 

saivosfa-  Salutis  profecto  perfectionisque  et  propriae  et  alienae  exi- 
^' A/flw  mia  in  sacris  Litteris  praesto  sunt  adiumenta,  copiosius  in 
liorumque    Fsalmis  celebrata ;  iis  tamen,  qui  ad  divina  eloquia,  non 

I.  De  doctr,  ckr„  iv,  6,  7.  —  a.  S.  Chrys.,  in  Gem,,hom,  2t,  2;  hom,  60,  j; 

S.  Aug..    De  discipl.  chr.,  2. 3  S.  Athan..  ep./est.  79.  —  4.  S.  Aug.,  serm. 

26,  24  ;S.  Ambr.,  in  Ps,  cxviii,  serm.  /9,  ^.  —  5.  S.  Hier.,  Devit.  deric,,  ad 
Nepot.  —  6. «.  Greg.  M.,  Regul.fast,  II,  tr  fal.  ^2) ;  Morat.  xviii.  26  fal.  14). 
—  7.  S.  Aug.,  serm.  tfg,  /.  —  a  S.  Greg..  M.,  Regul.  past.  III,  24  fal.  48).  — 
9.  ITim.,  IV,  x6. 


DE    STUDIIS    SCRIPTURAE    SACRAE.  205 


solum  mentem  afferant  dociiem  atque  attentam,  sed  integrrae         '^ 
quoque  piaeque  habitum  voluntatis.  Neque  enim    eorum       18^3. 
ratio  librorum  similis  atque  communium  putanda  est ;  sed,  salutemex 
quoniam  sunt  ab  ipso  Spiritu  Sancto  dictati,  resque  gravis-  ^j^ripi**\o, 
simas  continent  multisque  partibus  reconditas  et  difficilio-  qui  mente 
res,  ad  illas  propterea  intelligendas  exponendasque  semper  J^^l^la/e 
eiusdem  Spiritus  €  indigemus  adventu  (^)  >,hoc  est  lumine  pius  esL 
et  gratia  eius  :  quae  sane,  ut  divini  Psaltae  frequenter  instat 
auctoritas,  humili  sunt  precatione  imploranda,  sanctimonia 
vitae  custodienda. 

Praeclare  igitur  ex  his  providentia  excellit  Ecclesiae,  Providit 
quae,  ne  caelestis  ille  sacrorum  Librorum  thesaurus^  quem  ^Ecdesia  ut 
Spiritus    Sanctus  summa   liberalitate  /wminibus   tradidity  i^^fiHos 

suos  salu- 

neglectus  iaceret  (^),  optirais  semper  et  institutis  et  legibus  berrimi 
cavit.  Ipsa  enim  constituit,  non  solum  magnam  eorum  par-  ^^^^cHt- 
tem  ab  omnibus  suis  ministris  in  quotidiano  sacrae  psalmo-  turaefon- 
diae  officio  legendam  esse  et  mente  pia  considerandam,  sed 
eorumdem  expositionem  et  interpretationem  in  ecclesiis 
cathedralibus,  in  monasteriis,  in  conventibus  aliorum  regu- 
larium,  in  quibus  studia  commode  vigere  possint,  per  ido- 
neos  viros  esse  tradendam  ;  diebus  autem  saltem  dominicis 
et  festis  solemnibus   fideles   salutaribus   Evangelii  verbis 
pasci,  restricte  iussit  (^).  Item  prudentiae  debetur  diligen- 
tiaeque  Ecclesiae  cultus  ille  Scripturae  sacrae  per  aetatem 
omnem  vividus  et  plurimae  ferax  utilitatis.  —    In    quo,       jntieak 
etiam   ad   firmanda   documenta    hortationesque    Nostras,  initio  Ec- 
iuvat  commemorare  quemadmodum  a  religionis  christianae  ,nuiti\\ 
initiis,quotquot  sanctitate  vitae  rerumque  divinarum  scientia  f^^^"'^ 
floruerunt,  ii  sacris  in  Litteris  multi  semper  assiduique  fue-  runt: 
rint.  Proximos  Apostolorum  discipulos,  in  quibus  Clemen-  ^f^/'^?";, 
tera  Romanum,  Ignatium  Antiochenum,  Polycarpum,  tum  puH ; 
Apologetas,  nominatim    lustinum  et   Irenaeum,  videmus  i/ff^^' 
epistoHs  et  libris  suis»  sive  ad  tutelam  sive  ad  comraenda- 
tionempertinerentcatholicorumdogmatum,edivinismaxime 
Litteris  fidem,  robur,  gratiam  omnem  pietatis  arcessere. 
Scholis  autem  catecheticis  ac  theologicis  in  multis  sedibus  schoiaeca- 

I.  S.  Hier.,  in  Mich,  /.  10,  —  2.  Conc.  Trid.,  wj.  V^  decret.  de  reform.  i.  — 
3.  Ibid.^  2-2. 


206      LITT.  ENCVCL.   "  PROVIDENTLSSIMUS  DEUS.    ' 

ucheticae  Episcoporum  exortis,Alexandrina  et  Antiochena  celeberri- 
'^^jHcae,  "^*^»  ^"^^  '"  ^'^  habebatur  institutio,  non  alia  prope  re,nisi 
undeple-  lectione,  exph'catione,  defensione  divini  verbi  scripti  conti- 
dierunt  nebatur.  Indeplerique  prodierunt  Patres  et  scriptores,  quo- 
^cH^iores  ^""^  operosis  studiis  egregiisque  libris  consecuta  tria  circiter 
cptimede  saecula  ita  abundarunt,  ut  aetas  biblicae  exegeseos  aurea 
^^^merut  ^"''®  ^*  ^^^  appellata.  —  Inter  orientales  principem  locum 
apudO'  tenet  Origenes,  celeritate  ingenii   et    laborum   constantia 
admirabiiis,  cuius  ex  plurimis  scriptis  et  immenso  Hexaplo- 
rum  opere  deinceps  fere  omnes  hauserunt.  Adnumerandi 
plures,  qui  huius  disciplinae  fines  amplificarunt :  ita,  inter 
excellentiores  tulit  Alexandria  Clementem,  Cyrillum  ;  Pa- 
laestina  Eusebium,Cyriilum  alterum;  Cappadocia  Basilium 
Magnum,utrumque  Gregorium,Nazianzenum  et  Nyssenum; 
Antiochia  loannem  ilium   Chrysostomum,  in    quo   huius 
peritia  doctrinae  cum  summa  eloquentia  certavit.  Neque  id 
etatudOc'  P^^^i^clare  minus  apud  occidentales.  In  multis  qui  se  admo- 
cidentaies.    dum  probavere,clara  Tertulliani  ct  Cypriani  nomina,  Hilarii 
et  Ambrosii,  Leonis  et   Gregorii   Magnorum  ;  ciarissima 
Augustini  et  Hieronymi :  quorum  alter  mire  acutus  extitit 
in  perspicienda  divini  verbi  sententia,  uberrimusque  in  ea 
deducenda  ad  auxilia  catholicae  veritatis,  alter  a  singulari 
Bibliorum  scientia  magnisque  ad  eorum  usum  laboribus, 
nomine  Doctoris  maximi  praeconio  Ecclesiae  est  honesta- 
Poste    ^"^'  —  ^^  ^^  tempore  ad  undecimum  usque  saeculum, 
pervuigan-  quamquam  huiusmodi  contentio  studiorum  non  pari  atque 
rumsaip-  ^^tca  ardore  ac  fructu  viguit,  viguit  tamen,  opera  praeser- 
torum  opc^  tim  hominum  sacri   ordinis.  Curaverunt   enim,  aut  quae 
digesta;       vctercs  iu  hac  re  fructuosiora  reliquissent  deligere,  eaque 
apte  digesta  de  suisque  aucta  pervulgare,  ut  ab  Isidoro 
^T^elollL  Hispalensi,  Beda,  Alcuino  factum  est  in  primis  ;  aut  sacros 
iiiusiran-  codices  illustrare  glossis,  ut  Valafridus  Strabo  et  Anselmus 
^^^^queTnte-  Laudunensis,  aut  eorumdem  integritati  novis  curis  consu- 
gritas  cu-  lere,  ut  Petrus  Damianus  et  Lanfrancus  fecerunt. —  Saeculo 
Saecuio  autem   duodecimo   aliegoricam    Scripturae    enarrationem 
s%^TtU'  ^^^^  ^^^  laude  plerique  tractarunt :  in  eo  genere  S.  Ber- 
rae  aiiego-  nardus  ceteris  facile  antecessit,  cuius  etiam  se/mones  nihil 
ratia?^^     propc  nisi  divinas  Litteras  sapiunt  —  Sed  nova  et  laetiora 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE   SACRAE.  207 

incrementa  ex  disciplina   accessere    Scholasticomm,    Qui,         iS 

,  .  .  **      »         NOV. 

etsi  in  germanam  versionis  latinae  lectionem  studuerunt      18^3. 
inquirere,  confectaque  ab  ipsis  Correctoria  biblica  id  plane       Scholas^ 
testantur,  plus  tamen  studii  industriaeque  in  interpretatione  ''f^r""? 
et  explanatione  collocaverunt  Composite  enim  dilucideque,  nova  addit 
nihil  ut  melius   antea,   sacrorum    verborum    sensus   varii  f/K"^*'" 
distincti  ;  cuiusque  pondus  in   re  theologica  perpensum  ;  cretnenta, 
definitae  librorum  partes,  argumenta  partium  ;  investigata 
scriptorum  proposita  ;  explicata  sententiarum  inter  ipsas 
necessitudo  et  connexio  :  quibus  ex  rebus  nemo  unus  non 
videt  quantum  sit  luminis  obscurioribus   locis  admotum.        Doctri- 
Ipsorum  praeterea  de  Scripturis  lectam  doctrinae  copiam  /'f,-^^^"/ 
admodum  produnt,  tum  de  theologia  libri,  tum  in  easdem  iwmnt 
commentaria  ;  quo  etiam  nomine  Thomas  Aquinas  inter  eos  praeHptu 
habuit   palmam.  —  Postquam  vero  Clemens  V  decessor  ^-Thofnas^ 
Noster  Athenaeum  in  Urbeetceleberrimas  quasquestudio-  luterarum 
nim  Universitates  litterarum  orientalium  magisteriisauxit,  ^,^^^'^^*" 
exquisitius  homines  nostri  in  Nativo  Bibliorum  codice  et  in 
exemplari  latino  elaborare  coeperunt.  Revecta  deinde  ad   Graeco- 
nos  eruditione  Graecorum,  multoque  magis  arte  novalibra-  ^reve^taT^ 
rla  feliciter  inventa,  cultus    Scripturae  sanctae  latissime  ruditio,  et 
accrevit.   Mirandum  est  enim   quam   brevi  aetatis  spatio  riainven- 
raultiplicata  praelo  sacra  exemplaria,  viilgata   praecipue,  3^/,^/'^^ 
cathoHcum  orbem  quasi  compleverint  :  adeo  per  id  ipsum   mire  pro- 
tempus,  contra  quam    Ecclesiae   hostes   calumniantur,  in  Z''^'^''*'- 
honore  et  amore  erant  divina  volumina.  —  Neque  praeter-      ^  y^^^^ 
eundum  est,  quantus  doctorum  virorum  numerus,  maxime  «f«^*  Con- 
exreligiosis  familiis,  a  Viennensi  Concilio  ad  Tridentinum,  ^Trli.,mui' 
in  rei  biblicae  bonum  provenerit :  qui  et  novis  usi  subsidiis  ^*  -S^crj/- 

.  .  .......  .  -  turae  stU' 

et  variae  eruditionis  mgeniique  sui  segetem  conferentes,non  dUsexcet' 

modo  auxerunt  congestas  maiorum  opes,  sed  quasi  munie-  ^^^^' 
runt  viam  ad  praestantiam  subsecuti  saeculi,quod  ab  eodem  p^^^ 

Tridentino  efHuxit,  quum  nobilissima  Patrum  aetas  prope-  Tridenti- 

modum  rediisse  visa  est.   Nec   enira   quisquam   ignorat,  XwivJja 

Nobisque  est  memoratu  iucundum,  decessores  Nostros,  a  ^'  ^*"*'^ 

Pio  IV  ad  Clementem  VIII,  auctores  fuisse   ut  insignes  aetas, 
illae  editiones  adornarentur  versionum  veterum,  Vulgatae 
et  Alexandrinae ;  quae  deinde,Sixti  V  eiusdemque  Clemen- 


208      LITT.  ENCYCL.   "  PROVIDENTISSIMUS  DEUS.  " 

tis  iussu  et  auctoritate,  emissae,  in  communi  usu  versantur, 

Pereadem  autem  tempora,  notum  est,  quum  versiones  aiias 

Bibliorum   antiquas,  tum    polyglottas   Antuerpiensem  et 

Parisiensem,  diligentissime  esse  editas,  sincerae  investigan- 

dae  sententtae  peraptas :  nec  ullum  esse  utrlusque  Testa- 

menti  librum,  qui  non  plus  uno  nactus  sit  bonum  explana- 

torem^neque  graviorem  ullam  de  iisdem  rebus  quaestionem, 

quae  non  multorum  ingenia  fecundissime  exercuerit :  quos 

inter  non  pauci,  iique  studiosiores  Ss.  Patrum,  nomen  sibi 

Poste-  ^^^^^^  eximium.  Neque,  ex  illa  demum  aetate,  desiderata 

rioribus  est  nostrorum  sollertia  ;  quum  clari  subinde  viri  de  iisdem 

vMi^ur  studiis  bene  sint  meriti,  sacrasque  Litteras  contra  rationa- 

s.Scriptw  //>;«/ commenta,  ex  philologia  et  finitimis  disciplinis  de- 

rationaiis'   torta,  simili   argumentorum  genere  vindicarint.   —   Haec 

mi  com-  omnla  qui  probe  ut  oportet  considerent,  dabunt  profecto, 

Ecclesiam,  nec  ullo  unquam  providentiae  modo  defuisse, 

quo  divinae  Scripturae  fontes  in  filios  suos  salutariter  deri- 

varet,  atque  illud  praesidium,  in  quo  divinitus  ad  eiusdem 

tutelam  decusque  locata  est,  retinuisse  perpetuo  omnique 

studiorum  ope  exornasse,  ut  nullis  externorum  hominum 

incitamentis  eguerit,  egeat. 

Parsii:       ^^™  postulat  a  Nobis  instituti  consilii  ratio,  ut   quae  his 

de  recieor-  je  studiis  recte  ordinandis  videantur  optima,  ea  vobiscum 

dtnandis  .  ,.1-1-.  J^,...  • 

S.Scriptu-  communicemus,  Venerabiles  Fratres.  Sed  prmcipio  quaie 

^^ihScril-  ^dversetur  et  instet  hominum  genus,  quibus  vel  artibus  vel 

iurae  ad-  armis  confidant,  interest  utique  hoc  loco  recognoscere.  — 

mnnuiia  Scilicct,  ut  antea  cum   lis  praecipue  res  fuit  qui  privato 

praemit-  iudicio  freti,  divinis  traditionibus  et  magisterio  Ecclesiae 

tuntur,  ,.      .      ^      .  .  1    ,.       •     r 

Ex  Prote-  repudiatis,  Scnpturam  statuerant  unicum  revelationis  lon- 
stantium  ^^^  suprcmumque  iudicem  fidei ;  ita  nunc  est  cum  Ratio- 

evrore  or-  r  -1  » 

tumtraxit  nalistis,  qui  eorum  quasi  filii  et  heredes,  item  sententia 
/i^a^m  i^nixi  sua,  vel  has  ipsas  a  patribus  acceptas  christianae 
impietas  fidei  reliouias  prorsus  abiecerunt.  Divinam  enim  vel  reve- 

Scriptu-    ,      .  ....  ,  o      . 

ram  divi-  lationem  vel  mspirationem  vel  Scnpturam  sacram,  omnino 
mwi  ne-  ullam  negant,  neque  alia  prorsus  ea  esse  dictitant,  nisi  ho- 

varias  i'/-  minum  artificia  et  commenta  :  illas  nimirum,  non  veras 
^varia^arte  gcstarum  rerum  narrationes,  sed  aut  ineptas  fabulas  aut 
impugnan-  historias  mendaces  ;  ea,  non  vaticinia  et  oracula,   sed  aut 

tium. 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE    SACRAE.  209 

■ 

confictas  post  eventus    praedictiones  aut  ex    naturali  vi         18 
praesensiones  ;  ea,  non  veri  nominis  miracula   virtutisque      1893. 
divinae  ostenta,  sed  admirabilia  quaedam,  nequaquam  natu- 
rae  virtbus  maiora,  aut  praestigias  et  mythos  quosdam  : 
evangelia  et  scripta  apostolica  aliis  plane  auctoribus  tri- 
buenda.  —  Huiusmodi  portenta  errorum,  quibus  sacrosan-         Sden- 
ctam    di^inorum    Librorum    veritatem    putant    convelli,  ^lpsi^^io. 
tamquam  decretoria  pronuntiata  novae  cuiusdam  scientiae  naiisiae 
liberae^  obtrudunt :  quae  tamen  adeo  incerta  ipsimet  habent,  habeni, 
ut  eisdem  in  rebus  crebrius  immutent  etsuppieant  Quum      Nonnul- 
vero  tam  impie  de  Deo,  de  Christo,  de  Evangelio  et  reliqua  '« ^x  uns 
Scriptura  sentiant  et  praedicent,  non  desunt  ex  iis  qui  chHsiia' 
theologi  et  christiani  et  evangelici  haberi  velint,  et  hone-  ««'^'/'"«^ 

.  se  tnsolen- 

stissimo  nomme  obtendant  insolentis  ingenii  temeritatem.  terfsrum, 
His   addunt  sese    consiliorum  participes   adiutoresque   e         Ratio- 
ceteris  disciplinis  non  pauci,quos  eadem  revelatarum  rerum  ^^j^^"^" 
intclerantia  ad  oppugnationem  Bibliorum  similiter  trahit.  mu/Hece- 
Satis  autem  deplorare  non  possumus,  quam  latius  in  dies  1/^/,-/^/" 
acriusque  haec  oppugnatio  geratur.  Geritur  in  eruditos  et  juiores, 
graves  homines,  quamquam  illi  non  ita  difficulter  sibi  pos-   naiursu 
sunt  cavere  ;  at  maxime  contra  indoctorum   vulgus  omni  ScHpiura 
consilio  et  arte  infensi  hostes  nituntur.  Libris,  libellis,  dia-  t^nos  ho- 
riis  exitiale  virus  infundunt ;  id  concionibus,  id  sermonibus  ^"«^^ 

'  '  apud  in' 

insinuant ;  omnia  iam  pervasere,  et  multas  tenent,  abstra-   doctos, 
ctas  ab  Ecclesiae  tutela,  adolescentium  scholas,  ubi  credulas  *^^^^^^' 
mollesque  mentes  ad  contemptionem  Scripturae,  per  ludi-  schoiis, 
brium  etiam  et  scurriles  iocos,  depravant  misere.  —  Ista  faisimmi- 
sunt,  Venerabiles  Fratres,  quae  commune  pastorale  studium  ''."  ^^'«^»- 

.  ,     .  ^  ,   .  .    .     itcL^oppo- 

permoveant,  mcendant ;  ita   ut  huic  novae  falsi  nomtnis  nenda  esi 
scientiae  {})  antiqua  illa  et  vera  opponatur,  quam  a  Christo  ^^J^^^^^p- 
per  Apostolos  accepit  Ecclesia,  atque  in  dimicatione  tanta  iurae 
idonei  defensores  Scripturae  sacrae  exurgant.  ^"'^"  *^' 

Itaque  ea  prima  sit   cura,  ut   in  sacris  Seminariis  vel      ^**Senii- 

*  *  '  nartts  et 

Academiis  sic  omnino  tradantur  divinae  Litterae,  quemad-  Acadetniis 
raodum  et  ipsius  gravitas  disciplinae  et  temporum  necessi-  ^raadhibea- 
tas  admonent.  Cuius  rei  caussri,  nihil  profecto  debet  esse  ^''j»  ^^' 
antiquius  magistrorum  delectione  prudenti :  ad  hoc  enim 

1,1  Tim.,yi,  ao. 
Acia  Leonis  Xni.  V  —  14 


2IO      LITT.  ENCYCL.  "  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

« 

UiteHs:  munus  non  homines  quidem  de  multis,  sed  tales  assumi 

cum*ean-  oportet,  quos  magnus  amor  et  diuturna  consuetudo  Biblio- 

iurparis  rum,  atque  opportunus  doctrinae  ornatus  commendabiles 

m^nur  faciat,  pares  officio.  Neque  minus  prospiciendum  mature  est, 

excoiantur  horum  Dostea  locum  qui  sint  excepturi.  luverit  idcirco,  ubi 

alumni  \  ,  /*         ,  .  .      •       ,       . 

magisterio  commodum  sit,  ex  alumnis  optimae  spei,  theologiae  spa- 

/w^  ^*'^    ^*'""^  laudate  emensis,  nonnuUos  divinis  Libris  totosaddici, 

facta  eisdem  plenioris  cuiusdam  studii  aliquamdiu  facultate. 

Ita  delecti  institutique  doctores,  commissum  munus  adeant 

fidenter  :  in  quo  ut  versentur  optime  et  consentaneos  fru- 

ctus   educant,   aliqua  ipsis    documenta  paulo  explicatius 

Tracfa-  impertire  placet.  —  Ergo  ingeniis  tironum  in  ipso  studii 

troductime  limiue  sic  prospiciant,  ut  iudicium   in  eis,  aptum  pariter 

^^^^^Uomm   L^'^"^  divinis  tuendis  atque  arripiendae  ex  ipsis  sententiae, 

conforment  sedulo  et  excolant.  Huc  pertinet  tractatus  de 

introductione^  ut  loquuntur,  biblica,  ex  quo  alumnus  com- 

modam  habet  opem   ad  integritatem  auctoritatemque  Bi- 

bliorum  convincendam,  ad  legitimum  in  illis  sensum  inve- 

stigandum   et    assequendum,   ad    occupanda   captiosa  et 

etutiiita^   radicitus  evellenda.   Quae  quanti   momenti   sit  disposite 

tem  Ponlt'  ,  ,. 

fexexponit,  scienterque,  comite  et  adiutrice  theologia,  esse  initio  dispu- 

tractauum  ^^^*'  ^*^  attinet  dicere,  quum  tota  continenter  tractatio 

jam  edocti  Scripturae  reliqua  hisce  vel   fundamentis  nitatur  vel  lumi- 

^ScHpturae  "ibus  clarescat.  —  Exinde  in  fructuosiorem  huius  doctrinae 

audiant  partem,  quae  de  interpretatione  est,  perstudiose  incumbet 

iatiomm  praeceptoris  opera ;  unde  sit  auditoribus,  quo  dein  modo 

%Vustdi  divini  verbi  divitias  in  profectum  religionis  et  pietatis  con- 

gionis  et  vertant.  Intelligimus  equidem,  enarrari  in  scholis  Scripturas 

q^ln-  on^nes,  nec  per  amplitudinem  rei,  nec  per  tempus  licere. 

dus  est,  Verumtamen,  quoniam  certa  opus  est  via  interpretationis 

inpU'  utiliter  expediendae,  utrumque  magister  prudens  devitet 

sckolis,  incommodum,  vel  eorum  qui  de  singulis  libris  cursim  deli- 

^ic^oribus  bandumpraebent,veIeorum  qui  in  certa  unius  parteimmo- 

exceptis,  deratius  consistunt.  Si  enim  in  plerisque  scholis  adeo  non 

librorum  potcrit  obtiueri,  quod  in  Academiis  maioribus,  ut  unus  aut 

Scripiurae  ^lter  liber  continuatione  quadam  et  ubertate  exponatur,  at 

partesseit-  «*.,,.,  ,  . 

gani  ita  magnopere  efficiendum  est,  ut  Iibrorum  partes  ad  interpre-. 
ut^disc^t  tandum  selectae  tractationem   habeant  convenienter  ple- 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE    SACRAE.  211 

nam  :  quo  veluti  specimine  allecti  discipuli  et  edocti,  cetera         ^ 
ipsi  perlegant  adamentque  in  omni  vita.  Is  porro,  retinens      iS^z- 
instituta  maiorum^  exemplar  in  hoc  sumet  versionem  vul-  uq^ ipi 
gatam  ;  quam  Concilium  Tridentinum  inpublicis  Uctionibus^  perltgere, 
disputationibus^  praedicationibus  et  expositionibus  pro  au-  nevuigata 
thentica  habendam  decrevit  {}\   atque  etiam   commendat  ^^^^^^* 

^^  necnon  et 

quotidiana   Ecclesiae  consuetudo.  Neque  tamen   non  sua  reliquis 
habenda  erit  ratio  reliquarum  versionum,  quas  christiana  ^usluodi- 
laudavit  usurpavitque  antiquitas,  maxime  codicum  primi-  cibmpri' 
geniorum.  Quamvis  enim,  ad  summam  rei  quod  spectat,  ex  ^Wnlceh 
dictionibus  Vulgatae  hebraea  et  graeca  bene  eluceat  sen-  ^f^»»^ 
tentia,  attamen  si  quid  ambigue,  si  quid   mmus  accurate  ixpenden- 
inibi  elatum  sit,  «  inspeciio  praecedentis  linguae>,  suasore  ^^J^^^^f 
Augustino,  proiiciet  (^).  lamvero  per  seliquet,  quam  mul-  tionem, 
tum  navitatis  ad  haec  adhiberi  oporteat,  quum  demum  sit 
€  commentatoris  officium,  non  quid  ipse  velit,  sed   quid 
sentiat   ille  quem   interpretetur,  exponere  (3).  >  —   Post        sensus 
expensam,  ubi  opus  sit,  omni  industria   lectionem,  tum  juxtapro- 
locus  erit  scrutandae  et  proponendae  sententiae.  Primum  pretandi 
autem  consiiium  est,  ut  probata  communiter  interpretandi  P^aecepta 

.  .  perscru- 

praescripta  tanto  experrectiore  observentur  cura,  quanto  tandus, 
morosior  ab  adversariis  urget  contentio.  Propterea  cum 
studio  perpendendi  quid  ipsa  verba  valeant,  quid  consecutio 
rerum  velit,  quid  locorum  similitudo  aut  talia  cetera,  ex- 
terna  quoque    appositae    eruditionis  illustratio  societur  :  tioninon 
cauto  tamen,  ne   istiusmodi  quaestionibus  plus   temporis  ^^^"„'/'' 
tribuatur  et  operae  quam  pernoscendis  divinis  Libris,  neve  dum, 
corrogata  multiplex  rerumcognitio  mentibus  iuvenum  plus 
incommodi  afferat  quam  adiumenti.  —  £x  hoc,  tutus  erit 
gradus  ad  usum  divinae  Scripturae  in  re  theologica.  Quo  Scripturae 
ingenere  animadvertisse  oportet,  ad  ceteras  difficultatis  *^^,^^^^^' 

.....  logica  ex- 

caussas,  quae  m  quibusvis  antiquorum  libris  intelligendis  positurus, 

fere  occurrunt,  proprias  aliquas  in  Libris  sacris  accedere.  J^y^^'  ^'^"' 

Eorum  enim  verbis,  auctore  Spiritu  Sancto,  res  multae  iiiamob 

subiiciuntur  quae  humanae  vim  aciemque  rationis  longis-  guL^on- 

sime  vincunt,  divina  scilicet  mysteria  et  quae  cum  illis  ''^^^  ^'  ^^' 

I.  Sess.  IV,  decr.  de  edit,  et  usu  sacr.  libror.  —  2.  De  doctr,chr.,  lli,  4.  — 
5.  S.  Hier.  ad  Pammacb. 


] 


2  1  2       LITT.  ENCYCL.  "  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

rios  quos  continentur  alia  multa  ;  idque  nonnumquam  ampliore  qua- 

sus\^-  ^^^  ^^  reconditiore  sententia,  quam  exprimere  littera  et 

scuriiaie  hermeneutlcae  leges    indicare  videantur :  alios  praeterea 

cucuiam 

invoivi  sensus,  vel  ad  dogmata  illustranda  vel  ad  commendanda 

praecepta  vitae,  ipse   litteralis   sensus   profecto   adsciscit 

Quamobrem  diffitendum  non  est  religiosa  quadam  obscu- 

ritate  sacros  Libros  involvi,  ut  ad  eos,  nisi  aliquo  viae  duce, 

nobis  uti^  nemo  ingredi  possit  (')  :  Deo  quidem  sic  providente  (quae 

hsstma,      vulgata  est  opinio  Ss.  Patrum),  ut  homines  maiore  cum 

desiderio  et  studio  illos  perscrutarentur,  resque  inde  ope- 

rose  perceptas  mentibus  animisque  altius  infigerent ;  intel- 

h'gerentque  praecipue,ScripturasDeum  tradidisse  Ecclesiae, 

qua  scilicet   duce  et  magistra  m  legendis  tractandisque 

^^    eloquiis  suis  certissima  uterentur.  Ubi  enim   charismata 

Patres,  Dominl  posita  sint,  ibi  discendam  esse  veritatem,  atque  ab 

illis,  apud  quos  sit  successio  apostolica,  Scripturas  nullo 

cum  periculo   exponi,   iam  sanctus   docuit   Irenaeus  (^) : 

cuius  quidem  ceterorumque  Patrum  doctrinam  Synodus 

aique  Cc,  Vaticana  amplexa  est,  quando  Tridentinum  decretum  de 

Vatic.  do'  divini   verbi   scripti   interpretatione   renovans,  hanc  Ulius 

centverum  f^ntem  esse  declaravit^  ut  in  rebus  fidei  et  ntorum,  ad  aedifi' 

Scripturae  ">•/.. 

sensum  cationem  doctrtnae  chrtsttanae pertinentium^  is  pro  vero  sensu 

guenuenet  ^^^^^^  Scripturae  kabendus  sit,  quem  tenuit  ac  temt  sancta 

Ecciesia.      Mater  Ecclesiay  cuius  est  iudicare  de  vero  sensu  et  interpre- 

tatione  Scripturarum  sanctarum  ;  atque  ideo  nemini  licere 

contra  hunc  sensum  aut  etiam  contra  unanimem  consensum 

Patrum  ipsam  Scripturam  sacram  interpretari  (3).  —  Qua 

lilaverae  ;.,  ▼-»!.  /. 

interpreta-  plena  sapientiae  iege  nequaquam  Ecclesia  pervestigationein 
tionis  lex  scientiae  biblicae  retardat  aut  coercet :  sed  eam  potius  ab 

non  nocet  '  * 

scieniiae  errore  integram  praestat,  plurimumque  ad  veram  adiuvat 

sedmui-  progressionem.  Nam  privato  cuique  doctori  magnus  patet 

tumeipro-  campus,  in  quo,  tutis  vestigiis,  sua  interpretandi  industria 

Doctorum  praeclare  certet  Ecclesiaeque  utiliter.  In  locis  quidem  di- 

^reib'biicae  ^inae   Scripturae   qui   expositionem   certam   et  definitam 

uiiiissima  adhuc  desiderant,  effici  ita  potest,  ex  suavi  Dei  providentis 

sunt, .^ 

I.  S.  Hicr.  ad  Paulin.  De  studio  Script.  *^.  Liii,  4.  —  2.  C.  haer.,  IV,  26,  5.  — 
3.  Sess,  III,  cap.  ii,  de  revel,  Cf.  Conc.  Trid,  sess,  iv,  decr,  de  ediU  et  usu  sacr. 
libror. 


DE   STUDHS    SCRIPTURAE    SACRAE.  21 3 

consilio,  ut,   quasi  praeparato  studio,  iudicium    Ecclesiae  18 

maturetur  ;  in  locis  vero  iam  definitis  potest  privatus  doctor  jgg^] 
aeque  prodesse,  si  eos  vel  enucleatius  apud  fidelium  ple- 
bem   et  ingeniosius  apud  doctos  edisserat,  vel  insignius 

evincat  ab  ad^^ersariis.  Quapropter  praecipuum  sanctumque  sifue- 

sit  catholico  interpreti,  ut  illa  Scripturae  testimonia,  quo-  ^*  ^^P- 

rum  sensus  authentice  declaratus  est,  aut  per  sacros  aucto-  sus  au- 

res,  Spiritu  Sancto  afflante,  uti  multis  in  locis  novi  Testa-  ^^jj^^'' 

menti,  aut  per  Ecclesiam,  eodem  Sancto  adsistente  Spiritu,  Aunc  te- 

sive  solemni  iudicio^  sive  ordinario  et  universali  magiste-  ^^^  ^^aOio- 

rio  ('),  e4dem  ipse  ratione  interpretetur  ;  atque  ex   adiu-  ^'^«^»  »>- 

mentisdisciplinae  suae  convincat,  eam  solam  interpretatio-  gmuinum 

nem,  ad  sanae  hermeneuticae  leges,  posse  recte  probari.  ^^"^^^^ 

In  ceteris  analogia  fidei  sequenda  est,  et  doctrina  cathoh'ca,  ^,-  ^^„ 

quah's  ex  auctoritate  Ecclesiae  accepta,  tamquam  summa  /«^«v  defi- 

,-  .,         ,  »  .,  nitus^  sit 

norma  est  adhibenda  :  nam,  quum  et  sacrorum  Librorum  interfre- 

et  doctrinae  apud  Ecclesiam  depositae  idem   sit  auctor  J^J^*^^. 

Deus,  profecto  fieri   nequit,  ut  sensus  ex  illis,  qui  ab  hac  tholicae 

quoquo  modo  discrepet,  legitima  interpretatione  eruatur.  ^^^^^^' 

Ex  quo  apparet,  eam  interpretationem  ut  ineptam  et  fal- 

sam   reiiciendam,  quae,  vel   inspiratos  auctores   inter   se 

quodammodo  pugnantes  faciat,  vel    doctrinae   Ecclesiae  sit 

adversetur.  —  Huius  igitur  disciplinae  magister  hac  etiam  ^^^'Y*^ 

laude  floreat  oportet,  ut  omnem  theologiam  egregie  teneat,  theologia, 

atque  in  commentariis  versatus  sit  Ss.  Patrum  Doctorum-  ^ss^Pa-^^ 

que  et  interpretum  optimorum.  Id  sane  inculcat  Hierony-  trum.Doc- 

mus  (2),  multumque  Augustinus,  qui,  iusta  cum  querela,  terpretum 

f  Si  unaquaeque   disciplina,   inquit,   quamquam   vilis   et  '^'^"'"^ 

facilis,  ut  percipi  possit,  doctorem  aut  magistrum  requirit,  Patres  mo- 

quid  temerariae  superbiae  plenius,  quam  divinorum  sacra-  ^'^^supre- 

mentorum  libros  ab  interpretibus  suis  nolle  cognoscere  (3)  I  >  mam  ha- 

Id  ipsum  sensere  et  exemplo  confirmavere  ceteri  Patres,  ritateni' 

qui  <  divinarum  Scripturarum  intelligentiam,non  ex  propria  ^s.  Pa- 

praesumptione,  sed   ex   maiorum   scriptis  et   auctoritate  nimis  con- 

sequebantur,  quos  et  ipsos  ex  apostolica  successione  intel-  ^^^^f  ^^ 

ligendi  regulam  suscepisse  constabat  (^).  >  —  lamvero  Ss.  ad  Fidem 

- _« — vel  mores 

I.  Cooc.  Val.  sess.  iii,  cap.  iii,  de  fidt,  —  3.  Ibid.,  6,  7.  —  3.  Ad  Honorat.,     spectant ; 
Deutilit.  cred.,  XVII,  35.-4.  Rufin.,  Hist,  ecc,  ii,  9. 


214      LITT.  ENCVCL.  "  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

Patrum,  qutbus  i  post  Apostolos,  sancta  Ecclesia  plantato- 

ribus»  rigatoribus,  aedificatoribus,  pastoribus,  nutritoribus 

crevit  (<),  summa  auctoritas  est,  quotiescumque  testimonium 

aliquod  biblicum,ut  ad  fidei  pertinens  morumve  doctrinam» 

uno  eodemque  modo  explicant  omnes  :  nam  ex  ipsa  eorum 

consensione,  ita  ab  Apostolis  secundum  catholicam  fidem 

ipsorum-  traditum  esse  nitide  eminet.  Eorumdem  vero  Patrum  sen- 

^^UaTtiam  t^ntia  tunc  etiam  magni  aestimanda  est,  quum  hisce  de 

privaia^  rebus  munere  doctorum  quasi  privatim  funguntur ;  quippe 

^[Hmanda  quos,  non  modo  scientia  revelatae  doctrinae  et  multarum 

^^^>  notitia  rerum,  ad  apostolicos  libros  cognoscendos  utilium, 

valde   commendet,  verum  D^us   ipse,  viros   sanctimonia 

vitae  et  veritatis  studio  insignes,  amplioribus  luminis  sui 

praesidiis   adiuverit.  Quare   interpres  suum   esse  noverit, 

lueiobjus-  eorum  et  vestigia  reverenter  persequi  et  laboribus  frui  in- 

samuitra  telligenti  delectu.  —  Neque  ideo  tamen  viam  sibi  putet 

^^"erpres  obstructam,  quo  minus,  ubi  iusta  caussa  adfuerit,  inquirendo 

procedere,  et  exponendo  vel  ultra  procedat,  modo  praeceptioni  illi,  ab 

guidem  s.   Augustino  sapienter  propositae,  religiose  obsequatur,  vidc- 

Auj,regu-  \\q^^  a  litterali  et  veluti  obvio  sensu  minime  discedendum, 

ia  ae  sensu 

/iiieraii  ie-  nisi  qua  eum  vel  ratio  tenere  prohibeat  vel  necessitas  cogat 

Tatioohsiet  dimtttere  («) :  quae  praeceptio  eo  tenenda  est  firmius,  quo 

aut  neces'  magis.  in  tanta  novitatum  cupidine  et  opinionum  licentia, 

"S.  Pa-  periculum  imminet  aberrandi.  Caveat  idem  ne  illa  negligat 

trum  in-  qu^e  ab  eisdem  Patribus  ad  allegoricam  similemve  senten- 

terpretatio     \  .  .  ^  ,.  ..    , 

aiiegorica,  tiam  translata  sunt,  maxime  quum  ex  htterali  descendant 
nequa-  ^^  multorum  auctoritate  fulciantur.  Talem  enim  interpre- 

quam  ne-  * 

giiienda,     tandi  rationem  ab  Apostolis  Ecclesia  accepit,  suoque  ipsa 

exemplo,  ut  e  re  patet  liturgica,  comprobavit ;  non  quod 

Patres  ex  ea  contenderent  dogmata  fidei  per  se  demonstrare, 

sed  quia  bene  frugiferam  virtuti  et  pietati  alendae  nossent 

Ceteri  ^^P^*'^^'  —  Ceterorum  interpretum  catholicorum  est  minor 

cathoiici  quidem    auctoritas,   attamen,  quoniam    Bibliorum    studia 

mc^no^ho'  continuum   quemdam  progressum  in   Ecclesia  habuerunt, 

J^r^^^-  istorum  pariter  commentariis  suus  tribuendus  esthonor,ex 
quibus  multa  opportune  peti  liceat  ad  refellenda  contraria, 

nec  postpo'  ad  djfficiliora  enodanda.  At  vero  id  nimium  dedecet,    ut 

I.  S.  Aug.,  C.  iuiian,,  ii,  lo.  37.  —  2.  Z>^  Gen.  ad  iiit,,  L  Viii,  c  7. 13. 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE   SACRAE.  215 

quis,  egregiis  operibus,  quae  nostri   abunde   reliquerunt,       ^^^ 
ignoratis  aut  despectis,  heterodoxorum  libros  praeoptet,  ab       ^^93- 
eisque  cum  praesenti  sanae  doctrinae  periculo  et  non  raro  nendiheu- 
cum  detrimento  fidei,  expHcationem  locorum  quaerat,  in  ^«j^^ 
quibus  catholici  ingenia  et  labores  suos  iamdudum  optime-  ^*^f!"  . 
que  collocarint.  Licet  enim  heterodoxorum  studiis,  pruden-  ^atur  in^ 
ter  adhibitis,  iuvari  interdum  possit  interpres  catholicus,  J^^^^^^^* 
meminerit  tamen,  ex  crebris  quoque  veterum  documentis  ('),  terpres:  at 
incorruptum  sacrarum  Litterarum  sensum  extra  Ecclesiam  ^scHpturae 
neutiquam  reperiri,  neque  ab  eis  tradi  posse,  qui,  verae  fidei  sensusex- 

^     .  ,    ,,  ,.  ^        j         ^.  tra  Eccle^ 

expertes,  Scnpturae,  non  meduUam  attingunt  sed  corticem  siam  n<m 
rodunt  (»).  repeHtur. 

Illud  autem  maxime  optabile  est  et  necessarium,  ut  eius-  sit  Scrip- 
dem  divinae  Scripturae  usus  in  universam  theologiae  influat  '**''*  ^f'" 

*  "  versaetneO' 

disciplinam  eiusque  prope  sit  anima :  ita  nimirum  omni  logiaequa- 
aetate   Patres  atque  praeclarissimi  quique  theologi  professi  ^^ocm^nent 
sunt  et  re  praestiterunt.  Nam  quae  obiectum  sunt  fidei  vel  Patrum 
ab  eo  consequuntur,  ex    divinis  potissime  Litteris  studue-  rumque 
runt  asserere  et  stabih're  ;  atque  ex  ipsis,  sicut  pariter  ex    ^ologo- 
divina  traditione,  nova  haereticorum  commenta   refutare,  etexempla. 
cathoh'corum  dogmatum  rationem,  inteUigentiam,  vincula     xkeohgia 
exquirere.  Neque  id  cuiquam  fuerit  mirum  qui  reputet,  tam  nequit  rite 
insignem  locum  inter  revelationis  fontes  divinis  Libris  de-  siassiduo' 
beri,  ut,  nisi  eorum  studio  usuque  assiduo,  nequeat  theologia  ScHpturae 
rite  et  pro   dignitate   tractari.  Tametsi  enim    rectum  est         Argu- 
iuvenes  \vi  Academiis  et  scholis  ita  praecipue  exerceri  ut  ^,y'^^„ 
intellectum  et  scientiam  dogmatum  assequantur,  ab  arti-  schoHs  ad 
culis  fidei  argumentatione  instituta  ad   alia  ex  illis,  secun-  ^cl^nam 
dum  normas  probatae   solidaeque    philosophiae,   conclu-  acquiren- 
denda  ;  gravi  tamen  eruditoque  theologo  minime  negligenda  panda 
est  ipsa  demonstratio  dogmatum  ex  Bibliorum  auctoritati-  P^^^yP^^ 
bus  ducta  :  «  Non  enim  accipit  (theologia)  sua  principia  ab  tavien  ne- 
aliis  scientiis,  sed  immediate  a  Deo  per  revelationem.  Et  ^jiit^ira- 
ideo  non  accipit  ab  aliis  scientiis,  tamquam  a  superioribus,  tioexBi- 
sed  utitur    eis  tamquam    inferioribus   et   ancillis.  »   Quae  ' 

I.  Cfr.  Clem.  Alex.  Strom.,  vii,  16;  Orig.,  Deprinc,,  IV,  8 ;  in  Levit.  hom,  4, 
8;  TertulL,  Depraescr.,  15,  seqq.  ;  S.  HUar.  PicL,  in  Maith.  13,  i. 
a.  S.  Greg.  M.,  Moral.  XX,  9  (aL  11). 


2l6      LITT.  ENCYCL.   **  PROVIDENTISSIMUS  DEUS.  " 

cum  aDeo  sacrae  doctrinae  tradendae  ratio  praeceptorem  cooimenda- 
iheologia  %     %  t       t  .      .  -        .  ,  v 

sua  oici-  toremque  habet  theologorum   prmcipem,   Aqumatem  (*)  : 

cflui^^'  ^^^  praeterea.  ex  hac  bene  perspecta christianae  theologiae 

indole,  docuit  quemadmodum   possit  theologus   sua  ipsa 

aS.Thofna  principia,  si  qui  ea  forte  impugnent,  tueri :  <  Argumentan- 

^sua^pHnci-  ^^  quidcm,  si  adversarius  ah*quid  concedat  eorum,  quae per 

piatueriaJf  divinam   revelationem    habentur ;   sicut   per    auctoritates 

riU%\ve  sacrae  Scripturae   dtsputamus   contra   haereticos,   et   per 

quidreve-  unum  articulum  contra  neeantes  ah'um.  Si  vero  adversarius 

nihilcon-  nihil  credat  eorum  quae  divmitus  reveiantur,  non  remanet 

cedunL        amplius  via  ad  probandum  articulos  fidei  per  rationes,  sed 

ad  solvendum  rationes,  si  quas  inducit  contra  fidem  (*).  > 

siudiorum  —  Providendum  igitur,  ut  ad  studia    biblica  convenienter 

^lifoxmon-  i"structi  munitique  aggrediantur  iuvenes ;  ne  iustam  fru- 

stravitqua  strentur  spem,  neu,  quod  deterius  est,  erroris  discrimen 

neserro'  incaute  subeant,  Rationalistarum  capti  fallaciis  apparatae- 

remmtent,  qug  specie  eruditionis.  Erunt  autem  optime  comparati,  si, 

etfructus    ^    ^  ._  .      .  .  ^  ,      ,  .         ,  ., 

coiiigant  qua  Nosmetipsi  monstravimus  et  praescripsimus  via,  philo- 

uberrtmos,  sophiae  et  theologiae  institutionem,  eodem  S.  Thoma  duce, 

n^^^^ii^'  ^^^^S^^^^  coluerint  penitusque  perceperint.  Ita  recte  ince- 

ritate      dent,  quum  in  re  biblica,  tum  in  ea  theologiae  parte  quam 

^dicamia'  po^^^^'^^^  uominant,  in  utraque  laetissime  progressuri. 

Remanet       Doctrinam  catholicam  legitima  et  sollerti  sacrorum   Bi- 

utScript,  bliorum   interpretatione  probasse,   exposuisse,   illustrasse, 

comprobe-  multum  id  quidem  est :  altera  tamen, '  eaque  tam  gravis 

lunt^cuH'  ^on^cnti  quam  operis  laboriosi,  pars  remanet,  ut  ipsorum 

quinonli-  auctoHtas  integra  quam  validissime  asseratur.  Quod  qui- 

^exn?apt'  ^^™  nullo  alio  pacto  plene  licebit  universeque  assequi,  nisi 

sterio  Ec-  ex  vivo  ct  proprio  magisterio  Ecclesiae  ;  quae  per  se  ipsa, 

quae  qui-  ob  sua7n  nempe  admirabilem  propagationem^  eximiam  sancti- 

dem  defert^  fatem  et  inexhaustam  in  omnibus  bonis  fecunditatem^  ob  ca- 

tiva  credi'  thoUcam  unitatem^  invictamque  stabilitatem^  magnunt  quod- 

bilttatts.      j^^  etperpetuum  est  motivum  credibilitatis  et  divinae  suae 

Quum  l^gcttionis  testimonium  irrefragabile  (3).  Quoniam  vero  divi- 

iilud  ma-  nuni   et   infallibile  magisterium    Ecclesiae,  in   auctoritate 

gtstertum        .  *-.     .  .     .       ,     .  ^  cj 

inScriptU'  etiam  sacrae   Scripturae  consistit,  huius   propterea    naes 

I.  Summ,  theoL,  p.  i,  q.  i.  a.  5  ad  2.  —  2.  Ibid,,  a.  8.  —  3.  Conc.  VaL  sess. 
IIT,  c.  Iii,  defide. 


ra  etiam 


DE    STUDIIS    SCRIPTURAE    SACRAE.  217 

saltem  humana  asserenda  in  primis   vindicandaque  est  :      ^^ 

quibus   ex   libris,  tanquam  ex    antiquitatis  probatissimis      i8g2, 

testibus,   Christi    Domini    divinitas   et   legatio,   Ecclesiae  consistat, 

hierarchicae  institutio,  primatus  Petro  et  successoribus  eius  ^y^  j^/JJ," 

coHatus,  in  tuto  apertoque  collocentur.  Ad  hoc  plurinium  kumana 

sane  conducet,  si  plures  sint  e  sacro  ordine  paratiores,  qui  ^st^.qua 

hac  etiam  in  parte  pro  fide  dimicent  et  impetus  hostiles  stabiiita,ex 

propulsent,  induti  praecipue  armatura  Dei,  quam   suadet  ^ti  divini' 

Apostolus  (>),  neque  vero  ad  nova  hostium  arma  et  praelia  ^^*  ?^^Jf' 

insueti.  Quod   pulchre  in  sacerdotum   officiis  sic  recenset  tutio,Petri 

Chrysostomus :  €  Ingens  adhibendum  est  studium  ut  Chri-  ^J^I^^^ 

sti  verbum  habitet  in  nobis  abundanter  (A  :  neque  enim  ad 

^  '  ^  Ad  omne 

unum  pugnae  genus  parati  esse  debemus,  sed  multiplex  pugnae 
est  bellum  et  varii  sunt  hostes ;  neque  iisdem  omnes  utun-  ^Jarati^sint 
tur  armis,  neque  uno   tantum   modo   nobiscum   congredi  sacerdotes 
moliuntur.  Quare  opus  est,  ut  is  qui  cum  omnibus  congres-  „,^'^f' 
surus  est,  omnium   machinas  artesque  cognitas  habeat,  ut  ^^^** 
idem  sit  sagittarius  et  funditor,  tribunus  et  manipuli  du- 
ctor,  dux  et  miles,  pedes  et  eques,  navalis  ac  muralis  pugnae 
peritus :  nisi  enim  omnes   dimicandi  artes  noverit,  novit 
diabolus  per  unam  partem,  si  sola  negligatur,  praedonibus 
suis  immissis,  oves  diripere  (3).  >  Fallacias  hostium  artesque 
in  hac  re  ad  impugnandum   multiplices  supra  adumbravi- 
mus  :  iam,  quibus  praesidiis   ad   defensionem    nitendum, 
commoneamus.  —  Est  primum  in  studio  linguarum  vete-    j^  Scrip- 
rum   orientalium  simulque  in  arte  quam  vocant  criticam.  ^^^^^  ^' 

TT-  ...  1,..  -  .  versanos 

Utrmsque  rei  scientia  quum  hodie  m  magno  sit  pretio  et  arma  assu- 
laude,  e4  clerus,  plus  minusve  pro  locis  et  hominibus  ex-  '««'*'«'' 

^  '  '  *  /  ^  Itnguarum 

quisita,  ornatus,  melius  poterit  decus  et  munus  sustinere  orienta- 
suum;  nam  ipse  omnia omnibus  (^)  fieri  debet,paratus  semper  J^?^'^^  ^^^' 
ad  satisfactionem  omni  poscenti  rationem  de  ea  quae  in  ipso  ars  critica. 
est  spe  (5).   Ergo   sacrae  Scripturae  magistris  necesse  est 
atque  theologos  addecet,  eas  linguas  cognitas   habere  qui- 
bus  libri  canonici   sunt  primitus  ab  hagiographis  exarati, 
easdemque  optimum  factu  erit  si  colant  alumni  Ecclesiae, 
qui  praesertim  ad  academicos  theologiae  gradus  aspirant. 

I.  Eph,   VI,  13,  seqq.    —    2.  Cfr.    Col.   HI,    16.    —    3.  De  sacerd.,  IV,  4.  — 
4.  /  Cor„  IX.  23.  —  5.  I  Petr.,  Ill,  15, 


2l8      LITT.  ENCYCL.   **  PROVIDENTISSIMUS  DEUS,  " 

Atque  etiam  curandum  ut  omnibus  in  Academiis,  quod 

iam   in  multis  receptum  laudabiliter  est,  de  ceteris  item 

antiquis  linguis,  maxime  semiticis,  deque  congruente  cum 

illis  eruditione,  sint  magisteria,  eorum  in  «primis  usui  qui 

ad  sacras  Litteras  profitendas  designantur.  —  Hos  autem 

Aru  crt'  fpsos,  eiusdcm  rei  gratiA,  doctiores  esse  oportet  atque  exer- 

abutuniur,  citatiores  in  vera  artis  criticae  disciplina :  perperam  enim 

noH  aiten'  et  cum  religionis  damno  inductum  est  artificium,  nomine 

aetttesmre  ^  ... 

hisiorica,  houestatum  criticae  sublimioris,  quo,  ex  solis  internis,  uti 

'"histoHae  loquuntur,  rationibus,  cuiuspiam  libri  origo,  integritas,  au- 

praecaete'  ctoritas  diiudicata   emergant.    Contra  perspicuum  est,  in 

necraiio'  quaestionibus  rei  historicae,  cuiusmodi  origo  et  conservatio 

nestnier'  ijbrorum,  historiae  testimonia  valere  prae  ceteris,  eaque 

nasessead'  '  »7" 

vocandas  esse  quam  studiosissime  et  conquirenda   et  excutienda  : 

*c^nfirman'  ^^'*^  ^^^^  rationes  internas  plerumque  non  esse  tanti,  ut  in 

dam,  caussam,  nisi  ad  quamdam  confirmationem,  possint  advo- 

Secus  si  cari.  Secus  si  fiat,  magna  profecto  consequentur  incommo- 

'^^naconfe-  <^a.Nam  hostibus  religionisplusconfidentiae  futurum  est  ut 

quiniur  sacrorum  authenticitatemLibrorum  impetantetdiscerpant: 

dttrittun-  '^^^  ipsum  quod  extollunt  genus  criticae  sublimioris,  eo 

^^*  demum  recidet,  ut  suum  quisque  studium  praeiudicatamque 

opinionem  interpretando  sectentur:  inde  neque  Scripturis 

quaesitum  lumen  accedet,  neque  ulla  doctrinae  oritura  uti- 

lltas  est,  sed  certa  illa  patebit  erroris  nota,quae  est  varietas 

et  dissimilitudo   sentiendi,   ut  iam  ipsi   sunt   documento 

huiusce  novae  principes  disciplinae  :  inde  etiam,  quia  ple- 

rique  infecti  sunt  vanae  philosophiae  et  rationalismi  placi- 

tis,  ideo  prophetias,  miracula,  cetera  quaecumque  naturae 

ordinem  superent,  ex  sacris  Libris  dimovere  non  verebun- 

Muitutn  tu'"«  —  Congrediendum  secundo  loco  cum  iis,  qui  su4  phy- 

Reiigioni  sicorum   scientia   abusi,  sacros   Libros   omnibus   vestigriis 

nocuereqw  .....  ,. 

physico'  mdagant,  unde  auctoribus  inscitiam  rerum  tahum  opponant, 

^*tlaabi"i   ^^^^?^^  'p^a  vituperent.  Quae  quidem  insimulationes  quum 

sacros  Li-  res  attingant  sensibus  obiectas,  eo  periculosiores  accidunt, 

pugna^e-  ^ianantes  in  vuigus,  maxime  in  deditam  litteris  iuventu- 

runt,  tem  ;  quae,  semel  reverentiam  divinae  revelationis  in  uno 

aliquo  capite  exuerit,  facile  in  omnibus  omnem  eius  fidem 

est  dimissura.  Nimium  sane  constat,  de  natura  doctrinam 


DE    STUDIIS    SCRIPTURAE    SACRAE.  219 

quantum  ad  percipiendam  sumini  Artificis  gloriam  in  pro-         ^^ 
creatis  rebus  impressam  aptissima  est,  modo  sit  convenien-      ^^- 
ter  proposita,  tantum  posse  ad  elementa  sanae  philosophiae 
evellenda  corrumpendosque  mores,  teneris  animis  perverse    ,„ 

•    r  ^  rn.  ,  ...       Illos  refel' 

infusam.   Quapropter  Scnpturae  sacrae   doctori   cognitio  icuScHptu- 
naturalium  rerum  bono  erit  subsidio,  quo  huius  quoque  ^^ ^j!*^' 
modi  captiones  in  divinos  Libros  instructas  facilius  detegat  rum  cogni- 
et  refellat.  —  NuUa  quidem  theologum  inter  et  physicum  2,^^/'^"^' 
vera   dissensio  intercesserit,  dum  suis  uterque  finibus  se         I^^ii* 
contineant,  id  caventes,  secundum  S.  Augustini  monitum,  sensioesse 
<L   ne   aliquid   temere   et    incognitum   pro   cognito   asse-  /^'«^' ^{'^^»- 
rant  {f),  »  Sin  tamen  dissenserint,  quemadmodum  se  gerat  ur  etphy- 
theologus,  summatim  est  regula  ab  eodem  oblata  :  «  Quid-  J^^\'/* 
quid,  inquit,  ipsi  de  nalura  rerum   veracibus  documentis  fuerHorta, 
demonstrare   potuerint,  ostendamus   nostris   Litteris  non  ^fuologus 
esse  contrarium  ;  quidquid  autem  de  quibuslibet  suis  volu-  ^'^^^' 
minibus  his  nostris  Litteris,  idest  catholicae  fidei,  contra- 
rium  protulerint,  aut  ah*qua  etiam  facultate  ostendamus, 
aut  nuUa  dubitatione  credamus  esse  falsissimum  (*).  »   De        Res  in 
cuius  aequitate  regulae  in  consideratione  sit  primum,  scrip-  ^^ium- 
tores  sacros,  seu  verius  «  Spiritum  Dei,  qui  per  ipsos  loque-  ^^"^  *^^^' 
batur,    noluisse   ista    (videh'cet    intimain   adspectabilium  sicutcom- 
rerum  constitutionem)  docere  homines,  nuUi  saluti  profu-  '"««"^''^ 

'  '  *^  sermo, 

tura  (^)  >  ;  quare  eos,  potius  quam  explorationem  naturae 
recta  persequantur,res  ipsas  aliquando  describere  et  tractare 
aut  quodam  translationis  modo,  aut  sicut  communis  sermo 
per  ea  ferebat  tempora,  hodieque  de  multis  fert  rebus  in 
quotidiana  vita,  ipsos  inter  homines  scientissimos.  Vulgari 
autem  sermone  quum  ea  primo  proprieque  efferantur  quae 
cadant  sub  sensus,  non  dissimiliter  scriptor  sacer  (monuit- 
que  et  Doctor  Angelicus)  «ea  secutus  est,  quae  sensibiliter 
apparent  (^)  >,  seu  quae  Deus  ipse,  homines  alloquens,  ad 
eorum  captum  signiBcavit  humano  more.  — Quod  vero  Nonom- 
defensio  Scripturae  sanctae  agenda  strenue  est,  non  ex  eo  J%,jf^«/ 
omnes  aeque  sententiae  tuendae  sunt,  quas  singuli  Patres 
aut  qui  deinceps  interpretes  in  eadem  declaranda  edide- 

1.  In  Gen,  op,  imperf.,  ix,  30.  —  2.  Di  Gen.  ad  iitt.,  i,  21,  41.  —  3.  S.  Aug. 
ib.  II,  9,  20.  —  4.  Summa  theoL,  p.  I,  q.  LXX,  a,  i,  ad  3. 


220      LITT.  ENCYCL.  **  PROVIDENTISSIMUS  DEUS.  " 

mterfre-  rint  :  qui  prout  erant  opinionesaetatis,  in  locis  edisserendis 

physicis  ^^^  physica  aguntur,  fortasse  non  ita  semper  ludicaverunt 

^'ulemi^'  ^^  ^®"^2itc>  ut  quaedam  posuerint,  quae  nunc  minus  pro- 

iiehisenim  bentur.  Quocirca  studiose  dignoscendum  in  illorum  inter- 

fJcesUt^e  P^^^t^^JonibuSjquaenam  reapse  tradant  tamquam  spectantia 

fideinon  ad  fidem  aut  cum  ea  maxime  copulata,  quaenam  unanimi 

^SanctiTdi-  tradant  consensu  ;  namque   <  in  his  quae  de  necessitate 

versimode  fidei  non  sunt,  Hcuit  Sanctis  diversimode  opinari,  sicut  et 

nobis  >,  ut  est  S.  Thomae  sententia  (»).  Qui  et  alio  loco 

Thomds  prudentissime  habet:  «  Mihi  videtur  tutius  esse,  huiusmodf, 

ihcoiogum  quae  philosophi  communitersenserunt,  et  nostrae  fidei  non 

quomodo  se  '  .  ,  ,  /.  •    .  . 

gerat  ad-  repugnant,  nec  sic  esse  asserenda  ut  dogmata  fidei,  etsi 

losophos^^'  2i^^qu*n<io  sub  nomine  philosophorum  introducantur,  nec 

sic  esse  neganda  tamquam  fidei  contraria,  ne  sapientibus 

Nihii  huius  mundi  occasio  contemnendi  doctrinam  fidei  praebea- 

physiciVre-  ^"^  (*)•  *   Saue  quamquam  ea,  quae  speculatores  naturae 

pugnat  certis   argumentis   certa    iam    esse   affirmarint,   interpres 

rae:  sed  ostendere  dcbet  nihil   Scrjpturis  recte  exph*catis  obsistere, 

'^iisprocerio  'P^""^  tamen  ne  fugiat,  factum  quandoque  esse,  ut  certa 

saepe  fuit  quaedam  ab  iHis  tradita,  postea  in  dubitationem  adducta 

^^^Phihso-  ^^"^  ^^  repudiata.  Quod  si  physicorum  «criptores  terminos 

phis  mit-  disciph"nae  suae  transgressi,  in  provinciam  philosophorum 

feiiendi  perversitate  opinionum  invadant,  eas  interpres  theologus 

physico-  philosophis  mittat  refutandas.  —  Haec  ipsa  deinde  ad  co- 

rum  scri-    *  *^  ^ 

ptores  qui  gnatas  disciplinas,  ad  historiam  praesertim,  iuvabit  trans- 

phuim7ae-  fer"-Dolendum  enim,multos  esse  qui  antiquitatis  monumen- 

dunt,  ta,  gentium  mores  et  instituta,similiumque  rerum  testimonia 

historiae  magnis  ii  quidem  laboribus  perscrutentur  et  proferant,  sed 

simiiium-  gQ  saepius  consilio,  ut  erroris  labes  in  sacris  Libris  depre- 

ptinarum  hendant,  ex  quo  illorum  auctoritas  usquequaque  infirmetur 

documenta  ^^  nutet.  Idque  nonnulli  et  nimis  infesto  animo  faciunt  nec 

ocripturae  * 

opponunt  satis  aequo  iudicio  ;  qui  sic  fidunt  profanis  libris  et  docu- 

Judfci^f'*^  mentis  memoriae  priscae,  perinde  ut  nulla  eis  ne  suspicio 

quidem  erroris  possit  subesse,  libris  vero  Scripturae  sacrae, 

ex  opinata  tantum  erroris  specie,  neque  e4  probe  discussa, 

Fieripo-  vel  parem  abnuunt  fidem.  Fieri  quidem  potest,  ut  quaedara 

test  ut  librariis  in  codicibus  describendis   minus  recte  exciderint ; 

I.  JnSent.  ll,  dist.  il,  q.  I,  a,  3.  —  2.  Opusc,,  X. 


DE    STUDIIS    SCKIPTURAE   SACRAE.  221 

^ 

quod  considerate  iudicandum  est,  nec  facile  admittendum,         is 

^  NOV, 

nisi  quibus  locis  rite  sit  demonstratum  :  fieri  etiam  potest,       is^j, 

ut  germana  alicuius  loci  sententia  permaneat  anceps  ;  cui  quaedam 

enodandae  multum  afferent  optimae  interpretandi  regulae:  ^^i*^^  rec- 

at  nefas  omnino  fuerit,  aut  inspirationem  ad  aliquas  tantum  scribendis 

sacrae  Scripturae  partes  coangustare,  aut  concedere  sacrum  ^^xci^UrLt 

ipsum  errasse  auctorem.   Nec  enim   toleranda  est  eorum  librario, 

ratio,  qui  ex  istis  difficultatibus  sese  expediunt,  id  nimirum  ^^dam^ 

dare  non  dubitantes,  inspirationem  divinam  ad  res  fidei  ^^«^^^ «"'- 

.1  *i  .  1    i-  1  t  •      biguusper- 

morumque,  nihu  praeterea,  pertmere,  eo  quod   falso  arbi-  maneat: 
trentur,  de  veritate  sententiarum  quum  agitur,  non  adeo  fg^^^^^f^' 
exquirendum  quaenam  dixerit  Deus,  ut  non  magis  perpen-  quas  tan- 
datur   quam  ob  caussam   ea  dixerit.  Etenim   libri  omnes  ^l^^J^pf^. 
atque  integri,  quos  Ecclesia  tamquam  sacros  et  canonicos  tes  essein- 
recipit,  cum  omnibus  suis  partibus,Spiritu  Sancto  dictante,  aut^errasse 
conscripti  sunt ;  tantum  vero  abest  ut  divinae  inspirationi  o,**^^orem, 
error  ullus  subesse  possit,  ut  eaper  se  fpsa,  non  modoerro-  ScHptu- 
rem  excludat  omnem,  sed  tam   necessario  excludat  et  res-  ^^aextendi- 
puat,  quam  necessarium  est,  Deum,  summam  Veritatem,  iurinspi- 
nullius  omnino  erroris  auctorem  esse.  —  Haec  est  anti-  ^omnentVx- 
qua  et  constans  fides  Ecclesiae,  sollemni  etiam  sententia  ^^^tditerro- 
in  Conciliis  definita  Florentino  et  Tridentino  ;  confirmata       iiaecfi- 
denique  atque  expressius  declarata  in  Concilio  Vaticano,  ^^i^est^ 
a  quo  absolute  edictum  :    Veteris  et  novi  Testamenti  libri  saepius  de- 
integricum  omnibus  suis  partibus^prout  in  eiusdem  Concilii  •A^*^* 
(Tridentini)  decreto  recensentur^  et  in  veteri  vulgata  latina 
editione  fiabentur.pro  sacris  et  canonicis  suscipiendi  sunt.  Eos 
vero  Ecclesia  pro  sacris  et  canonicis  habet^  non  ideo  quod  sola 
humana  industria  concinnati^  sua  deinde  auctoritate  sint  ap- 
probati ;  nec  ideo  dumtaxat,  quod  revelationem  sine  errore 
contineant ;  sed  propterea  quad  Spiritu  Sancto  inspirante 
conscripti^  Deum  habent auctorem  (^).  Quare  nihil  admodum       Veram- 
refert,  Spiritum  Sanctum  assumpsisse  homines  tamquam  ^latioms 
instrumenta  ad   scribendum,  quasi  non  quidem  primario  Scriptnrae 
auctori,   sed    scriptoribus   inspiratis   quidpiam    falsi   elabi  tur^^^^ 
potuerit.  Nam   supernaturah'  ipse  virtute  ita  eos  ad  scri- 
bendum   excitavit    et     movit,     ita    scribentibus    adstitit, 

1.  Sess.  iii,  c.  II,  de  revel. 


22  2       LITT.  ENCYCL.   "  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

ut  ea  omnia  eaque  sola  quae  ipse  iuberet,  et  recte  mente 

conciperent,  et  fideliter  conscribere  vellent»  et  apte  infal- 

libili  veritate   exprimerent :  secus,  non   ipse  esset  auctor 

iiiustraia  sacrae  Scripturae  universae.  Hoc  ratum  semper  habuere 

S,  Aug,       SS.  Patres:  f  Itaque,  ait  Augustinus,  quum  illi  scripserunt 

quae    ille    ostendit   et  dixit,   nequaquam    dicendum  est, 

quod   ipse   non   scripserit  :  quandoquidem   membra  eius 

id  operata  sunt,  quod  dictante  capite  cognoverunt  (')  >  : 

€t  s.  Gre-  pronunciatque  S.  Gregorius  M.  :   <  Quis   haec  scripserit, 

^  '"*  valde   supervacanee  quaeritur,   quum   tamen   auctor  Hbri 

Spiritus  Sanctus  fideliter  credatur.  Ipse  igitur  haec  scripsit, 

qui  scribenda  dictavit :  ipse  scripsit  qui  et  in  illius  opere 

guae  qui'  inspirator  extitit  (^).  >  Consequitur,  ut  qui  in  locis  authen- 

fumsinit  ^^^'^^  Librorum  sacrorum   quidpiam  falsi   contineri    posse 

in  ScHp'  existiment,  ii  profecto  aut  catholicam  divinae  inspirationis 

errorem!     notionem  pervertant,  aut  Deum  ipsum  erroris  faciant  au- 

Hanc  ctorem.    Atque    adeo    Patribus    omnibus   et    Doctoribus 

^^T/d^tH'  persuasissimum  fuit,  divinas   Litteras,  quales  ab  hagiogra- 

nam  Pa-  phis  editae  sunt,  ab  omni  omnino  errore  esse  immunes,  ut 

toresfactis  proptcrea  non  pauca  illa,  quae  contrarii  aliquid  vel   dissi- 

ostende-  niile  viderentur  afferre  (eademque  fere  sunt  quae  nomine 

runtf  tP'  ,  ,,..^  i*«.  • 

5%mque  novae  scientiae  nunc  obnciunt),  non  subtiliter  mmus  quam 

^^^%utur  r^^ig^ose  componere  inter  se  et  conciliare  studuerint  ;  pro- 

S.  Aug,ad  fessi  unanimes,  Libros  eos  etintegros  et  per  partes  a  divino 

scHb^l!^'  aeque  esse  afflatu,  Deumque  ipsum   per  sacros  auctores 

elocutum  nihil   admodum  a  veritate  alienum  ponere  po- 

tuisse.    Ea   valeant    universe   quae   idem   Augustinus   ad 

Hieronymum   scripsit :    €  Ego  enim   fateor  caritati  tuae, 

solis  eis  Scripturarum  libris  qui  lam  canonici  appellantur, 

didici  hunc  timorem  honoremque  deferre,  ut  nuHum  eorum 

auctorum  scribendo  aliquid  errasse  firmissime  credam.  Ac 

si  aliquid  in  eis  offendero  litteris  quod  videatur  contrarium 

veritati,  nihil  aliud  quam  vel  mendosum  esse  codicem,  vel 

interpretem  non   assecutum  esse  quod   dictum  est,  vel  me 

minime  intellexisse  non  ambigam  (3).  > 

gissejuZ       At  vero  omni  graviorum  artium  instrumento  pro  san- 

1.  De  consensu  Evan^el.,  1. 1,  c.  35.—  a.  Praef,  in  2ob,  n.  2.  —  3.  Ep.  LXXXil,  i 
et  crebrius  alibL 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE   SACRAE.  223 

ctitate  Bibliorum  plene  perfecteque  contendere,  multo  id  '^ 

maius  est,  quam  ut  a  sola  interpretum  et  theologorum  sol-  1893. 

lertia  aequum  sit  expectari.  Eodem  optandum  est  conspi-  gantScrip- 

rent  et  connitantur  illi  etiam  ex  catholicis  viris,  qui  ab  ^^^*^'- 

externis    doctrinis    aliquam    sint    nominis    auctoritatem  cathoiUi 

adepti.  Horum  sane  ingeniorum  ornatus,  si  nunquam  an-  ^^/^^^'. 

tea,  ne  nunc  quidem,  Dei  beneiicio,  Ecclesiae  deest ;  atque  //tW«w 

utinam  eo  amplius  in  fidei  subsidium  augescat.  Nihil  enim  ^reiTi' 

magis  oportere  ducimus,  quam  ut  plures  validioresque  f^^i^^^^^io- 
nanciscatur  veritas  propugnatores,  quam  sentiat  adversa- 
rios ;  neque  res  ulla  est  quae  magis  persuadere  vulgo  possit 
obsequium  veritatis,  quam  si  eam  liberrime  profiteantur 
qui  in  laudata  aliqua  praestent  facultate.  Quin  facile  etiam 
cessura  est  obtrectatorum  invidia,  aut  certe  non  ita  petu- 
lanter  iam  traducere  illi  audebunt  inimicam  scientiae,fidem, 
quum  viderint  a  viris  scientiae  laude  nobilibus  summum 
fidei  honorem  reverentiamque  adhiberi.  —  Quoniam  igitur         Suum 

tantum  ii  possunt   religioni   importare   commodi,   quibus  q^i^q^  ^f 

cum  catholicae  professionis  gratia  felicem  indolem  ingenii  gatstudH 

benignumNumenimpertiit.ideo  in  hac  acerrima  agitatione  ^j^^^ 

studiorum  quae  Scripturas  quoquo  modo  attingunt,  aptum  impiisvin- 

sibi  quisque  eligant  studii  genus,  in  quo  aliquando  excel-  scriptu- 
lentes,  obiecta  in   illas  improbae  scientiae  tela,  non  sine  ^^^- 
gloria,  repellant.  —  Quo  loco  gratum  est  illud  pro  merito 

comprobare  nonnullorum  catholicorum  consilium,  qui  ut  Humcon- 

viris  doctioribus  suppetere  possit  unde  huiusmodi  studia  -i^^"^ 

omni  adiumentorum  copia  pertractent  et  provehant,coactis  instudia 

societatibus,  largiter  pecunias  solent  conferre.  Optima  sane  ^ir^!^*!^ 

et  peropportuna   temporibus   pecuniae   collocandae  ratio.  promoven- 
Quo  enim  catholicis  minus  praesidii  in  sua  studia  sperare 
Ucet  publice,  eo  promptiorem  effusioremque  patere  decet 
privatorum   liberalitatem ;   ut   quibus   a   Deo   aucti   sunt 

divitiis,  eas  ad  tutandum  revelatae  ipsius  doctrinae  the-  insis- 

saurum  velint  convertere   —  Tales  autem  labores  ut  ad  ^^PJJ!^^' 

rem  biblicam  vere  proficiant,  insistant  eruditi  in  iis  tam-  pHs  supra. 

quam  principiis,  quae  supra  a  Nobis  praefinita  sunt ;  fide-  ut^el^lif 

literque  teneant,   Deum,   conditorem   rectoremque  rerum  f>iicaerite 

.                      ,                     n»     -                                           •        ..  .1   ■  mserotre 

omnmm,  eumdem  esse  Scripturarum  auctorem:  nihil  prop-  vaieant. 


224      LITT.  ENCYCL.  "  PROVIDENTISSIMUS  DEUS. 

Ipsisin-  terea  ex  rerum    itatura,    nihil   ex   historiae   monunientis 

^^tifix  quo'  coUigi  posse  quod   cum  Scripturis  revera  pugnet.  Si  quid 

modosege-  ergo  tale  videatur,  id  sedulo  submovendum,  tum  adhibito 

ant  in  dis-  prudenti  theologorum  et  mterpretum  iudicio,quidnam  verius 

^'^lscrUtu-  verisimih'usve  habeat  Scripturae  locus,  de  quo  disceptetar, 

ram  inter  tum  dih*gentius  expensa  argumentorum  vi,  quae  contra  ad- 

^to^rtul^^  ducantur.  Neque  ideo  cessandum,  si  qua  in   contrarium 

speciesetiam  tum  resideat;  nam,quoniam  verum  vero  adver- 

sari  haudquaquam  potest,  certum  sit  aut  in  sacrorum  inter- 

pretationem  verborum,  aut  in  alteram  disputationis  partem 

Muita  errorem  incurrisse:  neutrum  vero  si  necdum  satis  appareat, 

chmcontra  ,  .       «  . 

ScriptU'  cunctandum  interea  de  sententia.  Permulta  enim  ex  omni 

^ta^janire'  doctrinarum  genere  sunt diu  multumqne  contraScripturam 

perta  sunt  iactata,  quae  nunc,  utpote  inania,  penitus  obsolevere  :  item 

quosdam  ^^^  pauca  de  quibusdam  Scripturae  locis  (non  proprie  ad 

etiam  fidei  morumque  pertinentibus  regulam)  sunt  quondam  in- 

Script,    lo-  ....  .  ,.  • 

cos  rertius  terpretando  proposita,  m  quibus  rectius  postea  vidit  acrior 

^ixcenti^es  qu^icdam  investigatio.  Nempe  opinionum  commenta  delet 

indagave-  dies ;  scd  <  veritas  manet  et  invalescit  in  aeternum  (^)  >. 

^*  Nemo  Quare,  sicut  nemo  sibi  arrogaverit  ut  omnem  recte  intelli- 

omnem  in-  gat  Scripturam,  in  qua  se  ipse  plura  nescire  quam  scire 

Scriptu-  fassus  est  Augustinus  (^),  ita,  si  quid  inciderit  difficilius 

ftr^/i-  *3"^"™  explicari  possit,  quisque  eam  sumet  cautionem  tem- 

caH  non  perationemque  eiusdem  Doctoris  :  <  Melius  est  vel  premi 

^kumiii  incognitis  sed  utilibus  signis,  quam,  inutiliter  ea  interpre- 

mente  cre-  tando,  a  iugo  servitutis  eductam  cervicem  laqueis  erroris 

^**  ^Viam  inserere  (3).  >  —  Consilia  et  iussa  Nostra  si  probe  verecun- 

quamPon-  deque  erunt  secuti  qui  subsidiaria  haec  studia  profitentur, 

stravit^  se-  si  et  scribendo  et  docendo  studiorum  fructus  dirigant  ad 

^scientia-  '^ostes  veritatis  redarguendos,  ad  fidei  damna  in  iuventute 

rum  periti  praecavenda,  tum  demum  laetari  poterunt  dign&  se  opera 

^)7/fiedere  sacris  Litteris  inservire,eamque  rei  catholicae  opem  afferre, 

cathoiica  qualem  de  filiorum   pietate  et  doctrinis  iure  sibi  Ecclesia 

mereantur.         ,,. 

Curent    poUlCetUr. 

^rvanda       ^^^^  ^unt,  Venerabiles  Fratres,  quae  de  studiis  Scriptu- 
rae  sacrae  pro  opportunitate    monenda  et   praecipienda, 

I.  I/I  Esdr.,  IV,  38.  —  a.  Ad  lanuar.  ep,  LV,   21.  —  y  De  doetr,  ckr.,  iii. 
9.  x8. 


DE   STUDIIS    SCRIPTURAE   SACRAE.  225 

aspirante  Deo,  censuimus.  lam  sit  vestrum,  curare,  ut  qua 
par  est  religione  custodiantur  et  observentur  :  stc  ut  debita       nov, 
Deo  gratia,  de  communicatis  humano  generi   eloquiis  sa-       ^  ^^* 
pientiae  suae,  testatius  eniteat,  optataeque  utilitates  redun-  Jj^^^" 
dent,  maxime  ad  sacrae  iuventutis  institutionem,  quae  tanta   nuit. 
est  cura  Nostra  et  spes  Ecclesiae.  Auctoritate  nimirum  et 
hortatione  date  alacres  operam,  ut  in   Seminariis,  atque  in 
Academiis  quae  parent  ditioni  vestrae,  haec  studia  iusto  in 
honore  consistant  vigeantque.  Integre  feliciterque  vigeant, 
moderatrice  Ecclesia,  secundum   saluberrima   documenta 
et  exempla  Ss.  Patrum  laudatamque  maiorum  consuetudi- 
nem  :  atque  talia  ex  temporum  cursu  incrementa  accipiant 
quae  vere  sint  in  praesidium  et  gloriam  catholicae  veritatis, 
natae  divinitus  ad  perennem  populorum  salutem.  —  Omnes         curus 
denique  alumnos  et  administros  Ecclesiae  paterna  caritate  sacris  LU- 
admonemus,  ut  ad  sacras  Litteras  adeant  summo  semper  deatsum' 
affectu  reverentiae  et  pietatis  :  nequaquam  enim  ipsarum  ^  reve- 
intelligentia  salutariter  ut  opus    est  patere    potest,   nisi  pietcuisap 
remot&   scientiae   terrenae    arrogantia,    studioque    sancte  f^^*^* 
excitato  eius  quae  desursum  est  sapientiae.  Cuius  in  disci- 
plinam  semel  admissa  mens,  atque  inde  illustrata  et  robo- 
rata,  mire  valebit  ut  etiam  humanae  scientiae  quae  sunt 
fraudes  dignoscat  et  vitet,  qui  sunt  solidi  fructus  percipiat 
et  ad  aeterna  referat :  inde  potissime  exardescens  animus, 
ad  emolumenta  virtutis  et  divini  amoris  spiritu   vehemen- 
tiore  contendet :  Beati  qui  scrutantur  testimonia  eius^  in  toto 
corde  exquirunt  eum  (*). 

lam  divini  auxilii  spe  freti  et  pastorali  studio  vestro 
confisi,  Apostolicam  benedictionem,  caelestium  munerum 
auspicem  Nostraeque  singularis  benevolentiae  testem,  vobis 
omnibus,  universoque  Clero  et  populo  singulis  concredito, 
peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XVIII  Novembris 
MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 

LEO  PP.  XIII. 

1.  Ps.  xvm,  2. 

•1« 

AcU  Leonu  XIII.  V.  —  15 


lO 

DEC, 
1893. 

Gratis- 

simctePon' 

tificifue" 

re  res  ges- 

tae  in  con- 

ventM  Eu' 

charistico^ 

praeside 

Eminen- 

tissimo  vi- 

ro  de  re  ca- 

tkolica  in 

Oriente  op- 

time  meri' 

to, 

Uberrimos 

forefructus 

laudati 

conventus 

Pontifex 

sperat. 

Suam 
sollicitudi' 
nem  testa^ 
tur  erga 
ecclesias  in 
Oriente^ 

etbenedicit. 


ir 
a? 

^afl&^^4gUAE  a  te  Nobis  oblata  est  diiigens  et  concinna 

Q^  explicatio  rerum  gestarum  in  Eucharistico  con- 
^  ventu    Hierosolymitano,    cui    praefuisti,   haud 


i  DE  CONVENTU  EUCHAR.  HIEROSOLTNO. 


rw^  mediocri  solatio  Nobis  et  voluptati  fuit  Ac  licet 
studia  omnium,  qui  coetum  illum  celebrarunt  probatissima 
Nobis  extiterint,  praeprimis  tamen  se  Nobis  commendavit 
pietas  et  prudentia  tua,  qua  creditum  tibi  ministeriunn 
obiisti.  Quare  firma  Nos  tenet  fiducia,  numquam  remissum 
iri  studium,  quo  hactenus  incensum  te  novimus  in  iis  cu- 
randis,  quae  ad  bonum  pertinere  intelligis  ecclesiarum, 
quae  in  Oriente  sunt,  quo  maiore  in  dies  prosperitate  flo- 
reant  arctiusque  iungantur  huic  Apostolicae  Sedi.  Quae 
quidem  fiducia  ab  ea  secerni  non  potest,  quae  Nos  erigit 
ad  bene  sperandum,  laetam  ex  acto  conventu  obventuram 
salutarium  fructuum  ubertatem.  Nobis  sane  propositum 
est  partem  illam  insignem  Dominici  gregis  omni  sollicitu- 
dine  ac  diligentia  constanter  prosequi,  velut  hactenus  pro- 
sequuti  sumus  ;  curasque  Nostras  ad  eam  iuvandam  ornan- 
damque  collatas,neque  inanes  neque  steriles  fore  confidimus. 
Divini  interea  favoris  auspicem,  Apostolicam  benedictionem 
tibi,  dilecte  fili  Noster,  Comitatui  lectorum  virorum,  qui  ad 
praedictum  conventum  agendum  praecipuam  navarunt 
operam,  itemque  clero  et  fidelibus  tuaevigilantiae  commis- 
sis,  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.   Petrum    die    x    Decembris 
MDCCCXCIII,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  sexto. 


LEO  PP.  XI  n. 


AD  S.  R.  E.  CARDINALES. 


:OLTI  e  segnalati  senza  dubbio  sono  i  benefict 
che  riconosciamo  daH'  amorosa  Provvidenza 
divina  ;  e  Ci  e  caro,  Signor  Cardinale,  che  il 
4S  Sacro  CoUegio  li  riconosca  similmente  anch'esso 
con  Noi,  e  ne  renda  grazie  e  lodi  a  Dio  benedetto  :  giacch^ 
le  sole  lodi  ed  i  soh'  ringraziamenti  Nostri  tornerebbero 
scarsi  verso  tanta  copia  di  misericordia.  fe  la  mano  del 
Signore,  che  Ci  serba  incolumi  pure  in  sl  tarda  eta  ;  che 
Ci  porge  il  conforto  sommo  di  veder  viva  per  sua  grazia  la 
devozione^ei  popoli  airApostoh'co  Seggio  ;che  Ci  conduce 
non  trepidi  in  mezzo  alle  sollecitudini  di  un  ministero  che 
anche  in  tempi  e  congiunture  men  difficili  sarebbe  riuscito 
di  soverchio  peso  agli  omeri  Nostri. 

Noi  frattanto  intesi  come  siamo  a  compierne  nella 
misura  delle  Nostre  forze  i  ponderosi  doveri,  niuna  cosa 
chiederemmo  con  piii  ardore  di  quella,  augurata  poc'  anzi 
da  Lei,  Signor  Cardinale,  di  potere  effettivamente  essere, 
come  parecchi  de'  Nostri  Predecessori,  ministri  e  appor- 
tatori  di  pace  air  Europa  e  al  mondo.  —  Certo  per6  che, 
per  rindole  stessa  del  Nostro  alto  uffizio,  Noi  ne  siamo 
zelatori  e  banditori  autorevoli ;  poich^  la  pace,  sia  nelTuomo 
individuo,  sia  negli  umani  consorzf,  h  figlia  della  giustizia, 
e  la  giustizia  non  vive  che  di  fede  :  iustus  exfide  vivit,  Ora 
il  sommo  sacerdozio  cristiano,  essendo  custode  incorrutti- 
bile  della  fede  e  vindice  supremo  di  ogni  giustizia,  esso  e 
conseguentemente  un  apostolato  di  unificazione  e  di  pace. 
Date  libero  il  passo  a  questo  apostolato  che  tiene  la  sua 
missione  dair  alto ;  accogliete  senza  sospetti  la  parola  che 
vi  reca ;  fate  che  possa  ella  penetrare  nella  libera  coscienza 
del  cittadino,  nella  compagine  della  famiglia,  nel  reggi- 
mento  degli  Stati,  e  vedrete  fiorir  di  leggieri  la  tranquillita 
deirordine,  aspirazione  massima   e  bisogno  supremo   dei 


33 

DEC, 

1893. 

Grato 
animo  re- 
colit  Pon- 
tifex  bene- 
ficia  sibi  a 
Deo  con- 


Nihil 
kabet  anii- 
quius 
quam  ut 
pacem  toti 
mundocon- 
ciliet^ 
Sacerdo- 
tii  chris- 
tiani  offi- 
cium  sic 
implens, 

Pax  in 
individuis 
non  secus 
ac  in  gen- 
tibus  filia 
estjusti' 
tiae  quae 
exfide  vi- 
vit. 


228  ALLOCUTIO  "  MOLTI  E  SEGNALATI.  ** 

Fertur-  popoli.  —  La  ragione  morale  dei  torbidi  tempi  che  corrono 
msirMo!'  va  principalmentecercataneiraffievolimentodelle  credenze 
tatistxeo  religiose.  Quando  rocchio  della  mente,  perduto  di  vista  il 

traeciptu      .  ,        .     /v  ii  ti  .  ,  .  , 

ortae  sunt  cielo,  si  atngge  tutto  alla  terra,  ailora  vien  meno  la  carita 
quodinho'  ^j^g  unifica,  e  prevale  regoismo  che  divide.  Quindi  le  cupe 

mentihis  discordie  nascQse  da  parvenze  bugiarde  ;  le  rivaliti  e  le 

fii^rit,  ambizioni  sfrenate  ;  le  crescenti  inquietudini  in  tutti  i  gradi 

Fax  sociali ;  le  cupidita  innovatrici,  che  per  ogni  dove  si  avan- 

guaeritur,  zano,  gravide  di  scompigli  e  di  lotte.  Tra  condizioni  siflfatte, 

cum  Pa-  popoli  e  nazioni  sentono  pur  Tistintivo  bisogno  della  pace, 

ctsnegltga'    ^   \  «.  , 

turauctor.  e   la  cercano  affannosamente  :   ma    la    pace    vera    non 
spes/o-  viene,  perchi  troppo  hanno  dimenticato  Colui  che  solo  pu6 

vendanovi  darla,  , 

incremen-       Non  sari  dunque  da  sperare  un  risveglio  religioso,  che 

^^tmntim  P^^o^ictta  piii  tranquilli  giorni  ?  Sl,  h  da  sperare,  e  ferma- 

Dei  vivifi'  mente,  perchfc  Gesu  Cristo  non  abbandona  mai  Y  umaniti 

cieHaesem'  che  ha  redenta.  Lo  spirito  di  Dio,  come  nel  primo  giorno 

peradest,     della  creazione  moveasi  sulle  acque  novelle  e  le  rendea 

feconde,  cosl  nel  momento  segnato  dalla  misericordia,  scen- 

deri  ad  aleggiare  sul  capo  delle  umane  generaztoni,  e  riani- 

meri,  merci  la  virtii  sua  e  Topera  della  Chiesa,  i  germi, 

spenti  o  mal  vivi,  della  fede  divina. 

Caris'       Con  si  dolce  fiducia  neir  animo,  accogliamo  gli  amore- 

Testia^Sa'  voH  sentimenti  che  il  Sacro  Collegio  Ci  esprimeva  dianzi 

cro  Colie-  per  bocca  del  suo  degno  Decano.  E  a  giusto  ricambio, 

%nu/e^xet  "^l'®  augustee soavi  solennita  diquesti  giorni  Noi  preghe- 

benedUit,     remo  il  divino  Infante  di  voler  effondere  sul  Sacro  Collegio 

copiosamente  i  suoi  celesti  carismi.  —  Intanto  a  pegno  di 

paterno  affetto,  impartiamo  ad  esso,  ai  Vescovi,  ai  vart 

Prelati,  e  a  quanti  sono  qui  presenti,  con  effusione  di  cuorc, 

TApostolica  benedizione. 


^?^jJ^t^^J!J^^^^!^^.^^jJLJ!!!^?J^j^j^ 


ALLOCUTIO 


Ad  curiones  et  fideles  Urbis. 


ai-<fcy<if<tf^<v<tf<tf<if^^<if<y<kf<yA^*y<yA^^«v<y^^g^^ 


9{;^^y$ULL0  scorcio  di  quest'anno,  che  grazie  alla  bonti 

S^  divina  non  Ci  fu  scarso  di  conforti,  la  presenza 
Z  vostra  e  i  degni  sentimenti  espressi  recano 
£t<y<v<vji  oggi  una  consolazione  di  piii  all'  animo  Nostro, 
o  benemeriti  sacerdoti,  preposti  in  quest'  alma  citt^  alla  cura 
immediata  delle  anime.  II  geloso  uffizio,  e  lo  zelo  che  ponete 
a  ben  compierlo,  vi  raccomandano  in  modo  particolare  alla 
benevolenza  del  vostro  Vescovo.  —  San  Paolo,  inteso  a 
evangelizzarre  le  genti,  compiaceasi  di  coloro  che  con  lui 
combattevano  per  la  fede  del  Vangelo.  E  Noi  similmente  di 
voi  Ci  gloriamo,  perchi  nella  sollecitudine  della  Diocesi  di 
Roma  i  cooperatori  Nostri  siete  voi.  Ministero  di  alto  ri- 
lievo  quello  d'  indirizzare  e  santificar  le  coscienze  :  che  di- 
manda  per6  un  corredo  di  qualit^  elette  :  zelo  illuminato, 
fervorosa  piet^  spirito  d'abnegazione,  longanimita,  assiduiti 
quotidiana.  Alle  quali  virtti  se  non  v'  ha  quaggiii  rimunera- 
zione  che  basti,  mercede  copiosa  e  sovrabbondante  e  loro 
riservata  altrove:  i  nomi  degli  aiutatori  deir  Apostolo  erano 
scritti  nel  libro  della  vita :  Quorum  nomina  sunt  in  libro 
vitae, 

AI  vedervi  qui  congiunti  di  luogo  e  di  spirito  a  si  larga 
rappreseatanza  di  parrocchis^ni,  Ci  sorride  nella  mente 
Tideale  della  organica  uniti  della  Chiesa,  compendiato 
molto  bene  dagli  antichi  nella  conosciuta  forma,  pUbs  pas- 
tori  suo  coadunata  ;  perch^  infatti  la  dociliti  ai  pastori  mi- 
nori  h  il  primo  anello  della  necessaria  soggeziorte  ai  mag- 
giori,  e  al  massimo.  E  per  questo  rispetto  hanno  agli  occhi 
Nostri  doppio  carattere  gli  omaggi,  che  tutti  insieme,  in 
consonanza  di  pensieri  e  di  affetti,  Ci  rendete ;  palesano  lo 
spirito  di  uniti,ed  offirono  una  testimonianza  novella  della 
filiale  devozione  che  Ci  porta  il  popolo  di  Roma  ;  questo 
buon  popolo,  figlio  primogenito  del  Nostro  affetto,  e  che 


28 

JAN, 

1894, 

PohH- 
fix,  BpiS' 
copus  ko' 
manus,  sa^ 
cerdotes 
laudat  coo- 
feraiores 
suoSf  ob  eO' 
rum  in 
obeundosa' 
cro  munere 
studium; 
ipsorum- 
que  merce- 
dem  in 
coelo  copiO' 
sam  omi- 
natur. 


Laudat 
Fideles  u- 
na  cum 
pastoribus 
obsequium 
S.  Sedi 
prcustan- 
tes. 


230  ALLOCUTIO    "  SULLO   SCORCIO   ^ 

Patemo  vorremiTio  fiorisse  ognora  de'  pii  desiderabtli  beni.  —  Fate 

let^popU'  qui»di  ragione,  quale  amarezza  inondi  il  Nostrocuore,  ogni 

2um  roma-^  volta  che  poniamo  mente  alle  malagevoli  condizioni  di 

nunc  de-  Roma,  aggravate  per  indiretto  dalle  condizioni  generali  della 

^^^lis  7ost  penisola.  —  Auguriamo  riparabili  le  distrette  presenti,  e 

diutumam  sollecito  il  restauro  deU'  ordine,  dove  Y  ordine  fu  turbato : 

uZ.      ^    ^^  intanto  Roma  soffre.  fe  fuori  del  Nostro  intendimento 

il  riandare  qui  i  tempi  anteriori,  quando  la  paterna  prowi- 

denza  dei  Papi  dava  alla  Citti  non  anni,  ma  secoli  di  pros- 

periti  onorata  e  tranquilla.  Non  era  la  felicit^,  perch^  ne  gli 

uomini,  n^  gli  umani  istituti  ponno  darla :  era  bensl  una 

ragionevole  agiatezza,  sicura  del  domani,  era  un  vivere  ripo- 

sato  e  composto,  dove  non  mancava  cosa  a  quello  che  si 

Uiinam  chiama  benessere.  Oggi,  h  evidente  Topposto.  —  Si  cogliesse 

'^^^^mUa^is  ^^^^^^  AdAXdi  dura  esperienza  questo  costrutto,  ,che  s'arri- 

causas  vasse  finalmente  a  vedere  dove  sieno  le  origini  prime  del 

svtTomnes  "^^1^.  ^  ^ove  il  piti  possente  rimedto.  Poich^,  h  inutiie  dis- 

inteiiigant,  simularlo,  le  rovine  religiose,  volute  e  operate  a  disegno, 

antque  ad  son  quelle  che  hanno  aperto  la  via  alla  rovina  morale  e  mate- 

^ne^t  ^*'*'®»  onde,  non  giustizia  soltanto,  ma  senno  politico  sarebbe 

summum  rifare  il  cammino  a  ritroso  :  riporre  debitamente  in  onore 

^anitftZ  ^^  santa  religione  dei  nostri  padri  e  nostra  :  accostarsi   con 

rum,  fiducia  e  senza  sospetti  a  Colui,  che  della  religione  tiene  da 

Dio  il  magistrato  supremo  :  giacch^  le  parole  di  vita  eterna, 

che  egli  possiede,  hanno  virtii  di  far  prospera  eziandio  la 

vita  mortale. 

Memorat       ^  appunto  nell*  intento  di  ravvivarc  e  alimentare  nelle 

Pontifex  moltitudini  il  sentimento  religioso.Ci  avvisammo,tra  le  altre 

tam  s.  Fa-  cose,  di  dar  vita  alla  Pia  Associazione  della  sacra  Famiglia, 

miiiaecon'  fntesa,  come  sapete,  a  ritemprare  cristianamente  la  societa 

nem,  ut  domestica,  modellandola,  quanto  h  possibile,  al  divin  esem- 

RdiJiofUs  P'*^®  ^'  quella  di  Nazaret.  Si  ha  in  mira  cosl  di  promovere 

sensupo'  la  virtii  nel  civile  consorzio,  mediante  la  santificazione  della 

buantur!'  famigHa.  Santa  e  proficua  istituzione :  la  quale,  se  passera 

incompresa  presso  gli  uni,  che  hanno  smarrito  o  ripudiato 

il  senso  cristiano,  renderct  bene,  se  Dio  vuole,  i  suoi  frutti 

in  tutti  gli  altri,  che  sanno  comprendere  e  pregiare,  com'  h 

giusto,  le  armonie  della  fede. 


AD   CURIONES    ET   FIDELES    URBIS.  23 1 

E  voi,  che  quiCi  rappresentate  le  romaneprimizie  della  28 

pia  Associazione,  studiatevi  di  penetrarne  lo  spirito,  di  os-  jgg^ 

servarne  le  pratiche,  e  se  avete  a  cuore  di  cooperare  al  bene  Sodahs 

religioso  e  sociale,  fatevene  promotori  ed  apostoli.  ^*?^^ 

Imploriamo  intanto  sopra  tutti  voi  le  piii  elette  grazie  del  consocia- 

cielo:  e  ve  ne  sia  pegno  la  benedizione  Apostolica,  che  a  voi,  ^l^l^^^^' 

alle  vostre  famiglie,  con  efTusione  di  cuore  impartiamo.  hortcuur. 


A>flitAA^,flfcA<»A^flfc^A^A^^. 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  CANONICIS  HONORARIIS 


TAN. 

Saepe 

visa  sunt 

optime  ift' 

stituta  in 

deterius^ 

decursu 

temporis^ 

abire. 


Canoni' 
corum  col' 

Ugia  in 

quemfi* 

nem  exorta 

sini  Fonti' 

fexexpo* 

nit, 

Ipsius 

nominis 
vim  expen- 
dit,  et  Ca- 
rnnicorum 
varia  mu- 
nerareco* 
lii. 


Nostris 

temporibus 

multi  au- 

tumcmies 

CanonicO' 

rum  dig'^ 

nitati  nul^ 

lum  onus 

esse  ad" 

junctum^ 

eamque 

omitten- 

tes^  quae 

Sacerdo* 

tem  decet 


^asjj&aa&jgLLUD  est  proprium  humanarum  institutionum 
^  et  legum,  ut  nihil  in  eis  sit  tam  bonum  atque 
-    utile,  quod  vel  consuetudo  non  mutet,  vel  tem- 


I    I 


|^iQ?3o?«v^  pora  non  invertant,  vel  mores  non  corrumpant. 
Sic  in  militanti  Ecclesia  Dei,  in  qua  cum  absoluta  ac  per- 
petua  immutabilitate  doctrinae  varietas  disciplinae  coniun- 
gitur,  non  raro  evenit  ut,  quae  oh'm  iure  meritoque  in  hono- 
re  et  in  pretto  habebantur,  aliquando  obsolescant,  et  quae 
bona  in  instituto  erant,  ea  labens  aetas  faciat  deteriora. 
Sub  prima  Ecclesiae  exordia,  cum  sensus  Christi  in  homi- 
num  mente  arctius  insidebat,  Episcopos,  quibus  summa 
rerum  gerendarum  commissa  erat,  delectos  Sacerdotes  sibi 
socios  addidisse  memoriae  traditum  est,  quorum  consilio 
et  ministerio  in  gravioribus  Ecclesiae  negotiis  uterentur.  Hi 
Sacerdotes,  Assessores  et  quasi  Episcopi  Senatus,  Canonici 
dicti  sunt,  ex  eo  quia  in  observandis  regulis  ecclesiasticis 
cautiores  et  diligentiores  erant  ceteris,  et  eam  vitam  vive- 
bant,  ut  mensuram  nominis  implerent.  Quamobrem  pro 
certo  habendum  est  ad  conservandam  ecclesiasticam  disci- 
plinam,  Canonicorum  dignitates  ab  initio  fuisse  constitutas 
ita,  ut  qui  eas  obtineret,  id  haberet  oneris,  ut  opera  et  offi- 
ciis  adiuvaret  Episcopum,  et  in  iis  quae  pertinent  ad  cul- 
tum  etad  mores,  sesetamquam  exemplar  clericis  inferiori- 
bus  impertiret.  At  temporibus  nostris  nonnulli  sunt,  qui 
pristinae  institutionis  immemores,  Canonicorum  coUegia 
tamquam  honoratorum  ordines  esse  autumant,  in  quibus 
nullum  onus,  sed  dignitatis  tantum  et  honoris  tituli  inhae- 
reant.  Ex  quo  fit  ut,  cum  humanum  sit  onus  defugere,  hono- 
res  et  dignitates  appetere,  non  parvus  sit  numerus  eorum, 
qui  studeant,saltem  honoris  caussa,interCanonicos  cooptari. 
Multae  quidem  ac  plenae  querelarum  datae  sunt  ad  Nos 
litterae  ab  Episcopis,  qui  aegre  ferunt  honoribus  et  digni- 


LITT.  APOST,  "  ILLUO  EST  PROPRIUM.      233 

tatibus  inhiare  eos,  qui  sacerdotio  aucti,  deberent  €  aemu-  humilita- 
lari   charismata   meliora,  terrena  despicere,  et  nonnisi   in  '/^^/,7/^ 
Cruce  Domini  Nostri   lesu  Christi   gloriari  >.  Sacerdotes  tituhapud 

^         ,     .  j.       I     •  •       •  •  1      •1.-1  •      AnUstUes 

autem  humsmodi,  plenque  luniores,  qui  parum  vel  nihil  in  extemos 
Ecclesiae  bonum   contulerunt,  tamquam   tirones  gloriosi  "^^y^^«- 
veteranorum  insignia  atque  ornamenta  virtutis   praemia  geri. 
appetentes,  externos  circumeunt  Antistites,  ut  ab  iis  honoris 
insignia  titulosque,  a  suis  negatos,  extorqueant. —  Nos,  qui  Taiis 

dignitatis  insignibus  eos   potissimum  honestandos  censui-  ^^^^^ 
mus  sacrorum  administros,  qui  pietatis  et  doctrinae  laudi-  sint,  reser- 
bus  ceteros  antecellunt,  deque  re   christiana  egregie  sunt  ^     "^' 
meriti,  hanc  super   rem  admonitiones  Apostolicas  atque 
instructiones,  nominatim  die  decimo  sexto  mensis  septem-        Ifac  de 
bris   anno    MDCCCLXXXIV   per  Sacram   Congregationem  J^/^^^ 
Tridentini  Concilii  interpretem  ac  vindicem  dedimus.Quum   ConciiH 
vero  hisce  diebus  complures  Sacrorum   Antistites  gravius  pontifex 
conquesti  sint  eiusmodi  honores,  qui  merentibus  praemio,  ^^^^^J^^ 
ceteris  incitamento  virtutis  esse  debent,  non  raro  ipsis  Or-  viusH- 
dinariis  insciis,  atque  interdum  haud  dignioribus   conferri  ;  corwuestL 
Nos,  quo  in  posterum  quilibet  in  tali  re  abusus  auferatur,  Bpiscopis, 

statuit  SU' 

rogata  Sacrorum  Rituum  Congregationis  sententia,  supre-  prema  sua 

ma  Auctoritate  Nostra   statuimus,  decrevimus  :  I.  Episco-  ^^^f^*^- 
pus,seu  Ordinarius,ecclesiasticum  quempiam  virum  alienae        ^ 

dioeceseos  Canonicum  ad  honorem  nominaturus,   praeter  servan- 

Capituli  sui  consensum,  Ordinarii,  cui  nominandus  subiici-  ^j^j^c^^^ 

tur,  notitiam  et  votum  obtineat,  eumdemque   Ordinarium  sacerdotem 

insfgnia  edoceat  ac  privilegia,  quorum  usus  nominando  tri-  *di^seos 

bueretur.  II.  Canonici  ad  honorem,  extra  dioecesim  in  qua  canonicum 

.  .  ..  nonnna- 

nommati  sunt  degentes,  numero  smt  tertia  parte   mmores  turo ; 

cunctis  Canonicis  a  Pontificiis  Constitutionibus  respectivae  gi/^-R^^ 

Basih'cae,  sive  Ecclesiae   MetropoHtanae,  aut   Cathedrah',  smt  ex 

vel  Collegiatae  adsignatis.  III.  Canonici  ad  honorem  ah'-  ^^"*   '^" 
cuius   minoris  Basih'cae,  vel   Ecclesiae   Collegiatae  almae       ^  ou' 

Urbis  nominati,  privilegiis  et  insignibus  uti  possunt  tantum  businlocis^ 

intra  respectivae  .Basilicae  velColIegiatae,  eiusque  Filialium  ^^^l^ 

Ecclesiarum   ambitum,  ubi  Canonici    de  numero    iisdem  ceat, 
fruuntur.  Qui  vero  alicuius  Metropolitanae,  vel  Cathedralis, 
aut  Collegiatae  Ecclesiae,  seu  Basih*cae  minoris  extra  Ur- 


234        LITT.   APOST.    "  ILLUD    EST    PROPRIUM. 

bem  Canonici   sunt  ad  honorem,  privilegiis  et  insignibus 

tantum  utantur  in  Dioecesi  ubi  nominati  sunt,  nullo  modo 

extra  illius  territorium.  IV.  Haec  omnia  serventur  ^quoque 

Dtcemit  a  Canonicis  ad  honorem  usque  ad  hanc  diem  nominatis.  — 

^vanda  ^^^  volumus,  edicimus,  decernentes  has  litteras  Nostras  fir- 

etiamaCa-'  mas  sartasque,  uti  sunt,  ita  in  posterum  permanere  :  irritum 

jam  nomi'  vero  et  inane  futurum  decernentes  si  quid  super  his  a  quo- 

^%aisen-  ^"*°™  contigerit  attentari :  non  obstantibus  Nostris  et  Can- 

tium  Hite-  cellariae  Apostoh*cae  regulis  de  iure  quaesito  non  tollendo, 

^asseritr^  et  quibusvis  specialibus  vel  generalibus  Apostolicis  Consti- 

tutionibus  ac  privilegiis,  gratiis  et  indultis,  etiamconfirma- 

tione  Apostolica,  vel  quavis  alia  firmitate  roboratis,  et  Lit- 

teris  Apostolicis  sub  quibuscumque  tenoribus  ac  formis,  et 

cum   quibusvis  clausulis   et   decretis  quibusvis   Capitulis, 

CoIIegiis  ac  etiam  peculiaribus  personis  quacumque  eccle- 

siastica  dignitate   pollentibus,  quocumque   tempore,  etiam 

per  Nos   concessis,  nec   non   quibusvis   consuetudinibus, 

etiam  immemorabilibus,  latissime  et  plenissime,  ac  specia- 

liter  et  expresse  de  Apostolicae  potestatis  plenitudine  dero- 

gando,  ac  derogatum  esse  volumus,   ceterisque  in  contra- 

rium  quomodolibet  facientibus  quibuscumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
XXIX  lanuarii  MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
sexto. 

M.  Card.  RAMPOLLA. 


i 

i 


i 


Ad  Episcopum  Leodiensem  de  opificibus 


soUicitum. 


tli^^J9^^^^^^'^^AlJ9il^^Ai^^'^^^'^Ai^^^'^^^ 


^ 


ON  levis  obiiciebatur  animo  Nostro  dolor,  neque 
anxia  deerat  Nobis  sollicitudo  perspicientibus 
dissensionum  vestigia  quae  apud  vos  apparent, 
^^<y<V^  potissimum  quidem  in  Leodiensi  ista  dioecesi, 
quaeque  in  varias  velut  acies  videntur  animos  distrahere 
eorum  qui  de  conditione  opificum  disquirunt.  Cum  vero 
neminem  lateat  quanti  cuique  disputanti  referat,  in  primis 
ea  probe  noscere  quae  in  re  adeo  gravi  sentiunt  illi  quos 
Spiritus  sanctus  posuit  regere  Ecclesiam  Dei,  sane  optan- 
dum  illud  erat,  quod  tu  nuper  praestitisti  per  epistolam  ad 
clerum  et  populum  tibi  creditos  a  te  datam.  Libenter  igitur 
accepimus  exemplar,  quod  ad  Nos  transmittere  curasti, 
novi  huius  speciminis  zeli  et  pastoralis  sollicitudinis  tuae, 
ac  facere  non  possumus  quin  merita  efferamus  laude  stu- 
dium,  quo  fideles  revocare  contendis  ad  animorum  coniun- 
ctionem.  Perspecta  quidem  Nobis  erat  prudentia  tua,  explo- 
ratusque  modus  quo  recte  de  negotiis  gravioribus  iudicare 
soles ;  utrumque  vero  gaudemus  clariori  nunc  circumfusum 
esse  luce ;  ideoque  mirandum  non  est  quod  Nobis  nuncia- 
tum  fuit,  quod  opportunam  scilicet  huic  tempori  conclama- 
verint  epistolam  tuam  omnes  fere  illi  qui  de  conditione 
opificum  apud  vos  disputant,  quodque  acceptissima  eadem 
fuerit  tuis  praesertim  in  episcopatu  fratribus,  quos  una  tenet 
sollicitudo  de  bono  Belgicis  procurando.  Haec  porro  quae 
Nobis  nunciata  sunt  spem  N6stram  fovent  ut  opus  tuum 
optatos  habeat  eventus  ;  pro  certo  enim  habemus  iam  ne- 
minem  extiturum  qui,  P^storibus  monentibus  ac  dirigenti- 
bus,  in  contraria  abire  contendat.  Tu  vero,  Venerabilis 
Frater,  ne  deterrearis  difficuitatibus,  quibus  scatet  officium 
episcopale  hac  nostra  praesertim  aetate,  neque  recedendum 
putes  a  consilio,  quod  perlucide  iam   saepe  cxequutus  es, 


26 

FEB. 
1894. 

Testa- 
tur  Ponti- 
fex  val- 
de  oppor' 
tunasfuiS' 
se  Litteras 
ab  Episco- 
po  datas  ad 
extinguen- 
da  dissidia 
circa  opifi- 
cufH  condi' 
tionem  or- 
ta. 


PraesU' 
lemlaudcUy 


ovesque  ip- 
si  creditas 
Pastori  suo 
obsecuturcu 
confidit, 

Illum 
adhortatur 
ut  5.  Sedis 
documenta 


Fidelibus 
inculcare 
fergat. 


236        EPISTOLA  *•  NON  LEVIS  "  AD  EPLSC.  LEOD, 

obsecundandi  sollicitudini  Nostrae,  ac  pro  opportunitate 
declarandi  quae  in  Encyclicis  Nostris  monemus  atque  do- 
cemus.  Interea  Nos  Apostolicam  benedictionem,  paternae 
Nostrae  dilectionis  testem,  tibi,Venerabilis  Frater.nec  non 
clero  et  populo  tuae  vigilantiae  commissis,  peramanter  in 
Domino  impertimus. 

Datum   Romae   apud  S.   Petrum   die   XXVI   Februarii 
MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  scptimo. 

LEO  PP.  XIII. 


^StAiSlkakiffSlx^^^^^^^^Bki^ 


EPISTOLA 


Ad  Card.  Goossens,  Arch.  Mechliniensem, 


DE  INSTITUTO  PHILOS.  LOVANIENSI, 


USCEPTUM  a  Nobis  multo  ante  propositum,  ac 
saepe  vobiscum  et  coram  et  per  litteras  com- 
municatum,  ut  singuiare  istic  Institutum  esset 
doctrinae    philosophicae    Aquinatis     amph'ore 
quadam  ratione  et  via  tradendae,  iam,  Deo  auspice,  re  ipsa 
efTectum   esse  Uetamur.    Hoc  Nos  Institutum    non   sine 
caussa  fore  censuimus  peraptum  iuventuti  subsidium,  ex 
quo,  non  clerici  modo,  sed  complures  ah'i,  in  omni  discipU- 
narum  munerumque  curriculo,  solidas  utiiitates  referrent ; 
idemque  optavimus,  collata  etiam  qua  licuit  pecuniae  ope, 
novum  extare  testimonium  praecipuae  existimationis  be- 
nevolentiaeque  Nostrae  erga  insignem  Universitatem  stu- 
diorum   Lovaniensem,  cui  nobilis  inde  amplificatio  fieret 
dignitatis.  A  recta  enim  et  pleniore  christianae  philosophiae 
institutione  quantum   laudis  praestantiaeque  ad  lycea  et 
academias  accedat,  nemo  sane  non  videt :  siquidem  illa, 
praeter  quam  sollers  doctrinae  sacrae  adiutrix,  item  doctri- 
nis  ceteris  ipsisque  bonis  artibus  sic  nata  est,  ut  eis,  tam- 
quam  moderatrix  sapientia,  praesidii  plurimum  et  incor- 
rupti  iudicii  et  utilis  prudentiae  afferre  consueverit  At  vero 
recte   pleneque   philosophari   ii  nimirum   possunt   qui  in 
disciplina  et  ratione  Scholasticorum  diu  sint  multumque 
versati.   Id  Nosmet  crebro    graviterque  monuimus,   alias 
professi  vobis,  tanto  roeliorem  disciplinarum  fore  rationem, 
quanto  ad  doctrinam  Thomae  Aquinatis  propius  accesserit; 
idque  cum  gaudio  videmus  latius  quotidie  atque  uberius, 
praeiudicatis  opinionibus  veritati  cedentibus,  evenire.  —  In 
ipso  igitur  condendo  opere  et  congruenti  tuitione  paranda, 
eluxit  nempe,  ut  explorata  spes  erat,  generosa  Belgarum 
virtus,  ad  incrementa  religionis  et  civitatis  bonum  semper 
alacris  et  effusa :  maiorem  vero  in  modum  studia  vestra 


7 
MAR. 

1894, 

Gaudet 
Fontifex 
conditum 
esse  Lova- 
niiinsdtu- 
tum  pkilO' 
sopkicum, 
antea  jam 
a  se  com' 
probcUum, 


Multum 
laudis  ex 
eo  Univer- 
sitcUi  acce- 
det,  cum 
pkiloso' 
phia  ckriS' 
tiana  sa- 
crae  doctri- 
nae  adju- 
trixycu  coe* 
teriSyMode' 
ratrix  as- 
sideat, 

Recte 
valentpki' 
losophari 
qui  in 
Sckolasti' 
corum  dis- 
ciplina  diu 
multum- 
que  sint 
versati. 


Genero' 
sa  BelgO' 
rum  gens^ 


238  EPISTOLA    "  SUSCEPTUM    A   NOBIS.  " 

eluxere,  Venerabiles  Fratres,  qut  consiliis  votisque  Nostris 

Episcopi,     tam  propensa  obtemperastis  voluntate.  Libet  autem  nomi- 

natim  commemorare  dilectum  filium  Desideratum  Mercier, 

et  lil,  D.  Antistitem  urbanum,  quem  nascenti  Scholae  Thomisticae 

/au^anlur  *"^^  ^^^  fiducia  praefecistis,  quemque,  in  eo  munere  aucto- 

decondiio  ritate  Nostra  comprobatum,  laudavimus  Ipsi  vobis  a  prae- 

opUmemt  stantia  doctrinae  philosophicae  et  ab  eiusdem  provehendae 

^^i-  sollertia.  Ipse  enim  communi  expectationi,docendo  pariter 

et  agendo/sic  respondit  fecitque  satis,  ut  iam  frequentiam 

et  opinionem  Instituto  conciliaverit  in  dies  maiorem.  — 

„  ^^  Quod  vero  amplitudinem  decebat  Athenaei  Lovaniensis 

in  nova  et  plane  oportebat  ad  fructus  habendos  exquisitioris  doctri- 

^^^scH^ium  "^®»   pr^escripta  eiusdem  Scholae  e4  ratione,   secundum 

esi  ut  s,   optata  Nostra,  posita  sunt,  ut  doctrina  Aquinatis  in  disci- 

naincoete-  pHnas  quoque  physicas  et  naturales,  in  eaque  studia  quae 

rasetiam  yocantur    socialia,    vi    sua    copiosa  influeret,  eisdemque 

injiuat  dt'  .  .        '  ,  /.    ,.  '  ^  . 

sciplinas,,  commuuiret  viam  tum  ad  multiplicem  cavendum  aetatis 

auctis  tn  errorem,  tum  ad  omnem  veritatis  progressionem  certius 

magiste-  consectandam.  Cuius  rei  causs&,  gratum  est,  providenter 

^"'  liberaliterque,  ut  aliis  eramus  litteris  cohortati,  aucta  esse 

opporiune  magJsteria :  quae  vosmetipsi  superiore  anno,  in  conventu 

semina-  prfdie  calendas  Augusti  habito,  dilectis  filiis  Deploige,  De 

stituto  Wulf,  Nys,  Thi^ry,  viris  egregiis,  demandastis.  Neque  mi- 

•  ^/^^'  nus  providenter  opportuneque  illud  putamus,  ab  eo  ipso 

Praeside,  hortantibus  vobis  et  faventibus,  factum,  ut  Semi- 

narium  quoddam  Instituto  adiunctum  excitaretur,  in  com- 

modum  et  tutelam  clericorum,  qui  sese  dedant  huiusmodi 

excellentiori  philosophiae  excolendos ;  quorum  praecipue 

ex   numero   philosophiae   in  sacris  Seminariis  magistros 

deceat  assumi. 

lamvero  tam  praeclaro  operi  tantaeque  spei  nunc  Nobis 

lensprae-  in  animo  est  veluti  fastigium  imponere,  tpsum  videlicet 

^l^^infre-  ^^^^^  vestris,  Venerabiles  Fratres,  rursus  enixeque  com- 

mento,  sta^  mendaudo,  et  nonnulla  statuendo,  quo  melius  ad  perpetui- 

/L  insti  tatem  frugiferum  suoque  in  honore  permaneat.  —  Itaque 

iuticum  volumus  ut  hoc  Tnstitiitum  superius  Pkilosophiae  Thomisti' 

iateraiio-  coe  adstructumque  Seminarium  sic  habeatur,  non  tamquam 

nem,  Universitatis  quiddam  adscititium,  sed  immo  uti  pars  quae- 


DE   INSTITUTO    PHILOS.    LOVANIENSI.  239 

dam  ad  eiusdem  pertinens  integritatem  ;  atque  eum  locum  7 

obtineat,  quem  et  pontificia  eius  origo  et  gravitas  ipsa  di-  1894. 
sciplinae  omnino  exposcunt.  Quapropter  eius  Praeses  in 
Consilium  rectorale,  ut  aiunt,  admittatur,  eisdem  quibus 
Decani  Facultatum  iuribus;  Magistri  autem  in  aliquam 
adlegantur  ex  Facultatibus  Universitatis  quae  iam  sunt, 
paribusque  ac  collegae  luribus  et  privilegiis  eodemque 
Episcoporum  patrocinio  utantur.  Quoniam  vero  huic  Insti-  Maghtri 
tuto  peculiaris  etiam  est  finis  et  suae  quaedam  propriae   ^»j'»^«'/ 

suos  ttiatn 

distinctaeque  rationes,  idcirco  oportere  ducimus  ut  Magistri  seormm 

suos  etiam  seorsum  habeant  coetus,  Praeside  moderante.  ^*^^f  ^^' 

'  beant, 

Potestatem  autem  eisdem  et  ius  facimus  ut  decernant  de      concedi- 

philosophiae  gradibus,  baccalaureatu,  licentia,  laurea,  deque  turpotestas 

superiore  gradu  cooptationis  in  Scholam  S.  Thomae  tri-  ^ad^hMo- 

buen3is,  accedente  tamen  Rectoris  Universitatis  compro-  sopkiae 

syadus 

batione.  —  Quae  omnia  et  singula  iubemus  rata  et  firma  pronwven- 
consistere,  neve  in  posterum,  iniussu  Nostro  vel  successo-  ^*-     j 
rum,  de  iis  quidquam  immutari.  Mandamus  praeterea  ut  institutia 
leges  et  praescripta  tum  Instituti  tum  adnexi  Seminarii  sunt  con- 
opportune  ad  Nos,  per  sacrum  Consilium  studiis  regundis  firmandae. 
probanda,  confirmanda  (Kxerantur. 

Minime  autem  dubitamus  quin  Athenaeum  Lovaniense,     'commen- 
cuius  in  Nos  atque  in  Apostolicam  Sedem  obsequium  multa  ^^  Ponti- 
eaque  egregia  argumenta  testantur,  eidem  Instituto,  Nobis  diamser^' 
vel  maxime  accepto,  opinione  qua  coepit  et  animo  suffra-  ^^^^^^\ 
gari  insistat.  Utrique  vero  ex  parte  observantia  et  concor-  tatem  inter 
dia,  qua  quidem  stabiliendis  educendisque  rebus  nihil  est  J^^ff^j'^"" 
aptius,  idemque  publici  boni  studium  ita  certent  optamus,  hujusvero 
ut  in  dies  utrique  decus  augeatur  et  laborum  honestissimo-  temuUa^' 
rum  ubertas.  Sed  in  hoc  ipso  prudentii  operaque  vestra,  oug^ratur. 
Venerabiles  Fratres,  plurimum  Nos  posse  confidere  iam- 
pridem   perspectum  certumque  habemus :  quos  enim  res 
ipsa  perstudiosos  nacta  est  ad   exoriendum   fautores,  eis 
profecto  ad  prospere  consistendum  patronis  erit  optimis 
laetatura.  Hoc  denique  restat  pientissimum  votum,  ut  con- 
ditum  Institutum  Doctor  ipse  Angelicus,  cuius  nomine  et 
tutela  insigniter  gaudet,  benigni  in  omne  tempus  gratia 
respiciat,  sapientia  et  virtute  sua  illustret :  quo  praestite 


240  EPISTOLA    **  SUSCEPTUM   A    NOBIS. 

communia  consiiia,  opera,  spes,  perinde  ecclesiae  et  civitati 
succedant  feliciter.  —  Accedat  a  Deo  larga  praestdii  copia 
BitudiciL  ex  ApostoHca  benedictione,  quam  vobis,  dilecte  Fili  Noster 
et  Venerabiles  Fratres,  eidem  Instituto  omnique  Univer- 
sitati,  simulque  Clero  et  populo  curis  vestris  concredito, 
efTusa  caritate  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  di  Vii  Martii  MDCCCXCIV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 


gfc^ilRia8LAA.ftrifcrifcrfltc<feiAWLA>Ariferffe<fe^^ 


EPISTOLA 


Ad  Georgium  de  Hersling. 


DE  PRINCIPIIS   IN  CHRISTIANA  ARTE 


SERVANDIS, 


g»<ft^«afe4gUOD  tuae  Nobis  nuntiant  litterae,  plures  ex 
Germania  catholicos  viros,  qui  artibus  ingenuis 
aut  operentur  ipsi,  aut  quoquo  modo  faveant,  in 
societatem,  cuius  ipse  magisterium  geris,  hoc 
animo  propositoque  coisse  ut  artem  christianam  apud  Ger- 
manos  tueantur,  id  salubriter  ducimus  et  peropportune 
factum.  Magnus  enim  ingeniorum  hac  aetate  proventus  ; 
sed  nimium  saepe  ad  vitiosum  genus  defluunt  artes  opti- 
mae,  idque  maxime  propter  disciplinam  eorum,  qui  se  na- 
turam  profitentes  ad  vivum  effingere,  sibi  licentius  indul- 
gent,  et  recti  simul  ac  pulcri  leges  una  saepe  subversione 
complectuntur :  nec  dubitant  in  ipsa  sacrorum  monumenta 
profanos  artium  spiritus  invehere.  Quod  quidem  nefas  est, 
cumque  eo,  quod  velle  debent  artifices,  aperte  pugnat.  Artis 
enim  christianae  munus  et  officium  est  famulari  Deo  :  prop- 
tereaque  sibi  debet  ipsa  cohaerere,  hoc  est  admot&  extrin- 
secus  formi  percellere  sensus,  ut  mentem  attingat,  et  ad 
ea  quae  vera  sunt,  quae  bona,  quae  homini  expetenda  alli- 
ciat.  Cuiusmodi  laude  quanto  opere  praestiterit,  reh*gionis 
instinctu  permota,  antiquitas,  nemo  est  qui  nesciat.  Oportet 
ergo  ad  veterum  exempla  in  exercendis  artibus  intueri, 
atque  inde  christianos  accipere  afflatus.  Quod  ipsum  op- 
tanda  artibus  incrementa  continet,  quia  artifices  pingendi, 
fingendi,  aedificandi,  caelandi  numquam  sunt  tantam  excel- 
lentiam  consecuti,  quantam  cum  id  persuasum  infixumque 
in  animo  haberent,  sui  esse  officii,  ingenio  manuque  oble- 
ctare  mentem,  suadere  virtutem.  Talibus  imbutae  doctrinis 
societati  vestrae  gratulamur  institutum  suum,  de  eaque 
omnino  confidimus,  religioni  valde  profuturam  atque  arti- 
bus.  Tibi  interim,  dilecte  fih',  et  quotquot  societati  isti  no- 

Acta  Leonis  XIII.  V—  x6 


12 

MARTIJ 
1894, 

Oppor- 
tunam  du- 
cit  Ponti- 
fexerectam 
societatem 
artis  chris- 
tianae, 
cum  saepe 
(Upraven- 
tur  opti- 
mae  artes 
ab  his  qui 
naturam 
nimia  cum 
licentia 
imitantur, 
Artis 
autem 
christianae 
munus  est 
famulari 
Deo: 

ideo  ad  bo- 
num  homi- 
nes  alliciat 
oporiei 
sicut  ars 
antiqua 
christiana. 
Quemfi- 
nem  si  ar- 
tes  prose- 
quantur, 
inipsarum 
incremen- 
tum  id  ce- 
det, 

Tales 
cum  sint 
doctrinae 
fraelauda- 
tae  societa' 
tisy  eam 


242 


religioni 

ac  ariibus 

profutU" 

ram  confi- 

dit  Ponti' 

fexy  et  he- 

nedicit. 


EPISTOLA  "  QUOD   TUAE    NOBIS. 


men  dedere,  auspicem  divinorum  munerum  benevolentiae- 
que  Nostrae  testem,  Apostolicam  benedictionem  peraman- 
ter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XII  Martii  MDCCCXCiv, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 


LEO  PP.  XIII. 


^^«««'ft^t'*'*'*****'»**'*'**'**^**»»*'*^"!^^^^^^^^^ 


i 


% 


EPISTOLA  ENCYCLICA 


Ad  Episcopos  Polonos. 


DE  REBUS  ECCLESIASTICIS  POLONIAE. 


w-«K«fe«fc-y{!ARITATlS    providentiaeque    Nostrae    peculiare 


i 


C 


HjJ^nlS^^i 


testimonium  quod  aliis  catholicis  gentibus  per 
intervalia  exhibuimus,  ut,  datis  ad  earum  Epi- 
scopos  singularibus  litteris,  documenta  Aposto- 
licae  exhortatonis  impertiremus,  id  similiter  vobis  ex  op- 
portunitate  praestare  posse,  iamdiu  Nosingens  desiderium 
tenebat.  Equidem  populum  istum,  genere,  sermone,  reli- 
gioso  ritu  varium,  uno  Nos  omnem,  quod  alias  ediximus, 
eodemque  studio  complectimur  et  fovemus  ;  neque  unquam 
nisi  iucundissime  de  ipso  cogitamus,  cuius  et  praeclara 
spirat  memoria  gestarum  rerum,  et  magnam  erga  Nos 
coniunctam  cum  fiducia  pietatem  constanter  agnovimus. 
—  In  ceteris  enim  laudibus,  laus  merito  manet  eximia 
patribus  illis  vestris,  qui,  tremefacti  Europa  ad  impetus 
hostium  christiani  nominis  praepotentium,  pectorum  suorum 
praesidia  inter  primos,  insignibus  praeliis,  opposuerunt, 
iidem  religionis  et  civilis  cultus  vindices  acerrimi  fidissimi- 
que  custodes.  His  de  promeritis  palam  est  a  Nobis  non 
multos  ante  menses  cum  gfaudio  commemoratum,  tunc 
scilicet  quum  nonnulli  vestrum,  Venerabiles  Fratres,  pia 
fidelium  agmina  peregre  ad  Nos  salutatum  gratulatumque 
adduxistis;  ex  qua  pulcherrima  fidei  testificatione,  per- 
grata  adfuit  occasio  ut  avitae  religionis  decus,  per  multos 
rerum  et  difficiles  casus  integrum,  vividum,  Poloniae  vicis- 
sim  gratularemur.  —  lamvero  sacris  eius  rationibus  si, 
quantum  erat  in  Nobis,  nihil  antea  prodesse  destitimus,  id 
posse  vel  amplius  cupimus,  atque  in  praesentia  efllicere 
consilium  est :  e&  nimirum  caussa,  ut  sollicitudinis  in  vos 
Nostrae  apertior  extet  coram  Ecclesia  declaratio,  utque 
etiam  vestrum  omnium  animi  in  catholicae  professionis 
ofiiciis,  roborata  virtute,  subsidiis  auctis,  confirmentur  et 


'9 

MARTir 

1894, 

Jamdiu 
txopiavit 
Pontifex 
has  aare 
litteras 


tn  testttnO' 

nium  cari- 

tatis  erga 

Polonam 

gentem 

quam  ob 

debellatos 

christiani 

nominis 

hostes 


fideliter' 
que  custO' 
ditam  ca- 
tholicam 
Fidem 
summa 
laude  ceU' 
brat. 


Intendit 
hisce  litte- 
ris  suam 
in  Polonos 
sollicitudi' 
nem  aper^ 
tius  testa- 
rif  illosque 
roborare  in 
catholicae 


244   EPIST.  ENCYCL.   "  CARITATIS   PROVIDENTIAEQUE. 


frofessio-  pracstent.  Hoc  autem  facere  instituimus  alacriore  quidem 

^^^tsit€'  ^^^  ^P^»  propterea  quod  cognitum  perspectumque   habe- 

/tf  Episco-  mus  qua   vos,   Venerabiies  Fratres,    sollertia    interpretes 

lerliaspem  voluntatis  Nostrae  et  ministri  esse  consueveritis,  et  quo 

au^et  ube-  proposito   in   summis   vestrorum    gregum  bonis   tuendis 

monitis  augendisque  elaboretis.  Quos  autem  in  ipsis  praestabiies 

apUnJi.^'  fructus  expetimus,  ita  Deus,  qui  ad  alloquendum  movit, 

p  benignus  idem  secundet. 

ad  univer-  Beneficium  divinae  veritatis  et  gratiae,  quod  humano 

tem"polo-  g^"^''^  religione  sua  Christus  Dominus  attulit,  tantae  ex- 

nam  spec-  cellentiae   utilitatisque  est,  cum  quo  aliud  nullum  in  ullo 

nita  deso-  gcnere  ne  conferri  quidem  possit,  nedum  possit  aequari. 

cieiaiepo'  Cuius  virtus   beneficii,    multiplex,   ut   omnes   norunt,  et 

*  Om-  saluberrima,  mirum  in  modum  affluit   ad  singulos  et  ad 

ntumbe-  Qniversos,  ad   societatem  domesticam  et  ad  civilem,  ad 

nejictorum 

maximum  prosperitatem  caducae  vitae  iuvandam  et  ad  felicitatem 
%^o^%  adipiscendam  vitae  immortalis.  Ex  quo  continuo  apparct, 
liciiaiem  gentcs  cathoHca  religione  donatas,  sicut  maximo  bonorum 
ei  futurae  omnium  in  ea  potiuntur,  ita  ofiiciorum  omnium  maxitno 
viiaesimui  adstringi  eiusdem  colendae  et  dihVendae.  Simul  vero  ap- 

conferens.  ^  •  j-  j  . 

paret,  rem  non  esse  eiusmodi,  quam  ad  suum  cutusque 
beneficio  arbitrium  vel  singuli  vel  civitates  recte  se  praestare  posse 
gratasse  confidant,   verum   qua   dumtaxat   ratione,  qua  discipHna, 

ffenies  ex^  ^  •/•••  •        .  ■•■       •       ••• 

hibeanire-  quo  ordme  ipse  dennivit   et   lussit   rehgionis  divmus  au- 

^^^oUf^o  ^^^'"  •  videlicet    magisterio  et  ductu    Ecclesiae,   quae  ab 

ea  quidem  ipso  tamquam  columna  etfirmamentum  «;^r//a//j(')constituta 

rcuione  ....  .       .         ■ 

quam  ipse  ^st,  emsque  smgulari  ope  per  omnes  aetates  viguit,  vige- 

Deus  defi'  bitque,  rata  promissione,  perpetuo  :  £^z/^^£r^M  J2^;»  ^^M/»- 

Sic  se  bus  diebus^ usque  ad  consummationem  saeculi  (").  —  I ure  igi tur 

famdudum  &®"^i  vestrae  tam  clarus  religionis  honor  ab  avis  et  ma- 

gesseruni,  ioribus  ideo  stetit,  quod  Ecclesiae  matri  summa  semper 

suMgerUis  adhaesit    fide,    parique    in   obsequio    Pontificum    roma- 

emoiumen-  norum   et   in  obedientia  sacrorum   Antistitum,  quos  illi 

pro  potestate  designarent,  immota  perstitit  semper.  Inde 

quam    multa  ad  vos  commoda  et  ornamenta     profluxe- 

rint,  quam  praesentia  in  trepidis  rebus  solatia  ceperitfs, 

quanta  habeatis  etiamnum  adiumenta,  vosmet  gratis  tene- 

I.  I  7*1«.,  III,  15.  —  2,  Maiik,t  XXVIII,  aa 


t-g.-^f^«.    ■ 


DE   RBBUS   ECCLESIASTICIS   POLONIAE.  245 

tis  animis,  grate  profitemini.  —  Manifestum  quotidie  est,        /9 
quaenam  gravissimarum  rerum  in  populis  imperiisque  con-       igg^, 
sequantur  momenta,  Ecclesia  catholica  vel  observata  et      Muitum 
digno  loco  habita  vel  per  iniuriam  contemptionemve  laesa.  »«'^"' 
yuum  enim  m  doctnna  et  lege  Evangehi  ea  contmeantur  ut  Eccie- 
quae  ad  salutem  perfectionemque  hominis,  tum   in  fide  ^^J^nlTiH 
et  cognitione,  tum  in  usu  et  actione  vitae,  usquequaque  ipsisincui- 
proficiant ;  quumque  eam  doctrinam  et   legem   Ecclesia, 
divino  a  Christo  lure,  tradere  possit  et  religione  sancire ; 
ipsa  propterea,  divino  munere,  vi  magna  pollet  modera- 
trice  humanae  societatis,  in  qua  et  fautrix  est  generosae 
virtutis  et  lectissimorum  bonorum  effectrix.  —  At   Ec-         Suam 
clesia  vero,  cui  divinitus  romanus  Pontifex  praeest,  tan-   ^^^^^^\g, 
tum  abest  ut,  ex  auctoritatis  tanta  amplitudine,  quidquam  sia  extra 
sibi  de  ah'eno  arroget  iure  aut  cuiusquam  obHquis  studiis  deonmex' 
conniveat,  ut  potius    de  iure  suo  saepe  remittat,   indul-  *f^*''j^ 
gendo  ;  atque,  summis  et  infimis  sapienti  consulens  aequi-  juresm 
tate,  sese    omnibus  gubernatricem  et     matrem   exhibeat  ^^i^^^' 
sollertissimam.  Quapropter  illi  iniuste  faciunt  qui  hac  etiam        ,  . 
in  re  veteres  contra  ipsam  calumnias,  iam  toties  refutatas  ergotalia 
planeque  contritas,  in  lucem  nituntur  revehere,  nova  vi-  ^niantur 
tuperationis  specie  confictas :  neque   ii   minus   reprehen-  Ecciesiae 
dendi,  qui  e4demde  caussa  diflfidunt  Ecclesiae,  eique  su-  uminus 
spicionem  conflant  apud  rectores  civitatum  et  in  puWicis  2^^^^«} 
legumlatorum  coetibus,  a  quibus  nempe  laus  plurima  ipsi  ipsam  a- 
debetur  et  gratia.  Nihil  enim  omnino  ea  docet  aut  prae-  ^ipj^n 
ciptt  quod  maiestati  principum,  quod  incolumitati  et  pro-  suspicio- 
gredienti  populorum  vitae,  ullo  modo  officiat  vel  adver-  ^nt^^ 
setur ;  multa  immo  ex  christiana  sapientia  assidue  pro- 
fert  ad  communem  eorum  utilitatem  sane  quam  condu- 
cibilia.  In  quibus  haec  memoratu  digna  :  principatum  qui      consulit 
teneant,  eos  imaginem  divinae  in  homines  potestatis  pro-  ^nim  Ec- 
videntiaeque  referre  ;  eorum  imperium  debere  iustum  esse  ^Jpitus^To- 
et  imitari  divinum,  bonitate  temperatum  paterna,  atque  niregimi- 

*  •  .......  nts  leges 

unice  emolumenta  spectare  civitatis  ;    ab   ipsis  rationem  eis  incui- 
Deo  iudici  aliquando  reddendam,  eamque  pro  celsiore  di-  ^*^^^* 
gnitatis  loco  graviorem  :  qui  vero  sint  sub  potestate,  de-  ^^„/,v 
bere  constanter  reverentiam  et  fidem  servare  principibus,  subditis. 


246    EPIST.  ENCYCL.    "  CARITATIS   PROVIDENTfAEQUE.  " 

eosdocemio  tamquam   Deo  regnum   per    homines  exercenti,   eisdem 

tiamlt^  obtemperare,  non  solutn  propter  iram^  sed  eiiam  propter 

iUm  prin-  coHScientiam  (*),  pro  ipsis  adhibere  obsecrationes^  orationes^ 

^ditam!   ^  postulationes,  gratiarum  actiones  («)  ;  debere  sanctam  custo- 

dire  disciplinam  civitatis  ;  ab  improborum  machinationibus 

sectisque  abstinere,  nec  quidquam  facere  seditiose  ;  omnia 

conferre  ad   tranquillam   in   iustitia  pacem  tenendam.  — 

civitcuad  Ista  et  similia  praecepta  institutaque  evangelica,  quae  ab 

doctrinam  Ecclesia  tantopere  suadentur,  ubi  in  pretio  sunt  et  re  ipsa 

Evangeltt  .....     r  «• 

informata;  valent,    praestautissimos  ibi    fructus  afterre  non    cessant, 
tnperm-  gosque  afTerunt  in  illis  gentibus  uberiores,  in  quibus  Ec- 

ctcm  vero  ^  ^  '  * 

ruit^  recu'  clesia  liberiore  utitur  sui  muneris  facultate.  Eisdem  vero 

Tiaeductu,  rcfragari  praeceptis  et  Ecclesiae  ductum  recusare,  idem 

est  ac  refragari  voluntati   divinae   et  insigne  beneficium 

abiicere;   nihil  ut  in  civitate  vere  prosperum  honestum- 

que  permaneat,  permixta  delabantur  omnia,  anxii  calami- 

Conclu-  t2itum  formidine    et    rectores    et   populi    occupentur.   — 

dens  Pon-  Habctis  quidem,  Venerabiles  Fratres,  de  his  rerum   capi- 

desocieta^e  tibus  iam   fusius  a   Nobis   tradita   per   occasionem    prae- 

civiii  ntO'  scripta  :  eadem  tamen  visum  est  summatim  revocare,  quo 

ntta^   com-  \  ...      -  .        .  ^t 

mendatne-  navitas  vestra,  novo  quasi  auspicio  freta  auctoritatis  No- 

^niinls^'  strae,  impensius  in  idem  feliciusque  contendat.  Illud  certe 

tandos,  optimum  faustumque  fuerit  in  gregibus  vestris,  si  afflatus 

^vium  caveantur  turbulentorum  hominum,  pessimis  artibus  nihil 

officia  im-  iam  non  scelestissime  audentium  ad  evertenda    delenda 

praestan-  imperia  ;  si  nullae  ofKciorum  partes,  quae  civium  sunt  bo- 

damque  norum,  desidercntur  ;  si  ex  fide  Deo  debita  et  sacra,  fides 

fi<iem  m 

prittciti-  erga  rem  pubhcam  et  principes  efflorescat. 

dem  Deo       ^®   societate   item   domestica,    de    iuventutis   et   sacri 

debitam,  ordinis  institutione,  de  modis  optimis  christianae  tractan- 

sf  De  dae  caritatis,dih'gentiam  acuite.  —  Integritas  et  honestas 

dottustica  ^omesticae  convictionis,  ex  qua  praecipue  sanitas  funditur 

jamtrac'  in   venas  societatis  civilis,  repetenda  est  primum  a  san- 

^nit^sMra  ctitate  coniugii,  quod  secundum  Dei  et   Ecclesiae  prae- 

conjugum  cepta   initum  sit,  unum   et  individuum.  Tum  oportet  iura 

curam  et  omcia  inter  coniuges  inviolata  esse  et  quanta  maxima 

r^^^t^^^b'  ^^^'  possit  concordla  et  caritate  expleri ;   prolis    tuitione 

I.  Rom,^  XIII,  5.  •—  2.  I  Tim,^  11, 1-2. 


DE   REBUS    ECCLESIASTICIS  POLONIAE.  247 

commodisque,  potissimum  educationi,  parentes  consulere  ;        rg 
suo  ipsos   documento  vitae,    quo  nihil   praestantius   est      iSg^, 
neque  efficacius,  antecedere.  Institutioni  tamen  liberorum  rorum  in- 
rectae  probaeque  nequaquam  illi  arbitrentur  se  posse,  ut  ^/^1^^^^ 
par  cst,  prospicere,   nisi   summopere   evigilando.    Neque  MenL 
enim   ab   iis   tantum   scholis  lyceisque  defugiendum  est,  fura^^'' 
ubi  doctrinis  error  de   religione,  deditA  opera,  admiscea-  'w  re/igto- 
tur,   vel  ubi  propemodum   dominetur  impietas,  sed  ab  iis  ^  adver. 
etiam   in   quibus   de  christianis  institutis  et   moribus,  per-  ^««'«^«Ji 
inde  ^c  de  importunis  rebus,  nulla  sit  praeceptio  nec  di-  nikilcu' 
sciplina.  Nam  quorum  ingenia  litteris  et  artibus  erudiun-  ^^^jf^^^. 
tur,  eosdem   profecto  necesse  est  pariter  cognitione   cul-  ptanas  ///- 
tuque  erudiri   divinarum   rerum,   utpote  qui,   admonente  tcrqiu^ad' 
ipsa  et  iubente  natura,  non  minus  quam  civitati,  multoque  divinarum 

*  '  *         f£fum  cog' 

amplius,  debeant  Deo,  quique  idcirco  in  lucem  suscepti  nitionem 
sint,  ut  civitati  servientes,  ad  mansuram  in  caelo  patriam  J^T^/^" 
iter  dirigant  suum   studioseque  conficiant.  In  hoc  autem  pueriet 
cessandum   minime   erit,   procedente   cum   eorum   aetate  J^'^^^^- 
cultura  civili ;  quin   etiam   eo   insistendum   enixius,  tum 
quod  iuventus  cupiditate  sciendi,  ut  nunc  praesertim  agi- 
tantur   studia,  vehementius  quotidie   urgetur,   tum   quod 
eidem  maiora  quotidie  impendent  de  fide  pericula,  magnis 
iam  deploratis  tanta  in  re  iacturis.  Quod  vero  de  ratione        opUmo 
sacrae  doctrinae  tradendae,  de  magistrorum  probitate  et  jurt  EccU- 
peritia,  de  librorum  delectu,  quasdam  Ecclesia  censet  vin-  ^^^  sibi 
dicare  sibi  cautiones,  quosdam  modos  praefinire,  id  sane  vindicatde 

.  ^       .  *^  sacratnsti- 

suopte  lure  facit ;  neque  id  poteat  non  facere,  pro  eo  quo  tutione  in 
tenetur  gravissimo  officio  providendi  ne  quid  usquam  ir-  ^^^^  ^^^' 
repat,  ab  integritate  alienum  fidei  morumve,  quod   chri- 
stiano  populo  noceat.  —  Sacram  porro  institutionem,  quae       Doctri- 
impertiatur   in    scholis,   ea   confirmet   et   compleat   quae  ^^^„- 1^ 
certis    temporibus   praescriptisque  habeatur   in   curiis   ac  ^^^^««5^ 

,.  ,  .      .       ,  ^  ,    .  .       .  .  .  .      praectpue 

temphs,  ubi  eiusdem  fidei  cantatisque  germina,  quasi  m  imbuan- 
solo  suo,  uberius  nutriuntur  et  proveniunt.  ^^^' 

Haec  satis  per  se  ipsa  monent,  singulari  opus  esse  ^Deor- 
diligentia  et  opera  ad  informandum  ordinem  clericalem  ;  dine  cUH- 
qui,  divino  oraculo,  talis  succrescere  debet  atque  sacrum  ^^  *^/  „^^. 
ita  tenere  propositum,  ut  sal  terrae  et  lux  w««fl&*habeatur  '«^**  ^"^ 


248    EPIST.  ENCYCL.   **  CARITATIS   PROVIDENTIAEQUE.  " 

par  iit  et  sit  Utraque  laus,  quae  doctrin&   sana  vitaeque  sancti- 

^ctnatdoc'  "^onia  praecipue  continetur,  in  adolescente  quidem  clero 

trina  et  potissime   accurauda   est,   neque   tamen   minus  est  custo- 

dienda  et   provehenda   in   clero   adulto,  qui  proxime  in- 

cumbit  €td  consummationem  sanctonim  in  opus  ministerii^  in 

aedificatianem  corporis  Christi  (').  —  De  sacris  seminariis 

curus  clericorum  bene  est  Nobis  cognitum,  Venerabiles  Fratres, 

^fo^inle"  "^*"^"^®  partes  deesse  vestras  ;  ut,  potius  quam  admovea- 

minariis,  mus  incitamenta,    comprobationem   testari   deceat   vobis 

praesertim  eisque  omnibus  quorum  ipsa  laetantur  procurandi  et  do- 

tempore,  cendi   labore  assiduo.  Sane,  temporibus   quae  inciderunt 

oportet  __ 

maxima  tam  Ecclesiae  iniquis,  quum  hostes  veritatis  invalescunt, 

^me)ui^ad  ^""'"   corruptelarum  pestis  iam  non   serpit  occulta,  sed 

scientiam  impudens  in  omnia  grassatur,  si  plura  quam  antea  leva- 

teni,  ^^^^^'  menta  et  remedia  expectanda  sunt  a  sacerdotali  ordine, 

is  nimirum  maiore  quam  antea  cura  et  exercitatione  com- 

parandus  est  ad  bonum  certamen   fidei  et  ad   parem  vir- 

Magis-  tutis  omnis  dignitatem.   Quae   de  ratione  dirigenda  stu- 

tn  ratto'  diorum  sunt  a  Nobis  identidem  normae  praestitutae,  in 

nem  stu-  ^  ' 

diorum  re  praesertim  philosophica,  theologica,  biblica,  probe  no- 

^^*s^%de  ^^*^  •  ^^  ^*^  instate  ut  sese  magistri   perdih*genter  com- 

praescrip'  ponant,  neve  ullam   praetermittant  ex  doctrinis   ceteris, 

quae  gravioribus  iilis  ornamento  sunt,  et  sacerdotalibus  mu- 

Discipii-  niis  addunt  commendationem.  Instantibus  similiter  vobis, 

mu  mode-  moderatores  disciplinae  et   pietatis  (homines  qui  esse  de- 

taganta-  bent  integritate  et  prudentia  spectatissimi),  sic  rationem 

virtu7idus  temperent  vitae  communis,  sic  alumnorum   animos  con- 

iniimere  forment  exerceantque,   ut   virtutum   congruentium  quoti- 

dotem^de-  diani  in  ipsts  progressus  eluceant :  atque  huc  illud  etiam 

cent;eosgue  spectet,  omnem   ut  addiscant  matureque  induant  pruden- 

prudenti-  tiam   in  iis  attingendis   quae   civilis  sint  potestatis.  Hoc 

auineefu/is  ^^"^  modo  ex  sacris  illis  veluti  palaestris  et  castris   nova 

fuae  civi'  continenter  militia,  eaque  optime  instructa,  prodibit,  quae 

tZtatZf^    suppetias  veniat    laborantibus  in  pulvere  et  sole,    atque 

^^^^^  defessos  emeritosque    integra    suppleat    Verum,    in  ipsa 

autem  qui  sacrorum  munerum  perfunctione,  facile  videtis  quantum 

^teriouuro    pcricuH  virtus  vel  solida  offendat,  et  quam  sit  humanum 

I.  Eph.,  IV,  12. 


DE   REBUS    ECCLESIASTICIS    POLONIAE.  249 

lang^escere  in    propositis  ab  eisque    deficere.    Itaque  eo        /9 

•        «  .  1      «1  •  MARTII 

simul  pertineant  curae  vestrae  ut   sacerdotibus  apposite      1894, 
praebeatis  quo   studia  doctrinae  recolere  possint  et  au-  fungitur, 
gere.  in  primis  quo  contentius    possint,  redintegratis  in-  praebeatur 
terdum  animorum  viribus,  et  perfectioni  vacare  suae  et  possUstu- 
aliorum  sempiternae  saluti  prodesse.  —  Talem  vos,  Ve-  ^'^^^^^. 
nerabiles  Fratres,    rite   in   oculis  vestris   cductum   atque  priaeper- 
probatum   si   habueritis   clerum,  sentietis   profecto   vobis  J'^*^"* 
pastorale  munus,  non   allevari  solum,  sed  etiam  abundare 
optatis  in  grege  fructibus :  quorum  Hcet  sperare  copiam  carufteitt 
a  cleri  maxime  exemplo  et  actuosa  caritate.  teromtus 

_.       ,  .       .  ,  .      -^,     .  oratnesser' 

Etusdem  caritatis  praeceptum,  quod  magnum  m  Christo  vanda. 
est,  omnibus  ex  quovis   ordine    commendatissimum    sit,       .^^j!^^ 

^  '    caritatis 

idque  singuli  perficere  studeant,  quemadmodum  loannes  vincuium 
monet  apostolus,  apere  et  veritate  :  nullo  enim  alio  vinculo  ^iii^\^ 
aut  praesidio  constare  ad  firmitatem  familiae  et  civitates  civitates, 
possunt,  neque,  id  quod  pluris  est,  christianae  dignitatis  ^^r/ 
merita  adipisci.  Quae  Nos  considerantes,  deplorantesque  ^^.^'f^'?^ 
tam  multa  mala  et  acerba,  eo  posthabito  dimissove  prae- 
cepto,  publice  et  privatim  consecuta,   saepenumero  in  ea-  rat  Ponti- 
dem  re  Apostolicam  vocem  edidimus :  sins^ulariter  fecimus  fi^prae- 

,.  ,.  cepta  cart' 

per  litteras  encyclicas,  quarum  inttium  cstRerum  navarum,  tatisjama 
ubi  principia  retulimus,  ad  caussam  de  conditione  opificum  J^^^^J^^^ 
ex  veritate  et  aequitate  evangelica  dirimendam  aptiora.  Ea  de  condi- 
ipsa  nunc,  renovatA  admonitione,  inculcamus.  Sancti  mo-  ''^^  ^^'-^' 
vente  et  ducente  caritate,  quantam  catholica  instituta,  so-  iterumqtu 
dalitia  artificum,    mutuo  opitulantium    consociationes,  id  promoven- 
genus  plura,  vim  habeant  virtutemque  vel  ad  leniendas  te-  ^^^catholT 
nuiorum  aerumnas  vel  ad  infimam   plebem  recte  erudien-  ca,  sodaii- 
dam,  apertum  experiendo    est  :   qui  autem  consilium  vel  *cumetmu' 
auctoritatem,  pecuniam  vel  operam  ad  ista  conferant  in  qui-  ^*^  ^/'^«^- 

*  .  ,  .  •  .  ....  lantium 

bus  vertitur  multorum  salus,  etiam  sempiterna,  11  verissime  consoda- 

de  religione  et  de  civibus  suis  promerentur  egregie.  tiones, 
Ad  haec,  genti  Polonae  universe  dicta,  certa  quaedam         II» 

subiicere  libet,  quae   singulatim,   pro   locorum   in  quibus  a/skigu- 

versamini  conditidne,  usui  fore  censemus  :  atque  adeo  ex  Jas  partes 

his  ipsis  quae  dedimus  monitis  quaedam   libet  eo  altius  respiclens. 

in  animis   vestris   defigere.   —  Vos    primum,  ut  plures  /•  Polonos 


250   EPIST.  ENCYCU  •*  CARITATIS    PROVIDENTIAEQUE.  '* 

qui  J^usst'  numero,  qui  Russico  imperio  paretis,  iure  est  quod  catho- 
^en/,  '*^*®    professionis   nomine    collaudemus,  hortatione    mu- 

Pm/i^%  niamus.  Caput  est  hortationis  Nostrae,  ut  istum  constan- 
constan-  tiae  animum  in  sancta  fide  colenda  retineatis  acriter  et 

^*^dee7Jui'  '^veatis,  in  qua  id  bonum  habetis,  quod  principium  et  fons 
hortaiur  est,  ut  diximus,  maximorum  bonorum,   Hoc  utique  chri- 

Irafuiam^'  stianus  animus  ceteris  rebus  omnibus  longe  anteponat 
oportet ;  hoc  ipsum,  ut  sunt  divina  iussa  et  splendida  san- 
ctorum  hominum  facta,  nec  ullis  fractus  difficultatibus  de- 
serat,et  summis  viribus  laboribusque  custodiat  ;eiusdemque 
virtute  fultus,  solatium  et  opem,  quoscumque  humanaeres 
eventus  adducant,  aeque  certissime  ac  patienter  a  Deo 
Suam  memori  expectet.  —  Ad  Nos  quod  attinet,  rerum  vestra- 

^°nem7psis  '"""^  ^"*^  ^^^  conditio,  equidem,  pro  munere  Nostro,  habe- 

nunquam  mus  compertum ;  valdeque  ista  delectat  fiducia  quam  in 

necdefuiu'  Nobis,  filiorum   instar,  plurimam  coUocatis.  Sic  igitur,  ad- 

ram  testa-  monemus  fallaciis  omnino  reiectis  quae  contra  benevo- 
lentiam  et  soUicitudinem  in  vos  Nostram  nequiter  serantur, 
hoc  sit  vobis  penitus  persuasum,  nihil  Nos  minus  quam 
Pontifices  decessores,  sicut  pro  ceteris  popularibus  vestris, 
ita  pro  vobis  suscepisse  et  intendisse  curas  ;  qui  etiam, 
vestram  ut  sustineamus  fiduciam,  omnia  parati  sumus  et 
laboriose  conniti  et  persequi  confidenter.  luvat  memoria 
Recoiit  repetere,  inde  Nos  a  Pontificatus  exordiis,  de  re  catho- 

pactacum  Hca  istic  relevanda  cogitantes,  opportune  apud  Imperiale 
Imperiaii  Consilium  officia  interposuisse,  ut  ea  contenderemus  quae 

inita,  simul  dignitas  huius  Apostolicae  Sedis,  simul  rationum 
vestrarum  patrocinium  viderentur  deposcere.  Quibus  ex 
officiis  consecutum  est,  ut  anno  MDCCCLXXXII  certa  cutn 
illo  pactionum  capita  sint  constituta  :  haec  inter,  Episcopis 
liberam  fore  copiam  moderandi  ad  canonicas  leges  semi- 
naria  clericorum  ;  tum  Academiam  ecclesiasticam  Petro- 
politanam,  quae  Polonis  quoque  patet  alumnis,  iurisdictiooi 
plene  tradendam  Archiepiscopi  Mohiloviensis»  atque  in 
melius  adducendam,  ad  ampliorem  cleri  et  religionis 
catholicae  utilitatem  :  accepla  praeterea  fide,  quamprimum 
abrogatum  aut  mitigatum  iri  singulares  eas  leges,  quas 
clerus  vester  severiores  sibi  conquerebatur.   Illo  ex  tem- 


DE    REBUS    ECCLESIASTICIS    POLONIAE.  2^1 

pore  nunquam  Nos,  vel  capta  vel  quaesita  occasione,  pacta  19 

conventa  expostulare  desiimus.  Quin  immo  easdem  expo-  iSg^., 

stulationes  ad  ipsum  deferri  placuit  potentissimum  Impe-  aiqtte  ad 

ratorem,  cuius  et  exploratum  in   Nos  amicitiae  animum  ^P^^  ^'"- 

,....,  ,  .         .  .      peratorem 

et  studium  lustitiae  excelsum    obtestati  enixe  sumus  m  posuadeu* 

caussa  vestra :   neque  intermittemus  rogationes  ad  Ipsum  *^' 
per  tempus  adhibere,  eas  potissime  commendantes  Deo, 

quippe  cor  regis  in  manu  Domini  (i).  —  Vos  autem,  Ve-  EpUcopi 

nerabiles  Fratres,  pergite  dignitatem  sacrosanctaque  iura  p^rgant  in 

religionis  cathoHcae  Nobiscum  tueri  :  quae  tunc  vere  pro-  Ecdestae 

posito  potest  constare  suo  et  beneficia  afferre  quae  debet,  J^p^^  ,. 

quum  lustae  securitatis  libertatisque  compos,  idoneis  prae-  bertate; 
sidiis  instruitur   ad   actionem,  quantum   oporteat,   expli- 

candam.  Quoniam  vero  ipsi  perspicitis  qualem  dederimus  ^uiiTdetur 

demus  operam  tranquillitati   publici  ordinis  conciliandae  acatkoH- 

in  gentibus  continendaeque,  iidem  agere  ne  cessetis,   ut  pltestati 

sublimiorum  potestatum  observantia  et  publicae  obtempe-  ^*^'^*» 
ratio  disciplinae  in  clero  pariterque  in  ceteris  firme  con- 
sistat :  atque   ita,  omni  prorsus   offen^ionis  vel  reprehen- 
sionis  caussa  submota,  omnique  specie  insimulationis  in 
reverentiam  conversa,  cathoh*co  nomini  sua  laus  maneat 

et  accrescat.  —  Item  sit    vestrum  in  id    incumbere,  ut  necdesis- 

quidquam  ne  desit  de  surama  fidelium  salute,  neque  in  ^^»^  ^''''»«'- 

,     .    .   ^  ,.  ..  .  ,,,...  ...  bus  modis 

admmistrandis  curns,  neque  m  pabulo  divmi  verbi  imper-  promouere 
tiendo,  neque  in  alendo  religionis  spiritu  ;  ut  pueri  et  ado-  ^o,iutemfi- 
lescentes,  maxime    in  scholis,    sacra   catechesi   diligenter 
imbuantur,  idque,  quanto  magis  fieri   possit,  oper^  sacer- 
dotum,quibus  sit  a  vobis  id  legitimedemandatum  ;  ut  cultui  etcuitum 
divino  et  decor  sacrarum  aedium  et  festus  soliemnitatum     '^'^"'''" 
honor  plane  congruant,  unde  fides  hauritbona  incrementa. 
Rectissime  porro  feceritis,  praecavendo  discrimina,  si  qua      ^i  quae- 
forte  hisce  in  rebus  instare  videantur  ;  ob  eamque  caussam  damdiscH- 

-,..  .  ,  .  ,.r>,  mtna  tn- 

ne  dubitetis  ratas   ipsas   cum    hac   Apostolica  Sede  con-  stare  vi- 

ventiones  graviter  quidem  prudenterque  appellare.  Talia  ^'fJ^^J^l 

nimirum  et   discrimina  abesse  et  convenientia  bona  con-  dae  sunt 

tingere,  non  Polonis  tantummodo,  sed  cunctis  qui  sincera  nes^cutfTs, 

pubKcae  rei  caritate  ducantur,   gratum    esse   et  optabile  Sedeini- 

I.  Prov,,  XXI,  I. 


252    EPIST.  ENCYCL.  "  CARITATIS   PROVIDENTIAEQUE.  ** 

debet.  Ecclesia  enim  catholica,  quod  principio  docuinius 

quotidieque  eminet,  sic  nata  institutaque  est,  ut  civitatibus 

et  populis,   nihil   admodum    detrimenti,  sed    multiplices 

vero  et  decoras  utih*tates,  in  rerum  etiam  mortalium  ge- 

nere,  nunquam  non  pariat  feh'citer. 

^  llios      Vos  deinde  qui  in  ditione  estis  inclitae  Domus  Habsbur- 

Amtria-  gcnsis,  reputate  animis  quantum  augusto  Imperatori,  reli- 

cam  ditio'  gionis  avitae  studiosissimo,  debeatis.  lusta  iffitur  in  Eum 

nem  pertt-    ^  ,  * 

ncnt  hor-  "des  gratumquc  obsequium  luculentius  a  vobis  in  dies  pa- 

imperLoH  ^^**  '  pateat  studium  non  dissimile  ea  persequendi  omnia, 

profstent  quae  ad  catholicae  religionis  incolumitatem  et  decus  vel 

sequta%t  '*"*  ^"^^  optime  constituta  vel  tempora  et  res  provide  con- 

reiigionis  stituenda  suadeant.  — ^  Universitatem  Cracoviensem,  vetu- 

taiempro'  stam  atque  nobilem  doctrinarum  sedem,  valde  optamus 

sequantur.  integritatem  et  praestantiam  tueri  suam,  atque  etiam  aemu- 

Univer-  lari  laudes  talium  Academiarum,  quas  insigrnis  Episcoporum 

sttas  Cra-  ^  im         ,.  .  K  .,        \.^    ^- 

coviensis  ^ura  et  Iiberahtas  privatorum  non  paucas,  faventibus  Nobis, 

^^iM!dem  P®^  haecipsa  tempora  excitavit  Quemadmodum  in  illis,  ita 

tueatur.      in  vestra,  sollertiA  dilecti  Filii  Nostri  Cardinalis  Episcopi 

moderante,  gravissimae  quaeque  disciplinaecum  fideamico 

foedere  coeuntes,  et,  quantum  ab  ea  luminis  mutuantur  et 

firmitatis,  tantum  subsidii  ad  ipsius  defensionem  referentes, 

utinam   iuventuti   lectissimae  magis   magisque   in   partes 

omnes  sint  profuturae.  —  Item  vestra  magni  interesse  debet, 

Nostra  certe  interest  maxime,  vigere  apud   vos  in  omniuna 

OriUnes  existimatione   ordines   Religiosorum  :    qui,  virtutis  quam 

rum^civi  conscctantur  perfectione  et  doctrina  varia  fructuosoque  ia 

tatinon  in  excolendis  animis  labore  commendati,  tamquam  appara- 

quam  Ec-  tiores  copiae  praesto  sunt  Ecclesiae,  eisque  non  minus  civi- 

clesiae  uti-  ^^s   ad   honestissima  quaeque   adiutoribus  optimis   omni 

fninatim  tempore    usa  est   Nominatimque  Galiciam    respicientes, 

nwiTordl  s""*™^  voluntate  perantiquum  commemoramus  Basilianutn 

nem^  ordinem,  in  quo  instaurando  peculiaria  quaedam  consilia  et 

commen'  ^uras  iampridem  Ipsi  posuimus.  Non  mediocrem  enimvero 

^^'  laetitiae   fructum   ideo    capimus,   quod   expectationi    ille 

Nostrae  alacri  religioneobsecundans,nititur  pleno  gradu  ad 

superiorum  temporum  gloriam,  quum  ecclesiae  Ruthenae 

multis  modis  extitit  salutaris:  cuius  eiusdem  salutis  auspicia» 


DE    REBUS    ECCLESIASTICIS    POLONIAE.  253 

Episcoporum  vigilantii  et  curatorum  industri^,  iam  ex  ipso        /9 
praeclariora  m  dies  nitescunt.  —  Hic  autem   quoniam  de       18^4, 
Ruthenis  incidit  mentio,  eam  sinite  iteremus  cohortationem,  Cum 

ut  vos  cum  ipsis,  quamquam  originum  rituumque  dissimili-  ^**'^^" 
tudo  intercedat,  arctius  voluntates  amantiusque   societis,  concordia 
prout  eos  condecet  quos  regionum,  civitatis,  maximeque  ^^*^'. 
fidei  sociat  communio.  Hos  enim  sicut  Ecclesia  beneme-  nUn  Ecde- 
rentes  habetet  diligit  filios,  eisque  legitimas  consuetudines  ^sufJlnec 
ac  ritus  proprios  sapienti  consilio  permittit,  non  aliter  vos,  ^«'««^ 
praecedente  clero,  sic  habete  et  colite  ut  fratres,  quorum  sit  ri  ab  ea 
cor  unum  et  anima  una,  eo  demum  conspirantium,  ut  uni         '* 
Deo  et  Domino  amplificetur  gloria,  simulque  fructus  omnis 
lustitiae  multiplicentur  in  pulcritudine pacis. 

Libenti  pariter  animo  orationem  ad  vos  convertimus,  qui       3^  lllis 
provinciam  incolitisGnesnensem  et  Posnaniensem.Siquidem  ^ani^ 
hoc  inter  cetera  gratum  est  recordari,  quemadmodum  ex  impeno 
civibus  ipsis  vestris,  omnium  ut  erant  vota,  ad  illustrem  grcuuidtur 
sancti  Adalberti  sedem  virum  eveximus  pietate,  prudentia,  ^*^''?"^'?^ 
caritate  eximium.  Gratius  est  autem  videre,  qua  vos  obe-  Ua  et  anio- 
aientia,  quo  amore  gubernationi  eius  miti  operosaeque  una-  antistiu 
nimi  studeatis:  ex  quo  vere  sperandum,  religionis  catholicae  Gnesnensi 
statum  fore  apud  vos  bonis  auctibus  quotidie  laetiorem. 
Eadem  vero  spes  quo  magis  affirmetur  optatisque  plenius 

j      ^  .  .    ,  .  .  ImPera- 

resppndeat,  non  sme caussa mbemus  vos  magnanimae  aequi-  toremlaw 
tati  confidere  serenissimi  Imperatoris  :  cuius  praeterea  pro-  f^'  ^\  ^^' 

,  -  ,         ,    lonos  bene- 

pensam  m  vos  ac  benevolam  mentem  ex  Ipso  coram  haud  voientissi' 

semel   pernovimus,  sane  adfuturam  vobis,   in  verecundia  ^^*^* 
legum,  in  omnique  recte  factorum  christiana  laude  perseve- 
rantibus. 

Haec,  Venerabiles  Fratres,  praescripta   et  hortamenta  ffaec 

gregibus  quisque  vestris  sic  nuntietis  velimus,  ut  vestr4  ^^j^^.^ 

etiam  oper&  fructuosiora  eveniant.  In  his  agnoscant  caris-  incuicanda 

simi  filii  quam  magno  ipsorum  grati^  affectu  caritatis  ur-  ^^^^P^P^^^ 
gemur  ;  haec  autem  ipsi,  ut  optatissimum  Nobis  est,  pari 

accipiant  observantia  et  pietate.  Quae  quidem  si  diligenter,  «/,  iisser- 

id  quod  pro  certo  habemus,  constanterque   coluerint,  pro-  J'^'^/^". 

fecto  poterunt  quum  fidei  ex  temporum  gravitate  pericula  desintegra 

declinare,  tum  patrum  memorabilia  decora  custodire,  animos  P^^^^ 


254    EPIST.  ENCYCL.   **  CARITATIS   PROVIDENTIAEQUE. 

ei  magis      et  exempla  referre,  marlantibus  inde  ad  huius  quoque  sola« 

^^^^ Divi'  ^^"^  vitae  emolumentls  quam  optimis.  —  Secundam  autem 

num  auxi-  divini  auxilii  copiam,  precatoribus  adhibitis  gloriosissima 

pioraiur,  Virgine  ,Maria,  losepho  sanctissimo,  cuius  hodie  soiiemni- 

^^^nbufs    ^^^  christianus  populus  gaudet,  sanctisque  Caelitibus  Po- 

Maria,  s,  loniae  Patronis,  vehementer  Nobiscum,  quaesumus,  implo- 

/oioniae  ^^^^'  Huius  rei  auspicium  atque  praecipuae  benevolentiae 

Paironis,  Nostrae  testem,  Apostolicam  benedictionem,  vobis  et  clero 

populoque  universo  vigilantiae  vestrae  commisso,  peraman- 

ter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XIX  Martii  MDCCCXCIV, 
Pontificatus  Nostri  anho  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 


y<R<R^ArfeL>A>flfci.flfe<lfc<»^^^tf^iaft^<ft«lflft<Rlft<^ 


lOUS  avons  accueilli  avec  une  particuHere  bienveil- 
lance  le  digne  Sup^rieur  des  Chapelains  de 
r£glise  de  Montmartre,  qui  est  venu  de  votre 
S^^^^iSt  part  Nous  entretenir  de  votre  grande  oeuvre 
nationale  du  Sacr^-Coeur.  Cest  avec  une  joie  profonde  que 
Nous  avons  appris  de  lui  les  progr^s  constants  de  cette 
oeuvre  et  le  prochain  achivement  du  sanctuaire  monumen- 
tal  dont,  sur  rinitiative  de  votre  v^n^rable  pr6d6cesseur,  la 
pi^t6  des  catholiques  frangais  a  demand^  la  construction.  II 
Nous  a  fait  le  rdcit  du  bien  consid6rable  qui  d^ji  s'y  opfere 
et  des  grcices  sans  nombre  que  le  Ciel  se  platt  k  r^pandre  sur 
les  pilerins  qui  y  affluentjournellement.  II  Nous  a  parlddes 
oeuvres  multiples  dont  cette  6glise  est  d^ja  devenue  le  centre 
et  le  foyer ;  des  associations  diverses  qui  y  relient,  dans  une 
union  d'incessantes  priires,  non  seulement  les  personnes 
priv^es,  mais  quantit^  de  paroisses,  de  communaut^s  et  de 
dioc^ses.  II  Nous  a  dit  avec  quel  empressement  beaucoup 
d'hommes  vraiment  chritiens  viennent,  le  jour  et  la  nuit,  y 
faire  Tadoration  du  Trfes-Saint-Sacrement. 

II  est  des  patrons  et  des  ouvriers  qui,  p^^tr^s  des  ensei- 
gnements  que  Nous  leur  avons  donn^s,  se  concertent  entre 
eux  pour  ces  p^lerinages  et  ces  adorations  ;  des  conf^rences 
de  Saint-Vincent  de  Paul,  anim^es  du  m£me  esprit,  y  don- 
nent  rendez-vous  aux  familles  qu'elles  soulagent. 

Toutes  ces  choses,  Notre  Cher  Fils,  sont  pour  Notre  4me 
un  sujet  de  grande  consolation,  et  Nous  y  voyons  un  gage 
de  f^condes  espirances  pour  Tavenir  de  votre  noble  pays. 
La  Providence,  en  inspirant  cette  oeuvre  de  priere  et  de 
rdparation,  avait  pour  la  France,  Nous  n'en  saurions  douter, 
un  dessein  particulier  de  bont^  et  de  mis^ricorde.  Ce  mont 
des  martyrs,  arros^  du  sang  des  premiers  apdtres  de  votre 
populeuse  cit6  et  qui  dor^navant  servira  de  pi^destal  i  ce 


APRILIS 
1894* 

Gaudet 
PonHfex 
in  templo 
SS,  Cordis 
ad  Mon- 
tem  Mar- 
tyrum^ 
brevijam 
perfiHen- 
do^  uberri- 
mos  edi 
pietatis 
fructuSy 


magna 
qutdem  spe 
salutis 
Galliae. 

Mons  ille 

sanguine 

Martyrum 

perfusus^ 


256  EPISTOLA    **  NOUS    AVONS    ACCUEILLT.  " 

^d^^H^lp'    "^"^^*"  sanctuaire,  rappellera  au  chrrftien  k  quel  prix  il 

deiprt'  doit  conserver  et  d^fendre  le  tr^sorde  la  foi  et  quels  austfcres 

^^^Huc  cer-  ^^vo^^s  celle-ci  lui  impose.  Qu'i  Texemple  de  leurs  aTeux, 

tatim  Gai-  les  catholiques  fran^ais  s'empressent  de  plus  en  plus  k  y 

ant!^preces  ^"c^  ^"^  pilerinage  ;  qu'ils  y  prient  avec  ferveur  pour  eux  et 

fusuri  ex  pour  leur  patrie,  et,  afin  que  leur  pritre  monte  plus  puis- 

tutibus  sante  vers  le  ciel,  qu'ils  s^efTorcent  de  lui  donner  pour  sou- 

ituisni^^  tien  et  pour  appui  la  charit^,  les  bonnes  oeuvres, la  pratique 

de  toutes  les  vertus  d'une  vie  fonci^rement  chretienne.  £n 

Prae  sua  ce  qui  Nous  concerne,  Notre  Cher  Fils,  de  mfime  qu*il  Nous 

liiun  sotli  serait  impossible  de  ne  pas  avoir  toujours  le  regard  de  Notre 

citudine,  sollicitude  pastorale  tourn^  vers  la  France,  la  Fille  atn^de 

Pontifex  rEglise,  ainsi  aimons-Nous  a  suivre  les  progr&s  et  le  d6ve- 

istudopus'  lopP^n^c^^t  de  cette  oeuvre  i  laquelle  Nous  accordons  volon- 

patema  he-  tiers  Notre  paternelle  protection  et  Nos  encouragements. 

^^sequa-  D6ji  Nous   Tavous  enrichie  de  nombreuses  faveurs  spftj- 

'*''•  tuelles.  Aujourd*hui  Nous  voulons  lui  donner  un  nouveau 

t^moignage  de  Notre  haute  bienveillance  en  envoyant  pour 

as.oooli'  le  sanctuaire  de  Montmartre  une  offrande  de  25,000  francs 

aiiudaue  ^^  ""  ^^"  ^^  NotreTr^sor  Pontifical.  Et  maintenant,  Notre 

donumtri-  Cher  Fils,  recevez  la  b^n^diction  que,  de  toute  I'effusion  de 

Notre  ime,  Nous  vous  donnons,  a  vous,  au  clergi  et  aux 

fideles  de  votre  dioc^se,  et  a  tous  les  membres,  directeurs, 

associ^s  et  bienfaiteurs  de  Toeuvre  nationale  du  Sacr^-Cceur. 

Donn6  i  Rome,  pres  Saint-Pierre,  le  15  avril  de  Tann^ 

1894,  de  Notre  pontificat  la  dix-septifeme, 

l60N  XIII. 


<f^^.«'ft^<ft'ft<fi'»afttft"{ft<fe^'dfi<fi^^^^iife<fe*^ 


ALLOCUTIO 


Sf/K^afi^-^gRANDE  h  lo  spettacolo,  o  figli  dilettissimi,  che  si 
offre  in  questo  giorno  al  Nostro  sguardo  com- 
mosso.  ^  Tintera   Spagna  cattolica,  con  le  sue 


G 


i 

iS^WS^ii  lontane  colonie,  che,  da  voi  rappresentata,  cre- 
dente  e  devota  rende  novello  e  meraviglioso  omaggio  al 
sepolcro  del  Principe  degli  Apostoli  ed  a  Pietro  ognor 
vivente  nel  Pastore  supremo  della  Chiesa. —  Questa  solenne 
manifestazione  di  fede  e  d'inalterabile  attaccamento  al 
Vicario  di  GESfJ  Cristo  nella  Nostra  persona,  che  voi  oggi 
porgete  dinanzi  al  mondo,  h  corona  degnissima  di  quei  tanti 
festeggiamenti,  onde  la  pieta  operosa  dei  fedeli  volle  ono- 
rato  il  Nostro  episcopale  Giubileo.  Vedemmo  i  cari  Nostri 
figli  delle  altre  nazioni  accorrere  pur  essi  a  Noi,  e  con 
ispeciale  gradimento  ne  accogliemmo  i  sensi  di  soggezione 
e  di  amore ;  ma  niuna  di  cotali  dimostrazioni  fu  pii!k  impo- 
nente  di  questa,  che  porge  per  mezzo  vostro  la  cattolica 
Spagna,  a  cui  sembra  per6  spettare  sopra  ogni  altra  meri- 
tamente  il  primato.  Nfe  deve  ci6  tornar  di  rammarico  ai 
rimanenti  popoli  cattolici  ;  ma  per  Taffetto  filiale,  che  tutti 
egualmente  nutrono  verso  il  Pontefice  Romano,  sari  anzi 
loro  di  compiacimento  e  di  gioia. 

La  storia  gloriosa  della  patria  vostra  a  ragione  pu6  dirsi 
un  monumento,  che  ne  proclama  ed  illustra  la  fede.  Infles- 
sibile  nel  rigettarre  Tinfedelta  maomettana  e  le  insidie 
deir  eresia,  con  eroizi  sforzi  mantenne  essa  ognor  salda 
Tunitii  delle  religiose  credenze  e  la  fedele  sommissione  a 
questa  Sede  Apostolica.  Diede  d'ogni  tempo  alla  Chiesa 
luminari  stupendi  di  santiti,  fra  i  quali  brillano  per  nuova 
luce  e  smagliante  i  Beati  GlOVANNl  AviLA  e  DlEGO  DA 
Cadice,  che  si  ebbero  test^  da  Noi  decretati  gli  onori  degli 
altari.  Diede  illustri  fondatori  di  Ordini  religiosi,  dottori  e 
maestri  insigni,  in  mezzo  ai  quali,  come  astro  maggiore, 
primeggia  quell'  Isidoro  di  Siviglia,  che  a  ragione  fu  pro- 


iS 
APRIL, 
1894. 

Testaiur 
Pmiifix 
Hispanos 
prae  caete- 
ris  genti' 
busdevotos 
Sanctae 
Setii  sese 
exhibere^ 
dum  RO' 
mae  tanta 
frequentia 
sunt  con- 
gregati. 


Gentem 
laudat  Fi- 
dei  integri' 
tatet 


sanctitatis 
splendore 


atqtudo- 
ctrinaet 


Acta  Leooif  XIII. 


V.-X7 


258       ALLOCUTIO  "  GRANDE  t  LO  SPETTACOLO.  " 

muiiis'  clamato  Doctor  egregius  cum  reverentia  nominandus.  E  se 

^^is  indi  altro  non  fosse,  i  grandi  Concilt   Toletani   basterebbero  da 

tam,  soliper  vendicare  alla  Spagna  un   nobilissimo  posto  fra  le 

nazioni  benemerite  della  Chiesa.  E  queste  luminose  tradi- 

zioni,  di  nazione  eminentemente  cattolica,  essa  oggi  raflfer- 

ma  con  questa  novelta  prova  e  splendidissima  di  fede. 

lUam       Le  quali  cose  riandando,  grave  dolore  recano  al  paterno 

^praesetui  ^nimo  Nostro  le  iatture  non  Hevi,  che  alla  nazionale  vostra 

satcuiode-  graudezza  cagionarono  i  politici  e  sociali   sconvolgimenti, 

trimenta      ,  •>.        •  ^  •      •         •    i.         r 

accepisse,  che  da  presso  a  un  secolo,  e  piu   ai  nostri  giorni,  han  fune- 

^^^^[^f^  stato  e  funestano  la  patria  vostra,  non  meno  che  gli  altri 

poiiticaet  popoH,  traendoli  a  decadimento  e.  rovina.  Rammentate,  o 

^7orumque  ^S^'  dilettissimi,  che  la  grandezza  della  Spagna  fu  sem- 

mahrum  premai  legata  strettamente  coll'  attaccamento  di  lei  alla  fede 

remedium  j.ji*»  -j  ••!  *.•  x 

ostenditre-  sacrosanta  degli  avi,  anzi  da  essa  principalmente  si  genero. 

itgionem  ^  rialzarla  dunque  e  a  preservarla  da  intero  sterminio  nonr 

v*e  mezzo  piil  certo  n^  piu  efficace  che  il  ritorno  assoluto  ai 

principt,  che  la  Religione  insegna,  ed  alle  pratiche,  che  essa 

prescrive.  II  quale  ritorno,  come  gii  con  piacere  scorgiamo 

incominciarsi,  cosl  le  Nostre  sollecitudini  si  volsero  ognora 

a   promuoverlo   ed   accelerarlo.   Colle    Nostre  Encicliche 

richiamammo  i  popoli  all'  osservanza  del  Vangelo ;  addi- 

tammo  alla  classe  degli  operai  le  dottrine  del  Cristianesimo 

qual  rimedio  potente  a  sollevarli  dalle  loro  sofTerenze ;  e 

ricordando  ad  essi  che  la  Chiesa  h  madre  premurosa  del  Io^d 

bene,  e  aprendone  i  cuori  aila  ferma  speranza  di  trovare 

in  lei  presidio  saldissimo,  segnammo  la   via  sicura  per   la 

incolumita  deirordine  sociale  tanto  oggidl  minacciato. 

Gaudet       Voi  bene  lo  comprendeste,  o  figli  dilettissimi,  ed  h  grato 

^^exTmni  ^  ^^*  ^"  qucsta  grandiosa  dimostrazione ammirare  eloquen- 

societatis  temente  incarnato  il  pensiero  Nostro  e   V  ardende  brama 

^^sllon^e-  ^^^  Nostro  cuore  di  vedere  affratellarsi  insieme  tutte  le  classi 

gatos,  sic  sociali  sotto  Tegida  della  cariti  cristiana,  che  k  vincolo  di 

praeceptis  perfezione  (*).  Sia  che  la  Provvidenza  vi  abbia  concesso  gli 

^^guaenu-  splcndori  dell'  opulenza,  sia  che  abbiavi  riserbato  gli  onori 

perrinu  della  poverti,  voi  oggi  vi  ritrovate  intimamente   uniti  in 

in^Jcavit!  qu^sta  professione  solenne  deir  antica  vostra  fede,  quasi  a 

I.  Col,  III.  14. 


AD    HISPANOS.  259 


dimostrare  di  questa  guisa,  ci6  che  altre  volte  Ci  adope-        18 
rammo  di  inculcare,  cio^  :  che  i  diritti  e  i  doveri  e  degli  uni     ^is^^' 
e  degli  altri  trovano  nella  Religione  la  loro  armonia  piii 
perfetta. 

E  poich^  cooperatori  Nostri  nella  missione  nobilissima  di        Metno- 
santificare  e  pacificare  i  popoli  devono  essere  1  sacri  ministri,  ^Hifpanis 
di  comune  intendimento  col  vostro  Episcopato,  volemmo  coiu^uma 
che  si  fondasse  in  Roma,  e  sotto  la  vigilanza  pontificale,  un  conditwn, 
Collegio  della  vostra  nazione,  ove  giovani  eletti  delle  varie 
Diocesi  si  dispongano  al  ministero  sacerdotale,  fornendosi 
di  pura  e  soda  dottrina  e  di  mezzi  valevoli  per  combattere 
Terrore  e  diffondere  la  luce  della  verita.  fe  stato  questo,  o 
figli  carissimi,  un  nuovo  e  prezioso  pegno  della  Nostra  sol- 
lecitudine  per  voi  e  per  la  patria  vostra. 

Perchi  nondimeno  le  Nostre  cure  e  gli  sforzi  riescano  al      Ut  opta- 
buon  termine  desiderato,  h  necessario  altresl  che  quanti  ha  p^^^^s. 
cattolici   nella  Spagna,  tutti   si   persuadano   che  il   bene  -Sy^^w  soiU' 
supremo  della  Religione  chiede  ed  esige  da  parte  loro  unione  cuicatCa- 
e  concordia.   fe  necessario  che  dieno  tregua  alle  passioni  ^^fjj"j^^'^' 
poHtiche,  onde  sono  lacerati  e  divisi  ;  e,  abbandonando  a  interseser- 
Dio  provvidissimo  il  moderare  le  sorti  delle  nazioni,  sotto  ^otedt^ent)'^ 
la  condotta   deU'  Episcopato,  operino  di  pieno  accordo  a  «^'  ^^?\ 
promuovere  con  ogni  mezzo,  che  le  leggi  e  1*  onesta  consen-  n  exhiben- 
tono,  i  vantaggi  della  religione  e  della  patria,  e  compatti  '^^^'* 
rftsistano  agli  attacchi  degli  empt  e  dei  nemid  della  civile 
societi.  £  loro  dovere  inoltre,  che  sottostieno  ossequenti  ai 
poteri  costituiti ;  e  ci6  a  tanto  miglior  ragione  da  essi  chie- 
diamo,  mentre  a   capo  della  vostra   nobile  nazione  trovasi 
una  Regina  illustre,  di  cui  avete  potuto  ammirare  la  pieta 
e  devozione  verso  la  Chiesa,  e  la  presenza  di  alcuni  fra  voi 
neir  odierna  circostanza  Ci   da  ragione  di   ricordarlo.  Per 
queste  doti  essendo  a  noi  carissima,  pubbliche  testimonianze 
Le  demmo  del  Nostro  affetto  paterno  e,  precipua  fra  tutte, 
i'aver  Noi  levato  al  sacro  Fonte  Taugusto  Figlio  di  Lei,  che 
meritamente  Ci  auguriamo  erede  delle   regali   doti,  della 
pietiie  delle  virtti  della  madre. 

Sonoquesti,  figli  dilettissimi,  i  paterni  ammonimenti  che     Hispano- 
rivolgiamo  a  voi,  ed  in  voi  a  tutto  il  popolo  spagnuolo.  Ai  ^^bemdi- 


26o      ALLOCUTIO  *'  GRANDE  t  LO  SPETTACOLO. 


cif  atque  quali  amnionimenti  della  Nostra  cdsxXk^  auspice  dei  celesti 

jus  filiOy 
Ipiscopis^ 


Episfopis  f^Lvori,  sta  congiunta  1'  Apostolica  Benedizione,  che  alla 
cattolica  Regina  ed  all'  augusto  Figlio  di  Lei,  air  Episco- 
pato  ed  al  Clero,  a  voi  ed  a  tutta  la  vostra  nazione  con  sommo 
affetto  impartiamo. 


clero  et  po- 
pulo. 


4^NTER   graves  a  c   multiplices   curas,  quibus,   ex 


TT  !?  supremi  Apostolatus  munere,  assidue  distine- 
X  u  mur  ac  premimur,  Htteras  officii  plenas  libenti 
f^  animo  accepimus,  quas  vos,  Venerabiles  Fratres, 
post  celebratos  in  Limensi  urbe  conventus,  ad  Nos  dedistis. 
—  Eas  equidem  perlegentes,  pro  paterna,  quam  in  vos 
retinemus  gentemque  vestram,  caritate,  delectati  magnopere 
sumus  de  iterato  erga  Nos  et  hanc  beati  Petri  Sedem  amoris 
fideiquetestimonio;  maxime  vero  gaviside  concordi  studio, 
quo  Nostris  optatis  obsecundantes  coivistis  simul  ad  summa 
religionis  negotia  tractanda  et  ad  mores  optimos  in  grege 
provehendos,  quem  Spiritus  Sanctus  posuit  vos  regere  {}\ 

Probamus  certe  admodum,  Venerabiles  Fratres,  hanc 
voluntatem,  quae  pastoralem  curam  vestram  ostendit  ut 
commissi  vobis  fideles  in  cathoHci  nominis  sinceritate  per- 
sistant.  —  Placet  nihilominus  nova  veluti  currentibus  ad- 
dere  incitamenta,  ut  e4  nempe,  quam  iniistis,  via  pergentes 
strenui,  coetus  eiusmodi,  pro  rerum  opportunitate  ac  neces- 
sitate,  frequentetis.  Persuasum  etenim  Nobis  est,  ex  perpe- 
tuo  Ecclesiae  more  ac  sententia,  quod  ediximus  pluries, 
ionge  validius  adversus  gliscentes  et  invalescentes  circum- 
quaque  errores  pugnatum  iri,  ac  religionis  sanctissimae 
rationibus  securius  firmiusque  prospectum,  si,  coliatis  con- 
siliis  communicatisque  propositis,  sacrorum  Antistites 
arctius  inter  se  iungantur. 

Harum  vero  congressionum  quo  ampliores  habeantur 
fructus  et  largiora  inde  in  gentem  vestram  commoda  deri- 
ventur,  ex  Nostra  religiosarum  rerum.ut  in  Peruvia,  notitia, 
et  ex  ardenti  quo  tenemur  desiderio,  catholicum  nomen 
apud  vos  laetiora  in  dies  capere  incrementa,  libet,  Venera- 


MAII 

Gratis' 
simaefuere 
Ponttfici 
Episcopo- 
rum  litte- 
rae  de  con- 
ventu  ab 
ipsis  in  Li- 
mensi  nrbe 
peracto. 


Exopiat 
utfrequen- 
ter  ta/es 
agantur 
coetus  rei 
religiosae 
perutiles. 


Sequen- 
tia  monet, 
ad  incre- 
mentum 
catholici 
nominiSyin 
coetibus  at- 
tendendcL 


I.  Acf„xx,  28. 


262  EPISTOLA    "  INTER    GRAVES.  " 

biles  Fratres,  quaedam  enucleatius  commendasse  vobis,  ad 

quae  sollicitos  prae  ceteris  intendatis  animos.  Ea  quippe 

sunt,  quae  apprime  valent  ad  fidei  viam  muniendam  et  ad 

Ecclesiae  eflicacitatem  explicandam  ;  quae  Nos  idcirco,  et 

crebris  editis  communibus  documentis,  et  singularibus  ad 

Episcopos  datis  litteris,  inculcare  nunquam  destitimus. 

i^^Agant       Quod  primum  igitur  est,  eo  studiorum  vestrorum  specta- 

Episcopi  bunt  praecipua,  ut  opportuna  adiumenta  excogitetis,  quibus 

'disciplina  '"  alumnis  sacri  ordinis,  non  modo  disciplina  morum  serve- 

servanda,  tur  sancte,  verum  etiam  doctrinarum   acquirendarum  stet 

^dadrinae  vivax  ardor  ;  quo  fiat,  ut  quae  interephebos  in  spem  Eccle- 

sttidioacu-  siae  succrescentes  inclinari  forte  ac  languescere   videntur 

alumnis  studia,  in  eum  adducantur  splendorem,  quem  Nos  iure  opta- 

ordinis  jj^yg^  quemque  religionis  expetunt  tempora.  Nostis  enim, 

Venerabiles  Fratres,  id  fuisse  Dei  providentis  consilium,  ut 

rumenim  q^o  primum  pacto  fortissimis  martyribus  usus  est  ad  aper- 

scientiam  ^^m  tyrannorum  vim  saevitiamque  frangendam, ita  ut  marty- 

Deusfir-  rum  sanguinem  semen  christianorum  faceret  ;  eodera  pacto 

7ouilVrae'  ^'^^^  insigni  sapientia  nullo  non   tempore  destinarit,   qui 

sidium,       veritatis  thesauros,  quos  Unigenitus  Filius  e  sinu  Patris  in 

terras  detuiit  et   Ecclesiae  concreditos   voluit,   non  sacra 

solum  auctoritate,  sed  vel  humanae  ratioais  praesidiis  tue- 

Nostra  rentur.  Nunc  autem,  quum  perversarum  opinionum  conta- 

^aet^Topus  S^o"^  infecta  et  corrupta  sint  omnia  ac,  specie  progredientis 

estquam  doctrinae,  sapientiae  a  Deo  traditae  obsistatur  maxime  et 

^^^cientia-  repugnetur  ;  pronum  est  intelligere,  iis   defensoribus  opus 

j-um  armis  ^gse,  qui,  omuigeno  armorum  genere  e  scientiis  deprompto, 

sint  defen-  parati  seniper  (»)  sint,  uti  monet  Apostolus,  ad  satisfactionem 

soresFideu  omfii poscenti  rationem  de  ea,  quae  in  nobis  est^  spe  ;  et  exhor- 

tari  in  doctrina  sana^  et  eos  qui  contradicunt  arguere  (*).  In 

Serve-  moderanda  vero  pro  Seminariis   vestris  studiorum  ratione, 

minariis  vobis,  Venerabiles   Fratres,  ob  oculos  esse  volumus  quae 

studiorum  Nosmet  encyclicis  litteris  ea  de  re  praescripsimus.  Ut  nempe 

Pontifice  in  philosophicis  disciplinis  tradendis  maximus    Angelico 

^^"scnp^:  I^octori  Thomae  Aquinati  habeatur  honos,  et  quae  ex  eius 

maximus  voluminibus  iugi  et  praedivite  vena  dimanat  sapientia,  ab 

l^eatur  ho-  fomanis  Pontificibus  perpetuis  honestata  laudibus,  studiosae 

I.  I  Peir.,  lll,  15.  —  2.   Tit.,  l,  9. 


DE   REBUS    ECCLESIASTICIS    IN   PERUVIA.  263 

iuventuti  large  effuseque  impertiatur.  Tum  physicarum  doc-         / 
trinarum  studia  ne   negligantur;   nam,   praeterquamquod      1894, 
tanto  nunc  sunt  in  pretio,  inde  potissimum  catholicorum  norpkUo' 
dogmatum  osores  argfumenta  petunt  ad  illorum  veritatem  ^^J^^  ^- 

,   ,  ...         ,  ,  .  -.         ThomcU; 

debilitandam ;  quapropter  cavendum  ne  m   sacro  ordine       tradan- 
desiderentur  qui,  ad  huiusmodi   bellum  prudentes,  eisdem  *^^^]^]i, 
ipsorum  armis  adversarios  homines  evertant,  errores  refel-  ccuy  quum 
lant.  Demum   quae  nuper  de  biWicis  studiis   excolendis  ^mumlmpii 
ediximus   religiose  custodiantur.    Haec  si  praestabitis,  et  (^^utantur. 
clerus  florebit  honore  suo  et  Ecclesiae  laus  manebit,  quae  anturquae 
semper  optimorum  studiorum  fautrix  et  altrix  est  habita  ^^'yj^" 
vereque  habenda  est :  vobis  praeterea  idonei  homines  praesto  Pontifex 
erunt,  qui,  vocati  in  partem  ministerii  vestri,  magno  vobis 
erudiendis  populis  pictatique  fovendae  usui  futuri  sint  et 
adiumento. 

lam  alterum,  quod  vobis  intime  volumus  commendatum,       g»  opti- 
illud  est  ut  curiones  paroeciis  regundis  praeficiantur  quam  *'^^^f^pi_ 
qui  optimi.  Etenim  qui  ad  hoc  munus,  honore  quidem  et  scopicurio- 
auctoritate  plenum  at  salebris  curisque  plenius,  provehuntur,  c^spraefi- 
ii  sunt,  quos  sibi  Episcopi  pastolaris  sollicitudinis  socios  ciendos, 
adiungunt,  quibusque   praecipuis   utuntur  adiutoribus  ad  ^^mgra^ 
inforttiationem  eorum  qui  Christo  credunt  in  vitam  aeter-  ^*"*^^^ 
nam  {}\  Curiones  namque  sibi  Christus  assumit  ut  vigilias  mutnque 
fideles  agitent,  ne  populus  Dei  sanctus  impressione  hostium  '''"''*'^  "^^ 
periciitetur  ac  detrimentum  capiat.  Animarum  veluti  patres 
constituuntur,   quae   ad   imaginem    Conditoris   factae  (*), 
emptae  sunt  Deo  et  Agno  non  corruptibilibus  auro  vel  argento^ 
sed pretioso  sajiguine  quctsi  agni  immaculati  Christi  {^)\  eas 
igitur  iterum  parturiant  oportet,  donec  formetur  Christus  in 
illis  (•♦).  Pastores  sunt,  qui,  nisi  in  mercenariis  censeri  ma- 
lint,  debent  oves  suas  agnoscere,  verbi  Dei  pabulo  nutrire, 
sacramentorum  praesidio   instruere ;   factique   ipsi   forma 
gregis,  fiabentes  mysterium  verbi  in  conscientia  pura  (5),  sic 
plebem  creditam  moderentur,  ut  Apostoli  verba  usurpare 
possint :  Imitatores  mei  estote^  siait  et  ego  Christi{^\  Postre- 
mum  angelorum  loco  habentur  merito,  quos  mittit  Deus 

1.  /  Titn.^  I,  16.  —  2.  Apoc.,  XIV,  4.  —  3.  /  Peir.,  l,  18.  —  4.  Gal.,  IV,  19.  — 
5.  /  Tim.,  III,  9.  —  6.  /  Cor.,  XIV,  16. 


264  EPISTOLA    "  INTER   GRAVES,  " 

ante  populum  suum,«/  custodiant  illum  in  via  (Oi^c  medios 

per  hostes  introducant  in  locuvt  quem  paravit^  civitatem 

sanctam  lAxtxxxsidX&vtiy  paratam  revelari  in  nobis  in  tetnpore 

novissimo  (^).  Haec  quum   ita   sint,  videtis,  Venerabilcs 

Fratres,  quanta  vobis  industria  sit  opus  in  curionibus  deli- 

gendis,  quanta  quamque  assidua  vigilaiitia  ad  eosdem  in 

iis  qui'  officio  contiuendos.  Homines  esse  tales  necesse  est,  quibus 

demandan'  ^*  Domiui  cougruant :  Vos  estis  lux  mundi,  vos  estis  sal 

duniy         terrae  (3) ;  caritate  igitur  et  animarum  studio  incensos,  qui 

^amorin-  uou  quaerant  quae  sua  sunt,sed  quae  lESU  Christi,  parati 

ctndit  ant'  jabores  perpeti  ac  porro  animam  pro  ovibus  ponere.  Nam 

marumque  %  % 

studium.     qui  turpis  lucri  gratia  vel  humanis  ducti  rationibus  tam 

arduum  verendumque  munus  suscipere  contendant,  qui  con- 

venienti  vitae  sanctimonia  doctrinaque  careant,  ii  penitus 

arcendi  sunt;  mercenarii  sunt  enim  nec  intrantes  per  ostium, 

ac  sal  infatuatum  quod  ad  niAi/um  valet  uUra,  nisi  ut  mit- 

taturforas  et  conculcetur  ab  kominibus  i^), 

S^  Cu'       Et  haec  quidem  in  eorum  utilitatem  spectant,  qui  iam 

copi  utad  septis  domiuici  gregis  feliciter  continentur.  At  vero  apud 

^^^^^lht'  ^^^  adsunt,  Venerabiles  Fratres,  qui,  nondum  vocati  in  ad- 

caniur  qui  mirabiU  lumen  Christi  (s),  sedent  adhuc  in  tenebris  et  in 

^^^cinfe-  "^^^^  mortis  (6);  oves  quae  perierunt,  quas  oportet  vos 

nebris,        adducere  ad  pastorem  summum  animarum  Iesum.  Civitas 

etenim  Dei  viventis,  Ecclesia  Christi,  nullis  circumscripta 

limitibus,  ad  salutem  omnibus  patet :  vis  nempe  eius  est,  ab 

ipso  divino  Auctore  tributa,  ut  attingat  a  mari  usque  ad 

mare  et  latius  in  dies  proferat  locum  tentorii  sui  et  pelUs 

tabernaculorum  suorum  (7),  unde  et  catholica  iure  ac  merito 

Statuit  nominatur.  Scimus  equidem  probeque  novimus,  hanc  popu- 

homines  lorum  accessionem  ad  Sion  montem  a  divina  gratia  repeten- 

assumere  ^am,  Deique  esse  christiano  nomini  incrementum  dare; 

gratiae  -  ,  .   . 

suaeminis'  nemo  enim  venit  ad  Filium  ntst  Pater  traxerit  eum  (^):  hoc 

itUetTani  ^^i"^®"  teuemus  Dei  miserentis  esse  consilium,  Redemptoris 

marum,      nostn  facto   ac   doctrinis  testatum,  ut  mortales  homines 

ipsius  Dei  operi  in  salutem  animarum  obsecundent.  FicUs 

namque,  monente  Apostolo,  ex  aiiditn  est;  auditus  autem 

I.  Exod.,  XXIII,  20.  —  2.  /  Petr.,  1,  5.  —  3.  Matth.,  V,  14.  —  4.  MattA.,  V,  13. 
—  5.  /  Petr.,  II,  9.  —  6.  Luc,  l,  79.  —  7.  /j.,  liv,  2.  —  8.  Joan,  vi,  44. 


DE   REBUS    ECCLESIASTICIS    IN    PERUVIA.  265 


per  verbum  Christi :  at  quomodo  andient  sine  praedicaiite  ?      ^^^^ 
quomodo  praedicabunt,  nisi  mittantur  (*)?  Quapropter  mone-      iSg^. 
mus,  Venerabiles  Fratres,  ac  stimulos  caritati  vestrae  ad-     MuUipu- 
dimus,  ut  sacrae  expeditiones  apud  Indos  multiplicentur  :  J^^^J^'* 
multiplicentur  viri  misericordiarum,  qui  volentes  libentes  indosex- 
mittantur  operarii  in  messem  Domini,  nec  carni  et  sanguini  sZrag!*^^ 
acquiescentes,  derelictis  fratribus  omnia  fiant,  ut  eos  Christo 
lucrifaciant ;  inferant  barbarae  genti  civilem  cultum  et  mores 
mites,  ignorantiae  tenebras  excutiant,  ut  demum  sortem  et 
ipsi  accipiant  inter  sanctos  per  fidem  (^). 

IUud  denique,  in  quo   curas   vestras  diligenter   versari      ^o£phe- 
cupimus,  hoc  est,  ut,  quoniam,  hisce  maxime  temporibus,  nuridibus 
ad  perversas  opiniones  serendas  moresque  labefactandos  bonaeoppo- 
diariis  et  ephemeridibus  mali  abutuntur,  vestrarum   esse  «««'«''• 
partium  existimetis  e&dem  via  iisdemque  uti  rationibus; 
illi  misere  ad  destructionem,  vos  sancte  ad  aedificationem. 
Valebit  sane  admodum,  si  homines  scientia  ac  virtute  prae-  ^,-^^ 

diti  scribendc  se  dedant,  quae  vel  in  singulos  dies  vel  statis  scriptores 
temporibus  in  lucem  prodeant ;  his  enim,  sensim  et  pede-  virttue 
tentim  disiectis  erroribus,  latius  vulgabitur  veritas,  ac  tor-  praediti, 
pore  languentes  animi  excitabuntur,  fidemque,  quam  corde 
colunt  ad  iustitiam,  aperte  profitendam,  strenue  tuendam 
suscipient.  Quae  tamen  emolumenta  praeclara  evenient,  si  j^^„^^ 
eiusmodi  scriptores  officia  accuraverint  eorum  propria  qui  officiorum 
pro  caussa  optima  dimicant.  Scilicet,  quod  monuimus  alias,  ^'^^"^^'''^* 
ut,  comite  moderatione,  prudentia,  caritate,  veri  rectique 
principia  tutentur  firmiter,  Ecclesiae  iura  sanctissima  adse- 
rant,  Sedis  Apostolicae  maiestatem  illustrent,  eorum  qui 
rempublicam  gerunt  auctoritatem   vereantur:   in   quibus 
tamen  officiis,  Episcoporum*  ut  aequum  est,  adamare  du-  atque 

ctum,  consilia  sequi  meminerint.  Ita,  Venerabiles  Fratres,  ^ll^^^l^,iui 
perquam  bonum  existet  praesidium  quo  populos  vobis  cre-  consiUis- 
ditos  a  corruptis  fontibus  revocetis,  ad  salubres  haustus  |[^«^j." 
adducatis. 

Habetis  igitur  quae  ex  desiderio  et  consilio  Nostro  in       Qu<u  ut 
vestris  conventibus  agitetis :  nihil  autem  dubitamus  certum  P^^^P^^^ 
vobis  deliberatumque  fore,  omnes  curas  conferre  ut  optatis  dant^ 

X.  Rom,^  X,  17.  —  2.  Act,,  XXVI,  18. 


266  EPISTOLA    "  INTER   GRAVES.  " 

impiorai  Nostris  respondeatis.  Quod  ut  ex  communi  voto  cedat, 

^coehstt  caeleste  praesidium  imploremus,  deprecatoribus  adhibitis, 

pratii-  una  cum  Immaculata  Dei  Matre  Maria,  Turibio  Antistite 

sanctissimo  ac  Rosa  virgine,  quam  Ecclesia  primum  Peru- 

viae  vestrae  atque  universae  meridionalis  Americae  florem 

sanctitatis  appellat. 

Interea  testem  caritatis  Nostrae,  Venerabiles  Fratres,  ac 
divinorum  munerum  auspicem,  vobis  universis,  clero  popu- 
loque  vestro  benedictionem  Apostolicam  amantissime  im- 
pertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  i  Maii  MDCCCXCIV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 


/ 


tAAa&jfl&a&^RiflRifttfitf.^>R*ft<ft^*ft<«t<ft*ift<fttf.<ft*»^ 


EPISTOLA 


Ad  Card.  Sch5nborn  Archiepisc.  Pragensem. 


DE  ADOLESGENTIUM   INSTITUTIONE  IN 


SCHOLIS  PUBLICIS. 


y^<%<ft^NTE  vestrum  e  nupero  Vindobonensi  coetu  di- 
^  gressum,  visum  tibi,  dilecte  fili  Noster,  ceterisque 
^  per  Austriae  fines  sacrorum  Antistitibus  com 


A 


i 

«I ... 

J»55P«i5B?^S  munes  ad  Nos  dare  litteras,  quae  simul  et  arc- 
tissimam,  quae  vos  inter  est,  caritatem  testarentur,  et 
observantiam  in  primis  officiorum  plenam,  qua  omnes  ad 
unum  supremam  beati  Petri  Sedem  colitis.  Id  quam  gratum 
Nos  optatumque  acceperimus,  iudicium  sit  vestrum.  Nam 
quae  animorum  studia  defertis  tum  universis,  quas  per 
cxacta  Pontificatus  tempora  edidimus,  litteris  encyclicis, 
tum  postremis  praesertim,  quas  dedimus  de  Bibliorum  sa- 
crorum  interpretatione  sancte  ad  Ecclesiae  leges  mode- 
randa;  ea  vos  alacres  ad  vocem  Eius  excipiendam  demon- 
strant,  cui  Christus  agnorum  oviumque  pascendorum  pro- 
vinciam  demandavit.  Qua  in  re  non  possumus  quin  vobis 
gratulemur  magnopere.  Quo  etenim  obstrictius  Pastori 
summo  Episcopi  adhaerescunt,  eo  locupletiore  vena  in  cre- 
ditos  sibi  populos  vividam  illam  virtutem  derivabunt,  cuius 
origo  divinitus  in  Petro  est. 

Officiose  autem  quod  gaudetis  in  devexa  aetate  non  de- 
vexis  Nos  uti  viribus,  id  bonorum  omnium  largitori  Deo 
tribuimus,  cuius  mortificare  est  et  vivificare,  quique  in  tot 
tamque  asperis  temporum  angustiis  erigit  Nos  ac  solatur. 
Nam  quod  sollertia  Nostra  minime  desideretur,  ut  nuspiam 
christianum  nomen  detrimenti  quid  capiat,  immo  vero  et 
augeatur  in  dies  et  vigeat,  hoc  est,  dilecte  fili  Noster,  quod 
iure  optimo  a  Nobis  postulet  supremus,  quem,  Deo  dispo- 
nente,  gerimus,  Apostolatus.  Est  etenim  Ecclesia  Christi 
columna  et  firmamentum  veritatis  ;  quamobrem  ut  tenebras 
assidue  depellat,  errores  profligety  lucem  humanis  mentibus 


I 

MAJI 

Acceptis 
ab  Ausiri- 
ae  Episco- 
pis  litteris 
postpercU' 
tum  coe- 
tum  Vin- 
dobonen- 
sem^  lau' 
dat  ipsos 
Pontifex 
S,  Sedis 
documentis 
Jideliter 
obsecutos. 


Deo  ac' 
ceptam  re- 
fert  suam 
in  provecta 
cutate  in- 
tegram 
valetudi' 
nemy  per 
quam  sibi 
licet  ar' 
duum  im- 
plere  mu- 
nus  regen' 
di  Eccle- 
siam; 


268  EPISTOLA    *'  ANTE   VESTRUM.  " 

usque  clarioretn  afleraty  munus  est  quod  proprium  colat  et 

efiiciat.  lam  haec  praestare  universa   Nostrum  utique  est, 

quibus  magisterium  summum  in   Ecclesia,  concessu  Dei, 

demandatum  et  in  beato  Apostolo  Petro  dictum:  Confirma 

fratres  tuos :  freti  autem  divino  numine   praestitimus,   ac 

quodqui'  porro  pracstabimus,  douicum  vitae  usuram  Deus  optimus 

T/rfiiqua  maximusque  concedet.  Hoc  tamen  vos  memores  volumus, 

viia  se  im-  ne  magna  Nos  amplorum  fructuum  spe  deturbemur,  qui 

conspiran-  sunt  ex   documentis   Nostris   et  hortationibus,  Episcopis 

rt'^^'!"'"  una  esse  Nobiscum  adlaborandum,  quo  fideies  universi  et 

Pontificis  vocem  exaudiant,et  quae  iubeantur  norint,  atque 

opere  implere  nervose  contendant.  Id'  Nos,  caelum   suspi- 

cientes,  enixa  prece   imploramus  ;  id  quod  antehac  perfe- 

ceritis,  meritas  adhibemus  laudes  ;  ut   in   posterum   perfi- 

ciatis,hortamur  maxime. 

De  ado-       Ea  inter,  quae  in  superiore  congressione  vestra  sollicite 

^^uTcho^is  ^S^^^stis,  illud,  dilecte  fili  Noster,  nec  omissum  penitus  nec 

publicis  in  postremis  habitum  putamus,  quod  ad  animos  adolescen- 

^^^Vimdis  ^^**"^  spectat  in  publicis  scholis,  ut  catholicos  decet,  erudien- 

soliicUus,  dos,  Nostis  enimvero  quanta   Nos   caritate  aetatem  illam 

Pontifex  complcctamur,  quantoque  afficiamur  tum  dolore  ob  assiduas 

^^ altHdio    ^"^'^"^  urgetur  insidias,  tum  desiderio  ut  ab  insidiis  inco- 

rum  mode-  lumis  expediatur.  Qua  super  re  maximam  cepimus  volup- 

derelunt  ^^^^"^  ^e  iis,  quae  nuper  edixisse  novimus,  qui  modo  studiis 

edicta,         penes  cisleitanos  populos  moderandis  praeest.  Nihil  sane 

lisrefu-    \  .  .  *^/;.  ^.  ^  4.  •    •  -4. 

tatisqui  deterius   reique   publicae  nocentms   quam    ut   opinio   sit, 
dtssidium  civilem  inter  auctoritatem  et  Ecclesiam  necessario  dissidium 

necessarto  i.  *. 

esseconten-  esse.  Sunt  quidem  utrique  fines,  quos  praetergredi  nefas; 

^leminur  ^^^^^^^^  fluxaequc  felicitatis  alteri,  alteri  animorum  nec 
auctorita-  unquam  desiturae.  At  enim,  cum  praesentis  temporis  pros- 

cUsiam/'  peritas  iustitia  maxime  et  honestate  morum  nitatur,  eget 
civilis  potestas  ab  religione  iuvari,  cuius  est  temperare 
animos  et  ad  omnem  virtutem  excolere ;  vicissim  religio, 
ut  quae  non  unis  animis  imperet,  sed  hominibus  iisque 
societatem  inter  se  coeuntibus,  ab  civili  regimine  amice  ut 
exponit  subveniatur  postulat.  Hinc  Statum  et  Ecclesiam  ab  altero 

mlltlT^dl  separandos  contenditur  perperam;sed  illos  mutuoconiungi 

berifoedere  foedere  necesse  est.  Quod  quidem  si  in  ceteris,  at  in  iuven- 


DE   SCHOLIS  AUSTRIAE.  269 

tute  probe  tnstituenda  vel  maxime  ;  ita  ut  saecularis  pote*      ^^j^^^ 
stas,  dum  scientiis  adolescentes  optimisque  doctrinis  im-      '^94- 
buendos  curat,  quae  ad  commune  bonum  perttnent,  eosdem  conjungi, 
recta  morum  disciplina  ac  religione  formandos  velit,  idque  ^HJ^jJ 
per  Ecclesiae  magisterium,  Ecclesiaeque  ductu  ac  vigilantia.  pratsertim 

t,  ,  -  -  1..  ti.-     juventute  i 

Spem  bonam  fovemus,  hoc  per  novum  a  studus  publicis  uiudque 
regundis  administrum  perfectum  iri,  ut  nempe  in  Austriae  ^^^**JJ^' 
gymnasiis  et   suus  hominibus   sacri   ordinis   detur  locus,  fectum  iri 
nihilque  agatur  quo  mentes  adolescentium  adversus  catho-  *"  "^'^^* 
licum  nomen  concipiant  inimicitias.  Certum   autem  Nobis 
esty  dilecte  fili   Noster,  vestras  etiam  omnium  industrias 
in  hanc  partem  minime  defuturas. 

Auspicem  interim  caelestium  munerum  ac  Nostrae  di- 
lectionis  testem,  tibi,  dilecte  fili  Noster,  ceterisque  per  Au-      Benedi- 
striam  Episcopis,  clero  et  fidelibus  vigilantiae  vestrae  com-  "'• 
missis,  Apostolicam  benedictionemperamanterimpertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  I  Maii   MDCCCXCIV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO    PP.  XIII. 


J3 
lUNIi 
1894. 

Gaudei 

Fontifix 

imtaura- 

tum  fuisse 

stpulcrum 

Alex,  V  in 

S.  Franc. 

Assisiensis 

iemploy  at- 

que  hoc  ip- 

sum  culiJii 

restUui  di- 

vitiOy  et 

forviae 

prisiinae. 


Laudem 
proponit 

artis  chri' 

stianae. 


^^k^^^^^^^^^^'^'^^^^^^^'^^^^^^^'^^'^ 


?fr^l53l5?I^UEM   vos  haud  ita  pridem  declarastis  animuro. 


Qg  quum   erga  Nos  obsequentem  et  gratum,  lum 
]Sm  religionis  artisque  sacrae  studiosum,   bene  ac- 


Curaio- 

res  horta- 

tur  ui  in 

opereper- 

Jiciendo^ 

consilio 


ceptum  habuimus.  Ex  litteris  enim  vestris  subie- 
ctisque  pictis  exemplis  videre  licuit,  Alexandri  V  Pontificis 
sepulcrum,  artis  eximium  opus,  quam  dih'genter  per  vos 
apteque  a  iacturis  redintegratum  sit,  suoque  honori  redditum 
in  templo  sancti  Francisci  Assisiensis :  cuius  quidem  rei 
grati^  h'bcnter  Ipsi  certam  vim  contuleramus  pecuniae.  — 
Id  similiter  Nos  delectat,  vestram  in  eo  certare  sollertiam 
ut  idem  templum,  quod  saeculo  tertiodecimo  splendida 
maiorum  pietas  condidit,  omnino,  post  varios  rerum  casus, 
cultui  divino  restituatur,  ex  dignitate  formae  pristinae 
augustius.  Inde  profecto  specimen  extabit  praeclarae  artis, 
quae  floruit  per  ea  ipsatempora,  ab  ardore  fidei  et  sapien- 
tiae  lumine  in  primis  laudata ;  quum  scilicet  disciplinae 
omnes  sese  tamquam  ancillas  doctrinae  sacrae  dabant  in 
amplificanda  divini  nominis  gloria.  Nos  autem,  sicut  solidam 
veterum  sapientiam  revocare,  magistris  in  philosophia 
Aquinate,  in  litteris  Aligherio,  studuimus,  studemus,  ita 
ceteris  humanitatis  artibus  fructus  optimos  non  dubie  au- 
guramur,  modo  eiusdem  aetatis  requirant  et  diligant 
exemplaria.  Ars  etenim  nostra,  quo  propius  ad  formam 
sapientiae  divinae,  id  quod  magna  tunc  religione  contende- 
batur,  accesserit,  eo  plus  decoris  habitura  est  et  virtutis; 
in  artificio  praesertim  aedium  sacrarum,  quae  exemplari 
deserviunt  caelestium{}\  —  Vestrum  igitur  sit,  tam  insigni 
in  monumento  nobile  urgere  sanctumque  propositum, 
iudicio  sapienti.  In  quo  ipso  agite,  ut  operam  vestram  ar- 
chiepiscopo  novo  non  recte  minus  probetis  quam  Decessori 

I.   Hebr.  viil,  5. 


DE  TEMPLO  FRANCISCALI  BONONIENSL  27 1 

probastis,  de  eadem  re  egregie  merito :  neque  minus  prae-  utantur 
sidii  aderit  certe  vobis  ab  eius  auctoritate  et  prudentia.  —  cc^i^Jsqm 
Illud  optandum   restat,  ut,  nuntiatum  a  vobis   consilium,  sperat  exe- 
votivae  arae  pro  pace  christiani  populi  ibidem  dedicandae,  propositum 
re  ipsa  maturetur  ;  nihil  enim  potest  magis  congruere  con-  *^J^^^ 
siliis  Nostris,  quae  saepius  edidimus,  cum  civitatum  bono  votivae 
et  Ecclesiae  dignitate  coniunctis.  Ita,  templi  renidente  arte  V^g^l^^, 
renovatisque   auspiciis,  sublimius  in  eo  erigantur   mentes,  stiani 
inflammentur  animi  ad  insistendam  iustitiae  et  pads  viam,  ^^^'' 
qua  exitus  patet  felix  in  caelum.  —  Coeptis  votisque  aspiret 
Deus,  cuius  benignissimam  opem  singulis  vobis,  dilecti  filil, 
per  Apostolicam  benedictionem,  paterno  animo  exoptamus. 
Datum  Romaeapud  S.  Petrum  die  XIII  lunii  MDCCCXCIV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 


JUSII        % 

Laeto  ^ 
animo  re- 


m 


^jfl&ja&^&^RAECLARA    gratulationis    publicae    testimonia, 
quae  toto  superiore  anno,  ob  memoriam  primor- 
diorum  episcopatus  Nostri,  undique  accepimus, 
quaeque  proximo  tempore  insignis  Hispanorum 
coHtPon-  pietas  cumulavit,  hunc   imprimis  attulere  Nobis  laetitiae 

tifex  quae 

obmemo-  fructum,  quod  in  illa  similitudine  concordiaque  voluntatum 

^^mordio-  ^'"^*^   Ecclesiae  unitas,  eiusque  cum   Pontifice  maximo 

rum  efns-  mira  coniunctio.  Videbatur  per   eos  dies  orbis  catholicus, 

^^^^^acc^it  quasi  rerum  ceterarum  cepisset  oblivio,  in  aedibus  Vaticanis 

gratuiati-  obtutum  oculorum  animique  cogitationem  defixisse.  Prin- 

onis  pubh'      ...  .  ^  .         , 

caetestimo'  cipum  legationes,  peregrmorum  frequentia,  plenae  amons 

'"^-  epistolae,  caeremoniae  sanctissimae  id  aperte  significabant, 

in  obsequio  Apostolicae  Sedis  cor  unum  esse  omnium  ca- 

Catholi'  tholicorum  et  animam  unam.  Quae  res  hoc  etiam  accidit 

corum  cor  iucundior  et  gratior,  quia  cum  consiliis  coeptisque  Nostris 

^ns!sedis  admodum congruens. Siquidem gnari temporum et memores 

obsequio  eo  ojfficii,  in  omui  poutificatus  Nostri   cursu,  hoc   constanter 

magis  ga-  .  "^        _  ,  «  i 

visus  esi  spectavimus,  atque  hoc,  quantum  docendo  agendoque  po- 
quodstu-  tuimus,  conati  sumus,  colligare  Nobiscum  arctius  omnes 

duit  sem'  '  »  t> 

perunivcr-  geutes  omuesque  populos,  atque  in  conspicuo  ponere  vim 

^^coiligare  pontificatus  romani,  salutarem  in  omnes  partes.  Maximas 

populos,       igitur  et  agimus  et  habemus  gratias  primum  quidem  benig- 

Gratum  nitati  divinae,  cuius  munere  beneficioque  id  aetatis  attigi- 

animum  "^"^  iucolumes  :  deiudc   viris  principibus,  episcopis,  clero, 

obpietatem  privatisque    uuiversis,    quotquot    multiplici    testificatione 

^  s%Texht  pietatis  et  obsequii  dedere  operam  ut  personam  ac   digni- 

bita :  tatem  Nostram  honore,  Nosque  privatim  opportuno  solatio 

aflBcerent 

Laetitia       Quamquam   ad   plenum  solidumque  solatium,  multum 

tavien  mi-  sane  defuit  Nam  inter  ipsas  popularis  laetitiae  studiique 

^nsidf-       significationes,  obversabatur  animo  multitudo  ingens»  in  illo 

rantiho'     gestieutium   catholicorum  consensu  aliena,  partim  quod 


mmum 


AD    FIDEI    UNITATEM   COHORTATIO.  273 

evangelicae  sapientiae  est  omninoexpers,partini  quod.licet  ^^,^ 
christiano  initiata  ndmini,  a  fide  catholica  dissidet.  Qua  re      1894, 

graviter  commovebamur,  commovemur :  neque  enim  fas  est  ingentem 

sme  intimo  dolons  sensu  cogitationem    intendere  in  tan-  ^^^  ^ut 

tam  generis  humani  partem  longe   a  Nobis,  velut   itinere  ^xpertium 

devio,   digredientem.  —  lamvero,   cum   Dei  omnipotentis  evangeii- 

vices  in   terris  geramus,  qui   vult   omnes  homines  salvos  JJ^^^^f ' 

fieri  et  ad  agnitionem   veritatis  venire,  cumque   Nos   et  dishden- 

sera  aetas  et  amara  curarum  ad  humanum  urgeant  exitum,  J^"^^^  ^^' 

visum  est  redemptoris   magistrique   nostri    lESU  Christi  Fide. 

in  eo  imitari  exemplum,  quod  proxime  ad  caelestia  reditu-  j^omiw?^^ 

rus  summis  precibus  a  Deo  Patre  flagitavit,  ut  alumni  se-  ^««  «'^'«f 

ctatoresque  sui  et  mente  et  antmo  unum  fierent:/c^^-^....  ut  vosfieH, 

omnes  unum  sint,  sicut  tu  Pater  in  me^  et  ego  in  te,  ut  et  ipsi  P^**^*fi^y 

'  »         o  »  *         exemplutn 

in  nobis  unum  sint  (»).  Quae  quidem  precatio  obsecratioque  imitatus 
divina  quoniam  non  eos  tantum  complectitur  qui  tunc  in  ^^^  ^wL^ 
lESUM  Christum  crederent,  sed  etiam  quotquot  credituri  unum  sint 

,.  ...  1    ^   .1,      ik.T    1  .  Patremro- 

renquo  tempore  essent,  idcirco  dat  illa  Nobis  caussam  non  gantis,  sta- 

ineptam  aperiendi  fidenter  vota  Nostra,  conandique,  quoad  2|f„^^* 

possumus,  uthomines,  nullogeneris  locorumve  discrimine,  temomnes 

ad  fidei  divinae  unitatem  vocentur  atque  incitentur  uni-  '^/^j^'^ 
versi. 

Urgente  propositum  caritate,  quae  illuc  accurrit  celerius,  l  Pars: 

ubi  opitulandi  necessitas  maior,  primum  quidem   provolat  ^u"^^\^^q 

aoimus  ad    gentes  omnium  miserrimas,   quae    Evangelii  ad  Fidei 

lumen  vel  nullo  modo  acceperunt,  vel   acceptum,  incuria  """^^*™- 

seu  longinquitate,  restinxerunt  :  proptereaque  Deum  igno-  J^opt^^a" 

rant,  et  in  summo  errore  versantur.  Quoniam  salus  omnis  a  Pontifex 

Iesu   Christo  proficiscitur,  nec  enim  aliud  nomen  est  sub  ^vangeii- 

caelo  datum  hominibuSy  in  quo  nos  oporteat  salvos  fieri  (*),  J^^^!^^f 

votorum  Nostrorum  hoc  est  maximum,  posse  sacrosancto  tes,  sacro- 

Iesu  nomine  cunctas  terrarum  plagas  celeriter  imbui  atque  {^"Jj/rinT 

compleri.  Qua  in  re  munus  eflficere  sibi  demandatum  a  Deo  ^^  "<^""*- 
Ecclesia  quidem  nullo  tempore  praetermisit.  Quid  enim 
undeviginti  saecula  laboravit,  quid  egit  studio  constantiaque 
maiore,  quam  ut  ad  veritatem  atque  instituta  christiana 
gentes  addiiceret  ?  Hodieque  frequenter  maria  transmittunt, 

I.  /oan.,  XVII,  20-21.  —  a.  Act.,  IV,  12. 
Acta  Uonis  XIII.  V.  —  18. 


274  EPISTOLA   APOSTOLICA    '*  PRAECLARA 

EccU-  ad  ultima  loca  progressuri,  ex  auctoritate  Nostra  praecooes 

rt  labores  Evangelii :  quotidieque  a  Deo  contendimus  ut  multiplicare 

txponit,  benigne  velit  sacrorum  administros,  dignos  munere  apo- 

stolico,qui  scilicet  commoda  sua  et  incolumitatem  et  vitam 

ipsam,  si  res  postulaverit,  pro  Christi  regno  amplificando 

non  dubitent  devovere. 

etjesum      Xu  vero  propcra,  humani  generis  servator  et  parens  lESU 

utad  seip'  Christe:  exequi  ne  diflferas  quod  olini  te  dixisti  facturum, 

sumtrahai  ^j^  cum  exaltatus  esses  a  terra,omnia  traheres  ad  te  ipsum. 

omfna.  * 

Ergo  illabere  aliquando,  atque  ostende  te  multitudini  infi- 
nitae,  benificiorum  maximorum,  quae  cruore  tuo  peperisti 
mortah'bus,  adhuc  experti  :  excita  sedentes  in  tenebris  et 
umbra  mortis,  ut  radiis  illustrati  sapientiae  virtutisque  tuae» 
in  te  et  per  te  sint  consummati  in  unum. 
Aiias  ve-  Cuius  quidem  unitatis  sacramentum  cogitantibus,  occurrit 
rogentes,  Nobis  universitas  populorum,  quos  ab  erroribus  diuturnis 

olimperfu-  ^^  evangelicam  sapientiam  divina  pietas  iamdiu  traduxit. 

sasiumine,  Nihil  profecto  ad  recordationem  iucundius,  neque  ad  lau- 
dem  providentissimi  numinis  praeclarius  veterum  memorift 
temporum,  cum  fides  divinitus  accepta  patrimonium  com- 
mune  atque  individuum  vulgo  habebatur  :  cum  excultas 
humanitate  gentes,  locis,  ingenio,  moribus  dissitas,  licetaliis 
de  rebus  saepe  dissiderent,  dimicarent,  nihilominus  in 
eo,  quod  ad  religionem  pertinet,  fides  christiana  universas 

doiet  de  si-  coniugabat.  Ad  huius  recordationem  memoriae,  nimis  aegre 
nu  Ecc/e-  fert  animus,  quod  successu  aetatum,  suspicionibus  inimi* 

stae/uisse      ...  .  _  ... 

postea  ab'  citusque  commotis,  magnas  ac  norentes  nationes  de  smu 

DeTconfi'  Ecclesiae  romanae    male    auspicata    tempora   abstraxe- 

sus,  korta-  rint.    Utcumque    sit,   Nos    quidem   graticl    confisi   mise- 

^^adunita.  ncordiaque  omnipotentis  Dei,  qui  novit  unus  opitulandi 

tem  rede^  maturitates,  et  cuius  in  potestate  est  eo,  quo  vult,  volun- 

tates  hominum  flectere,  ad  eas   ipsas   nationes  adiicimus 

animum,   easdemque    caritate    paterna    hortamur   atque 

obsecramus,  ut  redire   compositis  dissidiis,  velint  ad  unita- 

tem. 

Orientaies      ^c  primo  peramanter  respicimus  ad  Orientem,  unde  in 

Ecciesiae  orbem  universum  initio  profecta  salus.  Videlicet  expectatlo 

nontngentt     ,      .  ,      ..  ^t  .  .  ,  .      «  .    .  , 

obEcciesia  desiderii  Nostri  mcundam  spem  mchoare  lubet,  non  longe 


AD    FIDEI    UNITATEM    COHORTATIO.  2^5 

abfore  ut  redeant,  unde  discessere,  fide    avita  gloriaque         90 
vetere  illustres,  Ecclesiae  orientales.  Eo  vel  magis  quod  non       jSg^. 
ingenti  discrimine  seiunguntur  :  imo,  si  pauca  excipias,  sic  romana  se- 
cetera  consentimus,  ut  in  ipsis  catholici  nominis  vindiciis  >««^»<»^ 
non  raro  ex  doctnna,  ex  more,  ex  ntibus,  quibus  orientales  ne. 
utuntur,  testimonia  atque  argumenta  promamus.  Praeci-  ^^J^^^g'' 
puum  dissidii  caput,  de  romani  Pontificis  primatu.  Verum  ni  Pontift- 
respiciant  ad  initia,   videant  quid   maiores  senserint  sui,  verdis^pro* 
quid  proxima  originibus  aetas  tradiderit.Inde  enimvero  illud  mu/g^atum, 

*,,,,,,,  .  .  _  _  _  tpstolim 

Chnsti  divmum  testimonium,  Tu  es  Petnis  et  super  hanc  OrimtaUs 
petram  aedificabo  Ecclesiam  meam,  luculenter  extat  de  roma-  ^^^^"^ 
nis  Pontificibus  comprobatum.  Atque  in  Pontificum  numero  Hsqtie  mn 
lectos  ex  Oriente  ipso  non  paucos  prisca  vidit  aetas,  im-  ^^//^r 
primisque  Anacletum,  Evaristum,  Anicetum,  Eleutherium,  cumnume- 

1      .  .    .  rumftU' 

Zosimum,Agathonem:  quorum  plerisque  contigit,ut  univer-  runt  ad- 
sae    christianae    reipublicae    administrationem  sapienter  ^^'^P^*- 
sancteque  gestam,  profuso  etiam  sanguine  consecrarent.  — 
Plane  liquet   quo  tempore,  qua  caussa,  quibus  auctoribus        omnes 
infelix  excitata  discordia.  Ante  illud  tempus,  quo  tempore  q^ndam 
homo  separavit  quod  Deus  coniunxerat,sanctum  erat  apud  pariter  at- 
omnes  christiani  orbis  gentes  Sedis  Apostolicae  nomen,  9^^f^- 

T^         ./•-  L.-r*.  ....  ,     dentales 

romanoque  Pontirici,  ut  beati  Petri  successon  legitimo,  ob  EccUsias 
camque  rem  lESU  Christi  in  terris  vicario,  Oriens  pariter  ^^^^^ 
atque  Occidens  consentientibus  sententiis  sine  ulla  dubi-  Potitifici, 
tatione  parebant  —  Hanc  ob  caussam,  si  respiciatur  ad  ^c^urhis' 
initia  dissidii,  Photius  ipse  oratores  de  rebus  suis  Romam  toHaexorti 
destinandos  curavit :  Nicolaus  vero  I  Pontifex  maximus 
Constantinopolim  legatos  suos,  nullo  contra   dicente,  ab 
Urbe  misit,  ut  Ignatii  Patriarchae  caussam  diligenter  inve- 
stigarenty  et  Sedi  Apostolicae  plenis  ac  veracibus  referrefit  in- 
diciis :  ita  ut  tota  rei  gestae  historia  primatum  romanae      /n  Con- 
Sedis,  quacum  dissensus  tum  erumpebat,  aperte  confirmet.  2w.  // 
Denique  in  conciliis  magnis  tum  Lugdunensi  II,  tum  FIo-  «^^/^^*» 
rentino,   supremam    romanorum    Pontificum   potestatem  cum  Lati- 
nemo  ignorat,  facili  consensione  et  una  omnes  vocfe,  lati-  *;"  ^^}^^ 

,  dogmate 

nos  graecosque  ut  dogma  sanxisse.  consensere. 

Ista  quidem  ob  hanc  rem  consulto  revocavimus,  quia  ad      spegau- 

reconciliandam  pacem  velut  invitamenta  sunt :  eo  vel  magis,  Jjr^j f^. 


276  EPISTOLA   APOSTOLICA    **  PRAECLARA.  " 

roi  unUa-    quod  hoc  tempore  perspicere  in  orientalibus  videmur  multo 

%en!idus  "^itiorem  erga  catholicos  animum,  imo  propensionem  quam- 

^oponii  dam  benevolentis  voluntatis.  Id  riominatim  non  multo  ante 

nisverla]  apparutt,  cum  scilicet  nostris,  pietatis  caussd  in  Orientem 

Orientaii-  advcctis,  egregia  humanitatis  amicitiaeque  praestita  officia 

diaeprae-  vidimus.  —  Itaque  os  Nostrum patet  ad  vos,  quotquot  estis, 

^culcantis!    Z^^^^^  aliove  oricntali  ritu,  Ecclesiae  catholicae  discordes. 

Magnopere  velimus,  reputet  unusquisque  apud  se  iliam 

Bess^rionis  ad  patres  vestros  plenam  amoris  gravitatisque 

orationem:  Quae  nobis  relinquetur  apud  Deum  responsio^uare 

afratribus  divisi fuerimus^  quos  ut  uniret  et  ad  unum  ovUe 

redigeret^  ipse  descendit  de  caelo^  incarnatus  et  cnuifixus  est  ? 

quae  nostra  defetisio  erit  apud  posteros  nostros  ?  nonpatiamur 

kaec,  Patres  optimi :  non  habeamus  hanc  sententiam,  nan  ita 

male  nobis  consulamus  et  nostris,  —  Quae  sint  postulata 

caritatedi'  Nostra,  probe  per  se  ipsa  et  coram  Deo  perpendite.  Nuli^ 

vina  movi^  quidem  humana  re,  sed  caritate  divina,  communisque  salu- 

^fixadma"  ^^^  studio  permoti,  reconciliationem  coniunctionemque  cum 

dendam  Ecclesia  romana  suademus  :   coniunctionem  intelligimus 

nem :  quae  plenam  ac  perfectam  :  talis  enim  esse  nullo  modo  potest 

tienasU^  ea,  quae  nihil  amplius  inducat,  quam  certam  aliquam  dog- 

oportet,  in  matum    credendorum  concordiam  fraternaeque    caritatis 

rfgiminis  commutationem.  Vera    coniunctio    inter  christianos   est, 

unUate  quam  auctor  Ecclesiae  Iesus  Christus  instituit  voluitque, 

in  fidei  et  regiminis  unitate  consistens.  Neque  est  cur  dubi- 

Nulio  tetis^  quidquam  propterea  vel  Nos  vel  successores  Nostros 

inde  EccU'  jg  iuj.g  yestro,  de  patriarchalibus  privileeiis,  de  rituali  cuius- 

sxae  orten'  «r  o      » 

talesjure   que  Ecclesiae  consuetudine  detracturos.  Quippe  hoc  etiam 

^^lur^ast  ^"^^»  idemque  est  perpetuo  futurum  in  consilio  disciplinaque 

ma^  Apostolicae  Sedis  positum,  propriis  cuiusque  populi  origi- 

dignitafe"    nibus  moribusque  ex  aequo  et  bono  non  parce  tribuere.  — 

ipsius  ^^  ^^^^  redintegrata  nobiscum  communione,mirum  profecto 

liturgiae  quanta  Ecclesiis  vestris  dignitas,  quantum  decus,  divino 

precespro  inunere,  accedet.  Sic  igitur  vestram  ipsorum  supplicatio- 

j*^i(ate  nem  Deus  perbenigne  audiat,  Fac  cessent  schismata  Eccle- 

fideiyDeus  ,  ,^  °  _. 

exaudiat!  starum  (*),  atque,  Congrega  dispersos  et  reduc  errantes^  et 

1.  na\iaov  TOt  a/iapLaTa  twv  exxXYiaiwv  (Inliturg.  S.Basnii). 


AD    FIDEI    UNITATEM    COHORTATIO.  277 

caniunge  sanctae  tuac  catlwlicae  et  apostolicae  Ecclesiae  (') :         20 
sic  ad  illam  restituamini  unam  sanctamque   fidem,  quam       jSg^, 
ultima   vetustas    nobis    perinde    vobisque  constantissime  Supra  di- 
tradidit  ;  quam  patres  ac   maiores   vestri   inviolate   ser-  S^^  ^^'^^f' 

^  .  11  •  ....       fexpaucxs 

varunt:  quam  ipsam  splendore  virtutum,  magnitudmd  in-  verHs  con- 
genii,  excellentia  doctrinae  certatim  illustravere  Athana-  ''^^''- 
sius,  Basilius,  Gregorius  Nazianzenus,   loannes  Chrysosto- 
mus,  uterque  Cyrillus,  aliique  magni  complures,  quorum 
gloria  ad  Orientem  atque  Occidentem,  tamquam  communis 
hereditas  aeque  pertinet. 

Vosque  nominatim  compellare  hoc  loco  liceat,  Slavorum  Siavi 

gentes  universae,  quarum  claritudinem  nominis  multa  re-  ^v^'^,^/. 
nim  gestarum  monumenta  testantur.  Nostis  quara  egregie  pdiantur, 
de  Slavis  meruerint  sancti  in  fide  patres  Cyrilluset  Metho-  ^ihetMe. 
dius,  quorum  memoriam  Nosmetipsi  honore  debito  augen-  f^f^^.^ 
dam  aliquot  ante  annis  curavimus.  Eorum  virtute  et  labo-  Fidem 
ribus  parta  plerisque  e  genere  vestro  populis  hnmanitas  et  ^laH^^ta 
salus.  Quo  factum  ut  Slavoniam  inter  et  romanos  Pontifices  vero  apro- 
pulcherrima  v;cissitudo  hinc  beneficiorum,  illinc  fidelissi-  manade' 
tnae  pietatis  diu  extiterit.  Quod  si  maiores  vestros  misera  ^^/"- 
temporum  calamitas  magnam  partem  a  professione  romana 
alienavit,  considerate  quanti  sit  redire  ad    unitatem.    Vos 
quoque  Ecclesia   pergit   ad   suum  revocare    complexum, 
salutis,  prosperitatis,  magnitudinis  praesidium    multiplex 
praebitura. 

Caritate  non  minore  ad  populos  respicimus,  quos,  recen-        PopuU 

tiore  memoria,  insolita  quaedam  rerum  temporumque  con-  «^  EccUsia 

versio  ab  Ecclesia  romana  seiunxit.  Variis  exactorum  tem-  ^ev^orP 

porum  casibus  oblivione  dimissis,  cogitationem  supra  huma-  J<5^«''^^^ 

na    omnia    erigant,  animoque  veritatis   et    salutis   unicc  vemreer- 

cupido,  reputent  apud  se  constitutam  a  Christo  Ecclesiam.  ^^/V^. 

Quacum  si  velint  congregationes  conferre  suas,  et  quo  loco  persitcerta 

in  illis  religio  sit  aestimare,  facile  dabunt,  se  quidem  multis  muial^ 

maximisque  in  rebus,  primordiorum  oblitos,  ad  nova  errore 

vario  defluxisse  ;  neque  diffitebuntur,  ex  eo  velut  patrimo- 

nio  veritatis,  quod  novarum  rerum  auctores  secum  in  seces- 

2.  Tou^  iaxopwtafAsvou^  S7ri<TuvaYaY£,  to'j<;  irerXavTifjL^vou;  STravaYaYE,  xal 
avva^ov  TTJ  iYia  ffoi»  xa^oXiXTJ  xai  aTroTroXixfi  'KxxXrtaia  (Ib. ). 


278  EPISTOLA   APOSTOLICA    "  PKAECLARA.  " 

sione  avexerant,  nuUam  fere  formulam  fidet  certam  atque 

auctoritate  praeditam  apud  ipsos  superesse.  Immo  vero 

^Zrque^a  ^'^"^  ^^^  deventum,  ut  multi  non  vereantur  fundamentum 

muUisipsa  fpsum  convcllere,  in  quo  relieio  tota  et  spes  omnis  morta- 

vinitas,  et  liumunice  nititur,  quod  est  divma  Ibsu  Christi  Servatoris 

s^lrittU"  '^*^""^*- Pariter, quos antea novi veterisque Testamenti libros 

rat.  aflirmabant  divino  afflatu  conscriptos,  eis  nunc  talem  abne- 

gant  auctoritatem  :  quod  sane,  data  cuilibet  potestate  inter- 

pretandi  sensu  iudicioque  suo,  omnino  consequi  erat  ne- 

In  tanta  cesse.  —  Hinc  sua  cuiusque  conscientta,  sola  dux  et  norma 

^Harumdis'  ^^^^^i  qualibet  alia  reiecta  agendi  regula :  hinc  pugnantes 

cordia  sec^  inter  se  opiniones  et  sectae  multiplices,  eaedemque  persaepe 

^  cant,  at  >"  naturalismi  aut  rationalismi  placita  abeuntes.  Quocirca, 

fnuira,  desperato  sententiarum  consensu,  iam  coniunctionem  prae- 

conjuncti'  dicant  et  commendanc  fraternae  caritatis.  Atque  id  sane 

^quidemin-  ^®''^  '  quandoquidem  caritate  mutua  coniuncti  esse  universi 

tereos  dcbemus.    Id   enim  maxime  lESUS  Christus  praecepit, 

comistert  atque  hanc  voluit  esse  sectatorum  suorum  notam,  diligere 

poust  quos  jnter  se.  Verum  qut  potest  copulare  animos  perfecta  caritas, 

ndesfecertt     .  ,  ^       ^  «.         .     -  ,       ^  tt-      . 

nunte  con-  si  concordes  mentes  non  etfecerit  ndes  ?  —  His  de  caussis 

cordes,  complures  eorum  de  quibus  loquimur,  sano  iudicio,  verita- 

reTinur  tisque  studiosi,  certam  salutis  viam  in  Ecclesia  catholica 

dissidentes,  quaesivere,  cum  plane  intelligerent  nequaquam  se  posse 

ex  tlla  sec'  t  /-»  ... 

tarumdi-  cum  lESU  CHRISTO  tamquam  capite  esse  coniunctos,  cuius 

i^eiUxere  '^^"  adhaerescerent  corpori,  quod  est  Ecclesia :  nec  since- 

EccUsiam  ram  Christi  fidem  adipisci,  cuius  magisterium  legitimura, 
soii^^i^  Petro  et  successoribus  traditum,  repudiarent.  li  videlicet 

Ecciesiae  in  Ecclesia  romana  expressam  verae  Ecclesiae  speciem 
praesef^r'.  ^tque  imaginem  dispexere,  inditis  ab  auctore  Deo  notis 

re,  iUam-  piane  conspicuam  :  ideoque  in  ipsis  numerantur  multi,  acri 
muUiex  ludicio  subtilique  ad  antiquitatem  excutiendam  ingenio, 

^tuz^i  qui  Ecclesiae  romanae  ab  Apostolis  continuationem,  dogma- 
runt  scrip^  tum  intcgritatem,  disciplinae  constantiam  scriptis  egregiis 
^^^^^m  illustrarint.  Igitur  horum  virorum  proposito  exemplo,  com- 

exempium  pellat  vos  plus  animus  quam  oratio,  fratres  nostri,  qui  tria 

tur  coeteri  lam  saecula  nobiscum  de  iide  christiana  dissidetis,  itemque 

^Pont^ex^  vos,  quotcumque  deinceps  quavis  de  caussa  seorsum  a  nobis 

abiistis.  Occurramus  omnes  in  unitatem  fidei  et  agnitionis 


AD   FIDEI    UNITATEM    COHORTATIO.  279 


20 
lUNIf 


JUii  Dei  (»).  Ad  hanc  unitatem,  quae  nullo  tempore  Eccle- 
siae  catholicae  defuit,  nec  potest  ulla  ratione  deesse,  sinite  ^^4- 
ut  vos  invitemus,  dextramque  peramanter  porrigamus.  Vos 
Ecclesia,  communis  parens,  iamdiu  revocat  ad  se,  vos  catho- 
lici  universi  fratemo  desiderio  expectant,  ut  sancte  nobiscum 
colatis  Deum,  unius  Evangelii,  unius  fidei,  untus  spei  pro- 
fessione  in  caritate  perfecta  coniuncti. 

Ad  plenum  optatissimae  unitatis  concentum,  reliquum       CathoH' 
est  ut  ad  eos,  quotquot  toto  orbe  sunt,  transgrediatur  oratio,  ja^^^^  ' 
quorum  in  salute  diu  evigilant  curae  cogitationesque  Nos-  ^^"  ^^'w- 
trae  :  catholicos  intelligimus,  quos  romanae  professio  Bdei  /an/um 
uti  obedientes  facit  ApostoHcae  Sedi,  ita  tenet  cum  lESU  -^«^«K/^- 

^  '  ctum  car- 

Christo  coniunctos.  Non  ii  quidem  ad  veram  sanctamque  rumpant; 
unitatem  cohortandi,  quippe  cuius  iam  sunt,  divina  bonitate,  • 
compotes :  monendi  tamen  ne,  ingravantibus  undique  peri- 
culis,   summum   Dei   beneficium   socordia  atque   ignavia 
corrumpant.  —  Huius  rei  gratii,  quae  Nosmetipsi  gentibus       monitii 
catholicis  vel  universis  vel  singulis  alias  documenta  dedimus,  ^  ^^  ^^. 
ex  iis  cogitandi  agendique  normam  opportune  sumant:  cUsiaema- 
illudque  imprimis  velut  summam  sibi  legem  statuant,  ma-  sequaniur 
gisterio  auctoritatique   Ecclesiae   non  anguste,  non  diffi-  nt^tnter; 
denter,  sed  toto  animo  et  perlibente  voluntate  omnibus  in   neantEc- 
rebus  esse  parendum.  —  Qua  in  re  animum  advertant,  illud  ^j^l^^ 
quam  valde  sit  unitati  christianae  perniciosum,  quod  ger-  quaesocie- 
raanam  formam  notionemque  Ecclesiae  varius  opinionum  ^t,finem 
error  passim  obscuravit,  delevit.  Ea  quippe,  Dei  conditoris  ^«^'"  ^^; 

*^  .  lutemam- 

voluntate  ac.  lussu,  societas  est  genere  suo  perfecta  ;  cuius  marum, 
officium   ac   munus   est  imbuere   praeceptis   institutisque    ^^^^^JC 
evangelicis  genus  humanum,  tuend&que  integritate  morum  tus  ins- 
et  christianarum  exercitatione  virtutum,  ad  eam,  quae  uni-  ^^^Jlg^m 
cuique  hominum  proposita  in  caelis  est,  felicitatem  addu-  attingeH- 
cere.  Quoniamque  societas  est,  uti  diximus,  perfecta,  idcirco  sariis. 
vim  habet  virtutemque  vitae,  non  extrinsecus  haustam,  sed     ^.  ^^^^ 
consilio  divino  et  suapte  natur^  insitam :  eademque  de  BccUsia  in 
caussa  nativam  habet  legum  ferendarum  potestatem,  in    gu^J^sunt 
iisque  ferendis  rectum  est  eam  subesse  nemini :  itemque    suijuris, 
aliis  in  rebus,  quae  sint  iuris  sui  oportet  esse  liberam.  Quae      ^'^quL 

I.  Ephes.,  IV,  13. 


28o  EPISTOLA   APOSTOLICA    **  PRAECLARA.  *' 

dem  liber-  tamen  Hbertas  non  est  eiustnodi,  ut  ullum  det  aemulationi 

*^ii!^aiu'  invidiaeque  locum  :  non  enim  potentiam  consectatur  Eccle- 

ttm  utitur  sia,  neque  ulla  cupiditate  sua  impellitur,  sed  hoc  vult,  hoc 

rum.  expetit  unice,  tueri  in  hominibus  officia  virtutum,  et  hac  ra- 

Dejure  tione,  hac  via,  sempiternae  eorum  saluti  consulere.  Ideoque 

^^lsa^ceJu!  facilitatem  indulgentiamque  maternam  adhibere  solet :  imo 

ntdum  etiam  non  raro  contingit,  ut  plura  temporibus  civitatum 

quamVapi-  tribuens,   uti   iure  suo  abstineat :   quod  sane  pacta  ipsa 

atdejure  abunde  testantur  cum  imperiis  saepe  conventa.  — Nihil 

mcislim  magis  ab  ea  alienum,  quam  rapere  ad  se  quicquam  de  iure 

vtreatur  imperii :  sed  vicissim  vereatur  imperium  necesse  est  iura 

oportet  tm-         ^  ^ 

perium  Ecclesiae,  caveatque  ne  uUam  ex  n's  partem  ad  se  traducat. 

H^.^^^^    —  Nunc  vero,  si  res  et  facta  spectentur,  cuiusmodi  est 

Ifaec  temporum  cursus  ?   Ecclesiam  videlicet  suspectam  habere, 

m^e  0p.  fastidire,  odisse,  invidiose  criminari  nimis  multi  consuevere : 

pHmitur  quodque  multo  gravius,  id  agunt  omni  ope  et  contentione, 

aeiate,        ut  ditioni  gubematorum  civitatis  faciant  servientem.  Hinc 

sua  ipsi  et  erepta  bona,  et  deducta  in  angustum  libertas  : 

hinc  alumnorum  sacri  ordinis  circumiecta  difficultatibus 

institutio  :  perlatae  in  clerum  singulari  severitate  leges  : 

dissolutae,  prohibitae,  optima  christiani  nominis  praesidia, 

religiosorum  sodalitates :  brevi,  regalistarum  praecepta  at- 

que  acta  acerbius  renovata.Hoc  quidem  est  vim  afferre  san- 

»^f&*o  ctissimis  Ecclesiae  iuribus  :  quod  maxima  gignit  civitatibus 
cumctvtta-  .  ,  ....  .... 

tum  detH'  mala,  propterea  quod  cum  divinis  consilns  aperte  pugnat 

^tUt^Deus  P""c^ps  enim  atque  opifex  mundi  Deus,  qui  hominum  con- 

distinctas  gregationi  et  civilem  et  sacram  potestatem  providentissime 

^^Umet  praeposuit,  distinctas  quidem  permanere  eas  voluit,  at  vero 

sacrampo-  seiunctas  esse  et  confligere  vetuit.  Quin  immo  cum  Dei 

vetatesse  ipsius  voluntas,  tum  commune  societatis  humanae  bonum 

sejunctas,  omnino  postulat,  ut  potestas  civilis  in  regendo  gubernan- 

socittatis  doque  cum  ecclesiastica  conveniat.  Hinc  sua  et  propria 

i»numpos'  ^""^  imperio  iura  atque  officia,  sua  item   Ecclesiae:  sed 

tuiai  utri-  alterum  cum  altera  concordiae  vinclo  colligatum  t&s^  ne- 

*^^^^taiis  cesse  est.  —  Ita  sane  futurum,  ut  Ecclesiae  imperiique 

coneor.  necessitudines  mutuae  ab  illa  sese  expediant  perturbatione, 

quae  nunc  est,  non  uno  nomme  improvida,  bonisque  omni- 

bus  permolesta  :  pariterque  impetrabitiir,  ut  non  permixtis, 


AD    FIDEI    UNITATEM    COHORTATIO.  28 1 


20 
lUNIl 


neque  dissociatis  utriusque  rationibus,  reddant  cives  quae  jg^^ 
sunt  Caesaris,  Caesarz,  quae  sunt  Dei,  Deo. 

Simili  modo  magnum  unitati  discrimen  ab  ea  hominum  Mag- 

secta  impendet,  quae  Massonica  nominatur,  cuius  funesta  ^^J'jJ^^^-_ 

vis  nationes  praesertim  catholicas  iamdiu  premit.  Turbu-  nun  im- 

lentorum  temporum  nacta  favorem,  viribusque  et  opibus  et  s^ctanlsso- 


successu  insolescens,  dominatum  suum  firmius  constabi-  '''^f»  /«'^ 

audacteT 

lire,  latiusque  propagare  summa  ope  contendit.  lamque  ex  jamper 
latebra  et  insidiis  in  lucem  erupit  cfvitatum,  atqqe  in  hac  ^^^^^^' 
Urbe  ipsa,  catholici  nominis  principe,  quasi  Dei  numen  satur, 
lacessitura  consedit.  Quod  vero  calamitosissimum  est,  ubi- 
cumque  vestigium  posuit,  ibi  in  omnes  sese  ordines  in  om- 
niaque   instituta   reipublicae  infert,   si   tandem   summam 
arbitriumque  obtineat.  Calamitosissimum  id  quidem  :  eius 
enim  manifesta  est  quum  opinionum  pravitas  tum  consi- 
liorum  nequitia.  Per  speciem  vindicandi  iuris  humani  civi- 
lisque  societatis  instaurandae,  christianum  nomen  hostiliter  nomen 
petit :  traditam  a  Deo  doctrinam  repudiat :  officia  pietatis,  ^^^^^^^^- . 

^  ^  ^  ^   num  omnt 

divina  sacramenta,  tales  res  augustiores,  tamquam  super-  modoim- 
stitiosa  vituperat :  de  matrimonio,  de  familia,  de  adolescen-  P^^^* 
tium  institutione,  de  privata  omni  et  publica  disciplina, 
christianam  formam  detrahere  nititur,  omnemque  humanae  humanae 
et  divinae  potestatis  reverentiam  ex  animo  evellere  popu-  simuletdi- 

^  ^    ^        vtnae  ad- 

lorum.  Praecipit  vero  colendam  homini  esse  naturam,  atque  versanspo- 
huius  unius  principiis  aestimari  ac  dirigi  veritatem,  hone-  ^ii^^tiena- 
statem,  iustitiam  oportere.  Quo  pacto,  uti  perspicuum  est,  ^^^.^^h 
compellitur  homo  ad  mores  fere  vitaeque  consuetudinem  ta. 
ethnicorum,  eamque  multiplicatis  illecebris  vitiosiorem.  — 
Hac  de   re,  quamquam  alias  a  Nobis  gravissimeque  est 
dictum,  Apostolica  tamen  vigilantia  adducimur  in  idem  ut  dum  omni 
insistamus»  etiam  atque  etiam  monentes,  in  tam  praesenti  ^/j.^^^'' 
periculo  nullas  esse  cautiones   tantas,  quin   suscipiendae 
sint  maiores.  Clemens  prohibeat  Deus  nefaria   consilia  :       xrr   - 

*  Jyefarta 

sentiat  tamen  atque  intelligat  popuIuschristianus,indignis-  ipsiuscon- 
simum  sectae  iugum  excutiendum  aliquando  esse :  excu-  proAibeat! 
tiantque  enixius,  qui  durius  premuntur,  Itali  et  Galli.  Quibus  J^^^^f^ 
armis,  qua  ratione  id  rectius  possint,  lam  Nos  ipsi  demons-  simum  ex- 


282  EPISTOLA   APOSTOLICA    "  PRAECLARA.  " 

cutiai  travimus  :  neque  victoria  incerta  eo  fidentibus  duce,  cuius 
^  ^po^'  perstat  divina  vox :  Ego  vici  mundum  ('). 


nm 


i^i'  Utroque  depulso  periculo,  restitutisque  ad  fidei  unitatem 

II  Pars  :  imperiis  et  civitatibus,  minim  quam  efficax  medicina  ma- 

nis,  ex  Fi-  lorum  et  quanta  bonorum  copia  manaret.  Praecipua  hbet 

dciunitate  attingere. 

orituns.  ** 

EccU-       Pertinet  primum  ad  dignitatem  ac  munera  Ecclesiae : 

siae  tunc  quae  quidem  receptura  esset  honoris  gradum  debitum»  atque 

dereiurho-  iter  suum  et  invidia  vacuum  et  Hbertate  munitum  pergeret, 

^)erii^tu  ^^^"^'"Jstra  evangcUcae  veritatis  et  gratiae  ;  idque  singulari 

libertas,  cum  salute  civitatum.  Ea  enim  cum  magistra  sit  et  dux 

tun^po^set  honi'num  generi  a  Deo  data,  conferre  operam  potest  prae- 

ad  saiuiem  cipue  accommodatam  maximis  temporum  conversionibus 

^vitatumT  1"  commune  bonum  temperandis,  caussis  vel  impeditissimis 

opportune  dirimendis,  recto  iustoque,  quae  firmissima  sunt  . 

fundamenta  reipubh*cae,  provehendo. 

Geu'       Praeclara   deinde  coniunctionis  inter  nationes  accessio 

^o^unctio    ^®**^*»  desideranda  maximehoctempore,ad  taetra  bellorum 

nostroteni'  discrimina  praecavenda.  —  Ante  oculos  habemus  Europae 

^mede^de-  ^^^pora.  Multos  iam  annos  plus  specie  in  pace  vivitur, 

randa,cum  quam  re.  Insidentibus  suspicionibus  mutuis,  singulae  fere 

tot  ex  ap-  •        •  t^    !,• 

paratu  gcntcs  perguut  certatim  instruere  sese  apparatu   belhco, 

beliico  ma-  Improvida  adolescentium  aetas  procul  parentum  consilio 

niant,         magisterioque  in  pericula  truditur  vitae  militaris  :  vah'dis- 

sima  pubes  ab  agrorum  cultura,  a  studiis  optimis,  a  merca- 

tuns,    ab   artificiis,  ad   arma   tr&ducitur.   Hinc  exhausta 

magnis  sumptibus  aeraria,  attritae  civitatum  opes,  afflicta 

fortuna   privatorum  :   iamque   ea,   quae   nunc   est,   veluti 

procincta  pax  diutius  ferri  non  potest.  Civilis  hominum 

coniunctionis   talemne   esse   naturcl  statum  ?   Atqui   hinc 

interseve-  evadere,  et  pacem  veri  nominis  adipisci,  nisi  lESU  Christi 

ramgentes  beneficio,  non  possumus.  Etenim  ad  ambitionem,  ad  appe- 

suntadipi-  tentiam  alieni,  ad  aemulationem  cohibendam,  quae  sunt 

^cvT*""  ™*^'^^^  bellorum  faces,  christiana  virtute  imprimisque 

tibemficio.  iustitia,  nihil  est  aptius :  cuius  ipsius  virtutis  munere  tum 

iura  gentium  et  religiones  foederum  integra  ^^^  possunt, 

I.  foan.,  XVI,  33. 


AD   FIDEI   yNITATEM   COHORTATIO.  283 

tum  germanitatis  vincula  firmiter  permanere,  co  persuaso :      ^ 
lustitia  elevat  gentem  (').  ,  /<5^ 

Pariter  domi  suppetet  inde  praesidium  salutis  publicae  ^of^ 

multo  certius  ac  validius,  quam  quod  leges  et  arma  praebent.  C^*"^^^ 
Siquidem  nemo  non  videt,  ingravescere  quotidie  pericula  etdomipa' 
incolumitatis  et  tranquillitatis  publicae,  cum  seditiosorum  ^^^ii^^toT 
sectae,  quod  crebra  testatur  facinorum  atrocitas,  in  ever-  /v^«, 
siones  conspirent  atque  excidia  civitatum.  Scilicet  roagna  ^^^^caw 
contentione  agitatur  ea  duplex  caussa,  quam  socialem,  quam  ^«^  sociali 
po/iticam  B,ppe\lMt  Utraque  sanegravissima:  atqueutrique  nticae  di- 
sapienter  iusteque  dirimendae,  quamvis  laudabilia  studia,  ^l^j^,^. 
temperamenta,  experimenta  sint  in  medio  consulta,  tamen  simaest, 
oihil  aliud  tam  opportunum  fuerit,  quam  si  passim  animi 
ad  conscientiam  regulamque  officii  ex  interiore  fidei  chri-' 
stianae  principio  informentur.  —  De  sociali  caussa  in  hanc      ^^  ^^^. 
sententiam  a  Nobis  non  multo  ante,  dat4  oper4,  tractatum  ali  causa 
est,  sumptis  ab  Evangelio,  itemque  a  naturali  ratione  prin-  ^l^iilt!^. 
cipiis.  —  De  caussa  politica.  libertatis  cum  potestate  conci-  fy^^-  f^f 

...  ..  ,  .  .  -       ,  ^        .    ^  condtttone 

handae  gratid,  quas  multi  notione  confundunt  et  re  mtem-  opificum. 
peranter  distrahunt,  ex  christiana  philosophia  vis  derivari  ""jjI?^^^^. 
potest  perutilis.  Nam  hoc  posito,  et  omnium  assensu  appro-  cetEccUsia 
bato,  quaecumque  demum  sit  forma  reipublicae,  auctori-  ^l^^^gre 
tatem  esse  a  Deo,  continuo  ratio  perspicit,  legitimum  esse  potestatem 
in  aliis  ius  imperandi,  consentaneum  in  aliis  officium  parendi,  commis' ' 
neque  id  dignitati  contrarium,  quia  Deo  verius  quam  homini  Jf«'^  '-^^^' 
paretur  :  a  Deo  autem  iudicium  durissimum  iis  quipraesunt  incuUat 
denuntiatum  est,  nisi  personam  eius  recte  iusteque  gesserint.  ^^j!l^i^„^ 
Libertas  vero  singulorum  nemini  potest  esse  suspecta  et  pHncipi, 
invisa,  quia  nocens  nemini,  in  iis  quae  vera  sunt,  quae  recta,  f^„f^l^^, 
quae  cum  publica  tranquillitate  coniuncta,  versabitur.  —  '». 
Denique  si  illud  spectetur,  quid  possit  populorum  ac  prin-       Ecciesia 
cipum  parens  et  conciliatrix  Ecclesia,  ad  utrosque  iuvandos  ^-^^f^^^'** 
auctoritate  consilioque  suo  nata,  tum  maxime  apparebit  est  concor- 
quantum  salutis  communis   intersit   ut   gentes   universae  ^^i^ttac' 
inducant  animum  idem  de  fide  christiana  sentire,  idem  popuh- 

-^      .  rum, 

pronteri. 

Ista  quidem  cogitantes  ac  toto  animo  concupiscentes,  laete 

i.  Prov.,  xiy,  34. 


284  EPISTOLA   APOSTOLICA    **  PRAECLARA.  " 

€0nsiderat    longc  intucmur  qualis  esset  rerura  ordo  in  terris  futurus, 

quotexres-  ^^^  quidquam  novimus  consequentium  bonorum  contem- 

tituta  Fi'  platione  iucundius.  Fingi  vix  animo  potest,  quantus  ubique 

det  unttate  %%        •  • 

proventura  gentium  repente  foret  ad  omnem  excellentiam  prosperi- 

'^^^veUplis  t^tc°^q"^  cursus,  constituta  tranquillitate  et  otio,  incitatis 

imuitis  ad  incrementa  litteris,  condttis  insuperauctisquechristiano 

ge9itt  us:     ^Qj^Q^  secundum  praescripta  Nostra,  agricolarum,opificum, 

industriorum  consociationibus,  quarum  ope  et  vorax  repri- 

matur  usura,  et  utilium  laborum  campus  dilatetur. 

verita-      Quorum  vis  beneficiorum,  humanarum  atque  excultarum 

tissiqui'  gentium  nequaquam  circumscripta  iinibus,  longe  lateque, 

nUoHsque  velut  abundantissimus  amnis,  deilueret.  lUud  enim  est  con- 

^^'minut^ad  siderandum,  quod  initio  diximus,  gentes  multitudine  infi- 

remotos  nitas  plura  iam  saecula  et  aetates  praestolari,  a  quo  lumen 

^turpopU'  veritatis  humanitatisque  accipiant.  Certe,  quod  pertinet  ad 

^^bV^^^'  sempiternam  populorum  salutem,  aeternae  mentis  consilia 

minima  ex  longissime  sunt  ab  hominum  intelligentia  remota :  nihilo- 

cordiaiae-  "^*""s  si  per  varias  terrarum  plagas  tam  est  adhuc  infelix 

cuio  XVI  superstitio  diffusa,  id  non  minima  ex  parte  vitio  dandum 

subortis  de  religione  dissidiis.  Nam,  quantum  valet  mortalis 

ratio   ex    rerum    eventis    existimare,   hoc   plane   videtur 

Europae  munus  assignatum  a  Deo,  ut  christianam  gentium 

humanitatem  ad  omnes  terras  sensim  perferat.  Cuius  tanti 

operis    initia    progressusque,    superiorum   aetatum   parta 

laboribus,  ad  laeta  incrementa  properabant,  cum  repente 

discordia  saeculo  XVI  deflagravit.  Discerpto  disputationibus 

dissidiisque  nomine  christiano,  extenuatis  Europae  per  con- 

tentiones  et  bella  viribus,  funestam  temporum  vim  sacrae 

expeditiones  sensere.  Insidentibus  discordiae  caussis,  quid 

mirum  si  tam  magna  pars  mortalium  moribus  inhumanis 

RestitU'  ^*   vesanis  ritibus  implicita  tenetur  ?  Omnes  igitur  pari 

endae  con-  studio  demus  operam  ut  concordia  vetus,  communis  boni 

^^^ v^Ateui  caussft,  restituatur.  Eiusmodi  reconciliandae  concordiae,  pa- 

^^Ld^^    riterque  beneficiis  christianae  sapientiae  late  propagandis, 

portunissi-  opportuua  maxime  fluunt  tempora,  propterea  quod  huma- 

nere^em'  "^^  fratemitatis  sensa  nunquam  altius  in  animos  pervasere, 

pora.  neque  ulla  aetate  visus  homo  sui  similes,  noscendi  opitu- 

landique  caussA,  studiosius  anquirere.  Immensos  terrarum 


AD    FIDEI    UNITATEM    COHORTATIO.  285 

marisque   tractus   celeritate  incredibili  currus  et  navigia         20 
transvehuntur  ;  quae  sane  egregios  usus  afierunt,  non  ad      /gg^, 
coinmercia  tantummodo  curiositatemque  ingeniosorum,  sed 
etiam  ad  verbum  Dei  ab  ortu  solis  ad  occasum  late  disse- 
minandum. 

Non  sumus  nescii,  quam  diuturni  laboriosique  negotii  spem 

sit  rerum  ordo,  quem  restitutum  optamus :  nec  fortasse  ]Zi7rn 
deerunt,  qui   Nos  arbitrentur  nimiae  indulgere  spei,  atque  ^^«^«^1 '« 
optanda  magis,  quam  expectanda  quaerere.  Sed  Nos  qui-  nitPonH- 
dem  spem  omnem  ac  plane  fiduciam  collocamus  in  humani  f^^* 
generis  Servatore  Iesu  Christo,  probe  memores,  quae 
olim  et  quanta  per  stultitiam  Crucis  et  praedicationis  eius 
patrata  sint,  huius  mundi  obstupescente  et  confusa  sapien- 
tia,  —  Principes   vero   et  rectores  civitatum  nominatim        Prind- 
rogamus,  velint  pro  civili  prudentia  sua  et  fideli  populorum  P^^q^^ 
cura  consilia  Nostra  ex  veritate  aestimare,  velint  aucto-  haecper- 
ritate  et  gratia  fovere.  Quaesitorum  fructuum  si  vel  pars  ^^^^l^ 
provenerit,  non   id  minimi   fuerit  beneficii  loco  in   tanta 
rerum  omnium  inclinatione,  quando  impatientia  praesen- 
tium  temporum  cum  formidine  iungitur  futurorum. 

Extrema  saeculi  superioris  fessam  cladibus  trepidamque        Memo- 
perturbationibus  Europam  reh'quere.  Haec,  quae  ad  exitum  rata  supe- 
properat  aetas,  quidni,  versa  vice,  humano  generi  hereditate  culipertur- 
transmittat  auspicia  concordiae  cum  spe  maximorum  bono-  ^^*l^^^f 
rum,  quae  unitate  fidei  christianae  continentur?  praesensad 

Adsit  optatis  votisque  Nostris  dives  in  misericordia  Deus^  veniafae- 
cuius  inpotestate  tempora  sunt  et  momenta,  benignissimeque  'as  inter 
implere  maturet  divinum  illud  Iesu  Christi  promissum,  J^//^  ^^*. 
fiet  unum  ovile  et  unus  pastor  (^).  tuiante 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XX  lunii  MDCCCXCIV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII.      ' 

I.  loan.,  X,  16. 


^^S^^^^S^^SS^SS^i&SSSI^SSSSiS^SI^SS^ 


EPISTOLA 


Ad  Archiepiscopos  et  Episcopos  Brasiliae. 


DE  AUGENDA  RE  CHRISTIANA IN  BRASILI A 


JULIl 
1894- 

Amplifi' 
cata  a  Pon- 

tifice  hie- 
rarchia  in 

Brasilia^ 

jam  licet 

Pastoribus 

vigilantius 

gregi  et 

clero  pro' 
spicere. 


<te  AHk^^^^^^^^^^k^^^^^Jk^ ; 


tf.jft^ft.jg  Itteras  a  vobis  superiore  anno  accepimus,com- 
r  ^  munis  laetitiae  gratique  animi  nuncias  de  tiie* 
I   ^  %  rarchia  apud  vos  paulo  ante  ampliiicata,  altera 


Aueto 
EpiscopO' 
rum  nu' 
merOf  ad- 
hibeantur 
a  singulis 
remedia 
malis  tol' 
lendis  op- 
portuna. 


Ad 

scientiam 

informen- 

tur  homi' 

nes  scuri 

ordiniSf 


-^^  videlicet  ecclesiastica  instituta  provincia  sedi- 
busque  episcopalibus  quatuor  adiectis.  —  De  nova  hac 
Apostolicae  in  gentem  vestram  sollicitudinis  signifrcatione 
sane  fuit  laetandum.  In  pluribus  enimvero  caussis  quibus 
res  catholica  aliquantum  apud  vos  inclinari  videbatur, 
recensendus  etiam,  impar  amplitudini  regionis  ac  frequen- 
tiae  incolarum,  Antistitum  sacrorum  numerus.  Nam  inde 
fiebat  ut  Episcopi  non  illi,  qua  exoptarent,  vigilantia  in 
clerum  gregemque  creditum  uti  possent,  tum  ad  incom- 
moda  propulsanda,  tum  ad  virtutem  dignitatemquecatholici 
nominis  provehendam.  Quapropter  pastoralem  navitatem 
vestram  probavistis,  quum,  Paulopolim  congressi,  episco- 
palis  hierarchiae  amplificationem  a  Pontifice  romano  po* 
stulastis  :  quibus  Nos  postulationibus  libenter  duximus 
obsecundandum.  —  At  enim,  Venerabiles  Fratres,  dum  ex 
Episcopis,numero  quam  antea  pluribus,  rei  christianae  spes 
nitet  uberis  incrementi,  id  tamen  ex  vestro  potissimum 
cuiusque  studio  expectandum  est,  ut  gliscentibus  undique 
malis  opportuna  adhibeantur  remedia.  Hanc  ipsam  in  par- 
tem  ne  providentia  caritatis  Nostrae  desideretur,  aperien- 
dum  censuimus  quae  curis  vestris  praecipue  commendata 
velimus,  ad  fidei  pietatisque  christianae  profectum  magno* 
pere,  ut  speramus,  utilia. 

Elaborandum  in  primis  ut  homines  sacri  ordinis  disci- 
plinis  optimis  instituantur,  iis  praesertim  quibus  maxime 
est  opus,  ut  catholicam  veritatem  et  apte  pro  oflicio  pro. 
ponere  et  strenue  ab  oppugnationibus  possint  tutari.  Nimis 
quotidie  experiendo  patetfidei  ac  religionis  ignoratione  ibi 
fere  populos  premi,  ubi  administri  sacrorum  consentanea 


DE  AUGENDA  RE  CHRISTIANA  IN  BRASILIA.         287 

vacent  doctrina.  Os  etenim  sacerdotis  est  unde  legem  re- 
quirere  fideles  oporteat :  Angelus  enim  Domini  est;  ob 
eamque  caussam  edictum  legimus :  Labia  sacerdotis  aisto- 
dient  scientiam  (')  :  Apostolus  vero  ceteris  cum  rationibus 
quibus  se  exhibuit  sicut  Dei  ministrum  (*),  scientiam  quoque 
commemorat.  Quae  quidem  scientia  quum  abest,  id  etiam 
consequitur  ipsis  sacerdotibus  perniciosum,  ut  nimirum, 
Deo  neglecti  officii  poenam  repetente,  contemnantur  a 
plebe  :  Propterea  dedi  vos  contemptibiles  et  humiles  omnibus 
populis  (3).  —  Hoc  tamen  doctrinae  ornamentum  idem  et  sintque 
praesidium  nequaquam  ad  propositum  vere  conducet,  si  a  ^*^^^^^^ 
vitae  sit  morumque  sanctimonia  seiunctum.  Praeterquam  compicui, 
etenim  quod  scientia  sine  caritate  non  aedificat^  sed  inflat  (4)^ 
illud  fere  est  hominum  ingenium  ut,  quamvis  Christus 
edixerit,  doctrinam  quidem  ab  sacrorum  ministris  acci- 
piendam,  opera  vero  eorum  non  attendenda  si  a  doctrina 

,-  .  ...  .  r  ut  verbo 

dissenserint;  proclivius  tamen  m  ea  ferantur  quae  usurpent  traditam 
oculis,  quam  quae  per  aures  dimittantur.  Proptereaque  de  ^^^^^^^* 
ipso  Servatore  Deo,  qui  pastorum  sui  gregis  non  magister  conjfir' 
solum  sed  forma  etiam  est  factus,  praeclare  testatum  legi-  ^^^*^' 
mus  e,\xm  coepisse  facere  et  docere;  ut  scilicet  quam  sacerdos 
tradit  commendatque  doctrinam,  eam  re  ipse  confirmet. 
Prae  ceteris,  qui  paroeciis  regundis  praefectus  est,  laboris 
ne  sit  impatiens,  vocatusque  in  vineam  Domini,  hanc  im-  paroedh^' 
pigre  et  constanter  exerceat  et  colat,  religiose  memor,  de  praesunt, 
animabus  sibi  creditis  rationem  se  aliquando  Domino  gra-  ^dum^i- 
vissimam  redditurum.  Operam  vero  ne  perdat,  in  omni  Sf»'if^fne 

,.     .    ,.  .  .     .  tmpleant, 

studeat  et  tempore  et  re  disciplmae  esse  retmentissimus. 
Strenue  quidem  Christo  militandum;  non  tamen  nisi  eorum  rum^lutZ 
nutu  et  auctoritate,  quos  ipse  Christus  duces  elegit. 

Tales  vobis,  Venerabiles  Fratres,  adiutores  educere,  vester      Maxima 
est  labor:  siquidem  exploratum,  eos  demum  sacerdotes  jj^J^^^^ 
futuros,  quales  vos  formandos  curaveritis.  Habetis  nempe  deStmina- 
ubi,  ad  vestrum  et  Ecclesiae  votum,  ministros  effingatis 
probabiles  Deo^  operarios  inconfusibiks  (^) :  in  sacris  videlicet 
Seminariis,  quae  cui  bono  magno  sint  instituta,  vel  ipso 

I.  Malach,,  II,  7.  —  2.  //  Cor.,  VI,  4.  -  3.  Malack.,  ib.  9.  —  4.  /  Cor.,  viii,  i. 
'-'  ^  U  Tim,,  II,  15. 


rns. 


288  EPISTOLA    **  LITTERAS   A    VOBIS.  " 

nomine  apertum  est.  Huc  igitur  intendite  animos  et  seduli- 

tatem,  sic  ut  ecclesiastica  Seminaria,  quae  iam  sunt,  omnino 

vigeant  floreantque,  tum  ad  studia  sacrarum  disciplinarum 

quod  attinet,  tum  quod  spectat  ad  animos  adolescentium 

in  gui'  sancte  fingendos.  Studia  quidem  ut  recte  procedant,  optimis 

stri7c^€n-  doctoribus  opus  est,  non  modo  sana  doctrina  imbutis,  verum 

tiarum  at-  qui  illam  accommodate  tradant  et  ad  Nostra  praescripta 

tis  assu-  fideliter.  Ut  autem  adolescens  clerus  germanum  Ecclesiae 

^"IhhH   spiritum  hauriat  et   excolatur  virtutibus,  magistri  pietatis 

diligentissime  deligendi  sunt;  quorum  tamen  operam  vestra 

etiam  plena  industriae  sollicitudo  adiuvet  et  perficiat.  At 

In  dioe-  vero  in  dioecesibus  ubi  nulla  adhuc  Seminaria  existunt, 

nuiia  ad'  curent  omni  ope  Antistites  ut  ea  quamprimum  quamque 

kuc  Semi-  optime  constkuantur;  omniapro  potestateexequendo,  quae 

tunt,  cu-  in  hanc  partem  tum  a  Tridentina  Synodo  sancita  sunt,  tum 

7i?t€s^%  Nosmetipsi  praecepimus  Apostoh"cis  litteris  V  cal.  Maii  anno 

quampH-  MDCCCXCII  datis.  Ipsa  docendi  h'bertas,  quae  apud  gentem 

sUtuantur.  vestram  nunc  val6t,  facultatem  affert  vobis  maiorem,  ut  ea 

praestetisquaede  apta  ratione  studiorum  commendavimus. 

—  Ad  haec  praeclarum  quoque  adiumentum  paratum  est 

mfttantur  ^"  clericorum  Collegio,  quod  Romae,  commodo  Americae 

egregiae  meridionalis,  Pius  IX  Decessor  Noster  fel.  rec.  condendum 

^^'centes'in  curavit, quodque  Nosmetipsi  provehere studuimus  valdeque 

coliegio  cie-  fovemus.  Expectationem  vero  exitus  felicius  in  dies  com- 

ricorum      ,   ^  ^.  ^  .  ^ 

Americae  pict :  satisque  est  commemorare,  ex  ipso  vestro  numero, 
meridiona-  Venerabiles  Fratres,  nonnuUos  censeri  quos  habuisse  alum- 

Its  tnstt'  ^ 

tuendi,     «  nos  iure  idem  Ephebeum  laetatur.  luverit  ergo,  et  auctores 

praecipue  sumus  ut,  quos  egregiae  spei  adolescentes  ha- 

bueritis,  Romam  formandos  mittatis,  iisdem  postmodum 

qua  ad  docendum  qua  cetera  ad  munia  commode  usuri. 

Instau-       Vix  attinet  dicere  de  emolumento,  quod  vobis  in  sacra 

randae  ob-  re  familiae  ordinum   reh'giosorum  sunt  allaturae.  Eas  Nos 

servanttae  ^  ^  ^ 

studio  de-  ex  providentia  Apostoh'ca  rati  sumus  ab  iacturis  praeteri- 

TifixutR^e-  torum  temporum  in  pristinam  institutorum  observantiam 

ligiosorum  restituere  :  quod ,  ut  e  sententia  cederet  meh*us,  III  nonas 

rwnd^iis  Septembris  anno  mdcccxc  Religiosorum  indigenorum  do- 

auctoritati  jjj^g  y^  Episcoporum  auctoritati  subessent  decrevimus.  — 

subessent  ^         ^ 

EpiscopO'   In  re  igitur  tam  utili  ac  praestanti  partes  vestras  minime 


DE  AUGENDA  RE  CHRISTIANA  IN  BRASILIA.        289 

defuturas  confidimus.  Grata  quidem  acciderunt  quae  pro-         ^ 
pterea  transacta  iam  sunt,  curante  Venerabili  Fratre  Hie-      1S94. 
ronymo  Archiepiscopo  Petraeo,  Sedis  Apostolicae  Inter-r  rum-.stre- 
nuntio  apud   reipublicae  vestrae    Praesides.   Quo  tamen  ««'y^'^* 
coepta  maiores  habeant  auctus  atque  optatos  ad  exitus  ad-  suum  inre 
ducantur,  in  hoc  adhortamur  strenuam   religioni  vestrisque  ^impuari, 
maxime  gregibus   operam  navetis.  Gratulandum  interea,  ^^^ 

Religiosas  tum  virorum  tum  feminarum  familias  libenti  danturRe- 
animo  quae  a  Nobis  mandata  sunt  excepisse  et  ad  primaevi  ^l^^ 
cuiusque  instituti  restitutionem  sese  alacres  exhibuisse.         niandatis 
Ista,  Venerabiles  Fratres,  de  clero  recte  formando  adhi-  sequentes, 
bendoque   ad    sacra  :    neque   minus   industriam   vestram'     ^TTf' 
rationes  ndelium  exposcunt.  Qua  in  caussa,  quod  ceteris  Ubus  quam 
anteponendum,  illud  est,  ut  religionis  sanctissimae  elementa  %pl^cofdf 
pueri  rudesque  homines  apposite  doceantur,  Curionum  sa-  <^ra. 
crojum  diligcntia  assidue  excitata.  Tum  vero,  quandoquidem  tur pueri 
publice  licet,  ludi  instituantur  puerili  aetati  erudiendae,  ne  ^^^9^ 
ipsa,  grandi  cum  fidei  rectorumque  morum  detrimento,  vel  reiigionis 
haereticorum,  quod  usuvenit,  adife  scholas,  vel  gymnasia  ^^H^i^^' 
celebrare  adigatur,  ubi  mentio  nulla  catholicae  disciplinae,  puerorum 

»  •  r    ^  1  •  •    r    M.  T>*  •  condantur, 

nisi  forte  calumniosa,  mfertur.  —  Praeterea,  quoniam  con- 
siliis  exemplisque  mutuis  confirmantur  animi  et  ad  fortia  christlo^ 
pro  religione  agenda  perpetiendaque  inflammantur,  mere-  o,  laicis 
bitis  idcirco  optime  de  re  cathoHca  et  publica, si  hominibus  ^tur.iiscon- 
laicis,  iuvenibus  praesertim,  suasores  auctoresque  eritis  ut  ^^ciationi- 
io  societates  christiano  instituto  coeant.  Has  crebra  Nos  nendae 
hortatione  laudavimus,  quippe  quae,  quum  curandis  reli-  S^flTiiJ/w» 
gionis   rationibus  et   egenorum   utilitatibus   promovendis  civitatiad- 
studeant,  tum  omni  ope  eflScacitatem  minuant  earum  con-  ^^''^^^  *'''• 
sociationum,  quae,  publicae  caritatis  appellatione  abusae, 
Ecclesiae  et  civitatis  bono  valde  adversantur.  —  Nec  vos         Ephe- 
praetereat,  Venerabiles  Fratres,  quantam,  hisce  maxime  ^^^/ 
temporibus,  in  bonum  in  malum  sint  nactae  vim  epheme-  catkoUd 
rides  adsimilesque  in  vulgus  editae  scriptiones.  Ne  sit  igitur  ^Zifimpu- 
in  postremis   catholicorum  curis,  ut  his  etiam   armis  in  ^»^f»^ 
christiani  nominis  defensionem  certetur;  rite  nimirum  ob-  rumdmtu, 
servato  Episcoporum  ductu,  atque  integrd  reverentia  quae 
civili  debetur  potestati.  —  Denique  catholicos  omnes  me-  ^^J/rl^k 

ib  XIII.  V.  —  X9 


290  EPISTOLA    "  LITTERAS   A  VOBIS.  " 

licorum  minisse  oportet,  hoc  maxime  Ecclesiae  interesse  quales  in 

fi^^^  coetum  legumlatorum  cooptentur  homines:  quamobrem, 

qui  reiigi-  galvo  civiltum  legum  iure,  eniti  universos  necesse  esL  ut 

ac  rnpu-  tales  sutTragio  communi  ehgant,  qui  cum  studio  publicae 

^diumpr^i  "^^*  studium  religionis  probatum  coniungant  Id  autem  eo 

sefmmt.     eveniet  felicius,  si  supremae  auctoritati  rem  publicam  mo- 

deranti  obsequium  singuli  deferant,  eaque  unanimes  con- 

stantesque  persequantur,  quae  Nos  dudum  in  litteris  ency- 

clicis  de  Civitatum  constitutione  christiana  ediximus. 

C  ncor*       Ceterum,  Venerabiles  Fratres,  vigeat  in   vobis   caritas 

diaefaotH'  arctissima  et  animorum  concordia,  ut  idem  sapiatis^  una- 

sae^usiU'  nimes^  idifsum  sentientes  (^).  Cuius  rei  grati^  summopere 

reniurepi"  commendamus  ut  inter  vos  frequenter  communicetis  con- 

amventus.  siHa,  atque  episcopales  conventus,  pro  locorum  intervallis 

^H^mum  s^crisque   muneris   officiis,  saepius   iteretis.  Adest   vobis 

Episcopis  Apostolicae  Sedis  Legatus,  qui  mentem  Nostram  et  consilia 

^ust^w-  vobis  aperiat ;  Nos  vero,  pro  paterna  qua  vos  complectimur 

Pontifex,     caritate,  ad  ferendam  studiis  vestris  opem  paratos  nullo 

non  tempore  habetis. 

Caelestium  autem  bonorum  munera,  unde  ad  pastorale 

officium  sanctegerendum  suppetant  vires,  Deus  perbenigne 

largiatur ;  eorumque  sit  auspex  Apostolica  benedicti o,  quam 

benedicit.     vobis,  Venerabiles  Fratres,  clero  populisque  cuiusque  ves- 

trum  curae  concreditis  peramanter  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  II  lulii  MDCCCXIV 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIIL 

I.  Phiiipp.,  II,  2. 


^^iAnX.^^iS^<^^^^^^^<f^</i^^^^^'«li^^^nA^^^Ji 


EPISTOLA  ENCYCLICA. 


DE  ROSARIO  MARIALI. 


ftt^F^aw? 


UCUNDA  semper  expectatione  erect4que  spe 
Octobrem  m^nsem  conspicimus  redeuntem  ;  qui, 
hortatione  et  praescripto  Nostro  dicatus  Virgini 
'j£  Beatissimae,  non  paucos  iam  annos  concordi  per 
catholicas  gentes  et  vivida  ROSARII  floret  pietate.  Quae  Nos 
ad  hortandum  moverit  caussa,  non  semel  ediximus.  Nam 
calamitosa  Ecclesiae  civitatumque  tempora  quum  praesen- 
tissimum  Dei  auxilium  omnino  deposcerent,  hoc  nimirum 
Matreeiusdeprecatrice  implorandum  esse  censuimus,  eoque 
praecipue  supph'cand-i  ritu  contendendum,  cuius  virtutem 
christianus  populus  nunquam  sibi  noh  saluberrimam  sensit. 
Id  enimvero  sensit  ex  ipsa  marialis  Rosarii  origine,  tum 
in  fide  sancta  a  nefariis  tutanda  incursibus  hominum  haere- 
ticorum,  tum  in  consentanea  virtutum  laude,  quae  per 
saecutum  corrupti  exempli  relevanda  erat  et  sustinenda : 
idque  perenni  sensit  privatim  et  pubh*ce  beneficiorum  cursu, 
quorum  memoria  praeclaris  etiam  institutis  et  monumentis 
ubique  est  consecrata.  Similiter  in  aetatem  nostram,  multi- 
plici  rerum  discrimine  laborantem,  fructus  inde  salutares 
provenisse  commemorando  laetamur :  attamen  circumspi- 
cientes,  Venerabiles  fratres,  videtis  ipsi  caussas  adhuc  insi- 
dere  partimque  ingravescere,  quamobrem  hoc  item  anno 
obsecrandae  caelestis  Reginae  ardor,  Nostra  exhortatione, 
vestris  in  gregibus  excitetur. —  Accedit  quod,  intima  in 
Rosarii  natura  cogitationem  defigentibus,  quanto  Nobis 
eius  praestantia  utilitatesque  illustrius  apparent,  tanto 
acuitur  desiderium  et  spes,  posse  adeo  commendationem 
Nostram,  ut  eiusdem  sacratissimae  precis  religio,  aucta  in 
animis  cognitione  et  amplificata  consuetudine,  optimis  vi- 
geat  incrementis.  Cuius  rei  gratid  non  ea  quidem  revocaturi 
sumus  quae  superioribus  annis  vari&  in  eodem  genere  ratione 
libuit  edisserere  :  illud  potius  ad  considerandum  docendum- 


SEPT. 

Gaudet 
Pontifex 
Octobrtni 

tMHSCtn 

RosariiflO' 
rere  cu/fu. 


cujtts  qm- 
dem  virtu- 
tem  nuH' 
quam  non 
sensit  chri' 
stianus  po- 
pulus. 


Adipsum 
in  dies  au- 
gendum  • 
Pontifex 
his  litteris 
exponitper 
hanc    pre- 
cem    erigi 
nostram 
impetrandi 
fiduciam^ 
et  B,  M, 

Virginis 
ingenus 
humanum 


292       EPISTOLA  ENCYCLICA  "  lUCUNDA  SEMPER, 

commaueri  que  occurrit,  qua  divini  consilii  excellentia  fiat,   ut,  ope 
fuif^^  Rosarii,  et  impetrandi  fiducia  in  animos  precantium  suavis- 

sime  influat  et  materna  in  homines  almae  Virginis  mtseratio 
pRioR      summa  benignitate  ad  opitulandum  respondeat. 
Mariam      Q^^d  Mariae  praesidium  orando  quaerimus,  hoc  sane, 
idec  inv4h    tamquam  in  fundamento,  in   munere  nititur  conciliandae 
quwtnml  nobis  divinae  gratiae,  quo  ipsa  continenter  fungitur  apud 
mus  eam  Deum,  dignitate  et  meritis  acceptissima,  longeque  Caeliti- 
vinoi  esse  bus  sanctis  omnibus  potentia  antecellens.  Hoc  vero  munus 
^clm^^Hoc  *"  ""''o  fortasse  orandi  modo  tam  patet  expressum  quam 
vero  cmni'  in  Rosario  ;  in  quo  partes  quae  fuerunt  Virginis  ad  salutem 
presntmin  honi5nuni  procurandam sic recurrunt, quasi  praeseiiti eflfectu 
Rosario,  explicatae  :  id  quod  habet  eximium  pietatis  emolumentum, 
miaspartes  sive  sacris  mysteriis  ad  contemplandum  succedentibus,  sive 
Sr^^^  precibus  ore  pio  iterandis. —  Principio  coram  ^»»/ GAVDII 
seUutem  mysteria,  Filius  enim  Dei  aeternus  sese  inclinat  ad  homi- 
procurcM'  *^®s>  homo  factus ;  assentiente  vero  Maria  et   concipiente 
dam^  sin-  Je  Spirttu  sancto.  Tum  loannes  materno  in  utero  sanctifi^ 
nantmy-  ^^/«^r  charismate  insigni,  lectisque  donis  cul  vias  Domini 
jgfnaGau-  parandos  instruitur  ;  haec  tamen  contingunt  ex  salutatione 
Mariae,  cognatam  divino  afHatu  visentis.  In  lucem  tandem 
editur  Christus,  cxpectatio£^entium,ex  Virgine  editur  ;  eius- 
que  ad  incunabula  pastores   et   magi,   primitiae  fidei,  pie 
festinantes,  Infantem  inveniunt  cum  Maria  Matre  eius,  Qui 
deinde,  ut  semet  hostiam   Deo  Patri  ritu   publico  tradat, 
vult  ipse  in  templum  afferri ;  ministerio  autem  Matris  ibi 
sistitur  Domino.  Eadem,  in  arcana  Pueri  amissione,  ipsum 
anxia  sollicitudine  quaeritat  reperitque  ingenti   gaudio.  — 
Doloris,      Neque  aliter  loquuntur  DOLORIS  mysteria.  In  Gethsemani 
horto,  ubi  lESUS  pavet  moeretque  ad  mortem,  et  in  prae- 
torio,  ubi  flagris   caeditur,    spine^    corona    compungitur, 
supplicio   multatur,  abest    ea  quidem   Maria,   talia   vero 
iamdiu  habet  cognita   et  perspecta.  Quum  enim  se  Deo 
vel  ancillam  ad  matris  oflicium  exhibuit  vel  totam  cum 
Filio  in  templo  devovit,  utroque  ex    facto  iam  tum  con- 
sors  cum  eo  extitit  laboriosae  pro  humano  genere  expia- 
tionis  :  ex  quo  etiam,  in  acerbissimis  Filii  angoribus  et 
cruciamentis,  maxime  animo  condoluisse  dubitandum  non 


DE   ROSARIO    MARIALI.  293 

est.  Ceterum,  praesente  ipsa  et  spectante,  divinum  illud  ^^^^. 
sacrificium  erat  conficiendum,  cui  victimam  de  se  generosa  'Sg^. 
aluerat  ;  quod  in  eisdem  mysteriis  postremum  flebiliusqae 
obversatur :  siabat  iuxta  Crucem  Iesu  Maria  Mater  ekis, 
quae  tacta  in  nos  caritate  immensa  ut  susciperet  filios, 
Filium  ipsa  suum  ultro  obtulit  iustitiae  divinae,  cum  eo 
commoriens  corde,  doloris  gladio  transfixa.  —  In  mysteriis  ^ 
denique  GLORIAE  quae  consequuntur,  idem  magnae  Virgi-  Gioriac. 
nis  benignissimum  munus  confirmatur,  re  ipsa  uberius. 
Gloriam  Filii  de  morte  triumphantis  in  tacita  delibat  lae- 
titia  :  sedes  autem  superas  repetentem  materno  afTectu 
prosequitur;at,  caelo  digna,  detinetur  in  terris,  exorientis 
Ecclesiae  solatrix  optima  et  magtstra,  quae  profundissimant 
divinae  sapientiae^  ultra  quam  credi  valeat,  penetravit  abys- 
sum(^).  Quoniam  vero  humanae  redemptionis  sacramentum 
non  ante  petfectum  erit  quam  promissus  a  Christo  Spiri- 
tus  Sanctus  advenerit,  ipsam  idcirco  in  memori  Cenaculo 
contempIamur,ubi  simul  cum  Apostolis  pro  eisquepostulans 
inenarrabili  gemitu,  eiusdem  Parach'ti  amplitudinem 
maturat  Ecclesiae,  supremum  Christi  donum,  thesaurum 
nullo  tempore  defecturum.  Sed  cumulato  perpetuoque 
munere  caussam  nostram  exoratura  est,  ad  saeculum  im- 
mortale  progressa.  Scilicet  ex  lacrimosa  valle  in  civitatem 
sanctam  lerusalem  evectam  suspicimus,  choris  circumfusis 
angelicis :  colimusque  in  Sanctorum  gloria  sublimem,  quae 
stellanti  diademate  a  Filio  Deo  aucta,  apud  ipsum  sedet  * 
regina  et  domina  universorum.  —  Haec  omnia,  Venerabiles 
Fratres,in  quibus  consiliumDei  ptoditur.consilium  sapientiae, 
consilium  pietatis{^\  simulque  per  magna  in  nos  merita 
Virginis  Matris  elucent,  neminem  quidem  possunt  non 
iucunde  aflficere,  certa  spe  iniecta  divinae  clementiae  et  mi- 
serationis  administr^  Maria  consequendae. 

Eodem  spectat,  apte  concinens  cum  mysteriis,  precatio         Prtces 
vocalis.   Antecedit,  ut  aequum   est,  dominica  oratio   ad  ^''^/'^^; 
Patrem  caelestem  :  quo  eximiis  postulationibus  invocato,  pmuntur 
a  solio  maiestatis  eius  vox  supplex  convertitur  ad  Mariam ; 

I.  S.  Bcrnanlas,  De  x\i  praerogaiivis  B.  M.   V. ,  n.  3. 
a.  S.  Bemardus.  Serm.  in  Nativ.  B.  M.  V. ,  n.  6. 


294      EPISTOLA  ENCVCLICA  "  lUCUNDA  SEMPER.  " 

non  alii  nimirum  nisi  hac  de  qua  dicimus  conciliationis  et 

deprecationis  lege,  a  sancto  Bernardino  Senensi  in   hanc 

sententiam  expressa :  Omnis  gratia  quae  huic  saeculo  com' 

municatur^  triplicem  habet  processum,  Nam  a  Deo  in  Chri- 

stum^  a  Christo  in  Virginem,  a  Virgine  in  nos  ordinatissime 

itnum4ro,  dispensatur  {}).   Quibus  veluti   gradibus,  diversae  quidem 

inter  se  rationis,  positis,  in  hoc  extremo  libentius  quodam- 

modo  longiusque  ex  instituto  Rosarii  insistimus,  salutatione 

angelica  in  decades  continuata,  quasi  ut  fidentius  ad  ceteros 

gradus,  id  est  per  Christum  ad   Deum  Patrem,  nitamur. 

Sic  vero  eamdem  salutationem  toties  efTundimus  ad  Mariam, 

ut  manca  et  debih's  precatio  nostra  necessarii  fiducia  su- 

stentetur  ;  eam  flagitantes  ut  Deum  pro  nobis,  nostro  velut 

nomine,  exoret.  Nostris  quippe  vocibus  magna  apud   illum 

et  gratia  et  vis  accesserit,  si  precibus  Virginis  commenden- 

tur  :  quam   blanda  ipsemet  invitatione  compellat :   Sonet 

vox  tua  in  auribus  meis  ;  vox  enim  tua  dulcis  (*).  Hanc  ip- 

talibusque  ^^^  ^^  ^^^  toties  redeunt  praedicata  a  nobb  quae  sunt  ei 

^*?^^-.^*  gloriosa  nomina  ad  impetrandum.  Eam  salutamus,  quae 

tituiis  in-  gratiam  apud  Deum  invenit^  singulariter  ab   illo  plenam 

ipMwt^tgrL  ^^^^1  cuius  copia  ad  universos proflueret : eam,  cui  Domi- 

gie  praedi-  nus  quanta  maxima  fieri  possit  cuniunctione  inhaeret ;  eam, 

^7iatHcem  ^^  muHeribus  benedictam^  quae  sola  maledictionem  sustulit  et 

divinae  benedictionem  portavit  (3),  beatum   ventris   sui  fructum,  in 

quo  benedicentur  omnes  gentes:  eam  demum  Matrem  Dei  in- 

vocamus  ;  ex  qua  dignitate  excelsa  quid  notipro  nobis  pec- 

catoribus  certissime  exposcat,  quid   non  speremus  in  omni 

vita  et  in  agone  spiritus  ultimo  ? 

Rosarii      Huiusmodi  precibus   mysteriisque  qui   omni   diligentia 

^^fiispreci  ^^  ^^^  vacaverit,  fieri  certe  nequit  ut  non  in  admirationem 

husqm  in-  rapiatur  de  divinis  in  magna  Virgine  consiliis  ad  commu- 

tentus  ant'  ,  ,  %        <  •         ^  %      •  • 

mus,  sutn-  nem  gentium  salutem  ;  atque  alacri  gestiet   fiducia  sese  m 

mu^se  t"^^'*"^  ^^"s  sinumque  recipere,  ea   fere  sancti  Bernardi 

commiitit  obtestatione  :  Memorare,  opiissima  Virgo  Maria,  nunquam 

ginis' tute-  auditum  a  saeculo  quemquam  adtua currentem praesidia^  tua 

^^  implorantem  auxilia,  tua  petentem  suj^ragia  esse  derelictum. 

I,  Sertn,  VI  in  festis  B,  M.  K  de  Annunc,  a.  I,  c  2.  —  2.  Cant  II,  14.  — 
3.  S.  Thomas,  Op.  viii  super  salut.  angel. ,  n.  8. 


nos  docuiL 


DE   ROSARIO   MARIALI.  295 

Quae  autem  est  Rosarii  virtus  ad  suadendam  orantibus         8 
impetrationis  fiduciam,  eadem  pollet  ad  misericordiam  no-      jSg^! 
stri  in  animo  Virginis  commovendam.  Illud  est  manifestum      p^^^^ 
qaam  sibi  laetabile  accidat,  videre  nos  et  audire  dum  hone-    altbra. 
stissimas  petitiones  pulcherrimasque  laudes  rite  nectimus  in  simae  sunt 
coronam.  Quod  enim,  ita  comprecando,  debitam  Deo  red-  ^^^^- 
dlmus  et  optamus  gloriam  ;  quod  nutum  voluntatemque  eius  preces, 
unice  exquirimus  perficiendam  ;  quod  eius  extollimus  boni-  ^^?"*' 
tatem  et  munificentiam,  appellantes   Patrem   ac  munera  ronamnu^ 
praestantissima  indigni  rogantes  ;  hisce  mirifice  delectatur  ^J^/s* 
Maria,   vereque  in   pietate   nostra  niagnificat  Dominum.  ^i^Y"^*^ 
Digna  siquidem  precatione  alloquimur  Deum,quum  oratione  ea  conun- 
dominica  alloquimur. —  Ad  ea  vero  quaein  hac  expetimus,  *^^^^' 
tam  per  se  recta  et   composita,  tamque  congruentia  cum  ipsejesus^ 
christiaaa ,  fide,  spe,  caritate,  addit  pondus  commendatio 
quaedam,  Virgini  quam  gratissima.  Nam   cum  voce  nostra 
vox  ipsa  consociari  videtur  JESU  Filii ;  qui  eamdem  orandi 
formulam  conceptis  verbis   tradidit  auctor,   praecepitque 
adhibendam  :  Sic  ergo  vos  orabitis  (<).  Nobis  igitur  talem 
praeceptionem,  Rosarii  ritu,  observantibus  propensiore  illa 
voluntate,  ne  dubitemus,  officium  suum,  solliciti  amoris  ple- 
num,  impendet ;  haec  autem  mystica  precum   serta  facili 
ipsa  vultu  accipiens,  bene  largo  munerum  praemio  donabit. 
—  In  quo,  ut  liberalissimam  bonitatem   eius  certius  nobis      MysteH- 

•«•  j«        •  i    •  •     Tk  ••    oruHicon' 

polliceamur,  non  mediocns  caussa  est  m  propria  Rosarii  tg„gpiaii, 
ratione,  ad  recte  orandum  perapta.  Multa  quidem  et  varia,  one*nens 

*r        «-         .  -1  nostra  a 

quae  hominis  est  fragilitas,  orantem  avocare  a  Deo  solent  terrenis  ad 
eiusque  fidele   propositum  intfervertere :  at  vero  qui  rem  ^^^^ 
probe  reputet,  continuo  perspiciet  quantum  in  illo  efficaci-  o/^  ad 
tatis  insit,   quum  ad  intendendam  mentem  et  socordiam  ^l^J^a- 
animi  excutiendam,  tumad  salutarem  de  admissis  dolorem  turvitam; 
excitandum  educendumque  spiritum  in   caelestia.  Quippe  ju^^Jumae 
ex  duobus,  ut  perc(^nitum  est,  constat  Rosarium,  distinctis  ^J'^^ 
inter  se  coniunctisque,  meditatione  mysteriorum  et  acta  per 
vocem  precatione.  Quocirca  hob  genus  orandi  peculiarem 
quamdam   hominis  attentionem  desiderat;  qua  nimirum, 
non  solum  mentem  ad  Deum  modo  aliquo  dirigat,  verum  in 


X.  i/a/M.,  VI.  9. 


296      EPISTOLA  ENCVCLICA  **  lUCUNDA  SEMPER.  " 

rebus  considerandis  contemplandisque  ita  versetur,  ut  etiam 

documenta  capiat  melioris  vitae  omnisque  alimenta  pieta- 

tis.  Neque  enim  iisdem  rebus  maius  quidquam  aut  admira- 

bilius  est,  in  quibus  iidei  christianae  vertitur  summa ;  qua- 

rum  lumine  ac  virtute,  veritas  et  iustitia  et  pax,  novo  in  ter- 

ris  rerum  ordine  laetissimisque  cum  fructibus,  processerunt. 

lUaautem  —  Cum  hoc  illud  cohaeret,  quemadmodum  eaedem  res  gra- 

S/^  vissimae  cultoribus  Rosarii  proponantur  ;  eo  videlicet  modo 

faciiiamnt  qui  ingeniis  vel  indoctorum  accommodate  conveniat.  Est 

velipsis        .         .       .      ^..    .  .  .        ^  ,    . 

intUcHs,      enim  sic   institutum,  non  quasi   proponantur  capita  ndei 

doctrinaeque  consideranda,  sed   potius   veluti  usurpanda 

oculis  facta  et  recolenda  :  quae  iisdem  fere  atque  acciderunt 

locis,  temporibus,  personis,  oblata,  eo  magis  tenent  animos 

utiliusque  permovent.  Quod   autem   haec  a  teneris  vulgo 

sunt  indita  animis  et  impressa,  ideo  fit  ut,  singulis  enuncia- 

tis  mysteriis,  quisquis  vere  est  orandi  studiosus,  nuUa  pror- 

sus  imaginandi  contentione,  sed  obvia  cogitatione  etaffectu 

per  ea  discurrat,  abundeque  sibi  imbibat,  largiente  Maria, 

Accepta  rorem  gratiae  supernae.  —  Alia  est  praeterea  laus  quae 

^  benfficia  ^^^^P^^ora  apud  ipsam  ea  serta  faciat  et  praemio  digniora. 

reifoivimus  Quum  enim   ternum   mysteriorum  ordinem  pii   memoria 

inf^Rosa-  repHcamus,  inde  testatior  a  nobis  extat  gratae  erga  ipsam 

riumcoUn-  affectio  voluntatis  ;  ita  nimirum  profitentibus,  nunquamnos 

vm*ma-  expleri   beneficiorum   recordatione,  quibus   salutem    ipsa 

•?'*^  ^V^  nostram  inexplebili  est  caritate  complexa.  Tantarum  autem 

gaudio,  ar-  monumenta  rerum  frequenter  in  eius  conspectu  diligenter- 

^f^cesH-  ^"^  celebrata,  vix  adumbrare  cogitando   possumus  quali 

benter  beatam  ipsius  animam  usque  novae  laetitiae  voluptate  per- 

fundant,  et  quos  in  ea  sensus  exsuscitent  providentiae  bene- 

ficentiaeque  maternae.  Atque  adeo  ex  iisdem  recordationi- 

bus  consequitur,  ut  imploratio  nostra  vehementiorem  quem- 

dam  ardorem  concipiat  et  vim  induat  obsecrandi :  sic  plane» 

ut  quot   singulatim  revolvuntur  mysteria,  totidem  subeant 

obsecrationis  argumenta,  sane  apud  Virginem  quantopere 

valitura.   Nempe   ad  te  confugimus,  sancta  Dei   Parens  : 

miseros  Hevae  filios  ne  despexeris  !  Te  rogamus,  Concilia- 

trix  salutis  nostrae  aeque  potens  et  clemens  ;  te,  per  suavi- 

tatem  gaudiorum  ex  lESU  Filio  perceptam,  per  dolorum  eius 


DE   ROSARIO   MARIALI.  297 

inexplicabilium  comniunionein,  per  claritudinem  eius  glo-  ^^J^ 
riae  in  te  redundantem,  enixe  obsecramus  ;  eia  nos,  quam-  lig^. 
vis  indignos,  audi  benigna  et.exaudi. 

Vobis  igitur,  Venerabiles  Fratres,  Rosarii  marialis  prae-       Conciu- 
stantii,duplici  quoque  ex  parte  quam  laudavimus,  conside-  ^l^^^/jl 
rata,  eo  fiat  apertius  cur  non  desinat  cura  Nostra  idem  in-  rium  in 
culcare,  idem   provehere.  Caelestibus  auxiliis,  quod  initio  ^sjg  adhi- 
monuimus,  maiorem  quotidie  in  modum  indiget  saeculum  ;  ^^'"f  ^ 
praesertim  quum  late  sint  multa  quibus  afflictetur  Ecclesia,  sanda  Ec- 
iuri  suo  libertatique  adversis ;  multa  quae  civitatibus  chri-  ^j^^*^  ^' 
stianis  prosperitatem  et  pacem  funditus  labefactent.  lamvero 
ad  ea  demerenda  auxilia  spem  Nos  plurimam  in  Rosario  ha- 
bere  sitam,  rursus  affirmateque  profitemur.  Utinam  sanctae 
huic  pietati  pristinus  ubique  honor,secundum  vota,  reddatur: 
haec  in  urbibus  et  villis,  in  familiis  et  officinis,  apud  primores 
et  infimos,  adameturet  colatur,  non  secus  ac  praeclara  chri- 
stianae  professionis  tessera,  optimumque  praesidium  divinae 
propitiandae  clementiae.  —  Quod  quidem  in  dies  impensius      audacius 
urgeant  omnes  oportet,  quando  impiorum  vesana  perversitas  in  dUs 
nihil  iam  non  urget  machinando  et  audendo  ut  divini  Numi-  ^^^lu, 
nis  iram  lacessat  iustaeque  animadversionis  trahat  pondus  in 
patriam.  Inter  ceteras  enim  caussas,  hoc  dolent  Nobiscum 
boni  omnes,  in  sinu  ipso  gentium  catholicarum  nimium  esse 
multos,  qui  contumeliis  religioni  quocumque  modo  illatis 
laetentur,  ipsique,  incredibili  quadam  licentia  quidlibet  evul- 
gandi,  in  id  videantur  incumbere  ut  sanctissimas  eius  res  ex- 
ploratamque  de  Virginis  patrocinio  fiduciam  in  contemptio- 
nem  et  ludibrium  multitudinis  vocent.  Proximis  hisce  men-        Contu- 
sibus,  ne  Christi  quidem  lESV  Servatoris  personae  augustis-  J^^^^JJ^" 
simae  temperatum  est.  Quam  rapere  in  illecebras  scenae,  iam  ipsi  Deo 
passim  contaminatae  flagitiis,  minime  puduit,  eamdemque  i^^^f^ 
referre  proprid  deminutam  naturae  divinae  maiestate  ;  qua  itaiia, 
detracta,  redemptionem  ipsam  humani  generis  tolli  necesse 
est.  Neque  puduit  velle  a  sempiterna  infamia  hominem  eri- 
pere,  sceleris  reum  perfidiaeque  summd  post  hominum  me- 
moriam  immanitate  detestabilis,  proditorem  Christi.  —  Ad       adqtias 
haec,  per  Italiae  urbes  vel  patrata  vel  patranda,  indignatio  ^J^^jj^^^' 
universe  commota  est,  acriter  deplorantium  sacerrimum  ius  universe 


298      EPISTOLA  ENCYCLICA  "  lUCUNDA  SEMPER.  " 

commota  religionis  violatum,  in  eique  gente  violatum,  oppressum, 

"'•  quae  de  catholico  nomine  in  primis  meritoque  gloriatur.Tum 

Sollici'  vigil  Episcoporum  solIicitudo,perinde  ac  oportebat,exarsit: 

^EpUco'  ^"*   expostulationes   aequissimas  ad   eos   detulerunt  qui- 

porum  sa-  bus  sanctum  esse  debet  patriae  religionis  tueri  dignitatem,  et 

^'sufrepro-  g^^^S^s  suos  non  modo  de  gravitate  periculi  admonuerunt.sed 

bamium  etiam  hortati  sunt  ut  nefarium  dedecus  Auctori  amantissimo 

salutis  nostrae  singularibus  religionis  officiis  compensarent 

Nobis  certe  omnino  probata  est  bonorum  alacritas,  multis 

modis  egregie  declarata,  valuitque  ad  leniendam  aegritudi- 

Hosei  ^^^  ®*  ^^  ^^  intime  acceptam.  Per   hanc  vero  alloquendi 

ipstcon-  opportunitatem,  supremi  Nostri  muneris  vocem  iam  nequi- 

pStuifex,  ™"s  premere ;  atque  cum  eis  ipsis  Episcoporum  et  fidelium 

ChrisHa-  expostulationibus   Nostras  contungimus  quam  gravissime. 

iurgentes  Eodemque  apostolici  pectoris  studio  quo  sacrilegum  facinus 

adreiigio'  conquerimur  et  exsecramur,  cohortationem  ad  christianas 

nem  tnvto-  ^  ..,»,,  .  •. 

late  cusiO'  gentes,  nominatim  ad  Italos,  vehementer  intendimus,  ut 

dtendam.     religionem  avitam,  quae  locupletissima  hereditas  est,  invio- 

late  custodiant,  strenue  vindicent,  honeste  pieque  factis  ne 

Opiai  intermittant  augere.  — Itaque,  hac  etiam  de  caussa»  continua 

Martam  Qctobri  mense  certet  optamus   singulorum  et  sodalitatum 

omnes  ext^  *  ** 

mie  vene-  industria  in  honore  habendo  magnae  Dei  Matri,  Adiutrici 

metueOc'  potenti  christianae  rei,  Reginae  caelesti  gloriosissimae.  Nos 

tobri^         vero  munera  indulgentiae  sacrae,  in  hoc  ipso  antea  concessa, 

maxima  voluntate  confirmamus. 

et  Deum       Deus  autem,  Venerabiles  Fratres,  qui  nobis  talem  Me- 

apprecatus   jj^f^^^^^^  benignissitna  miseratione  providit  ('),  quique  totum 

nos  habcre  voluitper  Mariam  («),  eiusdem  suflPragio  et  gratia, 

faveat  communibus  votis,  cumulet  spes ;  accedente  bene- 

benedicit.  dictionis  ApostoHcae  auspicio,  quam  vobis  ipsis   et  vestro 

cuiusque  Clero  populoque  peramanter  in  Domino  imper- 

timus. 

Datum   Romae  apud   S.   Petrum   die  VIII  Septembris 
MDCCCXCiv,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 

I.  S.  Eemardus,  De xu praero/^aiiv,  B.  M.y.,n.  %. 
a.  Id.  serm.  inNativ.  D,  M.  K,  n.  7. 


EPISTOLA 
Ad  Commlssarium  Tertli  Ord.  S.  Frc.per  Galliam.l 


DE  ORDINIS  OPPORTUNITATE. 


ik^^^^^^^AfAilA^^^k'^^^^^^^^^^^^^^^* 


UAE^uper  consilia  tu  compluresque  Tertii  Ordinis 
Franciscales,  auspiciis  sacratissimi  Cordis  lESU, 
in  oppido  Paray-U-Monial  congressi  suscepistis, 
allata  sunt  Nobis  cum  obsequentissimis  litteris, 
vix  dum  epistolam  dederamus  ad  similem  Coetum,  Nova- 
riae  proxime  habendum.  Est  iucundum  sane  et  optimae 
spei  videre  passim,  quo  studio,  qua  concordia  sodales  eius 
Ordinis  contendant  ut  hoc  etiam  divinae  bonitatis  praesi- 
dium  pro  merito  aestimetur,  f^uctusque  afferat,  quos 
enimvero  potest,  aetati  nostrae  proprxos  et  salutares.  Quam 
fructuum  opportunitatem  alias  Nos  fusiusque  persecuti 
sumus  :  ipsaque  similitudo  temporum,  quibus  tale  Institu- 
tum  exortum  providenter  est,  eo  impensius  movit  ut  eam- 
dem  disciplinam  pietati  catholicorum  commendaremus. 
Documenta  vero  et  commendationem  Nostram  multum 
apud  vos  valuisse  re  ipsa  praesenti  perspicuum  est  ; 
maxime  quum  tantopere  agatis  de  nativa  Tertii  Ordinis 
vi  in  adiumentum  causae  socialis  revocanda.  Videlicet 
praeiudicatas  in  ea  caussa  opiniones  fraudesque  roalas 
revincere  :  iustitiae  aequitatisque  evangelicae  tueri  et  per- 
vulgare  principia  ;  operariam  plebem  simul  ad  officia  vir- 
tutis  et  religionis  excitare,  simul  afflictam  erigere  aptisque 
ad  omnem  calamitatem  subsidiis  providere ;,  vincula  vere 
fraternitatis,  aeque  in  actione  vitae  externa,  inter  vos  colli- 
gare :  ista  in  primis  habetis  vobis  proposita,  tamquam  pa- 
tentem  campum,  in  quo  professionem  Instituti  vestri  et 
patriam  caritatem  probetis.  Recte  quidem  et  sancte.  Nec 
laborantibus  vobis  deerunt  certe  quaesiti  fructus,  modo 
exempla  inspicientes  beatissimi  Francisci  eiusque  fidentes 
ope,  alacres,  ut  instituistis,  pergatis.  Nos  autem  coeptorum 
fautores  semper  vobis  praebebimus  :  sit  interea  pignus 


29 

SBPT, 
1894. 

Shidium 
laudatur 
scdaiium 
Tertii  Or- 
dinis  C0H- 
nitenfiwn 
ui  uberes 
Ordo  fru- 
dus  profi' 
rat. 


Nativa 
vis  Ordinis 
in  rausae 
SQcialis  ad' 
jumeniutn 
potest  va- 
ria  raiione 
revocari. 


300 


EPISTOLA    "  QUAE   NUPER. 


ApostoHca  benedictio,  quam  tibi,  dilecte  iili,  ceterisque 
omnibus  largam  a  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum    die   xxil  Septembris 
MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 


•LEO  PP.  XIII. 


jfi&^^lDELEM  dare  operam  divino  poemati  Aligherii 

y^  ^  nostri  illustrando.est  nimirum  aeque  de  religione 

M^    %  ac  de  civitate  bene  mereri.  Hoc  namque  insigni 

litterarum  monumento  magna  sapientiae  copia 


i^^fn^ 


de  divinis  humanisque  rebus  cpntinetur,  nondum  in  lucem 
prolata  omnis  :  cuius  multiplices  fructus  nuUo  nec  loco  cir- 
cumscribuntur  nec  tempore.  Quarum  Nos  rerum  iamdudum 
explorati  praestantia,  hoc  fore  cum  munere  Nostro  et  com- 
muni  ornamento  bonoque  coniunctum  censuimus,  si  eisdem 
pariter  studiis  favere  contenderemus :  re  autem  ipsa  effe- 
cisse  Nos  aliquid  et  efBcere,  memoratu  iucundum  est.  Nunc 
vero  inter  eos,  quorum  ingenia  et  sollertia  valde  Nobis  in 
hoc  probantur,  etiam  tibi,  dilecte  fili,  peculiare  laudis  testi- 
monium  libet  tribuere.  Quam  enim  in  te  fiduciam  habui- 
mus  collocatam,  quum  conditum  a  Nobis  proprium  huius 
generis  magisterium  tibi  credidimus,  eam  ipse,  docendo 
scribendoque,  egregie  sustines :  id  quod  luculentius  testan- 
tur  quae  nuper  dicata  accepimus  tua  eiusdem  poematis 
commentaria.  Quo  de  opere  laborioso  gaudeas  tibi,  prae- 
clara  conscientia  fretus,  te  quidem  et  Aligherii  gloriae  pro 
virili  parte  consuluisse,  et  adiumenta  optima  studiosis  eius 
parasse  lectae  variaeque  doctrinae.  Fruere  igitur  compro- 
batione  et  gratia  hominum  recte  existimantium  ;  fruere 
benevolentia  Nostra,  quam  tuus  iste  elaborandi  ardor  am- 
pliorem  in  dies  conciliat.  Nostris  autem  coeptis  atque  ex- 
pectationi  obsecundare  sedulo  pergens,  age  ut  ipsa  summi 
viri  mens  et  sententia  suo  in  lumine  eniteat ;  eo  quoque 
non  mediocriter  valitura,  ut  principiis  institutisque  chri- 
stianis  sua  laus  et  cultus  vindicetur.  Neque  enim  tempori- 
bus  vehementer  afflictis  curatio  ulla,  sicut  oportet,profecerit, 
nisi  christianae  sapientiae  revocata  virtute,  quae  viget 
perennis  ad  salutem    verique   nominis  humanitatem  vel 


NOV. 

1894. 

Vaide 
laudaiur 
divinum 
poifma  Ali' 
gherii, 
Praeclaro 
huic  operi 
illustrando 
multum 
Pontifex 
favii, 

Gaudet 
ipse  magi' 
sterium  a 
se  creditum 
nu  D.  Po- 
letto^time 
impleri; 
magistrum 
laudat  ob 
edita  poi- 
maiis  com- 
meniaria^ 


eumque 

hortaiurui 

poema^ 

principiis 

institutis" 

quechristi' 

anis  vindi' 

candis  op- 

portunissi' 

mum,  recte 

inierpreia- 

ripergai. 


302  EPISTOLA    "  FIDELEM. 

gignendam  in  populis  vel  instaurandam.  lam  te,dilectefili, 
muneribus  suis  confirmet  Deus  et  provehat :  culus  voti  sit 
auspex  Apostolica  benedictio,  quam  tibi  atque  tuis  patema 
caritate  largimur. 

Datum    Romae  aqud    S.  Petrum   die    III   Novembris 
MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEOPP.  XIII. 


( 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE   DISCIPLINA  ORIENTALIUM 


CONSERVANDA   ET  TUENDA. 


y<ft<ft*ft1gRIENTALIUM  dignitas  Ecclesiarum,  pervetustis 
i  ^^^  5?  rerum  monumentis  eisque  insignibus  commen- 
2  V-^  y  data,  magnam  habet  toto  christiano  orbe  vene- 
al<g^<»iS  rationem  et  gloriam.  Apud  illas  enim,  inita 
benignissimo  Deiconsilio  humanae  redemptionis  primordia, 
celeriter  ad  ea  properavere  incrementa,  ut  laudes  apostola- 
tus  et  martyrii  doctrinae  et  sanctitatis  primo  honore  florue- 
rint,  primam  saluberrimorum  fructuum  laetitiam  ediderint. 
Ex  illisautem  peramplabeneflciorum  visin  ceteros  late  po- 
pulos  mire  profluxit;quumbeatissimusPetrus,  princeps  apo- 
stolici  ordinis,  multiplicem  erroris  vitiique  pravitatem  dis- 
iecturus,  lumen  veritatis  divinae,  evangelium  pacis,  Christi 
iibertatem  in  dominam  gentium  urbem  caelesti  numine  in- 
tulit. —  At  Ecclesiis  Orientalibus  Romana  potissimum,eccle- 
siarum  omnium  caput,sane  quantum  honoris  et  caritatis  inde 
a  memoria  apostolica  tribuere  consuevit  et  quam  fideli  obse- 
quio  vicissim  laetari :  easdemque,  per  varia  deinde  atque 
acerba  tempora,  nequaquam  ipsa  destitit,  providentia  et 
benefactis,  a  iacturis  erigere,  devinctas  retinere,  revocare 
discordes.  Neque  ultimum  illud  fuit  vigilantiae  ofHcium,  ut 
proprias  cuiusque  orientalis  gentis  consuetudines  sacrorum- 
que  rationes,  quas  pro  potestate  et  sapientia  sua  legitimas 
edixisset»  integras  in  eis  perpetuo  custodiret  ac  tueretur  : 
cuius  rei  documento  multa  sunt  quae  Decessores  Pontifices, 
cum  primis  Pius  IX  fel.  rec,  vel  suis  ipsi  actis  vel  per 
sacrum  Consilium  christiano  nomini  propagando  pruden- 
tissime  censuerunt.  —  Non  minore  permoti  Nos  adductique 
studio,  sub  ipsa  pontificatus  initia,  ad  christianas  Orientis 
oationes  oculos  peramanter  convertimus.  Maturavimus  qui- 
dem  conferre  curas  ad  earum  allevandas  necessitates,alias- 


JO 

Noy, 
1894^ 

Ecclesiae 
orientahi 
omnijam 
Ittudeflo* 
ruerunt 
ipsis  reli- 
gionis 
christian<u 
initiist  ac 
optimetunc 
de  Urbe  et 
Orhe  meri' 
tae  sunt. 


IllasEc' 
clesia  Ro* 
mana  sem- 
per  mai^na 
honore  et 
charitcUe 
complexa 
est^ 


ipsa* 
rumque 
consuetU' 
dines  ac  ri- 

tUS  CUStO' 

diendos  CU' 
ravit  atque 
tuendos. 


Suas  iP' 
sius  de 
Orientali- 
bus  curas 
Pontifex 
exponit; 


304       LITTERAE   APOSTOLICAE    "  ORIENTALIUM, 

que  sumus  deinceps  occasiones  nacti  actuosae  benevolentiae 
testandae  :  sed  nthil  profecto  antiquius  sanctiusque   fuit 
neque  est,  quam  animis  cum  Sede  Apostolica  obstrictis, 
adeo  in  eis  ardorem  excitare  et  fecunditatem  fidei,  ut  ad 
maiorum  excellentiam  et  laudem  exemplis  renovatis  nitan- 
tur. 
memorat      ^^^  licuit  aliquot  adiumenta  Ecclesiis  illis  afferre.  — 
a  se  vei  Collegium  hac  ipsa  in  Urbe  clericis  Armeniis  et  Maronitis 
ampliata  instituendis,  itemque  Philippopoli  et  Hadrianopoli  pro  Bul- 
^o/ie^r^"  garis,  condidimus  ;  Athertis  Leonianum  condendum  decre- 
vimus  ;  etiam  seminario  sanctae  Annae,  quod  Hierosolymae, 
cleri  Graeci  Melchitae  educendi  caussa,coeptum  est,ma>orem 
in  modum  favemus.  In  eopraeterea  sumus  ut  Syrorumnu- 
merum  in  alumnis  CoIIegii  Urbaniani   augeamus  ;  utque 
Athanasianum  Graecorum  ad  pristinum  restituamus  insti- 
tutum,  quod  Gregorius  XHI,  muniiicus  auctor,  sapienter 
edi/as-  voluit,  unde  viri  extiterunt  clarissimi.  Plura  vero  in   hoc 
^JeinsZu-  similique  genere  experiri  Nos  atque  efficere  posse,  eo  nunc 
randaFi'  vehementiore  voluntate  exoptamus,  postquam,  aspirante 
^n^qMus  ^^^,  consiUum  iamdiu  meditatum  perfecimus  appellandi 
quidem  singulari  epistola  principes  et  populos  universos  ad  felicem 
Orientaies  ndei  divmae  unitatem.  Nempe  mter  chnstianas  gentes  cala- 
eif^^^^^  mitose  divulsas,  primo  loco  Orientales  vocare,  adhortari, 
obsecrare  contendimus,  quanta  maxima  potuimus  aposto- 
lica  et  paterna  caritate.  Inchoatam  spem  [quotidie   ms^is 
foveri  periucundum  accidit  Nobis,  certumque  est,  opus  tam 
salutare  enixius  insistere;  ut,  quidquid  ex  ApostoIicaQ  Sedis 
providentia  expectari  possit,  admodum  expleamus,  quum 
submovendis  simultatis  vel  suspicionis  caussis,  tum  optimis 
Ptospicere  quibusque  reconciliationis  praesidiis  admovendis.  —  Prae- 
jam  vuit  stantissimum  id  esse  existimamus,  ad  incolumitatem  disci- 
ipsorum  pHnae  Orientalium  propriae,  cui  valde  semper  tribuimus, 
^^^omniZ  ^^^^^^  curasque  adiicere.  Qua  in  re  iam  Nos  clericorum 
servandae,   ephebeis  earum  gentiym  proxime  conditis  hanc  etiam  dedi- 
mus    praescriptionem,    dabimus    eamdam    condendis,  ut 
quum  maxima  religione  ritus  colant  et  observent  suos,  in  eisque 
^mentTsU  cog^^^tionem  usumque  alumni  capiant  Siquidem  in  rituum 
conservatio  orientalium  conservatione  plus  inest  quam  credi  possit  mo- 


DE  DISCIPLINA  ORIENTALIUM  CONSERVANDA.       305 

menti.  Augusta  enim,qua  varia  ea  rituum  genera  nobilitan-        jo 
tur,  antiquitas,  et  praeclaro  est  ornamento  Ecclesiae  omni,      jSg^, 
et  fidei  catholicae  divinam  unitatem  afiirmat.  Inde  enim-  rituum 
vero,  dum  sua  praecipuis  Ortentis  Ecclesiis  apostolica  origo  0^^»^^^- 
testatior  constat,  apparet  simul  et  enitet  earumdem  cum  quippe  an- 
Romana  usque  ab  exordiis  summa  coniunctio.  Neque  aliud  ^^'V^? 
fortasseadmirabilius  est  ad  catholtcitatis  xiOiKm  in  Ecclesia  ornamenu 
Dei  illustrandam,  quam  singulare  quod  ei  praebent  obse-  ^^^J^" 
quium  dispares  caeremoniarum  formae  nobilesque  vetu-  unitatem, 
statis  Hnguae,  ex  ipsa  Apostolorum  et  Patrum  consuetu-  vanet^a- 
dine  nobiliores  ;  fere   ad  imitationem    obsequii  lectissimi  ^^^icita- 
quod  Christo,  divino  Ecclesiae  auctori,  exhibitum  est  na-  siae  uiu' 
scenti,'  quum  Magi  ex  variis  Orientis  plagis  devecti  venc'  ^*^^^' 
runt,.,  adarare  eum  (").  —  Quo  loco  illud  apte  cadit  ani- 
madvertisse,  quod  sacri  ritus,  tametsi  per  se  instituti  non      Muitum 
sunt  ad  dogmatum  catholicorum  evincendam  veritatem,  ^»\<^ 

Tem  dopftutr 

eadem  tamen  viva  propemodum  exprimunt  splendideque  ticamcon- 
dcclarant.  Quapropter  vera  Christi  Ecclesia,  sicut  magno-  f^'^^^' 
pere  studet  ea  custodire  inviolata  quae,  utpote  divina, 
immutabilia  accepit,  ita  in  usurpandis  eorumdem  formis 
nonnunquam  concedit  novi  aliquid  vel  indulget,in  iis  prae- 
sertim  quae  cum  venerabili  antiquitate  conveniant.  Hoc 
etiam  modo  et  eius  vitae  nunquam  senescentis  proditur  vis, 
et  ipsa  magniiicentius  Christi  sponsa  excellit,  quam  sancto- 
rum  Patrum  sapientia  veluti  adumbratam  in  efTato  agno- 
vit  davidico:i4j///i/  regina  adextris  tuis  in  vestitu  deauratOy 
circumdata  varietate,...  infimbriis  aureiSyCircumamicta  va^ 
rietatibus{^\ 

Quoniam  igitur  haec  rei  liturgicae  disciplinaeque  orien-       Nulium 
talis  iure  probata  varietas,  praeter  ceteras  laudes,  intantum  offeratur 
decus  utilitatemque  Ecclesiae  convertitur,  eo  non  minus  um  rUibus 
pertineant  muneris  Nostri  partes  oportet,  recte  ut  sit  con-  ^P-^^^^^J^' 
sultum,  ne  quid  incommodi  imprudenter  obrepat  ab  occi-  tHmen- 
dentalibus  Evangelii  administris,  quos  ad  eas  gentes  Christi  ^^^taur- 
caritas  urgeat.  —  Rata  quidem  permanent  quae  in  hoc  maneant 
Benedtctus  XIV,  Decessor  Noster  illustris,  sapienter  pro-  t^%„%*^  ^ 
videque  decrevit  per  Constitutionem  Demandatamy  in  forma  ^^Vd^- 

^ _1 crevtt, 

1.  Maiih.,  II,  1-2.  —  2.  -Pr.,  XLIV. 

Acta  Lconis  XII L  V.  ->  20 


306      LITTERAE   APOSTOLICAE    "  ORIENTALIUM.  " 

epistolae,  die  datam  XXIV  decembris  anno  MDCCXLIII,  ad 

Patriarcham  Antiochenum  Graecorum  Melchitarum  om- 

nesque  eiusdem  ritus  Episcopos  eidem  Patriarchae  sulne- 

NffoaHs  ctos.  Verum,  aetatis  decursu  non  brevi,  novatis  per  ea  loca 

^cmdiHont  ^^^^^  conditionibus,  atque  latinis  Missionariis  Institutisque 

busin  ibidem  multiplicatis,  factum   est   ut  peculiares  quaedam 

Apostolicae  Sedis  curae  in  eadem  caussa  exposcerentur : 

quod  certe  peropportunum  fore,  crebra  per  hosce  annos 

occasione  Nosmetipsi  cc^noramus,  et  desideria  aequisstma 

adooca^  confirmaverant  Venerabilium  Fratrum  in  Oriente  Patriar- 

^€x^i  cliarum,  non  semel  ad  Nos  delata.  Quo autem  totius  negotii 

PMriar-  apertius  pateret  summa,  aptioresque  providendi  rationes 

quiims'  definirentur,  eosdem  Patriarchas  haud  ita  pridem  in  U  rbem 

^^ii^er  ^^v^^*"'®  placuit,  quibuscum    comraunicaremus  consilia. 

tractata,  Tum  eos,  una  cum  nonnullis  Dilectis  Filiis  Nostris  S.  R. 

ipHc^plL  ^-  Cardinalibus,  coram  ad  deliberandum  frequenti  congres- 

are  quae-  sione  habuimus.  —  lis  autem  rebus  omnibus,  quae  com- 

dictiprae-  muniter  propositae  et  agitatae  sunt,  meditate  perpensis, 

scHpta.       induximus  animum  certa  quaedam  eiusdem  Benedictinae 

Constitutionis  praescripta,congruenter  novis  earum  gentium 

Legem  temporibus,  explicatiora  facere  et  ampliora.  In  quo  prae- 

^Comt* Be-  stando,  hoc  tamquam  principium  ex  ipsa  deprompsimus, 

ned,  de-  saccrdotes  nempe  latinos  eo  tantum  consilio  ab  Apostolica 

quatentpe-  Sede  in  illas  regiones  mitti,  ut  sint  Patriarchis  et  Episcopis 

ratidasunt  in  adtutortum  et  Uvamen;  cauto  propterea  ne  utendo  facul- 

iattnorutn  ._  ,_.  .  ......  ....  ./. 

sacerdotum  tatious  stot  concessts,  eorum  tunsdicttont  praetudtctum  tnfe- 

^^^^chiam  ^^^^  ^^  numerum  subditorum  imminuant  ("):  ex  quo  perspi- 

orietttaiem  cuum  extat  quibus  legibus  officia  eorumdem  Latinorum  ad 

o^ta,  Hierarchiam  Orientalem  sint  temperanda. 

Decreta      Itaque  rerum  capita  quae  sequuntur  visa  sunt  in  Domino 

^^^Tcu^d  ^''^^scribenda  et  sancienda,  ut  facimus,  Apostolica  fuiti 

Graecis  auctoritate ;  iam  nunc  declarantes  velle  Nos  atque  edicere 

^adOrUtt-  "^  eadem  Benedictina  decreta,  quae  de  Graecis  Melchitis 

taiescujus'  primitus  data  sunt,  fideles  omnes  cuiusvis  in  Oriente  ritus 

vis  ritus 

extettdun-    universe  attingant. 

''"''•        .        I.  Missionarius  quilibet  latinus,  e  clero  saeculari  vel  regu- 

staiuutitur  lari,  qui  orientalem  quempiam  ad  latinum  ritum  consilio 

i"  delatino r ; 

I.  Cotist.  Demanaatam,  n.  13. 


DE  DISCIPLINA  ORIENTALIUM  CONSERVANDA.      307 

auxiliove  inducat,  praeter  suspensionem  a  divinis  quam  ipso        jo 
facfo  incurret,  ceterasque  poenas  per  eamdem  Constitu-      18^4, 
tionem  Demandatam  iniliotas,  officio  suo  privetur  et  exclu-  sacerdote 
datur.  Quae  praescriptio  ut  certa  et  firma  consistat,  exemplar  ^**'  ^^»- 
eius  patere  vulgatum  apud  Latinorum  ecclesias  iubemus.      quempiam 

II.  Ubi  desit  proprii  ritus  sacerdos  cui  Patriarcha  orien-  ^^^^ 
talis   mandet   spiritualem   suorum   administrationem,   ibi  indwit, 
eorum  curam  suscipiat  Parochus  alieni  ritus  qui  easdem  /^,v  ubi 
atque  ipsi  species,azymum  vel  fermentatum,  ad  consecran-  <i^^iisacer- 
dum  adhibeat;  anteferatur  qui  eas  adhibeat  ritu  orientali.  Htus. 

—  Fidelibus  autem  sit  facultas  communicandi  utrovis  ritu, 
non  eis  tantummodo  locis  ubi  nulla  ecclesia  nec  sacerdos 
sui  proprii  ritus  habeatur,  prout  a  Sacro  Consih'o  christiano 
nomini  propagando  decretum  est  die  xviil  augusti  anno 
MDCCCXCIII,  verum  etiam  ubi,  propter  longinquitatem  ec- 
lesiae  suae,  non  eam  possint,  nisi  cum  gravi  incommodo, 
adire:  de  quoOrdinarii  esto  iudicium.  Idquefixum  resideat, 
eum  qui  alieno  ritu  vel  diu  communicaverit,  non  propterea 
censendum  mutasse  ritum,  sed  in  ceteris  officiis  omnibus 
perseverare  Parocho  suo  addictum. 

III.  Sodalitates  Religiosorum  latinae,  quae  luventuti  in-     ^  ^^y^. 
stituendae  in Oriente  dant  operam,si  quo  in  collegio  alumnos  «'<f»»^«J  ^»- 
ritu  orientali  non  paucos  numerent,  sacerdotem  eiusdem  in  sodaii- 
ritus,  Patriarcha  consulto,  apud  se  habeant  ipsorum  com-  ^^^l^j/Jll 
modoalumnorum,ad  missae  sacrificium,ad  sacram  synaxim,  giosorum 
ad  catechesim  patria  lingua  impertiendam   ritusque  expli- 
candos ;  aut  saltem  diebus  dominicis  ceterisque  de  praecepto 
occurrentibus  festis  talem  sacerdotem  arcessant,  ea  officia 
praestiturum.  Quam  ob  caussam  eisdem  Sodalitatibus  quae- 

vis  privilegia,  etiam  speciali  mentione  digna,  quibus  gau- 
deant  ut  alumni  orientalis  ritus,  quamdiu  in  collegiis  ipsarum 
degant,  latinum  sequantur,  adempta  esse  omnia  edicimus  : 
de  ritualibus  autem  abstinentiis  servandis  moderatores  cum 
religiosa  aequitate  videant.  —  Item  alumnis  externis  pro- 
spiciatur :  quos  ad  proprias  ipsorum  ecclesias  seu  curias 
remitti  aut  perduci  oportebit,  nisi  videatur  eos  cum  internis 
ad  eiusdem  ritus  officia  admittendos. 

IV.  Eadem  praescripta  transferenda  sunt,  quoad   fieri    ^etReii- 


308       LITTERAE   APOSTOLICAE    '*  ORIENTALIUM.  " 

giosarum,    possit,  ad  Religiosarum  Sodalitates,  puellis  educandis  in 

asceteriis  scholisque  deditas.  Quod  si  qua  immutatio  per 

tempora  et  res  opportuna  inctderit,  ea  non  ante  fiat  quam 

,    Patriarchae    consensus    accesserit    et    venia   Apostolicae 

S""  De  Sedis. 

^^domUms       ^'  Nova,  ritu  latino,  iuventutis  collegia  vel  domus  Reli- 

Reiigioso'  giosorum  utriusvis  sexus  ne  in  posterum  aperiantur,  nisi 

coiiegUs  la-  ApostoHca  Scde  rogata  et  consentiente. 

''^'^*^       VI.  Presbyteris  tum  latinis  tum  orientalibus,  neque  in 

soiutione  a  suis,  neque  in  alieni  ritus  ecclesiis,  fas  est  quemquam  ab- 

^^terv<uii  solvere  a  casibus  qui  suis  cuiusque  Ordinariis  sint  rcservati, 

nisi  facultate  ab  eisdem  permissa :  qua  in  re  quodvis  privi- 

legium,  vel  speciali  mentione  dignum,  prorsus  revocamus. 

7oDeO'       VII.  Orientalibus  qui  ritum  latinum,  etiamsi  ex  ponti- 

aiatino  ri-  ficio  rescripto,  susceperint,  revertere  ad  pristinum,  Aposto- 

tucuiorUn-  ij^a  Sede  exorata,  licebit. 

taiem  rede- 

untibus.  VIII.  Mulieri  latini  ritus  quae  viro  nupserit  ritus  orien- 

sponsisdu    ^^'^^»  aeque  ac  mulieri  orientali  quae  nupserit  latino,  inte- 
versiritus.  grum  crit  ut  ad  ritum  viri,  ineundo  vel  durante  matrimonio, 

transeat:  matrimonio  autem  soluto,  resumendi  proprii  ritus 

libera  erit  potestas. 
9"  De       IX.  Quicumque  orientalis,  extra  patriarchale  territorium 
dusquiex-  commorans,  sub  administratione  sit  cleri  latini,  ritui  tamen 
traterHto-  suo  permanebit  adscriptus;  ita  ut,  nihil  diuturnitate  aliAve 

rtum  pa-  i  «• 

triarchaie  caussa  ulla  suffragante,  recidat   in   diiionem  Patriarchae, 
commoran.  gjj^yj  ^^  j^  ^j^g  territorium  revenerit 

/o»  De       X.  NuIIi,  utriusvis  sexus,  Ordini  vel  Instituto  religioso 

dJs^^in  Vr-  latini  ritus,  quemquam  orientalem  inter  sodales  suos  fas 

dinem  erit  recipere,  qui  proprii  Ordinarii  testimoniales  litteras  non 

relt^tosum  ,  ^s-sr 

latiniritus  ante  exhibuerit. 

cooptandis,^       XI.  Si  qua  ex  dissidentibus  communitas  vel  familia  vel 

dissidenti^  persona  ad  catholicam  unitatem  venerit,  conditione  velut 

bus  ad  uni'  •      •    .  •  ,  .•,•>•  ,.        •^» 

tatemca-  nccessaria  interposita  amplectendi  latmi  ritus,  huic  ntui 

tholUam  remaneat  ea  quidem  ad  tempus  adstricta,  in  eius  tamen 

bus,  potestate  sit  ad  nativum  ritum  catholicum  aliquando  redire. 

Si  vero  eiusmodi  conditio  non  intercesserit,  sed  ideo  ipsa 

communitas,  familia,  persona  a  latinis  presbyteris  admi- 

nistretur  quia  desint  orientales,  regrediendum  ipsi  erit  ad 


DE  DISCIPLINA  ORIENTALIUM  CONSERVANDA.      309 

ritum  suum»   statim  ut  sacerdotis  orientalis  fuerit  copia.        30 

XII.  Matrimoniales  et  ecclesiasticae,  quaecumque  sint      1894, 
caussae,  de  quibus  ad  Apostolicam  Sedem  appellatio  iiat,        isf  De 
nequaquam  Delegatis  Apostolicis  definiendae,  nisi  aperte  ^j^Xnonia' 
ea  iussent,  committantur,  sed  ad  sacrum  Consilium  chri-  ^'?«^  *'/^- 

.    •  j  •        j   /•  ^  cUsiasUcts 

stiano  nomini  propagando  omnmo  deferantur.  definitndis, 

XIIL  Patriarchae  Graeco  Melchitae  iurisdictionem  tri-  jurisdicH- 
buimus  in  eos  quoque  fideles  eiusdem  ritus  qui  intra  fines  one  PatH- 

»«        •   .  T  -  1.  arcAae 

Turcici  Imperii  versantur.  graedMel- 

Praeter  istas  peculiares  cautiones  atque  ex  iure  prae-  ^^'^^- 
scripta,  maxime  Nos  tenet  cura,  quod  supra  attigimus,  ut  Pmti/ex 
condantur  opportunioribus  in  Oriente  locis  seminaria,  col-  ^Jcmd^- 
legia,  instituta  omne  genus,   eaque   prorsus  ad   iuvenes  ^**^}** 
incolas  ipso  ritu  patrio  formandos  in  suorum  auxilia.  Hoc  quibusju- 
propositum,  in  quo  dici  vix  potest  quanta  religioni  inhaereat  J^w^f ' 
spes,  studiose  Nos  aggredi,  prolixisque  subsidiis  provehere,  mentur  H- 
affluente,  ut   confidimus,   catholicorum   ope,   deliberatum  Ztifolim 
habemus.  Sacerdotum  indigenarum  operam,  quippeetcon-  ^(**^^'^ 
venientius  impensam  et  cupidius  acceptam,  multo  futuram  turi.ma- 
quam  advenarum  fructuosiorem,  paulo  fusius  est  a  Nobis  SJ^^S^j^^ 

*■  '    *  antmaruffi 

raonstratum  in  encyclicis  Htteris  quas  dedimus  superiore  emoiumefi- 
anno  de  collegiis  clericorum  in  Indiis  Orientalibus  consti- 
tuehdis.  —  Ita  porro  sacrae  iuventutis  institutioni  semel      Muitum 
consulto,  profecto  studiis  rei  theologicae  et  biblicae  apud  "^^J^^f 
Orientales   accrescet   honos  ;  vigebit  linguarum  veterum  adstudio- 
eruditio  aeque  ac  in  recentibus  soUertia  ;  doctrinae  et  litte-  ^^'  J^^^^] 
rarum  census,  quo  Patres  eorum  scriptor^sque  abundant,  wenta, 
in  commune  bonum,  largius  proficiet :  eodemum  peroptato 
exitu,  ut  sacerdotii  catholici  emergente  doctrina  integrique 
exempli  laude  praelucente,  propensius  eiusdem  matris  com- 
plexum  fratres  dissidentes  requirant.  Tum  vero  si  ordines        tucnon 
cleri  animos,  studia,  actionem  caritate  vere  fraterna  socia-  ^^,^", 
vertnt,  certe,  favente   et  ducente  Deo,  dies  maturabitur 
auspicatissima,  qua,  occurrentibusomnibus  intmitateinfidei 
et  agnitionis  Filii  Dei^  plene  ex  eo  perfecteque  totunt  corpus 
compactum^  et  connexum  per omnein  iuncturam  subministra- 
tionis^  secundum  operationem  in  mensuram   uniuscuiusque 


3IO        LITTERAE   APOSTOLICAE    "  ORIENTALIUM. 

tnembriy  augmentum  corporis  facit  in  aedificationem  sui  in 

caritate  (<).  Ea  nimirum  gloriari  unice  potest  Christi  vera 

esse  Ecclesia,  in  qua  aptissime  cohaereat  unum  corpus  et 

unus  spiritus  (*). 

fforta-      Haec  universa  et  singula,  quaecumque  sunt  a  Nobii  de- 

%x^^i'  c^ct*>  mintme  dubium  quin  Venerabiles  Fratres  Patriar- 

siites  ut  chae,  Archiepiscopi,  Episcopi  quovis  orientali  ritu  catholici, 

^decreta  ob-  P^o  ea  qua  praestaut  tum  in  Cathedram  ApostoUcam  et  in 

setvanda;    jjqs  pietate,  tum  suarum  soUicitudine  Ecclesiarum,  omni 

sint  reverentia  et  obtemperatione  suscepturi,  idque  sedulo 

effecturi  ut  eorumdem  observantia,  ab  iis  quorum  interest, 

deiegatu  pl®^^  consequatur.  —  Copia  vero  fructuum,  quos  inde  au- 

verosuis  gurari  licet  et  iure  optimo  expectare,  valde  exopera  eorum 

^uodebe'  proveniet  qui  gerunt   personam   Nostram   per  Orientem 

aui  Orien^  christianum.  Deiegatis  propterea  Apostolicis  commendatis- 

etbenevo-  simum  volumus  ut  iUarum  gentium  tradita  a  maioribus 

^sMui  ^i  iDstituta  honore  debito  vereantur  :  Patriarchi^rum  auctori- 

tum  Sedis  tatem  quo  par  est  obsequio  colant,  colendam  curent ;  atque 

cMtsiiiisUa  ^^  iofficiorum  cum   eis  permutatione,  consilium  expleant 

profuturi,    ApostoH  :  Honorc  invicempraevenientes  (3) :  Episcopis,  clero 

et  populo  studiosum  ac  benevolentem  animum  probent ; 

eumdem  plane  spiritum  in  se  referentes,  quo  loannes  Apo- 

stolus  agebatur,  quum  Apocalypsim  dedit  septem  ecclesiis 

quae  sunt  in  Asia^  inscripta  salutatione  :  Gratia  vobisetpax 

ab  eo  qui  est,  et  qui  erat^  et  qui  venturus  est  (^)  :  in  omnique 

agendi  ratione  sese  praestent  eos,  qui  vere  habeantur  nuntii 

digni    conciliatoresque   sanctae    unitatis   inter  Orientales 

Ecclesias  et  Romanam,  quae  centrum  eiusdem  est  unitatis 

Eadem  ^t  caritatis.  —  Haec  ipsa  similiter  sentiant,  similiter  pera- 

suadetiati'  gjmt,  hortatu  iussuque  Nostro,  sacerdotes  latini,  quotquot 

(iotibus  in  in  eisdcm  regionibus  egregios  labores  obeunt  ad  sempiter- 

degen^bus,  "*"*  animorum  salutem  :  religiose  in  obedientia  Romani 

Pontificis  laborantibus,  tunc  vero  dabit  Deus  ampla  incre- 

menta« 

Praesen-       Igitur  quaecumque   his  litteris  deceniimus,  declaramus, 

tium  litte-  sancimus,  ab  omnibus  ad  quos  pertinet  inviolabiliter  servari 

rarum        .  ,  •     . 

volumus  ac  mandamus,  nec  ea  notan,  m  controversiam 

1.  Ephes.,  IV,  13,  16.  —  2.  /3.,  4.  ■—  3.  Rom,^  xii,  la —  4.  Apoc.^  i,  4. 


DE   DISCIPLINA   ORIENTALIUM   CONSERVANDA.      3 II 

vocari,  infringi  posse,  ex  quavis,  licet  privilegiata  caussa,      ^^ 
colore  et  nomine  ;  sed  plenarios  et  integros  effectus  suos      ^^94- 
haberei  non  obstantibus  Apostolicis,  etiam  in  generalibus    auctoHta- 
ac  provincialibus  conciliis  editis,  constitutionibus,  nec  non  ^^^*  ^^*- 
quibusvis  etiam  confirmatione  Apostolica  vel  quavis  alia 
firmitate  roboratis  statutis,  consuetudinibus  ac  praescrip- 
tionibus  ;  quibus  omnibus,  perindeac  si  de  verbo  ad  verbum 
hisce  litteris  inserta  essent,  ad   praemissorum   effectum, 
specialiter  et  expresse  derogamus  et  derogatum  esse  volu- 
mus,  ceterisque  in  contrarium  facientibus  quibuscumque.  — 
Volumus  autem  ut  harum  Litterarum  exemplis  etiam  im- 
pressis,  manuque  Notarii  subscriptis  et  per  constitutum  in 
ecclesiastica  dignitate  virum   suo  sigillo  munitis,  eadem 
habeatur  fides  quae  praesentibus  hisce  Litteris  haberetur 
ostensis. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  anno  Incarnationis  Do- 
minicae  millesimo  octingentesimo  nonagesimo  quarto,  pridie 
calendas  Decembres,  Pontificatus  Nostri  decimo  septimo. 

A.  Card.  BIANCHI  —  C.  Card.  DE  RVGGIERO 
Pro-Datarivs 

VISA 

De  Cvria  I.  De  Aqvila  e  Vicecomitibvs 

Loco  "J-  Pumbi 

Reg.  in  Secret  Breinum 

I.  CVGNONI 


1.  ^oaxlxo  Grande  est  Notre  joie,  19  Sept.  1891 3 

2.  Littcrae  Encyclicae  Octobri  mense^  22  Sept.  1891 7 

3.  Litterae  Apostol.  Singulari  misericordiae  sensu^  i  Oct.  1891.  19 

4.  EpisloIa //r/ij  ^w/^i/j  ^rtfw//w»r,  24  Oct.  J  891 21 

5.  Littcrae  Apostolicae  5a^/>«/^r  ^/m,  30  Nov.  1891^.     23 

6.  AllocutioiV<?««/<7/«j,  14  Dec.  1891 27 

7.  Allocutio  Z,'-<4«^rxV?,  23  Dec.  1891 31 

8.  Decretum  C^/iJ«xuiyxx^»///itfj,  15  Febr.  1892 34 

9.  Lttterae  Encyclicae  Au  milieu  des  sotlicitudes,  16  Febr.  1892.  36 

10.  Allocutio  (?/f<?rar^/f  ^^M^W,  I  Mart.  1892 52 

11.  Epistola  Fa/rf?^«/V/(p»f,  20  Mart.  1892     54 

12.  Litteras  Apostolicae  Aduniversas^  27  Apr.  1892 56 

13.  Epistoia  A^j/r^  r^/»^?/^//^»,  3  Maii  1892 66 

14.  Instructio  ^y/f^/f /«</<?  7i/a,  3  Maii  1892 73 

15.  Litlerae  Apostolicae  j2'*^'''^^^"^» '6  Maii  1892 76 

16.  Epistola  Quae  caniunctim^  23  Maii  1 892 ...  78 

17.  Littcrae  Apostolicae  AVw/>/w«//(gx/,  14  Jun.  1892 82 

18.  Littcrae  Apostolicas2»»m  #ffr/^r,  20  Jun.  1892 89 

19.  Epistola  g^-w»^^''^^  ^<^^»  27  Jun.  1892 96 

20.  Allocutio  A^(7/f»/<^//a//^^»/2^r/,  II  Jul.  1892    98 

21.  Epistola  2t^ar/(7  a^^«/r/^  jci^^i//^,  16  Jul.  1892 100 

22.  Litterae  Encyclicx  Magnae  Dei  Matris^  8  Sept.  1892 106 

23.  Epistola^;r^^r/a/rV?»^/if,  31  Oct.  1892     117 

24.  Epistola /iff>/ffVa  t/f  j,  8  Dec.  1^92     ., 120 

25.  Epistola  Ci^/0//f,  8  Dec.  1892 124 

26.  Littcrae  Apostolicae  (7r^it^/jx//ff^  AVj,  30  Dec.  1892     133 

27.  Epistola //^fz/fVaxff^/f/^  ^f  xai/ar^,  8  Febr.  1893 144 

28.  Littcrae  Apostol.  Pastoralis  muneris  officio^  17  Mart.  1893  -  i53 

29.  Epistola  C/ara  5a«;^ff/M/r^,  31  Maii  1893.     iS7 

30.  AUocutio  Apostolorum  Principum^  1 2  J un.  1 893 162 

31.  Litterae  Encyclicae  Ad  extremas  Orientis  oras^  24  Jun.  1893.  165 

32.  Litterae  Apostolicae  Summwn  semfier^  12  Jul.  1893 170 

33.  Epistola  Cxro/a^  z/Mtf/ff//f/^r,  3  Aug.  1893 174 

34-  Litterae  Encyclics  Constanti  Hungarorum^  2  Sept.  1893   ...  177 

35.  Littcrae  Encyclicae  Zotf/i/fa^  xaif^/a^,  8  Sept.  1893 186 

36.  Epistola  £x^«r^/ana,  13  Oct.  1893 194 

37.  Epistola  A£?/f  m^i>V7rrf ,   250^1.1893 * 195 

38.  Littcrse  EncycWcx  Prozddentissimus  Deus,  18  Nov.  1893    ...  200 


314 


ELENCHUS   DOCUMENTORUM. 


39.  Epistola  giMi/a  i^,  lo  Dec.  1893 

40.  AWocuiio  Afoi/i e  se^nala/s\  22  l>tc.  iSg^ 

41.  AWocuiio  Sul/o  scorciffy  2S  Jui,  1^4 

42.  Litterae  Aposlolicse  lilud  est  proprium^  29  Jan.  1894 

43.  Epistola  Non  IruiSy  26  Febr.  1894    

44.  Epistola  Susceptum  a  Nobis^  7  Mart.  1894 

45.  Epistola  Quodtuae  Nodis,  12  Mart.  1894. 

46.  Litterae  EncycL  Caritaiis  providentiaequey  19  Mart.  1 

47.  Epistola  Nous  avons  accueiiliy  15  Apr.  1894 

48.  AUocutio  Grande  i  lo  spettacolo^  18  Apr.  1894..     ... 

49.  Epistola //f/^r^av^j,  i  Maii  1894 

50.  Epistola  ./4»/«  z/^j/rww,  I  Maii  1894 

51.  Epistola  Quemvos^  13  Jun.  1894 

52.  Litterse  Apostolicse  Pra^f/tir<2, 20  Jun.  1894 

53.  Epistola  Z///^ai  a  z/^^i.r,  2  Jul.  1894. 

54.  Litterse  £ncycIic£/i^a<M^/a5m^,8  Sept.  1894  ... 

55.  Epistola  Quae  nuper^  22  Sept.  1894 

56.  Epistola /jVi^/m,  3  Nov.  1894 

57.  Litterae  Apostolicae  Ortentalium^  30  Nov.  1894     ... 


^ 

•  .. 

..  226 

... 

..  227 

... 

...  229 

... 

..  232 

... 

..  235 

... 

...  237 

... 

.,  241 

894 

...  243 

... 

...  255 

... 

...  257 

... 

...  261 

..« 

..  267 

... 

..  270 

... 

..  272 

... 

..  2S6 

... 

..  291 

... 

..  299 

... 

..  301 

..  303 

INDEX  ANALYTICUSC). 

1 .  ALLOCUTXO  ad  GaUlae  opiflces.  —  19  Sept  1891.  pag.      3 

Galliae  opifices  tertio  jam  Romae  ad  sedem  apostolicam  congrega- 
toSy  gratumque  promentes  animum  ob  litteras  encyclicas  de  condi- 
tione  opificum  nuper  a  se  promulgatas  Pontifex  laudat,  atque  memorat 
se  his  litteris  viam  salutis  monstrasse  in  praesenti  rerum  perturba- 
tione  ;  non  in  solis  legibus  civilibus,  sed  in  hoc  praecipue  salutem 
quaerendam  esse  affirmat  ut  justitiae  amore  atque  charitate  fratema, 
mentes  hominum  imbuantur,  Deoque  obsequantur  et  Ecclesiae  4. 
—  Salutiferam  S.  Sedis  de  opificum  conditione  doctrinam  tum  priva- 
tos  tum  principes  attendisse  gaudet  Pontifex,  ipsamque  re  exsequen- 
dam  omnibus  enixe  commendat  5.  —  Opifices  admonet  Deum  sacra 
ipsi  die,  pie  colant,  strenue  laborent,  dominis  sint  subditi,  pravorum 
consuetudine  abstineant  qui  socialistarum  nomine  pessumdant  rem- 
publicam,  bonos  vero  sectentur,  ipsorum  salutis  studiosissimos,  libe- 
ros  christianis  moribus  imbuendos  curent  5-6.  —  Tenerrimum  suum, 
Christi  exemplo,  animum  promit  Pontifex  in  humiles  ac  pauperes. 
Benedicit  6. 

2.  EPISTOLA   KNCYGLICA  de  Rosario  Marlall.  — 
22Sept.  1891 pag.      7 

Publicam  Sacratissimi  Rosarii  recitationem,quam  superioribus  annis 
eoixe  Pontifex  commendavit,  hoc  anno  commendat  instantius,  ingra- 
vescentibus  calamitatibus  Ecclesiae,  cui  quidem  labor  pro  veritate 
omni  saeculo  frequens  fuit  atque  gloriosissimus  7.  —  Assiduo  tamen 
certamine  multas  perire  oves  Pastor  dolet,  praesentisque  temporis 
mala  ex  eo  orta  esse  dicit  quod  societas  civilis  Ecclesiam  nihil  curat. 
MuUnm  proin  orandum  pro  Ecdesiae  libertate  et  salute  gentium  8.  — 
Discrimen  proponit  viam  inter  saeculi  et  Ecclesiae  :  haec  Deo, 
saeculnm  sibimetipsi  in  laborando  confidit  8.  —  Potentissimam  opem 
Dei  jmplorare  Christiani  semper  studuerunt,  exorto  praesertim  Eccle- 
siae  vel  Summi  Pastoris  periculo.  Petrum  memorat  e  vinculis 
ab  Angelo,  orantibus  Fidelibus,  Itberatum,  exemplumque  prpponit 
Salvatoris  prolixius  in  Gethsemani  horto  orantis  9.  —  Ad  B.  Mariam 
virginem  per  preces  recurrendum  suadet,  siquidem  Deus,  omnes  gra- 
tias  nobis  per  illam  concedit,  infirmitati  consulens  nostrae,  dum 
apud  justum  judicem  advocatam  nobis  providit  non  minori  pollentem 
gratia  apud  Ipsum,  quam  in  genus  humanum  misericordia  9-10.  — 
Ipsam  Dei  hominumque  Matrem  Apostoli,  Ecclesiae  Patres,  indeque 

I.  Index  materianim  alpbabeticus  sexto  volumini  subiicietur. 


3l6  INDEX   ANALYTICUS. 

ab  iDitio  Fideles  filiali  afTectu  sunt  prosecuti  ;  jntinia  nirairum  voce 
animae,  fideique  divinae  impulsu  ad  Mariam  rapimur  ii.  —  lUos 
reprehendit  Pontifex  qui  salutari  kuic  cultui  aliquid  detrahunt  ii.  — 
Rosarii  recitationem  extoUit,  iis  praesertim  utilissimam  qui  mysteria, 
dum  orant,  meditanturii-i2.—  Rosarii  originem  exponit;  Albigenses 
devictos,alia  innumera  mala  propulsa,  favores  tmpetratos  illa  preca- 
tione  memorat  12.  —  Rosarii  usus  ideo  apud  omnes  invaluit  quod  in 
eo  Fidei  tessera  et  summa  cultus  B.M.Virginidebiti  inesse  videtnr  13. 

—  Si  quando  ab  illa  devotione  relaxatum  fuerat,  mox,  ingruente  aliqoa 
calamitate,  Fideles  ad  illam  recurrerunt*  ut  nostris  temporibus  videre 
est,  magna  cum  fiducia  eventuri  Ecclesiae  triumphi  13.  —  Sunt  qui 
precibus  jam  diffidunt,  ob  perdurantia  Ecclesiae  mala.  Studeant  ules 
virtutibus  omare  preces  suas,  animoque  recogitent  non  esse  nostrum 
nosse  tempora  vel  momenta  quae  Pater  posuit  in  sua  potestate, 
certoque  sciant  semper  exaudiri  a  Deo  preces  pro  Ecdesia  fusas, 
utpote  precibus  conjunctas  ipsius  Christi  qui  seipsum  tradidit  pro 
Ecclesia,  et  semper  vivit  ad  interpellandum  pro  nobis  14.  —  Virtute 
orationis  frangitur  malorum  impetus,  mediaque  tribulatione  floret  £c- 
clesia,  ac  finem  attingit  ad  quem  nata  est,  salutem  animarum  14-15« 

—  Orandum  igitur  perseveranter,  summaque  reverentia,  ac  ea  bona 
in  primis  petenda,  quae  ad  salutem  animarum  et  Ecclesiae  incolumi- 
tatem  spectant,  temporalia  vero  bona  pro  Dei  nutu  petantur  15.  — 
Praeclaris  orationis  armis  jungantur  poenitentiae  arma,  utpote  cum 
illis  maxime  congrua  :  etenim  oratione  ad  Deum  is  facile  attollitur  qui 
poenitentia  supra  semetipsum  et  terrena  omnia  elevatus  est  16.  — 
Sanctorum  preces  poenitentia  ipsorum  multum  valuisse,  sacris  fastis 
docemur  :  quorum  exemplo  mores  nostros  vitamque  castigare  debe- 
mus,  ad  expianda  peccata  tum  propria,  quod  justitiae  est,  tum  aliena, 
quod  charitatis  est  summaeque  perfectionis  16-17.  —  Sperat  Pontifex 
Fideles,  Pastoribus  praeeuntibus,  ad  B.  M.  V.  impense  colendam 
incitatum  iri  praesenti  epistola,  atque  fhictus  salutis,  pacis,  ac  unitatis 
uberrimos,  Rosarii  recitatione,  proventuros  esse  Ecclesiae  17. 

3.  LXTTERAK  APOSTOLIGAK  qulbus  S.  Birglttaprae- 
ctpua  Sueciae  patrona  constltuitur.  ^  1  Oct.  1891....  pag.      19 

Dolet  Pontifex  Sueciae  gentem,  quondam  catholica  Fidc  insignem, 
in  errorem  prolapsam  esse  19.  —  Pusillo  in  hac  regione  et  carissimo 
gregi  Fidelium  consulens  Pastor,  ac  precibus  Vicarii  apostolici  obse- 
cundans,  Sanctam  Birgittam  Sueciae  praecipuam  Patronam  consti- 
tuit,  praesentiumque  litterarum  vim  atque  firmitatem  vindicat  19-20. 

4.  EPISTOLA  ad  Card.  Lang^nieux,  Archlep.  Rhe- 
mensem,  de  peregrinationibus  opificum  Galliae  ad 
Urbem.  —  24  Oct.  1891 pag.      21 

Permagno  Pontificis  solatio  institutae  sunt  sex  abhinc  annos,  Gallo- 


INDEX    ANALYTICUS.  317 

rum  opificum  peregrinationes  in  Urbcm  21.  —  Hoc  anno  frequentissi- 
inum  agmen  audacia  impiorum  lacessitumfuisse  Pontifexdolet  21. — 
Gratias  agit  et  laudes  eminentisstmo  praesuli  et  iis  omnibus  qui  has 
peregrinationes  susceperunt  promovendas,illosque  adhortatur  ut  enixe 
incurabant  opificum  ordini  excolendo  et  juvando,  magno  ipsius  reipu- 
blicae  emolumento  21-22. 

5.  LITTERAE  APOSTOLIGAE  quibus  collegium  cle- 
rlcis  Maroniticls  instituendls  in  Urbe  constituitur.  — 
3ON0V.  1891 pag.       23 

Hospitalis  domus  a  Gregorio  XIII  ad  peregrinos  Maronitas  susci- 
piendos  olim  erecta,  ab  ipso  mox  conversa  est  in  sedem  collegii 
Maronitarum,  per  duo  inde  saecula  celeberrimi,  adversis  autem 
temporibus  ad  alios  translati  23-24.  —  Multo  jam  tempore  coUegium 
restaurare  desiderat  Pontifex,  impulsus  benignissimo  in  gentem  fidei 
catholicae  tenacissimam  animo,  precibusque  obsecutus  Patriarchae 
atqueantistitum  Maronitarum  24. — Horum  industriam  in  subsidiiscom- 
parandis  adjuvare  cupiens,  sedem  designabit  in  Urbe  coUegio  aptis- 
simam,plenoque  jure  ipsi  in  perpetuum  attribuendam  24.  —  Suprema 
sua  auctoritate  Maronitarum  collegium  in  Urbe  restituit,leges  defi- 
nit  quibus  optime  regatur,  praesentiumque  litterarum  vim  ac  firmi- 
tatem  vindicat  25-26. 

6. ALLOGUTIO ad  S.R.E.  Gardinales.— 14  Dec.1891.pag.     27 

Dolet  Pontifex  sacrilegum  cum  Ecclesia  certamen  in  dies  ingrave* 
scere,  dum  alii  ipsam  propalam  impugnant,  alii  per  occultum  27.  — 
Ad  mentem  revocat  peregrinis  in  Urbem  congressis  illatas  injurias, 
seseque  ipsum  conviciis  ac  minis  publice  fuisse  lacessitum.  Proponit 
hostes  jam  aperte  niti  ut  Christi  Vicario  non  magis  quam  privato  cuili- 
bet  leges  patrocinentur,  imo  ut  pontificatus  ipse  vel  vi  adhibtta,  peri- 
matur  27.  —  Alterum  esse  inimicorum  genus  ostendit  praeferentium 
moderationem,  dum  occuUe  in  eumdem  finem  tendunt.  Hi  enim  dum 
sinunt  illos  in  Ecdesiam  grassari,  Pontificem  romanum  producunt  ut 
rebus  italicis  minaciter  imminentem ;  Sedis  apostolicae  incolumitati 
verbotenus  per  leges  consulunt ;  ejus  autem  divinae  auctoritati  omni- 
modo  obsistunt.  Vi  legis  liber  patet  Fidelibus  ad  summum  Pasto- 
remaditus,astinsolentia  plebis  praecluditur  27-28. —  Causam  increscen- 
tis  recenti  tempore  hostium  furoris  non  in  eo  inveniendam  dicit  quod 
inde  ab  initio  Pontificatus  vindicavit  iibertatem  suam  atque  jura  S. 
Sedis  per  quae  vel  augetur  salus  Italicae  gentis  ;  sed  in  hoc  esseposi- 
tamquod  superiore  annorevelavit  pravarum  sectarumarcanaearumque 
molimina  in  Religionem  sacrilega  et  ipsi  rei  civili  exitiosissima  28-29. 
—  Quo  de  periculo  regibus  principibusque  admonitis,  Catholicos  ad 
bonum  certamen  enixe  adhortatur  29.  —  Duo  novi  Cardinales  crean- 
tur  30. 


3l8  INDEX   ANALYTICUS. 

7.  ALLOCUTIO  ad  S.  R.  E.   Cardlnales  solemnitate 
natlvitatis  Domini  redeunte. — 23  Oec.  1891 pag.      31 

Maxime  cordi  Pontifici  est,  ut  monita  sua  accipiantur  et  in  actnm 
deducantur  ;  item  ut  concordia  in  campo  catholico  servetur  31.  — 
Hoc  votum  suum  praecipue  adimpleadum  sperat  circa  arduam  quae- 
stionem  de  opificum  conditione,  cujus  solutionem  jam  in  Epistola 
encyclica  indicavit,  sed  et  in  animo  habuit  viam  ad  exsecutionem 
praeceptorum  faciliorem  praebere ;  quem  ad  finem  non  parum  contu- 
lissent  peregrinationes  operariorum  nefarie  interruptae  31-32.  — 
Nihil  habet  respublica  quod  timeat  ab  his  qui  Christi  Vicario  obse- 
quia  deferant,  illos  timeatqui  Ecclesiae  adversentur  32.  —  Vox  Ponti- 
ficis  semper  sonat  pacem,  justitiam,  charitatem  ;  etiam  si  propria 
jura  expetit,  in  hoc  ipso  publico  ordini  favet  32.  —  Sed  inimici  nobi- 
lissima  quaeque  consilia  ejus  impugnant,  si  ex  illis  laus  aliqua  S.  Sedi 
oritura  videtur  32.  —  Quod  factum  est  cum  ageretur  de  tollenda  servi- 
tute  32-33.  —  Libertatem  servorum  omnibus  modis  promovere  non 
desiit  Pontifex  ;  vincula  quidem  rumpere  poterit  potestas  saecularis, 
libertatem  autem  filiorum  Dei  Ecclesia  sola  dabit,  cujus  tamen  actio- 
nem  quidam  ex  odio  repudiare  conati  sunt  33.  —  Qnidquid  accidat, 
Pontificatus  romanus  officio  non  deerit  suo  33. 

8.  DEGR£TUM  quo  conjugia  praesumpta  nuUa  esae 

in  posterum  Jubetur.    —  ISFebr.  1892 pag.      34 

Conjugia  praesumpta  olim  jus  sanciebat  34.  —  Matrimonia  clan- 
destina  irrita  habenda  Conc.  Tridentinum  jussit,  et  ideo  jus  illud 
priscum  valere  desiit  ubicumque  recepta  fuit  Tridentina  lex  34.  — 
Quum  vero  nostris  temporibus  canonica  de  conjugiis  praesumptis 
disciplina  passim  fuerit  oblivione  deleta,  abrogat  Pontifex  illud  jus 
etiam  in  regionibus  ubi  lex  Tridentina  non  viget,  ac  judices  eccle- 
siasticos  quoscumque  vetat  ullo  casu  sponsalia,  conjugalem  contra- 
ctum  habere,  non  vero  vult  necessitatem  inducere  formae  Triden- 
tinae  ubique  servandae  34-35. 

9.  LITTSRAE  ENGYCLIGAE  ad  Eplscopos  et  Fideles 
Galliae  de  civitatis  regimine.  — 16  Febr.  1892.       ...    pag.      3^ 

Pro  magna  sua  in  Gallicam  gentem  benevolentia,  vehementer 
dolet  Pontifex  eo  adniti  nefarios  homines  ut  apud  illam  Fides  catho- 
lica  et  mores  christiani  deleantur,  magno  cum  ipsius  rei  civilis  detri- 
mento  36.  —  Solatium  ipsi  afferunt  Gallici  Fideles,  sese  devotissimos 
S.  Sedi  et  summi  Pastoris  voci  obsequentes  exhibendo  36.  —  Ipsos 
ad  Fidei  necnon  et  patriae  defensionem  jam  antea  adhortatus, 
praesentibus  litteris  statuit  non  tantum  Catholicos,  sed  et  omnes  Gal- 
liae  probos  atque  cordatos  cives  enixius  incitare  ut  extinctis  disscn- 
sionibus  politicis,  eo  tendant  conjunctis  viribus  ut  pax  diu  desiderata 
patriae  tandem  reddatur  37.  —  Sola  religione  vinculum  societatis 
humanae  creari,  atque  pax  in  natione  servari  potest  37.  —  Homincs 


INDEX   ANALYTICUS.  319 

in  societatem,  natora  dacei  conveniunt  non  tantam  ad  vitae  commo- 
ditatem,sedpraecipae  ad  moralem  perfectionem  obtinendam  37-38.  — 
Perfectio  vero  moralis  cum  circa  verum  in  intellectu  et  bonum  in 
voluntate  versetur,  necessario  ad  Deum  et  religionem  referenda  est, 
siqnidem  Deus  veritatis  omnis  et  bonitatis  fons  est,  mentisque  et 
voluntatis  humanae  creator  et  conservator,  religio  vero  in  hoc  ver- 
satur  ut  suam  com  Deo  rationem  homo  agnoscat  animo  et  ore  pro- 
fiteatur  38.  —  Omnium  igitur  civium  est  religionis  studium  in  civitate 
taeri ;  quod  quidem  Catholici  in  Gallia  eo  magis  praestare  tenen- 
tur  quod  vera,  quam  in  Ecclesia  catholica  profitentur,  Christi  religio 
caeteris  efficacior  est  ad  vitam  tum  publicam  tum  privatam  recte  insti- 
tuendam,  ut  ex  ipsa  patet  Gallicae  gentis  historia,  eo  scilicet  majorem 
assecutae  gloriam  quo  Fide  magis  vigeret,  hodieque  toto  orbe  cele- 
bris  multiplicia  ob  charitatis  opera  et  Fidem  auro,  labore,  sanguine 
apud  longinquas  gentes  ab  ipsa  propagatam  38-39.  •—  Quotquot  igitur 
sunt  in  Gallia  Catholici,  Fidem  conjunctis  viribus  tueantur,  ne  forte 
gens  pereat  39.  —  Refellit  Pontifex  eorum  calumniam  qui  non  reh- 
gionis  zelo,  sed  summi  imperii  cupidine,  Catholicos  dicunt  ad  Fidei 
certamen  incitari  39-40-—  Adversus  ipsum  Jesum  a  Judaeis  excogitata 
est  haec  vetusta  calumnia,  aliaque  id  genus  falsa  crimina  Fidelibus 
olim  attributa  fuerunt,  quo  factum  est  ut  in  hostium  numero  Chri- 
stiani  ab  imperatoribus  romanis  haberentur  40.  »  Postero  etiam  tem- 
pore,  mali  principes,  ut  Ecclesiam,  justitiae  nomine,  liberius  oppri- 
merent,  illam  arguere  ausi  sunt  quasi  civilem  invaderet  potestatem  41. 
—  Nec  aliis  hodie  armis  Ecclesiae  hostes  utuntur  :  oportet  et  Chri- 
tiani  eamdem  prae  se  ferant  constantiam  ac  antiqui  Fidei  Defensores, 
Doctores,  Martyres  41.  —  Concordia  Catholicis  opus  est,  qua  for- 
tiores  ad  pugnam  Fidei  evadant,  nec  alii  alio  sint  animo  in  hodiemos 
reipublicae  moderatores  41-42.  —  Varia  fuerunt  hoc  saeculo  Gallicae 
gentis  regimina,  nec  ullum  ex  his  aut  rationi  aut  christianae  doctrinae 
repugnat.  NuUa  enim  civitatis  forma  displicet  Ecclesiae  in  id 
semper  intentae  ut  Fidei  et  religione  omnes  gentes  floreant  42.  — 
Propriam  vero  suae  civitatis  formam,  humana  auctoritate  definitam 
pro  rerum  convenientia  atque  opportunitate,  omnes  cives  accipere 
debent,  nec  ulli  licet  ruinam  principum,aut  res  novas  moliri  42-43.  — 
Principum  imperium,  utpote  ex  Deo  ortum,  Ecclesia  semper  tuita  est, 
eo  vel  tempore  quum  ipsam  principes  persequebantur,  praeclarisque 
verbis  ad  principum  obsequium  SS.Petrus  et  Paulus  Fideles  adhortati 
sunt  43. —  Potest  in  omni  gente  status  reipublicae  novis  imperiis  mu- 
tari  ;  sola  Christi  Ecclesia  immutabili  gaudet  regimine,  quippe  quod 
ab  ipso  Deo  fuit  in  omne  tempus  definitum  44.  —  £x  magna  rerum 
perturbatione,  principibus  impeqo  pulsis,  in  summumque  discrimen 
civitate  adducta,  novum  nonnunquam  oritur  reipublicae  legitimum 
regihien  44.  —  Imperio  ad  alios  principes  sic  translato,  non  immutatur 
ipsa  civilis   potestas,  quae    a   Deo  est,  ideoque  novis  principibus 


INDEX    ANALYTICUS. 


obsequium  omnes  praestare  debent  45.  —  Sapienter  ergo  Ecclesia 
fecit,  dum  in  societate  perstitit  cum  variis  nostro  saeculo  GalUae 
principibus  ;  neque  aliter  se  gerant  Galiici  cives  adversas  hodiemos 
reipublicae  moderatores  45.  —  Nec  illud  opponendum  quod  inique  se 
gerant  moderatores  adversus  Ecclesiam  ;  leges  enim  a  principibas 
latae  omnino  differunt  cum  ipsorum  imperio,  possuntque  sub  quo- 
libet  imperio,  justae  constitui  leges,  necnon  et  injustae,  qaod  histo- 
ria  testatur  :  pro  legislatoris  nempe  animo,  non  vero  pro  ipsa  civi- 
tatis  forma,  emnt  leges  vel  bonae  vel  malae  45-46.  —  Nonnallae  leges 
alieno  a  religione  animo  hisce  temporibus  in  Gallia,  haad  salva  re 
civili,  sancitae  fuerunt,  de  quibus  tum  ipse  Pontifex  tum  Antistites 
Galliae  conquesti  sunt  ;  et  quotquot  Gallia  bonesto  animo  cives 
habet,  hi  omnes  illis  legibus,  ne  pessumdetur  patria,  obsistere  con- 
junctis  viribus  debent.  Non  enim  debito  principibus  obsequio  illi  cives 
desunt  qui  parere  injustis  legibus  recusant :  tales  nempe  leges  non 
observandae,  sed  reprobandae  sunt  46-47.  —  Praeclaris  D.  Augustini 
verbis  haec  doctrina  illustratur  47.  —  Generis  hnmani  conscientiam 
edicentem  quid  Deo,  quid  principi  debeatur,  nunquam  detestabilis 
atheorum  doctrina  evertere  valebit;  nullusque  aequa  raente  homo 
Galliae  Catholicos  improbaturus  est,  dum  Fidem  tuendo,  patriae  simul 
consulunt  saluti  et  gloriae  48.  —  Nonnulla  tractat  Pontifex  de  Concor- 
dato  et  de  separatione  reipublicae  ab  Ecclesia  48-49.  —  Judiciam  de 
Concordato  Catholici  S.  Sedi  relinquant ;  separationem  vero  reipu- 
blicae  ab  Ecclesia  ne  propugnent :  absurda  enim  est  haec  doctrina, 
quae,cumreipublicae  sit  civium  jura  tueri,ea  ipsa  juraeodestruit  qaod 
leges  divinas,  jurium  omnium  fontes,  pro  nihilo  in  civitate  ducendas 
esse  docet  49.  —  Quamvis  illam  doctrinam  defendere  nuUi  unquam 
liceat,  potest  tamen  in  certis  regionibus  separatio  reipublicae  ab  £c- 
clesia  tolerari  49;  —  non  vero  in  Gallia,  quippe  quae  catholica  gens  est. 
£0  vel  minus  talis  separationis  patrocinium  Catholici  in  Gallia  sasci- 
pere  possunt,  quod  eorum  qui  ipsam  sectantur,  infensissimum  Reli- 
gioni  animum  optime  noverunt  49-50.  —  His  litteris  tractata  Pontifcx 
colligit,  et  sperat  illa  multum  profutura  ad  falsas  opiniones  repellen- 
das,  et  Catholicorum  animos  inter  se  conciliandos  50.  —  Episcopos 
adhortatur  ut  pacem  omni  opera  procurent ;  reipublicae  vero  principes 
conHdit  a  se  dicta  perpensuros,  quae  quidem  ad  salutem  Galliae  spe- 
ctant  50-51. 

10.  ALLOCUTIO  ad  S.R.E.  Cardlnales.—  1  Mart.1892.pag.  52 

Pontifex  jamdiu  fovit  consilium  Innocentii  III  memoriam  hono- 
randi ;  hoc  autem,  tempore  episcopalis  sui  ministerii,  adimplere  sibi 
non  datum  est,  sed  nunc  tanto  dignius  ad  effectum  perducere  potuit, 
quanto  Ecclesia  Cathedralis  Romana  Perusinae  praestat  52.  —  Monu- 
mentum  in  basilica  Lateranensi  exstructum  ad  mentem  reducit  illa 
duo  consilia  magni  istius  Pontificis  :  redemptionem  Terrae  Sanctae 


INDEX    ANALYTICUS.  32  1 

et  libertatem  Ecdesiae  procurandam  ;  52  —  hoc  ultimum  non  minoris 
momenti  nec  laboris  nunc  est  quam  tempore  medii  aevi;tui)c  enim, 
quamvis  adessent  vitia,reIigio  regebat  animos,  auctoritasque  Ecclesiae 
toti  corpori  sociali  praesidebat ;  nunc  autem,  non  jam  cupiditas  vel 
infrunitae  passiones,  sed  odium  nominischristiani  excitat  adversarios 
Ecclesiae  et  Pontificis  S^-SS*  —  Fidei  antiquae  reditus  exoptandus 
esset ;  semper  tamen  Ecclesia  occultam  virtutem  possidet  qua  inexpu- 
gnabilis  est  53.  —  Pontifex  S.  CoIIegii  votis  vota  rependit  53. 

11.  KPISTOLA  ad  Card.  Galeatl,  Archiep.  Ravennaten- 
sem,  de  monumento  ponendo  Dantl  Angherio.  —  20  Mar- 
tiil892 pag.       54 

Probatnr  a  Pontifice  consilium  ponendi  monumentum  Danti  Ali- 
gherio,  qui  licet  ira  et  studiis  partium  identidem  abreptus  fuerit, 
numquam  tamen  a  veritate  christianae  sapientiae  se  avertit  54. —  Poeta 
celebratur  ingenio  Fideque  sublimis  54.  ^  Pecuniam  in  monumentum 
conferendam  et  exemplar  divini  Poematis  dono  mittit  Pontifex  54. 

12.  LITTERAE  APOSTOLIGAE  de  erectione  novarum 
dioecesium  in  Braslliae  reglonlbus.  —  27  Aprilis  1892.  pag.     56 

Apostolica  Sedes  in  votis  jamdudum  habuit  novas  in  Brasiliae  regio- 
nibus  Episcopales  Sedes  constituere,civiIemque  potestatem  hac  de  re 
sacpius  per  Legatos  monuit  56.  —  Tres  novae  dioeceses  a  Pio  IX  jam 
erectae  fuerunt  56.  —  Brasiliensium  Episcoporum  votis  annuens  Pon- 
tifex,  quatuor  novas  Dioeceses  erigendas,  novamque  ecclesiasticam 
provinciam  constituendam  censuit  56-57.  —  Duas  constituit  Pontifex 
ecclesiasticas  provincias;  in  Brasiliae  Septentrionalis  provincia  Metro- 
politam  constituit,  eique  quinque  Sedes  jam  existentes  et  duas  novas 
in  suffraganeas  subjicit  57.  —  Novae  dioecesi  Amazonum  territorium, 
a  dioecesi  Belemensi  disjunctum,  adjudicatur,  ejusque  Cathedra  funda- 
tur  57-58. — Fines  dioecesis  statuuntur  58. — Novae  dioecesi  Paraybensi 
territorium  a  dioecesi  Pernabucensi  distractum,  attribuitur,  Cathedra 
fundatur,  et  limites  praefiniuntur  58.  —  Australis  provinciae  Sedes 
Metropolitanadesignatur  58-59.  — -Metropolitanae  Ecclesiae  territorium 
statuitur,  et  septem  Ecclesiae  Episcopales  in  suffraganeas  dantur, 
inter  quas  duae  novae  Sedes  sunt,  altera  Nictheroyensis,  cujus  terri- 
torium  definitur,  et  Cathedra  fundatur  ;  altera  vero,  Curitybensis  de 
Parana,  quae  simili  modo  constituitur,  et  limitatur  59-60. —  Dioeceses 
de  quibus  hic  nulla  fit  mentio,  in  eodem  statu  hunc  permanent  60.  — 
Noviter  erectae  Cathedrales  Ecclesiae  iisdem  ac  antiquae  juribus  gau- 
dent,  earumque  Pastores  omnia  Episcoporum  jura  obtinebunt  60.  — 
Dc  conditione  Fidelium  novarum  Dioecesium,  .de  eorum  bonis,  ac 
omnibus  documentis  quae  ipsos  respiciunt,  Pontifex  statuit  60.  — 
De  dote  vero  nihil  constituit,  certo  confidens  Brasilianum  populum 
auxilio  fore  novis  Episcopis  60-61.  —  In  unaquaque  dioecesi  erigatur, 
cum  primum  fieri  potest,  Seminarium  juxta  Tridentinae  Synodi  prae- 
scripta  61.  —  Seminarii  rectores  et  professores  ad  Episcopi  nutum 

Acu  Lconis  XIII.  V.  -  ai 


322  INDEX    ANALYTICUS. 

assumendi  et  amovendi  6i.  —  Doctrina  S.  Thomae  in  Seminariis  tra* 
datur  6i.  —  AbEpiscopo  solo  in  omnibus  pendeat  Seminarii  regiraen, 
ab  ipsoque  admittantur  alumni  ad  sacros  ordines,  vel  amoveantur  6i. 
—  Constituat  Episcopus  vicarios  consiliarios,  usque  dum  Capttulo 
careat  61-62.  —  Ad  religionis  et  animarum  zelum  Pontifex  Episcopos 
adhortatur  62.  —  De  gestione  bonorum  temporalium,  et  de  canonica 
taxa  in  expeditione  solemni  Litterarum  Apostolicarum  Pontifex  sta- 
tuit,  eaque  omnia,  de  quibus  nulla  hic  fit  mentio,  rata  vuit  remanere, 
prout  antea  ;  difficultatesque  si  supervenerint,  ad  Sedem  Apostolicam 
deferendae  sunt  62-63.  —  Juxta  Ecclesiae  doctrinam  et  S.Sedis  disci- 
plinam  ea  componantur  de  quibus  hic  non  loquitur  Pontifex  6^.  — 
Pontificis  est  novam,si  utile  judicaverit,Dioecesium  circumscriptionem 
peragere  63.  —  Hae  litterae,  firmae  ac  ratae  habendae,  illustrissimo 
D.  Gossi  exequendae  mandantur  63-64. 

13.  BPISTOLA  ad  CardinalesGalliaederebuspolitlcis. 
3Maiil892 pag.       66 

Summo  gaudio  Pontificem  Antistites  Galliae  afTecerunt  assentiendo 
Litter^s  Encyclicis  de  praesenti  Gallicae  gentis  regimine.  Magis  in 
dies  profuturas  has  Litteras  ad  salutem  Galliae  Pontifex  sperat,  iicet 
a  nonnullis  fuerint  turbato  animo  impugnatae  66.  —  Hoc  vero  non 
mirum  :  non  enim  omnibus  statim  clarescit  veritas,  in  mediis  reipubli- 
cae  turbinibus  66.  —  Memorat  Pontifex  se  hoc  sibi  proposuisse,  illas 
Litteras  scribendo,  ut  exstinctis  politicis  dissentionibus,  viribusque 
concordia  auctis,  Fidem  in  Galiia  tueantur  omnes  simul  CathoHci,  et 
cordati  cives  66  67.  —  Ex  eo  die  quo  Litterae  prodierunt,  audadus 
grassati  sunt  Ecciesiae  hostes,  quum  nihil  antiquius  habeant  quam  ut 
christianam  religionem  in  Gallia  evertant  67.  —  Se  non  potuisse  non 
loqui  fuse  Pontifex  ostendit,  memoratis  impiorum  hominum  in  Ecde- 
siam  insidiis  et  Cathoiicorum  inde  angustiis,praesertim  cleri:  huic  enim 
animus  erat  augendus  quo  libere  doceret  Fideles  obsequia  tum  Deo 
tum  principibus  praestanda  67-68.  —  Jus  sibi  a  Deo  datum  docendi, 
hortandi,  monendi  Pontifex  vindicat,  quod  minuere  nonnulli  frustra 
conati  sunt,  distinctionem  causati  rem  religiosam  inter  et  politicam. 
Pro  jure  suo  egit,  nec  unquam  officio  deerit  suo  68.  —  Viam 
iterum  indicat  qua  Galliae  probati  cives  concordiam  tam  necessariam 
inter  se  stabilire  debent.  In  primis  praesentem  civitatis  formam 
oportet  omnes  agnoscant.  Omnibus  enim  bonum  publicum  debet  esse 
privato  potius.  Bonum  vero  publicum  sine  potestate  civili  esse  nequit : 
iis  ergo,  qui  summae  rerum  praesunt,  obsequium  praestare  omnes 
debent  68-69.  —  NonnuIIi  vel  inter  Catholicos  Litteras  Encycltcas 
haud  recte  interpretati  sunt  69.  —  Attendant  illi  ipsam  quidem  pote- 
statem  civilem  esse  a  Deo,  non  vero  ab  £0  praefinitum  fuisse  modam 
ab  uno  ad  alium  principem  imperium  transferendi,  nec  designatam 
formam  aliquam  civitatis,  aut  personas  ipsi  praeficiendas69.  —  Muta- 


INDEX    ANALYTICUS.  323 

tor  saepe  civitatis  forma  novis  imperiis,  quae  licet  fuerint  contra  jus 
invecta,  agnosci  tamen  constituta  debent,  boni  publici  causa.  Ob  hoc 
ergo  bonum,debemus  sincerafideobseqniumpraestare  iis  qui  summam 
imperii  tenent  69-70.  —  Inculcat  iterum  Pontifez  leges  a  principibus 
latas  discemendas  esse  ab  ipsorum  imperio,  nec  officio  suo  illos  cives 
deesse  qui  leges  injustas  minime  servant,ast  omni  ope  principes  addu- 
cunt  ut  illas  abrogent.  Ita  se  primi  Christiani  gesserunt  adversus  im- 
perii  romani  principes  70,  — illamque  viam  teneant  oportet  ad  tuendam 
religionem  omnes  probati  cives ;  nec  ulli  licet  partium  studio  zelum 
religionis  postponere  71.  —  Pontifex  iis  qui  aliter  adversus  Gallianii 
aliter  adversus  Italiam  ipsum  se  gerere  contendunt,  respondet  se  nihil 
praeter  bonum  religionis  apud  varias  gentes  sectari,  atque  summopere 
religionis  interesse  et  Galliae  gubernatores  ab  omnibus  agnosci,  et 
Sedem  Apostolicam  in  integram  libertatem  vindicari  71.  —  Hisce  lit- 
teris  levamen  sibimetipsi  ac  eminentissimis  Praesulibus  Pontifex  quae- 
sivit  in  praesenti  Ecclesiae  discrimine.Devotissimum  in  GaIlos,animum 
significat,atque  gaudet  una  mente  Praesules  summoPastori  adhaerere 
71-72. 

14.  INSTRUCTIO  ad  Eplscopos  Americae  septentrio- 
nalis  de  scholis  nonnuUis  archldioecesls  S.  Paull  de 
Minnesota.  —  3  Maii  1892 pag.      73 

Quaestio  de  catholicae  juventutis  institutione  nuper  agitata  fuit  in 
Statibus  Foederatis  Americae  JZ- —  Constans  S.  Sedi  soUicitudo  fuit  ut 
juventus  salutari  doctrina  imbueretur  73.  —  Instructioni  datae  a  S.  Con- 
gregatione  adhaesere  Patres  Concilii  Baltimorensis,  ac  scholas  catho- 
licas  erigendas  curaverunt  73*  —  De  agendi  ratione  Archiepiscopi 
S.  Pauli  exorta  controversia,  opportunum  duxit  S.  Sedes  rem  ad  sc 
avocare  73-74. — S.Congregatio  tolerat  conventionem  ab  Archiepiscopo 
initam,  et  Episcopos  ad  concordiam  servandam  hortatur  74.  —  In 
proximis  Comitiis  Archiepiscopi  cognoscant  de  ratione  prospiciendi 
pueris  qui  adeunt  scholas  publicas  74-75. 

15.LITTER  AE  APOSTOLIG  AK  de  indulgentia  "Totles 
quoties"  die  festo  Deiparae  Virginis  de  Monte  Carmelo 
a  Christifldelibuslucranda.  -—  16  Maii  1892 pag.       76 

Concedit  Pontifex  Indulgentiam  plenariam  <  Toties  quoties  >,  in 
ecclesiis  vel  oratoriis  publicis  universi  ordinis  Carmelitidis,  die  16 
Julii  lucrandam  ab  omnibus  Fidelibus,sub  consuetis  conditionibus  76. 
—  Praesemium  litterarum  vis  et  auctoritas  vindicatur  76-77. 

16.  EPISTOLA  ad  Episcopos  provlnciae  Neo-Ebora- 
censis  de  scholis.  —  23  Maii  1892.    pag.      78 

Pergratae  Pontifici  fuerunt  Antistitum  litterae,  quae  et  ipsorum 
zelum  et  pietatem  in  S.  Sedem  declarant.  SoIIicitus  et  ipse  de  Ameri- 
cana  Ecclesia,  graviter  tulit  miseram  concertationem  nuper  ortam 


324  INDEX   ANALYTICUS. 

propter  conventionem  initam  inter  Archiepiscopum  S.  Pauli  et  civiles 
magistratus  circa  duas  scholas  paroeciales  78.  —  Concordiam  inde 
inter  Catholicos  periclitari  videns,  pro  officio  suo  rem  diligenter 
rependit  atque  dirimendam  censuit  responso  a  Praefecto  Congr.  de 
Propaganda  Fide  antea  edicto  78-79.  —  Judicium  hac  de  re  a  se  latum 
Pontifex  vindicat  79.—  Laudat  unanimem  sensum  Episcoporum  Ame> 
ricae,  scholas  neutras  improbantium,  ac  exoptat  ut  Praesules  Neo- 
Eboracensis  provinciae  in  proximis  conventibus  conferant  de  rationi- 
bus  ineundis  ne  pueri  catholici  mutras  scholas  adeant  79-80. —  Conten- 
dant  praeterea  ut  per  leges  impediatur  detrimentum  religionis  in 
scholis  publicis  80.  —  Confidit  Pontifex  praesentibus  litteris  Praesules 
illius  provinciae  arctius  in  dies  devinctum  iri  cum  ceteris  Americae 
Episcopis  80-81. 

17.  HTTER AK  APOSTOLICAE  de  Statutls  piae  Con- 
soclationis  a  Sacra  Familla. — 14Juniil892 pag.       82 

Ostendit  Pontifex  summopere  interesse  rei  privatae  atque  publicae 
ut  domestica  societas  sancte  sit  constituta  sanctisque  legibus  regatur 
82.  —  Reparationis  humanae  opus  inchoans  Deus,  speciem  mundo 
exhibuit  Familiae  divinitus  constitutae,  quae  ceteris  familiis  docu- 
mento  esset,  exempla  praebens  omnium  virtutum  parentibus  simul 
ac  liberis,  divitibus  atque  pauperibus :  his  praecipue  solatio  esse 
debet  sacrae  Familiae  paupertas  et  tenuis  conditio,  quam  quidem 
multi  divitesultro  sunt  amplexi  82-83. — Sacrae  Familiae  cultum  mature 
apud  Catholicos  invectum,  mireque  propagatum  fuisse  exponit  Pontt- 
fex  83.  —  Laudat  Consociationem  a  S.  Familia  Lugduni  a  R.  P.  Fran- 
coz  S.  J.conditam  eo  proposito  ut  christianae  familiae  sacrae  Familiae 
sese  devoventes,  ejus  insigni  fruantur  patrocinio  83-84.  —  Lex  soda- 
lium  :  Cum  tota  sua  domoad  orandum  conveniunt,  eamque  christianis 
moribus  imbuendam  curant  84.  —  Consociationem  Bpnoniae  erectam, 
olimque  a  Pio  IX  approbatam,  iterum  approbat  Pontifex,  necnon  et 
propositam  a  S.  R.  Congregatione  formulam  consecrationis  Christia- 
narum  familiarum,  et  precationem  recitandam  coram  imagine  S. 
Familiae  84.  —  Citantur  S.  R.  Congregationis  statuta  quibus  inter  se 
omnes  Consociationes  S.  Familiae  sub  uno  praeside  congregantur. 

V  Finis  Consociationis  in  eo  est,  ut  familiae  christianae  se  S.  Faml- 
liae  devoveant,  eam  quotidiana  oratione  colant,  sibique  ut  vitae  exem- 
plum  proponant  85. —  2'  Centrum  Consociationis  Romae  habetur  apud 
Em.  Card.  pro  tcmpore  S.  S*^  Vicarium,  qui  Consociationis  protector 
est,  illamque  regit,  adjutus  ab  III**  Secretario  S.  R.  Congregationis  ct 
duobus  praelatis  a  se  eligendis  necnon  a  viro  ecclesiastico  secretarit 
munus  gerente  85. —  3°In  omnibus  dioecesibus  vel  Apostolicis  vicaria- 
tibus,  Ordinarius  virum  ecclesiasticum  quemdam  Directorem  dioece- 
sanum  constituet  85.  —  4°  Ad  solos  parochos  pertinet  ascriptio  fami- 
liarum  propriae  parochiae;numerum  ascriptionum  uniuscujusque  anni. 


INDEX   ANALYTICUS.  325 

mense  Majo,  parochi  rectoribus  dioecesanis,  hi  vicissim  sedi  centrali 
romanae  indicabunt  85.  —  5°  Consecratio  secundum  formulam  S.  C. 
a  Leone  XIII  approbatam  peragetur  sive  privatim  a  singulis  familiis, 
sive  apluribusin  parochiali  Ecclesia  congregatis  cum  Parocho  vel  ejus 
delegato  85.  —  6**  Imago  S.Familiae  in  domibus  familiarum  consocia- 
tarum  adesse  debet ;  coram  ipsa  communis  oratio  semel  saltem  in  die, 
et  quidem  vespere  si  fieri  potest,  instituatur.  Precatio  a  regnante 
S.  Pontifice  probata,  et  quaedam  preces  jaculatoriae  recitandae 
commendantur  85-86.  —  7°  Imago  S.  Familiae,  illa  sit  de  qua  in  litteris 
Pii  IX  5  Jan.  iSyadatis  fit  mentio,  vel  etiam  quaevis  alia,  personas 
S.  Familiae  repraesentans,  salvo  tamen  jure  Ordinarii  excludendi  illas 
imagines  quae  Consociationis  menti  non  consentiant  86.  —  8^  Familiae 
ascriptae  indulgentiis  in  aggregationis  libello  notatis  fruentur  86.  — 
9°  Constitutio  a  Card.  Protectore  ejusque  Consilio  dabitur,  ubi  de  plu- 
ribus  ad  utilitatem  Consociationis  spectantibus  agetur,  uti  ex.  gr.  de 
festis  ceIebrandis,conventibushabendis,etc.  86.  —  Illa  statuta  Pontifex 
comprobat  S6.  —  In  hanc  Consociationem  caeterae  coalescunt ;  aliquae 
excipiuntur,  quae  tamen  jus  amittunt  familias  adscribendi  86-87.  — 
Familiae  antea  adscriptae  indulgentiis  fruentur,  modo  ut  nova  statuta 
servent  87.  —  Consociationis  Praeses  constituitur  eique  consilium 
assignatur  87. — Studeant  qui  curam  animarum  gerunt,Consociationem 
promovere  praesertim  inter  operarios,  et  in  eodem  servare  orationis 
spiritu  87- 88.  —  Praesentium  litterarum  auctoritas  vindicatur  88. 

18.  LITTERAE  APOSTOLIGAE  de  Indalgentlis  et 
Privilegiis  piae  Consociationis  a  Sacra  Familia.  —  20 
Junii  1892 pag.      89 

Memorat  Pontifex  a  se  nuper  probata  fuisse  statuta  Consociationis 
Sacrae  Familiae,  quam  nostris  praesertim  temporibus  opportunissime 
erectam  ostendit  89.  —  Ad  fausta  ilHus  incrementa  opportunum  du- 
cens  praemium  Indulgentiarum,  decernit  infrascriptas  indulgentias  a 
sodalibus  lucrandas  89-94.  —  Formula  recitanda  a  Christianis  Fami- 
liis  95. 

19.  EPISTOLA  adComitem  de  Loe  deconventu  Gatho- 
licorum  in  Fulda.  —  27  Junii  1892 pag.      96 

Pergrata  sibi  fuisse  testatur  Pontifex  quaein  conventu  Fuldensi  sunt 
acta,  et  laudat  Catholicorum  Germaniae  zelum  connitentium  ut  plena 
religionis  catholicae  libertas  ab  ipsa  lege  civili  communiatur  96.  — 
Memorat  se  legibus  obstitisse  in  Ecclesiam  latis  cultus  civilis  tuendi 
nomine  96.  —  Exoptat  ut  leges  iniquae,  praesertim  de  religiosa  juven- 
tutis  institutione,  abrogentur  96-97.  —  Connitantur  in  id  Fideles  Ger- 
maniae,  Antistitum  suorum  ductu.  Aderit  auxiliator  Deus  97.  — 
Patemum  animum  profitetur  Pontifex  in  omnes  qui  sedis  Apostolicae 
jure  in  laudato  conventu  adseruerunt  97. 


326  INDEX    ANALYTICUS. 

20.  AULOCUTIO  ad  S.R.  E.  Cardlnales.  —  II  Julll  1892. 

pag.      98 

Inimicorum  Christi  et  Ecclesiae  audaciam  crescentem  in  dies  expo- 

nit  Pontifex98.  -—  Christo  tamen  confidit,  et  hortatur  Fideles  ut 

audaciae  inimicorum  virtutem  opponant  impavidam  98.  —  Sedis 

Apostolicae  jura  integra  vindicat  98-99. 

21.  KPISTOLA  ad  Kpiscopos  Hispaniae,  Itallae  et 
utrinsque  Americae  de  saecularibus  festis  Ghristophori 
Golupibi.  —  16  Julii  1892 pag.     100 

Laudibus  extollit  Pontifex  Christophorum  Colunibum  et  opus  insi* 
gne  ab  eo  peractum  100.  —  Qui  quam  bene  sit  de  cultu  humano  et  re 
religiosa  meritus,  postenor  tantum  aetas  cognovit  100.  —  Praeclarum 
hunc  virum  et  ab  Ecciesia  ceiebrari  decet,  quae  licet  maximos  hono- 
res  reservet  Sanctis,  tamen  et  illos  viros  magni  aestimat  qui  a  Deo 
insigni  ingenio  donati,  multum  civili  hominum  conjunctioni  profue- 
runt  100- loi.  —  Singulari  honore  Ecclesia  Columbum  decorat  utpote 
filium,  quem  sua  Fides  praecipue  movit  ad  novas  terras  conquirendas 
loi.  —  Nonnulli  laude  quidem  digni,  ignotas  exquisierunt  terras, 
humanis  rationibus  ducti  loi.  —  In  Columbo  vero  rationem  religionis 
longe  prae  ceteris  valuisse  constat  101-102.  —  Studiis  quippe  naturae 
quum  comperisset  ignota  spatia  in  occidentem  patere,  altius  inde 
mente  assurrexit,  dolensque  ingentem  hominum  multitudinem  sedere 
in  umbra  mortis,  primum  onrnium  expetivit  christianum  illuc  exten- 
dere  nomen  102.  —  Hoc  probat  Pontifex  allatis  verbis  ipsius  Columbi 
atque  Isabellae  reginae,  et  expositis  rei  perficiendae  impediroentis 
innumeris  ab  eo  solo  superandis  quem  Fides  roboret  102-103.  — 
Idem  memoratis  temporum  adjunctis  confirmat :  Ecclesia  enim  mi- 
nuenda  in  Europa  per  Lutherianam  haeresim,  in  novas  Americae 
gentes  extensa  est,  providente  Deo  103.  —  Columbus  Dei  ductu  prae- 
ivit,  vias  Evangelio  muniturus  103-104.  —  Hoc  ei  propositum  fuisse 
testatur  etiam  religiosa  domus  ubi  de  grandi  consilio  meditatus  est,  et 
ejus  in  toto  itinere  insignis  pietas  104.  —  Illum  laudari  decet  ob  innu- 
mera  l>eneficia  quae  mundo  contulit ;  summae  vero  laudes  sunt  Deo 
tribuendae,  cui  novi  inventor  orbis  sciens  inservivit  104.  —  In  gratia- 
rum  actionem  indicit  Pontifex  Missam  de  Ss.  Trinitate  in  Hispania, 
Italia,  et  utraque  America  celebrandam,  idemque  suadet  apud  cete- 
ras  etiam  nationes  peragendum  105. 

22.  EPISTOLA  ENGYGLICA  de  Rosario  Mariali.  — 
8Sept.  1892 pag.     106 

Suam  a  teneris  annis  erga  praeclaram  Matrem  Dei  pietatem,  lar- 
gissimaque  ab  ea  accepta  beneficia,  suaviter  recolit  Pontifex,  atque 
testatur  se  toto  vitae  suae  decursu,  maxime  vero  in  supremo  Aposto- 
latu  ipsius  deprecatum  opem,  nunquam  spe  sua  fuisse  frustratum  : 


INDEX    ANALYTICUS.  327 

ideoque,  plura  jam  expetiturus  pro  Ecclesia,  omnes  suos  adhortatur 
filios  ad  Rosarii  cultum  106-107.  —  Fidem  et  legis  divinae  observan- 
tiam  debilitari  dolet,  impune  grassantibus  Dei  et  Ecclesiae  hostibus 
107.  —  Dei  iram  in  gentes  sic  concitatam  placare,  animasque  sanare 
valet  oratio  cum  vita  christiana  conjuncta  107. —  Rosariumeximiaoratio 
cst,et  christianae  vitac  subsidium  107-108. —  Vim  Rosarii,quam  testan- 
tur  victoriae  insignes  in  Albigenses  et  alios  hostes  ab  Ecclesia  reporta- 
tae,  et  nosmetipsi  experiemur  si  pari  pietate  exoraverimus  Matrem 
Dei,  gtatia  plenam,  et  de  thesauro  suo  hominibus  perlubentcr  largien- 
tem  108.  —  Gratissimum  Mariae  praeconium  angelicum  est  108-109. — 
Misericordia  insigni  praedita  sit  oportet  Matcr  Salvatoris  109.  — 
Maria  per  Christum  mater  nostra  est,sicut  Deus  per  Ipsum  Pater  noster 
est  109.  —  Optima  matcr  est,  quae  cognitas  habct  nostras  necessitates, 
eisque  subvenire  valet  et  cupit :  ad  ipsam  adeamus  109. —  Rosario  nos 
ad vitam  christianam  informari  ostendit  Pontifex.Laudat  Fidem in unum 
cttrinum  Deum  et  in  Verbum  incarnatum,  qua  quidem  divinae  naturae 
consortcs  effecti,  praemia  meremur  coelestia  109- 1 10. —  Illamhomines 
vitae  curis  distracti,  colere  negligerent  nisi  ipsis  succurreret  Ecclesia. 
Hacc  Fidei  adjumcntum  insigne  petere  consuevit  ex  Rosario,  quo  prae- 
cipua  religionis  nostrae  mysteria  contemplanda  proponuntur  1 10.  — 
Mentes  Fidelium  sic  in  Fide  firmantur,  et  ab  erroribus  tutantur  11 1. 

—  Ecclesia  Rosarium  commendat  ut  christianae  vitae  subsidium. 
Fides  enim  sine  operibus  nihil  ad  salutcm  proficit,  imo  graviorem 
inducet  Christi  judicis  reprehensionem  iii.  —  Ad  virtutem  indamma- 
tur  animus  ex  mysteriorum  Rosarii  contemplatione,  quorum  altera 
exhibent  vitam  humilem  Christi,  optimi  Magistri,  bcneficentissimi 
Medici  11 1.  —  Igne  sui  amoris  nos  in  oratione  Jesus  inflammat,virtuti- 
bus  omat.  Quisjesum  passum  et  mortuum  pro  nobis,  non  redamet, 
paratus  mori  pro  £0  112.  —  Altera  Rosarii  mysteria  contemplandam 
cxhibcnt  B.  Virginis  vitam  humilem,  at  summo  bono  divitcm,  gratia 
Dci  beatam  112-113.  —  In  Matrem  Dei  electa  se  Ejus  ancillam 
cdicit ;  consors  fit  libenter  gaudiorum  et  dolorum  Jesu,  gloriae  socie- 
tatcm  sic  meritura  113.  —  Arridens  virtutum  exemplar  Deus  in  Maria 
nobis  proposuit,  in  qua  nonnisi  humana  natura  inest.  £am  imitati  in 
terra,subsequcmur  in  coelum  113. — Ipsa  in  auxilium  invocanda  in  vitae 
angustiis,ut  ad  vitam  perveniamus  aeternam  1 13-1 14.  —  Quemvis  Chri- 
stianum  dccet  Rosarium  colerc,  eos  autem  praecipue  qui  sacrae  Fami- 
iiae  Consociationi  nomen  dedcrunt  114.  —  Consuetas  indulgentias 
concedit  Pontifex,et  Antistites  adhortatur  ut  curent  Beatam  Virgincm 
pariac  antea  fervore  colendam  114.  —  Pro  £cclesia  et  pro  sc  prcces 
ad  B.  M.  V.  fundendas  cxposcit.  Ipsius  deprecationi  id  rcfert  a  Deo 
acceptum  quod  brevi  quinquagesimum  sui  £piscopatus  annum  sit 
complcturus.  Intcr  omncs  rerum  vicissitudines  £cclesiae  bonum  se 
conscctatum  esse  testatur,idipsum  reliqua  vita  consectaturus  114- 11 5. 

—  Prcccs  idco,  non  laudcs  a  filiis  exspectat  115.  —  Optima  quaeque 


328  INDEX    ANALYTICUS. 

illis  in  proxima  sua  faustitate  adprecatur,  verbis  Ecctesiastici  eos  com- 
pellans  Ii5-ii6. —  Nefarios  homines,  consiliis  suis  forte  illnsuros, 
divinae  commendat  clementiae.  Pastoribus  et  gregi  benedicit  1 16. 

23.  KPISTOLA  ad    Episcopum     Aurellanensem    de 
rebus  Galliae.  —  31  Oct.  1892 pag.     117 

Gaudio  Pont;fici  fuit  cura  ab  Episcopo  adhibita  ut  Clerus  litteris  de 
Galliae  regimine  obtemperet  117.  —  Dolet  jam  interposita  fuisse  ob- 
stacula  ne  Litterae  pariant  effectus  117.  —  Exponit  Ecclesiae  hostes 
in  Gallia,  ex  quo  Litterae  datae  fuerunt,  magis  magisque  saevire  in 
Clerum  et  Fideles  1 17-1 18.  —  Ab  incepto  tamen  non  desistet,  Gallosque 
hortatur  ne  viribus  deficiant,  conscientiae  testimonio  freti,  atque  opis 
divinae  fiducia  118.  —  Tantorum  malorum  causam  non  aliam  esse  nisi 
Massonum  sectam  Pontifex  demonstrat  118-119.  —  Eam  sperat  brevi 
devictum  iri  Dei  auxilio  et  industria  Cieri  119.  —  Praesules  Galliae 
hortatur  ad  S.  Sedis  juge  obsequium  119. 

24.  EPISTOLA   ad  Eplscopos  Italiae  de  secta  Masso- 

'  num.  —  8  Dec.  1892.  pag.     120 

Variis  temporibus  a  variis  hostibus  bellum  Ecclesiae  Dei  indictum 
est,nostra  vero  aetate  a  secta  massonica  120.  —  Hanc  a  decessoribas 
suis  saepius  proscriptam,  et  ipse  Pontifex  damnavit,  mysteriis  ejus 
impiisque  artibus  demonstratis  120.  —  Crescit  in  dies  Massonum 
audacia,  catholicam  Fidem  et  Ecclesiam  impugnantium  120-121.  — 
Sunt  qui  sectae  adhaerent  spe  utilitatis  ac  ambitione.  IUos  ab  interitu 
revocare  satagant  Episcopi,  Dei  auxilio  freti  121- 122.  —  Nonnulli 
ad  favendum  sectae  delabuntur  animi  mollitia  :  illos  Episcopi  repre- 
hendant  et  imbuere  studeant  ea  quae  Christianum  decet  fortitudine 
122.  —  Multi  simulatione  capti  nomen  sectae  dederunt  ;  illis  demon- 
strent  Pastores  sectae  pravitatem,  quae  naturalismum  in  locum  Reii- 
gionis  revelatae  substituere  nititur  122.  —  Non  tantum  cavenda  est 
secta,  sed  impugnanda  Fidei  armis  122-123.  —  Animos  Episcopi  ad* 
dant  clero  et  populo  ad  certandum  viriiiter,ne  fortiores  in  Italia  hostes 
Ecclesiae  quam  propugnatores  videantur  123.  —  Una  cum  praesenti- 
bus  litteris,  alteras  Pontifex  Episcopis  mittit,  in  vulgus  propagandas 
123. 

25.  KPISTOLA  AD   ITALOS  de  secta  ftdassonum.  — 

3  Dec.  1892.  '  pag.     124 

Pro  officio  suo  Pontifex  vocem  extollit  ob  bellum  religioni  illatum, 
quae,  tot  nominibus,  Italorum  civitati  ipsorumque  Ecclesiae  profuit 
124. —  Bellum  istud  generi  humano  adeo  nocivum,  Deo  injuriosum,ex 
illa  secta  massonica  ortum  ducit  quam  iterum  atque  iterum  Pontifex 
proscripsit,  atque  his  etiam  litteris  Italiae  exitiosissimam  ostendit. 
Totam  Italiam  ipsamque  Urbem  ista  invasit,  magno  rei  catholicae 
detrimento  ;  Christianismo  naturalismum,  legibus  christianis  subver- 


INDEX    ANALYTICUS.  329 

sivas  opponit,  bona  ecdesiastica  fisco  addicit,  clericos  cogit  ad  mili- 
tiam,  matrimonia  et  funera  civilia  propugnat,  instituta  caritatis  laicis 
committit  124-125.  —  Hanc  religionis  oppugnationem  quam  iniqua  sit 
Pontifex  fiisius  exponit,iIlamque  a  secta  massonica  moveri  ipsi  masso- 
nes  testantur,  gloriantes  a  se  ortam  esse  in  Italia  Ecclesiae  persecu- 
tionem  125-127. —  Religione  oppressa,  societas  ipsa  perturbatur,  fami- 
lia  periclitatur,  civitates  discordiis  patent,  jura  divina  et  humaha 
negliguntur  a  rerum  moderatoribus,  nutat  hominum  societas,  dum 
mores  corrumpuntur,  multique,  impatientes  mali,  ad  extrema  labuntur 
127.  —  His  actis  secta  se  jactat  bene  de  patria  meritam,  Ecclesiae 
Fidelesut  inimicos  patriae  vituperans  128. —  Ipsavero  patriae  tuendae 
nomine,  eam  subigere  et  ethnicorum  corruptela  inficere  cupit  128.  — 
Semota  religione,  solaque  natura  duce,  ruunt  homines  in  superbiae, 
cupiditatis,  sensualitatisque  perniciem  128. —  A  sectaabhorreant  Fide- 
ies,  quam  Summi  Pontifices  saepius  damnarunt  sub  «xcommunicatio- 
nispoena  128-129. —  Quicumque  aliorum  curam  gerunt,a  secta  subditos 
suos  deterreant  129  —  Praecludatur  omnis  via  ad  sectam  delabendi 
129.  —  Suspectae  habeantur  et  illae  societates  quae  de  religione  non 
curant ;  vitentur  a  mulieribus  societates  beneficentiae,  nisi  constet  eas 
a  Massonibus  alienas  esse  129-130.  —  Nullus  familiares  habeat  qui 
doctrinas  subversivas,  vel  aperte  propugnent,  vel  tolerandas  habeant 
130. —  Impie  scripta  nemo  legat  130.  —  Secta  non  tantum  vitanda 
sed  impugnanda  :  scholis  sectae  subjectis  opponantur  scholae  Catho- 
licorum  130.  —  Subsidiis  caritatis  publicae  ablatis  privata  caritas  sup- 
pleat ;  viliorum  recessibus  opponantur  domus  honestatem  luentes  131. 
—  Scriptis  impiis  scripta  catholica  respondeant  ;  consociationibus 
quae  sectae  asseclis  favent,  opponantur  quae  caritatem  in  omnes  exer- 
ceant  131.  —  Massonum  industriis  ad  Ecclesiam  impugnandam  oppo- 
natur  rei  catholicae  studium :  secta  in  aperto  gTassante,CathoIici  fidem 
suam  et  ipsi  publice^Vrofiteantur  131.  —  Secta  Ecclesiam  civitati  sub- 
jicere  nititur  ;  Catholici  Ecclesiae  libertatem  vindicent  131-132.  — 
Unitatem  catholicam  scindere  conatur  ;  eo  magis  in  caritate  et  prae- 
positorum  obsequio  permaneant  Fideles  132. —  Sublata  religione,  ipsi 
patriae  ruina  impendet  132.  —  Viriliter  ergo  Itali  praelia  Domini  cer- 
lent  orationeet  virtutibus  christianis  roborati  132. 

26.UTTERAE  APOSTOLICAE  quibus  Constltutiones 
Societatis  Jesu  de  doctrina  S.  Thomae  Aquinatis  profl- 
tenda  conflrmantur.  —  30  Dec.  1892 pag.     133 

Novarum  doctrinarum  libido  Fidei  maxime  nocet,  ideoque  germa- 
nae  doctrinae  fontes  repetendi  sunt.  S.  Thomae  doctrinam  in  omnes 
scholas  revocare  Pontifex  statuit,  opera  confisus,in  re  dif!icillima,  reli- 
giosorum  Ordinum,  inter  quos  Societatem  Jesu  adesse  nihil  mirum, 
utpote  Apostolicae  Sedi  devotissimam,  propriisque  legibus  doctrinae 
S.  Thomae  adstrictam  133-134.  —  Has  leges  in  summam  conferre  sua- 


330  INDEX    ANALYTICUS. 

que  auctoritate  firmas  declarare  Pontifex  his  litteris  intendit  134.  — 
S.  Ignatius  non  solum  sequendam  doctrinam  securiorem  et  magis 
approbatam  decrevit,  — quod  pluries  postea  a  superioribus  affirmatum 
est  —  verum  etiam  voluit  unam  apud  omnes  esse  doctrinam,  tum  de 
sententiis  quae  sunt  in  scholis  communes,tum  de  opinionibus  in  quibus 
catholici  doctores  variant  inter  se  134-135.  —  Ita  concordiae  et  caritati 
inter  filios  suos  legifer  Pater  prospexit  135. —  Quicumque  Societati 
dat  nomen,  se  ipsius  obligat  doctrinae,  nec  licet  ei  contrariam  sectari, 
licet  valde  probabilem  135-136.—  Magis  illa  lex  obligat  si  quadoctrinae 
capita  Societas  jusserit  admitti  aut  improbari  ab  omnibus  136.  — 
S.  Ignatius  sequendam  delegit  in  Theologia  doctrinam  scholasticani 
D.  Thomae,facultate  tamen  posteris  data  doctrinam  designandi  Socie- 
tati  pro  tempore  aptiorem  136.  —  Hac  facultate  Patres  usi  in  Congre- 
gatione  V  generali,  sequendam  statuerunt  in  Theologia  scholastica 
doctrinam  S.  Thomae  136.  —  Quod  fuit,  decursu  temporis,  frequentcr 
confirmatumpraesertimin  Congregatione  XXIII  nuper  habita  136-137* 
— Regula  Societatis  sequendum  dicit  in  Philosophia  Aristotelem.  Philo- 
sophia  autem  S.  Thomae  nihil  alia  est  atque  Aristotelea  quam  errori- 
bus  ipse  emendavit,  Theologiae  scholasticae  princeps  137.  —  Quiergo 
Aristotelem  tutosectari  cogitat,  Aquinatem  sectari  debet  137.  —  Accc- 
dit  quod  in  Societate  philosophia  ita  est  interpretanda  ut  Theologiae 
scholasticae  ancilletur  137-138.  — Illud  attendant  qui  Aquinatis  opi- 
nionem  nihil  fere  curant  quum  Aristotelis  interpretes  in  varias  abeunt 
sententias,  meminerintque  Societatem  adhaesisse  apostolicis  litteris  de 
restituenda  in  scholis  philosophia  S.  Thomae  138.  —  Doctorum  Socic- 
tatis  praeclara  opera  recte  adhibentur  tamquam  adjumenta  ad  veram 
S.  Thomae  doctrinam  colendam  ;  cavendum  vero  ne  studium  illorum 
operum  uniformi  doctrinae  noceat,  ideoque  si  dissentiant  Doctores  a 
S.  Thoma,  hic  sequendus  138-139. —  Improbata  est  a  praepositis  liber- 
tas  sequendi  omnes  opiniones  eorum  etiam  iibrorum  qui  de  moderato- 
rum  permissu  prodierunt  139.  —  Exceptiones  tres  in  Constitutionibus 
definitae  legem  de  sequendo  S.  Thoma  confirniant  139-140.  —  i*  Non 
est  sequenda  ejus  sententia  si  ambigua  fuerit :  ergo  si  non  est  talis,  se- 
quenda  est  140. —  Monuit  hac  de  re  P.  Aquaviva  nequis  vanis  artibus 
sibi  persuadeat  ambiguam  esse  S.  Doctoris  sententiam  140.  —  Ad 
quaestiones  quas  S.  Thomas  non  attigit,  responsa  dentur  consentanea 
ejusdem  principiis  penitus  cognitis  140.  —  2°  Non  est  S.  Thomas 
sequendus  in  quaestionibus  mere  philosophicis.  Hae  vero  perpaucae 
apud  ipsum  reperiuntur.  In  his  ipsis  ne  recedatur  a  S.  Th.,  si  res  sit 
alicujus  momenti  aut  fundamentum  aliorum  140-141.  —  3"*  Mitti  potest 
S.  Th.  sententia  si  doctrina,  ei  contraria,  fuerit  in  catholicis  academiis 
fererecepta;  jamvero  academiae  insistunt  S.  Doctoris  vestigits  141- 
.  —  Sapienter  providit  Congr.  V  ne  quis  ex  supradictis  occasionem  sumat 
S.  Th.  doctrinam  faciledeserendi  141.  —  Studiorum  rationem  aiumnis 
Societatis  Jesu  propriis  legibus  praefinitam,  Pontifex  pro  sua  Aposto- 


INDEX    ANALYTICUS.  331 

lica  auctoritate  praecipit  ipsis  sequendam  ac  praecipue  magistris  et 
studiorum  praefectis  141-142.  —  Moderatores  ad  magisteria  eos 
tantum  deligant  quos  S.  Th.  doctrinae  viderint  studiosos  142.  — 
Gregoriana  Universitas  laudatur  142.  —  Praesentium  litterarum  usus 
definitur  et  auctoritas  vindicatur  142-143. 

27.  KPISTOLAadCard.di  Canossa  Kplsc.  Veronensem, 
et  Kpiscopos  Venetinae  reglonls  de  matrimonio  civili. 
—  8Febr.  1893 * pag.     144 

Laudat  Pontifex  consilium  ab  Antistitibus  initum  recurrendi  ad 
S.  Sedem,  imminente  lege  de  matrimonio  civili  144.  —  Saepius  jam 
docuit  Pontifex  sanctum  esse  matrimonium,  nominatim  litteris  ency- 
cHcis  Arcanum  divinae  sapientiae  144. —  Neglectis  illis  monitis,majora 
Ecclesiae  detrimenta  subsecuta  sunt  144-145.  —  Doctrina  de  matri- 
monio  exponitur :  de  efiectibus  civilibus  disponat  saecularis  potestas ; 
de  ipso  matrimonio  Ecclesia  statuit  145.  —  Contractus  matrimonii 
cum  sit  sacramentum,  leges  a  potestate  civili  circa  illum  iatae,  sacri- 
legae  sunt  145.  —  Contractum  attingit  lex  quae  matrimonium  ritui 
civili  postponit.  Refelluntur  quihac  lege  sacramentum  intactum  manere 
asserunt :  nam  ista  lex  matrimonium  civili  ritu  destitutum,  illicitum 
inritumque  habet  \  quod  praesens  militum  conditio  confirmat,  qui  a  legi- 
tima  conjuge  discedere  coguntur  145-146. — Nostrates  aemulanturelhni- 
cos,  olim  servorum  nuptias  prohibentes  146.  —  Altera  injuria  praedicta 
lege  Ecclesiae  irrogatur.  Nam  haec  etiam  de  moribus  cognoscit ;  leges 
vero  morales  statuunt  quibus  in  casibus  expediat  nubere,  vel  non  ; 
Ecclesiae  ergo  est  judicare  de  opportunitate  matrimonii  ;  accidit  etiam 
ut  propter  infamiam  vitandam,  secreto  matrimonium  contrahi  expediat 
146-147.  —  De  his  Status  minime  curat,nec  aliud  quam  potestatis  suae 
augmentum  ambit :  at  bonis  moribus  neglectis,  ipse  in  interitum  ruit 
147.  —  Eo  usque  procedunt  legislatores  ut  ne  moribundis  quidem 
minister  salutis  consulere  valeat  147.  —  Nullo  rei  evenlu,  Ecclesia 
animis  salvandis  deerit ;  nec  inde  civitati  aliquid  timendum,  cum  non 
nisi  rarissime,  et  sub  certis  conditionibus  matrimonia  occulta  contra- 
henda  permittat  Ecclesia,  omnique  modo  curet  matrimonium  solem- 
niter  celebrandum,  ut  probat  constitutio  Benedicti  XIV  Saiisvobis, 
causam  non  levem  sed  urgentissimam  requirens  ut  secreto  matrimo- 
nium  celebretur  148.  —  Quorsum  ista  lex  tandem  pertinet?Si  matri- 
monia  occulta  prohibereintendit,  jam  non  circa  bonum  commune,sed 
circa  casus  particulares  versatur  ;  nec  dici  potest  rationis  ordinatio, 
cum  quod  recta  lex  morum  exposcit,  ista  prohibeat  148-149.  —  Eccle- 
siam  ipsam  hac  lege  impeti  patet  ex  indole  legislatorum  149.  —  Falla- 
citer  se  jactant  libertatis  propugnatores,  qui  juribus  natura  homini 
concessis  moderari  tentant.  Talis  injuria  si  Catholicis  infertur,  gravior 
cvadit  149-150.  —  Statuit  quidem  lexadiri  posse  Ecclesiam  :  at  eoipso 
matrimonium  ecclesiasticum  superfluum  habet   150.  —  De  sponsis. 


332  INDEX    ANALYTICUS. 

lege  civili  junctis,  Ecclesia  impedltur  judicare,  magno  morum  pericalo 
150.  —  Cogit  lexilla  testes  occulti  matrimonii  proditores  agere ;  sacer- 
dotes  vero  animarum  saluti  consulentes,  gnravibus  poenis  afficit.  Dum 
multum  hodie  de  legum  severitate  remittitur,  pejor  fit  fidelium  et 
sacerdotum  conditio  150-151.  —  Concludit  Pontifex  lege  illa  Ecclesiae 
et  civium  jura  bonosque  mores  laedi,  necnon  dissentionem  Ecclesiam 
intcr  et  ctvitatem  nutriri  151.  —  Episcopi  legis  malitiam  Fidelibns 
demonstrent,  eosque  ad  ipsam  impugnandam  adhortentur  151.  —  Clero 
suo  imitandum  proponant  exemplum  Christi,  qui  animam  suam  pro 
ovibus  posuit  151-152. 

28.  LITTERAK  APOSTOLICAE  de  Ordlne  Clstercien- 
sium  reformatorum  beatae  Mariae  Virginis  de  Trappa 
constituendo.  —  17  Martii  1893.  pag.     153 

Sanctae  Sedis  constans  fuit  sollicitudo  erga  religiosas  familias  153. 
—  Ab  ipsa  Romam  convocati  Superiores  Trappenses  omnium  obscr- 
vantiarum,  prima  comitia  generalia  cetebrarunt,  quibus  optime  tam 
de  Ecclesia  tum  de  suo  ordine  meriti  sunt  153-154.  —  Plura  sunt  in  itlis 
comitiis  proposita,  quae  perpendet  intra  annum  Congregatio  ReguU- 
rium  ;  de  aliis  jam  provisum  est,  et  statuta  citantur  154-155.  —  Prac- 
sentes  litterae  Hrmae  rataeque  habeantur  1 56. 

29.  KPISTOLA  ad  Card.  Gibbons  Archiep.  Baltimo- 
rensem  de  scholis  puJallcis  in  America.  —  31  Maii  1893. 

pag,     157 
Pro  benevolentia  sua  erga  Ecclesiam  Americae,  Pontifex  nuper 
delegatum  misit,  adfuturum  nomine  S.  Sedis  in  dedicatione  amplissi* 
mae  copiae  rerum  in  urbe  Chicago  expositae,ac  in  civitate  Washingtcn 
sedem  collocaturum  permanentis  delegationis  apostolicae,  ctfjusqui- 
dem  uberrimos  fore  fructus  confidit  157.  —  Mandatum  legato  dedit  ui 
omne  extingueret  dissidium  de  catholicae  juventutis  institutione  157' 
158.  —  Hac  de  re  ab  Archiepiscopis  acta  in  NeoEboracensi  convcntu 
probavit  legatus,  ac  confirmat  Pontifex  158.  —  Propositionibus  ad  rem 
dirimendam  a  legato  concinnatis,  allatae  fuerunt  ab  ipso,  petentibus 
Praesulibus,  quaedam  declarationes  et  emendationes  158.  —  Illis  pro- 
positionibus  importune  in  vulgus  editis,  novisque  inde  exortis  contro- 
versiis,  singulorum  Antistitum  hac  de  re  judicium  Pontifex  quaesivit 
1 58- 1 59. — Variis  responsis  acceptis,  declarat  illas  interpretationes  quac 
delegaii  propositiones  in  sensum  trahunt  alienum  a  disciplina  sancita 
in  synodo  Baltimorensi,  alienas  omnino  esse  a  mentc  delegati,  necnon 
a  sententia  Apostolicae  Sedis  ;  atque  fusius  explicat  illarum  proposi- 
tionum  convenientiam  omnimodam  cum  laudatae  Synodi  disciplina  ; 
iterumque  decernit  servanda  ea  quae  in  synodis  Baltimorensibus  sta- 
tuta  fuerunt,  et  quaecunque  hac  dc  rc  a  romanis  Pontificibus  sunt 
pracscripta  159-160.  —  Sperat  Praesules  magis  in  dies  Religioni  pro- 
futuros  et  reipublicae,  atque  controversiam  penitus  extinctum  iri  cora 
et  zelo  Archiepiscopi  Baltimorensis  160- 161. 


INDEX   ANALYTICUS.  333 

30.  ALLOCUTIO  ad   S.  R.    E.  Gardlnales  de  juribus 

S.  Sedls  vindicandis.  —  12  Junif  1893 pag.     162 

Pro  more  Romanorum  Pontificum,  Pontifex  instante  festo  SS.  Apo- 
stolorum,  S.  Sedis  jura  vindicat,  providentissime  a  Deo  constituta  in 
bonum  Ecclesiae  et  gentium  162-163.  —  Quae  quotiescunque  fuerunt 
violata,  maxima  mala,  nostris  praesertim  temporibus,  exorta  sunt  163. 
—  Omni  ope  studebit  Pontifex  prodesse  Ecclesiae,  divino  auxilio 
fretus  163.  —  Creanturnovi  Cardinales  163-164. 

31.  EPISTOLA  ENCYGLICAde  collegils  clericorum  In 
Indiis  orientalibus  Instituendis.  —  24  Junii  1893.     pag.     165 

Memorat  Pontifex  a  B.  Thoma  Apostolo  veritatem  evangelicam 
apud  Indos  promulgatam,  atque  a  S.  Francisco  Xaverio  instauratam 
fuisse,  ipsamque  dolet  absconditam  hodie  vasto  adhuc  illius  regionis 
spatio,  strenue  licet  laborantibus  apostolicis  viris  165.  —  SoIIicitudinis 
suae  erga  gentem  illam  argumenta  affert  tum  amotas  a  se  dissensio- 
num  causas  per  pacta  conventa,  tum  ordinatam  Ecclesiarum  admini- 
strationem  per  Hierarchiam  ecclesiasticam  165-166.  —  Summopere 
jam  interesse  notat  ut  Clerus  assumatur  ex  indigenis,  sensumque  suum 
ipsius  S.  Francisci  Xaverii  verbis  confirmat  166.  —  Varias  explicat 
causas  cur  sacerdotum  indigenarum  multo  fructuosior  futura  sn  opera 
quam  Europaeorum  166-167.  —  Ostendit  sacerdotes  europaeos  multo 
pauciores  esse  quam  ut  labori  sufficiant.  Fieri  etiam  potest  ut  illi 
discedere  cogantur  167-168.  —  Antiquum  proponit  Ecclesiae  usum  Cle- 
rum  deligendi  exindigenis  168.  —  NonnuUa  collegia  jam  condita  fuisse 
refert,  decretumque  esse  a  variis  synodis  ut  singulae  Dioeceses  Semi- 
narium  habeant.  Dolet  vero  Episcopos  varias  ob  causas  haec  decreta 
exequi  nondum  potuisse  168.  —  Haec  collegia  multum  rei  catholicae 
profutura  esse,  et  S.  Sedis  erga  Indias  sollicitudinem  quasi  comple- 
tura  esse  concludit  168-169.  —  Non  tanlum  apud  Indos,  sed  et  apud 
Europaeos,  pecuniara  coUigant  Episcopi,  in  collegia  conferendam 
169. 

32.LITTERAE  APOSTOI-ICAE  de  constituendo  Abba- 
tePrlmate  Ordinls  S.  Benedicti.  —12  Julil  1893.     pag.     170 

Praeclaro  Ordini  S.  Benedicti  devotissimum  sesc  animum  gerere 
Pontifex  testatur  170.—  Nuper  in  Urbem,  cumprimus  ponendus  esset 
lapis  Collegii  S.  Anselmi,  convenerunt  Abbates  laudati  Ordinis  ad 
fraternam  consociationem  constituendam  inter  omnes  S.  Ordinis  fami- 
lias  170-171.  —  Pontifex  confirmat  haec  Abbatum  decreta  :  Inter 
omnes  Ordinis  Congregationes  ineatur  confoederatio,  cui  Abbas  Pri- 
mas  creabitur  praeficiendus  171.  —  Solo  merito  Abbas  Primas  assu- 
matur  171.  —  Abbas  Primas  erit  insimul  Abbas  CoIIegii  S.  Anselmi 
quodad  omnes  Ordinis  Congregationespertinet  1 71-172. —  Quando  et  a 
qaibus  Primas  eligatur  172.  —  Quid  agendum,  vacante  Primatis 
of&cio  172.  —  Prima  hac  vice  Summus  Pontifex  designabit  Priipatem, 


334  INDEX    ANALYTICUS. 

usque  ad  revocationem  munere  functurum.  Postea  vero  quomodo  eli- 
gendus  172.  —  Rector  Collegii  S.  Anselmi  cum  Primate  qua  rationc 
versari  debeat  172.  —  Haec  decreta  firma  rataque  habeantur  173.  — 
Abbas  Primas  designatur  173.  —  Jura  et  ofiicia  Abbatis  Primatis  a 
Congregatione  Regularium  postea  definientur  173.  —  Confidit  Ponti- 
fex  hanc  Congregationum  unionem  saluberrimam  toti  Ordini  futuram 

173- 

33.  KPISTOLA    ad    Archieplscopum  Burdigalensem 

de  rebus  Galliae.  —  3  Augusti  1893 pag.    174 

Laeto  animo  Pontifex  nuntium  accepit  studia  concordiae  et  pacis  io 
Gailia  invalescere  174.  —  Vehementcr  eos  reprehendit  qui  concordiae 
perficiendae  impedimenta  inferunt  1 74-175.  —  Exponit  se  Litteras  de 
praesenti  Galliae  regimine  edidisse  ad  sarcienda  damna  Religionis,  in 
dies  augenda  ex  eo  quod  Ecclesiae  tuendae  nomine  nonnulli  publicae 
potestati  obsistant  175.  —  Religio  rebus  humanis  celsiusemineredebet 
175.  —  Ecciesiae  et  civitati  sic  Pontifex  consuluit  175.  —  Jactaniiara 
eorum  retundit  qui  Ecclesiae  curam  causati,  illum  impugnant  qui 
Ecclesiae  tutor  ct  Caput  est  175-176. 

34.  EPISTOLA  KNCYGLICA  ad  Kplscopos  Hungariae 

de  re  catholica  tuenda  et  promovenda.  —  2  Sept.  1893.pag.  I77 
Saepius  Pontifex  suam  testatus  benevolentiam  erga  Hungaros,  has 
ad  eos  Litteras  eodem  animo  scribit.  Gravissimae  res  nuper  in  Hun- 
garia  ortae,et  nova  Religionis  pericula,  operam  efflagitant  ipsius  Pon- 
tificis  et  Praesulum  I77*—  Summopcre  interest  ut  Religio  salva  sit  in 
civitate  177-178.  —  In  Religionem  et  Ecclesiam  tuendam  pracclari 
viri  sese  impenderunt  ubique  gentium,  quavis  aetate,  inter  quos  muiti 
recensentur  Hungari.  Testatur  historia  de  toto  orbe  catholico  optimc 
meritam  esse  Hungarorum  gentem,quae  Religionem  tuendo,  et' semet- 
ipsam  tuita  est  178-179.  —  Damna  multa  Ecclesiae  illata  fuerunt  apud 
Hungaros,  postrcmis  his  annis  179.  —  Curent  Episcopi  servanda  a 
clero  et  a  laicis  dccreta  S.  Sedis  179.  —  Conjugia  cum  acatholicis  vi- 
tanda  179-180. — Majorajam  damnaimpcndcntHungarorumRcIigioni; 
quae  praecavenda  omni  ope  Episcopi  curent  180.  —  In  vindicandis 
Ecclesiae  juribus  oportet  Catholici  unanimi  sint  etfortes  180.  —  Pni- 
dentia  quidem  opus  est :  ast  imprudentes  illi  sunt  qui  Religionem  im- 
punevexaripatiunturi8o-i8i. — Variaexponunturreicatholicaemultum 
profutura:  annui  Catholicorum  conventus  agantur ;  viri  probatissimi  in 
legumlatorum  coetus  cooptentur  ;  ephemeridibus  librisque  perversis 
scripta  sua  Catholici  opponant  181.  —  Puerorum  atque  adolescentium 
optima  sit  institutio.  In  primordiorum  nimirum  scholis  pueros  sacram 
doctrinam  ipsi  curiones  doceant.  Inspectores  dioecesani  et  decanales 
constituantur.  Novae  scholae  erigantur,  jamque  conditae  amplificcnlur, 
si  necesse  sit  181-182.  —  In  mediis  vcro,  ct  majorum  disciplinarum 
scholis,  Religio  a  delectis  viris  doceatur  182.  ~  Studeant  Episcopi  sub 


INDEX    ANALYTICUS.  335 

stia  potestate  eas  scholas  tenere  quae  fuerunt  sub  ipsa  a  fundatoribus 
constitutae  182.  —  Clerici  diligenter  instituantur  183.  —  Episcopi 
Clerum  diligant ;  Clerus  Episcopis  obsequium  praestet  ;  Sacerdotes 
populo  exemplo  sint,  nec  nimis  se  implicent  negotiis  saecularibus 
183-184.  —  De  ecclesiarum  peculio  cura  sit  maxima,  Sodalitates  laicae 
sacerdotumcurareflorescant.  184. — Quibus  de  rebus  consiliaidentidem 
conferant  inter  se  Episcopi  184.  — Animum  sumant  Catholici,  vocique 
Pontificis  obsequantur  184. —  Pastoribuset  gregi  propitius  Deusaderit, 
nec  deerit  benevolentia  Regis  184-185.  —  Orandum  suadet  Pontifex 
et  benedicit  185.  ' 

35.  LITTKRAE  KNCYGLIGAE  de  Rosario  Mariali.  ~ 
8  Sept.  1893.  pag.     i86 

Laetitiam  Pontificis  quinquagesimum  Episcopatus  annum  complen- 
tis  multum  auxit  Fidelium  laetitia.  Gratum  animum  testatur  Pontifex 
erga  Deum  et  B.  M.  V.  186.  —  Benignae  Matris  studuit  ipse  saepius 
promovere  cultum.  Libet  jam  orationem  habere  de  utilitatibus  Rosarii 
186-187.  —  Bonum  civile  Pontifex  omni  ope  curavit  187.  —  Tria 
huicbono  perniciosissima  187.  —  i^  Modestae  vitae  et  actuosae  fasti- 
dium.  Ex  negligentia  virtutum  quae  genus  vitae  commune  exornant, 
multa  oriuntur  mala  inliberis,  in  opificibus,  in  ruricolis,  inter  civitatum 
ordines  187-188. —  Remedium  his  malis  affert  Rosarium  per  gaudiorum 
mysteria  188.  —  Nazarethanae  domus  exemplum  proponitur  singulis 
hominibus,  familiis,  et  civitatibus  utilissimum  188.  —  2"*  Horror 
patiendi.  Multi  non  in  virtute,  sed  in  praesentis  vitae  delectationibus 
felicitatem  ponunt.  Maxima  inde  oriuntur  mala  189.  —  Rosa- 
rium  per  mysteria  dolorum,  patientiam  nos  docet,  Christi  doctrinam 
et  exemplum  doloresque  B.  M.  V.  nobis  proponens  189.  —  Quaslibet 
poenas  fortiter  suffert  Christianus,  Christi  exemplo  et  gratia  adjutus, 
ut  multorum  testatur  exemplum  189-190.  —  3°  Futurorum  quae  spera- 
mus  oblivio.  Tali  oblivione  nostrae  aetatis  homines  magis  affecti  sunt 
quam  ipsi  ethnici  190.  —  Hujus  mali  causa  praecipua  error  est  eorum 
qui  putant  per  curam  vitae  futurae  prosperitatem  vitae  praesentis 
impediri.  Res  praesentes  si  honeste  eis  utamur,  cum  futuris  miro  ordine 
componuntur.  Effrenatus  vero  amor  rerum  terrenarum,  oblivionem 
parit  bonorum  coelestium  190- 191.  —  Talem  oblivionem  avertit  Rosa- 
lium,  dum  mentem  nostram  per  mysteria  gloriae  attollit  ad  coelum. 
Terra  sordet,  poena  dulcescit,  dum  coeium  aspicimus  191- 192.  — 
Florebit  civitas,  si  coelo  intenti  sint  homines  192.  —  Commendantur 
Rosani  sodalitia,  in  quibus  fructus  ex  laudata  prece  percipiuntur 
uberiores.  Sodalium  exemplo  invalescet  apud  ceteros  Fideles  Rosarii 
cultus  192-193.  —  Sperat  Pontifex  praesentes  litteras  saluberrimas  fore 
familiis  et  populis.  Benedicit  193. 


336  INDEX    ANALYTICUS. 

36.  EPISTOLA  ad  L.   Schuller  de  religlosa  paerorum 
instituUone  optime  meritum.  —  13  Oct.  1893.      ...    pag.    194 

Probat  Pontifex  eumdem  in  variis  dioecesibus  usurpari  librum  ad 
religiosam  puerorum  institutlonem  194. 

37.  EPISTOLA   ad  Episcopos  Hispaniae  de  collegio 
clericorum  Hispanorum  in  Urbe.  —  25  Oct.  1893.    pag.    19$ 

Memorat  Pontifex  varia  suae  sollicitudinis  argumenta  erga  Hispa- 
nicam  gentem,  optime,  historia  teste,  de  Ecclesia  meritam  195.  — 
Scientia  diu  floruit  clerus  hispanus,  Regum  catbolicorum,  Episcopo- 
rtun,  summorum  Pontificum  patrocinio  usus,  doctrinaque  excoltus 
virorum  ingenio  praestantium,  et  aptissimis  adjutus  studiorum  praesi- 
diis  195-196.  —  Haec  posteriorum  temporum  cladeabiata  fuerunt,ncc 
potuerunt  omnino  restitui :  indeque  manca  ratio  studiorum  mansit 
196-197. —  Complura  olim  collegia  clericorum  exterorum  in  Urbe 
fundata  fuere  a  Romanis  Pontificibus  197.  —  Nonnulla  ipse  Pontifex 
erexit  197-198.  —  Quaedam  statuuntur  collegio  Hispanorum  profutura ; 
nova  sedes  illi  conceditur;  eique  regendo  providetur  198.  —  Pontificis 
incepta  adjuvent  Episcopi  198-199. 

38.  UTTERAE  ENGYGHGAE  de  studiis  Scripturae 
sacrae.  —  18  Nov.  1893 pag.    200 

Adfinemsupernaturalem  Deus  hominemevexit,factaeisupernaturaIi 
revelatione,  quae  gemino  fonte  continetur  200.  —  Sacrorum  librorum 
proponitur  notio,exdoctrinaEcclesiae  etPatrum  200. —  Eximia  S.Thco- 
logiae  pars  est  quae  circa  Scripturas  versatur  200-201.  —  Sacrarum 
Litterarum  studium  commendare  et  dirigere  jamdiu  cogitat  Pontifcx 
ut  tutius  ipsae  et  uberius  Fidelibus  pateant,  et  intactae  serventur  im- 
pietatis  malitia  et  audacia  novitatis  201.  —  Laudata  nonnullorum  in 
Scripturis  vindicandis  et  scrutandis  diligentia,  exoptat  Pontifex  ut 
plures  hisce  vacent  studiis,praesertim  ex  sacerdotibus  201. — Pars  I :  dc 
S.  Scripturae  utilitate.  S.  Scripturae  studium,  praeter  ipsius  praestan- 
tiam  et  obsequium  Dei  verbo  debitum,  commendant  eximii  fructuscx 
ipsa,  teste  Spiritu  Sancto,  percipiendi  201-202.  —  Hanc  Scripturae 
utilitatem  ostendunt  exempla  Christi  ad  ipsam  appellare  soliti,  et 
Apostolorum,  Fidem  non  signis  tantum,  sed  et  divinis  Libris  stabilicn- 
tium  202.  —  Hunc  fontem  adeant  tirones  militiae  sacrae,  de  Deo,  de 
Redemptore,  de  Ecclesia,  de  morum  disciplina  erudiendi  202-203.  — 
Scriptura  majorem  vim  addit  oratori  sacro  quam  humanae  scicntiae 
verba.  Reprehenduntur  ii  qui  humanis  potius  quam  divinis  argumenlis 
in  concionibus  utuntur  203.  —  Sacris  Litteris  ignis  inest  divinus^  nec 
eloquentia  deest  205-204.—  Divinae  LitteraeearumquefructusaSS.Pa- 
tribus  collaudantur  204.  —  SS.  Augustinus  et  Gregorius  concionatores 
monent  semetipsos  ne  negligant  dum  alios  verbum  divinum  docent  204. 
— Christus  etfecit  et  docuit.  Apostolus  Timotheum  monet  ut  se  suosquc 
auditores  salvos  faciat.  Suam  aliorumque  saluiem  ex  Scriptura  ishau- 


INDEX    ANALYTICUS.  337 

riet  qui  mente  humilis,  voluntate  pius  est  204-205.  —  Providit  semper 
Ecclesia  ut  in  filios  suos  saluberrimi  efRuerent  S.  Scripturae  fontes 
205.  —  Inde  ab  initio  Ecclesiae,  muiti  S.  Scripturam  coluerunt  :  Apo- 
stolorum  discipuli ;  Apologetae  ;  scholae  catecheticae  et  theologicae, 
unde  plerique  prodierunt  Patres,  et  scriptores  optime  de  re  biblica 
meriti,  apud  Orientaleset  apud  Occidentales  205-206.  —  Postea  per- 
vulgantur  veterum  scriptorum  opera,  apte  digesta  ;  sacri  codices  glos- 
sis  illustrantur,  eorumque  integritas  curatur2o6.  —  Saeculo  XII  fioret 
S.  Scripturae  allegorica  enarratio  206.  —  Scholasticorum  disciplina 
nova  addit  studiis  biblicis  incrementa  206-207.  —  Doctrina  Scripturae 
excelluerunt  Scholastici,  praecipue  S.Thomas  207. — Studium  litterarum 
orientalium,  Graecorum  ad  nos  revecta  eruditio,  et  ars  libraria  inventa 
ad  rem  biblicam  mire  profuerunt  207.  —  A  Viennensi  Concilio  ad 
Trid.,  multi  Scripturae  studiis  excelluere  207.  —  Post  Tridentinum, 
rediissevisaestaureaPatrumaetas  207-208.  —  Posterioribus  temporibus 
vindicaturS.  Scriptura  contra  rationalismi  commenta  208. —  Pars  II  : 
derecte  ordinandis  S.  Scripturae  studiis.  De  Scripturae  adversariis 
nonnulla  praemittuntur.  £x  Protestantium  errore  ortum  traxit  Ratio- 
nalistarum  impietas  Scripturam  divinam  negantium,  et  varias  illius 
partesvariaarteimpugnantium  208-209. —  Scientiam  suamipsi  Rationa- 
listae  incertam  habent  209.  —  Nonnulli  ex  illis  nomen  christianum 
prae  se  insolenter  ferunt  209.  —  Rationalistis  se  addunt  multi  e  ceteris 
disciplinis  adjutores.  Impugnatur  sicScriptura  apud  eruditos  homines» 
apudindoctos,inadolescentiumscholis209. — Huicfalsinominisscientiae 
opponenda  est  antiqua  et  vera  Scripturae  scientia  209.  —  In  Semina- 
riis  et  Academiis  summa  cura  adhibeatur  in  tradendis  S.  Litteris  : 
magistri  adhibeantur  pares  ofHcio,  et  diligenter  excolantur  alumni 
magisterio  olim  functuri  209-210.  —  Tractatus  de  introductione  biblica 
notionemetutilitatem  Pontifexexponit2io. — Hunc  tractatumjamedocti 
tirones,  S.  Scripturae  audiant  interpretationem,  in  qua  profectus  reli- 
gionis  et  virtutis  quaerendus  est  210.—  In  pIerisqueschoIis,Academiis 
majoribus  exceptis,  magistri  librorum  Scripturae  partes  seligant  ita  tra- 
ctandas  ut  discipulidiscant  reliquas  ipsi  perlegere  210-21 1.  —  Versione 
vuIgatautantur,necnon  et  reliquis  versionibus  etcodicibus  primigeniis, 
ubi  necessarium  fuerit  ad  expendendam  Vulgatae  lectionem  211,  — 
Sensus  juxta  probata  interpretandi  praecepta  perscrutandus  211,  — 
Eruditioni  non  nimis  inhaerenduni  211.  —  Usum  Scripturae  in  re  theo- 
logica  expositurus,  notat  Pontifex  illam  ob  mysteria  quae  continet  et 
varios  quos  habet  sensus,  obscuritate  quadam  involvi  nobis  utilissima 
211-212.  —  SS.  Patres,  atque  Cc.  Trid.  et  Vatic.  docent  verum  Scriptu- 
rac  sensum  eum  esse.quem  tenet  Ecclesia  212.  —  Illa  verae  interpre- 
tationis  lex  non  nocet  scientiae  biblicae,  sed  multiim  ei  prodest  212.  — 
Dociorum  vero  studia  rei  biblicae  utilissima  sunt  212-213.  —  Si  fuerit 
Scripturae  sensus  authentice  declaratus,  hunc  teneat  interpres  catho- 

Acta  Leonis  XI 11.  V.  ^  22. 


338  INDEX    ANALYTICUS. 

licus,  ipsumque  genuinum  esse  demonstret.  Si  non  faerit  definitas,  sit 
interpretatio  doctrinae  catholicae  consona  213.  —  Sit  Scripturae  magi- 
ster  theologia,acdoctrina  SS.  Patrum,Doctonim,interpretum  imbutus, 
ut  passim  Patres  monent  213.  —  Supremam  habet  auctoritatem  SS.  Pa- 
trum  unanimis  consensus  de  iis  locis  qui  ad  Fidem  vel  mores  spectant 
213-214.  — ipsorumque  sententia  etiam  privata,  magni  aestimanda  est^ 
licet  ob  justam  causam  ultra  possit  interpres  procedere,servata  quidem 
S.  Aug.  regula  de  sensu  litterali  tenendo  nisi  ratio  obstet  aut  necessi- 
tas  214.  —  SS.  Patrum  interpretatio  allegorica,  nequaquam  negligenda 
214.  —  Ceteri  catholici  interpretes  magno  honore  habendi,  nec  post- 
ponendi  heterodoxis,  quorum  quidem  studiis  juvatur  interdum  cathoH- 
cus  interpres :  at  verus  Scripturae  sensus  extra  Ecclesiam  non  reperitur 
214-21 5.  —  Sit  Scriptura  universae  theologiae  quasi  anima:  hoc  monent 
Patrum  summorumque  Theologorum  verba  et  exempla  215.  —  Theo- 
logia  nequit  rke  tractari  nisi  assiduo  Scripturae  studio  215.  —  Argu- 
mentatio  quidem  in  scholis  ad  dogmatum  scientiam  acquirendam 
usurpandapraecipue,minime  tamen  negligenda  demonstratio  ex  Bibliis 
ducta,  cum  a  Deo  theologia  suaaccipiat  principia  215-216.  —  Docetur 
a  S.  Thoma  theologus  sua  principia  tueri  ab  adversariis,  sive  quid 
revelati,  sive  nihil  concedunt  216.  —  Hanc  studiorum  viam  Pontifcx 
monstravit  qua  ducti  tirones  errorem  vilent,  et  fructus  colligant  ubcrri- 
mos  216.  —  Pars  III.  De  auctoritate  Script.  vindicanda.  —  Remanet 
ut  Script.  auctoritas  comprobetur  ;  quod  plene  assequi  non  licebit  nisi 
ex  magisterio  Ecclesiae,  quae  quidem  defert  secum  motiva  credibili- 
tatis  216.  —  Quum  illud  magisterium  in  Scriptura  etiam  consistat, 
libris  sacris  iides  saltem  humana  asserenda  est ;  qua  stabilita,  ex  ipsis 
Christi  divinitas,  Ecclesiae  institutio,  Petri  primatus  eruuntur  216-217. 
—  Ad  omne  pugnae  genus  ut  parati  sint  sacerdotes  Chrysostomus 
monuit  217.  —  In  Scripturae  adversarios  arma  assumantur  linguarum 
orientalium  studium,  et  ars  critica  217-218.  — Arte  criticamulti  abutun- 
tur,  non  attendentes  in  re  historica,  testimonia  historiae  prae  caeteris 
valere,  nec  rationes  intemas  esse  advocandas  nisi  ad  rem  confirman- 
dam.  Secus  si  fiat,magna  consequentur  rei  biblicae  detrimenta  218.  — 
Multum  Religioni  nocuere  qui  physicorum  scientia  abusi,sacros  Libros 
impugnaverunt  218-219.  —  IIlos  refellat  Scripturae  doctor,  physicorum 
cognitione  praeditus  219. —  Nulla  vera  dissensio  esse  potest  theologum 
inter  et  physicum  :  si  dissensio  fuerit  orta,  attendat  theologus  S.  Aug. 
regulam  219.  —  Res  in  Scriptura  nonnumquam  describuntur  sicut 
communis  fett  sermo  219.  —  Non  omnes  Patrum  aut  interpretum  de 
physicis  sententiae  tuendae  ;  de  his  enim  quae  de  necessitate  fidei 
non  sunt,  licuit  Sanctis  diversimode  opinari  219-220.  —  Docet  S.  Tho- 
mas  theologum  quomodo  se  gerat  adversus  philosophos  220.  —  Nihil 
certi  in  physicis  repugnat  Scripturae  :  sed  falsum  in  iispro  certo  saepc 
fuit  traditum  22a  —  Philosophis  mittantur  refellendi  physicorum  scri- 


INDEX    ANALYTICUS.  339 

ptores  qui  philosophiam  laedunt  220.  —  Multi  historiae  similiumque 
disciplinarum  documenta  Scripturaeopponunthaudaequojudicio22o. 

—  Fieri  potest  ut  quaedam  minus  recte  in  transcribendis  codicibus 
exciderint  librario,  aut  loci  cujusdam  sensus  ambiguus  permaneat :  at 
nefas  dicere  aliquas  tantum  Scripturae  partes  esse  inspiratas,  aut 
errasse  auctorem  220-221.  —  In  totam  Scripturam  divina  extenditur  in- 
spiratioquae  omnem  excludit  errorem.  Haec  fides  Ecclesiae  est,saepius 
definita  221. — Vera  notio  inspirationis  Scripturae  proponitur,  iilustrata 
verbis  S.  Aug.  et  S.  Gregorii,  quae  quidem  nullum  sinit  in  Scriptura 
csse  errorem  221-222.  —  Hanc  suam  fuisse  doctrinam  Patres  et  Do- 
ctoresfactisostenderuntyipsamqueaperte  profitetur  S.Aug.  ad  S.  Hier. 
scribens  222.  —  Theologis  se  jungant  Scripturae  defensores  Catholici 
extemarum  doctrinarum  periti,  magno  rei  biblicae  emolumento  222- 
223. —  Suum  quisque  ex  peritis  eligat  studii  genus  quo  possit  ab  impiis 
vindicare  Scripturam  223.  —  Fidelium  conferantur  pecuniae  in  studia 
doctiorum  virorum  promovenda  223.  —  Insistant  eruditi  principiis 
supra  praefinitis  ut  rei  biblicae  rite  inservire  valeant  223-224.  —  Ipsis 
inculcat  Pontifex  quomodo  se  gerere  debeant  in  dissentionibus  Scriptu- 
ram  inter  et  scientias  exortis  224.  —  Multa  olim  contra  Scripturam 
jactata,  jam  reperta  sunt  inania ;  quosdam  etiam  Script.  locos  rectius 
interpretes  recentiores  indagaverunt  224.  —  Nemo  omnem  inteliigit 
Scripturam  :  quae  explicari  non  possunt,  humili  mente  credantur  224. 

—  Viam  quam  Pontifex  monstravit,  sequantur  scieniiarum  periti  viri, 
ut  optime  de  re  catholica  mereantur  224.  —  Curent  Episcopi  servanda 
quac  Pontifex  monuit  224-225.  —  Clerus  sacris  Litteris  studeat  summo 
reverentiae  et  pietatis  affectu  225. 

39.  KPISTOLA  ad  Card.  Lang^nleux  Archiep.  Rhe- 
mensem  de  conventu  £uchar.  Hlerosolyxnitano.  — 
lODec.1893 pag.     226 

Gratissimae  Pontifici  fiiere  res  gestae  in  conventu  Eucharistico, 
praeside  Eminentissimo  viro  de  re  catholica  in  Oriente  optime  merito. 
Uberrimos  fore  fructus  laudati  conventus  Pontifex  sperat.  Suam  solli- 
citudinem  testatur  erga  ecclcsias  in  Oriente,  et  benedicit  226. 

40,  ALI-OCUTIO  ad  S.  R.  E.  Cardinales.  —  23  Dec.  1893. 

pag.     227 

Grato  animo  recolit  Pontifex  beneficia  sibi  a  Deo  concessa  227.  — 
Nihil  habet  antiquius  quam  ut  pacem  toti  mundo  conciliet,  Sacerdotii 
christiani  officium  sic  implens  227.  —  Pax  in  individuis  non  secus  ac 
in  gentibus  filia  est  justitiae  quae  ex  fide  vivit  227.  —  Perturbationes 
nostrae  aetatis  ex  eo  praecipue  ortae  sunt  quod  in  hominum  mentibus 
Fides  defervuerit.  Pax  frustra  quaeritur,  cum  Pacis  negligatur  auctor 
228.  —  Spes  fovenda  novi  religionis  incrementi  ;  Spiritus  enim  Dei 
vivificans,  Ecclesiac  semper  adest  228.  —  Carismata  coelestia  Sacro 
Collegio  exoptat  Pontifex  et  bencdicit  228. 


:> 


340  INDEX    ANALYTICUS. 


41.  ALLOCUTIO  ad  curionefl  et  fldeles  Urbis.  —  28  Jan. 
1894.  pag.     329 

Pontifex,  Episcopus  Romanus,  sacerdotes  laudat  cooperatores  saos, 
ob  eorum  in  obeundo  sacro  munere  studium  ;  ipsorumque  mercedem 
in  coelo  copiosam  ominatur  229.  —  Laudat  Fideles  una  cum  pastori- 
bus  obsequium  S.  Sedi  praestantes  229.  —  Patemo  afTectu  dolet  popu- 
lum  rominum  tot  nunc  deprirai  malis  post  diuturnam  prosperitatem 
230.  —  Utinam  illius  calamitatis  causas  quaenam  sint  omnes  intelli- 
gant,  cpnfugiantque  ad  Religionem  et  summum  Pastorem  animarum 
230.  —  Memorat  Pontifex  a  se  erectam  S.  Familiae  consociationem»  ut 
per  eam  Religionis  s^nsu  populi  imbuantur  230.  —  Sodales  adstantes 
ad  legum  consociationis  custodiam  hortatur  231. 

42.  LITTKRAE  APOSTOLICAE  de  Canonicls  hono- 
rariis.  —  29  Jan.  1894 pag.     332 

Saepe  visa  sunt  optime  instituta  in  deterius,decursu  temporis,abtre 
232.  —  Canonicorum  coUegiain  quem  finem  exorta  sint  Pontifex  expo- 
nit.  Ipsius  nominis  vim  expendit,  et  Canonicorum  varia  munera  recolit 
232.  —  Nostris  temporibus  multi  autumantes  Canonicorum  dignitati 
nullum  onus  esse  adjunctum,  eamque  omittentes,  quae  sacerdotem 
decet  humilitatem,  student  illo  titulo  apud  Antistites  externos  nullo 
suo  merito  augeri  232-233.  —  Talis  honor  eis  qui  digni  sint,  reservan* 
dus  233.  —  Hac  de  re  antea  per  S.  Congr.  Concilii  monita  Pontifex 
dedit ;  jam  verogravius  illos  abusus  conquestis  Episcopis,  statuit  su- 
prema  sua  auctoritate :  1°  quid  servandum  sit  ab  Episcopo,  sacerdotem 
alienae  dioeceseos  canonicum  nominaturo ;  2^  Quot  eligi  possint  cx 
aliena  dioecesi ;  3^  Quibus  in  locis,  insignibus  uti  eis  liceat.  Decernit 
4°  haec  servanda  etiam  a  Canonicis  jam  nominatis.  Praesentium  litte- 
rarum  vim  asserit  233-234. 

43.  KPISTOLA  ad   Episcopum  Leodiensem  de  opiflci- 

bus  soUicitum.  —  26  Febr.  1894 pag.     235 

Testatur  Pontifex  valde  opportunas  fuisse  Litteras  ab  Episcopo 
datas  ad  extinguenda  dissidia  circa  opifictmi  conditionem  orta  235.  — 
Praesulem  laudat,  ovesque  ipsi  creditas  Pastori  suo  obsecuturas  con* 
fidit  235.  —  Illum  adhortatur  ut  S.  Sedis  documenta  Fidelibus  incul- 
care  pergat  235-236. 

44.  EPISTOLA  ad  Card.  Goossens,  Arch.  Mechlinien- 
sem  de  instituto  philos.    Lovaniensi.  —  7  Martii  1894. 

pag.  237 
Gaudet  Pontifex  conditum  esse  Lovanii  institutum  philosophicum, 
aniea  jam  a  se  comprobatum  237.  —  Multum  laudisexeo  Univcrsitati 
accedet,  cum  philosophia  christiana  sacrae  doctrinae  adjutrix,  ac  ce- 
teris,  nioderatrix  assideat  237.  —  Recte  valent  philosophari  qui  in 
Scholasticorum  disciplina  diu  muUumque  sint  versati  237.  —  Generosa 


INDEX    ANALYTICUS.  34 1 


Belgarum  gens,  Episcopi,  et  III.  D.  Mercl^r  laudantur  de  condito  insti- 
tuto  optimc  meriti  237-238.  —  Rectc  in  nova  schola  pracscriptum  est  ut 
S.  Th.  doctrina  in  cetcras  etiam  influat  disciplinas,  auctis  in  hunc 
finem  magisteriis  238.  —  Opportune  Seminarium  Instituto  fuit  adjun- 
ctum  238,  —  Consulens  praeclari  operis  incremcnto,  statuit|Pontifex 
Instituticum  Universitaierationem  238-239.  —Magistri  Instituti  suos 
etiam  scorsum  coetus  habeant  239.  —  Conceditur  potestas  alumnosad 
philosophiac  gradus  piomovendi  239.  —  Leges  Instituti  a  S.  Sede  sunt 
confirmandae  239.  —  Commendat  Pontifex  concordiam  servandam 
Univcrsitatem  inter  et  Institutum  ;  de  faujus  vero  prosperitate  multa 
auguratur.  Bcncdicit  239-240. 

45.  £PISTOLA  ad  Georglum  de  Hersling  de  prlncipiis 

in  christiana  arte  servandls.  —  12  Martil  1894.  ...     pag.     241 

Opportunam  ducit  Pontifex  crectam  societatem  artis  christianae, 
cum  saepe  dcpraventur  optimae  artcs  ab  his  qui  naturam  nimia  cum 
licentia  imitantur  241.  —  Artis  autem  christianae  munus  est  famulari 
Deo  :  ideo  ad  bonum  homines  alliciat  oportet  sicut  ars  antiqua  chri- 
stiana  241.  —  Quem  iinem  si  artes  proscquantur,  in  ipsarum  incremcn- 
tum  id  cedet  241.  —  Talcs  cum  sint  doctrinac  praclaudatac  societatis, 
eam  religioni  ac  artibus  profuturam  confidit  Pontifex,  ct  bcnedicit 
241-242. 

46.  EPISTOXJl    KNCyCLIGA  ad  Bpiacopos  Polonos 
de  rebus  ecclesiasticis  Poloniae.  —  19  Martii  1894 

pag.    243 

Jamdiu  cxoptavit  Pontifex  has  dare  littcras  in  testimonium  caritatis 
erga  Polonam  gcntem  quam  ob  debellatos  christiani  nominis  hostes 
fidcliterque  custoditam  catholicam  Fidem  summa  laude  celebrat  243. 
—  Intendit  hiscclitterissuam  in  Polonos  sollicitudinem  apcrtius  testa- 
ri,  illosque  roborare  in  catholicac  professionis  ofiiciis  243-244.  —  Con- 
sucta  Episcoporum  sollertia  spem  augct  uberes  ex  his  monitis  fructus 
pcrcipiendi  244.  —  I  Pars  ad  univcrsam  gentem  Polonam  spcctat. 
i**  Monita  de  societatc  politica.  Omnium  bcneficiorum  maximum  est 
Cfaristi  religio,  felicitatem  praesentis  vitae  et  futurae  simul  conferens 
244.  —  Tanto  beneficio  gratas  se  gentes  exhibeant  religionem  colendo 
eaquidem  ratione  quam  ipsc  Deus  delinivit  244.  —  Sic  scPoloni  jam- 
dudum  gesscrunt,  maximo  suae  gentis  emolumento  244.  —  Multum 
interest  gentium  ut  Ecclcsia  Icgem  Evangclii  ipsis  inculcet  245.—  Suam 
auctoritatem  Ecclesia  extra  limites  adeo  non  cxtendit,  ut  potius  de 
jure  suo  saepc  remittat.  Injuste  ergo  talia  calumniantur  Ecclesiac 
hostes  245  :  —  nec  ii  minus  reprehendendi  qui  ipsam  apud  principcs 
in  suspicionem  vocant.  Consulit  enim  Ecclesia  principibus,  boni  regi- 
minis  legescis  inculcando  ;  consulit  subditis,  eosdocendo  rcverentiam 
ct  fidcm  principibtis  debitam  245-246.  —  Floret  civitas  ad  doctrinam 


342  INDEX    ANALYTICUS. 

Evangelii  informata  ;  in  periticicm  vero  ruit,  recusato  Ecclesiae  dactu 
246.  —  Concludens  Pontifex  sua  de  societate  civili  monita,  commendat 
nefarios  homines  vitandos,  bonorum  civium  officia  implenda,praestan- 
damque  fidem  principibus  ob  fidem  Deo  debitam  246.  —  2**  De  socie- 
tate  domestica  jam  tractans,  exponit  sacra  conjugum  officia,  et  curam 
quam  parentes  liberorum  institutioni  impendere  debent  246-247.  — 
Caveatur  a  scholis  religioni  christianae  adversantibus,  aut  ipsam  nihil 
cnrantibus  247.  — Ad  humanas  litteras  pariterque  ad  divinarum  rerum 
cognitionem  informandi  sunt  pueri  et  juvenes  247.  —  Optimo  jure 
Ecclesia  cautiones  sibi  vindicat  de  sacra  institutionein  scholis  traden- 
da  247.  —  Doctrina  sacra  pueri  in  ecclesiis  praecipueimbuantur  247. 
—  3**  De  ordine  clericali.  Ut  muneri  suo  par  sit  clerus,  excellat  doctrina 
et  sanctitate  247-248.  —  Clerus  adolescens  ideo  in  Seminariis,  nostro 
praeseriim  tempore,  oportet  maxima  cura  infocmetur  ad  scientiam  ct 
virtutem  248.  —  Magistri  rationem  studiorum  teneant  a  S.  Sede  prae- 
scriptam  248.  —  Disciplinae  moderatores  satagant  alumnos  virtutibns 
imbuere  quae  sacerdotem  decent ;  eosque  doceant  prudentiam  in  iis 
attingendis  quae  civilis  sint  potestatis  248.  —  Clero  autem  qui  jam 
ministerio  sacro  fungitur,  praebeatur  quo  vacare  possit  studio  doctri- 
nae  et  propriae  perfectionis  248-249.  —  4**  De  caritate  inter  omnes 
ordines  servanda.  Solum  caritatis  vinculum  firmat  familias  ac  civita- 
tes,  meritaque  confert  christianae  dignitatis  249.  —  Memorat  Ponlifcx 
praecepta  caritatis  jam  a  se  tradita  in  litteris  de  conditione  opificum, 
iterumque  commendat  promovenda  instituta  catholica,  sodalitia  artifi- 
cum  et  mutno  opitulantium  consociationes  249.  —  II  Pars  ad  sin- 
gulas  partes  Poloniae  respiciens.  i^  Polonos  qui  Russico  imperio 
parent,  laudat  Pontifex  ob  constantiam  in  fide,  et  adhortatur  ad  perse- 
verantiam  249-250.  —  Suam  sollicitudinem  ipsis  nunquam  defuissc 
nec  defuturam  tcstatur  2^0.  —  Recolit  pacta  cum  Consilio  Imperiali 
inita,  atque  ad  ipsum  Imperatorem  postea  delata  250-251.—  Episcopi 
pergant  Ecclesiae  jura  libertatemque  tuerl  ;  curent  ne  ulla  detur 
a  Catholicis  ofFensio  potestati  civili,  nec  desistant  omnibus  modis 
promovere  salutem  Fidelium  et  cultum  divinum  251.  —  Si  quaedam 
discrimina  instare  videantur,  appellandae  sunt  conventiones  cum 
S.  Sedeinitae  251-252.  —  2**  IIlos  qui  ad  Austriacam  ditionempertinent 
hortaturut  Imperatori  praestent  debita  obsequia,  et  religionis  incoln- 
mitatem  prosequantur  252.  —  Universitas  Cracoviensis  vetustam  lau- 
dem  tueatur  252.  —  Ordines  religiosorum,  civitati  non  minus  quam 
Ecclesiae  utiIes,etnominatim  Basilianum  ordinem,  Pontifex  commen- 
dat  252-253.  —  Cum  Ruthenis  fraterna  concordia  fovenda,  unius  enim 
Ecclesiaefilii  sunt,  nec  minusquam  ceteri  ab  ca  dilecti  253.  —  3*  IHis 
qui  Germaniae  imperio  subsunt,  gratulatur  Pontifex  de  obedientia  et 
amore  novo  antistiti  Gnesnensi  pracstitis  253.  —  Imperatorcm  laudat 
in   Polonos   benevolentissimum  253.  —  Haec  monita  a  Pastoribus 


INDEX    ANALYTICUS.  343 

inculcanda  sunt  piopulo  ut,  iis  servatis,  catholica  fides  integra  perma- 
neat  et  magis  floreat  253-254.  —  Divinum  auxilium  imploratur,  inter- 
cedentibus  B.  Maria,S.  Josepho,  et  Poloniae  Patronis  254. 

47.KPISTOI-A  adCard.  Richard,Archiep.  Parlsiezisem 
deecclesia  in  Monte  Martyrum,  —  15  Aprilis  1894.     pag.    255 

Gaudet  Pontifex  in  templo  SS.  Cordis  ad  Montem  Martyrum,  brevi 
jam  perficiendo,  nberrimos  edi  pietatis  fructus,  magna  quidem  spe 
salutis  Galliae  255. —  Mons  ille  sanguine  Martyrum  perfusus,  christia- 
nos  docebit  Fidei  pretium.  Huc  certatim  Galli  conveniant,  preces 
fusuri  ex  corde  virtutibus  christianis  insigni  255-256.  —  Prae  sua  erga 
Galliam  sollicitudine,  non  potest  Pontifex  quin  et  istud  opus  paterna 
benevolentia  prosequatur.  Subsidium  25,000  librarum  aliudque  donum 
tribuit  256. 

48.  ALLOCUTIO  ad  Hispanos.  —  18  Aprllis  1894.  pag.     257 
Testatur  Pontifex  Hispanos  prae  caeteris  gentibus  devotos  Sanctae 

Sedi  sese  exhibere,  dum  Romae  tanta  frequentia  sunt  congregati  257. 
—  Gentem  laudat  Fidei  integritate,  sanctitatis  splendore  atque  doctri- 
nae,  multisque  Conciliis  inclitam  257-258.  —  Illam  dolet  multa  prae- 
senti  saeculo  detrimenta  accepisse,  perturbata  scilicet  re  politica  et 
sociali,  illorumque  malorum   remedium  ostendit  religionem  Christi 

258.  —  Gaudet  Hispanos,  ex  omni  societatis  ordine  ante  se  congrega- 
tos,  sic  obsequi  praeceptis  charitatis  quae  nuperrime  gentibus  inculca- 
vit  258-59.  —  Memorat  pro  Hispanis  collegium  a  se  in  Urbe  conditum 

259.  —  Ut  optatos  fructus  proferat  S.  Sedis  soUicitudo,  inculcat  Catho- 
licis  concordiam  inter  se  servandam,  et  obedientiam  auctoritati  civili 
exbibendam  259.  —  Hispanorum  reginae  benedicit  atque  ejus  filio, 
Episcopis,  dero  etpopulo  259*260. 

49.  KPISTOLA  ad  £piscopos  Pertivienses  de  rebus 
ecclesiaslicis  In  Peruvia.  —  1  Maii  1894 pag.    261 

Gratissimae  fuere  Pontifici  Episcoporum  litterae  de  conventu  ab 
ipsis  in  Limensi  urbe  peracto  261. —  Exoptatut  frequenter  talesagan- 
tur  coetus  rei  religiosae  perutiles  261. —  Sequentia  monet,  ad  incre- 
mentum  catholici  nominis,  in  coetibus  attendenda  :  lo  Agant  in  ipsis 
Episcopi  de  morum  disciplina  servanda,  necnon  de  doctrinae  studio 
acuendo  in  alumnis  ordinis  sacri.  Doctorum  enim  scientiam  consti- 
tuit  Deus  firmum  veritatis  praesidium  261-262.  —  Nostra  praesertim 
aetate  opus  est  quam  maxime  ut  scientiarum  armis  instructi  sint  defen- 
sorcs  Fidei  262,  —  Servetur  in  Seminariis  studiorum  ratio  a  Pontifice 
olim  praescripta :  maximus  nempe  habeatur  honor  philosophiae  D. 
Thomae ;  tradantur  scientiae  physicae,  quum  iis  potissimum  impii 
abutantur.  Custodiantur  quae  de  biblicis  studiis  Pontifex  edixit  262- 
263.  —  2^  Optimos  deligant  Episcopi  curiones  paroeciis  praeficiendos, 
quippe  quorum  gravissimum  sanctissimumque  munus  est,  iis  quidem 


344  INDEX    ANALYTICUS. 


solis  demandandum,  quos  Jesu  amor  incendit  animarumque  studium 
263-264.  —  3°  Curent  Episcopi  ut  ad  Christi  lumen  adducantnr  qui 
sedent  adhuc  in  tenebris.  Statuit  enim  Deus  homines  assumere 
gratiae  suae  ministros  in  salutem  animarum  264-265. —  Multiplicandae 
igitur  apud  Indos  expeditiones  sacrae  265.  —  4"*  Ephemeridibus  per- 
versis  bonae  opponantur.  Sint  scriptores  scientia  et  virtute  praediti, 
suorum  officiorum  memores,  atque  Episcoporum  ductui  consiiiisque 
obsequentes  265.  —  Quae  ut  prospere  succedant,  implorat  Pontifex 
coeleste  praesidium  265-266. 

50.  £PISTOLA  ad  Card.  Schonborn,  Archiepisc.  Pra- 
gensem  de  adolescentium  institutione  in  scholls  publicis. 

—  1  Maii  1894,  pag.     267 

Acceptis  ab  Austriae  Episcopis  litteris  post  peractum  coetiun  Vin- 
dobonensem,  laudat  ipsos  Pontifex  S.  Sedis  documentis  fideliter  obse- 
cutos  267.  —  Deo  refert  acceptam  in  provecta  aetate  integram 
valetudinem,  per  quam  sibi  liceat  arduum  implere  munus  regendi 
Ecclesiam  ;  quod  quidem  sperat  et  reliqua  vita  se  impleturum,  conspi- 
rantibus  secum  Episcopis  267-268.  —  De  adolescentibus  in  scholis 
publicis  rite  instituendis  sollicilus,  gaudet  Pontifex  de  iis  quae  a  stu- 
diorum  moderatore  ea  de  re  suntedicta268.  —  lis  refutatis  qui  dissidium 
necessario  esse  contendunt  civilem  inter  auctoritatem  et  Ecclesiam, 
exponit  utramque  mutuo  deberi  foedere  con}ungi,  in  instituenda  prac- 
sertim  juventute  ;  illudque  foedus  sperat  perfectum  iri  in  Austria. 
Benedicit  268-269. 

51.  EPISTOLA  ad  curatores  templi  Franciscalis  Bono- 
niensis  de  hujus  instauratlone.  —  13  Junii  1894.     pag.    270 

Gaudet  Pontifex  instauratum  fuisse  sepulcrum  Alex.  V  in  S.  Franc. 
Assisiensis  templo,  atque  hoc  ipsum  cultui  restitui  divino  et  formae 
pristinae  270.  —  Laudem  proponit  artis  christianae  270.  —  Curatores 
hortatur  ut  in  opere  periiciendo,consiIioutantur  Archiepiscopi,  eosque 
sperat  executuros  propositum  in  templo  dedicandae  votivae  arae  pro 
pace  christiani  populi  270-271. 

52.  EPISTOLA  APOSTOLIGA  priacipibus  populisque 
universis.  —  20  Junii  1894 pag.    272 

Laeto  animorecolit  Pontifex  quae  ob  memoriam  primordiorum  epi- 
scopatus  sui  accepit  gratulationis  publicae  testimonia.  Catholicorum 
cor  unum  esse  in  S.  Sedis  obsequio  eo  magis  gavisus  est  quod  studuit 
semper  universos  secum  colligare  populos.  Gratum  testatur  animum 
ob  pietatem  et  obsequia  sibi  exhibita  272  :  —  laetitia  tamen  minor  fuit 
consideranti  hominum  ingentem  multitudinem  aut  expertium  omnino 
evangelicae  sapientiae,  aut  dissidentium  a  catholica  Fide  272-273. 
Omnes  homines  cum  velit  Deus  salvos  fieri,  Pontifex  exemplum  imi- 
tatus  Christi  ut  omnes  unum  sint  Patrem  rogantis,  statuit  ad  Fidei 


INDEX    ANALYTICUS.  345 

unitatem  omnes  incitare  gentes  273.  —  I  Pars  :  Gentium  cohortatio  ad 
Fidei  unitatem.  In  primis  exoptat  Pontifex  ut  populi,  Evangelicae 
veritatis  expertes,  sacrosancto  Jesu  illustrentur  nomine.  Ecclesiae 
hac  in  re  labores  exponit,  et  Jesum  deprecatur  ut  ad  seipsum  omnia 
trahat  273-274.  —  Alias  vcro  gentes,  veritatis  olim  perfusas  lumine, 
dolet  de  sinu  Ecclesiae  fuisse  postea  abstractas,  Deoque  coniisus,  hor- 
tatur  eas  ut  ad  unitatem  redeant  274.  —  Orientales  Ecclesiae  non 
ingenti  ab  Ecclesia  romana  sejnnguntur  discrimine  274-275.  —  Pri- 
matum  romani  Pontificis,  Christi  verbis  promulgatum,  ipsi  olim 
Orientales  professi  sunt,  ex  iisque  non  pauci  in  Pontiiicum  numerum 
fuerunt  adscripti  275.  —  Omnes  quondam  orientales  pariter  atque.occi- 
dentales  Ecclesias  romano  paruisse  Pontifici,  ex  ipsa  probatur  histo- 
ria  exorti  dissidii  275.  —  In  Conciliis  Lugd.  II  et  Flor.,  Graeci  cum 
Latinis  de  hoc  dogmate  consensere  275.  —  Spegaudens  Pontifex  futu- 
rae  unitatis,  dissidentibus  proponit  Bessarionis  verba,  Orientalibus 
concordiae  praeceptum  inculcantis  275-276.  —  Nonnisi  caritate  divina 
movetur  Pontifex  ad  suadendam  conjunctionem  :  quae  quidem  plena 
sit  oportet,  in  Fidei  et  regiminis  unitate  consistens  276.  —  NuIIo  inde 
Ecclesiae  orientalesjure  minuentur,  ast  magna  crescent  dignitate  276. 

—  Ipsius  liturgiae  orientalis  preces  pro  unitate  fidei,  Deus  exaudiat  ! 
276-277.  —  Supradicta  Ponlifex  paucis  verbis  contrahit  277.  —  Slavi 
nominatim  compellantur,  a  SS.  Cyrillo  et  Methodio  ad  catholicam 
Fidem  olim  aggregati,  postea  vero  a  professione  romana  delapsi  277. 

—  Populi  ab  Ecclesia  recentiori  tempore  sejuncti,  eo  jam  devenere 
erroris  ut  nulla  supersit  certa  fidei  formula,  impugneturqu9  a  multis 
ipsa  Christi  divinitas,  et  auctoritas  S.  Scripturae  277-278.  —  In  tanta 
sua  sententiarum  discordia  sectae  praedicant,  at  frustra,  caritatis  con- 
junctionem,  quae  quidem  inter  eos  tantum  consistere  potest  quos  fides 
fecerit  mente  concordes  278.  —  Complures  inter  dissidentes,  ex  illa 
sectarum  diversitate  intellexere  Ecclesiam  romanam  solam  verae 
Ecclesiae  speciem  prae  se  ferre,illamque  ideo  multi  ex  ipsis  propugna- 
verunt  scriptis  egregiis  278.  —  Horum  exemplum  ut  imitentur  ceteri 
orat  enixe  Pontifex  278-279.  —  Catholici  caveant,  jam  unitatis  com- 
potes,  ne  tantum  Dei  beneficium  comimpant ;  monitis  S.  Sedis  atque 
Ecclesiae  magisterio  obsequantur  libenter  279  ;  —  rectam  teneanc 
Ecclesiae  notionem  quae  societas  perfect^  est,  finem  habens  salutem 
animarum,  mediisque  divinitus  instructa  ad  hunc  finem  attingendum 
necessariis  279.  —  Libera  igitur  sit  Ecclesia  in  omnibus  quae  sunt 
sui  juris  oportet  ;  qua  quidem.  libertate  nonnisi  in  salutem  utitur  ani- 
marum  279-280. —  Dejure  suo  saepiusipsa  cedit,nedum  ad  se  quicquam 
rapiat  de  jure  imperii :  vicissim  vereatur  oportet  imperium  jura  Eccle- 
siae.  Haec  vero  omnimode  opprimitur  nostra  aetate,  magno  cum 
civitatum  detrimento  280.  —  Vult  Deus  disiinctas  permanere  civilem 
et  sacrampotestatem,vetat  esse  sejunctas,ipsumque  societatishumanae 


346  INDEX    ANALYTICUS. 

boDum  postulat  utriusque  potestatis  concordiam  280-281.  —  Magnum 
nnitati  discrimen  impendet  a  secta  massonica,  quae  audacter  jam  per 
totum  orbem  grassatur,  nomen  Christianum  omni  modo  impugnans, 
humanae  simul  et  divinae  adversans  potestati,  soliusque  naturae  cuUui 
addicta  281. — Cavendum  omnino  ab  impia  secta.  Nefaria  ipsius  consilia 
Deus  prohibeat,  jugumqne  indignissimum  excutiat  christianus  populus 
281-282.  —  II  Pars  :  De  bonis,  ex  Fidei  unitate  orituris.  Ecclesiae 
tunc  debitus  redderetur  honor,  ministeriique  libertas,  qua  multum 
posset  ad  salutem  conferre  civitatum  282.  —  Gentium  ficret  conjun- 
ctio,  nostro  tempore  maxime  desideranda,  cnm  tot  ex  apparatu  bellico 
mala  proveniant  282.  —  Pacem  inter  se  veram  gentes  non  possunt 
adipisci  nisi  Jesu  Christi  beneficio  282-283.  —  Non  tantum  foris,  sed  et 
domi  pacem  firmaret  unitas  Fidei,  quippe  quae  causae  socicdi  necnon 
Politicae  dirimendae  opportunissima  est  283. —  De  J«fiVi/icausaactum 
est  in  litt.  encycl.  de  conditione  opificum. —  In  x^  politica  docxt  Eccle- 
sia  principes  recte  gerere  potestatem  ipsis  a  Deo  commissam  :  subdi- 
tis  vero  inculcat  debitum  obsequiumprincipi,Dei  personam  agenti  283. 

—  Ecclesia  optima  conciliatrix  est  concordiae  principum  ac  populo- 
rum  283.  —  Laete  considerat  Pontifex  quot  ex  restituta  Fidei  unitate 
proventura  essent  bona  vel  ipsis  incultis  gentibus  :  veritatis  siquidem 
humanitatisque  lumen,  quominus  ad  remotos  diffunderetur  populos, 
impedivit  non  minima  ex  parte  discordia  saeculo  XVI  orta  283-284. 

—  Restituendae  concordiae,  ac  veritati  late  propagandae,  opportunis- 
sima  advenere  tempora  284-285.  —  Spem  omnem  felicis  rei  exitus,  in 
Jesu  reponit  Pontifex,  Principesque  rogat  ut  haec  perpendant  monita 
285.  —  Memorata  superioris  saeculi  perturbatione,  exoptat  ut  praesens 
ad  finem  deveniat  aetas  inter  concordiae  initia,  opitulante  Deo  28$. 

53.  £PISTOLA  ad  Archlepiscopos  et  Kplscopos  Brasi- 
liae  de  augenda  re  christiana  in  Brasilla.  —  2  Julii  1894. 

pag.    286 

Amplificata  a  Pontifice  hierarchia  in  Brasilia,  jam  licet  Pastoribus 
vigilantius  gregi  ct  clero  prospicere  286.  —  Aucto  Episcoporum  nume- 
ro,  adhibeantur  a  singulis  remedia  malis  tollendis  opportuna  286.  — 
Ad  scientiam  informentur  homines  sacri  ordinis,  sintque  morum  san- 
ctitate  conspicui,  ut  verbo  traditam  doctrinam  exemplo  confirment 
286-287.  —  Qui  paroeciis  praesunt,  suum  oflicium  diligentissime  im- 
pleant,  Superiorum  ductu  287.  —  Maxima  sit  cura  Episcopis  de  Semi- 
nariis,  in  quibus  magistri  scientiarum  atque  pietatis  assumantur  optimi 
287-288.  —  In  dioecesibus  ubi  nulla  adhuc  Seminaria  existunt,  curent 
Antistites  ut  ea  quamprimum  constituantur  288.  —  Romam  mittantur 
egregiae  spei  adolescentes  in  collegio  clericorum  Americae  meridiona- 
lis  instituendi  288.  —  Instaurandae  observantiae  studio  decrevit  Pon- 
tifex  ut  Religiosorum  indigenorum  domus  auctoritati  subessent  £pi- 
scoporum:  strenue  jam  hi  munus  suum  in  re  tam  utiliimpleant  288-289. 


INDEX    ANALYTICUS.  347 

—  Laadantur  Religiosae  familiae  mandatis  S.Sedis  obsequentes  389.  — 
Non  minor  de  Fidelibus  quam  de  clero  sit  Episcopis  cura.  Doceantur 
pueri  rudesque  homines  relig^onis  elementa ;  scholae  puerorum  con- 
dantur  ;  societates  christianae  a  laicis  constituantur,  iis  consociationi- 
bas  opponendae  quae  Ecclesiae  necnon  civitati  adversantur  289.  — 
Ephemerides  perversas  Catholici  scriptis  suis  tmpugnent,£piscoporum 
dactu  289. —  lis  tantum  Catholicorum  sufTragia  faveant,  qui  religionis 
simul  ac  reipublicae  studium  prae  se  ferant  289-290.  —  Concordiac 
fovendae  gratia,  saepius  iterentur  episcopales  conventus  290.  —  Be- 
nevolentissimum  Episcopis  animum  testatur  Pontifex,  eisque  bene- 
dicit  290. 

54.  EPISTOLA   ENGYCLIGA   de  Rosario  Mariali.  — 
8  Sept.  1894 pag.     291 

Gaudet  Pontifex  Octobrem  mensem  Rosarii  florere  cultu,  cujusqui- 
dem  virtutem  nunquam  non  sensit  christianus  populus  291.  —  Ad 
ipsum  in  dies  augendum  Pontifex  his  litteris  exponit  per  hanc  precem 
crigi  nostram  impetrandi  fiduciam,  et  B.  M.  Virginis  in  genus  huma- 
nnm  commoveri  miserationem  291-292.  —  Pars  prior.  Mariam  ideo 
invocamus,  quod  novimus  eam  gratiae  divins^  esseconciliatricem.  Hoc 
vero  omnino  patet  expressum  in  Rosario,  quum  eximias  partes  quas 
egit  Virgo  ad  salutem  hominum  procurandam,singula  exponant  myste- 
ria  Gaudii^  Doloris^  atque  Gloriae  292-293.  —  Preces  vero  vocales  eo 
disponuntur  ordine  et  numero,  talibusque  sunt  B.  M.  Virginis  titulis 
insignes,  ut  ipsam  egregie  praedicent  conciliatricem  divinae  gratiae 
293-294. —  Rosarii  ergo  mysteriis  precibusque  intentus  animus,  summa 
inde  fiducia  se  committit  B.  M.  Virginis  tutelae  294.  —  Pars  altera. 
Gratissimae  sunt  Mariae  Rosarii  preces,  qaippe  quibus  in  coronam 
ncctimus  ipsius  laudes  eximiasque  petitiones  ca  contentas  oratione 
quam  ipse  Jesus  nos  docuit  295.  —  Mysteriorum  contemplatione  mens 
nostra  a  terrcnis  ad  coelestia  elevatur,  atque  ad  meliorem  informatur 
vitani ;  qao  quidem  fit  almae  Virgini  acceptior  295.  —  Illaautem  my- 
steria  meditatu  facilia  sunt  vel  ipsis  indoctis  296. —  Accepta  a  Virgine 
bcneficia  revolvimus  grato  animo,  Rosarium  colentes  ;  ipsa  vero, 
magno  indc  perfusa  gaudio,  ardentes  has  preces  libenter  exaudit  296- 
297.  —  Concludit  Pontifex  Rosarium  in  remedium  esse  adhibendum  ad 
propulsanda  Ecclesiae  mala,  audacius  in  dies  grassantibus  impiis  297. 

—  Contumeliae  referuntur  ipsi  Deo  Jesu  nuper  illatae  in  Italia,  ad 
quas  quidem  indignatio  universe  commota  est  297-298.  —  SoIIicitudo 
laudatur  Episcoporum  sacrilegos  ausus  reprobantium  298.  —  Hos  et 
ipse  conquestus  Pontifcx,  Christianas  hortatur  gentes  ad  religionem 
inviolate  custodiendam  298. —  Optat  Mariam  omnes  eximie  vcneren- 
tur  mense  Octobri,  et  Deum  apprecatus  benedicit  298. 


348  INDEX    ANALYTICUS. 

55.  EPISTOLA  ad  Commiflsarlum  Tertil  Ord.  S.  Fran- 
clsci  per  Galliam  de  Ordlnis  opportunitate.  —  22  Sept. 
1894 pag.    299 

Studiura  laudatur  sodalium  Tertii  Ordinis  connitentium  ut  uberes 
Ordo  fructus  proferat  299.  —  Nativa  vis  Ordinis  in  causae  socialis 
adjumentum  potest  varia  ratione  revocari  299. 

56.  KPISTOUI.  ad  J.  Poletto  de  divino  poemate  Ali- 
gherii.  —  3  Nov.  1894 pag.    301 

Valde  laudatur  divinum  poema  Aligberii.  Praeciaro  huic  operi  illa- 
strando  multum  Pontifex  favit  301.  —  Gaudet  ipse  magisteriam  a  se 
creditum  111°  D.  Poletto,  optime  impleri ;  magistrum  laudat  ob  edita 
poematis  commentaria,  eumque  hortatur  ut  po^ma,  principiis  institu- 
tisque  christianis  vindicandis  opportunissimum,  recte  interpretari 
pergat  301-302. 

57.  LITTERAE  APOSTOLICAE  de  dtaciplina  Orienta- 
lium  conservanda  et  tuenda.  —  30  Nov.  1894.  ...    pag.    303 

Ecclesiae  orientales  omni  jam  laude  floruerunt  ipsis  religionis  chri- 
stianae  initiis,  ac  optime  tunc  de  Urbe  et  Orbe  meritae  sunt  303.  — 
Illas  Ecclesia  Romana  semper  magno  honore  et  charitate  complexa 
est,  ipsarumque  consuetudines  ac  ritus  custodiendos  curavit  atqoe 
tuendos  303.  —  Suas  ipsius  de  Orientalibus  curas  Pontifex  exponit : 
memorat  a  se  vel  erecta  vel  ampliata  pro  clericis  collegia,  edttasque 
litteras  de  instauranda  Fidei  unitate,  in  quibus  quidem  primo  loco 
Orientales  allocutus  est  303-304.  —  Prospicerejam  vult  propriae  ipso- 
rum  disciplinae  omnino  servandae,quum  tanti  momenti  sit  conservatio 
rituum  orientalium :  horum  quippe  antiquitas  Ecclesiae  omamento 
est,et  affirmat  Fidei  unitatem  304-30;. — Rituum  varietas  catholicitatem 
Ecclesiae  illustrat  305.  —  Multum  ritus  ad  rem  dogmaticam  conferuDt 

305.  —  Nullum  afferatur  Orientalium  ritibus  ab  Occidentalibus  detri- 
meiltum,  ac  rata  permaneant  quae  hac  de  re  Bened.XIV  decrevit^os- 

306.  —  Novatis  vero  rerum  conditionibus  in  Oriente,advocavit  Pontifex 
inde  Patriarchas  ;  quibuscum  re  diligenter  tractata,  visum  est  ipsi  am* 
pliare  quaedam  Benedicti  praescripta  306.  —  Legem  statuit,  cx  Const. 
Bened.  depromptam,  qua  temperanda  sunt  latinorum  sacerdotum  ad 
hierarchiam  orientalem  officia  306.  —  Decreta  a  Benedicto  data  de 
Graecis  Melchitis,  ad  Orientales  cujusvis  ritus  extenduntiu-  306.  — 
Varia  statuuntur  i*  de  latino  sacerdote  qui  Orientalem  quempiam  ad 
ritum  latinum  inducit  306-307. — 2**De  locisubi  desit  sacerdos  proprii 
ritus  307.  —  3'  De  juvenibus  instituendis  in  sodalitatibus  latinis  Reli- 
gtosorum  307  —  4°  et  Religiosarum  307-308.—  5®  De  erigendis  domi- 
bus  Religiosorum  vel  collegiis  latini  ritus  308.  —  6°  De  absolutione  a 
casibus  reservatis  308. —  7**  De  Orientalibus  a  latino  ritu  ad  oricntalcm 
redeuntibus  308.  —  8«  Dc  sponsis  diversi  ritus  308.  —  9°  De  OrienU- 


INDEX     ANALYTICUS.  349 

libus  qui  cxtra  territorium  patriarchale  commorantur  308.  —  10»  Dc 
Orientalibus  in  ordinem  religiosum  latini  ritus  cooptandis  308.  —  1 1** 
De  dissidcntibus  ad  unitatem  cathoHcamredeuntibus  308-309. —  120  De 
causis  matrimonialibus  et  ecclesiasticis  defintendis  309.  —  ly  De  juris- 
dictione  Patriarchae  graeci  Mclchitae  309.  —  Exoptat  Pontifex  ut 
Seminaria  condantur  in  Oriente,  in  quibus  juvenes  patrio  formentur 
ritu,  sacerdotio  olim  apud  concives  functuri,  magno  quidem  animarum 
emolumento  309.  —  Multum  Seminaria  conferent  ad  studiorum  sacro- 
rum  incrementa,  necnon  ad  Fidei  unitatem  309-310.  —  Hortatur  Pon- 
tifex  Antistites  ut  curent  haec  decreta  observanda  ;  delegatis  vero  suis 
proponit  quo  debeant  Orientales  honore  et  benevolentia  prosequi, 
multum  Sedis  Apostolicae  consiliis  ita  profuturi  310. —  Eadem  suadet 
latinis  sacerdotibus  in  Oriente  degentibus  310.  —  Praesentium  littera- 
rum  auctoritatem  vindicat  310-311.  (') 

I.  NonnuUa  quae  in  notulis  reperiuntur  menda.  curavimus  corrigenda  in  indice. 


FINIS  QUINTI  VOLUMINIS. 


Typis  SocietAtis  sancti  Augustini.  —  Brugis. 


Sromerunt  er  oificina  tppogt.  societatis  B"^  Hugnstint ; 


I«eoni8  PP.  XIII  Allooutionefl,  Epistolae,  Gonstitationes.  aliaqae  act. 

praecipuai  5  vol.  in-S''.  Papierordin.  fr.  l2,So  ^  papier  Wathmann  fr.  30,0 
Lettreaenoycllquesde  S.  S.  L^n  XIII:  SUR  LA  Restauration  DE  i.^ 

PHILOSOPHIE  CHRixiENNE,  dans  les  ^coles.  ln-8''  de  32  pages.  Tcxte  latin  t. 

traduction  frangaise •    fr.     o.; 

Texte  fran^ats fr.     o,: 

SUR  LE  Mariage.  In-8"de  33  pp.  Texte  latin  et  trad.  fran^aise  ...    fr.     0^ 

SUR  LA  CONSTITUTION  CMRtTlENNE  DES   ^TATS.   Noovelle  ^dition.  In-«"  ( ' 

32  pp.  Texte  latin  et  traductioo  frang.  avec  notes  et  table  analytique    fir.     o,; 

SUR  LS  ROSAIRE,  1894.  In-8''  de  10  pp.  Traduct.  fran^.  avec  notes  marg.  fr.     o,:- 

SUR  LA.  LiBERTt  HUMAiNS.  In-^^^.Texte  latin  et  traduction  fran^ise  avec  note: 

marginalesettableanalyttqtte,6i  pp ir.     0,5 

Mdme  ^dition  avec  filets  rouges,  fr.  0,75  ;  sur  papier  Wathmann,      Ir.     2,0 

Texte  latin  seul  ou  traduction  fran^aise  seule fr.     o,:: 

>        >    avec  filets  ronges,  fr.  0,40;  sur  papier  Wathmann fr.     i,a 

SUR  LA  CONDITION  DES  OUVRIERS.  Texte  latin  et  tradnction  fran^aise  aver 
notesmarginalesettableanalytiqued^taill^  In-^^^^spp Ir.    o,;u 

SUR  L^^TUDE  DELA  SAiNTE-£cRiTURE.Texfb  latin  et  traduction  fran^se,  avec 
notes  marginales.  Brochure  in-8''  de  60  pp. fr.     ooc 

Aux  PRINCBS  ET  AUX  PKUPLES  DE  L*UNiVERS»k  Toccasioo  de  son  jubil^  sacer- 
dotal.  Texte  latin  et  traduction  franqaise  avec  notes  marginales.  Broch 
in-8'' de  32  pages fr.     0,50 

CEuvres  Pastorales  de  S.  £.  le  Cardlnal  Joachim  Peoci,  archev^ue- 
tfv£que  de  P^rouse,  aujourdliui  L^on  XIII  glorieuseitient  r^gnant,  tradoites 
de  ritalien  avec  Pautorisation  de  .Sa  Saintet^  et  pr^c^d^s  d'nne  introduction» 
par  AUgustin  LURV,  docleur  en  th^ologie  et  en  droit  canonique,  chapefaun  de 
St-Louis  desFran^ais.  Deux  vol.  in •8'' de  392-326  pages h,    7,00 

X«e  pape  L^n  XIII :  sa  vie,  son  aotion  religieuse,  politiq\ie  et  aoclale, 
par  Mgr  De  T  Serclaes,  Pr^lat  de  la  maison  de  Sa  Saintet^  Pr^sident  du 
coll^ge  eccMsiastique  belge  k  Rome.  2  vol.  gr.  in*8°,  richement  illustres  de 
XV-567  et  636  pages fir.   10,00 

Le  m^daillier  de  L^on  XIII.  i  vol.  in>8''  de  180  pages  avec  encadreroests 
riches  k  chaque  page.  Couverture  en  parchemin    fr.    4,00 

Synopsis  theologiae  dogmaticae  fundamentalis.  De  vera  religione,  d< 
Ecclesia  Chriati,  de  Fontibus  Theologicia.  Auctore  Ad.  Tanqusrkv, 
S.  M,  I  vol.  in-8"  de  700  pages     fr.    7,00 

Synopsis  theologiw  dogmaticaB  apecialis,  ad  mentem  S.  Thomae  Aqui- 
natis,  hodierois  moribus  accommodata  : 

Tomus  primus,   De  Fide,  De  Deo   Uno  et  Trino,  de  Deo  creante  et 
elevante,de  Verbo  Incarnato. 

Tomus  secundus,  De  Deo  sanctificante  et  remunerante,  seu  de  gratia,  de 
Sacramentis  et  de  Novissimis,  Auctore  Ad.  Tanquerev,   S.   M.  2  vol. 

in-8'' de  616  et  436  pags    fr.  13,00 

chaque  vol.  sdpar^ment fr.    6,50 

Gompendium  theologia&  dogmaticae  ad  raentem  Divi  Thoms  in  decem 
tractatus  discerptum  et  ad  cursus  Scolasticae  hrevioris  usum  accommodatum, 
auclore  F.  Pedrini  e  C.  M.  I  vol,  in-8°    fr.     6,00 

Sacerdos  rite  institutus  piisexercitationibus  menstruaB  recollectionis, 
auctore  F.  Adulpho  Petit,  S.J.  5  vol.  in-12.  Br.,fr.  6,15;  relid,  10  ix, 

^ 


^KZ^    '      .'■'•*       -fift^i 


SANCTISSIMI  DOMINI  NOSTRI 


LEONIS  PAPAE  XIII 


^  Allocutione8,Epistolae,Constitutiones, 


Aliaque  Acta  Praecipua. 


<*'W.»!»''*''*' '*'**''*''*'*'»'*?'*■*■  "ScW 


^l^' 


4^^.^.^^.^.^%.^.^.^^^^.^%.^^.:^%^ 


Sanctissimi  Domini  Nostri 


Leonis  Papae  XIII 


ALLOGUTIONES,  EPISTOLAE, 


CONSTITUTIONES, 


^i 


Aliaque  Acta  Praecipua. 


s-  VoLUMEN   VI.   (1894-1897.)  -^ 


Isl 


T=i\ 


»^**r**F 


Wm»  j^ocietatis  j^ancti  M-MSWtinU 


DESCLEE,  DE  BROUWER  ET  SOC, 


BRUGIS  ET  INSULIS. -^-^ 


MCM. 


-$ — »- 


*5j'E! 


.HARVAi»  COLUQE  UMAIIT 
MAY  21  Ytlt 

tMM  1  H£  OliVAN  t  <)tilLMif  len 


ggf^^.^.^.^.^:^.^^:^^ 


Baiutissimi  X>oniuu  XNsrri 


Jleonis  titbma  probrtnitia  Bapac  XIIX 


Hitocurionts,  episrolac,  constirutioncs. 


EPISTOLA 

Ad  Card.  OregUa  Portuensem  Episc. 

DE   ANTIQUITATUM   STUDIIS   PROMOYENDIS. 

[OERORE  sapientium  omnium,  desiderio 
autem  Nostro  haud  exiguo,  viros  eruditione 
insignes,  quorum  commendatio  famae  vel 
remotarum  consensu  gentium  percrebuerat, 
3  brevi  mensium  intervallo,  insperato  obitu 
sublatos  vidimus.  Fuere  hi  Hilarius  Alibrandi,  Carolus 
Ludovicus  Visconti,  loannes  Baptista  De  Rossi,  de  re  ar- 
chaeologica  praeclare  meriti.  Quorum  amissione,  quum 
nobile  Romanae  Civitatis  decus  extinctum  doleremus, 
simul  vero  pertimuimus  ne  quid  perquirendarum  anti- 
quitatum  studia  detrimenti  caperent.  Ipso  etenim  ab 
exordio  Pontificatus  Nostri,  curarum  Nostrarum  partem 
non  mediocrem  in  eo  collocavimus  ut,  quod  nullo  non  tem- 
pore  decessoribus  Nostris  sollemne  fuit,  optimarum  disci- 
plinarum  studia  foveremus  et  ad  exitus  laetiores  provehe- 
remus.  Quamquam  autem  ea  doctrinarum  genera  praecipuo 
favore  complectenda  censuimus,  quae  Religioni  lumen  ac 
6rmamentum  adiiciunt ;  cetera  tamen,  quotquot  animos 
eleganter  ornant  et  ad  humanae  societatis  consuetudinem 
quoquo  modo  honestandam  faciunt,  providentiam  Nostram 
minime  desiderarunt.  In  his  vero  eas  iure  habuimus  disci- 
plinas,  quae  in  antiquitatibus  scrutandis  illustrandisque 
versantur,  Nam  ipsarum  ope  praeteritorum  temporum  pri- 
scorumque  hominum  facta  veluti  reviviscunt  et  pene  oculis 
obversantur :  quod  vero  praesertim  spectat  ad  vetustatem 
sacrorum,  exploratissimum  est  quantum  ipsae  utilitatis  con- 

ACTA   LSONIS  XIII.  —  T.  VI.  X 


DEC 

Testatur 
P&nti/ex 
curam  sibi 
itmper 
fuisse  de 
dimnisku' 
manisque 
scientiis 
promoven- 
dU, 


Antiqui- 
tatum  stu- 
dia  mul- 
tumprod' 
esse  scim- 
tiis,  etiam 
sacris,  ex- 
ponit. 


EPISTOLA  "  MOERORE  SAPIENTIUM. 


tuleiint  ad   rei  christianae   historiam   ordinaDdam  et  ad 

Quiu  Ecclesiae  dog^mata  ab  osorum  calumniis  vindicanda.  Hac 

in^CoUegio  ^os  de  caussa  urbano  eruditorum  collegio  studiis  antiquita- 

Urbano  tum  promovendis  peculiarem  semper  praestitimus  benevo- 

i^a!uur,  lentiam,  nihilque  omisimus  quo  pristinum  teneret  decus  et 

Jecentitin  fnaiore  quotidie  amplitudine  ac  dignitate  floreret  Magno 

eruditisat-  igitur   desiderio   adducti,  ut  simul  huic  coetui   de  parto 

^^*cn!^eaet  splendore  nihil  decedat  sed  clariora  afferantur  incrementa, 

argentea  simul  eidem  propensi  animi  testimonium  exhibeamus,  nu- 

numisma-        .         ^  ,  .  ^  ,.^ 

/a,  mismata  aurea  bma,  sena  argentea,  eruditorum  praemia 

quotannis  adtribuenda  decernimus.  Haec  autem  ea  lege 
legeki^de-  damus  ut,quae  aurea  sunt,  illis  e  nostratibus  exterisve  qui, 
finUa,  proposito  ab  ipso  coetu  experimento,  primas  in  tractatione 
tulerint ;  argentea  vero  lis  donentur  qui,  vertente  anno,  in 
disserendo  dere  archaeologica,  ceteris  solertia  et  eruditione 
antecesserint.  Benevolentis  hoc  providentiae  Nostrae  con- 
silium  nihil  dubitamus  quin  amplam,  quam  expectare  licet, 
fructuum  copiam  a  navitate  sodah'um  archaeologorum  sit 
habiturum.  —  Interea  tibi,  Venerabilis  Frater  Noster,  quo 
Urbanum  Collegium  Patrono  optimo  utitur,  Collegioque 
ipsi  universo  Apostolicam  benedictionem  peramanter  in 
Domino  impertimus. 

Datum    Romae    apud   S.   Petrum    die   iv    Decembris 
MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA 

Ad  Brasiliae  Episcopos 


DE  PECUNIA  IN   S.  SEDIS  SUBSIDIUM 


CONFERENDA 


IKj^^2S!lt.1$OSTl  qua  temporum  acerbitate  Vicarius  Christi 
I  X  T  g  afflictetur,  hac  etiam  de  caussa,  quod,  principatu 
jj  1 N  ^  civili  sibi  per  vim  erepto,  uni  facultatibus  satis 
»^^^iik  amplis  spoliatus  sit,  quarum  ope  utebatur  ad 
Apostolicum  munus  maiore  cum  dignitate  et  ubertate  fun- 
gendum.  Collaudanda  vero  est  fidelium  ex  orbe  universo 
pietas,  qui,  Pastoris  summi  vicem  dolentes,  quod  iniquitas 
abripuerat,  ipsi  sponte  sufficere  pro  viribus  conati  sunt  et 
conantur.  Inde  petrianae  stipis  paulatim  ubique  instituta 
ratio,  exordientis  Ecclesiae  referens  caritatem  ;  quae  quanti 
nunc  sit  in  christianae  rei  utilitatem  momenti,  apertum  est. 
Hac  Nobis  volentium  filiorum  stipe,  multis  quidem  gravi- 
busque  officii  necessitatibus  providere  iam  datum  :  sed, 
quum  latior  in  dies  pateat  campus  ad  virtutem  ministerii 
Nostri  explicandam,  sane  prohibent  angustiae  rerum  quo- 
minus  pro  ardore  desiderii  agamus.  —  Id  cernere  praesertim 
licet  in  orientalibus  populis ;  ad  quos  iam  diu  appulimus 
cogitationem  ut,  quoad  in  nobis  est,  tempora,  opitulante 
Deo,  maturemus  ad  dissidentes  Nobiscum  iungendos.  Huic 
autem  assequendo  bono,  per  eas  regiones  cultui  divino 
prospici,  collegia  clericorum  condi,  scholas  aliaque  id  genus 
instituta  fundari,  subsidia  praeberi  Episcopis,  est  omnino 
necesse.  Secunda  quidem  favent  exordia ;  his  tamen  ut 
exordiis  obsecundemus,  pares  nequaquam  sumus  :  quam- 
obrem  auxilio  Nobis  catholicos  omnes  esse  oportet  tum  fusis 
ad  Deum  precibus,  tum  etiam  collata  opera  ad  sumptus 
suppeditandos.  Incumbet  autem  quisque  libentior  in  hanc 
laudem,  qui  secum  reputet  regionum  earum  caussam  agi, 
quae  Christi  lesu  vestigiis  dedicatae  sunt,  ex  quibus  Evan- 
gelii  lumen  ceteris  gentibus  est  invectum.  —  Exploratum 


6 

DBC. 

Opportu- 
nt  FideUs 
per  petrift- 
nam  sti- 
pem  subve- 
niunt  Pm- 
tifici^prin- 
cipatucivi- 
ii  ipsi  per 
vim  erepto. 


PluriSus 
in  dies  la- 
horihts  fif- 
tentus. 


preces  ob 
omnibus 
opesqtu  pe» 
tit  Ponti' 
fex. 


nomtnatim 


4  EPISTOLA   •*  NOSTI    QUA    TEMPORUM.  " 

apopuiis  igitur  babentes  quo  iidei  ardore  ac  pietatis  Brasiliae  populi 
rasi  tae,  feruntur,  hortamur  te,  Venerabilis  Frater,  ut  consilium 
Nostrum  adiuvare,  quantum  in  te  est,  velis.  Contende  ut 
iideles  tibi  commissi  penitus  intelligant  quam  grande  opus 
agatur,  omnique  fac  studio  suadeas,  ut  aeque  precatione  ac 
liberalitate  Nobiscum  insistant  ad  rem  feliciter  provehen- 
dam.  Optamus  idcirco,  praeter  collectas  quae  istic  in  more 
sint  positae,  ut  aliae  extra  ordinem  hac  de  caussa  a  te  indi- 
cantur,  statis  quidem  diebus  et  in  universis  Dioecesium 
curiis.  Tum  quae  a  fidelibus  erogentur  pecuniae,  eas  Curio- 
nes  tibi  aflferant ;  tu  autem  Internuntio  Apostolico  in  Flu- 
minensi  civitate  degenti  tradas,  ad  Nos  transmittendas. 

Populi  tui  caritatem  frustra  Nos  non  implorasse  plane 
confidimus.  Caelestium  vero  praemiorum  auspicem  gratique 
ac  benevolentis  animi  testem  tibi,  Venerabilis  Frater,  et. 
clero  populoque  tuo  Apostolicam  benedictionem  peramao* 
ter  in  Domino  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.   Petrum   die  vi    Decembris 
MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIII. 


8tjft<Rift«tfig&j6j&j&j&y<*«««afe«^ 


EPISTOLA 


Ad  Archlep.  Tarraconensem 


DEI 


DE  RE  RELIGIOS  A  ET  CIVILI IN  HISPANIA. 


i 


!? 


i 


OSTQUAM  catholici  ex  tota  Hispania  viri,  sacro- 
rum  Antistitibus  praeeuntibus,  quartum  conve- 
nere  ad  religionis  utilitates  promovendas,  visum 
tibi  ceterisque  Episcopis,qui  coetui  interfuerant, 
litteras  ad  Nos  dare,quae  de  fausto  rei  exitu  deque  omnium 
voluntate  erga  Sedem  Apostolicam  eiusque  integram  liber- 
tatem  docerent.  Equidem  de  litteris  deque  obsequio  et  stu- 
dio  vestro  gratias  pro  merito  habemus  ;  in  acto  autem  feli- 
citer  conventu  impense  gratulamur  vobis.  Deum  simul 
benignissimum  enixa  prece  rogamus  ut,qui  vobis  dedit  velle, 
quaecumque  in  religionis  bonum  concordi  suffragio  decre- 
vistis  det  etiam  perficere.  £x  quibus  ea  esse  praecipua  non 
dubitamus,  quae  Nos  saepenumero,  suadente  gentis  vestrae 
caritate,  docuimus.  Illud  in  primis  ex  animo  non  excidisse 
confidimus,  catholicorum  officium  esse,iurium  disceptatione, 
quaecumque  sint,  divinae  Providentiae  permissa,  eos,  qui 
publicam  rem  administrant,  omni  prosequi  observantia ; 
quod  eo  libentius  in  praesentia  exequi  par  erit,  quum  Eam 
habeant  hispanae  gentes  regni  moderatricem  quae,  ob  vir- 
tutes  animi  ac  singulare  obsequium  in  Apostolicam  Sedem 
omni  sit  honore  atque  existimatione  dignanda  ;  humquam 
vero  committere  ut  religionis  rationes,  quae  toto  eminent 
caelo,politiciscontroversiis  implicentur.lmprobandi  etenim 
profecto  sunt  qui  in  civilium  factionum  commoda  et  ad 
poUticos  quoscumque  fines  adipiscendos  catholicum  nomen 
pro  argumento  habent,  religiosaque  populi  voluntate  abu- 
tuntur.  luvat  igitur  eos,  quibus  sacrorum  cura  demandata 
est,  a  civilibus  studiis  abstinentes  omnino  esse,  ne  ministe- 
rium  Ecclesiae  in  suspicionem  veniat.  Laici  vero  homines 
non  verbo  tenus,  sed  ipsa  re  ecclesiasticae  auctoritati  mo- 
remgerant,neveunquam  obliviscantur,privatorum  utilitates 


lO 

DBC. 

Di  quar- 
to  cathoH' 
corum  coU' 
ventufeli' 
citer  acto 
lcutatur 
Poutifex, 


Iterum 
catholicis 
inculcat 
obsequium 
iis  prae- 
standum 
qui  publi' 
cam  rem 
admini' 
strant. 


Cavendum 
ne  religio' 
nis  ratio- 
nespoliticis 
implicen- 
tur  coniro- 
versiis. 


Tumcle- 
riciSf 
tum/aicis 
propanit 
agendinor^ 
mam. 


EPISTOLA    **  POSTQUAM 


emolumento  religionis  communique  bono  debere  subiici. 
Haec  dum  servant,  catholicos  laicos  otiosos  esse  nequa- 
quam  permittimus ;  probamus  contra  si,  incolumi  debita 
legibus  observantia  nec  repudiato  episcoporum  ductu,  reli- 
giosae  rei  provectum  strenue  prosequantur.  Quamobrem 
congressus  saepe  cogi,  ephemerides  in  vulgus  edi,  quaequi- 
^  dem  ad  regulam  exigantur  praescriptorum  ab  Apostolica 
Sede,  atque  incolumi  reverentia  erga  eos  qui  potestate 
potiuntur,  consociationes  operariorum  foveri,  aliasque  id 
genus  celebrari  institutiones  magnopere  extolUmus  et  incul- 
camus.  Hortamur  autem  multo  maxime,  ut  Romano  Pon- 
tifici,  qui  Christi  Domini  vices  in  terris  gerit,  cathoUci 
Reprt-  homines  in  dies  arctius  adhaereant.  Novimus  enim  ac  dole- 

hendti  eos  •       tt«  •        ^-  •    •  «     •!  •         •         !•    •      • 

quihaud  mus  m  Hispanis  etiam  mmime  desiderari  qui,  rehgionis 

odvernL  0^^^*^*"»  Sedis  ApostoHcae  consiUis  ac  documentis  obsi- 

Sedem  stunt ;  nec  desunt  ephemeridum  scriptores,  qui,  etsi  catho- 

tem^'  Hco  utuntur  nomine,  usque  eo  sunt  progressi  ut  supremam 

^^*  Ecclesiae  auctoritatem  non  adversentur  modo,  sed  etiam 

irreverenter  habuerint.   Pro    certo    habemus,  VenerabiUs 

et  itoefes  ex 

suis  mcni'  Frater,  fideles  Hispaniarum  populos  monita  haec  Nostra 
^Javentu-  «^ccepturos  Hbeuter,  Episcopos  vero  naviter  curaturos  ut  ea 
ros  confi'  animis  alte  insideant  atque  in  rem  deducantur.  Id  religio- 
nis,  id  patriae  exigit  caritas  :  una  etenim  haec  ratio  est,  qua 
religionis  patriaeque  bono  vere  prospiciatur.  Deus  autem,  a 
quo  est  omne  datum  optimum,  suo  vos  numine  tueatur  ; 
divinarumquegratiarum  auspex  paternaeque  Nostrae  bene- 
volentiae  testis  sit  Apostolica  benedictio,  quam  tibi  cun- 
ctisque  Episcopis  populoque  hispano  universo  amantissime 
impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    x    Decembris 
MDCCCXCiv,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XI  n. 


»  ^^^^^^^n»ntk^j»ngA^Ji»  ^^Kk<fi.^<^^,^.^.^-^.^  *«-<ft  1 


EPISTOLA  ENCYCLICA 


QUA  INSTITUTUM  "  A  PROPAGATIONE 


FIDEI  "    FOVETUR    ET    COMMENDATUR. 


HRISTI  nomen  et  regnum  in  gentibus  quotidie 

latius  proferre,atque  devios  discordesque  invitare 

ad  Ecclesiae  sinum  et  revocare,  hoc  nimirum, 

quemadmodum  sentit  animus  sanctum  in  primis 

esse  oflicium  muneris  supremi  quod  gerimus,  ita  iamdiu  est 

curis  Nostris  studiisque,  apostolica  urgente  caritate,  pro- 

positum.  Hanc  Nos  ob  caussam  sacras  tueri  ac  multiplicare 

expeditiones,  quarum  potissimum  ope  christianae  sapien- 

tiae  lumen  ad  errantes  difTunditur,  ad  easque  sustentandas 

auxilia   incatholicis  populis  corrogata  submittere,  nulla 

unquam  ratione  cessavimus.  Fecimus  id  praesertim,  datis 

anno  pontificatus  tertio  encyclicis  litteris  Sancta  Dei  Civi- 

tas^  eo  consilio  ut  praeclaro  Instituto  a  Propagatione  Fidei 

ampliorem  catholicorum  quum  pietatem  tum  liberalitatem 

conciliaremus.  Tunc  persequi  hortando  libuit,  quam  ipsum 

modicis  initiis  ingressum  ad  quantam  amplitudinem  brevi 

tempore  provenisset ;  quibus  vel  laudum  testimoniis  vel 

Indulgentiae  muneribusDecessoresNostri  iIIustres,Pius  VII, 

Leo  XII,  Pius  VIII,  Gregorius  XVI,  Pius  IX,  idem  ornas- 

sent ;  quam  multum  ex  eo  adiumenti  sacris  per  orbem  ter- 

rarum  Missionibus  allatum  iam  esset  et  quam   uberiora 

forent  deinde  expectanda.  Neque  exiguus,  Dei  beneficio, 

respondit  hortationi  fructus  ;  quum  sane,  Episcoporum  navi- 

tati  et  instantiae  obsequente  largitate  fidelium,  benemeren- 

tissimum  opus  hisce  etiam  proximis  annis  amplificatum 

videamus.  —  At  nova  iam  subest  graviorque  necessitas, 

quae  efTusiores  in  hanc  rem  spiritus  manusque  catholicae 

caritatis  desideret,  vestramque  acuat,  Venerabiles  Fratres, 

sollertiam. 

Nam,  quod  probe  nostis,per  apostolicam  epistolam  Prae- 
clara,  iunio  superiore  editam,  visum  est  Nobis  Dei  provi- 


DEC, 
1894, 

Verita- 
iis  per  or- 
btm  diffun- 
dendae  stU' 
diosissimus 
Pontifex 


InstitU' 
tum  a  Pro- 
pagatione 
Fidei  jam- 
pridem  Fi* 
delibusfo' 
vendum 
commenda- 
vity  datis 
litteris  en» 
cyclicis 
Sancta  Dei 
Civitas. 


Gravio- 
remjam 
Instituti 
promoven^ 
di  subesse 
necessita- 
tem  expQ' 
nit^quum 
ad  Fidei 


8  EPISTOLA  ENCYCLICA  '*  CirRISTI   NOMEN, 


unitatifn  dentis  servire  consiliis,  vocando  et  incitando  gentes,  quae 

modoHpse  "biquc  sunt,  ad  fidei  christianae  unitatem  ;  illud  tamquam 

incitavi'  summum  votorum  optantibus,  ut  aliquanto  per  Nos  matu- 

^^  *  retur  promissum  divinitus  tempus,  quo  ^et  unum  ovile  et 

o  '  Hia-  ^^^^  Pastor.  —  Singularibus  autem  curis  interea  spectare 

lium^  Nos  ad  Orientem  eiusque  Ecclesias,  multis  nominibus  insi- 

^^s€rvata  S"®^  ^*  venerandas,  ex  ipsis  nuperrime  intellexistis  litteris 

earum  apostolicis,  quas  perscripsimus  de  disciplina  Orientalium 

Ronumde  conservanda  et  tuenda.  Inde  etiam  satis  compertae  sunt 

EccUsta€  yotjjs  Jnstitutae  rationes,  quas,  collatis  diligenter  consiliis 

conjunfftre  *  ** 

studeat,  cum  Patriarchis  earum  gentium,  exploravimus,  aptius  ad 

opi  divina  ©^citum  profuturas.  Neque  tamen  difiitemur,  hanc  omnem 

simui  caussam  difficultatibus  implicari  magnis :  quibus  eluctandis 

si  quidem  impar  est  virtus  Nostra,  totam  nihilominus  fidu- 

ciae  constantiaeque   vim,  in  quo  maxime  oportet,  sitam 

habemus  magno.animo  in  Deo.Qui  enim  rei  mentem  Nobis 

et  initiaprovidusdedit,vires  ipse  opemque  ad  perficiendum 

summa  cum  benignitate  certe  sufficiet :  atque  hoc  est  quod 

enixis  precibus  ab  ipso  implorare  contendimus,  idemque  ut 

ot  humana  fideles  omnes   implorent   vehementer    hortamur.    Divinis 

fretus.    ,    vero,  quae  fidenter  expetimus,  adiumentis  quum  humana 

prorsus  accedere  sit  necesse,eis  idcircoquaerendis  et  suppe- 

ditandis,  quaecumque  videantur  ad  id  quo  spectamus  con- 

ducibilia,  peculiares  quasdam  curas  aequum  est  a  Nobis 

impendi. 

Remsibi      Namque  ut  Orientalibus,  quotquot  discessere,  ad  unicam 

muitosum-  Ecclesiam  reditus  muniatur,  videtis,  Venerabiles  Fratres, 

ostendttT^  opus  esse  in  primis  parari  ex  eis  ipsis  idoneam  sacrorum 

ministrorum  copiam,  qui  doctrina  et  pietate  abundantes, 

^  ceteris  optatae  unitatis  consilia  suadeant ;  catholicae  insuper 

sapientiae  vitaeque  institutionem  quam  maxime  evulgan- 

dam  esse,  atque  ita  impertiendam,  ut  proprio  nationis  in- 

genio  accommodatius  conveniat.  Quare  providendum,  ut 

sacrae  educendae  iuventuti,  ubicumque  expediat,  pateant 

instructae  congruenter  domus ;  ut  plura  numero  praesto 

sint  gymnasia,  alia  alibi  pro  locorum  frequentia  ;  ut  sua 

cuiusque  ritus  cum  dignitate  exercendi  praebeatur  facultas; 

ut  optimis  edendis   scriptis  manare   ad  omnes  germana 


DE    IKSTITUTO    **  A    PROPAGATIONE    FIDEI.  Q 

relig^onis  notitia  possit.  Ista  et  similia  efficere  quantae  sit        24 
impensae  futurum,  vosmet  facile  intelligitis  ;  simul  intelli-       iSgs^ 
gitis»  tam  multis  rebus  et  magnis  non  posse  Orientales  Ec- 
clesias  omnino  per  se  ipsas  occurrere,  nec  posse  tamen  a 
Nobis,  his  rerum  angustiis,  quam  vellemus  opem  conferri.  — 
Restat  ut  apta  subsidia  praecipue  opportuneque  ex  eo  pe-      SubsuOa 
tantur,  quod  modo  laudavimus,  Instituto ;  cuius  quidem  j^^^^l^ 
propositum  cum  illo  plane  cohaeret  quod  Ipsi  nunc  animo  pttU;ideo' 
destinamus.  At  simul  vero,  ne  apostolicae  Missiones,  deri-  ^^m^ai 
vatis  partim  in  alienum  usum  quibus  aluntur  praesidiis,  Catholids 
quidquam  accepturae  sint  detrimenti,  magnopere  instandum 
est,  ut  eo  largius  catholicorum  in  ipsum  influat  liberalitas.  —  , 

HtCHOH  IH' 

Similem  autem  cautionem  rectum  estadhiberi,quod  attmet  stitutum  a 
ad  affine  et  perutile  Institutum  a  Scholis  Orientis,  alias  o,i|!*ntis 
auctum  commendatfone  Nostra  ;  praesertim  quum,  mode-  larga  stipe 
ratoribus  eius  aperte  pollicitis,  paratum  similiter  sit,  de  ^dunH^' 
stipe  a  se  cogenda,  Nobis,  quantum  copiosius  licuerit,  in 
idem  subministrare. 

Id  est  igitur,  Venerabiles  Fratres,  in  quo  vestra  singula-     ■  r^^^^. 
riter  officia  exposcimus:  neque  dubitamus  quin  vos,  qui  poshorta^ 
Nobiscum  religionis  et  Ecclesiae  caussam  sustinere  et  prove-  sodatuh 
here  modis  omnibus  assidue  studetis,  egregiam  Nobis  sitis  »^»»aPro- 

°     ^  pagatione 

operam  navaturi.  Eflicite  sedulo  ut  in  fidelibus  curae  vestrae  Fidei  cu- 

commissis  ipsa  a  Propagatione  Fidei  Consociatio,  quanta  ^j^/jj^^ 

maxima  possit,  capiat  incrementa.  Pro  cerlo  enim  habemus  tissinudif- 

fore,  ut  multo  plures  dent  ei  libenter  nomen  et  largam  pro  damTexpo- 

facultate  conferant  stipem,  si  per  vos  plane  perspexerint  ^"'*  ^-/*"" 

...  .  1.  ....  aem  prae" 

quae  sit  eiusdem  praestantia  et  quam  dives  spintualium  staHtiaiae- 
bonorum  copia,  quantaque  inde  rei  christianae  emolumenta  'J^^" 
sint  in  praesens  optirno  iure  speranda.  Id  certe  homines 
catholicos  debet  tnovere  penitus,  quum  noverint  nihil  se 
posse  Nobis  facere  tam  gratum,  neque  sibi  Ecclesiaeque 
tam  salutare,  quam  sic  votis  obsecundare  Nostris,  uti  tri- 
buere  studiose  certent  unde  ea,  quae   Orientalium  bono 
Ecclesiarum  constituimus,  re  ipsa  convenienter  feh'citerque 
praestemus.  At  Deus,  cuius  unice  agitur  gloria  in  christiani         Divi- 
nominis  amplificatione  et  in  sancta  eiusdem  fidei  ac  regi-  Z^rcu^ 
minis  coniunctione,  Nostris  benignissimus  adspiret  deside-    ^xiiium 


rtV. 


lO  EPISTOLA  ENCYCLICA  "  CHRISTI  NOMEN. 

et  henedi'  riis,  faveat  coeptis :  eius  autem  lectissimorum  munerum 
auspicem,  vobis  omnibus,  Venerabiles  Fratres,  et  clero  po- 
puloque  vestro  Apostolicam  benedictionem  amantissime 
impertimus. 

Datum  Romae  apud   S.  Petrum  die  XXIV  Decembris 
MDCCCXCIV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEOPP.  XIII. 


EPISTOLA 
Ad  Episcopum  Montispessulanensein 


DE    REBUS   CIVILIBUS   IN   GALLIA. 


^^^^iffv  gratia  et  benevolentia  erga  te  Nostra  nihil  sane       Ji^^ 
Y\  S[  ®^^  quod  suspensum  anxiumque  te  habeat ;  eius-      iSg^ 
i^  S  demque  rei  apertius  testandae  occasionem  per-       Tesiatur 
?«p^^  libenter  capimus  a  temetipso  oblatam.  Scilicet  £^'^'^^^, 
acceptissima  inter  vota,  quae  tua  recens  epistola  attulit,  AnusHH 
luculentius  vidimus  enitere  obsequium  illud,  quod  in  hanc  ^,/"X'^* 
beati  Petri  Cathedram  foves  aeque  ac  summam  voluntatem  ^^*^f>/*™- 
praescriptis  obtemperandi   optatisque  Nostris.  Hoc  valde  qutHii, 
nimirum,  ut  par  erat,  delectati  sumus  ;  eoque  vel  magis,  ^^^„,  ^^ 
nuntiatb  abs  te  feliciter  quanta  istic  apud  omnes  et  constet  ^^«f^^/*" 
animorum  coniunctio  et  vigeat  soliertia  communis  t>oni  ex  mm  soUi- 
dignitate  christiana  curandi.  Utramque  Nos  laudem  plurimi  ^'^^* 
facimus  magnoque  opere  tuemur,  tamquam  praecipuum 
vereque  salutare  vestrarum  rerum  praesidium  :  tibi  autem 
iure  gratulamur,  qui  in  hoc  ipso  pro  virili  parte,  ut  fateris, 
elaboraveris,  quique  etiam  statueris  id  efBcere  impensius 
<  ut  cunctorum  vere  cathoh'corum  corda  in  unum  coale- 
scant  >.  Hoc  tu  igitur  modo,  Venerabih's  Frater,  insistens,      Luiium 
animum  sumas  viresque  intendas  velimus:  crede  vero,  neque  ^'^^  ^f^^^* 
Nos  neque  cantatem  patriae  ideo  offendi  quod  quis,  honesta  r^rumavi- 
caussa  adductus,  aliam  rerum  civilium   formam  secum  in  ^'**'^*M' 

maftt 

animo  recolat  vel  praeoptet.  pr^c^tar^. 

Nunc  tuis  pro  Nostra  incolumitate  votis  faustam  red-      F&mta 
dentes  votorum  vicem,  tibi  consilii  copiam  et  pastoralium  ^  ^^^'Xi^ 
munerum  ubertatem  a  Deo  precamur,  in  eo  praesertim  r^^»r. 
quod  sollicitus  commemorasti^  de  conditione  cleri  diffici- 
liore :  amplam  propterea  tibi  ipsi  eidemque  clero  omnique 
populo  tuo  Apostolicam  benedictionem  maxima  cum  cari- 
tate  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xxx  Decembris 
HDCccxciv,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIIL 


fc<ft<ai^<»<ajflt3fl63flM&ai&tf^<ftifc<^a^jg&3^^ 


EPISTOLA 
Ad  Eplscopos  foederatarum  Americae 


septentrionalis  civitatum 


DE  REBUS  CATHOLICIS. 


Betuvo' 
lum  Ame- 
ricanad 
genti  ani' 
mum  testa' 
tur  Ponti' 
fex. 


Eccle- 

siam  de 

America 

dene  meri- 

tam  esse 

probai^  al- 

latis  Co- 

lumbi  at' 

que  homi- 

num  apO' 

stolicorum 

lahoribus. 


ONGINQUA  oceani  spatia  animo  et  cogitatione 
^  traiicimus  :  et  quamquam  vos  allocuti  alias  scri- 
^  bendo  sumus,  maxime  quoties  ad  episcopos  ca- 
^^  tholici  orbis  communes  litteras  pro  auctoritate 
dedimus,  modo  tamen  aflfari  vos  separatim  decrevimus,  hoc 
videlicet  consilio  ut  prodesse  aliquid  catholico  nomini  apud 
vos,  Deo  volente,  possimus.  Idque  summo  studio  cur&que 
aggredimur  :  propterea  quod  et  plurimi  facimus  et  magno- 
pere  diligimus  americanum,  validum  iuventi,  genus  :  in  quo 
plane  non  civilis  tantummodo,  sed  christianae  etiam  rei 
cernimus  animo  incrementa  latentia. 

Exitum  quarti  ab  explorata  America  saeculi  cum  tota 
gens  vestra  haud  multo  ante  grati  recordatione  atque  omni 
signific^tione,  ut  erat  dignum,  concelebraret,  Nos  item  au- 
spicatissimi  facti  memoriam  vobiscum  recoluimus  commu- 
nione  laetitiae  et  similitudine  voluntatis.  In  illoque  tempore 
vota  quidem  pro  incolumitate  et  magnitudine  vestra  absen- 
tes  fecisse,haud  satis  habuimus  :  in  optatis  erat  coram,  ali- 
qua  ratione,  vobis  adesse  gestientibus  :  ob  eam  rem  libentes, 
qui  gereret  personam  Nostram  misimus. 

Quae  vero  in  illa  celebritate  vestra  fecimus,  non  iniuria 
fecimus :  quia  americanum  genus,  vix  editum  in  lucem  ac 
prope  vagiens  in  cunis,  sinu  amplexuque  suo  Ecclesia 
parens  excepit.  Quod  enim  alias  dati  operi  demonstravi- 
mus,  navigationum  laborumque  hunc  in  primis  fructum 
Colombus  petiit,  aditum  christiano  nomini  per  novas  terras 
novaque  maria  patefacere  :  qua  in  cogitatione  constanter 
inhaerens,  quibuscumque  appulsus  oris,  nihil  habebat  anti- 
quius,  quam  ut  Crucis  sacrosanctae  simulacrum  defigeret 
in  littore.  Quapropter  sicut  arca  Noetica,  exundantes  su- 


DE   RE   CATHOLICA    IN    AMERICA.  I3 

pergressa  fluctus,  semen  vehebat  Israelitarum  cum  reliquiis 
generis  humani,  eodem  modo  commissae  oceano  Colom- 
bianae  rates  et  principium  magnarum  civitatum  et  primor- 
dia  catholici  nominis  transmarinis  oris  invexere. 

Quae  postea  consecuta  sunt,  non  est  huius  loci  singula 
persequi.  Certe  repertis  ab  homine  Ligure  gentibus,  etiam 
tum  agrestibus,  evangelium  maturrime  illuxit.  Satis  enim 
est  cognitum  quot  e  Franciscana  familia,  item  ex  Domini- 
cana  et  Loiolaea,  duobus  continentibus  saeculis,  istuc  navi- 
gare  huius  rei  graticl  consueverint,  ut  deductas  ex  Europa 
colonias  excolerent,  sed  in   primis  et  maxime  ut  ad  chri- 
stiana  sacra  indigenas  ex  superstitione  traducerent,  conse- 
cratis  non  semel  cruento  testimonio  laboribus.  Nova  ipsa 
oppidis  vestris  compluribus  et  fluminibus  et  montibus  et 
lacubus   imposita  nomina  docent  perspicueque   testantur, 
Ecclesiae  catholicae  vestigiis  vestras  penitus  impressas  ori- 
gines.  —  Neque  illud  fortasse  sine  aliquodivinae  providen-         initia 
tiae  consilio    factum,  quod    heic  commemoramus :   cum  omiisai'* 
americanae  coloniae  libertatem  ac  principatum,  adiuvanti-  quthierar' 
bus  hominibus  catholicis,  adeptae,  in  rempublicam  coaluere  siasUcaein 
iure  fundatam,  tunc  apud  vos  est  ccclesiastica  hierarchia  ^^l^f^l^j^^ 
rite  constituta :  et  quo  tempore  magnum  Washingtonum  Mefnorai 
ad  gubemacula  reipublicae  admovit  populare  suffragium,  ^^^uae 
eodem  pariter   tempore  auctoritate  apostolica  primus  est  £piscopum 
Americanae  Ecclesiae  episcopus  praepositus.  Amicitia  vero  /uissejuH- 
coasuetudoque  familiaris,  quam  alteri  cum  altero  constat  ^^^j^J^^ 
intercessisse,  documento  videtur  esse,  foederatas  istas  civi-  tmo 
tates  concordii  amiciticlque  coniunctas  esse  Ecclesiae  catho- 
licae  oportere.  Neque  id  sane  sine  caussa.  Non  enim  potest  quiquidem 
nisi  moribus  bonis  stare  res  publica :  idque  acute   vidit  'f'^^^^ 
edixitque  primarius  ille  civis  vester,  quem  modo  nomina-  nonposse 
vimus,  in  quo  tanta  fuit  vis  ingenii  prudentiaeque  civilis.  ^^ribus^ 
Sed  mores  bonos  optime  et  maxime  continet  religio,  quippe  *'^f/^'"". 
qoae  suapte  naturi  principia  cuncta  custodit  ac  vindicat  ex  bonosvero 
quibus  officia  ducuntur,  propositisque  ad  agendum  momen-  ^^w^f 
tis  maximis,  iubet  cum  virtute  vivere,  peccare  vetat.  Quid  contirut 
autem  est  Ecclesia  aliud,  nisi  societas  legitima,  voluntate  ^'  '"^'^* 
iussuque  lesu  Christi  conservandae  morum  sanctitati  tuen- 


14  EPISTOLA    '*  LONGINQUA. 

qtku  lutt  daeque  reiigioni  condita  ?  Hanc  ob  rem,  quod  saepe  ex  hoc 

"^i/l/l^  pontificatus  fastigio   persuadere  conati   sumus,    Ecclesia 

sp€ciet  ani'  quidem,  quamquam  per  se  et  naturl  sui  salutem  spectat 

men  et  animorum,  adiptscendamque  in  caelis  felicitatem,  tamen  in 

Kitaefue    'P*^  cttam  rerum  mortalium  genere  tot  ac  tantas  ultro  parit 

turtuiiita'  utilitates,  ut  plures  maioresve  non  posset,  si  in  primis  et 

^^^'  maxime  esset  ad  tuendam  huius  vitae,  quae  in  terris  degi- 

tur,  prosperitatem  instituta. 

Reipu-       Progredientem  rem  publicam  vestram  atque  in  meliorem 

EccUsiae  ^^**""^  volucri  itiucre  venientem,  ncmo  non  vidit :  idque  in 

in  staiibus  iis  etiam  rebus  quae  religionem  attingunt.  Nam  quemadmc- 

iruremefUa  ^^^  ingenti  commodorum  potentiaeque  accessione,  unius 

narrat  conversione  saeculi,  crevere  civitates,  ita  Ecclesiam  cemi- 
Pontifex,  .    .  .     .  *  ,     .  «. 

mus  ex  minima  tenuissimaque  magnam  percelenter  etfectaro 

et  egregie  florentem.  lamvero  si  ex  una  parte  auctae  opes 

copiaeque  civitatum  merito  americani  generis  ingenio  atque 

operosae  sedulitati  referuntur  acceptae :  ex  altera  floreos 

rei  catholicae  conditio  primum  quidem  virtuti,  sollertiae, 

prudentiaeque  tribuenda  Episcoporum  et  Cleri :  deinde  vero 

fidei  munificentiaeque  catholicorum.  Ita  singulis  ordinibus 

pro  virili  parte  adnitentibus,  licuit  vobis  res  innumerabiles 

pie  atque  utiliter  instituere  ;  aedes  sacras,  ludos  litterarios 

pueris  instituendis,  domicilia  maiorum  disciplinarum,domos 

hospitales  plebi  excipiundae,  valetudinaria,  coenobia.  Quod 

vero  propius  ad  culturam  attinet  animorum,  quae  christia- 

narum  exercitatione  virtutum  continetur,  plura  Nobis  com- 

perta  sunt,  quibus  et  spe  erigimur  et  gaudio  complemur : 

scilicet  augeri  gradatim  utriusque  ordinisClericos:  in  honore 

esse  pia  collegia  sodalium,  vigere  scholas  curiales  caikolicas, 

scholas  dominicas  doctrinae  christianae  tradendae,  scholas 

aistivas ;  consoc\?X\oMs  ad  suppetias  mutuo  ferendas,  ad 

inopiam  levandam,  ad  victus  temperantiam  tuendam :  his 

ciesiaetam  accedere  multa  pietatis  popularis  argumenta. 

prosperas       Harum  felicitati  rerum  non  est  dubium  plurimum  iussa 

'"^^Sodis  ac  decreta  conducere  Synodorum  vestrarum,earum  maxime, 

Episcopo-  qy^g  posteriore  tempore  Sedis  Apostolicae  vocavit  et  sanxit 

necnon     '  auctoritas.  Sed  praeterea,  libet  enim  id  fateri  quod  est,  sua 

^inlibusEc'  debetur  gratia  aequitati  legum,quibLis  Auierica  vivit,  mori- 


DE    RE   CATHOLICA   IN    AMERICA.  I5 

busque  bene  constitutae  rei  publicae.  Hoc  enim  Ecclesiae     ^^^ 
apud  vos  concessum  est,non  repugnante  temperatione  civi-    ^^s» 
tatis,  ut  nullis  legum  praepedita  vinclis,  contra  vim  defensa  nuUo  modo 
iure  communi  iustitiaque  iudiciorum,  tutam  obtineat  vivendi  ^J^^^l 
agendique  sine  oifensione  facultatem.  Sed  quamquam  haec  negat  ta-  ' 
vera  sunt,  tamen  error  tollendus,  ne  quis  hinc  sequi  existi-  ^^  ^^'*' 
met,  petendum  ab  America  exemplum  optimi  Ecclesiae  tum  Eech- 
status :  aut  universe  h'cere  vel  expedire,  rei  civih's  reique  ^l^/^^' 
sacrae  distractas  esse  dissociatasque,  mOre  americano,  ratio-  parationea 
nes.  Quod  enim  incolumis  apud  vos  res  est  catholica,  quod  ^dviit^ 
prosperis  etiam  auctibus  crescit,  id  omnino  fecunditati  tri- 
buendum,  qua  divinitus  poUet  Ecclesia,  quaeque  si  nullus 
adversetur,  si  nulla  res  impedimento  sit,  se  sponte  effert 
atque  effundit ;  longe  tamen  uberiores  editura  fructus,  si, 
praeter  Hbertatem,gratia  legum  fruatur  patrocinioque  publi- 
cae  potestatis.  Studio- 

Nos  vero,quoad  per  tempora  hcuit,conservare  ac  fundare  mentum.ac 
firmius  rem  cathoUcam  apud  vos,numquam  praetermisimus.  ^^^^^('' 
—  Hac  de  caussa  duas  potissimum  res,  quod  probe  nostis,  nistratio' 
aggressi  sumus :  alteram,  provehere  studia  doctrinarum :  J!^^  p^^[' 
alteram,  rei  cathoh*cae  efficere  administrationem  pleniorem.  ^iff^  ^^po- 
Scilicet  etsi  universttatis  studiorum  domicilia  plura  nume-       /<»  con- 
rabantur,  eaque  insignia,  faciendum   tamen   duximus,  ut  ^^*^^^/' 
unum  aliquod  existeret  Sedis  Apostolicae  auctoritate  insti-   Universi- 
tutum,  idemque  omni  iure  legitimo  a  Nobis  auctum  :  in  quo  '^^^v{ 
doctores  catholici    studiosos   sciendi   erudirent,   principio 
quidem  philosophicis  ac  theologicis,  deinde  vero,  ubi  res  et 
tempora  siverint,  ceteris  quoque  disciplinis,  iis  nominatim 
quas  nostra  aut  peperit  aut  perfecit  aetas.  Omnis  enim  eru- 
ditio  manca  sit,  si  nuUa  recentiorum  disciplinarum  accesse- 
rit  cognitio.  VideUcet  in  hoc  tam  celeri  ingeniorum  cursu, 
in  tanta  cupiditate  sciendi  tam  late  fusa,  eademque  per  se 
laudabili  atque  honesta,  anteire  decet  catholicos  homines, 
non  subsequi :  ideoque  instruant  se  oportet  ab  omni  elegan- 
tia  doctrinae,  acriterque  exerceant  animum  in  exploratione 
veri,  et  totius,  quoad  potest,  indagatione  naturae.  Quod 
omni  tempore  idem  Ecclesia  voluit :  ob  eamque  rem  ad 
profereodos  scientiarum  fines  omnino  tantum  conferre  con- 


l6  EPISTOLA    "  LONGINQUA. 


suevit,  quantum  opera  et  contentione  potuit  Igitur  pcr  lit- 

teras   die  VI l   Martii   an.   MDCCCLXXXIX   ad   vos,  Vene- 

rabiles  Fratres,datasGymnasium  magnum  cupidae  maioruni 

disciplinarum  iuventuti  rite  constituimus  Washingtoni,  in 

urbe  principe ;  quam  quidem  peropportunam  fore  sedem 

VuU  studiis  optimis,  vosmetipsi  maximo  numero  significastis.De 

^inipsa  ^"*  ^^  ^^  venerabiles  fratres  Nostros  S.  R.  E.  Cardinales 

mn  minus  cum  referremus  in  Consistorio  ('),  velle  Nos  declaravimus, 

netninfor-  legis  instar  eo  in  gymnasio  haberi,  ut  eruditio  et  doctrina 

»^<^^f^  coniungatur  cum  incolumitate  fidei,  neque  minus  ad  reUgio- 

optinuu,  nem   quam   ad    artes   optimas    informentur  adolescentes. 

Idcirco  rectae  studiorum  rationi,  ac  disciplinae  alumnorum 

tuendae  praeesse  iussimus  foederatarum  civitatum  Episco- 

pos,  collata    Archiepiscopo    Baltimorensi    Cancellarii,  ut 

Gaudet  loquuntur,  potestate  ac  munere.  —  Et  initia  quidem,  Dei 

hi^uTin-  beneficio,  satis  laeta.  NuIIa  enim  interiecta  mora,  cum  sae- 

stituti  ini-  cularia  sollemnia  ob  memoriam  ecclesiasticae  Hierarchiae 

ageretis,  exorsae  faustis  ominibus,  praesente  Legato  Nostro, 

sacrae  disciplinae.  Ex  eoque  tempore  elaborare  novimus  in 

tradenda  theologia  spectatos  viros,  quorum  ingenii  doctri- 

naeque  laus  insigni  erga  Sedem  Apostolicam  fide  observan- 

tiaque  cumulatur.  —  Neque  vero  diu  est,  cum  rescivimus, 

pii  sacerdotis  liberalitate  extructas  ab  inchoato  aedes  scien- 

tiis  litterisque  tradendis,cIericorum  simul  et  laicorum  com- 

modo  adolescentium.  E  cuius  viriexemplo  facile  confidimus 

sumpturos,  quod  imitentur,  cives  :  non  enim  ignota  Nobis 

indoles  Americanorum  ;  neque  fugere  eos  potest,  quidquid 

in  ea  re  collocetur  liberalitatis,  cum  maximis  in  commune 

utilitatibus  compensari. 

Muitam       Ex  huiusmodi  Lyceis,  quae  variis  temporibus  Ecclesia 

^wtnisse  ^omana  aut  ipsamet  princeps  instituit,  aut  instituta  probavtt 

utiiitatem  legibusque  auxit,  nemo  est  nescius  quanta  in  omnem  Euro- 

pam  et  doctrinae  copia  et  vis  humanitatis  efRuxerit.  Hodie- 

Laudi'  que,  ut  sileamus  de  ceteris,satis  est  Lovaniense  meminisse  : 

^Lyuum  ^^  ^^  universa  Belgarum  gens  incrementa  petit  prosperi- 

Lovanien'  tatis  et  gloriae  prope  quotidiana.  lamvero  par  ac  similis 

copia  utiiitatum  facile  est  a  magno  Lyceo  Washingtoniensi 

z.  Die  XXX  D«oembr.  an.  mdccclxxxix. 


Si, 


DE    RE   CATHOLICA    IN    AMERICA.  IJ 

consecutura,  si  doctores  pariter  atque  alumni,  quod  minime  6 

dubitamus»  praeceptis  Nostris  paruerint,  iidemque,  amotis  ^^^ 
partium  studiis  et  contentionibus,opinionem  sibi  a  populoi 
a  Clero  conciliarint. 

Caritati  vestrae,  Venerabiles   Fratres,  ac   beneficentiae  Bcncva- 

popuiari  commendatum  hoc  loco  volumus  Collegium  urba-  ^%'llf^^p^^ 

num  adolescentibus  ex  America   septentrionali   ad  sacra  rumtt 

fingendis,  quod  Pius  IX  decessor  Noster  condidit,  quod-  HaiFidt^ 

que  ipsum   Nos,  per  litteras  die  XXV  Octobri  mensc  an.  ^''"'"  ^^^^^ 

MDCCCLXXXIV    datas,    constitutione    legitima   firmandum  Amtricat 

curavimus  :  eo  vel  maxime  quod  communem  de  ipso  expe-  ^^^'"'p^' 

ctationem  haud  sane  fefellit  exitus.  Testes  estis  vosmetlpsi,  i-^-ium  in 

non  longo  temporis decursu, complures  inde  extitisse sacer-  au€^prl!pe^ 

dotes  bonos,  in  iisque  nec  deesse  qui  maximos  sacrae  di^ni-  ^"i''  j«<'- 

tatis  gradus  virtute  adepti  doctrinaque  sint.  Quare  vos  'p^l^i^  ^^ 
omnino  arbitramur  facturos  operae  pretium,  si  perrexeritis 
iectos  adolescentes  huc  mittere  in  spem  Ecclesiae  instituen- 
dos :  quas  enim  et  ingenii  opes  et  animi  virtutes  in  romana 
urbe  paraverint,  eas  aliquando  explicabunt  domi,  atque  in 
communem  afierent  utilitatem. 

Simili  modo  vel  inde  a  Pontificatus  exordio  caritate  per-  ^>  Admi* 

moti,  qua  catholicos  e  gente  vestra  complectimur,  de  Con-  ^l-l^V^f 

cilio  Baltimorensi  III  cogitare  coepimus.  Cumque  serius  ^iat  provi- 

Archiepiscopi,  eius  rei  caussa,Romam  invitatu  Nostro  istinc  'f";^'/^"f^^' 

advenissent,  diligenter  ab  ipsis,  quid  in  commune  consnlen-  ^«^EfiV 

dum  censerent,  exquisivimus  :  postremo   quod   univcrsis  timoremi 

Baltimoram  convoc^tis  visum  est  decernere,  id  matura  con-  ^^^- ^'^^- 

i/ue  aecrtfti 

sideratione  adhibita,  ratum  esse  auctoritate  apostolica  ius-  iamimt. 
simus.  Celeriter  autem  apparuit  operae  fructus.  Quandoqui-       s^iata' 
dem  Baltimorensia  consuIta,salutaria  et  valde  accommodata  y^^XT  '* 
temporibus  res   ipsa  comprobavit,  comprobat.   Satis  iain  i^^*^^^ 
eorum  perspecta  vis  est  ad  stabih'endam  disciplinam,  ad 
excitandam  Cleri  sollertiam  ac  vigilantiam,  ad  cathoHcam 
adolescentis  aetatis  institutionem  tuendam  et  propagandam. 
—  Quamquam  hisin  rebus  si  vestram,  Venerabiles  Fratres,  pinaUtt- 
agnoscimus  industriam,  si  collaudamus  iunctam  cum  pru-  prttdtn^ 
dentia  constantiam,  merito  vestro  facimus  ;  propterea  quod  ^'^'^^  ^^'' 
plane  intelHgimus,  talium  ubertatem  bonorum  nequaquam  Vtkriur&d 

AcTA  Leonis  XIII.  —  T.  VI.  * 


l8  EPISTOLA   "  LONGINQUA.  " 

maturUa-  ad  maturitatem  tam  celeriter  atque  expedite  perventurain 

l^s^^^    fuisse,  si  vosmetipsi,  quae  sapienter  ad  Baltimoram  statue- 

ratis,  ea  non  sedulo  et  fideliter  exsequi,  quantum  in  sua 

quisque  potestate  erat,  studuissetis. 

Fastigium       Verum  absoluto  Baltimorensi  concilio,  reliqua  pars  erat 

Hfexim^  ut  congruens  et  conveniens  quasi  fastigium  imponeretar 

suitiega-  operi :  quod  impetrari  vidimus  vix  posse  melius,  quam  si 

apost^U"   Apostolica  Sedes  legationem  americanam  rite  constituisset : 

cam  comti'  eam  itaque,  ut  nostis,  rite  constituimus.  Atque  hoc  facto, 

Americain  quemadmodum  alias  docuimus,  primum  quidem    testari 

^^M^e^eriu  P'^^"'*»'"  iudicio beuevolentiaque Nostra eodem  Americam 

civUates  ioco  et  iure  esse,quo  ceterae  sunt,  praesertira  magnae  atque 

^Tf^Mici  iniperiosae,  civitates.  Deinde  illud  quoque  spectaviraus,  ut 

arctius  oflSciorum  et  necessitudinum,  quae  vos,  quae  tot  hominuffl 

socianiur,    niilHa  catholicorum  cum  Apostolica  Sede  continent,  fierent 

Ab  uUi-  coniunctiora  nexa.  Revera  multitudo  catholicorum  rem  a 

*"^J^^"  Nobis  peractam  intellexit,  quam  sicut  saluti  sibi  sentiebat 

consueve-  fore,  ita  praeterea  in  more  positam  institutoque  Sedis  Apo- 

fnani  Pon-  stoHcae  cognoverat.  Videlicet  romani  Pontifices,  ob  hanc 

^^"^ivo  «rJ  ^^"^^*"™   ^"od   ^^J   christianae    administrandae    divinitus 

suo,  legatos  tenent  principatum,  suos  peregre  legatos  ad  gentes  popu- 

^ruHanos  '^^que  christianos  mittere  vel  ab  ultima  antiquitate  consue- 

mittere,       verunt.  Id  autem  non  extrinsecus  quaesito,  sed  nativo  iure 

suo,  quia  "  romanus  Pontifex,  cui  contulit  Christus  potesta- 

"  tem  ordinariam  et  immediatam  sive  in  omnes  ac  singulas 

"Ecclesias,  sive  in  omnes  et  singulos  Pastores  etfidelesO), 

"  cum  personaliter  singulas  regiones  circuire  non  possit,nec 

**  circa  gregem  sibi  creditum  curam  pastoraUs  sollicitudinis 

*'  exercere,  necesse  habet  interdum  exdebito  impositcu servi' 

"  tutis^  suos  ad  diversas  mundi  partes,  prout  necessitates 

"emerserint,   destinare   legatos.   qui   vices  eius  supplendo^ 

**  errata  corrigant,  aspera  in  plana  convertant  et  commissis 

"  sibi  populis  salutis  incrementa  ministrent  (*). " 

Missio       IUa  vero  quam  iniusta  et  falsa  suspicio,   si  qua  foret 

legaiinihil  .  ,  •  ^  .      «. 

detrahet  de  uspiam,  demandatam  Legato  potestatem  potestati  omcerc 
Episcopo-  episcoporum.  Sancta  Nobis,  ut  nulli  magis,  eorum  iurasunt, 

1.  Conc  Vat. ,  Sess.  iv,  c.  3. 

2.  Cap.  un.  Extravag.  Comm.  De  Consuet.  I.  i. 


DE  RE   CATHOLICA   IN   AMERICA.  I9 

quos  Spiriius  sanctus  posuit  episcopos  regere  Ecclesiam  Dei^         6 
eaque  permanere  integra  in  omni  gente,  atque  in  omni  re-      iSgs^ 
gione  terrarum  et  volumus  et  velle  debemus :  praesertim  rumpo- 
quod  singulorum  dignitas  episcoporum  cum  dignitate  ro-  ^f^^<^^> 
mani  pontificis  ita  naturi  contexitur,  ut  alteri  necessario  lam  efficiet 
consulat,  qui  alteram  tueatur.  Meus  honor  est  honor  univer-  ^t^l^^ 
salis  Ecclesiae.  Meus  honor  estfratrum  meorum  solidus  vigor,  obedUn- 
Tum  ego  vere  honoratus  sum,  cum  singulis  quibusque  honor  pi^iibus^ 
debitus  non  negatur  (').  Quare  Legati  Apostolici,  qualicum-  ^i^^P^y 

nam  tn 

que  demum  potestate  augeatur,  cum  haec  persona  atque  ciero,  in 
hae  partes  sint,  Pontificis  a  quo  mittitur,  mandata  facere  et  ^^^^ 
voluntatem  interpretari,  tantum  abest  ut  ordinariae  pote-  mutuam 
stati  Episcoporum  quicquam  pariat  detrimenti,  ut  potius  '^  ^^^' 
firmamentum  ac  robur  sit  allaturus.  Eius  quippe  auctoritas 
non  parum  est  habitura  ponderis  ad  conservandam  in  mul- 
titudine   obedientiam ;  in   Clero  disciplinam   debitamque 
Episcopis  verecundiam  ;  in   Episcopis  caritatem  mutuam 
cum  intima  animorum  coniunctione.  —  Quae  quidem  tam      Episco- 
salutaris  tamque  expetenda  coniunctio,  cum  in  hoc  potissi-  f^^^^^' 
mum  sita  sit  et  sentire  concorditer  et  agere,  plane  efiiciet,  mutua  ob- 
ut  quisque  vestrum  in  administratione  rei  diocesanae  suae  ^'^^^  ^^ 
diligenter  versari  pergat :  nemo  alterum  in  regundo  impe- 
diat !  de  alterius  consiliis  actisque  nemo  quaerat :  universi- 
que,  sublatis  dissidiis  retinenddque  invicem  observantii, 
provehere  Ecclesiae  americanae  decus  et  commune  bonum 
summa  virium  conspiratione  nitamini.  Ex  qua  Episcopo-  paHt  saiu- 
rum  concordia  dici  vix  potest  quanta  non  modo  salus  in  J/^,/^f'/,-. 
oostros  manabit,  sed  et  in  reliquos  vis  exemph' :  quippe  qui  gue  exem- 
facile  vel  hoc  ipso  argumento  perspicient  in  Episcoporum  ^thoHcis^^ 
catholicorum  ordinem  vere  divinum  apostolatum  hereditate 
transisse.  —  Est  praeterea  aliud  magnopere  considerandum.       Ameri- 
Consentiunt  prudentes  viri,  quod   Nosmetipsi  paulo  ante  canae  civi- 
indicavimus,  nec  sane  inviti,  reservatam  ad  maiora  Ameri-  novisln"^ 
cam  videri.  Atqui  huius,  quae  prospicitur,  magnitudinis  ^«^-f  ^«^^-^- 
participem  eamdemque  adiutricem  Ecclesiam  catholicam  ^eaniur, 
volumus.  Nimirum  ius  esse  atque  oportere  iudicamus,  eam  ^^'Xf -^^ 
unacum  repuWica  pleno  gradu  ad  meh'ora  contendere,  uten-  paripro- 

1.  S.  Gregorius,  Epist.  ad  Eulog.  Alex.,  lib.  viii,  ep.  30. 


20  EPISTOLA    "  LONGINQUA. 

grediatur  dis  videlicet  opportunitatibus,  quas  aflferat  dies:  eodemque 

^siioMe^'  tempore  dare  operam,  ut  virtute   institutisque  suis  prosit 

vitatum  quam  maxime  potest  incrementis  civitatum.  Sed  omnino 

*i^s77uHc  utrumque  est  tanto   faciiius   cumulatiusque   consecutura, 

verofimm  quanto  constitutam   melius    futura   tempora  offenderint. 

stoHca  U'  lamvero  quid  sibi  vult  legatio,  de  qua  loquimur,  aut  quid 

^**'*^-         spectat  tamquam  finem,  nisi  hoc  eflScere,  ut  Ecclesiae  sit 

constitutio  firmior,  disciplina  munitior  ? 

Pontifex       Quod  ita  cum  sit,  valde  velimus  hoc  in  animos  catholico- 

adEccU'  nim  quotidie  altius  descendat,  nec  sibi  privatim  consulere 

siae  obse*  ^  .  ... 

quium  Fi-  se  posse  rectms,  nec  de  salute  communi  melius  meren, 
hfrtaiw^   quam  si  Ecclesiae  subesse  atque  obtemperare  toto  animo 
perrexerint. 

Quamquam  hac  illi  in  re  vix  indigent  hortatione  :  solent 

enim  sua  sponte  et  laudabili  constantia  ad  instituta  catho- 

cofnmen-  lica  adhaerescere.  Rem  unam  eamque  maximi  momenti  et 

datque  do-  saluberrimam  in  omnes  partes  libet  recordari  hoc  loco,  quae 

gma  de  . 

unitate  et  fidc  moribusque  sancte  apud  vos,  uti  aequum  est,  generatim 
perpetuf  ^QXXMXXLt :  dogma  christianum  dicimus  de  unitate  et  perpe- 

tate  conjU'  ^  ^     *• 

giistrenue  tuitate  coniugii :  in  quonon  societatidumtaxatdomesticae, 
^^^quippe  sed  etiam  coniunctioni  hominum  civili  maximum  suppeditat 
quodnon  vinculum  iucolumitatis.  De  civibus  vestris,  de  iis  ipsis  qui 
cutaticivi'  nobiscum  cetera  dissident,  catholicam  hac  de  re  doctrinam 
liprosu  catholicumque  morem  non  pauci  mirantur  ac  probant,  vide- 
mesticae,     licet  perterriti  licenti&  divortiorum.  Quod  cum  ita  iudicant, 
non  minus  caritate  patriae  ducuntur,  quam  sapientii  con- 
Quanta  silii.  Vix    euim  cogitari   potest   capitalior  civitati  pestis, 
Tesur^J^  quam  velle,  dirimi  posse  vinculum,  divina  lege  perpetuum 
nit,  atque  individuum.   Divortiorum  *'  causs^   fiunt   maritalia 

"  foedera  mutabilia :  extenuatur  mutua  benevolentia :  iofi- 
"  delitati  pernicio^a  incitamenta  suppeditantur  :  tuitioni 
"  atque  institutioni  liberorum  nocetur  :  dissuendis  societa- 
*'  tibus  domesticis  praebetur  occasio  :  discordiarum  inter 
"  familiasseminasparguntur:  minuitur  ac  deprimitur  digni- 
"  tas  mulierum,  quae  in  periculum  veniunt  ne,  cum  libidini 
"  virorum  inservierint,  pro  derelictis  habeantur.  Etquoniam 
."  ad  perdendas  familias,  frangendasque  regnorum  opes 
*'  nihil  tam  valet  quam  corruptela  morum,  facile  perspicitur 


_*!_•_ 


DE   RE   CATHOLICA   IN   AMERICA.  21 


'*  prosperitati  familiarum  ac  civitatum  maxime  inimica  esse         6 

<  ^    ..  lAN, 

*'  divortia  (').  /^5. 

De  rerum  genere  civili,  compertum  est  atque  exploratum,  yj^/^ 

in  re   publica  praesertim  populari,  cuiusmodi  vestra  est,  'f^^j^^^^ 

quanti  referat  probos  esse  ac  bene  moratos  cives.  In  libera  neque  mo- 

civitate,  nisi  iustitia  vulgo  colatur,  nisi  saepius  ac  diligenter  ^^^y^^J^ 

ad  evangelicarum  praecepta  legum  multitudo  revocetur,  eifque 

potest  ipsa  esse  perniciosa  libertas.  Quotquot  igitur  ex  or-  falaaCUro 

dine  Cleri  in  enidienda  multitudine  elaborant,  hunc  locum  ffponidt- 

'  prompia 

de  oiticiis  civium  enucleate  pertractent,  ut  id  persuasum  tum  ex 
penitusque  comprehensum  animo  habeant  universi,  in  omni  ^|!^^2!r/x 
munere  vitae  civilis  fidem  praestari,  abstinentiam,  integri-  antea 
tatem  oportere  :  quod  enim  privatis  in  rebus  non  licet,  id  ^^'^^ ' ' 
nec  in  publicis  licere.  De  hoc  genere  toto  in  ipsis  encyclicis 
litteris,  quas  in  Pontificatu  maximo  subinde  conscripsimus, 
complura,  ut  nostis,  praesto  sunt,  quae  sequantur  et  quibus 
pareant  catholici.  Libertatemhumanam,  praecipua  christia- 
nonim  ofBcia,  principatum  civilem,  civitatum  constitutio- 
nem  christianam  scribendo  edisserendoque  attigimus,  de- 
promptis  cum  ex  evangelica  doctrina,  tum  ex  ratione  prin- 
cipiis.  Qui  igitur  esse  cives  probi  volunt  et  in  oflicils  suis 
cum  fide  versari,  facile  sumant  ex  litteris  Nostris  formam 
honestatis.  —  Simili  modo  insistant  sacerdotes  Concilii  tumexsta' 
Baltimorensis  III  statuta  ad  populum  meminisse :  ea  maxi-  ^«Jfff  f^: 
me  quae  de  virtute  temperantiae  sunt,  de  catholica  adoie-  moremii 
scentium  institutione,  de  frequenti  sacramentorum  usu,  de  ^^^-  \ 
obtemperatione  iustis  legibus  institutisque  reipublicae. 

De  ineundis  quoque  societatibus,  diligentissime  viden-      Deterrtt 
dum  ne  quis  errore  fallatur.  Atque  hoc  intelligi  nominatim  ^lfifJff 
de  opificibus  volumus  :  quibus  profecto  coire  in  sodalitia,  detatibus 
utilitatum   sibi  comparandarum   gratiA,  ius    est,    libente  J^''^^'^. 
Ecclesia,  nec  repugnante  natura  :  sed  vehementer  interest,  siastica 
quibuscum  sese  coniungant,  ne  ubi  rerum  meliorum  adiu-  ^^Th^)^ 
menta  requinint,  ibi  in  discrimen  vocentur  bonorum  multo  suspectas, 
maximorum.  Hujus  discriminis  maxima  cautio  est  ut  secum  ; 

ipsi  statuant,  numquam  commissuros  ut  ullo  tempore  ulUve 
in  re  iustitia  deseratur.  Si  qua  igitur  societas  est,  quae  a 

z.  Enc  Areamum, 


22  EPISTOLA    **   LONGINQUA. 

personis  regatur  non  recti  tenacibus,  non  religioni  amids, 

eisque  obnoxie  pareat,  obesse  plurimum  publice  et  privatim 

potest,  prodesse  non  potest.  Maneat  ergo,  quod  consequens 

est,  non  modo  fugere  consociationes  oportere,  Ecclesiae 

iudicio  aperte  damnatas,  sed  eas  etiam,  quae  prudentium 

virorum   maximeque  Episcoporum    sententi^,    suspectae 

periculosaeque  habeantur. 

ntcvult       Imo  vero,  quod  est  valde  ad  fidei  incolumitatem  con- 

^^Juh^Uis  ducibile,  malle  catholici  debent  cum  catholicis  congregari, 

faciUcon^  nisi  fieri  secus  coegerit  necessitas.  Sibi  vero  inter  se  socie- 

Cathoii-  tate  conglobatis  praeesse  sacerdotes  aut  laicos  probos  atque 

^^ut^es  21"^^^"^*^®  graves  iubeant:  iisque  consilio  praeeuntibus, 

qmntodo  consulere  ac  perficere  pacate  nitantur  quod  expedire  ratio- 

dehea^ex'  ^ibus  suis  videatur,  ad  normam  potissimum  praeceptorufflr 

ponit,         quae  Nos  litteris  encyclicis  Rerum  navarum  consignaviraus. 

Hoc  vero  numquam  sibi  patiantur  excidere,  vindicari  et  in 

tuto  poni  iura  multitudinis  rectum  esse  atque  optabile, 

verumtamen  non  praetermittendis  ofiiciis.  Officia  vero  per- 

magna  ea  esse,  aliena  non  tangere  ;  singulos  esse  sinere  ad 

suas  res  liberos ;  quominus  operam  suam  collocare  queat 

ubi  libet  et  quando  libet,  prohibere  neminem.  Quae  per 

vim  et  turbas  facta  superiore  anno  vidistis  in  patria,  sads 

admonent  americanis  etiam  rebus  audaciam  immanitatem- 

que  perduellium  imminere.  Ipsa  igitur  tempora  catholicos 

iubent  pro  tranquillitate  contendere  rerum  communium, 

ideoque  observare  leges,  abhorrere  a  vi,  nec  plura  petere 

quam  vel  aequitas  vel  iustitia  patiatur. 

Exoptat       Has  ad  res  multum  sane  conferre  operae  possunt,  qui  se 

^^  ^othT  ^^  scribendum  contulere,  maxime  quorum  in  commentariis 

ci  numero  quotidianis  insumitur  labor.  Haud  latet  Nos,  multos  iam 

crescant,  .^  ^^^  palaestra  desudare  bene  exercitatos,  quorum  lau- 

danda  magis  est,  quam  excitanda  industria.  Verumtamen 

legendi  noscendique  cupiditas  cum  tam  vehemens  sit  apud 

vos  ac  tam  late  pertineat,  cumque  bonorum  iuxta  ac  malo- 

rum  maximum  possit  esse  principium,  omniope  enitendum, 

ut  eorum  numerus  augeatur,  qui  scribendi  munus  scicnter 

atque  animo  optimo  gerant,  religione  duce,  probitate  co- 

doceantque   mite.  Atque  id  eo  magis  apparet  in  America  necessarium 


DE   RE   CATHOLICA    IN    AMERICA.  23 

propter  consuetudinem  usumque  catholicorum  cum  alienis  6 

catholico  nomine  :  quae  certe  caussa  est  quamobrem  nostris  iSgs. 

summa  animi  provisione  constantiique  singulari  sit  opus.  velipH  ca- 

Erudiri  eos  necesse  est,  admoneri,  confirmari  animo,  incitari  ^^^i^os 

...  ,       «•   .  <r-.      .      .  .  -      Anurtca- 

ad  studia  virtutum,  ad  ofncia  erga  Ecclesiam,  m  tantis  nosofficia 
ofTensionum  caussis,  fideliter  servanda.  Ista  quidem  curare  '^' 
atque  in  istis  elaborare,  munus  est  Cleri  proprium  idemque 
permagnum  :  sed  tamen  a  scriptoribus  ephemeridum   et 
locus  et  tempus  postulat,  idem  ut  ipsi  conentur,  eademque 
pro  caussa,  quoad  possunt,  contendant.  Serio  tamen  consi-       scripto- 
derent,  scribendi  operam,  si  minus  obfuturam,  parum  certe  '''■'  ^^^^, 

••../•  i/->  •  •!  «  concoTdtant 

rehgioni  profuturam,  denciente  animorum  idem  petentmm  interse 
concordia.  Qui  Ecclesiae  servire  utiliter,  qui  catholicum 
nomen  ex  animo  tueri  scribendo  expetunt,  summo  con- 
sensu,  ac  prope  contractis  copiis  oportet  dimicare  :  ut  plane 
non  tam  repellere,  quam  inferre  bellum,  si  qui  vires  discor- 
di4  dissipant,  videantur.  —  Non  absimili  ratione  operam  et  Episco^ 
suam  ex  frugifera  et  fructuosa  in  vitiosam  calamitosamque  ^^^/,-^^ 
scriptores  convertunt,  quotiescumque  consilia  vel  acta  epi-  observare^ 
scoporum  ad  suum  revocare  iudicium  ausint,  abiectique  ^holicae' 
verecundii  debitA,  carpere,  reprehendere :  ex  quo  non  cer-  prosint. 
nunt  quanta  perturbatio  ordinis,  quot  mala  gignantur.  Ergo 
meminerint  officii,  ac  iustos  modestiae  fines  ne  transih'ant. 
In  excelso  auctoritatis  gradu  collocatis  obtemperandum 
Episcopis  est,  et  conveniens  consentaneusque  magnitudini 
ac  sanctitati  muneris  habendus  honos.  Istam  vero  reveren- 
tiam,  '*  quam  praetermittere  licet  nemini,  maxime  in  catho- 
"  licis  ephemeridum  auctoribus  luculentam  esse  et  velut 
*^  expositam  ad  exemplum  necesse  est.  Ephemerides  enim 
^  ad  longe  lateque  pervagandum  natae,  in  obvii  cuiusque 
^  manus  quotidie  veniunt,  et  in  opinionibus  moribusque 
*'  multitudinis  non  parum  possunt  (').  "  Multa  muhis  locis 
Nosmetipsi  de  officio  scriptoris  boni  praecepinius  :  multa 
item  et  a  Concilio  Baltimorensi  III,  et  ab  Archiepiscopis 
qui   Chigagum  anno  MDCCCLXXXIII  convenerant,  de  com- 
m  uni  sententia  sunt  renovata.  Huiusmodi  igitur  documenta 

X.  Ep.  Cognita  Nobis  ad  Archiepp.  et  £pp.  Provinciamm  Taurinen.  Mediolanen. 
Vercellen.,  xxv  lan.  an.  mdccclxxxii. 


24  EPISTOLA    "  LONGINQUA.  " 

et  Nostra  et  vestra  habeant  notata  animo  catholici,  atque 

ita  statuant,  universam  scribendi  rationem  eisdero  dirigi 

oportere,si  probefungi  officio  volunt,  ut  velle  debent 

Conver-       Ad  reliquos  iam  cogitatio  convertitur,  qui  nobiscum  de 

sidmtium  ^^^  christiana  dissentiunt :  quorum  non  paucos  quis  n^t 

studiosis'  hereditate  magis,  quam  voluntate  dissentire  ?  Ut  simus  de 

fidit  *        eorum  salute  solliciti,  quo  animi  ardore  velimus  ut  in  £c- 

clesiae  complexum,  communis  omnium  matris,  aliquaodo 

restituantur,  Epistola  Nostra  Apostolica  Praeclara  novis- 

simo  tempore  declaravit.  Nec  sane  destituimur  omni  spe : 

is  enim  praesens  respicit,  cui  parent  omnia,  quique  animam 

posuit  utfiltos  Dei^  quierant  dispersi^congregarei  in  unum{}\ 

caritateac  Certe  non  eos  deserere,  non  linquere  menti  suae  debemus, 

persuasto-  ^^j  lenitate  et  caritate  maxima  trahere  ad  nos,  omnibus 

modis  persuadendo,  ut  inducant  animum  introspicere  in 

omnes  doctrinae  catholicae  partes,  praeiudicatasque  opi- 

EpiscotO'  niones  exuere.  Qua  in  re  si  episcoporum  Clerique  uoiversi 

TUW  €t  %^lO*  ,  •  •     •  • 

ri,  pnmae  sunt  partes,  secundae  sunt  laicorum  :  quippe  quorum 

in  potestate  est  adiuvare  apostolicam  Cleri  contentionem 

'^^"^tfrwii  P^^obitate  morum,  integritate  vitae.  Exempli  magna  vis  est, 

exempiis  In  iis  potissimum  qui  veritatem  ex  animo  anquirunt,  hooe- 

0ves  inEc'  statemque  propter  quamdam  virtutis  indolem  censectantur, 

ciesiae  cuiusmodi  in  civibus  vestrisnumeranturperplures.Christia- 
complexum  ,  .  ,    .         t  .      . 

restiiutum   narum  spectaculum  virtutum  si  m  obcaecatis  mveterata 

*^'  superstitione  ethnicis  tantum  potuit,  quantum  litterarum 

monumenta  testantur,  num  in  iis,  qui  sunt  christianis  ini- 

tiati  sacris,  nihil  adevellendum  errorem  posse  censebimus? 

Indietiam       Denique  nec  eos  praetermittere  silentio  possumus,  quo- 

etNigritae  rum  diuturna  infelicitas  opem  a  viris  apostolicis  implorat  et 

exoptai  ut  r  V  tr 

moxiuce  exposcit :  Indos  intelligimus  et  Nigritas,  americanis  com- 

^iUustrm'  ^''^'^^"sos  finibus,  qui  maximam  partem  nondum  supersti- 

tur,  tionis  depulere  tenebras.   Quantus  ad  excolendum  ager! 

quanta  hominum  multitudo  partis  per  lESUM  Christum 

impertienda  beneficiis  I 

Interea  caelestium  munerum  auspicem  et  benevolentiae 
Nostrae  testem,  vobis,  Venerabiles  Fratres,  et  Clero  popu- 

X.  loan.,  XI,  52. 


DE    RE   CATHOLICA    IN    AMERICA. 


25 


loque  vestro,  Apostolicam  benedictionem   peramanter  in         6 
Domino  impertimus.  fS^l 

Datum  Romae  apud  Sanctum  Petrum  die  vi  lanuarii, 
Epiphania  Domini,  An.  MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri 
decimo  septimo. 

LEOPP-Xni. 


EPISTOLA 

Ad  Episcopos  Lusitaniae 


DE  RE  CATHOHCA  AUGENDA. 


7 
FEBR, 

EpiscopO' 
rum  coetus 
valdepro- 

bai  PoHtu 

fex. 


iltum  frae- 
eipue  quem 
nuferOlyS' 
siponecele- 
brarunt, 
qui  quidem 
fruetus  tu- 
lit  laetissi' 
mos. 


EccU- 

siam  inter 

etciviiatem 

concordiam 

enixecom* 

mendat,  at- 

que  obse- 

quium  et 

reveren- 

tiam  Epi- 

seapis  debi- 

tam  incui' 

cat,  nomi- 

naiim 

Ephemeri- 

dum  scrip' 

toribus. 


j&sd&tfJ^UOD  Nostris  litteris  anno  MDCCCXCI  datis  suade- 

O^  bamus,  ut  universus  Episcoporum  Lusitaniae 
S  coetus  subinde  una  simul  conveniret  ad  negotia 
^  dioecesium  tractanda  earumque  necessitatibus 
communi  consilio  prospiciendum,  id  vos  obsequenti  animo 
praestitisse  laetati  sumus.  Cuius  quidem  laetitiae  nec  levis 
ratto  ex  observantia  diligentiaque  yestra  petebatur,  potior 
autem  ex  utilitatibus  quae  ex  congressionibus  habitis  pro- 
fluxere;  concordia  scilicet  animorum  aucta,  multa  ad  foven- 
dam  pietatem  constituta,  postulata  denique  ipsi  civili  regi- 
mini  delata  ad  religionis  Ecclesiaeque  commoda  promo- 
venda.  Haec  si  iure  bono  laudibus  cohonestamus,  at  potiore 
vobis  gratulari  libet  de  postremo  conventu  Olyssipone 
celebrato,  in  quo,  quum  de  curiarum  administratione  deque 
tradenda  in  scholis  christiana  catechesi  multa  mature  agi- 
tata,  tum  praesertim  in  sententiam  deventum  quae  ad 
Eccleslae  libertatem  et  iura  pertinent  palam  in  Parium 
Comitiis  prosequendi.  Hinc  enim  in  eisdem  Comitiis  studium 
catholicorum  virorum  excitatum  ut,  omni  extincta  discep- 
tatione  atque  incolumi  adversus  constitutas  auctoritates 
observantia,  religiosae  civilisque  rei  utilitatibus  unice  coo- 
sulant.  Hanc  Nos  voluntatem,  quam  inculcavimus  saepe,  et 
magnopere  commendamus  et  suademus  impensius;  ut  plane 
conantibus  ex  omni  ordine  catholicis  viris,  eisque  qut  civi- 
tatem  administrant  faventibus,  Ecclesia  et  publica  potestate 
amice  consentientibus,  pristina  Lusitanarum  gentium  decora 
reviviscant.  Quae  tamen  cathoHcorum  opera  ut  fructuosa 
sit,  oportet  universos  obtemperare  Episcopis  eorumque 
ductui  religiose  obsequi.  Id  autem  praecipue  ephemeridum 
auctoribus  sanctum  esto,  ut  ne  unquam  Antistitum  sacrorum 
consilia  vel  acta  ad  suum  revocare  iudicium  ausint  aut 
reprehendere,  ne  discordia   dissipari  vires  patiantur;  sed 


DE    RE   CATHOLICA   IN    LUSITANIA.  2? 

quovis  abiecto  privatarum  partium  studio,  Ecciesiae  patriae- 
que  operam  constanter  navent. 

Haec  Nos  dum,  pro  paterna  in  Lusitaniae  populum  cari- 
tate,  ferventi  prece  a  Domino  expostulamus,  vobis,  dilecti 
Filii  Nostri  ac  Venerabiles  Fratres,Clero  fidelibusque  vestris 
Apostolicam  benedictionem,  pacis  universaeque  prosperita- 
tis  auspicem,  amantissime  impertimus. 

Datum  Romae apud  S.Petrum  di vii  Februarii  MDCCCXCV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  septimo. 

LEO  PP.  XIIL 


ALLOCUTIO 


Ad  S.  R.  £.  Cardlnales 


E    DE  M 


DE  MATRIMONIO  CIYILI  IN  HUNGARIA. 


MARTII 
i8gs. 

Doiet 

PonH/ex 

sanciium 

leife/uisse 

matrimo- 

uium  civi- 

le  in  Hun- 

garia. 


Renixis 

frustra 

Episcopis^ 

Clero,  non- 

nullisque 

legislatori' 

bus^praeva- 

luere  kostes 

religionis 

qua  quidem 

innititur 

hungarici 

regniglo- 


Pessimae 
illae  de  ma- 
trimonio 
leges  centies 
ab  Ecclesia 
sunt  dam- 
natae. 


^S&5fl|aflM?N  litteris  Nostris  ad  Venerabiles  Fratrcs  Han- 
^  T  ?  gariae  Episcopos  semel  atque  iterum  missis,  cam 
^  1  &  prospiceret  animus  quid  tllic  temporum  cursus 
Si«VJV^iS  afTerre  catholico  nomini  videretur,  non  obscure 
significavimus  futurorum  incommodorum  sollicitam  expe- 
ctationem.  Revera  coepere,  quae  me  tuebamus,  opinione 
citius  erumpere.  —  Facile  coniicitis  quorsum  Nostra  pertl- 
neat  oratio :  ad  ea  nimirum,  quae  haud  ita  pridem  placuit 
de  coniugiis  in  Hungaria  decernere.  Ratum  lege  matrimo- 
nium,  quod  civile  vocant :  permissa  divortiorum  facultas : 
iussum,  nuptias  inire  more  catholico  licere,  sed  civili  ritu 
antea  perfunctis. 

Omnia  profecto,  ut  debuerant,  experti  ac  periclitati  Epi- 
scopi  sunt  ut  ab  Ecclesia,  a  civitate  tantum  mali  defen- 
derent :  elaboravit  eodem  proposito  cum  Episcopis  Clerus : 
sedulam  dedere  operam  quotquot  ex  utroque  legumlatorum 
ordine  salvam  volunt  acceptam  ab  avis  et  maioribus  fidem. 
Quibus  tamen  omnibus  frustra  insumptus  est  pro  caussa 
iustissima  sanctissimaque  labor :  plus  ii  valuere,  qui  civi- 
cos  profanare  mores,  remque  Hungaricam  in  anfractus 
compellere  rerum  novarum  iamdiu  connituntur.  Atqui  ve- 
reri  religionem  oportebat,  cui  maxime  firmitudinem  imperii 
gloriamque  nominis  Hungaria  debet :  pro  qua  toties  adver- 
sus  immanes  hostium  impetus  memorabili  virtute  dimicavit: 
quam  ipsam,  per  summa  saepe  discrimina  inviols^te  serva- 
tam,  hodieque  multo  maxima  pars  studiose  et  constanter, 
ut  praestantissimum  bonorum,  tuetur. 

Haudquaquam  in  animo  est,  nec  ceteroqui  necessarium, 
plura  eloqui  quo  appareat  cuiusmodi  eae  leges  sint,  quas 
modo  memoravimus,  quasque  variis  temporibus  easdem 
romani  Pontifices  decessores  Nostri,  ut  veritas  postulabat, 
praeiudicavere,  praesertim  quia  Nosmetipsi  istud  de  matri- 


Siatuat 


DE   MATRIMONrO   CIVILI    IN    HUNGARIA.  29 

monio  christiano  argumentum,  ex  perpetua  atque  incom- 
mutabili  Ecclesiae  doctrina,  alio  loco  pertractavimus.  Nihi- 
lominus  rem  omnino  tacitam  relinquere,  salvo  officio,  non 
possumus.  Videant,  qui    maxime   debent,  illud   quam  sit 
calamitosum  iustiti^que  alienum,  formam  ineundi  matrimo- 
nii  catholicae  genti  praescribere,  centies  Ecclesiae  iudicio 
damnatam.  Quas  res  coniugia   pariunt  in  genere  civili,  de 
iis  rectum  est  cognoscere  ac  decemere,  qui  praesunt  reipu-  potestasTI- 
blicaQ :  contra  de  ipso  statuere  maritali  vinculo,  muneris  ^guMspec- 
Ecclesiae    est  :   propterea  quod    Christus   Dominus   eam  jl^j^^' 
Ecclesiae  suae  contulit  potestatem,  cum  nuptias  ex  officio  civiUm;de 

.  ,.  ttsvero 

naturae  naturahque  contractu  m  Sacramenta  transtulisset.  quae  spec- 

Vix  autem  attinet  christianum  dogma  recordari  de  ipsius  htmmaH^' 

unitate  et  perpetuitate  coniugii :  quibus  sublatis,  fundamen-  ^J^^^j^ 

tum  illud  praecipuum  tollitur,  in  quo  familiam  civitatemque  ^cciesia, 
christianam  restitutor  ac  perfector  utriusquelESUSCHRISTUS 
iussit  consistere.  Cui  quidem  voluntati  divinae,  nuUi  homi- 
num  licet  impune  repugnare. 

Ad  istiusmodi  caussas  molestiae  atque  aegritudinis  adla-  jam  eas 

tas  foris,  illae  accedunt  quae  circumsident  domi.  Ne  perse-  ^^^urias 

quamur  hoc  loco  singulas,  unum  illud  cogitate  quale  fuerit,  ^^^f^' 

destinatos  per  Italiam  episcopos  magno  numero  sedibus  fnemorai 

suis  prohibitos^  dilata  in  diem  ex  die  litterarum  apostolica-  muith^per 
rum,  ut  loquuntur,  executione.  Quod   huc   plane  recidit,  ^E^J^cZos.a 

intercipere  cursum   apostolicae  auctoritatis,  impedire  ius  ^^j^^^^^ios» 

proprium  ac  nativum  romani  Pontificis,  cuius  profecto  est  fuissepro- 

Antistites  sacrorum  non  modo  sublegere,  sed  in  assignata  summo 

statione,  nulla  re  impediente,  collocare.  Eo  vel  magis  quod  ^apostTncae 

Sedes  Apostolica  in  delectu  Episcoporum,  exquisitissima  ^^^^^riia- 

adhibita  diligentia,  neminem  evehere  ad  id  dignitatis  con-  fnento. 
suevit,  quiu  sibi  fuerit  integritate  vitae  et  laude  doctrinae, 
simulque  rerum  experientia  et  quadam  velut  maturitate 
consilii  probatus;  a  quibus  certe  nihil  habet  respublica,  quod 

metuat :  plurimum,  quod  expectet.  Postremo  quidem  tem-  Compon- 

pore  iniuria  facti  ab  iis  ipsis  videtur  intellecta,  qui  fecerant :  %?t*iiiT 

nam  quae  antea  obstabant,  remota  vidimus.  Qua  re  haud  ^*"^'»''^' 
sane  diffitemur  magna  Nos  sollicitudine  curaque  liberatos. 
Quoniamque  semel  est  aequitatis  et  iuris  admissa  vox,  libet 


30  ALLOCUTIO   *'  IN    LITTERIS    NOSTRIS. 

confidere)  nutla  huius  generis  impedtmenta  posthac  futara. 

fnamtt  ta-  —  Quamquam  si  fuerit  ApostoHcae  Sedi  hac  ex  parte  satts 
^^  ^anda  factum,  non  idcirco  tamen  mutata  admodum  censenda  con- 
^^^lLhc^  ditto  Nostra  praesens,  Romano  Pontifici  iniuriosa,  nec  ita- 

praesens  Wqq  fortunata  gencri :  cui  Nos  conditioni  acquiescere  volen- 

£<mdttio.  .  •      .  ^    ..  .        .         n  j 

tes,  non  sanctttas  luris,  non  ofncii  conscientia  uUo  modo 
patitur.  Legittmam  apostoh'ci  muneris  libertatem,  Sedisque 
Apostolicae  iura  omnia  vindicamus,  eodemque  tenore  con- 
stantiae  nullo  non  tempore  vindicabimus. 
Laudi-       Ceterum  auctoritatem  muneris  Nostri  primum  omntum 

bus  ornat  ^ 

PonHfex  postulat  hodiema   die   Ecclesia  Chaldaica,   videlicet   suo 

Bc^u^iat  orbata   Patriarcha  ob  interitum  venerabih's  Fratris  Petri 

^^^^Har-  Eliae  Obolonian,  quem  Nosmetipsi  Patriarcham  Babylo- 

cham,  nensem  Chaldaeorum  rite  oHm  in  Consistorio  confirmavi- 

mus.  Is  pie  cessit  e  vita  anno  proximo  superiore,  die  XXVII 

mensis  lunit,  integritate,  reHgione,  beneficentia  commenda- 

tus.  Cui  viro  haec  quoque  tribuenda  laus,  quod,  nominatim 

postea  quam  decreta  ac  iussa  omnia  Constitutionis  Pianae 

Cum  ecclesiastica  disciplina  demississime  accepisset,  reliquo 

tempore  in  obsequio  ApostoHcae  Sedis  permansit  Hbens  et 

eteiectio-  constans.  —  Eo  igitur  demortuo,  Episcopi  Chaldaici  ritus 

"^J/  ^EM'  '°  templum  Beatae  Mariae  Virginis  prope  pagum  Alkosch 

lesuKhay^  ad  synodum  congregati,  cunctis  suffragiis  dixere  Patriar- 

dempa-  cham  venerabilem  Fratrem  Georgium  Ebed-Iesum  Khay- 

lemBabyiO'  yath,    Archicpiscopum   Amidensem    seu    Diarbikirensem 

CfMidaM-  Chaldaeorum.  Litteras  hac  de  re  Nobis  misere  Episcopi 

^^  suffragatores :  itemque  misit  Patriarcha  electus,  adiecti  6dei 

cathoHcae,  ut  assolet,  suique  erga  romanam  apostoHcam 

Ecclesiam  obsequii  professione  :  quibus  eisdem  Htteris  cum 

is,tum  iUi  postulant  ut  electionem  confirmare  sacrique  PaUii 

honorem   electo   tribuere  auctoritate  apostoHca  veHmus. 

Perspectis  quidem  ornamentis  animi  et  ingenii,  quae  vene- 

rabilem  fratrem  Georgium  Ebed-Iesum   Khayyath  com- 

mendant,  explorata  spes  est,  futurum  ut  communem  expe- 

ctationem  digne  expleat,  coUatamque  dignitatem  magna 

confirmat,    cum  salute  Ecclcsiae  Chaldaicae  gerat.  Tota  hac  causs^ 

^^que^Pr^i  sacro  CoosiHo  Nostro  fidei  christianae  propagandae  negotiis 

suiem  Ecclesiarum  Orientalium  ad  cognoscendum  permiss^,  de 


DE   MATRIMONIO  CIVILI   IN   HUNGARIA.  3I 

ipsius  sacri  Consilii  sententia  venerabilem  Fratrem  supra        18 
dictum  in  Patriarcham  Babylonensem  Chaldaeorum  confir-      j^gS' 
mandum,  eique  Pallium,  de  beati  Petri  corpore  sumptum,  PaiuikO' 
hodie  concedendum  censuimus.  ^*  ^^** 

Itaque  auctoritate  omnipotentis  Dei,  sanctorum  Apo- 
stolorum  Petri  et  Pauli  ac  Nostra,  confirmamus  et  appro- 
bamus  electionem  seu  postulationem  a  venerabilibus  fratri- 
bus  Episcopis  Chaldaici  ritus  factam  de  persona  Venerabilis 
Fratris  Georgii  Ebed-Iesu  Khayyath,  eum  praeficientes  in 
Patriarcham  et  Pastorem  Ecclesiae  Babylonensis  Chaldaeo- 
rum,  prout  in  decreto  et  schedula  Consistorialibus  exprime- 
tur:  contrariis  quibuscumque  non  obstantibus.  In  Nomine 
Patris  ^y  et  Filii  ^,  et  Spiritus  ^  Sancti.  Amen. 

Quod  reliquum  est,  transgredimur  ad  cooptationem  Epi- 
scoporum. 


,aaifttfHft<^<Mfc<fctf4 


DE  GOMMISSIONE  PONTIFICIA  AD 


REGONGILIATIONEM    DISSIDENTIUM 
GUM   EGGLESIA  FOVENDAM. 


tl^^^SSWS^Sm^^SSSlnlS^SS^mi 


Memorai 

Poniifex 

quaniae 

ithi  curae 

exstiierii 

dissiden- 

tium  recoH' 

ciiiaiio, 

inde  ab  edi- 

ia  Epistola 

Piaeclara. 


Adiliam 

reconcilia- 

tionemfo- 

venetam 

constitui- 

tur  Com- 

missio, 


^i^PTATISSlMAE  in  una  fide  reconciliationis  earum 
g|  gentium,  quae  a  romana  Ecclesia  matre  non  uao 
tempore  nec  una  de  caussa  secesserunt,  nova 
lH^^^S^  quodammodo  Nos  ponere  initia  et  plena  carita- 
tis  admovere  invitamenta,  iam  inde  ab  apostolica  epistola 
Praeclara^  studiose  contendimus.  —  Ad  rem  quidem  eam 
sumus  aggressi,  quae,  ut  alias  monuimus,  diuturni  sit  labo- 
riosique  operis,  eademque  utilitatis  non  ita  proxime  even- 
turae.  At  vero,  praeter  sunlmam  divinae  opis  iiduciam  qua 
maxime  sustentamur,  optima  quaeque  sunt  Nobis  adiu- 
menta  in  id  quaesita;  in  primisque  visum  est  pro  gravitate 
et  amplitudine  caussae  opportunum,  aliquot  ex  dilectis  Filiis 
Nostris  S.  R.  E.  Cardinalibus  in  communionem  consiliorum 
adsciscere.  Tales  reapse  institutas  apud  Nos  congressiones» 
principio  ad  rationes  ecclesiarum  orientalium  spectare 
voluimus;  placuitque  propterea  advocare  et  audire  praesen- 
tes  Venerabiles  quoque  Fratres,  earumdem  nationum  vario 
ritu  Patriarchas.  Ita  factum  felictter,  ut  quaedam  rerum 
capita  sint  a  Nobis,  editd  haud  multo  ante  constitutione 
Orientalium  dignitas  ecclesiarum^  definita  et  decreta  :  quac, 
tametsi  per  se  ad  veterem  catholicorum  legitimam  per 
Orientem  disciplinam  conservandam  tuendamque  propius 
pertinent,  aeque  tamen  unitati  aliis  in  gentibus  redinte- 
grandae  posse  conducere  manifestum  est.  —  lamvero  hunc 
Nos  primum  reputantes  initarum  congressionum  fructum, 
eisque  continuandis  probe  intelligentes  quantum  praesidii 
ad  ceteras  etiam  propositorum  partes  iure  liceat  expectari, 
idcirco  induximus  animum  illud  providere  ut  huiusmodi 
institutum  certiore  quodam  pacto  cert&que  constantia, 
quamdiu  ipsa  postulaverit  res,  permaneat  vigeatque  secun- 
dum  vota  perutile. 


DE  COMMISSIONE  **A  RECONCILIAT.  DISSIDENT.  ^^ 

Itaque  sententiam  Nostram  litteris  hisce  tradentes^pecu- 
liare  esse  ac  stabile  Consilium,  sive,  uti  loquuntur,  CommiS' 
sionem  decernimus  atque  edicimus,  proprio  munere  et  cura 
deditam  reconciliationi  dissidentium  fovendae.  £a  constabit  pratHdeip- 
ex  nonnuUis  S.  R.  E.  CardinalibuS)  quos  Pontifex  nomina-  ^^  AHquos 
tim  designet,  quibus  ipse  praesit,  quique  coram  eo  statos  ^J^^y^J^^ 
habeant  conventus.  Primosque  ex  instituto  nominamus  :        nominat, 

^  ceterospos- 

_-  _  ^  teadesigna- 

MlECISLAVM    LEDOCHOWSKI  turus.ex 

BENEDICTVM   MARIAM    LaNG£NIEVX  C^«mw 

Marianvm  Rampolla  del  Tindaro  ''^'*^'''- 

VlNCENTIVM   VANNVTELLI 

Aloisivm  Galimberti 
Heribertvm  Vavghan 
Iosephvm  Mariam  Granniello 
Camillvm  Mazzella. 

Erunt  praeterea,  ut  sacris  in  Consiliis  urbanis  assolet,      Oe  Con- 
convenienti  numero  Consultores,   item   a   Pontifice  desi-  ^"«^^^^ 
gnandi :  in  quibus  pari  loco  ii  habebuntur  quos  Patriarchae  ^'«'««»'«'". 
catholici  orientales,  tamquam  legatos  suos  in  Urbe  consi- 
stentes,  singuli   singulos,  destinaverint.   Consultorum   sit, 
doctrinam  suam,  prudentiam,  rerum  usum  naviter  conferre 
cognoscendis  instruendisque  caussis  quae  in  deliberationem 
Pontificis  et  Cardinalium,  quos  supra  diximus,  deferantur  : 
deferet  autem  ille  ex  Consultoribus,  cui  Pontifex  manda- 
verit  eiusdem  Commissionis  esse  ab  actis;  cui  propterea 
licebit  eis  ipsis  pontificiis  congressionibus  ex  officio  inter- 

Haec  vero  consilia  et  decreta,  quorum  exitum  auspiciis 
providentissimi  Dei  praecipue  commendamus,  rata  firmaque 
consistere  auctoritate  Nostra  volumus  et  iubemus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XIX  Martii  MDCCCXCV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XHL 


-•h 


AcTA  Leomis  XIII.  —  T.  VI. 


EPISTOLA 


» 


Ad  Jos.  Tomassettl 


DE  FESTIS  IN  HONOREM  TORQUATI  TASSI 


'«««^•««aifil 


0 

APRILIS 

1895. 

Probat 
Poniiftx 
consilium 
pubHct  re- 
novandae 
immoriae 
T,  Tassi, 


viri  laude 
digni  ob  re- 
ieniamavi' 

iamjidem. 


foeiae  hene 

de  re  reli- 

giosa  mert- 


a  Clemenie 

y/ii 


;^ad|sd^:)$OGNOVlMUS  sane  libentes,  SodaUtium  romanum 
I  /^  §J  studiisoptimisexcolenclis,a  Sebastiano  Martyre 
^  V^  l^  nuncupatum,  velle  proximis  diebus,  te  cum 
^«V4r«vJ^  delectis  aliis  nonnullis  curam  agente,  Torquati 
Tassi  publice  ronovare  memoriam,  tertio  ab  excessu  eius 
circumacto  saeculo.  Honorem  merenti  habet,  simulque  se 
ornat  ipsam  societas  vestra  magni  commemoratione  vatis  ; 
cui  quidem  hoc  etiam  nomine  aliqua  debetur  significatio 
postera,  quod  iustis  honoribus  frui  vivo  non  licuit.  Quoniam- 
que  hoc  est  commune  institutum  vestrum,  fngenuarum 
artium,  auspice  in  primis  sapientta  christiana,  exercere  stu- 
dia,  addecet  profecto  et  consentaneum  est,  virum  celebrari 
a  vobis  quem,  si  verum  quaeritur,  magnopere  aluit  ad  glo- 
riam  haustus  ex  intima  religione  spiritus.  Is  enim,  memo- 
ramus  ignota  nemini,  per  varios  vitae  casus  perque  multa 
tormenta  fortunae,  retinuit  avitam  fidem  in  omni  vita  comi- 
tem :  quodque  magis  etiam  id,  quod  diximus,  confirmat, 
tunc  vere  est  excellentiam  assecutus  quum  agitare  mente 
instituit  immortale  idemque  non  nisi  religionis  instinctu 
coeptum  patratumque  facinus.  Hinc  eius  exarsit  virtus 
poetica  novo  quodam  concitata  afflatu  :  mandavitque  versi- 
bus  non  fabulosa  aut  ludicra,  sed  magnum,  si  quod  aliud, 
de  rebus  magnis  duellum  :  veritatem  cum  superstitione, 
Europam  cum  barbaria  dimicantem.  Neque  enim  tantum- 
modo  de  monumentis  sanctissimis,  verum  de  salute  ipsa 
excultarum  gentium,  deque  summa  christtanae  reipublicae, 
ferro  ad  Hierosolyma  cernebatur.  Quamobrem  si  non  dele- 
ctatio  sola  a  poetis,  sed  fructus  aliquis  excellens  cum  dele- 
ctatione  coniunctus  exquiritur,  certe  in  nostratibus  Torqua- 
tus  de  christiana  morum  urbanitate  maxime  omnium,  uno 
excepto  Alighierio,  meruit.  Atque  hanc  eius  laudem,  quan- 


DE   FESTIS    IN    HON.    TASSI    POETAK.  35 

tumvis  obtrectatio  et  livor  obstreperent,  plane  agnoscere,  oHmdd 
immo  velle  etiam  in  apertoponere  Clemens  VIII  decessor  ^pMtnae*^ 
Noster  visus  est,  quum  scilicet,  posteaquam  hospitio  et  ^^^ 
gratia  hominem  egregie  coluerat,  postremo  ad  capitolinae 
honorem  coronae  peramanter  invitavit.  Igitur  musarum 
iuxta  philosophiaeque  christianae  alumnum  colat  posteritas 
memor.  Is  verus  Torquato  honos.  —  Caelestium  munerum 
auspicem  benevolentiaeque  Nostrae  testem,  tibi  sodalibus- 
que  tuis  Apostolicam  benedictionem  in  Domino  imperti- 
mus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  ix  Aprilis  MDCCCXCV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


tp»>»rtfe*aitiafc<afcrffe^^^ 


EPISTOLA  APOSTOLICA 


Ad  Anglos  regnum  Christi 


IN   FIDEI   UNITATE  QUAERENTES. 


'4 
APRILIS 

1893. 

DaHs 

jamaduni' 

versosfapu- 

los  litUris 

de  unitaU 

caiholica, 

propriasta- 

men  adAu- 

glos  dari 

vult  Ponti- 

fex. 


Omnes  in 

An^lia 

Christtani 

assidue 

Deumorent 

pro  Fidei 

unitate. 


Grego- 

rius  Ma- 

gnus  de 

gente  An- 


g^BMflfe-SgMANTlSSlMAE    voluntatis    significationem    sibi 

A^  quoque  a  Nobis  habeat  gens  Anglorum  illustris. 
&  —  Eam  quidem  allocuti  communiter  sumus, 
^jyjqtf^giS  dat&  non  multo  anlehac  epistola  apostolica  ad 
principes  et  populos  universos  :  verumtamen  ut  id  propriis 
litteris  efficeremus,  iam  Nobis  admodum  in  desiderio  rese- 
derat  Dcsiderium  alebat  ille  quo  semper  fuimus  animo  pro- 
penso  in  nationem  vestram,  cuius  res  a  vetustate  praeclaras 
christiani  fasti  loquuntur :  eaque  amplius  movebant  quae 
non  infrequenti  cum  popularibus  vestris  sermone  accepera- 
mus,  tum  de  observantia  Anglorum  in  Nos  humanissima, 
tum  praecipue  de  calescentibus  istic  animorum  studiis  in 
eo,  ut  pacem  sempiternamque  salutem  per  fidei  unitatem 
requirant.  —  Testis  autem  est  Deus  quam  incensam  fovea- 
mus  spem,  posse  operam  Nostram  afferre  aliquid  ad  sum- 
mum  christianae  unitatis  negotium  in  Anglia  tuendum  et 
procurandum  :  Deoque,  benignissimo  conservatori  vitae, 
habemus  gratiam,  qui,  ut  istud  etiam  contenderemus,  hoc 
Nobis  aetatis  incolumitatisque  concesserit.  Quoniam  vero 
optati  exitus  expectationem  nuUd  in  re  magis  quam  in 
admirabih'  gratiae  eius  virtute  coilocamus,  in  id  ipsum  prop- 
terea  appellare  Anglos,  quotquot  gloriantur  christiano 
nomine,  meditato  consilio  decrevimus.  Atque  eos  invita- 
mento  et  alloquio  cohortari  aggredimur,  ut  pariter  erigant 
ad  Deum  et  intendant  fiduciam,  opemque  ab  illo,  tantae 
rei  maxime  necessariam,  assiduitate  sanctarum  precum 
implorent. 

Caritati  in  vos  providentiaeque  Nostrae  facta  Pontificum 
decessorum  praelucent,  in  primis  Gregorii  Magni ;  cuius 
quidem  insignia  de  religione  ac  de  humanitate  promerita, 
iure  in  gente  vestra  singulari  quodam  nomine  collaudantur. 


AD   ANGLOS    DE   FIDEI    UNITATE.  37 

Quum  enim  pro  convertendis  An^lis  Saxonibtis,  quemadmo'  giorumop- 
aum  tn  monachatu  proposuerat^  asstauis  cogitattonum  flucit-  tustu 
bus  urgeretur  (^),  si  apostolicos  in  eis  labores  praesens  qiii- 
dem  obire,  ad  ampliora  destinante  Deo,  non  potuit,  mirum 
sane  quo  ille  animo,  qua  constantia  grande  proposirum 
institit  perficiendumque  curavit.  Namex  ipsa  monachonim 
familia,  quam  domi  suae  ad  omnem  doctrinam  et  sanrti- 
moniam  eximie  formaverat,  illuc  delectam  manum,  beati 
Augustini  ductu,  atacer  mittit,  contra  miseram  superstitio- 
nem  nuncios  evangelicae  sapientiae,  gratiae,  mansuetudfnis, 
Coepta  porro  sua  nullis  humanis  subnixa  praesidiis,  et  spem 
per  difficultates  crescentem,  plena  tandem  videt  et  cumu- 
lata.  —  Cuius  eventum  rei  eidem  Augustino  per  litteras 
nuncianti,  triumphans  ipse  gaudio  ea  rescripsit :  Gloria  in 
excelsis  Deo,  et  in  terra  pax  hominibus  bonae  voluntatis  : 
gloria  Christo^,..  cuius  morie  vivimus,  cuius  infirmitate  robo- 
ramur^  cuius  amore  in  Britannia  fratres  quaerimus  quos 
ignorabamus,  cuius  munere  quos  nescientes  quaerebamus,  in- 
venimus,  Quis  autem  narrare  sufficiat  quanta  hic  laetiiia  in 
omnium  corde  fidelium  fuerit  exorta,  quod  gens  Anglorum^ 
operante  omnipotentis  Dei  gratia,  et  tua  Fraternitate  labo- 
rante^  expulsis  errorum  tenebris,  sanctaefidei  luce  perfusa  est : 
quod  mente  integerrima  iam  calcat  idola.quibus  prius  vesano 
timore  subiacebat  («)  ?  Idemque  Ethelberto  regi  Cantii  et 
Bertae  reginae  gratulatus  est  epistoh's  perbenignis,  quod 
altera  recordandae  memoriae  Helenam,  alter  Constaniinum 
piissimum  Imperatorem  essent  imitati  (3);  tum  utrumque  et 
gentem  saluberrimis  monitis  confirmavit,  plenisque  pru- 
dentiae  institutis  provehere  et  augere  reh'qu4  vita  non  desiit. 
Ita  in  Britanniae  finibus  christianum  nomen,  temporibus 
priscis  ab  ipsa  Ecclesia  invectum,  propagatum,  vindica- 
tum  (^),  quod  exterarum  deinde  occupatione  gentium  op- 

I.  loann.  Diac.  in  vita  eius  il,  33.  —  2.  Efist,  xi,  28,  al.  ix,  58.  ~  3.  !h  xi, 
66,  al.  ix,6o;  xi,  29,  al.  ix,  59.-4.  In  hoc  valde  egitsanctus  Caelestiniu  I,  ad- 
versus  haeresim  pelagianaro  quae  Britannos  infecerat  Qua  de  re  sanctus  Prosper 
Aquitanus,  scriptor  eiusdem  aetatis,  idemque  postea  sancti  Leonis  Magnt  nota- 
rius.  sic  habet  in  suo  Chronico  :  €  Agricola  pelagianus.  Severiani  p^lagijiDi 
€  episcopi  filius,  ecclesias  Britanniae  dogmatis  sui  insinuatione  corrupit  Sed  ad 
4L  actionem  Palladii  diaconi,  Papa  Caelestinus  Germanum,  antissiodorensem  ep]> 
t  scopum,  tnce  sua  mittit,  et  deturbatis  baereticis,  Britannos  ad  catholicam  ftdem 
l  dirigit.  >  Migne,  Bihl.  PP.  S.  Prosp.  Aquit.  opp.,  vol.  un.,  pag.  594. 


38      EPIST.  APOST.  "  AMANTISSIMAE   VOLUNTATIS.  " 

pressum,  longo  intervallo  defecerat,  feliciter  Gregorio  aus- 
pice  restitutum  est. 

Haec  principio  revocare  libuit,  non  ideo  solum  quia  per 

se  egregia  sunt  et  Ecclesiae  Chrtsti  gloriosa,sed  quiapopulo 

Anglorum,  cuius  gratii  sunt  gesta,  certe  erunt  ad  comme- 

necminus  morandum  pergrata.  — At  vero,  quod  magni  interest  repu- 

^rwide-  ^are,  eadem  caritatis  Gregorii   instantiaeque  argumenta, 

^SLu^uc'  ^■'ansmissa  veluti  heredttate,  in  eis  non  disstmiliter  apparent 

■  cessores  quf  Poutifices  successeruut  Sive  enim  dignis  pastoribus 

designatts,  sive  datis  humanae  divinaeque  doctrinae  magi- 

stris  optimis,  sive  disctplinae  et  hortationis  suppeditatis 

auxiliis,  diligentissime  est  ab  tllis  abundeque  praestitum 

quidquid  resurgenti  apud  vos  ecclesiae  ad  firmamentum  erat 

ndeorta  ^P**®  ^^  ubertatem.  Huiusmodi  curts  perbrevi  sane  tempore 

€starciis-  respoudit  exitus ;  necenim  usquam  fortasse  altius  in  animis 

lisgentis  reccus  fides  insedit,  neque  acriores  pietatis  sensus  erga  bea- 

^^Cathedra  tissimi  Petri  Cathedram  viguerunt.  Cum  quo  christianae 

coHjuHctio,  unitatis  centro,  in  romanis  Episcopis  divinitus  constituto, 

iam  tum  summa  Anglis  coniunctio  intercessit  decursuque 

aetatum  perstitit,  iidelissimo  obsequio,  firma  :  id  quod  tam 

multis  tamque  nobilibus  rerum  monumentis  consignatum 

est,  nihil  ut  testatius  fieri  queat. 

Triste      Verum  saeculo  sexto  decimo,  in  illa  religioni  catholicae 

^"saecloo  ^9^^^^^^  9^^  Europam  tempestate,  Anglia  simul,  neque 

XP^ina-  ignota  est  caussa,  gravissimum  vulnus  accepit:  quae  primum 

divulsa  a  communione  Apostolicae  Sedis,  dein  ab  ea  fide 

sanctissima  abducta  est,  quam  compiura  iam  saecula,  cum 

magno  etiam  libertatis  emolumento,  laeta  coluerat  Dissi- 

/domani  dium  triste  I  quod  decessores   Nostri   ex   intima  caritate 

Ponti/ices     ,       ,  .  ....  .  ^ 

otnnicura  deploraverunt,  omntque  provtdenttae  ratione  conati  sunt 

frtcUmque  restinguere  et  profluentem  inde  malorum  vim  deminuere. 

resti^^e  ^ongum  quidem  est,  neque  est  necessarium,  seriem  persequi 

studue-  earum  rerum  quae  ipsorum  in  hoc  sedulam  perpetuamque 

curam  declarent. —  Praesidium  veroinsigne  et  praevalidum 

ab  iis  paratum  est,  quoties  peculiares  indixerunt  preces  eo 

proposito  ut  Deus  AngHam  suam  benignus  respiceret  Cui 

Piures  eximio  caritatis  operi  sese  nonnulli  maiorem  in  modum 

seutot^Tin  dediderunt  viri  sanctitate  illustres,  nominatim  Carolus  Bor- 


AD    ANGLOS    DE    FIDEI    UNITATE.  39 

romaeus  et  Philippus  Nerius;  maximeque  superiore  saeculo         '4 
Paulus  ille,  auctor  Sodalitatis  a  Christi  Passione,  qui,  non      tSqs- 
sine  quodam  caelesti  afflatu,  ut  prodtcum  est,  ad  thronum  ^ngiiaesa' 
divinae  gratiae  supplicando  instabat,  eoque  enixius,  quo  penderunt, 
minus  favere  optatis  tempora  videbantur.  —  Nosmetipsi,  caroius  *"* 
multo  etiam  antea  quam  ad  summum  sacerdotium  evehere-  mZn^rAi- 
mur,  hoc  idem  religiosae  precationis  ofHcium  in  eamdem  '*>^«J  ^^^- 
caussam  impensum,  et  magni  fecimus  et  valde  probavimus  ;   Pauiusa 
huiusque  rei  iucunda  quaedam  subit  animo  recordatio.  Quo  Praeciara 
enim  tempore  belgica  in  legatione  versaremur,  oblata  Nobis  ^f^^^^S 
consuetudine  cum  Ignatio  Spencer,  eiusdem  Pauli  sancti  a  fa^Socie- 

*•  ^  '  tatemab 

Cruce  alumno  pientissimo,  tunc  nempe  accepimus  initum  ignatio 
ab  eo  ipso,  homine  anglo,  consiiium  de  propaganda  certa  conditam, 
piorum  societate,  rite  ad  Anglorum  salutem  comprecan- 
tium  (^).Tale  consilium,  et  (ide  et  amore  fraterno  excellens, 
vix  attinet  dicere  quanti  Nos  gratia  complexi  simus  quan- 
t^que  studuerimus  ope  fovere,  praeciptentes  cogitatione 
largum  inde  utilitatis  solatium  anglicae  genti  consecuturum. 
Fructus  autem  divinae  gratiae,  ex  bonorum  precibus  impe- 

^'  *^  *^        ^uae  gut- 

trati,  non  obscure  quidem  ante  illud  tempus  proveqerant ;  dem  uberes 
exinde  tamen,  sancto  eiusmodi  foedere  latius  dimanante,  ^tufiuctus. 
maiore  copia  extiterunt.  Factum  est  enim  ut  complures, 
clarissimo  etiam  nomine,  admonenti  vocantique  Deo  pii 
volentes  paruerint ;  idque  non  raro  per  maximas  privatim 
iacturas,  animo  excelso.  Praeterea  mira  quaedam  commota 
est  passim  inclinatio  animorum  erga  fidem  et  instituta 
catholica;  nt  ad  haec  accessio  non  mtnima  facta  sit  existi- 
raationis  et  reverentiae,  praeiudicatas  opiniones  delente 
studio  veritatis. 

Quarum  rerum  progressionem  considerantibus,  sic  Nobis      .     . 
persuasum  est,  beneficio  potissimum  unanimae  supplicisque  saiutisAn- 
tam  muitorum  ad  Deum  obsecrationis,  maturari  iam  tem-  ^adjuvant 
pus  quo  benignitatis  eius  erga  nationem  vestram  consilia  se  ^««  ^^^** 
amplius  prodant,  ut  plane  sermo  Deicurratetclarificetur{^\  civiHsque 
—  Fiduciamqiie  adiuvant  quaedam  ex  humana  civilique  ^apuTAn- 

X.  Ad  hoc  precem  ille  praecipue  suadebat  salutationem  angelicam ;  impetravitque 
a  Coetu  sollemni  Ordinis  sui,  Romae  habito  an.  MDCCCLVii,  singulare  de  ea  re 
praeceptum  sodalibus  omnibus  eiusdem  Ordinis.  —  2.  II  Thess,,  iii,  i. 


40     EPIST.  APOST.  "  AMANTISSIMAB  VOLUNTATIS. 

gioMfempe-    rerum  vestrarum  temperattone  momenta,  quae  s\  minus 
^^^*^'  proxime  ad  id  quod  propositum  est  conducunt,  conducunt 

tamen^veldignitatishumanaetuendahonestate  vel  iustitiae 
caritatisque  legibus  dirigfendis.  Sane  apud  vos  multa  datur 
opera  caussae,  quam  vocant  socialem,  dirimendae,  de  qua 
consulto  est  a  Nobis  ipsis  actum  encyclicis  litteris  :  sodalitia 
quoque  habentur  providenter  condita  ad  aequam  opificum 
plebisque  levationem  et  disciplinam.  Optimum  similiter, 
quod  tanta  cum  alacritate  et  firmitate  contenditur,  ut  in 
populo  maneat  religiosa  institutio :  quo  nullum  certe  stabi- 
lius  est  educandae  sobob*  continendoque  domestico  et  civili 
ordini  fundamentum.  Est  item  in  laude,  multos  diligenter 
studiosequein  id  incumbere  ul  potus  intemperantia,  indigna 
homine  labes,  tempestivis  cautionibus  comprimatur.  Illud 
autem  egregium,  coalitas  nobiliorum  iuvenum  societates, 
custodiendae  morum  debitae  continentiae,  atque  honori  qui 
par  est,  in  feminas  observando :  nam  dolendum,  opiniones 
de  christiana  continentia  serpere  exitiales,  quasi  arbitran- 
tium  non  tam  restricte  eo  praecepto  teneri  virum,  quam 
iiim  adver-  femina  teneatur.  —  Nec  sine  caussa  prudentes  virl  extime- 

sus  Ratio-  ,  ^ 

naiismum  scunt  rattonalismi  et  materialismi  pestes,  a  Nobismetipsis 

it  Materia-  .  ,  ^  ,  .  •       •  « 

lismumtfj-  saepius  oamnatas ;  quarum  contagione  quidquid  usquam 

''chrUHju'  auctoritatis  est  in  religione,  in  stndiis  doctrinae,  in  vttac 

''*».  usu,  tollitur  funditus  vel  admodum  infirmatur.  Quam  ob  rem 

illi  praeclare  consulunt   qui    non    timide    complectuntur 

atque  etiam  asserunt  summa  Dei  et  Christi  eius  iura,  leges, 

documenta;  hisnamque  divinum  in  terris  regnum  consistft; 

hinc  omnis  potestas  et  sapientia  et  incolumitas  derivatur. 

necnon  —  Probeque  indolem  vestram  virtutemque  declarat  multi- 

^^^ficeni^e  P'^^  beneficentiae  ratio;  de  languida  senectute,  de  pueritia 

op€ra,         derelicta,  de  invaletudine  perpetua,  de  inopia  calamitosa,  de 

periclitanti  pudore,  de  vitiositate  corrigenda,  curaeque  aliae 

similes,  quas  antiquitus   Ecclesia  mater  studiose   induxit 

croruhlreil  nulloquc  tcmpore  destitit  commendare.  Nec  praetereunda 

^iuraerwe-  ®^'  dicrum  sacrorum  publice  inviolata  religio,  neque  ille 

rentia,  ku-  reverentiac  habitus,  quo  in  divinarum  libros  Litterarum 

tnamtatts  ^ 

in  longin-  animi  fere  ducuntur.  —  Potentia  denique  et  opes  nationis 
difuno!'^^  britannicae,  humanitatis  libertatisque  beneficia   uni  cum 


AD   ANGLOS    DE   FIDEI    UNITATE.  4I 

commerciis  in  oras  ultimas  proferentis,  cui  non  merito  sunt         'f.,^ 
spectatae  ?  ^^9j- 

Ex  hoc  tamen  laudatarum  rerum  concursu  et  agitatione        /£^/a- 
mens  tollitur  ad  summum  omnis   efficientiae  principium  iHiempri- 
fontemque  iugem  bonorum  omnium ;  ad  Deum,  beneficen-  ^ptitiTcam 
tissimum  nobis  ecaelo  patrem.  Neque  enim,  nisi  exorato  et  "^^/j^^"' 
propitio  Deo,  illae  res  vere  sunt,  uti  oportet,  privatim  vel  ^i^**^^- 
publice  valiturae :  quippe,  Beatus  papulus,  cuius  Dominus 
Deus  eius  (*).  Sic  igitur  animum  christianus  homo  affectum 
confirmatumque  habere  debet,  ut  rerum  suarum  spem  repo-  1 

nat  maxime  et  defigat  in  ope  divina  quam  sibi  paret  orando  : 
inde  scilicet  fit  ut  eius  actioni  quiddam  humano  maius  et 
generosius  accedat,  beneque  merendi  voluntas.veluti  superno 
ardore  incitata,  multo  se  amplius  atque  utilius  effundat.  — 
Deus  nimirum,  data  exorandi  sui  facultate,  permagno  mor-  J^^r^!^- 
tales  et  honore  affecit  et  beneficio;  idque  praesidium  omni-  n^^d^itur. 
bus  omnino   promptum   est    nec   operosum,   nullique   ex 
animo  adhibenti  recidit  irritum  :  Mas^na  arma  sunt  preces,  ,.  ^•«^'^ 
magna  securitas^  magnus  thesaurus^  magnus  portus^  tutissi-  ndtemp&m- 
mus  locus  (2).  Quod  si  divinum  numen  religiose  oranti  ea  atterma 
Hcet  expectare  quae  ad  prosperum  huius  vitae  statum  pro-  ^/^tJT^^' 
ficiant,  perspicuum  est  nihil  non  ei  sperandum,  ad  aeterni-  ^*"*'j^J^ 
tatem  vocato,  de  praestantissimorum  adeptione  bonorum, 
quae  humano  generi  Christus  peperit  sacramento  misericor- 
diae  suae.  Ipsemet,yar/«.y  nobis  sapientia  a  Deo  et  iustitia  et 
sanctificatio  et  redemptio  (^),  ad  ea  omnia  quae  in  id   provi- 
dentissime  docuit,  constituit,  effecit,  salutaria  orandi  adiecit 
praecepta,  eademque  roboravit  benignitate  incredibili. 

Sunt  ista  quidem  nemini  christiano  non  cognita;  tamen 
haud  satis  recoli  a  plerisque  et  adamari  solent.  Hoc  Nobis 
dat  caussam  ut  orandi  fiduciam  vehementius  excitemus, 
Christi  Domini  ipsius  verba  paternamque  caritatem  reno- 
vantes.  Illa  nempe  gravissima  et  promissis  uberrima :  Et 
ego  dico  vobis  :  Petite  et  dabitur  vobis  ;  quaerite  et  invenie-  f-^^^j^^^l- 
tis  ;  pulsate  et  aperietur  vobis  :  omnis  enim  qui  petit,  accipit,  p««''^  ^^- 
it  qut  quaertty  tnventt,  et  pulsantt  apertetur  {^)  \  quae  min-  tenth 

I.  Ps.  CXLili.  15.  —  2.  Chrysost.  kom.  XXX  in  Gen.  5.  —  3.  /  Cor.,  i,  30.  — 
4.  Luc,  XI,  9-10. 


42       EPIST.  APOST.   "  AMANTISSIMAE  VOLUNTATIS. 

fice  illustrant  Dei  providentis  consilium,  ut  precatio  sit  et 

indigentiae  nostrae  interpres  et  eorum  quibus  indigeamus 

HsqMiif-  certa  conciliatrix.  Quo  vero  maiestati  Patris  vota  nostra 

siusnomine  accepta  grataque  fiant,  ea  Filius  cum  suo  ipsius  deprecato- 

riniPa-  rls  merito  et  nomine  omnino  iubet  nos  coniungere  et  exhi- 

bere:  Amen  anten  dico  vobis ;  si  quid  petieritis  Patrem  in 

nomine  meo^  dabit  vobis.  Usque  modo  non  petistis  quidquam 

in  nomine  meo:  petite  et  accipietisy  utgaudium  vestrum  sit 

munificen-  plenum  (').  Tum  similitudine  etiam  benevolentiae  actuosae, 

sstm  m.     ^^  ^^^^  animati  parentes  in  liberos,  rem  confirmans :  Si 

voSf  inquit,  quum  sitis  mali,  nostis  bona  data  dare  filiis  ves- 

tris ;  quanto  magis  Pater  vester  de  caelo  dabit  spiritum 

bonum  petentibus  se  (^)  ?  Magna  procul  dubio  lectissimorutn 

munerum  copia  eo  spiritu  bono  continetur;  atque  illa  ma- 

xime  inest  arcana  vis,  de  qua  Christus  ipse  commonuit : 

Nemo  potest  venire  ad  me^  nisi  Pater  qui  misit  me^  traxerit 

Non  ver-  ^«^  (^)-  —  Tali  discipliua  instituti,  fieri  nequaquam  potcst 

^"  Jaitnm    "*  "°"   invitentur,  non  impellantur   animi   ad   salutarem 

sedefejus  orandi  consuetudinem  :  nimium  veroquantum  in  id  et  per- 

exempio 

oraHo  com-  severantia  insistent   et  exardescent   pietate,   ubi  sese  ad 

me    atur.    ^.^^^^\^  Christi  contulerint.  Qui  nihil  timens,nulla  re  egens, 

quippe  Deus,  tamen  erat  pernoctans  in  oratione  (^),  atque 

obtulit,  preces  supplicationesque. . .  cum  clamore  valido  et  lacri- 

mis  (5):  idque  peragens,  ita  se  Patri  exhibere  voluit  preca- 

torem  ut  meminisset  se  nostrum  esse  doctorem^  prout  ipse 

sapienter  vidit,  nationis  vestrae  ornamentum,  venerabilis 

Oraiio-  Beda  (^).  At  Christi  Domini  praeceptionem  in  hac  re  et 

'^eitmei  ©xemplum  nihil  profecto luculentius comprobat  quam  supre- 

esempium  xxms  ille  sermo  quem,  cruciatibus  proximus  necique,  ad 

eosMn^Jur  apostolos  habuit.  In  quo,  sublatis  in  caelum  oculis,  spirante 

fmtCoe-  pectore  caritatem,  Patrem  sanctum  etiam  atque  etiam  com- 

namkoHto,  pgHavit,  id  rogans  id  flagitans,  ut  arctissima  inter  alumnos 

ChHstus  ut  sectatoresque  suos  coniunctio  foret  et  permaneret  in  veri- 

sui  unum 

essentPa-  tate;  idque  tamquam  evidens  argumentum  legationis  suae 
tremroga-  jj^jj^j^g  jj^  ocuHs  geutium  patesceret  (J). 

Hoc  loco  gratissima  enimvero  obversatur  cogitationi  uni- 

I.  loann.,  XVI,  23-24.  —  2.  Luc,  XI,  13.  —  3.  /oann.,  Vi.  44.  —  4.  Lue.,  VI, 
,2.  __  5.  Hebr,  V,  7.  —  6.  In  ev.  S.  loann.,  xvri.  —  7.  loann.,  xvn,  ai. 


AD    ANGLOS    DE   FIDEI    UNITATE.  43 

tas  fidei  et  voluntatum,  cuius  gratii  Redemptor  et  Magister        14 
noster  in  ea  supplicatione  ingemebat :  quam  unitatem,  rei       iSgs- 
quoque  civili  domi  forisque  perutilem,  haec  vel  maxime 
tempora,  dissociatis  adeo  perturbatisque  animis,  plane  depo- 
scunt.  Quantum  in  Nobis  fuit,  nihil  admodum  quod  Christi         r»  hoc 
exemplum  et  conscientia  officii  admoneret,  videmur  prae-  ^pl^t^^x 
termisisse  vigilando,  hortando,  providendo;  Deoque  implo-  '^^"JI^, 
ratione  supplicavimus  humili  et  supplicamus,  ut  nationes  dit, 
de  fide  christiana  dissentientes  pristinam  tandem  repetant 
unitatem.   Id   proximo   tempore   non  semel   affirmateque 
significavimus,  neque  uno  consilii  modo  acriores  in  idem 
curas  conferre  instituimus.  Quam  vero  feliciter  Nobis  bea-  spegaudens 

....  .  ,  se  viiafun- 

teque,  si  rationem  pastorum  prmcipi  mstante  lam  tempore  ctum  uberes 
reddituris,  id  contingat  ut  de  his  votis,  quae  ipso  aspirante  ^pHuaJs^Deo 
et  ducente  aggressi  sumus  perficere,  libamenta  ei  non  exi-  ^jjf"^^ 
gua  fructuum  aiferamus !  —  Per  hos  autem  dies  magna      i^aeie  re- 
cum  benevolentia  et  spe  habemus  animum  ad  Anglorum  ^^^'^JJjf^^/ 
gentem  conversum;  in  qua  intuemur  crebriora  et  manife-  ^^'*]'' 
stiora  indicia  divinae  gratiae,  salutariter  animos  permoven-  unUaiein 
tis.  Satis  enim  apparet,  ut  quotidie  oflfendat  non  paucos  ZwenUsT 
communitatum  suarum  in  rebus  maximis  vel  confusio  vel 
repugnantia;  ut  alii  videant  qua  opus  sit  firmitate  adversus 
novum  variumque  errorem,  in  prava  naturae  et   rationis 
placita  abeuntem ;  ut  augescat  hominum  numerus  religio- 
siorum  ac  prudentiorum,  qui  coniunctioni  cum    Ecclesia 
catholica  instaurandae  ex  animo  multumque  studeant.  EIo- 

.      .  ,  .  ,  .      .      .1.        1  atquecha- 

qui  vix  possumusquam  vehementer  et  haec  et  similiaplura  Hiatissuae 
caritatem  Christi  in  Nobis  acuant;  quant&que  contentione  ^^p^^u 
uberioris  a  Deo  gratiae  munera  devocemus,  quae  animis  ita  V^f^^^^' 
affectis  infusa,  in  fructus  exeant  optatissimos.  Eos  videlicet 
fructus,  ut  occurramus  ontnes  in  unitatem  fidei  et  agnitionis 
Filii  Dei  (').  Solliciti  servare  unitatem  spiritus  in  vinculo 
pacis  :  unum  corpus  et  unus  spiritus^  sicut  vocati  estis  in  una 
spe  vocationis  vestrae ;  unus  Dominus^  unafides,  unum  bap- 
tisma  (2). 

Vos  ieitur  omnes.   cuiusvis  communitatis  vel  instituti,      Omnesin 

A        1  •         j    i_  •       •  Angliadts- 

quotcumque  in  Anglia  estis  ad   hoc  unitatis  sanctae  pro-  sidenUs 
X.  Eph.,  IV,  13.  —  2.  ib,,  3-5. 


44     EPIST.  APOST.   **  AMANTISSIMA6  VOLUNTATIS. 

preces  ad  positum  revocandi,  sermo  Noster  peramanter  appellat.  Sinite 

^dantHt  obtestemur  vos  per  sempiternam  salutem  perque  gloriam 

Chrilti^ve-  christiani  nominis,  ut  preces  fundere  atque  vota  summo 

Htatem  Patri  caelesti  demisse  impenseque  facere  ne  renuatis.  Ab 

£oeiesti  /u-  ipso,  omnis  lummis  largitore  omnisque  recte  tacti  suavis- 

^'Heant.  simo  impulsore,  opportuna  petere  adiumenta  contendite,  ut 

liceat  vobis  doctrinae  eius  plene  dispicere  veritatem,  eius- 

demque  misericordiae  consilia  fidelissime  amplecti,  augusto 

nomine  interposito  et  meritis  lESU  Christi,  in  quem  aspi- 

cere  oportet  auctorem  fidei  et  consummatorem  (»),  quiquc 

dilexit  Ecclesiam  et  seipsum  tradidit  pro  ea,  ut  illam  sanctt- 

ficaret,..,  ut  exhiberet  ipse  sibi  gloriosam  Ecclesiam  {f), — 

Ad€o  in-  Difficultates  si  quae  sunt,  non  sunt  tamen  eiusmodi  ut  aut 

^issidium  caritatem  Nostram  apostolicam  omnino  iis  retardari,  aut 

ipsi^tin-  voluntatem  vestram  deterreri  oporteat.  Esto,  quod  rerum 

fruereDo-  conversiouibus  ac  diutumitate  ipsa  dissidium  convaluerit: 

videhit.mo-  num    idcirco    reconciliationis    pacisque    remedia    respuat 

etbonTant  omnia?  Nequaquam  ita,  si  Deo  placet.  Sunt  eventus  rerum, 

^"^gredian-  "^"  provisione  humana  tantummodo,  sed  maxime  virtute 

^^^'  pietateque  divina  metiendi.  In  rebus  enim  magnis  atque 

arduis,  si  modo  sint  sincero  et  bono  animo  susceptae,  adest 

homini  Deus,  cuius  providentia  ab  ipsis  inceptorum  difii- 

inmemo-  cultatibus  capit  quo  magnificentius  eluceat.  —  Ad  solatium 

riamredu-  communis  spci  haud  longe  abest  ut  saeculum  condatur  ter- 

ctt  Pontt-      .  ,      .       *^  ^         .  ,  xT  , 

/ex  trede-  tium  decimum,  postquam  missos  ex  hac  Urbe  apostohcos 

^^"^saecuHs  viros,  quod  initio  commemoratum  est,  gens  anglica  auspi- 

'/Iwfi^  cato  excepit,  spret&que  vana  numinum  religione,  primitias 

Angiia  ca-  fidei  suae  Christo  Deo  consecravit.  Res  quidem,  si  qua 

tholicatn  -   .  ,    ,  .  ..  ,  ,.  ,. 

Fidem.An-  unquam  fuit,  celebratione  et  gratiis  pubhce  digna,  quippe 
^hor?!uitrtt  quae  vobis  et  magnam  beneficiorum  copiam  et  amph'tudi- 
eamdemite-  ^^^  nominis  per  aetates  adduxit.  Tali  autem  ex  recorda- 

rum  am-  * 

piectantuf,  tione  memoriae  utinam  id  praecipue  bonum  sequatur,  ut 
studiosos  recti  animos  cogitatio  capiat  et  aestimatio  iusta 
de  fide;  quae  non  ah'a  maioribus  illis  vestris  tradita  est,  non 
alia  nunc  traditur.  Nam  lesus  Christus  heri  et  hodie^  ipse  et 
in  saeculay  ut  Paulus  praedicavit  apostolus  (^);  qui  peroppor- 

I.  Hebr,,  xil,  2.-2.  Eph.,  v,  25-27.  —  3.  Hebr.^  XIII,  8. 


dit. 


AD   ANGLOS    DE    FIDEI    UNITATE.  45 

tune  vos  etiam  hortatur  ut  metnores  sitis  patrum  vestrorum,         /^ 
qui  vobis  locuti  suni  verbunt  Dei ;  quorum  intuentes  exituni       jSgs^ 
conversationis,  imitamini  fidem  (*). 

Socios  adiutoresque  in  caussa  tanta  catholicos  Angliac,       catkou- 
quorum  exploratissima  est  Nobis  fides  et  pietas,  praecipue  ^rat^ltt- 
advocamus.  Qui  sacrae  precationis  dignitatem  virtutemque  J^"^"^v^_ 
frugiferam  sedulo  apud  se  perpendentes,  nihil  dubiumquin  J^r^^^^'" 
certare  velint  ut  inde  suis  omni  ope  succurrant,  eisque  et 
sibi  demereantur  Dei  clementiam.  Nam  ut  quis  su^  caussa      sin^ia- 
oret,  cogit  sane  necessitas;  ut  oret  aliorum  causs^,  studium  7au^Ta- 
bortatur  fraternum  :  facile  autem  apparet  plus  quidem  gra- 
tiae  habituram  esse  apud  Deum  precem,  non  quam  trans- 
mittat  necessitas,  sed  quam  caritas  fraternitatis  commendet 
Id  certe  christiani  ab  Ecclesiae  usque  primordiis  alacres  ttanH- 
praestiterunt.  In  eo  potissimum  quod  attinet  ad  fidei  donum,  t^o^tclri- 
praeclara  sunt  ad  imitationem  quae  antiquitas   tradidit ;  ^^'^^^"^^Si- 
quemadmodum  illi  cognatis,  amicis,  principibus,  civibus  suis  "j«  /j:*'  ^ 
inflammato  studio  postularent  a  Deo  mentem  obedieniem  in  Dii^praeci^ 
chrisiianam  fidem  (^).  —  Coniunctd  in  re  accedit  aliud  quod  ^^0»^,,   ' 
Nos  habet  sollicitos.   Est   enim   compertum   Nobis,   non  ^,^™fXv" 
deesse  istic  qui  nomen  catholicum   teneant  ii  quidem,  re  etffvinfai 
vero  et  professione  non  ita,  ut  aequum  est,  probare  curent ;  rattt,  hcet 
maxime  vero,  in  amplis  primariisque  urbibus,  ingenti  numero  //^^  nlm^n^ 
esse  homines  qui  religionis  christianae  ne  ulla  quidem  ele-  *^'^^^'' 
menta  hauserint,  quique  non  modo  nuUum  Deo  adhibeant 
cultum,  sed  in  caeca  ignoratione  iustitiae  bonitatisque  eius 
versentur.  In  hac  item  calamitate  orandus,  exorandus  est 
Deus :  velit  ille,  qui  potest  unus,  aptas  curationi  monstrare 
vias,  velit  eorum  animos  viresque  sustinere  qui  in  ea  ipsa 
caussa  iam  desudant,  velit  miitere  operarios  in  messem  suam. 
—  Quod  Nos  deprecandi  oflicium  quum  in  filiis  Nostris        mdehs 
urgemus,  eosdem  pariter  debemus  velle  admonitos,  ut  ne  "^^l^ji^f^. 
quid  de  se  desiderari  uUo  modo  sinant  quod  impetrationis  ^»^ 
fructum  efiiciat,  habeantque  propemodum  sibi  quae  Conn- 
thiis  edixit  Apostolus  :  Sine  offensione  estote  ludaeisei  Gen- 
iibus  ei  Ecclesiae  Dei  (3).  Nam,  praeter  virtutes  animi,  quas  ^/^„fj~,,. 
ipsa  precatio  in  primis  postulat,  eam  comitentur  necesse  est  "^"^  "^^ 

I.  /*.,  7.  a.  —  2.  S.  Aug.,  Dtdonofersev.,  xxiii,  63.  —  3.  I  Cor.,  v,  32. 


46      EPIST.  APOST.   "  AMANTISSIMAE  VOLUNTATIS.  " 

_____^ -" 

quibuseffi'  actiones  et  exempla  christianae  professioni  consentanea. 

torumfiat  Integritatis  exempla  et  iustitiae,  miserationis  in  egenos  et 

^'^^''^*         poenitentiae,  concordiae  domesticae  et  verecundiae  legum, 

optimaesunt  orantium  commendationes.  Qui  sancte  coluot 

et  perficiunt  praecepta  Christi,  eorum  scih'cet  votis  divina 

liberah'tas  occurrit»  secundum  illud  promissum  :  Simanseri' 

tis  in  me  et  verba  mea  in  vobis  manserinty  quodcumque  volue* 

ritis  petetis,  et  fiet  vobis  (').  —  Id  autem  est  quod  in  prae- 

sentia,  consociata  Nobiscum  prece,  singulariter  a  Deo  velitis 

hortamur,ut  detur  vobis  cives  concordes  fratresque  in  com- 

plexum  perfectae  caritatis  excipere. 

imfiorat      Ad  haec,  CaeHtum  sanctorum  adiungere  iuvat   depre- 

Angiuu  cationem  :  cuius  efficacitas  quantum,  hac  praesertim  in  re, 

patronos,  emiueat,  illud  Aug^stini  docet  de  Stephano  acute  dictum  : 

Si  sanctus  Stephanus  sic  non  orasset,  Ecclesia  Paulum  hodie 

non  haberet  («).  Itaque  suppliciter  imploramus  Gregorium, 

quem  suae  gentis  salutare  Apostolum  Angh'  consueverunt ; 

Augustinum,alumnumet  legatum  eius,  ceterosque,  quorum 

admirabili  virtute,  admirabih'bus  factis,  ista  dilaudata  est 

altrix  Sanctorum  insula ;  singularesque  patronos,  Petrum 

et  anteofK'  Priucipem  apostolorum  et  Georgium;  ante  omnes,  sanctis- 

1imam^*Ge'  simam  Dci  Genitricem,  quam  humano  generi  Christus  ipse 

DH*^^^^  e  cruce  reliquit  atque  attribuit  matrem,  cui  regnum  vestrum, 

nobilissimo  praeconio,  tamquam  Dos  Mariae^  inde  a  proavis 

est  dedicatiim.  Eos  cunctos   magnis  precibus  adhibemus 

apud  Deum  suffragatores,  ut,  renovatis  temporum  optimo- 

rum  auspiciis,  ipse  repleat  vos  omni gaudio  et  pace  in  credendo^ 

ut  abundetis  in  spe  et  virtute  Spiritus  sancti  (^). 

Precum       PecuHaria  vero  precum  officia  quae  iam,  ad  fidei  unita- 

F^dH^^unt  tem,  statis  diebus  modisque  sunt  apud  catholicos  instituta, 

^^^^ndain  ^^  curandum  ut  maiore  et  frequentia  et  religione  celebren- 

fam  insti'  tur.  In  primisQue  vigeat  sancta  marialis  Rosarii  consuetudo, 

misque  Ro-  a  Nobismetipsis  tantopere  excitata :  eo  quidem  veluti  sum- 

r^«4/«2i7  ma  evangelicae  doctrinae   perapte   continetur,  ab  eoque 

^^^    saluberrimae  in  populos  utilitates  perenni  cursu  fluxerunt 

gentias  tri-  Hoc  ampHus,  ad  sacrae  indulgentiae  beneficia,  quae  subinde 

crandas,      a  Dccessoribus  suut  in  eodem  genere  concessa,  unum  quod- 

I.  loann.,  XV,-  7.  —  a.  Serm.  in  nat.  j.  Steph.  vi,  n.  5.  —  3.  Rom,,  XV,  13. 


AD   ANGLOS    DE   FIDEI    UNITATE.  47 

dam  adiicere  placet  sponte  et  auctoritate  Nostra.  Td  est,        ^f 

•  •  •  «.•■  ,...  AJ^NiLIS 

qui  rite  precem  recitaverint  quam  huic  epistolae  subncjmus,       /jjjj, 
indulgentiam  singulis,  etiam  non  anglis,dierum  trecentorum 
tribuimus,  plenariam  praeterea,  semel  in  mense,  recitantibus 
quotidie,  consuetisque  servatis  conditionibus. 

Haec  omnia  augeat  expleatque  divina  obsecratio  Christi        CAwri 
de  unitate ;  quam  hodierna  die  per  sacratissimum  Resur-  HemdfnnU 
rectionis  eius  mysterium  immensa  cum  fiducia  iteramus  :  /auna^X 
Pater  sancte,  serva  eos  in  nomine  tiio^  quos  dedisti  mihi ;  ut  ^^^^ 
sint  ununt,  sicut  et  nos,..,  Sanctifica  eos  in  veritate :  sermo  ^^^P*^^- 
tuus  veritas  est..,,  Non  pro  eis  autetn  rogo  tantunu  sed  et 
pro  eis  qui  credituri  sunt  per  verbunt  eorum  in  me  ;  nt  omnes 
unum  sint,  sicus  tu  Pater  in  me  et  ego  in  te,  ut  et  ipsi  in  nohis 
unum  sint,,,  Ego  in  eis,  et  tu  in  me ;  ut  sint  consummati  in 
unum  :  et  cognoscat  mundus  quia  tu  me  misisti^  et  diiexisti 
eos,  sicut  et  me  dilexisti  (^). 

lamvero  universae  Britannorum  genti  fausta  a  Deo  omnia 
cupimus  et  exoptamus  :  summa  vero  precamur  voluntate, 
ut  quaerentibus  regnum  Christi  et  in  fidei  unitate  salutem 
vota  plena  eveniant. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XIV  Aprilis  MDCCCXCV, 
Pontiiicatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

^  LEO  PP.  XIII, 


AD  SANCTISSIMAM  VIRGINEM 
Pro  anglis  fratribus 

PRECATIO, 

OBEATA  Virgo  Maria,  Mater  Dei,  Regina  nostra  et 
Mater  dulcissima,  benigna  oculos  tuos  converte  ad 
Angliam,  quae  Dos  tua  vocatur,  converte  ad  nos,  qui  magna 
in  te  fiducia  confidimus.  Per  te  datus  est  Christus  Salvator 
niundi,  in  quo  spes  nostra  consisteret ;  ab  ipso  autem  tu 
data  es  nobis,  per  quam  spes  eadem  augeretur.  Eia   igitur, 

i-  loann,,  xvii,  ix,  17,  20,  21,  23. 


48       EPIST.  APOST.  **  AMANTISSIMAE  VOLUNTATIS.  " 

ora  pro  nobis,  quos  tibi  apud  Crucem  Domini  excepisti 
filios,  o  perdolens  Mater :  intercede  pro  fratribus  dissidenti- 
bus^  ut  nobiscum  in  unico  vero  Ovili  adiungantur  summo 
Pastori,  Vicario  in  terris  Filii  tui.  Pro  nobis  omnibus 
deprecare,  o  Mater  piissima,  ut  per  fidem,  bonis  operibus 
fecundam»  mereamur  tecum  omnes  contemplari  Deum  in 
caelesti  patria  et  collaudare  per  saecula.  Amen. 


►3a&ai&aa63a&aayaba^aa&3a&a'»'*'«««afc«Krit^ia6^«K^ 


EPISTOLA 


Ad  D,  Gherardum  van  Caloen 


DE  ORDINE  S.  BENEDICTI 


INSTAURANDO  IN   BRASILIA. 


$X  quo  priinum  fienedictiDae  Familiae  Beuro- 
nensi  decretum  feliciter  fuit,  nonnullos  destinare 

^  monachos,  qui  in  Congregationem  Brasilicam 
it*ic^*iis^  eiusdem  ordinis  adlecti,  eam  pene  intermortuam 
in  pristinum  decus  revocarent,  praeclari  operis  executionem 
commendatione  Nostra  urgendam  curavimus.  Nec  plane 
exigue  delectati  sumus  quod  tu,  statim  ab  tuo  in  Brasiliam 
adventu,  Episcoporum  benevolentia  ac  favore  sis  usus, 
ipsum  vero  Behedictinae  Consociationis  in  Brasilia  praesi- 
dem,  pro  ea  qua  ornatur  pietate,  amantissimum  habueris 
susceptorumque  itinerum  comitem  operd  simul  et  consilio 
perutilem.  Accesserunt  autem  cleri  universim  populique 
studia  eorumque  qui  civile  regimen  obtinent  ad  praeclarum 
opus  provehendum,  unde  et  utilitates  patriae  nec  exiguum 
paratur  decus.  Quod  tamen  caput  est,  inde  tibi  laetari 
merito  licet,  quod  caritate  singulari  universa  Brasiliae 
Benedictinorum  familia  Beuronensem  sodalem  exceperit. 
Inchoatum  a  te  opus  carere  difficultatibus  profecto  nequa- 
quam  poterat;  ast  eae  maximam  partem  devictae  sunt, 
opitulaote  Deo;  iamque  felicia  de  exitu  ominari  datur. 
Tirocinium  Oiindae  ac  Coenobium  instituendum  placuit, 
unde,  aucto  monachorum  numero,  Brasiliae  Coenobiis  novus 
indatur  vigor  ac  splendor  pristinus  restituatur.  Haec  omnia 
ad  Nos  magna  animi  Nostri  voluptate  delata  sunt.  Quoniam 
igitur  egregio  operi  perficiendo  ampla  sunt  opus  subsidia, 
maxime  autem  viri,  qui  volentes  se  ipsi  dedant,  confidimus 
in  Belgica  gente,  quae  largitatis  testimonia  generosaeque 
voluntatis  constanter  exbibuit,  minime  tibi  defuturos  qui 
suppetias  eant  seu  stipe  collata  seu  religiosae  vitae  instituto 
suscepto.  Interea  tibi  et  universis,  qui  te  favore  prosequan- 

ACTA  LSONIS  Xlll.  -    VI.  4 


24 

APRILIS 

Gavdet 
Pontifex 
D.  Gherar- 
dum  van 
Caloen,  Or- 
dinem  S. 
Benedicti 
instauratU' 
rum  in 
Brasi/iat 
benigne  ibi 
receptum 
fuisse. 


Cujus  sfi- 
muldt  ani- 
mum  ut  in 
coepto  per- 
gat  opere, 


opitulante 
gente  Bel- 
gicaperpe- 
cuniam  et 
viros  iabo- 
ris  socios. 


Benedi' 


50 


EPISTOLA    "  EX   QUO   PRIMUM. 


tur,  Apostolicam    benedictionem,  benevolontiae   Nostrae 
testem,  peramanter  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    xxiv   Aprilis 
MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  dedmo  octavo. 


LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA 

Card.  Neto,  Patrlarcham  Ulisslponensem, 
DE   CENTENARIIS  SOLEMNIBUS 
S.  ANTONII. 

?^^2iSy?N  viris  praeclarissimis,  qaorum  virtute  recteque      ^^ 
I  factis  egregium  decus  Lusltaniae  partnm,  merito      ^Sgis, 
cum   laude   maxima  censendus  est  Antonius,     LaudUus 


I8F 
jr 

M^s^^^vJft  patavinus  ex  loco  obitus  cognomento  dictus.  Jr^^^.yJ^ 
Cuius  quum  patratorum  prodigiorum   fama  latissime  ad  '^'"*'*»- 
omnes  populos  peirvagarit,  lusitani  nbminis  g^loria  ubique 
percrebuit,  primas  honoris  eius  ferente   UKssipone,  quae 
hominem  sanctissimum  suis  civibus  adnumerat.  Hinc  iure      Junifsi 
statos  Praestiti  beatissimo  honores  indicitis,  quos,  etsi  quo-  %^^^~' 
tannis  sollemnes,  at  placuit  modopietati  vestrae  celebriores  ^umnir 
deferre.  Equidem  iucunda  accepimus  voluntate  quae  idcirco 
parantur  sacrae  profanaeque  laetitiaetestimonia;delectatque 
imprimis  ad  celebritatis  splendorem  viros  illustres  primo- 
resque  e  nobilitate  feminas  studium  atque  operam  conferre 
alacres,  non  annuentibus  modo  verum   etiam   faventibus 
publicaerei  moderatoribus.  In  hoc  tamen  nobilissimae  gen-  muitum 
tis  ardpre  id  Nos  solatur  quam  maxime, quod  religiosae rei  ^^jf^^l^jj^g* 
provectionem  pervideamus,  unde  praeclara  quaeque  et  feli- 
cia  vobis  ominari  datum.   Lusitanis  enim   populis,  quod  if^,^p^^* 
apertissime  testatur  historia,  nil  grande  nil  illustre  sine  futura. 
religione  actum,  eodemque  gressu  civilia  semper  crevere 
commoda  quo  avitae  religionis  splendor  et  observantia. 
Optimo  autem  sapientique  consilio  arbitramur  factum  quod, 
in  ceteris  ad  celebritatem  augendam statutis, coetum catho-  coetumla- 
licorum  ex  nationibus  universis  UHssiponem  cogi  decreve-  ^^^^^JJ^^. 
ritis.  Nam  praeterquamquod  exterorum  virorum,  qui  strenue  ^f^"^*^- 
pro  Deo  et  Ecclesia  certant,  exempla  communicataeque  ponemcogi, 
plurimorum  sententiae  ad  excitandos  animos  conducent 
magnopere,  utilia  plane  sunt  quae  agitanda  vobis  propo- 
suistis:  scilicet   fidem   in   animis  stabiliendam,  catholica 
instituta  seu  pueris  educandis  seu  operariis  sociandis  tuen- 


52  EPISTOLA    *•  IN    VIRIS  PRAECLARISSIMIS. 

dis  amplificanda,  libertatem  Ecclesiae  adserendam,  obser- 

Prospera  vantiam  ei^a  Christi  Vicarium  penitius  cordibus  inseren- 

^"Anumio  ^^^'  ^pc  igitur  tenemur  Antonium,  qui  Lusitaniam  suam 

auspice,       dulci  caritate  complectitur,  et  deferendos  honores  acceptu- 

^'  rum  libenter  et  ad  cives  suos  benigne  respecturum  animos- 

que  omnium  eo  incensurum  studio»  quo  ipse  ad  catholicae 

etbenedicn,  '"^*  tuitionem  flagravit.  Nos  interim,  dilecte  Fili  Noster,  ut 

secunda  vobis  ac  fausta  contingant  omnia,  praesertim  autem 

ad  coetus  exitum  fortunandum,  Apostolicam  benedictio- 

nem,  eiusbenevolentiaetestemquaLusitanos  prosequimur, 

Regi  imprimis  Fidelissimo  cunctaeque  regiae  Familiae,  tum 

sacris  Antistitibus  cleroque  ac  populo  universo  amantissime 

in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  ll  Maii  mdcccxcv, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIIL 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  APPROBANTUR    REGULAE 


OBLATARUM    SACRI    CORDIS  JESU. 


J 


J^S&Sl33y9lCUT  eximium  decus  et  ornamentum,  ita  columen 
g  praesidiumque  non  leve  chrifltfana  respublica 
^  sibisensit  accedere  ex  lis  mulierum  sodalttati- 


a^Afviik  bus,  quae  tamquam  auxiliariae  cohortes,  au^en 
dae  Dei  gloriae,  curandaeque  proximorum  saluti^sepenitus 
dediderunt.  Itaque  Romani  Pontifices  decessores  Nostri, 
earum  semper  ut  collaudarunt  opera,  sic  instituta  probarunt, 
reique  cgtholicae  non  parum  interesse  arbitrati  5?unt  omni 
ratione  providere,  ut  aucto  numero  et  studio,  eiusmodi 
sodalitates  florerent  fructusque  ederent  quotidie  uberiores, 
Aetate  hac  nostra,  non  paucae  passim  consttttitae  sunt 
societates  muh*erum,  quae  quidem  ope  maiori,  qiiani  quae 
praestari  ab  iis  propter  sexus  infirmitatem  posse  videretur, 
illud  efficere  et  navare  contenderunt,  ut  nimirum  inter  tan- 
tam  saeculi  mollitiam  et  corruptelam,  apta  atque  idonea 
suppeditarentur  fidelibus  ad  salutem  adiumenta.  In  istius* 
modi  sodalitatum  numerum  iure  meritoque  adsciscenda  est 
Congregatio  sive  pia  Unio  Oblatarum  Sacri  Cnrdis  lESU, 
quae  nonnullis  abhinc  annis  erecta  in  dioecesi  Moulinenst, 
auctore  ac  fundatrice  Ludovica  Teresia  de  Montatpfnac  de 
Chausance  magno  animo  ac  singulari  pietate  femina,  in 
excolendis  ad  religionem  ac  pietatem  animis,  vi^ili  studio 
atque  operosa  sedulitate  elaborat.  Haec  enim  Unio  Oblata- 
rum  Sacri  Cordis  lESU  sororum,  simplictbus  paupertatis, 
castitatis  atque  obedientiae  votis  adstrictarum,  in  id  potis- 
simum  intendit,  nimirum  ufSacri  Cordis  lESU  cultus  et 
gloria,  uberiora  in  dies  incrementa  suscipiat,  maiori  illud 
christiana  plebs  obsequio  ac  veneratione  prosequatur,  simul- 
que  latae  eidem  ab  impiis  iniuriae  supplicium  votorum  ac 
fervida  precum  communione  reparentur,  Praeterea  ipsae 
sorores  per  alias  pias  muHeres  dictae  uniont  inscriptas,  sub 
titulo  €  Oblatarum  saecularium  >  inter  chrbtianas  familias 


4 
MAff 

Ui  mulit* 
rum  ^lif* 
riae  £ki 
instruitn- 
Hum  Of 
proximo- 
rttiit  saluti 
egrtgit  iau" 
dat  Panti' 


/nitr  il' 

las  adsHs- 
€€rfda  tit 

ti^  fj^/aitf- 
rum  SS, 
Ctfrdis  /estt 
receni  fun" 
d^ita. 


Serarum 
laitdaiae 
Uniffnis, 


necnon 
"  eblaia- 
Tum  saeeu' 
liiriumt  " 


54       LITTERAE  APOSTOLICAE  "  SICUT  EXIMIUM. 

devotionem  Cordis  lESU  provehere  satagunt,  atque  opera 
ti**obiata'  quarumdam  mulierum  €  Oblatarum  docentium  a  Sacro 
^um  0^55.  Corde  >  nuncupatarum,  integrae  puellarum  institutioni  con- 
Cord€**mu'  sulunt,  easQue  ad  virtutis  semitam  decurrendam  alliciunt 
nuniMr.  atque  impeliunt  Quot  autem  et  quantos  ipsa  pia  Unio  nacta 
imvarias  sit  in  viuea  Domini  fructus.ex  eo  faciie  coniici  potest,quod 

gentes  dtf-  .  .  .  ,  ^    J;. 

fusajam  tioxi  longo  mteriecto  annorum  spatio,  non  solum  per  Galliam 

gatuSeres  fere  univcrsam  ac  Lusitaniam  late  se  propagaverit,  sed 

ctus^^^^    etiam  Europae   fines  longe  sit  praetergressa.  Sed   illam 

quoque  adepta  est  laudem,  quod  nempe  eximia  iam  apud 

omnes  opinione  floreat,  nominatin!^  vero  apud  non  paucos 

religionis  Antistites,  qui  dictas  Oblatas  Sacri  Cordis  Iesu 

sorores  egregie  demandatum  munus  obire  ac  de  religione 

reque  christiana   mereri   verbis  amplissimis  test^ti   sunt. 

Verum  cum  dicta  Societas  probe  intelligat  ex  hac  Beati 

Quam  Fetri  Cathedra  tamquam  ex  stirpe  ad  ramos,  ad  sing^las 

^^s^yedes  christiauas    institutiones    principium   vitae    et    viriditatis 

ff^w!tev»v'  ^^^^^^t  per  hodiernam  ipsius  Antistitam   et  generalem 

ejusnune  Moderatricem  dilectam  in  Christo  filiam  Claram  Teresiam 

nes  et  regu-  de  Scuislhac,  suppiices  ad  Nos  litteras  dedit,  quibus  peti- 

^j^^^PP^-  (uf  y^  quemadmodum  ipsam  Unionem  iam  inde  ab  anno 

MDCCCLXXXI  merito  laudis  praeconio  prosequuti  sumus,  ac 

postea  anno  MDCCCLXXXVIII  per  decretum  Congregationis 

disceptationibus  Episcoporum  ac  Regularium  dirimendis 

praepositae,  die  XVI  Maii  mensis  datum  approbavimus,  ita 

illius  reguias  et  constitutiones  confirmare  ac  sancire,  inter- 

posita  Apostolica  Nostra  auctoritate  velimus.  Nos  porro  rem 

omnem  perpendendam  commisimus  VV.  FF.  NN.  S.  R.  £. 

Cardinalibus  simiiiter  Episcoporum  et  Regularium  negotiis 

praepositis,  qui  diligenti  praehabito  examine,  memoratae 

piae  Unionis  constitutiones  ac  regulas,  utpote  proposito 

Societatis  fini  idoneas  atque  accommodatas,  per  decretum 

die  XXX  mensis  Aprilis  anni  vertentis  datum,  probari  posse 

existimarunt.  Quae  cum  ita  sint,  Nos  tam  frugiferae  piae 

Unionis  votis  libenti  quidem  animo  obsecundantes,  omnes- 

que  et  singuias  personas,  quibus   Nostrae  hae   Litterae 

favent,  peculiari  benevolentia  complectentes  et  a  quibusvis 

excommunicationis  et  interdicti,  aliisque  ecclesiasticis  sen- 


DE  SORORIBUS  OBLATIS  SS.  CORDIS  JESU>  55 

tentiis,  censuris  et  poenis,  si  quas  forte  incurrerint,  huius         / 


MA  tr 


tantum  rei  gratia  absolventes  et  absolutas  fore  censentes,  ^j^j, 
Apostolica  Nostra  auctoritate,  praesentium  vi,  conditas  pro 
pia  Unione  Oblatarum  Sacri  Cordis  lESU  Sororum  consti- 
tutiones,  iuxta  exhibitum  authenticum  exemplar,  culus 
prima  verba  sunt,  gallico  idiomate,  €  Constitutions  de  la 
C  Pieuse  Union  des  Oblates  du  Sacr^-Coeur  de  Jfisus  — 
€  PremierePartie  —  De  la  nature  de  Tlnstitut;  Chapitre  r»"^ 
<  De  la  iin  de  Tlhstitut  etc.  >  verba  postrema  vero  €  les 
C  nombreuses  aspirantes  a  ce  poste  de  sacriiice  et  dc  dcvoue- 
C  ment  >,  quodque  in  Tabulario  Secretariae  Nosti  ac  Bre- 
vium  custodiri  mandavimus,  deiinitive,  salva  Ordinariorum 
iurisdictione,  approbamus  atque  confirmamus,  lisdenique 
potestatis  Nostrae  Apostolicae  robur  adiicimus,  et  eas  ab 
omnibus  et  singulis  personis  servari  iubemus,  quae  nunc  et 
in  posterum  memoratae  piae  Unioni  nomen  suum  dederint. 
Decernentes  praesentes  Litteras  firmas,  validas  et  efKicaces 
semper  existere  et  fore,  suosque  plenarios  et  integros  efTc- 
ctus  sortiri  et  obtinere,  ac  illis  ad  quos  spectat  et  pro  tem- 
pore  quomodolibet  spectabit,  in  omnibus  et  per  omnia 
plenissime  sufTragari,  sicque  in  praemissis  per  quoscumque 
iudices  ordinarios  et  delegatos  iudicari  et  definiri  debere, 
atque  irritum  esse  et  inane  si  secus  super  his  a  quoquam 
quavis  auctoritate,  scienter  vel  ignoranter,  contigei  it  atten< 
tari.  Non  obstantibus  Constitutionibus  et  Ordinationibus 
Apostolicis  Ceterisque  contrariis  quibuscumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anuio  Piscatoris  die 
IV  Maii  MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

C.  Card.  de  rvggiero. 


•I» 


5 
MAII 

Maxime 
in.  votis  est 
EccUnae  et 

Pontijlei 
UHitas  4- 
dei. 


qua  Dei 

gloriaeisa- 
lus  anipui' 
rumfromo' 
veatur. 


Illam  im- 

petrare  a 

Deo  stU' 

deant  om- 

nes  Fideles 

orationibus 

suis. 


NuUum 

verotempus 

aptius  ora- 

tioni  est 

quam  quo 

olim  Apo- 

stoli  cum 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  PECULIARES  PREGES 


CATHOLICIS  COMMENDANTUR 


PER  SOLEMNIA  SACRAE  PENTECOSTES. 


^i^m^^^^^^99§^i 


« 


£hv«wii 


9t2$9&3l&:^ROVlDA  matris  caritate  dig^utn  maxime  est  vo- 
^  T^  g  tum,  quod  Ecclesia  rite  Deo  exhibere  non  cessat, 
ut  populo  christiano,  quacumque  ille  patet,  una 
sit  fides  mentium  et  pietas  ctctionum,  Similiter 
Nos,  qui  Pastoris  divini  ut  personam  in  terris  gerimus  ita 
studemus  animum  imitari,  idem  propositum  cathoh'cas  ioter 
gentes  fovere  nullo  modo  intermisimus,  idemque  nunc  eni- 
xius  apud  gentes  eas  urgemus,  quas  Ecclesia  ipsa  iam  dio 
ad  se  magno  revocat  desiderio.  Hisce  vero  consiliis  curisqoe 
Nostris  unde  praecipue  et  auspicia  petierimus  et  incre- 
menta  expectemus,  non  obscurum  est  apertiusque  in  dies 
extat:  abeo  nimirum  qui  Pater  misericordiarum  iure  optimo 
invocatur,  et  cuius  est  illustrare  mentes  benigneque  voluo- 
tates  flectere  in  salutem.  —  Nec  sane  catholici  non  videre 
possunt  quanta  sit  susceptarum  a  Nobis  rerum  gravitas  et 
praestantia;  in  eis  namque,  cum  amplificatione  divini  hono- 
ris  et  christiani  nominis  gloria,  salus  plurimorum  vertitur 
sempiterna.  Quae  ipsi  si  probe  religioseque,  ut  aequum  est, 
considerent,  acriorem  profecto  sentient  animis  vim  flam- 
mamque  supernae  caritatis,  nihil  quidquam  Dei  gratift  recu- 
santis,  nihil  non  eniCentis  pro  fratribus.  Ita  fiet,  quod  ma- 
gnopere  optamus,  ut  Nobiscum  illi  coniungant  alacres  non 
modo  secundi  exitus  fiduciam,  sed  omnem  etiam  qoam 
possint  opem;  eam  in  primis  quam  humiles  sanctaeque 
preces  a  Deo  conciliant.  —  Cuiusmodi  officio  pietatis  nul- 
lum  videtur  accommodatius  esse  tempus,  quam  quo  olim 
Apostoli,  post  Domini  ascensum  in  caelum,  simul  constite- 
runt  perseverantes  unanimiter  in  oratione  cum,..  Maria 
Matre  lesu  (»),  promissam   expectantes  virtutem  ex  alto 


z.  Act.^  I,  14. 


DE  INDULGENTIIS  IN  SOLEMNIIS  PENTECOSTES.       57 
omniumque  dona  charismatum.  In   eo  nempe  Caenaculo  Mariain 

^  ,...,,«  •  •        T"»      I      •        Coenaculc 

augusto  ex  eoque  Paracliti  iliabentis  mysteno,  licclesia,  orantescon- 
quae  lam  a  Christo  concepta,  ipso  moriente  prodierat,  tunc  J,i^*^ 
feliciter,  quodam  veluti  afflatu  divinitus  accedente,  suum   ^7^^;^^ 
coepit  obire  munus  per  gentes  omnes,  in  unam  fidem  novi-  in^nam 
tatemque  christianae  vitae  adducendas.  Brevique  tempore  d^m  ad^iu- 
fructus  consecuti  sunt  uberes  et  insignes;  in  quibus  ea  vo- 
luntatum  summa  coniunctio,  nunquam  satis  ad  imitationis 
laudem  proposita :  Multitudinis  credentium  erat  cor  unum 
et  anima  una  ('). 

Ob  eam  Nos  caussam  censuimus  catholicorum  pietatem      Cnfkaiui 

p^  hst  aiei 

hortatu  atque  invitatione  excitare,  ut  per  exempla  Virginis  spiritMm 
Matris  et  Apostolorum  Fanctorum,  proximis  novendialibus  in^e^, 
ad  sacrae  Pentecostes  sollemnia,  Deura  veh'nt  uno  animo 
et  singulari  studio  adprecari,  illa  instantes  obsecratione : 
Emitte  Spiritum  tuum,  et  creabuntur :  et  renavabis  faciem 
terrae,  —  Maxima  enimvero  ac  saluberrima  bona  ex  eo  spiritum 
sperare  h'cet,  qui  Spiritus  est  veritatis,  arcana  Dei  sacris  in 
Litteris  elocutus,  Ecclesiamque  perpetui  praesentia  confir- 
mans;  ex  quo,  vivo  sanctitatis  fonte,  regeneratae  animae  in  fonum 

...  ,  .  i«,.  .  -  sanciitaHs, 

divmam  adoptionem  nliorum,  mire  ad  aeterna  augentur  et 
perficiuntur.  Siquidem  ex  multiformi  Spiritus  gratia  divi- 
num  in  eas  lumen  et  ardor,  sanatio  et  robur,  levamen  et 
requies,  omnisque  prosequendae  bonitatis  animus,  san- 
cteque  factorum  fecunditas  perenni  munere  derivantur, 
Idem  denique  Spiritus  virtute  sua  in  Ecclesia  sic  agit,  ut  corE^cie" 
mystici  huius  corporis  quemadmodum  caput  est  Christns^ 
ita  ipsemet  cor  apta  possit  similitudine  appellari :  nam  cor 
habet  quamdam  influentiam  occultam  ;  et  ideo  cordi  compara- 
tur  Spiritus  Sanctus  qui  invisibiliter  Ecclesiam  vivificat  et 
unit  {^),  —  Quoniam  ille  igitur  omnino  Caritas  est  e.iq\x^  per^^nem, 
opera  amoris  insigniter  tribuuntur,  valde  idcirco  speran-  C4a^'/af. 

\perat 


dum,  fore  per  ipsum  ut,  evagante  spiritu  erroris  et  nequitiae  ^^^/^ 


^ex  ut 


cohibito,  arctior  fiat  quae  decet  Ecclesiae  filios  vigeatque  V^f^V  ^*' 
consensio  et  societas  animorum.  Qui  quidem,  secundum  ckaritatt 
admonitionem  Apostoli,  nihil  per  contentionem  agant,idem 

I.  Act.,  IV,  32.  —  2.  Summa  th,  S.  Thomae,  p.  iii,  q.  viii,  ari.  i,  ad  3. 


JurtgnHttir, 


S8  LITTERAE   APOSTOLICAE    "  PROVIDA.  " 

sapiant,  eamdem  habeant  caritatem  unanimes  (<);  atque 

ita  Nostrum  explentes  gaudium,  civitatem  quoque  incolu- 

Concor-  mem  florentemque  non  uno  nomine  efiiciant.  Ex  hoc  autem 

^Tiewnmit  cathoHcorum  inter  se  christianae  concordiae  specimine,  ex 

pr«c€s  mui'  hac  impcusa  divini  exorandi  Paracliti  religione,  eo  speran- 

sidcmHum  dum  est  vel  maxime  de  reconciliatione  quam  instituimus 

H^ansimt  dissidcntium  fratrum  provehenda;  ut  idem  illi  velint  in  se- 

prqfuturae,  metipsis  seutirc  quod  et  in  Christo  lesu  (^),  eiusdem  nobis- 

cum  iidei  atque  spei  aliquando  compotes,  vincuHs  coniuncti 

optatissimis  perfectae  caritatis.  —  At  vero,  praeter  bona 

emolumenta  quibus  fideleSy  quotquot  hortationi  Nostrae 

Hbentes  responderint,  taiem  pietatis  fraternique  amoris  sol- 

lertiam  certe  a  Deo  cumulatam  habebunt,  placet  Nobis 

praemia  sacrae  indulgentiae  ex  thesauro  Ecciesiae  addere 

et  largiri. 

Variis      I^aque  omnibus  qui  novem  continuis  diebus  ante  Pente- 


induigen-  costem   quotidic  preces  aliquas  peculiares   ad    Spiritum 

ieros\nnos  Sauctum,  pubHce  vel  privatim,  pie  fecerint,  concedimus  in 

^rea^sln-  singulos cos  dies  indulgentiam  septem  annorum  totidemque 

^^^^*'  quadragenarum  ;  plenariam  autem  in  uno  quolibet  eorum- 

dem  dierum  vel  festo  ipso  die  pentecostes  vel  quolibet  ex 

octo  insequentibus,  modo  rite  confessione  abluti  sacrique 

communione  refecti  ad  mentem  Nostram,  quam  supra  signi- 

ficavimus,  suppHcaverint  Deo.  Hoc  praeterea  tribuimus,  ut 

si  qui  easdem  precum  conditiones  iterum  pro  pietate  sua 

praestent  per  octo  dies  a  Pentecoste  proximos,  ipsis  liceat 

utramque  consequi  iterum  indulgentiam.  Quae  beneficia 

etiam  animabus  piis  igni  purgatorio  addictis  converti  ad 

suffragium  posse,  atque  in  posteros  item  annos  esse  vali- 

tura,  auctoritate  Nostra  decernimus   atque  edicimus;  iis 

ceterum  salvis  quaecumque  de  more  sunt  ac  iure  servanda. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo   Piscatoris 

die  V  Maii  MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 

octavo. 

C.  Card.  DE  RVGGIERO. 

X.  Philipp.,  II,  2,  3.  —  a.  Ib.,  5. 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


D£  SAECULARIBUS   SOLEMNIIS 


S.  PHILIPPI  NERII. 


rSaaUfciSUUM  in  honorem  sancti  Philippi  Nerii  hoc  anno, 
/^  ^  die  vigesima  sexta  vertentis  Maii  mensis,  elapso 
V^  £  trium  saeculorum  spatio,  a  beatissimo  eius 
tkJ!e'^Aii&  exitu,  soUemnia  sint  peragenda  sacra,  nuntiatum 
Nobis  est,  ex  faustitate  auspicatissimi  huius  eventus  sin- 
gulari  pietatis  studio  exarsisse  fideiium  omnium,  ac  potis- 
simum  Romanorum  animos,  quibus  optima  sane  huiusmodi 
Qccasio  visa,  ut  suam  in  Apostolum  Almae  Urbis  volunta- 
tem  observantiamque  multiplici  signiiicatione  testarentur. 
Nos  autem,  quibus  tam  gravibus  Ecclesiae  temporibus 
nihil  antiquius  est  ac  suavius,  quam  ut  religionis  amor  magis 
ac  magis  in  populo  excitetur,  periucundo  laetitiae  sensu 
afiecti  sumus,  cum  haec  novimus;  ac,  Deo  opitulante,  sol- 
lemnia  ista  sacra  non  vacua  spirituali  fructu  christianis 
hominibus  futura  confidimus.  Quum  enim  singulares  sancti 
Phiiippi  Nerii  virtutes  mente  repetimus,  iucunda  sane  recor- 
datio  mulcet  animum,  atque  ad  Dei  amorem  impeliit  oble- 
ctat.  Coniuncta  cum  innocentia  vitae  doctrina,  flagrans 
provehendae  fidei  zelus,  effusa  in  egenos  caritas,  omnes  in 
inclito  viro  praestantissimae  laudes  mirandum  in  modum 
enituerunt,  qui  et  e  suggesto  et  in  exedra  piaculari  et  in 
publicis  concionibus,  et  monitis  privatis,  innumeros  homines 
est  ad  virtutis  semitam  revocare  nisus,  et  in  nosocomiis,  in 
carceribus,  in  tempiis  ac  per  compita  passim  exhibuit  apo- 
stolatus  sui  testimonia.  Etsi  cum  eruditis  viris,  temporis 
sui  primis,  uteretur  familiariter,  humilitatis  tamen  amore 
ductus,  stultitiam  Crucis  amplexus,  et  mundi  caduca  despi- 
ciens,  inter  pauperes  stipem  quaeritantes,  interque  egenos 
ad  Petri  limina  peregrinantes,  operosa  caritate  diversaba- 
tur.  Congregatio  Presbyterorum  saecularium  ab  Oratorio, 
tot  tantisque  nominibus  optime  de  re  christiana  merita,  et 
quae  fundatoris  vestigiis  insistens  in  piam  potissimum  iuve- 


s 

AfAI/ 
iSqs. 

Laeiatur 
Pontiftx  de 
saeculari- 
bus  soleM' 
niisS.Pki- 
lippi  Nerii 
brevi  ceU- 
bramdis, 


ipsumque 
laudat  vir- 
tutibus  et 
doctrina 
insi^em  ; 


cujus  tnst' 
stitvesHgiis 
Congre^' 
tio  ab  tpso 
fundata. 


6o      LTTTERAE  APOSTOLTCAE  "  QUUM  IN  HONOREM.  " 


num  institutfonem  intendit,  ipso  g^udet  auctore  PhilipfX), 

qui  primus  rom^nos  adolescentes  ad  septem  matorcs  Urbis 

Basilicas  devota  ac  frug^Tera  pere^rinatione  invisendas  ad- 

DepUia-  duxit.  Probe  etiam  noscens  plurimum  ad  excitandos  ad 

vtnda^per  pictatem  animos  sacros  concentus  posse,  primus  ea  carmina, 

cantum,  quM  sunt  iu  posterum  Oratoria  vocata,  cnravit  con«5cri- 

benda,ut  cum  poesi  sociata  musicae  mentes  fidelinm  flecte- 

dsprisco'  ret  ad  virtutem.  Quin  imo  prisca  christianorum  Martyrum 

7wM  cuitu.  hypogea,  vetustate  fatiscentia  ac  oene  oWiterata  celebravit, 

ff.^'^"'^'  ac  doctissimum  Caesarem  S.  R.  E.  Cardinalem  Baronium, 

ad  immane  Annalium  Ecclesiasticorum  onus  exarandom, 

de  Urbt  hortationibus  suis  impulit  Denique  qufd  Philtopo  debcat 

h^^nutri    ^^°*^  ^"'^  ignorat?  Extat  erectum  pro  peretjrinis  et  con- 

twcst        valescentibus  excipiendi  hospitium,  qnod,  quasi  instituta 

pro  caritatis  exercitationepalaestra,  Urbis  Apostolum  seris 

nepotibus  memorat;  superest  in  romana  plebe  pooularis 

Sanctt  recordatio,  et  quae  |oca  vivens  sanctimoniae  suae 

praesentia  cives  adhuc  et  advenae  venerabnndi  celebrant. 

impertit  Idcirco  quum  admotae  nnner  Nobts  sint  preces  a  dilecto 

indu^en-  filio  loaunc  Carolo  Scaramucci,  Praeposito  Con^regationi 

s^J!u!h-  Presbyterorum  saecularium  ab  Oratorio,  ut  in  uberiorem 

lucra^d^"  animarum  fructum,  caelestibns  Eccle^iae  thesauris  cente- 

nariam  hancsancti  PhiIiopiNeriisol1emnitatem,propedtem 

tum  in  hac  alma  Urbe,  tum  tn  universo  catholico  orbe  cele- 

brandam  ditare  ac  decorare  velimus,  Nos  piis  hisce  votis 

benigne  annuendnm  existimavimus.  Quamobrem  de  Omni- 

potentis   Dei   misericordia,  ac   beatorum    Petri    et   Pauli 

Apostolorum  eius  auctoritate  confisi,  omnibus  et  singulis 

utriusque  sexus  Christifidelibus  qui  triduanis  quotidie,  vel 

quinquies  saltem  novendialibus  supplicationibus,  quae  ha- 

bendae  sunt  ante  centenaria  huinsmodi  sollemnia,  diebus  a 

respectivo  loci  Ordinario  designandis,  intererint,  et  vel  ipso 

die  festo,  vel  uno  e  dictis  tribus  aut  novem  antecedentibus 

immediate  diebus,  ad  cuinsque  arbitrium  eligrendo,  vere 

poenitentes  et  confessi  ac  Sacra  Communione  refecti,  quam- 

Hbet  ecclesiam  vel  publicum  oratorium,  ubi  sancti  Philippt 

festum  celebrabitur,  devote  visitaverint,  ibique  pro  christia- 

norum  Principum  concordia,  haeresum  extirpatione,  pecca- 


DE  SAECULARIBUS  SOLEMNIIS  S.  PHILIPPI  NERII.      6l 

toruin  conversione,  ac  sanctae  Matris  Ecclesiae  exaltatione  ff 
pias  ad  Deum  preces  eflfuderint,  pienariam  omnium  pecca-  ^j^^' 
torum  suorum  indulgentiam  et  remissionem,  quam  etiam 
animabus  Christifidelium,  quae  Deo  in  caritate  coniunctae 
ab  hac  iuce  migraverint,  per  modum  sufTragii  applicare 
possint,  misericorditer  in  Domino  concedimus  atque  elar- 
gimur.  lis  vero  fidelibus,  qui  sollemnibus  festis  in  hac  alma 
Urbe,  vigesima  sexta  mensis  vertentis  die  habendis  adsti- 
terint,  concedimus  ut  praeter  antecedentes  dictam  celebn- 
tatem,  ut  supra,  dies,  etiam  in  sequenti  octiduo,  scilicet  ad 
secundam  usque  proximi  luoii  mensis  diem,  plenariam 
similem  indulgentiam  iucrari  licite,  servatis  servandis,  pos. 
sint  ac  valeant.  Contrariis  quibuscumque  non  obstantibus. 
Praesentibus  unice  tantum  valituris.  Volumus  autem,  ut 
praesentium  litterarum  transumptis  seu  exemplis  etiam 
impressis,  manu  alicuius  Notarii  publici  subscriptis,  et  sigillo 
personae  in  ecclesiastica  dignitate  constitutae  munitis^ 
eadem  prorsus  adhibeatur  fides,  quae  adhiberetur  Ipsis 
praesentibus,  si  forent  exhibitae  vel  ostensae. 

Datum  Romae  apud   S.  Petrum   sub   anulo   Piscatons 
die  VIII  Maii  MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 

octavo. 

C.  Card.  DE  RVGGIERO. 


fnAnA^^^^^^nA^^^ig^^^^^f^^KMhK^^^^^'^'^^ 


EPISTOLA 


Ad  cardlnalem  Parocchi 


DE  COMITIIS  POLITICIS  A  CATHOLICIS 


IN  ITALIA  VITANDIS. 


ti  ^<y^<if  ^v^^y^^^^y^v^ii^^cif  <if  <g<if  <y^^<g<i^^<i^<y^^< 


MAIl 

1893. 

Decrt' 

tum  dt  eo- 

mitiis  poli- 

ticis  vi' 

tandis,  Jus- 

suPit  IX 

editumtCUm 

haud  recte 

ttonnulli 

interpreta- 

rentur,  ex- 

plicatum 

posteafuit. 


Catholi- 

cis,  etsi  co- 

mitiis  ad- 

ministra- 

tiones  spe- 

ctantihis 

laudabili- 

tir  inter- 

sunt,  vi- 

tanda  esse 

comitia  po- 

litica  saepe 

Pontifex 

edixit, 

eamquesen- 
tentiam, 

quum  non- 
nulli  co- 

nentur  in- 

fringere. 


propalam 
mani/esta- 
ri  ipii  vi- 
sam  est. 


0. 


Signor  CardinaU^ 

9d&^UALE  debba  essere  il  contegno  dei  cattolici  ita- 
^  liani  circa  il  concorrere  alle  elezioni  politiche, 
l^  fu  gii  dichiarato  dairAutoriti  Pontificia  e  con- 
^  fermato  piii  volte.  E  nota  la  Ctrcolare  che,  per 
ordine  del  Nostro  Predecessore  Pio  IX  di  s.  m.,  la  Sacra 
Penttenzieria  indirizz6  ai  Vescovi,  notificando  che  il  prender 
parte  a  tali  elezioni  attentis  omnibus  circumstantiis^  non 
expedit,  —  E  poichi  quella  decisione  da  non  pochi  traevasi 
ad  altro  senso,  un  Decreto  del  S.  Ofiizio  di  30  Giugno 
1886,  con  Nostra  approvazione,  aggiungeva  che  il  Non 
expedit  prohibitionem  importat ;  facendosi  cosi  manifesto  il 
dovere  pei  cattolici  di  astenersene.  Noi  stessi  di  poi  a  viva 
voce  ripetemmo  che  quanto  il  concorso  dei  cattolici  allc 
elezioni  amministrative  h  lodevole  e  piji  che  mai  da  pro- 
muoversi,  altrettanto  h  da  evitare  nelle  politiche,  siccome 
non  espediente^^  ragioni  di  ordine  altissimo  ;  non  ultima 
delle  quali  sta  nella  condizione  stessa  di  cose  che  si  h  fatta 
al  Pontefice,  la  quale  non  pu6  certo  rispondere  alla  piena 
liberti  e  indipendenza  propria  del  suo  Apostolico  ministero. 
—  Con  tutto  ci6  troppo  bene  siamo  consapevoli  come  si 
venga  continuando  a  discutere  sulle  intenzioni  Nostre, 
a  togliere  peso  alle  Nostre  parole,  ad  eludere  ancora  e  fare 
eludere  le  disposizioni  Pontificie.  Appunto  con  ogni  argo- 
mento  ed  arte  si  tenta  far  credere  che  siano  intervenuti  per 
parte  Nostra  certi  temperamenti,  onde  sia  oggimai  con- 
sentito  ai  cattolici  il  concorso  a  quelle  elezioni.  —  Noi 
dunque,  Signor  Cardinale,  riputiamo  opportuno  di  pubbli- 
camente  dichiarare  che  nulla  si  h  da  Noi  immutato  delle 


DE  COMITIIS  A  CATHOLICIS  ITALIAE  VITANDIS.       63 

suddette  disposizioni,  e  che  percio  raccomaDdiamo  a  quanti 
sono  veramente  cattolici  di  volere  acquetarsi  ad  esse  e  con- 
formarsi  con  docile  ossequio. 

Intanto,  a  pegno  della  Nostra  particolare  benevolenza, 
impartiamo  di  tutto  cuore  a  lei,  Signor  Cardinale,  TApo- 
stolica  benedizione. 

Dal  Vaticano  il  14  Maggio  1895. 

LEO  PP.  XIII. 


^  EPISTOLA 


Ad  Georgium  Ebed  lesu  Khayyath, 


patriarcham  Babylonensem, 


et  ad  omnes  episcopos  chaldaici  ritus 


DE  REBUS   ECCLESIAE  CHALDAICAE. 


20 
MAII 
1893. 

Btnevo- 

lenHssi' 

mum  erga 

Orientales 

animum 

testatm 

Pontifex, 


memorat  se 

electionem 

novi  Pa- 

triarckae 

BaJbyUmen' 

sis,  chal' 

daici  ritust 


B  impensam  qua  urgemur  erga  omnes  ac  prae- 
.  sertim  Orientales  Ecclesias  voluntatem,  nihil 
&  profecto  Nobis  fuisset  optatius,  quam  et  cum 


o 


confirmas* 
se, 

Vicarium^ 

que  ad  ip- 

sum  depu- 

tasse  in 

adjuio- 

rium. 


^  Patriarcha  vestro  coram  communicare  consiliar 
quum  non  ita  pridem  ceteros  in  Urbem  advocare  placuit 
ad  deliberandum  de  disciplina  Orientalium  conservanda  et 
tuenda;  ast  quum  interea  temporis  Patriarchalis  Ecclesia 
vestra  suo  mansisset  viduata  Pastore  ob  interitum  b.  in. 
Venerabilis  Fratris  Nostri  Petri  Eliae  Abolionam,  voti 
compotes  fieri  haud  potuimus.  Pergratae  porro  Nobis  fuc- 
runt,  Venerabiles  Fratres,  obsequentissimae  vestrae  Htterae, 
datae  die  XXXI  mensis  Octobris  superioris  anni,  quibus 
nuntiastis,  vos  in  templum  Beatae  Mariae  Virginis  prope 
pagum  Aikosch  ad  synodum  rite  congregatos,  praeside 
dilecto  filio  Nostro  Henrico  Archiepiscopo  Babylonensi 
Latinorum  et  in  Mesopotamia  Nostro  et  Sedis  Apostolicae 
Delegato,  maxima  animorum  caritate  ac  consensione,  cun- 
ctis  suffragiis  elegisse  Patriarcham  Venerabilem  Fratretn 
Georgium  Ebed-Iesum  Khayyath  Archiepiscopum  Ami- 
densem  seu  Diarbekiriensem  Chaldaeorum,  simulque  postu- 
lastis  ut  electionem  confirmare  sacrique  Pallii,  in  quo  est 
plenitudo  pontificalis  oflScii,  honorem  eiecto  tribuere  aucto- 
ritate  Apostolica  vellemus.  Petitioni  huic  vestrae,  Venera- 
biles  Fratres,  libenti  animo  iam  satisfecimus  in  Consistorio 
habito  die  XVIII  mensis  Martii  proxime  elapsi;  datisque 
sub  anulo  Piscatoris  Apostolicis  Litteris,  die  XXII  insequen- 
tis  mensis  Aprilis,  et  alteri  vestrae  annuimus  postulationi 
de  deputando  qua  Vicario,  in  eiusdem  Patriarchae  adiuto- 
rium  et  levamen,  Venerabili  Fratre  losepho  Elia  Khayyath 


DE    REBUS    ECCLESIAE   CHALDAICAE.  65 

Episcopo  Amadiensi  Chaldaeorum,  quem   a  vinculo  quo 
tenebatur  absolutum,  ad  Nisibenam  titularem  Ecclesiam 
iisdem  Apostolicis  Litteris  transtulimus.  —  Insuper  votis  oeAma' 
vestris,  synodalibus  panditis  in  actis,  benigne  subscribentes,  f^jj^f^",-. 
similibus  Nostris  Apostolicis  Litteris  vacanti  Amadiensi  vUse  Ak- 
Ecclesiae  Akrensem  accessorie,  perpetuum  in  modum,  uni-  '"**''*"■ 
vimus,  illique  Venerabilem  Fratrem  loannem  Sahar  seu 
Fat-AUah  hodiernum  Akrensem  praesulem  in  Episcopum 
praefecimus  et  Pastorem,  mandantes  ut  ex  nunc  Amadien- 
sis  Episcopus  etiam  Akrensis  Ecclesiae  titulum  retineat, 
Amadiensi  titulo  coniungendum.  —  Hisce  peractis,  superest      Gratuh- 
ut  vobis  gratulemur,  Venerabiles  Fratres,  de  incoeptis  stu-  tf^rEpisca- 
diis  huic  Apostolicae  Sedi  subiiciendis  pro  chaldaici  Mls-  dus  tnnu 
sah's  recognitione,  nec  non  de  opportunis  decretisad  humi-  ^daiciMis^ 
litatem  clericorum  fovendam,  synodaliter  editis ;  humilitas  ^j^J-^^^f' 
enim  obedientiam  et  unitatem   spiritus   parit  in  vincuJo  ^"^V^f^f 
pacis,  et  disciplinae  ordinem  roborat;  quam  quidem  eccle-  d^iFtthku- 
siasticam  disciplinam,  ubi  rite  fuerit  instituta,  optime  nostis  ^ulk^^m 
esse  firmissimum  verae  fidei  praesidium  et  propugnaculum,  J^^'*'"^'" 
quumque  sacro  cohaereat  dogmati,  ad  eiusdem  puritatem 
conservandam  tuendamque  maxime  conducere,  et  idcirco 
schismaticis  ad  unitatem  revocandis  plurimum  prodesse.  —        id*^^/ 
Insuper  grati  animi  Nostri  sensus  vobis  omnibus  profite-   H^.^^^^  ^*' 
mur,  Venerabiles  Fratres,  ob  singularis  vestrae  erga  Nos  et  vantis^- 
hanc  Beati  Petri  Cathedram,  unde  vigor  et  unitas  sacerdo-  ^' 
talis  est  orta,  pietatis,  amoris  et  obedientiae  significationes. 
Hanc  vestrum  omnium  observantiam  non  solum  apraefatis 
litteris  didicimus,  verum  etiam  memorati  Venerabilis  Fra* 
tris  Nostri  Henrici  scripto  testimonio  confirmatam  habe- 
mus,  qui  Sacrae  Congregationi  de  Propaganda  Fide  retuJit 
vestrum  omnium  erga  Nos  studium,  vestram  pro  Nobis 
aemulationem,  nec  non  peculiarem  soUicitudinem  qua  erga 
ipsum   usi  fuistis,  ut  supremam   Delegantis  dignitatem  in 
eius  persona  debito  honore  prosequeremini.  —  Confidimui>  /^urvi 
autem  vos  nil  intentatum  relicturos  ut  clerici  et   fideles  die/ckri- 
cuiusque  vestrum  curae  commissi  arctius  in  dies  huic  Beati  'adf/^nf^' 
Petri  Cathedrae  adhaereant,  ita  ut  exemplo  sint  apud  omnes  ^^^^i/^if*' 
gentes  quae  in  circuitu  sunt,  et  memoretur  cum  laude  nomen  dr&e. 

ACTA  Lbon»  XIII.  —  T.  VI.  « 


66  EPISTOLA   "  OB   IMPENSAM.  " 

Nesiori4i'  eorum  per  Ecclesias ;  neque  ullimode  dubitamus,  quiD 

^!SSn/Id  omnem  operam  daturi  sitis,  ut  errantes  fratres,  nestoriaoae 

^niH^mi  v^d^li^^^  haeresis  sectatores,  ad  unitatem  fidei  et  catholicae 

Ecclesiae  sinum  reducantur :  quod  quidem  ut  quantodus 

fiaty  in  humih'tate  cordis  Nostri  Deum  enixe  adprecamur. 

—  Hac  denique  occasione  quam  libentissime  utimur,  ut 

B€n$di^  praecipuam,  qua  vos  in  Domino  complectimur,  benevoIeD- 

tiam  testemur  et  confirmemus,  omnium  caelestium  gratia- 

rum  plenitudinem  a  divina  benignitate  vobis  adprecantes 

ex  corde;  quarum   auspicem  esse  cupimus  Apostolicam 

benedictionem,  quam  vobis,  Venerabiles  Fratres,  omnibus- 

que  clericis  laicisque  fidelibus  cuiusque  vestrum  curae  com- 

missis  peramanter  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XX  Maii  mdcccxcv, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


l^<R<ft<ftiflft<R<R<R^R<Rfft<ft«afe<ft^i»<ft^<ft<»*fe^^ 


EPISTOLA  APOSTOLICA 


Ad  Coptos. 


DE  CHRISTIANA   UNITATE. 


u 


NITATIS  christianae  propositum,  instaurandae  per 
g  Orientem  vel  affirmandae,  vix  Nos,  Patriarchis 
iilarum  gentium  in  consilium  accitis,  aggressi 
SJSaiiwife  eramus,quum  ab  isto  catholicorum  Clero  accepi- 
mus  litteras  obsequio  in  Nos  et  obsecratione  refcrtas.  Eas 
paulo  post  alterae  subsecutae  sunt,  simiiem  Bliorum  pieta- 
tem  spirantes  similiterque  supplices,  ab  optimatibus  nationls 
vestrae  communiter  datae :  quae  pariter  atque  illae  tam 
acciderunt  iucundae  ut  intimam  erga  vos  animi  caritatem 
permoverint.  Hoc  autem  eo  vel  magis  factum^  quia  ex 
utrisque  luculenter  testatum  vidimus  singulare.quo  ardetis, 
studium  reconciliationis  salutisque  iuvandae  vestrorum 
civium,  quos  a  gratia  sua  iam  pridem  Apostolica  Sedes 
dolet  seiunctos.  Dignus  plane  est  professione  cathoUca  ani- 
mus  iste  vester,  dignus  vera  Christi  fraternitate,  Neque  Nos 
cunctati  profecto  sumus  ad  postulata  quae  detu  list is  pecu- 
liares  quasdam  cogitationes  convertere;  rescribere  tamen 
ad  vos  consulto  in  hoc  tempus  distulimus.  Visum  est  enim 
rationibus  vestris  id  fore  utilius,  si  mentem  Nostram  ple- 
niore  licuisset  modo  patefacere,  simulque  cum  quaesito 
paternae  curae  solatio,  nonnihil  vobis  hortationis  apostoli- 
cae  impertire. 

Inclitae  ecclesiae  gentique  vestrae  maxima  Nos  bene- 
volentia,  nec  vos  opinio  fallit,  omnino  favemus,  nihtl  haben* 
tes  potius,  quam  ut  afflictas  eius  res  praesenti  ope  eriga- 
mus.  —  Siquidem,  a  religionis  inde  primordiis,  arctissimaet 
praeclara  necessitudinis  vincula  intercesserunt  Romanam 
inter  et  Alexandrinam  ecclesiam.  Hanc  ipsc  apostolorum 
Princeps  per  Marcum  discipulum  et  interpretem  suum  con- 
dendam  regendamque  curavit,  futuram  non  uno  nomine 
eximiam.  Nec  quisquam  ignorat  quam  digne  eam  tenuerint 


mmr 

Adbinaj 
li  Ccptis 

actfpta^  lii- 
(tras 


PoKiift^t 


Ci^piorum 
g^Htem  H- 

iiam  testa- 
tur- 

/ffitia  e;x- 
ponii  ec^lt- 
siaf  A  /<f ' 
xtindrifi^i 


quam  &mi- 
deiH  vtrii 


68         EPIST.  APOST.  *'  UNITATIS  CHRISTIANAE.  " 

samcHmo'  viri  sanctimonia  et  sapientia  insignes,  in  his  Dionysiiis, 

pi^nHa  Tn-  Petrus  martyr,  Athanasius,  Cyrillus;qui,  ex  praeconio  sancti 

signes,        Caelestini  I,  semper  defensores  catholici  dogmatis  extite- 

runt  (i),  et  quorum  summa  cum  Pontifice  romano  consensio 

auctoritatisque  eius  par  observantia  multis  factis  elucet 

necnon  Fuit  etiam  apud  cathedram  Marci  schola  electae  doctrioae 

^  -^fkiae  late  nobiiissima ;  in  qua  iam  tum  patuit  quid  disciplinae 


humanae  utiliter  possint  ad  veritatem  divinam  sive  iilus- 

itBremi'  traudam  sive  tuendam,  prudenti   iudicio  advocatae.  Sed 

*tuuruius-  clarior  praeterea  laus  ecclesiae  vestrae,  specimina  excelleo- 

traverunt,    tis  virtutis  protulisse  ;  in  omnemque  posteritatem  manabit 

eorum  memoria  qui  desertas  Aegypti  solitudines  in  domi- 

cilia  evangelicae  perfectionis,  magni  Antonii  instituto  admi- 

'Memorat  rabili,  commutaruut.  —  Infesta  catholicae  unitati  successere 

vnitatem 

fosua  dis'  tempota,  eaque  diu  Alexandrinae  quoque  ecclesiae  calami- 

mptam,       ^^^^  .  ^^^  defuete  tamen  ex  ipsa  qui  argumenta  ederent 

non  obscura  pristinae  repetendae  romanae  fidei  et  commu- 

nionis.  Illud  quidem  commemorabile  sub  exitum  magni 

ab  Eugenio  ConciHi  Florcntini,  quum  Eugenius  IV  decessor  Noster, 

^raiam!*ite'  splendid4  Coptorum  atque  Aethiopum  legatione  admissa, 

d' r^tt^^  Alexandrinam  sedem  addictasque  gentes  Sedi  Apostolicae 

nihii  ta-  rcconciliavit,  magnA  Ecclesiae  laetitia.  Atque  utinam  integra 

menmuta-  ,  ....  *- 

taRomano-  apud  eas  omnes  permansisset  concordia  pacta,  neque  alte- 

^^atm%  nationis  caussae  rursus  acerbae  incidissent  Nihilo  tamen 

mhThene-  ™*""^  codem  provideutiae  caritatisque  studio  romani  Fon- 

voUntia,      tifices  iu  discordcs  filios  constiterunt  afiecti :  vosque  ipsi 

nomina  potissimum   Pii  IV,  Gregorii  XIII,  Innocentii  XI 

et  XII,  Clementis  XI  itemque  Xll,  Benedicti  XIV,  Pii  VII. 

in  litteris  vestris  recoluistis  grato  animo  et  memori. 

Exfanita       Ad  Nos  quod  attiuet,  iucundum  enimvero  est,  penitus 

Coptwum  vobishaerere  in  animis,ut  reIigiosedecIarastis,eas  de  rebus 

itptMcu-  v^stris  curas  quas  ab  initio  pontificatus  suscepimus,  mul- 

ras:  toquc  est  iucundius  nosse  quam  fideli  eisdem  curis  voluntate 

et  opera  respondere  nitamini.  Id  enim  in  primis  est  a  Nobis 

consultum,   ut  aptum  haberetis   praesidium   ab  Aluronis 

aiumnos  Societatis  lesu :  qui  vobis  adsunt  quum  sacrarum  expedi- 

Societatis      ,  .,    ^  ... 

jesu  tionum  muneribus,  tum  puerilis  aetatis  institutione,  in  eoque 

X.  Ep,  adS.  Cyrilium  Atex.,  n.  i. 


DE   CHRISTIANA   UNITATE   APUD   COPTOS.  69 

praecipue  ut  bonae  indolis  adolescentes  rite  ad  clerkatum      ^Jxu 
educant.  Mandatu  pariter  Nostro,  istuc  deinde  advecti  sunt      ^^9S^ 
Missionales  Africani  Lugdunenses,  homines  apostoUci,  qui  n/^uiMis- 
adhuc  apud  vos,  in  inferiore  praesertim  Aegypto,  versantur.  H/rUcin^s 
Egregiam    autem    eorum    operam    largequc    fructuosam   fffS^^X"»* 
aequum  estvos,  ut  facitis,  colIaudare,atque  ex  eo  de  resur-  ''"^^■jj. 
genti  ecclesiae  vestrae  gloria,  in  tempus  haud  ita  longin- 
quum,  optime  augurari.   Id   ipsum  adeo  Nostrani  auget 
expectationem  acuitque  instantiam,  ut  nuper  etiam  aliquid 
rogationi  vestrae  concedendum  libentissime  censuerimus. 
Episcopum   namque   habetis  a  Nobis  datum,   pDpularem   et  Bpisto^ 
vestrum ;  virum,  ut  aetate,  sic  doctnna  norcntcm,  constlio,  fn  anump' 
exemplo;  qui  nullis  profecto  nec  vigiliis  nec  Inboribus  par-  '""*" 
cet  in  vestram  omnium  salutem.  Nobisque  lactabills  vcrc 
fuit  ampla  ea  significatio  honoris,  qua  ipsuni,  prout  110 vis- 
simae  nunciaverunt  litterae  vestrae,  uno  vos  anfmo  auspi- 
cantem  dignitatis  munia  excepistis,  debitae  simul  obtem- 
perationis  partes  sancte  polliciti.  —  Sed  plura  deinceps  et     Adpiur^ 
roaiora  posse  Nos  efficere  caussd  vestra,  valdc  confidfmus,  Jl^a^ttHl- 
favente  Deo  vobisque  omni  conspirantibus  ope  et  pietate.  J^^vt//'? 
Atque  id  vos  primum  curare  studiosissime  oportet,  qucmad-  ^a/Aniuai 
modum  depositum  fidei  caute  inviolateque  custodiatis  :  nec  rentiecum, 
enim  vos  fugit  de  bono  agi  omnium  praestantissimo.eoque 
malis  artibus  fallaciisque  quorumdam  hominum  istuc  pere- 
gre  commeantium  nimis  multum  obnoxio.  Et  quoniam  ad 
rectam  fidei  custodiam  plurimum  sane  intercst  quali  disci- 
plinae  ratione  animi  a  teneris  imbuantur,  eam  idcirco  velle 
ab  omni  erroris  periculo  incolumem,  atque  adeo  [ninistram 
religionis  et  probitatis,  scholis  multiplicatis  optimis,  enixe 
contendite.  Qua  in  re  tam   gravi,  a  Nobis  etiam  bona  vos 
habere  volumus  adiumenta.  —  Ista  vero,  qnae  commetida- 
vimus,  non  ita,  ut  opus  est,  benevertent,  nisi  accesserint 
christianae  virtutis  pietatisque  exercitationes,  ab  illis  uia- 
xime  qui  maiores  natu,  qui  loco  ciariores :  proinde  agite, 
huc  etiam  pro  virili  parte  alacriorem  diligentiam  conferte  in 
omni  opere  bono  fruciificantes^  et  crescentes  in  scientia  Dei  ( ^- 
Sacerdotum   quidem  copia,  pro  locorum  atque  hominum   5^/^*^?,*^ 

I.  Coloss.,  I,  la 


70         EPIST.  APOST.  "  UNITATIS  CHRISTIANAE> 

opportunltatibus,  in  desiderio  est :  attamen  in  hanc  spem 

nonnulli  ex  vestra  ipsa  iuventute  iam  probe  succrescunt 

Qui  si  utr&que  ornentur  laude  et  doctrinae  sanae  et  vitae 

integerrimae,  si  religionis  catholicae  ardore  et  vera  caritate 

patriae  ducantur,  laeta  sane  erunt  vobis  incrementa  alla- 

turi,  ac  subinde  laetiora,  aliis  pluribus  ad  sacerdotium  inci- 

et  sacras  tatis  exemplo.  Neque  id  minus  curandum  sperandumque 

f^rSigio-  ^st  de  virginibus  sacris,  educationi  deditis  puellari ;  quae 

^roJecmfi^t  ^^^^^^'^  ^0  tutcla  Catharinae  vestrae,  sapientis  virginis  et 

CoHcor-  invictae. —  Unum  videtur  reliquum,  in  quo  vos  peramanter 

^cSAwj  hortemur;  hoc  est  ut  animorum  coniunctionem  diligere 

tumiaicis  atque  colere  ne  cessetis.  Et  clerici  inter  se  et  inter  se  laid 

homines  quantd  maxima  fieri  possit  sentiendi  agendique 

conveniantsimilitudine  :  utrumque  veroordinem  copulatum 

et  obstrictum  teneat  vinculum  perfectionis^  caritas  Christi. 

miiataprae'  Quac  documenta  ut  eo  amplius  in  animis  valeant,  libet 

c^iuco'  <^oii>P^ll^i'^  vos  eodem  pastorali  studio  quo  maiores  vestros 

hortaHone;  beatus  Cyrillus  e  patriarchali  throno  alloquebatur  (<) :  Imi' 

temur^  dilectissimi  et  caelestis  vocationis  partidpes^  imitemur^ 

pro  sua  cuiusque  facultate^  ducem  nostrae  salutis  et  consum- 

matorem  Irsum.  Amplectamur  eam^  quae  in  altum  evehit^ 

animi  demissionem,  et  caritatem,  quae  nos  Deo  coniungit^  et 

erga  divina  mysteria  sinceram  fidem.  Divisionem  fugite^ 

vitate  discordiam...,  mutua  vos  caritate  fovete ;  Ckristum 

audite  edicentem :  In  hoc  cognoscent  omnes  quia  discipuli  mei 

cujusqui'  estis^  si  dilectionem  habueritis  ad  invicem  (f).  —  Inter  mul- 

JSaeexem'  tiplices  autcm  fructus  eiusdem   concordissimae  caritatis, 

^^"'lumssi-  singularis  quidam  inest  in  eo,  quod  vestri  qui  de  religione 

mum  ducit  dissideut  cives,  tali  exemplo  commoti,  propensius  addu- 

liandisBc'  cantur  ut  cathoHcam  vobiscum  communiouem  expetant  et 

siden^us.    requirant.  Cuius  rei  eventum  quum  merito  vos  tantopere 

exoptetis,  eumdem  ipsi  urgeatis  velimus,  et  apud  eos  omni- 

bus  christianae  humanitatis  officiis,  et  sanctis  apud  Deum 

precibus ;  id  quod  a  Nobis  vel  proxime  est  catholicis  uni- 

versis  indictum.. 

Hosjam       Hoc  loco  sentit  maxime  animus  ac  testari  gestit  sotlicitae 

caritatis  vim,  qua  vos,  quotquot  coptico  estis  ritu  a  Nobis 


ad  commu 
niouem  ca 


I.  Hom.,  in  mysticam  Caenam.  x  ex  diversis,  c,  ult,  —  2.  /oann.,  Xlii,  35. 


DE   CHRISTIANA   UNITATE  APUD    COPTOS.  7I 

disiuncti,  vos  ad  unum  omnes,  prosequimur  cupimusque  in        n 
visceribus  Ibsu  Christi  («).  Sinite,  fratres  et  filios  dulci  vos     '^^ 
desiderio  appellemus ;  sinite  alamus  spem  quam  de  reditu  ^j^oncam 
vestro  non  tenuem  exhibetis.  Comperta  quippe  est  vestra  entxead^ 
m  Nos  ac  nostros  benevolens  gratia;  aeque  ac  mens  pia, 
qua  factum  commiserantes  patrum,  tempora  illa^sanctitatis 
fecunda  et  gloriae,  saepius  revocatis.  Idque  fiduciam  addit 
quod  comptures  ad  hanc  Petri  Cathedram,  tamquam  ad 
arcem  veritatis  et  salutis  perfugium,  non  sine  ardore  respi- 
citis,  nihil  fere  iam  dubitantes  ad  optima  erga  ipsam  con- 
silia  inclinare.  —  Consilia  eiusmodi,  rectis  animis  auctore        ..^ 
divino  Spiritu  iniecta,  ut  studiose  Nos  complexi  antehac  ^^^  ? "'^' 
sumus,  sic  incensa  magis  magisque  voluntate  complecti-  JdJ^m" 
mur,  Deoque  misericordi  votis   maximis   commendamus.  ^ra^cst^ 
Quidquid  autem  possit  ex  Nobismetipsis  ad  ea  perficienda 
conducere,  id  Nos,  certissimum  habetote,  non  modo  nulla 
in  parte  desiderari  patiemur,  sed  ultro  abundeque  pro  con- 
scientiae  officio  praestabimus.  Nempe  plenam  prudentiae  extmpto 
et  benignitatis  rationem  quam  in  eadem  re  adhibuit  Bene-  ^^'jj^ 
dictus  XIV,  decessor  illustris  beneque  de  natione  vestra  CopiisM^h^ 
promeritus,  deliberatum  Nobis  est  imitari ;  qui  multa  perop- 
portune  constituit,  auctoritatem  temperans  indulgentia.  £x  cupn  u£^ 
hac  porro  indulgentia,  similiter  Nos  ut  est  ille  professus,  %al^^ 
uberem  in  dies  spiritualium  gaudiorum  messem  expectamus^  ^*""* 
lucrum  scilicet  animamm  ad gremium  Ecclesiae  redeuntium : 
probe  enim  intelligent^  Nos  pastoris  lesu   Christi  vicem  in 
terris  tenentes,  tantum  quaerere  et  salvum  velle  quod  perierat ; 
ovesque  inventas,  non  virga  timoris,  sed  officio  caritatis  ad 
ovile  congregare  (*).  —  Cor  Nostrum  ita  patet  ad  vos :  et 
quoniam  alia  nulla  Nos  movet  ad  hortandum  caussa,  nisi 
caritas  Christi  Iesu,  in  suam  vos  hereditatem  vocantis, 
eadem  vos  ad  respondendum  moveat  impellatque  obsecra- 
mus. 

Quae  quum  ita  sint,  si  unitatis  catholicae  studia  tota     BxcUti^u 
Aegypto  quotidie  invalescant,  quique  coepere  boni  fructus,  ^^f^Jf^^ 
uberius  consequantur,  tum  vero  poterit  Alexandrina  eccle-  ^"^^™**/ 
sia,  quod  vos  percupere  significastis,  ad  praestantiam  vete-  fueriiHo- 

I.  PkHipp,,!,^—^  PtetoralUInstr.adCoptos»iS(7^iMUPiw/Mt/0fy,an.MDCCzLv^ 


72         EPIST.  APOST.  "  UNITATIS  CHRISTIANAE. 

iierumjuH-  ris  prosperitatis  fidenter  niti ;  poterit  iusta  sibi  et  beneficia 

'*^'  et  ornamenta  a  romana   Ecclesia,  matre  nunquam   non 

^^i*nt  amantissima,  expectare. — Auspicia  fauste  emergentia  beni- 

^gl^HoUm  S^^  foveat  Sanctorum  praeclara  cohors  quos  in  caelum 

incoias,  Aegyptus  transmisit,  beatissimusque  Petrus  atque  carissi- 

mus  ei  Marcus,  vestrae  auctores  iidemque  patroni  ecclesiae; 

maxime  vero  sanctissima  Virgo  Maria,  cui  decus  divinae 

matris  Cyrillus  idem  constantia  mirifica  asseruit. 

ei  ipsa  sa-       Illud  est  denique  exorandum,  ut  ipsa  Familia  Sacra 

uA.  ^^**'    qu^ic  divino  iussu  regionem  istam  profuga  invisit  beavitque 

hospitem,  atque  in  proavis  illis  vestris  semina  prima  indidit 

caelestis  doctrinae  et  gratiae,  ea  vos  salutariter  respiciat 

singulos  universoSy  muneribusque  priscae  pietatis  cumula- 

tissime  donet» 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XI  lunii  MDCCCXCV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


f.ta 


«V«5lp'<«!f«*«?^fl{?A?^*  '3?^?3qpi8PiBp?IF33P^  ^SF^^ 


ig<ft<ft<fetgUUM  nuper  litteras  ad  Nos  dederis  amoris  et  obse- 

O^  quii  populorum  Orientalium  erga  Nos  et  hanc 
l^  Apostolicam  Sedem  nuncias  ac  testes,  ofTicJo 
functus  es  valde  Nobis  grato  et  consolationis 
fecundo.  Spem  Nobis  sane  optimam  faciunt  quod,  sicut 
scribis,  ad  te  Pastorem  suum,  Roma  redeuntem,  obvtam  se 
multitudo  efTuderit,  quod  non  dubias  observantiae  et  laeti- 
tiae  significationes  dederit,  quod  te  de  Nobis,  de  Petri 
Cathedra,  et  de  Apostolicis  Litteris  exquisierit,  quod  de- 
mum  christianae  gentes  a  sinu  complexuque  Ecclestae  per 
summam  calamitatem  abstractae,  monitis  et  cohortattoni- 
bus  Nostris  aures  adhibeant  non  invite.  Quibus  de  rebus 
grates  agendae  sunt  bonorum  consiliorum  auctori  et  adiu- 
tori  Deo,  cuius  est  praeferre  lumen  mentibus,  et  permovere 
voluntates.  Ad  Nos  quod  attinet,  probe  nosti  quas  suscepi- 
mus  singulares  curas  ad  christiani  Orientis  prosperitatem 
et  gloriam.  Ex  quo  facile  intelligis  te  egregie  facturum  si  de 
vigilantia  et  benevolentia  Nostra  in  clerum  et  populuin 
Orientalium  ecclesiarum,  etiam  dissidentium,  eos  confirma- 
veris,  et  si  Nostra  communiaque  catholicorum  omnium  vota 
iis  significaveris.  Quid  autem  catholicis  hominibus  potest 
esse  magis  in  votis  quam  ut  fratres,  quibus,  munere  conces- 
suque  Dei,  veritatis  lumen  semel  aflfulsit,  ad  unitatem  fide! 
reditum  faciant,  et  participes  sint  salutis  aeternae?  Quod 
quidem  ut  feliciter  eveniat,  omnes  impendendi  sunt  labores 
omniaque  efTicienda,  non  solum  quae  necessaria,  sed  etiam 
quae  opportuna  esse  videantur.  Atque  ideo  extruendae 
aedes  divino  cultui,  aperiendae  scholae  ad  institutionem 
puerilem,  provehendae  societates  bonorum  operum,  insti- 
tuta  christianae  caritatis  excitanda.  Nos  siquidem  in  re  tanti 


tVLlI 

LattaiMt 
Foniiftx 
titi€rii  a 
PatriarcAa 
a£feptis. 


OriettiaitSt 
itiam  diisi' 
iie/ttes,  wli 
deiua  bene- 
v&icnHii 
C0njirmari. 
Oii^iden^ 
tium  rtcon- 
eiiiaiitmi 
inciim&e  rtt 
omHr  &p^ 
catholicif 


Pomii^is 


74  EPISTOLA    *'  QUUM  NUPER   LITTERAS. 

momenti  consiiio  vobis  et  ope  non  deerimus :  iamque  pri- 
dem  ad  sustentanda  istic  religionis  et  reconciliationis  opera, 
ei  maxime  misimus  subsidia,  nuperrimeque  iterum  misimus.  Ceterum 
liofrtti!^  vim  auxilii  maximam  expectemus  et  imploremus  a  Deo. 
£o  opitulante,  confidimus  vos  facile  ad  laborem  omnem 
duraturos,  atque  effecturos  ut  qui  sunt  a  vobis  divulsi,  in 
amplexum  vestrum  revertantur,  et  Orientalis  Ecclesia  ad 
pristinam  magnitudinem  revirescat  Tibi  interea,  Venera- 
bilis  Frater,  clero  et  populo  tuae  fidei  commisso,  itemque 
aberrantibus  fratribus,  auspicem  caelestium  munerum  et 
singularis  benevolentiae  Nostrae  testem,  Apostolicam  be- 
nedictionem  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud   S.  Petrum  die  i  lulii  mdcccxcv, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA 


Ad  Franclscum  Picard 


^l  praepositum  AugustinianoruTii  ab  Assuinptione 

i\ 


il     DE  HORUM  MINISTERIIS  IN  ORIENTE. 


;^gyg9aM9DNIT£NTiBUS  Nobis,  Dei  auspicto  et  gratia,  ut 

9  orientales  gentesad  pristinam  in  Ecclesia  catho- 

lica  dignitatem  resurgant,  grata  quidcm   obver- 


A 


^3^WW4S  satur  cogitationi  opera  Reltgiosorum  Ordinum 
qui  eamdem  in  rem  laboriose  utiliterque  iam  diu  conten- 
dunt.  Hos  inter,  sua  merito  debetur  laus  isti  quoque  Soda- 
litati,  cui  digne  tu  praesides.  Novimus  enim  multipHces 
curas  quae  sunt  a  vobis  per  eas  regiones  susceptae;  quae^ 
que  eo  sane  fructuosiores  eveniunt»  quo  matore  commen- 
dantur  et  studio  divinae  gloriae  et  fraterna  erga  dissidentes 
caritate.  —  lamvero  comprobationis  Nostrae  nullum  vide- 
tur  argumentum  neque  iucundiusvobis  neque  optattus  fore, 
quam  si  eiusdem  studii  operaeque  vestrae  utilitates  vel 
latius  in  Orientaiium  bonum  deducamus.  Idque  Nobis  ad- 
modum  placet;  quo  praesertim  movemur  propositOj  effi- 
ciendi  ut  apud  illos  tum  vetusta  ritualts  disciplina  vigeat, 
tum  etiam,  quod  caussae  quam  urgemus  permagni  interest, 
adolescentis  aetatis  institutio  proba  slt  et  conveniens.  Huius 
rei  grati^  deliberatum  est  Nobis,  sedes  eas,  quas  ad  Stam- 
boul  in  urbe  Constantinopoli,  et  ex  adverso  ad  Kadi-Keuri 
ubi  Chalcedon  fuit,  habetis,  accessione  facta  molitionum 
ampliari;  eatenus  scilicet  ut  locainstruantursivead  cultum 
divinum  sive  ad  docendum  omnino  apposita,  —  Quae  vos 
consilia  executuri,  duplex  tenete  praescriptum.  AUerum,  ut 
in  eis  ipsis  sedibus,  praeter  administrationem  spiritualem 
quam  vobis  creditam  volumus  Latinorumj  eamdem  Graeco- 
rum  geratis,soIIemniaque  officia  utroque  seorsum  ritu  apte  et 
decore  agenda  curetis.  Alterum,  ut  adolescentium  commo- 
dis  et  ornamento  quam  optime  consulatis,  non  solum  ani< 
morum   cultura  consuetisque  litteris,  sed   graecae   etiam 


M 
lULil 

Lnudat 
Ponfi/er 

nianos  de 
rfbus 
Oritnth 
optimt  m^ 
ritoSt 


tpsotrumqut 

consuUm 

ift£rementa. 


st^fuit  eo- 
rum  sedes 
ad  Siiim- 
^ui  et  ad 
Kadi-Keu^ 
esif  AM-' 
piiandiU, 


Di  admi" 
nisiratime 
spiritmati^ 


de  riiihis, 

de  adaUS' 
eemtium 

ijtjtitutiaut 
noanutia 


76  EPISTOLA   "  ADNITENTIBUS   NOBIS.  " 

Mtf  mouei,  Hnguae  et  historiae  patriae  eruditione  impertita.  Quorum 
vero  indoles  et  voluntas  spem  bonam  afferat  ad  ministeria 
sacrorum,  ii  diligentiae  vestrae  potiorem  habebunt  partem, 
ut  accuratius  ad  pietatem,  ad  doctrinam,  ad  ritus  suos 
informentur :  illud  namque  ad  proposita  assequenda  prae- 
sidium  est  vel  maximum,  clerum  indigenam  rite  educi. 
Omnia  quemadmodum  legitimo  iure  constituantur  et 
animum'  rata  sint,  a  Nobis  iam  est  provisum.  Vos  interea  sumite 

^^^^  '  animos  ex  benevolentia  et  fiducia  Nostra,  quae  voluntatis 
divinae  est  declaratio :  eximiumque  in  hanc  Apostolicam 
Sedem  obsequium  quod  adhuc  probastis,  probare  alacres 
pergite  atque  in  dies  augete.  Hac  vobis  mente  hoc  studio 
laborantibus,  aderit  certe  Deus  frugifera  ope  propitius: 
neque  deerunt,  eo  aspirante,  qui  uberiora  praesidia  ad  coepta 
ipsa  provehenda  pii  libentes  submittant.  Votorum  sit  auspex 

ttbemedicii.  ApostoHca  benedictio,  quam  tibi,  dilecte  fili,  universaeque 
Sodalitati  eflfusam  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  li  lulii  mdcccxc\', 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


AAAnA^A^^^^^M^iei^AA^^A^^^^^^^^^^ 


g<y^A?<g^^Af^A^<y<if«<ig<if<itr<y^ 


^js^^^ 


ERMOTI  Nos  praecipud  quadam  in  nationem  ve- 
^'  stram  benevolentia,  atque  complurium  rogatu 
^  civium  adducti,  peculiares  curas  ad  cathoHcQS 
f^  Belgas  gravi  in  re  convertimus.  Planeintelligitis 
quo  spectemus:  ad  caussam  nempe  j^^a/!?i»,  quae  ardentius 
inter  ipsos  agitata  sic  sollicitat  animos,  ut  allevationeEH  a 
Nobis  curationemque  exposcere  videatur.  Res  ardua  per  se 
ipsam  est,  maioribusque  apud  vos  difficultatibus  [mplicita  : 
ad  eam  tamen  accedere  non  renuimus,  qua  maxime  parte 
cum  religione  et  cum  officio  muneris  Nostri  necessario  co- 
haeret.  Nam  in  hoc  pariter  institutorum  genere,  documenta 
sapientiae  christianae,  accommodate  ad  tempora  et  mores, 
iam  pridem  Nobis  placuit  impertire.  Gratumque  est  com- 
memorare  non  exiguam  bonorum  segetem  et  singulis  et 
civitatibus  inde  partam,  eamdemque  spe  praecipere  in  dies 
ampliorem.  Etiam  in  catholicis  Belgis,  quorum  sollertm  ad 
huiusmodi  instituta  promovenda  alacris  in  primis  fuerat, 
fructus  provenere;  non  adeo  tamen  ut  iustae  expcctationi, 
tam  apti  praesertim  regione  et  gente,  congruerent.  Quidnam 
rei  obstiterit,  satis  cognitum  est.  Quum  enim  ipsi,  coiisilils 
licet  bonis  impulsi,aliam  alri  de  hisce  rebus  sentiendi  agen- 
dique  rationem  inierint,teneant;  proptereafactum,  ut  neque 
utilitatum  expetita  vis  dimanare  potuerit,  neque  catholico- 
rum  concordia  integra  permanere. —  Hoc  Nos  aegre  admo- 
dum  ferimus  dissensionis  exemplum,  novum  quidem  et 
male  auspicatum  apud  catholicos  Belgas;  qui  felicis  animo- 
rum  ac  frugiferae  coniunctionis  praeclara  specimina  omni 
tempore  ediderunt.  Sciiicet,  ut  facta  repetamus  non  longin- 
quae  memoriae,  lucuienter  id  patuit  in  ea  quaestione  quae 
vocata  est  scholaris,  Tunc  enim  cuiusvis  ordinis  catholicos 


10 

iirui 

Dt  c^miL 

Bdgio  agi^ 
taiur  ar- 
deMtinSj 


Jampriitm 
Fentifi^ 
edidii  dc- 


minui  af- 
ftrrtnt 
apud  S^* 
gat  sai  ube^ 
rtj  fru£itts, 
aTiim^im 
impediitit 
dijcordin 


dol^d^ 
mtiitum  ni- 
qut  sfttpfrt' 

da^ 


/8  EPISTOLA   ••  PERMOTI   NOS.  " 

quum  admirabilis  quidam  concentus  voluntatum  genero* 
saque  virtus  et  actuosa  inter  se  devinxisset,  eius  maxime 
beneficio  concordiae  successit  res,  cum  dignitate  reiigionis 
et  adolescentiae  salute. 
u  tanio  lamvero  pro  vestra  prudentia,  Venerabiles  Fratres,  vide- 
^'eoZiiiare  tis  ipsi,  quam  periculosas  in  oflTensiones  greges  vestros, 
'^AtfiV/J^  distractis  in  diversa  animis,  proclive  sit  publice  et  privatim 


.  _[^  delabi ;  videtis,  quam  mature  oporteat  laborantibus  rebus 
mederi.  Nos  autem,  ut  probe  novimus  quo  studio  exarde- 
scitis  restituendae  firmandaeque  concordiae,  vos  potissimum 
ad  hoc  appellamus  officium,  tam  gloriosum  episcopo  et 
sanctum  :  cuius  quidem  certiorem  eventum  vel  ipsa  suadet 
reverentia   ampla  quae  dignitati  vestrae  virtutique  istic 
in  unum  merito  adhibetur.  Quamobrem  illud  videtur  optimum  factu, 
ccngresn.     yQbjsque  vehementer  commendatum  volumus,  ut  simul  in 
congressionem,  quam  proxime  fieri  possit,  conveniatis.  In 
ea,  communicatis  inter  vos  sententiis,licebit  caussam,quanta 
est,  exploratius  pleniusque  cognoscere,  ac  meliora  ad  com- 
Exfonit  ponendam  praesidia  deliberare.  —  Haec  enim  caussa  non 
qwLfut/au'  uno  se  modo  recte  considerantibus  praebet.  Attinet  ea  qui- 
sa  -f^^^^  dem  ad  bona  externa,  sed  ad  religionem  moresque  in  primis 
^sA  attinet,  atque  etiam  cum  civili  legum  disciplina  sponte 

copulatur;  ut  denique  ad  iura  et  officia  omnium  ordinum 
late  pertineat.  Evangelica  porro  iustitiae  et  caritatis  princi- 
pia  a  Nobis  revocata,  quum  ad  rem  ipsam  usumque  vitae 
transferuntur,  multiplices  privatorum  rationes  attingere 
necesse  est.  Huc  accedunt  quaedam  apud  Belgas  operum 
et  industriae,  dominorum  et  opificum,  omnino  propriae  con- 
ditiones. 
^  quomodo  ^""^  ^^^a  magni  certe  momenti  consiliique,  in  quibus 
^$rtnd€-  ^"dJc^un^  claboret  ac  diligentia  vestra,  Venerabiles  Fratres; 
^JHH  ^^'  ^^V^^  v^^^  Nostra  deesse  vobis  consilia  in  re  praesenti  sine- 
mus.  —  Ita  vobis,  congressione  peracta,  minus  operosum 
erit  atque  erit  tutius,  in  vestra  quemque  dioecesi  remedia  et 
temperamenta  pro  hominibus  locisque  opportuna  decer- 
nere.  Quae  tamen  ipsa  sic  a  vobis  dirigi,  civibus  idoneis 
adiuvantibus,  oportebit,  ut  eo  amplius  valeant  inter  catho- 
Hcos  totius  nationis  communiter;  ut  videlicet  catholicorum 


scopi 


DE   CAUSA   SOCIALI    IN    BELGIO.  79 

actio,  iisdem  profecta  initiis,  iisdemque  viis,  quoad  fieri  pos-  /o 
sit,  deducta,  explicetur  ubique  una,  proptereaque  et  hone-  1895, 
state  praestet  et  robore  vigeat  et  solidis  redundet  utilitatibus. 
Nequaquam  vero  id  secundumvota  fiet,  nisi  catholici,  quod  atquePide. 
maximopere  inculcamus,  propriis  ipsorum  opinionibus  stu-  ^'' 
diisque  posthabitis,  ea  studeant  unice  impenseque  velint 
quaecumque  verius  ad  commune  bonum  conducere  videan- 
tur.  Hoc  est,  eflScere  ut  religio  honore  praecellat  suo,  virtu- 
temque  diflfundat  insitam,  rei  quoque  civili^  domeisticae, 
oeconomicae  mirifice  salutarem  :  ut  in  auctoritatis  publicae 
libertatisque,  christiano  more,  concih'atione,  stet  incolume 
a  seditione  regnum  ac  tranquillitate  munitum :  ut  bona 
civitatis  instituta,  maxime  adolescentium  scholae,  in  melius 
provehantur;  meliusque  sit  commerciis  atque  artibus,  ope 
praesertim  societatum,  quae  apud  vos  numerantur  vano 
proposito  multae,  quaeque  augeantur  optabile  est,  modo 
religione  auspice  et  fautrice.  Neque  illud  est  ultimumi  eflTi- 
cere  ut  qua  plane  decet  verecundia  obtemperetur  summis 
Dei  consiliis,  qui  in  communitate  generis  humani  esse  lussit 
classium  disparitatem  et  quanadam  inter  ipsas  ex  amica 
conspiratione  aequabilitatem  :  ita,  neque  opifices  observan- 
tiam  et  fiduciam  ullo  modo  exuant  in  patronos,  neque  ab 
his  quidquam  erga  illos  desit  iustae  bonitatis  curaeque  pro* 
vidae.  —  His  praecipuis  rerum  capitibus  commune  conti-  ni^ommu- 
netur  bonum,  cuius  adeptioni  danda  opera  est :  hinc  naor-  J^j/^^JJ^/^" 
talis  vitae  conditioni  solandae  non  vana  fomenta  suppetunt, 
ac  merita  parantur  vitae  caelestis.  Quam  christianae  sapien- 
tiae  disciplinam  si  catholici  studiosius  adamare  atque 
exemplo  roborare  suo  insistant,  illud  etiam  facilius  eveniet, 
quod  est  in  spe,  ut  qui  falsa  opinione  vel  simulata  rerum 
specie  decepti,  ab  aequo  rectoque  deflexerant,  tutelam  et 
ductum  Ecclesiae  quaerant  resipiscentes. 

Nemo  sane  erit  catholicus,  aeque  religionis  patriaeque      Eph&ipQ- 
diligens,  qui  consultis  prudentiae  vestrae  non  placide  ac-  ™"^*^^, 
quiescere  velit  pleneque  obsequi;  hoc   penitus   persuaso^  thsiids  «- 
optima  quaeque  rerum  incrementa,  si  sensim  ac  moderate 
inducta,  tum  vere  ad  stabilitatem  fore  maioremque  esse 
in  modum  profutura. —  Interea,  quoniam  incommodi  quod  ft^squ^  vurt 


8o  EPISTOLA    "  PERMOTI    NOS.  " 

absiintre  doiemus  ea  gravitas  est  quae  cunctationem  remedii  noQ 

terM^dert'  patiatur, hoc  ipsum  a sedatione  animorum  ducimus  inchoan- 

^Ji^^  dum.  Quapropter,  Venerabiles  Fratres,  catholicos   Nostro 

trmftrsia,     nomine  hortemini  et  admoneatis  velimus,  ut  iam  nunc  de 

rebus  huiusmodi,  sive  per  conciones  sive  per  ephemerides 

similiave  scripta,  omni  inter  se  controversia  et  discepta- 

tione  prorsus  abstineant,  eoque  magis  mutuae  parcant  re- 

prehensioni,  neve  ausint  legitimae  potestatis  iudicium  prae- 

vertere.  Tum  vero  ad  optatum  rei  exitum  omnes  unis 

animis  et  fraternis  quam  poterunt  diligentiam  et  operam 

OeH  vobiscum  conferre   nitantur;  praecedatque  Clerus,  cuius 

^TrJus  ^^xinie  est  ad  novitates  opinionum  se  habere  caute,  miti- 

de^HH.       gare  relig^one  et  conciliare  animos,  de  officiis  christiani 

civis  commonere. 

CoH/idit      Illustrem  Belgarum  gentem  singulari  Nos  caritate  et 

BeigMO^  cura  iam  diu  complectimur;  vicissim  ab  ipsa,  cuius  in 

temperatU'  anima  religio  calct  avita,  obsequii  pietatisque  complura 

oblata  sunt  testimonia.   Ista  igitur  hortamenta  et  iussa, 

quibus  eumdem  animum  libuit  confirmare,  minime  dubium 

quin  catholici  filii  Nostri  e^dem  voluntate  accepturi  sint 

religiosissimeque  perfecturi.  Neque  enim  profecto  id  un- 

quam  committent,  ut  quando,  ex  diuturna  suae  concordiae 

laude,  eo  religionis  statu  publice  utuntur  quem  sibi  talem 

plus  un^  natio  exoptet,  hunc  ipsi  deminuisse  improvidi 

atquecoH'  discordi^  sua  et  labefactasse  videantur.  At  vero  id  potius 

rSm^lu'  coniunctissimi  agent  ut  consilia  viresque  omnes  adversus 

/«wSocia-  Socialistni  pravitatem  convertant,  a  quo  mala  et  damna 

maxima  impendere  perspicuum  est  Nihil  siquidem  ille  ces* 

sat  in  religionem  et  in  rem  publicam  turbulenter  moliri ; 

humana  aeque  ac  divina  miscere  iura,  atque  evangelicae 

providentiae  excidere  beneficia  quotidie  contendit.  Calami- 

tatem  tantam  saepenumero  vox    Nostra  graviterque  est 

persecuta;  quod  satis  testantur^raescripta  et  monita  quae 

in  Litteris  ipsis  Rerum  novarum  tribuimus.  Itaque  huc  boni 

omnes,  nullo  partium  discrimine,  animos  intendant  oportet: 

ut  nimirum  pro  christiana  veritate,  iustitia,  caritate  legitime 

propugnantes,  sacras  Dei  sustineant  patriaeque  rationes, 

unde  salus  et  felicitas  publica  efflorescit. 


DE   CAUSA   SOCIALI    IN    BELGIO,  8l 


Quarum  rerum  fiduciam  et  expectationem  aequum  est        j^ 
consilio  praecipue  sollerti^que  vestra  Nos  velle  tnnixam;       yjbf,^ 
propterea  larga  vobis  divinae  opis  pra^esidia  implorantes,        ^^wi- 
Apostolicam  benedictionem  vobismetipsis  et  clero  cuiusque  ^'* 
ac  populo  peramanter  impertimus« 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  x  luhi  MDCCCXCV, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octayo. 

LEO  PF,  XIIL 


Ac-tA  LeonisXIII.  -  VI. 


12 
AUG. 
1895- 

Inprae- 

sentibtts 

rerum  an- 

gusiiis,  as- 

siduae  ca- 

tholicorum 

precesetpia 

opera  leva- 

men/o  sunt 

Pontijlci, 


Initia 

refert  Con- 

gre^ationis 

Ss.  Sacra- 

menii, 


y<ifeA<itL<ifcrftAA,»M^^MU!fciflfcA^AAia^iK<^ 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  CONGREGATIO  SODALIUM 
A  "SANCTISSIMO  SACRAMENTO" 


IN  PERPETUUM  CONFIRMATUR. 


J&J^EGRITUDINI  animi  Nostri,  ex  tot  tantisque  Eccle- 


A 


ejus  finem 
exponit. 


^  siae  acerbitatibus  conceptae,  levamento  est  sane 
^  non  mediocri  pietas  catholicorum  hominum,  qui 
Deum  Redemptorem,  maledictis  iniuriisque  vio- 
latum  et  lacessitum,  assiduis  supplicationibus  piisque  ope- 
ribus  student  humano  generi  placare  et  propitiare.  Conso- 
latur  enim  Nos,  et  in  spem  melioris  aevi  adducit  quod 
spiritus  precum  eflfundatur  super  domum  David,  et  super 
habitatores  lerusalem  :  quod  norvminor  sit  in  propugnato- 
ribus  catholici  nominis  recte  factorum  laus,quam  inoppugna- 
toribus  nequitia  operum  :  quod  demum  ubi  Ecclesiae  Matri 
filii  perduelles  et  impii  afflictionis  et  moeroris  caussaoi 
dederint,  non  desint  filii  amantes  et  studiosi,qui  ei  consola- 
tionem  ofTerant  et  reparationem.  Et  revera  notum  satis  est, 
hoc  medium  cursum  tenente  saeculo  aliquantoque  serius, 
nonnuUos  in  Gallia  infestissimos  religionis  hostes  extitisse, 
qui  ausi  sunt,  divina  lESU  Christi  reprobata  natura,  Sacra- 
menti  augusti,  quo  nihil  est  hominibus  salutarius,  elevare 
fidem  et  mysterium  refutare.  Adversus  hos  viri  praestantes 
virtute,  proposito  sancti,  in  societatem  coiverunt,  qui  nomen 
est  inditum  Congregatio  Sanctissimi  Sacramenti.  Huius- 
modi  Institutum  Lutetiae  Parisiorum,  auctore  et  patre  legi- 
fero  Petro  luliano  Eymard  exigui  instar  seminis  exortum 
est ;  deinde  secundo  Dei  numine  auspiciisque  decessoris 
Nostri  fel.  rec.  Pii  Papae  IX  celeriter  visum  est  in  utilem 
atque  uberem  segetem  adolescere.  Congregatio,  tamquam 
hostia  piacularis  Deo  devota,  finem  habet  sibi  propositum 
salutarem  et  sanctum,  quem  multipiici  ratione  assequi  con- 
nititur,  praecipue  vero  adoratione  perpetua  augusti  Sacra- 
menti  e  tentorio  sublimis,  quacum  gratiarum  actio,  propi- 


DE  CONGREGATIONE  A  SS.  SACRAMENTO.      83 

tiatio,  atque  impetratio  recte  coniungitur.  Quid  enim 
rectius  quam  ut  homines  summam  Dei  maiestatem  humiii 
et  demisso  animo,  ut  infirmi  et  mortalis  par  est,  colant  et 
venerentur  ?  Aequum  autem  est,  ut  maximorum  beneiicio- 
rum,quae  aDeoacceperunt  quaequeaccepturisunt,  memores 
extent,  et  de  iis  gratias  agant  gratumque  animum  profi- 
teantur  ;  ut  fratribus  suis  aberrantibus  atque  erroribus 
obcaecatis  Deum  placent  ac  propitium  reddant,  iUisque  ab 
eo  veniam  exorent ;  ut  denique  omnia  impetrent,  quae  ad 
aeternam  animarum  salutem  non  solum  necessaria  suntsed 
etiam  utiiia  atque  opportuna.  Illud  autem  Congregationi 
est  propositum  in  adoratione  perpetua  sociam  ac  participem 
implorare  magnam  Virginem  Dei  Matrem,  qua  siquidem 
nemo  scit  vel  potest  maiori  caritate  in  lESUM  efTundi  : 
sacerdotes  saeculares  interdum  in  Cougregationis  diaetas 
velut  in  solitudinem  sacri  recessus  invitare,  eosque  ad  cul- 
tum  Sacramenti  augusti  propagandum  excitare  ;  pueros  ad 
mysteria  Eucharistica  ex  religionis  disciplina  erudire  :  in 
asceteriis,  in  paroeciis,  in  publicis  privatisquetemplis  inflam- 
mare  animos,  permovere  voluntates  ad  sacram  synaxim 
frequenter  celebrandam,  ad  Sacramentum  divini  amoris 
crebro  usurpandum  :  denique  quidquid  vel  ex  scientiis  hu- 
manis,  vel  exliberalibus  artibus  ad  provehendum  sanctissimi 
Sacramenti  cultum  aliquo  modo  valeat,  conferre  diligenter 
ut  propositum  adimpleatur.  Cuius  rei  caussa  statuta  vel  regu- 
lae  Congregationi  datae  sunt,  quarum  prima  verba  <  Hatc 
minima  Sanctae  Matris  Ecclesiae  Familia  >,  postrema  vero 
<  in  quo  reperitet  reliquit  domum  >,  et  quarum  exemplar  in 
tabulario  Secretariae  Nostrae  Brevium  asservari  iussimus. 
Quum  autem  taiis  sit  Congregationis  finis,  tales  ut  hunc 
adipiscantur  rationes  et  media,  facile  inteliigi  potest  qui 
spiritus  aiHet  Sodalium  animis,  spiritus  nimirum  amoris, 
humiiitatis,  qua  semetipsos  abnegent  absque  sui  proprio  ; 
veritatis,  simplicitatis,  observantiae  non  solum  erga  Nos  et 
hanc  Apostolicam  Sedem,  verum  etiam  erga  religionis  An- 
tistites  et  moderatores  Congregationis.  Quibus  omnibus  c  ^.^^^  ,,^ 
rebus  quum  nuper  Correctorsummus  Congregationis  sanctis-  '"  P^^^- 
simi   Sacramenti  supphces  ad   Nos  preces  admoverit,  ut  ^rmat. 


%   - 


84         EPISTOLA  •'  AEGRITUDINI  ANIMI  NOSTRI.  " 

quemadmodum  decessor  Noster  recol.  mem.  Pius  Papa  IX 
dictam  Congregationem  ad  tempus  probavit,  ita  et  Nos  eam 
confirmare  eiusque  statuta  et  regulas  sancire  velimus,  Nos 
qui  nihil  optare  magis  atque  in  votis  habere  solemus,  quam 
ut  Sacramentum  Eucharistiae  maius  in  dies  sing^los  apud 
populos  christianos  incrementum  capiat,  huiusmodi  preces 
benigne  excipientes,  Congregationem  sanctissimi  Sacra- 
menti  probamus,  confirmamus  in  perpetuum,  et  rata  omnia 
habemus,  quaecumque  memoratus  decessor  Noster  de  iila 
ad  tempus  sancivit  et  comprobavit.  Decementes  has  litteras 
Nostras  firmas,  validas  et  efficaces  existere  et  fore,  suosque 
plenarios  et  integros  effectus  sortiri  et  obtinere,  illisque  ad 
quos  spectat  et  in  posterum  spectare  poterit  in  omnibus  et 
per  omnia  plenissime  sufTragari,  sicque  inpraemissis  per 
quoscumque  iudices  ordinarios  et  delegatos  iudicari  et  defi- 
niri  debere,  atque  irritum  et  inane  si  secus  super  his  a  quo- 
quam  quavis  auctoritate,  scienter  vel  ignoranter,  contigerit 
attentari.  Non  obstantibus  constitutionibus  et  ordina- 
tionibus  Apostolicis,  ceterisque  contrariis  quibuscumque. 
Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris  die 
XII  Augusti  MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
octavo. 

C  Card.  DE  RVGGIERO. 


P  EPISTOLA 

^l       Ad  J.B.  Paganuzzi,  Praesidem  Comitatus 


I 


^l  Coetuum  catliolicorum, 

«I ■ 

^      DE    COETIBUS   CATHOLICIS  IN   ITALIA. 


^A^ 


^aa&aSII^AURlNENSlUM  civitas,  cuius  superiore  anno  in 
«Inn  \W  coetu  Eucharistico  celebrando  emicuere  studia        /^J- 
in  eo  iam  est  ut  viros  ex  universa  Italia  delectos        /„  ^^„_ 
acturos  de  re  catholica  excipiat.  Id  quum  nuper   '''""'  T**^- 
tuae  litterae  attuhssent,  haud  inde  exiguum  gaudii  sola-  ^«^?^^U- 
tiique  fructum  persensimus.   Quam  ob  rem  hbenter  admo-   ^™"'''' 
dum  optatis  vestris   annuimus,  hortationemque   Nostram 
conferimus,  ut  coeptaad  optimos  veniant  exitus,  iisque  pro 
religione  utamini  emolumentis,  quae  quisque  merito  cogita- 
tione  praecipit.  —  Quamvis  autem  quae  vestra  laudabilia 
sunt  proposita  ex  oblato  tractandorum  indice  patefiat,  pla- 
cet  tamen  nonnuUa  commemorare  capita,  ad  quae  ut  animos 
attentius  intendatis  magnopere  desideramus.  —  Ouoniam 
enim  experimento  constat  quanto  smt  usui  catholicis  utiJi-  ^^ihoii^i 
tatibus  qui  dioecesani  Comitatus  dicuntur,   hoc   primum  ^Zflt^L 
inculcandum  ducimus  ut  hi  numero  ubique  augeantur.  fd   TJ^^^&s, 
Nos  ah'as  commendavimus  :  quamvis  autem  plerisque  in 
regionibus  desiderium  Nostrum  cum  laude  impletum  est,  at 

superest  adhuc  ubi  suam  catholici  observantiam  probent. 

Hoc  in  genere  praeclaram  homines  sacri  cleri  navare  operam 
possunt  ;  quos  quidem,  ut  Ecclesiae  tempora  modo  sunt, 
hanc  sibi  adsciscere  oportet  ministerii  partem,  ut  fidelium 
agmina  ac  voluntates  nutu  palam  exemploque  regant.  — 
Illud  praeterea  libet  diligentiis  vestris  iterum  committere,  «niv^as^ 
quod  iam  superiori  Ticinensi  conventui  impense  inculca-  f""^^^^^^*- 
vimus,  ut  quae  ubique  vigent  per  Italiam  cuiusque  generis  "''/'p«^ 
catholicae   consociationes,  libertate   singularum  incolumi,  frZunm 
universae  Congressuum  catholicorum  operi  adhaereant ;  id  Ztigg^- 
tamen  non  uno  tenus  nomine,  verum  etiam  collatione  stu-  ^'^''^*"- 
diorum    ac   strenua    communium   finium    prosequutione. 


86 


BPISTOLA    "  TAURINENSIUM   CIVITAS. 


Quanta  hinc  catholicis  viribus  accessio  sit  obventura,  nemo 
est  qui  non  videat.  —  Demuoi,  augescente  temporum 
nequitia,  fideles  omnes  hortamur  ut  preces  assiduas  adhi- 
beant,  quibus  Deus  exoratus  misericordiam  suam  ostendat, 
et  iracundiae  suae  flagella  miseratus  avertat,  detque  Nobis 
optata  frui  tranquillitate. 

Interea  paternaeNostraedilectionis  testem,  divinorumque 
munerum  auspicem,  Apostolicam  benedictionem  habete, 
quam  tibi,  dilecte  fili,  et  catholicis  universis,  qui  in  coetu 
aderunt,  amantissime  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xxiv  Augusti 
MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 


LEO  PP.  XIII. 


<i8Liafcrit<ft  Aiafcri8.<M^rife^i»^^^iiftriferitrifc^^iafe*ife  4g 


EPISTOLA 

Ad  Card.  Lang6nieux,  Archiep.  Rhemensem, 


DE  CONTROVERSIA  SUPER 


FAMILIIS  RELIGIOSIS  GALLIAE. 


RATAE  admodum  acciderunt  litterae  quibus,  re- 
vertente  die  sancto  loachimo  sacra,  faustitatem 
omnem  Nobis  es  adprecatus.  Novum  in  his  di- 
leximus  caritatis  tuae  testimonium,  quod  sane 
quum  Nostram  in  te  auget  benevolentiam,  tum  non  me- 
diocri  solatio  moerentem  animum  aflficit.  Igitur  exhibitum 
a  te  officium  libenti  comple.ctimur  voluntate.  Quod  autem 
datae  litterae  de  controversiis  innuunt,  quae  modo  apud 
vos  agitantur,  teque  habent  sollicitum,  Dei  miserentis  ope 
confidimus  optatum  tibi  solatium  adfuturum.  Ceterumi  ut 
nosti,  controversiarum  ipsarum  deiinitionem  sacrorum  in 
GaHia  Antistitibus  ac  Religiosorum,  quorum  interest,  fami- 
h'is  permittendam  censuimus,  spe  fuUi  sic  vos  consulturosp 
uti  ad  religiosae  rei  utilitatem  maxime  conferet.  Nos  inte- 
rim,pacis  ac  tranquillitatis  auspicem,  praecipuaeque  Nostrfie 
dilectionis  testem,  Apostolicam  benedictionem  tibi,  dilecte 
Fili  Noster,  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum    Romae     apud   S.  Petrum   die    XXVI   Augusti 
MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


j6 

irrafftflt 

animum  ob 
Praejuhs 

ftumorat 
Pit7Uife:e 

Htm  cotttr&* 
venme  di 
fitmilii^ 
reiii^o^is  a 
si  Episcepii 
ipnsque 
keli^imii 
fuisse  per- 
missaitt* 


EPISTOLA  ENCYCLICA 


D£   ROSARIO   MARIALI. 


J         i^^yftsSJ^OIUTRICEM  populi  christiani   potentem  et  cle- 

ja^s^      9    A    K  mentissimain,  Virginem  Dei  Matrem,  dignum 

Gaudet  3  Jl\  IS  cst  et  magnificentiore  in  dies  celebrare  laude  et 

D^Mains  ^MJpavSni  acriore  fiducia  implorare.  Siquidem  argumenta 

oiiium  in  fiduciae  laudisque  auget  ea  varia  beneficiorum  copia,  quae 

per  tpsam  amuentior  quotidie  in  commune  bonum  ionge 

lateque  diffunditur.  Nec  beneficentiae  tantae  profecto  a 

catholicis  officia  desunt  deditissimae  voluntatis  ;  quum,  si 

unquam  alias,  his  nimirum  vei  acerbis  reh'gioni  temporibus, 

videre  liceat  amorem  et  cultum  erga  Virginem  beatissimam 

excitatum  inomni  ordineatqueincensum.Cui  rei  praeclaro 

sunt  testimonio  restitutae  passim  multiplicataeque  in  eius 

tutela  sodalitates ;  eius  nomini  augusto  splendidae  dedicatae 

aedes  ;  peregrinationes  ad  sacratiora  eius  templa  actae  fre- 

quenti^  religiosissima  ;  convocati  coetus,qui  ad  eius  gloriae 

incrementa  deliberando  incumbant ;  alia   id  genus,  per  se 

RosaHi  optima  fausteque  in  futurum  significantia.  Atque  id  singu- 

tn^uen-  ^*^^  ^^t  Nobisque  ad  recordationem  periucundum,  quemad- 

ie  msu.        modum    multiplices   inter   formas  eiusdem   pietatis,  iam 

ROSARIUM  Mariale,  ille  tam  exceiiens  orandi  ritus,  in 

opinione  et  consuetudine  latius  invalescat.  Id  Nobis,  inqui- 

mus,  periucundum  est,  qui,si  partem  curarum  non  minimam 

promovendo  Rosarii  instituto  tribuimus,  probe    videmus 

quam  benigna  optatis  Nostris  adfuerit  exorata  Regina  cae- 

lestis :  eamque  sic  Nobis  confidimus  adfuturam,  ut  curas 

quoque  aegritudinesque  lenire  velit  quas  proximi  allaturi 

Dissiden-  sunt  dies.  —  Sed  praecipue  ad  regnum  Christi  amplifican- 

«v/a  w«  dum  uberiora  Nobis  adiumenta  ex  Rosarii  virtute  expecta- 

^Deoi>er  "™"^'  Consilia  quae  studiosius  in  praesentia  urgemus,  de 

Martam  reconciliatioue  esse  dissidentium   ab  Ecclesia  nationum, 


efflagHent 


haud  semel  ediximus  ;  simul  professi,  felicitatem  eventus, 
orando  obsecrandoque  divino  Numine,  maxime  quaeri 
oportere.  Id  etiam  non  multo  antehac  testati  sumus,  quum 


DE    ROSARIO   MARIALI.  89 

per  soliemnia  sacrae  Pentecostes,  peculiares  preces  in  eam 
caussam  divino  Spiritui  adhibendas  commendavimus  :  cui 
commendationi  magn&  ubique  alacritate  obtemperatum  est. 
At  vero  pro  gravitate  rei  perarduae,  proque  debita  omnis 
virtutis  Qonstantia,  apte  facit  hortamentum  Apostoli :  In- 
state  orationi  (^) ;  eo  vel  magis  quod  tali  instantiae  precandi 
suavius  quoddam  incitamentum  bona  ipsa  coeptorum  initia 
admovere  videantur.  Octobri  igitur  proximo  nihil  sane  octobH 
fuerit,  Venerabiles  Fratres,  neque  proposito  utilius,  neque  froximo. 
acceptius  Nobis,  quam  si  toto  mense  vos  populique  vestri, 
Rosarii  prece  consuetisque  praescriptis,  Nobiscum  apud 
Virginem  Matrem  pientissimi  insistatis.  Praeclarae  quidem 
sunt  caussae  cur  praesidio  eius  consilia  et  vota  Nostra  sum-  Jidimus 

MtiTictt 

mk  spe  committamus. 

Eximiae  in  nos  caritatis  Christi  mysterium  ex  eo  quoque      ...^ 
lucuienter  proditur,  quod  moriens  Matrcm  ille  suam  loanni  ?"«*"  «^^" 
discipulo  matrem  voluit  rehctam,  testamento  memori :  Ecce  christns 
filius  tuus.  In  loanne  autem,  quod  perpetuo  sensit  Ecclesia, 
designavit  Christus  personam  humani  generis,  eorum  in 
primis  qui  sibi  ex  fide  adhaerescerent :  in  qua  sententia 
sanctus  Anselmus  cantuariensis :  Quid/inqMxt^potesidignius 
aestifnari,quam  ut  tu,  Virgo,  sis  mater  quorum  Christus  di- 
gnatur  esse pater et  frater?  («)  Huius  igitur  singularis  mune- 
ris  et  laboriosi    partes  ea  suscepit  obiitque  magnanima,  demmunus 
consecratis  in  Cenacuio  auspiciis.  Christianae  gentis  primi-  c^xnacuio 
tias  iam  tum  sanctimonia  exempli,auctoritate  consilii,  sola-  «*'f^'^«'«' 
tii  suavitate,  eflficacitate   sanctarum  precum  admirabiliter 
fovit ;  verissime  quidem  mater  Ecclesiae  atque  magistra  et 
regina  Apostolorum,  quibus  largita  etiam  est  de  divinis 
oraculis  quae  conservabat  in  corde  suo,  —  Ad  haec  vero  dici   ,-^^/^^ 
vix  potest  quantum  amplitudinis  virtutisque  tunc  accesse-  7^»  desinit 

,r..  1.1.  ,..       .  tncoelo: 

rit,  quum  ad  fastigium  caelestis  gloriae,  quod  dignitatem 
eius  claritatemque  meritorum  decebat,  est  apud  Filium 
assumpta.  Nam  inde,  divino  consilio,  sic  illa  coepit  advigila- 
re  £cclesiae,sic  nobis  adesse  et  favere  mater,ut  quae  sacra- 
menti  humanae  redemptionis  patrandi  administra  fuerat, 
eadem  gratiae  ex  illo  in  omne  tempus  derivandae  esset 

I.  CW.,  IV,  2.  —  2.  Or.  XLVii,  olim  XLVi. 


90  EPISTOLA    ENCYCLICA    "  ADIUTRICEM. 

pariter  administra,  permissi  ei  paene  immensa  potestate. 

^^xima^H  Hinc  recte  admodum  ad  Mariam,  velut  nativo  quodara  im- 

chrisiianis  pulsu  adductae,  animae  christianae  feruntur ;  cum   ipsa 

turjiducia  fidenter  consiiia  et  opera,  angores  et  gaudia  communicant ; 

Hae^piae  curaeque  ac  bonitati  eius  se  suaque  omnia  fiiiorum  more 

^^^^^'       commendant.  Hinc  rectissime  delata  ei  in  omni  gente  om- 

nique  ritu  ampla  praeconia,  sufTragio  crescentia  saecuiorum: 

inter  multa,ipsam  iiominam  nostram.mediairicem  nostram{}\ 

ipsam  reparatricem  totius  orbis  (>),  ipsam  donorum  Dei  esse 

ipsa  Fi-  conciliatricem  (^).  —  Et  quoniam  munerum  divinorum,  qui- 

^^eandae  ^^^  homo  supra  naturae  ordinem  perficiturad  aeterna,  fun- 

fautrix       damentum  et  caput  est  fides,  ad  hanc  ideo  assequendaro 

salutariterque  excolendam  iure  extollitur  arcana  quaedam 

eius  actio,  quae  Auctorem  edidit  fideiy  quaeque  ob  fidem 

beata  est  salutata  :  Nemo  est^  o  sanctissima^  qui  Dei  cogni- 

tione  repleatur,  nisiper  te  ;  nemo  est  qui  salvetur^  nisiper  te, 

o  Deipara ;  ttemo,  qui  donum  ex  misericordia  conseguatur, 

indeab  ^^i^ip^^^^  (*)•  Neque  is  nimius  certe  videbitur  qui  affirmet, 

Eeciesiae  eius  maxime  ductu  auxilioque  factum  ut  sapientia  et  insti- 

tuta  evangelica,  per  asperitates  ofTensionesque  immanes, 

progressione  tam  celeri  ad  universitatem  nationum  perva- 

serint,  novo  ubique  iustitiae  et  pacis  ordine  inducto.  Quod 

quidem  sancti  Cyrilli  alexandrini  animum  et  orationem 

permovit,  ita  Virginem  alloquentis  :  Per  te  Apostoli  salutefn 

gentibtts  prctedicarunt, . .  ;  per  te  Crux  pretiosa  celebratur  toto 

orbe  et  adoratur. . .  /  per  te  fugantur  daemones^  et  homo  ipse  ad 

caelum  revocatur  ;  per  te  omnis  creatura  idolorum  errore  de- 

tenta^  conversa  est  ad  agnitionem  veritatis  ;  per  tefideles  ho- 

mines  ad  sanctum  baptisma pervenerunt^  atqtu  ecclesiae  sunt 

atque  ubivis  gcntium  fttndatctt  (s).  —  Quin  etiam  sceptrum  ortho- 

orti^doxae  doxoe  fidei,  prout  idem  coUaudavit  doctor  (^),  praestitit  illa 

fidet  exsH-  yaluitque :  quae  fuit  eius  non  intermissa  cura  ut  fidescatho- 

lica  perstaret  firma  in  populis  atque  integra  et  fecunda  vige- 

ret.  Complura  in  hoc  sunt  satisque  cognita  monumenta 

rerum,  miris  praeterea  modis  nonnunquam  declarata.  Qui- 


eique 


I.  S.  Bernardusj^ri».  ii  in  Adv,  Domini,  n.j.—  2.  S.  Tharasius,  or.  in  praesent. 
Deip.  —  3.  In  offic.  ^raec,  viii  dec,  ^zotoniiyi  post  oden  IX.  —  4.  S.  Gennanus 
constantinop.  or.  u  in  dormit,  B.  M.  V,  —  5.  Hom.  contra  Nestorium.  —  6.  Ib. 


DE    ROSARIO   MARIALI.  QI 

bus  maxinie  temporibus  locisque  dolendum  fuit,  fidem  vel         5 
socordia  elanguisse  vel  peste   nefaria  errorum  esse  tenta*       iS*^s* 
tam,  magnae  Virginis    succurrentis    benignitas    apparuit       niuitum 
praesens.  Ips4que  movente,  roborante,  viri  extiterunt  san-  J^^^f"  ^^^ 
ctitate  clari  et  apostolico  spiritu,  qui  conata  retunderent  Hco  iftinitt 
improborum,  qui  animos  ad  chnstianae  vitae  pietatem  redu- 
cerent  et  inflammarent.  Unus  multorum  instar  Dominicus 
est  Gusmanus,  qui  utr^que  in  reelaboravit,marialisRosarii 
confisus  ope,  feliciter.  Neque  dubium  cuiquam  erit  qnantum 
redundet  in  eamdem  Dei  Genitricem  de  promeritis  venera- 
bilium  Ecclesiae  Patrum  et  Doctorum,  qui  veritati  cathoH-  utn^&n 
cae  tuendae  vel  iHustrandae  operamtam  egregiam  dederunt.  .vw^atf  e/ 
Ab  ea  namque,  sapientiae  divinae  Sede,  grato  ipsi  fatentur     ^^'"'^' 
animo  copiam  consilii  optimi  sibi   defluxisse  scribentibus  ; 
ab  ipsa  propterea,  non  a  se,  nequitiam  errorum  esse  devi- 
ctam.  Denique  et  Principes  et  Pontifices  romani,ciistodes  PrinHpts 
defensoresque  fidei,  ah*i  sacris  gerendis  belHs,  alii  sollemni-  ^1?%^^^*' 
bus  decretis  ferendis,  divinae  Matris  imploravere  nomen,  ^^^romani: 
nunquam  non  praepotens  ac  propitium  senserunt  —  Qna-  id^^ut 
propter  non  vere  minus  quam  splendide  Ecclesia  et  Patres  ^^^2^^^ 
gratulantur  Mariae  :  Ave.os  perpetuo  eloquens  Apostahrum,  ^"''^(^ 
rtaet  staotle  firmatnentum,  propugnaculum  Ecclestae  immo-  gratttian* 
tum  (»);  Ave^per  quam  inter  unius,  sanctae^  catholicae  attjue 
apostolicae  Ecclesiae  cives  descripti sumus  (*)  ;  Ave^fons  divi- 
nitusscaturiens,  equo  divinae  sapientiae  fluvii,  purissiniis  ac 
limpidissimis  orthodoxiae   undis  defiuentes,  errorum  agmen 
dispeliunt  (^)  ;  Gaude^quia  cunctas  fiaereses sola interemistiin 
universo  mundo  (^). 

Ista  quae  Virginis  excelsae  fuit  atque  est  pars  ma^na  in        Aii  mt- 
cursu,  in  proeliis,  in  triumphis  fidei  cathoh*cae,  divinum  de    'fUHas  Z' 
illa  consilium  facit  illustrius,  magnamque  in  spem  bonos  ^J^^J^ff^f^ 
debet  omnes  erigere,  ad  ea  quae  nunc  sunt  in  communibus  ^j^J"'^^»- 
votis.  —  Mariae  fidendum,Mariae  supph'candum  !  Utenim   m,^  b.  a/ 
christianas  inter  nationes  una  fidei  professio  concordes  ha-  ^dju^^i? 
beat  mentes,    una  perfectae  caritatis  necessitudo   copulet  ^ffp^'^f/_ 

: ^   /fx, 

I.  Ex  hymno  Graecor.  'AxixiffTO^.  —  2.  S.  loannes  Damasc.  or.  in  annhnc, 
Dei  Geni/ruis,  n.  9.  —  3.  S.  Germanus  constantinop.  or,  in  Dei  pratsentatione, 
n.  14.  —  4.  tn  off,  B,  M.  V. 


92  EPISTOLA    ENCYCLICA    **  ADIUTRICEM. 

voluntates,  hoc  novum  exoptatumque  religionis  decus,  sane 

quam  illa  poterit  virtute  sua  ad  exitum  maturare.  Ecquid 

autem   non   velit  eflicere,  ut  gentes,  quarum    maximam 

coniunctionem  Unigena  suus  impensissime  a  Patre  flagita- 

vit,quasque  per  unum  ipse  baptisma  ad  eamdem  hereditcUem 

salutis^  pretio  immenso  partam,  vocavit,  eo  omnes  in  admira- 

bili  eiuslumine  contendant  unanimes  ?  Ecquid  non  tmpen- 

dere  ipsa  velit  bonitatis  providentiaeque,  tum  ut  Ecclesiae, 

Sponsae  Christi,  diulurnos  de  hac  re  iabores  soletur,  tum 

ut  unitatis  bonum  perficiat  in  christiana  familia,  quae  suae 

matemitatis  insignis  est  fructus  ?  —  Auspiciumque  rei  non 

longius  eventurae  e^  videtur  confirmari  opinione  et  fiducia 

quae  in  antmis  piorum  calescit.  Mariam  nimirum  felix  vin- 

cuium  fore,  cuius  firma  lenique  vi,  eorum  omnium,  quot- 

quot  ubique  sunt,  qui  diligunt  Christum,  unus  fratrum  po- 

puius  fiat,  Vicario  eius  in  terris,  Pontifici  romano,  tjanquam 

quiffe  communi   Patri  obsequentium.   Quo  loco  sponte  revolat 

^b^Ethsi'  "^^"^  P^''  £cclesiae  fastos  ad  priscae  unitatis  nobilissima 

nisPatri'  exempia,  atoue  in  memoria  Concilii  magni  ephesini  iiben- 

fiaudenie  Xxox  subsistit.  Summa  quippe  consensto  fidei  et  par  sacrorum 

^'^^Ddpara  communio  quae  Orientem  atque  Occidentem  per  id  tempus 

conciamata  ^enebat,  ibi  enimvero  singulari  quadam  et  stabiiitate  va- 

iuisse  et   enituisse  gloria  visa  est ;  quum  Patribus  dogma 

legitime  sancientibus,  sanctam    Virginem  esse   Deiparam^ 

eius  facti  nuncium  a  reiigiosissima  civitate  exultante  ma- 

nans,  un4  eademque  celeberrima  iaetitia  totum  christianum 

CaikoiicoM  orbem  compievit  —  Quot  igitur  caussis  fiducia  expetitarum 

adfwrta^r  rerum  in  potente  ac  perbenigna  Virgine  sustentatur  et  cre- 

sidentibus  scit,  tot  veluti  stimulis  acui  oportet  studium  quod  catholicis 

ginem  exo-  suademus  in  ea  exoranda.  Ilii  porro  apud  se  reputent  quam 

^^^^'  honestum  hoc  sit  sibique  ipsis  fructuosum,  quam  eidem 

Virgini  acceptum  gratumque  certe  futurum.  Nam,  compotes 

ut  sunt  unitatis  fidei,  ita  declarant  et  huiusvim  t>eneficii  se 

magni  pro  merito  facere,et  idem  se  velle  sanctius  custodire. 

Nec  yero  queunt  praestantiore  ullo  modo  fraternum  erga 

dissidentes  probare  animum,  quam  si  eis  ad  bonum  recupe- 

fratemita-  randum  unum  omnium  maximum  enixe  subveniant.  Quae 

^^^^lcmiic  vere  christiana  fraternitatis  affectio,  tn  omni  vigens  Eccle- 


DE    ROSARIO    MARIALI.  93 

siac  memoria,   praecipuam  virtutem  consuevit  petere  ex         s 
Deipara,  tamquam  fautrice  optima  pacis  et  unitatis.  Eam      ispj,' 
sanctus  Germanus  constantinopolitanus  his  vocibus  orabat :  aemuiaiuri 
Christianorum  memento,  qui  servi  tui  sunt :  omniumpreces  Vb^inUio 
commenda^  spes  omnium  adiuva  ;  tufidem  solida^  tu  ecclesias  "^^tj^ 
in  unum  coniungei}).  Sic  adhuc  est  Graecorum  ad  eam 
obtestatio  :   O  purissima^  cui  datum  accedere  ad    Filium 
tuum  nullo  metu  repulsae^  tu  eum  exora,  o  sanctissima^  ut 
mundo  pacem  impertiat  et  eamdem  ecclesiis  omnibus  mentem 
adspiret :  atque  omnes  magnificabimus  te  (^).  —  Huc  propria  ^  ^^^^' 
quaedam  accedit  caussa  quamobrem  nobis,  dissentientium  natimus 
nationum  gratii  comprecantibus,  annuat  Maria  indulgen-  VeB.  m!v. 
tius  :  egregia  scilicet  quae  in  ipsam  fuerunt  earum  merita,  in  ^l^^^l^^ 
primisqueorientalium.  Hisce  multum  sane  debetur  de  vene-  ^%^^^'J^ 
ratione  eius  propagata  et  aucta  :  in  his  commemorabiles  proipsis 
dignitatis  eius  assertores  et  vindices,  potestate  scriptisve 
gravissimi  ;  laudatores  ardore  et  suavitate  eloquii  insignes  : 
dilectissimae  Deo  imperatrices  (3),  integerrimam  Virginem 
imitatae  exemplo,  munificentia  prosecutae  ;  aedes  ac  basi- 
licae  regali  cultu  excitatae.  —  Adiicere  unum  libet  quod       Bxstant 
non  abest  a  re,  et  est  Deiparae  sapctae  glonosum.  Ignorat  iu  Occiden- 
nemo,  augustas  eius  imagines  ex  oriente,  variis  temporum  ctaTim^' 
casibus,  in  occtdentem   maximeque  in  Italiam  et  in  hanc  JJ^^^^'' 
Urbem,  complures  fuisse  advectas  :  quas  et  summa  cum  reli-  nos  ut  ip- 

.-  ,  ,       sampro 

gione  exceperunt  patres  magnmceque  coluerunt,  et  aemula  dissideno- 
nepotes  pietate  habere  student  sacerrimas.  Hoc  in  facto  ge-  ^mwf  ^ 
stit  animus  nutum  quemdam  et  gratiam  agnoscere  studio- 
sissimae  matris.  Significari  enim  videtur,  imagines  eas  per- 
inde  extare  apud  nostros,  quasi  testes  temporum  quibus 
christiana  familia  omnino  una  ubique  cohaerebat,  et  quasi 
communis  haereditatis  bene  cara  pignora  :  earumdem  prop- 
terea  adspectu,  velut  ipsa  Virgine  submonente,  ad  hoc 
etiam  invitari  animos,  ut  illorum  pie  meminerint  quos 
Ecclesia  catholica  ad  pristinam  in  complexu  suo  concordiam 
laetitiamque  amantissime  revocat. 

Itaque  permagnum  unitatis  christianae  praesidium  di-        Nutiae 

z.  Or.  hist,  in  dorfuit.  Deiparae.  —  2.  Men,  v  iuaii  6soTOXtov  post  od.   ix  de 
S.  Irene  V.  M,  —  3.  S.  Cirill.  alex.  de  fide  ad  Pulcheriamet  sorores  re^nas. 


94  EPISTOLA   ENCYCLICA    **  ADIUTRICEM. 

adB.M.  vinitus  oblatum  esi  in  Maria.  Quod  quidein,  eisi  non  uno 
pj^l^j^.  precationis  modo  demereri  licet,  attamen  instituto  Rosarii 
R^^*^^em   ^P^'"^®  ^^  fi*'*  uberrimeque  arbitramur.  Monuimus  alias, 
caciores  ad  nou  ultimum  in  ipso  emolumentum  inesse,  ut  prompta  ra- 
ckHstia-  tione  et  facili  habeat  christianus  homo  quo  fidem  suam  alat 
muLw^'  ct  ab  ignorantia  tutetur  errorisve  periculo :  id  quod  vel  ipsae 
Rosarii  origines  faciunt  apertum.  lamvero  huiusmodi  quae 
exercetur  fides,  sive  precibus  voce  iterandis,  sive  potissimum 
contemplandis  mente  mysteriis,  palam  est  quam  prope  ad 
Mariam  referatur.  Nam  quoties  ante  illam  suppiices  coro- 
nam  sacram  rite  versamus,  sic  nostrae  salutis  admirabile 
opus  commemorando  repetimus,  ut,  quasi  praesenti  re,  ea 
explicata  contueamur,  quorum  serie  et  eflfectu  extitit  ilia 
simul  Mater  Dei,  simul  mater  nostra.  Utriusque  magnitudo 
dignitatis,  utriusque  ministerii  fructus  vivo  in  lumine  appa- 
rent,  si  quis  Mariam  religiose  consideret  mysteria  gaudii, 
doioris,  gloriae  cum  Filio  sociantem.  Inde  profecto  conse- 
quitur  ut  grati  adversus  iilam  amoris  sensu  animus  exar- 
descat,  atque  caduca  omnia  infra  se  habens,  forti  conetur 
proposito  dignum  se  matre  tanta  beneficiisque  eius  probare.  • 
Hac  autem  ipsa  mysteriorum  crebra  fidelique  recordatione 
quum  ea  non  possit  non  iucundissime  affici,  et  misericordi& 
in  homines,  longe  omnium  matrum  optima,  non    commo- 
veri,  idcirco  diximus  Rosarii  precem  peropportu  nam  fore 
ut  fratrum  caussam  dissidentium  apud  ipsam  oremus.  Ad 
spiritualis  maternitatis  eiusofficium  proprieidattinet.  Nam 
qui  Christl  sunt,  eos  Maria  non  peperit  nec  parere  poterat, 
nisi  in  una  fide  unoque  amore  :  numquid  enim  divisus  est 
Christus  (')  ?  debemusque  un4  omnes  vitam  Christi  vivere, 
ut  in  uno  eodemque  conpovt fructificemus  Deo  (?).  Quotquot 
igitur  ab  ista  unitate  calamitas  rerum  funesta  abduxit,  illos 
oportet  ut  eadem  mater,  quae  perpetua  sanctae  prolis  fecun- 
ditate  a  Deo  aucta  est,  rursus  Christo  quodammodo  pariat. 
Hoc  plane  est  quod  ipsa  praestare  vehementer  optat ;  ser- 
tisque  donata  a  nobis  acceptissimae  precis,  auxilia  vivifi- 
cantis  Spiritus  abunde  illis  impetrabit.  Qui  utinam  mise- 
rentis  matris  voluntati  obsecundare  ne  renuant,suaeque  con- 

I.  /  Cor.,\,  13.  —  2.  RofH.,  Yii,  13. 


DE    ROSARIO    MARIALI.  95 

sulentes  saluti,  boni  audiant  blandtssime  invitantenn  :  Filioli        ^ 
mei,  qitos  itenim  parturio^  donec  fomtetur  Christus  in  vo-      ^^J,^ 
bis(}),  —  Tali   marialis  Rosarii  virtute  perspecta,  nonnulH   ,^^^^„^3 
fuere   decessores  Nostri  qui  singulares  quasdam  curas  eo  pif^rihus 
converterunt  ut  per  orientales  nationes  diiataretur.  In  pri-  maithPQm^ 
mis  Eugenius  IV,  constitutione  Advesperascente  anno  data  ^utV 
MCCCCXXXIX,  tum  Innocentius  XII  et  Clemens  XI  ;  quo^  %T^%in^ 
rum   auctoritate  item  privilegia  ampla  Ordini  Praedicato-  ^^^f^^  R^^- 
rum,  eius  rei  grati^,  sunt  attributa.  Neque  fructus  desider ati 
sunt,   Sodalium   eiusdem   Ordinis  contendente   sollertia  ; 
iique  extant  multiplici  etclara  memoria  testati  :  quamquam 
rei  progressibus  diuturnitas   et   adversitas  temporum  non 
parum  deinde  offecit.  Hac  vero  aetate  idem  Rosarii  colendi  «^^''^t  qm^ 
ardorquem  initioexcitatumlaudavimus,sim]liter  pereasregi-   mtdii^tft  i6i 
ones  animis  multorum  incessit.  Quod  sane  Nostris  quantum  c^,j^^  "^ 
respondet  inceptis,  tantum  votis  explendis  perutile  futurum 
speramus.  —  Coniungitur  cum  hac  spe  laetabile  quoddam         /*^r^' 
factum,  aeque  Orientem  attingens  atque  Occidentem,  eis-  Fonti/exin 
demque  plane  congruens  votis.  IUud  spectamus  propositum,  Z^^Z-hti^ 
Venerabiles  Fratres,  quod  in  pernobili  Conventu  euchari-  ^Jil^^'^' 
stico,  Hierosolymis  acto,  initium  duxit,   templi  videlicet  P^-^p^i^^»*^ 
exaedincandi  in  honorem   Regmae  sacratissimt  Rosarti ;  fms5,tt*m- 
idque  Patrae  in  Achaia,  non  procul  alocis,  ubi  olim  nomen  nJ/rm    ' 
christianum,  ea  auspice,  eluxit.  Ut  enim  a  Consilio  quod   ^^f^ttarii 
rei  provehendae  curandoque  operi,  probantibus  Nobis,  con-  '^""^p^- 
stitutum  est,  perlibentes  accepimus,  lam  plerique  vestrum 
rogati,  collaticiam  stipem   omni  diligentia  in  id  submise- 
nint ;  etiam   polliciti,  se  deinceps  non  dissimiliter  adrore 
usque  ad  operis  perfectionem.  Ex  quo  satis  iam  est  consul- 
tum,  ut  ad  molitionem  quae   amplitudini  rei  convenfat, 
aggredi  liceat :  factaque  est  a  Nobis  potestas  ut  propediem 
auspicalis   templi  lapis  sollemnibus   caeremoniis  ponatur. 
Stabit  templum,  nomine  christiani  populi,   monumentum 
perennis  gratiae   Adiutrici  et  Matri   caelesti  :  quae  ibi  et 
^atino  et  graeco  ritu  assidue  invocabitur,  ut  vetera  beneBcia 
novis  usque  velit  praesentior  cumulare. 

I.  Gtf/.,  IV,  19. 


96  EPISTOLA    ENCYCLICA    **  ADIUTRICEM.  " 

Pastores       lam   venerabiles  Fratres,  illuc  unde  egressa  est  Nostra 

^tnZfls-  redit  hortatio.  Eia,  pastores  gregesque  omnes  ad  praesidium 

'"^^M^/s  insi&i^ae  Virginis,  proximo  praesertim  mense,  fiducid  plena 

ctiHum,  confugiant.  Eam   publice  et  privatim,  laude,  prece,  votis 

praesertim  compellare  concordes  ne  desinant  et  obsecrare  Matrem  Dei 

^rtaiur*^  ct  nostram  :  Monstra  te  esse  Matrem  /  Maternae  sit  clemen- 

^'mas^prues  ^^^^  ^'"^»  famiHam  suam  universam  scrvare  ab  omni  periculo 

adAfariam  incolumcm,  ad  veri  nominis  prosperitatem  adducere,  prae- 

catkoiutsei  cipue  iu  sancta  unitate  fundare.   Ipsa  catholicos  cuiusvis 

tus!*  "  *    gentis  benigna  respiciat  ;  et  vinculis  inter  se  caritatis  ob- 

strictos,  alacriores  faciat  et  constantiores  ad  sustinendum 

reh'gionis  decus,  quo  simul  bona  maxima  continentur  civi- 

tatis.   Respiciat   vero   benignissima    dissidentes,   nationes 

magnas  atque  illustres,  animos  nobiles  officiique  christiani 

memores :  saluberrima  in  illis  desideria  conciiiet  et  conciliata 

foveat  eventuque  perficiat.  Eis  qui  dissident  ex  oriente,  illa 

etiam  valeat  tam  efTusa  quam  profitentur  erga  ipsam  religio, 

tamque  multa  in  eius  gloriam  et  praeclara  facta  maiorum. 

Eis  qui  dissident  ex  occidente,  valeat  beneficentissimi  pa- 

trocinii  memoria,  quo  ipsa  pietatem  in  se  omnium  ordinum, 

per  aetates  multas  eximiam,  et  probavit  et  muneravit.  Utris- 

que  et  ceteris,  ubtcumque  sunt,  valeat  vox  una  supplex 

catholicarum  gentium,  et  vox  valeat  Nostra,  ad  extremoni 

spiritum  clamans  :  Monstra  te  esse  Matretn  I 

Benedicit,       Interea  divinorum  munerum  auspicem  benevolentiaequc 

Nostrae  testem,  singulis  vobis  cleroque  ac  populo  vestro 

Apostolicam  benedictionem  peramanter  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.   Petrum   die  V    Septembris 
Mix:ccxcv,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII, 


•I* 


Archiep.  Naupactensi,  delegato  apostolico 


ad  foederatas  Americae  civitates, 


DE  VITANDIS 


COETIBUS   CUM  ACATHOLICIS. 


te 


s*ita63a&3flLiSOETUS  in  foederatis  Americae  civitatibus  Gele- 

C^  brari  subinde  novimus,  in  quos  viri  promiscue 
If  conveniant  tum  e  catholico  nomine,  tum  ex  iis 


^ig?oe??4i  qui  a  catholica  Ecclesia  dissident,  simul  de  reli 
gione  rectisque  moribus  acturi.  In  hoc  equidem  studfum 
agnoscimus  religiosae  rei,  quo  gens  ista  ardentius  in  dies 
fertur.  At  quamvis  communes  hi  coetus  ad  hunc  diem  pru- 
denti  silentio  tolerati  sunt,  consultius  tamen  videatur  si 
catholici  homines  suos  seorsum  conventus  agant :  quorum 
tamen  utilitas  ne  in  ipsos  unice  derivetur,  ea  lege  indici 
poterunt,  ut  aditus  ad  audiendum  universis  pateat,  iis  etiam 
qui  ab  Ecclesia  catholica  seiunguntur.  Haec  tibi,  Venerabilis 
Frater,  dum  pro  munere  apostolatus  duximus  significandaf 
placet  simul  Sacerdotum  PauUianorum  institutum  commen- 
datione  Nostra  provehere.  Quibus  id  ratum  sapienter  est, 
ut  dissidentes  fratres  palam  alloquantur,  tum  catholicis  dog- 
matibus  illustrandis,  tum  contra  iila  obiectis  refellendis. 
Horum  usum  ac  frequentationem  sermonum  si  singuli 
sacrorum  Antistites  in  sua  quisque  dioecesi  promoveant, 
gratum  Nobis  acceptumque  eveniet,  non  enim  inde  exiguum 
in  animorum  salutem  emolumentum  oriturum  confidjmus. 
Tibi  interim,  Venerabilis  Frater,  divinarum  gratiarum  mu- 
nera  adprecati,  Apostolicam  benedictionem,  praecipuae 
Nostrae  dilectionis  testem,  amantissime  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XVIII  Septembris 
MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  pp.  xni. 

•I*  •!• 

•  • 

•!•  •!• 


SEPT. 

iSqs- 

JVon  pro- 
haiPQHii- 
ftx  catkc/i' 
eas  cam 
aciftholitis 

dt  reiij^iofte 
r^ctii^Hf 
moribus 
actur^s. 

Pattat, 
li  Hdutrii, 
atatksiicii 

tuitm  ca- 
tAtfiiciffattt. 
aditus  ad 
aitdiiit' 
dut/i. 

Sacerdi^- 
ittm  Patu- 
iiiiftQrum 
insiiitiittm 
commmda-' 
tur. 


AcTA  Leonis  XIII.  —  T.  VI. 


«I  EPISTOLA 

Ad  Card.  Rampolla,  Status  Secretarium, 


DE  INVASIONE  URBIS  IMPIE  CELEBRATA 


ELAPSO  AB   HAG  XXV  ANNO. 


'f9iiV^^9fni^^9iiiiJ9gJ9^J9i^9i4^iknf^VniJk^Jk'J^ni^9i^4 


8 

OCT. 

Queritur 

Pontifex  de 

sibi  illatii 

injuriis  ab 

Ecetesia* 

hostibust 


qut  stc 
frodunt 
animum  in 
itnpugna- 
tione  S.  Se- 
disperseve- 
randi. 


Signor  CardinaU^ 

E  insolite  manirestazioni  politiche,  delle  quali  h 
spento  appena  per  le  vie  della  citti  rultimo 
suono,  Ci  tragono  a  indirizzarle  su  tale  argo- 
mento  qualche  parola,  non  tanto  a  sfogo  deirani- 
mo  contristato,  quanto  a  fine  di  rilevare  la  graviti  del  fatto, 
e  gli  intendimenti  che  lo  ispirarono.  —  Veramente  per  quel 
senso  d'umaniti  insieme  e  di  decenza  che  alberga  anche 
negli  animi  presi  dalla  passione,  non  Ci  pareva  soverchio 
lo  sperare  un  riguardo  almeno  alla  Nostra  canizie.  Si  volle 
invece  andar  oltre  ruvidamente  :  di  guisa  che  siamo  stati 
condotti  a  questo,  di  doveressere  quasi  immediati  testimon! 
alFapoteosi  della  rivoluzione  italiana  e  della  conseguente 
spogliazione  della  Santa  Sede.  Famigliari,  per  divino  favore, 
alla  soHerenza  e  al  perdono,  mettiamo  da  un  canto  raflfronto 
recato  alla  persona  :  molto  piCi  che  a  lenire  la  presente  No- 
stra  amarezza  accorse  spontanea  la  pieta  delle  genti  catto- 
liche  ;  e  segnalossi  tra  queste  Tltalia  per  protestazioni  ge- 
nerose  e  testimonianze  d^afTetto  preziosissirae.  Ma  quel  che 
Ci  commove  e  trafigge,  si  h  la  solennita  deiroffesa  alle  ra- 
gioni  della  Sede  Apostolica  e  Tevidente  proposito  di  perpe- 
tuare,  anziche  comporre,  un  conRitto,  di  cui  niuno  pu6  mi. 
surare  i  calamitosi  effetti.  —  La  gravita  del  fatto,  palese 
per  s&  medesima,  riceve  luce  purtroppo  dalle  confessioni 
degli  artefici  ed  encomiatori  di  esso.  Col  glorificare,  nel  mo- 
doche  s'e  veduto,  il  successo  del  settanta,  hanno  avuto  in  mira 
anzitutto  di  assodare  i  frutti  della  conquista,  e  fare  inten- 
dere  ali'Italia  e  al  mondo  che  ii  Pontefice,  quanto  ^  da  loro, 
deve  rassegnarsi  ormai  aila  cattivita  senza  speranza  di  re- 


DE   INVASIONE    URBIS    IMPIE    CELEBRATA.  99 

deozione.  E  qui  non  h  tutto.  Hanno  voluto  inoltre  fare  un      OsUndU, 
passo  di  piu  verso  un  ideale  essenzialmente  antireligioso.  liromaui 
Poich^  lo  scopo  ultimo  della  occupazione  di  Roma,  non  ^J^H^^^ 
diciamo  nella  mente  di   quanti  vi   cooperarono,  ma  delle  *^'^^V^ 
s^tte  che  ne  furono  i  primi  motori,  non  h^  o  almeno  non  h  siiri/ua- 
tutto  nel  compimento  deiruniti  politica.  No  :  queiratto  di    ^^' 
violenza,  che  ha  pocht  esemp!  nella  storia,  doveva  nei  de- 
creti  settari  servire  come  mezzo  ed  esser  preludio  di  un  as- 
sunto  pid  tenebroso.  Se  si  stese  la  mano  a  squarciare  le 
mura  della  metropoli  civile,  fu  fatto  per  meglio  battere  in 
breccia  la  citti  sacerdotale  :  e  per  sortire  Tintento  di  assa- 
lire  da  vicino  la  potest4  spirituale  de'  Papi,  incominciossi 
dalKabbatterne  quel  propugnacolo  terreno.  Insomma  quan- 
do  vennero  ad  imporsi  al  popolo  romano,  a  questo  popolo 
che  tenne  fede  al  suo  principe  sino  air  ultimo,  resistendo 
vigorosamente  a  possenti  e  diuturne  tentazioni  venute  di 
fuori,  essi  recavano  il  concetto  ben  fermo  di  mutare  le  sorti 
della  citt4  privilegiata,  trasfigurarla,  tornarla  pagana:  ci6  che  novam  ut 
fu  denominato  in  loro  gergo,  dar  vita  ad  una  terza  Roma,  5?*^'^ 
d'onde  irradierebbe  come  da  centro,  una  terza  civilti^.  E  chrutianae 

'  Urbt  ad- 

infatti  si  diede  e  si  d4  opera  piii  che  non  paia  ad  attuare  il  versam, 
funesto  disegno.  Son  cinque  lustri  che,  guardandosi  attorno, 
Roma  vede  padroni  del  campo  gli  oppugnatori  delle  istitu- 
zioni  e  delle  credenze  cristiane.  DiiTusa  ogni  piti  malvagia 
dottrina :  vilipesi  impunemente  la  persona  e  il  ministero  del 
Vicario  di  Dio  :  contrapposto  al  dogma  cattclico  il  libero 
pensiero,  e  alla  Cattedra  di  Pietro  il  seggio  massonico.  E 
appunto  a  questo  insieme  nefasto  d'idee  e  di  fatti  si  h  pre- 
teso  novellamente  di  dar  sembianza  di  dritto  ed  essere  di 
stabilit^,  mediante  il  suggello  di  una  nuova  legge  e  le  cla- 
morose  manifestazioni  che  secondarono,  capitanate  a  viso 
aperto  dalla  setta  nemica  di  Dio.  £  forse  questo  il  trionfo 
della  causa  italiana,  o  non  piuttosto  ravvenimento  della 
apostasia  ? 

La  giustizia  h  sicura  del  trionfo  finale,  come  Roma  della  Trium- 
immutabiliti  de'  suoi  alti  destini.  Ma  intanto  quella  h  ^/^^^sde- 
sopraflfatta,  a  questi  si  attraversa  la  congiura  di  congreghe  ^*^^^^". 
perverse  e  Topera  dissennata  di  chi  le  favorisce.  E  che  pro  siam 


lOO     EPISTOLA    *'  LE   INSOLITE    MANIFESTAZIONL 

affirmat.at  ne  coglic  la  nazione  ?  L'acquisto  di  Roma  fu  preconizzato 

*^resVtttliae  ^^  popoH  italici  come  alb6re  di  salute  e  auspicio  di  prospe- 

^^muihtm  "^^  futura.  Non  cercheremo  se  gH  avvenimenti  abbiano 

doM,  avverata  la  promessa  dalla  parte  de'  beni  materiali.  Ma  certo 

il  compiuto  acquisto  ha  diviso  moralmente  Tltalia,  invece  di 

unirla.  &  poi  un  fatto,  che  in  questo  mezzo  pigliarono  viepiil 

ardire  le  cupidigie  d'ogni  maniera,  si  allarg6  all'  oaibra  del 

giure  pubblico  Timmoraliti  del  costume,  e  il  conseguente 

affievolimento  della  fede  religiosa  :  moltiplicarono  i  preva- 

ricatori  delle  leggi  umane  e  divine  :  crebbero  di  numero  e 

di  forza  i  partiti  eccessivi,  le  schiere  fremebonde,  congiurate 

a  sovvertire  dalle  fondamenta  gli  ordini  civili  e  sociali. 

Beiium       £  ^^^  Tingrossare  di  tanti  guai,  non  che  quietare,  inas- 

^inViefi^-  P''^^^^  ^^  guerra  a  quel  divino  instituto,  nel  quale  dovrebbe 

gravescere,  riposare  la  speranza  del  maggiore  e  piii  sicuro  rimedio. 

s.  Sedis  Vogliamo  dire  alla  Chiesa,  e  particolarmente  al  suo  Capo 

legum^qu^-  visibile,  a  cui  fu  rapita  insieme  col  principato  civile  Tauto- 

cautioties  "^"^*^  "O"  meuo  convenevole  alla  digniti  del  pontefice,  che 

su^cere  necessaria  alla  liberti  delF  apo^tolico  ministero.  Ed  fe  vano 

oiiendit,  .  * 

il  ricorso  a  spedienti  legislativi  :  nessuna  maniera  di  prov- 
vedimenti  giuridici  potra  mai  conferire  indipendenza  vera 
senza  giurisdizione  territoriale.  La  condizione  che  pur  affer- 
mano  d'averci  guarentita,  non  e  quellache  Ci^  dovuta  eCi 
bisogna  :  essa  non  e  indipendenza  eflTettiva,  ma  apparente 
ed  effimera,  perche  subordinata  al  talento  altrui.  Questa 
foggia  d*indjpendenza,  chi  la  dii,  la  pu6  togliere  :  ieri  la 
sancirono,  ponno  cassarla  domani,  £  non  fu  in  questi  giorni 
medesimi  chiesta  da  un  lato,  e  fatta  intravvedere  minac- 
ciosamente  dair  altro  Tabrogazione  di  quelle  che  chiamano 
guarentigie  del  pontefice  ?  Ma  non  minaccie,  non  sofismi, 
neinvereconde  accuse  d'ambizione  personale  riusciranno  a 
Principa-  far    taccre  in  Noi  la  voce  del  dovere.  Qual  i,  qual  doveva 

tussuicivi'  ,  ^.    .  1    11     -     1.  «  t      /. 

lisnuessi-  csscrc  la  guarcntigia  vera  della  indipendenza  papale  fu  po- 

'"^'tZ^^mque  *"^^  antivedcrc  sin  da  quando  il  primo  Cesare  cristiano  si 

^mcJcio    ^^^*^^  ^^  trapiantare  a  Bisanzio  la  sede  dell*  impero.  Da 

nit,  quel  tempo  insino  alle  eta  a  noi  pifi  vicine,  niuno  mai  fu 

visto  assidersi  in  Roma  di  quanti  furono  arbitri  delle  cose 

italiane.  Cosl  ebbe  nascimentoc  vita  lo  stato  della  Chiesa, 


DE    INVASIONE    URBIS    IMPIE    CELEBRATA.  lOI 

non  per  opera  di  fanatismo,  ma  per  disposizione  di  Provvi-         s 
denza,  accogliendo  in  si  i  migliori  titoli  che  possano  ren-       jggj^ 
dere  legittimo  il  possesso  di  un  principato,  vale  a  dire  Ta- 
more  riconoscente  di  popoli  beneficati,  il  dritto  delle  genti, 
Tassenso  spontaneo  del  mondo  civile,  il  sufTragio  dei  secoli. 
Nfc  lo  scettro  in   mano  ai  Pontefici  fu  d*impaccio  al  pasto- 
rale.  Scettro  infatti  portavano  quei  Nostri  antecessori,  che 
rifulsero  per  santita  di  vita  ed  eccellenza  di   zelo.  E  sono 
essi  medesimi   che  pure  furono  sovente  chiamati  a  com- 
porre  i  pib  ardui  h'tigi  :  che  opposero  vittoriosamente  alle 
esorbitanze  dei  potenti  il  petto  fortissimo  :  che  salvarono 
airitah'a  in  pericolosi  fragentt  il  tesoro  della  fede,e  propa- 
garono  dall'  orto  airoccaso  la  luce  della  cristiana  civilt^,  i 
benefizi  dell'  umano  riscatto.  E  se  oggi,  nonostante  le  con-  Deiqki 
dizioni  malagevoH  e  dure,  prosegue  il  Papato  tra  la  rive-  i^/^r^T" 
renza   delle  genti  la  sua  via,  non  lo  si  arrechi  al  manco  di  ^bmlrtLen- 
quel  presidio  umano,  ma  sl  veramente  all'  assistenza  della  damjku 
grazia  celeste,  che  non   fallisce  mai  al  sommo  sacerdozio  5.  s^^^tn 
cristiano.  Fu  opera  forse  delle  persecuzioni  imperiali  il  me-  /,-^ot. 
raviglioso  incremento  della  Chiesa  adolescente  ? 

Queste  cose  vorremmo  che  meglio  fossero  comprese  dal       o^htntit 
senno  pratico  degH  Italiani.  Non  parliamo  dei  fuorviati  per  /taili  ,^pH* 
erronee  dottrine  o  legami  di  setta  ;  ma  degli  altri,  ei  quali  ^l^lT/m'^ 
tuttochfe  immuni  da  quei  legami,  n^  ciechi  seguaci  di  quelle 
dottrine,  fa  velo  la  passione  politica.  Veggano  essi  quanto 
sia  opera  perniciosa  e  stolta  contrastare  ai  veraci  disegni 
della  Provvidenza,  e  ostinarsi  in  un  dissidio  non  profittevole 
che  alle  mene  di  fazioni  audacissime,  e  pi^  ancora  ai  nemici 
del  nome  cristiano.L'essere  stata  eletta  fra  mille  a  custodire 
il  seggio  apostolico,  fu  privilegio  singolarissimo  e  gran  ven- 
tura  per  la  nostra  penisola  :  e  ogni  pagina  della  sua  storia 
testifica  quanta  copia  di  beni  e  quali  incrementidi  gloria  le 
venneroognoradalle  immediate  cure  del  pontificato  romano. 
Sarebbe  forse  mutata  Tindole  di  esso  o  affievolita  Tefficacia  ?  inp&iit- 
Si  trasmutano  le  cose  umane,  ma  la  benefica  virtti  del  ma- 
gistrato  supremo  della  Chiesa  viene  dairalto  ed  h  sempre 
la  raedesima ;  con  questo  di  piu  che,  essendo  esso  ordinato 
a  durare  quanto  i  secoli,  tiene  dietro  con  amorosa  vigilanza 


rumqut  mt* 
riturdm. 


I02         EPISTOLA    "  LE   INSOLITE   MANIFESTAZIONI, 

al  cammino  dell'umaniti,  n^  ricusa,  come  sognano  i  suoi 

detrattori,  di  attemperarsi  quanto  h  possibile  ai  ragionevoli 

ExcfM  ut  bisogni  dei  tempi.  —  Se,  porgendoci  docile  orecchioy  attio- 

^lonun^x-'  gessero  gl'Italiani  dalle  tradizioni  avite  e  dalia  coscienza 

*^s*s^fX    de'  loro  veri  interessi  il  cors^gio di  scuotere]il  gi<^o  masso- 

siquantur.    nico,  apriremmo  Tanimo  alle  piii  liete  speranze  in  ordine  a 

questa  caramente  diletta  terra  italiana*  Ma  quando  avve- 

nisse  Topposto,  Ci  duole  il  dirlo,  non  sapremmo  presagire 

che  nuovi  pericoli  e  maggiori  rovine. 

Con  eflfusione  di  particolare  afTetto  le  impartiamo,  signor 
Cardinale,  V  Apostolica  benedizione. 
Dal  Vaticano  8  Ottobre  1895. 

LEO  PP.  XIII. 


ad|aa&9d&ifHRlSTi    Domini,  Redemptoris    humani  generis, 
I  auctoris  conservatorisque  Ecclesiae,  assidue  Nos 


c 


l^  et  caritatem  divinam  intueri  et  salutare  prove- 
^^W^Pag'^  here  opus  pro  muneris  Nostri  sanctitate  conten- 
dimus.  Gratiamque  ei  debemus  plurimam  atque  ex  animo 
profitemur^quod  Nobis  in  eas  incumbentibus  curasquaead 
nomen  catholicum  sive  inferendum  reducendumve  in  popu- 
los  sive  stabiliendum  in  illis  augendumque  attinerent,  suis 
ipse  auspiciis  praesentique  ope  tam  benignus  adfuerit.  Cui 
etiam  acceptum  singulari  modo  referimus,  quasdam  bien- 
nio  proximo  oblatas  esse  temporum  maturitates,  quibus 
instituta  catholici  nominis  incrementa  licuerit  Nobis  studio 
impensiore  atque  opera  persequi.  Providentiae  autem  ratio- 
nes  quas  in  eam  rem  adhibere  visum  est,  datis  praesertim 
qua  universe  qua  singillatim  epistolis  apostolicis,  haud  va- 
cuae  sane  fructu,  divina  fovente  gratia,  cesserunt :  atque 
adeo  Nos  eumdem  insistentes  cursum,  laetiorem  quotidie 
votorum  eventum  fidenti  cogitatione  prospicimus.  —  Nunc 
inter  ceteras  nationem  atque  ecclesiam  Coptorum  complec- 
timur  peramanter,  destinatumque  habemuspeculiaria  quae- 
dam  in  eius  bonum  et  ornamentum  ex  apostolica  potestate 
decernere. 

Copticam  gentem  paucis  ante  mensibus  allocuti  sumus 
epistol^  propria,  et  vetera  ecclesiae  Alexandrinae  monu- 
menta  commemorando  excitavimus  ;  idque  duplici  consilio, 
ut  nimirum  ex  benevolentia  atque  hortatione  Nostra  quum 
catholici  confirmarentur  in  coniunctione  et  fide  erga  Apo- 
stolicam  Sedem,  tum  vero  dissidentes  ad  eamdem  coniun- 
ctionem  invitarentur  quaerendam  et  renovandam.  Utrique 
ex  parte  fuit  Nobis  quod  caperemus  conceptae  spei  sola- 
tium.  Catholici  in  primis,  ut  aequum  erat,  maximum  Nobis 
obsequium  ac  pietatem  in  morem  filiorum  testati  sunt,iidem 


26 

Graiutn 
erga  Deunt 
animutn 
Usiatur 
Pontifex  ob 
laetos  sacri 
munerissui 
frucius. 


Copiorum 
EccUsiae 
amantissi' 
must 


nuperad 
iltoslitteras 
dedit  catho- 
licos  simul 
et  dissiden^ 
tes  compel' 
lans. 


Missa 
deinde  a 
Coptis 


I04     LITTERAE   APOSTOLICAE    **  CHRISTI    DOMINI.  " 

caihoiicii     praeterea  grati  quod  episcopum  e  gente   sua,  Vicarii  apo- 

%ln^t^  stolici  munere,  secundum  vota  dedissemus,  Venerabilem 

Fratem  Cyrillum,  titulo  Caesareae  Paneadis.  Quin  etiam 

suaevoluntatis  apertius  declarandae  caussA,  id  propositum 

susceperunt  ut  publicam  ad  Nos  mitterent  Iegationem:quo 

nihil  certe  poterat  neque  ipsis  honestius  esse  neque  Nobis 

iucundius.  —  Septembri  igitur  mense  coram  fuit  legatio 

Coptorum,  ex  variis  nationis   ordinibus,  ipso  Venerabili 

Fratre  praeeunte,  delecta.  Ab  ea  perlibeotes  cognovimus 

praeclare  affirmatum  quo  studio,  qua  reverentia,qua  obtem- 

peratione  erga  hanc  beatissimi  :Petri  Cathedram,  nomine 

etiam  suorum  civium,  afTecti  essent  :  permovitque  intimos 

paternae  caritatis  sensus,  qua  ipsi  fiducia  suis  item  rebus 

ac  dissidentium  fratum  cxposcerent  a  Nobis  et  expectarent 

deHierar-  ampliora  praesidia.  Atque  illud  praecipuum  fore  significa- 

^Mlrc/Miis  verunt,  magnisque  et  humillimis  precibus  flagitarunt,  si  de- 

^instlura-  ^''^*^  auctoritatis  Nostrae  Hierarchia  catholica  et  Patriar- 

tione,  chalis  dignitas  apud  Aegyptios  instaurata  resurgeret.  — 

Pontifex  Aequam  afTerri  et  non  inopportunam  postulationem  plus 

uUaHonem  uua  persuasit  caussa.Constat  enim  rei  catholicae  progressus 

ptriuni^i  non  exiguos  quotidie  per  Aegyptum  haberi ;  clericos  et 

mam,  in-  sacerdotes  nativos,  quod  plurimum  interest,numero  augeri; 

spectts  ncm^ 

ptreicatho'  scholas  iuvcntutis  similiaque  rectae  institutionis  subsidia 
A^ptum  multiplicari :  vigere  acrius  in  animis  religionis  amorem  et 

^tncrcfnen.  ^^\^^^^  atquc  fructus  consentancos  largrius  provenire.  In 
quo  alacrem  cleri  operam  valde  quidem  iuvant  et  sustinent 
nonnullae  Religiosorum  Familiae :  ac  sua  debetur  laus 
Franciscalibus,  qui  iam  diu  per  ea  loca  elaborant,  suaque 
debetur  Alumnis  Societatis  lESU  et  Missionalibus  Lugdu- 
nensibus,  quos  Nosmetipsi  auxilio  submittendos  curavimus. 
variuque  —  lamvcro  si  Hierarchia  in  eis  vel  partim  renovetur  certi- 

^^exuiain-  ^^  praeficiantur  pastores, ex  maiore  ipsaatque  expeditiore 

orUuris^'  vigilandi  providendique  facultate,  multiplex  profecto  uti- 
litas  in  clerum  ac  populum  dimanabit.  Patriarchalis  porro 
dignitas  optime  valitura  est  tum  amplitudine  sua  ad  decus 
ecclesiae  Coptae  catholicae  in  opinione  relevandum,  tum 
ingenita  vi  ad  vincula  fidei  et  fraternitatis  in  omni  natione 
obstringenda.  —  Nos  autem  re   tota   meditate   perpensa, 


DE    PATRIARCHATU    ALEXANDRINO    COPTORUM.      IO5 

eademque  deliberata  cum  Consilio  seu  Commissione  Cardi-         26 
nalium  S.  R.  E.,  quam   ad  reconciliationem  dissidentium       jSgJ. 
cum  Ecclesia  fovendam  iussimus  Nobis  adesse,  ei  ipsi  Cop- 
torum  postulationi  obsecundare  censuimus. 

Itaque  ad  maiorem  divini  Nominis  gloriam,  ad  fidei  san-      HtsHtuU 
ctae  et  communionis  catholicae  incrementum,  Nos  ex  certa  fr/aZhf^ 
scientia  motuque    proprio  ac  de  plenitudine  apostolicae  '''*«  -^Z*' 
potestatis,  Patriarchatum  Alexandrinum  catholicum  resti-  enfk^Hcum, 
tuimus  et  pro  Coptis  constituimus  ;   eique  ac  singuHs  qui 
ipsum  obtenturi  sint,  honores  omnes,  privilegia,  praerogati- 
vas,  nomina,omnemque  potestatem  tribuimus,  e^dem  ratio- 
ne  qua  generatim  ea   nunc  a  Patriarchis   orientalibus  rite 
exercetur :  qua  super  re  peculiaria  praescipta  ab  Apostolica 
auctoritate  tempore  et  loco  impertientur.  Sedi   autem    pa-  ei^utieiitj 
triarchali   sedes  episcopales  duas,  in  praesens,  decernimus   %yjj'^feffi. 
suifraganeas ;  alteram  in   urbe  Hermopoli   maiore,  vulgo   "^J^l^f^"^' 
Mifiie/if  alteram  Thebis  seu  Diospoli   magna,  ad  urbem 
Luksor:  ita  ut  Patriarchatus  tribus  interea  dioecesibus  con- 
stet,  videlicet   patriarchali    Alexandrina,  Hermopolitana, 
Thebana  :   integro  tamen   Nobis  ct  successoribus  Nostris 
pleno  ac  privativo  iure  sedes  alias  vel  archiepiscopales  vel 
episcopales  excitandi,  easque   pro  necessitate   vel   utilitate 
Ecclesiae  immutandi. 

Alexandrinum  Coptorum  Patriarchatum  itaconstitutum,        umim 
eatenus  patere  qua  patet  proregnum  seu  Kedivatus  Aegypti  ^'^/**l*l'^' 
proprie  dictae  ac  provinciae  praedicationis  sancti  Marci,  '^^f^itndri^ 
statuimus   atque  sancimus.  —  Limites   autem    singularum 
dioecesium  quas  supra  diximus,  hoc  modo  definire  placet. 
Patriarchalis  Alexandrina  Aegyptum  inferiorem  et  urbem 
Cairum  complectitur.  Ad  aquilonem  habet  mare  Internura 
seu  Mediterraneum  ;  ad  orientem,  canalem  Suesii  ;  ad  au^ 
strum,Iatitudinis  borealis  gradum  trigesimum;adoccasum, 
Tripolitanam  Othomanici  imperii  provinciam.  —  Dioecesis  ji^ecesi&j^ 
Hermopolitana  in  Aegyptum  mediam  profertur.  Ad  septen-   iTiifii^miT^ 
trionem  finitima  est  dioecesi  patriarchali  ;  ad  orientem  at- 
tingit   sinum    Heroopoliticum ;   ad    meridiem,   continetur 
circulo  fere  medio  inter  gradus  vigesimum  septimum  et 
vigestmum  octavum  latitudinis  borealis,  ubi  scilicet   locus 


I06     LITTERAE   APOSTOLICAE    **  CHRISTI    DOMINL  " 

iacet  Sacci-t-maussi  ad  Nilum  flumen,  qui  pariter  locus  in 
ditione  esto  eiusdem  dioecesis  ;  ad  occidentem  habet  deser- 

atqut  Tke-  ^um  Libycum.  —  Dioecesis  Thebana,  in  Aegyptum  supe- 

niunLf^   riorem  porrecta,  circumscribltur  ad  aquilonem  HermopoH- 

tani ;  ad  orientem,  sinu  Arabico ;  ad  austrum  vegesimo 

secundo  gradu  latitudinis  borealis  ;  ad  occasum,  deserto 

Libyco. 

Patriar-      Designationis  primae  tum  Patriarchae  tum  suflfraganeo- 

^^uopwtm  ^^^  Episcoporum  Apostolicae  huic  Sedi   ius   reservamus. 

frimadeii^  luterim,  quoadusque  ea  designatio  fiat,  mandamus  ut  catho- 

servaiur      Iicorum  coptici  ritus,  quotquot   tota   Aegypto  versantur. 

penes  eumdem  Venerabilem  Fratem  Cyrillum,  nomine  et 

auctoritate  apostolica,  administratio  permaneat. 

Laetaiur       Ita  posse  Nos  de  Patriarchatu  Alexandrino  pro   Coptis 

resiHuiam  restituendo  providere,  vehementer  laetamur   in  Domino ; 

T*Ma^  eoque  magis  quia  eius  recordatio  ecclesiae  tam  grata  acci- 

Pttri  disei'  dit  quam  quae  gratissima.  Nam  propterea  quod  eam  Mar- 
cus,  beatissimi  Petri  discipulus  et  interpres,  auspicato  con- 
stituit  sancteque  gubernavit,  arctior  quaedam  et  praeclarior 
necessitudo  exorta  est,  quam  alias  commemoravimus,  ipsam 
interet  Romanam  ecclesiam;  cuius  potissimum  coniunctio- 
nis  beneficio  extitit  illa  pernobilis,  floruitque  diu  et  splen- 

dissidmtes'  dore  virtutum  et  doctrinae  excellentia.  Quare  Nobis  estop- 

oue  horta- 

turadob-  tatissimum  ut  dissentientes  Copti  Hierarchiam  catholicam 

^^ien^'  exveritate  coram  Deo  considerent ;  eam  nimirum,  quaeob 

)fcae.^^*^    communionem  cum    Cathedra   Principis  Apostolorum  et 

successoribus  eius,  sola  potest  ecclesiam  a  Marco  conditam 

legitime  referre,  solaque  heres  est  memoriae^omnis  quae- 

cumque  Patriarchatut  Alexandrino  a  priscis  illis  maioribus 

est  fideliter  tradita.  Ex  eo  fiat,  id  quod  rectus  ipsorum  ani- 

mus  et  divinae  gratiae  benignitas  sperare  admodum  iubcnt, 

ut  dimissis  tandem  compositisque  dissidiis  quae  consecutae 

intulere  aetates,  ad  unitatem  redire  velint  Romanae  eccle- 

siae,  quae  permagno  eos  desiderio  caritatis  expectat. 

Praesen-       Has  Htteras  Nostras  et  quaecumque  in  ipsis  habentur 

rarumau'  nullo  unquam  tempore  de  subreptionis  aut  obreptionis  vitio 

vindicai!^  sive   intentiouis  Nostrae  aliove  quovis  defectu  notari  vel 

impugnari  posse,  et  semper  validas  ac  firmas  fore,  suosque 


DE   PATRIARCHATU    ALEXANDRINO   COPTORUM.       I07 

eflfectus  in  omnibus  obtinere  atque  ab  omnibus  cuiusvis  76 
praeeminentiae  inviolabiliter  observari  debere  decernimus.  j^qjI 
Non  obstantibus  Apostolicis  atque  in  synodalibus,  provin> 
cialibus,  universalibus  Conciliis  editis  generalibus  vel  specia* 
libus  sanctionibus,  ceterisque  contrariis  quibuscumque,  pe- 
culiari  etiam  mentione  dignis  :  quibus  omnibus,  quatenus 
opus  sit,  amplissime  derogamus  :  irritumque  et  inane  decer- 
nimus  si  secus  super  his  a  quoquam  quavis  auctoritate, 
scienter  vel  ignoranter,  contigerit  attentari. 

Volumus  autem  ut  harum  litterarum  exemplis  etiam 
impressis,  manu  tamen  Notarii  subscriptis  et  per  constitu- 
tum  in  ecclesiastica  dignitate  virum  sigillo  munitis,  eadem 
habeatur  fides  quae  Nostrae  voluntatis  significationi  his 
praesentibus  ostensis  haberetur. 

Datum  Romaeapud  Sanctum  Petrumanno  Incarnationis 
Dominicae  millesimo  octingentesimo  nonagesimo  quinto, 
sexto  Calendas  Decembres,  Pontificatus  Nostri  anno  deci- 
mo  octavo. 

A.  Card.  BIANCHI        C.  Card.  DE  RVGGIERO 
Pro-Datarivs 

VISA 
De  Cvria  I.  De  Aqvila  e  Vicecomitibvs 

Loco  ^ii  Plumbt 

Reg,  in  Secret,  Brevium, 

l.   CVGNONI 


gy  *ft<ift^<ft^iK  jftjMft<ft<R<^<ft<fttf ^ 


ALLOCUTIO 


Ad  S.  R.  E.  Cardinales 


DE    REBUS    ARMENIAE. 


Armeniae 

gentis  cala- 

mitatesdO' 

letPonti- 

fex,  eiqvese 

variis  in- 

dustriis 

opitulatum 

esse  exponif. 


Benevoium 
eri^a  Orieti- 
taUs  aui- 
mum  iesta' 
lus. 


memorat  a 

se  litteras 

ad  Coptos 

dataSy  se- 

demque 


9^^^|aa|ad&i$UROPA  omnis,   suspensis   expectatione  ac  solli- 

El^  citudine  animis,  ad  propiorem  Orientis  plagam 
^  contuetur,  intestinis  oflfensionibus  et  luctuosis 

^sgp^ntS  fessam  casibus.  Acerbum  revera  dolendumque 
spectaculum,  infecta  sanguine  oppida,  civitates  :  ferro  flam- 
misque  ingentes  pervastati  tractus.  —  Dum  viri  principes, 
quae  eorum  summa  laus  est,  collatis  invicem  consiiiis,  mo- 
dum  cladibus  et  securam  incolumitatem  innoxiis  laborant 
exposcere,  Nos  quidem  nequaquam  omittimus,  quantum  est 
in  Nobis,  pro  eadem  caussa  nobilissima  iustissimaque  con- 
tendere.  Videlicet  ante  hos  ipsos  novissimos  casus,  niti  pro 
gente  Armenia  animo  libentissimo  studuimus,  implorataque 
excelsi  Principis  auctoritate,  concordiam,  mansuetudinem, 
aequitatem  suasimus.  Quae  quidem  consilia  Nostra  haud 
sane  visa  displicere.  Coepta  persequi,  propositum  est :  nihil 
enim  tam  cupimus,  quam  ut  in  maximi  imperii  flnibus  sua 
cuique  incolumitas,  suaque  iura  omnia  salva,  ut  oportet,  et 
sancta  sint.  Interea  Armenorum  afflictis  fortunis  tempesti- 
vum  solatium  a  Nobis  ne  deesset,  opem  ferre  egenis  matu- 
ravimus,  quos  maxime  calamitas  perculisset. 

Nostra  autem  erga  Armenos  studia,  testimonium  et  fru- 
ctus  amplissimae  caritatis  sunt,qua  prosequimur  gentes  ex 
Oriente  universas  :  quibuscum,  ut  probe  nostis,  adiumenta 
salutis  sempiternae,  quaecumque  in  potestate  sunt  Eccle- 
siae  catholicae,  communicare  quidem  et  volumus  et  cona- 
mur.  Idcirco,  qui  Nobiscum  de  iide  discrepant,  revocare  ad 
concordiam ;  qui  conveniunt,  devincire  Nobiscum  coniun- 
ctius,  itemque  iuvare  omni  ope  atque  ornare  ingressi  sumus. 

Hac  voluntate  consilioque  litteras  Apostolicas  nuperrime 
dedimus,  ex  quibus  facile  perspiciatur,  quae  mens  Nobis 
erga  Coptos,  qui  animus.  Nimirum  cum  eorum  pietatem  et 
rei  catholicae  per  Aegyptum  explorata  incrementa  habere- 


cr^itminn 


DE    REBUS   ARMENIAE.  IO9 

mus,  instaurandam  Hierarchiam  coptico  ritu,  dignitatemque  AiexandH- 
pro  Coptis  patriarchalem  Sedi  Alexandrinae,  quam  Marcus  ^uZmesle 
evangelista  nobilitavit  auctor  idemque  pontifex,  restituen- 
dam  curavimus. 

Amplissimum  ordinem  vestrum,  Venerabiles  Fratres,  Citrdimit^ 
suppleturis,  adlegere  visum  est  ex  Italia  atque  Imperio 
Austriaco,  ex  Gallia  Hispaniaque  viros  egregios,  quos  Car- 
dinalatus  honore  hodierna  die  augeremus.  In  dignitatc 
episcopali  sunt  omnes  :  iidemque  gravitate  et  integritate 
morum,  doctrinae  laude,  rerum  usu,  muneribus  sapienter 
gestis,  de  re  christiana,  de  Sede  Apostolica  optime  meriti. 
Hi  autem  sunt  Adolfvs  Lvdovicvs  Albertvs  Perravd, 
Episcopus  Augustodunensis,  quem  S.  R.  E.  Cardinalem 
creavimus  et  in  pectore  reservavimus  anno  millesimo  octin- 
gentesimo  nonagesimotertio,  die  decimosexto  lanuarii,  in 
Consistorio : 

Silvester  Sembratowicz,  Archiepiscopus  Leopo- 
liensis  Ruthenorum  : 

Franciscvs  Satolli,  Archiepiscopus  Tit.  Naupa- 
ctensis.Legatus  Apostoiicus  ad  foederatas  Ame- 
ricae  Septentrionalis  civitates  : 

lOANNES  Haller,  Archiepiscopus  Salisburgensis  : 

Antonivs  Maria  Cascajares  y  Azara,  Archi- 
episcopus  Vallisoletanus : 

HieroNYMVS  Maria  Gotti,  Archiepiscopus  Tit. 
Petrensis,  Internuntii  Apostolici  munere  in  Bra- 
silia  functus  : 

lOANNES  Petrvs  Boyer,  Archiepiscopus  Bituri- 
censis  : 

ACHILLES  Manara,  Eptscopus  Anconitanus  et  Hu- 
manus  : 

Salvator  CasaSas  y  PAGfis,  Episcopus  Urgel- 
lensis. 


IIO  ALLOCUTIO    •*  EUROPA   OMNIS.  " 

Quid  Vobis  videtur  ? 

Itaque  auctoritate  omntpotentis  Dei,  Sanctorum  Apo- 
stolorum  Petri  et  Pauli  et  Nostra  publicamus  S.  R.  E.  Pre* 
sbyterum  Cardioalem 

Adolfvm  ludovicvm  Albertvm  Perravd 

Insuper  creamus  et  publicamus  S.  R.  E.  Presbyteros 
Cardinales 

Silvestrvm  Sembratowicz 
Franciscvm  Satolli 

lOANNEM  HaLLER 

Antonivm  Mariam  Cascajares  y  Azara 
Hieronvmvm  Mariam  Gotti 

lOANNEN  PETRVM  BOYER 
ACHILLEM  MaNARA 

Salvatorem  CasaSas  y  Pag£s 

Cum  dispensationibus,  derogationibus  et  clausulis  ne- 
cessariis  et  opportunis.  In  Nomine  Patris,  »{4  et  Filii,  ^  et 
Spiritus  ^  Sancti.  Amen. 


StJgadM^jt&3ft<fty<R<^^ 


EPISTOLA 

Ad  L.  Eygenraam,  script.  ephemerid.  "DeTijd' 


DE  RE  CATHOLICA  IN  NEERLANDIA 


SCRIPTIS   PROMOYENDA. 


^ 


GREGIUM  sane  id  est  atque  bonorum  comproba* 
tione  dignum,  quod  anno  iam  exeuntequinqua- 
gesimo  ex  quo  istius  Ephemeridis  initia  sunt  po- 
k^^Vflp^-ftS  sita,  hanc  vos  memoriam  habere  et  celebrare 
faustam  velitis.  Nuncius  rei  accidit  Nobis  iucundum.  Novi- 
mus  enim  quae  proposita,  inde  a  primordiis,  scriptores  elus 
tenuerint,et  quas  ediderint  multis  modis  utilitates.  In  obser- 
vantia  nimirum  ac  disciplina  Ecclesiae  matris  omni  fide  con- 
stantes,  sic  rationes  dignitatemque  rei  catholicae  assidue 
spectaverunt,  ut  ea  simul  studiose  curarint  quaecumque  ad 
rei  civilis  vel  honestatem  vel  prosperitatem  conducerent 
Ipsorumque  praeclara  est  laus,  tum  de  Hierarchia  instau- 
randa,  gravissimo  quidem  negotio,  prudenter  feliciterque 
contendisse,  tum  pro  veritate  institutisque  catholicis  adver- 
sus  multiplicem  errorem  saeculi  magno  opere  propugnasse, 
—  Haec  autem  quae  dicimus,superiora  praesertim  tempora 
respicientes,  volumus  eadem  ad  vos  pari  iure  conversa, 
dilecti  filii,  qui  priorum  vestigiis  religiose  ingressi,  eadem 
atque  illi  studia  animoerecto  profitemini  aemul&que  actione 
iamdiu  probatis.  Et  quoniam  vobisestoptatissimum,  expe- 
ctationi  Nostrae  cumulatiore  in  dies  fructu  respondere,  hoc 
ipsum  minime  profecto  defuerit,  si  vos  caussa  religionis,  quae 
boni  communis  eadem  est  caussa,  defensores  habere  pergat 
non  modo  ardore  animi  strenuos,  sed  etiam  iis  praesidiis 
maxime  confidentes,  quae  divina  Evangelii  praescripta  at- 
que  huiusce  Apostolicae  Sedis  documenta  peropportune  sup 
peditant.  —  In  quo  facile  quidem  videtis,  res  ut  sunt  apud 
vos,  muneris  vestri  ofiicium  non  ultimum  esse,  omnl  occa- 
sione  diligenter  uti  qua  liceat  firmamentum  admovere  iu- 
menque  afferre  animis  de  religione  sollicitis.  Hinc  spem 


Memoral 
Ptmiifex 

icript&ris 
Ephemiri- 
du  De  Tijd 
bfni  de  re 
^at^elira  ft 
citfiii  gis£ 
m^riias. 


gatidftquf 
iiloriim 
vestigiisin- 
listire  re- 
ttnii^rtit 


hijsque  ut 
prffi>fkawl 
S.  Stdix 
tiirmitit  di 
dinidsft- 
tium  recott' 


112  EPISTOLA    "  EGREGIUM    SANE. 

ciiiatione     bonam  Nosmetipsi  alimus,  vestram  iudicii  operaeque  soller- 

adhortatur,  ^j^^^  haud  minimum  habere  virtutis  posse  ad  Nostra  quo- 
que  provehenda  consilia ;  qua  videlicet  parte  nunc  impensius 
nitimur  reconciliationem  fovere  in  christianisgentibus,quae 
unitatis  catholicae  sunt  expertes.  Hoc  autem  doctrlnae  ca- 
put,de  unitate  (idei  et  communionis  quam  in  Ecclesia  inesse 
suaChristusomnino  constituit,satis  crebram  etconvenientem 
tractationem,  sive  ad  tuendum  sive  ad  illustrandum,  expo- 
scit  Quippe  hoc  estquod  variis  artibus  antiquus  humani  ge- 
neris  hostis  impugnare  acrius  consuevit,  nefarie  fidens  se, 
sectatorum  Christi  discissis  animis,  Christum  ipsum  eiusque 
redemptionis  opus  usquequaque  eversurum  :  nullo  enim 
pacto  neque  in  se  neque  in  mystico  suo  corpore  divisus  est 
Scriptores  Chrtstus,  —  Ita  vos  similesquc  homines  catholicos,  qui  scrip- 
va!^mo-  **^  ^^^  quotidie  vel  ex  intervallo  emittendis  dant  operam, 

net.  coeptis  velle  Nostris  maiorem  in  modum  obsecundare  pro 

certo  habemus.  Quo  rectiusid  vero  utih'usque  eveniat,  stu- 
dete  naviter  vos  aeque  et  illi,  vehementer  hortamur,  cum  do- 
ctrinae  sincerae  solidaeque  instructu  copiam  coniungere  pru- 
dentiae,  aequitatis,  concordiae  ;  quarum  munere  laudum  et 
omnia  devitentur  quae  ofTensiones  in  nostris  contentiones- 
que  serere  possint,  et  multo  augeantur  eorumdem  vires  ac 
decus,  cum  alienis  agentium.Hoc  amplius,  talium  scriptorum 
prorsus  esse  debet,  sacrorum  Antistitum  vereri  maxime 
auctoritatem,  persequi  ductum,  desideriis  ipsis  concedere; 
id  quod  adhuc  vos  praestitisse,  dilecti  filii,  iure  gratulamur, 
perindeque  agnoscimus  quasi  argumentum  uberioris  gratiae 
quae  laboribus  vestris  sit  apud  Daum  itemque  apud  homi- 
s.  Wiiii-  "cs  in  posterum  obventura.  —  Nos  interea,  ut  fateamur 
^^dat  V^^^  *"  animo  est,  erga  nationem  vestram,  generosam  in- 
Neerkin'  genio  gestisque  rebus  nobiIem,voluntate  admodum  propensa 

stoium,  movemur,  nec  unquam  de  ipsa  nisi  magno  cum  desiderio 
recordamur.  Memoria  nempe  subit  quum  eam  Willibrordus, 
apostolici  exempli  vir,  a  Sergio  I  decessore  Nostro  Archie- 
piscopus  Frisiorum  consecratus  sacroque  pallio  insignitus, 
velut  felicem  agrum  subegit  Christo  ac  diu  multumque  ex- 

nobiiemque  coluit ;  quam  eamdem  non  pauca  saecula  et  integritate  iidei 
wra^^  ^*  digna  praestantia  operum  fiorentem,  Ecclesia  catholica 


J 


DE  FIDE  IN  NEERLANDIA  SCRIPTIS  PROMOVENDA.       I  J  ;^ 

habuit  carissimam.  Qui  deinceps  successere  casuslQi^ae  de/txam 

autem  miserentis  Dei  in  Neerlandiam  benignitas  !  Est  enim  frf^^g^Xn 

pergratum  videre  in  ea  ut,  acres  post  hiemes  ac  procellas.  ^^^P^f^^*^ 

lux  veritatiset  gratiae  pristma  sensim  recepta  sit,  quotidie- 

que,  in  iuris  potestatisque  puWicae  aequitate,  increscat.  At 

vero  quantum  in  communibus  votis  supersit,  probe  intelli- 

gitis,.dilecti  filii,  ac  sentitis  ]psi,proea  quaevos  tenet  urget- 

que  patria  et  christiana  caritas.  Agite  igitur,  cursum  auspi-  fticriptorti 

ciis  novis  repetentes,  instate  propositis,  alacritatem  inten*  ^^^«/^^'^*^ 

dite  :  ut  optimos  vestrae  operae  fructus  cives  omnes  largius  ^iihurt^itur 

percipiant,  ii  in  primis  qui  de  fide  dissentiunt.  Quorum  in  ad^ftta! 

caussa  hoc  habetote  tamquam  documentorum  summam,  stu-  ^rtdl^Trl'^' 

dia  vestra  non  tam  esse  oportere  de  adversariis  coarguendis 

et  revincendis,  quam  de  fratribus,  eisque  non  una  spectatis 

laude,  ad  veritatem   invitandis,   ad    sinumque  reducendfs 

eiusdem  matris.  —  lam  vobis,  prout  valdeprecamur,as[nreC 

Deus  et  adsit  continua  ope  ;  cuius  accipite  pignus  in  Apo-     '^'^'^'^'^' 

stolica  benedictione,  quam  singuh's  effusa  caritate  imperti- 

mus. 

Datum    Romae   apud    S.    Petrum   die    xv    Decembris 
MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


Acta  Leonis  XIII.  —  VI. 


r^<fttf^lft<fftifll<!i1ft1ilK<^ift<fc<R<Mk^^ 


26 
DEC, 

DoUi 
Pontifex 
Archiifi' 
scopo  dtbi- 
ium  obst- 
quium  a 
nonnullis 
praettrmis- 
sum,  honO' 
remque  epi- 
scoporum 
suum  esse 
edicit. 

Cterum 
laudoi  ob' 
servantiam 
erga  Pasto- 
rempalam 


impi 
rofis. 


professum. 


EPISTOLA 


Ad  Archiepiscopum  Aquilanum 


DE  REVERENTIA  EPISCOPIS  DEBITA. 

UDIUM  sollertiamque  tuam,  quibus  te  in  episco- 
pali  munere  probasti,  Nos  equidem  pro  merito 
aestimavimus,  teque  ideo  peculiari  benevolentia 
complexi  sumus.  Quamobrem  quum  dignitatem, 
quam  Nobis  volentibus  geris,  minusaquibusdamobsequiose 
habitam  comperissemus,  minime  potuimus  quin  iustura  ex 
eo  dolorem  perciperemus ;  episcoporum  enim  honor,  honor 
Noster  est.  In  re  tamen  tristi  solatium  non  dcfuit :  idque 
Nos  amplum  percepimus  quum  homines  sacri  cleri  tibi  id- 
time  coniunctos  perspeximus,  ut  observantiam  pictatemque 
suam  publico  etiam  testimonio  confirmatam  velint.  Oppor- 
tunum  sane  officium  debita  prosequimur  laude ;  simul  hor- 
tamur  omnes  ne  unquam  ab  instituto  discedant ;  nihil  enim 
Nobis  gratius  eveniet,  quam  si  clerusEpiscopisdocilisdicto 
audiens  fuerit  eisque  penitus  caritate  iungatur.  Id  ut  ex 
optato  contingat,  caelestium  vobis  munerum  ubertatem 
precamur.  Testem  autem  dilectionis  Nostrae  Apostolicam 
benedictionem  tibi,  Venerabilis  Frater,  universoque  clero 
tuo  amantissime  impertimus. 

Datum    Romae  apud   S.   Petrum  die  XXVI  Decembris 
MDCCCXCV,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA 

Ad   Cardlnalem  Parocchi, 


Commissionis  sanctae  Archeologiae  praesidem, 


DE  PERFICIENDO  OPERE  J.  B,  DE  ROSSI 


ROMA  SOTTERRANEA. 


Signor  Cardinale^ 
Stjfctfkaa&j^RA  le  molte  ragioni,che  tornarono  oltremodo  gra- 


« 


Fl  ve  a  tutti  gli  studiosi  delle  sacre  antichita  la  mor- 
^  te  deirinsigne  archeologo  Giovanni  Battista  De 
Ut^^^jAi  Rossi,  non  ultima  fu  quella  di  aver  egli  lasciata 
incompiuta  rOpera  cosl  pregevole  della  Roma  sotterranea. 
Intrapresa  questa  e  proseguita  sotto  gli  auspic!  e  merce  la 
munificenza  del  Nostro  predecessore  Pio  IX  di  f.  m.,  fu  ac- 
coltacon  plauso  universale,  si  pel  lume  che  recava  alla  sto- 
ria  delle  antichit^  cristiane,  e  sl  pei  nuovi  argomenti  onde 
confermavansi  i  dogmi  ela  tradizione  cattolica.  Noi  che  non 
meno  del  Nostro  Antecessore,  fummo  larghi  al  De  Rossi 
della  pontificia  protezione  e  ne  apprezzammo  altamente  i 
meriti,  deplorammo  piii  che  ogni  altri  Tinterruzione  delle 
sue  dotte  ricerche.  Fu  sempre  pertanto  nostra  viva  brama 
cheil  lavoro,  cosi  proficuo  alla  religione  ed  alla  storia,  aves- 
se  la  continuazione  che  tutti  gU  eruditi  si  augurano.  Ed  ora 
volendo  appagare  questo  comune  desiderio,  Ci  rivolgiamo 
a  lei,  Signor  Cardinale,  come  a  Presidente  della  Commissione 
di  Sacra  Archeologia,  e  per  suo  mezzo  alla  medesima  Com- 
missione  aflSdiamo  Tardua  ed  onorata  impresa.  E  ci6  tanto 
di  miglior  grado  facciamo,  essendoci  noto  che  fra  i  membri 
di  essa  non  mancano  coloro  che  agli  studl  di  archeologia 
cristiana  si  formarono  coHa  scorta  del  De  Rossi  medesimo, 
e  ne  appresero,  siccome  i  metodi  delle  ricerche,  cosl  la  pro- 
fonditii  delle  vedute  non  mai  disgiunte  da  spirito  intima- 
mente  religioso.  Confidiamo,  che,  lieta  la  Commissione 
deirincarico  onde  Noi  Tonoriamo,  sapri   rispondere   alle 


DEC, 

1895, 

Neptr 
ohitum  cla- 
riintniviri 
/  B,  de 
Roisi  ifife- 
ctum  ma- 
neat  opus 
ipsius  "Ro- 
ma  soiter- 
ranea  " 


de  religione 
et  kistoria 
bene  meri- 
tum,  Pon- 
tifex  illud 
Commissio- 
ni  S.  Ar- 
cheologiae 
mandatfer- 
^ciendum. 


ii6 


EPISTOLA    "  FRA    LE    MOLTE    RAGIONL 


Nostre  brame,  certa  che  non  sari  per  venirle  meno  il  Nostro 
favore.  —  Ed  in  tale  fiducia,  Signor  Cardinale,  Noi  le  impar- 
tiamo  di  tutto  cuore  TApostoIica  benedizione. 
Dal  Vaticano,li  31  Decembre  1895. 


LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA 


Ad  Card.  Lang6nleux,  Archiep.  Rhemensem, 


DE  GENTENARIIS  SOLEMNIBUS 
CLODOVEI  REGIS. 


NOTKE  CHER   FILS, 

i!'EST  un  noble  dessein  que  celui  dont  vous  avez 
pris  rinitiative,  de  convier  la  France  enti^re  i 
c^I^brer  solennellement,  cette  ann^e,  apres  qua- 
Hk-^^^iSk  torze  si^cles,  Tanniversaire  du  Bapt^me  de  Clo- 
vis,  roi  des  Francs-Saliens.  Aussi,  Nous  accueillons  avec 
une  particuli^re  satisfaction  le  d^sir  que  vous  Nous  avcz 
exprim^,  de  Nous  associer  ^cette  sainte  et  patriotique  en- 
treprise  en  accordant  k  votre  pays,  que  Nous  aimons^  la 
faveur  insigne  d'un  Jubil^  national.  On  peut  dire,  en  effct, 
quecebapt^me  du  glorieux  vainqueur  de  Tolbiac  a  ^t^  en 
mSme  temps  le  baptSme  du  royaume  des  Francs  ;  et,  assu> 
r^ment,  les  cons<$quences  historiques  de  cet  ^v^nement  me- 
morable  ont  ^t^  de  la  plus  haute  importance,  non  seulement 
pour  le  peuple  nouveau  qui  naissait  a  la  foi  du  Christ,  mais 
pour  la  chr^tient^  elle-m^me,  puisque  cette  noble  nation 
devait  m^riter,  par  sa  fid^litdet  ses  ^minents  bienfaits,  d'c- 
tre  appel^e  la  Fille  ain^e  de  T^glise. 

Et  d*ailleurs,  Notre  Cher  Fils,  comment  pourrions-Nous 
demeurer  ^tranger  aux  f&tes  que  vous  allez  c^I^brer  a  Reims, 
autour  du  tombeau  du  saint  Archevfique  Remi,  votre  insigne 
pr^d^cesseur,  Nous,  qui  n*avons  cess^de  donner  a  la  France 
des  tdmoignages  r6\t6r6s,  peris^virants,  de  Notre  afTectioa 
paternelle  ;  comment  ne  serions-nous  pas  touch^,  en  son- 
geant  aux  desseins  adorables  de  la  bont^  et  de  la  providence 
de  Dieu  sur  une  nation  tant  de  fois  choisie  comme  un  puis- 
sant  instrument  pour  la  d^fense  de  rEglise  et  la  dilatation 
du  rfcgne  de  J6sus-Christ  ?  —  Ces  desseins  dont  Nous 
voyons  clairement  les  premiers  actes  et  la  premi^re  r^alisa- 


6 

Ciiftsi/iufft 
itkbrandi 
m€rfiL*rium 
hjf^tiimaiis 
C/otLnfd 
ngii  FffMti* 

preci&tis- 
que  atiHHit 
Caniinalis 
jnbilj€i 
lucmm 


ium  /«/a- 
iur  itfti- 
mum  trga 
ga/iicam 
gfnum,  a 
D(i>  cle- 
(tam  Eccti" 

gw^culum. 


Qa&d 
quidem 


Il8        EPISTOLA    "  c'eST    UN    NOBLE   DESSEIN.  " 

Gaiii  laeu  tion  dans  laconversion  prodigieuse  deClovis,  doivent  aussi 

^'^p^Jimii  f*'re  tressaillir  toute  V^glise  de  Francc,  pendant  les  solen- 

uuis,         T\\\i^  qui  se  pr^parent  et  auxquelles  votre  zMe  ^clair^,  No- 

tre  Cher  Fils,  saura  donner  un  lustre  digne  des  faits  qu*elles 

rappelleront,  digne  aussi  de  la  cit^  qui  en  fut  le  principal 

th^Atre,  et  qui  vit,  dans  sa  magnifique  Cathddrale,  tant  de 

princes  implorant,  pour  bien  gouverner,  les  b^nddictions 

d'en  haut. 

permagni       Mais,  afin  que  de  telles  solennit6s  apportent  i  votre  tres 

^^^Mmin  n^We  nation  ces   fruits  de  salut  que  Nous  lui  souhaitons 

ChHstore^  vivemeut,  il  est  absolument  n^cessaire  qu'ellecomprenneet 

nem  appr^cie  le  bienfait  dont  eiie  c^l^bre  le  souvenir,  c'est-a-dire 

sa  rdg^ndration  dans  le  Christ,  sa  naissance  4  la  foi.  Un  tel 

cumspiri'  bienfait,  incomparable  en  lui-m6me  comme  principe  de  vie 

^lum^civiU'  ^^  ^^  f^condit^  dans  Tordre  de  la  gr&ce,  est  m^morable  aussi, 

^sloriauue    ""'  "®  P^^*  ^^  m^conuattre,  par  les  r^sultats  pr6cieux  dc 

sunt  aucti.  grandeur  morale,  de  prosp^rit^  civile,  d*entreprises  gloricu- 

ses  qui  toujours  en  d^coul^rent  pour  la  France  :  on  en  re- 

trouve  le  t^moignage  dans  les  tcmps  m6mes  oi!i  la  nation  vit 

surgir  pour  la  religion  des  jours  d'adversit^  et  de  deutl.  Car, 

si  elle  c^da  parfois  i  de  d^plorables  entraf nements,  toujours, 

apr^s  avoir  souflfert,  elle  sut  r^agir  contre  le  mal  et  puiser 

dans  sa  foi  de  nouvelles  6nergies   pour  se  relever  de  ses 

epreuves  et  reprendre  la  mission  apostolique  qui  lui  a  ^t^ 

Episcopi  confi^e  par  la  Providence.  Nous  sommes  persuad^  que  T^pis- 

^^Remi^''  ^^P**  fran^ais,  continuatcur  de  la  mission  de  saint  Remi, 

virtutespro  h^riticr  dc  son  zile  sacerdotal,  de  sa  charit^  expansive,  de  sa 

laborex^al  gr&ce  dans  le  maniement  des  esprits  et  des  coeurs,  saura  de 

muien/ur.    ^^^^  ^^  ^^^^  ^^^^^  apprrfcicr  au  peuple  T^tendue  d'un  tel  bien- 

fait,   et  d^fendre   la  foi  catholique  contre  les  attaques  de 

ceux  qui   voudraient  d^truire    la    civilisation    chr^tienne. 

Aussi,  Nous   appropriant  la  parole  et    Texhortation    du 

Prince  des   Ap6tres,  du    m6me  coeur  que  lui  et  avec  la 

m6me  eflfusion  apostolique,  Nousdisons  k  nos  tr^schers  fils 

de  France  :  B^ni  soit   le  Dieu  et   Pire  de  Notre  Seigneur 

JfisuS-CHRiST,qui  vous  a  r^/;//r/jdans  ia  vive  esp^rance... 

d'un  heritage  incorruptible,  sans  tache,  incapable  de  se  ti& 

trir...,  Esperez  donc  dans  lagrAcequi  vous  est ofTerte par  la 


DE  CENTENARIIS  SOLEMNIBUS  CLODOVEI  REGIS.     II9 

rdv^lation  de  J£sus-Christ Quiconque  croira  en  luine         6 

sera  pas  confondu (^).  >  jSgs- 

Oui,  Notre  Cher  Fils,  Nous  prions  le  Dieu  tr^s  puissant     Deumpro 
et  misrfricordieux,  dans  toute  la  vdhrfmence  de  Notre  ten-  ^%^/i, 
dresse  paternelle,  qu*il  donne  a  la  France  d'6treune  nation  fexutsan- 
sainte,  immuablement  ndele  a  son  genie,  a  ses  chretiennes  avitae  te- 
destin^es.  Que  la  foi  de  ses  aTeux,  —  une  foi  pleine,  active,  *^'^  ^'' 
militante,  —  grandisse  dans  ce  noble  peuple  ;  qu'elle  recon- 
quiibre  les  masses  qui  s^agitent  aujourd'hui  dans  les  t^n^bres 
de  rincrddulit^,  et  qui,  d^f  ues,  ddcourag^es  par  mille  erreurs, 
s'affaissent  dans  Tombre  de  la  mort:  €  Levez-vous,  et  le 
Christ  vous  illuminera  («).  > 

Que  tous  les  fils  de  la  patrie  fran^aise,  de  plus  en  plus    sint  Gaiu 
dociles  i  ^couter  Nos  conseils,  s'unis£ent  dans  la  v^rit^,  tersecon- 
dans  la  justice,  dans  le  respect  mutuel  et  dans  la  charit^  ^tTqueab^ 
fraternelle,  comme  les  enfants  d'un  mfime  Pfere ;  qu'ils  se  ^,^^'^^},, 
persuadent  que  roubli  des  principes  qui  ont  fait  leur  gran-  P^r  reiigio- 
deur  les  conduirait  infailliblement  k  la  d^cadence,  et  que  ^lum^; 
Tabandon  d'une  religion  qui  est  leur  force  les  laisserait  sans 
d^fense  contre  les  ennemis  de  la  propri^t^,  de  la  famille,  de 
la  soci^t^.  Qu'ils   se  rallient  donc  pour  lutter   ensemble 
contre  les  p^rils  qui  les  menacent,  et  que  le  cri   de  la  Loi 
salique  s'^chappe  de  leur  poitrine,  plus  puissant  quejamais: 
Vive  le  Ckrist  qui  aime  les  Francs  (3)  ! 

Au  d^clin  de  ce  siicle  et  ^  Taurore  de  celui  qui  s'annonce,  consuiant 
en  ces  temps  difficiles  qui  mettent  en  mouvement  tous  les  l^^^fig^^*' 
peuples  et  tous  les  ^ldments  du  corps  social,  en  cet  ige  ou  perconcor- 
les  ^mes  agit^es,  inquiites,  semblent  alt^r^es  de  justice,  —  ciesiae 
de  cette  justice  que  Notre-Seigneur  seul  peut  verser  a  flots,  ^in^praesZj- 

—  il  faut  que  le  baptfime  de  Clovis  et  de  ses  guerriers  se  p^J^^. 
renouvelle  en  esprit  et  reproduise,  k  quatorze  siicles  de  ''^«^- 
distance,   les  fruits  merveilleux  d'autrefois  :  Tunion  sociale 

sous  un  pouvoir  sage,  respect^,  et  la  fid^lit^  sinc^re  envers 

I.  Benedictus  Deus  et  pater  Domini  nostri  Iesu  Christi,  qui  secundum  miseri- 
cordiam  suam  magnam  regeneravit  nos  in  spem  vivam...  in  haereditatem  incor- 
ruptibilem  et  incontaminatam'  et  immarcescibilem  !...  Propterquod  sperate  in  eam 
quae  otfertur  vobis  gratiam.  in  revelatione  Iesu  Christi....  Qui  crediderit  in  eum 
non  confundetur(I  Petr.,  i,ii). —  2.  Exurge  et  illuminabit  te  Christus  (Eph.,v.x4). 

—  3.  Vivat  Cbristus  qui  Francos  diligiL 


I20         EPISTOLA    "CEST    UN    NOBLE    DESSEIN. 

rEglise  catholique.  —  Cette  union  des  Fran^ais,  vous  le 

savez,  Notre  Cher  Fils,  a  ^t^  Tobjet  constant  de   Notre 

sollicitude,  et  Nous  Tappelons  encore  aujourd'hui  avec  une 

croissante  ardeur.   En  viriti^  quelle  occasion  pourrait  6tre 

plus  favorable  et  sainte  pour  m^nager  et  augmenter  entre 

eux  Tunion  d'esprit,  de  volont^,  d'action  dans  la  poursuite 

du   bien  commun,  que   la  comm^moration  solennelle  de 

r^v^nement  fortun^  qui  fut  pour  la  France  le  principe  du 

salut  et  la  source  de  tant  de  gloire  ? 

AfassoHum       Eu  atteudant,  Notre  Cher  Fils,  les  catholiques  doivent  se 

^c^ca-  reprcndre  et  s'affirmer  comme  des  fils  de  lumJ^re,  d'autant 

num^cerui'  P'"^  intr^pidcs  ct  plus prudcnts  qu'ilsvoient  une  puissance 

imfnsirenue  t^n^breusc  mettre  plus  de  persistance  k  rutner  autour  d'eux 

tout  ce  qu'il  y  a  de  bienfaisant  et  de  sacre  ;  s'imposer  au 

respect  de  tous  par  la  force  invincible  de  Tunit^;  prendre 

avec  clairvoyance  et  courage,  conform^ment  a  la  doctrioe 

expos^e  dans  Nos  Encycliques,  Tinitiative  de  tous  les  vrais 

progris  sociaux;  se  montrer  les  d^fenseurs  patients  et  les 

conseillers  ^clair^s  des  faibles  et  des  d^sh^rit^s ;  se  tenir 

enfin  au  premier  rang  parmi  ceux  qui  ont  rintention  loyale, 

k  quelque  degrd  que  ce  soit,  de  concourir  k  faire   r^gner 

partout,  contre  les  ennemis  de  tout  ordre,  les  dternels  prin- 

cipes  de  la  justice  et  de  la  civilisation  chrdtienne. 

Pauitis'       Puisse  le  Seigneur  exaucer    Nos  esp^rances    pendant 

ilaea^/ft  1'cxtraordinaire  Jubil^  national  que  Nous  allons  accorder, 

eaturPoH'  et  duraut  lequel  Nos  priires  se  mfilant  aux  vdtres  et  k  celles 

de  tout  le  peuple  chr^tien  de  France,  le  ciel  s'ouvrira  pour 

laisser  .tomber  sur  vous  et  sur  votre  patrie  enti^re   les  plus 

larges  efTusions  de  Tesprit  de  Dieu  I 

ethenedicit.       Ccst  daus  cctte  confiance  que  Nous  accordons  k  Vous, 

Notre  Cher  Fils,  aux  ^v^ques  de  France,  au  clerg6,   aux 

fidiles  et  k  tous  ceux  qui  participeront  k  vos  ffites,  Notre 

b^n^diction  Apostolique. 

Donn^  a  Rome,  pr^s  saint  Pierre,  en  la  ffete  de  TEpi- 
phanie,  le  6  Janvier  de  Tannde  1896,  de  Notre  pontificat 
la  dix-huiti^me. 

LEO  PP.  XIII. 


J  "'*"'""  »■■■—»"■■'■■■■■■■■■■  ■■■■■■■■■I—IWW^— <«»■■■■■■■  i^—iM»MB  ■■■■■■■■■—■■■■■■  ■■■■m—%       ' 


LITTERAE  APOSTOLIGAE 


DE  lUBILEO  IN  CLODOVAEI  REGIS 


FESTIS  SAECULARIBUS. 


Jlig^J9iJ9gAiJSil^'^'^^Ai^^^At'^Jk^'^^^^3^^^^^4 


Sf;<ft<>^<ft 


M 


IfAGNl    commemoratio   eventus,    de    qua    Gallia 


catholica  insignem  capiat  laetitiam  et  fructum, 
^  auspicato  futura  est  sub  exitum  huiusce  anni, 
^^^W^  solemni  ipso  die  Natalem  Christi  Domini  refe- 
rente.  Prout  enim  ex  tradita  rerum  memoria  non  obscure 
apparet,  eo  tempore  saeculum  condetur  quartum  decimum 
ex  quo  Clodovaeus  Francorum  rex,  Dei  providentis  admi- 
rabili  impulsu  permotus  ut  vanam  eiuraret  superstitionem 
deorum  fidemque  christianam  susciperet,  salutari  regenera- 
tionis  lavacro  est  religiosissime  ablutus.  Id  nempe  contigit, 
in  primario  templo  Rhemensi  rituque  celeberrimo,  quum 
una  cum  illo  sorores  duae  regiae  et  milites  ad  tria  millia  in 
eiusdemgratiae  accesserint  communioncm  :  tantorum  autem 
munerum  administer  Remigius  fuit,  Antistes  sanctus  eius 
inclitae  ecclesiae.  Tum  haud  longo  tempore  est  factum,  ut 
rex  ipse,  non  tam  bellica  virtute  sua  civilique  prudentia, 
quam  praesenti  fretus  auxilio  Christi,omnes  fere  Galliarum 
partes  quasi  distracta  membra  unum  in  corpus  regnumque 
coniunxerit;  quod  regnum,  eiusdem  religionis  felice  vi,  flo- 
rere  coepit  ac  niti  ad  potentiam  egregieque  mereri  de  re 
catholica.  —  Non  igitur  sine  caussa  affirmant,  in  eo  ipso 
commemorabili  baptismate  totam  simul  Galliam  fuisse 
quodammodo  renovatam,  consecutaeque  peramplae  eius 
claritudinis  inde  exstitisse  primordia.  lure  propterea  et 
merito  faustitati  huiusmodi  celebrandae  singularia  quaedam 
apparantur  solemnia,  excitante  potissimum  diiecto  Filio 
Nostro  Benedicto  Maria  S.  R.  E.  Presbytero  Cardinali 
Lang^nieux,  Archiepiscopo  Rhemensi.  Sane,  si  multa  sunt 
et  nobilia  instituta  rerum,quorum  initia  festa  soleant  recor- 
datione  agitari,  nihil  quidquam  est  aequius,  nihil  dignius 
quam  ut  natio  quaepiamstatuat  per  insuetaslaetitias  annum, 


8 
lAN. 
iSq6. 

Clodvuaei 
baptisma 
Pontifex 
refert 


a  S,  Remi' 

gio  colla- 

tum,magno 

quidem 

gallieae 

geniis  emo- 

lumento. 


illiusque 
proin  me- 
moriam 
Jure  cele- 
brari  osten- 
dit. 


122  LITTERAE   APOSTOLICAE    "  MAGNI. 

succedentibus    saeculis,  diemque   recolere,    quo    primum 

Christo  nata  et  particeps  facta  est  hereditatis  caelestis. 

Antea  Istud  regencrationis  christianae  beneficium  quale  et  quan- 

^^k^de  re  ^u^  ^^^  quaeque  in  omni  genere  bona  et  omamenta  genti 

num^V^  Gallorum  pepererit,   Nosmetipsi  attigirous  nuperrime    in 

epistola  ad  eumdem  data  Archiepiscopum.  In  qua  quidem 

res  ipsa  tempusque  admonuit  ut  bortationis  apostolicae 

documenta  nonnulla  adiiceremus  :  idque  praestare  studui- 

mus  caritate  magna  et  pari  cum  spe  utilitatis  non  mediocris, 

Nonnuiia  quae  posset  in  commune  bonum  derivari.  —  Perutile  enim- 

^'*s^ularit  ^^^^  praeclarumque  fuerit,  Galliam  catholicam  commoveri 

^^^ft*^'J^J"  omnem,  atque  oculos  et  studia  unanimem  convertere  tum 

utililaiem  '         ^ 

et  decus  ad  sospitalem  Fontem  Rhemensem,  tanquam  ad  incunabula 
augean  .  ^^g^^^g^  religiouis  suae,  tum  ad  gloriosum  Remigii  sepul- 
crum,  velut  ad  cathedram  magistri  et  pastoris  optimi, 
veria  pacis  aetemaeque  vitae  adhuc  loquentis.  Peregrina- 
tiones  pietatis  caussa  ad  ea  loca  initae ;  peculiaris  cultio 
animorum  per  missiones  sacras  instituta  ubique  ;  religiosae 
misericordiae  beneficentiaeque  oflicia  largius  exhibita ; 
grates  Christo  Deo,  publicae  prosperitatis  auctori  benignts- 
simo,  insigniter  actae ;  haecet  similia  admodum  valebunt 
ad  exaequandum  saecularis  celebritatis  decus,  ad  eamque 
fructuum  praestantiam,  quae  in  votis  est,  colligendam.  Illud 
porro  valebit  vel  maxime,  si  quotquot  nomine  catholico  in 
Gallia  gloriantur,  veterum  patrum  exempla  memori  cogi- 
tatione  respiciant,  fidemque  in  primis  reputent  illam, 
solidam,  alacrem,  eflFectricem  magnarum  rerum,  cum  Sede 
beati  Fetri  coniunctissimam:  ex  quo  ad  imitationem  exar- 
descentes,  sponsiones  sacrosanctas  in  baptismali  ritu  con- 
ceptas  summa  omnes  religione  instauratoque  proposito 
/nduigen-  ratas  atque  firmas  edicant.  In  Nobis  quantum  est,  uteadem 
%^ lucran-  solemnia  et  honore  augeamus  et  animorum  emolumentis, 
dasproxi-  placet  iu  Domiuo   munera  sacrae  Indulgentiae  extra  ordi- 

tnisfestts.  ... 

nem  largin. 

Itaque  de  omnipotentis  Dei  misericordia,  ac  beatorum 
Apostolorum  Principum  auctoritate  confisi,  plenissimam 
peccatorum  omnium  indulgentiam  et  remissionem  in  forma 
lubilael  concedimus  Christifidelibus  omnibus  qui  in  Gallia 


■  '■i.i4te'. 


DE  lUBILAEO  IN  SAECULARIBUS  FESTIS  CLODOVEI.     I23 

sunt,  hisce  pietatis  sanctae  conditiones  perfecturis.  Videlicet  8 
ut  duas  ecclesias  civitatis  vel  loci,  ab  Ordinariis  propriis  i8g6. 
designandas,  bis  adeant,  vel  si  una  tantum  ibi  sit  ecclesia, 
eam  adeant  quater,  ibique  aliquandiu  pro  libertate  et  exal- 
tatione  sanctae  Matris  Ecclesiae,  pro  pace  et  unitate  populi 
christiani,  pro  conversione  peccatorum,  itemque  secundum 
mentem  Nostram  pias  ad  Deum  preces  effundant ;  ut 
peccata  sua  rite  confessi,  sanctissimum  Eucharistiae  sacra- 
mentum  suscipiant;  ut  aliquid  eleemosynae  in  pauperes 
vel  in  pium  aliquod  opus  pro  facultate  erogent.  Ad  tempus 
vero  quod  spectat  eiusdem  indulgentiae  assequendae,  hoc 
esse  statuimus  pro  universa  GaHia  a  dominica  prima 
Quadragesimae  ad  Natalem  usque  Domini ;  ita  quidem, 
ut  intra  idem  temporis  spatium  tres  continuae.  hebdomadae 
ab  Ordinariis  singulis  destinentur,  in  quibus  liceat  condi- 
tiones,  quae  supra  dictae  sunt,  implere,  atque  indulgentia 
ad  modum  lubilaei  perfrui.  Pro  sola  autem  civitate  Rhe- 
mensi  tribuimus,  ut  ibi  eadem  indulgentia  eisdem  condi- 
tionibus  vigeat  integro  temporis  spatio  quod  est  a  dominica 
Resurrectionis  ad  solemnitatem  Sanctorum  omnium.  Prae- 
terea  indulgentiam  plenariam  impertimus  omnibus  et 
singulis,  qui  promissionum  Baptismi  renovationi,  in  cunctis 
Galliae  ecclesiis  sacerrimo  die  Natalis  Domini  publice  pera- 
gendae,  religiose  interfuerint,  consuetis  tantummodo  con- 
ditionibus  rite  servatis.  Quas  indulgentias  omnes  animabus 
etiam,  quae  Deo  in  caritate  coniunctae  ex  hac  vita  migra- 
rint,  per  modum  suffragii  applicari  posse,  misericorditer  in 
Domino  concedimus.  Facimus  quoque  potestatem  confes- 
sariis  dispensandi  super  Communione  cum  pueris  nondum 
ad  eam  admissis.  Denique  Confessariis  omnibus  legitime 
approbatis,  eo  durante  tempore  et  ad  effectum  lubilaei 
lucrandi,  omnes  eas  facultates  largimur  quas  tribuimus  per 
Litteras  Apostolicas  Pontifices  Maximty  datas  die  XV  mensis 
februarii  anno  MDCCCLXXIX,  iis  tamen  omnibus  exceptis, 
quae  in  iisdem  Litteris  excepta  sunt.  — Volumusautem  ut 
harum  Litterarum  exemplis  etiam  impressis,  manu  tamen 
Notarii  subscriptis  et  per  constitutum  in  ecclesiastica  di- 
gnitate  virum  sigillo  munitis,  eadem  habeatur  fides   quae 


124  LITTERAE   APOSTOUCAE    '*  MAGNI. 


Nostrae  voluntatis  significationi,  his  praesentibus  ostensis, 
haberetur. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum'sub  anulo  Piscatoris  die 
VIII  lanuarii  MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
octavo. 

C.  Card.  DE  RVGGIERO. 


EPISTOLA 
Ad  Card.  Goossens,  Archiepisc.  Mechliniensem, 


_____..^..^.......^^ 4r 

5Mfea{fe3fe4gROBE   nosti   qua    firma   ac    studiosa    voluntate 


DE  SCHOLA  THOMISTICA  LOVANIENSL 


propositum  Nostrum  prosecuti  huc  usquesimus, 
quod  iam  Pontificatus  initio  praedecessori  tuo 
^^dsi^}^  significavimus,de  amplificandis  in  isto  perillustri 
Lovaniensi  Athenaeo  philosophiae  studiis,  ut  Belgicaetiam 
iuventus  de  solidis  uberibusque  fructibus  particeps  fieretp 
quos  ex  restauratione  christianae  philosophiae  ad  mentem 
divi  Thomae  a  Nobis  firmiter  intentos,  ubique  terrarum 
iam  ex  parte,  Deo  favente,  in  bonum  Ecclesiae  et  civilis 
societatis  obvenisse  laetamur,  uberioresque  in  dies  obven- 
turos  certo  confidimus.  Opportunis  praecipuum  in  hunc 
scopum  adhortationibus  Nostris  et  pluries  datis  epistolis, 
Nos  minime  latet,  qua  actuosa  propensione  ac  zelo  morem 
gesserint,tequidem  duce,dilectissimi  omnes  Belgii  episcopi, 
aliique  e  clero  et  laicis  viri  praeclarissimi,  ita  ut  in  Lova- 
niensi  Universitate  nedum  philosophiae  studia  reapse 
amplificata  fuerint,  sed  etiam,  quod  in  votis  erat,  singularis 
Schola,  quae  divo  Thomae  inscribitur,  paucis  abhinc  annis 
instituta  sit,  eique  adnexum  Seminarium  pro  dioeceslum 
clericis  ingenio  ac  pietate  praestantioribus.  Debitas  laudes 
hac  arrepta  occasione  tibi  singuh'sque  praesulibus,  aliisque 
catholicis  viris  pro  in  id  collatis  ofliciis,  curis  et  sumptibus, 
iterum  ex  animo  rependere  pergratum  est.  Quos  interea 
fructus  inde  maximos  in  Domino  auspicari  fas  est,ut  firmius 
ac  securius  caperentur,  leges  et  praescripta  tum  Scholae 
tum  Seminarii  Nobis  deferenda  iniunximus,  quae  collatis 
consiliis  Lovanii  confecta,  revisa  iam  et  probata  per  sacram 
studiis  regundis  praepositamCongregationem,Nostra  aucto- 
ritate  mense  lulio  superioris  anni  sancita  fuere.  Dequorum 
fijeli  executione  pecuh'arem  commendationem  facerehaud 
ducimus,quum  omnes  episcopos  libentissimo  et  grato  animo 


6 

f3g6. 

Gaudtt 
Ptintt/ex 

i€  cQnsiHit 
dt  phihsO' 
phitii  stk- 
diii  in  Ln- 
vaniemi 
Athsnaeif 
ampiijf^an' 
dis. 


Tkomiitf-^ 
cae  rffcne» 
Seminarii 
ichohe  an- 
tt^xi  lc^fs 
tsueforttata 
poHiiJicia 
Stincitas 
fffisit  mr- 
murat. 


T26  EPISTOLA    **  PROBE    NOSTI. 


ea  accepisse  testentur  litterae  collectim  Nobis  datae  mense 
octobri  nuper  elapso.  Si  quae  ceterum  exorta  sunt  dubia 
in  nonnullis  articuiis  interpretandis,  Nostram  mentem  tibi 
patefieri  lussimus  per  dilectum  Filium  Nostrum  Cardinalem 
eiusdem  Congregationis  Praefectum  :  spesque  afTulget  fore 
Prat-  ut  omnia  quam  citius  componantur.  Attamen  unum  prae 
^^adhilTnda  omnibus  per  has  Nostras  litteras  speciali  modo  commen- 
'Ls^/ii7L'a  dandum  censemus,  ut  nempe  in  lectionibus  habendis,  iis 
latimain'  quidem   exceptis,  quae  scientias  naturales»  quas  vocant, 
rum  tum  historiamque  respiciunt,  latina  lingua  adhibeatur  :  huius- 
tumlnlti-  modi  enim  latini  sermonis  usum  tn  statutis  praescribendum 
tutortbus.  expressa  Nostra  mandavimus  voluntate,  a  qua  ullo  modo 
recedendum  omnes  admonitos  volumus   sive  institutores 
sive  alumnos.  Quo  enim  pacto  serio  et  sollde  in  divi  Thomae 
et  scholasticorum  doctrinam  incumbere  alumni  poterunt, 
eorumque  immortalia  evolvere  volumina,  latine  conscripta, 
huius  idiomatis  nescii?   Impervii  profecto  iis  semper  erunt 
electissimi  scientiae  thesauri  inibi  per  saecula  a  summis 
itigeniis  congesti !  Nec  institutoribus  ipsis  facilis  res  erit,  si 
scholae  conceptus,  axiomata,  terminos  vel  ipsos  vernacula 
lingua  explanare  conentur.  Viros  autem  altioris  eruditionis 
ac  scientia  vere  praestantes,  quales  Thomisticae  Scholae 
alumnos  optamus,  vel  maxime  dedecet  latinam   linguam 
non  callere,  praesertim  si  de  clericis  agitur  Ecclesiae  addic- 
tis,  cui  proprium  est  Latii  sermone  a  saeculis  uti  et  gloriari. 
Quod  laicos  autem  attinet,  quorumsolidiorin  philosophicis 
disciplinis  institutio  Nobis  etiam  cordi  est,eos  aThomisticae 
Scholae  frequentia  latini  sermonis  usus  arcere  non  debet 
sed  potius  aUicere^siserio  scientiae  inhiant  possessui  et  hono- 
ribus.Quam  forsan  ab  initio  cursuum  invenient  difficultatem 
cito  evincent,  prout  exemplum  probat  alumnorum,  qui  ex 
diversis  regionibus  et  linguis  Urbem  conveniunt  innumeri, 
Ub€res  ut  scientiis  vacent,  quae  semper  latine  explanantur.  Spe 
iX/ai  certa  igitur  Nos  nitimur,  fore  ut  si  executioni  debito,  quo 
ominatur,  ^^^  est,obsequio  mandentur  omnia,quae  vel  commendanda 
vel  praescribenda  significavimus,  ex  alumnis  qui  Thomi- 
sticae  Scholae  cursus  Lovanii  rite  celebraverint,  strenuus 
profecto,  licet  initio  exiguus,  brevi  effofmari  poterit  virorum 


DE  USU  LINGUAE  LAtlNAE  IN  SCHOLA  THOMXOVANIL  I  2^ 

numerus.qui  omnis  philosophiae  apparatu  apprime  instructi,  6 
in  dioecesibus  praesto  esse  Episcopis  possint,  et  adiutoies  jSg6,* 
validissimi  hac  temporum  pravitate,  ut  contra  innumeros 
veritatis,  praesertim  fidei,  hostes  vel  ipsis  scientiae  armis 
invicti  sese  opponant  et  erigant.Primitias  uberemque  horum 
fructuum  copiam  ut  coUigant  nedum  episcopi  sed  etomnes 
Belgicae,  Nobisdilectissimae,  nationis  civium  ordinesenixe 
a  Deo  adprecamur,  auspice  et  auctore  ipso  sanctissimo 
scholarum  magistro,  qui  suis  favoribus  Thomisticae  Lova- 
niensis  scholae  alumnos,  in  Ecclesiae  spem  et  christianae 
philosophiae  succrescentes,  profecto  e  caelo  amplecti  non 
desinet :  ita  ut  omnibus,  qui  optime  de  eorum  institutione 
meriti  fuerint,  datum  tandem  sit  de  assiduis  in  hoc  nobtlis- 
simum  opus  praestitis  curis,  pretiosis  inde  manantibus 
beneficiis  satis  compensari  ac  in  Domino  abunde  solari.  — 
Auspicem  interim  divinorum  munerum  et  praecipuae  bene-  ^^^^,j^^;V(7, 
volentiae  Nostrae  testem  tibi,  dilecte  Fili  Noster,  tuis  in 
episcopatu  coIIegis,moderatoribus,institutoribus,ac  alumnis 
universis  Lovaniensis  Athenaei,  Scholae  praesertim  clfvi 
Thomae,  benedictionem  Apostolicam  effusa  caritate  imper- 
timus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    vi    Februarii 
MDCCCXCVl,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 

LEO  PP.  XI 11. 


St5fl&3fl&a&^!&A3a&A3a&ia&!Sa&^^SAAa&AAA^<ft«*<»^^^^ 


EPISTOLA 


Ad  A.  Pages,  supremi  Consilii  Societatis 


Vincentianae  Praesidem. 


<g<gAy*y^<gJ¥<ifJy<g^iiif3qpiqgig^ 


FEBR. 
i8g6, 

SocietaUm 
Vincfntia- 
nam  laudat 

Pontifex 

levandae 
pkbi  aique 

religioni 
cohonestan- 

dae  dedi- 
tam. 


Gaudet 

ipsam  pro- 

posuisse 

Vincentia- 

nas  Confe- 

rentias 

etiam  in 

O/iente 

instituen- 

das, 

atque  suis 
obsecunda- 
re  consiliis 
de  opera- 
rum  condi- 
iione  Uvan- 
da. 


Ckaritatem 

exiollit 

maximum 

societati 

periclitan- 

tis  praesi- 

dium. 


^jd^^^l^OLUMEN  quo  ea  summatim  disseruntur,  quae 
9^  a  societate  vestra  unoquoque  elabente  anno 
l^  peracta  fuerint,libenti  semper  iucundoque  animo 

nihil  Nos  inde  nisi 


% 


s  V 


9r^^^^  accepimus,  certi  equidem 
solatii  rationem  hausturos.  Id  nuper  etiam  experti  sumus 
quum  ea,  quae  anno  MDCCCXCIV  a  vobis  sunt  gesta,  uno 
libro  enarrata,  Nobis  cum  litteris  observantissimis  exhi- 
buistis.  Gratulamur  sane  vobis,  gratuiamur  catholicae  cari- 
tati  quod  coetus  vestri  latius  in  dies  qua  patet  orbis  raulti- 
plicentur,  ita  quidem  ut  non  uno  tenus  nomine  vivant,  sed 
iis  maxime  probentur  operibus,quae  miserae  simul  levandae 
plebi  simul  religioni  cohonestandae  cedunt.  Duo  autem  prae 
ceteris  sunt  quae  iucundioreanimo  rata  vobis  esse  comperi- 
mus.  Alterum  est  quod  Vincentianas  Conferentias  in  orien- 
talibus  etiam  populis  instituendas  proposueritis,  ea  nimirum 
mente  atque  spe  ut  studiis  Nostris  adlaboretis  pro  earum 
gentium  solatio,  quas  intestina  discordiarum  vts  ad  incitas 
adegit  in  diesque  adigit.  Alterum,  quod,  Nostris  consiliis 
obsecundantes,  eo  animum  adverteritis  ut  sequioris  condi- 
tionis  homineSjOperas  praecipue,  institutis  consociationibus 
seu  ad  auxilium  mutuo  inferendum,  seu  ad  futuris  necessi- 
tatibus  prospiciendum,  ex  malesuada  angustia  levetis.  Sint 
igitur  hae  Nostrae  litterae  testes  vobis  commendationis  et 
benevolentiae  Nostrae,  quibus  videlicet  iam  strenue  curren- 
tibus  acriores  stimuli  subiiciantur.  In  iis  etenim,  quae 
periclitanti  societati  hominum  praesidio  esse  queunt,caritas 
cumprimis  censenda  est,  quae  ad  Evangelii  legem  exer- 
ceatur  et  ad  eius  viri  sanctissimi  exemplum,  quem  vos 
instituti  vestri  auctorem  et  patronum  colitis.  Ceterum 
munerum  caelestium  ubertatis  auspex  sit  Apostolica  bene- 


D£  YIMCEKTIANIS   SOCIETATIBUS. 


129 


dictio  quam  tibi,  dUecte  fili,  aniversisque .  vjncentianis  coe* 
tibus  eifusa  dilectione  inapertimus. 

Datum    Romae   apud    S.   Petrum    dfe    XIll   Februarii 
MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  octavo. 


LEOPP.XIII. 


AcTA  Leonis  XIII. 


VI. 


^^ 


DE  RATIONE  CONCORDI 


RBI  CATHOLICAE  PROVEHENDAE 


APUD  ORIENTALES. 


MARTII 
1S96. 

Consti/u- 

iwmiOnen- 

taliom  an- 

tea  idiiae 

subjicere 

visum  est 

Pontijici 

praicepta 

quaedam 

de  ratione 

eoncordi  rei 

caiholicae 

apud 

Orientales 

proveken- 

dae. 


Exponit 
Pontifex 

maximi 
essemomen- 

ti  illam 
concordiam 


USPICIA  rerum  secunda  quae  Nobis,  Orientem 
christianum  apostolica  providentia  respicienti- 
bus,  divina  gcatia  benignissime  obtulit,  animum 
sane  confirmant  augentque  ut  incepta  Nostra 
omni  contentione  et  spe  persequamur.  Editis  quidem  non- 
nullis  actis,  praesertim  Constitutione  Orientalium  anno 
MDCCCXCIV,  iam  quaedam  sunt  a  Nobis  opportune  decla- 
rata  et  decreta ;  quae  aliis  alia  modis  conducerent  simul 
ad  studium  decusque  pristinum  religionis  in  eis  gentibus 
excitandum,  ad  earumdem  coniunctionem  cum  Petri  Ca- 
thedra  obstringendam,  ad  reconciliationem  fovendam  dissi- 
dentium.  Quo  tamen  instituta  consilia  rectius  in  dies 
procedant  uberiutfque  eveniant,  optimum  factu  dudmus 
aliquot  capita  praescriptorum  hortationumque  subiicere, 
tamquam  eiusdem  additamentum  Constitutionis  ;  quatenas 
nimirum  attinet  ad  communem  sentiendi  agendique  ratio- 
nem,  quae  tantis  procurandis  rebus  maiorem  in  modum  est 
necessaria.  —  Nam  apud  Orientales  singularis  omnino  et 
hominum  et  regionum  conditio  a  longinqua  antiquitate 
occurrit  Ecclesiae.  Scilicet  persaepe  in  uno  eodemque  loco 
aeque  obtinent  dissimiles  iique  legitimi  sacrorum  ritus, 
proptereaque  totidem  sunt  ritu  vario  antistites  pluresque 
singulis  administri ;  accedunt  non  pauci  numero  sacerdotes 
latini,  quos  in  illorum  adititorium  et  levamen  (')  Apostolica 
Sedes  mittere  consuevit ;  sunt  praeterea  qui,  ad  firmamen- 
tum  unitatis  catholicae,  delegato^  romano  Pontifice  fungun- 
tur  munere,eius  mandata  faciunt,voIuntatem  interpretantur. 
Eos  igitur  in  suis  quemque  partibus  obeundis  nisi  eadem 
sancta  mens  et  salutaris,  omni  privata  caussa  posthabita, 
moveat,  nisi  eadem  in  fratrum  morem  aflfectio  consociet, 


I,  Const.  Benedicti  XIV  Demandatam. 


DE  RE  CATHOLICA  APUD  ORIENTALES  PROVEHENDA.    1  3  I 

non  ita  quidem  laboribus  et  expectationi  responsurus  est 
utilitatum  proventus.  Intima  vero  voluntatum  coniunctio  et 
consensio  propositorum,  sicut  Dei  ministros  maxime  decet, 
ita  in  opinione  hominum  adeo  Ecclesiam  catholicam  com- 
mendare  solet,  ut  filios  discordes  non  semel  ad  sinum  eius 
suavi  quodam  incitamento  vel  ipsa  reduxerit. 

Huiusce  rei  aequum  est  antecedere  exemplum  pariter  in   i^i^^  /j^/^. 
Delegatis  Nostrisatque  in  Venerabilibus  Fratribus  Patriar-  ^,fJlf,%_ 
chis,quum  ceteris  gradu  et  potestate  antecedant:  ad  eosque  p^^^i^^- 
singulariter  spectare  videtur  commonitio  Apostoli :  Carilate  triar^k^u 
fraternitatis  invicetn  diligenteSy  honore  invicem  praevenien- 
tes  (i).  —  Hinc  sane  excellentia  iidem  haurient  bona,  atque  qui  qtdd^m 
illud,  tam  optabile  in  praesentia,  ut  suam  ipsorum  digni-  'rUntixcel 
tatem  melius  possint  ac  felicius  tueri.  Siquidem  initarum  ^'«'»0^«^* 
rerum   cursus    in    rei    catholicae   profectum,  vehementer 
exposcit    ut    corum    personis    muniisque   sua   stet    omni 
ex   parte   commendatio   atque   etiam   in    dies    accrescat. 
Id  Nobismetipsis  adeo  cordi  est,  ut  quasdam  cogitationes 
et  curas  in  hoc  item  genere  optime  collocatas  censuerimus. 
Nec  enim  quemquam   fugere  potest  quantum   deceat  et 
omnino  expediat,  apud  catholicos  nullum  dignitati  patriar- 
chali   deesse  ex  eis  praesidiis  ornamentisque    quibus  illa 
abunde  utitur  apud  dissidentes.   Exploratum   est   autem, 
Sedis  Apostolicae  eo  amplius  ibidem  florere  nomen  maio- 
remque  simul  explicari  virtutem,  quo   plus  honestamenti 
legatis  eius  comitetur.  Quapropter  induximus  animum  sic 
efficere  ut  in  hoc  aptius  utrisque,  Patriarchis  et  Delegatis, 
esset  consultum,  eoque  simul  piorum  emolumenta  operum 
augerentur  ecclesiis.  Reapse  quidem  certam  illis  vim  subsi- 
diorum  annuam,  catholicorum  liberalitate  pia  adiutante, 
decrevimus,  attribuimus. 

lamvero  fidenti  fraternoque,  prout  diximus,  animo  stu- 
deant  Patriarchae  communionem  consiliorum  in  maioribuH 
rebus  habere  per  litteras  cum  Delegatis  Nostris  :  eo  prae- 
terea  commodo,  ut  quae  negotia  ad  Apostolicam  Sedem 
delaturi  sint,  expeditius  procedant  et  transigantur.  Unum  jubeiF&n- 
autem  est  quod,  pro  gravitate  sua,  singulari  Nostro  non   ^ll^f^^^^^^ 

1.   Rom.,  XI J,  10. 


132     MOTU  PROPRIO  *'  AUSPICIA  RERUM  SECUNDA. 

biHassai'  modo  hortatu  sed  iussu  dignum  existimemus:  videlicet  ut 

!i%iscon-  P^triarchae  congressiones  actitent  cam  Delegatis  Apcsto- 

^TMart  '^^'^*  binas  saltem  quotannis,  quo  tempore  et  looo  inter 

cNm  Deie-  ipsos  convenerit.  Ea  res,  ubi  rite  sit  acta,  plus  quam  dici 

^^  *^'  possit  devinciet  benevolentia  animos,  viamque  muniet  ad 

persimilem  agendi  tenorem.  —  Ita  in  Domino  congressis 

suKtiniiiis  primum  erit  provincias  sibi  creditas  generatim  prospicere, 

^nifl^^s^ra-  et  considerarc  quo  statu  stt  atque  honore  in  iUis  religto,  qui 

^nii!^  ^*   progressus  inter  catholicos  facti,  quaenam  ipsoram  maxi- 

meque  cleriergadissentientes  studia,  quaenam  in  hts  volun- 

tas  requirendae  unitatis,  aliaque  ad  cognoscendum  perop- 

portuna.  Exinde  se  dabunt  res  propriae  et  peculiares,  in 

quibus  deliberantium  prudentia  ususque  elaboret.  Atque 

episcoporum   provincialium   caussas,  si  quae  aint,  licebit, 

accurate  expensas,  ex  aequo  et  bono  componere  ;  eis  tamef) 

salvis  atque  integris  quae  iuris  sunt  sacri  Consilii  christiano 

nomini  propagando.  Tum  vero  de  recta  fideh'um  admioi- 

stratione,de  cleri  disctplina,de  monachorum  vel  aliis  pioruoi 

institutis,  de   missionum  necessitatibus,  de  cultus   divini 

decore,  de  cognatisque  agetur  rebus^  quae  dih'gentissime 

cauttssimeque  sunt  reputandae  :  certis  autem  et  communi- 

bus,  quoad  fieri  possit,  rationibus  providendum  est  ut  religio 

catholica  et  partos  fructus  conservet  et  multo  capiat  am- 

commen'  pHores.Nobts  tria  maxime  accommodata  in  raedium  proferre 

%^e^c7/an'  '"bet,  seu  vcrius  revocare,  quum  fere  eadem  alias  per  occa- 

dam  insti-  sjonem  attigcrimus. — Est  primum,oportere  curas  exquisitas 

ciericorum,  in  eo  impeudi  ut  alumni  sacri  ordinis  ad  doctrtnam^ad  vitae 

sanctimoniam,  adsacrorum  peritiam  optime  informenturet 

excolantur.  Collatis  vero  consiliis,  facilius  ceVte  liquebit 

quemadmodum  singulis  Patriarchis  sua  sint  probe  consti- 

tuta    seminaria    clericorum,   sensimque    amplificentur   et 

vigeant ;  ita  plane,  ut  ea  demum  existat  operariorum  evan- 

gelicorum  copia  et  praestantia,quae  messi  sufficiat  augescen- 

ti,  quaeque  nomini  catholico  reverentiam  adiiciat.  Expetito 

rei  eventui  bene  ii  favere  poterunt  sacerdotes  nativi,  quos 

Roma   ex  propriis  gentium  collegiis  crebro  in  orientem 

remittit,non  tenui  censu  ingenii  virtutisque  animi  instructos. 

De  hoc  ipso  bene  admodum  Delegati  Apostolici  merebun- 


DE  RE  CATMOLICA  APUD  ORIENTALES  PROVEHENDA.    I33 

tur,  51  caraverint  ut  etiam  ex  latinis  idonei  viri  advocentur         /9 
qui  parati  sint  adtutricem  operam  clericis  erudiendis  con-    '  i8g6. 
ferre.  Hic  Nos  facere  quidem  non  possumus  quin  meritd 
honestemus  laude  nonnullas  religiosorum  familias,  quarum 
sedulae  alacritati  multam  in  eo  genere  ab  orientalibus  tribui 
gratiam  iam  diu  est  Nobis  compertum.  —  Alterum  est,  nec  etpuero- 
minore  profecto  diligentia  dignum,  de  puerilis  educationis  *'^*^' 
sustinendis  multiplicaiidisque  scholis.  Per  se  apparet  quanti 
illud  sit  ponderis  ut  primae  aetatulae,  una  cum  litterarum 
primordiis,  ne  quid  imbibant  veritati  institutisque  cathoHcis 
adversum  ;  eo  vel  magis  quod  contra  filii  tenebrarunty  pru- 
dentia  poUentes  et  opibus,  e&dem  in  re  enitantur  quotidie 
impensius.  Necessee&t  igitur  ipsasanae  doctrinae  principia 
et  religiohis  amor  ita  in  molles  animos  infundantur,  ut  eos 
afficiant  innutriantque  penitus  ad  catholicam  professionem : 
neque  atiorum  certe  vel  studiosior  in  bac  parte  vel  fructuo- 
sior  erit  indostria,  quam  eorum  qui  sese  bono  pueritiae 
sacrisin  sodalitatibus  devoverunt.  Quin  etiam  ex  hujusmodi 
disciplina,  in  qua  qui  religionem  moresque  tradunt,  suo  ipsi 
facto  plus  tradunt  quam  praeceptionibus,  id  facile  est  pro- 
fecturum,  ut  spei  optimae  alumni  semina  sacerdotii  reli- 
giosaeve  perfectionis  mature  excipiant  et  colant :  plures 
autem  utriusque  sexus  indigenas  Ita  succrescere,  non  una 
de  caussaomnino  laetabile  et  perutile  est.  - —  Tertio  videtur  atquepro- 
loco  pariter  esse  frugiferum,  operam  dari  ut  ephemerides  ^^S^Ser 
similesve    ex    intervallo  paginae,   scienter    moderateque  scHpta 
factae,   fusius   pervulgentur.  Taies  quippe  scriptiones,  uti  tkoUcam. 
tempora  sunt  ac  mores,  religioni  percommode  inserviunt, 
sive  ad  refellenda  quae  calumnia  vel  error  in  eam  confin- 
gant,  sive  ad  fidele  ipsius  studium  alendum  in  animis  atque 
incitandum  :  id  praesertim  ubi  non  ita  frequens  copia  sit 
sacerdotis,  pabulum  doctrinae  et  hortationis  sanctae  im- 
pertientis.   Nec  praetereundum,  quod  catholici  scriptis  iis 
legendis  ea  cognoscunt  quae  variis  in  locis  quoquo  modo 
contingant,  cum  retigionis  connexa  rationibus :  cuiusmodi 
sunt  fratrum  egregie  facta  vel  coepta,impendentia  a  fallaciis 
adversariorum  pericula,  pastorum  suorum  et  Apostoticae 
Sedis  laboriosae  curae,  Ecclesiae  succedentes  dolores  et 


MOTU  PROPRIO  **AUSPICIA  RERUM  SECUNDA. 


gaudia  ;  quae  identidem  cognita  profecto  adiumenta  bona 

suppeditant  imitationis,  caritatis,  generosae  in  fide  constan- 

tiae.  —  Istud  Nos  triplex  praesidiorum  genus  particulatim 

commonstravimus,  spe  magna  ducti,ex  iis  potissimum  satis 

multa  eflfectum  iri  secundum  vota :  ob  eamque  caussam 

auxilia  ipsorum  operum  Nos  quoque  pro  facultate  submit- 

tere  cogitamus.  Id  autem  tempore  ac  loco  fiet   Nostros 

per  Delegatos :  quorum  dentque  erit  summam  rerum  in 

eisdem  congressionibus  actarum  ad  Apostolicam  Sedem 

referre. 

RaHonem       Consequitur  de  ratione  officiorum  quae  Delegatis  ipsis 

^iorum  intercedant  cum  eis  qui  Missionibus  per  easdem  regiones 

gaHsi!^ier>  praesuut.  Minime  quidem  dubitandum  quin  alteri  atque 

'^"^Hs^ut  *^'®"»  probe  memores  cuius  nomine  et  potestate  sint  eodem 

Missioni-  missi,  et  qua  saluberrima  caussa  un&  debeant  conspirare, 

bus  prat' 

sunt.  veram  quae  secundum  Deum  est  concordiam,  quum  in  sen- 

tentiis  tum  in  actione,   custodire  inviolatam   contendant. 

Attamen  ad  totius  rei  meliorem  temperationem,  visum  est 

immutare  nonnulla  de  iuris  ordine  adhuc  recepto  :  eaque 

decreto  proprio  iam  constitui  iussimus  per  sacrum  Consi- 

lium  christiano  nomini  propagando.  Omni  igitur  prudentta 

et  ope  Delegati  in  id  incumbant,  ut  quaecumque  ab  Apo- 

stoHca  Sede  et  illo  decreto  et  subinde  pro  temporibus  simi* 

liter  edicentur,  ea  plenum  habeant  exitum.  Rursus  in  idem 

congruant  Superiores  Missionum  sollertia  et  obtemperatione 

sua :   maioris   momenti   res  ad  earundem   procurationem 

pertinentes,  nisi  rogatis  illis  et  approbantibus,  ne  aggre- 

diantur,   eosque  ipsos   velint  habere  ex  officio  conscios. 

negotiis  incidentibus  quae  opus  sit  ad  Apostolicam  Sedem 

DeUgatos,  trausmitti.  —  Delegati  porro  suum  esse  meminerint  evigt- 

^q!iide!n  lare,    providerc,    instare    ut    Constitutionis    Orientalium 

ImtM-eut  praescriptis  integre  ab  omnibus  quos  illa  attingunt  religio- 

Constituiio  s^^"®  pareatur.  In  quo  praecipue  fiat  ut  nihil  admodum  de 

Orienta-  se  desiderari  sinant  latinorum  Instituta,  quae  multis  locis 

lium,  non-  .  .  -     ,.  .  -      ^    • 

nuiia  mo-  tautoperc  student  rei  catholicae  incrementis.  Quippe  ret 

^no^m  catholicae  valde  nimirum  interest  eam  omnino  tolliacdilui 

fJ^du!^'  opinionem  quae  quosdam  ex  orientalibus  antehac  tenutt, 

perinde  ac  si  de  ipsorum  iure,  de  privilegiis,  de  rituali  con- 


DE  RE  CATHOLICA  APUD  ORIENTALES  PROVEHENDA.  I35 

suetudine  vellent  latini  detractum  quidquam  aut  deminu-        19 
tum.  —  lidem  Delegati  peculiarem  vigilantiam  cum  bene-      i8g6, 
volentia  adhibeant  presb^^eris  latinis  qui  missionali  munere  depresbfu- 
in  suae  ditionis  locis  versentur.  Eis  consilio  et  auctoritate  ^l^an" 
adsint  per  difficultates  in  quas  velarebus  vel  abhominibus  <'".«<' ^«- 

'^  ^  corauimqtte 

non  raro  incurrunt,  atque  ad  ministerii  apostolici  ubertatem  cum  orim- 

iali  cltro 

suadere  ne  desinant  summam  cum  orientali  clero  consen-  adkorian- 
sionem  et  gratiam  :  quam  quidem  apte  conciliabunt  sibi  et  ^*^' 
retinebunt,  ipsorum  tum  linguae  moribusque  assuescendo, 
tum  tradita  a  maioribus  sacra  instituta  honore  debito 
prosequentes.  Huc  autem  nihil  certe  tam  valeat  quam 
specimen  concordiae  benevolentiaeque,  quod  ipsi  praebeant 
Delegati  et  ceteri  qui  sub  eis  cum  auctoritate  sunt ;  id  quod 
graviter  supraadmonuimus.Neque  vero  talisanimi  prodendi 
ac  testificandi  defuturae  sunt  opportunitates.  Praeclara  illa, 
si  per  sollemnem  aliquam  celebritatem  faciles  libentesque 
sacris  ritibus  orientalium  intersint ;  ac  vicissim  si  eos  ad 
sacra  latino  ritu  sollemnia  nonnunquam  invitent.  Id 
autem  in  primis  decuerit,  valdeque  fieri  optamus,  quoties- 
cumque  Ecclesiae  vel  romani  Pontiiicis  caussd  insignior 
quaepiam  agatur  caeremonia.Exeo  namque  feliciter  potest 
mutuae  observantiae  caritatisque  foveri  studium,dum  eius- 
dem  fidei  et  communionis  vincula  in  amorecommunis  matris 
roborahtur,  dumque  augetur  obsequium  ac  pietas  erga  Suc- 
cessorem  beati  Petri,  eum  nempe  quem  Christus  Dominus 
centrum  constituit  sanctae  salutarisque  unitatis. 

Quae  igitur  hisce  litteris   motu   proprio  significavimus,      Praesen- 
declaravimus,  statuimus,  rata  omnia  firmaque  permanere  ^"^^*^^- 

'  '  -»         «-  rarum  au- 

auctoritate  Nostra  volumus  et  iubemus.  ciorOauni 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  Xix  Martii  mdcccxcvi,  '^*  ^^ ' 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII. 


LITTERAE  APOSTOLICA.E 


11 

^i 


DE  PEREGRINATIONIBUS 
AD  SANCTA  LOGA   PALAESTIN AE. 


i8' 

APRILIS 

1S96, 

Peregri' 

mattones  ad 

sancta 

Palaestinae 

loca  cele^ 

brari  sae- 

pius  nostra 

aetate  Pon- 

ii/exj^au- 

det,  earum 

exfonens 

ntilttatem, 


nberesque 
fructus 

enumerans 
inde  natos 
fostremis 

Atsceannis» 


lOMANORUM    Fontificum    Praed^cessorum    No- 
strorum  vestigiis  insistentes,  qui  iugiter  pias  ad 
sancta  Falaestinae  loca  christianorum  pcregri- 
nationes    commendarunt     atque     indulgentiis 
foverunt,  iam  inde  ab  anno  mdccclxxxii  peregrinationes 
expiatorias,  cura  patrum  Augustinianorum  ab  Assumptione 
suscipiendas,    et    meritis    laudum    praeconiis    prosequuti 
sumus»  et  per  litteras  Nostras,  die  vi  Martii  mensis  datas, 
spiritualibus  quibusdam  peculiaribus  gratiis  decoravimtts. 
Expectationi  autem  Nostrae  plane  respondit  eventus.  Se- 
quentibus  enim  annis  erga  purpurata  divino  Sanguine  loca 
fidelium  studium  in  Gallia  potissimum  excitatum  atque 
auctum  :  episcopi,  sacerdotes,   laici,  plura  christianorum 
millia  dictis  peregrinationibus  nomen  dar/e  properarunt ; 
horum  exemplis  Christi  fideles  in  Oriente  degentes  in  fide 
sunt  confirmati ;  denique  mirabilis  huiusmodi  Orientalium 
cum  Occidentalibus  consensus  suavi  animum  Nostrum  lae- 
tttia  replevit,  et  in  spem  optimam  erexit.  Et  sane,  auctore 
et  auspice  dilecto  filio  Francisco  Picard  Praeposito  generali 
Augustinianorum  ab  Assumptione,  qui  quindecim  annonun 
spatio  expiatoriis  hisce  peregrinationibus  egregia  quidem 
laude    praefuit,    erectum     est    Hierosolymae    hospitium 
Nostrae  Dominae,  sacra  et   civili  auctoritate  probatum, 
pro  peregrinis  excipiendis ;  aperta  ibidem  pia  domus  stu- 
diorum  pro  religiosis  ab  Assumptione  ;  habitus  Euchari- 
sticus  conventus  pluribus  adstantibus  Patriarchis  et  An- 
tistitibus  tum  latini  ritus,  tum  orientalis,  positusque  aus- 
picatissima  illa  occasione  primus  lapis  Ecclesiae  Nostrae 
Dominae  Galliarum  per  Cardinalem  Apostolicae  Sedis  le- 
gatum ;  tandem  illud  templum,  modo  absolutum  et  stru- 
ctur&  praenobile,  sedes  est  tum  operis  piacularium  precum 


DE  PEREGRINATIONIBUS  AD  SANCTA  LOCA.    137 

peregrinationum  meinoratarum,  tum  ptae  associationis  ca- 
nonice  ibi  institutae  pro  suflfragils  rite  ferendis  animabus 
fidelium  defunctorum  ex  ecclestis  tum  Ortentis  quum  Oc- 
cidentis,  quae  purgatorib  in  igne  detineantur.  lamvero  quum       Rogante 
ipse  Praepositus  generalis  Augustinianorum  ab    Assum-  g^^^^^ 
ptlone  enixas  Nobis  humiliter  preces  adhibuerit  ut  indul-  4«^«^'*- 

^  *  .  ntanorum 

gentias,  singulis  annis,  vi  supra  dictarum  litterarum  Nostra-  abAssum' 
rum,  iis  pereg^inationibus  concessas  in  perpetuum  elargiri  ^  '^'''' 
nonnullaque  addere  privilegia  de  benignitate  apostoh'ca 
veliinus  ;  Nos  ut  tam  frugiferae  pietatis   opera   maiora, 
favente  Domino,  susctpiant  incrementa,et  praesertim  preces, 
quae  dictorum  operum  cura  pro   ecclesiarum  unione  ad 
Deum  iuxta  mentem  Nostram  effunduntur,  uberiori  fiant 
cum  animarum  fructu,  piis  his  votis  annuendum  propensa 
volnntate  existimavimus.  Itaque  tam  religiosos  patres  ab  ponti/ex 
Assumptione  quibus  earumdem  peregrinationum  regimen  ^P"''^^^ 
est  demandatum,  quam  fideles  qui  in  exercitium  pietatis,  sancta  loca 
obedtentiae,  mortificattonis,  et  abnegationis  sui  ipsius,  si-  ^uhtcTOM- 
mulque  in  spiritu  caritatis  et  precum,  idem  iter  suscipiant,  ^^j^^^X^ 
peculiari  benevolentia   complecti  volentes  et  a  quibusvis  g^ntiam, 
excommunicationis  et  interdicti  aliisque  ecclesiastici^.sen- 
tentiis,  censuris  et  poenis  qudvis  modo  vel  quavis  de  caussa 
latis,  si  quas  forte  incurrerint,  huius  tantum  rei  gratia  ab- 
solventes  et  absolutos  fore  censentes,  Apostoh'ca  Nostra 
auctoritate,  praesentium  tenore,  ad  nutum  Sedis  Aposto- 
licae,  faaec,  quae  infra  scripta  sunt,  concedimus  atque  in- 
dulgemus.  Nimirum  omnibus  et  singulis  fidelibus,  qui  nunc 
et  in  posterum  quolibet  anno  expiatoriam  huiusmodi  pere- 
grinationem  susceperint,  et  in  ipso  itineris  ingressu  modera- 
tori  pro  tempore  debitam  obedientiam  professi  sint,  plena- 
riam  concedimus  indulgentiam  pro  die  discessus,  ac  pro  die 
ab  unoquoque  eligendo  durante  peregrinatione  ;  dummodo 
rite  confessi  sacraque  Communione  refecti  aliquandiu  iuxta 
romani  Pontificis  mentem  orent  pro  extirpatione  haeresum, 
sahctaeque  Ecclesiae  necessitatibus  et  exaltatione.  Has  vero 
conditiones  adiectas  volumus  aliis  omnibus  plenariis  indul- 
gentiis  infra   concedendis,  quas   universas   in  sufTragium 
etiam  converti  posse  permittimus  fidelium  omnium  qui  pic 


138    LITTERAE  APOSTOLICAE   **  ROMANORUM    PONTIF.  " 

iisvero  ex  hac  vita  excesserunt  Illis  autem,  qui,  domi  detenti,  per 

^%u^,  ^lios  a  se  missos,  vel  per  eleemosynas,  vel  alio  modo  suffra- 

umaii'^  S^^^*  fuerint  cuiltbet  e  peregrinationibus  memoratis,  et  illis 

modosuf'  etiam  qui  spiritu  iuncti  cum  peregrinantibus  sibi  indicant 

mentejuH'  aliquem  mortificationis  aut  pietatis  actum  quotidie  exer- 

^  ^indf^en-  ccndum,  tcmpore  quo  respectiva  peregrinatio  perduraverit, 

^H^^s^mei  "^w^P^  abstinentiam  aliquam,Missae  auditionem.exercitiom 

lucran-  Viae  Crucis,  recitationem  Rosarii,  vel  septem  psalmorum 

poenitentialium,  aut  alicuius  e  parvis  oSiciis  approbatis, 

plenariam  indulgentiam  concedimus  lucrandam  ad  libitum 

uno   e  diebus   festis  durante  respectivae   peregrinationis 

NonnuUas  spatio  occurrentibus.  Quo  vero  consultum  sit  earumdem 

\u^gratias  pcregrinationum  tempori,  concedimus  ut  quotidie  in  navi, 

^t^n^s  scrvatis  servandis,  sacrum  fieri  possit,  et  sacra  petentibus 

assequendas  commuuio  distribui.  Fotestatem  pariter  facimus  moderatori 

pro  tempore  cuiusque  peregrinationis  m  posterum  pera- 

gendae  et  aliquot  sacerdotibus  ad  confessiones  approbatis, 

ab  eodem  designandis,  excipiendi  peregrinantium  confes- 

siones.  Pro  mulieribus  tamen,  excepto  aegrarum  decum- 

bentium  casu,  volumus  adhiberi,  ut  in  exedris,  apto  in  loco 

ponepdam  cratem,  quae  sacerdotem  a  poenitente  seiungat. 

£t  ne  peregrinantes  careant  beneficio  exercitit  Viae  Crucis 

tum  in  navi,  tum  ubi  illa  non  habeatur  canonice  erecta, 

concedimus  ut  ipsi  lucrari  valeant  indulgentias  omnes  eidem 

exercitio  adnexas,  si  illud  obeant  coram  praelata  vectibili 

vei  vhi  Cruce.  Quum  vero  ad  loca  sancta  pervenerint,  indulgemus 

loca  perve-    ut  peregrinantes  apud  unumquodque  sanctuarium  quod  visi- 

taverint,  eas  omnes  indulgentias  assequi  valeant,  quas  lu- 

craturi  forent  si  praecipuo  eiusdem  sanctuarii  festo  inter- 

essent.  Quod  si  alicuius  ex  iis  sanctuariis  angustiae  nec 

universos  fortasse  admittant  peregrinos,  nec  sinant  sacer- 

dotes  omnes  peregrinantes  ibi  sacrum  facere,  decernimus 

ut   respectivae  peregrinationis  moderator  rem  agat  cum 

Patriarcha  Hierosolymitano,  cui,  dummodo  locorum  mores, 

et  incolarum  ingenium  istaec  citra  ullam  offensionem  perfici 

patiantur,  Apostolica  Nostra  auctoritate,  praesentium  vi, 

facultatem  committimus,  impertiendi  veniam  ex  qua  Missae 

sub  aperto  caelo  ibi  fieri,  servatisservandis,queant,etsacra 


nerint. 


DE    PEREGRINATIONIBUS  AD  SANCTA  LOCA.       I39 
peregrinis  Eucharistia  diriberi,  ita  ut  per  haec  indulgentiae         t8 

•   ••■••I*  ••«  ••  .  APRILIS 

visitationi  ilhus  sanctuarii  adnexae  pennde  acquirantur,  ac       jg^, 
si  sanctuarium  fuisset  reapse  visitatum.  Tandem,  de  Apo- 
stolicae  similiter  potestatis  Nostrae  plenitudine,praesentium 
vi,  itemque  in  perpetuum,  in  sanctuarium  quod  ante  me- 
moravimus,  Hierosolymae  erectum,  Nostrae  Dominae  Gal- 
liarum,  indulgentiam  plenariam  transferimus  Virginis  Se- 
pulchro  adnexam,  quod  a  schismaticis  detinetur  et  gravi 
absque  discrimine  a  piis  peregrinantibus  visitari  nequit. 
Haec  concedimus  atque  indulgemus^decernentes  praesentes 
Nostras  litteras  firmas,  validas  et  efficaces  existere  et  fore,      praesen- 
suosque  plenarios  et  integros  effectus  sortiri  et  obtinere,  ^l^^j^au- 
illisque  ad  quos  spectat  et  in  posterum  spectare  poterit  in  ctoHtaUm 

.,  ,       •     .  ^  .        .  •  •     .  vindicat, 

omnibus  plenissime  suffragari,  sicque  m  praemtssis  per 
quoscumque  iudices,  ordinarios  et  delegatos,  iudicari  et  de- 
finiri  debere,  atque  irritum  et  inane  si  secus  super  his  a 
quoquam  quavis  auctoritate,  scienter  vel  ignoranter,  con- 
tigerit  attentari.  Non  obstantibus  Nostra  et  Cancellariae 
Apostolicae  regula  de  non  concedendis  indulgentiis  ad 
instar,  aliisque  constitutionibus  et  ordinationibus  Aposto- 
licis,  ceterisque  contrariis  quibuscumque.  Volumus  autem 
ut  praesentium  litterarum  transumptis  seu  exemplis  etiam 
impressis,  manu  alicuius  Notarii  publici  subscriptis  et  si- 
gillo  personae  in  ecclesiastica  dignitate  constitutae  munitis, 
eadem  prorsus  adhibeatur  fides,  quae  adhiberetur  ipsis  prae- 
sentibus  si  forent  exhibitae  vel  ostensae. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris 
die  xviil  Aprilis  MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno 
decimo  nono. 

C.  Card.  DE  RUGGIERO. 


»«'»i»<W^a&aa&iag^fe»'»'*-*«*'*'*'*<«'^ 


i 


/ 

1896, 

Approhat 

Pontifex 

constiiuia 

esse  saecu' 

laria  so- 

iemnia  qui- 

bus  rei 

Hungari- 

cae  initia 

celebreniur, 


ex  illisque 

uberespro- 

venturos 

esse  fructus 

conjidii. 


EPISTOLA 


Ad  Hungariae  Episcopos 


Testatus 

suum  de 

futuris 

solemnibus 

gaudium, 

recolit  offi- 

ciorum  vi- 

cissitudi- 

fiem  Hun- 

garos  inier 

et  Aposioii' 

cam  Sedem, 

speraique 

per  praesen- 

tes  liiieras 

auctum  iri 


DE  SAECULARIBUS  REGNI  SOLEMNIBUS 

^NSIGNES  Deo  aeterno  grates  tot&  Hungaria  sin- 

Il^  gularibus  cutn  laetitiis  agendas  iure  vos  optifno 
%  decrevistis.  Deo  quippe,  statori  providentissimo 
et  conseivatori  regnorum,  si  qua  unquam  natio, 
vestra  maxime  referre  debet  vim  mag^am  beneficiorum,  non 
pauca  iam  saecula  difficilesque  per  casus,  acceptam  :  quibus 
recolendis  celebrandisquc  beneficiis  peraptum  obvenit  tem- 
pus,  patriae  vestrae  natali  felicissime  redeunte.  In  eo  nam- 
que  estis  ut  annum  numeretis  mlllesimum  ex  quo  maiores 
illi  domicilia  sedesque  suasistisin  regionibus  coUocaverunt» 
atque  res  coepit  Hungarica.  —  Constituta  sollemnia  nihii 
dubitamus  quin  dignum  plane  exitum  honestissimaeque 
fecundum  utilitatis  sint  habitura.  Neque  enim  esse  uUus 
potest  sincera  caritate  civis,  quem  non  decora  tangant  c6m- 
munis  patriae,  et  cui  non  acres  admoveat  imitandi  stimulos 
avita  rerum  gestarum  gloria  publice  revocata.  Ad  haec 
accessio  nobilis  fiet  ex  consentiente  suffragio  excultanim 
quotquot  sunt  gentium,  quae  gaudia  vestra  amice  conso- 
ciantes,  regnum  certe  gratulabuntur  aptis  legibus  institu- 
tisque  conditum,  civili  prudentia  et  virtute  bellica  conserva- 
tum,  multis  egregie  factis  in  hanc  provectum  diutumitatem 
et  amplitudinem.  ^  Nobismetipsis  tam  iucunda  accidit 
faustitas  vestra  quam  quae  iucundissima,  nec  quidquam 
optatius  est  quam  vobiscum,  Venerabiles  Fratres,  praesentes 
in  populo  vestro  mente  animoque  versari.  Facit  hoc  praeci- 
pue  tum  NostraergaHungariam-catholicam  peculiaris  pro- 
pensio  et  cura,  tum  vero  ipsius  in  hanc  Apostolicam  Sedem 
atque  in  Nos  plane  studiosa  voluntas,  crebris  significationi- 
bus  declarata.  Inter  cetera,  postremis  hisce  annis  frequentes 
Hungaros  Roma  vidit,  vobis  rite  ducentibus,  ad  sepulcra 
Apostolorum  Principum  venerabundos;  vidimus  Nos  coram 


DE  REGNI  HUNGARICr  SAECULARIBUS  SOLEMNIBUS.     I4I 

efTusos,  quum  testinaonia  fid«i,  obsequii,  amoris,  communi  cdebHiaUs 
populariam  nomine,  exhiberent  pukherrima.  Nec  defuit  ets  ^t^ue/Z- 
beoevolentia  Nostra  et  opportunae  exhortationis  alloquium,  ^'^- 
ut  animos  in  officiis  aanctae  professionis  confirmaremus : 
quamquam  id  consulto  uberiusque  praestitimus  nationi  uni- 
versae,  litterts  ad  vos  semel  atque  iterum  datis.  Nunc  autem, 
quandoquidem  commeminisse  iuvat  qua  verecundia  et  gratia 
clerus  bonicme  omnes  illa  paterni  animi  argumenta  accepe- 
rint,  rursus  H  vos^interpres  caritatis  Nostrae,  haec  epistola 
adveniat;  quae,  favente  Deo,  saecularis  celebritatis  et  lae- 
titiam  augeat  et  fructus  multiplicet. 

In  tota  rerum  serie,  quarum  apud  vos  commemoratio     ReiHun- 
cultu  ma^nifico  apparatur,  reh'gionis  catholicae  ea  omnino  ^muUwn 
elucet  atque  eminet  virtus,  quae  optima  est  incolumitatis  ^^{^onem 
publicae  conciiiatrix  bonorumque  omne  genus  parens  vei  ^(^^f^ii^<^^ 
fautrix  in  populis.  Sane,  quod  prudentiores  vestrarum  rerum 
scriptores  aiunt,  occupatas  istic  regiones  natio  Hungarorum 
nec  diu  nec  prospere  tenuisset,  ntsi  eam  doctrina  et  gratia 
evangelica,  iugo  superstitionisexemptam,  monendo  ac  miti- 
gando,   ad   illa  adduxisset,  iura  gentium   vereri,  laedere 
neminem,  clementiam  induere,  colere  studia  pacis,  principi- 
bus  tanquam   Deo  subesse,  fraternitatem   domi   forisque 
exercere.  —  Admirabili  modo,  in  Geiza  duce  et  in  primori*      xfemorat 
bus  gentis,  cathoUcae  fidei  apud  vos  consecrata  sunt  initia ;  ducTfTa  s. 
agente  in  primis  sancto  episcopo  Adalberto,  viro  aposto-  "^on^rsum 
licis  iaboribus  et  martyrii  denique  laurea  clarissimo.  Quae  adPidem, 
quidem  initia   tanto  praestantiora   extiterunt,   quanto  et 
tempora  et  loca  periculosins  patebant  funesto  cum  Ecclcsia 
romana  dissidio  ab  orientalibus  erumpenti.  Coepta  patris  et  s.  s/e- 
institit  perfecitque  Stephan VS,  christianus  princeps  specta-  apu^JaTme- 
tissimi  exempli,  divinae  in  vos  benignitatis  consiliis  magno  ''^J"/^^^l 
animi  et  operae  ardore  obsecutus.  Qui  merito  gentis  vestrae 
firmamentum  praecipuum  ac  lumen  ideo  salutatur,  quod 
eam,  religionis  verae  beneficio,  non  modo  ad  sempiternae 
adeptionem  salutis,  summum  bonorum  omnium,  instruxit, 
sed  ceteris  etiam  expetendarum  rerum  praesidiis,  auxit  et 
nobilitavit.  Eo  ipso  principe,  qui  pietate  excelsa  sceptrum  <fuae  qui- 
suum   augustae  Dei  Matri  et   beatissimo  Petro  oblatum  aemuiata 


142  EPISTOLA    "  INSIGNES    DEO   AETERNO.   " 

pHneiptm,  dedicatumque  voluit,  inita  est  inter  romanos  Pontifices  et 

sto\uaTet  i^cges  populumque  Hungariae  illa  studiorum  officiorumque 

FidH^d^^  vicissitudo,  quae  a  Nobis  alias  est  coUaudata,  Eiusdem 

tissimamst  coniunctionis  sacratum  quasi  vinculum  ad  perpetuitatem 

praesHtit.     fuit  coroua  regia,  Christi  Servatoris  et  Apostolorum  iconi- 

bus  distincta,  quam  Stephano  Stlvester  II  decessor  Noster 

dono  misit,  quum  regium  ei  attribuit  nomen,  quod  apud  vos 

Christi  fidem  longe  laUque  diffuderit  (").  Illud  autem  est 

commemoratu  dignum,  quod  simul  Hungaroriiii  comprobat 

in  obsequio  Petri  constantiam,  ut  scilicet  eadem  corona 

varias    gravesque  temporum    procellas    salva    pertulerit, 

pristino  fulgens  honore,  perinde  semper  habita  religtoseque 

custodita  tamquam  regni  decus  maximum  et  praesidium. 

Probat      Eiusmodi  auspiciis  factum  est,  ut  crescens  opibus  Hun- 

efs^qui^^-  garia  easdem  ingressa  sit  vias  quibus  populi  incedebant 

roj^^jr/tf.  christianae  Europae  adolescentis,  et  proprium  generis  inge- 

futura  so-  nium,  validura  erectumque,  eo  felicius  ad  omnem  virtutis 

''"ta*E^cL  humanitatisque  appulerit  laudem.  Inde,  praeter  commoda 

^nlngaH-  ^^   ornamenta  cetera,  haud  exiguus   provenit   hominum 

caeimcre-  numerus,  qui   sanctitate  vitae,  doctrina,  litteris,   artibus, 

mentis,  ^  ,  '  ' 

gestis  muneribus,  semetipsos  et  patriam  verissime  illustra- 
runt.  —  Atque  rem  sane  optimam  ii  moliuntur,  qui,  ut  alla- 
tum  est,  talium  religionis  promeritorum  selectam  copiam, 
monumentis  ex  oblivione  et  silentio  eductis,  in  lucem  per 
sollemnia  ipsa  proferendam  oculisque  exponendam  curant. 
Porro  monumenta  litterarum,  quum  vestra,  tum  ea  quibus 
apostolica  Nostra  tabularia  abundant,  summa  consensione 
illud  testantur  quod  permagni  interest,  praesertim  hoc  tem- 
pore,  repulare.  Videlicet  quales  fuerint  apud  maiores  vestros 
Ecclesiae  partes  in   iure   publico  sive   constituendo  sive 
administrando :  eius   certe   sapientia,  disciplina,   aequitas 
cunctis  ordinibus   libentissimis,   usquequaque   influxit  — 
Osttndit  Civilis  praeterea  libertatis,  pro  qua  populus  vester  nunquam 
gcnUsiiber'  destitit  propugnare,  Pontifices  romani  tutores  vindicesque 
merit'^^^  se,  quodcumque  illa  in  periculum  ac  discrimen   vocata  est, 
^«'«^(/ftrw  vel  rogati  vel  ultro  praebuerunt,  Id  saepius  olim  accidit; 
tunc  in  primis  quum  impetus  acerrimorum  fidei  sanctae 

z.  Clemens  XIII  P.  M.  in  alloc.  Si  qui  militari,  uie  i  oct.  an.  MDCCLViii. 


romanos, 


DE  REGNI  HUNGARICI  SAECULARIBUS  SOLEMNIBUS.     143 

hostium  oportuit  refutari.  Qua  in  parte  nemo  quidem  unus         / 
non  consenserit,  clades  teterrimas,  quae  simul  plerisque  ex       i8()6, 
occidente    populis    imminebant,   Hungarorum    constantii 
invicta  esse  depulsas;  nulli  tamen  obscurum  est,  ad  eam 
eventuum  felicitatem  decessores  Nostros  contulisse  multum, 
suppeditata  pecunia,  missis  auxiliis,  conciliatis  foederibus, 
praesidio  caelesti  exorato.  Id  potissimum  praestitit  Inno-  inprimis 
centius  XI ;  cuius  perennat  nomen,  ab  utroque  clarum  insi-  ^tlum^i, 
gni  facto,  liberati  nempe  circumsedentibus  infeste  armis 
Vindobona,  et  Buda,  urbe  primaria  vestra,  post  diutinam 
oppressionem  magnifice  vindicata.  —  Item  Gregorio  XIII      Memorat 
immortale  in  gentem  vestram  stat  meritum.  Quum  enim  et  xiiicon- 
istic,  ob  studia  novarum  rerum  ex  finitimis  infusa  populis,  UrbecoiU' 
religio  graviter  laboraret,  saluberrimum  ille  consilium,  quod  ^ZgaHs, 
lam  aliis  pro  nationibus  sapienter  liberaliterque  perfecerat, 
idem  pro  Hungaria,  tamquam  insigni  et  amplo  christiani 
orbis  menibro^  suscepit.  Scilicet  collegium  vobis  in  Urbe 
condidit,  quod  deinde  Germanico  adiungendum  censuit,  in 
quo   delecti   alumni   ad   doctrinas   virtutesque   sacerdotio 
dignas  exquisitius  instituti,  operam  ecclesiis  vestris  fructuo- 
siorem  aliquando  navarent:  id  quod  non  intermissa  ubertate 
evenit,  multis  etiam  eductis  qui  episcopalem  gradum  raagna 
laude  parique  Ecclesiae  et  civitatis  decore  tenuerunt. 

Isthaec  Nos  similiaque  beneficia  quae  continu^  Ecclesiae  Verba 

gratia  sunt  in  genus  vestrum  profecta,  libentes  agnovimus  Hunyadis, 
non  tam  esse  patriis  consignata  fastis,  quam  in  animis  f^J^o^^l 
civium  alte  manere  insculpta.  Instar  omnium  locuples  testis  numr^egni 

ad  NicO' 

est,  inde  a  saeculo  quinto  decimo,  loannes  ille  Hunyades,  laum  v, 
cuius  consilium  et  fortitudinem  nunquam   Hungaria  non  Mcciestam 
efferet  memor  :  is  igitur  grate  diserteque  aflSrmavit :  Haec  ^^p^if^e 
patria,  nisi  stetisset  Jide^  opibus^  reor^  non  fuisset  statura  :  »'erifam. 
eodemque  regni  moderatore,  ordines  cuncti,  communi  ad 
Nicolaum  V  epistola,  professi  sunt :  Utcumque  sumus  Apo- 
stolica  maxime  gratia  enutriti  consistimus,  Quibus  testifica- 
tionibus   tantum  abest   ut   consecutae   aetates   quidquam 
ademerint   ponderis,    ut  non   minimum    potius   addidisse, 
beneficiis  auctis,  videantur.  —  Emergitque  in   Hungaris,    Hungaro- 
quemadmodum  id  semper  magno  opere  enisi  sint,  praeci-  g*^^^ 


144  EPISTOLA    "  INSIGNES    DEO   AETERNO. 


Apostoiicat  puaeque  sibi  duxerint  gloriae,  ut  regnum  suum  Apostolicae 

'de/itissi'  Scdi,  tamquam  peculiare  tt  deditissimum,  quam   maxime 

Tuiucfm-  obstrictum  tenerent  Huic  rei  complura  quidem  ex  actis 

cuUs^^^ubH   P^*^'"^*^  suffragantur;  vel  litterae  a  regibus  et  optimatibus 

cis,  ad  Pontifices  romanos  summa  cum  pietate  peracriptae,  v«l 

exempla  magnanimae  strenuaeque  virtutis,  quae,  ante  etiam 

quam  contra  irruentes  Mahometanorum  copias  contenderet, 

suppetias  venit  Ecclesiae,  ad  iura  etus  tutanda  ulciscendasve 

perduellium  iniurias.  At,  ne  fusius  ea  persequamur,  satis 

loquunturquae  multis  modis  intercessere  oflkia  regi  Ludo- 

vico  Magno  cum  InnocentioVI  et  UrbaooV,  plena  fideict 

observantiae,  plena  benevolentiae  et  laudis.  Eaqae  soot 

commemorabilia  quae   Matthias  rex   Paulo  II  rescripsit, 

adhortanti  ut  nomini  catholico,  ab  Hussitis  in  Bohemia 

afflicto,  ope  valida  subveniret:  Ego  me^  inquit,  sandae 

romanae  Ecclesiae  et  vestrae  Beatitudini^  una  cum  regno  meo 

totum  dedicavi,  Nihil  mihi  tam  arduum^  nihil  adeo  perteuh- 

sum  Dei  in  terris  Vicarius,  immo  Deus  ipse  iubere  potest, 

quodsuscipere  non  pium  et  salutare  existimem^  quod  non  intre- 

pidus  aggrediar^  praesertim  ubi  de  solidandafide  catholica  et 

de  contundenda  perfidia  impiorum  agitur,,,  Quibuscumque 

religionis  hostibus  occurrere  opus  est^  ecce  Matthias  simul  et 

Hungaria...  Apostolicae  Sedi  et  vestrae  Beatitudini  davoti 

tnanent,  aetemumque  manebunt.  Nec  vero  vel  regis  dictis  vel 

Pontificis  expectationi  res  defuit;manetque  posteritati  gra- 

vissimum  documentum.  —  Huc  praeterea  spectant,  tam* 

quam  fidelis  admodum  ^voluntatis  praemia,  eae  commenda- 

nes^iius  tioncs  non   paucae  nec  mediocres,  quibus  ab  hac  Sede 

^nsHun-  Apostolica  dignatum  est  genus  vestrum;  singulares  item 

diinatrea.  honorcs  ac  privilegia,  quae  vestris  regibus  ab  ipsa  sunt 

Heferiur  i^ipertita.  Libet  autem  Nobis,  praesenteraque  celebritatem 

ex  dipioma'  omuino  addccct,  illustriorem  quamdam  paginam  excitare 

tisx^mad  ex  amplo  diplomate,  quo  Clemens  XIII  Mariae  Theresiae, 

TA^esTam    rcgibae  Hungariae,  eique  in  eodem  regno  successuris  appel- 

pa''i!m'''^     lc^iionem  Regis  Apostolici,  privilegio  vel  consuetudine  indu- 

ctam,  pro  potestate  confirmavit.  Hoc  igitur  Pontificis  prae- 

conio,   ut   iam   patres   atque   avi,  nepotes   ipsi  fruantur  : 

«  ...  Fiorentissimum    Hungariae   regnum,   ad   christianae 


necnon  va- 
riae  com- 
mendatiO' 


DE  REGNI  HUNGARICI  SAECULARIBUS  SOLBMNIBUS.    I45 

«  ditionis  et  gloriae  terminos  proferendos,  vel  propter  belli-         i 
^  cosisstmae  gentis  fortitudinem  omnium  aptissimum,  vel       isqd^ 
€  propter  locorum  naturam  opportunissimum  adhuc  quidem 

<  semper  habitum  est  et  fuit.  Neque  vero  quisquam  ignorat 

<  quam  multa  et  quam  egregia  facinora  pro  tuenda  propa* 
4:  gandaque  lESU  Christi  religione  gessit  nobilissima 
(i  Hungarorum  gens;  quam  saepe  manus  conseruit  cum 
i  teterrimis  hostibus,  iisdemque  ad  communem  christianae 

<  reipublicae  perniciem  erumpentibus  suo  veluti  corpore 
<L  aditum  interclusit,  maximasque  de  illis  victorias  reporta- 

<  vit.  Celebrantur  ea  quidem  fama,  clarissimisque  prodita 
€  sunt  monumentis  litterarum.  At  silentio  nullo  modo  prae- 
<i  terire  possumus  Stephanum  illum  sanctissimum  fortissi- 

<  mumque  Hungariae  principem,  cuius  memoriam  caelesti* 
<i  bus  honoribus  consecratam  atque  in  Sanctorum  numero 

<  collocatam  rite  veneramur.  Eius  autem  virtutis,  sanctitatis, 
€  fortitudinis  vestigia  extant  istis  in  locis  ad  laudem   Hun- 

<  garici   nominis  sempiternam.   Neque  eius    pulcherrima 

<  exempla  virtutum  reliqui  in  regno  successores  non  sunt 

<  perpetuis  temporibus  imitati.  Quamobrem  nemini  mirum 

<  videri  debet,  si  romani  Pontifices  Hungaricam  nationem 

<  eiusdemque  principes   et  reges,  ob  maxima  et  egregta 

<  illorum  erga  catholicam  fidem  et  romanam  Sedem  merita, 

<  amplissimis  semper  laudibus  ac  privilegiis  condecorave- 
i  rint.  Quale  est  illud  in  primis  sane  honorificum,  quod  ante 
i  reges,  quando  prodeunt  in  publicum,  tamquam  splendi- 

<  dissimum  Apostolatus  insigne,  Crux  praeferatur,  idque 

<  ut  ostendatur  Hungaricam   nationem  atque  eius  reges 

<  gloriari  unice  in  Cruce  D.  N.  lESU  Christi;  atque  in  eo 

<  signo  pro  catholica  fiJe  et  dimicare  semper  et  vincere 

<  consuevisse  (')•  > 

lamvero,  quamquam  tam  praeclaris  hominum  ac   rerum        Adhor- 
recordationibus  sollemnia  commendari  vestra  magnisque  tifexHun- 
laetitiae   significationibus    exornari    perpulcrum    est,   res  ^^illi^ 
tamen  ipsa  suadet  ut  aliquid  spectetur  amplius,  quod  fluxum  f^^^l^^ 
non  sit  idemque  communi  bono  solida  afferat  incrementa.  nitantur 

I.  Epist.  Quum  multa  alia  die  xix  aug.  an.  MDCCLViti. 

ACTA  LboNIS  XIII.  -  VI.  TO 


146  EPISTOLA    '*  INSIGNES   DEO  AETERNO.  *' 

in  primis  Caput  est^  ut  se  respiciat  Hungaria :  et  conscientia  nobilita- 

mA^mpa-  tis  religiosissimorum  patrum  impulsa,  nec  ignara  temporum, 

'/a^<^7m-  ad   proposita  dtgna   nitatur.  Vos  nimirum,  cuiuscumque 

//<^  ordinis  estis,  appellat  cohortatio  Apostoli :  State  in  fide, 

viriliter  agite  et  confortamini  (^) :  eique  concinat  sane  opor- 

tet  una  mens  omnium  et  vox :  Teneamus  spei  nostrae  coh- 

fessionem  indeclinahilem  (*) ;  Non  inferamus  crimen  gicriat 

DoUt  a  ^ostrae  (3).  —  Saeculi  cursum  universe  contuentibus  dolen- 

'"miilii^s  ^""™  certe,  Venerabiles  Fratres,  homines  passim  esse,  eosqoe 

cotttemni  in  sinu  Ecclesiae  nutritos,  qui  religionem  catholicam  neque 

catiSiuJ^,  opinione  neque  actione  vitae  proinde  colant  ac  digna  est, 

sius^huma-  paremve  propemoduni   faciant  cuilibet  religionis  formae, 

"""tirdiiri'  *^9**^  etiam  suspectam  invisamque  habeant.  Vix  autem 

mento,        attiuct  (itcere  quale  illud  sit,  praestantissimam  hanc  patrum 

hereditatem  degeneri  sensu  repudiare,  et  quam  ingrati  sit 

improvtdique  animi  beneficia  eius,  tum  diu  parta  agnoscere 

noUe,  tnm  in  posterum  expectanda  negligere.  Siquidem  in 

sapientia  instituttsque  catholicis  virtus  et  efficientia  inest, 

prout  initio  monuimus,  mira  prorsus  et  multiplex  adhuma- 

nae  societatis  bonum ;  neque  ea  cum  aetatibus  exaresdt, 

sed  eadem  semper  et  vivida,  novis  item  temporibus,  modo 

Memorat  ne  opprtmatur,  constanter  est  profutura.  —  Quod  propius 

ad  Hunga-  attiugit  populum  vestrum,  iam  ei   Nos  *de  religtone,  per 

liti^as^per  supertores    litteras    adsimilesque   curas,   satis  consuluisse 

^li\osae^si'  existimamus,  aeque  periculis  denunciatis  ab  illa  prohiben- 

muietdvi-  dis,  aeque  adiumentis  propositis  quae  ad  eius  libertaten) 

studuit,       dignitatemque  aptius  conducerent.  Et  quoniam  a  re  reli- 

giosa  res  civilis  dissociari  nequit,  huic  etiam  curationein 

opemque  afTerre,   quod   plane   cohaeret   cum   Apostolico 

officio,  vehementer  studuimus.  Nam  quae  Nbbis  visum  est 

convenienter  temporibus  vestris  identidem  suadere  et  prae- 

scribere,  ea  non  exiguam   partem,  ut  probe   meministis, 

Eos  diii'  publicae  quoque  saluti  ac  prosperitati  vertebant.  Quod  si, 

^idi"1twt7'  hoc  ipso  in  genere,  coniuncta  bonorum  studia  impenstus 

^*tlmp'^atu.  quotidie  consiliis  monitisque  Nostris  sint  responsura,  quidni 

coZidif  eam  spem  amplectamur  quae  ex  hac  saeculari  memoria 

maximo  laetior  efflorescit  et  quasi  praelucet  ad  communium  voto- 

1.  /  Cor.,  XVI,  13.  —  2.  //edr,,  x,  23.  —  3.  /  Mackab,,  ix,  10. 


DE  REGNI  HUNGARICI  SAECULARIBUS  SOLEMNIBUS.    I47 

rum  exitum  maturandum?  Nemini  sane  civi  optimo  non         / 

AfAl/ 

id  in  votis  fuerit,  ut,  sublatis  dissentiendi  caussis,  suus  Eccle-      jg^^ 
siae  ne  abnuatur  honos,  ex  quo  pariter  civitati  luculentius  ^4,-^^  rei 
niteat  suus,  in  foedere  ductuque  avitae  religionis.  Inde  fiet  ^*^JJ^j|^'j, 
ut  auctoritas  potestatum,  mutua  ordinum  officia,  institutio  mento, 
adolescentiae,  talia  plura  recte  se  tueantur  in  veritate,  in 
iustitia,  in  caritate  :  his  enim  maxime  fundamentis  praesi- 
diisque  civitates  nituntur  ac   vigent.  —  Quae   complexio 
bonorum  ut   apud   vos   habeatur  qualis   clariore   patrum  ^^^^i>^^' 
memoria  fuit,  id  certe  valiturum  non  minimeest,  si  pietatis  UmniSus. 
afTectio  erga  romanam  Ecclesiam,  novis  veluti  auspiciis,  ab  lAter  Hun- 
eorum  exemplo  incitamenta  capiat.  Opportune  quidem  in  j^merja^' 
puWicis  gaudiis  iHud  etiam  indictum  novimus,  ut  honorifi-  '^^fj^^ 
centissimum  Stephani  diadema  insuet^  pompa  per  urbem  ^f^non 

*  .      obsequtum 

principem,  ad  Sedem  Comitiorum  dedicandam,  certa  die  ftdemquein 
deferatur ;  nihil  quippe  cum  gloria  nationis  regumque  vestro-  Habsbur- 
rum  tam  est  connexum,  nihil  cum  recta  civilis  rei  tempera-  ^J^^cnm 
tione  tam  congruit,  quam  sacrum  illud  regiae  potestatis  ^^attlf^'. 
insigne.  At  vero  spe  libet  praesumere  duplex  praestabile  iuHnem, 
emolumentum  ex  illa  re  facile  oriturum.  Alterum,  ut  in 
ordinibus  atque  in  multitudine  eo  magis  sacramentum  fir- 
metur  obsequii  fideique  in  augustam  Domum  Habsburgen- 
sem,  quae  idem  diadema,  ultro   sibi   a  maioribus  vestris 
delatum,ad  felicitatem  regni  perpetuo  gessit;  alterum,quod 
est  huius  propositi,  ut  copulata  recordatio  intimae  patrum 
cum  Cathedra  Petri  necessitudinis,  quae  per  ipsum  pontifi- 
cale  donarium  rata  sanctaque  extitit,  iisdem  vinclis  stabili- 
tatem  addat  et  robur. 

Sciat  autem  gens  Hungarorum  illustris',  omnino  se  posse    Benevoien- 
ac  debere  auctoritati  et  gratiae  confidere  Sedis  Apostolicae  :  ff^^^ris 
quae  nec  immemor  erit  unquam  rerum  ab  ipsa  pro  catholico  animum 
nomine  praeclare  gestarum,  et  pristinum  erga  ipsam  animum 
providentiae  indulgentiaeque  maternae  retinet,  retinebit.  — 
Quantum  est  in  Nobis,  si  quidquam  adhuc  vestr^  caussa  Deum  pro 
curavimus  et  effecimus,  ea  Deus  perbenigne  ad  successum  ^ft^sque^' 
foveat.  Nobisque  consilio  et  ope  sua  sic  adsit,  ut  liceat  eo  ^*''''*''^' 
vel  amplius  rationibus  vestris  gratificari.  Per  hanc  praeser- 
tim  faustitatem  respiciat  Illepraesentissimonumine  Regem 


148  EPISTOLA    ••  INSIGNES    DEO   AETERNO.  *' 

vestrum  Apostolicum,  ordines,  clerum,  populum  universum ; 
faciatque  affluentes  eorum  copii  bonorum,  quae  ipse  natto- 
nibus  regnisque  promisit  custodientibus  iustitiam  et  pacem. 
Vos  aeque  respiciat  omnes  magna  Domina  vestra  Maria, 
unique  Stephanus  et  Adalbertus,  iidem  r^ni  apostoli  et 
patroni  caelestes;  quorum  salutari  tutela,  ab  avis  et  maiori- 
bus  tantopere  explorata,  cumulatiore  in  dies  fructu  laete- 
atquBixo^  mini.  —  Singulare  votum  summa  caritate  adiicimus.  Fiat 

ptat  ut  eu-      « 

dem  Fiit  nimirum  ut  cives  omnes,  quos  unus  eiusdem  patriae  com- 
cwes  omnes  ^^^^^  amor  eademque  publicae  gratulationis  caussa  fratemo 


xUiiae^  more  coniungit,  eos  una  eademque  fides  in  felici  complexu 
Ecclesiae  matris  aliquando  devinciat. 
Benediciu  Vos  autem,  Veuerabiles  Fratres,  omni  vigilantia  diligen- 
tiaque  pergite,  ut  facitis,  de  populo  vestro  et  de  civitate 
mereri  optime :  auspicemque  divinorum  munenim  et  pecu- 
liaris  benevolentiae  Nostrae  testem,  Apostolicam  benedi- 
ctionem  habete,  quam  singulis  vobis  cunctaeque  Hungariae 
laetanti  amantissime  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  i  Maii  MDCCCXCVI, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII. 


M<R>ifcrfi.<tft<«.<ftrffe<fetfl.«ii8^riB,tftiafi^ 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS   DOMUS  AD  S.   LAURENTII 


BRUNDUSINI   DE  URBE   DECLARATUR 


GENERALITIA  ORDINIS    MINORUM 


S.   FRANCISCI  CAPULATORUM. 


afllLgX  debito  pastoralis  officii,  quod  Nobis  licet  imme- 


Ell  ritis  commisit  Altissimus,  in  religiosas  familias, 
l^  ex  quibus  uberrimos  christiana  res  fructus  perce- 
&l«V<V4if4i£  pit,  oculos  mentis  Nostrae  pro  re  ac  tempore 
convertimus,  et  quae  in  exploratum  cedant  ipsarum  emolu- 
mentum,  ut  avulsis  dissensionum  seminibus  regularis  dis- 
ciplinae  ordo  adamussim  servetur,  ea  sedulo  studio,  inter- 
posita  Nostra  auctoritate  Apostolica,  decemere  ac  consulere 
satagimus.  Idcirco  dilecti  filii  hodierni  Minister,  Procurator, 
Definitoresque  Generales  Ordinis  Minorum  sancti  Francisci 
Capulatorum  Nobis  exponendum  curavere,  Urbanum  PP. 
VIII  rec.  mem.  Praedecessorem  Nostrum,  per  Apostolicas 
litteras  die  XVI  Martii  mensis  anno  mdcxxxi  eadem  hac 
forma  datas,  motu  proprio,  Conventum  Immaculatae  Con- 
ceptionis  de  Urbe  in  foro  Barberiniano  illo  tempore  a  fun- 
damentis  erectum  declarasse  ac  decrevisse,  censendum  esse 
iamguam  proprium  Conventum  Provinciae  Romanae,  et  in 
usum  eiusdem  Provinciae  et  maius  commodum  totius  Ordinis 
praedicti  et  praesertim  Capitulorum  et  Congregationum 
generalium  sub  regimine  et  administratione  libera  dictorum 
Fratrum  Cappuccinorum  Provinciae  Romanae.  Praefatas 
Urbani  VIII  declarationes  dictae  Romanae  Provinciae  Fra- 
tres  minus  rite  interpretantes,  ac  sese  veluti  exclusivos 
dictae  domus  de  Urbe  dominos  considerantes,  continuo 
auctoritatem  Ministri  Generalis  ac  Procuratoris  et  Commis- 
sarii  Generalis  parvi  facere  visi  sunt,  adeo  ut  novennio  non- 
dum  elapso  idem  Praedecessor  Noster  per  alias  Apostolicas 
litteras  diexiii  Maii  mensis  anno  mdcxxxix  datas,quarum 
initium  <  Iniuncti  Nobis  >  haec  quae  sequuntur  constituerit. 


MAII 

isi  rtiij^io- 
Siirum  /a" 
miiiaruffi 

cu/vre* 


Urtiim 
VUidtda- 

rdthmtS  dt 
i  i^fiveititi 
Imm.  Cifft'- 
c^ptiQftii 
Ordittii 
MiHt>rnm 
Citptihsi^- 
rum 


mi/iHi  riJt 
iMm  iHfer* 
frttiiti  iuni 
A/inprej 
Lapuiati 
pr<Bvtnciar 

parui 
facieMtii 
Aiiniitri 
Generaiis 
aactorita- 
t€m,  ^ham 
guidim 
atiis  poaf^ti 
iiiUris  iau* 
dtitus   POH" 
tifix  viHtii' 
cavii. 


150   LITT.    APOST.  "  EX  DEBITO  PASTORALIS  OFFICII. 

videlicet :  Ministrum  ProvinciaUm  Provinciae  Romanae^ 

ipsamque  Provinciamcumomnibus  et  singulis  ipsius  domibus 

locisque  regularibus  et  conventibus  diUctis  filiis  modemis  et 

pro  tempore  existentihus  Ministro  Generali  et  Procuratori 

Generali  eiusdem   Ordinis,  dum  hic  vices  ipsius  Ministri 

Generalis  sustinet^  Commissariusque  Generalis  appeUatur  et 

est^  iis  kgibus  eoque  modo  quo  ceterae  Provinciae^  ccuterique 

Ministri  ProvinciaUs  Ordinis  huiusmodi  iuxta  eius  Constitu- 

tiones  auctoritate  Apostolica  confirmatas,  subiectae  ac  subiecti 

sunt,  Apostolica  auctoritate  Nostra  tenore  praesentium  subii' 

cimus,  ac  praesentibus  Nostris  litUris  alias  a  Nobis  die 

XVI  Martii  anno  MDCXXXI  emanatas  minime  obstare  decla- 

ramus,  Mandantei  propterea  dilecto  Filio  modemo  cu:  pre 

tempore  existenti  Ministro  Provinciali  aliisque  Officialibus  et 

Fratribus  dictae  ProvinciaeRomanae  qtiomodolibet  nuncmpatis 

<  nunc  etpro  tempore  existentibus  in  virtute  sanctae  obedientiae 

ac  sub  suspensionis,..  aliisque...  poenis^  ut  Ministrum  Gene- 

raUm  ac  Procuratorem  GeneraUm,  dum  vices  ipsius  Ministri 

Generalis  snstinet  estque  Commissarius  Generalis^  praefaios 

in  suos  Superiores  recipiant  et  agnoscant....  Non  obstantibus 

quaUnus  opus  sit  praedictis  Nostris  Utteris  ac  quibusvis  Con- 

Didicui'  ^titutionibus....  Verum  huiasmodi  Apostolicis  decretis  et 

^iumexor'  P^sterioribus  quamplurimis  temperamentis  non  obstantibus» 

tis,  eae    proxime    inter   Superiores    Generales  et  praefatam 

Romanam  Provinciam  difiicultates  exortae  sunt  et  animad- 

versiones,  non  sine  gravi  caritatis  fraternae,  debitae  subor- 

Piiis/x  dinationis  ac  pacis  interioris  detrimento.  Quare  Pius  PP.  IX 

tm^^CoZ  ^^'  ^^^'  decessor  Noster  ut  eas  omnes  quaestiones  seu 

d^^iH^vit  d^fl^<^"'^**®s  de  medio  toUeret,  per  Constitutionem  coius 

geturaii-  ini^'um  <  Cum  multae  et gravesy  die  xxx  Maii  mensis  anno 

tanZf^ue  MDCCCLXV  editam  de  consilio  VV.  FF.  S.  R.  E.  Cardinalium 

^\w^ii  (^cgotiis  Episcoporum  et  Reguiarium  expediendis  praepo- 

ahsmu   ^*^^^""*  deque  Apostolicae  auctoritatis  plenitudine  i  Con- 

Commissa-  ventum   Cappuccinorum  de    Urbe  sub  tituU  ImmacuUUae 

lisuMUum.  Conceptionis  Generalitium  esse  >  statuit  et  declaravit,  ^proin- 

deque  Ministro  Provinciali  Provinciae  Romanae  minime 

subiectum^  sed  tantum  Ministro  Generali,  w/,  eo  absenU^ 

Commissario  Generali  >,  quibus  insuper  tus  adstipulatur 


DE  DOMO  GENERALITIA  MINORUM  CAPULATORUM.    I5I 

religiosos  tum  e  romana  tum  ex  aliis  provinciis  eligendi,        s 
quibus    familiam    Conventus   eflforment,    salvo  privilegio      /s^. 
Ministri  Provinciaiis  residendi  in  Conventu,  sed  absque 
ulla  in  Fratres  familiae  iurisdictione.  Quas  decisiones  quan- 
tum  ad  modum  apte  temperatas  eadem  Congregatio  Epi- 
scoporum  et  Regularium  per  rescriptum  diei  vicesimi  inse- 
quentis  luiii  mensis  innovavit.  Dispositiones  huiusmodi  ad         ^ 
annum  usque  mdccclxv  non  sine  luctuosts  vicissitudinibus  disceden 
perdurarunt,  quo  anno  Minister  Generalis  una  cum  aliis  tHjuHa 
Curiae  Generalitiae  Sacerdotibus  ac  Fratribus  e  praedicto  r^^rrm/ 
Conventu    Immaculatae    Conceptionis  temporum  iniuria  ^2»^^/«^ 
exturbati,  in  hodiernum  asylum  penes  Ecclesiam   sancti  ads.JViea- 
Nicolai  Tolentinatis,  titulo  locationis,  stse  precarie  recepe- 
runt.  Nunc  autem  de  mandato  totius  Capituli  Generalis  in  /am^  ad 
hac  alma  Urbe  die  ix  Maii  mensis  anno  mdccclxxxiv  cele-  UMmBrun^ 
brati,  post  diutinas  durasque  exantlatas  difficultates,  et  ^Smsuam 
plurimas  ac  fervidas  ad  Deum  effusas  preces,  iidem^  dilecti  fransferre 
filii  hodierni  Minister,  Procurator,  Definitoresque  Generales  runt, 
secundam  nacti  occasionem,  acquisita,  praevia  Apostolicae 
huius  Sanctae  Sedis  licentia,  area  cum  fabricis  e  dimidio 
extructis  in  via  vulgo  €  Boncompagni  >  ad  Hortos  Sallu- 
stianos,  ipsas  fabricas  ad  normam  Franciscalis  coenobii, 
quemadmodum  legum  aedilitiarum  exigentiae  ferunt,  una 
cum  Ecclesia  sancto  Laurentio  Brundusino,  olim  Ordinis 
Generali,  dicanda,  stipem  Provinciis  quampluribus  ac  prae- 
sertim  exteris  filiali  studio  corrogantibus,  nuper  conficiendas 
curaverunt  Quae  quum  ita  sint,  ad  praecavendas  difficul-         q^^ 
tates  facile  exorituras  atque  ad  tute  firmiterque  constituen-  domum 

praesentt- 

dum  statum  canonicum  religiosorum  virorum  ad  Curiam  bus  utteHs 
Generalitiam  pertinentium,  simulque  ut  universi  Ordinis  constttun 
disciplinae  servandae  per  Nos  quantum  in  Domino  possu-  ^^^*' 
mus  consultum  sit,  porrectis  hac  super  re  precibus  a  memo- 
ratis  Ministro,   Procuratore  ac   Definitoribus   Generalibus 
Ordinis  sancti  Francisci  Capulatorum  benigne  annuendam 
censuimus,  collatisque  consiliis,  omnibusque  adiunctis  at- 
tente  perpensis  cum  VV.  FF.  NN.  S.  R.  E.  Cardinalibus 
negotiis  Episcoporum  et  Regularium  cognoscendis  et  diri- 
mendis  praepositis,  haec  quae  infra  scripta  sunt  statuimus, 


152    LITT.    APOST.  **  EX  DEBITO  PASTORALIS  OFFICn. 

praecipimus,  edicimus.  Nimirum  omnes  et  singulos,  quibus 

Nostrae  hae  litterae   favent,  peculiari  benevolentia  com- 

plectentes,  et  a  quibusvis  excommunicationis,  suspensionis 

et  interdicti,  aliisque  ecclesiasticis  sententiis,  censuris  et 

poenis,  si  quas  forte  incurrerint,  huius  tantum  rei  gratia 

absolventes,   et  absolutos  fore   censentes,   motu    proprio 

atque  ex  certa  scientia,  et  matura  deliberatione  Nostris, 

deque  Apostolicae  potestatis  plenitudine  tenore  praesen- 

tium  perpetuumque  in  modum  domum  ad  sancti  Laurentii 

in  via  <  Boncompagni  >  sitam  almae  huius  Urbis  Nostrae 

declaramus  esse  vere  et  proprie  atque  exclusive  Genendi- 

tiam  Ordinis  Minorum  sancti  Francisci  Assisiensis  Capula- 

torum,  ideoque  a  Ministro  Generali  cum  Curia  esse  inhabi- 

revocMs  taudam.  Constitutionem  proinde,  quam  supra  recensuimus,  a 

'^^t^m  decessore  Nostro  Pio  PP.  IX  die  XXX  Maii  anno  MDCCCLXV 

MemFii/x,  ^^^^^^^  auctoritate  eadem  Nostra  praesentium  vi  revoca- 

statuitde  mus,  ct  Conventum  Immaculatae  Conceptionis  de  Urbe  in 

ratume  *^ 

Convemtus  foro  Barberiniano  tamquam  Romanae  Provinciae  proprium 

'^TeptiMis  denuo    constituimus,   firmis    ceterum    remanentibus  tum 

»?/]JrwJ^-  Urbani  PP.  VIII  Constitutione,  quam  memoravimus,  quae 

^j^J^JJJ  incipit  verbis  «  Iniuncti  Nobis  >  tum  Regulae  et  Constitu- 

Capuiatih  tionum  praescriptionibus  de  omnimoda  ac  plena  Ministrt 

ne  ejusque  Geueralis,  eoque  absente,  Commissarii  Generalis  sicut  et  ia 

GeneraiL^  alias  Ordinis  Provincias  ita  et  in  Romanam  Urbisque  Con- 

ventum  auctoritate.  Similiter  volumus,  ut  Capitula  Gene- 

ralitia,  si  et  quotiescumque  Romae  eadem  convocari  conti- 

gerit,  in   praefata   domo  ad  sancti   Laurentii  Brundusini 

iugiter  celebrentur  in  posterum,  salvo  iure  Ministri  Generalis 

Capitulares  aliosque  Fratres  tempore  Capitulorum  tam  in 

praedicto  Conventu  Immacuiatae  Conceptionis,  quam  in 

aliis  Ordinis  in  Urbe  domibus  quibuscumque  collocandi. 

Haec  praecipimus  ac  mandamus,  decernentes  has  Nostras 

litteras  firmas,  validas  et  efficaces,  existere  et  fore,  suosque 

plenarios  et  integros  efiectus  sortiri  et  obtinere,  illisque  ad 

quos  spectat  et  spectare  poterit  in  omnibus  et  per  omnia 

plenissime  sufTragari,  sicque  in  praemissis  per  quoscumque 

iudices  ordinarios  et  delegatos  iudicari  et  definiri  debere, 

atque  irritum  et  inane  si  secus  super  his  a  quocumque  qua- 


DE  DOMO  GENERALITIA  MINORUM  CAPULATORUM.     I53 

vis  auctoritate,  scienter  vel  ignoranter,  contigerit  attentari.  5 
Non  obstantibus  constitutionibus  et  ordinationibus  Aposto-  \sg6, 
licis  ceterisque  speciali  licet  atque  individua  mentione  et 
derogatione  dignis,  aliisque  constitutionibus  et  ordinationi- 
bus  Apostolicis,  nec  non  dicti  Ordinis  etiam  iuramento, 
confirmatione  Apostolica,  vel  quavis  firmitate  alia  roboratis 
statutis  et  consuetudinibus,  ceterisque  in  contrarium  facien- 
tibus  quibuscumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris 
die  V  Maii  mdcccxcvi,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
nono. 

C.  Card.  DE  RVGGIERO. 


^i^ 


^klH^^lCMtk^^^^^^^^^^^AAak 


EPISTOLA 


Ad  Menelik  Negus  Negesti  Aethiopiae  imperat., 


DE  CAPTIVIS   LIBERANDIS. 


rjy<g<y<g4f<t!«<if^^j»^<bJt 


it 

MAli 

i8g6. 

fmperatO' 

rem  siki 

benevoUn" 

tissimum 

roft  PoH' 

tifexfro 

muntre 

suo  utquos 

detinet 

captivos^ 


liberiate 
donet. 


summam 
sie  laudem 
ab  homini' 
hus 


at^ue  frae- 
mtumaDeo 
consecutu- 
rus. 


kJfl&AjSL  vous  a  plu  jadts  de  saluer  par  un  acte  spon* 
tan6  le  comaiencement  de  Notre  Pontificat»  et, 
dix  ans  apris,  k  l'occasioa  de  Notre  Jubil^  sa- 
cerdotal,  Vous  Nous  avez  offert  un  nouveau  te- 
moignage  de  votre  courtoisie.  Ces  preuves  de  bienveillance 
ont  r^joui  Notre  cceur  ;  elles  honorent  le  vdtre.  Aussi,  est-ce 
k  Votre  cceur  de  Monarque  et  de  chr^tien  que  s'adresse 
aujourd'hui  Notre  parole  pour  vous  engager  i  un  acte  de 
g^n^rosit^  souveraine.  La  victoire  a  laiss6  en  vos  mains  de 
nombreux  prisonniers.  Ce  sont  des  jeunes  gens  vigoureux  et 
dignes  de  respect,  qui,  i  la  fleur  de  TAge  et  k  Taurore  des 
plus  belles  esp6rances,  ont  ^t^  enlev^s  k  leurs  familles  et  i 
leur  patrie. 

Leur  captivit^  n'augmente  ni  la  mesure  de  Votre  puis- 
sance,  ni  T^tendue  de  Votre  prestige ;  mais,  plus  elle  se 
prolonge,  plus  vive  est  la  douleur  dans  TAme  de  milliers  de 
m^res  et  d'^pouses  innocentes. 

Pour  Nous,  p6n^tr^  de  la  sainte  mission  que  nous  a 
confi^e  Notre-Seigneur  jfiSUS-CHRlST,et  qui  s'^tend  a  toutes 
les  nations  chr^tiennes,  Nous  les  aimons  comme  des  fils.— 
Agrtfez  donc  la  demande,  que  le  coeur  d'un  P^re  Vous  fait, 
au  nom  de  la  Trinit^  divine,  au  nom  de  la  Viei^e  b^nie,au 
nom  de  tout  ce  qui  vous  est  plus  cher  en  ce  monde :  veuillez 
sans  retard  leur  rendre  la  libert^. 

Tths  Puissant  Negus  Negesti,  ne  Vous  refusez  pas  i  Vous 
montrer  magnanime  aux  yeux  des  nations.  Enregistrez  cette 
page  glorieuse  dans  les  annales  de  Votre  r^gne !  Que  sont, 
apr&s  tout,  les  droits  impitoyables  de  la  guerre  k  ctt€  des 
droits  et  des  devoirs  de  la  fraternit^  humaine? 

Dieu  Vous  en  rendra  une  riche  rteompense,  car  il  est 
P&re  mis^ricordieux !  Mille  voix  s'£I&veront  en  choeur  pour 


DE    ITALIS   CAPTIVIS    IN   AETHIOPIA. 


155 


Vous  b^Qir,  et  la  Ndtre  se  fera  entendre  la  premi&re.  En  at- 
tendant  Nous  implorons  du  Ciel  sur  la  Famille  Royale  tous 
les  biens  d^sirables. 

Donn^  k  Rome,  pr^s  Saint-Pierre,  le  1 1  Mai  de  Tann^e 
1896,  de  Notre  Pontificat  le  dix-neuvi&me. 


LEO  PP.  XIII. 


^^^^^^  lllill  11      I III 


EPISTOLA  ENCYCLICA 


DE  UNITATE   ECCLESIAE 


P^<b'<yjy<if<if^i^f<y<y<y<if^<y<^jaM^<v<tf^j»'iyig^i 


3 


7i/A 


W/ 


Pontijici, 

devios  re- 

ducendi 

gratia, 

uniiatem 

Bcclesiae 

kis  traetare 

litteris. 


Ecclesiae 
contempla- 
ri  sfeciem 

utiltssi- 

mum. 


Ad  Eccle- 

siam  redire 

dissidenies 

ab  ipso  Deo 

jubentur, 

nec  deest 

ipsis  ad 

impiendum 

praecepium 

coelesHs 

gratia. 


Vim  per- 

suadendi 

Pontifex 

Deum 

rogat. 


Eatis  cognitum  vobis  est,  cogitationum  et  cura- 

Sl^  rum  Nostrarum  partem  non  exiguam  illuc  esse 
l^  conversam,  ut  ad  ovile  in  potestate  positum  sum- 
'«<V4if4&  mi  pastoris  animarum  lESU  Christi  revocare 
devios  conemur.  Intento  hac  in  re  animo,  non  parum  con- 
ducere  salutari  consilio  propositoque  arbitrati  sumus,  Ec- 
clesiae  effigiem  ac  velut  lineamenta  describi :  in  quibus 
praecipua  consideratione  dignissima  unitas  est,  quam  in  ea» 
velut  insigne  veritatis  invictaeque  virtutis,  divinus  auctor 
ad  perpetuitatem  impressit.  Multum  in  intuentium  animis 
nativa  Ecclesiae  pulchritudo  speciesque  posse  debet :  neque 
abest  a  veri  similitudine,  tolli  eius  contemplatione  posse 
inscientiam  ;  sanari  opiniones  falsas  praeiudicatasque,  ma- 
xime  apud  eos  qui  non  sua  ipsorum  culpa  in  errore  ver- 
sentur  :  quin  imo  excitari  etiam  in  hominibus  posse  Eccle- 
siae  amorem  utique  similem  caritati,  qua  lESUS  Christus 
eam  sibi  sponsam,  divino  cruore  redemptam,  optavit: 
Christus  dilexit  Ecclesiam,  et  se  ipsum  tradidit  pro  ea  (')• 
Reversuris  ad  amantissimam  parentem,  aut  non  probe  co- 
gnitam  adhuc,  aut  iniurii  desertam,  si  reditum  stare  opor- 
teat  non  sanguinequidem,quotamenpretioestlESUCHRlSTO 
quaesita,  sed  labore  aliquo  molestiaque  multo  ad  perpetien- 
dum  Ieviore,saItem|perspicuum  erit  non  voluntate  humana  id 
onus  homini,  sed  iussu  nutuque  divino  impositum,  ob  eaoi- 
que  rem,  opitulante  gratia  caelesti,  facile  veritatem  expe- 
riendo  intelligent  divinae  eius  sententiae:  lugum  enim  meum 
suave  est,  et  onus  meum  leve  (*).  Quamobrem  spe  maxima 
in  Patre  luminum  reposita,  unde  omne  datum  optimum  et 
omtie  donum  perfectum  descendit  (3),  ab  eo  scilicet,  quiincre- 
mentum  dat  (^)  unus,  enixe  petimus,  ut  Nobis  vim  persua- 
dendi  impertire  benigne  velit. 


X.  Ephes.,  V,  25.  —    2.  Matth.,  xi,  30. 
III,  6. 


3.    £p.,  Jac,  I,  17.    —    4-  /.  Cw., 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  I57 

Etsi  Deus,  quaecumque  a  naturis  creatis  eflficiuntur,  om-  Audor 
nia  ipse  efficere  sua  solius  virtute  potest,  nihilominus  tamen  ^^i^  ^^ 
ad  iuvandos  homines  ipsis  uti  hominibus,  ex  benigno  pro-  ^l^^)) 
videntiae  consilio,  maluit :  et  quemadmodum  in  rerum  genere  '«?  ^^5*^*^ 

,.  ^       .  ,   ,.  ....  ,  mtnutros: 

naturahum  perfectionem  debitam,  ita  in  us,  quae  modum 
naturae  transiliunt,  sanctitatem  homini  ac  salutem  non  nisi 
hominum  opera  ministerioque  impertire  consuevit.  Sed  per- 
spicuum  est,  nihil  inter  homines   communicari,  nisi   per 
externas  res  quae  sensibus  percipiantur,  posse.  Hac  de  adquem 
caussa  humanam  naturam  assumpsit  Dei  Filius,  qui  cum  in  n£wt  r€- 
forma  Dei  esset. . .  semetipsum  exinanivity  formam  servi  acci-  ^**  %ffer- 
piensy  in  similitudinem  hominum  factus  (*) :  atque  ita,  in  ^«^'  v^erH 

,  ,  ,  ,  incarnatio, 

tems  agens,  doctrmam  suam  suarumque  praecepta  legum 
hominibus,  colloquendo,  tradidit. 

Cum  divinum  munus  eius  perenne  ac  perpetuum  esse         Suum 
oporteret,  idcirco  nonnullos  ille  sibi  adiunxit  alumnos  dis-  muhuscoZ 
ciplinae  suae,  fecitque  potestatis  suae  participes  :  cumque  ^J^^^V^P 
Spiritum  veritatis  in  eos  devocasset  e  caelo,  praecepit,pera-  Apostoiu, 
grarent  orbem  terrarum,  quodque  ipse  docuerat  quodque 
iusserat,  id  omne  fideliter  universitati  gentium  praedica- 
rent :  hoc  quidem  proposito,  ut  eius  et  professione  doctrinae 
et  obtemperatione  legibus  posset  hominum  genus  sancti- 
tatem  in  terris,  felicitatem  adipisci  in   caelo  sempiternam. 
- —  Hac  ratione  atque  hoc  principio  Ecclesia  genita  :  quae      Q^^  *?■ 
quidem,  si  extremum  illud  quod  vult,  caussaeque  proximae  siagenita 
sanctitatem  efficientes  spectentur,  profecto  est  spiritualis :  spiVuaaUs 
si  vero  eos  consideres,  quibus    cohaeret,  resque  ipsas  quae  JJ^Jxtema, 
ad  spiritualia  dona  perducunt,  extema  est  necessarioque  ^J^t^^f^^^^ 
conspicua.  Docendi  munus  accepere  Apostoli  per  cognos-  rum  docen- 
cenda  visu  audituque  signa :  idque  ilH  munus  non  aliter    '  ^^^^^* 
executi  quam  dictis  factisque,  quae  utique  sensus  permove- 
rent.  Ita  quidem  illorum  vox  extrinsecus  illapsa  per  aures, 
fidem  ingeneravit  in  animis :  Fides  ex  auditu,  auditus  auiem 
per  verbum  Christi  (^).  Ac  fides  ipsa,  scilicet  assensio  primae  ^x  Fide  in- 
supremaeque  veritati,  mente  quidem  per  se  comprehenditur,  ^%^- 
sed  tamen  eminere  foras  evidenti  professione  debet :  Corde  ^^^- 
enim  creditur  ad  iustitiam  :  ore  autem  confessio  fit  ad  salu* 

I.  Phil,^  ir,  6-7.  —  3.  Rom,,  X,  17. 


158        EPISTOLA   ENCYCUCA    **  SATIS   COGMITUM*" 

txgmtia  tetn  (<).  Simiit  modonihil  est  homini  gratii  caelesti»  quae 

par^pan-  gignit  sanctitudinem,  interius :  sed  externa  sunt  ordiQaiia 

uruwuZa  ^^  pfs^^cipua  participaudae  instrumenta  gratiae:  sacramenta 

exuma,  dicimus,  quae  ab  hominibus  ad  id  nominatim  lectis»  certo- 

txjuHbus  ^^   ^P^  rituum,  administrantur.  lussit  lESUS  Christus 

docenHs  ^P^^^'^^  pcrpetuisque  Apostolorum  successoribus,  gentes 

omciisque  ut  cdocerent  ac  regerent :  iussit  gentibus,  ut  illorum  et  doc- 

Ecciesiae       ,  .  .     .      •.  •  -»» 

docendae,  tnuam  accipereut  et  potestati  obedienter  subessent  Verum 
isthaec  in  christiana  republica  iurium  atque  officionim  vi- 
cissitudo  non  modo  permanere,  sed  ne  inchoari  quidem 
potuisset  nisi  per  interpretes  ac  nuntios  rerum  sensus.  — 

inde  cor.  Quibus  dc  caussis  Ecclesiam  cum  corpus^  tum  etiam  carpus 

pas,  ^/oor-,  ,     .  ,  __ 

pus  Christi  Chrtstt  tam  crebro  sacrae  htterae  nommant :   Vos  autem 

s^slriptu'  ^^tis  corpus  Christii^),  Propter  eam  rem  quod  corpus  est, 

sia,u^pi7e  ^^^^^  cemitur  Ecclesia:  propterea  quod  est  Christi,  vivum 

ocuiis  con-  corpus  est,  actuosum  et  vegetum,  quia  eam  tuetur  ac  susten- 

vivensoc-  tat,immissa  virtute sua.lESUS CHRlSTUS,ineum  fereraoduoi 

^sti  %irtute  Q^o  cohaercntes  sibi  palmttes  alit  ac  fructuosos  facit  vitisL 

^"yjtat^Jr  Quemadmodum  autem  in  animantibus  principium  vitae  in 

actihu,       occulto  cst  ac  penitus  abditum,indicatur  tamen  atque  osteo- 

ditur  motu  actuque  membrorum,  sic  in  Ecclesiasupernatu- 

ralis  principium  vitae  perspicue  cx  iis,  quae  ab  ipsa  aguo  - 

tur  apparet. 

Errant      Ex  quo  cousequitur,  in  magno  eodemqCie  pemicioso  errore 

/ormam*in  versari,  qui  ad  arbitrium  suum  fingunt  Ecciesiam  atque  in- 

es^ernam    fo^mant  quasi  latentem  minimeque  conspicuam  :  item  qui 

siveprin-  perinde  habent  atque  instttutum  quoddam  humanum  cum 

ctpium  vt'    '^  .  ^  ^ 

tae  inter-  tcmperatione  quadam  disciplinae  ritibusque  externis,at  sine 

gantT "'  perenni  communicatione  munerum  gratiae  divinae,  sine 

rebus  iis,  quae  haustam  a  Deo  vitam  quotidiana  atque  aperta 

Verahac  significatioue  testentur.    Nimirum   alterutram   esse  posse 

ctrfna  el-  Iesu  Christi  Ecclesiam  tam  repugnat,  quam  solo  corpore, 

isJ^mpta  ^^'  ^nima  sola  constare  hominem.  Complexio  copulatioque 

simiittu-  earum  duarum  velut  partium  prorsus  est  ad  veram  Eccle- 

d%neex      .  ...  -  ,  .      . 

animae  siam  neccssana,  sic  fere  ut  ad  naturam  humanam  intima 
corf^il^Ve  animae  corporisque  coniunctio.  Non  est  Ecclesia  intermor- 
a>njunctio-  XMwm  quiddam,scd  corpus  Christi  vita  supernaturali  prac- 

I.  Rom.,  lo.  —  a.  /  Cor.,  xil,  27.  ~~~~ 


DE    UNITATE    ECGLESIAE.  I59 

ditum.  Sicut  Christus,  caput  et  exemp)^r,non  omnis  est,  si        ^9 
in  eo  vel  humana  dumtaxat  spectetur  natura  visibilis,  quod       iSgd, 
Photiniani  ac  Nestoriani  faciunt ;  vel  divina  tantummodo  ^/  unione 
natura  invisibilis,  quod  solent  Monophysitae  :  sed  unus  est  Jf^^^^ 
ex  utraque  etin  utraque  natura  cum  visibilitum  invisibili ;  cMmkuma' 
sic  corpus  ems  mysticum  non  vera  Ecclesia  est  nisi  propter  sto. 
eam  rem,  quod  eius  partes  conspicuae  vim  vitamque  ducunt 
ex  donis  supernaturalibus  rebusque  ceteris,  unde  propria 
ipsarum  ratio  ac  natura  efflorescit.  Cum  autem  Ecclesia  sit       QuaUm 
eiusniodi  voluntate  et   constitutione  divina,  permanere  sine  E^J^uliam 
ulla  intermissione  debet  eiusmodi  in  aeternitate  temporum:  j^»^^'''««^. 
ni  permaneret,  profectonec  esset  condita  ad  perennitatem ,  maneat 
et  finis  ipse,  quo  illa  contendit,  locorum  esset  temporumque       ^    *^  ' 
certo  spatio  definitus:  quod  cum  veritate  utrumque  pugnat. 
Istam  igitur  et  visibilium  et  invisibilium  coniunctionem 
rerum,  quia  naturalis  atque  insita  in  Ecclesia  nutu  divino 
inest,  tamdiu  permanere  necesse  est,quamdiu  ipsaperman- 
sura  Ecclesia.Quare  Chrysostomus:  a  Ab  Ecclesia  ne  absti-  ^««^  «w^" 
€  neas  :  nihil  enim  fortius  Ecclesia.  Spes  tua  Ecclesia,  salus   ^ck^mUh 

<  tua  Ecclsia  refugium  tuum  Ecclesia.  Caelo  excelsior  et  ^' 
€  terra  latior  est  illa.  Numquam  senescit,  sed  semper  viget. 

€  Quamobrem  eiusfirmitatem  stabilitatemque  demonstrans, 

<  Scripturamontem  illam  vocat  (i).>  Augustinus  vero:  «  Pu-  etAugusH- 
€  tant  (gentiles)  religionem  nominis  christiani  ad  certum   ^*' 

4  tempus  in  hoc  saeculo  victuram,  et  postea  non  futuram. 
€  Permanebit  ergo  cum  sole,  quamdiu  sol  oritur  et  occidit  ; 

<  hoc  est  quamdiu  tempora  ista  voIvuntur,non  deerit  Eccle- 
4L  sia  Dei,  id  est  Christi  corpus  in  terris  (>).>  Idemque  alibi: 
€  Nutabit  Ecclesia,  si  nutaverit  fundamentum:  sed  unde 
€  nutabit  Christus?...  Non  nutante  Christo,  non  inclinabi- 
f  tur  in  saeculam  saeculi.  Ubi  sunt  qui  dicunt,  periisse  de 

<  mundo  Ecclesiam,  quando  nec  inclinari  potest  (3)  ?  > 

His  velut  fundamentis  utendum  veritatem    quaerenti.  ^^^^* 

ScilicetEcclesiam  instituit  formavitqueCuRlSTUSDominus:  a  chHsto 
propterea  natura  illius  cum  quaeritur  cuiusmodi  sit,  caput  unilatem' 
est  nosse  quid  Christus  voluerit  quidque  reapse  eflfecerit. 

I.  Jfom.,  Decapto  Eutropio,  n.  6.  —  a.  In  PsaL  LXXi,  n.  8.  —  3.  Enarratio 
in  PsaL  Ciii,  sermo  ii,  n.  5. 


l6o     EPISTOLA   ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  " 

Ad  hanc  regulam  exigenda  maxime  Ecclesiaeunitasest,de 

qua  visum  est,  communis  utilitatis  caussi,  nonnihil  his  lit- 

teris  attingere. 

testaiur       Profecto  unam  esse  lesu  Christi  germanam  Ecclesiam, 

crtptura     ^^  luculento  ac  multiplici  sacrarum  litterarum  testiroooio, 

sic  constat  inter  omnes,  ut  contradicere  christianus  nemo 

qnaequi-  ausit  Verum  in  diiudicanda  statuendaque  natura  unitatis, 

fSST/iW/^J  mwltos  varius  error  de  via  deflectit.  Ecclesiae  quidem  non 

voiuntate  solum  ortus  sed  tota  constttutio  ad  rerum  voluntate  libera 

Ckrtstt  in- 

quirtndum  effectarum  pertinet  genus  :  quocirca  ad  id  quod  revera  ges- 
tum  est,  iudicatio  est  omnis  revocanda,  exquirendumque 
non  «ane  quo  pacto  una  esse  Ecclesia  queat,  sed  quo  unam 
esse  is  voluit,  qui  condidit. 
EccUsiam       lamvcro,  si  ad  id  respicitur  quod  gestum  est,  Ecclesiam 
CMuus  IesusChristus non  talem  finxit  formavitque,quae  commu- 
duamfnon  ^^^^^^^  plures  complecteretur  genere  similes,  sed  distinctas, 
vero  di'  neque  iis  vinculis  alligatas,quae  Ecclesiam  individuam  atque 
compiecten'  unicam  efficerent,  eo  plane modo, quo,  Credounam..,  EccU- 
mut!itatZ'  ^i^^  in  symbolo  fidet  profitemur.  <  In  unius  naturae  sortem 
Ecciesiae  <  cooptatur  Ecclesiaquae  est  una,  quam  conantur  haereses 
*"^exi!^e  <  in  multasdiscindere.Et  essentia  ergo  et  opinione,et  princi- 
Ai^!7ro/i-  *  pioetexcellentiaunicam  esse  dicimus  antiquam  et  catholi- 
tetur.  f  cam  Ecclesiam....  Ceterum  Ecclesiae  quoque  eminentia, 

l  sicut  principium  constructionis,  est  ex  unitate  omnia  alia 
^^^  <  superans,  et  nihil  habens  sibi  simile  vel  aequale  (').  >  Sane 
ckHsH  lESUSCilRlSTUSde  aedificio  eiusmodi  mystico  cum  loquere- 
tur,  Ecclesiam  non  commemorat  nisi  unam,  quam  appellat 
suam:  Aedificaho  Ecclesiam  meam,  Quaecumque,  praeter 
hanc,  cogitetur  alia,  cum  non  sit  per  lESUM  Christuk 
condita,  Ecclesia  Christi  vera  esse  non  potest.  Quod  emi- 
tumejus  net  etiam  magis,  si  divini  auctorispropositumconsideretur. 
w^/a^'  Quid  enim  in  condita  condendave  Ecclesia  petiit,  quid  voluit 
mintspro'  Christus  Dominus  ?  Hoc  scilicet;  munus  idem,  idemque 
probatur  mandatum  in  eam  continuandum  transmittere,  quod  ipse 
ufUta!^^^  acceperat  a  Patre.  Id  plane  statuerat  faciendum.  idque   rc 
eflecit.  Siatt  misit  me  Pater^  et  ego  mitto  vos  (").  Sicut  tu  me 

I.  Clemens  Alexandrinus,  Stromatum,  lib.  vii,  cap.  17.  —  2.  loan,,  XX.  21. 


DE    UNITATE  ECCLESIAE.  l6l 

miststi  in  mundumy  et  ego  misi  eos  in  mundum  (').  lamvero  ^9 
Christi  muneris  est  vindicare  ab  interitu  ad  salutem  quod  iSgd, 
perieraty  hoc  est  non  aliquot  gentes  aut  civitates,  sed  omnino 
hominum,  nullo  locorum  temporumve  discrimine,universum 
genus:venit  Filius  hominis.,,  ut  salvetur  mundus per  ip- 
sum  (2).  Nec  enim  aliud  nomen  est  sub  caelo  datum  Itomini- 
bus^  in  quo  oporteat  nos  salvos  fieri  (3).  Itaque  partam  per 
Iesum  Christum  salutem,  simulque  beneficia  omnia  quae 
inde  proficiscuntur,  late  fundere  in  omnes  homines  atque 
ad  omnes  propagare  aetates  debet  Ecclesia.  Quocirca  ex 
voluntate  auctoris  sut  unicam  in  omnibus  terris,in  perpetui- 
tate  temporum»  esse  necesse  est.  Plane  plus  una  ut  esse 
posset,  excedere  terris  et  genus  hominum  fingere  novum 
atque  inauditum  oporteret. 

Hoc  ipsum  de  Ecclesia  una,  quotquot  essent  ubique  et  Hanc 

quovis  tempore  mortales  complexura,  vidit  ac  praesignifica-  jfj^^f"^' 
vit  Isaias,  cum,  futura  prospicienti,  obiecta  species  montis  ^^aias, 
est,    celsitudinis   exsuperantia    conspicui,   qui   imaginem 
Domus  Domini,  videlicet  Ecclestae,  expressam  gerebat:  Et 
erit  in  novissimis  diebus praeparatus  mons  domus  Domini  in 
vertice  montium  (^).  Atqui  unus  iste  mons  est,  in  vertice 
montium  locatus  :  una  domus  Domini,  ad  quam  omnesgen- 
$€s  vivendi  normam  petiturae  aliquando  confluerent :  Et 
fluent  ad  eam  omnes  gentes, . .  et  dicent:  venite  et  ascendamus 
ad  montem  Domini^  et  ad  domum  Dei  lacob^  et  docebit  nos 
vias  suaSy  et  ambulabimus  in  semitis  eius  (s).  Quem  locum  cujus  verba 
cum  Optatus  Milevitanus  attingeret,  «  Scriptum  est,inquit,  ^^J^J^.^ 
«  tn  Isaia  propheta  :  Ex  Sion  prodiet  lex,  et  verbum  Do-  MUevita- 
4:  mini  de  Hierusalem.  Non  ergo  in  illo  monte  Sion  Isaias 
€  aspicit  vallem,  sed  in  monte  sancto,  qui  est  Ecclesia,  qui 
^  per  omnem  orbem  romanum  caput  tulit  sub  totocaelo... 

<  Est  ergo  spiritalis  Sion  Ecclesia,  in  qua  a  Deo  Patre  rex 
«  constitutus  est  Christus,  quae  est  in  toto  orbeterrarum, 

€  in  quo  est  una  Ecclesia  catholica  (^).  »  Augustinus  vero :  etAugusti- 

<  Quid  tam  manifestum  quam  mons  ?  Sed  sunt  et  montes  nusinter- 

,**  *  pretantur. 

€  ignoti,  quia  in  una  parte  terrarum  positi  sunt....  Ille  au- 

I.  loan.t  XVII,  18.  —  2,  loan.^  Ill,  17.  —  3.  Act,^  IV,  12.  —  4.  Isaias,  il,  2.  — 
5.  /3.,  2-3.  —  6.  DeSchism.  Donatist.Ai^-  in>  d>  2. 

AcTA  Ltomis  XIII.  -  T.  VI.  ,1 


l62    EPISTOLA    ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  " 

<  tem  mons  non  sic,  quia  implevit  universam  faciem  terrae: 
i  et  de  illo  dicitur  :  paratus  in  cacumtne  montium  (').  > 

Umcum  IHud  acccdit,  quod  Ecclesiam  Filius  Dei  mysticum  corpus 
cJr/^usm^*  suum  decrcvit  fore,  quocum  ipse  velut  caput  coniuogeretar, 
sticum,  ui  ad  similitudinem  corporis  humani  quod  susceptt :  cui  qui- 
taUcorfus  dcm  naturali  conglutinatione  inhaeret  naturale  caput  Sicut 
unicumes .  «gj^^^  mortale  corpus  sibi  sumpsit  unicum»  quod  obtalit  ad 
cruciatus  et  necem,  ut  liberationis  humanae  pretium  exsci- 
veret,  sic  pariter  unum  habet  corpus  mysticum,  in  quo  et 
cuius  ipsius  operi  facit  sanctitatis  salutisque  aetemae  bo- 
mines  compotes:  Ipsum  (Christum)  dedi^  (Dcus)  capMi 
supra  omtum  Ecclesiam,  quae  est  corpus  ipsius  (*).  Dispersa 
membra  atque  seiuncla  non  possunt  eodem  cum  capite, 
unum    simul  eflectura  corpus,  cohaerere.  Atqui   Paulus, 
Omnia  atitem^  inquit,  membra  corporis  cum  sint  mulia^num 
tamen  corpus  sunt :  ita  et  Christus  (3).  Propterea  corpus 
istud  mysticum  compactum  ait  esse  et  connexum,  Caput  Ckri- 
stus:  ex  quo  totum  corpus  compactum^  et  connexum  per  omnem 
iuncturam  subministrationis^  secundum  operationem  in  men- 
Nequtunt  ^uram  uniuscuiusque  membri  (••).  Quamobrem  dispersa  a 
^^^capite  ^^^'t^ris  ccteris  siqua  membra  vagantur,  cum  eodem  atqoe 
Christo  unico  capite  conglutinata  esse  nequeunt  r  <  Unus  Deus  est, 
^""/^«'^tfl*  i  et  Christus  unus,  et  una  Ecclesia  eius  et  fides  una  ct 
^^'ca^teris  <  plebs  uua  iu  soHdam  corporis  unitatem  concordiae  glutino 
disTn^^'  «  copulata.  Scindi  unitas  non  potest,  nec  corpus  unum  dis- 

<  cidio  compaginis  separari  (^).  >  Quo  melius  Ecclesiam 
iiiague  mo-  effiugat  uuicam,  similitudinem  animati  corporis  informat, 

rt,  utpote         .    ^  ,.  .  ,  .  .         ... 

acapite  cums  non  ahter  victura  membra  sunt,  uisi  colltgata  cum 

neles^seelu    capite,  vim  ad  se  vitalem  ex  capite  ipso  traducant :  seiuocta, 

necesse  est  emort :  4:  Non  potest  (Ecclesia)...  divulsis  Iace« 

<L  ratione  visceribus  in  frusta  discerpi.  Quidquid  a  matrice 

«  discesserit,  seorsum  vivere  et  spirare  non  poterit  (^),  I 

Mortuum  vero  corpus  quid  habet  cum  vivo  similitudinis? 

Nemo enim  unquam  carnem  suam  odio  kabuit :  sed  nutrii.et 

foveteam  sicut  etChristusEcclesiam:  quia  membra  sumusccr- 

poris  eius,de  carne  eius  et  de  ossibus  eius(7).  Aliud  igitur  simile 

I.  /n  Epist,  /oan,  tracl.  i,  n.  13.  —  x  Spkes.,  i,  22-23.  —  3»  '  ^^**  XM,is. 
4.  Bphes.t  lY,  15-16.  --  5.  S.  Cyprianus,  De  catk.  Bccl,  Unitate,  n.  23.  —  6.  //, 
loc.  cit.  —  7.  Ephes.t  v,  29-30. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  163 

Christo  inchoetur  caput,  alius  Christus,  si  praeter  eam,        29 
quae  corpus  eius  est,  fingi  Ecclesiam  alteram  libeat.  <  Videte      ^J^^! 

<  quid  caveatis,  videte  qutd  observetis,  videte  quid  timeatis. 
€  Contingit,  ut  in  corpore  humano,  imo  de  corpore  aliquod 
€  praecidatur    membrum,  manus,    digitus,  pes :  numquid 

<  praecisum  sequitur  anima  ?  Cum  in  corpore  esset  vivebat: 
€  praecisum  amittit  vitam.  Sic  et  homo  christianus  catho- 
€  licus  est,dum  in  corpore  vivit :  praecisus,  haereticus  factus 

<  est :  membrum  amputatum  non  sequitur  spiritus  (').  >Est   Pratcedtn- 
igitur  Ecclesia  Christi  unica  et    perpetua :  quicumque  ^a^o^'*' 
seorsum  eant,aberrantavoluntate  et  praescriptione  Christi 
Domini,  relictoque  salutis  itinere,  ad  interitum  digrediun- 

tur.  <  Quisquis  ab  Ecclesia  segregatus  adulterae  iungitur,  a 

<  promissis  Ecclesiae  separatur,  nec  perveniet  ad  Christi 

<  praemia  qui  reliquit  Ecclesiam   Christl...  Hanc  unita- 

<  tem  qui  non  tenet,  non  tenet  Dei  legem,  non  tenet  Patris 
i  et  Filii  fidem,  vitam  non  tenet  et  salutem  (^).  > 

At  vero  qui  unicam  condidit,  is  idem  condidit  unam :  Qui 

videlicet  eiusmodi,  ut  quotquot  in  ipsa futuri  essent,  arctis-  unicam^ 
simis  vinculis  sociati  tenerentur,  ita  prorsus  ut  unam  gen-  ^^^l^^con- 
tem,  unum  regnum,  corpus  unum  efficerent :  Untitn  corpus,  ^idit 

...  •  .     ,  .      .  unam,  in 

et  unus  sptritus^  siciit  vocait  estts  tn  una  spe  vocattonts  ve-  qua  vtdeii- 
strae(2).  Voluntatem  hac   de  re  suam  lESUS  Christus  ultZ^^es- 
sanxit,  propinqua  iam  morte,  augusteque  consecravit,  ita  J^*^^  ^^^ 
Patrem  adprecatus  :  Nonpro  eis  rogo  tantum^  sed  et  pro  eis^  Christns 

_ ,         ,  _  ,  ...       Patretn 

qut  credtturt  sunt  per  veroum  eorum  tn  me^..,  ut  et  tpst  tn  rogavit; 
nobis  unum  sint,,..  ut  sint  consummati  in  unum  ("^).  Imo  tam 
intime  nexam  iussit  esse  in  sectatoribus  suisunitatem  tamque 
perfectam,  ut  coniunctionem  cum  Patre  suam  ratione  aliqua 
imitaretur  :  Rogo,..  ut  omnes  unum  sint^  sicut  tu,  Pater^  in 
me^  et  ego  in  te  (5).  Tantae  autem  inter  homines  ac  tam  ab-  f^^j^sg^c 
solutae  concordiae  necessarium  fundaraentum  est  conve-  concordiae 

•  fundamen- 

nientia  conmnctioque  mentium  :  ex  quo  conspiratio  volun-  iumposuit 
tatum  atque  agendorum  similitudo natur&  gignitur.  Quam-  fjff^"'"' 
obrem,  pro  sui  divinitate  consilii,  unitatem  fidei  in  Ecclesia 
sua  iussit  esse  :  quae  quidem  virtus  primum  est  in  vinculis 

I.  S.  Augustinus,  scrmo  CCLXVII,  n.   4.  ~  2.   S.  Cyprianus,   De  cath.   Eccl, 
Uniiate,  n.  6.  —  3.  Bphes,,  iv,  4-  —  4-  ^oan.,  xvii,  20-21-23.  —  5.   /*.,  ai. 


l64     EPISTOLA    ENCVCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  ** 

iis  quae  hominein  iungunt  Deo,  et  inde  itomen  ^ileUs  ^cct- 
pimus.  C/nus  Dominus,  unafides^  unutn  baptisma  (<)  :  vide- 
licet  sicut  unus  Dominus,  et  baptisma  unum,  ita  omntuui 
christianorum,  qui  ubique  sunt,  unam  esse  fidem  oportet 
Itaque  Paulus  Apostolus  christianos,  ut  idem  sentiant 
omnes,  eflfugiantque  opinionum  dissidia  non  rogat  tantutn, 
sed  flagitat  ac  plane  obsecrat :  Obsecro  autem  vos,  fratres, 
pernofnen  Domini  nostri  lesu  Christi:  ut  idipsum  dicatis 
omnes^  et  non  sint  in  vobis  schismata:  sitis  autem  perfecti  in 
eodem  sensu,  et  in  eadem  sententia  (^).  Quae  loca  sane  non 
indigent  interprete :  satis  enim  per  se  loquuntur  ipsa.  Cete- 

quai  quaiu  foqui  unam  esse  fidem  debere,  qui  se  profitentur  christianos, 
'^Tautpto  ^^'S®  assentiuntur.IUud  potius  maximi  momenti  ac  prorsus 

€5H  dfbeat,  necessarium,    in    quo    multi    errore    falluntur,  intemos- 

jam  inda-  ...  .  ^  .        .      ^        .  . 

gat  PoHti-  cere  quae  sit  istius  species  et  forma  unitatis.  Quod  ipsum, 

''''  ut  supra  fecimus  in  caussa  simih',  non   opinatione  aut  con- 

iectura  est,  sed  scientia  rei  gestae  iudicandum :  quaerendo 

scilicet  statuendoque  qualem  in  fide  unitatem  IesusChri- 

STUS  esse  praeceperit 

Permissa  Iesu  Christi  doctrina  caelestis,  tametsi  magnam  partem 
si/uisset  consignata  litteris  aiHatu  divino,  colligare  tamen  mentes, 

hominum  permissa  hominum  ingenio,  ipsa  non  poterat  Erat  enioi 
Chriui,    procHve  factu  ut  in  varias  incideret  atque  inter  se  difTerentes 

^^iasstare  interpretationes  :  idque  non  modo  propter  ipsius  vim  ac 
Mnpotuis-  mysteria  doctrinae,  sed  etiam  propter  humani  ingeniivarie- 
tatem,  et  perturbationem  in  studia  contraria  abeuntium 
cupiditatum.  Ex  diflferentia  interpretandi  dissimilitudines 
sentiendi  necessitate  nascuntur:  hinc  controversiae,dissidia, 
contentiones»  qualia  incumbere  in  Ecclesiam  ipsa  vidit  pro- 
xima  originibus  aetas.  De  haereticis  illud  scribit  Irenaeus : 
f  Scripturas  quidem  confitentur,  interpretationes  vero  coo- 
f  vertunt  (^).  >  Atque  Augustinus :  €  Neque  enim  natae 
<i  sunt  haereses  et  quaedam  dogmataperversitatis  illaquean- 
f  tia  animas  et  in  profundum  praecipitantia,  nisi  dum  scrip- 

hujusergo  <  turae  bonae  intelliguntur  non  bene  (4).  >  Ad  coniugandas 

servand^e  'g*tur  meutes,  ad  efficiendam  tuendamque  concordiam  sen- 

1.  Bphes.,  IV,  5.  —    2.  /  Cor,,  i,  lo.  —  3.   Lib.  Iii,  cap,  la,  n.  12.  —    4.  /« 
Bvang.  loan.  tract.  xviii,  cap.  5,  n.  i. 


DE   UNITATE   ECCLESIAE.  165 


tentiarum,  ut  ut  extarent  divinae  litterae,  omnino  erat  alio        19 
quodam  principio  opus.  Id  exigit  divina  sapientia  :  neque      is^, 
enim  Deus  unam  esse  fidem  velle  potuit,  nisi  conservandae  principium 
unitatis  rationem  quamdam  idoneam  providisset  :  quod  et  ^jj"^-^J"'- 
sacrae  litterae  perspicue,  ut  mox  dicturi  sumus,  significant.  na  sapien. 
Certe  infinita  Dei  potentia  nulli  est  vincta  vel  adstricta  rei,  ututsacrie 
omniaque  sibi  habet  obnoxie,  velut  instrumenta,  parentia.  JS^^S' 
De  isto  igitur  principio  externo,  dispiciendum,  quodnam  ex  mudaue 
omnibus,  quae   essent  in  potestate  sua,  Christus   optarit.  ^"jJ^J^J^. 
Quam  ob  rem  oportet  christiani  nominis  revocare  cogita-  rus,  pri- 

mordia 

tione  pnmordia.  exponit 

Divinis  testata  litteris,  eademque  vulgo  cognita  comme-  ^nomlnu!^ 
moramus.  lesus  Christus  divinitatcm  divinamque  legatio-  y^2i«f"' 
nem  suam  miraculorum  virtute  comprobat  :  erudire  verbo  audientibus 
multitudinem  ad  caelestia  insistit,  omninoque  iubet  ut  sibi  singuia 
fides  docenti  adiungatur,  hinc  praemiis,  iUinc  poenis  propo-  ^^^f^Z 
sitis  sempiternis    :    Si  non  facio  opera  Pairis  mei^  ftolite  ^"^JJJ^^*»- 
credere  miki  (').  Si  opera  non  fecissem  in  eis^  quae  nemo  alius  da, 
fedt.peccatum  non  haberent  (^).  Si  autem  facio  (opera),  et  si 
miki  non   vultis  <redere^  operibus  creditei}).  Quaecumque 
praecipit,  e&dem  omnia  auctoritate  praecipit  :  in  exigendo 
mentis  assensu  nihil  excipit,  nihil  secernit.  Eorum   igitur 
qui  lesum  audissent,  si  adipisci  salutem  vellent,  ofHcium 
fuit  non  modo  doctrinam  eius  accipere  universe,  sed  tota 
mente  assentiri  singulis  rebus,  quas  ipse  tradidisset  :  illud  ^^Jj^*f^, 
enim  rcpugnat,  fidem  vel  una  in  re  non  adhiberi  Deo.  to. 

Maturo  in  caelum  reditu,  qua  ipse  potestate  missus  a     incoeium 
Patre  fuerat,  eadem  mittit  Apostolos,  quos  spargerc  ac  ^^s^Apo^' 
disseminare  iubet  doctrinam  suam  :  Data  est  mihi  omnis  'f^j^'J^ 
potestas  in  caelo  et  in  terra,  Euntes  ergo  docete  omnesgentes. . .   j««»»  dis^^- 
Docentes  eos  servare  omnia^  quaecufnque  mandavi  vobisi^).  sit^poUUi' 
Salvos  fore,  qui  Apostolis  paruissent,  qui  non   paruissent,  ^ur^m^^' 
interituros  :  Qui  crediderit  et  baptizatus  fuerit,  salvus  erit :  ^^^w/lw 
qui  vero  non  crediderit,  condemnabitur  (s).  Cumque  illud  sit  p^rpetuo  in 

^  '  .  .         ^pm  man- 

providentiae  Dei  maxime  congruens,  ut  muneri  praesertim  summ, 
magno  atque  excellenti  praeficiat  neminem,  quin  pariter 

1.  /(Wi».,  X,  37.  —  2.  Ioan.,xy,  24.-3.  Joan.,  X,  38.    —  4.  AfattA.,  XXVIII, 
18-19.2^  —  5.  Afarc,  XVI,  16. 


l66        EPISTOLA   ENCYCLICA   "  SATIS   COGNITUM. " 

sappeditet  unde  liceat  rite  defungi,  idcirco  lesus  Christus 

missurum  se  ad  discipulos  suos  Spiritum  veritatis  poUicitus 

est,  euraque  in  ipsis  perpetuo  mansurum  :  Si  autem  abiero, 

mittam  eum  (Paraclitum)  advos...  Cum  autem  venerit  ilU 

Spiritus  veritatis,  docebit  vos  omnem  veritatem  (').  Et  eg9 

rogabo  Patrem,  et  alium  Paraclitum  dabit  vobis,  ut  maneai 

vobiscum  in  aetemum,  Spiritum  veritatis...  («).  Ille  testime- 

nium  perhibebit  de  me  :  et  vos  testimonium  perhibebitis  (^ 

niosergo  Hinc  doctrinam  Apostolorum   religiose  accipi   sancteque 

^st^suM  servari  perinde  imperat  ac  suam  :  Qui  vosaudit  me  audit: 

^pfrltiTn^  ?^' ^^^  sp^^i^y^^ ^P^rnit  (*).  Quamobrem  legati  Apostoll  a 

guiaqui  lesu  Christo  sunt  non  secus  ac  ipse  legatus  a  Patre  :  Sicut 

doctrinae         .   •  r>  •  ^cv  * 

ifiorum  mtstt  me  Pater,  et  ego  mttto  vos  (^)  :  propterea  quemadmo- 

caftta  tmt'  j^^  dicto  audientes  Christo  esse  Apostolos  ac  discipulos 
oportuit,  ita  pariter  fidem  adhibere  Apostoiis  debuerant, 
quoscumque  ipsi  ex  mandato  divino  docuissent.  Eigo 
Apostolorum  vel  unum  repudiare  doctrinae  praeceptum 
plane  non  plus  Itcuit,  quam  de  ipsius  Christi  doctrina 
reiecisse  quicquam.  —  Sane  Apostolorum  vox,  iUapso  in 

5U0  AfostO'  eos  Spiritu  sancto,  quam  latissime  insonuit.  Quacumque 
Pir/u7cU  vestigium  posuissent,  perhibent  se  ab  ipso  lesu  legatos. 

sunt.  p^^ quem  (lesum  Christum)  accepimus  gratiam^et  apostola- 

tum  ad  obediendum  fidei  in  omnibus  gentibus  pro  nomine 
eius  (6)  :  divinamque  eorum  legationem  passim  Deus  pcr 
prodigia  in  aperto  ponit  :  ////  autem  profecti praedicaveruni 
ubique^  Domino  cooperante,  et  sermonem  confirmante^  sequen- 
tibus  signis  (^).  Quem  vero  sermonem  ?  eum  utique,  qui  id 
omne  comprehenderet,  quod  ipsi  ex  magistro  didicissent : 
palam  enim  aperteque  testantur,  nihil  se  eorum  posse,quae 
viderant  quaeque  audierant,  non  loqui. 
Magisti'      Sed,  quod  alio  loco  diximus,  non  erat  eiusmodi  munus 

^TchZ  apostolicum,  ut  aut  cum    personis  Apostolorum  interire 
iuiHt^^lr   P^sset,  aut  cum  tempore  labi,  quippe  quod  et  publicum 

pituum,  esset  et  saluti  generis  humani  institutum.  Apostolis  enim 
mandavit  lesus  Christus  ut  praedicarent  evangelium  omni 
creaturae,  et  portarent  nomen  ipsius  coram  gentibus  et  regi- 

I.  loan.,  XVI,  7-13.  —  2.  loan.,  Xiv,  16-17.  —3.  loan.,  XV,  26-27.  —  4.  Lhc., 
X,  16.  —  5.  loan.,  XX,  21.  —  6.  Rom,t  I,  5.  —  7.  Marc.t  xvr,  20. 


DE    UNITATE   ECCLESIAE.  I67 

hiSf  et  ut  sibi  testes  essent  usque  ad  ultimum  terrae.  Atque        sg 
in  tanti  perfunctione  muneris  adfore  se  poUicitus  eis  est,      ^iSgl! 
idque  non  ad  aliquot  vel  annos  vel  aetates,  sed  in  omne 
tempus,  usque  ad  consummationem  saeculu   Quam  ad  rem 
Hieronymus  :  <L  Qui  usque  ad  consummationem  saeculi 
^  cum  discipuHs  se  futurum  esse  promittit,  et  illos  ostendlt 

<  semper  esse  victuros  et  se  numquam  a  credentibus  reces- 
4:  surum  (0  >•  Quae  quidem  omnia  in  solis  Apostolis,  supre- 
mae  necessitati  ex  humana  conditione  obnoxiis,  qui  vera 
esse  potuissent  ?  Erat  igitur  provisum  divinitus  ut  magiste- 
rium  a  lESU  Christo  institutum  non  iisdem  finibus,qutbus 
vita  Apostolorum,  terminaretur,  sed  esset  perpetuo  man- 
surum.  Propagatum  revera  ac  velut  in  manus  de  manu 
traditum  videmus.  Nam  consecravere  episcopos  Apostoli,      ApostoH 
quique  sibi  proxime  succederent  in  ministerio  verbi,  singil-  ^««^^ 
latim  designavere.  —  Neque  hoc  taqtum  :  illud  quoque  veresuosin 
sanxere  in  successoribus  suis,  ut  et  ipsi  viros  idoneos  adle-  nisterio 
gerent,  quos,  eadem  auctoritate  auctos,  eidem  praeficerent  ^uosjus!e- 
docendi  officio  et  muneri  :  Tu  ergo,  fili  mi,  confortare  in  ^^^^/'^^^^^ 
gratia^  quae  est  in  Christo  lesu  :  et  quae  audisti  a  me  per  aiiosdivini 
multos  testes^  haec  commenda  fidelibus  hominibus,  qui  idonei  nistros  \ 
erunt  etalios  docere  (^).  Qua  de  caussa  sicut  Christus  a  Deo, 

et  Apostoli  a  Christo,  sic  episcopi  et  quotquot  Apostolis 
successere,  missi  ab  Apostolis  sunt :  f  Apostolinobis^^Evan- 

<  gelii  praedicatores  facti  sunt  a  Domino  lESU  Christo, 
K  Iesus  Christus  missus  est  a  Deo.  Christus  igitur  a  Deo, 
€  et  Apostoli  a  Christo,et  factum  est  utrumque  ordinatim  ex 
f  voluntate  Dei. ..  Per  regiones  igitur  et  urbes  verbum  prae- 
€  dicantes,  primitias  earum  spiritu  cum  probassent,  consti- 
€  tuerunt  episcopos  et  diaconos  eorum  qui  credituri  erant... 
€  Constituerunt  praedictos,  et  deinceps  ordinationem  dede- 

<  runt,  ut  quum  illi  decessissent,  ministerium  eorum  alii 

f  viri  probati  exciperent  (^).  »  Permanere  igitur  necesse  est  ,,.^^„^  ^^. 
ex  una  parte  constans  atque  immutabile  munus  docendi  nusChrisH 

*  ^  aoctrtnam 

omnia,  quae  Christus  docuerat :  ex  altera  constans  atque  docendi 
immutabile  officiumaccipiendiprofitendique  omnem  illorum  Tt^ciMn 

\.  in  Matth.  lib.  iv,   cap.  28,  v.  20.  -*  2.  //  Tim,,  11,  z-2.   —  3.  S.  Clemens 
Rom.,  Bpist,  I  adQorintk.,  capp.  42,  44. 


l68       EPISTOLA   ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  " 

ijfsam  doctrinam.  Quod  praeclare  Cyprianus  iis  verbis  illustrat : 

^f^rdurant  <  Ncque   enim  Dominus   noster  lesus   Christus,   cum  in 

inEccUsia,  ^  Evangelio  suo  testaretur  inimicos  suos  esse  eos,  qui  secum 

<  non  essent,  aliquam  speciem  haereseos  destgnavit  :  sed 
<i  omnes  omnino  qui  secum  non  essent  et  secum  non  colli- 
€  gentes,  gregem  suum  spargerent,  adversarios  esse  osten- 

<  dit,  dicens  :  qui  non  est  mecum,  adversus  me  est  :  et  qui 
€  non  mecum  colligit,  spargit  (>).  > 

quat  gui'       €  His  Ecclcsia  pracceptis  instituta,  sui  memor  ofllicii,  nihil 

^'ae^J"e  ®6*^  studio  et  contentione  maiore,  quam  ut  integritatem 

'amnt^eecit  ^^^^  omni  ex  parte  tueretur.  Hinc  perduellium  habereloco 

qui  dt  quo'  et  procul  amandare  a  se,  qui  de  quolibet  doctrinae  suae 

nae  suae  capite  non  secum  una  sentirent.  Ariani,  Montanistae,  Nova- 

j2l«  ««*  tiani,  Quartadecumani,  Eutychiani  certe  doctrinam  catholi- 

seutirent.     ^^  nQjj  penitus  omuem,  sed  partem  aliquam  deseruerant : 

haereticos  tamen  declaratos,  eiectosque  ex  Ecclesiae  sinu 

quis  ignorat  fuisse?  Similique  iudicio  damnati,quotquot  pra- 

vorum  dogmatum  auctores  variis  temporibus  postea  conse- 

cuti  sunt.  f  Nihil  periculosius  his  haereticis  esse  potest,  qui 

fcumintegre  peromnia  decurrant,  unotamen  verbo,  ac  st 

€  veneni  gutta,  meram  illam  ac  simplicem  fidem  Dominicae 

<  et  exinde  apostolicae  traditionis  inficiunt  (^).>  Idem  semper 
Ecclesiae  mos,  idque  sanctorum  Patrum  consentiente  iudi- 
cio :  qui  scilicet  communionis  catholicae  expertem  et  ab 
Ecclesia  extorrem  habere  consueverunt,  quicumque  a  do- 
ctrina,  authentico  magisterio  proposita,  vel  minimum  dis- 
cessisset.  Epiphanius,  Augustinus,  Theodoretus  haereseon 
sui  quisque  temporis  magnum  recensuere  numerum.  Alia 
Augustinus  animadvertit  posse  genera  invalescere,  quorum 
vel  uni  si  quis  assentiatur,  hoc  ipso  ab  unitate  catholica 
seiungitur:  «Non  omnis,  qui  ista  (numeratas  videlicet 
fhaereses)  non  credit,  consequenter  debet  se  christianum 
f  catholicum  iam  putare  vel  dicere.  Possunt  enim  et  haere- 

<  ses  aliae,  quae  in  hoc  opere  nostro  commemoratae  non 

<  sunt,  vel  esse  vel  fieri,  quarum  aliquam  quisquis  tenuerit, 

<  christianus  catholicus  non  erit  (3).  » 

X.  Bpist.  LXIX,  ad  Magnum,  n.  x.  —  3.  Auctor  Tractatui  de  Fide  Ortkodaxa 
coHtra  Arianos,  —  3.  De  Haeresibus,  n.  88. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  169 

Istam  tutandae  unitati,  de  qua  dicimus,  institutam  divini-        2g 
tus  rationem  urget  beatus  Paulus  in  epistola  ad  Ephesios ;      'iSgO, 
ubi  primum  monet,  animorum  concordiam  mag^no  studio 

•  r^    »»•   .  .  .  .....         UnitaUm 

conservandam  :  Solltcttt  servare  unttatem  sptrttus  tn  vtnculo  Fidei  s. 

pads  (i) :  cumque  concordes  animi  caritate  esse  omni  ex  ^it^lcruai^ 

parte  non  possint,  nisi  mentes  de  fide  consentiant,  unam  ^^^^^^"^ 

apud  omnes  vult  esse  fidem  :  Unus  Dominus,  unafides :  ac  ostendit 

tam  perfecte  quidem  unam,  ut  errandi  discrimen  omne  pro-  Apostoio- 

hibeat:  Utiam  non  simusparvulifluctuantes.etcircumfera'  ^^ttque 

muromni  ve?ito  doctrinae  in  nequitia  hominum^  in  astutia  ad  J^^^^-^ 

ciraimventionem  erroris.  Idque  non  ad  tempus  servari  docet  sup^rstru- 

,    .  .  .  ^  ,   .         .      ctam. 

oportere,  seadonec  occurramus  omnes  tn  unttatemfidet.,,  tn 
mensuram  aetatis plenitudinis  Christi.  Sed  eiusmodi  unitatis 
ubinam  Iesus  Christus  posuit  principium  inchoandae, 
praesidium  custodiendae  ?  In  eo  videlicet,  quod,  Ipse  dedit 
quosdam  quidem  Apostolos,..  alios autem pastoris^et  doctores^ 
ad  consummationem  sanctorum  in  opus  ministerii,  in  aedifica- 
tionem  corporis  Christi.  Quare  vel  inde  ab  ultima  vetustate    ^„^^^  ^^^ 
hanc  ipsam  regulam  doctores  Patresque  et  sequi  consueve-  oredoctores 
runt  et  uno  ore  defendere.  Origenes:  «  Quoties  autem  (haere-  prociama- 
€  tici)  canonicas  proferunt  scripturas,  in  quibus  omnis  chri-  unl^dZt 
i stianus  consentit  et  credit,  videntur  dicere  :  Ecce  in  domi-  "am^uam 

<  bus  verbum  est  veritatis.  Sed  nos  illis  credere  non  debe-  ??  ^posto- 

lis 

€  mus,  nec  exire  a  prima  et  ecclesiastica  traditione,  nec  ali-  atceftam 

<  ter  credere,  nisi  quemadmodum  per  successionem  Eccle-  derunt 

f  siae  Dei  tradiderunt  nobis  (^).  »  Irenaeus  :  «  Agnitio  vera  j^t«jww. 
f  est  Apostolorumdoctrina...  secundum  successiones epis- 
f  coporum...  quae  pervenit  usque  ad  nos  custoditione  sine 

<  fictione  scripturarum  tractatio  plenissima  (^).>  Tertullianus 
vero  :  <  Constat  proinde,  omnem  doctrinam,  quae  cum  illis 
€  Ecclesiis  apostolicis  matricibus  et  originalibus  fidei  con- 

<  spiret,  veritati  deputandam,  sine   dubio  tenentem  quod 

<  Ecclesiae  ab  Apostolis,  Apostoli  a  Christo,  Christus  a  Deo 

<  accepit...  Communicamus  cum  Ecclesiis  apostolicis,  quod 

<  nulli  doctrina  diversa  :  hoc  est  testimonium  veritatis  (^).  > 
Atque  Hilarius :  <  Significat  (Christus  e  navi  docens)  eos, 

X.  IV.  3  et  seqq.  —  2.  Vetus  Interpretatio  Commentariorum  in  MattA.,  n.  46. 
—  3.  Contra  Haereses,  lib.  iv,  cap.  33,  n.  8.  —  4.  De  Praescript.,  cap.  XXI. 


I70 

<  qui  extra  Ecclesiam  positi  sunt,  nullam  divini  sermonis 

<  capere  posse  intelligentiam.  Navis  enim  Ecclesiae  typum 
€  praefert,  intra  quam  verbum  vitae  positum  et  praedica- 
<L  tum  hi  qui  extra  sunt,  et  arenae  modo  steriles  atque  inu- 
€  tiles  adiacent,  intelligere  non  possunt  (^).  >  Rufinus  Grego- 
rium  Nazianzenum  laudat  et  Basilium.  quod  €  solisdivinae 
Cscripturae  voluminibus  operam  dabant,  earumque  intelli- 
€  gentiam  non  ex  propria  praesuraptione,  sed  ex  maicMiim 
f  scriptis  et  auctoritate  sequebantur,  quos  et  ipsos  ex 
Capostolica  successione   intelligendi    regulam   suscepisse 

<  constabat  («). » 

Afagisie-      Quamobrem,  id  quod  ex  iis,  quae  dicta  sunt,  apparet, 

B^^uTiJn  instituit  lESUS  Christus  in  Ecclesia,  7/ivum,  autheniicum, 

ift  f^^'^^^^  idemque  pennne  magisterium^  quod  suapte  potestate  auxit, 

infaiHHie  spiritu  vcritatis  instruxit,  miraculis  confirmavit :  eiusque 

praecepta  doctrinae  aeque  accipi  ac  sua  voluit  gravissime- 

que  imperavit.  —  Quoties  igitur  huius  verbo  magisterii 

edicitur,  traditae  divinitus  doctrinae  complexu  hoc  conti- 

neri  vel  iliud,  id  quisque  debet  certo  credere,  verum  esse : 

si  falsum  esse  uUo  modo  posset,  illud  consequatur,  quod 

aperte  repugnat,  erroris  in  homine  ipsum  esse  auctorem 

qniveroei  Dcun^  ^  Domtne,  si  evror  est^a  te  decepti  5um%£s  {}).  Itaomni 

contradicit  amota  dubitaudi  causs^,  ullamne  ex  iis  veritattbus  potest 

tn  uno,  *  , 

omnem  si-  cuiquam  fas  esse  respuere,  quin  se  det  hoc  ipso  praecipitem 
diafZciri  \T\  apcrtam  haeresim  ?  quin,  seiunctus  ab  Ecclesia  doctri- 
stt^cLm%  nam  christianam  una  compiexione  repudiet  universam? 
Met^n^r  ^*  quJppe  est  natura  fidei,ut  nihil  tam  repugnetquam  ista 
ra  Fidei.  crcdcre,  illa  reiicere.  Fidem  enim  Ecclesia  profitetur  essc 
f  virtutem  supernaturalem,  qua,  Dei  adiuvante  et  aspirante 

<  gratia,  ab  eo  revelata  vera  esse  credimus,  non  propter 

<  intrinsecam  rerum  veritatem  naturali  rationis  lumine  per- 
ispectam,  sed  propter  auctorttatem  ipsius  Dei  revelantis, 
f  qui  nec  falli  nec  fallere  potest  (*).  >  Si  quid  igitur  tradi- 
tum  a  Deo  liqueat  fuisse,  nec  tamen  creditur,  nihil  omoioo 
fide  divina  creditur.  Quod  enim  lacobus  Apostolus  de 
delicto  iudicat  in  genere  morum,  idem  de  opinionis  errore 

I.   Comment  in  Matth.  XI Ii,  n.  i.  —  2.  Hisi,  EccL,  Kb.   li,  capt  9»  —  3-  ^' 
chardus  dc  S.  Viciore.  De  Trin.,  Ub.  i,  cap.  2.-4.  Conc.  VaL  sess.  iii.  cap,  3. 


DE    UNITATE   ECCLESIAE.  I/l 

in  genere  fidei  iudicandum  :  Quicumque,,,  offendat,,,  in  29 
uno,  factus  est  omnium  reus  (>) :  imo  de  opinionis  errore,  jj»^. 
multo  magis.  Omnis  enim  violata  lex  minus  proprie  de  eo 
diciturqui  unum  peccavit,  propterea  quod  maiestatem  Dei 
]egum  latoris  sprevisse,  non  nisi  interpretanda  voluntate, 
videri  potest.  Contra  is,  qui  veritatibus  divinitus  acceptis 
vel  uno  in  capite  dissentiat,  verissime  fidem  exuit  funditus, 
quippe  qui  Deum,  quatenus  summa  veritas  est  ^tproprium 
motivumfidei^  recusat  vereri :  f  In  multis  mecum,in  paucis 

<  non  mecum :  sed  in  his  paucis,  in  quibus  non  mecum, 
€  non  eis  prosunt  multa,  in  quibus  mecum  (^).  >  Ac  sane 
merito:  qui  enim  sumunt  de  doctrina  christiana,  quod 
malunt,  li  iudiciosuo  nituntur,  non  fide  :  iidemque  minime 
in  captivitatem  redigentes  omnem  intellectum  in  obsequium 
Christi  (3),  sibimetipsis  verius  obtemperant,  quam  Deo : 
€  Qui  in  Evangelio  quod  vultis,  creditis  ;  quod  vultis,  non 
K  creditis,  vobis  potius  quam  Evangelio  creditis  (^).  > 

Quocirca  nihil  Patres  in  Concilio  Vaticano  condidere     objectum 
novi,  sed  institutum  divinum,  veterem  atque  constantem  ^^j^^f^* 
Ecclesiae  doctrinam,  ipsamque  fidei  naturam  scquuti  sunt,  ^fenitur. 
cum  iilud  decrevere  :  K  Fide  divina  et  catholica  ea  omnia 

<  credenda  sunt,  quae  in  verbo  Dei  scripto  vel  tradito  con* 

<  tinentur,  et  ab  Ecclesia  sive  solemni  iudicio,  sive  ordi- 

<  nario  et  universali  magisterio,  tamquam  divinitus  revelata 
Cproponuntur  (5).  >  Itaque  cum  appareat,  omnino  in  Eccle-      MaHste- 
sia  suavelle  Deum  unitatem  fidei,compertumque  sitcuius-  riumEccie- 

nae  S.  Au" 

modi  eam  esse,  et  quo  principio  tuendam  ipse   iusserit,  gmtinus 
liceat  Nobis,  quotquot  sunt  qui  non  animum  induxerint  *""  ^*^  * 
aures  veritati  claudere,  iis  Augustini  verbis  afTari :   i  Cum 
<L  igitur  tantum  auxilium  Dei,  tantum  profectum  fructura- 

<  que  videamus,  dubitabimus  nos  eius  Ecclesiae  condere 

<  gremio,  quae  usque  ad  confessionem  generis  humani  ab 

<  Apostolica  Sede  per  successiones  episcoporum,  frustra 
«haereticis    circumlatrantibus,    et   partim    plebis    ipsius 

<  iudicio,  partim  Conciliorum  gravitate,  partim  etiam  mira- 
f  culorum  maiestate  damnatis,  culmen  auctoritatis  obtinuit? 

I.  II,  la  —  2.  S.  Augustinus,  in  PsaL    Liv,   n.  19.   —  3.  //  Cor.,  x,  5.   — 
4.  S.Augustinus,  lib.xvii  Contra  Faustum  Manichaeum,  cap.3. —  5.  Sess.liriCap.3. 


mant. 


1 72       EPISTOLA   ENCYCLICA    "  SATIS    COGNITUM.  " 

€  Cui  nolle  primas  dare,  vel  suramae  profecto  impietatis 

<  est,  vel  praecipttis  arrogantiae...  Et  si  unaquaeque  disci- 

€  plina,  quamquam  vilis  et  facilis,  ut  percipi  possit,  docto- 

<L  rem  aut  magistrum  requirit ;  quid  temerariae  superbiae 

«plenius,  quam  divinorum  sacramentorum  libros   et  ab 

€  interpretibus  suis  nolle  cognoscere,  et  incognitos  velle 

€  damnare  (')  ?  > 

NoH  soia       Hoc  igitur  sine  ulla  dubitatione  est  officium  Ecclesiae, 

^^Dtiaaiu[  christianam  doctrinam  tueri  eamque  propagare  integram 

oc^diJcipii'  ^^V^^  incorruptam.  Sed  nequaquam  in  isto  sunt  omnia  : 

Hae  samcii'  imo  ue  finis  quidcm,  cuius  caussd  est  Ecclesia  instituta, 

^siajnem  officio  isto  concluditur.Quaudoquidem,  ut  lESUS  Christus 

guZHuitm  Pi*^  salute  humani  generis  se  ipse  devovit,  atque  huc»  quae 

Stf*/*^  ^**'  docuisset  quaeque  praecepisset,  omnia   retuHt,  sic  iussit 

Ecclesiam  quaerere  in  veritate  doctrinae,  quo  hominescum 

sanctos  efficeret,  tum  salvos. — Verum  tanti  magnitudinem 

atque  excellentiam  propositi  consequi  sola  fides  nullo  modo 

potest :  adhiberi  necesse  est  cum  Dei  cultum  iustum  ac 

pium,  qui  maxime  sacrtficio  divino  et  sacramentorum  com- 

municatione  continetur,  tum  etiam  sanctitatem  legum  ac 

disciplinae.  —  Ista  igitur  omnia  inesse  in  Ecclesia  oportet, 

quippe  quae  Servatoris  munia  in  aevum  persequitur  :  reU- 

gionem,  quam  in  ea  velut  incorporari  ille  voluit,  mortalium 

generi  omni  ex  parte  absolutam  sola  praestat :  itemque  ea, 

quae  ex  ordinario  providentiae  consilio  sunt  instrumenta 

salutis,  sola  suppeditat. 

Soii  vtro      At  vero  quo  modo  doctrina  caelestis  uunquam  fuit  priva- 

eon^lgue  torum  arbitrio  ingeniove  permissa,  sed  principio  a  lESU 

^consHiuH  t>*adita,  deinceps  ei  separatim,  de  quo  dictum  est,  commen- 

sunic  data  magisterio  :  sic  etiam  non  singulis  e  populo  christiano, 

vinicuiius  verum  delectis  quibusdam  data  divinitus  facultas  est  perfi- 

^puii^ue  cicndi  atque  administrandi  divinamysteria,und  cum  regendi 

rtcu^a^^^  gubernandique  potestate.Neque  enim  nisi  ad  Apostolos  I^- 

timosque  eorum  successores  ea  pertinent  a  lESU  Christo 

dicta  :  Euntes  in  mundiim  universum^  praedicate  Evange- 

lium,.,.  baptizantes  eos,,.,  Hocfacite  in  meam  commemorcUio- 

nem.,,  Quorum remiseritis peccata,remittuntur eis.  Similique 

I.  De  Uiiiiiate  credendi,  cap.  xvii,  n.  35. 


DE    UNITATE   ECCLESIAE.  I73 

ratione  non  nisi  ApostoHs,  quique  eis  iure  successissent,  /t?^// 
mandavit  ut  pascerent,  hoc  est  cum  potestate  regerent  uni>  ^*^9^- 
versitatem  christianorum,  quos  hoc  ipso  eis  subesse  debere 
atque  obtemperare  est  consequens.  Quae  quidem  officia 
apostolici  muneris  omnia  generatim  Pauli  sententia  com- 
plectitur  :  Sic  nos  existimet  homo  ut  ministros  Christi,  et 
dispensatores  mysteriorum  Dei  ('). 

Quapropter  mortales  lESUS  Christus,  quotquot  essent,et         ^^^^^ 
quotquot  essent   futuri,  universos   advocavit,  ut  ducem  se  i^eohomi- 
eumdemque  servatorem  sequerentur,  non  tantum  seorsum  stus  in 
singuli,  sed  etiam  consociati   atque  invicem  re  animisque  ^rjawf  jJ. 
iuncti,  ut  ex  multitudine  populus  existeret  iure  sociatus  ;  ^i^J^J^ 
fidei,  finis,  rerum  ad  finem   idonearum  communione  unus,  pnnd^is 
uni  eidemque  subiectus  potestati.  Quo  ipse  facto  principia  DHjUi  in 
naturae,  quae  in   hominibus   societatem   sponte  gignunt,  p^^eciisai- 
perfectionem  naturae  consentaneam   adepturis,  omnia  in  ^^g^/y^)^ 
Ecclesia  posuit,  nimirum  ut  in  ea,  quotquot   fiHi  Dei  esse  fnimjinis 

,  ^       .  ,.       .        .  EccUsiae 

adoptione  volunt,  perfectionem  dignitati  suae  congruentem  est. 
assequi  et  retinere  ad  salutem   possent.  Ecclesia   igitur,  id 
quod  alias  attigimus,dux  hominibus  est  ad  caelestia,  eidem- 
que  hoc  est  munus  assignatum  a  Deo  ut  de  iis,  quae  reli- 
gionem  attingunt,  videat  ipsa  et  statuat,  et  rem  christianam 
libere  expediteque  iudicio  suoadministret.  Quocirca  Eccle- 
siam  aut  non  recte  norunt  aut  inique  criminantur  qui  eam 
insimulant,  velle  se  in  civitatum  rationes  inferre,  aut  in  iura 
potentatus  invadere.  Imo  Deus  perfecit,  ut   Ecclesia  esset 
omnium  societatum  longe  praestantissima :  nam  quod  petit 
ipsa  tanquam  finem,  tanto  nobilius  est  quam  quod  ceterae 
petunt  societates,  quanto   naturd  gratia  divina,  rebusque 
caducis  immortalia  sunt  praestabiliora  bona. — Ergo  Eccle-     EccUsiae 
sia  societas  est  ortu  dtvina  :  fine,   rebusque  fini  proxime  ^J*^  ^JiZte 
admoventibus,  sufiernaturalis  :  quod  vero  coalescit  homi-  societati 
nihuSfhumana  communitas  est.   Ideoque  in  sacris  litteris 
passim  videmus  vocabulis  societatis  perfectae  nuncupatam. 
Nominatur  enim  non  modo  Domus  Dei^  Civitas  supra  mon- 
tem  posita^  quo  convenire  gentes   omnes  necesse  est  :  sed 
etiam  Ovile^  cui  praesit  pastor  unus,et  quo  recipere  seoves 

I.  /  Cor.,  lY,  I. 


174      EPISTOLA    ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  " 

Christi  omnes  debent  :  imo  Rtgnum  quod  mscitavit  Deus^ 

quodque  siabit  tn  aeternum  :  denique  Corpus  Christi  mysti- 

cum  illud  quidem,  sed  tamen  vtvum  apteque  compositum, 

multisque  conflatum  membris  ;  quae  membra  non  eumdem 

actum  habent :  copulata  vero  inter  se»  gubemante  ac  mode- 

fraeftcim  rante  capite,  continentur.  lamvero  nulla  hominum  cogitari 

gtsirtHmm  potest  vera  ac  perfecta  societas,quin  potestate  aliqua  summa 

lii^dUfU  regatur.  Debet  igitur  Iesus  Christus  magistratum  Eccle- 

omnutsset  siae  maximum  praefecisse,  cui  obediens  ac  subiecta  omnis 

tAnsttano-  ...  •  .       •         ^  • 

rummuiti'  esset  christiauorum  multitudo.  Qua  de  caussa  sicut  ad 
%  EcciSia  unitatem  Ecclesiae,  quatenus  est  coetus  fidelium^  necessario 
diUnounl  "'^^^^  ^^^^  requiritur,  ita  ad  ipsius  unitatem,  quatenus  est 
ta$  regimi-  diviuitus  coustituta  societas,  requiritur  iure  divino  unitas 

nis»  quae  .      ,    .  .      .        ^   •  •        . 

unUatem  regtmtnts^  quae  unttatem  communtonu  efncit  et  complecti- 
munimis'  ^ur  :  i  Ecclesiae  autem  unitas  in  duobus  attenditur :  scilicet 

<  xn   connexione  membrorum    Ecclesiae  ad  invicem   seu 

<  communicatione,etiterum  in  ordineomnium  membronim 

<  Ecclesiae  ad  unum  caput  {}\  >  —  Ex  quo  intelligi  licet, 
excidere  homines  abEcclesiae  unitate  non  minus  schismate, 
quam  haeresi  :  <  Inter  haeresim  et  schisma  hoc  esse  arbi- 
€  trantur,  quod  haeresis  perversum  dogma  habeat :  schisma 
i  propter  episcopalem  dissensionem  ab  Ecclesia  separe- 

<  tur  (2).  >  Quibuscum  illa  loannis  Chrysostomi  in  eamdem 
rem  sententta  concordat  :  €  Dico  et  protestor,  Ecclesiam 
i  scindere  non  minus  esse  malum,  quam  incidere  in  haere- 

<  sim  (3).  >  Quamobrem  si  nulla  potest  esse  honesta  haere- 
sis,  pari  ratione  schisma  nuUum  est,  quod  possit  iare 
factum  videri  :  <  Non  est  quicquam  gravius  sacrilegio 
€  schismatis,...  praecidendae  unitatis  nulla  est  iusta  neces* 

<  sitas  (4).  > 

uiavero      Quae   vcro  et  cuiusmodi  summa  ista  potestas  sit,  cui 

ptftestas^n  christiauos  parere  oportet  universos,  non  aliter  nisi  com- 

gtfafislit    P^^^  cognitaque  voluntate  Christi  statuendum.  Certe  in 

uon  est  aii-  aetemum  rex  Christus  est,  itemque  moderari  in  aeternum 

ternisico-  ,  ,  .  - 

gnita  Chri-  tucnque  regnum  suum  e  caelo  non  visus  perseverat  :  sed 
\eu!it*uJt-    <iuia  conspicuum    illud  esse  voluit,   designare  debuit  qui 

I.  S.  Thomas,  2«  2»«,  q.  xxxix,  a.  i.  —  2.  S.  Hieronymus,  Commentar,  in 
Bpist,  adTitum,  cap.  iil,  v.  lo-ii.  —  3.  Hom.  Xl,  in  Epist.  ad  EpMes.,  n.  5.  — 
4.  S.  Augustinus,  Contra  Epistolam  Parmeniani,  Hb.  Ii,  cap.  it,  n.  25. 


dum. 


DE   Ui^ITATE   ECCLESIAE.  175 

gereret  in  terris  vices  suas,  postea  quam  ipse  ad  caelestia        2g 
rediisset  :  €  Si  quis  autem  dicat  quod  unum  caput  et  unus     ^/^^if 
€  pastor  est  Christus,  qui  est  unus  unius  Ecciesiae  sponsus,    c<msiituii 
€  non  sufficienter  respondet.  Manifestum    est  enim»  quod  ^'^^Jt^' 
<L  ecclesiastxca  sacramenta  ipse  Christus  perticit  :  ipse  enim  suaereeto- 

<  est  qui  baptizat,  ipse  est  qui  peccata  remittit,  ipse  est  7^ '''     \ 

<  verus  sacerdos,  qui  se  obtuiit  in  ara  crucis,  et  cuius  virtute 

<  corpus  eius  in  altari  quotidie  consecratur  ;  et  tamen  quia 
€  corporaliter  non  cum  omnibus  fidelibus  praesentialiter 

<  erat  futurus,  elegit  ministros,  per  quos  praedicta  fidelibus 
€  dispensaret,  ut  supra  (cap.  74)  dictum  est.  Eadem  igitur 

<  ratione,  quia  praesentiam  corporalem  erat  Ecclesiae  sub- 
€  tracturus,  oportuit  ut  alicui   committeret  qui  loco  sui 

<  universalis  Ecclesiae  gereret  curam.  Hinc  est  quod  Petro    .   ^«'^«w. 

^  ^  tn  successo- 

<L  dixit  ante  ascensionem  :  Pasce  oves  meas  (').  >   Iesus  ribusaudo- 
Christus  igitur  summum  rectorem  Ecclesiae  Petrum  dedit,  ^tuaSper- 
idemque  sanxit  ut  eiusmodi  magistratus  saluti  communi  ad  ^^'^^' 
perennitatem  institutus,  ad  successores  hereditate  transfer- 
retur,  in   quibus   Petrus  ipse  esset   auctoritate  perpetua 
superstes.  Sane  insigne  illud  promissum  beato  Petro  fecit,  quem  qui- 
praeterea  nemini  :  Tu  es  Petrus^  etsuper  hancpetram  aedifi-  eUgere^"^ 
cabo  Ecclesiam  meam  («).  —  «  Ad  Petrum  locutus  est  Domi-  ^^f^^, 

<  nus  :  ad  unum,  ideo  ut  unitatem  fundaret  ex  uno  (3)>. —  mentum, 

<  NuUa  siquidem  oratione  praemissa,...  tam  patrem  eius, 
€  quam  ipsum  nomine  appellat  (beatus  es  Simon  Bar  lona), 
€  et  Simonem  eum  non  iam  vocari  patitur,  eum  sibi  pro 
€  sua  potestate  iam  tum  ut  suum  vindicans,  sed  congrua 
f  similitudine   Petrum  a  petra  vocari   placuit,  puta  super 

<  quem  fundaturus  erat  suam  Ecclesiam  (^).  >  Quo  ex  ora- 
culo  liquet,  Dei  voluntate  iussuque  Ecclesiam  in  beato 
Petro,  velut  aedes  in  fundamento  consistere.  Atqui  funda- 
menti  propria  natura  et  vis  est,  ut  cohaerentes  efficiat 
aedes  variorum  coagmentatione  membrorum,  itemque  ut 
operi  sit  necessarium  vinculum  incolumitatis  ac  firmitudi- 

nis  :  quo  sublato,  omnis  aedificatio  collabitur.  Igitur  Petri  eaquepote- 

•f'"'*  auxii 

J.  S.  Thomas,  Contra  GenHles,  lib.  iv,  cap.  76.  —  2.  Matik,,  xvi,  18.  — 
3>  S.  pEuaanus,  ad  Semprooiam.  epist.  iii,  n.  11.  —  4.  S.  Cyrillus  Alexandrinns, 
In  Evang,  loan^,  lib.  ii,  in  cap.  i,  v.  42. 


176      EPISTOLA    ENCYCLICA 


quaejuTii-  est  sustinere  Ecclesiam  tuerique  non  solubili  compage  con- 

iur.  nexam  ac  firmam.  Tantum  vero  explere  munus  qui  possit 

sine  potestate  iubendi,  vetandi,   iudicandi,  quae  vere  pro- 

prieque  iurisdictto  dicitur  ?  Profecto  non  nisi  potestate  iuris- 

dictionis  stant  civitates  resque  publicae.  Principatus  honoris 

ac  pertenuis  illa   consulendi   monendique  facultas,  quam 

directionan  vocant»  nulli  hominum  societati  admodum  pro- 

desse  neque  ad  unitatem   neque  ad  firmitudinem  queunt 

Quam  Atque  hanc,  de  qua  loquimur,  potestatem  illa  declarant  et 

'nis^poteita    coufirmant  :  Et portae  inferi non praevalebunt adversus eam. 

raJt^njiV-  —  <  Quam  autem  cam  ?    an    enim    petram  supra  quam 

v^a^Kf'-  *  Christus  aedificat  Ecclesiam  ?  an  Ecclesiam  ?   Ambigua 

mtHi  asse-  <  quippe  locutio  est  :  an  quasi    unam    eamdemque  rem, 

adversus  €  petram  et  Ecclesiam?  Hoc  ego  verum  esse  existimo,  nec 

adl^Z)  *  ^"'"*  adversus  petram,  super  quam   Christus  Ecclesiam 

infeH^^-  *  ^^^^^^^tt,  ncc  advcrsus  Ecclesiam  portae  inferi  praevale- 

tas  non   <  buut  (^)  >.  Cuius  diviuae  sententiae  ea  vis  est  :  quam- 

praevalitu-  i_      ^  •  ^  jf 

ras,  cumque  visx  invisique  hostes  vim,  quascumque  artes  adhi- 

buerint,  numquam  fore  ut  fulta  Petro  Ecclesia  succumbat. 

aut   quoquo    modo   deficiat  :  €  Ecclesia    vero    tamquam 

<  Christi    aedificium,    qui    sapienter    aedificavit  -  domum 

«  suam   supra  petram  -,  portarum  inferi  capax    non  est, 

€  praevalentium  quidem  adversus  quemcumque  hominem, 

C  qui  extra  petram  et  Ecclesiam  fuerit,   sed  invalidarum 

i  adversus  illam  (^).  >  Ergo  Ecclesiam  suam  Deus  idcirco 

commendavit  Petro,  ut  perpetuo  incolumem  tutor  invictus 

conservaret.  Eum  igitur  auxit  potestate  debita  :  quia  socie* 

tati  hominum  re  et  cum  effectu  tuendae,  ius  imperii  in  eo 

atquepoiH-  qui  tuetur  cst  necessarium.  Illud  praeterea  Iesus  adnexuit : 

Petro  daiu-  Et  tibt  dabo  clavcs  regni  caelorum.  Plane  loqui  de  Ecclesia 

r^//^^-  pergit,  quam  paulo  ante  nuncuparat  suam,  quamque  ipsam 

^*^'  velle  se  in  Petro  dixit,  tamquam  in  fundamento,  statuere. 

Expressam  non  modo  aedificii^  sed  etiam  regni  imaginem 

gerit  Ecclesia  :  ceteroqui  insigne  usitatum  imperii  claves 

esse,  nemo  nescit.  Quapropter  claves  regni  caelorum  cum 

Iesus  dare  Petro  pollicetur,potestatem  et  ius  in  Ecclesiam 

pollicetur  daturum  :  €  Filius  vero  et  Patris  et  sui  ipsius 

I.  Origenes,  Comtnent.  in  Matth.,  tom.  Xil,  n.  11.  —  a.  Ib. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  I77 

f  cognitionem  per  totum  orbem  ilii  (Petro)  disseminare        20 
^  commisit,  ac  mortali  homini  omnem  in  caelo  potestatem      is^. 
i  dedit,  dum  claves  illi  tradidit,  qui  Ecclesiam  per  totum 
iorbem  terrarum  extendit,  et  caelis  firmiorem  monstra- 
«vit(').>  Concinunt  cetera :  Quodcumque  ligaiJeris  super  etquodcum- 
terram,  erit  ligatum  et  in  caeliSyet  quodcumque  solveris  super  ^ij^f^fi 
terram,  erit  solutum  et  in  caelis.  Ligandi  solvendique  trans-  toustatem, 
lata  locutio  ius  ferendarum  legum,  item  ludicandi  vindican- 
dique  designat  potestatem.  Quae  quidem  potestas  tantae 
ampiitudinis  virtutisque  dicitur  fore,  ut  quaelibet  decreta 
eius  rata  sit  habiturus  Deus.  Itaque  summa  est  pianeque 
sui  iuris,  quippe  quae  nullam  habet  in  terris  superiorem 
gradu,  Ecclesiamque  totam  et  quae  sunt  Ecclesiae  com- 
missa,  universa  complectitur. 

Promissum  exsolvitur,  quo  tempore  Christus  Dominus,         suum 
post  anastasim  suam,  cum  ter  a  Petro,  num  se  diligeret  plus  ^^^/^J^ 
quam  ceteri,  quaesisset,  praecipientis  in  modum  ei,  Pasce^  exequens, 
ait,  agnos  meos...,  pasce  oves  meas  if),  Nimirum  quotquot  suumPetro 
essent  in  oviii  suo  futuri,  omnes  illi  velut  pastori  committit :  ^^^*  * 
i  Dominus  non  dubitat,  qui  interrogat,  non  ut  disceret,  sed 
<:  ut  doceret,  quem  elevandus  in  caelum  amoris  sui  nobis 
4L  veiut  vicarium  relinquebat...  £t  ideo  quia  solus profitetur 
^  exomnibus,omnibusantefertur...  perfectiores  utperfectior 
<  gubernaret  (^).  >  Illa  vero  sunt  pastoris  ofHcia  et  partes, 
gregi  se  praebere  ducem,  eumdemque  sospitare  salubritate 
pabulorum,  prohibendo  pericula,  cavendo  insidias,  tutando 
a  vi :  brevi,  regendo  gubernando.Cum  igitur  Petrus  est  gregi  ^^  ip^i 
christianorum  pastor  impositus,  potestatem  accepit  guber-  ^^J^l^*^ 
nandi  omnes  homines,  quorum  saluti  lESUS  Christus  pro-  guhernandi 

r^  .  i5r    1 .    .*    T  T      omnes  ho- 

fuso  sanguine  prospexerat :  <  Cur  sangumem  etludit  ?  Ut  mines. 
f  has  emeret  oves,  quas  Petro  et  successoribus  eius  tra- 
didit(^).> 

Quoniamque  immutabilis  communione  fidei  christianos  Nunquam 
omnes  oportet  esse  invicem  coniunctos,  idcirco  suarum  vir-  ^^t^p[^ 
tute  precumChristusDominus  impetravitPetro,ut  in  gerenda  rusestutpo- 
potestate  numquam  fide  laberetur  :  Ego  autem  rogavi pro  te,  ^^HftTfi^- 

X.  S.  loannes  Chrysostomus,  Hom.  Liv,  inMatth.^  n.  a.  —  3.  loan.,  xxi,  16-17. 
—  3.  S.  Ambrosius,  Exposit.  in  Evang.  secundum  Lucam,  lib.  X,  nn.  175-176.  — 
4.  S.  loannes  Cbrysostomus,  De  S<uerdotio^  lib.  ii. 

AcTA  Lbonis  XIII.  —  T.  VL  xa 


regendum 


178    EPISTOLA    BMCVCUCA    "  SATTIS    COGNITUM. 


«/ftj.  -mj.  ut  n^m  defidai  fiJes  tMm  ('^.  Eidem  praeterea  raandavit  ut, 
quotics  tempora  postulaient,  ipse  impertifet  fratnbus  suis 


/mm- ».f.  Iqq,^  animi  et  robur :  ComfirmM  fratres  tnos (•).  Qaem  igitur 
fundamentum  Ecclestae  desigoarat,  enmdem  esse  vult  colu- 
men  6dei :  <  Cui  propria  anctoritate  regnum  dabat,  hnius 
<  fidem  firmare  noa  poterat,  quem  cum  petram  dicit,  firma- 
imzme  w  <  mentum  Ecclesiae  indicavit  (^)  ?  >  Hinc  ipse  lESUS  certa 
quaedam  nomina,  magnarum   iodicia   rerum,  quae    <sibi 
i  potestate  sunt  propria,  voluit  esse  Petro  secum  participa- 
i  tione  communia  ^^  >,  niminmi  ut  ex  communione  titulo- 
•4^:.*^^^  nim  appareret  communio  potestatis.  Ita  ipse,qui  /a^  est 
^\'i  7y^y  J«sT»-'"^» '"  ^**^  cmmis  aHUficatio  comstructa  crescit  im  tem- 
f\m  samctum  im  Domimo  ^s;,  Petrum  velut  lapidem  statuit, 
quo  fulta  esse  Ecclesta  deberet  i  Cum  andisset  (petra  es^ 
praeconto  nobilitatus  est  <  Quamquam  autem  petra  est^noo 
\  ut  Christus  petra,  sed  ut  Petrus  petra.  Christus  enim  essen- 
i  tialiter  petra  inconcussa  ;  Petrus  vero  per  petram.  Naai 
t  Ie>US  dignitates  suaslargitur.necexhauritur....  Sacerdos 
<est,  facit  sacerdotes,..,  petra  est,  petram  facit  (^).  >  Rex 
idem  Ecclesiae,  qmi  hahet  clavem  Dai*iJ :  quiaperit  et  memu> 
r. jjji.;;/  .•  ^'.\::tj:t  ct  mermo  aperit  '^'\  traditis   Petro  ciavibus, 
fvistoc .        principem  christiaoae  reipublicae  declaravit.  Pariter  pastor 
maximus,  qui  se  ipse  pastorem  bommm  nuncnpat  (^),  agnis 
aiq-Ae  .*:  :bus  suis  pastorem  Petrum  praeposuit :  Pasce  agnos, 
pjs.r  i»:vj.  Ouare  Chr>*sostomus  :  <  Eximius  erat  inter  Apo- 

<  stoio?,  et  os  disdpulorum  et  coetns  illius  caput....  Simal 

<  ostendens  ei,  oporterc  deinceps  fidere,  qoasi  abolita  nega- 

<  tione.  fratrum  ei  praefecturam  committit...  Didt  autem  : 
vvrirai^<    <  Si  amas  me,  fratribus  praecsto  "^  .  >  Demum  qui  confirmat 

"^"^^^  *'  '"**'  *:Arrr  ^/  seruLrme  isfuo  (»<>},  mandavit  Petro  nt  comfir- 
marftfra:res  sucsXm^  igitur  Lco  m^nus :  <  De  toto  mundo 

<  unus  Petrus  eligitur.qui  et  universamm  gentium  vocatiooi 

<  et  oranibus  Apostolis^cunctisqoe  Ecclesiae  patribos  prae- 

<  ponatur  :  ut  quamvis  in  popnlo  Dci  multi  saccrdotes  sint 

<  multique  pastores,  omncs  tamen   propric   rcgat  Petrus, 

*:   t*-:.^^^-  «"  —  *-   -'>>  —  3-3.  Aafaraaias» /V  FuU^iax.  iv.n.  «56.- 
^  K>^    ■aTv;    .  V  ^*^    ""  '•   -"'/*^-  n*.  7.    —  a.  I^mm,.  x.  li.  - 


DE   UNITATE   ECCLESIAF.  I79 

<quos  principaliter  regit  et  Christus  (»).  >  Itemque  Grego-         29 
rius  magnus  ad  Imperatorem  Mauritium  Augustum  :  €  Cun-      ^/^^^f 
« ctis  evangelium  scientibus  liquet,  quod   voce   dominica  ^,  Gregorii 
« sancto  et  omnium  Apostolorum  Petro  principi  apostolo  ^s»i  ver- 
<totius  Ecciesiae  cura  commissa  est....  Ecce  claves  regni  nuniun 
«caelcstis  accepit,  potestas  ei  ligandi  ac  solvendi  tribuitur, 
<  et  cura  ei  totius  Ecclesiae  et  principatus  committitur  (*). » 
Eiusmodi  autem  principatum,  quoniam  constitutione  ipsa 
temperationeque  Ecclesiae,  veiut  pars  praecipua,  continetur,  potesias  da- 
videlicet  ut  principium  unitatis  ac  fundamentum  incolumi-  perpetua 
tatis  perpetuae,  nequaquam  cum  beato  Petro  interire,  sed  "'' 
recidere  in   eius   successores  ex   alio   in   alium    oportuit : 
<k  Manet  ergo  dispositio  vcritatis,et  beatus  Petrus  in  accepta 
«  fortitudine  petrae  persevcrans,  suscepta  Ecclesiae  guber- 
«nacula  non   reliquit  (3).>  Quare  pontifices,  qui  Petro  in  imjusque 
episcopatu  romano  succedunt,  supremam  Ecclesiae  potesta-  reeidens 

/    .  ....  \  successores, 

tem  obtment  luredivmo.  €  Definimus,sanctam  Apostolicam  Pontifices 
«Sedem   et   Romanum   Pontificem   in    universum  orbem  romanos; 
^tenere  primatum,  et  ipsum  Pontificem  Romanum  succes-  *Ja^oUcae 
«sorem  esse  beati  Petri,  principis  Apostolorum,  et  verum  ''^^'J'/^^^ 
<Christi  vicarium  totiusque  Ecclesiae  caput,  et  omnium  stratur 
« christianorum  patrem  ac  doctorem  existere,  et   ipsi  in  Fiorentini, 
«beato  Petro  pascendi,  regendi  ac  gubernandi  universalem 
«  Ecclesiam  a  Dominonostro  lESU  Christo  plenam  pote- 
« statem   traditam   esse;  quemadmodum   etiam  in  gestis 
« oecumenicorum  concih'orum  et  in  sacris  canonibus  conti- 
« netur  (^).  >  SimiUter  Concilium   Lateranense  IV:   <Ro-  gt  Latera- 
€mana  Ecclesia...  disponente  Domino,  super  omnes  ah'as  nensisiv, 
«  ordinariae  potestatis  obtinet  principatum,  utpote  mater 
«  universorum  Christifideh*um  et  magistra. »  Antecesserat  ^^^ancto- 
consensus  antiquitatis,  quae  episcopos  romanos  sine  ulia  ^um  Pa- 
dubitatione  sic  semper  observavit  et  coluit  ut  beati  Petri  monHs, 
legitimos  successores.  Quem  vero  iateat  quot  in  eamdem 
rem  extent  et  quam  luculenta  sanctorum  patrum  testimonia? 
Illud  valde  praeclarum  Irenaei,  quicumdcEccIesiaromaha 
dissereret,  <  ad  hanc  enim,  inquit,  Ecclesiam  propter  potio- 

I.  Sermo  iv,  cap.  2.-2.  Epistolarum,  lib.  v,  epist.  XX.  —  3.  5.  Leo  M,,  scr- 
mo  III,  cap.  3.   —  4.  Concilium  Florentinum. 


l8o     EPISTOLA   ENCYCUCA    "  SATIS   COGNITUM.  *' 

€  rem  principatitatem  necesse  est  omnem  convenire  Eccle- 
<siam  (i).  >  Ac  Cyprianus  itidem  de  Ecclesia  romana  affir- 
mat,eam  esse  €  Ecclesiae  catholicae  radicem  et  matricem  (>) : 

<  Petri  Cathedram  atque  Ecclesiam  principaiem,  unde  uni- 

<  tas  sacerdotahs  exorta  est  (3).  >  Catkedram  Petri  appellat 
quippe  quam  insidet  Petri  successor  :  Ecclesia  principalem 
ob  principatum  Petro  ipsi  et  legitimis  successoribus  colla- 
tum:  unde  unitas  exorta,  quia  in  christiana  republica  caussa 
efficiens  unitatis  est  Ecclesia  romana.  Quare  Hieronymus 
iis  verbis  Damasum  aflTatur  :  f  Cum  successore  piscatoriset 

<  discipulo  crucis  loquor....  Beatitudini  tuae,  id  est  Cathe- 

<  drae  Petri  communione  consocior.  Super   illam    petram 
Ntmoindc,  <  aedificatam  Ecclesiam  scio  (^).  >  Soilemne  illi  est,  catho- 

"romanam  licum  homincm  ex  coniunctione  cum  romana  Pctri  sede 

th^uusTu-  internoscere :  <  Si  quis   Cathedrae   Petri    iungitur,  meus 

Hi^a^-  <  est  (5).  >  Neque  absimiii  ratione  Augustinus^palam  testa- 

M»M.  tus,  <  in  romana  Ecclesia  semper  Apostolicae  cathedrae 

^^m,  viguisse  principatum  (^)  >,  negat  ^ss^  catholicum,  quicum- 

que  a  fide  romana  dissentiat :  i  Non  crederis  veram  fidem 

<  tenere  catholicam,  qui  (idem  non  doces  esse  servandam 
Cypria-  <  romanam  (7).  >  Item  Cyprianus  :  Communicare  cum  Cor- 

""**•  nelio,  <  hoc  est  cum  catholica  Ecclesia  communicare  (^).  > 

Aiaximum    Similiter  Maximus  Abbas  hanc  verae  fidei  veraeque  com- 
Addaum,     munionis  notam  esse  docet,subesse  Pontifici  romano :  <  Ita- 

<  que  si  vult  haereticus  non  esse  neque  audire,  non  isti  aut 
<illi  satisfaciat....  Festinet  pro  omnibussedi  romanae  satis- 

<  facere.  Hac  enim  satisfacta,  communiter  ubique  omnes 
<pium  hunc  et  orthodoxum   praedicabunt.  Nam  frustra 

<  solummodo  loquitur,  qui  mihi  similes  suadendos  putat,  et 

<  non  satisfacit  et  impiorat  sanctissimae  romanorum  Eccle- 
<siae  beatissimum  Papam,  id  est  Apostolicam  Sedem.> 

guum  ab  Cuius  rei  caussam  rationemque  in  eo  affirmat  residere,quod 
^^ZeJ^iam  <  ab  ipso  incarnato  Dei  Verbo,  sed  et  omnibus  sanctis  sy- 
^^A%toitl  ^  nodis,  secundum  sacros  canones  et  terminos,  universarum 
in  omnibus  ^  quae  in  toto  terrarum  orbe  sunt  sanctarum  Dei  Ecclesia- 

1.  Contra  Haereses,  lib.  iii,  cap.  3,  n.  2.  —  2.  Epist,,  XLViii,  ad  Conielium. 
n.  3.  —  3.  Episi.,  Lix,  ad  eumd.,  n.  14.  —  4.  Epist,^  XV,  adDamasum.  n.  a.  — 
5.  Epist,,  XVI,  adeumd.,  n.  a.  —  6.  Epist,,  XLiii,  n.  7.  —  7.  Sermo,  CXX,  n.  13. 
—  8.  Epist, ,  LV,  n.  I. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  iSl 

€  rum  in  omnibus  et  per  omnia  percepit  et  habet  imperium,        20 
i  auctoritatem  et  potestatem  ligandi  et  solvendi.  Cum  hoc      ^^^f 
€  enim  ligat  et  solvit,  etiam  in  caelo  Verbum,  quod  caelesti-  ^^^^. 

<  bus  virtutibus  principatur  (').  :^  Quod  igitur  erat  in  fide  nfapotesia- 
christiana,  quod  non  una  gens,  aut  una  aetas,  sed  aetates  CaihoH' 
omnes,  et  Oriens  pariter  atque  Occidens  agnoscere  atque  '^namde  '^' 
observare  consueverat,  id  mcminit,  nullo  contradicente,  ad  ^^7nfr«wa- 
Ephesinam  Synodum  Phih*ppus  presbyter,  a  Pontifice  lega-  nae^ue  Ec- 
tus  :  €  Nulli  dubium  est,  imo  saeculis  omnibus  notum,quod  pHndpatu 
€ sanctus  beatissimusque  Petrus,  Apostolorum  princeps  et  ^actaCond' 
<L  caput,  fideique  columna  et  Ecclesiae  catholicae  fundamen-  ^^  ^P^^' 
<tum,  a  Domino  nostro  lESU  Christo,  salvatore  humani 

<  generis  ac  redemptore,  claves  regni  accepit,  solvendique 

<  ac  ligandi  peccata  potestas  ipsi  data  est,  qui  ad  hoc  usque 
<L  tempus  et  semper  in  suis  successoribus  vivit  et  iudicium 

«  exercet  (^).  >  Eademque  de  re  in  oihnium  cognitione  ver-  chaicedo- 
satur  Concilii  Chalcedonensis  sententia  :  «  Petrus  per  Leo-   "^"J"» 
«nem...  loquutus  estC^)>  :  cui  voxConcilii  Constantinopo-  constanti- 
litani   III  resonat,  tamquam  imago:   «Summus  nobiscum  j^-^^^'*'*»» 
«  concertabat  Apostolorum  princeps :  illius  enim  imitato- 
K  rem  et  Sedis  successorem  habuimus  fautorem...,charta  et 
« atramentum  videbatur,  et  per  Agathonem  Petrus  loque- 

<  batur  (^). »  In  formula  catholicae  professionis  ab  Hormisda  fymtj^ia 
conceptis  verbis,  ineunte  saeculo  sexto,  proposita,  cui  tum  cathaiicae 

^  '  »  r-      r-  »  professtonts 

lustinianus  Imperator,  tum  Epiphanius,  loannes,  etMenna  proposUaab 
Patriarchae  subscripserunt,  illud  est  magna  vi  sententiarum 
declaratum:  ^Quia  non  potest  Domini  nostri  Iesu  Christi 
€  praetermitti  sententia   dicentis  :   Tu  es  Petrus,  et  super 

<  hanc  petram  aedificabo  Ecclesiam  meam. . .,  haec,  quae  dicta 
Csunt,  rerum  probantur  eflTectibus,  quia  in  Sede  Apostolica 

<  citra  maculam  semper  est  catholica  servata  religio  (^).  > 
Nolumus  quidem  persequi  singula  :  libet  tamen  forraulam    ^ 
fidei    meminisse,  quam  Michael  Palaeologus  in    Concilio  quam 
Lugdunensi  II  professusest :  <  Ipsa  quoque  sancta  romana  Paiaeoio- 
<Ecclesia  summum  et  plenum  primatum  et  principatum  ^^ugl^i' 
<super  universam  Ecclesiam  cathoHcam  obtinet,  quem  se  professus 

I.  Dejtoratio  ex  Episiola  ad  Petrum  illusirem,   —  2.  Actio  lil.  —  3.  Actio  ii. 
—  4.  Actio  XVIII.  ^  5.  Posi  Episiolam,  xxvi,  ad  omnesEpisc.  Hispan.,  n.  4.  — 


l82    EPISTOLA    ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  " 

f  ab  ipso  Dommo  in  beato  Petro,  Apostolorum  principe 

<  sive  vertice,  cutus  romanus  Pontifex  est  successor,  cum 
€  potestatis  plenitudine  recepisse  veraciter  et  humiliter 
€  recognoscit.  Et  sicut  prae  ceteris  tenetur  fidei  veritatem 

<  defendere,  sic  et  si  quae  de  fide  subortae  fuerint  quaestio- 
<L  nes,  suo  debent  iudicio  definiri  (x).  > 

£//  in       Si  Petri  eiusque  successorum  plena  ac  summa  potestas 

PoH^cl  est,  ea  tamen  esse  ne  putetur  sola.  Nam  qui  Petrum   Ec- 

p^M^^taiH  cJesiae  fundamentum  posuit,  idem  ^legit  duodecim...  quos  et 

^^"i*^tas  ^P^^^^^^^  nominavit  (*).  Quo  modo  Petri  auctoritatem  in 

apostoio-  romano  Pontifice  perpetuam   permanere  necesse  est,  sic 

man^,         Episcopi,  quod  succedunt  Apostolis,  horum   potestatem 

ordinariam  hereditate  capiunt ;  ita  ut  intimam   Ecclesiae 

constitutionem  ordo  episcoporum  necessarioattingatQuam- 

quam  vero  neque  plenam  neque  universalem  ii,  neque  sum- 

mam  obtinent  auctoritatem,  non  tamen  vicarii  romanorum 

pontificum  putandi,  quia  potestatem  gerunt  sibi  propriam, 

verissimeque  populorum,  quos  regunt,  antistites  ordinarii 

dicuntur. 

Exponit      Verum  quia  successor  Petri  unus  est,  Apostolorum  per- 

Poniifex  multi,  consentancum  est  perspicere  quae  sint  istorum  cum 

rum  cum  illo,  divina  constitutione,  necessitudines.  —  Ac  primo  qui- 

PoniijUe  dcm  couiuuctionis  episcoporum  cum  eo  qui  Petro  succedit, 

necessttudt-  ^^^  obscura  est  neque  dubia  necessitas :  hoc  enim  soluto 

lUorum  nexu,  solvftur  ac  diffluit  multitudo  ipsa  christianorum,  ita 

nempe  cum  '  ^ 

Peiri  suc  plauc  ut  nullo  pacto  queat  unum  corpus  connare  unumque 

^^^^junctio,  gregem :  <  Ecclesiae  salus  in  summi  sacerdotis  dignitate 

^^tiafpaHt  *  pendet,  cui  si  non  exsors  quaedam  et  ab  omnibus  eminens 

^tal^uTa  *  ^^^"^  potestas,  tot  in  Ecclesia  efficientur  schismata,  quot 

Chnsioest  «  saccrdotes  (^).  >  Idcircoad  id  praestat  advertere  animum: 

^ApoVo/is  nihil  esse  Apostolis  seorsum  a  Petro  collatum  ;  plura  seor- 

p^^^^piu'    sum  ab  Apostolis  ac  separatim  Petro.  loannes  Chrysosto- 

raveroPe-  Qjys  jn  Christi  cdissercnda  sententia  (loan.,  xxi,  15)  cum 

tro  coniultt  ^  .      .  j        •  • 

seorsumab   percoutatus    essct,    €  Cur,    altis     praeterraissis,    de    his 

posto  is,     ^  Christus  Petrum  alloquitur  >  ?  omnino  respondet :  €  Exi- 

«  mius  erat  inter  Apostolos,  et  os  discipulorum,  et  coetus 

I.  Actio  IV.  —  2.  Luc,  VI,  13.  —  .^.  S.  Hieronymus,  Dialog.  Conira  Luciferia' 
nos,  n.  9. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  183 

€  illius  caput  (I).  >  Hic  enim  unus  designatus  a  Christo  est      /^^// 
fundamentum  Ecclesiae  :  ipsi  /i^andi  copi?i  soivendigue  per-       ^^- 
missa,  eidemque  pascendi  data  potestas  uni.Contra  quidquid 
auctoritatis  ac  muneris  accepere  Apostoli,  coniuncte  cum 
Petro  accepere  :  €  Divina  dignatio  si  quid  cum  eo  commune 

<  ceteris  voluit  esse  principibus,  ounquam  nisi  per  ipsum 
«  dedit,  quidquid  aliis  non  negavit  (»).  >  <  Ut  cum  multa 

4L  solus  acceperit,  nihil  in  quemquam  sine  ipsius  participa-  *^^exH^' 
tione  transierit  (^).  >  Ex  quo  plane  intelligitur,  excidere  ^au^^en- 
episcopos  iure  ac  potestate  regendi,  si  a  Petro-eiusve  suc-  di,sia 
cessoribus  scientes  secesserint.  Nam  a  fundamento,  quo  PonHjicis 
totum  debet  aedificium  niti,  secessione  divelluntur ;  itaque  r^MMJM/^- 
exclusi  aedificio  ipso  sunt :  ob  eamdemque  caussam  ab  ovili  ZJJ^ow^»- 
seluncti,  cui  dux  est  pastor  maximus,  regnoqtu  extorres,  tumfousta^ 

,«..  .  tis  tpsorum 

cums  uni  Petro  datae  divinitus  claves.  est. 

Quibus  rebus  nirsus  noscimus  in  constituenda  christiana 

republica  caelestem  descriptionem   mentemque  divinam.  et^  BccU- 

Videlicet  cum  Ecclesiam  divinus  aactor  fide  et  regimine  et  ^^tituiT 

communione  unam  esse  decrevisset,  Petrum  eiusque  succes-  ygj^Z&e!' 

sores  delegit  in  qvibus  principium  foret  ac  velut  centrum  commumo^ 

unitatis.  Quare  Cyprianus  :  <  Probatio  est  ad  fidem  facilis  trisumma 

K  compendio  veritatis.  Loquitur  Dominus  ad  Petrum  :  Eg^o  ^^Hancesse 

«  //W rfiV:^?, inquit,  Quiatues  Petrus...  Super  unum  aedificat  ^entrum 

4(  Ecclesiam.  Et  quamvis  Apostolis  omnibus  post  resurre-  ^J^.*""' 

<  ctionem  suam  parem  potestatem  tribuat,  et  dicat :  sicut 

<  misit  me  Pater...,  tamen  ut  unitatem  manifestaret,  uni- 

<  tatis  eiusdem  originem  ab  uno  incipientem  sua  auctori- 

<L  tate  disposuit  (-^).  >  Atque  Optatus  Milevitanus :  <  Negare  ataueopta- 
«  non  potes,  scire  te  in  urbe  Roma  Petro  primo  Cathedram  i^  MUevi- 
<L  episcopalem  esse  coUatam,  in  qua  sederit  omnium  Apo- 

<  stolorum  caput  Petrus,  unde  et  Cephas  appellatus  est :  in 
«  qua  una  Cathedra  unitas  ab  omnibus  servaretur  :  neceteri 
<(  Apostoli  singulas  sibi  quisque  defenderent,  ut  iam  schis- 

.  .-1/^1  schtsmati' 

<  maticus  et  peccator  esset,  qui  contra  smgularem  Cathe-  cum  et 

«  dram  alteram  collocaret  (5).>  Unde  est  illa  ipsius  Cypriani  ^nu^^ 
sententia,  cum  haeresim  tum  schisma  ex  eo  ortum  habere  '^ZctHta 

1.  Hom.  LXXXViii  in  loan.,  n.  i.  —  2,  S.  Leo  M.,  sermo  IV,  cap.  2.-3.  Ib. 
4.  De  Unit,  Eccl.,  n.  4.  —  5.  De  Sckism,  Donat.,  lib.  II. 


l84     EPISTOLA   ENCVCLICA    **  SATIS   COGNITUNf.  " 

StdeAfo-  gignique,  quod  debita  supremae  potestati  obedientia  abii> 

stohca:       cituf :   «  Neque  enim  aliunde  haereses  obortae  sunt  aut 

€  nata  sunt  schismata,  quam  inde  quod  sacerdoti  Dei  non 

<  obtemperatur,  nec  unus  in  Ecclesia  ad  tempus  sacerdos 
taiemqtii-  €  et  ad  tempus  iudex  vice  Christi  cogitatur  (0- >  Nemo 

^^siuxtru  'fi^'*"**»  "***  ^""^  Petro  cohaereat,  participare  auctoritatem 
EccUiiam,  potcst,  cum  absurdum  sit  opinari,  qui  extra  Ecclesiam  est, 
jam  posse  eum  in  Ecclesia  praeesse.  Quare  Optatus  MileVitanus  re- 
tempariici'  prehendebat  hoc  nomine  Donatistas :  €  Contra  quas  portas 
tiK^imU  ^  ('"f^^^O  claves  salutares  accepisse  legimus  Petrum,  prin- 
optatus  4[  cipem  scilicet  nostrum,  cui  a  Christo  dictum  est :  Tibi 

Donatistas         ,    ,         ,  .  ,  .    ^     . 

monuit,   <  dabo  claves  regni  caelorum,  et  portae  mferi  non  vmcent 
€  eas.  Unde  est  ergo,  quod  claves  regni  caelorum  vobis 

<  usurpare  contenditis, qui  contra  cathedram  Petri...  mili- 
«tatis  (a)?> 

Voiuit      Sc<^  Episcoporum  ordo  tunc  rite,  ut  Christus  iussit,  colli- 

£Hscopos  S^^^^  ^""™  Petro  putandus,  si  Petro  subsit  eique  pareat : 

ita  cumPe-  secus  in  multitudinem  confusam  ac  perturbatam  necessario 

ctos^ut%si  delabitur.  Fidei  et  communionis  unitati  rite  conservaodae, 

p^eanl  non  gerere  honoris  causs4  priores  partes,  non  curam  agere 

^mtisest  ^^^'^  ®^^  »  ^®^  omnino  auctoritate  est  opus  vera  eademque 

intereos  summa,  cui  obtemperet  tota  communitas.  Quid  enim  Dei 

pHoresge-  FiHus  spectavit,  cum  claves  regni  caelorum  uni  pollicitus 

^%!tmc]A-  est  Petro  ?  Summum  fastigium  potestatis  nomine  clavium 

vium  nomi-  ^^  |q^q  designari,  usus  biblicus  et  Patrum  consentientes 

nesttmma  *» 

designeiur  sententiae  dubitari  non  sinunt.  Neque  secus  interpretari  fas 

u/enim  est,  quac  vel  Petro  separatim  tributa  sunt,  vel  Apostolis 

ti^^!Ttl  coniunctim  cum  Petro.  Si  Hgandi,  solvendi,  pascendique 

/Zntifex  f^icul^^s  hoc  parft  in  episcopis,  successoribus  Apostolorum, 

regendos  ut  populum  quisque  suum  vera  cum  potestate  regat,  certe 

'^Deo  et  idem  parere  eadem  facultas  in  eo  debet,  cui  pascendi  t^os 

ovesf*^^ ''  et  oves  assignatum  est,  Deo  auctore,  munus :  «  Non  solum 

t  pastorem  (Petrum),  sed  pastorum   pastorem  (Christus) 

<  constituit :  pascit  igitur  Petrus  agnos,  pascit  et  oves.pascit 
€  filios,  pascit  et  matres :  regit  subditos,  regit  et  praelatos 

Hinc  iiiae  <  q«ia  praetcr  agnos  et  oves  in  Ecclesia  nihil  est  (^).  >  Hinc 

i.  Epist.  XII,  ad  Comelium,  n.  5.  —  a.    Lib.    ii,  ».  4.  5.  —   3.   S.   Bmnonis 
Episcopi  Signiensis  Comment,    in  loan.,   part   lii,  cap.  ai,  n.  55. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  185 


illae  de  beato  Petro  singulares  veterum  locutiones,  quae  in         2g 
summo  dignitatis  potestatisque  gradu  locatum  luculente      /^/ 
praedicant  Appellant  passim  -  principem  coetus  discipulo-  deB,Petro 
rum  -sanctorum  Apostolorum  principem  -  chori  ilHus  cory-  "jjf^^''" 
phaeum-os  Apostolorum  omnium-caput  illius  familiae-  locutumes, 
orlfls  totius  praepositum  -  inter  Apostolos  primum-  Ecclesiae  ^raeJuant 
columen.  Quae    omnia   concludere  Bernardus    lis   verbis  ^^^^at7m. 
videtur  ad  Eugenium  Papam  :  €  Quis  es?  Sacerdos  magnus,  ^^^^^^' 
<L  summus  pontifex.   Tu  princeps   episcoporum,  tu  heres  Bemardus, 
«  Apostolorum. ..  Tu  es,  cui  claves  traditae,  cui  oves  creditae  nium^a- 
«  sunt.  Sunt  quidem  et  alii  caeli  ianitores  et  gregum  pasto-  ^^gZf^ 

<  res;  sed  tu  tanto  gloriosius,quanto  et  difTerentius  utrumque 
€  prae  ceteris  nomen  hereditasti.  Habent  illi  sibi  assignatos 
^  grcges,  singuli  singulos,  tibi  universi  crediti,  uni  unus,  nec 
4  modo  ovium,  sed  et  pastorum,  tu  unus  omnium  pastor. 
€  Unde  id  probem  quaeris.  Ex  verbo  Domini.  Cui  enim,non 
«  dico  episcoporum,  sed  etiam   Apostolorum,  sic  absolute 

<  et  indiscrete  totae  commissae  sunt  oves  ?  Sx  me  amas, 
i  Petre,  pasce  oves  meas.  Quas  ?  illius  vel  illius  populos 
i  civitatis  aut  regionis,  aut  certi  regni  ?  Oves  meas,  inquit. 
«  Cui  non  planum,  non  designasse  aliquas,  sed  assignasse 
€  omnes  ?  Nihil  excipltur,  ubi  distinguitur  nihil  (').  > 

Illud  vero  abhorret  a  veritate,  et  aperte  repuenat  consti- 
tutioni  divmae,  lurisdictioni  romanorum  Pontincum  episco-  tum  Bpi- 
pos  subesse  singulos^  ius  esse  ;  universos^  ius  non  esse.  Haec  ^jos.  w 
enim  omnis  est  caussa  ratioque  fundamenti.  ut  unitatem  ^jH^jJf^ 
stabilitatemquc  toti   potius  aedificio,  quam  partibus  eius  manorum 

_ .  iTv        1  .  «  f  •  «         Pontificum 

stngults  tueatur.  Quod  est  m  caussa,  de  qua  Ioquimur,muIto  jurisdietio- 
verius,  quia  Christus  Dominus  fundamenti  virtute  confieri  ^utqlod 
voluit,  ut  portae  inferi  non  praevaleant  adversus  Ecclesiam.  ^^JJ^"^  * 
Quod  promissum  divinum  constat  inter  omnes  de  Ecclesia  fundamen- 

.  .    ^   „.    .  ^  j         .  1.        •  ..1  tumEccle- 

untversa  mtelligi  oportere,  non  de  smgulis  ems  partibus,  siaeuMi- 
quippe  quae  utique  vinci  inferorum  impetu  possunt,  non-  ^luti^^^t' 
nullisque  earum,  ut  vincerentur,  singillatim  evenit.  Rursus,  P^^fP^^*^ 

*  untverso 

qui  gregi  praepositus  est  universo,  eum  non  modo  in  oves  ^r^si' 
dispersas,  sed  prorsus  in  multitudinem  insimu)  congregata- 
rum  habere  imperium   necesse   est.  Num  regat  agatque 

I.  De  Consideratione»  lib.  Ii,  cap.  8. 


l86      EPISTOLA   ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  " 

pastorem  suuin  universitas  ovium  ?  Num  successores  Apo- 

stolorum,  simul  coniuncti,  fundamentum  sint,  quo  Petri 

successor,adipiscendi  (irmamenti  causs4,  innitatur?  Profecto 

unfntque  cuius  in  potestatc  sunt  claves  regni,  ei  ius  atque  auctoritas 

ptaseiavts  ^st  uon  tautum  m  provincias  smgulares,  sed  m  universas 

r^»  coeio-  jimul :  et  quo  modo  episcopi  in  regtone  quisque  sua  non 

utnempe  solum  privato  cuique,  sed  etiam  communitati  vera  cum 

uniyerso  potestate  praesuut,  ita  Pontifices  romani,  quorum  potestas 

^^etro^  christianam  rempublicam  totam  complectitur«  omnes  eius 

^ti^ceftoii  P^^^^^f  etiam  un&  coUectas,  subiectas  atque  obedientes 

if^j^"^  habent  potestati  suae.  Christus  Dominus,  quod  iam  dictum 

chnsHa-  satis,  Petro  eiusque  successoribus  tribuit  ut  essent  vicarii 

'^^CkH^ti  sui,  atque  eamdem  in  Ecclesia  perpetuo  gererent  potesta- 

^ww/m/***  *^"™»  quam  ipsemet  gesserat  in  vita  mortah*.  Num  Aposto- 

lorum   coUegium    magistro    suo    praestitisse    auctoritate 

dicatur? 

Hanc      Hanc  vero,  de  qua  dicimus,  in  ipsum  episcoporum  colle- 

lp^mi!LZ  gium  potestatem.quam  sacrae  litterae  tam  aperte  enuntiant, 

^"^f^^coiu-  agnoscere  ac  testari  nullo  tempore  Ecclesia  destitit.  Illa 

gium  potc'  sunt  in  hoc  genere  effata  Conciliorum  :  «  Romanum  ponti- 

tataestEc  <  ficem  de  omnium  Ecclesiarum  praesulibus  iudicasse  legi- 

^uZpJrelVt  <  mus :  de  eo  vero  quemquam  iudicasse,  non  legimus  >  (»)- 

^tcZit  Cujus  rei  ea  ratio  redditur,  quod  €  auctoritate  Sedis  Apo- 

liorum;       stoHcae  maior  non  est  («).  >  Quare  de  Conciliorum  decretis 

Gelasius :   «  Sicut  id  quod  prima  Sedes  non   probaverat, 

€  constare  non  potuit,  sic  quod  illa  censuit  iudicandum, 

€  Ecclesia  tota  suscepit  (3).  >  Sane  Concihorum  consultaet 

decreta,    rata    habere  vel   infirmare  semper    romanonim 

Pontificum  fuit.  Conciliabuli   Ephesini  acta  rescidit  Leo 

magnus :  Ariminensis,  reiecit  Damasus :  Constantinopoii- 

tani,  Hadrianus  II ;  canonem  vero  xxviii  Concilii  Chalcc- 

donensis,  quod  assensu   et  auctoritate  caruit  Sedis  Apo- 

stolicae,  velut  incassum   quiddam  constat  iacuisse.  Recte 

igitur  in  Concilio  Lateranensi  V  Leo  X  statuit :  i  Soium 

1.  Hadrianus  II.  in  Allocutione  iii  ad  Synodum  Romanam  an.  869.  Cf.  Actio- 
nem  vii  Concilii  ConsUniinopoliiani  IV.  —  2.  Nicolaus,  in  epui,  Lxxxvi,  ad 
Michael.  Imperat.  —  Palet  profecto  Sedis  Apostolicae,  cuius  aucloritaie  maior 
non  est,  iudicium  a  neraine  fore  relractandum,  neque  cuiquam  de  eius  liceat  iudi- 
careiudicio.  —  3.  Epist.,  xxvi,  ad  Episcopos  Dardaniae,  n.  5. 


DE   UNITATE   ECCLESIAE.  187 

€  romanum  Pontificem,  pro  tempore  existentem,  tamquam        29 
A  auctoritatem  super  omnia  concilia  habentem,  tam  Concx-      jSg6. 
«  liorum  indicendorum,transferenclorum,ac  dissolvendorum 
f  plenum    ius  ac  potestatem   habere,   nedum   ex   sacrae 
€  Scripturae  testimonio  dictisque  Patrum  ac  aliorum  roma- 
^  norum  Pontificum,  sacrorumque  canonum  decretis,  sed 

<  propria  etiam  eorumdem  Concih'orum  confessione  mani- 

i  feste  constat  >.  Sane  claves  regni  caelorum  uni  creditas  f^fcusfuam 

Petro,  item  ligandi  solvendique  potestatem  Apostolis  una  s^'L%eHs 

cum  Petro  collatam,  sacrae  litterae  testantur :  at  vero  sum-  ZZ^ai7m 

mam  potestatem  sine  Petro  et  contra  Petrum  unde  Apostoli  ^^"=  ^^^™ 

accepennt,  nusquam  est  testatum.  Profectoa  lESU  CHRlSTo  Petrum 

nullo  pacto  accepere.  —  Quibus  de  caussis,  Concilii  Vati-  /^jx'^!^^. 

cani  decreto,  quod  est  de  vi  et  ratione  primatus  Romani  ^^^^'"^ 
Pontificis,  non  opinio  est  invecta  nova,  sed  vetus  et  con- 
stans  omnium  saeculorum  asserta  fides  ('). 

Neque  vero  potestati  geminae  eosdem  subesse,  confu-         ^„/^ 

sionem  habet  administrationis.  Tale  quicquam  suspicarf^  ^^i^^^ 

primum  sapicntia  Dci  prohibemur,  cuius  consilio  est  tera-  ^traUuni 

peratto  isthaec  regimmis  constituta.  Illud  praeterea  animad-  to  qmd 

vertendum,  tum  rerum  ordinem  mutuasque  neccssitudines  J^^/^^aiV 

perturbari,  si  bini  magistratus  in  populo  sint  eodem  gradu,  JJ'*^^  ^^^; 

neutro  alteri  obnoxio.  Sed  romani  pontificis  potestas  summa  ^^^P^  '^ 

est,  universalis,  planeque  sui  luns;  episcoporum  vero  certis  romam, 

circumscripta  finibus,  nec  plane  sui  iuris :  <  Inconveniens  TJjZpuu- 

€  est,  quod  duo  aequaliter  super  eumdem  gregem  consti-  p'^ji^^'^^'^ 
€  tuantiir.  Sed  quod  duo,  quorum  unusalio  principalior  est, 

<  super  eamdem  plebem  constituantur,  non  est  inconve- 
<L  niens;  et  secundum  hoc  super  eamdem  plebem  immediate 
€  sunt  et  Sacerdos  parochialis  et  Episcopus  et  Papa  (').  > 
Romani   autem   Pontifices,  officii  sui   memores,   maxime  Ef^ucopo- 
omnium  conservari  volunt  quidquid  est  in  Ecclesia  divini-  ''/^^C%%'^' 
tus  constitutum :    propterea    quemadmodum    potestatem  'L^j^f/f^. 
suam  ea  qua  par  est  cura  vigilantid.que  tuentur,  ita  et  dedere  rj*fif  pcma' 
et  dabunt  constanter  operam  ut  sua  Episcopis  auctoritas 
salva  sit.  Imo  quidquid  Episcopis  tribuitur  honoris,  quid- 
quid   obsequii,  id  omne   sibimetipsis   tributum   deputant. 

I.  Sesi,  IV,  cap.  3.—  2.  S.  Thomas,  in  IV,  Stnt.,  disl.  xvii,  a.  4,  ad  q.  4,  ad  3, 


fi^€i  mma- 


l88       EPISTOLA   ENCYCLICA    "  SATIS   COGNITUM.  '* 

f  Meus  honor  est  honor  universalis  Ecclesiae.  Meus  honor 

f  est  fratrum  meorum  solidus  vigor.  Tunc  ego  vere  hono- 

f  ratus  sum,  cum  singulis  quibusque  honor.  debitus  non 

f  negatur  (»).  > 

Perhas       His  quae  dicta  sunt,  Ecclesiae  quidem  imaginem  atque 

*  ^^  formam  ex  divina  constitutione  6deh*ter  expressimus.  Plura 

persecuti  de  unitate  sumus;  cuiusmodi  hanc  esse,  et  quo 

conservandam  principio  divinus  auctor  voluerit,  satis  expli- 

cathoiicos  cavimus.  Quotquot  divino  munere  beneficioque  contigit,  ut 

^luUfasih'  >n  sinu  Ecclesiae  catholicae  tamquam  ex  ea  nati  vivant,  eos 

summo]^^'   vocem  Nostram  apostolicam  audituros,  non  est  cur  dubite- 

staredetnn'  mus  :  Oves  mioe  vocetn  nuam  audiunt  («).  Atque  hinc  facile 

ctum  trt  ,  t 

con/idit  sumpsennt  quo  et  erudiantur  plenius,  et  voluntate  propen- 

on  t/ex.      sjQfg»  cujjj  pastoribus  quisque  suis  et  per  eos  cum  pastore 

summo  cohaereant,  ut  tutius  queant  intra  ovile  unicum 

permanere,  fructuumque  ex  eo  salutarium  maiorem  uber- 

Dissidenfes   tatem  capere.  Verum  aspicientibus  Nobis  in  auctorem  fidei 

^Bcciesiae  ^^  consummatorem  lesum  (^),  cuius  vicaria  potestate,  tametsi 

uniiatem  »™P3^fcs  dignitati  et  muneri,  fungimur,  caritate  eius  inflam- 

comfeiiat,     matur  anlmus;  illudque  de  se  a  Christo  dictum,  de  Nobis- 

metipsis  non  sine  caussa  usurpamus :  Alias  oves  habeo^quae 

non  sunt  ex  hoc  ovili :  et  illas  oportet  me  adducere,  et  vocem 

meam  audient  (4).  Nos   igitur  audire   et  caritati  Nostrae 

paternae  obsequi  ne  recusent,  quotquot  sunt,  qui  impietatem 

tam  late  fusam  oderunt,  et  lESUM  Christum  Filium  Dei 

eumdemque    servatorem    generis    humani    agnoscunt    et 

monitum  f^^^"*"''»  ^®^  tamen  vagantur  ab  eius  Sponsa  longius.  Qui 

eispropo^  Christum  sumunt,  totum   sumant    necesse   est:    f  Totus 

nens  S.Au'        ^-     .  •         .^       t^.i»       tx   • 

gusiini  de  f  Christus  caput  et  corpus  est :  caput  unigenitus  Filius  Dei, 
sumendo!^^  f  corpus  cius  Ecclesia  :  sponsus  et  sponsa^duoin  carne  una. 
f  Quicumque  de  ipso  capite  a  Scripturis  sanctis  dissentiunt, 
f  etiamsi  in  omnibus  locis  inveniantur  in  quibus  Ecclesia 
f  designata  est,  non  sunt  in  Ecclesia.  Et  rursus,  quicumque 
f  de  ipso  capite  Scripturis  sanctis  consentiunt,  et  unitati 
f  Ecclesiae  non  communicant,  non  sunt  in  Ecclesia  (^).  > 

X.  S.  Gregorius  M.,  Epistolarum  lib.  viif,epist.  xxx.ad  Eulogiuoi.—  2.  ioann,, 
X.  27.  —  3.  Hebr.,  xii,  2.-4.  loann.,  x.  16.  —  5.  S.  Augustinas,  Conirm 
Donatistas  Episiola,  sive  De  Unit,  Eccl. ,  cap.  IV,  n.  7. 


DE    UNITATE    ECCLESIAE.  189 

Ac  pari  studio  ad  eos  provolat  animus  Noster,  quos  impie-        20 
tatis  non  funditus  corrupit  pestilens  afflatus,  quique  hoc       /Sp6, 
saltem  expetunt,  sibi  patris  esse  loco  Deum  verum,  terrae      /ihsvero 
caelique  opificem.  Hi  quidem  apud  se  reputent  ac  plane  ^*^?Jf' 
intelligant,  numerari  se  in  filiis  Dei  nequaquam  posse,  nisi  ^rem  sin 

...  X  ^  .        ,  r^      ,      •  essecupiunt 

fratrem  sibi  lESUM  Christum  simulque  Ecclesiam  matrem  docetejus- 
adsciverint  Omnes  igitur  peramanter,  sumpta  ex  Augu-  ^2««  v^s 
stino  ipso  sententia,  compellamus :  €  Amemus  Dominum  fraebere 
€  Deum   nostrum,  amemus   Ecclesiam   eius :   illum   sicut  P^^rem  Hs 

__  ,.  ,    .  ,    ,  .      tantum  qui 

<  patrem,  istam  sicut  matrem.  Nemo  dicat :  ad  idola  qui-  fratremsiu 
€  dem  vado,  arreptitios  et  sortilegos  consulo,  sed  tamen  ^cJ^tum 
4:  Dei   Ecclesiam   non   relinquo :   catholicus  sum.   Tenens  '^^usu!m 
€  matrem,  offendisti  patrem.  Alius  item  dicit :  absit  a  me,  ««^'«»» . 

,  .  adsctvertnt, 

f  non  consulo  sortilegum,  non  quaero  arreptitium,  non 
i  quaero  divinationes  sacrilegas,  non  eo  ad  adoranda  dae- 
€  monia,  non  servio  lapidibus  :  sed  tamen  in  parte  Donati 
«  sum.  Quid  tibi  prodest  non  offensus  pater,  qui  offensam 
€  vindicat  matrem?  Quid  prodest  si  Dominum  confiteris, 
f  Deum  honoras,  ipsum  praedicas,  Filium  eius  agnoscis, 
f  sedentem  ad  Patris  dexteram  confiteris,  et  blasphemas 
f  Ecclesiam  eius?...  Si  haberes  aliquem  patronum,  cui  quo- 
f  tidie  obsequereris ;  si  unum  crimen  de  eius  coniuge  dice- 
f  res,  num  quid  domum  eius  intrares  ?  Tenete  ergo,  caris- 
f  simi,  tenete  omnes  unanimiter  Deum  patrem  et  matrem 
f  Ecclesiam  (*).  » 

Plurimum  misericordi  Deo  confisi,  qui  maxime  potest     Deideni- 
animos  hominum  permovere,  et  unde  vult,  et  quo  vult,  iTs^cIm^"' 
Impellere,  benignitati  eius  universos,  quos  in  oratione  specta-  "^"^9' 
vimus,  vehementer  commendamus.  Caelestium  vero  dono-  Honespecta- 

vit 

rum  auspicem   et  benevolentiae    Nostrae    testem   vobis,  etienedicit. 
Venerabiles  Fratres,  Clero  populoque  vestro  Apostolicam 
benedictionem  peramanter  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xxix  lunii  MDCCCXCVI, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII. 


X.  Enarratio  in  Psal,  Lxxxviii,  sermo  11,  n.  14. 


i<%jftjftjftift^<M^<ftj^3dfaSj 


EPISTOLA 


18 

lULlI 

i8g6. 

Exponit 

Pontiftx 

plura  se 

Fonti/ka- 

ius  sui  spa- 

tio  docu- 

menta  tra- 

didisse  per 

quae  pacem 

eurarei  in- 

stauran- 

dam  in 

mundo. 


Gaudet 

concordiae 

spem  coH- 

ceptam 


augert  ex 

eo  quod 

nonnulli 

terminum 

labentis 

saeculide" 

•  crevere  so- 

lemni  reli- 

gionis  tesii- 

monio  cele- 

hrandum. 

Agant  illis 

solemnibus 

catholici 

gratias  ob 

collata 

Pontifici 

beneficia  ; 

maxime 

vero  Deum 

exorent  ut 

humano 

generi 

misereatur. 


Ad  Card.  Svampa,  Archiep.  Bononiensem, 
DE  CELEBRANDO  SCLI   XIX  TERMINO. 


^igWifllUgEMPESTATE    infensissima  ad  Petri    Cathedrara, 


T 


nutu  Dei  providentis,  evecti,  nthil  antiquius 
^  habuimus  quam  ut  humano  generi,  diutumis 
tk^JP^sp^^  nimium  discordiis  vexato,  pacem,  utilitatis 
omnis  altricem,  omni  qua  possemus  industria  conciiiaremus. 
Hucsane  studia  Nostra  continenter  spectarunt ;  eaqueprop- 
ter,  communibus  saepe  datis  litteris,  sive  de  ordinanda 
civitate,  sive  de  libertate  rite  recteque  aestimanda,  sive  de 
opificum  conditione  et  sanctitate  coniugii  eloquuti  suraus, 
sive  demum  de  insidiis,  quae  ex  sociah'smi  commeatis  et 
occultarum  consociationum  machinationibus  societati  pa- 
rantur.  Nuper  autem,  quum,  ingravescente  aetate,  urgeri 
Nos  ad  humanum  exitum  pervideremus,  placuit  ad  ineun- 
dam  tuendamque  pacem  principes  populosque  iterum  hor- 
tari  universos  et  Christi  Ecclesiam  uti  certum  unitatis 
vinculum  gentibus  omnibus  perhibere;  eam  in  Domino 
praecipientes  spem,  proxime  exordientis  saeculi  initia 
optatae  concordiae  auspiciis  esse  dedicanda.  His  votis 
Nostris,  paterni  animi  caritate  conceptis,  nonnulli  obsecun- 
dantes  electi  viri  in  eam  devenere  sententiam,  ut  labentis 
aetatis  terminum  solemni  quodam  communique  religionis 
testimonio  consecrarent.  Id  Nos  probamus  libentes.  Quam- 
vis  autem  ob  maxima,  quibus  Deus  nos  cumulat,  beneficia, 
eo  debeat  fidelium  spectare  pietas  ut  debitas  providenti 
Numini  persolvant  gratias;  at  multo  maxime  eo  necesse  est 
converti  animos,  ut,  supplici  instantique  prece,  turbatis 
mortalibus  miserentis  Dei  voluntas  concilietur.  Audiat 
utinam  clementiae  Pater  precantium  gemitus,  et  Christi 
servatoris  sanguine  placatus,  exurgens  misereatur  Sion! 
Optimo  interim  fidelium  desiderio  faveat  caelestis  gratiae 
subsidium,  Cuius  auspicem  et  benevolentiae  Nostrae  testein. 


DE   CELEBRANDO    SAECULI    XIX    TERMINO. 


191 


tibi,  dilecte  fili  Noster,  virorumque  coetui  exeuntis  saeculi 
finetn  religiose  celebrando,  Apostolicam  benedictionem 
amantissime  in  Domino  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  XVIII  lulii  MDCCCXCVi, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 


LEO  PP.  XIII. 


MJ^AAAAA^^A^A^AAtAAA^^^ 


luLii 
i8g6. 

'RomanO' 

rum  Fonti- 

Jicum  CU' 

ram  de 

scieHtiis 

humanis 

divinisqve 

promoven- 

dis  testatus^ 


laudat 

Pontt/ex 

Universi- 

iatem  Gre- 

gorianam 

a  Clericis 

Regulari' 

bus  S,  /. 

nobilita' 

iam. 


Concessum 

ipsi  a  Pio 

IX  privile- 

gium  juris 

canonici 

catkedras 

erigendit 

conferendi' 

que  gradus 

acaiUmicos, 

Ponti/ex 

hisce  Ittte- 

ris  conjir' 

mat. 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  UNIVERSITATI  GREGORIANAE 
FIT   FACULTAS  JURIS  CANONICI 


CATHEDRAS   INSTITUENDI   ET 
ACADEMICOS  CONFERENDI    GRADUS. 

jSSAi^OMANI  Pontifices  decessores  Nostri  vehementer 
13  %  solliciti  de  cathoiica  fide  longe  lateque  io  terra- 
a\-  %  rum  orbem  propaganda,    nullam   praetermise- 

scientias  sive   humanas 


l^^4is^«Vjfi  runt  occasionem  quin 
sive  praesertim  divinas  adeo  proveherent,  ut  ephebi  in  spem 
Ecclesiae  adolescentes  non  minus  integra  vita  quam  eximia 
doctrina  ubiquegentium  eniterent.  Hac  igitur  mente  omnes 
curas  cogitationesque  suas  in  huius  almae  Urbis  studia 
contulerunt,  quae  quum  Altissimi  consih'o  Apostolica  Sede 
decorata  sit,  innumeros  iuvenes  sacerdotio  assidue  initiat, 
eosque  in  omnem  locum  mittit,  populum  ad  pietatem  simul 
et  ad  sapientiam  erudituros.  Inter  praestantiora  studiorum 
domicilia,  quae  Romae  fioruerunt  ac  florent,  iure  optimo 
recensendum  est  Collegium  Romanum  seu  Pontificia  Uoi- 
versitas  Gregoriana,  quae  a  fel.  rec.  Gregorio  XIII  deces- 
sore  Nostro  munifice  aucta,a  Clericis  Regularibus  Societatis 
lESU,  omni  eruditionis  genere  apprime  excuItis,summopere 
nobilitata  fuit.  In  quo  praeclaro  Athenaeo,  quum  perfi^tus 
ibi.Iuris  Canonici  cursus  nonnullis  abhinc  annis  deesset,  rec. 
me.  Pius  Papa  IX  decessor  Noster  per  Rescriptum  sacrae 
Studiorum  Congregationis  benigne  concessit,  ut  cathedrae 
praedictae  disciplinae  erigi  et  academici  gradus  conferri 
licite  possent.  Nunc  vero,  quum  dilectus  filius  Michael  |de 
Maria,  studiorum  eiusdem  Universitatis  Moderator,  Nos 
enixe  rogaverit,  ut  ea,  quae  supra  memoravimus  privilegia 
rata  habere  vellemus  atque  Apostolicis  litteris  coofirmare ; 
Nos,  quibus  sane  cog^itum  est  quantam  sibi  laudem  inclita 
haec  Societas  quum  in  profanis  tum  praecipue  in  sacris 
disciplinis   tradendis   comparaverit,    porrectis    huiusmodi 


DE  CATHEDRIS  JURIS  CAN.IN  COLL.  ROM.  ERIGENDIS.   I93 

precibus  libenti  quidem  animo  censuimus  obsecundandum. 
Quare  omnes  et  singulos,  quibus  hae  Nostrae  litterae  favent, 
a  quibusvis  excommunicationis  et  interdicti,  aliisque  eccle- 
siasticis  censuris,  sententiis  et  poenis,  si  quas  forte  incurre- 
rint,  huius  tantum  rei  gratia  absolventes  et  absolutos  fore 
censentes,  praesentium  tenore,  necessarias  et  opportunas 
facultates  Rectori  praefati  Collegii  Romani  pro  tempore 
existenti  perpetuum  in  modum  auctoritate  Nostra  conce- 
dimus  ac  largimur,  quarum  vi  in  amplissima  Gregoriana 
Universitate  Societatis  lESU,  ubi  laudabih'ter  optimis  disci- 
plinis  omnium  nationum  erudiuntur  alumni,  non  modo 
Facultas  luris  Canonici  institui  licite  queat,  verum  etiam 
auditores,  qui  eumdem  cursum  celebraverint,  et  ritedih'gen- 
terque  perfecerint,  si  digni  post  factum  scientiae  periculum 
iudicati  fuerint,  baccalaureatus,  licentiae  et  doctoralis 
laureae  insignibus  decorari  libere  liciteque  etiam  possint  ac 
valeant.  Praecipimus  autem,  ut  in  his  gradibus  conferendis  le^esque 
ea  omnino  serventur,  quae  sive  ex  lege  sive  ex  consuetudine  fj^j.^^5/j 
in  collatione  similium  graduum  tum  philosophiae  tum  gradihus 
theologiae  in  eodem  Collegio  rite  observari  solent,  utque  das. 
sarta  tectaque  semper  sint  statuta  vel  peculiares  leges 
ceteras  scholas  pontificias  et  collegia  huius  almae  Urbis 
Nostrae  moderantes,  quibus  hac  presenti  concessione  nihil 
volumus  derogatum.Decernentes  has  Nostras  litteras  firmas,    „ 

«r  .  ^    •  ,  .  Praesen- 

validas  et  efficaces  existere  et  fore,  suosque  plenanos  et  Hum  lUU' 
integros  effectus  sortiri  et  obtinere,  illisque  ad  quos  spectat  \ZriTaum 
et  spectare  poterit  in  omnibus  et  per  omnia  plenissime  suf-  ^"'^'^^'- 
fragari,  sicque  in  praemissis  per  quoscumque  iudices  or- 
dinarios    et   delegatos   iudicari   et   deiiniri   debere,   atque 
irritum  et  inane,    si  secus  super  his  a  quoquam   quavis 
auctoritate,  scienter   vel   ignoranter,   contigerit   attentari. 
Non  obstantibus  Constitutionibus  et  Ordinationibus  Apo- 
stolicis,  ceterisque  speciali  licet  atque  individua  mentione 
et  derogatione  dignis  in  contrarium  facientibus    quibus- 
cumque. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  sub  anulo  Piscatoris 
die  XXIX  lulii  MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  annodecimo 
nono.  C.  Card.  DE  RVGGIERO 

AcTA  Leonis  XIII.  -  T.  VI.  13 


,^^  A  A  Atf^^^^  A^^^^  A<ft  A^  y 


EPISTOLA 


Ad  Card.  Vaughan,  Arch.Weslmonasteriensem 


DE  SUBLEVANDIS  CLERIGIS  ANGLIGANIS 


Al/G, 

Testaius 

Pontifex 

suam  de  sa- 

lute  An- 

gliae  solli- 

citudinem. 


AD  FIDEM  CONVERSIS. 


Wl  n*est  pas  nicessaire  de  vous  rappeler   Notre 
^  aflfection  sp^ciale  pour  i^Angleterre  et  Tardent 


dolet  tristi 

reifamilia' 

ris  condi- 

tione  fos 

nonnun- 

quam  pre- 

mi qui  ad 

matrem 

Ecclesiam 

ex  clero  an- 

glicano 

redeunt. 


Varia 

quae  illis 

occurrunt 

mala  per- 

petienda. 


licet  a  plu- 
ribusfue- 
rint  supe- 

rata. 


ddsir  que  Nous  avons  de  pourvoir  par  tous  les 
V^^^^H^  moyens  aux  int6rets  spirituels  de  ses  fils.  Vous 
en  connaissez  d^ja  les  nombreux  t^moignages.  Un  point» 
dont  la  haute  importance  n'dchappera  pas  4  votre  attention 
ni  a  celle  de  vos  freres  dans  r^piscopat,  Nous  pr6occupe 
beaucoup  en  ce  moment  et  Nous  a  fait  concevoir  un  projet 
que  Nous  nous  h&tons  de  recommander  a  votre  z^Ie,  et,  par 
votreentremise,41a  charit^  g^n^reuse  descatholiques  anglais. 

Nous  ne  pouvons  contempler  sans  une  ^motion  profonde 
la  situation  si  p^nible,  parfois  m£me  d^sesp^r^e,  des  minis- 
tres  anglicans  convertis,  qui,  suivant  promptement  Tappel 
de  la  grice,se  sont  d^cid^s  i  entrerdans  le  sein  de  T^glise 
catholique.  Arrach^s  trop  souvent  i  une  position  ais^e  ou 
du  moins  convenable,  ils  se  trouvent,  au  lendemain  de  leur 
conversion,  dans  une  situation  des  plus  critiques,  quelque- 
fois  m£me  dans  le  d^niHment  absolu,  sans  les  moyens  de  se 
maintenir  ni  de  pourvoir  aux  pressants  besoins  de  leurs 
familles. 

Leur  naissance,  leur  ^ducation,  leurs  babitudes  ne  les  ont 
nullement  pr^par6s  pour  des  sacrifices  aussi  ^normes  ;  et 
quand  ces  privations  viennent  s'ajouter  aux  cruelles  an- 
goisses  des  amiti^s  bris6es  et  de  Tisolement  social,  il  nV  a 
gu^re  de  s'6tonner  que  plusieurs  sentent  leurs  forces 
ddfaillir. 

Beaucoup,  Nous  le  savons  bien,  ont  accept^  tous  les 
sacrifices  pour  suivre  sans  retard  la  voix  de  leur  conscience 
et  embrasser  la  virit6.  Vous  connaissez,  Notre  cher  fils, 
ces  exemples  insignes  et  Nous  ne  pouvons  assez  les  louer. 


DE  SUBLEVANDIS  CLER.  ANGLIC.  AD  FIDEM  CONV,      I95 

Ils  ont  eu  raison  de  se  rappeler  que,  quand  les  int^r^ts  de 
r&me  sont  en  jeu,  on  ne  peut  s'arr6ter  k  aucune  consid^* 
ration  d'ordre  temporel,  quelque  p6nible  qu'elle  soit.  Dieu 
les  recompensera  un  jour  au  centuple  comme  Lui  seul  sait  mennon- 
le  faire.   Mais  cela   n'emp^che  qu*il   s'agit   ici  d'un  acte  ^rr^ye*^ 
presqu'heroTque,  dont  la  pens^e  peut  faire  hesiter  une  vertu  ^'"''"•^ 
plus  faible  et  remettre  k  trop  tard  le  pas  ddcisif. 

Nous  voudrions  donc  venir  en  aide  k  ceux  qui  ont  d6\k       Exoptat 
fait  ce  pas  et  k  ceux  qui  sont  pr6ts  k  le  faire.  Pour  atteindre  tifex  ut 
ce  but  Notre  pens^e,  qui  est  la  N6tre  personnelle,  et  que  nJcMitati- 
Nous  vous  proposons  maintenant,  serait  de  voir  ^tabli  en  ^J^^J^^' 
Angleterre  un  fonds  assez  consid^rable  pour  secourir  les 
pauvres   ministres   anglicans    convertis.   Notre    intention 
n'est  certainement  pas  et  ne  pourrait  pas  £tre  de  leur  pro- 
curer  une  position  sup^rieure  ou  m^me  ^gale  k  celle  qu*ils 
ont  si  noblement  quittde  :  leur  vertu  devra  encore  aflFronter 
des  sacrifices  :  mais  Nous  voudrions  du  moins  leur  assurer 
les  moyens  de  sufBre  aux  besoins  les  plus  pressants  pen- 
dant  les  premi^res  ann^es  de  leur  conversion  et  jusqu'au 
jour  ob  ils  aient  pu  trouver  par  eux-m£mes  les  ressources 
ndcessaires  pour  vivre  convenablement. 

Nous  connaissons  trop  votre  zMe  et  celui  de  T^piscopat  conspiran- 
et  du  clerg^  anglais,  comme  aussi  la  g^n^rostt^  de  nos  en-  Episc^h, 
fants  catholiques  en  Angleterre  pour  douter  un  instant  de  5^J2/f?«j. 
Taccueil  qu'ils  feront  k  cette  proposition,  que  Notre  coeur 
Nous  a  dict^e. 

Recevez,  Notre  cher  fils,  comme  source  d*encouragement 
et  comme  gage  de  Notre  afFection,  la  b^n^diction  Apos- 
tolique. 

Du  Vatican,  le  23  aoftt  1896. 

LEO  PP.  XIIL 


«►<ftAii^iifcAAA<!fc<m^iifei«Li.KAiatiaA<ft<«.^ 


EPISTOLA 


Ad  Gulielmum  Alliata, 


Praesidem  consociationis  antimassonicae, 


DE  PRIMO  ANTIMASSONICOCONVENTU 


Catkolieo- 
rum  coetus 

magno  mt 
rei  catholi' 

cae  emolu- 

mento  tes' 
tatur  PoH' 
tifex, 

coHsilium' 
que  frohat 

agendi  con- 

ventum  ad- 
versus 

Massonum 

sectam. 


de  qua  im- 

pugnanda 

se  plura 

edidisse 

documenta 

memoraf, 


guae  dili- 

genier  in 

futuro  con- 

ventu  at- 

tendenda 


!atH0LIC0S  homines  in  coetus  cogi  ut,  Episcopis 
auspicibus,  religionis  commoda  tueantur  ac  pro- 
vehant,pergratum  Nobis  accidit  semper.  Nostris 
ti^Sl^W^  autem  optatis  obsecundante  perbenigne  Deo,  sic 
eiusmodi  coetus  in  vario  rerum  genere  quotidie  sunt  aucti,ut 
nihil  admodum  deiis  relictum  sit  quae  maxime  ad  Ecclesiae 
utilitatem  conducunt,  quod,  in  catholicis  conventibus  agita- 
tum,proventus  non  inde  aliquid  ceperit.  —  Nunc  vero,dilecte 
fili,  nuntiasti  Nobis  eo  iam  consilia  Consociationis  vestrae 
converti,ut  delecti  etiam  ex  universis  nationibus  viri  Triden- 
tum  conveniant,  quo  scilicet  adversus  Massonum  sectam, 
insolentius  se  in  dies  eflferentem,  communibus  studiis  deli- 
berent,  animosque  et  sumant  ipsi  et  inspirent  aliis  ad  obsi- 
stendum  ad  decertandum  acriores.  Cetera  ut  praetereamus, 
unum  est  cur  id  consiiii  vehementer  probetur.  Inde  etenim 
patet,  latius  popuios  intimam  induere  persuasionem,  ma- 
xime  a  clandestinis  societatibus  publicae  sacraeque  rei 
parari  damna.  Haec,  Nos,  partim  allata  partim  extimes- 
cenda,  opportunam  omnem  nacti  occasionem,  saepius  per- 
secuti  sumus,  dedita  autem  opera  per  Litteras  Encyclicas 
Humanum  genus  aliasque,  quas  nominatim  ad  Italos,  anno 
MDCCCXC,  iterumque  MDCCCXCII  dedimus.  Enimvero  cura- 
rum  Nostrarum  instantiam  haud  exitus  fefellit :  et  fructus 
inter  consecutos  propositum  etiam  istius  aggrediendi  coetus 
libentes  censemus.  Quem  quidem  coeuntium  numero  et 
praestantia,  talem  futurum  confidimus,  qualem  et  tractan- 
darum  rerum  gravitas  et  sperandae  utilitates  postulant.  — 
Eventus  tamen  ut  optatis  cumulate  respondeat,  omnino 
est  opus  utqui  adeunt  in  coetu  manus  ad  radices  applicent 
rationesque  studiose  inquirant,quibus  contra  progredientem 


DE   PRIMO   CONVENTU    ANTIMASSONICO.  197 

sectarum  vim  efBcacius  sit  enitendum.  Has  quidem  rationes  moKet,  ut 
in  Litteris  Encyclicis  nuper  commemoratis  copiose  Nos  ^pso/ructus 
exposuimus,  quae  tamen  omnes  in  id  unum  conferri  possunt,  proveniant, 
ut  in  quibus  maxime  oppugnatio  a  Massonibus  instituitur, 
in  iis  ipsis  a  vobis  propugnatio  suscipiatur.  Oportet  igitur 
ea  pontificiae  auctoritatis  providentiaeque  documenta  sic 
habeantur   et  maneant   tamquam    praescripta   certaeque  • 

normae,  quibus  maximacumreligione  obtemperetur,  quum 
a  vobis  deliberantibus  tum  ab  iis  subinde  quotquot  eidem 
caussae  ingenium  suum  ac  operam  sint  coUaturi.  —  Certe  Massonibus 
autem,  quod  alias  diximus,  audacissimae  impietatis  dog-  %t^fi^es 
mata,    quae  secta  illa  consectatur  et  fiagitiosae  quibus  ^^^'^ 
nititur  artes,  minus  aiferent  calamitatis,  sensimque  per  se 
consident,  si  catholici  homines  faciem  suam  Massonibus 
reddendam  impensioresollertiacurenl.Ii  nimirum  mendacio 
tenebrisque  fidunt ;  ast  ementita  species  si  detrahatur,  pro- 
num  est  ut  quotquot  recte  sentiunt  eorum  nequissimam 
perversitatem  norint  ac  detestentur.  —  Christi  igitur  et  conventui 
animarum    urgente  caritate,    coeptis   vestris  gratulamur,  ^pXcJuur! 
eisque  ut  Dei  benignitas  faveat  precamur  volentes.  —  Con-  congressu- 
fidimus  sane  conventum  vestrum   novos  catholicis   addi-  ''''^^"f  , 

monet  ut 

turum  stimulos,  ut  parcentes  errantibus,  errori  ne  parcant,  errantibus 
et  quae  Christus  hominibus  impertiit  praestantissima  bona  Vequl^uam 
violari  ullo  modo  ne  sinant.  Haec  autem  ut  pro  votis  cedant, 
tibi,  dilecte  fili,  universisque  qui  congressui  intererunt,  aus- 
picem  caelestium  munerum  et  benevolentiae  Nostrae 
testem,Apostolicam  benedictionem  amantissime  in  Domino 
elargimur. 

Datum   Romae  apud  S.   Petrum  die    II  septembris 
MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  pp.  xni. 


vero  errori 
parcant. 


a^<ft<ft<ft^.ArffciArtfe<ft<RA<^^ 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  ORDINATIONIBUS  ANGLICANIS 


'3 
SEPT. 
i8g6, 

Saepe 

PoHiifex 

Anghrum 

gtnti  bene' 

voleniiam 

suam  testa- 

tus  est, 

ipsam  per- 

cupUns  Ec' 

clesiae  ma' 

iri  recortci' 

liari. 


Sfc<ft ^<ft  jgPOSTOLlCAE   curae    et  caritatis,    qua  Pastorem 


A 


TrcLCtatU" 
rus  jam  esi 

de  ordina' 
iionibus  ri- 
tu  eduardi' 
uo  peractis, 

quas  gui' 
dem  irritas 
jam  tenuit 

communis 

sententia. 


nonnulli 

vero,  nosfra 

praesertim 

aetatCt  ha- 

bent  vali' 

das. 


magnum  ovium,  Dominum  nostrum  lesum  Chri- 
stum  (<),  referrc  pro  munere  et  imitari  aspirante 
ti^^^W^  eius  gratia,  studemus,  non  exiguam  partem  per- 
nobili  Anglorum  nationi  tribuimus.  Voluntatis  in  ipsam 
Nostrae  ea  praecipue  testis  est  epistola  quam  superiore 
anno  dedimus  propriam  ad  Anglos^  regnum  Christi  in  fidei 
unitate  quaerentes :  eiusdem  quippe  gentis  et  veterem  cum 
Ecclesia  matre  coniunctionem  commemorando  revocavimus, 
et  felicem  reconciliationem,  excitata  in  animis  orandi  Dei 
sollertia,  contendimus  maturare.  Rursusque  haud  ita  pridem, 
quum  communibus  universe  litteris  de  unitate  Ecclesiae 
fusius  agere  visum  est,  non  ultimo  loco  respeximus  Angliam; 
spe  praelucente,  posse  documenta  Nostra  tum  catholicis 
(irmitatem  tum  dissidentibus  salutare  lumen  afTerre.  Atque 
illudfateri  libet  quodaeque  gentis  humanitatem  acmultorum 
sollicitudinem  salutis  aeternae  commendat,id  est  quam  bene- 
vole  Anglis  probata  sit  instantia  Nostra  et  dicendi  libertas, 
nullo  quidem  acta  humanae  rationis  impulsu. —  Nunc  autem 
e4dem  Nos  mente  eodemque  animo  deliberatum  habemus 
studia  convertere  ad  quamdam  non  minoris  momenti  caus- 
sam,  quae  cum  ea  ipsa  re  votisque  Nostris  cohaeret  Quod 
enim  apud  Anglos,  aliquanto  postquam  ab  unitatis  christia- 
nae  centro  abscessum  est,  novus  plane  ritus  ordinibus  sacris 
conferendis,  sub  rege  Eduardo  VI,  fuit  publice  inductus ; 
defecisse  idcirco  verum  Ordinis  sacramentum,  quale  Chri- 
stus  instituit,  simulque  hierarchicam  successionem,  iam 
tenuit  communis  sententia,  quam  non  semel  Ecclesiae  acta 
et  constans  disciplina  firmarunt.  Attamen  recentiore  me- 
moria  hisque  maxime  annis  invaluit  controversia,  sacraene 
Ordinationes  ritu  eduardiano  peractae,  natura  sacramenti 
effectuque  polleant ;  faventibus,  affirmate  vel  dubitanter, 

I.  Hebr.,  xill,  ao. 


DE   ORDINATIONIBUS   ANGLICANIS.  I99 

non  modo  scriptoribus  anglicanis  nonnullis,  sed  paucis  etiam 
catholicis  praesertim  non  anglis.  Alteros  quippe  movebat 
praestantia  sacerdotii  christiani,  exoptantes  ut  duplici  eius 
in  corpus  Christi  potestate  ne  carerent  sui ;  movebat  alteros    • 
consilium  expediendi  quodammodo  ilh's  reditus  ad  unitatem: 
utrisque  vero  hoc  persuasum  esse  videbatur,  iam  studiis  in      opportw 
eo  genere  cum  aetate  provectis,  novisque  h*tterarum  monu-  Vuu^tt 
mentis  ex  oblivione   erutis,  retractari  auctoritate   Nostra  *f^^^  ^"^ 

'  causatn 

caussam  non  inopportunumfore.Nos  autem  eaconsilia  atque  retractaH 

....  .  .       ,  awtoritati 

optata  mmime  neghgentes,  maximeque  voci  obsequentes  s,  Sedis, 
apostolicae  caritatis,  censuimus  nihii   non   experire  quod 
videretur  quoquo  modo  conducere  ad  animarum  vel  aver- 
tenda  damna  vel  utilitates  fovendas. 

Piacuit  igitur  de  retractanda  caussa  benignissime  indul-     Qua  de  re 
gere :  ita  sane,  ut  per  summam  novae  disquisitionis  soller-  ^/ndtfsu 
tiam,  omnis  in  posterum  vel  species  quidem  dubitandi  esset  f^'^^^^ 
remota.  Quapropter  certo   numero  viris  doctrina  et  erudi-  fueso/ter- 

,...,.       tiam  fuisse 

tione  praestantibus,  quorum  compertae  erant  dissimiles  m  adhiHtam 

•  ••  ^•jt*  A.  t.  ad  causam 

ipsa  caussa  opmiones,  negotium  dedimus  ut  momenta  sen-  rtteretra- 
tentiae  suae  scriptis  mandarent :  eos  deinde  ad  Nos  accitos  ^^^j* 
iussimus  communicare  inter  se  scripta,  et  quidquid  eo 
amph'us  ad  rem  cognitu  esset  dignum,  indagare  atque  ex- 
pendere.  Consultumque  a  Nobis  est,ut  ipsi  diplomata  oppor- 
tuna  omni  possent  copia  in  tabulariis  vaticanis  sive  nota 
recognoscere  sive  inexplorata  educere ;  itemque  ut  prompta 
haberent  quaecumque  eiusdem  generis  acta  apud  sacrum 
Consilium,  quod  Suprema  vocatur,  asservarentur,  neque 
minus  quaecumque  ad  hoc  tempus  doctiores  viri  in  utram- 
que  partem  evulgassent.  Huiusmodi  adiumentis  instructos, 
voluimus  eos  in  singulares  congressiones  convenire ;  quae 
ad  duodecim  sunt  habitae,  praeside  uno  ex  S.  R.  E.  Cardi- 
nalibus  a  Nobismetipsis  designato,  data  singulis  facultate 
disputandi  libera.  Denique  earumdem  congressionum  acta, 
una  cum  ceteris  documentis,  Venerabilibus  Fratribus  No- 
stris  Cardinalibus  ex  eodem  Consilio  iussimus  exhiberi 
omnia;  qui  meditat^  caussa  eSque  coram  Nobis  deinde 
agitata,  suam  quisque  sententiam  dicerent. 

Hoc  ducendae  rei  ordine  praestituto,  ad   intimam  tamen  Anuomnia 


200   LITTERAE   APOSTOLICAE    **  APOSTOLICAE  CURAE,    " 

auiem  aestifnatioDem  caussae  aequum  erat  non  ante  aggredi.quam 

fut^Vt^  id  perstudiose  quaesitum  apparuisset,  quo  loco  ea  iam  esset 

meTtJ^uae  sccundum  ApostoHcae  Sedis  praescriptiones  institutamque 

derecotud'  consuetudinem  ;  cuius  consuetudinis  et  initia  et  vim  maeni 

Itanda  eC'  " 

cUsiaAn-  profecto  intererat  reputare.  Quocirca  in  primis  perpensa 

dfditVgato  sunt  documenta  praecipua quibus  Decessores  Nostri,  rogatu 

suojuiius  reginae  Mariae,  singulares  curas  ad  reconciliationem  eccle« 

siae  Anglicae  contulerunt.   Nam   lulius  III   Cardinalem 

Reginaldum  Polo,  natione  Anglum,  multiplici  laude  exi- 

mium,  Legatum  de  latere  ad  id  opus  destinavit,  tamquam 

pacis  et  dilectionis  angelum  suum^  eique  mandata  seu  facul- 

tates  extra  ordinem  normasque  agendi  tradidit  (') ;  quas 

quae  qui-  deindc  Paulus  IV  confirmavit  et  declaravit  In  quo  ut  recte 

dem  ad 

ipsAm  spe-  coUigatur  quidnam  in  se  commemorata  documenta  habeant 

caumm^or-  ponderis,  sic  oportet   fundamenti  instar  statuere,  eorum 

numTJgli  propositum  nequaquam  a  re abstractum  fuisse,  sed  rei  om- 

canarum,     nino  inhaerens  ac  peculiare.  Quum  enim  facultates  Legato 

apostolico  ab  iis  Pontificibus  tributae,  Angliam  dumtaxat 

religionisque  in  ea  statum  respicerent ;  normae  item  agendi 

ab  eisdem  eidem  Legato  quaerenti  impertitae,  minime  qui- 

dem  esse  poterant  ad  illa  generatim  decernenda  sine  quibus 

sacrae  ordinationes  non  valeant,  sed  debebant  attinere  pro- 

prie  ad  providendum  de  ordinibus  sacris  in  eo  regno,  prout 

temporum  monebant  rerumque  conditiones  expositae.  Hoc 

ipsum,  praeter  quam  quod  ex  natura  et  modo  eorumdem 

documentorum   perspicuum  est,  inde  pariter  liquet,  quod 

alienum  prorsus  fuisset,  ita  velle  de  iis  quae  sacramento 

Ordinis  conficiendo  necesse  sunt,  propemodum  commone- 

fieri  Legatum,  eumque  virum  cuius  doctrina  etiam  in  Con- 

cilio  Tridentino  eluxerat. 

Has      Ista  prope  tenentibus  non  difficulter  patebit  quare  in 

^buissTirri'  ^^^^^^^^  1"^"  ^  ^^  Legatum  apostolicum,  perscriptis  dic 

tasex  eo  viii  martii  MDLIV,  distincta  sit  mentio,  de  iis  primum  qui 

paiet   quod  ...  .  ,- 

postea  ad  vtte  et  legtttme  promott,  iti  suis  ordmibus  essent  retmendi, 

scrihens^eos  tum  dc  iis  qui  non  promoti  ad  sacros  ordines^  possent,  si 

mwenld  ^^g^^  ^^  idonei  reperti  fuissenty  promoveri.  Nam  certe  defi- 

I.  Id  factum  augusto  mense  moliii  per  litteras  sub  plumbo,  Si  uUo  uMfium 
tempore  et  Posi  numiium  JVodis,  atque  alias. 


DB   ORDINATIONIBUS   ANGLICANIS.  20I 

niteque  notatur,  ut  reapse  erat,  duplex  hominum  classis  :        r^ 
hinc  eorum  qui  sacram    ordinationem  vere  suscepissent,    "^f^; 
quippe  id  vel  ante  Henrici  secessionem,  vel  si  post  eam  et  ^^,„^j  ^,-. 
per  ministros  errore  dissidiove  impIicitos,ritu  tamen  catho-  citqw  pon 
lico  consueto ;  inde  aliorum  qui  initiati  essent  secundum  ^crosordi- 
Ordinale  eduardianum,  qui  propterea  possent  promoveri,  ^^jTdfsi- 
quia  ordinationem  accepissent  irritam.  Neque  aliud  sane  fjJJ'^,^"" 
PontiBcis    consilium   fuisse,  praeclare  confirmat  epistola  verHseos 
eiusdem  Legati,  die  xxix  ianuarii  MDLV,  facultates  suas  iduarJino 
episcopo  Norwicensi  demandantis.  Id  amplius  est  potissime  yueraiu!\x 
considerandum  quod  eae  ipsae  luHi  III  litterae  afferunt,  de  %^l}^^/^'^^ 
facultatibus  pontificiis  libere  utendis,  etiam  ineorum  bonum 
quibus   munus  consecrationis,  minus  rite  et  non  servatd 
forma  Ecclesiae  consuetay  impensum  fuit :  qua  quidem  locu- 
tione  ii  certe  designabantur  qui  consecrati  eduardiano  ritu; 
praeter  eam  namque  et  catholicam  formam  alia  nulla  erat 
eo  tempore  in  Anglia. 

Haec  autem  apertiora  fient  commemorando  legationem        Pauius 
quam  Philippus  et  Maria  reges,  suadente  Cardinali  Polo,  H^pj^^J^l^ 
Romam  ad  Pontificem  februario    mense   MDLV  miserunt.  e/Maria 
Regii  oratores,  viri  tres  admodum  insignes  et  omni  virtute  ^^umie^a- 
praediti,  in  quibus  Thomas  Thirlby,  episcopus  Eliensis,  sic  ^^J  ^J^"^ 
habebant  propositum,  Pontificem  de   conditione   rei  reli-  ij*'^*'» 
giosae  in  eo  regno  notitia  ampliore  edocere,  ab  ipsoque  in 
primis  petere  ut  ea  quae  Legatus  ad  eiusdem  regni  cum 
Ecclesia  reconciliationem  curaverat  atque  efiecerat,  haberet 
rata  et  confirmaret :  eius  rei  caussd  omnia  ad  Pontificem 
allata  sunt  testimonia  scripta  quae  oportebat,  partesque  Or- 
dinalis  novi  proxime  ad  rem  facientes.  lamvero  Paulus  IV  litterasde- 
legatione  magnifice  admissa,  eisdemque  testimoniis  per  cer-  ^^'^^' 
tos  aliquot  Cardinales  diligenter  disaissis^  et  habita  delibera-  "»»•  **  ^««- 
tionematura,  litteras  Praeclara  carissimi  suh  plombodedit  irritaste- 
die  XX  iunii  eodem  anno.  In  his  quum  comprobatio  plena  liju^ord!' 
et  robur  additum  sit  rebus  a  Polo  gestis,  de  ordinationibus  '^^^^^J^^ 
sic  est  praescriptum:...  qui  ad  ordines  ecclesiasticos,.,  ab  novamri- 
alio  quam  ab  episcopo  rite  et  recte  ordinato  promoti  fuerunt^  formam 
eosdem  ordines..,  de  novo  suscipere  teneantur,  Quinam  autem 
essent  episcopi  tales,  non  rite  recteque  ordinati^  satis   iam 


202  LITTERAE  APOSTOLICAE  '*  APOSTOLICAE  CURAE.  '* 

tndicaverant  superiora  documenta,  facultatesque  in  eam  rem 
a  Legato  adhibitae  :  ii  nimirum  qui  ad  episcopatum,  sicut 
alii  ad  alios  ordines,  promoti  essent,  non  servaid  fonna  Ec- 
clesiae  consueta,  vel  non  servata  Ecclesiaeforma  et  intentione^ 
prout  Legatus  ipse  ad  episcopum  Norwicensem  scribebat. 
Hi  autem  non  alii  profecto  erant  nisi  qui  promoti  secundum 
novam  ritualem  formam  ;  cui  quoque  examinandae  delectt 
Cardinales  attentam  operam  dederant.  Neque  praetermit* 
tendus  est  locus  ex  eisdem  Fontificis  litteris,  omnino  rei 
congruens  ;  ubi  cum  aliis  ben^ficio  dispensationis  egentibus 
numerantur  qui  tam  ordines  quam  beneficia  eccUsiastica  nul- 
liter  et  defacto  obtinuerant.  Nu/Iiter  enim  obtinuisse  ordines 
idem  est  atque  irrito  actu  nuUoque  effectu,  videlicet  inva- 
lide,  ut  ipsa  monet  eius  vocis  notatio  et  consuetudo  sermo- 
nis  ;  praesertim  quum  idem  pari  modo  afiirmetur  de  ordini- 
bus  quod  de  beneficiis  ecclesiasticis^  quae  ex  certis  sacrorum 
canonum  institutis  manifesto  erant  nulla,  eo  quia  cum  vitio 
idemque  infirmante  collata.  Huc  accedit  quod  ambigentibus  nonnul- 
Pontificis  lis  quiuam  revera  episcopi,  rtte  et  recte  ordtnatt  dici  et  haben 

^j/irS/^.  possent  ad  mentem  Pontificis,  hic  non  multo  post,  die  XXX 
octobris,  alias  subiecit  litteras  in  modum  Brevis:  atque,  Nos, 
inquit,  haesitationem  huiusmodi  tollere^  et  serenitati  cons^ien-^ 
tiae  eorum  qui  schismate  durante  ad  ordines  promoti  fuerant^ 
mentem  et  intentionem  quam  in  eisdem  litteris  Nostris  habui- 
mus  clarius  exprimendoy  opportune  consulere  volenteSy  declara* 
mus  eos  tantum  episcopos  et  archiepiscopos  qui  non  in  forma 
Ecclesiae  ordinati  et  consecratifuerunty  rite  et  recte  ordinatos 
dici  nonposse.Qusie  declaratio,  nisi  appositead  rem  Angliae 
praesentem,  id  est  ad  Ordinale  eduardianum,  spectare  de« 
buisset,  nihil  certe  confecerat  Pontifex  novis  litteris,  quo 
vel  haesitationem  tolleret  vel  serenitati  conscientiae  consuk- 
^eiigionU  ^^^»  Ceterum  Apostolicae  Sedis  documenta  et  mandata  non 

daefau^rn  ^^*^^^  quidcm  Legatus  intellexit,  atque  ita  eis  rite  religiose- 
iiias,  Se-  que  obtemperavit :  idque  pariter  factum  a  regina  Maria  et 
menta  in-  a  ceteris  qui  cum  ea  dederunt  operam  ut  religio  et  instituta 

teiuxerunt,  ^^^)^q\\^^  j^  pristiuum  locum  restituerentur. 

jam  'ponti'  Auctoritates  quas  excitavimus  lulii  IH  et  Pauli  IVaperte 
mTm^iio-  ostendunt  initia  eius  disciplinae  quae  tenore  constanti,  iam 


DE   ORDINATIONIBUS   ANGLICANIS.  203 

tribus  amplius  saeculis,  custodita  est,  ut  ordinationes  ritu         ts 
eduardiano,  haberentur  infectae  et  nullae  ;  cui  disciplinae      jSgdl 

amplissime  suflFragantur  testimonia  multa  earumdem  ordi-  rumdocu- 

najionum  quae,  in  hac  etiam   Urbe,  saepius  absoluteque  J^^'^^^ 

iteratae  sunt  ritu  catholico. —  In  huius  igitur  disciplinae  esnEccU- 

,  ...  .«^T../"  siae  disci- 

observantia  vis  inest  opportuna  proposito.  Nam  si  cui  forte  pHnam 

quidquam  dubitationis  resideat  in  quamnamvere  sententiam  ordinatio' 

ea  Pontificum  diplomata  sint  accipienda,  recte  illud  valet :  JJ^^j|^j"^^ 

Consuetudo  optima  legum  interpres,  Quoniam  vero  firmum  i^ctas. 

semper  ratumque  in  Ecclesia  mansit,  Ordinis  sacramentum  dem  disci- 

nefas  esse  iterari,fieri  nullo  pacto  poterat  ut  talem  consuetu-  ^demouura^ 

dinem  Apostolica  Sedes  pateretur  tacita  ac  toleraret.  Atqui  '^lf^jf/. 

eam  non  toleravit  solum,  sed  probavit  etiam  et  sanxit  ipsa,  laeordina- 

quotiescumque  in  eadem  re  peculiare  aliquod  factum  incidit  rataesunt 

iudicandum.  Duo  eiusmodi  facta  in  medium  proferimus,  ex  ^jc^^dgui- 

multis  quae  ad  Supremam  sunt  subinde  delata :  aIterum,anno  f^^^^^p^ 

MDCLXXXiv,  cuiusdam    Calvinistae   Galli,  alterum,  anno  «^^f^j.  ^^ 

MDCCIV,  loannis  Clementis  Gordon  ;  utriusque  secundum  testantur 

rituale  eduardianum  suosadepti  ordines.  In  primo,post  ac-  supreraam 

curatam  rei  investigationem,  consultores  non  pauci  respousa  %^^gj^. 

sua,  quac  appellant  vota,  de  scripto  ediderunt,'ceterique  cum  modifacta 

....  Pontifex 

eis  m  unam  conspirarunt  sententiam,  pro  invahdttate  or-  exponit, 

dinationis:  tantum  quidem  ratione  habita  opportunitatis,pIa-  ^cujmd^m 

cuit  Cardinalibus  respondere,/?//^!/^.  Eadem  vero  acta  repe-  ^^//^''"'^* 

tita  et  ponderata  sunt  in  facto  altero:  quaesita  sunt  praeterea  aiterum 

nova  consultorum  vota,  rogatique  doctores  egregii  e  Sorbo-  cumentis 

nisis  ac  Duacenis,  neque  praesidium  ullum  perspicacioris  ^  ""** 
prudentiae  praetermissum  estadrem  penitus  pernoscendam. 
Atque  hoc  animadvertisse  oportet  quod,  tametsi  tum  ipse 
Gordon  cuiusnegotiumerat,tumaIiqui  consultores  inter  caus- 
sas  /2//////^//^' vindicandae  etiam  adduxissent  illam  prout  pu- 
tabatur  ordinationem  Parkerii,  in  sententia  tamen  ferenda 
omnino  seposita  est  ea  caussa,  ut  documenta  produnt  inte- 
grae  fidei,  neque  alia  ratioest  reputata  nisi  defectus  formae 
et  intentionis,  Qua  de  forma  quo  plenius  esset  certiusque  iu- 
dicium,cautum  fuerat  ut  exemplar  Ordinalis  anglicani  sup- 
peteret ;  atque  etiam  cum  eo  singulae  collatae  sunt  formae 
ordinandi,exvariis  orientalium  et  occidentalium  ritibuscon- 


204  LITTERAE  APOSTOLICAE  '•  APOSTOLICAE  CURAE.  " 

cumtniis  quisitae.Tum  Clemens  XI,  Cardinalium  ad  quos  pertinebat 
tuminZt^  consentientibus  suffragiis,  ipsemet  feria  V,  die  XVII  aprilis 
sa  Gordon    mdcciv,  dccrevit  2  €  loanues  Clemens  Gordon  ex  integro  et 
absolute  ordinetur  ad  omnes  ordines  etiam  sacroset  praecipue 
presbyteratus.etquatenus  non  fueritconfirmatus,prius  sacra- 
PonHftx      mentum  Confirmationis  suscipiat  >.  Quae  sententia,  id  sane 
^^    ' '     considerare  refert,  ne  a  defectu  quidem  traditionis  instru- 
mentorum  quidquam  momenti  duxit :  tunc  enim  praescri- 
ptum  de  more  esset  ut  ordinatio  sub  conditione  instaurare- 
tur.  Eo  autem  pluris  refert  considerare,  eamdem  Pontificis 
sententiam  spectare  universe  ad  omnes  Anglicanorum  or- 
dinationes.  Licet  enim  factum  attigerit  peculiare,  non  tamen 
ex  peculiari  quapiam  ratione  profecta  est,  verum  ex  vitio 
formaty  quo  quidem  vitio  ordinationes  illae  aeque  afficiuntur 
omnes :  adeo  ut,  quoties  deinceps  in  re  simili  decernendum 
fuit,  toties  idem  Clementis  XI  communicatum  sit  decre- 
tum. 
Licetab       Quae  quum  itasint,  non  videt  nemo  controversiam  tem- 
Apostoiica  poribus  nostris  exsuscitatam,  Apostolicae  Sedis  iudicio  defi- 
Hccontro-  uitam  multoantea  fuisse:  documentisque  illis  haudsatisquam 
^iLH^iamen  oportuerat  cognitis,  fortasse  factum  ut  scriptor  aliquis  catho- 
*UAnfiic^a-  ^*^"*  disputationem  de  ea  libere  habere  non  dubitarit.  Quo- 
numrursus  niam  vcro,  ut  principio  monuimus,  nihil   Nobis  antiquius 
Pontifex  optatiusque  est  quam  ut  hominibus  recte  animatis  maximcl 
'^didgentia  possimus  ludulgentia  et  caritate  prodesse,  ideo  iussimus  in 
jussit,         Ordinale  anglicanum,  quod  caput  est  totius  caussae,  rursus 
quam  studiosissime  inquiri. 
Doctrina       '"  *"**"  cuiuslibet  sacramenti  conficiendi  et  administrandi 
men^7no    *"^^  disccmunt  inter  partem  caeremonialem  et  partem  essen^ 
vae  Ugis  ttalem,  quae  materia  etfortna  appellari  consuevit.  Omnesque 
norunt,  sacramenta  novae  Iegis,utpote  signa  sensibilia  atque 
gratiae  invisibilis  eflicientia,  debere  gratiam  et  significare 
quam  efficiunt  et  efficere  quam  significant.  Quae  significatio, 
Afatena  in  etsi  in  toto  ritu  essentiali,  in  materia  scilicet  et  forma,  ha- 

tts  perfor- 

mam  deter-  beH  debet,  praecipue  tamen  ad  formam  pertinet ;  quum 

7t"ma1!i'-  materia  sit  pars  per  se  non  determinata,  quae  per  illam 

^^^Ordine  determiuetur.    Idque  in  sacramento   Ordinis   manifestius 

apparet,  apparct,  cuius  conferendi  materia,  quatenus  hoc  loco  se  dat 


DE   ORDINATIONIBUS   ANGLTCANIS.  205 

considerandam,  est  manuum  impositio  ;  quae  quidem  nihil         ij 
definitum  per  se  significat,  et  aeque  ad  quosdam  Ordines,      i80^ 
aeque  ad  Confirmationem  usurpatur.  —  lamvero  verba  quae  porma  vero 
ad  proximam  usque  aetatem  habentur  passim  ab  Anglicanis  ^^^^^'^^' 
tamquam  forma  propria  ordinationis  presbyteralis,  videlicet,  presbyura- 
Accipe  Spiritiim  Sanctum^  minime  sane  significant  definite  gUcanUad- 
ordinem  sacerdotii  vel  eius  gratiam  et  potestatem,  quae   ca/uiT,^^' 
praecipue  est  potestas  consecrandi  et  offerendi  verum  corpus  l^^^J^p^^ 
etsanniinem  Domini  C\  eo  sacrificio,  quod   non  est  nuda  addUapor 
commemoratto  sacrtfictt  tn  Cruceperactt  (2).Forma  huiusmodi  vim  suam, 
aucta  quidem  est  postea  iis  verbis,  ad  officium  et  opus  pres-  /oriT^de- 
iyteri :  sed  hoc  potius  convincit,  Anglicanos  vidisse  ipsos  '^^^^jampo'- 
primam  eam  formam  fuisse  mancam  neque  idoneam  rei.  i«erun/ob 

*  .  ,  ,  ...  ../•  exttnctam 

Eadem  vero  adiectio,  si  forte  quidem  legitimam  significa-  Hierar- 
tionem  apponere  formae  posset,  serius  est  inducta,  elapso  '^  '^"*' 
iam  saeculo  post  receptum  Ordinale  eduardianum ;  quum 
propterea,  Hierarchii  extincta,  potestas  ordinandi  iam  nulla 
essetNequidquam  porro  auxilium  caussae  novissime  arces- 
situm  est  ab  aliis  eiusdem  Ordinalis  precibus.  Nam,  ut  ce- 
tera  praetereantur  quae  eas  demonstrent  in  ritu  anglicano 
minns  sufficientes  proposito,  unum  hoc  argumentum  sit 
instar  omnium,  de  ipsis  consulto  detractum  esse  quidquid 
in  ritu  cathoh'co  dignitatem  et  officia  sacerdotii  perspicue 
designat.  Non  ea  igitur  forma  esse  apta  et  sufficiens  sacra- 
mento  potest,  quae  id  nempe  reticet  quod  deberet  proprium 
significare. 

De  consecratione  episcopah"  similiter  est.  Nam  formulae,  ^^Yitter 
Accipe  Spiriium  Sanctum.  non  modo  serius  adnexa  sunt  /«''«^«^^- 
verba,  ad  offictum  et  opus  eptscopt^  sed  etiam  de  usdem,  ut  crationis 
mox  dicemus,  iudicandum  aliter  est  quam  in  ritu  catholico.  resHtuta^ 
Neque  rei  proficit  quidquam  advocasse  praefationis  precem,  ^fJltatTper 
Omnipotens  Deus  ;  quum  eapariter  deminuta  sit  verbisquae  verhaseHus 
summum  sacerdotium  declarent,   Sane   nihil,   huc   attinet  Neckabet 
explorare,  utrum  episcopatus  complementum  sit  sacerdotii,  IrandZn 
an  ordo  ab  illodistinctus  :  aut  collatus,  ut  Riunt,  persaltum,  ^/^''^JJZi 
scilicet  homini  non  sacerdoti,  utrum  effectum  habeat  necne.  '''"'^''^ 

___^ __^_^    Omnipo- 

I.  Trid.  Sess.  xxiu,de  sacr,  Ord.,  can.  i.  —  2.  /d.  Sess.  XXii,  de  sacri/.  Missae,    ^^^  ^^^' 
can.  f. 


206    LITTERAE  APOSTOLICAfi  **  APOSTOLICAE  CURAE.  " 

quitpfquat  At  ipse  procul  dubio,  ex  institutione  Christi,  ad  sacramen- 

demlnu/a  tum  Ordinis  verissime  pertinet,  atque  est  praecellenti  gra- 

jam^indZ  ^^  sacerdotium  ;  quod  nimirum  et  voce  sanctorum  Patrum 

cai  conse-  et  rituali  nostra  consuetudine  summum  sacerdotium.  sacri 

crattonts  , 

episcopaiis  mintstertt  summa  nuncupatur.  Inde  fit  ut,  quoniam  sacra- 

^n!tntum  mcutum  Ordinis  verumque  Christi  sacerdotium  a  ritu  angli- 

rationcm"  ^ano  penitus  extrusum  est,  atque  adeo  in  consecratione 

episcopali  ciusdem  ritus  nullo  modo  sacerdotium  confertur, 

nullo  item  modo  episcopatus  vere  ac  iure  possit  conferri : 

eoque  id  magis  quia  in  primis  episcopatus  muniis  illud 

scilicet  est,  ministros  ordinandi  in  sanctam   Eucharistiam 

et  sacrificium. 

Exponit       ^^  rectam  vero  plenamque  Ordinalis  anglicani  aestima- 

ordinau  ^*^"^™>  practer  ista  per  aliquas  eius  partes  notata,  nihii 

Angiica-  profecto  tam  valet  quam  si  probe  aestimetur  quibus  adiunc- 

num  a  suts      ,  ...  ,.  ,  ,,  .      ,  _ 

auctoribui  tis  rerum  conditum  sit  et  publice  constitutum.  Longum  est 

^""rrorfs  slngula  perscqui,   neque  est  necessarium :    eius   namque 

Novatorum  actatis  mcmoria  satis  diserte  loquitur,  cuius  animi  essent 

ita  accom-  ^  ' 

modatum,     in  Ecclcsiam  catholicam  auctores  Ordinalis,  quos  adscive- 

rint  fautores  ab  heterodoxis  sectis,  quo  demum  consiiia  sua 

referrent.  Nimis  enimvero  scientes  quae  necessitudo  intcr 

fidem  et  cultum,  inter  legem  credendi  et  legem  supplicandi 

intercedat,  liturgiae  ordinem,  specie  quidem  redintegrandae 

eius  formae  primaevae,  ad  errores  Novatorum  multis  modis 

deformarunt.  Quamobrem  toto  Ordinali  non  modo  nulla 

est  aperta  mentio  sacrificii,  consecrationis,  sacerdotii,  pote- 

statisque  consecrandi  et  sacrificii   oflferendi  ;   sed   immo 

omnia    huiusmodi    rerum   vestigia,  quae    superessent  in 

precationibus  ritus  catholici  non  plane  reiectis,  sublata  et 

deleta  sunt  de  industria,  quod  supra  attigimus.  Ita  per  se 

utadusum   apparct  nativa  Ordinalis  indoles  ac  spiritus,  uti  loquuntur. 

''^Jm^jam   ^^"^  ^^^^  ^^  origiuc  ducto  vitio,si  valere  ad  usum  ordinatio- 

*T  ^^'r^'  numminime  potuit,  nequaquam  decursu  aetatum,  quum  tale 

matum,       ipsum  permanserit,  futurum  fuit  ut  valeret.  Atque  ii  egerunt 

postcl  aT'    frustra  qui  inde  a  temporibus  Caroli  I  conati  sunt  admit- 

t^Hvftio     ^^^^  aliquid  sacrificii  et  sacerdotii,  nonnull^  dein   ad   Or- 

Hte  purga-  diuale  facta  accessione :  frustraque  similiter  contendit  pars 

ea  Anglicanorum  non  ita  magna,  recentiore  tempore  coa- 


DE    ORDINATIONIBUS   ANGLICANIS.  207 

Hta,  quae  arbitratur  posse  idem  Ordinale  ad  sanam  rectam-        /? 

SEPT 

que  seotentiam  intelligi  et  deduci.  Vana,  inquimus,  fuere      /^g^.' 
et  sunt  huiusmodi  conata  :  idque  hac  etiam  de  caussa,  quod,  g^^^^  ^^ 
si  qua  quidem  verba,  in  Ordinali  anglicano  ut  nunc  est,  por-  ^^^*^^^j^^ 
rigant  se  in  ambiguum,  ea  tamen  sumere  sensum  eumdem  aiunosensu 
nequeunt  quem  habent  in  ritu  catholico.  Nam  semel  novato  Sacramen- 
ritu,  ut  vidimus,  quo  nempe  negetur  vel  adulteretur  sacra-  clendum^ 
mentum  Ordinis,  et  a  quo  quaevis  notio  repudiata  sit  con-  r'9f**ritur. 
secrationis  et  sacrificii ;  iam  minime  constat  formula,  Accipe 
Spiritum  Sanctum^  qui  Spiritus,  cum  gratia  nimirum  sacra- 
menti,  in  animam  infunditur  ;  minimeque  constant  verba  • 
illa,  adoffictum  et  opus presbyteri  vel  episcopi  ac  simih'a,  quae 
restant  nomina  sine  re  quam  instituit  Christus.  —  Huius  hujusvIs 
vim  argumenti  perspectam  ipsi  habent  plerique  Anglicani,  ^J^^J^'"^*' 
observantiores  Ordinalis  interpretes  ;  quam  non  dissimu-  perspecta 
lanter  eis  obiiciunt  qui,  nove  ipsum  interpretantes,  Ordini-  »»j,  l^un- 
bus  inde  collatis  pretium  virtutemque  non  suam  spe  vana  ^djprecatio- 
afEngunt.  Eodem  porro  argumento  vel  uno  illud  etiam  cor-  ^'^^^^' 
ruit,  opinantium  posse  in  legitimam  Ordinis  formam  sufH-  Deus. 
cere  precationem,  Omnipotens  Deus^  bonorum  omnium  lar^ 
gitor^  quae  sub  initium  est  ritualis  actionis ;  etiamsi  forte 
haberi  ea  posset  tamquam  sufliciens  in  ritu  aliquo  catholico 
quem  Ecclesia  pr6basset.  —  Cum  hoc  igitur  intimo^rw^^  ordinaHo- 
defectu  coniunctus  est  defectus  intentionis,  quam  aeque  ne-  «"  o^ngu- 

•  1  .  T-v  1  •  canae  non 

cessario  postulat,  ut  sit,  sacramentum.  De  mente  vel  mten-  tantum  ob 
tione,  utpote  quae  per  se  quiddam  est  interius,  Ecclesia  non  dTf^mm 
iudicat :  at  quatenus  extra  proditur,  iudicare  de  ea  debet.  ^^/''J^^^^ 
lamvero  quum  quis  ad  sacramentum  conficiendum  et  con-  f^defectum 
ferendum  materiam  formamque  debitam  serio  ac  riteadhi- 
buit,  eo  ipso  censetur  id  nimirum  facere  intendisse  quod 
facit  Ecclesia.  Quo  sane  principio  innititur  doctrina  quae 
tenet  esse  vere  sacramentum   vel   illud,  quod  ministerio 
hominis  haeretici  aut  non  baptizati,  dummodo  ritu  catho- 
lico,  conferatur.  Contra,  si  ritus  immutetur,  eo  manifesto 
consilio  ut  alius  inducatur  ab  Ecclesia  non  receptus,  utque 
id  repellatur  quod  facit  Ecclesia  et  quod  ex  institutione 
Christi  ad  naturam  attinet  sacramenti,  tunc  palam   est, 
non  solum  necessariam   sacramento  intentionem   deesse, 


208 

sed   intentionem   immo  haberi  sacramento  adversam  et 

repugnantem. 

Causam       Isthaec  omnia  diu  multumque  reputavimus  apud   Nos 

ma^sapUn-  ^^  com  Vencrabilibus  Fratribus  Nostris  in  Suprema  indici- 

^ApoMt^i  ^^^  »  quorum  etiam  Coetum  singulariter  coram  Nobis  ad- 

Sedtjudi'  yocare  placuit  feria  V,  die  XVI  iulii  proxtmi,  in  commemo- 

omnescoH'  ratione  Mariae  D.  N.  Carmeh'tidis.  lique  ad  unum  consen- 

'suprema  sere,  propositam  caussam  iam  pridem  ab  Apostolica  Sede 

ipiam^Ue'  P'^"^  fuisse  et  coguitam  et  iudicatam  ;  eius  autem  denuo 

^.^^^^:  instituta  actique  quaestione,  emersisse  illustrius  quanto  illa 

tatt;Ponh'    ...  .         ,  ,  ,        ,    .  ,r 

fexv€ro,rei  lustitiac  sapientiaequc  pondere  totam  rem  absolvisset  Ve- 

tafema^ht'  rumtameu  optimum  factu  duximus  supersedere  sententiae, 

unsa!^'^   quo  et  meh'us  perpenderemus  conveniret  ne  expediretque 

eamdem  rem  auctoritate  Nostra  rursus  declarari,  et  uberio- 

rem  divini  luminis  copiam  supph'ces  imploraremus.  — Tum 

considerantibus  Nobis  ut  idem  caput,  etsi  iure  iam  defini- 

tum,  a  quibusdam  revocatum  sit  in  controversiam,  quacum- 

que  demum  caussasit  revocatum;  ex  eoque  pronum  fore  ut 

perniciosus  error  gignatur  non  paucis  qui  putent  se  ibi 

Ordinis  sacramentum  et  fructus  reperire  ubi  minime  sunt, 

visum  est  in  Domino  sententiam  Nostram  edicere. 

irritas  de-       Itaque  omnibus  Pontiiicum  Decessorum  in hac  ipsacaussa 

dination7s  decretis  usquequaquc  assentientes,  eaque  plenissime  confir- 

^*%noier'  n^sintes  ac  veluti  renovantes  auctoritate  Nostra,  motu  pro- 

actas;         prio,  ccrta  scientia,  pronunciamus  et  declaramus,  Ordina- 

tiones  ritu  angh'cano  actas,  irritas  prorsus  fuisse   et  esse, 

omninoque  nullas. 

jamque       Hoc  rcstat,  ut  quo  ingressi  sumus  Pastoris  magni  nomi- 

^^qutordi'  "®  ^^  animo  veritatem  tam  gravis  rei  certissimam  common- 

numbeneji-  strarc,  codem  adhortemur  eos  qui  Ordinum  atque  Hierar- 

cia  requt'  *  * 

runt,  hor-^  chiae  beneficia  sincera  voluntate  optent  ac  requiraut.  Usque 
adhuc  fortasse,  virtutis  christianae  intendentes  ardorem, 
religiosius  consulentes  divinas   litteras,    pias  duplicantes 

maximaibi  preces.  inccrti  taraen  haeserunt  et  anxii  ad  vocem  Christi 

adjumenta    *^  '  «^      ,       .  .  * 

ad  saiutem  iamdiu  intimc  admonentis.  Probe  lam  vident  quo  se  bonus 
ille  invitet  ac  veh't.  Ad  unicum  eius  ovile  si  redeant,  tum  vero 
et  quaesita  beneficia  assecuturi  sunt  et  consequentia  salutis 
praesidia,  quorum  administram  fecit  ipse  Ecclesiam,  quasi 


tatur  ut  ad 
untcum  re- 
deant  ovile 
Christi, 


DE   ORDINATIONIBUS   ANGLICANIS.  209 

redemptionis  suae  custodem  perpetuam  et  procuratricem         rj 
ia  gentibus.  Tum  vero  hdurient  aquas  in  gaudio  defontibus      i8g6[ 
Salvatoris,  sacramentis  eius  mirificis  ;  unde  fideles  animae 
in  amicitiam  Dei,  remissis  vere  peccatts,  restituuntur,  cae- 
lesti  pane  aluntur  et  roborantur,  adiumentisque   maximis 
affluunt  ad  vitae  adeptionem  aeternae.  Quorum  bonorum 
revera  sitientes,  utinam  Deuspacis,  Deustotius  consolationis 
faciat  compotes  atque  expleat  perbenignus.  —  Hortatio-         eu  in 
nem  vero  Nostram  et  vota  eos  maiorem  in  modum  spectare  ^c7i^ii!uio' 
voiumus,  qui  religionis  ministri  in  communitatibus   suis    «^**^*" 
habentur.  Homines  ex  ipso  officio  praecedentes  doctrina  suadetqui 
et  auctoritate,  quibus  profecto  cordi   est  divina  gloria  et  ^miHistriin 
animorum  salus,  velint  alacres  vocanti  Deoparere  in  primis  ^i^^^j'*^^ 
et  obsequi,  praeclarumque  de  se  edere  exemplum.  Singu-  ^^^'^r. 
lari  certe  laetitia  eos  Ecclesia  materexcipiet  omniquecom- 
plectetur  bonitate  et  providentia,  quippe  quos  per  arduas 
rerum  difficultates  virtus  animi  generosior  ad  sinum  suum 
reduxerit.  Ex  hac  vero  virtute  dici  vix  potest  quae  ipsos 
laus  maneat  in  coetibus  fratrum  per  catholicum  orbem, 
quae  aliquando  spes  et  fiducia  ante  Christum  iudicem,  quae 
ab  illo  praemia  in  regno  caelesti !  Nos  quidem,   quantum 
omni  ope   licuerit,  eorum  cum  Ecclesia  reconciliationem 
fovere  non  desistemus  ;  ex  qua  et  singuli  et  ordines,  id 
quod  vehementer  cupimus,  multum  capere  possunt  ad  imi- 
tandum.  Interea  veritatis  gratiaeque  divinae  patentem  cur- 
sum  ut  secundare  contendant  fideliter,  per  viscera  miseri- 
cordiae  Dei  nostri  rogamus  omnes  et  obsecramus. 

Praesentes  vero  litteras  et  quaecumque  in  ipsis  habentur      Praesen- 
nullo  unquam  tempore  de  subreptionis  aut  obreptionis  sive  ^^^Jlau- 
intentionis  Nostrae  vitio  aliove  quovis  defectu  notari   vel  ctoHjaiem 

*  vtndtca/, 

impugnari  posse  ;  sed  semper  validas  et  in  suo  robore  fore 
et  esse,  atque  ab  omnibus  cuiusvis  gradus  et  praeeminen- 
tiae  inviolabiliter  in  iudicio  et  extra  observari  debere  decer- 
nimus  :  irritum  quoque  et  inane,  si  secus  super  his  a  quo- 
quam,  quavis  auctoritate  vel  praetextu,  scienter  vel  igno- 
ranter,  contigerit  attentari,  declarantes,  contrariis  non 
obstantibus  quibuscumque. 

Volumus  autem  ut  harum  litterarum  exemplis,  etiam 

AcTA  Leokis  XIII.  -  T.  VI.  14 


2IO   LITTERAE  APOSTOLICAE  "  APOSTOLICAE  CURAE. 

impressis,  manu  tamen  Notarii  subscriptis,  et  per  consti- 
tutum  in  ecclesiastica  dignitate  virum  sigillo  munitis  eadem 
habeatur  fides  quae  Nostrae  voluntatis  significationi  his 
praesentibus  ostensis  haberetur. 

Datum  Romae  apud  Sanctum  Petrum  anno  Incamatio- 
nis  Dominicae  millesimo  octingentesimo  nonagesimo  sexto, 
Idibus  septembribus,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo 
nono. 


A.  Card.  BIANCHI  C.  Card.  DE  RVGGIERO 

Pro-Datarivs 

VISA 

De  Cvria  I.  De  Aqvila  e  Vicecomitibvs 

Loco  i^  Flumbi 

Reg.  in  Secrei.  Brevium. 

I.  CVGNONIVS. 


IDENTEM  piumque  animum  erga  Virginem  bea- 
tissimam,  quem  inde  a  teneris  haustum,  toti 
vita  studuimus  alere  et  augere,  iam  saepius  in 
summo  Pontificatu  licuit  Nobis  apertiusque 
testari.  Tempora  enim  nacti  aeque  calamitosa  rei  christianae 
ac  populis  ipsis  periculosa,  nempe  cognovimus  quanti  foret 
ad  providendum,  commendare  vel  maxime  illud  salutis 
pacisque  praesidium  quod  in  augusta  Genitrice  sua  benig- 
nissime  Deus  humano  generi  attribuit,  perpetuo  eventu  in 
Ecclesiae  fastis  insigne.  Hortationibus  votisque  Nostris 
multiplex  gentium  catholicarum  sollertia  respondit,reIigione 
praesertim  sacratissimi  ROSARII  excitatS :  neque  copia 
desiderata  est  fructuum  optimorum.  Nos  tamen  expleri 
nequaquam  possumus  celebrandi  Matre  divina,  quae  vere 
est  omni  laude  dignisstma^  et  commendando  amoris  studio 
in  Matrem  eamdem  hominum,  qaz^plena  est  misericordiae, 
plena  gratiarum.  Quin  etiam  animus,  apostolicis  curis  defa- 
tigatus,  quo  propius  sentit  demigrandi  tempus  instare,  eo 
contentiore  fiducia  respicit  Illam,  ex  qua,tamquam  ex  feh'ci 
aurora,  inocciduae  faustitatis  laetitiaeque  processit  dies. 
Quod  si,  Venerabiles  Fratres,  iucundum  memoratu  est,  aliis 
Nos  datis  ex  intervallo  litteris  collaudasse  Rosarii  precem, 
utpote  quae  multis  modis  et  pergrata  sit  ei  cuius  honori 
adhibetur,  et  iis  perutilis  cedat  qui  rite  adhibeant,  aeque 
cst  iucundum  posse  nunc  idem  insistere  et  confirmare  pro- 
positum.  Hinc  autem  praeclara  se  dat  occasio  ut  mentes 
animosque  ad  religionis  incrementa  more  paterno  adhor- 
temur,  et  acuamus  in  eis  praemiorum  spem  immortalium. 

Precandi  formae,  de  qua  dicimus,  appellatio  adhaesit 
propria  Rosarii,  velut  si  rosarum  suavitatem  venustatemque 
sertorum  contextu  suo  imitetur.  Quod  quidem  ut  peraptunri 
est  instituto  colendae  Virginis,  quae  Rosa  mystica  Paradisi 
merito  salutatur,  quaeque  universorum  Regina  stellante  ibi 


20 

SEPT. 
i8g6. 

B.  Ma- 
riae  V, 
cultum,  no' 
stris  ^oppor- 
tunissi- 
mumtemfo- 
ribuSf 
saepius  se 
jam  com- 
mendasse 
Fidelihus 
Pontifex 
memorat. 


Instante 
jam  morte, 

Matrem 

Dei  homi' 

numque 
Jidentius 

his  litteris 

laudaturus 

est 


Precem 
iterum  Ro- 
sarii  cele- 
brando, 
unde  se 
dat  hortan- 
di  Fideies 
praeclara 
occasio. 


Rosarii 
nonun  con- 
gruum  kuic 
precandi 
formae  est 
quae  Regi- 
nam  Coeli 
Rosamque 
mysticam 


212    EPIST.  ENCYCL.   '*  FIDENTEM  PIUMQUE  ANIMUM. 

Paradisi  cofona    praefulgct,   ita    videtur   nomine   ipso  adumbrare 

'HisqM  ^'  augurium,  cultoribus  suis  ab  illa  oblatum,  de  gaudiis  ser- 

coroHom^^  tisque  caelestibus.  —  Hoc autem  perspicue  apparet,  si  quis 

Adiaiutem  Rosarii  marialis  rationem  consideret.  Nihil  quippe  est  quod 

'V^^iTora-  Chrisli  Domini  et  Apostolorum  tum  praecepta  tum  exem- 

tioesu        ^Adi  gravius   suadeant,  quam  invocandi  Dei  exorandique 

oflicium.  Patres  deinde  ac  doctores  commonuerunt  tantae 

id  esse  necessitatis,  ut  homines,  eo  neglecto,  sibi  frustra 

^lV^^est  ^^  sempiterna  salute  assequenda  confidant.  Quum  vero 

eficax  cum  cuiquam  oranti,  ex  rei  suapte  vi  atque   ex  promissione 

t^o7ant  Christi,  aditus  pateat  ad  impetrandum,  ex  duabus  tatnen 

praecipue  rebus,  ut  nemo  ignorat,  maximam  efficacitatetn 

trahit  precatio  ;  si  perseveranter  assidua,  si  complurium  sit 

in   unum   collata.  Alterum   ea   declarant  plena   bonitatis 

invitamenta  Christi,  petite^  quaerite^  pulsate  (<) ;  plane  ad 

similitudinem  parentis  optimi,  qui  liberorum  vult  ille  qui- 

dem  indulgere  optatis,  sed  etiam  gaudet  se  diu  rogari  ab 

eis  et  quasi  precibus  fatigari,  ut  ipsorum  animos  arctius 

in  unum  sibi  devinciat.  De  altero  idem  Dominus  non  semel  testatus 

congrega  u  ^^^  ^  ^, ^^^  ^^  vobts  consenserifit  snper  terram^  de  omni  n 

quamcumque  petierint,  fiet  illis  a  Patre  meOy  eo  quod,  uhi 

sunf  duo  vel  tres  congregati  in  nomine  meo^  ibi  sum  in  medio 

eorum{^\  £x  quo  illud  Tertulliani  nervose  dictuoi  iCoimus 

in  coetum  et  congregationem^  ut  ad  Deum^  quasi  manu  facta^ 

precationibus  ambiamus;  haec  Deo  grata  vis  est  (^) :  illudque 

commemorabile  Acquinatis  :  Impossibile  est  multorumpreces 

non  exaudiri^  si  ex  multis  orationibus  fiat  quasi  una  (^).  — 

Constat  Ea  utraque  commendatio  egregie  in  Rosario  praestat  In 

rii/ormuM  hoc   enim,   plura   ne   persequamur,   eisdem   ingeminaodis 

tl^iu-  precibus  regnum  gratiae  et  gloriae  suae  a  Patre  caelesti 

ra«dfw^  implorare  contendimus  ;  Virginemque  Matrem  etiam  atquc 

precatio-  etiam   obsecramus   ut   culpae   obnoxiis    succurrere  nobis 

^'mufum  deprecando  velit,  quum  in  omni  vita,  tum  sub  horam  ex- 

daUs^mh.   tremam  quae  gradus  est  ad  aeternitatem.  Eiusdem  autem 

Rosarii  formula  ad    precationem   communiter  habendam 

optime  accommodata  est ;  ut  non  sine  caussa  nomen  etiam 

I.  Matth.  VII,  7.    —    2.  Ib.,  XVTii,  19,  20.  —  3.  Apologet.,  c.  XXXIX.   —  4.  /« 
P.vang.  Matth.,  c.  XVIII. 


DE    ROSARIO   MARIALI.  213 

psalterii  tnariani  obtinuerit.  Atque  ea  religiose  custodienda         30 
est  vel  redintegranda  consuetudo  quae  apud  patres  viguit,       iSqbl 
quum  familiis  christianis,  aeque  in  urbibus  atque  in  agris,  Laudatur 
id  sanctum  erat  ut,  decedente  die,  ab  aestu  operum  ante  ^^^*^^^ 
effigiem  Virginis  rite  convenientes,  Rosarit  cultum  alterna  ^fianarum 
laude  persolverent.  Quo  ipsa  fideli  concordique  obsequio  Rosanum 
admodum  delectata,  sic  els  aderat  perinde  ac  bona  mater 
in  corona  filiorum,  pacis  domesticae  impertiens  munera, 
quasi  pacis  praenuncia  caelestis.  —  Hacquidem  communis  Memorat 
precationis  virtute  spectata,  inter  ea quae  pluries  de  Rosario  ^cretalua 
placuit  decernere,  etiam  ediximus  €  Nobis  esse  in  optatis  f^^f/Jj^lii, 

<  ut  in  dioeceseon  singularum  templo  principe  quotidie,  in  recitando, 

<  templis curialibus diebus  festis  singulis,ipsum  recitetur(')>.  gauJkt%ul- 
Id  autem  constanter  et  studiose  fiat :  libentesque  videmus  ^t^^cremen- 
id  fieri  et  propagari  in  aliis  quoque  publicae  pietatis  sol-  '"• 
lemnibus,  atque  in  pompis  peregrinantium  ad  insigniora 
templa,  quarum  commendanda  est  frequentia  increscens. 

—  Quiddam  praeterea  et  periucandum  et  salubre  animis  commu- 
habet  ista  precum  laudumque  marialium  consociatio. Nosque  "emRosa- 

^  ^      ^  ^  ^         m  preca- 

ipsi  tunc  maxime  sensimus,  ac  memor  gestit  animus  revo-  tionemju- 
care,  quum  per  singularia  quaedam  tempora  Pontificatus  mamanimo 
Nostri  in  basilica  Vaticana  adfuimus,  circumfaso  omnium  'l^mamZse 
ordinum  numero  ingenti,  qui  una  Nobiscum  mente,  voce,  ^^^^^ 
fiducia,  per  Rosarii  mysteria  et  preces  enixe  supplicabant  tiscognovit, 
Adiutrici  nominis  catholici  praesentissimae. 

Ecquis  vero  fiduciam  in  praesidio  et  ope  Virginis  tanto-    Nonnimia 
pere  coUocatam,  putare  velit  et  arguere  nimiam  ?  Certissime  ^a%uam 
quidem  perfecti  Conciliatoris  nomen  et  partes  alii  nuUi  ^1,^^^^ 
conveniunt  quam  Christo,  quippe  qui  unus,  homo  idem  et  coiiocamus, 

^  •  Vf      :.  .  .  .        quumprae- 

Deus,  humanum  genus  summo  Patri  in  gratiam  restituerit :  ter  perfe- 
Unus  mediator  Dei  et  hominum  homo  Christus  lesus^  qui  dedit  ^conciHatO' 
redemptionem  semetipsum  pro  omnibus  (^).  At  vero  si  nihil  ^/^J^aiii 
prohibet,  ut  docet  Angelicus,  aliquos  alios  secundum  quid  ^^^^i^^ 
dici  mediatores  inter  Deum  et  homines^  prout  scilicet  coope-  guidmedia- 
rantur  ad  unionem  hominis  cum  Deo  dispositive  et  minisie-  oeum  inter 
r/a///^r(3),cuiusmodi  sunt  angeli  sanctique  caeIites,prophetae  '{  ^omtnes, 

z.  LiU.  apost.  Salutaris  Hle,  datae  die  xxiv  deoembr.  an.  MDCCCLXXXiii.— 
a.  I  Tim,,  ii,  5,  6.  —  3.  III,  q.  xxvi,  aa.  x.  2. 


2  14    EPIST.  E^ICYCL.  ''  FIDENTEM  PIUMQUE  ANIMUM. 

qtiodqui-  et  utriusquc  testamenti  sacerdotes.profectoeiusdemgloriae 

muTMwe-  decus  Virgifii  excelsae  cumulatius  convenit.  Nemo  etentm 

Vimp^j  ""^*  cogitari  quidem  potest  qui  reconciliandis  Deo  homi- 

€^i  inge-  nibus  parem  atque  illa  operam  vel  unquam  contulerit  vel 

manire-  aliquando  sit  collaturus.  Nempe  ipsa  ad  homines  in  sem- 

e^mfJir^  piternum  ruentes  exitium  Servatorem  adduxit,  lam  tum 

scilicet  quum  pacifici  sacramenti  nuncium,  ab  Angelo  in 

terras  allatum,  admirabili   assensu,  ioco   totius   humanoi 

naturae  ('),  excepit :  ipsa  est  iie  qua  natus  est  lesus^  vera 

scilicet  eius  Mater,  ob  eamque  caussam  digna  et  peraccepta 

qitas  Rosa-  (jui Mediatorim  Mediatrix.  —  Quarum  rerum  mysteria  quum 

^do^onum^  *'n  Rosarii  ritu  ex  ordine  succedant  piorum  animis  recolenda 

afectu^ua-  ^^  contemplauda,  inde  simul  elucent  Mariae  promerita  de 

vissimo,       reconciliattone  et  salute  nostra.  Nec  potest  quisquam  non 

suavissime  aflici  quoties  eam  considerat,  quae  vel  in  domo 

Elisabethae  administra  charismatum  divinorum  apparet, 

vel  Filium  pastoribus,  regibus,  Simeoni  praebet  infantem. 

Quid  vero  quum  consideret,sanguinem  Christi  caussi  nostra 

profusum  ac  membra  in  quibus  ilie  Patri  vulnera  accepta, 

nostrae  pretia  libertatis,  ostendit,  non  aliud  ea  esse  nisi 

carnem  et  sanguinem  Virginis  ?  siquidem,  caro  lesu  caro  est 

Mariae  ;  et  quamvis  gloria  resurrectionis  fuerit  magnificata^ 

eadem  tamen  carnis  mansit  et  manet  natura  quae  suscepta 

est  de  Maria  («). 

incremen-       Sed  alius  quidam  fructus  insignis  e  Rosario  consequitur, 

^insi^e^ex  ^^^  temporum  ratione  omnino  connexus  ;  cuius  Nos  alias 

Rosarii  mentionem  intulimus.  Is  nimirum  est  fructus,  ut  quando 

cuUuvirius  ^ 

fidei,  virtus  fidei  divinae  tam  multis  vel  periculis  vel  incursibus 

obiecta  quotidie  est,  homini  christiano  hinc  etiam  bene 
suppetat  quo  alere  eam  possit  et  roborare.  —  Auctoremfidei 

stqutdem  *  ,  ^,     .  ...  ••x 

ejus,  qui  ct  consummatorem  nominantChnstum  divina  eloquia  (3):  au- 

fi^et   uctor  ^f^^g^^  gQ  qyjg^  docuit  ipse  homines  multa  quae crederent,de 

se  praecipue  in  qnoinkabitat  omnisplenitudodivinitatis{^), 

idemque  grati^  et  velut  unctione  sancti  Spiritus  benigne 

eiconsum-  ^at  unde  credRnt ;  consummatorem,  quisi  res  per  velamen 

mafor,  j^j  mortali  vita  ab  eis  perceptas,  pandit  ipse  apertas  in  caelo, 

I.  S.  Th.,  III,  q.  XXX,  a.  i.—  2.  De  assumpi.  B,  Af.  K.  c.  v.  inieropp.  a  Aug. 
—  3.  Hebr,,  xii,  2.-4.  CoL,  ii,  9. 


DE   ROSARIO   MARIALI.  215 

ubi  habitum  fidei  in  ciaritudinem  eloriae  commutabit.  Sane        20 

SEPT 

vero  in  Rosarii  instituto  luculenter  eminet  Christus  ;  cuius      js^[ 
vitam  meditando  conspicimus,  et  privatam  in  gaudiis,  et  ^^  ^^^^ 
publicam  summos  inter  labores  doloresque  ad  mortem,  ^^^j^l^^ 
denique  gloriosam,  quae  ab  anastasi  triumphantis,  in  aeter-  piandajn 
nitatem  profertur  sedentis  ad  dexteram  Patris.  Et  quoniam  Rosarii! 
fides,  ut  plena  dignaque  sit,  se  prodat  necesse  est,  corde  enim  pideiprofi- 
creditur adiustitiam,  oreautem  confessio  fit  ad salutem{^)\  ^JJ^^^ 
propterea  ad  hanc  etiam  habemus  ex  Rosario  facnltatem  ^^^ 
optimam.  Nam  per  eas  quibus  intexitur  vocales  preces,  licet  vocaithus 
expromere  ac  profiteri  fidem  in  Deum,  providentissimum  /J^aJj/. 
nosiri  patrem,  in   venturi  saeculi  vitam,  in  peccatorum 
remissionem  ;  etiam  in  mysteria  Trinitatis  augustae,  Verbi 
hominis  facti,  matemitatis  divinae  atque  alia.  Nemo  autem  Pretium 
est  nescius  quantnm  sit  pretium  meritumque  fidei.  Quippe  ^^^dH 
fides  non  secus  est  ac  lectissimum  germen,  virtutis  omnis  '*Aw»j/«r. 
ilores  in  praesentia  emittens,  quibus  probemur  Deo,  fructus 
deinde  allaturum   qui  perpetuo  maneant :  Nosse  enim  te 
consummata  iustitia  est,  et  scire  iustitiam  et  virtutem  tuam 
radix  est  immortalitatis  {f). — Admonet   locus   ut   unum  j^ttxi^ 
adiiciamus,  attinens  nimirum  ad  officia  virtutum  quae  iure  miajoeni' 
suo  postulat  fides.  Est  inter  eas  poenitentiae  virtus,  eiusque  virtus, 
pars  etiam  est  abstinentiay  non  uno  nomine  et  debita  et  ^Htlam  *' 
salutaris.  In  quo  quidem  si  filios  suos  Ecclesia  clementius  ^^ave- 
in  Jiies  habet,  at  videant  ipsi  diligentiam  sibi  omnem  esse  rii,aiiis 
adhibendam  ut  indulgentiam  maternam  aliis  compensent  oficHs: 
officiis.  Libet  vero  in  hanc  pariter  caussam  eumdem  Rosarii  quamad 
usum  cum  primis  proponere,  qui  bonos  poenitentiae  fructus,  ^/^^' 
maxime  ab  angoribus  Christi  et  Matris  recolendis,  aeque  ^^^* 
potest  efficere. 

Nitentibus  igitur  ad  summum  bonorum,  sane  quam  pro-  Hicautem, 
videnti  consilio  hoc  Rosarii  adiumentum  exhibitum  est,  ^^trofe- 

*    rensfru- 

idque  tam  promptum  omnibus  atque  expeditum  ut  nihil  ctussaiutis, 
magis.  Quivis  enim  religione  vel  mediocriter  institutus  eo  ^visest, 
facile  uti  et  cum  fructu  potest ;  neque  res  est  tanti  tem- 
poris  quae  cuiusquam  negotiis  afferat  moram.  Opportunis 
clarisque  exemplis  abundant  annales  sacri  :  satisque  est 

I.  Rom,,  X,  10.  —  a.  Sap.,  xv,  3. 


ai6   EPIST.  ENCYCL.  *'  FIDENTEM  PIUMQUE  ANIMUM.  " 

cognitum  multos  semper  fuisse,  qui  vel  sustinentes  graviora 

munera,  vel  curis  operosis  distenti,  hanc  tamen  pietatis 

j^asaHum  consuetudinem  nullo  unquam  die  intermisere.  —  Qua  cum 

^sUeiprat-  ^^  suaviter  congruit  intimus  ille  religionis  sensus  quo  animi 

^^lnL^Ji  ^^^  coronam  sacram  fenintur,  ut  eam  adament  tamquam 

in  moriA     individuam  vitae comitem fidumquepraesidium;eamdemque 

in  agone  supremo  complexi,  auspicium  dulce  teneant  ad 

Muitis  imfnarcescibtUm  gloriae  coronam.  Auspicio  plurimum  favent 

SuTeniiis  ^^^^^^^  socrat  tndulgentiai^  st  perinde  habeantur  ac  digna 

amtum  tsi,  suut :  his  euim  amplissime  Rosarii  institutum  a  Decesso- 

^lSSm  ribus  Nostris  et  a  Nobismetipsis  est  auctum.  Eaque  certe 

rfS*"'*^*    et  morientibus  et  vita  functis,  quasi  per  manus  misericordis 

Virginis   impertita,  valde  sunt  profutura,   quo   maturius 

expetitae  pacis  lucisque  perpetuae  fruantur  solatiis. 

Ostmdii       Haec,  Venerabiles  Fratres,  permovent  Nos  ut  formam 

R^wHum    P*®**^*s  ^**^  excellentem,  tamque  utilem   ad   capiendum 

tantis  in-  salutis  portum,  laudare  et  commendare  gentibus  catholicis 

eS! piuri'  ne  cessemus.  Sed  alia  praeterea  id  ipsum  suadet  caussa 

uX7va^re  gravissima,   de  qua    iam    saepius    litteris    et  allocutione 

denies^Sc'  *"^™**"^  apeniimus.  —  Videlicet,  quum  nos  quotidie  acrius 

eUsiaere-  ad  agendum  impellat  id  votum,  quod  ex  divino  Christi 

dos:        '  lesu  Corde  concepimus,  initae  dissidentium  reconciliationis 

fovenda^,  inteUigimus  quidem  hanc  praestantissimam  uni- 

tatem   nulla  re   melius   parari   posse  et   adstringi  quam 

sanctarum  precum  virtute.  Obversatur  exemplum  Christi, 

qui  ut  alumni  disciplinae  suae  essent  in  fide  et  caritate 

unum^  eflfusa  ad  Patrem  obsecratione  rogavit.  Deque  valida 

in   idem   deprecatione   Matris   eius   sanctissimae,   illustre 

docnmentum  in  historia  est  apostolica.  In  qua  commemo- 

ratur  primus  Discipulorum  coetus,  promissam  almi  Spiritus 

amplitudinem  magna  spe  flagitans  et  expectans ;  simulque 

Mariae  praesentia  comprecantis  singulariter  comm^ora- 

tur.  Hi  omnes  erant  perseverantes  unanimiter  in  oratione 

cum  Maria  matre  lesu  (').  Ut  igitur  ad  eam,  tamquam  ad 


^aikoiuos  unitatis  fautricem  et  custodem  eximiam,  recte  se  Ecclesia 

horiatur  ui 

toioprae-  exorieus  precando  adiunxit,  id  similiter  his  temporibus  per 
bH*Tiiam'  orbem  catholicum  fieri  peropportunum  est ;  toto  praesertim 

I.  Aci.f  I,  14. 


DE    ROSARIO    MARIALI.  217 

octobri,  quem   mensem   iamdiu   Nos  divinae  Matri,   pro        20 
afflictis   Ecclesiae  temporibus  implorandae,  deditum  sa-      ^Js^^ 
crumque  sollemni  Rosarii  ritu  voluimus.  —  Proinde  caleat  reconciUa- 
ubique  huiusmodi  precis  studium,  ad  propositum  in  primis  ^'^J^' 
sanctae  unitatis.  Neque  aliud   quidquam   Mariae  gratius  Hosarium 
acceptiusque  fuerit,  utpote  quae  Christo  maxime  coniuncta, 
maximopere  id  cupiat  et  velit  ut  qui  uno  eodemque  donati 
sunt  eius  baptismate,  una  omnes  eademque  fide  perfectaque 
caritate  cum  ipso  et  inter  se  cohaereant.  —  Eiusdem  vero  Exoftat  ut 
fidei  mysteria  augusta  altius  in  animis  per  Rosarii  cultum  cuitusmui' 
insideant,  eo  felicissimo  fructu  ut  imitemur  quod  continent  ^^£^^^*' 
et  quod promittunt  assequamur.  ^*^^- 

Interea  munerum  divinorum  auspicem  caritatisque  No- 
strae  testem,  singulis  vobis  cleroque  ac  populo  vestro 
Apostolicam  benedictionem  peramanter  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.  Petrum  die  xx  Septembris 
MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII. 


EPISTOLA 
AdRodulfum  Cornely,  Josephum  ELnabenbauer, 


Franciscum  de  Hummelauer, 


DE    STUDIIS     BIBLICIS. 


tl^^^^^^^^^Siningi9i  4lf  W4V4k^«4VJV4VJV« 


OCT. 

Proposita 

synopsi  do- 

cuwuHio- 

rum  quae 

de  sacrae 

Scripturae 

stmdiis,  tri- 

bus  adhimc 

anmis, 

edidit. 


Q\ 


laudatPon- 

tifex  exi- 

mios  scri- 

ptores  S.  J. 

qui  libros 

sacros 

susceperunt 

perpetuis 

HOtationi- 

bus  illu- 

strandos  / 

eisque  de 

emensa 

feliciter 

laborispar- 

te  gratula- 

tus,  ea 

omnia  ad- 

precatur 

per  quae 

praeclarum 

opus  dedU' 

catur  ad 

exitum. 


kad&9flM9uAM  Nobis  cordi  sit  utdivinorum  librorum  studia 
|S[  vigeant,  abunde  testantur  litterae,  quas  de  Scri- 
pturis  sacris  ad  universos  orbis  catholici  Episco- 
pos  abhinc  tribus  annis  dedimus.  In  quibus, 
bibliorum  sacrorum  dignitate  ac  multiplici  utilitate  illu- 
strata,  fuse  de  ordinandis  eorum  studiis  perscripsimus ;  et 
ut  gliscentibus  errorum  opinionibus  plenior  et  accuratior  in 
sacro  clero  institutio  opponatur,  aptam  innuimus  rationem 
et  viam  praeclarae  huius  disciplinae  tradendae.  Qua  in  re 
id  peculiariter  commendatum  voluimus,  ut  quae  a  doctri- 
narum  externarum  peritis,  eisdemque  in  fide  catholica 
firmis,  ex  linguanim  biblicarum  notitia,  ex  re  historica  vel 
ex  physicorum  disciplinis  similibusque  studiis  opportune 
suggeruntur,  ea  librorum  divinorum  seu  sententiae  plenius 
arripiendae  seu  veritati  vindicandae  minime  praetereantur. 
—  Haec  Nostra  quum  sint  optata,  eos  perutilem  navare 
operam  existimamus,  quicumque  scripturis  sacris  rite  enar* 
randis  tuendisque  animo  ac  diligentiam  intendunt.  Vos 
autem,  dilecti  filii,  hos  inter  cum  laude  connumeramus,  qui 
iamdiu  labore  haud  exiguo  acrique  ingenio  libros  omnes 
sacros  perpetuis  notationibus  illustrandos  suscepistis.  — 
Egregii  operis  volumina,  quae  adhuc  edidistis,  quaeque 
Nomini  Nostro  dicanda  libenter  concessimus,  pergrato 
animo  accepimus.  Vobis  autem  dum  de  emensa  feliciter 
laboris  parte  gratulamur,  virium  vitaeque  usuram  divino- 
rumque  munerum  ubertatem  adprecamur,  quo  coepta  ad 
auspicatum  demum  exitum  deducatis*  Interea  ex  Nostra 
benevolentia  solatium  et  alacritatem  sumite,  cuius  testis 
esto  Apostolica  benedictio,  quara  vobis  ceterisque  sodalibus 


DE    STUDIIS    BIBLICIS. 


219 


vestris,  qui  operi  praeclaro  vobiscum  adlaborant,  aman- 
tissime  in  Domino  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    XIV   Octobris 
MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 


LEO  PP.  XIII. 


i 


i 
i 


^  <i^^<it  AiatAij^ 


,<a<ifc<fc<fttfiiK<i.tf^^<Mg 


I 


EPISTOLA 


Ad  Carolum  Mariam  Bonanni, 


Praesidem  SodaliumProv.  Rom.  S.J.  in  Brasilia, 


DE  INSTITUTIONE  JUVENUM 


JVjy^^^^ltfiV^lf^yjyjy^^^jyjy^lf^tfjyiqifJOif^g^^^g^^jq^^-^ 


^9 
OCT. 

t8g6. 

Laudat 

PonHfex 

eos  qui 

odolescenH 

oeiaH  eru- 

diendae 

operam 

dant,  disci- 

pulorum- 

gue  animos 

ad  reiigio- 

nisnmulet 

patriae 

caritatem 

informant. 


Sfcad&at&aJk 


JKJg 


OMAM  e  dissitis  Brasiliae  terris  nuper  advectus 
nihii  maluisti  potius,  quam  ut  tua  Nobis  soda- 
liumque  tuorum  officia  deferres  ;  quorum  testes 
libenti  animo  accepimus   litteras,  Nobis  quas 


reddendas  curastt.  Quod  vestrum  est  studium  in  Ytuensi 
maxime  ac  Neofriburgensi  ephebeis  moderandis,  id  satis 
Nobis  in  comperto  erat.  Quia  vero  industriam  omnem 
diligimus,  quae  est  in  adolescenti  aetate  erudienda,  eos  iure 
suspicimus  qui  in  eiusmodi  magisterio,  postposita  quiete 
omni,  versantur.  Itaque,  dilecte  fili,  te  sodalesque  tuos 
coeptis  ut  strenue  insistatis  hortamur ;  de  Ecclesia  etenim 
et  civitate  estis  optime  merituri,  si  utramque  hominum 
copiA  auxeritis,  qui  ita  ex  eruditione  vestra  morati  sint,  ut 
prae  se  religionis  simul  et  patriae  caritatem  ferant.  Idque 
ut  e  votis  cedat,  caelestium  vobis  adiumentorum  ubertatem 
precamur :  benevolentiae  autem  Nostrae  testimonium  Apo- 
stolicam  benedictionem  tibi,  sodatibus  tuis,  ephebis  qui 
vobis  educatorjbus  utuntur  eorumque  familiis  universis, 
amantissime  in  Domino  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die  xix    Octobris 
MDCCCXCVi,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII. 


»ii».,s.iiit^^^^.iAak,^AA^A^^ak^.at.A.iihAM.<iik,a.M.^,i»^4Sf 


EPISTOLA 


Ad  Victorium  Constantini, 


DE  STUDIO  THEOLOGIAE  MORALIS. 


1? 
f 

V 

t 
sr 
ir 


m 


^^^^^'^^^Al^iS^^^^J^gAt^^^i^^JSi^AlAf^Af^^ti^hl^^ 


gt3aiLai&3flM8UARUM  exemplar  Institutionum  Ttieologiae  Mo- 
raliSy  quas  novissime  expolitas  secundis  curis 
auctasque  edidisti,  gratum  Nobis  scito  fuisse. 
^hoF^isriS  Siquidem  perspexisse  in  eo  volumine  videmur 
meditatum  opus  ac  laboriosum  ;  idque  documento  est 
sedulo  te  scienterque  his  in  disciplinis  versari,  quae  profecto 
tanti  sunt,  quanti  christianos  mores  nosse  regere.  Neque 
sumus  nescii,  te  quidem  hoc  etiam  nomine,  multorum  con- 
sensu,  laudari  quod  in  universa  re  morali  pertractanda 
multum  contendas  bene  provisa  principia  ponere,  atque 
inde,  quae  consequentia  sunt,  ratione  coiligere.  Cuiusmodi 
genus  disputandi,  si  sapiens  accesserit  intelligensque  iudi- 
cium,  non  modo  ad  persuadendum  valet  plurimumi  sed  ipsi 
Theologiae  morali  iubet  esse,  uti  decet,  philosophiam  co- 
mitem  eamdemque  adiutricem.  Quamobrem  collaudandam 
censemus  industriam  tuam :  cupimusque  fore,  ut  ex  isto 
labore  tuo  fructum  aliquem  capere  opportune  queant  qui 
se  ad  christianam  morum  scientiam  applicare  consueverunt 
—  Interea  caelestium  munerum  auspicem  benevolentiaeque 
Nostrae  testem,  Apostolicam  benedictionem  tibi  peraman- 
ter  impertimus. 

Datura    Romae    apud    S.    Petrum    die    XX    Octobris 
MDCCCXCVi,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 


20 

OCT. 
1896. 

Laudat 
Ponti/ex 
Insdtutio- 
nu(n  Theo- 
logiae  Mo- 
raljs  aueiO' 
rem,  quippe 
qui  univer- 
sam  rem 
moralem 
ita  iractet 
ut  philoiO' 
phiam 
jubeat  co- 
mitem  esse 
atque 

aajutricem 
Theohpae 
morali. 


LEO  PP.  XI H. 


•  U 

^•— 
•I» 


—  ■■■■■■«■«■■■■■■■■BBBBBBBBgSgggggBr" 


EPISTOLA 


Ad   Praesules  qui   ob  memoriam  baptismi 


a  Clodovaeo  suscepti  RJiemos  convenerunt    iif 


DE    PERACTIS   SAECULARIBUS    FESTIS. 


»4 
OCT. 

j8g6. 

Gaudet 

Pontifex 

feliciter 

tsseferacta 

festa  saecu" 

laria  Cl<h 

cUmei  regis 

optinu  de 

gente  sua  et 

Ecclesia 

meriti, 

Varia 
autem  pie- 
tatis  argu- 
menta  ^uae 
illis  dubus 
gensgallica 
edidtt, 


»taab&<aL^GNQ VI MUS  sane  libentes,  ea  Rhemis  nuperrime 


m 


laete  ipse 

perlegit 

exposita  in 

litteris   ad 

se  datis  a 

Praesuli' 

bus;  quae 

quidem 

gratissi- 

mae  Pon- 

tificifuere 


evenisse,  quae,  ineunte  hoc  anno,  plurimum  et 
ex  corde  vobis  ominabamur.  Insigni  enim  Epi- 
scoporum  frequentid  ac  multis  publicae  pietatis 
grataeque  recordationis  sollemnibus,  exitus  decimi  quarti 
saeculi  est  commemoratus,  ex  quo  Clodovaeus,  qui,  rebus 
strenue  gestis,  iam  veterem  Francorum  gloriam  late  protu- 
lerat,  praestantiora  demum  agressus  suscepto  baptismate, 
sic  aliis  exemplo  fuit,  ut  plura  civium  millia  ad  instituta 
christiana  mature  perduxerit.  Eoque  iucundius  id  Nobis 
accidit,  quo  praeclarior  inde  se  dedit  occasio,  ut  novas 
populus,  ad  avitum  fidei  decus  vel  revocandum  vel  augen- 
dum,  sumeret  vires ;  sacrisque  e  tota  Gallia  initis  peregri- 
nationibus,  apud  sancti  Remigii  exuvias,  magnificentius 
translatas,  vota  in  baptismo  olim  concepta  peropportune 
instauraret.  Provido  autem  supernoque  consilio  obtigisse 
existimamus,  ut  quae  Rhemis,  convenienter  temporibus, 
sunt  acta,  ea  veluti  consecrari  volueritis  cultu  et  praesidio 
Rosarii  Marialis,  cui  hunc  praesertim  mensem  Octobrem 
plane  deditum  haud  semel  statuimus,  et  quo  nihil  fere 
aptius  inveniri  potest,  ut  fidei  praeconia  in  mentibus  penitus 
insideant  ad  incrementa  virtutum.  Studium  igitur  in  rem 
tanti  momenti  impense  adhibitum  singulari  meritaque 
prosequimur  laude  ;  vobisque  gratias,  ut  par  est,  habemus 
cummaxime,  de  litteris  amore  obsequioque  refertis,  et  ad 
rem  ipsam  enarrandam  datis.  In  quibus  placueruot  quidem 
communia  pro  Nostra  incolumitate  auspicia,  memorisque 
animi  significationes  ob  collata  a  Nobis  benefacta,  ut,  ad 
memoriam  eventus  in  religionis  fastis  auspicatissimi  altius 
recolendam,  fideles  isthic  in  unum  excitarentur.  Maiori 
tamen  solatio  fuit  et  oblectationi  nobilissimus  ardor,  ut, 


DE  PERACTIS  FESTIS  SAECULARIBUS  CLODOVEI  REGIS.223 

maiorum  exempla  sequuti,  peculiari  Nostrae  in  primoge-  kocpraeci- 
nitam  Ecclesicu  filiam  caritati  vestri  cives  respondeant.  Non  ^^dteltan' 
enim  estis  nescii,  quam  vehementer  et  quibus  de  caussis  sit  *nuT^aUoi 
Nobis  in  optatis,  ut,  Episcoporum  ductu  et  ope,  fidei  et  «'.«^««^  »> 
voluntatum  concordia,  ad  rei  christianae  tutelam,  civilisque  tam  Eccie- 
ipsius  faustitatis  provectum,  inter  Galliarum  gentes  arctlor  chaHtati 
in  dies  foveatur.  Quod  ut  ex  desideriis  et  hortationibus  ^J^^' 
Nostris  fauste  cedat,  munerum  divinorum  auspicem,  praeci-  ^^^^^, 
puaeque  Nostrae  benevolentiae  testem,  singulis  vobis,  cle-  iumconcor- 
roque  ac  populo  vestro  Apostolicam  benedictionem  pera-  mmPonti- 
manter  in  Domino  impertimus.  ^u^tX 

Datum    Romae    apud    S.   Petrum   die  xxiv  Octobris  ^.^^J^" 
MDCCCXCVi,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII.  ^ 


s 

Nor. 

iSg6. 

Gratum 

animum 

itstatur 

Poniifex  ob 

oblata  siH 

cammeHtO' 

ria  de  Ss. 

Patrum 

doctrinis, 

scxiptortm- 

qu€  laudat 

aemulatum 

exempla 

illorum 

Benedicti- 

norum  qui 

tot  praecla- 

ris  operibus 

optime  de 

disciplinis 

ecclesiasti- 

cis  meriti 

SUHt, 


EPISTOLA 

Ad  Grermanum  Morin, 


11  DE  IPSIUS  COMMENTARIIS  IN  SS. 

lUAE  de  sanctorum  Patrum  doctrinis  traditisque 
posteritati  scriptis  commentaria  ad  hunc  diem 
edidisti,  ea  Nobis  offerre  nuper  placuit  Quo  in 
f3?iari&  munere  observantiae  quidem  officium,  quo  id 
praestabatur,  gratum  acceptumque  habuimus ;  multo  inde 
tamen  gratius,  quod  argumentum  esset,  Benedictinonim 
Familiam,  sibi  quidem  cum  accessione  laudis,  ecclesiasticis 
vero  disciplinis  utilitatis,  ea  studia  repetere,  unde  praeteritis 
aetatibus  tantum  hausit  luminis  ac  dignitatis.  De  suscepto 
igitur  labore  commendationem  tibi,  dilecte  fili,  impertimur ; 
de  peracto  autem  gratulationem  significamus.  Accedit  prae- 
terea,  caritatis  Nostrae  testimonium,  Apostolica  benedictio, 
quam  peramanter  tibi  in  Domino  largimur. 

Datum   Romae  apud    S.    Petrum   die  lll    Novembris 
MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nona 

LEO  PP.  XIII. 


<ft«K<R«R<HL«ife«R<lt.lR<ll!L<lft«fc«fc  A«K<«L««llt  -«8 


g{-;ftjMM^ELlGIONI   apud  Anglos  aeternaeque  animorum 


R 


w  saluti  pro  munere  prospicientes,  Constitutionem 
"    Apostolicae  curae,  ut  nosti,  proxime  edidimus.  In 
ea  caussam  gravissimam  de  ordinationibus  an- 
glicanis,  iure  quidem  a  Decessoribus  Nostris  multo  antea 
definitam,indulgentertamen  a  Nobis  ex  integro  revocatam, 
consilium  fuit  absolute  iudicare  penitusque  dirimere.  Idque 
sane  perfecimus  eo  argumentorum  pondere  eaque  formu- 
larum  tum  perspicuitate  tum   auctoritate,  ut  sententiam 
Nostram  nemo  prudens  recteque  animatus  compellere  in 
dubitationem  posset,  catholici  autem  omnes  summo  debe- 
rent  obsequio  amplecti,  tamquam  perpetuo  firmam,  ratam, 
irrevocabilem.  At  vero  diffiteri  nequimus  non  ita  a  quibus- 
dam  catholicis  esse  responsum :  id  quod  haud  levi  Nos 
aegritudine  affecit.  —  Hoc  tecum,  dilecte  fili  Noster,  com- 
municare   ideo   placuit,   quia   ephemeridem  Revue  anglo- 
romatne^  quae   istic    evulgatur,    praecipue    attingit.    Sunt 
namque   in   eius  scriptoribus  qui  eiusdem  Constitutionis 
virtutem,  non  ut  par  est  tuentur  atque  illustrant,  sed  infir- 
mant  potius  tergiversando  et  disceptando.  Quocirca  evigi- 
lare  oportet  ut  ex  tali  ephemeride  ne  quid  dimanet  quod 
cum   propositis   Nostris   non   plene   conveniat  :   certeque 
praestat  eam   desistere  atque  omnino  silere,  ubi  eisdem 
propositis  coeptisque  optimis  difficultatem  sit  allatura.  Si- 
militer,  quando  ex  Anglis  dissidentibus  ii  certi  homines  qui 
veritatem   rei   de  ordinationibus  suis  exquirere  a  Nobis 
sincero  animo  videbantur,  veritatem  ipsam  a  Nobis  coram 
Deo  significatam,  animo  longe  alio  acceperunt,  plane  con- 
sequitur   ut   catholici»   quos    supra   commemoravimus,   in 
eisque  vir  aliquis  religiosus,  agnoscant  officium  suum.  lam 


5 
NOV. 

i8g6. 

l^indicat 
Poniifex 
vim  et  au" 
ctoritatem 
Constitu- 
tionis  nu- 
per  a  se  de 
ordinatio- 
nibus  an- 
glicanis 
ediiae. 


Conqueri- 
tur  quoS' 
dam  catho" 
licos, 

praecipue 
scriptores 
aliquos 
Ephetneri" 
dis  Revue 
anglo- 
romaine 
non  ita  hac 
in  re  sese 
gerere  ul 
debent. 
Praesulem 
monet  ut  ea 
de  epheme^ 
ride  opfor- 
tune  sta- 
tuat,  quum 
dedeceat 
maxime 
catholicos 
se  socios 
adjun^ere 
iis  Anglis 
qui  Consii- 
tutionem 


AcTA  Leonis  XIII.  —  T.  VI. 


2  26  EPISTOLA    "  RELIGIONI    APUD   ANGLOS.  " 

ApouoU'  nunc  enim  nec  aequum  fuerit  nec  decorum  sibi,  illoram 
^rectoanimo  hominum  adiungi  et  quoquo  modo  sufTragari  consiliis ;  quod 
acceperuni.  ejiam  optato  religionis  incremento  possit  non  minime 
obesse.  —  De  his  igitur  rebus  quae  magni  momenti  sunt, 
exploratae  prudentiae  ac  sollertiae  tuae,  dilecte  fili  Noster, 
valde  confidimus:  auspicemque  divinorum  munerum  ac 
testem  peculiaris  Nostrae  benevolentiae,  Apostolicam  ttbi 
benedictionem  peramanter  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die  V    Novembris 
MDCCCXCVI,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII. 


UAMQUAM  commutatas  in  Urbe  res,  violatumque 
ius  Apostolicae  Sedis  conquesti  ad  vos  non 
semel  ex  hoc  ipso  loco  sumus,  nihilominus  insi- 
^«V«V«V^  dentes  eaedem  caussae  monent,  idem  ut  hodierna 
die  conqueramur.  Quod  aperte  facimus  ac  libere,  ut  liquido 
confirmetur,  sanctum  ius  illud  esse,  quod  memoravimus, 
neque  uUa  ex  parte  imminui,  aut  quoquo  modo  mutari 
vetustate  posse. 

Qualia  incubuerint  in  pontificatum  maximum  tempora, 
plures  iam  annos  est  in  oculis  situm.  Divino,  quo  fungimur, 
muneri  nihil  est  de  libertate  debita  restitutum,  nihil  de 
bbiectis  extrinsecus  difficultatibus  demptum.  Gliscente  au- 
dacia  simul  atque  impunitate  rerum  malarum,  quotidianum 
est  iniurias  nomini  ac  personae  Nostrae,  praesertim  scri- 
bendo,  imponere  :  neque  acta  solum,  sed  etiam  cogitata, 
palam  sine  uUa  verecundia,  conniventibus  in  id  qui  minime 
deberent,  calumniari. 

Qua  in  re,  quanta  extiterit  postremo  hoc  tempore  pervi- 
cacia  atque  insolentia,  nemo  unus  ignorat.  Eiusmodi  con- 
ditionem  iam  acerbam,  cum  iuris  oppressione  coniunctam, 
catholicis  hominibus  toto  orbe  gravem,  intolerabiliorem 
efficit  productio  temporis.  Idque  ne  ipsi  quidem  potest  esse 
salutare  reipublicae  :  nuUa  enim  res  magis  continet  civitates, 
quam  iustitia :  hac  semel  contempta,  necessarium  ac  maxi- 
mum  imperiorum  fundamentum  collabitur.  Utcumque  sit, 
iura  romani  pontificatus  repetere  ac  vindicare,  quod  officium 
Nostrum  est,  numquam  intermissuri  sumus,  spe  bona  freti 
haud  sane  dilaturum  Deum  misericordem,  quin  diuturnis 
Ecclesiae  suae  laboribus  finem  benigne  imponat. 

Adsciscere  hodie  in  splendidissimum  Ordinem  vestrum 
lectos  viros  duos  decrevimus.  Hi  sunt :  Raphael  PlEROTTl, 


NOV. 

i8g6, 

CommU' 
tatas  in 
Urbe  res 
viotatum- 
que  jus  Ap, 
Sedis  Pon- 
tifex  iie' 
rum  con- 
queriiurt 


exponttque 
crescentem 
in  dies  ma- 
lorum  au- 
daciam, 
Ecclesiam 
et  S.  Sedem 
impugnan- 
tium, 


magno  qui- 
dem  ipsius 
reipublicae 
detrimento» 


Profitetur 
se  sua  jura 
semper  vin- 
dicaturum, 
confisum 
Deo. 


Cardinales 
creantur. 


228        ALLOCUTIO    ''  QUAMQUAM   COMMUTATAS. 

sodalis  Dominicanus,  Magister  sacri  Palatii,  Nobis  quidem 
diu  et  doctrina  et  virtute  probatus:  loSEPHVS  Prisco, 
sacerdos  integer,  studiorum  philosophiconim,  duce  praeser* 
tim  ac  magistro  Thoma  Aquinate,  clarus  culton 

Quid  vobis  videtur  ? 

Itaque  auctoritate  omnipotentis  Dei,  sanctorum  Aposto- 
lorum  Petri  et  Pauli,  et  Nostra,  creamus  et  publicamus 
S.  R.  E.  Diaconos  Cardinales 

RAPHAELEM   PlEROTTI 
lOSEPHVM   PRISCO 

Cum  dispensationibus,  derogationibus  et  clausulis  neces- 
sariis  et  opportunis.  In  nomine  Patris  ^,  et  Filii  ^,  et 
Spiritus  ^  Sancti.  Amen. 


Ad  Card.  Richard  Archiep.  Parisiensem, 


DE  S.  CLOTILDA  COLENDA 


IN  FESTIS  SAECULARIBUS  CLODOVAEI. 


3S5Sg5S555TOaSTOig<y<tf<»^<if<if<tf 


^agtafl&aa&gUAVl  nimirum  gaudio  quod  capimus  a  multiplici 
significatione  pietatis,  qua  tota  Gallia,  adliorta- 
tionibus  obsecuta  Nostris,  saecularem  recolit 
christianae  regenerationis  suae  memoriam,  nova 
quaedam  caussa  cumulum  videtur  aflferre.  Nunciatum  est 
enim,  Curiam  quae  istic  in  tutela  est  sanctae  Clotildae, 
praeter  peregrinationem  ad  Rhemense  templum,  ipso  die 
sacro  Patronae  suae  in  exemplum  actam,  certum  propositum 
nuper  suscepisse  cum  eisdem  saecularibus  festis  apprime 
congruens.  Assensu  quippe  concessuque  tuo,  triduanas 
supplicationes  in  suo  templo  indicere  censuit,  quibuseidem 
Reginae  sanctae  proprii  habeantur  honores,  sub  exitum 
temporis  quod  vobis  sacrum  esse  ad  modum  lubilaei  tri- 
buimus.  Aequitatem  rei  probe  suadent  eximia  illius  prome- 
rita  de  ipso  faustissimo  eventu  quem  celebratis.  Quare  Nos 
eiusdem  Curiae  consilium  non  laudamus  modo,  sed  etiam 
tibi,  dilecte  fili  Noster,  commendamus ;  minime  dubitantes 
quin  pia  et  grata  animorum  affectio  frequentes  ad  ea 
soUemnia  cives  Parisienses  adductura  sit  in  vota  effusos. 
Atque  hoc  sit  praecipuum  votum,  ut  deprecante  Patrona 
caelesti,  avitae  religionis  studium  ne  in  animis  ullo  modo 
deferveat,  sed  acriores  immo  concipiat  spiritus,fructuumque 
honestissimorum  pristinam  referat  ubertatem.  Vota  Nostra 
perlibentes  in  idem  coniungimus,  auspiciumque  addimus 
Aposfolicae  benedictionis ;  quam  tibi,  dilecte  fili  Noster, 
Curiaeque  Clotildianae  et  clero  tuo  populoque  universo 
amantissime  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    I    Decembris 
MDCCCXCVi,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  xin. 


i 

DEC, 
iSg6. 

Approbat 
Poniifex  ut 
S.Clotildae 
reginae 
profrii 
habeantur 
honores  sub 
exitum 
Jubilaei 
quod  ob 
CloeUrvei 
regis  saecu' 
laria  festa 
coHcessit, 
Conjldit 
Parisienses 
patronae 
suae  coeU- 
stis  solem- 
nia  grato 
animo  fre- 
quentatu- 
ros  esse, 


ue 

percepturos 
avitae  reli- 
gionis  in- 
signe  stU' 
dium 


9^^^^ 


^^^i^^^^LjBlsflfc 


Ad  Card.   Richard,  Archiep.  Parisiensem, 


jg^ft^^ft^^itfkiftHlift^ 


EPISTOLA 


DE  TEMPLO  SS.   GORDIS  JESU 


IN    MONTE   MARTYRUM. 


m^ni^^^*Ji*jiiM*^4^4]e^^^ji 


Gaudet 

Pontifex 

iacras  a 

Baptismo 

promissu>~ 

ues  renova- 

tasfuisse  a 

Catholicis 

Galliae 

saecularia 

festa  Clodo- 

vaei  cele- 

brantibus. 

Praesutis 

exponitur 

fropositum 

celebrandi 

memoriam 

incoeftae 

ante  vtgin- 

ti  quinque 

annos  stru^ 

cturae  tem- 

pliSs.  Cor- 

dis  Jesu  in 

Monte 

Mariyrum. 

Insigne 

illud  tem- 

plum 


vartis  se 

benejlciis 

auxisse 

memorat 
Pontifex, 


Affl&a&igUPERRIME.  per  sollemnia  Christi  nascentfs,  sin- 

Np^  gularis  plane  ritus  in  omni  Gallia  peractus  est, 
%  sacerrimis  a  Baptismo  promissionibus  renovatis 
et  confirmatis  ;  quo  ritu  nihil  certe  praeclarius 
esse  atque  opportunius  poterat  ad  saecularem  cumulandaoi 
celebritatem  initae  apud  Francos  christianae  fidei  Tuae 
interea  supervenere  litterae,  significantes  quoddam  te  con- 
silium,  eximia  quae  est  sollertia  tua,  suscepisse,  quod  cum 
ea  ipsa  celebritate  omnino  congruere,  neque  carere  bono 
religionis  fructu  videatur.  Nam  propediem  annusexplebitur 
quintus  et  vicesimus,  ex  quo  monumentum  templi  votivi, 
bene  precante  decessore  Nostro,  ista  in  urbe  principe  coadi 
coeptum  est  sacratissimo  Cordi  lESl/  Servatoris  ;  ut  ibi 
summa  eius  clementia,  communi  nationis  nomine,  Sedi 
Apostolicae  et  patriae  misere  aflSictis  diu  noctuque  exora- 
retur.  Anniversariam  igitur  facti  memoriam  tu  censuisti 
ampliore  caeremoniae  cultu  proscquendam  et  sollemoi 
quoque  gratiarum  actione  decorandam  ;  edque  re  postulasti 
a  Nobis  ut  idem  tuum  propositum  et  comprobare  auctori- 
tate  vellemus,  et  sacris  muneribus  quorum  est  apud  Nos 
potestas  augere.  —  Utrumque  Nos  propenso  animo  facimus ; 
atque  eo  facimus  iibentiores  quod,  quum  primum  in  Monte 
Martyrum,  illustri  sane  et  augusto  loco,  initia  fundarentur 
templi,  iam  tum  cogitatione  praecepimus  quantum  inde 
gloriae  Christo  Domino,  et  quam  praestabilia  bona  in  gen- 
tem  essent  profectura.  Commemorabile  autem  est,quemad- 
modum  in  eam  tam  ingentis  operis  molitionem  studia 
universae  Galliae  exarserint,  miro  animorum  consensu, 
pietate  insigni,  splendida  et  constantt  liberalitate.  Nobis- 
metipsis  collaudandae  rei  non  una  oblata  est  occasio.  Id 


DETEMPLOSS.  CORDIS  JESU  IN  MONTE  MARTYRUM.    23 1 

nimirum  praestitimus  per  litteras  ad  te,  dilecte  fili  Noster, 
datas  anno  MDCCCXCI,  quum  aedificatio  eo  esset  perducta 
ut  religioni  publicae  satis  patere  posset ;  auspiciique  causscL 
quaedam  sacrae  indulgentiae  beneficia  placuit  Nobis  lar- 
giri.   Tum   litteris   item   ad   te   triennio   post   perscriptis, 
gratulati  id  sumus,templum  religiose  adeuntium  permagnam 
iam   esse   frequentiam   vicemque  perpetuam  adorantium, 
atque  etiam  haberi  ibidem  veluti  sedem  altricem  optimo- 
rum  vario  genere  institutorum  :  Nostrae  autem  gratulationis 
testem,  donarium   adiecimus   ac    pecuniae    pro   facultate 
subsidium.  —  Quocirca  faustam,  quae  rursus  incidit,oppor-  ac  Gaiios 
tunitatem  pari  Nos  voluntate  amplexi,  nobilissimam  Gal-  "J^^a^/Jla. 
lorum    gentem    simul    acjhortamur    ad    praeclari    operis  rumopus 
perfectionem,simul  vehementer  iubemus  suarum  spem  rerum  suarum 
in  Christo  Deo  potissimum  collocare.  Neque  enim  obscure  mCAr*istT 
apparet   divinae   providentiae   de   ea  consilium :  ut  quae  ^i^m^l^ij^ 
sacratissimi  Cordis  lesu  mysterium  prima  accepit  mirabi-  ^<»«'^^- 
liter  benignissimeque   patefactum,  ad  Ipsum  poenitens  et 
devotay  tamquam  ad  fontem  miserationis  omnisque  gratiae, 
maiore  in  dies  fiducia  confugiat,  feliciter  haustum  sana- 
tionem  malorum,  voluntatum  in  commune  bonum  concor- 
diam,  earum   rerum   omnium   fecunditatem,  quarum   ope 
religio  et  patria  veris  floreant  incrementis.  —  Itaque   Nos  PraesuUs 
egregium  propositum   tuum,  dilecte  fili  Noster,  probantes  'i^jl^^^^' 
et  confirmantes,  potestatem  tibi  facimus  ut  in  eodem  templo  approbat 

vuriasque 

votivo,  constituta  die  huius  mensis  xvii,  sacra  augusto  lESU  induigen- 
Nomini  recolendo,  soUemni  ritu  Nostraque  auctoritate  ^du/^^'^'^ 
benedicas  populo  cum  plenaria  admissorum  indulgentia, 
qua  praesentes  fruantur,  consuetis  ad  id  conditionibus  rite 
servatis.  Praeterea,  quicumque  eo  ipso  die  idem  templum 
pie  visitaverint,  ibique  preces  aliquas  Deo  ad  mentem 
Nostram  effuderint,  eis  omnibus  et  singulis  indulgentiam 
septem  annorum  totidemque  quadragenarum  in  Domino 
concedimus.  Tribuimus  autem  ut  huiusce  indulgentiae 
participes  esse  possint  Religiosi  utriusque  sexus  in  Com- 
muniti^tibus  degentes,  qui  legitima  impediti  caussa  templum 
ipsum  nequeant  adire,  dummodo  conditionem,  quae  supra 
dicta  est,  orandi  ad  mentem  Nostram,  in  ecclesia  vel  sacello 


232  EPISTOLA    "  NUPERRIME. 


proprio  corain  venerabili  Sacramento  praestiterint.  — 
Habe  interea,  dilecte  fili  Noster,  peculiaris  erga  te  benevo- 
lentiae  pignus,  Apostolicam  benedictionem,  quam  cuncto 
item  Gailiae  clero  ac  populo  peramanter  impertimus. 

Datum  Romae  apud  S.Petrum  die  VI  lanuarii  MDCCCXCVII, 
Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 


LEO  PP.  XIII. 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


QUIBUS  SEMINARIUM  YATICANUM 


GUM  SGHOLIS  GANONIGE  GONSTITUITUR. 


UOD  Romani  Pontifices  sui  maxime  muneris  esse 

Og  duxerunt,  ut  adolescentes  clerici  in  spem  sacer- 
ff  dotii  diligenti  institutione  informarentur,  eaque 
HiP^^^^  de  caussa,  in  Urbe  potissimum,  tam  multa  ipsis 
domicilia  aut  nova  excitarunt  aut  iam  instituta  eifecerunt 
multiplici  accessione  meliora,  in  idem  Nos,  vel  ab  ipso 
Nostri  Pontificatus  exordio,  nullis  neque  curis  parcentes 
neque  sumptibus,  sedulam  operam  studiumque  omne  con- 
tulimus.  In  his  et  nomine  dignum  et  loco  existimavimus, 
cui  animum  adiiceremus,  sacrum  Seminarium  Vaticanum, 
prope  venerandam  Petri  Cathedram  atque  in  ipsis  paene 
Pontificis  oculis  collocatum.  Quod  quidem  Seminarium  a 
Decessore  Nostro  fel.  rec.  Urbano  VIII  institutum  Aposto- 
licis  Litteris  datis  die  xxv  mensis  Octobris  anni  MDCXXXVI, 
ab  sui  ortu  per  Romanos  Pontifices  nova  in  dies  incrementa 
suscepit.  Nam  et  ab  ipso  Urbano  VIII  dos  illi  est  adsignata 
nummorum  scutatorum  annua  summa  quadringentorum  ex 
imperata  pecunia  mille  et  tercentum  a  Capitulo  Vaticano 
ad  eum  diem  soluta  Seminario  romano;  cui  pecuniae  acces- 
sit  annua  summa  nummorum  scutatorum  biscentum,  quam 
ipsum  Capitulum  pontificia  auctoritate  statuit  ex  aere  suo 
in  perpetuum  eidem  Seminario  solvendam,  et  quidquid 
praeterea  contingeret  largitionum  in  posterum.Seminarium 
autem  esse  iussit  obnoxium  auctoritati  Cardinalis  Archi- 
presbyteri  atque  Capituli  Vaticani,  quibus  alumnos  adsci- 
scendi  concessit  arbitrium,  indulsitque  immunitatem  iuris- 
dictionis  Cardinalis  in  Urbe  Vicarii  omnibus  et  singulis  tum 
personis  tum  bonis,  quae  ad  ipsum  pertinerent.  Ad  haec 
privilegiis  omnibus,  indultis,  beneficiis  uti  dedit,  non  solum 
quibus  cetera  Seminaria  fruerentur,  ad  leges  Concilii  Tri- 


lAN. 

1897. 

Tisfatur 

Poniifex  se 

suorum 

iUcessorum 

aemulatum 

exempla, 

solUciium 

semper 

fuisse  de 

informan- 

disadUh 

lesceniibus 

cUricis, 

Enarrat 

fausta 

Seminarii 

Vaticani» 

inde  ab  or- 

tu,  incre- 

menia. 


234      LITT.  APOST.   "  QUOD  ROMANI   PONTIFICES. 

dentini  constituta,  sed  etiam  quae  Seminario  romano  essent 
propria. 

Deinde  Alexander  VII  et  Innocentius  XI  leges  edidere, 
quibus  Seminarium  optime  regeretur.  Benedictus  vero  XIII 
domicilium  adsignavit  exstructam  musivis  elaborandis  do- 
mum,  adiectis  duabus  casulis  atque  horto.  Accessit  Cardi* 
nalis  Ducis  York  Archipresbyteri  donatio,  quam  sanxit 
Clemens  XIII.  Seminarii  rem  et  commoda  auxit  Grego- 
rius  XVI,  adsignata  in  perpetuum  scutatorum  summaqua- 
dringentorum  ex  reditibus  Pii  Operis  Carcarasi.HsLbitationi 
denique  per  aestivos  menses  prospexit  Pius  IX,  qui  alum- 
nis  incolendam  concessit,  donec  aedes  praesto  essent  com- 
modiores,  partem  domus  Rev.  Fabricae  prope  Aram  Caeli. 
Muitipiices       Qulbus  omnibus  quamvis  per  decessores  Nostros  Semi- 
cumau'  nario  Vaticano  satis  esset  consultum,  nihilominus  praesens 
^simima-  conditio  rerum  plura  adhuc  exposcere  videbatur,  cum  ad 
riMmeoU  Petri  Cathedram,  Deo  sic  disponente,  fuimus  evecti.  Nam 
et  iustus  alumnorum  desiderabatur  numerus,et  aptior  tem- 
pori  ratio  studiorum.  Quare  delectos  ad  rem  e  Capitulo 
Vaticano  viros  unaque  cum  ipsis  Cardinalem  Archipresby- 
terum  sedulo  percontati  de  rerum  statu,  quae ad  Seminariuoi 
pertinerent,statimethabitationis  commoditati  et  alumnorum 
quum  institutioni  tum  numero  atque  utilitati  prospeximus. 
ut  et  habi'  Amplificari  primum  aptarique  aedes,  praesertim  in  usum 
commoduL  scholarum,  iussimus,  ad  eamque  rem  argenteos  italicos  ad 
'*'  quinque  miiiia  adsignavimus  a   Rev.  Fabrica  solvendos. 

Videlicet  Fabricae  curatorum  proventus,  quibus  illi  antea 
fruebantur,  Seminario  in  perpetuum  cedere  constituimus, 
excepti.«,  qui  ad  ipsos  pertinerent,  argenteis  italicis  sex 
millibus  et  quingentis :  qui  proventus  una  cum  reditibus 
legati  Borromei  in  exstruendis,  ut  diximus,  aedibus  fuerunt 
adhibiti.  Aquae  Paulinae  unciam  e  canali  Fontis  Aquilonis, 
in  hortis  Vaticanis,  deducendam  concessimus.  Aditum  ad 
templum  Sanctae  Marthae,  quo  tamquara  sacello  uterentur, 
exstructo  ambulacro,  patefaciendum  curavimus.  Alumno- 
rum  denique  rusticationi  satis  abunde  providimus. 
etaiumno-  His  ita  dispositis,  adolesceutium  animos  ad  rectos  mores 
^inuitu^ioHi  ^^  ^^  solidam  salubremque  doctrinam  informandis  animum 


DE    SEMINARIO    VATICANO  235 


intendiinus.  Quare  illud  in  primis  propositum  fuit,  ut  ma-  is 
gistri  deligerentur  qui  publice  essent  docendi  facultate  js^\ 
instructi,  per  quos  sive  Seminarii  alumni,  sive  clerici  Basi- 
licae  addicti,siveexterniadolescentes,quibus  aequeaditum 
fecimus,  ad  iustam  tum  e  Gymnasio  tum  e  Lyceo  missionem 
assequendam  fierent  idonei.  Itaque  quinque  Sacerdotia  Ba- 
silicae  Vaticanae  inmagisterium  constituimu5,quorum  duo 
maiora,  minora  reliqua  :  quibus  beneficiis  praeceptores 
pro  mercede  gauderent,  chori  onere  commutato.  Mox  con- 
stttuta  pecunia  italicorum  nummorum  sexdecim  millium, 
additum  Lyceo  theatrum  physices  et  historiae  naturalis. 
Postremo  restitutis  philosophiae  adiectisque  sacrarum  dis- 
ciplinarum  studiis,  explendis  quadriennio,  opus  absolvimus. 

Ita  comparatum  rebusque  omnibus  instructum  domici-  /«»»  «««<- 
lium,  curavimus  ut  non  minus  commodis  abundaret,  quam 
optimorum  iuvenum  numero.  Quamobrem  Nostro  nomine 
invitari  episcopos  iussimus,  maxime  viciniores,  ut  quos 
clericos  vel  in  suts  Seminariis,  quae  essent  clausa,  recipere, 
vel  inopia  doctorum,  ad  legum  civilium  normam,  instituere 
non  possent,  ad  Seminarium  Vaticanum  mitterent,  Nostris 
sub  oculis  educandos.  Ratum  habuimus  et  confirmavimus  atqueuHU^ 
quod  cum  Cardinali  Episcopo  Portus  et  S.  Rufinae  conve-  ctret!'^^  * 
nerat  de  alendis  in  hoc  ipso  Seminario,  sumptu  eius,  alum- 
nis  certo  numero,  quorum  ternis  quibusque  gratuitus  con- 
cederetur  locus.  Tres  item  gratuitos  locos  totidem  Carpi- 
netanis  adolescentibus  fecimus,  datis  ad  eam  rem  argenteis 
italicis  quinquaginta  millibus.  Decem  et  septem  dimidia 
parte  gratuitos  esse  decrevimus,  quibus  partim  ex  proven- 
tibus  Rev.  Fabricae,  partim  ex  legato  Borromeo  dotales 
adsignavimus  fundos. 

His  rebus  aucto  Seminario  Vaticano  et  in  conditionem      Praesen- 
longe  meliorem  restituto,nihiI  ferme  desiderandum  supere-  ^JjJ/^j** 
rat,  nisi  ut  documentum  Apostolicum  ederetur,quo  et  ipsum,  canonicam 
quamvis  iam  canonice  erectum,  ut  diximus,  a  praedecessore  ertctionem 
Nostro  fel.  rec.  Urbano  VIII.  novae  quasi  erectionis  cano-  \m  f^ra- 
nicae  vim  et  robur  acciperet,  Lyceumque  ac  Gymnasium  ™^;yj^^ 
una  cum  scholis  Philosophiae  ac  Theologiae,  auctoritate  ^*»»'"^  ^^^*' 
Nostra,  canonice,  modo,  primum  erigerentur.  Nos  itaque 


236      LITT.  APOST.  "  QUOD  ROMANI  PONTIFICES.  " 

fastigiutn  imponentes  operi  et  Semioariuai  Vaticanum  novo 

amoris  testimonio  prosequi  cupientes,  veterem  eius  erectio- 

nem  simulque  iura  omnia,  praerogativas,  privilegia  eidem 

hactenus  concessa,  auctoritate  Apostolica  vi  praesentium 

iituioque  Litterarum  confirmamus,  idemque  nomine  et  titulo  Ponti- 

uiud^t  fi<^  decoramus.Praeterea  ad  Dei  gloriam,ad  incrementum 

^lc^mei  c^i^holicae  religionis  atque  doctrinae,  ad  decus  utilitatem- 

Gymna'  que  maxtme  Urbis,  Lyceum  ac  Gymnasium  cum  scholis 

uhoiis  Philosopiae  ac  Theologiae,  in  hoc  ipso  Semiaario  iuxta 

^hiaeac  canouicas  normas  erigimus  et  constituimus,  eidemque  om- 

u!*iplo^^  nia  iura,  praerogativas,  privilegia  huiusmodi  Collegionim 

sHtuit.        propria  attribuimus :  imprimisque  ut  eius  alumni  magisterii 

lauream  aliosque  gradus  academicos  in  sacris  disciplinis  ad 

consueta  Universitatum,  ut  vocaot,  statuta  et  leges  assequi 

valeant. 

Aedts       Quo  autem  huius  Nostri  Instituti  securitati  et  commodo 

minariMm  *^®l*"s  prospiciatur,  aedes   ad  Sanctae    Marthae,  quibus 

in  praesens  Seminarium  cum  suis  scholis  in  praesens  utitur,  quarum 

utitur,  in     ^         ,    ,  ,      ,^  ^    .     .  .       ,  .  , 

ipsiusjura  domintum   ad    Rev.    Fabncam    antea   perttnebat,   eidem 

tuumcedere  Seminario  addicimus  atque  attribuimus  una  cum  aquae 

nonnund'  PauHnae  ductu  ;  easque  aedes,  vi  praesentium  Litterarum, 

vw^/i*»  in  ipsiusiurainperpetuum  cedere  declaramus  atque  decer- 

Seminario  nimus.  Eidem  templum  ac  monasterium  Sanctae  Marthae, 

confirmat  quorum  Pius  IX  fel.  rec.  usum  concesserat,  itemque  rusti- 

canam  domum  in  Sabinis  comparatam  auctamque  sumpti- 

bus  Nostris  cum  continenti  templo  Sancti  Aegydii,  pariter 

attribuimus.  Quos  iam  instituimus  aere  Nostro  gratuitos 

locos  tres   Carpinetanis,  totidem  adolescentibus  aliis  ex 

reditibus  Rev.  Fabricae,  et  quatuordecim  dimidia  parte 

gratuitos  ex  legato  Borromeo,  pariter  hisce  Litteris  confir- 

mamus,  eamque  institutionem  perpetuo  servari  volumus 

ac  mandamus.  Dotales  etiam  fundos,  quos  Lyceo,  Gymnasio 

et  tradendae  theologiae   adsignavimus,  sive   ex    quinque 

Sacerdotiis  Vaticanae  Basilicae  in  magisterium  constitutis, 

sive  impositis  in  Sacerdotia    quaedam    pensionibus,  sive 

ex  proventibus,  quibus  Rev.  Fabricae  Oeconomus  antea 

fruebatur,  denuo,  hisce  Litteris,  auctoritate  Nostra  Aposto- 

Hisstatuta  lica  confirmamus  atque  sancimus.  lubemus  autem  ea  om- 


DE    SEMINARIO   VATICANO.  237 

nia  diligentissime  servari,  quae  ad  eiusdem  Seminarii  cum        18 
suis  scholis  prosperitatem  procurandam  ac  tuendam  Nostris      iSgi, 
his  Litteris  statuenda   existimaviraus,  imprimisque  sarta  /;//^„j 
tectaque  haberi  quae  sequuntur.  ^riduinn- 

I.  Cardinah's.Archipresbyter  Vaticanae  Basilicae  Semi-  *i'J^Zque 
narii  eiusque  scholarum  caput  esto,  eodemque  iure  polleat,  ^^^*  ^^^^ 
quo  in  sua  quisque  Ecclesia  episcopus.  jubetxm' 

^  ^        ^  *  *  pritnii  sar- 

II.  Canonicus  Vaticanus  Seminario  Praefectus  a  romano  tauctaque 

haberi. 

Pontifice  eh'gatur  ac  tamdiu  maneat  in  eo  munere,  quam 
diu  Pontifici  ipsi  placuerit. 

III.  Rebus  Seminarii  procurandis  quatuor  adsciscantur 
viri  ad  Tridentinae  Synodi  leges,  iique  ex  Vaticanae 
Basilicae  Canonicis  eligantur  a  Pontifice,  exceptis  Canonico 
Praefecto  et  Cardinalis  Archipresbyteri  Vicario,  quod  alter 
sit  eius  procurationis  necessario  particeps,  alter  Cardinalis 
Archipresbyteri  absentis  vice  fungatur. 

IV.  Cardinalis  Archipresbyter,  cum  rector  Seminarii 
renunciandus  sit,  audito  Canonici  Praefecti  consilio,  sacer- 
dotes  aliquot  proponat,  qui  ad  id  munus  obeundum  idonei 
visi  fuerint,  ut  ex  iis  summus  Pontifex  eligat  quem  alumnis 
Seminarii  regendis  rectoris  nomine  et  potestate  praeficiat. 

V.  Cardinalis  Archipresbyteri  erit,  audito  Canonico 
Praefecto,  idoneos  sacerdotes  duos  rectori  socios  ac  vicarios 
adiungere,  quibus  prorectoribus  expeditius  ille  atque  utilius 
munere  suo  perfungi  queat,  tum  in  iis,  quae  alumnorum 
disciplinam,  tum  in  iis,  quae  oeconomicam  Seminarii  cura- 
tionem  spectant. 

VI.  Quod  ad  spiritualem  alumnorum  curam  attinet,  idem 
Cardinalis  Archipresbyter,  audito  Canonico  Praefecto, 
sacerdotem  eliget  in  pietatis  magistrum  et  ordinarium 
Confessarium,  qui  in  Seminarii  aedibus  degat,  isque  ita 
delectus  alumnorum  animis  ad  virtutem  et  religionem 
studiose  ac  prudenter  provehendis  operam  navet,  muniaque 
omnia,  quae  parochi  sunt,  exerceat. 

VII.  Cardinali  Archipresbytero  ius  esto  sacros  Ordines 
conferendi  non  modo  Clericis  suis,  sed  aliis  etiam  alumnis. 


238       LITT.  APOST.   "  QUOD  ROMANI  PONTIFICES. 


de  consensu  Ep]scoporum,idque  in  suae  iurisdictionis  iocis, 
proinde  etiam  in  urbano,  itemque  in  rusttcano  Seminarii 
domicilio. 

VIII.  Eidem  potestas  esto  magisterii  lauream  aliosque 
gradus  academicos  alumnis  sacrarum  disciplinarum  confe- 
rendi  quos,  facto  doctrinae  periculo  uti  mos  est,  idoneos 
esse  constiterit. 

IX.  Doctores  decuriales,  praesertim  tradendis  maioribus 
disciplinis,proponantur  a  coetu  virorum  e  Capitulo  Vaticano 
rebus  Seminarii  curandis,  praeeunte  Cardinali  Archipres- 
bytero  ;  isque  coetus  referet  ad  Pontificem,  ad  quem  spec- 
tabit  electio. 

X.  Festis  ritu  maximo  diebus,  alumni  in  Basilicam  ad 
sacra  solemnia,  ut  assolet,  conveniant  universi.  Ceteris 
diebus  festis,  arbitrio  Praefecti  designandis,  iidem  alumni, 
praeter  quam  qui  sacris  in  Basilica  de  more  intersint,  ad 
s.  Marthae  sacris  solemnibus  inserviant :  itemque  se  caere- 
moniis  sanctissimis  ac  piis  concionibus  opportune  exerceant. 

Praesen-  Haec  volumus  ct  statuimus,  ac  propterea  decernimus  has 
rarum  *au-  Littcras  Nostras  firmas,  validas  et  eflRcaces  semper  esse  ac 
vindUat^  fore  suosque  integros  effectus  sortiri  atque  obtinere,  et  illis, 

ad  quos  spectat  aut  pro  tempore  quomodolibet  spectabit, 

in  omnibus  plenissime  sufTragari. 

Volumus  insuper  ut  harum  litterarum  exemplis,  etiam 
impressis,  manu  tamen  Notarii  Nostri,  subscriptis,  et  per 
constitutum  in  ecclesiastica  dignitate  virum  sigillo  munitis 
eadem  habeatur  fides,  quae  Nostrae  voluntatis  significationi, 
his  praesentibus  ostensis,  haberetur. 

Nulli  ergo  hominum  liceat  hanc  paginam  Nostrae  consti- 
tutionis,  ordinationis,  voluntatis  infringere,  vel  ei  ausu 
temerario  contraire.  Si  quis  autem  hoc  attentare  presum- 
pserit,  indignationem  omnipotentis  Dei  etbeatorum  Petri  et 
Pauli  apostolorum  eius  se  noverit  incursurum. 

Datum  Romae  apud  Sanctum  Petrum  anno  Incarna- 
tionis   Dominicae   millesimo   octingentesimo   nonagesimo 


DE    SEMINARIO    VATICANO.  239 

sexto  (Oi  XV  Kalendas  Februarias,  Pontificatus  Nostri  anno 
decimo  nono. 

A.  Card.  MACCHI 
A..  Panici  Subdatarius 

VISA 

De  Cvria  I.  De  Aqvila  e  Vicecomitibvs 

Loco  >J4  Plumbi 

Reg,  in  Secret  Brevium 

l.  CVGNONIVS 

I.  A  Nativitate  mdcccxcvii. 


^'^*^***'^*'^^K<Rlft1lfc^tftiftfflk 


22 

lAN, 

Scriptorem 

valde 

laudat 

Pontifex 

Ap,  Sedis 

sententiam 

de  ordina- 

tionihus 

anglicanis 

egregie 

tuitum. 


Ad  Salvatorem  Brandi 


DE  ORDINATIONIBUS  ANGLIGANIS 


RITE  IMPUGNATIS. 


I 


UCUBRATIONIBUS  ceteris,  quibus  ad  hanc  diem 
in  adserenda   veritate    Ecclesiaeque  maiestate 


3  I  4  fy  vindicanda  ingenium  studiumque  tuum  probasti, 
&r^P^^^  aliam  opportune  admodum  addidisti,  nuperque 
sententiam  Nostram  de  anglfcanis  ordinationibus,  argu- 
mentis  ex  historia  sacraque  theologia  petitis,  illustrare  ac 
tueri  elaborasti.  Pergratae  plane  Nobis  acciderunt  indu- 
striae  tuae  ;  quas  eo  maiori  futuras  utilitati  novimus,  quod 
libros  a  te  conscriptos,  in  aliarum  etiam  gentium  sennoneai 
versos,  edendos  esse  nunciasti.  Consiliis  laboribusque  tuis 
benigne  ut  Deus  obsecundet  optamus.  Ut  vero  paternae 
Nostrae  dilectionis  pignore  solaticque  ne  careas,  Aposto- 
licam  tibi  benedictionem  amantissime  in  Domino  imper- 
timus.    • 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    XXII   lanuarii 
MDCCCXCVli,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 

LEO  PP.  XIII 


8lf«fc^«*il».»rtt^.<>^^^^,i^^ft,M<ft<K*ft««*<*L<K«*<lfc  ««,«»«»*« 


CONSTITUTIO  APOSTOLICA 


DE    PROHIBITIONE    ET    CENSURA 


LIBRORUM 


O 


fFFlCIORUM  ac  munerum,  quae  diligentissime 
^  sanctissimeque  servari  in  hoc  apostolico  fastigio 
(f  oportet,  hoc  caput  atque  haec  summa  est,  assi- 
ihflP'»^^  due  vigilare  atque  omni  ope  contendere,  ut 
integritas  fidei  morumque  christianorum  ne  quid  detrimenti 
capiat.  Idque,  si  unquam  alias,  maxime  est  necessarium 
hoc  tempore,  cum,  effrenatis  h'centia  ingeniis  ac  moribus, 
omnis  fere  doctrina,  quam  servator  hominum  lESUS 
Christus  tuendam  Ecclesiae  suae  ad  salutem  generis 
humani  permisit,  in  quotidianum  vocatur  certamen  atque 
discrimen.  Quo  in  certamine  variae  profecto  atque  innume- 
rabiles  sunt  inimicorum  calliditates  artesque  nocendi :  sed 
cum  primis  est  plena  periculorum  intemperantia  scribendi, 
disseminandique  in  vulgus  quae  prave  scripta  sunt.  Nihil 
enim  cogitari  potest  perniciosius  ad  inquinandos  animos 
per  contemptum  religionis  perque  iJlecebras  multas  pec- 
candi.  Quamobrem  tanti  metuens  mali,  et  incolumitatis 
fidei  ac  morum  custos  et  vindex  Ecclesia,  maturrime  intel- 
lexit,  remedia  contra  eiusmodi  pestem  esse  sumenda  :  ob 
eamque  rem  id  perpetuo  studuit,  ut  homines,  quoad  in  se 
esset,  pravorum  librorum  lectione,  hoc  est  pessimo  veneno, 
prohiberet.  Vehemens  hac  in  re  studium  beati  Pauli  vide- 
runt  proxima  originibus  tempora:  similique  ratione  per- 
spexit  sanctorum  Patrum  vigilantiam,  iussa  episcoporum, 
Conciliorum  decreta,  omnis  consequens  aetas. 

Praecipue  vero  monumenta  litterarum  testantur,  quanta 
cura  diligentiaque  in  eo  evigilaverint  romani  Pontifices,  ne 
haereticorum  scripta,  malo  publico,  impune  serperent.  Plena 
est  exemplorum  vetustas.  Anastasius  I  scripta  Origenis 
perniciosiora,  Innocentius  I  Pelagii,  Leo  magnus  Mani- 
chaeorum  opera  omnia,  gravi  edicto  damnavere.  Cognitae 


lAN. 

Sumfni 
Ponfificis 
esiJicUi 
morumque 
christiauo- 
rum  inie- 
griiaiem 
iueri, 
nosira 
praeseriim 
aeiate. 


Suntauiem 
pcrversi 
libri  festis 
maxtma 
fidei  ac 
moribus^ 


ideoque 
omnibus 
reiro  sq^cu- 
lisEccusia, 
historia 
tesie,  homi- 
nesprohi- 
buit  isto 
veneno. 


EomanO' 
rum  Fonti- 
ficum  hac 
de  regesia 
exponun- 
iur. 


AcTA  Lbonis  XIII.  —  T.  VI. 


242    CONSTITUTIO  APOST.  **  OFFICIORUM  AC  MUNERUM. 


eadem  de  re  sunt  litterae  decretales  de  recipiendis  et  non 
recipiendis  libris,  quas  Gelasius  opportune  dedit.  Similiter, 
decursu    aetatum,    Monotheletarum,    Abaelardi,    Marsilii 
Patavini,  Wicleffi   et   Hussii   pestilentes   libros,  sententia 
apostolicae  Sedis  confixit. 
Comprta       Saeculo    autem    decimo    quinto,   comperta   arte   nova 
ria,  leges  a  libraria,  non  modo  in  prave  scripta  animadversum  est,  quae 
lafae^tmt  ^ucem  aspexissent,  sed  etiam  ne  qua  eius  generis  posthac 
r^fm^HirZ  ^dcrentur,  caveri  coeptum.  Atque  hanc  providentiam  non 
riorum  levis  aliqua  caussa,  sed  omnino  tutela  honestatis  ac  salutis 
s/^ectantes.^  publicae    per  illud    tempus    postulabat :  propterea   quod 
artem  per  se  optimam,  maximarum  utiiitatum  parentem, 
christianae  gentium    humanitati    propagandae  natam,  in 
iiistrumentum  ingens  ruinarum  nimis  multi  celeriter  defle- 
xerant.  Magnum  prave  scriptorum  malum,  ipsa  vulgandi 
celeritate  maius  erat  ac  velocius  efTectum.  Itaque  saluber- 
rimo  consilio  cum  Alexander  VI,  tum  Leo  X  decessores 
Nostri,  certas  tulere  leges,  utique  congruentes  iis  tempo- 
ribus   ac    moribus,  quae   officinatores    librarios   in  officio 
continerent 
Bxorta       Mox  graviore  exorto  turbine,  multo  vigilantius  ac  fortius 
Ltitjkeria-  oportuit  malarum  haereseon    prohibere  contagia.  Iddrco 
"t^reTJdkuc  ^^^^  Leo  X,  posteaque  Clemens  VII  gravissime  sanxcrunt, 
curas  s.  ne  cui  legere,  neu  retinere,  Lutheri  libros  fas  esset  Cum 
perversos  yero  pro  ilHus  aevi  infelicitate  crevisset  praeter  modum 
' hibeadls  atquc  in  omnes  partes  pervasisset  perniciosorum  libroruoi 
contuiii,      impura  colluvies,  ampliore  ac  praesentiore  remedio  opus 
Primum  ^^sc  vidcbatur.  Quod  quidem  remedium  opportune  primus 
^"7stfn<ux  2t<^h*buit  Paulus  IV  decessor  Noster,  videlicet  elencho  pro- 
iibrorum  posito  scriptorum  et  librorum,  a  quorum  usu  cavere  fideles 
^^  Vum,  oporteret.  Non  ita  multo  post  Tridentinae  Synodi  Patres 
gliscentem    scribendi  legendique  licentiam  novo  consilio 
7cteindicis    coercendam  curaverunt  Eorum  quippe  voluntate  iussuque 
quas  aptro-  lecti  ad  id  pracsulcs  et  theologi  non  solum  augendo  perpo- 
IV,  .  liendoque  Indici,  quem  Paulus  IV  ediderat,  dedere  operam, 

sed  Regulas  etiam  conscripsere,in  editione,  lectione,  usuque 
librorum  servandas  :  quibus  Regulis  Pius  IV  apostolicae 
auctoritatis  robur  adiecit. 


Postea  con 
scriptae 


DE    PROHIBITIONE   ET   CENSURA    LIBRORUM.     243 

Verum  salutis  publicae  ratio,  quae  Regulas  Tridentinas        2s 
initio  genuerat,  novari  aliquid  in  eis,  labentibus  aetatibus,      /^' 
eadem  iussit.  Quamobrem  romani  Pontifices,  nominatimque  ^^^^^ 
Clemens  VIII,  Alexander  VII,   Benedictus   XIV,  gnari  /fj''«  Pon- 

,         .  .  ,  •    Hficescura- 

temporum  et  memores  prudentiae,  plura  decrevere,  quae  ad  veruntex^ 
eas  explicandas  atque  accommodandas  tempori  valuerunt.  ^tem^que 

Quae  res  praeclare  confirmant,  praecipuas  romanorum  5^^*^7^ 
Pontificum  curas  in  eo  fuisse  perpetuo  positas,  ut  opinio-         xanta 
num  errores  morumque  corruptelam,  geminam  hanc  civi-  Ap.sedis 
tatum  labem  ac  ruinam,  pravis  libris  gigni  ac  disseminari  reimuitum 
«olitam,  a  civili  hominum   societate    defenderent  Neque  ^^-^diu 
fructus  fefellit  operam,quam  diu  in  rebus  publicis  admini-  cumEccU- 

*  *  *  sta  consen- 

strandis    rationi    imperandi    ac    prohibendi    lex    aeterna  sere  civita- 

-   .  .    .  .  tum  recto- 

praefuit,  rectoresque  civitatum  cum  potestate  sacra  in  unum  res, 
consensere. 

Quae  postea  consecuta  sunti  nemo  nescit.  Videlicet  cum  postea  vero 
adiuncta  rerum  atque  hominum  sensim  mutavisset   dies,  fiure?/n- 
fecit   id    Ecclesia   prudenter   more   suo,  quod,   p^rspfecta  ^^"^^^ 
natura  temporum,  magis  expedire  atque  utile  esse  hominum  jfsa  sustw 
saluti  videretur.  Plures  Regularum  Indicis  praescriptiones,  anHquaH 
quae  excidisse  opportunitate  pristina  videbantur,  vel  de-  \'^^"^ 
creto  ipsa  sustulit,  vel  more  usuque  alicubi  invalescente 
antiquari  benigne  simul  ac  provide  sivit.  Recentiore  memo-  Recentiere 
ria,  datts  ad   Archiepiscopos  Episcoposque   e    principatu  ^^oria, 
pontificio  litteris,  Pius  IX  Regulam  X  magna  ex  parte  scientia 
tnitigavit.  Praeterea,  propinquo  iam  Concilio   magno  Vati-   Fa/iv.  pit:- 
cano,  doctis  viris,  ad  argumenta  paranda  delectis,  id  nego-  /,J^*^,'. 
tium  dedit,  ut    expenderent    atque  aestimarent   Regulas  ^^^^  ^"^^^ 
Incidis  universas,  iudiciumque  ferrent,  quid  de  iis  facto  commutan- 
opus  esset.  Illi  commutandas,  consentientibus  sententiis,  ii/as  Jiegu- 
iudicavere.  Idem  se  et  sentire  et  petere  a  Concilio  plurimi  '^^' 
ex   patribus    aperte    profitebantur.    Episcoporum   Galliae 
extant  hac  de  re  litterae,  quarum  sententia  est,  necesse 
esse  et  sine  cunctatione  faciendum,  ut  illae  Regulae  et  uni- 
versa  res  Indicis  novo  prorsus  modo  nostrae  aetati  melius 
atteniperato  et  observatu  faciliori  instaurarentur.  Idem  eo 
tempore    iudicium    fuit    Episcoporum    Germaniae,   plane 
petentium,  ut  Regulae  Indicis..,  recenti revisioni et  redactioni 


244   CONSTITUTIO  APOST.  "  OFFICIORUM  AC  MUNERUM. 

submittantur.  Quibus  Episcopi  concinunt  ex  Italia  aliisque 

e  regionibus  complures. 

guod  qui'      Qui  quidem  omnes,  si  temporum,  si  institutorum  civilium, 

u^um^se  s^  morum  popularium  habeatur  ratio,  sane  aequa  postulant 

nostrae  ^^  ^yf^  materna  Ecclesiae  sanctae  caritate  convenientia. 

<ietaU  Pon- 

tuix  osteu'  Etenim  in  tam  celeri  ingeniorum  cursu,  nullus  est  scien- 

tiarum  campus»  in  quo  non  litterae   licentius  excurrant: 

*  inde    pestilentissimorum    librorum    quotidiana    colluvies. 

Quod  vero  gravius  est,  in  tam  grandi  malo  non  modo  con- 

nivent,  sed  magnam  licentiam  dant  leges  publicae.  Hinc 

ex  una  parte,  suspensi  religtone  animi  plurimorum  :  ex 

altera,  quidlibet  legendi  impunita  copia. 

ideoque       Hisce  igitur  incommodis  medendum  rati,  duo  facienda 

jussitindi-  (juximus,  ex  quibus  norma  agendi  in  hoc  genere  certa  et 

gnoid,        perspicua  omnibus  suppetat.  Videlicet  librorum  improbatae 

lectionis  diligentissime  recognosci  Indicem;  subinde,  matu- 

rum  cum  fuerit,  ita  recognitum  vulgari  iussimus.  Praeterea 

ad  ipsas  Regulas  mentem  adiecimus,  easque  decrevimus, 

incolumi  earum   natura,  efficere   aliquanto   molliores,  ita 

plane  ut  iis  obtemperare,  dummodo  quis  ingenio  malo  noD 

sit,  grave  arduumque  esse  non  possit.  In  quo  non  modo 

exempla  sequimur  decessorum  Nostrorum,  sed  materaum 

Ecclesiae  studium  imitamur :  quaequidem  nihil  tam  expetit 

quam  se  impertire  benignam,  sanandosque  ex    se   natos 

ita  semper  curavit,  curat,  ut   eorum    infirmitati  amanter 

studioseque  parcat. 

Decreu       Itaque  matura  deliberatione,  adhibistisque  S.  R.  E.  Car- 

in/rapos^-  dinalibus  e  sacro   Consilio   libris  notandis,  edere  Decnta 

ta  soiajam  Gencralia  statuimus,  quae  infra  scripta,  unaque  cum  hac 

habent,  Constltutione  coniuncta  sunt :  quibus  idem  sacrum  Consi- 

^hJc^d^^re  lium  posthac  utatur  unice,  quibusque  catholici  homines  toto 

c^gata  orbe  religiose  pareant.  Ea  vim   legis  habere  sola  volumus, 

^^^lia^Cst    sibrogatis  Regulis  sacrosanctae  Tridentinae  synodi  iussu 

Bened,   editis,   Observationibus,   Instructione,  Decretis,  Monitis.  et 

SoiUcita  et  quovis  alio  decessorum  Nostrorum  hac  de  re  statuto  iussu- 

provida.       qyg^  yj^j^  excepta  Constitutione  Benedicti  XIV  Sollicita  et 

provida^  quam,  sicut  adhuc  viguit,  ita  in  posterum  vigere 

integram  volumus. 


DE    PROHIBITIONE    ET   CENSURA    LIBRORUM.       245 

DECRETA  GENERALIA  /i^. 

DE  PROHIBITIONE   ET   CENSURA    LIBRORUM 


TITVLVS  I. 

DE    PROHIBITIONE    LIBRORVM 

Capvt  L 

De  prohibitis  apostatarum^  haereticorunty  sc&ismaticorum, 
aliorumque  scriptorum  libris. 

1.  Libri  omnes,  quos  ante  annum  mdc  aut  Summi  Pon- 
tifices,  aut  Concilia  oecumenica  damnarunt,  et  qui  in  novo 
Indice  non  recensentur,  eodem  modo  damnati  habeantur, 
sicut  olim  damnati  fuerunt :  iis  exceptis,  qui  per  haec 
Decreta  Generalia  permittuntur. 

2.  Libri  apostatarufh,  haereticorum,  schismaticorum  et 
quorumcumque  scriptorum  haeresim  vel  schisma  propu- 
gnantes,  aut  ipsa  religionis  fundamenta  utcumque  ever- 
tentes,  omnino  prohibentur. 

3.  Item  prohibentur  acatholicorum  libri,  qui  ex  professo 
de  religione  tractant,  nisi  constet  nihil  in  eis  contra  fidem 
catholicam  contineri. 

4.  Libri  eorundem  auctorum,  qui  ex  professo  de  reh*gione 
non  tractant,  sed  obiter  tantum  fidei  veritates  attingunt, 
iure  ecclesiastico  prohibiti  non  habeantur,  donec  speciali 
decreto  proscripti  haud  fuerint. 

Capvt  II. 

De  Editionibus  textus  originalis  et  versionum  non 
vulgarium  Sacrae  Scripturae, 

5.  Editiones  textus  originalis  et  antiquarum  versionum 
catholicarum  Sacrae  Scripturae,  etiam  Ecclesiae  Orientalis, 
ab  acatholicis  quibuscumque  publicatae,  etsi  fideliter  et 
integre  editae  appareant,  iis  dumtaxat,  qui  studiis  theolo- 
gicis  vel  biblicis  dant  operam,  dummodo  tamen  non  impu- 


246   CONSTITUTIO  APOST.  "  OFFICIORUM  AC  MUNERUM.  " 

gnentur  in  prolegomenis  aut  adnotationibus  catholicae  fidet 
dogmata,  permittuntur. 

6. .  Eadem  ratione,  et  sub  iisdem  conditionibus,  permit- 
tuntur  aliae  versiones  Sacrorum  Bibliorum  sive  latina,  sive 
alia  lingua  non  vulgari  ab  acatholicis  editae. 

Capvt  III. 
De   Versionibus  vemaailis  Sacrae  Scripturae. 

7.  Cum  experimento  manifestum  sit,  si  Sacra  Biblia 
vulgari  lingua  passim  sine  discrimine  permittantur,  plos 
inde,  ob  hominum  temeritatem,  detrimenti,  quam  utilitatis 
oriri ;  Versiones  omnes  in  lingua  vernacula,  etiam  a  viris 
catholicis  confectae,  omnino  prohibentur,  nisi  fuerint  ab 
Apostolica  Sede  approbatae,  aut  editae  sub  vigilantia  Epi- 
scoporum  cum  adnotationibus  desumptis  ex  sanctis  Eccle- 
siae  Patribus,  atque  ex  doctis  catholicisque  scriptoribus. 

8.  Interdicuntur  versiones  omnes  Sacrorum  Bibliorum, 
quavis  vulgari  lingua  ab  acatholicis  quibuscumque  con- 
fectae,  atque  illae  praesertim,  quae  per  Societates  Biblicas 
a  Romanis  Pontificibus  non  semel  damnatas,  divulgantur, 
cum  in  iis  saluberrimae  Ecclesiae  leges  de  divinis  libris 
edendis  funditus  posthabeantur. 

Hae  nihilominus  versiones  iis,  qui  studiis  theologicis  vcl 
biblicis  dant  operam,  permittuntur  :  iis  servatis,  quae  supra 
(n.  5)  statuta  sunt. 

Caput  IV. 

De  Libris  obscenis, 

9.  Libri,  qui  res  lascivas  seu  obscenas  ex  professo  trac- 
tant,  narrant,  aut  docent,  cum  non  solqm  fidei,  sed  et  morum, 
qui  huiusmodi  librorum  lectione  facile  corrumpi  solent, 
ratio  habenda  sit,  omnino  prohibentur. 

10.  Libri  auctorum  sive  antiquorum,  sive  recentiorum, 
quos  classicos  vocant,  si  hac  ipsa  turpitudinis  labe  infecti 
sunt,  propter  sermonis  elegantiam  et  proprietatem,  iis 
tantum  permittuntur,  quos  officii  aut  magisterii  ratio  ex- 


^.   il 


DE    PROHIBITIONE    ET   CENSURA   LIBRORUM.       247 

cusat :  nulla  tamen  ratione  pueris  vel  adolescentibus,  nisi        2s 
solerti  cura  expurgati,  tradendi  aut  praelegendi  erunt.  18^^ 

Caput  V. 
De  quibusdam  specialis  argumenti  libris. 

11.  Damnantur  libri,  in  quibus  Deo,  aut  Beatae  Virgini 
Mariae,  vel  Sanctis,  aut  Catholicae  Ecclesiae  eiusque  Cultui, 
vel  Sacramentis,  aut  Apostolicae  Sedi  detrahitur.  Eidem 
reprobationis  iudicio  sabiacent  ea  opera,  in  quibus  inspira- 
tionis  Sacrae  Scripturae  conceptus  pervertitur,  aut  eius 
extensio  nimis  coarctatur.  Prohibentur  quoque  libri,  qui 
data  opera  Ecclesiasticam  Hierarchiam,aut  statum  clerica- 
lem  vel  religiosum  probris  afficiunt 

12.  Nefas  esto  libros  edere,  legereaut  retinere  in  quibus 
sortilegia,  divinatio,  magia,  evocatio  spirituum,  aliaeque 
huius  generis  superstitiones  docentur,  vel  commendantur. 

13.  Libri  aut  scripta  quae  narrant  novas  apparitiones, 
revelationes,  visiones,  prophetias,  miracula,  vel  quae  novas 
inducunt  devotiones,  etiam  sub  praetextu  quod  sint  priva- 
tae,  si  publicentur  absque  legitima  Superiorum  Ecclesiae 
licentia,  proscribuntur. 

14.  Prohibentur  pariter  h'bri,  qui  duelium,  suicidium,  vel 
divortium  licita  statuunt,  qui  de  sectis  massonicis,  vel  aliis 
eiusdem  generis  societatibus  agunt,  easque  utiles  et  non 
perniciosas  Ecclesiae  et  civili  societati  esse  contendunt,  et 
qui  errores  ab  Apostolica  Sede  proscriptos  tuentur. 

Caput  VI. 
De  Sacris  Imaginibus  et  Indulgentiis. 

15.  Imagines  quomodocumque  impressae  DominiNostri 
lESU  Christi,  Beatae  Mariae  Virginis,  Angelorum  atque 
Sanctorum,  vel  aliorum  Servorum  Dei  ab  Ecclesiae  sensu 
et  decretis  difformes,  omnino  vetantur.  Novae  vero,  sive 
preces  habeant  adnexas,  sive  absque  illis  edantur,  sine 
Ecclesiasticae  potestatis  licentia  non  publicentur. 


248   CONSTITUTIO  APOST.  "  OFFICIORUM  AC  MUNERUM.  " 

16.  Universis  interdicitur  indulgentias  apocryphas,  et  a 
Sancta  Sede  Apostolica  proscriptas  vel  revocatas  quomo- 
documque  divulgare.  Quae  divulgatae  iam  fuerint  de  mani- 
bus  iidelium  aurerantur. 

17.  Indulgentiarum  libri  omnes,  summaria,  libelli,  folia 
etc,  in  quibus  earum  concessiones  continentur,  non  publi- 
centur  absque  competentis  auctoritatis  licentia. 

Caput  VII. 

De  libris  liturgicis  et precatoriis, 

18.  In  aulhenticis  editionibus  Missalis,  Breviarii,  Ritualis, 
Caeremonialis  Episcoporum,Pontificalis  romani,aliorumque 
librorum  liturgrcorum  a  Sancta  Sede  Apostolica  approba- 
torum,  nemo,  quidquam  immutare  praesumat  :  si  secus 
factum  fuerit,  hae  novae  editiones  prohibentur. 

19.  Litaniae  omnes,  praeter  antiquissimas  et  communes, 
quae  in  Breviariis,  Missalibus,  Pontificalibus  ac  Ritualibus 
continentur,  et  praeter  Litanias  de  Beata  Virgine,  quae  in 
sacra  Aede  Lauretana  decantari  solent,  et  litanias  Sanctis- 
simi  Nominis  lESU  iam  a  Sancta  Sede  approbatas,  noo 
edantur  sine  revisione  et  approbatione  Ordinarii. 

20.  Libros,  aut  libellos  precum,  devotionis,  vel  doctrinae 
inbtitutionisque  religiosae,moralis,  asceticae,  mysticae,alios- 
que  huiusmodi,  quamvis  ad  fovendam  populi  christiani 
pietatem  conducere  videantur,  nemo  praeter  legitimae  auc- 
toritatis  licentiam  publicbt :  secus  prohibiti  habeantur. 

Caput  vin. 

De  DiariiSyfoliis  et  libellis  periodicis, 

21.  Diaria,  folia  et  libelli  periodici,  qui  religionem  aut 
bonos  mores  data  opera  impetunt,  non  solum  naturali,  sed 
etiam  ecclesiastico  iure  proscripti  habeantur. 

Curent  autem  Ordinarii,  ubi  opus  sit,  de  huiusmodi 
lectionis  periculo  et  damno  fideles  opportunc  monere. 

22.  Nemo  e  catholicis,  praesertim  e  viris  ecclesiasticis, 
in  huiusmodi  diariis,  vel  foliis,  vel  libellis  periodicis,  quid- 
quam,  nisi  suadente  iusta  et  rationabili  caussa,  pubh'cet 


DE   PROHIBITIONE   ET   CENSURA   UBRORUM.       249 

CAPUT  IX.  ,% 

Defacultate  legendi  et  retinendi  libros  prokibitos. 

23.  Libros  sive  specialibus,  sive  hisce  Generalibus  De- 
cretis  proscriptos,  ii  tantum  legere  et  retinere  poterunt,  qui 
a  Sede  Apostolica,  aut  ab  illis,  quibus  vices  suas  delegavit, 
opportunas  fuerint  consecuti  facultates. 

24.  Concedendis  licentiis  legendi  et  retinendi  libros  quos- 
cumque  prohibitos  Romani  Pontifices  Sacram  Indicis  Con- 
gregationem  praeposuere.  Eadem  nihilominus  potestate 
gaudent,  tum  Suprema  Sancti  Oflicii  Congregatio,  tum 
Sacra  Congregatio  de  Propaganda  Flde  pro  regionibus 
suo  regimini  subiectis.  Pro  Urbe  tantum,  haec  facultas 
competit  etiam  Sacri  Palatii  Apostolici  Magistro. 

25.  Episcopi  aliique  Praelati  iurisdictione  quasi  episco* 
pall  pollentes,  pro  singularibus  libris,  atque  in  casibus  tan- 
tum  urgentibus,  licentiam  concedere  valeant  Quod  si  iidem 
generalem  a  Sede  Apostolica  impetraverint  facultatem,  ut 
fidelibus  libros  proscriptos  legendi  retinendique  licentiam 
impertiri  valeant,  eam  nonnisi  cum  delectu  et  ex  iusta  et 
rationabili  caussa  concedant. 

26.  Omnes  qui  facultatem  apostolicam  consecuti  sunt 
legendi  et  retinendi  libros  prohibitos,  nequeunt  ideo  legere 
et  retinere  libros  quoslibet,  aut  ephemerides  ab  Ordinariis 
locorum  proscriptas,  nisi  eis  in  apostolico  indulto  expressa 
facta  fuerit  potestas  legendi  et  retinendi  libros  a  quisbus- 
cumque  damnatos.  Meminerint  insuper  qui  licentiam  legen- 
di  libros  prohibitos  obtinuerunt,  gravi  se  praecepto  teneri 
huiusmodi  libros  ita  custodire,  ut  ad  aliorum  manus  non 
perveniant 

Caput  X. 

De  denunciatione  pravorum  librorum. 

27.  Quamvis  catholicorum  omnium  sit,  maxime  eorum, 
qui  doctrina  praevalent,  perniciosos  libros  Episcopis,  aut 
Apostolicae  Sedi  denunciare ;  id  tamen  speciali  titulo  per- 
tinetad  Nuntios,Delegatos  Apostolicos,Iocorum  Ordinarios, 
atque  Rectores  Universitatum  doctrinae  laude  florentium 


250   CONSTITUTIO  APOST.  "  OFFICIORUM  AC  MUNERUM. 

28.  Expedit  ut  in  pravorum  librorum  deDunciatione  non 
solum  libri  titulus  indicetur,  sed  etiam,  quoad  fieri  potest, 
caussae  exponantur  ob  quas  libet  censura  dignus  existima- 
tur.  lis  autem  ad  quos  denunciatio  defertur,  sanctum  erit, 
denunciantium  nomina  secreta  servare. 

29.  Ordinarii,  etiam  tamquam  Delegati  Sedis  Apostoli- 
cae,  libros,  aliaque  scripta  noxia  in  sua  Dioecesi  edita  vel 
diffusa  proscribere,  et  e  manibus  fidelium  auferre  studeant 
Ad  Apostolicum  iudicium  ea  deferant  opera  vel  scripta, 
quae  subtilius  examen  exigunt,  vel  in  quibus  ad  salutarem 
effectum  consequendumi  supremae  auctoritatis  sententia 
requiri  videatur. 

TITVLVS  II. 

DE  CENSVRA  LIBRORVM 

CAPUT   I. 

De  Praelatis  librorum  censurae  praepositis. 

30.  Penes  quos  potestas  sit  sacrorum  bibliorum  editiones 
et  versiones  adprobare  vel  permittere  ex  iis  liquet,  qoae 
supra  (n^*  7)  statuta  sunt. 

31.  Libros  ab  Apostolica  Sede  proscriptos  nemo  audeat 
iterum  in  lucem  edere:  quod  si  ex  gravi  et  rationabili  caussa, 
singularis  aliqua  exceptio  hac  in  re  admittenda  videatur, 
id  nunquam  fiet,  nisi  obtenta  prius  sacrae  Indicis  Congre- 
gationis  Iicentia,servatisque  conditionibus  ab  ea  praescriptis. 

32.  Quae  ad  caussas  Beatificationum  et  Canonizationuin 
Servorum  Dei  utcumque  pertinent,  absque  beneplacito 
Congregationis  Sacris  Ritibus  tuendis  praepositae  publicari 
nequeunt. 

33.  Idem  dicendumdeCoIlectionibusDecretorum  singu- 
larum  Romanarum  Congregationum :  hae  nimirum  Collec- 
tiones  edi  nequeant,  nisi  obtenta  prius  licentia,  et  servatis 
conditionibus  a  moderatoribus  uniuscuiusque  Congregatio- 
nis  praescriptis. 

34.  Vicarii  et  Missionarii  Apostolici  Decreta  sacrae 
Congregationis  Propagandae  Fidei  praepositae  de  libris 
edendis  fideliter  servent. 


Id 


DE   PROHIBITIONE    ET   CENSURA   LIBRORUM.       25 1 

35.  Approbatio  librorum,  quorum  censura  praesentium        2^ 
Decretorum  vi  Apostolicae  Sedi  vel  Romanis  Congregatio-      '^^' 
nibus  non  reservatur,  pertinet  ad  Ordinarium  loci  in  quo 
publici  iuris  fiunt. 

36.  Regulares,  praeter  Episcopi  licentiam,  meminerint 
tenere  se,  sacri  Concilii  Tridentini  decreto,  operis  in  lucem 
edendi  facultatem  a  Praelato,cui  subiacent,obtinere.Utraque 
autem  concessio  in  principio  vel  in  fine  operis  imprimatur. 

37.  Si  Auctor  Romae  degens  librum  non  in  Urbe,  sed 
alibi  imprimere  velit,  praeter  approbationem  Cardinalis 
Urbis  Vicarii  et  Magistri  Sacri  Palatii  Apostolici,  alia  non 
requiritur. 

Caput  II. 

De  censorum  officio  in  praevio  librorum  examine. 

38.  Curent  Episcopi,  quorum  muneris  est  facultatem 
libros  imprimendi  concedere,  ut  eis  examinandis  spectatae 
pietatis  et  doctrinae  viros  adhibeant,  de  quorum  fide  et 
integritate  sibi  polliceri  queant,  nihil  eos  gratiae  daturos, 
nihil  odio,  sed  omni  humano  affectu  posthabito,  Dei  dum- 
taxat  gloriam  spectaturos  et  fidelis  populi  utilitatem. 

39.  De  variis  opinionibus  atque  sententiis  (iuxta  Bene- 
dicti  XIV  praeceptum)  animo  a  praeiudiciis  omnibus  vacuo, 
iudicandum,  sibi  esse  censores  sciant.  Itaque  nationis,  fa- 
miliae,  scholae,  instituti  affectum  excutiant,  studia  partium 
seponant.  Ecclesiae  sanctae  dogmata,  et  communem  catho- 
licorum  doctrinam,  quae  Conciliorum  generalium  decretis, 
Romanorum  Pontificum  Constitutionibus,  atque  Doctorum 
consensu  continentur,  unice  prae  oculis  habeant. 

40.  Absoluto  examine,  si  nihil  publicationi  libri  obstare 
videbitur,  Ordinarius,  in  scriptis  et  omnino  gratis  illius 
publicandi  licentiam,  in  principio  vel  in  fine  operis  impri- 
mendam,  auctori  concedat. 

Caput  III. 

De  libris  praeviae  censurae  subiiciendis. 

41.  Omnes  fideles  tenentur  praeviae  censurae  ecclesia- 


252    CONSTITUTIOAPOST.  "  OFFICIORUM  AC  MUNERUIC.  ' 

sticae  eos  saltem  subiicere  libros,  qui  divinas  Scripturas, 
sacram  Theologiam,  Historiam  ecclesiasticam,  lus  Caooni- 
cum,  Theologiam  naturalem,  Ethicen,  aliasve  huiusroodi 
religiosas  aut  morales  disciplinas  respiciunt,  ac  generaliter 
scripta  omnia,  in  quibus  reh'gionis  et  morum  honestatis 
speciah'ter  intersit 

42.  Viri  e  clero  saeculari  ne  libros  quidem,  qui  de  artibus 
scientiisque  mere  naturah'bus  tractant,  inconsultis  suis  Or- 
dinariis  publicent,  ut  obsequentis  animi  erga  illos  exemplum 
praebeant. 

lidem  prohibentur  quominus,  absque  praevia  Ordinario- 
rum  venia,  diaria  vel  folia  periodica  moderanda  suscipiant. 


Caput  IV. 
De  Typographis  et  Editoribus  librorum. 


43.  Nullus  liber  censurae  ecclesiasticae  subiectus  excu- 
datur,  nisi  in  principio  nomen  et  cognomen  tum  auctoris, 
tum  editoris  praeferat,  locum  insuper  et  annum  impressionis 
atque  editionis.  Quod  si  aliquo  in  casu,  iustas  ob  caussas, 
nomen  auctoris  tacendum  videatur,  id  permittendi  penes 
Ordinarium  potestas  sit. 

44.  Noverint  Typographi  et  Editores  librorum  novas 
eiusdem  operis  approbati  editiones,  novam  approbationem 
exigere,  hanc  insuper  textui  originali  tributam,  eius  in 
aliud  idioma  versioni  non  suffragari. 

45.  Libri  ab  Apostolica  Sede  damnati,  ubique  gentium 
prohibiti  censeantur,  et  in  quodcumque  vertantur  idioma. 

46.  Quicumque  librorum  venditores,  praecipue  qui  catho- 
lico  nomine  gloriantur,  libros  de  obscenis  ex  professo  trac- 
tantes  neque  vendant,  neque  comraodent,  neque  retineant : 
ceteros  prohibitos  venales  non  habeant,  nisi  a  Sacra  Indicis 
Congregatione  veniam  per  Ordinarium  impetraverint,  nec 
cuiquam  vendant  nisi  prudenter  existimare  possint,  ab 
emptore  legitime  peti. 


DE   PROHIBITIONE    ET   CENSURA    LIBRORUM.       253 

Caput  V.  .   J^. 

Depoenis  in  Decretorum  Generalium 
transgressores  statutis, 

47.  Omnes  et  singuli  scienter  legentes,  sine  auctoritate 
Sedis  Apostolicae,  libros  apostatarum  et  haereticorum  hae- 
resim  propugnantes,  nec  non  libros  cuiusvis  auctoris  per 
Apostolicas  litteras  nominatim  prohibitos,  eosdemque  libros 
retinentes,  imprimentes  et  quomodoh*bet  defendentes,  ex- 
communicationem  ipso  facto  incurrunt,  Romano  Pontifici 
speciali  modo  reservatam. 

48.  Qui  sine  Ordinarii  approbatione  Sacrarum  Scriptura- 
rum  libros,  vel  earumdem  adnotationes  vel  commentarios 
imprimunt,  aut  imprimi  faciunt,  incidunt  ipso  facto  in 
excommunicationem  nemini  reservatam. 

49.  Qui  vero  cetera  transgressi  fuerint,  quae  his  Decretis 
Generalibus  praecipiuntur,  pro  diversa  reatus  gravitate 
serio  ab  Episcopo  moneantur ;  et,  si  opportunum  videbitur, 
canonicis  etiam  poenis  coerceantur. 

Praesentes  vero  litteras  et  quaecumque  in  ipsis  habentur 
nullo  unquam  tempore  de  subreptionis  aut  obreptionis  sive  tinm  litte- 
intentionis  Nostrae  vitio  aliove  quovis  defectu  notari  vel  ^dioritaum 
impugnari  posse,  sed  semper  validas  et  in  suo  robore  fore  ^^llduat. 
et  esse,  atque  ab  omnibus  cuiusvis  gradus  et  praeeminen- 
tiae  inviolabiliter  in  iudicio  et  extra  observari  debere,  de- 
cernimus  :  irritum  quoque  et  inane  si  secus  super  his  a  quo- 
quam,  quavis  auctoritate  vel  praetextu,  scienter  vel  igno- 
ranter  contigerit  attentari  declarantes,  contrariis  non  ob- 
stantibus  quibuscumque. 

Volumus  autem  ut  harum  litterarum  exemplis,  etiam 
impressis,manu  tamen  Notarii  subscriptis  et  perconstitutum 
in  ecclesiastica  dignitate  virum  sigillo  munitis,  eadem  ha- 
beatur  fides  quae  Nostrae  voluntatis  significationi,  his 
praesentibus  ostensis,  haberetur. 

Nulli  ergo  hominum  liceat  hanc  paginam  Nostrae  consti- 
tutionis,  ordinationis,  limitationis,  derogationis,  voluntati^ 
infringere,  vel  ei  ausu  temerario  contraire.  —  Si  quis  autem 


254   CONSTITUTIOAPOST.  "  OFFICIORUM  AC  MUNERUM. 

hoc  attentare  praesumpserit,  indigoationem  omnipotentis 
Dei  et  beatorum  Petri  et  Pauli  apostolorum  eius  se  noverit 
incursurum. 

Datum  Romae  apud  Sanctum  Petrum  anno  Incamationis 
Dominicae  millesimo  octingentesimo  nonagesimosexto('), 
VIII  Kal.Februarias,  Pontificatus  Nostri  annodecimo  oodo. 

A.  Card.  MACCHI. 
A.  Panici  Subdatarius 

VISA 

De  Cvria  I.  De  Aqvila  e  Vicecomitibvs. 

Loco  ^  Plumbi 

Reg,  in  Secret  Brevtum, 

I.   CVCNONIV& 

I.  A  Nativitate  mdcccxcvii. 


tt 

Jlt 


EPISTOLA 

Ad  J.  B.  Ceschi  a  S.  Cruce, 


magnum  maglstrum  Ordinis  Hierosolymitani, 


49AGISTERII  tui  annum  quintum  et  vicesimum 
§[  quum  sis  propediem  expleturus,  ex  toto  Ordine 
Equites  communem  gratulationem  velle  tibi 
singulari  modo  testari,  allatum  est.  Quod  illi 
dum  merito  sane  ac  pie  faciunt,  admodum  libet  gratulatio- 
nis  Nostrae  peculiare  argumentum  coniungere,  quum  tuA 
ipsius,  tum  eiusdem  Ordinis  caussa.  Huic  quippe  Ordini 
iam  diu  Nos  opinione  et  benevolentia  propensi  omnino 
fuimus ;  ac  saepe  commeminisse  iuvit  originum  eius  nobili- 
tatem,  res  fortiter  praeclareque  gestas,  utilitates  rei  catlio- 
licae  et  civili  partas  multiplices.  Nostraeque  voluntatis 
reapse  probandae  non  una  se  dedit  cupientibus  Nobis 
occasio  ;  quum  praesertim  quaedam  Ordinis  ornamenta, 
adversis  temporum  casibus  intermissa,  licuit  ex  auctoritate 
Apostolica  restituere.  Ad  te  autem,dilecte  fili,  quod  proprie 
attinet,  virtutis  tuae  laudcs  probe  Iiabemus  perspectas  ; 
tuum  novimus  in  beati  Petri  Cathedram  atque  in  Nos 
animum  studiumque ;  novimus  tua  in  ipsum  Ordinem 
promerita  egregia.  Tibi  enim  debetur  non  minime  si  latius 
ille  probatus  per  Europam  est,  si  numero  praestantiaque 
alumnorum  floret  et  gratia  Principum,  si  opera  aeque  con- 
gruentia  instituto  suo  ac  temporibus  apta  quotidie  insistit 
et  proveiiit.  Tu  igitur,  cum  votis  etiam  Nostris,  gaude  ac 
fruere  plenahonoris  laetitiaeque  commemoratione  ;  eamque 
Deus,  qui  merenti  benignissimus  obtulit,  faustam  et  salu- 
tarem  non  tibi  modo  sed  Ordini  universo  iubeat  evenire. 
Perge  vero,  dilecte  fili,  Ordinem  tenere  deditum  devin- 
ctumque  Apostolicae  huic  Sedi ;  quam  quidem  ipse  sicut 
constanti  fide  atque  obsequio  coluit,  ita  in  se  beneficiis  ac 
patrocinio  providam  nuUo  non  tempore  est  expertus.  Voto- 


FEBR. 

Graiulatur 

Pontifex 

Ordinis 

Hitr,  Ma- 

^iitrOt  wa- 

gisterii  sui 

annum 

XXVfro- 

pediem 

expleturo. 

Praeclara 

laude  Or- 

dinem 


hujus^ue 

Magtstrum 

omat. 


ipiisque 
faustissima 
apprecatus 


benedicit. 


256 


EPISTOLA    *'  MAGISTERII   TUI. 


rum  felix  auspicium  habeas  in  Apostolica  benedictioDe. 
quam  tibi  effusam  universoque  Ordini  peramanter  imper- 
timus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    VII    Februarii 
MDCCCXCVll,  Pontificatus  Nostri  anno  decimo  nono. 


LEO  PP.  XIII 


« 


LITTERAE  APOSTOLICAE 


DE  NOVA  CIRCUMSCRIPTIONE 


ET    ERECTIONE    DIOECESIUM 


IN  REPUBLICA  ARGENTINA. 


S^^^^^ISn  Petri  cathedra,  licet  fmmeriti,  divina  favente        ^s 
g  grratia,  positi,  qnum  muneris  Nostri  sit  spiritua-      iSgj. 
^  libus  necessitatibus  et  utilitatibus  fidelium  in  Votis 


I 


^«vw^-j^  omni  regione  consulere,  libenter  iis  rebus  perfi-  ^*^'^"" 
ciendis  operam  impendimus,  quae  ad  hunc  finem  assequen- 
dum,  opportune    conducere,    Deo  adiuvante,    arbitramur. 
Anno  enim   elapso  MDCCCXCVI,  Reipublicae    Arprentinae 
gubemium  illustrissimum  virum   Carolum   Calvo  admini- 
strum  suum  cum  liberis  mandatis  apud  Beroh*nensem  aulam, 
mense   Decembri    ad   Nos    mittendum  curavit,  peculiari 
eidem  commisso  munere  agendi  apud  Apostoh'cam  Sedem, 
ut  tres  novae  dioeceses  in  Argentina  regione  erigerentur, 
et  nova  circumscriptio  dioecesum  in  eadem  regione  exi- 
stentium,  Apostoh'ca  Nostra   auctoritate   decerneretur.  In 
hunc    effectum   idem   illustrissimus    administer   ex  parte 
Argentini  gubemii  rerum  gerendarum  rationem  huic  Sedi 
proposuit,  quae  Nostrae  supremae  auctoritati  ad  canonicum 
effectum    subiiceretur.    Oblatis    igitur   a    dicto    gubernio  J,^^^',^^ 
Argentinae  Reipubh'cae  precibus  inch'nati,  totam  rei  geren-  novam 
dae  rationem  propositam,  ad    examen  peculiaris  consilii  dioecesium 
S.  R.  E.  Cardinalium  deferendam  censuimus,  ac  de  eorum  ^l^^^' 
sententia  votis  praedicti  gubemii,  luxta  eiusdem  declara-  '^^f/,^'^" 
tiones,  annuentes,    novam    circumscriptionem    dioecesum  novarum 
praedictae  Reipublicae  et  trium  novarum  sedium  Episco-  ^h^Hum' 
palium  in  ea  erectionem  decrevimus,  atque  exequendam  in  J*^'^*^^*" 
eum,  qui  sequitur,  modum  statuimus,  ^**^- 

Et  in  primis  ecclesiasticae  circumscriptionis  statnm,  qui  ideoque 
actu  existit  in  Argentina  Republica  tum  Archidioecesis  ZlQTsU- 
Bonearensis,  tum  dioecesis  Paranensis,  nec  non  dioecesis  ZUpti^^s 
Saltensis,   quatenus    opus    sit,    quorumcumque    interesse  ^*^*^^  ^"^ 

AcTA  Leoms  XIII.  -  VI.  X7 


258  LITT.  APOST.  •*  IN  PETRI  CATHEDRA.  " 

aciu  exi-  habentium  consensum  de  Apostolicae  potestatis  plenitudiDe 

''*'*  suppleotes,  supprimimus  et  penitus  extinguimus  ad  effectum 

libere  procedendi  ad  trium  novarum  dioecesum  erectionem, 

novamquc  Archidioecesis  Bonearensis  et  dioecesum  Para- 

nensis  et  Cuyensis  circumscriptionem,  prout  in  Domino 

expedire  visum  est. 

Trtsnovas       Praedicto  circumscriptionis    statu  sic  extincto,  ac  dis- 

'^^rfrfw  *w^  membratione  et  separatione  respective,  ut  infra,  exequenda. 

ftndas  tuuj    in    Archidioecesi    Bonearensi    tum    in    dioecesibus 

constttmtt 

Paranensi  et  Saltensi,  tres  novas  Episcopales  sedes  in 
Argehtina  Republica,  scilicet:  primam  in  civitate  La  PlaU 
alteram  in  civitate  Sanctae  Fidei^  tertiam  in  civitate  Tucu- 
mania,  pro  tribus  respective  Episcopis  nominandis,  qui 
praedictis  civitatibus  et  dioecesibus,  ut  infra  constituendis, 
praesint,  Synodum  convocent,  et  omnia  et  singula  iora. 
officia  et  munia  episcopalia  habeant  et  exerceant,  cum  suis 
Capitulo,  mensa  episcopali,  ceterisque  cathedralibus  et 
pontificalibus  insigniis,  iuribus,  iurisdictionibus,  praeemi- 
nentiis,  praerogativis,  honoribus,  privilegiis,  gratiis,  favo- 
ribus  et  indultis  personalibus  realibus  et  mixtis,  quibus 
aliae  in  Argentina  Republica  existentes  Cathedrales  Eccle- 
siae,  earumque  praesules,  non  tamen  titulo  oneroso,  aut  ex 
indulto  seu  privilegio  particulari  gaudent,  atque  fnii  et 
gaudere  poterunt,  Nostra  auctoritate  Apostolica  erigendas 
.  .  constituimus.  Quamobrem  ad  maiorem  Dei  gloriam,  catho- 
tates  licae  religionis  incrementum  et  fidelium  bonum,  matura 
deliberatione,  motu  proprio,  ex  plenitudine  potestatis,  civi- 
tates  La  Plata,  Sanctae  Fidei  et  Tucumaniam  in  civitates 
episcopales  cum  suis  iuribus,  honoribus,  praerogatiWs, 
quibus  aliae  civitates  in  Argentina  Republica  pontificali 
sede  insignitae,  et  earum  cives  utuntur  et  gaudent,  erigimus 
et  constituimus. 
dioecesim  Episcopalibus  igitur  sedibus  sic  erectis,  unicuique  suam 
rinm^assi.  dioeccsim  atque  territorium  statuimus :  ac  primum  ab 
gfiat,  Archidioecesi    Bonearensi    provinciam    Bonearensem   ac 

nationale  territorium,  vulgo  de  la  Pampa  dismembramusct 
omnino  disiungimus,  atque  episcopali  sedi  La  Plata  pro  sua 
dioecesi  et    territorio    attribuimus  et  addicimus.   Itctn  a 


DE  ERECTIONE  DIOECESIUM  IN  REP.    ARGENTINA.    259 

dioecesi  Faranensi  provinciam  Sanctae  /^/V/<?/dismembramus  j^ 
et  omnino  separamus,  et  episcopali  sedi  Sancie  Fidei  pro  sua  ^fsm] 
dioecesi  et  territorio  assignamus  et  constituimus,  additis 
territoriis  nationalibus,  vulgo  del  Chaco  et  Forntosa.  Demum 
quoad  episcopalem  sedem  Tucumanensevty  a  dioecesi  Sal- 
tensi  provincias,  vulgo  de  Tuaiman^  de  Catamarca  et  San- 
tiago  del  Estero  dismembramus,  et  a  dioecesi  Saltensi  divi- 
dimus,  et  episcopali  sedi  Tucumanensi  pro  sua  dioecesi  et 
territorio  statuimus. 

His  novis  erectionibus  decretis  et  respective  cum  sua     novamque 
dioecesi  ac  territorio  constitutis,  ita  novae  circumscfiptionis  ^"^%J^^!' 
ecclesiasticae  ratio  et  status  in  Republica  Argentina  modo  scriptionem 
enicitur,  ut  nempe  Archiepiscopalis  sedes  Bonearensis  ex  camdennit, 
civitate  principe  de  Buenos-Aires  cum  suo  foederali  di- 
strictu  ex  insula,  vulgo  de  Matin  Garcia^  actu  efformetur, 
additis  insuper  territoriis  nationalibus,  vulgo  del  Rio  Negro 
et  Ckubut^  nec  non  Santa  Cruz,  ac  terra,  vulgo  del  Fuego,  et 
demum  insula  de  los  Estados.  Dioecesis  autem  Paranensis 
provincias  de  Efitre  Rios  et  de  Corrientes  nec  non  territo- 
rium  nationale  de  Missiones  comprehendat.  Dioecesis  Sal- 
tensis  provincias  Saltae  et  de  Jujuy  complectatur.  Dioecesis 
vero  Cordubae  fines,  finibus  provinciarum  Cordubae  et  dela 
Riojay  servato  in  omnibus  pristino  eius  statu,  contineantur, 
Ac  demum  dioecesis  de  Cuyo,  provinciis  sancti  loannis  de 
Mendoza  et  sancti  Aloisii  circumscribatur,  addito  territorio 
nationali  de  Nenquen. 

Quoad  vero   cathedrales    ecclesias  trium  novarum,    ut      EccUnas 
supra,  dioecesum  statuimus,  ut  executor  praesentium  litte-  cathedraies 

^  '  *^  tn  novts 

rarum  Nostrarum,  infra  nominandus,  ex  delegata  eidem  dioecesibus 
Apostolica  facultate,  ac  nomine  Sanctae  Sedis,  eas  respec-  ^'^''^'  ^^  ' ' 
tive  designet,  decernat,  et  erigat  prout  opportunius  expedire 
in  Domino  iudicaverit. 

Quod  pertinet    autem    ad    congrua  pecuniae   subsidia, 
quibus  tres  novarum   sedium  Episcopi  nominandi  pro  sua  Episcopis 

,  ....  ,.  pecuniae 

mensa  ac  dote  necessario  mdigent,  reditus  et  proventus^  subsidia 
quos  gubernium    Argentinum    ab  anno  nuper  elapso  in  ^'''''*'"'» 
tabulis  praesumptionis  publicorum  redituum  et  sumptuum 
(Presupuesto  general )m\n\stern  cultus  suppeditandos  con- 


26o  LITT.    APOST.    **  IN    PETRI   CATHEDRA.  " 

stituit  pro  novis  Episcopis  eorumque  episcopalibus  Curiis 

ad  instar  aliarum  Reipublicae  dioecesum,  novis  nominan- 

dis  Episcopis  attribuimus  et  adsignamus. 

eosque  vuit       Curae  porro  esse  debebit  tribus  novarum  sedium  Epi- 

mum/Jpi-  scopis  nominandis,  ut  in  unaquaque  respective  Ecclesia 

re%Z*r-  ^^^'^cdraH,  cathedrale  Capitulum  luxta  canonicas  sanctio- 

temfacui'  nes,  quum  primum  fieri  poterit,  erigatur.  Ubi  autem  triuni 

pertitcoH'  cathedralium  ecclesiarum  Capitula  rite  fuerint  constituta, 

statuta!*  *  facultatem  ipsis  impertimus,  statuta,  ordinationes  et  dc- 

creta,  iuxta  sacrorum    Canonum,    et    praecipue    Concilii 

Trid6ntint  praescriptiones  conficiendi,  quae  tamen  ab  uao- 

quoque  respective  Ordinario  trium  praedictarum  Ecclesia- 

Dum  capi-  rum  Antistite  approbanda  et  sancienda  erunt  Interim  us- 

"noHfue'  que  dum  cathedralia  Capitula  in  tribus  novis  Episcopalibus 

ut^Episcopi  sedibus  erecta  non  fuerint,  earum  Antistites    nominandi 

mtlf^^H  <^^"silium  sibi  ex  probatis   et    prudentibus    ecclesiasticis 

coHsiiium  viris  assumant,  quorum  adiumento  in  maioribus  expedien- 

adhibeant.       ,,  ...  ..  % 

dis  suarum  respective  dioecesum  negotns  utantur,  vehe- 

menter  cupimus  et  commeridamus. 

Vuit      Munus  insuper  erit  cuiusque  ex  tribus  novis  designandis 

quampri'  Episcopis,  ut  ad  formam  decretorum  Concilii  Tridentini 

mumerigt,  Seminarium  dioecesanum  in  sua  quisque  dioecesi,  quum 

primum  fieri  poterit,  erigat  et  instituat,  in  quibus  iovenes 

clerici  ad  virtutem  et   doctrinam    ac   pietatem    accurate 

excolantur,  atque  ex  obligatione  in  praesens  a  gubemio 

Argentino  suscepta,  peculiaris  assignationis  constituendae 

et  suppeditandae  cuique  ex  tribus    novis  dioecesibus  pro 

viginti  clericis  earumdem  dioecesum  in  Seminarium  Archi- 

dioecesis  Bonearensis  recipiendis,  Nos  congruam  assigna- 

ttonem   cuique  Seminario  propriam,  quum  ea  respective 

erecta  fuerint,  ad  eorum  statum  vitamque  tuendaoi,  Gu- 

^         bernium  facturum  esse  haud  dubitamus. 

Ap.  sedi       Novam  vero  tum  Archidioecesis,  tum  reliquarum  Argen- 

Uber^Mn-.  tinae  Reipublicae  dioecesum  dismembrationem  aut  circum- 

''^^v^JmiH  scriptionem  libere  sanciendi,  quandocumque  id  expedire  in 

Repubiica  Domino  visum   fuerit,  quin  ullum    in  id    Antistitum  vel 

ctrcumscri-    ^       .      , 

ptionem  Capitulorum    assensum  exquiri,   vel   territorialem   ullam 

ccclesiasti*  ^.  ^»^    .  ••      •  .  .  t 

cam,  compensationem  constitui  et  attribui  opus   sit,  omniDO  e^ 


DE  ERECTIONE  DIOECESIUM  IN  REP.  ARGENTINA.    26 1 

expresse  liberam  facultatem  Nobis  et  huic  Sedi  Apostolicae  febr, 
reservamus.  '^^- 

Tres  insuper  Cathedrales  Ecclesias  in  Argentina  Repu-         A^wai 
bh*ca  noviter  erectas,  in  suffraganeas  Archiepiscopalis  et  insuffra- 
Metropolitanae  Ecclesiae  Bonearensis  damus  et  assignamus;  ^a^^at 
ita,  ut  ipsae,  donec  aliter  ab  apostolica  Sede  disponatur,  ^gfropT/i- 
Archiepiscopi  Bonearensxs  Metropolitico  iuri  subesse  de-  '''«^*- 
beant,  volumus  et  decernimus. 

Fraedictarum  pariter  trium   Cathedralium  Ecclesiarum  ^^/^ 

noviter,  ut  supra,  erectarum  fructus,  iuxta  reditus  earum-  '^J}^^^ 
dem  Episcopalium  mensarum,  de  more  taxari  volumus,  et  rumfru- 
in  libris  Camerae  Apostolicae  taxam  hanc  describi.  retaxaHet 

Praeterea  ut  omnia  et  singula  documenta  respicientia  l^tque^docu- 
paroecias  ac  loca  ab  archidioecesi  Bonearensi,  et  a  dioecesi  ^^'^^^- 
Paranensi  et  Saltensi  divulsa,  ac  novis  erectis  Episcopa-  scopatuum 
tibus  La  Plata,  Sanctae  Fidei  et  Tucumanensi  addicta,  a  sfectantL, 
cancellariis, in  quibus  ante  hanc  novam  circumscriptionem  ^iradiTan- 
existebant  extrahi,  et  cancellariis  trium  novorum  Episco-  ^^^^^^^^- 
patuum  tradi,  atque  in  iis  perpetuo  asservari  debeant,  volu- 
mus  et  prescribimus.  Ea  omnia  autem,  quae  res,  iura  et  pimia 
personas  ecclesiasticas  respiciunt,  quorum  expressa  mentio  ^"^''  '"^- 
in  his  praesentibus  habita   non   est,  firma  et  rata  iuxta  guibuskic 
canonicas    regulas    et    catholicae    Ecclesiae   disciplinam  esuxpesta 
manere  debere  praecipimus.  Quod  si  quae  difficultas  aut  '"^^.'^^' 
controversia,  quoad  praemissa  in  noviter  erectis  dioecesibus 
oriatur,  ea  ad  hanc  Apostolicam    Sedem  deferenda  erit, 
quae,  rebus  accurate  perpensis,  prout  de  iure  decernet. 

Demum  in  executorem  harum  Litterarum  Apostolicarum,     Archiepi^ 
Venerabilem  Fratrem    Vladislaum    Castellano   Archiepi-  ^^^^^^: 

^       nearenst 

scopum  Bonearensem  deputamus  et  instituimus,  eidemque  exequendas 

-         ,  .  .  .    ,         mandaf, 

omnes  facultates  necessanas  et  opportunas,  etiam  subde-  praesentes 
legandi  quamcumque  personam  in  dignitate  ecclesiastica  ^'**^^^' 
constitutam,  ad  praemissorum  effectum  tribuimus  et  con- 
ferimus,  eidemque  facta  facultate,  sive  eius  subdelegandoi 
etiam  definitive  pronunciandi  super  quacumque  oppositione 
adversus  praemissa  quomodolibet  oritura,  appellatione 
quacumque  postposita,  obligationemque  eidem  executori 
iniungimus  mittendi  ad  hanc  Sanctam  Sedem  intra  sex 


262  LITT.    APOST.    **  IN    PETRI   CATHEDRA.  " 

menses  exempla  authentica   actonim   omnium,  quae  ad 
erectionem  commissam  per  haec  Apostolica  scripta  erit 
emissurus,  quibus  plenam  observantiam  demandamus  et 
stricte  praecipimus. 
ipsarum-       Praeseutes  vero  litteras  et  in  eis  contenta  quaecumquc, 

gue  vim  et      ^,  •...«.  «     i  «    i 

auctoHta^  etiam  ex  eo  quod  quihbet  mteresse  habentes,  seu  habere 
'^/!  *''*^'  praetendentes,  vocati  et  auditi  non  fuerint,  ac  praemissis 
non  consenserint,  etiamsi  expressa  specifica  et  individua 
mentione  digni  sint,  nullo  unquam  tempore  de  subreptionis 
vel  obreptionis  aut  nuUitatis  vitio,  seu  intentionis  Nostrae, 
vel  quolibet  alio,  licet  substantiali  defectu  notari,  impn- 
gnari,  vel  in  controversiam  vocari,  sed  eas  semper  ex  certa 
scientia  cum  potestatis  plenitudine  factas  et  emaoatas, 
perpetuo  validas  et  efficaces  existere  et  fore,  suosque 
plenarios  et  integros  effectus  sortiri  et  obtinere,  atque  ab 
omnibus  ad  quos  spectat,  et  quomodolibet  spectabit  in 
futurum,  inviolabiliter  observari  debere,  et  si  secus  super 
his  a  quoquam  quavis  auctoritate,  scienter  vel  ignoraiiter 
contigerit  attentari,  nullum  prorsus  et  inane  esse  et  fore 
decernimus. 

Non  obstantibus  de  iure  quaesito  non  toUendo,  de  sup- 
pressionibus  committendis  ad  partes,  vocatis  quorum  inter- 
est,  aliisque  Nostris  et  Cancellariae  Apostolicae  regulis,nec 
non  supra  dictae  Ecclesiae  Bonearensis,  etiam  iuramento, 
confirmatione  Apostolica,  vel  quavis  firmitate  alia  roboratis 
statutis  et  consuetudinibus,  privilegiis  et  concessionibus, 
omnibusque  et  singulis  ordinationibus  Apostolicis  in  syno- 
dalibus,  provincialibus  et  universalibus  Conciliis  editis,  vel 
generalibus  Constitutionibus.  Quibus  omnibus  et  singuHs, 
etiamsi  specialis  mentio  habenda  foret,  ipsarum  tenores 
praesentibus  pro  expressis  habentes,  ad  praemissoruiu 
effectum  latissime  et  plenissime  ac  specialiter  et  expressc 
derogamus,  ceterisque  contrariis  quibuscumque. 

Praeterea  volumus,  ut  harum  litterarum  transumptiSt 
etiam  impressis,  manu  tamen  notarii  subscriptis  et  sigiHo 
personae  in  ecclesiastica  digriitate  constitutae  munitis,  ea- 
dem  prorsus  fides  adhibeatur,  quae  presentibus  adhiberetur, 
si  forent  exhibitae  vel  ostensae. 


DE  ERECTIONE  DIOECESIUM  IN  REP.  ARGENTINA.    263 

Nulli  ergo  omnino  hominum  liceat  hanc  paginam  No-  ij 
strae  suppressionis,  dismembrationis,  erectionis,  separatio-  iS^, 
nis,  disiunctionis,  applicationis,  assignationis,  attributionis, 
statuti,  mandati,  decreti,  derogationis  et  voluntatis  infrin- 
gere,  vel  ei  ausu  temerario  contraire.  Si  quis  autem  hoc 
attentare  praesumpserit,  indignationem  omnipotentis  Dei 
et  beatorum  Petri  et  Pauli  Apostolorum  Eius,  se  noverit 
incursurum. 

Datum  Romae  apud  Sanctum  Petrum  anno  Incarna- 
tionis  Dominicae  millesimo  octingentesimo  nonagesimo 
sexto  (I),  XV  Kalendas,  Martias,  Pontificatus  Nostri  anno 
decimo  nono. 

A.  Card.  MACCHI 
A.  Panici  Subdatarius 

VISA 

De  Cvria  I.  De  Aqvila  e  Vicecomitibvs 

Loco  ^J^  Plumbi 

Reg,  in  Secret  Brevium 

I.   GVGNONIVS 

I.  A  Nativitatc  mdcccxcvii. 


ALLOCUTIO  *" 


Ad  S.  R.  E,  Cardinales, 


/ 

MARTII 
1897. 

Gratum 

ttstatur 

animum 

Pontiftx 

trga  Dtum 

sibibeniffne 

auxilia' 

tum  im 

Pontifica- 

tus  implen- 

do  munere. 


Memorai 

a  ie  datas 

Liiteras  de 

Unitatt 

Bcclesiae^ 

quibus  et 

catholicos 

confirmare, 

atque  dissi' 

dentes 

Ecclesiae 

reconciiia- 

re  infendit: 

sperat 

hos  Deum, 

muUorum 

exoratum 

precibus, 

brevi  ad 

Bcclesiam 

aggregaiu- 

rum  esse. 


DE  NONNULLIS  A  PONTIFICE  GESTIS. 


S^<ltift<MgA  rinnovata  testimonianza  degli  amorevoli  sensi 


L 


Nostrae 

aetatis 

indoles. 


^  vostri  Ci  richiama  ii  pensiero  al  giro  dei  dician- 
ly  nove  anni,  trascorsi  in  mezzo  alle  cure  quotidiane 
tk^iS^^^  del  pontificato.  II  peso  k  grave  ed  il  cammino  fu 
lungo.  Iddio  solo  vede  e  discerne  se  air  altezza  e  diutur> 
niti  del  Ministero  habbia  debitamente  risposto  da  parte 
Nostra  la  feconditi  delle  opere.  Ma  se  alcuna  cosa  Ci  venne 
fatto  di  compiere  a  salute  delle  anime  che  da  Noi  aspettano 
il  verbo  della  vita,  diamone  lode  tutti  concordemente  al 
Signore,  che  mediante  la  sua  virtd  possente  e  benigna 
soccorse  alla  insufficienza  Nostra. 

EUa,  Signor  Cardinale,  rammemorava  Tuniti  della 
Chiesa,  che  diede  argomento  airEncich'ca  di  Giugno.  Deiral- 
to  subbietto  ragionammo  di  proposito  in  quelle  pagine  per 
edificazione  e  conforto  delle  coscienze  cattoliche  :  ma  nel 
tempo  stesso  ad  un  altro  segno  avevamo  particolarmente 
la  mira.  Intendevamo,  aiutandoci  Iddio,  di  far  penetraregli 
accenti  di  quella  grande  verita  nel  cuore  di  quanti  sono 
frateiii  nostri  separati  da  noi.  Poich^  la  ristorazione  dell'a- 
nita  cristiana,  sovrano  scopo  della  Chiesa  e  sospiro  inces- 
sante  dei  pontefici  predecessori,  ella  ^  similmente  il  piu 
caldo  voto  deiranima  Nostra,  essendoch^  lo  spirito  di  carita 
sempre  arde  ad  un  modo  nella  Chiesa  di  Cristo.  Ardua 
pur  troppo  h  Timpresa  :  ma  Iddio  che  pu6  tutto,  veglia  di 
continuo  al  fianco  degli  Apostoli  della  sua  veriti  per  bene- 
dirne  e  fecondarne  i  sudori.  Oltrechi,  memori  delle  meravi- 
gliose  promesse  serbate  alla  preghiera  fiduciosa  e  costante, 
gran  conforto  a  sperare  Ci  porgono  le  supplicazioni  che  a 
questo  intento  sacrosanto  migliaia  di  anime  generose  levano 
al  cielo  da  ogni  plaga  del  mondo  cristiano.  —  E  ragionando 
umanamente  di  fatti  umani,  Tindole  de'  tempi  &  forse  piu 


DE    NONNULLIS    A   PONTIFICE    GESTIS.  265 

acconcia   ad  alimentare    che    ad    estinguere  la  speranza.  quavarii 
Voxchh  un  moto  unitivo  occupa  e  governa  le  odierne  gene-  ^um%r" 
razioni :  grincrementi  della  coltura  vanno  per  ogni  dove  if/^""^^^^', 
propagando  omogeneita  e  consonanza  di  pensieri,  costumi,  ^^scun/ 
aspirazioni.  Fra  popoli  e  popoli,  diversi  di  stirpe  e  di  elo-  /t/Sci  addn 
quio,  separati    da   oceani  e  continenti    sterminati,    corre  E^cUsiae  a 
tuttavia  un  vivo  senso  di  fratellanza  che  altri  secoli  non  ^%aaef' 
connobero.  Ora  dunque  Iddio  benedetto,  che  fe  sapientis- 
simo  a  dedurre  il  bene  da  ogni  cosa,  e  perfino  dal  male, 
pcrchfe  non  vorrebbe  coteste  inclinazioni  umane  convertire  e 
trasformare  a  beneficio  della  vaticinata  unita  della  fede  ? 

Ni  altro  intendimento  che  di  rimuovere  uno  degli  osta-       Prosua 
coli  alla  desiderata  unione,  si  mosse,  non  haguari,  a  senten-  *^'^f^j^"^ 
ziare  circa  il  valore  teologico  delle  Ordinazioni  anglicane.  Hcitudine 
Trattavasi    di    cosa    gi^    autorevolmente    risoluta    nella  ediditde 
sostanza  :  v'ebbe  per6  in  questi  ultimi  anni  chi  s'argoment6  nibu^alT 
di  revocarla  in  qu^stione.  Polemiche  intempestive  ingene-  ^Jj^^lll^;^^ 
ravano  il  dubbio  :  il  dubbio  spandeva  illusioni  negli  uni,  q^um  nova 
confusione  e  turbamento  di  coscienza  negli  altri.  ^  ben  tnmersia" 
vero  che  a  cessare  inconvenienti  siffatti  bastata  sarebbe  ^evo/ult 
rinterpretazione  ovvia  e  leale  dei  giudicati  anteriori.  Ma  ^aMdu7um 
tuttavia  per  dar  pih  lume  da  un  lato  a  chi  errava  in  buona  a^Ap.Sede 
fede,  e  per  tagliare  dalFaltro  ogni  strada  alle  tortuosita  del  iten!mTn- 
sofisma,  deliberammo  di  ripigliar  da  capo  la  disamina  dei  %m^ue%m 
fatti  con  le  loro  circostanze.  Lo  studio,  condotto   sopra  ^jr^f?'*'/^''^ 
documenti  irrepugnabili,  fu    lungo,   imparziale,   accurato,  pundiveri- 
quale  doveva  aspettarsi  dalla  Santa  Sede  in  un  negozio  di  asserendae 
tanto  rilievo.  Onde,  se  potesse  questa  Nostra  parola  farsi  ^''"^''^* 
udire  ai  figli  deirimpero  Brittanico  che  non  partecipano 
alla  fede  nostra,  li  vorremmo  scongiurare  per  le  viscere  di 
Gesii  Cristo  di  non  dar  luogo  a  false  apprensioni  e  sospetti; 
ma  persuadersi  che  la  sola  inflessibilita  del  dovere  Ci  dett6 
quella  sentenza,  la  quale  altro  non  h  che  il  pronunziato 
della  veriti  schietto  e  definitivo. 

E  in  opera  di  concordia  ella  Ci  richiama  pure,  Signor     consuiuit 
Cardinale,  a  ci6  che  prudente  zelo  Ci  consigliava  anni  sono  ^^^^ig/ 
in  ordine  ai  Nostri  figli  di  Francia.  In  quel  provvedimento  '^^''^g^J 
la  mira  Nostra,  intesa  ai  grandi  interessi  spirituali,  sorvo-  iosdum 


266   ALLOCUTIO    *'  LA   RINNOVATA   TESTIMONUNZA. 


agendi  nor- 

mam  ipsis 

statuit 

sequendam 

in  rebus 

politicis  : 

guam  gui- 

dem  si 

cmnes  fuis- 

sent  am- 

plexit  mi' 

rum  res 

Galliaeac 

Ecclesiae 

sumpsisset 

inde  incre- 

mentum. 


Afemorat 

Ponlifex  a 

se  instau' 

ratas  aedes 

Borffianas 

picturis 

insignts^ 

atgue  expo* 

nit  religiO' 

nem  optimt 

de  arte  esse 

meritamt 


Benedicit, 


lava  alla  politicii  e  alle  sue  contese.  Ci6  che  Ci  stava  e  che 
Ci  sta  unicamente  a  cuore,si  i  toglieredi  mezzo  la  discordia 
degli  animi  non  infruttifera  soItanto,ma  nociva  allacausa 
della  religione  e  della  Chiesa.  Scarso  ed  inefficace  airuopo 
sarebbe  stato  un  suggerimento  generico :  bisognava  oppor. 
tunamente  confortarlo  di  norme  pratiche.  Additammo 
dunque  il  campo  costituzionale  e  legale,  dove  coopcrassc 
ciascuno  al  comun  bene  religioso  e  morale.  Second6  il 
senno  e  il  buon  volere  di  molti :  ma  se  la  concordia  fossc 
piena  ed  intera,  e  uniforme  Tazione,  quanta  copia  di  frutti 
ne  coglierebbero  la  Francia  e  la  Chiesa  ? 

Cura  di  minor  conto,  ma  utile  per  altri  rispetti  anch'essa, 
fu  il  restauro  novissimo  delle  aule  Borgia  :  aule  celebrate 
dalla  fama  per  i  dipinti  deirUmbro  artista,  che  tanta  orma 
del  suo  valore  lasci6  impressa  quivi  particolarmente  e  a  Si^ 
na. — L'arte  h  congiunta  per  vincoli  indissolubili  col  cristiane- 
simo,  perch^  nuove  ispirazioni  ella  trovi  nella  fede,etutela 
generosa  nella  Chiesa  e  nei  Papi.  Folle  il  pensierocheiHbcri 
voli  del  genio  mal  si  accordino  colla  immutabilitadeldogtna- 
Basta  il  Vaticano  a  mostrare  in  atto  il  meraviglioso  connu- 
bio  della  bellezza  vera  con  la  vera  religione, 

Si  abbia  il  sacro  CoIIegio  la  significazione  del  grato 
animo  e  del  paterno  affetto  Nostro,  insieme  collabcnediriooc 
Apostolica  ;  la  quale  similmente  impartiamo  ai  Vescovi,ai 
Prelati,  e  a  quanti  altri  sono  qui  presenti. 


ggjagbafeaa&lgTTM  ppr  Nng  ipsi,  tum  ex  multorum  praedfcatione 
^  /^^   £  cognoscimus  quibus  in  rebus  et  quo  potissimum 
V->'   ^  consilio  exercere    ingenium    et    calamum    diu 


AfART/l 

ScriptO' 
rem,  de  re 
historica 
optimt 
meritumt 
laudati 
Pontifex, 


'&r^^^^  consueveris.  Videlicet  totus  es  in  pertractatione 
historiae,  nominatim  Britannicae :  et  quae  nobilissima  laus 
est,  illud  habes  propositum,  tuas  ut  vigilias  lucubrationesque 
studiorum  optimorum  ad  illustrandum  conferas  tuendum- 
que  catholicum  nomen.  Nec  sane  frustra.  Nam  quae  hacte- 
nus  mandavisti  litteris,  acer  investigator  monumentorum, 
ca  consentiunt  eruditi  vm  proficereet  valere  ad  incorruptam 
eventorum  Britannicorum  notitiam.  Imo  fn  hoc  eenere  T>on 
sumus  nescii  pervicisse  te,  ut  non  paucos  ex  iis,  qnorum 
praeiudicata  opinio  minus  favere  Ecclesiae  cathoHcae  solet, 
repulsos  veritatis  viribus  ad  fudfcia  aequiora  traduceres. 
Ita  vel  experiendo  tntellexisti,  sinceram  praeteritarum 
rerum  indagfationem  nominf  quidem  catholico  nihil  obesse, 
prodesse  autem  plurimum.  Quamobrem  perge,  dilecte  fili, 
multum  pro  veritate  contendere :  opinationes  de  Ecclesia, 
de  Pontificatu  romano  praeposteras  perge  scribendo  con- 
vincere.  Hanc  autem  ipsam,  quam  fngressus  es,  scribendi 
disputandique  viam  fac  insistas  diligenter :  sed  tamen  paulo 
comitatfor.  Opus  enim  cum  habeas  in  manibus  et  non 
exiguae  molis,  et  quod  expedit  esse  mansurum,  profecto 
commode  facies,  si  quos  adjunxeris  tibi  laborum  tuorum 
adiuctores  et  socios,  idoneos  illos  quidem  :  qui  scilicet 
ingenfo  simul  atque  aetate  floreant.  Qua  ratione  primum 
multo  expeditius,  quae  habes  instituta,  conficies  :  deinde 
erudfes  ad  dfscfplfnam  tuam,  quf  alfquando  fn  fsto  fpso 
genere  studforum  fpsfmet  elaborare  utfliter  queant.  — 
Divfnorum  munerum  auspiccm,  benevolentiaeque  Nostrae  BenedicU. 


notatque 
sinceram 
praeterita- 
rum  rerum 
indagatio- 
nem  prod- 
esse  pluri' 
mum  ca' 
tholico 
nomini, 

Scriptorem 
adhoriatur 
ut  pro  veri- 
tate  conten' 
derepergat^ 
adiunetis 
sioi  aliqui' 
bus  laho' 
rum  suo- 
rum  sociis. 


268 


EPISTOLA    *•  CUM   PER   NOS   IPSI. 


testem,  tibi  Apostolicam  benedictionem  amanter  in  Domino 
impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die     xvii     Martii 
MDCCCXCVii,  Pontificatus  Nostri  anno  vicesimo. 


LEO  PP.  XIII 


4 


II  Ad  Card.  Perraud,  Episc.  Augustodunensem, 


DE  CONVENTU  EUCHAR.  PARAIENSI. 


^^^^^^^'Al^^^Af'^J!ii^^'^^^^^^^^'^^^^^i 


^jfeaaBjfl&jtgTTTj.A  sane  opportunior,  ab  Hierosolyma  urbe, 

N?  eucharistico    conventui     habendo    sedes    eh'gi 
fo  poterat,  quam  Paraium  Monachium,  quod  tua 


ftt<V**ip'iS  est  in  ditione  positum.  Ibi  etenim  Christus,  qui 
in  Sacramento  ^ugusto  instituendo,  divitias  caritatis  suae 
veluti  eiTuderat,  novo  quodam  uberiorique  fonte  has  easdem 
divitias  derivandas  voluit,  quum  Cordis  sui  religionem 
manifestavit,  indeque,  agente  maxime  beata  Margarita 
Alacoque,  in  Ecclesiam  universam  dilatavit.  Nos  igitur  tuas 
litteras  futuri  conventus  nuncias  periucunde  accepimus ; 
probe  autem  experti  quam  libeat  abunde  Servatori  Deo,  in 
ista  Paraiensi  aede,  ditissimam  benignitatem  suam  homi- 
nibus  testari,  minime  dubitamus  de  secundo  coetus  exitu. 
Spem  Nostram  confirmat,  dilecte  iili  Noster,  auctoritas 
studiumque  tuum  in  coetu  ipso  moderando.  Ne  vero  desit, 
ad  solandos  animos  optimamque  voluntatem  fovendam, 
benevolentiae  Nostrae  testimonium,  tibi  primum  et  uni- 
versis,  qui  in  conventu  aderunt,  Apostolicam  benedictionem 
effusa  caritate  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum    die    xxix    Martii 
MDCCCXCVli,  Pontificatus  Nostri  anno  vicesimo. 

LEO  pp.  xni 


^9 
MARTII 

1897. 

Gaudet 
Pontifex 
Parainm 

Mona- 
chium  ele- 
ctum  esse 
convenius 
eucharisti- 
ci  sedem, 
ipsumque 
locum  ex- 
tollit  5. 
Cordis 
relipone 
inst^em. 


^ 


JS 


EPISTOLA 


Ad  Aloisiuni  Marini, 


DE  CONSOCIATIONE  PRESBYTERORUM 


IN   ITALIA. 


APRJUS 
1S97. 

Eximia 

laude  ex- 

tolUt  Pon- 

tiftx  Pres- 

byterorum 

saecula" 

rium  in 

Italia  con- 

sociatio' 

nemt  tot 

fontem 

bonorum^ 


9^J&£29L4$UAE  Nobis  de  Apostolicae  Consociadonis  Pres- 


0 


eique  ut 
sacerdotes 
dent  nomen 
exoptat. 


^  byterorum  saeculariuoi  in  Italia  constitutione 
l^  et  progressu  exponi  voluisti,  magna  animi 
iV^^^^  Nostri  accepimus  iucunditate.  Placet  itaque 
incitamenta  et  laudes,  dilecto  filio  Victori  Lebeurier  eius- 
dem  Piae  Societatis  Praeposito  Generali  sub  die  xxxi 
Martii  MDCCCLXXX  a  Nobis  iam  datas,  tibi  tuoque  instituto 
iterare,  eademque  benevolentiae  testimonia  tibi  significare. 
£x  huius  enim  consociationis  in  Italia  incremento,  qua 
sociis  universis  sancta  et  uniformis  vivendi  ratio  proponitur, 
apprime  confidimus,  ut  in  saeculari  clero  pietas  foveatur, 
in  divino  implendo  ministerio  coniunctio  sub  Episcoporum 
vigilantia  solidetur,  et  mutua  inter'  sacerdotes  caritas  fir- 
metur  atque  augeatur.  Hinc  presbyteris,  hac  spirituali 
consociatis  amicitia,  maximi  momenti  adiumenta  comper- 
tum  est  obvenire,  quum  ad  saeculi  fugienda  pericula,  quibus 
sacerdos  saepe  saepius  impetitur,  tum  ad  animos  piis  et 
cordatis  moderatoribus  devinciendos,  tum  denique  ad  pro- 
positum  viresque,  auxilio  consilioque  fratrum,  usque  magis 
acquirendas.  Huius  itaque  instituti  iam  partos  in  Italia 
fructus,  uberiores  fieri  adprecamur  a  Domino ;  simulque 
sacerdotes  hortamur,  ut  sibi  suaeque  saluti  melius  in  dies 
prospecturi,  huic  societati  dent  nomen.  —  Interea,  super- 
norum  munerum  auspicem,  Nostraeque  benevoleutiae 
pignus,  Apostolicam  benedictionem  tibi,  tuoque  insti- 
tuto,  sociisque  universis  libenter  impertimus. 

Datum    Romae    apud    S.    Petrum     die    VIII    Aprilis 
MDCCCXCVii,  Pontificatus  Nostri  vicesimo. 

LEO  PP.  XIII 


■^.«i)t.».3t.«iat,.ia«,vt:>^t  »■&«»..;& 


li 


HppenDir 


afl  Hctorum  iceoni^  xin  bolumina  v  et  vi, 


pcaecipua  complecteng  »ecreta  a  jgjg.  con:: 


g|  sregationtfau0,  :eontifice  approbante,  eDita^  g}^ 


^'^^^^^^^^^^^^^^ 


« 


Ad  Italiae  Episcopos, 


DE    IIS    QUAE    ADVERSUS    PIAS 


SODALITATES   A  CIVILI   AUGTORITATE 


SANCITA  FUERUNT. 


Stafl&j&aa&j^ELLE  presenti  tristissime  circostanze  della  Chiesa 


N 


-  non  meno  che  della  civile  societi,  le  piti  antiche 
^  e  benefiche  pie  Istituzioni  da  sacrilego  spoglio 
thagy^gw^  colpite  e  defraudate  dei  mezzi  necessarii  a  reli- 
giosamente  adempiere  le  inviolabili  voIontA  dei  fondatori, 
esigono  una  opportuna  direzione,  onde  non  vedere  onnina- 
mente  compromessa  la  loro  preziosa  esistenza.  Penetrati  da 
tale  necessiti  alcuni  Ordinarii  hanno  fatto  dimanda  alla 
S.  Sede  per  avere  una  norma  da  seguirsi  di  fronte  alle 
nuove  leggi  sulle  confraternite  ed  altre  opere  pie.  A  soddis- 
fare  impertanto  a  s\  giusta  richiesta,  questa  S.  Congrega- 
zione  de'  Vescovi  e  Regolari  indirizza  a  tutti  gli  Arcive- 
scovi,  Vescovi  ed  Ordinarii  delle  diocesidTtalia  lapresente 
lettera  circolare  contenente  leseguenti  pratiche  avvertenze. 
1°  Se  le  attuali  circostanze  impediscono  alle  Confrater- 
nite  Tesercizio  della  cariti  e  della  beneficenza  in  una 
determinata  maniera,  non  impediscono  per6  loro  di  pro- 
muovere  nei  membri  che  le  compongono  lo  spirito  di  pieti 
e  di  divozione,  e  1*  esatto  adempimento  dei  doveri  cristiani, 
non  che  T  edificazione  del  prossimo,  che  h  il  fine  principale 
di  tali  istituzioni.  Insistano  perci6  gli  Ordinarii  perch^  le 
confraternite  proseguano  nelle  pratiche  di  pietk,  le  quali 
riusciranno  anche  di  maggiore  edificazione  ai  fedeli,  non 
potendosi  supporre  ispirate  da  un  secondo  fine,  ossia 
dair  interesse  materiale.  In  quanto  al  mantenimento  del 
culto  divino,  ed  alle  altre  opere  che  erano  proprie  delle 
singole  confraternite,  si  adoperino  i  fratelli  a  fare  quello 
che  loro  sRrk  possibile  nella  misura  dei  mezzi,  di  cui  po- 
tranno  disporre,  e  qualora  non  possano  adempiersi  le  opere  ^/^ta* 


iS 
SEPT. 
i8gi, 

Piae  SO' 
daltiaies 
sacrilege 
sunt  facul' 
talibus  suis 
fraudatae^ 
necjam 
vaient  fuH' 
datorum 
suorum 
adimpUre 
volunta- 
tem» 

Nevero 
praesenti- 
bus  rebus 
penitus  in- 
tereant, 
S.Congre- 
gatio 
quaedam 
de  ipsis 
decernit, 

lo  Si  im- 
pediantur 
confrater- 
niiates 
quin  operi' 
bus  caritit- 
tis  vacent, 
ea  tamen 
opera  non 
intermit' 
tant  quae 
adpietatem 
proximique 
aedificatio- 
nem  spe- 
ctant» 


Divinum 
cultum,  ut 
possunt, 
exerceant, 
illorum 
religioso' 
rum  exent' 


AcTA  Lk)Kis  XIII.  -  T.  VI. 


i8 


274       EPIST.    "  NELLE    PRESENTI   TRISTISSIME, 

facuUaii-  ^^'  proprfo  istituto  sostituiscano  possibilmente  altre  opcre 
bussuissp<h  equipoUenti,   imitando  in   ci6  gli  ordini  religiosi,  i  quali 
(atiun  n-  colpitt  prima  di  loro  dalle  leggi  di  confisca,  hanno  seguitato 
servant7'^  a  vivere  vita  regolare,  c  nello  stesso  tempo  hanno  usato 
ogni  industria  per  ricostituirsi  e  risorgere. 
^  NoH       2°  Non  per  questo  per6  dovranno  le  confratemite  tra- 
MMttaUs  scurare  di  difendere  i  loro  beni  e  i  loro  diritti,  valendosi  di 
officium  tutte  le  risorse  che  le  stesse  attuali  leggi   possono  loro 
sua  tutndi  somministrare  ;  giacchfc  come  depositarie  sono  a  ci6  grav^ 
^«pir-  mente  obbligate.  A  tale  uopo  si  faranno  da  persone  cotn- 
sentium.      petenti  accuratamente  esaminare  la  provenienza  dei  beni. 
gli  usi  a  cui  furono  dai  donatori  destinati,  le  condizioni 
sotto  le  quali  furono  dati,  per  vedere  se  in  forza  di  questi 
e  simih'  titoli  possa  rifiutarsene  al  Governo  la  cons^na. 
3«  Si  ui'       3^  Qualora  il  governo  spingesse  la  sua  rapaciti  anche 
sf!ou<^*r  ^"^  ^^"*  ^^  *  norma  della  legge  non  sono  soggetti  a  dc- 
iat^^uris  '"^"^^  "^  *  trasformazione,  come  p.  e.  quelli  destinati  al 
vmdicatio.    mantenimento  delle  parrocchie,  le  confratcrnite  si  porraono 
in  gradodi  poterli  rivendicare  facendo  di  tutto  per  riuscirvi. 
4«  Ser-       4°  Procureranno  inoltre  di  conservare,  almeno  in  copia, 
t^hd^t  '^  ^*^^'J  ^  J  documenti  relativi  ai  loro  beni  per  farH  airoca- 
nium  te-  sionc  opportuna  valere  per  la  rivendicazione. 
50  ///a       5^  ^*^  ^S"^  ^^^^  ^^^^'  ^^^^  della  presa  di  possesso  emette- 
^catioad   ^^^^^  formalc  protesta,  di  cui  esigeranno  V  inserzione  ncl 
denda  esi  verbalc,  dichiarando  di  non  cedere  che  alla  forza,  riservan- 
^  iionis^^  dosi   tutti  i  diritti,  e  non  consentendo  che  questi  siano 
strumento.    distrutti   o   iu  qualsivoglia   modo  diminuiti.    Finalmente 
ne'  casi  particolari  ove  sorgano  speciali  dubbi  o  difiicoltai 
i  Vescovi   ricorreranno  per  le  opportune  istruzioni  alla 
Santa  Sede. 
Curent       Confida  quindi  laS.  Congregazione  che  tutti  e  singoli  gli 
^//^^^  Ordinarii  delle  diocesi   d'ltalia  adopercranno  illoroben 
exequend*a    "^^^  ^^'°  ?  ^^  pastoralc  sollecitudinc  a  che  sia  eseguito 
quanto  in  questa  circolare  h  prescritto. 

Dato  dalla  segreteria  della  S.  Congregazionede'Vescovi 
e  Regolari  il  18  settembre  1891. 

I.  VERGA  Prefetto 

*  Fr.  LuiGl  Vescovo  di  Callinico  Stgretam 


DEALUMNISINSTITUTORtjRELIGIOSORU 


AD    SS.   ORDINES   ADMITTENDIS. 


^^^^^^J9i^Al^^^^A!^'^Af^A^^^9^^^A^^9^^^i 


9JJ£29^4?  UCTIS  admodum  ex  singulari  Dei  beneficio  voto 
a  A  ^  ^^  simpHcium  Institutis,  uti  multa  inde  bona 
^  XX  fe  oriuntur,  ita  aliqua  parit  incommoda  facilis 
l^^m^ki  alumnorum  huiusmodi  societatum  egressus,  et 
consequens,  ex  iure  constituto,  regressus  in  dioecesim 
originis.  Haec  autem  graviora  efficit  temporalium  bonorum 
inopia  qua  nunc  Ecclesia  premitur,  unde  Episcopi  saepe 
providere  nequeunt  ut  illi  vitam  honeste  traducant.  Haec, 
aliaque  id  genus,  etiam  de  alumnis  Ordinum  votorum  so- 
lemnium,  perpendentes  nonnulli  Sacri  locorum  Antistites, 
pro  ecclesiastici  ordinis  decore  et  fidelium  aediiicatione,  ab 
Apostolica  Sede  enixis  precibus  postularunt,  remedium 
aliquod  adhiberi.  Cum  ergo  totum  negotium  SSmus  D.  N. 
Leo  PP.  XIII  detulisset  Sacrae  huic  Congregationi  Episco- 
porum  et  Regularium  Negotiis  et  Consultationibus  praepo- 
sitae,  Emi  Patres  in  conventu  plenario  habito  in  Vaticanis 
aedibus  die  29  mens.  Augusti  anni  1892,  praevio  maturo 
examine  ac  discussione,  perpensaque  universa  rei  ratione, 
opportunas  edere  censuerunt  dispositiones  per  generale 
decretum  ubique  locorum  perpetuis  futuris  temporibus  ser- 
vandas.  Quas  cum  SS.  Dominus  Noster  in  Audientia  d.  23 
Sept.  buius  anni  1892  infrascripto  Secretario  benigne  im- 
pertita,  probare  et  confirmare  dignatus  fuerit,  ea  quae 
sequuntur  per  praesens  decretum  Apostolica  auctoritate 
statuuntur  et  decemuntur. 

I.  Firmis  remanentibus  Constitutione  s.  Pii  V  diei  14 
Oct.  anni  1 568,  incipient.  Romanus  Pontifex^  et  declaratione 
sa.  me.  Pii  PP.  IX,  edita  die  12  mens.  lunii  anni  1858, 
quibus  Superioribus  Ordinum  Regularium  prohibetur,  ne 
litteras  dimissoriales  concedant  Novitiis  aut  professis  voto- 
rum  simplicium  triennalium,  ad  hoc  ut  titulo  Paupertatis 


4 

NOV. 


Quum 
incommoda 
nonnuUa 
pariat  Re- 
ligioiorum 
egressus  £ 
suo  Ordine 
vel  InstitU' 


S.  Congre- 
gatio  edit 
decreta. 


a  summo 
Pontijice 
approbata. 


V>de  admit- 
iendis  ad 

Ss.  Ordines 

alumnis 

InitiiutO' 

rum  votO' 

rum  sim- 

plicium^ 


276    DECRETUM  **  AUCTIS  ADMODUM  "    S.  C.  EP.   ET  REG. 

ad  SS.  Ordines  profnoveri  valeaot,  eaedem  dispositiones 

extenduntur  etiam  ad  Instituta  votorum  simpliciuai,  ita  ut 

horum  Institutorum  Superiores  non  possint  in  posterum  lit- 

teras  diniissoriales  concedere  pro  SS.  Ordinibus,  vel  qoomo- 

documque  ad  sacros   Ordines  alumnos  promovere  titalo 

Mensae  communis,  vel  Missionis,  nisi  illis  tantum  alumnis, 

qui  vota  quidem  simplicia,  sed  perpetua  iam  emiserint,  et 

proprio  Instituto  stabiliter  aggregati  fuerint ;  vel  qui  saltem 

tmmvot<h  per  triennmm  permansermt  m  votis  simplicibus  tempora- 

^^iHum  neis  quoad  ea  Instituta  quae  ultra  triennium  perpetuam 

ThrUnHium  ^^^^^^^^  professionem.  Revocatis  ad  hunc  eflfectum  omnibus 

vcta  perfe-  indultis  ac  privilegiis  iam  obtentis  a  S.  Sede,  necnt>n  dispo> 

tua  diffk-      ,  ,       ,,  ...  .    .     r^  ,        .       .* 

runt;  sitionibus  contrariis  m  respectivis  Constitutionibus  conten- 

tis,  etsi  tales  Constitutiones  fuerint  a  S.  Sede  Apostolica 
approbatae. 

^^disoU'       n.  Hinc  notum  sit  oportet  de  generali  regula  haud  in 

^'^suJttmii  posterum  dispensatum  iri,  ut  ad  Maiores  Ordines  alumnus 

unda,v€i<u  Congregatiouis  votorum  solemnium  promoveatur  quin  prius 

voHssim'  solemnem  professionem  emiserit,  vel  per  integrum  triennium 

ptragendo  in  votis  simpHcibus  perseveraverit,  si  alumnus    Instituto 

n^nem     votorum  simplicium  sit  addictus.  —  Quod  si  interdum  caussa 

ttdevotis  ^^%^^^^^  occurrat,  cur  quispiam  sacros   Ordines  suscipiat 

antuipan-  triennio  nondum  expleto,  peti  poterit  ab  Apostolica  Sede 

dispensatio,  ut  Clericus  vota  solemnia  nuncupare  possit 

quamvis  non  expleverit  triennium,  quoad    Instituta  vero 

votorum  simplicium,  ut  vota  simplicia  perpetua  emittere 

possit  quamvis  non  expleto  tempore  a  respectivi  Instituti 

Constitutionibus  praescripto  pro  professione  votorum  sim- 

plicium  perpetuorum. 

^^deReii'       III.  Dispositiones  contentae  in  decreto  S.  C.  Concilii, 

SpuUione  iussu  sa.  me.  Urbani  VIII  edito  die  21  Septembris  1624 

^newUn-  incipicD-  Socra  CongregatiOyKZ  in  decreto  eiusdem  S.  C. 

stituto;        iussu  sa.  me.  Innocentii  XII  edito  die  24  mens.  lulii  anni 

1694,  incipien.  InstantibuSy  ac  in  aliis  decretis  generalibus, 

quibus  methodus  ordinatur  a  Superioribus  Ordinum  Regu- 

larium  servanda  in  expellendis  propriis  alumnis,  nedum  in 

suo  robore  manent,  sed  servandae  imponuntur  etiam  Supe- 


DE    RELIGIOSIS  AD  SS.  ORDINES  ADMITTENDIS.       2^7 

rioribus  Institutorum  votorum  simplicium,  quoties  agatur  4 
de  aliquo  alumno  vota  simplicia  quidem  sed  perpetua  pro-  i8ga\ 
fesso,  vel  votis  simplicibus  temporaneis  adstrictoac  in  sacris 
insuper  Ordinibus  constituto  dimittendo ;  ita  ut  horum 
neminem  et  ipsi  dimittere  valeant,  ut  nunc  dictum  est,  nisi 
ob  culpam  gravem,externam,et  publicam,  et  nisi  culpabilis 
sit  etiam  incorregibilis.  Ut  autem  quis  incorregibilis  revera 
habeatur,  Superiores  praemittere  debent,  distinctis  tempo- 
ribus,  trinam  admonitionem  et  correctionem  ;  qua  nihil 
proficiente,  Superiores  debent  processum  contra  delinquen- 
tem  instruere,  processus  resultantia  accusato  contestari, 
eidem  tempus  congruum  concedere,  quo  suas  defensiones 
sive  per  se,  sive  per  alium  eiusdem  Instituti  religiosum, 
exhibere  valeat ;  quod  si  accusatus  ipse  proprias  defensiones 
non  praesentaverit,  Superior,  seu  Tribunal,  defensorem,  ut 
supra,  alumnum  respectivi  Instituti  ex  officio  constituere 
debebit  Post  haec  Superior  cum  suo  Consilio  sententiam 
expulsionis  aut  dimissionis  pronuntiare  poterit,  quae  tamen 
nullum  eiTectum  habebit  si  condemnatus  a  sententia  pro- 
lata  rite  ad  S.  C.  EE.  et  RR.  appellaverit,  donec  per  eam- 
dem  S.  C.  deiinitivum  iudicium  prolatum  non  fuerit  — 
Quoti^s  autem  gravibus  ex  caussis  procedendi  methodus 
supradicta  servari  nequeat,  tunc  recursus  haberi  debeat  ad 
hanc  S.  C.  ad  eiTectum  obtinendi  dispensationem  a  solem- 
nitatibus  prescriptis,  et  facultatem  procedendi  summario 
modo  iuxta  praxim  vigentem  apud  hanc  S.  C. 

IV.  Alumni  votorum  solemnium,  vel  simplicium  perpe-    t^^deipso- 
tuorum,  vel  temporalium,  in  Sacris  Ordinibus  constituti,  S!^«/*^^. 
qui  expulsi  vel  dimissi  fuerint,  perpetuo  suspensi  maneant,  Ordinibus: 
donec  a  S.  Sede  alio  modo  eis  consulatur ;  ac  praeterea 
Episcopum  benevolum  receptorem  invenerint,  et  de  eccle- 
siastico  patrimonio  sibi  providerint 

V.  Qui  in  Sacris  Ordinibus  constituti  et  votis  simplicibus  s^^^Hsqui 
obstricti  sive  perpetuis,  sive  temporalibus,  sponte  dimissio-  ^ptos^Si^Or^ 
nem  ab  Apostolica  Sede  petierint  et  obtinuerint,  vel  aliter  ^j^JJ^^s 
ex  Apostolico  privilegio  a  votis  simplicibus  vel  perpetuis  soiuHsunt; 
vel  temporaneis  dispensati  fuerint,  ex  claustro  non  exeant. 


278    DECRETUM  "  AUCTIS  ADMODUM  "  S.  C.  EP.  ET  REG. 

donec  Episcopum  benevolum  receptorem  invenerint,  et  de 
ecclesiastico  patrimonio  sibi  providerint,  secus  suspensi 
maneant  ab  exercttio  susceptorum  Ordtnum.  Quod  porri- 
gitur  quoque  ad  alumnos  votorum  simpltcium  temporalium. 
qui  quovis  professionis  vinculo  iam  forent  soluti,  ob  elap- 
sum  tempus  quo  vota  ab  ipsis  fuerunt  nuncupata. 

(fiiUsiMdiis      VI'  Frofessi  tum  votorum  solemnium,  tum  simpliciua 
theotogicis  ab  Ordinariis  locorum  ad  Sacros  Ordines  non  admiltantur. 

rtquisitis 

antequam  nisi,  praeter  alia  a  iure  statuta,  testimoniales  litteras  exhi- 

pro/essi^ad  beant,  quod  saitem  per  annum  sacrae  theologiae  operaai 

^aJmftian'  dcderint  si  agatur  de  subdiaconatu,  ad  minus  per  biennium, 

'"'**  si    de   diaconatu,    et   quoad    presbyteratum,   saltem  per 

triennium,  praemisso  tamen  regulari  aliorum   studionid! 

curriculo. 

Haec  de  expresso  Sanctitatis  Suae  mandato  praefata 
Sacra  Congregatio  constituit  atque  decernit,  contrariis 
quibuscumque,  etiam  speciali  et  individua  mentione  dignls 
minime  obstantibus. 

Datum  Romae,  ex  Sacra  Congregatione  Episcoporuis  et 
Regularium,  die  4  Novembris  1892. 

I.  Card.  VERGA  Prae/, 
>b  JOS.  M.  Arch.  CaESARIEN.  Secretarius. 


« 


DECRETUM 


QUO  DE  ALUMNIS  SODALITATUM 


RELIGIOSARUM  CIVILI  MILITIAE 


OBNOXIIS  NONNULLA  PRAESCRIBUNTUR. 


^^^^A  S.  Congregazione  sopra  la  Disciplina  Regolare, 

L£  sempre  intenta  al  bene  delle  Corporazioni  Reli- 
^  giose,  non  pu6  trascurare  i  giovani  che  ne  sono 


tlif^^Sewi&  le  piti  belle  speranze ;  quindi,  autortzzata  dal 
S.  Padre,  conferma  le  Costituziont  Apostoliche  che  sonosi 
svolte  ne'  tempi  decorsi  per  norroa  del  loro  stato  ordinario, 
ed  impartisce  ai  Superiori  Generali  pe'  soggetti  alla  Leva 
militare  le  seguenti  prescrizioni  speciali. 

I®  Per  quelH  che  appartengono  alla  prima  categoria,  e 
non  possono  essere  certi  di  venire  riformati,  la  Professione 
solenne  e  Tammissione  agli  Ordini  Sacri  debbono  essere 
ritardate  fin  dopo  compiuto  il  rispettivo  servizio  attivo  di 
un  anno,  o  di  altro  tempo  necessario. 

2<»  ]fe  utile  favorire  il  volontariato  di  un  anno,  anche 
sussidiando  i  giovani  bisognosi,  o  in  parte,  o  in  tutto, 
secondo  i  mezzi  di  cui  pu6  disporre  ciascun  Ordine,  onde 
loro  sia  dato  di  supplire  alla  tassa  richiesta  dal  Governo, 
ed  alle  altre  spese  durante  il  servizio ;  ma  s'intende  che 
tale  aiuto  si  dar^  solamente  ai  giovani  dt  buone  speranze, 
docili  ed  obbedienti. 

3^  fe  spediente  che  prima  d*intraprendere  il  volontariato 
o  servizio  maggiore,  abbiano  atteso  ad  un  corso  di  Eserciz! 
spirituali  almeno  per  dieci  giorni,  ed  abbiano  fatto  una  parte 
degli  studi  teologici,  premesso  il  corso  regolare  degli  altri 
studi,  onde  siano  piii  fondati  nelle  idce  religiose  e  nella 
religiosa  istituzione. 

4^  Acciocchi  i  giovani  conservino  piti  facilmente  la  loro 
vocazione,  e  vi  corrispondano  con  la  condotta,  oltre  alle 
salutari  ammonizioni,  la  possibile  frequenza  dei  Sacramenti, 
la  lettura   di  buoni  libri,  s'imporrii,  loro  di  far  capo  agli 


27 

NOV. 

S,  Cgrtio, 
de  sodalita' 
tibus  rtli' 
giosis  soiii' 
cita,  haec 
statuit  de 
religiosis 
militiae  ci" 
vili  obnO' 
xiis, 

10  Qui  ad 
pritnam 
categoriam 
pertinent, 
necsciunt 
se  militiae 
fore  immU' 
nes,  non 
possunt  ad 
sol,  profes' 
sionem  nec 
ad  Ss.  Or- 
dinei  ad- 
mitti  ante 
militiam 
activam 
expietam, 
a^  Pecunia 
ad  mili' 
tiam  volun- 
iariam  per 
annumper- 
/lciendam 
tribuatur 
juvenibus 
indigenti' 
bus  qui 
bonae  sint 
spei, 

30  Juvat 
ut  ante  mi- 
litiamfiant 
exercitia 
spirituaiia, 
absolutaque 
siniexpar^ 
te  S.  T.  stU' 
dia. 

40  Debent 


28o  DECRETUM  **  LA  S.  CONGREGAZIONE  "s.C.EP.  ET  REG, 

aJires^eJi  Ecclestastici  designati  dagli  Ordinari  dei  luoghi  per  la  loro 

OrJii"Jrn!s  ^oltura  spirituale  ;  e  questi  non  mancheranno  di  presUre  a 

^^\  ^io^u^  fi^vore  dei  coscritti  nel  miglior  modo  possibile  ropera  loro 

commise-  proficua,  ed   a  seconda  delle  circostanze.  A  facilitare  poi 

^^  AiumfKh  talc  opera  i  Superiori  Generali  ordineranno  a'  Provindali  di 

ta1!^Hem''  ^^^  ^«"^0  ^ci  loro  sudditi  ai  lodati  Ordinart.  indicando  la 

PH.  Pro-  dimora  dci  medesimi,  e  raccomandandone  la  vigilanza.  Gli 

tndiceni  Ordinart  dalla  loro   parte  indicheranno  ai   Frovinciali  i 

riis.hiiiiis  sacerdoti  a  cui  debbono  rivolgersi  i  giovani  coscritti 
Sacil-^htes       '"  ^Z^^  cambiamento  di  stazione  i  giovanisonoobbligati 

aiumno'  ^  j^re  analoghe  notizie  al   P.  Provinciale,  e  riferirgli,  pcr 

rum  curam 

gerentes,      ouanto  h  possibile,  Tandamento  della  loro  vita.  Se  durante 

Demutata     ,,  ...  «    •  .  ..  «    «  i 

statione  il  servizio  hanno  qualche  settimana  di  permesso,  debbono 

p.  Prm!u-  attcndere,  almeno  per   tre   giorni,  agli  Esercizi  spirituali, 

^'t!!!!im/Z  —  N^"  occorre  poi  dire  che  nelle  citti  dove  ci  sono  casc 

ciant,  vi-  dclla  Rcligionc,  i  Provinciali  possano  deputare  qualche  loro 

taeqne  suae        ,,    .  ,  .  .         ,      ,    .    •        .  .     . 

\ordinem  religioso  per  la  cura  spirituale  dei  dctti  coscritti ;  ma  nmane 
sT^eVta  scmpre  fcrmo  robbligo  d'informare  TOrdinario  del  luc^o 
^"^u^fimZ  d^*  giovani  che  vanno  a  compierc  il  servizio  militare  nclla 

nam,  agant    \qxo  dlOCCSi. 

exercitia  ^^  QucIIi  chc  finito  il  scrvizio  militare  di  un  anno,  o  di 
^Si^^in  civi^  tcmpo  maggiorc,  pcrscverano  nella santa  vocazione, e risulta 

^m!i!ofdi  ^^''*  buona  condotta  tcnuta.vcrranno  riammessi  neirOr- 
^fii^potesi  dine,  dove  per  prima  cosa  faranno  un  corso  di  Esercizf 

ciaiisaiu-  spirituali,  e  non  saranno  promossi  alla  Professione  solenne^ 

reiigiHso  1^^  SLgH  Crdiui  sacri,  se  non  dopo  un  tcmpo  suflSciente,  noo 

^m7!!it!%r.  minorc  di  un  anno,  affinch^  intanto  diano  saggio  dclla  sta- 

dinario.      bilita   della  loro  vocaztone,   riassumano  gli  stud!  sacri,  e 

/osimi/i.  riinancndo  pcrquesto  tcmpooncl  Professorio,  o  in  qualche 
manseriHt,  SLltro  luogo  di  strctta  osscrvanza  sotto  la  direzione  di  un 
r^a.^^tman-  Rcligioso  gravc  pcr  cti  e  per  costumi  alFuopo  dcputato, 
Jm,^^^'''  diano  prova  della  loro  virtii. 

cent^exerct'  ^ 

^d-ff!^^'^^^'       Massima  cautela  dovri  usarsi  pcr  quelli,  che  invccc  dcl 
qne  saitem  voloutariato,  abbiauo  fatto  il  servizio  ordinario  di  tcmpo 

pcr  annum    ^^^^i^^^ 
sol.  profes.    magglOrC. 

ordintm  Saraniio  per  tutti  necessaric  le  lettere  testimoniali  degli 
susceptio.      Ordinar!  dioccsani,  nel   cui   tcrritorio   abbiano   dimorato 

Ataxtma       ,  ^  .    t-.     .  ^  «  ... 

sitcauteia  almeno  tre  viest,  E  nmangono  scmprc  ferme  le  prcscrizioni 


DE      RELIGIOSIS    MILITIAE  CIVILI    OBNOXIIS.       28 1 


dei  Sacri  Canoni,  in  ordine  a  quelli  che  presentano  difetti 
inducenti  irregolarita,  per  i  quali  deve  implorarsi  nei  singoli 
casi  la  dispensa  Pontificia. 

6^  Le  misure  di  precauzione  indicate  al  N.  4  si  osserve- 
ranno  anche  riguardo  a  quelli  che  dopo  la  Frofessione  e  gli 
Ordini  sacri  venissero  richiamati  al  servizio  militare  per  un 
tempo  notabile. 

70  Dandosi  finalmente  casi  eccezionali  e  non  previsti,  i 
Superiori  Generali  degli  ordini  dovranno  ricorrere  a  questa 
Sacra  Gongregazione  per  le  analoghe  istruzioni  e  deroghe. 

Roma,  27  novembre  1892. 

I.  Card.  VERGA,  Prefetto. 

GlUS.  M.  Arc.  DI  Ces,  DEL  Ponto,  Segretario, 


NOV, 

circa  eos 
qui  noH  vo^ 
luntariam 
sid  ordina- 
riam  egt- 
rint  mili' 
tiam,  qua€ 
diuturnior 
ett.   Petan' 
turlitt.  te- 
stimoniales 
ab  Ordina' 
riis  apud 
quos  saltem 
tres  menses 
alumni  mo- 
rati  sint, 
Firmae 
manent  ir- 
regularita' 
tes  a  jure 
statutae  : 
petatur  in 
sin^lis 
casibus  diS' 
pensatio, 

60  Hrae. 
cripta  »*  4 
eos  etiam 
spectantqui 
post  ProfeS' 
sionem  vel 
Ss.  susce- 
ptos  Ordi- 
nes  ad  mi- 
litiam  diu- 
turnam 
revocantur, 
7«  Jmpro- 
visi  casus 
ad  S,  Con- 
gregatio-, 
nem  defe^ 
rantur. 


7 
lUUl 

1894- 

Curas 

maximas 

fro  cavtu 

eccUsiastico 

S.  GregO' 
rius  M, 


aliiqui 
Pontijlces, 


praesertim 

Cregorius 

XlUet 

Paulus  V 

gesserunt. 


Optime  de 

hoc  cantu 

fneritus  est 

Praenesti- 

nus  Cra- 

duale  Ro' 

manum 

adornando. 


9tj&9&adM$UOD  S.  Augustinus  ceterique  Patres  saepenu- 
S  /^\|£  mero  docuerunt  de  cantus  ecclesiastici  decore 
\  ^^  w  et  utilitate,  «/,/^r<?^/ifr//iw^«/a««rr«;#f, /«^r«r/V?r 
Jfr^flTO^O?^  animus  in  affectum  pietatis  assurgat  (■) ;  id 
Romanorum  Pontificum  auctoritas  sibt  integre  eximieque 
perficiendum  semper  attribuit.  —  Quapropter  in  hoc  catho- 
licae  Liturgiae  munus  ita  Gregorius  cognomine  Magnus 
curas  ac  studia  contulit,  ut  vel  ipsam  appellationem  ab  eo 
sacri  concentus  sint  mutuati.  Alii  vero,  processu  temponini, 
Pontifices,  quum  nescii  non  essent,  quantam  huius  rei 
partem  sibi  divini  cultus  vindicaret  dignitas,  immortalis 
decessoris  sui  vestigiis  insistentes,  Gregorianum  cantum  noa 
modo  ad  receptam,  eamdemque  probatissimam,  numeri 
formam  revocandum,  sed  etiam  ad  aptiorem  melioremque 
exemplaris  rationem  exigendum  indesinenter  curarunt 
Praesertim,  post  Tridentinae  Synodi  vota  et  sanctiones, 
atque  Missalis  Romani  diligentissime  exarati  emenda- 
tionem,  Pii  V  praecepto  et  auctoritate  peractam,  de  promo- 
vendo  liturgico  cantu  magis  in  dies  assidua  excelluit  soUer- 
tia  Gregorii  XIII,  Pauli  V  ac  ceterorum,  qui,  ad  incolume 
Liturgiae  decus  tuendum,  nihil  potius  et  antiquius  habue- 
runt,  quam  ut  rituum  uniformitati,  sacrorum  etiam  concen- 
tuum  uniformitas  ubique  responderet.  Qua  in  re  illud 
Apostolicae  Sedis  sollicitudinem  iuvit  praecipue,  quod  ipsi 
curae  fuerit  Graduale,accurate  recognitum  et  ad  simpliciores 
modos  reductum,  loanni  Petro  Aloisio  Praenestino  elabo- 
rate  praeclareque  adornandum  committere.  Nam  mandatuai, 
ut  erat  dignum  homine  officii  sui  perstudioso,  docte  ille 
complevit;  et  celeberrimi  magistri  praestare  valuit  industria, 
ut,   iuxta    prudentissimas    normas,    servatisque    genuinis 

1.  Confess.,  L.  X,  c.  33,  n.  3. 


DE   CANTU    ECCLESIASTICO.  283 

characteribus,  liturgici    concentus    reformatio    iure    con-  Opusuiius 
ficeretur.  Opus  tanti  momenti  illustres  Petri  Aloisii  Prae-  ^l^ifn^ri' 
nestini  discipuli,  insigne  eius  magisterium  et  documenta  J^j^^^„/ 
secuti,  typis   Mediceis   Romae    excudendum,  Pontificum  ipsiusdisd' 
voluntate,  susceperunt. —  Incoepta  tamen  huiusmodi  ex-  Piusix, 
perimenta  et  conatus  non  nisi  aetati  huic  demum  nostrae  ulrgici  in- 
absolvere  est  concessuro.   Quum  enim   sa.   me.   Pius   IX  ^^^/Ja^tlm, 
Htucgici  cantus  unitatem  feh'citer  inducere  quam  maxime  ^J^^y.  ^^^' 
in  votis  haberet,  a  Sacra  Rituum  Congregatione  assignan-  PauioV 
dam,  eiusdemque  ductu  et  auspiciis  muniendam,  peculia-  ^J^ameki' 
rem  virorum  Gregoriani  cantUs  laude  praestantium  Com-  [^fJltviro'^' 
missionem  in  Urbe  instituit :  eiusque  examini  editionem  rumperHo- 

'  ^  rum  exa- 

subiecit,  qua  denuo  in  lucem  evulgaretur  Graduale  Roma-  «f«»,  eam- 
num,typis  olim  Mediceis  impressum  et  Apostolicis  Pauli  V  Vdnorn^ 
Litteris   approbatum.   Hanc   dein    editionem   saluberrimo  ^Z^^^' 
opere  absolutam,  parique   studio   et   opportunis   inductis  *P^i^* 
emendationibus,  ad  normas  a  Commissione  praescriptas,  camdecia- 
revisam,   sibi  valde   probari   haud   semel   ostendit,   atque  ^^^* ' 
authenticam  declarare  non  dubitavit  suis  Brevibus  Litteris, 
die  XXX  Maii  anno  MDCCCLXXIII,  datis,  quarum  illa  est  sen- 
tentia  :  «  Jlanc  ipsam  dicti  Gradualis  Romani  editionem  re- 
verendissimis  locorum    OrdinariiSy   iisque  omnibus  quibus 
Musices  sacrae  cura  est^  magnopere  commendamus  ;  eo  vel 
magis^  quod  sit  Nobis  maxime  in  votis,  ut  cum  in  ceteris^  quae 
ad  sacram  Liturgiam  periinenty  tum  etiam  in  cantu^  una^ 
cunctis  in  locis  ac  Dioecesibus,  eademque  ratio  servetur^  qua 
romanautitur Ecclesia,)^  —  Antecessoris sui  approbationem  Aniecesso- 
decreto  confirmare  atque  extendere  e  re  esse  duxit  Sanctis-  ^^^ntf' 
simus   Dominus   Noster  Leo   Papa  XIII.    Litteris   enim  '^^jr^'" 
Apostolicis,  die  XV  novembris  anno  MDCCCLXXVlii,  primae  ^''«^'/^^. 

•       .    .  ..  .  T-r  ..  t        .  tnttto  sut 

Antiphonani  partis,  quae  Horas  diurnas  complectitur,  Pontifica- 
novam  editionem,  ab  iisdem  viris  per  Sacram  Rituum  Con- 
gregationem  deputatis,  egregie  saoe,  ut  decebat  musicos 
eruditos,  atque  intelligenter  revisam,  peculiari  commen- 
datione  est  prosequutus,  his  sapienter  ad  Episcopos  omnts- 
que  Musicae  sacrae  cultores  verbis  usus  :  «  Itaque  memora- 
tam  editionem^  a  viris  ecclesiastici  cantus  apprime  peritis^  ad 
ida  SS.  Rituum  Congregatione  deputatis^  revisam.probamus 


284  DECRETUM  "  QUOD  S.  AUGUSTINUS  "  S.  RIT,  CONGR. 

atque  authenticam  declaramus,  reverendissimis  locarum  Ordi- 

nariis  ceterisque^  quibus  Musices  Sacrae  cura  est^  vehementet 

commendamus^id potissimum  spectantes^ut sic cunctis  in  locis 

ac  DioecesibuSy  cum  in  ceteris^  quae  ad  sacram  Liturgiam  fier- 

tinent^  tum  etiam  in  cantu^  una  eademque  ratio  servetur,  qua 

romana  utitur  Ecclesia,  > 

improhan'      Vcrum,  queiTiadmoduin  post  Pontificium  Pii  IX  Breve 

versiatde  de  Graduali,  ad  ipsam  editionis  approbationem  m  dubmm 

^s^asHco^pO'  vocandam,  controversiae  pluries  subortae  et  obstacula  sunt 

tJl!*^''^^   permota,  ob  quae  Sacra  Rituum   Congregatio,   die  XIV 

Aprilis   anno   MDCCCLXXVII,   sui   muneris  esse  persensit 

editionem  authenticam  adserere,  suoque  sufTragio  penitus 

confirmare;  haud  aliter,  post  Apostolicas  etiam  Leonis  XIII 

Litteras,  quin  finem  contentionibus   facerent,  sibi  adhuc 

integrum  putaverunt  nonnulli  consilia  et  decreta  negligeie 

de  instituto  cantus  ecclesiastici,constanti  romanae  Liturgtae 

ratione  et  usu  comprobati.  Immo,  choricis  Ecclesiae  libris 

in  lucem  prolatis,  totaque  hac  re  ad  exitum  egregie  perducta, 

in^nvfntl  largiores  evasere  disputationes  ;  et,  in  conventu  cultorum 

Hto''^^^'"  liturgici  cantus  anno  MDCCCLXXXII  Aretii  habito,  validius 

excitatae  censurae  eos  moerore  afTecerunt,  qui,  in  ecclesia- 

stici  concentus  uniformitate,  Apostolicae  Sedi  unice  obtem- 

Hujus  perandum  iure  meritoque  existimant.  Quum  autem  qui 

^,%%J^  Aretiura  hanc  ob  caussam  contenderant,  vota  quaedam  seu 

Pontifex  postulata  de  eadem  re  non  tantum  in  populum  prodiderint, 

verura  etiam  Sanctissimo  Domino  Nostro  Leoni  XIII  for- 

mulis  concinnata  exhibuerint,  Pontifex  idem,  negotii  gravi- 

tate  permotus,  ut  sacrorum  concentuum,  potissimum  vero 

Gregoriani  cantus,  unitati  et  dignitati  consuleret,  vota  illa 

seu  postulata  in  examen  adducenda  assignavit  peculiari 

coetui  ab  se  delecto  quorumdam  Patrum  Cardinalium  Sacris 

tuendis  Ritibus  Praepositorum.  Qui,  omnibus  mature  per- 

pensis,  exquisitisque  insignium  quoque  virorum  sententiis, 

proharinon  die  X  Aprilis   anuo  MDCCCLXXXIII  sine  ulla  dubitatione 

ra^vitf*^^^'  decernendum  censuerunt:  <L  Vota  seu  postulata  ab  Aretino 

conventu,  superiore  anno,  emissa,  ac  Sedi  Apostoliccu  ab  eodem 

oblata  pro  liturgico  cantu  Gregoriano  ad  vetustam  traditio- 

nem  redigendo^  accepta  uti  sonant  recipi probarique  fionposse. 


DE   CANTU    ECCLESIASTICO.  285 

Quamvis  enim  ecclesiasiici  canius  cuUoribus  iniegrum  7 
liberumque  semper fiierii  ac  deinceps  fuiurum  sii,  erudiiionis  ^J^p^! 
graiia^  disquirere  guaenam  veius  fuerii  ipsius  ecclesiasiici 
canius  forma^  variaeque  eiusdem  phases^  quemadmodum  de 
aniiquis  Ecclesiae  riiibusac  reliquis  sacrae  Liiurgiae  par- 
tibus  eruditissimi  viri  cum  plurima  commendaiione  dispuiare 
et  inquirere  consueveruni ;  nihilominus  eam  ianium  uii  au- 
theniicam  Gregoriani  canius  formam  atque  legiiimam  hodie 
habendam  esse^  quae^  iuxia  Trideniinas  sanciiones^  a  Paulo  V, 
Pio  IX  sa.  me,  et  Sanciissimo  Domino  Nosiro  Leone  XIII 
aique  a  SacraRiiuum  Gongregaiione^  iuxia  Ediiionem  nuper 
adomaiam^  raia  habiia  esi  ei  confirmaiay  uipoie  quae  unice 
eam  canius  raiionem  coniineat,  qua  Romana  uiiiur  Ecclesia. 
Quocirca  de  hac  auiheniiciiate  ei  legiiimiiaie^  inier  eoSy  qui 
Sedis  Aposiolicae  aucioriiaii  sincere  obsequuniur^  nec  dubi- 
iandum  neque  amplius  disquirendum  esse.  > 

Attamen    postremis   hisce  annis,  diversas  ob  caussas,      Contffh- 
pristinae  difficultates  iterum  interponi,  recentesque  immo  ^EdiHoru 
concertationes  instaurari  visae  sunt,  quae  vel  ipsam  quum  ^^<^^<^ 
huius  Editionis  tum  cantus  in  ea  contenti  genuinitatem  postremis 
aut  infirmare  aut  penitus  impetere  aggrederentur.  Neque 
etiam  defuere  qui  ex  desiderio,  quo,  Pius  IX  et  Leo  XIII, 
Pontifices  maximi,  ecclesiastici  cantus  uniformitatem  sum- 
mopere  commendatam  habuerunt,  alios  quoscumque  can- 
tus,  in  Ecclesiis  peculiaribus  iampridem  adhibitos,  omnino 
vetari  inferrent.  Ad  haec  dubia  satius  enucleanda,  omnes- 
que  in  posterum  ambiguitates  arcendas,  Sanctitas  Sua  lu-  gregatio 
dicium   hac  de   re  deferendum  constituit   Congregationi  ^decmit 
ordinariae  omnium   Patrum   Cardinalium   Sacris   tuendis  ^^^tiua^^ 
Ritibus  Praepositorum,  qui,  in  coetibus  ad  diem  vil  et  Xii  f^rant, 
lunii  nuper  elapsi  convocatis,  resumptis  omnibus  ad  rem 
pertirientibus,   aliisque   mox   exhibitis   mature  perpensis, 
unanimi  responderunt  sententia :  «  Servandas  esse  disposi- 
tiones  sa.  me.  Pii  IX  in  Brevi  <  Qui  choricis  >  dieijo  Maii 
187 j  ;  Sanctissimi  Domini  Nostri  Leonis  Papae  XIII  in 
Brevi  «  Sacrorum  Concentuum  >  diei  /5  Novembris  1878; 
ac  S,  R.  C.  in  Decreio  diei  26  Aprilis  1883.  >  —  Quod 
autem  ad  libertatem  attinet,  qua  Ecclesiae  peculiares  can-  iterumque 


286    DECRETUM  "  QUOD  S.  AUGUSTINUS  "   S.  RIT.  CONGR. 

editumu  tum  legitime  invectum  et  adhuc  adhibitum  possiot  reti- 

uiUM  Ordi'  nere,  Sacra  eadem  Congregatio  decretum  illud  iterandum 

^sit?iicetMm  ^tque  inculcandum  statuit,  quo,  in  coetu  die  X  Aprilis  anno 

E^OiM  MDCCCLXXXIII  habito,  plurimum  hortabatur  omnes  loconim 

nonimp<h  Ordinarios  aliosque  ecclesiastici  cantus  cultores,  ut  Edi- 

tionem  praefatam  in  sacra  Liturgia,  ad  cantus  uniformi- 

tatem  servandam,  adoptare  curarent»  quamvis  illam,  iuxta 

prudentissimam  Sedis  Apostolicae  agendi  rationem,  sin- 

gulis  Ecclesiis  non  imponeret. 

Quod      Facta  autem  de  his  omnibus  per  infrascriptum  S.  R.  C. 

' ga?umis  Praefectum  Sanctissimo  Domino  Nostro  Leoni  XIII  fideli 

Pomlifex  rclatione,  Sanctitas  Sua  Decretum  Sacrae  Congregationis 

^confirma-  ratum  habuit,  confirmavit,  et  publici  iuris  fieri  mandavit 

die  VII  lulii  anno  MDCCCXCIV. 

C.  Card.  ALOISI-MASELLA  S.  R.  C.  Praefectvs. 

L.  ij^  S. 

Aloisivs  Tripepi  S.  R.  C.Secretarius. 


Rtgulat 
de  musica 
sacra. 


REGOLAMENTO 
PER  LA  MUSICA  SACRA 


Heguiae  PARTE    I. 

generalesde 
musica  ad-  w  ^  «. 

hibenda  in  Norme  ijeiieraii 

%s^e^ie.     per  la  musica  da  usarsi  nelle  funzioni  ecclesiasticbe. 

siasticis. 

opus  JHHt      Art.  i.  —  Ogni  composizione  musicale  informata  allo 

sa^r7s  Vitt  spirito  della  sacra  funzione  che  accompagna,  rispondeado 

bus  verbis-  rcligiosamente  al  significato  del  rito  e  delle  parole,  muove 

gruat.  a  devozione  i  fedeli,  e  quindi  h  degna  della  Casa  di  Dio. 

pietatem 

di^^^d^  '    Art.  2.  —  Tale  e  il  Canto  Gregoriano,  che  la  Chiesa 

fnu  Dei  est.  riguarda  come  veramente  suo,  e  quindi  il  solo  che  adotta  oei 

^""Sicse  ,.?  .  1.^       .  .   ,  ^. 

habetcan-    libri  liturgici  da  essa  approvati. 


DE   CANTU    ECCLESIASTICO.  287 

Art.  3.  —   II   Canto  Polifono  eziandio,  come  anche  iusGrego- 
il  Canto  Cromatico,   purch^  forniti  delle   suddette  doti,  EccUsia  ut 
possono  convenire  alle  sacre  funzioni.  ubAsutur. 

Art.  4.  —  Nel  genere  polifonico  viene  riconosciuta  f^^^"""'" 
degnissima  della  Casa  di  Dio  la  musica  di  Pierluigi  da  J^^^^^^^^J^ 
Palestrina  e  dei  suoi  buoni  imitatori  ;  come,  per  la  Musica  p^nuset 
Cromatica,  si  riconosce  degna  del  culto  divino  quella  che  ci  cus  possunt 
venne  trasmessa  fino  ai  nostri  giorni  daaccreditati  Maestri  di  ^^nirefun- 
varie  Scuole  italiane  ed  estere,  e  specialmente  dai  Maestri  ''^i''^^//^^ 
romani,  le  cui  composizioni  furono  lodate  piu  volte  dalla  PaiestHnae 

,  ,  aliorumque 

competente  Autonta  siccome  veramente  sacre.  taudatur^ut 

,   ,  vere  sacra. 

Art.   5.  —  Essendo  ben  noto  che  una  composizione     s^^sine- 
anche  ottima  di  musica  polifonica  pu6  divenire  sconve-  S^^|^-'*" 
niente  per  una  cattiva  esecuzione  ;  in  tal  caso  si  adoperi  ^g/^an- 
nelle  funzioni  strettamente  h*turgiche  il  Canto  Gregoriano.  ^*"^/  ^^'- 

**  **  gortanus 

Art.  6.  —  La  musica  figurata  da  organo  deve  in  genere  ^I^q^^^ 
rispondere  aU*  indole  legata,  armonica  e  grave  di  questo  et  aita  in- 
strumento.    Uaccompagno    istrumentale    deve    sostenere  grayi^Zeio- 
decorosamente  il  canto,  e  non  opprimerlo.  Nei  preludii  ed  f^^^J^"j^J]* 
interludii  cosi    Torgano  come    gli   strumenti    conservino  nonobru- 

^  **  ant,  modu- 

sempre  il  carattere  sacro,  corrispondente  al   sentimento  laHonesque 

.    ,,     /.         .  edantsacris 

della  funzione.  functioni- 

Art.  7.  —  Uidioma  da  usarsi  nei  cantici  durante  le  gnf^' 
solenni  funzioni  strettamente  liturgiche  sia  la  lingua  propria  cH<!i!ibus^' 
del  rito,  ed  i  testi  ad  libitum  si  prendano  dalla  Sacra  Scrit-  s*ricieti. 

'  ^  turgtcisad- 

tura,  dair  officiatura,  o  da  inni  e  preci  approvate  dalla  hibeaturad 

^.  .  canlum 

Cniesa.  Hngua  ip- 

Art.  8.  —  Nelle  altre  funzioni  si  potri  usare  la  Hngua  textus  ad  ' 
volgare,  prendendo  le  parole  da  divote  ed  approvate  com-  ^lnantl^r^ 
posizioni.  ^-  ^fp^'-  • 

^  officits,  vel 

Art,  9.  —  E  severamente  proibita  in  Chiesa  ogni  ^/^;^%  ^^ 
musica  per  canto,  o  per  suono,  d'indole  profana,  special-  approbaUs. 

,        ^      .      .        '         ^         ,..'...   *^  !    .*^  ^o/naiiis 

mente    se  ispirata    a    motivi,  vanazioni   e    reminiscenze  funcHoni- 

tpafrali  busverna- 

leairail.  culalingua 

Art.  10.  —  Per  prowedere  al  rispetto  dovuto  alle  parole  ""^^J^MuHck 
iiturgiche,  ed  escludere  la  prolissiti  della  sacra  funzione,  h  ^J[^{jl^^ 
proibito  ogni  canto,  nel  quale  le  parole  si  trovino  anche  in      io«>  A'on 


288   DECRETUM  "  QUOD   S,  AUGUSTINUS  **  S.  RIT.  CONGR. 
licetincaH'        .    .  ~  '  ~~      ~        .    ,,  [    TT" 

tHverda  iTiinima  parte  omesse,  o  trasportate  fuori  di  senso,  o  mdis- 

cont^i^Zn-  cretamente  ripetute. 

vtrtere.^i       Art.   II.  —   fe  proibito  il    dividere   in   pezzt    affatto 

repetere^**  staccati  quei  versctti,  che  sono  necessariamente  collegatx 

xy^neidu  fraloro. 

vtdere  om* 

liler^ne^  Art.  12.  —  fe  vietato  rimprowisare,  detto  a  fantasia, 

cessario  sulT  organo  a  chiunque  nol  sappia  fare  convenientemente, 

xQPNepro'  c\oh  in  modo  da  rispettare  non  solo  le  regole  dell'  arte 

fuhatorga-  musicale,  ma  quelle  altresl  che  tutelano   la  pieti   ed   il 

laTJduL  raccoglimento  dei  fcdeli. 

tionest  nisi 

^t^.  PARTE II. 

Jicere, 

Pars  II.  Istnizioni  per  promuovere  lo  studio  della  Musica  Sacra 
nes^yft  e  per  aliontame  gli  abusi. 

moifendum 
S.  Afusicae 

studiumet  I.  Essendo  la  Musica  Sacra  parte  della  Liturgia,  si 
aTi^sus?  '  raccomanda  ai  Rmi  Ordinar!  di  prenderne  cura  speciale,edi 
10  ordina-  famc  argomcnto  di  opportune  prescrizioni,  soprattutto  nei 

rii  multum    ^.        ,.   «-^.  •-rt**!*  %  /••t 

curenimu-  Sinodi  Dioccsant  e  Provinciali,  sempre  pero  conformi  al 

cram^Hum  presentc  Rcgolamento.  II  concorso  dei  laici  i  ammesso  sotto 

parsHts,  ja  vigilanza  e  dipendenza  dci  rispettivi  Ordinari.  Non  si 

Ltturgtae.  ^  -.    ^-        X    ^  •  l> 

Cantores  possono  formar  comitati,  ne  tenere  congressi  senza  les- 

^sorum  presso  couscnso  deirAutoriti  ecclesiastica ;  la  quale  per 

^utuntur.  '*  Diocesi  h  il  Vescovo,  per  la  Provincia  il  Metropolita  coi 

d^s^xf*^^  suoi  SufTraganci.  I  periodici  di  Musica  Sacra  non  possono 

'canon  pubbHcarsi  senza  Vimprimatur  deirOrdinario.  ^  al  tutto 

sinfaucto-  proibita  qualsiasi  discussione   sugti  articoli  del   presente 

culi^ti^M  Regolamento.  Nelle  altre  materie  poi  risguardanti  la  Musica 

expresso  Sacra,  essa  h  lecita,  purchfe  i*'  si  osservino  le  leggi  della 

consensu.  .   /  .'  *^,  .     ,.  ,        . 

Foiia  pe-  canta ;  2^  nessuno  si  enga  a  maestro  e  giudice  altrui. 

beantaf'       II.  I  Rmi  Ordinar!  faranno  esattamene  adempire  dai 

/Jr^ol^di-  Chierici  robbligo  di  studiare  il  canto  fermo»  quale  special- 

^HaeRegu-  "f^cnte  si   rinvicne  nei  libri  approvati  dalia  Santa  Sede. 

iaeindi'  Quauto  poi  agli  altri  generi  di  musica  ed  al  suono  dell'or- 

scrtmen 

non  veni'  gauo,  uon  uc  prcscriveranno  ai  Chierici  robbligo,  per  non 
"""ao  Addi.  distoglierli  dagli  studt  piti  gravi,ai  quali  debbono  attendere. 
''''«'  ^,"  Se  per6  alcuni  di  essi  siano  gxk  istruiti  in  tal  genere  di 


DE    CANTU   ECCLESmSTICO.  289 


studf,  o  ne  mostrino  particolare  disposizione,  potranno  loro         7 
permettere  di  perfezionarsi  nei  medesimi.  iSg^ 

III.  Invigilino  assai  i  medesimi  Rmi  Ordinart  sui  Par-  cantum, 
rochi  e  Rettori  di  Chiese,  affinch^  non  permettano  esecu-  neastudiis 
zioni  musicali  contrarie  alle  norme  del  presente  Regola-  ^^''^'»- 
mento  ;  valendosi  ancora  secondo  il   loro  arbitrio  e  pru-  ^«»«^««»» 

^  mustcam 

denza,  delle  pene  canoniche  contro  i  disobbedienti.  /«« coiun, 

vtl  ad 

IV.  Colla  pubblicazione  del  presente  Regolamento,  e  sua  ^P^o^i^i 
comunicazione  ai  Rmi  Ordinari  d'Italia,  h  abrogato  quaU  dotepraedi- 
siasi  atto  precedente  sullo  stesso  argomento.  mitt7poust 

La  Santiti  di  Nostro  Signore  LEONE  PAPA  XIII,  in  "^[^^1^' 
seguito  di  relazione  fattale  dal  sottoscritto  Cardinale  Pre-      y^prdi- 

nartt  cu' 

fetto  della  Sacra   Congregazione  de'   Riti,  si   h  degnata  rentneec' 
confermare  e  sanzionare  in  ogni  sua  parte  il  precedente  ^r^t^r^\s 
Regolamento,  ordinandone  la  pubblicazione,  il  di  6  Luglio  ^^"i^^^ 

1894.  4**  ^brO' 

gantur  re- 

G.  Card.  ALOISI-MASELLA,  Prefetto.      g;^i<uhac 

dereantea 


JL«.  ^2^  O. 

LuiGl  Tripepi,  Segretario. 


datae. 


AcTA  Lbonis  XIII.  -  VI. 


INSTRUCTIO 


Ad  Ordinarios  ac  Superiores  regulares  Italiae, 


DE  SACRA  PRAEDICATIONE. 


nui 

Doltns 

Ponti/ex 

/^ravts 

quosdam 

abusui  in 

diviniverbi 

fratdica- 

iionem 

irrepsisse, 

Conj^rtga' 

tionem 

jussit  de 

praedican- 

di  verbi 

dxvini 

ministerio 

repilas 

daretfuibus 

omnino 

abusus  itli 

tollaniur. 


Dotes  ex- 

ponuntur 

in  verbi 

divini 

ministro 

requisitae  : 

sint  in  ipso 

pietas  et 

amorjesu, 

per  quae  in 

bei  glo- 

riam  et 

salutem 

animartim 

ardtscat; 

HOft  tantum 


St3fl&<&a&^A  Santita  di  Nostro  Signore  Papa  Leone  XIII,! 
Sl  T        11  ^"'  tanto  sta  a  cuore  l'apostolico  ministero  deila 
^l  L/   y  predicazione,  come  quello  clie  e  s)  necessario, 
fttv^nwiS  massime  in  questi  tempi,  alla  retta  istttuzionc 
del  popolo  cristiano,  non  senza  grande  dolore  deir  aniino 
suo  h  venuta  a  sapere,  che  nella  maniera  dt  annunziare  U 
divina  parola  si  sono  da  qualche  tempo  introdotti  alcunt 
gravi  abusi,  che  rendono  spesso  Todierna  predicazione  o 
dispregevole,  o  almeno  sterile  e  infruttuosa.   Per  la  qual 
cosa,  seguendo  le  orme  de'  suoi  predecessori  (')>  ha  ordinato 
a  questa  S.  Congregazione  det  Vescovi  e  Regolari  di  rivol- 
gersi  agli   Ordinari  d'ltalia  e  ai  Superiori  Generali  degii 
Ordint  Regolari,  per  eccitarne  vivamente  la  vigilanza  e  lo 
zelo  a  porre,  quanto  &  da  loro,  un  riparo  a  questi  disordini, 
e  procurare  che  si  tolgano  onninamente  di  mezzo.  Obbe- 
dendo   pertanto  agli  augusti   comandi  del   Santo    Padre, 
questa  S.  Congregazione  mette  sotto  gli  occhi  dei  Revmi 
Ordinar!  e  Capi  d'Ordini  Regolari  epii  Istituti  ecclesiastici 
le  seguenti  norme,  affinch^  con  ogni  diiigenza  e  premura  ne 
curino  Tosservanza. 

I.  E  primamente,per  ci6  che  appartiene  alle  qualita  del  sa- 
cro  predicatore,avvertano  di  non  mai  affidare  un  ministero  a 
santo  a  chi  non  sia  fornito  di  vera  piet^  cristiana  e  compreso 
di  grande  amore  a  N.  S.  Gesu  Cristo,  senza  del  quale  non 
sarebbe  mai  altro  che  aes  sonans  aut  cymbalum  tinniens  (*) : 
ne  mai  potrebbe  avere  quel  vero  zelo  della  gloria  di  Dio  e 
della  salute  delle  anime,che  deve  essere  il  solo  movente  e  il 
solo  fine  deirevangelica  predicazione.  E  questa  pieta  cristia- 

z.  Fra  glialtri,  Ciemente  X,  Innocenzo  XI,  Innocenzo  XII,  Benedetto  XIH,  oia 
con  atti  pontifict,  ora  per  mezzo  dellaS.  Congregazione  dei  Concilio  o  di  qocUadd 
Vescovi  e  Regolari,  emanarono,  secondo  il  bisogno  dei  rempi,  sapienti  prescricioai 
intorno  alla  sacra  predicazione.  —  a.  /  Cor,,  xnt.  z. 


DE    SACRA   PRAEDICATIONE.  29 1 

na,si  oecessaria  ai  sacri  banditori»uopo  e  che  risplenda  anche  verho  sed  et 
nellaloro  condotta  esteriore,  la  quale  non  deve  mai  trovarsi  ^praedUet; 
in  contraddizione  coi  loro  insegnamenti,  n^  aver  nulla  di 
secolaresco  e  di  mondano,  ma  sempre  esser  tale  che  li  mo- 
stri  veramente  ministros  Christi^et  dispefisatores  mysteriorum 
Dei  (0  ;  altrimenti,  come  osserva  Tangeh^co  S.  Tommaso 

.      ,  .  ,  ,.  -  .  .      iituientia 

st  aoctrtna  est  bona  et  praedtcator  fnalus^  tpse  est  occasto  praeditus, 
blasphemiae  doctrinae  Dei  («).  Colla  pieti  poi  e  colla  virtii  ^uaedicert- 
cristiana  vuole  andare  congiunta  anche  la  scienza,  essendo  ^j/^'^^'^^ 
manifesto  e  dalla  esperienza  continua  comprovato,  che  una  stud/um 
predicazione  veramente  soda,  ordinata  e  fruttuosa,  vano  k  cathedram 
aspettarla  da  coloro,  che  non  sono  nutriti  di  buoni  studl, 
principalmente   sacri,  e   che  fidenti  in  certa  lor  naturale 
loquacita,  temerariamente  salgono  il  pulpito  con  poca  o 
nessuna   preparazione.  Costoro,  per   ordinario,  non  fanno 
altro  che  batter  Taria,  e  alla  divina  parola,  senza  avvedersene, 
accattare  dispregio  e  derisione ;  quindi  loro  va  detto  reci- 
samente  :  Quia  tu  scientiam  repidisti,  ego  repellam  te  fie 
sacerdotio  fungaris  mihi  (^).  ^ 

2.  Dopo  dunque,  e  non  prima,  che  il  sacerdote  si  sara       /«t»:^/- 
procacciato  il  corredo  delle  acceunate  doti,  allora  soltanto  i  res  tracten- 
reverendissimi  Vescovi  e  Capi  degli  Ordini  Regolari  gli  ^prJdul^'^ 
potranno  affidare  il  gran   ministero   della  divina  parola ;  ^/^"^^^ 
invigilando  per6  che  fedelmente  si  attenga  a  quelle  materie, 
che  sono  veramente  proprie  della  sacra  predicazione.  Or     indicatur 
tali  materie  sono  indicate  dal  divin  Redentore  la  dove  dice:  ^His^natl-^ 
Praedicate   evangelium  (**)...   Docentes  eos  servare    omnia  yg%^'^^ 
quaecumque  mandavi  vobis  (^).  Conformemente  alle  quali  *»'«».  f* 
parole  scrisse  rAngelico :  Praedicatores  debent  illuminare  doctore, 
in  credendis^  dirigere  in  operandis^  vitanda  manifestare,  et 
modo  comminando.nwdo  exhortandojiominibus  praedicare  (^). 
E  il  sacrosanto  Concilio  di  Trento  :  Annunciantes  eis,  vitia,  conciUo 
quae  eos  declinare^  et  virttttes  quas  sectari  oportet,  titpoenam  ^^^^'» 
aeternam  evadere  et  caelestem gloriam  consequi  valeant  (7).  Ma  et  Pio  ix 
piu  ampiamente  ancora  fu  ci6  spiegato  dal  Sommo  Ponte-  '^^"^'''^'^' 
fice  Pio  IX  di  s.  m.  colle  seguenti  parole.  «  Non  semetipsos, 

I.  /  Cor„  IV,  I.  —    2.  Comment,   in  Matt.,  v.  —    3.  Os,,  iv,  6.  —  4.  Marc, 
XVI,  15.-5.  Mattk.  XXVI II.  20.  —  6.  Loco  cit.  —  7.  Sess.  v,  c.  2  de  Reform, 


292    INSTRUCTIO  "  LA  SANTITA  DI  N.  S.   S.  C.  EP.  ET  REG. 

€  sed  Christum  crucifixuin  praedicantes.  sanctissima  reli- 

f  gtonis  nostrae  dogmata  et  praecepta,  iuxta  catholicae 

f  Ecclesiae  et  Patrum  doctrinam,  gravi  ac  splendido  ora- 

f  tionis  genere,  populo  clare  aperteque  annuncient ;  peca- 

f  liaria  singulorum  ofHcia  accurate  explicent,  omnesque  a 

f  flagitiis  deterreant,  ad  pietatem  inflamment,  quo  fideles. 

f  Dei  verbo  salubriter  refecti,  vitiaomniadeclinent,  virtutes 

f  sectentur,  atque  ita  aeternas  poenas  evadere  et  caelestem 

tmdffitt  f  gloriam  consequi  valeant  (').  >  Donde  chiaramente  appa- 

iinitHM-  risce  che  il  simbolo  e  il  decalogo,i  precetti  della  Chiesa  e  i 

'^*  ^catione  Sacramenti,  le  virtCi  ed  i  vizf,  i  doveri  proprl  delle  diverse 

tractanda,    ^lassi  di  personc,  i  novissimi  dell'  uomo  ed   altre  stmili 

verita  eterne  debbono  formare  la  materia  ordinaria  della 

sacra  predicazione. 

DoUndum       3.  Ma  questi  gravissimi  argomenti  sono  oggi  indegna- 

""^sua  suni,  mcnte  trascurati  da  molti  predicatori,  i  quali,  quaerentes 

JuuCktt  9*^^^  -^''^  sttnt^  non  quae  Iesu  Chr!sti{^\  e  ben  conoscendo 

^'''i^«ri  "^"  esser  queste  le  materie  piii  acconce  ad  acquistar  loro 

ptrfratdi'  quell'  aura  popolare^heambiscono,  le  lasciano  interamente 

cationem:  .  .  •  i^  -      ■ 

quisoiita  da  partc,  massime  nelle  quaresime  e   \n   altre  occasioni 

tfmomis-  solenni ;  e  insieme  colle  cose  mutando  i  nomi,  alle  antiche 

reDtiM^rra"  P^^^^^^^  sostitulscono  un  gencre  mal  inteso  di  conferense, 

dunt  quae  rivolte  ad  adescare  la  mente  e  la  fantasia,  non  mai  a  muovere 

Hon  voiun-  la  volonti  c  a  riformare  i  costumi.  E  non  riflettono  costoro 

cian7!phaH'  c^e  Ic  prcdiche  morali  giovano  a  tutti,  le  conferenze  d'ordi- 

mownt^7t  ^^^'^^  s^"^  P^^  pochi;  e  che  questi  pochi  medesimi,  se  fossero 

mores  non  meglio  curati  nei  costumi,  cio^  meglio  aiutati  ad  essere  piu 

quibus  qui-  casti,  piti  umili,  piii  obbedienti  all'  autorit^  della  Chiesa,  con 

^utiihfes  ci6  solo  avrebbero  la  mente  sgombrata  da  mille  pregiudiz! 

^"'^'J^JL  contro  la  fede,  e  piu  disposta  a  ricevere  la  luce  della  verita; 

nem  rem  *       sr  » 

moraiem  perchfe  gli  errori  religiosi,  massime  tra  i  popoli  cattolici, 

quumChri'  hanno  geueralmente  radice  pih  nelle  passioni  del  cuore,che 

^pilTcorde  ocUe  abcrrazioni  dclla  mente,  secondo  quello  che  i  scritto  : 

V!i^aniur,  ^^  ^^^^^  exeunt  cogitationes  malae,.,  blasphemiae  (^).  Percio 

su  quel  del  Salmista :  Dixit  insipiens  in  corde  suo  :  non  est 

Deus  (^),  saviamente  riflette  S.  Agostino :  In  corde  suo,  non 

in  mente  sua, 

1.  Litt.  enc  9  Nov.1846.—  2.  Philip.,  11,21.—  3.  Mattk,,JL\,i^.-^  4.  Fs.xui,  i. 


I 


DE   SACRA   PRAEDICATIONE.  293 

4.  N^  gia  con  questo  vuol  condannarsi  in  modo  assoluto      /^i// 
Tuso  delle  conferenze,  le  quali  anzi,  quando  siano  ben  con-      ^^^'^' 
dotte,  possono  anch*esse  in  certi  casi  tornare  utilissime  e    ^^^Jf"*" 

necessarie,  in  mezzo  a  tanti  errori  che  spargonsi  contro  la  fn^n  repro- 

rehgione.  Ma  ben  si  vogliono  onninamente  sbandire  dal  con/eren' 

puipito  quelle  pompose  dicerie,  che  trattano  argomenti  piii  ^f^J^sunt 

speculativi  che  pratici,  piii  civili  che  reh'giosi,  piii  di  com-  ^JJ^J^/f^^^' 

parsa  che  di  frutto,  i  quali  perci6  saranno  forse  adattati  alla  adsintqua- 

palestra  giornah*stica  e  alle  aule  accademiche,  macol  luogo  /«< 


r  ac  neces- 


santo  certamente  non  si  confanno.  Quanto  poi  a  quelle  ^^^uxnti- 
conferenze,  che    mirano    a    difendere  la    reh"gione  dalle  ^^^^^V^I}: 

'  ^  busdeFide. 

impugnazioni  de'  suoi  nemici,  sono  bensl  a  quando  a  quando 
necessarie,  ma  questo  no  h  peso  da  tutti  gli  omeri,  sl  vera-  conferentias 
mente  dai  piu  robusti.  Ed  anche  i  valorosi  oratori  debbono  ytriTxi- 
usare  in  cio  grande  cautela  ;  chi  tali  apologie  convien  farle  '"^f'^;5»i" 
soltanto  in  quei  luoghi,  in  quei  tempi  e  a  quelle  udienze,  queductu 
che  ne  abbiano  un  vero  bisogno,e  da  cui  possa  sperarsene  un  bus  impu^ 
vero  profitto  ;  dalla  qual  cosa  i  giudici  piti  competenti  h  ^rmislimi. 
manifesto  non  essere  che  gli  Ordinart :  convien  farle   in 
roaniera  che  la  dimostrazione  abbia  la  sua  base  profonda 
nella  dottrina  sacra  assai  piu  che  negli  argomeAti  umani  e 
naturali :  convien   farle   con    tale  soliditi  e  chiarezza,  da 
evitare  il  pericolo  che  in  certe  menti  restino  impressi  pitl  gli 
errori  che  le  verita  opposte  ;  e  piii  facciano  breccia  le  obbie- 
zioni  che  le  risposte.  Soprattutto  poi  h  da  por  mente  che  ^jar/^lU"'^ 
Tuso  soverchio  delle  conferenze  non  faccia  cadere  in  disis-  conferen- 
tima  e  in  disuso  le  prediche  morali,  come  se  queste  fossero  mentum 
cose  di  secondo  ordine  e  di  minore  importanza  che  le  pole-  ^^^ubw, 
miche,  e  per6  da  lasciarsi  al  volgo  dei  predicatori  e  degli  ^"jj^^"* 
uditori ;  mentre  il  vero  si  h  che  la  predicazione  morale  h  la  muititudi' 
piti  necessaria  alla  universiti  dei  fedeli,  non  h  meno  nobile  ^'Lota^- 
della  polemica,  e  quindi  anche  i   piu  valenti  e  celebrati  Z7!i^J^!^ 
oratori,  e  dinanzi  a  qualsivoglia  piti   eletta  e   numerosa  ^*»''  f'«^ 
udienza,dovrebbero,  almeno  di  quando  in  quando,  trattarla  laudedijni 
con  vivo  zelo.  Se  ci6  non  facciasi,  queste  grandi  udienze  sunt.nec 
saranno  condannate    a   sentirsi  sempre    parlare   d'errori  ^^^{^%^^ 
che  spesso  non  sono  nei  piti  dei  membri  che  le  compon-  ^j^  <^«'<>- 
gono,  e  non  mai  de'  vizi  e  delle  colpe,  che  in  sifiatte  adu-  omittendi. 


294    INSTRUCTIO  "  LA  SANTITA  DI  N.  S.      S.  C.  EP.  ET  REG. 


Umforma  nanze  sogliono  abbondare,  piii  che  in  altre  di  minor  conto. 

Turinpri^-       5*  Ma  se  molti  abusi  st  notano  nella  scelta  dei  teini,  altri 

usmr^t^^  non  mcno  gravi  sono  a  deplorarsi  nella  forma  della  tratta- 

Pratdicam-  ^*^"®'  Intomo  alla  quale  insegna  egregiamente  TAquinate 

di  normam  che,  per  essere  veramente  lux  mundijtria  debet  habere praeii' 

s.  TAomas,  catOT  veroi  dtvtnt: primurn  est  stabihtas.ut  non  deinet  a  ven- 

tate;  seaindum  estclaritas,ut  non  doceat  ciim  obscuritate^ter- 

Careni  titiftt  est  utHitas.nt  quaerat  Dei  laudem  et  non  suam  (').Ma  pcr 

^ttnl^aetaie  iHala  vcntura  la  forma  di  molti  odierni  sermoni,  non  solo  e 

ttrlpuul  '^"^^"^  d*  quella  chiarezza   e  sempliciti  evangelica  che 

tateet  itm^  dovrebbe  caratterizzarla,  ma  tutta  si  avvolge  in  ambagi 

erangeiica,  nebulose  e  iu  materie  astruse  superiori  alla  comune  capacita 

^^^^ioin^teTii-  ^^'  popolo,  c  fa  tomare  sul  labbro  quel  pietoso  lamento 

^"p/Jla/e  ^'^''^''''/^^'^''^''^/^''^'''f  ^^  ^^o^  '^^^  qtii  frattgeret  eis  (*).  H 

carent  et  pcggio  si  h  poi  che  vi  manca  spesso  qualla  sacra  irapronta, 

"unctiZ/eT  queiralito  di  pieta  cristiana  e  queila  unzione  dello  Spirito 

Santo,  per  la  quale  il  banditore  evangelicodovrebbesempre 

poter  dire  di  se:  Sermo  tnetis  et praedicatio  mea,  non  inpersM- 

sibilibtts  hutttanae  sapientiae  verbis,  sed  in  ostentione  spiritus 

hnmaHne   ^^  vtrttitis  (3),  Costoro  invccc  fondandosi  quasi  unicamcnte 

sapientiae  in  pcrsuasibilibus  humatiae  sapietttiae  verbis^  poco  o  nullasi 

fertisunt,  curano  dtWd^parola  divina^  d^Wz,  Sacra  Scu^ittura,  chepure 

5.  ^Sc^tptu-  ^ev'  essere  il  primo  fonte  della  sacra  eloquenza,  come  insc- 

guidem"eh'  g^^iva  tcsti  il  Sommo  Pontefice  felicemente  regnante,  con 

quentiae  parolc    gravissime    che  .crediamo    opportuno   di    riferire. 

sacrae  fons  **  ,  .  ../^.  •  *•• 

praecipuus  <  Haec  propria  et  smgulans  Scripturarum  virtus  ;  a  divino 
'derenta/t'  <  afflatu  Spiritus  Sancti  profecta,  ea  est  quae  oratori  sacro 
xn/t°erla  ^  auctoritatcm   addit,  apostolicam  praebet  dicendi  libcr- 

exLitteris   ^  tatem,  ncrvosam  victricemque  tribuit  eloquentiam.  Quis- 

studiis  <  quis  enim  divini  verbi  spiritum  et  robur  eloquendo  refert, 

Sacrae"^"'  <  '^We  non  loqtiitur  in  sertnone  tantum^  sed  et  in  virtuie  et  w 

<  Spiritu  Sancto  et  in  plenittiditte  multa  (4).  Quamobrem  ii 

<  dicendi  sunt  praepostere  improvideque   facere,  qui  ita 

<  conciones  de  religione  habent,  et  praecepta  divina  enuo- 

<  ciant,  nihil  ut  fere  aflferant  nisi  humanae  scientiae  et  pru- 

<  dentiae  verba,  suis  magis  argumentis  quam  divinisinnixi. 

<  Istorum  scilicet  orationem,  quantumvis  nitentem  lumi- 

I.  Loco  cit.  —  a.   Thren,  iv,  4.  —  3.  /  Cor.,  ll,  4.  —  4.  /  Thess,,  l.  5- 


DE   SACRA    PRAEDICATIONE.  295 

<  nibus,  languescere  e  frigere  necesse  est,  utpote  quae  igne        jr 

<  careat  sermonis  Dei,  eamdemque  longe  abesse  ab  illa,  qua      /<$^^. 
i  divinus  sermo  pollet  virtute  :  Vivus  est  enim  sermo  Dei  et  » 

<  efficax^  et  penetrabilior  omni  gladio  ancipiti^  et  pertingens 
<:  tisque  ad  divisionem  animae  ac  spiritus  (»).  Quamquam  hoc 

<  etiam  prudentioribus  assentiendum  est,  inesse  in  sacris 
4i  Litteris  mire  variam  et  uberem  magnisque  dignam  rebus 

<  eloquentiam  :   id   quod   Augustinus  pervidit   diserteque 
K  arguit  (*),  atque  res  ipsa  confirmat  praestantissimorum  in 

<  oratoribus  sacris,  qui  nomen  suum   assiduae  Bibliorum 

<  consuetudini  piaeque  meditationi   se   praecipue   debere, 

<  grati  Deo,  affirmarunt  (^).  > 

6.  Ecco  dunque  la  fonte  principalissima  deila  sacra  elo-  ScHptum, 

quenza.la  Bibbia.Ma  questi  predicatori  ammodernati,in  cam-  bm,  c^ici- 

bio  di  attingere  la  loro  eloquenza  dXfontedelF  acqua  viva,  con  1,;^^^J'J;  X- 

intollerabile  abuso  si  volgono  alle  cisterne  dissipate  della  sa-  frojmtnt 

^  '^  ilit  praedt- 

ptenza  umana:  invece  di  recare  m  mezzo  i  testi  divmamente  catores  ex 
ispirati,oquelli  dei  Sancti  Padri  e  dei  Concil!  citano  a  sazieta  profanis 
autori  profani,autori  moderniedanche  viventi,autori  e  parole  j^J'//^'" 
che  si  prestano  ben  sovente  ad  interpretazioni  molto  equi-  inteipreta- 
voche  e  molto  pericolose.  <£  anche  un  grande  abuso  della  noxias. 

<  eloquenza  sacra   trattare    i   temi   religiosi    unicamente  j!''^"'' 

<  neirinteresse  di  questa  vita,  e  non  parlare  della  futura  :  sapraedi- 

<  noverare  i  vantaggi   recati  alla    societi  dalla  religione  '^omittmL 

<  cristiana,  e  dissimulare  i  doveri :  dipingere  il   Redentore  y^^turamr 

<  divino  tutta  caritii,  e  tacere  della  giustizia.  Indi  il  poco  offidano- 

<  frutto  di  cotesta  predicazione,  dalla  quale  un   uomo  di  demptoris. 

-  ,  ^  •  •  ^         •  justttiam 

€  mondo  esce  persuaso  che,  senza  mutare  1  suoi  costumi,  pur-  spectant. 

<  chi  dica :  lo  credo  in  Gesu  Cristo,  sar4  un  buon  cri- 

«  stiano  {^\  >  Ma  che  importa  a  costoro  del  frutto?  Non     Taiesqm- 
e  questo  che  cercano  principalmente :  cercano  di  lusingare  f^f/Jl?/^ 
gli  viAxtonprurientes  auribus  (^),  e  pur  che  veggaho  le  chiese  tus,non 
piene,  punto  noncurano  che  le  anime  si  rimangano  vuote.  cupiunt: 
Per  questo  non  parlano  mai  del  peccato,  mai  de'  novissimi  ; 
mai  di  altre  verita  gravissime  che  potrebbero  constristare  a 

1.  Hebr.  IV,  la.  —  9.  De  Docir.  christ.,  iv,  6,  7.  —  3.  Litt.  enc.  de  studiis 
Script  Sacr.  18  Nov.  1893.  —  4.  Card.  Baasa,  Arciy.  di  Firenic,  al  suo  giovine 
Clero,  1892.  —  5.  //  Tim.,  iv,  3. 


296    INSTRUCTIO  "  LA  SANTITA  DI  N.  S."  S.C  EP.  ET  REG. 

salute,  ma  parlano  solo  verba  placentia  (') ;  e  questo  pure  lo 

fanno  con  una  eloquenza  pii!^  tribunizia  che  apostolica,  piii 

profana  che   sacra,   la   quale  attira    loro    battimani    ed 

applausi,  g\k  condannati  da  S.  Girolamo,  quando  scriveva : 

Docente  in  eccUsia  te  non  clamor  populi^  sedgefnitMis  suscitetmr: 

guifwcosa  auditorum  lacrymae  laudes  tuae  sint  (^).  Di  qui  h  che  tutta  la 

'  ^gusimM  loro  predicazione  apparisce  come  circondata,  tanto  in  chiesa 

wtbiTi^L  quan^o  fuori  di  essa,  da  una  certa  aura  teatrale,  che  ogni 

^^^l^uwH  ^^^^  impronta  ne  toglie  ed  ogni  sovrumana  efficacia.  Di  qui 

daio,  ntc  aucora  nel  popolo,e  diciamo  pur  anche  in  una  parte  del  clero, 

^^^^crtduiis  la  depravazione  del  gusto  della  divina  parola,  lo  scandalo  di 

^''mi^ntur  tutti  1  buoni,  c  il  poco  o  niun  profittodei  traviati  o  miscre- 

du!a^scd  dc>^t';><J"*'*»bench^  talvoltaaccorrano  in  calca  ad  ascoltare 

moribus  simiH  z/^r3^x//tu:^»/f4i,  massimamente  sc  attirativi  dalleriso- 

djmtur,    '  nanti  parole  di  progresso^  di  patria^  di  scienza  modema^  dopo 

applaudito  clamorosamente  alforatore  che  conosce  il  vero 

modo  dipredicate,  escono  di  chiesa  quali  vi  erano  entrati:  wd- 

rabantur^  sed  non  convertp.bantur  (3). 

s.  Congre-       7«  Voleudo  pertanto  questa  S.  Congregazione,  in  adem- 

^tificisjussa  pimcnto  dci  venerati  comandi  di  Sua  Santita,  porre  un 

'^^vutrd  '''P*'^^  *  Xax\\\  e  sl  detestabili  abusi,  si  rivolge  a  tutti  i  reve- 

Episcopistt  rendissimi    Vescovi   e   Superiori    Generali    degli    Ordini 

hus  rtguia-  Regolari  e  pii  Istituti  ecclesiastici,  affinche  contro  di  quelli 

'^^^'adusus  insorgano  con  apostolica  fermezza  e  con  ogni  sforzo  ne 

'prMdican-  ^urJno  Testirpazione.  Ricordevoli  dunque  che,  secondo  la 

di  munere  prescrizioue  del  sacrosanto  Tridentino  Concilio,  viros  ido- 

augeamtur  »    »     •  ».  ..        .       .         ^    .' 

viHidonei,  neos  cut  hutusmodt  praedtcattonis  offictum  assumtre  tenen- 

tur  ('^)  usino  in  questo  negozio  la  massima  diligenza  e  caa- 

Superio'  tela.  Se  si  tratta  di  sacerdoti  della  loro  diocesi,  sieno  fermi 

mine^p^  nel  nou  affidar  loro  un  ministero  s)  augusto  senza  averli 

hati.  provati,  o  per  via  d'esame  o  in  altra  maniera  opportuna; 

nisi  prius  de  vita  et  scientia  et  moribus  probati  fuerint  (5). 

siexaiie-  Se  si  tratta  di  sacerdoti  d'altre  diocesi,  non  accettino  nes- 

diotctsi,  suno  a  predicare  nella  loro,  massime  nelle  occasioni  pii^ 

^^f  solenni,  se.non  presenti  lettere  del  proprio  Vescovo  odcl 

^rioT  ^'^'  P^^P^'^^  Superiore  Regolare,  le  quali  diano  dei  suoi  costu- 

I.  /j.  XXX,  la  —  a,  Ad  Nepotian.  —  3.   Ex  Aug.  in  Matlh.  xix.  «5.  — 
4.  Sess.  V,  cap.  2,  Dt  re/orm,  —  5.  Loco  cit. 


DE   SACRA   PRAEDICATIONE.  297 

tni  e  della  sua  idoneitiL  a  tale  uffizio  buona  testimonianza.      /6^// 
I  Superiori  poi  dei  Religiosi  di  qualsivoglia  Ordine,  So-       ^^^f- 
cieti  o  Congregazione,  a  nessuno  dei  loro  sudditi  permet-  /eeguiares 
tano  di  predicare,  et  molto  meno  lo  presentino  agli  Ordi-  l^oneos 
nari  con  proprie  lettere  testimoniali,  se  prima  non  si  sono  ^^^^fjj^^^^ 
assicurati  assai  bene  e  della  sua  morale  condotta  e  della  tuaMtvei 
sua  retta  maniera  di  annunziare  la  divina  parola.  Che  se  commen- 
gli  Ordinari,  dopo   accettato  qualche  predicatore   per   le  ordinarius 
buone  commendatizie  che  presentava,  lo  vedessero  poi  nel-  f^^^^^J^^. 
Tesercizio  pratico  del  ministero  deviare  dalle  norme  e  dai  di  norma 

.....  T  *        .  dejlcientes 

moniti  dati  in  questa  Lettera,  dessi   con  opportuna  cor-  corrigat, 
rezione  lo  richiamino  prontamente  al  dovere  ;  ma  se  que-  ^tZquein^r- 
sta  non   basta,  lo  rimuovano  a  dirittura  da  tale  uffizio,  ^^7/^T 
usando  anche  le  pene  canoniche,  se  la  natura   del  caso   offiHoac 

puntat. 

lo  richiedesse. 

Nel   rimanente,  siccome    questa    S.   Congregazione  sa  Conjidu 
di  poter  fare  sulla  diligenza  e  sullo  zelo  dei  reverendis-  gatio%i' 
simi  Ordinari  e  Capi  d*Ordini  Religiosi  sicuro,  assegna-  sl%Wores 
mento  ;  cosl  confida  che,  principalmente  per  opera  loro,  Reg^i^res 
si  vedrii  presto  riformata  questa  moderna  maniera  di  an-  suros  ut 
nunziare  o  piuttosto  di  adulterare  la  divina  parola,  e  che,  ^^praedi- 
tolti    via   finalmente  dalla  sacra   predicazione  i   lenocini  ^sfinJrilfi- 
mondani,  le  SKvk  restituita  la  sua  nativa  maesta  veneranda  tuafurdi. 
e  con  essa  la  sua  sovrumana  efficacia,  a  gloria  di   Dio,  a 
salute  delle  anime,  a  vantaggio  universale  della  Chiesa  e 
del  mondo. 

Roma,  dalla  Segreteria  della  S.  Congregazione  de'Ve- 
scovi  e  Regolari,  li  31  Luglio  1894. 

ISIDORO  Cardinal  VERGA,  Prefetto. 

LuiGI  Trombetta,  Pro-Segretario. 


•u 

— •— 


<6a&a&aflR3agL<ft^iflfc^**<Mfe^>«  .9.  <K4g 


DECRETUM 


Ad    Ordinarios  Brasillae. 


DE  RATIONE  CLERI 


GUM  AUGTORITATE  CIVILI. 


i^JV^^dii^d^J9^^JSg^ 


/6 

AUG, 

Quum 

vuper  im 

Braiilia 

iex  civiiis 

eoetibus 

eceltsiasti' 

fis  faculta- 

testribuerit 

kaud  coM' 

s^nas  sacris 

eauottibus. 


statuit  Ss. 

Dominus 

ad  abusus 

praecaveri' 

dos  nottnul' 

iaferS, 

Cottgrega- 

tionem 

mandari 

10  de  li- 
centia  Or- 
dinarii  re- 
quisita  ad 
assequen- 
dam  persO' 
nam  juri- 
dicam  ; 


20  de 


^*2£Sj?9UAMVls  civilis  auctoritas  in  Brasilia  nuper  legem 

O^  cdiderit,  qua  iuridicam  personam  ac  peculiaria 
^  iura  consociationibus  id  postulantibus  se  attri- 
at'aBP«F^ifi  buturam  spondeat,  Religiosae  tamen  familiae, 
Capitula,  Sodalitates,  aliique  cuiuscumque  generis  ecclesia- 
stict  coetus  facultate  per  eam  legem  concessa  arbitrio  suo 
uti,  prout  est  in  aperto,  ex  germana  eorum  natura  prohi- 
bentur.  Cum  enim  eiusmodi  instituta  sui  iuris  non  sint,  sed 
ab  Ecclesia  vitam  normamque  teneant,  iis  debent  absolute 
subesse,  qui  eidem  regendae  ex  divina  institutione  prae- 
positi  sunt,  ab  eorumque  auctoritate  in  re  tanti  momenti 
pendere.  Cumqueinsuper  memorata  civilis  lex  plura  indul- 
geat,  quae  cooptatis  in  ecclesiasticos  coetus  iuxta  sacros 
canones  non  licerent,  eorum  arbitrio  permitti  nullatenus 
possunt,  quae  in  eorumdem  coetuum  perniciem  ac  religionis 
detrimentum  converterentur. 

Quare  Ssmus  Dominus  Noster  Leo  PP.  XIII,  pro  ea 
quam  gerit  omntum  ecclesiarum  sollicitudine,  ad  abusus 
quoslibet  et  pericula  praecavenda  per  Sacram  Congrega- 
tionem  Concilii  ea  quae  sequuntur  declarari  ac  mandari 
decrevit. 

I.  Nulli  ex  superius  memoratis  aliisque  coetibus,  qui  ab 
ecclesiastica  auctoritate  utcumque  dependent,  fas  erit 
absque  praevia  et  expressa  Ordinarii  licentia  quidquam 
agere  ad  recognitionem  et  personam  iuridicam  assequen- 
dam  :  si  quis  contra  huiusmodi  praeceptum  fecerit,  statiffl 
Ordinarius  eiusmodi  actus  iniustos  esse,  irritos  nulliusque 
valoris  auctoritati  civili  protestando  denunciet. 

II.  Qui  vero  clam  et  mala  fide  hac  in  re  aliquid  gesserint, 


DE  RATIONE  CLERI  CUM  GUBERNIO  IN  BRASILIA.     299 

illos   Ordinarius  congruis    poenis   ecclesiasticis    mulctare  r6 

debebit  jSgi, 

III.  Quod  si  in  aliquo  casu  speciali  ad  tutius  prospi-  poenissta- 

ciendum  iuribus  atque  utiiitati  Ecclesiae,  Ordinarius  cen-  etanquihac 

seat  expedire,  ut  praefata  venia  alicui  coetui  aut  ordini  J"^^J,^^/ 

concedatur,  ea  qua  par  est  prudentia  et  cautela   omnia  o^gcau- 

peragat,  in  id  apprime  incumbens,  ut  nihil,    quod  minus  teiaadhi- 

.  .  ...  .  .  .  .  bendaubiah 

proprium    sit    aut   videri    possit,    petitio   contmeat  :    et  ordinario 
conservationi  bonorum   ad  eumdem  coetum  vel  ordinem  f^/t/^r^iJ' 
pertinentium  opportune  et  efficaciter  consulatur:  si  vero  ^^^1^^^^^' 
agatur    de   coetu   vel    ordine    exempto,   ipse   Ordinarius  nae  juridi. 
banctam    bedem ,    aut ,    urgente    necessitate,    Internun-  quendae. 
tium  Apostolicum,  ad   facultates  necessarias  impetrandas 
adibit 

Quae  omnia  Sacra  Congregatio  de  mandato  Sanctis- 
simi  singulis  Brasiiianae  ditionis  Ordinariis  hisce  circula- 
ribus  litteris  nota  facit,  eaque  ab  omnibus,  quos  hoc  decre- 
tum  respiclt,  inviolate  custodiri  et  servari  iubet,  contrariis 
quibuscumque  minime  obstantibus. 

Datum  Romae  ex  aeclibus  S.  Congreg.  Concilii,  die  xvi 

AugUSti  MDCCCXCIV. 

A.  Card.  DI  PIETRO,  Praefectns, 
L.  Salvati,  Secrctarius. 


INSTRUCTIO 


Ad  Delegatum  apostolicum 


in  foederatis  Americae  civitatibus, 
IIdE  QUIBUSDAM  SOCIETATIBUS  YITANDIS-i 


20 

Arckiepi» 

scapi  Ame» 

ricae  quum 

iudicio 

Scdis  lApo- 

stoiicae 

causam 

detuierint 

quarum- 

dam  sacic' 

tatum, 

S.  Congre- 

gatio  In- 

ifutiitionis 

haf'societa' 

tes  decrevit 

esse  vitan- 

das  sub 

poenapri- 

vationis  a 

sacramen- 

torum  per- 

ceptione. 


StseS^SyjMPUTUDlNEM  tuam  profecto  non  latet,  revereo- 


A 


«1 


Quod 

decretum 

Pontifex 

cenfirma- 

vii. 


dissimos  Archiepiscopos  in  ecclesiasticis  pro- 
vinciis  istius  foederatae  Reipublicae  constitutos, 
ifi  in  suis  conventibus  egisse  de  tribus,  quae  istic 
coaluerunt,  societatibus,  Sociorum  nempe  singularium  (Odd 
Fellows),  Filiorum  Temperantiae  (Sons  of  Temperancc)  et 
Equitum  Pythiae  (Knights  of  Pythia),  atque  unanimi 
consensu  rem  totam  iudicio  Sedis  Apostolicae  detulisse. 
Porro  Sanctissimus  Dominus  Noster  quaestionem  exami- 
nandam  tradidit  Eminentissimis  Dominis  S.  R.  E.  Cardiaa- 
libus  una  mecum  Generalibus  Inquisitoribus.  Hi  vero 
generali  Congregatione  fer.  iv  die  XX  lunii  MDCCCxav, 
confirmantes  iudicium  de  aliquibus  ipsismet  societatibus 
alias  latum,  decreverunt :  ^  Cunctis  per  istas  regiones  Ordi- 
nariis  esse  omnino  connitendum  ut  fideles  a  tribus  sodeta- 
tibus  praedictis  et  ab  unaquaque  earum  arceantur,  eaquede 
re  ipsos  fideles  esse  monendos ;  et  si  monitione  insuper 
habita  velint  adhuc  eisdem  Sodetatibus  adhaerere  oec  ab 
illis  cum  effectu  separari,  a  perceptione  Sacramentoram 
esse  arcendos.  > 

Sanctissimus  Dominus  Noster  sententiam  hanc  pleoe 
confirmavit  et  ratam  habuit  Quae,  idcirco,  per  praeseates 
Amplitudini  tuae  significaturi  ut  per  te  nota  fiat  cuoctis 
istarum  regionum  Archiepiscopis,Episcopis  aliisque  loconim 
Ordinariis,  et  pro  bono  animarum  regimine  ad  efTectum 
deducatur.  —  Interim  fausta  quaeque  tibi  a  Domioo 
adprecor. 

Amplitudinis  tuae 

Die  XX  Augusti  MDCCCXCiv. 

Addictissimus  famulus 
R.  Card.  MONACO- 


t 


DE  MODERANDA  CERTIS  DIEBUS 


CERTISQUE   DE  CAUSIS  ABSTINENTIAE 


S 


^4$UM  recenter  ad  hanc  Supremam  Congregationem 
S.  R.  et  U.  Inquisitionis  a  compluribus  Ept- 
scopis  pervenerint  petitiones,  quarum  omnium 
una  mens  erat,  abstinentiae  legem,  de  qua  valde 
solliciti  sunt,  magnis  in  populorum  concursibus  aegre 
admodum  ac  difficulter  variis  de  caussis  posse  servari,  et 
damno  potius  animarum  quam  saluti  praebere  occasionem, 
Eminentissimi  ac  Reverendissimi  Domini  S.E.  R.Cardinales 
contra  baereticam  pravitatem  in  universa  christiana  repu- 
blica  Generales  Inquisitores,  in  plenario  comitio  feriae  IV 
die  V  Decembris  MDCCCXCIV,  re  integre  proposita  ac  mature 
perpensa,  decreverunt  ut  infra,  scilicet : 

Supplicandum  Sanctissimo  ut  Episcopis  aliisque  loco- 
rum  Ordinariis  concedere  dignetur  facultatem  anticipandi, 
die  sibi  benevisa,  atque  ob  gravissimas  caussas  etiam 
dispensandi  super  lege  ieiunii  et  abstinentiae,  quando 
festum  sub  utroque  praecepto  servandum  Patroni  Princi- 
palis  aut  Titularis,  vel  solemne  aliquod  festum,  item  magno 
populorum  concursu  celebrandum,  inciderit  in  ferias  sextas 
aut  sabbata  per  annum,  excepto  tempore  Quadragesimae, 
diebus-  quatuor  temporum  et  vigiliis  per  annum  ieiunio 
consecratis  ;  atque  ut  e&dem  anticipandi,  seu  etiam  gravis- 
simis  de  caussis  dispensandi  potestate  uti  possint  pro  diebus, 
quibus  nundinae  extraordinariae,  magno  item  populorum 
concursu,  habeantur. 

Habita  autem  per  R.  P.  D.  Adsessorem  S.  O.  relatione 
Sanctissimo  Domino  Nostro  Leoni  Papae  XIII,  idem 
Sanctissimus  Dominus  praesens  Decretum  ratum  habuit  et 
confirmavit,  ac  omnibus  et  singulis   locorum   Ordinariis 


s 

DEC. 

Complu' 
rium  Epi' 
scopomm 
prccibus 
annuens 
S.  Congre- 
gatio 


rogavii 
Sanctisii- 
mumDomi- 
num  facul- 
tatem  pro 
Episcopis 
moderandi 
certis  die- 
bus  cerfis- 
que  de  cau- 
sis  le^em 
abstinen- 
tiae  etjeju' 
nii. 


Quod  qui- 
dem  conces' 
sit  Ponti- 
fex. 


302    DECRETUM   **  CUM  RECENTER       S.  R.  ET  U.  INQUIS- 

facultatem,  de  qua  agitur,  perpetuis  futuris  temporibus 
concessit  ac  attribuit,  facta  tamen  in  singulis  casibus  men- 
tione  Apostoltcae  dispensationis. 

Feria  IV,  die  V  Decembris  MDCCCXCIV. 

lOS.  Mancini  S.  Rom.  et  Univ.  Inquis.  Notarius. 


DECRETUM 


DE  COMMORATIONE   IN    URBE 


CLERICORUM   ALIENAE   DIOECESIS. 


^aB&aa&afl&^NTF.ArTTS  temporibus  non  defuerunt  apud  Apo- 
?  stolicam  Sedem  Episcoporum  querelae  de  cleri- 
^  cis,   qui  suam  deserentes  dioecesim,  ad  Urbem 


A 


l^MSlF^^Ji  citra  necessitatem  et  iustam  caussam  pro  lubitu 
demigrabant :  et  in  singulis  casibus»  prout  ferebat  occasio, 
provisum  tunc  fuit.  At  nostra  aetate  hic  abusus  invalescere 
et  eo  gravior  fieri  visus  est  quo  magis  in  pluribus  dioecesibus 
sacerdotum  imminutus  est  numerus  :  et  idcirco  ab  Ordi- 
nariis  non  semel  postulationes  exhibitae  sunt,  ut  eidem 
prospiceretur.  Profecto  tum  ex  veteri  Ecclesiae  disciplina, 
tum  praesertim  ex  praescriptionibus  S.  Concilii  Tridentini 
cafi,  2  sess,  21^  et  cap.  16  sess.  2j,  De  reform,  ac  subsequentibus 
Sacrae  Congregationis  resolutionibus,  liquet  non  deesse 
Episcopis  iuris  remedia  quibus  hanc  clericorum  licentiam 
coerceant.  Ob  suarum  enim  ecclesiarum  necessitatem  Ordi- 
nariis  perspicue  ius  est  interdicendi,  ne  sacerdotes,  quamvis 
ad  patrimonii  titulum  ordinati.propriam  dioecesim  deserant, 
eosque  revocandi,  quamvis  alibi,  et  adeo  etiam  in  Urbe, 
per  Apostolicas  litteras  residentiale  beneficium  assequu- 
tos,  si  citra  Ordinarii  beneplacitum  discesserint,  eisque 
praebeatur  unde  honeste  in  sua  dioecesi  vivere  possint. 
Hoc  constanti  disciplina  retinuit  Sacra  Congregatio,  uti 
inter  alia  luculenter  patet  ex  resolutione  in  caussa  Reatina 
diei  XXVI  lanuarii  MDCCCXXXIII. 

Quapropter,  praedictis  Episcoporum  postulationibus  Sa- 
crae  Congregationis  iudicio  nuperrime  subiectis,  Eminen- 
tissimi  Patres  responderunt,  satis  provisum  per  superius 
memoratas  sacrorum  canonum  dispositiones. 

Nihilominus  cum  plures  Episcopi,  praesertim  e  pro- 
ximis  Urbi  regionibus,  etiam  in  unum  collecti,  postula- 
tionibus   alias  oblatis    institerint,    et  impense  a   Summo 


22 

DEC. 
1894. 

Licet  ptr 
sacroscanO' 
nes  provi' 
sumjam  sit 
ne  clerici 
suam  dese- 
rant  Dioe- 
cesim  invi- 
to  Episcopo, 


Pontifex 
iamen  Epi- 
scoporum 
precibus 


304    DECRETUM  "  ANTEACTIS      S.  CONGR.  CONCILII. 

ammM€Hs,  Ponttfice  efflagitaverint,  ut  aliqutd  hac  in  re  pecaliariter 

ricoritm  decemeretur,  quo  efficacius  huic  ecclesiasticae  disciplinae 

^7a£ius  perturbationi  occurri  posset.  Sanctissimus  Dominus  Noster 

caerceajur,    Lco  Papa  XIII,  omnibus  mature  perpensis,  et  iuxta  ea 

^s.Com-  quae  alias  per  Eminentissimum  Urbis  Vicarium  edi  ius- 

^i^s4atuii  scrat,  haec,  quae  sequuntur,  per  Sacram  Concilii  Googre- 

gationem  praescripsit  ac  statuit : 

i»  dciis       I.   Clerici   et    sacerdotes   saeculares    alienae    dioecesis, 

qmt  tn  fo- 

iUrmm  vo-  aut  ctiam  regulares  extra  claustra  degentes,  nequibunt  in 
statmJTdO'  posterum  stabile  domicilium  in  Urbe  statuere  absque  ex- 
mut/tum ;    ^1.^55^  vcttia  Summi  Pontificis,  per  officium  Sacrae  Congrc- 

gationis  Concilii  impetranda. 
^deiis       II.  Qui  vero  in  praesens  Romae  degunt,  si  nullo  be- 
sensVomae  neficii  aut  officii  titulo  ad  residendum  adstricti  sunt,  nec 
de^mi;       p^j.  djuturnam  commorationem  et  tacitam  aut  expressam 

suorum  Episcoporum  licentiam  domicilium  Romae  acqui- 

sierint,  post  mensem  a  die  huius  decreti  elapsum  ad  suam 

dioecesim  redire  debebunt. 

3^<^^on-       iii^   Nullus  ex  clericis  et  sacerdotibus  alienae    dioe- 

oficiisquae  ccsis  ad  ecclesiasticum  officium,  quodcumque  sit,  ant  ad 

7iamln  aliud  munus  quod  residentiam  in  Urbe  requirat,  eligi  a 

rantT^^*'  quoquam  in   posterum  poterit,  nisi,  praeter  testimoniales 

commendatitias  sui  Episcopi  litteras,  exhibeat  quoque  ve- 

niam  a  Summo  Pontifice  iam  obtentam  Romae  manendi ; 

itcmque  nemini  beneficium  conferetur,  si  assensum  Ordi- 

narii  sui  ad  hoc  non  obtinuerit :  atque  aliter  facta  beneficii 

collatio  nuUa  et  irrita  erit. 

4»^r^.       IV.  Qui  ad  litterarum  scientiarumque  studiis  operam 

propriam  dandam,  vel  ad  honesta  negotia  peragenda,  vel  ex  alia  iusta 

dioecesimob  caussa  in  Urbc  cum  Ordinarii  licentia  versantur,  statim  ac 

exstinctam  ...  ,.  .  ,  .     --.    . 

absentiae  temporaria  huiusmodi  caussa  cessavent,  vel  a  propno  Epi- 
causam;  g^^^^  revoccntur,  ad  propriam  dioecesim  redire  debebunt, 
exclusa  omni  futili  excusatione,  ac  praesertim,  ob  pecu- 
liarem  dioecesium  his  temporibus  conditionem,  nullatenus 
eisdem  sufiragante  exceptione  sive  ex  susceptis  studiis, 
sive  ex  praetensa  tenuitate  sustentationis  ab  Episcopo  obla- 
tae  desumpta :  quod  si,  durante  hac  eorum  commoratione 


DE  CLERICIS  ALIENAE  DIOEC.  IN  URBE  DEGENTIBUS.  305 

in    Urbe,   sese,  uti   decet,  non   gesserint,   per  Vicariatum         22 
Urbis  propriis  Ordinariis  denunciabuntur,  et  ab  Urbe  disce-       JS94. 
dere  cogentur. 

V.  Quicumque  denique,  quolibet  modo,  praesentibus  ^^  -■ 
dispositionibus  se  non  conformaverit,  aut,  quod  Deus  aver-  quihis  sta- 
tat,  eisdem  contraiverit,  ipso  facto  suspensioni  a  divinis  oMinint. 
obnoxius  fiet. 

Ceterum   Episcopi   omnium   clericorum   suorum   aeque     suadeiur 
curam  gerant,  neque,  uti  saepe  dolendum,  e  sua  dioecesi  f^^^^J^^ 
eos  abire  facile  sinant  qui  seu  vitae  ratione,  seu  aliis  qui-  suorum  cie- 

Ticorutn 

buscumque  caussis,  sese  reprehensione  dignos  aut  molestos  aequa  soiii- 
exliibeant.  "'"^^- 

Haec  itaque  omnia  Sanctitas  Sua  ab  omnibus  ad  quos 
spectat,  custodiri  et  inviolabiliter  servari  mandavit,  con- 
trariis  quibuscumque,  etiam  peculiari  mentione  dig^is,  mi- 
nime  obstantibus. 

Romae,  ex  aedibus  S.  C.  Concilii  die  xxil  Decembris 
MDCCCXCIV. 

A.  Card.  DI  PIETRO,  Praefectvs. 
L.  Salvati,  Secntarius. 


AcTA  Lbonis.  —  VI. 


DECRETUM 


QUO  PSEUDOCOMMUNITAS  LOIGNIENSIS 


EIUSQUE  ANNALES  ITERUM 


DAMNANTUR  ET  PROSCRIBUNTUR. 


t 


^9g^^J9gJ9^^^^^ 


i 


APRIUS 

i8g6. 

Mtmoran- 

tur  pseudc' 

eommumi' 

taiis 

Loignitnsis 

fraudes. 


novumque 

txponitur 

faeinus 

ephemeridis 

Les  An- 

Dales  de 

Loigny 

suam  ipsius 

atque  pseu- 

aocommu- 

niiatis  af- 

probattO' 

nem  emen- 

tientis. 


Licet  jam 
aniea  pro- 

visum  sit 
neper  haec 

mendacia 

decipiaw 
turjldelest 


S.  Congre- 
gatio  fraU' 

dis  iterum 
arguit 


^iy&^JjD  ceteros  effrenes  abusus,  quibus  damnatum  iam 
A  S  conventiculum,  apud  paroeciam  de  Loigny  in 
£\  ly  dioecesi  Carnuteusicongrregatum^proprias  visio- 
r«F^i^  nes,  revelationes  et  prophetias,  sed  verissime 
incredibilia  deliramenta,  in  vulgus  iactare  et  praefracte 
defendere,  nec  veritati,  nec  honori  sacrae  hierarchiae 
debito  parcendo,  plures  per  annos  perditissime  consue- 
verat,  novissime  accessit  audax  facinus,  nec  oculis  cre- 
dendum,  sed  numero  octogesimo  quinto  ephemeridis  cui 
titulus  Les  Annales  di  Loigny  contentum,  confictorum 
scilicet  ex  integro  actorum,  ac  si  habita  fuerint  in  consi- 
storiis  pontificiis,  diebus  vigesimo  nono  Novembris  et 
secundo  Decembris  MOCCCXCV  habitis.  Eorum  vero  actorum 
summa  nempe  fuerit  oraculum  viva  Summi  Pontificis  voce 
prolatum,  quo  praedicta  ephemeris  approbaretur ;  approba- 
retur  insuper  societas  illa,  quae  sibi  assumpsit  nomen  Des 
&pouses  du  Sacri-Cceur  de  Jisus  Pinitent^  eiusdemqae 
societatis  opera ;  irritaretur  etiam  interdictio  lata  ab  Ordi- 
nario  Carnutensi  in  Mathildem  Marchat,  quae  sibi  nomen 
attribuit  Mariae  Jenuefae  ;  restitueretur  muh'er  illa  ad  sacra 
tamquam  ex  iustitia,  et  praetensae  illius  visiones  uti  divinae 
recognoscerentur.  —  Licet  autem  fideles  per  haec  mendacia 
quominus  decipianlur,  tum  per  acta  Ordinarii  Carnutensis, 
ab  hac  suprema  Congregatione  probata  et  confirmata,  tum 
maxime  perdecretum,quomendax  illa  acimpudens  libello- 
rum  seu  annalium  Loigniensium  series  iam  a  die  XXVII  lunii 
MDCCCXCIV  proscripta  fuit,  satis  consultum  videri  possit ; 
attamen  super  hac  nova  fraude  decipiendis  incautis  visum 
est  expedire,  ut  nova  declaratione  occurratur.  —  Sacra 
igitur  haec  suprema  SanctiOfficii  contra  haereticam  pravi- 


DE    PSEUDOCOMMUNITATE    LOIGNIENSI.  307 

tatem  Congregatio,  de  expresso  Ssmi  Dni  Nostri  Leonis  istam  tphe- 
Papae  XIII  mandato,  omnibus  et  singulis  christifidelibus  ^^aque 
declarat  atque  significat,  acta  consistorii  pontificii,  in  recen-  JJ^"^J^'  ^' 
sito  libello  relata,  conficta  omnino  esse  et  commentitia  :  qttaecunqye 

^    tn  re  Lot- 

atque  proconfictis  etcommentitiishabendaessepraecipitet  gntensi 
mandat. —  Ad  haec,proscriptioDem  annahum  Loigniensium,  ecciesiasti- 
de  qua  supra,  firmam  manere;  numerum  eorundem  anna-  ^*^'**""'- 
lium  octogesimum  quintum  superius  memoratum  ementita 
consistoriorum  acta  cum  pluribus  aliis  reprobatione  dignis 
referentem,  prohiberi  et  esse  prohibitum  ;  quaecumque  huc 
usque  sive  ab  Ordinario  Carnutensi,  sive  a  Sancta  Sede  in 
pseudocommunitatem  de  Loigny  decreta  fuerunt,  i-ata  et 
firma  haberi ;  muh'erem,  de  qua  supra,  a  sacramentorum 
susceptione  manere  interdictam,  reservata  Summo  Pontifici, 
praeterquam  in  mortis  articulo  eam  absolvendi,  si  poeni- 
tuerit,potestate;  visiones,revelationes,prophetias  Loignienses 
falsas  et  confictas  esse  et  pro  falsis  et  confictis  esse  ab 
unoquoque  habendas  ;  fautores  in  eo  mendacii  opere,  cuius- 
cumque  sexus  conditionis  et  dignitatis,  assentientes,  adhae- 
rentes,  auxilium  quomodocumque  aut  sufTragium  ferentes, 
absolutionis,  nisi  resipuerint,  aliorumque  sacramentorum 
recipiendorum  esse  omnino  incapaces.  Atque  haec  omnia 
praescriptis  modis  publicari  mandavit. 

Feria  IV,  die  XV  Aprih's  mdcccxcvl 

L.  ^S. 

los.  Mancini  S.  R.  et  U.  I.  Notarius, 


iift^MflitffciafctffcA^afctifc^R^^^Mfctffc^iift^fciR^ifc^t^^t^i^^^^i 


INSTRUCTIO 


Ad  Hungariae  Episcopos, 


DE  DISCIPLINA  ECGLESIASTICA. 

JUIBUS  Hungaria  agitatur  temporibus,  catholicae 

/^  l^  religionilibertatiqueecclesiasticaeadversis,  illud 

Laudantur  ^l  ^^ J^  accidit  sane  iucundum,  quod  roulti  ex  clericonioi 

ionlimOr'  tt^^^&  ordine  non  guiu  sua  sunt,  sed  quae  lesu  Ckristi 

dine  qui  quaerentis^  pro  Dei  Ecclesiaeque  caussa  et  pro  fidelis  populi 

pratbent  utilitatibus,  sedulam-  operam  impendant,  strenueque  liac 

ChrisH,  usque  se  gesserint.  Hoc  etenim  felix  est  meliorum  reruin 

auspicium,  iuxta  egregium    illud    sancti   Cypriani  prae- 

conium  :  Sacerdos  Deievangelium  tenens  et  Christipraecepta 

iiqut  im-  custodiens  occidi potest^  nonpotest  vinci  (').  At  vero  deploran- 

guTktb^m  ^""*  ^*^»  "^"  paucos  quidcm  et  detrectare  laborem  et  refor- 

reeusani,  midare  pugnam.  Cuius  rei  inquirentibus  caussas,  ea  potissi- 

mum    apparet,  huiusmodi   clericos    a  spiritu,  quem  per 

manuum  impositionem  acceperant,  descivisse,  atque  ezguae 

mundi  sunt  misere  consectantes,  defecisse  omnino  a  genere 

virorum  illorum,  per  quos  salus  in  Israel  efficiatur  oportet 

Cum  ma-      Nemo  igitur  non  videt  quantum  intersit  ecclesiasticam 

ximi  sii  discipHnam    in   regno  hungarico    relevari    et  confirmari, 

momeniiui    ,,       '  ....  .  ,. 

in  Hunga-  idquc  omni  studio  ammorumque  contentione  et  concordia 

^Tur^e^ie-  pcrfici ,  ut  clerici    digni    reddantur    ministri    Christi    ac 

diseipuna    ^^^^^^  dispcnsatorcs  mysteriorum  Dei,  qui  populum  optimis 

virtutibus  ornatum  in  viam  veritatis  et  sanctitatis  verbo 

et  exemplo  dirigant,    eique  in    tantis  communis  patriae 

angustiis  ad  praelianda  praelia  Domini  per  arma  iustitiae 

praeeant. 

s.  Congre-      Quarc  cx   Apostolica  auctoritate  ac   nomine    augusto 

^^mcUno'  ^^^^  ^"^  Nostri  Leonis  divina  providentia  Papae  XIII, 

mme  non-  sacra  hacc  Congregatio  negotiis  et  consultationibus  Epi- 

nulla  de-  -r*  «      - 

cernii  ii-  scoporum  ct  Regularium  praeposita  ea,  quae  sequuntur, 

^^^ptinam  ^^  Clcri  discipHnam  praecipue   spectantia  statuit  atque 

spectaniia.    deccrnit :  pro  certoque  habct   fore   ut  sacri  Antistites  et 

X.  Epist.  I  ad  Comel. 


DE  DISCIPLINA  ECCLESIASTICA  IN  HUNGARIA.       309 

Ordinarii  omnes  regni  hungarici,  quorum  vigilantiam  dili- 
gtntiamque  pastoralem  summus  idem  Pontifex  in  recenti 
ad  ipsos  epistola  encyclica  commendavit,  novum  hoc  testi- 
monium  sollicitudinis  caritatisque  eius  animo  gratissimo 
accipiant. 

I.  Singularem  Episcopi  curam  eo  intendant  ut  Clerum    i^Efiscopi 
efficaciter  revocent    opportunisque  remediis   inducant  ad  m^bul^ 
plenam  earum  rerum  observantiam,  quas  sacri  canones  et  ^h^^*l*^ 
ecclesiasticae  leges  praescribunt    quoad    vitam   et   mores  mtsoiuciti, 
clericorum. 

II.  Quoniam  vero  huius   vitae  morumque  fundamenta     T^Curent 
in  dioecesanis  Seminariis  iaciuntur,  Ordinarii  nullum  se-  nos  semZ' 
dulitatis  modum  omittant,  quo  alumni  in  sortem  Domini  '^^^J'^. 
vocati  optime  instruantur  sancteque  educentur.  Persu^sum  ^truendos 
habeant,  nihil   in   administratione    episcopali   esse,  quod  educandos, 
curam  suam  soUicitam  et  operosam  aeque  postulet,  quam 
Seminarium,  in  quo  totam  spem  salutis  et  profectus  ani- 
marum,  de  quibus  summo  pastori  Christo  rationem  red- 

dituri  sunt,  positam  esse  constat.  Itaque  ad  officium  rectoris  Redonm 
in  primis  virum  eligant  doctum,  prudentem,  Christi  spiritu  ^^*"*"^''"' 
plenum,  qui  tum  sermone  tum  opere  adolescentes  clericos 
probe  recteque,  sicut  oportet,  instituat  et  dirigat.  Praefectum  praefectum 
etiam   pietatis   constituant  sacerdotem   aetate    maturumi  ^"''''"' 
gravem,  experientia  et  usu  vitae  spiritualis  eximium,  glo- 
riaeque  divinae   studiosum,  qui   non   solum   confessiones 
alumnorura  audiat,  sed  eos  etiam  in  exercitiis  vitae  clericalis, 
oratione,  meditatione  aliisque  quasi  manuducere,  et  ad  vir-  atguedisd- 
tutes  sacerdotales  comparandas  vehementer  incitare  valeat  ^'^strvs 
Neque  alios  magistros  disciplinarum   in    Seminariis    ad-  ^onstituant 
hibeant,  nisi  qui  alumnos,  quum  solida  doctrina  imbuere,  neH  suo 
tum  vitae  simul  integritate  et  probitate  exemplo  suo  infor- 
mare  possint.  Cordi  etiam  sit  episcopis,  ut  ipsi  aliquoties  AHquoties 

o        .         -  -  -.      ^  •  .  -^   ..       -  perannum 

per  annum  Semmanum  visitent,  in  eoque  visitationis  munere  Episcopi 
tum  de  magistrorum  diligentia,  tum  de  progressu,  quem  in 
disciplina  et  studiis  clerici  fecerint,  accurate  inquirant  ('), 
paternaque  cum  caritate  alumnos  alloquantur  et  cohortentur. 
Seminarii  moderatores  operam  dent,  ut  alumni,  sin   minus         ^inaHi 

I.  ConcU.  prov.  Mediol.  sub  sancto  Carolo  Borr.,  1,  tit.  II,  decr.  25. 


Semina- 
rium  visi» 
tent. 


Deo  noH 
sint  vocati. 


310   INSTRUCTIO  *•  QUIBUS  HUNGARIA     S.  C.  EP.  ET  REG. 

modirato-  octavo  quoquc  die,  qui  mos  in  plerisque  Seminariis  lauda- 
/requ€Hssit  biliter  observatur,  certe  frequenter  ad  sacramentum  poeni- 
untmusus,  teutiae  frequentiusque  ad  divinam  eucharistiam  rite  acce- 
m^  exttrna  dant  Universim,  eo  adnitantur  ut  adolescentes  sibi  commissi 

tantum  ' 

disHpiina  nou  extcma  tantum  disciplina  contineantur,  vel  quasdam 

onu^ur,  tantummodo  habilitates  clericali  statui  proprias  acquirant, 

^t^ntur  ^^^  ^^  ^^^'^  viribus  agant  ut  ad  pietatem  veram  studiumque 

^^*^erdot\  S'^''^^^  divinae et  salutis animarum  accendantur,  utspiritum 

dectt,  abnegationis  vocationi  ecclesiasticae  suapte  natura  coa- 

gruentem  pectore  concipiant  et  in  solidis  virtutibus  quotidie 

antiaPon'  magis  adolescant.  Quibus  de  rebus  ea  quoque  valeant  quae 

nuit!'^   habentur  in  pontificiis  Ittteris  Quod  multum  diuque^  ad  epi- 

scopos  Hungariae  datis  dieXXII  Augusti  annoMDCCCLXXXVl. 

SactrdoHo       Episcopi  autem,  memores  gravissimae  Apostoli  admo- 

^^turquia  ni^ionis ;  matius cito  nemini imposueris^  neque communicaveris 

peccatis  alienis  ('),  summa  cum  diligentia  explorent  num 

forte  sint  qui,  non  vocati  a  Deo,  seipsos  sive  ob  quaestum 

sive  ob  ambitionem  terrenamque  quamcumque  cupiditatem 

ad  sacerdotium  ecclesiasticumque  ministerium  intrudant, 

quo  quidem  hominum  genere  mercenariorum  nihil  infelidus 

ac  miserius^  nihil  Ecclesiae  Dei  calamitosius  esse  potest  (*). 

^osacer-       ^^^'  Sacerdotcs  quanta  fieri  possit  maiore  frequentia  ad 

^^'ien^ae  P^^^^^^^^^^^  sacramentum  accedant.  Quotannis  item  pcr 

Sacramen-  aliquot  dies  spiritualibus  exercitiis  vacent :  quo  adiumento, 

accedant,  si  rite  adhibcatur,  nullum  fortasse  est  aliud  utilius  ad  spi- 

^t^tannis  ''5*""^  '"  Ciero  resuscitandum  et  roborandum.  Id  autem  quo 

sliHtuaii    "^^'^"^  exequi  possmt,  Episcopi  quolibet  anno  sacerdotes 

bus.  omnes,  et,  si  videatur,  etiam  singulos  exhortentur,  vel  vocent 

in  Seminarium  ah'amve  piam  domum,  ubi  per  ah'quot  dies 

spiritualibus  commentationibus  animum  excolant,  et  pn>- 

priae  salutis   et  sanctificationis  grande   negotium   agant. 

opportune  Opportunc  ctiam  sacerdotes  moneantur  de  gravi  obligatione 

mumo-  horas  canonicas  recitandi,  studiisque  maxime  sacris  impigre 

nean/ur,      vacandi,   ut   officiis  propriae  vocationis  digne  utiliterque 

satisfacere  possint. 
4°  /nvigi.       IV.  Sed  imprimis  Episcopi  sedulo  invigilent  ut  parochi 
p^utp"Z'  eorumque  adiutore?  obligationes  proprii  muneris  fideliter 

I.  /Tim.,  V,  aa.  -  a.  Catech.  rom.,desacr,  ord.,  C.  vii,  3. 


DE  DISCIPLINA  ECCLESIASTICA  IN  HUNGARIA.        31I 

expleant,  quum  plane  certissimum  sit  sanguinem  ovium         28 
suarum  e  manibus  eorum  a  ludice  supremo  repetitum  iri.      iSgd. 
Et  cumpraecepio  divino  mandatum  sit  omnibus^  quibus  ani-  chHmpU' 
marum cura  commissa  est^  oves suas  agnoscere^ pro  his  scuri-  ^/^^lJ^i'/ 
ficium  offerre^  verbique  divini  praedicatione,  sacramentorum  ^«'«^?<y. 
admmistratione^  ac  bonorum  omntum  operum  exemplopascere^ 
pauperum  aliarumque  miserabilium  personamm  airam  pa» 
ternam  gerere^  et  in  cetera  munia  pastoralia  incumbere  ('), 
propterea    Episcopi  opportune  importune^  ut  monet  Apo- 
stolus,  instent  ut  viri  ecclesiastici  in  cura  animarum  occupati, 
nulla  in  re  negligentes  et  desidiosi  inveniantur.  Instent  in 
sacra  visitatione  aliave  quavis  capta  opportunitate,  ut  cu- 
riones  nequaquam  intermittant  propriis  ovibus  adesse,  sive 
sacramentales  confessiones  excipiendo,  sive  infirmos  visi- 
tando,  sive  moribundis  adsistendo,  sive  catechesim  imper- 
tiendo,    sive   evangelium   ad   captum   populi   explicando, 
sive  denique  fidelium  pietatem  alliciendo  canonica  piarum 
Societatum  ac  Sodalitiorum  institutione  vel  sacrarum  fe- 
stivitatum  celebratione,  omnibusque  operibus,  quae  religiosa 
proprii  muneris  solertia  suggerit.  Et  quoniam  nonnullis  in         p/wra 
locis  parochi  eorumque  in  cura  animarum  adiutores,  ad  fide-  gatio^net 
lium  confessiones  audiendas  praesto  esse  non  soleant,  nisi  J^^^^^"' 
vocati,  adeo  ut,  quod  sane  admodum  dolendum  est,  plerique  audUndis 
parochianorum   vix   unquam   extra   tempus   paschale   ad 
sacramenta  accedant,   Episcopi  ex   auctoritate   agant  ut 
parochi,  maxime  in  maioribus  sollemnitatibus,  licet  non 
rogati,  in  confessionali  se  sistant  paratosque  se  exhibeant, 
immo  fideles  frequentes  exhortentur  ut  tam  eximia  salutis 
subsidia  ne  neeligant  et  rite  percipiant.  Assidui  quoquesint  etdeverbo 

u  %.   •  j-         j      TT*  4.     •*  /-u  DHfraedi. 

cunones  m  verbo  Dei  praedicando.  £t  quum,  ut  ait  Chryso-  canio,  ore 
stomus,  exemplo  qui  non  praedicat^  doctor  miserabilis  sit^  e^empio. 
soUicite  curent  Episcopi  ut  mores  sacerdotum  plebi  fideli 
ofTendicuIo  minime  sint.  Frustra  enim  a  populo  vitae  chri- 
stianae  integritas  quaeritur,si  in  eius  pastoribussancti  mores 
non  resplendeant.  Quare  fortiter  constanterque,  quum  opus     Coercean^ 
fuerit,   Ordinarii   exequantur  quae  a  sacris  canonibus  et  ^uri^poe- 
maxime  a  Concilio  Tridentino  (^)  circa  clericorum  incon-  ^latulis7 

z.  Conc.  Trid.t  sess.  xxiii,  c.  z,  de  reform,  —  3.  Sess.  xxv,  a  Z4,  de  reform. 


312    INSTRUCTIO  •*  QUIBUS  HUNGARIA     S.  C  EP-  ET  REC. 

tinentiam,  emendationem  et  punitionem  praescribuntur  ;  ne 

subditorum  neglectae  emendaiionis  ipsicondignas^  Deo  vindidy 

Pravorum  poenas  persolvant  (}\  Nullum  enim,  teste  Greeorio  ML,  ab 

fesum  Gre-  alits  maius praeiudtcium^  quam  a  sacerdottbus  tolerat  Deus^ 

exponit  ^'  guando  eos,  quos  eul  aliorum  correctionem  posuit^  dare  de  se 

exempla  pravitatis  cernit :  quando  ipsipeccant^  qui  compescere 

aliorum  peccata  deberent ;  nulla  animarum  lucra  quaerunt^ 

ad  sua  quotidie  studia  vacant,  terrena  ccncupiscunt^  kumanoM 

gloriam  intenta  mente  captant, 

50  Edo^       V.  Curent  pariter  Ordinarii  ut  homines,  quos  cultioris 

^*^cie!^um*ii  '"^^"'^  vulgus  existimat,  quibus  alioquin  nulla ut  plurimam 

qw  verbis  est  religionis  cura  nuUaque  eius  vera  cognitio,  aut  conctonura 

muitum  ope,  aut  diariorum,  quae  elegantia  sermonis  et  renim  gra- 

gentem^vZ  vitate,  commeudentur,  dogmata  fidei  ac  praesertim  divinam 

^^''  Ecclesiae  constitutionem  per  Clerum  edoceantur.  Quod  ut 

tur^koH^  obtineatur,  admodum  expediet  si  catholicae  consociationes 

ciatioMes^'  iam  pluribus  in  locis  utiliter  institutae  latius  propsigentur. 

60  Expo'       V-  Peculiari  itidem  modo  curent,  ut  doctrinae  christianae 

nunturojffi-^  in  gymnasiis  praeceptores,  quorum  officium  sane  gravis- 

dotumqui  simum  et  perquam  utile  est,  eligantur  sacerdotes  non  minus 

cAristia-  doctriua  quam  vitae  integritate  conspicui,  qui  demandatuni 

^ymnasUs  ^*^^  munus  diligenter  exequantur,  et  praeterea  adolescen- 

tradunt.      tibus  auctores  sint,  ut  piis  Congregationibus  Beatae  Mariae 

Virginis,  vel  sodalitatibus  Ssmi  CT>rdis  lESU  vel  sacratissimi 

Rosarii  nomen  dent,  et  sacramenta  poenitentiae  et  Eucha- 

Varia  ristiae  saepius  devoteque  suscipiant  Agant  quoque  oppor- 

^pTscopi  ^""^  Episcopi  ut  instructioni  religiosae  plus  quam  hucusque 

instin/^r  concessum  est  temporis  tribuatur,  prout  res  ipsa  gravioris 

nem  in  per  se  momenti  ac  verae  necessitatis  prae  ceteris  omnibus 

^eTtantia,  expostulat.  Dent  similiter  operam  ut  in  omnibus  gymnasiis 

eadem  lingua  utentibus  unus  idemque  liber  ad  religionem 

docendam  adhibeatur.  Cuius  rei  gratia  Episcopis  curae  sit 

ut  compendium  huiusmodi,  in  manus  discipulorum  traden- 

dum,  a  viro  idoneo  componatur,  et,  ab  ipsis  examinatuni 

et  approbatum,  in  usum  scholarum  praescribatur.  Evigi- 

landum  quoque  ut  etiam  profanarum  disciplinarum  magistri 

mentem  Ecclesiae  in  docendo,  ut  par  est,  observantes,  reli- 

I.  Scss.  XXII,  c  1,  de  reform. 


:JL\ 


DE  DISCIPLINA  ECCLESIASTICA  IN  HUNGARIA.     313 

gionem  revereantur,atque  magistro  religionis  non  solum  non         38 
adversentur,  sed  eum  pro  ratione  muneris  sui  opportune      j^gd. 
etiam  iuvent.  Quod  ut  efficacius  fiat,  Episcopi  meminerint 
ius  libros  scholasticos  profanarum  etiam  disciplinarum  de- 
signandi  sibi  vindicare. 

VI L  Insuper  modis  omnibus  Episcopi  adniti  ne  cessent     7^  Morta- 
ut    Universitas    studiorum   Budapestinensis,  a   Cardinali  gre^atio 
Petro  Pazmany  praeclarissimo  viro  condita  et  fere  catho-  t,fluXn( 
licorum  institutis  sustentata,  reddatur  catholicis,  Episco-  ^I^q^. 
porum  auctoritate  regenda.  Interim  vero  et  donec  reh'gioni  dapesUnen^ 

,.  ,..,  ...  V.  semcathoh' 

studiosorum  mehus  provideatur.id  saltem  obtmere  conentur,  cU  redtUn- 
ut  omnibus  Dominicis  festisque  diebus,  a  sacerdote  in  primis  cUne^' 
idoneo  ad  alumnos  academicos  sermo  habeatur,  quo  ea  in  ^^^?^"^ 
primis  catholicae  doctrinae  capita  docte  dih'genterque  ex-  ^'^**'^^ 
plicentur  ac  demonstrentur,  quae  in  vita  publica  aeque  ac  mnos ; 
privata  hodie  maxime  negligi  solent  et  impugnari.  Agant  atque  fo- 
etiam  Episcopi,  ut  in  utraque  Hungariae  universitate,  ad  2/«^«f" 
exemplum  aliarum  Academiarum,  instituantur,institutique  ^"^^^^^ 
foveantur  studiosorum  coetus  seu  societates,  eo  proposito,  universita- 

.  ..  1  ...  .  -  -  1.    .        teerectas» 

tum  ut  iidem  mutuo  mcitentur  exemplo  ad  recte  rehgio- 
seque  vivendum,  tum  ut  in  consuetis  conventibus  recolant 
ex  veritate  retractatum  si  quid  acceperint  in  scholis  catho- 
licae  veritati  contrarium.  Praeterea  optimum  factu  erit  si 
in  coetibus  suis  ducta  ex  variis  disciplinis  themata  certatim 
enucleent,  propositis  praemiis  allecti. 

VIII.  Et  quia  de  christiana  civitatum  constitutione,  de  8«  docu- 
civium  officiis,  de  amore  patriae,  similibusque  de  rebus  JJ^^»,''' 
praeposterae  et  exitiosae  opiniones  obtinent  inter  cultiores  ^f^^Q^. 
praesertim  homines,  ideo  instent  Episcopi  ac  locorum  Or-  laieDdftf/ 
dinarii  ut  per  sacros  concionatores  crebro  inculcentur  Ec-  tiae  Chn- 
clesiae  documenta,  quae  praecipue  Encyclicis  Litteris  «  //«-  ^^ult^^lt 
mortale  Dei  »  et  «  Sapientiae  christianae  >  sunt  tradita.  ^^*^''- 

IX.  Episcopi  vehementer  hortentur  parochos  et  cate-      9"  Qf^a^- 

aam  mO' 

chistas  fidelium  hungarica  lingua  non  utentium,  ut  debito  nentur 
quidem  obsequio  satisfaciant  civili  legi,  qua  pueri  in  scholis  ungl^ 
solerter  doceri  debent  linguam  hungaricam  ;  at  doctrinam  *««/«'^^^ 
christianam   non   antea   eis  hungarico   idiomate   tradant, 
quam  pueri  eamdem  linguam  plene  didicerint.  Hoc  aeque 


314    INSTRUCTIO  **  QUIBUS  HUNGARIA"  S.  C.  EP.  ET  REG. 

puerorum  aeterna   salus  et  reipublicae  bonum  postulat. 

Similiter  parochis  et  eorum   adiutoribus  praecipiant,  ut 

non  antea  hungarica  lingua  in  concionibus  utantur,  quam 

compertum   habeant  eam  a    parochianis  probe  intelligi. 

Quod  si  parochiani  aliis  atque  aliis  linguis  utantur,  nec 

omnes  hungaricum  idioma  sufficienter  intelligant,  parochi 

omnem  dent  operam,  ut  iis  quoque  fidelibus  verbum  Dei  in 

propria  h*ngua  convenienter  annuntietur. 

lo^Ma-       X.  De  Sodalitatibus,  quae  ad  scopum  culturae  popularis 

B^iuefis     promovendae   institutae  sunt,  quum  omnibus  hominibas 

^odninHius   quanilibet  religionem  profitentibus  pateant,  neque  catho- 

sodaiitajes    Hcam    formam    institutionemque   prae  se  ferant,  idcirco 

Qtiat  titafn 

acaikoiicis  iniuugant  Episcopi  parochis  ut  diligentissime  caveant,  ne 

*        fideles,  eas  adeuntes  sodalitates,  sensim  sine  sensu  indif- 

ferentismi  errore  venenoque  inficiantur,  aut  simile  huic 

aeternae  salutis  detrimentum  aliud  incurrant. 

ii^^Deca-      XI.  Praestat  quammaxime,  singulis  provinciis  suas  esse 

HhJmeridi-  catholicas  ephemerides,  plures  etiam  quam  quae  in  aliquibus 

danhtT^^^  locis  uumerantur,  et  non  hungarico  tantum  sed  alio  quoque 

idiomate  conscriptas,  prout  cuiusque  mos  fert  provindae,[et 

ad  captum  intelligentiae  populi  accommodatas. 

T^  Epi'       XII.  Hisce  itaque  in  profectum  ecclesiasticae  disciplinae 

^sentem*or-  ^^  ^^  bonum  fidelium  praestitutis,  multum  sane  eflficacitatis 

dinaiiaKem  ^d  optatum  exitum  acccdct  ex  ipsa  Ordinariorum  sollertia. 

quindam,     Qui    quidem    in   omnibus  seipsos  exemplum   praebentes 

bonorum  operum,  in  doctrina,  in  integritate  et  gravitate  ('), 

omni  certe  pastoralisollicitudinehancordinationem  debitae 

executioni  mandabunt,  districteque  suo  quisque  Clero  prae- 

cipient  ut  eidem  morem  gerant,  singulasque  eiusdem  prae- 

scriptiones  diligenter   adimpleant.  Atque  in  hunc  finem 

Ordinarii  in  pastoralibus  visitationibus,  statis  temporibus 

peragendis,  rationem   specialiter    de    exacta  perfectaque 

earum  omnium  observantia  a  singulis  clericis  exquirant ;  et 

si  quos  invenient  desidiosos  exstimulent,  si  quos  negligentes 

sinique  de  redarguant,  si  quos  recalcitrantes  castigent.  Omni  insuper 

finmm"'    quo  praestant   zelo  diligentissime  curent  ut  ecclesiastica 

coiiaiione  beneficia  non  modo  denegentur  indignis,  sed  dignioribus 

1.  Ad  Tit,  11,7. 


DE  DISCIPLINA  ECCLESIASTICA  IN  HUNGARIA.     3  I  5 

omnino  conferantur  :  atque  ad  id  facilius  obtinendum  sese        a8 

,   ^    .  .  .        .  .  MAri 

interponere  etiam,  quoad  neri  poterit»  ne  praetermittant      i8g6, 

apud  eos,  qui  patronatus  aut  electionis  iure  gaudent,  eosdem  maxime 
opportune  commonentes  de  pergravi  iudicio,  quod  apud  '^''»"'*" 
Deum  ethomines  subituri  sunt,  quoties  ecciesiastici  reditus, 
qui  instituti  sunt  pro  decenti  tuitione  operariorum  vineam 
Domini  utiliter  excolentium,  in  alium  usum  ab  se  conver- 
tantur,  et  operariis  inutilibus  aut  prorsus  indignis  pro  lubitu 
et  iniuria  tradantur. 

Romae,  die  xxvill  Maii  mdcccxcvi.  ^ 

I.  Card.  VERGA  Praefectus 
A.  Trombetta,  Pro-Secretarius, 


INSTRUCTIO 


Ad  Italiae  Episcopos 


et  famlliarum  religiosarum  moderatores, 


DE  CLERICIS  GUBERNII  CIYILIS 


UNIVERSITATES  CELEBRANTIBUS. 


2t 

lULir 
J896, 

EccUHadt 

cUricorum 
insiUutione 

sollicitam 

S€  semper  ei 

ubique 

praestitit; 


ideoque  S, 

Cottgrega' 

tio  iis  ex 

/ta/iae  cU- 

ro  protfi' 

dens  gui 

celeh^ant 

Universi- 

taUs  ^uber- 

nii  ctvilist 


guaedam 

monet  tum 

Episcopos 

tum  Supe- 

riores  Re- 

gulares 


aM^ERSPECTUM  est  romanos  Pontifices,  quavis 
I  aetate  et  ubique  locorum,  cogitationes  curasque 
^  suas  contulisse  in  rectam  institutionem  eorum, 
qui  in  sortem  Domini  vocati  sunt  Scholas 
enimvero,  Seminaria,  Universitates  ipsas  studiorum  vd 
erexerunt  vel  favore  prosequuti  sunt,  in  quibus  utriusqoe 
cleri  alumni  tum  humanioribus  litteris,  quum  scientiis  om- 
nibus  sacris  et  profanis  imbui  et  academicis  etiam  quibus- 
cumque  gradibus  honestari  possent.  Ita  tamen  ut  ad  veram 
germanamque  scientiam  cum  fide  et  pietate  coniunctam 
informarentur ;  quandoquidem  doctrinae  ac  disciplinae, 
fidei  ac  morum  moderatio  et  vigilantia  a  Sede  Apostolica 
et  ab  Episcopis  exercebantur. 

Contingit  autem  hisce  diebus,  ob  mutatas  rerum  vices 
in  Italia,  nonnullos  a  clero  sive  saeculari  sive  regulari 
adstrictos  censeri  ad  sertos  studiorum  cursus  perficiendos 
apud  civih's  Gubernii  Universitates  ;  a  quibus  sapiens  ac 
salutifera  Ecclesiae  vis  sacrorumque  pastorum  vigilantia 
omnino  excluduntur.  Cum  res  ita  se  habeant,  quae  quao- 
taque  discrimina  et  damna  ecclesiasticae  iuventuti  obve- 
nire  possint  nemo  est  qui  non  videat.  Caute  itaque  pro- 
videndum  est  ut  et  assertae  necessitatis  limites  non  exce* 
dantur  et  instantia  pericula  diligenter  vitentur.  Quamobrem 
sacra  Congregatio  Episcoporum  et  Regularium  negotiis 
praeposita  praesentem  instructionem,  ad  mentem  Sanctis- 
simi  Domini  Nostri  Leonis  PP.  XIII,  Episcopis  ac  Supe- 
rioribus  Ordinum  et  Congregationum  in  Italia  impertire 
constituit. 


DE  CLERICIS  CIVILES  ACADEMIAS   CELEBRANTIBUS.   317 

I.  Qiiatenus  in  Universitates  admittantur  etiam  alumni,    xodeiyceis 
qui  sibi  idoneitatem  comparaverint  extra  lycea  Gubernii,  ^vj^" 
Episcopi  ac  Superiores  Ordinum  et  Congregationum  reli- 
giosarum  subditos  suos  praeparandos  non  mittant  ad  dicta 

lycea,  sed  potius  ad  Instituta  ecclesiastica,  ad  scholas,  ad 
collegia,  quorum  omnino  explorata  sit  optima  ac  vere 
catholica  instruendi  ratio.  Si  vero  ob  talium  institutorum, 
scholarum,collegiorum  defectum,  vel  ob  alias  graves  caussas, 
aliquos  mittere  ad  lycea  Gubernii  omnino  necesse  sit,  accu- 
rate  serventur  hoc  in  casu  quae  infra  de  accessu  ad  Univer- 
sitates  constituuntur. 

II.  Nemo  e  saeculari  clero  Universitates  Gubernii  fre-     a»  <fe  /»- 
quentet  absque  expressa  licentia  Episcopi  sui ;  qui  in  ea  ^lT^v/^ii/ 
concedenda  prae  oculis  tantum  habeat  quid  dioecesis  ne-  ^J^^f^re 
cessitas  exigat,  ut  in  institutis  ad  instructionem  erectis,  posniaii' 
sive  erigendis,  idonei  et  diplomata  muniti  professores  com-  ro  saecuia- 
parentur.  " 

III.  Ordines  et  Congregationes  quae  munus  docendi  non     ^etregu^ 
profitentur,  non  mittant  alumnos  suos  ad   Universitates  ^^^ ' 
Gubernii.  Ordinum  autem  et  Congregationum  ex  instituto 
docentium  novitii  nunquam  ad  dictas  Universitates  mit- 

tantur  :  professi  vero  eas  non  frequentent,  nisi  praehabita 
expressa  licentia  Superioris  Generalis,  qui  eam  concedet  iis 
tantum  qui  requiruntur  et  sufficiunt  pro  suis  coUegiis  et 
scholis. 

IV.  Utriusque  cleri  alumni  ea  tantum   emetiantur   in     A^^destu- 
dictis  Universitatibus  studiorum  curricula,  quae  referuntur  currUuHs 
ad   lauream  vel  ad  gradus   academicos,  quibus   indigent,  ^^f«»'^- 
obtinendos. 

V.  Maximi  ponderis  est  mittendorum  ad  Universitates    <i^demiu 
accuratus  delectus.  Venia   non  detur  alumnis  antequam  accurato 
laudabiliter  absolverint  integrum  cursum  tum  philosophiae  ^^lt^- 
tum  theologiae,  a  statutis  dioecesanis  pro  clero  saeculari,  fjj^ff^ 
a  Constitutionibus  Ordinis  seu  Congregationis  pro  religiosis,  disf 
praescriptum. 

VI.  Attendendae  equidem  sunt  in  mittendis  intellectus  ^^^^^^1] 
vis  et  perspicacia,  assiduitas  in  studiis,  ingenii  indoles,  quam  quibw 
bene  educatam  esse  decet,  fortem  etiam  et  boni  propositi  tmTneaTt;^ 


31 8    INSTRUCTIO  •'  PERSPECTUM  EST  "  S.  C.  EP,  ET  REG. 

tenacera.  Sed  summopere  inspiciendura  est  quaenam  sit  io 
deligendis  animi  honestas  acmorum  integritas.Sintoportet 
iuvenes  qui  dooum  fidei  et  vocationem  qua  in  sortem  Do- 
mini  vocati  sunt   maximi   faciant,  catholicam  Ecclesiam 
ardenter  diligant,venerationem  et  obedientiam  ergaSaoctaffl 
Sedem  ApostoHcam  mente,  verbo  et  opere  profiteantur ; 
iuvenes  qui   sanctissimae    religionis    nostrae    documentis 
imbuti  et  piis  exercitationibus  addicti,  momm  integritateet 
vitae  vere  ecclesiasticae  laude  praefulgeant.  Tfles  deniqae 
deligantur  qui  fundatam  ingerant  spem  fore  ut  sua  quisque 
agendi  ratione  ecclesiastico  coetui  honorem   addant  per 
supereminentiam  in  scientiis,  ac  venerationem  vindicent  per 
suarum  laudem  virtutum. 
TdicUri^      VII.  Ad  pericula  tutius  praecavenda  curent  Episcopi  ut 
cuiarium     sui  ecclesiastici  alumni,  quamdiu  Universitatem  celebraot, 
liaiiofu,  i^Qf^n^uf  ju  Seminario :  hoc  non  extante,  in  aliqua  domo 
religiosa,  vel  saltem  apud  aliquem  probatum  sacerdotem 
saecularem ;  nisi  forte  habeant  ibi  parentes  in  quorum  domo 
habitare  possint.  Laude  etiam  ac  favore  digni  videreotur 
sollertes  sacerdotes,  vel  saeculares  viri  spectatae  pietatis  qai 
instituerent,  ubi  fieri  potest,  aliquam  hospitalem  domum 
pro  studentibus  ecclesiasticis  ;  in  qua  isti  invenirent,  modico 
impendio,  habitationem  tutam,  studiorum  quieti  et  piae 
vitae  exercitationibus  accommodatam. 
Vdecura       VIII.  Si  Universitas  sita  est  extra  dioecesim,  Ordinarii 
'i^wl^^a  alumnorum  hos  commendent  Episcopo  loci ;  cui  alumni  sc 
suo  Ordu  sistere  cum  advenerint,  et  identidem  obsequium  praestare 
Episcopo  teneantur  dum  ibi  permansennt.  Ordinarius  et  Episcopus 
loci  mutuo  conveniant  ut  alumni  committantur  curae  et 
vigilantiae  alicuius  sacerdotis  virtute,  scientia  ac  iuventutis 
experientia  praestantis,  qui  eos  dirigat  et  de  eorum  agendi 
ratione  identidem  Ordinarium  instructum  reddat  Exigat 
praeterea  Episcopus  a  suis  alumnis  frequentes  epistolas ;  et 
ipse  hoc  epistolari  commercio  libenter  utatur  ut  consiliis  et 
monitis  eos  instruat,  excitet  et  in  sancto  propositoconfirmct 
uiti^f^i       IX.  Superiores  Ordinum  et  Congregationum  praeferant 
ricorum  re-  semper  Universitatcs  locorum  in  quibus  habent  sui  Ordinis 
^^"^'  vel  Congregationis  domum,  et  in  hac  studentes  habitarc 


DE  CLERICIS  CIVILES  ACADEMIAS  CELEBRANTIBUS.    3I9 

praecipiant.  Si  domum  propriam  non  habent  in  ulla  Uni-         21 
versitatis   sede,  curent  omnino  ut  alumni   recipiantur  in      i8g6. 
aliam  domum  religiosam,  vel  in  Seminarium  episcopale,  vel  etdecura 
in  aliud  institutum  ecclesiasticum.  Deficiente  conventu  aut  ^^onf^lnda 
domo  propria,  numquam  mittant  ad  Universitatem  frequen-  ^|jj^f"^ 
tandam  unum  tantum  e  suis  subditis,  sed  duos  simul  aut 
plures,  ut  se  invicem  custodiant,  adiuvent  et  ad  oflficiorum 
suae  vocationis  implementum  excitent.  lubeant  Superiorem 
domus  vicinioris,  vel  alium  religiosum  virum  virtute,  scientia 
ac  sollertia  praeditum,  alumnos  ipsos  identidem  visitare ; 
qui  eorum  vitae  genus,  studiorum  assiduitatem  exploret,  ac 
referat :  ut  opportunis  consiliis  Superior  Generalis,  prout 
opus  fuerit,  providere  possit.  Curet  praeterea  Superior  Gene- 
ralis  ut  alumni  sibi  litteras  dent ;  et  frequenter  ipsis  re- 
scribat,  ut  eorum  unionem  cum  Ordinis  seu  Congregationis 
capite  foveat,  eosque  paternis  instructionibus  ac  monitis  in 
obedientiae  atque  observantiae  spiritu  conservet. 

X,  Zelo  ac  prudentiae  Episcoporum  et  Superiorum  com-    lofidtieiu 
mittitur  cura  eam  Universitatem  inter  plures  eligendi,  in  wrsitaieV' 
qua  minora  praevideantur  pericula,  faciliorque  ex  adiunctis 
appareat  usus  consiliorum,  quibus  quieti,  moribus  et  pro- 
gressibus  alumnorum  prospectum  sit.  Si  forte  contingat  ttdeUni- 
aliquem  professorem  habere  aliquando  lectiones  ex  professo  ^^^^^» 
contra  religionem  vel  contra  mores,  curent  Episcopus  et 
Superior  Generalis  ut  alumni  vel  transeant  ad  aliam  Uni-  veUertis 
versitatem,  vel  huiuscemodi  lectionibus  non  adsint  ;  freti  ^^jj^j*/. 
nimirum  dispositioni  legis  quae  inscriptionem  quidem  ad 
cursum  Universitatis   requirit,  sed  ad  omnes  et  singulas 
lectiones  assistentiam  non  exigit.Ceterum,hocsemotocasu, 
alumni  ecclesiastici  lectionibus  diligenter  adsint,  ut  proprio 

in  scientiis  progressui  consulant,  condiscipulis  exemplum 
assiduitatis,  professoribus  vero  obsequii  testimonium  exhi- 
beant. 

XI.  Quod  ad  libros  attinet  et  ad  lectionum  compendia,    iv^depra- 
in  quibus  nonnulla  fortasse  occurrant  contra  religionem  brotum 
aut  mores,  aut  veritatem  ecclesiasticae  historiae,  aut  iura 
catholicae  Ecclesiae  vel  romani  Pontificis,  quatenus  talium 
librorum  vel  compendiorum  usus  vitari  nequeat,  Episcopi 


320    INSTRUCTIO  '*  PERSPECTUM  EST.       S.  C.  EP.  ET  REG. 

et  Superiores  prout  oportet  provideant  in  casu  ;  ac  praeterea 

curent  veoeno  antidotum  praebere  per  optimos  Hbros  suis 

alumnis  comparandos,  perque  auxilium  sacerdotum  doc- 

trina,  pietate  ac  experientia  praestantium,  qui  alumnisopeai 

ferant  ad  dignoscendas  sophismatum  insidias,  et  ad  refu- 

tandos  errores,  quibus  forte  libri  scholares  vel  lectionum 

summaria  inficerentur. 

ittphtmt'       Enixe  autem  alumnos  suos  deterreant  a  lectione  ephe- 

p^^^o  meridum  vel  periodicorum  libellorum,  qui  falsis  vel  peri- 

vitando:     ^ulosis  doctrinis,  narrationibus  atque  illiciis  decipiunt,  ct 

recte  sentiendi  agendique  rationem  sensim  sine  sensu  tur- 

bant  atque  pervertunt 

lao  de  ra-      XII.  Episcopi  ct  Supcriorcs  reh'giosi  hortentur  subditos 

*^m^um  *"os  "^  moderatoribus  et  professoribus  Universitatis  obser- 

^^nivtr-  ^*"^^*  *®  ostendant  cum   dignitate ;  condiscipulos  vero 

sitatiu  tt  urbane   quidem   omnes,    at   neminem    valde    familiariter 

\u:  *^^*'  tractent.  Prohibeant  omnino  ne  nomen  ^dent  circulis  aut 

aliis  quomodocumque  vocatis  consortiis  poiiticae  vel  coa- 

tentiosae  indolis ;  nec  umquam  adsint  convocatis  fortasse 

studentium  coetibus,  quorum  finis  aut  propositum  sit  ad- 

versus  moderatores  vel  professores  conqueri  sive  quomo- 

documque  protestari. 

i^defo-       XIII.  Episcopi  sedem  habentes  in  civitatibus  Univer- 

eHgtndis^  sitatum  curent  circuios  sive  societates  studentium  eccle- 

^^^esiasti'  siasticorum  peramanter  fovere  ubi  existunt,  soUicite  fundare 

corumso-  ubi  desidcrantur.  Adhibeant  ad  hoc  operam  sacerdotuca 

eietaiibus,        .  ...  ,      .  -      -i 

sive  saecularium  sive  regulanum,  quos  magis  idoneos  lo- 

dicaverint ;  quorum  unus  saltem  Assistentis   ecclesiastid 

munere  fungatur.  Huius  Assistentis  erit  studentium  con- 

etstudiis  ^^otus  indicerc,  cisque  praesiderc.  lu  his  conventibus,  sta- 

iii  pietate-  dcntcs    ecclcsiastici,    semotis  politicis  contentionibus    et 

dts,  partium  studiis,  de  humanioribus  litteris,  de  historicis  di- 

scipiinis,  de  philosophicis  vel  theoiogicis  thesibus,disseraot, 

decertent  vel  legant.  Nec  omittant  pias  quasdam  preces 

simul  omnes  fundere ;  aiiosque  opportunos  religionis  ac 

pietatis  actus,  statis  diebus  implendos,  constituere  :  ita  ut  iti 

his  consociationibus  laudabilis  aemulatio,  fraterna  caritas, 

ac  admit"  ,     .     .  t      .  ...  .       , 

tendis  ad     et  christiana  pietas  regnent.  In  hos  ecciesiasticorum  circulos 


DE  CLERICIS  CIVILES  ACADEMIAS  CELEBRANTIBUS.    32 1 

admitti  etiam  poterunt,  caute  tamen  et  approbante  Assi-  luiir 

stente  ecclesiastico,  studentes  saeculares  :  at  ii  tantum  qui  .  ^  ^* 

sentiendi  aeque  ac  agendi  ratione  bene  audiant ;  religione,  dtnttdus 

pietate  et  optimis  moribus  commendentur.  Tw^^'^' 

XIV.  Episcopi  et  Superiores  religiosi  suos  quisque  stu-  z^o^^ja». 
dentes  enixe   hortentur  ut   in   sanctae  vocationis   spiritu  '^^onJs^^- 
firmiter  perseverent.  Ad  quem  finem  mediis  omnibus  effica-  ^''* 
cioribus  alacriter  utantur :  oratione  scilicet,  Sacramentorum 
frequentia,  piorum  actuum  exercitio,  vanitatum  despectu, 
inaiorum  et  etiam  desidiosorum  hominum  fuga.  Religiosis  etreiigiosa 
praesertim  studentibus  commendanda  est  fidelitas  in  actibus  ^tuendtH^^ 
observantiae  qui  eorum  statui  consentanei  sunt,  videlicet : 
singulis  diebus  mentah's  oratio,  examen  conscientiae,  lectio 
spiritualis,  silentium  et  recessus.  ac  dereii- 

Annualium     vacationum     tempore    studentes    religiosi  hJuatZne 
redeant  omnino  ad  suum  conventum  vel  ad  domum  reli-  ^Z*7^' 
giosam  sui  instituti ;  ibique  regularis  observantiae  actus  ^cttiisltiH^ 
cum  communitate  resumant.  Omnes  studentes  e  clero  sive  i^o,^ibus 
saeculari sive  regulari,  dictarum  vacationum  tempore  vacent  gendts;^ 
sanctis  spiritualibus  exercitiis. 

XV.  Si  vero,  non  obstantibus  cautelis  et  dilieentiis  huc     ^s*»  de  re- 

^  vocandts 

usque  indicatis,  aliisque  quas  pastoralis  ac  paterna  sollici-  peric/itan- 
tudo  suggesserit,  Episcopi  aut  Superiores  religiosi  noverint 
aliquem  ex  suis  subditis  a  recto  traimite  veritatis  aut  vir- 
tutis  declinare,  aberrantem,  absque  mora,  ab  Universitate 
revocent ;  praestat  enim  eius  cursum  studiorum  abrumpere, 
potiusquam  ita  permittere  ut  animae  ille  suae  detrimentum 
patiatur. 

Datum  Romae  ex  Secretaria  memoratae  sacrae  Con- 
gregationis  Episcoporum  et  Regularium,  die  XXI  lulii 
MDCCCXCVL 

I.  Card.  VERGA.  Praefectus 
A.  Trombetta,  Pro-Secretarius. 


-\ 


AcTA  Lboms.  ~  VI. 


1.  'EpistolsL  Moerore  safiien/iuMy  4  Dec,  iSg4 i 

2.  Epistola  A^i^j/i  ^i/«  /emporumy  6  Dec.  iSg4 3 

3.  KpistolsL  Pos/guam  ca/AoiiCi\  10  Dtc.  iSg4 5 

4.  Epistola  encyclica  Chris/i  nomen^  24  Dec.  1894 7 

5.  Epistola /?^^a//«,  30  Dec.  1894. n 

6.  Epistola  Longinqua  oceaniy  6  Jan.  1895 12 

7.  Y.^\sto\2^  Quod  Nos/ris  li//eriSy  7  Febr.  1895 26 

8.  Allocutio  In  li//eris  Nosiris^  18  Martii  1895 28 

9.  Motu  proprio  0//^i//j«>«<w  m  «;f^jyf//<f,  19  Martii  1895.     ...  32 

10.  Epistola  Cognovimus  sane^  9  Aprilis  1895 34 

1 1.  Epistola Apostolica  Aman/issimae  7'olun/a/iSyi4  Aprilis  1895.  36 

12.  Epistola  Ex  quo  primumyi4  Aprilis  1895 49 

13.  'EipistolA  In  viris  praeclarissimisy  2  Maii  1895 51 

14.  Litterae  Apostolicae  Sicu/  eximium,  4  Maii  1895 53 

15.  Litterae  Apostolicae  PriTT^/V/a  ma/m,  5  Maii  1895 56 

16.  Litterae  Apostolicae  Quum  in  honorem^  8  Maii  1895 ^9 

17.  Epistola  Quale  debha  essere^  i^Maii  1895 62 

18.  Epistola  O^ /;«^»j«w,  20  Maii  1895 64 

19.  Litterae  Apostolicae  Uni/cUis  chris/iancLe^  11  Junii  1895.  ...  67 

20.  'EpistolsL  Quum  nuper  ii//erasy  1  Ju\i\  iSgs 73 

21.  Epistola -<4^«//^«//^«j  iVi?to,  2  Julii  1895 75 

22.  Epistola  Permo/i  nos^  10  Julii   1895 77 

23.  Litterae  Apostolicae  ^^jfW/2///i>f/^>»f>M/,  12  Aug.  1895.     f  82 

24.  Epistola  7ai^nfftf/ij/i^/»,  24  Aug.  1895 85 

25.  E^\sto\a^  Gta/cLe  cuimodumy  it  Aug.  1895 87 

26.  Epistola  tncycWca.  Adiu/ricem  popuii,  s  Sept.  1895 88 

27.  Epistola  07^/i/j/»/K?^^/?rflf//j,  18  Sept.  1895 97 

28.  Epistola  Leinsoii/ejS  Oct.  1895 98 

29.  Litterae  Apostolicae  Chris/i  Domim\  26  Nov.  1895.      ...  103 

30.  AUocutio  Europa  omnisy  29  Nov.  1895 108 

31.  Episiola-£;^<;07aw  ja«^,  15  Dec.  1895 m 

32.  Epistola  5*/«^^/««  i'^//?r//a;«^«tf,  26  Dec.  1895 114 

33.  Epistola  Fraiemoi/ey  31  Dec.  1895.     ••• 115 

34.  Epistola  Ctfj/ ««  «^^/^//«^«Vi,  6  Jan.  1896 117 

35.  Litterae  Apostolicae  il/agTf/,  8  Jan.  1896 121 

36.  Epistola  Probe  nostiy  6  Febr.  1 896 125 

y],  Kpisio^a,  Voiumen  guo  eay  i^  Febr.  1896 128 

38.  Motu  proprio  Auspicia  rerum^  19  Martii  1896 130 

39.  Litterae  Apostolicae  Romanorum  Pon/ificumy  1 S  AprWis  1896  136 

40.  Epistola /««}?Ti^j  Z?^^  rt^/^r«^,  I  Maii  1896 140 


324  ELENCHUS   DOCUMENTORUM. 

41.  Litt.  Apost.  Ex  deMo  ptutoralis  ojfUii^  5  Mati  1896.     ...  149 

42.  Epistola //z^Mtfjtf  ^/ir,  II  Maii  1896 154 

43.  Epistola  encyclica  Saiis  cof^nitum^  29  Janii  1896.      156 

44.  Y.^\%\t\9L  Tempestate  infensissima^  iSJulii  1896 T90 

45.  Lttterae  Apostolicae  Romani  Pontifices^  29  Jalii  1896.     ...  193 

46.  Epistola // MVj//af  ff/^^xiafW,  23  Aag.  1896 194 

47.  Epistola  Co/Atf^/rV^yi  A^wiiif^j,  2  Sept.  1896 196 

48.  Litterae  Apostolicae  ^^j/t^/Kro^arro^y  13  Sept  1896.     ...  198 

49.  Epistola  enc>xlica  Fidentem  piumque animum^To  Septi896.  211 

$0.  Eptstola  gtftfm  A^it^^fV  f^n^',  14  Oct.  1896 21S 

§1.  Epistola  ^<7m/im« //fxxf/fx,  19  Oct  1896 220 

52.  Epistola  Tuarum  exemplar^  20  Oct.  1896 221 

53.  Epistola  Agnovimus  sane^  24  Oct  1896 222 

54.  Epistoia  Quae  de  sanciorum^  3  Nov.  1896.     224 

55.  Epistola  /?«/f}^fff  a^^/^Hjf/^f,  5N0V.  1896 22; 

56.  Allocutio  Quamquam  commututaSf  ^o  fiov.  1896 22: 

57.  Epistola  Suavi  nimirum^  i  Dec.  1896 229 

58.  EpistoJa  A^ff^^mVw^,  6  Jan.  1897 230 

59.  Litterae  Apostolicae  Quod  Romani  PontificeSy  18  Jan.1897.  23: 

60.  Epistola  Zi^r»^ra/f^ff/^j  ^///rf>,  22  Jan.  1897 240 

61.  Constitutio  Apostolica  Officiorum  acmunerum^  25  Jan  1897.  241 

62.  Epistola  J/«^j/^rf'//«f,  7Febr.  1897 255 

63.  Litterae  Apostolicae /n /'^/ri  ra/^^/ro,  15  Febr.  1897.    ...  237 

64.  Allocutio /arf'ffff^z/4/a,  I  Martii  1897 264 

65.  Epistola  Cifw  ^^r  A/i7j.  17  Martii  1897 267 

66.  Epistola  Nulla  sane^i^  Martii  1897 269 

67.  Epistola  Quae  Nobis,  8  Aprilis  1897 2/"o 

APPKNDIX. 

68.  Epistola  AV//^;>r«^»/f,  18  Sept  1891 273 

69.  Decretum  >4f/r/r>  ^m(7^ifM,  4  Nov.  1892 275 

70.  Decretum  La  S.  Congregazione^  27  Nov.  1892 279 

71.  Decretum  Quod  5".  Augustinus^  7  Julii  1894.     282 

72.  Instructio  La  Santiiiiy  31  Julii  1894 290 

73.  Decretum  gzfaMz^fj  ffVf/fj,  16  Aug.  1894 29^ 

74.  Instructio  Amplitudinem  tuam^  20  Aug.  1894.     "P 

75.  Decretum  Cif/«  r^^r^/^r,  5  Dec.  1894.     3°' 

76.  Decretum  Anteactis  temporibus^  22  lytx:.  iZ^^     ^l 

77.  Decretum  ^</r//m?j^r/^j,  15  Aprilis  1896 J^ 

78.  Instructio  Quibus  Hungaria^  28  Maii  1896 308 

79.  Instructio  P/rj/>^^/^w  tfj/,  21  Julii  1896 3»^ 

5];  \\i 


^ift^ftaAfas^^^^&^Rjagfe^feifl&ay^ft-^tf^afe^afe^^^^^^ft 


1.  £PISTOLA  ad  Gard.   Oreglia  Portuensem  Episc.  de 
antiquitatum  studiis  promovendis.  —  4  Dec.  1894....  pag.        i 

Testatur  Pontifex  curam  sibi  semper  fuisse  de  divinis  humanisque 
scientiis  promovendis  i.  —  Antiquitatum  studia  multum  prodesse 
scientiis,  etiam  sacris,  exponit  i.  —  Quae  studia  utin  Collegio  Urbano 
promoveantur,  decernit  in  prsemia  eruditis  attribuenda  aurea  et  argen- 
tea  numismata,  lege  hic  definita  2. 

2.  EPISTOLA  ad    Brasiliae  Episcopos,  de   pecunia  in 

S.  Sedis  subsidium  conferenda.  —  6  Dec.  1894.     ...    pag.        3 

Opportune  Fideles  ^r  pettianam  stipem  subveniunt  Pontifici,  prin- 
cipatu  civili  ipsi  per  vim  erepto  3.  —  Piuribus  in  dies  laboribus  inten- 
tus,  preces  ab  omnibus  opesque  petit  Pontifex,  nominatim  a  populis 
Brasiliae  3-4* 

3.  EIPISTOI^A  ad  Archiep.   Tarraconensem,  de  re  reli- 
glosa  et  civili  in  Hlspania.   —  10  Dec.  i894 pag.        5 

De  quarto  catholicorum  conventu  feliciter  acto  laetatur  Pontifex  5. 
—  Iterum  catholicis  inculcat  obsequium  iis  praestandum  qui  publi- 
cam  rem  administrant  5.  —  Cavendum  ne  religionis  rationes  politicis 
implicentur  controversiis  5.  —  Tum  clericis,  tum  laicis  proponit  agendi 
normam  5-6.  —  Reprehendit  eos  qui  haud  recte  se  adversus  Sedem 
Apostolicam  gerunt,  et  uberes  ex  suis  monitis  fructus  proventuros 
confidit  6. 

4.  KPISTOLA  KNGTGLICA,  qua  institutum  ^  A  propa- 
gatione  fldei  »  fovetur  et  commendatur.  —  24  Dec.  1894 

pag.  7 
Veritatis  per  orbem  difiundendae  studiosissimus  Pontifex  Insti- 
tutum  a  Propagatione  Fidei  jampridem  Fidelibus  fovendum  com- 
mendavit,  datis  litteris  tncy cWcis  Sancia  Dei  Civiias^,  —  Graviorem 
jam  Instituti  promovendi  subesse  necessitatem  exponit,  quum  ad 
Fidei  unitatem  gentes  modo  ipse  incitaverit,  Orientaliumque  Eccle- 
sias,  servata  earum  disciplina,  Romanae  Ecclesiae  conjungere  stu- 
deat,  ope  divina  simul  et  humana  fretus  7-8.  —  Rem  sibi  multo  sum- 
ptui  fore  ostendit  8-9.  —  Subsidia  a  laudato  Instituto  petit ;  ideoque 
ipsum  commendat  CathoUcis  necnon  Institutum  a  Scholis  Orientis 
larga  stipe  sustentandum  9.  —  Episcopos  hortatur  ut  Consociationem 
a  Propagatione  Fidei  curent  inter  Fideles  latissime  difiundendam, 
exposita  ejusdem  praestantia  laetisque  fructibus  9.  —  Divinum  im- 
plorat  auxilium  et  benedicit  9-10. 


326  INDEX   ANALYTICUS. 

5.  EPISTOLA  «d  Eplscopum  MoatispessulaneQsem,  de 
rebus  clvilibus  in  Gallia.  —    30    Dec.  1894.      ...    pag.         11 

Testatur  Pontifex  benevolom  Antistiti  animum,  utpote  S.  Sedis 
praeceptis  obsequenti,  atque  de  concordia  catholicorum  sollicito  11. 

—  Licitum  vero  declarat  aliam  rernm  civilium  formam  praeoptare  11. 

—  Fausta  Praesult  a  Deo  precatur  1 1. 

6.  EPISTOLA  ad  Episcopos  foederatarum  Americae 
septentrionalis  civitatum,  de  rebus  catholicis.  — 6Jan. 
1895 pag.        12 

Benevolum  Americanae  genti  animum  testatur  Pontifex  12.  — 
Ecclesiam  de  America  bene  meritam  esse  probat,  ailatis  Colnrabi 
atque  hominum  apostolicorum  laboribus  12-13.  —  Initia  ezponit  rei 
civilis  atque  hierarchiae  ecclesiasticae  in  foederatis  civitatibns. 
Mcmorat  primum  Americae  Episcopum  amicitia  foisse  jnnctum  cum 
Washingtono  qui  quidem  sibi  habebat  persoasum  non  posse  nisi 
bonis  operibus  stare  rempublicam  :  bonos  vero  mores  maxime  con- 
tinet  religio,  quae  iicet  natura  sua  salutem  spectet  animaram,  tamen 
et  praesentis  vitae  tuetur  utilitatem  13-14.  — •  Rci  poblicae  ac  £cde- 
siae  in  Statibus  foederatis  incrementa  narrat  Pontifex,  ac  res  Ecde- 
siae  tam  prosperas  assignat  synodis  Episcoporum,  necnon  legibas 
civilibus  Ecclesiam  nullo  modo  praepedientibus  ;  negat  tamen  c^tl- 
mum  statum  Ecclesiae  inveniri  in  separatione  a  societate  civiii  i4-i> 

—  Studiorum  incrementum,  ac  rei  catholicae  administrationcm  se 
curare  Pontifex  exponit.  1°  Conditam  a  se  memorat  Universitatem 
Washingtonii  15-16.  —  Vult  adolescentes  in  ipsa  non  minns  ad 
Religionem  informari  quam  ad  artes  optimas  16.  —  Gaudetde  £aastis 
hujus  Instituti  initiis.  Multam  ex  Lyceis  provenisse  utilitatem  tes- 
tatur  i6.  —  Laudibus  celebrat  Lyceum  Lovaniense  16.  —  Benevo- 
lentiae  Episcoporum  et  beneficentiae  Fidelium  commendat  Americae 
septentrionalis  Collegium  in  Urbe,  ejusque  prosperum  snccessum 
exponit  17.  —  2®  Administrationis  Ecclesiae  providos,  congreganduxn 
curavit  Conc.  Baltimorense  III,  ejusque  decreta  sancivit  17.  —  Salo- 
tares  Concilii  fructus  gaudet  per  sollertiam  et  prudentiam  Episcopo- 
rum  celeriter  ad  maturitatem  pervenisse  17-18.  —  Fastigium  operi 
Pontifex  imposuit  legationem  apostolicam  constituendo,  qoa  Anieria 
in  eodem  jure  ac  ceterae  civitates  ponitur,  et  catholici  arctius  com 
S.  Sede  sociantur  18.  —  Ab  ultinia  antiquitate  consueverunt  Romao: 
Pontifices,  nativo  jure  suo,  legatos  ad  populos  christianos  mittere  iS. 

—  Missio  legati  nihil  detrahet  de  Episcoporum  potestate,  immoillani 
iefficiet  firmiorem,  utpote  quae  obedientiam  in  Fidelibus,  disciplinain 
n  Clero,  in  Episcopis  caritatem  mutuam  tuebitur  18-19.  —  Episco- 
porum  concordia  ac  mutua  observantia  parit  salutem  Fidelinm,  utili- 
que  exemplo  est  acatholicis  19.  —  Americanae  civitates  quum  novis 


INDEX   ANALYTICUS.  327 

in  dies  incrementis  augeantur,  oportet  ut  Ecclesia  pari  progrediatur 
gressu,  prositque  civitatum  incrementis  :  hunc  vero  finem  spectat 
apostolica  legatio  19-20.  —  Pontifex  ad  Ecclesiae  obsequium  Fideles 
adhortatur,  commendatque  dogma  de  unitate  et  perpetuitate  conjugii 
strenue  tuendum,  quippe  quod  non  minus  societati  civili  prosit  quam 
domesticae.  Quanta  sit  divortii  pestis  exponit  20.  —  Vult  cathoiicos 
probos  beneque  moratos  cives  sese  gerere,  eisque  civium  officia  a 
Clero  exponi  deprompta  tum  ex  Litteris  encyclicis  antea  scriptis, 
tum  ex  statutis  Concilii  Baltimorensis  III  21.  —  Deterret  opifices  ab 
illis  societatibus  quas  auctoritas  ecciesiastica  damnavit  vel  habet  sus- 
pectas,  nec  vult  illos  cum  acatholicis  facile  congregari  21-22.  —  Catho- 
licorum  societates  quomodo  se  gerere  debeant  exponit  22.  —  Exoptat 
ut  scriptores  catholici  numero  crescant,  doceantque  vel  ipsi  catholicos 
AmericAnos  officia  sua  22*23.  "  Scriptores  vult  concordiam  inter  se 
et  Episcoporum  reverentiam  observare,  ut  rei  catholicae  prosint  23-24. 

—  Conversionis  dissidentium  studiosissimus,  confidit  caritate  ac  per- 
suasione  Episcoporum  et  Cleri,  necnon  laicorum  exemplis  errantes 
oves  in  Ecclesiae  complexum  restitutum  iri ;  Indi  etiam  et  Nigritae 
exoptat  ut  mox  Uice  Evangelii  illustrentur  24. 

7.  KPISTOLA  ad  Kplscopos  Lusitaniae,  de  re  catholica 
augenda.  —  7  Febr.  1895 pag.        26 

Episcoporum  coetus  valde  probat  Pontifex,  illum  praecipue  quem 
nuper  Olyssipone  celebrarunt,  qui  quidem  fructus  tulit  laetissimos  26. 

—  Ecclesiam  inter  et  ctvitatem  concordiam  enixe  commendat,  atque 
obsequium  et  reverentiam  Episcopis  debitam  inculcat,  nominatim 
Ephemeridum  scriptoribus  26. 

8.  ALLOGUTIO  ad  S.  R.  K.  Gardinales»  de  Matrimonio 
civili  in  Hungaria.  —  18  Mar.  1895 pag.        28 

Dolet  Pontifex  sancitum  lege  fuisse  matrimonium  civile  in  Hun- 
garia  Renixis  frustra  Episcopis,  Clero,  nonnullisque  legislatoribus, 
praevaluere  hostes  religionis  qua  quidem  innititur  hungarici  regni 
gloria  28.  —  Pessimae  illae  de  matrimonio  leges  centies  ab  Ecclesia 
sunt  damnatae  28-29.—  Statuat  potestas  civilis  de  iis  quae  spectant  in 
conjugiis  rem  civilem  ;  de  iis  vero  quae  spectant  vinculum  maritale, 
sola  decemit  Ecclesia  29.  —  Jam  eas  attingens  injurias  quas  patitur 
domi,  memorat  Pontifex  multos  per  Italiam  Episcopos,  a  se  sublectos, 
sedibus  suis  fuisse  prohibitos,  summo  quidem  apostolicae  auctoritatis 
detrimento  29.  —  Composita  quidem  fuit  illa  dissensio  :  manet  tameii 
intoleranda  Sedis  Apostolicae  praesens  conditio  29-30.  —  Laudibus 
omat  Pontifex  defiinctum  Ecclesiae  Chaldaicae  Patriarcham,  et  elec- 
tionem  Georgii  £bed-Iesu  Khay-yath  ad  sedem  patriarchalem  Baby- 
lonensem  Chaldaeorum  coniirmat,  laudatumque  Praesulem  Pallii  ho- 
nore  auget  30-31. 


328  INDEX   ANALYTICUS. 

9.  MOTU  PROPRIO.  de    Gommissione   pontiflcia  ad 
raooncillationem    dissidentium  cum  ecclesia  fovendam. 

—  19  Mar.  1895 pag.        32 

Memorat  Pontifex  quantae  sibi  curae  exstiterit  dissidentium  recon- 
ciliatio,  inde  ab  edita  Epistola  Praeclara  32.  —  Ad  illam  recondlia- 
tionem  fovendam  constituitnr  Commissio,  praeside  ipso  Pontifice  32- 
33.  —  Aliquos  Cardinales  Pontifex  nominat,  ceteros  postea  deagna- 
turus,  ex  quibus  Commissio  constet  33.  —  De  Consultoribus  nonnolla 
statuuntur  33. 

10.  EPISTOI.A  ad  Jos.  Tomaaaetti,  de  festis  in  honorem 
Torquati  Tassi.  —  9  Aprllis  1895 pag.        34 

Probat  Pontifex  consilium  publice  renovandae  memoriae  T.  Tassi, 
viri  laude  digni  ob  retentam  avitam  fidem,  poetae  bene  de  re  reltgiosa 
menti,  a  Clemente  VIII  olim  ad  coronae  capitolinae  honorem 
invitati  34-35- 

11.  EPISTOLA  APOSTOLIGA  ad  Anglos  regnum  Ghristi 

in  fldei  unitate  quaerentes.  —  14  Aprllis  1895.    ...     pag.        jo 

Datis  jam  ad  universos  populos  litteris  de  nnitate  cathoHca,  proprias 
tamen  ad  Anglos  dari  vult  Pontifex  36.  —  Omnes  in  Anglia  Christiaoi 
assidue  Deum  orent  pro  Fidei  unitate  36.  —  Gregorius  Magnus  de 
gente  Anglorum  optime  meritus  est,  nec  minus  illorum  providenm: 
utilitatibus  successores  Gregorii  :  unde  orta  est  arctissima  nobilrs 
gentis  cum  Petri  Cathedra  conjunctio  36-37-38.  —  Triste  dissidiizin 
saeculo  XVI  natum  Romani  Pontifices  omni  cura  adhibita  precibos- 
que  indictis  restinguere  studuerunt  38.  —  Plures  viri  sancti  sese  totos 
in  Angliae  salutem  impenderunt,  nominatim  Carolus  Borromaeus, 
Philippus  Nerius,  et  Paulus  a  Cruce  38-39.  —  Praeclara  laude  Ponti- 
fex  exomat  Societatem  ab  Ignatio  Spencer  conditam,  qoae  quidein 
uberes  jam  protulit  fructus  39.  —  Fiduciam  salutis  Angliae  adjuvaot 
tum  ipsa  humana  civilisque  rerum  apud  Anglos  temperatio,  tum  ad- 
versus  Rationalismum  et  Materialismum  asserta  Dei  et  Christi  jura, 
necnon  varia  beneficentiae  opera,  dierum  sacrorum  religio,  S.  Scriptu- 
rae  reverentia,  humanitatis  in  longinquas  gentes  diffusio  39-40-41.  — 
Illa  tamen  ad  salutem  privatam  aut  publicam  non  conducent  sine  Dei 
auxilio,  quod  quidem  orantibus  datur  41. — Vim  orationis  sive  ad  tem- 
poralia  sive  ad  aeterna  bona  impetranda  Pontifex  inculcat  allatts  ver- 
bis  Christi  omnia  bona  promittentis  eis  qui  Ipsius  nomine  exoraverint 
Patrem  munificentissimum  41-42.  —  Non  verbis  Christi  tantum,  sed 
et  ejus  exemplo  oratio  commendatur  42.  —  Orationis  praeceptum  et 
exemplum  praecipue  continentur  sermone  post  Coenam  habito,  in  qno 
Cbristus  ut  sui  unum  essent  Patrem  rogavit  42-43.  —  In  hanc  uni- 
tatem  perficiendam  Pontifex  omnes  curas  impendit,  spe  gaudens  se 
vita  functum  uberes  sui  laboris  fructus  Deo  allatunmi  esse  43.  — 


INDEX   ANALYTICUS.  329 

Laete  recolit  indicia  divinae  gratiae  Anglos  ad  unitatem  catholicam 
moventis,  atque  charitatis  suae  sensum  Apostoli  verbis  testatur  43.  — 
Omnes  in  Anglia  dissidentes  preces  ad  Deum  fundant,  ut  doctrinae 
Christi  vcritatem  perspicere  coelesti  lumine  valeant  43-44.  —  Adeo 
inveteratum  dissidium  ut  possint  ipsi  restinguere  Dominus  provi- 
debit,  modo  sincero  et  bono  animo  rem  aggrediantur  44.  —  In  memo- 
riam  reducit  Pontifex  tredecim  abhinc  saeculis  susceptam  fuisse  in 
Anglia  catholicam  Fidem,  Anglosque  adhortatur  ut  eamdem  iterum 
amplectantur  44-45.  —  Catholicos  vero  sperat  oraturos  fratema  chari- 
tate  pro  dissidentibus  45.  —  Singularem  vim  talis  orationis  ostendit, 
et  antiquam  memorat  Christianorum  consuetudinem  pro  aliis  dona 
Dei,  praecipue  Fidem,  rogandi  45.  —  Orationes  expostulat  et  pro  iis 
qui  Deum  ignprant,  licet  sint  catholico  nomine  ornati  45.  —  Fideles 
adhortatur  ut  virtutibus  et  bonis  operibus  sese  dedant  quibus  effica- 
cior  eorum  fiat  oratio  45-46.  —  Implorat  Sanctos  Angliae  patronos,  et 
ante  omnes  sanctissimam  Genitricem  Dei  46.  —  Precum  officia  ad 
Fidei  unitatem  obtinendam  jam  instituta,  inprimisque  Rosarii  usum 
commendat  46.  —  Indulgentias  tribuit  lucrandas  46-47.  —  Christi 
obsecrationem  de  unitate  iterat,  faustaque  Britannorum  genti  adpre- 
catur  47.  —  Ad  S"*™  Virginem  pro  Angelis  fratribus  precatio  47-48. 

-  12.  EPISTOLA  ad  D.  Gherardum  van  Caloen,de  ordlne 
S.  Benedictl  instaurando  in  Brasilla.  —  24  Aprilis  1895. 

pag.      49 

Gaudet  Pontifex  D.  Gherardum  van  Caloen,  Ordinem  S.  Benedicti 
instauraturum  in  Brasilia,  benigne  ibi  receptum  fuisse  49.  —  Cujus 
stimulat  animum  ut  in  coepto  pergat  opere,  opitulante  gente  Belgica 
perpecuniam  et  viros  laboris  socios.   Benedicit  49-50. 

13.  EPISTOLA  ap  Card.  Neto,  Patriarcham  Ulissipo- 
nensem,  de  Centenariis  solemnibus  S.  Antonii.  —  2  Maii 
1895 pag.       51 

Laudibus  ornat  Pontifex  S.  Antonium  51.  — Jure  ipsi  praeparantur 
centenaria  solemnia,  multum  quidem  rei  religiosae,  ideoque  et  civili 
profutura  51.  —  Probat  coetum  catholicorum  ex  nationibus  universis 
Ulissiponem  cogi  51-52.  —  Prospera  Lusitaniae,  D.  Antonio  auspice, 
ominatur,  et  benedicit  52. 

14.  LITTERAK  APOSTOLICAK  quibus  approbantur 
regulae  Oblatarum  sacri  Cordis  Jesu.  —  4  Mail  1895.  pag.       53 

Sodalitates  mulierum  gloriae  Dei  inservientium  ac  proximorum 
saluti  egregie  laudat  Pontifex  53.  — -  Inter  illas  adsciscenda  est 
Congregatio  Oblatarum  SS.  Cordis  Jesu  recens  fundata  53. —  Sororum 
laudatae  Unionis,  necnon  "  Oblatarum  saecularium,  "  et  **  Oblatarum 
docentium  a  SS.  Corde''  muniaexponuntur  53-54.  —  In  variasgentes 


330  INDEX   ANALYTICUS. 

dilTusa  jam  est  congregatio,  uberes  oacta  fructos  54.  —  Quam  ancea 
jam  S.  Sedes  laudavit  et  approbavtt,  ejus  nnnc  constitutiones  et  regu- 
las  approbat  54-5S- 

15.  LITTERAE  APOSTOLIGAK  quibus  pecullares 
precea  cathollcls  coxnmendantur  per  solamnla  sacrae 
Pentecostes.  —  5  Mail  1895 pag.      56 

Maxime  in  votis  est  Ecclesiae  et  Pontifici  unitas  fidei,  qoa  Dei 
gloria  et  salus  animarum  promoveantur  56.  —  IUam  impetrare  a  Deo 
studeant  omnes  Fideles  orationibus  suis  56.  —  NuUum  vero  tempns 
aptius  orationi  est  quam  quo  olim  Apostoli  cum  Maria  tn  Coenacolo 
orantes  constiterunt,  coeptaeque  sunt  gentes  ab  Ecclesia  in  uoam 
Christi  Fidem  adduci  56-57.  —  Catiiolici  per  hos  dies  Spiritum  Saoc- 
tum  invocent,  Spiritum  veritatis,  fontem  sanctitatis,  cor  Ecclesiae,  per 
quem,  quum  sit  Charitas,  fore  sperat  Pontifex  ut  arctius  Fideles  in 
charitate  jungantur  57-58.  —  Concordia  Catholicorum  et  preces  mol- 
tum  ad  dissidentium  reconciliattonem  sunt  profuturae  58.  —  Varits 
indulgentiis,  in  posteros  annos  valituris,  preces  indictae  augentur  58. 

16.  LITTKRAK  APOSTOLICAE,  de  saecularibus  so- 
lemnils  S.  Phillppi  Nerii.  —  8  Mai   i895 pag.       59 

Laetatur  Pontifex  de  saecularibus  solemniis  S.  Philippi  Nerii  brevi 
celebrandis,  ipsumque  laudat  virtutibus  et  doctrina  insignem ;  cujus 
insistit  vestigiis  Congregatio  ab  ipso  fundata  59-60.  —  De  pieute 
promovenda  per  cantum,  de  priscorum  Martyrum  cultu,  de  re  his- 
torica,  de  Urbe,  Philippus  bene  meritus  est  60.  —  Impertit  Pontifex 
Indulgentias  hisce  saecularibus  festis  lucrandas  60-61. 

17.  EPISTOL A  ad  cardinalem  Parocchi,  de  comitiis  po- 
liticis  a  catholicis  in  Italia  vitandis.  — 14  Maii  1895  pag.      62 

Decretum  de  comitiis  politicis  vitandis,  jussu  Pii  IX  editum,  cum 
haud  recte  nonnulli  interpretarentur,  explicatum  postea  fuit  62.  — 
Catholicis,  etsi  comitiis  administrationes  spectantibus  laudabiliter 
intersunt,  vitanda  esse  comitia  politica  saepe  Pontifex  edixit,  eamqne 
sententiam,  quum  ipsam  nonnulli  conentur  infringere,  propalam 
manifestari  ei  visum  est  62-63. 

18.  KPISTOLA  ad  Georgium  Kbed  lesu  Khayyath, 
patriarcham  Babylonensem,  et  ad  omnes  episcopos  chal- 
daici  ritus  de  rebus  ecclesiae  chaldaicae.  —  20  Maii 
1895 pag.      64 

Benevolentissimum  erga  Orientales  animum  testatus  Pontifex, 
memorat  se  electionem  novi  Patriarchae  Babylonensis,  chaldaici 
ritus,  cQDfirmasse,  Vicariumque  ad  ipsum  deputasse  in  adjutorium,  ac 
Amadiensi  Ecclesiae  univisse  Akrensem  64-65.  —  Gratulatur  Episco- 
pis  de  studiis  initis  pro  chaldaici  Missalis  recognitione,  necnon  de 


INDEX   ANALYTICUS.  33 1 

synodalibus  decretis  humilitatem  Clericorum  spectantibus  65.  —  Lau- 
dat  illos  S.  Sedis  observantissimos,  atque  hortatur  ut  arctius  in  dies 
Clericos  et  fideles  adstringant  B.  Petri  Cathedrae,  Nestorianosque 
reducant  ad  catholicam  Unitatem  65-66.  —  Benedicit  66. 

19.  KPISTOLA  APOSTOLICA  ad  Coptos.  De  christla- 

na  unitate — 11  Junii  1895      pag.      67 

Ad  binas  a  Coptis  catholicis  acceptas  litteras  rescribens  Pontifex, 
suam  in  Coptorum  gentem  benevolentiam  testatur  67.  —  Initia  ex- 
sponit  ecclesiae  Alexandrinae  quam  quidem  viri,  sanctimonia  et 
sapientia  insignes,  necnon  schola  philosophiae  celeberrima,  et  Eremi- 
tarum  virtutes  illustraverunt  67-68.  —  Memorat  unitatempostea  dis- 
ruptam,  ab  Eugenio  IVinstauratam,  iterumquedisruptam,nihiltamen 
mutata  Romanorum  Pontificiun  in  discordes  filios  benevolentia  68.  — 
Exponit  a  se  ipso  de  Coptorum  gente  susceptas  curas  :  alumnos 
Societatis  Jesu  atque  Missionales  Africanos  Lugdunenses  ad  illam 
missos,  et  Episcopum  ex  Coptis  assumptum  68-69.  —  ^^  plura  para- 
tus  in  gentis  salutem,  hortatur  Coptos  catholicos  ut  conspirent  secum, 
multumque  Sacerdotes,  et  sacras  Virgines  rei  religiosae  profuturos 
confidit  69-70.  —  Concordiam  tum  Clericis  tum  laicis  suadet,  allata 
praeclara  B.  Cyrilli  cohortatione  ;  cujus  quidem  concordiae  exem- 
plum  opportunissimum  ducit  reconciliandis  Ecclesiae  dissidentibus 
70. —  Hos  jam  ad  communionem  catholicam  enixe  adhortatur  70-71. 
—  Ad  omnia  quae  proficiant  ad  eam,  Pontifex  paratus  est,  exemplo 
Benedicti  XIV,  de  Coptis  optime  meriti,  cujus  usurpat  verba  chari- 
tatis  plena  71.  —  Ecclesiae  Alexandrinae  faustissima  ominatur,  si 
fuerit  Romanae  iterum  juncta  :  auspices  adstent  Sancti,  Aegypti  olim 
incolae,  et  ipsa  Sacra  Familia  71-72. 

20.  EPISTOLA  ad  Ignatium  Benham  Bennl,  patriar- 
cham  aatiochenum  Syrorum,  de  reconciliatione  dissi- 
dentium.    —  1  Julli  1895 pag.      73 

Laetatus  Pontifex  litteris  a  Patriarcha  acceptis,  Orientales,  etiam 
dissidentes,  vult  de  sua  benevolentia  confirmari  73.  —  Dissiden- 
tium  reconciliationi  incumbant  omni  ope  catholici,  Pontificis  et 
maxime  Dei  auxilio  freti  73-74. 

21.  KPISTOLA  ad  Franciscum  Picard  praepositum 
Augustinianorum  ab  Assumptione,  de  horum  ministeriis 

in  Oriente.  —  2  Julli  1895 pag.      75 

Laudat'  Pontifex  Augustinianos  de  rebus  Orientis  optime  meritos, 
ipsorumque  consulens  incremento,  statuit  eorum  sedes  ad  Stamboul 
et  ad  Kadi-Keu!  esse  ampliandas  75.  —  De  administratione  spirituali, 
de  ritibus,  de  adolescentium  institutione  nonnulla  eos  monet,  animum- 
que  eis  addit  et  benedicit  75-76. 


332  INDEX    ANALVriCUS. 

22.  EPISTOLA  ad  Gard.  Goossens,  Arcb.  Mechlinlen., 
et  BelgU  Episcopos,  deCausa  aoclall  In  Belgio. —  lO  Julii 
1895 pag.       -j^ 

Dc  causa  sociali,  quae  in  Belgio  agitatur  ardentius,  jam  pridem 
Pontifex  edidit  documenta,  quae  quominus  afferrent  apud  Belgas  sat 
uberes  fructus,  animorum  impedivit  discordia  dolenda  multum  atque 
stupenda  77-78.  —  In  tanto  periculo  reconciliare  animos  studeant  pro 
munere  suo  Episcopi  in  unum  congressi  78.  —  Exponit  Pontifex 
quanti  causa  socialis  momenti  sit,  et  quomodo  hac  in  re  se  gerere  de- 
beant  Episcopi  atque  Fideles,  ut  communi  consulatur  bono  78-79.  — 
Episcoporum  obsequium  catholicis  inculcat,hosque  vult  abstinere  ab 
omni  inter  se  de  rebus  hujusmodi  controversia  79-80.  —  Cleri  part» 
his  in  rebus  definit  80.  —  Confidit  suis  jussis  Belgas  obtemperaturos, 
atque  conjunctis  viribus  obstituros  SodcUismo  80.  —  Benedicit  81. 

23.  LITTKRAH  APOSTOUCAE  quibus  congregaUo 
Sodalium  a  ''Sanctisslmo  Sacramento  "  in  perpetuum 
conflrmatur.   —  12  Aug.  1895     pag.      82 

In  praesentibus  rerum  angustiis,  assiduae  catholicorum  precesetpia 
opera  levamento  sunt  Pontifici  82.  —  Initia  refert  Congregationis 
Ss.  Sacramenti,  ejus  finem  exponit,  ipsamque  in  perpetuum  confirmat 
82-83-84. 

24.  EPISTOLA  ad  J.  B.  Paganuzzl,  Praesidem  Coml- 
tatus  Coetuum  catholicorum,  de  Goetibus  catholicis  in 
Italia.— 24  Aug.  1895 pag.      85 

In  conventu  Taurinensi  brevi  celebrando  curent  catholici  Comitatas 
dioecesanos  numero  augendos,  universasque  catholicas  consodationes 
operi  congressuum  catholicorum  aggregandas  85-86. 

25.  KPISTOLA  ad  Card.  Lang^nieux,  Archiep.  Rhe- 
mensem,  de  controversia  super  f  amiliis  religiosis  Galliae. 

—  26   Aug.    1895 pag.      87 

Gratum  testatus  animum  ob  Praesulis  vota,  memorat  Pontifex  defi- 
nitionem  controversiae  de  familiis  religiosis  a  se  Episcopis  ipsisqae 
Religiosis  fuisse  permissam  87. 

26.  EPISTOLA  ENGYCLICA  de  Rosario  Mariali.  — 

6  Sept.  1895 pag.      88 

Gaudet  Pontifex  Dei  Matris  cultum  in  dies  augeri,  Rosarii  praeser- 
tim  invalescente  usu  88.  —  Dissidentium  reconciliationem  Fideles  a 
Deo  per  Mariam  efflagitent  Octobri  proximo  88-89.  —  J"''©  confi- 
dimus  Mariae,  quippe  quam  nobis  in  Matrem  Christus  dedit  :  qnod 
quidem  munus  ipsa  in  Coenaculo  auspicata,  implere  non  desinit  in 
coelo  :  unde  maxima  in  christianis  animis  oritur  fiducia  benevoien- 


INDEX   ANALYTICUS.  333 

tiae  piae  Matris  89-90.  —  Ipsa  Fidei  propagandae  fautrix  inde  ab 
Ecclesiae  ortu,  atque  sceptrum  orthodoxae  fidei  exstitit,eique  multum 
confisi  sunt  viri  apostolico  spiritu  clari,  necnon  Patres  Ecclesiae  et 
Doctores,  Principes  christiani,  et  Pontifices  romani ;  ideoque  Mariae 
Ecclesia  et  Patres  splendide  gratulantur  90-91.  —  Ad  nationeschn- 
stianas  in  Fide  et  Charitate  conjungendas  maximo  B.  M.  Virginem 
adjumento  fore  confidit  Pontifex,  quippe  quae  olim  ab  Ephesinis 
Patribus,  toto  plaudente  orbe,  VirgoDeipara  conclamata  est  91-92.  — 
Catholicos  adhortatur  ut  pro  dissidentibus  B.  M.  Virginem  exorent, 
fraternitatis  affectionem  sic  aemulaturi  quae  inde  ab  initio  viguit  in 
Ecclesia  92-93.  —  Dissidentes  nunc  nationes  olim  optime  de  B.  M.  V. 
sunt  meritae,eisque  succurret  pia  Mater  pro  ipsis  exorata  93. —  Exstant 
ex  Oriente  in  Occidentem  advectae  imagines  Mariae,  monentes  nos  ut 
ipsam  pro  dissidentibus  imploremus  93.  —  Nullae  ad  B.  M.  Virginem 
preces  effundi  possunt  Rosario  efficaciores  ad  unitatem  christianam 
reparandam  ;  ideoque  a  pluribus  olim  Romanis  Pontificibus  fuit  in 
Oriente  propagatus  cultus  Rosarii,  nostra  quidem  aetate  multum  ibi 
invalescens  93-94*95. —  Laete  recolit  Pontifex  in  conventu  eucharistico 
Hierosolymitano  propositum  initum  fuisse  templi  in  honorem  Reginae 
SS.  Rosarii  exaedificandi  95.  —  Pastores  et  gregem  ad  indefessum 
Beatae  Virginis  cultum,  proximo  praesertim  mense,  exhortatur  et 
instantissimas  preces  ad  Mariam  effundit  pro  catholicis  ^t  disstde  - 
tibus  96.  —  Benedicit  96. 

27.  EPISTOLA  Archiep.  Naupactensi,  delegato  apo- 
stoUco  ad  foederatas  Americae  civitates,  de  vitandis  coe- 
tibuscum    acatholicis.  —  18  Sept.  1895 pag.      97 

Non  probat  Pontifex  catholicos  cum  acatholicis  convenire  de  reli- 
gione  rectisque  moribus  acturos.  Pateat,  si  libuerit,  acathoUcis  con- 
ventunm  catholicorum  aditus  ad  audiendum  97.  —  Sacerdotum 
Paullianornm  institutum  ccmmendatur  97. 

2$.  KPISTOLA  ad  Gard.  RampoUa,  Status  Secreta- 
rium,  de  invasione  Urbis  impie  celebrata  elapso  ab  hac 
XXV  anno.  —  8  Oct.  1895 98 

Queritur  Pontifex  de  sibi  illatis  injuriis  ab  Ecclesiae  hostibus,  qui 
sic  produnt  animum  in  impugnatione  S.  Sedis  perseverandi  98.  — 
Ostendit,  eversa  civili  romani  Pontificis  potestate,  ipsos  jam  niti  abo- 
lere  spiritualem,  novam  ut  condant  Romam  christianae  Urbi  adversam 
99.  —  Triumphum  de  hostibus  demum  acturam  Ecclesiam  affirmat ; 
at  in  praesenti  res  Italiae  pessum  ire  multum  dolet  99-100.  —  Bellum 
sacrilegum  in  dies  ingravescere,  nec  ad  S.  Sedis  libertatem  legum 
quarumdam  cautiones  sufficere  ostendit  100.  —  Principatus  sui  civi- 
lis  necessitatem  utilitatemque  multiplicem  exponit,  Dcique  gratiae, 
non  vero  presentibus  rebus  tribuendam  dicit  gentium  in  S.  Sedem 


334  INDEX   ANALYTICUS- 

observantiatn  loo-ioi.  —  Ostendit  S.  Sedem  de  Italia  optime  semper 
meritamy  in  posternmque  meritnram  1 01-102.  —  Exoptat  nt  Itali, 
Massonam  exciisso  jugo,  S.  Sedi  obsequantor  102. 

29.  LITTERAE  APOSTOLIGAE  da  patriarchatu 
AJeundrino  Coptorum.  —  26  Nov.  1895 pag.     103 

Gratum  erga  Deum  aniroum  testatnr  Pontifez  ob  laetos  sacri  mune- 
ris  sui  fhictus  103.  —  Coptorum  Ecclesiae  amantissimus,  nuper  ad 
illos  litteras  dedit  catholicos  stmul  et  dissidentes  compellans  103.  — 
Missa  deinde  a  Coptis  catholids  ad  S.  Sedem  legatione  de  Hierar- 
chiae  et  Patriarchalis  dignitatis  instauratione,  Pontifex  eonim  posto- 
lationem  duxit  opportunissimam,  inspectis  nempe  rei  catholicae  per 
Aegyptum  incrementis,  variisque  utilitatibus  ex  illa  instauratione 
orituris  103-104- 105.  —  Restituit  igitur  Patriarchatum  Alexandrinum 
catholicum,  eique  sedes  episcopales  duas  decemit  suffraganeas  105. 
—  Limites  Patriarchatus  Alexandrini,  dioeceseosque  Hermopolitanac 
atque  Thebanae  definiuntur  105-106.  —  Patriarchae  et  Episcoporum 
prima  designatio  reservatur  S.  Sedi  106.  —  Laetatur  Pontifex  restito- 
tam  esse  sedem  S.  Marci,  Petri  discipuli,  dissidentesque  hortator 
ad  obsequium  Hierarchiae  catholicae.  106.  — {'raesentium  litterarum 
auctoritatem  vindicat  106-107. 

30.  AX4LOCUTIO  ad  S.  R.  E.  Gardinales,  de  rebus 
Arxneniae.  —  29  Nov.  1896 p^.     108 

Armeniae  gentis  calamitates  dolet  Pontifex,  eique  se  variis  indns- 
triis  opituiatum  esse  exponit  108.  —  Benevolum  erga  Orientaies  ani- 
mum  testatus,  memorat  a  se  litteras  ad  Coptos  datas,  sedemqne  Ale- 
xandrinam  restitutam  esse.  108-109.—  Cardinales  creantur  109-110. 

31.  EPISTOLA  ad  L.  Eygenraam,  script.  ephemerld. 
"  De  Tijd  ",  de  re  Gatholica  in  Neerlandia  scriptis  pro- 
movenda.  —  15  Dec.  1895 pag.    iii 

Memorat  Pontifex  priores  scriptores  Ephemeridis  De  Tijd  bene  de 
re  catholica  et  civili  esse  nteritos,  gaudetque  illorum  vestigiis  insistexe 
recentiores,  hosque  ut  provehant  S.  Sedis  consilia  de  dissidentium 
reconciliatione  adhortatur  111-112  —  Scriptores  catholicos  vana 
monet  112.  —  S.  Willibrordum  laudat  Neerlandiae  Apostolum,  nobi- 
lemque  gentem  a  vera  dein  deflexam  Fide,  errores  sensim  deponere 
gaudet,  et  scriptores  laudatae  ephemeridts  adhortatur  ut  pergant  ad 
veritatem  fratres  reducere  112-113. —  Benedicit  113. 

32.  EPISTOLA  ad  Archiepiscopum  Aquilanum  de 
reverentia  Episcopis  deblta.  —  26  Dec.    1895.       ...     pag.     114 

Dolet  Pontifex  Archiepiscopo  debitum  obsequium  a  nonnulHs  prae- 
termissum,  honoremque  episcoporum  suum  esse  edicit  1 14.  —  Cle- 
rum  laudat  observantiam  erga  Pastorem  palam  professum  114. 


INDEX    ANALYTICUS.  335 

33.  SPISTOLA  ad  Cardinalem  Parocchi,  Commissio- 
nis  Sanctae  Archeologiae  praesidem,  de  perflciendo  opere 
J.  B.  De  Rossi  "  Roma  Sotterranea  „.  —  31  Dec.   1895. 

pag.     115 

Ne  per  obitum  clarissimi  viri  J.  B.  de  Rossi  infectum  maneat  opus 

ipsius  "Roma  sotterranea"  de  religione  et  historia  bene  meritum,  Pon- 

tifexillud  Commissioni  S.  Archeologiae  mandat  perficiendum  115-116. 

34.  EPISTOLA  ad  Card.  Lang^nieuz,  Archiep.  Rhe- 
mensem  de  centenariis  solemnibus  Clodovei  Regis.  — 

6  Jan.  1896.  .   pag.     117 

Consilium  celebrandi  memoriam  baptismatis  Clodovei  regis  Pon- 
tifex  probat,  precibusque  annuit  Cardinalis  jubilaei  lucrum  poscentis 
117.  —  Benevolum  testatur  animum  erga  gallicam  gentem  a  Deo  ele- 
ctam  Ecclesiae  propugnaculum  117.  —  Quod  quidem  Galli  laete  re- 
colant  proximis  festis,  permagni  aestimantes  suam  tn  Christo  regene- 
rationem  per  quam  cum  spiritualibus,  tum  civilibus  bonis,  historia 
teste,  sunt  aucti  11 7- 11 8.  —  Episcopi  Galiiae  S.  Remigii  virtutcs  pro 
fideque  labores  aemulentur  1 18-119. —  Deum  pro  Gallia  rogat  Pontifex 
ut  sancta  sit  et  avitae  lenax  fidei  1 19. —  Sint  Galli  animo  inter  se  con- 
cordes,  tutique  ab  imminentibus  malis  per  religionis  clypeum  ;  consu- 
lant  nempe  reipublicae  per  concordiam  et  Ecclesiae  obsequium  in 
praesenti  rerum  perturbatione  119-120.  —  Massonum  grassante  secta, 
catholici  bonum  certamen  strenue  certent  120.  —  Faustissima  Galliae 
apprecatur  Pontifex,  et  benedicit  120. 

35.  LITTERAE  APOSTOLICAE  de  JubileO  inCiodo- 
vaei  Regis  festis  saecularibus.  —  8  Jan.  1896.    ...    pag.     121 

Clodovaei  baptisma  Pontifex  refert  a  S.  Remigio  collatum,  magno 
quidem  gallicae  gentis  emolumento,  illiusque  proin  memoriam  jure 
celebrari  ostendit  121-122.  —  Antea  datam  a  sehac  de  re  epistolam 
memorat  122. —  NonnuIIa  suadetquae  saecularis  celebritatis  utilitatem 
et  decus  augeant  122.  —  Indulgentias  impertit  lucrandas  proximis 
festis.  122- 123- 124. 

36.  EPISTOLA  ad  Card.  Goossens,  Archiepisc.  Mech- 
liniensem,  de  Schola  Thomistica  I.ovaniensi.  —  6  Febr. 
1896 pag.     125 

Gaudet  Pontifex  Episcopos  Belgii  suis  obsecundasse  consiliis  de 
philosophiae  studiis  in  Lovaniensi  Athenaeo  amplificandis  125.  — 
Scholae  Thomisticae  necnon  Seminarii  scholae  annexi  leges  auctori- 
tate  pontificia  sancitas  fuisse  memorat  125-126.  —  Praescriptum  de 
adhibenda  in  lectionibus  lingua  latina  inculcat  iterum  tum  alumnis, 
tum  institutoribus  126.  —  Uberes  fore  fructus  scholae  ominatur,  et 
benedicit  126-127. 


336  INDEX   ANALYTICUS. 


37.  EPISTOI.A  ad  A.  Pagto,  supreml  GonsUil  Socie- 
tatis  Vlnceatianaa  Praesidem.  —  13  Febr.  1896.     pag.     128 

Societatem  VinceDtianam  iaudat  Pontifex  levandae  plebi  atqne  re- 
ligtoni  cohonestandae  deditam  128.  —  Gaudet  ipsam  proposuisse 
Vtncentianas  Conferentias  etiam  in  Oriente  instituendas,  atqoe  suts 
obsecundare  consiliis  de  operarum  conditiooe  levanda  128.  — 
Charitatem  extollit  maximum  societati  periclitantis  praesidium  128- 
129. 

38.  MOTU  PROPRIO.  De  ratione  concordi  rei  catho- 
llcae  provehendae  apud  orientales.  —  19  Martii  1896. 

pag.  130 
Constitutioni  Orientalium  antea  editae  subjicere  visum  est  Pontifici 
praecepta  quaedam  de  ratione  concordi  rei  catholicae  apud  Orientales 
provehendae  130.  —  Exponit  Pontifex  maximi  esse  momenti  illam 
concordiam  inter  Delegatos  Apostolicos  imprimis  atque  Patriarchas, 
qui  quidem  ex  illa  haurient  excellentia  bona  130- 131.  —  Jubet  Pon- 
tifex  Patriarchas  binas  saltem  quotannis  congressiones  actitare  com 
Delegatis,  quaeque  sunt  in  illis  congressionibus  tractanda  cxponit 
131-132.  —  Commendat  praecipue  curandam  institutionem  clerico- 
rum,  et  puerorum,  atque  propugnandam  per  scripta  Fidem  catboli- 
cam  132-133-134. —  Rationem  definit  officiorumquae  Delegatis  interce 
dant  cum  eis  qui  Missionibus  praesunt  134.  —  Delegatos,  quorum 
quidem  munus  est  instare  ut  servetur  Constitutio  Orienialium^  non 
nuUa  monet  de  latinorum  Institutis  fovendis,  de  presbyteris  latinis 
adjuvandis,  ad  concordiamque  cum  orientali  dero  adhortandis  134-135. 
—  Praesentium  litterarumauctoritatemvtndicaf  135. 

39.  LITTKRAK  APOSTOUGAE  de  peregrinationlbus 

ad  sancta  loca  Palaestinae.  — 18  Aprilis  1896.     ...    pag.       136 

Peregrinationes  ad  sancta  Palaestinae  loca  celebrari  saepius  nostra 
aetate  Pontifex  gaudet,  earum  exponens  utilitatem,  uberesqoe  fructus 
enumerans  inde  natos  postremis  hisce  annis  136- 137. —  RogantePraepo- 
sito  generali  Augustinianorum  ab  Assumptione,  Pontifex  concedit  iter 
ad  sancta  loca  suscepturis  bis  lucrandam  plenariam  indulgentiam,  iis 
vero  qui  domo  detenti,  peregrinationi  aliquo  modos  uifragati  vel  mente 
juncti  fuerint,  indulgentiam  plenariam  semel  lucrandam  137-138.  — 
Nonnullas  alias  decernit  gratias  a  peregrinantibus  assequendas  in 
via  vel  ubi  ad  sancta  loca  pervenerint  138-139.  ~  Praesentium  litte- 
rarum  auctoritatem  vindicat  139. 

40.  EPISTOLA  ad  Hungariae  Episcopos  de  saeculari- 
bus  regni  solemnibus.  —  1  Maii  1896 pag.        140 

Approbat  Pontifex  constituta  esse  saecularia  solemnia  quibus  rei 
Hungaricae  initia  celebrentur,  ex  illisque  uberes  proventuros  esse 
fructus  confidit  140.  —  Testatussuum  de  futuris  solemnibus  gaudium, 


INDEX   ANALYTICUS.  337 

recolit  officioruxn  vtcissitudinem  Hungaros  inter  et  Apostolicam  Sedem, 
speratque  per  praesentes  litteras  auctum  iri  celebritatis  gaudium 
atque  fructus  140-141.  —  Rei  Hungaricae  multum  profuisse  religionem 
catholicam  exponit  141.  —  Memorat  Geizam  ducem  a  S.  Adalberto 
conversum  ad  Fidem,  et  S.  Stephanum  optiihe  meritum  de  gente  sua, 
quae  quidem  clarum  aemulata  principem,  Sedi  Apostolicae  et  catho- 
licae  Fidei  devotissimam  se  semper  praestitit  141- 142.  —  Probat  Pon- 
tifex  eos  qui  curant  exponendas  per  futura  solemnia  partes  Ecclesiae 
in  rei  Hungaricae  incrementis  142. —  Ostendit  de  civili  gentis  libertate 
bene  meritos  esse  Pontifices  romanos,  in  primis  Innocentium  XI  142- 
143. —  Memorat  a  Gregorio  XIII  conditum  in  Urbe  collegium  pro 
Hungaris  143.  —  Verba  Joannis  HunyadiSy  atque  epistola  ordinum 
regni  ad  Nicolaum  V,  testantur  Ecclesiam  de  Hungris  optime  meri- 
tam  143.  —  Hungarorum  regnum  Apostolicae  Sedi  fuisse  deditissi- 
mum  edicunt  complura  ex  actis  publicis,  necnon  variae  commenda- 
tiones  quibus  a  S.  Sede  gens  Hungarorum  dignata  est  143-144.  — 
Refertur  ex  diplomate  Clementis  XIII  ad  Mariam  Theresiam  illustrior 
pagina  ^44-145. —  Adhortatur  Pontifex  Hungaros,regni  sui  laudes  cele- 
braturos,  ut  nitantur  in  primis  religiosissimorum  patrum  aemulari 
exempla  145-146.  —  Dolet  a  multis  hominibus  contemni  religionem 
catholicam,  magno  ipsius  humanae  societatis  detrimento  146.  — 
Memorat  antea  a  se  ad  Hungaros  datas  litteras  per  quas  rei  religiosae 
simul  et  civili  consulere  studuit  146.  —  Eos  diligentius  quotidie  moni- 
tis  suis  obtemperaturos  esse  confidit,  maximo  quidem  rei  Hungaricae 
emolumento  146-147.  —  Sperat  futuris  solemnibus  auctum  iri  inter 
Hungaros  pietatem  erga  romanam  Ecclesiam,  necnon  obsequium 
fideraque  in  Domum  Habsburgensem,  atque  cum  Petri  cathedra  ne- 
cessitudinem  147.  —  Benevolentissimum  Hungaris  animum  testatur, 
Deum  pro  ipsis  Sanctosque  exorans,  atque  exoptat  ut  eadem  Fide 
cives  omnes  jungantur  Ecclesiae  147-148.  —  Benedicit  148. 

41.  LITTERAK  APOSTOLIGAE  quibus  domus  ad 
S.  Laurentil  Brundlsinl  de  XJrbe  declaratur  generalitia 
Ordinis  Minorum  S.  Francisci  Capulatorum.  —  5  Maii 
1896.      pag.        149 

Pontificis  est  religiosarumfamiliarumpacem  curare  149.  —  Urbani 
VIII  declarationes  de  conventu  Imm.  Conceptionis  Ordinis  Minorum 
Capulatorum  minus  rite  olim  interpretati  sunt  Minores  Capulati  pro- 
vinciaeRomanae,parvi  facientesMinistri  Generalis  auctoritatem,quam 
quidem  aliis  postea  litteris  laudatus  Pontifex  vindicavit  149-150. — 
Difficultatibus  iterum  exortis,  Pius  IX  conventum  Imm.  Conceptionis 
declaravit  generalitium  esse  tantumque  Ministro  Generali  vel,  eo 
absente,  Commissario  Generaii  subditum  1 50-1 51.  — Aquo  discedere 
temporum  injuria  coacti,   se   receperunt  Superiores  Generales  ad 

AcTA  Lkonis.  —  VI.  aa 


338  INDEX   ANALYTICUS. 


S.  Nicolaani,  jamque  ad  S.  Laurentiam  Brondtsinam  sedem  soam 
transferre  decrevemnt  151.  —  Quam  domuro  praesentibos  littm 
Pontifex  constituit  generalitiam,  revocans  supra  recensttam  Consti- 
tutionem  Pii  IX  151-152.  —  Sutuit  de  ratione  Conventus  Imm. 
Conccptionis  atqoe  romanae  provinciae,  cum  Minorum  Capulatonmi 
Ordine  ejusque  Ministro  Generali  152-153. 

42.  KPISTOLA  ad  Ueneltk  Negus Negasti,  Aethiopiae 
imperatorem,  de  captlvis  llberandis.  —  11  Maii  1896.   pag.  154 

Imperatorem  sibi  benevolentissimum  rogat  Pontifex  pro  mmiert 
SQO  ut  quos  dettnet  captivos,  libertate  donet,  summam  sic  landem  ab 
hominibus  atque  praemium  a  Deo  consecuturus  154-155. 

43.  EPISTOLA   ENCYCLICA  de  uniUte  Ecclesiae.   — 
29  Junli   1896 pag.         15^ 

Visum  est  Pontifici,  devios  reducendi  gratia,  unitatem  Ecclesiaehb 
tractare  litteris  1 56.  —  Ecclesiae  contemplari  speciem  otiiissimQiB 
156. —  Ad  Ecclesiam  redire  dissidentes  ab  ipso  Deojubentnr,  nec 
deest  ipsis  ad  implendum  praeceptum  coelestis  gratia  156.  —  Vimpcr- 
suadendi  Pontifex  Deum  rogat  1 56.  —  Auctor  naturae  et  gratiae  Deos 
homines  assumit  sui  operis  ministros  :  ad  quem  a  Deo  detinitom  le- 
rum  ordinem  refertur  Verbi  incarnatio  1 57.  —  Suum  Filius  Dei  rounos 
continuandum  mandavit  Apostolis.  Qiia  ratione  Ecclesia  geniti 
est|  quae  spirituatis  simul  est  et  extema,  ut  patet  ex  Apostolorom 
docendi  munere,  ex  Fide  interna  exterius  profitenda,  ex  gratia  coelesti 
participanda  per  instrumenta  externa,  ex  juribus  Ecdestae  doccnds, 
ofiiciisque  Rcclesiaedocendae  157-1 58. —  Inde corpus,  et  corpus  Christi 
vocatur  in  S.  Scrlptura  Ecclesia,  utpote  oculis  conspicua,  at  vivensoc- 
culta  Christi  virtute  quae  manifestatur  actibus  158.  — Errant  qui  sive 
formam  in  Ecclesinexternam,  sivc  principiumvitae  internom  negant 
158.  —  Vera  hac  de  re  doctrina  exponitur,  assumpta  similitudine  ex 
animae  humanae  corporisque  conjuiictione,  et  unione  naturae  diviaae 
cum  humana  in  Chiisto  158-159.  —  Qualem  Christus  Ecclesiam  con- 
stituit,  talis  permaneat  necesse  cst :  quod  verbis  illustratnr  Chryso- 
stomi  et  Augustini  159.  —  V^erae  Kcclesiae  a  Christo  constitutae  niii- 
tatem  testatur  Scriptura  :  quac  qiiidem  unitas  qualis  sit  a  volui^taie 
Christi  inquirendutn  esi  159-160.  —  Ecclcsiara  formavit  Christus  indi- 
viduam,  non  vero  distincias  coniplecteiitem  communitates  i6a  — 
Ecclesiae  unitateni  eximie  S.  Clenicns  AIcx.  profitetur  i6a  —  Cum 
Christi  verbis,  tum  ojus  omnes  salvandi  homines  proposito  probatar 
Ecclesiae  unitas  160- 161.  —  Hanc  praesignificavit  Isaias,  cujus  vcrba 
diserte  Optatus  Milevitanus  et  Augnstinus  interpretantur  161-162.— 
Unicum  est  Christi  corpus  mysticum,  ut  et  ejiis  mortale  corpus  un]< 
cum  est  162.  —  Ncqueuiit  cuin  unico  capite  Christo  jungi  memb» 
quae  fuerint  a  caeteris  mcmbris  dispersa,  illaque  mori,  utpote  a  caprtc 


INDEX    ANALYTICUS.  339 

disjuncta,  necesse  est  162-163. —  Praecedentium  conclusio  163.  — Qui 
Ecclesiam  nnicam  condidit,  is  idem  condidit  unam,  in  qua  videlicet 
omnes  unum  essent :  quod  ipsum  Christus  Patrem  rogavit :  hujusque 
concordiae  fundamentum  posuit  Fidei  unitatem,  quae  qualis  ex  Christi 
praecepto  esse  debeat,  jam  indagat  Pontifex  163-164.  —  Permissa  si 
fuisset  ingenio  hominum  doctrina  Christi,  Fidei  unitas  stare  non 
potuisset :  hujus  ergo  unitatis  servandae  principium  aliud  constitui 
divina  sapientiadebuit,  utut  sacrae  extarent  litterae,  illudque  Pontifex 
inquisiturus,  primordia  exponit  christiaili  nominis  164-165.  —  Christus 
videlicet  audientibus  se  tradidit  singula  suae  doctrinae  capita  ex  animo 
amplectenda,  nullo  quidem  excepto  165.  —  In  coelum  jam  rediturus, 
Apostolos  doctrinam  suam  disseminare  jussit,  pollicitus  se  missurum 
veritatis  Spiritum  perpetuo  in  ipsis  mansurum  165-166.  —  IUos  ergo 
perinde  ac  se  ipsum  audiri  imperat,  singulaque  doctrinae  ipsorum 
capita  teneri  166. —  Munere  suo  Apostoli  rite  perfuncti  sunt  166. —  Ma- 
gisterium  verocum  Christus  instituerit  perpetuum,ApostoIiepiscopos 
consecravere  suos  in  verbi  ministerio  successores,  quos  jusserunt  et 
ipsos  constituere  alios  divini  verbi  ministros,  sicque  munus  Christi 
doctrinam  docendi  integram,  et  officium  ipsam  accipiendi  perdurant 
in  Ecclesia,  quae  quidem  omni  aetate  e  sinu  suo  eos  oipnes  ejecit  qui 
de  quolibet  doctrinae  suae  capite  non  secum  una  sentirent  166-167- 
168.  —  Unitatem  Fidei  S.  Paulus  edicit  servandam  semper,  eamque 
ostendit  a  Christo  Apostolorum,  pastorum  atque  doctorum  ministerio 
superstructam  169.  —  Quare  uno  ore  doctores  Patresque  proclama- 
vere  eamtenendam  esse  doctrinam  quam  ab  Apostolis  acceptamnobis 
tradiderunt  ipsorum  successores  169-170. —  Magisterium  in  Ecclesia  a 
Christo  institutum,  infallibile  est ;  qui  vero  ei  contradicit  in  uno,  om- 
nem  simul  repudiat  doctrinam  christianam,  ut  ex  ipsa  patet  natura 
Fidei  170- 171. —  Objectum  Fidei  a  Cc.  Vaticano  definitur  171. —  Magi- 
sterium  Ecclesiae  S.Augustinus  vindicat  171 -172. —  Non  sola  Fide,sed 
et  Dei  cultu,  legumque  ac  disciplinae  sanctitate  Ecclesia  finem  suum 
attingit  salutem  generis  humani  172.  —  Soli  vero  Apostoli  eorumque 
successores  constituti  sunt  a  Christo  divini  cultus  ministri,  populique 
christiani  rectores  172.  —  Omnes  ideo  homines  Christus  in  unam  ad- 
vocavit  societatem  iis  instructam  principiis  per  quae  Dei  filiiin  Eccle- 
sia  perfecti  salviqueevaderent  :  hic  enim  finis  Ecclesiae  est  173. — 
Ecclesiae  suae  Christus,  utpote  societatiperfectae,  praefecisse  debet 
magistratum  maximum,  cui  obediens  omnis  esset  christianorum  mul- 
titudo,  sicque  in  Ecclesia  est  ex  jure  divino  unitas  regiminis,  quae 
unitatem  efficit  communionis  173-174.  —  Illa  vero  summa  potestas  in 
Ecclesia  qualis  sit,  non  est  aliter  nisi  cognita  Christi  voluntate  sta- 
tuendum.  Constiiuit  vero  ipse  Ecclesiae  suae  rectorem  in  terra  Pe- 
trum,  in  successoribus  auctoritate  perpetua  superstitem,  quem  quidem 
solum  elegerat  Ecclesiae  suae  fundamentum,  eaque  potestate  auxit 
quae  jurisdictio  dicitur  174-175-176. —  Quam  jurisdictionis  potesta- 


340  INDEX    ANALYTICUS. 

tem  declarant  confirmaiitque  verba  Domini  asseverantis  adversas  Pe- 
trum,  adversus  Ecclesiam  inferi  portas  non  praevaliluras,  atque  poUi- 
centis  se  Petro  daturum  claves  regni  coelorum  et  quodcumque  ligandi 
vel  solvendi  potestatem  176-177.  —  Suum  promissom  Christns  exe- 
quens,gregem  suum  Petro  commisit  regendum^sic  ipsi  potestatem  tri- 
buensgubernandi  omnes  homines  177.  —  Nunquam  vero  Petms  fide 
iapsurus  est,  utpote  per  preces  Christi  firmatus,  jussusqne  ab  eo  con- 
firmare  fratres  suos  177-178.  —  Unamesse  suam  et  Petri  potestatem 
Christus  testatus.  est  dum  certa  nomina  sibi  propria  tribuit  et  Petro  : 
vocatur  Christus,  et  a  Christo  vocatur  Petrus  lapis  ;  clavem  habens ; 
pastor ;  confirmans  in  omni  opere  et  sermone  178.  —  Illa  nomtna. 
magnarum  indicia  rerum,  Leonis  I  et  Gregorii  magni  verbis  exponns- 
tUr  178-179.  —  Suprema  potestas  data  Petro,  perpetua  est,  in  ejusqix 
recidens  successores,Pontifices  videlicet  romanos;  illudque  catholicae 
doctrinae  caput  illustratur  verbis  Cc  :  Florentini  et  Lateranensis  IV, 
ac  sanctorum  Patrum  testimoniis  179-180.  —  Nemo  Inde,  nisi  fidem 
romanam  teneat,catboIicus  audit  apud  Hieronymum,Augustiiium,C}'- 
prianum,  Maximum  Abbatem,  quum  ab  ipso  Christo  acceptam  teneat 
sedes  Apostolica  in  omnibus  et  per  omnia  potestatem  180-181.— 
Catholicam  doctrinam  de  summo  Petri  romanaeque  Ecclesiae  princ> 
patu  asserunt  acta  Concilii  Ephesini,  Chalcedonensis,  Constantino- 
politani  III,  formula  catholicae  professionis  proposita  ab  Hormisda, 
et  illa  quam  Michael  Palaeologus  in  Cc :  Lugd.  II  professus  est  iSi- 

182.  —  Ut  in  romano  Pontifice  principatus  Petri,  ita  in  Episo^is 
potestas  Apostolorum  permanet  182. —  Exponit  Pontifex  episcoporom 
cum  romano  Pontifice  necessitudines.  IUorum  nempe  cum  Petri 
successore  conjunctio,  quae  Ecclesiae  parit  unitatemi  sancita  a  Chri- 
sto  est  qui  nihil  Apostolis  seorsum  a  Petro,  plura  vero  Petro  contu- 
lit  seorsum  ab  Apostolis,  ita  ut  Episcopi  excidant  potestate  regendi, 
si  a  romani  Pontificis  secesserint  communione  quae  fundamentum 
potestatis  ipsorum  est  182-183.  —  Christus  ergo  Ecclesiam  soam  con- 
stituit  unam  fide,  regimine,  communione  sub  Petri  summa  cathedra 

183.  —  Hanc  esse  unitatis  centrum  exponunt  Cyprianus  atqueOpta- 
tus  Milevitanus,  schismaticum  et  haereticum  habentes  eum  qui  defe- 
cerit  a  Sede  Apostolica  :  talem  quidem,  quum  sit  extra  Ecclesiam, 
nullam  jam  posse  auctoritatem  participare  patet  183-184.  —  Hoc  exi- 
mie  Optatus  Donatistas  monuit  184.  —  Voluit  Christus  Episcopos  ita 
cum  Petro  conjunctos  ut  ipsi  subsint  pareantque  ;  nec  satis  est  mtec 
eos  Petrum  priores  gerere  partes,  quum  clavium  nomine  summa  desi- 
gnetur  potestas  184.  —  Ut  enim  Episcopi  agnos,ita  summus  Pontifez 
regendos  accepit  a  Deo  et  agnos  et  oves  184.  —  Hinc  illaede  B.  Petro 
singulares  veterum  locutiones,  quae  ejus  praedicant  summam  pote- 
statem  184-185.  —  Hanc  celebrat  S.  Bernardus,  ad  Eugenium  Papam 
scribens  185.  —  Non  tantum  Episcopos  singulos,  sed  et  universos 
subesse  romanorum  Pontificum  jurisdictioni  ex  eo  patet  quod  hi  sont 


INDEX    ANALYTICUS.  34 1 

a  Christo  fundamentum  Ecclesiae  universae  constituti,  et  praepositi 
universo  gregi :  tenentque  ab  eo  acceptas  claves  regni  coelorum  185- 
186.  —  yt  nempe  Episcopi  universo  gregi  suo»  ita  et  romani  Ponti- 
fices  toti  praesunt  reipublicae  christianae,  ipsius  Cbristi  potestatem 
gerentes  186.  —  Hanc  romanorum  Pontificum  in  episcoporum  colle- 
gium  potestatem  testata  est  Ecclesia  omni  tempore,  ut  ex  historia 
patet  Conciliornm  ;  nec  usquam  legitur  in  S.  LitteriS  summam  pote- 
statem  sine  Petro  et  contra  Petrum  traditam  fuisse  Apostolis  186-187. 
—  Nulla  vero  oritur  administrationi  confusio  ex  eo  quod  iidem  simul 
subsunt  potestati  Episcopi  et  Pontificis  romani,.quum  sit  hujus  pote- 
stas  principalior  187.  —  Episcoporum  potestati  fautores  se  semper 
praestiterunt  Pontifices  romani  187-188.  —  Per  has  litteras  catholicos 
arctius  cum  suis  pastoribus  ac  summo  pastore  devinctum  iri  coniidit 
Pontifex  188.  — Dissidentes  vero  ut  ad  Ecclesiae  redeant  unitatem 
compellat,  monitum  eis  proponens  S.  Augustini  de  toto  Christo  su- 
mendo  188.  —  Illos  vero  omnes  qui  Deum  patrem  sibi  esse  cupiunt 
docet  ejusdem  Augustini  verbis  Deum  se  praebere  patrem  iis  tantum 
qui  fratrem  sibi  Jesum-Christum  simulque  Ecclesiam  matrem  adsci- 
verint  189.  —  Dei  benignitati  omnes  commendat  quos  in  oratione 
spectavit,  et  benedicit  189. 

44.  EPISTOLA  ad  Card.  Svampa,  Archiep.  Bononien- 
sem,  de  celebrando  saeculi  XIX  termino. — 18  Juliil896. 

pag.     190 

.  Exponit  Pontifex  plura  se  Pontificatus  sui  spatio  documenta  tradi- 
disse  per  quae  pacem  curaret  instaurandam  in  mundo  190.  —  Gaudet 
concordiae  spem  conceptam  augeri  ex  eo  quod  nonnulli  terminum 
tabentis  saeculi  decrevere  solemni  religionis  testimonio  celebrandum 
190.  —  Agant  illis  solemnibus  catholici  gratias  ob  collata  Pontifici 
beneficia  ;  maxime  vero  Deum  exorent  ut  humano  generi  misereatur 
190. 

45.  LITTKRAE  APOSTOLIGAE  quibus  Universitati 
Gregorlanae  flt  facultas  Juris  Ganonici  cathedras  instl- 
tuendi  et  academicosconferendi  gradus.  — 29  Julii  1896. 

pag.     192 

Romanorum  Pontificum  curam  de  scientiis  humanis  divinisque 
promovendis  testatus,  landat  Pontifex  Universitatem  Gregorianam  a 
Clericis  Regularibus  S.J.nobilitatam  192.  —  Concessum  ipsi  a  Pio  IX 
privilegium  juris  Canonici  cathedras  erigendi,  conferendique  gradus 
academicos,  Pontifex  hisce  litteris  confirmat,  legesque  definit  in  con- 
ferendis  gradibus  observandas  192-193.  —  Praesentium  litterarum 
auctoritatem  vindicat  193. 


342  INDEX    ANALYTICUS. 


46.  EPISTOLA  ad  Card.  Vanghan,  Arch.  Westmo- 
nasterleasem,  de  aublevandls  clericis  anglicanisad  fldem 
coQversls.  —  27  Aug.  1896 pag.     194 

Testatus  Pontifex  suam  de  salute  AngUae  sollicitudinein.  dolet 
tristi  rei  familiaris  conditione  eos  nonnunqnam  premi  qui  ad  matrem 
Ecclesiam  exclero  anglicano  redeunt  194.  —  Varia  quae  illis  occor- 
rnnt  mala  perpetienda,  licet  a  pluribus  fuerint  superata,  valent  tamen 
nonnullos  in  errore  diutius  detinere  194-195.  —  Kxoptat  ergo  Pontifex 
ut  illorum  necessitatibus  provideatur,  conspirantibus  in  id  Episcopis, 
clero,  ac  fidelibus  195. 

47.  EPISTOLA  ad  Gultelmum  Alllata,  Praesidem 
consociailonls  antlmassonlcae,  de  primo  antimassonioo 
conventu.  —  2  Sopt.  1896 pag.     196 

Catholicorum  coetus  magno  esse  rei  catholicae  emolumento  lesta* 
tur  Pontifex,  consiliumque  probat  agendi  conventum  adversns  Mas- 
sonum  sectam,  de  qua  impugnanda  se  plura  edidisse  documenu 
memorat,  quae  diligenter  in  futuro  conventu  attendenda  monet,  ut 
uberesex  ipso  fructus  proveniant  196-197. —  Massonibus  ut  suared- 
datur  facies  exoptat  19/.  —  Conventui  fausta  apprecatur,  congressa* 
rosque  monet  ut  errantibus  quidem,  nequaquam  vero  errori  parcaat 
197. 

48.  LITTERAE  APOSTOLICAE  de  ordinationibus 
anglicanls.  —  13  Sept.  1896 pag.     19S 

Saepe  Pontifex  Anglorum  genti  benevolentiam  suam  testatus  est, 
ipsam  percupiens  Ecclesiae  matri  reconciliari  198.  —  Tractatunis 
jam  est  de  ordinaiionibus  ritu  eduardino  peractis,  quas  quidem  irritas 
jam  tenuit  communis  sententia,  nonnuili  vero,  nostra  praesertim  aeu- 
te,  habent  validas  198-199.  —  Opportunum  ideo  visum  est  ipsis  haac 
causam  retractari  auctoritate  S.Sedis  199.  —  Qua  de  re  benigne  indulsit 
Pontifex,  summamque  sollertiam  fuisse  adhibitam  ad  causam  rite 
retractandam  exponit  199.  —  Ante  omnia  autem  perpensa  fuisse  nout 
ea  documenta  quae  de  reconciltanda  ecclesia  Angliae  tradidlt  legato 
suo  Julius  II I, quae  quidem  ad  ipsam  spectabant causam ordinatioauns 
anglicanarum  199-200.  —  Has  Julium  habuisse  irritas  ex  eo  patet 
quod  postea  ad  legatum  scribens,  eos  posse  promoveri  ad  ordines  di- 
cit  qui  nofi  promoii  a  i  sacros  ordines  fuerant  :  designari  autem  fais 
verbis  eos  qui  ritu  eduardino  consecrati  fuerant,  ex  ipsis  litteris  coo* 
stat  200-201.  —  Paulus  item  IV,  a  Philippoet  Maria  regibus  ad  ipsom 
legatione  missa  de  re  religiosa  in  Anglia,  litteras  dedit  Prauiara 
carissimi^  ex  quibus  patct  irritas  teneri  a  Pontifice  ordinationes  secun. 
dum  novam  ritualem  formam  collatas,  idemque  testantur  Pontificis 
Htterae,  postea  datae  201-202.  —  Nec  aliter  religionts  restaurandae 


INDEX    ANALYTICUS.  343 

fautores  illa  S.  Sedis  documenta  intellexerunt  202. —  Exponitjam 
Fontifex  optimam  illorum  documentorum  interpretem  esse  Ecclcsiae 
disciplinam  habentis  ordinationes   riiu  edaardino  infectas.  202-203. 

—  Quae  quidem  disciplina  ex  eo  demonstratur  quod  saepius  illae 
ordinationes  iteratae  sunt  ritu  catholico,  id  quidem  probante  Ap.  Sede, 
ut  multa  tcstanlur  facia  ad  Suprefnam  delata  203.  —  Duo  ejusmodi 
facta  Pontifex  exponit,  alierum  cujusdam  Calvinistae  Galli,  altenim 
Joannis  Clementis  Gordon  203-204.—  Clementis  XI  decretum  in  causa 
Gordon  Pontifex  perpendit  204.  -  -  Licet  ab  Apostolica  Sede  fuerit 
sic  controvcrsia  definiia,tamen  in  Ordinale  Anglicanum  rursus  inquiri 
Pontifex  pro  sua  indulgentia  jussit  204.  -  Doctrina  de  sacramentis 
novae  legis  exponitur  204.  -  Materia  in  iis  per  formam  determinatur, 
ut  manifestius  in  Ordine  apparet  204-205. —  Fomia  vero  ad  ordinatio- 
nem  presbyteralem  ab  Anglicanis  adhibita  manca  fuit  r  quac  vero 
verbaipsiadditapostea  fuere,vim  suam,si  quam  forte  haberent,excrerc 
nonjam  potuerunt  obextinctam  Hicrarchiam  205.  —  Manca  similiter 
fuit  episcopalis  consccrationis  forma,  nec  restituta  suae  integritati  per 
verba  serius  adnexa  205.  —  Nec  habet  ad  consecrandum  episcopum 
vim  ullam  oratio  Omnipotens  Dei4s,  quippe  quae  fuerit  sic  deminuta  ut 
nullam  jam  inducat  consecrationis  episcopalis  ad  sacramentum  Ordi- 
nis  rationem  205-206.  —  Exponit  Pontifex  Ordinalc  Anglicanum  a 
suis  auctoribus  fuisse  ad  errores  Novatorumita  accommodatum,  iit  ad 
usum  ordinationum  jam  non  valeret  sic  deformatum,  nec  potuerit 
postca  ab  hoc  originali  vitio  rite  purgari,  quum  in  ipso  verba  usur- 
pentur  alieno  sensu  ab  eo  qui  ad  Sacramentum  conficiendum  rcqui- 
ritur  206-207.  —  Hujus  vis  argumenti,  ab  ipsis  perspecta  Anglicanis, 
extenditur  ad  deprccationem  Omftipoiens  Dcus  zorj.  —  Ordinationes 
anglicanae  non  tantum  ob  Jormae  defecium  irritae  sunt,  scd  ct  ob 
defectum  intentionis  207-208.  —  Causam  hanc  summa  sapientia  fuissc 
ab  Apostolica  Sede  judicatam  omnes  consensere  in  Suprema  judices, 
ipsam  iterum  scrutati  ;  Pontifex  vero,  rei  opportunitate  maturius 
perpensa,  irritas  declarat  Ordinaiiones,  ritu  anglicano  peractas  208  ; 

—  jamque  dissidcntes,qui  Ordinum  beneficia  requirunt,  hortatur  ut  ad 
unicum  redeant  ovile  Christi,  maxima  ibi  adjumenta  ad  salutem 
reperturi  208-209.  —  Eis  in  primis  leconciliationem  cum  Ecclcsia 
suadet  qui  religionis  niinistri  in  communitatibus  suis  habentur  209. — 
Praesentium  litterarum  auctoriiatem  vindicat  209-210. 

49.  KPISTOLA  KNGYGLIGA  de  Rosario    Mariall  — 
20  Sept.  1896 pag.     211 

B.  Mariae  V.  cultum,  nostris  opportunissimum  temporibus,'  saepius 
scjam  commendasse  Fidelibus  Pontifex  memorat2ii.  —  Instante 
jam  morte,  Matrem  Dei  hominumque  fidentius  his  littcris  lauda- 
turus  cst  prcccm  itcrum  Rosarii  celebrando,  unde  sc  dat  hortandi 


344  INDEX    ANALYTICUS. 

Fideles  praeclara  occasio  211.  —  Rosarii  nomen  congraum  huic 
precandi  formae  est  quae  Reginam  Coeli  Rosamque  mysticam  Para- 
disi  salutat,  nobisque  parat  gloriae  coronam  211-212.  —  Ad  salutem 
enim  necessaria  oratio  est,  quae  tum  maxime  est  efficax  cum  perseve- 
ranter  orant  complures  in  unum  congregati  212. —  Constat  vero  Rosa- 
rii  formula  precibus  saepe  iterandis,  atque  ad  precationem  commu- 
nemaccommodatissimis  212-213.  — Laudatur  familiarum  cbristiana- 
rum  consuetudo  Rosarium  recitandi  213. —  Memorat  Pontifez  decreta 
sua  de  Rosario  in  ecclesiis  recitando,  de  aliisque  gaudet  coltus  iUias 
incrementis  213.  —  Communem  Rosarii  precationem  jucundissimazn 
animo  ac  saluberrimam  esse  Pontifex  experimentiscognovit  213.  — 
Non  nimiaest  ea  fiducia  quam  in  Mariae  praesidio  collocamus,  qjsam 
pmeter  perfectum  Conciliatorem  Christum  alii  possint  secnndum  quid 
mediatores  dici  Deum  interet  homines,  quod  quidem  imprimis  conve> 
nit  Mariae  213-214.  —  Ipsa  partes  egit  in  generis  humani  redemp- 
tione  eximias»  quas  Rosarium  colendo  contemplamur  afiectu  sua- 
vissimo  214.  — Incrementum  accipit  insigneex  Rosarii  cultu  virtus 
fidei»  siquidem  ejus,  qui  fidei  Auctor  est  et  consummator,  vita  omnis 
proponitur  contemplanda  in  Mysteriis  Rosarii  214-215.  —  Fidei 
profitendae  facultatem  optimam  habemus  ex  vocalibns  precibos 
Rosarii  215.  —  Pretium  meritumque  fidei  exponitur  215.  —  Debet  exi- 
mia  poenitentiae  virtus,  quum  abstinentiam  Ecclesia  temperaverit, 
aiiis  excoli  officiis  :  quam  ad  rem  facit  multum  Rosarii  cnltus  215.  — 
Hic  autem,  tot  proferens  fructus  saiutis,  nemini  gravis  est  215-216.  — 
Rosarium  comes  dulcis  et  praesidium  est  in  vita  et  in  morte  216.  — 
Multis  ipjum  indulgentiis  auctum  est,  permagni  quidem  aestimandis 
216.  —  Ostendit  Pontifex  Rosarium,  tantis  insignebeneficiis,  plurimuni 
praeterea  valere  ad  dissidentes  Ecclesiae  reconciiiandos  ;  ideoque 
catholicos  hortatur  ut  toto  praesertim  octobri  illam  reconciliationem 
deposcant  Rosarium  recitando  216-217.  —  Exoptat  ut  Rosarii  cultus 
multum  Fidelibus  proficiat  217. 

50.  EPISTO  LA  ad  Rodulf um  Cornely, Josephum  K  na- 
benbauer,Franciscum  de  Hummelauer,  de  studlis  Bibli- 
cis.  —  14  Oct.  i896 pag.    218 

Proposita  synopsi  documentorum  quae  de  sacrae  Scripturae  studiis, 
tribus  abhinc  annis,  edidit,  laudat  Pontifex  eximios  scriptores  S.  J. 
qui  libros  sacros  snsceperunt  perpetuis  notationibus  illustrandos  ; 
eisque  de  emensa  feliciter  laboris  parte  gratulatus,  ea  omnia  adpre- 
catur  per  quae  praeclarum  opus  deducatur  ad  exitum  218. 

51.  KPISTOLA  ad  Carolum  Mariam  Bonanni,  Prae- 
sidem  Sodallum  Prov.  Rom.  S.  J.  in  Brasiliai  de  Insti- 
tutione  Juvenum.  —  19  Oct.  1896 pag.    220 

Laudat  Pontifex  eos  qui  adolescenti  aetati  erudiendae  operam 


INDEX   ANALYTICUS.  345 

dant,  discipulorumque  animos  ad  religionis  simul  et  patriae  caritatem 
informant  220. 

52.  KPISTOLA  ad  Victorium  Constantinl,  de  studio 
theologiae  moralis.  —  20  Oct.  1896 pag.     221 

Laudat  Pontifex  Institutionum  Theologiae  Moralis  auctorem, 
quippe  qui  universam  rem  moralem  ita  tractet  ut  philosophiam  jubeat 
comitem  esse  atque  adjutricem  Theologiae  morali  221. 

53.  EPISTOLA  ad  Praesules  qui  ob  memoriam  bap- 
tismi  a  Clodovaeo  suscepti  Rhemos  convenerunt,  de 
peractls  saecularibus  festis. — 24  Oct.  1896 pag.    222 

Gaudet  Pontifex  feliciter  esse  peracta  festa  saecularia  Clodovei 
regis  optime  de  gente  sua  et  Ecclesia  meriti  222.  —  Varia  autem  pie- 
tatis  argumenta  quae  illis  diebus  gens  gallica  edidit,  laete  ipse  perle- 
gitexposita  in  litteris  ad  se  datis  a  Praesulibus  ;  quae  quidem  gratis- 
simae  Pontifici  fuere  hoc  praecipue  nomine  quod  testantur  multum 
niti  Gallos  utipsius  \n  primogenitam  Ecc/esiae  filiam  chB.r\taii  rtspoTi' 
deant  222-223.  —  Fidei  ct  voluntatum  concordiam  iterum  Pontifex 
exoptat  inter  Gallos  perficiendam  223. 

54.  KPISTOLA  ad  Germanum  Morin,  de  ipsius  Com- 
mentariis  In  SS.  Patres.   —3  Nov.    1896 pag.     224 

Gratum  animum  testatur  Pontifex  ob  oblata  sibi  commentaria  de 
Ss.  Patrum  doctrinis,  scriptoremque  laudat  aemulatum  exempla  illo- 
rum  Benedictinorum  qui  tot  praeclaris  operibus  optime  de  disciplinis 
ecclesiasticis  meriti  sunt  224. 

56.  KPISTOLA  ad  Card.  Richard,  Archiep.  Parisiens. 
de  ordinationibus  Anglicanis  haud  propugnandls.  — 
5  NoY.  1896 pag.    225 

Vindicat  Pontifex  vim  et  auctoritatem  Constitutionis  nuper  a  se  de 
ordinationibus  anglicanis  editae  225.  —  Conqueritur  quosdam  catho- 
licos,  praecipue  scriptores  aliquos  Ephemeridis  Revue  anglo-romaine^ 
non  ita  hac  in  re  sese  gerere  ut  debent  225.  —  Praesulem  monet  ut 
ea  de  ephemeride  opportune  statuat,  quum  dedeceat  maxime  catholi- 
cos  se  socios  adjungere  iis  Anglis  qui  Constitutionem  Apostolicam 
haud  recto  animo  acceperunt  225-226. 

56.  ALLOGUTIO  ad  S.  R.  K.  Cardinales  de  violatis 
juribus    Apost.  Sedis.  —  30  Nov.  1896 pag.     227 

Commutatas  in  Urbe  res  violatumque  jus  Ap.  Sedis  Pontifex  iterum 
conqueritur,  exponitque  crescentem  in  dies  malorum  audaciam,  Eccle- 
siam  et  S.  Sedem  impugnantium,  magno  quidem  ipsius  reipublicae 
detrimento  227.  —  Profitetur  se  sua  jura  semper  vindicaturum,  con- 
fisum  Deo.  225.  —  Cardinales  creantur  227-228. 


346  INDEX    ANALYTICUS. 

57.  EPISTOLA  ad  Gard.  Rlchard  Archiep.  Parlsleo- 
aem,  de  S.  CloUlda  colenda  in  festis  aaecularibua  Clodo- 
vael.  •— 1  Dec.  1896 pag.    229 

Approbat  Pontifex  at  S.  Clotildae  reginaeproprii  habeantur  honoies 
sub  exitum  Jubilaei  qaod  ob  Clodovaei  regis  saecularia  festa  coocessit 
Confidit  Parisienses  patronae  suae  coelestis  solemnia  grato  animo 
frequentaturos  esse,  indeque  percepturos  avitae  retigionis  insigne 
studium  229. 

58.  EPISTOLA  ad  Card.  Richard,  Archiep.  Parisien- 
aem,  de  Templo  SS.  Cordia  Jesu  in  ^onte  Martyrum.  — 

6  Jan.  1897 pag.    2]p 

Gaudet  Pontifex  sacras  a  Baptismo  promissiones  renovatas  fuisse  a 
catholicis  Galliae  saecularia  festa  Clodovaei  celebrantibus  230.  — 
Praesulis  exponitur  propositum  cetebrandi  memoriam  inceptae  aate 
viginti  quinque  annos  structurae  templi  Ss.  Cordis  Jesu  in  Monte 
Martyrum  230.  —  Insigne  illud  templuni  variis  se  beneficiis  auxisse 
memorat  Pontifex,  ac  Gatlos  adhortatur  ut  praeclarum  opus  perfi- 
ciant  suarum  spem  rerum  in  Christo  Deo  potissimum  collocantes. 
230231.  —  Praesulis  autem  propositum  approbat  variasque  indat- 
gentias  concedit  231. 

59.  LITTERAE  APOSTOLICAE  qulbus  Semina- 
rium  Vaticanum  cum  scholts  canonlce  constituitur.  — 

18  Jan.  1897 pag.    233 

Testatur  Pontifex  se  suorum  decessorum  aemulatum  exempla,  solli- 
citum  semper  fuisse  de  informandis  adolescentibus  clericis  233.  — 
Enarrat  fausta  Seminarii  Vaticani,indeabortu,  incrementa  233-234.— 
MuUipIices  exponit  curas  a  semetipso  in  Seminarium  collatas,  ut  et 
habitationiscommoditati,  et  alumnorum  quum  institutioni  tum  numero 
atque  utilitati  prospiceret  234-235.  —  Praesentibus  jam  litteris 
canonicam  Seminarii  erectionem  ab  Url>ano  VIII  peractam,  ip- 
siusque  jura  omnia  confirmat,  tituloque  Pontificio  iltud  decorat,  atque 
Lyceum  et  Gymnasium  cum  scholis  Philosophiae  ac  Tbeologiae  io 
ipso  constituit  235-236.  —  Aedes  quibus  Seminarium  in  praesens 
utitur,  in  ipsius  jura  in  perpetuum  cedere  declarat,  nonnullaque  alia 
beneficia  Seminario  collata,  confirmat  236.  —  His  statuta  litteris 
jubet  servari  diligentissime,  additque  decreta  decem  quae  jubet  im- 
primis  sarta  tectaque  haberi  236-237-238.  —  Pracsentium  litteraruni 
auctoritatem  vindicat.  238 

60.  KPISTOLA  ad  Salvatorem  Brandi  de  ordinationi- 
bus  anglicanls  rite  impugnatls.  —  22  Jan.  1897.       pag.    340 

Scriptorem  valde  laudat  Pontifex  Ap.  Sedis  sententiam  de  ordina- 
tionibus  anglicanis  egregie  tuitum  24a 


INDEX    ANALYTICUS.  347 

61.  GONSTITUTIO  APOSTOLIGA  de  prohlbitlone  et 
censura  librorum.  —  25  Jan.  1897 pag.    241 

Summi  Pontificis  est  fidei  morumque  christianorum  integritatem 
tueri  nostra  praesertim  aetate  241. —  Suntautem  perverst  iibri  pestis 
maxima  fidei  ac  moribus,  ideoque  omnibus  retro  saeculis  Ecclesia, 
historia  teste,  homines  prohibuit  isto  veneno  241.  —  Romanorum 
Pontificum  hac  de  re  gesta  exponuntur  241-242.  — Comperta  arte 
libraria,  leges  a  S.  Sede  latae  sunt  officinatorum  librariorum  officia 
spectantes  242.  —  Exorta  haeresi  Lutheriana,  sollicitiores  adhuc  curas 
S.  Sedes  in  perversos  libros  prohibendos  contulit  242.  —  Primum 
tunc  editus  est  index  librorum  prohibitorum  242.  —  Postea  conscri- 
ptae  sunt  Regulae  Indicis,  quas  approbavit  Pius  IV,  ac  variipostea 
Pontificescuraverunt  explicandas  temporique  accommodandas  242- 
243.  —  Tanta  Ap.  Sedis  sollicitudo  rei  multum  profuit  quamdiu  cum 
Ecclesia  consensere  civitatum  rectores  243.  —  Postea  vero  Ecclesia 
plures  Indicis  Regulas  ipsa  sustulit,  vel  usu  antiquari  benigne  sivit 
253.  —  Recentiore  memoria,  eximii  scientia  viri,  Cclii  Vatic.  plu- 
rimi  Patres.  Episcopi  multi  sensere  commutandas  esse  illas  Regulas: 
quod  quidem  opportunum  esse  nostrae  aetati  Pontifex  ostendit  ; 
ideoque  jussit  Indicem  recognosci  243-244.  — Decreta  ^eneralia  infra 
posita  sola  jam  vim  legis  habent  ceteraque  hac  de  re  statula  abrogata 
sunt  excepta  Cst.  Bened.  XIV  Sollicita  etprovida  244.  —  Decreta  de 
prohibitione  et  censura  librorum  245-253.  —  Praesentium  litterarum 
auctoritatem  Pontifex  vindicat  253. 

62.  EPISTOLA  ad  J.  B.  Ceschi  a  S.  Cruce,  magnum 
maglstrum  Ordinis  Hierosolymitani,  de  laude    Ordinis. 

7   Febr.    1897 pag.     255 

Gratulatur  Pontifex  Ordinis  Hier.  Magistro,  magisterii  sui  annum 
XXV.  propediem  expleturo  255.  —  Praeclara  laude  Ordinem  hujus- 
que  Magistrum  ornat,  ipsisque  faustissima  apprecatus  benedicit  255- 
256. 

63.  I-ITTKRAE  APOSTOLICAE  de  nova  circumscri- 
ptione  et  erecttone  Dioeceslum  in  Republica  Argentina. 
ISFebr.  1897 pag.     257 

Votis  gubernii  annuens  Pontifex,  novam  decrevit  dioecesium  cir- 
cumscriptionem  erectionemque  trium  novarum  sedium  episcopalium 
in  Republica  Argentina,  ideoque  supprimit  ecclesiasticae  circumscri- 
ptionis  statum  qui  actu  existit.  257-258.  —  Tres  novas  Episcopales 
sedes  erigendas  constitait,  eisque  civitates  episcopales,  dioecesim  ac 
territorium  assignat,  novamque  in  Republica  circumscriptionem  cc- 
clesiasticam  definit  258-259.  —  Ecclesias  cathedrales  in  novis  dioe- 
cesibus  erigi  jubet,  novisque  Episcopis  pecuniae  subsidia  attribuit, 
eosque  vult  quam  primum  capitula  erigere  :  his  autem  facultatem 
impertit  conficiendi  statuta.  259-260.  —  Dum  capitula  erecta  nonfue- 


348  INDEX    ANALYTICUS. 

rint,  cupit  ut  Episcopi  probatos  viros  in  consitium  adhibeant  260.  — 
Vnlt  Seminaria  quam  primum  erigi  260.  —  Reservat  Api  Sedi  facul- 
tatcm  libere  sanciendi  novam  in  Republica  circumscriptionem  eccle- 
siasticam  260-261.  —  Novas  Ecclesias  in  sufiraganeas  assignat  Ecck- 
siae  Metropolitanae  261. —  Vult  novarum  Ecclesiarum  fhictas  de  more 
taxari  et  describi,  atque  documenta  novorum  Episcopatuum  paroedas 
spectantia,  ipsorum  tradi  cancellariis  261.  —  Firmajnbetmanere  ea 
de  quibus  hic  non  habita  est  expressa  mentio  261.  —  Archiepiscopo 
Bonearensi  exequendas  mandat  praesentes  iitteras,  ipsarumque  vim 
et  auctoritatem  vindicat  261-262-263. 

64.  ALXX>CUTIO  ad  S.  R.  E.  Cardlnales,  de  nonnul- 

lis  a  Pontiace  gestis.  —  1  Martii  1897 pag.    264 

Gratum  testatur  animum  Pontifex  erga  Deum  sibi  benigne  auxilia- 
tum  in  Pontificatus  implendo  munere  264.  —  Memorat  a  se  datas 
Litteras  de  Unitate  Ecclesiae,  quibus  et  catboiicos  confirmare,  atqne 
dissidentes  Ecclesiae  reconciliare  intendit  :  sperat  hos  Deum,  malto- 
rum  exoratum  precibus,  brevi  ad  Ecdesiam  aggregaturum  esse  264. 
—  Nostrae  aetatis  indoles  qua  varii  populum  in  unum  per  cultom 
civilem  coalescunt,  spem  Pontifici  addit  Unitatis  Ecclesiae  a  Deo 
perficiendae  264-265.  —  Pro  sua  de  Ecclesiae  unitate  soliicitudine 
Litteras  edidit  de  Ordinationibus  anglicanis,  de  quibus  quum  nova 
fuisset  controversiaorta,  benigne  voluit  in  causam  jamdudum  ab  Ap. 
Sede  definitam  iterum  inquiri,  litemque  jam  diremit  pro  officii  implen- 
di  veritatisque  asserendae  studio  265.  —  Consuluit  rei  civili  simulet 
religiosae  apud  Gallos  dum  agendi  normam  ipsis  statuit  sequendam 
in  rebus  politicis :  quam  quidem  si  omnes  fuissent  amplexi,  mirum 
res  Galliae  ac  Ecclesiae  sumpsisset  inde  incrementum  265-266.  — 
Memorat  Pontifex  a  se  instauratas  aedes  Borgianas  picturis  insi- 
gnes,  atque  exponit  religionem  optime  de  arte  esse  meritam  266.  — 
Benedicit  266. 

65.  KPISTOLA  ad  Franciscum  Gasquet,  de  re  histo- 
rica  In  Britannla.  —  17  Martii  1897 pag.     267 

Scriptorem,  de  re  historica  optime  meritumjaudat  Pontifex,  notat- 
que  sinceram  praeteritarum  rerum  indagationem  prodesse  piurimum 
catholico  nomini  267.  —  Scriptorem  adhortatur  ut  pro  veritate  con- 
tendere  pergat,  adjunctis  sibi  aliquibus  laborum  suorum  sociis. 
Benedicit  267-268. 

66.  ESPISTOLA  ad  Gard.  Perraud,Episc.  Augustodu- 
nensem,  de  conventu  Euchar,  Paraisiensi.  —  29  Martii 
1897.  pag.    269 

Gaudet  Pontifex  Paraium  Monachium  electum  esse  conventus  eu- 
charisticisedem,  ipsumque  locum  extollit  S.Cordis  reiigione  insignem 
269. 


INDEX   ANALYTICUS.  349 

67.  KPISTOX.A  ad  Alolslum  Marlnl,  de  consociatione 
presbyterorum  in  Italia.  —  8  Aprilis  1897.     ...     ...    pag.    270 

Eximia  laude  extollit  Pontifex  Presbyterorum  saecularium  in  Italia 
consociationem,  tot  fontem  bonorum,  eique  ut  sacerdotes  dent 
nomen  exoptat  270. 

68.  KPISTOLA  ad  Italiae  Kpiscopos,  de  iis  quae  adver- 
sus  pias  sodalitates  a  civili  auctoritate  sancita  fuerunt.  — 

18  Sept.  1891 pag.        273 

Piae  sodalitates  sacrilege  sunt  facultatibus  suis  fraudatae,  'nec  jam 
valent  fundatorum  suorum  adimplere  voluntatem  273.  —  Ne  vero 
praesentibus  rebus  penitus  intereant,  S.  Congregatio  quaedam  de  ipsis 
decemit.  1°  Si  impediantur  confraternitates  quin  operibus  caritatis 
vacent,  ea  tamen  opera  non  intermittant  quae  ad  pietatem  proximique 
aedificationem  spectant  Divinum  cultum,  ut  possunt,  exerceant,  illo- 
rum  religiosorum  exemplo  qui  facultatibus  suis  spoliati,  vitam  tamen 
regularem  servant  273-274.  —  2**  Non  negligant  sodalitates  ofiicium 
grave  bona  sua  tuendi  ipsa  vi  legum  praesentium  274.  —  3°  Si  ultra 
legem  spoliatio  procedat,  fiat  juris  vindicatio  274.  —  4°  Serventur 
tituli  dominium  testantes  274.  —  5^  Illa  juris  vindicatio  addenda  est 
ipsi  spoliationis  instrumento  274.  —  Curent  Ordinarii  haec  praescripta 
exequenda  274. 

69.  DKCRKTUM  de  alumnis  institutorum  religiosorum 

ad  SS.  Ordines  admittendis.  —  4  Nov.  1892.     ...    pag.        275 

Quum  incommoda  nonnuUa  pariat  Religiosorum  egressus  e  suo 
Ordine  vel  Instituto,  S.  Congregatio  edit  decreta,  a  summo  Pontifice 
approbata»  1°  de  admittendis  ad  Ss.  Ordines  alumnis  Institutorum 
votorum  simplicium,  et  Institutorum  votorum  simplicium  quae  ultra 
triennium  vota  perpetua  differunt  275-276  ;  —  2°  de  solemni  profes- 
sione  emittenda,  vel  de  triennio  in  votis  simplicibus  peragendo  ante 
Ordinationem,  et  de  votis  anticipandis  276 ;  —  3®  de  Religiosorum 
expulsione  e  suo  Ordine  vel  Instituto  276-277  ;  —  ^*"  de  ipsorum  su- 
spensione  a  Ss.  Ordinibus  277  ;  —  5°  de  iis  qui  post  susceptos  Ss. 
Ordines  votis  simplicibus  soluti  sunt  277-278  ;  —  6**  de  studiis  theo- 
logicis  requisitis  antequam  Regulares  professi  ad  Ss.  Ordines  admit- 
tantur  278. 

70.  DKGRKTUM  quo  de  alumnis  sodalitatum  religiosa- 
rum  civili  militiae  obnoxiis  nonnuUa  praescribuntur.  — 

27  Nov.  1892 pag.         279 

S.  Congregatio,  de  sodalitatibus  religiosis  sollicita,  haec  statuit  de 

religiosis  militiae  civili  obnoxiis: 

i"Qui  ad  primam  categoriam  pertinent,  nec  sciunt  se  miiitiae/ore 

immunes,  non  possunt  ad  sol.  professionem  nec  ad  Ss.  Ordines  ad- 

mitti  antemilitiam  activam  expletam  279. 


350  INDEX    ANALYTICUS. 

2^  Pecaniaad  militiam  volantariam  per  annom  perficiendam  tri- 
boatur  javeniboa  indigentibns  qai  bonae  sint  spei  279. 

3^  Javat  at  ante  milttiam  fiant  exerdtia  spiritualiay  absolutaqoe  »nt 
ex  parte  S.  T.  stodia  379. 

40  Debent  alumni  adire  sacerdotes  qaibus  Ordinarias  loci  caram 
ipsorum  commiserit  279*280.  —  Alumnorom  habitationem  PP.  Pro- 
vinciales  indicent  Ordinariis  ;  hi  illis  indicent  Sacerdotes  alumnonmi 
curam  gerentes  280.  —  De  mutata  statione  alomni  P.  Provincialem 
certiorem  faciant,  vitaeque  suae  ordinem  exponant  280.  —  Si  vacent 
a  militia  per  septimanam,  agant  per  tres  dies  exerdtia  sacra  2801  — 
Si  incivitate  sit  domus  Ordinis,  potest  P.  Provindalis  alomnos  alian 
religioso  committere,  monito  Ordinario  280. 

50  Qui  post  militiam  fideles  manserint,  in  Ordinem  reassomantor 
ac  vacent  exercitiis  sacris,  diflferaturque  saltem  per  annum  sol.  profes- 
sio  ac  Ss.  Ordinum  susceptio  280.  —  Maxima  sit  cauteia  circa  eos 
qui  non  voluntariam  sed  ordinariam  egerint  militiam,  quae  diotur- 
niorest  280-281.  —  Petantur  litt.  testimoniales  ab  Ordinarib  apud 
quos  saltem  tres  menses  alumni  morati  sint  281»  —  Firmae  ma» 
nent  irregularitates  a  jure  statutae  :  petatur  in  singulis  casibus  dispen- 
8atio28i. 

6^  Praescripta  n^  4  eos  etiam  spectant  qui  post  Professionem  vei 
Ss.  susceptos  Ordines  ad  militiam  diutumam  revocantur  281. 

7^  Improvisi  casus  ad  S.  Congregationemdeferantur28i. 

71.  DECRKTUM   de   cantu    ecclesiastico  adjectaeque 
decreto  leges.  —   7  Julii   1894 pag.  282 

Curas  maximas  pro  cantu  ecclesiastico  S.  Gregorius  M.  aliiqoe 
Pontiiices,  praesertim  Gregorius  XI 11  et  Paulus  V  gesserunt  282.  — 
Optime  de  hoc  cantu  meritus  est  Praenestinus  Gradoale  Romannm 
adornando  282-283.  —  Opus  illius  typis  Mediceis  imprimendom 
susceperunt  ipsius  discipuli  283.  —  Pius  IX,  cantus  liturgici  inductu- 
rus  unitatem,  ilHus  Gradualis,  a  Paulo  V  approbati,  novam  editionem 
subjecit  virorum  peritorum  examini,  eamque  revisam  ad  normas 
praescriptas  ab  ipsis,  authenticam  declaravit  283.  —  Antecersoris  soi 
approbationem  confirmavit  Pontifex  initio  sui  Pontificatus  2S3-284. 
—  Improbanlur  controversiae  de  cantu  ecclesiastico  postea  exortae, 
praecipue  in  conventu  Aretii  habito  284.  —  Hujus  conventus  posto- 
lata  Pontifex  probari  non  posse  declaravit  284-285.  —  Controversiis 
de  Editione  Romana  instauratis  postremis  hisce  annis,  S.  R.  Con- 
gregatio  servanda  decrevit  quae  antea  statuta  fuerant,  iterumque 
editionis  praefatae  usum  Ordinariis  suasit,  licet  eam  singulis  Ecclesiis 
non  imposuerit  285-286. —  Quod  S.  Congregationis  Decretum  Pontifex 
confirmavit  286.  —  Regulae  de  Musica  sacra.  Pars  L  Regulae 
generales  de  musica  adhibenda  in  functionibus  ecclesiasticis  : 


INDEX   ANALYTICUS.  35 1 

i^  Omne  opus  mnsicum  quod  sacris  ritibus  verbisque  congruat, 
pietatem  movet  ac  dignum  domu  Dei  est  286. 

2®  Sic  se  habet  cantus  Gregorianus,  ab  Ecclesia  ut  suus,  in  libris 
liturgicis  usurpatus  286. 

3^  Cantus  etiam  polyphonus  et  chromaticus  possunt  sacris  conve- 
nire  functionibus  287. 

4°  Musica  Palestrinae  aliorumque  laudatur  ut  vere  sacra  287. 

S°  Si  nequeat  cantus  polyphonus  ut  decet  cantari,  Gregorianus 
adhibeatur  287. 

6°  Organa  et  alia  instrumenta  gravi  melodia  cantum  sustineant, 
non  obruant,  modulationesque  edant  sacris  functionibus  congruas  287, 

7^  In  functionibus  stricte  liturgicis  adhibeatur  ad  cantum  lingua  ip- 
sius  ritus  ;  textus  adlibitum  sumantur  ex  S.  Script.,  officiis  vel  preci- 
bus  ab  Ecclesia  approbatis  287. 

8°  In  aliis  functionibus  vemacula  lingua  uti  possunt  287. 

9°  Musica  profana  prohibetur  287. 

10°  Non  licet  in  cantu  verba  omittere,  contra  sensum  intervertere, 
vel  indiscrete  repetere  287-288. 

ii^  Nec  dividere  omnino  versus  inter  se  necessario  coUigatos  288. 

12°  Ne  proferat  qui  pulsat  organum,  subitas  modulationes,  nisi 
valeat  id  digne  perficere  288. 

Pars  IL  Instructiones  ad  promovendum  S.  Musicae  studium  et 
evellendos  abusus  : 

1°  Ordinarii  multum  curent  musicam  sacram  quum  pars  sit  S.  Li- 
turgiae  288.  —  Cantores  laici  ad  ipsorum  nutum  admittuntur  288.  — 
Conventus  de  S.  Musica  non  agantur  sine  auctoritatis  ecclesiasticae 
expresso  consensu  288.  —  Folia  periodica  habeant  approbationem 
Ordinarii  288.  —  Hae  Regulae  in  discrimen  non  veniant  288. 

2*^  Addiscant  clerici  Greg.  cantum,  non  alium,  ne  a  studiis  distra- 
hantur  288-289.  —  Qui  aliam  musicam  jam  coluit,  vel  ad  ipsam  sit 
speciali  dote  praeditus,  ei  permitti  potest  ultra  progredi  289. 

3®  Ordinarii  curent  ne  ecclesiarum  rectores  his  regulis  derogent  289. 

4^  Abrogantur  regulae  hac  de  re  antea  datae  289. 

72.  INSTRUCTIO  ad  Ordinarios  ac  Superlores  regulares 
Italiae,  de  sacra  PraedlcatloDe.  ~  31  Julli  1894.     pag.        290 

Dolens  Pontifex  graves  quosdam  abusus  in  divini  verbi  praedica- 
tionem  irrepsisse,  Congregationem  jussit  de  praedicandi  verbi  divini 
ministerio  regulas  dare,  quibus  omnino  abusus  illi  tollantur  290.  — 
Dotes  exponuntur  in  verbi  divini  ministro  requisitae :  sint  in  ipso 
pietas  et  amor  Jesu,  per  quae  in  Dei  gloriam  et  salutem  animarum 
ardescat ;  non  tantum  verbo  sed  et  exemplo  praedicet ;  sit  scientia 
praeditus,  nec  fidat  suae  dicendi  peritiae,  sed  rite  per  studium  paratus 
cathedram  ascendat  290-291.  —  Invigilandum  ne  res  tractentur  a 
sacra  praedicatione  alienae  291.  —  Indicatur  praedicationis  materia 


352  INDEX    ANALYTICUS. 

per  verba  DomiDi,  ab  Aogelico  doctore,  Coocilio  Trid^  et  Pio  IX 
illustrata,  indeqae  patet  quae  sint  in  sacra  praedicatione  tractanda 
291-292.  —  Dolendum  multos  quae  sua  sunt,  non  quae  Jeso  Christi, 
saepius  quaerere  per  praedicationem  ;  qui  solita  praedicatione  omis- 
sa,  conferentias  (radunt  quae  mentem,  non  voluntatem  spectant»  phan- 
tasiamque  movent,  at  mores  non  conrigunt :  quibus  qoidem  longe 
utiliores  sunt  sermones  rem  moralem  tractantes,  quum  Chiistiani 
saepius  corde  quam  mente  labantur  292.  —  Nequaquam  tamen  repro- 
batur  omne  conferentiarum  genus :  sunt  enim  ipsae,  si  debitae  adsint 
qualitates,  utiles  ac  necessariae,  tot  grassantibus  erroribus  de  Fide 
293.  —  Sint  qui  conferentias  tradnnt,  viri  eximii,  Episcoporumqoe 
ductu  in  erroribus  impugnandis  firmissimi  293.  —  Nuilum  afferant 
conferentiae  detrimentum  sermonibus  moralibus,  quippe  qui  fiddium 
multitudini  magis  quam  sermones  polemici  prosunt,  nec  minori  iaade 
digni  habendi  sunt,  nec  proinde  vel  a  clarissimis  oratoribus  sunt  omit- 
tendi  293-294.  —  Jam  forma  reprehenditur  in  praedicando  osuipata. 
Praedicandi  normam  definit  S.  Thomas  294.  —  Carent  saepius  nostra 
aetate  sermones  perspicuitate  et  simplicitate  evangelica,  nec  a  populo 
intelliguntur  ;  pietate  carent  et  S.  Spiritus  unctione;  humanae  sapien- 
tiae  verbis  referti  sunt,  at  vacui  S.  Scriptura,  quae  quidem  eloquentiae 
sacrae  fons  praecipuus  existit  294.    —  Qua  de  re  citantur  Leonis 
XIII  verba  ex  Litteris  encycl.  de  studiis  Scripturae  Sacrae  294-295.— 
Scriptura,  Ss.  Patribns,  Conciliisque  neglectis,  depromunt  illi  praedi- 
catores  ex  fontibus  profanis  sententias  sinistrae  interpretationi  obno- 
xias  295.  —  Arguit  Card.   Bausa  praedicatores  ea  omittentes  quae 
vitam  futuram,  officia  nostra,  Redemptoris  justitiam  spectant  29$.  ^ 
Tales  quidem  placere  auditoribus,  non  prodesse  cupiunt :  qui  fucosa 
eloquentia  gustum  depravant  verbi  divini,  bonisque  sunt  scandalo,  nec 
prosunt  incredulis,  qui  quidem  mirantur  pulchre  dicta,  sed  moribus 
non  emendantur  295-296.  —  S.  Congregatio,  Pontificis  jussa  exequens, 
vult  ab  Episcopis  et  Superioribus  illos  abusus  evelli  296  —  Praedi- 
candi  munere  augeantur  viri  idonei,  Superiorum  examine  probati 
296.  —  Si  ex  aliena  sint  dioecesi,  afferant  testimonium  Superiorum 
296-297. —  Superiores  Regulares  nonnisi  idoneos  praedicatores  consti- 
tuant  vel  Episcopis  commendent :  hos  Ordinarius  a  recta  praedicandi 
norma  deficientes  corrigat,  perseverantesque  in  errore  amoveat  ab 
officio  ac  puniat  297.  —  Confidit  S.   Congregatio  Episcopos  et  Supe- 
riores  Regulares  strenue  nisuros  ut  verbi  divini  praedicatio  pristinae 
restituatur  dtgnitati  297. 

73.  DEGRETUM  ad  Ordinarios  Braslliae,  de  ratione 
cleri  cum  auctoritate  civili.  —  16  Aug.  1894.     ...     pag.        298 

Quum  nuper  in  Brasilia  lex  civilis  coelibus  ecclesiasticis  facultates 
tribuerit  haud  consonas  sacris  canonibus,  statuii  Ss.  Dominus  ad 
abusus  praecavendos  nonnuUa  per  S.  Congregationem  mandari  i*»  de 


INDEX    ANALYTICUS.  353 

licentia  Ordinarii  requisita  ad  assequendam  personamjuridicam298  ; 
2®  de  poenis  statuendis  in  eum  qui  hac  in  re  mala  fide  se  gesserit  298- 
299  ;  —  3°  de  cautela  adhibenda  ubi  ab  Ordinario  data  fuerit  coetui 
ecclesiastico  venia  personae  juridicae  assequendae  299. 

74.  INSTRUCTIO  ad  delegatum  apostolicum  In  foe- 
deratis  Americae  civitatlbus,  de  quibusdam  societatibus 
vitandis,  —  20  Aug.  1894 pag.        300 

Archiepiscopi  Americae  quum  judicio  Sedis  Apostolicae  causam 
detulerint  quarumdam  societatum,  S.  Congregatio  Inquisitionis  has 
societates  decrevit  esse  vitandas  sub  poena  pnvationis  aacramento- 
rum  perceptione  300.  —  Quod  decretum  Pontifex  confirmavit  300. 

75.  DECR£TtJM  de  moderanda  certis  diebus  certis- 
que  de  causis  abstinentiae  etjejunii  lege.  —  5Dec.  1894. 

pag.        301 

Complurium  Episcoporum  precibus  annuens  S.  Congregatio  roga- 

vit   Sanctissimuni  Dominum  facultatem  pro   Episcopis  moderaodi 

certis  diebus  certisque  de  causis  legem  abstinentiae  et  jejunii  301.  — 

Quod  quidem  concessit  Pontifex  301-302. 

76.  DEGRETUM  de  commoratione  in  Urbe  clericorum 
alienae  dioecesis.  —  22  Dec.  1894 pag.        303 

Licet  per  sacros  canones  provisum  jam  sit  ne  clerici  suam  deserant 
Dioecesim  invito  Episcopo,  Pontifex  tamen,  Episcoporum  precibus 
annuens,  ut  illa  clericorum  licentia  efficacius  coerceatur,  nonnulla  per 
S.  Congregationem  statuit  303-304  : 

!<>  de  iis  qui  in  posterum  volunt  Romae  statuere  domicilium  304. 

2**  de  iis  qui  in  praesens  Romae  degunt  304. 

3"*  de  conferendis  officiis  quae  residentiam  in  Urbe  requirant  304. 

4°  de  reditu  in  propriam  Dioecesim  ob  exstinctam  absentiae 
causam  304-305. 

5^  de  iis  qui  his  statutis  non  obedierint  305.  —  Suadetur  Episcopis 
omnium  suorum  clericorum  aequa  sollicitudo  305. 

77.  DEGRETUM  quo  pseudocommunitas  Loigniensis 
elusque  annales  iterum  damnantur  et  proscrlbuntur.  — 

15  Aprills  1896 pag.         306 

Memorantur  pseudocommunitatis  Loigniensis  fraudes,  novumque 
exponitur  facinus  ephemeridis  Les  Annales  deLoigny  suam  ipsius  at- 
que  pseudocommunitatis  approbationem  ementientis  306.  —  Licet  jam 
antea  provisum  sit  ne  per  haec  mendacia  decipiantur  fideles,  S.  Con- 
gregatio  fraudis  iterum  arguit  istam  ephemeridem,  firmaque  manere 
declarat  quaecumque  in  re .  Loigniensi  auctoritas  ecclesiastica 
statuit  306-307. 

AcTA  Lbonis.  -   VI.  a. 


354  INDEX    ANALYTICUS. 

78,  INSTRUCTIO  ad  Hungariae  Episcopos,  de  disci- 
plina  ecclesiastica.  —  28  Maii  1896 pag.       308 

Laudantur  ii  ex  clericorum  Ordine  qui  bonos  se  praebent  milites 
Cbristi,  iique  improbantur  qui  laborem  recosant  308.  —  Cum  maximi 
sit  momenti  ut  in  Hongaria  relevetor  ecclesiastica  disciplina,  S.  Con* 
gregatio  Pontificis  nomine  nonnolla  decemit  illam  disciplinam  spe- 
ctantia  308-309. 

1°  Episcopi  de  vita  et  moribus  clericorum  sint  maxime  soUiciti  309. 
2^  Curent  ipsi  alumnos  Seminariomm  optime  instmendos  sancteque 
educandos  309.  —  Rectorem  Seminarii,  praefectum  pietatis,  atqae 
disciplinamm  magistros  constitoant  viros  muneri  soo  idoneos  309.  — 
Aliqooties  per  annum  Episcopi  Seminarium  visitent  309.  —  Corent 
Seminarii  moderatores  ut  frequens  sit  Sacramentoram  usus,  nec  exter- 
na  tantum  disciplina  alumni  oraentur,  sed  et  imbuantur  spiritu  qai 
sacerdotes  decet  309-310.  —  Haec  jam  antea  Pontifex  monait  3ia  — 
Sacerdotio  prohibeantur  qui  a  Deo  non  sint  vocati  310. 

3*"  Sacerdotes  ad  poenitentiae  Sacramentom  saepe  accedant,  vacent- 
que  quotannis  exercitiis  spiritualibus  310.  —  Opportune  de  offidis 
suis  moneantur  310. 

4**  Invigilent  Episcopi  ut  parochi  impleant  sui  muneris  obligatiooes 
multiplices  310-31 1.  ~  Plura  S.  Congregatio  monet  de  confessionibos 
audiendis,  et  de  verbo  Dei  praedicando,  ore  simul  et  exemplo  311.  — 
Coerceantur  pravi  clerici  poenis  a  jure  statutis  311-312.  —  Pravoram 
Sacerdotum  pestem  Gregorius  M.  exponit  312. 

5''  Edoceantur  per  clerum  ii  qui  verbis  ac  scriptis  multom  apod 
suam  gentem  valent  312.  —  Propagentur  catholicae  consocia- 
tiones  312. 

6''  Exponuntur  officia  sacerdotum  qui  doctrinam  christianam  in 
gymnasiis  tradunt  312.  —  Varia  monentur  Episcopi  religiosam  instrn- 
ctionem  in  gymnasiis  spectantia  312-313. 

7"  Hortatur  S.  Congregatio  Episcopos  ut  curent  Universitatem  Ba- 
dapestinensem  catholicis  reddendam,  concionesque  de  doctrina  catho- 
lica  faciendas  ad  alumnos,  atque  fovendas  studiosoram  societates  in 
utraque  Hungariae  universitate  erectas  313. 

8°  Documenta  Litterarum  Encycl.  <  Immortalc  Dei  >  et  <  SapieHtiae 
Christianae  >  crebro  sunt  inculcanda^i^. 

9"*  Quaedam  monenturEpiscopi  de  linguae  hungaricae  usu  313-314- 

10°  Maxima  sit  Episcopis  cura  deadeuntibussodalitatesquaeetiam 
acatholicis  patent  314. 

I  !*•  De  catholicis  ephemeridibus  monita  dantur  314, 

12°  Episcopi  praesentem  ordinationem  curent  exequendam,  sintque 
de  digna  beneficiorum  collatione  maxime  solliciti  314*315. 


INDEX    ANALYTICUS.  355 

79.  INSTRUCTIO  ad  Itallae  Eplscopos  6t  familiarum 
religiosarum  moderatores,  de  clericis  gubernii  civilis 
XJniversitates  celebrantibus.  —21  Julii  1896.     ...    pag        316 

Ecclesia  dc  clericorum  institulionc  sollicitam  se  semper  et  ubique 
praestitit ;  ideoque  S.  Congregatio  iis  cx  Italiae  clero  providen&j:]ui 
celebrant  Universitates  gubcmii  civilis,  quacdam  monet  tum  Episco- 
pos  tum  Superiores  Regulares  316  : 

1**  de  lyceis  Gubernii  vitandis  317. 

2®  de  licentia  requisita  ut  illa  frequentare  possit  aliquis  ex  clero 
saeculari  317. 

3°  et  regulari  317. 

4®  de  studiorum  curriculis  ibi  emetiendis  317. 

5^  de  mittendorum  accurato  delectu,  et  studiis  antea  perficien- 
dis  317. 

6°  de  variis  dotibus  quibus  miitendi  emineant  317-318. 

7°  de  clericorum  saecularium  habitatione  318. 

8**  de  cura  in  ipsos  conferenda  a  suo  Ordinario  et  ab  Episcopo 
loci  318. 

9°  de  habitatione  clericorum  regularium,  et  de  cura  in  ipsos  confe- 
renda  a  Superioribus  318-319. 

10''  de  seligenda  Universitate,  et  de  ipsa  vel  certis  lectionibus 
deserendis  319. 

11°  depravorumlibrorum  et  ephemeridum  periculo  vitando  319-320. 

12**  de  ratione  ciericorum  cum  professoribus  ct  condiscipulis  320. 

13®  de  fovendis  velerigendis  studentium  ecclesiasticorum  societati- 
bus ;  de  studiis  ibi  pietateque  colendis,  et  de  admittendis  ad  ipsas 
studentibus  saecularibus  320-321. 

14<>  dc  sanctae  vocationis  spiritu  et  religiosa  observantia  tuendis^ 
ac  de  religiosorum  habitatione  per  vacationum  tempus,  et  exercitiis 
spiritualibus  tunc  peragendis  321. 

15°  de  revocandis  periclitantibus  321.  (') 


I.  Nonnulla  quae  in  notulis  repcriuntur  mcnda,  curavimus  corrigenda  in  hoc: 
indice. 


EPISTOLAE  SNCTCLICAE 

Adextremas  Orientis^  24  lun.  1893.      ... 

Adiutricem  populi^  5  Sep.  1 895 

Au  miiieu  des  soliicitudesy  16  Febr.  1892. 
Caritatis  providentiaeque^  19  Mart.  1894. 

Christi  nomen^  24  Dcc.  1894 

Constanii Hungarorum^2  Sept.  1893.  ... 
Fidentem  Piumfue^  20  Sept.  1896. 

lucunda  semper^  8  Sept.  1894.      

Lxietiiiae  sanctae^  8  Sept.  1893.    

Magnae  Dei  Matris^  8  Sept.  1892.     ... 

Octobri  mense^  22  Sept.  1 89 1 

Provideniissimus  Deus^  18  Nov.  1893. 
Satis  cognitum^  29  I  un.  1 896 


LITTERAE  APOSTOLIGAE 

(sub  plumbo). 


Ad  universcu^  27  Apr.  1892 

Apostoiicae  curae^  13  Sept.  1896.  . 
Chrisii  Dominiy  26  Nov.  1895.  . 
In  Petri  cathedra^  15  Febr.  1897.  . 

t7r/>fr/a/ri/iM,  30  Nov.  1894 

Quod  Romani  Pontifices^  18  lan. 


1897. 


(sub  annulo  plscatorls. ) 

Aegritudini  animi^  1 2  Aug.  1 89  5 

Amantissimae  voluntatis^  14  April.  1895. 

Ex  debito  pasioraiis^  5  Ma i  i  1 896 

Gravissime  NoSy  y:^  Dec.  1892 

Iliud  est  proprium^  29  lan.  1894 

Magni commemoratiOy  8  lan.  1896.     ... 

Neminem  fugit^  14  lun.   1892 

Pasioralis  muneris  officiOy  17  Mart.  1893. 
Praeciara,  20  lun,  1^4, 


V 

VI 
V 
V 

VI 
V 

VI 
V 
V 
V 
V 
V 

VI 


V 
VI 
VI 
VI 

V 
VI 


VI 

VI 

VI 

V 

V 

VI 

V 

V 

V 


I6S 

88 

36 

243 

7 
177 
211 
291 
186 
106 

7 

209 
156 


56 

198 
103 

233 


82 
36 

M9 
153 
232 
121 
82 

153 

272 


INDEX    ALPHABETICUS   DOCUMENTORUM.         357 

Pravida  mairis,  5  Maii   1895 

Quo  magis^  16  Maii  1892 

Quum  in  Aonorem^  Z  MaVi  i^gS 

Quum  nuper,  20  lun,  iS()2 

Romani' Paniijices^  29  I  ul.  1 896 

Romanorum  Poniificum^  \Z  k-^^xW,  1896 

Sapienier  olifn,  30  Nov.  1891 

5fV»/«jnWi/my  4  Maii  1895 

Singuiari  misericordiae  sensu,  x  Oct.  1891. 

Summum  semper^  12  lul.  1893 

UniicUis  chrisiianaey  11   lun.  1895 

CONSTITUTIONES. 
Officiorum  ac  munerun^  25  lan.  1897 VI  ...  241 


INSTRUGTIONES. 


Ampiiiudinem  iuam^  20  Aug.  1894. 

Ampiiiudo  iua,  3  Maii  1892 

Ztf  ja«///4,  31  lul.  1894 

Perspecium  esij  21  lul.  1896 

Quibus  Hungaria^  28  Maii  1896.  ... 


Vol. 

p«g. 

...  VI  . 

..  56 

...     V  . 

..  76 

...  VI  .. 

•     59 

...     V  ., 

..     89 

...  VI  .. 

..  192 

...  VI  .. 

.  136 

...     V  .. 

.     23 

...  VI  .. 

.     53 

...     V  .. 

,.     19 

...     V  .. 

.  170 

...  VI  .. 

.    67^ 

MOTU  PROPRIO. 

Auspica  r^fvw,  i^Mart.  1896 VI  ...  130 

Opiaiissimae  in  una  fide^  1 9  Mart.  1 895 VI  . . .     32 


DECRETA. 

Ad ceieros  ejrenes^  15  April.  1896 VI  ...  306 

Anieaciis  iemporiduSy  22  Dtc.  iSg4 

Auciis  admodum,  4  Nov.  1892 

Consensus  muiuus^  1 5  Febr.  1 892 

Cum  recenier^  S  Dcc.  1894 

La  S,  Congre/razione,  27  Nov.  1892 

Quamvis  civiiiSy  16  Aug.  1 894 

QuodS.  At/gusiinuSf  7  lul  iS()4 


...  VI  .. 

.  303 

...  VI 

.  275 

...     V  . 

..     34 

...  VI   . 

..  301 

...  VI   . 

..  279 

...  VI  . 

..  298 

...   VI  . 

..  282 

VI  .. 

.  300 

V  . 

••     73 

VI   . 

..  290 

VI   . 

..  316 

VI   ., 

..  308 

ALLOGUTIONES  CONSISTORIALES. 

Aposiolorum  Principum,  12  lun.  1893 V  ...   162 

Europa  omnis^  2^  Nov.   1895 VI  ...   108 


358         INDEX    ALPHABETICUS   DOCUMBNTORUM. 


InliaensNostris^\Z\i9JX.l^S 

Laugufio^  23  Dec.   1891 

Lafinnovata,  i  Mart.  1897 

Moitii  segnalati^  2^  l>tc,  1^91 

Non  est  opHS^  i^Dtc,  i%<)i 

Nonnihii  ailocuiuri,  II  \m\.\%^i 

Onorare  le  cene9i^i}A2iXi,  \%^2 

Quamquam  cotnmutatas^  y>  Nov.  1896 VI  ...  227 


BPISTOLAK  PONTIFICIAE. 

Adnitentibus  Nobis^  2  I ul.  1 89$ 

Afrwyuimus  san€y2i^  Oct.  1896 

Anie  vestrum^  \  \A^\\\^/^ 

Cathoiicos  homineSf  2  SepU  iS<)6 

Cestunnobii  dessein^t  lan.  1896 

Ciara  saepenumero^  31   Maii   1893 

Coetus  in/oederatis^  18  Scpt.  1895 

Cognovimus sane^  f) hpxW,  i%<)^ 

Cum  per  Nos^  \y  lil?Ln,  \^7 

Custodiy  8  Dec.  1892 

Z>^;fra/f<2, 30  Dec.  1894 

Egregium  sane^  15  Dcc.  1895 

Exempiaria^  \^Oci.  iSg} 

Expeciationem^  31   Oct.  1892 

Ex  quo primum^  24  April  \Sgs 

/^iV/f/fW,  3  Nov.  1894 

Fra  ie  tnolte^  l\  Dcc.  1895 

Graicu  admodum^  26  Aug.  1 895 

Gratae  veAementer,  s  Auf;,  iSgs 

/i  divisamento  di  sancire^  S  Fthr,  iS()3 

//  n^estpas  n/cessair^,  23  Aug.  1 896 

Ilvousapiu,\\UdM\Z^ 

In  iis  quibus  premimur,  24  Oct,   1891 

InimicaviSyZ  Dec.   1892 

Imignes  Deo,  i  M&W  \Sg6 

Inter graves,  i  Maii  1894 

Invirispraec/arissimis,2MA\\\Sgs 

Z^  *>w^/r'/^,  8  Oct.  1895 

Litteras  a  vobis,  2  lul.  1894 

Longingua  oceani,  6  lan.  iSgs -     * 

Lucubrationibus  ceteris,  22  IsLR,  \Sg7 

Magisterii  tui,  7  Febr.  \Sg7 


Yol. 

^ 

.  VI  ... 

28 

.     V  .. 

31 

.  VI  ... 

.264 

.     V  .. 

227 

.     V  .. 

.  27 

.     V  .. 

.  98 

.     V  .. 

S2 

...  VI  ... 

75 

...  VI  .. 

.   222 

...     V  .. 

.  267 

...  VI  . 

.  196 

...  VI  .. 

.  n? 

...     V  . 

.  157 

...  VI  .. 

-    97 

...  VI  .. 

.    34 

...  VI  .. 

.267 

...     V  .. 

.  124 

...   VI  .. 

.    11 

...  VI  .. 

.  III 

...     V  .. 

.  194 

...     V  .. 

.  117 

...   VI  .. 

.    49 

...     V  .. 

.  30' 

...  VI  .- 

.  115 

...   VI  .. 

.    87 

...     V  .- 

.  174 

...     V  .. 

.  m 

...  VI  .. 

.  194 

...  VI  .. 

.  154 

...     V  .. 

.  21 

...    V  .. 

.  120 

...  VI  .. 

.  140 

...     V  .. 

.  261 

...  VI  .. 

.    5» 

...  VI  .. 

.    98 

...     V  ... 

,  286 

...  VI  .. 

.    12 

...  VI  .., 

.  240 

...  VI  ... 

2$S 

UTRIUSQUE   VOLUMINIS.  359 


Moerore  sapientium^  4  D  ec.  1 894 

Non  ieviSy  26  ¥ thr,  \Z^^ 

Non  mediocri^  25  Oct.  1893 

Nosti  gua  temporum^  6  Dtc.   1894.     ., 

Notre  consolation^  3  Maii  1892 

Nous  avons  accueilli^  15  April.  1894.    .. 

iV«//(/ ja«^,  29  Mart.  1897 

Nuperrime^  6  l2in.  iZ(yj 

Ob impensenny  20  M.din  iZ% 

Permoti  noSf  10  luL  1895 

Posiguam  catholici,  \  o  Dec.  1 894 

Probe  nosti^6  Febr.  1896 

Quae  a  te^  10  Dec.   1893 

Quae  conjunctim^  22  Maii  1892 

Quae  de  sanctorum^  3  Nov.  1896 

Quae  NobiSyZ  April.  1897 

Quae  nuper^  22  Scpt.  1894 

Quale  debba  essere^  1 4  Ma  i  i  1 895 

QuamNobis  Cordiy  14  Oct.  1896 

Quario  abeunte  saeculOy  16  I  ul.  1 892.   . . 

Quem  vos^  II  Iwn,  iZ<)/^ 

Quo  sint  erga  Nos,  27  lun.  1892 

Quod Nostris  ii/teris,  7  Febr.  1895.     ... 

Quod  tuae  Nobis,  12  Mart.  1894 

Q^um  nuper  litteras^  i  lul.  1895. 
Religioni apud  AngloSy  5  Nov.  1896.    ... 

Romam  e  dissitis^  i()  Oci.  1896 

Studium sollertiamgue^  26Dec.  1895.  ... 

Suavi  nimirum^  i  Dec.  1896 

Susceptuvi  a  Nobis,  7  Mart.  1 894 

Taurinensiumy  24  Aug.  1 89  5 

Tempestate  infensissimai  18  lul.  1896.  ... 

Tuarum  exemplar^  20  Oct.  1896 

Ftf//jfe  ^«/^w,  20  Mart.  1892 

Volumen  guo  ea^  13  Febr.  1896 


VoU 

Pag. 

.  VI  . 

I 

.     V  . 

..  235 

.     V  . 

..  195 

.  VI  . 

..       3 

.     V  . 

..    66 

.     V  . 

..  255 

.  VI  . 

..  269 

.  VI  . 

..  230 

.  VI  . 

..  64 

.  VI  . 

..     77 

.  VI  . 

..       5 

.  VI  . 

..  125 

.     V  . 

..  226 

.     V  . 

..     78 

.  VI  . 

..  224 

.  VI  . 

..  270 

.     V  ., 

.  299 

.  VI   .. 

.     62 

.  VI  .. 

.  218 

V  .. 

.  100 

V  .. 

.  270 

,     V  .. 

•    96 

.  VI  .. 

.     26 

,    V  .. 

.  241 

VI  .. 

.     73 

VI  .. 

.  225 

VI  .. 

.  220 

VI  .. 

.  114 

VI  ... 

229 

V  .. 

.  237 

VI  .. 

.    8s 

VI  ... 

190 

VI  ... 

221 

V  ... 

54 

VI  ... 

128 

ORATIONES. 

Grande i  lo spettaco/Oy  iS  Aprii,  iSg4 V  ...  257 

Grande  estnotrejoie^\gStpt.i%^\ V  ...      3 

Suiio  scarcio,  2S  lan.  iSg4 V  ...  229 

EPISTOLA  S.  G.  EP.  ET  REG. 

Neiieprescntiy  18  Sept.   1891 VI  ...  273 


,<li<%iflfcifti%S3a3Sag&3gaayfeflfafe'^^*^**^**it  jg 


INDEX  ALPHABETICUS 


MATERIARUM 


UTRIUSQUE    VOLUMINIS. 


JSgilfJ9i^4li^^^J9iJk^m^^^^^^^^^^^^^^^4i^ 


AbstmentUL  Cf.  Jejunium. 

AdAtbertus  (S.  Hungarbe  Apost). 
Geizam  dttcem  convertit,  VI,  141. 

Adotescent.  Recte  pueros  et  ado- 
lescentes  institucndi  ratio,  V,  246« 
247.  —  Ad  religionis  et  patriae 
caritatem  informandi,  VI,  220. 

AeSTPtns.  CC  Coptus, 

Albigenset.  Per  Rosarium  devicti, 

V,  12,  108. 

Alexaader  (VI).  Ad  ipsum  Christ. 
Columbi  verba,  V,  102.  —  Dc  pra- 
vis  libris  prohibendis  sollicitus,VI, 
342. 

Alejcandriniis.  Ecclesia  Alex.  vario 
Domine  clarissima,  VI,  67-68.  — 
Epist.  de  patrtarchatu  Alexandrino 
Coptorum,  103,  —  Patriarchatus 
—  restiiuitur,  105-106. 

Alibrmndi  (Hilarius).  Laudatur  de  re 
archeol.  bene  roeritus,  VI,  i. 

Alliats  (Gulielm.).  Litt.  ad  ipsum  de 
primo  antimassonico  conventu,  VI, 
196. 

America.  Ecclesia  de  schoUs  Ameri* 
cae  sollidta,  V,  73-74.  —  Contro- 
yersiae  de  ipsis  ortae  exponuntu  r, 
73-74i  78-79  ;  —  et  dirimuntur, 
74,  79-8o,  158-160.  —  Epist.  ad 
Episcopos  Americae  Septentrion. , 

VI,  12.  —  Ecclesia  de  America 
bene  merita,  12-13.  —  Ecclesiae 
in  America  incrementa,  14.  — 
Ecdesia  ibi  libera,  14-15.  —  Ame- 
ricae  coUegium  in  Utbe,  17.  — 
Legatus  apostolicus  in  America 
constituitur,  18 ;  —  sine  Episco- 
porum  detrimento,  18-19  ;  —  at 
magno  rei  religiosae  bono,  19,  20. 
—  Sint  Americae  cives  suorum  offi- 
dorum  memores,  21.  —  De  vitan- 
dis  coetibus  cum  acathotids,  97.  ^ 


De  quibttsdam  societatibas  vitaadis, 
22,  300- 
An^elicos.  Salntatio  angeUcaexpU- 

natur,  V,  294. 
Angli.  Epist.  ad  Anglos  de  Fldei 
unitate,  VI,  36.  —  Dc  Anglis 
S.  Greg.  M.  et  alii  Ss.  Pootificei 
optime  meriti  sunt,  36-38.  —  Ipso- 
rum  a  Fide  defectio,38.  —  Suscepli 
ad  illos  convertendos  labores,  39- 
40.  —  Ipsorum  conversionis  indicia, 
39-41,  43.  —  Anglorum  gentis 
praeclara  laus,  40-41. —  Per  oratio- 
nem  in  primis  eorumconveisto  per- 
fidenda,  41-42,  44.  —  Dissideates 
ad  unitatem  hortatur  Ptfex,  43-45. 
—  Qua  ratione  catholici  condvibos 
convertendis  prodesse  debent»  45- 
46.  —  Oratio  pro  Anglis,  indalgen- 
tiis  aucta,  47-48. 
Anglia.  Dos  Mariae  nuocapata,  VI, 

46. 
AngUcanus.  Litt  Encyd.de  Ordina- 
tionihus  anglicanis,    VI,   19S.    — 
Illas  memorat  Pontifex,  Cardinales 
alloquens,   265.    —    Controversa 
hac  de  re  nuper  orta  ezponitttr,i98- 
199.  —  Hac  in  re  antea  a  summis 
Pontifidbus  gesta  exponuntur  199- 
202.  —  lUae  ordioat.  ex  constaoti 
Ecclesiae  disciplina  irritae  habitte 
sunt,  202-204.  —  lilas  irritas  esse 
evinciturex  Rituali  Edaardiao,204- 
208.   —  lUas  irritas  esse  Pontifex 
novojudiciodeclarit,  208. — Vin- 
dicat  hanc  suam  sententiam,  225- 
226  ;  —  ipsamque  queritur  a  non* 
nuUis  Anglis    haad    recto    animo 
fttisse  susceptam,   225.  —  Repre- 
hendit  ephemeridem  t^tfvitf  Jttgie- 
Romaine  »    Constitationem  a    se 
datam  infirmantem,  225-226.  —  Ad 
Salvat.  Brandi  scribit,  saamsentea- 
tiam  hac  de  xe  egregie  tuitum,  24^ 


INDEX    ALPHABETICUS    MATERIARUM 


361 


—  De  clericis  Anglicanis  ad  Fidem 
conversis   Pontifex  sollicitas,  194- 

195. 
Anselmus  (S.).   Collegii  S.  Anselmi 
in  Urbe  primus  lapis  ponitur,  V, 
170.  —  De  coliegii  regimine,  171- 

173. 

Antiqiiitas.  Antiquitatum  studia  uti- 
lissima,  VI,  1-2. 

Antonios  (S.  Conf.).  Epist.  de  ejus 
centenariis  solemnibus,  VI,  51. 

Antverpiensis.  Polyglotta  —  lauda- 
tur,  V,  208. 

Apostolus.  Apostolorum  magisterium 
ut  unitatis  Fidei  principium  a  Chri- 
8to  constitutum,  VI,  164-168.  Qui 
ipsos  audit,  Christum  audit,  165- 
166.  —  Ab  ipsis  acceptam  doctri- 
nam  essetenendam  Patres  asserunt, 
169-170.  —  Soli  Apostoli  horum- 
qne  successores  sunt  divini  cultus 
ministri,  172-173 ;  —  populique 
christiani  rectores,  ibid. 

Aquilanus.  Epist.  ad  Episc.  Aquil. 
de  reverentia  Episcoporum,  VI, 
114. 

Aretium.  Conventus  ibi  habitus  de 
cantu  eccl.,  VI,  284. 

Arsfentina  (Resp.).  Novae  in  Rep. 
Argent.  dioeceses  eriguntur,  VI, 
257-263. 

Aristoteles.  Eum  optime  omnium 
S.  Thomas  interpretatur,  V,  137. 

Armenia.  AIIoc  de  Armeniae  cala- 
milatibus,  VI,  108. 

Ars.  Artis  christianae  principia,  V, 
241,  270.  —  Hodie  saepe  ad  vi- 
tiosum  genus  defluit,  241.  —  Reli- 
gio  de  arte  bene  est  merita,VI,266. 

Assemanos  (Maronita).  Ob  scien- 
tiam  laudatur,  V,  23. 

Atheismus.  Nititur  fruslra  Deo  sub- 
stituere  civilem  potestatem,  V,  48. 

Angustinianus.  Augustinianorum 
labores  in  Oriente,  VI,  75-76.  — 
Curant  ipsi  peregrinationes  in  Pa- 
lestinam,  136. 

Augustinus  (S.  Doct.).  Ejusdoctrina 
de  obsequio  principibus  debilo, 
V,  47.  —  De  re  scripturistica  opti- 
me  meritus,  206.  —  Ejus  regula  de 
S.  Script.  interprelanda,  214  ;  —  et 
de  componenda  dissensione  theolo- 


giam  mter  et  scientiam,  219.  — 
Asserit  Spiritum  S.  auctorcm  S. 
Script.,  222.  —  Ejusad  S.  Hieron. 
verba  asserentis  nullum  in  S. 
.  Script.  inveniri  errorem,  ibid,  — 
Plura  se  fatetur  nescire  quam  scire 
de  Script.,  224.  —  Ecclesise  magi- 
sterium  vindicat,  VI,  171-172. — 
Docet  Christo  simul  et  Ecclesiae 
adhserendum,  188 ;  —  illique  soli 
Deum  Patrem  esse  cui  Ecclesia 
Mater  sit,  189.  —  Cantum  eccl. 
laudat,  282. 

Augustinus  (S.  Cantuar.  Ep.).  Ejus 
apud  Anglos  labores,  VI,  37.  Cf. 
Greg,  AL 

Aurelianensis.  Epist.  ad  Episc— de 
rebus  Galliae,  V,  117. 

Austria.  De  Scholis  publicis  in  — ,  V, 
267. 

Baltimorensis.  Cc  III  —de  Scholis 
optime  meritum,  V,  73.  —  Conci- 
liorum  Baltim.  decreia.  firma  ma- 
nent,  74,  79,  159-160;  —  et  lau- 
dantur,  160;   VI,  17-18,  21. 

.Baronius  (Card.).  Laudatur,  VI,  60. 

Basilianus.  Ordo  —  instaurandus  in 
Ecclesia  Ruthena,  V,  252. 

Basilius  (S.).  A  Rufino  laudatur 
S.  Script.  ex  traditione  interpres, 
VI,  170. 

Bausa  (Card.  Augustin.  Archiep. 
Florent.).  Memoratur  Epist.  ad 
ipsum  de  S.  Familise  consociatione 
Bononiensi,  V,  84.  —  Arguit  pro- 
fanos  praedicatores,  VI,  295. 

Belg^ium.  Epist.  de  causa  sociali  in 
Belgio,  VI,  77.  —  Optime  de  scho- 
lis  catholicis  meritum,  77-78. 

Bellum.  Apparatus  belli  gentibus 
gravis  est,  V,  282.  —  Bellum  cbhi- 
bet  Christi  Religio,  idid.  Cf. 
Militaris. 

Benedictus  (S.).  Ejus  Ordo  laudatur, 
V,  170.  —  De  disciplinis  Ordo 
bene  meritus,  VI,  224.  —  De  Ordi- 
nis  S.  B.  unitate  tractant  Abbates, 
V,  170-171. —  De  Primate  Ordinis, 

Benedictus  (XIV).  Memoratur  ej  us 
Constitutio^de  servando  ritu  Grae- 
corum  Melchitarum,    V,  305-306. 


362 


INDEX  ALPHABETICUS  MATERIARUM 


—  IpM  cxtenditur  ad  omnem 
orientalem  ritum,  V,  306.  —  Ejus 

'  Constitutio  de  Ubris  prc^bitis 
€  Sclliciia  et  prcvida^h  non  est  abro- 
gata,  VI,  244.  —  De  Coptis  bene 
■leritus,  71. 

BenbAm-Benni  (Ignat.  patriarch« 
Antioch.  Syrorum).  Epist.ad  ipsum 
de  recondliatione  dissidentium»  VI, 

73- 

Beniardiniis  (S.  Senen.).  Omnem 
gratiam  per  Mariam  dari  egregie 
asserit,  V,  294. 

Berta  (S.  Cantii  regina).  Laudatur 
S.  Helenam  imitata,  VI,  yf. 

Be  mardn8(S. ).  Allegorica  S.  Scriptu- 
rae  interpretatione  insigui^,  V,  206. 
—  DesummaR.  Ptfcispotestatead 
Eugenium  HI  scribit,  VI,  185. 

Bessarion.  Ad  Unitatem  Orientales 
compellat,  V,  276. 

Birg^itta  (S.).  Sueciae  patrona  consti- 
tuitur,  V,  19  20. 

Bonanni  (C.M.).  Epist.  ad  ipsumde 
institutione  juvenum,  VI,  220. 

Bononiensit.  Consociatio  —  a  S.Fa- 
milia  commendatur,  V,  S4. 

BorgianuB.  Aedes  Borgianae  a  Pon- 
tifice  instauratae,  VI,  266. 

BorromeuB  (S.  Carol.).  De  re  cath. 
in  Anglia  bene  meritus,  VI,  38-39. 

Bourgeois  (Ven.  Marg.).  De  cultu 
S.  Pamiliae  benemerita,  V,  83. 

Boiirret  (Jos.  Christian.  £p.  Ru- 
thenen.).  Card.  creatur,  V,  164. 

Boyer  (Joann.  Petr.  Arch.  Bituri- 
cen.).  Card.  creatur,  VI,  109. 

Brandi  (Salv.).  Epist.  ad  ipsum  de 
ordinationibus  anglicanis  rile  im- 
pugnatis,  VI,  240. 

Brasilia.  Dioeceses  novae  eriguntur, 
V,  56-65.  —  Epist.  ad  Episcopos 
de  re  christiana  augenda  in  Brasil., 
286.  —  Nonnulli  ex  Brasilia 
clerici  Romae  instituantur,  288.  — 
Indigeni  Religiosi  in  Bra«ilia  Epi- 
scopis  subditi  sint,  288-289.  — 
Epist.  ad  }Lpp.  Bras.  de  <5tipi 
petriana  >,VI,  3.  —  Ordo  S.  Bene- 
dicli  in  —  instaurandus,  49.  — 
Decreta  de  rationibus  cleri  cum  au- 
ctoritate  civili  inBrasil.,  298299. 


Budapestinenais.  De  Univeisitatis 
—  regimine  monita  dantQr,VI,3i3. 

Bardipalensis,  Epist.  ad  Episc  — 
de  rebus  Galliae,  V,  174. 


Galoen(D.  Gh.  van).  Epist  adipsum 
de  Ordine  S.  Bened.  xnataBrando 
in  Brasilia,  VI,  49. 

Canonicna.  Vis  verU  perpenditar, 
V,  232.  —  Cononicornm  or^ 
iiid.  —  Reprebenditur  abususde 
canonicis  meri  honoris,  232-233. 
—  Regulae  dantur  de  canonids 
creatis  abEpiscopo  alieno,233'234. 

Canossa  (Card.  di  — ,  Ludov.  £p. 
Veronen.).  Epist.  ad  ipsum  de 
Matrimonio  civili  in  Itaiia,  V,  144. 

Cantns.  S.  R.  C.  Decretum  et  leges 
de  cantu  ccclesiastico,  VI,  2S2- 
289. 

CariUs.  Cf.  Chariias. 

Carmelns.  Indulg.  <  t^ties  qwtits  > 
lucranda  in  ecclesiiis  Ord.  Carm., 

V,  76. 

Casafias  7  Pag^s  (Salvator  Ep^ 
Urgellen.)  Card.  creatnr,  VI,  109. 

Cascajares  7  Azara  (Anton.  Maria 
Arch.  Vallisoletanus).  Card.  crea- 
tur,  VI,  109, 

Castellano  (Vladislans  Arcb.  Bo- 
nearen.).  Accipit  exequendas  litte- 
ras  de  erectione  dioecesium  in 
Rep.  Argent.,  VI,  261-262. 

Censora.  Csttio  Apost.  ct  decreta 
deprohibitioneet  censuralibromm, 

VI,  241. 

Ceschi  ( J.  B.  a  S.  Cruce,  Mag.  Ord. 
Hierosol.).  Epist.  ad  ipsum,  Vl. 
255. 

Cfaaldaicus.  Epist.  ad  Epp.  Chald.. 
VI,  64.  —  Missale  chald.  re- 
cognoscitur,  65. 

Ciiaritas.  Per  ipsam  componendae 
li  tes  nostra  aetate  exortaeaV,249.— 
Societatis  periclitantis  praesidium 
validissimum,  VI,  128.— Solacba- 
ritate  ductus  Pontifex  intenditre- 
concilationem  dissidentiom,  ^,276. 

Chicago.  Nuper  exposita  ibi  remm 
omnegenus  copia,  V,  157. 

Cfaristianus.  Patitur  cum  Cbristo 
libenter,  V,  190. 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS. 


363 


Christus.  Ctjesus, 

CIiry80StQmus(S.)«  Sacerdotem  do- 
cet  Fidei  pugDam,  V,  217.  —  Petri 
potcstatem  vindicat,  VI,  182-183. 

—  Laudatur  praeclarus  S.  Script. 
interpres,  V,  206. 

Civitas.  Tria  dvitatibus  pernidosis- 
sima,  V,  187.—  Cf.  Respublica. 

Clemens  V.De  re  scripturistica  opti- 
me  meritna,  V,  207. 

ClemensVIII.  Ejusjussu  Vulgata 
cdita,  V,  207-208.  —  T.  Tasso 
triumphnm  decernit,  VI,  35. 

Clericus.  Recta  Clericos  instituendi 
ratio,  V,  247248;  268-269;  VI, 
312-313.  —  Clericis  non  licet  invito 
Episcopo  propriam  deserere  dioe- 
cesim,  VI,  303.  —  Decreta  de  Clc- 
ricis  atienis  Rorose  degentibus,  VI, 
303-305 ;  —  et  de  dericis  civiles 
universitatescelebrantibus,  316-321. 

Clerus.Apud  exteras  gentes  clerus  ex 
indigenis  eltgatur,  V,  166-168,  309. 

—  Cleri  officia  exponuntur,  183. 
— Ne  nimis  se  negotiis  implicet  sae- 
cularibus,  183-184.  —  Cf.  Sacerdos, 

Clodoveus  (Rex).  Epist.  de  ejus 
ssecularibus  festis,  VI,  117.  — 
De  jubilaeo  in  ipsis  concesso,  122- 
123.  —  Laudatur  rex  insignis, 
Christo  devotus,  121,  222.  — 
Epist.  ad  Episcopos  de  peraclis  ab 
ipsis  Clodovaei  solemnibus,  222. — 
Baptismi  promissiones  a  Gallis  re- 
novatae  per  Clodovaei   festa,  230. 

Clotilda(S.).Epist.deipsacolenda  in 
Clodovaei  solemnibus,  VI,  29. 

Collegium.  Varia  CoIIegia  aPontifice 
in  Urbe  et  Orbe  erecta,  V,  25, 
197-198,  304.  —  Ritus  genti  pro- 
prius  ibi  servandus,  304-305. 

Columbus  (Christ.).  Epist.de  saecu- 
cularibus  ejus  festis,  V,  100. — 
De  religione  et  cultu  civili  optime 
meritus,  100.  —  Fide  actus  novas 
terras  conquisivit,  101-104,  VI,  I2- 
13. 

Comitia.  Folitica  —  ab  Italiae  ca- 
tholicis  vitanda,  VI,  62. 

Commissio.  Commissio  a  Recondlia- 
tione  dissidentium  constituitur,  VI, 
32-33- 


Complutensis.  Academia — laudatur, 

V,  196. 

Concilium.  Ex  Conciliorum  Actis 
Romani  Ptfcis  potestas  stabilitur, 

VI,  181-182.  Cf.  Episcopusy  Ponti' 
fex^  S,  Sedes 

C  oncordatum.In  GalliaReligioni  pro- 
fuit,  V,48. —  Ab  Ecclesiae  hostibus 
varia  ibi  mente  consideratur,  48-49. 
Conferentia.   Quid    sentiendum  de 
conferentiis  loco  sermonum  in  ca- 
thedra  datis.  VI,  292-293. 
Conjugium.  Cf.  Mairimonium^ 
Consociatio.   Cf.  Presbyter, 
Constantini  (Vict.)  Epist.  ad  ipsum 

de  studiis  Theol.  Mor.,  VI,  221. 
Conventus.  Catholic.  conv.  Fulden- 
sis,  V,  96;  —  Olyssiponen.,VI,  26, 
51.  —  De  conventibus  cath.  inlta- 
Iia,VI,85.—  Conventus  Tertii  Ord. 
S.  Fr.inParayle-MoniaKV,  299.— 
Convenl.euchar.HierosoI.,  V,  226; 

—  Paraiensis,VI,269.—  Conventus 
episcoporum  utilissimi,  V,  261.  — 
Convent.  antimassonicus  Trident., 
VI,  196.  —  Vitandi  conventus  cum 
acatholicis  in  America,  VI,  97. 

Copti.  Epist.  ad  ipsos  de  Unitate 
christiana,  VI,  67.  -  Eorum 
Eoclesia  vario  nomine  insignis,  67- 
68.  —  Ad  uaitatem  reducuntur, 
iterum  postea  delapsuri,  68.  —  De 
ipsis  Romani  Pontifices  maxime 
soUiciti,  68-69.  —  Concordia  ca- 
tholicorum  efficacissima  ad  redu- 
cendosdissidenles,  70.  —  HosPon- 
tifexad  unitatem  compellat,  70-71. 

—  Litt.  de  patriarchatus  Alexan- 
drini  Coptorum  et  calholicae  Hie- 
rarchiae  instauratione,  103. 

Cor.  Templnm  Cordi  Jesu  sacrum 
Parisiis,  V,  255-256  ;  —  opportu- 
nissime  erectum,  VI,  230-232.  -— 
Ss  Sacramentum  ibi  dic  noctuqne 
adoratur,  V,  255.  —  Indulgentiae 
ob  25  annos  elapsos  ab  ipsius  stru- 
ctura  incepta,VI,23i-232.— Appro- 
bantur  ReguIaeOblatarum  SS.  Cor- 
dis  Jesu,  53-55.  —  Varia  harum 
op«fa,  53.54. 

Comely  (Rodulp.).  Litt.  ad  ipsum  et 
socios  destudiis  S.  Script.,  VI,2i8. 


364 


INDEX    ALPHABETICUS    MATERIARUM 


Cracovientis.  Acadeinia  —  Uttdatur, 
V.  252. 

Cypriaiitis  (S.).  Unam  esse  Eccle- 
siam  docct,  VI,  162.  —  Summum 
Romanae  Ecclesiae  Magisterium 
▼iDdicat,i8o;  —  ipsamqae  centnim 
esseUnitatis  demonstrat,  183-184. 
—  Summam  Petri  potestatem  vin- 
dicat.  183-184. 

CyrilliiB  (S.).  Slavomm  Apostolus» 
V,277. 


Dante  (Aligherius).  —  Monumentum 
•ipsi  ereciuro,  V,  54,  —  Laudatur, 
iM,  —  Ejus  poema  principiis 
christianis  vindicandis  opportuuissi- 
mum,  301-302.  —  Litterarum  ma- 
gister  adhibendus,  270. 

DispariUs.  Conditionum  —  a  Deo 
statuta,  VI,  79. 

Dissidens.  Commissio  constituitur  ad 
dissidenies  reconciliandos,  VI,  32- 
33.— Cf.  Benham  Copti.Orientalis, 

Divortium.  Quantum  sii  malum,  VI, 
20-2I.  —  In  Hungaria  lege  civili 
sancitum,  28. —  Cf.  Mairimonium, 

Dolor.  Rccusare  dolorem  plaga 
nostri  sseculi  est,  V,  189. 

Dominicus  (S.).  Abeo  Rosarium  in- 
vectum  instinclu  B.  M.  Virginis, 
V,  12. 

Dusmet  (Card.  Jos.  Ben.  Arch. 
Catan.).  De  coll.  S.  Anselmi  in 
Urbe  bcne  meritus,  V,  170. 


Eccheliensi    (Abraham).     Maronita 

scientia  clarus,  V,  23. 
Ecdesia.  Ejus  iinis,  VI,   172-173  ; 

—  munera,  V,  267-268,  282  ;  — 
et  jura,  270,  280. —  Christus  munus 
suum  Ecciesiae  dedit  continuan- 
dum,  VI,  160- 161.  —  Ipsi  obse- 
quendum,  V,  279.  —  Deus  his 
tantum  Pater  quibus  Jesus  frater  et 
Ecclesia  Maler,  VI,  189.  —  Prae- 
senti  et  fulurae  hominum  felicitati 
prospicit,l3-i4.— Solahabet  reme- 
dia  salutis,  172.  —  Societas  per- 
feclaesi,  V,  279,  280;  ^1,173-174. 

—  Spiriiualis  simul  et  externa,  VI, 
157.  —  Ecclesia  cath.  vera  Christi 


Ecclesia,  V,  277  279.  —  Estpcrse 
ipsa  moiivum  crcdibilitalis,  V,  216. 

—  Uoa  est  ea  unitatc  qoam  Chris- 
tns  voluit,  VI,  159-160L  —  Hacc 
vnitas  cvincitur,  160-163.  —  Ec- 
clesiae  unitas  est  Fidei  simul  et 
regiminis,  174.  —  Kjusfirmitasa 
SS.  Chrys.  et  Ang.  celebratui.isg. 

—  Extra  eam  nulla  doctrinae  fifini- 
tas,  V,  277-278  ;  —  ncc  divini  ser- 
monis  intelligentia,  VI,  169- i7a— 

—  Sola  gaudet  rcgimine  immuta- 
btli,  V,  44.  —  Noo  invadit  civilcis 
potestatcm,  40-41,  268-269,  28a— 
Nullam  reprobat  civitaiis  formais, 
42-43.  —  Principibos  obcdieDdiuii 
docet,43. —  Nihil  sibi  dc  principam 
jure  arrogat,245,28o.  —  Principam 
populorumque  coocilialrix,  283.  — 
A  Statu  civili  non  scparanda,  49, 
268,  280;  VI,  15.  —  Id  aliquando 
toleratur,  V,  49;  VI,  15.  —  Ecclc- 
siae  in  pcrvulgando  Evangclio  labo- 
res,  V,  273-274.—  Militat  in  terra, 
V,  7-8.  —  Multam  hodie  impugna- 
tur,  V,  7, 280.  —  Maximi  aeslimai 
▼iros  de  geaerc  humano  beoc  mcii- 
tos,VI,  100- loi.  —  Dc  serrts  lihc- 
randis  sollicita,V,  32-33.  —  Scieo- 
tiae  fautrix  VI,  15.  —  Cf.  Pkirmu 
Pontiftx,  Princeps,  ^etigio,  Resfm^ 
hlica,  Scriptura^  S.  Sedes,  C/nitas. 

Elendius.  Documentorum  Elcncfans, 

V,  3«3-3»4;  ^1,323324. 
Ephemerides.    Bonac  malis    oppo- 

nendae,V,  i8i,  265.  —  Earumuii- 
litates,  VI,  6,  I33-U4.  —  Scrip- 
torum  officia,  V,  265;  VI,  6,  23.— 
Episcopis  ipsi  obsequanlor,  V,  265; 

VI,  23  24,  26-27,  112. 
Episcopus.  Episcopis  offida  sua  in- 

culcamur,  V,  251;  VI,  311-312; 
314-315. —  Saepe  cooventos  agant, 
V,  261.  —  De  crrantibus  ovibus  sint 
solliciti,  264.  —  Sint  inter  se  con- 
cordes,  VI,  19.  —  De  rcverentia 
ipsis  dcbiia,  18-19,  »'4  —  ^V^' 
stolorum  sunt  successores  in  muncre 
docendi,  166-167  ;  —  et  regendi, 
182.—  Eorum  polesias  ordioaria, 
182.  —  Nullam  habent  potesiaicm 
a  S.  Scde  dbjuncti,  182-183.  — 
Eorum  coUegium  summo  Pontifid 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS. 


365 


sttbdituin,  186-187.  —  Eorum  po- 

tcstati  non  obest  S.  Ponlificis  potc- 

stas,  18-19,  187.188.  —  Cf.  Petrus, 
Etfaelbertiis  (S.  rcx  Cantii).   Lau- 

datur  Constantinam    imperatorem 

imitatus,  VI,  37 
Encharistia,  Cf.  Sacratnentum, 
Eucharisticus.  Cf.  Convenius. 
Eugenius  III.  Ad  ipsum  S.  Bcmar- 

dus  scribit  de  Rom.  Ponlificis  po- 

tcstatc,  VI,  185. 
Europa.  Christianam    humanitatcm 

ad  gentcs  longinquas  perferrc  debct, 

V,  284. 

Eyg^enraam  (L.),  Epist.  ad  ipsum 
de  re  cath.  in  Neeriandia   VI,  iii. 

E^rmard.  (Pctr.  Joann.,  Congr.  Ss 
Sacramenti    fundator.)    Laudatur, 

VI.  82. 

Familia.  Sit  sancte  constilula,  V,  82; 
246-247. 

Familia  (sacra).  Caeteris  familiis 
exemplar,  V,  82-83,  *88.  —  Nobi- 
lium,  divitum,  pauperum  exemplar, 
83.  —  Ejus  cultus  mature  invectus, 
latcquc  propagatus,  83. 

Famitia  (Consociatio  a  S.).  Conso- 
ciationis  Lugdun.  propositum  ex- 
ponitur,  V,  83-84.  —  Consoc.  Bo- 
nonien.  iterum  approbatur,  84.  — 
Omnes  sodalitates  subuno  Praesidc 
congrcgantur,  84,  86-87.  —  Con- 
sodationis  Statuta,  85-86.  —  In- 
stitutum  commcndatur,  87-88,  89, 
230-231.  —  A  proposito  suo  ne 
dcflcctat,  87-88.  —  Solius  Parochi 
cst  familias  Instituto  ad8cribere,87. 

—  Pracscs  generalis  designatu,r87. 

—  Quinam  indulgcntias  lucrentur, 
87. —  Indcx  indulgcntiarum,  91-93. 
— Formula  quotidinnac  precationis, 
93;  —  et  consccralionis,95.  —  So- 
dales  Rosarium  colant,  114. 

Faribault  Dc  schola  in  pago  —  con- 
troversia  exponitur,  V,'  73,  79;  — 
ct  dirimitar,  74,  79. —  Cf.Amcrica. 

Felix  (III).  Quid  de  non  obviantibus 
sectae  Massonum  scntiat,  V,  122. 

Ferdinandus  et  Isabella.  (Hisp.  rc- 
ges).  Cbr.  Colombi  fautores,  V,  102- 
103.  —  Ad  ipsos  Columbi  verba, 
103. 


Fides.  Maximum  Dei  bcneficium,  V, 
109- ijo.  —  Sine  operibus,  mortua, 
III.  —  Per  Apostolortim  Magiste- 
rium,ct*8ucces8orum  ipsorum,Chri- 
stus  Fidei  unitatx  providit,  VI,  164- 
168.  —  Idcm  cx  S.  Pauli  vcrbis 
cvincitur,  169.  —  In  nullo  capitc 
ab  Apostolorum  Magisterio  possu- 
mns  dissentirc  nc  totam  Fidcm  ne- 
gcmus,  170-171.  —  Unitas  Fidci 
nccessaria  ut  unum  sint  Fideles, 
163.164.—-  A  Conc.  Vat.  Fidcs  de- 
finitur,  1 70;—  ejusquc  objectum  pro- 
ponitur,  171.  —  Rosarium  Fideiad- 
jumentum,V,iio-iii;  VI,  214-215. 

Florentiaus.  Cc.  Flor.  ut  dogma 
sanxit  supremam  R.  Pontificis  po- 
testatcm,  V,  275.—  Ejus  decretum 
de  R.  Pontificis  primatu,  VI,  179. 

Franciscus  (S.  Ass.).  Ejus  templum 
Bononiae  instauratur,  V,  270-271. 
— Tcrtius  Ordo  S.F,  nostrae  actati 
opportunissimus,  299.  —  Cootro- 
versiac  de  gcpcralitia  domo  Ordinis 
Minorum  S.  F.  Capulatorum,  VI, 
149-153.  —  Cf.  Convenius. 

Franciscus  (S.  Xav.).  Indiarum 
Apostolus,  V,  165.  —  Clerum  in- 
digenam  vult  assumi  ad  Fidcm 
apud  Indos  servandam,  166. 

Francoz  (F.  Ph.).  Laudatur  dc  In- 
stituto  S.  Familiac  bene  meritu8,V, 
83-84. 

Fulda.  Epist.  dc  conventu  catho- 
licorum  Gcrmaniae  in  FuIda,V,  96. 


Galeati  (Card.  Sebastian.  Arch. 
Raven.).  Epist.  ad  ipsum  de  Dante 
Aligh.,  V,  54. 

Galli.  Ad  concordiam  incitantur,  V, 
37.;  VI,  223.  —  Praesentem  Rcip. 
formam  omnes  admittant,V,45,68- 
69.  —  Aliam  formam  praeoptarc 
ipsis  licet,  VI,  11.  —  Nonnulli 
Pontificis  voci  inobedientes,  V,  69, 
174-176.  —  Non  ambiunt  sum- 
mam  imperii  Galli  catholici  pro 
Fide  ccrtantes,  40.  —  Ad  fidudam 
incitantur,  118. 

Gallia.  Religione  catholica  insignis, 
V,  39.  117118;  VI,  117.  —  Eam 
viri  impii  perturbant,  V,  36,  46-47, 


366 


INDEX   ALPHABETICUS    MATERIARUM 


66-67, 117-118.  —  Ipsun  cooDpe!- 
Ut  Pontifex  ut  6delu  Christo  et 
Ecclesiae   maneat,    VI,   Ii8-i2a 

—  Quare  de  rebas  poHticts  Galliae 
Pontifex  dederit  docuaienta,  V, 
67-68,  175.  —  Religio  in  Gollia 
per  concordiam  taenda,  V,  39, 
47.7" ;  VI,  223.  —  Vario  Galliae  re- 
gimini  Ecclesia  assensa  est,  V,  45. 

—  Nefas  Ecclesiam  a  Civitate  sepa- 
rari  in  Gallia,  V,  49-50.  —  De 
gestis  a  se  in  rebus  Galliae  Pontifcx 
Cardinales  alloqaitur,  VI,  265-266. 

Guqaet  (Fr.).  Epist.  ad  ipsum  de 

re  historica,  VI,  267. 
GeniumiA.  Religio  impugnata  in  — 

cultus  civilis  tuendi  nomine,  V ,  96. 
Gtbboiis    (Card.    Jacob,    Archiep. 

Baltim.).  Litt.  ad  ipsam  de  Scholis 

Americae  V,  157. 
Goostens    (Card.    Petr.    Lambert. 

Arch.  Mechlin. ).  Epistolae  ad  ipsum 

de  Instituio  Tbomist.    LoTanien.» 

V,  237 ;  VI,  125 ;  —  de  causa 
sociali  in  Belgio,  VI,  77. 

Gordon  (Joann.  Clem.).  Sententia 
lata  de  ejus  ordinatione  juxta  ritum 
Anglic,  VI, 203204. 

Gotti  (Hieron.  Maria,  Arch.  tit. 
Petren.).  Exequendas  accipit  litte- 
ras  de  erectione  dioecesium  Bra- 
siliae,   V,  64.  —  Cardin«  treatur» 

VI,  109. 

GramiieUo  (Jos.  Maria,  Arch.  tit. 
Caesarien.).  Card.   creatur,  V,i63. 

Gratia.  Omnis  —  a  Maria  dispensa- 
tur,  V,  10,293.294.  298 ;  VI,  89-90. 

Gres^orianus.  Universitas  Greg.  lau- 
datur,  V,  142;  VI,  192. —  Facultas 
ei  datur  catbedrasjur.  C.  erigendi, 
VI,  192.193. 

Gregorius  (S.  Magn.).  Ejus  vcrba 
de  S.  Spiritu,  S.  Scripturae  au- 
ctore,  V,  222.  —  Pravos  sacerdotes 
increpat,  VI,  312.  —  Optime  mc- 
ritus  de  Anglia,  36-38.  —  Ad 
S-Aug.  et  regem  Angliae  scribit  de 
conversa  Anglia,  37.  —  Cantum 
eccl.  promovet,  282. 

Gregorius  (S.  Naiianz.)  a  Rufino 
laudatur  S.Scripturae  ex  Traditione 
inlerprcs,  VI,  170. 


Ong.  XIII.  Condit  in  Uri>e  CoUe 
gium  Blaronitarum,  V,  23;  —  Hcm- 
garorom  et  alia  plura,  VI,  143.  — 
De  Universit.  Greg.  benc  meritos, 
192. — Cantam  eccl.promoTet,282. 

Golielmas  de  Gadibiis  (Diego  da 
Cadice).  Sanctorum  honoribos  na- 
per  ancttts,  V,  257. 


Habsbnrg^ensts.  Domus  —  laadatur, 
V,  252  ;  VI,  147. 

HaereticL  Nullam  jam  formolam 
Fidei  habent,  V,  277-278.  —  Pcr 
baereticos  sc  XVI  impedita  chri> 
stianae  gentium  humanitatis  diffu- 
sio,  284.  —  Illos  semper  ejedi  e 
sinu  suo  Ecclesia,  VI,  16S. 

HaUer  (Joan.  Archiep.  Salisbargen.). 
Card.  creatur,  VI,  109, 

Hemptmne  (D.  Hildebrandus  dc). 
Abbas  Primas  O.  S.  B.  constitnltar, 

V,  173. 

HersUng  (G.  de).  litt.  ad  ipsam  de 
Arte  christiana,  V,  241. 

Hieronymus  (S. ).  De  re  scripturistiQ 
optime  meritus,  V,  206.  —  S.  Aug. ' 
ad  ipsum  scribit  de  S.  Script.  veri- 
tate,  222.  —  Summam  Petri  pote- 
statem  vindicat,  VI,  182. 

Hierolosyma.  De  conventu  euchar. 
ibi  habito,  V,  226,  VI,  95.  —  Crc- 
scit  ibi  res  catholica,  VI,  136.  — 
De  peregrinantibus  ad  loca  sancta, 

136-139- 
Hierosolymitanns.  Ordo — laudatur, 

VI.  255. 

HUarins  (S.  Pictav.).  Docet  divini 
sermonis  intelUgentiam  non  dari 
extra  Ecclesiam,  VI,  169-170. 

Hispania.  De  religione  et  sdentia 
sacraoptime  merita,  V,  195-196.— 
Scientiae  sacrae  studium  posteadc- 
ferbuit,  196-197.  —  De  Hisp.  Col- 
legio  in  Urbe  quaedam  statuuntur, 
198.  >-  Conditum  a  se  CoIIegiuffi 
Hispanicum  memorat  Pontifex, 
Hispanos  alloquens,  259.  —  Epist. 
ad  Hisp.  Episcopus,  VI,  5.  — 
Regina  laudatur,  iM, 

Hispanx.  Eos  Pontifex  alloquitur,  V, 
257.  —  Laudantur  vario  nomine 
insignes,  257-258.  —  Non  omnes 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS. 


567 


catholici  Hisp.  S.  Sedis  documentis 
obsequuntur,  VI,  6. 

Historia.  Rite  tractata  catholico 
prodest  nomini,  VI,  267. 

Htmgari.  Adhortatur  eos  Pontifex  nt 
Ecclesiam  patriamque  colant,  VI, 
145-147  ;  —  atque  omnimode  ob- 
sistant  imminentibus  Religioni  ma- 
lis,  V,  180- 181. 

Hungaria.  Optime  de  religione  me* 
rita.V,  178-179;  VI,  28,  145- — 
S.  Sedi  semper  devota,  VI,  140- 
145.  —  De  Hungaria  Ecclesiaopti* 
me  merita,  VI,  i^x-i^j.  —  Crux 
ante  reges  Hung.  praeferlur,  VI, 
145,  —  Leges  nuper  ibi  latae  Reli- 
gioni  infensae,  V,  179.  —  Alloc. 
de  Matrimonio  civili  per  legem  iii 
HuDgaria  sancito,  VI,  29.  —  Varia 
exponuntur  a  Pontifice  rei  catholi- 
cae  in  Hungaria  multum  profutura, 

V,  181-184.  —  De  puerorum  prae- 
cipue  et  clericorum  institutione  mo- 
nita  dantur,  181-183.  —  S.  C.  Ep. 
et  Reg.  decreta  de  disciplina  eccle- 
siastica  in  Hungaria,  VI,  308.  — 
Epist.  de  saecularibus  Hungariae 
festis,  VI,  140. 

Huny&des  (Joann.).  Testatur  ipse, 
necnoncuncti  Hungariae  Ordines  in 
Fidesalutem  patriae consistere,  VI, 
143. 

Ig^tius  (S.  a  Loyola).  Unitatem 
doctrinae  servari  jubet  inter  suos 
alumnos,  V,  134-136. —  Sequendam 
statuit  in  studiis  theologicis  doctri- 
nam  S.  Thomae,  136. 

Incamatio.  Quo  innitatur  a  Deo  con- 
stituto  ordine,  VI,  157. 

Index.  Romani  Pontifices  leges  In- 
dicis  temporibus  accommodaverunt, 

VI,  243.  —  HisioriA  Indicis  libro- 
rum  prohibitorum,242-244. —  Nova 
Indicis  decreta,  245.  —  Index  ana- 
lyticus,  V,  315;  VI,  325.  —  Cf. 
Censura,  Liber. 

Indiae.  Epist.  de  collegiis  clericorum 
in  Indiis,  V,  165.  —  Hierarchia 
eccl.  memoratur  in  Indiis  constitu- 
ta,  166.  —  De  Lusitaniae  patronatu 
in  Indiis  exorta  lis  memoratur  com- 
posita,  ihid,  —  Ciericorum  collegia 


in  Indiis  erigi  oporlunissimum  est» 

166-168. 
Innocentius  (III).  Moniimentum  ipsi 

erectum,  V,  52-53. 
Innocentius  (XI).  De  Hungaria  bene 

meritus,  VI,  143. 
Ireland  (Joann.  Arch.  S.  Pauli  de 

Minnesota).  De  scholis  init  conven- 

tionem  quae  toleratur,  V,  74,   — 

Cf.  America. 
Ireneus  (S).    Ecclesiae  Rora.  princi- 

palitaiem  asserit,  VI,  i8o-i8i. 
Isabella  (Hisp.   regina).  Laudatur, 

V,  103.  —  Chr.  Columbum  laudat, 
ibid,  —  Ad  ipsum  scribit,  ibid, 

Isaias.  Unam  fore  Ecclesiam  Christi 

praesignificat,  VI,  161. 
Isidorus  (S.  Hispal.).    Laus  ejus  in- 

signis,  V,  257-258. 
Italia.    De  ea  S.  Sedes  bene  merita, 

VI,  101*102.  —  Multae  ab  ea  infe- 
runtur  injuriae  Pontifici  et  Eccle- 
siae,  V,  163,  297-298.  —  Injusta 
paratur  ibi  lex  de  Matrimonio  civi- 
li,  145- 151.  —  Quomodo  impu- 
gnanda,  151- 152  ;  —  Massonum  in 
Italia  impii  ausus,  98,  125-127.  — 
De  opere  congressuum  catholico- 
rum  in  Italia  fovendo,  VI,  85.  — 
De  comitiis  politicis  a  catholicis 
vitandis,  62.  —  S.  C.  Ep.et  Reg. 
ad  Episcopos  de  injuriis  illatis  soda- 
IitatibusreIigiosisscribit,273  ;  — et 
Statutadat  debonis  eccles., 273-274. 

Jejunium.  Decret.  S.  R.  et  U.  Inquis. 
de  moderanda  certis  de  causis  lege 
abstinent.  et  jejunii,  VI,  301. 

Jesuitae.  Cf.  Societas  /esu. 

Jesus.  Frater  nostcr,  V,  109.  —  Per 
eum  Deus  Pater  noster  est,  et  Ma- 
ria,  Mater,  ibid,  —  Mariae  et  Joseph 
subditus,  83,  114.  —  Viiae  nostrae 
exemplar,  189-190.  —  Docet  nos 
orare  verbo  et  exemplo,  VI,  41- 
42.  —  Munus  suum  continuandum 
commisii  Ecclesiae,  157.  —  Haec 
una  est  sub  uno  capite  Christo  Jesu, 
162-163. — Jesu  non  adhaeret  qui 
ab  Ecclesia  sejunctus  est,  188.  — 
Ab  impiis  nuper  in  Italia  contu- 
meliis  affectus  Jesus,  Y,  297-298. 
—  Cf.  Apostoli,  Ecclesia^  Maria^ 
Petrtis, 


INDEX   AI.PHABETICUS    MATERIARUM 


36S 


Joannes  (Avila).  Sanctorum  honori« 

bus  niiper  auctus,  V,  257- 
JolitlS  (III).  Quae  in  causa  ordinatio- 

num  an^^lic.  cgeril,  VI,  200-203 
Jttrisdictio.Petri  principatus  nonmeri 

honoris,  sed  jurisdictionis,  VI,  176. 

—  Omnis  in  Ecclesia  jurisdictio  a 
S.  Sede  derivatur,  182-183. 

KhiBjjmth  (Gcorg.  Ebed-Jesus).  Pa- 
triarcha  cnnstiiuitur  Kccles.  Bahy- 
lon.  Chaldaeorum,  VI,  30-31.  — 
Epist.  ad  ipsum  de  rebus  Eccl. 
Clinld.,  <)4. 

Lang;^nieux  (Card.  Benedict.Maria, 
arch.  Khenien.)  Epist.  ad  ipsum  de 
pcre^rinationibus  ad  Urbem,V,  21; 

—  de  convenlu  Euch.  Hieros.,  226; 

—  de  conlroversia  super  reli^iosis 
familiis  in  Galiia,  VI,  87  ;  —  de 
fcslis  Clodovaei,  I17.  —  Adnume- 
raiur  commissioni  a  Reconciliat. 
dissidenlium,  ^3. 

Laterancnsis  (Cc.-lV.)  Primatum 
Eccl.  Kom.  asserit,  VI,  179. 

Lecot  (Vict.  Lucian.,  Arch.  Burdi- 
galen.).  Card.  crentur,  V,  163. 

Leg:atus.  Cf.  5.  Seiies. 

Legislator.  Kli^antur  legislatores  viri 
Kcclesiac  seivienles,  V,  181,  290. 

Lco  (S.  Magnus).  Sumniam  Petri  po- 
testatem  vindicat,  VI,  183. 

Leo  (X).  Summo  Pontifici  Concilia 
esse  subdiia  declarat,  VI,  187.  — 
I)e  prohibendis  pravis  libris,  Lu- 
theri  praecipue,  sollicitus,  242. 

Leo(XIII).  Ordini  S.  Benedicti  be- 
nevolentiam  suam  testatur,  V,  170. 
De  Fidei  unitatc  sollicitus,  272- 
273 ;  —  necnon  de  civitatum  bono, 
187.  —  CoIIeg.  Maronit.  in  Urbe 
instaurat,  25.  —  Varia  collegia  ab 
coin  Urbe  etOrbe  erecta,  197-198, 
304. —  Sollicitus  de  Polonis  Russiae 
subditis,  250-251  ;  —  de  promovcD- 
dis  studiis,  VI,  i ;  —  de  rc  archeo- 
logica,  rdi{f,;  —  de  cantu  ecclcs., 
283-284.  —  Cives  officia  sua  pluri- 
bus  cpistolis  docuit,  21.  —  Com- 
plenti  50""  Episcopatus  annum  or- 
bis  cath.  gratulatus  est,  V,  272. 

Leodiensis.  Episc.  —  laudatur  bene 
dc  re  sociali  meritus,  V,  235-236. 


Lex.  Injusta  —  non  observanda,  V, 
46-47,  70. 

Liber.  Pravorum  Ubrorum  maxima 
pesiis,  VI,  241.  —  De  ipsis  prohi- 
bendis  S.  Scdes  sollicita,  241-243. 

—  Novft  decreta  de  libris  prohibiti-, 
245-254.  —  Cf.  CensMra,  imUx. 

Libertaa.  Nullum  inter  veramciriQm 
libertatem  principisque  aactoriti- 
lem  discrimen  est,  V,  283. 

Liturgia.  Dcgmata  inter  et  Litur- 
giam  necessitudo,  VI,  206. 

Loig;ny.  Decret.  de  pseudocommn- 
nit.  de  Loigny.VI,  306. 

LoTaniensis.  Academia  —  laudatur, 
VI,  16.  —  Instiiutum  philosophi- 
cum  Lovan.   laudatur,  V,  237 -23S. 

—  De  Scientiis  ibi  tradendis,  23S. 

—  I)e  seminario  ei  adjanclo, 
i7/«V/.  —  Ejus  cum  Academia  caiic- 
ncs,  238-239.  —  Ejus  lcgcs  saxycitas 
fuisse  Pontifex  memorat,  statoitque 
de  lingua  in  praelcctionibus  adhi- 
benda,  VK  125-126. 

Lugdunensis.  Cc. —  II  Rom.  Ponti- 

ficis  supremam  potestatem  ut  dog* 

ma  sanxit,  V,  275. 
Lugo  (Card.).  Laudatur,  V,  196. 
Lusitanla.    Religlone  cath.  insignis, 

VI,  51.  —  Epist.  ad  Lusit.  Episco- 

pos,  26.  —  Cf.  Jndiae, 


Magister.   Religioni  in  schola  non 

tantum  non  adversetur,  sed  ei  pro- 

sit,  VI,  312-313.  —  Cf.  Schola, 
Magisterium.  Ecclesiacmagisterirm 

S.  Aug.  vindicat,  VI,  171-172.  — 

Cf.  Fidfs. 
Magistratus.     Summum  in    Eccl. 

Magistratum     Christus     constituit 

semper  manSunim,  VI,  174-175. 
Manara  (Achilles,  Ep.  Anconitanus 

ct   Humanus).   Card.  creatur,  VI, 

109. 
Marchat  (Mathild.  de  pseudocom- 

munit.    de  Loigny).  CoDfirmantur 

poenae  in  ipsam  antea  statutae,VI. 

306-307. 
Marcus  (S.).  Eccl.  Alexandrina  :i 

S.  Marco  condita  memoratur,  VI, 

67. 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS. 


369 


Maria  (B.M.V.).  Plena  gratia,  V, 
108.  —  Tantum  habet  gratiaequod 
ad  omnium  sufficeret  saiutem,  ibid» 
—  Reprehenduntur  qiii  de  cultu 
Mariae  aliquid  detrahunt,  II.  — 
Ejus  potestas  pene  immensa,  VI, 
90.  —  Ejus  sapientia  egregie  prae* 
dicatur,  V,  293 ;  VI,  91.  —  Par- 
tes  ejus  eximiae  in  opere  Redem- 
ptionis,V,  10,108-109,  292-293;  VI, 
214.  —  Ejus  vita  virtutum  exem- 
plar.  V,  112-113.  —  Mater  nostra, 
V,  109,  113-114;  VI,  89.90.  — 
Gratiae  conciliatrix,  V,  10,  292, 
293-294»  298;  VI,  89-90;  —  ad 
mediatofem  mediatrix,  VI,  213- 
214.  —  Gratissima  ipsi  salutatio 
angelica,  V,  108;  —  et  oratio  do- 
minica,  295.  —  Fautrix  Fidei,  VI, 
90-91 ;  —  et  charitatis  unitatisque 
inter  Christianos,  91,  94-95,  2i6- 
217.  —  Ejus  cultus  antiquissimus, 
V,  II.  —  Ejus  beneficia  Pontifex 
recolit,  106,  114-115. 

Maria-Theresia.  Clementis  XIII 
ad  ipsam  diploma,  VI,  144-145. 

Marini  (Alote).  Epist.  ad  ipsum  de 
consociatione  presbyterorum  in  Ita- 
lia,  VI,  270. 

Maronitae.  Epist.  de  eorum  Collegio 
in  Urbe  constituendo,  V,  23. 

Massones.  Eonim  impia  molimina, 

V,  29,  120-121,  125-126,  281 ;  — 
nominatira  in  Gallia,  V,  118;  VI, 
120 ;  —  et  in  Italia,  V,  124-127.  — 
Eorum  pessimae  doctrinae,  V,  122, 
125;  —  saepe  quidem  damnatae,  V, 
120, 125,  129.  —  Variae  causae  cur 
ipsis  adhaeretur,  V,  121 -122.  — 
Quibus  sint  armis  impugnandi,  V, 
123, 129-132.— Epist.  de  conventu 
antimassonico  Tridentino,  VI,  196. 

Mathias  (rex  Hungariae).  Se  sunm- 
que  regnum  Fidei  tuendae  devovet, 

VI,  144. 

Matrimoniam.  Ejus  perpetuitas  vin- 
dicatur,  VI,  20-21.  —  Quaenam 
sint  partes  Ecclesiae,  quaenam  po- 
testatis  civilis  circa  Matrimonium, 
V,  145  ;  VI,  29.  —  Civili  matri- 
monio  nefas  est  ecclesiasticum  post- 
poni,  V,  145-147.  —  Matrimonia 
praesumpta  ut  nuUa  deinceps  ha- 


benda,  34-35.  —  Matrimonia  clan- 
destina  irrita  ex  lege  Trid,,  34.  — 
Ecclesiae  disciplina  de  Matrimonio 
occulto,  148.  —  A  matrimoniis 
mixtis  Ecclesia  abborret,  179-180* 

—  Perversae  de  civili  matrimonio 
leges  saepe  damnatae,  VI,  28.  — 
Earum  legnm  perversitas  exponi- 
tur,  V,  145-151.  —  Epist.  ad  Card. 
di  Canossa  de  Matrim.  civili,  lege 
sanciendo  in  Itaiia,  144.  —  AUoc. 
de  Matrim.  civili  lege  sancito  in 
Hungaria,  VI,  28.  —  Cfr.  Divor* 
tit€m, 

Mazimus  (abbas).    S.  Sedis  prima- 

tum  vindicat,  VI,  180- 181. 
Mazella     (Card.  Diac»  Camillus), 

Bene  meritus  de  ordine  B.  M.  V. 

de  Trappa,  V,  153. 
Melchitae.  Constitutio  Bened.  XIV 

de  eorum  ritu  servando  extenditur 

ad  fideles  cujusvis  in  Oriente  ritus, 

et  decreta  hac   de  re  dantur,  V, 

306-309. 
Medium  (aevum).  Fideiaetas,  V,53, 
Menelik     (Aethiopiae     imperator). 

Epist.  ad  ipsum  de  captivis  Italis 

liberandis,  VI,  154. 
Merder  (Desider.   Urban.  Antist.). 

Egregie  laudatur,  V,  238.  —  Ejus 

in  Schola  Thom.  Lovan.  coopera- 

tores,  ibid. 
Methodius  (S.)  Slavorum  Apostolus, 

V,277. 
Michael    (Palaeologus).     Romanae 

Ecclesiae    principatum  profitetur, 

VI,  181-182. 
Militaris.Quaenam  a  vita  militari  ju- 

venes  detrimenta  patiantur,  V,  282. 

—  Cfr.  Bellum. 

Militia.  Decreta  S.  C.  Ep.  et  Reg. 

de  religiosis  militiae  civili  obnoxiis, 

VI,  279. 
Minister.  Ministros  Deus  adhibet  ad 

opera  sua  perfidenda,  VI,  157.  — 

Verbi  divini  ministri  quales  esse 

debeant,  290-291,  296. 
Minores.  Epist.  de  domo  generalltia 

Minorum  S.    Frc.    Capulatomm, 

VI,  149. 
Montaignac  (Lttd.Ter.de).fundatrix 

oblatarum  SS.  Cordis  }estt,VI,  53. 


AcTA  Leonis  XIII.  -  VI. 


370 


INDEX    ALPHABETICUS   MATERIARUM 


Meiitiiiorency-Laval   (Ven.  dc  — , 

prifliiis  Qttcbec  Epiic.).    De  caltu 

S.  Fun.  benc  meritvi,  V,  83. 
MontiipiMnJMientii.     Epist.     ad 

Eptsc.  ^  de  rebns  politicis  Galliae, 

VI,  II. 
Monilis.  Theologiae  monli  comes 

accienda  est  philosophia,  VI,  221. 

—  Sermones  morales  saepius   ex 

catbedra  tradantur,  292-293. 
Morin  (D.  Germ.)  Epist.ad  ipsumde 

SS.  Patnim  studiis  k>ene  meiitnm, 

VI,  224. 
Nntnndismai.    Eum   Massones  ni- 

tuntur   religioni    revelatae  substi* 

tuere,  V,  122,  125. 
Nasnretfa.  Cfr.  Fmm$Jia{S.) 
Wccflondto    Epist.   de  re  cathoUca 

ibi,  VI,  III. 
NeO'Bbomcensis.  Conventus  — de 

re  scholari,  V,  158. 
Nestoriani.  Ad  unitatem  redncendi, 

VI.  66. 
Neto  (Card.  Jos.  Sebastian  Patriar* 

cha  Ulissiponen.).  Epist.  ad  ipsum 

de  S.  Antonii  solemnibus,  VI,  51« 
Nicolans  (I).  In  patriarcham  Con- 

stantinopolitanum    .suam    exereet 

jurisdictionem,  V,  275. 


Obedientis.  Jesus  obedientiae  exem- 
plar,  V,  83.  ~  Obedientia  quae 
principi  exhibetur,  Deo  exhibetur, 

Obolonian  (Elias,  Patriarcha  Baby- 
lonen.  Chaldaeorum).  Laudatur.VI, 
30. 

Opifices.  Eorum  officia,  V,  5-6.  — 
Exempla  aemulentur  S.  Familiae. 
83.  —  Consociationi  a  S.  Fam. 
adscribantur,  87.  —  Quomodocom- 
ponenda  lis  de  opificibus,  4-5  ;  VI, 
79.  —  AUooutioad  Galliae  opifices. 

V.3. 

OptatDS  (S.  Milevitanus).  Summam 
Petri  potestatem  vindicat,  VI,  183- 
184. 

Oratio.  Ejus  necessitas,  VI,  212.  — 
Ejas  vis,  V,  8-9  ;  VI,  41-43  ;  212, 
—  Summa  vis  orationis  ex  cha- 
ritatc  fraterna,  VI,  45  ;  -.  et  ora- 
tionis  communis,  VI,  212.  —  Ora- 


tio  pro  Ecclesia  semper  exanditur, 
V,  14.  —  Orationis  dominicae  vis 
exponitur,  V,  295.  —  Vim  ontiooi 
addnnt  poenitentiae,  V,  16 ;  —  et 
vita  christiana  virtutesque  orantis, 

V.  107  ;  VI,  45.46. 

Ordo.  Decretum  S.  C.   £p.  et  Reg. 

de  Religiosis  ad  SS.  Ordines  ad- 

mittendis,  VI,  275. 
Oteglia  di    San  Stefiuio    (Caid. 

Lndov.   Ep.  Poctuen.)  Epist.    ad 

ipsnm  de  studio  antiqnitatis  foven- 

do,  VI,  I. 
Orieos.  Indigeni  ibt  ad  sacerdotiaBi 

deligendi,  V,  309.  —  InstitntoB 

f  a  Schclis  OrutUis  >  conunendatui, 

VI.  9. 

Oiientalis.  Ecdesia  Rom.  de  Eocle- 
siis  Orient  sollicita,  V,  303.  — 
Orientales  Ecdesiae  olim  S.  Sedi 
subditae,  275.  —  Ipsis  reconciliatio 
mnitum  proderit,  276-277.  —  De 
earum  disciplina  servanda,  V,  276, 
303-3"  ;  VI,  134-135.— Ad  omnes 
Orientales  extenditur  CsL  Bened. 
XIV  f  Demandaium  >,  V,  305-306. 

—  De  Orientalibus  Pontifez  sollid- 
tus,  VI,  73, 108.  —  Nonnulia  snadet 
eorum  recondliationi  prolutura,  73. 

—  Rationem  concordem  docet  ab 
omnibus  servandam  qui  Oriental. 
recondliationi  incumbunt,  130* 
135. —  ProEccIesiis  Oriental.  sub- 
sidia  petit  ab  Instit.  Propag.  Tv 
dei,  9.  -— Oratio  ex  Orient.  liturgia, 
pro  Unitate  Fidei,  V,  276-277.  — 
Decreta  de  Latinorum  in  Oriente 
rationibus  cum  Orientalibus,  V, 
306-309.  —  Litteramm  OrientaL 
magisteria  a  Clem.  V  in  Universita- 
tibus  constituta,  V,  207.  —  C&. 
Cppti^  DissuUnUs^  Ufdtas. 

Origines.  De  re  Scripturistica  opti- 
me  meritus,  V,  206.—  Traditionem 
cath.  tenendam  asserit,  VI,  169.  — 
Interpretatur  verba  Dni :  Tn  es 
Petrus,  176.  —  Quaedam  opera 
ejusdamnata,  241. 

Pasfannzzi.  Litt.  ad  ipsum  de  coeti- 
bus  cath.  in  Italia,  VI,  85. 

Pag:es  (A).  Epist.  ad  ipcum  de  Sode- 
tatibtts  Vincentianis,  VI,  128. 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS 


371 


Palestuui.  Litt.  de  peregrinationibus 
ad  Patestinam,  VI,  136.  —  Indul- 
gentiae  a  peregrinantibus  lucran- 
dae,  137. 

Pandum  NLonadidvLmiParay-U-Mo^ 
nia/),  De  ibi  habito  conventu  Tertii 
Ord.  S.  Fr.,  ^,299;  —  et  conventu 
Eucharistico,  VI,  269. —  Locus  ille 
sacerrimus  Ss.Cordis  religione,f^i</. 

Parisiensis.  Polyglotta  —  laudatur, 
V,  208.  —  Cfr.  Richard, 

Parochus.  Offida  parochi  exponun- 
tur,  V,  263-264  ;  287  ;  VI,  31O.311. 

Parocchi  (Lucid.  Maria,  Card.  Vi- 
car.)£pist.  ad  ipsum  de  comitiis 
politicis  vitandis,  VI,  62  ;  —  de  re 
archeologica,  115. 

PaullianL  Eorum  institutumcommen- 
datur,  VI,  97. 

Patilus  (S.).  Perpetuum  esse  docendi 
munus  in  Ecclesia  testatur,  VI, 
167.  —  Unitatem  Fidei  in  Ecclesia 
servandam  esse  praedicat,  43,  94, 
164,  169 ;  et  charitatem,  57-58,  94. 
131.  —  Ecclesiam  esse  externam 
docet,  157-158  ;  et  unam,  162-164. 

Patilus  (S.  a  Cruce).  De  re  cath.  in 
Anglia  bene  meritus,  VI,  39. 

Panlus  IV.  Quae  in  causa  ordina- 
tionum  anglicanarum  egerit,  VI, 
200-203. 

Patilus  V,  de  liturgia  et  cantu  eccles. 
bene  meritus,  VI,  282.  —  Gra- 
duale  Roman.  approbat,  283. 

Pauper.  Laetentur.pauperes  de  sua 
conditione,  V,  83.  —  Eorum  exem- 
plum  et  solamen  S.  Familia,  ibid, 

Pax.  In  justitia  fundatur,  V,  227- 
228. 

Pazmany  (Petrus  Card.).Universita. 
tis  Budapestinen.fundator,  VI,  313. 

Pentecostes.  Festum  orationi  aptis- 
simum,  VI,  56-57.  —  Indulgentiae 
in  festis  Pentecostes  lucrandae,  58. 

Peruvia.  Epist.  ad  Episcopos  Peru- 
viae,  V,  261. 

Perraud  (Card.  Adolf.  Lud.  Alb. 
Episc.  Augustodnn.)CardinaIispu- 
bUcatur,  VI,  109.  ^  Epist.  ad  ipsum 
de  conventu  euch.  Paraiensi,  269.. 

Petrianus.  De  <  Petrianae  stipis  > 
tttiliute,  VI  3. 

Petms.  Summa  in  Ecclesia  potestas 


Petro  ejusquesuccessoribus  a  Chris- 
to  promissa  et  collata  est,  VI,  175- 
177  ;  —  quod  Actis  illustratur  plu- 
rium  Conciliorum,  181 -182  ;  —  et 
verbis  Ss.  Patrum,  183-184.  — 
Petrus  Apostolorum  princeps,  182- 
183.  —  Petri  primatus  non  tantum 
honoris  est,  sed  jurisdictionis,  175- 
176 ;  —  pcrpetuus  manens  in  ejus 
successoribus  Romanis  Ptfcibus, 
179-180.  —  De  quo  olim  Oriens 
cum  Occidcnte  consensit,  V,  275 ; 
VI,  181-182.—  Potestatis  clavium 
quae  sit  amplitudo,  VI,  176-177.  — 
Eadem  Petri  ac  Christi  in  Ecclesia 
potestas,  178-179.  —  Petrus  Apo- 
stolos  accepit  pascendos,  successo- 
resque  ejus  jure  divino  et  vera 
potestate  regunt  Episcopos,  184- 
185;. —  non  singulos  tantum,  sed 
universos,  185-186;  —  ut  patet 
ex  Actis  Conciliorum,  186-187.  — 
Ut  Petri  fides  non  deficiat  Chri- 
stus  rogavit,  177-178.  —  Pelrum 
loqui  in  Rom.  Pontificibus  Concilia 
asserunt,  181.  —  Cfr.  Aposiolus^ 
Ecciesia^  Fides,  SedesfSj 

Philippus  (S.  Nerius).  De  re  cath.  in 
Anglia  bene  meritus,  VI,  38-39.  — 
Litt.de  ejus  saecularibus  solemni- 
bus,  59.  —  Laudatur,  necnon  ab  eo 
fundata  Cgrtio,  59-60. 

Philosophia.  Studium  Philos.  chris. 
tianae  commendatur,  V,  237.  — 
Cf.  AHstoteles.  Thomas  (5. Aquin, ). 

Photius.  Curat  legatos  de  causa  sua 
Romam  mittendos,  V,  275. 

Picard  (Franc,  praep.  gener.  Augu- 
stin.  ab  Assumpt.)  Epist.  ad  ip- 
sum  de  Ordinis  sui  operibus  in 
Oriente,VI,  75. —  De  peregrinatio- 
nibus  ad  Palaestinam  bene  meritus, 

136-137. 
Pierotti  (Raph.)  Cardinalis  creatur, 

VI,   228.    — 
Pius  IV.    De   re  scripturistica  bene 

meritus,  V.  207. 
Pius  (IX).  Tres  novas  dioeceses  in 

Brasilia  erexir,  V,  56. —  Consociat. 

Bononien.  a  S.Familia  approbavit, 

84.  —  CoUegium  Americae  Merid. 

Romae  fundavit,288. —  Disdplinae 

Orientalium  conservandae  studio- 


372 


INDKX    ALPHABETICUS    MATERIARUM 


sissiinu8,303.  —  Dc  S.  Archeologia 
bene  meritui,  VI,  115.  —  I>« 
unitate  CAntut  liturgjpi  sollicitus, 
283.  —  Praedicatorcs  ofticia  tua 
docet,  291-292. 

PoenitentiA.  Colenda  ex  justitia  et 
cx  charitate,  V,  1617.  —  CuUu 
Rosarii  nutritor,  VI,  215. 

Poletto  (J.)  Kpistola  ad  ipsum  de 
divino  poemate  Aligherii,  V,  301. 

Politica.  Rcm  politicam  quidam  cau- 
santur  ad  minuendum  pontificis  jus 
docendi,  V,  68.  —  Res  poUtica  ab 
Ecclesia  optime  componilur,  283. 

Polo  (Card.  Reginald).  A  Julio  III 
legatus  in  Angliammissus:  quacibi 
egerit,  VI,  800-203. 

Polonta.  Lilt.ad  Episc.Polon.V,243. 

—  Dc  Religionc  et  civili  cultu  op- 
time  merita,  243,244-245.  —  De 
Po4.  civibus  Russico  imperio  sub- 
ditis   S.   Sedes   sollicita,  250-251. 

—  Ad  principum  obsequium  ipsos 
adhortatur  Pontifex,25i;  —  necnon 
eos  qui  austriaco  subsunt  imperio, 
252;  —  ctGermanico,253. 

Pontifez.  Summi  Pontificis  munus 
exponitur.V,  267-268.—  Ct.Peirus. 

Portugalia  Cfr.  Lusitania. 

Potestas  civilis.  Ejus  notio  ct  origo, 
V,  43  ;  283.  —  Non  obstat  civium 
libertati,  283.  —  Ipsam  Ecclesia 
tuelur,  43.  —  Cf.  Princeps. 

Potestas  ecclesiastifa.  Nulla  est  extra 
S.  Scdis  comrounionem,  VI,  183- 
184.  —  Cf.  Petrus. 

Praedicatio.  Instructio.  S.C.  Ep.  et 
Reg.  de  praedicatione,  VI,  290.  — 
Materia  pracdicationis,  291-292. — 
Ejus  fons  praccipuus,  S.  Scriptura, 
V,  203-204;  VI,  294-295.  —  De 
dotibus  ad  cam  rcquisitis,  VI,  290- 
291  ;  296  ;  —  ct  dc  licentia  rcquisi- 
ta,  296-297.  —  Praedicatio  profana 
reprehenditur  quac  humanis  potius 
quam  divinis  nititur  argumentis,  V, 
203 ;  VI,  295.296. 

Praenestinua  (J.  Petr.  Alois.).  De 
cantu  ecclcs.  bene  meritus,  VI,282. 

Presbyter.  Consociationes  Prcsbytc- 
rorum  commendantur,VI,  270.  Cf. 
Sactrdos, 


Prinias.  Litt.  de  Primate  Ordinis  S. 
B.  constituendo,  V,  170. 

Primatns.  Cf.  Petrus. 

Princeps.  Principi  injusta  praescn- 
benti  non  parendum*  V,  47  ;  70. 
Principum  et  populorum  Ecdesia 
conciliatrix,  V,  245  246  ;  283.  — 
Principibus  dcbitum  obseqatum  ca- 
tholicis  inculcandum,  251. —  Epist. 
ad  principcs  ct  populos,  272. 

Priscoljos.).  Card.  crcatur,  VI,228. 

Professio.  Religiosa  Prof.  emittenda 
ante  Oriinum  susceptionem,  Mt 
276. 

Propac^tio.  Epist.  Encycl.  de  In- 
stituto  a  Propag.  Fidei,  VI,  7-  — 
Institutum  a  variis  Pontificibus 
commendatnm,  7  ;  —  Fidclium 
subsidiis  sustentandum,  7-9. 


RampoUa  (Card.  Marian.,  Status 
Sccrctar.)  Epist.  ad  ipsum  de  cele- 
brata  invasionc  Urbis,  VI,  98. 

Rapha4^(Sanxio).  Laudatnr,  VI,266. 

Reg^alistae.  Praeccpta  ct  acta  Rcga- 
listarum  hodic  renovala,  V,  28a 

Relig^O.  Ea  rcligio  scctanda  quam 
Deusstatuit,V,  244.  —  Rcligioncm 
absolutam  Dco  pracstat  sola  Eccl. 
Cath.,  VI,  172.  —  Religio  funda- 
mentum  ordinis  moralis,  V,  iVVh 
VI,  13.14;— socialis  ctpolitici,  V, 
177-178  ;  246;—  pacis  condliatrix, 
282283.  —  Bona quae  parit,  244- 
245.  —  Mala  quac  ipsa  semota, 
oriuntur  in  Socictate,  in  familia,  in 
civitate,  8,  127.  —  Praescntium  re- 
rum  honestum  usum  non  Tctat,i90- 
1^1.  —  Contumeliis  eam  impii 
affecerunt  in  Italia,  297-298.  — 
Multum  hodie  impugnatur,  VI,  146. 
—  Controversiis  politicis  non  est 
implicanda,  5.  —  Ejus  ministri  a 
partium  studiis  abstineant,  Oid,;^ 
ncc  se  nimis  ncgotiis  dvilibus  vel 
politicis  impUcent,  V,  183-184  ;  — 
seque  ad  novitatcs  cautc  habeant, 
VI,  80. —  Religionis  bono  post- 
poncnda  partium  studia,  V,  71.  ^ 
Ad  eam  in  scholis  docendam  ez- 
pedit  in  variis  regionis  dioecesi- 
bufl  eundem  usurpari  librum,  194; 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS. 


373 


VI,  312. —  Dotes  ad  eam  in  schoHs 
tradendam  requisitae,  VI,  312.  — 
Cf.  £cc/esia,  Scuerdos, 

Religiosus.  Bene  de  Ecclesia  meren- 
tur  Religiosi,  V,  252.  —  Epist. 
de  controversia  orta  in  Gallia 
super,  religiosis  familiis,  VI,  87. — 
Decreta  de  Religiosis  ex  Ordine 
suo  expulsis  vel  egressis,  276-278  ; 
—  et  de  iis  qui  militiae  civili  sunt 
obnoxii,  379-281.  —  Cf.  Professio. 

Remigius.  (S.)  Ejus  sepulcrum 
colitur,  VI,  117.  —  Galliae  Epi- 
copis  exemplar,  118. 

Hespublica.  Ipsi  Ecclesia  non  adver- 
satur,  V,   32,  40-41,  268-269,  280. 

—  A  nulla  Reip.  forma  Ecclesia 
abhorret,  42-43.  —  Unde  oriatur 
Reip.  forma,  43.  —  Reip.  formam 
statutam  cives  accipere  debent,43. 

—  Haec  forma  mutabilis  est,  44, 
69-70. — Formae  mutatae  standum, 
45»  70«  —  Non  ideo  mala  est 
Reip.  forma  quod  sub  ipsa  malae 
leges  feruntur,  46.  —  Reipublicae 
consulit  qui  malas  leges  impugnat, 
70.  Cf.  Ecclesiay  Poliiica^  Potestas^ 
PrincepSy  Religio^  Sedes, 

Revelatio.  Quo  sensu  revel.  super- 
naturalis  dicenda  sit  absolute  ne- 
cessaria,  V,  200.  —  Quo  duplici 
fonte  contineatur,  ibid. 

Richard  (Card.  Franc.  Mar.,  Arch. 
Paris.)  Epistolae  ad  ipsum  de  eccle- 
sia  SS.  Cordis,  V,  255  ;  VI,  230  ; 

—  de  controversia  super  ordinatio- 
nibus  anglic,  VI,  225;—  de  S. 
Clotilda  colenda,  VI,  229. 

Richardns  (a  S.  Vict.).  Egregie 
Deum  asserit  Religionis  Cath. 
auctorem,  VI,  170. 

Ritus.  Ritnum  varietas  Ecclesiam 
illustrat.,  V,  304-305.  —  Cf. 
Orientalis, 

Roma.  Ad  curiones  et  Bdeles  Urbis 
allocutio,  in  qua  clerus  romanus 
laudatur,  V,  229.  —  Misera  Romae 
praesens  conditio,23o.—  Decretum 
de  Clericis  exteris  Romae  degenti- 
bus,  VI,  303. 

Rosarium.  Ejus  origo,  V,  12.  — 
Praecipua  est  ad  B.  M.  V.  oratio. 


13.  —  Ejuspreces  vocales  eximiae, 
293-295.  —  Rosarii  nomen  om- 
nino  rei  congruum,  VI,  211-212. 
—  Psalterium  Marianummeritoap- 
pellatur,  212-213.  —  Christianae 
professionis  tessera,  V,  13,  297.  — 
Ad  vitam  christianam  nos  infor- 
mat  Jesu  et  Mariae  exemplo,  iii- 
114.  —  A  rebus  caducis  nos  ad 
aeterna  erigit,  191-192. —  Utilissi- 
mum  eis  praecipue  qui  meditantur 
Mysteria,  11- 12;  296-297. —  Myste- 
ria  exhibent  Mariae  partes  eximias 
in  Redemptionis  opere,  292-293.  — 
Rosarii  cultus  omnibus  enixe  com- 
mendatur,  297 ;  —  qui  quidem 
omnibus  pervius  et  suavissimus 
est,  296  ;  VI,  215-216. —  Ejus  cul- 
tus  in  Oriente,  VI,  95.  __  Ejus  vis 
eximia,  V,  12-13.  — Multum  con- 
fert  ad  augendam  virtutem  Fidei, 
VI,2I4-2I5; — poenitenliac,2i5;  — 
patientiae,  V,  189-190;  —  necnon 
ad  instaurandum  Fidei  unitatem, 
VI,  94-95  ;  216.  —  Commendatur 
usus  in  familiis  christianis  recilandi 
Rosarium,  213.  —  Commendantur 
Rosarii  sodalitia,V,i92-i93. —  Me- 
morantur  pontificisdecreta  deRosa- 
rii  recitatione,  VI,  213.  —  Tem- 
pium  in  Oriente  in  hon.  Reginae 
S.  Rosarii,  95. 

Rossi  (J.  B.  de).  De  sacra  archeolo- 
gia  bene  meritus,  VI,  i,  115.  — 
Ejus  opus  <  Roma  Sotterranea  > 
perficiendum,  115. 

Rufifo  Scilla  (Alois.).  Card.  creatur, 
V,30. 

RuthenL  De  iis  S.Sedes  sollicita,  V, 

253. 


Sacerdos.  Dei  minister  in  salutem 
animarum,  V,  264.  —  Ejus  officia, 
248-249;  286-287.  — -  Dimicet 
Episcopi  ductu,  287.  —  Honores 
non  ambiat,  232-233.—  Sit  scientia 
omatus  et  sanctitate,  286-287.  — 
De  vita  spirituali  monita  sacerdoti- 
bus  dantur,  VI,  310.  —  Opificum 
societatibus  oportune  praesunt,  22. 
—  Pravorum  sacerdotum  quanta  sit 
in  Ecclesia  pestis,  310,  312.  —  Cf. 


374 


INUEX    ALPHABETICUS    MATERIARUM 


Ciericus^  Clerus,  Episcopus,  Pa- 
rochus,  ReligiOf  Scri^ura. 

Sacramentnm  Docirina  caib.  de 
Sacramentis,  VI,  204-205.  —  Non 
omnibuf  eorum  administratio  com- 
miisa,  172-173. 

Sacramentnm  (Ss.).  Litterae  quilins 
Congregatio  Sodalinm  a  Ss.  Scrto, 
con6rmatur,  VI,  82,  —  ejusqne 
exordia  et  scopus  exponuntur, 
8283.  —  Cf.  Eueharisticus. 

Salmuiticenm.  Academia  —  lauda- 
lur,  V,  196. 

Sanchesius  (Raph.)  Ad  ipsum 
Christ.  Columbi  verba,V,  102-103. 

Sarto(Jos.,  Ep.  Mantuaa.).  Cardin. 
creatur,  V,  164. 

SatoUi  (Franc,  Arch.  tit.  Naupac- 
ten.).  Legatus  ApostitWashingtonii 
constituitur,  V,  157.  — Ejus  agen- 
di  ratio  in  re  scholari  vindicatur, 
157-160.  —  Epist.  ad  ipsum  devi- 
tandis  coetibus  cum  acatholicis, 
VI,  97.  —  Cardia.  creatur,  109. 

Schisma.  Haeresi  comparatur  a  Pa- 
tribus.  VI,  174. 

Schis^tici.  Perinde  ac  haeretid  ab 
Ecclesiae  unitate  excidunt,  VI,  174, 

—  Cf.  Unitas. 

Schlauch  (Laurent.,  Episc.  Magno- 
Varadinen.).  Card.  creatur,  ^,164. 

Schoenbora  (Card.  Franc.  a  P., 
Arch.  Prag.).  Epist.  ad  ipsum  de 
publicis  Austriae  scholis,  V,  267. 

Schola.  Quanti  intersit  ut  scholae  sint 
bonac,  VI,  13J.  —  Scholae  cathol. 
fovcndae,  V,  181-182.  -—  Ecclesia 
de  scholis  optimo  jure  sollicita,  73, 
181-182,247.  —  In  scholis  sacerdo- 
tesalege  admittendi,  269. —  Con- 
fessionaUs  sunl  adeundae,  80,  269 ; 

—  et  neutrae  vitandae,  72, 80,  247, 
289  ;  —  De  causa  scholarum  cath. 
Belgaeoptime  meriti,  ^1,77-78. — 
Cf.  America, 

Schiiller  (L.).  De  religiosa  puerorum 
institutione  bene  meritus,  V,  194. 

Scientia.  Scientiae  favet  Ecclesia, 
VI,  15-16.  —  Scicntiae  recentiores 
haud  negligendae,  15.  —  Physicis 
sctentiis  studendum,  V^,  263.  — 
Scientia  debent  Catholici  esse  in- 


stgnes,  VI,  15,  —  C£.  Saurdos^ 
Scriptura* 
Scriptnra.  Litt.  encyd.  de  S.  Sciip- 
turae  stndiis,  V,  200.  —  Scriptane 
notio  datur,  20a  —  Alter  fons  re- 
velationis  est,  3oa  —  Ejus  auctor 
S.  Spiritus:  vera  datnr  notio  ins- 
pinUionis,  221-222.  —  Scriptarae 
scientiautilissima,aoi-ao5. —  Prae- 
dpnus  fons  praedicationis,9oi-204, 
VI,  294-295. —  SacerdossubsidioxD 
in  ea  invenit  ad  suam  ipaius  et  alio- 
rum  perfectionem,  V,  204-205.  — 
Eam  intelligit  anima  virtutibus 
praedita,  204-205,  225.  —  SoUidta 
Ecclesia  ut  Scripturam  filii  sui  do- 
oeantur,  205.  —  Cultns  et  studia 
Scripturae  semper  viguere  in  £c- 
clesia,  205-208.  —  Dc  Scripturae 
studiis  optime  meriti  sunt  Scholas- 
tid,  in  primis  S.  Th.,  207.  — 
Contra  Rationalistas  viodicata  fait 
per  argumenta  ex  variis  scientUs 
deprompta,2o8. —  Varii  Scripturae 
adversarii,  208-209,  218,  22a  — 
Novae  falsi  nominis  sdentiae  anii- 
qua  et  vera  Scriptnrae  sdentia  op- 
ponalur,  209.  —  Scriptura  sdenttae 
adminiculis  vindicanda  est,  222- 
224,  VI,  2l8.  —  De  Scripturae 
praelectionibus  tum  in  Seminariis 
tum  in  Academiis  majoribus,  V,  209- 
211. —  De  obscuris  Scripturae  locis, 
211^12.  —  Quis  hac  de  re  S-  Au- 
gustini  sensns,  224.  —  Ecclesia 
constituta  est  a  Deo  S.  Scripiur&e 
magistra,  212-213.  -  Magisteriuni 
illud  necessarium  est  ad  Fidd  in- 
tegritatem  servandam,  VI,  164- 
165  ;  —  nec  quidquam  sdentiae 
biblicae  nocet,  at  multum  prodest, 
V,  212-213.  —  Scripturae  interprc- 
tatio  privata  Fidem  cornimpit,  VI, 
164-165. —  Quaenam  sint  in  Scripi. 
interpretanda  Doctoris  catholici 
partes,  V,  212-213.  —  De  variis 
dotibus  in  Scripturae  magistro  re- 
quisitis,  213.  —  De  SS,  Patrum 
auctoritale  in  Script.  interpretanda, 
213-214,219-220.—  Rcgula  S.  Aug. 
de  Script.  interpretanda,  214.  -- 
Reprehenduntur  ii  qui  interpretibos 
catholids  auctores  heterodoxos  in 


UTRIUSQUE  VOLUMINIS. 


375 


Scripturae  studiis  praeponant,2i4- 
215.  —  De  Scripturae  uau  instudiis 
theologicis,  215-216.  —  Divinorum 
libforura  vindicetur  et  auctoritas 
humana,  ut  et  dogmata  catholica 
in  aperto  ponantur,  et  Scripturae 
adversarii  refellantur,  216-217.  — 
Ad  hoc  adhibeantnr  :  linguarum 
orientalium  stndia,  217-218 ;  — 
vera  artis  criticae  disciplina,  218  ; 

—  physicorum  sdentia,  218-219 ;  — 
cognataeque  disciplinae,  htstoria 
praesertim,  220.  —  Non  potest 
Scriptnram  inter  et  veram  scientiam 
vera  esse  dissensio,  219-220,  223- 
224.  —  Explicatur  S.  Augustini 
regula  componendi  di&sensionem 
quae  inter  ipsas  interesse  videatur, 

219.  —  Partes  exponuntur  quas  hac 
in  re  habeat  S.Scripturaedefensor, 

220,  223-224.  —  Nullus  in  universa 
Scriptura  error  est,  221-222.  —  De 
Scripturae  loquendo  modo  in  iis 
quae  physicorum  scientiam  spe- 
ctant,  219.  —  De  librariorum 
mendis,  220-221. 

Sedes  (S.).  Nativo  jure  legatos  mittit 
ad  christianas  gentes,  VI,  18 ;  — 
nec  officit  legatorum  potestas  po- 
testati  Episcoporum,  18-19.  —  Ex- 
ponitur  necessitas  et  utilitas  prin- 
cipatus  civilis  S.  Sedis,  V,  71, 
VI,  loo-ioi.  — -  S.  Sedis  jura  vio- 
iala,  V,  27-28,  98 ;  VI,  29-30,  100, 
227  ;  —  a  Pontifice  vindicantur,  V, 
28-39,  7»,  9899;  VI,  227.  —  Pro- 
sunt  ea  ipsis  gentibus,  V,  162-163. 

—  Cf,  Ecchsia^  Petrus. 
Sembratowicz  (Silvester,  Arcb.  Leo- 

polien.  Ruthenorum).  Card.  creatur, 
VI,  109. 

Setninarium.  Maxima  sit  de  Se- 
minariis  Episcoporum  cura,  V, 
183  ;  248-249,  262-263,  287-288  ; 
VI,  132,  309-310.  —  Doctrina 
S,  Thomae  ibi  tradatur,  V,  262- 
263.  —  Seminarium  opportune 
Scholae  Thom.  Lovan.  adjunctum, 
238.  —  In  Seminariis  Orientis 
proprii  ritus  serventur,  309.  —  Cf. 
Clertcus, 

Senislhac  (Clara  Ther.  de  — ,  An- 
tistita  Oblatarum  Ss.  Cord.  Jesu). 


De  sno  Instituto  bene  merita,  VI, 

54. 

Separatio.  Doctrina  de  separatione 
Ecclesiae  a  Statu  civili  reprobanda, 
V,  49,  268,  280 ;  VI,  15  ;  —  sub- 
vertit  ipsius  Status  civilis  jura,  V, 
49.  —  Haec  separatio  aliquando 
toleranda,  V,  49;  VI,  15. 

Sepiacd  ( Alofs.  Ep.  Tit.  Callinicen. ). 
Card.  creatur,  V,  30, 

Senrus.  Ecclesia  de  libertate  servo- 
rum  sollicita,  V,  32-33. 

Stmonium  (Jos.).  Maronita  scienlia 
clarus,  V,  23. 

Siztus  (V.).  Ejus  jussu  Vulgata  edita, 

V,  207-208. 

Slayi.  Eos  Pontifex  ut  ad  unitatem 

redeant  adhortatur,  V,  277. 
Socialis.Causa —  quantisit  momenti, 

VI,  78. —  Hnic  componendae  opor- 
tunissimus  Tertius  Ordo  S.  Frc,  V, 

299.  —  Quaenam  sint  in  ea  compo- 
nenda  partes  Episcoporum,  Sacer- 
dotum  Fidelium,  VI,  78-80.  — 
Epist.  de  causa  sociali  in  BeIgio,77. 

—  Cf,  Opifices, 
Socialismus,   Quantum  sit*  malum, 

V,6,  283;VI,  80. 
Societas.  Soc.  humana  religioni  in- 
nititur,  V,  37-38 ;  —  per  pravos 
mores  destruitur,  147.  —  Soc.  ec- 
clesiastica  et  civilis  concordes 
sint,  268. —  Soc.  civilis  humanae 
naturae  congrua,  37.  —  Societatis 
domesticae  jura  et  officia,  246-247. 

—  De  Societatibus  studentium  ec- 
clesiasticorum  in  Universitatibus 
civilibus,  VI,  320-321.  —  Quasnam 
societates  vitare,  quasnam  colere 
debeant  opifices,  21-22.  —  De  so- 
cietatibus  catholicam  formam  prae 
se  non  ferentibus,  314.  —  Quae- 
dam  in  America  societates  ex 
Decreto  S.  R.  et  U,  I.  vitandae, 

300.  —  Quaedam  in  Anglia  socie- 
tates  de  re  morali  bene  merentur, 
40.  — Cf.  Consociatio^  Ecclesia^  Fa- 
fniliay  Respublica, 

Sodetas  Jesn.  Litt.  Ap.  confir- 
mantes  Cstones  Soc.  Jesu  de  pro- 
fitendaS.  Thomae  doctrina, V,  133. 
— Saepe  se  illam  profiteri  doctrinam 
Soc  J.   testata    est,    136-138.   — 


37^ 


INDEX    ALPHABETICUS   MATERIARUM 


AactoriUte  Apost.  confirfnantur 
praecepta  Societatis  de  ipsa  tenen- 
da,  I4I-I42.  —  Landantur  S.  J. 
scriptoret,  138-139.  —  Hi  non  se- 
qnendi  ti  qua  in  re  a  S.  Th.  diai* 
deant,  139.  ^  Soc.  J.  landatur,  133- 
134;  VI.  192193. 
Speocer  (I^at.).  De  conveniotte 
Angliae  perficienda  bene  meritnsy 

VI.  39. 

Spkitiis  (S.).  Cor  Ecclesiae  est,  VI, 

57.  —  Alia  de  Sp.  S.   praeconia, 

idui. 
SpooMlia.  NuUo  deinceps  casu  pro 

Matrimonio  emnt,  V,  34-35. 
Stepbanus  (S.  Hungariae  rex).   S. 

Sedi  devotissimus,  VI,  141-142.  — 

Laudatur,  145. 
Stillewater.  Controversia  de  schola 

in  pago  —  exponitur,  V,  73,  79  ;  — 

et  componitur,  74,  79.  —  Cf.  j4i>U' 

rua. 
Suarex  (Franc ).  Laudatur,  V,  196. 
Saeda.  Ei  S.  Birgitta  patrona  sta- 

tuitnr,  V,  19-20. 
SttpemAturalia.   Quare  dicenda  sit 

revelatio    supernaluralis    absolnte 

necessaria  Cc.  Vatic.  exponit,  V,  200. 
STampa    (Card.    Dominic.     Arch. 

Bonon.).£pist.  ad  ipsum  de  saeculi 

termino  celebrando,  VI,  190. 
Tarraconensis.  Epist.  ad  Episc.  — 

de  re  religiosa  et  civili  in  Hispania, 

VI,  5. 
Tasso  (Torquato).  Laudatur  insignis 
poeta  de  re  religiosa  bene  meritus, 
VI,  34.  —  Festa  in  ejus  honorem, 
34-35. 


Tertint  (Ordo).  Cf.  Franciscus  (S.J. 
Tertnllianus.  Praeclare  asserit  tenen- 

dam  Apostolorum  doctrinam,  VI, 

169. 
Thirlby  (Thom.  Episc.  Elien.).  Le- 

gatus  a  Maria  regina  ad  Paulum  IV 

mittitur  acturus  de  Angliae  recon- 

ciliatione,  VI,  201. 
Thomas  (S.  Ap. ).  Ad  Indos  S.  Evan- 

gelium  promulgat,  V,  165. 
Thomas  (S.  Aquin.).  Ejus  doctrina 

tradenda  in  Academiis,  Seminariis, 

Scholis,  V,  61,  133,  237.238,  262. 


—  loflnat  tpsa  in  scientias  naturales 
et  sociales,  238.  —  Latine  intci- 
pretandus,  VI,  126.  —  Vim  oratio. 
nis  commnnis  extoUit,  V,  15 ;  VI, 
212.  —  Eximitts  S.  Scriptnrae  in- 
terpres,  V,  207.  —  B.  M.  V.  csse 
plenam  gratia  egregic  expomt, 
108.—  Exponit  summam  Ecdeaae 
potestatem  fnisse  a  Domino  col- 
latam  Petro,  VI,  ij$.*  —  Docet 
theologum  quemadmodom  poisit 
sua  prindpia  ab  adversarib  tmeri, 
V,  216  ;  —  qua  vero  ratione  debeat 
a  Fidei  veritatibus  sententias  sepo- 
nere  Philosophomm,  220.  —  Docet 
praedicatores  ofEcia  sna,VI,29i.— 
Philoiophiae  Magister  habendus,y, 
27a  —  Scientissime  omninm  Aris- 
totelem  interpretatus,  137.  —  Cf. 
Lovtatiinsis. 

Toletaniii.  CondliaTolet.insigoia, 
V,258. 

Toletns  (Franc).  Laudatur,  V,  196. 

Tomassetti  (Jos.).  EpUt.  ad  ipsam 
de  festis  Tassi  poetae,  VI,  34- 

Trappa.  litt.  Ap.  de  constituendo 
Ordine  Cisterden.  Reformat.  B. 
M.  V.  deTrappa,  V,  153.  —  Abbas 
generalis,  et  definitores  desgnantnr, 

Tridentiniis.  Cc  Trid.  irnta  habet 
Matrimonia  clandestina,  V,  34-  - 
Vulgatam  decrevit  authenticam, 
211.  —  Ejus  Decretum  de  vero 
S.  Script.  sensu  renovatur  a  O^ 
Vatic,  212.  —  In  libros  perrerso» 
animadvertit,  VI,  242.  — Abrogan- 
turlndicis  regulae,ejtts  jussu  editae, 
244.  —  De  Cantu  eccl.  Cc  Trid. 
soUicitum,  282.  —  PraedicatioDis 
materiam  indicat,  291.  —  Quas  in 
praedicatore  dotes  requirat,296;— 
et  in  iis  qui  curam  animarum  gC' 
nint,  311-312- 

Tijd(Ephemeris<de— >  ).  Laudatur 
de  re  cath.  in  Hollandia  beoe  me- 
rita,  VI,  III. 


Unitas.  Litt.  Encycl.  dc  Umtate 
Ecdesiae,  VI,  156.—  Has  mcmorat 
Pontifex,Cardinales  alloquens,264- 
265.  —  Epist.  ad  Anglos  de  Fidei 


UTRIUSQUE   VOLUMINIS. 


zn 


unitate,  36.  —  Doctrinae  unitate 
sola  Ek^clesia  cath.  gandet,  V,  278- 
279.  —  Unitas  Ecclesiae  a  Christo 
constituta,  VI,  112.—  Ad  unitatem 
redire  omnes  Deus  jubet,  156.  — 
Ad  unitatem  dissidentes  juvandi 
sunt  charitate  praesertim  et  vitae 
christianae  exemplo,24. — £x  Fidei 
unitate  innumera  gentibus  bona 
oritura,  V,  283-285.  —  Cf.  Dissi* 
dmtess  EccUsia. 

UniTersitas.  Decreta  de  Clericis 
Universitates  civiles  celebrantibus, 
Vf,  316. 

UrbanttS  (VIII).  Seminarium  Vatica- 
num  instiluit,  VI,  233-234. 


Vaticanus.  Cc.  Vatic.  Fidei  naturam 
exponit,  VI,  170; —  ejusque  ob- 
jectum  definit,  171.  —  Exponitquo 
sensu  dicenda  sit  revelatio  super- 
naturalis  absolute  necessaria,  V, 
200.  —  Per  decretum  de  vi  et  ratione 
primatus  R.  Ptfcis,  non  novam 
asseruit  opinionem,  sed  constantem 
Ecclesiae  Fidem,  VI,  186-187.  — 
Exponit  Ecclesiam  per  se  ipsam 
esse  motivum  credibilitatis,  V,  216. 
—  Renovat  Decretum  CC.  Flor.  et 
Trid.  de  divina  librorum  sacrorum 
auctoritate,  221;  —  et  decretum 
Trid.  de  vero  eorum  sensu,  212.  — 
Seminarii  Valicani  initia  etincre- 
menta  exponuntur,  VI,  233-234; — 
et  curae  quas  in  ipsumPontifex  con- 


tulit,  234-235.  —  Ipsius  erectionem 
et  ejus  plura  beneBcia  Pontifex  con- 
firmat,  235-236 ;  —  nonnullaque 
statuit  de  ejus  regimine  et  discipH- 
na,  237-238. 

Vaughan  (Card.  Ilerbertus,  Arch. 
Westmonasterien.).  Litt.  ad  ipsum 
de  sublevandis  clericis  anglicanis 
ad  Fidem  conversis,  VI,  194. 

Vincentianus.  Conferentiae  —  com- 
mendantur,  VI,  128.  —  In  Oriente 
erigendae,  ibid, 

Visconti  (Carolus  Ludov.).  Laudatur 
de  re  archeol.  bene  meritus,  VI,  i. 

Vulgata.  Versio  —  multum  diffundi- 
tur,  arte  libraria  inventa,  V,  207. — 
Adhibenda  in  lectionibusS.Script., 
211. 

Washingtonum.  Delegatus  Apo- 
stolicus  Washingtoni  constitutus, 
V,  157.  —  Lyceum  cath.  Wash. 
laudatur,  et  exponuntur  ejus  stu- 
diorum  ratio  et  regimen,  VI,  15-16. 

Washingtonus  (Americse  Praeses). 
Laudatur  ob  benevolum  religioni 
animum,  VI,  13. 

Willibrordus  (S.).  Neerlandiae  Apo- 
stolus,  VI,  112. 

Wyart  (D.  Sebastian.).  Constituitur 
Abbas  generalis  Ord.  Cist.  Reform. 
B.  M.  V.  de  Trappa,  V,  155. 

Ximenes  (Card.  Franc).  Laudatnr, 
V,  196. 


Typis  SocieUtis  Sancti  Augnstini.  —  Brugis. 


Sublications  De  la  sociitt  Oe  Saint^Hugustin. 


Leonis  PP.  XITI  AHocuUones,  Epistolae,  Constitntiones,  aiiaqae  acta 
praecipua,  6  voL  in-8^  Papierordin.  fr.  15,00;  papier  Watlimann.     fr.  36,00 

LettresencycUquesds  S.  S.  L^n  XIII:  SUR  LA  RssTAtRATiON  DE  la 
PHILOSOPHIC  CHR^TIRNNE  dans  les  ^oles.  In-8'>  de  32  pages.  Texte  latin  et 

traduction  fran<;aise fr.     0.50 

Texte  franqais ^    fr.     0,25 

SUR  LE  Mariage.  In-^^de  33  pp.  Texte  latin  ct  trad.  fran^ise  ...     fr.     0,50 

SiJR  LA  CONSTITUTION  CHRtTiKNNK  DKS  fexATS.  Noavelle  tfdition.  In-S"  de 
32  pp.  Texte  latin  et  traduction  franq  avec  notes  et  table  analytiqne    fr.     0,50 

Su  R  LE  Ros  \  I R  F,  1 894.  1 11-8"  de  1  o  pp.  Traduct.  fran^.  avcc  notes  marg.  fr.     0,2  5 

SiR  LA  Lu:  «TF  MrMAiNE.  In-8".Texte  latin  et  traductioD  fran^aise  avec  notes 

m,irvjmaii  .«!t  .:i(.ieanal>liqtte,6l  pp fr.     0,50 

Memei^t^  :   n  .,   'i:  fileis  louges,  fr.  0,75  ;  sur  papier  Wathmann,       fr.     2,00 

Texielai  n  ^  uliMi  traduction  fran<jaise  seule fr.     0,25 

»        -•     Mvec  filftsrouges^fr.  0,40;  surpapier  Wathmann.         ...     fr.      1,00 

SiR  LA  CONDITION  DES  OUVRiRKS.  Textc  latin  et  traduction  fran^aise,  avcc 
notes  inarKinalesettablcanalytiqued^aillec.  In-8<*  de  75  pp.      ...     fr.     0,50 

SiiR  L'ltrui)K  DKLA  SAiNTE-tcRlTURE.Tcxtc  latin  ct  traduction  fran<;aisc,  avcc 
notcs  marginales.   Hrochurc  in-S**  dc  60  pp fr.     0.50 

Aux  PRINCKS  ET  AUX  PEUPLES  DE  i/UNlVERS,^  Toccasion  dc  son  jubil^  saccr- 
dotal.  Texte  latin  et  traduction  fran^aise  avcc  notes  marginales.  Broch. 
in-8"  de  32  pages ir      0,50 

CKuvres  Pastorales  de  S.  A.  le  Cardinal  Joachim  Pecci,  archev^que- 
dv(*que  de  I^MdUse,  aujourd^hui  I>on  XIII  glorieuscment  r^gnant,  tradnites 
de  I'italif  n  avec  1  aniorisaiion  de  .Sa  Saintet^et  pr^cdd^s  d'unc  introduciion, 
par  Au^trit.  .  I.Ukv.  docteur  en  th^logie  et  en  droit  canoniquc,  chapelain  de 
St-Lou»s  des  F  ran»;ai8.  Deux  vol.  in-8"de  392-326  pages fr.     7,00 

Le  pape  L<^)n  XIII :  sa  vie,  son  action  religieuse,  politique  et  sociale, 
par  Mgr  De  T'  Serclaes,  Prtflat  de  la  maison  de  Sa  Saintct^  Pr^sident  du 
rollege  ecclesiastiquc  belge  h  Rome.  2  vol.  gr.  in-8%  richement  Ulustr^s  de 

X\^-567  ct  636  pages Ir.  10,00 

^dition  dc  luxe fr.  20,00 

Le  m^daillier  de  L^on  XIII.  i  vol.  in-^""  dc  180  pagcs  avcc  encadrements 
riches  k  chaque  page.  Couverture  en  parchemin fr.     4,00 

Synopsls  theologiae  dogmaticae  fundamentalis.  De  vera  religione,  de 
Ecclesla  Christi,  de  Fontlbus  Theologicis.  Auctorc  Ad.  T.anquerky, 
S.  M.  I  vol.  in  8'^  de  700  pages fr.     7,00 

Synopsis  theologis»  dograaticae  specialis,  ad  mentcm  S.  Thomas  Aqui- 
natis,  hodiernis  moribus  accommodata  : 

Tomus  primus.    I)e   Fide,  Dc  Dco    Uno  et   Trino,  dc   Dco  creante  ct 
elevante,de  Verbo  Incarnato. 

Tomus  secunt/us.  De  Dco  sanctiiicante  et  remunerante,  scu  dc  gratia,  de 
Sacranientis  et  de  Novissimis,  Auctorc  Ad.  TanQUERKV,   S.   M.  2  vol. 

in-8°  de  616  et  436  pagcs fr.  13,00 

chaquevol.    sepai^ment fr.     6,50 

Compendium  theologid&  dogmatic»  ad  mentcm  Divi  Tbomse  in  decem 
tiactatus  discerpium  et  ad  cursus  Scolasticae  brevioris  usum  accommodaturo, 
auctore  F.  Pedrini  e  C.  M.  I  vol.  in-8° fr.     6,00 

Sacerdos  rite  instltutus  piisexercitationibus  menstruas  recoliectionis, 
auctore  F.  Adulpho  PKnr,  S.J.  5  vol.  in.12.  Br:,fr.  6,25;  relie,  fr.  8,75. 


This  book  shoxild  be  retumed  to 
the  Iiibrary  on  or  before  the  last  date 
stamped  below. 

A  flne  of  flve  cents  a  day  is  incnrred 
by  retaining  it  beyond  the  speoified 
tinie. 

Flease  retum  promptly. 


r.:^ 


/ 


MAV  27  :'JB