Sinners in the Hands of an Angry God.
PEACAICH
ANN AN
LAMHAIBH DHE 'NA FHEIEG.
SEAEIOIN
LEIS AX
UERA.AfACH lONATAN EDUARDS.
EDINBURGH:
MACLACHLAN & STEWAKT, 64 SOUTH BRIDGE.
LIST OF GAELIC BOOKS
Aiid Works on the HigJilands
PUBLISHED AXD SOLD BY
MAOLACHLAN & STEWAHT,
BOOKSELLERS TO THE UNIVERSITY,
64 SOUTH BRIDGE, EDINBURGH.
A liberal discount allowed on orders for exportation
or for private circulation.
M'Alpine's Gaelic and Englisli Pronouncing Dic-
tionary, with Grammar, 12mo, doth,
.., Ditto ditto, hf.-hound calf,
... Gaelic and English, separately, c/o^A,
... Englisli and Gaelic, separately, clofh,
M'Leod and Dewar's Gaelic Dictionary, cloth, ...
Alleine's Alarm to the Unconverted,
Saint's Pocket Book, cloth, Is. .^e^ved,
Almanac for 1875, in Gaelic,
Assurance of Salvation, 18mo, setved,
Baxter's Call to the Unconverted, ISmo, cloth, ...
. . . Saint's Rest, translated by Rev. J. Forbes,
Beith's Catechism on Baptism, 18mo, sewed, ...
Bible in Gaelic, 8vo, •strongli/ bound in calf,
Boston's Fourfold State, 12mo, c^o^/i,
Bonar's (Rev. Dr H.) Christ is All, 18mo, seived,
... God's Way of Peace,
Buchannan (Dugald) of Raunoch's Life and Con-
version, with his Hymns, 18mo, cloth,
... The Hymns, separately, 18mo, seived,
Bunyan's Come and Welcome, 18mo, clofh,
. . . World to Come, or Visions from Hell, cloth,
. . . Grace Abounding, 1 8mo, cloth,
. . . Pilgrim's Progress, (three pcirts') cloth,
Do. do. {tiooparts, 12mo, 1840,
6'^ Srmfh Bridge, Edlnlmrrjh..
9
0
10
r>
5
0
5
0
10
0
1
6
0
6
0
6
0
6
1
r>
2
6
0
1
7
(>
4
0
0
3
1
0
o
0
0
.s
2
0
1
6
o
0
o
r>
2
0
Gadic Boolis Sold hy Madacldan and Steicarf.
Bimy an's Water of Life, c/o^/;,
... 8iglis from Hell, 18mo, doth,
... Heavenly Footman, ISmo, cloth, ...
Bvirder's Village Sermons, ISmo, cZo^A, ...
Campbell (Donald) on tlie Language, Poetry, and
Mnsic of the Highland Clans, tdih Muslc, ...
Catechism, Shorter, Id. Gaelic and English,
Mother's, Id. Gaelic and English,
Shorter, with Proof s, ...
Brown's Shorter, for Young Children,
Confession of Faith, fcap. Svo, cloth,
Dairyman's Daughter, .seuw/,
Dàn an Deirg agus Tiomna GhuiU (Dargo and
Gaul), with a new Translation, Notes, and
Introduction, by C. S. Jerram,
Dewar's {Rev. Dr) The Gaelic Preacher, 8vo, ...
Doetrine and Manner of the Church of Eome, . . .
Doddridge's Eise and Progress, 12mo, cloth,
Dyer's Christ's Famous Titles, ISmo, cloth,
Earle's Sacramental Exercises, ISmo, cloth,
Edwards' (Rev. Jonathan) Sermon, seived,
Elegy on Dr Macdonald of Ferrintosh, 12mo, ...
English Poems, with Gaelic Translations, ar-
ranged on opposite pages, 12mo, Part 2, ...
Finlayson, (Eev. R.) Brief Sketch of the Life of,
by Eev. J. Macpherson, ISmo, cloth,
Flavel's Token for Mourners, I8mo, cloth,
Forbes' (Eev. J.) Baptism and the Lord's Supper,
... An Lochran : Dialogues regarding the
Church,
. . . Long Gheal : The White Ship ; a Spàriturd
Poem,
Gael (The), a Monthly Gaelic Magazine,6s. a-year,
or each No.
Gaelic First Book, 18mo, 2d. ; Second do.,
Gaelic Spelling-Book, 18mo, cloth,
Gaelic Tracts, 50 difFerent kinds, sorted, f or
Gaelic Tracts, 8 sorts, 100 for
Grant's (Eev. Peter) Hymns, 18mo, cloth,
Guthrie's Christian's Great Interest, 18mo, cloth,
Hall's (NewTiian) Come to Jesus, ...
1
d.
0
2
0
1
0
1
6
7
G
0
2
0
2
0
U
0
1
2
6
0
4
2
6
0
4
0
3
3
0
2
G
1
6
0
o
0
6
1
6
1
0
1
0
0
4
0
6
0
4
0
6
2
6
1
0
1
6
2
0
0
G
64 SouUi Bì'id(je, Edinhurrjh,
Sinners in the Hands of an Angry God.
PEACAICIl
ANN AN
LAMHAIBH DHE 'NA FHEIRG.
8EARM0IN
URRAMACH lONATAN EDUARDS.
E D I N B U R G H :
MACLACHLAN & STEWART,64 SOUTH BRIDGE.
1876.
y o '?^
PEACAICH ANN AN LAMHAIBH
DHE 'NA FHEIRG;
Ei h-uine sleamlinaichidli an cos. — Deut. xxxii. 35.
Tha dioglialtas Dliia air a bliagTacIli anns an
rann so an aghaidh nan Israeileach ain-diadh-
aidh, mi-ehreideach, a Lha 'n am pobuU faic-
sinneach aig Dia, agus a bha sealbhachadh
mheadhona nan gràs ; ach a dh' aindeoin oib-
ribh iongantach Dhia d' an taobh, bhuanaich
iad, mar a tha e ag ràdh anns an ochdamh rann
thar f Iiichead, gun chomhairle agus gun tuigse
annta; agus ged bha iad fo thuathnachas an
Tighearna, 's e toradh searbh agus marbhtach
a bha iad a' toirt a mach, — mar a tha e air ain-
meachadh anns an dà rann roimh d' an cheann
teagaisg.
Tha na briathran a ghabh mi mar steidh
theagaisg, Ri h-uine sleamhnaichidh an cos, a
reir coslais, a' gabhail a steach nan nithe a
leanas do thaobh a' pheanais agus an sgrios
d' an robh na hlsraeilich ain-diadhaidh so
rùisgte.
Anns a- cheud àite, Bha iad gach tiota an cun-
nart a bhi air an sgrios, mar tha an neach
a tha 'n a sheasamh no a' coiseachd air àite
sleamhain gach tiota ann an cunnart tuiteam.
Tha so air fhilleadh a steach ann a bhi samh-
lachadli an rathaid 's an robh iad gu hhi air an
sgrios ri sleamhnachadh an coise. Tha an ni
ceudna air ainmeachadh leis an t-Salmadair —
" Gi-u deimhin ann an àitibh sleamhna chuir thu
iad : thilg thu sios iad gu sgrios." Salm Ixxiii.
18.
' S an dara h-àite, Tha na briathran a' gabh-
ail a steach gu 'n robh iad gach tiota buailteach
do sgrios obann, a thigeadh gun sùil ris. Cos-
mhuil ris an duine a tha 'g imeachd ann an
àite sleamhain, agus e 's gach tiota ann an
cunnart tuiteam — cha lèir dha aig àm air bith
co dhiubh bhios e an ath mhionaid na sheas-
amh no na shìneadh ; agus 'n uair a thuiteas
e, tuitidh e gu grad, agus gun rabhadh : ni
mar an ceudna tha air ainmeachadh 's an
t-Salm Ixxiii. 18, 19 — " Gu deimhin ann an
àitibh sleamhna chuir thu iad : thilg thu sios
iad gu sgrios : cionnus a thugadh iad gu sgrios,
mar ann an tiota?"
'/S' an treasamh àite, 'S e ni eile tha air fhill-
eadh, gu 'm bheil iad buailteach do thuiteam
leo fein, gun bhi air an leagadh le làimh neach
eile ; mar a tha an neach a tha na sheasamh
no 'coiseachd air àite sleamhain, nach feum
ni air bith ach a chudthrom fèin air son a
leagadh.
'/S' a' cheathranih àite, Gur h-e a mhrdn an
t-aobhar nach do thuit iad cheana, agiis nach
'eil iad a nis a' tuiteam, nach d' thàinig àm
suidhichte Dhia fathast. Oir tha e ag ràdh,
'n uair a thig an t-àm suidhichte, no òrduichte
6Ìn, gu 'n sleamhnaich an cas. An sin gheibh
iad cead tuiteam mar a bheir an cudthrom foin
iad. Cha chiim Dia ni 's faide 'ii aii seas-
amh iad anns na h-àiteachan sleamhain so, ach
leigidh e as iad ; agus an sin, anns an dearbh
mhionaid sin, tuitidh iad gu sgrios ; mar an
neach a tha 'n a sheasamh air ionad cas,
sleamhain, air bruaich sluichd, far nach ur-
rainn e seasamh leis fèin, cho luath 's a leigear
as 6, tuitidh e, agus tha e caillte.
Is e an teagasg a tha rùn orm a nis a thar-
ruing o na briathraibh,
NACH EIL NI AIR BITH a' CUMAIL DHAOINE AING-
IDH A MACH A IFRINN AON MHIONAID, ACH SAOR
THOIL DHIA.
Le saor thoil Dhia, tha mi a' ciallachadh a
thoil àrd-uachdaranail, a dheadh thoil mhaith
fèin, nach 'eil air a cumhanachadh le èigin air
bith, no air a grabadh le cion comais air bith,
air chor 's nach 'eil làmh sam bith, anns an
tomhas a's lugha, no ann an rathad sam bith,
ann a bhi cumail dhaoine aingidh aon mhion-
aid o bhi air an sgrios, aig aon ni eil, ach saor
thoil Dhia a mhàin.
Chithear firinn nam braithran so o na nithe
a leanas : —
1. Cha 'n 'eil easbhuidh cumhachd maille ri
Dia gu daoine aingidh a tliilgeadh aig àm
sam bith do ifrinn. Cha 'n urrainn làmhan
dhaoine bhi laidir 'n uair a dh'eireas Dia suas.
Cha 'n 'eil cumhachd aig a' mhuinntir a 's
treise gu cur 'n a aghaidh, ni mò is urrainn
neach sam bith saoradh as a làmhan.
Cha 'n e 'mhàin gur h-urrainn e daoine aing-
idh a thilgeadh do ifrinn, ach 's urrainn e
sin a dheanamli gi\ ro-slioirbli. Aig cuid do dli'
àmaibh gheibh righ talmhaidh trioblaid mhòr
ann an cnr sios fear-ceannairc, a gheibh a
steach do dhaingneachd làidir, agus aig am
bi mòran luchd leanmhuinn. Ach cha 'n 'eil
a' chùis mar sin maille ri Dia. Cha 'n 'eil
daingneach ann a ni dion o chumhachd Dhia.
Ged iadhadh Kimh mu làimh, ged chruinnich-
eadh sluagh mòr do naimhdibh Dhia, agns ged
rachadh iad ann an co-bhoinn, bu shoirbh dha
am briseadh 'n am bloighdibh. Tha iad mar
chruachan mòra do mholl eutrom roimh an
chuairt-ghaoith ; no mar thorraibh mòr do
dh' asbhuain thioram roimh na lasraichean
caithteach. Ts fliurasd dhuinne saltairt air
cnuimh a chi sinn a' snàigeadh air an talamh
agus a bruthadh ; mar an ceudna,, tha e furasd'
dhuinn snàthain lag, air am bheil ni sam bith
an crochadh, a ghearradh no 'losgadh : cho
furasd 's ri sin tha e do Dhia a naimhdean a
thilgeil do ifrinn, 'n uair is àill leis. Ciod e sinne,
gu 'n smuainicheamaid seasamh 'n a làthair-
san, Neach roimh 'achmhasan a chriothnaich
eas an talamh, agus roimh a tilgear sios na
creagan ?
II. Tha iad a' toilltinn a bhi air an tilg-
eadh do ifrinn ; air chor 's nach 'eil ceartas
Dhia aig àm air bith san rathad, cha 'n 'eil
dad aige an aghaidh Dia a chur an gniomh a
chumliachd uair air bith chum an sgrios. Ni
h-eadh, ach air an làimh eile, is ann a tha
ceartas a' glaodhaich gu h-àrd air son peanais
neo-chriochnach air an cuid peacanna. Tha
ceartas Dhia ag ràdh mu 'n chrann a tha giùl-
an dearcan Shòdoim — " Gearr sios e, c' ar son
a ta e fàsacliadh an talmhainn ?" Lucas xiii.
7. Tha claidheamh ceartais Dhia gach tiota
'g a iomairt os ceann an cinn ; agiis cha 'n 'eil
càil 'g a chumail air ais ach làmh saor thròcair.
agns toil mhaith Dhia,
III. Tha iad cheana fo Lhinn dìtidh gu if-
rinn. Cha 'n e a mhàin gu Lheil iad ann an
ceartas a' toilltinn a Lhi air an tilgeil do 'n ion-
ad sin, ach tha binn lagha Dhia, an riaghailt
shiorruidh agus neo-chaochluideach ceartais
sin a shuidhich e eadar e fèin agus an cinne
daoin' air dol a mach 'n an aghaidh, agus 'n a
seasamh 'n an aghaidh ; air chor 's gu bheil iad
cheana air an ceangal thairis air son ifrinn,
Eoin iii. 18 — " An ti nach creid, tha e air a
dhìteadh cheana." Mar sin, ann an ceartas,
huinidh na h-uile neach neo-iompaichte do if-
rinn ; is e sin 'àite ; o sin tha e, Eoin viii.
23 — " Tha sibhse o shios ;" agus do 'n ionad sin
tha e ruith ; is e sin an t-àite a ta air a chur
air leth dha le ceartas, agus le focal Dhia, agus
le binn an lagha neo-chaochluideich.
IV. Tha iad a nis 'n an cuspairean air fearg
agus corruich Dhia, a' cheart f hearg agus chor-
ruich sin a tha air an dòrtadh a mach ann am
piant^an ifrinn : agus cha 'n e nach 'eil fearg
aig an Dia sin aig am bheil iad na mhèin, riu
's a' cheart àni so, an t-aobhar nach 'eil iad a'
tuiteam sios do ifrinn ann an tiota ; tha e cho
feargach riu 's a tha e ri mòran do na creutaiiibh
truagha sin tha nis air am pianadh ann an
ifrinn, agus a tha 's an ionad sin a' faireach-
adh agus a' giiìlan teas a chorruich. Seadh,
tha Dia ni 's mò ann am feirg ri mòran do
na tha 's an àm so air an talamh, thagun teag-
amh, ri mòran a tha 's a' choimhthional so,
agus, is maith a dh' f heudte, a tha socair, na
tha e ri mòran do na tha 's a' cheart àm so
ann an lasraichean ifrinn. Mar sin, cha 'n
ann a chionn nach 'eil cuimhne aig Dia air
an aingidheachd, agus a' deanarah dioghaltais
air a son, nach 'eil e a' leigeadh fuasgailte a
làimhe, agus 'g an gearradh as. Cha 'n 'eil Dia
gu tur cosmhuil riu fcin, ged dh' fheudas iad-
san bhi smiiainteachadh gu 'm bheil e mar
sin. Tha fearg Dhia a' losgadh 'n an aghaidh ;
cha 'n 'eil an clamnadh a' codal ; tha an slochd
air ulluchadh, tha an teine deas, tha 'n àmh-
uinn a nis teith, ullamh gus an gabhail ; tha
na lasraichean a' beucaich agus a' losgadh.
Tha 'n chiidheamh loinreach air a gheurach-
adh agus air a thogail os an ceann ; dh'f hosgail
an slochd a bheul fodhpa.
V. Tha an diabhul 'n a sheasamh uUamh gu
leum orra, agus greim a dheanamh orra mar a
chuid fùin, a' cheart mhionaid 's an tabhair
Dia cead dha. Is leis-san iad ; tha sealbh aig
air an anamaibh, agus tha iad fo 'uachdaran-
achd. Tha 'n sgriobtur 'g an sloinneadh mar
a mhaoin, Luc. xi. 21. Tha na diabhuil a'
deanamh faire timchioU orra ; tha iad do ghnath
dlùth dhoibh, aig an làimh dlieis ; tha iad 'n an
seasamh a' feitheamh air an son, mar leomh-
auaibh giouach ciocrach, a tha a' faicinn an
creiche, agus aig am bheil sùil rithe, ach a
tha 's an àm air an cumail air an ais ; nan tug-
adh Dia air falbh a làmh, leis am bheil iad air
an cumail fo smaclid, leumadh iad ann an aon
mhionaid air an anamaibh bochda. Tha an
t-seann nathair a' miananaich air an son ; tha
ifrinn a' fosgladh a beil gu farsuiug gus an
gabhail a steach ; agus nan ceadaicheadh Dia
6, bhiodh iad air an slugadh suas gu grad, agus
bhiodh iad caillte.
VI. Tha gnè naduir ifrinneil a' riaghladh
ann an anamaibh dhaoine aingidh, a lasadh air
ball, agus a bhriseadh a mach, 'n a theine if-
rinn, mar biodh Dia ga chumail fodha. Tha
stèidh air son piantan ifrinn air a leagail ann an
dearbh nàdur dhaoine feolmhor. Tha an ceud
ghnè truaillidh sin is e siol teine ifrinn, a' riagh-
ladh gu cumhachdach annta, agus ann an làn
shealbh orra. Tha an ceud ghnè, no, na tog-
raidhean iruaillidh so, gniomhach agus cumh-
achdach,anabarrach,fiadhaich 'n annàdur; agus
mar biodh làmh Dhia 'g an cumail fo smachd,
bhriseadh iad a mach air ball ; lasadh iad a
mach air a' cheart doigh 's a tha an truaiìlidh-
eachd cheudna, an naimhdeas ceudna, a bris-
eadh a mach ann an cridheachaibh nan anam-
aibh a tha air an damnadh, agus phianadh
iad iad air a' cheart doigh. Tha anamaibh
nan aingidh air an samhlachadh 's an sgriob-
tur ris a' mhuir bhuairte, Isa. Ivii. 20. Aig
an àm so, tha Dia le 'chumhachd làidir a' cum-
ail fodha an aingidheachd, mar a tha e a'
strìochdadh thonna beucach na mara buairte,
ag radh — " Gu ruig so thig thu, ach cha tig
ni 's faide :" ach nan tugadh Dia air falbh an
cumhachd smaclidail sin, ghiùlaineadh i air
falbh gu luath gach ni roimpe. Is e am peac-
10
adli sgrios agiis truaiglie an anama ; tlia e
sgriosail 'n a nàdiir; agus na 'm fàgadh Dia
e gun a chumail fodha, cha bhiodh feum air ni
tuilleadh air son an anam a dheanamh truagh,
gu h-iomlan truagh. Tha truaillidheachd cridhe
an duine na ni a tha neo-mheasarra agus neo-
chriochnach 'n a gairge ; agus fhad 's a tha
daoine aingidh beò an so, tha i annta mar
theine air a dhùnadh a stigh le ceannsachadh
Dhia; agus na 'm biodh e air a leigeil fuasg-
ailte, lasadh e cùrsa an nàduir ; agns do bhrigh
's gu bheil an cridhe a nis 'n a shlochd làn
peacaidh, mar sin, mar biodh am peacadh air a'
chumail fodha, thionndadh e air ball an t-anam
gu bhi 'n a àmhuinn theintich, no 'n a f hùrneis
theine agus phronniiisc.
VII. Cha thearuinteachd idir do pheacaich,
air son aon mhionaid, nach 'eil meadhon faic-
sinneach bàs aig làimh. Cha thearuinteachd
do dhuine nàdurra, gu 'm bheil e nis 'n a
shlàinte, agus nach 'eil e faicinn ciod an rath-
ad a rachadh e nis gu h-eallamh a mach as an
t-saoghal le tuiteamas sam bith, agus nach 'eil
cunnart faicsinneach sam bith, air dhoigh sam
bith, 'n a chrannchur. Tha fèin-fhiosrachadh
an t-saoghail, agus na nithe a thachair air iom-
adh rathad anns gach linn, a' nochdadh nach
dearbhadh sam bith so nach 'eil an duine air
fior bhruaich na siorruidheachd, agus nach ann
a steach do shaoghal eile a bheir e an ath
cheum. Tha na slighean agus na meadhona
neo-fhaicsinneach, agus nach urrainnear a
smuainteachadh, leis am bheil daoine gu h-eall-
amh a' dol a mach as an t-saoghal^ do-àireamh,
11
agus do thuigsinn. Tha daoine neo-iompaichte
a' coiseachd os ceann slochd ifrinn, air còmh-
dach grod a tha ann an iomadh àite cho lag
's nach giùlain e an cudthrom, agns cha 'n 'eil
na h-àitean sin r' am faicinn. Tha saighdean
a' bhàis a' ruith mu mheadhon là, agus cha 'n
fhaicear iad — cha 'n urrainn am fradharc is
gèire am faicinn. Tha a leithid do ràidibh
lionmhor, do-rannsaichte, aig Dia, air son daoine .
aingidh a thoirt a mach as an t-saoghal, agus
an cur do ifrinn, 's nach 'eil e r' a fhaicinn
o ni sam bith gu 'm bheil feum aig Dia air
miorbhuil a ghnathachadh, no dhol a mach a
cùrsa gnathaichte a f hreasdail, gus an t-aing-
idh a sgrios air àm sam bith. Tha gach mea-
dhon a th' ann air son peacaich a dhol a mach
as an t-saoghal, ann an lAmhan Dhia, agus sin
cho iomlan, agus gu tur fo a chumhachd, agus
umhal d' a òrdugh, air chor agus nach 'eil e
ni 's lugha gu saor thoil Dhia, cia aca theid
peacaich air àm sam bith do ifrinn, na ged nach
biodh meadhona idir air an gnathachadh, no
gnothuch idir a bhi aca 's a' chùis.
VIII. Cha dean an cùram na 'n gliocasa tha
daoine nàdurra a' cleachdamh air son am beatha
fèin a ghleidheadh, na cùram dhaoine eile mu
'n timchioll, am beatha tearuinte dhoibh aou
mhionaid. Tha so dearbhta o na nithe a tha
tachairt ann an cùrsa freasdail Dhia, agus o
fhein-fhiosrachadh na 'n uile dhaoine. Tha
so 'n a dhearbhadh soilleir nach 'eil gliocas
dhaoine fèin na thearuinteachd dhoibh o 'n
bhas ; do bhrigh 's na 'ra biodh a' chùis air ath-
arrachadh doigh, chitheamaid dealachadh èigin
12
eadar daoine glic, foghluimte an t-saoghail,
agus daoine eile, do thaobli bàsaibh tràth, agns
gun sùil riutha; ach cionnus a tha 'chuis?
ÈcL ii. 16 — " Cionnus a dh' eugas an duine
ghic?" eadhon " mar an t-amadan."
IX. Cha dean gach saothair agus innleachd
a tha daoine aingidh a' gnathachadh gu dol
as o ifrinn, tearuinte iad o ifrinn aon nihion-
.aid, fhad 's a tha iad a' diiìltadh Chriosd, agns
a bhuanaicheas iad 'n an daoine aingidh. Is
beag nach 'eil gach duine nàdurra a chluinneas
mu ifrinn, ga thoileachadh fein le a bhi smnaint-
eachadh nach teid esan do 'n ionad sin ; tha e
'g earbsa as fèin air son a thearuinteachd fein,
agus a' miodal ris fèin air son na rinn e. air son
na tha e nis a' deanamh, no air son na tha sùil
aige r' a dheanamh ; tha gach neach a' suidh-
eachadh 'n a inntinn fein cionnus a theid e as
o dhamnadh, agus tha e ga thoileachadh fèin,
le miodal, a' smuainteachadh gu 'm bheil e ro
innleachdach air a shon fein, agus nach fàil-
nich a' rìiintean. Tha iad a' cluinntinn gur
tearc iad a bhios air an saoradh, agus gu'n
deachaidh a' chuid mhòr do 'n t-sluagh a bhàs-
aich do ifrinn ; ach tha gach neach a' saoilsinn
gu 'n gnathaich esan meadhona air son e foin
a dhol as, ni 's fearr na rinn daoine eile. Cha
'n 'eil a rùn air son dol do 'n ionad phiantach
sin; tha e ag ràdh ann fein, gu 'm bheil e cur
roimhe gu 'n toir esan aire mhath agus a'
shoirbhicheas leis, agus gu 'n òrduich e cùisean
air a shon fein air dhoigh nacb failnich iad.
Ach tha clann nan daoine 'g am. mealladh
fèin gu h-amaideach agus gu truagh, le an inn-
13
leachdan fein, agus leis an earbsa a tha aca n'
an neart 's n' an gliocas fein ; cha 'n 'eil càil 'n
an earbsa ach am faileas. Chaidh a' chuid as
mò dhiubh-san a bha roimh beò, fo na h-aon
mheadhona gràis, agus a tha nis marbh, gun
teagamh do ifrinn ; agus cha b' ann a chionn
nach robh iad co glic riiìsan a tha beò 's an
àm so ; cha b' ann a chionn nach do dhealbh
iad innleachdan cheart cho maith air son iad
fèin a dhol as. Na 'm biodh e comasach dhuinn
labhairt riu, agus fheòraich dhiubh, aon an
deigh a cheile, an robh siìil aca, 'n uair a bha
iad beò, agus a b' àbhaist doibh cluinntinn rau
ifrinn, gu 'm biodh iad gu bràth fo 'n chor-
ruich sin, chluinneamaid, gun teagamh, aon an
deigh aoin a freagairt, " Cha robh ; cha do
shaoil mi riamh teachd do 'n ionad so : bha a'
chùis air atharrachadh doigh 'n am inntinn ;
shaoil mi gu 'm bithinn ro innleachdach air mo
shon fein ; shaoil mi gu 'n robh mo dhoigh maith.
Bha mi a' cur romham an aire mhaith a
thabhairt; ach thkinig a' chùis orm gun fhios :
cha robh sùil agam ris 's an àm ud, na 's an
doigh ud; thàinig e mar ghadaiche. Mheall
am bàs mi ; bha corruich Dhia ro eallarah air
mo shon. 0 m' amaideachd mhallaichte ! Bha
mi a' miodal rium fèin, agus 'g am' thoileach-
adh fein le h-aislingibh faoin rau na dhean-
ainn an dèigh so ; agus 'n uair bha mi ag radh
sìth agus tearuinteachd, an sin thàinig sgrios
obann orm."
X. Cha do chuir Dia e fèin fo chìimhnant
air bith, le gealhidh air bitli, daine nùdurra
sara bith a chumail aon mhionaid a mach a if-
14
rinn. Cha d' tbng Dia gu cinnteach aon gheall-
adh air beatha mhaireannaich, no air saorsa na
gleidheadh air bith o bhàs siorruidh, ach na tha
air an gabhail a steach ann an cùmhnanta nan
gràs, na geallanna a tha air an tabhairt ann
an Criosd, neach anns am bheil na geallanna
uile na 'n seadh 's na 'n amen. Ach gu cinnt-
each cha 'n 'eil còir idir ann an geallanna cùmh-
nanta nan gràs, aca-san nach 'eil na 'n cloinn
a' chùmhnaint, agus nach 'eil a' creidsinn ann
an aon do gheallanna a' chumhnanta, agus aig
nach 'eil còir sam bith ann an eadar-mheadh-
onair a' chùmhnaint.
Mar sin, ciod air bith a bha cuid a' smuaint-
eachadh, no a' cumail a mach, mu dheibhinn
gheallanna do dhaoine nàdurra, nam biodh iad
ag iarraidh agus a' bualadh gu dùrachdach,
tha e dearbhte soilleir, ciod air bith saolhair a
ghabhas duine nàdurra ann an nithe na diadh-
achd, ciod air bith ùrnuighean a ni e, gus an
creid e ann an Criosd, nach 'eil Dia fo chùmh-
nant air bith a chumail aon mhionaid o sgrios
siorruidh.
Is ann mar so a tha daoine nàdurra ann an
làimh Dhia, os ceann slochd ifrinn ; thoill iad an
slochd teinteach, tha iad cheana air an dìt-
eadh air a shon ; agus tha Dia air a bhros-
nachadh gu h-uamhasach : tha 'f hearg cho mòr
nan aghaidh, 's a tha i an aghaidh na muinntir
a tha gu deimhin a fulang teas a chorruich ann
an ifrinn ; agus cha d' rinn iad an ni as lugha
gus an f hearg sin a chiùineachadh no thraogh-
adh ; ni mo tha Dia fo chumha air bith, 's an
tomhas is Ingha, le gealladh air bith, an cum-
15
ail suas caon mhionaid : tlia an diabhul a' feith-
eamh air an son — tha ifrinn a' fosgladh a beil
air an son — tha na lasraichean a' cruinneach-
adh agus a' losgadh timchioll orra, agus bu
mhiann leo greim a dheanamh orra, agus an
slugadh suas ; tha an teine a tha air a dhùn-
adh a stigh 'n an cridheachaibh ag iarraidh bris-
eadh a mach ; agus cha 'n 'eil còir aca ann
an eadar-mheadhonair sam bith ; cha 'n 'eil
aon mheadhon air an ruig iad is urrainn tear-
uinteachd sam bith a dheanamh dhoibh. Gu
bhi aithghearr, tha iad gun tearmunn sam
bith, gun ni sam bith air an gabh iad greim ;
cha 'n 'eil ni 'g an gleidheadh aon tiota ach
saor thoil, agus fad-f hulaugas neo-chumhnantail
agus fèin-thoileil an Dia a tha air a bhrosnach-
adh.
AN COMHCHUR.
Feudaidh am feum a bhi, gu 'm bi peacaich
neo-iompaichte air an dùsgadh gu mothach-
adh ghabhail air an cunnart. Is e an ni a
chuala sibh, suidheachadh gach aon dhibh a
tha mach a Criosd. Tha an saoghal sin do
thruaighe, tha an loch sin do phronnusc teint-
each na laidhe fodhaibh. An' sin tha slochd
uamhasach lasraichibh teinteach corruich Dliia ;
an' sin tlia beul farsuing ifrinn fosgailte ; agus
cha 'n 'eil ni agaibh gu seasamh air, na ni gu
greim a dheanamh air ; cha 'n 'eil ni eadar
sibh agus ifrinn ach an t'adhar; 's e cumhachd
agus gean-maith Dhia a mhàin a tha g' ur cum-
ail suas.
Theagamh nach 'eil aithne agaibhse air so ;
tha sibh a' faicinn gu 'm bheil sibh air 'ur cum-
16
ail a macli a ifrinn, gidlieadh clia 'n 'eil sibh a'
faicinn làmh Dhia ann ; ach tha sibh ag amharc
air nithe eile, mar tha slainte mhaith pearsa,
bhur CTjram dheth 'ur beatha fèin, agus na
meadhona a tha sibh a' cleachdadh air son
sibh fèin a choimhead tearuinte. Ach gu cinnt-
each cha ni sam bith iad sin ; nan tugadh Dia
air falbh a làmh, chiXmhò a chumadh iad sibh
o thuiteam, na chumadh an t-adhar tana suas
neach a bhiodh an crochadh ann.
Tha bhur n' aingidheachd mar gu 'm b' ann
g' ur f àgail trom mar luaidh, agus g' ur n' aom-
adh le cudthrom agus bruthadh mòr gu ifrinn ;
agus na 'n leigeadh Dia as sibh, rachadh sibh
fodha air ball, agus rachadh sibh gu luath sios
do 'n doimhne gun ghrunnd ; agus cha mhò a
dheanadh bhur slainte pearsa, agus 'ur cùram
's 'ur giiocas fein, bhur n' innleachd is fearr,
agus 'ur 'n uile f hìreantachd, do dh' f heum, gu
bhur cumail a mach à ifrinn, na dheanadh lion
an dabhain-alkiidh gu stad a chur air creig a
bhiodh a tuiteam.
Màijr b' eadh gur e sin toil àrd-uachdranail
Dhia, cha ghiijilaineadh an talamh sibh aon
mhionaid, oir tha sibh 'n 'ur n' eallaich dha ;
tha an cruthachach ag osnaich leibh ; tha an
creutair air a chur fo dhaorsa bhur truaillidh-
eachd, cha 'n ann le a thoil : cha 'n ann gu
toileach a tha a' ghrian a' soillseachadh oirbh,
gu solus a thabhairt dhuibh gu seirbhis a
dheanamh do 'n pheacadh agus do Shàtan ;
cha toir an tahmih mach a thoradh gu toileach,
chum bhur n' anamiannaibh a shàsachadh ;
cha mhò tha e gu toilcach na àite anns am
17
bheil bhiir n' aingidheachd 'g a cur an gniomh ;
cha 'n 'eil an anail gu toileach g' ur cumail
beo, fhad 's a tha sibh a' caitheamh bhur
beatha ann an seirbhis naimhdean Dhia. Tha
creutairean Dhia maith, agus bha iad air an
deanamh chum 's gu 'n deanadh daoine seir-
bhis leo do Dhia ; cha 'n 'eil iad toileach seir-
bhis sam bith eile 'choimhlionadh, agus tha iad
ag osnaich 'n uair tha iad air am mi-ghnath-
achadh air son aobharan a tha calg-dhireach
an aghaidh an nàduir agus an criocha. Agus
sgeitheadh an saoghal a mach sibh, mur b' e
làmh riaghlaidh an Ti sin a tha air a bhrosnach-
adh leibh. Tha neoil dhubha cliorruich Dhia
a nis direach an crochadh os ceann bhur cinn,
làn do 'n stoirm uamhasaich, agus do thair-
neanach ; agus mur biodh làmh Dhia 'g an
cumail fodha, bhristeadh iad a mach oirbh gu
grad. Tha toil ard-uachdranail Dhia, 's an àm
tha làthair, a' cumail bacadh air a' ghaoith
làidir; mur biodh, bhriseadh i mach le gairge :
thigeadh bhur sgrios mar ioma-ghaoith, agus
bhiodh sibh cosmhuil ri moll an urlair-bhual-
aidh shamhraidh.
Tha corruich Dhia cosmhuil ri mòran uisg-
eachan, air an cuirteadli stad, agus a bhiodh
air an càrnadh suas ; tha iad a' f às ni 's mò
agus ni 's mò, agus ag eiridh ni 's àirde agus
ni 's àirde, gus am bi dorus air 'f hosgladh ;
agus mar is f haide tha stad air a chur air an
t-sruth, 's ann is luaithe agus is cumhachd-
aiche bhios e 'n uair a bhriseas e mach. Tha
e fìor nach deachaidh breitheanas a chur an
gniomh fathast an aghaidh bhur droch oibribh ;
18
tba tuiltean clioghaltais Dliia air an ciimail air
an ais ; ach tha bhur cionta a' sior f hàs, agus
tha sibh gach là a' càrnadh suas tuilleadh feirge :
tha na h-uisgeachan ag eiridh gun sgur, agus
a' f às ni 's cumhachdaiche agus ni 's cumhachd-
aiche ; agus cha 'n 'eil ni ach saor thoil Dhia
'g an cumail air an ais ; is ann a dh' aindeoin a
tha iad air an cumail, agus tha iad a' strì gu
làidir gu faghail a mach. Na 'n tugadh Dia
ach a làmh o gheata-na-tuile, dh' fhosgladh e
air ball, agus bhrùchdadh tuiltean teinteach teas
corruich Dhia a raach le cuthach do-thuigsinn,
agus dhoirteadh iad oirbh le cumhachd neo-
chriochnach ; agus ged bhiodh bhur neart deich
mìle uair ni 's mò na tha e, seadh, deich mìle
uair ni 's mò na neart an diabhuil is treise agus'
is cruaidhe ann an ifrinn, cha bhiodh ann ach
neo-ni gu seasamh ris, no gus a' ghiulan.
Tha bogha corruich Dhia air a lùbadh, agus
tha an t-saighead deas air an t-sreing ; tha
ceartas a' cuimseachadh na saighde air do
chridhe, agus a' tarruing a' bhogha ; agus cha
'n 'eil ni sam bith ach saor thoil Dhia, agus sin
Dia a tha ann am feirg, gun gheailadh gun
cheangal sam bith, a' cumail na saighde aon
tiota o bhi air a cur air mhisg le bhur fuil.
Is ann mar so tha sibhse uile aig nach d'rinn-
eadh riamh atharrachadh mòr air bhur cridhe,
le cumhachd làidir Spioraid Dhe air bhur n' an-
amaibh ; na h-uile nach deachaidh riamh ath-
bhreith agus a dheanamh nan creutairean
nuadha, agus a thogail o bhi marbh ann am
peacadh, gu staid soluis, agus beatha ùir nach
d' f hairich sibli riamli ; tha sibh ann an lamhan
19
corruicli Dliia. Ciod air bith ath-leasachadh a
dh' fheudadh sibh a dheariamh ann an iomcidh
ni 'n 'ur caithe-beatha, no tograidhean blàth
do'n diadhachd, no coltas diadhachd a dh'fheud-
as sibh a chumail suas ann bhur teaghlaichean,
agus ann bhur closaidean, agus ann an tigh
Dhè, — cha 'n 'eil ni ach a shaor thoil-san a
mhàin g' 'ur cumail o bhi anns an dearbh
mhionaid so air 'ur slugadh suas ann an sgrios
siorruidh.
Ciod air bith co beag 's a tha sibh a tuigsinn
san àm so, firinn na tha sibh a' cluinntinn, làn
thuigidh sibh e an dèigh so. Tha iadsan a
dh' f halbh o bhi anns an t-suidheachadh cheud-
na anns am bheil sibhse, a' faicinn gur h-ann
mar sin a bha chùis maiUe riu-san ; oir thàinig
sgrios air a' chuid bu mhò dhiubh gu h-obann,
'n uair nach robh sìiil idir aca ris, agus 'n uair
a bha iad ag radh, Sìth agus tearuinteachd.
'Nis tha iad a' faicinn, nach robh ni ach gaoth
agus faileasan fahamh anns na uithe sin, anns an
robh an earbsa air son sìth agus tearuinteachd.
Tha an Dia sin a tha g' ar cumail os ceann
slochd ifrinn, mar gu 'm biodh aon a' cumail
dabhain-alluidh, no creutair gràineil os ceann an
teine — tha e g' iir fuathachadh, agus tha e air
a bhrosnachadh gu h-uamhasach ; tha a chor-
ruich ribh a' losgadli mar theine ; tha e g' ur
faicinn neo-airidh air ni sam bith ach a bhi air
bhur tilgeil san teine ; tha a shùilean ni 's
gloine na gu 'm fuiling e sibh 'n a sheaHadh ;
tha sibh deich mìle uair ni 's gràineile 'n a
shìiilean-sa, na tha an nathair is grkineile agus
is puinseauaiche 'n ar sùilibh-ne. Chuir sibh
20
corriaich air gu neo-cliriochnach ni 's mò na
chuir reubalach rag riamh air a righ: agus
gidlieadh, cha 'n 'eil ni ach a làmh g' ur cumail
na h-uile tiota o thuiteam san teine. Cha 'n
'eil aohhar sam hith eile air son nach deachaidh
BÌhh an raoir do ifrinn, agus gu'n do cheadaich-
eadh dhuibh dùsgadh a ris 's an t-saoghal so,
an deigh dhuibh bhur sùilean a dhùnadh gu
codal ; agus cha 'n 'eil aobhar sam bith eile ri
thabhairt air son nach do thuit sibh do dh' if-
rinn, o 'n dh' eirich sibh 's a' mhaduinn, ach
gu 'n do chum làmh Dhia suas sibh. Cha 'n
'eil aobhar sam bith eile ri thabhairt air son
nach deachaidh sibh do dh' ifrinn, o 'n shuidh
sibh an so 'n tigh Dhè, a' brosnuchadh a shùil-
ean ghma leis an rathad pheacach aingidh anns
am bheil sibh ag eisdeachd r' a aoradh naomh-
san.
0, a pheacaich ! smuaintich air a' chunnart
uamliasach anns arn bheil thu ! Is ann os
ceann àmhuinn mhòir do chorruich, slochd far-
suing gun ghrunnd, làn do theine na corruich,
a tha sibh an crochadh ann an làimh an Dia
sin, aig am bheil a' chorruich air a brosnucii-
adli agus air a teasachadh 'n 'ur n' aghaidh-sa
cho mòr 's a tha i 'n aghaidh mòran diubh-san
a tha air an damnadh ann an ifrinn. Tha sibh
an crochadh air snàthain caol, ma thimchioU
am bheil lasraichibh corruich Dhia a' losgadh,
agus iad uUamh gus a dhothadh na h-uile
mionaid, agus a losgadh o cheile ; agus cha 'n
'eil còir agaibh ann an eadar-mheadhonair sam
bith, na ni gu greira a ghabhail dheth gu bhur
sàbhaladh, na ni gu lasraicliibh na corruich a
chumaii air falbl) ; cha 'n 'eil ni agaibh dhibh
21
feiii, na iii a rinn siLli rianih, no is uiTainn sibh
a dheanamh, gu iompaiclh a chur air Dia bhur
caomhnadh aon tiota.
Agus thugaibh an aire an so gu sònruichte,
's a' cheud r.ite, ciod a' chorruich a t' ann. 'S e
th' ann corruich an Dia neo-chriochnaich. Mar
biodh ann a mhàin ach corruich duine, ge do b' e
an righ is cumhachdaiche, cha bhiodh ann
an coimeas ach ni faoin. Tha eagal mòr roimh
chorruich righrean, gu h-àraidh righrean a dh'
fheudas an loil fèin a dheanamh, aig am bheil
maoin agus beatha an cuid iochdaran gu h-iom-
hm 'g an toil, gu bhi air an gnathacÌiadli mar
chi iad iomchuidh, Gnath. xx. 2 — " Mar bheuc-
aich leomhain tha eagal righ : an ti a bhros-
nuicheas e gu feirg peacaichidh e an aghaidh
'anama fèin." Tha an t-iochdarau a cliuireas
corruich mhòr air righ a dh' fheudas a thoil
fein a dheanamh, buailteach do dh' f hulang nam
piantaibh is mò is urrainn innleachd dhaoine
'dhealbh, no is urrainn cumhachd dhaoine chur
an gniomh. Ach cha 'n 'eil anns na righrean
is mò air thalamh, 'n am mòrachd agus 'n an
cumhachd is mò, agus 'n uair tha iad air an
eideadh 'na 'n uamhasan is mò, ach cnuimhean
lag, suarach, do 'n duslach, an coimeas ris a'
Chruithear mhòr agus chumhachdach, agus
righ neamh agus na talmhainn. Is beag is
urrainn iad-san a dheanamh, an uair is mò tha
iad ann am feirg, agus a chuireas iad an gniomh
an cuthach is gairge. Tha uile righrean na
talmhainn mar fhionain-feòir, ann an làthair
Dhia ; tha iad mar neo-ni, agus ni 's Ingha na
neo-ni: tha di-meas ri dheanamh araou air an
22
gràdh agus air am fuatli. Tha corruich Eigh
mòr nau righrean cho mòr ni's uamhasaiche na
'n corruich-san, 's a tha a' mhòrachd rìoghail
os ceann am mòrachd-san. " Agus a ta mi ag
radh ribhse, mo chairde, na biodh eagal oirbh
roimh 'n mhuinntir sin a mharbhas an corp,
agus 'na dheigh sin aig nach 'eil ni tuilleadh
dh' f heudas iad a dheanamh : Ach nochdaidh
mi dhuibh co e roimh an còir dhuibh eagal a
bhi oirbh : Biodh eagal an Ti ud oirbh, aig am
bheil cumhachd an deigh neach a mharbhadh,
a thilgeil do ifrinn ; seadh, a ta mi ag radh
ribh, biodh eagal an Ti so oirbh," Luc. xii. 4.
II. Is ann ri gairge a chorruich tha sibh air
'ur fàgail ruisgte. Tha sinn gu tric a' leugh-
adh mu chorruich Dhia ; mar ann an Isa. lix.
18 — "A reir an gniomhara, mar sin bheir e
ath-dhioLadh, corruich d' a naimhdibh." Mar
an ceudna, Isa. Ixvi. 15 — " Oir feuch, thig an
Tighearna le teine, agus a charbad mar chuairt-
ghaoith, a dhortadh a mach a chorruich mar
an teas, agus 'achmhasan le lasraichibh teine."
Agus mar sin ann an iomadh àite eile. Tha
sinn a' leughadh mar so, Taisb. xix. 15 — " Fion-
amair an De uile-chumhachdaich." Tha na
briathran ro uamhasach. Ged nach biodh air
a ràdh ach a mhàin " fearg Dhia," bhiodh na
briathran a' ciallachadh sin a bhiodh neo-
chriochnach eagalach : ach tha e ag radh —
" fearg ro gharg Dhia :" corruich Dhia! fraoch-
feirge lehobhah ! 0 cia co uamhasach 's a
dh' f heumas sin a bhi ! Co is urrainn innseadh
no thuigsinn ciod e tha nabriatbran a' giùlan ?
Ach cha 'n e a mhàin gu 'm bheil sin air a radh.
acli fraocli-feirge an Dè iiile-chumliachdaich."
Mar gu 'ra biodh foillseachadh mòr dheth
chumhachd neo-chriochnach anns nabhiodh air
a chur an gniomh le fraoch feirge ; mar gu 'm
biodh an cumhachd siorruidh air a chur gu
feirg, agus an sin a' caitheadh uile neart, mar
is àbhaist do dhaoine a bhi feuchainn an uile
neart ann an teas an corruich. 0, ma ta, ciod
a thachras? ciod a dh'eireas do 'n chnuimh
bhochd a bhios g' a ghiùlan ? co na làmhan is
urrainn a bhi làidir, agus an cridhe is urrainn
seasamh? Ciod an doimhne uamhasach, do-
labhairt, do-thuigsinn truaighe anns an teid an
neach a bhios fo 'n chorruich so, sios.
Thugaibh an aire dha so, sibhse tha làthair
an so, a tha gun ath-bhreith fathast. Tha, gu 'n
cuir Dia teas feirge an gniomh, a' ciallachadh
gu 'n cuir e an gniomh corruich gun truas sam
bith. 'N uair a chi Dia truaighe do-labhairt
bhur suidheachaidh, agus a chi e gu 'm bi bhur
piantaibh fad os ceann bhur neirt, agus a chi e
bhur n' anam truagh air a phronnadh, agus a'
dol fodha, mar gu 'm b' ann gu dorchadas gun
chrich ; cha bhi truas aige ribh, cha sguir e o
dhòrtadh a chorruich, agus cha 'n eutromaich
e a làmh 's an tomhas is lugha ; cha bhi 'an sin
eutromachadh no tròcair, agus cha chuir Dia
idir casgadh air a' ghaoith dhoinionaich : cha
bhi suim aige do bhur leas, agus cha bhi cùram
idir air gu 'm fuiling sibh cus, ann an seadh
sam bith, ach a mhàin nach fuiling sibh os
ceann na tha geur-cheartas ag iarraidh ; cha
chumar ni air ais, chionn gu 'm bheil e co
cruaidh dhuibh r' a ghiùlan. " Uime sin, buin-
24
idh mise riu-san fos aiin am feirg : clia cboigil
mo sliùil, ni mò bhios trnas agam : agus ged
eigh iad ann am chkiasaibh, le guth àrd, gidh-
eadh, cha 'n eisd mi riu," Esec. viii. 18. 'S an
àm so, tha Dia 'n a sheasamh ullamh gu truas
a ghabhail dhibh ; is là tròcair so ; feudaidh sibh
a nis glaodhaich le ni-eigin do dhòchas mis-
neachail gu faigh sibh tròcair. Ach aon uair
's gu bheil là na tròcair seachad, is diomhain
bhur glaodhaich agus bhur sgreadail thiamhaidh
agus chràiteach ; bidh sibh gu tur caillte agus
air bhur tilgeil air falbh le Dia, do thaobh bhur
sonais. Cha bhi feum sam bith aig Dia oirbh
tuillidh, ach bhur cur a dh'fhulang truaighe;
cha bhi aobhar sam bith eile air son 'ur cumail
ann am bith ; oir bidh sibh 'n "ur soitheach feirge
air ulluchadh chum sgrios ; agus cha bhi feum
sam bith eile air an t-soitheach so, ach a mhàin
a bhi air a lionadh làn do chorruich. Ann an
àite Dia a ghabhail truais dhibh 'n uair a
ghlaodhas sibh ris, 's ann a tha e sgriobhadh
gur h-ann a ni e 'mhàin "gaire agus fanoid."
anath. i. 25, 26, &c.
Leis co uamhasach 's a tha briathran so an
Dè mhòir — " Saltraidh mi orra ann am f heirg,
agus pronnaidh mi iad ann am chorruich, agus
crathar am fuil air mo chulaidh, agus tarruing
idh mi sal air m' èideadh uile," Isa. Ixiii, 3.
Theagamh gu bheil e neo-chomasach smuaint-
eachadh air briathran a tha ni 's mò a' foills-
eachadh annta na trì nithe so, — tàir, fuath,
agus teas chorruich. Ma ghlaodhas sibh ri Dia
air son truas a ghabhail dhibh, bidh e cho fad o
Ihruas a ghabhail dhibh ann bhur staid bhròn-
25
aiclì, no 0 'n mheas is lugba, no 'm fùbhor is
lugha 'nochdadh dhuibh, agus gur h-ann a
shaltras e sibh fo na casan : agus ged bhios fios
aige nach urrainn sibh cudthrom anUile-chumh-
achdaich a ghiùlan, a' saltairt oirbh, gidheadh,
cha bhi suim aige dheth sin, ach pronnaidh e
sibh gun tròcair fo 'chosaibh ; fàisgidh e bhur
fuil a mach, agus leumaidh i, agus bidh i air a
crathadh air a chulaidh, air chor 's gu 'm bi sal
air eideadh uile. Cha 'n e a mhàin gu 'm fuath-
aich e sibh, ach bidh sibh ro thàireil aige ; cha
mheasar àite sam bith freagarach air bhur son,
ach fo' a' chosan, a chum gu'm bi sibh air bhur
saltairt sios mar chlàbar air na sràidean.
III. An truaighe d' am bheil sibh ruisgte,
's e tha innte an truaighe a chuireas Dia an
gniomh, chum 's gu 'm feuch e ciod a tha ann
an corruich lehobhah. Bha e ann an cridhe
Dhia a nochdadh do ainglibh agTis do dhaoine
an dà chuid, cia cho oirdheirc 's a tha a ghràdh,
agus mar an ceudna cia cho eagalach 's a tha
a chorruich. Tha righrean talmhaidh aig cuid
do amaibh a' nochdadh cia cho uamhasach 's a
tha an corruich, leis na peanasan mòra a tha
iad a cur an gniomh air a' mhuinntir a chuireas
fearg orra. Bha toil aig Nebuchadnesar, righ
cumhachdach agus uaibhreach iompaireachd
Chaldea, 'fhearg a nochdadh 'n uair a chuir-
eadh corruich air le Sadrach, Mesach, agus
Abednego ; agus mar sin dh' orduich e gu 'm
biodh an àmhuinn theinteach dhian-loisgeach
air a teasachadh seachd uairean ni 's mò na
bha i roimhe ; bha i, gun teagamh, aig an teas
bu ghairge d' am b' urrainn i bhi air a cur le
26
innleaclid dliaoine. Ach tha mar an ceudna an
Dia mòr toileach a chorruich a dheanamh aith-
nichte, agus a mhòrachd rioghail uamhasach,
agus a chumhachd neo-chriochnach àrdachadh,
ann am fulangasan a naimhdean, a dh' ionn-
suidh na cuid is faide 'mach. " Ciod ma 's e,
air bhi do Dhia toileach 'f hearg a nochdadh,
agus a chumhachd a dheanamh aithnichte, gu
'n d' f huiling e le mòr f had-fhulangas soithiche
na feirge air an ulluchadh chum sgrios ?" Eom.
ix. 22. Agus do bhrigh gur h-e so a rùn, agus
gu 'n do chuir e roimhe gu 'n deanadh e aith-
iiichte cia cho uamhasach 's a tha corruich do-
cheannsaichte, fraoch feirge lehobhah, ni e le
sgath e. Tachraidh ni-eigin mu 'n toirear fian-
uis gu 'm bi e uamhasach. 'N uair a dh'eireas
an Dia mòr suas ann am feirg, agus a chuireas
e an gniomh a dhioghaltas uamhasach air a'
pheacach bhochd, agus a tha an creutair truagh
a' fulang cudthrom agus cumhachdneo-chrioch-
nach 'fheirge, an sin gairmidh Dia air an
domhan uile gu amharc air a mhòrachd uamh-
asaich, agus an cumhachd treun sin a tha r' am
faicinn ann. " Agus bithidh na slòigh mar
aol air a losgadh ; mar dhroighinn air a ghearr-
adh sios, loisgear iad anns an teine. Cluinn-
ibh, 0 sibhse a tha fad as, an ni a rinn mi ;
agus sibhse tha dlùth, aidichibh mo chumhachd.
Tha na peacaich ann an Sicn fo eagal ; ghlac
uamhunn na cealgairean ; co 'n ar measg a
ghabhas còmhnuidh maille ri teine millteach ?
co 'n ar measg a ghabhas còmhnuidh maille ri
lasraichibh siorruidh ?" Isa xxxiii. 12, 13, 14.
Is ann mar so a thachras dhuibhse tha ann
27
an staid neo-iompaiclite, ma bhiianaicheas sibh
innte; bithidh cumhachd neo-chriochnach, agus
mòrachd rioghail, agus uamhasan an De Uile-
chumhachdaich, air an àrdachadh oirbh, ann an
neart do-labhairt 'ur piantaibh. Bidh sibh air
bhurpianadh ann an làthair nan aingle naomh,
agus an làthair an Uain ; agus an uair a bhios
sibh mar so a' fulang, theid luchd-àitich glòr-
mhor nan neamhan a mach, agus seallaidh iad
air an t-sealladh eagalach, chum 's gu faic iad
ciod e fraoch feirge an Uile-chumhachdaich ;
agus an uair a chi iad e, tuitidh iad sios, agus
ni iad aoradh do 'n Kigh chumhachdach agus
mhòr sin. "Agus tàrlaidh, o ghealaich ùir gu
gealaich ùir, agus o Shàbaid gu Sàbaid, gu 'n
tig gach uile f heòil a dheanamh aoraidh ann
am làthair-sa, deir an Tighearn. Agus theid
iad a mach, agus seallaidh iad air closaichean
nan daoine a chiontaich a' m' aghaidh ; oir cha
bhàsaich an cnuinih, agus cha mhùcliar an teine ;
agus bithidh iad nan gràineileachd do na h-uile
f heòil." Isa. Ixvi. 24, 24.
IV. Is e corruich shiorruidh a ta ann. Bhiodh
e uamhasach fraoch feirge so an Dè uile-chumh-
achdaich a ghiùlan aon tiota ; ach feumaidh
sibh a ghiulan fad na siorruidheachd. Cha bhi
crioch air an truaighe anabarrach uamhasaich
so. 'N uair a sheallas sibh romhaibh, chi sibh
air thoiseach oirbh siorruidheachd fhada, buan-
mhaireachduinn gun chrich, a shkigas suasbhur
smuaintibh, agus a chuireas uamhas air 'ur
n' anamaibh ; agus bidh sibh gu tur ann an eu-
dòchas, nach faigh sibh gu bràth fuasgladh sam
bith, crioch sam bith, lasachadh sam bith, fois
28
sam bith ; bidli fìos agaibli gu cinnteach gu 'm
feiim sibh linntean fada, muiUeinibh do rahuill-
einibh do linntean a chaitheadh, a' gleachd ris
an dioghaltas uile-chimihachdach gun tròcair
so ; agus an sin an deigh dhuibh so a dheanamh
'n uair a bhios an uibhir so do linntean air an
caitheamh leibh 's an t-suidheachadh so, bidh
fios agaibh nach 'eil so uile ach mar neo-ni ann
an coimeas ris na tha gu teachd. Mar sin bidh
bhur peanas da rireadh gun chrìch. 0 ! co is
urrainn innseadh ciod e cor an anama 's an
t-suidheachadh sin ! Cha toir ni is urrainn
sinne a ràdh mu dheibhinn ach beachd lag agus
fann air; tha e do-labhairt agus do-thuigsinn ;
oir, " Co d' an aithne neart feirge Dhia?"
Cia co uamhasach 's a tha staid na muinntir
sin a tha gach latha agus gach uair ann an cun-
nart na corruich mhòir agus na truaighe gun
chrìch so ! Ach 's e so staid mhuladach na h-uile
anam nach deach' a bhreith a rìs, cia air bith cho
modhail agus ceart, stuam', agus diadhaidh a
dh' fheudas iad a bhi air sheol eile. 0 gu 'n
gabhadh sibh gu cridhe e, co dhiubh tha sibh
òg no sean 1 Tha aobhar a bhi creidsinn gu'm
bheil mòran a chual an soisgeul, a bhios a' ful-
ang na truaighe so fad na siorruidheachd. Cha
'n aithne dhuinn co iad, no ciod na smuaintean
a tha 'nis aca. Theagamh gu 'm bheil iad an
tràth so aig fois, agus ag eisdeachd ris na nithe
so uile gun mhòran bruaidlean, agus a' sodal riu
fein nach iadsan a' mhuinntir sin, agus a' geall-
tainn dhoibh fèin gu 'n teid iadsan as, Na 'm
b' aithne dhuinn ach aon neach 's a' choimh-
thional so uile, a bhiodh a fulang na truaighe
60, nach b' uamhasach an ni e ri smuainteach-
29
adh air. Na 'm b' aithne dhuinn co e, ciod an
sealladh eagalach a bhiodh ann, a leithid do
dhuine fhaicinn ! Cionnus a dh' f heudamaid
uile gul muladach agus cràiteach a thogail os a
cheann ! Ach, mo thruaighe ! an àite aon, cia
iomadh iad, a rèir coltais, a chuimhnicheas air
an t-searmoin so ann an ifrinn ! Agus bhiodh
e na ionghnadh mur biodh cuid do na tha an so
a làthair ann an ifrinn ann an ìiine ghearr,
eadhon ma 'n criochnaich a' bhliadhna so. Agus
cha bhiodh e na ionghnadh ged bhiodh cuid a
tha an so 'n an suidhe slàn, agus socair, agus
aig fois, san ionad sin mu 'n tig madainn am
màireach. Bidh a' chuid sin dhibh a bhuan-
icheas ann an staid nàduir, agus is fhaide 'dh'
f hanas gun dol do ifrinn, bidh sibh anns an àite
siu ann an ùine ghearr ! Cha'n 'eil bhur sgrios
a' codal ; thig e gu luath, agus, a rèir na h-uile
coltais, gle ghrad air mòran dhibh. Tha aobtir
agaibh a bhi fo ionghnadh nach 'eil sibh cheana
ann an ifrinn. Is e sin, gun teagamh, cor cuid
do na chunnaic sibh, agus a b' aithne dhuibh,
nach robh riamh a' toilltinn ifrinn ni 's mò na
sibhse, agus mar sin a bha roimhe so cho colt-
ach ri bhi beò 's an àm so, 's a bha sibhse. Tha
an suidheachadh seachad air gach uile dhòchas ;
tha iad a' gul ann an truaighe anabarraich, agus
ann an tur-eudòchas ; ach tha sibhse an so ann
an tìr nam beò, am measg mheadhona nan gràs,
agus tha cothrom agaibh air slainte fhaotainn.
Ciod nach tugadh na h-anamaibh bochd caillte
gun dòchas sin, air son aon là do na cothroman
tha sibhse nis a' sealbhachadh !
Agus a nis, tha cothrom neo-chumanta ag-
30
aibh,* là anns an d' fliosgail Criosd dorus na
tròcair gu fial farsuing, agus tha e na sheasamh
's an dorus, agus a' glaodhaich le guth àrd ri
peacaich bhochd ; là anns am bheil mòran a'
tional d' a ionnsuidh, agus a' dol a steach do
rioghachd Dhè le dian-spàirn ; tha mòran gach
là a' teachd o 'n àirde an ear, agus an iar, agus
tuath, agus à deas ; tha mòran a bha o chionn
ghoirid anns an aon shuidheachadh thruagh
ribh fein, nis ann an staid shona, agus an cridhe
làn do ghaol dhasan a ghràdhaich iad, agus a
nigh iad o 'm peacanna 'n a f huil fèin, agus a'
deanamh gàirdeachais ann an dòchas glòire Dhè.
Cia eagalach do neach a bhi air fhàgail air
deireadh 'n a leithid so do latha ! a bhi faicinn
na h-uibhir eile aig cuirm, agus sibh fèin a' bàs-
achadh agus a' dol a dhith ! A bhi faicinn mòr-
an eile a' deanamh gàirdeachais, agus a' seinn
tre aoibhneas cridhe, 'n uair a tha aobhar ag-
aibhse glaodhaich tre dhoilghios cridhe, agus
caoineadh a dheanamh tre chràdh spioraid !
Cionnus is urrainn sibh fois a ghabhail aon
mhionaid 'n a leithid do shuidheachadh ? Nach
'eil bhur n' anama cho laachrahor ri anamaibh
na muinntir a tha o Latha gu latha a' tional gu
Criosd?
Nach 'eil mòran an so, a bha lìine f had beò
's an t-saoghal, nach 'eil fathast air an ath-
bhreith, agus mar sin a tha na 'n coigrich do
chomh-f hlaitheachd Israeil, agus nach d' rinn
* Chaidh an t-searmoin so a labhairt aig am anns am
b' e toil an Tighearn 'obair ath-bheothachaidh dhean-
amh, air doigh shonruichte, ann an iomadh aite.
31
ni riamli o rugadh iad, ach a' càrnadh suas
feirge fa chomhair Latha na feirge? 0 dhaoine!
tha bhur staid air dhoigh àraidh da rireadh
cunnartach. Tha bhur cionta agus cruas bhur
cridhe ro mhòr. Nach 'eil sibh a' faicinn gur
lionmhor iad bhur comhaoisean air am bheilear
a' dol seachad, agus a tha air am fàgail, ann an
cùrsa iongantach tròcair Dhia? Tha feum ag-
aibh air smuainteachadh umaibh fein, agus
dùsgadh gu glan as bhur codal : cha 'n urrainn
sibh fraoch feirge an Dia neo-chriochnaich a
ghiulan.
Agus sibhse, a dhaoine agus a bhoirionnacha
oga, an dean sibhse dimeas air a' chothrora
luachmhor a tha sibh nis a' sealbhachadh, 'n
uair a tha co ioma do bhur comhaoisean eile a'
diùltadh diomhanasan na h-òige, agus a' cruinn-
eachadh a dh' ionnsuidh Chriosd ? Tha ag-
aibhse gu sonruichte cothrom neo-ghnathaichte ;
ach ma ni sibh dearmad air, bidh sibh ann an
ùine ghoirid 's a' chor cheudna riu-san a chaith
uile laithean luachmhor na h-òige anns a' pheac-
adh, agus a tha nis air teachd gu 'leithid a staid
eagalaich do dhoille agus do chruas.
Agus sibhse, chlann, a tha fathast gun iomp-
achadh, nach 'eil fìos agaibh gu 'm bheil sibh a'
dol sios do ifrinn, a ghiulan corruich uamhas-
aich an Dia sin a tha gach latha agus oidhche
. ann am feirg ribh ? Am bi sibh toilichte bhi
'n 'ur cloinn do 'n diabhul, 'n uair tha mòran
do 'n òigridh air an iompachadh agus air an
deanamh na 'n cloinn naomh agus shona do
Eigh na 'n righrean.
Agus a nia, eisdeadh gach aon neach a tha
32
fathast a mach a Criosd, agus an crocliadh os
ceaim slochd ifrinn, ri àrd-ghlaodh focail agus
freasdail Dhia, co dhiubh is seann daoine no
seana mhnathan iad, no daoine ann an treun
'an neirt, no daoine òga, no. clann bheag iad.
Bidh bliadhna thaitneach so an Tighearn, a
tha 'n a latha mòr-thròcair do chuid, gun teag-
amh, 'n a latha dioghaltais cho mòr do chuid
eile. Bidh cridheachan muinntir a cruadhach-
adh, aig a leithid so do àm, anns an tomhas sara
bi an ciont a' meudachadh, ma ni iad dearmad
air an anaraaibh. Agus cha robh a leithid so
do mhuinntir riamh ann an cunnart cho mòr, a
bhi air an tabhairt thairis do chruas cridhe agus
do dhoiUe inntinn ; agus ma thachras so dhuibh-
se, bidh sibh gu siorruidh a' mallachadh an
latha so, agus a' mallachadh an latha an d'rug-
adh sibh riamh, gus a leithid so do àm doirtidh
a mach Spiorad Dhia fhaicinn, agus b' fhearr
leibh gu 'n d' f huair sibh bàs, agus gu 'n deach-
aidh sibh do dh' ifrinn mu 'm faca sibh e.
Air an aobhar sin, dùisgeadh gach neach a
nis a tha mach à Criosd, agus teicheadh e o 'n
fheirg a tha ri teachd. Tha corruich an Dia
Uile-chumhachdaich 'nis an crochadh gun teag-
amh os ceann na h-uile pheacach. Teicheadh
gach neach a mach à Sòdom : " Teich air son
t-anama ; na seall a' d' dheigh, agus na stad 's a'
chòmhnard uile : teich do 'n t-sliabh, air eagal
gu millear thu," G-en. xix. 17.
A.' CHRIOCH.
n. cL- J. Pillans, Printers, Edinbnrgh.
Gaelic Books Sold hy Madachlan and Stewart.
Harp of Caledonia, Gaelic Songs, 32mo, setoed,
History of Animals namecl in the Bible,
History of Prince Cliarles, f cap. 8vo, clotli,
Ditto ditto, cheap editìon, seived,
James' Anxious Enquirer, 12mo, seived,
Joseph, Life of, by Macfarlane, 18mo, cloth,
Joseph, History of, 18mo, seived, ...
Laoidhean Eadar-Theangaichte o'n Bheurla, cloth,
Lessons on the Shorter Catechism and the Holy
Scriptures, by Forbes, 18mo,
Lessons in Gaelic, crown 8vo,
Logan's The Scottish Gael, or Celtic Manners of
the Highlanders, 2 vols,
M'Alpine's Gaelic Grammar, 12mo, cloth,
M'Callum's History of the Church of Clirist, 8vo,
The Catholic or Universal Church,
Maccoll's Mountain Minstrel, English Edition,
Macdonald's (Mac Mhaistir Alistir) Gaelic Songs,
Alacdonald's (Eev. Dr) Gaelic Poems, cloth,
... Waters of Jordan, 18mo, -sejt'ecZ,
^I'Gregor's (Rev. Dr) Gaelic Poems, 18mo, cloth,
M'Intyre's (Duncan Ban) Poems and Songs, with
an English Translation of " Coire Cheathaich"
and "Ben Dorain," 18mo, ... ... ... 2 0
M'Intyre (Rev. D. ) on the Antiquity of the Gaelic
Language (in English) ... ... ... 16
Mackay's (Rob Donn) Songs and Poems, 18mo, 2 6
Mackenzie's (A.) History of Scotland, Eachdraidh
na H-Alba, 12mo, c/o^/i, 3 6
Mackenzie's Beauties of Gaelic Poetry, royal 8vo, 12 0
... Gaelic Melodist, 32mo, 0 4
Macleod, Rev. Dr. , Sermon on the Life of the late,
by Rev. John Darroch, 8vo, seived, Is. for 0 G
M'Lauchlan's (Rev. Dr) Celtic Gleanings, or
Notices of the History and Literature of the
Scottish Gael (in English) fcap. 8vo, cloth, 2 6
M'Naughton (Peter) on the Authenticity of the
Poems of Ossian (in English), 8vo, 0 6
Macneill's Neniae, and otlier Poems, c/o^/i, ... 2 0
Macpherson's " Duanaii-e," a New CoUection of
Songs, &c., never before published, cloth, 2 0
s.
d.
0
3
0
6
3
0
1
6
1
0
1
6
0
4
0
6
0
4
1
0
28
0
1
6
4
0
0
(>
1
6
2
0
2
6
0
2
0
8
64 Soufk Brldge, Edìnhurgh.
G
0
0
6
o
0
0
4
3
0
[2
6
0
6
Gaeììc BooJlS Sohl hy MaclacJilan and Sten'art.
Menzies' Collection of Gaelic Songs, 8vo, cloth, . . .
Mountain Songster, Collection of Original and
Selected Gaelic Songs,
Munro's Gaelic Primer and Vocabulary, 12mo,
... Selection of Gaelic Songs, 32mo,
Ossian's Poems, revised by Dr M'Lauchlan, clofh,
Ossian and the Clyde : Fingal in Ireland, Oscar
in Iceland, by Dr H. Waddell, ... ... '.
Peden's Two Sermons and Letters, 18mo, sewed,
Philipps' Seven Common Faults, translated by
Rev. H. Maccoll, 12mo,
Prayers and Admonitions (series of six, large
type), in packets of 2 dozen, sorted,
Psalm Book (General Assembly's Version), large
type, 18mo, hound, gìlt edges,
Do. do., 18mo, cloth, ...
Do. Smith's or Koss's, large type, 18mo, bd.
Do. Gaelic and English, on one page,
Ross's (William) Gaelic Songs, 18mo, cloth,
vSinner's (The) Friend, 12mo, sewed,
Sixteen Short Sermons, 12mo, -sewefZ,
Skene's Celtic Scotland ; a History of Ancient
Alban, Vol. L, 15 0
Smith's (Dr) Sean Dana, with English Transla-
tion and Notes, by C. S. Jerram, 2 6
Stewart's Elements of Gaelic Grammar, New
Edition, crown 8vo, cloth,
Sum of Saving Knowledge, 12mo, sewed,
Thomson's (Dr) Sacramental Catechism, seived,
Willison's Sacramental Catechism, 12mo, sewed.
o
6
1
0
2
0
1
6
1
6
0
3
0
2
3
6
0
4
0
2
0
8
1
0
0
2
0
2
New Testament for Schools, 12mo, hound,
Job to Ecclesiastes (for the use of Schools),
Proverbs of Solomon, do. do..
BIBLES, TESTAMENTS, AND PSALM BOOKS,
AT VARIOUS PRICES.
6-^ South Bridge, Edmhurgh.