Skip to main content

Full text of "Surat brasih djandji idjä solake"

See other formats


LIBRARY     OF     THE 
JVxassachusetts 
ijible  oociety 


Catalog  No.Au-4IH'^(3>/pT/8:^ 

Family  lW.>n.R.t.C 

Sub -Family  .A«*.T:R.ftK£.5.»A^ 

Brailcb  JJH.&.9J*&&iNA 

Group     MALAY 

JLanguage-DXAK^ 

Dialect NfiAjU 

Locality  tW.  <2>or>ie«>     fiS°jE  -  0°K 

Contents  ^TT>/c»|,X(^*^-M«.\^ckv) 

Version    /^^itl*^ 

Ti  A .  H^r^Le-WyvL  ,T<  r* «1  K^ 

ranslatori  /V\«.r«ct,  /^v.eoci^.r^w^Xft^.c!^1 

Publisked  byMr4»..,&Uhfc.l$«!l* 

Place fe.^.J^*rA*.i^ 

Date i&Xg. 

Accession  JSIo.  ..../.CL.Sj 

Accession  Date  «A*J.  J..$,..\fi3.l£Z. 

Price^or...^.y.a.t...*tdr..-..i.O,.cr^. 


Surat  brasili 


Djandji  idja  solake 


Bagi  idja  dua:  kara  surat  njanji,  surat 
adjar  tuntang  surat  nabi. 


Tnjalinan  bara  puna  basae  akan  basan  olo  ngadju 
hong  pulau  Borneo. 


ilambagan  hapan  baland.tan  olo  ivristen  hong 

tanah  balanua,  (nederlandsche  bljblxgenootschap,) 

hong  lewu  Amsterdam. 

awi  tuan  spin,  tukang  malambagax. 
1858. 


Made  in  Netherlands 


Horoe 

kara  surat  Djandji  idja  solake,  bagi  idja  dua. 


Baun  surat. 

1.  Surat  Job,  42  bagie , *• 

2.  Surat  Masmur,  djeta  njanji,  150  kariie, 44. 

3.  Surat  kara  sewut  tuntaug  tanding  Salomo.  31  bagie,.  .153. 

4.  Surat  pangabar  ain  Salomo,   12  bagie, 188. 

5.  Njanji  kara  njanji  ain  Salomo,  8  bagie , 200. 

6.  Surat  nabi  Jesaia,    60  bagie, 207. 

7.  Surat  nabi  Jeremia  ,  52  bagie, 291. 

8.  Augh  tatum  Jeremia,  5  bagie, 381. 

9.  Surat  nabi  Eseghiel,  48  bagie, 389. 

10.  Surat  nabi  Daniel,   12  bagie, 473. 

11.  Surat  nabi  Hosea,  14  bagie, 498. 

12.  Surat  nabi  Joel,  3  bagie, 510. 

13.  Surat  nabi  Amos,  9  bagie, 515. 

14.  Surat  nabi  Obadja,  1   bagie, 525. 

15.  Surat  nabi  Jona,   4  bagie, 526. 

16.  Surat  nabi  Migha,  7  bagie, 529. 

17.  Surat  nabi  Nahum,  3  bagie, 537. 

18.  Surat  nabi  Habakuk,  3  bagie,, 5  10. 

19.  Surat  nabi  Sepanja,  3  bagie, 543. 

20.  Surat  nabi  Haggai,  2  bagie, 547. 

21.  Surat  nabi  Sagharia,  14  bagie, 550. 

22.  Surat  nabi  Maleagbi,  4  bagie , 564. 


SURAT 

JOB. 


BAGI  1. 

I.  Job,  olo  budjur,  imherkat  Hatalla. 
II.  Hatalla  hanrlak  mangkema  maning- 
kes  ia.  III.  Kapahiin  Job;  tapi  Job 
basuntul  ataie. 


I .  —  1 .  Aton  olo  hatuii  hong 
tan  ah  Us,  idja  Job  arae;  olo  ta 
tetek  budjur,  ia  mikah  Hatalla, 
basingi  talo  papa. 

2.  Maka  anak  hatua  udju  biti , 
tinai  anak  bawi  telo  biti  djari  ina- 
kan  akae. 

3.  Tinai  kara  metoe  sampai  udju 
kojan  kongan  tabiri ,  telo  kojan 
kongan  onta,  lima  ratus  kapasang 
sapi  hatuae ,  tinai  lima  ratus  kong- 
an kalidai  bawie ;  tinai  aton  paham 
ara  anakolohe,  sampai  olo  ta  hai 
bara  kara  olo  hong  tanah  hila  ti- 
raor. 

4.  Maka  anake  idja  hatua  puclji 
mawi  gawi ,  genep  biti  hong  hu- 
ma  ajue ,  intu  andau  njelon  indue 
djari  manak  ia;  ta  ia  manjoho  olo 
inarawai  betaue  awen  telo  ta  kea , 
inangat  omba  ia  mihop  kuman. 

5.  Djadi,  metoh  kara  andau 
gawi  ta  hapus,  Job  manalih,  mam- 
prasih  awen  ta ;  iii  misik  haiak 
djadjewu ,  tuntang  maluput  para- 
pah  awang  ingahu,  handjenan  tu- 
mon  karii  anake.  Krana  koan  Job : 
Mikah  anakku  djari  badosa,  palus 
balekak  ataie  dengan  Hatalla.  Tu- 
tnon  tii  haradjur  gawin  Job  hong 
kara  andau  ffawi  ta. 


II.  —  6.  Djadi  hong  andaue ,  me- 
toh kara  anak  Hatalla  manahaiep 
Jehowa ,  maka  setan  kea  dumah  . 
mendeng  marak  iiwen. 

7.  Maka  Jehowa  misek  setan: 
Bara  kwe  panumahm?  Koan  setan. 
tombah  augh  Jehowa:  Aku  du- 
mah mangumbang  manansaran  karii 
tanah  hetahetii.   —  (l.Petr.5,8.) 

8.  Tinai  Jehowa  hamanh  dengan 
setan:  Djari  ikau  mita  rewarku 
Job  kea?  krana  hapus  petak  dialo 
idja  biti  idja  kilau  ia,  olo  tetek 
budjur,  idja  mikah  Hatalla,  ba- 
singi talo  papa. 

9.  Koan  setan ,  tombah  augh 
Jehowa:  Pudji !  aton  Job  mikah 
Hatalla  bungubungun   bewai? 

10.  Djaton  ikau  djari  maninding 
iii,  tuntang  humae,.  tuntang  sa- 
kara  talo  ajue  hakaliling  ?  karii 
gawin  lengae  uras  djari  imberkatm. 
tuntang  kara  kawan  metoe  mana- 
njap  hapus  tanah. 

11.  Tapi  kema,  djudju  lengam 
mawi  karii  talo  ajue ,  ta  harap  be- 
wai ,  tantu  iii  karah  balekak  ataie 
den  gam. 

12.  Maka  Jehowa  hamauli  deng- 
an setan:  Itiim,  kara  talo  ajue 
uras  huang  lengam,  tapi  iila  leng- 
am mawi  bitie.  Ta  setan  harikas. 
blua  mindah  bara  baun  Jehowa 

III.  — 13.  Maka  metoh  andau 
karii  anak  Job ,  hatuii  bawi ,  omba 
kuman  tuntang  mihop  anggor  hong 
human  paharie  idja  tambakase, 


JOB  1. 


JOB. 


14.  Ta  aton  olo  manalih  Job, 
koae:  Kara  sapim  ta  uras  maluku, 
tuntang  kara  kalidai  bawie  murep 
darah  beta; 

15.  Ta  badumali  olo  Seba  ma- 
sang,  marampas  metoin  ta,  tun- 
tang mampatai  anakolohm,  hapan 
padang,  baja  aku  kabuatku  bewai 
sampet  hadari ,  mangat  masuman 
ta  akam. 

16.  Benteng  djeta  magon  kota- 
kotak ,  maka  aton  dumali  beken 
tinai,  koae:  Apui  Hatalla gap lawo 
bara  langit,  kuman  kara  tabirim 
dengan  anakolohm,  palus  mang- 
ahu  ia  lepah  lingis;  baja  aku  ka- 
buatku bewai  sampet  hadari ,  ma- 
ngat masuman  ta  akam. 

17.  Benteng  djeta  kotakotak , 
aton  dumah  beken  tinai,  koae: 
Olo  Aram  salenga  dumah,  telo  ka- 
padjue,  mantakan  kara  ontam,  ma- 
rampas djeta,  tuntang  mampatai 
kara  anakolohm  hapan  padang  ;  baja 
aku  kabuatku  sampet  hadari,  ma- 
ngat masuman  ta  akan. 

18.  Kahum  djeta  kotakotak  ,  aton 
dumah  beken  tinai,  koae:  Kara 
anakm  hatua  bawi  omba  kuman 
tuntang  mihop  anggor  huang  hu- 
man paharie  idja  tambakase. 

li).  Maka  ita!  barat  paham  du- 
mah bara  padang,  manapi  puting 
huma  ta  apaapat,  sampai  djeta 
balalu  balongkang,  menjet  olo  ta- 
bela  ta ,  palus  ia  matai ;  baja  ka- 
buatku bewai  sampet  mahakan, 
mangat  masuman  ta'  akam. 

20.  Ta ,  maka  Job  mendeng  , 
marabit  klambie,  sambil  manjukur 
takoloke  ;  ia  mahingkep  intu  pe- 
tak  ,  sambil  manjembah  : 

21.  Haiak  hamauh:  Halowai  aku 
djari  blua  bara  knain  induku ,  ti- 
nai halowai  kea  aku  akan  buli 
kanih.    Jehowa  djari  manenga,  Je- 


howa    djan    manduan :    tara    akan 
aran  Jehowa ! 

22.  Huang  kara  tab  ta  Job  dja- 
ton  badosa,  tuntang  djaton  ia  sala 
gawie  dengan   Hatalla. 


BAGI  2. 

I.  Kapahan  Job  indaliang.     II.  Sawae 
muas  iii;  solatc  dumah  ruaiijongok  iii. 


I.  —  1.  IVlaka  aton  tinai  metoh 
andau  kara  anak  Hatalla  tnanaha- 
rep  Jehowa,  ta  setan  kea  dumah 
mavak  awen ,   manaharep  Jehowa. 

2.  Ta  ,  maka  Jehowa  misek  se- 
tan: Bara  kwe  ikau?  Koan  setan, 
fcombah  augh  Jehowa:  Aku  du- 
mah mangumbang  manasaran  kara 
tanah. 

3.  Maka  Jehowa  hamauli  deng- 
an setan:.  Djari  kea  ikau  mita 
rewarku  Job?  krana  hapus  petak 
dialo  idja  biti ,  idja  kilau  ia ,  olo 
tetek  budjur,  idja  mika'h  Hatalla  . 
basingi  talo  papa;  tinai  ia  etter 
hanta  huang  kateteke,  alo  djari 
aughm  dengangku ,  sampai  aku 
maiusak  ia  djaton   bara   buku. 

4.  Ta,  maka  setan  tombah  augh 
Jehowa,  koae:  Pupus  bulue  ma- 
gon mangat ;  puna  talo  handiai 
awang  ain  olo ,  radjin  bewai  ia 
manengae  gantin  pambelome. 

5.  Tapi  djudju  lengiim,  mawi 
uhat  tolange  ,  ta  liarap  bewai ,  tantu 
ataie  karah  balekak  dengam. 

6.  Djadi ,  Jehowa  hamauh  deng- 
an setan:  Itam,  bitie  kea  aton 
hong  lengam ,  tapi  ala  mawi  ta- 
hasenge. 

7.  Ta,  maka  setan  harikas,  blua 
mindah  bara  baun  Jehowa,  palus 
ia  hararepan  mawi  Job  hapan  awiili, 


JOB  1.  2. 


JOB. 


Intra  tatap  paic  palus  sampai  kara- 
puroe. 

8.  Iii  manduan  kiwak  landai, 
hapae  manggarui  arcpe;  iii  mon- 
dok  parak    kawo. 

H.  —  9,  Tii  koau  sawae  dengae: 
Kilen  ikau,  etter  hanta  huang  ka- 
tetekm?  kiiliih  kanan  Ilatalla,  pa- 
lus matai. 

10.  Tapi  koae,  tombah  aughe : 
Aughm  ta  kilau  angh  olo  humane: 
i ta  tljai'i  manduan  talo  bahalap  bara 
Ilatalla,  djaton  patut  manarima 
talo  papa  toll  kea?  Huang  kara 
talo  ta  Job  djaton  badosa  awi 
totok  biwihe. 

1 1 .  Maka  amon  sobat  Job  awen 
telo  djari  raaliining  britan  kara 
talo  papa,  awang  djari  buali  ia , 
tit  ihven  raanalih  ,  genep  biti  bara 
lewu  ai,  Eli  pas  bara  Teman ,  Bil- 
flad  bara  Sua,  tinai  Sopar  bara 
Xaema;  krana  awen  ta  djari  pakat 
handak  madja  iii,  uka  manangis 
iii ,  sambil  mampong  iii.  —  (l.Mos. 
36,4.) 

12.  Djadi ,  amon  awen  mariaran 
matae  bara  kedjau,  maka  iii  dja- 
ton kasene  ampie  hindai ,  palus  ia 
mambo  aughe,  manangis;  tinai 
genep  biti  marabit  klambie ,  tun- 
tang  awen  maliambong  kawo  akan 
ngambo ,  tambuan  takoloke. 

13.  Tumon  tii  olo  ta  mondok 
dengae  hong  petak,  kudju  andau 
kudju  alem;  iii  djaton  hakotak  idjii 
kabawak  dengae,  krana  awen  mitii 
kapahae  paham  haliai. 

BAGI  3. 

Job  uianampara  balisah. 


1 .   Jjiinbah    tii    Job    mavakang 

lijumae ,  pains    iii    nianjapa    andau 
indue  djari   manakan  i;i : 


2.  Krana  kalotoh  aug'h  Job: 

3.  Buah  andau  djeta  akan  ni- 
hau ,  idjii  intu  tii  aku  inakan , 
tinai  alem  iii,  idjii  hnang  tii  olo 
hainauh:   anak   hatuii  djari  imhi. 

4.  Kiiliih  andau  Iii  kaput  papa; 
buah  Ilatalla  hong  ngambo  iila  pa- 
duli  iii,  buah  iila kalawa  lembut  akae. 

5.  Buah  kakaput  tuntang  kang- 
kalingiin  pampatiii  manjangkulep 
iii,  baunandau  sindesindep  akan 
manutup  iii  dia  batarai  iii,  kiiliili 
iii  pidjem  awi  matanandau  nawan 
talo. 

6.  Kiiliih  alem  tii  injangkulep 
kakaput,  iila  iii  handjak  kilau 
kara  andau  beken  hong  hapus  njclo, 
ala  iii  tamput  hong  itong  karii 
bulan. 

7.  Buah  alem  tii  tunis  benjem, 
ala  augh  njanji  lembut  intu  djeta. 

8.  Buah  olo  idjii  tau  nianjapa 
andau  akan  nianjapa  iii ,  olo  idjii 
pat j ah  mangahau    naga  tii. 

9.  Kiiliih  karii  bintang,  sana 
lembut,  palus  leteng  tinai;  iii  akan 
mentai  kalawa ,  tapi  djaton ,  sam- 
pai  iila  mitii  langit  mahindang; 

10.  Basa  iii  djaton  djari  matep 
blawang  knain  induku,  tuntang 
djaton  djari  manjahokan  karii  tja- 
laka  bara  matangku. 

11.  Buhen  aku  djaton  palus  ma- 
tai bara  knai?  buhen  aku  dia  pa- 
lus bageto  tahasengku  sana  aku 
blua  bara  parnakan  induku? 

12.  Buhen  aku  djari  imangku  ? 
buhen  tusu  djari  mampatusu  aku? 

13.  Djaka  kalotii,  tii  maka  toh 
aku  menter  tuntang  suni,  aku  ba- 
tiroh  tuntang  tau  sanang  bewai, 

14.  Tlaiak  dengan  kara  radja 
tuntang  mantir  kalunen ,  idjii  ma- 
mangun  akae  indu  karakkaraka 
tinai ; 

15.  Atawa  dengan  karii  tuan  hai. 


1* 


JOB  2.  6. 


I  OB. 


idja   djari  mingkes  bulau ,  manju- 
ang  huraae  dengan   salaka. 

1(3.  Atawa  aku  djari  nihau  kilau 
anak  awang  ingalus ,  balalu  aku 
djaton;  kilau  awau  awang  dia  sam- 
pet  raita  talo  blawa. 

17.  Heta  olo  papa  puna  akan 
terai  karidue,  beta  aka  sanang 
akan  karri  olo  idja  nihau  kaabase. 

18.  Heta  kara  olo  tawanan  rata 
malajan  ,  tuntang  djaton  hindai  ia 
mahining  augh  mandure  idja  karas ; 

19.  Olo  korik  hai  uras  sama 
heta,  djipen  tuntang  idja  djari 
iempas  tempoe. 

20.  Bulien  kalawa  djari  inenga 
akan  olo  tjalaka,  tuntang  pambelom 
akan  olo  idja  paha  ataie? 

21.  Idja  haus  mendah  pampatai, 
tapi  djaton  maku  sampai;  idja  ra- 
djin  mangali  manggau  ia  paham 
bara  panatau  awang  bakalian; 

22.  Idja  handjak  rantang  tun- 
tang riariak  ataie ,  amon  kubur 
djari  tatap  akae ; 

23.  Akan  olo,  idja  kaput  djalae, 
idja  ingalong   Hatalla    hakaliling. 

24.  Krana  aku  djaton  tau  ku- 
man,  djaka  dia  munguli  helo ; 
tuntang  tangisku  nahasak  kilau 
danum. 

25.  Krana  idja  ingikahku  uras 
buah  aku ,  tuntang  kara  kara- 
wangku  sampai  mawi  aku. 

2(3.  Aku  djaton  tau  sanang,  aku 
djaton  tau  landang,  aku  djaton 
tau  rangkah ,  haradjur  aton  man- 
dahang  kapahangku. 


BAGI  4. 

Elipas  tombah  augh  Job,  mampudji  ik. 


1.  Ta  tombah   Elipas.  olo  Te- 
man  ta ,   koae : 


2.  Amon  ikai  liandak  hakotak 
dengam ,  kilen ,  blait  ikau  ?  Tapi 
awe  kea  tau  manjuni  arepe,  djaton 
tombah  aughm? 

3.  Itam,  ara  olo  djari  iadjann, 
tuntang  ikau  djari  manekang  leng- 
an  olo  idja  balemo. 

4.  Aughm  djari  mampendeng 
olo  idja  djari  balongkang,  tinai 
ikau  djari  mangatipai  utut  olo 
awang  haloko. 

5.  Tapi  toh,  sana  sampai  ikau. 
ikau  palus  balemo ;  sana  buah  ikau  . 
ta  ikau  bagalabah. 

(3.  Kilen,  kabudjurm  ta  djaton 
indu  ampongm  ?  tinai  katetek  kara. 
djalam  djaton  indu  kaharapm  ? 

7.  Ingat,  kwaka  olo  budjur  pu- 
dji  rusak?  kwe  olo  tetek  pudji 
nihau  ? 

8.  Baja  aku  pudji  mita  olo  idja 
malan  talo  sala ,  tuntang  mimbul 
talo  papa,  djeta  kea  inggetemr 
tinai ; 

9.  Sampai  ia  rusak  awi  taha- 
seng  Hatalla,  tuntang  awi  rogh 
kalaite  ia   impalomos. 

10.  Sakungkong  singa ,  augh 
singa  idja  basiak,  tuntang  kasing- 
an  anak  singa  djari  imparusak; 

11.  Singa  bakas  djari  nihau. 
djaton  tau  mawi  tinai,  tuntang 
anak  singa  lepah  bilangbalangan. 

12.  Augh  silisilim  djari  sampai 
aku  ,  belahe  djari  tama  pindingku : 

13.  Hong  kara  panggitangku 
hamalem ,  metoh  katudjah  tiroh 
olo; 

14.  Maka  kikah  tuntang  kagen- 
djah  buah  aku ,  sampai  kara  to- 
langku  hakitik ; 

15.  Ta,  maka  riwut  mahalau 
baungku  ,  palus  bulungku  manga- 
rotok  mangalambi  hapus  bitingku. 

16.  Ta,  maka  aton  ampin  talo 
mendeng  intu  baungku,  tapi  aku 


fob  3.  4. 


.TOR. 


djaton   kasenae,  tuntang  ;iku  ma- 
tuning  aughe  bisibisdk  kalotoh: 

17.  „Aton  olo  tau  tetck  intu 
Hatalla?  aton  panakan  olo  tau 
brasih  intu  idja  djari  manampa  iii? 

18.  „Itam,  karii  reware  mahin 
dia  iii  tau  harape,  hong  kara  ma- 
laikat  ajue  mahin  sondaue  kea  ka- 
humong  awen  tii. 

19.  „Kilen  hindai  awen ,  idja 
melai  hong  pasah  kadjarian  petak, 
idja  tunek  petak  indu  bakale,  idja 
nihau  ngarawang  awi  uret? 

20.  „Tikase  bara  handjeAvu  sam- 
pai  halemai  bewai,  ta  awen  palus 
rotek;  helo  bara  olo  katawan  ia 
maka  ia  lepah  lomos. 

21.  „Kara  kahaie  palus  nihau; 
.salenga  ia  matai." 


BAGI  5. 

Elipas  manontong  aughe. 

1.  J\_emii  kahau  bewai,  djaka 
aton  idja  -biti  tombah  aughm;  awe 
bara  kara  olo  brasih ,  idja  handak 
inanffffohm? 

2.  Krana  olo  gila  matai  awi 
kasangite,  tuntang  olo  humong 
matiii  awi  kahirie. 

3.  Aku  djari  mita  olo  gila  idja 
bara  parurok ,  tapi  salenga  aku 
manjapa  humae ; 

4.  Maka  toh  kara  anake  ke- 
djau  bara  salamat,  ia  ihenjek  olo 
iimon  basara,  basa  djaton  olo  ka- 
inanangan  akae. 

5.  Talo  ajue  idja  akan  ingge- 
teme  kinan  olo  blau,  alo  idja  ing- 
arambange  hapan  duhi  mahin  in- 
duan  olo  kea;  karii  ramoe  inelen 
olo  idja  haus  belaie. 

6.  Krana  kapaha  djaton  lembut 


bara  p(>tak ,    tinai     tjalaka    djaton 
blua   bara  tana; 

7.  Malainkan  olo  inakan  akan 
tjalaka,  kilau  gutin  apui  hagatang 
manjalumbo. 

8.  Tapi  djaka  aku,  aku  handak 
mananggoh  Hatalla,  tuntang  manja- 
ragh  perkarangku  akan  Idja  Pang- 
kahai  ta , 

9.  Idja  mandjadian  kutoh  talo 
hai ,  awang  djaton  tarariksa ,  ku- 
toh gawi  heran,  idja*  djaton  1a- 
raisa ; 

10.  Idja  malaboh  udjan  akan 
hundjun  petak,  tuntang  manjoho 
danum  mananjap  kara  padang; 

11.  Idjfi  manggatang  olo  korik , 
tuntang  mampong  mandohop  olo 
paha  atiii. 

12.  lit  mamutut  karii  akal  olo 
bakalilit ,  sarapai  lengiie  djaton  tau 
malalus  tiroke. 

13.  Olo  bakalilit  indjarate  hapan 
tipue  kea,  sampai  akal  olo  pamu- 
sing  impalokange. 

14.  Sampai  handau  kilau  kaput 
akan  olo  tii,  tuntang  bentok  an- 
dau  iii  manandjong  gajagajaj)  kilau 
hamalem. 

15.  Tapi  Iii  mawat  olo  paha  bara 
baun  padang,  bara  totok  olo  pa- 
rajap ,  bara  lengan  olo  gagah  . 

16.  Mangat  akan  olo  tjalaka  aton 
aka  kaharape  tinai,  tuntang  totok 
olo  parajap  palus  gagom. 

17.  Itiim,  salamat  olo  tii,  idja 
indjara  Hatalla;  tagal  ta  ala  ba- 
kulas  iadjar  Idjii  Pangkahai  tii. 

18.  Krana  ia  mampahimang  tun- 
tang mametenge  tinai;  iii,  mawi 
tuntang  lengan  ajue  kea  mampa- 
halit  tii   tinai. 

19.  Alo  bara  djahawen  kadjaka 
iii  handak  maliwus  ikau  ,  tuntang 
alo  indahang  tinai  mandjadi  udju  . 
djaton  kea   kapapa  sampai  ikau. 


JOB  4.  5. 


6 


JOB. 


20.  Metoh  lau  iii  mahaga  ikau 
bara  pampatai ,  tinai  katika  parang 
bara  baun  padang. 

21.  la  mangalindong  ikau  bara 
djelan  olo  idja  kilau  pukul,  dia 
usah  ikau  mikah  olo  parusak ,  amon 
ia  dumah. 

22.  Ikau  karah  tatawii  metoh 
karusak,  metoh  lau,  tuntang  dja- 
ton  karah  mikah  kara  meto  ba- 
siak  hong  tanah. 

23.  Malainkan  ikau  karah  kilau 
hadjandji  dengan  kara  batu  hong 
tanah ,  tuntang  kara  meto  ba- 
riar  hong  tanah  karah  hakabuah 
den  gam. 

24.  Ikau  karah  mangkema  hu- 
mam  ta  sanang  bewai ;  ikau  ka- 
rah mahaga  ungkup  humam  ,  dja- 
ton  haiang  kara  satiarm. 

25.  Ikau  karah  mitii  panakam 
bakapal ,  kara  anak  asom  kilau 
oru  hong  petak. 

26.  Kawanghalo  ikau  karah  tama 
kubur,  kilau  talo  inggetem  inam- 
punan  olo,  amon  ombet  wajahe. 

27.  Itiim  ,  talo  tli  djari  kasenan 
tuntang  gitan  ikai,  kakai  kadja- 
riae;  kalah  ikau  manarima  ta, 
balalu   mingat  djeta 


BAGT  6. 

Job  tombah  augh  Elipas. 


1.  IVlaka  Job  tombah,  koae: 

2.  Kalah  djaka  olo  manimbang 
rjalakangku  buabuah ,  tuntang 
mingkes  kara  kapahangku  intu 
dasing, 

3.  Toto,  djeta  babehat  bara 
kara  baras  hong  saran  tasik;  tagal 
tii,  mikah  kara  aughku  djari  paha- 
lau  kea. 


4.  Krana  anak  panah  ain  Idja 
djaton  tikas  kwasae  ta  leket  hong 
aku ,  ipue  mampamunos  tahaseng- 
ku ;  kara  pampikah  bara  Hatalla 
djari  mamadju  arepe  manintuaku. 

5.  Kalidai  hutan  puna  djaton 
pudji  mahiau ,  amon  ombet  oru 
urepe ,  tinai  sapi  djaton  maligna  . 
amon  aton  talo  kinae. 

6.  Tau  kea  kinan  talo  idja  ba- 
tawah?  aton  kamangate  intu  ga- 
ring  tanteloh? 

7.  Idja  indjilek  hambaruangku 
sampai  ia  bantus  manindjeke ,  talo 
djeta  kinangku  indu  kapahangku 
bewai. 

8.  Kalah  djaka  talo  lakungku 
mandjari,  djaka  Hatalla  manenga 
talo  kaharapku ! 

9.  Kalah  djaka  Hatalla  handak 
mamparamok  aku,  malekas  lengae 
palus  mampalenjoh  aku ! 

10.  Ta  aku  kilau  impangat  kea, 
tuntang  handak  handjak  huang 
kapahangku ,  asal  ala  djeta  lalang- 
ena.  Krana  aku  djaton  djari  milim 
augh  ain  Idja  brasih  ta. 

11.  Kilen  kea  kaabasku,  sampai 
aku  tau  manjarenan'r1  narai  lawin 
kadjariangku  karah,  sampai  aku 
akan  basuntul? 

12.  Pea  katekangku  kilau  batu? 
pea  isingku  kilau  tambaga? 

13.  Huang  aku  djaton  haliai  kaa- 
bas,  kagantjangku  lepah  djari  ni- 
hau  bara  aku. 

14.  Olo  tjalaka  patut  iasi  sobate; 
djaka  dia,  maka  murah  iii  kalapean 
mikah  Jdjix  djaton  tikas  kwasae  tii. 

15.  Tapi  karii  paharingku  ma- 
njahanja  aku,  kilau  sungai  idja 
gulong  teah,  kilau  danum  soho 
mahalau  palus  pandit. 

1G.  Djeta  badiihes  keroh  hiiwoi 
danum  baku ,  tuntang  udjan  ha- 
bungkus  melai  huange; 


job  5.  6. 


JOB. 


17.  Topi  sana  musim  pandang 
djeta  palus  pandil ,  metoh  katika 
blasut  djeta"  lilap  bara  akae. 

18.  Kawan  olo  halisang  manjam- 
pang  bara  djalae  mahoroe  djeta, 
ta  iii  sampai  aka  keang  kainahau, 
palus  iii  nihau. 

19.  Djalahan  olo  iamuiii  bara 
Tema  mita  mahoroe  djeta,  ungkup 
olo  badagang  bara  Saba  harap  tit ; 

20.  Tapi  ia  rusak  awi  kaharape; 
anion  iiwen  tii  sampai  hetii,  ita! 
baja  iii  sangau  djauen  bewai. 

21.  Kakai  ampin  keton  kilau  pan- 
dit ,  djaton  baguna  hindai ;  basa 
keton  mita  tjalaka  toll,  palus  ke- 
ton mikah. 

22.  Pea  aku  djari  manjoho  ke- 
ton: imbit  akangku?  tenga  talo 
akangku   bara  panatau  keton? 

23.  Lapas  aku  bara  lengan  mu- 
soh  ta?  liwus  aku  bara  lengan  olo 
para rat  ? 

24.  Kiiliih  adjar  aku,  aku  lian- 
dak  suni;  augh  idjii  kwe  aku  la- 
jau?  kiilali  marima  tii  akangku. 

25.  Angli  idjii  budjur  toto  ma- 
njihi!  tapi  augh  pudjin  keton  na- 
rai  djeta  tan  madjar? 

2(>.  Handak  keton  kanaha  mam- 
pudji  augh  udjan  riwut,  idjii  inje- 
wut  olo  idjii  bagalabah  atiiie? 

27.  Keton  sama  kilau  mantakan 
nolii ,  tuntang  mangali  palowang 
mawi  kolan  keton. 

2*.  Toll,  kiiliih  anion  keton  na- 
huang  manampajah  aku,  mitii  aku 
titititp,  djaka  aku  manandjaro. 

29.  Kiilali  keton  maliining  tinai, 
bela  mandjadi  sala;  joh,  kiiliih  ha- 
luli  tinai,  toto  aku  budjur  huang 
perkara  toll. 

30.  Mikiih  toll  aton  kasalan  to- 
tokku?  dia  tangep  njamangku  tau 
mangkema  talo  papa? 


BAGI.7. 

Job  manontong  aughe. 


1.  Ujaton  olo  akan  indu  ha- 
klahi  bewiibewiii  katahie  huudjuu 
petak?  djaton  kaiit  andau  pambe- 
lome  kilau  andau  rewar? 

2.  Kilau  djipen  idjii  sewasewal 
radjin  kandjungen,  kilau  olo  bu- 
pah  harap  gawie  badjcleng  terai : 

3.  Kakai  kea  aku  djari  mandino 
indu  bagingku  kutoh  kasusah  ba- 
bulabulan  katahie,  arii  alem  kutoh 
tjalaka  djari  isii  akangku. 

4.  Anion  aku  menter  lius  bati- 
roh ,  maka  aku  hamauh  :  kajah  . 
prea  aku  akan  misik ,  prea  alem 
akan  hapus?  aku  pints  awi  kali- 
sahku  sampai  andau'  sawah. 

5.  Hapus  isingku  kinan  urel 
uras  lujut  litek;  pupusku  halit 
handjulu  palus  mangkuruk  tinai. 

6.  Kara  andauku  djari  nihau 
balias  bara  talo  imbelas,  djeta  djari 
lilap  djaton  kaharape. 

7.  Ingat,  pambelomku  kilau 
riwut  bewai,  tinai  matangku  djaton 
haluli  mangat  mitii    talo  bahalap. 

8.  Karii  matan  olo,  awang  mitii 
aku  toll,  djaton  akan  manampajah 
aku  hindai ;  matam  mananturii  aku  , 
maka  aku  djari  djaton  hindai. 

9.  Baunandau  lilap,  nihau  ma- 
halau ;  kakai  olo  idjii  tama  naraka 
djaton  akan  lembut  tinai  : 

10.  Djaton  iii  buli  humae  tinai ; 
akae  djaton  katawan  iii  hindai. 

11.  Tagal  tii  aku  kea  djaton 
maku  manahanan  totokku ,  aku 
handak  hamauh  masuman  kasing- 
gul  atiiiku,  manutor  kapiihiin  hani- 
baruangku  lepalepah. 

12.  Aton  aku  talo  parusak  atawa 
meto  basiak,  sampai  ikau  mangu- 
ronsr  aku  kalotoh? 


job  G.  7. 


- 


JOB. 


13.  Amon  angatku,  sasurongku 
akan  mampangat  aku,  akaku  bati- 
roh  karah  manjalawah  kapahangku: 

14.  Ta ,  maka  ikau  mampikah 
aku  hapan  nupi,  hapan  talo  pang- 
gitangku  ikau  manjabanen  aku; 

15.  Sampai  hambaruangku  radjin 
matai  indjudjut;  kalah  matai  bara 
tolangku  kapaha  kalotoh ! 

16.  Aku  badjilek,  aku  djaton 
hakon  belorn  sampai  katatahi.  Te- 
rai  mawi  aku ,  krana  kara  andauku 
kilau  asep  bewai! 

17.  ./Ewe  kea  olon,  sampai  ikau 
marega  ia,  tuntang  haradjur  aton 
gawim  dengae? 

18.  Nongkang  andau  ikau  tang- 
goh  ia  ,  tuntang  mangkema  ia  sage- 
nep  birep  mata. 

19.  Kilen  katahim  ikau  djaton 
maku  terai  nantura  aku,  tuntang 
djaton  maku  malajan  mawi  aku, 
sampai  aku  tau  manelen  iwahku 
mahin  dia? 

20.  Djaka  aku  badosa,  narai  ha- 
pangku  manahor  akam ,  job  Ikau 
idja  manonggo  manitip  gawin  olo? 
Buhen  ikau  mingkes  aku  tantai 
indu  sambalm,  sampai  bitingku 
kea  mambehat  aku? 

21.  Buhen  ikau  djaton  mampun 
kalangkahku ,  djaton  manganan  ka- 
salangku?  Krana  palus  toh  kea 
aku  impeter  tama  petak;  amon  aku 
inggau  haiak  djadjewu,  maka  aku 
djaton. 


BAGI  8. 

BilJad  tombah  augh  Job. 


1.  la  tombah  Bildad,  olo  Sua 
ta ,  koae : 

2.  Kilen  katahim   ikau    manje- 
wut   talo    kalota?    tuntansr   auffh 


totokm    badjoho    kilau   gotok   ri- 
wut? 

3.  Aton  kamaam  Hatalla  sala 
mamutus,  atawa  Idja  djaton  tikas 
kwasae  ta  mamusing  kabudjur? 

4.  Amon  anakm  djari  badosa 
dengae ,  maka  ia  kea  idja  djari 
manjaragh  awen  akan  penda  ka- 
darhakae. 

5.  Tapi  amon  ikau  djeledjeleng 
manalih  Hatalla,  tuntang  blaku 
asi  intu  Idja  djaton  tikas  kwa- 
sae ta , 

6.  Djaka  ikau  brasih  budjur: 
ta  toto  ia  handak  tangkedjet  tahiu 
ikau  ,  tuntang  handak  mampendeng 
human  katetekm  tinai. 

7.  Alo  tamparae  ikau  korik , 
lawin  kadjariam  karah  dahangman- 
dahang. 

8.  Krana  kalah  ikau  misek  pang- 
ereng  olo  idja  helo ,  kumang  karli 
augh  sewut  kapintar  kara  tato; 

9.  Krana  ita  toh  taheta,  toh 
malem  bewai  ita  aton,  djaton  ka- 
tawan  talo  enen;  pambelom  ita 
hundjun  petak  kilau  kangkalingan 
talo  bewai. 

10.  ./Ewen  ta  karah  madjar  ikau, 
tuntang  masuman  ta  akam,  mam- 
plua  augh  saritae  bara  ataie  ka- 
lotoh : 

11.  „Tau  kea  tantamau  lembut, 
djaka  dia  aka  rumpur?  atawra  ba- 
djai  mansuloh  sala  bara  aka  da- 
num  ? 

12.  „Kahum  djeta  bahidjau,  alo 
djaton  inatak,  maka  salenga  ta 
keang  helo  bara  kara  oru  beken. 

13.  „Kakai  kadjarian  kara  olo, 
idja  ngalapean  Hatalla;  kaharap 
olo  haliau  karah  haiang  bewai. 

14.  „Krana  talo  idja  aka  ka- 
mangate  salenga  basempong,  ka- 
harape  kilau  sarangan  lalawa. 

15.  „Ia  basinggoh  intu  humae , 


job  7.  8. 


JOB. 


tapi  djeta  djaton  melai  dahen;  ia 
bara  tahanan  hetii,  tapi  djeta'  dja- 
ton manahan. 

16.  „la  badjewong,  batahasak 
diuium,  manahan  pandang  andau, 
sarantare  mananjap  kabon, 

17.  „Uhate  manimben  tamii  aka 
batu ,  ia  badjoho  nampajah  aka 
batu  (ii. 

18.  „Tapi  anion  Hatalla  maru- 
nap  manganan  ia  bara  akae ,  ta 
iikae  mahin  milim  ia,  koae:  aku 
djaton  djari  pudji  mita  ikau. 

19.  „Itam ,  djeta  ampin  la  win 
kadjarian  kahandjake.  Limbah  ta 
maka  awang  beken  tinai  lembut 
bara  petak." 

20.  Tagal  ta,  itam,  Hatalla  dja- 
ton pndji  manganan  olo  budjur , 
tinai  ia  djaton  ngagalan  lengan 
olo  pa])a. 

21.  Sampai  ia  manjuang  njamam 
dengan  tatawa,  totok  biwihm  de- 
ngan  lahap. 

22.  Tapi  idja  basingi  ikau  karah 
imungkur  dengan  kahawa,  tingkap 
kara  olo  papa  karah  lilap. 


BAGI  9. 

Job  tonitah  augh  Bildad. 


1.  JILaka  tombah  Job,  koae: 

2.  Toto,  puna  tawangku  kalota ; 
kwaka  olo  tau  tetek  intu  Ha- 
talla! 

3.  Krana  amon  Ta  handak  ma- 
Qgotak  ia,  alo  sakojan  aughe  idja 
mahin   dia  tan  inombahe. 

4.  Krana  ia  puna  pintar  tun- 
tang  kwasa  ;  awe  kea  pudji  ma- 
nang  idjii  mangkema  malawan  ia? 

5.  Iii    mindah    bnkit    helo  bara 


djetii  katawan  arepe,  tuntang  mam- 
balik  iii  hnang  kalaite; 

6.  Iii  ma  nandar  petak  bara  iikae. 
sampai  kara  galange  hagerek. 

7.  Ia*  manjoho  matanandau,  pa- 
ins djeta  djaton  lembut;  iii  man- 
tjatjak  manutup  kara  bintang. 

8.  Ia  kabuate  bewai  mambirang 
hapus  langit;  iii  manandjong  ma- 
riak  tasik. 

9.  Iii  manampa  bintang  idjang- 
bawoi,  tuntang  salampatai,  tinai 
karantika,  tuntang  kara  bintang 
hila  salatan. 

10.  Ia  mawi  kutoh  talo  hai,  idja 
djaton  tarariksa,  tuntang  talo  )uj- 
ran ,  idja  djaton  taraisa. 

1 1 .  Itam,  iii  hagoetintu  baungk  u . 
tapi  aku  djaton  tau  mita  ia:  iii 
mahalau  aku,  tapi  aku  djaton  ka- 
tawan  iii. 

12.  Itam,  amon  ia  manamput 
talo,  awe  tau  manduae  tinai?  awe 
bahanji  hamauh  dengae:  narai  ga- 
wim? 

13.  Ia  puna  Hatalla,  kalaite  dja- 
ton tau  imbalang;  kara  olo  pan- 
dohop  idja  badjoho  akan  sontop 
mamenda  ia  bewai. 

14.  Mahin  aku  tinai  kwaka  ;  kit 
tau  mandjawap  aughe,  sondau  ko- 
tak  malawan  ia? 

15.  Alo  aku  budjur,  mahin  dia 
aku  handak  badjawap,  malainkan 
handak  blaku  asi  intu  ia,  idja  puna 
Hakimku. 

16.  Paribasa  aku  mangahau  tun- 
tang ia  tombah,  djaton  kea  aku 
harap  ia  manarima  aughku. 

17.  Krana  kilau  barat  iii  manta- 
kan  aku,  palus  mamparusah  aku 
djaton  bara  bukue. 

18.  Iii  djaton  manjoho  aku  mang- 
ereng  tahasengku,  baja  mamuas 
aku  hapan  kapait. 

19.  Amon  aku  hapan  kaabas.  ta 


1** 


job  8.  9. 


10 


JOB. 


ia  kwasa  haream;  amon  aku  han- 
dak basara,  awe  tau  manduan  ia 
hataharep  dengangku? 

20.  Alo  aku  tetek,  njamangku 
kariih  mamapa  aku  tinai ;  alo  aku 
budjur,  ia  nianjala  aku  kea. 

21.  Maka  aku  djaton  bara  sala, 
brangai  aku  djaton  paraba  taha- 
sengku !  pambelomku  ingabela- 
ku. 

22.  Toll  brangai  bewai;  tagal  ta 
aku  hamauh :  ia  sama  mamparusak 
duadua ,  olo  budjur  tuntang  olo 
])apa. 

23.  Amon  hukume  salenga  raam- 
patai ,  maka,  ia  djaton  paraba  olo 
brasih  ta  tamput. 

24.  Petak  toh  djari  indjuluk 
akan  lengan  olo  papa;  ia  manutup 
baun  kara  hakim.  Djaka  dia  awie, 
awe  idja  mawi  talo  ta? 

25.  Kara  andaukn  djari  halau 
balias  bara  liadjaran ;  samandiai  ta 
djari  nihau  tuntang  djaton  djari 
mita  kahalape. 

26.  Djeta  ladju  lilap  kilau  ba- 
nama  maliian,  kilau  antang  trawang 
manjambar  panginae. 

27.  Djaka  aku  mangarangka  han- 
dak  ngalapean  angat  kapahangku , 
manganan  kamasem  baungku,  tun- 
tang mampangat  liuangku: 

28.  Ta  maka  aku  mikah  kara  ka- 
pahangku, basa  tawangku,  ikau 
djaton  maku  manggara  aku  brasih 
bara  kasalan; 

29.  Aku  puna  inggariim  papa, 
narai  guna,  haiang  bewai  aku 
mangkema  mambudjur  arepku. 

30.  Alo  aku  mampandoi  arepku 
hong  danum  udjan,  tuntang  ma- 
menjau  lengangku  hapan  sabon  : 

31.  Ta  ikau  mausulup  aku  hong 
rumpur,  sampai  pakaiangku  mahin 
mandjilek  aku. 

32.  Krana  ia    djaton  olon  kilau 


manggatano- 


aku,    idja  tau   indjawapku  aught*, 
amon  ikai  basara  tadongarap. 

33.  Djaton    olo     idja     mamutus 
akan  ikai,    idja    tau 
lengae  mamutus  perkaran  ikai 

34.  Kalah  djaka  ia  mundur  hu- 
kume bara  aku,  ala  pampikah  bara 
ia  manjabanen  aku ; 

35.  INakara  aku  tau  hamauh , 
tuntang  diausah  mikah  ia;  krana 
aku  toh  lajau  dengan  arepku. 


BAGI  10. 

Job  manontonir  aiio-hc. 


1.  -tlambaruangku  ngabela  pam- 
belomku, aku  handak  hatutor  ba- 
djuro  bewai,  tuntang  masuman  ka- 
pahan  ataiku ; 

2.  Tuntang  handak  hamauh  de- 
ngan Hatalla:  ala  kanaha  mahu- 
kuin  aku  bewai;  suman  akangku, 
narai  sababe  ikau  malait  aku! 

3.  Aton  ikau  handak  gagah  be- 
wai manganan  aku,  idja  tampan 
lengam?  tuntang  mamberkat  tirok 
olo  papa? 

4.  Aton  matam  kea  kilau  ma- 
tan  olo  idja  puna  isi,  aton  ikau 
manampajah  sama  kilau  olon? 

5.  Aton  katahin  andaum  kilau 
tikas  umur  olo  kea,  atawa  kara 
njelom  sama  kilau  kara  njelon 
olon? 

6.  Sampai  ikau  mariksa  kalotoh 
tagal  kasalangku,  tuntang  manggau 
dosangku  ? 

7.  Ikau  katawan  aku  toh  djaton 
papa;  tapi  djaton  aton  idja  tau 
maliwus  bara  lengam. 

8.  Lengam     djari      mandjadian 
aku,  tuntang  djari  manampa  hapus 
bitingku 
haliai ! 


toh  ikau  mangahem  aku 


job  9.  10. 


JOB. 


11 


9.  Tngat,  ikau  djari  manawas 
aku  kilau  olo  manawas  petak  bata, 
tinai  ikau  mandjudju  aku  Imli 
mandjadi  tunek  petak  haluli. 

10.  Dia  tamparangku  inampam 
kilau  djohon  tusu,  tinai  djaladjalan 
baku? 

11.  Upak  tuntang  isi  djari  ing- 
kepam  intu  aku,  hapan  tolang 
uhat  ikau  manusnk  aku. 

12.  Pambelom  tuntang  kahalap 
djari  indjadiam  akangku,  panilikm 
mahaga  tahasengku. 

13.  Tinai  kahandak  kalotoh  djari 
basilim  hong  ataim ;  ton  aku  akan 
indu  katawan,  akal  kalotoh  djari 
a ton  hong  ikau! 

14.  Anion  aku  basala,  t:i  ikau 
niangalati  aku ,  tuntang  djaton 
maku  mampun  dosangku. 

15.  Djaka  aku  tiwas,  pajah  aku! 
tapi  djaka  aku  tetek,  dia  kea  aku 
tan  manggatang  takolokku ,  aku 
idja  kontep  kahawen,  tuntang  mita 
Ijalakangku. 

16.  Paribasa  aku  manggatang  ta, 
palus  ikau  kilau  singa  manangka- 
rap  aku;  hengan  ampin  gawim 
dengangku  tinai. 

17.  Ikau  manjoho  saksi  tahcta 
malawan  aku,  tuntang  kalaitm  pa- 
ham  mandahang  mawi  aku;  hara- 
djur  kapaha  taheta  tuntang  kutoh 
karae  kilau  kawan  olo  parang  mawi 
aku. 

18.  Buhen  ikau  djari  mamplua 
aku  bara  knain  induku?  kaliih 
djaka  aku  palus  djari  bagcto  taha- 
sengku, sampai  a  la  matan  olo  sam- 
pet  mitli  aku ! 

19.  Ta  aku  saina  kilau  8 wen  idja 
puna  djaton.  palus  bara  knain  in- 
duku aku  djari  iagah  akan  ku- 
bur. 

20.  Djaton  karii  andauku  han- 
djulu  bewlii?  kaliih  malajan,  kalah 


terai  mawi  aku,    mangal    aku    im- 
pangat  isut, 

21.  Helo  bara  aku  lius,  palus 
djaton  tau  buli  tinai,  tama  tanah 
kakaput  tuntang  kangkalingiinpam- 
patiii, 

22.  Tanah  idja"  kaput  pidjem  ki- 
lau kalam  tuntang  sampur  baur; 
aka  kakaput  ita  kilau  blawa  intn 
hetii. 


BAGI  11. 

Sopar  tombah  augh  Job. 

1.  la  tombah  Sopar,  olo  Naema, 
koae : 

2.  Djaton  patut  kutoh  kotakc 
ta  indjawap?  patut  olo  habitak  ta 
magon  budjur? 

3.  Patutkah  augh  kadjohom  tau- 
djarom  ta  manjuni  olo?  sampai 
ikau  marajap,  tuntang  djaton  olo 
mampahawen  ikau  ? 

4.  Jvrana  ikau  hamauh:  aughku 
toh  budjur  tuntang  aku  toh  brasih 
intu  matam. 

5.  Kajah!  djaka  llatalla  hako- 
tak ,  tuntang  inarakang  njamae 
mawi  ikau; 

6.  Palus  mangarinah  akam  ka- 
haratie  idja  basilim,  idja  balipelipet 
manangkalau  kapintarm;  krana 
buah  ikau  katawan,  toh  mahin  dja- 
ton kea  ia  manahiu  lepah  kara" 
kasalam. 

7.  Angatm  ikau  tau  lepah  ha- 
rati  dasar  Hatalla,  aton  ikau  tau 
toto  mangasene  katetek  ain  Idja 
djaton  tikas  kwasae  ta? 

8.  Toto,  djeta  gantong  bara 
langit;  kilen  gawim  dengae?  djeta 
handalem  bara  naraka  .  kilen  ikau 
tau  kasenae? 


JOB  10.   11. 


12 


JOB. 


9.  Djeta  pandjaug  bara  salepah 
petak,  tuntang  lombah  bara  hapus 
tasik. 

10.  Toll,  amon  ia  salenga  dumah, 
mamasong,  mariksa,  mahukum,  awe 
tau   mangahana  ia? 

11.  Krana  ia  kasene  kara  olo 
parajap,  ia  mita  kasalae,  tapi  olo 
djaton  raaku  paraba  ta. 

12.  Krana  olo  paleng  ta  magon 
djaton  bara  atai,  olo  puna  inakan 
kilau  anak  kalidai  hutan. 

13.  Djaka  ikau  djari  mambudjur 
ataim,  tuntang  djari  mandepa  leng- 
am  intu  ia, 

14.  Djaka  ikau  djari  mangedjau 
talo  sala  bara  ikau,  idja  leket  hong 
lengam ,  uka  iila  talo  papa  melai 
bong  tingkaprn: 

15.  Ta  ikau  tau  manggatang 
baum  brasili  bara  kasalam ,  tun- 
tang ikau  dahen,  djaton  tawan  ki- 
kah. 

16.  Ta,  toto  ikau  akan  kalapean 
kapaham,  tuntang  djaton  katawan 
ta  tinai,  kilau  danum  awang  surut 
mahalau. 

17.  Ta  umur  pambelom  ajum  akan 
lembut  blawa  bara  bentok  andau. 
kakaputm  mahin  kilau  handjewu 
anion  blawa. 

18.  Ta  ikau  tau  mampong  arepm, 
basa  aton  aka  kaliarapm ,  ta  ikau 
akan  dahen,  batiroh  sanang  be- 
wai. 

19.  Ikau  akan  menter,  tuntang 
djaton  olo  maur  nianangkedjet 
ikau;  ara  olo  akan  blaku  intu 
baum. 

20.  Tapi  matan  olo  papa  dja- 
ladjalan  hambuta ,  aka  kalin- 
donge  djari  lilap,  djaton  kaha- 
rape  beken,  baja  tahasenge  akan 
bao-eto  bewai. 


BAGI  12. 

Job  tombah  augh  Sopar. 


1.  _La  tombah  Job.  koae : 

2.  Toto,  harati  haliai  keton : 
kapintar  lepah  kara  tamput  keton 
matai ! 

3.  Aku  kea  aton  bara  atai  sama 
kilau  keton,  aku  djaton  tiwas  bara 
keton;  tinai  awe  kea,  idja  djaton 
katawan  talo,  awang  injewut  keton 
nah? 

4.  Aku  toll  indu  tataAvan  ko- 
langku ,  aku  idja  blaku  intu  Ha- 
talla,  idja  karah  inarimae :  olo  te- 
tek,  olo  budjur  puna  indu  inatawa! 

5.  Olo  idja  handak  tanggantrus 
paie  sama  kilau  sumbo  awang  pi- 
nipinit  bewai  tumon  adon  olo  idja 
batuah. 

6.  Tapi  paham  kasanang  tun- 
tang kabuah  intu  aka  olo  parusak, 
idja  marahas  Hatalla ,  idja  harap 
pendong  ai  indu  hatallae. 

7.  Kalah  keton  misek  kara 
meto,  ia  karah  madjar  keton  ka- 
lota,  tinai  kara  burong  penda  langit. 
ia  karah  masuman  ta  akan  keton. 

8.  Atawa  hakotak  dengan  petak. 
ia  karah  madjar  keton,  tuntang 
kara  lauk  hong  tasik  karah  manja- 
rita  ta  akan  keton. 

9.  JE\xe  idja  dia  katawan  kara 
talo  ta  uras  lengan  Jehowa  djari 
manampa  djeta? 

10.  Hong  lengae  aka  tahaseng 
talo  handiai  idja  belom,  tuntang 
hambaruan  idja  mambelom  isin  ge- 
n  ep  biti. 

11.  Dia  pinding  akan  mangasent- 
kara  augh,  sama  kilau  tangep  mang- 
kemii  talo  kinan? 

12.  Toto,  ain  kara  bua  ta  puna 
aton  kapintar,  tinai  ain  olo  bakas 
aton  kaharati. 


job  11.  12. 


jot.. 


13 


13.  „Ai  kapintar  tuntang  kwasa, 

iii  bai'a  tirok   tuntang  akal. 

14.  „Itiim,  amon  ia  mangarake , 
djaton  guna  haragapae  tinai;  amon 
ia  manguvong  olo,  djaton  tarauap 
tinai. 

15.  „Itam,  iii  mangahana  kara 
danum,  palus  keang  kamahau ;  ia 
manjoho  tii  tinai ,  tii  petak  baka- 
kar  awie. 

16.  „Ia  toto  kwasa  malalus  talo 
handiai;  olo  idja  lajang  tuntang 
idja  mampalajang  uras  pakarang 
ajue. 

17.  „Ia  manamput  mantir  basara 
tawanan,  tuntang  manjanjau  kara 
hakim. 

18.  „K\vasan  radja  iengkake,  ti- 
nai kahange  indjarate. 

19.  „Ia  manamput  kara  imam  ta- 
wanan, tuntang  mampalokang  olo 
gantjang. 

20.  „la  manggagom  totok  biwih 
olo  idja  rentas  kotake ,  tuntang 
raampaleteng  kara  pikir  akal  olo 
bakas. 

21.  „Ia  manusuh  kahawen  akan 
mantir  hai,  tuntang  mengkak  ba- 
bat  olo  abas. 

22.  „Ia  malangai  labehun  kaka- 
put,  tuntang  magah  talo  kaput 
akan  blawa. 

23.  „Ia  inangapal  utus  olo,  tinai 
ia  kea  marusake;  ia  manjoho  olo 
mananjap  petak,  iii  kea  maharak 
awen  tinai. 

24.  „Ia  mamparungkok  atai  kara 
kapalan  utus  olo  tanah  ta,  tun- 
tang mampalajang  awen  hong  pa- 
dang  tunis  bcnjem ,  iika  djaton 
djalan ; 

25.  „Sampai  awen  baragajap  hong 
kakaput ,  iika  djaton  blawa ;  iii 
inampalajau  awen  kilau  olo  babu- 
sau." 


BAGI  13. 

Job  manontonu;  au^he. 


1.  -Ltii  keton ,  talo  handiai  ta 
djari  gitan  matangku,  tuntang  hi- 
ning  pindingku,  sampai  aku  djari 
haratie. 

2.  Idja  tawan  keton,  aku  ma- 
hin  katawan  kea ;  aku  djaton  maku 
tiwas  bara  keton. 

3.  Tapi  aku  radjin  hakotak  de- 
ngan  Idja  djaton  tikas  kwasae  tii . 
aku  nahuang  basara  dengan  Ha- 
talla. 

4.  Krana  keton  toh  toto  tukang 
haragapan  augh  tandjaro,  keton 
hatambingan  talo  ngahus. 

5.  Kiiliih  djaka  keton  suni  sa- 
sindii!    djeta  indu  kapintar  keton. 

6.  Hining  buabuah  kara  dja- 
wapku,  tuntang  senah  karii  sualku. 

7.  Handak  keton  mangamana- 
ngan  akan  Hatalla  hapan  augh 
sala,  tuntang  hakotak  akae  hapan 
tipu? 

8.  Patut  keton  tarima  baue? 
handak  keton  mangamanangan 
akae? 

9.  Toto,  keton  tinduh  kea,  amon 
ia  mariksa  keton  karah?  Aton  ke- 
ton mado ,  keton  tau  manjahanja 
iii,  kilau  manjahanja  olon? 

10.  Iii  karah  mambehat  hukum 
keton,  djaka  keton  basilim  manam- 
pajah  ampin  bau. 

11.  Djaton  kahaie  manarawen 
keton?  djaton  pampikah  bara  ia 
manjangkulep  keton  ? 

12.  Karii  augh  sewut  keton  sama 
kilau  kawo,  kara  augh  karambang 
keton  kilau  petak  hadjohiii. 

13.  Suni  bewiii,  terai  mawi  aku. 
mangat  aku  hakotak ;  naughe  alo 
kilekilen  kadjariangku  tinai. 

14.  Akan    en    aku    hadari     ma- 


JOB  12.  13. 


14 


JOB. 


mangkit  manamput    pambelomku , 

tuntang  malenjoh  tahasengku  hong 
lokap  lengangku? 

15.  Ita,  alo  ia  mampatai  aku, 
alo  aku  djaton  tau  harap  hindai , 
tinai  aku  handak  mampahalap  dja- 
langku  intu  baue. 

16.  Djeta  keaindu  ontong  ajung- 
ku,  basa  olo  haliau  puna  djaton 
manaharep  baue, 

17.  Senah  buabuali  kara  anghku, 
tuntang  idja  irimaku  akan  pinding 
keton. 

18.  Ita,  aku  djari  mangarangka 
darin  augliku,  tawangku  aku  ka- 
rah  manang  kea. 

1 9.  Kwe  ia .  idja  handak  basara 
dengangku?  Lirabah  ta  aku  suni 
palus  mahotus  brangai. 

20.  Baja  dua  perkara  ala  mawi 
aku,  ta  aku  djaton  handak  manja- 
hokan  arepku  bara  baum  : 

21.  Awi  mindah  lengiim  bara 
aku,  ala  pampikahm  manarawen 
aku. 

22.  Kahau  aku,  aku  handak  tom- 
bah;  atawa  aku  handak  hainauli, 
kalah  ikau  tombah  aughku. 

23.  Pira  kara  kalangkahku  tun- 
tang dosangku?  Kalah  sanan  kasa- 
langku  tuntang  dosangku. 

24.  Buhen  ikau  mules  baum 
bara  aku,  tuntang  manggara  aku 
musohm  ? 

25.  Handak  ikau  karas  kalotoh 
mawi  dawen  kaju  awang  baduroh, 
tuntang  bukih  dengam  tampilai 
awang  keang? 

2(3.  Krana  ikau  manjurat  baja 
talo  kapaha  bewai  akangku ,  ikau 
mamuat  intu  aku  kara  kasalangku 
pesangku  tabela. 

27.  Ikau  djari  mamanga  paing- 
ku ;  ikau  mangalulut  kara  dja- 
langku,  awan  paingku  mahin  irik- 
sam; 


28.  Alo  aku  puna   munos   kilau 
kupit     talo,     kilau     klambi    idja 


kinan  gagat. 


BAGI  14. 

Job  manontong  aughe. 


1.  Ulon,  panakan  olo  bawi  ta, 
pandak  umure,  tuntang  puas  ba- 
gisah. 

2.  Ia  lembut  kilau  kambang 
palus  iningkai ;  ia  lilap  kilau  kang- 
kalingan  talo  tuntang  djaton  tau 
melai. 

3.  Tinai  ikau  mamparenang  ma- 
tam  mangalulut  olo  kalota,  sarapai 
mandjidjit  aku  manaharep  ikau 
akan  hukum. 

4.  yEwe  tau  sondau  olo  brasih 
marak  awen  idja  puna  djaton  bra- 
sih? sampai  idja  biti  mahin  dia. 

5.  Kara  andaue  djari  inukas, 
kara  bulae  djari  itongm,  ikau  djari 
manikas  akae,  idja  djaton  tau  iha- 
laue. 

6.  Tagal  tit  ules  arepm  bara  iii, 
mangat  iii  tau  malajan ,  handjak 
andaue,  kilau  olo  bupah. 

7.  Kaju  tau  harap,  alo  djari  inii- 
weng,  ajau  iit  manjalampak  tinai, 
anake  djaton  balentas. 

8.  Alo  uhate  djadjalan  riibok 
hong  petak,  tuntang  batange  sasar 
mamunggo : 

9.  Maka  awi  pans  kara  danuin 
iii  mamumbong  tinai,  palus  barang- 
kap,  kilau  talo  imbul  taheta. 

10.  Tapi  olon  matai,  palus  lomat 
ia;  olon  mahotus,  kwe  ia  tinai? 

11.  Kilau  kara  danum  lilap  bara 
danau ,  kilau  sungai  surut  palus 
teah : 

12.  Kakai    olon   menter    matai, 


job  13.  14. 


JOB. 


15 


palus  djaton  mendesag  tinai,  djaton 
ia  misik  katahin  langit  aton,  dja- 
ton i;i  mangalis  benteng  tirohe. 

13.  Kajah!  kaliih  djaka  ikau  ma- 
nawon  aku  hong  kubur,  manjaho 
kan  aku  sampai  kalaitm  rombar; 
mangat  ikau  manukas  akangku, 
tuntang  mingat  aku  tinai. 

L4.  Tau  olo  matai  bclom  tinai? 
djaka  kalotii  aku  haudak  harap  ka- 
tahin kara  andau  klahingku  hc- 
toh,    sampai  aku  malik  manakiri; 

15.  Sampai  ikau  karah  mangaliau 
aku,  tuntang  aku  tombah  augh m ; 
toto  ikau  akan  taharu  dengan  tam- 
pan lcnga'm  ta ! 

16.  Ta  ikau  handak  misa  ing- 
kangku,  tuntang  djaton  mimpa 
kara  kasalangku  kalotii. 

17.  Tapi  ikau  djari  raameteng 
mantjatjak  karii  kalangkahku,  tun- 
tang djari  mamundut  karii  kasa- 
langku. 

18.  Bukit  mahin  batusut  nihau, 
tinai  batukarang  inandar  baraakae. 

19.  Danum  mampalenjoh  batu, 
rahusae  mangakar  petak :  tumonta 
ikau  mampahaiang  kaharap  olon. 

20.  Ikau  mahenjek  marusak  ia 
palus  katatahi,  sampai  ia,  lilap ; 
ikau  malih  ampie,  manjoho  ia  ha- 
goet. 

21.  Djaka  anake  bara  horumat, 
iii  djaton  katawan  ta;  atawa  awen 
nahiha,  iii  djaton  mitiie. 

22.  Baja  katahin  isie  leket  hong 
ia  ,  iii  kapiihii,  tuntang  liauc  bu- 
seng  atiiie  tagal  arepe. 


BAG!  15. 

Elipas  tombah  augh  Job,  tingkat  idja  dua 


1 .  JLa  tombah  Eli  pas  bara  Te- 
man ,  koac : 


2.  Patut  kea  olo  pintar  manu- 
tor  adjar  idja  kilau  riwut ,  tun- 
tang   mambuntus   knaie  hapan  ti- 

mor  ? 

3.  Patutkah  iii  mampudji,  hapan 
augh  awang  djaton  bara  pedah, 
tuntang  tutor  idja  djaton  bara 
guna? 

4.  Ikau  manawah  kikah  olo , 
tuntang  mundur  olo  blaku  doa 
intu  Ilatalla. 

5.  Krana  totok  aim  kea  masu- 
man  kasalam,  ikau  djari  mindjam 
djelan  olo  bakalilit. 

6.  Njamam  kea  manjalan  ikau, 
dia  djaka  aku,  totok  biwihm  ma- 
njaksi   malawan  ikau. 

7.  Kilcn,  ikau  idja  inakanhelo 
bara  kara  olon?  ikau  djari  ing- 
andong  helo  bara  kara  bukit  man- 
djadi  ? 

8.  Aton  ikau  djari  katawan  ka- 
handak  Hatalla  idja  basilim  til? 
aton  ikau  djari  manjurop  karii  ka- 
pintar  lepah  akam? 

9.  Narai  talo  katawam  idja  dia 
tawan  ikai?  narai  talo  kasenam  , 
idjii  djaton  kasenan  ikai  kea  ? 

10.  Intu  ikiii  aton  kea  idja  ba- 
kas,  idja  howan,  idjii  pandjang 
umure  bara  umur  bapam. 

11.  Aton  pampangat  Ilatalla  dja- 
ton baguna  intu  matam  ?  sampai 
ikau  manawah  augh  idjii  balemo 
dengam  ? 

12.  Kangkwe  atiiim  raanampui 
ikau?  buhen   matam  mansilau? 

13.  Lalehan  kahanjim  sampai 
malawan  Hatalla ,  sampai  ikau 
mamplua  augh  kalotii  bara  nja- 
mam. 

14.  ./Ewe  kea  olon,  sampai  tau 
brasih ,  sampai  iii,  idjii  inakan  olo 
bawi ,  tau  tetek  ? 

15.  Itiim ,  olo  brasih  ai  mahin 
dia  iii  tau  harape,  tinai  kara"  langit 


job  14.  15. 


16 


JOB. 


mahin     djaton     kea    biasih     intu 
matae. 

16.  Kilen  tinai  olon  ,  idja  puna 
indu  kadjilek,  idja  babasi,  idja 
mihop  kasala  kilau  danum? 

17.  Aku  handak  masanan  akam, 
liining  aughku;  aku  handak  raa- 
njarita  akam  talo  idja  djari  gi- 
tangku  ; 

18.  Idja  djari  insuman  kara  olo 
pintar ,  idja  djaton  basilim  bara 
tato  horan  , 

19.  Idja  akan  awen  ta  bewai  ta- 
nah  djari  inenga,  tuntang  olo 
beken  djaton  djari  tama  habalut 
dengan  awen : 

20.  „Haradjur  olo  jjapa  hagen- 
djah  hapus  umure  ,  olo  gagah  ta 
djaton   katawan  kara  njeioe. 

21.  „Augh  pampikah  leket  nan- 
tengong  hong  pindinge ,  katika 
kasanang  olo  parusak  gap  dumah 
mawi  ia. 

22.  „la  djaton  harap  tau  ma- 
hakan  tjalaka,  ia  kilau  puna  inu- 
kas  akan  padang. 

23.  „Hetaheta  fa  manggau  pang- 
inae ;  ia  katawan ,  katika  tjalakae 
djari   sampai. 

24.  ,,Kikah  tuntang  kasinggul 
manarawen  ia ,  djeta  mawi  mam- 
palah  ia  kilau  radja  idja  tatap 
parang. 

25.  „Krana  ia  djari  mandjudju 
lengae  malawan  Hatalla,  tuntang 
djari  marisang  dengan  Idja  djaton 
tikas  kwasae  ta. 

26.  „Ia  hadari  manekang  ujate 
mantakan  ia,  hadinding  talawange 
idja  bakapal. 

27.  „Baue  ngalambo  enjake,  tun- 
tang banahate  nandjala  knaie. 

28.  „Tapi  ia  melai  hong  lewu 
idja  puna  indu  ingarak  ,  hong 
huma  awang  djaton  ielai  ,  awang 
puna  indu  karakkaraka  bewai. 


29.  „Ia  djaton  tau  tatau,  tinai 
kara  ramoe  djaton  tau  tega,  pang- 
ulihe  djaton  dahangmandahang 
hong  tanah. 

30.  „Ia  djaton  tau  hadari  ma- 
hakan  kakaput,  lason  kalait  Ha- 
talla mangeang  edae ,  ia  rusak 
awi  tampur  paus  njamae. 

31.  ,,iEla  olo  lajau  ta  harap 
talo  haiang,  krana  talo  haiang  be- 
wai karah  indu   balahe. 

32.  ,,Amon  hindai  sampai  umure 
ia  matai  basempong ,  edae  djaton 
akan  mamumbong. 

33.  ,,Ia  akan  manduroh  buae 
kahum  manta,  kilau  batang  ang- 
gor,  kilau  upon  undus  ia  mang- 
gagar  kambange. 

34.  „Krana  ungkup  olo  haliau 
karah  sasar  munos  sampai  lomat , 
apui  akan  kuman  tingkap  olo  idja 
tarima  sudok. 

35.  „01o  ta  manihi  tjalaka,  pa- 
lus  manak  kapaha ,  knaie  manan- 
djaro  bewai." 


BAGI  16. 

Job  tombah  augh  Elipas,   tingkat 
idja  dna. 


1.  lVlaka  Job  tombah,   koae: 

2.  Kindjap  aku  djari  mahining 
augh  kalotoh :  uras  keton  olo 
pamampong  idja  mandahang  ka- 
paha haream. 

3.  Kilen ,  augh  ambon  angin 
ta  hindai  akan  terai?  atawa  narai 
mandjo  ikau ,  sampai  ikau  tom- 
bah kalotoh? 

4.  Tau  bewai  aku  hakotak  ki- 
lau keton,  djaka  hambaruan  ke- 
ton manakiri  hambaruan gku :  ta 
aku    kea    tau   mangarangka   augh 


job  15.   J  6. 


JOB. 


17 


mawi     keton ,    tuntang    mamindi 
takolokku  manawah  keton. 

5.  Tapi  clia;  toto  tii  aku  handak 
mandiihen  keton  hapan  njamang- 
ku,  tuntang  djaton  bagandang  to- 
tok  biwihku  hapa  mampong  keton. 

6.  Tapi  alo  aku  hakotak ,  ka- 
pahangku  djaton  tarahawal;  tinai 
amori  aku  suni ,  kwiika  iii  nihau 
bara  aku. 

7.  Toll,  raaka  iii  marnpujuh 
aku ;  ikau  marusak  hapus  ung- 
knj)ku. 

8.  Ikau  mantakan  aku  ngam- 
bareut  pupusku,  djeta  kilau  saksi 
in  ala  wan  aku ;  peresku  lembut 
inalawan  aku,  djeta  mandjawap 
aughku. 

9.  Kalaite  marabit ,  ia  basingi 
aku;  iii  mangadjirat  kasingae  mawi 
aku ,  musohku  mansilau  matae 
mala  wan   aku. 

10.  Ia  marakang  njamae  mawi 
aku ,  ia  manekap  mampahawen 
aku ,   uras  awen  pakat  mawi  aku. 

11.  Hatalla  djari  manjaragh  aku 
intu  olo  papa,  palus  djari  mam- 
baring  aku  intu  lengan  olo  dar- 
liaka. 

12.  Aku  bihin  batuah ,  tapi  ia 
djari  manggulak  marotek  aku,  ia 
inanjingkap  aku  intu  tekokku 
mamparamok  aku;  palus  ia  mam- 
pendeng  aku  indu  sasaran  ai. 

13.  Djurupamanah  ai  djari  mang- 
aliling  aku,  iii  djari  manambe- 
lan  atai  buangku,  tuntang  djaton 
djari  manjanjang ;  iii  djari  ma- 
musit  perungku  batusuh  akan 
j)etak. 

14.  Ia  djari  mampahimang  aku 
sampai  rusab,  iii  djari  manara- 
djang  mawi  aku  kilau  pangka- 
lima. 

15.  Aku  djari  mitor  benang 
ganal    mangalukup  pupusku ,  aku 


djari    mingkes  tandokku  intu   tu- 
nek  petak. 

16.  Baungku  djari  bongkak  awi 
tangisku,  tinai  jjupus  matangku 
djari  injangkulep  kangkalingan 
pampatai ; 

17.  Alo  kadarhaka  djaton  leket 
hong  lengiingku,  alo  lakudoangku 
brasih. 

18.  O  petak !  ala  manutup  da- 
hangku,  uka  ala  djeta  terai  mang- 
le ariak. 

19.  Tapi  toh  kea,  itii!  sak- 
singku  puna  hong  sorga,  idja 
kasene  aku  aton  hong  aka  gan- 
tong. 

20.  Sobatku  hababaka  aku,  tapi 
matangku  manangis  intu  Hatalla; 

21.  Mangat  la  mambudjur  aku 
dengan  Hatalla,  tinai  dengan  karii 
sobatku. 

22.  Krana  isut  njelobindai  maka 
aku  lius  manjak  djalan  ,  idja  dja- 
ton tau   ihoroe  tinai. 


BAGI  17. 

Job  manontong  aughe. 


1.  J_ahasengku  djari  nahapas, 
kara  andauku  bilak  lepah  ,  kubur 
manantai  aku. 

2.  Tinai  olo  panawah  hindjii 
aku  ,  tuntang  matangku  haradjur 
mita  awen  mandawa  manjala  aku. 

3.  Kalah  Ikau  manenga  sanda 
akangku ,  mandal  aku  intu  arepm! 
vEwe  beken ,  idja  handak  manjing- 
kap  lengiingku ! 

4.  Krana  ikau  djari  manjahokan 
kaharati  bara  atai  awen  ,  tagal 
tii  ikau  djaton  maku  mampa- 
nang  ia. 

5.  Sobate    kea  mahin  inipu  olo 


JOB   10.   17. 


18 


JOB. 


indu  ratnpasan,  tapi  matan  anake 
inaruak  awi  kamehere. 

6.  la  djari  raingkes  aku  indu 
tapengan  kara  olo,  aku  akan  ka- 
djileke  intu  bane. 

7.  Matangku  djari  kawus  awi 
kapiiha,  tinai  kara  raraon  berengku 
kilau  sarawangkaie  bewai. 

8.  Tagal  ta  olo  tetek  karah 
hengan,  tuntang  olo  budjur  karah 
lembut  malawan  olo  haliau. 

9.  Tapi  olo  tetek  karah  mim- 
bing  djalae ,  idja  brasih  lengae 
karah  djaladjalan  abas. 

10.  Takan,  keton  handiai,  kan- 
toh !  djaton  kea  aku  tau  sondau 
olo  pintar  roarak  keton. 

11.  Kara  andauku  djari  halau , 
kara'  tirokku  djari  irunap,  idja 
puna  panatau  ataiku  bihin. 

12.  Tinai  alemku  inggara  a  wen 
handau  ,  tuntang  kalawa  injewute 
tokep  kaput. 

13.  Alo  aku  mendah  tahi,  ku- 
bur  kea  indu  humangku ,  huang 
kakapnt  aku  akan  mambirang  aka- 
ku  batiroh. 

14.  Karusak  inggaraku  apangku, 
tinai  karam  inggaraku  induku  tun- 
tang  betauku. 

15.  yEvve  hindai  idja  iendahku? 
kaharapku  ta ,  awe  akan  mitii  ka- 
djariae  ? 

16.  Djeta  indu  mohon  akan  na- 
raka  iika  sampur  baur,  pains  djeta 
nihau   haiak   aku  hong  petak. 


BAG1  18. 

Bildad  tombah  augh  Job ,  tingkat 
idja  dua. 


1.  J_a  tombah  Bildad  bara  Sua. 
koae: 


2.  Kilen  katahin  keton  djaton 
maku  mampaterai  augh  baruek  ta? 
Patut  harati  helo,  liinbah  ta  ita 
handak  hakotak. 

3.  Buhen  ikau  manaha  ikai  ki- 
lau meto,  sampai  ikai  ingabela 
matam  ? 

4.  Ikau  kea  idja  mamisak  ham- 
baruam  awi  kalaitm;  kilen,  angatrn 
tagal  ikau  hapus  ])etak  karah  indu 
rusak  ?  atawa  bukit  akan  inandar 
bara  akae? 

5.  Toto,  kalawa  olo  papa  akan 
belep,  njalan  apui  ai  djaton  bara 
pahalendang. 

G.  Palita  huang  pasahe  djadja- 
lan  kaput,  sumbo  gantong  ai  ka- 
rah belep. 

7.  Tasaran  paie  djaladjalan  ha- 
tantongan  tatape,  akale  akan  mam- 
palokang  iii. 

8.  Krana  paie  kea  raanamaan 
arepe  hong  djaring,  ia  manan- 
djong  hatataan  djarat  bewiibewai. 

9.  Djipah  salenga  manjiteng  ta- 
kire ,  tuntang  tali  raamasong  ia. 

10.  Talin  djarat  djari  injahokan 
hong  petak  akae ,  pahapit  djari 
ina  intu   djalae. 

11.  Bara  hetaheta  salenga  talo 
pampikah  karah  manarawen  ia , 
tuntang  mandjaka  iii  genep  ing- 
kange. 

12.  Lau  indu  bagin  ai,  tjalaka 
mimpa  ia  hasansila. 

13.  Uhat  tolange,  toto  hapus 
bitie  karah  kin  an  anak  pampatai 
idja  bakas. 

14.  Talo     kaharape    lepah   inta- 
wus    bara    humae ,    haiak   ia  iha- . 
rak   indjudju    talih    radjan  pampi- 
kah. 

15.  Humae  karah  iukong  olo 
basa  iii  djaton ;  barirang  karah  ila- 
boh  hong  akae  melai. 

16.  Bara   pendae   kara  uhate  le- 


job  17.  18. 


JOD. 


19 


pah    keang ,    tinai   bara  ngamboe 
kavii  edae  lepah  ilenteDg. 

17.  Pingat  olo  dengae  nihau  bara 
petak  ,  tuntang  arae  djaton  lam- 
pang  hong  karii  lcwu. 

18.  Iii  iharak  olo  bara  kalawa 
akan  kakaput,  palua  inggian  bara 
kahmen. 

19.  Iii  djaton  bara  anak  iiso  ma- 
rak  utus  olo  ai ,  djaton  idja  ba- 
lihi  akae  hong  karii  akae  melai. 

20.  Tagal  andatt  hiikum  ai  inaka 
olo  hi!a  barat  kariih  djungun,  tun- 
tang olo  hila  timor  sabanen. 

21.  Toto  ,  tumon  ta  aka  olo 
bingkok,  tumon  ta  kaleka  ai,  idja 
djaton  paraba  Hatalla. 


BAGI  19. 

Job  tombah  aagh  EiklaJ ,  tinghat 
idja  duii. 


1.  I\l aka  tombah  Job,  koac: 

2.  Kilen  katahin  keton  manga - 
piihii  hambaruangku,  tuntang  mam- 
palenjoh  aku  ha  pan  kotok  keton? 

3.  Djari  hakampulu  toll  keton 
mangotak  manawah  aku ;  kilen 
keton  djaton  mahamen  mambisau 
aku  kalotoh? 

4.  Paribasa  aku  lajang ,  ka- 
lajaiigku   tit  akangku  kea. 

5.  Djaka  keton  handak  hai  augh 
keton  dengangku ,  suman  helo 
bnkun  kahawengku  toll. 

(5.  Buah  keton  mangasene  Ha- 
talla sala  manipan  aku,  ia  djari 
mangapong  aku  hapan  djaringe. 

7.  ltii!  alo  aku  mangkariak 
tagal  kararat,  aughku  djaton  ina- 
rimae;  aku  mantehau,  tapi  djaton 
kea  kabudjur  dengangku. 

8.  lii    djari    mangampeng    dja- 


langku  ,  sampai  aku  djaton  tail 
nialialan  ;  iii  djari  mangapnt  karii 
pelckku. 

9.  lloiumatku  djari  iengkakc 
bara  aku,  iii  djari  manganan  m.i- 
kota  bara  takolokkn. 

10.  fa  djari  manungkap  aku  le- 
pah ,  sampai  aku  blaju  rasak  . 
talo  kaharapku  djari  irunape  ki- 
lau  kaju. 

11.  Kasangite  djari  base])  mawi 
aku,  iii  mitong  aku  kilau  mu- 
sohe. 

12.  Karii  kauan  parang  ai  uras 
djari  dumali ,  manandang  djalae 
manjampai  aku,  ia  djari  hakampe- 
leng    bapodok  hakaliling  pasahku. 

13.  Kara  paharingku  djari  inge- 
djaue  bara  aku,  tuntang  karii 
kolangku  djaton  hakasene  deng- 
angku tinai. 

14.  Karii  kapatohku  terai  ma- 
dja ,  tinai  karii  karampiku  djari 
ngalapean  aku. 

15.  Karii  Ungknp  humangku  , 
sampai  djipengku  bawi  kea  mi- 
tong aku  kilau  olo  bewai ,  aku 
kilau   olo   panjelat  intu  baue. 

16.  Aku  djari  mangahau  dji- 
pengku hatuii,  tapi  iii  djaton  maku 
tombah ,  hapan  njaman  aingku 
aku  akan  musok  iii. 

17.  Buah  paus  tahasengku  ma- 
hin  sawangku  djaton  maku,  iisong- 
ku  kea  akan  iusokku  bewai. 

18.  Alo  anak  korik  mahin  ma- 
nawah aku,  anion  aku  mampudji 
iii,  iii  badjawap  papa  aughe. 

19.  Karii  olo  idja  aka  katatmgku 
mandjilek  aku  ,  tuntang  olo  idja 
iika  huangku  djari  mambalik  ma- 
wi aku. 

20.  Karii  tolangku  baja  inambit 
pupus  bewai  ;  baja  isin  ririrku 
bewSi  aton  hindai. 

21.  Pasi    aku,    pasi  aku,   keton 


job  18.  19. 


20 


JOB. 


idja    sobatku!    krana    lengan   Ha- 
talla  djari  mandjara  aku. 

22.  Buhen  keton  mawi  aku 
sama  kilau  Hatalla?  hindai  keton 
puas  awi  isingku  ? 

23.  Kalah  djaka  kara  augliku 
injurat!  Kalah  djaka  djeta  imin- 
tik  lmang   surat ! 

24.  Hapan  kalam  sanaman  huang 
papan  tanggalong ,  imahat  hong 
batu  indu  pangingat  katatahi. 

25.  Tapi  aku,  tawangku  toto , 
Paliwusku  aton  belom ,  la  idja 
karah  mendeng  togor  hundjun 
kubur;  —  (l.Kor.lb.) 

26.  Limbah  ta  maka  pupus 
isingku,  hapus  bitingku  karah  buli 
tinai ,  huang  isingku  toh  kea  aku 
karah  manampajah  Hatalla. 

27.  Aku  karah  mita  ia  akang- 
ku ,  raatangku  karah  nampajah 
ia  ,  dia  djaka  olo  beken  ;  atai  bu- 
aku   paham  taharu  intu  huangku. 

28.  Mikah  koan  keton:  ita  han- 
dak  manggoang  ia ;  mangat  keton 
sondau  buku  hong  aku. 

29.  Tapi  buah  keton  mikah  baun 
padang ;  krana  padang  ta ,  ia  ta 
kalait  tagal  kasala  ;  tagal  ta,  buah 
keton  katawan,  aton  bewai  hukum 


BAGI  20. 

Sopar  tombah  augh  Job ,  tingkat 
idja  dua. 


1.  lii  tombah  Sopar  bara  Nae- 
raa ,  koae : 

2.  Pikirku  djaton  tau  dia  aku 
tombah  ta ,  tagal  ta  huangku 
paharn  badjudju. 

3.  Patut  aku  mahining  pudjie 
idja  mampahawen  ta?  rogh  ka- 
pintarku  manenga  kara  djawap 
akangku ! 


4.  Djaton  ikau  katawan ,  bara 
horahoran,  katahin  olon  djari  aton 
hong  petak,  maka  puna  djalae 
kalotoh : 

5.  Karamin  olo  papa  djaton  pu- 
dji  bunggut ,  tuntang  kahandjak 
olo  haliau  baja  idja  kapidjep  mata 
bewai. 

6.  Alo  kahaie  sampai  langit , 
tuntang  takoloke  tempa  baun- 
andau : 

7.  Kilau  tai  ia  karah  nihau  le- 
pah  lingis ,  sampai  olo ,  idja  djan 
mita  ia ,  akan  hamauh :  kwe  ia 
toh  tinai? 

8.  Ia  hajau  kilau  nupi ,  sam- 
pai djaton  taraingat ,  ia  lilap  ki- 
lau talo  paita  hamalem. 

9.  Mata  awang  pudji  mita  ia, 
djaton  mita  ia  tinai,  kalekae  mahin 
djaton  mingat  ia  hindai. 

10.  Olo  paha  belom  mahin  pe- 
tah  mararat  anake  ;  lengan  ai  akan 
halalian  panatau  olo  ta  tinai. 

11.  Tolange  basuang  kara  dosae 
awang  basilim ,  uras  djeta  tamput 
ia  tama  kubur. 

12.  Alo  karajape  manis  angate 
hong  njamae,  alo  ia  manjakokan 
ta  penda  djelae, 

13.  Alo  ia  munggum  djeta  dja- 
ton maku  maluae ,  tapi  mahaga 
djeta  hong  tangepe: 

14.  Maka  panginae  ta  hobah 
hong  knaie,  mandjadi  perun  han- 
djaliwan  intu  huange. 

15.  Ramo,  idja  djari  inelae  akan 
iutae  tinai,  Hatalla  mungkar  ta 
bara  knaie. 

16.  Ia  manjurup  katadan  lian- 
dipa ,  kasingan  handjaliwan  akan 
mampatai  ia. 

17.  Iii  djaton  akan  mita  sungai 
tuntang  batangdanum ,  idja  na- 
hasak  madu  dengan  djohon  tn- 
sun  sapi. 


job  19.  20. 


JOB. 


21 


18.  PanguHhe  akan  indjuluke 
intu  olo ,  ia  djaton  tau  hapae ; 
tumon  kara  pangulihe  ia  akan 
manahore  kea ,  sampai  ia  djaton 
tail   handjak  atiiio. 

19.  Kjana  iii  djari  mararat  tun- 
tang  ngalapean  olo  piiha :  iii  djari 
maiampas  human  olo,  idja  dia 
imangue. 

20.  Knaie  djaton  djari  tau  be- 
soh ,  fcagal  ta  dialo  talo  idja  kara 
rainoe  barega  batisa  akac. 

21.  Awi  kabungue  ramon  olo 
djaton  tau  tegii ,  tagal  ta  kata- 
taue  djaton   tau  dahen. 

22.  Alo  ai  kutolie,  tuntang  om- 
bet  haliai  ,  maka  i;i  singgul  ataie 
haradjur;  kara  lengan  olo  paha 
akan  mawi  iii. 

23.  Aton  bewai  katika  knaic 
karah  basuang  kca;  Hatalla  karah 
mampait  lason  kalaite  mawi  ia,  ia 
karah  manduroh  tii  kilau  udjan 
akae .  indu  panginae. 

24.  Alo  iii  mahakan  arepe  bara 
ganggaman  pandak ,  panah  wadja 
karah    manambelan    ia  lasak  silae. 

25.  Padang  sana  injilak  karah 
manambelan  ia  lasak  likute  buah 
perue ,  sampai  iii  nihau  tuntang 
pampikah  mawi  ia. 

26.  Kara  panataue  karah  ing- 
galap  olo;  apui  awang  djaton  in- 
tokan  olo  karah  kuman  iii,  tun- 
tang kara  olo,  idja  batisa  hindai 
huang  akae ,  karah  impalomose. 

27.  Langit  karah  masuman  ka- 
salan  olo  tii ,  tinai  petak  karah 
mendcng  manjala  iii. 

2S.  Pangulih  ungkup  humae  ka- 
rah irampas,  uras  nihau  lilap  ka- 
li um  andau  ia  buah   kalait. 

_;,,».  Djeta  bagin  olo  papa  bara 
Hatalla,  kadjarian  kaputusan  ain 
[dia  Pangkahai  tii. 


BAGI  21. 

•Fob  torn  bah  augh  Sopar,  tingkat 
idjii  dua. 


1.  IVlaka  tombah  Job,   koac: 

2.  Awi  manjenah  manuring  kara 

aughku  ,    naughe   djeta  indu  gan- 
tin  ampong  keton. 

3.  Sarenan  aughku  helo,  mangat 
aku  kea  hakotak ,  anion  hapus 
kara  aughku,  ta  naughe  keton 
halalea. 

4.  Aku  toll,  aton  aku  mangadu 
olon?  maka  buhen  njamangku  dja- 
ton sasawoh  ? 

5.  Hining  aughku  buabuah,  ta 
keton  karah  djungun,  palus  mangop 
njaman  keton  hapan  lenga. 

6.  Anion  aku  mangumang  talo 
tii ,  maka  aku  tariiwen ,  pupus 
isingku  kinjutkanjutan. 

7.  Narai  buku  olo  papa  ta  be- 
lom  ,  palus  bakas,  tuntang  pana- 
taue  dahangdahanga  ? 

8.  Kara  panakae  dahen  bewai 
intu  baue ,  anak  iisoe  dahang- 
mandahang  intu  matae. 

9.  Ungkup  humae  sanang  dja- 
ton kikiihe,  hukum  Hatalla  djaton 
mohon  mawi  ia. 

10.  Sapi  hatuae  ajue  manak  ha- 
radjur, awang  bawic  batihi  djaton 
mangiilus. 

11.  Kara  anak  awaue  habiep 
kilau  kawan  kambing  tabiri,  kaia 
anake  hadjuntek  kadjokkadjoka. 

12.  Iii  malahap  haiak  gandang 
kutjapi,  iii  baramirami  haiak  augh 
suling. 

13.  Iii  pandjang  umure  haiak  ha- 
radjur kahalape,  iii  mangat  pampa- 
taie  salenga  tama  kubur.  —  (Jbuk. 
16,25.) 

14.  Alo  iiwen  tii  hamauh  dengan 
Hatalla:  indah  bara  ikiii,  kara  da- 


JOB  20.   21. 


22 


JOB. 


riii  djalam  djaton  ikai  maku  kata- 
wan  ta. 

15.  jEwe  Idja  djaton  tikas  kwa- 
sae  ta,  sampai  ita  akan  manempo 
ia?  narai  guna,  amon  ita  blaku 
intu  ia? 

16.  Djaton  kararamoe  tega  hong 
lengan  ai?  —  Tapi  angat  olo  papa 
ta  kedjau  bara  akn ! 

17.  Kilen  kea  kakindjap  palitan 
olo  papa  imbelep,  palus  tjalakae 
buah  ia?  aton  Hatalla  toto  mam- 
bagi  kapalia  akae  huang  kalaite? 

18.  Aton  a  wen  ta  kilau  tikil 
awang  tambalang  awi  riwut,  atawa 
kilau  apis  awang  taraiup  awi  barat? 
—  (1/asm. 1,4.) 

19.  Atawa,  mikah  Hatalla  ming- 
kes  kapahae  ta  akan  anake?  Buah 
djaka  ia  mamalah  intu  bitie,  ta 
maka  ia  karah  mangkemae ! 

20.  Buah  matae  kca  mita  tjalaka 
ai,  buah  bitie  mihop  kasangit  ain 
Idjii  djaton  tikas  kwasae  ta ! 

21.  Krana  narai  ia  paduli  ung- 
kup  huraae  awang  balihi,  limbah 
kara  njelo  awang  inukas  akae  djari 
Jiapus? 

22.  vEwe  tau  madjar  Hatalla, 
idjii  mamutus  akan  kara  awang 
hai  kea? 

23.  Idja  toh  matai  kahum  kaabas 
karigase,  haiak  orabet  akae ,  tun- 
tang  ia  sanang; 

24.  Kara  sarangae  basuang  djo- 
hon  tusun  meto,  untek  tolange  be- 
lom  brigas. 

25.  Tapi  idja  ta  tinai  matai  deng- 
;m  kapahan  hambaruae ,  tuntang 
djaton  pudji  kuman  talo  haha- 
lap. 

26.  Maka  kadadua  (a  sama  tama 
kubur,  karam  sama  manutup  ia. 

27.  Ita  !  aku  katawan  bewai  kara" 
pikir  keton,  kara  akal  idja  hapan 
keton  marajap  aku. 


28.  Krana  koan  keton:  k\v>  ti- 
nai human  olo  gagah  ?  kwe  tinai 
kara  aka  olo  papa  bihin  melai? 

29.  Dia  keton  pudji  misek  olo 
palialisang?  dia  keton  harati  riman 
kara  aughe  ? 

30.  Krana,  koae,  olo  papa  ihaga 
akan  andau  karusake ,  ia  ingkes 
akan  andau  kalait. 

31.  M\xe  petah  masuman  djalae 
intu  baue?  awe  bahanji  mamalah 
ia  tumon  gawie? 

32.  Dengan  horumat  ia  ingubur 
olo,  tuntang  arae  magon  belom 
hundjun  kubure. 

33.  Petak  mangat  bewai  akae ;  iii 
manantiring  olo  handiai  omba  ia, 
tuntang  kara  awen,  idja  djari  helo 
bara  ia,  djaton  taraisii. 

34.  Maka  buhen  tinai  keton  mam- 
pangat  aku  hapan  augh  haiang  ka- 
lotoh,  haiak  kara  augh  keton  uras 
tipu  bewai? 


BAGI  22. 


Elijias  tombah  augli  Job,    tingkat 
idja.  telo. 


1.  Xa  tombah  Elipas  bara  TV- 
man ,  koae. : 

2.  Tau  Hatalla  bontong  awi 
olon?  Pudji!  malainkan  olo  pintar 
bontong  akae  kabuate. 

3.  Angatm  ,  djeta  indu  ontong 
ain  Idja  djaton  tikas  kwasae  til  , 
amon  ikau  tetek  ?  atawa  indu  tuah 
ai ,  amon  djalanam  ta  bahalap? 

4.  Handak  ia  mandjara  ikau  fca- 
gal  ikau  mikah  iii,  sampai  mimbit 
ikau  tama  hukum? 

5.  Djaton  kadarhakam  pahalau. 
tuntang  dosam  djaton  tawan  kata- 
tesae? 


jon21.  22. 


JOB. 


2 :-', 


6.  Mikah  ikau  djari  marampas 
intlu  sanda  bara  paharim  ,  djaton 
bara  buku,  atawa  djari  meugkak 
manduan  pakaian  olo,  idja  pxma 
low  alow  a i. 

7.  Olo  ujuh  ikau  djaton  djari 
mampiliope  hapan  danum,  tuntang 
ikau  djari  bisit  talo  kinam  dengan 
olo  blau. 

8.  Angatm,  idja  abas  Icngae,  ia 
tempon  tanah,  tuntang  olo  hai  puna 
akan   melai  beta. 

9.  Tapi  balo  djari  injohomboang, 
tuntang  ikau  djari  mamutut  lcngan 
olo  idja  puna  nola. 

10.  Tagal  tii  ikau  siteng  awi 
djarat,  salenga  pampikah  djari  ma- 
il jabanen  ikau. 

11.  Ikau  injangkulep  kakaput , 
sampai  djaton  tau  mita,  danum 
soho  mampaleteng  mambusengikau. 

12.  Dia  Hatalla  gantong  haliai 
lieta  hong  sorga?  ita'rn  kara  bin- 
tang  idja  ngarnbo ,  toto  ia  gan- 
fcong.     _ 

13.  Tinai  ikau  hatnauh :  narai 
Hatalla  katawan?  Tau  ia  mariksa 
mamutus  bara  hundjun  kakaput 
ta? 

11.  Kara  baunandau  rnaninding 
malar,  sampai  ia  djaton  tau  mita, 
ia"  mampamiar  batang-langit  beATiii. 

15.  Handak  ikau  manahiu  darin 
djalan  kalunen  horan,  aka  olo  pa- 
rajap  ta  melai? 

16.  Idja  djari  tamput  nihau  hclo 
bara  katikae,  danum  soho  djari  ma- 
runtjur  akae  melai : 

17.  Ia,  idja  hamauh  dengan  Ha- 
talla :  indah  bara  ikiii.  Maka  kilen 
Idjii  djaton  tikas  kwasae  ta  djari 
mawi  a  wen! 

18.  r ; i  toto  djari  maiijuaug  hu- 
man awen  hapan  ramoe.  Tagal 
ta,  kedjau  bara  aku  pikir  olo  pa- 
pa tii! 


19.  Olo  tetek  karah  mita  tii  tun- 
tang handjak,  olo  awang  brasih 
djaton  kasalae  karah  hababaka 
awen. 

20.  Toto,  olo  idja  malawan  ita 
djari  liiiiau,  tisae  djari  lepah  kinan 
apui ! 

21.  Tagal  ta,  kiiliih  ikau  haka- 
buah  dengan  Hatalla ,  suni ,  iila 
marisang,  awi  tii  kahalape  karah 
sampai  ikau. 

22.  Tarima  adjar  bara  njaman  ai. 
palus  ingkes  aughe  huang  ataim. 

23.  Djaka  ikau  hobah  akan  Idja 
djaton  tikas  kwasae  tii,  tii  ikau  ka- 
rah imberkat  ingabuahe ,  tuntang 
ikau  karah  mangedjau  talo  sala 
bara  pasahm. 

2  4.  Ta  naughe  ikau  tjakap  mang- 
anan  bulau  akan  petak,  bulau  ba- 
tua  marak  karangan  hong  sungai; 

25.  Idjii  djaton  tikas  kwasae  ta 
indu  bulau  aim,  ia  tujok  salaka 
akam. 

20.  Tii  ikau  kariih  handjak  awi 
Idjii  djaton  tikas  kwasae,  tuntang 
ikau  karah  manggatang  baum  akan 
Hatalla. 

27.  Ikau  karah  blaku  intu  iii , 
balalu  iii  karah  manarima  aughm  . 
tinai  ikau  karah  mahapus  miatm 
dengae. 

28.  Kara  talo  kahaudakm  karah 
raandjadi,  karii  djalan  ajum  karah 
blawa  bahambit. 

29.  Krana  anion  olo  handak  m;v 
nawah  ikau,  tit  ikau  manjew  ut  djetii 
horumat;  Hatalla  karah  mahaga 
olo  idjii  sontop  matae  randah 
atiiie. 

30.  Tinai  iii  kariih  maliwuse  ken 
awen  idja  djaton  brasih  ,  ara  ka- 
salae, krana  awen  tii  karah  liwus 
awi  karasih  lengam. 


JOB    -2 


21 


JOB. 


BAGI  23. 

Job  toinbah  augh  Elipas,  tingkat 
idja  telo. 


1.  i.ombah  Job,  koae: 

2.  Aughku  magon  kapaha  hanta, 
tjalakangku  babehat  haream  bara 
trahingku. 

3.  Rajah ,  djaka  aku  katawan 
kilen  ampingku  tau  manjondau  la, 
tau  sampai  manaharep  padadusae! 

4.  ]\langat  aku  toto  mahoroe 
kabudjurku  intu  baue,  ta  njaraang- 
ku  karah  kontep  bewai  dengan 
kara  augh  buku. 

5.  Mangat  aku  katawan  augh 
tombahe  dengangku,  tuntang  harati 
kotake  mawi  aku. 

6.  Mikah  ia  handak  hanjaing 
dengangku  hapan  kwasae  idja  pa- 
ham?  Dia;  tapi  ia  akan  mingat 
aughku. 

7.  Ta,  inaka  olo  budjur  tau  ba- 
sara  clengae,  aku  toto  lapas  bewai 
palus  clapit  bara  Hakimku  ta. 

8.  Tapi  toh ,  amon  aku  ladju 
hila  baungku,  maka  iii  djaton  heta; 
amon  aku  mules  undur  akan  li- 
kutku.  maka  aku  djaton  sondau  ia. 

9.  Amon  ia  aton  gawie  hila 
sambilku,  djaton  kea  aku  mita  ia; 
amon  ia  manjahokan  arepe  hila 
gantaungku,  djaton  kea  iii  mamala 
akangku. 

10.  Maka  iii  katawan  bewai  dja- 
langku ;  kalah  iii  mangkema  aku , 
toto  brasih  kilau  bulau  aku  karah 
lembut. 

1 1 .  Krana  tasaran  paingku  ma- 
horoe awan  pain  ai;  aku  djaii  ma- 
njak  djalae,  djaton  mahiwang. 

12.  Aku  djaton  manjingkir  pren- 
tah  njamae ,  paham  haream  bara 
mahaga  hadatku  akn  djari  mahaga 
auerh  totok  biwihe. 


13.  Tapi  ia  etter  kahandake ;  awe 
tau  mangitar  ta?  Idja  kahandak 
ataie  djeta  kea  ilaluse. 

14.  Iii  kariih  mamaluse  bewai  idjii 
djari  inukase  akangku  ;  maka  ara 
kahandak  kalotii  bewai  aton  in- 
tu ia. 

15.  Tagal  ta  aku  marawan  dengae; 
amon  aku  mingat  talo  ta  maka  akn 
mikiih  ia. 

1 6 .  Hatalla  djari  manggagom  akn , 
Idjii  djaton  tikas  kwasae  djari  mam- 
pikah  aku. 

17.  Krana  djaton  aku  gagom  ta- 
gal kakaput,  djaton  kea  tagal  ka- 
djariangku  idjii  kaput  pidjem  toh. 


BAGI  24. 

Job  manontong  aughu. 


1.  JJuhen  karii  katika  magon 
ihaga  hanta  awi  Idja  djaton  tikas 
kwasae  ta,  tuntang  olo  idjii  kasene 
iii  djaton  mita  karii  andau  ai? 

2.  Olo  parajap  manandar  toros 
tanae,  iii  marampas  kawan  meto, 
palus  manjakatik  ta  akae. 

3.  Kalidai  ain  nola  ingaburue 
induae  akae,  sapi  ain  halo  ifampase 
indu  sanda. 

4.  Olo  paha  iharake  undur  bara 
djalan  ai,  karii  olo  asiasi  hong  ta- 
nah  akan  manjahokan  arepe  be- 
wiii. 

5.  Ita,  keton ,  kilau  kalidai  hu- 
tan  hong  padang,  kakai  iiwen  ta 
hagoet  hadjadjuan  gawie ;  haiak 
djadjewu  iii  mangalati  talo  indu 
rampase ;  padang  aton  aka  panginae 
tuntang  olo  ajue. 

6.  Iii  manggetem  tanan  olo 
brangai  talo  sondaue,  iii  mamutik 
bua  pambulan  anggor,  awang  dia 
toto  iii  tempoe. 


JOB  23.  24. 


JOB. 


25 


marisaDg   dengan 


7.  Oln  idja  puna  lowalowai  injo- 
hoe  bara  malem  halangai ,  i;i  idja 
djaton  kahowute  mahakan  talo  sa- 
dingcn; 

8.  Sampai  iii  bisa  boDgkak  awi 
tahasak  Imkit,  basa  djaton  aka  ka- 
Lindonge  maka  iii  mangkipit  batu 
bewai. 

!>.  Awau  insuwite  bara  tusun 
indue,  pakaian  olo  tjalaka  irampase 
indu  sanda. 

10.  Olo  icljii  puna  lulululus  injo- 
hoe  hagoet  halowai,  olo  icljii  mang- 
getem  akae  akan   blau  bewai. 

11.  Huang  huinae  olo  ai  akan 
mamanes  undus  tuntang  anggor, 
tuntang  awen  paham  kahaus  be- 
laie. 

12.  Olo  hong  lewu  munguh,  da- 
han  olo  icljii  impataie  mangkariak; 
tinai  Hatalla  djaton  mawi  ia 

13.  iEwen    tii 
talo    blawa,  ia  djaton  maku  kata 
wan  djalan  Hatalla,  djaton  iii  togor 
mahoroe  pelek  ai. 

14.  Haiak  talo  hahewok  olo  pa- 
muno  misik ,  mampatai  olo  paha 
tuntang  olo  naniha,  tinai  hamalem 
ia  mandjadi  maling. 

15.  Matan  olo  habandong  mentai 
talo  sasiep,  sambil  hamauh  :  djaton 
matan  olo  tau  mitii  aku.  Tuntang 
ia  manjandurong  baue. 

16.  Metoh  kakaput  iii  niametok 
human  olo;  maka  handau  iii  ma- 
njahokan  arepe ,  iii  djaton  radjin 
blawa. 

17.  Krana  talo  sawah  kilau  kang- 
kalingan  pampatai  akae;  krana  ia 
kananjan  bewai  dengan  pampikah 
ain  kakaput. 

18.  Olo  idjii  toh  tinai  marajap 
balias  mahoroe  tasik ;  bagin  ai  hong 
petak  djari  tarasapa,  iii  djaton  mu- 
les manalih  pambulan  anggor. 

19.  Kilau  pandang  tuntang  lason 


andau    maneah   danum   udjan    ha- 

bungkns,  tumon  tii  kubur  manjam- 
but  olo  idja  badosa 

20.  Knaiu  indue  ngalapean  iii . 
uret  indu  bagin  ai,  iii  djaton  ingal 
olo  tinai ,  olo  parajap  injempong 
kilau  batang  kaju: 

21.  Iii  idjii  djari  hababaka  olo 
tamanang ,  awang  djaton  manak  . 
tuntang  iii  djaton  djari  mawi  talo 
bahalap  dengan  balo. 

22.  Maka  ia  mahaga  olo  gagah 
tii  awi  kwasae,  awen  ta  lembut  ti- 
nai idja  djari  terai  maharap  arepe 
belom. 

23.  Iii  manampa  kasanang  akae. 
iikae  tau  harap ,  matae  mahaga 
djalae. 

24.  Olo  tii  hai;  tapi  handjulo  be- 
wiii  tii  iii  djaton  tinai,  iii  balong- 
kang  palus  nihau,  kilau  olo  han- 
diai  kea,  iii  inetek  kilau  pating 
pariii. 

25.  Djaton  tumon  aughku  ta? 
JEwe  kea  tau  manjewut  aku  tan- 
djaro,  tuntang  manarang  masuman 
riman  aughku  tii  haiang? 


BAG!  25. 


BilJad  tombah  augh  Job,tiugkat 
idja  telo. 


1.  J_ii  tombah  Bildad,  olo  Sua, 
koae: 

2.  Iii  bewiii  tempon  prentah 
tuntang  aka  kikiih,  iii  idjii  manga- 
buah  talo  handiai  awang  hong 
ngambo. 

3.  iEwe  tau  misa  kara  kawan 
ai?  awe  idja  aka  kalawae  djaton 
sampai  ? 

4.  Kilen  olon  tau  tetek  intu 
Hatalla?  kilen  awen  tau  brasih, 
idjii  panakan  olo  bawi? 


2 


job  24.  25. 


26 


JOB. 


5.  Toto  bulan  kea  sampai  kilau 
djaton  blawa  intu  iti,  kara  bintang 
mahin  djaton  brasih  intu  ma- 
Ian  ai. 

6.  Kilen  Jiindai  kakedjau  olon, 
idja'  kilau  met,  tuntang  anak  olon, 
idja  kilau  handalai! 


BAG  I  26. 

Job   tombah   augh  kara   solate, 
tingkat  idja  telo. 


1.  JLombah  Job,  koae: 

2.  Kilen,  ikau  toll  djarimando- 
liop  olo  idja  balemo?  kilen,  ikau 
djari  maliwus  lenga  idja  djaton 
k a abase  ? 

3.  Narai  ikau  djari  mangalagai 
akan  olo  idja  djaton  bara  kapin- 
tare?  paham  kabuah  kara  akalm  ta! 

4.  Akan  awe  ikau  djari  masu- 
man  kara  aughm?  tahaseng  awe 
djari  blua  bara  njamam  ? 

5.  Liau  olo  matai  idja  penda 
danum  hagendjah  awie,  tuntang  talo 
handiai  awang  melai  beta. 

6.  Naiaka  halangai  bewai  intu 
baue,  aka  karasak  djaton  patutup. 

7.  la  mingkes  kampunga  hila 
utara  tambuan  kaleka  tunis  be- 
njem ;  ia  manggantong  petak  kakai 
bewai. 

8.  Ia  niamungkus  km  a  danum 
Imang  baunandau,  maka  baunandau 
djaton  kea  barabit  awi  ta. 

9.  Ia  mandahen  padadusan  ai, 
tuntang  mambirang  baunandau  intu 
baue. 

10.  Ia  djari  mandarit  tikas  kara 
danum,  sampai  sapan  blawa  dengan 
kaput. 

11.  Kara  tongket  langit  hongga, 
pains  sabanen  awi  pudjin  ai. 

12.  Awi  kwasae  tasik  hariak,  awi 


kapintare    ia    manenda    kasangite 

tinai. 

13.  Langit  bungas  a«i  tahaseng 
ai ,  lengae  djari  manning  kangka- 
lingan   putak  intu  langit. 

14.  Ita,  djeta  baja  tamparan  kara 
gawie;  isut  augh  perkara  korik 
bewai  ita  katawan  bara  ia :  maka 
awe  tau  harati  kara  njahon  kwasae? 


BAGI  27. 

Katatesan    djawap    Job,  mamutus 
karii  aughe. 


1.  IVlaka  Job  maradjur  masu- 
man  augh  ai,   keae: 

2.  Belom  Hatalla !  idja  djaton 
malalus  kabudjurku,  Idja  djaton 
tikas  kwasae  tit,  idja  mangapaha 
hambaruangku  , 

3.  Katahin  tahasengkuaton  hong 
aku  ,  katahin  talo  himon  Hatalla 
aton  hong  urongku : 

4.  Maka  totok  biwihku  djaton 
akan  manjewut  talo  sala ,  djelang- 
ku  djaton  akan  hakotak  augh 
tipu. 

5.  Kedjau  bara  aku  manjewut 
augh  keton  budjur!  sampai  taha- 
sengku  bageto  kabudjurku  djaton 
akan  nihau  bara  aku. 

6.  Aku  handak  mimbing  kate- 
tekku,  djaton  malapas  djeta:  tagai 
idja  andau  mahin  dia  bara  kaiii 
ainlau  umurku  pangingat  ata'iku 
mamangkit  aku. 

7.  Tapi  kadjarian  musohku  ka- 
rah  kilau  ain  olo  papa ,  idja  lem- 
but  malawan  aku  karah  kilau  olo 
parajap. 

8.  Krana  narai  talo  kaharap  olo 
haliau,  metoh  Hatalla  manggeto  ia, 
maudjidjit  tahasenge  bara  ia? 

9.  Aton    Hatalla   handak  mana- 


JOB  25.  26.27. 


JOB. 


27 


lima  augh  kariake ,  metoh  iii  buah 
kadjaka'  ? 

10.  Tau  iii  mampangat  arepe 
huang  Idjii  djaton  tikas  kwasae  l;i, 
tau  iii  blaku  intu  llatalla  haradjur 
barangai  katika? 

11.  Aku    handak   madjar    keton 
gawin  lengSn  llatalla,  tuntang  da- 
sar    hadat    ain    Idjii    djaton    tikas 
kwasae    aku    djaton     handak    mi 
lime. 

12.  Toto ,  keton  djari  katawan 
kara  talo  tii;  buhcn  tinai  keton 
manjcwut  talo  haiang  kalota? 

13.  Djetoh  upah  olo  parajapbara 
llatalla,  bagin  olo  gagah,  idjii  ka- 
rah incnga  akae  bara  Idjii  djaton 
tikas  kwasae  ta : 

14.  Amon  anake  ingapal,  djeta' 
indu  panginan  padang  bewai ;  pa- 
nakae  djaton  tau  besoh  awi  talo 
kinae. 

15.  Olo  ajue  awang  batisa  ta 
salenga  matiii  tama  kubur  kea,  ba- 
loe  djaton  manatum  ia. 

16.  Amon  ia  manawon  salaka  ki- 
lau  petak  ,  tuntang  manatap  kara 
pakaiae  kilau  baras  karae: 

17.  Ia  baja  manatape  beviii,  tapi 
olo  tetek  karah  hapan  ta,  olo  bra- 
sih  karah  mambagi  salakae. 

18.  Ia  manampa  humae  mandjadi 
kilau  sarangan  ampit ,  kilau  olo 
mimpa  mawi  hantakepe. 

19.  la  menter  batiroh  tuntang 
kara  pan  at  an  e  aton,  tinai  amon  ia 
misik  marenang  matae,  ta  salenga 
djaton  hiiidai. 

20.  Pampikah  mantakan  ia  kilau 
dah.es  danum,  hamalem  talo  badjea 
manamput  mampalilap  ia. 

21.  Timor  manamput  ia  burang- 
baring,  palus  manambalang  iabara 
akae. 

22.  Ha  tall  a  karah  mandjakah  ta 
akae  ,    tuntang  djaton  manjanjang 


iii;    kadjekadjcng    iii     akan    hadaii 
awi  lengae. 

23.  Ta  olo  akan  mapok  lokapr 
tagal  iii,  mangasisit  totokc  maha- 
rak  iii  bara  iikac  biliin. 


BAGI  28. 


Job  manai'a  kapintar,  idjii  intu  Ha- 
taila  bcwiii. 


1.  Jjadjuran  salaka  tawan  olo. 
tuntang  karangan  bulau,  idja 
inanake. 

2.  Sanaman  induan  olo  bara  pe- 
tak, batu  irabure  mandjadi  tam- 
baga. 

o.  Sampai  iikae  timben  haliai 
olo  mariksa  manggau  kara  talo , 
kara  batu  idjii  timben  hong  petak, 
aka  kaput  pidjem. 

4.  Iii  malowang  tamparae  ke- 
djau  bara  djalan  olo;  idjii  bagawi 
beta  djaton  katawan  pain  olo  idja 
manandjong  hundjue;  iii  basatiar 
kedjau  pencla  olon. 

5.  Talo  akan  bakal  tepong  lem- 
but  intu  hundjun  petak,  tapi  pencla 
djeta  ilowang  imapui  olo. 

(5.  Marak  kara  batu  olo  sondau 
hintan,  tinai  marak  petak  ia  supa 
bulau.  • 

7.  Djalae  tii  burong  nasar  dja- 
ton katawan,  matan  antang  djaton 
djari  mita  tii. 

8.  Meto  basiak  djaton  pudji  ta- 
ma hetii,  djeta  djaton  pudji  inan- 
djong  singa. 

9.  Batu  apui  mahin  intaka  i 
lengiin  olo,  sampai  bentok  bukit 
iii  mangali. 

10.  Batukarang  injilae  mandjadi 
tatas ,    talo    handiai    ,. 

gitan  matae. 

11.  Iii  mamalcng  lowai 


o  * 


28 


JOB. 


sampai  djaton  blua  idja  katinik , 
kara  talo  idja  basilim  heta  im- 
pluae  akan  blawa. 

12.  Tapi  kwe  olo  tau  sondau 
kapintar?  kwe  aton  aka  kaharati? 

13.  iEkae  ta  olo  djaton  kata- 
wan,  djeta  djaton  tau  sondau 
hong  tanah  olo  belom. 

14.  Naraka  hamauh:  djeta  dja- 
ton huang  aku ;  tinai  koan  tasik : 
intu  aku  djeta  mahin  djaton. 

15.  Olo  djaton  tau  mamili  ta 
hapan  bulau  batua,  alo  salaka  dja- 
ton taratimbang  karae  djaton  om- 
bet  hapan  rnanahor  ta. 

16.  Djeta  djaton  tau  injama 
dengan  bulau  idja  kapala  bahalap, 
atawa  dengan  oniks  tuntang  sa- 
pir,  batu  barega  ta. 

17.  Bulau  tuntang  nilor  djaton 
tau  sampai  akan  regae,  djeta  dja- 
ton tau  inakiri  dengan  ramo  bu- 
lau batua. 

18.  R-amot  tuntang  gabis  djaton 
patut  injewut,  krana  regan  kapin- 
tar ta  hai  bara  kara  mutiara. 

19.  Batu  topas  bara  tanah  Kus 
djaton  tau  akan  regan  djeta ;  kara 
bulau  awang  brasih  haliai  djaton 
tau  sama  dengae. 

20.  Toll,  maka  bara  kwe  kapintar 
ta?  kwe  aka  kaharati  ta? 

21.  la  tii  basilim  bara  matan 
kara  talo  belom,  basahokan  bara 
burong  penda  langit. 

22.  Naraka  tuntang  pampatai 
hamauh :  baja  britae  bewai  djari 
Inning  pinding  ikai. 

23.  Hatalla  kasene  djalan  taJih 
heta,  ia  idja  katawan  akae. 

24.  Krana  ia  mita  sampai  saran 
petak ,  ia  manarnpajah  hapus  talo 
pmda  langit. 

25.  Haiak  ia  mandjadian  kabe- 
hat  akan  riwut,  tuntang  manukas 
takar  kara  danum , 


26.  Haiak  ia  manantu  kapatut 
udjan,  tuntang  matoh  djalan  akan 
njaho  kilat : 

27.  Ta  ia  mita  kapintar  tuntang 
mamprahan  ta,  ta  ia  manatap  djeta 
tuntang  mandjadiae. 

28.  Tinai  ia  hamauh  dengan  olon  : 
amon  olo  mikah  pangkahai  Tuhan, 
djeta  toto  kapintar,  mahakan  talo 
sala,  djeta  kaharati. 


BAG!  29. 


Job  masuman  kaman^ate  solake. 


1 .  IMaka  Job  mandahang  auglie 
tinai ,  koae  : 

2.  Kajah,  djaka  aku  kilau  intu 
kara  bulan  idja  helo  bihin ,  metoh 
Hatalla  mahaga  aku ; 

3.  Metoh  palitae  implawae  hun- 
djun  aku,  sampai  awi  kalawae  aku 
tau  manandjong  kakaput ; 

4.  Kilau  pesangku  tagangang- 
ku  bihin,  metoh  katika  Hatalla 
ram  pi  humangku; 

5.  Metoh  Idja  djaton  tikas  kwa- 
sae  ta  hindja  aku ,  tuntang  kara 
anakku  mangaliling  aku ; 

6.  Metoh  aku  manandjong  ma- 
lihi  enjakku  intu  awan  paingku , 
batu  kea  nahasak  undus  akangku  ; 

7.  Metoh  aku  blua  omba  basara 
intu  bauntonggang  lewu,  tuntang 
trutjingku  inatap  olo  intu  ruar 
heta. 

8.  Kara  olo  budjang  mita  aku 
palus  manjahokan  arepe,  olo  ho- 
wan  manggatang  arepe  mendeng. 

9.  Kara  mantir  mampatenda  ko- 
take,  tuntang  mangop  njamae  ha- 
pan lengae. 

10.  Augh  kara  pangulu  maneneng 
arepe,  djelae  leket  hong  tangepe. 


job  28.  29. 


JOB. 


29 


11.  Krana  kara  pinding,  idja  ma- 
hining  aughku,  manjewut  aku  sa- 
lamat,  tinai  kara'  mata,  awang 
mita  aku,  mahoruraat  aku. 

12.  Krana  aku  malapas  olo  tja- 
laka,  idja'  mangkariak,  tuntang 
nolii,  idja"  djaton  pandohope. 

13.  Berkat  olo,  idja  karenga  dia 
rusak,  mandjadi  akangku,  aku 
mampangat  atai  kara  balo. 

14.  Katetek  akan  pakaiangku , 
tinai  kabudjurku  indu  kahowotku, 
tuntangindukapiahmantirajungku. 

15.  Aku  toll  bihin  indu  matan 
olo  babuta,  tuntang  pain  olo  ba- 
timpang. 

16.  Aku  toll  bapa  olo  paha,  alo 
olo  idja  djaton  kasenangku  aku 
omba  kea  mamatut  perkarae. 

17.  Tuntang  aku  marempang  gun- 
tum  olo  parajap,  tuntang  mansu- 
wit  talo  rampase  bara  kasingae. 

18.  Maka  aku  mado,  liuang  aka- 
ku  kea  aku  karah  mahotus,  tun- 
tang mampara  kara  andauku  kilau 
burong  kul. 

19.  Uliatku  bong  saran  danum , 
ambon  malentah  hong  tarokku. 

20.  Kahaingku  haradjur  talieta 
akangku,  tuntang  panaliku  dja- 
djalan  dalien  huang  lengangku. 

21.  Olo  pudji  manjenah  aughku 
sunisuni ,  ia  mendah  kaputus  ajung- 
ku. 

22.  Limbah  bara  aughku  ia  dja- 
ton hamauh  tinai,  maka  kotakku 
bahalap  kilau  udjan  akan  hun- 
djun  ia. 

23.  Olo  mentai  aku  kilau  men- 
dah udjan ,  tuntang  njamae  ing- 
angae  kilau  mendah  udjan  harian 
musime. 

24.  Alo  aku  kanateke  tatawa 
dengan  a  wen ,  djaton  kea  ia  baha- 
nji  brangai  gawie  dengangku  ,  dja- 
ton ia  petah  marahas  aku. 


25.  Sasining  aku  omba  basara, 
maka  aku  impondoke  intu  aka  idja 
mambatang ,  kilau  radja  aku  mclai 
bentok  kawan  olo  parang;  aku 
kilau  olo  pamampong  intu  karii 
olo  awang   paha  ataie. 


BAGI  30. 


Job  masuman  kapahae,  awattj    Ijari 

buah  iii. 


1.  J_api  toll  tinai,  olo  idja  ta- 
bela  bara  aku  manatawa  aku,  idja 
bapae  bihin  handak  ingabelaku , 
omba  asongku  manonggo  tabiri 
mahin  dia  aku  manjohoe. 

2.  Idja  kaabase  inggaraku  dja- 
ton baguna,  idja  belom  puna  dja- 
ton tau  manjampai  kabakase. 

3.  Idja  awi  lau  tuntang  tjala- 
kae  melai  tonggal  kabuate  bewai . 
tuntang  hadari  akan  iika  keang 
kamahau,  aka  kaput  tuntang  tu- 
rns benjem. 

4.  Idja  maramo  kudjang  lajap 
marak  sandam,  bujut  indu  pang- 
inae. 

5.  Idja  iharak  bara  marak  olo, 
tuntang  olo  mangkariak  sana  mitii 
ia ,  kilau  maridu  maharak  maling. 

6.  Ia  puna  melai  intu  loau 
papa,  intu  lowang  petak  tuntang 
bukit. 

7.  Ia  mangirah  marak  kaju . 
tuntang  hapumpong  penda  rowut. 

8.  Panakan  olo  panjelat  idja 
bat  a  wall ,  idjii  injapa  iharak  bara 
tanah. 

9.  Tapi  toh  aku  djari  indu  andin 
olo  ta,  aku  akan   indu  tandinge. 

10.  Mwea  ta  mandjilek  aku, 
tuntang  mangedjau  arepe  bara  aku. 
iii  djaton  mangahana  arepe  inalu- 
dja  intu   baungku. 


job  29.  30. 


\.i 


JOB. 


11.  la  djari  mengkak  arepe  bar  a 
gandalingku  ,  sambil  mangapaha 
aku,  ia  djaton  paraba  aku  hin- 
dai. 

12.  Hi] a  gantangku  olo  parajap 
manggian  paingku,  ia  djari  rnana- 
tap  djalae  handak  marusak  aku. 

13.  Ia  djari  marusak  djalangku, 
ia  djari  omba  marnparugi  aku ,  alo 
ia  kabuate,  djaton  bara  pandohop. 

14.  Kilau  mahoroe  bingkas  kota 
idja  lombah  ia  tama,  tuntang  pa- 
ham  karidue  ia  maroboli  aku. 

15.  Pampikah  djari  manjana  arepe 
mawi  aku,  kilau  riwut  djeta  ma- 
iijasah  kahaingku,  salamatku  djari 
lilap  kilau  pangakar. 

16.  Maka  toll  salumpokku  pa- 
nandjuri  bara  aku,  andau  tjalaka 
djari  manangkarap  aku. 

17.  Hamalem  kara  tolangku  ki- 
lau angat  rupai,  idja  kuman  aku 
djaton  maku  malajan. 

18.  Awi  kasangit  kapahiingku 
ampin  hapus  bitingku  hobah,  djeta 
manutup  aku   kilau  klambi. 

19.  Olo  djari  malmndjeng  aku 
liuang  rumpur ,  aku  injama  deng- 
an  baras  tuntang  kawo. 

20.  Anion  aku  mangkariak  intu 
ikau,  ta'  ikau  djaton  tombah  augh- 
ku ;  aku  mendeng  mentai  ikau , 
tapi  ikau  manalua  aku. 

21.  Ikau  djari  hobah  mandjadi 
Paham    karas    dengangku ,   hapan 

wasan  lengam  ikau  malalus  ka- 
k  ait  in  mawi  aku. 

22.  Ikau  manggatang  mangaliam- 
bong  aku  akan  riwut,  hapus  kaa- 
basku  lepah  impalenjohm. 

23.  Krana  tawangku ,  ikau  han- 
dak mandjuluk  aku  akan  pampa- 
tai,  heta  puna  aka  talo  handiai 
awang  belom. 

24.  Djaton  guna  hindai  blaku , 
;:inon  ia    djari    mandjudju   lengae. 


Tau  olo  blaku  tinai ,  anion  ia  djari 
manukas  akae? 

25.  Djaton  aku  pudji  manangis 
olo  hong  andaue  tjalaka?  djaton 
harnbaruangku  pudji  manjanjang 
olo  pah  a? 

26.  Tapi  amon  aku  mentai  talo 
bahalap ,  ta  dumah  talo  papa ,  amon 
aku  maharap  talo  blawa ,  ta  talo 
kaput  dumah. 

27.  Kara  talo  huang  knaingku 
manara,  tuntang  djaton  malajan, 
kara  andau  tjalaka  djari  maroboh 
aku. 

28.  Aku  mandjadi  babilem ,  alo 
djaton  kea  lason  andau  djari  mawi 
aku ,  aku  mendeng  mangkariak 
hong  bentok  olo. 

29.  Aku  mandjari  kilau  kolan 
ason  taun  ,  tuntang  sama  kilau  bu- 
rong  onta. 

30.  Pupusku  djari  babilem ,  ti- 
nai kara  tolangku  djari  keang  awi 
lasongku. 

31.  Kutjapi  ajungku  masuman 
kapaha ,  tinai  sulingku  akan  tangi- 
tangis  bewai. 


BAGI  31. 

Job  manjarita  kabudjure;  ia  blaku 
kapatut  intu  Hatalla. 


1.  i\_ku  djari  hadjandji  dengan 
matangku,  uka  ala  djeta  sala  ma- 
nampajah  budjang  bawi. 

2.  Tinai  narai  upahku  bara  Ha- 
talla hong  ngambo,  narai  baging- 
ku  bara  Idja  djaton  tikas  kwasac 
liong  aka  gantong  ta! 

3.  Djaton  patut  olo  sala  buah 
tjalaka  toh,  tuntang  olo  papa  ing- 
anan  kalota? 

4.  Dia  ia  mita  kara  djalangku, 
dia  ia  rnisa  kara  ingkangku? 


job  30.  31. 


JOB. 


•    i 


5.  Djaka  aku  djari  manandjong 
huang  kabingkok  ataiku,  tinai 
djaka  paingku  djari  balias  akan 
tipu : 

'!.  Kalah  iii  manimbang  aku  ha- 
pan  dasing  idja'  tetek,  lit  Hatalla 
karah  kasene  kabudjurku. 

7.  Djaka  tandjongku  djari  ma- 
njampang  bara  djalan,  araon  ataiku 
djari  miring  paita  naatangku ,  anion 
talo  sala  aton  leket  huang  leng- 
angku : 

8.  Ta  naughe  araon  aku  malan, 
olo  beken  akan  kunian  ta,  kara 
talo  pangulihku  lepah  akan  nihau. 

9.  Djaka  ataiku  djari  mipen  olo 
bawi ,  sampai  aku  mangalati  intu 
dara  bauntonggang  kolangku: 

10.  Brangai  sawangku  irajap  olo, 
olo  beken  akan  habandong  dengae. 

11.  Krana  djeta  toto  kadarhaka, 
idja  patut  ihukum  hakim. 

12.  Djetii  kilau  apui,  idja  ku- 
nian marusak  lepalepali,  idja  akan 
mamparohot  kara  ramongku. 

13.  Djaka  aku  djari  manawah 
kabndjur  djipengku  hatua  bawi, 
anion  iii  aton  perkarae  dengangku: 

14.  Narai  kea  gawingku  toh , 
anion  Hatalla  akan  mendeng?  araon 
iii  mariksa  ta,  kilen  aughku  tom- 
bah  aughe? 

15.  Djaton  iii,  idja  djari  man- 
djadian  aku  hong  knain  induku , 
djari  manarapa  iiwen  ta  kea,  tun- 
tang  djari  manawas  ita  bara  knai 
sama  ampie? 

16.  Djaka  aku  djari  mambalang 
kahandak  atiti  olo  paha ,  tuntang 
manjoho  niatan  halo  raanainpajah 
boang ; 

17.  Djaka  aku  kabuatku  bewiii 
djari  kunian  talo  kinangku,  sam- 
pui  djaton  niaku  mimbit  nola  ku- 
nian ta;  — 

18.  Krana  bara  pesangku  tabela 


aku  mandjadi  kilau  bapae,  bara 
knain  induku  aku  djari  maha- 
ga  iii ;  — 

19.  Djaka  aku  djari  mitii  olo 
rusak  awi  pakaiae  djaton,  tuntang 
djari  manjoho  olo  paha  hagoel  dja- 
ton bara  kahowut; 

20.  Djaka  hitie  djaton  djari  mam- 
berkat  aku,  basa  iii  djari  ingalaso 
awi  upak  anak  tahiringku; 

21.  Djaka  aku  djari  mandjudju 
lengiingku  raawi  kara  nola,  basa  aku 
harap  indohop  olo  huang  basara : 

22.  Ta  brangai  bahangku  batipas 
bara  balikatku,  tuntang  lengangku 
gagar  bapelek  tolange. 

23.  Krana  karusak  bara  Hatalla 
djari  ingikahku ,  tagal  kahaie  aku 
djaton  djari  bahanji  kalota. 

24.  Djaka  aku  djari  manampa 
bulau  akan  iikaku  harap,  atav.a 
hamauh  dengan  botop  bulau:  ikau 
akan  singgohku ; 

25.  Djaka.  aku  djari  handjak 
ataiku  tagal  ramongku  ara,  basa 
lengangku  djari  mulih  kutoh  talo : 

26.  Djaka  aku  djari  manampajah 
matanandau  metolie  manjangko- 
wong,  atawa  bulan  metoh  iii  hunter: 

27.  Anion  ataiku  djari  manjoho 
arepe  inamput  sasuni  sampai  ma- 
njembah  karii  talo  ta ,  — 

28.  Krana  djetii  kea  kadarhaka 
awang  pafcut  ihukum  hakim ,  basa 
awi  ta  aku  djari  kilau  mangan- 
djungen  Hatalla,  idja  hong  iika 
gantong;   — 

29.  Djaka  aku  djari  handjak 
ataiku  tagal  musohku  tjalaka,  tun- 
tang djari  manggatang  arepku  basa 
iii  djari  buah  talo  kapahii,  — 

30.  Krana  toto  aku  djaton  djari 
maku  badosa  awi  njamangku ,  sam- 
pai aku  manjapa  hambaruae;   — 

31.  Djaka  karri  olo  huang  ting- 
kapku  djaton  maku  hamauh:  toto, 


.ror.  31. 


JOB. 


olo    ai  handiai  ombet  haliai  pang- 
inae ;  — 

32.  Krana  olo  halisang  lnahin 
djaton  aku  manjohoe  bara  malem 
hong  djalan,  tapi  aku  muap  baun- 
tonggangku  akan  kara  olo  idja 
handak  mahalau;  — 

33.  Djaka  aku  tumon  dasar  olo 
djari  manutup  kalilitku,  mangat 
manjahokan  kasalangku  hong 
knaingku ; 

34.  Djaka  aku  djari  marawan 
angatku  tagal  olo  ara,  djaka  aku 
djari  mikah  batawali  awi  kara  ko- 
langku  ,  sampai  aku  manjuni  arep- 
ku,  tuntang  djaton  blua  bara  baun- 
tonggangku;  — 

35.  ./Ewe  manjoho  akangku  idja 
tau  mariksa  aku?  Toll  surat  kara 
aughku !  Kalah  Idja  djaton  tikas 
kwasae  ta  tombah  djeta;  kalah  idja 
malawan  aku  mamintik  surate  kea ! 

3G.  Toto ,  aku  handak  mina  ta 
hundjun  bahangku  bewai,  aku 
handak  mangkepan  tii  hong  ling- 
kauku  kilau  rnakota. 

37.  Kara  djalangku  aku  handak 
masuman  akae,  kilau  mantir  hai 
aku  handak   manggapi  ia. 

38.  Djaka  tanangku  mandawa 
aku,  tuntang  petake  manangis 
mawi  aku, 

39.  Djaka  aku  djari  kumae  tun- 
tang djaton  blua  balandjangku , 
atawa  djari  niahenjek  olo  idja  mang- 
gawie : 

40.  Ta  brangai  oru  lembut  beta 
takirin  parai ,  pawah  takirin  dja- 
gong.  —  Toll  hapus  kara  augh 
Job. 


BAGI  32. 

Elihu  manampara  hamauh. 


1.  -La  awen  telo   tii  terai  tom- 


bah augh  Job,  basa  ia  manggara 
arepe  tetek. 

2.  Maka  hambon  kalait  Elihu, 
anak  Baragheel,  olo  ungkup  Bus, 
bara  djalahan  olo  Earn;  ia  malait 
Job,  basa  ia  ta  manggara  arepe 
tetek  bara  Hatalla. 

3.  Tinai  ia  malait  sobate  awen 
telo  ta,  basa  awen  ta  djaton  son- 
dau  djawap  hapae  tombah  aughe, 
tinai  manjala  Job  kea. 

4.  Krana  Elihu  djari  meudah 
awen  hakotak  dengan  Job ,  basa 
awen  bakas  bara  ia. 

5.  Djadi,  anion  ia  mita,  augh 
djawap  djaton  hindai  hong  njaman 
awen  telo  ta ,  maka  ia  blait. 

6.  Ta  tombah  Elihu,  anak  Ba- 
ragheel ,  olo  ungkup  Bus  ta ,  koae : 
Aku  toh  tabela,  tapi  keton  uras 
bakas ,  tagal  tii  aku  mahamen  tun- 
tang marawan  masuman  angatku 
akan  keton. 

7.  Krana  kamaangku,  kalah  idja 
ara  njelon  umure  hakotak ,  idjii 
kutoh  kabakase  akan  masanan  ka- 
pintare. 

8.  Malainkan  djeta  baja  gawin 
rogh  idjii  hong  olon  ,  tuntang  ta- 
haseng  ain  Idjii  djaton  tikas  kwa- 
sae bewai ,  idjii  mamintar  olon. 

9.  Djatou  kara  olo  awie  hai 
palus  pintar  kea,  tinai  djaton  uras 
olo  bakas  harati  kapatut. 

10.  Tagal  tii  aku  kea  handak 
hamauh ;  hining  aughku.  Aku  kea 
handak  masuman  angatku. 

11.  Ita ,  aku  djari  mendali  keton 
hakotak,  aku  djari  manalingan 
pindingku  akan  kara  augh  keton, 
mentai  mikiih  keton  tau  sondau 
augh  buah. 

12.  Aku  djari  mingat  manjeniih 
augh  keton ,  tapi  toto ,  dialo  idjii 
biti  keton  tau  manunis  augh  Job, 
atawa  mandjawap  kotake. 


job  31.  32. 


JOB. 


33 


13.  Bela'  suroh  keton  hamauh: 
lka'i  djari  masuman  augh  pintar , 
Hatalla  bewai  djari  mawi  ia,  dja- 
ton  djaka  olon. 

14.  Maka  Job  hindai  djari  mala- 
l)usan  kotakc  mawi  aku ,  tinai  dja- 
ton  hapan  augh  keton  aku  handak 
tombah  aughc. 

15.  yEwcn  djari  djungun ,  djaton 
hindai  ia  tau  mandjawap,  kotake 
djari   lepah. 

16.  Toll,  basa  aku  djari  mendah, 
tuntang  awen  djaton  tawan  aughe 
tinai,  krana  ia  terai,  tuntang-  dja- 
ton mandjawap  hindai: 

17.  Toll,  maka  aku  kea  handak 
tombah  mawi  baris  ajungku,  aku 
kea  handak  masuman   pikirku. 

18.  Krana  aku  basuang  awi  kara 
aughku,  sampai  seka  tahasengku 
hong  knaingku. 

19.  Toto,  knaingku  tegii  pause 
kilau  anggor  idjii  djaton  iuap, 
kilau  kantong  taheta  idjii  handak 
barabit. 

20.  Djaton  tan  dia  aku  hamauh , 
mangat  aku  rangkah  tahasengku 
tinai,  aku  handak  marakang  totok 
biwihku  mandjawape. 

21.  Aku  djaton  handak  mintih 
ampin  olo,  djaton  handak  rnam- 
budjok  olon. 

22.  Krana  aku  mikah,  amon  aku 
kalota ,  suro  Idjii  djari  manampa 
aku  salenga  manduan  aku  matiii. 


djelangku  hamauh  bara  penda  tang- 

epku. 

3.  Ataiku  akan  hamauh  budjur. 
totok  biwihku  akan  masuman  augh 


awang  buah. 


4.  llogh  Hatalla  djari  manampa 
aku,  tahaseng  ain  Idjii  djaton  ti- 
kas  kwasae  tii  djari  manenga  pam- 


BAGI  33. 

Hatalla  pudji  manJjara  olo  budjur  kea, 
mangat  mamprasih  iii  bara  kara  kasalae. 


1.  Hiiiing  kea  aughku,  o  Job, 
senah  kara  kotakku. 

2.  [tarn,  aku  muap njamangku, 


belom  akangku. 

5.  Anion  ikau  olihm,  tombah 
aughku,  tatap  arepm  manandipah 

aku,  has  ikau  toh! 

6.  ltiim,  aku  toh  ain  Hatalla. 
sama  kilau  ikau ,  bara  petak  kea 
aku  djari   induan. 

7.  Itiim,  dia  usah  ikau  mikah 
aku,  lengangku  djaton  pahalan 
karas  akam. 

8.  Maka  ikau  djari  hamauh  sam- 
pai pindingku ,  tuntang  augh  ko- 
takm  djari  hiningku : 

9.  „Aku  toh  brasih,  djaton  ka- 
salangku,  aku  bahalap,  djaton 
bara  dosa. 

10.  „Iii  bewai  manggau  buku 
intu  aku ,  iii  manggara  aku  mu- 
sohe. 

11.  ..Ia  djari  mamanga  paingku , 
tuntang  djari  mangalong  karii  dja 
langku." 

12.  Itam ,  huang  aughm  ia  ikau 
djaton  budjur  ,  kakai  aku  tombah 
aughm ;  krana  Hatalla  pahalau  hai 
bara  olon. 

13.  Buhen  tinai  ikau  djari  ba- 
kotok  mawi  iii  ?  krana  puna  dia 
usah  ia  masuman  bukun  kara  ga- 
wie. 

14.  Krana  tau  Hatalla  hamauh 
sinda  atawa  handua ;  tapi  olo  dja- 
ton mingat  tii. 

15.  Huang  paita  nupi  hamalem, 
metoh  olo  tiroh  tudjah,  amon  iii 
menter  batiroh  hundjun  sasuroe: 

16.  Ta  Iii  mangarendeng  pinding 
olo,  tuntang  madjar  mampudji  iii. 


o  #  * 


JOB  32.  oo. 


34 


JOB. 


17.  Mangat  ia  mules  olon  bara 
kahandak  ai ,  tuntang  mambalang 
kadjolion  ataie; 

18.  Nakara  ia  mahaga  hambaruae 
bara  kabanasa1,  tuntang  pambelome, 
uka  ala  buah  tjalaka,  awang  djari 
tatap  akae. 

19.  Ia  uiandjara  olon  hong  sa- 
suroe  hapan  kapaha ,  kara  tolange 
haradjur  manjilo , 

20.  Sampai  belaie  mandjilek  talo 
kinae,  hambaruae  ngabela  talo 
awang  mangat  angate; 

21.  Sampai  isin  pipie  djari  lepah 
kosop,  kara  tolange  awang  puna 
djaton  mamala  rarawat  arapie; 

22.  Sampai  hambaruae  djari  to- 
kep  rusak,  pambelome  djari  sam- 
pai pampatai. 

23.  Ta,  amon  Malaikat  aton  akae, 
idja  indu  helate,  idja  biti  bara 
kara  kojae  ta ,  mangat  masuman 
akan  olo  ta  talo  idja  patut: 

24.  Ta  ia  ta  akan  masi  ia,  sara- 
bil  hamauh:  liwus  ia,  uka  ala  ia 
mohon  akan  kabanasa ,  aku  djari 
sondau  panewus  akae. 

25.  Ta  isie  manjurong  tinai  pa- 
ham  bara  pesae  tabela;  ia  haluli 
mandjadi  kilau  budjang  tinai. 

26.  Ia  karah  blaku  paham  intu 
Hatalla,  idja  masi  ia ,  sampai  ma- 
naharep  baue  dengan  kahandjake, 
tala  halalian  akan  olo  ta  kateteke. 

27.  Limbah  ta  olo  ta  mangaku 
intu  baun  olo,  koae:  aku  djari 
badosa,  tuntang  mamingkok  ka- 
budjur ,  tapi  djaton  djeta  baguna 
akangku. 

28.  Maka  la  djari  maliwus  ham- 
baruangku,  bela  djeta  mohon  akan 
kabanasa,  tapi  mangat  pambelom- 
ku  mita  kalawa  tinai. 

29.  Itam,  tumon  talo  handiai  ta 
Hatalla  mawie  handua  hantelo  de- 
ngan genep  olo  ; 


30.  Mangat  ia  manduan  hamba- 
ruae haluli  bara  kabanasa ,  tinai 
mangat  ia  implawa  awi  kalawa 
pambelom. 

31.  Sen  ah ,  o  Job,  hining  augh- 
ku ;  suni  ikau ,  aku  handak  hako- 
tak. 

32.  Tapi  djaka  aton  aughm,  ka- 
lah tombah  aughku ;  suman  bewai, 
krana  aku  radjin  mambudjur  ikau. 

33.  Maka  djaka  dia,  kalah  hining 
aughku;  suni,  aku  handak  madjar 
kapintar  akam. 


BAGI   34. 

Hatalla  toto  budjur  tuntang  tetek  hong 
kara  gawie,  krana  ia  puna  Tempon  sa- 
lepali  kalunen,  idjii  mahaga  talo  hanJiiii. 


1.  J. inai  tombah  Elihu,  koae  : 

2.  Joh  keton,  kara  olo  pintar, 
hining  aughku,  talingan  pinding 
keton  akangku,  keton  olo  harati. 

3.  Krana  pinding  akan  manga- 
sene  kara  augh,  kilau  tangep 
mangkemii  panginan. 

4.  Kalah  ita  mariksa  buabuah , 
mangat  katawan  talo  idja  budjur 
tuntang  patut. 

5.  Krana  Job  djari  hamauh : 
„aku  toh  budjur,  tapi  Hatalla 
djaton  maku  mambudjui"  aku. 

6.  ,,Aku  kilau  tandjaro  bewai, 
alo  aku  budjur ;  aku  haban  awi  hi- 
mang,  alo  aku  djaton  kasalangku." 

7.  Patut  olo,  kilau  Job  ta' , 
mihop  karajape  kilau  danum  ? 

8.  Tuntang  rampi  omba  olo 
darhaka ,  palus  karait  omba  olo 
papa? 

9.  Krana  ia  djari  hamauh  :  dja- 
ton baguna  akan  olo ,  alo  ia  budjur 
dengan  Hatalla. 

10.  Tagal  ta,  joh  keton  olo  pin 


job  33.  34. 


JOB. 


oa 


tar,  hining  aughku  toh:  Hatalla 
kcdjau  bara  kadarhaka,  Idjii  djaton 
tikas  kwasae  takedjau  bara  talo  sala. 

11.  Malainkan  iii  mamalah  olon 
tumon  kapatut  gawie,  manjoho 
genep  biti  mandino  tumon  djalae. 

12.  Toto  haliai,  Hatalla  djaton 
malmkum  sala,  Idjii  djaton  tikas 
kwasae  tii  djaton  raamingkok  ka- 
Imdjur. 

13.  Aton  olo  djavi  mangkat  iii 
akan  hundjun  petak?  aton  awi 
olo  djari  manjoho  iii  marentah  sa- 
lepah  kalunen? 

14.  Amon  iii  puna  handak  ma- 
rusak  olon,  murah  bewiii  ia  man- 
duan  rogh  tuntang  tahascng  awen 

o  o  o 

buli  iii. 

15.  Sakara  isi  akan  matiii  haiak, 
karii  olo  akan  buli  mandjadi  petak. 

16.  Toh,  amon  ikau  pintar,  In- 
ning aughku  toh,  talingan  pin- 
dingm  akan  kotakku. 

17.  Tau  kea  ia,  idjii  basingi  talo 
budjur  tii,  marentah?  bahanji  ikau 
manjala  Idja  tetek  tuntang  paham 
kwasae  tii? 

18.  Patut  kea  olo  hamauh  deng- 
an  radja:  ikau  olo  paiajap?  tinai 
dengan  karii  mantir  hai :  keton  olo 
papa? 

19.  Kilen  hindai  Iii  tii,  idjii  dja- 
ton paraba  baun  karii  radja,  idjii 
djaton  tahiu  olo  tatau  paham  bara 
olo  paha?  krana  urase  tii  tampan 
lengiie. 

20.  Salenga  kea  awen  tii  akan 
inatai ;  alo  bentok  alem  utus  olo 
iaur  palus  nihau,  tinai  idjii  kwasa 
inganan  djaton  awi  lengii. 

2 1 .  Krana  matan  Hatalla  manan- 
tuneng  djalau  genep  biti,  ia  mita 
kara  panandjonge. 

22.  Djaton  talo  rcmeng,  djaton 
talo  kaput ,  iika  olo  paiajap  tau 
manjahokan  arepe, 


23.  Krana  dia  usah  iii  tahi  men- 
tal olon,  sampai  iii  tamii  basaran 
Hatalla. 

24.  Iii  palus  tau  mamparamok 
olo  kwasa,  dia  usah  mariksae,  ti- 
nai iii  mampendeng  awang  beken 
manganti  iiwen. 

25.  Basa  iii  puna  kasene  karii 
gawie,  tagal  tii  hamalem  iii  salenga 
mampalokang  iii,  sampai  iiwen  le- 
pah  ramok. 

26.  Hong  iika  hukum  olo  paia- 
jap iii  rnawi  olo  tii,  haiak  gitan 
olo  handiai. 

27.  Basa  iiwen  tii  djari  undur 
malihi  iii,  tuntang  djaton  maku 
harati  karii  hadat  djalae; 

28.  Gegii  augh  bawai  olo  paha 
djari  sampai  iii,  tuntang  iii  mahi- 
ning  augh  tangis  olo  tjalaka. 

^9.  Anion  iii  manjanang  olo,  awe 
tau  manjala  iii?  tinai  amon  ia  ma- 
njahokan baue,  awe  tau  mita  iii? 
alo  djetii  akan  utus  olo,  alo  akan 
idja  biti. 

30.  Uka  ala  olo  haliau  haradjur 
marentah,  suro  mandjadi  djarat  akan 
karii  olo  arii. 

31.  Toh,  kilen,  djaton  patut  ha- 
mauh dengan  Hatalla :  aku  tarima 
hukum  ajum,  aku  djaton  handak 
papa  hindai? 

32.  Idjii  hindai  aku  harati,  kii- 
lah  ikau  madjar  aku  djetii ;  amon 
aku  djari  sala  gawingku,  djaton  aku 
maku    burok   mandahang  tii  tinai 

33.  Kilen,  aton  ikau  handak  ma- 
djar iii  ampic  patut  mamalah?  sam- 
pai ikau  handak  manganan  aku 
tuntang  mintih  takiringku  ?  Amon 
ikau  tau  tombah  aughku  toh,  su- 
man! 

34.  Olo  awang  pintar  handak 
hakotak  saroroe  dengan  aughku , 
olo  harati  handak  manarima  ko- 
takku, 


job  34. 


3(5 


JOB. 


35.  Sambil  hamauh :  humong  kea 
kotak  Job  ta,  kara  aughe  djaton 
dengan  kaharatie. 

36.  Joh  apangku,  kalah  Job  ing- 
kema  palus  haradjur,  basa  ia  tom- 
bah  kilau  olo  parajap. 

37.  Basa  akan  kasalae  ia  man- 
dahang  kadarhakae  tinai ;  ia  mapok 
lokape  intu  baun  ikai,  tuntang 
raangapal  djawape  malawan  Ha- 
talla. 


BAGI  35. 

Matalla  djaton  ontong  awi  gawin  ita, 
dia  usah  ia  mupah. 


1.  -Linai   tombah  Elihu,    koae: 

2.  Aton  ikau  mado  ta  budjur, 
sampai  ikau  hamauh :  katetekku 
pahain  bara  katetek  Hatalla? 

3.  Krana  koam,  narai  ontong 
ta  akam :  narai  ontong  alo  aku 
budjur  alo  aku  sala? 

4.  Aku  handak  rnaudjawap 
aughm,  tuntang  augh   sobatm    ta. 

5.  Tanggera  langit,  itiim ;  tam- 
pajah  kara  baunandau  ngambo , 
djeta  raahin  pahalau  gantong  akam. 

6.  Amon  ikau  badosa,  narai  ka- 
rugie  ia?  alo kalangkahm  batujok, 
narai  kapiihae  ia? 

7.  Amon  ikau  tetek ,  narai  on- 
tonge  awim  ?  atavva  narai  asile  bara 
lengam  ? 

8.  Idja  puna  olon  kilau  ikau 
ia  ta  tau  polios  awi  kadarhakam, 
tuntang  bontong  awi  katetekm. 

9.  Awi  kagagah  olo  olo  irarat 
mangkariak,  ia  mambawai  sabab 
lengan  olo  hai; 

10.  Tapi  dialo  idja  biti  awen  ta 
hamauh:  intu  kwe  Hatalla,  idja 
djari  manampa  aku,  idja  tau  mam- 
pangat  metoh  katika  tjalaka; 

11.  Idja     djari    mandjadian     ita 


pintar  bara  kara  meto  hong  pa- 
dang,  tuntang  harati  bara  kara  bu- 
rong  penda  langit? 

12.  Tumon  ta  puna  olo  ta  akan 
mangkariak  tagal  kadjohon  olo 
papa,  maka  la  djaton  maku  tom- 
bah aughe. 

13.  Krana  toto  Hatalla  djaton 
maku  mahining  augh  haiang  ka- 
lota,  Idja  djaton  tikas  kwasae  dja- 
ton maku  mita  ta. 

14.  Alo  koam,  ikau  djaton  akan 
mita  ia,  aton  bewai  ia  handak 
mamutus;  entai  ia  bewai. 

15.  Tapi  toh,  basakalaite  djaton 
palus  djari  hasep,  tuntang  djaton 
palus  mahukum  kara  dosa, 

16.  Toh  haiang  bewai  Job  ma- 
rakang  njamae,  tuntang  humong 
manjewut  augh  badjoho. 


BAGI  36. 

Karii  djalan  Hatalla  uras  tetek  bewai 
tapi  olon  djaton  tau  harati  ta  lepah. 


1.  iylaka  Elihu  manontong 
aughe  tinai,  koae : 

2.  Hining  aku  hakotak  isut 
hindai,  aku  handak  masanan  akam, 
krana  kutohe  hindai  aughku  idja 
tahiu  Hatalla. 

3.  Aku  handak  hararahan  talo 
bara  djaman  lioran,  tuntang  mam- 
budjur  manara  ia,  idja  djari  ma- 
nampa aku. 

4.  Kara  aughku  ta  toto  djaton 
tandjaro ,  kaharatingku  ta  budjur 
bewai  intu  baum. 

5.  Itam,  Hatalla  toto  kwasa, 
tinai  ia  djaton  manalua  idja  biti , 
krana  ia   kwasa  kea  asin  ataie. 

6.  Olo  papa  ia  djaton  maku 
mahagae,  malainkan  ia  nguan  ka- 
budjur  olo  paha. 


job  34.  35.  36. 


JOB. 


;>< 


7.  Iii  djatoii  mules  tampajahe 
bara  olo  tetek,  tapi  haradjui  hindja 
radja  iii  mampondok  awen  tii  luui- 
djun  padadusan ,  mangat  iii  hai 
hantii. 

8.  Tinai  anion  olo  tii  inawaii 
iraasong,  ingangkuling  dengan  ta- 
lin  tjalaka: 

9.  Ta*  iii  raasuman  akae  talo  ga- 
wie,  kani  kasalae  idjii  djari  hapae 
marajap, 

10.  Sambil  rnangarinah  tii  akan 
pindinge  hapan  mampudji  ia,  pa- 
lus manjoho  iii,  mangat  iii  liobah 
bara  dosae. 

11.  Anion  olo  tii  manumon  aughe, 
tuntang  manempo  ia,  ta  maka  iii 
karah  mahapus  kara  andaue  dengan 
kahalape,  karii  njelo  dengan  kama- 
ngate. 

12.  Maka  anion  olo  tii  djaton 
maku  mahining ,  ta  iii  salenga 
tjalaka ,  palus  nihau  huang  kapa- 
lenge. 

13.  Tapi  olo  lialiau  mingkes  ma- 
haga  kalait  ta ,  awen  djaton  maku 
blaku,  anion  iii  imasong  awie. 

14.  Tii,  maka  hambaruae  matiii 
kalium  katabelae,  pambelom  ajue 
rusak  hindjil  olo  bakandji. 

15.  Tapi  olo  piihii  Iii  malapase 
bara  tjalakae,  tuntang  muap  pin- 
dinge  hong  kadjakae. 

16.  Maka  ikau  kea  handak  insu- 
wite  bara  njaman  kapaha,  mampa- 
landang  ikau,  djaton  habalut  ka- 
djakii  hindai,  sampai  kara  pangi- 
nam  hong  medjam  karah  uras  me- 
njak. 

17.  Tapi  sana  ikau  sama  dasarrn 
dengan  olo  papa ,  tii  hukuin  nia- 
nuntut  kasalam  rnawi  ikau. 

18.  Anion  kalaite  lembut,  bua- 
buah  ikau,  suro  iii  manganan  ikau 
sasinda,  sampai  ikau  djaton  tara- 
tewus  alo  kilekilen  kahaie. 


19.  Angatni  iii  paraba  katataum? 
Kwiika,  alo  bulau  alo  kara  kaabas 
dengan   panatau  mahin  dia! 

20.  JEk  ikau  taharu  blaku  talo 
kaput  tii,  idjii  manganan  karii  utus 
olo  nihau  bara  iikae. 

21.  Buabuah  ikau,  iii  a  mules 
arepm  manintu  kadarhaka,  tumon 
ikau  djari  mintih  tii  labih  bara 
kapaha. 

22.  Itiim,  Hatalla  puna  gantong 
huang  kwasae ;  intu  kwe  aton  guru 
idja  kilau  ia? 

23.  vEwe  djari  manukas  djalae 
akae?  awe  bahanji  hamauh :  ikau 
sala  gawim? 

24.  Ingat  bewiii,  mangat  ikau 
omba  mampahai  gawie,  idja  inara 
kara  olo. 

25.  Olo  handiai  mita  ta,  olo  ka- 
lunen  manantuneng  ta  bara  kedjau. 

26.  Itam,  Hatalla  puna  hai,  sam- 
pai ita  djaton  olih  kaseniie;  itong 
kara  njeloe  djaton  tarariksa  olon. 

27.  Amon  ia  mandjidjit  paus  da- 
num  kangambo,  ta  maka  udjan 
lawo  awi  djeta, 

28.  Palus  kara  baunandau  batu- 
suh,  manata  hundjun  olo. 

29.  Tau  kea  olo  harati  ampin 
baunandau  ta  imbirang?  atawa 
augh  guruh  garuntong  idja  ngam- 
bo  tii? 

30.  Itiim,  ia mamantjar kilat  ajue 
ngambo  heta,  tuntang  mangadjang 
hapus  tasik  hapan  ta. 

31.  Krana  hapan  tii  ia  mahukum 
utus  olo ,  tinai  hapan  ta  kea  ia 
manenga  panginan  karaan  karae. 

32.  Ia  mingkes  kilat  ta  intu 
lengae,  tuntang  mambelase  mawi 
musohe. 

33.  Njahoe  ta  masuman  iii .  ma- 
hin akan  meto  kea,  metoh  iii  lem- 
but dumali  bara  heta. 


job  36. 


38 


JOB. 


BAG!  37. 

Elihu  masuman  Hatalla  dumah  haiak 
talo  badjea. 


1.  J-oto,  awi  talo  ta'  ataiku  ta- 
Tawen,  manangkadjok  barakalekae. 

2.  I  lining,  hining  keton,  augh 
njalioe  mangaruntong,  augh  guru- 
guruh  idja  blua  bara  njamae ! 

3.  la  manjolio  ta  hakumbang 
hapus  penda  langit,  manjabintir 
sampai  saran  petak. 

4.  Limbali  ta  njaho  meratmetar, 
inaraplua  aughe  idja  batengkong; 
amon  augli  njahoe  leinbut,  awe 
tau  mahakae? 

5.  Heran  haliai  Hatalla  raanjaho 
hapan  aughe;  ia  mawi  talo  hai, 
sampai  ita  dia  tau  harati  ta. 

6.  Amon  ia  manjoho  udjan  ha- 
bungkus:  lawo  akan  petak;  tun- 
tang  udjan  toto:  mohon  ngasusur 
pahapaliam! 

7.  Ta  ia  mangahana  karalengan 
olo,  sampai  kara  olo,  idja  puna 
tampan  ai,  akan  mangasene  kwasae; 

8.  Kara  meto  baviar  kea  tama 
lowange,  tuntang  melai  intu  akae. 

9.  Barat  ta  dumah  bara  akae 
idja  basilim,  awi  kakaras  riwut  ta 
talo  mandjadi  sadingen. 

10.  Awi  tahaseng  Hatalla  talo 
maniiro,  sampai  aka  danum  lombah 
kea  baku. 

11.  Limbah  ta  baunandau  tit  darai 
tinai,  mangat  haluli  blawa,  palus 
kalawa  ta  maradjang  talo  kawus. 

12.  Hapan  akal  kapintare  ia  ha- 
talapan  kara  talo,  mangat  mandja- 
dian  hundjun  petak  talo  handiai 
awang  djari  injohoe; 

13.  Alo    ia     manukas    ta    indu 
djara,  amon   tanah  puna  patut  in 
djara,  alo   indu  berkat. 

14.  Ingat  djetoh,    o   Job,    men- 


deng  tuntang  harati  buabuah  kara 
gawin  Hatalla  idja  heran. 

15.  Aton  ikau  katawan  prea  Ha- 
talla djari  matoh  djeta  kalota? 
prea  ia  manjoho  kilat  baunandau 
ta  manjabintir? 

16.  Aton  ikau  harati  baunandau 
ta  magon  tanggar?  gawi  heran 
ain  idja  pintar  haliai? 

17.  Kilen  pakaiam  mandjadi  bla- 
sut,  amon  kalunen  tadoh  limbah 
riwut  salatan  ? 

18.  Aton  ikau  djari  mandohop 
la  mambirang  batanglangit,  sampai 
djeta  dahen  kilau  saramin  idja 
inonng  olo  ? 

19.  Suman  akan  ikai,  kilen  ita 
tau  madjar  ia?  tapi  ita  dj aton  tau 
sampai  kalota,  awi  ita  kaput  pi- 
djem. 

20.  Amon  aku  hamauh  tumon 
ta,  dia  djeta  insuman  akae?  atawa 
aton  olo  handak  hamauh,  uka 
manggau  arepe  palus  nihaurusak? 

21.  Toh,  maka  matanandau  ma- 
hin  dia  tau  inanggera,  amon  djeta 
tarang  hong  langit ,  amon  riwut 
mahalau  mamprasih  ta. 

22.  Hila  utara  langit  mandang 
balienda;  hakaliling  Hatalla  kutoh 
kahai,  idja  aka  kikah  karawan. 

23.  Tapi  ita  djaton  tau  sondau 
Idja  djaton  tikas  kwasae  ta,  idja 
paham  kaabase;  maka  ia  djaton 
maku  tombah  tagalkabudjure  tun- 
tang kapatut  ai. 

24.  Tagal  ta  patut  olo  mikah 
ia ;  tapi  ia  djaton  paraba  olon,  alo 
kilekilen  kapintare. 


BAGI  38. 

Hatalla  mampudji  tuntang  madjar  Job. 


1.   Jjimbali'  ta,    maka    Jehowa 


job  37.  38. 


J0I3. 


39 


tombah  augh  Job  bara  huang  talo 
badjea  tii,  koae : 

2.  JEwe  tii  idja'  mangeroh  ti- 
rokku,  tuntang  hakotak  huang  ka- 
humonge? 

3.  Babat  kahangm  toh,  mangat 
ikau  kilau  hatua  toto;  aku  han- 
dak  misek   ikau,  kiiliih  adjar  aku! 

4.  Intu  kwe  ikau,  kahum  aku 
manggalang  petak?  sanan  tit  akang- 
ku ,    amon  toto  kapintarm  paharn. 

5.  Tawam,  awe  idja  djari  ma- 
nukas ukure?  atawa  iiwe  djari 
mingkes  rakurae  heta? 

<).  Atawa  hong  kwe  ilka  tong- 
kete  impcndeng?  atawa  awe  djari 
mingkes  padadukan  galange? 

7.  Katika  kara  bintang  sawah 
manjanji  horumat  haiahaiak ,  tun- 
tang kara"  anak  Hatalla  baramirami 
malahap. 

8.  iEwe  djari  mamapar  tasik , 
metoh  djetii  haru  manjambong  kilau 
bara  knain  indue? 

9.  Metoh  aku  makaian  tii  hapan 
baunandau,  mamungkuse  hapan  ka- 
kaput  indu  talampinge? 

10.  Metoh  aku  manukas  tikase 
akae,  tuntang  mingkes  huit  deng- 
an  blawang   akae, 

11.  Sambil  hamauh:  mandas  toh 
ikau,  ala  miar  hindai,  hetoh  akan 
terai  kara  riak  kadjohom ! 

12.  Aton  ikau  huang  karii  an- 
daum  djari  manjoho  talo  sawah , 
tuntang  manantu  aka  langit  akan 
mahindang? 

13.  Mangat  mimbing  karii  pu- 
ting  petak,  tuntang  mambirik  ma- 
nganan  karii  olo  j)apa  tii  ; 

14.  Mangat  petak  iobah  kilau 
bin i  tjap,  tuntang  karii  talo  baha- 
lap  kilau  indupakaiae; 

15.  Tuntang  kalawae  ingahana 
bara  olo  papa,  palus  lengiin  olo  ba- 
djoho  tit  imelek. 


II).  Djari  ikau  hagoet  sampai  lo- 
wang  tasik,  djari  ikau  manandjong 
mimes   penda  labehue? 

17.  Djari  bauntonggang  pampatai 
iuap  akam?  djari  ikau  mitii  bla- 
wang  kakaput? 

18.  Djari  ikau  inalakii  petak? 
Suman,  aton  ikau  katawan  karii 
talo  tii? 

1'J.  Hong  kwe  djalan  manalih  iika 
batang  kalawa  tuntang  kakajiut  tii, 
hong  kwe  kalekae? 

20.  Sampai  ikau  tau  masuman 
tikas  sarae,  tuntang  katawan  dja- 
lan akan  kalekae? 

21.  Toto,  tawam  bewiii,  krana 
katika  tii  ikau  puna  djari  inakan; 
basa  anclaum  ta  puna  kutoh  kai lie ! 

22.  Djari  ikau  manalih  gudang 
udjan  habungkus,  atawa  djari  ikau 
mitii  aka  udjan  karangan  indjadian? 

23.  Idja  inaku  akan  andau  ka- 
djaka ,  akan  andau  klahi  tuntang 
parang. 

24.  Hong  kwe  djalan  kalawa  tii 
mananjap?  fcinai  pangaiak  riwut 
hundjun  petak? 

25.  ^Ewe  djari  manampa  pasuran 
udjan  papak  panggar ,  tuntang 
djalan  kilat  njaho? 

26.  Sampai  udjan  la  wo  akan  ta- 
nah,  iika  djaton  olo,  akan  padang 
tunis  benjem,  iika  idjii  biti  mahin 
djaton ; 

27.  Nakara  manjiwoh  iika  keang 
tuntang  benjem,  mangat  mampa- 
lembut  kara  salundik  oru. 

28.  iEwe  idjii  bapa  udjan?  atawa 
iiwe  idjii  djari  manak  pantis  ambon? 

29.  Bara  knain  iiwe  danum  baku 
blua?  tinai  awe  djari  manak  ambon 
habungkus? 

30.  Sampai  danum  tii  batekang 
kilau  batu,  tuntang  hapus  biluu 
danum  baku  bewiii. 

31.  Tau  ikau  mandjalin  bintang 


job  38. 


40 


JOB. 


kajuntanggoi?  atawa  mangarak  ta- 
lin  bintang  salampatai? 

32.  Tau  ikau  manjoho  bintang 
sawah  lembut  intu  puna  wajahe? 
atawa  magah  bintang  idjangbawoi 
tuntang  anake  lembut? 

33.  Aton  ikau  katawan  kara  atoh 
langit?  aton  ikau  djari  nguan  ta 
mangat  marentah  petak? 

34.  Tau  ikau  manarik  auglira 
sampai  baunandau,  manjoho  kutoh 
danume  ta  manata  ikau? 

35.  Tau  ikau  manjoho  kara  kilat 
manjabintir,  sampai  djeta  tombah 
aughm,  koae:  toh  ikai  aton? 

36.  JEwe  djari  mingkes  kapintar 
hong  atai  buam?  awe  manenga 
kaharati  awang  apik? 

37.  /Ewe  ombet  kapintare  sampai 
tau  mariksa  baunandau?  awe  ma- 
nusuh  danum  bakandong  hong 
langit? 

38.  Amon  kara  tunek  petak  inata 
palus  hakumpal,  tuntang  botope 
ta  harapet. 


BAGI  39. 

Hatalla  manontong  aughe  dengan  Job. 


1.  Aton  ikau  manenga  akan 
singa  bawi  talo  ingkarape,  aton 
ikau  manjukup  kabungun  anak 
singa  ? 

2.  Amon  ia  mahukup  hong  lo- 
wange,  tuntang  mondok  dadukong 
intu   akae,  mangat  mimpa. 

3.  /Ewe  manatap  panginan  akan 
burong  kak,  amon  anake  mantehau 
intu  Hatalla,  metoh  ia  trawang 
hetaheta,  djaton  sondau  panginae? 

4.  Aton  ikau  katawan  bulan 
kambing  mura  manak  hong  batu- 
karang,  aton  ikau  katawan  ampin 
badjang  ta'  luas? 


5.  Djari  ikau  misa  bulae,  aton 
ikau  katawan  katikae  manak? 

6 .  Ia  mandjungkong  arepe,  mam- 
plua  anake,  palus  kapahan  miaue 
djaton. 

7.  Anake  sasar  tagap  tuntang 
hai  awi  oru  talo,  ia  hagoet  djaton 
buli  indue  tinai. 

8.  /Ewe  djari  mampariar  kali- 
dai  hutan ,  awe  djari  mengkak 
djarat  kalidai  bariar. 

9.  Akae  djari  inengaku  padang 
benjem  akan  akae,  aka  tunis  be- 
njem  akan  lewue. 

10.  Ia  manatawa  lalenton  olo 
hong  lewu,  ia  djaton  mahining 
augh  olo   mudjar. 

11.  Ia  mita  kara  bukit  aka  talo 
urepe,  tuntang  manggau  kara  talo 
bahidjau. 

12.  Aton  angatm,  badak  tahan- 
dak  manempo  ikau  ?  ban  dak  ia 
bara  malem  intu  dulang  aim  ? 

13.  Tau  ikau  mugar  ia,  mangat 
maluku  akam?  handak  ia  manjarak 
tanam  ? 

14.  Tau  ikau  harap  ia,  basa  ia 
kalota  kaabase?  tau  ikau  manjoho 
ia  bagawi  akam? 

15.  Tau  ikau  harap  ia  manampa 
binji  akam  tinai,  mamumpong  ta" 
hong  karaiam  ? 

16.  Palapas  burong  onta,  idja 
ingepeke  handjahandjak ,  djaton 
djeta  kilau  palapas  tuntang  bulun 
naam? 

17.  Tinai  ia  pudji  malihi  tante- 
lohe  hong  petak ,  manjoho  baras 
maharem  ta. 

18.  Djaton  ia  paraba  mikah  pain 
olo  mahundjeng  djeta,  atawa  meto 
bariar  mamusite. 

19.  Dasare  tulas  dengan  anake, 
ampin  djeta  kilau  dia  anak  ai,  ia 
brangai  bewai,  alotantelolie  haiang. 

20.  Kran a  Hatalla  djari  manganan 


jo:;  38.  39. 


JOB. 


41 


kapintare,    (ijaton    djari   mambagi 
kaharati  akae. 

21.  Anion  ia  mangipak  palapase 
mampalias  are])e,  tii  ia  naangarehai 
karii  hadjaran  tuntang  olo  idjamu- 
kong  tii. 

22.  Tau  ikau  manenga  kaabasc 
akan  hadjaran,  atawa  mangkepan 
bulun  sanduronge  intu  tekoke? 

23.  Tau  ikau  manjolio  tii  ma- 
nangkadjok  kilau  sangkalap  ?  Augh 
kamaims  uronge  ta  tau  baka  ta- 
rawen. 

24.  Amon  olo  magon  mangalati, 
maka  djeta  handjak  huang  kaabase, 
palus  hagoet  manjupa  olo  idja  ta- 
tap  parang. 

25.  Iii  mangarehai  talo  pampi- 
kah,  tuntang  djaton  tau  fcarawen, 
djaton  iii  niaku  hadari  bara  baun 
padang; 

26.  Alo  anak  panah  meramerang 
buah  iii,  tuntang  isin  tumbak 
tambulu  ngilangUat : 

27.  Iii  hagendjah  tuntang  bagisah 
mangakas  petak,  ia  djaton  tau  im- 
patenda  tinai,  amon  aton  augh  sa- 
runai. 

28.  Sana  augh  sarunai  impahiau 
bataritarik,  hastakan!  koae;  bara 
kedjau  iii  mambewau  klahi  tii , 
augh  karii  mantir  tuntang  lahap 
olo  ara. 

29.  Aton  antanff  ta  trawang  awi 
kapintai  ajum,  mambirang  palapase 
manintu  salatan? 

30.  Aton  tumon  prentahm  bu- 
rong  nasar  manjalumbo  kangambo, 
tuntang  manjaiangan  intu  iika 
gantong  ? 

31.  Intu  tantan  bukit  iii  melai, 
tuntang  tingkep  intu  sangking 
batu . 

32.  Bara  hetii  iii  manangkilik 
talo  kinae,  raatac  batarik  sampai 
kedjau. 


33.  Anake  minjup  dahan  talo, 
intu  aka  hantun  talo  beta  inalihe. 

34.  Tinai  Jehowa  tombah  augh 
Job,  koae : 

35.  Kilen  olo  pamado  tii  handak 
hasual  hindai  dengan  tdja*  djaton 
tikas  kwasae?  idja  handak  madjar 
Ilatalla,   tau  ia  tombah  toh? 

36.  Maka  Job  tombah  augh  Je- 
howa, koae: 

37.  Itarn,  aku  djari  pahalau  la- 
jau,  narai  tinai  aku  tau  tombah 
aughm?  aku  mangop  njamangku 
hapan  lengiingku. 

38.  Sinda  aku  djari  hamauh,  tapi 
toh  aku  djaton  maku  badjawap  ti- 
nai; mikah  sampai  handua,  tapi 
aku  djaton  maku  mandahange  tinai. 


BAGI  40. 

Hatalla  manontong  aughe  dengau  Jub. 


1.  Maka  Jehowa  tombah  augh 
Job  bara  huang  talobasaloh,  koae  : 

2.  Babat  kahangm  toh,  mangat 
ikau  kilau  hatua  toto;  aku  han- 
dak misek  ikau,  kalah  adjar  aku. 

3.  Tau  ikau  manganan  aughku 
toh,  tuntang  manjala  aku,  mangat 
ikau  budjur? 

4.  Aton  lengam  kwasa  kilau 
Hatalla,  tau  ikau  manjaho  hapan 
aughm,  kilau  ia? 

5.  Kalah  ikau  hapan  kabung- 
asm  tuntang  kahaim,  prahan  kaha- 
lapm,  kwasam ; 

6.  Ukiii  lason  kasangitm,  tintu 
kara  olo  badjoho  palus  mamparan- 
dah  iii. 

7.  Toto,  tampajah  kara  olo  ba- 
djoho, balalu  henjek  manjontop  iii, 
tuntang  mamparusak  kara  olo  papa 
intu  iikae. 


job  3lJ.  40. 


42 


JOB. 


8.  Kalian  iii  samandiai  hong  pe- 
tak ,  palus  paleteng  ia  intu  aka 
basilim; 

9.  Ta  aku  handak  manara  ikau, 
basa  lengam  gantaum  tjakap  man- 
(lohop  arepm. 

10.  Itam,  behemot,  meto  hai  ta, 
idja  djari  inampaku  tokep  ikau,  ia 
kuman  oru  kilau  sapi. 

11.  Itam,  kaabase  huang  ka- 
hange,  tuntang  kagantjange  huang 
u hat  berenge! 

12.  Ikohe  batekang  kilau  batang 
seder,  sapan  tolange  dahen  haliai. 

13.  Tolange  kilau  tambaga  idja 
batekang,  paie  kilau  darah  sanaman. 

14.  Ia  idja  mambatang  bara  kara 
talo  tampan  Hatalla;  idja  djari 
mandjadian  ia,  djari  mandjuluk  pa- 
dange  akae. 

15.  Maka  kara  bukit  mampalem- 
but  talo  urepe  akae,  kara  meto 
bariar  busik  beta  darahe. 

16.  Ia  radjin  menter  intu  kan- 
djungen,  basilim  marak  rampiang 
hong  aka  rumpur. 

17.  Talo  badjikutmangandjungen 
iii.  bakau  mangadjang  iii. 

18.  Itam,  ia  minjup  rahusan  da- 
nurn,  djaton  paraba  ta,  angate  ka- 
maae  alo  Jordan  mahin  olihe  teah 
tama  njamae. 

19.  Tau  olo  manawan  iii  bara 
hila  baue?  tau  olo  palus  manja- 
luang  uronge  hapan  djarat? 


BAGI  41. 

Hatalla  masuman  ampin  dasar  lewiatan, 
hapae  manggagom  Job. 


1 .  J.  au  ikau  manunda  lewiatan 
ta  hapan  sakang  ?  tau  ikau  mam- 
bangus  baue  hapan  tali  ? 

2.  Tau   ikau   man  ff  a  wit  uronere 


hapan  pisi  ?    tau  madjok  pipie  ha- 
pan  rurang  ? 

3.  Aton  iii  handak  musok  ikau, 
atavva  manis  aughe  dengam? 

4.  Angatm,  iii  handak  hadjandji 
dengam,  sampai  iii  indu  djipem 
katatahi  ? 

5.  Tau  ikau  huriih  dengae,  kilau 
dengan  burong  korik?  tau  ikau 
mamasong  iii  akan  usik  anakm 
idja  bawi? 

6.  Tau  olo  mandjualia?  handak 
dagang   mamilie  ? 

7.  Tau  ikau  marusah  upake  ha- 
pan rurang,  atawa  takoloke  hapan 
pakihu  ? 

8.  Kema  bewiii  djaka  lengam 
mawi  iii,  toto  ikau  palus  terai 
klahi  hindai! 

9.  Toto  kaharap  ai,  idja  handak 
mawi  iii,  tandjaro  bewai;  sana  ia 
mitae  maka  iii  karah  balongkang. 

10.  Djaton  idja  biti  petah  ka- 
lotii  sampai  manangkedjet  iii.  Maka 
awe  kea  tinai,  idja  bahanji  mam- 
pendeng  arepe  intu  baungku? 

11.  .ZEwe  djari  manenga  akang- 
ku,  sampai  aku  patut  manjulang 
akae?  Krana  aku  puna  tempon 
talo  handiai  hapus  penda  langit. 

12.  Tinai  aku  djaton  maku  tendii 
manahiu  karii  ramon  berenge,  tun- 
tang masuman  kara  kaabase  tun- 
tang kabungas  ampin   tawase. 

13.  xE\ve  tau  mengkak  tisike 
idja  kilau  karungkonge?  iiwe  ba- 
hanji mandjudju  lengiie  intu  helat 
kasingae  idja  dua  lapis  ta? 

14.  ./Ewe  petah  marakang  ririre, 
idja  kilau  baun  lawang?  kasingae 
marehai  baka  ikaikiih. 

15.  Kara  tisike  idja  bakapal  uras 
kilau  taming  idja  dahen ,  hadjip 
kilau  irapatan , 

1 6.  Haradj  ur  harambit  dengan  ko- 
lae,  sampai  riwut  djaton  tau  tama: 


job  40.  41. 


JOB. 


-13 


17.  Djeta  harapet  hatambing, 
sampai  djaton  maku  pisah. 

18.  Banjae  lalendang  kilau  blawa, 
tinai  mat%e  kilau  langit  maliin- 
dang. 

19.  Bara  njamae  aton  blua  ki- 
lau sahewan  tuntang  ampin  gu- 
t  in  apui. 

20.  Bara  uronge  aton  blua  ki- 
lau asep,  kilau  paus  taran  kabali. 

21.  Tahasenge  kilau  barah  apui, 
njalae  blua  bara  njamae. 

22.  ./Eka  kaabase  intu  ujate; 
pampikah  manangkadjok  lrelo  baue. 

23.  Sarapar  isie  harapet  haliai , 
kilau  inoang  intu  tolange,  djaton 
tararabit. 

24.  Ataie  batekang  kilau  batu, 
karas  kilau  gagelan  batu  ga- 
lingan. 

25.  Anion  ia  lembut  manakun- 
djong  maka  olo  abas  mahin  rai- 
kah ,  anion  ia  manaradjang  maka 
awen  tii  djungun. 

26.  Anion  olo  handak  mantakan 
iii  hapan  padang,  djaton  bara  pe- 
dali  bewai ,  alo  lundju  ,  rurang , 
alo  makaian  sangkarot  mahin  dja- 
ton baguna. 

27.  Sanaman  kilau  tampilai  be- 
wai intu  iii,  tambaga  kilau  kaju 
rabok. 

28.  Anak  panah  djaton  tau  ma- 
hatak  iii,  panting  batu  kilau  ti- 
kil   parai   intu   iii. 

29.  Pukul  kilau  palawi  intu  iii, 
ia  mangarehai  olo  mambelas  lundju 

30.  Penda  usoke  aton  diiinge 
idja  batadjim ;  iii  maharis  aka  idja 
ihoroe. 

31.  Tii  mangambohak  tasik  aka 
handalem ,  sampai  manara  kilau 
kabali ,  tuntang  mangurah  tii  ki- 
lau   manggulai  tatamba. 

32.  Djalae  hagining  limbah  li- 
kute,  tasik  haburii  baputi  awie. 


33.  Ilapus     petak     djaton    idja 
padan    dengae;    iii    djari    inampa 

djaton  tau  mikiih. 

34.  Iii    djaton    paiaba  karii  talo 
hai ,  iii  radjan  karii  metoh  basiak. 


BAGI  42. 

Job  hobah;  Hatalla  marobudjur  tun- 
tang mamberkat  iii. 


1.  J_ii  Job  tombah  augh  Je- 
howa3  koae: 

2.  Aku  katawan,  ikau  kwasa 
mandjadian  talo  handiai.  tinaikara 
tirokm  djaton  tau  bageto. 

3.  Toto  koam,  iiwe  idja  mange- 
roh  tirokku  awi  kahnmonge?  krana 
aku  djari  manjewut  talo  idja  dja- 
ton kasenangku ,  talo  idja  paha- 
lau  heran  akangku,  awang  djaton 
aku  haratie. 

4.  Toll,  kalali  ikau  mahining, 
aku  handak  hamauh,  aku  handak 
misek  ikau,  kiiliih  adjar   aku. 

5.  Pindingku  djari  mahining 
ikau,  toll  matangku  kea  mita  ikau. 

6.  Tagal  tii  aku  mandjilek  arep- 
ku,  haiak  manjasal  aku  mondok 
hong  petak  tuntang  kawo. 

7.  Maka  anion  Hatalla  djari  ma- 
sanan  kaiii  aughe  tii  akan  Job, 
tii  koae  dengan  Elipas,  olo  Te- 
man  tii:  Kalaitku  hasep mawi ikau 
tuntang  sobatm  awen  duii:  krana 
augh  keton  djaton"  toto  budjur 
tahiu  aku,  kilau  ain  rewarku  Job. 

8.  Tagal  tii  duan  akan  keton 
udju  kongan  sapi ,  tinai  udju 
kongan  tabiri  hatuae  ,  palus  lius 
tanggoh  rewarku  Job,  luput  pa- 
rapah  awang  ingiihu  akan  keton  , 
tuntang  usok  rewarku  Job,  mangat 
iii  blaku  akan  keton.  Krana  baun 
ai   handak   inarimaku ,    bela    aku 


job  41.  12. 


44 


MASMUR. 


mawi  keton  tumon  kahumong  ke- 
ton;  krana  augh  keton  djaton  toto 
budjur  tahiu  aku,  kilau  ain  re- 
warku  Job. 

9.  Ta ,  maka  Elipas  olo  Te- 
man,  Bildad  olo  Sua  awen  telo 
Sopar  olo  Naema  hagoet,  sambil 
malalus  augh  Jehowa  dengae ;  maka 
Jehowa  manarima   augh  Job. 

10.  Palus  Jehowa  manganan  ka- 
pahan  Job ,  limbah  ia  djari  blaku 
akan  sobate.  Jehowa  manenga  akan 
Job  salipet  karae  bara  bihin. 

11.  Tinai  kara  paharie,  kara  be- 
taue,  kara  olo  kapatohe  bihin 
dumah  tanggoh  ia,  kuman  dengae 
hong  humae,  tuntang  awen  ma- 
naturn  ia,  sambil  mampong  ia  ta- 
gal  kara  kapahae,  idja  djari  injam- 
pai  Jehowa  mawi  ia.  Tinai  genep 
biti  manenga  akae  duit  salaka 
awang  hai,  tuntang  tisin  bulau. 

12.  Maka  Jehowa  mamberkat  la- 


win  kadjarian  Job  paham  bara  so- 
lake ;  krana  ia  mandino  apatwalas 
kojan  kambing  tabiri ,  djahawen 
kojan  onta  ,  sakojan  kapasang 
sapi,  tinai  sakojan  kongan  kalidai 
bawie. 

13.  Tinai  ia  manak  udju  biti 
hatua  ,  telo  bawi. 

14.  Ia  manggara  aran  tamba- 
kase  idja  bawi  Jemina ,  tinai  idja 
dua  Kesia ,  tuntang  idjii  telo  Ke- 
renhapogh. 

15.  Maka  hapus  tanah  ta  djaton 
sondau  olo  tumon  kahalap  anak 
Job  idja  bawi  ta;  bapae  manenga 
akae  bagin  joresae  marak  kara 
njahae. 

16.  Maka  Job  belom  hindai  lim- 
bah ta  saratus  apat  pulu  njelo , 
tuntang  ia  rnita  panakae  sampai 
hangkapat  maso. 

17.  Limbah  ta  Job  matai,  me- 
toh  ia  bakas  tuntang  puas  belom. 


SURAT 

MASMUR. 

(njanji.) 


MASMUR  1. 

Tahiu    ampin    tuntang   kadjarian   olo 
tetek,  tinai  olo  parajap. 


2.  Tapi  iii  mangilak  To  rat  Je- 
howa, tuntang  handau  hamalem 
ia  manirok   Torate  ta. 

3.  Ta.    ta    kilau    batang    kaju  , 
,  idja    djari    imbul     darah    sunga'i , 

1.  fealamat  olo,  idjii  djaton  tu-  idja  mamua  intu  wajahe,  tuntang 
mon   huang  olo  papa,  djaton  kea  kara   dawa'e   djaton  malajuh;  kara 
mendeng  hong  djalan  olo  badosa ,  i  talo  gawie  uras  batuah. 
dia  kea  mondok  aka   olo  parajap.  I      4.  Olo  papa  djaton  kalota,  tapi 


MASM.    1. 


MASMUR 


i:> 


iii     kilau    tikil  ,    idja    tariup    awi 
riwut. 

5.  Tagal  tii  olo  papa  djaton 
akan  mendeng  togor metoh  hukum, 
tinai  olo  badosa  djaton  hong  ung- 
kup  olo  tetek. 

6.  Krana  Jehowa  kasene  djalan 
olo  tetek ,  tapi  djalan  olo  papa 
akan  rusak. 

MASMUR  2. 

Tali iu  karadjaan   Anak  Hatalla  tuntang 
karii  musohe. 


haiang  ?  — 


1 .  JJuhen  kara   olo  kapir  ma 
ridn  ,    tuntang   kara  utus  olo  ka 
lunen   manirok     talo 
(Gaw  MasA,25.) 

2.  Kara  radja  kalunen  men- 
deng, kara  mantir  hai  sama  mondok 
hatirok,  malawan  Jehowa  tuntang 
Idjii  djari  iminjake. 

3.  Koae  :  Has ,  ita  maratap  pa 
songe ,  palus  manganan  djarate 
bara  ita. 

4.  Idja  mondok  hong  sorga  ta- 
tawii,  pangkahai  Tuhan  hababaka 
olo  tii. 

5.  Limbah  taiahakotak  den^an 
awen  tuntang  kalaite ,  hapan  ka- 
sangite  iii  manarawen  olo  ta,  koae: 

6.  Aku  toto  djari  mangkat  ra- 
djangku  hong  Sion,  bukit  ajungku 
idja  brasih  ta. 

7.  Aku  handak  masuman  augh 
kaputus  toh:  Jehowa  djari  hamauh 
dengangku  :  ikau  toh  Anakku , 
andau  toll  aku  djari  mangarinah 
mangkat    ikau.  —  {Ibran  1,5;5,5.) 

8.  Laku  intu  aku,  tii  maka 
aku  handak  manenga  kara  olo  ka- 
pir indu  joresam,  tuntang  hapus 
saran  petak  indu  bagim. 

!•.  Hapan  sanaman  sokah  radja 
ikau    akan     mamparamok     iiwen, 


mamusit  iii  kilau  kabali  landai.  — 
(Pangar.  2,27.) 

10.  Maka  toll,  buah  ketou  pin- 
tar,  o  karii  radja!  buah  keton  tari- 
nia  adjare,  kara'  hakim  hong  petak ! 

11.  Awi  manempo  Jehowa  haiak 
mikah,  kaku  iii  haiak  hagen- 
djah. 

12.  Sembah  Anak  tii,  bela"  iii 
blait,  balalu  keton  rusak  hong 
djalan  keton ;  krana  badjeleng  ka- 
laite karah  hasep.  Salamat  karii 
olo,  idja  harap  iii. 


MASMUR  3. 

Harap  Hatalla,  amon  indjaka  olon. 


1.  JxLasmur  Dawid,  metoh  iii 
hadari  bara  baun  anake  Absa- 
lom. —  (2.&ara.l5,14.) 

2.  Knjah  Jehowa!  musohku  pa- 
ham  kara,  ara  olo  mendeng  mawi 
aku. 

3.  Olo  ara  mawi  hambaruang- 
ku,  koae:  iii  djaton  bara  salamat 
intu  Hatalla.  —  Sela. 

4.  Tapi  ikau  ,  o  Jehowa  !  puna 
talawangku,  ikau  horumatku,  tun- 
tang idja  manggatang  takolokku. 

5.  Hapan  aughku  aku  manga- 
hau  Jehowa,  maka  iii  manarima 
aughku  bara  bukit  ai  idja  brasih 
ta.  —  Sela. 

6.  Aku  menter  palus  batiroh , 
aku  misik  tinai ,  krana  Jehowa 
mangalindong  aku. 

7.  Djaton  aku  mikiih  bakoja- 
kojan  karii  olo  ta,  idja  manga- 
pong  handak  mawi   aku. 

8.  Has,  Jehowa,  lapas  aku,  o 
Hatallangku!  krana  ikau  manekap 
karii  musohku,  kasingan  olo  pa- 
rajap  lepah  irempangm. 

9.  Jehowa    puna   Tempon  sala- 


MASiAI.    1.  •>.  3. 


46 


MASMUR. 


mat ;    tenga 

olo  ajum  !  — 


berkatm 

Sela. 


akan    utus 


MASMUR  4. 

Harap  Hatiilla  ,  araoc   indjakli  olon. 


MASMUR  5. 

Bagin  olo  tetek  tuntang  olo  papa. 


1.  Masmur  Dawid,  akan  ka- 
mancler  olo  panjanji,  patut  impa- 
haiak  kutjapi. 

2.  Anion  aku  mangahau ,  tom- 
bah  aughku,  o  Hatallangku,  idja 
aka  katetekku ;  idja  mampalan- 
dang  aku  raetoh  kadjaka :  pasi 
aku ,  trima  lakudoangku. 

3.  Keton,  idja  paliam  kahatuan 
keton !  kilen  katahin  horumatku 
akan  inawah  ?  kilen  katahin  keton 
radjin  dengan  talo  haiang ,  tun- 
tang manggau  talo  tandjaro.  — 
Sela. 

4.  Buah  keton  mangasene,  Je- 
howa puna  djari  mambaiis  akae 
olo  idja  heret  dengae ;  Jehowa 
ban  dak  mahining,  amon  aku  mang- 
ahau ia. 

5.  ^Ela  badosa  awi  keton  hlait, 
kalah  ingat  huang  atai  keton  hun- 
djun  sasuron  keton ,  tuntang  awi 
manjuni  arep  keton.  —  Sela. 

6.  Imbit  parapah  katetek,  tun- 
tang harap  intu  Jehowa. 

7.  Koan  olo  ara:  iEwe  handak 
manjoho  it  a  mita  kahalap  ?  Kalah 
ikau  manggatang  kalawa  baum 
hundjun  ikai,  o  Jehowa! 

8.  Ikau  mampahandjak  ataiku 
paliam  bara  metoh  gendom  tuntang 
anggor  awen  tii  dahangdahanga. 

9.  Landang  bewai  aku  menter 
balalu  batiroh ,  kraim  batonggal 
ikau,  o  Jehowa,  mandohop  ma- 
njanang  aku. 


1.  IVlasmur  Dawid,  akan  ka- 
mander  olo  panjanji;  tahiu  am- 
pin baris  kadjarian. 

2.  Hining  aughku  ,  o  Jehowa, 
itiim  pikir  ataiku  ; 

3.  Talingan  pindingm  senah 
augh  bawaiku,  o  Radjangku,  Ha- 
tallangku ,  krana  aku  blaku  doa 
intu  ikau. 

4.  Palus  haiak  djadjewu  kalah 
hining  aughku,  o  Jehowa :  palus 
haiak  djadjewu  aku  handak  blaku 
intu  ikau  tuntang  mentai  aughm. 

5.  Krana  ikau  djaton  Hatalla, 
idja  mangilak  kadarhaka,  olo  papa 
djaton  tau  melai  hong  baum. 

6.  Olo  badjoho  djaton  ikau  ma- 
njohoe  manaharep  ikau ,  ikau  ba- 
singi  kara  olo  idja  mawi  talo  sala. 

7.  Ikau  mampatai  kara  olo 
panandjaro;  olo  panusuh  daha  tun- 
tang olo  haliau  indjilek  Jehowa. 

8.  Tapi  aku  awi  asim  idja" 
paham  karah  sampaihumam,  palus 
raanjembah  manintu  akam  idja 
brasih,  haiak  marawan  dengam. 

9.  O  Jehowa,  agah  aku  huang 
katetekm  tagal  kara  musohku , 
pabudjur  djalam  intu  baungku. 

10.  Krana  djaton  kabudjur  huang 
totok  awen ,  karajap  indu  ataie , 
balengkonge  kilau  kubur  idja  ma- 
nantai,  djelae  impenjake.  —  (Rom. 
3,13.) 

11.  Tipan  ia,  o  Hatalla!  kalah 
ia  balongkang  tagal  kara  akale , 
baring  ia  tagal  kutoh  kalangkahe, 
krana  ia  manggatang  arepe  mari- 
sang  dengam. 

12.  Maka  olo  handiai,  idja  ha- 
rap   hong    ikau ,    karah    handjak ; 


MASM.  3  .    4.    5 


MASMUR. 


47 


olo  ta  ramirami  palus  katatahi, 
krana  ikau  mangalindong  iii :  idja 
sinta  ai'ain  soho  rindang  huang 
ikau. 

13.  Krana  ikau.  o  Jehowa,  puna 
naamberkat  olo  tetek  ;  kilau  hapan 
talawang  ikau  manganggarong  olo 
ta"  hapan  asi. 


MASMUR  6. 

Lakudoa  kanjasal. 


usokku,    Jehowa    manarima    laku- 
doangku. 

11.  Kara  musohku  akan  njukok, 
balalu  tarawcn  sabauen ,  iii  akan 
balang,  tuntang  salenga  rungkok 
bewai. 


MASMUR  7. 

Lakudoa,  hapan  Llaku  budjur  intu 
Hatalla. 


1.  iVLasmur    Dawid;    akan  ka 
mander  olo  panjanji;  tumon  nuda 
baris  hanja. 

2.  Kajah ,  Jehowa !  ala  man- 
djara  aku  huang  kalaitm,  ala  ma- 
hukum  aku  huang  kasangitm. 

3.  Pasi  aku ,  o  Jehowa ,  krana 
aku  malamalai;  pakalah  aku,  Je- 
howa ,  krana  karii  tolangku  gen- 
djagendjah. 

4.  Tuntang  hambaruangku  ha- 
radjur  paham  mikah ;  maka  ikau  , 
o  Jehowa  ,  kilen  katahim  ? 

5.  Ules  haluli,  Jehowa!  liwus 
hambaruangku ;  dohop  aku  tagal 
kasajangm. 

6.  Krana  huang  pampatai  olo 
djaton  mingat  ikau ;  awe  tau  ma- 
nnia  ikau  huang  naraka? 

7.  Aku  munguh  awi  kajiiiliii 
sampai  djari  ujuh,  nongkang  alem 
aku  mambisa  sasurongku,  hapan 
djohon  raatangku  aku  mambung- 
kak  akaku  batiroh. 

8.  Ampin  baungku  djari  kusup 
awi  ataiku  hetang ,  djeta  ngadji- 
wak  ampie  awi  kara  musoliku. 

*i.   Indah    bara    aku  ,    o    keton 
karii    olo   parajap,    krana    Jehowa 
djari  raahining  tangisku. 
10.  Jehowa  djari   mahining  augh 


1.  JNjanjin  kapahan  Dawid,  idja 
djari  injanjie  akan  Jehowa  ,  tagal 
augh  olo  Kus ,  idja  bara  Benja- 
min. —  (2.  Sam.  16,5  — 11.) 

2.  0  Jehowa,  Hatallangku !  ikau 
aka  kaharapku :  dohop  aku  bara 
kara  olo  idja  manggoang  aku , 
palus  liwus  aku ; 

3.  Bela  awen  kilau  singa  rna- 
misak  hambaruangku,  sambil  ma- 
rabite  tuntang  djaton  idjri  mali- 
wus  aku. 

4.  O  Jehowa  ,  Hatallangku  ! 
djaka  aku  djaii  mawi  talo  ta,  djaka 
talo  sala  aton  huang  lcngangku : 

5.  Djaka  aku  djari  manjulang 
talo  papa  akan  olo,  idja  bahalap 
dengangku,  atawa  djari  marusak 
olo  ta,  idja  djaton  bara  buku 
basingi  aku: 

(3.  Ta  kalah  musoh  manggoang 
hambaruangku,  palus  manjingkap 
iii ,  tuntang  mampidjak  pambe- 
lomku  akan  petak,  mambaring  ho- 
rumatku  akan  aka  rumpur.  — 
Sela. 

7.  Mendeng,  Jehowa,  huanff 
kalaitm,  kalah  marawus  malawan 
kasangit  musohku;  misik  tanggoh 
aku,  ikau,  idja  puna  mariksa  tun- 
tang mamalah. 

8.  Soho  kara  utus  olo  hapum- 
pong  mangaliling  ikau  .  limbah  tii 


MASM.   5.  ().   7. 


48 


MASTMUR. 


bara     tambuan     awen     buli     ka- 
ngambo  tinai. 

9.  Jehowa  puna  marnutus  akan 
kara  utus  olo  ;  kalah  putus  akang- 
ku  kea ,  o  Jehowa ,  tumon  kate- 
tek  tuntang  kabudjur  ajungku. 

10.  Kalah  geto  kaclarhakan  olo 
papa ,  tuntang  mandahen  olo  te- 
tek ;  atai  bua  puna  iriksam ,  o 
Hatalla  idja  tetek  ! 

11.  Talawangku  puna  Hatalla, 
idja  mandohop  awang  budjur  ataie. 

12.  Hatalla  mamutus  akan  olo 
tetek ,  tinai  Hatalla  haradjur  ma- 
lait   olo  parajap. 

13.  Amon  olo  ta  dia  maku  ho- 
bah ,  maka  ia"  masa  padange ,  raa- 
natap  panahe,  mambidik  awen; 

14.  Manintu  awen  hapan  gang- 
gaman  baka  matai ,  anak  panahe 
nnpanjalae. 

15.  Ita !  olo  ta  haiak  kapaha 
luas  kadarhaka;  tapi  ia  djari  ma- 
nihi  tjalaka  palus  manak  ka- 
haiang. 

1(3.  Ia  djari  mangali  palovvang 
tuntang  manimben  ta ;  tapi  bitie 
djari  lawo  buang  palowang  ta , 
idja  inampae. 

17.  Akal  karajape  buli  menjet 
takoloke ,  kadarhakae  tampulang 
buah  karapurue. 

18.  Aku  handak  mahorumat  Je- 
howa tagal  kateteke ,  tuntang 
manjanji  manara  aran  Jehowa , 
Tdja   Pangkahai  ta. 


MASMUR  8. 

Horumat,  idja  inenga  Hatalla  akan  olon. 

1.  JMasmur  Dawid,  akan  ka- 
mander  olo  panjanji,  tumon  nu- 
dan  Gat. 


2.  0  Jehowa,  Tuhan  ikai,  toto 
aram  paham  kahaie  hong  salepah 
petak,  ikau  idja  djari  marnbungas 
langit  hapan  kahaim ! 

3.  Bara  njarnan  anak  olo  korik 
tuntang  anak  awau  ikau  djari 
manjimpan  kwasa  akam ,  tagal  olo 
idja    marisang    dengarn ,    mangat 

manggagom    raampalah    mu- 
olo    bisi    ataie   pa- 

(Jfaft.21,16.) 
Amon  aku  manampajah  langit 

o-awin    lengam   ta ,    bulan 


ikau 
soli, 
•ajap. 
4. 


tuntang 


ajum 
tuntansr 


lengam 
kaia  bintang,    idja  djari 
inampam : 

5.  Narai  kea  ampin  olon,  sam- 
pai  ikau  manahiu  ia?  narai  ampin 
panakan  olon ,  sampai  ikau  mang- 
anggulo  ia.  ? 

6.  Ikau  djari  mampakorik  ia 
handjulo  bara  malaikat,  tinai  hapan 
horumat  tuntang  kahai  ikau  marn- 
bungas manggatang  ia. 

7.  Ikau  manjoho  ia  marentah 
kara  tampan  lengam,  talo  handiai 
djari  inam  pendatatape,  —  (l.Kor. 
15,27.) 

8.  Kara  tabiri  tuntang  sapi, 
tinai  kara  meto  hong  padang ; 

9.  Kara  burong  penda  langit, 
kara  lauk  hong  tasik,  talo  handiai 
idja  hagoet  hong  kara  danum. 

10.  O  Jehowa,  Tuhan  ikai,  toto 
aram  paham  kahaie  hong  salepah 
petak. 


MASMUR  9. 

Tara  akan  Hatalla,  tagal  dohope. 


1.  JMasmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji;  tahiu  pam- 
patai   olo  parajap. 

2.  Aku  handak  manara  Je- 
howa  hapan    salepah  ataiku ,  tun- 


masm.  7.  8.  9. 


MASMUR. 


;;t 


tang  masuman  kara*  gawim  awang 

heran. 

3.  Huang  ikau  aku  handak 
handjak  ataiku,  baramirami,  tun- 
tang  manjanji  mahorumat  aram, 
ikau  idja  pangkahai! 

4.  Basa  kara*  musohku  undur, 
balongkang,  palus  rusak  awi  baum. 

5.  Krana  ikau  djari  mamutus 
tuninii  kabudjurku,  mamatut  per- 
karangku,  ikau  djari  mondok  hong 
padadusam ,  ikau  o  Hakim  idja 
tetek. 

6.  Ikau  djari  mangotak  olo  ka- 
pir ,  mampalomos  olo  papa ;  arae 
djari  impalomatm  palus  sarapai 
dapil  tuntang  katatahi. 

7.  Kara  musoh  ta ,  akae  djari 
karakkaraka  akan  palus  dapit, 
ikau  djari  marusak  kara  lewue , 
pingat  olo  dengae  lepah  niliau. 

8.  Maka  Jehowa  mondok  ma- 
rentah  palus  katatahi ,  ia  djari 
mandahen  padadusae,  mangat  ma- 
riksa  mamalah. 

9.  Hapan  kabudjure  ia  ma- 
matut akan  salepah  kalunen,  tun- 
tang manjulang  akan  kara  utus 
olo  tumon  kateteke. 

10.  Jehowa  indu  aka  kalindong 
olo  paha ,  aka  kalindong  metoh 
katika  kadjakae. 

11.  Idja  kasene  aram  tau  harap 
hong  ikau ,  krana  ikau ,  o  Je- 
howa, djaton   manalua  olo  ta,  idja 

manffffau  ikau. 

...  T 

12.  Awi  manjanji  manara  Je- 
howa ,  idja  melai  hong  Sion , 
sanan  marak  kara  utus  olo  gawie 
awang  hai. 

lo.  Krana  lii,  idja  mamalah  da- 
hae ,  magon  mingat  awen,  iii  tlja- 
ton  ngalapean  augh  bawai  olo 
idja"  irarat. 

14.  Pasi  aku,  Jehowa,  tampajah 
Ijalakangku ,    idja   awi  olo    awang 


basing]  aku,  ikau  idja  mangga- 
tang  aku  bara  bauntonggang  pam- 
patai  ; 

15.  Mangat  aku  mambrita  ho- 
rumatm  hong  lewu  Sion.  budjang 
bawi  tii,  mangat  aku  handjak  aiiiiku 
tagal  salamatm. 

16.  Olo  kapir  djari  leteng  hong 
palowang,  idja  inampae  :  paie  kea 
djari  siteng  awi  djaring .  awang 
inenae  basilisilim. 

17.  Jehowa  djari  mangarinah  are- 
pe ,  ia  mamutus  mamalah;  gawin 
lengan  olo  papa  djari  mandjarat 
arepe.  —  Ingaingat!  Sela. 

18.  Kara  olo  papa  akan  iundur 
sampai  naraka,  kara  olo  kapir, 
idja  ngalapean  Hatalla. 

19.  Krana  olo  paha  djaton  lia- 
radjur  ngalapeae,  kaharap  olo  ba- 
lemo  ataie  djaton  haiang  sampai 
katatahi. 

20.  Mendeug ,  o  Jehowa !  ala 
olo  pahalau  manggatang  arepe . 
soho  olo  kapir  ihukum  intu  baum. 

21.  Ingkes  panarawen  akae,  o 
Jehowa ,  mangat  olo  kapir  harati, 
ia  baja  olon  bewai.  —  Sela. 


MASMUR  10. 

Lakudoa  taliiu  dohop. 


1.  (J  Jehowa!  buhen  ikau 
mendeng  kedjau,  mangambutep  ma- 
tam  metoh  kadjaka? 

2.  Paham  kadjoho  olo  papa  haus 
mawi  olo  paha,  awen  inawan  horn;- 
akal  kadarhaka ,  awrang  ingumang 
olo  parajap   tii. 

3.  Krana  olo  papa  mampatara 
arepe  tagal  kipen  atiiie ,  idja  ba- 
tuah  tii  manganan  manawah  Je- 
howa. 


3 


MASM.9.10. 


50 


MASMUK. 


4.  Koan  nlo  papa  lmang  ka- 
djohoe:  iii  puna  djaton  paraba; 
Hatalla  puna  djaton.  Kakai  kara 
akal  karajape. 

5.  la  haradjur  bontong  bong 
kara  gawie ,  kara  bukum  ajum 
kedjau  bara  ia,  kara  musobe  inga- 
sesiiie  bewai. 

6.  Ia  hainauh  huang  ataie:  aku 
magon  togor  haradjur,  kwaka  tau 
buah  talo  papa ! 

7.  Totoke  kontep  augh  sapa , 
kotok  tuntang  tipu ;  penda  djelae 
tjalaka    tuntang  kadarhaka  bewai. 

8.  Ia  mondok  mimpa  parak 
rowut  darab  lewu,  basilisilim  ia 
mampatai  olo  idja  brasih  ,  djaton 
kasalae,  matae  loanglauh  mimpa 
olo  paha. 

9.  Ia  mimpa  bong  aka  basilira, 
kilau  singa  bong  lowange;  ia 
mendah  mangat  manjingkap  olo 
sukar;  salenga  iii  manjingkap 
awen ,  mandjidjit  iii  akan  dja- 
rat    ai. 

10.  Tii  awen  balongkang  pa- 
sondep;  ungkup  olo  paha  balong- 
kang awi  awen  idja  abas  tii. 

11.  Iii  bamaub  buang  ataie:  Ha- 
t alia  kalapean  gawingku,  iii  djari 
mangambutep  matae ,  iii  djaton 
inaku   manjengok  sampai  katatahi. 

12.  Mendeng  ,  o  Jehowa!  ga- 
tang  lcngiim.  o  Hatalla!  ala  nga- 
lapearj  olo  paha  tii. 

13.  Buben  olo  pavajap  akan  ma- 
nawah  Hatalla ,  sambil  bamaub 
buang  ataie :  ikau  puna  djaton 
paraba ? 

14.  Tapi  toto,  ikau  djari  mitiie  : 
ikau  manampajah  baiak  manjanjang 
i  untang  malait ,  palus  mimbing 
perkara  tii  buang  lengiim ;  olo  paha 
inanjaragh  tfi  lepab  intu  ikau; 
ikau  idja  mandohop  kara  nolii. 

15.  Kalah  supek  lengiin  olo  dar- 


baka ,  kalah  gau  kasisik  kadar- 
hakan  olo  papa ,  sampai  djaton 
tarasondau  hindai. 

16.  Jebowa  toto  radja  palus  sam- 
pai dapit  tuntang  katatahi ;  kara 
olo    kapir  impalomos  bara  tanahe. 

17.  Kakenang  olo  idjii  balcmo 
atiiie  djari  biningm ,  o  Jebowa  ! 
ikau  manang^ar  atiiie,  pindingm 
inalingam; 

18.  Mangat  ma mbudjuv  nolii  tun- 
tang olo  paha ;  olo  kalunen  djaton 
akan  haradjur  badjobo  manekang 
arepe. 


MASMUB,  11. 

Tuhiu  harap  Hatalla  mctoh  kadjakii 


1.  JMasmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji.  —  Jebowa  aka 
kaharapku ;  kilen  keton  bamauh 
mawi  hambaruangku :  bakan  akan 
bukit  keton,  lialias  kilau  bu- 
rong  ? 

2.  Krana  itii !  olo  papa  mang- 
antjang  talin  panabe ,  iii  habadju- 
ran  anak  panabe,  mangat  mama- 
nab  olo  budjur  atiiie  bara  aka 
basilim. 

3.  Krana  olo  tii  bapan  kagagabe 
bewai ,  mangarak  kara  prentab : 
toh ,  kilen  gawin  olo  tetek  tii 
tinai? 

4.  Jehowa  aton  bong  akae  idjii 
brasib ,  bong  sorga  tii  padadusan 
Jebowa ;  matae  mitii ,  bawak  ma- 
tae mariksa  kara  panakan  olon. 

5.  Jehowa  mariksa  olo  tetek ; 
tapi  olo  papa  tuntang  idjii  radjin 
marajap  injingi  hambaruae. 

6.  Iii  karah  mudjan  djarat,  apui 
tuntang  barirang  akan  olo  papa; 
riwut  apui  indu  bagin  kadjarian 
iiwen. 


MASM.IO.  11. 


MASMUR. 


51 


7.  Krana  Jehowa  fcoto  tetek, 
tuntang  iii  radjin  katetek;  baue 
manampajah  olo  butljur. 


MASMUR  12. 

Lukudoa   mawi  olo  haliau  tuntang   olo 
kianat. 


MASMUR  13. 
Lakudoa  mangat  inarima  Hatalla. 


1.  JMasmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji ;  tumcn  nuda 
baris  hanja. 

2.  Dohop ,  o  Jehowa !  krana 
olo  brasih  sasar  munos ,  olo  bu- 
djur  djari  isut  marak  olo  kalu- 
nen. 

3.  Genep  biti  manandjaro  ko- 
lae ;  ia  hakotak  basalupo ,  nienjak 
manis  totoke. 

4.  Kalah  Jehowa  mampalomat 
kara  totok  awang  menjak  manis, 
kara  djela  awang  badjoho; 

5.  Idja  hamauh:  awi  djelan  ita 
ita  abas  tuntang  manang;  totok 
biwih  ita  mandohop  ita;  awe  kea 
idja  tempon  ita  ? 

6.  Maka  basa  olo  sukar  irusak, 
basa  olo  paliii  ta  munguh ,  toh 
aku  handak  mendeng,  koan  Je- 
howa ;  aku  handak  mingkes  olo  ta 
hong  salamat,  idjii  magon  mang- 
enang  djeta. 

7.  Maka  augh  Jehowa  puna 
brasih,  kilau  salaka  ain  tuan  hong 
petak,  idja  imprasih  hangkudju 
tingkate. 

8.  Ikau,  o  Jehov>a,  karah  ma- 
lm ga  olo  ta  ,  sampai  katatahi  ikau 
karah  manganggarong  ia  bara  utus 
olo  papa  ta. 

{).  Olo  papa  mananjap  petak , 
araon  olo  parajap  inggatang  intu 
marak  olo  kalunen. 


1.  JMasmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji. 

2.  Kilen  katahim  ,  o  Jehowa  . 
ikau  haradjur  handak  ngalapean 
aku  ?  kilen  katahim  ikau  manja- 
hokan  baum  bara  aku  ? 

3.  Kilen  katahie  hamliaruangku 
akan  bagisah  awi  karii  tirokkn . 
tuntang  ataiku  gogop  nongkang 
andau  ?  kilen  katahie  musohku 
akan  mampadjoho  arepe  mawi  aku  ? 

4.  Kalah  tampajah.  trima  augh- 
ku  ,  o  Jehowa,  llatallangku!  ka- 
lah manarang  matangku,  bela  aku 
hiun  palus  matai. 

5.  Bela  musohku  harnauh:  aku 
toh  kwasa  mawi  ia ;  bela  idja  ma- 
njingi  aku  handjak  ,  amon  aku 
rajarajang. 

G.  Maka  aku  harap  asim,  ataiku 
handjak  tagal  dohop  ajum.  Aku 
handak  manjanji  akan  Jehowa , 
krana  ia  mampahalap  aku. 


MASMUR  14. 

Taliiu  kapapan  olo  kalunen. 


1.  JMasmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji.  —  Olo  gila 
hamauh  huang  ataie  :  Hatalla  puna 
djaton.  ^Ewen  ta  djari  tapakarok 
rusak  ataie,  djaton  baguna  hindai. 
iii  indn  kabela  awi  kara  gawie . 
dialo  idja  mawi  talo  bahalap.  - 
(Mxsm.bo.) 

2.  Bara  sorga  Jehowa  manang- 
kilik  karii  panakan  olon ,  tantai 
mita ,  djaka  aton  idjii  biti  idjii 
pintar ,  idjii  manggau  Hatalla. 


masm.11.12.  13.14. 


:rl 


MASMUE. 


3.  Tapi  samandiai  ia  djari  un- 
duv,  uras  ia  djari  babasi;  djaton 
aton  idja'  mawi  talo  bahalap,  idja 
rnahin  dia.  —  (ifom.3,12.) 

4.  Kilen ,  djaton  idja  biti  olo 
parajap  ta  handak  mingate  ?  idja 
kuinan  ungkup  olo  ajungku  mang- 
aau  ontong  ai,  tapi  ia  djaton 
blaku  intu  Jehowa. 

5.  Heta  olo  ta  mikah  tarawen; 
krana  Hatalla  hindja  dengan  ung- 
kup olo  tetek. 

6.  Kema  bewai  marusak  tirok 
olo  paha  ,  krana  Jehowa  aton  aka 
kalindonge ! 

7.  Kfilah  djaka  bara  Sion  du- 
rnah  salamat  akan  Israel,  amon 
Jehowa  haluli  manalih  olo  ajue 
idja  tawanan.  Ta  Jakob  akan  ba- 
ramirami ,  Israel  akan  handjak 
rantaner. 


MASMUR  15. 

Im\c  akan  melai  intu  Hatalla? 

1.  iVlasmur  Dawid.  —  O  Je- 
liowa  ,  awe  karah  melai  hong 
tingkapm?  awe  akan  mangkalewu 
hong  bukitm  idja  brasih? 

2.  Idja  tanggar  budjur  ataie . 
malalus  katetek  ,  tuntang  manje- 
w  ut  katoto  hapan  ataie. 

3.  Idja  djaton  mangotok  hapan 
djelae ,  djaton  mamapa  paharie , 
djaton    inaku   mampahawen  kolae. 

4.  Idja  raangabela  olo  awang 
inganan  Hatalla  ,  tapi  mahorumat 
olo  idja  mikah  Jehowa:  idja, 
djaka  ia  djari  mananggong  sum- 
pah  indu  karugin  ai  ,  djaton  kea 
inaku  mobah  ta  tinai. 

5.  Idja  djaton  mahatangan  reare 
tantai  mampahudjong  arepe ,  tun- 
tang   djaton  tarima  sudok.  mangat 


mahenjek  olo  awang  djaton  ka- 
salae.  Idja  mawi  talo  ta ,  pains 
katatahi  ia  djaton  akan  hagerek. 


MASMUR  16. 

Salamat  olo.  idja  hindja  Hatalla 


1.  A  ugh  basilim  bahalap  ain 
Dawid.  —  Haga  aku ,  o  Hatalla ! 
krana  aku  harap  hong  ikau. 

2.  O  hambaruangku  ,  ikau 
djari  haraauh  dengan  J ehowa :  ikau 
toh  pangkahai  Tuhan,  aku  djaton 
tawan  salamat  sala  bara  ikau ; 

3.  Sama  kilau  kara  olo  brasih, 
idja  hong  petak,  tuntang  kara 
olo  bahalap ,  idja  aka  salepah  ka- 
kilakku. 

4.  Kutoh  kapahan  olo  ta,  idja 
manggoang  talo  indu  tempoe;  aku 
djaton  handak  omba  maluput  pa- 
rapahe  talo  ihop  ,  idja  kilau  daha 
bewai,  arae  mahin  dia  njamangku 
handak  manjewute. 

5.  Jehowa  indu  bagingku  idja 
tukas  akangku ,  ia  panatauku : 
ikau  mampahai  joresangku. 

6.  Rakuran  djari  lawo  akangku 
hong  aka  mangat  haliai,  toto. 
joresan  idja  bahalap  haliai  man- 
djadi  bagingku. 

7.  Aku  manara  Jehowa,  idja 
djari  mamatut  akangku;  hamalcni 
kea   atai  buaku   manantiring   aku. 

8.  Haradjur  aku  mingkes  Je- 
howa hong  baungku .  krana  ia 
aton  hila  gantaungku,  aku  djaton 
akan  hagerek  halingok,  —  (Gair. 
Ras.2,2b.) 

9.  Tagal  ta  ataiku  handjak  , 
hambaruangku  baramirami;  isi  to- 
langku  kea  mahin  akan  melai 
sanang  bewai. 


RTASM.  14.  15.  16. 


tfASMUR'. 


0«) 


10.  Krana  ikau  djaton  kariih  ma- 
naluii  hambauiangku  balihi  hong 
naraka ,  dia  kea  nalua  olo  ajum 
idjii  brasih  raaraiu. 

11.  Ikau  mangarinah  djalan  pam- 
belom  akangku ,  kapuas  kahalap 
mandjadi  akangku  intu  baum,  ka- 
manis  kamangat  awi  lengiim  gan- 
fcaum  palus  katatahi. 


MASMUR  17. 

Lakudoa  mangat  llatalla  mahnga  ita. 


1.  Jjakudoan  Dawid.  —  O  Je- 
howa, tariraa  katetek,  Inning  augh 
bawaiku,  tamiian  akan  pindingm 
lakudoangku ,  idjii  injewut  totok 
biwihka  idjii  djaton  manandjaro. 

2.  Kaliih  ikau  mangarinah  ka- 
budjurku,  kalah  inatam  tnita  ka- 
tetek. 

3.  Ikau  mariksa  ataiku ,  uia- 
njengok  tii  hamalem,  ikau  titip 
mangkemii  aku,  tuntang  djaton 
sondau  talo  enen ;  augh  njamangku 
djaton  manangkalau  kahandak  atai- 
ku. 

4.  Huang  kara  gawin  olo  aku 
djari  mahaga  arepku  bara  lnulat 
olo  gagah ,  turaon  augh  ajum. 

5.  Tandjongku  tanggar  mahoroe 
djalan  aim,  paingku  djaton  tang- 
gar urus. 

6.  Aku  blaku  hong  ikau,  krana 
ikau,  o  Hatalla,  manarima  aughku  ; 
talingan  pindingm  akangku ,  In- 
ning kotakku. 

7.  l'ahai  asim,  ikau  idjii  maliwus 
kara  olo  idjii  harap  ikau  bara  olo 
handiai,  awang  manggatang  arepe 
malawan  ikau ,  hapan  lengiim  gan- 
(aum. 

8.  Haga    aku  kilau  hampatong 


matii,    sahokan    Qgandjungen    aku 

penda  palapasm; 

9.  Bara  kara  olo  papa,  idjii  ma- 
rusak  aku  ,  bara  musohku  ,  idja 
mangatah  aku,  mimes  fcahaseng- 
ku. 

10.  Olo  ta'  tulas  awie  hakampoh 
kasepute  bewai,  hapan  totoke  iii 
badjoho  hamauh. 

11.  Hong  kara  djalan  ikiii  olo 
tii  mangapong  ikiii  katontoh,  ma- 
tae  manampajah  mangat  mundur 
ikiii  hong  petak. 

12.  lit  kilau  singa  idjii  radjin 
mamisak,  kilau  singa  fcabela,  idja 
mahukup   hong  akae  mimpa. 

13.  Mendeng ,  o  Jehowa !  salehan 
mawi  awen ,  kaliih  baring  iii:  pa- 
lus liwus  hambaruangku  bara  olo 
papa  hapan  padang  ajum; 

14.  Bara  olo  abas  ta,  hapan  le- 
ngiim, o  Jehowa!  bara  olo  kalu- 
nen  toh,  idjii  bagie  hong  pambe- 
lom  djetob,  idjii  knaie  injuangm 
hapan  panatau  ajum,  idjii  bakapal 
anake,  tinai  aton  kalabiaeawang  im- 
pelaie  akan  anake.  ■—  (Luk.  16,25.) 

15.  Maka  huang  katetek  aku 
karah  mita  baum,  haiak  misik  aku 
kariih  puas  mitii  ampim.  —  (Matt. 
5,8.) 


MASMUR  lb. 

Augh   tarimakasih  tahiu  kara  musob 
impakalah. 


1.  IVLasmur  akan  kamander  olo 
panjanji:  ingarang  Dawid,  rewai 
Jehowa,  idjii  djari  manjewut  akan 
Jehowa  kara  augh  njanji  toh  ka- 
tika  Jehowa  djari  malapas  iii  hara 
lengiin  kara  musohe,  tuntang  bara 
lengiin  Saul.  —  (2. Sam. 2 2,1.) 

2.  Maka  koae:  Dengan  katoton 


3IASM.  16.17.1  J5 


54 


MASMUR. 


ataiku  aku  sinta  ikau,  o  Jehowa, 
idja  indu  kwasangku. 

3.  Jehowa  batukarangku ,  ko- 
tangku,  paliwus  ajungku;  Hatal- 
langku  aton  bukitku,  idja  iikaku 
harap ;  talawangku  tuntang  tandok 
salamat  ajungku,  iikaku  gantong 
tuntang  diihen. 

4.  Aku  blaku  intu  Jeliowa,  ma- 
njewut  ia  patut  inaia,  ta  aku  ili- 
wuse  bara  kara  musohku. 

5.  Pasong  pampatai  djari  raa- 
nguling  aku,  ralmsan  kadarhaka 
manarawen  mampikiih  aku. 

6.  Pasong  naraka  mambilit  aku, 
djarat  pampatai  rnanjalenga  aku. 

7.  Metoh  kadjakiingku  aku  bla- 
ku intu  Jehowa ,  intu  Hatallangku 
aku  mantehau;  ta  ia  mahining 
aughku  bara  iikae  idja  brasih,  augh 
bawangku  sampai  iii,  tama  pin- 
dinge. 

8.  Ta  petak  hagerek  harogoh, 
galang  bukit  hageadjah  hagerek , 
basa  hasep  kalaite. 

9.  Asep  njampuluk  bara  uronge, 
apui  panjeha  bara  njamae,  barah 
apui  impanjalac. 

10.  Ili  manusang  langit  balalu 
raohon ,  tuntang  kakaput  penda 
paie. 

11.  Ta  mondok  hundjun  Kerub 
palus  trawang ,  ia  manari  hundjun 
palapas  riwut. 

12.  Kakaput  inampae  indu  kam- 
pohe,  rnandjadi  tingkape  liakali- 
ling  ia,  kakaput  danum,  baunan- 
dau  idja  sasawoh. 

13.  Awi  panjangkowong  helo 
baue  baunandaue  halilang ;  ta , 
udjan  batu  tuntang  barah  apui ! 

14.  Palus  Jehowa  manjaho  hong 
langit,  Idja  Pangkahai  tii  mam- 
pahining  aughe  tuntang  udjan  batu 
dengan   barah  apui. 

15.  Ia  malckas  anak  panalie  pa- 


lus manamburup  olo  tii,  iii  ta  ku- 
toh  kilat ,  palus  manjabanen  a  wen. 

16.  Ta  rahusan  danum  mamala . 
galang  petak  impalangai,  awi  pu- 
djim ,  o  Jehowa,  awi  kamahus 
urongm. 

17.  Ia  manjoho  bara  akae  idja 
gantong,  mangat  manduan  aku, 
mandjidjit  aku  bara  danum  han- 
dalem. 

18.  Iii  maliwus  aku  bara  musohku 
awang  kwasa ,  bara  kara  olo  idjii 
basingi  aku,  basa  iiwen  ta  pahalau 
abas  bara  aku. 

19.  yEwen  tii  djari  maroboh  man- 
takan  aku  metoh  kadjakiingku , 
tapi  Jehowa  djari  manjokah  aku. 

20.  Ia  mamplua  aku  akan  aka 
landang;  iii  mansuwit  aku,  krana 
ia  mangilak  aku. 

21.  Jehowa  mampahalap  aku  tu- 
raon  katetekku ;  iii  manjulang 
akangku  tumon  karasih  lengangku. 

22.  Krana  aku  djari  manjak  kaiii 
djalan  Jehowa,  djaton  aku  darhaka 
undnr  malihi  Hatallangku. 

23.  Malainkan  kara  hadate  uraa 
intu  baungku,  kara  prentahe  dja- 
ton aku  manganae  bara  aku. 

24.  Aku  djari  tanggar  budjur 
intu  iii,  tuntang  djari  mahaga 
arepku  bara  kasalangku. 

25.  Tagal  tii  Jehowa  malian 
akangku  tumon  katetekku ,  tumon 
karasih  lengiingku  intu  matae. 

26.  Olo  pamasi  iasim,  olo  budjur 
imbudjurm. 

27.  Dengan  olo  brasih  ikau  bra- 
sih ,  maka  dengan  olo  bingkok 
ikau  bingkok  kea. 

28.  Krana  ikau  puna  maliwus 
olo  awang  ihenjek,  tapi  mata  awang 
badjoho  impanjukokm. 

29.  Krana  ikau  manggalak  pali- 
tangku  ;  Jehowa ,  Hatallangku  , 
mamplawa  kakaputku. 


MASM.  18. 


MAS.UUR. 


«J.) 


30.  Krana  awi  dohopm  aku  man- 
takan  kawan  parang,  awi  dohop 
Elatallangkxi  aku  lompat  tama  kola. 

31.  Ilatalla  tii,  idja"  djalae  uras 
etter,  augh  Jehowa  brasih  haliai; 
iii  indu  talawang  olo  handiai ,  awang 
harap  iii. 

32.  Krana  awe  Ilatalla ,  sala  bara 
Jehowa?  Kwe  batukarang  beken 
bara   Hatallan  ita? 

33.  ilatalla  tit,  idja  mambabat 
aku  dengan  kaabas,  tuntang  met- 
ier mananggar  djalangku. 

34.  Ia  mampalias  paingku  kilau 
pain  badjang,  hong-  akaku  gantong 
ia  mampendeng  aku. 

35.  Ia  madjar  lengangkti  parang, 
sanipai  panah  wadja  irentuv  lc- 
ngangku. 

86.  Talawang  salamatm  djari  inc- 
;    akangku  ,    lengan   gantaum 
manjokah  aku;  ikau  mamparandah 
arepm   mampaliai  aku. 

37.  Ikau  djari  mampalandang  iika 
paiiigku,  sampai  takirku  djaton 
tanggaiurus. 

38.  Aku  manjasah  karii  musohku, 
aku  mandjaka  ia,  aku  djaton  helo 
buli  sampai  awen  lepah  impalo- 
mosku. 

39.  Aku  mawi  ia  pangkipangkiha, 
sanipai  awen  djaton  tau  mendengtt- 
nai ;  awen  tii  halclek  penda  paiiigku. 

40.  Ikau  mambabat  aku  hapan 
kaabas  akan  parang,  ikau  mam- 
baring  akan  pendaku  idja  malawan 
mawi  aku. 

41.  Ikau  manamburup  kara  mu- 
sohku akangku,  karii  olo  idja  ba- 
singi  aku  impalomatku. 

42.  Olo  tii  kaliau  kadarat,  tapi 
djaton  idjii  maliwuse;  akan  Jeho- 
wa ,  tapi  djaton  iii  tombah  augh 
awen. 

43.  Aku  mamparotek  iii  kilau 
tunek    petak    taraiup    awi   riwut. 


kasenangkn 


pains  manganan  iii  kilau  rumpuv 
hong  djalan. 

44.  Ikau  maliwus  aku  bara  kla- 
hin  utus  olo  ajungku,  ikau  mang- 
kat  aku  mandjadi  radjan  karii  olo 
kapir,  olo  idjii  dia 
bahut  naanempo  aku  toll ; 

45  Idja  baja  hiningku  arac  be- 
wai,  anak  utus  tanah  beken  mam- 
budjok  mamcnda   aku. 

46.  Olo  beken  utuse  tii  blaju , 
haiak  gagendjiih  .'a  blua  bara  kotae. 

47.  Jehowa  belom ,  tara  akan 
TJatukarangku!  pahai  Hatallan  sa- 
lamatku  ! 

48.  Hatalla  idjii  paham  mamalah 
akangku,  idjii  mandjudju  karii  utus 
olo  mamenda  aku ; 

41).  Idjii  malapas  aku  bara  kara 
musohku;  tinai  bara  olo  handiai, 
awang  malawan  mawi  aku ,  ikau 
manggatang  aku;  ikau  maliwus 
aku  bara  olo  kianat. 

50.  Tag-al  tii  aku  handak  manara 
ikau ,  o  Jehowa ,  intu  bentok  karii 
olo  kapir ,  tuntang  handak  manja- 
nji   manara  aram ; 

51.  Mjii  malalus  salamat  paham 
dengan  radjae,  tuntang  mampaha- 
lap  idja  djari  iminjake,  Dawid  tun- 
tang panakae  palus  katatahi. 


MASMUE,  19. 

Kaluncn  toh  toto  hai;  tapi  hai  haream 
Turat  Hatalla. 


1.  Masmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji. 

2.  Karii  Ian  git  mambrita  horu- 
mat  Ilatalla,  hawon  tii  masanan 
gawin  lengiie;  —  (Rom.1,20.) 

3.  Genep  andau  manutor  tii  akan 
kolae,  genep  alem  mangarinah  ta' 
akan  alem  beken: 


MASM.  IS.  10. 


56 


MASMUR. 


4.  Alo  djaton  aton  sewute,  alo 
djaton  kotake,  alo  djaton  tarahi- 
ning  aughe. 

5.  Hapus  petak  akae  masanae, 
tuntang  aughe  sampai  saran  kalu- 
uen.  Heta  ia  djari  mingkes  ting- 
kap  akan  aka  matanandau. 

6.  Matanandau  ta  kilau  bakal- 
bana,  idja  blua  bara  karonge;  ia 
liandjak  kilau  pangkalima ,  mangat 
manandjong  djalae. 

7.  Hila  silan  langit  aka  palem- 
bute ,  tuntang  darie  sampai  sarae. 
silae,  djaton  talo  enen,  idja  kata- 
pasan  lasoe. 

8.  Torat  Jeliowa  toto  tinduh, 
mampangat  hambaruan;  augli  Je- 
liowa batantu,  mamintar  olo  idja 
hindai  harati. 

9.  Prentali  Jehowa  uras  budjur, 
mampahandjak  atai;  undangundang 
Jehowa  uras  brasih ,  manarang  mata. 

10.  Kikah  dengan  Jehowa  aton 
djaranih ,  palus  melai  sampai  kata- 
feahi ,  kara  tukas  Jehowa  uras  toto, 
tetek  samandiai. 

11.  Djeta  bahalap  bara  bulau, 
bara  kutoh  bulau  awang«batua ; 
djeta  manis  bara  madu ,  bara  madu 
awang  kikat. 

12.  Rewarm  kea  implawa  awie, 
(»lo  idja  mahaga  ta  toto  kutoh 
upahe. 

13.  Kara  kalangkah,  awe  tau 
mangasenae?  ampun  aku  bara  karii 
awang  basilim  ta  kea. 

14.  Tinai  haga  rewarm  bara  ka- 
bangang,  ala  djeta  marentah  aku; 
tumon  ta  aku  tanggar  budjur, 
tuntang  brasih ,  djaton  kadarhaka 
hai. 

15.  Kalah  mangilak  kotak  nja- 
mangku ,  tuntang  augh  ataiku  intu 
baum  ,  o  Jehowa ,  Batukarangku , 
Paliwus  ajungku! 


MASMUR  20. 

Lakudoa  akan  salainat  radja. 


1.  JMasmnr  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji. 

2.  Kalah  Jehowa  mahining 
aughm  hong  andau  kadjakam ;  aran 
Hatallan  Jakob  akan  mawat  mang- 
gatang  ikau. 

3.  Kalah  ia  mandohop  ikau  bara 
akae  idja  brasih,  tuntang  manjo- 
kah  ikau  bara  Sion. 

4.  Kalah  ia  tahiu  kara  parapah 
talo  kinan  aim ,  kalah  parapah  awang 
ingahum  ingilake.  —  Sela. 

5.  Kalah  ia'  manenga  akam  tu- 
mon kahandak  ataim ,  tuntang  ma- 
lalus  kara  pikirm. 

6.  Kalah  djaka  ikai  tau  basasu- 
rak  tagal  salamatm,  tuntang  ing- 
gatang  awi  aran  Hatallan  ita.  Ka- 
lah Jehowa  malalus  kara  augh  la- 
kum. 

7.  Toh  aku  katawan ,  Jehowa 
mandohop  idja  djari  iminjake ,  ia 
mahining  aughe  bara  sorga ,  akae 
idja  brasih ,  awi  kamentenge ,  awi 
dohop  lengae  gantaue. 

8.  Olo  ta  harap  kara  karetae , 
kara  hadjarae ,  tapi  ita  mingat  aran 
Jehowa,  Hatallan  ita. 

9.  iEwen  ta  kusakkasik  palus 
balongkang,  tapi  ita  maniki  men- 
deng  dahen. 

10.  O  Jehowa,  dohop!  Kalah 
tarima  augh  ikai ,  metoh  ikai  ma- 
ngahau. 


MASMUR  21. 

Kaliandjak  olo  tagal  kahain  radja. 


1.   JMasmur   Dawid,    akan    ka- 
mander  olo  panjanji. 


iiAs:.i.l9.20.21. 


MASMUU. 


.)« 


2.  0  Jehowa!  tagal  kwasamra- 
dja  handjak,  iii  paham  rindang  ta- 
gal salamatm. 

3.  Kanahuang  atiiie  djari  ineng- 
am  akae,  tuntang  djaton  djari 
mangahana  akae  idja"  djari  ilaku 
njaiuae.  —  Sela. 

4.  Krana  ikau  manjalehan  ber- 
kat  paham  akae,  tuntang  mingkes 
luindjun  takoloke  makota  bulau. 

5.  Pambelom  djari  ilakue  bara 
ikau,  toll  maka  ikau  mamandjang 
umure  haradjur  akan  dapit  palus 
katatahi. 

6.  Paham  horumat  ajue  awido- 
hopm,  kahai  tuntang  kabungas 
djari  incngam  akae. 

7.  Krana  ikau  mingkes  ia  indu 
berkat  katatahi,  ikau  mampa- 
handjak  ia  awi  karindang  intu 
baum. 

8.  Krana  radja  harap  hong  Je- 
howa, awi  sintan  Idja  Pangkahai 
ta*  ia  puna  djaton  akan  tatara- 
jaag. 

i).  Lengiim  karah  sondau  karii 
musohm ,  lengam  gantaum  kariih 
sondau  olo  handiai ,  idja  basingi 
ikau. 

10.  Ikau  karah  mawi  olo  ta  ki- 
lau  ia  hong  tannur  apui ,  sana 
ikau  manampajah  iiwen;  hong  ka- 
laite  Jehowa  kariih  mampalomat 
iiwen ,  lepah  awen  karah  kinan 
apui. 

11.  Anake  karah  impalomosm 
bara  petak,  hapus  panakae  bara 
marak  olo  kalunen. 

12.  Krana  iiwen  manirok  talo 
papa  mawi  ikau,  ia  mangumang 
arii  akal ,  tapi  iii  djaton  tan  ma- 
laluse. 

13  Krana  ikau  kariih  manam- 
burup  olo  tii,  pains  panalnn  inin- 
tum  manambang  bane. 

14.  Horumat    akam .  o  Jehowa, 


hong  kaabasua;  ikiii    handak    naa 
njanji  manara  kwasam. 


MASMUB,  22. 

Njanji  tahiu  kapahan  olo  tetek,  tinai 
taliiu  berkat  kapahae  tii. 


1.  IVIasmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji ;  tahiu  badjang 
bawie,  idja  akae  langit  mahindang 
tinai. 

2.  O  Hatallangku,  Hatallang- 
ku!  buhen  ikau  djari  ngalapean 
aku!  magon  djajong  ikau  mando- 
hop  aku,  magon  djajong  bewai 
ikau  dengan  kara  augh  kuntohku. 
—  (JfaW.27,46.) 

3.  O  Hatallangku!  handauaku 
mantebau  ikau,  tapi  ikau  djaton 
tombah  ,  tinai  hamalem  ,  kintang 
djaton   kea  aku  tan   suni. 

4.  Maka  ikau  toto  brasih,  ikau 
idja  mondok  hong  njanji  horumat 
ain  olo  Israel. 

5.  Tato  ikai  djari  harap  hong 
ikau;  awen  harap,  tuntang  ikau 
djari  maliwus  awen. 

().  lit  mangkariak  blakn  hong 
ikau,  tii  iii  iliwus;  ia  harap  hong 
ikau,  tii  iii  djaton  rungkok. 

7  Tapi  aku  toh  kilau  handalai, 
djaton  djaka  kilau  olon,  iika  ka- 
belan  olo  tuntang  indu  tawah  utus 
olo  arii. 

8.  Olo  handiai    idja    mitii    aku 
hababaka  aku.  marakang    njamac . 
mamindi  takoloke,  koae:  —  (Malt 
27,39.) 

1).  lit  djari  balaboh  hong  Jeho- 
wa-; kiilah  iii  iii  mawai  ia,  maliwus 
iii,  basa  ia  mangilak  iii. 

10.  Krana    ikau    djari    mamplua 
aku   bara   knain  indnku  :   ikau  indu 


MAsar.  21.  22. 


58 


MASMUH. 


iika  kaharapku  pesangku  impatusu 
induku. 

11.  Akam  aku  djari  imbaring 
bara  knain  induku ;  ikau  djari  indu 
Hatallangku  bara  parnakan  in- 
duku. 

12.  ^Ela  ikau  kedjau  dengangku, 
krana  kadjakii  djari  tokep,  krana 
}>andohop  djaton  beken. 

13.  Kawan  hadangan  djari  ma- 
ngaliling  aku ,  hadangan  hutan 
djari  mangapong  aku. 

14.  la  mauganga  njamae  manintu 
aku,  kilau  singa  pamisak  idjii  raa- 
njakungkong. 

15.  Aku  djari  inusuh  kilau  da- 
n  um,  karii  tolangku  lepah  balong- 
get;  ataiku  djari  kilau  lilin,  djari 
lenjoh  intu  huangku. 

16.  Kaabasku  djari  rabok  kilau 
tiwak  dapur,  djelangku  leket  intu 
tangepku,  tuntang  ikau  mingkes 
aku  hong  kawon  pampatai. 

17.  Krana  aso  djari  mangaliling 
aku,  kawan  olo  parajap  djari  ma- 
ngapong aku,  ia  djari  madjok  pai 
lcngangku  lasak ; 

18.  Sampai  aku  tau  misa  kaia 
tolangku;  maka  olo  ta  manampa- 
jah,  radjin  mita  aku  kalotii. 

19.  .iEwen  mambagi  kara  pa- 
kaiangku  sama  arepe,  tagal  klam- 
bingku  ia  batenong.  —  (Matt. 27 , 
35.) 

20.  Maka  ikau,  o  Jehowa,  ala 
ikau  kedjau  dengangku;  ikau  idjii 
kwasangku,  gulong  arepm  mando- 
hop  aku. 

21.  Liwus 
])adang,    aku     idja     unggounggol 
bara  kara  aso   ta. 

22.  Lapas  aku  bara  njaman  singa, 
bara  tandok  badak  kiilah  hakan 
aku. 

23.  Aku  handak  masanan  aiam 
akan  kara  paharingku,  bentok  olo 


hambaruangku    bara 


ara  aku  handak   manara  ikau.  — 
[Ibran.2, 12.) 

24.  Keton,  idja  mikiih  Jehowa, 
awi  manara  ia ;  horumat  ia  keton, 
panakan  Jakob  samandiai ;  buah 
marawan  dengae,  keton  kara  olo 
Israel. 

25.  Krana  tjalakan  olo  paha  iii 
djaton  djari  mangabelae,  djaton 
raandjileke,  ia  djaton  djari  manja- 
liokan  baue  bara  awen,  tapi  me- 
toh  awen  djari  mantehau  ia,  iii 
djari  mahininge. 

20.  Ikau  kea  aka  tarangku  intu 
bentok  olo  ara;  aku  handak  ma- 
hapus  kara  miatku  intu  baun  olo 
awang  mikah  ia. 

27.  Kara  olo  balemo  ataie  karah 
kuman  sampai  besoh,  idja  mang- 
gau  iii  karah  mahorumat  Jehowa, 
atai  keton  kariili  liariak  haradjur 
katatahi. 

28.  Hapus  saran  petak  karah 
mingat  djeta  tuntang  hobah  intu 
Jehowa,  kara  utus  olo  kapir  karah 
son  top  manjembah  ikau. 

29.  Krana  karadjaan  aton  ain 
Jehowa,  ia  marentah  marak  kara 
olo  kapir. 

30.  Samandiai  olo  hai  hong  pe- 
tak kaiah  kuman  tuntang  som- 
bajang ,  tinai  kara  olo  hong 
kawo,  idja  djaton  olihe  mambelom 
arepe,  karah  mandeko  utute  intu 
baue. 

31.  Ai  karah  aton  barise,  idjii 
manempo  iii;  Jehowa  karah  insu- 
man  akan  karii  pangereng  idjii  ra- 
hian . 

32.  Djadi,  olo  tii  kariih  manalih. 
masuman  katetek  ajue  akan  pang- 
ereng olo,  idjii  inakan  rahian  bara 
tii,  basa  iii  djari  manggenep  ma- 
lalus  tii. 


MASM.  22. 


MASMUR. 


50 


MASMUR  23, 

Jehowa  sakatik  olo  ai. 

1.  JMLasmut  Dawid.  —  Jehowa 
aton  sakatikkn,  aku  djaton  tapas 
talo  enen.  —  (JoA. 10,12.) 

2.  lii  mimbit  aku  melai  intu 
iika  oru  awang  bahalap,  tuntang 
magah  aku  malajan  hong  iika  da- 
num  takining. 

3.  la  mamparigas  hambaruang- 
ku,  irt  magah  aku  mahoroe  djalan 
budjur,  tagal  arae. 

4.  Alo  aku  mahoroe  djanah  ka- 
lingiin  pampatai,  djaton  kca  aku 
mikiih  tjalaka:  krana  ikau  mam- 
pahaiak  aku,  kitoim  tuntang  so- 
kahm  mampangat  aku. 

5.  Ikau  manatap  medja  akangku 
intu  bauu  karii  musohku ,  ikau 
mohos  takolokku  hapan  minjak , 
sangkirku  magon  mamurai.  . 

6.  Baja  kahalap  tuntang  asibe- 
wai  karah  mampahaiak  aku  kata- 
hin  karii  andau  pambelomku,  aku 
karah  melai  hong  human  Jehowa 
haradjuT  palus  dapit. 


MASMUR  24. 

Njanji  hapan  manambang  Hatalla. 

1.  Jjlasmur  Dawid.  —  Jehowa 
tempon  hapus  petak  tuntang  karii 
huange,  salepah  kaluncn  tuntang 
talo   handiai,  awang  melai  beta. 

2.  Krana  iii  djari  mandjadian 
malampangan  tii  hong  karii  tasik  , 
tuntang  mahaga  tii  hong  karii  ba- 
tangdanum. 

3.  JEwe  karah  manalih  mandai 
bukit  Jehowa?  awe  karah  melai 
intu  akae  idja  brasih? 


4.  Tdjii  djaton  kasalaa  lengae . 
idjii  brasih  atiiie,  idja  djaton  mam- 
baring  hambaruae  akan  talo  haiang, 
tinai  idjii  djaton  Bumpah  sala : 

5.  Iii  tii  kariih  mandino  berkat 
bara  Jehowa,  tuntang  kateiek  bara 
Hatalla,   Djuru-salamat  ai. 

6.  Djetoh  utus  olo,  idjii  mikiih 
banc;  idjii  manggau  ikau,  iii  tii 
Jakob.  —  Sela. 

7.  Pahai  arep  keton,  karii  bami- 
tonggang,  parangkah  arep  keton, 
bauntonggang  idjii  usang,  mangal 
radjan  kahai   tama". 

8.  JEwe  idjii  radjan  kahai  tii? 
Tii  tii  Jehowa,  idjii  kwasa  tuntang 
pangkalima  toto,  Jehowa  idjii  abas 
parang! 

9.  Pahai  arep  keton,  karii  baun- 
tonggang, parangkah  arep  keton, 
bauntonggang  idjii  usang,  manual 
radjan  kahai  tama. 

10.  yEwe  idjii  radjan  kahai  ta? 
Tii  tii  Jehowa,  Tuhan  karii  kawau 
talo  belom;  iii  tii  toto  radjan  ka- 
hai. —  Sela. 


MASMUR  25. 

Lakudoa   taliiu  dohop. 

1.  IVLasmur  Dawid. — ■  Dengam, 
Jehowa,  aku  taharu. 

2.  Ikau  iika  kaharapku,  o  Ha- 
tallangku,  iila  mampahawen  aku, 
bela  karii  musohku  handjak  tagal 
aku. 

3.  Toto,  karii  olo  idjii  mentai 
ikau  djaton  akan  mahamen :  tapi 
kara  olo  idjii  kianat  gawie  djaton 
bara  buku   kariih  impanjukok. 

4.  Sanan  karii  djalam  akangku, 
o  Jehowa,  tundjok  akangku  karii 
pelekm. 


masm.  23.  24.  2") 


60 


MASMUR. 


5.  Gagalan  aku  huang  kato- 
fcom,  fcuntang  adjar  aku;  kvana 
ikau  Hatallan  salamatku,  ikau  idja 
ientaiku    sifting  andau. 

6.  Ingat  kara  kasajangm,  o  Je- 
howa,  tuntang  asim,  krana  djeta 
puna  bara  katatahi. 

7.  vEla  tahiu  kara  dosangku 
pesangku  tabela,  tuntang  kara  ka- 
darhakangku,  tapi  tahiu  aku  tu- 
mon  asim ,  tagal  puna  kahalapm  , 
o  Jehowa. 

8.  Jehowa  toto  bahalap  tuntang 
budjur,  tagal  ta  ia  madjar  djalan 
intu   olo  badosa. 

9.  Ia  raagah  olo  balemo  ataie 
huang  kabudjur,  tuntang  madjar 
olo   idja  randah  ataie   djalan  ai. 

10.  Krana  djalan  Jehowa  uras 
asi  tuntang  katoto  akan  kara  olo, 
idja  mahaga  djandjie  tuntang  ka- 
saksiae. 

1 1 .  Tagal  aram ,  o  Jehowa  ,  kii- 
lah  ampun  kasalangkn,  basa  djeta 
pahalau   pahara. 

12.  JEtwe  kea  olo  tit,  idja  mikiih 
Jehowa?  Ia  kariih  iadjare  djalan 
idja  patut  intihe. 

13.  Hambaruae  karah  melai  hong 
talo  bahalap,  panakae  akan  manjo- 
res  petak. 

14.  Olo  idjii  mikiih  la,  ia  taaka 
karantep  Jehowa,  djandjie  ingari- 
nahe  akan  awen. 

15.  Matangku  haradjur  manan- 
tuneng  Jehowa,  krana  ia  mengkak 
paingku  bara  djaring. 

16.  Ules  arepm  tampajah  aku, 
tuntang  pasi  aku,  basa  aku  ung- 
gounggol  tuntang  tjalaka. 

17.  Kasinggul  ataiku  djadjalan 
]iahara,  lapas  aku  bara  kara  kadja- 
kangku. 

18.  Tampajah  tjalaka ngku,  kapa- 
hangku,  tuntang  ampun  kara  do- 
sangku. 


19.  Itam  kara  musohku,  krana 
ia  paham  ara,  ia  basingi  kianat 
dengangku,  djaton  bara  buku. 

20.  Haga  hambaruangku  balalu 
liwus  aku,  ala  nalua  aku  impaha- 
wen,  krana  aku  harap   ikau. 

21.  Katetek  kabudjur  karah  ma- 
haga aku,  krana  aku  mentai  ikau. 

22.  O  Hatalla,  lapas  Israel  bara 
kara  kadjakae. 


MASMUR  26. 

Olo  idja  brasih  lepah  kasalae  blaku 
dohop  intu  Hatalla. 


1.  IVLasmur  Daw  id.  —  Kalah 
mamatut  mambudjur  aku,  o  Jeho- 
wa, krana  aku  djari  manandjong 
huang  katetekku;  aku  djari  harap 
Jehowa,  tagal  ta  aku  djaton  tau 
balongkang. 

2.  Priksa  aku,  Jehowa,  tuntang 
kema  aku:  atai  buaku  djari  im- 
prasih  kea. 

3.  Krana  sintam  haradjur  iika 
matangku ,  aku  djari  manandjong 
huang  katotom. 

4.  Djaton  pondokku  hindja  olo 
bingkok,  djaton  aku  rampi  dengan 
olo  haliau. 

5.  Aku  djari  basingi  ungkup 
olo  parajap ,  tuntang  pondokku 
djaton  hindja  olo  papa. 

6.  Aku  mamenjau  lengangku 
huang  karasih ,  aku  puna  rantep 
dengan  mesbehm,  o  Jehowa, 

7.  Mangat  mampahining  a  ugh 
tara,  uka  masanan  kara  gawim 
awang  heran. 

8.  O  Jehowa,  aku  radjin  dengan 
huma,  akam  melai,  dengan  kaleka 
idja  heta  horumatm  a  ton. 

9.  ^Ela  manffanan  hambaruanff- 


masm.  25.  26. 


masjU'k. 


61 


ku    tamput  olo  badosa,    ala  taha- 
sengku  haiak  olo  panusuh  daha; 

10.  Idjii  hong-  lengae  leket  gawi 
papa,  lengSe  gantaue  magon  ba- 
suang  sudok  olo. 

11.  Tapi  aku  toll  manandjong 
huang  katctekku.  Lapas  aku  tun- 
tang  pasi  aku. 

12.  Paingku  mendeng mamentok ; 
hong  ungkup  olo  ara  aku  karah 
manara  Jehowa. 


MASMUR  27. 

Ivaniaugat  tuntang  kahandjak  huam 
Hatalla. 


1.  lYlasmur  Dawid.  —  Jehowa 
kalawangku  tuntang  salamatku ; 
awetinai  akan  ingikahku?  Jeliowa 
kntan  pambelomku ;  awe  tau  ma- 
njabanen  aku? 

2.  Anion  olo  papa,  idja  basingi 
aku,  kara  musohku  tii,  marumpak 
liandak  mawi  aku,  nahuang  kuman 
isingku  :  tii  maka  awen  ta  salenga 
i a ii I avan g  balongkang. 

3.  Alo  kawan  parang  manga- 
pong  aku ,  ataiku  djaton  kea  mi- 
kiih :  alo  parang  manjalenga  aku, 
aku  sanang,  harap  bewai. 

4.  Talo  idja  djari  ilakuku  iutu 
Jehowa,  djetaidja  inuntutku:  ma- 
il gat  haradjur  katahiu  andau  pam- 
belomku aku  akan  melai  hong 
iika  Jehowa,  nakara  nampajah  ka- 
halap  Jeliowa,  tuntang  mangumang 
ta  hong  akae  idja"  brasih. 

5.  Krana  ia  mangalindong  aku 
hong  tingkap  ai  katika  tjalaka  , 
ia  manjahokan  aku  hong  iika  ba- 
silim  intu  humae,  ia  manffgatang 
aku  hundjun  batukarang. 

6.  Maka  toll  takolokku  mang- 
gatang  arepe  mahundjun   karii  mu- 


sohku, awang  mangaliling  aku; 
aku  liandak  maluput  para  pah  ho- 
rumat  hong  tingkap  ai;  aku  lian- 
dak manjanji,  tuntang  mampahiau 
talo  usik   akan  Jehowa. 

7.  Ilining,  Jehowa,  kahum 
aughku  mantehau,  pasi  aku  tun- 
tang tarima  aku. 

8.  Ataiku  haradjur  manahiu 
aughm  dengam:  gauaku;  —  tagal 
ta  aku  manggau  ikau  kea,  o  Je- 
howa ! 

9.  yEla  manjahokan  baum  baia 
aku ,  ala  manolak  rewarm  huang 
kalaitm,  ikau  idja  haradjur  djan 
indu    pandohopku;     ala     malekak 

|  aku,  ala  mundur  lengam  bara  aku  , 
jjoh  Hatalla,  salamat  ajungku ! 

10.  Krana  induku  apangku  djan 
jmalihi  aku,  tapi  Jehowa  mandiian 

aku. 

11.  Ad  jar  djalam  akangku,  o  Je- 
howa, tuntang  agah  aku  hong  pe- 
lek  rampar,  tagal  kara  idjii  basingi 
aku. 

12.  .iEla  mandjuluk  aku  huang 
kipen  karii  musohku ,  krana  ara 
saksi  panandjaro  mendeng  malawan 
aku,  tinai  olo  idjii  mamaus  kaga- 
gahe. 

13.  Djaka  aku  djaton  batantu 
harap  mita  sintan  Jeliowa  hong 
aka  olo  belom,  rusak  kea  aku. 

14.  Tapi  entai  Jehowa  ,  tangga- 
tanggar  bewai,  tii  ia  kariih  man- 
dahen  ataim  ;  toto  endah  Jehowa ! 


MASMUR  28. 

Lakadoa  uka  inarima  tuntang  indohop. 

1.  IVlasmur  Dawid.  —  Ikau. 
Jehowa,  ingahauku,  joh  Batuka- 
rangku,  ala  manunis  arepm  dengan 


masm.  26.  27.  28. 


62 


MASMUR. 


aughku,  bela  awim  suni  aku  sama 
dengan  olo  idja  lawo  liuang  ku- 
bur. 

2.  Hining  augh  usokku,  ka- 
lmm  aku  mangkariak  manteliau 
ikau ,  kahum  aku  mandepa  leng- 
iingku  maniutu  aka-panjupa  aim 
idja  brasih. 

3.  JFAa  ikau  manuuda  manga- 
nan  aku  haiak  olo  papa,  tuntang 
haiak  olo  badosa,  idja  balialap  ko- 
take  dengan  kolae,  tapi  ataie  papa. 

4.  Balah  awen  tumon  gawie, 
tumon  kapapan  prangae;  tumon 
gawin  lengae  lian  akau  awen,  su- 
lang  akae  tumon  kapatutc. 

5.  Kiana  awen  djaton  maku 
paraba  gawin  Jehowa ,  djaton  mi- 
ngat  gawin  lengae  :  tagal  ta'  la  ka- 
rah mangarak  olo  ta,  palus  djaton 
haragapau  ia  tinai. 

6.  Horumat  akan  Jehowa,  krana 
ia  djari  mahining  augh  usokku. 

7.  Jehowa  kwasangku  tuntang 
talawangku;  ataiku  djari  harap  ia, 
tuntang  aku  djari  indohop,  awi  ta 
ataiku  baiamirami,  hapan  njanjing- 
ku  aku  handak  manara  ia. 

8.  Jehowa  indu  kwasan  olo  ajue. 
la  toto  kota  aka  kalindong  akan 
idja  iminjake. 

9.  Dohop  utus  olo  ajum,  berkat 
joresam,  kiilah  sakatik  awen,  tun- 
tang pahai  ia  sampai  katatahi. 


MASMUR  29. 

Kara  horumat  akan  pangkahai  Hat::lla. 


arae,  sombajang  intu  Jehowa  liuang 
kabungas  idja  brasih. 

3.  Augh  Jehowa  ambo  baun- 
andau ,  Hatalla  Tempon  horumat 
manjaho,  Jehowa  manjaho  ambo 
kara  danum  ta. 

4.  Augh  Jehowa  ta  toto  kwasa, 
augh  Jehowa  paham  kabehate  ka- 
haie. 

5.  Augh  Jehowa  manesai  batang 
seder,  toto  Jehowa  manesai  batang 
seder  hong   Libanon. 

6.  Iii  manjoho  ta  manangkadjok 
kilau  anak  sapi,  bukit  Libanon 
tuntang  Sirion  kilau  badak  tabela. 
—  (5.3/oa.3,8.9.) 

7.  Augh  Jehowa  manjaherang 
hapan  njalan  apui. 

8.  Augh  Jehowa  manarawen  pa- 
dang  benjem,  augh  Jehowa  ma- 
nangkinja  padang  Kades. 

9.  Augh  Jehowa  manarawen  ba- 
djang  bawie  sampai  manak,  ia  mam- 
paranggau  kara  pulau  kaju,  maka 
liuang  akae  idja  brasih  talo  handiai 
manjewut :  horumat ! 

10.  Horan  Jehowa  djari  mondok 
marentah  danum  soho,  maka  ka- 
lota  Jehowa  puna  mondok  kilau 
radja  sampai  katatahi. 

11.  Jehowa  karah  mampaabas 
utus  olo  ai ,  Jehowa  karah  mam- 
berkat  olo  ajue  dengan  kasanang. 


MASMUR  30. 

Njanji  tara  tahiu  kaliwns. 


1.  JMasmur  Dawid.  —  Sewut 
akan  Jehowa,  joh  kara  anak  Ha- 
talla, sewut  akan  Jehowa  horumat 
tuntang  kwasa. 

2.  Sewut    akan  Jehowa  kahain 


1.  IMasmur  idja  ingarang  hapa 
mamuga  human  I)av,id. 

2.  Aku  handak  manara  ikau, 
o  Jehowa,  krana  ikau  djari  mau- 
djidjit  mampahai  aku,  djaton  maku 
mampahandjak  musohku  tagal  aku. 


masai.  28.  29.  30. 


M  ASM  UK. 


63 


3.  Joh  Jehowa,  Hatallang- 
ku ,  aku  djari  mangkariak  intu 
ikau ,  tii  ikau  djari  mampakalSh 
aku. 

4.  O  Jehowa,  ikau  djari  mini- 
hit  hambaruangku  blua  bara  nara- 
ka ,  tuntang  djari  mambeloin  aku 
bara  tnarak  awen,  idja*  mohou  akan 
kubur. 

5.  Njanji  akan  Jehowa,  keton 
idja  budjur  dengae,  tuntang  se- 
wut  horumat  tahiu  karasih  ai. 

6.  Krana  kalaite  idja  kapidjep 
mata  bewai,  tapi  asie  katahin  pam- 
belom ;  halemai  aton  augh  tang- 
is,  tapi  handjewu  aton  kahan- 
djak. 

7.  Toto,  aku  djari  hamauh  hu- 
ang  kadjohongku,  metoh  aku  sa- 
nang:  palus  katatahi  aku  djaton 
tatarajang. 

8.  0  Jehowa,  awi  asim  ikau 
djari  mandahen  hukitku ;  limbah 
t;i  ikau  manjahokan  baum,  palus 
aku  djungun. 

i).  Intu  ikau,  Jehowa,  aku  man- 
tehau;  Jehowa  idja  iusokku,  ko- 
angku  : 

10.  Narai  guna  dahangku,  anion 
aku  lawo  akan  kubur?  tau  kawo 
manara  ikau ,  aton  ia  akan  masa  • 
nan  katotom? 

11.  Hining,  Jehowa ,  tuntang 
pasi  aku ;  o  Jehowa ,  kalah  ikau 
indu  pandohopku! 

12.  Tii  ikau  djari  malih  tangis- 
ku  mandjadi  karami;  ikau  djari 
mengkak  sambalajongku  ,  tun- 
tang makaian  aku  dengan  kahan- 
djak ; 

13.  Mangat  hambaruangku  ma- 
njanji  akam  ,  djaton  tau  suni  O 
Jehowa ,  Hatallangku ,  ikau  han- 
dak  ihorumatku  katatahi. 


MASMUE  31. 

Lakudoa  hong  katika  kadjaka. 


1.  Masmur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji. 

2.  Ikau,  Jeliowa,  idja  kaha- 
rapku;  ala  manalua  aku  impaha- 
wen,  liwus  aku  awi  katetekni. 

3.  Talingan  pindingm  akangku. 
awat  aku  djeledjeleng ;  kalah  ikau 
indu  batukarangku  idja  diihen , 
tuntang  kota,  mangat  mahaga  aku. 

4.  Krana  ikau  puna  batuka- 
rangku tuntang  kotangku,  tagal 
aram  ikau  karah  magah  tuntang 
ngagalan  aku. 

5.  Ikau  kariih  mengkak  aku 
bara  djaring,  idja  djari  inenan 
awen  manantai  aku,  krana  ikau 
kaabasku. 

6.  Aku  manjaragh  hambaru- 
angku intu  lengiim,  ikau  mane- 
wus  aku,  joh  Jehowa,  Hatallan 
katoto. 

7.  Aku  manjingi  olo  idja  ra- 
djin  talo  haiang  panandjaro,  tapi 
aku  harap   dengan  Jehowa. 

8.  Aku  rindang  tuntang  han- 
djak  tagal  kahalapm ,  krana  ikau 
manampajah  tjalakangku  ,  tuntang 
kasene  kara  kadjakan  hambaru- 
angku. 

i).  Maka  ikau  djaton  maku  ma- 
njaragh aku  intu  lengan  musoh , 
ikau  mampendeng  aku  hong  aka 
idja  landang. 

10.  Pasi  aku,  Jehowa,  krana 
huangku  seka  haradjur ,  awi  ka- 
singgulku  matangku  maruak,  tinai 
hambaruangku  harerer  tuntang  ha- 
pus  bitingku. 

11.  Krana  pambelomku  djari  mu- 
nos  awi  kapaha ,  kara  njelongku 
una     awiku     munguh,     kaabasku 


MASM.  30.  31 


64 


MASMUR 


djari  basempong  awi  fcasalang- 
ku ,  tuntang  kara  tolangku  djari 
boang. 

12.  Awi  kara  musohku  aku  djari 
paham  batawah,  alo  intu  kara  ka- 
patohku ;  aku  ingarawan  kara  ka- 
rampiku,  olo  idja  mita  aku  hong 
djalaii  hadari  kedjau  mahakan 
aku. 

13.  Atai  olo  djari  kalapean  aku 
kilau  olo  raatai ,  aku  mandjari  ki- 
lau  kasa  idja  pusit. 

14.  Aku  djari  mahining  kotok 
olo  ara,  toto  pampikah  hakalilirig 
bewai ;  a  wen  hatirok  sama  arepe 
mawi  aku,  ia  mangarangka  manga- 
nan  tahasengku. 

15.  Tapi  aku  harap  ikau,  o  Je- 
howa ;  koangku :  ikau  puna  Ha- 
tallangku. 

16.  Katikan  umurku  puna  hong 
lengam .  awat  aku  bara  lengan 
kara  musohku,  tuntang  bara  kara 
olo  awang  mangatah  tahasengku. 

17.  Kalah  sangkowong  baum 
akan  rewarm ,  liwus  aku  hapan 
kahalaprn. 

18.  O  Jehowa,  ala  manalua  aku 
impahawen,  krana  aku  mangahau 
ikau;  buah  olo  papa  ta impahawen, 
balalu  inggagom  hong  naraka. 

19.  Kara  totok  panandjaro  akan 
bisu,  idja  karas,  badjoho  tuntang 
panawah  mawi  olo  tetek. 

20.  Kutoh  kahalaprn ,  idja  djari 
ingkesm  akan  olo,  awang  mikah 
ikau,  tuntang  idja  ilalusm  akan 
olo,  awang  harap  ikau  intu  baun 
olo  kalunen. 

21.  Ikau  manjahokan  manala- 
wang  olo  ta  hapan  baum  bara  ka- 
singin  olo,  ikau  manganggarong 
mangalindong  awen  bara  karii  ka- 
papan  totok  olo. 

22.  Horn  mat  akan  Jehowa,  basa 
iii   djari    manjampai    akangku    ka- 


halape  awang  heran  ta,    mandjadi 
indu  kotangku. 

23.  Maka  toto  aku  hamauh , 
koangku  metoh  kagogopku:  aku 
djari  insuwit  bara  matam;  —  tapi 
ikau  kea  djari  mahining  augh  ba- 
waiku,  metoh  aku  rnangkariak  intu 
ikau. 

24.  Siuta  Jehowa,  keton  handiai, 
idja  budjur  atai  dengae;  toto  Je- 
howa etter  djandjie,  ia  paham  ma- 
malah  olo  idja  bailjoho  gawie. 

25.  Tanggatanggar  bewai,  ta  Iii 
karah  mandahen  atai  keton  han- 
diai, keton  idja  mentai  JehoAva. 


MASMUR  32. 

Salamat  olo  idja  iampun  dosae. 


1.  Augh  adjar  Dawid.  —  Sa- 
lamat olo  ta  idja  kalangkahe  djari 
iampun,  tuntang  dosae  djari  inutup. 
—  {RomA,l.) 

2.  Salamat  olo  ta,  idja  kadarha- 
kae  djaton  itong  Jehowa,  idja  dja- 
ton  bingkok  ataie  hindai. 

3.  Krana  katahingku  milim . 
maka  kara  tolangku  djadjalan 
boang  awi  tangisku  nongkang  an- 
dau. 

4.  Krana  lengam  mambehat  aku 
handau  hamalem,  sampai  dahangku 
sasar  teah,  kilau  talo  mandjadi 
keang  awi  pandang.  —  Sela. 

5.  Ta,  maka  aku  masuman  do- 
sangku  akam,  tuntang  djaton  mi- 
lim kasalangku.  Koangku:  aku 
haudak  mangaku  kara  kadarha- 
kaugku  intu  Jeliowa.  Tii,  maka 
ikau  mampun  katiwasku,  kara  do- 
sangku.  —  Sela,  —  (l.Joh.l,{).) 

6.  Tagal  ta  patut  kara  olo  bia- 
sili   blaku    intu    ikau ,    katahin  iii 


MASM.   31.  32. 


MASMUIl. 


65 


fnu  sondau  ikau-.  toto,  anion  da- 
nura  soho  akan  dumah,  djetii  dja- 
f  on  fcau  sampai  awen. 

7.  Jkau  iika  kalindongku,  ikau 
rnahaga  aku  bara'  karatjalaka,  sam- 


aku 


ill  w  us    manjanji 


denga 


kahandjak  atiiiku.  —  Sela. 

8.  Aku  handak  madjar  ikau,  tun- 
Ian^-  masuman  djalan  akam ,  idjii 
patut  ihoroem;  matangku  karah 
mangarangka  akam. 

9.  ^Ela  keton  kilau  hadjaran 
kalidai,  idja  djaton  bara  akal,  idjii 
ingkepan  gandali  intu  njaraae  tun- 
tang  talie,  hapan  hadjadjuan  ia, 
anion  djeta  djaton  maku  manalih 
ikau. 

1 0.  Kutoh  kapahan  olo  papa , 
tap]  idjii  harap  Jehowa  ingkipite 
hapan  asi. 

11.  Handjahaudjak  intu  Jehowa, 
tuntang  rindang,  keton  idja  tetek, 
kalah  lahap  ,  kara  olo  idja  budjur 
ataie. 


MASMUR  33. 

Tara  akan  Hatalla,  idjii  djaton  tikas 
kwasae,  idjii  mambcrkat  olo  ai. 


1.  -tlandjahandjak  intu  Jeho- 
wa ,  keton  olo  tetek  ;  olo  budjur 
patut  manjanji  manara. 

2.  Tara  Jehowa  hapan  kutjapi, 
njanji  manara  ia  hapan  rabap  idjii 
sapulu  talie. 

3.  Njanji  akae  njanji  taheta, 
pahiau  talo  usik  halahalap  pahaiak 
align  njanji. 

4.  Krana  augh  Jehowa  uras  to- 
to, tuntang  kara  djandjie  tantu  ia' 
malaluse. 

5.  Ia  radjin  katetek  tuntang 
kabudjur;  hapus  kalunen  kontep 
kahalap  Jehowa. 


6.  Awi  augh  Jehowa  karii  langit 
djari  indjadian,  tuntang  karii  kawau 
talo  belom  awi  tahaseng  ojamae. 

7.  lii  mamumpong  mangampe- 
leng  karii  danum  mandjadi  tasilt  . 
mingkes  karii  njalong  hong  puna 
akae. 

8.  Kalah  hapus  kalunen  mikah 
Jehowa,  karii  awang  mukong  pe- 
tak  akan  marawan  dengae. 

9.  Krana  sana  ia  hamauh,  pa- 
ins djadi,  ia  manjoho,  balalu  aton. 

10.  Jehowa  marusak  tirokoloka- 
pir,  iii  mampahaiangkahandak  karii 
utus  olo  kalunen. 

11.  Tapi  tirok  Jehowa  dahen  pa- 
lus  katatahi,  kahandak  atiiie  ha- 
radjur  girirmanggirir. 

12.  Salamat  utus  olo  tii ,  idjii 
Jehowa  indu  Hatallae,  utus  olo  tii, 
idjii  djari  intihe-indu  joresae. 

13.  Jehowa  manangkilik  bara  sor- 
ga,  rnita  kara  olo  kalunen. 

14.  Bara  padadusae  awang  dahen 
ia  manampajah  kara  olo  idjii  mu- 
kong petak. 

15.  Iii  mandjadian  atai  karii  olo 
tii ,  iii  kasene  kara  gawie. 

16.  Radja  djaton  indohop  awi 
kwasae  idjii  paham ,  pangkalima 
djaton  iliwus  awie  paham  kaabase. 

17.  Kara  hadjaran  djaton  baguna 
kea,  awi  kaabase  idja  paham  iii 
djaton  tau  maliwus. 

18.  Krana  toto,  matan  Jehowa 
manangkilik  olo  idjii  mikah  iii,  idjii 
mentai  asie; 

19.  Mangat  ia  maliwus  hamba- 
ruae  bara  pampatai ,  tuntang  mam- 
belom  iii  wajah  lau. 

20.  Ilambaruan  ita  mentai  Je- 
howa, iii  idjii  pandohop  ita,  tala- 
wang  ita. 

21.  Krana  intu  iii  ita  handjak  , 
basa  ita  harap  arae  idjii  brasih. 

22.  Kalah  asim,   o  Jehowa ,   ma- 


MASM.  32.  33. 


GCj 


MASMUR. 


gon    hnndjun    ikai,    turaon  kaha- 
rap  ikai  dengam. 


MASMUR  34. 


Tarimakasih  inta  Hatalla,  basa  ia  man- 
dohop  maliwus  olo  ajuc. 


1.  JVlasmur  Dawid,  mctoh  iii 
mampanjanjau  arepe  intu  bairn 
Abimelegh,  a  rami  iii  ta  maharak 
ia,  palus  iii  hagoet.  —  (l.Sam. 
21,13.) 

2.  Aku  handak  manara  Jeliowa 
nongkang  andau,  horumat  ajueha- 
radjur  akan  melai  hong  nja- 
mangku. 

3.  Hambaraangku  akan  manara 
arepe  tagal  Jehowa ,  mangat  olo 
balcmo  ataie  mahining  til,  palus 
handjak. 

4.  Omba  aku  mampahai  Jeho- 
wa, has  ita  haiahaiak  mahorumat 
arae. 

5.  Amon  aku  manggau  Jehowa, 
maka  ia  tombah  aughku,  palus 
maliwus  aku  bara  kara  kikahku. 

6.  iEweawe  idjii  niitii  musok  ia, 
palus  ampie  riurium,  toto  iii  djaton 
mahamen  baue. 

7.  Olo  tjalaka  toh  mangkariak, 
ta  maka  Jehowa  mahining,  palus 
mawat  ia"  bara  karii  kadjakiie. 

8.  Malaikat  Jehowa  hakaliling 
mangota  olo,  idjii  mikah  iii,  tun- 
tang  maliwus  iiwen. 

9.  Kema,  ita,  Jehowa  toto  ba- 
halap.    Salamat  olo  idjii  harap  ia. 

10.  Mikah  Jehowa,  o  keton  han- 
diai  awang  brasih,  kiana  olo  idja  mi- 
kah iii  djaton  bara  katapas. 

11.  Shiga  mahin  akan  buah  ka- 
tapas tuntang  lau,  tapi  idjii  mikah 
Jehowa ,  kara  ampin  talo  bahalape 
djaton  tapas  akae. 


12.  Kantoh,  keton  anak  ,  Inning 
aughku  ,  aku  handak  madjar  keton 
mikah  Jehowa. 

13.  /Ewe  olo  tii  idjii  mipen  pum- 
belom,  idja  radjin  mitii  andau  ba- 
halap  ? 

14.  Haga  djelam  bara  kapapa . 
bela  totokm  manjewut  augh  tan- 
djaro. 

15.  Jjekak  talo  papa,  palus  lalus 
kahalap,  gau  kabuah,  tuntang  go- 
ang  djetii. 

1G.  Matan  Jehowa  manangkilik 
olo  tetek,  pindinge  manjenah  augh 
bawae. 

17.  Tapi  baun  Jehowa  malawan 
olo,  idjii  mawi  talo  papa,  nakara 
mampalomos  pingat  olo  dengae  bara 
petak. 

18.  Olo  budjur  mangkariak,  tun- 
tang hining  Jehowa,  palus  iii  ma- 
liwus awen  bara  kara  kadjakiie. 

19.  Jehowa  manokep  iiwen,  idjii 
manjasal  lenjoh  ataie,  iii  mandohoj) 
awen,  idja  bageto  huange. 

20.  Toto,  arii  kadj  akan  olo  tetek, 
tapi  Jehowa  maliwus  ia  bara  karii 
talo  tii. 

21.  Iii  mahaga  karii  tolanee,  dialo 
idjii  bara  karii  djetii  akan  bapelek. 

22.  Olo  papa  akan  impatai  awi 
tjalakae ,  idjii  basingi  olo  tetek  ta 
karah  inipan  ihukum. 

23.  Jehowa  maliwus  liambaruan 
karii  reware ,  olo  handiai,  awang 
harap  iii,  djaton  tau  tipan. 


MASMUR  35. 


Lal;iuloa  katika  olo  parajap  mawi  ita. 

1.  JlLasmur  Dawid.  —  Lait,  o 
Jehowa,  olo  idjii  blait  aku,  klahi 
olo  idja  mangalahi  aku. 

2.  Singkap    talawrang    tuntang 


masm.  33.  34.  35. 


ilASMUK. 


67 


ganggaman,    palus  taradjang  ikan 
indu  pandohopku. 

3.  Djudju  luiulju,  ngamparang 
djalan  awen  idja  manjasah  aku, 
tuntang  hamauh  dengan  liarabaru- 
angku:  aku  toh  salamatm. 

4.  Kalah  olo,  idja  mangatah 
hambaruangku ,  maliamcn  tuntang 
njukok:  kalah  olo,  idja  manga- 
rangka  inarusak  aku,  akan  tarnpu- 
lang,  haburah  bane. 

5.  Kalah  ia  mandjadi  kilau  ti- 
kil  taraiup  tamput  riwut,  kalah 
malaikat  Jehowa  manggian  iii. 

6.  Kalah  djalae  mandjadi  kapui 
tuntang  malisen,  tnntang  malaikat 
Jehowa  manjasah  iii. 

7.  Krana  djaton  bara  buku  awen 
djari  manenan  djaringe,  handak 
marusak  aku ,  djaton  bara  sabab 
iii  manampa  palowang  akan  ham- 
baruangku. 

8.  Kalah  karusak  salenga  man- 
takan  olo  ta,  tuntang  djaringe, 
idja  djari  inenae  basahokan ,  akan 
raanjiteng  iii,  bitie  akan  lawo  heta 
indu  karusake. 

9.  Ta  hambaruangku  karah  han- 
djak  intu  Jehowa ,  iii  karah  rin- 
danff  hong  salamat  ai. 

10.  Tuntang  karii  uhat  tolangku 
karah  hamauh  :  o  Jehowa,  awe  pa- 
dan  dengam?  Ikau  idja  tau  ma- 
wat  olo  tjalaka  bara  olo  idja"  paha- 
lau  kwasa  akae ,  tinai  olo  tjalaka 
tuntang  piiliii  bara  olo  idja  maram- 
pas  iii. 

11.  Saksi  parajap  aton  lembttt; 
talo  idjii  djaton  katawangku,  djetii 
hapae  mandawa  aku. 

12.  Iii  manjulang  kapapa  akang- 
ku  gantin  kahalapkn,  tantai  mam- 
panolii  hambaruangku. 

13.  Maka  aku,  amon  olo  tii  ha- 
ban,  palus  hapakaian  benanggana] 
bewiii ,  tuntang  mangapiihii  atiiiku 


dengan  puasa,  haiadjur  blaku  doa 
akae  hapan  toto  atiiiku ; 

1  I.  Kilau  iii  kapatohku  tuntang 
paharingku  kakaigawingkudengae, 
aku  manandjong  sontosontop,  kilau 
olo  idjii  p&ha  ataie  tagal  indue. 

15.  Tapi  metoh  aku  tjalaka  awen 
tii  handjak,  palus  hapumpong ; 
basat  idjii  djaton  kasenangku  ha- 
pumpong mawi  aku,  harabitan 
aku  tuntang  djaton  maku  terai. 

16.  Olo  parajap,  idjii  haliau  tun- 
tang omba  manjapa  tagal  knaie, 
mangadjirat  kasingae  mawi  aku. 

17.  Joh  pangkahai  Tuhan,  kilen 
katahim  ikau  handak  mitii  gawie 
kalota?  Liwus  hambaruangku  baia 
karidun  awen  ta,  aku  idjii  unggo- 
unggol  bara  singa  tabcla  tii. 

18.  Tii  aku  handak  mahorumat 
ikau  bentok  tawon  olo  ara,  tuntang 
manara  ikau  marak  olo  idjii  kariian 
karii. 

1 9.  ^Ela  nalua  olo  tii  handjak 
tagal  aku,  idjii  djaton  bara  buku 
mamusoh  aku  ,  tuntang  manjindir 
aku  hapan  matae,  idjii  basingi  aku 
djaton  sababe. 

20.  la  djaton  maku  hamauh  mang- 
gau  kasanang,  baja  iii  mangarang- 
ka  augh  tandjaro  mawi  olo  idjii 
sanai  hong  tanah. 

21.  yE wen  pahara  manganga  nja- 
mae  mawi  aku :  tii  akae,  tii  akae , 
djetii  ita  radjin  mitae! 

22.  O  Jehowa,  ikau  djari  mitii  tii, 
iila  manjuni  areprn!  o  pangkahai  Tu- 
han, iila  ikau   kedjau  dengangku  ! 

23.  Misik  ,  karendeng  areprn  , 
mamatut  kabudjurku,  joh  Hatal- 
langku,  Tempongku !  ngamanangan 
basarangku. 

24.  Kalah  putus  akangku  tumon 
katetekm,  o  Jehowa,  Hatallangku, 
iila  man j oho  olo  ta  handjak  rantang 
taeral  aku. 


51ASM.    />;>. 


68 


MASMUR. 


25.  ^Ela  manjoho  olo  ta  hamauli 
huang  ataie:  ta  akae,  ta  akae,  djeta 
fcumon  kahandak  ita!  iEla  ma- 
njoho iiwen  hamauli :  ita  djari  raa- 
nelen  iii ! 

26.  Kalah  olo  handiai,  idja  han- 
djak  tagal  tjalakangku,  uras  akan 
mahamen  tuntang  haburah  baue ; 
kalah  kahawen  katawah  buah  ia, 
idja  mandjoho  arepe  mawi  aku. 

27.  Tapi  olo  idja  radjin  dengan 
kabudjurku  akan  handjak  rantang 
tuntang  rindang  ,  tuntang  hamauli 
haradjur :  hai  toto  Jehowa ,  idja 
radjin  manjanang  reware ! 

28.  Ta  djelangku  akan  masuman 
katetekm,  tuntang  manara  ikau 
nongkang  andau  haradjur. 


olon   tuntang  meto    indohopm,    0 
Jehowa ! 

8.  Lalehan  karega  kahalapm , 
o  Hatalla ,  sampai  olo  kalunen  tau 
harap  ingandjungen  penda  pala- 
pasm. 

9.  JEweu  kilau  babusau  awika- 
menjak  ramoni ,  ikau  mampihop  ia 
hapan  tahasak  kamangatm. 

10.  Krana  aim  batang  pambelom, 
huang  kalawa  aim  ikai  mita  kalawa. 

1 1 .  Lalus  haradj  ur  kahalapm  akan 
olo  idja  kasene  ikau ,  tuntang  ka- 
tetek  ajum  akan  kara  olo  budjur. 

12.  iEla  pain  olo  badjoho  ma- 
henjek  aku ,  lengan  olo  papa  ala 
maharak  aku. 

13.  Heta  kara  olo  sala  djari  ba- 
longkang,  ia  djari  imbaring  djaton 
tau  mendenp;  tinai. 


MASMUR.  36. 

Olo  papa  marajap  ,   tapi  Hatalla  masi 
tuntang  mamberkat  olo  ai. 


1 .  jyiasmur  Dawid ,  rewar  Je- 
howa ;  akan  kamander  olo  panjanji. 

2.  Prentah  dosa  puna  hong  atai 
olo  papa,  tapi  kikah  dengan  Ha- 
talla djaton  intu  matae. 

3.  Krana  ia  mambudjok  arepe, 
handak  mandino  talo  sala,  maru- 
sak  idja  aka  kasingie  ta. 

4.  Kara  augh  totoke  uras  ka- 
darhaka  tuntang  tipu,  ia  tantai 
djaton  maku  malalus  talo  bahalap. 

5.  Ia  mangarangka  tjalakahong 
sasuroe,  iii  tanggar  mendeng  hong 
djalae  idja  papa,  djaton  mikah  mawi 
talo  darhaka. 

6.  O  Jehowa  ,  kahalapm  hapus 
]>enda  langit,  tinai  katotom  kilau 
kakedjau  darin  baun andau. 

7.  Katetekm  kilau  bukit  Hatal- 
la, kapatut  ajum  kalombah  tasik; 


MASMUR.  37. 

Alo  olo  papa  handjulo  batuah,  toto 
ia  akan  rusak  kea. 


1.  JlLasmur  Dawid.  —  ^Ela 
ataim  apuapui  tagal  olo  papa , 
tuntang  ala  bahiri  tagal  olo  pa- 
rajap. 

2.  Krana  hindai  isut ,  tii  kilau 
oru  ia  salenga  inatak,  balalublaju 
kilau   talo  imbul. 

3.  Harap  intu  Jehowa  tuntang 
bahalahalap  gawim,  ta  ikau  karah 
melai  sanai  hong  tanah,  ihaga 
aAvi  katoton  Hatalla. 

4.  Handjahandjak  huang  Jeho- 
wa, iii  karah  manenga  akam  kara 
kahandak  ataim. 

5.  Baring  kara  perkaran  pam- 
belom aim  lepah  akan  Jehowa , 
tuntang  harap  iii ,  iii  karah  ina- 
rm n  tii  akam, 


masm.  35.  36.  37, 


MASMUft. 


(5.  SIS  karah  mampalembut  ka- 
letekm  kilau  blawa,  tuntang  ka- 
lmdjurm  kilau  bentok  andau. 

7.  Suni  intu  Jehowa,  entai  iii; 
iila  ikau  blasut  ataim  tagal  olo 
bakalilit,  idja  bontong  karii  gawie. 

8.  Lajan  kalaitm ,  terai  ka- 
sangitm;  iila  ikau  bahiri ,  belli 
ikau  kea  papa  gawim. 

9.  Krana  karii  olo  parajap  ka- 
rlih  irunap,  tapi  olo  idja  liarap 
Jehowa,  ia  karah  tempon  petak. 

10.  Hindai  isut  bewai,  ta  maka 
olo  papa  ta  palus  djaton ;  anion 
ikau  manggau  handak  mita  iikae, 
maka   iii  djaton  bewai. 

11.  Tapi  olo  idja  balemo  ataie 
karah  indu  tempon  petak,  ia  akan 
handjahandjak  awi  kapabam  ka- 
sanange. 

12.  Olo  papa  manggau  akal  mawi 
olo  tetek ,  tuntang  mangadjirat 
kasingae  tagal  ia. 

13.  Tapi  pangkabai  Tuhan  ma- 
natawa  ia .  krana  ia  mitji  andaue 
lawoh   dumah. 

14.  Olo  papa  manjilak  padang, 
tuntang  mangantjang  talin  pa- 
nabe .  tantai  mampalokang  olo 
tjalaka  ,  olo  paha  ,  tuntang  mam- 
patfii   olo  budjur. 

15.  Tapi  padange  karah  mama- 
dok  manusok  atai  ai  kea,  tinai 
panahe  karah  imelek. 

16.  Alo  talo  isut  awang  ain  olo 
tetek .  maka  djetii  bahalap  bara 
kut  oh    panatau  ain  kara  olo  papa. 

17.  Krana  lengan  olo  ])apa  tii 
karah  imelek.  tapi  olo  tetek  ihaga 
Jehowa. 

IS.  Jehowa  tawan  tikas  karii 
andau  olo  budjur,  bagin  ajue  ka- 
riih    melai  sampai  katatalii. 

19.  Katika  kadjakii  iiwen  tii  dja- 
ton karah  rusak .  wajah  lau  iii 
akan  knman  besoh. 


20.  Tapi  olo  papa  karah  rusak  : 
karii  musoh  Jehowa . ,  alo  iii  kilau 
tana  basiwoh,  mahin  lilap  ki- 
lau asep. 

21.  Olo  papa  tii  pudji  mindjana 
djaton  manahore;  tapi  olo  tetek 
tau  masi  tuntang  radjin   manenga. 

22.  Krana  idja  imberkat  Jehowa 
manjores  petak  ,  tapi  idja  injapae 
karah   irunap. 

23.  Karii  djalanan  olo  tii  impa- 
tuah  Jehowa,  krana  ia  rnangilak 
djalanae. 

24.  Alo  ia  lawo,  djaton  iii  pa- 
lus  inganan  ,  krana  Jehowa  mim- 
bing  lengae. 

25.  Aku  bihin  tabela ,  toh  aku 
sampai  bakas ,  tapi  djaton  aku 
pudji  mitli  olo  tetek  inalua,  ata- 
wa  panakae  manjadakah  manggau 
panginae. 

26.  Haradjur  iii  manjanjang  tun- 
tang mandjaman,  tii  panakae  rnagon 
melai  hong  berkat. 

27.  Kanan  talo  papa,  lalus  talo 
bahalap  ,  tii  ikau  karah  melai  ha- 
radjur palus  dapit. 

28.  Krana  Jehowa  radjin  kabu- 
djur,  iii  djaton  manalua  idja  bu- 
djur dengae  ;  palus  katatalii  awen 
ta  ihagae ;  tapi  panakan  olo  papa 
karah  impalomos. 

29.  Olo  tetek  akan  manjores 
petak ,  palus  melai  hetii  sampai 
katatahi. 

30.  Totok  olo  tetek  manutor 
kapintar,  djelae  masuman  kabu- 
djur. 

31.  Torat  Hatallae  aton  hong 
ataie,  tii  tatap  paie  djaton  tang- 
garurus. 

32.  Olo  papa  mimpa  olo  tetek  . 
radjin  mampatiii  iii ; 

33.  Tapi  Jchowa  djaton  manalua 
olo  tetek  hong  lengan  olo  tii,  ia 
djaton  manipan  iiwen  huang  basara. 


MASM.    37 


7o 


MASML'R. 


34.  Entai  Jehowa  ,  anjak  djalac, 
ta  maka  ia  karah  manggatang 
ikau,  sampai  ikau  manjores  pe- 
tak ;  tuntang  ikau  karah  mita  olo 
papa  impalomos. 

35.  Aku  djari  mita  olo  papa,  ia 
ta  badjoho  tuntang  gagah,  tinai 
ia  barangkap  kilau  kaju  badjewong, 
idja  manimbcn   uhate. 

36.  Tapi  badjeleng  ia  mamung- 
go ,  ita !  ia  djaton  hindai.  Aku 
manggau    ia  palus  djaton  sondau. 

37.  Toh,  ingat  olo  budjur,  itam 
olo  tetek  :  toto  kadjarian  olo  ta 
salamat  bewai. 

38.  Tapi  olo  idja  malangkah  ka- 
rah uras  imparasak ,  kadjarian  olo 
papa  karah  impalomos  bewai. 

39.  Maka  salamat  ain  olo  tetek 
dumah  bara  Jehowa ,  ia  ta  kota 
ai ,  metoh  katika  kadjaka. 

40.  Jeliowa  mandohop  olo  ta , 
tuntang  maliwus  ia;  ia  maliwus 
awen  bara  kara  olo  papa,  tun- 
tang manjalaraat  awen  .  krana  olo 
ta"  harap  ia. 


MASMUR  38. 

I.akucloan  olo  iiljii  inanjasal. 


1.  Jilasmur  Dawid ;  hapa  mam- 
pingat. 

2.  O  Jehowa  !  ala  mandjara  aku 
huang  kalaitm,  ala  mahukum  aku 
huang  kasangitm. 

3.  Krana  anak  panahm  leket 
hong  aku ,  lengam  djari  lawo 
intu  aku. 

4.  Djaton  aka  kamangat  hapus 
isingku  awi  kalaitm,  kara  tolangku 
djaton  tau  sanai  awi  dosangku. 

5.  Krana  kara  kasalangku  ha- 
lau    takolokku  ,     kilau    taruyarong 


awang    pab.am    djetii    pahalau    ba- 
behat  akangku. 

6.  Kara  bahangku  maram  tun- 
tang banana  awi  kabumongku. 

7.  Aku  hadjungkong  hadju- 
kot ,  nongkang  andau  ampingku 
tansritangis. 

8.  Krana  sapakku  lepah  karitip, 
tuntang  djaton  aka  kamangate 
hapus  bitingku. 

9.  Aku  ujub ,  kilau  iraaro  ang- 
atku ,  aku  manarabing  awi  kali- 
sab  ataiku. 

10.  O  Tuhan!  kara  kabandakku 
uras  bong  baum,  tarahingku  dja- 
ton basilim  intu  ikau. 

11.  Ataiku  bagandang,  kaabasku 
djari  nibau ,  katarang  matangku 
kea  djaton  hindai. 

12.  Idja  aka  karadjingku  tun- 
tang kara  kapatobku  bilobiloi 
mangedjau  arepe  dengan  peresku , 
kara  kolangku  mendeng  djajong. 

13.  Olo  idja  mangatah  tahaseng- 
ku  mina  djaiat  manantai  aku,  tun- 
tang idja  manggau  tjalakangku 
batirok  manggau  akal  mamparusak 
aku ,  nongkang  andau  ia  manga- 
rangka  tipu. 

14.  Tapi  aku,  kilau  olo  ba- 
dengen ,  djaton  mabining ,  tinai 
kilau  olo  bisu ,  idja  djaton  ma- 
rakang  njamae. 

15.  Toto  aku  kilau  olo  idja  dja- 
ton mabining,  kilau  totok  olo 
idja  djaton  bara  djawap. 

16.  Krana  aku  mentai  ikau,  o 
Jehowa,  ikau  toto  karah  tombab, 
o  Tuhan ,  Hatallangku. 

17.  Krana  koangku :  ala  olo  ta 
bandjak  tagal  aku;  amon  paingku 
tanggarurus ,  toto  olo  tii  handak 
mampatara  arepe  tagal  aku. 

18.  Krana  aku  injaragh  huang 
tjalaka  ,  tuntang  kapahangku  ha- 
radjur  leket  hong  aku. 


masm  37.38. 


MASMUK. 


71 


19.  Krana  aku  mangaku  kasa- 
langku,  aku  njukok  tagal  do- 
sangku. 

20.  Tapi  kaiii  musohku  belom 
bahalap  tuntang  kwasa,  kutoh  kara 
idja  basing]  aku  djaton  dengan 
patut. 

21.  Idja'  manjulang  talo  papa 
akangku  gantin  kahalapku  lembut 
mawi  aku ,  basa  aku  tanggar  ma- 
haga  kahalap. 

22.  jFAa  malihi  aku ,  o  Jehowa, 
Hatallangku  !  ala  ikau  kciljau 
dengangku. 

23.  Kalah  mandjeleiigarepm  man- 
doliop  aku,  o  Tuluui ,  aka  sala- 
matku. 


MASMUE  39. 

.Mo  tjalaka  sampai  pampatai ,  harap 
Hatalla  dadahen  atai. 


1 .  IVlasmur  Dawid  ;  akau  ka- 
lnauder  olo  panjanji,  akan  Jedu- 
tun  ta. 

2.  Aku  djari  manukase:  aku 
handak  mahaga  arepku,  bela  aku 
badosa  awi  djelangku;  aku  handak 
mangandali  totokku  basa  olo  papa 
ta'  magon  aton,  maliupi  aku; 

3.  Aku  tunis  tuntang  benjem 
bewai ,  aku  suni ;  —  tapi  djaton 
kabawa ;  kapahan  ataiku  mang- 
kurok  haream. 

4.  Ataiku  djadjalan  blasut  intu 
huangku ;  kalium  aku  mangumang 
la  apuapni  angatku ,  palus  dje- 
langku hamauh,   koangku  : 

5.  Sanan  akangku  ,  Jehowa  , 
tikas  nmuvku.  prea  kara  andauku 
akan  hapus?  aku  handak  katawan, 
prea  aku  ombet  ? 

6.  Kara  andauku  inengam  ka- 
lombah  lokap  bewai,  pambelomku 


kilau  amba  intu  baum;  baja  akan 
kahaiang  bewai  kara  olo  djari  im- 
pendengm,  —  Sela. 

7.  Old  handiai  hagoet  kilau  ka- 
rihau  talo,  toto  haiang  bewai 
kara  lalentoe;  iii  manampunan  tun- 
tang djaton  katawan ,  awe  karah 
tenipoe. 

8.  Maka  toh,  awe  akan  ien- 
taiku  ,  o  Tuhan  ?  ikau  aka  kalia- 
rapku ! 

9.  Lapas  aku  bara  kara  dosang- 
ku  ;  ala  nalua  aku  mandjadi  tan- 
ding  olo  gila. 

10.  Aku  handak  suni  bewai  . 
djaton  mar  akan  g  njamangku:  krana 
ikau  kea  idja  terapon  gawi  ta. 

11.  Undur  hukura  aim  bara  aku, 
krana  awi  djaran  lengam  aku  djari 
ujuh  rusak. 

12.  Arnon  ikau  madjar  mandjara 
olon  tagal  kasalae ,  ta  kara  kake- 
nae  nihau  kilau  kinan  gagat. 
Kajah ,  kara  olo  samandiai  uras 
kahaiang.   —  Sela. 

13.  Hining  ,  o  Jehowa,  lakudo- 
angku,  senah  kara  augh  bawaiku, 
ala  manjuni  arepm,  itam  djohon 
matangku;  krana  aku  baja  olo 
tamuai  idja  omba  mukong  bewai 
intu  ikau,  sama  kilau  kara  ta- 
toku  kea. 

14.  Terai  mawi  aku,  mangat  aku 
mampangat  arepku,  helo  bara  aku 
buli,  tuntang  palus   djaton  hindai. 


MASMUB.  40. 

Tarimakasih  tuntang  blaka  dohop. 

1.  Masmur    Dawid;    akan   ka- 
mander  olo   panjanji. 

2.  Aku    djari    mental    Jehowa  . 
maka  ia  djari  sontop  manangkilik 


mas.ai.  38.  39.40. 


ri 


MASMUR. 


aku ,   tuntang  manarima  augh  ba- 
wangku. 

3.  la  mandjidjit  aku  bara  lo- 
wang  kabanasa,  bara  aka  rumpur, 
palus  mampendeng  paingku  hong 
batukarang ,  tuntang  mandahen 
tandjongku. 

4.  la  djari  mingkes  njanji  ta- 
heta  hong  njamangku,  hapa  ma- 
nara  Hatallan  ita.  Olo  ara  akan 
mita  ta,  haiak  mikah  tuntang  ha- 
rap  Jehowa. 

5.  Salamat  olo  ta,  idja  mina 
kaharape  intu  Jehowa,  idja  djaton 
omba  olo  badjoho ,  tuntang  olo 
idja  lajau  tamput  tandjaro. 

(5.  Ikau,  o  Jehowa,  Hatallang- 
ku ,  djari  mampara  gawim  idja 
heran .  tuntang  karli  tirok  ber- 
katm ,  awang  ilalusm  akan  ikai. 
Djaton  idja  padan  dengam;  aku 
handak  masanan  tuntang  manutor 
ta  ,  alo  djeta  djaton  taraisa. 

7.  Parapah  awang  injambalih , 
parapah  indu  kinan  djaton  ingi- 
lakin ,  tapi  ikau  djari  marewang 
pindingku;  parapah  awang  ingahu 
tuntang  parapah  tagal  dosa  dja- 
ton ikau  manggaue.  —  (Ibran. 
10,5.) 

8.  Ta  koangku:  itam,  aku  toh 
dumah ;  augh  surat  ta  masanan 
akangku  tuntang  masuman  aku; 
—  (Jo/i.5,39.) 

9.  Aku  racljin  malalus  kahandak 
aim,  o  Hatallangku,  kara  pren- 
tahm  maraentok  huang  ataiku. 

10.  Aku  handak  masanan  ka- 
tetek  hong  taw  on  olo  ara' ,  aku 
djaton  maku  mampatenda  totok 
biwihku:  tawam  bewai,  o  Je- 
howa. 

1 1 .  Kabudjurm  djaton  aku  ma- 
njahokae  hong  ataiku  bewiii,  tapi 
aku  hakotak  masuman  katotom , 
salamatm ,     tuntang     djaton     mi- 


lim    asim  ,    kasajangm  intu  tawon 
olo  ara. 

12.  Tapi  ikau,  Jehowa,  ala 
mangurong  manguntji  kasajangm 
bara  aku ,  soho  asim  tuntang  ka- 
totom mahaga  aku  haradjur. 

13.  Krana  tjalaka  awang  djaton 
taraisa  djari  manjangkulep  aku , 
kara  katiwasku  djari  menjet  aku  , 
sampai  matangku  kaput;  karae  ta 
labih  bara  balau  takolokku  ,  sam- 
pai ataiku  djaton  mingat  arepe. 

14.  Kalah  djaka  ikau  nahuang, 
joh  Jehowa !  mangat  maliwus 
aku ;  o  Tub  an  ,  djeledjeleng  do- 
hop  aku. 

15.  Patut  olo  handiai  mahamen 
tuntang  buraburah  baue,  idja 
mangatah  handak  manganan  ham- 
baruangku,  patut  ia  iakis  iundur 
tuntang  impanjukok,  idja  radjin 
mita  tjalakangku. 

16.  Patut  olo  handiai  sabanen 
tagal  kahawae,  idja  hamauh  mawi 
aku  :  ta  akae ,  ta  akae  ! 

17.  Tapi  kalah  olo  handiai,  idja 
manggau  ikau ,  akan  handjak 
fantang  ,  tuntang  rindang  intu 
ikau ;  idja  radjin  salamatm  akan 
haradjur  hamauh :  Jehowa  toto 
hai ! 

18.  Aku  toto  tjalaka  tuntang 
paha ,  tapi  Tuhan  karah  ma  nun 
akangku  ;  ikau  indu  pandohopku 
tuntang  paliwus  ajungku ;  o  Ha- 
tallangku,  ala  ikau  randjar. 


MASMUR  41 


Salamat   olo    paniasi ,    krana    iii  karah  iasi 

1.  Masmur    Dawid;    akan  ka- 
mander  olo  panjanji. 

2.  Salamat  olo  ta  idja  manam- 


m asm. 40.  41. 


MASMUK. 


7;^ 


pajah    olo    pana;   katika    kadjakiie 
iii   karSh  iliwua  Jehowa. 

3.  Jehowa  karSh  mahaga  tun- 
tang  mambelom  iii.  iii  karah  im- 
berkat  hong  petak.  lkau  djaton 
maku  mandjuluk  iii  akan  kahamlak 
musohe. 

4.  Jehowa  handak  marapahgat 
iii.  anion  iii  baperes  hong  sasuroe, 
ikau  manambalik  kahabae  indu 
kamangate. 

5.  Aku  kea  djari  blaku:  o  Je- 
howa ,  pasi  aku  ,  pakalah  hamba- 
ruangku,  basa  aku  djari  basala 
dengam. 

(i.  Kara  musohku  mangotak 
aku  ,  koae :  prea  ia  akan  matai , 
prea  arae  akan  nihau? 

7.  Amon  iii  tanggoh  manjengok 
aku,  maka  ataie  haliau  bewai;  ia 
manggau  bukue  hapan  mango- 
tok,  tuntang  ia  pains  blua  masu- 
man  tii. 

8.  Kara  olo  idja  basingi  aku  ha- 
bisik  sama  arepe  mawi  aku,  ia 
rnangarangka   talo  papa  akangku ; 

9.  Koae:  gawin  setan  ita  djari 
manguman  mangatah  iii ,  ia  men- 
ter ,  toto ,  djaton  tau  mendeng 
tinai. 

10.  Toto  sobatku  kea,  idja  iika 
kaharapku ,  idja  ompat  kuman 
panginangku ,  manggatang  takire 
handak  mawi  aku.  —  (Joh.  13, 18.) 

1 1 .  Tapi  ikau ,  o  Jehowa ,  kii- 
liih  masi  aku ;  gatang  aku  tinai , 
ta  aku  handak  mamalah  mawi 
olo  ta. 

12.  Tawangku ,  ikau  mangilak 
aku .  musohku  djaton  akan  mala- 
hap  tagal  aku. 

13.  Tapi  aku  toh  ihagam  tagal 
kabudjurku ,  ikau  marapendeng 
aku  naharep  baum  palus  kata- 
tahi. 

14.  Horumat  akan   Jehowa,  Ha- 


tallan    Isiael,    bara  katatahi  hara- 

djur  katatahi.  Amen,  joh  Amen! 


MASMUR  42. 

Lakudoa  masurium  kataharu  deiigan 
Hatalla. 


1.  Augh  adjar  ingarang  pana- 
kan  Koragh;  akan  kamander  olo 
panjanji. 

2.  Kilau  badjang  manggah 
manggau  tahasak  danum ,  kalota 
hambaruangku  manggah  taharu 
dengam ,  o  Hatalla  ! 

3.  Hambaruangku  haus  mang- 
gau Hatalla,  Hatalla  idja  belom. 
Prea  aku  sampai ,  mangat  mana- 
harep  baun  Hatalla? 

4.  Hjohon  matangku  indu  pang- 
inangku handau  hamalem ,  basa 
nongkang  andau  olo  harnauh  mawi 
aku :  kwe  Hatallam  toh  ? 

5.  Maka  aku  mingat ,  haiak 
hambaruangku  lenjoli  hong  aku  , 
aku  bahut  pudji  ompat  haiak  ta- 
won  olo  ara,  manandjong  helo 
baue  manalih  human  Hatalla,  tun- 
tang manjanji  ,  manarimakasih  . 
hindja  dengan  olo  ara  idja  ma- 
haga pesta. 

6.  Buhen  ikau  mangapaha 
arepm,  joh  hambaruangku,  buhen 
ikau  bagisah  hong  aku  ?  Entai 
Hatalla,  krana  toto  aku  karah 
manara  iii  hindai,  basa  baue  man- 
dohop  aku. 

7.  Joh  Hatallangku,  hambaru- 
angku kapaha  intu  huangku ;  sa- 
bab  tii  aku  mangenang  ikau  bara 
tanah  Jordan ,  bara  bukit  Hev- 
mon   tuntang  bukit  Mishar. 

8.  Dahes  hatuntut  hatuntut  dy.\ 
ton  balentas,  awi  aughm  manjoho 


B1ASM.  41.42. 


74 


MASMUR. 


djeta  manjambong ,  kara  riakm 
tuntang  galombangm  hatatepa  ha- 
tatawon  aku. 

9.  Tapi  handau  Jehowa  pudji 
mampendeng  asie ,  tinai  hamalem 
njanjiiigtu  manara  ia ,  tuntang 
aku  blaku  intu  Hatallan  pambe- 
lomku. 

10.  Aku  handak  hamauh  dengan 
Hatalla,  idja  batukarangku :  bu- 
hen ikau  ngalapean  aku?  buhen 
aku  akan  manandjong  buraburah , 
liaiak  musohku  mandjaka  aku? 

11.  Angat  tolangku  kilau  imuno 
impatai,  basa  kara"  musohku  ma- 
jiawah  aku,  amon  ia  haradjur  ha- 
mauh mawi  aku:  hong  kwe  Ha- 
tallam  ? 

12.  Buhen  ikau  mangapaha 
arepm,  job  hambaruangku,  buhen 
ikau  bagisah  hong  aku?  Entai  Ha- 
talla ,  krana  toto  aku  karah  mana- 
ra ia  tinai,  idja  pui*a  salamat  baung- 
ku  tuntang  Hatallangku. 


MASMUR.  43. 

Awi  mambudjur  aku  dengan  olon. 


1.  JA.alah  budjur  aku,  o  Ha- 
talla, kalah  putus  klahingku  deng- 
in  kara  olo  idja  tulas,  liwus  aku 
bara  olo  panandjaro  tuntang  ki- 
anat. 

2.  Krana  ikau  toto  Hatalla  aka 
kaabasku;  buhen  ikau  manganan 
aku?  buhen  aku  akan  manandjong 
buraburah,  haiak  musohku  man- 
djaka aku? 

3.  Soho  kalawam  tuntang  kato- 
tom,  mangat  djeta  ngagalan  aku, 
tuntang  magah  aku  akan  bukitm 
idja  brasih ,  akan  akam  melai. 

4.  Mangat  aku  sampai  mesbeh 


Hatalla  ,  naharep  Hatalla  ta ,  idjii 
aka  kahandjak  tuntang  karindang- 
ku ,  mangat  aku  manara  ikau  ha- 
pan  kutjapi,  joh  Hatalla,  idja  Ha- 
tallangku ! 

5.  Buhen  ikau  mangapaha  arepm, 
joh  hambaruangku,  buhen  ikau 
bagisah  huang  aku?  Entai  Ha- 
talla, krana  toto  aku  karah  ma- 
nara ia  tinai ,  idja  aka  salamat 
baungku  tuntang  Hatallangku. 


.  MASMUR  44. 

Doliop  ikai,  turaon  pandohopm  dengan 
tato  ikai  bibin. 


1.  A  ugh  adjar  ingarang  pana- 
kan  Koragh;  akan  kamander  olo 
panjanji. 

2.  O  Hatalla,  pinding  ikai  djari 
mahining,  tato  ikai  djari  manjarita 
akan  ikai  kara  gawi  ta,  idja  iawim 
intu  pangereng  ai,  djaman  horan. 

3.  Lengam  djari  manganan  utus 
olo  kapir,  tapi  awen  djari  imbuhn  : 
ara  utus  olo  djari  irusakm,  tapi 
awen  djari   ingapalm. 

4.  Krana  djaton  awie  hapan  pn- 
dang  ir-ven  djari  manduan  tanah 
toh  ,  tuntang  djaton  lengiie  mando- 
hop  arepe ,  tapi  lengam  gantaum , 
penang  ajum,  tuntang  kalawa  baum ; 
krana  ikau  mangilak  awen. 

5.  Maka  ikau  ta  kea.  o  Ha- 
talla, idja  magon  radjangku;  lalus 
dohopm  akan  Jakob ! 

6.  Awim  ikai  akan  manasang 
kara  musoh  ikai ,  huang  aram  ikai 
akan  mahundjeng  mamparamok  olo 
handiai  idja  mawi  ikai. 

7.  Krana  aku  djaton  harap  pa- 
naliku:  kwaka  padangku  tan  man- 
dohop  aku ! 

8.  Malainkan  ikau    mawat   ikai 


hasM  42.43.44. 


MASMUR. 


75 


bara  karii  musoh  ikiii,  tuntang 
mambalang  mampahawen  olo  han- 
diai,  idjii  basingi   ikiii. 

9.  Haradju*  ikiii  handak  manara 
Hatalla,  arara  impahai  ikiii  sampai 
katatalii.  —  8ela. 

10.  Tapi  toll  ikau  nianganan  ikiii , 
tuntang  manalua  ikiii  rungkok, 
djaton  handak  omba  haiak  kawan 
parang  ikiii. 

11.  Ikau  mampaundur  ikiii  bara 
inusoh ,  olo  idja  basingi  ikiii  ma- 
rampas  ramon  ikiii. 

12.  Ikau  manjama  ikiii  dengan 
kawan  tabiri  idjii  tantai  impatiii , 
palus  manaburan  ikiii  marak  karii 
olo  kapir. 

13.  Ikau  mandjual  utus  olo  ajum 
djaton  bilie,  tuntang  djaton  maku 
trima  regae. 

14.  Ikau  mawi  ikiii  indu  tawah 
karii  olo  idjii  hadarah  dengan  ikiii, 
indu  sindir  tuntang  andin  olo  han- 
diai ,  idja  hakaliling  ikiii. 

15.  Ikau  mandjadian  ikai  indu 
tanding  marak  karii  olo  kapir,  sam- 
pai karii  utus  olo  manggiling  ta- 
koloke  mawi  ikai. 

16.  Nongkang  andau  kahaweng- 
ku  hatantilap  naharep  aku ,  tun- 
tang kahowaku  manutup  baun  gku 

17.  Tagal  augh  olo  idja  mana- 
wah  tuntang  hababaka ,  tagal  kara 
musoli   tuntang  olo  parajap. 

18.  Talo  handiai  tii  djari  buah 
ikiii;  tinai  ikai  djaton  djari  ngala- 
pean  ikau,  djaton  djari  haliau  ma- 
ma pa  djandjim. 

li>.  Atiii  ikiii  djaton  djari  undur, 
tasaran  pain  ikiii  djaton  djari  ma- 
hiwang  bara  djalam; 

20.  Sampai  ikau  marusak  mana- 
fcelan  ikiii  marak  aaon  taun ,  tun- 
tang manjangkulcp ikiii  hapanlcang- 
kalingiin  pampatai. 

21.  Paribasa  djaka  ikai  djari  nga- 


lapean  aran  llatallan  ikiii,  tuntang 
djari  mandepa*  lengiin  ikiii  akan 
dewan  olo: 

22.  Tan  Hatalla  dia  kasone  tii? 
krana  iii  puna  katawan  talo  han- 
diai, awang  basilim  huang  atai. 

23.  Krana  toto  tagal  ikau  beuiii 
ikiii  impatiii  nongkang  andau  ,  ikiii 
inggaiii  kilau  tabiri,  awang  tantai 
injambalih. 

24.  Misik,  o  Tuhan !  buben  ikau 
batiroh?  Misik,  ala  manganan  ikiii 
lepan  lingis. 

25.  Buben  ikau  handak  manja- 
hokan  baum  ,  ngalapean  tjalaka 
tuntang  kadjakiin  ikai? 

26.  Krana  bambaruan  ikai  djari 
sontop  sampai  petak ,  knain  ikai 
rantep  dengan  tanab. 

27.  Mendeng,  dobo])  ikiii,  pains 
liwus  ikai  ta^al   asim. 


MASMUR  45. 

Tara  akan  Kristaa  tuntang  djalahan 
idja  kilau  popohe. 


1.  Akan  kamander  olo  panja- 
nji;  tabiu  kambang  mawor,  inga- 
rang  panakan  Koragb ;  augh  adjar, 
njanji   tabiu  idjii  iika  katau. 

2.  Augb  babalap  mabambur  bara 
atiiiku,  koangku:  aku  handak 
mangarang  tabiu  radja,  djelangku 
kilau  kalam  djurutulis  idjii  tamat. 

3.  Ikau  idjii  kapala  bakena  bara 
kaiii  panakan  olon  ,  kamangat  augb 
djari  inampobak  hong  totok  bi- 
wibm;  tagal  tii  Hatalla  mamto  - 
kat  ikau  palus  katatalii. 

4.  Tangking  padangm  intu  ka- 
liangm  ,  o  pangkalirna,  tuntang  ka- 
haim  kabungasra. 

5.  Huang  kahaim  tii  bus  palus 
manang  haradjur  akan  kntoto,   ka- 


masm.  44. 45. 


76 


MASMUR. 


lemo  tuntang  katetek;  niaka  le- 
tiffam  ffantaum  karah  malalus  gawi 
awang  heran. 

6.  Kara  anak  panahm  uras  ba- 
tadjim ,  sampai  ara  utus  olo  ba- 
longkang  penda  ikau;  djeta  ma- 
iiambelan  atai  kara  musoh  radja. 

7.  Padadusam  ,  o  Hatalla ,  melai 
haradjiiT  katatahi,  sokah  karadjaam 
ta  toto  sokah  kabudjur.  —  (Ibran. 
1,8.) 

8.  Ikau  mangilak  katetek  tun- 
tang  basingi  kadarhaka,  tagal  ta, 
o  Hatalla ,  Hatallam  djari  mami- 
njak  ikau  hapan  minjak  kahandjak, 
paham  bara  kara  kolam. 

D.  Kara  pakaiam  kilau  ewau 
inur,  tjindana  tuntang  tidja;  bara 
liuma  garing,  bara  heta  kahandjakm 
dumah. 

10.  Kutoh  putir  radja  hindja  olo 
ajum  idja,  hai  ta,  batang  popohm 
mendeng  hila  gantaum,  irnbungas 
hapan  bulau  idja  kapala  bahalap. 

11.  Hining,  o  putir,  ingat,  ta- 
lingan  pindingm:  kalah  ngalapean 
utus  olo  ajum,  tuntang  ungkup 
human  bapam; 

12.  Mangat  radja  mangilak  ka- 
halapm ;  krana  ia  toto  Tuhan  ajum, 
ikau  akan  manjembah  ia. 

13.  Ta  Tirus,  budjang  bawi  ta, 
karah  manggau  asi  intu  baum , 
hapan  talo  panenga,  kara  olo  awang 
tatau  bara  marak  olo  ara. 

14.  Bungas  haliai  putir  intu  da- 
lam   ta,  pakaiae  uras  bulabulau. 

15.  Hapan  pakaian  awang  ogo 
basulam  ia  iagah  akan  radja,  ku- 
toh budjang  bawi,  awang  kolae, 
miring  ia,  palus  ia  iagah  akam. 

16.  yEwen  ta  iagah  tuntang  han- 
djak  dengan  ramirami,  ia  tama 
dalam  radja. 

17.  Kara  anakm  awang  hatua 
karah    indu    takirin    kara    tatom , 


ikau    karah  mamparadja  awen  ma- 
hundjun  hapus  [)etak. 

18.  Aku  handak  mambrita  aram 
marak  kara  utus  olo ,  tagal  ta  ara 
djalahan  olo  karah  manara  ikau 
haradjur  sampai  katatahi. 


MASMUR  46. 

Lewun    Hatalla  haradjur  sannng  Lewai. 


1.  JMjanji  ingarang  panakan 
Koragh;  akan  kamander  olo  pa- 
njanji;  tumon  nudan  Alamot. 

2.  Hatalla  aka  kalindong  tun- 
tang kaabas  ita,  ia  puna  toto  pan- 
dohop  haliai  kahum   kadjaka. 

3.  Tagal  ta  ita  djaton  mikah . 
alo  kalunen  rusak ,  alo  kara  bukit 
balongkang  akan  bentok  tasik, 

4.  Alo  kara  danum  ta  hariak 
mangambang ,  sampai  bukit  hongga 
awi  kasangite  :   —  Sela. 

5.  Mahin  aton  kea  batangdanum 
tuntang  sungaie  akan  mampahan- 
djak  lewun  Hatalla,  idja  brasih 
awi  aka  melai  ain  Idja  pangka- 
hai  ta. 

6.  Hatalla  intu  bentoke,  tagal 
ta  ia  djaton  hagulak;  Hatalla  ma- 
wat  ia"  sana  duruh  sawah. 

7.  Ara  utus  olo  ridu  lalento, 
kara  karadjaan  hongga;  Hatalla. 
mambo  mampahining  aughe,  palus 
lenjoh  hapus  petak. 

8.  Maka  Jehowa ,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom ,  aton  mampa- 
haiak  ita;  Hatallan  Jakob  puna 
kotan  ita  idja  dahen. 

9.  Kantoh ,  ita  kara  gawin  Je- 
howa, idjii  mandjadian  karusak  ka- 
lotii  hundjun  petak; 

10.  Idja    mahapus    kara    parang 
hong  salepah  petak.  idja  mamelek 


masm.  45.  46. 


M  ASM  IK. 


77 


kara'  panah,  malompeng  kara  lun- 
dju ,  tuntang  manusul  kara  kareta 
parang. 

11.  Terai  keton ,  awi  ngasene, 
aku  bewai  toto  Hatalla ;  aku  kwasa 
intu  bentok  kara  olo  kapir,  aku 
kwasa  hong  hapus  pelak. 

12.  Jehowa,  Tulian  kara  kawan 
talo  belom,  aton  mampahaiak  ita, 
kotan  ita  ,  djeta  Hatallan  Jakob.  — 
Sela. 


MASMUK  47. 

Tara  akan  Hatalla,  idja  pangkahai  ta, 
idjii  maudohop  olo  ai. 


1.  IVlasmur  panakan  Koragh; 
akan  kamander  olo  panjanji. 

2.  Tapok  lokap  keton,  handjak 
kara  utus  olo ,  lahap  intu  Hatalla, 
hapan  augh  rainirami! 

3.  Krana  Jehowa,  pangkahai 
Tuhan  tit,  toto  aka  kikah,  ia  ra- 
dja  hai   mahundjun  salepah  petak. 

4.  Ta'  mandjudju  kara  utus  olo 
mamenda  ita,  kara  djalahan  olo 
penda  pain  ita. 

5.  Ia  rain tih  akan  ita  bagin 
joresan  ita ,  kahain  Jakob ,  idja 
ingilake.  —  Sela. 

G.  Hatalla  mandai  haiak  lahap, 
Jehowa  ta,  haiak  augh  sarunai. 

7.  Njanji,  tara  Hatalla,  njanji, 
tara  radjan  ita! 

8.  Krana  Hatalla  toto  radjan 
hapus  petak;  njanji,  tara  ia  bua- 
buah. 

!>.  Hatalla  mirabing  prentah  ma- 
liundjun  karii  olo  kapir,  Hatalla 
mondok  hong  padadusae  idja  bra- 
sih. 

10.  Kara  mantir  sakara"  utus  olo 
djari  hapumpong  hindjii  utus  olo 
ain  Hatallan  Abraham ,  krana  kara 


olo  hai  idjii  indu  talawang  petak 
puna  ain  Hatalla:  Jii  idjii  pang- 
kahai ta. 


MASMUR  48. 

Njanji  hapan  manara  lewun   Hatalli 


1.   jyiasmur  panakan  Koragh. 
.2.  Hai  toto  Jehowa,  iii  paham 
inara   hong    lewun    Hatallan   ita . 
hundjun  bukit  ajue  idja  brasih. 

3.  Bahalap  tawas  kagantongt  . 
tuntang  indu  kahandjak  hapus  pe- 
tak bukit  Sion  tii,  idjii  hila  atara, 
lewun  radja  hai  tii. 

4.  ^wen  idjii  huang  karii  humae 
awang  hai  tuntang  bahalap  uras 
katawan  Hatalla  puna  iika  kalin- 
donge. 

5.  Krana  ita!  karii  radja  djari 
hapumpong,  rnaka  uras  ia  lilap. 

6.  JEwen  mitii,  tii  iii  sangang. 
ia  tarawen,  hadari. 

7.  Panariiwen  nandjaming  iii  he- 
tii,  kikah  kilau  olo  bawi  idjii  han- 
dak  luas. 

8.  Hapan  riwut  timor  ikau  ma- 
musit  kara  banama  hai. 

9.  Tumon  ikai  djari  mahininge, 
kalota  kea  ikai  djari  mitiie  intu  le- 
wun Jehowa,  Tuhan  karii  kawan 
talo  belom ,  intu  lewun  Hatallan 
ikiii;  Hatalla  mandiihen  djeta  ha- 
radjur  katatahi.   —  Sela. 

10.  O  Hatalla,  ikiii  mingat  asim 
huang  huma  idjii  akam. 

11.  Kilau  aram,  o  Hatalla.  tu- 
mon ta  kea  horumatm  saraj)ai  sa- 
ran  ])etak;  lengiim  gantaum  kon- 
tep  katetek. 

12.  Bukit  Sion  handjak  rantang, 
anak  bawin  Juda  rindang  rainirami 
tagal  kara  kaputusam. 


MASM.  46.  47.48. 


78 


MASMUR. 


1 3.  Kaliling  Sion  ,  ngalingkang 
ia,  isa  kara  tjandie. 

14.  Pariksa  kotae,  awi  manitip 
kara  humae  idja  hai  tuntang  ba- 
halap ,  raangat  keton  tan  masuman 
tii  akan  girir  olo  awang  rahian. 

15.  Krana  Hatalla  djetoh  toto 
Hatallan  ita  haradjur  pains  kata- 
tahi;  ia  magah  ita  mahalau  pam- 
patai  kea. 


MASMUR  49. 

Alo  olo  parajap  batuah,   iila  bahiri. 


1.  JMasmur  panakan  Koragh; 
akan  kamander  olo  panjanji. 

2.  Mindiminding ,  kara  utns  olo, 
ingaingat,  olo  handiai  idjamukong 
petak , 

3.  Olo  naniha  tuntang  olo  hai , 
olo  tatau  dengan  olo  paha  belom 
haiahaiak. 

4.  Totokku  akan  manjewut  kara 
kapintar,  tinai  ataiku  mangumang 
kaharati. 

5.  Aku  handak  manalingan  pin- 
dingku  akan   paribasa,  hapan  ku 
tjapi  aku  handak  masuman  lelaiku. 

6.  Buhen  aku  akan  mikah  metoh 
andau  kadjaka ,  anion  aku  ingali- 
ling  awi  kadarhakan  olo  ta,  idja 
mahenjek  aku? 

7.  Olo  ta  idja  harap  kutoh  ra- 
moe,  tuntang  mandjoho  arepe  ta- 
gal  katataue. 

8.  Krana  dialo  idja  biti  tan 
manewus  paharie ,  djaton  kabawae 
iii  manenga  tewuse  akan  Hatalla. 

9.  Krana  tewus  hambaruae  tang- 
kalau  hai ,  sampai  ia  djaton  ka- 
bawae pains  katatahi.  —  {Matt. 
16,26.) 

10.  Djaton  tau  manewus  ia,  uka 


ia   belom   tinai   haradjur,  tuntang 
djaton    mita  kabanasa. 

11.  Amon  ia  mita,  olo  pintar 
matai  kea,  sama  nihau  haiak  de- 
ngan kara  olo  paleng  gila,  tun- 
tang djaton  tau  dia  malihi  kara 
ramoe  akan  olo: 

12.  Ta,  maka  aton  kahandak 
ataie ,  mangat  ungkup  humae  me- 
lai  katatahi,  tuntang  mangat  akae 
melai  bunggnt  girirmanggirir ,  ti- 
nai uka  arae  basewut  intu  aratanah. 

13.  Tapi  horumat  olon  puna  dja- 
ton tau  melai,  malainkan  ia  sama 
dengan  meto,  ia  akan  lomat  be- 
wai. 

14.  Djeta  djalan  olo  ta,  ia  uias 
olo  gila,  tinai  olo  rahian  mangi- 
lak  augh  totoke  kea.  —  Sela. 

15.  Kilau  kambing  tabiri  awen 
ingkes  hong  naraka,  pampatai  raa- 
njakatik  ia;  haiak  djadjewu  olo 
budjur  mandjadi  tempou  ai ;  taja 
kahain  awen  kinan  nakara,  ia  dja- 
ton bara  kalekae  hindai. 

16.  Tapi  hambaruangku  karah 
iliwus  Hatalla  bara  kwasan  nara- 
ka, krana  ia  manduan   aku. 

17.  ./Ela  mikah,  amon  olo  man- 
djadi tatau,  amon  horumat  ung- 
kup humae  djaladjalan  hai. 

18.  Krana  amon  ia  matai,  djaton 
ia  mimbit  talo  enen ,  horumat  ajue 
djaton  tamput  ia. 

19.  Krana  ia  pudji  mampangat 
hambaruae  pesae  belom,  tuntang 
olo  handiai  djari  manara  ia,  basa 
ia  tan  ramirami  pahaiu. 

20.  Tapi  ia  akan  buli  utus  ta- 
toe,  palus  dapit  iiwen  ta  djaton 
mita  kalawa. 

21.  Olo  idja  bara  horumat  tun- 
tang djaton  bara  kapintar  toto , 
ia  sama  dengan  meto ,  ia  akan 
lomat  bewai. 


maSxM.  48.49. 


MASMUB. 


71) 


MASMUR  50. 

Tahiu  ampin  agama  awang  toto;  mam- 
]>iiclji  olo  haliau. 


1.  Masmur  Asap.  —  Tuhan, 
Ilatalla,  Jehowa  aton  hakotak,  iii 
mangahan  hapus  kalunen  bara  pa- 
lembut  matanandau  sampai  pam- 
belepe. 

2.  Bara  Sion,  aka  ka])ala  ka- 
bungas  tii,  kahain  Ilatalla  hagi- 
ning. 

3.  Hatallan  ita  atoo  dunrah , 
djaton  iii  suni,  apui  |)anjelia  helo 
bara  baue,  tinai  talo  badjea  haka- 
liling  iii. 

4.  Iii  mangahan langit  idja ngam- 
bo,  tuntang  hapus  petak,  handak 
mamutus  utus  olo  ajue. 

5.  „Pumpong  akangku  olo  aing- 
ku  idjii  budjur,  idja  djari  hadjandji 
dengangku    hadjamban  parapabe." 

6.  Ta  karii  langit  masuman  ka- 
teteke,  krana  Ilatalla  idja  mamu- 
tus. —  Sela. 

7.  Hining.  djalahan  olo  ajurigku, 
aku  handak  bamaub ,  job  Israel, 
aku  handak  manjumpah  mampu- 
dji  ikau;  aku,  Hatalla,  puna  Ha- 
tallam. 

8.  Djaton  tagal  karii  parapahm 
aku  mampudji  ikau,  krana  para- 
pahm awang  ingabum  puna  bara- 
djur  intu  baungku. 

9.  Dia  usab  aku  mauduan  sapi 
bara  bumam,  atawa  tabiri  bara 
kandangm. 

10.  Krana  aku  puna  tempon 
karii  mcto  butan,  karii  satua  hong 
karii  bukit,  idjii  manandjong  bako- 
jakojan  karae  beta. 

11.  Aku  katawan  karii  ampin  bu- 
rong  hong  karii  bukit,  tuntang 
karii  meto  bariar  bong  padang  uras 
ajungku. 


12.  Paribasa  aku  biau,  dia  usab 
aku  masuman  tii  akam  ,  krana  aku 
tempon  kalunen  tuntang  huange. 
—  (2Mos.l9,5.) 

13.  Aton  angatm,  aku  handak 
kuman  isin  sapi,  atawa  manjuTup 
dahan  tabiri? 

14.  Luput  tara  akan  Hatalla, 
tumon  tii  lalns  djandjim  intu  Idjii 
pangkabai  tii. 

15.  Ta,  laku  bong  aku  metob 
andau  kadjakiim ,  maka  toto  aku 
handak  maliwus  ikau ,  tuntang  ikau 
akan  maborumat  aku. 

16.  Tapi  dengan  olo  papa  Ila- 
talla bamaub :  Narai  ikau  masu- 
man prentabku,  tuntang  manduan 
djandjingku  tainii  njamam? 

17.  Basa  ikau  djaton  maku  im- 
pudji ,  tuntang  manganan  karii 
augbku  akan  likutm. 

18.  Anion  ikau  mitii  mali ng,  pa- 
lus  ikau  pakat  dengae,  ikau  ram- 
pi  dengan  olo  bakandji. 

19.  Ikau  nalua  totokm  akan  karii 
talo  papa ,  tuntang  djelam  ma  - 
mundal  tipudaja. 

20.  Ikau  mondok  mangotok  pa- 
baiim,  anak  indum  mahin  inu- 
lasm. 

21.  Kakai  ampin  gawim,  tinai 
aku  djari  manjuni  arepku;  tii  maka 
angatm,  aku  sama  kilau  ikaukea. 
Tapi    aku   handak  mandjara  ikau. 

|  tuntang  handak  marinting  tii  intu 
baum. 

22.  Kiiliih  ingat  buabuah  talo 
djetob,  o  keton  bandiai  idjii  nga- 
lapean  Hatalla ,  uka  ala  aku  sa- 
lenga  mantakan,  tuntang  djaton 
idjii   maliwus. 

23.  Idjii  maluput  tara,  iii  tii  idja 
maborumat  aku;  idja"  mambudjur 
djalae ,  akae  aku  handak  mampra- 
lian  manenga  salamat  Ilatalla. 


MASM.  50. 


80 


MASMtra. 


MASMUR  51. 

Masmur   kanjasal. 


1 .  lVlasmur  Dawid ;  akan  ka- 
maiider  olo  panjanji; 

2.  Metoh  nabi  Natan  djari  ma- 
nanggoh  ia,  limbah  Dawid  djari 
dengan  Batseba.  —  (2.*Sam.l2,l.) 

3.  Pasi  aku,  Hatalla,  tumon 
kasajangm ,  puas  kara  kalangkabku 
tumon  kahain  asim. 

4.  Penjau  aku  lingilingis  bara 
kadarhakangku ,  prasih    aku    bara 


dosangku. 


5.  Krana    aku   mangkema  kara 

kadarhakangku,  tuntang  kara  do- 
cs _     '  o 

sangku  haradjur  aton  intu  baungku. 

6.  Intu  ikau ,  intu  ikau  bewai 
aku  djari  badosa,  tuntang  djari 
mawi  talo  awang  papa  intu  baum; 
mangat  ikau  tetek  huang  kara 
aughm ,  tuntang  budjur  huang  kara 
liukutn   ajum. 

7.  Itam,  huang  kasala  aku  djari 
inakan,  tuntang  djari  inihi  induku 
liuang   dosa. 

8.  Itam,  ikau  mangilak  katoto 
huang  atai,  adjar  aku  kapintar 
idja  basilim  ta. 

9.  Puas  dosangku  ,  mangat  aku 
brasih ,  penjau  aku ,  uka  aku 
baputi  bara  udjan  habungkus. 

10.  Soho  aku  mahining  kahan- 
djak  tuntang  karindang,  uka  to- 
langku  idja  indaraim  tau  mangat 
tinai. 

11.  Ules  baum  ,  nalikut  kara  do- 
sangku, kanan  lepah  lingis  kara 
kasala  ngku. 

12.  Tampa  huang  aku  atai  idja 
brasih,  o  Hatalla,  kalah  manaheta 
intu  huangku  rogh  idja  etter. 

13.  JFAa,  manganan  aku  bara  baum, 
ala  manduan  Eoghm  idja  brasih 
bara  aku. 


14.  Lian  akangku  kahandjak  ta- 
gal  salamatm,  sokah  aku  hapan 
rogh   kahias. 

15.  Ta  aku  handak  m adjar  dja- 
lam  intu  olo  palangkah,  mangat 
kara  olo  badosa  hobah  intu  ikau. 

16.  Lrwus  aku  bara  utang  daha, 
o  Hatalla,  ikau  idja  Hatallangku 
tuntang  Djuru-salamat  ajungku ; 
ta  djelangku  handjahandjak  akan 
manara  katetekm. 

17.  Rakang  totok  biwihku,  o 
Tuhan ,  ta  njamangku  akan  masa- 
nan  horumat  ajum. 

18.  Krana  ikau  djaton  mangilak 
parapah,  djaka  dia  kalota,  ta  aku 
radjin  maluput  ta  akam;  parapah 
awang  ingahu  djaton  ikau  radjin. 

19.  Parapah  awang  ingilak  Ha- 
talla, ia  ta  rogh  idja  lenjoh;  atai 
idja  lenjoh  tuntang  bageto  djaton 
ingabejam ,  o  Hatalla. 

20.  Pahalap  Sion  tumon  asim , 
pendeng  kara  kotan  Jerusalem. 

21.  Ta  ikau  karah  mangilak  pa- 
rapah katetek,  parapah  awang  ing- 
ahu idja  lepah  akam;  ta  olo  karah 
maluput  sapi  hundjun  mesbehm. 


MASMUR  52. 

Kara  karajap  akan  rusak. 


1.  Augh  adjar  Dawid;  akan 
kamander  olo  panjanji; 

2.  Metoh  Doeg,  olo  Edom  ta, 
dumah  tuntang  masuman  akan 
Saul,  koae:  Dawid  djari  tama  hu- 
man Ahimelegh.  —  (l.<Sam.22.) 

3.  Buhen  ikau  badjoho,  joh 
olo  kianat,  tagal  kapapam?  toto 
asin  Hatalla  melai   haradjur! 

4.  Djelam  mangarangka  kadar- 
haka ,    djeta    kilau    lading    sukur 


MASM.51.52. 


MASMUR. 


81 


idja"     banjihi,    ikau     tukang    pa- 

nipu. 

5.  Ikau  radjin  kapapa  labih  bara 
kahalap,  talo  tandjaro  radjin  ikau 
manjewute  bara  katetek.  —  Sela. 

(>.  Ikau  mangilak  karS  augh 
idja  marusak,  ikau,  o  djela  pa- 
nandjaro ! 

7.  Tagal  tii,  maka  Hatalla  kea 
kariili  marusak  ikau  lepah  lingis, 
mansuwit  mariganan  ikau  bara  pa- 
sahm,  tuntang  marunap  ikau  bara 
tanah  aka  olo  belom.  —  Sela. 

8.  Maka  olo  tetek  karah  mitii 
tii  haiak  inarawan,  tuntang  iiwen 
karah  manatawii  ia,  koae: 

!>.  Itiim,  djeta  olo  tii,  idja  dia 
manduan  Hatalla  indu  kotan  ai, 
baja  ia  harap  kutoh  panataue ,  tun- 
tang ia  djari  kwasa  huang  kadar- 
haka. 

10.  Tapi  aku  kilau  batang  un- 
dus  idja  lalamanjan  hong  human 
Hatalla,  aku  harap  asin  Hatalla 
haradjur  palus  katatahi. 

1 1 .  Aku  handak  manara  ikau 
palus  katatahi ,  basa  ikau  djari 
malalus  tii;  aku  handak  mentai 
aram,  krana  djetii  mangat  akan 
kara  olo  ajum  idjii  budjur. 


MASMUR  53. 

Tahin  kapapau  olo  kalnnen. 


1.  Augh  adjar  Dawid;  akan 
kamander  olo  panjanji ;  tumon  nu- 
dan  Maghalat. 

2.  Olo  gila  hamauh  huang  atiiie: 
Hatalla  puna  djaton.  JEwen  djari 
tapakarok  rusak  atiiie;  ia  talo  ka- 
djilek  awi  kapapau  prangae;  djaton 
aton  idja  mawi  talo  bahalap,  idjii 
mahin  dia.  —  (Masm.l-i.) 


o.  Bara  sorga  Hatalla  manangr 
kilik  kara  panakan  olon,  tantai 
mitii,  djaka  aton  idjii  biti  idjii  pin- 
tar,  idjii  manggau  Hatalla. 

4.  Tapi  samandiai  iiwcn  djari 
umlur,  mas  iii  djari  babasi;  djaton 
idja  mavri  talo  bahalap,  idja  m;i- 
hin  dia, 

5.  Kilen,  djaton  idja  biti  olo 
parajap  tii  handak  harati?  idjii  ku- 
man  ungkup  olo  ajungku,  mang- 
gau ontong  akae;  tapi  iii  djaton 
blaku  intu  Hatalla. 

G.  Hetii  olo  tii  mikiih ,  alo  aka 
tii  djaton  pampikiih ,  krana  Hatalla 
mamelek  kara  tolang  olo  idjii  man- 
djakii  ikau:  ikau  mampahawen 
mamparungkok  awen,  krana  Na- 
talia mangabela  olo  tii. 

7.  Kajah,  kalah  djaka  bara  Sion 
dumah  paliwus  akan  Israel,  amon 
Hatalla  haluli  manalih  olo  ajue  idja 
tawanan!  Tii  Jakob  akan  barami- 
rami,  Israel  akan  handjak  rantang. 


MASMUR   54. 

Lafcu  tahin  kaliwus. 


1.  Augh  adjar  Dawid:  akan 
kamander  olo  panjanji:  impahaiak 
kutjapi; 

2.  Metoh  olo  Sip  djari  dumah . 
sambil  hamauh  dengan  Saul:  Dia 
Dawid  djari  manjahokan  arepe  ma- 
rak  ikiii? — (\.Sam.26,l.) 

3.  0  Hatalla,  liwus  aku  awi 
aram,  kiiliih  mamatut  akangku  lia- 
pan  kwasam. 

4.  O  Hatalla,  Inning  lakndo- 
angku ,  mindiminding  akan  augh 
njamangku. 

5.  Krana  olo  beken  utuse  mang- 
gatang   arepe   mawi  aku,  olo  kia- 


4 


Au.SM.52. 53  5  I 


82 


MASMUR. 


nat   raangatah    hambaruangku,   ia 

djaton    mingat   Hatalla  puna  intu 
baue.  —  Sela. 

6  lta,  Hatalla  idja  mandohop 
aku ,  Tuhan  ta  hindja  awen  idja 
mahaga  hambaruangku. 

7.  Kadarhakan  musohku  karah 
mamulang  mawi  ia  kea;  kalah  ru- 
sak  olo  ta  tumon  katotom. 

8.  Ta  aku  handak  mimbit  pa- 
rapah  akam,  tuntang  handak  raa- 
nara  aram,  o  Jehowa,  basa  djeta 
paham  bahalap. 

9.  Krana  ia  djari  maliwus  aku 
bara  kara  tjalaka,  sampai  ma- 
tangku  mita  kahandjake  tagal  kara 
musohku. 


MASMUR  55. 

Tahiu  sobat  awanff  halian. 


1.  Augh  adjar  Dawid;  akan 
kamander  olo  panjanji;  impahaiak 
kutjapi. 

2.  Hining  lakudoangku ,  o  Ha- 
talla, ala  mandengen  augh  usokku. 

o.  Tahiu  aku  tuntang  trima 
aughku,  aku  manarahing  huang 
kapahangku ,  tuntang  manangis  ; 

4.  Basa  awi  musoh  paham  mang- 
kariak ,  tuntang  olo  papa  harare- 
pan;  krana  olo  ta  mambaring  tja- 
laka akangku ,  tuntang  hasep  ka- 
sangite  manjingi  aku. 

5.  Ataiku  paham  sekit  intu  hu- 
angku,  pampikah  pampatai  djari 
manjangkulep  aku. 

6.  Kikah  tuntang  panarawcn 
djari  buah  aku,  kasabanen  djari 
manjalungkem   aku. 

7.  Koangku:  kalah  djaka  aku 
bara  palapas  kilau  burong  dara, 
ta  aku  handak  trawang,  manggau 
itkaku  melai. 


8.  Toto,  aku  radjin  hadari  ke- 
djau  kantakanta ,  tuntang  bara  ma- 
lem  hong  padang  benjem.  —  Sela. 

9.  Aku  handak  mandjeleng  arep- 
ku,  mangat  mahakan  barat  tun- 
tang talo  basaloh. 

10.  Paleteng  olo  ta,  o  Tuhan, 
kaliih  kahut  aughe ,  krana  aku 
mita  baja  kararat  tuntang  klahi 
hong  lewu. 

11.  Hanclau  hamalem  talo  kalota 
hakaliling  hundjun  kotae,  kadar- 
haka  tuntang  tjalaka  aton  intu 
huar.ge ; 

12.  Gawi  sala  marentah  intu 
huange,  tandjaro  tuntang  tipu  dja- 
ton maku  haiang  bara  kara  djalae. 

13.  Krana  djaton  djaka  musohku 
idja  mamapa  aku,  djeta  puna  indu 
injarenangku ;  dia  kea  olo  idja 
puna  basingi  aku  badjoho  toh  ma- 
wi aku ,  djaka  kalota  aku  handak 
manjahokan  arepku  bara  ia. 

14.  Tapi  ikau  puna  kolangku, 
sobatku  tuntang  karampiku; 

15.  Koa  idja  pudji  pakat  hatirok 
bahalap ,  koa  idja  manandjong  ha- 
bambai  tama  human  Hatalla,  haiak 
olo  ara. 

16.  Kalah  karusak  buah  iii,  ka- 
lah  ia  gagar  akan  naraka  belobe- 
lom,  krana  baja  kapapa  bewai  intu 
akae  melai,  hong  ataie. 

17.  Tapi  aku  handak  mangka- 
riak  intu  Hatalla,  maka  Jehowa 
karah  maliwus  aku. 

18.  Halemai  handjewu  tuntang 
bentok  andau  aku  handak  masu- 
man  kara  kapahangku  haiak  ma- 
nangis ,  ta  ia  karah  manarima 
aughku. 

19.  Ia  maliwus  manjanang  ham- 
baruangku bara  klahi  idja  mawi 
aku,  krana  kutoh  kara  olo  idja 
mawi  aku. 

20.  Hatalla  karah  manuring,  tun- 


masm.  54.  55. 


MASMUR. 


83 


tang  tombah  mamaliih  iiwcn,  iii 
icljii  puna  marentah  bara  djaman 
lioran  haliai.  —  Sola.  —  Sabab  olo 
ta  djaton  maku  hobah,  tuntang 
djaton  paraba  Hatalla. 

21.  Krana  olo  ta  manusang  lc- 
ngiie  mawi  iiwcn ,  idjii  hakabuah 
dcngae,  iii  mangarak  djandjie. 

22.  Totoke  menjak  baramantcga, 
tapi  klahi  aton  huangatiiie;  aughe 
malisen  bara  undus,  tapi  djeta 
kilan  padang  manjihi. 

23.  Baring  perkaram  akan  Je- 
howa ,  ta  iii  karah  mahaga  ikau , 
palus  katatahi  iii  djaton  nalua  olo 
tetek  tatarajang. 

24.  Maka  ikau ,  o  Hatalla ,  ka- 
riih  mambaring  olo  ta  akan  lowang 
kabanasa.  Kara  olo  pambnsau  daha 
tuntang  panipu  djaton  sampai  ha- 
benteng  pambelome.  Tapi  aku  ha- 
rap  intu  ikau. 


MASMUR  50. 

Laluuloa  tuhiu  olo  idjii  mawi  ita. 


1.  Augh  basilim  bahalap  ain 
I  )awid ;  akan  kamander  olo  panja- 
nji;  tahiu  burong  dara  idjii  gagom 
marak  olo ;  raetoh  olo  Pilisti  djari 
raanawan  iii  hong  Gat.  —  (l.Sam. 
21,11.) 

2.  0  Hatalla!  pasi  aku,  krana 
olo  mansnkap  mawi  aku ,  nong- 
kang  andau  musoh  mantam  man- 
djakii  aku. 

3.  Musohku  gagaritat  haradjur, 
krana  kutoh  olo  badjoho  mawi 
aku. 

4.  Alo  parak  kikiihku  rnahin 
aku  harap  ikau. 

5.  Aku  manara  augh  Hatalla, 
Hatalla  idjii  kaharapku ,  aku    dja- 


ton maku  mikiih ;  kilen  gawin   isi 
daha  tau  mawi  aku? 

6.  Nongkang  andau  olo  tii  ma- 
njala  aughku,  kara"  pikire  aras 
bandak  maniapa  aku. 

7.  Olo  tii  hapumpong  mimpa  , 
iii  mangalati  karii  gawingku,  awic 
harap  manganan  tahasengku. 

8.  Awi  karajape  iii  harap  liwus; 
o  Hatalla,  baring  karii  olo  tii 
huang  kalaitm. 

9.  Ikau  djari  mitong  karii  pan- 
davingku,  karii  djohon  matangku 
inam  huang  kasam;  toto,  djetii  djari 
imintik  huang  suratm. 

10.  Tii  karii  musohku  akan  tara- 
pulang  undur,  haiak  aku  blaku; 
krana  tawangku ,  Hatalla  hindja 
aku. 

11.  Augh  Hatalla  handak  ina- 
raku,  augh  Jehowa  handak  iho- 
rumatku. 

12.  Hatalla  iika  kaharapku,  tii 
aku  djaton  mikiih ,  krana  kilen 
olon  tau  mawi  aku? 

13.  Karii  djandjim  inarimaku,  o 
Hatalla;  aku  handak  mimbit  para- 
pah  tarimakasih  akam. 

14.  Krana  ikau  maliwus  hamba- 
ruangku  bara  pampatai ,  tuntang 
paingku  belii  tanggarurus,  sampai 
aku  tau  manandjong  hong  bauu 
Hatalla ,  hong  kalawa  iika  olo 
belom. 


MASMUR  57. 

Tarimakasih  metoli  bahaja  jmhaiu. 


1.  iVugh  basilim  bahalap  ain 
Dawid;  akan  kamander  olo  pa- 
njanji;  „ala  mamparusak ;"  mctol; 
ia  mahakan  Saul,  palus  hadari  akan 
lowang.  —   (1.8am. 2  2,1.) 


3iASM.55.5i3.57. 


b4 


MASMUE. 


2.  Pasi  aku,  Hatalla,  pasi  aku, 
krana  hambaruangku  harap  hong 
ikau,  aku  bakalindong  kandjungen 
penda  palapasm,  mendah  kadarhaka 
mahalau. 

3.  Aku  mantehau  blaku  intu 
Hatalla,  intu  Tuhan  pangkahai, 
intu  Hatalla  ta,  idja  mamatut  ma- 
lalus  akangku. 

4.  la  manjoho  bara  sorga  ma- 
ngat  maliwus  aku,  sarabil  mampa- 
liawen  olo  ta,  idja  gagaritat 
mangatah  aku.  —  Sela.  — 
Hatalla  manjoho  asie  tuntang  ka- 
totoe. 

5.  Hambaruangku  marak  singa, 
aku  menter  hong  barah  apui,  ia 
tii  olo  kalunen,  idja  kasingae 
kilau  lundju  tuntang  anak  panah, 
tinai  djelae  uras  kilau  padang 
manjihi. 

6.  Horumat  akam  huang  sorga, 
o  Hatalla,  tinai  tara  akam  hong 
hapus  petak. 

7.  iEwen  manenan  djaring  akan 
paingku,  ia  mahenjek  hambaruang- 
ku, ia  mangali  palowang  akangku, 
tapi  bitie  lawo  beta.  —  Sela. 

8.  Ataiku  tanggar,  o  Hatalla, 
ataiku  tanggar,  aku  handak  ma- 
njanji  tuntang  manara. 

9.  Misik,  o  hambaruangku;  nii- 
sik  biola  tuntang  kutjapi!  aku 
handak  mananselo  talo  blawa! 

10.  Aku  handak  mahorumat  ikau 
marak  kara  utus  olo ,  joh  pang- 
kahai Tuhan,  handak  manjanji  ma- 
horumat ikau  bentok  kara  djalahan 
kalunen. 

11.  Krana  asim  hapus  penda  la- 
ngit,  tuntang  katotom  kilau  ka- 
krdjau  darin  baunandau. 

12.  Horumat  akam  huang  sorga, 
o  Hatalla,  tinai  tara  akam  hong 
hapus  petak. 


MASMUR  58. 

Tahiu  hakim  iilja  biugkok. 


1.  Augh  basilim  bahalap  ain 
Dawid;  akan  kamander  olo  pa- 
njanji;   „ala  mamparusak." 

2.  Kilen,  keton  toto  bisu,  dja- 
ton  handak  manjewut  talo  idja  te- 
tek,  djaton  maku  mamutus  budju- 
budjur,  o  keton  olo  kalunen? 

3.  Toto,  alo  hong  atai  mahin 
iuampa  keton  kasala,  hong  tanah 
keton  malalus  kadarhakan  lengiin 
keton. 

4.  Olo  papa  puna  undur  bara 
ia  inakan ,  olo  panandjaro  lajang 
bara  knain  indue. 

5.  Katadae  tumon  katadan  han- 
dipa,  tumon  handjaliwan  paleng 
ia  mamaleng  pindinge; 

6.  Idja  djaton  maku  mahining 
augh  tabit,  tukang  panawar,  alo 
ia  patjah  manawar. 

7.  O  Hatalla,  rempang  kasingae 
huang  njamae ,  kiilah  tampusing 
galamit  singa  tabela  ta,  o  Jeliowa. 

8.  Patut  awen  ta  lenjoh  kilau 
danum,  palus  hanjut;  amon  ia  ma- 
nintu  anak  panahe,  maka  totoke 
putut. 

9.  ^Ewen  nihau,  lenjoh  kilau 
djelau,  kilau  anak  ingalus  djaton 
ia  mita  matanandau. 

10.  Helo  bara  kabali  mangkema 
apui,  maka  Ta  karah  manambalang 
ta,  alo  manta  alo  masak  talo  huange. 

11.  Olo  tetek  karah  handjak, 
basa  ia  mita  pamalah  kalotii,  paie 
inasarae  hong  dahan  olo  papa. 

12.  Tuntang  olo  ara  karah  ha- 
mauh :  toto  kea,  olo  tetek  ta  aton 
bara  upah.  Toto  kea,  Hatalla  mam- 
budjur  hong  petak. 


>ias.m.  57.  58. 


M  ASM  UK. 


85 


MASMUR  50. 

Lakuiloa  tahiu  olo  idja  mangatab  ita. 


1.  ixugh  basilim  bahalap  ain 
Dawid;  akan  kamandei  olo  panja- 

nji;  „iila  rnamparusak;"  metoh 
Saul  manjoho  olo  manonggo  hu- 
niac,   handak  mampatai  ia.  —  (1. 

Sam.19,11.) 

2.  Liwus  aku  bara  kara  mu- 
sohku,  o  Hatallangku,  tuntang  ta- 
lawang  aku  bara  olo  ta,  idjii  men- 
deng  mawi  aku. 

o.  Lapas  aku  bara  olo  darhaka, 
liwus  aku  bara  olo  pambusaudahata. 

4.  Krana  itam,  ia  mangatah 
tahasengku,  olo  abas  ta  hapum- 
pong  iantai  mawi  aku,  alo  kadar- 
hakangku  tuntang  dosangku  dja- 
tnn,  o  Jehowa! 

5.  Djaton  tagal  kasalangku  olo 
ta  hadari,  manatap  arepe;  misik, 
kalah  manjupa  aku,paluskabuali  ta,. 

6.  Toto  ikau,  o  Jehowa,  Ha- 
tallan  kara  kawan  talo  belom,  Ha- 
tallan  Israel ,  misik ,  takan  kara 
olo  kapir  ta,  ala  masi  idja  biti 
kara  olo  bingkok  ta,  idja  tantai 
marajap  !  —  Sela. 

7.  Hamalem  awen  ta  akan  bull, 
mangaung  kilau  aso,  hadari  ma- 
ngumbang  lewu. 

8.  Itam,  ia  maridu  hai  aughe; 
padang  aton  intu  totoke;  awe  ha- 
knn  mahining  ta? 

1).  Tapi  ikau,  o  Jehowa,  mana- 
tawa  iii,  tuntang  hababaka  kara 
olo  kapir. 

10.  Kwasan  awen  ta  inggiangku 
akam,  krana  Hatalla  puna  ko- 
tangku. 

11.  Hatallangku  karah  manjale- 
lian  akangku  kahalape ;  Hatalla 
manjoho  aku  mita  kahandjakku 
tagal   kara  musohku. 


12.  yEla  pains  mampatai  Swen, 
bela  olo  ajungku  badjclcng  kala- 
pean  tii.  tajn"  kiilah  kwasam  nam- 
burup  olo  til  barakumbang  hara- 
djur,  parungkok  iii,  o  Hatalla,  ta- 
lawang  ikiii. 

13.  Karii  augh  totoke  uras  dosa, 
tagal  tii  patut  iii  inawan  hnang  ka- 
djohoe ,  tagal  karii  sapa  tuntang 
kara'  augh  tandjaro,  awang  inje- 
wute. 

14.  Palomos  olo  ta  huang  lason 
kasangitm,  palomat  iii  sampai  iii 
lepah ,  mangat  kara  olo  kasene , 
toto  Hatalla  idja  marentah  hong 
Jakob,  tuntang  palus  saran  petak. 
—  Sela. 

15.  Toto  awen  ta  kariih  buli  ha- 
malem,  mangaung  kilau  aso,  tun- 
tang mangumbang  hapus  lewu. 

16.  Iii  kariih  barakumbans;  mang- 
gau  panginae,  tapi  djaton  kea  be- 
soh,  ia  akan  batiroh  blau  bewai. 

17.  Tapi  aku  handak  manjanji 
manara  kwasam ,  tuntang  handja- 
handjak  haiak  djadjewu  mahorumat 
asim ;  krana  ikau  djari  indu  ko- 
tangku,  iika  kalindongku  metoh 
kadjakangku. 

18.  Karii  kwasangku  ingakuku 
ajum  bewai ;  krana  Hatalla  ko- 
tangku,  Hatallangku  idja  pamasi. 


MASMUR  (50. 

Lakudoa  kahum  bahaja. 


1.  jcxkan  kamander  olo  panjanji : 
tahiu  kamangat  augh  Hatalla : 
augh  basilim  ain  Dawid,  mangat 
iugadji ; 

2.  Metoh  iii  djari  parang  deng- 
an  olo  Aram  bara  Padanaram,  tun- 
tang dengan  olo  Aram  bara  Soba, 


MASM.  59.  60. 


$<J 


MASMUR. 


metoli  Joab  buli  mampalah  olo 
Edom  hong  padang  ujah,  mam- 
patai  duawalas  kojan  biti.  —  (2. 
£am.8,l;10,13.) 

3.  O  Hatalla,  ikau  idja  djari 
manganan  tuntang  mandarai  ikai , 
tuntang  djari  malaifc  ikai,  toh  kli- 
lah.  ampong  ikai  tinai. 

4.  Ikau  djari  manggerek  petak 
mandavak  ta,  toh  pahalit  clarake 
tinai,  krana  djeta  lombanglembut. 

5.  Ikau  djari  hararepan  utus 
olo  ajum  dengan  talo  babehat , 
djari  mampihop  ikai  hapan  anggor 
mampanjanjau. 

6.  Tapi  toh  ikau  djari  manenga 
akan  awen  idja  mikiili  ikau  ban- 
derae  tinai,  uka  djeta  impendeng 
tinai  tagal  katoto.  —  Sela. 

7.  Mangat  kara  olo,  idja  aka 
kataum  ,  irnpaliwus ,  kalah  dohop 
hapan  lengam  gantaum,  tuntang 
trima  augh  ikai.  —  (Masm.108,7.) 

8.  Hatalla  djari  hamauh  huang 
karasihe,  ta  aku  handjak  rantang ; 
aku  handak  mambagi  Sighem,  tun- 
tang raukur  padang  Sukot. 

9.  Gilead  ajungku,  Manase  kea 
ajungku  ;  Epraim  ta  kalindong  ta- 
kolokku,  Juda  sokahku  katan  ma- 
rentah. 

10.  Moab  ta  kandarah  panjaup 
ajungku,  Edom  aka  djakah  sarum- 
pahku  ,  Palestina  akan  malahap , 
mangaku  marnenda  aku. 

11.  ./Ewe  idja  mimbit  aku  tama 
lewu  awang  dahen  kotae,  awe  ma- 
gah  aku  sampai  Edom? 

12.  Djaton  ikau  kea,  o  Hatalla, 
idja  djari  manganan  ikai,  tuntang 
djaton  maku  omba,  o  Hatalla, 
mampahaiak  kawan  parang  ikai  ? 

13.  Dohop  ikai  intu  kadjakan 
ikai,  krana  dohop  olon  djaton  ba- 
guna  bewai. 

14.  Awi  Hatalla  ikai  handak  ma- 


lalus  kwasa,  ia  karah  mahundjeng 
mandarai   kara  musoh  ita. 


MASMUR  61. 

Lakiuloa  metoh  kadjaka. 


1.  IVlasmur  DaAvid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji ;  impahaiak 
kutjapi. 

2.  Hining,  o  Hatalla,  kariakku, 
tahiu  lakungku. 

3.  Bar  a  saran  petak  aku  mang- 
ahau  ikau  marak  kahapifc  ataiku; 
imbit  aku  akan  batukarang  ta, 
idja  tangkalau  gantong  akangku. 

4.  Krana  ikau  akakalindongku, 
tjandi  dahen  malawan  musoh. 

5.  Aku  handak  melai  hong  ting- 
kapm  sampai  katatahi ,  haiak  ha- 
rap  ingandjungen  palapasm.  — 
Sela. 

6.  Krana  ikau,  o  Hatalla,  djari 
manarima  djandjingku,  ikau  ma- 
nenga akangku  tumon  bagin  awen, 
idja  mi  kali  aiam. 

7.  Ikau  mamandjang  umur  ra- 
dja,  kara  njeloe  akan  haradjur  gi- 
rirmanggirir. 

8.  Ia  haradjur  radja  hong  baun 
Hatalla;  soho  asi  tuntang  katoto, 
mangat  mahaga  ia. 

9.  Ta,  maka  haradjur  aku  han- 
dak manjanji  manara  aram,  mangat 
aku  malalus  djandjingku  nong- 
kang  andau. " 


MASMUE  62. 

Snni  tuntang  sanang  intu  Hat;illa. 


1 .  IVlasmur  Dawid ;  akan  ka- 
niander  olo  panjanji  ungkup  Je- 
dutun. 


masm.  GO.  61.  62. 


MASMUR. 


87 


2.  Baja  Hatalla  bewiii  iika  ka- 
harap  hambaruangku,  bara  ia  sala- 
matku duinah. 

3.  Baja  iii  bewSi  batukarangku, 
salamatku  tuntang  kotangku,  sam- 
]>ai  aku  djaton  tan  iongga  paham. 

4.  Eilen  katahi  keton  uras  ma- 
roboh  idja  biti ,  samandiai  keton 
haiulak  mampatai  ia ,  idja  kilau 
dinding  lihanglahanga,  kilau  pagar 
idja  kohakkahik? 

5.  Baja  iiwen  ta'  hatirok,  han- 
dak  manganan  ia  bara  pangkate; 
ia  radjin  manandjaro ;  liapan  nja- 
mae  iii  mambcrkat,  tapi  ataie  rna- 
njapa.  —  Sela. 

6.  Baja  suni  intu  Hatalla,  tan- 
tang  entai  iii,  o  hambaruangku, 
krana  bara  iii  dumali  kaharapku. 

7.  Baja  iii  batukarangku,  sala- 
matku ,  tuntang-  kotangku ,  aku 
djaton  akan  hidjuh. 

8.  Intu  Hatalla  aton  salamatku 
tuntang  horumat  ajungku;  batu- 
karangku idja  diihen  tuntang  iika 
kamentengku,  iii  ta  Hatalla. 

9.  Haiapiii  haradjuv,  o  olo  han- 
diai,  baring  hapus  atai  keton  intu 
iii,  Hatalla  idjii  iika  kaharap  ita.  — 
Sela. 

10.  Baja  uras  talo  haiang  bewiii 
karii  olo  kalunen,  alo  karii  olohai 
mahin  manandjaro;  amon  inda- 
sing,  maka  iii  mahian  bara  djaton, 
alo  ia  kutoh  kariie. 

11.  Mia.  harap  kararat,  iila  ba- 
djoho  haiang  tagal  talo  irampas ; 
amon  panatau  lawo  akan  keton, 
iila   maleket  atai  keton  heta. 

12.  Hatalla  djari  hamauh,  kin- 
djap  aku  djari  mahininge :  karii 
kwasa  puna  ain  Hatalla. 

13.  Ikau,  o  Tuhan,  toto  tempon 
asi ,  krana  ikau  mamalah  genep 
biti  tumon  gawie. 


MASMUR  63. 

Kakenang  tahiu  sombajang  iiljii  toto. 


1.  IVIasmur  Dawid,  metoh  i;i 
hoiiti-  padang  Juda.  —  (1. Sam. 23, 
14.) 

2.  O  Hatalla,  ikau  Hatallang- 
ku !  haiak  djadjewn  aku  manggau 
ikau ;  hambaruangku  teah  belaie 
nahuang  ikau,  berengku  blau  haus 
ikau,  hong  tanah  keang  kamahau 
tuntang  ngarising,  iika  danum 
djaton. 

3.  Tumon  tii  aku  haus  handak 
mitii  ikau  huang  iikam  idjii  brasih, 
mangat  manampajah  kwasam  tun- 
tang kahaim. 

4.  Krana  asim  toto  bahalap  bara 
pambelom ;  totok  Imvihku  manara 
ikau. 

5.  Tagal  tii  aku  handak  maho- 
ruinat  ikau  hapus  pambelomku, 
huang  aram  aku  handak  mandepa 
lengangku  duadua. 

6.  Ta  hambaruangku  besoh  ki- 
lau awi  enjak  tuntang  banahat , 
tinai  njamangku  manjanji  manara, 
haiak  handjak   totok  biwihku. 

7.  Amon  aku  manahiu  ikau 
huang  sasurongku ,  maka  hapus 
arena  aku  mangenang  ikau. 

8.  Krana  ikau  toto  pandohop 
ajungku,  ingandjungen  palapasm 
aku  tau  handjak  rantang. 

9.  Hambaruangku  leket  hong 
ikau ;  lengiim  gantaum  mimbing 
man  diihen  aku. 

10.  Tapi  iiwen  tii,  idjii  manga- 
tab,  handak  marusak  hambaruang- 
ku, akan  lawo  inelen  petak. 

11.  Iii  injaragh  akan  padang,  iii 
indu  bagin  ason  taun. 

12.  Maka  radja  karah  handjak 
intu  Hatalla ;  olo  handiai  akan 
baramirami,  idjii  sumpah  manjewut 


MASM.  <)2.  63. 


88 


MASMUR. 


arae ;  krana  kara  totok  panandjaro 
karah  iangop. 


MASMUR  64. 

Laku  tahiu  dohop. 


1.  Masmur  Dawid:  akan  ka- 
mancler  olo  panjanji. 

2.  Hining,  Hatalla,  aughku 
huang  kapahangku,  kalindong  para- 
belomku  bara  pampikah  musoli. 

3.  Sahokan  aku  bara  augh  pa- 
kat  olo  parajap,  bara  lalenton  olo 
papa ; 

4.  Idja  manjihi  djelae  kilau  pa- 
dang,  tun  tang  manintu  augh  ba- 
pait  kilau  anak  panali ; 

5.  Mangat  bara  aka  basilini  awen 
mamanali  olo  budjur,  salenga  awen 
mamanah  ia,  djaton  mikah,  djaton 
mahamen 

6.  iEwen  mambulat  aughe  huang 
perkarae  idja  papa,  ia  hasarita, 
handak  manenan  djarate ,  sambil 
hamauh:   awe  akan  mita  akae? 

7.  Kara  kadarhakae  djari  lepah 
ingumange,  koae:  toh  ita  djari 
tatap !  tirok  ita  bakalilit  haliai ! 
Kara  atai  huang  genep  biti  pahara 
timben. 

8.  Ta,  maka  Hatalla  salenga 
mamanah  olo  ta;  awen  handak 
mampahimang ,  himang  mamadok 
mawi  awen  kea. 

9.  Palus  awen  impalokang,  dje- 
lae mamparenep  ia ,  balalu  kara 
kolae  idja  pakat  dengae  hadari. 

10.  Tii  olo  handiai  mikah,  tun- 
tang  masanan  gawin  Hatalla,  sam- 
bil harati  tab  iawie  ta. 

11.  Olo  tetek  karah  handjak 
huang  Jehowa,  sambil  harap  hong 
ia,  kara  olo  budjur  akan  barami- 
rami. 


MASMUR  65. 

Njanji  musim  getem. 


1.  JVlasmur  Dawid;  akan  ka- 
raander  olo  panjanji. 

2.  O  Hatalla,  intu  ikau  olo 
akan  suni,  ikau  akan  inara  hong 
Sion,  tuntang  intu  ikau  olo  ma- 
lalus  djandjie. 

3.  Ikau  idja  manarima  laku- 
doa,  tagal  ta  kara  isi  manalih 
ikau. 

4.  Kara  kasalan  ikai  pahalau 
babehat  akan  ikai,  tapi  ikau  tan 
mampun  kara  dosan  ikai. 

5.  Salamat  olo  ta,  idja  intihni, 
idja  injohom  manalih ,  mangat  ia 
melai  huang  parantaram.  Soho 
ikai  besoh  awi  ramon  akam,  huma 
sombajang  aim  idja  brasih  ta. 

6.  Taio  bakaikaikah  llalusm 
huang  katetekm  akan  ikai,  o  Ha- 
talla, Djuru-salamat  ikai,  ikau  idja 
aka  kaharap  hapus  saran  kalunen, 
tuntang  kedjau  hong  pasisir  tasik  : 

7.  Idja  mandahen  kara  bukit 
hapan  kaabase,  idja  imbabat  de- 
ngan  kwasa; 

8.  Idja  manadoh  gotok  tasik, 
njahai  kara  galombange,  tuntang 
karidun  kara  utus  olo ; 

9.  Sampai  kara  olo  awang  swan 
petak  mikah  tagal  kara  kata  ajum: 
timor  tuntang  barat  impahandjakni. 

10.  Ikau  madja  petak,  manjiwohe 
tuntang  paham  mampamuae ;  kalin 
Hatalla  kutoh  danume ;  araon  ikau 
djari  manatap  tanah  ta,  ta  ikau 
mampalembut  buae  akan  olon. 

11.  Ikau  mambungkak  tana  idja 
iluku,  sampai  njenjeh  petakc,  ikau 
mampalemo  ta  hapan  udjan,  tun- 
tang mamberkat  talo  impalem- 
bute. 

12.  Ikau  paham  mampahalap  nje- 


masm.  63.  64.  65. 


M  ASM  (Jit. 


89 


Ion  asim  toll ,  genep  tasaran  paim 
enjake  mantahanis; 

13.  Sampai  padang  iika  benjem 
mahin  mantahanis ,  tuntang  kara* 
lungkoh  imbabat  hapan  karami. 

14.  Hapus  padang  kontep  tabiri, 
kavii  djanah  patutup  gcndom ;  olo 
handiai  handjak  tuntang  manjanji. 


MASMUR  M. 

Njanji  tara  tagal  berkat  Hatalla. 

1.  IVlasmur;  akan  kamander 
dlo  panjanji.  —  Lahap  akan  Ha- 
talla, job  hapus  petak ! 

2.  Njanji  kahain  arae,  tenga  ho- 
rumat  akae  indu   tarae. 

3.  Awi  hamauh  dengan  Hatalla: 
lalehan  kaheran  kara  gawim !  tagal 
kutoli  kwasam  kara  musohm  akan 
musok  marawan  ikau. 

4.  Hapus  petak  indu  rnanjem- 
bah  ikau,  tuntang  manjanji  akam, 
manara  aram.  —  Sela. 

5.  Kantoh,  ita.  keton  kara  ga- 
win  Hatalla,  idja'  bakaikaikah  ga- 
wie  dengan  olo  kalunen. 

6.  la  manampa  tasik  mandjadi 
iika  keang;  batang  danum  inim- 
pah  olo  manandjong;  beta  ita  han- 
djak rantang  hong  ia. 

7.  Ia  marentah  hapan  kwasae 
palus  katatahi,  matae  mangalulut 
kara  djalahan  olo;  kwaka  olo  pa- 
risang  tau  manggatang  arepe !  — 
Sela. 

8.  Tara  Hatallan  ita,  o  kara 
djalahan  olo,  sanan  papahining  augh 
horumat  ai; 

9.  Idja  mahaga  mambelom  ham- 
haruan  ita,  tuntang  mangahana 
pain  ita  tanggarurus. 

10.  Krana   ikau   mariksa    mang- 
kema  ikai,  o  Hatalla.  ikau   mam- 


prasih    ikai   tumon    mamprasih  sa- 

laka. 

11.  Ikau  djari  namiian  ikai  akan 
djaring,  ikau  djari  mauiuat  tang- 
gongan  intu  ikai. 

12.  Ikau  djari  manjnho  ohm 
mukong  takolok  ikai,  ikiii  djari 
huah  apui  tuntang  danum:  tapi 
ikau  djari  mamplua  ikai  tinai  akan 
kutoh  kamangat. 

13.  Tagal  ta  aku  handak  tamii 
humam  mimbit  ara  parapah  awang 
ingahu ,  tuntang  handak  malalus 
djandjingku  dengam  , 

14.  Idja  injewut  totok  biwihkn 
tarangtaranga,  idja  ingotak  nja- 
mangku  metoh  kadjakangku. 

15.  Parapah  awang   ingahu  han- 
dak  iluputku  akam,  ia  ta,  tabiri, 
awang  bascput,  tuntang  mangahu 
tabiri  hatuae ;  aku  handak  maiuput 
sapi  tuntang  kambing.  —  Sela. 

16.  Kantoh,  senah,  keton  han- 
diai idja  mikah  Hatalla,  aku  han- 
dak manjarita  talo  awang  djari 
iawie  dengan  hambaruangku. 

17.  Ia  djari  intehauku  hapan 
njamangku,  tinai  toh  djelangku 
manara. 

18.  Djaka  ataiku  mangenang  talo 
papa,  toto  pangkahai  Tuhan  djaton 
djari  mahining  aughku. 

li).  Tapi  Hatalla  djari  mahining 
aughku,  ia  djari  manumon  usokku. 

20.  Tara  akan  Hatalla,  idja  dja- 
ton djari  manganan  augh  lakung- 
ku,  dia  kea  asie  bara  aku. 


MASMUR  07. 

Laku  tagal  berkat  Hatalla 


1.   Masmur;     akan     kamander 
olo  panjanji;  impahaiak  kutjapi. 


masm.  ()5.  66.  67. 


90 


MASMUR. 


2.  Kalah  Hatalla  masi  ikai  tun- 
tang  mamberkat  ikai,  kalah  ia  ma- 
njangkowoiQg  baue  intu  ikai.  — 
Sela. 

3.  Mangat  kara  olo  hong  petak 
kasene  djalarn ,  tuntang  salamatm 
kasenan  marak  kara  olo  kapir. 

4.  Kara  utus  olo  akan  manara 
ikau,  uras  kara  djalahan  olo  akan 
manara  ikau,  o  Hatalla. 

5.  Olo  handiai  karah  hancljak 
tuntang  malahap,  basa  ikau  ma- 
inutus  kara  utus  olo  tuinon  ka- 
patut ,  ikau  marentah  olo  handiai 
hapus  petak.  —  Sela. 

6.  Kara  utus  olo  akan  manara 
ikau,  uras  kara  djalahan  olo  akan 
manara  ikau  o  Hatalla. 

7.  Petak  mamplua  buae ;  Ha- 
talla, Hatallan  ita,  mamberkat  ita. 

8.  Hatalla  mamberkat  ita,  tii 
hapus  saran  petak  akan  mikah  ia. 


MASMUR  68. 

Hatallan  Israel  manang  haradjur 
patut  ia  inara. 


1.  iYLasmur,  njanjin  Dawid; 
akan  kamander  olo  panjanji. 

2.  Kalali  Hatalla  mendeng,  ta 
kara  musohe  bilangbalangan ,  olo 
handiai  idja  basingi  ia  pararawoh 
bara  baue. 

3.  Kilau  asep  ingibar  ikau  ma- 
harak  olo  ta,  kilau  lilin  lenjoh  awi 
apui  kara  olo  papa  rusak  bara  baun 
Hatalla. 

4.  Tapi  olo  tetek  handjak 
ataie,  rindang  intu  baun  Hatalla , 
tuntang  malahap  huang  kahan- 
djake. 

5.  Njanji  akan  Hatalla,  tara 
arae;    pabudjur    djalan  akae,    idja 


clumah    mahoroe    padang  benjem : 
arae  ta  Jehowa;    lahap  helo  baue. 

6.  Hatalla  ta  bapa  kara  nolii, 
tuntang  pambudjur  kara  balo , 
huang  akae  idja  brasih. 

7.  Akan  olo  ungiungin  Hatalla 
mandahang  ungkup  humae ;  iii  mam- 
panang  olo  tawanan ,  tapi  olo  pa- 
rajap  melai  hong  aka  keang  ka- 
mahan. 

8.  O  Hatalla ,  metoh  ikau  hagoet 
helo  baun  olo  ajum,  metoh  nasa- 
ran  paim  intu  aka  tunis  benjem ;  — 
Sela;  --  (2.3/os.i3,23;lU,lG.) 

9.  Tit  petak  hagerek,  kara  la- 
ngit  kea  nahasak  intu  baun  Ha- 
talla, djeta  darah  Sinai,  intu  baun 
Hatalla,  Hatallan  Israel. 

10.  Ikau  djari  mudjan  karii  talo 
panengam,  o  Hatalla,  utus  olo  idja 
baris  ajum,  idja  ujuh  tit,  djari  im- 
paabasm. 

11.  Kawan  olo  ajum  melai  hong 
tanah,  awi  asim  ikau  manjimpan 
aka  akan  olo  tjalaka,  o  Hatalla. 

12.  Pangkahai  Tuhan  manenga 
djandji,  kawan  olo  idja.  manjanji 
masuman  kamanang  toto  kutoh 
kariie. 

13.  Karii  radjan  sakarii  kawan 
parang  pararawoh;  iiwen  hadari, 
tuntang  idja  mukong  humae  tit 
mambagi  talo  irampas. 

14.  Amon  keton  melai  intu  sa- 
ran tanah  keton,  maka  keton  ba- 
rangilat  kilau  palapas  burong  dara, 
idja  ampin  ingalukup  salaka,  tun- 
tang bulue  kilau  kilat  bulau. 

15.  Metoh  Idja  djaton  tikaskwasae 
tii  manamburup  karii  radja  hetii, 
tii  talo  uras  blawa,  kilau  bukit 
Salmon  awi  udjan  habungkus. 

16.  Bukit  Basan  tii  toto  bukit 
Hatalla,  bukit  Basan  tii  paham 
mulok  hatinggang. 

17.  Buhen  keton,  o  bukit  awang 


masm.  67.  68. 


MASMUR. 


91 


mulok  ,  bahiri  jbukit  djetoh ,  idjii 
ingilak  Hatalla  akan  iikae?  maka 
toto  Jehowa  karah  melai  hetoh  pa 
lus  katatahi, 

18.  Kara  karetan  Hatalla  bakati- 
kati  lipet  bakojakojan;  pangkahai 
Tuhan  aton  intu  bentoke ,  kilau 
hong  Sinai,  intu  iika  brasih. 

19.  Ikau  djari  niandai  kangambo, 
djari  manamput  tawanan,  manduan 
kutoh  panenga  akan  olo  kalnnen, 
mahin  akan  iiwen  idjii  djari  man- 
sang  kea,  mangat  ikau  melai  de- 
ngan  olo  tit  kilau  Hatalla,  Jehowa. 
—  (Epes.4,S.Gaiv.jRafi.2,d3. 

20.  Tara  akan  Tuhan  haradjur 
sining  andau.  Anion  ita  imuat 
imbehat,  maka  Hatalla  mandohop 
ita.  —  Sela. 

21.  Hatalla  tit  toto  Hatalla  pa- 
liwus  ita ;  Jehowa,  pangkahai  Tu- 
han ,  tau  malapas  bara  pampatiii 
kea. 

22.  Toto ,  Hatalla  karah  mamu- 
kul  mamusit  takolok  musohe, 
bangkong  olo  tii,  idjii  manandjong 
djaton  maku  terai  dengan  kasalae. 

23.  Tuhan  hamauh :  Bara  Basan 
aku  handak  manduan  iii,  bara  ben- 
tok  tasik  aku  mandino  iiwen. 

24.  Mangat  ikau  mantjulop  pnim 
huang  dahan  musoh,  djelan  asom 
karah  mandjelap  tii. 

25.  Olo  mitii  ampin  panggoetm, 
o  Hatalla ,  ampin  panggoet  Ha- 
talla tuntang  radjangku,  talih  iikae 
idjii  brasih. 

20.  Totok  helo  karii  olo  panjanji. 
harian  tukang  talo  usik,  intu  ben- 
tok  budjang  bawi  idjii  mampahian 
gandang. 

27.  Tara  Hatalla,  bentok  ta- 
won  olo  idjii  sombajang,  pangka- 
hai Tuhan  tii,  keton  idjii  panohon 
Fsrael. 

28.  Hetii     aton    Benjamin .    idjii 


busu  tii,  kapalan  iiwen,  tinai  kaiii 
mantir  Juda ,  tuntang  kawae  . 
tinai  mantir  Sebulon  tuntang  man- 
tir NaptaJi. 

29.  Hatallam  djari  manukas  kwa- 
gam;  kalah  paabas,  o  Hatalla,  talo 
awang  djari  indjacliam  akan  ikiii. 

30.  Tagal  humam  iika  sombajang 
huang  Jerusalem  karii  radja  akan 
inimbit   talo  inenga  akam. 

31.  Kiiliih  pudji  karii  meto  ma- 
rak  rampiang ,  kawan  sapi  tii  tun- 
tang anake ,  djetii  karii  utus  olo 
kaluncn ,  mangat  iii  mamenda 
manahor  asil  salaka ;  iii  manam- 
burup  kaiii  utus  olo  idjii  radjin 
parang. 

32.  Karii  radjan  tanah  Misir  ka- 
rah manalih ;  hapus  tanah  Kus 
badjeleng  karah  mandepa  lengae 
intu   Hatalla. 

33.  O  keton,  karii  karadjaan  ka- 
lunen ,  njanji  akan  Hatalla ,  awi 
manara  pangkahai  Tuhan.  —  Sela. 

34.  Idjii  bara  tamparae  hagoet 
hundjun  langit  idjii  batang  karii 
langit;  ita,  iii  mampahining  aughe, 
augh  kwasae  tii. 

35.  Sewut  kwasa  akan  Hatalla: 
kahaie  mahundjun  Israel,  tuntang 
kwasae  huang  kaiii  baunandau. 

36.  Ikau ,  o  Hatalla ,  idjii  aka 
kikiih  karawan  hong  iikam  idjii 
brasih.  Hatallan  Israel  manenga 
kwasa  tuntang  kaabas  akan  utus 
olo  ai.    Tara  akan  Hatalla ! 


MASMUR  69. 

Lakudoa  akan  olo  idjii  indjakii 
taa-al  Hatalla. 


1.  Masmur  l)awid ;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji  ;  tahiu  kam- 
bang  mawor. 


MASM   08.  69. 


92 


J1ASMUR. 


2.  ].)ohop  aku  Hat  alia !  krana 
danum  djari  malelep  hambaru- 
angku. 

3.  Aku  tangkelem  hong  rum- 
}>ur  awang  paham ,  idja  djaton 
taratuga;  aku  djari  buah  danum 
handalern,  tuntang  dahese  bilak 
mampaleteng  aku. 

4.  Aku  djari  kahau  kadarat 
sampai  ujuh,  balengkongku  bape- 
hau,  matangku  hadurut  awiku 
tahi  mendah  Hatallangku. 

5.  Olo  idja  basingi  aku  djaton 
bara  buku  ara  bara  balau  toko- 
lokku;  idja  mamusoh  aku  awi  ka- 
djohoe,  tuntang  handak  marusak 
aku ,  uras  abas ;  idja  djaton  iram- 
pasku  aku  imaksa  manahore. 

(3.  0  Hatalla,  ikau  katawan 
kalmmongku,  katiwasku  djaton  ta- 
rasahokan  bara  ikau. 

7.  Tapi  ala  manalua  olo ,  idja 
harap  ikau,  impahawen  tagal  aku, 
o  Tuhan ,  Jehowa .  Tempon  kara 
tawon  talo  belom ;  ala  nalua  olo 
ta' ,  idja  manggau  ikau ,  Hatal- 
lan  Israel ,  buraburah  baue  tagal 
aku. 

8.  Krana  sabab  ikau  aku  im- 
pahawen,  tuntang  baungku  injang- 
kulep  katawalr; 

9.  Sampai  aku  kilau  olo  panje- 
lat  intu  kara  paharingku,  anak 
induku  mahin  djaton  raka  aku. 

10.  Krana  lason  atai  tagal  hu- 
mam  .  djari  kuman  aku ;  kapapan 
augh  olo ,  idja  mawi  ikau  ,  djari 
lnwo  buah  aku.  —  (Joh.2,17.) 

11.  Aku  manangis  tuntang  pa- 
ham  puasa,  tapi  olo  hababaka  aku 
tagal  ta. 

12.  Aku  djari  makaian  arepku 
hapan  bidak ,  tapi  aku  mandjadi 
indu  tanding  olo  tii. 

13.  Olo  idja  mondok  hong  aka 
basara   mangarangka  augli  halalea 


aku ,    aku    indu    iurah    olo    pam- 
busau. 

14.  Tapi  aku  blaku  hong  ikau  , 
o  Tuhan !  mangat  katika  asi  sam- 
pai ,  o  Hatalla ,  awi  kahain  kaha- 
lapm;  hining  aughku  tagal  kato- 
tom  idja  maliwus. 

15.  Djidjit  aku  bara  rumpur , 
ala  manalua  aku  tangkelem ;  awat 
aku  bara  kara  olo  idja  basingi 
aku  ,  tuntang  bara  kandalem  da- 
num ta ; 

16.  Bela  dahes  danum  mambu- 
seng  aku,  bela  rahusae  mampale- 
teng aku ,  ala  lowang  marantep 
arepe  manelen  aku. 

17.  Tarima  aughku,  o  Jehowa, 
krana  kahalapm  tau  mampong; 
tumon  kahain  asim  sengok  aku. 

18.  ^Kla  manjahokan  baum  bara 
rewarm,  krana  aku  singgul  hu- 
ano;ku;   e;ulon^  tarima   aku. 

19.  Kalah  gapi  hambaruangku . 
palus  lapas  ia;  liwus  aku  tagal 
kara  musohku. 

20.  Ikau  katawan  tawah,  sindir 
tuntang  kahawen  idja  buah  aku ; 
kara  olo  idja  mandjaka  aku  uras 
intu  baum. 

21.  Kahawen  djari  manggeto  atai- 
ku  ,  sampai  aku  haban ;  aku  men- 
dah ajau  olo  masi  aku ,  tapi  dja- 
ton bewai ;  aku  mentai  olo  idja 
mampong  aku,  tapi  djaton  snn- 
dau. 

22.  Peru  haream  inengae  indu 
kinangku,  kahum  paham  kateali 
belaiku  ia  inampihop  aku  hapan 
tjuka.  —  ( Mitf.27,34.48.) 

23.  Kalah  medjae  mandjadi  indu 
djarat  akan  awen,  indu  salampit 
awen  idja  badjoho  ta. 

24.  Kalah  matae  hawor,  bela  tan 
mitii;  soho  kahange  hagendjah  ha- 
radjur.  — (Rom.11,9.) 

25.  Tusuh     kakaras     kasancitin 


3IASM.  69. 


MASMUR. 


93 


akae,  tuntang  lason  kalaitm  ka- 
liih  buah  ia. 

2<>.  Kalah  humae  benjcm  karak- 
karaka ,  kalah  huang  kara  ting- 
kape  idjii  biti  mahiii  djatou  akan 
melai. 

27.  Krana  olo  t;i  mangatah  ma- 
nisak  idja  djari  imukulm,  iii  radjin 
manjarita  kapiihiin  olo  ajum  idja 
bahimang. 

2$.  Dahang  kasalae  hatantilap 
havadjur.  uka  olo  tii  ala  sarnpai 
katetekm. 

29.  Aran  olo  tii  akan  impuas 
bara  surat  pambelom,  ala  ia  inju- 
rat  hindja  olo  tetek. 

30.  Maka  aku  tjalaka,  ataiku 
kapaha;  salamat  ajum,  o  Hatalla. 
kalah  mangota  aku. 

31.  Aku  handak  manara  aran 
Hatalla  hapan  njanji ,  tuntang 
handak  mampahai  ia  awiku  manje- 
wut  horumat  akae. 

32.  Djeta  kavah  ingilak  Jehowa 
pahara  bara  sapi ,  bara  sapi  idja 
hatandok  hatundjik. 

33.  Olo  idja  balemo  ataie  han- 
djak  haiak  mita  ta;  keton  idja 
manggau  Hatalla  akan  riariak 
atai. 

34.  Krana  Jehowa  mahining  kara 
olo  paha ,  ia  djaton  mangabela 
kara  olo  ajue  idja  imanga. 

35.  Langit  tuntang  petak  akan 
manara  ia ,  tasik  tuntang  talo 
handiai  awang  belom  huange. 

36.  Krana  Hatalla  karah  mali- 
wus  Sion ,  tuntang  mamangun 
kaiii  lewun  Juda,  mangat  olo 
mangkalewu  beta  sambil  man- 
dino  tii. 

37.  Panakan  kara  re  ware  karah 
manjores  djeta;  kara  olo  idjii  sinta 
arae  karah  melai  hetii. 


MASMUE  70. 

Lakudoa  hung  kadjakii. 


1.  JMasmur  Dawid;  akan  ka- 
mandei  olo  panjanji;  hapan  mam- 

pingat. 

2.  Djeledjeleng ,  o  Hatalla. 
mangat  malhvus  aku;  o  Jehowa. 
mangat  mandohop  aku. 

3.  Patut  olo  handiai  mahamen 
tuntang  buraburah  baue,  idjii  mang- 
atah manganan  hambaruangku  ; 
patut  olo  ta  undur  pains  impa- 
njukok,  idjii  radjin  mita  tjala- 
kangku. 

4.  Patut  olo  tii  baking  tuntang 
kahawiie,  idja  hamauh  mawi  aku: 
tii  akae,  tii  akae! 

5.  Tapi  kalah  olo  handiai  . 
awang  manggau  ikau .  akan  han- 
djak  rantang,  tuntang  riariak  atau' 
huang  ikau;  idja  radjin  salamatm 
akan  haradjur  hamauh :  Hatalla 
to  to  hai. 

6.  Tapi  aku  tjalaka  tuntang 
paha :  o  Hatalla ,  gulong  tanggoh 
aku.  Ikau  pandohopku ,  paliwus 
ajungku ;  o  Jehowa,  ala  ikau  randjar. 


MASMUE  71. 

Lakudoa  tai^al  kaliwus 


1.  0  Jehowa,  ikau  aka  kaha- 
rapku ,  ala  nalua  aku  mahamen 
sarnpai  katatahi. 

2.  Awat  aku  awi  katetekm  . 
liwus  aku;  talingan  pindingm 
akangku  tuntang  dohop  aku. 

3.  Kalah  ikau  indu  batukarang 
akangku,  indu  akaku  melai,  mangat 
aku  haradjur    mabakan  kanta;   tu- 


masm.69.70.71. 


94 


MASMUR. 


moii  djari  djandjim  handak  man- 
dohop  aku ;  krana  ikau  puna  ba- 
tukarangku  tuntang  kotangku. 

4.  O  Hatallangku ,  liwus  aku 
bara  lengan  olo  papa ,  bara  ka- 
rakop  olo  gagah  darhaka. 

5.  Krana  ikau  bewai  idja  ien- 
dahku ,  o  Tuhan  ,  Jehowa  ,  ikau 
aka  kaharapku  bara  pesangku 
tabela. 

6.  Tkau  aka  singgohku  bara 
knai,  bara  pamakan  induku  puna 
ikau  manganggulo  aku:  ikau  ha- 
radjur iliorumatku. 

7.  Aku  aka  kahengan  olo  arii; 
tapi  ikau  aka  kamentengku  idja 
paham. 

8.  Njaraangku  akan  basuang 
awi  horumat  ajum  ,  haradjur  awi 
kahaim. 

9.  Toh  ala  manganan  aku  ka- 
tika  kabakasku ,  baiak  kaabasku 
nihau  ala  malihi  aku. 

10.  Krana  kara  musoliku  hako- 
tak  mantam  aku ,  idja  manga- 
tah  hambaruangku  liatirok  sama 
arcpe . 

11.  Sambil  hamauh :  Hatalla  djari 
ngalapean  ia;  takan ,  sasah  sing- 
kap  ia ,  krana  olo  paliwuse  dja- 
ton. 

12.  O  Hatalla,  ala  ikau  kediau 
dengangku,  djcledjeleng  Hatal- 
langku ,  mangat  mandohop  aku ! 

13.  Olo  ta  indu  mahamcn  palus 
nihau ,  idja  basingi  hainbaruang- 
ku ;  katawah  tuntang  kahawen 
akan  manjangkulep  ia,  idja  raang- 
gau  tjalaka  akangku. 

14.  Tapi  aku  handak  harap  be- 
wai haradjur,  tuntang  handak 
mandahang  hindai  mahorumat  ikau. 

15.  Njaraangku  akan  masuman 
katetekm ,  nongkang  andau  raa- 
sanan  salamafc  ajum ,  idja  djaton 
taraisiiku. 


16.  Aku  handak  tanggoh  haiak 
tahiu  kutoh  gawi  heran  ain  pang- 
kahai  Tuhan ,  Jehowa ;  tikas  ka- 
tetek  ajum  bewai  handak  insu- 
mangku. 

17.  Joh  Hatalla,  ikau  djari  ma- 
djar  aku  kalota  bara  katabe- 
langku,  tuntang  palus  toh  aku 
masuman  kara  gawim  awajig 
heran. 

18.  Maka  toh,  ala  kea  malihi 
aku  ,  metoh  aku  bakas  tuntang 
hoAvan,  o  Hatalla;  sampai  aku 
masuman  kara  gawin  lengam  akan 
pangereng  kara  aso  kea,  tuntang 
kwasam  akan  olo  handiai  idja 
girir  rahian. 

19.  0  Hatalla,  katetekm  tempa 
langit ,  ikau  idja  djari  malalus 
gawi  hai ;  o  Hatalla ,  awe  kea 
padan  dengam? 

20.  Tkau,  idja  djari  manjoho 
ikai  buah  arii  kadjaka  paham  ka- 
papae,  ikau  haluli  mambelom  ikiii, 
tuntang  halalian  maliwus  ikai  bara 
danum  soho  hong  petak. 

21.  Ikau  karah  mandahang  ka- 
haingku  paham ,  tuntang  mam- 
pong  aku  tinai. 

22.  Maka  aku  kea  handak  ma- 
nara  ikau  hapan  augh  kntjapi , 
tagal  katotom ,  o  Hatallangku : 
aku  handak  manjauji  mahorumat 
ikau  hapan  suling,  o  ikau,  vEka 
karasih  Israel ! 

23.  Totok  biwihku  akan  mala- 
hap ,  haiak  aku  manjanji  akam . 
tinai  hambaruangku,  idja  djari  ili- 
wusm. 

24.  Maka  djelangku  kea  hara- 
djur akan  mangarang  tahiu  ka- 
tetekm ,  basa  olo ,  idja  manggau 
tjalaka  akangku,  mahamen,  buta- 
burab  ampin  baue. 


MASM.  71. 


MASMUR. 


05 


MASMUR  72. 

Njanji  tahio  karadjaan  Kristus. 

1.  Akan  Salomo.  —  0  Ilatalla. 
tenga  pangkat  kapntusan  akan 
radja,  tuntang  katetek  ajura  akan 
anak  radja. 

2.  la  karah  mamutus  akan  olo 
rijnm  huang  katetek,  huang  ka- 
budjur  akan  olo  aim  awang  tjalaka. 

3.  Hong  kara  bnkit  karah  lem- 
but  kasanang  akan  olo  tii ,  tinai 
hong-  kara  lungkoh,  awi  kateteke. 

4.  la  karah  mamutus  akan  kara 
olo  tjalaka  marak  utus  olo  ta , 
tuntang  mandohop  kara  anak  olo 
paha  belom ,  tinai  mamparamok 
olo  pararat. 

5.  Olo  karah  mikah  ikau  ka- 
tahin  matanandau  tuntang  bulan 
aton,  haradjur  girirmanggirir. 

6.  la  karah  mohon  kilau  udjan 
akan  padang ,  kilau  kara  pantis 
danum,  idja  manjiram  petak. 

7.  Intn  pangereng  ajue  olo  te- 
tek  karah  barangkap,  tuntang  ku- 
toh  kasanange,  sampai  bulan  dja- 
ton  hindai. 

8.  la  kariih  marentah  bara  tasik 
idja  sampai  beken  ,  tuntang  bara 
batangdanum  lombah  ta  sampai 
saran  petak.  —  (Afotf.28,18.) 

9.  Alo  olo  idja  hong  aka  tunis 
benjem  kea  mahin  sontop  intu 
baue ,  tinai  kara  musohe  akan 
mandjelap  kawo. 

10.  Radja  Tarsis  tuntang  radjan 
kara  pulau  karah  manenga  asil, 
kara  radja  Saba  tuntang  Seba 
mimbit  talo  inengae. 

11.  Kara  radja  samandiai  akan 
manjembah  iii.  kara  olo  kapir  akan 
manempo  ia. 

12.  Krana   ia  kariih  maliwus  olo 


pfiha,    idja'    mangkariak,  tuntang 

olo   tjalaka,  tinai  idja  djaton  bara 
pandohop. 

13.  Iii  kariih  manjanjang  olo  ko- 
rik  tuntang  olo  paha  belom,  ham- 
baruan  olo  paha  belom  kariih 
iliwuse. 

14.  Bara  kararat  tuntang  kadai'- 
haka  iii  maliwus  olo  ta,  dahan  olo 
tii  barega  intu  matae. 

15.  Maka  olo  ta  kariih  belom, 
tuntang  manenga  akae  bulau  idja 
kapala  bahalap  ,  haiak  blaku  akae 
haradjur,  mamberkat  iii  nongkang 
andau  palus  katatahi. 

16.  Kutoh  gendom  karah  lem- 
but  hong  tanah,  hong  hunjok  kara 
bukit,  kara  buae  mahamahas  ki- 
lau pulau  kaju  hong  Libanon ; 
tinai  kakapal  olo  hong  kara  leAvu 
kilau  oru  lembut  hong  petak. 

17.  Arae  kariih  melai  sampai  ka- 
tatahi ;  katahin  matanandau  aton 
maka  arae  turonmanuron  magon 
taheta ;  olo  karah  mamberkat  arepe 
manjewut  iii;  kara  olo  kapir  ka- 
riih manara  iii. 

18.  Tara  akan  JehoAva  Ilatalla  . 
Hatallan  Israel,  idja  batonggal  iii 
bewai  tau  mawi  talo  heran. 

19.  Tara  akan  aran  kahaie  palus 
katatahi,  hapus  petak  akan  ba- 
suang  awi  horumat  ai.  Amen  . 
toto  Amen ! 

20.  Kara  lakudoan  Dawid,  anak 
Isai,  djari  hapus  toh. 


MASMUR  73. 

Gavviu  Hatalla  idja  basilim  dengan'olo 
papa  tuntang  olo  budjur. 

1.  IVLasmur  Asap.  —  Hatalla 
baja  bahalap  kea  dengan  Israel  . 
dengan  olo  ta  idjii  brasih  atiiie. 


MASM.72.  73. 


9fi 


MASMUE. 


2.  Maka  aku  karenga  tangga- 
rurus  paingku ;  ingkangku  bilak 
tanggarisang. 

3.  Krana  aku  baiiiri  olo  badjoho 
ta ,  amon  aku  mita  kasanang  olo 
papa. 

4.  Krana  palus  pampataie  ia 
djaton  imbalang,  tuntang  kaaba.se 
manjurong  hanta. 

5.  iEwen  djaton  tawan  tjalaka 
kilau  olo  beken ,  djaton  ia  inga- 
paha  tumon  awang  beken. 

6.  Tagal  ta  kadjohoe  manjaling 
ujate,  kaletjake  indu  pakaiae. 

7.  Matae  palong  awi  kasepute; 
tirok  ataie  manjambur  bewai. 

8.  Til  hababaka  talo  handiai#, 
huang  kadarhakae  ia  hakotak  ga- 
gah ,  tinai  ia  hamauh  kilau  bara 
ngarnbo. 

9.  Idja  injewute,  djeta'  uras 
kilau  bara  langit;  idja  ingotake , 
djeta  akan  indu  hapan  bong 
petak. 

10.  Tagal  ta  olo  ara  miring 
ia ,  basa  ia  aka  raanjurup  kutoh 
tuah. 

11.  Koan  awen  ta :  kwaka  Ha- 
talla  katawan  ta,  kilen  ia  handak 
min  gate  ? 

12.  Ita ,  kakai  olo  papa,  idja 
sanang  haradjur  hong  kalunen 
tob ,  tuntang  dahangmandaliang 
danataue. 

13.  Baja  haiang  bewai  aku  djari 
mamprasih  ataiku ,  tuntang  ma- 
menjau  lengangku  huang  karasihe. 

14.  Krana  aku  ingapaha  hara- 
djur, genep  handjewu  aku  indjara. 

15.  Amon  koangku ,  aku  han- 
dak hamauh  tumon  ta :  ta  maka 
aku  tulas  dengan  kara  ungkup 
olo  ajum. 

16.  Aku  bapikir,  handak  harati 
djeta  .  tapi  djeta  bahali  intu  ma- 
tanffku. 


17.  Sampai  aku  tama  aka  Ha- 
talla  idja  brasih,  tuntang  mingat 
lawin  kadjarian  awen. 

18.  Baja  hong  aka  malisen  ikau 
mingkes  olo  ta,  tuntang  mampa- 
lawo  mandarai  ia. 

19.  Lalehan  kadjelenge  olo  tii 
nihau !  ia  rusak  palus  nihau  pa- 
ham  baka  ikaikah. 

20.  Kilau  nupi  sana  misik ,  ka- 
kai ikau,  o  Tub  an ,  manawah 
ampin  olo  ta  hong  lewu. 

21.  Krana  ataiku  babuhit  angate, 
atai  buaku  manungut; 

22.  Aku  humong,  djaton  kasene 
talo  enen ,  kilau  meto  bewai  aku 
intu  ikau. 

23.  Tapi  alo  kalota  aku  rantep 
hanta  dengam,  krana  ikau  mim- 
bing  lengangku  gantau. 

24.  Tumon  tirok  ajum  ikau  ma- 
gah  aku,  tuntang  katatesae  ikau 
manduan  aku  akan  kahaim. 

25.  Asal  ikau  ajungku,  ta  ma- 
ka aku  djaton  paraba  langit  deng- 
an petak. 

26.  Alo  isingku  ataiku  rusak 
meher,  maka  ikau  Hatalla  indu 
batukarang  ataiku  tuntang  baging- 
ku  katatahi. 

27.  Krana  ita!  idja  mandjajong 
arepe  dengam,  ia  nihau ;  ikau  mam- 
patai  olo  handiai ,  idja  habandong 
ataie  manangkalau  ikau. 

28.  Tapi  aku,  bahalap  akangku 
marantep  Hatalla ;  aku  mingkes 
kaharapku  intu  Tuhan,  Jehovva, 
nakara  aku  masuman  kara  gawim. 


MASMUE.  74. 

Lakudoa   tahiix   kadjakiiu    ungkup 
Hatalla. 


1.  Augh    adjar    Asap.   —  Bu- 


masm.  73.  74. 


MASMUE. 


97 


hen ,  o  Hatalla,  ikau  manganan 
ikai  katatahi ;  bulien  hasep  kalaitm 
mawi  tabiri,  idjii  puna  injakatikm? 

2.  Tahiu  angknp  olo  ajum, 
idja  djari  dinom  bara  usang,  jore- 
sam  tii,  idja  djari  iliwusm ,  bukit 
Sion  ta ,  akam  djari  melai 

3.  Kalah  tasaran  paim  tanggoh 
karusak  idja  magon  haradjur;  talo 
handiai  djari  irusak  musoh  hong 
aka  brasih  tii. 

4.  Kara  olo  idja  malawan  ikau 
manjakungkong  iutu  bentok  akam 
pudji  masuman  arepm ,  tun  tang 
mingkes  dewa  ranen  indu  katae 
heta. 

5.  Ampin  gawie  kilau  olo  idja 
mamanjok  kapak  intu  parak  kaju. 

6.  Maka  toll  awen  mahampas 
marusak  kara  ukir  gareneng  heta 
samandiai ,  hapan  kapak  tuntang 
pukul  sanaman. 

7.  la  manusul  kara  akam  awang 
brasih,  ia  mangarak  mamapa  aka 
aram  lepah  rampar  hong  petak. 

8.  Ia  hamauh  huang  ataie :  has ! 
ita  mampalomos  olo  ta  lepalepah , 
tuntang  manusul  kara  kaleka, 
idjii  aka  Hatalla  masuman  arepe 
hong  tanah ,  lepah  lingis. 

9.  Maka  ikai  djaton  mita  katan 
ikai  hindai,  djaton  kea  nabi  hindai, 
djaton  kea  aton  intu  ikai  idja  ka- 
tawan  akur  tjalaka  ta. 

10.  Kilen  katahie,  o  Hatalla,  olo 
parisang  ta  akan  manawah,  tun- 
tang musoh  paham  mamapa  aram 
haradjur  ? 

11.  Buhen  ikau  mandjidjit  mun- 
dur  lengam,  lengam  idja  gantaum  ? 
Djudju  ta  tinai  bara  usok  klambim, 
palomos  olo  ta. 

12.  Krana  Hatalla  kea  puna  ra- 
djangku  bara  usang,  idja"  malalus 
kaliwus  intu  bentok  tanah. 

13.  Ikau    malilang    tasik   hapan 


kwasam,     marupiii    takolok    naga 
hong  danum; 

14.  Ikau  mamusit  takolok  Lewia- 
tan ,  tuntang  mandjuluk  iii  indu 
kinan  olo  hong  padang  benjem. 

15.  Ikau  mampalembut  lowang 
danum  tuntang  sungai ,  ikau  ma- 
mandit  batangdanum  idja  lombah 
tuntang  handalem. 

16.  Tkau  tempon  antlau,  alem 
ajum  kea,  ikau  djari  mandjapa  ka- 
ra talo  idja  mamplawa  tuntang  ma  - 
tanandau. 

17.  Ikau  djari  manikas  kara  sa- 
ran  petak,  musirn  blaso  dengan 
sadingen  djari  inampam. 

18.  Toh,  ingat  talodjeta;  musoh 
manawah  Jehowa,  utus  olo  paleng 
mamapa   aram. 

19.  ^Ela  manjaragh  burong  ku- 
kum  akan  talo  basiak,  ala  pahalau 
ngalapean  tahaseng  olo  ajum  idja 
tjalaka. 

20.  Tahiu  djandjim  ;  krana  hapus 
petak  idja  kaput  toh  basuang  lewun 
karajap. 

21.  ./Ela  nalua  olo  ihenjek  buli 
mahamen ;  soho  olo  tjalaka  tuntang 
paha  belom  manara  aram. 

22.  Misik,  Hatalla!  putus  per- 
karam,  tahiu  kahawem,  idja  ha- 
radjur buah  ikau  awi   olo  gila. 

23.  ^Ela  ngalapean  lalenton  kara 
musohm;  karidun  kasiak  olo,  idjii 
marisang  dengam,  haradjur  manja- 
lumbo. 


MASMUR.  75. 

Olo  akan  manara  arepe  tagal  Hatalln, 
pandohope  idjii  kwasa  tii. 


1.  Masmur,  njanjin  Asap;  akan 
kamander  olo  panjanji;  „ala  mam 
parusak." 


BfASM.74.  75. 


MASMUR. 


2.  Ikai  paahorumat  ikau,  o  Ha- 
talla,  ikai  manara  ikau,  tuntang 
arara  rantep  ikai;  olo  masuman 
kara  gawim  awang  heran. 

3.  Koam:  Amon  wajahku  sam- 
pai ,  ta  inaka  aku  karah  mamutus 
budjubudjur. 

4.  Hapus  petak  tuntang  olo 
handiai  idja  mukongta  djari  lenjoh, 
tapi  aku  mandahen  galange.  — 
Sela. 

5.  Aku  hamauh  mawi  olo  ba- 
djoho  ta :  ala  hai  augh  keton ;  —  ti- 
nai  dengan  olo  papa  ta:  alamang- 
gatang  tandok  keton. 

6.  iEla  paham  manggatang  tan- 
dok keton ,  ala  hamauh  badjoho 
iiapan  katekang : 

7.  Puna  djaton  bara  timor,  dja- 
lon  bara  barat,  djaton  bara  padang 
aka  bukit  kahaie  tri  lembut. 

8.  Krana  Iiatalla  toto  mamutus, 
idja  imparandahe,  idja  impahaie. 

9.  Krana  huang  lengan  Jeho- 
ua  aton  sangkir,  idja  basuang  ang- 
gor  hawoi ,  ia  manusuh  bara  dje- 
I  a .  maka  karii  olo  papa  hong  pe- 
tak akan  manjurup  mihop  ta  le- 
pah  gega  purake. 

10.  Tapi  aku  handak  masuman 
ta  katatahi,  tuntang  manjanji  ma- 
nara Hatallan  Jakob. 

11.  Aku  handak  mangepak  kara 
tandok  olo  papa,  mangat  tandok 
olo  tetek  inggatang. 


MASMUR  76. 

Njanji  kahandjak  tagal  dohop  Iiatalla. 


1.  JVlasmur,  njanjin  Asap;  akan 
lcamander  olo  panjanji ;  impahaiak 
kutjapi. 

2.  Kong  Juda  olo  katawan  Iia- 
talla, arae  hai  intu  Israel. 


3.  Hong  Salem  aton  tingkape . 
akae  melai  intu  Sion. 

4.  Heta  iii  djari  mamelek  anak 
panah ,  talawang,  padang,  tuntang 
kara  parang.  —    Sela. 

5.  Ikau  toto  hai  tuntang  kwasa 
bara  kara  bukit  parampas. 

6.  Kara  olo  idja  menteng  ataie 
ta  djari  nihau,  ia  batiroh  matai. 
tinai  kara  olo  gantjang  ta  djaton 
soiulau  kaabas  lengae. 

7.  Awi  pudjim,  o  Hatallan  Ja- 
kob, djari  nihau  haiang  kara  hadja- 
ran  tuntang  karetae. 

8.  Ikau,  toto  ikau  aka  kikah 
haliai,  awe  bahanji  mendeng  na- 
harep  baum,  metoh  kalaitm  hasep? 

9.  Amon  ikau  mampahining 
augh  hukum  ajum  bara  langit , 
ta  hapus  petak  mikah  haiak  ma- 
njuni  arepe  ; 

10.  Sana  Iiatalla  mendeng  uka 
mahukum,  nakara  maliwus  karii 
olo  idja  balemo  ataie  hong  petak. 
—  Sela. 

11.  Krana  kasangit  olon  indu 
horumat  ajum,  tuntang  amon  awen 
mandahang  kasangite ,  ikau  tatap, 
ombet  akae  bewai. 

12.  Awi  mandjandji  tuntang  la- 
lus  ta"  intu  Jehowa,  Hatallan  ke- 
ton, o  keton  handiai  idja  hadarah 
dengae ,  patut  mimbit  talo  inenga 
akan  Idja  indu  ingikah  paham ; 

13.  Idja  manggeto  kamenteng 
kara  mantir ,  idja  aka  kikah  kara 
radjan  kalunen. 


MASMUR  77. 

Metoh  kadjaka  patut  tahiu  karii  dohop 
Iiatalla  idja  helo. 


1.    Masmur     Asap;    akan     ka- 


masm.  75.  76.  77, 


MASMUK. 


99 


ruander  olo  panjanji ;  akan  ungkup 
Jedutun. 

2.  Aughku  hapangku  mangka- 
riak  intu  Hatalla,  intu  Hatalla 
aku  babawai  manfcehau,  ta  iii  ma- 
nuring aughku. 


3.  Metoh    andau    kadjakangkuj  sop  ta.  —  Sela. 


aku  manggau  pangkahai  Tulian , 
hamalem  aku  mandepa  lengangku, 
djaton  terai ,  hambaruangku  djaton 
raaku  iampong. 

4.  Aku  mingat  Hatalla,  tuntang 
paham  bagisah  manangis;  aku  ku- 
mangmangumang  tuntang  hamba- 
ruangku ujuh.  —  Sola. 

5.  Ikau  manekang  matangku 
misik  hapus  alem,  aku  djungun 
sampai  djatou    tau  liakotak. 

6.  Aku  mingat  djaman  horan , 
katika  idja  usang. 

7.  Hamalem  aku  mingat  am- 
pingku  manjanji,  aku  mangumang 
huang  atiiiku,  hambaruangku  ma- 
ngarangka. 

8.  Kilen,  katatahi  Tulian  lian- 
dak  manganan,  palus  djaton  maku 
masi  tinai? 

9.  Aton  kahalape  djari  lepah 
haliai?  djari  augh  djandjie  terai  pa- 
lus girirmanggirir? 

10.  Djari  Hatalla  kalapean  asie, 
atawa  djari  iii  manutup  kasajange 
liapan  kalaite?  —  Sela. 

11.  Ta  koangku:  djetapunaindu 
peresku ;  idja  tau  mobah  ta  djeta 
gawin  lenga  ain  Idja  pangkahai  ta' 
bewai. 

12.  Aku  manahiu  kara  gawin  Ha- 
talla. toto  aku  mingat  kara  gawim 
lieran  awang  djaman  horan. 

1 3.  Aku  handak  mangumang  kara 
gawim,  tuntang  mangenang  kara 
pandjalanam. 

14.  0  Hatalla,  kara  djalam  toto 
brasih ;  kwe  aton  hatalla  idja  hai 
t umon  ikau,  o  Hatalla? 


15.  Ikau  toto  Hatalla,  idjii  ma- 
lalus  gawi  lieran;  ikau  djari  manga 
rinah  kwasam  marak  kara  utus  olo. 

16.  Hapan  lengam  idja  kwasa 
ikau  djari  maliwus  djalahan  olo 
ajum,  panakan  Jakob  tuntang  Jo- 


17.  Kara  danum  djari  mita  ikau. 
o  Hatalla,  kara  danum  djari  nam - 
pajah  ikau  ,  palus  halombang,  kara 
dahese  hariak  paham. 

18.  Kara  baunandau  nahasak  da- 
nume,  talo  badjea  mamplua  njahoe. 
tinai  kara  anak  panahm  djari  lekas 
manjabintir. 

19.  Augh  garontongm  kumba- 
kumbang ,  kilat  mamplawa  kalu- 
nen ,  petak  ta  hagulak  hagerek. 

20.  Djalam  aton  hong  tasik,pang- 
goetra  mahoroe  danum  awang  lom- 
bah ,  tuntang  awan  paim  djaton 
kasenan. 

21.  Ikau  magah  djalahan  olo  ajum 
kilau  kawan  tabiri,  hadjamban  Mo- 
ses a  wen  clua  Aaron.  —  (2.  Ifos.  12, 
37;  14,22.) 


MASMUR  78. 

Njanji  manahiu  saritan  olo  Israel,  ha- 
pan mainpudji  olo  parisang. 


1.  Augh  adjar  Asap.  —  Se- 
nah  ,  tarima  adjarku,  o  utus  ajung- 
ku ,  talingan  piding  keton  akan 
kara  augh  njamangku. 

2.  Aku  handak  marakang  nja- 
mangku manjewut  paribasa,  masu- 
raan  ara  lelai  djaman  horan; 

3.  Idja  djari  hining  tuntang  ta- 
wan  ita,  tato  ita  djari  manjarita  ta 
akan  ita. 

4.  Talo  tit  djaton  ita  maku  ma- 
njahokae  bara  anak  aso,  sambil  ma 
suman  akan  girir  idjii  rahian  taran 


s* 


MASM.  7  i  .  78. 


100 


MASMUR. 


Jehowa  ,  tuntang  kwasae,  kara  ga- 
wi   heran  awang  iawie. 

5.  la  djari  mampendeng  djandji 
dengan  Jakob,  tuntang  manenga 
Torat  akan  Israel,  idja  djari  ime- 
tahe  intu  tato  ita ,  uka  madjar  ta' 
intu  anake ; 

6.  Mangat  pangereng  idja rahian 
kea  mangadji  ta,  kara  anake,  idja 
karah  inakan  harian,  anion  awen  ta 
karah  lembut,  mangat  awen  kea 
masuman  ta  akan  anake  tinai; 

7.  Nakara  olo  ta  mina  kaharape 
intu  Hatalla ,  ala  kalapean  kara 
gawin  Hatalla,  tapi  mahaga  kara 
prentahe  totototo. 

8.  Uka  ala  awen  ta  sama  kilau 
tatoe,  hamputan  olo  idja  undur 
tuntang  parisang,  hamputan  olo 
idja  djaton  maku  manatap  ataie, 
idja  rogh  ai  djaton  budjur  maran- 
tep  Hatalla. 

9.  Panakan  Epraim,  alo  iabara 
sangkarut  tuntang  patjah  mama- 
nah ,  mabin  undur  kea  metoh  pa- 
rang. 

10.  iEwen  djaton  mahaga  djan- 
djin  Hatalla,  tuntang  djaton  maku 
manandjong  tumon  Torate. 

11.  la  kalapean  kara  gawie  tun- 
tang kara  talo  heran ,  idja  impra- 
hae  akan  awen. 

12.  Intu  baun  kara  tatoe  ia  djari 
mawi  talo  heran  hong  tanah  Mi- 
sir  ,  hong  padang  Suan. 

13.  Ia  malilang  tasik  manjoho 
awen  ta  manandjong  hanimpah,  ia 
manjuson  kara  danume  hatujok. 
—  (2.M>s.l4,21.) 

14.  Handau  ia  magah  awen  ha- 
pan  baunandau ,  tinai  hapus  alem 
liapan   pahalendang  apui. 

15.  Ia  manjila  batukarang  hong 
padang  tunis  benjem ,  palus  mam- 
pihop  awen  ta  dengan  kutoh  danum. 
--(2.^/05.17,6.) 


16.  Ia  manampa  sungai  lembut 
bara  batukarang,  manjoho  danum 
masoh  paham  nahasak. 

17.  Tapi  olo  ta  magon  manda- 
hang  kasalae  dengae,  hapae  mara- 
has  Idja  pangkahai  ta  hong  padang 
^,unis  benjem. 

18.  .ZEwen  maningkes  Hatalla 
huang  ataie  ,  handak  blaku  pangi- 
nan  tumon  kahause. 

19.  Ia  hamauh  mawi  Hatalla, 
koae:  tau  Hatalla  manatap  suang 
medja  akan  ita  hong  padang  tunis 
benjem? 

20.  Toto ,  batukarang  ta  djari 
ihawese ,  sampai  danum  lembut  pa- 
lus sungai  ngambuar,  tapi  hakon 
kea  ia  manenga  tepong,  atawa  tau 
ia  mandjapa  balut  akan  djalahan 
olo  ajue? 

2 1 .  Tagal  ta,  metoh  Jehowa  ma- 
hining  aughe  ta,  kalaite  hasep,  tun- 
tang apui  intokae  mawi  Jakob , 
palus  kasangite  manjambur  mawi 
Israel ; 

22.  Basa  olo  ta  djaton  pertjaja 
huang  Hatalla ,  tuntang  djaton 
harap  salamat  ajue. 

23.  Maka  ia  manjoho  baunandau 
ngambo,  tinai  ia  muap  blawang 
langit, 

24.  Balalu  mudjan  man  ta  akan 
awen ,  indu  kinae ,  tuntang  ma- 
nenga gendom  bara  langit  akae. 
—  (2  Jios.16,4.) 

25.  Tepong  malaikat  kinan  awen 
ta,  panginan  inengae  akae  kutoh 
kar5e. 

26.  Ia  manjoho  riwut  timor  ma- 
nampur  bara  langit,  tuntang  magah 
riwut  salatan  hapan  kwasae ; 

27.  Balalu  mudjan  balut  akan 
awen  kilau  kawo  karae,  burong 
idja  bara  palapas  kilau  kara  baras 
hong  saran  tasik ;  —  (4.A/bs.ll,31.) 

28.  Ia   malaboh  ta  intu  aka  awen 


masm.  78. 


MASMUR. 


101 


bapodok,    hakaliling    kara     ting- 
kapc. 

29.  Ta  S wen  ta  kuman  besoba- 
soha ,  ia  maluput  kipan  awen. 

30.  Maka  amon  kipae  hindai  ha- 
pus, haiak  panginae  ta,  magon  hong 
njamae: 

31.  Ta  kalait  Hatalla  manjambur 
mawi  olo  ta ,  balalu  marapatai  be- 
lahe  olo  ta  idjii  brigas,  tuntang 
mampalokang  belahe  olo  Israel 
awang  kampili. 

32.  Tapi  alo  awi  kara  talo  til, 
magon  kea  olo  ta  mandahang  dosae, 
djaton  maku  pertjaja  awi  kara  ga- 
wie  awang  heran. 

33.  Tagal  ta  ia  mampalilap  kara 
andaue  mandjadi  haiang,  tuntang 
kara  njeloe  huang  kikah. 

34.  Metoh  ia  mampatai  olo  ta, 
ta  awen  misek  intu  ia,  sarabil  ho- 
bah  tuntang  manggau  Hatalla; 

35.  Palus  mingat,  Hatalla  bewai 
batukarang  ai ,  Hatalla,  idja  pang- 
kahai  ta,  puna  paliwus  ajue. 

36.  Djadi,  awen  haliau  marabu- 
djok  ia  hapan  njamae ,  tapi  awen 
manandjaro  ia  hapan  djelae. 

37.  Krana  atai  olo  ta  djaton  et- 
ter  dengae,  awen  djaton  budjur 
mahaga  djandjie  totototo. 

38.  Tapiia,  idja  puna  panjanjang, 
inanjapan  kadarhakae,  djaton  ia 
radjin  marusak  awen ,  malainkan 
kindjap  ia  mundur  kalaite,  djaton 
mungkar  hapus  kasangite. 

39.  Krana  ia  tahiu ,  olo  ta  puna 
isi  bewai ,  kilau  riwut  idja  lilap , 
palus  djaton  haluli  tinai. 

40.  -Kutoh  kakindjape  olotamam- 
parahas  ia  hong  padang  tunis,  tun- 
tang mamparisii  mangapaha  ia  intu 
kaleka  benjem  ta. 

41.  Tinai  olo  ta  haradjur  maning- 
kes  Hatalla,  tuntang  mamungut 
Idjii  iika  karasih  Israel. 


42.  Olo  ta  djaton  mingat  kara 
gawin  lengixe  katika  ia  djari  mali- 
wus  awen  bara  kara  musohe, 

43.  Kilen  iii  djari  malalus  katae 
hong  Misir,  tuntang  kara  gawk' 
awang  heran  hong  padang  Soan. 

44.  Metoh  kara  batangdanuin  olo 
heta  djari  iobahe  mandjadi  daha, 
sampai  danume  djaton  taraihop.  — 
(2J/os.7,20.) 

45.  Ia  manjoho  karii  ampin  talo 
mamepet  mawi  olo  ta,  idja  kuman 
minjup  ia,  tinai  barako,  idja  mam- 
parusak  awen.  —  (2. J/o*\8,6.) 

46.  Ia  manenga  talo  ramon  tanae 
akan  hampangau,  tuntang  karii  ta- 
lo ialae  akan  sangkalap. 

47.  Iii  maramok  karii  batang  ang- 
gor  hapan  udjan  batu,  kara  upon 
korma  hapan  udjan  karangan.  — 
(2Jlos.9,25._) 

48.  Iii  manjaragh  karii.  metoe  akan 
udjan  batu ,  kara  kawan  talo  pam- 
belome  akan  njaro. 

49.  Iii  manjoho  kalason  kasangite 
mantakan  olo  ta,  karahas,  kalait. 
kadjakii,  kawan  malaikat  idjii  tu- 
kang  tjalaka. 

50.  Iii  manandang  djalan  akan 
kalaite,  tuntang  djaton  mangahana 
hambaruan  olo  ta  akan  patnpatai, 
iii  manjaragh  karii  metoe  akan  pe- 
res  badi  paham. 

51.  Iii  mampatai  karii  anak  ba- 
kas  hapus  tanah  Misir,  idjii  tam- 
paran  kwasa  hong  kara  aka  Hani. 
—  (2.Mos.l2,29.) 

52.  Limbah  ta  iii  mimbit  djala- 
han  olo  ajue  harikas,  kilau  tabiri. 
bitie  haliai  magah  awen  ta  kilau 
kawae  hong  padang  tunis  benjem. 

53.  Iii  ngagalan  awen  ta'  bua- 
buah  ,  sampai  awen  djaton  tawan 
kikahe ;  tapi  kara  musohe  djari 
impaleteng  tasik.  —  (2.J/os.l4.1i'. 
22,27.) 


MASM.   «  8 


102 


MASMUR. 


54.  la  manjampai  olo  ta"  tama 
tanah  ai  idja  brasih,  mimes  bukit 
ta,  idja  djari  dinon  lengae  gantaue. 

55.  la  maharak  manganan  kara 
olo  kapir  bara  baue,  tinai  hapan 
tenongia  mambagitanahe  akan  awen 
ta,  manjoho  kara  hamputan  Israel 
mangkalewu  majangkulep  akae. 

56.  Tapi  awenta  raangkema  tun- 
tang  marahas  Hatalla,  Idja  pang- 
kahai  ta,  awen  djaton  mahaga  kara 
augb  djandjie. 

57.  vEwen  undur,  tuntang  tulas 
sama  kilau  tatoe,  olo  ta  djaton  da- 
hen,  kilau  panah  idja  manjahanja. 

58.  JEwen  mungkar  kalaite  awi 
kara  aka  gantong  ai,  hapan  kara 
hampatong  dewae  awen  marahas  ia. 

59.  Maka  sana  Hatalla  mahining 
ta ,  hasep  kalaite,  ia  paham  manga- 
nan olo  Israel. 

60.  Ia  malihi  akae  melai  hong 
Silo,  tingkap  ta  idja  akae  melai 
bentok  olon.  —  (l.«Sam.4,ll.) 

61.  Pains  ia  manjaragh  kwasan 
awen  uka  tawanan,  tuntang  kahaie 
penda  lengan  musohe. 

62.  Palus  ia  mandjuluk  djalahan 
olo  ajue  akan  padang ,  kalaite  ha- 
sep mawi  olo,  idja  baris  ajue. 

63.  Pambudjang  awen  ta  idja  hatua 
kinan  apui  parang,  tinai  pambu- 
djange  awang  bawi  djaton  imopoh. 

64.  Kara  imam  awen  halelek  awi 
padang,  tuntang  baloe  djaton  sam- 
pet  manatume. 

65.  Ta  pangkahai  Tuhan  misik 
kilau  olo  idja  batiroh,  kilau  pang- 
kalima  idja  malahap  awi  anggor. 

QQ.  Ia  mamukul  kara  musohe 
mawi  parae,  palus  mangkepan  ka- 
hawen  akae  katatahi.  —  {I.Sam. 
5,9.) 

67.  Maka  ia  manganan  tingkap 
Josep,  tuntang  djaton  mintih  ham- 
putau  Epraim. 


68.  Tapi  ia  mintih  hamputan  Ju- 
da,  bukit  Sion  ta  idja  ingilake. 

69.  Palus  ia  mamangun  akae  idja 
brasih  kagantong  langit,  kilau  pe- 
tak  idja  inggalange  akan  katatahi. 

70.  Iii  mintih  reware  Dawid,  man- 
duan  ia  bara  krambang  tabiri.  - 
(l.iSam.16,11.) 

71.  Bara  tabiri  idja  mampatusu 
anake  djeta  induae,  mangat  iii  ma- 
njakatik  Jakob,  djalahan  olo  ajue, 
Israel ,  bagin  ai. 

72.  Maka  ia  ta  djari  manjakatik 
awen  dengan  kabudjur  ataie,  hapan 
kapintar  lengae  ia  djari  magah 
olo  ta. 


MASMUR  79. 

Lakudoa  kahum  kadjaka  paham,  taliiu 
Hatalla  mauaheta  asie. 


1.  Masmur  Asap.  -  -  O  Ha- 
talla, olo  kapir  djari  marumpak 
tama  joresam ,  ia  djari  manjamar 
mamapa  humam  idja  brasih ,  tun- 
tang djari  mawi  Jerusalem  man- 
djadi  karakkaraka. 

2.  Hantun  kara  rewarm  djari 
inengae  indu  kinan  burong  pen  da 
langit,  isin  awen  idja  budjur 
dengam  akan  meto  hong  petak. 

3.  Iii  manusuh  daha  kilau  da- 
num  hakaliling  Jerusalem,  tuntang 
djaton  idja  mangubur  awen. 

4.  Ikai  djari  indu  kabelan  olo 
idja  kalewun  ikai ,  indu  sindir  tun- 
tang hababaka  kara  olo  idja  haka- 
liling ikai.  • 

5.  Kilen  katahim,  o  Jehowa? 
handak  ikau  blait  haradjur  ?  aton 
kabehum  akan  manjeha  kilau  apui  ? 

6.  Tusuh  kalason  kalaitm  akan 
hundjun  kaiii  olo  ka])ir,  idja  dja- 
ton katawan   ikau,  akan   kaiii  ka- 


masm.  78.  79. 


MASMUE. 


K>3 


radjaan ,  awang  djaton  blaku  intu 
aram. 

7.  Krana  olo  ta  djari  kuman  Ja- 
kob lepah  lingis,  a\kae  melai  djari 
irusak  awen. 

8.  JEAa,  tahiu  intu  ikiii  kadar- 
liakan  tato  ikiii,  djadjeleng  manjupa 
ikiii  dengan  kasajangm,  krana  ikiii 
bilak  djari  loinat. 

1).  Dohop  ikiii,  o  Hatalla,  ])ju- 
ru  salamat  ikiii,  tagal  hoiumat 
aram,  awat  ikiii,  tuntang  ampun 
kara  dosan  ikiii  iagal  aram. 

10.  Buhen  olo  kapir  akan  baraauh : 
kwe  Hatallae  toh?  Kalah  balah 
dahan  kara  rewarm,  idja  djari  inu- 
suhe ,  mandjadi  bakarinah  mawi  olo 
kapir  intu  luatan  ikiii. 

1 1 .  Kalah  kainunguh  olo  idja  ima- 
song  tii  sampai  ikau;  tumon  kwa 
san  lengam  haga  karii  olo  bagin 
iiialiii  ta. 

12.  Intu  karii  utus  olo  idja'  da- 
i  ah  ikiii  kalah  balah  intu  sapang- 
kue  udju  lipet  kahawen  tii,  idjii 
djari  hapan  awenmampahawen  ikau, 
o  Tuhan! 

13.  Maka  ikiii  toh  djalahan  olo 
ajum ,  tuntang  tabiri  idjii  puna 
injakatikin  ;  tagal  tii  ikiii  handak 
mahorumat  ikau  katatahi,  girir- 
manggirir  ikiii  handak  mambrita 
taram. 


MASMUE  80. 

Lakudoa  tahiu  awat  akan  ungkup 
Hatalla. 


1 .  Akan  kamander  olo  panjanji ; 
tahiu  kambang  mawor;  augh  saksi 
tuntang  masmur  ain  Asap. 

2.  Ikau,  o  sakatik  olo  Israel, 
hining,  ikau  idjii  manjakatik  Jo- 
sep  kilau  tabiri;  ikau  idja  mondok 


kilau    radja  hundjun    karii  Kerub  . 
prahan  sangkowongm! 

3.  Intu  baun  Epraim,  Benja- 
min tuntang  Manase  lalus  kwa- 
sam,  tanggoh  indu  kaliwus  ikiii. 

4.  0  Hatalla ,  duan  ikiii  buli . 
soho  bauin  manjangkowong,  tii  ikiii 
indohop. 

5.  0  Jehowa,  Hatalla,  Tuhan 
kara  tawon  talo  belom,  kilen  ka- 
tahie  kabelam  hasepmanganan  laku- 
doan  olo  ajum? 

6.  Ikau   pakanan  olo  tii  1 
tepongdjohonmatae,  tuntang  mam- 
pihop    iii    hapan     kutoh     danum 
matii. 

7.  Ikau  mawi  ikai  indu  bukun 
kara  utus  olo  idjii  darah  ikiii  ha- 
suat,  kara  musoh  ikiii  hababaka 
paham.  • 

8.  0  Hatalla,  Tuhan  karii  ta- 
won talo  belom ,  duan  ikiii  buli , 
soho  baum  manjangkowong ,  tii 
ikiii  indohop. 

9.  Idja  kabatang  anggor  djari 
induam  bara  Misir,  ikau  djari 
manganan  olo  kapir,  palus  mimbul 
djeta. 

10.  Ikau  djari  maraparangkah 
iikae,  ta  karii  uhate  mansuloh,  iii 
mangadjang  petak. 

11.  Ara  bukit  djari  kandjungen 
awi  kangkalingiie ,  batang  seder 
ain  Hatalla  kea  awi  karii  edae. 

12.  Edae  barangkap  batenggau 
sampai  saran  tasik  ,  anake  sampai 
batangdanum  lombah  tii. 

13.  Buhen  toll  ikau  djari  ma- 
mindai  krambange,  sampai  talo 
handiai ,  idja  mahalau  hctii,  ma- 
mutik  malalap  ia"  ? 

14.  Bawoi  himba  manjumbet  ia, 
tuntang  karii  meto  hong  padang 
murep  iii  lepah  lingis. 

15.  O  Hatalla,  tuhan  karii  ta- 
won talo  belom .  kalah  haluli  ti- 


masm.  71).  80 


104 


MASMUR. 


nai,  tangkilik   bara    sorga,  itiim, 
anun    upon  anggor  toh. 

16.  Iiaga  idja  djari  imbul  lengam 
gantaum,  anakm  ta,  idja  djari  iang- 
gaum  imparigasm  akam. 

17.  la  djari  lepah  inusul  tuntang 
ilenteng  inedjep ;  awen  ta'  nihau 
rusak  awi  njamam  mampudji  ia. 

18.  Kalah  lengam  nganggulo  olo 
idja  hila  gantaum  ta ,  anak  olo  ta 
idja  djari  ianggaum  imparigasm 
akam. 

19.  Ta  ikai  djaton  maku  undur 
bara  ikau;  kalah  belom  ikai  be- 
wai,  ta  ikai  handak  blaku  huang 
a  ram. 

20.  O  Jehowa,  Hatallan  kara 
tawon  talo  belom,  duan  ikai  buli; 
soho  baum  manjangkowong ,  ta 
ikai  indohop.  • 


MASMUR  81. 

Njanji  intu  pesta  paska. 


1.  Akan  kamander  olo  panja- 
nji;  tumon  nudan  Gat;  ma.smur 
Asap. 

2.  Njanji  baramirami  intu  Ha- 
talla,  idja  aka  kwasan  ita,  lahap 
akan  Hatallan  Jakob. 

3.  Ambo  njanji,  pahiau  gan- 
dang,  biola  tuntang  kutjapi  idja 
mangat  aughe. 

4.  Pahiau  sarunai  intu  bulan 
taheta ,  hong  wajah  idja  inukas , 
intu  andau  pestan  ita. 

5.  Krana  djeta  hadat  akan  olo 
Israel,  kapatut  akan  Hatallan  Ja- 
kob. 

6.  Prentah  kalota  djari  inengae 
intu  Josep,  metoh  ia  hagoet  mawi 
tanah  Misir,  akaku  mahining  basa 
idja  djaton  kasenangku. 


7.  Aku  djari  manipas  tang- 
gonge  bara  bahae,  lengae  lapas 
bara  pikule. 

8.  Huang  kadjakam  ikau  dja- 
ri manteh.au  aku,  ta  aku  djari 
mandohop  ikau;  haiak  njaho 
kilat  aku  tombah  aughm,  tun- 
tang aku  mangkema  maningkes 
ikau  huang  danum  kanjaing  ta. 
—  Sela. 

9.  Hining ,  o  djalahan  olo  ajung- 
ku ,  aku  handak  manjaksi  intu 
bentok  keton ;  o  Israel ,  kalah  djaka 
ikau  tarima  aughku. 

10.  JEla  hatalla  beken  akan  me- 
lai  intu  keton,  ala  keton  akan 
manjembah  dewan  olo. 

11.  Aku  toh  Jehowa,  Hatallam, 
idja  djari  magah  ikau  bara  tanah 
Misir;  kanga  njamam  totototo, 
aku  handak   manjuange. 

12.  Tapi  djalahan  olo  ajungku 
djaton  maku  tarima  aughku ,  Is- 
rael djaton  paraba  aku. 

13.  Tagal  ta  aku  djari  manja- 
ragh  ia  akan  kipen  atai  ai,  sam- 
pai  ia  manandjong  tumon  tirok 
ai. 

14.  Asal  djalahan  olo  ajungku 
handak  mahining  aughku ,  asal  Is- 
rael handak  manandjong  mahoroe 
djalangku : 

15.  Ta,  murah  bewai  aku  raam- 
parungkok  kara  musohe,  tuntang 
mandjudju  lengangku  mawi  olo 
idja  mahenjek  ia. 

16.  Kara  olo  idja  basingi  Jeho- 
wa karah  haliau  mambudjok  ia, 
tapi  katika  awen  akan  haradjur 
katatahi. 

17.  Aku  handak  pakanan  awen 
hapan  kasien  gendom,  tuntang 
handak  mambesoh  awen  hapan  ma- 
du  bara  batukaians;. 


masm.  80.  81. 


MASMUll. 


105 


MASMUR  82. 

Tahiu  karfi  mantir  idja  biugkok. 


1.  JxLasmur  Asap.  —  Hatalla 
ii ton  mendeng  bentok  ungkup  olo 
ain  Hatalla,  iii  mariksa  mamutus 
bentok  karii  hatalla,  wakilan  aita. 

2.  Kilen  katahie  keton  handak 
mamutus  sala,  tuntang  manarima 
baun  olo  papa?  —  Sela. 

3.  Awi  mambudjur  olo  korik 
tuntang  nola,  awi  inamatut  akan 
olo  tjalaka  tuntang  paha  belom. 

4.  Liwus  olo  korik  tuntang  olo 


4.  Akal  bakalikit  ingarangkae 
mawi  utus  olo  ajum ,  ia  liatirok 
inawi  kara  olo  idja"  ingalindongm. 

5.  Ia  hamauh:  has!  ita  mam- 
palomos  awen,  uka  iii  terai  indn 
utus  olo,  bela  olo  mingat  aran 
Israel  hindai. 

6.  Krana  awen  idja  djaripakat, 
tuntang  djari  hadjandji  malawan 
ikau, 

7.  Iii  ta  karii  tingkap  Edom 
tuntang  olo  Ismacl,  olo  Moab 
tuntang  Hagar, 

8.  Olo  Gebal,  Anion  tuntang 
Amalek ,  olo  Pilisti  tinai   olo  idja' 


tapas,  awat  awen  bara  lengiin  olo  mangkalewu  hong  Tirus. 


kianat 

5.  Maka  olo  ta  djaton  kasene 
tuntang  djaton  harati,  iii  haradjuT 
nianandjong  hong  kakaput;  tagal 
ta  karii  galang  tanahe  hidjuh  be- 
wai. 

6.  Aku  toto  djari  hamauh:  ke- 
ton toh  uras  hatalla;  uras  keton 
anak  ain  Idja  pangkahai  ta. 

7.  Tapi  keton  akan  matai  rusak 
kilau  olon ,  palus  halelek  kilau 
mantir  beken  kea. 

8.  Mendeng  o  Hatalla !  kalab 
ikau  mambudjur  hapus  kalunen, 
krana  ikau  puna  Tempon  karii  dja- 
lahan  olo. 


MASMUR  83. 

Tahin  dohop  malawan  karii  musoh. 


1.  JNjanji  tara ,  masmur  Asap. 

2.  O  Hatalla,  ala  manjuni  arepm, 
iila  tunis,  ala  mambenjem  arepm, 
o  Hatalla ! 

3.  Krana  itam ,  karii  musohm 
sangit  maridu,  idja  basifigi  ikau 
mampadjoho  arepe. 


9.  Tinai  olo  Asur  kea  djari  pa- 
kat  dengan  awen,  mandjadi  lengiin 
panakan  Lot  ta.  —  Sela. 

10.  Takan  ,  awi  olo  tii  kilau  olo 
Midian  bihin  kilau  Sisera,  kilau 
Jabin  darah  sungiii  Kison;  —  (Hah. 
7,22;  4,15.) 

1 1 .  Idja  impalomos  darah  Einlor  , 
palus  mandjadi  kilau  tai  hongpetak. 

12.  Awi  olo  tii,  karii  mantir 
awen,  kilau  Oreb  awen  dua  Seeb, 
kara  pangkalimae  kilau  Seba  tun- 
tang Salmuna.  —  (Hak.7,25;  8,21.) 

13.  iEwen  ta  idja  badjoho  ha- 
mauh: ita  handak  manduan  akan 
ita  iika  Hatalla  tii. 

14.  O  Iiatallangku !  nambalang 
olo  tii  baringbaringa ,  kilau  tikil 
idjii  taraiup  tambalang  tamput 
riwut. 

15.  Kilau  apui,  idja  manusul 
himba,  kilau  njalan  apui  idja  raa- 
ojeha  kara  bukit : 

1G.  Tumon  tii  kiiliih  sasah  olo 
ta  hapan  andau  salo  balewut,  tun- 
tang manariiwen  iii  hapan  riwut 
barat. 

17.  Kaliih  tcpii  bauc  dengan  ka- 
hawae,  mangat  iiwen  akan  mang- 
gau  aram,  o  Jehowa. 


r.  -X--X- 


masm.82.83. 


10G 


MASMUR. 


18.  Kalah  awen  ta  rungkok  tun- 
tang  sabanen  katatahi,  kalah  ia 
buraburah  baue  palus  nihau. 

19.  Mangat  awen  ta  katawan, 
tikas  arain  bewiii  Jehowa,  idja 
pangkahai  hong  hapus  kalunen. 


MASMUR  84. 

Tahiu  kahandjak  hong  human  ITatalla. 


1.  Akan  kamancler  olo  panja- 
nji;  turaon  nudan  Gat;  masmur 
pan  akan  Koragh. 

2.  Kara  kalekam  melai  aka  hu- 
angku  toto,  job  Jehowa,  Tuhan 
kara  tawon  talo  belom. 

3.  Harnbaruangku  mangenang, 
taharu  tamii  parantaran  Jehowa, 
ataiku  tuntang  berengku  handjak 
rantang  huang  Hatalla  idja  belom. 

4.  Toh  burong  djari  sondau  ka- 
lekae ,  kalialang  aton  sarangae  akae 
aka  manggau  anake ,  ia  ta  mes- 
behm,  o  Jehowa,  Tuhan  kara  ta- 
won talo  belorn,  radjangku  tuntang 
Hatallangku! 

5.  Berkat  kara  olo  ta  idja  me- 
lai hong  humam ,  haradjur  ia  ma 
horumat  ikau.  —  Sela. 

6.  Berkat  olo  ta,  idja  ikau  aka 
kwasae,  idja  aton  djalan  budjur 
hong  ataie. 

7.  Haiak  ia  manandjong  maho- 
roe  djanah  aka  tjalaka,  djeta  kea 
inampae  indu  kalin  danum;  guru 
ia  imakaian  dengan  berkat. 

8.  iEwen  abas  sasar  abas,  sam- 
]>ai  genep  biti  manaharep  Hatalla 
hong  Sion. 

9.  O    Jehowa,    Hatallan     kara 


10.  O  Hatalla,  idjii  talawang  ikki, 
tangkilik,  sengok  manjupa  baun 
ai,  idjii  djari  iminjakm. 

11.  Krana  idjii  andau  huang  pa- 
rantaram  aton  bahalap  bara  sako- 
jan  andau  beken.  Aku  radjin  men- 
ter  intu  papar  bauntonggang  hu- 
man Hatallangku,  bara  melai  tahi 
intu  karii  tingkap  iika  kadar- 
haka. 

12.  Krana  Hatalla,  Jehowa,  aton 
matanandau  tuntang  talawang ;  asi 
tuntang  horumat  inenga  Jehowa; 
iii  puna  djaton  mangahana  kahalape 
akan  karii  olo,  idjii  manandjong 
budjur  intu  baue. 

13.  O  Jehowa,  Tuhan  karii  ta- 
won talo  belom ,  salamat  toto  olo 
til ,  idjii  harap  hong  ikau ! 


MASMUR  85. 

Tahiu  asin  Hatalla  akan  Luli  it 


1.  ixkan  kamander  olo  panja- 
nji ;  masmur  panakan  Koragh. 

2.  O  Jehowa,  bihin  ikau  djari 
masi  tanahm,  djari  haluli  tanggoh 
Jakob  idja  tawanan ; 

3.  Djari  manganan  karii  kadar- 
hakan  djalahan  olo  ajum,  tuntang 
djari  manutup  kara  dosae.  —  Sela. 

4.  Ikau  bihin  djari  mundur  ka- 
laitm  lepah,  tuntang  djari  mules 
bara  lason  kasangitm. 

5.  Toh,  kalali  haluli  tanggoh 
ikiii,  o  Hatalla,  Djuru-salamat 
ikai,  palus  paterai  kasingim  de- 
ngan ikiii. 

6.  Aton  ikau  handak  malait 
ikiii  katatahi ,  palus    maradjur  ka- 


tawon  talo  belom,  hining  lakudo- 1 sangitm  girirmanggirir? 


angku , 
kob.  - 


tarnna 
Sela. 


tii,    Hatallan  Ja- 


7.  Djaton  ikau  maku  haluli  tang- 
goh   ikiii ,    mampangat  ikai ,   ma- 


masm.83.84.85. 


MASMUU. 


107 


ngat  djalahan  olo  ajum  tail  handjak 
rantang  awim? 

8.  Prahan  asim  akan  ikai,  o 
Jehowa,  tuntang   tenga  salamatm 

akan  ikai. 

9.  Aku  handak  manjenah  talo 
idjii  inutor  Ilatalla,  Jehowa;  krana 
iii  lnasuman  kasanang  akan  olo 
ajue  idja  budjur,  asal  iila  olo  ta 
haluli  tinai  buli  kapalenge. 

10.  Toto,  salamat  ajne  aton  to- 
kep  dengan  olo  ta,  idja  mikah  ia, 
mangat  horumat  melai  hong  ta- 
nah  ita. 

11.  Mangat  asi  dengan  katoto 
hasupa ,  katetek  tuntang  kasanang 
hasium. 

12.  Katoto  karah  lenibut  bara 
petak,  katetek  manangkilik  bara 
langit. 

13.  Tinai  Jehowa  karah  manenga 
kahalape ,  ta  tanah  ita  mampalern- 
but  kutoh  talo. 

14.  Katetek  aton  manandjong 
helo  bane,  tuntang  manampa  awan 
tasaran  paie  indu  djalan  olo. 


MASMUR  8G. 

Lakn  uka  ihaga,  amon  ingatah  olo. 


1.  -Lakudoan  Dawid.  —  Ta- 
li ngan  pindingm,  Jehowa,  torabah 
aughku,  krana  aku  tjalaka  tuntang 
pana. 

2.  Haga  hambaruangku ,  krana 
aku  toh  budjur  ;  ikau  idja  Hatal- 
langku,  liwus  rewarm,  idja  harap 
hong   ikau. 

3.  Pasi  aku,  Jehowa,  kiaua 
ikau  intehauku   nongkang  andau. 

4.  Pahandjak  hambaruan  re- 
warm,  krana  akain ,  o  Jehowa, 
aku  mandjuluk  hambaruangku. 


5.  Krana  ikau,  Jehowa,  puna 
bahalap  tuntang  pamampun ,  ikau 
paham  kahain  asim  dengan  olo 
handiai,  idja   niantehau  ikau. 

6.  llining  lakudoangku  ,  o  Je- 
howa ,  tahiu  augh  usokku. 

7.  Metoh  andau  kadjakiingku 
aku  blaku  intu  ikau,  krana  ikau 
karah  manarima  aku. 

8.  Marak  kara  dewa  djaton  idjii 
padan  dengam,  o  Jehowa,  tuntang 
djaton  gawie  kilau  ajum. 

9.  Kara  olo  kapir ,  idja  puna 
tampam ,  akan  clumah  tuntang  ma- 
njembah  intu  baum,  o  Jehowa, 
sambil  mahorumat  aram. 

10.  Krana  ikau  toto  hai,  tun- 
tang malalus  gawi  heran ,  ikau 
bewai  toto  Hatalla. 

11.  Adjar  aku  djalan  ajum,  o 
Jehowa,  aku  handak  manandjong 
huang  katotom  ;  kalah  manonggai 
ataiku  mikah   aram. 

12.  O  Jehowa,  Hatallangku , 
aku  handak  manara  ikau  hapan 
salepah  ataiku ,  sambil  mahorumat 
aram  sampai  katatahi. 

13.  Krana  asim  djari  paham  ka- 
haie  dengangku ,  ikau  djari  ma- 
wat  hambaruangku  bara  kandalem 
naraka. 

14.  O  Hatalla  ,  olo  badjoho  mang- 
gatang  arepe  mawi  aku  ,  ungkup 
olo  kianat  idja  kudjat  mangatali 
hambaruangku ,  tuntang  djaton  ma- 
ku  mingat  ikau. 

14.  Tapi  ikau,  Jehowa,  puna 
Hatalla  panjanjang  pamasi ,  pan- 
djang  ataim,  paham  kahalapm  tun- 
tang katotom. 

16.  Ules  arepm  naharepaku  ,  lun- 
pasi    aku ,     tenga    kaabasm 

akan  rewarm  ,  dohop  anak  rewarm 
idjii  bawi  ta. 

17.  Awi  akangku  kata  idja  indu 
kahalap,    mangat    iiwen    idjii    ba- 


tang 


MAS31.  85.  86. 


108 


MASMUR. 


singi  aku  mitae  palus  mahamen, 
basa  ikau  ,  Jehowa ,  mandohop  aku, 
tuntang  mampong  aku. 


MASMUR  87. 

Tahiu  kahain  Sion. 


1.  lVLasmur,  njanji  tara  ain  pa- 

nakan    Koragh.  —  .ZEka    pangue 
ta  hundjun  bukit  idja  brasih. 

2.  Jehowa  mangilak  kara  baun- 
tonggang  Sion  paham  bara  kara 
aka  melai  ain  Jakob. 

3.  Talo  hai  irnbrita  tahiu  ikau, 
o  lewun  Hatalla.  —  Sela. 

4.  Aku  handak  manjewut  Ra- 
hab  tuntang  Babel,  mitong  djeta 
hindja  awen  idja  kasene  aku;  ita, 
olo  Pilisti,  olo  Tirus,  olo  Kus 
inakan  heta  kea. 

5  Olo  akan  raarabrita  tahiu 
Sion :  olo  handiai  inakan  huange ; 
Idja  Pangkahai  ta  karah  manda- 
hen   djeta. 

6.  Jehowa  karah  manjewut, 
haiak  ia  manjurat  kara  utus  olo , 
koae:  ia  toll  djari  inakan  heta 
kea.   —  Sela. 

7.  Kara  olo  babigal  tuntang 
kara  tukang  talo  usik  mangaku : 
kara  lowang  danumku  uras  hong 
ikau. 


MASMUR  88. 

Lakudoa  metoh  kadjaka  paham. 


1.  JNjanji  tara;  masmur  pana- 
kan  Koragh ;  akan  kamander  olo 
panjanji;  tahiu  kapahan  kadjaka. 
Augh  adjar  Heman ,  olo  Esra  ta. 

2.  O  Jehowa,  IlataJla,  Djuru- 


salamatku!    handau   hamalem  aku 
kahau  kadarat  intu  baum. 

3.  Kalah  lakudoangku  naharep 
ikau,  talingan  pindingm  akan  ka- 
riakku. 

4.  Krana  hambaruangku  puas 
awi  tjalaka,  pambelomku  djari  to- 
kep  naraka. 

5.  Aku  itong  tamput  olo  ta, 
idja  lawo  tama  kubur;  aku  djari 
kilau  olo  idja  lepah  nihau  kaa- 
base. 

6.  Aku  imbaris  menter  haiak 
olo  idja  imuno,  idja  menter  hong 
kubur,  idja.  djaton  inahium  hindai, 
idja  djari  ilekak  lengam. 

7.  Ikau  djari  mampeter  aku 
hong  lowang  idja  timben  haliai, 
intu   aka  kakaput,  intu  labehu. 

8.  Kalaitm  mahenjek  aku,  ha- 
pan  kara  dahesm  ikau  mandjaka 
aku.  —  Sela. 

9.  Kara,  kapatohku  djari  inge- 
djaum  bara  aku ,  ikau  djari  ma- 
nampa  aku  indu  kadjileke ;  aku 
djari  ingurong  tuntang  djaton  tau 
blua. 

10.  Matangku  djadjalan  kawus 
awi  tjalaka,  nongkang  andau  aku 
raantehau  ikau,  Jehowa!  aku  man- 
depii  lengangku  hasansila  intu  ikau. 

11.  Maku  ikau  malalus  gawi  lie- 
ran  intu  olo  matai?  atawa  aton 
liau  akan  lembut ,  tuntang  manara 
ikau?  —  Sela. 

12.  Aton  kahalapm  irnbrita  hong 
kubur,  atawa  katotom  hong  aka 
karam  ? 

13.  Aton  gawim  heran  ingasene 
hong  aka  kaput  ta,  tuntang  ka- 
tetekm  hong  kaleka  idja  djaton 
bara  pangingat? 

14.  Tapi  aku,  o  Jehowa,  mang- 
kariak  intu  ikau ,  genep  djewu 
lakudoangku  mandjeleng  arepe 
akam. 


masm.  86.87.88. 


MASMUR. 


109 


tuntang 


Samandiai  tii  manealUing  aku 


15.  Buhen,  o  Jehowa,  ikau  ma- 
nganan    hambaruangku , 
manjahokan  baum  bara  aku? 

16.  Aku  tjalaka,  kilau  mahotns 
bara  katabelangku,  aku  manang- 
gong  kara  pampikahm ,  karenga 
dia  bagalabah  atiiiku. 

1 7.  Kasangitm  manambeleng  aku, 
kara  pampikah  bara  ikau  ruampa- 
lenjoh  aku. 

18 
nongkang  anclau  kilau  danum,  uras 
mangapong  maroboh  aku. 

19.  Karasobatku,  kara  kolangku 
uras  cljari  ingedjaum  bara  aku; 
kara  karampingku  hong  aka  kaka- 
put  bewai. 


MASMUR  89. 

Asin   Hatalla  indu  arupoiig,  kahum 
kadjaka  paham. 


1.  Augh  adjar  Etan,  olo  Esra. 

2.  Katatahi  aku  handak  manja- 
uji  tahiu  kara  asin  Jehowa,  girir- 
manggirir  aku  handak  mambrita 
katotom  hapan  njamangku. 

3.  Ivrana  koangku:  asim  indii- 
hen  katatahi ,  hong  langit  ikau 
karah   mananggar  katotom. 

4.  Krana  aton  aughm  :  aku  djari 
mampendeng  djandji  dengan  idja 
djari  intihku,  aku  djari  sumpah 
akan  rewarku  Dawid :  —  (2. Sam. 
1 XI.  G aw. Ras.2, Z0.) 

5.  Palus  katatahi  aku  handak 
mandahen  pauakarn ,  tuntang  ma- 
liaga  padadusam  girirmanggirir.  — 
Sela. 

i).  Maka  karii  langit  karah  ma- 
horumat  gawim  awang  heran ,  o 
Jehowa,  tuntang  katotom  huans 
ungkup  olo  brasih 


i nauding  dengan  Jehowa,  awe  bara 
karii  anak  iiwen  idja  kwasa  tan 
injama  dengan  Jehowa? 

8.  Hatalla  aka  kikiih  haliai  hong 
ungkup  kara  olo  brasih,  tuntang 
Ska  karawan  haliai  bara  iiwen  han- 
diai  idjii   hadarah  dengae. 

9.  O  Jehowa,  Hatallan  karii 
tawon  talo  belom,  awe  kwasa  haliai 
kilau  ikau ,  Jehowa?  tuntang  ka- 
totom hakaliling  ikau. 

10.  Ikau  marentah  kadjohon  ta- 
sik;  anion  riake  haffatanff,  ikau 
mampatadoh  tii. 

11.  Ikau  maramok  Rahab  kilau 
olo  idjii  imuno  ,  hapan  lengam  idjii 
kwasa  ikau  manamburup  karii  rau- 
sohm. 

12.  Ajum  langit,  petak  keaajum; 
hapus  kalunen  tuntang  huange  uras 
djetii  tampam. 

13.  Utara  tuntang  salatan  ikau 
djari  mandjadiae,  Tabor  tuntang 
Hermon   malahap  huang  aram. 

14.  Aim  penang  idjii  abas,  lengam 
kwasa,  hai  toto  lengam  gantaum. 

15.  Katetek  tuntang  hukum  indu 
galang  padadusam;  asi  tuntang 
katoto  aton  helo  baum. 

16.  Salamat  olo  tii  idjii  tau  han- 
djak  rantang  hong  ikau;  o  Jeho- 
wa ,  iiwen  karah  manandjong  huang 
kalawa  baum. 

17.  Nongkang  andau  iiwen  bara- 
mirami  tagal  aram ,  awi   katetek  in 


iii  imbungas. 

18.  Krana  ikau  bewai   indu 
bungas    kwasae,    awi    asim 
manggatang  tandok  ikiii. 


ka- 


19.  Krana  Jehowa  talawang  ikiii . 
radjan  ikai  Idja  aka  karasih  Is- 
rael ta. 

20.  Katika  tii  ikau  djari  hamauh 
s, dengan  olo  aim  idjii  budjur,  huang 

talo    panggitae ,  koam:  Aku  djari 


7.  Krana   iiwe   hong   sorga   tau  mandak   pandohop    hong   idjii    biti 


masm.  88.  89. 


110 


MASMUR. 


pangkalima,  aku  djari  manggatang 
ia,  idjii  djari  intihku  bara  utus  olo 
ruii. 

21.  Aku  djari  sondau  rewarku 
Dawid,  tuntang  djari  mohos  ia 
dengan  minjakku  idja  brasih. 

22.  Lengangku  haradjur  akan 
hindja'  ia,  penangku  akan  marn- 
paabas  ia. 

23.  Musoh  djaton  akan  manjeka 
iii,  olo  darhaka  djaton  akan  ma- 
henjek  iii. 

24.  Malainkan  kara  musohe  han- 
dak  impalahku  intu  baue ,  idjii  ba- 
singi  ia  aku  liandak  raamukule. 

Ivatoto  tuntang  asinryku  akan 


25. 

hindja 


ia 


awi 


arangku 


tandoke 


mimbing 


karah  inggatang. 

26.  Aku  mina   lengae 

tasik ,  lengae  gantaue  mimbing  kara 
batangdanum. 

27.  Ia  karah  manggara  aku :  ikau 
Apangku,  Hatallangku  tuntang 
batukarang  salamatku. 

28.  Tinai  aku  liandak  manampa  ia 
mandjadi  anakku  idja  bakas,  idjii 
pangkahai  marak  kara  radjan  kalu- 
nen. 

29.  Katatahi  aku  liandak  mahaga 
asingku  akae,  djandjingku  akan 
melai  dahen  haradjur  intu  iii. 

30.  Tinai  panakae  handak  indii- 
hengku  katatahi,  padadusae  tu- 
mon  katahin  langit. 

31.  Djaka  anak  asoe  malihi  To- 
ratku  ,  tuntang  djaton  manandjong 
huang  kara  prentahku ,  • 

32.  Amon  awen  mamapahadatku, 
tuntang  djaton  manumon  dasarku : 

33.  Ta  aku  handak  madjar  ka- 
darhakae  ombeombet,  tuntang  man- 
djara  kasalae; 

34.  Tapi  asingku  aku  djaton 
inaku  mampalentase  akae,  djaton 
kea  aku  maku  manggeto  kato- 
bongku. 


35.  Aku  djaton  liandak  manga- 
rak  djandjingku,  augh  idja  djari 
blua  bara  njamangku  aku  djaton 
handak  malihe. 

36.  Idjii  perkara  aku  djari  sum- 
pah  manjewut  karasihku :  aku  dja- 
ton handak  hapunga  dengan  Da- 
wid. 

37.  Panakae  akan  melai  katatahi, 
tuntang  padadusae  haradjur  kilau 
matanandau  intu  baungku. 

38.  Ia  puna  indahen  kilau  bu- 
lan  katatahi ;  djeta  indu  toros  hong 
langit  idjii  djaton  tau  hobah.  — 
Sela. 

39.  Maka  kilen  ikau  toh  mano- 
lak  tuntang  manganan  pains  raa- 
lait  iii  ta,  idja  djari  iminjakm? 

40.  Ikau  mangabelii  djandjin  re- 
warm  ,  tuntang  djari  mamapa  ma- 
kotae,  mandjakah  ta  akan   petak. 

41.  Ikau  djari  maniilak  kara  pa- 
gare,  tuntang  mangarak  kara  kotae. 

42.  Olo  handiai  idjamahalau  heta 
marampas  iii;  ia  impahawen  kara 
olo  awang  darahe. 

43.  Ikau  djari  manggatang  le- 
ngan  gantaun  kaiii  olo  idja  mawi 
iii ,  ikau  djari  mampahandjak  kara 
musohe. 

44.  Tinai  ikau  mambalang  njihin 
padang    ajue,  djaton    maku    man- 


dahen  iii  hong  parang. 

45.  Ikau  mangabul  kara  karasihe, 
tuntang  mandjakah  padadusae  akan 
petak. 

46.  Ikau  manjempong  andau  ka- 
rigase ,  palus  manutup  iii  hapan 
kahawen.  —  Sela. 

47.  Kilen  katahim ,  o  Jehowa, 
ikau  handak  lilap  manjahokan 
arepm,  tuntang  manjoho  kasangitm 
manjala  kilau  apui? 

48.  Kalah  ingat  pambelomku  puna 
pandak  bewai;  buhen  ikau  djari 
manampa  kara  olon  haiang  bewai  ? 


mas?,i.  89. 


MASMUR. 


Ill 


49.  Hong  kwe  olon  idjii  belom 
tuntang  djaton  akan  initii  pam- 
patiii?  Idjii  tan  maliwus  hamba- 
ruae  bara  kwasan  kubur?  —  Scla. 

50.  Kwe  karii  asim  awang  horan, 
o  Jehowa,  idjii  djari  injumpalun 
akan  Dawid  huang  katotoin? 

51.  Tahiu,  o  Jehowa,  kahawen 
kaiii  rewarm ;  karii  utus  olo  iii 
idjii  kilau  bara  pakuangku  mahin 
mamapa  aku. 

52.  Kara  musokm  mamapa,  o  Je- 
howa !  iii  mamapa  tasaran  pain  idjii 
djari  iminjakm. 

53.  Tara  akan  Jehowa  katatahi. 
Amen,  toto  Amen! 


MASMUR  90. 


Tahiu  panibelom  olo  puna  liaiang  tagal 
dosae;  tinai  tahiu  asiu  Ilatalla. 


1.  .Lakudoan  Moses,  olo  ain 
Ilatalla  tii.  —  O  Jehowa,  ikan 
puna  aka  kalindong  ikiii  girir- 
manggirir. 

2.  Helo  bara  karii  bnkit  indja- 
dian,  helo  bara  petak  tuntang 
hapus  kalunen  djari  indjapam,  bara 
katatahi  palus  katatahi  ikau  aton, 
o  Ilatalla. 

3.  Ikan  halalian  olon  mandjadi 
petak,  sambil  hamauh:  buli  keton, 
panakan  olon. 

4.  Krana  sakojan  njelo  intu 
ikan  sama  kilau  andau  malem  idja 
djari  hapus,  kilau  idja  kakalis  ha- 
malem  bewai. 

5.  Ikau  manabias  iiwen  lilap, 
pambelome  kilau  nupi  bewai,  djeta 
niliau  handjewu  kilau  orn. 

6.  Handjewu  djetamangambang, 
tapi  ampie  balalu  hobah;  halemai 
djeta  inatak  palus  keang. 


7.  Krana  ikiii  rusak  avvi  ka- 
laitm,  awi  kasangitm  ikiii  injaba- 
ncn. 

8.  Krana  karii  kadarhakan  ikiii 
impendengm  intubaum,  karii  dosan 
ikiii  idjii  basilim  intu  katarang 
matam. 

9.  Krana  karii  andau  ikiii  lilap 
awi  kalaitm ,  ikiii  mahapus  karii 
njelon  ikiii  kilau  talo  ngahiis 
bewai. 

10.  Kapandjang  umur  ikiii,  djetii 
udju  pulu  njelo,  atawa  anion  olo 
bunggut,  samj>ai  hanja  pulu  njelo : 
maka  bagie  idja  kapala  bahalap , 
djeta  mahin  kasusah  tuntang  ka- 
piihii ;  krana  djetii  kadjekadjeng 
palus  nihau,  ikiii  kilau  trawang 
palus  lilap. 

11.  Tapi  iiwe  tahiu  kalason  ka- 
laitm, awe  handak  toto  mikiih  ka- 
sangitm idjii  paham? 

12.  Kaliih  adjar  ikiii  mitong  karii 
andau  ikai ,  mangat  atiii  ikai 
imintar. 

13.  Haluli  tinai,  o  Jehowa!  kilen 
katahim  hindai?  kiilah  manjanjang 
tahiu  kaiii  rewarm. 

14.  Ilaiak  djadjewu  kalah  mam- 
besoh  ikiii  hapan  asim,  soho  ikiii 
basasuiak  tuntang  baramirami  ha- 
pus umur  ikai. 

15.  Pahandjak  ikiii  tumon  karii 
andau  ikau  djari  mangapiihii  ikiii , 
tumon  kara  njelon  ikiii  djari  buah 
talo  papa. 

16.  Prahan  karii  gawim  akan 
rewarm,  tuntang  kahaim  akan  karii 
anake. 

17.  Kiilah  kahalap  Jehowa,  Ha- 
tallan  ikiii,  melai  hundjun  ikiii: 
bara  ngambo  kaliih  mandahen  ga- 
win  lengiin  ikiii ;  toto,  gawin  leng- 
an  ikiii  kalah  ikau  mandahae. 


MASM.  89.  90. 


112 


MASMUR. 


MASMUR  91. 

Tahiu  kasanang  olo  idja  harap  Hatalla. 

1.  Idja  mondok  hong  pilan 
ain  Idja  pangkahai  ta,  idja  melai 
'hong  kandjungen  ain  Idja  djaton 
tikas  kwasae, 

2.  la  ta  hamauh  manjewut  Je- 
howa:  ikau  aka  kamentengku,  ko- 
tangku,  Hatallangku  idja  aka  ka- 
harapku! 

3.  Krana  la  maliwus  ikau  bara 
djarat  olo  pahamburong,  tinai  bara 
peres  kadarhaka. 

4.  Hapan  palapase  ia  manutup 
ikau,  penda  bulue  ikau  tau  baka- 
lindong,  katotoe  indu  talawang 
tuntang  pilan  haliai. 

5.  Dia  usah  ikau  mikah  kara 
pampikah  hamalem,  kara  anak  pa- 
nah   idja  balias  darie  handau, 

6.  Sampar  idja  kumbakumbang 
intu  kakaput,  peres  papa  idja  ma- 
rusak  bentok  andau. 

7.  Alo  sakojan  biti  halelek  hila 
sambilm,  tinai  sapulu  kojan  hila 
gantaum :  tapi  ikau  djaton  pohos 
awie. 

8.  Baja  matam  bewai  karah  mita 
ta,  tuntang  manampajah  ampin  olo 
darhaka  imalah. 

9.  Krana  ikau,  Jehowa,  indu 
aka  kalindongku.  Idja  pangkahai 
ta  djari  intihm  indu  aka  kaharapm. 

10.  Djaton  talo  papa  akan  supa 
ikau,  kapaha  djaton  akan  sampai 
pasahm. 

11.  Krana  ia  manjoho  malaikat 
ajue  tagal  ikau,  mangat  mangang- 
gulo  ikau  hong  kara  djalanarn. 

12.  Lengan  awen  akan  manan- 
tiang  ikau,  bela  paim  tantarang 
l.atu. 

13.  Ikau  karah  manandjong  ma- 
hundjeng  singa  tuntang  lalidi,  ha- 


an     singa    tabela     tuntang 
handipa. 

14.  Krana  ia  leket  dengangku, 
koan  Jehowa,  ta  aku  handak  ma- 
wat  ia;  ia  katawan  arangku,  ta 
aku  handak  manggatang  ia. 

15.  Ta  blaku  intu  aku,  ta  aku 
handak  manarima  ia;  aku  hindjii 
dengae  huang  kadjakae ,  aku  han- 
dak mandjidjit  ia  tuntang  mampa- 
hai  ia. 

16.  Aku  handak  mamuas  ia  deng- 
an  umur  pandjang,  tuntang  han- 
dak mamprahan  salamatku  akae. 


MASMUR  92. 

Njanji  akau  andau  sabat. 


1.  Masmur,  njanji  akan  andau 
sabat. 

2.  Manara  Jehowa,  djeta  idja 
bahalap,  tuntang  manjanji  manara 
aram,  Ikau   idja  pangkahai  tit; 

3.  Masuman  asim  haiak  dja- 
djewu,  tuntang  katotom  hamalem  ; 

4.  Hapan  talo  usik  idja  sapulu 
talie ,  tinai  kutjapi ,  hapan  augh 
karang  impahaiak   biola. 

5.  Krana  ikau  mampahandjak 
aku  awi  karii  gawim ,  o  Jehowa , 
tagal  kara  tampan  lengam  aku  ba- 
sasurak. 

6.  Lalehan  kahain  karii  gawim  , 
o  Jehowa !  kara  akalm  timben 
haliai. 

7.  Olo  humong  djaton  maku 
mangasene  ta,  tinai  olo  gila  djaton 
harati  djeta. 

8.  Amou  olo  papa  lembut  kilau 
oru,  tuntang  kara  olo  paiajap  ma- 
ngambang :  maka  djeta  uka  awen 
ta  iraj)alomos  haradjur  palus  kata- 
tahi. 


wasm.  91.  92. 


MASMUR. 


113 


9.  Tapi  ikau  idja  batonggal  hai 

sampai  katatahi,  o  Jchowa! 

10.  Krana  its!  kara  musohtn,  o 
Jehowa,  krana  toto  karii  tnusohm 
akan  rusak,  kara  olo  parajap  akan 
tamburup. 

11.  Tapi  tandokku  inggatangm 
kilau  tandok  badak ,  aku  inata 
dengan   minjak  taheta. 

12.  Matangku  rnita  talo  ingilake 
intu  musohku,  tinai  pindingku  ma- 
hining  talo  ingilake  intu  kara  olo 
darhaka ,  idja  djari  pakat  mawi 
aku. 

13.  Olo  tetek  badjcwong  barang- 
kap  kilau  batang  korma ;  ia  mang- 
alangkang  mansuloh  kilau  batang 
seder  hong  Libanon. 

14.  iEwen  ta  djari  imbul  hong 
human  Jehowa,  ia  barangkap  hong 
parantaran  Hatallan  ikai. 

15.  Alo  ia  bakas  mahin  mamua, 
magon  badjewong  tuntang  bahi- 
djau; 

16.  Mangat  masuman,  Jehowa 
toto  budjur;  ia  batukarang  toto, 
kasalae  djaton  haliai. 


MASMUR  93. 

Tara  akan  Hatalla,  idjii  pangkahai  ta. 


1 .  J  ehowa  toto  radja ,  ia  ima- 
kaian  dengan  kahai;  Jehowa  djari 
tatap  mambabat  arepe  hapan  kwa- 
sae;  tagal  tii  hapus  petak  palus 
clahen,  djaton  gojanggaj)ah. 

2.  Bara  horan  padadusam  djari 
diihen,  ikau  puna  bara  katatahi. 

3.  Hapus  kara  batangdanum,  o 
Jehowa!  hapus  kara  batangdanum 
manggatang  aughe,  hapus  kara  ba- 
tangdanum mambo    lalentoe. 

4.  Tapi    paham  bara  gotok  ku- 


fcoh  danum  tii,  bara  riak  tasik  idjii 
sawak,  paham  haream  kahain  Jc- 
howa hong  iikae   gantong. 

5.  Karii  djandjim  uras  etter  ha- 
liai, bagin  humam  puna  karasih 
katatahi. 


MASMUR  94. 

Laku  tahiu  olo  papa,  uka  ia  ihukuni. 


1.  U  Jehowa,  Hatalla  idjii  tem- 
pon  pamalah ,  Hatalla  idja  tempon 
pamalah !  prahan  arepm  tuntang 
kahai  m. 

2.  Gatang  arepm,  ikau  idjii  ha- 
kim salepah  kalunen ,  balah  karii 
olo  badjoho  tumon  kapatute. 

3.  Kilen  katahie  olo  papa  tii, 
o  Jehowa,  kilen  katahie  olo  papa 
ta'  akan  basasurak  ? 

4.  iEwen  ta  badjoho  kara  aughe, 
kara  olo  parajap  paham  maletjak 
arepe. 

5.  Djalahan  olo  ajum,  o  Jehowa. 
imparamok  awen,  awen  mahenjek 
idja  baris  ajum. 

6.  Balo  tuntang  tamuai  impa- 
taie,  kara  nola  imunoe. 

7.  Tinai  iii  hamauh:  Jehowa 
djaton  mitiie,  Hatallan  Jakob  dja- 
ton paraba  ta. 

8.  Ingaingat  keton,  o  olo  gila 
idjii  marak  olo  ara;  tinai  keton 
olo  paleng,  prea  keton  handak 
pintar  ? 

9.  Idja  puna  mimbul  karii  pin- 
ding,  tau  iii  djaton  mahining? 
idjii  puna  manampa  karii  matii,  tau 
iii  djaton  mita? 

10.  Idja  mampudji  karii  iitus 
olo,  tau  iii  dia  mahukum  ?  Iii  idjii 
madjar  talo  handiai  idjii  katawan 
olo. 

11.  Jehowa    kasene    karii    tirok 


3IASM.  92.  93.  94. 


114 


MASMUR. 


olon,  iakatawan  uras  djeta  haiang 
bewai. 

12.  Salamat  olo  ta,  o  Jehowa, 
idja  impudjim,  idja  iadjarm  hapan 
Toratm ; 

13.  Mangat  ia  pandjang  ataie  me- 
toll  katika  kadjakiie,  sampai  palo- 
wang  djari  ingali  akan  olo  papa. 

14.  Krana  toto,  Jehowa  djaton 
maku  manganan  djalahan  olo  ajue, 
djaton  ia  maku  nalua  idja  puna 
baris  ai. 

15.  Krana  kabudjur  puna  djaton 
tau  dia  manang  tinai,  ta  kara 
atai  olo  budjur  karah  miring  om- 
pat  djeta. 

16.  JEwe  akan  mandoliop  aku 
malawan  olo  darhaka?  awe  omba 
aku  malawan  olo   parajap? 

17.  Djaka  Jehowa  djaton  mando- 
liop aku,  badjeleng  bewai  haraba- 
ruangku  matai  lawo  akan  aka 
benjem. 

18.  Amon  aku  manjewut  paingku 
tanggarurus,  ta  maka  asim,  Jeho- 
wa, mahada   aku. 

19.  Huangku  paham  gogop  ba- 
kenang,  tapi  pampangatm  mam- 
pahandjak  hambaruangku. 

20.  Tau  ikau  pakat  dengan  pa- 
dadusan  kadarhaka,  idja  mandja- 
dian  tjalaka  takirin  prentah  ka- 
])atut  ? 

21.  iEwen  manjangit  maroboh 
hambaruan  olo  tetek,  ia  manjalan 
(iaha  idja  djaton  kasalae. 

22.  Tapi  Jehowa  djari  indu  ko- 
tangku ; 


kalindongku. 


HatallanR'ku    batukarang 


23.  Ia  karah  malian  kasalan  awen 
haluli,  hapan  kadarhakan  awen 
kea  ia  karah  mampalomos  awen ; 
toto ,  olo  ta  karah  lomos  awi  Je- 
howa, Hatallan  ita. 


MASMUR  95. 

Tahiu  iila  sajup  tarima  asin  Ilatalla. 


1.  Ivantoh  keton,  ita  ramirami 
intu  Jehowa,  ita  basasurak  intu 
batukarang  salamat  ita. 

2.  Has!  ita  naharep  baue  mim- 
bit  tara  tuntang  horumat ;  has ! 
ita  manjanji  malahap  akae. 

3.  Krana  Jehowa  Hatalla  idja 
hai  toto ,  ia  radja  idja  pangkahai 
mahundjun  kara  dewa. 

4.  Intu  lengae  galang  petak  . 
tuntang  kara  tantan  bukit  ajne 
kea. 

5.  Ia  tempon  tasik,  ia  idja  djari 
manampa  tii,  tinai  lengan  ajue  kea 
djari  mandjadian   talo   keaug. 

G.  Kantoh  keton,  ita  sombajang 
manjontop  arep  ita,  ita  mandeko 
utut  ita  intu  baun  Jehowa,  idja 
djari  manampa  ita. 

7.  Krana  ia  Hatallan  ita ,  ita 
toh  olo  idja  injakatike ,  tabirin 
lengan  ai.  Andau  toh  kea ,  metoh 
keton  mahining  aughe  !  —  (I bran. 
3,7;4,7.) 

8.  iEla  mampalulang  atiii  keton 
tumon  horan  hong  Meriba,  kilau 
metoh  andau  hong  Masa,  hong 
padang  tunis  benjem  ta. 

9.  Katika  tato  keton  djari  ma- 
ningkes  aku,  djari  mangkema  aku , 
alo  ia  djari  mita  kara  gawingku. 
—  {LMos.  14,22.) 

10.  ^Epat  pulu  njelo  katahie  aku 
kapaha  awi  utus  olo  parajap  ta, 
sambilhamauh:  iiwen  tapuna  lajau 
ataie,  ia  djaton  maku  kasene  hadat 
djalangku. 

11.  Sampai  aku  djari  sunipah 
huang  kasangitku:  iiwen  ta  djaton 
akan  sampai  tama  kasanangku. 


masm.  94.  95. 


MLASMUR. 


115 


MASMUR  96. 

(lajius  petals  akan  manara  Hatalla. 

1.  JM  janji  akan  Jehowa  njanji 
taheta,  njanji  akan  Jehowa,  hapus 
kalunen! 

2.  Njanji  akan  Jehowa,  tara 
arae,  haradjur  hong  kara  andau 
awi  mambrita  salamat  ai. 

3.  Sarita  horumat  ajue  marak 
kara  olo  kapir,  marak  karli  utus 
olo  gawie  awang  heran. 

1.  Krana  Jehowa  toto  hai  tun- 
tang  indu  inara  pahain,  ia  bewai 
indu  ingikah  paham  bara  kara 
dewa. 

5.  Krana  kara  dewan  olo  kapir 
aras  talo  haiang  bewai ,  tapi  Je- 
howa djaii  mandjadian  langit. 

6.  Kaiadjaan  tuntang  kahai  aton 
i nt u  bane,  kwasa  tantang  kabungas 
huang  akae  idja  brasih. 

7.  Sewut  akan  Jehowa,  o  ke- 
ton  kara  ungkup  djalahan  olo,  se- 
wut  akan  Jehowa  horumat  tun- 
tang kwasa. 

8.  Tenga  akan  Jehowa  horumat 
aran  ai ;  haiak  mimbit  talo  panenga 
tarna  parantaran  ajue. 

9.  Laku  intu  Jehowa  hapan  ka- 
bungas karasih ;  hapus  kalunen 
akan  mikah  ia. 

10.  Suman  akan  kara  olo  kapir: 
Jehowa  puna  marehtah,  tagal  ta' 
kalunen  dahen ,  djaton  gojangga"- 
pah;  hapan  kabndjur  ia  mamutus 
akan  kara  utus  olo. 

11.  Hapus  langit  akan  handja- 
handjak,  salepah  petak  akan  basa- 
surak,  kara  tasik  akan  njahanjahai 
haiak  kara  talo  huange. 

12.  Kara  padang  akan  hakanja- 
njik  tuntang  salepah  talo  huange, 
iinai  kara  kaju  hong  kajuan  akan 
malahap , 


13.  Tutu  baun  Jehowa,  krana  ia 
dumah,  krana  ia  tanggoh  tantai 
mariksa  mamaliih  hapus  petak;  ia 
karah  mamutus  akan  salepah  pe- 
tak dengan kabudjur,  tuntang  akan 
kara  utus  olo  dengan  katetek. 


MASMUE  97. 

Tara  akan  Jehowa,  idja  mamutus  akan 
kara  olo. 


.1.  Jehowa  aton  marentah  .  ka- 
lah  hapus  petak  basurasurak,  uras 
kara  pulau  samandiai  akan  han- 
djak  rantang. 

2.  Baunandau  tuntang  kakaput 
mangaliling  ia,  katetek  tuntang 
kabudjur  indu    galang   padadusae. 

3.  Apui  manjala  manjabintir 
helo  baue,  palus  malajap  kara  mu- 
sohe  hakaliling. 

4.  Kara  kilate  mamplawa  kalu- 
nen, hapus  petak  mita  ia  haiak 
hagendjah. 

5.  Kara  bukit  lenjoh  kilau  lilin 
intu  baun  Jehowa,  intu  baun  ra- 
djan  salepah  petak. 

6.  Kara  langit  masuman  kate- 
teke,  kara  djalahan  olo  mita  ka- 
haie. 

7.  Olo  handiai  ta  akan  indu 
mahamen,  idja  manempo  bintik 
tamunan  talo,  idja  patara  arepe 
tagal  dewae.  Sontop  akae,  kara 
dewa   samandiai. 

8.  Sion  mahining  ta  tuntang 
handjak  rantang,  kara  anak  bawin 
Juda  baramirami  tagal  karli  kapu- 
tusan  ajum,  o  Jehowa. 

9.  Krana  ikau,  Jehowa,  idja 
pangkahai  mahundjun  hapus  pe- 
tak, ikau  tinggi  haliai  bara  kara 
dewa. 

10.  Keton,    idja    sinta   Jehowa. 


masm.96.  97. 


116 


M  ASM  UK. 


awi  manjingi  kapapa;  ia  mahaga 
hambaruan  kara  olo  ajue  idjii  bu- 
djur ,  palus  maliwus  awen  bara 
lengan  olo  darhaka. 

11.  Kalawa  puna  indu  lembut 
tinai  akan  olo  tetek,  tuntang  ka- 
handjak  akan  atai  idja,  budjur. 

12.  O  keton,  olo  tetek,  handja- 
handjak  huang  Jehowa,  tuntang 
sewut  horumat  tahiu  karasih  ai. 


MASMUR  98. 

Hapus  kalunen  akan  manara  Hatalla. 


1.  JMasniur.  —  Njanji  akan 
Jehowa  njanji  taheta,  kianaiamawi 
talo  heran ,  lengan  gantaue  tun- 
tang penange  idja  brasih  djari 
mandohop  arepe. 

2.  Jehowa  djari  masuman  sala- 
raat  ai,  ia  djari  mangarinah  kate- 
teke  intu  matan  kara  olo  kapir. 

3.  Ia  djari  manahiu  asie  tun- 
tang katotoe  akan  ungkup  human 
Israel,  hapus  saran  petak  djari 
mita  salamat  Hatallan  ita. 

4.  Basurasurak  intu  Jehowa,  o 
hapus  kalunen,  ambo  augh  keton, 
lahap,  njanji ! 

5.  Njanji,  tara  Jehowa  hapan 
kutjapi,  hapan  kutjapi  impahaiak 
augh  njanji; 

6.  Haiak  augh  napiri  tuntang 
sarunai  awi  basasurak  hong  baun 
Jehowa,  radja  ta. 

7.  Kalahtasik  njahanjahai  haiak 
talo  huange,  petak  hakanjanjik 
tuntang  talo  hundjue. 

8.  Kara  batangdanum  akan  ma- 
napok  lokape ,  kara  bukit  akan 
malahap  samandiai; 

9.  Intu  baun  Jehowa,  krana  ia 
dumah,  uka  mariksa  mamalah  ha- 


pus petak ;  ia  karah  mamatut  akan 
petak  dengan  kabudjur,  tuntang 
akan  kara  utus  olo  dengan  ka- 
tetek. 


MASMUR  99. 

Hatalla  toto  brasih,  ia  patut  inara. 


1.  J  ehowa  marentah,  kara  utus 
olo  marawan ;  ia  idja  mondok 
hundjun  Kerub,  hapus  petak  ha- 
gerek. 

2.  Jehowa  hai  toto  intu  Sion  , 
ia  tinggi  mahundjun  kara  utus  olo. 

3.  iEwen  mahorumat  aram  idja 
hai  tuntang  aka  karawan,  brasih 
toto  ia; 

4.  Tinai  kwasan  radja,  idja  ra- 
djin  kabudjur.  Ikau  djari  manu- 
kas kara  kapatut;  kabudjur  tun- 
tang katetek  djari  indjadiam  hong- 
Jakob. 

5.  Pahai  Jehowa,  Hatallan  ita; 
sontop  keton  intu  galang  paie,  bra- 
sih toto  ia! 

6.  Moses  awen  dua  Aaron  hin- 
dja  kara  imam  ai,  tinai  Samuel 
hindja  awen  idja  blaku  hong  arae; 
awen  ta  djari  mantehau  intu  Je- 
howa, maka  ia  djari  tombali 
aughe. 

7.  Bara  botop  baunandau  ia 
djari  hamauh  dengan  awen,  maka 
awen  djari  mahaga  kasaksiae  tun- 
tang Torat  ta,  idja  djari  inengae 
akae. 

8.  O  Jehowa,  Hatallan  ikai ! 
ikau  djari  manarima  awen  ta,  ikau 
djari  indu  Hatallae  idja  pamam- 
pun,  alo  mamalah  kea  kasalae. 

9.  Pahai  Jehowa,  Hatallan  ita, 
sombajang  intu  ia  hong  bukit  ajue 
idja  brasih;  krana  brasih  toto  Je- 
howa, Hatallan  ita. 


masm.  97.  98.  99. 


MASMUR. 


11 


MASMUR  100. 

Tara  Ilatnlla,  tempon  kara  berkat  tii. 


1.  IVlasmur,  njanji  tara.  —  O 
hapus  kalunen  ,  basurasurak  akan 
Jehowa ! 

2.  Awi  manempo  Jehowa  tun- 
tang-  kahandjak,  taharep  baue  haiak 
augh  ramirami. 

3.  Kasene  keton ,  Jehowa  toto 
Hatalla;  ia  djari  manampa  ita, 
dia  djaka  ita  kabuat  ita,  mandjadi 
djalahan  olo  ajue,  tuntang  tabiri 
awang  injakatike.  —  (Masm.23.) 

4.  Haiak  manara  ia  tama  ke- 
ton kara  bauntonggang  ajue,  kara 
parantaran  ai  tuntang  mahorumat 
ia;  sewut  tarimakasih  akae,  awi 
manara  arae. 

5.  Krana  Jehowa  toto  bahalap, 
asie  sampai  katatahi,  tuntang  ka- 
totoe  girirmanggirir. 


MASMUR  101. 

Njanji  idja  kilau  indu  saramin  radja. 


1.  JMasmur  Dawid.  —  Aku 
handak  raanjanji  masuman  djalan 
asi  tuntang  kabudjur ;  akara ,  o 
Jehowa,  aku  handak  manjanji  tara. 

2.  Aku  handak  mamintar  ga- 
wiiigku  hong  djalan  idja  tetek; 
asal  ikau  tanggoh  mandohop  aku. 
Aku  handak  manandjong  huang 
katetek  atiiiku  intu  rnarak  ungkup 
humangku. 

3.  Aku  djaton  handak  manga- 
rangka  gawin  setan  akangku,  aku 
basingi  raawi  kalangkah,  iila  talo 
kalotii  akan  leket  hong  aku. 

4.  Atiii    pamusing  akan  undm 


bara   aku ,    kara  talo  papa   djaton 
aku  maku  tawae. 

5.  Olo  idja  basilisilim  mango- 
tok  kolae ,  ia  impalornosku ;  olo 
idja  mangkerar  matae  tuntang  ba- 
djoho  ataie  djaton  aku  maradjie. 

6.  Matangku  manitip  olo  bu- 
djur  hong  tanah ,  mangat  awen 
tii  melai  hong  aku;  olo  idja  ma- 
nandjong mahoroe  djalan  tetek,  iii 
tii  akan  mandjadi  olo  ajungku. 

7.  Olo  haliau  djaton  akan  melai 
huang  humangku  ,  olo  panandjaro 
puna  dia  asale  hong  aku. 

8.  Genep  handjewu  aku  handak 
mampalomos  kara  olo  parajap  hong 
tanah ,  mangat  aku  mampalingis 
kara  olo  darhaka  bara  lcwnn 
Jehowa. 


MASMUR  102. 

Lakudoan  olo  tjalaka  kalika  kapahae. 


1.  Jjakudoan  olo  tjalaka,  ka- 
tika  ia  paham  kapaha,  tuntang 
mangadu  intu  baun  Jehowa. 

2.  Hining  lakudoangku,  o  Je- 
howa, soho  kariakku  sampai  ikau. 

3.  Mh,  manjahokan  baum  bara 
aku ,  talingan  pindingm  akangku 
metoh  andau  kadjakiingku ,  sana 
aku  mantchau  gulogulong  tom- 
bah  aughku. 

4.  Krana  kara  andauku  lilaj) 
kilau  asep,  tuntang  kara  tolangku 
kilau  imaro  ,  blasut  kilau  barah. 

5.  Ataiku  djari  iadjok  palus 
keang  kilau  oru,  sampai  aku  nga- 
lapean  talo  kinangku  kea. 

6.  Kara  tolangku  karitip  leket 
dengan  isingku,  awiku  haradjui 
manangis  tuntang  munguh. 

7.  Aku  djari  kilau  lungai  sa- 
baru    hong    padang  benjem ,   aku 


MASM.100.101.102. 


118 


MASMUE. 


sama    kilau    mangkong  hong   akajbara     akae    gantong    idja    brasih 
karakkaraka.  Jehowa     djari     manampajah     bara 


8.  Aku  binih ,  tuntang  kilau 
burong  idja  raurau  hundjun  sapau. 

9.  Kara  musohku  manawah  aku 
hapus  andau ,  olo  idja  gilagila 
manjangit  aku,  manjapa  manjewut 
arangku. 

10.  Krana  kawo  panginangku 
indu  gantin  roti ,  talo  ihopku  ha- 
woi  dengan  djohon  matangku , 

11.  Awi  kasangitm  tuntang  ka- 
rahasm  ,  krana  ikau  djari  mang- 
gatang  aku,  palus  marapitan  aku 
tinai  akan  petak. 

12.  Kara  andauku  uras  kilau 
kangkalingiin  talo  anion  pana- 
paan,  aku  djaladjalan  keang  kilau 
oru. 

13.  Tapi  ikau,  o  Jehowa,  me- 
lai  katatahi ,  tuntang  pingat  olo 
dengam  sampai  girirmanggirir. 

14.  Ikau  karah  mendeng  mara- 
wus,  tuntang  manjanjang  Sion; 
krana  ombet  wajah  ikau  masi  ia , 
krana  wajahe  idja  inukasm  djari 
sampai. 

15.  Krana  kara  rewarm  mangi- 
lak  kara  batue ,  tuntang  manja- 
njang basa  djeta  karakkaraka. 

16.  Ta  ,  maka  kara  olo  kapir 
karah  mikah  aran  Jehowa,  tuntang 
kara  radja  hong  petak  marawan 
horumat  aim ; 

17.  Basa  Jehowa  aton  mamangun 
Sion ,  tuntang  mamprahan  arepe 
huang  kahaie. 

18.  Ia  djari  mules  arepe  tarima 
lakudoan  olo  idja  asiasi  haliai  ta , 
tuntang  djaton  mangabela  laku- 
doae. 

19.  Djeta  karah  injurat  akan  girir 
idja  harian ,  awen ,  idja  karah 
inakan  dapit ,  akan  mahorumat 
Jehowa. 

20.  Krana    ia    djari  manangkilik 


langit   akan  petak ; 

21.  Mangat  mahining  trailing 
olo  idja  imasong,  palus  malapas 
idja  bagin  matai. 

22.  Mangat  aran  Jehowa  insn- 
man  hong  Sion,  tuntang  horumat 
ajue  hong  Jerusalem; 

23.  Amon  kara  utus  olo  uras 
hapumpong;  tuntang  kara  kara- 
djaan  ,  nakara  manempo  Jehowa. 

24.  Hong  djalanangku  ia  djari 
mamparnunos  kaabasku ,  ia  djari 
mamandak  karii  andauku. 

25.  Koangku  :  joh  Hatallangku  , 
ala  manjempong  aku  benteng  andau 
pambelomku.  Kara  njelom  puna 
ffirirmanffffirir. 

O  DO 

26.  Horan  ikau  djari  mangga- 
lang  mandjadian  petak ,  tuntang 
kara  langit  tampan  lengam  kea. 

27.  Uras  djeta  akan  nihau  ,  tapi 
ikau  melai.  Samandiai  ta  akan 
rotus  kilau  benang ;  kilau  mana- 
kiri  pakaian  ikau  karah  mobah  ta, 
djeta  puna  indu  hobah. 

28.  Tapi  ikau  etter  magon  ikau  . 
kara  njelom  djaton  tawan  kaha- 
puse. 

29.  Kara  anak  rewarm  akan  me- 
lai dahen ,  tuntang  panakae  kea 
mao;on  etter  intu  baum. 


MASMUR  103. 

Tara  akan  FTatalla  tagal  kapaliajn  asic. 


1.  JVlasmur  Dawid.  — Tara  Je- 
howa, joh  hambaruangku !  sale- 
pah  huangku  manara  arae  idjii 
brasih. 

2.  Tara  Jehowa  ,  joh  hambaru- 
angku! ala  kalapean  kara  asie; 


MASM.102.103. 


M  vsaii  i: 


119 


3.  Idja  mampun  karS  dosam, 
idja  mampakalah  karii  peresm; 

4.  Idjii  maliwus  pambelom  ajum 
bara  kabanasa ,  idja  mambungas 
ikan  d<  ngan  asi  tuntang  ka- 
sajang;  _ 

5.  Idja  mambesoh  hambaruam 
dengan  talo  bahalap,  sampai  ikau 
imparigas  tinai  kilau  burong  nasar. 

(>.  Jehowa  mandjadian  katetek 
tuntang  kapatut  akan  kara  olo 
idja  ihenjek. 

7.  la  djari  mangarinah  kara 
djalae  akan  Moses,  akan  panakan 
Israel  kara  gawie  awang  bai. 

8.  Jehowa  panjanjang  pamasi , 
pandjang  ataie ,    paham   kahalape. 

—  (2.Afos.34,6.) 

CJ.  la  djaton  blait  haradjur  , 
djaton  mangandong  kasangite  ka- 
tatahi. 

10.  la  djaton  manjulang  akan 
ita  tumon  dosan  ita,  ia  djaton 
mamalah  ita  tumon  kadarhakan  ita. 

11.  Krana  kagantong  langit  bara 
petak  ,  tumon  tii ,  kapaham  asie 
dengan   olo  ta,  idja  mikah  ia. 

12.  Kakedjau  timor  dengan  ba- 
rat  ia  mangedjau  ita  dengan  kara 
kasalan  ita. 

13.  Kilau  bapae  masi  anake,  tu- 
mon ta  Jehowa  masi  olo  tii  idja 
mikah  ia. 

11.  Krana  ia  kasene  ampin  ita , 
ia  mingat  ita    toll  petak  bewai. 

15.  Olon,  kilau  oru  karii  an- 
daue,  kilau  kambang  hong  padang 
tumon  tii  awen   mangambang. 

16.  Amon  riwut  manampur  iii, 
iii  [>alus  djaton  hindai ,  tuntang 
kalekae  mahin  dia  mingat  iii. 

17.  Tapi  asin  Jehowa  bara  ka- 
tatahi  sampai  katatabi  dengan  olo 
tii.  idjii  mikah  iii,  tinai  kateteke 
palus  akan  anak  ason  awen  ha- 
radjur ; 


18.  Dengan  <>i<>  tii,  idjamahaga 
djandjie  tuntang  mingat  prentahe, 
uka   manumon  tii. 

19.  Jehowa  djari  mandiihen  pa- 
dadusae  hong  sorga,  karadjaan 
ajue  marentah  mahundjun  talo 
handiai. 

20.  Tara  Jehowa ,  o  karii  ma- 
laikat  ajue ,  keton  pangkalimae 
idja  abas ,  idjii  malalus  prentahe . 
mangat  manumon  augh  kotak  ai. 

21.  Tara  Jehowa,  o  keton  kara 
kawan  ai ,  keton  reware  idja  ma- 
lalus kakilake. 

22.  Tara  Jehowa,  o  keton  karii 
tampan  ai ,  hong  hapus  kara- 
djaan ajue.  Tara  Jehowa,  o  ham- 
baruano-ku ! 


MASMUR  101. 

Horumat  Hatalla  bakarinah  awi  kara 
talo  tampae. 


1.  J_ara  Jehowa,  o  hambaru- 
angku  !  O  Jehowa  ,  Hatallangku  . 
ikau  paham  kahaim ,  kutoh  kaha- 
lap  tuntang  kabungas  aton  hapam. 

2.  Kalawa  ingkepae  indu  klam- 
bie ,  batanglangit  iniringe  indu 
dindinge. 

3.  Ia  malalangit  karonge  hapan 
danum ,  iii  manampa  baunandau 
indu  karetae,  ia  hagoet  mukong 
palapas  riwut. 

4.  Riwut  barat  inampae  man- 
djadi  sarohae,  njalan  apui  ta  man- 
djadi  reware. 

5.  la  djari  mandiihen  petak 
hundjun  galange ,  mangat  hara- 
djur katatahi  ala  tandar. 

I).  Kilau  indu  pakaiae  ikau  djari 
manutup  tii  hapan  kutoh  danum  . 
kara  tantan  bukit  belep  awi  danum. 


MAS3J.103.  104. 


120 


MASMTJR. 


7.  Tapi  awi  pucljim  djeta  batu- 
suh  surut ,  awi  augh  njahom  ia 
hadari  masoh. 

8.  Djeta  manjambong  mandai 
bukit,  palus  mohon  akan  djanah 
tinai,  akan  puna  kaleka,  awang 
djari  inatapm  akae. 

9.  Ikau  djari  manantu  tikase, 
ia  djaton  mahalau  heta,  djaton  ia 
tau  haluli  manutup  petak. 

10.  Ikau  mampalembut  lowang 
danum  hong  aka  randah,  manjoho 
djeta  nahasak  helat  bukit; 

1 1 .  Mangat  mampihop  kara  ineto 
hong  padang,  uka  kalidai  hutan 
maluput  kateah  belaie. 

12.  Tambuan  djeta  kara  burong 
])enda  langit  manjarangan  ,  sambil 
mahiau  bara  marak  kara  edae. 

13.  Ikau  manjiram  kara  bukit 
bara  akam  idja  ngambo ;  petak 
ingontep  awi  kara  bua  awang 
tarapam. 

14.  Ikau  mampalembut  oru  akan 
kara  meto ,  tinai  kara  ampin  ra- 
nion  panginan  akan  olon,  mangat 
ikau  maraplua  tepong  bara  petak ; 

15.  Tuntang  anggor,  idja  mam- 
pahandjak  atai  olon,  tinai  undus 
indu  mampalisen  ampin  olo,  dengan 
tepong  ta  indu  mamparigas  ang- 
at  olo. 

16.  Kara  batang  kaju  ain  Je- 
howa  badjewong ,  kara  seder  hong 
Libanon  awang  djari  imbule. 

17.  Heta  kara  burong  korik 
manjarangan,  tuntang  burong  hai 
melai  heta  kea. 

18.  Kara  bukit  gantong  ta  indu 
aka  kalindong  kambing  hutan , 
tinai  batukarang  indu  aka  kara 
punta. 

19.  Ikau  djari  manampa  bulan 
akan  manantu  wajah :  matanandau 
mingat   ak     pambelepe. 

20.  Ikau  manjoho  kaput,  til  man- 


djadi    alem;    ta    kara  meto  hutan 
malajap; 

2 1 .  Kara  singa  ta ,  idja  manja- 
kungkong  manggoang  talo  ingka- 
rape,  tuntang  manggau  panginae 
intu  Hatalla. 

22.  Tapi  sana  matanandau  lem- 
but  ia  hagoet  buli,  mahuku}) 
hong  lowange. 

23.  Ta  olon  hagoet  nguan  talo 
gawie,  tanggoh  satiare  sampai  ha- 
malem  tinai. 

24.  Lalehan  kara  gawim ,  o  Je- 
howa!  hapan  kapintarm  ikau  djari 
manampa  talo  handiai  ta,  tun- 
tang petak  toh  kontep  awi  kara 
ramom. 

25.  Heta  tasik  ta,  idja  pandjang 
tuntang  lombah ,  heta  talo  belom 
habiep  hadjuntek  djaton  taraisa . 
hai  korik. 

26.  Heta  kara  banama  hagoet ; 
heta  Lewiatan  ta,  idja  djari  inam- 
pam  ,   mangat  busik  huange. 

27.  Talo  handiai  ta  mendah  ikau, 
mangat  ikau  manenga  panginae 
genep  wajahe. 

28.  Amon  ikau  manenga  akae, 
ta  ia  manampunan ,  amon  ikau 
mukai  karakopm ,  ta  ia  besoh  awi 
talo  bahalap. 

29.  Amon  ikau  manjahokan  bau m, 
ta  maka  ia  tarawen ;  amon  ikau 
manduan  tahasenge ,  ta  ia  palus 
mahotus ,  mandjadi  petak  haluli. 

30.  Amon  ikau  manjoho  taha- 
sengm ,  ta  awen  indjadian  tinai , 
tuntang  ikau  manaheta  amj)in 
petak. 

31.  Horumat  Jehowa  sampai  ka- 
tatahi !  Jehowa  mangilak  kara 
tampan  lengae. 

32.  Ia  manampajah  petak ,  tii 
djeta  hongga ;  ia  manindjek  bukit, 
palus  djeta  hasep. 

33.  Aku    handak    manjanji  akan 


masm.  104. 


MASMUR. 


121 


Jehowa  hapus  umurku,  tuntang 
mahorumat  Hatallangku  katahing- 
ku  a  ton. 

34.  Kiiliili  kara  augh  karangku 
ingilak  awie,  aku  handak  handjak 
ran  tang  huang  Jehowa. 

35.  Kara  <>lo  badosa  akan  im- 
palomos  bara  petak  .  tuntang  kara 
olo  papa  djaton  akan  batisa  hindai. 
Tara  Jehowa,  o  hambaruangku. 
Halleluja  ! 


MASMUR  105. 

Taliiu  saritan  kara  tato. 


m 

1.  JLara  Jehowa,  laku  hong 
arae,  suman  kara  gawie  awang 
hai  akan  kara  utus  olo. 

2.  Xjanji  akae,  suling  akae, 
kumakumang  tahiu  kara  gawie 
awang  heran. 

3.  Patara  arep  keton  tagal  arae 
idja  brasih  ,  kiiliili  handjak  ran- 
tang  atai  olo  ta' ,  idja  manggau 
Jehowa. 

4.  Tsek  tahiu  Jehowa  tuntang 
kwasae,  awi  marmntut  bane  ha- 
radjur. 

5.  Ingat  kara  gawie  heran  , 
idja  djari  ilaluse,  kara  katae  tun- 
tang hukuin  njaroae; 

6.  Keton  panakan  reware  Abra- 
ham, anak  djarian  Jakob,  idja 
djari  intihe, 

7.  lii  tit  Jehowa.  Hatallan  ita, 
hapus  petak  hukum  ajue  ilalus. 

8.  lit  mingat  djandjie  katatahi, 
aughe  tii  idja  djari  impendenge 
akan   sakojan   tilap ; 

9.  Idja  djari  inampae  akan 
Abraham ,  tuntang  sumpahe  idja 
injewute  akan  ls;iak:  --  (l.Mos. 
22,16.) 


10.  Jii  djari  mampendeng  ta  ;ik:m 
Jakob  kea  indu  bagie ,  mandjadi 
djandji   katatahi  akan  Israel  : 

11.  Sambil  hamauh :  aku  handak 
manenga  tanah  Kanaan  akarn  , 
indu   ban's  joresan   keton. 

12.  Metoh  awen  baja  isut  biti 
bewai,  toto  isut  biti,  tuntang  baja 
manamuiii   hetii. 

13.  Djadi,  awen  tii  kindakandaha 
bara  utus  olo  idja  sarnpai  awang 
beken,  bara  karadjaan  lasak  kara- 
djaan. 

14.  Jii  djaton  manjoho  idja  biti 
raahenjek  olo  ta,  arii  radja  ihu- 
kume  tagal  iiwen,  koae:  —  (l.Mos. 
20.3.7.) 

15.  jEla  bahanji  sampai  mani- 
gong  olo  idja  iminjakku  ta,  ala 
mamapa  nabingku. 

16.  Lau  injohoe  manapi  tanah 
tii .  tuntang  mamparusak  kara  ba- 
tang  panginan.  —  (l.J/os41,54.) 

17.  Ta  manjoho  olo  idja  biti  helo 
baun  olo  ta ;  Josep  indjual  indu 
rewar  olo.  —  (l.Mos.37,28.) 

18.  Olo  madjok  paie  hong 
panga;  bitie  imasong  rantai  sa- 
naman. 

19.  Sampai  kafika  aughe  djadi 
tulus,  tuntang  kotak  Jehowa  djari 
mamprasih  ia. 

20.  Ta  radja  manjoho  olo  mala- 
pas  iii;  idja  marentah  mahundjun 
arii  utus  olo  manjoho  maliwus  ia. 

-(lJf«w.41,14.) 

21.  lii  mangkat  iii  marentah  hu- 
mae ,  marentah  kara  fcalo    ajue; 

22.  Mangat  manjoho  k;nii  man- 
tire  tumnn  kahandak  ai ,  tun- 
tang madjar  kapintar  intu  kara 
bakase. 

23.  Ta'  rsrael  dumah  tanggoh 
tanah  Alisir.  Jakob  namuiii  hong 
tanah  Kam.  —  (l.Mw.46,1.) 

24.  Miiku    iii    paham    mangapal 


MASAI.  104.  105. 


122 


MASMUR. 


olo  ajue  manakmanaka  ,  sampai 
iiwen  kwasa  bara  kara  musohe.  — 
(2.Mos.\J.) 

25.  Limbah  fca  ia  mambalik  atai 
olo  heta ,  uka  manjingi  djalahan 
olo  ajue,  tuntang  hapan  tipu  ma- 
hen jek  kara  reware. 

2b\  Tii  manjoho  reware  Moses, 
awen  dua  Aaron ,  idja  djari  in- 
tihe.  —  (2.Mos.3,10.) 

27.  JEweu  dua  tii  malalus  kara 
aughe  tuntang  katae  intu  bentok 
olo  tit,  kara  gawi  heran  hong-  ta- 
nah  Kam.  —   (2. MosJ, 10.) 

28.  Tii  ma  gab  kakaput  sampai 
mandjadi  pidjem  :  awen  djaton  ma- 
risang  dengan  aughe. 

29.  Ia  malili  danum  mandjadi 
daha ,  palus  mampatai  kara  lank 
beta. 

30.  Tanahe   raampaagas  kara  ba 
rako,    sampai    tama     karong    kara 
radjae. 

31.  Ia  manjoho,  tii  dumab  kara 
tain  pamepet,  guti  hong  hapus 
saran  tanah. 

32.  tldjan  batu  ilabohe  akae  ta- 
kirin  udjan  toto  ,  apui  njaro  akau 
tanahe. 

33.  lit  manatal  karii  batang  ang- 
gor  tuntang  upon  korma,  ain  iiwen, 
pains  manjempong  kara  kaju  ha- 
pus tanahe. 

34.  la  manjoho,  tii ,  dumab  ka- 
wan  sangkalap,  tuntang  uret  dja- 
ton taraisa ; 

35.  Dj.eta  kuman  mampalepah 
karii  oru  hong  tanah ,  tuntang 
karii  talo  imbul  hong  hapus  tanah. 

36-  Tinai  ia  mampatai  karii  anak 
bakas  hong  tanah,  idja  tampaian 
kwasan  awen.  —  (2.Mos  12,29.) 

37.  Pains  ia  mamplua  olo  ajue 
tuntang  kutob  salaka  bulau.  dialo 
idja  biti  ujuh  intu  marak  karii 
hamputae. 


38.  Olo  Misir  handjak  awen 
tii  hagoet,  krana  pampikah  bara 
iiwen  djari  manjabanen  manjang- 
kulep  iii. 

39.  Iii      mambirang     baunandau 
indu  kadjange  ,  tuntang  apui  ha- 
malem ,      mangat     mamplawa.  - 
(2..1/ox.l3,2l.) 

40.  iEwen  ta  blaku,  tii  iii  magab 
kutob  sasintar ,  tinai  iii  marabe- 
soh  iiwen  hapan  tepong  bara 
laiigit,  _  (2.. l/os.16,1  3.) 

41.  Ia  malowang  batukarang , 
palus  danum  blua  nabasak,  man- 
djadi sungiii  bong  ilka  keang  ka- 
mahau. 

42.  Krana  iii  manabiu  aughe  idja 
brasib ,  idja  djari  injewute  akan 
reware  Abraham. 

43.  Tumon  tii  iii  mamplua  utus 
olo  ajue  tuntang  kahandjake  , 
olo  idja  intihe  tii  haiak  basasu- 
rak. 

44.  lit  manenga  akan  awen  kara 
tanah  olo  kapir ,  sampai  iiwen 
manjores  talo  handiai,  idja  djari 
inggawi     kara    utus     olo    tit.    — 

|(Jb*.l,3.) 

45.  Mangat  iiwen  tit  akan  ma- 
haga  kara  hadate,  tuntang  manu- 
mon  karii  prentahe.  Halleluja ! 


MASMUR  106. 

Tahiu  karaja])  karii  tato  dengan  Hatalla. 

1.  Halleluja!  Tara  Jehowa! 
krana  iii  toto  babalap,  tuntang 
asie  melai  katatahi. 

2.  .ZEwe  tau  manjaritaj  karii 
gawin  Jehowa  awang  bai  lepa- 
lepah ,  tuntang  manara  horumat 
ajue  sampai  ombet? 

3.  Salamat  olo  tii,  idja  mabaga 


MASM.  105.  10  b' 


MASMI  R. 


123 


kabudjur,  tuntang  haradjur  ma- 
lalus  katetek. 

4.  Tallin  aku .  o  Jehowa,  tu- 
mnn  puna  paasim  dengan  olo  aim; 
tanggoh,  dohop  aku. 

5.  Mangai  aku  mi  iii  katuah 
kara'  olo  intihm,  tuntang  handjak 
ompal  kahaudjak  djalahan  olo  aim, 
sambil  patara  arepku  haiak  baris 
olo  ajum. 

(>.  Uras  ikai  djari  badosa  tun- 
tang tato  ikai,  gawin  ikai  djari 
sala  .  ikai  djari  darhaka. 

7.  Tato  hiang  ikai  hong  Misir 
djaton  maku  harati  gawim  awang 
heran,  awen  djaton  maku  manahiu 
kutoh  kara  asim ;  iii  mavisang 
haliai  tokep  tasik,  tasikrarudju  ta. 

8.  Maka  lii  djari  mamlohop  olo 
tii  tagal  arae,  mangat  mangarinah 
kwasan  ajue. 

it.  Iii  mam pudj i  tasik  rarudju 
tii .  tii  djeta  mambohos  teah ;  iii 
mampatandjong  awen  mahoroe  kara 
danum,  kilau  mahoroe  padang  be- 
Aviii.  —  (2.Mos.V4,2l.) 

10  Iii  malapas  awen  tii  bara 
lengan  olo,  idja  basingi  ia  ,  ia 
maliwus  awen  bara  lengan  musoh. 

11.  Kara  danum  tnampaleteng 
kara  musohe,  idja  biti  mahin  dia 
batisa  karii  olo  ta. 

12.  Ta  awen  ta  pertjaja  aughe, 
tuntang  manjanji  horumat   akae. 

13.  Tapi  badjeleng  awen  kala- 
pean  karii  gawie;  iii  djaton  maku 
mendah  augh  tiroke   tinai. 

14.  Malainkan  awen  mipen  hong 
padang  benjem,  iii  mangkema 
Ilafalia      hong     iika     tunis     tii.    — 

(4.  Mos.  11 ,4.) 

15.  Maka   Iii  manenga  talolakue 

tii  akae.  tuntang  hararcpan  awen 
tagal  kipiin  kabungue  tii  hapah 
peres  mamisit. 

16.  Tinai   awen  tii  bahiri  Moses 


hong  akae  bapodok  .  tuntang 
Aaron,  idja  brasih  intu  Jeho- 
wa  iii. 

17.  Tii.  maka  petak  harakang, 
palus  manelen  Datan,  manegok 
ungkup  Ahiram  tii.  —  (4.3/os.l6.) 

18.  Tinai  apui  manjeha  marak 
ungkup  parajap,  njalae  malajap 
oln   papa  tii. 

19.  Tinai  awen  tii  manampa  ham- 
patong  ampin  anak  sapi  darah 
Horeb ,  tuntang  manjembah  talo 
aw  ana-  inoange  tii.  -  (2.. IA;*. 
32,40 

20.  Tii  manakiri  horumat  ajue 
hapan  ampin  sapi,  idja  kuman  oru. 

21.  Iii  ngalapean  Hatalla,  Djuru- 
salamat  ai.  idja  djari  malalus  gawi 
awang  hai  hong  tanah  Misir; 

22.  Kutoh  gawi  awang  heran 
hong  tanah  Kam  ,  tuntang  talo 
idjii  iika  kikiih  darah  tasik  ra- 
rudju. 

23.  Tii  Iii  hamauh,  iii  handak 
mampalomos  olo  tii ,  djaka  dia 
Moses,  olo  intihe  tii,  djari  men- 
deng  mahelat  naharcp  baue ,  ma- 
halang  lason  kalaite,  bela  iii  mam- 
palomos olo   tii. 

24.  Tinai  awen  tii  djari  inanga- 
belii  tanah  hahalap  tii,  iii  djaton 
maku  pertjaja  aughe;  —  (4.J/o*. 
14,2.) 

25.  iEwen  bakotok  hong  kara 
tingkape  ,  djaton  maku  manarima 
augh  Jehowa. 

26.  Tii  Iii  manggatang  lengae 
mawi  awen,  handak  mampalokang 
awen  tii  hong  padang  turn's  be- 
njem ; 

27.  Palus  handak  mampalokang 
panakae  marak  olo  kapir,  tun- 
tang manaburan  awen  akan  kara" 
tanah. 

28.  Tinai  awen  tii  manatelan 
arepe   intu    Baal-Peor,    omba  ku- 


masm.106. 


m 


MASML'R. 


man    para pah     ain    talo  matekiapi 
ta.—  (4..1/os.25,3.) 

29.  iEwen  mamparahas  Hatalla 
awi  kara  gawie ,  ta  peres  tudjah 
m  ampa  ram  par  awen . 

30.  Ta  Pinellas  mendeng,  mamu- 
tus  perkarae ,  palus  peres  tndja 
ta  terai. 

31.  Djeta  itong  akae  indu  kate- 
teke  girirmanggirir  katatahi. 

32.  Tiiiai  iiwen  ta  mamparahas 
la  tokep  danum  kanjaing  ta,  sam- 
pai  Moses  kea  buah  tjalaka  awi 
ganan  olo  ta. 

33.  Krana  iiwen  ta  marisang  ha- 
liai  malawan  Rogh  Hatalla,  sam- 
pai  Moses  taparandjur  augh  totok 
biwihe. 

34.  Tinai  iiwen  ta  djaton  maku 
mampalomos  kara  djalahan  olo  tii. 
tumon  djari  augh  Hatalla  dengae. 

-{b.Mos.7,1.) 

35.  Malainkan  ia  miiwoi  arepe 
dengan  olo  kapir,  tuntang  mang- 
adji  gawin  olo  tii. 

36.  iEwen  omba  manempo  de- 
wae ;  maka  djeta  indu  djarat  akae. 

37.  Ia  maluput  anake  hatua"  bawi 
indu   parapahe  dengan  setari ; 

38.  Ta  manusuli  daha  idja  djaton 
kasalae  ,  iii  tii  dahan  anake  hatua 
bawi .  awang  ilupute  akan  kara 
dew  an  Kanaan  ;  djadi ,  tanahe  ki- 
hal  awi  utang  daha. 

39.  xEwen  ta  mangihal  arepe  awi 
kara  gawie ,  tuntang  habandong 
atiiie  awi  kavii  hadate. 

40.  Ta  hasep  kasangit  Jehowa 
mawi  djalahan  olo  ajue,  ia  man- 
djilek  baris  ajue  tii. 

41.  Iii  manjaragh  awen  penda 
lengan  olo  kapir.  olo  idja  basingi 
awen  marentah  ia. 

42.  Kara  musohe  paharn  ma- 
henjek  ia,  iiwen  rungkok  penda 
lenffiie. 


43.  Kindjap  ia  maliwus  awen 
ta ;  tapi  hapan  kara  tiroke  awen 
tii,  marisang  haradjur  dengae;  ta 
ia  djaladjalan  munos  tagal  kadar- 
hakae. 

44.  Maka  Tii  manangkilik  ka- 
djakan  awen ,  anion  iii  mahining 
tangise. 

45.  Palus  iii  manahiu  iiwen  tu- 
mon djandjie ,  tuntang  ia  manja- 
sal  awi  kahain   asie. 

4(>.  Iii.  masi  iiwen  tii  intu  baun 
kara  olo ,  idja  djari  manamput 
manawan  iii. 

47.  Liwus  ikiii,  o  Jehowa,  Ha- 
tallan  ikai ,  pumpong  ikai  bar  a 
marak  kara  olo  kapir,  mangat  ikai 
manara  aram  idja  brasih,  tun- 
tang patara  arep  ikai  tagal  horu- 
mat  aim. 

48.  Tara  akan  Jehowa ,  Hatal- 
la n  Israel ,  bara  katatahi  sampai 
katatahi :  olo  handiai  akan  manje- 
wut:   Amen.    Halleluja ! 


MASMUR  107. 

Augh  tarimakasih  olo  itljii  iliwus  ta. 

1.  ±ara  Jehowa,  krana  ia  toto 
bahalap ,  tuntang  asie  melai  ka- 
tatahi . 

2.  Kakai  patut  augh  kara  olo 
idja  iliwus  Jehowa ,  idja  djari  ila- 
pase  bara  kadjakae; 

3.  Tdjii  djari  imumponge  bara 
kara  tanah ,  bara  timor  tuntang 
barat .  bara  utara  tuntang  bara 
tasik. 

4.  ,'Ewen  tii  idja  lajang  hong 
padang  tunis  benjem ,  hong  aka 
keang  kamahau  ,  djaton  djalan  , 
tuntang  djaton  kea  iiwen  ta  sondau 
lewu   iikae  tan  melai ; 


MASM.  106.  107 


M  AsMlR. 


1  25 


5.  Jii  blau  tuntang  teah  be- 
laie  ,  ujuh  tahasenge  handak  ma- 
hoi  us : 

6.  Djadi ,  olo  tii  mangkariak 
intu  Jehowa  huang  kadjakae,  tun- 
tang iii   djari    maliwus  olo  tii  bara 


tagal  gawie  haradjur  darhaka,  tun- 
tang tagal  kara  karajape . 

18.  Sampai  hambaruae  mandjilek 
kara  ampin  panginae,  iii  djari  to- 
kep  bauntonggang  pampatai; 

19.  Djadi  ,  olo  tii  mangkariak 
intu  Jehowa  huang  kadjakae,  tun- 

7.  Iii    djari    magah  iiwen  hong  tang  iii  djari  maliwus  olo  tii  bara 


kasinggul  ataie 


djalan   budjur,  njamah  awen  sam-  kasinggul  ataie; 


pai  lewue  iikae  melai  : 

8.  Maka  oln  tii  patut  manara 
Jehowa .  tagal  asie  tuntang  ga- 
wie awang  heran  dengan  olo  ka- 
lunen. 

9.  Krana  iii  djari  mamuas  hara- 
baruae  idjii  teah  belaie,  tuntang 
mambesoh  hapan  kahalape  ham- 
baruan   idjii  blau. 


20.  la  manjolio  augh  ajue  mam* 
pakalah  awen,  pains  maliwus  iii 
bara  palowang  tii: 

21.  Maka  olo  tii  patut  manara 
Jehowa.  tagal  asie  tuntang  ga- 
wie awang  lieran  dengan  olo  ka- 
1  unen  . 

22.  Tuntang    malalus    tarimaka- 
ih  mahorumat   iii,  tinai  manjarita 


10.   Olo  awang  akan  indn    melai  kara    gawie    haiak    handjak     ran 


hong  kakaput  tuntang  kangka 
lingan  pampatai ,  idjii  imasong 
hong  tjalaka  tuntang  rantai  sa- 
tiaman  . 

11.  Basa  ia  djari  marisang  dengan 
augh  Hatalla,  tuntang  djari  man g- 
abelii  kahandak  ain  Idjii  pangka- 
hai   tii, 

12.  Tuntang  tagal  tii  Iii  djari 
mahenjek  manjontop  ataie  penda 
tjalaka.  sampai  awen  balongkang 
tuntang  olo  pandohop  djatOn  akae 


tang. 

23.  Kara  olo  idja  mangumbang 
tasik  hapan  banama  ,  idjii  basatiar 
hong  danum  lornbah  . 

24.  Olo  ta'  mita  kara  gawin  Ha- 
talla, gawie  awang  heran  intu  aka 
handalem. 

25.  Anion  iii  hamauh  manjoho 
barat   dumah.  idjii  mampahai  riake, 

26.  Tuntang  olo  tii  lampang 
sampai  langit,  balalu  leteng  huang 
kandaleme ,  sampai  hambaruae   le- 


13.    Djadi.     olo    tii    mangkariak  njoh  awi   kasabanae: 

intu    Jehowa  huang   kadjakae  ,   tii  27.    /I-Cwen    lihanglahanga .   ong 

iii    djari    maliwus   olo  tii   bara   ka-  gaonggo    kilau   olo  babusau,  tun 
siuggul  atai( 


14.  Tuntang  djari  mamplutrawen 
tii  bara  kakaput  tuntang  kangka- 
lingan    pampatai  .   djari  mangarak 

kara   pasonge : 

15.  Maka  olo  ta  patut  manara 
Jehowa,  tagal  asie  tuntano-  o-awie 
awang  heran  dengan  olo  kalunen. 


tang   kara  pikir  akale  djari  nihau; 
28.    Djadi,     olo    tii    mangkariak 
intu  Jehowa  huang  kadjakae,  tun- 
tang iii  djari   maliwus    olo  tii  bara 


kasinggul  atiiie : 


29.  Ia  manadoh  riwut  palus  riake 
teneng . 

,    30.  Tuntang  olo  tii  handjak  atiiie, 

10.  Krana  ia  djari  mangarak  kara  basa  iii  tadoh  tinai.  tinai   Iii  djari 

blawang    tambaga,    tuntang    ma-  magah  awen  sampai  palabohan  aka 

inelek  karri  trait  sanamari.  kahimate: 

17.   Olo    gila    tii.    idjii  ingapaha      31.   Maka    olo    ta    patut    manara 


M  ASM.  ]U7 


126 


MASMl  R. 


Jehowa.  tagal  asie  tuntang  gawie 
awang  heran  dengan  oln  kalunen; 

32.  Haiak  mahorumat  ia  bentok 
tawon  olo  ara  sombajang,  manara 
ia  hong  aka  basaran  olo  bakas. 

33.  Ia  malih  sungai  mandjadi 
aka  keang  kamahau,  tinai  tahasak 
danum  mandjadi  aka  teah  ; 

34.  Petak  basiwoh  mandjadi  ring- 
ket ,  tagal  kadarhakan  olo  idjii 
melai  hetii. 

35.  Tinai  ia  malih  aka  keang 
kamahau  mandjadi  talaga .  tanah 
idja'  teali  mandjadi  aka  tahasak 
danum. 

36.  Ia  mingkes  olo  blau  melai 
beta ,  hetii  iiwen  manampa  lewu 
iikae  melai. 

37.  ./Ewen  malan  karii  tanae , 
tuntang  mimbul  pambulan  ang- 
gor,  genep  njelo  ia  paham  ka- 
duae : 

38.  lii  mamberkat  olo  tit,  tii 
iiwen  ta  paham  dahangdahanga  . 
tuntang  kara  metoe  djaton  tapas; 

39.  ./Ewen  tii .  idjii  dams  djari 
munos  tuntang  ihenjek,  djaka  awi 
kara  tjalakae  tuntang  kasinggul 
ataie. 

40.  Ia  manusuh  kahawen  akan 
olo  hai,  palus  manjoho  awen  lajang 
hong  padang  tunis  benjem ,  dja- 
ton djalan ; 

41.  Tinai  iii  manggatang  olo 
pahii  bara  tjalakae,  tuntang  ma- 
nampa ungkup  humae  kilau  kawan 
tabiri  kariie. 

42.  Olo  tetek  mitii  talo  tii  haiak 
handjak  ataie  ,  palus  karii  am- 
pin kadarhaka  gagom  awi  njamae 
iangop. 

43.  vEweiiwe  idjii  piutar,  buah 
iii  mingat  talo  toll ;  kiiliih  iii  mana- 
hiu   buabuah  karii  asiu  Jehowa. 


MASMl  H   108. 

Tahiti  kadahen  ntiii  intu   Hatalla. 

1.  JMjanjin  tara,  masmur  Da- 
wid. 

2.  O  Hatalla,  atiiiku  tanggar  , 
aku  handak  manjanji,  mampahiau 
talo    usik,  tuntang  katoto  atiiiku. 

3.  Misik,  o  biola  tuntang  ku- 
tjapi !  aku  handak  mananselo  talo 
blawa  ! 

4.  Aku  handak  mahorumat  ikau, 
Jehowa ,  marak  karii  utus  olo  , 
handak  manjanji  manara  ikau  ben- 
tok  karii  djalahan  kalunen. 

5.  Karii  asim  hapuspenda  langit, 
tinai  katotom  tumon  kakedjau  da- 
rin  haunandau. 

6.  Horumat  akam,  o  Hatalla, 
huang  sorga,  tinai  tara  akam  hong 
hapus  petak. 

7.  Mangat  kara  olo,  idja  aka 
kataum  ,  impaliwus,  awim  mando- 
hope  hapan  lengam  gantauin,  palus 
tarima  aughku.  —  (MasmSO,! .) 

8.  Hatalla  djari  hamauh 
iikae  idjii  brasih  ,  tii  aku  handjak 
rantang;  aku  handak  mambagi 
Sighem  ,  tuntang  mukur  padang 
Sukot. 

9.  (iilead  ajungku,  Manase  kea 
ajungku',  Epraim  kalindong  tako- 
lokku.  Juda  indu  sokahku  katan 
marentah. 

10.  Moab  tii  kandarah  panjaup 
ajungku,  Edom  aka  djakah  sa- 
rumpahku:  Palestina  akan  mala* 
hap,   mangaku  mamenda   aku. 

11.  Mwe  idja  mimbit  aku  tama 
lewu  idjii  diihi'ii  kotae,  iiwe  magah 
aku  sampai   Edom  ? 

12.  Dia  djaka  ikau,  o  Hatalla, 
idja  djari  inanganan  ikai,  tuntang 
djaton  maku  omha .  o  Hatalla, 
mampahaiak  kawan  parang  ikai? 


hong 


M  VSM.  107.  10b. 


.MAS  Ml  R. 


vr 


13.  Dohopikai  intu  kadjakan  ikiii, 
krana  dohop  olon  djaton  baguna 
enen. 

14.  Awi  Hatalla  ikai handak  ma- 
lalus  kwasa,  ia  karah  mampidjak 
mandarai  kara  musoh  ikiii. 


MASMUE  109. 

Laku  tahiu  pamalak  akan  kara  olo 
darhaka. 


1.  Akan  kamander  olo  panja- 
nji :  masmur  Dawid.  —  0  HataJla, 
iika  tarangku,  ala  manjuni  arepm. 

2.  Krana  olo  tii  djari  marakang 
iijaniae  idja  parajap  tuntang  pa- 
Qandjaro  mawi  akn :  hapan  djelae 
idja  panipu  olo  tii  hamauh  deng- 
angku. 

3.  Hapan  augh  papa  iiwen  mang- 
aliling  aku.  iii  mantakan  aku  dja- 
ton bara  buku. 

4.  Takirin  sintangku  iiwen  ba- 
sing! aku  :  tapi  aku  blaku  doa. 

5.  5([aka  iiwen  raanjulang  akang- 
ku  kapapa  gantin  kahalap ,  tun- 
tang kasingi  gantin  sinta. 

G.  Kalah  angkat  olo  parajap 
mandjadi  mantire,  tuntang  musohe 
akan   mangamariangan   akae. 

7.  Anion  perkarae  imutus,  kii- 
liili  iii  inipan  ihukum,  tuntang 
lakudoae  rnahin  mandjadi  akan 
kasalae. 

<s.  Kalah  kara  andau  uniure  ba- 
Bempong,  tuntang  olo  beken  akan 
manduan  pangkate.  —  (Gaic. 
Jlas.l, 20.) 

9.  Buah  kara  anake  mandjadi 
nolii.  tuntang  sawae  akan  balo. 

10.  Kalah  anake  akan  kumbang- 
kambanga  kantakanta  .  tuntang 
manjadakah,  manggau  talo  niha- 
nilia  hong  akae  idja  karakkaraka. 


11.  Kiiliili  olo  idja'  djari  maha- 
tangan  iii  akan  mamparohot  kara* 
camoe ,  olo  akan  marampas  talo 
pangulihe. 

12.  Tila  idja'  biti  mahin  maku 
raampahalap  iii  hindai,  tuntang  ala 
idja  biti  mahin  nahuangmasi  nolae. 

13.  Panakae  akan  impalomat , 
tinai  arae  akan  leteng  palus  tilap 
rahian. 

14.  Kiiliili  kara  kadarhakan  tatoe 
inahiu  intu  Jehowa,  tuntang  kara 
dosan  indue  ala  ingalapean. 

15.  Kiiliili  djeta  haradjur  intu 
baun  Jehowa.  tuntang  kiiliili  Iii 
mampaleteng  pangingat  olo  dengae 
bara  petak. 

10.  Basa  iii  djaton  handak  masi, 
tapi  iii  mangatah  olo  idjii  tjalaka 
tuntang  pahii .  idjii  pungupungut 
atiiie   handak   impatiiie  : 

17.  lit  djari  manggau  sapa,  djeta 
kea  akan  buah  iii :  iii  djaton  ra- 
djin  berkat,  djadi  djeta  kedjau  kea 
dengae. 

18.  Iii  puna  rnangkepan  sapa  ki- 
lau  klambie,  djeta  kea  djari  tama 
huange  kilau  dathum,  minjip  hong 
kara  tolange  kilau    undus. 

19.  Djeta  kilau  pakaiae  idja  ha- 
radjur leket  hong  iii  .  tinai  akan 
Babate  idjii  haradjur  ingkepae. 

20.  Kakai  pat ut  upah  olo  tii 
bara  Jehowa.  idjii  basingi  aku.  idjii 
nianjewut  talo  papa  mawi  hamba- 
ruangku. 

21.  Maka  ikau,  o  Jehowa,  pang- 
kahai  Tuhan,  nguan  perkarangku 
tagal  aram  ;  basa  asim  paham  ba- 
halap,  liwus  aku. 

22.  Krana  aku  toll  asiasi  tun- 
tang piihii.  ataiku  iadjok  tembus 
intu  huangku. 

23.  Aku  sasar  lilap  kilau  kang- 
kalingiin  kahum  panapaan,  aku 
iharak  kilau  sangkalap. 


masm.  108.  109; 


128 


MASMUi:. 


24.  Ututku  balemo  awiku  puasa, 
isingku  pringkong  awie  djaton  iohos 
undus. 

25.  Aku  akan  indu  ihababaka 
olo  ta' ;  awen  ta  ruita  aku,  tuntang 
manggiliug  takoloke. 

26.  Dohop  aku,  Jehowa,  Hatal- 
langku !  liwus  aku  tumon  asim. 

27.  Manga t  awen  kasenae,  djetii 
gawin  lengam,  ikau,  Jehowa,  djari 
malalus  ta. 

28.  Amon  awen  manjapa,  kiiliih 
ikau  mamberkat :  amon  awen  mang- 
gatang  arepe  mawi  aku ,  kalah  ia 
imparungkok;  tapi  rewarm  akan 
handjak    rantang. 

29.  Karamusohku  akan  imakaian 
dengan  kahawen,  tuntang  ingaho- 
wut  dengan  katawah  kilau  dengan 
tapih. 

30.  Aku  handak  paham  manara 
Jehowa,  hapan  njamangku,  han- 
dak mahorumat  ia  bentok  olo  ara. 

31.  Krana  ia  mendeng  hila  gan- 
taun  olo  paha .  mangat  maliwus 
awen  bara  olo  ta .  idja  handak  ma- 
nganan  tahasenge. 


MASMUR  110. 

Tab iu    Kristus,  radja  liai,  idja  marentab 
salepab  kalunen. 


1.  Masmur  Dawid.  —  Jeho- 
wa hamauh  dengan  Tuhangku: 
Mondok  ikau  hila  gantaungku , 
sampai  kara  musohm  imbaringku 
indu  galangpaim.  —  (Matt. 22,2^. 
Ibran.10,12.) 

2.  Sokah  kwasam  karah  impait 
Jehowa  bara  Sion ;  kalah  maren- 
tah  bentok  kara  musohm. 

3.  Kara  olo  ajutu  pahias  ataie 
huang  andau  kwasam  kamanangm, 
kara  olo  ajuin  idja  tabela  haradjur, 


huang  kabungas  kaiasihe,  kilau  am- 
bon  karae  metob  langit  mahindang. 

4.  Jehowa  djari  sumpah, tuntang 

djaton  akan  mangarajau  tiiiai :  Ikau 
toll  imam  katatahi,  tumon  ampin 
Melghisedek.  —  (76mw.5,6;  6,20.) 

5.  Jehowa,  idja  hila  gantaum, 
mamparamok  ara  radja  liong  andau 
kalaite. 

6.  Ia  kariih  malalus  hukume 
marak  olo  kapir,  sampai  kara  hautu 
hakalampah  kutoh  karae;  ia  karah 
mamparotek  idjii  kapala  hong  ara 
tanah  awang  hai. 

7.  Iii  karah  mihop  bara  sungai 
idja  darah  djalae,  tagal  ta  iii  kariih 
man ggatai ig  ta kolok e . 


MASMUR  111. 

Tara  fcahiu  asin   Hatalla. 

1.  Halleluja!  Aku  handak  ma- 
nara Jehowa  hapan  salepah  ataiku, 
intu  iika  olo  tetek  hapumpong  hai- 
ak  olo  arii. 

2.  Kara  gawin  Jehowa  paham 
kahaie;  idja  toto  mingat  djetii  akan 
handjak  awie  haradjur. 

3.  Kara  gawie  iiTas  hai  tuntang 
kwasa  haliai.  katetek  ajue  melai 
katatahi. 

4.  Iii  djari  inanampa  talo  indu 
pingat  olo  dengan  kara  gawie  awang 
heran;  Jehowa  idja  pamasi  tuntang 
panjanjang. 

5.  Iii  manenga  panginan  akan 
olo  idjii  niikiih  iii,  iii  mangenang 
djandjie   katatahi. 

6.  Kaabas  gawie  ingarinahe 
akan  olo  ajue,  awie  manenga  akae 
kara    panatau  olo  kapir. 

7.  Kara  gawin  iengae  uras  ka- 
toto  tuntang  kabudjur,  kara  pren- 
tahe  etter  haliai. 


MASM.109.  110.  111. 


M  \-Ml'R. 


129 


<s.  Djeta  indahen  haradjur  palus 
katatahi,  ilalus  dengan  katoto  tun- 
tang  katetek. 

!*.  lii  djaii  mandjadian  kaJiwu6 
akan  iitus  olo  ai :  ia  manukas 
djandjie  akan  katatahi:  arae  toto 
brasih  tantang  iiulu  ingikah." 

10.  Mikiih  Jehowa,  djeta  tam- 
paran  kapintar .  djeta  ka'harati 
toto  akan  olo  handiai ,  idja  ma- 
numon  ta.  Taran  ajue  melai  ka- 
tatahi. 


MASMUR  112. 

Tahiu  salamat   olo   idja  toto  mancmpo 
Hatalla. 


1.  Halleluja  !  Salamat  olo  ta, 
idja  mikah  Jehowa,  idja  handjak 
ataie  tagal  prentahe. 

2.  Panakae  karah  hai  hong  pe- 
tak;  anak  ason  olo  budjur  karah 
imberkat  haradjur. 

3.  Kutoh  ramo  tuntang  pana- 
taue  karah  aton  hong  humae,  ka- 
teteke  melai  dahen  katatahi. 

4.  Akan  olo  budjur  kalawa  lem- 
but  hong  kakaput,  ia  pamasi.  pa- 
njanjang  tuntang  tetek. 

5.  Salamat  olo  ta,  idja  tail  ba- 
sarae,  idja  radjin  mandjaman,  tun- 
tang mambudjur  kara  gawie  patu- 
patut. 

6.  Krana  ifi  karah  dahen  hara- 
djur; katatahi  olo  karah  mingat 
ia  tetek. 

7.  Ia  djaton  mikah  britapapa; 
ataie.  raenteng  awie  haiap  intu 
Jehowa . 

8.  Ataie  sintel,  ia  djaton  tau 
mikah ,  sampai  ia  mitii  kakilake 
intu  kara  musohe. 

9.  [a  badjoha  mambagi ,  ma- 
nenga    akan    olo    paha .    kateteke 


melai     dahen     haradjur;    tandoke 
inggatang  tuntang  horumat. 

10.  Olo  papa  karah  mitii  ta  tun- 
tang paham  kahirie;  awen  karah 
mangadjirat  kasingae ,  balalu  le- 
njoh.  Tapi  kipen  olo  papa  t.:i  akin 
I'Usak    bewai. 


MASMUR  113. 

Hatalla  patut  inara ,  krana  Idja  pang 
kahai  ta  pamasi    iivven  awang  kofik. 


1.  Jlalleluja!  Tara  o  keton 
idja  rewar  Jehowa,  tara  aran  Jehowa. 

2.  Aran  Jehowa  kalah  inara  bara 
toh  palus  katatahi. 

3.  Bara  palembut  matanandati 
sampai  pambelepe  aran  Jehowa 
indu  ihorumat. 

4.  Jehowa  toto  hai  mahundjun 
kara  olo  kapir,  ambo  karri  langit 
mahin  uras  kahaie. 

5.  jEwe  idja  kilau  Jehowa.  11a- 
tallan  ita,  idja  mondok  gantong  ha- 
liai , 

6.  Tinai  idja  terap  manangkih'k 
penda  haliai,  alo  hong  langit  tun- 
tang hundjun  petak? 

7.  Idja  manggatang  olo  korik 
bara  marak  kawo,  tuntang  mang- 
kat  olo  paha  bara  marak  rumpur, 

8.  Mangat  mampondok  ia  hin- 
dja  utus  olo  hai,  hindja  kaiii  man- 
tir  utus  olo  ajue. 

9.  Ta  manampa  olo  iamanang 
melai  tuntang  ungkup  humae.  tun- 
tang kahandjak  ataie,  mandjadi  in- 
du kutoh  anak.    Halleluja. 


MASMUR  114. 

Ilutallan  Israel  djaton  tikas  kwasae. 


1.   JVletoh  olo  Israel  blua  bara 


MASM.  11 1.112.  113.  114. 


1  3D 


M  VSMUR. 


tanah    Misir,  liamputan  Jakob  ta 
bara  utus  olo  idja  beken  basae, 
(2.Mos.}2A\  )' 

2.  Ta  Jutlii  mandjadi  baris  bra- 
sih  akae.  [srael  karadjaan  ajue. 

3.  Tasik'mita'  tii ,  palus  undur, 
danum  Jordan  balalu  mamulang.  — 
(2.  Mos.  14,22.  Jos.%1 3.) 

4.  Kara  bukit  raanangkadjok 
kilau  kambing  hatuae ,  kara  lung- 
koh  kilau  anak  tabiri. 

5.  Buhen  ikau,  joh  tasik,  sam- 
pai  ikau  undur,  tinai  ikau  Jordan, 
sampai  danum  ajum  mamulang? 

6.  Buhen  keton,  kara  bukit, 
sampai  tnanangkadjok  kilau  kam- 
bing  hatuae,  keton  kara  lungkoh 
kilau  anak  tabiri? 

7.  lutii  bnuu  .leliowa  hagendjah, 
o   petak,   intu   Ilatallan  Jakob  ta! 

8.  rdja  mandjadian  batukarang 
mandjadi  tahasak  danum,  batuapi 
mandjadi  lowangdanum.  — (2. Mos. 
17,(5.') 


MASMUB  115. 

Tallin  kaharap  intu  Hatalla  idja  belom. 

1.  JTila  ikai,  Jehowa!  ala  ikai, 
tapi  kalah  mahorumat  a  ram,  tagal 
asim,  tagal  katotom. 

2.  Buhen  olo  kapirakan  liamauh : 
kwe  Ilatallae  toh  tinai? 

3.  Tapi  Ilatallan  ita  puna  (long 
sorga,  talo  handiai  idja'  kahandake 
uras  tan  ilaluse. 

4.  Dewan  olo  ta  baja  ;salaka  bu- 
lau.   tampan  lengan  olo. 

5.  la  hanjama,  tapi  djaton  tan 
hakotak;  ia  hamata,  tapi  djaton 
tau  mita. 

6.  Pindinge  aton .  tapi  ia  dja- 
ton tau  manuring;  iirongp  aton  , 
tapi   djaton  tau  manjingut. 


7.  la  halenga,  djaton  tau  mang- 
gajap;  iii  bara  pai,  djaton  tau  ma- 
nandjong,  tuntang  balengkonge 
djaton  tau  hamauh. 

8.  Maka  sama  kilau  djeta  kea 
kara"  awen  idja  manampa  ia" .  olo 
handiai  idja  harap  talo  kalota. 

9.  Tapi  ikau,  Israel,  harap  Je- 
howa! iii  ta  pandohop  ajum,  tun- 
tang talawangm. 

10.  Keton  .  ungkup  Aaron  ,  ha- 
rap Jehowa!  ia  ta  pandohop  keton, 
tuutang  talawaug  keton. 

11.  Keton,  idja  mika'h  Jehowa, 
harap  Jehowa!  iii  ta  pandohop  ke- 
ton,  tuntang  talawang  keton. 

12.  Jehowa  toto  mingat  ita ,  iii 
mamberkat  ita  ;  iii  mamberkat  utus 
olo  Israel,  iii  mamberkat  ungkup 
Aaron. 

13.  I;i  mamberkat  olo  handiai 
idja  mikiih  Jehowa.  olo  korik  olo 
hai. 

14.  Kalah  Jehowa  sasar  manda- 
hang  berkate  akan  keton ,  akan 
keton  tuntang  akan  panakan  ke- 
ton. 

15.  Keton  idja  imberkat  Jeho- 
wa, idja  djari  manampa  langit  tun- 
tang  petak. 

1(3.  Kara  langit  sorga  uras  ain 
Jehowa.  maka  petak  djari  inengae 
akan   olo   kalunen. 

17.  OlO  matiii  djaton  mahorumat 
Jehowa,  djaton  kea  awen  idja  mo- 
tion akan   iika    idja   puna    tunis  tii. 

lcS.  Tapi  ita  handak  mahorumat 
Jehowa  ,  bara  toh  palus  katatahi. 
Halleluia! 


MASMUE    116. 

Tallin   tariiiiakasi!)  tagal  dofeop 
Hatalla. 


1.    Aku    siula     Jehowa,     luisa 


ftlASM.  114.  115.  ID"-. 


MAS.MUR. 


131 


Jehowa    raahimng  aughkii,  usok- 
ku. 

2.  Krana  iii  manalingan  pindinge 
akangku,  tagal  Iii  aku  handak  bla- 
ku  intu  iii  haradjur  katahinumut  ku. 

3.  Talin  pampatai  djari  mangu- 
ling  aku.  pampikah  naraka  djari 
buah  aku,  aku  djari  tantarang  tja- 
Jaka  fcuntang  kasinggu]  atai 

4.  Tapi  aku  djari  blaku  intu 
avan  Jehowa,  koangku:  liwus  ham- 
haiuangku.  o  Jehowa! 

5.  Jehowa  pamasi  tuntang  te- 
tek,  Hatallan  ita   panjanjang. 

li.  Jehowa  mahaga  olo  budjur: 
aku  djari  ujuh  lujutlitek,  tapi  iii 
maliuus  aku. 

7.  Buli  kasanarigm  tinai,  o  ham- 
bamangku .  krana  Jehowa  djari 
mampahalap  ikau. 

8.  Krana  ikau  djari  mansuwit 
hambaruaugku  bara  pampatai,  ma- 
liwus  matangku  bara  tangis,  tun- 
tang  paingku    bela  tanggarurus. 

9.  I  long  tanah  awen  idjabelom 
aku  kariili  manandjong  intu  haun 
Jehowa. 

10.  Aku  djari  pertjaja,  tagal  tii 
aku  djari  hamauh;  tapi  aku  paham 
ingapiihii. 

11.  Koangku  huang  kasinggul 
ataiku:  kara  ohm  puna  manan- 
djaro. 

12.  Narai  hapaku  toh  manjulang 
nkan  Jehowa,  mamaliih  kara  kaha- 
lape  idja'   inengae   akangku? 

13.  Aku  handak  manduan  sang- 
kir  salamat,  tuntang  mambrita  aran 
Jehowa. 

14.  Kara  miatku  handak  ilaiusku 
intu  Jehowa,  intu  haun  hapus  dja- 
lahan  olo  ajue. 

15.  Barega  haliai  pampatai  olo  ajue 
idja  budjur  intu  matan  Jehowa 


w  i    t.ii ;     ikau    djari    mengkak    pa- 
songku. 

17.  Aku  handak  maluput  akaiu 
parapah  barimakasih,  tuntang  mam- 
brita aran  Jehowa. 

18.  Kara  miatku  handak  ilalusku 
intu  Jehowa  .  toto,  hong  haun  ha- 
pus djalahan   olo  ajue  ; 

19.  Intu  parantaran  human  Je- 
howa ,  hong  bentok  ikau.  o  Jeru- 
salem,   llalleluja  ! 


MASMUR  117. 
Karii  olo  kapir  nkan  manara   llatalla. 

1.  lara  Jehowa,  keton  kara' 
olo  kapir.  awi  mahorumat  iii.  o 
karii  djalahan  olo. 

2.  Krana  asie  paham  dengan 
ita  .  katoton  Jehowa  sampai  kata- 
tahi.   llalleluja! 


MASMUR  U.S. 

Njanji  tara  hapa  tnamuga  human 

llatalla. 


1.  lara  Jehowa,  krana  iii  toto 
bahalap ,  krana  asie  melai  kata- 
tahi. 

2.  Buah  hapus  Israel  hamauh  : 
krana  asie  melai   katatahi. 

3.  Buah  ungkup  Aaron  hamauh  : 
krana  asie  melai  katatahi. 

4.  Buah  karii  olo  idja  mikSh  Je- 
howa hamauh;  krana  asie  melai 
katatahi. 

5.  Huang  kadjaka  aku  mante- 
hau  Jehowa,  tii  Jehowa  djari  toin- 
bah  aughku,  pains  mampalandang 


1(5.    Dohop,   joh    Jehowa!    krana!  aku. 
aku   rewarm  .  auak  rewarm  idjii  ha-  I       (i.   Jehowa     toto    ajuugku.    aku 


UA'S.M.  IK).  117.  118. 


132 


MASMUR. 


djatoii   mikah,   kilen  olo  tau  mawi 
aku  ?  i 

7.  Jehowa     hindja     iiwen     idja 
mandohop  aku,  ta'  aku  karafa  mita 

kakilakku  intu  iiwen  idja  basingi 
aku. 

8.  Bahalap  bakalindong  intu  Je- 
howa bara  harap  intu  olon. 

9.  Bahalap  bakalindong  intu  Je- 
howa bara  harap  intu   kara*  radja. 

10.  Kara  olo  kapir  inangapoiig 
aku,  hong  aran  Jehowa  aku  han- 
dak  mantakan  manetek  olo  ta  lepa- 
lepah. 

1 1 .  iEwen  inangapongmangalong 
aku ,  hong  aran  Jehowa  aku  han- 
dak  mantakan  manetek  olo  ta  lepa- 
lepah. 

12.  vEwen  marol)oh  aku  kilau 
badjanji,  tapi  iiwen  badjeleng  belep 
kilau  apui  mawi  rowut  tagento ; 
hong  aran  Jehowa  aku  handak  man- 
takan manetek  olo  ta  lepalepah. 

13.  Ikau  djari  manggian  aku 
tantai  mampalokang  aku,  tapi  Je- 
howa djari  manjingkap  manjokah 
aku. 

14.  Jehowa  puna  kwasangku , 
akae  aku  manjanji,  iii  djari  indu 
salamat  ajungku. 

15.  Augh  lahap  tuntang  salamat 
lembut  hong  kara  tingkap  olo  te- 
tek :  lengan  gantaun  Jehowa  hara- 
djur  manang! 

16.  Lengan  gantaun  Jehowa  djari 
impahai ,  lengan  gantaun  Jehowa 
haradjur   manang! 

17.  Aku  djaton  indu  matai ,  tapi 
indu  belom,  tuntang  masuman 
kara  gawin   Jehowa. 

18.  Jehowa  pudji  kea  mandjara 
aku,  tapi  iii  djaton  mandjuluk  aku 
akan  pampatai. 

19.  Uap  akangku  bauntonggang; 
katetek .  aku  handak  tama  heta ! 
tuntang  manara  Jehowa. 


j    20.    Djetoh   bauntonggang  Jeho- 
I  wa  ,    kara    olo    tetek    akan    tama 

hetoh. 
;    21.  Aku  manara  ikau,  basa  ikau 

djari  tarima  aughku.  tuntang  djari 

indu  salamatku. 

22.  Batu  ta,  idja  djari  inganan 
tukang  mamangun  .  djari  indu  pa- 

jdadukan  kara    o-alanije.  —  (Matt. 
21,42.) 

23.  Djeta  mandjari  awi  Jehowra, 
djeta  indu  kaheran  hong  matan 
ita. 

24.  Djetoh  andau,  idja  indjadian 
Jehowa :  kalah  ita  ramirami  tun- 
tang handjak  rantang  intu  toh. 

I    25.   0  Jehowa.   dohop!   o  Jeho- 
wa ,  soho  mandjadi! 

2<i.  [mberkai  ia\  idja  dumah  hong 
aran  Jehowa;  ikai  mamberkat  ke- 
ton  idja  baris  human  Jehowa. 

27.  Jehowa  ta  Hatalla,  idja  djari 
imamplawa  ita.     Peteng  talo  para- 
pah  ta  hapan  tali  sampai  pampang 
mesbeli. 

28.  Jkau  toto  Hatallangku,  aku 
handak  manara  ikau ;  o  Hatal- 
langku, aku  handak  mampahai 
ikau. 

29.  Tara  Jehowa,  krana  ia  toto 
bahalap,  krana  asie  melai  katatahi! 


MASMUR  119. 

Tahiti  kahalap  augh  Hatalla. 


1.  fealamat  olo  ta,  idja  budjur 
salepah  ataie ,  idja  manandjong 
huang  Torat  Jehowa. 

2.  Salamat  iiwen  ta,  idja  ma- 
haga  augh  kasaksiae ,  tuntang 
mauggau  iii  hapan  salepah  ataie; 

3.  Idja   djaton  kea  handak  mii- 


M  asm.  118. 119. 


SI  ASM  UK. 


133 


laagkali  . 


laia    manandjong  hong 
djalan  ai. 

4.  I  kau  djari.  manukas  pren- 
talnu .  tnangat  oln  manumon  tit 
totototo. 

5.  Kaliih  djaka  kara  djalangku 
ietter,  uka  mahaga  kara  hadatm. 

6.  Ta  aku  to  to  djaton  maha- 
nicii,  anion  aku  inanantuneng  karii 
augh  petiihm. 

7.  Aku  handak  manara  ikau 
hapan  kabudjur  atiiiku,  amon  aku 
mangadji  kara  kapatut  katetekm. 

8.  Kara  prentahm  handak  iha- 
gaku  ;   ala   pahalau  malilii  aku. 

9.  Hapan  en  budjang  tahela 
akan  mahaga  djalae  brasih?  Djeta, 
anion  iii  mahaga  ta  tumon  aughm. 

10.  Hapan  salepah  ataiku  aku 
manggau  ikau:  ala  nalua  aku  la- 
jang  bara  undangundangm. 

11.  Euang  ataiku  aku  mingkes 
kara  aughm ,  bela  aku  badosa 
dengam. 

12.  Tara  akam,  o  Jehovva!  adjar 
aku   kara  prentahm. 

13.  Hapan  totok  biwihku  aku 
handak  mainbvita  kara  kapatut 
njamain. 

14.  Tagal  djalan  kara  kasaksiam 
aku  handjak  paham  bara  tagal  kara 
panatau. 

15.  Tahiu  kara  prentahm  aku 
handak  mangumange  tuntang  ma- 
nantuueng  kara  djalam. 

16.  A.wi  undangundangm  aku 
mampangat  arepku ,  djaton  aku 
maku  ngalapean  aughm. 

17.  Berkat  rewarm,  mangat  aku 
belom  sambil  mahaga  augh  aim. 

18.  Parendeng  matangku,  mang- 
at aku  mitii  ampin  kaheran  To- 
ratm. 

lit.  Aku  tamuai  handjulo  hong 
petak .  ala  manjahokan  prentahm 
bara   aku. 


20.  Hambaiuangku     lenjoh    awi 

kataharue   haracljur    dengan  djalan 
kapatut   aim. 

21.  Tkau  mampudji  olo  badjoho, 
olo  tarasapa  ta ,  idjii  lajang  bara 
augh   tukasm. 

22.  Baring  kahauen  tuntang  ka- 
tawah  bara  aku,  krana  aku  maha- 
ga augh  kasaksiam. 

23.  Arii  mantir  mahin  moudok , 
hakotak  mawi  aku:  tapi  rewarm 
mangumang  kara  hadatm. 

24.  Tinai  kara  augh  kasaksiam 
mampangat  aku,  tuntang  manirok 
akangku. 

25.  Hambaruaugku  leket  parak 
kawo,  belom  aku  tumon  aughm. 

2b.  Aku  djari  masuman  kara  per- 
karangku  ,  tinai  ikau  djari  tarima 
aku:    adjar  aku  kara  prentahm. 

27.  Adjar  aku  djalan  kara  un- 
dangundangm, ta  aku  handak  ma- 
ngumang kara  gawim  heran. 

28.  Hambaruangku  manangisawi 
kapahae;  pendeng  aku  tumon 
aughm. 

2i>.  Kiilah  mangedjau  aku  dengan 
djalan  tandjaro,  tenga  Toratm 
akangku. 

30.  Djalan  kabudjur  djari  intih- 
ku,  kapatut  aim  indu  hapangku. 

31.  Aku  leket  intu  karii  kasak- 
siam ,  o  Jehowa ,  ala  nalua  aku 
impahawen. 

32.  Djalan  kara  petahm  handak 
ihoroeku,  krana  ikau  mamparang- 
kah  ataiku. 

33.  Adjar  aku,  o  Jehowa,  djalan 
karii  prentahm,  mangat  aku  mahaga 
tii  hapus  umurku. 

34.  Kaliih  urok  aku,  mangat  aku 
mahaga  Toratm.  tuntang  manumon 
tii   hapan  salepah   ataiku. 

35.  Gagalan  aku  mahoroe  djalan 
karii  petahm,  krana  aku  mangi- 
lak  tii. 


MASM.  1  19. 


134 


M  ASM  UK. 


3(5.  Ambet  ataiku  manintu  ka-  aku .  tapi  aku  djaton  kea  iiuthu- 
saksiam,  ala  akan  kipen  kalunen.  bara  Toratm. 

37.  Ules  matangku,  bela  haratiara  52.  O  Jehowa,  aku  manahiu  kara 
kahajang,  tapi  kiilah  pangat  aku.hukum  ajum  idja  bara  tamparan 
hong  djalan  ajum.  kalunen,  ta'  aku  iampong. 

38.  Lalus    djandjim    dengan  re-     53.  Kalaitku  hasep  tag-al  olo  [fa- 


warm,  idja  djari  inengam  akan  a  wen, 


awang  mikah  ikau. 


39.  Halang    kahawengku  ,     idja 
ingikahku,   ki ana  karii  augh  kapu- 
bahalap. 

aku     taharu    dengan 
belom    aku    awi    kate- 


tusam  uras 

40.  Itam 
prentahm . 
tekm. 

41.  O  Jehowa,  ka'liih  asim  ma- 
njupa  aku  ,  tuntang  salamat  ajum 
tuinon   aughm. 

42.  Mangat  aku  tan  mandjawap 
olo  ta ,  idja  manawah  aku.  krana 
aku  harap  aughm. 

43.  .ZEla  haliai  manduan  augh 
katoto  bara  njarnangku,  krana  aku 
mentai  kapatut  ajum. 

44.  Aku  handak  haradjur  maha- 
ga  Toratm,  pains  dapit,  katatahi. 

45.  Tuntang  aku    karah  manan- 


pa,  idjii   manganan  Toratm. 

54.  LIndangundangm  indu  nja- 
njingku  huang  huma  aka  ta- 
muiiiku. 

55.  Hamalem  aku  manahiu  aram. 
o  Jehowa ,  tuntang  mahaga  To- 
ratm. 

56.  Djetoli  idjii  i>anatauku  ,  iii 
tii,  aku  maiiumon  karii  prentahm. 

57.  Jehowa  indu  bagingku,  ko- 
angku  ,  mangat  aku  mahaga  karii 
aughm. 

58.  llapan  salepah  ataiku  aku 
blaku  hong  ikau:  pasi  aku  tumon 
djandjim. 

5!».  Aku  djari  maiiksa  karii  dja- 
llangku,  tuntang  halalian   paingku 

manintu  augh  kasaksiam. 
I    60.  Aku  langkap  tuntang  djaton 

rangkah,   uka   malalus  karii  pren- 


djong  huang  kalandang,  krana  aku  fahm, 

manggau  karii  prentahm.  j    61.    Djarat  olo  papa  djari  mangu- 

46.  Aku  handak  mangaku  masu-  ling  aku,  tapi  Toratm  djaton  aku 
man  augh  kasaksiam  intu  arii  radja,  kalapeae. 

tuntang  djaton  maku  mahamen.     |    (!2.   Bentok  alem  aku  misik,  uka 

47.  Aku    mampahandjak   arepku  manara    ikau,  tagal  karii  kaputu- 
huang    prentahm,    idjii  aka  kara-  san   katetek  ajum. 

djingku.  i    63.    Aku   rampi   dengan   karii   olo 

48.  Tuntang  aku  mandjudju  le-  ta,  idjii  mikah  ikau,  tuntang  ma- 
ngangku   mainbet   karii  undangun- !  lalus  prentahm. 

dangui,  idjii  aka  kaiadjingku,  tun-|  (>4.  Ilapus  petak  uras  basuang 
tang  aku  rriangnmang  tahiu  To-  kara  asim .  o  Jehowa;  adjar  aku 
ratin.  kaiii   tukasm. 

40.  Tahiu     aughm,     idjii     djari |    (55.   Ikau  djari  malalus  kahalapm 
inengam  akan  rewarrn ,  idjii  hapan  dengan  rewarm,  o  Jehowa,  tumon 


tii  ikau  djari   mampaharap  aku 

50.  Djetohindu  ampongku  huang 
tjahikangku,  basa  aughm  djari  mam- 
be  lorn  aku. 

51.  Olo  badjoho  paham  bababaka 


aughm. 

66.  Adjar  aku  kapintar  tahiu  ka- 
halap  tuntang  kaharati,  krana  aku 
pertjaja  karii  prentahm. 

67.  ffelo    bara    aku    imnarandah 


MASM.    ll!'. 


ftlASMUK. 


1  35 


tuntang  aku  hamauh:  preu  ikau 
liandak   marapong  aku? 

83.  Krana  aku  kilau  pingkor 
iipak  meto  idja  basehai  landman 
asep;  tapi  hadatm  aku  djaton  ka- 
lapeae. 

84  Kslen  katahin  kara'  andau  re- 
warm?  Prea  ikau  liandak  mahu- 
kuiu     kara     olo     idja     mangatah 


Mi.   Kara'   prentahrn  mas  katoto  ; 


aku   lajang   bewai,   tapi    boh    aku 
manumon  aughm. 

68.  Bitim  bahalap,  tinai  kaha- 
lap  iawiin,  adjar  aku  kaiatukasm. 

69.  Olo  badjoho  mangarang  augh 
tandjaro  niawi  aku  ,  tapi  aku  ma- 
haga  prentahrn  hapaii  salepah  atiii- 
ku. 

70.  Atai  awcn  fca   baseput    kilau 
banahat,    tapi  aku    handjak    hongjaku? 
Toratm.  |   85.  Olo  badjoho  mangalipalowang 

71.  Bahalap    akangku  aku    djari  mawi  aku,  idja  djaton  tumon  Tora4 
imparandah,  mangal  akumangadji 
kara  undangundang  ajum. 

72.  Torat  njamara  tii  bahalap  tapi  aweu  hapan  tandjaro  mangar 
akangku    bara    bakojakojan    bulau  tah  aku:  dohop  aku! 

salaka.  i    87.   Karenga  aweu  tii  djari  mani- 

73.  Lengatn  djari   manampa  tun-  sak   aku  bara   pet.nk :  tapi  aku  dja- 
fcang   mandjadian    aku.   adjar   aku  ton   rigalapean  prentahrn, 
mangat  liaiati   kara  prentahrn.  88.    Belora   aku   tumon  asim  .  tii 

74.  Kara  oio.  idja  mikah  ikau.  aku  handak  mahaga  augh  kasaksian 
karrih  mitii  aku  tuntang  handjak ,  njaraam. 

krana  aku  mentai  aughm.  x\i.  0    Jehowa !     aughm     dahen 

75.  Tawangku,  o  Jehowa,  kara I haradjur  katatahi  huang  sorga. 
kaputusam  uvas  tetek  .  huang-  ka-     90.   Katotom   feogor  girirmangei- 
totoin     ikau     djari      mamparandah  rir;    ikau    djari   manampa    petak , 
aku.  i  pains   djeta'   dahen. 

76.  Soho  asim  mam  pong  aku,  91.  Djeta"  magori  aton  palustoh, 
tumon  djari  djandjim  dengan  re-  mangat  malalus  hukum  aim.  krana 
warm.  puna    tain    liandai    akan   manempo 

77.  Soho  kara"  kasajangm  sampai  ikau. 

aku.  mangat  aku  helom .  krana  To-  92.  Djaka  dia  Toratm  ihdu  ka- 
ratrn  urasaka  kahandjakku.  handjakku ,  toto,   aku  djari   nihau 

78.  Kiiliih  kara   olo  badjoho  im-  huang  tjalakangku. 

panjukok,  basa  awi  tandjarce  iaj  93.  Palus  katatahi  aku  djaton 
uialicnjek  aku.  tapi  aku  mangu-  maku  rigalapean  prentahrn,  kiana 
mang  tahiu  petahm.  hapan  djeta  ikau  mambelom  aku. 

79.  Olo  handiai  idja  mikah  ikau  94.  Aku  puna  ajum :  dohop  aku. 
karah  buli  omba  aku.  iiwen  rii  idja  krana  aku  mahaga  kara  prentahrn. 
katawau  kara  augh   kasaksiam.       j    95.   Olo    papa     raimpa,     haudak 

(SO.   kaliih  ataiku  melai  etter  hu-  marusak    aku:     tapi    aku    mingal 
ang   kara  prentahrn.  bela  aku   im-Tuiu'li  kasaksiam. 
panawen.  I    96.  Talo  idja   kapala  bahalap  ma- 

81.  Ilaniharuangku  haus  tah.aru  hiii  gitangku  aton  tikase,  tapi  pe- 
salamatm.  augh   ajum  ientaiku.         tahm   haradjur  katatahi. 

82.  Matangkutaharumita aughm,     97.    Paham  huansrku  deiigan  To- 


il \>.M.  1  1!'. 


1 36 


MASMUR. 


ratra !    hapus    andau    djeta    ingu- 
mangku. 

98.  Petahm  raaraiiitar  aku  pa- 
ham  bara  kapintar  kara  musohku, 
krana  palus  katatahi  djeta  melai 
hong  aku. 

99.  Aku  ha  rati  bara  kara  gu- 
rungku,  krana  augh  kasaksiam 
inirokku. 

100.  Aku  apik  bara  kara  olo  ba- 
kas,  krana  aku  mahaga  kara  pren- 
tahm. 

101.  Aku  mangahana  paingku 
mahoroe  kara  ampin  djalan  papa , 
mangat  aku  manumon  kara  aughm. 

102.  Bara  kara  tukasm  aku  dja- 
ton  undur,  krana  ikau  madjar  aku. 

103.  Aughm  manis  haliai  huang 
tangepku,  manis  haream  bara  madu 
hong  njamangku. 

104.  Awi  kara  prentahm  aku 
pintar,  tagal  ta  aku  basingi  kara 
djalan  tandjaro. 

105.  Aughm  indu  palitan  paing- 
ku, tuntang  kalawa  djalangku. 

106.  Aku  djari  sumpah  tuntang 
handak  malaluse  kea :  aku  handak 
manumon  kara  kapatut  katetek 
ajuni. 

107.  Aku  rungkok  paham;  o 
Jehowa,  belom  aku  t union  aughm. 

108.  O  Jehowa.  kalah  mangilak 
parapah  totokku ,  idja  pahias  im- 
bitku ;  adjar  aku  kara  tukasm. 

109.  Hambaruangku  pungga- 
punggang  hong  lokapku,  tapi  aku 
djaton  ngalapean  Toratm. 

110.  Olo  papa  manenan  djarat 
akangku ,  tapi  aku  djaton  lajau 
bara  prentahm. 

111.  Augh  kasaksiam  induangku 
indu  bagingku  katatahi.  krana  djeta' 
aka  kahandjak  atiiikti. 

112.  Aku  mambet  atiiiku  mala- 
lus  kara  prentahm ,  palus  katata- 
hi, djaton  terai. 


Ho.  Olo  rambang  injingiku,  tapi 
aku  sinta  Toratm. 

114.  Ikau  dindingku.  talawang- 
ku  :   aku  harap  aughm. 

115.  Dari  bara  aku,  keton  olo 
parajap!  aku  handak  mahaga  pren- 
tah  Hatallangku. 

116.  Sokah  aku  tumon  djandjim, 
mangat  aku  belom ,  bela  aku  im- 
pahawen  tagal  kaharapku. 

117.  Awat  aku.  mangat  aku  li- 
wus;  ta  aku  handak  haradjur  ma- 
nantuneng  kara  tukasm. 

118.  Ikau  marusak  olo  handiai, 
idja  undur  bara  undangundangm, 
krana  kara  akale  uras  manipu  be- 
wai. 

119.  ikau  manganan  kara  olo 
papa,  idja  hong  petak  kilau  buran 
talo ,  tagal  ta  aku  radjin  augh 
kasaksiam. 

120.  Bulungku  ngalambi  awi 
pampikahm,  aku  sabanen  tagal  kara 
hukum  aim. 

121.  Aku  malalus  kabudjur  tun- 
tang katetek,  ala  manjaragh  aku 
akan  awen  idja  mahenjek  aku. 

122.  Kalah  ikau  mandal  rewarm 
buabuah  indu  kahalape,  ala  nalua 
olo  badjoho  mahenjek  aku. 

123.  Matangku  taharu  mita  sa- 
lamatm,  tuntang  augh  katetekm. 

124.  Awi  akan  rewarm  tumon 
asim,  tuntang  adjar  aku  kara  pren- 
tahm. 

125.  Aku     toll    puna     rewarm, 
urok    aku .     mangat 
kasaksiam. 

126.  Djaton  tau  randjar  hindai, 
Jehowa.  ikau  mahukum,  krana  olo 
ta  manga rak  Toratm   lepah 

127.  Tagal     ta    aku 
prentahm  paham  bara  bulau,  bara 
bulau  idja  kapala  bahalap. 

128.  Tagal  ta  aku  mangkat  sa- 
lepah    prentahm    samandiai ,    tun- 


harati    augh 


mangilak 


MASM.  119. 


MASMUR. 


137 


tang    basingi    kara    ampin    djalan 

tandjaio. 

129.  Kara  augh  kasaksiam  heran 
haliai,  tagal  ta'  hambaruangku  ma- 
minion   tii. 

130.  Katarang  kara'  aughm  tii 
mamplawa,  mamintar  olo  humong. 

131.  Aku  marakaug  njamangku, 
sewasewal  .  krana  aku  haus  kara' 
prentahra. 

132.  Ules  akangku  tuntang  pasi 
aku,  tumon  kapatut  aim  dengan 
olo  ta,  idja  sinta  aram. 

133.  Kalah  metter  tasaran  paing- 
ku  huang  aughm ,  iila  manjoho 
kara  ampin  talo  sola  marentah 
aku. 

134.  Lapas  aku  bara  karajap  olo. 
ta  aku  handak  mahaga  kara  pren- 
tahm. 

135.  Kalah  sangkowong  baum 
intu  rewarm,  tuntang  adjar  aku 
kara  tukasm. 

136.  Matangku  kilau  lowang 
danum .  basa  olo  djaton  maku  ma- 
nunion  Toratm. 

137.  Ikau  toto  tetek  ,  o  Jehowa, 
kara  liukum  aim    uras  budjur  . 

138.  Ikau  djari  manukas  kara 
augli  kasaksiam ,  uras  djeta  bu- 
djur tuntang  toto  haliai. 

139.  Lason  ataiku  kuman  aku. 
basa  kara  musohku  ngalapean 
aughm. 

140.  Augh  ajum  brasih  haliai. 
rewarm  inangilak  tii. 

141.  Aku  korik  bewai  tuntang 
hatawah,  tapi  aku  djaton  ngala- 
pean kara  prentahm. 

142.  Katetek  ajum  puna  kate- 
tek pains  katatahi,  Torat  ajum 
puna  katoto. 

143.  Tjalaka  tuntang  kadjaka 
djari  buah  aku .  tapi  kara  pren- 
tahm iika    kahandjnkku. 

144.  Kara  augh  kasaksiam  tetek 


katatahi;  adjar  aku,  mangal   aku 
belom. 

145.  Hapan  salepah  ataiku  aku 
blaku  ,  tombah  aughku  ,  o  Jehowa! 
tii  aku  handak  manumon  karii 
prentahm. 

146.  Aku  mangahau  ikau:  (lo- 
llop aku!  tii  aku  handak  mahaga 
augh   kasaksiam. 

147.  Plaiak  djadjewu,  saua  ha- 
wohawok  aku  manahh  mangahau, 
aku  mentai  augh  ajum. 

148.  Anion  sarapai  hamalem  ma- 
tangku binih ,  mangat  mangumang 
augh    aim. 

149.  Tarima  aughku  tumon  asim, 
o  Jehowa!  belom  aku  tumon  ka- 
patute    hong  ikau. 

150.  Idja  manggoang  kadarhaka 
manggapi  aku,  awen  tii  djajong 
dengan  Toratm. 

151.  Tapi  ikau,  Jehowa,  mang- 
gapi haream,  kara  prentahm  uras 
katoto. 

152.  Usang  aku  djari  katawan 
augh  kasaksiam.  djeta  djari  inda- 
hem   katatahi. 

153.  Tangkilik  tjalakangku .  aw  at 
aku.  krana  aku  djaton  ngalapean 
Toratm. 

154.  Kalah  putus  klahingku ,  la- 
pas  aku.  belom  aku  tumon  aughm. 

155.  Salamatm  puna  kedjau  de- 
ngan olo  papa,  basa  iii  djaton  pa- 
ra ba  prentahm. 

156.  Kasajangm  puna  paham, 
o  Jehowa !  belom  aku  tumon  ka- 
patut awim. 

157.  Idja  basingi  aku  tuntang 
musohku  tii  kutoh  karae ,  tapi 
aku  djaton  lajau  bara  augh  kasak- 
siam. 

158.  Aku  mitii  olo  parajap  tii, 
tuntang  paha  ataiku ,  basa  awen 
djaton   mahaga   aughm. 

159.  Itiim.  aku  radjin  karii  pren- 


MASM.  1  L9. 


138 


MASMUR. 


tahm;  o  Jehowa,  belom    aku  tu- 
mon  asim. 

160.  Djumalah  kara  aughm  tii 
uras  katoto,  kara  kapatut  katetek 
ajum  uras  melai  katatahi. 

161.  Mantir  hai  mangatah  aku 
djaton  bara  buku;  tapi  atiiiku  mi- 
kah  aughm  bewai. 

162.  Aku  handjak  awi  aughm , 
kilau  olo  idja  mandino  ara  talo 
i ram  pas. 

163.  Talo  tandjaro  injingiku, 
tuntang  mandjilek  tii.  tapi  Torat 
aim  iugilakku. 

164.  Hangkudju  genep  andau 
aku  manara  ikau  tagal  kara  kapa- 
tut katetek   aim. 

165.  Toto,  sanang  haliai  awen 
idja  radjin  prentahm ,  djaton  talo 
aka  tantarang  buah   iii. 

166.  Aku  harap  salainat  aim, 
o  Jehowa,  t-untang  manumon  kara 
prentahm. 

1  67.  Ilambaruangku  aton  mahaga 
augh  kasaksiam,  djeta  pahamingi- 
lakku. 

168.  Aku  mahaga  karii  prentahm, 
kara  augh  kasaksiam,  krana  karii 
djalangku  uras  intu  baum. 

169.  0  Jehowa,  soho  kariakku 
manjampai  baum,  adjar  aku  tu- 
nioii  djandjiin. 

1 70  Soho  lakungku  naharep  ikau, 
aw  at  aku  tumon  djandjim. 

171.  Bara  totok  biwihku  taram 
akan  nahasak,  amon  ikau  madjar 
aku  karii  undangundangm. 

172.  Djelangku  akan  mandjadi 
aka  palengkau  aughm  ,  krana  karii 
tukasm  uras  tetek. 

1 73.  Soho  lengiim  niandohop  aku, 
krana  aku  mintih  manduan  karii 
prentahm. 

174.  Aku  bans  taharu  salamatm, 
o  Jehowa,  tuntang  Torat  ajum 
aka   kahandiakku. 


175.  Soho  hambaruangku  belom, 
mangat  manara  ikau,  kalah  kara 
kapatut   aim  niandohop  aku. 

176.  Aku  lajang  kilau  tabiri  idja 
uihau :  kalah  gau  rewarra,  krana 
aku  djaton  ngalapean  kara  pren- 
tahm. 


MASMUE  120. 

Tahiu  olo  pangotok  tuntang  palait. 

1.  JMjauji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Aku  djari  mangahau 
Jehowa  huang  kadjakangku,  ta  ia 
djari  manarima  aughku. 

2.  O  Jehowa,  liwus  hambaru- 
angku bara  totok  panandjaro,  bara 
djela  panipu. 

3.  Narai  iii  karah  manjulang 
mamalah  akam,  job  djela  panipu? 

4.  Anak  panah  idja  batadjim  ain 
idja"  abas  ,  barab  idja  bunggut  apuie! 

5.  Kajah  aku  ,  basa  aku  melai 
namuiii  marak  Mesegh,  tuntang 
mangkalewu  hong  tingkap  Ke- 
dar. 

6.  Djaton  kabawa  hambaruang- 
ku pahalau  katahie  melai  hindja 
awen  idja   basing]  kabuah. 

7.  Aku  radjin  hakabuah ;  tapi 
sana  aku  hakotak,  tii  awen  pains 
manffalahi. 


MASMUE  121. 

Ungkup  Ilatalla  ingalindoiu 


1.  JNjanji   hapa    haiak   manalih 
sombajang.    —    Aku    manggatang 

inatangku  mitii  karii  bukit.     Bara 
kwe  pandohopku  karah  duraah? 

2.  Pandohopku   tii  bara  .lehowa, 


HASM.119.120.  121. 


MASAI  l.K. 


1  39 


idja'  djari  manampa  langit  fcuntang 
petak. 

3.  lii  djaton  maku  manalua 
paim  tanggarurus;  idja  tnahaga 
i  kan  djaton  pudji  batiroh. 


7.  Kahili  kasanang  melai  intu 
kotnin,  kabuah  huang  kara  humam 
aw  a i in1    liai. 

8.  Tagal  kara'  paharingku  lun- 
tang    sobatku  aku    handak    blaku 


4.  Ttlini ,    idja    Tonggon    Israel  kasanang  akam. 


tii  puna    djaton    kanjenjep,  djaton 
batiroh. 

5.  Jehowa  idja  tonggom,  .fe- 
llow a  idja  aka  kandjungem  hila 
gantaum. 

6.  Handau  matanandau  djaton 
akan  mawi  ikau.  bulan  hamalem 
mahin  dia   kea. 

7.  Jehowa  karah  mahaga  ikau 
bara  kaiii  talo  papa,  ia  manonggo 
bambaruam. 

8.  Jehowa  karah  mahaga  pari- 
kasm  panendam,  bara  toh  pains 
katatahi. 


MASMUR  122. 

Tallin   salamat  Jerusalem. 


!'.  Tagal  human  Jehowa,  Ha- 
tallan  ita,  aku  handak  manggau 
kahalap  akam. 


MASMUR  123. 

f.aku  tahiu  dohop. 


1.  INjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.   —  Aku     manggatang 

matangku     nanggera     ikau,     idja 
mondok  hong  sorga. 

2.  Etam,  kilau  matan  djipen 
hatuii  mitii  lengan  tempoe,  kilau 
matan  djipen  bawi  mitii  lengan 
awen  idja  raarentah  ia:  tumon  tii 
matan  ikiii  manantuneng  Jehowa, 
Hatallan    ikiii  .     sampai      iii     masi 

1.   JN'jani'i   hapa    haiak    manalih  i  ikiti. 


sombajang ;    ingarang    Dawid.  — 

Aku  handjak  awi  olo  tii,  idja  ha- 
mauh  dengangku:  ita  handak  lius 
tanggoh   human   Jehowa. 

2.  Pain  ikiii  akan  mendeng  hong 
bauutonggangm.   o   Jerusalem! 

3.  Jerusalem .  ikau  idja  imang- 
un  bahalap,  ikau  lew  u  idja  hulat 
harambit ; 

4.  JEka  geleng  kara  hamputan 
olo,  kara  hamputan  ain  Jehowa. 
tumon  tukas  hadat  Israel .  mangat 
inanara   aran  Jehowa 

5.  Kraua  hetii  kara  trutji  aka 
hasara ,  kara'  trutjin  iingkup  hu- 
man  Dawid. 

6.  Laku  kasanang  akan  Jeru- 
salem: kiiliih  olo  handiai  haluah, 
idja    radjin  dengam. 


3.  Pasi  ikiii ,  o  Jehowa !  pasi 
ikiii,  kiana  ikiii  puas  haliai  awi 
kahawen. 

4.  Hambaruan  ikiii  djari  puas 
haliai  ihababaka  olo  tulas ,  awi  ta- 
wah  olo  badjoho. 


MASMUR  124. 

Hatalla  oka  kalindongj  alo  kilekilen 
ampin  kadjalca. 


1.  JN jniiji  hapa  haiak  manalih 
sombajang;  ingarang  Dawid.  — 
Djaka  dia  Jehowa  djari  melai  hin- 
dja  ita,  —  kakai  paint  augh  olo 
Israel  .   — 

2.  Djaka  dia  Jehowa  djari   me- 


MASil.  121.122  123.  124. 


140 


MASMUR. 


Jai  hiudja  ita,   metoh  olo  kalunen 
manggatang  arepe  mawi  ita: 

3.  Toto,  awen  djari  manelen 
ita  belobelom ,  kahum  kalaite  hasep 
mawi  ita. 

4.  Ta  kara  danum  djari  inam- 
paleteng  ita ,  dahese  djari  mambu- 
seng  hambaraan  ita. 

5.  Ta,  toto  kara  datmm  badjoho 
ta  djari  mampaleteng  hambaruan 
ita. 

6.  Tara  akan  Jehowa  .  basa  ia 
djaton  djari  raanjaragb  ita  indu 
irarapas  akan  kasingae. 

7.  Hambaruangku  djari  liwus 
kilau  buro ng  bara  djarat  olo  pa- 
hamburong,  djarate  djari  bageto, 
tuntang  ita  djari  lapas. 

8.  Pandohop  ita  hong  aran  Je- 
howa, idja  djari  manampa  langit 
tuntang  petak. 


MASMUR  125. 

kaharap  djaton  maku  njukok 


1.  JMjatiji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  -  -  Olo  idja  harap  Je- 
howa ,  ia  kilau  bukit  Sion ,  idja 
djaton  tan  hongga  ,  idja  dahen  ka- 
tatahi. 

2.  ITakaliling  Jerusalem  aton 
ara  bukit,  tumoii  ta  Jehowa  ma- 
nganggapong  djalahan  olo  ai ,  bara 
toh  .sampai  katatahi. 

3.  Krana  sokah ,  katan  prentah 
ain  olo  daihaka ,  djaton  akan  me- 
lai  inahundjuu  bagin  olo  tetek, 
belii  tepa  olo  tetek  inandjudju  le- 
ngiie  pahir   kasalae. 

4.  Pahalap ,  o  Jehowa ,  olo  ba- 
halap,  idja  budjur  atai  huange. 

5.  Tapi  olo  idja  mahiwang,  ina- 
horoe   djalae   idja  bingkok ,  karah 


iharak  Jehowa  haiak  kara  olo  pa- 
rajap;  tapi  kasanang  akan  olo  Is- 
rael. 


MASMUR  126. 


Mingat    asin    Hatalla    idja    bihiu    tau 
mampong  hong  kadjnka  katontoh. 


1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Metoh  Jehowa  ha- 
luli  masi  Sion  idja  hobah  ataie , 
ta'  kilau  nupi  angat  ita  awi  ka- 
handjak  ita. 

2.  Ta  njaman  ita  pahatn  ba- 
suang  tatawa,  tuntang  djelan  ita 
basasurak ;  tii  koan  kara  olo  ka- 
pir:  efehowa  djari  malalus  gawi 
hai  intu  olo  ta. 

3.  Jehowa  djari  malalus  gawi 
hai  intu  ita,  tagal  ta  ita  djari 
handjak  rantang. 

4.  0  Jehowa,  haluli  toh  tinai 
ikau ,  tanggoh  ikai  idja  kilau  ta- 
wanau,  kilau  sungai  hong  tanah 
hila  salatan. 

5.  Olo  idja  malan  haiak  ma- 
nangis  kariih  manggetem  haiak 
malahap. 

6.  Olo  tii  tandjotandjong  haiak 
manangis  manawur  binjie  ,  tapi  iii 
haluli  buli  dengan  surake,  mimbit 
peteng  talo  inggeteme. 


MASMUR  127. 

Berkat  Hatalla  bcwiii  tau  montou^  olon. 


1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang;  ingarang  Salomo.  — 
Djaka  Jehowa  djaton  tnamangun 
huma ,  haiang  bewai  kara  gawin 
tukange;  djaka  Jehowa  djaton  ran- 


masm.124.125.126.  127 


MAS. MLR. 


141 


haga  lewu .  haiang  bewai  touggoe 
tii  mandjaga. 

2.  Haiang  bewai  keton  misik 
haiak  djadjewu,  mandjawel  sampai 
ambo  alem ,  tuntane  kuman  to 
pong  kapiihii:  krana  akan  sobat  ai 
Ja  manenga  tii   kahum  tirohe. 

3.  Ttli,  anak  puna  panengan 
Jehowa  ,  panakan  knai  djeta  asin 
ai. 

4.  Kilau  anak  panah  intu  le- 
ngiiii  olo  gantjang  menteng,  kalota 
karii  budjang  hatua  ta. 

5.  Berkat  olo  ta,  idja  basuang 
telcpe  awi  djeta;  olo  tii  djaton 
akan  njukok ,  anion  aton  basarae 
dengan  kara  musohe. 


MASMUR  128. 

Berkat  ungkup  human  olo  budjur. 


1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Salamat  olo  idja 
mikah  Jehowa,  idja  manandjong 
mahoroe  djalan  ai. 

2.  Panggawin  lengara  ombet 
indu  panginam ;  berkat  ikau ,  ikau 
toto  batuah. 

3.  Sawam  kilau  batang  anggor 
idja  pamua  huang  humam ,  kara 
anakm  hatua  kilau  anak  batang 
undus   hakaliling  metljam. 

4.  Itii ,  tumon  tit  olo  ta  imber- 
kat,  idja  mikah  Jehowa. 

5.  Jehowa  karah  mamberkat 
ikau  bara  Sion,  mangat  ikau 
mitii  katuah  Jerusalem  hapus 
umuvm. 

(>.  Tuntang  ikau  akan  mitii  pa- 
nakan anakm.  Kasanang  akan  Is- 
rael ! 


MASMUR  129. 

Olo  ain   Hatalla  toto  akas  rnanang,  alo 
indjaka    toll. 


1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Kindjap  olo  djari 
mandjaka  aku  bara  katabelangku ; 
kakai  koan   Israel; 

2.  Kindjap  olo  djari  mandjaka 
aku  bara  katabelangku  ,  tapi  dja- 
ton kea  iiwen  tan  mampalah  aku 
haliai. 

3.  Olo  pamalan  djari  maluku 
hong  likutku ,  ia  mangamperet 
gawie   totototo. 

4.  Tapi  Jehowa,  idja  tetek  ta  . 
djari  manetes  talin  olo  papa. 

5.  Kara  olo  handiai,  idja  ba- 
singi  Sion  ,  akan  mahamen  ,  undur 
sontosontop. 

6.  jEwen  tii  karah  kilau  oru 
hundjun  sapau ,  idja  keang  helo 
bara  irunap ; 

7.  Idja  djaton  tan  manjuang 
lengiin  olo  panggetem,  idja  djaton 
olo  maku  manamponge. 

8.  Olo  idjit  mahalau  djaton  ma- 
ku hamauh:  berkat  Jehowa  akan 
keton ,  ikai  mamberkat  keton  hong 
aran  Jehowa. 


.MASMUR  130. 

Jehowa  tempoii  asi. 

1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Bara  palowang  idja 
timbto  aku  mantehau  ikau,  o  Je- 
howa ! 

2.  O  Jehowa,  sen&h  aughku, 
soho  pindingm  mindiminding  ma- 
hining  augh  usokku. 

'A.   Djaka  ikau,  o  Jehowa,  han- 


MASM,  127.  128. 129.130. 


142 


MASMUR. 


dak    manahiu     kara    kasalan:    job 
Jeliowa,  awe  kea  tan  raelai? 

4.  Ta|)i  intu  ikau  atou  ampun, 
nakara  ikau  ingikah. 

5.  Aku  mentai  Jehowa  ,  ham- 
baruangku mendah,  aku  harap 
augh  ai. 

6.  Hambaruangku  mentai  Je- 
howa paliam  bara  olo  djadjaga  men- 
tai tain  sawah,  bara  olo  panonggo 
mentai  talo  babutat. 

7.  0  Israel,  harap  intu  Jehowa; 
krana  intu  Jeliowa  atou  asi ,  tun- 
tang  kntoh   kaliwus  intu  ia. 

8.  Iii  kariiii  maliwus  [srael  bara 
kara  katiwase. 


MASMUR  131. 

Sanasnnang,   joh  harubaruan. 

1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang ;  ingarang  Dawid.  — 
O  Jeliowa ,  ataiku  djaton  hai ,  tun- 
tang-  matangku  djaton  badjoho; 
aku  djaton  maku  karait  dengan 
perkara  hai ,  idja  pabalau  heran 
akangku. 

2.  Toto,  aku  djari  marar  tun- 
tang  manunis  hambaruangku ,  kilau 
awau  idja  impaterai  manusu  indue: 
hambaruangku  aton  huang  aku 
kilau  awau  idja  impaterai  manusu. 

3.  0  Israel ,  entai  Jehowa ,  bara 
toh  palus  katatahi. 


MASMUR   132. 

T.aku  tahiu  sombajang  toto  imlhheu. 


1.  JNjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Tahiu  .  o  Jehowa  , 
kara  kapahan  Dawid  akae. 


2.  Tii  idja  djari  sumpah  intu 
Jehowa,  tuntang  djari  bamiat  intu 
Hatallan  Jakob  idja  kwasa  ta ,  koae : 

3.  Aku  djaton  maku  tamii.  ting- 
kapku,  humangku,  tuntang  dja- 
ton maku  lompat  akaku  batiroh, 
sasurongku , 

4.  Aku  djaton  maku  manjoho 
matangku  batiroh ,  pupus  matangku 
ha  kalis: 

5.  Sampai  aku  sondau  aka 
akan  Jehowa,  aka  melai  akan  Ha- 
tallan   Jakob  idja  kwasa  .ta. 

6.  Ita,  ikai  djari  mahining  brita 
hong  Eprata,  ikai  djari  sondau  tii 
hong  parak   kaju. 

7.  Maka  toh  ikai  handak  ma- 
nalih aka  ai ,  ikai  handak  manjem- 
bah  intu  galang  paie. 

8.  Toh,  o  Jehowa,  tamii  iikam 
melai,  ikau  tuntang  patin  kwa- 
sam. 

9.  Soho  kara  imam  aim  hapa- 
kaian  katetek ,  tinai  kara  olo  aim 
idja  budjur  handjak   rantang. 

10.  Tagal  rewarm  Dawid,  iila 
mangabela  bane  idja  djari  imi- 
njakm. 

11.  Jehowa  djari  sumpah  kato- 
toe  akan  Dawid ,  djaton  iii  maku 
mobah  tii ,  koae :  aku  handak  mam- 
pondok  hundjun  padadusam  idja 
bit]   panakam. 

12.  Asal  panakam  mahaga  djan- 
djingku  tuntang  augh  kasaksi- 
angku,  idjii  kariih  iadjarku  intu 
olo  tii:  ta  maka  anake  tinai  akan 
mondok  hundjun  padadusam  pains 
katatahi. 

13.  Krana  Jehowa  djari  mintih 
Sion,  iii  djari  mangilak  tii  indu 
akae  melai,   koae: 

14.  lletoh  akaku  melai  katatahi, 
hetoh  aku  handak  mondok,  basa 
aku  mangilak  tii. 

1.").    Panffinae  aku  handak   mam- 


masm.  130. 131.132. 


MASA1UR. 


143 


berkate,  kara  oloe  idja    pahii  aku 
handak  naambesohe  dengan  tepong. 

16.  Aku  handak  makaian  kara 
imam  hapan  salamat  ,  tinai  kara' 
olo  beta  idja  budjur  akan  handjak 
ran  tang. 

17.  Heta  aku  handak  mainpa- 
lembut  tandok  akan  Dawid,  tun- 
tang  manatap  palita  akan  idja  djari 
iminjakku. 

1^.  Kara  musohe  handak  ima- 
kaiangku  bapan  kahawen;  tapi 
hong  ia  makotae  karah  mangam- 
bahff. 


SfASMUR  133. 

Berkat  olo  idja  hindja  atiiic 

1.  iMjanji  hapa  haiak  raanalih 
sombajang;  ingarang  Dawid.  — 
Toto  babalap,  toto  mangat,  anion 
kara  pahari  melai  hindja  atiii. 

2.  Djeta  kilau  minjak  idja  ka- 
pala  babalap  tii,  idja  inusub.  hong 
takoloke ,  palus  mahasov  akau 
djanggut,  djanggut  Aaron  tii,  idja 
mabasor  palus  palimping    klambie. 

3.  Djeta  kilau  danum  ambon 
hong  Hcrmon,  idja  malentah  akan 
kara  bukit  Sion.  Krana  heta  Je- 
howa  djari  manukas  manenga  ber- 
kat tuntang  pambelom  palus  ka- 
tatahi. 


MASMUE  134. 

Njanjin  olo  hatabi  tuntang  haberkat. 


1.  iMjanji  hapa  haiak  manalih 
sombajang.  —  Has,  tara  Jehowa, 
keton  kara  rewav  Jehowa ,  keton 
idja  mendeng  hong  human  Jehowa 
sinins  alem. 


2.  Depa  lengan  keton  manintu 
aka  brasih,  tuntang  tara  Jehowa. 

3.  Kaia'li  bara  Sion  -Jehowa 
raamberkal  ikau.  i;i  idja"  djari  ma- 
nampa  laugit   tuntang  petak. 


MASMUR  135. 

Tara  idja  djaton  tikas  kwasae  tii. 

1.  Ilalleluja!  Tara  aran  Je- 
howa: tara,  o  keton  rewar  Jehowa ! 

2.  Keton  idja  mendeng  hong 
human  Jehowa,  hong  parantaran 
human  Hatallan  ita. 

3.  Tara  Jehowa,  krana  Jehowa 
toto  bahalap;  awi  manjanji  maho- 
rumat  arae,  krana  iii  manis  haliai. 

4.  Krana  Jakob  djari  intih  Je- 
howa akae,  Israel  akan   bagin  ai. 

5.  Krana  tawangku,  Jeliowa 
puna  hai,  Tuhan  ita  labih  bara 
kara  dewa. 

6.  Talo  handiai  awang  ingahan- 
dak  Jeliowa  iii  mawie,  hone;  langit 
hundjun  petak ,  hong  tasik  tun- 
tang intu  kara  danum. 

7.  Iii  manjoho  baunandau  lem- 
but  bara  saran  petak.  iii  mampa- 
lenjoh  kilat  mandjadi  udjan,  iii 
mamplua  riwut  bara  gudange. 

8.  Ia  djari  mampatiii  kara  anak 
bakas  hong  tanah  Misir,  anak  olon 
tuntang  meto.   —    (2.Mos.l2,29.) 

9.  Tinai  iii  manjoho  kata  tun- 
tang talo  heran  akam ,  job  Misir , 
mawi  Parao  tuntang  kara  olo  ajue. 

10.  Iii  djari  mamnkul  aiii  utus 
olo,  tuntang  mampatiii  ara  radja 
awang  kwasa. 

11.  Sihon,  radjan  olo  Amori.  ti- 
nai Ogh,  radja  Basan,  tuntang 
kara  karadjaan  Kanaan.  —  (4.J/ox. 
21,21.) 


MA8M.  132.  133.  134.  135. 


144 


MASMUR. 


12.  Ia  djari manenga  tanaheindu 
joresan,  indu  joresan  Israel,  djala- 
han  olo  ajue. 

13.  O  Jehowa,  aram  melai  kata- 
tahi,  paiigingat  olo  dengam  sampai 
girirmanggirir. 

14.  Kvana  Jehowa  kariih  mamu- 
tus  akan  djalahan  olo  ai,  ia  kariih 
manjanjang  kara  reware. 

15.  Kara  dewan  olo  kapir  baja 
salaka  bulaa,  tampan  lengan  olon. 
—  (Afasm.115,4.) 

16.  Ia"  hanjama,  tapi  djaton  tau 
liakotak,  hamata,  tapi  djaton  tan 
mita. 

17.  Pindinge  aton,  tapi  djaton 
mahining,  tuntang  djaton  kea  ta- 
hasenge  huang  njamae. 

18.  Maka  sama  kilau  djeta  kea 
kara  aVwen  idja  manampa  ia,  olo 
handiai  idja  harap  talo  ta. 

19.  Keton ,  idja  ungkup  Israel, 
tara  Jehowa  ;  keton  ungkup  Aaron, 
tara  Jehowa. 

20.  Keton  ungkup  Lewi ,  tara 
Jehowa  ;  keton  idja  mikah  Jehowa, 
tara  Jehowa. 

21.  Hong  Sion  awi  manara  Je- 
howa. idja  melai  hong  Jerusalem. 
Hallelnja! 


MASMUfi  136. 

Njanji  hapa  manara  asin   Hatalla. 


kara    anak 
krana    asie 

olo    Israel 
krana    asie 


1.  .Lara  Jehowa,  krana  iii  toto 
bahalap,  krana  asie  melai  katatahi. 

2.  Tara  Hatallan  kara  hatalla , 
krana  asie  melai   katatahi. 

3.  Tara  Tuhan  kara  tuan,  krana 
asie  melai  katatahi. 

4.  Idjabatonggal  ia  bewaimawi 
talo  heran  awang  hai,  krana  asie 
melai   katatahi ; 


5.  Idja  djari  mandjadian  kara 
langit  pintar  haliai,  krana  asie  melai 
katatahi:  —  (l.jfcfos.1,6.) 

6.  Idja  djari  malampangan  petak 
hundjun  kara  danum  ,  krana  asie 
melai   katatahi ; 

7.  Idja  djari  manampa  talo  bla- 
wa  awang  liai .  krana  asie  melai 
katatahi : 

8.  Matanandau  ta  indu  marentah 
handau,  krana  asie  melai  katatahi; 

9.  Bulan  tuntang  kara  bintang 
indu  marentah  hamalem,  krana 
asie  melai  katatahi : 

10.  Idja  mampatai 
bakas  ain  olo  Misir, 
melai  katatahi ; 

11.  Palus  mamplua 
bara  marak  olo  ta , 
melai  katatahi:  —  (2..1/os.l2.41.) 

12.  Awi  lengae  idja  kwasa, 
awang  djari  inantadjoke,  krana 
asie  melai  katatahi : 

13.  Idja  djari  malilang  tasik  ra- 
rudjn,  krana  asie  melai  katatahi; 
—  (2.J/os.l4,21.) 

14.  Palus  mimbit  Israel  dimpah 
mahoroe  bohos  kateahe,  krana  asie 
melai  katatahi ; 

15.  Tuntang  mambaring  Parao 
haiak  kawan  parang  ai  hong  tasik 
rarudju,  krana  asie  melai  katatahi ; 

16.  Idja  magah  utus  olo  ai  hong 
padang  tunis  benjem,  kiana  asie 
melai  katatahi; 

17.  Idja  mamukul  ara  radja  hai, 
krana  asie  melai  katatahi ; 

18.  Tuntang  mampatai  aril  radja 
idja  kwasa.  krana  asie  melai  kata- 
tahi ; 

19.  Sihon,  radjan  olo  Amori  ta , 
krana  asie  melai    katatahi;    —   (4. 

Mos.2l,U.) 

20.  Tinai  Ogh,  radja  Basan, 
krana  asie   melai  katatahi; 

21.  Tuntang  iii  manenga  tanahe 


masm.  135.  136. 


MASMUR. 


!  45 


akan  joresan,  krana  asie  melai   ka- 
tatahi ; 

22.  Akan  joresan  Israel,  idjii 
icwar  ai,  krana  asie  melai  katatahi; 

23.  Idja  djari  manahiu  ita  lmang 
kanjukok  ita,  krana  asie  melai 
katatahi ; 

24.  Tuntang  djari  raaliwus  ita 
bara  karii  musoh  ita,  krana  asie 
melai  katatahi; 

25.  Idja'  manenga  panginan  akan 
kara  isi,  krana  asie  melai  katatahi. 

26.  Awi  manara  Hatallan  langit, 
krana  asie   melai  katatahi ! 


MASMUR  137. 

Laku  hukum  mawi   kara  musoh 
Jerusalem. 


1 .  1  ntu  karii  batangdanum  hong 
Babel,  beta  ita  djari  mondok,  tun- 
tang ita  manangis  amon  ita  mingat 
Sion. 

2.  Hong  kara  bakau  idja  heta 
ita  mangkoak  kutjapin  ita. 

3.  Krana  heta  olo  ta,  idja  djari 
manawan  ita,  manjoho  ita  manjanji; 
idja  mahenjek  ita  manjoho  ita  ba- 
ramirami,  koae:  has,  njanji  akan 
ikiii  njanjin  Sion  ta. 

4.  Kilen  ita  tan  manjanji  nja- 
njin Jehowa  hong  tanah  olo  beken  ? 

5.  Djaka  aku  kalapean  ikau,  o 
Jerusalem ,  ta  kalah  lengiingku 
gantau  kalapean  arepe! 

6.  Kalah  djelangku  akan  leket 
hong  tangepku  bewiii ,  djaka  aku 
terai  mingat  ikau,  djaka  dia  Je- 
rusalem indu  kapala  akaku  han- 
cljak. 

7.  0  Jehowa,  palah  andau  Je- 
rusalem  ta  intu  panakan  Edom , 
idja  djari  hamaulr.  karak,  karak! 
larnpar  sampai  petak ! 


8.  Job  ikau  Babel,  budjang 
haw i,  idjii  akan  irusak,  berkat  olo 
ta,  idja  karah  mamalah  intu  ikau 
gawim  dengan  ikiii. 

9.  -Berkat  olo  ta,  idja'  manjing- 
kap  anakm  awang  tabela,  marapi- 
tan  mamparamok  ia  hong  batu- 
karang. 


MASMUR  138. 

Njanji  tarimakasih. 


1.  JMasmur  Dawid.  —  Aku 
handak  manara  ikau  hapan  sale- 
pah  ataiku,  aku  handak  manjanji 
mahorumat  ikau  intu  baun  kara 
dewa. 

2.  Aku  handak  manjembah  ma- 
nintu  humam  idja  brasih,  tuntang 
mahorumat  aram  tagal  asim  tun- 
tang katotom,  krana  paham  bara 
kara  gawim  bihin  ikau  djari  main- 
pahai  aughm. 

3.  Katika  aku  mantehau ,  tii 
ikau  djari  tombah  aughku,  ikau 
mampamenteng  tuntang  mampaa- 
bas  hambaruangku. 

4.  Kara  radja  kalunen  karah 
manara  ikau  ,  o  Jehowa  ,  sana  iii 
mahining  kara  augh  njamam, 

5.  Sambil  manjanji  manahiu 
karii  djalan  Jehowa,  krana  horn- 
mat  Jehowa  toto  paham. 

6.  Krana  Jehowa  puna  hai,  tapi 
ia  manangkilik  talo  randah,  palus 
bara  kedjau  iii  kasene  olo  badjoho. 

7.  Amon  aku  manandjong  ma- 
rak  kadjaka,  maka  ikau  mambe- 
lom  aku;  ikau  mandjudju  lengiim 
mambalang  kasangitkara  musohku. 
tuntang  maliwus  aku  hapan  lengam 
gantau. 

8.  Jehowa  karah  mahapus  akangi 
ku.  Kahalap  aim,  o  Jehowa  ,  mela- 


masm.  136.137.138. 


146 


M  ASM  UK. 


sampai  katatahi.  Kara  tampan 
lengam  ta  ikau  cljaton  maku  ma- 
il aluae. 


MASMUR  139. 

Hatalla   katawan   talo   handiai;    hapus 
kalunen  tokep  iti;  iii  iika  kaharap. 


1.  JxLasmur  Dawicl;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji.  —  O  Jehowa, 
ikau  mariksa  tuntang   kasene  aku. 

2.  Ikau  katawan  pondok  pen- 
dengku,  ikau  kasene  kara  tirokku 
bara  kedjau. 

3.  Ikau  mita  panandjongku  pen- 
terkn,  ikau  harati  kara  djalangku. 

4.  Krana  toto ,  djaton  idja  ka- 
bawak  augh  hong  djelangku  ma- 
liin   katapasan  tawam,  o  Jehowa. 

5.  Hila  bau  hila  likut  ikau 
manganggapong  aku,  tuntang  leng- 
am haradjnr  mahundjun  aku. 

6.  Kahaiati  kalota  pahalau  hc- 
ran  tuntang  timben  akangku,  dja- 
ton tau   aku  lepah  manugae. 

7.  Kangkwe  panggoetku  ma- 
hakan  Rogh  aim?  tinai  kangkwe 
daringku  maliila  baum? 

8.  Alo  aku  mandai  akan  langit, 
maka  ikau  lieta ;  alo  aku  handak 
mohon  menter  huang  naiaka,  itiim, 
ikau  heta  kea. 

9'.  Alo  akumindjam  palapas  ka- 
lawa,  palus  melai  saran  tasik  haliai : 

10.  Toto,  heta  kea  lengam  raa- 
liin  akan  magah  aku,  tuntang 
lengam   gantaum  ngagalan  aku. 

11.  Alo  aku  hamauh:  kalah  ka- 
kaput  manjangkulep  aku ,  —  ta 
maka  alern  ta  kea  kilau  blawa  ha- 
kalifeg  aku. 

12.  Krana  talo  kaput  kea  djaton 
tau  mangaput  talo  intu  baum,  ha- 
malem  blawa  kilau  handau ,  kaka- 
jMit  sama   kilau  kalawa. 


13.  Krana  ikau  tempon  atai 
buaku ,  ikau  hindja  aku  huang 
knain  induku. 

14.  Aku  manara  ikau,  basa  aku 
inarnpa  heran  haliai;  kara  gawim 
paham  hengan,  djeta  kasenan  ham- 
baruangku. 

15.  Kara  tolangku  djaton  basi- 
lim  bara  ikau,  metoh  aku  indja- 
dian  hong  iika  basahokan,  inawas 
kilau  hong  penda  petak. 

10.  Matam  djari  mita  aku  ka- 
tika  aku  hindai  mandjari,  tuntang 
kara  andau,  awang  akandumah, 
lepah  djari  tama  suratm,  helo  bara 
idja  andau  kara  andau'  ta  djari 
sarnpai. 

17.  Maka  lalelian  karega  kara 
tirokm ,  o  Hatalla !  kutoh  karae 
paham ! 

18.  Paribasa  aku  handak  misa 
ta ,  djeta  ara  bara  kutoh  bawak 
baras.  Amon  aku  rnisik,  aku  ma- 
gon  hindja  ikau. 

19.  O  Jehowa,  kalah  patai  kara 
olo  parajap!  Keton,  olo  pambusau 
daha,  dari  bara  aku! 

20.  Krana  olo  ta  hakotak  mango- 
tak  ikau  papa  aughe,  musohm  ta 
manandjaro  bewai   manjewut  aram. 

21.  Djaton  patut  aku  basingi 
awen,  idja  basingi  ikau,  o  Jehowa? 
tuntang  tnandjilek  olo  ta,  idja 
mampadjbho  arepe  marisang  de- 
ngam  ? 

22.  Ha  pan  salepah  ataiku  aku 
basingi  olo  ta,  tuntang  aku  mang- 
gara  ia  musohku. 

23.  Piiksa  aku,  o  Hatalla,  kasi- 
sik  ataiku,  kema  aku  tuntang  ka- 
sene kara  tirokku. 

24.  Tuntang  itam,  djaka  aku 
toh  hong  djalan  idja  bakal  kapahii, 
palus  a gah  aku  hong  djalan  idjii 
katatahi. 


masm.  138.139. 


JUASMIU. 


117 


MASMUR  140. 

Laku  huktuu  mawi  ulo  parajap. 


1.  iVLismur  Dawid;  akan  ka- 
mander  olo  panjanji. 

2.  Awat  aku,  o  Jeliowa,  bara 
olo  papa,  kalindong  aku  bara  olo 
gagah. 

3.  Idja  mangarangka  aia  talo 
papa  traang  ataie,  sining  andau  ia 
hapumpong  tantai   klahi. 

4.  iEucn  mampahari  djeliae  tu- 
mon  handipa,  katadan  handjaliwan 
aton  hong  fcotok   biwihe.  —  Sela. 

5.  Haga  aku,  o  Jehowa,  bara 
lengan  olo  papa,  kalindong-  aku 
bara  olo  gagah,  idjii  handak  niang- 
gian  nanggarurus  paingku. 

6.  Olo  badjoho  ta  djari  manc- 
nan  tali  tuntang  djarat  akangku, 
ia  maiming  (ijaring  balikat  dja- 
langku ,  ia  manenan  sarangkepe 
akangku.  —   Sela. 

7.  Tapi  aku  hamauh  dengan 
Jehowa:  Ikau  puna  Hatallangku; 
inning,  o  Jehowa,  augh  usokku. 

8.  O  Jehowa,  pangkahai  Tu- 
han,  kwasan  salamatku!  ikau  ma- 
nalawang  takolokku  metoh  andau 
klahi. 

9.  0  Jehowa,  ala  rnalalus  ki- 
pen  olo  papa ,  ala  raanontong  ka- 
handake,  suro  olo  ta  mampadjoho 
arepe.  —  Sela. 

10.  Karajap  totoke  akan  buah 
takolok  awen,  idja  mangapongaku. 

11.  Barah  apui  akan  ilaboli  hun- 
djun  awen,  Ta  karith  mantarik 
awen  akan  apui,  akan  rahusan 
dahes  danum ,  sampai  katatahi 
awen   djatou  akan  lembut. 

12.  Olo  idjii  papa  totoke  djaton 
karlih  bahambit  hong  tanah,  olo 
papa  parajap  kariih  ihaiak  djudju- 
djudju. 


13.  Tawangku,  Jeliowa  mandja- 
dian  kapatul  akan  olo  tjalaka,  tun- 
fcang  kabudjur  akan  olo  piihii. 

14.  Toto,  olo  tetek  karah  ma- 
nara  aram,  ttmtangolo  budjur  ba- 
rah nii'lai  intu  bauin. 


MASMUR  141. 

j    Lakudoa  inta  Hatalla,  mangat  ia  mabaga 
tuut.ing  mandohop. 


1.  JVlasmur  Dawid.  —  0  Je- 
howa, ikau  intehauku ,  gulong 
tanggoh  aku;  hining  aughku,  anion 
aku   mangahau  ikau. 

2.  Kaiiih  lakudoangku  ingilakm 
kilau  parapah  mangat  ewaue  intu 
baum,  talo  tandjungan  lengiingku 
ta  kilau  parapah  talo  kinan  ha- 
lemiii. 

3.  Djaga  njamangku,  o  Jehowa, 
tonggo   blawang  totok  biwihku. 

4.  .iEla  nalua  atiiiku  tiling  akan 
talo  papa ,  sampai  rnalalus  gawi 
darhaka  omba  kara  olo  parajap , 
ala  kea  aku  ompat  kuman  talo  idja 
iika  kipae. 

5.  Kiiliih  la  idja  tetek  mam ukul 
aku  haiak  masi;  kiilah  la  man- 
djara  aku,  djeta  kilau  minjak  hun- 
djun  takolokku,  idja  pahias  tai'ima 
ta;  tinai  aku  blaku  doa  malawan 
karajap  awen. 

6.  Kaia  hakim  awen  akan  un- 
baring bara  bukit  batu;  tii  olo 
akan  mahining  kotakku,  marajewufc 
ta  paris. 

7.  Kilau  olo    Eaangowak    ; 
anion  maluku ,    kalota   tolang    ita 
indjakah  akan  njaman  naiaka. 

8.  Krana  intu  ikau,  o  Jeh 
pangkahai  Tuhan,  matangku  leket, 
aku    bakalindong   intu    ikau,    ala 
manjaragh  hambaruangku. 


HASH.  140.  141 


us 


MASMUR. 


9.  Haga  aku  bara  djarat,  idja 
djari  inenan  awen  rnanantai  aku, 
tuntang  bara  djaring  olo  parajap 
tii. 

10.  Kalah  kara  olo  papa  ta  buah 
djarat  ai  kea,    tapi    aku  mahalau 


sananff. 


MASMUR  142. 

Lakudoa  amon  paham  tjalaka. 


1.  Augh  adjar  Dawid;  —  laku- 
doae  metoh  ia  hong  lowang  tii.  — 
(l.£am.24,4.) 

2.  Hapan  aughku  aku  mang- 
kariak  mantehau  Jehowa,  hapan 
kotakku  aku  inusok  Jehowa. 

3.  Aku  mangado  manusuh  ka- 
pahangku  naharep  baue,  tuntang 
masuman  kara  tjalakangku  akae. 

4.  Anion  roghku  singgul  haliai, 
maka  ikau  kea  katawan  djalangku. 
JEwen  ta  manenan  djarat  rnanan- 
tai aku  hong  djalan  idia  ihoroe- 
ku. 

5.  Itam,  amon  aku  manampa- 
jah  akan  hila  gantau,  djaton  idja 
biti  handak  kasene  aku;  kara  aka 
kalindongku  rusak ,  djaton  idja 
biti  paraba  hambaruangku. 

6.  Aku  mangkariak  mantehau 
ikau,  Jehowa,  koangku:  ikau  be- 
wai  aka  kaharapku,  bagingku  hong 
tan  ah   olo  belom. 

7.  Senah  augh  bawaiku,  krana 
aku  ujuh  haliai ;  awat  aku  bara 
awen  idja  mangatah  aku ,  krana 
iiwen  pahalau  abas  bara  aku. 

8.  Plua  hambaruangku  bara  si- 
pir,  mangat  aku  manara  aram; 
olo  tetek  samandiai  karah  hindja 
omba  akii,  amon  ikau  mampahalap 
aku. 


MASMUE  143. 

Lakudoa  mansat  iliwus  bara  inusoh. 


1.  i\lasmur  Dawid.  —  0  Je- 
howa, hining  lakudoangku,  taling- 
an  pindingm  akan  augh  usokku , 
tarima  aku  tagal  katotom ,  tagal 
katetekm. 

2.  Mln  mimbit  rewarm  tama 
hukum,  krana  dialo  idja  biti  karii 
olo  belom,  idja  tetek  intu  baum. 

3.  Krana  musoh  manjasah  ham- 
baruangku ,  ia  mampidjak  pambe- 
lomku  hong  petak,  tuntang  mam- 
palokang  aku  huang  kakaput , 
kilau   awen  idja  matai  palus. 

4.  Maka  roghku  djari  ujuh  intu 
huangku,  ataiku  sabanen  huang 
aku. 

5.  Aku  mingat  kara  wajah  dja- 
man  horan,  aku  mangumang  karii 
gawim,  aku  mangenang  kara  tam- 
pan lengam. 

6.  Aku  maudepa  lengangku  intu 
ikau ;  hambaruangku  haus  taharu 
ikau,  kilau  petak  idja  ngarising.  — 
Sela. 

7.  Djeledjeleng,  tarima  aku ,  o 
Jehowa ,  krana  roghku  lawoh  ni- 
hau ;  iila  manjahokan  baum  bara 
aku,  bela  aku  sama  dengan  awen 
idja  lawo  akan  kubur. 

8.  Pahining  asim  intu  aku  haiak 
djadjewu  ,  krana  aku  harap  ikau  ; 
sanan  akangku  djalan  idja  pa  tut 
ihoroeku ,  krana  aku  mandjuluk 
arepku  intu  ikau. 

9.  Liwus  aku  bara  karii  mu- 
sohku,  o  Jehowa,  intu  ikau  aku 
bakalindong. 

10.  Adjar  aku  manumon  kahan- 
dakm,  krana  ikau  Hatallangku; 
kalah  Roghm  idja  bahalap  inagah 
aku  hong  djalan  budjur  tuntang 
rampar. 


MASM.141. 142.  143. 


MASMUR. 


H9 


11.  Tagal  aram,  o  Jehowa,  kii- 
liih  belom  aku;  tagal  katetekm 
])lua  hambaruangku  bara  kadjakii. 

12.  Tuntang  tagal  kahalapm  pa- 
lomos  kara  musohku,  palus  patai 
parusak  olo  handiai  idja  mahapit 
hambaruangku;  krana  aku  toh 
])una  rewarm. 


MASMUR  144. 

Salamat  olo,  idjii  Jehowa  indu  Hatallac. 


1.  JxLasmur  Dawid.  —  Horu- 
mat  akan  Jehowa,  batukarangku, 
idja  madjar  lengangku  klahi,  tun- 
tang penangku  parang; 

2.  la  idja  masi  aku,  idja  ko- 
tangku,  akaku  dahen  tuntang  pa- 
liwus  ajungku,  talawangku  idja  tan 
harapku,  idja  mandjudju  utus  olo 
aingku  mamenda  aku. 

3.  O  Jehowa,  narai  kea  olon , 
sampaiikau  maku  kasene  ia?  awe 
idja  puna  bagin  matiii  ta,  sampai 
ikau  marega  .ia? 

4.  Krana  olon  kilau  asep  be- 
wiii ,  kara  andaue  kilau  kangka- 
lingan  talo,  idja  badjeleng  lilap. 

5.  O  Jehowa,  tiling  langitm, 
mohon,  tindjek  kara  bukit,  nakara 
djeta  hasep. 

6.  Birik  kara  kilatm  manam- 
burup  olo  ta,  lekas  anak  panahm 
manjanjau  awen. 

7.  Djudju  lengam  bara  akam 
gantong,  liwus  aku;  awat  aku  bara 
danum  hai  ta,  bara  lengan  olo  be- 
ken  utuse; 

8.  Idja  njamae  radjin  raanan- 
djaro ,  idja  lengae  puna  parajap 
haliau. 

9.  O  Hatalla,  njanji  taheta  aku 
handak  manjanjie  akam,  hapan  ra- 


bap  sapulu  talie    aku   handak    bu- 
sik  akam. 

10.  Ikau  idja  mampanang  radja . 
tuntang  maliuus  rewarm  Dawid 
bara  padang  papa. 

11.  Liwus  aku,  tuntang  awat  aku 
bara  lengan  olo  beken  utuse,  idjii 
njamae  radjin  manandjaro,  tuntang 
lengae  puna  parajap  haliau. 

12.  Mangat  anak  hatuiin  ikai 
kilau  talo  imbul,  awang  badjewong 
mansuloh  metoh  katabelae,  tun- 
tang kara  anak  ikai  idja  bawi  ki- 
lau ramon  kabungas  huma. 

13.  Mangat  kara  gudang  ikai 
kontep,  tau  ramoe  haradjur  induan. 
tinai  mangat  kara  tabirin  ikai  ma- 
nak  bakojakojan,  bapulupulu  kojan 
haream,  hong  tanan  ikai. 

14.  Mangat  kara  sapin  ikai  ma- 
nakmanaka ;  tuntang  djaton  ka- 
rugie,  djaton  kahaiange ,  djaton 
tangis  karidu  hong  kara  djalan  le- 
wTun  ikai. 

15.  Salamat  utus  olo  tit  idjii  ka- 
lota;  salamat  olo  ta  idjii  Jehowa 
indu  Hatallae. 


MASMUR  145. 

Njanji  taran    Hatalla. 


1.  JNjanji  tara,  ingarang Dawid. 
—  Aku  handak  mampahai  ikau . 
o  Hatallangku ,  ikau  idjii  radja  , 
tuntang  handak  manara  aram  ha- 
radjur katatahi. 

2.  Nongkang  andau  aku  han- 
dak manara  ikau,  tuntang  maho- 
rumat    aram  haradjur  katatahi. 

3.  Jehowa  toto  hai  tuntang  pa- 
ham  indu  ihorumat,  karii  gawie 
awang  heran  djaton  tarariksa. 

4.  Girii    idjii    manara   karii  ga- 


masm.  143.  144.  L45. 


150 


MASMUR. 


wim  palus  girir  beken ,    kara   ga- 
wim  awang  kwasa  imbriisa  iiwen. 

5.  Aku  handak  mawgnimaiig 
kahalap  kabungasm  tuntang  kara 
kahaim,  kaiii  gawim  awang  heran. 

6.  Mangat  olo  akan  naambtrita 
kara  gawim  awang  aka  kikah , 
maka  aku  handak  manjarita  kara 
gawin   kahaim. 

7.  ./Ewen  ta  haradjnr  akan  ma- 
suman  fcuntang  manara  kahain  ka- 
halapm,  awen  akan  basasurak  ma- 
suman  katetekm. 

8.  Jehowa  puna  pamasi  panja- 
njang,  ia  pandjang  ataie  tuntang 
paham  kahalape. 

9.  Jehowa  toto  bahalap  dengan 
talo  handiai,  ia  manjanjang  kara 
talo  tampae. 

10.  Kara  talo  tampam  mas  ma- 
nara ikau ,  o  Jehowa ,  kara  olo 
aim  idja    budjur  mahorumat  ikau. 

11.  ./Ewen  masuman  kahain  ka- 
I'adjaara,  tuntang  mambiita  kwasam 
idja  paham; 

12.  Mangat  olo  kalunen  katawan 
kwasam,  tuntang  kahalap  kabungas 
karadjaam. 

13.  Karadjaam  toto  karadjaan  pa- 
lus katatahi,  kwasam  melai  haiadjur 
girirmanggirir. 

14.  Jehowa  manjokah  kara  olo 
idja  balongkang,  ia  mampendeng 
kara  olo  idja  paleko. 

15.  Matan  talo  handiai  mentai 
ikau,  ikau  manenga  panginae  akae 
genep  katikae. 

16.  Ikau  mukai  lengam,  palus 
mambesoh  talo  handiai  idja  belom 
tumon  kakilake. 

17.  Jehowa  toto  tetek  huang 
karadjalae,  tuntang  bahalap  huang 
kara  gawie. 

18.  Jehowa  manokep  kara  olo  idja 
blaku  intu  ia,  olo  handiai  idjii  blaku 
intu  ia  huang  katoto. 


19.  Ia  manontong  kahandak  kara 
olo ,  idja  mikah  ia ,  iii  manarima 
augh  bav.aie ,  palus  mandohop 
fiwen. 

20.  Jehowa  mahaga  karii  olo  idja 
sinta  ia,  tapi  karii  olo  papa  im- 
palomose. 

21.  Njamangku  akan  manjewut 
taran  Jehowa ,  tuntang  kara  isi 
akan  mahorumat  arae  idja  brasih 
haiadjur  sampai  katatahi. 


MASMUR  146. 

Njanji  taran  llatalla. 


1.  llallelnja!  Tara  JehoM'a ,  o 
hambaruangku ! 

2.  Aku  handak  manara  Jehowa 
katahingku  belom,  tuntang  manja- 
nji  mahorumat  Hatallangku  kata- 
hingku aton. 

'6.  Mia  harap  karii  radja,  ii wen 
olo  kalunen,  puna  djaton  olihe 
mandohop. 

4.  Sana  tahasenge  bageto,  ta  ia 
mandjadi  petak  haluli,  palus  karii 
tirok  akale  djari  rusak.  —  (l.Mos. 
3,19.) 

5.  Salamat  olo  ta,  idja  Hatallan 
Jakob  indu  pandohope ,  idja  aka 
kaharape  Jehowa  Hatallae. 

6.  lii  idja  djari  manampa  langit 
tuntang  petak,  tasik  tuntang  talo 
handiai  awang  huange;  iii  idjii 
metter  djandjie  sampai  katatahi; 

7  Idjii  mambudjur  olo  tii  awang 
ihenjek ,  tuntang  pakanan  olo 
blau.  Jehowa  maliwus  olo  tawa- 
nan. 

8.  Jehowa  mamparenang  matan 
olo  babutii,  Jehowa  mampendeng 
olo  paleko,  Jehowa  sinta  olo  tetek. 

9.  Jehowa   mahaga    tamuiii,    iii 


masm.  145.  146. 


MASMI.'Il. 


151 


mamatut  akan  nolii  tuntang  balo, 
tuntang  iii  mamparusak  djalan  olo 
papa. 

10.  Jehowa  marentah  sampai  ka- 
talalii.  Hatallam,  o  Sion ,  hara- 
iljnr  girirmanggirir.    llalleluja. 


MASMUE  147. 

Xjnnji  taran  Ilatalla. 


1.  JLara  Jehowa!  krana  manja- 
nji  mahorumat  Hatallan  ita,  djeta 
bahalap;  basa  iii  maiiis  patut  tara 
akae. 

2  Jehowa  mamangun  Jerusalem, 
ia  ma  mum  pong  Israel  idjii  darai- 
daraia. 

3.  Iii  mam  pong  olo  iclja  lenjoh 
ataie,  tuntang  manatamba  karii 
kapahae, 

4.  Iii  manukas  djumalab  karii 
bintang,  tuntang  manjewut  kakarii 
tii  njambiti   arae. 

5.  Tuhan  ita  toto  hai  tuntang 
paham  kwasa ,  karii  akale  djaton 
larariksa. 

G.  Jehowa  mampendeng  olo  idja 
balemo  ataie,  tinai  iii  malienjek  olo 
parajap  sampai  petak. 

7.  Hatatombah  njanji ,  manara 
Jehowa,  pahiau  karii  kutjapi  akan 
Hatallan  ita. 

8.  Idjii  miirep  langit  dengan 
baunandau ,  idjii  manatap  udjan 
akan  petak ,  mampalembut  oru 
hundjun  bukit ; 

9.  Idjii  mampakanan  karii  meto, 
alo  burong  kak  kea,  anion  iii  ma- 
hiau.  blaku  intu  iii. 

10.  Ia  djaton  mangilak  kaabas 
hadjaran,  djaton  iii  radjin  katekang 
tolaug  olo; 

11.  Jehowa  mangilak   iiwen   idjii 


mikah    iii,     tuntang    idjii    rnentai 
;im'm  ajue. 

12.  Jerusalem,  1  ai a  .Jehowa  :  aw  i 
mahorumat  Hatallam,  o  Sion! 

13.  Krana  iii  djari  mandiihcn 
karii  kantjing  blawangin  ,  iii  djari 
mambcrkat  karii  anakm  hongikau. 

14.  Iii  manjanang  karii  saran  ta- 
nahm,  iii  mambesoh  ikau  hapau 
gendom  hasien. 

15.  Iii  mampait  aughe  akan  pe- 
tak, kotak   ajue   tajap  badjeleng. 

16.  Ia"  manenga  udjan  baku  ki- 
lau  bulun  tabiri,  iii  manawur  am- 
bon  habungkus  kilau   kawo. 

17.  Iii  mamanting  udjan  batu 
botopbatopa ;  awe  tan  manahan  ka- 
sadingae? 

18.  Iii  mampait  aughe,  palus 
mampalenjoh  djeta,  iii  mampanam- 
pur  liwute,  tii  talo  tii  lenjoh. 
danum  nahasak. 

19.  Ia  masuman  aughe  akan  Ja- 
kob, tukas  tuntang  kapatut  ajue 
akan  Israel. 

20.  Dengan  karii  olo  kapir  dja- 
ton ia  kalotii  gawie,  a  wen  tii  dja- 
ton katawan  kara  kapatute.  Hal- 
leluja ! 

MASMUE  148. 

Ilapus  kaluneu  akan  manara  Jehowa. 


1.  .llalleluja!  Tara  J  ('how:, 
huang  karii  langit,  tara  iii  huang 
karii  iika  gantong. 

2.  Tara  iii,  keton  karii  malaikat 
ajue,  tara  iii  karii  kawan  talo  be- 
lom  ai. 

3.  Tara  iii,  matanandau  tuntang 
bulan;  tara  iii,  kasii  bintang 
awang  blawa  pahapahai, 

4.  Tara  iii,  langit  idjii  batang 
kara  langit .  tinai  keton  karii  da- 
num, idjii  hundjun  karii  langit  fca. 


MA8M.146.  147.  lis. 


152 


MASMUE. 


5.  Samandiai  ta  akan  manara 
aran  Jehowa ,  krana  sana  ia  ha- 
mauh,  palus  djetii  indjadian. 

6.  Ia  djari  mingkes  kara  talo 
ta  akan  haradjur  katatahi,  tun  tang 
djari  manenga  tukase  akae ,  idja 
djaton  tau  inangkalaue. 

7.  Tara  Jehowa  hong  petak , 
keton  kara  lauk  paus,  keton  kara 
danum ; 

8.  Apui  tuntang  udjan  batu, 
udjan  habungkus,  ambon,  tuntang 
barat,  idja  malalus  augh  ai. 

9.  Kara  bukit  tuntang  kara 
lungkoh,  batang  bua  tuntang  kara 
batang  seder; 

10.  Kara  meto  bariar  tuntang 
kara  meto  pambelom ,  kara  talo 
njarantar  tuntang  kara  ampin  bu- 
j'ong ; 

11.  Kara  radja  hong  petak  tun- 
tang kara  djalahan  olo,  kara  man- 
tir  hai  tuntang  kara  hakim  hong 
petak ; 

12.  Budjang  hatua  tuntang  bu- 
djang  bawi,  kara  olo  bakas  tun- 
tang olo  tabela : 

13.  Uras  djeta  samandiai  akan 
manara  aran  Jehowa ,  krana  ba- 
tonggal  arae  bewai  toto  hai ;  awi 
kahaie  petak   tuntang  langit  djari 


imbungas 


14.  Ta  djari  manggatang  tandok 
djalahan  olo  ai,  tuntang  mampen- 
deng  horumat  akan  kara  olo  ajue 
idja  budjur,  akan  panakan  Israel, 
akan  djalahan  olo  ta,  idja  rantep 
dengae.    Plalleluja ! 


howa  njanji  taheta,  horumat  ajue 
hong  djalahan  olo  ai  idja  brasih. 

2.  Kalah  Israel  handjak  huang 
ia,  idja  djari  manampa  awen,  ka- 
lah anak  Si  on  riariak  ataie  tagal 
radjae. 

3.  Patut  awen  manara  arae 
haiak  bagandut,  tuntang  mampa- 
hiau  akae  gandang  dengan  ku- 
tjapi. 

4.  Krana  Jehowa  mangilak  dja- 
lahan olo  ajue ,  ia  mambungas 
ha  pan  salamat  olo  idja  balemo 
ataie. 

5.  Buah  olo  idja  budjur  intu 
Jehowa  ramirami  awi  kahaie,  tun- 
tang basasurak  hundjun  sasuroe. 

6.  Njamae  akan  manara  Ha- 
talla,  tinai  lengae  akan  mimbing 
padang  idja  manjihi  sansila; 

7.  Uka  malalus  pamalah  mawi 
kara  olo  kapir,  hukum  mawi  kara 
djalahan  olo ; 

8.  Uka  mamasong  kara  radjae 
hapan  rantai,  tinai  kara  olo  ai 
awanghai  dengan  ingkangingkang 
sanaman ; 

9.  Mangat  ia  malalus  hukum 
akae ,  tumon  djari  tarasurat.  Ho- 
rumat kalota  karah  aton  akan 
kara  olo  ajue  awang  brasih.  Hal- 
leluja ! 

MASMUR  150. 

Tara  Hatalla. 


MASMUR  149. 

Njanji  tara  ain  olo  Israel. 


1.  Halleluja!    Njanji  akan  Je- 


1.  Halleluja!  Tara  Jehowa  hu- 
ang akae  idja  brasih ,  tara  ia 
huang  kotan  kwasae. 

2.  Tara  ia  tagal  kara  gawie 
awang  heran ,  tara  ia  tumon  ka- 
paham  kahaie. 

3.  Tara  ia  hapan  augh  saru- 
nai ,  tara  ia  hapan  kutjapi  tun- 
tang rabap. 


masm.  148.  149.150. 


SEWUT    SALOMO. 


153 


4.  Tara  ia  hapan  gandang  tun- 
tang  kangkanong,  tava  ia  hapan 
djarupai  dengan  suling. 

5.  Tara    ia    hapan    bisakbetong 


idja  bai  aughe,  tara  ia  hapan  sa- 
saron  idja  batarik  aughe. 

6.  Talo  handiai  awang  bara  taha- 
sengakan  manaiaJehowa.  Halleluja! 


SURAT  KARiE 

SEWUT  tuntang  TANDING 

SALOMO. 


BAGI  1. 

1.  Kapintar  idja'  toto.  II.  Karnjap 
marubudjok  tuntang  marusak  olon. 
Ill  Kapintar  mangahan  tuntang  mani- 
pudji  olon ,  mandjaudji  kasanang  akae. 


I.  —  1.  Ivara  sewut  tuntang 
tanding  Salorao,  anak  Dawid,  radja 
Israel;  —  {I.  Radja  2, 12.) 

2.  Hapa  mangasene  kaharati 
tuntang  adjar,  mangat  harati  ti- 
rok  kapintar ; 

3.  Mangat  mandino  adjar  kaa- 
pik  ,  katetek  ,  kapatut  tuntang 
kabudjur  ; 

4.  Mangat  manenga  kapantas 
akan  olo  humong,  kaharati  tun- 
tang akal   akan  olo  tabela. 

5.  Olo  idja  pintar  radjin  ma- 
hining ,  tuntang  kadjie  dahang- 
mandahang ;  olo  idja  harati ,  kara 
gawie  uras  mamentok  , 

6.  Uka  ia  harati  kara  sewut 
tuntang  rimae ,  kara  augh  olo 
pintar  tuntnng  lelaie. 

7.  Mikah  Jehowa,  djeta  tam- 
paran    kaharati;    olo    gila   manga- 


bela    kapintar   tuntang    adjar.    — 
(9,10.) 

8.  Joh  anak  ,  tarima  adjar  ba- 
pam,  ala  ngalapean  prentah  indum. 

9.  Krana  djeta  indu  lawong  ka- 
bungas  takolokm ,  tuntang  indu 
saling  ujatm. 

II.  —  10.  Job  anak,  amon  olo 
parajap  manantiring  ikau,  ala  ikau 
orapat  aughe. 

11.  Anion  koan  awen  ta:  has. 
ompat  ikai ,  ita  handak  mangatah 
daha ,  tuntang  handak  mimpa  ili 
idja  brasih  ataie ,  mampahaiang 
kaharape ; 

12.  Kilau 
raanelen    olo 
lepali    lingis 
akan  tambak  ; 

13.  Kara  ampin  ramo  barega  ita 
handak  manduae,  ita  handak  manju- 
ang  human  ita  dengan  talo  irampas ; 

14.  Takan ,  omba  ikai  bewai  . 
ita  handiai   akan  bagi  sama. 

15.  Joh  anak ,  ala  ikau  ompat 
awen  hong  djalae ."  kahana  paim 
bara  peleke. 


kubur  ita  handak 
ta  belobelom  ,  toto 
kilau    olo   idja  lawo 


SEW.  SAL.  1. 


154 


SEWUT    SALOMO. 


16.  Krana  paie  balias  manggoang 
talo  papa ,  iii  manggulong  arepe 
handak  mamisuh  daha. 

L7.  Krana  haiang  bewiii  manenan 
djawa  haiak  karaburong  tii  mitae; 

18.  Tapi  awen  ta  tantai  mang- 
atah  dahae  kea ,  tuntang  manga- 
liat  taliasenge  kabuate. 

19.  Kakai  kadjarian  kara  olo 
idja  haus  ontong  darhaka;  djeta 
manganan  tahaseng   tempoe  kea. 

III. — 20.  Kapiutar  idja  mam- 
batang  tii  mantehau  intu  ruar, 
iii  manggatang  aughe  hong  dja- 
lan  lewu. 

21.  Iii  mantehan  hong  pakan, 
iika  ridu,  iii  masuman  aughe  intu 
bauntonggang  lewu,  koae :  — 
(8,1.-) 

22.  Kilen  katahin  keton  olo  pa- 
raj  ap  handak  mahaga  karajap  ke- 
ton ?  tuntang  olo  panjindir  radjin 
sindire?  tinai  olo  gila  mangabelii 
kaharati? 

23.  Hobah  keton,  tarrma  adjar- 
ku.  Itii ,  aku  handak  manusuh 
lloghku  akan  keton,  aku  handak 
masuman  karS  aughku  akan  keton. 

24.  Maka  basa  aku  mangahau , 
tapi  keton  managah,  basa  aku 
inandjuluk  lengiingku ,  tapi  dialo 
idja  biti  paraba  tii , 

25.  Tuntang  keton  manganan 
kara  adjarku  ,  mangabelii  urokku  : 

~2Q.  Toh,  maka  aku  kea  handak 
manatawa  keton  metoh  tjalakan 
keton ,  tuntang  handak  hababaka 
keton ,  amon  talo  kikiih  keton 
dumah ; 

27.  Amon  talo  kikiih  keton  du- 
mah kilau  njaho ,  buah  keton  , 
tuntang  tjalakan  keton  kilau  ba- 
rat,  amon  kadjakii  tuntang  ka- 
einggul  atiii  manjangkulep   keton. 

28.  Tii  awen  tii  kariih  mantehau 
aku ,   tapi  aku   djaton  maku  tom- 


bah;    haiak   djadjewu   awen  karab 

manggau  aku,  tapi  djaton  sondau. 

2i).  Basa    iii    djari  basingi    kara 

kaharati  ,     tuntang    djaton    maku 
mangenang  mikah  Jehowa , 

30.  Iii  djaton  maku  tarima  adjar- 
ku ,  tuntang  djari  manawah  karii 
urokku : 

31.  Toh,  maka  iii  akan  kuman 
kea  karii  bua  dasar  ai ,  tuntang 
inandjadi  puas   awi  tiroke. 

32.  Krana  kadungil  olo  parajap 
mampatiii  bitie,  tuntang  ontong 
olo  gila  tii  marusak  temj)oe. 

33.  Tapi  aweawe  idja  manumon 
aughku,  iii  kariih  melai  sanang 
tuntang  landang,  dia  usah  mikah 
kara  ampin  talo  papa. 


BAGI  2. 

Kara  berkat  kapintar  ta. 


1.  U  anak  ,  anion  ikau  handak 
munarima  aughku,  tuntang  ma- 
haga prentahku  akam  , 

2.  Amon  ikau  nianalingan  pin- 
dingm  manjeniih  kapiutar,  tuntang 
maniling  ataim  manintu  kaharati, 

3.  Toto,  amon  ikau  mambawa 
kapantas,  tuntang  mambo  aughm 
mangahau  kaharati, 

4.  Amon  ikau  manggilau  djetii 
kilau  salaka,  tuntang  manitip 
manggau  tii  kilau  ramo  barega 
idjii   liasilim: 

5.  Tii  ikau  kariih  katawan  ki- 
kiihm  dengan  Jehowa,  tuntang 
kasenc  kaharati  tahiu  llatalla. 

6.  Krana  Jehowa  manenga  ka- 
pintar ,  bara  njamae  aton  dumah 
kaharati  tuntang  akal. 

7.  Iii  mina  salamat  akan  olo  bu- 
djur,  tuntang  manalawang  awen  idja' 
manandjong  tuntang  kaetter  ataie; 


sew.  sal.  1.2. 


SEWUT    SALOMO. 


155 


8.  Mangat  iii  maliaga  djalan 
kabudjur ,  tuntang  manganggulo 
panggoet  olo  ajue  idjii  brasih. 

9.  Tii  ikau  karah  kasene  kate- 
tek  tuntang  kapatut,  kara"  djalan 
idja'  bahalap. 

10.  Amon  kapintar  tama  ataim , 
anion  kaharati  ingilak  hambaruam : 

11.  Ta'  maka  akal  bahalap' karah 
mahaga  ikau  ,  tuntang  tirok  bu- 
(ijnr  al  an  manonggo  ikau  ; 

12.  Mangat  maliwns  ikau  barn 
djalan  kapapa ,  bara  olo  idja  ma- 
nandjaro  haliau  aughe ; 

13.  Idja  malihi  djalan  budjur, 
tuntang  mahoroe  tandohan  awang 
kaput ; 

14.  Idjii  radjin  mawi  talo  papa, 
tuntang  handjak  huang  dasar  ha- 
liau parajap; 

15.  Idja  bingkok  djalae,  tuntang 
manjampang  panggoete. 

16.  Mangat  iii  malapas  ikau  bara 
bawin  olo  beken,  bara  olo  panje- 
lat  ta  ,  idja  menjak  manis  aughe  ; 
-(6,42.) 

17.  Tuntang  malihi  idja  ulae 
pesae  tabela.  haiak  ngalapean  djan- 
djie  intu  Hatallae. 

18.  Krana  humae  tiling  manintu 
pampatai,  tuntang  panggoete  uras 
manantarang  aka  olo   idja  rusak. 

19.  Olo  handiai  idja  tama  ia 
djaton  akan  buli  tinai ,  tuntang 
djaton  tau  sarapai  djalan  pam- 
belom. 

20.  Mangat  ikau  mahoroe  djalan 
olo  bahalap,  tuntang  budjur  ma- 
il untut  pelek   olo  tetek. 

21.  Krana  olo  tetek  karah  mu- 
kong  petak,  olo  budjur  'atiiie  akan 
melai  dahen  hetii. 

2'2.  Tapi  olo  papa  kariih  impa- 
lomos  bara  petak,  tuntang  olo  tu- 
las  parajap  akan  irunap  bara  beta. 


BAGI  3. 

Karli  berkat  kapintar  t;i. 

1.  U  anak ,  ala  ngalapean  pe- 
tahku,  kalah  ataim    mahaga  pren- 

tahku. 

2.  Krana  djeta  karah  manda- 
hang  akam  kambon  umurm ,  arii 
njelon  pambelom  tuntang  k;ts;i- 
nang.  —  (5.Mos.S,l.) 

3.  Asi  tuntang  katoto  iila  pisali 
dengam ,  kepan  ta  intu  ujatm . 
surat  ta  hong  tampong  ataim. 

4.  Ta  ikau  kariih  pintar,  tun- 
tang ingilak  Hatalla  dengan  olon. 

5.  Harap  Jehowa  hapan  salepah 
ataim ,  tuntang  ala  basokah  intu 
kaharatim ; 

6.  Malainkan  tahiu  iii  huang 
kara  gawim ,  ta  iii  kariih  mam 
budjur  karii  djalanam.  , 

7.  ^Ela  manggara  arepm  pin- 
tar: tapi  mikah  Jehowa,  tuntam.1; 
undur  bara  talo  papa. 

8.  Djetii  kariih  manatamba  pu- 
serm ,  tuntang  mangantjang  t<>- 
langm. 

9.  Horumat  Jehowa  hapan  ra- 
raom,  hapan  karii  parut  pangu- 
lihm ; 

10.  Ta  karii  lepaum  kariih  kon- 
tep ,  tuntang  karii  pehesm  karah 
mamurai   awi   anggor. 

11.  O  anak,  ala  manganan  adjar 
Jehowa ,  ala  ataim  basangkal  awi 
djarae. 

12.  Krana  Jehowa  mandjara  idja 
aka  kataue  ,  tuntang  mangilak  iii, 
kilau  bapne  mangilak  anakc.  — 
(Pan(/ai'.o,19.) 

13.  Salamat  olo  tii  idja  sondau 
kapintar,  olo  tii  idjii  nambowong 
kaharati; 

14.  Krana  bahalap  manggan  djeta 
bara   manggau  salaka,  djetii  indu 


SEW.  SAL.  2.  3. 


156 


SEWUT    SALOMO. 


ontong    bahalap    bara     bulau.   — 
(8,10.) 

15.  Djeta  barega  bara  mutiara, 
tuutang  talo  handiai  idja  tau  ingi- 
lakm  djaton  olili   sama  dengae. 

16.  Umur  pandjaug  intu  hila 
gantaue,  tinai  hila  sambile  pana- 
tau  tuntang  horumat. 

17.  Djalan  ai  uras  djalan  mangat, 
kara  pelek  ajue  uras  kasanang 
samandiai. 

18.  Djeta  kilau  batang  pambe- 
lom  akan  olo  idja  manjingkap  ia; 
toto ,  salamat  olo  handiai ,  idja 
mimbing  mahaga  djeta. 

19.  Awi  kapintare  Jehowa  djari 
mandjadian  petak,  tuntang  djari 
manatap  kara  langit  awi  tirok  ai. 

20.  Awi  kaharatie  kara  danuin 
djari  hapisah,  tuntang  kara  baun- 
andau  mandurut  danum  arabon. 

21.  O  anak,  ala  manjoho  djeta 
haiang  bara  matain,  haga  kaapik 
tuntang  akal; 

22.  Krana  djeta  indu  pambelom 
hambaruam,  tuntang  indu  kapa- 
ris  njamam. 

23.  Ta'  ikau  karah  anggaanggai 
hong  djalan,  tuntang  paim  djaton 
tantarang. 

24.  Anion  ikau  menter  handak 
batiroh,  djaton  ikau  akan  inikah, 
inalainkan  ikau  karah  menter  ba- 
tiroh mangat ; 

25.  Sampai  dia  usah  ikau  ini- 
kah talo  pampikah  awang  salenga 
lawo,  djaton  kea  karusak  olo  papa, 
union  djetii  aton  dumah. 

2Q.  Krana  Jehowa  indu  aka  ka- 
mentengm,  ia  karah  mahaga  paim 
bela  inawan. 

27.  ^Ela  mangahana  kara  talo 
bahalap  akan  awen  idja  tapas , 
idja  puna  patut  hapan  djeta,  amon 
aton  kwasan  lengiim  bara  Hatalla, 
tau   rnalalus  ta. 


28."7Ela  hatnauh  dengan  kolam  : 
buli  toh,  tau  haluli  tinai,  djewu 
aku  handak  manenga  akam;  — 
tuntang  djeta  djari  aton  intu  ikau. 

29.  vEla  mangalagai  kapapa  mawi 
kolam  ,  idja  melai  hakabuah 
dengam. 

30.  Mh  hasuat  dengan  olo  dja- 
ton bara  buku  ,  amon  ia  djaton 
djari  mamapa  ikau. 

31.  vEla  bahiri  olo  kianat,  tun- 
tang ala  mintih  kara  djalae,  idja 
mahin  ala. 

32.  Krana  olo  bingkok  aka  ka- 
djilek  Jehowa ,  tapi  dengan  olo 
budjur  ataie  ia  rampi. 

33.  Sapan  Jehowa  leket  hong 
human  olo  parajap,  tapi  aka  olo 
tetek  melai  la  handak  mamber- 
kate.  —  (15,6.) 

34.  Olo  panjindir  ia  handak  ha- 
babakae,  tapi  ia  masi  kara  olo 
idja   balemo  ataie. 

35.  Olo  pintar  mandino  horu- 
mat ;  tapi  alo  olo  gila  ta  hai , 
ia  njukok  kea. 


BAGI  4. 

Augh  puilji  uka  manggau  kapiutar 
tuutanc;  mahakan  kaJariiaka. 


1.  Xliuing ,  anak,  augh  adjar 
bapa  keton;  mindiminding  mangat 
mandino   kaharati. 

2.  Krana  aku  manenga  adjar 
bahalap  akan  keton,  ala  ngala- 
pean  prentahku. 

3.  Krana  aku  kea  bihin  anak 
apangku  idja  tabela,  anak  induku 
idja  tonggal. 

4.  Maka  ia  madjar  aku,  koae: 
buah  ataim  mangandong  aughku ; 
haga  kara  prentahku  mangat  ikau 
belom. 


sew.  sal.  3.  4. 


SEWUT    SALOMO. 


157 


5.  Gau  kapintar,  gau  kaharati; 
ala  kalapean,  ala  manjampang  bara 
adjar  njamangku. 

6.  JEla  nangkalingau  djeta,  ta 
djeta  karah  mahaga  ikau;  sinta 
cljeta ,  maka  djeta  karah  manonggo 
ikau. 

7.  Kapintar  ta  tain  idjii  mam- 
batang  toto,  pili  kapintar  hapan 
karii   ramom  >  pili  kaharati. 

8.  Pahai  iii ,  t;i  iii  karah  marn- 
pahai  ikau ;  iii  karah  mahorumat 
ikau  ,  anion  ikau  mangkipit  iii. 

9.  la  karah  manibungas  tako- 
lokm,  tuntang  manenga  akam 
makota  bahalap. 

10.  Tagal  ta  hining,  o  anak , 
tuntang  tariraa  aughku,  ta  karii 
njelon  pambclom  ajum  karah  in- 
dahang. 

11.  Aku  handak  madjar  ikau 
djalan  kapintar,  aku  handak  mam- 
pa  tandjong  ikau  hong  djalan  bu- 
djur ; 

12.  Sampai  ikau  huang  pang- 
goetm  djaton  tau  sangkajut  ta- 
saran  paim ,  alo  ikau  hadari  ikau 
djaton  tanggarums. 

13.  Imbing  adjar,  ala  malekak 
tii ,  haga  ta  buabuah,  krana  djeta 
puna  pambelom  ajum. 

14.  .ZEla  ompat  djalan  olo  dar- 
haka ,  tuntang  ala  tama  pelek 
olo  papa. 

15.  Kanan  djeta,  ala  mahoroe 
tii;  undnr  bara  djeta  tuntang 
halau  ta. 

16.  Krana  awen  tii  djaton  maku 
batiroh  djaka  dia  iii  djari  malalus 
karajape;  tirohe  ta  inganae,  amon 
ia  hindai  djari  marusak  olon. 

17.  Krana  iiwen  ta  kuman  te- 
pong  kadarhaka,  tuntang  mihop 
anggor  karajap. 

18.  Tapi  djalan  olo  tetek  tii 
kilau  kalawa  idjii  manjangkowong, 


Etwa  ,    samjiai 


sasar     tahi     sasar    bh 
handau  lialiai. 

19.  Maka  djalan  olo  parajap  tii 
kilau  kakaput  ,  awen  djaton  ka- 
tawan  talo  idjii  akae  tanggaruius. 

20.  O  anak,  sen&h  kara  aughku. 
tuntang  talingan  pindingm  akan 
kotakku. 

21.  Aih  nalua  djeta  haiang  bara 
matam  ,  haga  tii  mamentok  hu- 
ang atiiitn. 

22.  Krana  djetii  indu  pambelom 
olo  idja  sondau  tii ,  mandjadi  ta- 
tamba  akan  hapus  bitie. 

23.  Djaga  ataim  pahapaham  bara 
kara  talo  beken ,  krana  bara  heta 
lembut  ])ambelom. 

24.  Kanan  bara  ikau  kara  kasa- 
lan  njama ,  karii  kaliau  totok  bi- 
wih  awi  mangedjaue  dengam. 

25.  Soho  matam  tendiitendiik  , 
tuntang  bawak  matam  tanggar 
akan  tintun  baum. 

26  Etter  buabuah  tasaran  paim, 
mangat  kara  djalanam  diihen  ha- 
radjur. 

27.  ./Ela  rujongrajang  akan  sam- 
bil  gantau  ,  indah  paim  bara  talo 
papa. 


BAGI  5. 

M\a   omba  olo  pahnbandong  bakandji 
bnja  heret  dengan  sawaru  bcwai. 


1.  (J  anak,  ingaingat  kapin- 
tarku,  talingan  })indingm  akan 
kaharatingku ; 

2.  Mangat  ikau  bara  kapantas . 
tuntang  totok  biwihm  mahaga  kan- 
pik. 

3.  Krana  bara  totok  bivvih  sa- 
pangan  ta  mahasor  danum  madu, 
tinai  tangepe  malisen  bara  un- 
dus ; 

4.  Ta;>i  kadjarian  aughe  bapait 


5EW.  SAL.  4.  5. 


15* 


SEWUT    SALOMO. 


kilau  ipu,  tuntang  manjihi  kilau 
dohong  idja  manjihi  hasansila. 

5.  Paie  balias  sewu  manintu 
pampatai ,  tasaran  paie  uras  ma- 
nantarang  naraka.  —  (2,18.) 

G.  la  cljaton  maku  inahoroe  dja- 
lan  pambelom,  tandjonge  rujongra- 
jang  tarangtaranga  ,  djaton  katawan 
tintue. 

7.  Maka  toll,  o  anak,  hining 
aughku,  ala  undur  bara  adjar  nja- 
mangku. 

8.  Awi  mangedjaudjalam  baraiii, 
iila  mahandar  bauntonggang  humae. 

9.  Bela  horumatm  nihau  akan 
olo  beken ,  tuutang  kara  njelom 
akan  idja  karas  tulas  tii; 

10.  Bela  olo  beken  mambesoh 
arepe  hapan  ramom,  tuntang  kara 
kadj avian  gawira  idja  babehat  ni- 
liau  tama  human  olo; 

11.  Djadi  harian  tinai  ikau  akan 
munguh,  anion  berengm  tuntang 
isim  djari  lepah  kinae; 

12.  Sambil  hamauh:  kajah!  lale- 
hangku  aku  djari  mangabela  adjar. 
tuntang  atiiiku  djari  manganan 
urok  ! 

13.  Aku  djaton  djari  manumon 
angh  kara  gurungku,  djaton  djari 
manalingan  pindingku  akan  iiwen 
idja   madjar  aku. 

14.  Salenga  aku  djari  lawo  hong 
kara  ampin  tjalaka  intu  baun  kara 
utus  ajungku. 

15.  Kalah  mihop  danumbaraka- 
lim ,  idjii  blua  bara  sumur  aim; 

16.  Bela  suro  lowang  danum  aim 
tajaptapo,  tuntang  sungaim  tii  pa- 
lus   akan  kara  djalan. 

17.  Kalah  ia  tit  batonggal  akam 
bewai,  ala  akan  olo  beken  sala 
bara  ikau. 

18.  Kalah  tahasak  aim  imberkat, 
kalah  ikau  handjak  dengan  sawam 
idja  induam  pesam  tabela. 


19.  Ia  mantoh  bahalap  kilau  ba- 
djang  bawie ,  paris  kilau  krahau. 
Kalah  sintan  ai  marneda  ikau  ha 
radjur,  ikau  hakamua  huang  ka- 
heret  ajue. 

20.  O  anak,  buhen  ikau  handak 
hakamua  dengan  olo  beken ,  tun- 
tang handak  mangkipit  mamangku 
lontai  ? 

21.  Krana  djalan  genep  biti  uras 
intu  baun  Jehowa ,  ia  manimbang 
kara  pelek  olon. 

22.  Olo  parajap  karah  iuawan 
huang  kadarhakae  kea.  talin  dosae 
karah  mamasong  bitie. 

23.  Ia  akan  matai ,  basa  ia  dja- 
ton maku  iadjar,  tagal  kapaham 
kagilae  ia  karah  haiang. 


BAGI  G. 

I.  Kalah  olo  batawat,  ukuukuh  gauic, 
tuntang  badjur.     II.  Mahakan  kandji. 


I.  — 1.  U  anak,  amon  ikau  man- 
dal  kolam,  tuntang  djari  pagang 
tano-an  dengan  olo  beken,  — 
(11,15.) 

2.  Amon  ikau  indjarat  awi  augh 
njaman,  tuntang  inawan  awi  to- 
tokm  taparandjur : 

3.  Ta  lalus  tit ,  o  anak ,  tun- 
tang lapas  arepm  tinai ,  krana  ikau 
djari  tama  karakop  kolam ;  gulong 
ikau,  laku  intu  kolam,  tuntang 
musok  ia. 

4.  Kahana  matam  batiroh,  tun- 
tang pupus  matam  parontok, 

5.  Lapas  arepm  kilau  krahau 
bara  lengiin  olo  pamandop ,  kilau 
burong  bara  lengiin  olo  paham- 
burong. 

6.  Lius  talih  bitik,  ikau  olo 
kadian,  ita'm  dasare,  tuntang  man- 
djadi  pintar. 


SEW.   SAL.   5.    G, 


SEWUT    SALOMO. 


15\) 


7.  Alo  djaton  radjae,  djaton 
mantire,  djaton  tempoe, 

8.  Mahin  inatape  kea  bakal 
panginae  musim  pandang,  tuntang 
mamumpong  panginae  wajah  ge- 
tem. 

\).  Lalehan  katalnn  penterm,  job 
olo  kadian !  prea  ikau  handak  mi 
sik  bara  tirohm? 

10.  Kalah,  tiroh  hindai  isut,  ta- 
il jepan  hindai  isut,  pangkut  arepm 
hindai  isut,  mangat  malajan  arepm 
buabuah:  — (20,13,) 

11.  Ta,  toto  katapas  karah  ma- 
njalenga  ikau  kilau  bigal,  tuntang 
kasukar   kilau  olo  parang. 

\2.  Olo  setan ,  olo  parusuh , 
puna  hagoet  bingkok  totoke; 

13.  la  habirep  matii,  hakipai  ha- 
pan  paie,  hakarumis  lengiie; 

14.  Haradjur  ataie  mangalagai 
kapapa  tuntang  kabingkok,  ia  raa- 
njawong  olo  haklahi. 

15.  Tagal  ta  salenga  tjalakae  ka- 
rah buah  ili ,  ia  balalu  indarai 
sampai  ia   djaton  taratatamba. 

16.  Djahawen  perkara  toll  inga- 
bela  Jehowa,  toto  udju  haream 
indu  kadjilek  hambaruae : 

17.  Mata  idja'  badjoho,  djela  idja' 
haliau ,  lenga  idja  manusuh  daha 
awang  djaton  kasalae ; 

18.  Atai  idja  mangalagai  pikir 
papa,  pai  idja  niampalias  arepe 
mangasingen  olo ;    • 

12.  Saksi  panandjaio  idja  njaha- 
njahai  mamplua  augh  sala,  tinai 
olo  idja  manjawong  paharie  ha- 
klahi. 

II. — 20.  O  anak,  liaga  prentah 
bapam,  iila  ngalapean  petiih  in- 
dum. 

2i.  Kandong  ta  haradjur  hong 
ataim,  kepan  ta  intu  ujatm. 

22.  Amon  ikau  manandjong ,  djeta' 
akan  magah  ikau:  amon  ikau  mcn- 


ter  batiroh,  djeta  akan  manonggo 
ikau;  anion  ikau  misik  tinai,  djeta 
akan  hatatombah  dengam. 

23.  Krana  prentah  aton  kilau  pa- 
liia,  petah  ta  kilau  sumbo,  adjar 
urok  tii  djalan  pambeloin; 

24.  Mangat  ikau  ihaga  bara  bawi 
papa  ta,  bara  kamenjak  djelan  sa- 
pangan. 

25.  vEla  ataim  mipen  kabungase, 
ala  maku  inawae  hapan  bircp  ma- 
tae. 

26.  Krana  awi  lontiti  olo  puna 
tumpi,  amon  marajap  dengan  sa- 
wan  olo ,  gav.i  ta  manganan  ta- 
haseng  idja  puna  barega. 

27.  Tau  kea  olo  mamangku  apni, 
tuntang  pakaiae  djaton  bakahu? 

28.  Tau  olo  manandjong  hun- 
djun  barah ,  tuntang  paie  djaton 
balopak  ? 

29.  Kakai  kea  olo  idja  tanggoh 
sawan  kolae ;  kara  olo  idja  polios 
ia  djaton  tau  dia  ihukum. 

30.  Djaton  paham  kahawae  ma- 
ling  .  amon  ia  manakau ,  mangat 
mambesoh  hambaruae ,  basa  ia  blau. 

31.  Amon  ia  sondau,  maka  iii 
akan  malian  tii  lipet  udju,  tuntang 
akan  manenga  kara  ramon  hu- 
mae. 

32.  Tapi  idja  habandong  dengan 
sawan  olo,  iii  tii  gila  haliai ;  idjii 
kalotii  gawie,  iii  marusak  hamba- 
ruae. 

33.  Tjalaka 
akan  buah  iii, 
ton  tarabelep. 

34.  Krana  kabehun  banae  hasep 
sangit  haliai ,  djaton  maku  masi 
intu  wajah  pamalahe. 

35.  Iii  djaton  maku  tarima  alo 
kilekilen  ampin  danda ,  iii  djaton 
maku  hakabuah  ,  alo  pirapira  ikau 
manenga  akae. 


tuntang     kahawen 
palus  katawahe  dja- 


SEW.  SAL.  6. 


160 


SEWUT    SALOMO. 


BAG]   7. 

Gawin  sapangan  idja   marusak  olon. 


1.  0  anak,  haga  kara  aughku, 
tuntang  parihara  prentahku  akam. 

2.  Haga  kara  prentahku,  ma- 
ngat  ikau  belom,  tuntang  haga 
kara  petahku  kilau  bawak  matam. 

3.  Kepan  djeta  intu  tundjokm, 
surat  ta  hong  tampong  ataim. 

4.  Koara  dengan  kapintar:  ikau 
puna  betauku ;  gara  kaharati  ta 
karampim. 

5.  Mangat  ikau  ihaga  bara  bawi 
beken  ta,  bara  lontai  idja  menjak 
aughe. 

6.  Krana  bara  panjingau  hu- 
mangku  helat  raradjake  aku  ma- 
nangkilik ; 

7.  Ta    aku  mita   kara   olo   hu- 
raong,  tuntang    marak    kara    olo 
tabela  heta  aku   manampajah  bu 
djang  hatua  idja  biti  idja  gila. 

8.  la  ta  lulangluli  heta  intu 
tapakan  djalan ,  ia  lulangluli  ma- 
ll alau  humae, 

9.  Wajah  sasandja,  tinai  amon 
andau  remeremeng ,  tinai  amon 
alem  djari  kaput,  palus  sampai 
kaput  toto. 

10.  Ta,  ita,  olo  bawi  hasupa 
dengae  hapan  pakaian  sapangan, 
ataie  habudjok, 

11.  Idja  bagandjir  tuntang  ba- 
ngang,  sampai  paie  djaton  tau 
jnanetep  hong  humae; 

12.  Malainkan  handjulo  ia  intu 
bauntonggang ,  handjulo  hong  dja- 
lan ,  tuntang  ia  mimpa  lakau  kara 
serok. 

13.  Maka  olo  bawi  ta  manjing- 
kap  ia,  sambil  manjium  ia  djaton 
tawan  kahawae,  sambil  hamauh 
dengae: 

14.  Aton  parapah  tarimakasih  in- 


tu aku ,  krana  andau  toh  aku  djari 
malalus  miatku. 

15.  Tagal  ta  aku  djari  blua  tan- 
tai  manjupa  ikau,  badjudju  mang- 
gau  baum,  tuntang  toh  aku  djari 
sondau  ikau. 

16.  Aku  djari  manjimpan  mamak 
sasurongku,  hapan  puronpararani 
bara  tanah  Misir. 

17.  Aku  djari  manggaro  akaku 
batiroh  hapan  mur,  tjandana  tun- 
tang dupa; 

18.  Has,  ita  mamuas  belai  ita, 
huling  sampai  andau  blawa;  has, 
ita  handjahandjak  hakangkuling. 

19.  Krana  hatuangku  ta  djaton 
huang  huma,  ia  djari  harikas  ke- 
djau   djalanae ; 

20.  Kampil  duit  djari  imbite , 
pamunter  bulan  karah  maka  ia 
buli. 

21.  Olo  bawi  ta  mambet  ia  awi 
paham  usoke,  awi  kamenjak  to- 
toke  ia  mangalong  ia. 

22.  Palus  iii  ompat  manuntut 
olo  bawi  ta ,  kilau  sapi  manalih 
akae  impatai,  kilau  tanggoh  sam- 
piti  awang  inatap  akan  hukum 
olo  gila; 

23.  Sampai  dundange  manambe- 
lan  bantowonge;  kilau  burong  man- 
djeleng  arepe  tama  djarat,  djaton 
ia  katawan  djeta  mangatah  taha- 
senge. 

24.  Maka  toh ,  o  anak ,  Inning 
aku  ,  senah  ,  ingat  adjar  njamangku. 

25.  iEla  ataim  mahiwang  tama" 
djalan  ai,  ala  ikau  inantiring  ma- 
njak  pelek  ajue. 

26.  Krana  ara  biti  djari  impahi- 
mang  impalokange,  tuntang  ku- 
toh  kara  awang  djari  impataie. 

27.  Humae  ta  djalan  akan  ku- 
bur,  idja  harenep  akan  karong 
pampatai. 


sew.  sal.  7. 


SKWUT    SALOMO. 


161 


BAGI  8. 

l)a*ar  tuntang  bcrkat  kapintar. 


1.  JJia  kapintar  mantehau?  dia 
kaharati  mambo  mampahining 
aughe?  —  (1,21.) 

2.  Hong  aka  gantong  intu  sa- 
ran  djalan,  tinai  intu  kampungan 
karii  djalan  ia  mendeng. 

3.  Intu  saran  bauntonggang 
tapakan  lewu,  djalan  olo  tama, 
heta'  ia  paham  mantehau: 

4.  Kcton ,  o  karii  olo  hatua , 
intehauku,  aku  mangahau  karii 
olo  kalunen. 

5.  Keton  idjii  humong,  inga- 
ingat  kaharati,  palus  kandong  ta 
hong  atai  keton,  joh  olo  gila. 

6.  Hinihining  keton,  krana 
aku  handak  masanan  talo  idja  mam- 
batang  toto ,  totok  biwihku  akan 
madjar  talo  budjur. 

7.  Krana  tangepku  akan  manje- 
wut  katoto,  tapi  kara  kadarhaka 
puna  kabelan  totokku. 

8.  Kara  augh  njamangku  uras 
tetek,  talo  awang  bingkok  tun- 
tang sala  djaton  tamput  huange. 

9.  Samandiai  ta  uras  tarang 
akan  olo  pintar,  tuntang  budjur 
akan  awen  idja  sondau  kaharati. 

10.  Tarima  adjarku  paham  bara 
salaka,  awi  marega  kaharati  pa- 
ham bara  bulau  batuii. 

11.  Krana  kapintar  ta  bahalap 
bara  mutiara,  tuntang  talo  handiai 
idjii  aka  kakilak  djaton  olih  sama 
dengae. 

12.  Aku,  kapintar  toh ,  melai 
dengan  kapantas ,  tuntang  sondau 
akal  kaapik. 

13.  Mikah  Jehowa  tii ,  djeta 
amon  basingi  talo  darhaka,  ka- 
djoho ,  kahai    atai ,    tuntang    karii 


djalan  papa;  aku  basingi  totok  idjii 
bingkok. 

14.  Aku  tempon  karii  tirok  tun- 
tang kahapuse,  aku  tempon  akal 
dengan  kwasa. 

15.  Awiku  karii  radja  marentah, 
tuntang  karii  olo  hai  manukas 
kapatut. 

16.  Awiku  karii  mantir  maren- 
tah ,  tinai  awiku  kea  karii  tuan 
tuntang  karii  hakim  aton  hong 
petak. 

17.  Aku  mangilak  idjii  mangilak 
aku,  idjii  mahaga  aku  keteketep  . 
ia  akan  sondau  aku. 

18.  Panatau  tuntang  horumat 
aton  intu  aku ,  talo  idja  barega  . 
tuntang  katetek. 

19.  Buangku  bahalap  bara  bu- 
lau, toto  bahalap  bara  bulau  ba- 
tuii, tuntang  pangulihku  bahalap 
bara  salaka  awang  kampili. 

20.  Aku  mampatandjong  olo  hong 
djalan  katetek,  bentok  karii  pelek 
idjii  budjur ; 

21.  Mangat  aku  manenga  pana- 
tau toto  akan  olo  idjii  sinta  aku  . 
tuntang   manjuang  kara  gudange. 

22.  Aku  puna  intu  Jehowa  bara 
tamparan    kara   djalae ,    helo    bara 
karii    tampae,    bara     katatahi.    — 
{Jbh.l,l.) 

23.  Bara  katatahi  aku  djari  iang- 
kat ,  bara  tampara  haliai ,  helo  bara 
kalunen. 

24.  Katika  kara  danum  ta  hin- 
dai  maka  aku  djari  inakan ,  helo 
bara  karii  lowang  tii  mamplua  da- 
nume ; 

25.  Helo  bara  kara  bukit  djari 
impendeng,  helo  bara  kara  lung- 
koh  aku  djari  inakan ; 

26.  Pesae  hindai  manampa  petak 
tuntang  karii  padang,  hindai  karii 
bakal  salepah  kalunen. 

27.  Metoh  iii   manatap    karii  la- 


8EW.    SAL.  8 


162 


SEWUT    SALOMO. 


ngit ,  aku  aton  heta ,  intu  ia  man- 
darit  hundjun  kara  danum  ta. 

28.  Metoh  ia  mangikat  baunan- 
dau  liila  ngambo,  araon  ia  man- 
dahen  kara  lowang  rahusan  da- 
nuin, 

29.  Metoh  ia  manukas  tikas  sa- 
ran  tasik ,  uka  kara  danum  ala 
malangkali  prentahe  ,  amonia  mang- 
galang  aka  petak: 

30  Ta,  aku  djari  tukang  hindjii 
dengae,  tuntang  nongkang  andau 
aku  aka  kakilake,  aku  busik  intu 
baue  haradjur; 

31.  Tinai  aku  busik  hong  kalu- 
ncn,  ]>etak  ai  ta,  tuntang  kara" 
kakilakku  dengan  anak  olo  ka- 
lunen. 

32.  Maka  toll,  tunaon  augliku, 
job  anak ;  salamat  ia  idja  maliaga 
djalangku. 

33.  Hining  adjarku  tuntang  man- 
djadi  pin  tar,  ala  malekak  ta  ti- 
nai. 

34.  Salamat  olo  idja  manumon 
augliku ,  idja  sining  andau  raa- 
nonggo  intu  bauntonggangku,  ma- 
ngat  mahaga  papar  blawangku. 

35.  Idja  sondau  aku,  ia  sondau 
pambelom ,  tuntang  ia  kariih  ingi- 
lak  JehoAva.  —  (JoA.3,18  ) 

36.  Tapi  olo  idja  basala  dengang- 
ku  ,  marusak  hambaruae ;  olo  han- 
diai ,  idja  basingi  aku,  tantai  ra- 
djin  pampatai. 


BAG  I  9. 

Kupintar  mampaka.lja  olon ;  turaon  ta 
kca  kasila. 


1.  JA_apintar  djari  mamangun 
humae ,  ia  djari  manawas  udju 
djihie. 

2.  Ia  djari  mampatai  metoe,  iii 

SEW.  SAL.   b.  9. 


djari  manjimpan  anggor  aj Lie,  tun- 
tang mcdjae  djari  tatap. 

3.  Ta  ia  manjoho  djipiie  blua, 
mangat  mampakadja  olo ;  awen 
mendeng  intu  aka  gantong  hong 
lewu,  koae: 

4.  JEwe  idja  humong  tuntang 
tapas  kaharati,  tenda  kantoh! 

5.  Talih,  omba  kuman  tepong- 
ku,  tuntang  mihop  anggor,  idjii 
djari  iujimpangku. 

6.  Kanan  kara  kahumong  ma- 
ngat belom,  tuntang  tandjong  ma- 
horoe  djalan   kaharati. 

7.  Idja  madjar  olo  panjindir,  iii 
manduan  kahawen  akae,  idja  mam- 
pudji  olo  parajap ,  ia  aka  tawahe 
bewiii. 

8.  ^Ela  mampudji  olo  panjindir, 
krana  ia  basingi  ikau ;  pudji  olo 
pintar ,  maka  iii,  kariih  mangilak 
ikau. 

9.  Adjar  olo  pintar,  ta  iii  ka- 
riih mandahang  kapintare;  urok 
olo  tetek,  tii  ia  kariih  mandahang 
kadjie. 

10.  Mikiih  Jehowa,  djeta  tam- 
paran  kapintar,  tuntang  kaharati 
intu  talo  brasih,  djetii  akal  toto. 

11.  Krana  awiku  kara  andaum 
akan  imparii ,  tuntang  kara  njelon 
pambelom  ajum  kariih  indahang 
akam. 

12.  Djaka  ikau  pintar,  kapin- 
tarm  akam  kea;  djaka  ikau  pa- 
njindir, ikau  kea  akan  manang- 
gong  tii. 

13.  Maka  aton  bawi  gila,bagan- 
djir,  kontep  karajap,  tuntang  dja- 
ton  tawan  talo  encn. 

14.  Iii  ta  mondok  hong  trutji 
intu  bauntonggang  humae,  intu 
iika  gantong  hong  lewu; 

15.  Mangat  mampakadja  olo  idjii 
mahalau  beta,  awang  budjur  tan- 
djonge,  koae: 


SEWUT    SALOMO. 


163 


1G.  .Ewe  idjii  lmm<Mag?  kiiliih 
tenda  kantoh!  Anion  aton  idjii  ta- 
pas  kaliaiali.  lii  koae  dengae: 

17.  Kara  danum  idja'  basilim  ta 
puna  main's,  tuntang  tepamg  idja 
basahokan   ta  puna  mangat. 

18.  Tapi  iii  djaton  katawan ,  hetii 
urns  olo  maliii,  tuntang  karii  olo 
awang  irawaie  lii  iamii  akan  latoe- 
hun   naraka. 


IBAGI  10. 

Ara    scwut  Salomo  awang  pintar. 


1.  lYarii  seAvut  landing  Salo- 
mo.  —  Anak  pintar  indu  kahan- 
djak  bnpae;  tapi  anak  gila  puna 
akan  kapahan  indue. 

2.  Panatau  kadarhaka  djaton 
haliai  baguna  :  tapi  katetek  mali- 
avus  bara  pampatai. 

3.  J ehowa  djaton  mampalau  ha m- 
baruan  olo  tetek;  tapi  kaliaus  olo 
papa  imbalangc. 

4.  Idja  bagaAvi  kadian  lengiie  ia 
djaladjalau  paliii;  tapi  leugau  olo 
ukuh  manatau  ia. 

5.  Idja  mamumpong  intra  wajah 
pandaug,  djetii  anak  olo  idjii  bara 
akal ;  tapi  idja  bujan  batiroh  intu 
Avajah  getem,  djetii  anak  idja  mam- 
pahaAven. 

6.  Takolok  olo  tetek  aton  bara 
berkat ;  tapi  totok  olo  papa  ing- 
gagom  kadarhakae. 

7.  Pangirigat  olo  dengan  olo 
tetek  magnn  imberkat ;  tapi  aian 
olo  papa  akan   maram. 

8.  Olo  idjii  pintar  manarima  karii 
prentah ;  tapi  idjii  djuwih  totoke 
kariih  inekap. 

0.  Idjii  manandjong  budjur,  ma- 
nandjong  sanang :  tapi  idjii  manjak 
djalan  bingkok.  iii  karah  kasenan 


10.  Idjii  habirep  mata  mnndja- 
dian  fcap&bS,  tuntang  idjii  djmvih 
totoke  karah   inekap. 

11.  Nijaman  olo  tetek  aton  taha- 
sak  pambelom;  tapi  totok  olo  papa 
inggagom  kadarhakae. 

l£.  Kasingi  manak  klahi;  tapi 
sinta   inanutuj)  kaiii  kalangknh. 

1 3.  Hong  totok  olo  harafti  olo 
sondan  kapinlar;  tapi  uiii  puna 
akan  likut  olo  gila. 

14.  Olo  pintar  raingkes  kahara- 
tie;  tapi  totok  olo  gila  rantep 
dengan  karusak. 

15.  Djawet  raraon  olo  tatau  indu 
kotae  idjii  diihen ;  tapi  awi  kata- 
pase  olo   korik   balongkang. 

1G.  Panggawin  olo  tetek  mang- 
kahimat  pambelom;  tapi  pangulih 
olo  papa   manintu   dosa. 

17.  Mahaga  adjar,  djetii  djalan 
tanggoh  pambelom:  tapi  olo  idjii 
ngalapean  urok ,  iii  lajang  hanta. 

]  8.  Idjii  manutup  kasingie,  ia  pa- 
nandjaro  totoke;  olo  idja  mango- 
tok,  iii  toto  gila. 

19.  Amon  kutoh  augh,  tii  dja- 
ton tapas  kasala ;  tapi  idjii  mana- 
hanan  totoke ,  iii  tii  pintar. 

20.  Djelan  olo  tetek  kilau  sa- 
laka  awang  kampili;  tapi  atai  olo 
papa  djaton  baguna    bewai. 

21.  Totok  biwih  olo  tetek  mam- 
belom  olo  ara ;  tapi  idjii  biti  olo 
gila  mampatiii  arii   olo   hnmong. 

22.  Berkat  J  ehowa  toto  mana- 
tau, tuntang  iii  djaton  mawoi  ka- 
piihii  dengan  tii. 

23.  Olo  gila  kilau  lmsik  mawi 
talo  darhaka;  tapi  malalus  kapin- 
tar,  djetii  gawin  olo  harati. 

24.  Talo  kikiih  olo  papa  karah 
buah  iii;  tinai  talo  kahandak  olo 
tetek  kariih  inenga  akae. 

25.  Kilau  pusoknjaAvong  maha- 
lau.  tumon  tii  olo  papa,  palus  iii 


SEAV.   SAL.    9.   10. 


164 


SEWUT    SALOMO. 


djaton  hindai;  tapi  olo  tetek  aton 
])adadukae  idja  melai  katatahi. 

26.  Kilau  tjuka  intu  kasinga, 
kilau  asep  intu  rnata:  tumon  ta 
olo  kadian  akan  awen  idja  ma- 
njoho  ia. 

27.  Mikah  Jehowa ,  djeta  mam- 
para  kara  andaue;  tapi  njelon  olo 
papa  karah  injempong. 

28.  Paentai  olo  tetek  mandjadi 
kahandjak;  tapi  kaharap  olo  papa 
lilap  nihau. 

29.  Djalan  Jehowa  kotan  olo 
budjur;  tapi  djeta  indu  karusak 
olo,  idja  mawi  talo  sala. 

30.  Palus  katatahi  olo  tetek  dja- 
ton tatarajang;  tapi  olo  papa  dja- 
ton akan  melai   hong  tan  ah. 

31.  Njaman  olo  tetek  paham 
mamplua  kapintar;  tapi  djela  bing- 
kok  akan  irunap. 

32.  Totok  biwih  olo  tetek  kata- 
wan  talo  idja  bahalap;  tapi  totok 
olo  papa  uras  mamingkok  bewai. 


BAG!  11 


1.  JJasing  sala  indjilek  Jeho- 
wa; tapi  taradju  idja  tetek  ingi- 
lake. 

2.  Sana  dumah  kadjoho ,  ta  ka- 
hawen  tokep  kea;  tapi  intu  olo 
randah  ataie  aton  kapintar. 

3.  Olo  tinduh  iagah  awi  kabu- 
djure ;  tapi  olo  bakalilit  rusak  awi 
akale  idja  bingkok. 

4.  Eamo  djaton  tau  mawat  hong 
andau  kalait;  tapi  katetek  maliwus 
bara  pampatai. 

5.  Katetek  olo  tinduh  mambu- 
djur  djalae;' tapi  olo  papa  balong- 
kang  awi  kadarhakae. 

6.  Kateteke  karah  maliwus  olo 


budjur;    tapi    olo    parajap   inawan 
huang  kadarhakae. 

7 .  Sana  olo  papa  matai ,  kaha- 
rape  palus  nihau,  tuntang  kara 
paentaie  djari  lilap  haliai. 

8.  Olo  tetek  ilapas  bara  tjalaka. 
tapi  olo  papa  akan  manganti  ia. 

9.  Awi  totok  olo  haliau  kolae 
rusak;  tapi  awi  kaharatin  olo  te- 
tek awen  iliwus. 

10.  Hapus  lewu  handjak  rantang 
tagal  ontong  olo  tetek ;  tapi  amon 
olo  papa  rusak ,  ta  awen  basasu- 
rak. 

11.  Awi  berkat  olo  budjur  hapus 
lewu  inggatang;  tapi  awi  totok 
olo  papa  djeta  imparenep. 

12.  Olo  parajap  hababaka  ko- 
lae; tapi  olo  pintar  radjin  ma- 
njuni. 

13.  Idja  kumbakumbang  mango- 
tok,  ia  manandjungan  talo  basi- 
lim;  tapi  idja  budjur  ataie  handak 
manjuni  djeta. 

14.  Djaka  djaton  tirok  bahalap, 
ta  utus  olo  akan  rusak ;  tapi  amon 
ara  olo  awang  harati  tirok ,  ta 
maka  talo  bontong. 

15.  Amon  olo  mandal  olo  beken, 
ia  akan  rugi ;  tapi  idja  djaton 
maku  mananggong,  ia  sanang  be- 
wai. 

16.  Sawan  olo  idja  mantoh  man- 
dino  horumat,  sama  kilau  olo  ka- 
kal  mandino  panatau. 

17.  Olo  badjoha  mampahalap 
arepe;  tapi  olo  tulas  mangapaha 
bitie  kabuate. 

18.  GaAvin  olo  papa  balmdjong 
kihal;  tapi  olo  idja  mimbul  kate- 
tek aton  upahe  to  to. 

19.  Krana  idja  etter  huang  ka- 
tetek mananggoh  pambelom;  tapi 
olo  idja  manggoang  kadarhaka,  ia 
manggulong  arepe  tanggoh  pam- 
patai. 


SEW.  SAL.  10.  11, 


SEWUT   SALOMO. 


165 


20.  Olo  idjii  haliau  duadua  ataie 

mdjilek  Jehowa;  tapi  olo  idjii  bu- 
djur djalae  ingilake. 

21.  Salundik  salampak  olo  papa 
djatoo  lapas  bam  hukum;  tapi  pa- 
nakan  olo  tetek  akan  liwus. 

22.  Kilau  santagi  hong  ujat  ba- 
woi,  tumon  ta  olo  bawi  idja  ba- 
halap ampie  tuntang  djaton  ma- 
hamen. 

23.  Kahandak  olo  tetek  uras  ba- 
halap  bewai;  tapi  kasangit  Jeho- 
wa indu  atep  kaharap  olo  papa. 

24.  Aton  olo  idja  badjoha  ma- 
nenga,  tuntang  ramoe  sasar  man- 
dahang;  tinai  aton  olo  idja  bukih 
labih  bara  patut,  tapi  ia  sasar  tapas. 

25.  Olo  idja  radjin  mamberkat, 
ia  djaladjalan  baseput ;  tuntang 
idja  manjiram  olo ,  ia  inata  kea 
tinai. 

2(3.  Olo  idja  manangat  parai,  ia 
injapa  olo  ara;  tapi  berkat  lawo 
akan  olo  idja  mandjual  ta. 

27.  Idja  manggoang  talo  baha- 
lap,  ia  ingilak  olo;  tapi  idja  ba- 
djudju  handak  tjalaka,  ia  karah 
supa  ta. 

28.  Idja  harap  panataue ,  ia  ka- 
rah balongkang;  tapi  olo  tetek  la- 
lamanjan  kilau  dawen   kaju. 

29.  Idja  maridu  ungkup  humae, 
riwut  indu  panataue,  olo  gila  ta 
akan  mandjadi  rewar  olo  pintar. 

30.  Buan  olo  tetek  kilau  batang 
pambelom  ,  tuntang  olo  pintar  ma- 
ugalong  hambaruan  olo. 

3 1 .  Amon  olo  tetek  mahin  indjara 
hong  petak,  kilen  hindai  olo  papa 
tuntang  badosa !  —  (l.Pefr.4,17.) 


BAGI  12. 

1.  Idjii  radjin  iadjar,  ia  kaiiih 


pintar;  tapi  idjii  basingi  urok  ma- 
gon  gila  bewai. 

2.  Olo  idja  tinduli  ataie  karah 
ingilak  Jehowa ;  tapi  olo  idjii  mang- 
gau   akal   darhaka  ihukume. 

3.  Olo  djaton  indahen  awi  ka- 
darhaka;  tapi  uhat  olo  tetek  dja- 
ton tararunap. 

4.  Sawan  olo  idjii  tinduh,  djetii 
kilau  raakota  akan  banae;  tapi  idja 
papa  prangae,  djetii  akan  bahaintu 
tolange. 

5.  Kara  tirok  olo  tetek  uras 
budjur ;  tapi  kara  akal  olo  papa 
haiang  samandiai. 

6.  Kara  augh  olo  papa  manga- 
tah  daha;  tapi  njaman  olo  budjur 
puna  akan  raaliwus. 

7.  Olo  papa  irabalik  balalu  dja- 
ton hindai ;  tapi  human  olo  tetek 
melai  dahen. 

8.  Genep  biti  inara  tumon  ka- 
pintare;  tapi  idja  hules  ataie  ka- 
rah batawah. 

9.  Idja  naniha  bewiii  tuntang 
nguan  talo  ai,  djetii  bahalap  bara 
olo  baladjok,  tapi  tapas  panginae. 

10.  Olo  tetek  masi  tahaseng  me- 
toe ;  tapi  atai  olo  papa  puna  tulas. 

11.  Idjii  malan  tanae  ,  ia  ombet 
panginae ;  tapi  idjii  manggoang  per- 
kara  haiang,  ia  ta  gila  toto. 

12.  Olo  papa  manggau  djaring 
tjalaka;  tapi  uhat  olo  tetek  kaiiih 
mamma. 

13.  Huang  kasalan  totok  aton 
djarat  papa;  tapi  olo  tetek  maha- 
kan  karii  kadjaka. 

14.  Genep  biti  inibesoh  awi  bua 
totoke  idja  bahalap;  tapi  gawin 
lenga  idja  parandjur  imaliih  intu 
tempoe. 

15.  Djalan  olo  gila  budjur  bewai 
kamaae ;  tapi  idja  manarima  adjar, 
ia  toto  pintar. 

16.  Olo  gila  palus  mamplua  ka- 


SEW.  SAL.  11.  12. 


166 


SEAVUT    SALOMO. 


kite;  tapi  idja  manutup  kahanlie, 
ia  ta  harati. 

17.  Idja  tarang  masanan  kateto, 
ia  masuraan  katetek:  tapi  saksima- 
nandjaro  manipu  bewiii. 

18.  Idja  parandjui  totoke,  ia  ma- 
il] udok  kilau  padang;  tapi  djelan 
olo  pintar  manatamba. 

19.  Njama  budjur  melai  katatahi ; 
tapi  djela  haiku  akan  handjulu  be- 
wiii. 

20.  Tipu  aton  hong  atai  olo  idja 
mangalagai  kapapa;  tapi  akan  olo 
idja  mangarangka  kabuah  aton  ka- 
handjak. 

21.  Kara  kapaha  djaton  pohos 
olo  tetek ;  tapi  olo  papa  puna  ba- 
suang  tjalaka. 

22.  Totok  bingkok  indjilek  Jeho- 
\va;  tapi  idja  budjur  gawie  ingilake. 

23.  Olo  pintar  manjahokan  kaha- 
ratie;  tapi  atai  olo  gila  tatehau 
masuman  kagilae. 

24.  Lenga  awang  ukuh  akan 
marentah  ;  tapi  idja  basawak  kadian 
akan  manahor  asil. 

25.  Atai  gogop  mangapaha ;  tapi 
augh  manis  mampahancljak  atai. 

2(5.  Olo  tetek  magah  mambu- 
djur  sobate;  tapi  djalan  olo  papa 
niampalajatig  awen. 

27.  Talo  iandop  olo  kadian  ba- 
sawak mahin  djaton  ia  mampaka- 
sake ;  tapi  olo  ukuh  indu  batang 
panatau  akan  olo  ara. 

28.  Hong  djalan  katetek  aton 
pambelom  ,  tuntang  huaaag  pelek 
ain  idja"  budjur  pampatai  puna 
djaton. 

BAG  I    13. 

1.  A.nak  pintar  manumon  adjar 
bapae;  tapi  olo  panjindir  djaton 
inaku   iurok. 


2.  Baia  liua  njamae  olo  pudji 
kuman  talo  bahalap;  tapi  kahaus 
olo  parajap  kuman  kadarhaka. 

o.  Idja  mandjaga  totoke  mahaga 
pambelome:  tapi  idja  manganga 
njamae  buah  kadjaka. 

4.  Olo  kadian  mipen  tuntang 
djaton  mandino;  tapi  hambaruau 
olo  ukuh  sasar  baseput. 

5.  Olo  tetek  manjingi  augh 
tandjaro;  tapi  olo  ]>apa  manawah 
tuntang   mamapa  arepe. 

<j.  Katetek  mahaga  olo  idjii  bra- 
sih  ;  tapi  kadarhaka  mampalokang 
olo  badosa. 

7.  Aton  idja  inanggara  arepe 
tatau,  tapi  ia  djaton  haliai  bara 
ramo ;  tinai  aton  idja  manggara 
arepe  piiha,  tuntang  kutoh  pana- 
taue. 

8.  Hapan  panataue  olo  tau  ma- 
lapas  tahasenge;  tapi  idja  djaton 
inaku  manumon  adjar  djadjalan 
paha. 

9.  Sumbon  olo  tetek  pagapaga; 
tapi   palitan  olo  papa  belep. 

10.  Awi  kadjoho  lembut  karidu 
bewai;  tapi  intu  olo  idja  radjin 
iadjar  aton  kapintar. 

11.  Panatau  awang  dino  awi  pi- 
lar sasar  munos;  tapi  idja  patai 
abes  sasar  mandahang. 

12.  Kaharap  idjii  rantljar  haradjur 
mangapaha  atai;  tapi  anion  kahan- 
dak  sampai,  djeta  indu  upon  pam- 
belom. 

13.  Idja  manawah  augh  llatalla, 
ia  marusak  arepe;  tapi  idjamikali 
prentah,  akae  karah  injulang. 

14.  Adjar  olo  pintar  aton  taha- 
sak  pambelom,  hapan  mahakan  dja- 
rat  pampatai. 

15.  Akal  bahalap  mandjadian  ka- 
kilak  olo  ;  tapi  djalan  olo  paiajap 
puna  ringket. 

16.  Olo  pintar  malalus  kara   ga- 


SEW.  SAL.  12.  13. 


SEW  IT    SALOMO. 


107 


vrie  hapan  akal;  tapi  olo  gila  ha- 
raraban  kagilae. 

17.  Saroliau  papa  lawo  hong  kja 
laka :    tapi    saroliau    budjur    tolo 
haguna. 

18.  Idja  manganan  adjar  buali 
katapas  tuntang  kahawen;  tapi 
idja  manumoD  urok,  ia  karah  iho- 
ruraat. 

19.  Kalians  idja  ilia  pus  manis 
nkan  hambaraan;  tapi  mangaiian 
kapapa  indjilek  olo  gila. 

20.  Idja  rampi  clengan  olo  pin- 
tar,  ia  pintar  kea;  tapi  idja  pa  toll 
dengan  olo  parajap  karah  buah 
tjalaka. 

21.  Tjalaka  puna  mangatali  olo 
badosa;  tapi  akan  olo  tetek  inju- 
lang  talo  bahalap. 

22.  Ramon  olo  bahalap  palus 
anak  asoe ;  tapi  panatau  olo  ba- 
dosa ingkes  akan  olo  tetek. 

2o.  Olo  idja  paha  alo  hong  himba 
mapis  mahin  tau  duan  ara  pangi- 
nae  ;  tapi  olo  papa  munos  tuntang 
pangnlihe. 

24.  jfifyve  idja  dia  toto  mandja- 
rac ,  ia  basingi  anake;  tapi  idja 
sinta  ia  batawat  pahiaa  mamukul 
ia  bara  korik. 

25.  Olo  tetek  kuman,  sampai  om- 
bet  huange ;  tapi  knain  olo  papa 
raagon  tapas  hanta. 


BAG!  14. 


1.  A.wi  olo  bawi  pintar  huma 
inguan ,  tapi  lengiin  bawi  gila  ma- 
ngarak  ta. 

2.  Idja  manandjong  linang  ka- 
tinduhe,  ia  mikah  Jehowa;  tapi 
idja  manjak  djalan  bingkok  mana- 
wah  la. 

3.  Hong  totok   olo  gila   kadjo- 


hoc  kilau  pukui ;  tapi    njaman  olo 
pintar  mahaga  awen. 

4.  Anion  djaton  sapi,  ta  duknge 
bosng  bewai;  tapi  kaabaa  sapi 
maffdino  kutoh   pangnlilic. 

5.  Sakai  budjur  djaton  maku 
manandjaro;  tapi.saksi  parajapdju- 
wih  maraplua  augh  tandjaro. 

0.  Olo  panjindir  manggau  ka- 
pintar,  tuntang  djaton  sondau  ;  hat- 
pi  akan  olo  pintar  muiah  bewaa 
kaliarati. 

7.  Alo  ikau  manaharep  olo  gila 
tanggatanggar  ,  mahin  djaton  ikau 
supa  kaharati  bara  totoke. 

8.  Mingat  djalae ,  djeta  kapin- 
tar  olo  harati;  tapi  kahumong  olo 
gila ,  ia  tit  manjalaja  arepe. 

9.  Katiwase  hababaka  olo  gila  ; 
tapi  olo  budjur  hakilak  sama  arepe. 

10.  Atai  puna  kasene  kapahan  ai ; 
tinai  hong  kahandjake  kea  olo  be- 
ken  djaton  tau  pahir. 

11.  Human  olo  papa  akan  irusak  : 
tapi  tingkap  olo  budjur  karah  ma- 
mumbong. 

12.  Aton  djalan  idja  inggarii  olo 
budjur,  tapi  lawie  tanggoh  pam- 
patai. 

13.  Alo  haiak  tatawa  atai  mahin 
tau  kapaha,  tinai  lawin  kadjarian 
kahandjak  ta"  tau  indu  kasinggul. 

14.  Atai  bingkok  karah  puas  awi 
kaia'  djalae;  tapi  olo  bahalap  hii- 
ang  arepe  mahin  ombet  toto. 

15.  Olo  humong  harap  kaia  augh  ; 
tapi  olo  pintar  mangenangtandjonge. 

16.  Olo  pintar  batawat  maliut  ta- 
lo papa  ;  tapi  olo  gila  tandjong 
harutap. 

17.  Olo  badjudju  jmna  gila  ga- 
wie ;  tapi  olo  idja  nahadja  ninm- 
parugi  manjelek,  ia  ta  patut  injingi. 

18.  Olo  humong  puna  mandino 
kagila;  tapi  olo  pintar  mambungas 
arepe  hapan  kaliarati. 


Si:w.  sal.  lo.  14. 


168 


SEWUT    SALOMO. 


19.  Olo  papa  akan  sontop  intu 
baun  olo  bahalap,  tinai  olo  para- 
jap  intu  bauiitonggang  olo  tetek. 

20.  Olo  paha  mahin  injingi  kolae 
kea;  tapi  olo  tatau  ara'  sobate. 

21.  Idja  manawah  kolae,  ia  sala 
toto ;  tapi  berkat  ia ,  idja  inasi  olo 
tjalaka. 

22.  Djaton  awen  ta  lajau,  idja 
mimbul  talo  papa?  dia  awen  idja 
mambulan  talo  bahalap  sondau  asi 
tuntang  katoto? 

23.  Idja  toto  bagawi  akan  bon- 
tong;  tapi  idja  midjang  bewaipuna 
mandino  katapas. 

24.  Akan  olo  pintar  panataue  aton 
indu  makotae;  tapi  kagilan  olo  pa- 
rajap   gila  hanta. 

25.  Saksi  budjur  maliwus  pambe- 
lom ;  tapi  olo  panipu  hararahan 
tandjaroe. 

26.  Idja  mikah  Jehowa  aton  bara 
kota  idja  dahen ,  tuntang  palus 
anak  asoe  ingalindong  kea. 

27.  Kikah  dengan  Jehowa,  djeta 
tahasak  pambelom,  mimbit  maha- 
kaii  kara  djarat   pampatai. 

28.  Amon  ara  olo  mamenda  radja, 
djeta  indu  kahaie;  tapi  anion  tapas 
oloe ,  djeta  kanjukok  mantir. 

29.  Olo  idja  tau  mentai  basun- 
tul,  ia  pintar  toto;  tapi  idja  ba- 
gandjir  ataie ,  ia  mangarinah  ka- 
gilae. 

30  Atai  idja  purah  ombet  hu- 
ange  mambelom  berenge;  tapi  ka- 
hiri   kilau  nana  hong  tolang. 

31.  Idja  mahenjek  olo  korik  ma- 
mapa  idja  manampa  awen ;  tapi  idja 
masi  olo  paha  mahorumat  Hatalla. 
-  (17,5.) 

32.  Olo  papa  palus  balongkang 
brangai  ampin  tjalakae;  tapi  olo 
tetek  huang  pampatai  mahin  tang- 
gar  ataie. 

33.  Kaharati    puna    melai    hong 


atai  olo  pintar  ,    alo  marak  olo  gi- 
la ia  mahin  mangarinah  arepe. 

34.  Katetek  mampahai  utus  olo, 
tapi  dosa  mamparusak  ia. 

35.  Djipen  pintar  ingilak  radja, 
tapi  ia  basingi  idja  marajap  be- 
wai. 


BAGI  15. 


1.  Ujawap  idja  paris  mampate- 
rai  kalait ;  tapi  augh  idja  badjang- 
kang  mungkar  kasangit. 

2.  Djelan  olo  pintar  mampangat 
adjar;  tapi  totok  olo  parajap  na- 
hasak   uras  kagilae. 

3.  Matan  Jehowa  manitip  kara 
kaleka,  mita  olo  papa  tuntang  olo 
bahalap. 

4.  TJjela  idja  paris  aton  kilau 
batang  pambelom;  tapi  idja  bing- 
kok  manampa  kapahan  atai. 

5.  Olo  gila  mamapa  adjar  ba- 
pae;  tapi  idja  tarima  urok,  ia  man- 
djadi  pantas. 

6.  Hong  human  olo  tetek  ku- 
toh  panataue ,  tapi  hong  pangu- 
lih  olo  papa  puna  karusak  bewai. 

7.  Totok  olo  pintar  manawur 
kaharati;  tapi  atai  olo  gila  djaton 
dahen. 

8.  Parapah  olo  papa  indjilek 
Jehowa;  tapi  lakudoan  olo  budjur 
ingilake. 

9.  Djalan  olo  parajap  indjilek 
Jehowa;  tapi  idja  manggoang  ka- 
tetek aka  kataue. 

10.  Malihi  djalan  budjur  puna 
mimbit  tjalaka ;  idja  manjingi  adjar, 
ia  akan  matai. 

11.  Lewu  liau  tuntang  naraka 
mas  intu  baun  Jehowa;  kilen  hin- 
dai  atai  olo  kalunen? 

12.  Olo   panjindir    djaton   radjin 


sew.  sal. 14. 15. 


SEWUT    SALOMO. 


169 


dengau  idja  mampudji  ia  ,  ia  dja- 
1oii  maku  manalih  olo  pintar.  ' 

13.  Awi  atai  handjak  bau  ngumi- 
ngumi;  tapi  amon  atai  singgu] 
kahanji  lilap. 

14.  Atai   pintar  tnanggau  kaha 
rati:  tapi  totok  olo  parajap  murep 
kagilae. 

15.  Olo  idja"  puna  pana  ataie 
djatoii  tawan  andau  bahalap;  tapi 
idja'  puna  maugat  ataie  haradjur 
kilau  baramirarai. 

1(>.  Kalah  ramo  isut  tuntang 
mikah  Jehowa,  bara  kutoh  panatau 
hawoi  kalisah. 

17.  Bahalap  haream  kudjangisut 
tuntang  hasinta,  barn  sapibaseput 
tuntang  basingi.  —   (17,1) 

18.  Olopalait  manampa  kanjaing; 
tapi  olo  balemo  mampaterai  ka- 
suat. 

19.  Djalan  olo  kadian  ingaram- 
nang  duhi ;  tapi  djalan  olo  budjur 
uras  inimbok  inandang. 

20.  Anak  pintar  mampahandjak 
bapae;  tapi  olo  gila  manawah  in- 
due. 

21.  Oio  parajap  handjak  huang 
kagiJae ;  tapi  olo  harati  manjak 
djalan  budjur. 

22.  Kara  pikir  haiang  djaka  dja- 
fcon  iuirok:  tapi  anion  ant  olo 
idja  harati  akal,  djeta  mandjadi. 

23.  Awi  djawap  njamae  olo  tau 
handjak;  augh  idja  toto  buah  wa- 
jahe.  djeta  paham  bahalap. 

24.  Djalan  pambelom,  idja  akan 
olo  pintar,  mandai  sasar  ngambo, 
mangat  mahakan  naiaka  idja  liwa. 

25.  Human  olo  badjoho  indja- 
wut  Jehowa:  tapi  toros  tanan  balo 
indahae. 

2<>.  Pikir  olo  darhaka  indjilek 
Jehowa;  tapi  kotak  olo  brasih  aka 
kakilake. 

27.  Olo    bisit    bakoho    marusak 


hnmae  kea :  tapi  idja  mangabela 
sudok,  ia   karSh   belom. 

2$.  Atiii  olo  tetek  mangarangka 
augh  djawape;  tapi  totok  olo  papa 
habura  nahasak  augh  karajape. 

29.  Jehowa  kedjau  bara  olo  papa; 
tapi  ia  manarima  lakudoan  olo  te- 
tek. 

#  30.  Anion  niatan  olo  raanampa- 
jah  bahalap,  djeta  mampahandjak 
atai;  ainon  ita  basewut  bahalap, 
djeta'  manekang  tolang. 

31.  Pinding,  idja  manumon  adjar 
pambelom,  karah  melai  hindja  olo 
pintar. 

32.  Idja  manganan  adjar  mana- 
wah arepe;  tapi  idja  manumon  urok 
mandjadi  pintar. 

33.  Kikah  dengan  Jehowa,  djeta 
adjar  indu  kapintar;  karandah  puna 
tamparan  kahai. 


BAGI  16. 


1.  Ulo  tau  mangarangka  huang 
ataie;  tapi  palekas  augh  djela,  djeta 

awi  Jehowa. 

2.  Genep  biti  manaha  djalae 
brasih :  tapi  Jehowa  manimbang  pi- 
kir atai. 

3.  Baring  kara  gawim  akan  Je- 
howa, tii  kara  tirokm  haradjur  man- 
djari. 

4.  Jehowa  djari  manampa  talo 
handiai  akae  bewai .  alo  olo  papa 
kea  hong  andau  tjalaka  mahin  akan 
horumat  ai. 

5.  Kara  olo  idja  hai  ataie  puna 
kabelan  Jehowa  ;  toto  haliai,  iiwen 
ta  djaton  tau  dia  ihukum,  alo  iiwen 
pakat  samandiai. 

6.  Awi  kahalap  tuntang  katoto 
kasalan  injapan ;  awie  mikah  Jeho- 
wa  olo  tau  mahakan  kapapa. 


SEW.  sal.  15.  1G. 


170 


SEWUT    SALOMO. 


7.  Amon  djalan  olo  ingilak  Je- 
howa,  ta  maka  musohe  mahin  inga- 
buahe  kea  dengae. 

8.  Isut  tuntang  katetek  baha- 
lap  bara  kutoh  pangulih  tuntang 
kasala. 

9.  Atai  olo  mangalagaidjalae;  ta- 
pi  Jehowa  mangamburi  tasaran  paie. 

10.  Augh  tudjum  aton  intu  to- 
tok  radja,  njamae  dj aton  sala  hong 
basara. 

11.  Dasing  tuntang  taradju  idja 
budjur  puna  ramon  Jehowa;  kara 
batun-dasing  hong  kantong  uras 
tampan  ai. 

12.  Mawi  kadarhaka,  djeta  indji- 
lek  radja;  krana  awi  katetek  pada- 
dusae  indahen. 

13.  Totok  biwih  tetek  ingilak 
radja;  idja  hakotak  budjur  injintae. 

14.  Kasangit  radja  puna  sarohan 
parapatai ;  tapi  olo  idja  pintar  ma- 
njapan  ta. 

15.  Anion  baun  radja  manis,  djeta 
pambelom;  asie  kilau  udjan  mukai 
tihin  talo  imbul. 

16.  Mandino  kapintar,  djeta  pa- 
ham  bahalap  bara  bulau ,  tuntang 
mulih  kaharati  paham  barega  bara 
salaka. 

17.  Djalan  olo  budjur  maliut  ka- 
darhaka ;  idja  mahaga  djalae,  iii  ma- 
nonggo  pambelome. 

18.  Idja  akan  rusak ,  ia  badjoho 
helo;  kahain  atai  puna  tamparan 
kalongkang. 

19.  Bahalap  haream  olo  randah 
ataie  haiak  dengan  olo  koiik , 
bara  ompat  mambagi  talo  ivampas 
haiak  dengan  olo  badjoho. 

20.  Idja  mangenang  augh  Hatal- 
la ,  ia  sondau  ontong ;  berkat  ia , 
idja  harap  Jehowa. 

21.  Olo  idja  pintar  ataie  injewut 
harati;  tinai  anion  aughe  paris, 
djeta  macliar  bahalap  haream. 


22.  Akal  aton  kalin  pambelom 
akan  tempoe;  tapi  augh  adjar  olo 
gila  uras  kagila. 

23.  Atai  olo  pintar  mamintar  nja- 
mae ,  tuntang  dahangmandahang 
adjar  intu  totok  biwihe. 

24.  Kotak  paris  kilau  sarangan 
madu  ,  indu  kamanis  akan  hamba- 
ruan,  tuntang  tatamba  akan  to- 
lang. 

25  Ara  olo  manaha  djalae  budjur, 
tapi  lawie   manantarang   pampatai. 

26.  Kahaus  olo  mandohop  ia  ba- 
gawi,    krana  knaie  hadjadjuan   ia. 

27.  Olosetan  nambowong  kapapa, 
ia  pahatotok  apuapui. 

28.  Olo  putarbalik  manampa  ka- 
njaing ,  tinai  olo  pangotok  mado 
olo  hakapato  hasuat. 

29.  Olo  darhaka  karampie  mahin 
napakaroke ,  tuntang  mimbit  ia 
manjak  djalan  icl^a  djaton  bahalap. 

30.  Idja  habirep  mata  djaton  ba- 
halap pikire;  idja  pangkipangkit 
biwihe  malalus  kapapa. 

31.  Owan  ta  makota  kabungas ; 
djeta  sondau  hong  djalan  katetek. 

32.  Olo  pandjang  ataie  bahalap 
bara  olo  abas;  tinai  olo  idja  mara- 
palah  arepe  bahalap  bara  olo  idja 
mampalah   kota. 

33.  Tenong  intarik  akan  ])akuan  ; 
tapi  kalabnae  tumon  kaliandak 
JehoAva. 


BAG1  17. 

1.  Idja  kasuap  tepong  bewai 
hnang  kasanang  bahalap  bara  huma 
idja  basuang  karami  haiak  ka- 
njaing. 

2.  Djipen  idjii  harati  karah  mu- 
les marentah  anak  tempoe  idjabu- 
reng ,  tuntang  ia  karah  mambagi 
ramo  akan  panaris. 


tiMV.  SAL.  16.  17. 


SEWUT    SALOMO. 


171 


3.  Gagulang  ta  akan  mariksa 
salaka,  priok  akan  bulau,  tapiJe- 
howa  idja  mariksa  atai  olo. 

4.  Olo  parajap  djimput  dengan 

totok  papa ,  olo  bingkok  manali- 
Qgan  pindinge  akan  djela  panan- 
djaro. 

5.  Idja  hababaka  olo  paha'  ma- 
nawah  idja  manampa  awen ;  idja 
handjak  tagal  tjalaka ,  ia  djaton 
karah  lapas  bara  hukum. 

6.  Makotan  olo  bakas,  ia  tri  anak 
asoe,  tinai  bapae  indu  hornmat 
karii  anake. 

7.  Tahiu  perkara  had  djaton  pa- 
tut  intu  olo  gila  ;  kilen  hindai  olo 
hai,  anion  ia  manandjaro! 

8.  Olo  idja  purah  manjudok  ing- 
gara  olo  kilau  hintan,  brangai  ulese 
ia  mandino  ontong. 

9.  Idja  raanutup  kasalan ,  ia 
manggau  sinta;  tapi  idja  baruek 
mambuka  perkara  pisali  dengan  ka- 
patohe. 

10.  Augh  pudji  manimben  intu 
olo  pin  tar  paham  bara  kasaratus 
maraukul  olo  gila. 

11.  Sana  olo  parisang  manirok 
kapapa,  salenga  sarohan  karas  sain- 
pai,  mawi  ia. 

12.  Kalah  manjupa  bah uang  idja' 
djari  irarapas  anake,  taj)i  iila  olo 
parajap  buang  kagilae. 

13.  Idja  tnanjulang  talo  bahalap 
bapan  kapapa,  kapapa  kea  djaton 
balekak  bara  human  olo  t;i. 

14.  Idja  rnanampara  klahi,  ia  sa- 
ma  kilau  olo  idja  mangarak  ta- 
bat  danum.  Kaliih  ikau  te/ai  ha- 
suat  helo  bara  klahi  djari  ma- 
sak. 

15.  Idja  mambudjur  olo  papa, 
tun  tang  manipan  olo  tetek ,  toto 
kadadua  tit  kadjilek  Jehowa. 

l(i.  Akan  en  manenga  rear  intu 
lengan  olo  gila  hauggape  mamili 


kapintar,  basa  iii  puna  djaton  bara 
ataie  ? 

17.  Sobat  toto  haradjur  ^inl ji  , 
tuntang  paliaii  puna  inakan  ,  ma- 
ngat  niaiidohop   hong  kadjaka. 

18.  Olo  ta  humong,  idja  purah 
mandjuluk  Lengae   mandal  kolae. 

19.  Tdjii  radjin  klahi  radjin  kasa- 
lan, tinai  idja  manjama  kagantong- 
bauntonggange  dengan  ain  olo  hai, 
ia  manggoaug  tjalaka. 

20.  Idja  putarbalik  ataie  djaton 
akan  mandino  kahalap ,  idjii  bing- 
kok djalae  lawo  huang  tjalaka. 

21.  Idja  manak  olo  gila,  ia  ka- 
rah  kapaha  ataie ,  tuntang  bapa 
olo  parajap  djaton  sondau  kahan- 
djak. 

22.  Atai  idja  puna  handjak  mim- 
bit  tatamba  mait ,  tapi  idja  puna 
pungupungut  mamboang   tolange. 

23.  Olo  parajap  radjin  manjudok 
basilisilim ,  hauggape  mamingkok 
djalan  idja   budjur. 

24.  Olo  harati  sondau  kapintar 
darah  baue,  tapi  matan  olo  gila 
lajang  sampai  saran  petak. 

25.  Anak  idjii  parajap  puna  indu 
kapahan  bapae,  tuntang  indu  ka- 
pungut  ataie  idja   manakan  iii. 

2Q.  Djaton  patut  mandanda  olo 
tetek ,  dia  haliai  mamukul  olo  hai 
tagal   kabudjure. 

27.  Olo  harati  mahawal  kotake. 
tuntang  olo  pin  tar  puna  sabar  ataie. 

28.  Djaka  olo  gila  maujuni  arepe. 
mikah  iii  inggara  pintar  tuntang  ha- 
rati,  asal  iii  marantep  njamae. 


BAG  I   18. 


1.  i-dja  mamisah  aiepe,  iiimang- 
goang  kipae  kabuate ,  tuntang  iii 
malawan   karii  tirok  bahalap. 


»* 


SEW.  SAT-.  17.  18. 


172 


SEWUT    S  ALU  MO. 


2.  Olo  gila  djaton  mangilak  ka- 
harati  toto ,  baja  uka  talo  awang 
huang  atai  ai  batarang  bewai. 

3.  vEka  kadjan  olo  parajap , 
beta  katawab  madja  kea,  tuntang 
kahawen  dengan  kanjukok. 

4.  Kotak  idja  bong  njaman  olo 
pintar  aton  kilau  danum  handalem, 
tinai  lowang  kapintar  ta  kilau  ba- 
tangdanum  lombah. 

5.  Djaton  patut  tarima  ampin 
olo  papa,  tuntang  manipan  olo  te- 
tek  hong  basara. 

6.  Totok  biwib  olo  gila  mung- 
kar  kanjaing,  tuntang  njamae  me- 
ramerat  blaku  pukul. 

7.  Totok  olo  gila  mandjadi  indu 
karusake,  tinai  njamae  indu  djarat 
bambaruae. 

8.  Kotak  olo  pangotok  sinisinik 
bewai,  tapi  djeta  manimben  intu 
ramon  knaie. 

9.  Olo  idja  undanganding ,  ia 
ta  kolan  olo  idja  mamparobot  arepe. 

10.  Aran  Jehowa  puna  kota  da- 
ben;  olo  tetek  mabakan  kanta 
tuntang  ingalindong. 

11.  Kara  ramon  olo  tatau  indu 
kota  daben  akae,  tuntang  kilau 
pagar  gantong;  tapi  kamaae  bewai. 

12.  Amon  olo  akan  rusak,  ta 
ataie  badjoho  helo ;  maka  tamparan 
horumat,  dQeta  karandab. 

13.  Tdja  mandjawap  manjalabnn, 
djeta  indu  kagilae  tuntang  kaba- 
wae. 

14.  Peres  bereng  atai  tau  manja- 
renae;  tapi  amon  atai  darai,  awe 
tau  mabanan  tuntang  mampen- 
deng  djeta? 

15.  Atai  awang  harati  mandino 
kaapik,  tuntang  pinding  olo  pin- 
tar manggau  djeta. 

16.  Olo  panenga  mampalandang 
arepe;  tengae  ta  mimbit  ia  naba- 
rep  olo  bai 


17.  Idja  belo  mangadu  bong  ba- 
sara ,  ia  tetek  anipie :  tapi  amon 
idja  silae  duma'h  ,  djeta  patut 
iriksa. 

18.  Tenong  manggeto  perkara . 
palus  mamatus  marak  olo  kwasa. 

19.  Amon  pahari  babantab,  ba- 
bali  mangabuab  ta  bara  marampas 
kota  daben ;  klahin  awen  Imng- 
gut  haream  bara  kantjing  human 
radja. 

20.  Awi  bua  njamae  knain  ge- 
nep  biti  imbesoh  ;  ia  karah  imeda 
awi  pangulih  totoke. 

2 1 .  Pampatai  tuntang  pambelom 
aton  bong  kwasan  djela ;  genep 
biti ,  idja  langkap  dengae  ,  karah 
kuman   buae. 

22.  ldjii  sondau  sawa  tindub,  ia 
sondau  djawet,  djeta  awie  ingilak 
Jehowa. 

23.  Olo  korik  bakotak  nmori- 
moh  ;  olo  tatau  tombah  meramerat. 

24.  Idja  ara  sobate  tau  bewai 
rusak ;  tapi  djaka  aton  intu  ikau , 
idja  toto  sinta  ikau:  ia  ta  rantep 
haream  bara   pahari. 


BAG1   IV). 


1.  (Jlo  piiha  idja  manandjong 
huang  kabudjure,  ia  babalap  bara 
olo  bingkok  totoke  idja  puna 
gila. 

2.  Amon  djaton  turaon  kaha- 
rati,  djaton  baguna  bewai;  idja 
pahalau  bakadjeng  paie  karah 
sala. 

3.  Kagilan  olo  marusak  djalae ; 
tinai  ataie  maridu  mamapa  Je- 
howa. 

4.  Panatau  mampara  sobat;  ta- 
pi olo  paha  ingalapean  sobate. 

5.  Saksi    panandjaro  toto    akan 


SEW.SAL.lfl.  1U. 


SEWUT   SALOMO. 


173 


buah  liukuin  :  idja  djuwih  manan- 
djaro  djaton  akan  mahakan. 

0.  Arii  olo  musok  olo  hai;  tun- 
tang-  olo  handiai  handak  rampi 
dengan  olo,  idja  tau  manenga 
talo. 


ia,  tii   ikau  tau  mandjara  ia  dapil 
tinai. 

20.  Tumoii  adjar,  tuntang  tari- 
iiia  urok.  mangal  ikau  dapit  pin- 
lav. 

21.  Arii  pikir  hong  ataiolo;  ta- 


7.   Kara  paharie   mahin  manga-  pi  kahandak  Jehowa  melai  dahen. 
Ik  la    olo    paha,    mahin    tinai    karii 
karampie  mangedjau  arepedengae; 
baja  djandjie  inengae  akae,  awang 
djaton  baguna. 


22.  Olo  handjak    awi    kadjohae 
tapi  olo  paha  bahalap  bara  olo  pa- 
in unga. 

23.  Kikah  dengan  Jehowa  man- 

8.  Idja  manggau  kapintar,  ialdohop  mambelom,  tuntang  kabe- 
sinta  hambaruae;  idja'  mahaga  ka-  sohe  olo  tau  batiroh,  tjalaka  dja- 
liarati .  iii  kaiiih  sondau  kahalap.    'ton  tau  sondau  ia. 

9.  Saksi  panandjaro  toto  akan  24.  Olo  kadi  an  raandulai  Lengae 
buah  hukum ;  idja  djuwih  pamunga  akan  lindjing,  tuntang  djaton  ka- 
kaiiih  rusak.  jbawae  manggatang    tii    akan   nja- 

10.  Ontong  djaton  patut  akan  jraae  tinai. 
olo  gila:  djaton  lialiai  djipen  pa-  25.  Anion  ikau  mamukul  olo  pa- 
tut  marentah  mantir.  nawah  panjindir,  tii  inaka  olo  hu- 
ll. Kapintar  olon  mahawal  ka-'mong  harati:  adjar  olo  pintar, 
sangit  atiiie ;  djetii  indu  horumate !  maka  iii  radjin  tarimae. 
toto,  anion  iii  tau  suni  kahumolo'  26.  Jdjii  marusak  bapae  tuntang 
mamapa  ia.                                         'maharak    indue,    iii   tii   anak    idja 

12.  Kalait    radja    kilau    sakung-  patut   indjilek  tuntang  injapa. 
kong  singa;  tapi  asie  kilau  ambon     27.    Kaiiih  anak,  terai  bewai  ma 
hong  oru.  hining    adjar!    tii    toto    badjeleng 


13.  Anak  idja  gila  toto  indutja- 
lukan  bapae;  olo  bawi  palait  kilau 
pasuran   idja  haradjur  nahasak. 


ikau  lajang  bara  urok    kaharati. 

28.  Saksi  setan  hababaka  basara, 
tot  ok  olo   papa   manelen  kasalan. 


14.  Huma  tuntang  ramoilihi  indu  29.  Hukum  djari  tatap  akan  olo 
bapae:  tapi  sawa  idja  tinduh,  ia  panawah  panjindir.  tuntang  pukul 
tii  panengan  Jehowa.  akan  likut  olo  gila. 

15.  Kadian  raimbit  tiroh  tudjah ; 
olo  bakulas  akan  blau. 


1().  [dja  inahaga  prentah  mahaga 
hambaruae;  tapi  idja  mangabeladja- 
lae  akan  matiii. 

17.  Idja  radjin  manjanjang  olo  pa- 
ha, iii  lnahandjaman  akan  Jehowa; 
Iii  karah  manjulang  kahalape  akae. 

18.  Djara    anakm,    katahim    tau  |  djaton   akan  pintar. 
harap  mobah  iii;  tapi  iila  parasengen       2.  Pampikah  radja  kilausakung- 
sampai  mampatai  iii.  kong  singa:   idja  marahas   iii    ma- 

19.  Krana    kasangit    idja   paham  mapa  pambelom   ai   kea. 
mamparugi    bewai;    tagal  ta  lapas       3.  Indu horumat olo  haliai, amon 


BAGI  20. 

1.  Anggor  tii  puna  panawah 
panjindir,  tuak  puna  paridu  :  idja 
lajang    kautii    sampai    katatahi    ia 


sfw.  s  \i  .19.  20. 


174 


SEWUT   SALOMO. 


iii  dia   karait  klahi ;   tapi  kara  olo 
gila  radjin  tamii  kasuat. 

4.  Tagal  musim  sadingen  olo 
kadian  djaton  maku  maluku;djadi 
wajah  getcra  ia  manjadakah  tuntang 
djaton   mandino. 

5.  Tirok  hong  atai  olo  kilau  da- 
num  handalera ;  tapi  olo  pintar  tau 
masip  ta. 

6.  Genep  biti  manara  kahalape: 
tapi  awe  tau  sondau  olo  idjii  bu- 
djur  toto? 

7.  Olo  tetek,  idja  manandjong 
huang  kabudjure,  toto  anake  kea 
karah  batuah  limbah  ia. 

8 .  Radja,  idja  mondok  hong  pada- 
dusan  basara,  aton  mangiap  manga- 
nan  kadarhaka  hapan   matae. 

9.  JKwe  bahanji  hamauh :  aku 
toh  brasih  ataiku,  aku  toh  djaton 
bara  kasalan  ? 

10.  Basing  turon  duli,  gantang 
turon  dua,  djeta  indjilek  Jeho- 
wa. 

11.  Alo  anak  olo  mahin  tau  inga- 
sene  awi  dasare.  djaka  ia  handak 
budjur  tuntang  tinduh. 

12.  Pinding  idja  toto  raahining, 
tuntang  raata  idjii  tararig  raita, 
duaduii  ta  tampan  Jehowa. 

13.  /Ela  radjin  batiroh,  belii  ikau 
paha  belonr.  renang  inatam,  ta  ikau 
karah  ombet  panginam. 

14.  Papa,  papa  bewai !  koan  idja 
mamili ;  tapi  limbah  iadjari  hagoet, 
ta  ia  manaiae  tinai. 

15:  Aton  bulau  tuntang  mutia- 
ra  ;  tapi  idja  pangkarega,  djeta  to- 
tok  biwih   idja  pintar. 

16.  Duan  pakaian  olo  ta  idja  djari 
marrdal  olo  beken  ,  duan  ramoe  in- 
du  sanda  tagal  olo  beken  ta. 

17.  Tepong  takau  manis  angate , 
tapi  limbah  ta  mandjadi  kilau  ba- 
ras  intu  njama. 

1  (S.    Kara   tirok   mandjadi  ,  amon 


ilalus  tumon  akal;  tinai  parang  pa- 
tut  ilalus  tuntang  kaapik. 

19.  Idja  masuman  talo  basilim, 
ia  sama  kilau  olo  pangotok;  ala 
karait  dengan  olo  idja  djaton  tau 
melai  idjange. 

20.  Idja  manjapa  indu  bapae , 
palitan  ai  karah  belep  marak  aka 
kaput   pidjem. 

21.  Panatau  idjii  iraup  kanaha , 
kadjariae  djaton   imberkat. 

22.  ^Ela  koam:  aku  handak  ma- 
malah  kapapa  ta.  Entai  Jehowa, 
ia  karah   mandohop  ikau. 

23.  Basing  turon  dua,  djeta  ka- 
belan  Jehowa ,  tinai  taradju  hapa 
mamikir  djaton  bahalap. 

24.  Djalanan  olo  uras  awi  Je- 
howa ;  maka  kilen  olo  tau  harati 
djalae? 

25.  Djetoh  djarat  akan  olo ,  amon 
ia  taparandjur  bamiat ,  tuntang 
limbah  tii  iii  handak  mangarajau 
djandjie. 

26.  Radja  idjii  pintar  mangiap 
manganan  olo  papa .  tuntang  ma- 
nepii   inanggalingan   iii. 

27.  Hambaruan  olo  kilau  sum- 
bon    Jehowa ,    idjii    mariksa  hapus 

Italo  huange. 

;    28.  Sinta     tuntang     katoto    ma- 

haga    radja,    awi    sinta  padadusae 

indiihen. 
29.  Kabungas     budjang     hatua  , 

djeta    kaabase ,    tinai    owan    indu 

horumat  olo  bakas. 
|    30.  Himang    pukul    manatamba 
1  olo    papa  ,    pukul    idjii    manimben 
i  sampai  ramon  knaie. 


BAGI  21. 


1.   Atiii    radja  intu  lengiin  Je- 
howa   kilau    panggong;   iii    mam- 


SEVV.    SAL.   20.    21. 


SEWUT    SALOMO. 


175 


plua    ta'   akan    iika  tintun   kahan- 
dake. 

2.  Genep  bit]  manggara'  djalae 
budjur;  tapi  idja  maniinbang  ataj, 
djeta  Jehowa. 

3.  Malalus  katetek  tuntang  ka- 
budjur,  djeta  ingilak  Jehowa  ha- 
ream bara  parapah. 

4.  Kadjohon  raata  tuntang  ka- 
1  lanjin  atiii.  djeta  palitan  olo  papa, 
mas  dosa  bewai. 

5.  Kara  akal  olo  ukuli  uras 
bahambit ;  tapi  karii  olo  idja  ka- 
naha  gawie  akan  tapas. 

6.  Mamumpong  panatau  hapan 
djela  ])anandjaro  mandjadi  kilau 
kawo  idja  tariup,  mandjadi  djarat 
pampatai. 

7.  Ganan  rampas  olo  papa  akan 
mampalomos  ia,  basa  ia  djaton 
maku  malalus  talo  budjur. 

8.  Djalan  olo  idja  tiwas  puna 
bingkobingkok  ;  tapi  gawin  olo 
brasih  puna  budjur. 

9.  Bahalap  haream  nielai  intu 
pilting  hila  ruar,  bara  melai  hong 
huma  hindja'  bawi  palait. 

10.  Hambaruan  olo  papa  haus 
kadarhaka ,  alo  idja  kapatohe  kea 
Enahin  djaton   iasi  intu  matae. 

11.  Amon  olo  panawah  ]wnjin- 
dir  indjara ,  ta  maka  olo  humong 
harati;  anion  madjar  olo  pintar, 
maka  ia  palus  radjin  tarima  ta. 

12.  Idja  tetek  ta  mingat  mana- 
hiu  human  olo  papa ,  tuntang 
mambaring  olo  papa  ta  akan  ka- 
rusak. 

I'd.  Idja  manjumbel  pindinge  bara 
usok  olo  paha* ,  iii  ta  kea  karah 
mangkariak ,   tapi    djaton  inarima. 

14.  Talo  inenga  basilisilim  mam- 
belep  kalait,  tuntang  talo  indu 
sapan  mambelep  kasangit  idja 
hasep. 

15.  Olo    tetek    radjin    mawi  talo 


idja  budjur;  tapi  akan  oloparajap 
djeta  indu  kikahe. 

16.  Olo  idja'  lajang  bara  djalan 
akal     karah    hindja     iingkup    olo 

liagin    inalai. 

17.  Olo  idja  radjin  karami  bakal 
indu  tapas:  idja  paham  radjin  an  g- 
gor  tuntang  minjak,  kwaka  iii  tan 
tatau!—  (Luk.lbAd.) 

18.  Olo  parajap  ihukum  tagal 
olo  tetek ,  tuntang  olo  darhaka 
tagal  olo  budjur. 

19.  Bahalap  haream  melai  hong 
petak  boang.  bara  hindja  sawa  idja 
palait  habajat. 

20.  Hong  human  olo  pintar 
magon  kutoh  ramo  bahalap  tun- 
tang minjak ;  tapi  olo  idja  gila 
gap  manelen  ai. 

21.  Idja  manggoang  katetek  tun- 
tang sinta  ,  iii  sondau  pambelom , 
katetek  ,  horumat. 

22.  Olo  pintar  mandai  kotan  olo 
abas ,  palus  mampalokang  kwasae 
idja  iika  kaharape. 

23.  Idja  mandjaga  njamae  tun- 
tang djelae,  iii  mahaga  hambaruae 
bara  kadjaka. 

24.  Idja  badjoho  tuntang  ring- 
gur,  iii  inggara  panawah  panjin- 
dir;  karii  gawie  kilau  njanjau  awi 
kadjohoe. 

25.  Olo  kadian  roatai  mimbit 
kipae  :  krana  lengae  djaton  maku 
bagawi. 

26.  Iii  kamipemipen  nongkang 
andau;  tapi  olo  tetek  manenga, 
djaton  maku  mangahana. 

27.  Parapah  olo  papa  puna  ka- 
djilek ,  paham  haream  amon  iii 
manenga  ta.  dengan  akal  papa. 

28.  Saksi  panandjaro  akan  ru- 
sak  ;  tapi  olo  idja  masuman  toto 
tumon  pahininge,  iii  karah  ma- 
nang  kotake. 

29.  Oloparajap  naambudjur  baue, 


SEW.  SAL.  21, 


176 


SEWUT    SALOMO, 


tapi   olo    idja    tinduh    mambudjur 
djalae. 

30.  Djaton  kapintar,  djaton  akal, 
djaton  pikir  bapedah  malawan  Je- 
howa. 

31.  Hadjaran  inatap  akan  andau 
parang ;  tapi  kamauang  ta"  bara 
Jehowa  bewai. 


BAGI  22. 


1.  Aran  bahalap  barega  bara 
kutoh  panatau;  tinai  kakilak  olo 
dengan  ita,  djeta  bahalap  bara 
salaka    bulau. 

2.  Olo  tatau  tuntang  olo  paha 
puna  hasupa ;  Jehowa  idja  man- 
djadian  samandiai  ta. 

3.  Olo  piutar  mingat  tjalaka  . 
balalu  manjahokan  arepe;  tapi  olo 
paleng  raanandjong  haratap  palus 
buah  kapaha. 

4.  Balah  karandah  tuntang  ki- 
kah  dengan  Jehowa:  djeta  pana- 
tau ,  horumat ,   pambelom. 

5.  Suah  tuntang  djarat  aton 
hong  djalan  olo  bingkok:  idja 
handak  mahaga  parabelome  ma- 
hakan   arepe  kedjau  bara  beta. 

6.  Adjar  anak  olo  tabela  tam- 
paran  djalae,  ta  ia  djaton  maku  ba- 
lekak  dengan  djeta  anion  ia  bakas. 

7.  Olo  tatau  marentah  olo  paha, 
tinai  idja  mindjam  mandjadi  djipen 
idja  mahandjaman  akae. 

8.  Idja  mimbul  kasalan  mang- 
getem  kapaha ,  maka  pukul  ka- 
darhakae  imelek. 

9-  Idja  bahalap  matae  imber- 
l<at ;  krana  ia  manenga  panginae 
akan  oJo  paha. 

10.  Harak  olo  panawah  panjin 
dir ,  ta  klahi  hong  huma  lilaj) . 
ta  olo   teiai   hasuat  hasapa. 


11.  Idja  mangilak  karasih  atai, 
tuntang  idja  paris  njamae,  djeta 
indu  sobat  radja. 

12.  Matan  Jehowa  mahaga  ka- 
harati :  tapi  kara  perkaran  olo  [Ja- 
va jap  i  mbalike. 

13.  Koan  olo  kadian  :  aton  singa 
intu  ruar ,  suro  aku  impataie 
hong  djalan. 

14.  Totok  biwih  lontiii  kilau  pa- 
lowang  idja  timben,  idja  ingabela 
Jehowa   lawo  huange. 

15.  Kagila  puna  leket  hong  atai 
anak  olo  tabela;  tapi  pukul  adjar 
maharak  mangedjau  ta  dengae. 

16.  Idja  mararat  olo  paha  ma- 
natau  i;i:  tinai  idja  manenga  akan 
olo  tatau   mamparohot  panataue. 

17.  Talingan  pindingm,  senah 
kara  augh  olo  pintar,  palus  kan- 
dong  adjarku  hong  ataim. 

18.  Krana  mangat  bewai  ikau, 
amon  ikau  mahaga  ta  intu  hu- 
angm ,  tuntang  samandiai  ta  ka- 
rah  tatap  hong  totok   biwihm. 

19.  Aku  rpadjar  ikau  andau  toh, 
mangat  Jehowa  indu  aka  kaha- 
rapm,  ikau   toh  kea,  djaton  beken. 

20.  Dia  kindjap  aku  djari  ma- 
njurat  ta  akam,  hapan  kara  ampin 
tivok  tuntang  adjar? 

21.  Mangat  aku  masuman  akam 
katantun  katoto  ta. .  nakara  ikau 
tau  tombah  augh  awen  budjubu- 
djur,  idja   manjoho   ikau. 

22.  rEla  marampas  olo  paha  basa 
ia  paha ;  tinai  ala  mahenjek  olo 
tjalaka  hong  basara. 

23.  Krana  Jehowa  karah  mala- 
lus  perkarae ,  balalu  ia  karah  ma- 
rampas tahaseng  olo  idja  maram- 
pas awen. 

24.  JEh  mangola  olo  palait,  ala 
hakapatoh  dengan  olo  idja  pura 
sangit ; 

25.  Suro   ikau   manumon  djalae. 


SEW.  bAE.  21.  22. 


Sl.WLI     8ALOMO. 


177 


palus    mamhet    djaral    akan    ham- 
haruam. 

2(>.  JEih  omba  olo  idja  radjin 
mandal .  tun  tang  mananggong 
utang  olo : 

27.  Krana  buhen  olo  akan  man- 
duaii  sasurora  bara  pendam ,  anion 
ikau  djaton  hapam  manahore  ti- 
n;ii  y 

28.  A\h\  raobah  toros  fcikas  tana, 
awang  djari  iawi    tato  horan. 

2','.  Anion  ikan  mita  olo  idja 
basikap  gawie,  ia  la  karah  tama 
hong  baun  radja,  tuntang  djaton 
akan    melai  marak   olo  korik. 


BAG!  23. 


1.  Anion  ikan  mondok  omba 
kninan  hindja  olo  hai,  ingat  bua- 
buah  awe  idja   tandipah  baum  : 

2.  Balalu  danan  lading  kahana 
balengkongm,  anion  ikan  pahalau 
kahausna. 

3.  iEla  pahalau  mipen  pangi- 
nae  idja'  bahara,  krana  djeta  niaiu- 
pahawen. 

4.  JEAa  mandjudju  arepin  han- 
dak  tatau,  kalah  terai  bara  kara 
akalm. 

5.  iEla  rnatani  hagatang  ina- 
nuntut  talc;  awang  puna  djaton 
akam :  krana  lieta  manampa  pa- 
lapasc  kilau  burong  nasar,  idja 
manjalumbo  nianintu  langit. 

6.  Mia,  omba  kuman  dengan 
olo  bisit  .  ala  mipen  kara  pangi- 
nae   awang   niangat. 

7.  Krana  tunion  puna  dasar 
atiiie.  kakai  iii :  kuman,  ihop, 
koae  dengam ,  tapi  kwiika  atiiie 
toto   bahalap   dengam. 

8.  Kara    suap    awang   djari   ki- 


naiu.  djeta  akan  intain  linai.  tun- 
tang kara  aughm  awang  bahalap 
indu  nilian  bewai. 

}».  iEla  liamaiili  iulu  piudiug 
olo  gila.  krana  iii  nianawah  ka- 
pintar  kara    kotakm. 

10.  .Kla  mobah  toros  tikas  tana 
awang  usang,  tuntang  ala  nia- 
hupi   tanan    nolii 

1  1.  Krana  Idja  paliwus  iiwen  tii 
toto  kwasa;  iii  karah  malalusper- 
karan  iiwen  dengam. 

12.  Djuluk  ataim  akan  adjar  . 
tuntang  pindingm  akan  kara  ko- 
tak   awang  pintar. 

13.  iEla  mangahana  djara  bara 
anak  olo  tabela :  anion  ikan  ma- 
mukul  iii  hapan  niii  djaton  iii 
akan    inatiii.  —  (13,24.) 

14.  Toto.  ikau  mamnkul  iii  ka- 
lian niii,  tapi  ikau  mahakan  liain- 
haruae  bara   naraka. 

15.  Job  anak.  anion  ataim  pin- 
tar,  tit  ataiku  kea   handjak; 

16.  Tuntang  buaku  riariak  anion 
iijaraam  manjewut  augli  budjur. 

17.  iEla  ataim  bahiri  olo  ba- 
dosa  .  tapi  sining  andau  kaliih 
nielai  huang  kikiihiu  defigan  3e- 
liowa. 

18.  Krana  toto  aton  bewiii  pam- 
belom  idja  ralnan  .  kaharapni  dja- 
ton akan  haiang. 

19.  Hining.  o  anak.  palus  pin- 
tar, tuntang  pabudjur  ataim  hong 
djalae. 

20.  iEla  mangola  olo  pambusau, 
idjii  marusak  isie   kea. 

21.  Krana  olo  pambusau  tun- 
tang babungu  sasar  paha;  tinai 
kahaus  batiroh  makaian  tempoe 
hapan   talo    kupit. 

22.  Awi  mamenda  hapam  .  idjii 
djari  manakan  ikau.  tuntang  iila 
mangabela  indum.  anion  iii  djari 
bakas. 


* 


■X-* 


SEW.  sal. 22.  23. 


ITS 


SEWUT    SALOMO. 


23.  Pili  katoto,  tuntang  ala 
mandjuale  tinai,  tuntang-  kapintar, 
adjar  dengan  kaharati. 

24.  Bapa  olo  tetek  handjak  ran- 
tang  pahara :  idjii  djavi  manak  olo 
pintar  rindang  tagal  ia. 

25.  Pahandjak  bapam  tuntang 
indum,  parantang  awen  idja  djari 
manak  ikau. 

26.  Djuluk  ataim  akaugku  ,  o 
anak,  tuntang  soho  matam  mang- 
ilak  mahaga  kara  djalangku. 

27.  Krana  sapangan  ta  palowang 
idjii  timben,  sawa  idja  pahaban- 
dong   ta  kali  idja  seka. 

28.  la  mimpa  kilau  bigal ,  ia 
mampara  kara  basat  raarak  olo. 

29.  Kwe  kapaha" ,  kwe  tjalaka , 
kwe  karidu .  kwe  tangis ,  kwe  hi- 
mang  djaton  tawan  bukue,  kwe 
rnata  bahandang  ? 

30.  Intu  olo  tii  idja  lajau  hong 
anggor,  idja  tanggoh  manggau 
talo  ihop  bahari. 

31.  jEla  mita  anggor  ia  bahalap 
bahandang  ampie ,  tuntang  ma- 
nai'a  hong  sangkir,  tinai  mangat 
telae; 

32.  Harian  djeta  kilau  handipa, 
palus  manotok  kilau  handjali- 
wan. 

33.  Ta  matam  kariih  manam- 
pajah  bawi  beken ,  tuntang  ataim 
kariih  mamplua  kara  augli  gila; 

34.  Djadi  ikau  sama  kilau  olo 
idja  batiroh  bentok  tasik  ,  kilau 
olo  idja  batiroh  hong  lawin  ti- 
Iiang. 

35.  Olo  djari  mamukul  aku  , 
koam ,  tapi  aku  djaton  kapaha ; 
olo  tempa  aku  ,  tapi  aku  djaton 
mangkemae;  anion  aku  misik  djari 
ngalunen  arepku ,  tii  maka  aku 
haream   handak   manffffaue  tinai. 


BAGI   24. 


1.  xEila  bahiri  olo  papa,  tun- 
tang ala  mipen  hindja  awen   tii. 

2.  Krana  ataie  bapikir  karusak, 
tuntang  totok  biwihe  mangalagai 
tjalaka. 

3.  Awi  kapintar  huma  iiuang- 
un ,  awi  kaharati  djeta  indahen; 

4.  Awi  kapantas  karii  karonge 
ingontep  dengan  panatau  idjii  ba- 
rega  tuntang  bahalap. 

5.  Olo  pintar  toto  abas,  tinai 
olo  barakal  kutoh  kwasae. 

6.  Krana  hapan  akal  pintar  pa- 
tut  mamarang ,  iika  arii  olo  idjii 
tawan    tirok  ,   awen  beta  manang. 

7.  Kapintar  pahalau  hai  akan 
olo  gila ;  iii  djaton  bahanji  rnara- 
kang  njamae  hong  basara. 

8.  Idjii  bakumang  haus  mawi 
lalo  papa  ,  iii.  toto  inggarii  basat. 

9.  Kara  tirok  olo  gila  urasdosa: 
tinai  olo  panawah  panjindir  indu 
kadjilek  olo. 

10.  Amon    ikau    djaton    bahanji 
,  hong    andau    kadjakan   olo ,    toto 

djaton  kea  kwasam  akam  kabuatm 
tinai. 

11.  Awat  awen,  idjii  akan  im- 
patai ,  tuntang  ala  mandjajong 
arepm  bara  awen ,  idjii  imbit  olo 
akan  imuno. 

12.  Mikiih  koam  :  toto ,  ikai 
djaton  djari  katawan  tii.  Kilen. 
kamaam  ,  idjii  manimbang  karii 
atiii  olo,  iii  djaton  katawan  tii? 
djaton  iii  idjii  mingat  hambaruam 
kasene  tii'r1  maka  iii  mamalah  genej) 
biti  tumon  gawin  ai. 

13.  Job  anak,  kuman  mado,  djeta 
bahalap ,  tinai  sarangan  mado  ta 
manis  intu  tangepm  : 

14.  Tumon  tii  kea  mangadji  ka- 
pintar    akan     hambaruam ;     amon 


sew.  sal.  23.  24. 


SEWUT    SALOMO. 


179 


ikau    mandiuo    tit.    maka    rahianl    2!'.  .ilia    koam:   kilau  olo  mawi 

aku ,    tiimon    tii    aku    tinai  ,  tun- 
tang handak    mamalah  genep  biti 


ikau   karah  bontong ,  1  lj  1 1 1 a n n-   ka- 


harapm  djaton   handak   haiang. 

15  . 1-]la  kilau  olo  papa  miinpa 
human  oto  tetek,  iila  marusak 
iikae  batiroh. 

Hi.  Krana  alo  hangkudju  olo 
tetek  lawo  mahin  mendeug  tinai ; 
tapi  olo  papa  balalu  unbaring  lawo 
akan   tjalaka. 

17.  JEla  handjak  ataim  tagal  mu- 
sohm  balongkang,  tinai  ilia  ataim 
rindang  tagal  iii  tanggarurus; 

18.  Suro  Jehowa  mitiie  palus 
mandjilek  djetii ,  balalu  mindah 
kalaitc   bara  olo  tii  mawi  ikau. 

19.  ^Ela  ikau  paham  sangit  ta- 
gal olo  papa  ,  iila  bahiri  olo  dar- 
kaka; 

20.  Krana  olo  papa  puna  djaton 
talo  kaharape  ,  tinai  sumbon  olo 
darhaka  kaviih  belep. 

21.  O  anak,  mikah  Jehowa  tun- 
tang  radja,  iila  omba  idja  bate- 
kang  parisang. 

22.  Krana  salenga  kea  karusake 
akan  lembut:  awe  katawan  prea 
tjalnkan    awen  tit  sampai?   — 

*2o.  Djetoh  kea  sewut  tanding 
olo  pintar:  Djaton  patut  raana- 
riraa  ampie  liong  basara. 

24.  Idja  hamauli  dengan  olo  pa- 
pa  :  ikau  toh  tetek,  —  iii  tii  injapa 
olo  arii ,  tuntang  kara  djalahan 
olo  basin gi  dengae. 

25.  Tapi  idja  mandjara  olo  tii , 
iii  bahambit  bewai,  tuntang  kutoh 
berkat  lawo  akae. 

2fi.  Djawap  paris  kilau  sium 
hong  njama. 

27.  Nguan  satiavm  .helo  tuntang 
alan  tanam ,  limbah  tii  pangun 
humam. 

28.  JDla  mandjadi  saksi  tandjaro 
mawi  kolam  .  sampai  totokin  na- 
pakarok  kaputusan. 


tuinoii   gawie. 

30.  Aku  djari  mahoroe  tanan  olo 
kadian,  tuntang  pambulan  anggor 
olo  runggo ; 

31.  Itii,  uras  tingen  lembut  lietii. 
hapus  kabukae  ngalambo  garigit, 
tinai  pagar  batue  djari  karakarak. 

32.  Anion  aku  mitiie.  aku  inaug- 
andong  tit  hong  ataiku ;  aku  ma- 
nampajah  palus  iadjar  awi  tii. 

33.  Kiilah  tiroh  hindai  isut,  pa- 
rontok  hindai  isut,  kipit  arepm 
hindai  isut  tuntang  menter  : 

34.  Tii  kapaham  basikap  tang- 
goh  ikau ,  tuntang  katapasm  ki- 
lau  olo  parang.  —  (6,1 1 ; 2 8 , 1 9.) 


BAG1  25. 

Sewut  tuntang  tanding  Salomo  , 

baris  dua. 


1.  JJjetoh  kea  sewut  tuntang 
tanding  Salomo,  idja  ingampeleng 
olo  ain   Hiskia  ,  radja  Juda  tii. 

2.  Manjahokan  djapae,  djetii 
horumat  Jehowa :  tapi  horumat 
radja  tii  amon  mariksa  kara  per- 
kara  totototo. 

3.  Kilau  kagantong  langit  tun- 
tang  katimben  petak ,  kakai  kea 
ata'i   radja  djaton   taratuga. 

4.  Kanan  puja  bara  salaka.  tii 
djetii   mandjadi  ramo  bahalap. 

5.  Kanan  olo  papa  bara  darah 
radja.  tii  padadusae  karah  indahen 
awi  katetek. 

(5.  iEla  badjoho  ompat  radja  , 
iila  badjudju  mendeng  intu  iika 
olo  hai ; 

7.   Krana    bahalap  akam,  amon 


sew.  sal.  24. 25. 


ISO 


SEWUT    SALOMO. 


olo  hamauh  dengam:  tandar  ka- 
ngambo  ikau;  — bara  ikau  impa- 
randah  ivitu  brum  oln  hai  ta,  idja' 
aka   kahandak  matam. 

8.  jiEla  kanaha  haklahi  ,  suro 
rahian  ikau  mawi  gana  enen  . 
amon  idja  dengam  djari  mampa- 
hawen    ikau. 

9.  Kabuah  perkaram  dengan 
kolam ;  tapi  ala  masuman  talo 
basilim  ain   olo  : 

10.  Bela  ia,  idja  mahining  ta, 
maraapa  ikau  .  palus  britam  papa 
haradjur ,  djaton  terai. 

11.  Augh  idja  toto  huali  wajahe. 
djeta'  kilau  bua  bulau  hong  pi- 
ring  salaka. 

12.  Adjar  pintar  hong  pinding 
idja  radjin .  djeta  kilau  suwang 
bulau  tuntang  saling  barega. 

13.  Kilau  kasadingen  danum 
baku  metoh  musim  getem,  kakai 
sarohan  idja'  budjur  akan  idja 
manjoho  ia  ,  tuntang  i;i  mam- 
pangat  hambaruan  tempoe. 

14.  Olo    idja    laladjok   mandjan- 
dji .    tuntang    djaton  malaluse ,  ia 
kilau    baunandau    tuntang   riwutJ 
idja  djaton  udjae. 

15.  Awi  kasuntul  olo  hai  tara- 
usok ,  kilau  djcla  idja  malisen 
mandarai  tolang 

16.  Amon  ikau  sondau  madu. 
baja  kinan  ombeombet .  bela  ikau 
pahalau  peda,  palus  muta  t;i  tinai. 

17.  Djadjahai  bewai  pauandjongm  ' 
madja  human  kolam,  bela  ia  puas 
dengam ,    tuntang  mangelut  ikau. 

18.  Saksi    idja    manjewut    augh 
sala    mawi    kolae .    ia    ta    pukul  , 
padang    tuntang    anak  panah  idja j 
batadjim. 

19.  Kaharap  basat  metoh  kadja-l 
ka,  djeta  kilau  kasinga  idja  a'ule-' 
gulep,    tuntang   pai    idja   talokas. 

20.  Idja   manjanji  akan   olopaha1 


ataie ,  djeta  kilau  mengkak  pa- 
kaian  rausim  sadingen,  kilau  ma- 
nusuh   tjuka  hong  sandawa. 

21.  Amon  musohm  blau,  paka- 
nan  ia  ;  amon  ia  teah  heliiie .  pi- 
hop  ia.  —  (Matf.bAA.) 

22.  Krana  kalota  ikau  kilau 
manunjok  barah  apui  hundjun  ta- 
koloke  ,  tinai  Jehowa  kara'h  ma- 
malah  akam. 

23.  Riwut  utara  mimbit  udjan  , 
djela  pangotok   mampasem  ban. 

24.  Bahalap  haream  melai  intu 
[puting  hila  ruar,  bara  melai  hong 

liuma  hindja   bawi  palait. 

25.  Brita  bahalap  bara  tanah 
kedjau ,  djeta  kilau  danum  sa- 
dingen akan  olo  teah  belaie. 

2Q.  Olo  tetek  idja  pahir  awi  olo 
papa,  djeta"  kilau  kali  idja  ingero, 
kilau  lowang  danum    idja   imapa. 

27.  Pahalau  kuman  madu  djaton 
bahalap :  tinai  idja  magon  mani- 
rok  talo  hai ,  maka  djeta  pahalau 
babehat  akae. 

28.  Olo  idja  djaton  tau  mana- 
hanan  huange ,  ia  kilau  lewu  ta- 
lampas  ,  idja   nihau  kotne. 


BAG!  2fi. 


1.  ivilau  udjan  habungkus 
metoli  musim  pandang,  tinai  ki- 
lau udjan  wajah  getem  ,  kalota 
horumat  djaton  hakabuah  dengan 
olo  gila. 

2.  Kilau  darin  ampit  tuntang 
trawang  kalialang,  kalota  sapa  idja 
djaton  bara  bukue .  djaton  tam- 
belan. 

3.  Pukul  akan  hadjaran,  gan- 
dali  akan  kalidai:  kalota  uai  akan 
likut  olo  gila. 

4.  Mia    tombah    olo    gila    tu- 


sew.sal.25.26. 


SEWUT   SALOMO. 


L81 


inoii  kahumonge,  bela'  iknu  sama 
dengae. 

5.  Tapi  tombah  olo  gila  tunion 
kap.it ut  kahumonge,  bela  iii  mang- 
gara arepe  ])intar. 

I!.  La  mangudong  paie,  tun- 
tang  naanjurup  kapaha  ,  idja'  han- 
dak  nguan  perkara  hapan  sarohan 
idja  gila. 

7.  Sama  kilau  olo  kait  handak 
babigal .  kakai  anion  olo  gila  ma- 
nahiu  kapintar. 

8  ldj;i  manenga  horumat  akan 
olo  gila,  djeta'  kilan  olo  mandjakah 
hintan  akan   tnjok  batn. 

9.  Sewut  pintar  hong  totok  olo 
gila  kilan  dnhi  idja  inadjok  lengan 
olo  babusau. 

10.  Kilau  olo  pamanah  idja  mam- 
pabimang  talo  handiai .  kalota  ia 
idja  mupah  olo  gila  tuntang  olo 
panjiar. 

11.  Kilan  aso  kuman  utae  tinai, 
t union  ta  olo  gila ,  idja  maruek 
kagilae. 

12.  Anion  ikau  mita  olo  idja 
manggara  arepe  pintar ,  ta  maka 
olo  gila  tan  iharap  labih  bara  olo 
djeta. 

13.  Puna  augh  olo  kadian  :  aton 
singa  hong  djalan,  aton  meto  ba- 
siak   hong  pelek. 

14.  Kilan  blawang  balikbalika 
hong  cjagelae ,  kakai  olo  kadian 
intu   sasnroe. 

15.  Olo  kadian  mandulai  lengiie 
akan  riudjing ,  tapi  pahalau  ba- 
hali  kamaae  manggatang  tii'  tinai 
akan  njamae. 

|16.  (Ho  kadian  manggara  arepe 
pintar  liaieam  bara  ndjn  biti  idja 
pantas  aughe. 

17.  Olo  mahalau,  idja  manga- 
rait  arepe  hong  klahin  olo,  ia 
kilau  olo  idja  manjumput  pin- 
ding  aso  pamangkit. 


18.  Kilau  olo  gila  mandjakah 
barah  apui ,  anak  panah  tuntang 
talo  baka    matai: 

1!».  Tumon  tii  olo  .  idja  tnanipu 
kolae,  tuntang  hamauh  tinai:  aku 
linriih   bewiii. 

20.  Anion  djaton  kaju  liindai, 
maka  apui  beleji:  tinai  anion  dja- 
ton olo  pamado,  tii  karidu  badje- 
leng  terai. 

21.  Kilau  buring  akan  barah . 
tuntang  kaju  akan  apui,  kakai 
olo   palait  raamandok  klahi. 

22.  Kara  augh  olo  pamado  mas 
kilau  pukul,  palus  manimben  intu 
ramou   knai. 

2o.  Totok  idja  pantas  tuntang 
atiii  idja  papa  ,  djeta  kilau  kiwak 
talo  idja  basapu  salaka. 

24.  Olo  panjingi  nahadja  ma- 
ins totoke ,  tapi  huange  mang- 
gau   tipu. 

25.  Amon  iii  mampahalap  aughe, 
iila  harap  ia ,  krana  ta  kadarhaka 
tilap  udju   hong   ataie. 

26.  Alo  kasingi  mamunga  ma- 
nutup  arepe,  toto  kadarhakae 
karah  bakarinah  kea  intu  olo 
arii. 

27.  Idja  mangali  palouang.  iii 
kea  lawo  hetii :  tinai  olo  idja  mam- 
baring  batu,  maka  djeta  tampu- 
lang  buah  ia. 

28.  Djela  bingkok  basingi  iiwen 
idja  djari  imapae,  tuntang  totok 
lialiau  mandjadian  tjalaka  bewiii. 


BAGI  27. 


1.  jTila  pataia  arepm  tagal  an- 
dau  djewu,  krana  ikau  mahin  dja- 
ton katawan  kilen  kadjarian  an- 
dau   toll. 

2.  Kiiliiholo  beken  manara  ikau. 


sew. sal.  26.  27. 


182 


SEWUT    SALOMO. 


ala  njamam,  djalahan  beken,  tapi 
ala  totok  biwih  aim. 

3.  Batu  puna  babehat,  tinai 
baras  mahanjong;  tapi  kasangit 
olo  gila  babehat  haream  bara  ka- 
dadua  ta. 

4.  Kalait  puna  talo  basiak,  tun- 
tang  kasangit  puna  sarosaroi;  tapi 
awe  tau  mahalang  kahili  ? 

5.  Djara  idja'  tarang  bahalap 
bara  sinta  idja  basilim. 

6.  Olo  idja  sinta  alo  ia  man- 
djara ,  djeta  bahalap  bewai :  tapi 
kara  sium  olo  panjingi  uras  haliau. 

7.  Idja  besoh,  danum  madu 
mahin  ihundjenge;  tapi  idja  blau, 
talo  bapait  mahin  manis  ka- 
maae. 

8.  Kilan  burong  idja  kumba- 
kumbang  nihau  sarangae ,  tnmon 
ta  olo  idja  akan  hadari  bara  ka- 
lekae. 

9.  Minjak  tuntang  dupa  mam- 
pahandjak  atai ;  tumon  ta  kamanis 
sobat  idja  toto ,  tagal  tiroke  idja 
budjur  bara  ataie. 

10.  vEla  ngalapean  sobatmatawa 
sobat  bapam ;  tinai  ala  manalih 
human  paharim  metoh  katika  tjala- 
kam ;  krana  bahalap  olo  karampi 
idja  hakatokep  kalekae  bara  pa- 
hari  idja  kedjau. 

11.  Pintapintar ,  o  anak,  tun- 
tang pahandjak  ataiku  ,  mangat 
aku  tau  mandjawap  olo ,  idja  ma- 
mapa   aku. 

12.  Olo  pintar  mingat  tjalaka, 
];alus  manjahokan  arepe;  tapi  olo 
humong  manandjong  harutap  pa- 
lus  buah   kajialui. 

13.  Duan  klambin  idja  mandal 
olo  .  tinai  duan  ramoe  indu  sanda 

olo  beken  ta. 
f4.  Idja  haradjurhai  aughe  mam- 
berkat   kolae ,  djeta  injewut  kilau 
manjapa. 


taga 


15.  Pahutun  audau  udjan  idja 
djaton  malajan  tuntang  olo  bawi 
palait ,  duadiui  ta  sama  bewai : 

16.  Olo  idja  handak  mambalang 
ia,  kalah  ia  mambalang  riwut  sa- 
sinda,    atawa   mangarakop  undus. 

17.  Pisau  mikis  mampanjihi  |)i- 
sau  ;   kalota  olo  mampanjihi  kolae. 

18.  Idja  manonggo  batang  kor- 
ma  ai ,  ia  karah  kuman  buae;  ti- 
nai idja  manjang  tempoe  buabuah 
mandino  horumat. 

19.  Kilau  kangkalingen  hong 
danum  mamprahan  bau  ,  kalota 
atai  olo  hatandipah  dengan  kolae. 

20.  Naraka  tuntang  karusak  dja- 
ton tau  besoh ,  tinai  matan  olo 
kea  djaton  tau   puas. 

21.  Kilau  gagulang  akan  salaka, 
tuntang  priok  akan  bulau,  tumon 
ta  olo  ingkema  awi  njaman  idjii 
manara  iii. 

22.  Paribasa  ikau  tempa  olo  gila 
hong  lisong  hapan  halo ,  sampai 
rotek :  mahin  din  kea  kagilae 
handak    nihau. 

23.  Kara  tabirim  tonggo  bua- 
buah .  tuntang  nguan  kawan 
metom. 

24.  Krana  ramo  puna  djaton  sam- 
pai katatahi ,  alo  makota  djaton 
maku  girirmanggirir. 

25.  Anion  oru  keang  djari  le- 
pah  ,  ta  aton  lembut  idja  taheta 
tinai  ,  tuntang  kara  ampin  talo 
bahidjau  imumpong  hong  bukit. 

26.  Kara  anak  tabiri  ombet  indu 
pakaiam  ,  tinai  kara  tabiri  hatuae 
ombet  indu  balandjam. 

27.  Djohon  tnsun  kambing  om- 
bet indu  panginam,  indupanginan 
ungkup  humam,  tinai  indu  hapam 
mambelom  kara  djipem  bawi. 


SEW.  SAL.  27. 


SEWl  T    8AL0M0. 


L»3 


HAGI  28. 


1.  Ulo  papa  pararawoh,  alo  dja- 
ton olo  manjasah  iii:  tapi  olo  te- 
tek  kilau  singa  .  itljii  Banang  ma- 
hukup. 

2.  Awi  kasalan  tanah  radja  ba- 
djeleng  inganti,  tapi  tagal  ok>  itljii 
harati  tuntang  tdnduh  awen  melai 
tahi. 

3.  Olo  paha,  idja  tnahenjek  olo 
korik,  aton  kilau  udjan  tombok 
luiku.  idja  mampalimbes  kara  talo. 
sampai  panginan  djaton. 

4.  Idja  ngalapean  prentah ,  iii 
mahorumat  olo  papa ;  tapi  idja 
mahaga  prentali.  iii  omba  malawan 
olo  ta'. 

5.  Olo  papa  puna  djaton  harati 
kapatut;  tapi  itljii  manggau  Jeho- 
wa  harati  talo  handiai. 

6.  Bahalap  olo  pakii  itljii  manan- 
djong  huang  katinduhe,  bara  olo 
tatau  itljii  rujongrajang  hong  djalae 
idja  bingkok. 

7.  Itljii  mahaga  prentali ,  iii  tii 
anak  pintar;  tapi  idja  mangola 
olo  pambusau  parami  manawah  ba- 
pae. 

8.  Itljii  mampara  ramoe  awi  ka- 
tnlase.  paham  manggau  anake  tun- 
tang guajae,  iii  mamumpong  tii 
akan  olo  pamasi,  idjii  tau  dengan 
olo   piihii. 

9.  Idja  manjumbel  pdndiage 
bakulas  mahining  prentah,  laku- 
tloae  kea  mahin   indu  kadjilek. 

10.  Idjii  mampalajang  olo  bntljur 
akan  tljalan  ]>apa  ,  iii  kariih  lawo 
hong  palowang;  tapi  olo  idjii  tin- 
duh  tii    kariih  mandino  kahalap. 

11.  Oh)  tatau  manaha  arepe  pin- 
tar; tapi  olt>  ])iihii  itljii  harati  tau 
inangkemii  iii. 

12.  Amon  olo  tetek  handjak  ran- 


tang,  tii  talo  handiai  budjur  ba- 
lalap  bewai :  tapi  amon  olo  papa 
lembui ,    tii  olo   handiai   mahakan 

inanjah.okan   arepe. 

13.  Itljii  niilim  kara'  kadarhakae 
djaton  pedah  gawie;  tapi  idjii  ma- 
ngaku  tuntang  manganau  tii  son- 
dau  asi. 

14.  Berkat  olo  ta  idjii  mikiih  ba- 
tawat  haradjur;  tapi  itljii  mampa- 
lulang  atiiie  akan  lawo  hong  tja- 
laka. 

15.  Kilau  singa  itljii  manjakung- 
kong,  bahuang  itljii  basiak  :  tumon 
tii  olo  darhaka  itljii  marentah  olo 
piihii. 

1(>.  Mantir  itljii  tapas  kaharatie, 
iii  snkup  kagagahe:  tapi  itljii  ma- 
ujingi  ontong  kadarhaka,  iii  ina- 
mandjang  umure. 

17.  Olo  itljii  ingihal  ihenjek  tla- 
han  olo  akan  pararawoh  sampai 
kubur:  iila  mangkema  mampaten- 
da  iii. 

IS.  Itljii  manandjong  butljulmdjm 
kariih  ihaga;  tapi  itljii  rambang 
atiiie  mahoroe  tljalan  tluii ,  huang 
idja   iii   akan  lawo. 

li).  Itljii  malan  tanae,  iii  ombet 
panginae;  tapi  idjii  ompat  olo  j>a- 
rajap  kariih  puas  awi  katapas. 

20.  Olo  idjii  budjur  paham  im- 
berkat;  tapi  itljii  kanaka  handak 
tatau  djaton  tau  lapas  bara  ka- 
sala. 

21.  Manarima  ampin  olo,  djeta 
djaton  patut;  itljii  kalota  inurah 
sala,  alo  tagal  itljii  kasuap  tepttng 
bewai. 

22.  Olo  bakiri  manggoang  pa- 
natau,  tuntang  iii  djaton  katawaii 
katapas  bewai  kariih  buah  iii. 

23.  Itljii  mampudji  olo.  rahian 
iii  kariih  ingilak  paham  bara  idjii 
mambudjok  menjak  djelae. 

24.  Idja  raamparohot  indu  bapae, 


SEW.  SAL.  2<s. 


184 


SEWUT    SALOMO. 


sambil  hamauh:  djeta  djaton  dosa: 
—  iii  ta  kolan  basat. 

25.  Idja  hai  ataie  mambelom 
klahi;  tapi  idja  harap  Jehowa  sa- 
sar  baseput. 

26.  Idja  harap  atai  ai,  iatagila; 
tapi  idja  mahoroe  kapintar  karah 
liwus. 

27.  Idja  manenga  akan  olo  paha 
djaton  akan  tawan  katapas;  tapi 
idja  rnang'amlmtep  matae  bara 
awen,  kutoh  sapa  karah  akae. 

28.  Amon  olo  papa  lembut ,  tii 
olo  ara  mahakan  manjahokan  arepe; 
raaka  amon  awen  tii  rusak,  tii  olo 
tetek  ingapal. 


BAG]   29. 


1.  Ulo    idja    kindjap    impudji, 
parisang:   salenga 


tuntang   mau'on 


iii  karah  rusak    djaton   taradohop. 

2.  Amon  olo  tetek  ingapal,  ta 
olo  ara  handjak :  tapi  amon  olo 
papa  marentah  munguh  olo  ara. 

3.  Idja  radjin  kapintar  mampa- 
handjak  bapae;  tapi  idja  hindja 
lontai  tumpi  kara  ramoe. 

4.  Radja  mandahen  tanahe  awi 
kabudjure;  tapi  idja  radjin  sudok 
marusak  ta. 

5.  Idja  mambudjok  kolae,  iii 
manenan  djaring  akan  jjaie. 

6.  Hong  kalangkah  olo  papa 
aton  djarat;  tapi  olo  tetek  basasu- 
rak   tuntang  handjak  ataie. 

7.  Olo    tetek    mangenang   per- 
karan  olo  paha.  tapi  olo  papa  dja 
ton  paraba  kapintar. 

8.  Olo  panawah  panjindir  mam- 
paridu  hapus  lewu,  tapi  olo  pin- 
tar  mampatadoh  kasangit. 

9.  Amon   olo    pintar   aton    per- 


karae  dengan  olo  gila,  alo  iii 
blait  alo  tatawii,  djaton  bewai  ha- 
kabuah. 

10.  (31o  haus  clalia  basingi  olo 
budjur :  tapi  olo  tetek  manggau 
tahaseng  akan  awen. 

11.  Olo  gila  niampliia  kalaite 
lepalepah :  tapi  olo  pintar  mana- 
hanan   tii. 

12.  Tuan  idja  tarima  augh  tan- 
djaro,  kara  nlo  ai  uras  papa  be- 
wiii. 

13.  Olo  paha  tuntang  olo  tatau 
puna  hasupa ;  Jehowa  mampare- 
nang  matan  awen  dua  tii. 

14.  Radja,  idja  toto  mambudjur 
olo  paha" .  padadusae  karah  melai 
katatahi. 

15.  Pukul  tuntang  adjar  mane- 
nga kapintar;  tapi  anak  olo  idjii 
inalua  bewai  mampahawen  indue. 

16.  /Eka  ara  olo  papa,  heta  ku- 
toh dosa :  tapi  olo  tetek  karah 
mitii  awen  tii  rusak,  tuntang  han- 
djak. 

17.  Djaraanakm,  tii  ikau  sanang 
dengae,  tuntang  iii  karah  manampa 
kakilak  akan  hambaruam. 

18.  Amon  augh  Tlatalla  ilajan , 
ta  olo  ara  sasar  marajap;  tapiber- 
kat   iii,  idja   mahaga  Torat. 

19.  Djipen  djaton  tau  iadjar  ha- 
pan  augh  bewai :  alo  iii  harati  ta, 
djaton  maku  tombah. 

20.  Amon  ikau  mitii.  olo  idja  ka- 
naha  aughe,  tii  olo  gila  tau  iharap 
labih  bara  olo  djeta. 

21.  Anion  djipen  bara  pesae  ta- 
bela  pahalau  iasi,  maka  rahian  ia 
pains  handak  mambalik. 

22.  Olo  palait  mandjadian  karidu, 
tinai  olo  idjii  kanaha  mawi  kutoh 
kalangkah. 

23.  Kadjohon  olo  mampalokang 
tempoe  :  tapi  olo  randah  atiiie  man- 
dino  horumat. 


sew.  sal.  28.  2!». 


SEWUT   SALOMO. 


185 


24.  Idjii  pakat  Kabagi  dengan 
maling,  ia  basing]  pambelome;  iii 
mahining  augh  sumpah ,  tuntang 
djaton  maku  masuman  budjur. 

2b.  kikah  dengan  olon  manenan 
djaiat:  tapi  idjii  harap  Jehowa, 
iii  ingalindong. 

2(5.  Olo  ara  manggau  baun  ra- 
dja;  tapi  kapatut  genep  biti  lera- 
Itiit   bara  Jehowa. 

27.  Olo  parajap  puna  indu  ka- 
iljilek  olo  tetek;  tinai  olo  idjabu- 
djur  djalae  puna  indu  kadjilek  olo 
parajap.  —  (Jb^.15,19.) 


BAGI  30. 

Sewut  tuntang  tanding  Agar. 


1.  Djetoh   augh    Agur,    anak 

.lake:    sewut  tuntang   adjar  Itiel, 
Itiel  tuntang  Ughal. 

2.  Toto  aku  humong  bara  olo, 
akal  olon  djaton  intu   aku. 

3.  Aku  djaton  djari  mangadji 
kapintar,  tuntang  kaharati  tahiu 
talo  brasih  djaton  aku  tawae. 

4.  .Ewe  mandai  akan  sovga.  tun- 
tang mohon  tinai?  awe  mamum- 
pong  liwut  hong  karakope?  awe 
mangambut  kara  danum  hong  ta- 
pihe?  iiwe  djari  manikas  kara  sa- 
rang  kalunen?  awearae,  tinai  awe 
aran  Anake?  Aton  ikau  katawan 
djeta? 

5.  Kara  augh  Hatalia  uras  lingis 
imprasih;  iii  toto  indu  talawang 
awen  idja  harap  iii. 

I).  jEla  ikau  mandahang  auglie. 
bela  ia  tnandjara  ikau,  tuntang 
tandjarom  sondau. 

7.  Dua'  perkara  aku  blaku  intu 
ikau,  iila  ngahana  tii  bara  aku  helo 
bara  aku   matai: 


S.    Tain      haiang      tuntang    tan- 

djaro   kiiliih   mangedjaue  baraaku; 

alo  katapas  alo  panatau  iila  nia- 
nengae  akangku,  tapi  kiiliih  ha- 
gingku  ombeombet  inengam. 

{).  Bela  aku,  anion  aku  pahalau 
puas,  inilim,  sambil  hamauh:  iiwe 
Jehowa  tit?  Atawa  djaka  aku  pa- 
halau tapas,  suro  aku  manakau  , 
palus  mamapa  aran  Hatallangku. 

10.  .Ela  mangotok  djipen  intu 
tempoe,  suro  ia  manjapa  ikau,  tun- 
tang ikau  tiwas. 

11.  Aton  kempang  olo,  idja  pu- 
dji  manjapa  bapae,  tuntang  djaton 
maku  mamberkat  indue ; 

12.  Kempang  idjii  manggarii  arepe 
brasih,  tuntang  djaton  djari  ienjau 
bara  taie : 

13.  Kempang  idjii  badjoho  matae, 
tuntang  paham  maleak: 

14.  Kempang  idjii  hakasinga  pa- 
dang,  tuntang  haguntum  mandau, 
hapae  kuman  olo  tjalaka  lepale- 
pah  bara  |)etak,  tinai  baris  olo 
paha  bara  marak  olon. 

15.  Pasat  tit  dua  anake:  tenga  , 
tenga  bewiii !  Maka  talo  telotelo 
toh  djaton  tau  peda,  tuntang  idjii 
apat  kea  djaton  hamauh :  djari 
ombet. 

16.  Navaka .  parnakan  olo  tama- 
nang.  petak  idja  djaton  pudji  om- 
bet danume.  tinai  apui  djaton  ha- 
mauh:  djari  ombet. 

17.  Matii  idjii  hababaka  bapae, 
tuntang  manawah  indue,  djaton 
maku  tumon  aughe,  maka  burong 
kak  hong  padang  akan  mangaruit 
tii,  tuntang  anak  burong  nasar 
akan    kuman   djetii. 

IS.  Telo  perkara  toh  pahalau  he- 
ran  akangku.  tinai  idja  apat  tii 
kea  aku   djaton   haiatie: 

ID.  Ampin  burong  nasar  inanja- 
lumbo  akan    Langit  .    sarantar  han- 


SEW   SAL.  2'.'.  30. 


186 


SEWUT    SALOMO. 


dipa  Long-  batukarang,  djalan  ba- 
nama  hong  bentok  tasik,  tinai 
dasar  olo  hatua  dengan  budjang 
bawi. 

20.  Tumon  ta  kea  djalan  olo 
bawi  pahabandong ;  ia  kuman,  pa- 
lus  marapuas  totoke,  sambil  ha- 
mauh:  aku  djaton  sala  enen. 

21.  Tanah  suraksirok  awi  telo 
biti,  tinai  idja  apat  ta  djaton  kea 
taratanggonge : 

22.  Djipen  anion  ia  naik  radja, 
tinai  olo  gila  amon  ia  pahalau 
peda  ; 

23.  Sawa  idja  aka  kasingi,  amon 
ia  marentah,  tuntang  djipen  bawi, 
amon   ia   manganti  tempoe  bawi. 

24.  /Epat  toll  uras  korik  haliai 
hong  petak,  tapi  ia  harati  bara 
idja  pintar  ta : 

25.  Kara  bitik  ta,  hamputan 
idja  djaton  abas;  tapi  musim  pan- 
dang  ia  mamumpong  panginae; 

26.  Blawaubukit.  hamputan  idja 
djaton  kwasa;  tapi  ia  manampa 
humae  hong  batukarang; 

27.  Sangkalap  djaton  bara  radja, 
tinai  djeta  hagoet  bakawanka- 
wan  ; 

28.  Lalawa  manjingkap  hapan 
lengae,  tuntang  ia  tama  human 
radja. 

29.  Telo  toll  uras  bahalap  ing- 
kange,  apat  haream  idja  bahalap 
tandjonge: 

30.  Singa,  idja  pangkaabas  kara 
meto,  idja  djaton  maku  undur  awi 
barangai  ampin  talo ; 

31.  Aso  riwut  idja  batekang  ka- 
hange;  tinai  kambing  hatuae;  tinai 
radja  idja  djaton  taralawan. 

32.  Djaka  ikau  djari  humong 
gila,  tuntang  djari  letjaletjak  ga- 
wim,  tinai  ikau  djari  papa  kahan- 
dakm :  ta  angop  totokm  hapan 
le  n  warn. 


33.  Krana  amon  djohon  tusun 
sapi  inggulai,  ta  djadi  mantega; 
tinai  idja  pahalau  mangusok  uronge, 
mamplua  dahae;  tuntang  idja  mung- 
kar  kalait,  mampalembut  klahi. 


BAGI  31. 

Aua;h  sevvut  Lemuel. 


1.  A  ugh  radja  Lemuel;  sewut 
idja  iadjar  indue  akae. 

2.  Kajah,  idja  kampilingku, 
kajah  anak  knaingku,  kajah  ikau, 
anak  miatku! 

3.  JEh  manenga  kaabasm  akan 
olo  bawi,  tuntang  ala  haliai  ma- 
njak  djalan  ta  idja  indu  karusak 
radja. 

4.  Djaton  patut  akan  radja,  job 
Lemuel,  djaton  patut  akan  kara 
radja,  amon  ia  pamihop  anggor; 
tinai  ala  kara  pangeran  mipen  talo 
ihop  bahari. 

5.  Suro  awen  mihop  palus  ka- 
lapean  kapatut,  tuntang  mobah 
perkaran  olo  awang  ihenjek. 

6.  Tenga  talo  ihop  bahari  akan 
awen  idja  tjalaka,  tinai  tenga 
anggor  akan  olo  idja  paham  ka pa- 
lm ataie; 

7.  Mangat  ia  mihop  tuntang 
kalapean  tjalakae,  palus  djaton 
mingat  kapahae. 

8.  Eakang  njamam  akan  olo 
bisu,  tuntang  akan  perkaran  kara 
olo  idjii  unggounggol. 

9.  Rakang  njamam,  putus  bu- 
djubudjur,  palus  mamatut  mam- 
budjur  olo  idja  tjalaka  tuntang 
pah  a. 

]  0.  Sawa  idja  tinduh ,  awe  tau 
sondau  ia?  ia  toto  barega  paham 
bara  mutiara. 


SEV/.  SAL.  30.  31. 


sewut  saeomo. 


L87 


1 1.  Atai  banae  tau  harap  ia . 
tuntang  ia  djaton  tapas  ontong. 

12.  Talo  bahalap  bew&i  iawie 
dengae  katahin  pambelome,  tun- 
tang djaton  haliai  talo  awang 
papa. 

13.  I;i  manjimpan  bulun  meto 
tuntang  pista,  palus  lengae  ukuh 
manantang    ta. 

14.  I§  kilau  banaman  olo  bada 
gang,    idja'    mimbit  balandja   bara 
kedjau. 

15.  Huahuang  alem  ia  misik, 
balalu  manatap  panginan  akan 
ungkup  humae ,  tuntang  manu- 
kas gawin  sakarii  djipae  idja  ba- 
wi. 

16.  Ta  manirok  tahiu  tana,  tun- 
tang ia  mamili  ta  kea;  awi  pangu- 
lih  lengae  ia  mimbul  pambulan  ang- 
gor. 

17.  Iii  mambabat  mampaabas  ka- 
hange,  tuntang  ia  mandiihen  le- 
ngae. 

18.  Ia  rnita  dagange  bahudjong 
bewiii :  snmboe  djaton  belep  hapus 
alem. 

19.  la  mandjudju  lengae  man- 
duan  galingan  tantang,  tinai  tun- 
djuke  basikap  toto  mimbing  han- 
depang. 

20.  Ia  handjak  muap  karakope 
akan  olo  paha,  tuntang  mandju- 
luk  lengae  radjin  manenga  akan 
olo  tapas. 


21.  [a  djaton  mikah  fcagal  ung- 
kup humae  buah  sadingen,  krana 
hapus  ungkup  humae  hapakaiau 
tilaptalapa. 

22.  Iii  manampa  pararani  akae; 
pakaiae  uras  benang  lamos  tun- 
tang baludu. 

23.  Banae  basewut  hong  iika  ba- 
sara,  amou  ia  manamuni  heta'  deng- 
an  kara  bakas  tanah. 

24.  Ia  mitor  pakaian  tuntang 
mandjual  ta,  babat  imanjoe  akan 
dagang. 

25.  Pakaiae  bunggut  tuntang 
bungas;  ia  manatawa  andau  rahian 
dapit. 

2*i.  Ia  marakang  njamae  huang 
kapintar,  tuntang  hong  djelae  aton 
adjar  idja  paris. 

27.  Ia  mariksa  kara  gawin  ung- 
kup humae;  ia  djaton  maku  ku- 
man  tuntang  kadiae. 

28.  Kara  anake  hatua  bahambit, 
tuntang  manjewut  iii  salamat,  tinai 
banae  kea  manara  ia,  koae: 

29.  Ara  olo  bawi  tau  tinduh , 
tapi  ikau  bahalap  bara  awen  ta 
samandiai. 

30.  Lago  bahalap  tuntang  ampin 
bungas  haiang ,  djaton  baguna : 
tapi  olo  bawi  idja  mikah  Jehowa, 
ia  patut  inara. 

31.  Tara  ia  tumon  kara  bua 
lengae,  kara  gawie  akan  mahoru- 
mat  ia  hons  aka  olo   arii. 


SEW.  SAL.  31. 


188 


PANGABAR    tSALOMO. 


SURAT 

PANGABAR  aits 
S     A     L    O    M     O 


BAGI  1. 

Talo  hamliai  uras  haiany 


1.  JJjetoh  kara  sewut  olo  pang- 
abar,  anak  Dawid,  radjan  Jerusa- 
lem ta. 

2.  Joh ,  haiang  uras  kahaiang! 
koan  olo  pangabar;  toto,  haiang 
uras  kahaiang !  talo  handiai  uras 
haiang ! 

3.  Naiai  ontong  olo  huang  kara 
kapahan  gavvie,  idja'  awi  ta  iii  mam- 
pahaka  arepe  penda  matanandau? 

4.  Girir  idja  nihau,  girir  taheta 
lembut  tinai;  tapi  petak  melai  da- 
hen   katatalii. 

5.  Matanandau  lembut,  belep 
tinai ,  tuntang  ia  badjeleng  akan 
akae  haluli ,  mangat  lembut"  beta 
tinai. 

6.  Riwut  mohon  akan  salatan, 
hakitar  tinai  akan  utara ,  tuntang 
ia  sasar  hakitar  sampai  aka  tarn- 
parae  tinai. 

7.  Kara  sungai  uras  masoh  akan 
tasik,  tinai  tasik  djaton  mandahang 
kakontepe ;  akan  hulue,  akan  aka 
kara  sungai  ta  solake  masoh,  heta 
djelii  manjambong  tinai. 

8.  Kara  talo  handiai  kontep 
kasusahe,  sani])ai  olo  djaton  tau 
masuman  ta  lepalepah.  Matii  hara- 
djur  djaton  tau  puas  mita ,  tinai 
pinding  djaton  tau  peda  mahining. 

i).  Talo    idja    djari,     djeta    kea 


akan  mandjari  tinai;  idja  djari ila- 
lus ,  djeta  kea  karah  ilalus  tinai , 
sampai  puna  djaton  talo  taheta 
penda   matanandau. 

10.  Mikah  aton  talo ,  idja  koan 
olo:  i t it ,  djeta  taheta:  — ■  tapi 
toto  djari  tahi  djaman  horan  talo 
ta  mandjari  kea,  idja  mandjadi 
intu  pangereng  ita  toll. 

11.  Puna  olo  djaton  mangenang 
talo  idja  usang;  kakai  kea  awen 
idja  rahian  djaton  karah  ingenang 
olo  idja  limbah  iii  tinai. 

12.  Aku  idja  pangabar  ta  bihin 
djari  radja  hong  Israel  intu  Je- 
rusalem. 

13.  Tuntang  aku  manjoho  ataiku, 
mangat  mangumang  mariksa  api- 
apik  talo  handiai,  awang  mandjadi 
hapus  penda  langit.  Kara  kasusah 
ta  djari  inenga  Hatalla  akan  olo 
kalunen,  mangat  awen  mampahaka 
arepe  huang  ta. 

14.  Aku  djari  mita  kara  ampin 
gawi  awang  ilalus  penda  matanan- 
dau: maka  ita !  uras  djeta  haiang, 
tuntang  kilau  manjingkap  riwut 
bewai. 

15.  Idja  puna  kabingkok  djaton 
tarabudjur,  tinai  idja  puna  ngahus 
djaton  taraisa. 

16.  Aku  djari  hamauh  huang 
ataiku:  ita!  aku  djari  mampara 
tuntang  mamaham  kapintarku  la- 
bih  bara  kara  olo ,  idja  helo  bara 
aku  bono;  Jerusalem ;  tinai  ataiku 


PANG.  SAL.  1. 


PANGABAR    SALOMO. 


189 


djari  mangadji  tuntang  mangkeina 
kutoh  talo: 

17.  Tuntang  aku  djari  manjoho 
ataiku,  mangal  mangasene  kapin- 
tar,  kagila  tuntang  kaapik;  ta 
maka  aku  djari  katawan,  gawi 
djeta  kea  kilau  manjingkap  riwut 
bewai. 

18.  Krana  anion  ara'  kapintar,  ta 
arii  kea  kasusah :  idja'  mandahang 
kaharatie,  ia  mandahang  kapahae 
kea 


BAGI  2. 

Kara  kahandjak  niahiri  haiang;  kea. 

1 .  Aku    djari    hamauh    huang 

ataiku:  has,  ikau  akan  mangkema 
kamangat,  kuman  kara  ampin  talo 
bahalap.  Tapi  itii!  djeta  haiang 
kea. 

2.  Koangku  dengan  tatawa : 
ikau  gila  ;  tinai  dengan  kahandjak : 
buhen  ikau? 

3.  Ta,  maka  angat  ataiku,  han- 
dak  mameda  isingku  hapan  ang- 
gor.  tuntang  ataiku  akan  nianga- 
nanjan  arepe  pintar,  sampai  aku 
mita,  talo  en  idjii  bahalap  iawi 
olo  kalunen  hapus  penda  langit , 
katahin  kara  andau  pambelome. 

4.  Tuntang  aku  djari  manampa 
talo  hai ;  aku  mamangun  ara  huma 
akangku;  aku  mimbul  kutoh  pam- 
bulan  anggor  akangku ; 

5.  Aku  djari  mawi  arii  palaka- 
nan  tuntang  kabon  kambang 
akangku ,  tinai  mimbul  beta  ha- 
kabeken  ampin  batang  bua; 

*i.  Aku  mangali  ara  talagan  da- 
num  akangku,  hapa  mambisa  kara 
pulau  kaju; 

7.  Aku  manewus  ara  djipen  ha- 
tuii  bawi,   tinai  kutohe  idjii  puna 


rewarku;  tuntangsapi  tabiriajung- 
ku  paham  karae  bara  ain  olo  han- 
diai ,  idjii  djari  melai  hong  Jeru- 
salem helo  bara  aku  ; 

8.  Aku  mamumpong  kea  salaka 
bulau  akangku ,  tuntang  kutoh 
ramo  barega  bara  kara  radja  tun- 
tang kara  tanah;  aku  manjoho 
arii  olo  panjanji  akangku  hatuii 
bawi,  tuntang  kara  talo  karamin 
olo,  kara  ampin  talo  usik. 

9.  Maka  aku  sa^ar  hai,  aku  da- 
hangmandahang  bara  olo  handiai , 
idja  djari  hong  Jerusalem  helo 
bara  aku;  tinai  kapintarku  melai 
kea  hong   aku. 

10.  Tuntang  kara  talo  handiai, 
idjii  ingilak  matangku,  inengaku 
akae,  tinai  aku  djaton  mangahana 
bara  ataiku  kara  ampin  kahandjak: 
krana  ataiku  handjak  huang  kara 
gawingku,  djeta  mandjadi  baging- 
ku  bara  kara  gawingku. 

11.  Limbah  ta,  araon  aku  mita 
kara  gawingku,  idja  tampan  leng- 
angku,  tuntang  kara  kasusahku 
awi  ta. ,  ita!  djeta  uras  kahaiang, 
tuntang  kilau  manjingkap  riwut , 
djaton  ontong  hong  djeta'  penda 
matanandau. 

12.  Ta  aku  mules  are.pku,  han- 
dak  mita  kadjarian  kapintar,  tinai 
kagila  tuntang  kahumong,  kilen 
arnjiin  olo  djeta  dapit,  idja'  karah 
manganti  radja,  djaka  iii  inanding 
dengan  idja  helo. 

13.  Ta,  maka  aku  mita  kapintar 
toto  manangkalau  kagila,  kilau 
kalawa   mahalau  kakaput; 

14.  Matan  olo  pintar  hong  ta- 
koloke,  tapi  olo  gila  manandjong 
hong  kakaput.  Tapi  aku  mita  kea. 
kadjarian  duiidua  ta  sama  bewai. 

15.  Ta  aku  mado  huang  ataiku: 
basa  kadjariangku  sama  kilau  olo 
u-ila    kea.    akan   en    tinai    aku    pa- 


PANG.  SAL.  1.  2. 


190 


PANGABAR    SALOMO. 


halau  manggau  kapintar-?  Ta 
koangku  huang  ataiku:  djeta  kea 
uras  kahaiang  bewai. 

16.  Krana  pangingat  olo  dengan 

olo  pintar  djaton  palus  katatahi , 
sarna  kilau  dengan  olo  gila  kea, 
basa  intu  katika  rahian  talo  han- 
diai puna  kalapean,  tuntang  olo 
pintar  djaton  tau  dia  matai  sama 
kilau  olo  gila  kea. 

17.  Tagal  ta  aku  mangabela 
pambelomku ;  krana  aku  djaton 
radjin  talo  handiai  idja  mandjadi 
penda  matanandau,  basa  djeta  uras 
haiang,  tuntang  kilau  manjingkap 
riwut  bewai. 

18.  Tinai  aku  mandjilek  kara 
gawingku ,  idja  djari  iawiku  penda 
matanandau,  basa  aku  akan  ma- 
lihi  ta  intu  olo,  idja  karah  rahian 
bara   aku. 

19.  Krana  awe  katawan,  djaka 
ia  ta  pintar  atawa  gila?  Tinai  ia 
karah  marentah  kara  gawingku, 
idja  djari  inampaku  apiapik  penda 
matanandau.    Djeta  kea  kahaiang! 

20.  Tagal  ta  aku  mules ,  ma- 
iijoho  ataiku  bengkak  bara  kara 
gawi,  idja  djari  inampaku  penda 
matanandau. 

21.  Krana  olo,  idja  djari  malalus 
kara  gawie  hapan  kapintar,  kaha- 
rati  tuntang  kaapik,  ia  indu  ma- 
lihi  ta  tinai  akan  olo  beken  ,  idja 
djaton  djari  oraba  mawie.  Djeta 
kahaiang  kea  tuntang  tjalaka  pa- 
ham. 

22.  Krana  narai  ontong  olo  huang 
kara  gawie  tuntang  kasusah  ataie, 
idja  puna  ai  penda  matanandau? 

23.  Krana  hapus  andau  pam.be- 
lome  puna  kapaha ,  kasusah  ,  tja- 
laka, alo  hamalem  kea  ataie  ma- 
hin  djaton  tau  sanang.  Djeta  ka- 
haiang kea! 

24.  Ta  .  djaton  bahalap  bewai  akan 


olo,  uka  kuman  mihop,  tuntang 
manjarongan  hambaruae  hapan  ka- 
halap,  idja  kadjarian  kara  gawie? 
Maka  djeta  kea  gitangku  bara  le- 
ngan  Hatalla  bewai. 

25.  Krana  awe  tau  kuman ,  awe 
tau  handjak,  sala  bara  awi  la 
bewai  ? 

26.  Krana  akan  olo  idja  ingilake 
ia  manenga  kapintar ,  kaharati  tun- 
tang kahandjak ;  tapi  akan  olo 
badosa  ia  manenga  kasusah  gawie. 
nakara  ia  mamumpong  tuntang 
manunjok ,  tuntang  djeta  inenga 
tinai  akan  olo  idja  ingilak  Jehowa. 
Djeta  kea  kahaiang,  tuntang  ki- 
lau manjingkap  riwut ! 


BAGI  3. 


Olo  tau  handjak  toto  Jinang  Hatalla 
bewai,  maka  olo  papa  puna  sama  dengan 
meto. 


1.  Akan  talo  handiai  aton  wa- 
jahe ,  akan  kara  ampin  gawi  ha- 
pus penda  langit  aton  tukas  ka- 
tikae. 

2.  Manak  aton  katikae,  matai 
aton  katikae;  mimbul  aton  kati- 
kae, mandjawut  talo  imbul  ta  aton 
katikae ; 

3.  Mampatai  aton  katikae,  ma- 
natamba  aton  katikae :  mangarak 
aton  katikae  ,  tinai  mamangun  aton 
katikae ; 

4.  Manangis  aton  katikae,  ta- 
tawa  aton  katikae :  manatum  aton 
katikae ,  tinai  babigal  aton  kati- 
kae : 

5.  i\Janganan  batu  aton  katikae, 
tinai  mamumpong  batu  aton  kati- 
kae; rampi  aton  katikae,  tinai 
djajong  aton  katikae ; 

6.  Manargau  aton  katikae,  tinai 


PANG.  SAL.  2.  3. 


PANGABAR    SALOMO. 


191 


iiihau  aton  katikae;  mahaga  aton 
katikae,  tinai  manganan  aton  Ka- 
tikae ; 

7.  Marabit  aton  katikae ,  tinai 
mitor  aton  katikae;  manjuni  aton 
katikae,  tinai  liakotak  aton  kati- 
kae; 

8.  Mangilak  aton  katikae,  tinai 
basingi  aton  katikae;  klahi  aton 
katikae ,  tinai  hakalniah  aton  ka- 
tikae. 

!).  Narai  toll  kahalape  akan  olo, 
idja  mawi  talo,  tagal  kara  kasu- 
sahe  ta? 

10.  Akn  djari  mita  kasusah,  idja' 
djari  inenga  Hatalla  akan  olo  ka- 
lunen ,  mangat  awen  mampahaka 
arepe  huang  ta. 

11.  Maka  la  mandjadian  talo 
liamliai  paris  intu  katikae;  tinai 
kalians  nahuang  kalotii  djari  ing- 
kese  hong  atai  olon ;  sala  bara 
djeta  olo  djaton  sondau  gawi, 
awang  indjadian  Hatalla ,  atawa 
tamparae  atawa  kahapuse. 

12.  Tagal  ta  aku  harati,  djaton 
idja  bahalap  akan  olo ,  bara  i;'i 
handjak,  tuntang  mawi  talo  baha- 
lap katahin  pambelome. 

13.  Maka  tinai,  genep  olo  idja 
kuman  inihop  tuntang  handjak 
hong  kara  gawie,  djetii  kea  pa- 
nengan  Hatalla. 

14.  Aku  kasene,  talo  handiai  idjii 
iawi  Hatalla,  djeta  uras  akan  rae- 
lai  katatahi :  olo  djaton  tau  man- 
dahange,  djaton  kea  tau  manapase; 
maka  gawin  Hatalla  kalotii ,  ma- 
ngat olo  mikah   iii. 

15.  Talo  idja  katontoh ,  puna 
djari  kea  lioran;  tinai  talo  idjii 
akan  mandjadi ,  tahi  kea  djari 
aton:  Hatalla  halaliae  tinai  bewai 
talo    idjii  djari  halau  bihin. 

16.  Tinai  akn  djari  mita  penda 
matanandau ,  aton  aka  basara  .  tapi 


kadarhaka  aton  heta;  aton  aka 
idja  puna  akan  katedk  ,  tapi  ka- 
rajap  aton  hetii. 

17.  Tii  koangku  huang  ataiku: 
Hatalla  kaiiih  mamutus  akan  olo 
tetek  tuntang  olo  darhaka;  krana 
hetii  puna  katikae  akan  kara  akal 
tuntang   kara  ampin  gawi. 

18.  Djadi,  aku  hamauh  huang 
ataiku:  djeta  tagal  olo  kalunen , 
mangat  Hatalla  mangkema  a'wen, 
uka  awen  akan  harati ,  huang  arepe 
ia  sama  kilau  meto  bewai, 

19.  Krana  kadjarian  olo  kalunen 
sama  kilau  meto;  kilau  pampatai 
djetii,  kakai  kea  ia  mat  iii,  tun- 
tang kara  talo  ta  sama  tahasenge; 
tinai  intu  olon  djaton  labih  bara 
intu  meto;  krana  talo  handiai  uras 
haiang. 

20.  Uras  talo  handiai  tii  tintitc 
akan  aka  idja;  samandiai  tii  puna 
kadjarian  petak ,  tuntang  haluli 
tinai  mandjadi  petak. 

21.  /Ewe  katawan,  djaka  liau 
olon  mandai  kangambo ,  tuntang 
liau  meto  sewu  tama  petak? 

22.  Tagal  ta  aku  djari  harati , 
djaton  talo  idjii  bahalap  akan  olo 
bara  ia  handjak  huang  gawie, 
krana  djeta  puna  bagin  ai.  Krana 
awe  tau  mimbit  ia  kanta ,  akan 
aka  iii  tau  mita  talo  awang  kariih 
mandjadi  rahian   bara  ia? 


BAGI  4. 

Karii  ampin  gawi  tuntang  kadjarian  olo 
uras   haiang. 


1.  JJjadi,  aku  mules,  pal  us 
mita  kara  ampin  kararat  katulas, 
idja  mandjadi   penda  matanandau; 

maka   itii!   aton  kutoh  djohon  ma- 
tan    awen    idja    ihenjek,    tuntang 


PANG.  SAL.  o.4. 


1«J2 


PANGABAR    SALOMO. 


idja  pamamponge  djaton;  awi  le- 
ngan  idja  mararat  awen  awen  ihe- 
njek ,  tuntang  idja  pamamponge 
djaton. 
•2.  Ta'  aku  manggara  olo  matai, 
awang  djari  nihau,  mangat  bara 
olo  idja  magon  belom ,  idja  bava 
tahaseng  palus  toh. 

3.  Tinai  idja  puna  djaton ,  ia 
ta  mangat  bara  kadadua  ta,  idja 
hindai  katawan  kara  talo  papa, 
awang  mandjadi  penda  matanandau. 

4.  Tinai  aku  rnita  kara  ampin 
satiar,  tuntang  kara  kaapik  gawi; 
djeta  mampalembut  kahirin  olo 
dengan  kolae.  Djeta  kea  uras 
haiang ,  tuntang  kilau  manjingkap 
riwut  bewai. 

5.  Toto  olo  gila  mangkipit  le- 
ngae,  tuntang  kuman  isi   ai   kea. 

6.  Maka  idja  kasudok  lokap 
tuntang  kasanang  bahalap  bara 
dua  karanggam  tuntang  kasusah 
dengan  kahaiang. 

7.  Ta  aku  mules  arepku  tinai, 
tuntang  aku  mita  kara  kahaiang 
idja  penda  matanandau: 

8.  A  ton  olo  idja  tonggal,  dja- 
ton sawahabana,  tinai  ia  djaton 
bara  anak  ,  djaton  kea  bara  paha- 
rie:  tinai  gawie  haradjur  bewai, 
tuntang  matae  djaton  maku  puas 
dengan  panataue.  Maka  akan  awe 
aku  bagawi,  manjoho  hambaru- 
angku  tapas  kahalape?  Djeta  kea 
haiang  toto ,  tuntang  kasusah  idja 
papa  haliai. 

9.  Bahalap  dua  bara  idja  biti; 
krana  awen  ta  kuman  asil  gawie. 

10.  Djaka  idja  biti  awen  ta  ba- 
longkang,  kolae  handak  mando- 
hop  mampendeng  ia;  tapi  pajah 
idja  tonggal  ta  amon  ia  balong- 
kang,  basa  djaton  beken,  mangat 
mandohop  ia. 

11.  Tinai   amon  dua  menter  liin- 


dja ,  ta  awen    hakalaso ;  tapi    idja 
tonggal,   kilen  ia  tau   blasnt? 

12.  Tinai  amon  idja  tonggal  ta 
intakan  impalah  ,  ta  idja  dua  tau 
malawan;  maka  tali  unam  telo 
djaton  murah  inggeto. 

1 3.  Olo  tabela  idja  paha  belom 
tuntang  pintar  bahalap  bara  radja 
bakas  idja  gila ,  idja  djaton  maku 
inawat  hindai. 

14.  Krana  idja  ilapas  bara  sipir 
mahin  tau  naik  radja .  tinai  idja 
puna  inakan  radja  tau  sasar  paha 
belom.—  (l.MosAl,  14.) 

15.  Maka  aku  mita  kara  olo  idja 
penda  matanandau  ompat  olo  ta- 
bela beken,  idja  akan  manganti 
idja  solake  ta. 

16.  Djadi ,  kara  olo  idja  omba 
helo  baue  djaton  tawan  kalepahe ; 
tinai  idja  manuntut  ia  djaton  kea 
karah  handjak.  Djeta  kea  haiang, 
tuntang  kilau  manjingkap  riwut 
bewai. 

17.  Haga  paim,  amon  ikau  ma- 
nalih  human  Hatalla ;  ka^ah  ikau 
manggapi  mangat  mahining,  bara 
ikau  omba  mimbit  parapah  ain  olo 
gila,  krana  awen  djaton  harati  talo 
kasalae  idja   iawie. 


BAG!  5. 


Kara  panatau  haiang  kea. 


1.  Jhih  totokm  kanaha ,  tun- 
tang ala  ataim  kirokiro  hakotak 
hong  baun  Hatalla:  krana  Hatalla 
aton  hong  sorga,  tapi  ikau  hong 
petak;  tagal  ta  buah  kara  aughm 
isut  bewai. 

2.  Krana  awi  kutoh  kasusah  olo 
mangampa,  tumon  ta  awi  karuek 
kotake  olo  tarane  kaa'ilae. 


PANG.  SAL.  4.  5. 


PANGAP.AR   SALOMO. 


193 


3.  Amon  ikau  djari  baniiat  into 
llatalla,  ala  ikau  randjar  maha- 
puse;  krana  ia  djaton  mangilak  olo 
gila;  talo  idja  djari  imiatm,  lalus 
ta"  kea. 

4.  Bahalap  haream  ikau  djaton 
bamiat ,  bara  ikau  bamiat ,  tun- 
tang  djaton  malaluse. 

5.  A]h\  manjoho  totokm  mimbil 
isim  badosa;  tinai  ala  manjcwut 
hong  baun  sarohan  Hatalla:  djetii 
awiku  salaja  bewai.  Bulien  Hatalla 
akan  hasep  kalaite  tagal  auglnn 
kalotii,  palus  marusak  kara  gawin 
lengiim  ? 

6.  Amon  kutoh  nupi,  ta  maka 
kutoh  kahaiang  tuntang  augh  ri- 
wut ;  tapi  ikau ,  kalah  mikah  Ha- 
talla. 

7.  Anion  ikau  mita  olo  paint 
ihenjek,  tuntang  kabudjur  kate- 
tek  ingarak  hong  tanah,  ala  he- 
ngan  tagal  gawi  kalota,  krana 
aton  idja  hai  haream  bara  awen , 
idja  karah  mariksae;  tinai  aton 
Idja  pangkahai  bara  awen  ta  sa- 
mandiai. 

8.  Tinai  alo  kilekilen  kea,  puna 
ontong  kea  akan  tanah ,  amon  aton 
radja  akan  hapus  petake. 

9.  Idja  haus  rear  haradjur  dja- 
ton tau  ombet  reare,  tinai  idja 
haus  panatau  djaton  tau  puas  awi 
kara  pangulihe.  Djeta  kea  ka- 
haiang ! 

10.  ./Eka  kutoh  panatau,  beta 
kea  kutohe  idja  mamparohot  ta; 
tinai  narai  ontong  tempoe  awi  dje- 
ta ,  baja  mampaharap  matae  be- 
wai ? 

11.  Olo  idja  toto  bagawi  mangat 
tirohe,  alo  ia  djari  kuman  isut 
atawa  paham;  tapi  kara  kabesoh 
olo  tatau  maur  tirohe. 

12.  Djeta  peres  papa  haliai,  idja 
gitangku  penda  matanandau,  ia  ta, 


mahaga  panatau  akan  karugin  tem- 
]>oc  kea. 

13.  Krana  olo  tatau  kalota  ru- 
sak  paham  tjalakae;  tinai  amon  ia 
djari  manak ,  maka  djaton  talo 
rnclai  intu  lengiin  anake. 

14.  Kilau  iii  bara  knain  indue, 
kalota  ia  buli  tinai  halowai ;  djadi 
panulic  sama  dengan  panumahe, 
iii  djaton  akan  mimbit  talo  enen 
bara  kara  gaAvie,  idjii  tau  inang- 
gongc  hong  lengiie. 

15.  Maka  djetii  kea  kapapa  pa- 
ham ,  ia  akan  hagoet  sama  haliai 
kilau  ia  djari  dumah.  Narai  tinai 
ontong  akae?  ia  djari  bagawi  akan 
riwut  bewai. 

16.  Hapus  umure  iii  djari  kuman 
huang  kakaput ,  tuntang  djari  ku- 
toh kasusahe,  tinai  peres  dengan 
kapahan  ataie. 

17.  Djadi,  aku  toll  manggariic 
bahalap  tuntang  mangat,  amon 
olo  kuman  mihop,  tuntang  han- 
djak  huang  kara  gawie,  idja  ila- 
luse  penda  matanandau ,  katahin 
umure  idjii  puna  pandak,  idja 
inenga  Hatalla  akae;  krana  djetii 
puna  bagin  ai. 

18.  Tinai  genep  olo,  idjii  inenga 
Hatalla  panatau  tuntang  ramo, 
tinai  kwasa  mangat  kuman  djeta , 
tuntang  manduan  bagie,  haiak 
handjak  ataie  hong  kara  gawie : 
djeta  maka  panengan  asin  Hatalla. 

19.  Krana  olo  ta  djaton  paham 
mangenang  karah  kapahan  pambe- 
lome,  basa  Hatalla  mameda  iii 
dengan  kahandjake. 


BAG1  6. 

Olo  idjii  djaton  tau  ombet  huange  toto 
tjalal<a  bewai. 


1.   Aton    ampin    tjalaka,    idjii 


••s 


PANG.  SAL.  5.  6, 


194 


PANGABAR    SALOMO. 


gitangku  penda  matanandau,  maka 
djeta  kutohe  intu  olo  ara : 

2.  Djeta,  olo  idja  inenga  Ha- 
talla  panatau,  kutoh  ramo  tun- 
tang  horumat,  sampai  djaton  ta- 
pas  talo  enen ,  idja  kahandak  ataie; 
tapi  Hatalla  djaton  manenga  kwasa 
akae ,  uka  kuman  ta ,  malainkan 
olo  beken  bewai  kuman  ta  lepah. 
Djeta  haiang  toto,  tuntang  peres 
papa. 

3.  Alo  olo  manak  saratus ,  tun- 
tang belom  tahi  umure,  tapi  ham- 
baruae  djaton  peda  awi  talo  baha- 
lap ,  tinai  ia  djaton  ingubur  ina- 
tum  buabuali :  djeta  koangku,  anak 
idja  ingalus  bahalap  bara  ia. 

4.  Krana anak  kalotablua haiang, 
palus  hagoet  lilap,  tuntang  arae 
palus  kudap; 

5.  Ia    djaton   djari  mita  matan- 
andau ,  tuntang    ia    djaton    kata- 
wan  ta;  ia  ta  sanang  bara  olo  ka 
lota. 

<>.  Krana  alo  olo  ta  belom  sam- 
pai dua  kojan  njelo,  tuntang  ia 
djaton  djari  mangkema  kahalap: 
djaton  awen  ta  palus  akan  aka  idja 
bewai  ? 

7.  Kara  gawin  olo  uras  akan 
njamae,  tapi  ataie  djaton  tau  peda 
awi  ta". 

8.  Krana  narai  kalabien  olo  pin- 
tar  bara  olo  gila?  narai  guna  olo 
paha  idja  pintar  handak  omba  olo 
belom  ? 

','.  Bahalap  haream  hapan  ramo 
idja  aton  ,  bara  mangenang  awang 
djaton.  Djeta  kea  kahaiang,  tun- 
tang kilau  manjingkap  riwut. 

10.  Alo  bararangai  pangkat  olo, 
arae  puna  tawan  bara  horan,  ia 
puna  olon  bevvTai ;  ia  djaton  tau 
hakalawan  dengan  idja  kwasa  ba- 
ra ia. 

11.  Krana    kutoh    augli    manda- 


hang  kahaiang   bewai ;  narai  guna 
olo  awi  ta? 

12.  Krana  awe  katawan  narai 
idja  baguna  akan  olo  sangkom 
pambelome,  katahin  isut  andaue 
belom  huang  kahaiange,  idja  iha- 
puse  kilau  am  ban  talo  bewai?  Ata- 
wa  awe  handak  masuman  akan  olo, 
narai  idja  karah  rahian  bara  ia 
penda  matanandau? 


BAGI  7. 

Sepsimpan  augh  sewut  tuntang  adjar. 

1.  Aran  tinduh  bahalap  haream 
bara  minjak  barega ,  tinai  andau 
pampatai  bahalap  bara  andau  olo 
inakan. 

2.  Bahalap  haream  tama  human 
tatum  bara  huma  aka  rami;  krana 
hong  djeta  aton  kahapus  olo  han- 
diai ,  tuntang  olo  belom  mange- 
nang ta  hong  ataie. 

3.  Kasusah  kalah  bara  tatawa  . 
krana  amon  ampin  bau  ringiringi, 
ta  atai  impahalap. 

4.  Atai  olo  pintar  ompat  human 
tatum ,  tapi  atai  kara  olo  gila  om- 
pat huma  aka  rami. 

5.  Kalah  mahining  augh  pudjin 
olo    pintar    bara    mahining 
njanjin  olo  gila. 

6.  Krana  kilau  hutup  salentun 
kaju  penda  rinjing,  tumon  ta  ta- 
tawan    olo    gila.    Djeta    kea    ka- 


augh 


haiang ! 

7.  Krana  karampi  dengan  olo 
badjoho  manggila  olo  pintar  kea, 
tuntang  talo  inenga  marusak  atai. 

8.  Kahapus  talo  bahalap  bara 
tamparae;  olo  basuntul  ataie  ba- 
halap bara  olo  badjoho. 

9.  iEla    huangm  kanalia   blait, 


pang.  sal.  6.  7. 


PANGABAR    SALOMO. 


195 


k  i ana  kalaii  puna  melai  hong  atiii 
olo  gila. 

10.  2Ela  hamauh :  buhen  maka 
kara  katika  awang  bihin  bahalap 
bara  awang  katontoh  ?  krana  dja- 
ton  awi  kapintarm  ikau  misek  talo 
kalata 

11.  Kapintai  sama  kahalape  de- 
ngan  panatau;  toto  bahalap  ha- 
ream  tinai  akan  kara  olo  idja  mita 
matan  andau. 

12.  Krana kapintar  mangalindong, 
tinai  rear  kea  mangalindong ;  tapi 
idja  ontong  kapintar  tinai  manenga 
])ambelom  akan  tempoe. 

13.  Itam,  ingat  gawin  Hatalla; 
krana  iiwe  tau  mambudjur  talo 
idja'  djari  imingkoke? 

14.  Ilandjahandjak  hong  andau 
bahalap ,  tuntang  andau  tjalaka 
ingat  kea  ,  krana  Hatalla  manampa 
ta  hatontong,  nakara  olo  djaton 
akan  katawan  talo  awang  hindai 
mandjari. 

15.  Sepsimpan  ampin  talo  aku 
djari  mitae  sangkom  katika  ka- 
haiangku.  Aton  olo  tetek,  tun- 
tang i;i  basempong  hong  kateteke; 
tinai  aton  olo  papa,  idja  pandjang 
umure  huaiig  kadarhakae. 

16.  M\a  ikau  pahalau  tetek,  ala 
mado  arepm  pahalau  pintar;  krana 
buhen  ikau  handak  rusak  ? 

17.  JE&a,  pahalau  marajap,  ala 
ikau  gila;  krana  buhen  ikau  han- 
dak matai  basempong  ? 

18.  Kalah  numbing  djetoh,  ti- 
nai ala  kea  malekak  lengam  ba- 
ra djeta;  krana  idja  mikiih  Ha- 
talla ,  ia  mahakan  talo  handiai 
tii. 

19.  Kapintar  mangawasa  olo  ha- 
rati  paham  hareain  bara  sapulu 
mantir  hai,  idja  hong  lewu. 

20.  Krana  hong  hapuspetak  puna 
djaton  idja  biti  tetek  kalotii,  sani- 


pai  uras  bahalap  karii  gawie ,  sam- 
pai  iii  djaton  basala. 

21.  -Ela  inanduan  atiii  tagal 
karii  augh  idja  iado  olo,  belii  ikau 
akan  niahining  djipcm  mamapa 
ikau. 

22.  Krana  tawam  bewai  atiii rn , 
kindjap  ikau  kea  djari  mamapa  olo. 

23.  Talo  handiai  tii  aku  djari 
mangkemae  huang  kapintar.  Hu- 
angku  aku  handak  mandino  ka- 
pintar, tapi  djetii  sasar  kedjau 
bara  aku. 

24.  Djeta  kedjau,  kilen  gawing- 
ku  dengae?  djeta  pahalau  timben, 
iiwe  tau  sondaue? 

25.  Aku  mules  tinai  haiak  atai- 
ku ,  mangat  mangasene,  mariksa 
tuntang  manggau  kapintar  dengan 
kaapik ,  tinai  mangat  mangasene 
kahumong  olo  papa,  tuntang  ka- 
rajap  kara  olo  gila. 

26.  Tii  aku  sondau  talo  idja  ba- 
pait  bara  pampatai,  ia  tii:  olo  ba- 
\vi  idja  atiiie  kilau  djaring  tuntang 
djarat ,  lengiie  kilau  pasong;  olo 
idja  budjur  hong  baun  Hatalla 
karah  mahakan  iii ,  tapi  olo  badosa 
karah  inaAvae. 

27.  1  tii  F  kara  talo  tii  djari  son- 
dauku,  koan  olo  pangabar  ta,  ha- 
tontonghatontong,  mangat  sondau 
kapintar. 

28.  Tapi  idja  magon  inggau  ham- 
baruangku,  tuntang  djaton  aku 
djari  sondaue ,  ia  ta :  dalam  sako- 
jan  olo  aku  djari  sondau  idja 
biti  olo  hatua  toto ,  tapi  olo  bawi 
djaton  haliai  marak  karii  a'wen 
tii. 

29.  Baja  djetoh  toto  djari  son- 
dauku ,  Hatalla  djari  manampa 
olon  budjur,  tapi  awen  manggau 
aril   pikir. 


9* 


PANG.  SAL    7. 


196 


PANGABAR   SALOMO. 


BAG!    8. 


1.  Jhiwe  padan  dengan  olo 
))intar?  awe  tau  marima  talo  han- 
diai  ?  Kapintar  olo  mamplawa  baue , 
tuntang  kabangut  baue  hobali 
awi  ta. 

2 .  Koangku :  awi  manuraon  augh 
njaman  radja,  tagal  sumpahm  kea 
idja  intu  Hatalla. 

3.  iEla  rrrarah  hadari  bara  baue, 
tinai  ala  magon  mauekang  hapan 
augh  papa;  krana  ia  mawi  kara 
talo  kahandake. 

4.  Krana  augh  radja  puna  kwa- 
sa ;  atawa  awe  petah  hamauh  de- 
ngae:  narai  gawim? 

5.  Idja  mahaga  prentah,  ia  dja- 
ton  karah  buah  talo  papa ;  atai  olo 
pintar  katawan  katika  tuntang 
hadat. 

6.  Krana  genep  perkara  aton 
katikae  tuntang  hadate;  tapi  ara 
ampin  talo  papa  puna  mambehat 
olon. 

7.  Krana  djaton  aton  idja  katawan 
talo  rahian;  krana  awe  tau  masa- 
nan  akae  kilen  kadjariae  dapit? 

8.  Maka  olo  djaton  kwasa  de- 
ngan rogh,  hapan  manahanan  rogh 
ta ;  tinai  olo  djaton  kwasa  dengan 
andau  pampatai ;  kahum  parang 
olo  puna  djaton  lapas ;  tinai  kadar- 
haka  djaton  akan  maliwus  ternpoe. 

9.  Kara  talo  ta  djari  gitangku, 
sangkom  aku  manjoho  ataiku  rui- 
ngat  kara  talo,  awang  mandjadi 
penda  matanandau.  Aton  katika, 
maka  olo  impahai,  marentah  awang 
beken  indu  tjalakan  awen. 

10.  Tinai  aku  mita  olo  parajap 
ingubur ,  tuntang  hantue  iagah 
bara  aka  brasih  ,  tapi  olo  idja  bu- 
djur  gawie  ingalapean  bewai  hong 
lewu.    Djeta  haiang  kea! 


11.  Basa  hukurn  djaton  palus 
mawi  kara  gawi  papa,  tagal  ta 
atai  olo  kalunen  kontep,  handak 
malalus  kapapa  bewai. 

12.  Alo  olo  parajap  sampai  ka- 
saratus  tingkat  malalus  kadarha- 
kae,  tuntang  ia  pandjang  umure: 
mahin  tawangku  kea,  awen  idja 
mikah  Hatalla  karah  batuah ,  awen 
idja  marawan  intu  baue. 

13.  Tapi  olo  parajap  djaton  akan 
batuah,  kilau  kangkalingan  talo 
awen  djaton  akan  belom  pandjang, 
idja  djaton  maku  mikah  Ha- 
talla. 

14.  Aton  hindai  kahaiang  idja 
mandjadi  hong  petak:  aton  olo 
idja  tetek ,  tapi  ia  imalah  kilau 
gawie  darhaka;  tinai  aton  olo  dar- 
haka,  tapi  ia  imalah  kilau  gawie 
tetek.  Maka  koangku,  djeta  haiang 
kea. 

15.  Tagal  ta  aku  manara  kahan- 
djak  ta,  basa  djaton  akan  olo  talo 
idja  bahalap  haream  penda  matan- 
andau, baja  kuman  tuntang  mi- 
hop,  tinai  handjahandjak;  krana 
baja  talo  ta  bewai  akae  asil  ga- 
wie hapus  umure,  idja  inenga  Ha- 
talla akae  penda  matanandau. 

16.  Maka  amon  aku  manjoho 
ataiku  mangasene  kapintar,  tun- 
tang mita  kara  kasusah  idja  hong 
petak ,  sampai  matan  olo  handau 
hamalem  djaton  mangkema  ti- 
roh : 

17.  Ta  aku  mita,  hapus  ga- 
win  Hatalla  idja  mandjadi  pen- 
da matanandau  djaton  tau  olon 
haratie ;  amon  olo  paham  ba- 
djudju  manggaue,  djaton  haream 
ili  sondau.  Alo  olo  pintar  mado 
arepe  katawan  ta,  djaton  kea  ia 
tau  sondau  djeta. 


TANG.  SAL.  8. 


TANGABAIl   SALOMO. 


197 


BAGI  9. 


1.  Ivrana  talo  handiai  tii  aku 
djari  mingkese  huang  atiiiku ,  ma- 
ngat  aku  bakarinah  harati  talo  tii, 
ia  ta:  olo  tetek  dengan  olo  pin- 
tar,  tuntang  kara  gawie,  uras 
intu  lengiin  Hatalla;  olo  djaton 
katawan  atawa  sinta  atawa  kasingi 
kariikara  awang  inaharepe. 

2.  Krana  kadjarian  idja  sama 
kilau  awang  beken  kea,  idja  be- 
wiii  talo  supa  olo  tetek  tuntang 
olo  parajap ,  olo  bahalap  tuntang 
brasih  sama  kilau  olo  idja  halika 
ataie,  olo  idja  pudji  maluput  pa- 
rapah  sama  kilau  olo  awang  dia, 
olo  bahalap  sama  kilau  olo  badosa, 
olo  idja  sumpah  sala  sama  kilau 
idjii  mikah  sumpahe. 

3.  Perkara  toh  idja  kapala  papa 
bara  kara  talo  awang  mandjari 
penda  matanandau ,  bas  i  sama  be- 
wai  talo  supa  awen  handiai  ta ; 
tagal  ta  kea  atai  olon  kontep  ka- 
darhaka,  tuntang  kutoh  kagila 
aton  huang  ataie  katahie  belom; 
tinai  limbah  tii  maka  awen  tii  pa- 
lus  akan  aka  olo  matai. 

4.  Krana  iiwe  idja  empas  bara  tii  ? 
Kara  awang  belom  tau  harap ;  krana 
aso  belom  bahalap  bara  singa  matai. 

5.  Krana  kara  idjii  belom  kata- 
wan ,  iii  akan  matai ;  tapi  kara 
awang  matai  djaton  katawan  enen ; 
Swen  djaton  kea  bara  upah  hindai, 
krana  pangingat  olo  dengae  djari 
nihau. 

(5.  Tahi  olo  djari  terai  sinta, 
atawa  basingi  tuntang  bahiri  awen 
ta;  awen  djaton  bara  bagi  hong 
kalunen  djetoh  hindai  intu  talo 
handiai,  awang  mandjadi  penda  ma- 
tanandau. 

7.  Tagal   tii     lius,    kuman    te- 


pongm  tuntang  handjak ,  ihop 
anggorm  tuntang  mangat  atiiim; 
krana  Hatalla  mangilak  gawim. 

8.  Kalah  klambim  haradjnr  ba- 
halap ,  tuntang  takolokm  iila  tapas 
minjak. 

9.  Handjak  pambelom  dengan 
sawam  idjii  ingilakm,  sangkom 
kara  andau  pambelom  raindjam 
aim ,  idjii  djari  inenga  Hatalla 
akam  penda  matanandau,  katahin 
andau  pambelom  aim  idjii  puna 
haiang;  krana  djeta'  puna  bagim 
huang  pambelom ,  tuntang  huang 
kara  gawim ,  idjii  ilalusm  penda 
matanandau. 

1 0.  Talo  handiai  awang  sondau  le- 
ngiim  akan  indu  iawim,  takan 
mangamperet  ta;  krana  hong  aka 
olo  matai,  idjii  puna  inalihm,  dja- 
ton aton  gawi ,  djaton  kaapik ,  dja- 
ton  kaharati,  djaton  kapintar. 

11.  Tinai  aku  mules  bara  djetii, 
palus  mita  kilen  ampin  djalan  per- 
kara penda  matanandau;  kalias 
djaton  baguna  akan  hadari,  kaa- 
bas  djaton  baguna  akan  parang, 
kaapik  djaton  ombet  manampa  ba- 
landja  ,  kaharati  djaton  tau  mana- 
tau,  kapintar  djaton  ombet  masi 
ita  intu  olon,  krana  samandiai  tii 
sampai  tumon  katikae  tuntang 
ontonge. 

12.  Tinai  olo  djaton  katawan 
umure ;  malainkan  kilau  lauk  sale- 
nga  inawan  pasat  idjii  papa  akae , 
tuntang  kilau  burong  halindjep 
huang  djarat :  kakai  kea  olo  ka- 
lunen inawan  intu  katika  papa  , 
amon    djeta  gap   manjangknlep  iii. 

13.  Tinai  aku  djari  mita  penda 
matanandau  kapintar  djetoh,  idjii 
liai   kea  kamaiingku; 

14.  Ia  tii,  aton  lewu  k(»rik  tun- 
tang isut  olo  huange,  maka  radja 
hai  dumah  maranggar  djetii,  palus 


TANG.  SAL.  9. 


198 


PANGABAR    SALOMO. 


mangaponge,  tuntang  manampa 
pagar  hai  mangaliling  cljeta ; 

15.  Maka  aton  sonclau  hong  le- 
wu  ta  olo  paha  idja  pintar,  idja 
tau  maliwus  lewu  ta  awi  kapin- 
tare,  tapi  olo  djaton  nalinga  olo 
paha  ta. 

1G.  Ta  aku  hamauh:  kapintar 
toto  bahalap  bara  kaabas;  tapi  ka- 
pintar  olo  paha  ta  iriawah  bewai , 
olo  djaton  tarima  aughe. 

17.  Augh  olo  pintar  idja  sinisi- 
nik  bahalap  bara  kariak  olo  hai 
raarak  olo  gila. 

18.  Kapintar  bahalap  bara  gang- 
gaman;  tapi  idja  biti  olo  setan 
marusak   kutoh  talo  bahalap. 


BAGI  10. 


1.  J-dja  kongan  langau  hantu 
mambewau  tuntang  mampakaram 
rninjak  tukang  tatamba;  kalota  kea 
isut  kagila  manimben  bara  kapin- 
tar tuntang  kahai. 

2.  Atai  olo  pintar  intu  lengae 
gantaue,  tapi  atai  olo  gila  intu 
lengae  sambile. 

3.  Alo  brangai  djalan  ihoroe  olo 
gila,  maka  tapas  hong  ataie;  ti- 
nai  ia  mado  olo  handiai  gila. 

4.  Amon  kalait  olo  hai  lembut 
dengam,  ala  ataim  marasing,  krana 
kasuntul  mambalang   dosa  hai. 

5.  Aton  tinai  talo  papa  idja 
gitangku  penda  matanandau,  ka- 
salan  idja  lembut  bara  olo  hai, 

6.  Ia  ta :  olo  gila  paham  ing- 
gatang  impahai,  tapi  olo  bahalap 
akan  mondok  randah. 

7.  Aku  djari  mita  djipen  mu- 
kong  hadjaran ,  tinai  kara  mantir 
manandjong  kilau  djipen  hong  petak. 


8.  Tdja  mangali  palowang,  ia 
kea  akan  lawo  huange ;  idja  ma- 
nembai  pagar,  ia  inotok  handipa. 

9.  Idja  manggaling  batu ,  ia 
paha  awie,  tinai  idja  manising 
kaju  tau  bahimang  awi  ta. 

10.  Amon  pakarang  djari  tumpul 
tuntang  baue  djaton  iasa,  ta  olo 
akan  mampalepah  kaabase  haream ; 
tapi  kapintar  hapan  akal  manga- 
buah  kara  perkara. 

11.  Olo  habitak  djaton  bahalap 
bara  handipa ,  idja  manotok  djaton 
taratawar. 

12.  Kara  augh  njaman  olo  pin- 
tar uras  paris,  tapi  totok  olo  gila 
kuman  arepe ; 

13.  Tamparan  kara  aughe  aton 
kagila,  tinai  katatesae,  djeta  ka- 
njanjau  idja  marusak. 

14.  Olo  gila  paham  habitak ;  tapi 
olo  djaton  katawan  kilen  kadjariae ; 
awe  hanclak  masuman  akae  narai 
idja  akan  mandjadi  dapit? 

15.  Gawin  olo  gila  bahali  akae, 
djalan  tanggoh  lewu  mahin  djaton 
ia   tawae. 

16.  Pajah  tanah,  idja  haradja 
anak  olo,  tinai  kara  mantire  ba- 
ramirami  haiak  djadjcwu. 

17.  Bcrkat  tanah,  idja  radjae 
puna  hai ,  tuntang  kara  mantire 
kuman  tumon  wajahe,  hapae  mam- 
parigas  arepe,  tuntang  djaton  inclu 
baramirami. 

18.  Awi  kadiae  maka  bapahae 
harenep,  tinai  awi  kabantus  lengae 
huma  mamantis. 

19.  yEwen  nguan  panginan  uka 
tatawa,  tinai  anggor  akan  mam- 
pahandjak  pambelome,  rear  akan 
mandjadian  talo  handiai  akae. 

20.  iEla  manjapa  radja,  alo  hong 
knaim  mahin  ala ,  alo  hong  akam 
batiroh  mahin  ala  manjapa  olo  ta- 
tau ;    krana  burong   penda    langit 


PANG.  SAL.  9.   10. 


PANGABAR   SALOMO. 


190 


raanjampai    auglim,  tuntang    kara 
talo  idjS  bara  palapas  masuman  tii. 


BAGI  11. 


1.  JJjakah  panginam  akan  da- 
num,  ta  maka  ombeombet  katahie 
rahian    ikau   karah  sondau  ta   ti- 

nai. 

2.  Bagi  ta  akan  udju  hanja 
biti,  krana  ikau  djaton  katawan  , 
tjalaka  kilen  karah  sampai  petak. 

3.  Anion  baunandau  djari  ba- 
behat ,  tii  maka  ia  niampalawo 
udjan  paham  akan  petak ;  tinai 
iimon  batang  kaju  balongkang ,  alo 
akan  salatan  alo  akan  utara,maka 
akae  balongkang,  heta  kea  akac 
melai. 

4.  Idja  mangenang  riwut,  ia 
djaton  malan,  tinai  idja  mange- 
nang baunandau,  ia  djaton  mang- 
getem. 

5.  Kilau  ikau  djaton  katawan 
djalan  tintun  riwut,  atawa  ampin 
kara  tolang  mandjari  hong  knain 
olo  batihi:  tumon  ta'  kca  ikau 
djaton  katawan  gawin  Hatalla, 
ampie  mandjadian  talo  handiai. 

6.  Haiak  djadjewu  tawor  binjim, 
tinai  halemai  ala  mampaterai  le- 
ngiira;  krana  ikau  djaton  katawan 
idja  kwe  akan  mandjari,  djetoh 
atawa  djeta;  tinai  paribasa  amon 
duiiduii  mandjari ,  djeta  bahalap 
haream. 

7.  Kalawa  tii  puna  manis ,  ti- 
nai mangat  akan  mata  manampa- 
jah  matanandau. 

8.  Taj)i  amon  olo  belom  tahi 
njeloe,  tuntang  mamparami  arepe 
hoiig  kara  talo  ta:  kalah  ia  ma- 
ngenang andau  kakaput  kea,  basa 


djeta    puna    arii;    krana   kadjarian 
talo  handiai  puna  liaiang. 

9.  Parami  arepm,  o  olotabela, 
sangkom  katabelam,  tuntang  soho 
ataim  handjak  pesam  katagangam, 
awi  idja  tumon  kakilak  ataim  tun- 
tang kaiadjin  matam;  tapi  ingat 
buabuali,  tagal  talo  handiai  ta  da- 
pit  iknu  iriksa  Hatalla. 

10.  Kanan  kapaha  bara  ataim, 
lekak  kapapa  bara  bitim,  krana 
katika  katabelam  haiang  kilau  pan- 
dang  handjewu. 


BAGI  12. 


1.  Jl  esam  tabela  ingat  ia,  idja 
djari  manampa  ikau,  helo  bara 
andau  papa  ta  sampai,  tuntang 
kara  njelo  tokep,  idja  tahiu  tii 
ikau  karah  hamauh :  djeta  djaton 
aku  mangilake. 

2.  Helo  bara  matanandau  tun- 
tang kalawa.  bulan  dengan  kara 
bintang  mandjadi  kaput,  tuntang 
baunandau  palus  haluli  tinai  lim- 
bah  udjan ; 

3.  Katika  amon  idja  tonggon 
huma  tii  hagendjah  ,  tinai  idja  abas 
ta  haleko ,  amon  tukang  panggi- 
ling  tii  malajan,  basa  ia  batisa 
isut,  tuntang  idja  manangkilik 
bara  panjengok  ta  mandjadi  ka- 
wus ; 

4.  Amon  blawang  djalan  blua 
iatep,  tuntang  augh  galingae  tii 
benjebenjem;  amon  olo  misik  sana 
burong  mahiau ,  tuntang  kara  idja 
[lanjanji  tii  sontop; 

5.  Sampai  olo  mikah  iika  gan- 
tong,  tuntang  uras  pampikah  be- 
wiii  hong  djalae ,  amon  karahuang 
mangambang,      anion      sangkalap 


TANG.  SAL.  10.  11.  12. 


200 


N  JAN  JIN    SALOMO. 


mangkawang ,  tuntang  dahian  ma- 
likah :  krana  intu  ta  olo  akan 
iiidu  manalih  humae  idja  palus 
katatahi ,  tuntang  tukang  tatum 
djari  tokep; 

6.  Ilelo  bara  tali  salaka  ing- 
geto ,  tuntang  blanai  bulau  ta 
imusit ,  sarangan  masip  indarai 
liong  kali ,  tuntang^  galingan  kali 
ingarak; 

7.  Tuntang  kawo  ta  akan  buli 
petak  tinai ,  tumon  solake ,  tun- 
tang harabaruan  buli  Hatalla,  idja 
djari  manengae.  —  (1. Afos. 3, 19.) 

8.  Job,  haiang  uras  kahaiang, 
koan  olo  pangabar;  uras  haiang 
talo  handiai!  — (1,2.) 

9.  Maka  olo  pangabar  ta  hin- 
dja  ungkup  olo  pintar  ta ,  tun- 
tang madjar  olo  ara'  kaharati ,  ti- 
nai iii  mangumang  tuntang  ina- 
riksa,  sambil  mangarang  ara  sewut. 

10.  Olo  pangabar  ta  paham  mang- 


gau ,  mangat  sondau  augli  paris , 
uka  manjurat  kara  augh  toto  ta 
budjubudjur. 

11.  Maka  kara  augh  ungkup  olo 
pintar  ta  uras  kilau  pasak  tuntang 
paku  idja  ilantak ,  idja  ingam- 
peleng  awi  kara  guru ,  tuntang 
idja  inenga  awi  Sakatik  idja  tong- 
gal  ta. 

12.  Tinai  idja  sala  bara  djeta , 
buah  ikau  batawat ,  o  anak  ;  ku- 
toh  surat  inampa  djaton  balentas , 
tuntang  awi  kapaham  mangadji 
mampaujuh  bereng. 

13.  Toll,  kalah  ita 
djumalah  kara  adjar:  mikah  Ha- 
talla ,  tuntang  haga  prentahe , 
krana  hong  djeta  hapus  pambe- 
lom  olo.  —  (1.  Tim.  1,5.) 

14.  Krana  Hatalla  karah  mim- 
bit  kara  gawin  olo  uka  iriksa , 
tuntang  talo  handiai  idja  basilim, 
alo   bahalap  alo   papa. 


mahining 


NJANJI  KAR.E 

NJANJI,   ain 

S    A    L    O     M     O. 


BAGI  1. 


1.  JNjanji  kara  njanji ,  idja 
ingarang   Salomo.  — 

2.  Kalah  ia  manjium  aku  ha- 
pan  sium  totoke ;  krana  sintara 
bahalap  bara  anggor. 


3.  Ewau  minjakm  paham  mang- 
at, aram  kilau  minjak  idja  inu- 
suh ,  tagal  ta  kara  budjang  bawi 
mangilak  ikau. 

4.  Djidjit  aku,  ta  ikai  hadari 
manuntut  ikau.  Radja  djari  mim- 
bit  aku  tama  karonge.  Ikai  ba- 
ramirami,    tuntang    handjak    ran- 


N  JAN.  SAL.   1. 


NJANJIN    SALOMO. 


201 


tang  tagal  ikau  ;  ikiii  mangenang 
sintam  paham  bara  anggor;  olo 
budjur  mangilak  ikau. 

5.  Aku  babilem  ,  tapi  bungas 
kea,  o  keton  anak  bawin  Jeru- 
salem ,  kilau  tingkap  olo  Kedar  , 
kilau  pararani  aiu  Salorao. 

G.  iEla  keton  manantura  aku, 
basa  aku  babilem ,  tagal  aku  djari 
buah  lasut  andau.  Kara  anak  in- 
duku  djari  malait  aku ;  awen  djari 
raanjoho  aku  manonggo  karii  pam- 
bulan  anggor;  tapi  pambulan  ang- 
gor idja  puna  aingku  aku  djaton 
djari  manonggoe. 

7.  Suman  akangku,  o  ikau, 
idjii  nigilak  hainharuangku  ,  kwe 
akam  manjakatik,  kwe  akam.  ma- 
lajan  bentok  andau?  uka  iila  aku 
kilau  idja  akan  hasandurong  pa- 
ins mendeng  darah  kawan  kara 
kolam. 

8.  Djaton  ikau  katawan  ta , 
ikau  idja*  kapala  bungas  bara  kara 
olo  bawi  ?  blua  bewiii ,  tuntut 
awan  pain  kara  tabiri,  tuntang  sa- 
katik  anak  kambing  aim  darah 
puna  aka  karii   sakatik. 

9.  Aku  mananding  ikau  ,  o 
aring,  dengan  hadjarangku,  idja 
intu  karetan  Parao. 

10.  Bungas  toto  pipim  idjii  ing- 
angkuling  rantai  bulau ,  tuntang 
u]  a  tin  hasaling  mutiara. 

11.  Ikiii  handak  manampa  akam 
rantai  bulau   batatak  salaka. 

12.  Kahum  radja  mondok  kuman 
hong  medjae ,  maka  minjak  nar- 
dus   ajungku  hatambeleng  ewaue. 

13.  Idjii  ingilakku  tii  kilau  pe- 
teng  mur  akangku ,  idjii  melai 
bara  malem  helat  tusungku. 

14.  Idjii  ingilakku  tii  akangku 
kilau  kambang  kiprus,  intu  pam- 
bulan anggor  hong  Engedi. 

15.  Itiim,   ikau  toto  bungas,  o 


aring,   bungas  haliai  ikau,  matam 
kilau  matan  burong  dara. 

16.  Itiim,  o  idjii  ingilakku,  ikau 
bakena  tuntang  toto  manis.  Mks 
koii  menter  mamumbong. 

17.  Kara  djihin  human  ita  mas 
kaju  seder,  hapus  dinding  ita 
uras   kaju  goper. 


BAGI   2. 


1.  Aku  toll  kambang  mawor 
hong  Saron,  tuntang  kambang  li- 
lium  hong  djanah. 

2.  Toto,  kilau  kambang  lilium 
marak  kara  duhi,  tumon  tii  aring- 
ku   marak  kara  olo  bawi. 

3.  Kilau  batang  sungkop  ma- 
rak himba ,  kakai  idjii  ingilakku 
marak  olo  hatua.  Aku  mondok 
mampangat  arepku  hong  kangka- 
lingiie,  tuntang  buae  manis  akan 
tangepku. 

4.  Iii  mimbit  aku  tamii  human 
anggor ,  tuntang  sintae  mangang- 
garong  aku. 

5.  Awat  aku  hapan  gula  ang- 
gor ,  pangat  aku  hapan  sungkop , 
krana  aku  haban  awi  sinta. 

6.  Lengiie  sambil  aton  penda 
takolokku ,  tinai  lengiie  gantaue 
mamalok  aku. 

7.  Aku  manjumpah  keton  ,  o 
anak  bawin  Jerusalem,  intu  kra- 
hau  tuntang  badjang  bawie  hong 
padang,  belii  keton  mampisik  tun- 
tang manangkedjet  aringku  tii, 
sampai   iii  misik  kabuate. 

8.  Djeta  augh  ain  idjii  ingi- 
lakku ;  itii !  iii  dumah ;  iii  manang- 
kadjok  hundjun  bukit,  iii  manjam- 
pundong  hong  lungkoh. 

9.  Idjii  ingilakku  tii  kilau  kra- 
hau ,  kilau   anak  badjang;  itii!   iii 


9 


NJAN.SAL.  1.2. 


202 


N  J  AN  JIN    SALOMO. 


mendeng  balikat  dinding  ita,  ma- 
nangkilik  bara  mar  panjengok, 
sangkowonge  mamala  nantahus 
krawang  badjakan. 

10.  Idja  ingilakku  tombah,  sam- 
bil  hamauh  clengangku :  mendeng 
ikau ,  aring,  idja  bungas  akang- 
ku ,  palus  kantoli  ikau. 

11.  Krana  itam,  musim  sadingen 
halau ,    musim    udjan    djari 


ujari 
terai 
12. 
but 


tuntang  liwat. 


Kara 

lion 


ampm 
tana, 
djari 


kambang  lem- 

wajah    burong 

sampai ,    augh    bu- 


innlnau 

rong  kuku  mamala  hong  tanah  ita. 

13.  Batang  ara  mampakasak  buae, 
tinai  upon  anggor  mangambang 
tuntang  mamplua  ewaue.  Men- 
deng, o  aring,  idja  bungas  akang- 
ku  ,  palus  kantoli  ikau. 

14.  Joh  burong  darangku  ,  idja 
hong  lowang  batu  tuntang  hong 
darak  bukit,  prahan  ampim  akang- 
ku ,  pahining  aughm  intu  aku ; 
krana  aughm  ta'  paris,  tuntang 
ampim  ta  bungas. 

15.  Tawan  akan  ikai  kaiii  ason 
taun ,  ason  taun  korik  ta ,  idja 
marusak  pambulan  anggor ;  krana 
pambulan  anggor  ikai  ta  mang- 
ambang. 

16.  Tdja  ingilakku  ta,  ia  ajung- 
ku,  tuntang  aku  ajue,  idja  ma- 
njakatik  marak  kambang  lilium. 

17.  Sampai  andau  sadingen  tun- 
tang kara  kangkalingan  talo  lilap, 
ules  arepm ,  buli,  idja  ingilak- 
ku ,  palus  mandjadi  kilau  krahau 
atawa  kilau  anak  badjang  hong 
bukit  helat  ta. 


BAGI  3. 


1.   JjLamalem,  huang  sasnrong- 


ku ,  aku  djari  manggau  iii ,  idja 
ingilak  hambaruangku.  Aku  mang- 
gau ia,  tapi  djaton  sondau. 

2.  Toll  aku  liandak  mendeng, 
palus  mangumbang  hapus  lewu , 
kara  djalan  tuntang  aka  pakan , 
balalu  manggau  idja  ingilak  ham- 
baruangku ;  aku  manggau  ia,  tapi 
djaton  sondau. 

3.  Olo  djadjaga,  idja  mang- 
umbang lewu ,  hasupa  clengang- 
ku ;  koangku  :  djaton  keton  djari 
mita  ia,  idja  ingilak  hambaru- 
angku ? 

4.  Maka  handjulu  limbah  aku 
mahalau  awen  ta,  aku  sondau  ia, 
idja  ingilak  hambaruangku.  Aku 
manjingkap  ia,  tuntang  djaton 
maku  malapas  ia,  sampai  aku 
mimbit  ia  tama  human  induku , 
karong  olo  bawi  ta  idja  djari  ma- 
nakan  aku. 

5.  Aku  manjumpah  keton  ,  o 
anak  bawin  Jerusalem ,  intu  kra- 
hau tuntang  badjang  bawie  hong 
padang,  bela  keton  mampisik  atawa 
manangkedjet  aringku  ta  ,  sampai 
ia  misik  kabuate. 

6.  JEwe  idja  dumah  heta  bara 
padang  tunis,  kilau  sampulok  asep, 
kilau  asep  mur  tuntang  garo 
dengan  kara  ampin  talo  mangat 
ewaue  ain  tukang  tatamba  ? 

7.  Ita !  pasah  tasaran  ai,  ain 
Salomo  ta !  djahawen  pulu  pang- 
kalima  hakaliling  heta,  baris  pang- 
kaliman  olo  Israel. 

8.  Uras  mimbing  padang,  tun- 
tang ia  patjah  mamarang ;  genep 
biti  manangking  padange  intu  ka- 
hange ,  tagal  talo  pampikah  ha- 
malem. 

9.  Radja  Salomo  djari  manampa 
akae  pasah  tasaran  kaju  Libanon  ; 

10.  Djihie  salaka  ,  lasahe  bulau, 
lalangite    benang    ungu ,    huange 


NJAN.  SAL.  2.  3. 


NJANJIN    SALOMO. 


203 


imbungas    iampar    puron  pararani 
ain  anak   bawin  Jerusalem. 

11.  Blua,  keton  o  anak  bawin 
Jerusalem,  itii  radja  Salomo  ha- 
pan  makota,  idja  dengan  ta indue 
djari  marnbungas  iii  metoh  an- 
daue  masawii ,  metoh  andau  ka- 
handjak  ataie. 


13AGI  4. 

1.  JLtaiii,  o  aring,  ikau  bung- 
as,  bahalap  haliai  ikau;  matam 
kilau  ma  tan  burong  dara  penda 
sandurongm;  balaum  kilau  kawan 
kambing  idja  malenak  bara  bukit 
Gilead. 

2.  kasingam  kilau  kawan  ta- 
biri  idja  ingunting  bulue ,  idja 
blua  bara  akae  mandoi ,  idja  uras 
manak  hatatop ,  tuntang  djaton 
idja  fcamanang. 

3.  Totok  biwihm  kilau  lawai 
unga ,  tinai  njamam  paris  haliai, 
pipim  kilau  dalima  imontong , 
])enda  sandurongm. 

4.  Ujatm  kilau  tjandin  Da- 
wid,     idja   tuntang  parasikoc ,  sa- 

talawa.ig  ingkepan  heta,  ti- 
nai kara  ampin  ganggaman  pang- 
kalima. 

5.  Tusum  ta'  kilau  anak  kra- 
hau  hatatop,  idja  murep  marak 
kambang  lilium. 

(i.  Sampai  andau  kakius ,  tun- 
tang kangkahngan  talo  lilap,  aku 
handak  manalih  bukit  mur  ta, 
tuntang  lungkoh  manjan. 

7.  Hapus  bitim  toto  bungas, 
o  aring,  djaton  kasalan  ampim. 

8.  Omba  aku  bara  Libanon  ,  o 
popohku ,  omba  aku  bara  Liba- 
non. Morion  bara  bukit  Amana , 
bara    bukit    Senir    tuntang  Her- 


mon,   bara    iika    kara  singa ,  bara 
bukit  barimaung. 

[).  Ikau  djari  manjangkawit 
ataiku,  joh  betauku,  ])opohku ! 
ikau  djari  manjangkawit  ataiku 
awi  matam  silae,  awi  salang  ujatm. 

10.  Lalehan  kaparis  sintam,  joh 
betauku,  popohku!  sintam  tii  ba- 
halap bara  anggor,  tuntang  ewau 
minjakm  manangkalau  kamangal 
ewau  kara  talo  beken. 

11.  Totok  biwihm,  joh  popohku. 
manahuto  danum  madu,  madu  tun- 
tang djohon  tusun  sapi  penda  dje- 
lam,  tinai  ewau  pakaiam  kilan 
ewau  Libanon 

12.  Joh  betauku,  popohku,  ikau 
kabon  idja  ihuit  lawange,  lowang 
danum  idja  inutup ,  kalin  danum 
idja  iatcp   dahedahen. 

13.  Kara  pambulam  kilau  kabon 
kambang  kontep  batang  dalima , 
tuntang  kara  ampin  bna  mangat . 
kambang  kiprus  tuntang  nardus  ; 

14.  Nardus  tuntang  henda ,  dja- 
rangau  tuntang  kaju  manis,  tinai 
kara  ampin  kaju  garo ,  mur  tun- 
tang tjandana ,  tinai  kara  am- 
pin kajun  minjak  idja  kapala  ba- 
halap. 

15.  Ikau  kilau  lowang  danum 
hong  kabon,  kilau  kalin  danum 
belom,  idja  nahasak  bara  Libanon. 

16.  Misik ,  o  riwut  utara .  kan- 
toli  riwut  salatan,  tampur  kabong- 
ku,  uka  gitan  talo  mangat  ewaue 
mahasor.  Kalah  idja  ingilakku 
tanggoh  kabon  ai,  tuntang  kuman 
kara   buae  idja  mangat. 


BAGI  5. 


1.   Aku  tanggoh  kabongku ,  o 
betauku,  popohku;  aku  djari  ma- 


NJAN.SAL.3.  t.5. 


204 


X.TANJ1N    SALOMO. 


nratik  raurku  tuntang  kara  am- 
pin talo  mangat  ewaue  ajungku  , 
aku  djaii  kuman  sarangan  ma- 
dungku  tuntang  gulan  anggor, 
aku  djari  mihop  anggorku  tun- 
tang djohon  tusun  sapi.  Kuman 
keton,  idja  aka  sintangku,  mihop 
baramirami ,  o  sobatku. 

2.  Aku  djari  batiroh,  tapi  atai- 
ku  binih.  Djeta  augh  ain  idja 
ingilakku,  idja  manegah.  Uap 
akangku,  betauku  ,  aringku,  bu- 
rong  darangku,  idja  bungas  tin- 
duh  akangku;  krana  takolokk'u 
bongkak  awi  ambon,  tuntang  kara 
bungkal  balauku  awi  enon  ha- 
malem. 

3.  Aku  djari  mengkak  badjung- 
ku ,  kilen  aku  akan  mangkepan 
ta  tinai?  aku  djari  mamenjau 
paingku ,  kilen  aku  akan  maru- 
mur  ta  tinai? 

4.  Tapi  idja  ingilakku  mana- 
maan  lengiie  bara  ruar  panjengok, 
ta   usokku  buraburak  tagal    ia. 

5.  Ta  aku  mendeng,  handak 
muap  blawang  akan  idja  ingilakku, 
maka  lengangku  mahasor  mur, 
tuntang  tnndjukku  awi  minjak 
mur,  idja  hong  tundun  kuntji. 

6.  Djadi,  amon  aku  djari  muap 
akan  idja  ingilakku ,  ta  ia  djari 
nihau  hagoet ;  maka  ngaus  taha- 
sengku  awi  aughe.  Palus  aku 
manggau  ia  ,  tapi  djaton  sondau  , 
aku  mantehau,  tapi  ia  djaton  tom- 
bah  aughku. 

7.  Olo  djadjaga,  idja  mangum- 
bans;  lewn,  sondau  aku,  awen 
mamukul  mampahimang  aku,  olo 
idja  mandjaga  hong  kota  maram- 
pas  sandurongku. 

8.  Aku  manjumpah  keton ,  o 
anak  bawin  Jerusalem,  amon  ke- 
ton sondau  idja  ingilakku  ta,  na- 
rai  keton  handak  masuman  akae? 


Suman    akae ,  aku  toll  haban  awi 
sinta. 

9.  Narai  idja  ingilakm  ta  la- 
bih  bara  sobat  beken ,  joh  ikau , 
idja  kapala  bungas  bara  kara  olo 
bawi  ?  Narai  idja  ingilakm  ta  la- 
bih  bara  sobat  beken,  sampai  ikau 
manjumpah  ikai  kalotoh? 

10.  Idja  ingilakku  ta  lalenak 
lalendang,aa  bahalap  bara  bakoja- 
kojan. 

11.  Takoloke  kilau  bulau  idja 
bahalap  haliai ,  bungkal  balaue 
hakendet  babilem  kilau  kak. 

12.  Matae  kilau  burong  dara 
darah  tahasak  danum ,  idja  ienjau 
liapan  djohon  tusu,  mantining  ki- 
lau hintan  intu  kumpange ; 

13.  Pipie  kilau  pulau  talo 
mangat  e^waue,  kilau  gudang  mi- 
njak ;  totok  biwihe  kilau  kam- 
bang  lilium ,  idja  manahuto  da- 
num mur; 

14.  Tundjuke  kilau  tisin  bulau 
idja  bara  mata  hintan ;  bitie  ki- 
lau ramo  garing  inatah  dengan 
batu  sapir ; 

15.  Buntise  kilau  djihi  marmor, 
idja  bara  pai  bulau  masak ;  ampie 
kilau  Libanon ,  ia  budjang  hatua 
idja  kilau   batang  seder; 

16.  Tangepe  kilau  batang  ka- 
manis  ,  tuntang  hapus  bitie  uras 
paris  tinduh.  Tumon  ta  idja  aka 
sintangku  ta  .  toto  tumon  ta 
idja  ingilakku ,  o  keton  anak  ba- 
win Jerusalem. 


BAGI  6. 


1.  Akan  kwe  idja  ingilakm  ta 
djari  hagoet,  o  ikau  idja  ka- 
pala bungas  bara  kara  olo  bawi? 
Kwe    kahimat   idja    ingilakm    ta? 


NJAN.  sal.  5.  6. 


N  J  AN  JIN    SALOMO. 


205 


Maka  ikiii  handak  omba  ikan 
manggaue. 

2.  Idja  ingilakku  tii  djari  mo- 
lion    tanggoh    kaboe ,  talib  pulau 

talo  mangat  ewau,  mangat  manja- 
katik  hong  kara"  kabon ,  tuntang 
mamutik  kambang    lilium. 

3.  Akn  ain  idja'  ingilakku,  ti- 
nai  idja  ingilakku  puna  aingku , 
ia  idjii  manjakatik  marak  kam- 
liang  liliura. 

4.  Ikau  bungas ,  o  aring,  ki- 
lau  Tirsa ,  pans  kilau  Jerusalem , 
tinai  aka  kikah  kilau  kawan  pa- 
rang, 

5.  Ules  matam  bara  aku,  krana 
djeta  hadjadjnan  aku ;  balaum  ki- 
lau kawan  kambing,  idja  malenak 
bara    Gilead. 

6.  Kasingam  kilau  kawan  ta- 
bid ,  idja  blua  bara  akae  man- 
doi  ,  idja  uras  manak  hatatop , 
tuntang  djaton  awang  tamanang. 

7.  Pipim  kilau  dalirna  imon- 
tong   penda  sandurongm. 

8.  Aton  dj  aha  wen  pulu  sawan 
radja ,  tinai  hanja  pulu  gundike, 
tuntang  kara  budjang  bawi  djaton 
taraisa ; 

9.  Tapi  Idja  bewiii  idja  burong 
darangku ,  idja  bungas  tinduh 
akangku ,  Idja  bewai  idja  ingilak 
indue ,  idja  kampilin  ain  idja  ma- 
nak ia.  Anion  kara  anak  bawi 
mita  ia ,  maka  iiwen  manara  ia , 
manjewut  ia  berkat ;  kara  sa- 
wan radja  tuntang  gundike  manara 
ia. 

10.  /Ewe  djeta  idja  manjangko- 
wang  kilau  langit  mahindang,  ba- 
halap  kilau  saran  bulan,  brasih 
kilau  matanandau,  tuntang  aka 
kikah  kilau  padjiin  parang? 

11.  Aku  djari  mohon  akan  ka- 
bon enjoh .  tantai  mita  talo  lem- 
but  taheta  darah  tahasak  sungai , 


handak  mita  djaka  ha  tang  ang- 
gor  mangambang ,  tuntang  upon 
daliina    malelak. 

12.  Djadi ,  hclo  bara  aku  kata- 
wan ,  maka  kahausku  manjampai 
aku  akan  karetan  utus  ajungku 
idja  pahias. 

13.  Buli ,  buli  tinai,  o  Sula- 
mit !  buli ,  buli  tinai ,  mangat 
ikai  manampajah  ikau.  Buhen  ke- 
ton  handak  manampajah  Sula- 
mit  ?  Basa  ia  kilau  dua  baris  tii 
hong  Mahanaim. 


BAG!  7. 


1.  Jjalehan  kaparis  tasaran  paim 
hong  sarumpahm ,  job  putir,  anak 
radja !  Sapan  kahangm  kilau  san- 
tagi  tampan  kamasan  idja  apik. 

2.  Puserm  kilau  sangkir  hun- 
ter idja  haradjur  basuang  talo 
ihop ,  knaim  kilau  tujok  gendom, 
idja  hapapar  kambang  lilium. 

3.  Tusum  duadua  kilau  anak 
krahau  hatatop. 

4.  Ujatm  kilau  tjandi  garing  ; 
matam  kilau  lowang  clanum  hong 
Hesbon,  hong  bauntonggang  Bat- 
rabim  ;  urongm  kilau  tjandi  hong 
Libanon,  idja  hatandipah  dengan 
lewu  Damaskus. 

5.  Takolokm  intu  hundjum  ki- 
lau Karmel,  halau  takolokm  kilau 
ungu ,  radja  indjarat  awi  bungkal 
balaum. 

6.  Lalehan  kabungasm,  lalehan 
kamanism,  o  ikau  aka  kataungku, 
hong  kara  kaparism ! 

7.  Ampim  inapengan  dengan  ba- 
tang  korma  ,  tusum  kilau  tundon 
anggor. 

8.  Koangku :     djaton    tan    dia 


njan.  sal.   6.   7, 


20(3 


NJANJIN    SALOMO. 


aku  mandai  batang  korma  ta,  tun- 
tang  manjingkap  kara  eclae;  kalah 
tusum  kilau  tundon  anggor,  tun- 
Ian  g  ewau  urongm  kilau  sung- 
kop ; 

U.  Tinai  tangepm  kilau  ang- 
gor idja  bahalap,  idja  inelen  dia 
hagarut  balengkong  ain  idja  ingi- 
lakku,  idja  seleselek  tama  njaman 
olo  idja  batiroh. 

10.  Aku  ain  idja  ingilakku, 
tuntang  kataharue  mangahandak 
aku. 

11.  Kantoh,  idja  ingilakku,  koa 
handak  akan  tana,  palus  bara  ma- 
lem  penda  batang  kiprus. 

12.  Mangat  haiak  djadjewu  koa 
manalih  pambulan  anggor,  uka 
mita  djaka  batang  anggor  manja- 
lampak,  tuntang  tundoe  taheta 
djari  lembut,  tinai  djaka  upon 
dalima  mangambang;  beta  aku 
handak  mamprahansintangku  akam. 

13.  Dudaim  ta  mamplua  ewaue, 
tinai  intu  bauntonggang  ita  aton 
kara  ampin  bua  bahalap;  idja 
taheta  tuntang  idja  helo  ta  aku 
djari  rainae  akam,  o  ikau  idja 
inscilakku. 


BAG1  8. 


1.  JAalah  djaka  ikau  indn  nja- 
hangku ,  idja  djari  manusu  in- 
duku;  mangat  aku  tau  manjium 
ikau,  amon  aku  hasupa  dengam 
hong  djalan ,  tuntang  olo  djaton 
tau  mamapa  aku. 

2.  Ta  aku  handak  magah  ikau 
tama  human  induku ,  beta  ikau 
akan  madjar  aku;  ta  aku  handak 
mampihop  ikau  hapan  anggor  ha- 
vvoi  talo  mangat,  tuntang  danum 
dalimangku. 


3.  Lengae  sambile  penda  fcako- 
lokku,  tinai  lengae  gantaue  ma- 
malok  aku. 

4.  Aku  manjumpah  keton ,  o 
anak  bawin  Jerusalem,  bela  keton 
mampisik  atawa  manangkedjet 
aringku  tii,  sampai  ia  misik  ka- 
buate. 

5.  &\ve  djeta,  idja  mandai  bara 
padang  tunis,  hasinggoh  dengan 
idja  ingilake.  Penda  batang  sung- 
kup  aku  djari  mampisik  ikau, 
aka  indum  djari  manakan  ikau , 
aka  idja  manak  ikau  djari  luas. 

6.  Ina  aku  hong  ataim  kilau 
tjap,  kilau  tjap  intu  lengam. 
Ivrana  sinta  ta  puna  abas  kilau 
pampatai ,  tinai  kabehu  dahen  ki- 
lau naraka;  barahe  kilau  apui, 
djeta  njalan  Jehovra. 

7.  Kutoh  danum  mahin  djaton 
kabauae  mambelep  sinta  ta,  kara 
batangdanum  djaton  olih  mambu- 
seng  ia;  alo  olo  handak  manenga 
kara  panatau  humae  lepalepah  ta- 
gal  sinta  ta' ,  maka  djeta  djaton 
bara  pedah  haliai. 

8.  xiton  intu  ita  betau  idja 
korik,  ia  hindai  lembut  tusue.  Jvi- 
len  gawin  ita  dengan  betau  ita , 
amon  olo  handak  misek  ia? 

9.  JJjaka  ia  kilau  kota,  ta  ha 
handak  mamangun  parasiko  sa- 
laka  intu  hundjue;  amon  ia  kilau 
bauntonggang,  ita  handak  matep 
ia  hapan  papan  kaju  seder. 

10.  Aku  kilau  kota,  tuntang  tu- 
sungku  kilau  tjandi;  ta  aku  ingi- 
lak  intu  matae. 

11.  Salomo  tempon  pambulan 
anggor  hong  Baalhamon;  ia  ma- 
handjaman  pambulan  anggore  ta 
akan  olo  panonggo,  genep  biti 
manenga  sewa  sakojau  kabawak 
salaka  tagal  buae. 

12.  Batang  anggorku,    idja    pu- 


NJAN.  SAL.  7. 


JESAIA. 


207 


na  ajungku,    inguangku;    akam, 
o    Salomo,     patut    sakojan,    tapi 
duS    ratus    akan    idja    manonggo 
buae. 
13.  lkau,    o    aring,    idja'  melai 


hong    kabon    ta,    kara    kapatoku  kit  ramon  garo. 


mendah  aughm,    soho    aku   malii- 

ning  djetii. 

14.  Kantoh,  gulong,  o  idja"  ingi- 
lakku!  palus  mandjadi  kilau  kia- 
lau  atav.  a  anak  badjang  hong  bu- 


SURAT  NABI 

JESAIA. 


BAG  I  1. 

ia  mfisuman  hukom  akan  tanah  Juda, 
tuntang  manjobo  olo  liobali  ataie. 


1.  JJjetoh  kaiii  paita  Jesaia, 
anak  Amos,  idja  djari  gitae  tabiu 
Juda  tuntang  Jerusalem,  intu 
pangereng  Usia,  Jotam,  Aghas 
awen  apat  Hiskia.  radja  Juda  ta. 
-  (2.Kron.2Q— 32.) 

i'.  llining,  kara  langit,  tuntang 
ikau,  o  petak,  talingan  pindingm, 
krana  Jehowa  hamauh:  Aku  djari 
mahaga  tuntang  mampalrai  ara 
anak,  tapi  awen  djari  darhaka  un- 
dur  kin  a  aku. 

«).  Sapi  mahin  kasene  tempoe , 
tuntang  kalidai  katawan  kandang 
olo  idja  manggau  ia;  tapi  olo  Is- 
rael djaton  kasene,  djalahan  olo 
ajungku  djaton  katawan. 

4.  Pajah,  utus  idjii  badosa  ta, 
djalahan  idjii  sarat  kadarhakae, 
kempang  idjii  parajap,  anak  idjii 
tapakarok  kianat  tit,  idja  ngala- 
pean    Jehowa,    mamapa    idjii    iika 


karasih  Israel,  tuntang  djari  bale- 
kak  undur  kalikute. 

5.  Narai  guna  mandjara  keton 
hindai ,  basa  keton  sasar  undur 
kedjau  haream?  Hapus  takoloke 
djari  haban,  salepah  ataie  djari 
ujuh. 

G.  Bara  tatap  paie  mimes  tako- 
loke djaton  mahin  mangat ,  baja 
uras  himang,  awan  pukul  tuntang 
baha  idja  hanana,  idjii  hindai  ing- 
uit,  hindai  imeteng,  hindai  iurut 
dengan  minjak. 

7.  Tanah  keton  benjem  karak- 
karaka ,  karii  lewun  keton  djari 
kinan  apui;  olo  bekeu  utuse  ku- 
man  pangulih  tanan  keton  kahum 
baun  keton,  tuntang  djeta  rusak 
benjem,  kilau  tanah  irusuh  musoh. 

8.  Maka  Sion,  anak  bawi  ta, 
djari  balihi  kilau  tingkap  hong 
pambulan  anggor,  kilau  pasali 
tana  hong  kabon  tantimon,  kilau 
lewu  idjii  ingapong. 

9.  Djaka  dia  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom,  djari  ma- 
nisa  isut  akan  ita,     ta    maka    ita 


JES.   1 


208 


JESATA. 


sama  dengan  Sodom  tuntangkilau 
Gomora.  —  (l.Mos.  19,24.) 

10.  Hining  augh  Jehowa,  keton 
kara  mantir  Sodom,  tamaan  akan 
pindingm  Torat  Hatallan  ita,  o 
utus  olo  Gomora! 

11.  Narai  pedahe  akangku  ku- 
toh  parapah  keton?  koan  Jehowa. 
Aku  puas  awi  tabiri  hatuae,  para- 
pah ingahu  ta,  tinai  awi  enjak 
meto  baseput,  tuntang  aku  djaton 
mangilak  dahan  sapi,  anak  tabiri 
tuntang  kambing  hatuae. 

12.  Amon  keton  manalih  handak 
manaharep  baungku,  awe  blaku 
talo  ta  bara  lengan  keton,  uka 
mahundjeng  parantarangku ? 

13.  yEla  hindai  mimbit  parapah 
idja  haiang  kalota;  garo  ta  indu 
kadjilekku ;  totok  bulan ,  tuntang 
andau  sabat,  katika  keton  hapum- 
])ong,  metoh  keton  sombajang  tun- 
tang marajap,  aku  djaton  hindai 
maku  manjanggope. 

14.  Kara  totok  bulan  keton,  tun- 
tang kara  pestan  keton  idja  inu- 
kas  uras  injingi  hambaruangku , 
aku  peda  dengae,  aku  djari  bisau 
manjarenae. 

15.  Alo  keton  mandepa  lengan 
keton,  tapi  aku  mangambutep  ma- 
tangku  nalua  keton;  alo  keton 
baruek  blaku  doa,  mahin  djaton 
aku  mahininge,  krana  lengan  ke- 
ton kontep  daha. 

16.  Penjau  arep  keton,  prasih 
bitin  keton,  kanan  karajap  keton 
bara  matangku,  terai  mawi  talo 
papa. 

17.  Adjar  arep  keton  mawi  talo 
bahalap,  goang  kabudjur,  dohop 
olo  idja  ihenjek,  awi  mamatut 
akan  nola,  palus  awat  perkaran 
balo. 

18.  Limbah   ta    kantoh,    ita  hi 
tong,  koan  Jehowa :   alo  kara  dosan 


keton  bahandang  kilau  daha,  djeta 
akan  malik  baputi  kilau  ambon 
habungkus;  alo  djeta  kilau  ka- 
dandang ,  djeta  akan  hobah  kilau 
amau.  —  (43,25.) 

19.  Djaka  keton  pahias  manu- 
mon,  ta  keton  karah  kuman  ka- 
halap  tanah  toh. 

20.  Tapi  amon  keton  manekang 
tuntang  marisang ,  ta  toto  keton 
lepah  kinan  padang,  krana  njaman 
Jehowa  idja  manjewut  ta. 

21.  Kilen  kea  djeta,  lewu  bu- 
djur  til  mandjadi  lontai?  Bihin 
djeta"  basuang  kabudjur:  katetek 
puna  melai  heta;  tapi  toh  uras 
pamuno  bewai. 

22.  Salakam  uras  ngarawang 
mandjadi  kadjea;  anggorm  djari 
sampur  danum. 

23.  Kara  mantirm  marisang  tun- 
tang mangola  maling;  genep  biti 
awen  ta  radjin  sudok ,  haiak 
manggau  talo  inenga;  nola  djaton 
ia  mambudjure,  perkaran  balo  dja- 
ton ia  maku  masarae. 

24.  Tagal  ta  koan  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa,  Tempon  kara  kawan 
talo  belom,  Idja  kwasa  mahundjun 
Israel  tit:  Pajah!  aku  handak  ma- 
luput  huangku  mawi  olo  ta  idja 
malawan  aku,  palus  mamalah  are])- 
ku  intu  kara  musohku. 

25.  Aku  handak  malawo  leng- 
iingku  mawi  keton,  tuntang  han- 
dak mamapas  salakam  lepah  lingis, 
palus  manganan  kara  kadjeam. 

26.  Tuntang  aku  handak  hala- 
lian  kara  hakim  ajum  tinai  kilau 
idja  solake,  tinai  kara  mantirm 
kilau  intu  tamparae.  Ta  ikau 
karah  inggara  lewun  katetek,  tun- 
tang lewu  idja  budjur  tinduh. 

27.  Sion  patut  iliwus  awi  kabu- 
djur, tinai  kara  oloe  idja  tawanan 
ta  tumon  katetek. 


JES.  1. 


JESAIA. 


209 


28.  Tapi  karji  olo  palangkah  tun- 
tang  olo  badosa  haiahaiak  kariih 
injempong,  idja  ngalapean  Jehowa 
kariih  nihau  loraos. 

29.  Krana  olo  ta  kariih  njukok 
tagal  karii  batang  ela,  idjii  ingipen 
kcton,  keton  karah  buah  kahawen 
tagal  karii  kabon  dewa,  idjii  intih 
keton. 

30.  Krana  keton  akan  mandjadi 
sama  dengan  batang  ela  idja  ma- 
ranggau,  lepah  baduroh  dawae, 
tuntang  kilau  kabon  idja  djaton 
bara  danum. 

31.  Amon  dcwa  idja  inggara 
abas  ta  mandjadi  kilau  lepu,  tun- 
tang tukange  kilau  gutin  apui :  ta 
maka  kadadua  tii  haiak  bakahu, 
tuntang  djaton  idjii  mambelepe. 


BAGI  2. 

KaraJjaan  Hatalla  iusuman;  tapi  helo 
karii  olo  badjoho  ihukum. 


1.  JJjetoh  augh  idja  gitan  Je- 
saia,  anak  Amos,  tahiu  Juda  tun- 
tang Jerusalem. 

2.  Maka  kaiiih  mandjadi  intu 
lawin  kara  andau,  tii  lungkoh  aka 
human  Jehowa  kaiiih  indahen  hun- 
djun  tantan  karii  bukit,  sampai 
mangkahemer  bara  karii  gunong; 
tii  olo  kapir  handiai  kaiiih  badahes 
akan  hetii. 

3.  Ara  utus  olo  karah  hagoet , 
sambil  hamauh  :  has !  ita  lius,  tang- 
goh  bukit  Jehowa,  talih  human 
HataUan  Jakob,  mangat  ia  madjar 
ita  djalae,  uka  ita  mahoroe  pelek 
ai.  Krana  bara  Sion  Torat  karali 
blua,  tuntang  augh  Jehowa  bara 
Jerusalem. 

4.  Maka  la  kaiiih  mamutus  ma- 
rak  olo  kapir,    tuntang  mahukum 


arii  utus  olo.  TS  karii  olo  akan 
manasal  padange  mandjadi  paring- 
gis,  tinai  lundjue  mandjadi  gento. 
Krana  djaton  utus  olo  idjii  kaiiih 
manggatang  padang  tinai  mawi 
awang  beken,  djaton  hindai  olo 
kariih  madjar  arepe  parang. 

5.  Kantoh  toh,  keton  ungkup 
human  Jakob,  has,  ita  manandjong 
hong  kalawa  Jehowa. 

G.  Tapi  Ikau  djari  ngalapean 
djalahan  olo  ajum,  ungkup  human 
Jakob  tii ;  krana  olo  tii  kontep 
kadarhakae  paham  bara  iiwen  idja 
hila  timor,  ia  panudjum  kilau  olo 
Pilisti,  tinai  ia  mangilak  tuntang 
mangola  anak  tanah  beken. 

7.  Maka  tanahe  basuang  salaka 
bulau,  kaiii  panataue  djaton  tawan 
kalepahe;  tanahe  kontep  hadjaran, 
tinai  kaiii  karetae  djaton  taraisa. 

8.  Tinai  tanahe  basuang  ham- 
patong  dewa  kea,  iii  manjembah 
tampan  lengae  tii,  talo  idja  djari 
inguan  tundjuke. 

9.  Hetii  kara  olo  korik  sontop , 
tuntang  karii  olo  hai  mamparandah 
arepe;  djeta  Ikau  djaton  maku 
mampun  awen. 

10.  Dari,  tama  lowang  batu,  sa- 
hokan  arepm  hong  petak  tagal 
pampikiih  bara  Jehowa,  tuntang 
tagal  kutoh  kahaie. 

11.  Kadjohon  olo  kariih  impanju- 
kok,  tuntang  kahain  olo  kaiiih  im- 
parandah ,  tapi  batonggal  Jehowa 
l)ew;ii  kariih  hai  intu  katika  tii. 

12.  Krana  andau  Jehowa,  Tem- 
pon  karii  kawan  talo  belom,  ka- 
rah manapi  kara  talo  badjoho,  talo 
hai  tuntang  talo  gantong,  mangat 
djeta  imparandah ; 

13.  Manapi  mawi  karii  batang 
seder  hong  Libanon,  idjii  gantong 
tuntang  mangkahemer,  tuntang 
karii  batang  ela  hong  13asan; 


jes.  1.  2. 


210 


JESAIA. 


14.  Kara  bukit  idja  gantong, 
kara  lungkoh  idja  mangkahemer, 

15.  Kara  tjandi  gantong,  tun- 
tang  kara  kota  dahen, 

16.  Kara  banama  hai  hong  tasik, 
kara  ampin  talo  tampa  idja  barega; 

17.  Sampai  kara  kadjohon  olo 
uras  injontop ,  tuntang  kara  Jca- 
hain  olo  imparandah,  tuntang  ti- 
kas  Jehowa  bewai  hai  intu  katika 
ta. 

18.  Maka  dewa  handiai  karah  le- 
pah   nihau. 

19.  Ta  olo  karah  tama  lowang 
batu  tuntang  darak  petak,  tagal 
pampikah  Jehowa,  tuntang  tagal 
kutoh  kahaie,  arnon  la  karah  men- 
deng,  manarawen  hapus  petak.  — 
(Luk.  23,30.) 

20.  Katika  ta  genep  olo  karah 
manganan  kara  dewa  salaka  bulau, 
idja  djari  inampae  akae,  uka  ma- 
njembah  ta ,  mandjakah  ta  akan 
lowang  blawau  tuntang  pandan; 

21.  Ilaiak  bitie  misong  arepe 
tama  hungkap  batu  tuntang  dja- 
hat  batukarang  tagal  pampikah 
bara  Jehowa,  tinai  tagal  kutoh  ka- 
haie,  amon  ia  mendeng  manjaba- 
nen  hapus  petak. 

22.  Toh,  terai  keton  harap  olon, 
idja  tahasenge  intu  uronge;  krana 
liong  idja  kwe  olon  tau  iharap? 


BAGT  3. 

Ilatalla  karah  marusak  kara  kacljohon  olo. 


1.  IVrana  ita!  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa,  Tempon  kara  kawan 
talo  belom,  karah  manganan  bara 
Jerusalem  tuntang  bara  hapus  Juda 
sokah  tuntang  salmngker,  kara 
batang  panginan,  kara  lowang  da- 
num : 


2.  Kara  olo  abas  tuntang  olo 
parang,  kara  hakim  tuntang  nabi, 
kara  olo  tawan  tirok  tuntang  olo 
bakas ; 

3.  Kara  mantir  hong  lima  pulu 
tinai  kara  olo  hai,  kara  mantir 
basara  tuntang  kara  tukang  idja 
apik  dengan  olo  idja  rentas. 

4.  Tuntang  aku  handak  manjoho 
olo  tabela  mandjadi  mantire ,  idja 
kilau  anak  olo  akan  marentah 
olo  ta. 

5.  Ta  olota  karah  hawi  hararat 
sama  arepe,  sampai  genep  biti 
mawi  kolae;  olo  tabela  karah  ba- 
djoho  dengan  olo  bakas,  tinai  olo 
korik  dengan  olo  hai. 

6.  Ta  olo  karah  manjingkap 
paharie,  idja  hindja  ungkup  hu- 
man bapae,  koae:  ikau  magon 
bara  pakaiau,  buah  ikau  mandjadi 
radjan  ikiii ,  kalah  talo  karakka- 
raka  toh  penda  lengam. 

7.  Tapi  ia  karah  manjumpah 
andau-  ta ,  koae :  aku  toh  puna 
djaton  tabit;  tinai  djaton  tepong 
djaton  pakaian  huang  humangku; 
ala  manjoho  aku  mandjadi  mantir 
olo  ara. 

8.  Krana  Jerusalem  djaladjalan 
balongkang,  tinai  Juda  djari  ram- 
par,  basa  djalae  tuntang  kara  ga- 
wie  malawan  Jehowa,  nakara  mam- 
paranas  matan  idja  hai. 

9.  Kadarhakae  tarang  hong 
baue,  tuntang  bakarinah  awen  ma- 
nara  dosae,  kilau  awen  hong  So- 
dom ,  djaton  manjahokan  ta.  Pa- 
jah  hambaruae !  krana  ia  manampa 
tjalaka  akae  kea. 

10.  Awi  mamberkat  olo  tetek; 
ia  karah  batuah,  krana  ia,  karah 
kuman  bua  gawie. 

11.  Tapi  pajah  olo  parajap!  iii 
karah  tjalaka;  krana  ia  karah  ima- 
lah  tumon  kapatut  lengae. 


JE8.  2.  3. 


JESAIA. 


211 


12.  Anak  olo  mahenjek  djalahan 
olo  ajungku,  tuntang  olo  bawi  ma- 
rentah  iii.  Kajah  djalahan  olo 
ajungku!  idjii  magah  ikau  mampa- 
Lajang  ikau,  tuntang  manjahokan 
djalan  idjii  pat  lit  ihorocm. 

13.  Jeliowa  mendeng  handak  ma- 
sara,  iii  djari  dumah  uka  mamatut 
kaiii   utus   olon. 

14.  Jeliowa  dumah,  handak  ma- 
hukum  karii  bakas  olo  ai  tuntang 
karii  mantirc.  Krana  kcton  djari 
marusak  pambulan  anggor  toh , 
tuntang  ramon  olo  paha  djari  iram- 
pas  akan  human  keton. 

15.  Buhen  keton  manakir  mam- 
paramok  djalahan  olo  ajungku, 
tuntang  manepa"  marotek  bitin  olo 
tjalaka?  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa,  Tempon  karii  kawan  talo 
belom. 

16.  Tinai  Jeliowa  hamauh:  Basa 
anak  bawin  Sion  tii  badjoho,  ma- 
nandjong  malingak  ujate,  tuntang 
baue  ingasaie  hagoet  malago,  tinai 
paie  kedjukedjut: 

17.  Maka  Tuhan  handak  mam- 
palembut  piah  mampalunga  tako- 
lok  anak  bawin  Sion,  tinai  Jehowa 
kariih  malowai  kahawen  iiwen. 

18.  Katika  tii  kca  Jehowa  kariih 
mengkak  manganan  gelang  kabu- 
ngase,  salutup  hadjandjala,  saling 
santagi ; 

19.  Karii  sowang,  lasong  kra- 
wang,  sandurone ; 

20.  Karii  angkol,  renda,  taliwa- 
nang,  supun  minjak,  bulau  nam- 
buiak; 

21.  Karii  tisin    tuntang  lawong; 

22.  Karii  pakaian  kampili,  kam- 
poh,  salampai,  buntil; 

23.  Karii  saramin,  kamedja  lamos, 
salendang,  sindjang. 

24.  Tuntang  talo  bewan  kariih 
indu  gantin  ewau  garo,    tinai  pa- 


song  kariih  manganti  taliwanang, 
kalunga  manganti  kaiii  bungkal 
balau,  tinai  tapih  njamu  manganti 
klambi  pandjang  lamos ,  tuntang 
kabatal  manganti   kabungas. 

25.  Kara  hatuiin  keton  lepah 
akan  halelek  awi  padang,  tuntang 
karii  pangkaliman  keton  matiii 
hong  parang. 

26.  Tuntang  karii  iika  basara 
kariih  benjem  haiak  manatum,  pa- 
lus  iii  kariih  mondok  hong  petak 
boang  tuntang  rusak. 


BAGI  4. 

Kristus,  sulunclik   Jehowa  tii,  indu  sa- 
lamat  tuntang  kahalap  uugkup  ai. 


1.  IVatika  ta  udju  biti  olo  ba- 
wi kariih  manjingkap  hatuii  idjii , 
koae :  ikiii  hakon  kuman  barin  ikiii, 
tuntang  makaian  arep  ikiii ,  asal 
ikau  hindja  ikiii  bewiii,  mangat  ka- 
hawen  ikai  nihau  bara  ikiii. 

2.  Katika  tii  maka  Salundik  Je- 
howa tii  kariih  akan  kabungas  tun- 
tang kahai,  idjii  Palcmbut  tanah  toh 
akan  taran  tuntang  horumat  karii 
olo,  awang  batisa  hong  Israel.  — 
(ll,LSa#/j.3,8.) 

3.  /Ewen  idjii  tisa  hong  Sion , 
tuntang  katapasan  hong  Jerusalem, 
uras  kariih  inggara  brasih,  genep 
biti  idjii  injurat  akan  pambelom 
hong  Jerusalem; 

4.  Anion  pangkahai  Tuhan  ka- 
riih misut  likan  anak  bawin  Sion, 
haiak  mamapaa  utang  dahan  Jeru- 
salem bara  iii,  hapan  llogh  idjii  ma- 
hukum  tuntang  mangahu. 

5.  Tit  Jeliowa  kariih  manampac 
hapus  hundjun  bukit  Sion,  tinai 
tambuan  tawon  olo  arii  handau 
botop    baunandau    tuntang    asep, 


JES.  3.  4. 


212 


JESAIA. 


tinai  pahalendang  apui  hamalem. 
Krana  kahaie  karah  indu  aka  ka- 
lindong  talo  handiai. 

6.  Ta  karah  aton  pasah  indu 
mangandjungen  kalason  andau ,  ti- 
nai indu  aka  kalindong,  mahakan 
talo  basaloh  tuntang  udjan. 


BAG!  5. 


Pajah  olo  Israel,  pambulan  anggor  Je- 
howa  ta,  idja  djaton  baguna. 


1.  Maka  toh  aku  handak  ma- 
njanji  akan  idja  ingilakku  njanji 
ain  idja  aka  sintangku,  tahiu  pam- 
bulan anggor  ai.  Idja  ingilakku  ta 
tempon  pambulan  anggor  hundjun 
lungkoh  aka  basiwoh.  —  (Mark. 
12,1.) 

2.  Maka  ia  djari  mangarambang 
djeta,  tuntang  djari  mamprasihe, 
manganan  kara  batu,  tuntang  djari 
mimbul  heta  anak  anggor  idja  ka- 
pala  bahalap.  Tinai  bentok  heta  ia 
mamangun  tjandi,  tuntang  mangali 
manampa  aka  mamahes ,  tinai  ia 
mentai,  djaka  djeta  handak  ma- 
mua  bahalap.  Tapi  ia  djari  mamua 
maling  babewai. 

3.  Toh  keton,  olo  Jerusalem 
tuntang  olo  Juda,  kalah  mariksa 
mamutus  perkarangku  dengan  pam- 
bulan anggorku  ta. 

4.  Narai  tau  iawiku  tinai  dengan 
pambulan  anggorku,  idja  hindai 
djari  ilalusku?  Maka  buhen  ia 
djari  mamua  maling,  amon  aku 
mentai  ia  mamua  bahalap? 

5.  Maka  toh  aku  handak  masa- 
nan  akan  keton  talo,  idja  handak 
iawiku  dengan  pambulan  anggorku : 
aku  handak  manganan  krambanffe, 
mangat   ia  iurep  meto,  aku  han- 

jes.  4.  5. 


dak  mangarak   pagare,  mangat  ia 
irundau  bewai. 

6.  Aku  handak  nalua  ia  lihang- 
lahanga,  sampai  djaton  ingaling- 
king  injangkul,  baja  tingen  gari- 
git  akan  lembut  heta;  tinai  aku 
handak  mangahana  baunandau,bela 
mudjan  heta. 

7.  Maka  pambulan  anggor  Je- 
howa ,  Tempon  kara  kawan  talo  be- 
lom ,  djeta  ungkup  human  Israel, 
tinai  kara  olo  Juda  ia  ta  palaka- 
nan  aka  kakilake  ta ;  maka  la  djari 
mentai  kabudjure,  ita!  urassamagh 
bewai;  ia  mentai  katetek,  ita  uras 
augh  kihal. 

8.  Pajah  awen,  idja  pamohot 
huma  baka  huma ,  tana  baka  tana, 
sampai  djaton  batisa  kaleka  hindai, 
kilau  awen  bewai  idja  tempon  ta- 
nah. 

9.  Intu  pindingku  aton  augh 
Jehowa  ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom :  Tjoba ,  djaka  humae  idja 
ara  ta  djaton  karah  rusak ,  sampai 
idja  hai  tuntang  bahalap  kea  akan 
boang  bewai! 

10.  Krana  sapulu  baris  kabon 
pambulan  anggor  akan  mandjadi 
idja  bat  anggor  bewai,  tinai  idja 
gantang  binji  mandjadi  idja  supak 
bewai. 

11.  Pajah  awen ,  idjii  misik  haiak 
djadjewu  manggoang  talo  ihop  ba- 
hari ,  palus  melai  heta  sampai  ka- 
put, sampai  anggor  ta  djari  manga- 
lasut  ia; 

12.  Tuntang  aton  kutjapi,  rabap, 
gandang ,  suling  dengan  anggor 
kahum  ia  baramirami ;  maka  awen 
djaton  maku  mingat  gawin  Je- 
howa, djaton  rnita  tampan  le- 
ngae. 

13.  Tagal  ta  djalahan  olo  ajung- 
ku  karah  inamput  tawanan  awi  ka- 
dungile ;  kara  awen  awang  hai  ka- 


JESAIA. 


213 


rlih  blau,  tuntang  mas  olo  tii  ka- 
riih ujuh  raelicr. 

14.  Tagal  tii  naraka  mambanga 
arepe,  paham  manganga  njamae, 
mangat  kadadua  awen  .sewn  kantii, 
idja  hai  dengan  korik,  kara  idjii 
ramirami  tuntang  handjak  rantang 
tii. 

15.  Ta'  kara  olo  korik  kariih  injon- 
top,  tinai  kara  olo  hai imparandah, 
kara  matan  olo  badjoho  impanjukok. 

16«  Tapi  Jehowa,  Tempon  kara 
kawan  talo  bclom,  kariih  hai  hong 
kabudjur,  Hatalla  idjii  brasih  ta 
kariih  ihorumat  hong  katetek. 

17.  Tii,  maka  anak  tabiri  kariih 
raurep  tumon  puna  dasare  intu 
puna  kalekae,  tinai  olo  beken  utuse 
kariih  marabelom  arepe  hong  iika 
olo  baseput  idja  rasak  tii. 

18.  Pajah  olo  tii,  idja  mandjidjit 
raambet  kadarhaka  hapan  talin  ka- 
rajape,  tuntang  dosae  tii  kilau  ila- 
wak  intu  karetae; 

19.  Sambil  hamauh:  naughe  Iii 
manggulong  arepe,  naughe  Iii  raan- 
djeleng  gawie ,  mangat  ita  mitiie ! 
naughe  tirok  ain  Idja  iika  karasih 
Tsrael  ta  manggapi  palus  sampai, 
mangat  ita  katawan  ta, ! 

20.  Pajah  olo,  idja  manggara  talo 
papa  ta  bahalap,  tuntang  talo  ba- 
halap  tii  papa,  idja  manjewut  ka- 
put tii  blawa,  tapi  blawa  ta  kaput, 
idja  manggara  talo  bapait  manis, 
tuntang  idja  manis  bapait. 

21.  Pajah  olo  tii,  idja  mado  arepe 
pintar ,  tuntang  manaha  arepe  ha- 
rati. 

22.  Pajah  olo  tii,  idja  pamanok 
mihop  anggor,  tuntang  idjii  pang- 
kaliman  karami; 

23.  Idjii  mambudjur  olo  darhaka 
tagal  sudok  ,  palus  mambalang  ka- 
tetek olo  budjur. 

24.  Tagal  tii,   kilau  njalan   apui 


malajap  tampilai,  tuntang  apui  ga- 
gandang  mampalenjoh  djogo:  tu- 
mon tii  uhat  awen  akan  maram , 
tuntang  kambange  lembut  lujut 
mandjadi  rotik ;  basa  olo  tii  manga- 
nan  Torat  Jehowa,  Tempon  karii 
kawan  talo  belom,  tuntang  djari 
manawah  augh  ain  Idjii  iika  kara- 
sih  Israel. 

25.  Tagal  ta  kasangit  Jehowa  djai  i 
hasep  mawi  olo  ajue ,  tuntang  iii 
djari  mandjudju  lengiie  mantakan 
awen,  palus  mamukul  awen,  sam- 
pai karii  bukit  honggii ,  tuntang 
kara  hantun  olo  tii  mandjari  kilau 
rumpur  hong  djalan.  Tinai  aloawi 
kara  talo  tii  kalaite  hindai  kea  te- 
rai,  tapi  lengiie  indjudjue  hanta. 

26.  Krana  ia  kariih  mampendeng 
banderae  bentok  olo  kapir  idjii  kc- 
djau ,  palus  manjalentak  olo  tii  bara 
saran  petak.  Maka  ita!  badjeleng 
tuntang  balias  olo  tii  dumah. 

27.  Djaton  idja  ujuh,  djaton  idjii 
paleko  rnarak  iiwen  ta,  djaton  idjii 
tirotiroh  atawa  rontorontok ;  djaton 
babate  balekak,  djaton  talin  sarum- 
pahe  bageto. 

28.  Anak  panahe  uras  batadjim, 
karii  panahe  haradjur  marentur: 
tundjik  hadjarae  diihen  kilau  batu, 
tinai  kara  galingan  karetae  kilau 
pusok  njawong. 

29.  Lahape  kilau  sakungkong 
singa  bakas,  ia  manjurak  kilau  singa 
tabela,  haiak  guruguruh  iii  kariih 
manangkarap ,  palus  manamput  talo 
irampase,  tuntang  djaton  kariih  aton 
idjii  maliwus. 

30.  ^Ewen  tii  karah  gotogotok 
mantakan  Israel  sama  kilau  gotok 
tasik.  Ta,  amon  olo  manampajah 
tanah,  ita!  kakaput  kadjaka  bewii- 
bewiii ,  kalawa  kea  mahin  inga])ut 
intu  iika   karakkaraka. 

rm»9im~' 


JE8.   5. 


214 


JESAIA. 


BAGI  6. 

Jesaia  injoho  Ilatalla  inandjaJi  sarohae. 


1.  JLntu  njelon  radja  Usia  ma- 
tai ,  tii  aku  mita  pangkahai  Tu- 
han  monclok  intu  padadusae  idja 
gantong  tuntang  hai ,  rumbai 
klambie  manjuang  hapushuma  idja 
brasih. 

2.  Kara  Serap  mendeng  liuliu 
mangadjang  ia;  genep  biti  man- 
djahawenmandjahawen  palapase ;  dua 
liapae  maimtup  baue ,  dua  manu- 
tup  paie ,  tinai  dua  hapae  trawang. 
—  (PangarA,S.) 

3.  Maka  genep  biti  hatantehau, 
koae:  Brasih,  brasih,  toto  brasih 
Jehowa ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom!  Ilapus  petak  basuang  ka- 
haie ! 

4.  Sarapai  kara  larnbang  hagen- 
djiih  awi  augh  awen  idja  hatan- 
tehau, tuntang  huma  tii  kontep 
asep. 

5.  Tii  aku  hamauh:  Kajah!  ma- 
tiii  aku!  krana  aku  puna  halika 
totok  biwihku,  tinai  aku  melai 
intu  marak  utus  olo  idja  halika 
totok  biwihe ;  krana  matangku  djari 
mita  Eadja  tii,  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

6.  Maka  idja  biti  kara  Scrap  tii 
trawang  tanggoh  aku,  tuntang  intu 
lengae  aton  barah  apui ,  idja  in- 
duae  ingatipe  bara  hundjun  mesbeb. 

7.  Djeta  hapae  manindjek  to- 
tokku,  sambil  hamauh:  Itam,  ha- 
pan  toh  totok  biwihm  djari  inin- 
djek ,  mangat  kasalam  balekak  bara 
ikau  ,  tuntang  dosam  djari  injapan. 

8.  Limbah  tii  maka  aku  ma- 
Inning  augh  Jehowa,  idja  hamauh: 
JEwe  tau  injohoku?  awe  handak 
hagoet  akan  ikai  ?  Maka  aku  tom- 
bah:   Toh  aku,  soho  aku  lius. 


9.  Tti  la  hamauh:  Lius.  tun- 
tang sanan  akan  utus  olo  toh :  In- 
ning keton  tuntang  iila  harati ;  ita 
ketou  tuntang  iila  kasene.  —  (Joh. 
\2,4l.—  Gaiv.Ras.28,2Q.) 

10.  Palulang  atiii  olo  tii,  tun  tang 
awi  mandungil  pindinge  ,  tinai  pa- 
hawor  matae ,  uka  matae  ala  mita, 
tuntang  pindinge  iila  mahining , 
tinai  ataic  iila  harati,  belii  iii  ho- 
bah  tuntang  impakalah. 

11.  Ta  aku  toinbah:  Kilen  ka- 
tahie,  o  JehoAva?  Koae:  Sampai 
kara  lewue  djari  rusak,  njamah  oloe 
djaton,  tuntang  kara  humae  nga- 
rawang  djaton  olo  mukonge,  tinai 
hapus  tanahe  uras  benjem. 

12.  Krana  Jehowa  kariih  manga- 
nan  olo  tii  kedjakedjau,  tii  tanahe 
haiang  mananja. 

13.  Tinai  alo  melai  midjiimidjii 
bara  sapulu,  maka  djetii  kariih  ma'nin 
rusak  tinai,  sampai  olo  tii  man- 
djadi  kilau  batang  ela  tuntang 
upon  belot,  idja  lepah  inutoh  me- 
lai batange  bewiii;  tapi  batangc 
tii  kariih   indu  bibit  idja  brasih. 


BAGI  7. 


Augh  tudjum   lahiu  Jesus  Imanuel  ka- 
rah  inakan  budjang  salia. 


1.  Maka  katika  Aglias,  anak 
Jotam,  Jotam  anak  Usia,  radja 
Juda,  aton  dumah  Resin,  radja 
Aram ,  awen  dua'  Pekah ,  anak 
Remalia,  radja  Israel,  tanggoh  Je- 
rusalem, handak  mamarange;  tapi 
lewu  tii  djaton  tau  dino  awi  awen. 
—  (2.RadjalC),b.) 

2.  Ta  olo  masuman  akan  ung- 
kup  Dawicl:  Olo  Aram  tii  djari 
pakat  dengan  olo  Epraim.  Tii  atai 
Affhas    ha^endiah ,     tuntang    atiii 


jes.  G.  7 


JESAIA. 


215 


kara   olo    ai ,    kilau    batang   kaju 
hong  kajuan  awi   riwut. 

3.  Maka  Jehowa  manjoho  Je- 
saia :  Lius  ikau  manjupa  Aghas, 
ikau  tuntang  anakm  Seaijasub  ta, 
(rimac:  tisae  karah  ihaga,)  maka 
iikac  tapakan  parit  danum  talaga 
idja  ngambo  ta,  darah  djalan  akan 
aka  tukang  pinatu. 

4.  Sambil  hamauh  dengae :  Bua- 
buah  ikau,  sanang  bewai ;  ala  mi- 
kah,  tuntang  ala  ataim  singgul 
tagal  dua  prokong  pondok  idja 
kowukowut  ta,  tagal  kalait  Resin 
tuntang  olo  Aram,  tinai  anak  Re- 
malia  ta  ; 

5.  Basa  olo  Aram  djari  manga- 
rangka  tjalaka  akam,  pakat  dengan 
olo  Epraim  tuntang  anak  Remalia 
ta,  sambil  hamauh: 

6.  Has,  ita  handak  hagoet  ma- 
ranggar  Juda,  palus  mandjaka  iii. 
sambil  mambagi  tii  akan  ita ,  ba- 
lalu  mamparadja  anak  Tabeal  ta 
mandjadi  radja  hetit. 

7.  Krana  tumon  toh  a  ugh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  Djaton  ka- 
rah palus,  djaton  akan   mandjadi. 

8.  Malainkan  kilau  Damaskus 
indu  kapala  hong  tanah  Aram,  ka- 
kai  Resin  kapala  hong  Damaskus 
bewai.  Maka  linibah  djahawen  pu- 
lu  lima  njelo  Epraim  karah  injem- 
pong,  sampai  djaton  indu  utus 
olo  hindai. 

9.  Sampai  tii  maka  Samaria 
akan  kapala  hong  Epi  aim  ,  tinai 
anak  Remalia  tii  indu  kapalan  Sa- 
maria. Djaka  keton  djaton  pertjaja, 
maka  keton  djaton  melai. 

10    Tinai     Jehowa 
aughe  dengan  Aghas  ,  koae  : 

11.  Laku  kata  akam  bara  Jehowa, 
TIatallam:  brangai  laku  tit  hong 
penda  aka  kandalem .  atawa  ngam- 
bo hong  aka  gantong. 


12.  Tapi  tombah  Aghas:  Akn 
djaton  handak  blaku;  aku  djaton 
maku  maningkea  Jehowa. 

13.  Tii  koae:  I  lining  keton,  ung- 
kup  human  Dawid ;  djaton  ombet 
keton  mampaujuh  ohm  ,  sampai 
keton  mampaujuh  HataUangko 
kea  ? 

14.  Tagal  tit,  maka  bitin  Tuhan 
kariih  manenga  kata  akan  keton : 
ita!  budjang  salia  kariih  batihi,  tun- 
tang manak  hatua,  iii  manggarii 
arae  Imanuel.  {Hat alia  tuntang 
olon).  —  (Jfaff.1,23.) 

15.  Enjak  sapi  tuntang  madu  ka- 
riih indu  kinae,  sampai  iii  harati 
manganan  idja  papa,  tuntang min- 
tih  idjii  bahalap. 

16.  Tapi  hclo  bara  anak  tii  ha- 
rati manganan  idjii  papa  tuntang 
mintih  idja  bahalap ,  maka  tanah 
toh  idjii  ingikahm  akan  nihau . 
karah  ilihi  radja  dua  tii  tinai. 

17.  Maka  hapan  radja  Asur  Je- 
howa karah  magah  andau  mawi 
ikau,  tuntang  olo  ajum,  tinai 
ungkup  human  bapam,  kilau  dja- 
ton pudji  bara  katika  Epraim  djai  i 
balekak  bara  Juda. 

18.  Krana  katika  ta  Jehowa  ka- 
riih manjalentak  kara  langau  idja 
hong  kara  tumbang  Misir,  tinai 
kara  badjanji  idja  hong  tanah 
Asur. 

19.  Djetii  karah  dumah  tingkep 
mananjap  kara  djanah  benjem  tun- 
tang karii  darak  bukit  batu,  kara 
pulau  duhi  tuntang  ka:ii  aka  ln- 
wan  g  danum. 

20.  Andau  ta  kea  Tuhan  karah 
maujukur  balau  keton  tuntang 
bulun  pai,  tinai  djanggut  lepa- 
lepah,  hanggap  lading  idjii  inje- 
wae,  idja  hila  kanih  batangdanum 
lombah  tii ,  iii  tii  radja  Asm-. 

21.  Maka  katika  tii  idjii  biii  baja 


JES.    i, 


216 


JESAIA. 


tikas  idja  kongan   sapie,    tuntang 
dua  kongan  tabirie. 

22.  Tapi  alo  kalotii,  kutoli  djo- 
hon  tusue  karah  impluae,  sampai 
tempoe  akan  kumanmantega;  toto 
genep  biti ,  idja  katapasan  hong 
tanah,  karah  kuman  mantega  tun- 
tang madu. 

23.  Djadi,  katika  ta  kea.,  intu 
aka  idja  katontoh  aton  sakojan 
batang  anggor,  idja  sakojan  kaba- 
wak  salaka  regae,  beta  karah  san- 
dam  badjikut; 

24.  Sampai  olo,  idja  tanggoh 
beta,  mimbit  panah  tuntang  anake ; 
krana  hapus  ta  karah  uras  sandam 
badjikut. 

25.  Kara  bukit  lungkoh  kea, 
idja  pudji  injangkol  olo ,  djaton 
olo  handak  tanggoh  beta ,  awie 
mikah  kara  duhi  tuntang  talo  badji- 
kut; baja  sapi  bewai  karah  injoho 
murep  beta,  tuntang  kara  tabiri 
akan  manindjak  beta. 


BAGI  8. 

Hatalla  mahukum  olo  parajap,  tapi 
ia  indu  kalindong  olo  ajue;  kalah  harap 
ia  bewai.  • 


1.  .linai  Jehowa  hamauh  deng- 
angku:  Duan  kartas  lombah,  su- 
rat  heta  hapan  puna  hurup  olo :  ia 
badjeleng  akan  marampas,  gulong 
akan  manarik. 

2.  Ta  aku  manduan  saksi  bahalap 
akangku  ,  imam  Una  ta,  awen  dua 
Sagharia ,  anak  Jebereghja. 

3.  Maka  aku  djari  hindja  sa- 
wangku ,  ia  ta  batihi  tuntang  ma- 
nak  hatua ;  koan  Jehowa dengangku  : 
Sewut  arae  Mahersalal-Kasbas  [Id 
badjeleng  akan  marampas,  gulong 
akan  manarik.) 


4.  Krana  helo  bara  awau  tatau 
mantehau:  joh  apang!  atawa:  joh  in- 
du !  maka  olo  karah  maton  talo  ram- 
pas  bara  Damaskus,  tuntang  ramon 
Samaria,  helo  baun  radja  Asur. 

5.  Tinai  Jehowa  hamauh  deng- 
angku ,  koae : 

G  Basa  utus  olo  toh  mangabela 
danum  Siloa,  idja  lowalowa  ha- 
sore,  tuntang  awen  handjak  harap 
Resin,  dengan  anak  Remalia  ta: 

7.  Tagal  ta,  ita!  Jehowa  han- 
dak manjoho  kara  diihes  batang- 
danum  lombah  ta  manepa  awen, 
djeta  radja  Asur  tuntang  kara  kwa- 
sae,  sampai  danum  ta  maleteng  ha- 
pus tiwinge,  mananjap; 

8.  Pains  djeta  akan  manapi  ta- 
nah Juda,  mangontep  malelep  ta, 
kandaleme  tikas  ujat;  tuntang  ra- 
husan  dahese  sampangsampanga  ma- 
njuang  hapus  kolombah  tanahm,  o 
Imanuel. 

9.  Takan,  pakat  bewai,  o  keton 
kara  utus  olo;  puna  akan  parara- 
woh  bewai  keton !  Hining  keton 
handiai  idja  bara  tanah  kedjau:  has, 
tatatatap  arep  keton ;  puna  akan 
pararawoh  kea  keton!  has,  tata- 
tatap bewai,  akan  pararawoh  kea 
keton ! 

10.  Has,  bulat  tirok !  tapi  dja- 
ton kea  akan  mandjadi.  Takan , 
kalagai  augh !  maka  djaton  kea 
akan  tulus  ;  krana  hindja  ikai  Ima- 
nuel! —  (7,14.) 

11.  Krana  kalotoh  Jehowa  djari 
hamauh  dengangku,  haiak  manjing- 
kap  lengangku,  tuntang  iamadjar 
aku,  bela  aku  omba  manandjong 
hong  djalan  olo  ta ,  koae : 

12.  iEla  augh  keton :  has,  pakat 
dengan  olon,  kilau  olo  ta  haradjur 
handak  pakat  dengan  olon;  ala ke- 
ton mikab  kilau  kikah  ai ,  tuntang 
ala  keton  tarawen. 


jes.  7.  8. 


JESAIA. 


217 


mukong  Jerusalem. 


ta  karah  tangga- 


13.  Tapi  liavap  tuntang  awi  ma- 
horumat  Jehowa,  Tempon  kara"  ka- 
wan  talo  belom;  kiiliih  iii  indu  iika 
kikiih  tuntang  karawan  keton. 

14.  Tii  iii  kariih  mandjadi  iika  ka- 
lindong  keton  idja  brasih;  tapi  iii 
mandjadi  batu  iika  tantarang,  tun- 
tang karang  idja  nanggarisang 
akan  duii  djalahan  Israel  ta,  man- 
djadi djarat  tuntang  djaring  akan 
olo  idja 
(Luk.2M.Rom.9,33.) 

15.  Ara   it  wen 
rurus    beta  ,  pains  balongkang  lu 
jut,    balalu    indjarat  tuntang  ina- 

Wan. 

16.  Tutup  augh  kasaksian  ta; 
tjatjak  Torat  intu  karS    muridku. 

17.  Tapi  aku  harap  Jehowa,  idja 
djari  manjahokan  baue  bara  ung- 
kup  human  Jakob,  tuntang  aku 
mentai  is. 

18.  Iti-i!  toll  aku  tuntang  kara 
anakku,  idja  djari  inenga  Jehowa 
akangkn,  indu  kata  tuntang  kahe- 
ran  intu  Israel,  awi  Jehowa,  Tem- 
pon  kara  kawan  talo  belom ,  idja 
melai  liong  bukit  Sion  — {Ibran. 
2,18.) 

19.  Maka  anion  olo  tii  hamauli 
dengan  keton:  isek  nudjum  ,  tun- 
tang tukanc  dahiansr,  idja  manga- 
rungut  tuntang  manandak  ;  —  ta 
tombah  keton :  dia  patut  olo 
misek  Hatalla?  atawa  tan  misek 
idjS  matSi  ta  akan  olo  belom? 

20.  Isek  Torat  tuntang  augh  ka- 
saksiae!  Djaka  dia  augh  awen  ka- 
lota  ,  ta  maka  langit  djnton  karah 
mahindang  akae;  —  (2.Petr.l,19.) 

21.  Malainkan  olo  tS  karah  kum- 
bakumbang  hong  tanah,  haiakka- 
djaks  tuntang  blau.  Ts  anion  is 
paham  blau ,  is  karah  blait,  pa- 
ins manjapa  radjae  tuntang  Ha- 
tallae  : 


22.  Is  karah  mananggera  tun- 
tang manangkilik  petak,  maka  ita ! 
djaton  beken  baja  tjalaka  tuntang 
kakaput :  is  ujuh  awi  kadjaka, 
tnntang  tarangtaranga  hong  kaka- 
put. 


BAG!   9. 

Kristus,  kalavvan  kalunen,  inakanma- 
ngat  ruarentah. 


1.  Xapi  tanah  idjS  indjaka  tS 
djaton  karSh  haradjur  hong  kaka- 
put ;  kilau  djaman  horan  tanah  Se- 
bulon  tuntang  ]\Ta])tali  batawah 
bewai ,  kalotS  rahian  djetS  ihoru- 
mat,  djalan  saran  danau  tii,  dipah 
Jordan  hila  toll,  Galilea  idja  darah 
tanah  olo  kapir.  Utus  olo  ta,  idja 
manandjong  huang  kakaput,  akan 
mitS  kalawa  idjS  paham ,  tuntang 
intu  olo  idjS  mukong  tanah  Ska 
kangkalingan  pampatai,  kalawa  ka- 
rSh  manjangkowong  akan  awen. — 
(Matt.4,16.) 

2.  Ikau  djari  mangapal  utus  olo 
ta ,  malainkan  kahandjake  ikau  dja- 
ton mampahaie.  Tapi  olo  karah 
handjak  kea  intu  baum,  sama  deng- 
an kahandjak  musim  getem,  kilau 
olo  pudji  handjak  metoh  mambagi 
talo  rampas. 

3.  Krana  ugar  idjS  imuat  intu 
awen,  tnntang  pukul  akan  bahan 
Swen ,  tinai  tongkang  olo  idja  ma- 
ngasasak  Swen  ,  djari  imelekm  ,  sa- 
ma kilau  katika  olo  Midian  tS. 

4.  Krana  kara  sarumpah  olo 
klahi ,  tuntang  kara  pakaiae  idja 
mandoi  daha  karah  inusul  paluski- 
nan  apui. 

5.  Krana  Anak  djari  inakan 
akan  ita ,  Anak  hatua  djari  inenga 
akan  ita,  idja  intu bahae aton kara' 
prentah ,  tinai  arae   tii :   .Kka  ka- 


10 


.IKS.  s.  9. 


218 


JESAIA. 


heran  ,  Akal ,  Hatalla  kvvasa ,  Ba- 
pa  katatahi ,  Radjan  salamat.  — 
(Lu£.l,31;2,7.Jo/i.3,16.) 

6.  Kwasan  ai  sasar  hai,  tuntang 
kasanang  djaton  terai  hundjun 
padadusan  JJawid,  tinai  hapus  ka- 
radjae :  mangat  ia  manatap  manda- 
hen  ta  hapan  kapatut  dengan  ka- 
tetek,  bara  toll  palus  katatahi.  Ka- 
lason  atai  Jehowa,  Tuhan  kara  ka- 
wan  talo  belom ,  karah  malalus  ta. 

7.  Pangkahai  Tuhan  djari  ma- 
njoho  augh  akan  Jakob,  djeta 
djari  raanjaherang  intu  olo  Israel. 

8.  Hapus  olo  toll  akan  kasene 
ta,  olo  Epiaim  tuntang  kara  olo 
Samaria,  idjabadjoho  hamauhhuang 
kahain  ataie: 

d.  Batu  bata  djari  bakaiak,  tapi 
ita  handak  mamangun  ta  tinai 
hapan  batu  toto;  kaju  rarangai 
djari  inaweng,  hapan  kaju  seder 
ita  handak  mangantie. 

10.  Krana  Jehowa  handak  mim- 
bit  kara  musoh  Resin  mawi  awen, 
tuntang  mamumpong  kaia  musohe 
batawotawon. 

11.  Olo  Aram  hila  baue,  tinai 
olo  Pilisti  hila  likute,  uka  ia 
manganga  njamae  kuman  olo  Is- 
rael lepalepah.  Tinai  alo  awi  kara 
talo  ta  kalaite  hindai  kea  terai, 
malainkan  lengae  indjudjue  hanta. 

12.  Krana  utus  olo  toll  djaton 
maku  hobah  akan  idja  mandjara 
ia,  tuntang  djaton  nalinga  Jehowa, 
Tuhan  kara  tawon  talo  belom. 

13.  Tagal  ta,  maka  Jehowa  ka- 
rah manetek  olo  Israel  takoloke 
tuntang  ikohe,  kara  edae  tuntang 
batange,  dalam  idja  andau. 

14.  Olo  bakas  tuntang  olo  ba- 
sewut,  djeta  takoloke,  tinai  kara 
nabi  idja  madjar  augh  tandjaro , 
djeta  ikohe. 

15.  Krana  kara  awang  magah  olo 


ta  uras  olo  palajang,  tuntang  kara 
awen  awang  iagahe  inelen  bewai. 

16.  Tagal  ta  pangkahai  Tuhan  dja- 
ton tau  handjak  tagal  kara  pam- 
budjang  awen,  tinai  djaton  tau  ma- 
njanjang  kara  nola  dengan  balon 
awen :  krana  uras  awen  ta  olo  ha- 
liau,  tuntang  papa  gawie,  totoke 
samandiai  manjewut  kagila  bewai. 
Tagal  kara  talo  ta  kalaite  mahin 
hindai  kea  tendur ,  malainkan  le- 
ngae magon  indjudjue. 

17.  Krana  kadarhakan  awen  ma- 
njala  kilau  apui ,  manjeha  kara  duhi 
tuntang  unak,  mangahu  aka  ba- 
djikut  padet  hong  kajuan,  sampai 
mangangkawul  kilau  asep  paham. 

18.  Awi  kasangit  Jehowa,  Tu- 
han kara  tawon  talo  belom,  tanah 
ingaput,  tuntang  oloe  akan  indu 
panginan  apui ;  idja  biti  mahin 
djaton  tau  masi  kolae. 

19.  Alo  ia  manjipa  hila  gantau, 
ia  blau  kea ;  tinai  alo  ia  mangitak 
hila  sambil,  mahin  djaton  ia  be- 
soh.  Genep  biti  handak  kuman 
isin  lengae. 

20.  Olo  Manase  ta  kuman  olo 
Epraim,  tinai  olo  Epraim  kuman 
olo  Manase,  tuntang  awen  dua  ta 
haiak  sama  mawi  olo  Juda.  Ta- 
gal kara  talo  ta  kalaite  mahin 
hindai-  kea  tendur,  malainkan 
lengae  indjudjue  hanta. 


BAG1   10. 


Olo  Asur,  idja  happn  Hatalla  mahu- 
kum  olo  Israel,  knrah  irusake  tinai, 
ta  Israel  knrah  iliwus. 


1.  xajah  kaiii  olo,  idja  ma- 
nampa  prentah  sala,  kara  jaksa 
idja  manjuiat  maiajap; 

2.  Tantai  mamingkok  perkaran 


jes.  y.  io. 


JESAIA. 


219 


olo    paha.    tuntang  mahenjek   ka 
budjur   olo  tjalaka    hong   ungkup 
olo  ajungku ,  mangat  kara  balo  indu 
rampase,  tinaiuka  kara"  noliiirusuhe. 

3.  Tapi  kilen  gawin  keton  ti- 
nai  intu  andau  panialiih  tuntang 
karusak,  idjii  djaladjalan  dumah 
bara  kedjau?  iiwc  handak  inang- 
goh  keton  hadari,  blaku  dohop? 
tuntang  hong  kwe  iika  keton  man- 
sahan  kahain  keton? 

4.  Belii  djetii  imparandah  haiak 
karii  olo  tawanan ,  tuntang  lawo 
haiak  kara'  olo  impatiii?  Tagal  kara 
talo  ta  kalaite  mahin  hindai  kea 
tendur,  malainkan  lengiie  indjudjue 
hanta. 

5.  Pajah  olo  Asur,  idjii  indu 
tantahan  kalaitku ,  tuntang  ka- 
sangitku  aton  kilau  tongkang  intu 
lengiie.  —  (7,20.) 

6.  Aku  handak  manjoho  awes 
mantakan  utus  olo  haliau  ta' ,  tun- 
tang aku  handak  mametah  awen 
mawi  djalahan  olo  idja  iika  ka- 
sangitku  ta ,  mangat  ia  marampas 
tuntang  marusuh  olo  ta,  balalu 
mampiJjak  awen  kilau  rumpur 
hone  djalan. 

7.  Alo  kahandake  djaton  kalotii, 
tuntang  ataie  djaton  manahiu  ta, 
tapi  kahandak  atSie  tantai  marapa- 
lomos  tuntang  mamparusak  kutoh 
utus  olo  bararangai. 

8.  Krana  koan  awen :  Djaton 
karii  mantirku  ta  uras  radja? 

i).  Djaton  Kalmo  sama  kilau 
Karghemis?  djaton  Hatnat  sama 
kilau  Arpad?  djaton  Samaria  sama 
kilau  Damaskus?  —  (36,18.) 

10.  Kilau  lengangku  djari  son- 
dau  karii  karadjaan  dewa,  alo  ham- 
patonge  bahalap  bara  idja  aton 
hono;  Jerusalem  tuntang  hong  Sa- 
maria : 

11.  ^laka  kilau  aku  djari   mawi 


Samaria  tuntang  kara"  dewan  ai, 
djaton  aku  tau  mawi  Jerusalem 
kalotii  kea  ,  tuntang  kara  dewan  ai  ? 

12.  Tapi  araon  pangkahai  Tuhan 
djari  mahapus  kara  gawie  hong 
bukit  Sion  tuntang  hong  Jerusa- 
lem ,  tii  Aku  handak  manahiu  ma- 
maliih  bua  kadjohon  atai  radja  Asm-, 
tuntang  kahain  matae  idjii  badjo- 
ho.  —  (37,30.) 

13.  Basa  iii  djari  hamauh:  puna 
kaabas  lengiingku  djari  malalus  ta, 
tuntang  awi  kapintarku ,  krana 
aku  paham  harati ;  aku  djari  ma- 
nganan  toros  tikas  tanah  ara  utus 
olo,  tinai  aku  djari  marampas  kaiii 
ramoe,  kilau  olo  gagah  aku  djari 
mampalokang  kara  olo  heta. 

14.  Lengangku  djari  sondau  ka- 
hai  tuntang  kwasan  kara  utus  olo, 
kilau  sarangan  burong ,  palus  aku 
djari  maraup  hapushuang  kalunen  , 
kilau  olo  maraup  tanteloh  idjii. 
balihi ,  tuntang  djaton  djari  aton 
idja  mangibar  palapase  atawa  raa- 
rakang  totoke,  atawa  manggagak. 

15.  Tau  kea  kapak  manara  arepii 
bara  olo  idjii  mamanjok  ia?  tau 
gargadji  mampahai  arepe  bara  olo 
idjii  mohos  iii?  Tjiih,  sama  kilau 
sokah  mampamiar  idjii  manggatang 
iii;  anion  olo  manggatang  sokah 
ta,  dia  djetii  kaju  bewai? 

16.  Tagal  tii  Tuhan,  Jehowa 
kara  tawon  talo  belom ,  karah  ma- 
njoho gambala  marak  karii  olo  ba- 
seput  baris  Asur,  tuntang  penda 
kara  kahaie  akan  lembut  seha  ma- 
ngiihu ,  kilau  sehan  apui. 

17.  Krana  kalawa  Tsroel  akan 
mandjadi  apni,  Idjii  iika  kara:sihr 
mandjadi  njala,  idjii  manusul  j)alus 
manjeha  karii  duhi  tuntang  unak 
Asur  dalam  idjii  andau. 

18.  Tii  karah  marusak  mampnle- 
pah    kahain   karii    kajune    tuntang 


10* 


JES.    10. 


220 


JESAIA. 


kara  tanae,  hambaruae  pains  be- 
renge,  tuntang  mantire  kea  karah 
lenjoh. 

19.  Sampai  kara  kajun  kajuae 
idja  batisa  isut  bewai ,  toto ,  sam- 
pai anak  tabela  tau  inanjurat  ta. 

20.  Katika  ta  raaka  tisan  olo  Is- 
rael ,  tuntang  idja  iliwus  bara  ba- 
l'is  ungkup  human  Jakob  djaton 
haluli  tinai  handak  harap  aw  en 
idja  mamukul  ia ,  tapi  ia  karah 
barap  Jehowa,  aka  karasih  olo 
Israel ,   tuntang  katoton  ataie. 

21.  Tisan  awen  ta  karah  hobah, 
tisan  Jakob  tii,  akan  Hatalla  idja 
djaton  tikas  kwasae. 

22.  Krana  alo  kara  olo  ajum, 
n  Israel,  kilau  baras  hong  saran 
tasik ,  maka  tisae  bewai  idja  ka- 
rah hobah :  krana  karusak  djari 
tantu  inukas,  akan  manjambong 
awi  katetek.  —  (JRom.9,27.) 

23.  Krana  karusak,  idja  tantu 
inukas ,  handak  ilalus  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa  kara  tawon  talo 
belom,  hong  hapus  tanah  toh. 

24.  Tagal  ta  pangkahai  Tuhan  , 
Jehowa  kara  tawon  talo  belom , 
hamauh  :  JEh  keton  mikah ,  idja 
olo  ajungku ,  awang  melai  hong 
Sion  ,  tagal  Asur ,  amon  ia  karah 
mandjara  keton,  tuntang  mangga- 
tang  sokahe  mawi  keton ,  tumon 
hadat  olo  Mi  sir. 

25.  Krana  hindai  isut  bewai,  ta 
kalait  ta  djari  hapus,  tuntang  ka- 
sangitku  man djadian  karusak  awen. 

26.  Krana  Jehowa,  Tuhan  kara 
tawon  talo  belom,  kaiah  mampa- 
lembut  tongkang  mawi  olo  tii,  ki- 
lau metoh  olo  Midian  impatai  hong 
batu  Oreb;  ia  karah  manggatang 
sokahe,  idja  hapae  hong  tasik 
bihin,  kilau  hong  Misir.  —  [Hah. 
7,25.  —  2.M>s.l4,26.) 

27.  Djadi,  katika  ta  maka  tang- 


gongm ,  idja  imuat  awen ,  akan 
nihau  bara  baham  ,  tuntang  ugare 
bara  tekokm;  krana  ugar  ta  ka- 
rah rusak  awi   Idja   iminjak  ta. 

28.  Ia  manantarang  Ajat,  ia  ma- 
horoe  Migron.  ia  matoh  kara  ra- 
mon   parang  hong  Mighmas. 

29.  la  manjak  aka  dimpah  beta, 
tuntang  bara  malem  hong  (ieba; 
Rama  tarawen,  Gibea-Saul  hadari. 

30.  Ikau  ,  anak  Galim ,  kariak 
pahapaham;  buabuah  Laisa;  kajah 
Anatot  idja  tjalaka! 

31.  Madmena  hadari  mahakan ; 
kara  olo  Gabim  pararawoh  batawo- 
tawon. 

32.  Idja  andau  hindai  ia  melai 
hong  Nob;  ta  ia  maniring  lengae 
tantai  mawi  bukit  Sion ,  anak 
bawitii,  lungkoh  hong  Jerusalem. 

33.  Tapi  ita!  pangkahai  Tuhan, 
Jehowra  kara  tawon  talo  belom, 
karah  manjangit  manutoh  edae, 
idja  paharn  gantong  karah  injem- 
ponge,  tinai  idja  pangkahai  karah 
imparandahe. 

34.  Kara  kadjikut  kajuae  karah 
indirike  hapan  sanaman,  tuntang 
Libanon  akan  balongkang  awi  Tdjii 
paham  kwasa  ta. 


BAGI  11. 

Kristus  tuntang  karadjaan 


1.  JVlaka  karah  lembut  Salam- 
pak  tunggul  Isai,  Salundik  uhate 
karah  raarnuah. — (4,2.) 

2.  Hong  la  ta  karah  melai 
Rogh  Jehowa ,  Rogh  kapintar  tun- 
tang kaharati,  Rogh  tirok  tuntang 
kwasa ,  Rogh  kaapik  tuntang  kikah 
dengan  Jehowa.   —  (Matt.  12,18.) 

3.  Hapus    prangae    belome    mi- 


JES.10.  11. 


JESAIA. 


221 


kiili  Jehowa.  Iii  djaton  maku  ma- 
mutus  tumon  paitS  matae,  tun- 
tana-  djaton  mahukum  tumon  pa- 
hining  pindinge. 

4.  Tapi  ia  handak  mamatut  olo 
paha  tumon  kabudjur,  tuntang 
inatnhudjur  olo  balemo  ataie  hong 
tanali  tumon  katetek;  tinai  ia  ka- 
rah mandjara  petak  hapan  sokah 
njamae,  hapan  tahaseng  totoke  ia 
karah  mampatai  olo  darhaka. 

5.  Krana  katetek  indu  peteng 
dahepae,  tinai  katoto  indu  babat 
kahange. 

6.  Maka  gurk  kariih  busik  de- 
ngan  anak  tabiri,  tinai  harimaung 
karah  menter  habambai  dengan 
kambing;  anak  sapi  tuntang  singa 
tabela  tinai  meto  awang  injeput 
kariih  hakawan,  tuntang  anak  olo 
tabela  karah  manjakatik  iii.  — 
(65.25.) 

7.  Sapi  tuntang  bahuang  ka- 
riih murep  hindja,  anake  karah 
raenter  habambai,  tinai  singa  ka- 
rah kuman  tampilai  kilau  sapi. 

8.  Anak  awau  karah  busik 
tnmbang  lowang  handjaliwan,  tun- 
tang anak  olo  idjii  haru  malekak 
tusu  karah  mandjudju  lengae  akan 
rombak   handipii. 

9.  Hapus  bukitku  idjii  brasih 
djaton  talo  akan  mangapaha  tun- 
tang marusak;  krana  hapus  petak 
karah  kontep  pangingat  dengan 
Jehowa,  kilau  kara  danum  manu- 
tup  palempang  tasik. 

10.  Krana  katika  ta  olo  kapir 
handiai  kariih  manggau  uhat  Isai 
tii ,  idjii  mendeng  indu  banderan 
kara  utus  olo:  maka  aka  kasanange 
kariih  hai  bahalap. 

11.  Krana  katika  ta  pangkahai 
Tuhan  kariih  mandjudju  lengae 
intu  tingkat  idjii  dua,  mangat  ha- 
lalian    tisan    djalahan  olo  ajue  ti- 


nai,  idjii  katapasan  bara  Asur, 
bara  Misir,  bara  Patros,  bara  Kits, 
bara  Elam,  bara  Sinear,  bara  Ha- 

inat  tuntang  bara  kara  j)ulau  hong 
tasik. 

12.  Iii  karah  marnpendeng  ban- 
dera  marak  olo  kapir,  tuntang 
mamumpong  olo  Tsrael  awang  iha- 
rak,  tinai  manainpunan  olo  Juda 
awang  daraidaraia ,  bara  iipat  pit- 
ting kalunen. 

13.  Tii  kahirin  Epraim  karah  li- 
lap ,  tuntang  kara  musoh  Juda 
karah  impalomos:  Epraim  terai 
bahiri  Juda,  tinai  Juda  terai  ha- 
rarepan  Epraim. 

14.  Tapi  awen  ta  haiak  karah 
mangkarap  bahan  olo  Pilisti  hi  la 
barat,  tinai  awen  kariih  haiak 
marampas  olo  idjii  hila  timor; 
Edom  tuntang  Moab  karah  man- 
djuluk  lengae,  olo  Anion  kariih 
mamenda  iii. 

15.  Tinai  Jehowa  salenga  karah 
mampanjurong  telok  tasik  Misir ,  iii 
kariih  mandjudju  lengae  intu  batang- 
danum  beta  hapan  riwut  paham, 
mamukul  ta  maudjadi  udju  ka- 
siingai,  sampai  olo  hanimpah  tii 
tau  hasarumpah: 

16.  Palus  maudjadi  djalan  simpan 
akan  tisan  djalahan  olo  ajue ,  idjii 
katapasan  bara  Asur ,  kilau  mau- 
djadi dengan  Israel  katika  iiweu 
harikas  bara  tanah  Misir.  —  (2.  Mas. 
14,29.) 


BAG!  12. 

Olo  idjii  iliwus  Hatalla  manara  tuntang 
mahorumat   iii. 


1.  lYatika  tii  maka  ikaii  kariih 
hamauh :  aku  manarimakasih  intu 
ikau ,  o    Jehowa ,  basa    ikau  djari 


JES.  11.   12. 


222 


JESAIA. 


malait  aku ,  tapi  kalaitm  djari  te- 
rai,  tuntaiig  ikau  mampong  aku 
tinai. 

2.  Toto ,  Hatalla  puna  salamat- 
ku ,  aku  harap  tuntang  djaton  mi- 
kah,  krana  Hatalla,  Jeliowa,  indu 
kwasangku  tuntang  njanjingku ,  ia 
mandjari  indu  salamatku. 

3.  llaiak  handjahandjak  keton 
karah  masip  bara  kalin  salamat.  — 
(Jo/i.7,38.) 

4.  Tuntang  keton  karah  ha- 
mauh  intu  andau  ta:  sewut  tari- 
makasih  akan  Jeliowa  ,  suman  aran 
ai,  sarita  kara  gawie  marak  kara 
utus  olo ,  sanan  arae  djari  impa- 
hai. 

5.  Njanji ,  tara  Jeliowa,  krana 
iii  djari  malalus  kutoli  talo  hai; 
djeta  patut  ingasene  liapus  petak. 

6.  Lahap  tuntang  njanji  rami- 
rami  ,  ikau ,  idja  mukong  Sion , 
krana  Idja  aka  karasih  Israel  hai 
toto  bentok  ikau. 


BAGI  13. 

riukum   akan  Babel. 


1.  JJjetoli  hukum  akau  Babel, 
tumon  paita  Jesaia ,  anak  Amos.  — 
(Jer.bO.) 

2.  Pendeng  bandera  intu  bukit 
gantong ,  tehau  olo  beta  pabapa- 
bam ,  kipai  hapan  lengae ,  nakara 
ia  marumpak  tama  mahoroe  baun- 
tonggang  kara  mantir. 

3.  Aku  djari  mametah  olo  idja 
inatapku,  tuntang  djari  mangahau 
olo  ajungku  idja  gantjang  men- 
teng,  uka  malalus  kasangitku , 
awen  idja  malahap  mandjundjong 
kahaingku 

4.  Aton  augb   lalento   hundjun 


kara  bukit,  kilau  augb  olo  ka- 
raan  kara,  augb  gohope  kilau  ka- 
ridun  kara  karadjaan  olo  kapir 
idja  bapumpong.  Jeliowa,  Tuban 
kara  tawon  talo  belom ,  aton  ma- 
madju  kawan  parang  ai. 

5.  TE^en  dumah  bara  tanab  ke- 
djau,  bara  saran  langit;  bitin  Je- 
liowa tuntang  kara  pakarang  ka- 
laite,  nakara  marusak  liapus  ta- 
nali. 

6.  Bawai  keton,  krana  andau 
Jeliowa  lawoh  tokep;  djeta  dumah 
indu  karusak  bara  Idja  djaton  ti- 
kas  kwasae  ta 

7.  Tagal  ta  kara  lenga  akan 
mandulai ,  tuntang  kara  atai  olo 
akan  lenjoh. 

8.  Pampikah ,  kasabanen  tun- 
tang kapaha  karah  manjangkulep  iii , 
ia  karSh  hetang  ataie ,  kilau  olo  bawi 
idja  handak  luas;  genep  biti  ka- 
rah djungun  tagal  kolae ,  baun 
awen  karah  bahandang  kilau  nja- 
lan  apui. 

9.  Tta !  andau  Jehowa  aton  du- 
mah ,  kakaras ,  kagiri ,  kasan^it 
tuntang  kalaite  hasep,  nakara  ma- 
rusak tanab  ta  durodaroha ,  palus 
mamj)alomos  kara  olo  badosa  bara 
beta. 

10.  Kiaria  kara  bintang  hong  la- 
ngit tuntang  kara  talo  blawa  awang 
heta  djaton  karah  tapaita  kalawae, 
matanandau  karah  lembut  tun- 
tang kaput  tinai  bulan  djaton 
akan  mansalak  katarange.  —  (.Matt. 
24,29.) 

11.  Krana  aku  handak  mamalah 
petak  tagal  kaciarhakae ,  tuntang 
kara  olo  darhaka  tagal  karajape ; 
aku  handak  mampalomat  kahain 
atai  kara  olo  badjoho ,  tinai  mam- 
parandah   katara   atai  olo  kianat. 

12.  Aku  handak  mamparega  ti- 
san    olo    hatua  pabam    bara  bulau 


jks.12.  13. 


JESAIA. 


223 


masak ,  olo    kalunen    bara   bulau 
idja  kapala  bahalap. 

13.  Toto ,  aku  handak  mongga 
langgit ,  sampai  petak  hagerek  un- 
dur  bara  kalekae .  awi  kasangit 
Jehowa ,  Tuhan  karii  kawan  talo 
beloni,  tuntang  awi  andau  kalaite 
idja  hasep. 

14.  Ta  awen  kariih  mandjadi  ki- 
lau  krahau  idja  iandop ,  kilau  ka- 
wan tabiri  idja  djaton  ihaga  olo, 
genep  biti  kariih  bull  utuse,  ge- 
nep  olo  karah  hadari  akan  ta- 
nah  ai. 

15.  Olo  handiai  idja  sondau  be- 
ta karah  imuno ,  tuntang  genep 
biti  idja  injiogkap  beta  karah  ha- 
lelek  impatai  padang. 

16.  Tinai  karii  anake  karah  ira- 
])itan  pasingpasinga  kahum  baun 
a  wen,  kara  hurnae  karah  irarapas, 
tuntang  karii  bawie  karah  irajap 
iinpahawen. 

17.  Krana  itii !  aku  handak  ma- 
djik  olo  Medai  mantakan  ia ,  idja 
djaton  paraba  salaka ,  tuntang  dja- 
ton mipen  bulau ; 

18.  Malainkan  hapan  panahe  ia 
mampalokang  karii  pambudjange , 
tuntang  djaton  maku  masi  anak 
hong  knai,  tinai  matae  djaton 
manjanjang  anak  olo  tabela. 

19.  Tumou  tii  maka  Babel,  idja 
kapala  bahalap  bara  karii  kara 
djaau .  idja  puna  kabungas  tun- 
tang iika  kadjohon  olo  Kasdim  ta, 
kariih  mandjadi  sama  kilau  Ha- 
talla  djari  malingkep  Sodom  tun- 
tang Gomora.  —  (l.Mos.l  9,24.) 

20.  lletii  djaton  iika  raelai  bin 
dai  sampai  katatahi,  tuntang  dja- 
ton kariih  iukong  olo  palus  girir- 
manggirir;  olo  Arab  mahin  dja 
ton  maku  maningkap  arepe  hetii , 
alo  olo  sakatik  djaton  maku  mala 
jan  hetii. 


21.  Tapi  kangkamiak  melai  heta, 

tuntang  huniae  karah  basuang  bu- 
rong  kulit ,  tinai  burong  onta  akan 
mukoug  hetii,  tuntang  kamba  ka- 
riih kadjokkadjoka  hetii. 

22  Tinai  liarimaung  kariih  nia- 
njakungkong  derepdarepa  intu  iika 
karakkaraka  ta,  tuntang  naga  ka- 
riih melai  hong  huma  hetii ,  idja 
hai  haiak  bahalap.  Maka  katikae 
tii  badjeleng  kariih  sampai ,  tun- 
tang andaue  ta  djaton  kariih  ran- 
djar. 


BAG1  14. 


Israel  kavah  livvus,  palus  manjanji 
hababnka  musohe.  Hukum  akan  olo 
Pilisti. 


1.  Ivrana  Jehowa  handak  masi 
Jakob,  tuntang  mintih  Israel  tinai. 
palus  halalian  awen  tii  melai  hong 
tanahe.  Ta  olo  beken  utuse  ka- 
rah manatelan  arepe  intu  awen , 
balalu  iii  rantep  dengan  ungkup 
human  Jakob. 

2.  Kara  utus  olo  akan  mando- 
hop  awen ,  tuntang  magah  iii  bub: 
kalekae ,  ta  ungkup  human  Israel 
kariih  manjores  olo  handiai  tii  hong 
tanah  Jehowa,  indu  djipap  hatua 
bawi :  iii  karah  mahaga  olo  ta  ta- 
wanan ,  idja  bihin  djari  manawan 
iii,  tinai  ia  kariih  marentah  awen, 
idja  djari  mahenjek  ia. 

3.  Maka  katika  tii,  anion  Je- 
howa karah  manjanang  ikau  bara 
kara  kapaham  tuntang  kasusahm , 
bara  karewarm  idja  karas  tii ,  idja 
huang  ta  ikau  djari  manempo : 

4.  Ta  ikau  karah  hapan  sewut 
toll  mawi  radja  Babel,  sambil  ha- 
mauh:  kilen,  olo  pararat  tii  terai? 
kilen .  idja  tempon  bulau  tii  ba- 
tipas? 


jes.13.  14. 


224 


JESAIA. 


5.  Jehowa  djari  mainelek  tong- 
iPifolo    parajap,  sokali  am  idja 

.narentah  ta. 

6.  Idja  haiadjur  mangapaha  kara 
utus  olo  hapan  katulase,  djarae 
djaton  maku  teiai,  idja  pah  am 
karas  maientah  olo  ara:  ia  ta  in- 
takan  toll ,  djaton  aton  idja  mi- 
ange. 

7.  Toh  hapus  kalunea  malajan 
palus  sanang ,  olo  malahap  rami- 
rami  paham. 

8.  Tinai  kara  batang  goper  hau- 
djak  tagal  ikau  ,  tuntang  kara  ba- 
tang seder  hong  Libanon ,  koae : 
limbah  ikau  impalokang,  djaton 
olo  manalih  manaweng  ikai. 

9.  Naraka  idja  penda  gendja- 
gendjah  tagal  ikau ,  manambang 
ikau  dumah;  ia  mampisik  kara 
awang  matai  tagal  ikau,  karakam- 
bing  hatuae  awang  hong  petak 
bihin ,  tuntang  manjoho  kara  ra- 
djan  olo  kapir  mendeng  bara  tru- 
tjie  5 

10.  ^Ewen  ta  handiai  hatalin- 
djam  karah  hamauh  dengam :  kilen 
ikau  toh  inggoinggut  tumon  ikiii 
kea ,  ikau  sama  dengan  ikai  ? 

11.  Kahaim  djari  lawo  akan  na- 
raka ,  tuntang  augh  kara  kutjapim; 
uret  karah  indu  amakm,  tuntang 
handalai  indu  kahowotm. 

12.  Laleham,  ikau  djari  gagar 
bara  langit ,  o  bintang  sawah  idja 
galak!  Paham,  ikau  djari  tamba- 
lang  akan  petak ,  ikau  idja  djari 
mahenjek  kara  olo  kapir! 

13.  Ikau  djari  hamauh  huang 
ataim:  aku  haudak  mandai  langit, 
palus  manggatang  padadusangku 
ambo  kara  bintang  Hatalla;  aku 
handak  mampondok  arepku  hong 
bukit  aka-panjupa  ,  hila  ufcara; 

14.  Aku  handak  manggatang 
arepku  ambo  baunandau  idja    gan- 


tong,  mandjadi  padan  dengan  Idja 
pangkahai  ta. 

15.  Kwaka!  akan  naraka  ikau 
imbaring ,  akan  akae  idja  timben 
haliai ! 

16.  Olo  handiai  awang  mita  ikau 
karah  manantura  ikau ,  sambil  ha- 
mauh: kilen,  djeta  olo  ta,  idja 
maur  hapus  petak,  idja  manjaba- 
nen  kara   karadjaan  ? 

17.  Idja  masurak  manunis  kalu- 
nen,  tuntarig  mangarak  kara  le- 
wue,  haiak  djaton  maku  malapas 
kara  olo  idja  inawae? 

18.  Maka  kara  radjan  olo  kapir 
menter  matai  dengan  horumat  kea. 
genep  biti  intu  aka  ai; 

19.  Tapi  ikau  djari  inganan  ke- 
djau  baia  kuburm,  kilau  salundik 
idja  haloai,  kilau  pakaian  olo  ma- 
tai idja  djari  injudok  padang ,  ki- 
lau olo  idja  iadjok  penda  tawon 
batu,  kilau  hantu  idja  hadjadjakan. 

20.  Ikau  djaton  ingubur  bua- 
buali  kilau  awen,  krana  ikau  djari 
marusak  tanalnn,  tuntang  mampa- 
tai  olo  aim ;  panakan  olo  darliaka 
ta  djaton  inahiu  tinai  palus  ka- 
tatahi. 

21.  Tatap  anake  indu  impatai 
tagal  kadarhakan  bapae,  belaiiwen 
ta  lembut  tinai  tuntang  manjores 
petak,  manjuang  kalunen  liapan 
kara  lewue. 

22.  Krana  aku  handak  manara- 
djang  mantakan  olo  ta ,  koan  Je- 
howa, Tuhan  karii  tawon  talo  be- 
lom ,  aku  handak  mampalomat  Ba- 
bel, arae  tuntang  kara  tisae  ,  anake 
tuntang  asoe ,  koan  JehoAva. 

23.  Aku  handak  manampa  djeta 
mandjadi  aka  kamiak ,  aka  rumpur 
papa;  tinai  aku  handak  mamapas 
ia  lepali  lingis  hapan  papas  karu- 
sak ,  koan  Jeliowa ,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom. 


jes.  14. 


JESAIA. 


225 


24.  Jehowa,  Tuhan  kaiii  kawan 
fcalo  belom,  djari  manjumpah,  koae: 
Toto,  tuinon  kahandakku,  kalota 
kea  akan  mandjadi,  tuntang  tu- 
iiion  karangkangku,  kalota  kea  pa- 
lus  dapit. 

2f>.  Aku  liandak  mangarak  Asur 
hong  tanahku,  tuntang  malmn- 
djeng  ili  hong  bukitku,  mangat 
iigare  balekak  bara  olo  heta,  tun- 
tang tanggong  idja  inmate  lawo 
baia   bahao   awen. 

2(>.  Djeta  tirok,  idja"  djari  inu- 
kasku  tahiu  hapus  tanah  ta ;  djeta 
Lenga ,  idja  djari  indjudju  mawi 
kara  olo  heta. 

27.  Krana  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom ,  djari  manukas 
tirok  ta,  awe  tau  mangarak  tii  ti- 
nai?  lenga' n  ai  djari  indjudju.  awe 
tau  mambalang  ta  tinai?  — 

28.  Maka  intu  njelon  pampata'i 
radja  Aghas  augh  hukum  toh  sam- 
pai. —  (2.Kron.  28,27.) 

29.  JE)a  handjak ,  o  ikau  hapus 
tanah  Pilisti .  basa  tongkang  idja 
mamukul  ikau  djari  bapelek :  krana 
bara  uhat  handipa  tit  akan  lembut 
handjaliwan ,  tuntang  buae  man- 
djadi naga. 

30.  Krana  awen  idja  paha  haliai 
karah  kuman,  tinai  olo  idja  tapas 
karah  melai  sanang :  tapi  uhat 
ajum  aku  handak  manjohoe  ma- 
tai  meher,  kara  tisam  ia  karah 
mampalomose. 

31.  Tangis  o  bauntonggang,  ba- 
wai  o  lewu!  hapus  tanah  Pilisti 
djari  Lenjoh,  krana  bara  utara  aton 
lembut  asep,  tuntang  djaton  idja 
ujuh  balihi   melai  intu  iikae. 

32.  Maka  kilen  olo  akan  tombah 
augh  sarohan  djalahan  olo  ta?  Sion 
djari  indiilien  Jehowa,  nakara  olo 
ajue  idja  ihenjek  bakalindong  beta. 


BAG]  15. 

Ilukum  akan  Moab. 


1.  JJjetoh  augh  hukum  tahiu 
Moab.  Hamalem  karusak  mantakan 
Ar  hong  Moab,  gap  djeta  karak- 
karaka.  Hamalem  karusak  manta- 
kan Kir  hong  Moab,  tap  djeta' 
karakkaraka.  —  (JerA8.) 

2.  Olo  heta  hagoei  talih  Bait 
tuntang  Dibon,  aka  mesbeh,  tantai 
manangis:  tagal  Nebo  tuntang 
Medeba  Moab  karah  mambawai; 
kara  balau  awen  lepah  ingundul, 
kara  djanggute  lepah  ingalas. 

3.  Hong  kai  a  lewue  ia  hatapih 
bidak,  hong  kara  sapau  humae 
tuntang  intu  djalan  kara  lewue 
uras  olo  ta  mambawai,  barakum- 
bang  tuntang  djohon  matae. 

4.  Hesbon  dengan  Eleale  ma- 
nangis. sampai  aughe  mamala  hong 
-I alias;  tagal  ta  olo  Moab  idja  ka- 
pala  gantjang  mangkariak,  krana 
hambaruae  paham   kapaha. 

5.  Ataiku  manangis  tagal  Moab, 
oloe  pararawoh  sampai  Soar,  mang- 
kariak kilau  sapi  tabela,  krana  ia 
manalih  Luhit  haiak  manangis. 
hong  djalan  akan  Horonaim  ia 
mambo  kariak  kadjakae. 

6 .  K  rana  k  ara  danum  intu  Niin- 
rim  uras  djari  nihau,  sampai  oru 
djari  keang,  tuntang  idja  tumbo 
taheta  lenjoli,  kara  ampin  talo 
imbul  djaton  mansulo. 

7.  Tagal  ta  kutoli  ramoe  idja 
djari  imumponge,  tuntang  talo  idja 
djari  ingkese,  uras  inamput  dim- 
pah  sungai   Ahsa. 

8.  Krana  kariak  akan  mangum- 
bang  hapus  tanah  Moab,  tuntang 
bawaie  sampai  Eglaim,  toto  man- 
das   Beerelim  bawaie  karah  lembut. 

9.  Krana    hapus    danum    hong 


10** 


-!!•>.    14.   15. 


226 


JESAIxi. 


Dimon  uras  hawoi  dalia;  tuntang 
aku  handak  mandahange  tinai 
akan  Dimon,  ia  ta  singa  akan  kara 
olo  Moab  idja  liwus,  tuntang  akan 
kara  tisan  olo  tanah  ta. 


BAGI  10. 

Audi  tirok  akau  Moab. 


1.  lYalah  djaka  keton  manalior 
anak  tabiri  bara  Sela ,  hong  pa- 
dang  tunis  ta ,  akan  Idja  puna 
tempon  tanah,  akan  bukit  Sion, 
budjang  bawi  ta. 

2.  Djaka  dia,  maka  kara  anak 
bawin  Moab  karah  burupbarap  intu 
iika  dimpah  sungai  Arnon ,  sama 
kilau  burong  burupbarap,  idja 
djari  iharak  bara  sarangae. 

3.  Awi  mambulat  augh  tirok , 
hakarangka ,  awi  mangandjungen , 
inangat  bentok  andau  mandjadi 
kilau  hamalem,  hapan  manjahokan 
awen  idja  iharak,  ala  mamprahan 
awen  idja  djari  pararawoh  ta. 

4.  Soho  kara  olo  ajungku,  idja 
djari  inganan  ta,  manamuai  intu 
ikau ;  joh  Moab,  kalah  ikau  man- 
djadi dinding  awen  intu  baun  olo 
parusak  ta :  ta  maka  olo  pararat 
ta  karah  terai,  karusak  ta  karah 
mandak,  tuntang  olo  palitek  tanah 
karah  lomos. 

5.  Krana  aton  padadusan  karah 
indahen  awi  asi,  tuntang  idja  biti 
karah  mondok  hundjue  huang  ka- 
toto,  hong  tingkap  Dawid  ta,  ia 
karah  mamutus  manggoang  ka- 
budjur,  tuntang  raandjadian  kate- 
tek.  --  (LukAM.) 

6.  Tapi  ikai  mahining  brita  ka- 
djohon  Moab,  ill  pahara  baletjak; 
toto   kahain   atiiic,    kadjohoe   tun- 


tang    kasangite     tangkalau     bara 
kwasae. 

7.  Tagal  ta  olo  Moab  karah 
mambawai  tagal  sama  arepe ,  uras 
awen  ta  karah  manangis;  tagal 
kara  galang  Kirhareset  keton  ka- 
rah munguh  ,  krana  tantu  saman- 
diai  ta  djari   bakarak. 

8.  Krana  kara  tanan  Iiesbon 
djari  ringket,  tuntang  batangang- 
gor  hong  Sibma  djari  blaju  matai: 
kara  tuan  olo  ka])ir  djari  rnampa- 
ramok  edae  idja  kapala  bahalap , 
idja  sampai  Jaeser,  tuntang  idja 
kumbangkambanga  hapus  padang 
benjem  ta,  kara  salunclike  idja  ma- 
nanjap  palus  silan  danau. 

9.  Tagal  ta  aku  mauatum  Jae- 
ser tuntang  batang  anggor  Sibraa. 
aku  mambungkak  ikau  hapan  djo- 
hon  matangku,  o  Hesbon  tuntang 
Eleale ;  krana  lahap  parang  djari 
lawo  intu  wajah  buam  tuntang 
intu  musim  getem    ajum. 

10.  Sampai  kahandjak  tuntang 
kara  mi  djari  nihau  bara  tana  ha- 
sien  ta,  tinai  hong  kara  pambulan 
anggor  olo  djaton  manjanji  djaton 
mansalehai;  olo  djaton  mahamis 
danum  anggor  huang  pahese,  aku 
djari  mampateiai  augh   njanji  ta. 

1 1 .  Tagal  ta  ringoringoi  huangku 
tahiu  Moab,  kilau  kutjapi.  tun- 
tang ataiku  tahiu  Kirheres. 

12.  Ta  karah  batarang,  Moab 
djari  mampujuh  arepe  hong  kara 
akae  gantong ,  tuntang  ia  djari 
tamli  huma  sombajang  ai  tantai 
sombajang,  tapi  djaton  kea  baguna 
akae. 

13.  Djeta  augh,  idja  djari  inje- 
wut  Jehowa  tahiu  Moab  bara  lio- 
ran  kea. 

14.  Tapi  toh  Jehowa  hamauh. 
koae:  Hindai  telo  njelo,  tumon 
itong  njelon  olo  buruh,  maka  ka- 


jes.  15.16. 


JESAIA. 


227 


liain  Moab  karah  imparenep,  tun- 
tang kutoh  karae  handiai,  tinai 
idja  tisae  koiik  isut  bewai,  tun- 
tang  kwasae  djaton. 


BAGI    17. 

llukum  akan  Damaskus  tuntang  Israel. 

1.  JJjetoh  augh  hukum  tahiu 
Damaskus.  Jtii!  Damaskus  karah 
inganan,  sampai  ia  terai  indu  lewu, 
baja  djeta  indu  tujok  batu  karak- 
karaka.  —   (Jer.49,23.) 

2.  Kara  lewu  Aroer  karah  ba- 
lihi  tunis,  djeta  akan  aka  kawan 
meto  bewai;  kawan  ta  palus  mu- 
kong  beta,  tuntang  dialo  idja  biti 
idja  maharak  iii. 

3.  Tinai  kota  Epraim  karah  ni- 
hau,  tuntang  karadjaan  Damaskus 
dengan  tisan  olo  Aram;  samandiai 
tit  karah  sama  dengan  kahain  olo 
Israel,  koan  Jehawa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom. 

4.  Maka  katika  tii  kahain  Ja- 
kob karah  munos,  tinai  berenge 
idja  baseput   karah  pringkong. 

5.  Krana  djeta  karah  sama  ki- 
lau  ainon  olo  panggetem  mamum- 
pong  bua  tana,  lengae  manggetem 
kara  pating ,  tuntang  kilau  olo 
mangampeleng  pating  ta  hong  dja- 
nab  Epraim. 

6.  Baja  idja  katapasae  bewai 
batisa  heta :  kilau  batang  bua  un- 
dus  djari  iongga,  tuntang  baja  dua 
telo  kabawak  batisa  intu  taroke , 
atawa  apat  lima  kabawak  balihi 
intu  edae,  koan  Jehowa,  Hatallan 
Israel. 

7.  Katika  tii  olon  kaviih  mingat 
tnanantuneng  Iii,  idja  djari  ma- 
nampa  awen,  tuntang  matan  iiwen 


tanggar   karah  mita    Iii,    idja  iika 
karasih   Israel. 

8.  ./Ewen  djaton  raaku  manam- 
pajah  hindai  kaiii  mesbeh,  idja 
tampan  lengae,  tuntang  kara'  idjii 
gawin  tundjuke  djaton  iii  maku 
mitae,  karS  pahewan,  kara  pantar 
dewa. 

9.  Katika  ta  karii  lewue,  idjii 
dahen  kotae  ta,  karah  kilau  idjii 
katapasan  hong  pating  tuntang 
intu  tarok,  idja  djari  inisa  intu 
baun  olo  Israel:  maka  samandiai 
heta  uras  rusak. 

10.  Krana  ikau  djari  ngalapean 
Hatalla,  idja  aka  salamatm,  tun- 
tang djaton  djari  mingat  batuka- 
rang  kwasam ;  tagal  ta  ikau  karah 
mimbul  talo  bahalap,  tapi  ikau 
mambulan  ta  akan  olo  bewai. 

11.  Katika  mimbul  ikau  manjoho 
tii  mansuloh .  tuntang  wajah  ma- 
nawur  ikau  manjoho  bawakm  ma- 
ngambang,  tapi  wajah  getem  talo 
inggetem  ta  mandjadi  indu  peresm 
tuntang  kapaham  paham. 

12.  Hau!  kutoh  olo  karaan  ka- 
rae ta !  kilau  gotok  riak  tasik  la- 
lenton  iiwen:  kilau  dahes  danum 
soho  njahanjahai  mamukul,  kakai 
guruh  olo  arii  tii  mantakan. 

13.  Toto,  karii  olo  tii  karah  gu- 
ruguruh  mantakan,  kilau  kanjahai 
danum  paham.  Tapi  la  karah 
mampudji  iiwen .  tii  iiwen  akan 
hadari  kedjau,  palus  iiwen  karah 
injasah ,  kilau  tikil  hong  bukit 
awi  riwut ,  tuntang  kilau  rotik 
sahep  awi  pusok  njawong. 

14.  Maka  tokep  kaput,  itii !  ga]) 
pampikah  tii  lawo,  tuntang  helo 
bara  talo  blawa  iiwen  tii  djaton 
hindai.  Djetii  bagin  olo  idja  ma- 
rampas  ita ,  tuntang  upah  iiwen 
tii  idjii  marusuh  ramon  ita. 


JBS.  1C>.  17 


228 


JESAIA. 


BAGI  18. 

Olo   Kus  karah  mita  hukum  olo 
Asur,  balalu  hobah. 


1.  JLLau!  tanah  aka  kangkali- 
ngan  hatalindjam  kasantahe,  ha- 
sansila  sungai  Kus; 

2.  Idja  manjoho  sarohae  dim- 
pah  tasik,  hapan  banama  humbang 
papae  hong  darram.  Lius  keton , 
sarohan  idja  basikap,  talili  utus 
olo  ta,  idja  tundatundaen  tuntang 
suwitsawita ;  utus  olo  ta  idja  asiasi 
tjalaka  bara  tamparae  palus  dapit, 
utus  olo  idja  puna  djari  iukur, 
puna  ilitek ,  idja  tanahe  iruntjur 
batangdanum. 

3.  Keton  handiai,  idja  mukong 
petak  tuntang  mangkalewu  tanah, 
amon  olo  mampendeng  bandera 
hundjun  bukit,  ta  kalah  keton 
mitae;  amon  olo  mampahiau  sara- 
nai.  buah  keton  mahininge. 

4.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
dengangku:  Aku  handak  manjuni 
arepku  bewai,  tuntang  manampa- 
jah  bewai  bara  itkaku,  kilau  lason 
pandang  andau  paham,  kilau  botoj) 
ambon  katika  pandang  wajah  getem. 

5.  Krana  helo  bara  getem,  amon 
kambang  djari  malalau,  tuntang 
talo  djari  mamutok,  ta  hapan  gento 
i a  karah  mahetep  tundoe,  tuntang 
manganan  malenteng  kara  edae. 

6.  Uras  ta  haiak  impelai  akan 
burong  basiak  hong  kara  bukit, 
tuntang  akan  kara  meto  hong  pe- 
tak .  sampai  kara  burong  basiak 
akan  masan  beta  musim  blasut , 
tuntang  kara  meto  hong  petak 
musim  sadingen. 

7.  Katika  tii,  maka  utus  olo 
idja  tundatundaen  tuntang  suwit- 
sawita  tit ,  utus  olo  idja  asiasi  tja- 
laka  bara  tamparae  palus  dapit  tit. 


idja  puna  djari  iukur  tuntang  ili- 
tek, idja  tanahe  iruntjur  batang- 
danum, djetah  kaiah  imbit  indu 
panenga  akan  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom ,  akan  kaleka 
aran  Jehowa ,  Tuhan  kara  kawan 
talo  belom,  ia  ta  bukit  Sion. 


BAG!  19. 


Tudjum  tahiu  Misir. 


1.  JJjetoh  augh  hukum  tahiu 
Misir.  Ita!  Jehowa  mukong  baun- 
andau  idja  balias ,  palus  manalih , 
tama  Misir.  Tit  karii  dewan  Misir 
karah  hagendjah  intu  bane ,  tun- 
tang atai  olo  Misir  karah  lenjoh 
intu  huange.  —  (JerAG,2.Esegh. 
29,2.) 

2.  Krana  aku  handak  mansisi 
olo  Misir  hawi  sama  arepe,  sampai 
genep  biti  karah  mantakan  paharie, 
genep  biti  mantakan  idja  aka  ka- 
!  ample,  lewu  sama  lewu,  karadjaan 
sama  karadjaan. 

3.  Maka  kamenteng  olo  Misir 
karah  nihau  bara  huange,  tuntang 
karah  a  kale  handak  imbalangku. 
Ta'  olo  ta  karah  misek  kara  ham- 
patong  dewae,  kara  tabit,  nudjum 
tuntang  tukang  dahiang. 

4.  Maka  aku  handak  mangalong 
olo  Misir  huang  lengan  tuan  idja 
karas ,  tuntang  radja  tulas  akan 
marentah  ia ,  koan  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa,  Tempon  kara  kawan 
talo  belom. 

5.  Ta  danum  huang  kara  danau 
karah  ineahe ,  tinai  batangdanum 
ta   karah  pandit  nalungkang. 

6.  Kara  sungai  karah  surut 
keang,  tuntang  kara  hantasae  idja 
hapagar  tii ;  maka  kara  rampiang 
tuntang  bakong  akan  matai  blaju. 


jes.  18.  19. 


JESAIA. 


221* 


7.  Kara  ipah  hong  saran  batang- 
danum    tuntang   intu    tumbange, 

tinai  kara  talo  ialan  hong  saran 
batangdanum ,  uras  karah  keang 
balalu  nihau,  tuntang  djaton  hindai. 

8.  Olo  palauk  samandiai  karah 
paha  ataie.  olo  handiai  idja  mamisi 
hong  sungiii  kariih  pungupungut, 
tinai  kara  olo  idja"  mambiiik  djalae 
hong  danura  karah  singgul  huange. 

i).  Maka  kara  tukang  lawai 
pista  lamos  karah  raunui,  tuntang 
idja  manarftang  benang  baputi. 

10.  Kara  tambuan  tuntang  ka- 
rungari  akan  ingarak,  tinai  olo 
handiai  awang  satiare  mambelom 
lauk  hong  sumdr. 

11.  Kara  mantir  hong  Soan  djari 
gila,  kara  hakim  Pavao  awang  pin- 
tar  djari  humong  huang  basarae; 
kilen  tinai  keton  hamauh  dengan 
Parao :  aku  toh  anak  hakim  pin- 
tar  tuntang  panakan  radja  horan? 

12.  Kwe  toh  kara  hakim  ajum 
awang  pintar?  kalah  awen  ta'  ma- 
sanan  akam  tuntang  mangasene 
talo,  idja  djari  inukas  Jehowa,  Tu- 
han  kara  kawan  talo  belom,  akan 
Misir. 

13.  Maka  kara  mantir  hong  Soan 
djari  ujanjau,  tinai  kara  mantir 
hong  Nop  djari  inipu:  awen  ka- 
rah mampalajang  Misir  kea,  sam- 
pai  hapus  kara  sarae. 

14.  Jehowa  djari  manusuh  huang 
iiwen  ta  rogh  kanjanjau,  nakara 
awen  mampalajang  Misir  huang 
kara'  gawie,  mandjadi  kilau  olo 
babnsau  mambaring  arepe  huang 
utae. 

15.  Maka  djaton  karah  aton  hong 
tanah  Misir  talo  enen  idja  bara 
takolok  atawaikoh,  idja  bara  edan 
atawa  pating. 

111.  Katika  ta  olo  Misir  karah 
saraa  kilau    olo   bawi,    sambil  mi- 


kah  tuntang  fcarawen,  anion  Je- 
howa, Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
lom ,  karSh  mandjudju  lengae  mawi 
awen. 

17.  Ta  tanah  Juda  karah  indu 
kikah  olo  Misir,  sampai  olo  han- 
diai. idja  manjewut  ta,  karah  ta- 
rawen  huange  awi  tirok  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom . 
idja  djari  inukase  akan  awen. 

18.  Katika  ta  lima  kalians  lew  u 
hong  Misir  karah  hakotak  hapan 
basa  Kanaan,  ia  karah  sumpah 
manjewut  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom;  idjii  lima  ka- 
baris  ta   karah  inggara"  Irheies. 

19.  Katika  ta  mesbeh  Jehowa 
karah  aton  bentok  tanah  Misir , 
tuntang  toros  batu  ain  Jehowa 
karah  uras    hong  helate. 

20.  Djeta  indu  toros  tuntang 
kasaksian  Jehowa,  Tuhan  kara  ka- 
wan talo  belom,  hong  tanah  Mi- 
sir. Krana  olo  ta  karah  mangka- 
riak  intu  Jehowa  tagal  olo  gagah, 
ta  Ta  karah  manjoho  akae  Djuru- 
salamat  tuntang  pangkalima.  idjii 
maliwus  awen. 

21.  Tuntang  Jehowa  kai ah  inga- 
sene  olo  Misir,  palus  olo  Misir 
karah  katawan  Jehowa  katika  tii  : 
tii  ii wen  karah  sombajang  intu  iii , 
maluput  parapah  idjii  impatai  tun- 
tang parapah  talo  krnan,  tinai  awen 
karah  bamiat  intu  Jehowa,  tun- 
tang malalus  tii. 

22.  Maka  Jehowa  karah  man- 
djaia  do  Misir  totototo,  tuntang 
mampahalit  iii  tinai:  krana  olo  tii 
karah  hobab  akan  Jehowa,  tii  iii 
karah  mauarima  lakue .  tuntang 
mampahalit  awen. 

23.  Katika  tii  kea  djalan  latap 
rampar  karah  aton  bara  Misir  pa- 
ins Asur,  mangat  olo  Asur  talih 
Misir,  tinai  olo  Misir  talih    Asur. 


JES.  19. 


230 


JESAIA. 


tinai    olo  Misir  tuntang  olo  Asur 
sama  karah  manempo  Jeliowa. 

24.  Katika  ta  olo  Israel,  olo  Mi  - 
sir  dengan  olo  Asur,  katateloe  ta 
karah  indu  batang  berkat  hong 
bentok   petak. 

25.  Krana  Jeliowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belora,  karah  mamber- 
kat  awen  ta,  koae:  Imberkat  ikau, 
o  Misir,  djalahan  olo  ajungku,  tinai 
Asur,  tampan  lengangku,  tuntang 
Israel,  idja'  puna  joresangku. 


BAG1  20. 

Olo  Misir  tuntang  olo  Kus  karah 
tawanan. 


1.  J-iitu  njelo  metoh  Tartan 
maranggar  Asdod,  anion  ia  injoho 
Sargon,  radja  Asur,  metoh  ia  ma- 
marang  Asdod  tuntang  mandino 
ta,  —  (2. RadjalS, 17.) 

2.  Katika  ta  Jeliowa  hamauh 
hadjamban  Jesaia ,  anak  Amos , 
koae :  Lius ,  engkak  tapihin  bara 
kahangm,  engkak  sarumpahm  bara 
paim.  Maka  ia  mawie  tumon  ta , 
palus  hagoet  halulus  tuntang  dja- 
ton  hasarumpah. 

3.  Ta  koan  Jeliowa:  Kilau  re- 
warku  Jesaia  manandjong  halulus 
tuntang  djaton  hasarumpah  telo 
njelo  katahie,  indu  kata  tuntang 
talo  heran,  indu  tamunan  akan 
Misir  tuntang  tanah  Kus: 

4.  Kakai  radja  Asur  kaiah  ma- 
nongkang,  mimbit  olo  Misir  ta- 
wanan, tuntang  olo  Kus  idja  inam- 
put  imungkate,  bakas  tabela ,  ha- 
lulus tuntang  djaton  hasarumpah, 
halangai  pipin  parae,  indu  kaha- 
wen  olo   Misir. 

5.  Ta  olo  karah  djungun  tun- 
tang njukok  tagal  olo  Kus  ta,  idja 


djari  ilia i  ape,  tinai  tagal  olo  Misir, 
idja  akae  taratara. 

6.  Kara  olo  idja  mangkalewu 
saran  tasik  hetoh  karah  hamauh 
intu  andau  ta :  ita ,  kakai  kadja- 
rian  olo  idja  aka  kaharap  ita,  idja 
akan  heta  ita  hadari  manggau  ka- 
lindong,  mangat  iliwus  bara  baun 
radja  Asur.  Kwaka  ita  toll  tau 
mahakan  tinai ! 


BAGI  21. 

Hukum  akan  Babel,  Duma  tuntang  Arab. 


1.  JDjetoh  augh  hukum  akan 
padang  tunis  hong  saran  tasik. 
Kilau  talo  saloh  balewut  manampur 
bara  salatan,  kakai  ia  karah  lem- 
but  bara  padang  tunis,  bara  tanah 
aka  painpikah  ta. 

2.  Talo  karas  djari  ingarinah 
akangku  hong  panggitangku.  Olo 
tulas  ta  kianat  gawie,  olo  parusak 
marusak  !  Kantoh,  joh  Elam ;  ka- 
pong  ia,  Medai!  aku  handak  mam- 
paterai  kamunguh  idja  iawi  awen. 

3.  Tagal  ta  kahangku  kontep 
kapaha,  humi  djari  mawi  aku,  ki- 
lau humin  olo  bawi  idja  handak 
luas  ;  aku  mangketong  arepku  awi- 
ku  mahiniiig  djeta,  aku  djungun 
awiku  mita  ta. 

4.  Ataiku  hagendjiih,  aku  tara- 
wen  sainpai  kalas  mamai;  alem 
idja  katika  karamingku  mandjadi 
indu  kasabanengku. 

5.  Tatap  medja;  tonggo  keton 
djadjaga;  has,  kuman  mihop!  Ta- 
tatatap  arep  keton,  kara  mantir, 
awi  niundus  talawang! 

6.  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan  dengangku  :  Lius,  pendeng 
djadjaga ,  soho  ia  masuman  talo 
awang  gitae. 


jes.  19.20.21. 


JESAIA. 


231 


7.  Maka  iii  mitii  olo  hagoel 
hariuting  habambai,  icljii  hapan  ha- 
djaran,  kalidai  tuntang  onta;  titip 
lialiai  ia  djari   mitii  tit. 

8.  Ta"  iii  mangkariak  kilau  singa : 
O  Tuhan !  nongkang  andau  aku 
mendeng  hong  balai  djadjaga,  tun- 
tang hapus  alem  aku  aton  men- 
deng mandjaga. 

9.  Maka  itiini  toll ,  beta  aton 
tlumah  olo  harinting  habambai , 
idjii  hapan  hadjaran.  Ta  ia  rnan- 
dahang  aughe,  koae:  Djari  balong- 
kang,  Babel  djari  balongkang !  tun- 
tang kara  hampatong  dewae  djari 
darai  lawo  petak. 

10.  ()  keton,  talo  ihik,  bawak 
talo  hong  karaian ,  idja'  djari  hi- 
ningku  bara  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom ,  Hatallan  Is- 
rael, djetii  djari  insumangku  akan 
keton. 

11.  Djetob  augh  hukum  akan 
Duma.  Olo  mantehau  bara  Seir, 
masuman  akangku:  O  djadjaga, 
kikn  kambon  alem?  O  djadjaga. 
kilen  kambon  alem? 

12.  Tombah  djadjaga:  Alo  tokep 
blawa ,  magon  kaput  kea ;  anion 
keton  handak  misek,  isek  toto; 
hobah  keton,  limbah  ta  talih. 

13.  Djetob  augh  hukum  akan 
Aral).  Hong  kajuan  tanah  Arab 
keton  karah  bara  malem ,  keton 
djalahau  olo  halisang  bara  Dedanim. 

14.  Awi  manambang  olo  teab 
belaie  mimbit  danum .  keton  olo 
hong  tanah  Tenia;  tenga  tepong 
akan  olo  idjii  hadari  tii. 

15.  Krana  iiwen  pararawoh  bara 
padang,  bara  baun  padang  idjii 
injilak.  tuntang  bara  panah  idjii 
ingantjang,  bara  parang  idjii  pa- 
ham. 

■  1(5.   Krana  tumon  toh  augh  pang- 
kahai  Tuhan    dengangku;    Hindai 


idja  njelo,  kilau  itong  ojelon  olo 
buruh,  tii  maka  hapus  kahain  ke- 
dar  akan  lepah  rusak. 

17.  Maka  tisan  olo  painauah, 
pangkaliman  olo  Kedai  ta,  karah 
sasar  munos;  krana  Jehowa,  Ha- 
tallan Israel,  djari  hamauh  kalota. 


BAGI  22. 


Jerusalem  karah  ingapong;  Sebna  ihu- 
kura,  Eliakim  ianukat. 


1  JJjetoli  augh  hukum  akan 
djanah  iika  pangarinah  tii.  Buhen 
keton  toh,  sampai  uras  keton  man- 
dai  sa])au? 

2.  Ikau  idjii  kontep  lalento, 
lewu  idjii  bakapal  oloe,  ungkup 
idja  handjak  rantang  liaradjur! 
Kara  olo  ajum  idja  impatai  dia 
impatai  awi  padang,  djaton  kea 
matiii  buah  klahi. 

3.  Kara  mantirm  djari  hadari 
mahakan  panah,  palus  ia  inawan; 
kara  olo ,  idja  sondau  hong  ikau, 
uras  imasong,  alo  idjii  djari  hadari 
kedjau. 

4.  Tagal  tii  aku  hamauh:  Un- 
dur,  lihi  aku,  naughe  aku  ma- 
nangis  paham ;  ala  mampahiika  arep 
keton  mampong  aku  tagal  karusak 
anak   bawi   utus  ajungku  tii. 

5.  Krana  djetii  andau  kaiidu 
tuntang  kalitek  dengan  kaaur  awi 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom,  hong  dja- 
nah iika  pangarinah  tii,  anion  kota 
ingarak,  palus  bukit  tairoboh  tun- 
tang kariak. 

6.  Krana  olo  Elam  dumah  mim- 
bit sarangan  anak  panah ,  kutoh 
kareta  tuntang  oloe.  ara  olo  idjii 
hapan  hadjaran:  tinai  Kir  mam- 
plua  talawange. 


jes.21.  22. 


232 


JESAIA. 


7.  Maka  kara  djanahm  idja  kam- 
j)ilie  karah  kontep  kareta,  tun- 
tang kara  olo  idja  hapan  hadja- 
ran  karah  mangampeng  kara  baun- 
tonggangm. 

8.  Ta  idja  aka  kalindong  Juda 
imbangah ,  tuntang  katika  ta  ke- 
ton  karah  mingat  manduan  kara 
ganggama  bara  huma  parakkaju  ta. 

9.  Keton  karah  mariksa  kara 
daiak  kotan  Dawid ,  maka  djeta 
kutoh  karae ;  tuntang  keton  ka- 
rah manabat  dannm  hong  talaga 
idja  liwa  ta. 

10.  Tinai  keton  karah  misa  kara 
huma  hong  Jerusalem ,  tuntang 
keton  karah  mangarak  ara  huma , 
hapa  mangabuah  kota. 

11.  Tinai  keton  karah  manampa 
parit  helat  lapis  kota  akan  kara 
danum  talaga  idja  usang  ta.  Tapi 
djaton  kea  keton  maku  manang- 
gera  mita  Ta,  idja  mandjadian  talo 
ta,  tuntang  djaton  maku  mingat 
la,  idja  djari  mangarangka  kara 
talo  ta  bara  horan. 

12.  Tagal  ta,  maka  katika  ta 
pangkahai  Tuhan  ,  Jehowa .  Tem- 
pon  kara  kawan  talo  belom ,  ka- 
rah mantehau ,  manjoho  olo  ma- 
nangis  tuntang  manatum ,  ma- 
njukur  arepe  ,  palus  hatapih 
bidak. 

13.  Alo  katontoh,  toto,  uras 
kahandjak  tuntang  karami  bewai, 
manjambalih  sapi,  mampatai  ta- 
biri  ,  kuman  isin  meto ,  mihop 
anggor  ,  sambil  hamauh:  has.  ita 
kuman  mihop .  krana  djewu  ita 
matai ! 

14.  Tapi  Jehowa.  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom,  djari  manga- 
rinah  arepe  intu  pindingku,  koae: 
Toto ,  kadarhaka  djetoh  djaton 
karah  iampun  akan  keton ,  sam- 
pai    pampaiai    keton.   koan   pang- 


kahai   Tuhan,    Jehowa,    Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

15.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa,  Tempon  kara  ka- 
wan talo  belom :  Lius ,  tanggoh 
mantir  panatau  radja ,  Sebna ,  ka- 
pala  dalam  ta,  sambil  hamauh: 

16.  Narai  gawim  hetoli !  atawa 
awe  aim  hetoli  ?  basa  ikau  djari 
manjoho  olo  mamahat  kubur  akam 
hetoh ,  kilau  idjii  manampa  ku- 
bure  hong  aka  gantong ,  tuntang 
mangarangka  akae  melai  hong  ba- 
tukarang? 

17.  Toto,  Jehowa  karah  manga- 
nan  ikau,  kilau  idja  kwasa  mang- 
anan  olo ,  ia  karah  mangalian  ma- 
nawon  ikau. 

18.  Toto,  ia  handak  manggaling 
ikau ,  kilau  talo  bulat  inggaling 
hong  aka  rangkah ;  heta  ikau  ka- 
rah matai ,  heta  kara  karetam  idja 
hahalap  ta  karah  melai ,  ikau , 
idja  indu  purak  ungkup  human 
tempom ! 

19.  Aku  handak  manipas  ikau 
bara  pangkatm ,  tuntang  manga - 
nan  ikau  bara  kamantirm. 

20.  Maka  katika  ta  aku  handak 
mangahau  rewarku  Eliakim.  anak 
Hilkia   ta. 

21.  Klambim  handak  ingkepang- 
ku  intu  ia ,  tinai  taliwanangm 
handak  imbabatku  intu  ia,  tun- 
tang kwasam  handak  indjulukku 
intu  lengan  ai;  ia  akan  mandjadi 
bapa  olo  Jerusalem  tuntang  ha- 
|)us  hamputan   Juda. 

22.  Tinai  aku  handak  njampa- 
han  anakkuntjin  human  Dawid 
intu  bahae;  ia  karah  muape,  tun- 
tang dialo  idja  tau  matepe;  ia 
akan  matepe ,  tuntang  dialo  idja 
tau  muape. 

23.  Aku  handak  malantak  ia  ki- 
lau    paku     hong    aka    dahen,    ia 


jes.  22. 


JESAIA. 


233 


iikan   mandjadi    indu  trutjin  horn- 
mat  akan  ungkup  human  bapae. 

24.  Maka  iii  indu  aka  horumat 
hapus  ungkup  human  bapae,  pa- 
ins anak  iisoe ,  kara  ramoe,  kara 
sangkir.  kara  talo  usik. 

25.  Katika  tii ,  koan  Jehowa  , 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom , 
paku  idja'  bihin  intu  aka  diihen 
ta'  karah  inganan,  imelek,  tun- 
tang  kara  talo  idja  ingawitan  heta 
karah  lawo  ,  rasak.  Krana  tumon 
ta"  audi  Jehowa. 


BAGI  23. 
Tudjum  mawi  Tim's. 


1.  JDjetoh  augh  hukum  akan 
lirns,  Tangis,  keton  kara  banama 
Tarsis,  krana  ia  djari  rusak  ,  sam- 
pai  aka  humae  mahin  djaton  , 
tnntang  djaton  idja  talili  heta. 
Bara  tanah  Kitim  talo  ta'  djari  in- 
djadian  akae.  —  (JerAl A.EseyJt. 
26,3.) 

2.  Suni,  keton  idja  mukong 
pulau  heta.  Kara  sudagar  Sidon , 
idja  barajar  dimpah  tasik,  djari 
manjuang  ikau. 

3.  Kara  ampin  ramon  tanah 
darah  Sihor,  tuntang  kara  gen- 
dom  idja  ialan  hong  batangdanum 
til,  olo  magahe  akae  mahoroe  da- 


iii  mahiiiing  britan  Misir.  kakai 
kea  olo  karah  tariiwen  ,  anion  iii 
mahining  britan  Tims. 

(>.  Dimpah  akan  Tarsis ,  tan- 
gis,  keton  idja'  mukong  pu- 
lau    tii. 

7.  Kilen,  djetoh  lewun  keton 
idja  baramirami ,  idjii  mampatara 
arepe  tagal  kausange?  Maka  paie 
karah  mimbit  iii  akan  kedjau,  uka 
manjelat  manamuiii. 

8.  yEwe  djari  manukas  tii  akan 
Tints ,  lewu  idja  ara  makotae , 
idjii  sudagave  uras  kilau  radja , 
tuntang  dagang  ai  uras  idjii  ka- 
pala  hai  hong  petak  ? 

{I.  Jehowa ,  Tuhan  kara  kawan 
talo  belom ,  djari  manukas  ta , 
mangat  ia  mamapa  kara  kabungas 
aka  kadjohon  iiwen ,  palus  mam- 
^>atawah  kara  olo  hai  hong  ta- 
nah tii. 

10.  Kumbang  tanahm  bewiii  ki- 
lau batangdanum,  o  Tarsis,  anak 
bawi,  krana  babat  djaton  hindai. 

11.  Tii  mandjudju  lengiie  mahun- 
djun  tasik ,  la  maur  manariiwen 
kara  karadjaan ;  Jehowa  djari  ina- 
metah  mawi  Kanaan  ,  aakara  kara 
kotae  imparusak. 

12.  Tii  djari  hamauh:  Ikau  dja- 
ton akan  handjak  tinai  ,  o  bu- 
djang  bawi  idja  imandong,  Sidon, 
budjang  bawi.  Talih  Kitim,  tatap 
arepm ,  dimpah  ;  tapi  heta  mahin 
djaton   kea  ikau  karah  sanang. 

13.  Itam,  tanah  Kasdim  tii,  idjii 
solake     djaton      oloe,     malainkan 


num    lombah :    lewu    tii  indu  aka 
pakan  olo   handiai. 

4  Buah  ikau  mahamen,  job  j  Asur  djari  mamangun-  tii  akan 
Sidon:  krana  koan  tasik  tuntang  iiwen  idjii  belom  parak  kaju,  iii 
kota  idjii  intu  pasisir  tasik:  Aku  djari  mamangun  aka  diihen  heta. 
toll  terai  batihi ,  aku  djaton  ma-  tuntang  mamangun  humae  idja 
nak  hindai:  aku  djaton  mahaga  hai  haiak  bahalap :  tapi  Iii  djari 
budjang  hatuii  tuntang  djaton  manantai  tii  akan  iika  karakka- 
mambelom   budjang  bawi  hindai.     raka. 

5.  Kilau    katariiwen  olo,  anion  j    14.  Tangis,  keton   kara'  banama 


jes.  22.  23. 


234 


JESAIA. 


Tarsis,    krana   kotan    keton    djari 
rusak. 

15.  Djadi,  katika  tii,  maka  Ti- 
rus  karah  kalapean  olo  udju  pulu 
njelo  katahie  ,  tumon  katahin  ka- 
radjaan  tii;  tapi  intu  lawin  udju 
pulu  njelo  ta'  karah  lembut  hong 
Tirus    karami    olo  badagang  tinai. 

16.  Duan  kutjapi,  kumbang  le- 
wu ,  o  dagang  idja  puna  sundal 
ataie,  idja  djari  kala|)ean  olo;  pa- 
hiau  talo  usik ,  njanji  totototo , 
mangat  olo  mingat  ikau  tinai. 

17.  Krana  intu  lawin  udju  pulu 
njelo  ta  Jehowa  karah  mingat  Ti- 
rus ,  mangat  djeta  buli  tinai  son- 
dau  pangulih  kasundale ,  tuntang 
kabandonge  dengan  kara  karadjaan 
hong  hapus  petak. 

18.  Maka  dagangae  tuntang 
pangulihe  ta  karah  imprasih  akan» 
Jehowa;  djeta  djaton  karah  ing- 
kes  hong  gudang ,  djaton  karah 
inguntji :  tapi  dagangae  ta  karah 
mandjadi  bagin  iiwen ,  idja  melai 
rantep  Jehowa ,  mangat  awen  tau 
kuman  besoh ,  tuntang  bara  pa- 
kaian   ombeombet. 


BAGI   24. 

Hukum     akan    .Tuda;    tapi    tisae    iasi 
tinai;    liukum  akan  kara  musoh  tinrkup 

Hatalla. 


1.  -Lta!  Jehowa  manunis  tun- 
tang marusak  tanah  toll ,  palus 
mambalik  talo  hundjue,  tuntang 
manamburup  kara  olo  huange. 

2.  Maka  kilau  olo  ara,  tumon 
ta  kea  imam  ,  kilau  djipen  hatua, 
kakai  kea  tempoe  idja  hatua ,  ki- 
lau djipen  bawi ,  tumon  ta  kea 
tempoe  idja  bawi ,  kilau  olo  idja 
mamili ,  kakai    kea  idja  mandjual. 


kilau  idja  mutang,  kalota  kea  idja 
mahatangan ,  kilau  olo  idja  ma- 
nagih,  tumon  ta  kea  idja  inagihe. 

3.  Hapus  tanah  karah  imboang, 
hapus  djeta  karah  irampas  haliai ; 
krana  Jehowa  idja  djari  manjewut 
augh  toh. 

4.  Tanah  paj)a  ampie ,  kilau 
uras  blaju,  hapus  kalunen  munos 
tuntang  kilau  blaju ,  idja  pang- 
kahai  marak  kara  olo  hong  tanah 
sasar  rusak 

5.  Krana  tanah  toll  djari  ingi- 
hal  oloe ;  krana  aAven  ta  malang- 
kah  Torat ,  tuntang  mobah  pren- 
tah ,  tinai  mangarak  djandji  idja 
akan  katatahi  tii. 

6.  Tagal  ta  sapa  kuman  tanah, 
tuntang  olo  idja  mukong  tii  akan 
irusak ;  tagal  ta  kara  olo  idja 
mangkalewu  tanah  ta  injeha,  sam- 
pai  batisa  isut  bewai. 

7.  Anggor  sasar  munos,  batang 
anggor  uras  blaju ;  olo  handiai . 
idja  bihin  handjak,  uras  munguh. 

8.  Karamin  gandang  terai,  la- 
hap  olo  babigal  bageto ,  karamin 
kutjapi  lepah. 

9.  Olo  djaton  akan  mihop  ang- 
gor tinai  haiak  manjanji ;  talo  ihop 
bahalap  karah  bapait  akan  awen 
idja   mihope. 

10.  Lewu  benjem  ta  djari  ka- 
rakkaraka :  kara  huma  uras  ba- 
raatep,  sampai  djaton  olo  tama 
hindai. 

11.  Hapus  karii  djalan  olo  tang- 
istangira  tagal  anggor,  basa  kara 
kahandjake  djari  halau ,  tuntang 
karii    kamangat  tanah  djari  nihau. 

12.  Baja  karusak  babewai  batisa 
hong  lewu ,  tuntang  kara  baun- 
tonggange  ramok  pelekpaleka. 

13.  Krana  tanah  tuntang  utus 
olo  ta"  mandjadi  sama  kilau  ba- 
tang   bua    undus    djari   inggerek ; 


jes.  23.  24. 


JESAIA. 


235 


tuntang  ki'lau  idja  katapasan,  anion 
olo  djari  mamupol  bua  anggor. 

14.  Maka  iiwen.  awang  tisae  ta, 
mambo    aughe    manjanji    manara, 

tuntang  malahap  tagal  kahain  Je- 
liowa  bara  hapus  saran  tasik. 

15.  Ta,  maka  tara  Jehowa,  ke- 
ton  idja  hong  kara'  djanah  ,  hong 
kara  pulau  tasik  tara  aran  Je- 
howa, Hatallan  Israel. 

16.  Bara  puting  saran  petak  ita 
mahining  augh  njanji  raampahai 
Idja  tetek  ta.  Ta])i  aku  akan  ha- 
mauh  tinai :  Lalehan  karingkong- 
ku,  lalehan  karingkongku !  Kajah 
tiku !  Olo  tulas  kianat  gawie,  toto 
olo  tulas  ta  kianat  gawie! 

17.  Pampikah,  palowang  tun- 
tang djarat  akan  keton,  o  olo  idja 
mukong  tanah  toll ! 

18.  Alo  idja  hadari  tagal  augh 
pampikah  ta ,  maka  ia  akan  lawo 
huang  palowang:  tinai  alo  ia  dja- 
kat  bara  palowang ,  maka  ia  inji- 
teng  buah  djarat ;  krana  kara  ta- 
bat  idja  ngambo  djari  iuap,  tun- 
tang   kara"    galang  petak  hagerek. 

19.  Hapus  petak  bara  kamerat, 
hapus  petak  batesai ,  hapus  petak 
tujangtajun. 

20.  Petak  karah  onggiionggo  ki- 
lau  olo  babusau,  tuntang  ajuajun 
kilau  tujaug;  krana  kadarhakae 
mahenjek  ia ;  djaton  tau  dia  lii 
balongkang,  palus  djaton  olihe 
raendeng  tinai. 

21.  Maka  katika  tii  Jehowa  ka- 
rah manjupa  mawi  kawan  olo  ba- 
djoho  hong  ngambo ,  tinai  kara' 
radjan  kalunen  hong  petak; 

22.  yEwen  ta  karah  uras  imum- 
])ong,  tuntang  imasong  hong  pa- 
lowang .  iiwen  ta"  karah  ingurong 
hong  sipir:  tapi  limbah  tahi  an- 
daue  iiwen  karah  lapas  tinai. 

23.  Maka  bulan  karah  mahamen. 


tuntang  inatanandau  kalakalas , 
anion  Jehowa,  Tuhan  karii  kawan 
talo  belom  ,  mimbing  karadjaan 
hong  bukit  Sion  tuntang  lions 
Jerusalem,  intu  baun  kaili  bakas 
ajue,   tuntang   paham   kahaie. 


BAGI  25. 

Njanji  tara,  tngal  llatalla  djari  nia- 
hukum  karii  musoh,  tuntang  mainpeu- 
dcng  karadjaan  ajue. 


1.  (J  Jehowa,  ikau  llatallang- 
ku!  ikau  impahaiku,  aram  ina- 
raku  ;  krana  ikau  djari  mawi  talo 
heran:  kara  tirokm  bara  usang  ta 
uras  mandjari  toto  tuntang  tulus. 

2.  Krana  ikau  manampa  lewu 
tii  mandjadi  tujok  batu ,  lewu 
idja  dahen  kotae  ta  mandjadi  ka- 
rakkaraka;  kara  human  olo  beken 
idja  hai  tuntang  bungas  ta ,  ikau 
manampae  uka  djeta  djaton  lewu 
hindai ,  pains  djaton  tarapangun 
tinai  sampai  katatahi. 

3.  Tagal  ta  utus  olo  kwasa  ma- 
nara ikau  ,  tuntang  lewun  olo  ka- 
pir  idja  gagah  mikah   dengam. 

4.  Krana  ikau  djari  indu  ko- 
tan  olo  naniha ,  indu  kotan  olo 
paha  huang  kadjakiie ,  aka  kalin- 
donge  mahakan  talo  badjea ,  aka 
kandjungae  bara  kalaso,  anion  olo 
pahenjek  ta  sangisangit ,  kilau 
riwut  liarat  mawi  dinding. 

5.  Ikau  mahenjek  kasangit  olo 
beken  ta,  idja  kilau  pandang  pa- 
ham  hong  aka  keang ;  kilau  pan- 
dang tii  kandjungen  awi  baun- 
andau ,  kakai  lahap  olo  pahenjek 
ta  akan  benjem. 

6.  Maka  '  Jehowa  ,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom,  kariih  manatap 
hong  bukit  toll  panginan  idja  me- 


jks.  24.  25. 


236 


JESAIA. 


ujak  akan  sakara  utus  olo,  pang- 
inan  anggor  idja  inakining  tun- 
tang  enjak  tinaiuntek,  danum  ang- 
gor idja,  takining  djaton  hapurak. 

7.  Tuntang  la  karah  manga- 
nan  hong  bukit  toh  kara  bung- 
kus  ,  idja  dengan  ta  kara  utus 
olo  imungkus  ,  tuntang  kara  ka- 
aowut ,  idja  hapan  ta  kara  olo 
kapir  inutup. 

8.  la  haiidak  manelen  pampatai 
indu  kamanang ;  pangkahai  Tu- 
nan ,  Jehowa,  karah  mampuas  djo- 
hon  mata  bara  kara  bau,  tinai  ia 
karah  raanganan  kahawen  djala- 
han  olo  ajue  bara  hapus  petak  ; 
krana  Jehowa  idja  djari  manjewut 
ta.  —  (l.Aor.15,55.) 

9.  Katika  ta  olo  karah  hamauh: 
Ita !  ia  ta  Hatallan  ita  ;  ita  djari 
harap  ia,  tuntang  ia  manjalamat 
ita.  Ia  ta  Jehowa,  ita  djari  men- 
dah  ia ,  tuntang  ita  akan  han- 
djak  rantang  baramirami  huang 
salamat  ai. 

10.  Krana  lengan  Jehowa  ian- 
dake  hundjun  bukit  toh ;  tapi 
Moab  karah  iihik  penda  ia ,  ki- 
lau  pating  iihik  mandjadi  djogo. 

11.  Maka  ia  karah  mandepa 
lengiie  marak  awen,  kilau  olo  ha- 
nangoi  dadepa  inanggian  danum ; 
la  karah  mampanjukok  kadjohon 
olo  ta   hapan  pendong  lengae. 

12.  Tinai  kota  dahen ,  hapus 
pagerra  ta ,  karah  ihunjonge  tun- 
tang imparandahe  ,  toto  la  karah 
marampar  ta  palus  petak. 


BAGI  26. 

Njaiiji   tara    aiu    olo ,    idja    iliwus   Hatalla 
bara  kadjaka  paham  ,  idja.  rahian  ta. 


1.    iVatika     ta    nianii    kalotoh 


njanji 


karah  injanji  hong  tanah  Juda : 
Aton  lewu  dahen  ain  ita ,  sala- 
mat ajue  indu  kota  tuntang  sa- 
puudo. 

2.  Uap  bauntonggang ,  mangat 
utus  olo  tetek  ta  tama,  idja  ma- 
ll aga  kapertjaja. 

3.  Djeta  tukas  idja  batantu  ha- 
liai,  ikau  mahaga  kasanang,  krana 
olo  harap   ikau. 

4.  Harap  intu  Jehowa  katatahi, 
krana  Hatalla  ,  Jehowa ,  aton  Ba- 
tukarang  katatahi. 

5.  Krana  ia  mamparandah  awen 
idjli  melai  hong  aka  gantong , 
lewu  hai  ta  imparenepe ,  djeta 
inggiae  sampai  petak ,  mangat 
rampar  intu  aka  rumpur ; 

6.  Sampai  djeta  ihundjeng  , 
ilitek  pain  olo  tjalaka ,  iihik  olo 
pali  a. 

7.  Tapi  djalan  olo  tetek  uras 
rampar  ,  pelek  olo  tetek  ikau 
mambudjure. 

8.  Tagal  ta  kea  ikai  magon 
mendah  ikau,  o  Jehowa,  hong 
djalan  kara  kapatut  aim ;  kake- 
nang  hambaruan  ikai  radjin  aram, 
tuntang    haus  mingat  ikau. 

9.  Tuntang  katoton  ataiku  aku 
mangenang  ikau  hamalem ,  tinai 
hapan  roghku  idja  hong  aku 
aku  manggau  ikau  haiak  djadje- 
wu ;  krana  amon  karli  hukum 
ajum  ilalus  hong  tanah  ,  ta  kara 
olo  kalunen  mangadji  katetek. 

10.  Maka  alo  olo  darhaka  iasi, 
djaton  kea  ia  manumon  katetek , 
tapi  ia  haradjur  malalus  kasalae 
hong  tanah  idja  puna  aka  kabu- 
djur ,  krana  ia  djaton  paraba  ka- 
hain  Jehowa. 

11.  0  Jehowa,  amon  lengam 
djari  impahai ,  awen  djaton  mita 
ta ;  tapi  awen  tuntang  kahawae 
akan    mita    bewai    kabehum  tagal 


JES.  25.  26. 


JESAIA. 


237 


olo   aim;    apui    akan  kuman  kara 

musohm  tii  lepalepah. 

12.  Tapi  ikiii  karah  injanangm, 
o  Jehowa;  krana  ikau  kea  djari 
mandjadian  kara  perkaran  ikai. 

13.  O  Jehowa,  Hatallan  ikiii ! 
tuan  beken,  sala  bara  ikau ,  djari 
marentah  ikai ,  tapi  awim  bewai 
ikiii  mingat  aram. 

14.  Olo  matai  tii  djaton  akan 
belom  tinai,  olo  mahotus  tii  dja- 
ton akan  misik  haluli;  krana  ikau 
djari  manantarang  tuntang  mam- 
palomos  iiwen ,  tinai  djari  mampa- 
lilap  pangingat  olo  dengae. 

15.  Tapi  ikau,  o  Jehowa,  djari 
mampara  utus  olo  toh,  ikau  djari 
mangapal  utus  olo  toh ,  tuntang 
ikau  djari  impahai  ,  ikau  djari 
mampalombah  kara  saran  tanahe 
hakaliling. 

1(>.  O  Jehowa,  metoh  kadjakae 
olo  manggau  ikau ;  anion  ikau 
raandjara  awen ,  tii  iii  manarahing 
mangahau  ikau. 

17.  Kilau  olo  batihi,  amon  to- 
kep  wajahe  luas,  aton  kapiihii , 
tuntang  mangkariak  awi  humie  , 
kakai  kea  perkaran  ikiii,  o  Je- 
howa, tagal  kalaitm. 

18.  Ikiii  kea  djari  kilau  batihi, 
ikiii  djari  bara  kapaha ,  tapi  ikiii 
djari  luas  riwut  bewai ;  ikai  djaton 
djari  tau  mahaga  tanah,  olo  ka- 
lunen  djaton  inakii  iuakau. 

19.  Tapi  olo  matai  ajum  saman- 
diai  karah  belom ,  tuntang  sara- 
wangkaie  kea  karah  misik.  Misik 
tuntang  lahap  keton  ,  idja  menter 
hong  tunek  petak.  Krana  ambon 
aim  puna  ambon  kaharingan ,  ta 
palus  petak  akan  mamplua  karii 
olo  matai.  -^,(Pang.2Q.  12.) 

20.  Lias,  o  utus  olo  ajungku  , 
tama  karongm,  tuntang  atep  la- 
waii^m    timbas     likutm :    sahokan 


arepm    handjulo,  sampai   kalait  t;i 
lepah    mahalau. 

21.  Krana  ilii !  Jehowa  karah 
manaradjang  bara  Skae ,  mangat 
mamalah  kadarhakan  iiwen,  idja 
mukong  tanah  ta;  tii  petak  karah 
mangarinah  karii  daha,  tuntang 
djaton  hindai  manutup  iiwen,  idja 
djari  impatai  heta. 


BAGT  27. 


Hutalla  kariih  marusnk  musohe  ,  palus 
mimbit  Israel  buli. 


1.  iVatika  ta  maka  Jehowa  ha- 
pan  padange  idja  diihen  ,  pan- 
cljang  tuntang  kwasa  kariih  man- 
takan  Lewiatan ,  tangkaranjing 
handjaliwan  tii,  tuntang  Lewiatan 
handipii  panipu  tii,  tinai  iii  karah 
mampatai  naga  liong  tasik  tii.  — 
(P««^.12,9;19,20.) 

2.  Katika  tii  karah  aton  pam- 
bulau  anggor  idja  bahaiidang  djo- 
hoe  ;  njanji  keton  hatalindjam  ta- 
li iu  djeta. 

3.  Aku ,  Jehowa ,  manonggo 
djeta ,  tuntang  haradjur  manji- 
rame ;  bela  musoh  mantakan  iii 
maka  aku  handak  mandjagae  han- 
dau  hamalem. 

4.  Aku  djaton  bara  kalait ;  kil- 
liih  djaka  aku  hakota  duhi  tun- 
tang unak.  Aku  handak  manta- 
kan iii ,  manusul  ia  lepalepah. 

5.  Tapi  la  karah  mahaga  kwa- 
sangku  ,  tuntang  manjanang  aku; 
toto  kasanang  karah  indjapae 
akangku. 

6.  Hainan  dapit  toto  Jakob  akait 
muliat    tinai ,    palus    Israel  mang- 
ambang    tuntang  mansuloh.   sarr- 
pai    iii     mangontep    hapus    peta 
dengan  buae.  —  (37,31.) 


jes.  26.  27. 


238 


JESAIA. 


7.  Krana  la  djaton  djari  ma- 
mukul  ia  tumon  la  djari  mamu- 
kul  awen  awang  djari  mamukul 
Israel ;  Jakob  djaton  djari  im- 
patai ,  tumon  awen  idja  handak 
mampatai  ia,  djari  impatai  Ha- 
talla. 

8.  Krana  ombeombet  bewai  Ikau 
djari  mampudji  ia  katika  ikau  ma- 
nolak  ia.  Tapi  awen  djari  inam- 
balange  awi  riwut  idja  paham , 
metoh  musim  timor. 

9.  Tagal  ta  kadarhakan  Jakob 
injapan  awi  djeta,  tuntang  djetoh 
kea  gunae :  uka  kara  dosae  inga- 
nan ,  awi  Ta  manampa  batun  kara 
mesbeh  awen  mandjadi  ketok  idja 
rotek ;  tuntang  kara  pahewan , 
kara  pantar  dewa  djaton  akan 
melai. 

10.  Tapi  lewu  idja  dahen  ta  ka- 
rah benjem ,  iikae  melai  ta  karah 
inganan,  tuntang  balihi  kilau  aka 
tunis ,  sampai  anak  sapi  mu- 
rep  beta,  tuntang  mahukup  heta, 
haiak  malalap  kara  salundike  le- 
palepah. 

11.  Kara  edae  akan  bapelek  awi 
kakeange ,  olo  bawi  karah  dumah 
manganjue,  manduan  ta  indu  kajun 
apui.  Krana  utus  olo  ta  puna  olo 
])aleng ;  tagal  ta  ,  maka  Ta ,  idja 
djari  manampa  awen,  djaton  raaku 
masi  ia  tinai  ,  idja  djari  rnandja- 
dian  awen  djaton  maku  manja- 
njang  ia. 

12.  Katika  ta  maka  Jehowa  ka- 
rah man  gi  bar  bar  a  saran  batang- 
danum  lombah  ta  sampai  sungai 
Misir ,  ta  keton  ,  kara  olo  Israel , 
karah    inampunan  genegenep  biti. 

13.  Katika  ta  kea  sarunai  hai 
karah  impahiau :  ta  kaia  awen, 
idja  djari  nihau  hong  tanah  Asur, 
karah  manalih,  tuntang  idja  iha- 
rak    akan    tanah    Misir;    kara  olo 


ta  karah  sombajang  intu  Je- 
hoAva  hundjun  bukite  idja  brasih 
hong  Jerusalem. 


BAG!  28. 

Hukum  akan   Israel  tuntang  JuJa. 

1.  ±  ajah  makotan  kadjohon  olo 
Epraim  idja  babusau  ta,  kabungase 
idja  bahalap  ,  idja  kilau  kambang 
blaju  ta,  idja  intu  hunjok  djanah 
idja  paham  basiwoh ,  am  awen 
idja  hujonghajang  awi   anggor. 

2.  Toto,  olo  abas  tuntang  kwasa 
injoho  pangkahai  Tuhan ,  kilau 
udjan  batu  paham  ,  kilau  talo  ba- 
djea,  kilau  danum  soho  idja  sa- 
bak  awen  karah  manapiian  tanah 
ta  awi  lengan  Hatalla; 

3.  Sampai  makotan  kadjohon 
olo  Epraim  idja  babusau  ta  karah 
ihundjeng  imparamok. 

4.  Djadi  kabungase  idja  baha- 
lap ta,  idja  djari  kilau  kambang 
blaju,  idja  intu  hunjok  djanah  ba- 
siwoh ta ,  djeta  kilau  bua  idja  ba- 
djeleng  masak ,  helo  bara  puna 
wajahe;  sana  olo  mita  ta,  iii  palus 
manjingkap  manelae. 

5.  Katika  ta  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom,  karah  indu 
makotan  kabungas  tuntang  indu  pa- 
jong  kambang  bahalap  akan  tisan 
olo  ajue; 

6.  Tinai  indu  rogh  kapintar 
akan  idja  mondok  mamutus,  tun- 
tang indu  kaabas  akan  idja  ma- 
harak  parang  bara  bauntonggang 
lewu. 

7.  Tapi  awen  ta  kea  djari  gila 
awi  anggor ,  rujongrajang  awi  talo 
ihop  bahari ;  imam  tuntang  nabi 
mahin    gila  awi  talo  ihop  bahari , 


jes.  27.28. 


JESAIA. 


230 


iii    inuwii    awi   anggor,  hujongha- 

jang  awi  talo  iliop  bahari:  iii  gila 
kahum  madjar,  tuntang  kaiii  ka- 
putusae  kilau  iutae  bewai. 

8.  Krana  karii  medjae  kontep 
utae  tuntang  tain  papa ,  djaton 
katapasan  idja  brasih. 

9.  Tutu  awe  tinai  Iii  tau  ma- 
djar  kaharati?  akan  iiwe  Iii  tau 
marima  aughe?  Akan  anak  idja 
ham  malekak  tusu?  akan  idja' 
haruc  terai  manusu  ? 

10.  Krana  koan  awen:  baja  pren- 
tah  hatontong  prentah,  prentah 
hatontong  prentah,  hadat  baka  ha- 
dat ,  hadat  baka  hadat ;  hetoh  isut , 
hetii  isut! 

11.  Tagal  ta  kalah,  hapan  totok 
biwili  batawah  tuntang  hapan  basa 
beken  iii  karah  hamauh  dengan 
ut  ns  olo  toh; 

12.  Idja  dengae  Iii  djari  hamauh: 
Djetoh  kasanang  toto,  awi  manja- 
nang  olo  ujuh ;  djetoh  kamangat 
toto.  Tapi  awen  puna  djaton  ma- 
ku  mahining. 

13.  Tagal  ta,  augh  Jehowa  toto 
kea  karah  mandjadi  akan  awen 
prentah  hatontong  prentah ,  pren- 
tah hatontong  prentah ,  hadat  baka 
hadat,  hadat  baka  hadat,  hetoh 
isut,  hetii  isut;  nakara  awen  lius, 
balalu  lawo  patengak ,  palus  darai, 
pains  indjarat,  inawan  bewai. 

14.  Tagal  ta,  Inning  augh  Je- 
howa ,  keton  olo  panawah  panjin- 
clir ,  awang  maventah  utus  olo 
toh,  idjii  hong  Jerusalem. 

15.  Rasa  koan  keton:  ita  puna 
hadjandji  dengan  pampatai  tuntang 
pakat  dengan  naraka;  alo  tjalaka 
manapi ,  puna  djaton  buah  ita, 
krana  tandjaro  djari  in  am  pa  ita 
indu  kaliudong  ita,  tuntang  ita 
manjahokan   penda  tipu. 

16.  Tagal  tii,  kalotoh  augh  pang- 


kahai  Tuhan ,  Jehowa:  Ita,  aku 
mandak  batugalang  hong  Sion, 
batu  idjii  intjoba  ,  batu  padadukan 
galang  idjii  toto  barega,  idjii  ian- 
dak  diihen  haliai.  Olo  idjii  per- 
tjaja  tii,  djaton  maku  undur  ba- 
lang.  —  (.]'rasm.  118,22.  —  l.Petr. 
2,6.) 

17.  Tinai  aku  handak  manampa 
kapatut  indu  tali  ukur,  tuntang 
katetek  indu  talin  tarambo ;  tii 
udjan  karangan  kariih  manganan 
kara  tandjaro,  akae  kaliudong  tii, 
danum  soho  kaiiih  mambaring  iikao 
manjahokan  tit. 

18.  Tinai  djandjin  keton  dengan 
pampatai  akan  ingarak ,  tuntang 
pakat  keton  dengan  naraka  djaton 
melai  diihen;  anion  tjalaka  tii  ka- 
rah manapi,  ta  keton  karah  ihun- 
djenge  iramoke. 

19.  Sasining  djetii  manapi,  iii 
karah  manamput  keton ;  krana 
genep  handjewu  djetii  kaia'h  ma- 
napi, tinai  handau  hamalem ;  baja 
tingkes  kadjakii  bewai  kaiiih  ma- 
djar  keton  mingat  augh   tii. 

20.  Krana  sasuro  karah  tambu- 
ket  akae  nantudjuh,  tuntang  ka- 
bowat  pahalau  simit,  djaton  tau 
manutup  bitie. 

21.  Krana  Jehowa  kaiiih  mana- 
radjang  kilau  hong  bukit  Perasim, 
ia  karah  sangit  kilau  hong  djanah 
Gibeon ,  mangat  malalus  gawie 
idjii  kilau  ihadjadjuan,  mangat  ma- 
hapus  gawie  idja  djaton  toto  tu- 
raon  tintun  kahandake. —  (2. Sam. 
5,20.  —  Jo^.10,12.) 

22.  Toh,  terai  keton  manawah 
manjindir,  belii  pasong  keton  inji- 
teng  hnieam:  krana  aku  djari  ma- 
hining  bara  pangkahai  Tuhan  ,  Je- 
howa ,  Tempon  karii  kawan  talo 
bclom  ,  karusak  ,  idjii  inukase  akan 
hapus  tanah. 


ii->.  28. 


2  40 


JESAIA. 


23.  Mi ndi niin ding,  hilling  augli- 
ku;  senah,  palus  harati  kotakku. 

24.  Aton  olo  pamalan  haradjur 
haridak  mnluku ,  tuntang  manjarak 
petak  bewai ,  djaton  indu  mana- 
wur? 

25.  Dia  djeta'  kakai?  amon  ia 
djari  manjarak  mamparata  hundjue 
ta ,  ta'  raaka  ia  manawur  haretak , 
manaburan  djintan,  tuntang  mam- 
bowor  gendora  idja  kapala  bahalap, 
atawa  seora  idja  kampilie ,  atawa 
djelai,  gagenep  djeta  akan  puna 
akae  idja  patut. 

26.  Tuntang  ia  mainatut  ta  tu- 
mon  hadat ,  idja  djari  iadjar  Ha- 
talla. 

27.  Krana  olo  djaton  pudji  mi- 
hik  haretak  hapan  kareta  ihik,  ti- 
nai  djaton  mirabit  galingae  ta  ma- 
mipis  djintan ;  tapi  haretak  ta  iha- 
wes  hapan  kaju,  tuntang  djintan 
ta  hapan   sokah. 

28.  Tapi  talo  indu  bakal  tepong 
akan  indu  irotek ;  tapi  djaton  kea 
djeta  iawi  sampai  rusak,  amon  djeta 
iihik  hapan  kareta  mihik  tuntang 
hadjaran. 

29.  Tumon  ta  kea  gawin  Jeho- 
wa,  Tub  an  kara  kawan  talo  be- 
lom  ,  krana  heran  kara  akale,  tun- 
tan  cr  gawie  uras  hai. 


BAG  J  29. 

Olo  Jerusalem  akan  ihukum,  tapi 
ataie  bara  balulang  haream;  tepa  ia  ho- 
bah  iasi  tinai. 


1.  _L  ajah  Ariel,  (rima:  singa 
Ilatalla ,)  Ariel ,  ikau  o  lewu , 
idja  aka  podok  Dawid;  naughe 
keton  haradjur  hong  kara  njelo 
mampatai  parapah  intu   andau  hai. 

2.  Tapi    aku  handak  mandjaka 


Ariel  kea,  sampai  ia  kapaha  tun- 
tang hetang,  mandjadi  indu  Ariel 
toto. 

3.  Krana  aku  handak  manga- 
pong  ikau  hakaliling,  tuntang 
mandjaka  ikau  hapan  kota  tasaran, 
palus  handak  hapilan  mawi  ikau. 

4.  Ta  ikau  karah  impanjukok  , 
tuntang  ikau  hamauh  bara  petak, 
aughm  hunuhunum  kilau  lembut 
bara  rnarak  kawo ,  sampai  aughm 
kilau  angh  nudjum  bara  aka  liau, 
tuntang  kotakm  rahirahing  bara 
kawo. 

5.  Maka  kutoh  kara  rausohm 
ta  karah  mandjadi  kilau  rotik  po- 
hok ,  tuntang  olo  gagah ,  idja  ka- 
raan  karae  ta ,  kilau  apis  idja 
taraiup;  salenga  kea  djeta  akan 
mandjadi. 

6.  Toto,  ikau  karah  ihararepan 
Jehowa,  Tuhan  kara  kawan  talo 
belom,  hapan  njaho  tuntang  ka- 
gerek  petak ,  hapan  njaro ,  riwut 
barat  paham,  talo  badjea  tuntang 
njalan  apui  panjeha. 

7.  Maka  kilau  nupi  hamalem , 
kalota  kutoh  kara  olo  kapir  ta 
akan  mandjadi ,  idja  mamarang 
Ariel;  olo  handiai,  idja  mamarang^ 
ia  tuntang  kotae ,  palus  mandja- 
ka ia. 

8.  Krana  kilau  olo  blau  pudji 
nupi  arepe  kuman  ,  tapi  haiak  misik 
belaie  magon  haus ,  tinai  kilau  olo 
teah  belaie  pudji  nupi  arepe  mihop, 
tapi  haiak  misik  ia  magon  ujuh 
tuntang  belaie  rengorengok  hanta: 
kakai  kadjarian  kara  olo  kapir  ta , 
idja  mamarang  bukit  Sion. 

9.  Tenda  keton,  palus  djung- 
un ,  tui'atura  sampai  kawus  matan 
keton.  Tapi  awen  babusau  pa- 
ham  bara  awi  anggor,  awen  hu- 
jonghajang  paham  bara  awi  talo 
ihop  bahaii. 


jes.  28.  29. 


JESAIA. 


241 


10.  Krana  Jehowa  djari  mandu- 
vut  akan  keton  ganan  tiroli  tu- 
djah,  tuntang  djari  mangalit  ma- 
tan  keton;  karii  nabi,  kara  mantir 
tuntang  imam  keton  djari  imung- 
kure. 

11.  Tagal  ta  karri  tudjum  ta' 
mancljadi  intu  keton  kilau  augh 
surat  idja  indampul  intjatjak ,  idja' 
inenga  akan  olo  harati  surat,  sam- 
bil  hamauh :  kalah ,  basa  dje- 
toh.  Ta  ia  tombali:  djaton  aku 
tau,  krana  djefca  indampul  intja- 
tjak. 

12.  Atawa  olo  manenga  surat  ta 
akan  olo  idja  puna  djaton  tau 
mambasa ,  sambil  hamauh :  kalah , 
basa  djetoh.  Ta  ia  tombali :  aku 
puna  djaton  tau  mambasa. 

13.  Krana  pangkahai  Tuhan  djari 
hamauh:  Basa  utus  olo  toh  mang- 
gapi  aku  hapan  njamae ,  tuntang 
hapan  totok  biwihe  ia  mahorumat 
aku,  tapi  ataie  indjajonge  -kedjau 
bara  aku ,  tuntang  ia  mikah  haiak 
manjembah  aku  tumon  adjar  olo 
bewai ,  idja  djari  ingadjie:  —  (1,11. 
Matt.15,8.) 

14.  Tagal  ta,  toto ,  dapit  aku 
handak  heran  gawingku  dengan 
olo  ta,  heran  haliai  tuntang  sa- 
ngang  haliai ,  sampai  kapintar 
karii  olo  pintar  ajue  akan  leteng , 
tuntang  kaharatin  kara  olo  bara 
akal  baris  ai  akan  manjahokan 
arepe.  —  (l.iTor.1,19.) 

15.  Pajah  olo  ta ,  idja  handak 
manjahokan  arepe  bara  Jehowa  ha- 
pan paham  kaliaue ,  tuntang  mi- 
lim  tiroke,  tuntang  karii  gawie 
ilaluse  hong  kakaput ,  sambil  ha- 
mauh :  awe  mita  ita ,  atawa  awe 
katawan  ita? 

16.  Lalehan  kapaleng  keton!  Sa- 
ma  kilau  brangai  talo  inampa  ban 
dak  hamauh  manahiu  tukange :  ia 


djaton  djari  manampa  aku;  —  tun- 
tang sarangan  idja'  inawas  tukang 
blanai  tii  handak  hamauh:  iii  dja- 
ton harati  ta. 

17.  Djaton  hindai  isut,  maka 
Libanon  ta  iobah  mandjadi  tana 
pamua ,  tuntang  tana  pamua  tii 
karah  inggara  kajuan? 

18.  Krana  katika  tii  olo  badengen 
karah  mahining  augh  surat  tii , 
tuntang  matan  olo  babutii  karah 
liwus  bara  kakaput  tuntang  ka- 
lam ,  tau  mita  talo  tinai. 

19.  Olo  tjalaka  kariih  haradjur 
handjak  dahangdahanga  intu  Je- 
howa, tinai  iiwen  idja  piihii  marak 
olo  kalunen  karah  ramirami  intu 
Tii,  idja  iika  karasih  Israel. 

20.  Djetii,  amon  karii  olo  pa- 
henjek  djari  rusak  lepalepah ,  tun- 
tang kara  olo  panawah  panjindir 
djari  lilap ,  tinai  karii  olo  idjii 
haus  kadarhaka  djari  lingis  im- 
patai ; 

21.  ./Ewen  idja  mimbit  olo  bn- 
dosa,  palus  mangatah  iiwen  idjii 
mampudji  iii  hong  basara,  tuntang 
maharak  olo  tetek  akan  iika  tunis 
benjem. 

22.  Tagal  ta  koan  Jehowa,  idja 
djari  maliwus  Abraham,  kalotoh 
akan  ungkup  human  Jakob :  Toh 
Jakob  djaton  akan  impahawen  hin- 
dai, tinai  baue  djaton  akan  kalas 
hindai. 

23.  Malainkan  amon  awen  mitii 
panakae,  idja"  tampan  lengiingku 
tii ,  intu  marak  awen ,  maka  iii 
kariih  manara  aranfjku ,  tuntang 
mahorumat  idja  aka  karasih  Jakob 
tii ,  sambil  mikah  Hatallan  Is- 
rael. 

24.  Tinai  idja  lajang  ataie  karah 
tarima  kapintar,  tuntang  olo  ba- 
kulas  radjin  iadjar. 


11 


JES.  2(J. 


242 


JESAIA. 


BAGI  30. 

Harap  intu  FTatalla;  krana  dohop  olon 
uras  haiansr, 


1.  J:  ajah  karah  anak  idja  un- 
dur  ta,  koan  Jehowa,  idja  pakat 
tiroke  djaton  tumon  aku,  tuntang 
manggau  aka  kalindonge ,  tapi  sala 
bara  Roghku  ,  baja  mandaliang  dosa 
hatantilap  dosa  bewai. 

2.  Idja  liagoet  talih  Misir,  dja- 
ton misek  augh  njamangku ,  na- 
kara  mampaabas  arepe  dengan  kwa- 
san  Parao,  tuntang  radjin  baka- 
lindong  huang  kandjungen  Misir. 

3.  Krana  kwasan  Parao  karah 
mandjadi  indu  kahawen  keton, 
tuntang  kalindong  keton  hong 
kandjungen  Misir  mandjadi  indu 
kanjukok  keton. 

4.  Alo  mantire  djari  talih  Soan, 
tuntang  sarohae  djari  sampai  Ka- 
nes: 

5.  Uras  awen  karah  maharnen 
tagal  utus  olo,  idja  puna  djaton 
gunae  akae,  idja  djaton  tau  man- 
dohop  ia,  djaton  tau  mampaontong 
ia  enen ,  tapi  idja  indu  kahawae 
tuntang  indu  kanjukoke  bewai. 

6.  Djetoli  augh  hukum  akan 
kara  meto  ta ,  idja  talih  salatan , 
tanggoh  tan  ah  tjalaka  tuntang 
pampikah,  aka  kara  ampin  singa 
basiak ,  aka  handjaliwan  tuntang 
naga :  kara  ramoe  ia  karah  rnagahe 
imuat  hong  likut  kalidai,  tuntang 
panataue  hong  kalelah  likut  onta, 
raimbit  ta  akan  utus  olo ,  idja 
puna  djaton  gunae  akae. 

7.  Krana  dohop  Misir  haiang 
ngahus  bewai;  tagal  ta  aku  mang- 
gara  ta :  idja  badjoho  bihin  toll 
nuudonundong. 

8.  Toh,  lius,,  surat  ta  akan 
awen  hong   batu/'palus  bintik  ta 


huang  surat ,  uka  djeta  melai  pa- 
lus  djeha ,  haradjur  katatahi. 

9.  Krana  awen  ta  puna  olo  pa- 
risang ,  anak  idja  panandjaro ,  anak 
idja  djaton  maku  mahining  Torat 
Jeliowa. 

10.  Malainkan  iii  manjoho  kara 
nabi :  ala  keton  masuman  augh 
Hatalla;  —  tuntang  kara  imam: 
ala  keton  manudjum  talo  idjii  toto 
akan  ikai;  tapi  suman  augh  bale- 
mo  akan  ikai,  tudjum  augh  lajau 
akan  ikai. 

11.  Hiwang  bara  djalan ,  sam- 
pang  bara  pelek;  soho  idja  aka 
karasih  Israel  ta  teiai  dengan  ikai. 

12.  Tagal  ta  la,  idja  aka  kara- 
sih Israel ,  hamauh  :  Basa  keton 
manganan  augh  toh ,  sambil  harap 
kara  kianat  tuntang  karajap,  tinai 
basokah  djeta : 

13.  Tasral  ta  maka  dosan  keton 
djetoh  karah  mandjadi  akan  keton 
kilau  tkrak  idja  manimben  intu 
pagar  batu  awang  gantong,  idja 
gap  balongkang  hong  idja  kapidjep 
mata. 

14.  Toto,  awen  karah  impara- 
mok  ,  kilau  kabali  imparamok,  idja 
irapitan  sangisangit,  tuntang  dja- 
ton injanjang,  sam])ai  marak  kara 
karamoke  djaton  sondau  kiwake , 
idja  tau  hapan  blaku  apui  bara 
dapur,  atawa  masip  danum  isut 
bara  kali. 

15.  Krana  kakai  augh  pangka- 
hai  Tuhan  ,  Jehowa  ,  idja  aka  ka- 
rasih Israel :  Anion  keton  hobah  , 
ta  keton  karah  sanang;  amon  ke- 
ton mentai  suni  tuntang  harap , 
djeta  indu  kwasan  keton ;  tapi  ke- 
ton djaton  maku. 

10.  Malainkan  koan  keton:  din. 
tapi  ikai  handak  hadari  hapan  ha- 
djaran.  Tagal  ta,  toto  kea  keton 
akan    hadari.    Tinai:    meto    balias 


JE8.  30. 


JESAIA. 


243 


handak  iukong  ikiii.  Tagal  tii, 
idja'  manjasah  kefcon  karah  balias 
haream. 

17.  Sakojan  keton  kar&h  parara- 
woh  imahang  idja'  biti,  tuntang 
awi  pahang  lima'  1  >i t i  keton  han- 
diai  karah  hadari ,  sampai  gencp 
biti  manonggal  kilau  djihi  hong 
tantan  bukit,  tuntang  kilau  toros 
liona-  hunjok  lungkoli.  —  (o.Jlos. 
26,36.) 

18.  Maka  Jehowa  magon  men- 
tai ,  radjin  masi  keton;  ia  maran- 
djar  mangat  manjanjang  keton. 
Jehowa  puna  Hatalla  tempon  hu- 
kum;  salamat  olo  handiai  idja 
mentai  ia. 

19.  Krana  olo  Sion  karah  raang- 
kalcwu  Jerusalem ;  ikau  djaton 
akan  indu  manangis;  toto  la  handak 
manjanjang  ikau  ,  amon  ikau  ma- 
ngahau  ia;  sana 
ia  karah  tombah 

20.  Alo  pangkahai  Tuhau  paka 
nan  keton  helo  hapan  tepong 
kapaha ,  tuntang  dengan  danum 
kadjakii,  maka  djaton  hindai  ia 
manjoho  Gurum  hadari  lilap,  tapi 
matam  karah  mitii  Gurum  tit. 

21.  Pindingm  karah  mahining 
augh  ai  idja  hila  likutm ,  koae : 
Djetoh  djalan ,  horoe  djetoh ;  ala 
eala  bara  ta,  alo  sambil  gantau. 

22.  Ta  keton  karah  mamapaham- 
j>atong  dewan  keton ,  idja  ima- 
kaian  salaka,  tuntang  imbungas 
bulau ;  keton  karah  manganan  ta 
kilau  karam  talo ,  sambil  hamauh 
dengae:  sigiii,  blua! 

23.  Tii  la  karah  mudjan  binjim, 
idja  djari  inawurm  hong  tana, 
tinai  manenga  kutoh  tepong  pa- 
ngulih  tana  tii,  tuntang  djetii  me- 
njak  hasien ;  tinai  katika  ta  kara 
metom  akau  murep  hong  padang 
idja  luas. 


ia  mahining  ta , 
aughm. 


24.  Kara  sapi  tuntang  anak  ka- 
lidai  idja  hapam  nialan  akau  ku- 
man  talo  uras  bahalap,  idjii  impra- 
sih  hapan   kalaja  tuntang  kiap. 

25.  Tinai  hong  kara  bukit  idja 
gantong,  hundjun  kara'  lungkoh 
idjS  hai,  karah  lembut  tahasak 
tuntang  sungai,  intu  andau  ha- 
patai  paham  tii,  amon  kara  tjandi 
akan  balongkang. 

26.  Maka  kalawa  bulan  mandja- 
di  kilau  matanandau ,  tinai  kala- 
wa matanandau  karah  udju  lipet 
bara  kalawae  katika  toll,  intu 
katika  ta,  amon  JehoAva  mame- 
teng  kapahan  olo  ajue,  tuntang 
mampahalit  himange,  idja  awan 
pukule. 

27.  Ita  !  aran  Jehowa  manggapi 
bara  kedjau,  kalaite  hasep,  tun- 
tang hukume  toto  babehat;  totok 
biwihe  basuang  kasangit ,  tinai 
djelae  kilau  apui  panjeha. 

28.  Tahasenge  kilau  danum  soho 
idja  njira  ujat ,  mangat  manapi 
kara  olo  kapir  sampai  awen  hai- 
ang  nihau,  tuntang  mangandali 
pipin  kara  djalahan  olo,  uka  la- 
jau. 

29.  Tii  keton  karah  manjanji , 
kilau  alem  lapik  andau  hai ,  tun- 
tang handjak ,  kilau  amon  olo  ha- 
suling  manalih  bukit  Jehowa,  tang- 
goh  Batukarang  Israel. 

30.  Maka  JehoAva  kariih  mam- 
pahining  kahain  aughe,  tuntang 
mamprahan  manusang  lengiie ,  haiak 
kasangit  kalaite,  tuntang  njalan 
apui  panjeha ,  kilat ,  udjan  papak 
panggar   tuntang  udjan  karangan. 

31.  Krana  awi  augh  Jehowa  Asur 
kariih  imukul  rotek ,  iii  idjS  ra- 
djin  mantakan  hapan  sokahe. 

32.  Maka  intu  kara  kaleka ,  iika 
tongkang  tii  sampai ,  idjii  inukas 
Jehowa,  idjii  hapae  hararepan  awen, 


11 


jes.  30. 


244 


JESAIA. 


beta  karah  lcmbut  augh  gandang 
tuntang  kutjapi;  krana  hapan  pa- 
rang hai  haliai  la  karah  manga- 
lahi   awen. 

33.  Krana  palowang  naraka  djari 
simpan  bara  horan,  djeta  djari  ta- 
tap  akanradjata,  oinbet  katimbae 
tuntang  kahaie;  pangkat  pamahai 
beta  kutoh  kajue  bakal  apui ;  maka 
tahaseng  Jehowa  karah  mantokan 
ta",  kilau  tahasak  barirang. 


BAGI   31. 

Haiang  bewai  dohop  olo  Misir;  tapi 
bilin  Hatalla  haliai  handak  malnvus  olo 
ai  bara  Asur. 


1.  -tajah  kara  olo,  idja  talih 
Misir,  blaku  dohop,  tuntang  ba- 
singgoh  intu  hadjarae,  haiak  ha- 
rap  karetae ,  basa  djeta  kutoh  ka- 
rae,  tinai  harap  olo  idja  hapan 
hadjaran ,  basa  awen  ta  paham 
abas;  tapi  ia  djaton  mita  la,  idja 
aka  karasih  Israel  ta ,  tuntang 
djaton  manggau  Jehowa. 

2.  Maka  la  kea  toto  pintar, 
tuntang  ia  idja  magah  tjalaka  ta, 
toto  ia  djaton  undur  aughe;  ma- 
lainkan  ia  karah  mendeng,  man- 
takan  ungkup  olo  papa  ta,  balalu 
rnarusak  dohop  olo  parajap  ta. 

3.  Krana  olo  Misir  puna  olon 
bewai ,  djaton  djaka  Hatalla ;  tinai 
kara  hadjarae  ta  uras  isi,  djaton 
djaka  Rogh.  Maka  Jehowa  karah 
mandjudju  lengae ,  sampai  olo  pan- 
dohop  ta  tanggarurus,  tinai  awen 
idja  indohope  balongkang ,  ta  sa- 
mandiai  imparusak. 

4.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
dengangku :  Kilau  singa ,  singa 
menteng ,  inanjakungkong  raahu- 
kup  talo    inangkarape,  alo    kutoh 


sakatik  iirak  mawi  ia,  maka  ia 
djaton  tangkedjetawi  lalenton  awen, 
tuntang  djaton  handak  rungkok 
awi  kutoh  kara  awen :  tumon  ta 
Jehowa,  Tuhan  kara  kawan  talo 
belom  ,  akan  mohon ,  nakara  ma- 
marang  akan  bukit  Sion ,  tuntang 
akan  lungkohe. 

5.  Kilau  burong  mambirang  pa- 
lapase,  tumon  ta  Jehowa,  Tuhan 
kara  talo  belom,  handak  man^an- 
djungen  Jerusalem ,  sambil  mawat 
tuntang  maliwus  ta ,  palus  manjoho 
kara  tjalaka  mahalau  djeta. 

6.  Hobah,  keton  panakan  Is- 
rael, intu  la,  idja  bara  ia  keton 
djari  undur  kedjau  haliai. 

7.  Tapi  katika  ta  genep  biti 
karah  manganan  hampatong  de- 
wae  idja  sal  aka  bulau ,  idja  tam- 
pan lengan  keton  indu  kasalan 
keton. 

8.  Maka  Asur  karah  halelek  awi 
padang  idja  djaton  ain  olon,  awi 
mandau  dia  ain  olo  kalunen ;  tapi 
ia  karah  rusak  tuntang  hadari  awi 
padang  kea,  kara  oloe  idja  gan- 
tjang  ta  karah  munos  lenjoh. 

9.  Awi  kikahe  ia  karah  hadari 
tanggoh  kotae,  kara  mantire  ka- 
rah tarawen  pararawoh  awi  bande- 
rangku,  koan  Jehowa,  idja  apui 
ajue  puna  hong  Sion .  tuntang 
akae  hona;  Jerusalem. 


BAGI  32. 

Karadjaan  Hatalla   bewai,    idja  jika 
kasanang   tuntang  salaruat. 


1.  JMaka  ita !  aton  Radjakarkh 
marentah  hong  katetek ,  tuntang 
kara  mantire  karah  mimbing  kwasa 
huang  kabudjur. 


jes.30.31.32. 


JESAIA. 


245 


2.  Tii  kilau  indu  mangandjungeD 
barat,  indu  iika  kalindong  maha- 
kan  udjan  tumbok  bukn;  iii  kilau 
tahasak  clanum  intu  iika  keang 
kamahau,  kilau  kaugkalingen  batu 
hai  intu  petak  ngarising. 

3.  Maka  matan  iivvcn ,  idja  puna 
marenang,  djaton  maku  ngam- 
butep,  tinai  pinding  awen,  idja 
tantai  mahining,  karah  manje- 
niih. 

4.  Tuutang  atiii  olo  awang  ka- 
naka karah  mangadji  kaapik,  tun- 
tang  djelan  olo  idja  laleket  karah 
rentas  tuntang  tarang  aughe. 

5.  Olo  gila  djaton  akan  inje- 
wut  tuan  hindai,  tinai  olo  bisit 
djaton  hindai  karah  inggara  ba- 
djoha. 

G.  Krana  olo  gila  baja  masuman 
kagilae,  tuntang  atiiie  mangarang- 
ka  kadarhaka,  mangat  mandjadian 
tjalaka,  tuntang  masuman  augh 
sala  tahiu  Jehowa,  nakafa  mam- 
pameher  hambaruan  idja  blau  ,  tun- 
tang mangahana  olo  ujuh,  idja 
haus   belaie ,  mihop. 

7.  Krana  hapus  pakarang  olo 
bisit  bakoho  uras  kapapa;  ia  ma- 
ngarangka  tipu  papa,  mangat  ma- 
rusak  olo  tjalaka  hapan  augh  tan- 
djaro ,  alo  budjur  perkaran  olo 
paha  ta. 

8.  Tapi  kahandak  olo  hai  patut 
hai  kea ,  tuntang  ia  akan  mahaga 
k  a  patut. 

9.  Mendeng  keton ,  kara  bawi 
idjalaja,  hining  aughku  ;  keton, 
anak  bawi  idja  langak,  tarima  ko- 
takku  akan  pinding  keton. 

10.  Ara  njelo  hindai ,  ta  maka 
keton  idja  langak  karah  hagendjah, 
krana  getem  anggor  palus  djaton, 
djaton  kea  buan  keton  beken  akan 
imumpong. 

11.  Tariiwon  .  o  olo  bawi  awang 


laja ,  hagendjah ,  anak  bawi  idja 
langak ,  engkak  pakaian  keton , 
lulus  bereng  keton,  kepan  tapih 
bidak  intu  kahang  keton. 

12.  Olo  karah  manangis  mane- 
kap  usoke  tagal  kara  tana  bahalap, 
tagal  kara  batang  anggor  awang 
pamua. 

13.  Krana  duhi  tuntang  anak 
karah  lembut  mananjap  tanah  olo 
ajungku,  toto  alo  intu  iika  hu- 
man karami  kea,  hong  lewu  idja 
puna  babigal  handjak  rantang. 

14.  Krana  kara  huma  hai  tun- 
tang bahalap  karah  benjem,  lalcn- 
ton  lewu  tii  karali  terai;  tjandi 
gantong  tuntang  kara  aka  dahen 
awang  beken  mandjadi  lowang  pa- 
lus  dapit,  iika  kahandjak  kali- 
dai  hutan,  iika  kawan  meto  mu- 
rep; 

15.  Sampai  Rogh  bara  ngambo 
inusuh  akan  ita.  Tii ,  maka  pa- 
dang  tunis  karah  mandjadi  tana 
pamua ,  tinai  tana  pamua  karah 
inggara  kajuan.  —  (44,3.) 

16.  Kapatut  karah  melai  hong 
padang  tunis,  tuntang  katetek 
mukong  tana  pamua. 

17.  Maka  bua  ketetek  tii  kasa- 
nang ,  tuntang  kadjarian  katetek 
tii  kalandang  tuntang  kasanai  ka- 
tatahi. 

18.  Tii  djalahan  olo  ajungku 
karali  melai  hong  human  kasa- 
nang ,  Jiong  aka  landang ,  hong 
kaleka  berkat  tuntang  kasanai. 

19.  Tapi  anion  kajuan  tii  indu 
irusak  ,  tii  karali  lawo  udjan  kara- 
ngan  paham,  tuntang  lewu  tit  ka- 
rah imparenep  haliai. 

20.  Imberkat  keton  handiai,  idja 
inalan  hong  hapus  saran  danuni. 
keton  idja  manjoho  sapi  tuntang 
kalidai   nguan  hetii. 


jes.  32. 


246 


JESAIA. 


BAGI  33. 

Musoh  akan  rusak  ;  Sion  manang  indohop 
Hatallae. 


1.  1  ajah  ikau,  idja  parusak! 
angatm  ikau  dia  irasak?  ikau  idja 
parampas ,  angatm  ikau  dia  iram- 
pas?  Amon  ikau  djari  mahapus 
parusakm ,  ta  ikau  kea  karah  iru- 
sak;  amon  ikau  djari  mampalepah 
gawim  marampas,  ta  ikau  kea  ka- 
rah irampas. 

2.  O  Jehowa,  pasi  ikai,  krana 
ikai  menlai  ikau;  kalah  ikau  man- 
djadi  indu  lengan  awen  genep  han- 
djewu,  toto  indu  salamat  ikai  me- 
toh  katika  tjalaka. 

3.  Awi  augh  lalento  paham  kara 
djalalian  olo  akan  pararawoh,  tun- 
tang  kara  olo  kapir  akan  kasabu- 
ran  amon  Ikau  manggatang  arepm. 

4.  Ta  kara  talo  irampas  keton 
karah  irunap  kilau  bitik,  olo  ka- 
rah manangkero  kantakanta,  kilau 
sangkalap  kadjokkadjoka  hetaheta. 

5.  Jehowa  idja  pangkahai,  kra- 
na ia  melai  intu  aka  gantong;  ia 
djari  manjuang  Sion  dengan  kabu- 
djur  tuntang  katetek. 

6.  Maka  intu  katikam  ta  karah 
aton  kapertjaja  tuntang  kutoh  sa- 
lamat, kapintar  tuntang  kaharati; 
tinai  kikah  dengan  Jehowa  karah 
indu  pan  at  an  m. 

7.  Ita!  kara  pangkalima  baris 
awen  mantehau  intu  ruar,  tuntang 
sarohon  kasanang  manangis  pa- 
ham. 

8.  Kara  djalan  djari  rusak  be- 
njem,  olo  teiai  mahoroe  kara  pe- 
lek.  Ja,  mangarak  djandji,  ia  ma- 
rusak  kara  lewu,  tuntang  djaton 
paraba  idja   biti. 

9.  Tanah  ta  rusak  karakkaraka, 
Libanon    njukok    tuntang    blaju , 


Saron  mandjadi  tunis  benjem,  ti- 
nai Basan  tuntang  Karmel  aka 
palengkau  augh  tangis. 

10.  Toh  aku  handak  mendeng, 
koan  Jehowa ,  toh  aku  handak 
manggatang  arepku ,  toh  aku  han- 
dak mamprahan  kahaingku ! 

11.  Keton  manihi  tampilai,  tun- 
tang manak  apis;  kadjohon  keton 
mandjadi  apui  idja  kuman  keton 
lepalepah. 

12.  Kara  djalahan  olo  karah 
ingahu  kilau  ketok ,  kilau  duhi 
idja  inatak  maka  awen  karah  le- 
pah  inusul  hapan  apui. 

13.  Toh,  hining  keton  idja  ke- 
djau,  talo  idja  djari  iawiku;  tun- 
tang keton  idja.  tokep,  kasene 
kwasangku. 

14.  Kara  olo  badosa  hong  Sion 
djari  tar  a  wen,  kara  olo  haliau 
djungun  hagendjah;  awen  hamauh: 
awe  ita  tau  melai  darah  apui  pa- 
njeha?  awe  ita  olih  tokep  barah 
katatahi  ta? 

15.  Idja  manandjong  huang  ka- 
tetek, tuntang  manjewut  kapatut, 
idja  djaton  maku  ontong  kadarha- 
ka ,  idja  mambirik  lokape ,  bela 
leket  sudok,  idja  mamaleng  pin- 
dinge ,  djaton  maku  mahining 
utang  daha,  idja  mangambutep 
matae,  djaton  maku  mita  talo 
papa: 

16.  Ta  ta  karah  mangkalewn 
hong  aka  gantong ,  tuntang  aka 
dahen  hong  bukit  batu  karah  indu 
aka  kalindonge ;  panginae  kariih 
inenga  akae,  tuntang  danume  dja- 
ton balentas. 

17.  Matain  karah  manampajah 
radja  ta  huang  kahalape,  tuntang 
ikau  karah  mita  tanah  luas  lom- 
bah  ta". 

18.  Ataim  karah  manahiu  kadja- 
ka    horan ,    sambil  hamauh :    kwe 


jes.  33. 


JE8AIA. 


247 


karS  pangulu ,    kwc  hakim ,    kwe 
karii  mantir  parang? 

19.  Ikau  djaton  akan  mita  liin- 
dai  utus  olo  gagah  tii,  idjii  kaput 
palekas  aughe,  sampai  djaton  tau 
ihining,  tuntang  bakahut  augh 
djelae,  sampai  olo  djaton  tau  ha- 
ratie. 

20.  Tampajah  Sion  ta,  lewun  ita 
hapumpong  sombajang ;  matam  ka- 
rah mauampajah  Jerusalem,  aka 
melai  idja  sanang  tit ,  tingkap  idjii 
djaton  inatnput ,  idja  pasake  djaton 
tarahanggut  palus  katatahi,  tun- 
tang tali  djantare  djaton  tarageto. 

21.  Malainkan  Jehowakariih  kwa- 
sa  heta  hindja  ita;  ara  sungai  tun- 
tang batangdanum  lombah  karah 
aton  beta ,  sampai  top  djaton  tau 
dimpab  badajong,  tinai  banama 
bai  mabin  djaton  tau  banimpa 
beta. 

22.  Krana  Jehowa  indu  hakim 
ita ,  Jehowa  idjii  manenga  prentah 
akan  ita ,  Jehowa  radjan  ita ;  ia 
karah  mahaga  ita. 

23.  Tapi  karii  talin  keton  djari 
tendur,  tuntang  djaton  tau  toto 
mandahen  tihang,  djaton  mambu- 
djur  birang  rajar.  Tii  kutob  talo 
irampas  karah  imbagi,  sampai  olo 
batimpang  kea  manduan  rampasan. 

24.  Dialo  idjii  biti ,  idjii  melai 
heta\,  karah  hamauh:  aku  toh 
lembii  haban.  Krana  karii  olo , 
idja  melai  huange,  djari  iampun 
karii  dosae. 


BAGI  34. 


llukum   riatalla  alcan  kara  djalalian  olo 
bauGranff. 


1.   J^toetoh ,    keton    karii    olo 


kapir ,  uka  mahining ,  seniih,  karii 
djalalian  olo  !  buab  petak  mahining 
tuntang  awang  hundjue,  bapus 
kaluncn  tuntang  awang  huange 
samandiai. 

2.  Krana  Jehowa  malait  kara 
olo  kapir,  tuntang  ia  paham  sa- 
ngit  dengan  karii  tawon  a  wen;  iii 
handak  mangahem  iiwen,  palus 
manjaragb  iii  indu  impatai. 

3.  Tinai  kara  oloe  idja  impatiii 
karah  indjakah ,  sampai  ewau  ka- 
rame  manampur  bara  hantue,  sam- 
pai  dahae  marasap  hong  karii  bu- 
kit. 

4.  Tinai  kawan  talo  bandiai  bong 
langit  karah  lenjoh,  tuntang  langit 
karah  imbalon  kilau  balon  surat, 
tii  kawan  talo  huange  akan  badu- 
roh,  kilau  dawen  anggor  baduroh 
bara  batange,  tuntang  kilau  durob 
bua  korma  bara  taroke. 

5.  Krana  padangku  hong  langit 
djari  paham  mandoi  daha;  ita! 
djeta  karah  lawo  indu  bukum  akan 
Edom,  bundjun  utus  olo  idjii  han- 
dak ingahemku  tii. 

6.  Padang  Jehowa  mandoi  da- 
ha, barumur  enjak,  awi  dahan 
anak  tabiri  tuntang  tabiri  hatuiie, 
awi  banakat  kuain  kara  kambing 
hatuiie;  krana  Jehowa  malalus  pa- 
rapah  akae  hong  Bosra ,  ia  paham 
manjambalib  hong  tanah  Edom. 

7.  Ta  kara  badak  akan  tamput 
balongkang  baiak  awen  ta,  tinai 
kara  sapi  hatuae  tuntang  kara 
sapi  idjii  baseput ,  sampai  bapus 
tanahe  marasap  dahae,  hapus  pe- 
take  harumur  awi  enjake. 

8.  Krana  djetii  puna  andau  pa- 
maliih  Jehowa,  njelon  panjulang  . 
tagal  perkaran  Sion. 

9^  Ta  kariih  sungiii  iiwen  ho- 
bab  mandjadi  minjak  tanah ,  tun- 
tang  hapus  pctake  mandjadi  bari- 


jes.33.34, 


248 


JESAIA. 


rang ;    toto ,    hapus    tanahe    man- 
djadi minjak  tanah  idja  bakahu. 

10.  Palus  handau  hamalem  cljeta 
djaton  belep ,  tapi  sampai  katatahi 
asepe  akan  njampulok ;  girirrnang- 
girir  djeta  magon  rusak,  tinai 
palus  dapit  katatahi  olo  djaton 
akan  mahoroe  beta.  —  (Pangarld, 
3.) 

11.  Malainkan  burong  kulit  tun- 
tang  tahatong  karah  manjores  ta , 
kamiak  tuntang  burong  kak  ka- 
rah melai  heta;  krana  la  handak 
raalalus  ukur  karusak  heta,  tun- 
tang hapan  talin  tararabu  la  ma- 
ngarak  ta  lepalepah. 

12.  Djaton  karah  aton  olo  hai 
idja  tau  marentah  heta ,  tinai  kara 
mantire  uras  nihau  haiang. 

13.  Intu  aka  humae  awang  hai 
tuntang  bahalap  karah  lernbut 
duhi,  talo  hamberang  tuntang  unak 
mananjap  kara  kotae;  djeta  indu 
aka  naga,  tuntang  indu  aka  bu- 
rong onta  murep.  —  (13,21.) 

14.  Kara  ampin  rneto  idja  papa 
tuntang  basiak  karah  hakawan 
heta,  kara  kamba  clumadamaha 
beta,  tuntang  idjin  masan  heta, 
inandino  aka  sanang. 

15.  Lalidi  karah  manjarangan  pa- 
lus nanteloh  heta,  tuntang  mamu- 
sit  tantelohe  mahaga  anake  hong 
aka  kandjungen  heta;  tinai  kara 
nasar  karah  hakampeleng  heta. 

16.  Toh,  gauhong  surat  Jehowa, 
tuntang  basa;  djaton  idja  kabawak 
kara  talo  ta  mahin  karah  tapas, 
dialo  idja  awang  djaton  tulus; 
krana  la  kea  idja  djari  manjewut 
ta  hadjamban  njaraangku,  tuntang 
Rogh  ajue  karah  mandjadiae. 

17.  Krana  la  haliai  djari  manu- 
kas ta  akan  awen,  lengae  kea 
mambagi  ta  akae  lepalepah;  palus  J 
katatahi  awen   karah  manjores  ta,  ■ 


girirmanggirir    awen  karah    melai 
beta. 


BACtI  35. 

Olo  ungkup  Ilatalla  karah  salamat 
katatahi. 


1.  lapi  padang  benjem  tuntang 
aka  keang  kamahau  ta  karah  man- 
djadi  aka  mangat,  tanah  karakka- 
raka  ta  karah  ramirami  tinai,  tun- 
tang mangambang  kilau  mawor. 

2.  Djeta  karah  mangambang  ba- 
halahalap ,  tuntang  baramirami , 
huang  kara  kahandjake  tuntang 
karantange.  Kahain  Libanon  djari 
inenga  akae,  kabungas  Karmel 
tuntang  Saron ;  awen  heta  karah 
mita  kahain  Jehowa,  kabungas 
Hatallan  ita. 

3.  Kantjakantjang  lenga  awang 
mandulai,  tekatekang  utut  awang 
paleko ! 

4.  Suman  akan  atiii  idja  pikah: 
tanggatanggar  atai  keton,  ala  mi- 
kah;  itii!  Hatallan  keton  akan  du- 
mah ,  uka  mamalah ,  Hatalla  aton 
dumah,  uka  manjulang  mawi  olo 
papa,  tuntang  mandohop  keton. 

5.  Katika  ta  matan  olo  babuta 
karah  imparenang,  tuntang  pin- 
ding  olo  badengen  karah  irewans'. 
—  (Jfatt.  11,5.) 

6.  Katika  ta  olo  batimpang  ka- 
rah  manangkadjok  kilau  badjang, 
tuntang  djelan  olo  bisu  karah  ma- 
lahap;  krana  sungai  karah  lembut 
hong  padang  benjem ,  kutoh  taha- 
sak  hong  aka  keang  kamahau  ta. 

7.  Tanah  ngarising  ta  mandjadi 
loan,  petak  keang  karitip  mandjadi 
lowang  danum.  Intu  aka  kara 
naga  ta  djari  melai  kawan  meto 
karah    masan;    oru   bahalap  karah 


jes.  34.  35. 


JKSAIA. 


241) 


lembut     heta    manganti     garising 
tuntang  rampiang. 

8.  Maka  hetii  karah  aton  kara- 
tak,  djalan  rampar  idjii  inggara 
brasih;  olo  kihal  djaton  akan  ma- 
horoe  heta,  baja  djeta  puna  akan 
iiwen  bewiii ;  olo  handiai  idja  ma- 
horoe  beta,  alo  idja  humong  ma- 
liin  djaton  karah  lajang.  —  (Joh. 
12,44;14,f>.) 

9.  Singa  djaton  heta,  tinai  karii 
ampin  meto  basiak  djaton  tamii 
heta,  puna  djaton  karihaue  heta, 
baja  olo  idja  iliwus  ta  karah  ma- 
nandjong  heta. 

10.  Olo  idja  inewus  Jehowa  tii 
karah  buli,  palus  sampai  Sion  tun- 
tang basasurak;  kahandjak  idja 
katatahi  karah  aton  hundjun  tako- 
loke;  kahandjak  tuntang  karan- 
tang  karah  manjangkulep  awen; 
tapi  kara  ampin  kapaha  tuntang 
kamunguh  akan  niliau  hadavi.  — 
(Pan  gar. 1 ,16.) 


BAGI  36. 

Jerusalem  ingapong  Sanherib. 


1.  JJjadi,  hong  njelo  apatwalas 
kahum  karadjaan  Hiskia ,  maka 
.Sanherib,  radja  Asur,  aton  dumah 
mamarang  kara  kota  hong  tanah 
Jiula,  tuntang  ia  tnampalah  man- 
dino  ta.  —  (2.Radjal$,l3.) 

2.  Maka  radja  Asur  manjoho 
Rabsake  bara  Lagbis  talih  Jerusa- 
lem, tanggoh radja  Hiskia,  mimbit 
kawan  parang  idja  karaan  kariie; 
ia  ta  mendeng  hong  parit  talaga 
idja  hong  aka  gantong  ta,  idja  da- 
rah  djalan  akan  aka  tukangpinatu 

3.  Ta,  maka  Eljakim,  anak 
llilkia,  mantir  dalam,  tuntang 
Sebna,  djnrutulis,  tinai  Joah,  anak 


Asap,  mangkubumi  ta,  blua  lewu 
manjupa  is. 

4.  Maka  koan  Rabsake  dengan 
awen:  Sanan  keton  akan  Hiskia, 
kakai  augh  radja  hai,  radja  Asur: 
kilen  ampin  kaharapm  toll ,  idja 
niagon  iharapm? 

5.  Koangku,  augh  totokra  be- 
wai ikau  hamauh  :  aton  bewlii  aka) 
tuntang  kwasa  hindai  hapan  bapa- 
rang.  Intu  awe  toh  ikau  harap, 
sampai  ikau  petah  balekak  deng- 
angku? 

6.  Mikah  ikau  bara])  hong  de- 
rail humbang,  hong  Misir  ta,  idja, 
amon  hapan  olo  basokah ,  palus 
madjok  lengae?  Tumon  ta  Parao, 
radja  Misir  ta,  dengan  kara  olo 
awang  harap  ia. 

7.  Tapi  mikah  koam  dengang- 
ku :  ikai  harap  Jehowa,  Hatallan 
ikai.  Dia  djeta  ia,  idja  djari  inga- 
nan  Hiskia  kara  akae  tuntang 
kara  mesbehe,  palus  ia  djari  ma- 
njoho olo  Juda  tuntang  Jerusa- 
lem: tikas  hong  mesbeh  idja  toh 
keton  akan  manjembah  sombajang? 

8.  Toll    kalah,    hataro    dengan 
i  tuangku,  radja  Asur;  aku  handak 

manenga  akam  dua  kojan  badjaran, 
djaka  olihm  manggenep  karii  olo 
idja  mukong  hundjue. 

9.  Kilen  toh  ikau  tau  malawan 
idja  biti  bara  karii  mantir  tuangku. 
idja"  pangorike  haliai!  Tapi  ikau 
harap  Misir ,  tagal  karii  karetae 
tuntang  hadjarae. 

10.  Tinai  kamiiam,  sala  bar:! 
augh  Jehowa  panggoetku  marang- 
gar  tanah  toh,  mangat  marusake? 
Jehowa  kea  djari  manjoho  aku: 
lius,  ranggar  tanah  tii,  rusak  djetii. 
'  11.  Tii  koan  Eljakim,  Sebna .  iiwcn 
j  telo  Joah,  tombah  augh  Rabsake : 
|  Kalah  hakotak  dengan  rewarm  ha- 
luan   basan   olo  Aram,    krana   ikiii 


1  i 


1  -K-K- 


jes.  35.  36. 


250 


JESAIA. 


harati  basa  ta;  ala  hakotak  dengan 
ikai  hapan  basan  olo  Juda  intu 
pinding  olo  ara,  awang  mendeng 
lmndjun   pagar  batu. 

12.  Tapi  tombah  Eabsake :  Angat 
keton,  tuangku  djari  manjoho  aku 
manalih  tuan  keton  atawa  keton , 
mangat  masuman  augh  toh?  dia 
djeta  akan  kara  olo  idja  mondok 
lmndjun  pagar  batu,  idja  sama  de- 
ngan keton  akan  kuman  taie  tun- 
tang  mihop  kahite? 

13.  Tumon  ta  Eabsake  mendeng, 
palus  manuki  tatehau  hapan  basan 
olo  Juda,  koae:  Hining  keton 
augh  radja  hai,  radja  Asur. 

14.  Tumon  toh  augh  radja:  ala 
keton  maku  inipu  Hiskia,  krana 
ia  djaton  tau  maliwus  keton. 

15.  Tinai  ala  keton  maku  injoho 
Hiskia  harap  intu  Jehowa,  koae: 
toto  ,  Jehowa  karah  maliwus  ita  , 
lewu  toh  djaton  ia  handak  man- 
djuluke  penda  lengan  radja  Asur. 

16.  Mh  keton  tarima  augh  His- 
kia; krana  kakai  augh  radja  Asur: 
kalah  keton  blaku  asi  intu  aku , 
palus  blua  tanggoh  aku,  ta  genep 
bitin  keton  tau  kuman  bua  ba- 
tang  anggor  ai,  bua  batang  korma 
ajue,  genep  bitin  keton  tau  mihop 
danum  kalin  ajue. 

17.  Sampai  aku  dumah,  palus 
manduan  mamungkat  keton  akan 
tanah ,  idja  tumon  tanah  keton 
kea,  tanah  idja  hagendom  tuntang 
bara  anggor,  tanah  idja  kutoh 
panginan  tuntang  pambulan  ang- 
gor. 

18.  -Ma  keton  maku  impalajang 
Hiskia,  awie  hamauh:  Jehowa  ka- 
lah  maliwus  ita.  A  ton  kea  hatal- 
lan  kara  utus  olo  beken  djari  ma- 
liwus tanahe  bara  lengan  radja 
Asur  ? 

19.  Hong  kwe  kara  hatallan  Ha- 


mat  tuntang  Arpad?  kwe  hatallan 
Separwaim?  Aton  kea  ia  djari  ma- 
liwus Samaria  bara  lengangku? 

20.  -ZEwe  bara  kara  baris  hatal- 
lan tanah  handiai  ta ,  idja  djari 
maliwus  tanahe  bara  lengangku , 
sampai  Jehowa  akan  maliwus  Je- 
rusalem bara  lengangku  ? 

21.  Tapi  olo  ta  manjuni,  djaton 
tombah  idja  kabawak  aughe,  basa 
aton  prentah  radja :  ala  keton  tom- 
bah aughe. 

22.  Limbah  ta  Eljakim,  anak 
Hilkia ,  mantir  dalam ,  tuntang 
Sebna,  djurutulis,  awen  telo  Joah, 
anak  Asap ,  mangkubumi  ta ,  buli 
Hiskia,  haiak  pakaiae  barabit;  pa- 
lus awen  masanan  akae  kara  augh 
Eabsake  ta. 


BAG  I  37. 

Hiskia  blaku  intu  Hatalla,  Natalia 
marusak  olo  Asur. 


1 .  JJjadi ,  sana  radja  Hiskia 
mahining  aughe  ta,  maka  ia  ma- 
rabit  pakaiae,  palus  hatapih  bidak, 
balalu  tama  human  Jehowa. 

2.  Limbah  tit  ia  manjoho  Elja- 
kim, mantir  dalam,  tuntang  Sebna, 
djurutulis,  tinai  bakas  imam,  idja 
uras  hatapih  bidak,  manalih  nabi 
Jesaia,  anak  Amos. 

3.  iEwen  ta  hamauh  dengae : 
Kakai  augh  Hiskia:  andau  toll 
andau  kadjakii,  andau  kapaha  tun- 
tang hukum;  olo  handak  manak  , 
tapi  djaton  tau  luas. 

4.  Ajaajau  Jehowa,  llatallam. 
handak  mingat  karri  augh  Eabsake, 
idja  injoho  tuan  ajue,  radja  Asur, 
nakara  hababaka  Hatalla  idja  be- 
lom ,  tuntang  mamapa  ia  hapan 
augh,  idja    djari    hining    Jehowa, 


jes.86.  37. 


JESAIA. 


251 


Ilatallam;  toh,  kaliih  ikau  mambo 
aughm  blaku  akan  olo  idja  batisa 
toh,  idjii  magon  aton. 

5.  Maka  mantir  radja  Hiskia 
ta  sampai  Jesaia. 

6.  Takoan  Jesaia  dengan  awen : 
Soman  akan  tuan  keton  tumon 
toh:  kakai  augh  Jehowa:  ala ikau 
mikiih  kara  augh  ta,  idja  djari  hi- 
ningm,  icljii  djari  hapan  mantir  ra- 
dja Asur  manawah  aku. 

7.  Itiim,  aku  handak  marapait 
rogh  akae,  sampai  ia  mahiniiig 
augh  riwut,  balalu  buli  tanahe 
tinai,  tuntang  huang  tanahe  aku 
handak  mampatai  ia  hapan  padang. 

8.  Maka  Eabsake  buli,  tuntang 
hasondau  dengan  radja  Asur  ma- 
marang  Libna ;  krana  ia  djari  ma- 
hiniiig radja  djari  harikas  bara 
Laghis. 

9.  Maka  aton  lembut  augh  ri- 
wut, masuman  radja  Tirhaka,  radja 
Kus,  djari  hagoet,  handak  hapa- 
rang  dengan  radja  Asur.  Amon 
radja  mahining  augh  ta,  maka  ia 
manjoho  sarohae  tinai  mananggoh 
Hiskia,  sambil  hamauh : 

10.  Tumon  toh  suman  keton 
akan  Hiskia,  radja  Juda :  ala  ikau 
maku  imunga  Hatallam,  idja  iha- 
rapm,  sampai  ikau  hamauh:  Jeru- 
salem djaton  karah  indjuluk  akan 
lengiin  radja  Asur. 

11.  Ikau  djari  mahining  talo 
djari  iawi  radja  Asur  dengan  karii 
tanah  awang  impakalahe;  kilen 
ikau   toh,  tau  ikau  lapas? 

12.  Kara  hatallan  utus  olo  ban- 
ditti, idja  djari  irusak  tatoku,  aton 
iii  djari  malhvus  olo  ajue?  Gosan, 
llaran,  Resep,  tuntang  olo  Eden, 
idja  horan  hong  Telasar? 

13.  Hong  kwe  radja  Hamat,  ra- 
dja Arpad,  radjan  lewu  Separwaim, 
Hena  tuntang  Iwa? 


14.  Maka  limbah  Hiskia  mana- 
rima  surate  ta  bara  lengiin  saro- 
han,  tuntang  djari  mambasa  djeta, 
ta  ia  palus  hagoet  tamii  human 
Jehowa;  balalu  Hiskia  mambirang 
surat  ta  hong  baun  Jehowa. 

15.  Tuntang  Hiskia  blaku  don 
hong  baun  Jehowa,  koae: 

16.  O  Jehowa,  Tuhan  karii  k;i- 
wan  talo  belom,  ikau  Hatallan  Is- 
rael, idja  melai  helat  Kerubim  tii! 
Ikau  toh,  tikas  ikau  bewiii  idja 
Hatalla  mahundjun  karii  karadjaan 
hapus  petak,  ikau  djari  manampa 
langit  tuntang  petak. 

17.0  Jehowa,  talingan  pindingm, 
hining;  o  Jehowa,  renang  matain, 
tampajah !  hining  karii  augh  San- 
herib,  idja  djari  mampaif  sural 
toh  hapae  manawah  ,  Hatalla  idja 
belom. 

18.  Toto,  o  Jehowa,  radja  Asur 
ta  djari  marusak  karii  karadjaan 
tuntang  tanahe; 

19.  Tuntang  ia  djari  mandjakah 
dcwan  kara  tanah  tii  akan  apui: 
krana  djeta  djaton  toto  Hatalla, 
tapi  tampan  lengiin  olo,  kaju  tun- 
tang batu  bewai,  tagal  ta  djetii 
djari  irusak  awen. 

20.  Tapi  ikau,  o  Jehowa,  Ha- 
tallan ilcai,  lapas  ikai  bara  lengiie. 
tumon  tii  kara  karadjaan  kalu- 
nen  akan  kasene,  baja  ikau  Je- 
howa tonggal  kabuatm  bewai  Ha- 
talla. 

21.  Ta  Jesaia,  anak  Amos,  ma- 
njoho olo  masuman  akan  Hiskia 
kalotoh:  kakai  augh  Jehowa,  H;i- 
tallan  Israel:  talo  icljii  ilakum  hong 
aku  tagal  Sanherib,  radja  Asur. 
aku  djari  mahininge. 

22.  Maka  djetoh  augh,  idja  inje- 
wut  Jehowa  mawi  iii:  budjang 
bawi,  Sion  anak  bawi  tii,  manga- 
bela  ikau,  ia  hababaka  ikau;  anak 


JES.  6t. 


252 


JESAIA. 


Jerusalem  ta  manggiling  takoloke 
manawah  ikau. 

23.  JEwe  djari  inawahm  tun- 
tang  iandim?  malawan  awe  ikau 
djari  mampadjoho  aughm,  tuntang 
manggatang  matam  gantogantong? 
Malawan  la,  idja  aka  karasih 
Israel ! 

24.  Hadjamban  djipem  ta  ikau 
djari  manawah  Jehowa,  sambil  ha- 
mauh  :  awi  kutoh  karetangku  aku 
djari  mandai  kara  tantan  bukit, 
sampai  Libanon  kea,  tuntang  ba- 
tang  seder  awang  mangkahemer 
ampie ,  tinai  batang  goper  awang 
kapala  bahalap  djari  inawengku , 
mimes  tapakan  putinge,  mandas 
kajuae  aka  bahalap  haliai. 

25.  Aku  djari  mangali,  tuntang 
djari  mihop  danum  ain  olo  beken, 
hapan  tatap  paingku  aku  djari  ma- 
neah  kara  sungai  intu  aka  idja 
ingapongku. 

26.  Kilen,  djaton  ikau  djari  ma- 
hining,  helo  horan  mahin  djari  ka- 
lota  gawingku?  tinai  usausang  aku 
djari  manukas  manatap  talo  ta? 
maka  toh  aku  djari  malalus  talo 
tii  hapan  ikau ,  mangat  marusak 
lewu  dahen,  mandjadi  tnjok  batu 
tataitataia. 

27.  Tagal  ta,  maka  kara  olo  idja 
mangkalewu  heta  uras  kilau  pan- 
dak  lengae,  ia  mikah  tuntang  rung- 
kok,  mandjadi  kilau  oru  tuntang 
sajor  hong  padang,  kilau  oru 
keang  intu  sapau  huma,  kilau  talo 
manjawang,  idja  djaton  tau  ma- 
mating. 

28.  Maka  tawangku  akam,  pa- 
nesekm  panulim,  tinai  kara  kasang- 
itm  malawan  aku. 

29.  Toh  awi  kasangitm  malawan 
aku,  basa  kadjohon  aughm  djari 
sampai  pindingku,  maka  aku  han- 
dak  mamesek  manjaluang  urongm, 


tuntang  mangkepan  gandalingku 
hong  njamam,  palus  handak  ma- 
nunda  ikau  buli  mahoroe  djalan 
idja  ihoroem  tesek. 

30.  Maka  djetoh  indu  kata  akam : 
njelo  toh  olo  karah  kuman  talo 
awang  haring,  tinai  njelo  rahian 
talo  awang  haring  tinai  bara  djeta ; 
tapi  intu  njelo  telo  keton  akan 
inalan  tun-tang  manggetem ,  mim- 
bul  pambulan  anggor  tuntang  ku- 
man  buae. 

31.  Krana  idja  katapasan,  tisan 
ungkup  human  Juda  ta,  karah 
muhat  akanpenda,  tuntang  mamua 
intu  ngambo  tinai. 

32.  Krana  bara  Jerusalem  tisae 
ta  karah  barangkap,  tuntang  idja" 
katapasan  ta  bara  bukit  Sion;  ka- 
sangit  kabehun  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom,  karah  ma- 
lalus  ta. 

33.  Tagal  ta,  tumon  toh  augh 
Jehowa  mawi  radja  Asur:  ia  dja- 
ton akan  tama  lewu  toh,  malekas 
idjii  kaputjok  anak  panah  mahin 
dia  akan  huange,  djaton  idja  kram- 
bar  talawang  karah  sampai  darah 
lewu  toh,  djaton  ia  akan  mampen- 
deng  kota  tasaran  hapae  mawi  le- 
wu toh. 

34.  Djalan ,  idja  djalae  tesek , 
djeta  kea  akan  ihoroe  buli  tinai ; 
tapi  lewu  toh  ia  djaton  akan  ta- 
mae,  koan  Jehowa. 

35.  Krana  aku  handak  manga- 
lindong  lewu  toh,  mangat  maliwus 
ia,  djeta  tagal  aku,  tuntang  tagal 
rewarku   Dawid. 

36.  Ta ,  maka  malaikat  Jehowa 
aton  blua,  palus  mampatai  hong 
aka  olo  Asur  bapodok  saratus 
hanja  pulu  lima  kojan  biti.  Djadi, 
amon  olo  misik  haiak  djadjewu , 
baitae  samandiai  heta  hantun  olo 
babewai.  —  (17,14;31,8.) 


jes.  37. 


JESAIA. 


25:; 


37.  Ta  Sanherib,  radja  Asur,  ha- 
rikas,  balalu  buli,  tuntang  i;i  me- 
lai  hong  Niniwe. 

38.  Djaditinai,  amon  ia  towang- 
tabanga  hong  human  dewae  Nis- 
rogh,  tii  Adramelegh  awen  dua 
Sareser,  anake  idja  hatua,  mampa- 
tai  ia  hapan  padang.  Maka  awen 
dua'  la  mahakan  akan  tanah  Ara- 
rat. Djadi  anake  Esarhadon  man 
djadi  radja  manganti   ia. 


BAGI  38. 

Hiskia  haban  sabalah    matai;    Hatalla 
mampakalah  ia;  ia  manara  Hatalla. 


1.  i\_atika  ta  kea  Hiskia  ha- 
l>an  sabalah  matai;  maka  nabi 
Jesaia ,  anak  Amos ,  manalih  ia , 
sambil  hamauh  dengae :  Kakai  augli 
Jehowa:  kabuah  perkaran  humam, 
krana  ikau  akan  matai,  djaton  bc- 
lom  hindai.  —  (2.Radja2Q,l.) 

2.  Ta  Hiskia  mules  baue  ma- 
naharep  dinding,  tuntang  ia  blaku 
intu  Jehowa. 

3.  Koae :  Job.  Jehowa .  ingat , 
aku  toh  djari  manandjong  intu 
bau in  dengan  katoto  tuntang  ka- 
tetek  atfiiku,  talo  idja  bahalap  intu 
niatam  djari  ilalusku.  Maka  His- 
kia manangis  paham. 

4.  Ta  augh  Jehowa  sampai  Je- 
saia, koae : 

5.  llaluli  ikau,  suman  akan  His- 
kia: kakai  augh  Jehowa,  Halallan 
tatom  Dawid:  aku  djari  mahining 
lakudoam ,  aku  djari  mita  djohon 
matam;  itam,  aku  handak  manda- 
hang  umurm  limawalas  njelo  hindai. 

6.  Tinai  aku  handak  malapas 
iknu  bara  lengiin  radja  Asur,  tun- 
tang lewu  toll,  krana  aku  handak 
mangalindong  leAvu  toh  totototo. 


7.  Djetoh  kata  bara  Jehowa 
akam,  Jehowa  toto  handak  mala- 
lus  anghe,  awang  djari  injewute: 

8.  Itam,  kangkalingan  ukur- 
andau,  idja  hong  ukuv-andau 
Aghas  tii,  aku  handak  mampa- 
undure  sapulu  djam.  Tumon  tii 
maka  kangkalingan  tii  undnr  sa- 
pulu djam  tinai,  awang  djari  iha- 
laue. 

9.  Maka  djetoh  surat  Hiskia. 
radja  Juda,  limbah  ia  djari  haban 
sabalah  matai  tuntang  djari  kalah 
perese  ta: 

10.  Aku  djari  hamauh:  awiparu- 
belomku  basempong,  maka  aku 
akan  mohon  tama  bauntonggang 
kubur,  aku  irampas  bara  karii  nje- 
longku  awang  hindai. 

11.  Aku  djari  hamauh:  toh  aku 
djaton  akan  mita"  Jehowa  hindai 
hong  tanah  olo  belom;  toh  aku 
djaton  akan  mita  olo  kalunen  hin- 
dai, basa  aku  melai  dengan  awen 
idja  hong  aka  kahaiang. 

12.  Umurku  djari  nihau,  tun- 
tang inandar  bara  aku  kilau  ting- 
kap  olo  sakatik ;  pambelomku  djari 
inggeto  kilau  lawai  olo  manantang : 
la  manetek  aku  bara  handepange. 
Ikau  raanjempong  andauku  helo 
bara  halemai. 

13.  Angatku:  kalah  djaka  aku 
belom  sampai  djewu;  tapi  kilau 
singa  ia  maramok  kara  tolangku. 
Ikau  manjempong  andauku  helo 
bara  halemai. 

14.  Aku  narahing  kilau  bakaka 
tuntang  burong  kerok,  usousok 
kilau  buiong  dara ;  matangku  ma- 
nangis manjalumbo  kangambo;  0 
Jehowa!  aku  indjaka;  kalah  ikau 
mandal  aku. 

15.  Kilen  aughku  tinai?  Ia  djari 
mandjandji  akangku,  tuntang  djari 
malalus  iii  kea.     Toh  aku  handak 


jes.  37.  38. 


254 


JESAIA. 


batawat   lowalowa  katahin    umur- 
ku  ,  tagal  kapiihan  atiiiku  ta. 

1G.  O  pangkahai  Tuhan !  awi 
asim  olo  belom;  pambelom  taha- 
sengku  uras  hong  dj eta  bewai ; 
krana  ikau  djari  mampahaban  aku 
sabalah  matai ,  tuntang  djari  mam- 
pakalah  aku  tinai. 

17.  Aku  mikah  haiak  manj?e- 
nang  ampong  huang  paham  ka- 
paitku  ta ;  tapi  ikau  djari  masi 
mamalok  harnbaruangku ,  bela  ia 
lawo  akan  palowang  karusak ; 
krana  ikau  djari  manganan  kara 
dosangku  akan  likutm. 

18.  Krana  kubur  djaton  manara 
ikau,  pampatai  djaton  maliorumat 
ikau;  olo  idja  lawo  akan  palo- 
wang ta  djaton  tau  mentai  kato- 
tom  hindai. 

19.  Olo  belom,  baja  olo  belom 
manara  ikau  ,  kilau  aku  intu  an- 
dau  toll.  Bapa  karah  masuman 
katotom  akan  kara  anake. 

20.  Jehowa  djari  ])ahias  maliwus 
aku,  tagal  ta  ita  handak  manjanji 
kara  njanjingku  katahin  pambelom 
ita,  huang  human  Jehowa. 

21.  Maka  Jesaia  djari  manjoho 
olo  manduan  idja  kakurapal  kor- 
ma  ,  manapal  ta  hundjun  bahae  , 
mangat  ia  kaliih. 

22.  Maka  koan  Hiskia:  Narai 
indu  kata,  aku  karah  hagoet  tang- 
i>-oh  human  Jehowa? 


BAGI  39. 


Hiskia  hai  ataie:  liukum  insuman  akae. 


1.  Ivatika  ta  Merodagh  Bala- 
dan ,  anak  Baladan ,  radja  Babel , 
mampait  surat  tuntang  talo  inenga 
akan    Hiskia ;    krana  ia  djari  ma- 


hining,  Hiskia  djari  haban  tun- 
tang djari  kalah  tinai.  —(2. Radja 
20,12.) 

2.  Maka  Hiskia  ramirami  deng- 
an  sarohae  ta ,  palus  ia  mampra- 
han  akan  awen  gudange  aka  pa- 
nataue ,  kara  salaka  bulau,  kutoh 
talo  mangat  ewaue,  tuntang  mi- 
njak  idja  kapala  bahalap,  tinai 
huma  aka  karii  ganggamae ,  tun- 
tang ramoe  samandiai ;  djaton  talo 
huang  humae  tuntang  hong  ha- 
pus  karadjaan  ajue  ,  idja  dia  im- 
prahan  Hiskia  akan  awen. 

3.  Ta  •  nabi  Jesaia  mananggoh 
radja  Hiskia  sambil  hamauh 
dengae :  Kilen  augh  olo  ta ,  bara 
kwe  panumahe  ?  Tombah  Hiskia: 
Bara  tanah  idja  kedjau  olo  ta 
djari  dumah  manalih  aku ,  bara 
Babel. 

4.  Maka  koae:  Narai  djari  it!i 
olo  ta  hong  humam  ?  Tombah 
Hiskia :  ^Ewen  djari  mita  talo 
handiai ,  awang  huang  humang- 
ku ;  dialo  idja  bara  kara  pana- 
tauku,  idja  dia  imprahangku  akan 
awen. 

5.  Tii  koan  Jesaia  dengan  His- 
kia :  Hining  augh  Jehowa ,  Tu- 
han kara  kawan  talo  belom: 

G.  Itam ,  katika  djaladjalau  to- 
kep ,  maka  talo  handiai  awang 
huang  humam,  tuntang  idja  djari 
ingkes  kara  tatom  sampai  andan 
toll,  uras  karah  irampas,  inamput 
akan  Babel ;  djaton  talo  enen 
idja  kariih  katapasan ,  koan  Je- 
howa. 

7.  Tinai  anak  iisom ,  idja  pa- 
nakam  lembut  bara  bentengm, 
karah  .induan  olo,  mangat  raa- 
njang  hong  dalam  radja   Babel. 

8.  Maka  koan  Hiskia,  tombah 
augh  Jesaia :  Buah  bewai  augh 
Jehowa,    idja    djari    insumam    tii. 


JE8.38.39. 


JESAIA. 


255 


Tinai  koae :  Asal  aton  kasanang 
tuntang  katoto  katahiu  pambe- 
lomku. 


BAGI  40. 


Hatalla  handak  inampoiig  mampnngat 
olo  ai;  karii  dewa  tuntang  olon  puna 
haiang ,  Hatalla  bewiii  klja  kwasa  tun- 
tang pamasi. 


1.  A.mpong,  ampong  oloajung- 
ku !  koan  Hatallan  keton. 

2.  Hakotak  dengan  Jerusalem 
tumou  ataie ,  tehau  suman  akae  , 
wajah  parange  djari  hapus,  karii 
kadarhakae  djari  injapan,  krana 
iii  djari  mandino  bara  lengan  Je- 
howa lipet  dua  tagal  kara  dosae. 

3.  Aton  augh  olo  mantehau 
hong  padang  benjem :  Tatatatap 
djalan  akan  Jehowa ,  si  m  pan  hong 
padang  tunis  tii  djalan  rampai  akan 
Hatallan  ita!  —  (Matt.3,3.) 

4.  Kara  djanah  akan  impagan- 
tong,  tuntang  karii  bukit  dengan 
lungkoh  imparandah;  karii  awang 
bingkok  akan  imbudjur,  tuntang 
awang  lewaklewau  akan  imparata. 

5.  Krana  kahain  Jehowa  kariih 
ingarinah ,  ta.  karii  isi  uras  akan 
initii ,  njaman  Jehowa  idja  ha- 
mauli. 

6.  Aton  lembut  augh:  Tehau, 
suman!  Maka  koae:  Narai  idjii 
patut  insanangku?  Karii  isi  han- 
diai  puna  oru  ,  tuntang  kara  ka- 
halape  uras  kilau  kambang  hong 
padang.  —  (51,12.) 

7.  Oru  blaju,  kambange  ba- 
duroh ,  sana  tahaseng  Jehowa 
manampur  tii.  Toto  olo  arii  idjii 
oru  tii. 

8.  Oru  blaju  ,  kambange  badu- 
roh;  tapi  augh  Hatallan  ita  melai 
katatahi. 


9.  0  Sion  ,  ikau  idjii  pangabar 
brita  bahalap,  dai  bukit  gantong; 
o  Jerusalem,  idja  pangabar  brita 
bahalap ,  ambo  aughm  abaabas  , 
ambo  ta,  ala  mikiih ;  suman  akan 
kara  lewun  Juda :  ita  !  hetoh  Ha- 
tallan keton. 

10.  Krana  itii !  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa ,  dumah  tuntang 
kwasae  pahara ;  lengan  ajue  akan 
raarentah.  Itii !  talo  indu  upali 
aton  imbite,  talo  hapae  mamalah 
aton  intu  baue. 

11.  Kilau  sakatik  iii  kariih  ma- 
njakatik  kawan  ai,  anak  tabirie 
kariih  imuraponge  huang  lengiie  , 
miiton  mangkipit  iii  huang  usoke , 
tuntang  idja  mampatusu  kariih 
iagahe  lowalowa.  — (Joh.  10,11.) 

12.  vEwe  idjii  manakar  karii  da- 
num  hapan  lokape  ?  ii\ve  mukur 
hapus  langit  sindii  manggawang? 
iiwe  idjii  manakar  karakara  baras 
petak  injupake  bewai  ?  tinai  awe 
idjii  djari  mandasing  karii  bukit, 
tuntang  manaradju  karii  lungkoh? 

13.  _/Ewe  mangalagai  akan  Rogh 
Jehowa ,  olo  pintar  idjii  kwe  idjii 
madjar  iii  ? 

14.  Dengan  awe  ia  handak  ha- 
tirok  ,  idjii  mawi  akal  akae,  tun- 
tang madjar  iii  djalan  kapatut , 
haiak  masuman  kapintar  akae  , 
tinai  mangarinah  akae  djalan  ka- 
harati  ? 

15.  Itii!  kara  utus  olo  inggariie 
kilau  idjii  katinik  danum  hong 
bukong,  kilau  idjii  tunek  kawo 
hong  dasing  ;  itii !  karii  pulau  sa- 
mandiai  kilau  tunek  talo  idjii  ta- 
wutawus  bewiii. 

16.  Hapus  Libanon  djaton  ombet 
indu  kajun  pangkat  ,  karii  metoc 
samandiai  djaton  sukup  indu  ])a- 
rapah  akae. 

17.  Karii     olo     kapir    samandiai 


jes.  39.  40. 


256 


JESAIA. 


kilau  djaton  intu  baue,  awening- 
garae  tapas  haream  bara  djaton , 
urase  kilau  ngahus  bewai. 

18.  Toll,  dengan  awe  tinai  ke- 
ton  handak  manapengan  Hatalla , 
tuntang  dengan  tamunan  en  keton 
handak  mananding  am  pie? 

19.  Toto,  kainasan  manoang  ham- 
patong,  tukang  bulau  manangga- 
long  ta  hapan  bulau,  tuntang  ma- 
noang akae  rantai  salaka. 

20.  Tinai  idja  naniha  belommin- 
tih  kaju  idja  bunggut,  balalu  ia 
raanggau  tukang  idja  apik ,  ma- 
ngat  mukir  akae  hampatong  idja 
dahen. 

21.  Dia  keton  katawan?  Dia  ke- 
ton mahining?  dia  djari  insuman 
akan  keton  bara  tamparae?  dia 
keton  manahiu  padadukan  petak 
inampae  ? 

22.  Ia  idja  mondok  ambo  petak, 
tuntang  djeta  kilau  idja  kabotop 
bewai  akae,  tinai  kara  olo  idja  mu- 
konge  kilau  sangkalap  bewai ;  la 
idja  mambirang  kara  langit  kilau 
benang  manipis,  tuntang  manning 
ta  kilau  tingkap,  mangat  akan 
akae  melai. 

23.  Ia  mampaniliau  kara  radja, 
kara  hakim  hong  petak  impa- 
haiange. 

24.  Haru  awen  imbul,  haru  a  wen 
ialan,  haru  batange  muhat  intu 
petak:  ta  la  manampur  marak 
iiwen,  ta  awen  balalu  blaju,  tun- 
tang riwut  barat  manambalang 
iiwen  kilau  tikil. 

25.  Toh ,  dengan  awe  tinai  ke- 
ton handak  manapengan  aku,  ma- 
njama  aku  dengae?  koan  Idja 
brasih  ta. 

26.  Gatang  matan  keton  kang- 
ambo ,  ita !  awe  djari  manampa 
talo  handiai  ta?  awe  magali  ha- 
pus    kawae    tuntang  haseae,    awe 


idja  manjewut  njambiti  arae  ? 
Kwasae  tuntang  paham  kaabase 
kalota ,  sampai  djaton  tapas  talo 
idja. 

27.  Buhen  tinai  ikau,  o  Jakob, 
hamauh,  tuntang  buhen  ikau  ha- 
kotak ,  o  Israel:  djalangku  basi- 
lim  bara  Jehowa,  tuntang  kabu- 
djurku  nangkalingau  Hatallangku? 

28.  Dia  ikau  katawan?  dia  ikau 
djari  mahining?  Jehowa,  Hatalla 
idja  katatahi  ta ,  idja  djari  ma- 
nampa hapus  saran  petak ,  puna 
djaton  tau  ujuh,  djaton  tau  mang- 
gah;  kaharatin  ajue  djaton  ta- 
rariksa. 

29.  Ia  mampaabas  olo  ujuh,  k*u- 
toh  karigas  inengae  akan  olo  idja 
balemo. 

30.  Olo  tabela  mahin  tau  ujuh 
tuntang  manggah ,  olo  budjang 
tau   tanggarurus  balongkang; 

31.  Tapi  idja  mentai  Jehowa 
haradjur  manaheta  kaabase ,  sam- 
pai ia  njaluinbo  hapan  palapas 
kilau  burong  nasar ;  ia  #  hadari 
tuntang  djaton  tau  ujuh,  ia  raa- 
nandjong  tuntang  djaton  tau 
mansTgah. 


BAGI  41. 

Kara  dewa  uras  haiang,  Hatalla  iua- 
rusak  ia;  ia  manJoliop  tuntang  inam- 
berkat  olo  ajue. 


1.  Ouni  intu  aku,  keton  kara 
pulau;  kalah  kara  djalahan  olo 
mamparigas  arepe ;  limbah  ta  buah 
ia  manaharep  hamauh ,  has ,  ita 
habasara ! 

2.  ^Illwe  djari  mampalembut  bara 
hila  timor  ia  ta ,  idja  kateteke  ha- 
tuntut  dengan  kara  panggoete? 
/Ewe    djari    manjaragh     kara    olo 


jes.  40.  41. 


JESAIA. 


257 


kapii  akac,  tuntang  manjoho  iii 
mandjadi  kwasa  mahundjun  karii 
radja?  palus  djari  mandjuluk  awen 

kilau  rotik  pohok  akan  padange  , 
kilau  tikil  idja"  taraiup  akan  pa- 
nahe  ? 

3.  Sampai  ia  manjasah  iiwen , 
tuntang  ia  sanang  bewai  mahoroc 
djalan ,  idjS  djaton  pudji  inan- 
djong  ])aie. 

4.  vEwe  idja  mawi  tuntang  ma- 
lalus  talo  tii ,  idjii  mangahau  kara" 
pangereng  olo  hatuntut  bara  tam- 
parae  ?  Aku  ,  Jehowa ,  idja  sola- 
solake,  tinai  dengan  awen  idja 
rahian  haliai  aku  kea  ia  ta.  — 
(Pangar.  1,1 7.) 

5.  Kara  pulau  rnitii  ta  palus 
mikah,  hapus  saran  petak  hagen- 
cijah,  ia  manalih  haputnpong. 

6.  Genep  biti  mandohop  kolae, 
tuntang  hamauh  dengan  idja  da- 
rahe:  gagantjang  ikau! 

7.  Kamasan  panoang  mananti- 
ring  fcukang  bulau,  olo  panga- 
rinda  rnadjak  tukang  mambakal, 
tii  iiwen  hamauh  manahiu  talo 
tampae:  djetii  balialap  haliai !  Lim- 
bah  tii  iii  mamaku  metter  tii,  uka 
ala   gulakgalik. 

8.  Tapi  ikau,  o  Israel,  rewar- 
ku ,  ikau  Jakob ,  idja  djari  in- 
tihku ,  panakan  Abraham ,  idja 
iika   kataungku  , 

9.  Ikau ,  idja,  djari  induangku 
bara  saran  petak ,  tuntang  djari 
ingahauku  bara  kaia  olo  kwasa, 
aku  djari  hamauh  dengam  :  ikau 
indu  rewarku,  ikau  djari  intihku, 
tuntang  aku  djaton  manganan  ikau. 

10.  .JE\a  mikah,  krana  aku  toh 
atoh  dengam;  ala  undur ,  krana 
aku  toll  Ilatallam ;  aku  mampa- 
bas  ikau,  aku  kea  mandohop  ikau, 
aku  mahaga  ikau  kea  hapan  lengii 
gantau  katetek  ajungku. 


11.  Itiirn,  karii  olo  idjii  hasep 
kasangite  dengam  karah  mahamen 
tuntang  njukok ,  iiwen  tii  akan 
mandjadi  kilau  djaton;  karii  olo 
idjii  malait  ikau  akan  rusak  ni- 
hau  ; 

12.  Sampai  ikau  kariih  manggau 
olo  tii ,  tapi  djaton  sondau  ia ; 
kara  olo  idjii  manjaing  ikau  akan 
mandjadi  kilau  djaton ,  karii  olo 
idjii  mamarang  ikau  uras  kilau 
talo  ngahus. 

13.  Krana  aku,  Jehowra,  Hatal- 
lam  ,  ngagalan  lengiim  gantaum  , 
tuntang  hamauh  dengam:  iila  mi- 
kiih  ,  aku  mandohop  ikau. 

14.  Toh,  iila  mikah,  o  Jakob, 
idjii  kilau  handalai ,  o  Israel  idjii 
inggoinggut :  aku  mandohop  ikau, 
koan  Jehowa ;  idja  Paliwusm  tii 
puna  iii,  idjii  iika  karasih  Israel. 
—  {LuLV2M.) 

15.  Toto ,  aku  djari  manampa 
ikau  akan  kareta  mihik ,  idjii  ma- 
njihi  tuntang  taheta,  idjii  bara 
kasinga  batadjim ,  mangat  ikau 
mihik  mamparotek  karii  bukit , 
tuntang  mawi  karii  lungkoh  ki- 
lau tikil. 

16.  Ikau  akan  ngagaran  iiwen  , 
palus  riwut  nariup  iii,  barat  akan 
nambalang  iii.  Tapi  ikau  karah 
handjak  intu  Jehowa,  tuntang  ma- 
nara  arepm  tagal  iii,  idjii  iika  ka- 
rasih Israel. 

17.  Olo  tjalaka  tuntang  piiha 
manggau  danum ,  tapi  djetii  dja- 
ton ;  djelae  karitip  awi  kateah  be- 
laie;  aku,  Jehowa,  handak  tom- 
bah  aughe  ;  aku,  Hatallan  Israel, 
djaton  handak  nalua  iii. 

18.  Malainkan  aku  handak  mam- 
palembut  sungai  hong  iika  gan- 
tong,  tuntang  lowang  danum  ben- 
tok  karii  djanah,  aku  handak 
manampa     iika     benjem    mandjadi 


JES.    41. 


258 


JESAIA. 


loau,  petak  keang  kamahau  man- 
djadi  tahasak   danum. 

19.  Aku  handak  mampalembut 
kaju  seder  hong  padang  benjcm  , 
kaju  sitim ,  kaju  mur,  tuntang 
kajun  minjak ;  hong  aka  ngari- 
sing  aku  handak  mampalembut 
kaju  goper ,  kaju  djati  tuntang 
kaju  gusi  haiak. 

20.  Mangat  olo  mita  tuntang 
kasene ,  mangat  ia  mangumang 
haiak  harati,  lengan  Jehowa  djari 
manampa  talo  ta ,  idja  aka  kara- 
sih    Israel  djari  mandjadian   djeta. 

21.  Toll,  buka  perkaran  keton, 
koan  Jehowa ;  suman  kara  buku 
ain  keton  tantutantu,  koan  radjan 
Jakob. 

22.  Naughe  awen  manggapi  tun- 
tang masuman  akan  ikai  kara  talo 
idja  akan  mandjadi ;  tinai  suman 
ampin  kara  talo  djaman  horan , 
mangat  atai  ikai  mingat  ta,  sambil 
mangasene  kadjariae ;  atawa  sanan 
akan  ikai  talo  awang  rahian  dapit. 

23.  Sanan  akan  ikai  talo  idja 
akan  dumah  dapit ,  mangat  ikai 
katawan  keton  toto  Hatalla.  Toto, 
brangai  gawin  keton ,  alo  bahalap 
alo  papa,  mangat  ikai  djungun 
amon  mita  ta. 

24.  Toto,  keton  dia  haream  bara 
djaton  ,  tuntang  gawin  keton  papa 
bara  handjaliwan ;  tinai  mintih  ke- 
ton ,  djeta  kadjilek  haliai. 

25.  Maka  aku  mampalembut  idja 
biti  bara  utara ,  ia  dumah  bara 
palembut  matanandau ;  ia  ta  ka- 
rah blaku  hong  arangku ,  ia  ka- 
rah maranggar  kara  mantir  hai , 
mawi  awen  kilau  petak  bata ,  ki- 
lau  tukang  blanai  mihik  petak 
bakale. 

26.  JEwe  djari  masuman  ta  bara 
bihin  ,  mangat  ikai  tawae  ,  atawa 
bara    horan,    sampai    ikai  tau    ha- 


mauh :  budjur  aughm  ta  ?  Tapi 
djaton  aton  idja  biti ,  idja  tau 
masuman ,  djaton  aton  idja  tau 
mambrita;  djaton  aton  idja  sam- 
pai mabining  augh  keton. 

27.  Aku  toh  idja  solasolake,  idja 
masuman  akan  Sion :  itam ,  itam 
heta !  Tinai  aku  manenga  akan 
Jerusalem  olo  pangabar  brita  ba- 
halap. 

28.  Maka  amon  aku  mita  awen, 
djaton  idja  biti;  amon  mariksa 
manitip  awen  ,  djaton  idja  biti 
awen  idja  harati  tirok,  sampai  aku 
tau  misek  ia ,  tuntang  ia  tau 
tombah   aughku. 

29.  Toto ,  uras  awen  ta  kahai- 
ang  bewai,  kara  gawie  ngahunga- 
hus  ;  kara  dewae  uras  riwut  tun- 
tang talo  ngahus. 


BAGI  42. 

Panumah   Kristus  insuman  ;  tapi  olo  karah 
marisang,  djatou  maku  pcrtjaja. 


1.  J-ta!  rewarku  ta,  idja  ihaga- 
ku  ;  ia  idja  intihku  ta ,  idja  aka 
kakilak  hambaruangku.  Aku  djari 
manenga  Hoghku  akae  :  ia  karah 
malalus  kabudjur  marak  kara  olo 
kapir.  —  (Matt.3,17;  —  12,18  ) 

2.  Ia  djaton  maku  mangkariak, 
djaton  papahangkar  aughe,  aughe 
djaton  lalento  hong  djalan. 

3.  Derau  talo  djaton  ia  maku 
mameleke  ,  tinai  sumbo  idja  pini- 
pinit  bewiii  djaton  ia  karah  mam- 
belepe ;  kabudjur  karah  ilaluse 
totototo. 

4.  Tuntang  ia  djaton  imbelep, 
djaton  imbalang,  sampai  ia  djari 
mandahen  kabudjur  hong  petak ; 
maka  kara  pulau  kariih  mentai 
adjar  ai. 


jes.41.42. 


JESAIA. 


259 


5.  Djetii  Augh  Hatalla ,  Je- 
howa, idja  djari  maiuljadian  karii 
langit ,  tuntang  djari  mambirang 
tii ,  idjS  djari  mampar  petak  tun- 
tang karii  talo  paleinbute,  idja 
manenga  tahaseng  akan  kara  olo 
awang  belom  heta,  tuntang  rogh 
akan  iiwen  idja  manandjong  heta. 

—  (Joh.lX) 

6.  Aku ,  Jehowa,  djari  manga- 
hau  ikau  huang  katetek,  tuntang 
djari  mimbing  ngagalan  lengam  ; 
aku  djari  manonggo  ikau,  tun- 
tang djari  mampendeng  ikau  akan 
djandji  intu  utus  olo  tii ,  tinai 
akan  kalawa  marak  karii  olo  ka- 
pir; 

7.  Mangat  mamparenang  matan 
olo  babuta ,  tuntang  raamplua  olo 
imasong  bara  sipir ,  bara  gadong 
galaj)  awen  idja  inutup  hong  ka- 
kaput. 

8.  Aku  Jehowa,  djetii  arang- 
ku ;  maka  horumatku  djaton  aku 
handak  manengae  akan  talo  ,  ta- 
rangku    djaton    akan    karii    dewa. 

—  (2  J/os.3,15.) 

9.  Itii!  augh  idja  bihin  djari 
talus,  toll  aku  masanan  talo  ta- 
heta  tinai ;  helo  bara  djetii  man- 
djadi  aku  masuman  tii  akan  keton. 

10.  Njanji  akan  Jehowa  njanji 
taheta  ,  njanji  horumat  ai  sampai 
saran  petak ,  keton  handiai  idja 
barajar  hong  tasik,  tuntang  talo 
handiai  awang  huange ,  karii  pro- 
lan tuntang  idja  mangkalewn  heta; 

11.  Kiiliih  padang  tunis  tuntang 
karii  lewu  mambo  aughe,  tun- 
tang karii  lewu  iika  Kedar,  buah 
karii  idja  mukong  batukarang  tii 
malahap  ,  basurasurak  bara  tan- 
tan  bukit. 

12.  Buah  karii  iiwen  mangaku 
horumat  Jehowa,  tuntang  masanan 
tarae  akan  karii  pulau. 


13.  Jehowa  kariih  harikas  kilau 
pangkalima  ,  iii  sawoh  kilau  man- 
tir  parang;  iii  kariih  malahap, 
basasurak  paham  ,  iii  kariih  inaiii- 
palah  kara  musohe. 

14.  Bara  horan  toto  aku  suni , 
aku  djari  manunis  tuntang  ma- 
nahanan  arepku ;  tapi  toh  aku 
handak  mangkariak  ,  kilau  olo 
bawi  idja  handak  luas,  aku  han- 
dak marusak  palus  manclen  iiwen 
tii  haiak. 

15.  Bukit  tuntang  lungkoh  han- 
dak irusakku ,  karii  orue  aku 
handak  mangeange ;  batangdanum 
aku  handak  manampae  mandjadi 
petak  pamatang ,  tuntang  karii 
danum  handak  ineahku. 

16.  Maka  olo  babuta  aku  han- 
dak ngagalae  manjak  djalan,  idjii 
djaton  tawae,  aku  handak  magah 
iii  hong  pelek ,  idjii  hindai  ka- 
senae;  aku  handak  mobah  kaka- 
put  mandjadi  kalawa  intu  baue , 
tuntang  iika  lewaklewau  mandjadi 
rampar.  Karii  talo  tii  handak 
iawiku  akae,  tuntang  djaton  maku 
nalua   iiwen. 

17.  Tapi  idja  harap  dewa,  tun- 
tang idjii  maujewut  hainpatonge 
awang  inoange:  keton  indu  hatal- 
lan  ikiii ;  —  iiwen  tii  kariih  undur, 
mahaman  njukok  haliai. 

18.  Hining,  keton  idjii  badengen: 
tampajah  he  toh,  keton  olo  babuta, 
mangat  tau  mitii. 

19.  iEwe  babuta  kalotii  kilau 
rewarlu?  awe  badengen  kalota 
kilau  sarohangku ,  idjii  injohoku  ? 
iiwe  idja  babuta  kalota,  kilau  idjii 
tinduh  tii  ?  tuntang  babuta  kalota, 
kilau  rewar  Jehowa  (ii? 

20.  Toto,    ikau    djari    mitii  talo 
arii ,  tapi    djaton    djari  mingat  tii., 
Alo  ia  marewang  pindinge,  djaton 
kea  iii  mahininff. 


jes.  42. 


260 


JESAIA. 


21.  Bihin  Jeliowa  mangilak  awen 
tagal  kateteke,  mangat  inampahai 
tuntang  mampahalap  Torat  ai. 

22.  Tapi  toll  awen  ta  olo  idja 
irampas  tuntang  irusuh ;  uras  awen 
ta  indjarat  hong  palowang,  tun- 
tang inutup  hong  sipir ;  olo  ta 
djari  indu  rampas  tuntang  djaton 
idja  mawat  ia;  awen  akan  irusuh, 
tuntang  dialo  idja  hamauh:  lian 
ia  tinai. 

23.  Mwe  keton  idja  namaan  ta 
huang  pindinge ,  awe  idja  manje- 
nah  mahining  talo  awang  dumah 
r  alii  an  ? 

24.  .ZEwe  djari  mandjuluk  Ja- 
kob indu  irampas,  tuntang  Israel 
akan  olo  parusuh?  Dia  djeta  Je- 
liowa ,  idja  dengae  ita  djari  ba- 
dosa?  Krana  awen  djaton  djari 
handak  mahoroe  djalan  ai ,  tun- 
tang djaton  maku  manumon  To- 
rat ajue. 

25.  Tagal  ta  la  djari  manusuh 
kalason  kalaite  mawi  awen  ,  kwa- 
san  parang  idja  paham  haliai;  la 
djari  manjeha  awen  hakaliling, 
tapi  awen  djaton  katawan ;  awen 
djari  imandoke ,  tapi  awen  djaton 
parabae. 


■-ats-* 


BAGI  43. 


Uatalla  karah  mobah  atai  olo  ajue ,  mali- 
wus  ia,  tuntang  manduan  iii  akae. 


1.  lVlaka  toh,  kakai  augh  Je- 
liowa ,  idja  djari  manainpa  ikau , 
o  Jakob,  idja  djari  manawas  ikau, 
o  Israel :  ala  mikah ,  krana  aku 
djari  maliwus  ikau ,  aku  djari 
mangahau  ikau  manjewut  aram, 
ikau  punaajungku. — (41,14;44,2.)  j 

2.  Anion  ikau  hanimpah  da- 
num ,  ta  aku  handak  hindja  ikau, 


sampai  kara  dahese  djaton  akan 
niambuseng  ikau ;  amon  ikau  ma- 
horoe apui,  djaton  ikau  akan  ba- 
kahu,  tuntang  njalae  djaton  akan 
kuman  ikau. 

3.  Krana  aku  toh  Jeliowa ,  Ha- 
tallam ,  idja  aka  karasih  Israel , 
Djuru-salamatm;  aku  djari  manja- 
ragh  Misir ,  Kus  tuntang  Seba 
indu  gantim,  hapan  manewus  ikau. 

4.  Bara  katikaikau  ingilak  intu 
matangku ,  maka  ikau  djari  iho- 
rumat  kea ;  aku  sinta  ikau ,  tagal 
ta  aku  manenga  kutoh  olo  indu 
gantim,  ara  djalahan  olo  takirin 
hambaruam. 

5.  Tagal  ta  ala  mikah  ,  krana 
aku  toh  dengam ;  bara  timor  aku 
handak  halalian  panakam ,  bara 
barat  aku  handak  niamumpong 
ikau. 

6.  Aku  handak  mametah  utara: 
lian ;  tuntang  handak  manjoho  sa- 
latan  :  ala  mangahana ;  agah  kara 
anakku  hatua  bara  kedjau,  kara 
anakku  bawi  bara  saran  kalunen; 

7.  Genep  biti,  idja  djari  inje- 
wut  huang  arangku  ,  idja  inam- 
paku  indu  horumatku ,  idja  indja- 
dian  tuntang  inatapku  kea. 

8.  Plua  utus  olo  babuta  ta , 
idja  toto  bara  mata  kea ,  olo  ba- 
dengen  ta ,  idja  toto  bara  pin- 
ding  kea. 

9.  Kalah  kara  olo  kapir  haiak 
hapumpong ,  tuntang  kara  djala- 
han olo  hapungkal ;  awe  awen  idja 
tau  masuman  kalotoh,  idja  tau 
masanan ,  manudjum  akan  ikiii  ? 
Kalah  awen  mimbit  saksie,  uka 
manantu  kabudjure ,  mangat  olo 
mahining  ta,  sambil  hamauh :  dje- 
toh  toto. 

10.  Tapi  keton  indu  saksingku, 
koan  Jeliowa ,  tuntang  rewarku  , 
idja   djari   intihku  ,  mangat  keton 


jes.  42.  43. 


JESAIA. 


261 


katawan  tii,  tuntang  pertjajahong 
aku ,  mangat  keton  harati :  aku 
toh  Tii ;  helo  bara  aku  puna  dja- 
ion  Ilatalla ,  tinai  rahian  bara 
aku  maliiu  djaton  kea. 

11.  Aku,  aku  toh  Jehowa,  sala 
baia  aku  djaton  Djuru-salamat 
beken. 

12.  Aku  djari  masuman  tii,  tun- 
tang aku  djari  mandohop  kea , 
aku  djari  manjoho  masuman  ta 
akan  keton,  tuntang  djaton  be- 
ken ,  idja  djari  melai  bentok  ke- 
ton ;  bitin  keton  indu  saksing- 
ku,  koan  Jehowa:  aku  toto  Ha- 
talla. 

13.  Aku  helo  bara  tamparan  ka- 
fika,  tuntang  djaton  idja  tau  ma- 
wat  bara  lengiingku ;  aku  malalus 
talo  ,  awe  tau  mambalang  ta? 

14.  Kakai  augh  Jehowa,  Paliwus 
keton,  idja  aka  karasih  Israel:  Ta- 
gal  keton  aku  manjoho  ia  akan 
Babel,  tuntang  maharak  olo  han- 
diai  ta  hadari,  kara  olo  Kasdim  ta, 
tamii  akan  banama,  idja  aka  kara- 
min  ajue  bihin : 

15.  Aku  toh  Jehowa,  idja  aka 
karasih  keton,  aku  idjii  djari  man- 
djadian  Israel,  aku  radjan  keton. 

16.  Kakai  augh  Jehowa,  idja  ma- 
nampa  djalan  keton  hong  tasik, 
tuntang  tandohan  hong  bentok  da- 
iiuni  handalem; —  (2.J/os.l4,22.) 

17.  Idja  djari  mimbit  kara  kareta 
tuntang  hadjaran,  tinai  kawan  pa- 
rang tuntang  olo  kwasa  hagoet, 
mangat  awen  tii  haiak  balongkang, 
palus  djaton  lembut  tinai,  mangat 
iii  imbelep   kilau  sumbo. 

18.  JEla  mingat  talo  helo,  ala 
manahiu  perkara  idjii  usang  tii. 

1  i).  Krana  toto,  aku  handak  man- 
djadian  talo  taheta,  toh  kea  djeta" 
akan  lembut.  Mangat  keton  akan 
kasene,  aku  manampa  djalan  hong 


padang    benjem ,    tuntang    sungiii 
hong  aka  keang  kamahau. 

20.  Kara  meto  hong  padang  akan 
manara  aku,  kara  hangkuli  tun- 
tang burongonta ;  krana  aku  han- 
dak mampalembut  danum  hong 
padang  benjem,  ara  sungiii  hong 
iika  keang  kamahau ,  hapan  mam- 
pihop  djalahan  olo  ajungku ,  idjii 
intihku  tii. 

21.  Utus  olo  toh  djari  injimpang- 
ku  akangku ,  ia  akan  masuman 
tarangku. 

22.  Djaton  djaka  ikau  djari  ma- 
ngahau,  blaku  intu  aku,  o  Jakob, 
atawa  kilau  ikau  djari  mampujuh 
arepm   tagal  aku,  o  Israel. 

23.  Ikau  djaton  djari  mimbit 
akangku  kambing  tabirim  indu 
parapah  awang  ingalm,  tinai  ikau 
djaton  djari  mahorumat  aku  hapan 
parapahm  idjii  impatiiim  ;  aku  dja- 
ton djari  manjoho  ikau  manonggo 
aku  hapan  parapah  talo  kinan,  aku 
djaton  kea  djari  mampahiika  ikau, 
manjoho  hagaro. 

24.  Ikau  djaton  djari  hapan 
rearm  mamili  akangku  talo  mangat 
ewaue ,  dengan  enjak  parapahm 
ikau  djaton  djari  mameda  aku. 
Toto ,  ikau  djari  manampa  kapii- 
hiingku  awi  karii  dosam,  ikau  ha- 
ream  djari  mampujuh  aku  awi  karii 
kadarhakam. 

25.  Aku,  aku  toh  idjamampuas 
kara  kalangkahm  tagal  arepku . 
tuntang  djaton  manahiu  karii  do- 
sam. 

26.  Tagor  aku,  has  ita  basara  , 
suman  karii  buku,  idjii  hapam 
mambudjur  arepm. 

27.  Tatom  idjii  solake  djari  ba- 
dosa,  tinai  karii  gurum  djari  basala 
intu  aku 

28.  Tagal  tii  aku  djari  mampa- 
tawah   karii  mantir  iika  brasih,  pa- 


jes.  43. 


262 


JESAIA. 


lus  djaii  manjaragh  Jakob  man- 
djadi  kerem,  tuntang  Israel  raan- 
djadi  landing. 


BAG  I  44. 

Jehowa  handak  maliwus  olo  njuc;  kara 
dewa  uras  haian<r  bewai. 


1.  JLoh  hining,  o  rewarku  Ja- 
kob, Israel,  idja  djari  intihku. 

2.  Kakai  augh  Jehowa ,  idja 
djari  manampa  ikau,  tuntang  djaii 
manjimpan  ikau  bara  knain  indum, 
idja  mandohop  ikau :  JF,h  mikah, 
o  rewarku  Jakob,  ikau  idja  budjur, 
idja  djari  intihku.  (43,1.) 

3.  Krana  aku  handak  manata 
danum  akan  idja  teah  belaie ,  ta- 
hasak  akan  aka  keang ;  aku  han- 
dak manusuh  lloghku  akan  pana- 
kam,  tuntang  berkatku  akan  anak 
asom  ; 

4.  Mangat  awen  lembut  kilau 
marak  aka  basiwoh ,  kilau  bakau 
intu  saran  danum. 

5.  Djetoh  karah  hamauh :  aku 
ain  Jehowa ;  —  tinai  djeta  karah  ma- 
njewut  arepe  tuiuon  aran  Jakob : 
tuntang  idja  tinai  hapan  lenga'n  ai 
kea  karah  manjurat  arepe  akan 
Jehowa ,  manggaiar  arepe  hapan 
aran  Israel. 

6.  Kakai  augh  Jehowa,  radjan 
Israel,  tuntang  Paliwus  ai,  Jeho- 
wa, Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
lom  :  Aku  toh  idja  solasolake,  aku 
kea  idja  rahian  haliai,  tuntang  dja- 
ton  Hatalla  beken  sala  bara  aku. 
-  (41,4.) 

7.  Mwe  idja  kilau  aku,  idja 
marawai,  idja  masuman  talo,  tun- 
tang manukas  matob  ta  intu  baung- 
ku ,  limbah  aku  djari  mandahen 
utus  olo  idja  katatahi  ta  ?  Naughe 


dewa  ta  masuman  akan  awen  talo 
idja  lawoh  dumah ,  tuntang  idja 
tahi  rahian. 

8.  ./Ela  keton  mikah ,  ala  ta- 
rawen;  dia  tahi  bara  horan  aku 
djari  mampahining  tuntang  masu- 
man ta  akan  keton  ?  Krana  keton 
toh  saksingku;  aton  kea  Hatalla 
beken  sala  bara  aku  ?  Toto ,  dja- 
ton  batukarang  hindai ;  aku  djaton 
katawan  beken. 

9.  Kara  tukang  dewa  uras 
liaiang,  kara  tampae  bahalap  ta 
djaton  guna  enen ;  awen  ta  ma- 
njaksi  arepe  kabuate :  djaton  ia 
mita,  djaton  ia  katawan;  tagal  ta' 
ia  akan  rusak  bewai. 

10.  Mwe  olo  gila  ta,  idja  mana- 
was  Hatalla,  tuntang  manoang  ham- 
patong  idja  djaton  baguna? 

11.  Toto,  kara  kolae  karah  ru- 
sak .  krana  kara  tukange  puna 
olon  bewai;  alo  ia  hapumpong  sa- 
mandiai  pakapakat,  ia  akan  tara- 
wen  kea,  tuntang  uras  mahamen 
njukok. 

12.  Tukang  sanaman  manampa 
kapak,  tuntang  bagawi  hapan  ba- 
rah  buring ,  tinai  manawas  talo 
hapan  tasal,  tuntang  nguan  ta  ha- 
pan salepah  kaabas  lengiie ,  tun- 
tang ia  blau  sampai  ujuh,  haiak 
djaton  mihop  danum  sampai  ia 
tangengai.  —  (40,19.) 

1.3.  Tukang  kaju  tinai  manarah 
kajue,  ili  manjipate,  tuntang  ma- 
mintik  ta  hapan  tatikan ,  tinai 
mangatam  mampalamose,  mandirite 
hapan  djangka,  palus  manawas  ta 
tumon  ampin  olo  hatua,  kilau 
olo  bakena,  mangat  djeta  ina  intu 
humae. 

14.  Kanatek  olo  hagoet  handak 
baramo  kaju  seder,  atawa  kaju  be- 
ken, ta  ia  mariksa  buabuah  hong 
kajuan ,  tuntang  ia  mimbul   anak 


jes.  43.  44. 


JESAIA. 


2<;;; 


seder ,    djeta"    sasar    mansuloh  awi 
udjan. 

15.  Djetii  dapit  tinai  indu  kajun 
apui  olo;  tii  ia  blaku  belahe  ha- 
pae  mandang,  tinai  belahe  hapae 
mampakasak  tepong;  djeta  kea  ti- 
nai inampae  akan  dewa,  palus  ia 
mahingkep  manjembahe  :  ia  raukir 
djeta  indu  hampatong,  palus  raa- 
hukup  intu  baue. 

16.  Belahe  imandoke  intu  apui, 
belahe  hapae  mampakasak  isin  ba- 
lute,  ia  manjehiii  isin  tusoke,  tun- 
tang  ia  imbesoh ;  tinai  ia  man- 
dang hetii,  sarnbil  hamauli :  t;i  ia, 
aku  djari  blasut ,  tuntang  djari 
mandang  hong  apui. 

17.  Maka  ti^ae  tii  kea  inampae 
mandjadi  hatallae,  indu  hampatong, 
palus  ia  mandeko  utute  akae,  tun- 
tang sontop,  balalu  blaku  doa  in- 
tu djeta ,  sarnbil  hamauh  :  dohop 
aku,  krana  ikau  hatallangku. 

18.  ./Ewen  djaton  katawan,  tun- 
tang djaton  harati,  krana  matae 
patutup  sampai  djaton  tau  mita, 
tinai  ataie  djaton  tau  harati. 

19.  Dialo  idja  awen  tit  mangan- 
dong  ta  huang  ataie,  puna  djaton 
akale  djaton  kaharatie ,  sampai 
handak  mingat  tumon  toli:  belahe 
aku  djari  mamandoke  intu  apui , 
tuntang  hong  barahe  aku  djari 
mampakasak  tepongku ,  tinai  ma- 
njehiii  isin  tusokku,  tuntang  aku 
djari  kumac;  kilen  tinai  aku  ma- 
nampa  tisac  indu  dewa  matekiapi, 
kilen  aku  akan  mahingkep  intu 
tetek  kaju? 

20.  Ia  harap  idja  bagin  kawo , 
tuntang  maniling  ataie  idja  gila 
akae ,  sampai  iii  djaton  tau  mali- 
wus  hambaruac,  djaton  tau  lembut 
pikir  hong  ataie  tumon  toll :  ki- 
len ,  mikah  talo  haiang  kca  idja, 
cawin  lenffangku  tii? 


21.  Ingat  talo  ta,  o  Jakob  tun- 
tang Israel,  krana  ikau  puna  re- 
warku;  aku  djari  mandjadian ikau, 
mangat  ikau  indu  rewarku;  o  Is- 
rael, aku  djaton  handak  ngalapean 
ikau. 

22.  Aku  mampalilap  kara  dosam 
kilau  ambon ,  kara  kasalam  kilau 
pangakar;  buli  aku,  krana  aku 
maliwus  ikau.   —  (1,18;43,25.) 

23.  Basasurak,  kara  langit !  krana 
Jehowa  djari  malalus  tii;  lahap, 
katimben  petak ;  kara  bukit  akan 
mambo  aughe  manjanji  paham,  ha- 
pus  kajuan  tuntang  kara  batang 
kaju  idjii  hetii !  krana  Jehowa  djari 
maliwus  Jakob,  tuntang  djari  mam- 
pahai  arepe  huang  Israel. 

24.  Kakai  augh  Jehowa,  idja 
Panewusm,  idjii  djari  manatap  ikau 
bara  knain  indum :  Aku  toll  Je- 
howa, idjii  malalus  talo  handiai, 
idja  mambirang  karii  langit,  tong- 
gal  aku,  aku  kea  mampar  salepah 
petak,  djaton  idja  dengangku. 

25.  Aku  mampahaiang  karii  da- 
hiang  nudjum,  tuntang  manggila 
karii  tabit ,  aku  mambalang  olo 
pintar,  sampai  kara  akale  mandjadi 
kagila. 

26.  Tapi  aku  mandiihen  augh  re- 
warku, tuntang  malalus  tirok  sa- 
rohangku ;  aku  hamauh  dengan 
Jerusalem :  ikau  akan  iukong  olo 
tinai;  —  tuntang  dengan  karii  lewun 
Juda:  keton  akan  imangun  tinai; 
awang  karakkaraka  intu  keton  aku 
handak  haragapae  haluli. 

27.  Aku  manjoho  iika  handalem  : 
pandit ;  —  tinai  karii  batang  da- 
num :  teah  keton  ! 

28.  Aku  hamauh  tahiu  Kores  tii: 
iii  manjakatik  akangku.  iii  akan 
malalus  kara  kahandakku,  sampai 
ia  hamauh  dengan  Jerusalem :  ikau 
akan  imangun;  — -tinai  dengan hu- 


JES.  41. 


204 


JESAIA. 


mangku    ta" :     ikau    akan    impen- 
dent. 


BAGI  45. 

llapan  Kores  Hatalla  bandak  maliwus 
olo  Israel;  hapus  kalunen  akan  hobah 
intu  Hatalla. 


1 .  IVakai  augh  Jehowa  dengan 
idjii  djari  iminjake,  dengan  Kores 
ta,  idja  injingkapku  ngagalan  le- 
ngae  gantaue,  man  gat  aku  mam- 
palokang  kara  djalahan  olo  intu 
bane ,  tuntang  mengkak  padang 
kara  radja,  palus  muap  kara  baun- 
tonggang  akae,  sampai  kara  bla- 
wang  lewu  djaton  inguntji:  — (2. 
KronM,22.) 

2.  Aku  handak  hagoet  helo 
baum,  mamparampar  kara  talo  aka 
patarang ,  aku  handak  mangarak 
kara  blawang  tambaga,  tuntang 
mamelek  kara  huit  sanaman. 

3.  Aku  handak  manenga  akam 
kara  panatau  idja  injahokan,  tun- 
tang kara  ramo  barega  idja  basi- 
lira  ,  mangat  ikau  harati ,  aku  toh 
Jehowa,  Hatallan  Israel,  idja  djari 
mangahau  ikau  manjewut  aram. 

4.  Djeta  tagal  rewarku  Jakob, 
tuntang  tagal  Israel  idja  intihku 
ta ;  toto  aku  djari  mangahau  ikau 
njambiti  aram,  tuntang  mangga- 
rar  ikau,  alo  ikau  hindai  kasene 
aku. 

5.  Aku  toh  Jehowa,  djaton  be- 
ken  hindai ,  djaton  Hatalla  beken 
sala  bara  aku;  aku  djari  mamba- 
bat  kahangm  katika  ikau  hindai 
kasene  aku. 

G.  Mangat  olo  katawan ,  bara 
aka  palembut  matanandau  sampai 
aka  pambelepe,  sala  bara  aku  puna 
djaton  talo  enen  ;  aku  toh  Jehowa, 
djaton  beken  hindai. 


7.  Aku  manampa  kalawa,  aku 
kea  mandjadian  kakaput ;  aku  ma- 
nenga kasanang,  aku  kea  mandjapa 
tjalaka.  Aku,  Jehowa,  idja  malalus 
talo  handiai. 

8.  Hasor ,  kara  langit  bara 
ngambo ,  kara  baunandau  akan 
mudjan  katetek;  petak  akan  hara- 
kang  mangandonge,  mangat  lem- 
but  kara  ampin  salamat ,  tuntang 
katetek  kea  akan  bluahaiak.  Aku, 
Jehowa,  mandjadian  talo  ta. 

9.  Pajah  olo  ta,  aAvang  manjaing 
idja  manampa  ia;  tuntang  iakilau 
kiwak  landai  marak  kara  kiwak 
talo  awang  beken  bewai.  Pudji 
kea  petak  hamauh  mawi  tukange: 
narai  gawim?  Pudji  talo  tampam 
hamauh  :  ia  djaton  bara  lenga  ? 

10.  Pajah  olo  ta,  idja  hamauh 
mawi  bapae:  buhen  ikau  manak 
aku?  —  tinai  dengan  indue:  bu- 
hen ikau  manakan? 

11.  Kakai  augh  Jehowa,  idja  aka 
karasih  Israel,  idja  manampa  ia: 
Isek  aku  tagal  talo  awang  rahian; 
tahiu  kadjarian  kara  anakku,  tun- 
tang tahiu  kara  tampan  lengangku 
blaku  sum  an  intu  aku. 

12.  Aku  djari  manampa  petak, 
tuntang  djari  mandjadian  olonhun - 
djue;  aku  ia,  lengangku  djari  mam- 
birang  kara  langit,  tuntang  djari 
matoh  kara  kawae  heta.  —  ( i . 
Mos.l.) 

13.  Aku  kea  djari  mampalembut 
idja  iminjakku  ta  huang  katetek, 
tuntang  handak  mamparampar  kara 
djalae;  ia  akan  mamangun  lewung- 
ku ,  palus  malapas  olo  ajungk  li 
idja  tawanan ,  djaton  blaku  rear 
atawa  talo  inenga,  koan  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom. 

14.  Kakai  augh  Jehowa:  Da- 
gangan  olo  Misir  tuntang  satiar 
olo  KuSj  tinai   olo  Seba,  idja  pa- 


jes.  44.  45. 


JESAIA. 


2bO 


ham  kamboe  (ii,  akan  mindah  akam, 
balalu  ikau  tempoe;  awen  karah 
ompat  ikau,  manandjong  tuntang 
pasonge;  ia  karah  mahingkep intu 
haum,  tuntang  paham  blaku  intu 
ikau:  krana  Hatalla  hindja  deng- 
ani ,  tuntang-  hatalla  beken  puna 
djaton  hindai. 

15.  Toto,  ikau  puna  Hatalla  idja 
heran  basilinr,  ikau,  o  Hatallan 
Israel,  Djuru-salamat ! 

16.  Tapi  kara  tukang  dewauras 
mahamen  pains  njukok,  ratarata  ia 
akan  lius  buraburah  bane. 

17.  Tapi  Israel  iliwus  Jehowa , 
hapan  kaliwus  idja  katatahi;  keton 
djaton  akan  mahamen  tuntang  nju- 
kok ,  palus  havadjur  katatahi  dja- 
ton. 

18.  Krana  kakai  augh  Jehowa, 
idja  djari  mandjadian  kara  langit, 
Hatalla  ta,  idjii  djari  mandjapa  pe- 
lak  ,  idja  djari  manampa  tuntang 
manatap  tii:  maka  iii  djaton  djari 
manampa  tii  uka  boang  bewai,  ma- 
lainkan  ia  djari  manjimpae,  mangat 
olon  nielai  hundjue.  Aku  toh  Je- 
howa, djaton  beken  hindai. 

19.  Aku  djaton  djari  hamauhba- 
silisiliin,  hong  iika  kaput;  aku 
djaton  djari  manjoho  panakan  Ja- 
kob: gau  aku,  tapi  haiang  bewai 
keton  manggau.  Krana  aku  toh 
Jehowa,  idja  masuman  katetek, 
idja  masanan  talo  awang  budjur. 

20.  Puinpopuinpong  keton,  rata- 
rata manggapi  hetoh  ,  keton  idjii 
katapasan  bara  olo  kapir;  awen 
puna  djaton  katawan  talo  enen, 
idja"  mananggonghampatongeawang 
iukire,  idja  kaju  tii.  idja  blaku 
intu  hatalla,  awang  puna  djaton 
tau  mandohop. 

21.  Has  gapi ,  suman  kaharatin 
keton;  has,  lirok  bewai  dengan 
sama  arep  keton,  iiwe  djari  masu- 


man talo  tii  bara  asang,  iiwe  djari 
manutor  tii  bara  bihin?  J)ia  aku, 
Jehowa  toh?  Tuntang  djaton  Ha- 
talla beken  hindai  sala  bara  aku. 
Hatalla  idja  tetek  tuntang  Djuru- 
salamat,  djaton  beken,  tikas  aku 
bewai. 

22.  Ules    arep    keton   akangku . 

ta  keton  salamat,  joh  kara  puting- 

|  kalunen ,    krana  aku  toh    Hatalla, 

djaton  beken  hindai. 

!    23.  Aku  djari  sumpah  manjewut 

arepku.    augh    katetek    djari   blua 

bara    njamangku ,    tuntang  djaton 

tarabalang:    intu    aku    kara    utut 

I  olo    akan    indeko  ,    tuntang    kara 

Idjela   akan  sumpah   mangaku  aku: 

—  (#0/^.14,11.^7.2,10.) 

i    24.  Sambil  hamauh:  toto,  huang 

j  Jehowa  aton  katetek  tuntang  kwa- 

sa,    iii    patut    inalih;     olo  handiai 

idja  marisang  dengae  akan  njukok 

toto. 

25.  Tapi  hapus  panakan  Israel 
karah  mandjadi  tetek  huang  Jeho- 
wa, awen  karah  manara  arepe  ta- 
eral  ia. 


BAGI  46. 

Hatalla  mananggong  kara  olo   ajue. 


1.  JJel  tii  djari  rungkok,  Nebo 
ta  djari  batipas,  kara  hampatong- 
dewae  ta  indu  pual  meto,  idja  haka 
awi   kabehat   puat    keton, 

2.  Sampai  malelah  tuntang  nia- 
rentur  samandiai;  iii  djaton  tan 
mahakan  tanggongae,  tapi  bitie 
mahiu  tamput  tawanan  kea. 

3.  Hilling  augliku,  keton  ung- 
kup  Jakob,  hapus  tisan  ungkup 
Israel,  idja  imual  intu  aku  bara 
knai .  idja  inanggongku  bara  par- 
uakan  imlue : 


12 


jes.  45.  46. 


266 


•TESAiA. 


4.  Sampai  keton  kawanghalo  ha- 
radjur  aku  kea,  tuntang  handak 
mananggong  keton  sampai  howan. 
Aku  djari  mawi  ta,  tinai  akuhan- 
dak  mamuat  arepku ,  handak  ma- 
nanggong  tuntang  maliwus. 

5.  yEwe  tinai  hapan  keton  raa- 
namunan  aku,  inamadan  aku  dengae, 
tuntang  manjama  aku,  mangat am- 
pin ikai  tolok? 

6.  zEwen  manusuh  bulaue  bara 
kambut,  tuntang  manimbang  ku- 
toh  salaka;  ia  mupah  kamasan,  ia 
ta  manampa  ta  mandjadi  hatalla, 
palus  awen  mahingkep,  sombajang 
intu  djeta. 

7.  /Ewen  manggatang  djetii  hun- 
djun  bahae ,  mamikul  ia,  palus 
mimbit  ia  akan  akae ;  heta  ia  men- 
deng,  tapi  djaton  hagoet  bara  akae. 
Anion  olo  mangkariak  mantehau 
ia ,  maka  ia  djaton  tombah,  tuntang 
djaton  maliwus  awen  bara  kadja- 
kae. 

8.  Tngaingat  perkara  ta,  tuntang 
etteetter  atai  keton  ;  o  keton  idja 
palangkah ,  kandong  ta  tinai  huang 
atai  keton ! 

J).  Tahiti  kara  perkara  bihin 
idja  bara  usang,  tuntang  harati, 
aku  toh  toto  Hatalla,  djaton  aton 
hatalla  beken  hindai ,  djaton  idja 
t union  aku  ; 

10.  Idja  bara  solasolake  masu- 
man  talo  awang  rahian  dapit,  bara 
tampara  haliai  talo  awang  hindai 
mandjadi,  idja  hamauh :  tirokku 
akan  melai ,  kara  kahandakku  ila- 
lusku. 

11.  Aku  mangahau  nasar  bara 
hila  timor ,  bara  tanah  kedjau  olo 
idja  akan  malalus  tirokku.  Aku 
djari  manjewut  til,  aku  manjampaie 
kea :  aku  djari  manukas  ta ,  aku 
toto  malaluse  kea. 

12.  Hining   aughku,   keton   idja 


badjoho,    keton   idja    kedjau    baia 
katetek. 

13.  Aku  djari  mimbit  katetekku 
tokep ,  djeta  djaton  kedjau ,  tun- 
tang salamatku  dj.iton  akan  ran- 
djiir ;  tapi  aku  handak  manenga 
salamat  hong  Sion,  kahaingku  akan 
Israel. 


BAGI  47. 

Babel  akan  msalc. 

1.  Mohon  ikau,  budjang  l)a\vi, 
Babel  anak  bawi,  mondok  hong 
kawo ,  dadukong  hong  petak !  krana 
djaton  hindai  padadusan  akan  anak 
bawin  Kasdim  ta.  Ikau  djaton  ka- 
riili  inggara  hindai :  idja  bahara , 
idja  baraniirami. 

2.  Duan  galingan ,  pipis  tunek 
tepong ;  ukai  tampiket  balaum , 
lulus  paim ,  lalak  buntism  dimpah 
sungai ; 

3.  Sampai  kahawem  impalowai, 
tuntang  parain  mamala.  Aku  han- 
dak mamalah,  beken  bara  gawin 
olon  mantakan  ikau. 

4.  Aran  paliwus  ita,  ia  ta  Je- 
howa ,  Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
lom,  Idja  aka  karasih  Israel. 

5.  Mondok  suni  haliai,  tamaaka 
kaput,  o  anak  bawin  Kasdim,  krana 
djaton  hindai  ikau  karah  injewut: 
kapalan   ara  karadjaan. 

6.  Krana  metoh  aku  paham  ma- 
lait  djalahan  olo  ajungku  ,  tuntang 
mamapa  idja  puna  barisku,  ta  aku 
djari  manjaragh  iii  penda  lengam  ; 
maka  ikau  djaton  pudji  masi  awen, 
alo  ungko  ikau  paham  mampabe- 
hat  ugare. 

7.  Maka  angate  kamaam  :  aku 
puna  radja  bawi  katatahi.  Palus 
toh  ikau  hindai  djari  mangandong 


jes   46.  47. 


JES.WA. 


2»;  7 


talo  tii  huang  atiiini ,  hindai  djari 
mingat  lawin  kadjariae. 

8.  Toh,  maka  hining  augh  dje- 
fcoh,  ikau  idja  baramirami,  idjs 
kuidang  haliai  angatm,  tuntang 
hamauh  huang  atiiini:  aku  bruin, 
djaton  beken  hindai;  aku  djaton 
akan  balo,  djaton  tan  kilau  fcama- 
nang. 

\).  Tapi  salenga  perkara  duadua 
tii  kariih  buah  ikau  dalam  idja  an- 
(t;ni  ,  i;i  tii:  ikau  indu  balo  tun- 
tang kilau  tamauang,  awi  anakm 
lepah  nihau;  paham  haliai  djeta 
akan  buah  ikau  tagal  kutoh  kata- 
bitra,  tagal  kara  palahan  aim. 

10.  Krana  ikau  djari  harap  ka- 
darhakam,  koam:  olo  djaton  rnita 
aku :  —  kapiutarm  tuntang  kara 
akalm  djari  mampadjoho  ikau,  sam- 
pai  ikau  hamauh  huang  ataim:  aku 
iii,  djaton  beken  hindai. 

11.  Tagal  tii  tjalaka  akan  buah 
ikau  djaton  ikau  tawan  palembute, 
karusak  karah  manjangkulcp  ikau 
idja  djaton  tail  ihakam ;  krana 
gohogohop  salenga  karusak  paham 
akan  mantakan  ikau  idjii  dia  ina- 
hani . 

12.  Toh,  mendeng  hapau  karii 
katabitm  tuntang  karii  palaham, 
idjii  djari  ingadjim.  haiak  hang- 
gapm  bara  tabelam ,  ajaajau  ikau 
mandino  ontong,  ajaajau  ikau  tau 
mampabas  arepm. 

13.  Ikau  djari  hiika  awi  kutoh 
tirokm :  soho  lembut  toh  awen 
idja'  mariksa  perkaran  langit,  idjii 
until  karii  bintang  tuntang  totok 
bulan,  hapac  mauudjunr.  soho  awen 
tii  maliuus  ikau  bara  talo  saman- 
diai,   idjii  akan  buah  ikau. 

14.  Toto,  kara  awen  akan  man- 
djadi  kilau  tikil  talo.  idjii  kinan 
apui:  djaton  iii  tau  milang  arepe 
bara    kapaham    njala :    krana  djeta' 


djaton  kilau  barah  idjii  hapan  man" 
dang  bewai,  djaton  apui  idjii  tan" 
tai  inaharep. 

15.  Kakai  ampin  olo  tii  karah 
akam,  idjii  djari  pariharaiu  ,  tun- 
tang djari  hapain  bara  pesam  ta- 
bela ;  genep  biti  kariih  pararawoh 
sama  mimbit  djalae,  tuntang  dje- 
ton  idjii  maliwus  ikau. 


BAGI  48. 

Olo    bantus    impudji,  olo  tinduh  iam- 

pong,  hoi'uiuat  Hatalla  iiiara. 


1.  iiining  aughku,  keton  ham- 
putart  Jakob,  idja  inggara  tumon 
aran  Israel,    idjii  lembut  bara  da- 

num  Juda,  keton  idjii  sumpah  intu 
aran  Jehowa ,  tuntang  mangaku 
Hatallan  Israel,  tapi  djaton  dengan 
katoto  tuntang  kabudjur. 

2.  Toto,  olo  ta  manjewut  arepc 
hapan  aran  lewu  brasih,  tuntang 
ia  hai  ataie  basinggoh  intu  Hatallan 
Israel,  idjii  arae  Jehowa,  Tuhan 
karii  kawan  talo  belom. 

3.  Tahi  aku  djari  masuman  ta- 
lo toh,  bara  njamangku  djeta  djari 
blua,  tuntang  aku  djari  mampahi- 
ning  tii ,  maka  salenga  aku  malalus 
tii  kea,  uka  sampai  mandjadi. 

4.  Basa  aku  katawan  ikau  puna 
batekang,  tekokm  kilau  hauhat  sa- 
namaii ,  tuntang  lingkaum  kilau 
tambaga : 

5.  Tagal  tii  aku  djari  niasuiuan 
tit  akam  bara  bihin  ,  helo  bara  pa- 
Qumahe  aku  djari  mampahining  tii 
akam,  suro  ikau  hamauh:  dewang- 
ku  djari  mawi  karii  lain  t;i.  atawa 
hampatong  tii,  idja  djari  iukirku 
atawa  inoangku,  djari  manjoho  ta- 
lo tii. 


12 


jes.  47.  4«S. 


26$ 


JESAIA. 


6.  Ikau  djari  mahining  djeta; 
toll  maka  ikau  mita  djeta  tulus ; 
toto  patut  keton  mangaku  tuntang 
masuinan  tii.  Tinai  bara  toh  aku 
mampahining  talo  taheta  akam,  ta- 
lo idjii  basilim,  idja  djaton  djari 
tawam. 

7.  Ham  toh  djeta  maudjadi,  dja- 
ton pudji  bihin  ,  tuntang  belo  bara 
andau  toll  djaton  ikau  djari  mahi- 
ning ta,  suro  ikau  hamauh:  puna, 
djari  tawangku  bewai. 

8.  Ikau  djaton  djari  mahining, 
tuntang  djaton  djari  katawan  ta  . 
pindingm  djaton  irewang  bara  bi- 
Iiin;  krana  tawangku  bewai,  ikau 
bingkok  lialiau,  tuntang  buah  ikau 
injewut  idja  palangkah  bara  knain 
indum. 

i).  Tagal  arangku  aku  liandak 
marandjar  kalaitku,  tagal  horumat- 
ku  aku  handak  manahanan  arepku 
indu  ontongm,  bela  ikau  impalo- 
mos. 

10.  lta!  aku  handak  mananak 
mamptasih  ikau  paham  bara  sala- 
ka ,  aku  liandak  manampa  keton 
maudjadi  kampili  hong  tannur  tja- 
laka. 

11.  Tagal  arepku,  toto  tagal  arep- 
ku aku  liandak  malalus  djeta,  uka 
iila  aku  inawah;  krana  aku  djaton 
maku  manenga  lioruinatku  akan 
talo. 

12.  Hining  augliku ,  o  Jakob, 
ikau  Israel  idja  irawaiku :  Aku 
toll  ia ;  aku  idja  solasolake  ,  tinai 
aku  idja  rahian  haliai.  —  (41.4.) 

13.  Lengangku  djari  mandjadian 
petak  ,  lengangku  gantau  djari  mu- 
kur  kara  langit  hapan  lokapku; 
sana  aku  mangahau  manjewut  talo, 
maka  samandiai  tii  palus  aton. 

14.  Pumpopumpong  keton  ban- 
diai,  tuntang  hining:  awe  bara  kara 
iiVtcii  ta  idja  tau  masanan  kara  talo 


toh?  Jehowa  mangilak  iii,  iakarali 
malalus  kahandake  mawi  13abel , 
tinai  lengae  karah  mantakan  olo 
Kasdim. 

15.  Aku.  toto  aku  djari  hamauh; 
aku  djari  mangahau  ia;  aku  lian- 
dak mampadumah  iii  kea,  tuntang 
iii   karah  bontong  kara  djalanae. 

16.  Etoetoh  keton  tokep  aku, 
Inning  augb  toll ;  djaton  basilim 
aku  djari  manjewut  tii  bara  bihin; 
Bara  katika  talo  maudjadi ,  maka 
aku  aton ,  tuntang  toh  pangkahai 
Tulian ,  Jehowa  deiigan  llogh  ajue 
manjoho  aku. 

17.  Kakai  augh  Jehowa,  Pali- 
wusm ,  Idja  iika  karasih  Israel  tii: 
Aku  toh  Jehowa,  Hatallam,  idja 
uiadjar  ikau  talo  idja  baguna akam, 
tuntang  idja  ngagalan  ikau  hong 
djalan  idja  patut  ihoroem. 

18.  Kalah  djaka  ikau  djari  manje- 
nah  prentahku!  tii  kasanangni  ka- 
rah paham  kilau  batang  danum, 
tuntang  katetekm  kilau  riak  tasik  ; 

19.  Ta  panakam  karah  kilau  ba- 
ras  ,  tuntang  anak  iisom  kilau  ka- 
rangan  tasik  kariie,  tinai  arae  djaton 
akan  balentas,  djaton  akan  lomat 
bara  baungku. 

20.  Blua  keton  bara  Babel ,  dari 
bara  olo  Kasdim ,  tuntang  handja- 
handjak  basasurak,  sanan  tii,  awi 
mampahining  djeta  sampai  saran 
petak  ,  awi  hamauh  :  Jehowa  mali- 
wus  reware  Jakob. 

21.  Djaton  awen  tii  ujuh  teah 
belaie,  metoh  Iii  magah  awen  huang 
iika  keang  kainahau:  iii  manjoho 
danum  lembut  akaebara  batukarang; 
Iii  marakang  batukarang.  tii  danum 
mangambuhak  —  (2.Mos.n,G.) 

22.  Tapi  ain  olo  parajap  puna 
djaton  kasanang,  koan  Jehowa.  — 
(57,21.) 


jes.  48. 


JKS.UA . 


2G9 


BAG!    49. 

Kristus  masuman  arepe,  sintae  tantang 
djandjie  dengan  olu  ajue. 


1.  Mining  aughku ,  o  karii 
pulan,  tuntang  senah  keton,  karii 
djalahan  olo  idjii  kedjau;  Jehowa 
djari  mangahau  nku  bara  knai. 
bara  parnakan  iiuluku  iii  djari  ma- 
naliiu  arangku. 

2.  lit  djari  manarnpa  njamangku 
kilau  padang  manjihi,  hapan  kang- 
kalingan  lengae  iii  djari  mangan- 
djungen  aku;  iii  djari  mandjadian 
aku  mandjadi  aiiak  patiah  idja  ba- 
tadjitn,  tuntang  djari  manamaan 
aku  hong  9aiangae. 

3.  Tinai  iii  ltainauh  dengangku: 
Jkau  toto  rewarku,  awim  aku  han- 
dak    impaliai. 

4.  Tapi  kamiiangku ,  haiang  be- 1  manjoho  awen  idja  huang  kaka 
wiii  kara"  gawingku,  tuntang  ma- 
nanja  djaton  baguna  aku  mampa- 
lepah  kaabasku,  alo  perkatangku 
tii  aiu  Jehowa .  tuntang  upahku 
aton  bara  Hatallangku, 

5.  Maka  toh  koan  Jehowa 
djari    manjirapan    aku    bara 
akau   indu    reware .    mangat 
akan    halalian    Jakob    akae: 
rsraeJ  djaton  makuimumpongakae; 
tapi  aku   hai  kea    intu  matan  Je- 
howa, tinai  Hatallangku  indu  kwa- 
sangku. 


ferae]  .  idja'  iika  karasihe  ,  dengan 
harabaruan  idjii  batawah  ,  dengan 
djalahan  Iii  idja  iika  kabcJiin  oh), 
dengan  rewar  tii  idjii  mainenda  olo 
pahenjek:  Aiii  radja  karah  mitii 
tii  palus  mendeng  mahorumat  ikau, 
mantir  hai  kariih  sontop  intu  ikaii. 
tagal  Jehowa  idjii  mahaga  djandjie. 
sabab  Idjii  aka  karasih  [siael  tii , 
idjii  djari  mintih  ikau. 

(S.  Kakai  augh  Jehowa:  lulu 
wajah  asi  aku  djari  manarima  ikau, 
tuntang  djari  mandohop  ikau  intu 
andau  salamat;  tinai  aku  djari 
mahaga  ikau.  palus  mampendeng 
ikau  mandjadi  djandji  akan  utus 
olo  tii.  mangat  mandahen  hapus 
kalunen,  tuntang  halalian  salepah 
joresan  idja  rusak  tii ; 

!).  Mangat  manjoho  olo  idjii 
iinasong:  lapas  keton  ,  lius  ;  — tinai 


idjii 
knai 
aku 
tapi 


put:   blua  keton,  talih;  —  mangat 

iiwen   sondau    panginae  hong  karii 
djalan ,  tinai    iika    panginae 


loiiu- 


karii  aka   gantong. 

10.  ^Ewen  djaton  akan  blau ,  dia 
kea  akiin  teali  belaie;  kalaso  tun- 
tang matanandau  djaton  akan  niawi 
iiwen,  kiaua  Idja  pamasi  iiwen  ka- 
rali magah  iiwen  ,  tuntang  manga- 
galanawen  rangkarangkah  tanggoh 
tahasak  danum.  —  (Pangar.7,16.) 

11.  Aku  handak  manarnpa  kara 
bukitku    mandjadi  djalan    rampar, 

I).    Koae:   Tapas  kea,  anion  ikau  |  tuntang  karii  djalangku  karah  uras 
indu    rewarku  ,    mangat    mampen-  ingaratak. 

deng  karii  hamputan  Jakob,  tun-  12.  I  tii !  iiwen  toh  akan  dntnah 
tang  halalian  awang  ihaga  bara  bara  kedjau:  itii !  iiwen  tii  baia 
baris  olo  Israel  bewai,  malainkan I utara  tuntang  bara  barat,  tuntang 
aku  djari  manatap  ikau  mandjadi  awang  beken  tinai  bara  tanah  Si- 
kalawa   akan    olo    kapir   kea,  ma-lnim. 

ugat  mandjadiau  salamatku  sampai  I  13.  Basasurak,  kara  langit!  han- 
saran  petak.  —  (9,1  :  42,(3.  Gaw.  djak,  o  petak !  keton  kara'  bukit 
Has.  13,47.)  jambo  augh    lahap;  kraua   Jehowa 

7.  Kakai  augh  Jehowa  ,  Paliwus  djari  mampong  marar  djalahan  olo 


jes.  49. 


270 


JKSAIA. 


ajue,  tuntang  manjanjang  mando- 
hop  kara  olo   ai  idja  tjalaka. 

14.  Tapi  koan  Sion :  Jehowa 
djavi  malihi  aku ,  pangkahai  Tu- 
lian    djavi  ngalapean  aku. 

15.  Tau  kea  olo  bawi  ngalapean 
awaue,  sanapai  djaton  masi  idja' 
puna  anake  bara  knaie?  Tinai  alo 
ia  ngalapeae ,  tapi  aku  toto  djaton 
ngalapean  ikau. 

16.  Itam,  aku  djari  mamintik 
ikau  intu  lokapku  duadua;  hapus 
kotan  lewum  haradjur  intu  rna- 
tangku. 

17.  Idja  mamangun  ikau  karah 
mandjeleng  arepe,  tapi  kara  olo 
idja  mangavak  tuntang  marusak 
ikau  karah   hadari  bara  ikau. 

18.  Gatang  matara  ,  tampajah  ha- 
kaliling,  itam,  kara  olo  ta  ha- 
pumpong  talih  ikau  Belom  aku, 
koan  Jehowa  ,  hapan  awen  handiai 
ta  ikau  karah  makaian  arepm  indu 
kabungasm  ,  tuntang  hapan  ta  ki- 
lau  bakal  sawa 

19.  Krana  tanaluu  idja  rusak 
tuntang  benjem .  tanahm  idja  ka- 
rakkaraka  toto  karah  pahalau  seka 
akan  karii  olo  idja  mangkalewuheta 
tinai  katika  ta  :  tinai  olo  idja  bihin 
kuman  ikau  karah  hadari  kedjau. 

20.  Tinai  kara  anakm  idja  iram- 
pas  bara  ikau  karah  hamauh  intu 
pindingm :  aka  pahalau  seka  akang- 
ku  ,  dahang  akangku,  mangat  ora- 
bet  akaku    mangkalewu. 

21.  Maka  ikau  karah  hamauh 
huang  ataim :  awe  djari  manak 
kara  awen  ta  akangku?  Krana 
aku  toh  tamanang,  tuntang  nanola, 
aku  djari  iharak  tuntang  inganan: 
awe  tinai  djari  mambelom  awen 
ta  akangku?  Toto,  aku  unggn- 
unggol  kabuatku  bewai ,  bai  a  kwe 
tinai    kara  olo  tii? 

22.  Kakai    augh  pangkahai    Tu 


ban,  Jehowa:  Ita!  aku  handak 
manggatang  lengangku  manintu 
kara  olo  kapir,  tuntang  handak 
mampendeng  banderangku  bentok 
kara  djalahan  olo :  ta  ia  karah 
mangkipit  magah  kara  anakm  idja 
hatua,  tuntang  mimbit  maton 
anakm   idja  bawi  huudjun  bahae. 

23.  Kara  ladja  akan  mandjadi 
ajangm ,  tiiiai  jadja  bawi  indu  pa- 
ngasohm;  awen  karah  sontop  akam, 
bane  sampai  petak ,  palus  mandjelap 
petak  bai-a  paim.  Ta  ikau  karah  ka- 
tawan  ,  aku  toh  Jehowa,  tuntangidja 
mimdah  aku  djaton  indu  mahamen. 

24.  Tau  kea  manduan  talo  iram- 
pas  idja  gagah  tii  bara  lengae, 
tuntang  maliwus  awen  awang  ta- 
Avanan  awi  idja  karas  ta? 

25.  Tapi  kakai  augh  Jehowa: 
Toto ,  tawanan  ain  idja  karas  ta 
akan  induan ,  tuntang  talo  iiampas 
idja  gagah  ta  karah  lapas :  krana 
aku  handak  mangalahi  olo  idja 
mangalahi  ikau.  tinai  anakm  han- 
dak iliwusku.  —  (Luk.l\,22.) 

26.  Idja  mararat  ikau  aku  han- 
dak pakanae  hapan  isie  kea,  tun- 
tang awi  dahan  ai  kea  awen  karah 
babusau  kilau  awi  anggor  manis; 
ta  kara  isi  akan  kascne,  aku  Je- 
howa toto  Diuru-salamatm;  tun- 
tang idja  Panewus  aim,  iii  ta  Idja 
aka  kwasan  Jakob. 


BAGI  50. 

Olo  buali  hukuru  tagal  kasalan  ai,    awie 
marisang  dengan  Kiistus. 


1.  Ji.akai  augh  Jehowa :  Hong 
kwe  surat  talak  indu  keton ,  idja 
hapan  tii  aku  djari  manganan  i;i? 
atawa  awe  idja'  akaku  djari  man- 
djual    keton?    Toto,  tagal    kadar- 


jks.  49.  50. 


-IKS  A  I  A. 


271 


hakan  keton  keton   djari    indjual, 
buntang    tagal    kalangkah    keton 

inilii  keton  djari  inganan. 

2.  Mullen  anion  aku  dumah  dja- 
ton  idja  tarima?  aku  mangahau, 
djaton  idja  biti  tombah.  Kilen 
toh,  aton  Lengangku  djari  pandak 
lialiai ,  sampai  djaton  tan  mando- 
hoj)  hindai?  atawa  aku  djaton bara 
kaabas  hapan  maliwus?  Itii!  ha- 
pan pudjingku  aku  maneafa  tasik, 
tontang  tnanainpa  batangdanum 
mandjadi  aka  keang  kamaliau  ,  sam- 
pai  karii  lauk  bewan  awi  djaton 
danura,  palus  ia  matai  awi  kateah 
belaie 

3.  Aku  rnakaian  laugit  hapan 
kakaput ,  tuntang  manampa  ba- 
tanglangit  mandjadi  pidjem. 

4.  Pangkahai  Tuhan,  Jchowa , 
djari  manenga  akangku  dj<  la  lia- 
lati,  mangat  tan  hakotak  dengan 
olo  Lijuh  turn  on  kabuah  katikae; 
genep  handjewu  la  mampisik  aku, 
tuntang  manangkedjet  pindingku. 
niangat  aku  manjenah  kilau  mu- 
rid. 

5.  Pangkahai  Tuhan  ,  Jehowa  , 
djari  marewang  pindingku,  tun- 
tang- aku  djaton  marisang,  djaton 
aku  undur. 

(i.  Aku  manjarongan  likutku 
akan  olo  idja  inamukul  aku,  tun- 
tang pipihku  akan  olo  idja  nia- 
rampong  djauggutku.  aku  djaton 
manjohokan  banngku  bara  ka- 
hawen  tuntang  iludja.  —  (Matt. 
26,67.) 

7.  Krana  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa ,  mandohop  aku ,  tagal  ta 
aku  djaton  rungkok ,  tagal  ta  aku 
djari  manekang  banngku  kilau 
batuapi,  krana  puna  tawangku, 
aku  djaton  tan  rungkok. 

8.  Ia  puna  tokep.  idja  mam- 
budjar   aku:    awe    tau    mandawa 


aku?  kaliih  ita  hataharep,  awe 
aton  bara  buku  maui  aku?  kiilali 
kantoh,  ita   habasara. 

9.  Toto.  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa. mandohop  aku,  awe  idja 
tau  manipan  aku?  Toto.  saman- 
diai  awen  ta'  karah  rot  us  kilau 
pakaian  ,  uret  karah  kuinan  a/wen 
ta  iepah  lingis. 

10.  JEwe  baris  keton.  idja'  mi- 
kiih  Jehowa ,  idja  manumon  augh 
icw are?  alo  ia  manandjong  hnang 
kakaput.  tuntang  kalawa  djaton 
akae,  kalah  ia  harap  intu  aran 
Jehowa ,  palus  hasinggoh  hong 
llatallan   ai. 

11.  Tapi  keton  handiai,  idja 
mantokan  apui ,  idja  mambabat 
arep  keton  hapan  njalan  apui , 
naughe  keton  lius  bewai  huang 
apui  keton,  hong  njalae  ta,  idja 
djari  inotong  keton  kabuat.  Djetii 
buah  keton  awi  lengangku;  keton 
akan   menter  huang  kapa'hii. 


BAG1  51. 

Olo  idjii  toto  pertjaja   impangat  tuntang 
iampong. 

1.  JzLining  aughku,  keton  idjii 
manggoang  katetek ,  idja  manggau 
Jehowa !  Ingat  batukarang ,  idja 
bara  ta  keton  djari  indium  ,  tun- 
tang lowang  tambowong.  idja  bara 
tii   keton  djari  iungkar. 

2.  Ingat  Abraham,  tato  keton, 
tuntang  Sarah,  idjii  djari  inana- 
kan  keton.  Krana  aku  djari  mang- 
ahau ia  metoh  iii  magon  tamanang, 
palus  djari  mamberkat  iii .  manga- 
pal  ia  paliam. —  (l.Mos.12,1.) 

3.  Krana  Jehowa  mainpangat 
Sion.  iii  mampangat  kara  kalekae 
idjii  karakkaraka ,   tuntang   iii  ma- 


JES.  50.  51. 


272 


JESAI  \. 


nampa    akae   idja    rusak  mandjadi 

kilau  Eden ,  akae  keang  benjem 
mandjadi  indu  kabon  Jehowa.  Ka- 
handjak  tuntang  karami  karah  aton 
beta,  tarimakasih  tuntang  augb 
njanji. 

4.  Hining  augbku ,  o  djalaban 
ajnngku,  talingan  pinding  keton 
akangku ,  o  olo  ajnngku  !  krana 
bara  aku  karah  lembut  Torat ,  tun- 
tang  aku  liandak  raandaben  kapa 
tutku  indu  kalawa  kara  djalaban  olo. 

5.  Katetekku  djari  tokep,  sala- 
niat  ajungku  lembut,  tuntang  le- 
ngangku karah  mamatut  kara  dja- 
laban olo.  Kara  pulau  puna  men- 
dab  aku  ,  tuntang  harap  lengangku. 

6.  Gatang  matan  keton,  tang- 
gera  langit,  tuntang  tangkilik  pe- 
1ak  idja  ugiwa;  krana  langit  akan 
lilap  kilau  asep,  tinai  petak  ka- 
rah rotus  kilau  pakaian  ,  tuntang 
kara  olo  idja  raukong  beta  uras 
akan  niatiii.  Tapi  salamatku  puna 
haradjur  katatabi ,  tuntang  kate- 
tekku djaton  ingarak. 

7.  Hining  augbku.  keton  idja 
kasene  katetek ,  ikau ,  o  utus  olo, 
idja  huang  ataim  aton  Toratku ! 
ala  keton  mikab.  araon  impahawen 
olo,  tuntang  ala  djungun  tarawen 
awi  awen  maridu   nianjapa. 

8.  Krana  gagat  karah  kuman 
awen  tii  lepab  kilau  pakaian .  uret 
karah  kuinan  iii  kilau  sakalat; 
tapi  katetekku  melai  katatahi,  sa- 
lamat  ajnngku   girirmanggirir. 

9.  Lembut,  lembut  ikau,  bapan 
kwasam,  johlengan  Jebowa!  lembut 
kilau  bibin,  kilau  metob  pange- 
reng  djainan  horan!  Dia  ikau  ,  idja 
djari  mamukul  Misir,  tuntang 
manjudok  malasak  naa'a  tii?  — 
(2..l7t>s.l4,14.) 

10.    Dia  ikau  .  idja  djari  maucnb 
tasik,  kutnh  danum  hons  iika  ban. 


dalem  ta?  idja  raanampa  palem- 
pang  tasik  mandjadi  djalan ,  ma- 
ngat  olo  idja  iliwus  tii  maboroe 
beta? 

11.  Tumon  tii  olo  idja  inewus 
Jebowa  karah  buli ,  palus  sampai 
Sion,  tuntang  basasurak ;  kahan- 
djak  idja  katatabi  karah  melai 
bundjun  takoloke,  kahandjak  tun- 
tang karantang  karah  manjang- 
knlep  awen,  tapi  kara  ampin  ka- 
paha  tuntang  kamungub  akan  ui- 
hau  hadari. 

12.  Aku,  aku  toh  iii,  idjii  mam- 
pong  keton.  Narai  ikau  sampai 
mikab  olon .  awang  puna  bagin 
matai?  olo  kalunen ,  idjii  kilau 
oru  keang?  —  (Watt.  10,28.) 

13.  Tuntang  ikau  kalapean  Je- 
bowa, idjii  djari  manampa  ikau, 
idjii  djari  mambirang  kara  langit, 
tuntang  mampar  hapus  petak?  ti- 
nai haradjur  nongkang  andau  ikau 
mikiib  lason  kalait  olo  pabenjek, 
anion  iii  manatap  aiepe  handak 
marusak  ikau!  Akan  en  kalait  olo 
pabenjek  ta? 

11.  Badjeleng  kea  olo  iraasong 
ta  karah  iengkak  ;  iii  djaton  akan 
niatiii  hong  palowang,  pangiuae 
djaton  kariib   tapas  akan  awen. 

15.  Krana  aku  toll  Jebowa,  Ha- 
tallam,  idjii  malilang  tasik,  sam- 
pai riake  pabam  gotogotok ;  Je- 
bowa ,  Tuhan  kara  kawau  talo  be- 
lom  ,   puna  arae. 

16.  Aku  mingkes  augbku  huang 
njamam ,  tuntang  manutup  ikau 
kandjungen  penda  lengangku;  ma- 
ugal  aku  maudiihen  langit,  tun- 
tang manggalang  mampar  petak, 
tinai  bamaub  dengan  Sion :  ikau 
puna   djalaban  olo  ajungku. 

17.  Misik,  misik  ikau,  mendeng 
o  Jerusalem,  ikau  idja  djari  mi- 
bop  sangkir  kasangit  bara  lengiin 


JKS.    51. 


JESAIA. 


273 


Jehowa,  kara    purake  hong  sang- 

kir     hukum     djari     iliu|)in     Lepah, 
sampai  injuropm  lingis. 

is.  DiaJo  idjii  biti  bara  kara" 
anak,  awang  djari  inakae,  idjii 
djari  magah  iii  buabuah,  dialo  idjii 
hili  bara  kara  anak.  awang  djari 
imbelome,  idjii  djari  ngagalan  iii 
mirabing  lengSe. 

19.  Talo  duiiduii  tii  djari  buah 
ikan:  iinai  awe  djari  mangarajau 
akamP  Aton  karusak  tuntang  tja- 
laka,  Ian  tuntang  padang.  /Ewe 
handak    raampong  ikaa? 

20.  Kara  anakra  uras  djari  ta- 
ngengai :  iii  halelek  menter  hong 
tapakan  kara  djalan ,  kilau  ban- 
ting idjii  buah  djaring:  awen  tii 
kontep  kalait  Jehowa .  tuntang 
pudjin    llatallan    aim. 

21.  Tagal  tii.  Inning  toll,  ikau 
idjii  indjaka,  idjii  kilau  babusau, 
tapi  dia  awi  anggor; 

22.  Kakai  augh  Jehowa,  Tnhan 
ajurn  tuntang  Hatallam,  idjii  ma- 
nmtus  akan  utus  olo  ajue:  Toto , 
akn  rnanduan  sangkir  hukuin  tii 
bara  lengiim.  tuntang  purak  hong 
sangkir  kalaitku;  djaton  ikan  akan 
mihop  tii   tinai. 

23.  Tapi  akn  handak  mingkes 
1ii  hong  lengiin  olo.  idjii  djari 
mahenjek  ikan  .  idjii  hamauh  mawi 
hambaruam'  patangah  arepm,  ma- 
ngat  ikai  inanetai  mahalau  ikan. 
Palus  ikan  djari  mampeter  arepm 
likuini  rantep  petal? .  kilau  djalan 
kara'  olo  idjii  manetai  mahalau  heta. 


I5AU1  52. 

Jerusalem  knriili  impahai  tinai;  brita 
salamat  akan  insuman. 


1.    Misik.  raisik    ikau.   kepan 


kaabasm,  o  Sion,  liapakaian  kabu- 
ngasm,  o  Jerusalem,  ikan  lewu  idjii 
brasih!  Krana  olo  kulup tuntang  olo 

pali  djaton    akan   lama  ikau   tinai. 

2.  ECibar  rotik  pohok  bara  ikau, 
tnendeng,  mondok  hong  aka  ba- 
hara;  engkak  djarat  ujatm.  o  Sion. 
anak    bawi .  idjii   tawanan  ! 

3.  Krana  kakai  augh  Jehowa: 
Djaton  bara  rega  keton  djari  in- 
djual,  keton  akan  inewus  kea  dja- 
ton liapan    rear. 

4.  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  Djaman  horan 
djalahan  olo  ajungku  djari  hagoel 
akan  Misir,  tuntang  inelai  heta 
namuai;  tinai  limbah  ta  Astir  djari 
mahenjek  iii  hapan  huange  bewai. 
—  (1.  'l/o.s.46.1.  —2. 7tW/al7,3.) 

").  Toll ,  kilen  gawingku  hetoh 
tinai?  koan  Jehowa,  basa  olo 
ajungku  djari  inampUt  kakai  be- 
wai, tuntang  awen  idjii  marentah 
iii  mampatangis  iii ,  koan  Jehowa ; 
tinai  aiangku  haradjur  imapae  si- 
ning  andau. 

6.  Tagal  tii  olo  ajungku  akan 
kaseue  aiangku  katika  tit:  krana 
itii!  batonggal  akn.  idjii  liakotak. 
kariih  heta. 

7.  Lalehan  kaparise  hong  kara' 
bukit  pain  olo  tii.  idjii  masuman 
kasanang,  idjii  miiubit  brita  ba- 
halap,  idjii  masanan  salamat,  idjii 
hamauh  dengan  Sion:  Hatallam 
toto  radja!  -    {Rom.10,15.) 

8.  Kara"  tonggorn  lembut  aughe, 
awen  tii  mambo  aughe  basasurak 
haiak:  krana  ma  tan  awen  kea  ka- 
riih mitae,  amon  Jehowa  halalian 
rnanduan  Sion. 

9.  Ambo  augh.  lahap  haiak. 
o  kara'  iika  rusak  intu  Jerusalem. 

[krana  Jehowa  djari  mampong  dja- 
lahan olo  ajue,  iii  djari  maliwus 
Jerusalem. 


12** 


JE9.  51.  52. 


274 


JESA1A. 


10.  Jehowa  djari  mandjudju  le- 
ngae  idjii  brasih  intu  matan  kara 
olo  kapir,  tuntang  haptts  saran 
petak  kariih  mita  salamat  Hatal- 
laii   it  a. 

11.  Lius,  lius  keton,  blua  bara 
hetli,  ala  polios  talo  pali  tii;  blua 
bara  marak  awen ,  prasih  arcp  ke- 
ton ,  kara  keton  idj.i  miiton  ramon 
Jeliowa. 

12.  Krana  djaton  keton  akan 
blua  kadjekadjeng,  djaton  karah 
liadari  kilau  pararawoh ;  krana  Je- 
howa karah  hagoet  helo  baun  ke- 
1on,  tuntang  Hatallan  Israel  kea 
indu    tantanep  keton. 

13.  Ita!    rewarku    karah    pintar 
gawie,  ia    karah   impahai   tuntang 
iangkat .  toto  ,    ia    inggatang    ha 
liai. 

14.  Tumon  ara  olo  kariih  dju- 
ngun  tagal  ikau,basa  ampin  baum 
papa  haream  bara  olo ,  tuntang 
ampin  bitirn  papa  bara  old  kalu- 
n  en : 

15.  Kakai  ikau  kariih  manampi- 
tik  manjapan  ara  olo  kapir,  sam- 
pai  radja  kea  karah  gagom  njamae 
intu  baum;  krana  iiwen,  idjii  hin- 
dai  pudji  insuman  akae,  iiwen 
karah  mita  ta ,  tuntang  idjii  hindai 
djari  mahining  tii,  ia  kariih  harati 
diets.  —  (Rom. lb, 21.) 


BAGI  53. 

Kapiihii  tuntang  kahnin  Kristus  insuman. 

1.  Xapi  awe    pertjaja  augh  idjii 
insanan    ikiii ,  tinai  intu    iiwe    le- 
ngan    Jehowa  djari  bakarinah?  - 
(Joh.  12.38.) 

2.  Krana  kilau    salundik  korik 
ia  lembut   intu   baun  it  wen,  kilau 


uhat  mansuloh  hong  petak  karitip; 
iii  djaton  bara  kabungus  tuntang 
kahai :  ita  mita  ia,  maka  djaton 
ampin  kakenae,  sampai  iii  ingilak 
ita.  —  (11,1.) 

3.  Ia  batawah  tuntang  asiasi 
lialiai ,  puna  olo  tantai  kapahU, 
idjii  imopoh  akan  tjalaka.  sampai 
oiu  handak  mahakan  baue  bar;!  iii ; 
iii  batawah  kalotii .  sampai  ita  mi- 
tring  iii    kilau    djaton. 

4.  Tapi  toto ,  iii  djari  mamuat 
akae  karii  peres  ita,  tuntang  karii 
kapahan  ita  djari  inauggonge:  tapi 
ita  nianaha  ia  puna  ihukum ,  iinu- 
kul  tuntang  ingapaha  Hatalla.  — 
(JbA.1,29.) 

5.  Tapi  tagal  karajap  ita  iii  ba- 
himang,  tagal  kadarhakan  ita  iii 
rusah  rambai;  hukum  innidah  akae, 
mangat  ita  sanang,  tuntang  awi 
awan  pukul  ai  ita     djari  halit.  — 

(l.Petr.2M-) 

6.  Uras  ita  djari  lajang  kilau 
tabiri .  genep  bitin  ita  mules  arepe 
sama  miinbit  djalae  ,  tapi  Jehowa 
djari  lnandjakah  karii  dosan  ita 
hundjun  iii. 

7.  Anion  djeta  inagih ,  ta  iii 
ingapaha,  tapi  iii  djaton  marakang 
njamae,  kilau  anak  tabiri idja iagah 
akan  impatiii;  kilau  tabiri  idjii  tu- 
nis  intu  olo  idjii  maiigunting  iii  , 
tumon  tit  iii  djaton  marakang  nja- 
mae. —  (J/«((.2o\63.) 

8.  Tapi  iii  djari  insuvvit  bara 
kadjakit  tuntang  hukum ;  iiwe  toh 
tau  masuman  kambon  limine  ti- 
nai? krana  iii  djari  injempong  bara 
tanah  olo  belom  tagal  kadarhakan 
djalahan  olo  ajungku:  hukum  tii 
puna  patut  akan  iiwen. 

9.  Tinai  olo  djari  manukas  ku- 
bure  hind j a  basat,  tapi  huaug  pam- 
pataie  iii  kilau  olo  tatau :  basa  iii 
djaton   pudji    mawi  talo  sala,  tun- 


jes.52.  53. 


JESAIA. 


275 


tang  augh   tipvi  djaton  hong   nja- 
mae.  —  (Joh.  19,38.) 

10.  Tapi  Jehowa  tantai  liandak 
naangapahii  iii  paham,  koae:  Anion 
ia  djaii  manjaragh  hambai'uae  maii- 
djadi  parapah  tagal  dosa,  tii  iii 
karah  mitii  kuloh  panakae,  umure 
dahangdahanga,  tuntang  tintun  ka- 
handak  Jehowa  karah  tulus  baha- 
lap  awi  lengae. 

11.  Basa  hambaruae  paham  ga- 
wie  tuntang  kapiihiie,  niaka  iii  ka- 
riih  siipa  idja  ingilake  sampai  iii 
puas:  awi  olu  kasene  iii,  maka  re- 
warku,  idja  tetek  tii,  karah  ma- 
nampa  olo  ara  tetek,  krana  iii  ma- 
nanggong  kara   kasalan  iiwen. 

12.  Tagal  tii  aku  liantlak  ma- 
nenga  kutoh  kaiii  iiidu  bagie ,  ti- 
nai  kaiii  idja  kwasa  ta"  mandjadi 
rampas  ui ,  basa  iii  djaii  maiian- 
djuii  hambaruae  lepah  akan  pam- 
patiii ,  tuntang  djaii  injama  dengan 
olo  darliaka ,  tuntang  djai  i  nia- 
nanggong  dosan  olo  ara,  tinai  iii 
djari  blaku  akan  olo  parajap.  — 
(LnL23M.) 


BAGI  54. 

Sion   karah  ingapal ,   inong 
impahai. 


tuntaiu 


1.  JNjanji  lauiirami .  ikau  joh 
bawi  idja  tamanang,  idja  djaton 
djari  manak:  ambo  augh  lahap 
tuntang  basasurak,  ikau  idja"  hin- 
dai  pudji  kapaha  manak;  krana  kaiii 
anak  ain  idja.  uiiggounggol  tii  ara 
haream  baia  kavii  anak  ain  idja 
bahanii  tii,  koan  Jehowa.  —  (Gal. 
4.27.) 

2.  Paluasaka tingkapm.  tiling 
dinding    benang  akam    melai,  ala 


malangena  iii:  tontong  taliu  djan- 
tann ,  daliedahen  Lantak   pasakm. 

'6.  Krana  ikau  karah  mainta- 
ining sambil   gantau,  tuntang  pa- 

nakain  karah  manjores  kara  olo 
kapir,  tuntang  mukong  kaiii  lc- 
WUe  idja  karakkaraka   katontoh. 

4.  jYjVa  mika'h,  krana  ikau  dja- 
ton indu  njukok:  iila  rungkok, 
krana  ikau  djaton  akan  mahamen, 
tapi    ikau    karah    kalapean    kaha- 

1  wein  pesam  budjang,  tuntang  dja- 
ton iningat  katawahin  hindai  pe- 
sam   ha  In. 

5.  Krana  idja  djaii  manampa 
ikau.  iii  tii  hanam,  arae  tii  Jeho- 
wa, Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
loin :  [dja  iika  karasih  Fsrael,  iii 
ta  Panewusm;  iii  karah  inggara 
Hatallan  hapus  kalunen. 

(i.  Krana  Jehowa  djari  inanga- 
hau  inanduan  ikau  tinai.  kilau 
bawi  idja  inganau  tuntang  paha 
ataie;  tapi  toto ,  ikau  puna  sawae 
metoh  katabelam  horan,  alo  ikau 
djari  inganan ,  koan  Hatallam. 

7.  Handjulu  haliai  aku  djari 
inangauan  ikau,  tapi  dengan  asi 
idja  paham  aku  liandak  mamum- 
pong  ikau  tinai.  —  (Masm.&Q,Q.) 

8.  Huang  kalaitku  handjulu  aku 
djari  nianjahokan  baungku  bara 
ikau,  tapi  huang  asi  idja  katatahi 
aku  liandak  manjanjang  ikau  ,  koan 
Jehowa .   Panewusm. 

<J.  Krana  djeta  iutu  aku  sauia 
kilau  dauum  soho  djaman  Noagh, 
metoh  aku  surapah  danum  soho 
kahuin  Noagh  tii  djaton  akan  mam- 
paleteng  petak  tinai ;  kakai  aku 
djari  sumpah .  aku  djaton  hindai 
liandak  malait  ikau,  atawa  mam- 
pudji  ikau.  —  (1.J/0N.IU5.) 

10.  Krana  kaiii  bukit  akan  tan- 
dar,  tinai  lungkoh  akan  hongga  : 
tapi  asingku    djaton    akan    tandar 


jf.s.  53.  54. 


276 


JESAIA. 


bara  ikau  ,  tuutaug  djaudjin  sala- 
matku  djaton  akaii  hongga .  knan 
Jehowa,  Panjanjangm. 

11.  Ikau  idja  ihenjek,  idjii  tain- 
balang  awi  kara  talo  badjea ,  idjii 
djaton  iampong!  Itiim ,  aku  han- 
dak  haragapan  kara  batum  bungas 
haliai,  tuutaug  haudak  mamangun 
ikau  hundjun  batu   sapir ; 

12.  Aku  haudak  manampa  pa- 
njengokm  hapan  kristal ,  tuutaug 
bauntonggangm  hapan  kuinala , 
tinai  kara  toros  saran  tanalnn  ha- 
pan batu  barega. 

13.  Kara  auakm  akau  iadjar  Je- 
howa, tuutaug  kasanang  hapus  pa- 
nakam  karah   paham. 

14.  Awi  katetek  ikau  kariih  iu- 
dahen,  ikau  djajong  bara  kara  rat 
tuutaug   kasala,    sampai    dia    asah 


ika 


ikiih:     ik 


kedjau 


bara  talo  pampikiih.  krana  djeta 
djaton  akau  maggapi  ikau. 

15.  Ewe  tan  pakat  maul  akau 
ikau.  basa  aku  dia r1  olo  idjii  hau- 
dak mawi  ikau  akau  mamenda 
ikau. 

Ilk  Aku  idjii  luauaiupa  tukang 
sanaman,  idjii  mamuput  apui  hong 
buring,  tuntang  mamplua  talo  tam- 
pae:  tinai  aku  kea  idjii  manampa 
idja  parusak  tit,  uka   marusak. 

17.  Kara  pakarang  idjii  inatap 
mawi  ikau  djaton  bara  pedah;  tinai 
kara'  djela,  idja  badjoho  mawi  ikau, 
kariih  tipau  awiiu.  Djeta  joresan 
kara  rewar  Jehowa,  kateteke  tii 
bara  aku.  koan  Jehowa. 


BAGI  55. 

Bei  kat  tuutaug  salamat  idja  imbit  Kristus. 

1.   Mas!     keton     handiai    idja 
trah   belaie,    kantoh,  tanggoh  da- 


nuni ;  tinai  keton  idja  djaton  bara 
rear,  kantoh,  pili  tuutaug  kuman; 
kantoh ,  pili  danum  anggor  tun- 
tang  djohon  tusun  meto.  dia 
usah  rear .  dia  asah  inahor.  — 
(JbA.7,37.) 

2.  Buhen  keton  misii  rear  tagal 
talo,  idja  puna  djaton  panginan, 
tuutaug  mampahaka  arep  keton 
tagal  talo ,  idjii  puna  djaton  tail 
mambesoh?  Kiilah  keton  manje- 
nah  mahinine  aus-hku,  tuntang  ku- 
man  talo  bahalap;  ta  hambaruan 
keton  kariih  inarnpangat  arepe  awi 
kutoh  enjak. 

3.  Talingan  pinding  keton  pains 
talih  aku:  Inning,  tii  hambaruan 
keton  karah  belom;  krana  aku 
handak  manampa  djandji  idjii  ka- 
tatahi  dengan  keton,  tuntang  ma- 
nenga  djandji  idjii  batantu  inukas 
akau  Daw  id  tit. 

4.  ltii !  aku  djari  inanenga  iii 
indu  saksi  akan  kara  djalahan  olo, 
indu  mantir  tuntang  radja  akau 
kara  ntus  olo. 

5.  Toto,  ikau  kariih  mangahau 
djalahan  olo,  idja  djaton  kasenam; 
tii  kara  utus  olo.  idjii  djaton  ka- 
sene  ikau.  kariih  hadari  talih  ikau. 
tagal  Jehowa,  Hatallam.  tagal  Idjii 
iika  karasih  Israel  Iii.  basa  iii  mam- 
pahai  ikau. 

(>.  Gau  Jehowa.  sarai  iii  tau 
sOndau ;  laku  iutu  iii.  sarai  iii 
tokep. 

7.  kiikih  olo  papa  malihi  djalae, 
tuntang  olo  parajap  kara  tiroke; 
kiilah  awen  hobah  akan  Jehowa, 
tii  iii  kariih  iiiaujaiijaiig  masi  awen. 
tuntang  iutu  llatallau  ita ,  krana 
iii   radjin  kindjap   mampun. 

<S.  Krana  pikirku  djaton  kilau 
pikir  keton ,  tinai  djalangku  dja- 
ton kilau  djalan  keton,  koan  Je- 
howa. 


jes.  54.  55. 


JESA1A. 


277 


'.(.    krana  kilau   kaili  langit  gan-  idjii   metier   lengiie,   belli   mawi  talo 
tang  bara  petak,  kakai  djalangku  papa. 

lini  bara  djalan  keton,  tuntang  pi-  3.  Mia  olo  beken  utuse,  idja 
kirku   bara   pikir  keton.  djari  manatelan  arepe  intu  Jehowa, 

10.  Kiana  kilau  udjan  tuntang  akan  hamauh:  puna.  Jehowa  ban- 
ambon  bvwo  bara  langit,  pains  dja-  dak  mambaris  aku  bara  djalahan 
ton  haluli  kantii  tinai,  tapi  manji-  olo  ai.  jEla  olo  imboto  hamauh: 
ram  petak,  tuntang  manjoho  tii  toto,  aku  kilau  batang  keang. 
mamplua  manipalembut  talo.  pa-  4.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
las  manenga  binji  akan  olo  rnalan,  dengan  olo  imboto .  idjii  mahaga 
tinai  tepong  indu   kinan  olo:  andau    sabatku,     tuntang     inintih 

11.  Kakai  kea  aughkn,  idjii  lem-  talo  idjii  ingilakku,  tinai  numbing 
but    bara    njainangku:   djetii  djaton  ,  djandjingku  dahediihen  : 

akan  buli  aku  haiang,  tapi  mala-  5.  Aku  handak  manenga  akae 
lus  kakilakku ,  tuntang  bontong  akae  liuaug  hnmangku ,  tuntang 
mandjadian   kara  talo  sohongku.       huang  kotangku,  tinai  liandak  ma- 

12.  Krana  tuntang  kahandjak  nenga  arae  akae  idjii  balialap  bara 
keton  karah  blna,  tinai  dengan  aran  manak  hatuii  bawi:  ara  idjii 
feasanang  ketoD  kariih  iagah:  kara  pains  katatahi  aku  handak  ma- 
bukit  tuntang  lungkoh  akan  mam-  nenga  akan  geriep  bitin  iiwen,  idja 
bo    aughe    manjanji     malahap    intu  djaton   tau  lomat. 

baun  keton,  tinai  kara  batang  kaju  6.  Tinai  kara  olo  beken  ntuse, 
hong  padang  karah  manapok  lo-  idja  manatelan  arepe  intu  Jehowa. 
Icape.  mangat   manempo  iii,  tuntang  ma- 

13.  Kaju  goper  karah  lembut  ngilak  aran  Jehowa,  mangat  man- 
takirin  batang  duhi.  tinai  kaju  si-  djadi  indu  reware,  genep  biti  idjii 
tim  kariih  lembut  takirin  unak;  mahaga  andau  sabat,  tuntang  dja- 
maka  djetii  kariih  man  djadi  akan  ton  mamapa  djeta,  tinai  idjii  mim- 
Jehowa    indu    arae    tuntang    kata   king  djandjingku  dahediihen : 

idjii  katatahi.   idjii  djaton  tan  lomos.        7.   Toto  .    iiwen    tii    handak    hn- 

Ibitku  akan  bukitku  idjii  biasih. 
tuntang  aku  handak  mampahan- 
djak  iiwen  huang  huma  sombajang 
ajungku;  parapah  ain  iiwen  awang 
ingiihu  tuntang  awang  injambalih 
tapi  olo  ara  bant™  tuMang  karah  uigilak  hundjun  mesbehku: 
marisang.  kiana     hnmangku     kariih    inggarii 

huma    sombajang    akan    karii    utu> 

1.  l\_akai  augh   Jehowa:    llaga   olo. 

kabudjur.  lalus  katetek,  krana  sa  8.  Pangkahai  Tiihan  ,  Jehowa. 
lamatku  lawoh  dumah  .  tuntang' idjii  maraumpong  olo  Israel  awang 
katetek ku  tokep  ingarinah.  inganan,  aton  hamauh:   Aku  sasaT 

2.  Salamat  olo,  idja  tumon  tii  handak  mandahang  mamumpong 
gawie,  olo  kalunen.  idjii  mimbing  tinai  olo  tainii  baris  awen.  idjii 
manggau  djeta:  idja"  mahaga  andau  imumpongku  tii. 

sabat,  tuntang  djaton  mamapa  tii,!      y.   keton    karii    meto     padang, 


BAGI  5ti. 

llalalla    liandak    masi  olo   liainHai 


idja 


JK8.  ■>■>■  56. 


27.8 


JESAIA. 


kautoh ,  kuinan  ,    kara  meto  hong 
kajuan   samandiai ! 

10.  Tapi  idjii  tonggoe  uras  ba- 
butii,  djaton  tawan  enen ;  kilau 
aso  bisu  ia  samandiai,  djaton  ia 
tau  mangang;  awen  bujan,  radjin 
menter  batiroh. 

11.  Maka  aso  tii  paham  babungu, 
djaton  tau  besoh;  toto  sakatik  ta 
djaton  tau  harati,  uras  genep  biti 
mules  sama  mimbit  djalan  ai,  ge- 
nep biti  bisit  mangoho  akae,  mang- 
gau  ontong  ai. 

12.  Has,  kantoh,  koae,  ita  man- 
duan  anggor,  ita  handak  mihop 
sampai  babusau:  maka  djewu  sama 
kilau  andau  toll  kea.  tuntang  pa- 
ham  hareara  hindai. 


BAGI  57. 

Olo  badjoho  tuntang  parajap  impudji; 
Ilatalla  hindja  tuntang1  mamberkat  olo 
idja  randali   ataie. 


1.  _L  a  pi  olo  tetek  rusak ,  tun- 
tang djaton  idjii  mangenang  ta 
huang  ataie,  olo  bahalap  nihau  . 
tuntang  djaton  idja  biti  manalhigii 
iii.  Maka  olo  tetek  ta  inamput 
ihakan  bara   tjalaka. 

2.  Genep  biti,  idja  djari  raa- 
nandjong  budjur  huang  kateteke, 
karah  tama  kasanaug,  palus  ma- 
lajau  hong  akae  batiroh. 

o.  Ta  pi  keton ,  kantoh  hetoh! 
keton  anak  bawi  panabit  ta,  kem- 
pang  idja  bakandji  tuntang  sapang- 
an  ta ! 

4.  iEwe  idjii  ihababaka  keton? 
intu  awe  keton  manganga  njaman 
keton.  tuntang  muloh  djela?  L)ia 
keton  anak  kalangkah,  tuntang 
kempang  panandjaro? 

5.  Ketoji  idjii  hasep  kipen  deng- 


an  kara  dewa,  palus  manalih  kaiii 
pahewan  iika  dewa,  tuntang  malu- 
put  mampatai  anak  olo  hong  sa- 
ran  sungiii .  tuntang  penda  batu- 
karang. 

6.  iEka  gawi  idja  intihm  aton 
intu  batu  malisen  saran  sungiii, 
djeta  bagim;  heta  ikau  maluput 
parapah  talo  ihop,  tuntang  para- 
pah  indu  kinan.  Tau  aku  manja- 
renan   kaia  gauim  ta. r* 

7.  Hong  bukit  hai  tuntang 
gantong  ikau  manampa  akam,  tun- 
tang ikau  mandaki  heta,  uka  ma- 
njambalih  parapah. 

8.  Tinai  balikat  blawang  tun- 
tang papare  ikau  mingkes  bintik 
dewa.  Krana  haiak  undur  bara 
aku  ikau  maiowai  arepm ,  palus 
ikau  lompat  mamparangkah  sasu- 
rom ,  balalu  hindja  dengae ;  ikau 
mangilak  sasuion  awen,  sana  mita 
kalindae. 

9.  Hapan  rainjak  ikau  manalih 
radja ,  tuntang  kutoh  dupa  aim ; 
ikau  manjoho  saioham  palus  kedjau, 
tinai  ikau  mamparandah  arepm  sam- 
pai  naraka. 

10.  Ikau  mampahiika  arepm  awi 
kutoh  djalanam,  tuntang  djaton 
ikau  hamauh:  djaton  kea  baguna. 
Tapi  basa  ikau  harap  sondau  pam- 
beloin  awi  lengiim ,  maka  ikau 
djaton    maku  tumpul. 

11.  Maka  awe  ingikiihrn  ingara- 
wam?  krana  ikau  manandjaio , 
tuntang  djaton  mingat  aku,  dja- 
ton nalingii  aku  huang ataim.  Dia 
djeta  awiku  suni ,  djari  tahi  bara 
bihin,  tagal  tii  ikau  djaton  mikah 
aku? 

12.  Tapi  aku  handak  masuman 
ampin  katetekm,  tuntang  kaiii  ga- 
wim,  sampai  djeta  djaton  akan  indu 
ontongm. 

13.  Amon  ikau   kahau    kadaiaft, 


jes.  5G.  d7. 


JliSAiA. 


279 


tii  naughe  kara  iiwen ,  idja  cljari 
inggaum  tii,  mawat  ikau.  Tapi  ba- 
iat  a kan  manambalang  iiwen  ta' 
samandiai,  kahaiang  akan  manam* 
put  manganan  iii.  Tapi  idja  ha- 
rap  aku .  iii  akan  caanjores  petak, 
tuntang  karah  fcempou  bukifcku 
idja  biasih. 

14.  Tinai  aku  handak  harnauh: 
Parampar,  parampar,  tatap  djalan, 
kanan  kara  talo  iika  pataiangbaia 
djalan  olo  ajuugku. 

15.  Iviana  kakai  augh  aiu  Idja 
pangkahai ,  idja  kahiian  haliai  tii , 
idja"  melai  haradjur  katatahi  djaton 
tawau  katikae,  idja  brasih  ar,ae  tii: 
Aku  melai  iritu  kaleka  idja  gau- 
tong  tuntaug  brasih,  tinai  hindjii 
olo  ta.  idja  lenjoh  tuntaug  randah 
ataie,  matigat  aku  mampangat 
ragh  olo  randah,  tuntang  atiii  olo 
idja  lenjoh  ta.  —  (Matt.5,3.) 

16.  Kvana  djaton  katatahi  aku 
handak  mampudji .  tuntaug  djaton 
sangit  haradjur;  tapi  Rogh  karah 
blua  bara  baungku,  uka  mangan- 
tljuilgen,  tuntaug  aku  handak  nia- 
nainpa  tahaseng. 

17.  Aw  i  kadarhakan  kipiie  aku 
djari  sangit .  tuntaug  inahukuin 
iiwen.  aku  djari  inanjahokaii  aiepku 
haiak  blait;  tii  iiwen  tii  marisang, 
mahoroe  djalan  I  union  kahaudak 
ataie. 

18.  Tapi  inetoh  aku  mita  kara 
djalae,  tii  aku  inainpakiiliih  iii, 
tuntang  aku  ngagalan  iii.  tuntang 
mampong  iii  tinai.  iii  tii :  kara  olo 
ai  idja    kapiiha  ataie. 

19.  Aku  handak  manampa  bua 
totok  biwih  kalotoh:  kasanang, 
kasanang  akan  iiwen  idja  kedjau  . 
tuntang  akan  aweu  idja  tokep . 
koan  Jehowa,  aku  handak  mam- 
|)ak;iliili    iii. 

:M>.  Tapi    olo    parisang    tii  puna 


kilau  tasik  idja  paham  luinbang- 
lembut,  idjiipuna  djaton  tail  tadoh, 
riake  inanainpir  niinpur  tuntang 
aermati. 

21.  Olo  parajap  puna  djaton  bara 
kasanang.  koau   Hatallanffka. 


BAG!  58. 

Mln  liapun  hadut  agamu  bewiii,   tapi 

hobah  atiii  totototo. 

1-  IVahaii  mamerat  baleng- 
kongiii .  iila  inanahanan  aughm, 
audio  aughm  kilau  saru&ai ;  simian 
akan  djalahan  olo  ajuugku  kara 
kalangkahe.  akan  uiigkup  human 
Jakob  kara  dosae. 

2.  Toto,  iiwen  manggau  aku 
uongkang  andau,  tuntang  handak 
katawan  djalangku  :  kilau  olo  idja 
djari  malalus  katetek,  tuntang  dja- 
ton djari  ngalapean  kabudjur  Ha- 
tallan  ai  iiwen  tii  misek  bara  aku 
kapatut  kateteke,  tuntang  blaku 
Hat  alia   niaiiggapi. 

'6.  Iii  harnauh:  buhen  ikiii  puasa, 
tuntang  ikau  djatoji  inaku  manang- 
kilik  t;i.J  akan  en  ikiii  mangapiiha 
arep  ikiii,  tinai  ikau  djaton  inaku 
nalingae?  Toto,  anion  keton  puasa* 
djeta  baja  tumon  kahandak  keton. 
tinai  tuntang  kakaias  keton  ma- 
nagih   idjii  butang  intu  keton. 

4.  Toto,  keton  puasa  tuntang 
hasuat,  sambil  hanjaing.  hatampar 
hapan  pendong  papa.  .  Kla  puasa 
tumon  keton  katontoh,  haiak  augh 
kihal  keton  tarahiniug  intu  iika 
gantong. 

5.  Kilen.  aton  djeta  kea  puasa 
idja  lau  iugilakku,  asal  olo  manga- 
piiliii  arepe  idjii  andau.  atawa  ma- 
huliii  takoloke  kilau  patai  kudjang, 
tuntang  mahingkep   hatapih  bidak 


jes.  o  t .  06. 


280 


JESATA. 


hong  iika  kawo?  Tau  keton  ma- 
njewut  djetii  puasa,  tuntang  andau 
icija  ingilak  Jehowa? 

6.  Maka  djetoh  puasa  idjii  in- 
tihku  :  Karak  paseng  kadarhaka  . 
engkak  pakor  ugar,  empas  awen 
idja'  indjakam,  katian  karii  ampin 
kararat. 

7.  Bagi  panginam  akan  olo  blau, 
tuntang  saroiigan  olo  paha  idjii  ing- 
anan  hong  huniam:  anion  ikau  mita 
olo  halowai,  pakaiau  iii,  tuntang 
ala  mahakan  avej)rn  bara  karii  kolam. 

8.  Ta  kalawain  karah  lembut 
kilau  langit  mahindang,  tinai  hi- 
mangm  badjeleug  kariih  inanju- 
rong,  katetekm  kariih  lius  helo 
baura.  tuntang  kahain  Jehowa  indu 
tantanepm. 

9.  Tii ,  anion  ikau  mantehau. 
Jehowa  karah  toinbah.  anion  ikau 
mangkariak,  Jii  karah  hamauh : 
itam  toll  aku.  Anion  ikau  terai 
mahenjek,  tuntang  terai  inanindjok 
mampahawen  olo.  linai  terai  ma- 
ngotok  manandjaro: 

10;  Amon  ikau  muap  ataiin  akan 
olo  blau,  tuntang  mambesoh  idja 
indjaka  tit:  takalawam  kariih  lem- 
but bara  kakaput.  linai  kakaputrn 
karah   kilau  bentok  andau. 

11.  Tii  Jehowa  handak  haradjur 
Qgagalan  ikau,  tuntang  handak 
maluput  kahausm  intu  katika  keang 
kainahau ,  haiak  manekang  karii 
tolangm,  tuntang  ikau  karah  man- 
djadi  kilau  kabon  idja  injirara . 
kilau  lowang  danum,  idja  djaton 
pudji  teah. 

12.  Ikau  kariih  mainangun  aka 
idjii  tahi  djari  karakkaraka.  tinai 
ikau  akan  mampai  galang  idjii 
akan  girirmanggirir;  ikau  kariih 
inggara:  idjii  panunipang  karii  bin- 
dai.  pangabuah  karii  djalan,  mangat 
tau  tnelai  beta. 


13.  Anion  ikau  mampalajan  paim 
intu  andau  sabat,  uka  ala  malalus 
tumon  kahandakm  intu  andauku 
idjii  brasih;  tinai  anion  ikau  ma- 
njewut  sabat  tii  kamangatin,  tun- 
tang manjewut  tii  brasih  intu  Je- 
howa, idja  patut  inara  ihorumat: 
amon  ikau  mahorumat  tii,  sampai 
terai  mahoroe  djalan  aim,  tuntang 
iila  inanumon  idjii  kakilakm  ka- 
buatm,  ala  kea  hapan  tutor  ngahus 
rangarangai : 

14.  Tii  ikau  kariih  handjak  huang 
Jehowa ,  ta  aku  handak  manjoho 
ikau  ngasiring  tambuan  kara  iika 
gantong  hong  petak ,  tinai  aku 
handak  pakanan  ikau  hapan  jore- 
san  tatom  Jakob;  krana  njamaii 
Jehowa  idjii  hamauh   kalotoh. 


BAOI  59. 

Olo  rusak  awi  dosa  ai ;  Hatalla  handak 
mahukuni  tuntang  maliwus  tinai. 


1.  J_oto,  lengiin  Jehowa  djaton 
djari  pandak,  sampai  iii  djaton  tau 
mandohop,  tinai  pindinge  djaton 
djari  badengen .  sampai  iii  djaton 
tau    mahining: 

2.  Malainkan  kadarhakan  keton 
mamisah  keton  dengan  Hatallan 
keton,  tuntang  dosan  keton  ma- 
njahokan  baun  Jehowa  bara  ke- 
ton, sampai  iii  djaton  tarinia  keton. 

3.  Krana  lokap  keton  harumur 
awi  daha,  tuntang  tundjok  keton 
dengan kasalan ;  totok  bivvih  keton 
manandjaro,  djelan  keton  manga* 
rang  talo  bingkok. 

4.  Dialo  idjii  biti .  idjii  mambo 
aughe akan  katetek,  dialo  idjii  biti, 
idjii  maiigamanangan  akan  katoto; 
olo  Iii   haiap  intu  talo  haiang.  tun- 


jes.  58.  59. 


JESAIA. 


281 


tang  manutor  tandjaro;  iii  manihi 
tjalaka,  pains  manak  kadarhaka. 

5.  ./Ewen  raaharem  tanteloh  han-j 
djaliwan,    iii   raanantang  sarangan 

lalawa  :  idjii  kuman  tantelohe,  iii 
akan  matiii:  amon  djetii  ihundjeng, 
liainli|)ii  tada  atot  blua. 

(I.  Tuntang  tantange  tit  djaton 
guna  i u t In  pakaian,  iii  djaton  tau 
mangahow  ut  arepe  hapan  tampae 
tii,  krana  karii  gawie  uras  gawin 
kadarhaka.  tuntang  tampan  kara- 
jap  bewai  aton  intu  lengSe. 

7.  Paie  balias  tanggoh  talo 
papa ,  iii  basikap  uka  manusuh 
daha  idjii  brasih.  djaton  kasalae; 
karii  pikivc  mas  pikir  kadarhaka, 
baja  karnsak  tuntang  tjalaka  babe- 
wai   intu  karii  djalan  ai. 

8.  Tapi  awen  djaton  katawan 
djalan  kasanang.  tuntang  kabudjur 
djaton  intu  tandokae;  iii  maming- 
kok  karii  pelek  ajue,  olo  handiai 
idjii  mahoroe  djetii  djaton  tawan 
kasanang. 

9.  Tagal  iii  kabudjur  kedjau 
bara  ita,  tuntang  katetek  djaton 
tan  sainpai  ita ;  ita  mendiih  kalawa, 
tapi  itii !  kakaput  bewai;  ita  men- 
tal sangkowong  tarang,  tapi  ita 
baja   manandjong  huang  kapidjem. 

10.  Ita  gajagajap  mahoroe  din- 
ding  kilan  olo  babuta,  ita  kakap- 
kamang  kilan  olo  djaton  bara  matii : 
alo  bentok  andau  ita  tarangtaranga 
kea  kilan  wajah  remeng.  ita  intu 
iika  kaput  pidjem  kilau  olo  matai. 

11.  lla  mangaraheng  kilan  ba- 
hnang.  tuntang  munguh  kilan  ta- 
buan;  ita  mcntai  kabudjur,  tnpi 
djaton.  tinai  saUwnat,  tapi  djetii 
kedjau  bara   ita. 

12.  Krana  kara'  kadarhakan  ikiii 
hakntoh  intu  baum,  tuntang  karii 
dosan  ikiii  manjaksi  mawi  ikiii. 
Krana   karii    kalano'kah   ikiii  leket 


intu  ikiii,  tuntang  ikin  inangkemii 
kadarhakan    ikiii: 

l;>.  Iii  tii.  kalangkah  tnntang 
tandjaron  ikiii  dengan  Jehowa,  ti- 
nai kaundur  ham  Ilatallan  ikiii  . 
karii  augh  karajap  tnntang  kari- 
sang  tii.  tinai  karang  karii  angli 
sala  idjii  hakandong  hong  atiii  ikiii. 

14.  Tagal  tii  kabudjur  padjudju 
midiir.  tuntang  katetek  mendeng 
kedjau:  krana  katoto  tantarang 
tanggarurus  hong  djalan,  tinai  ka- 

i  tinduh  djaton  tau  manalih. 

15.  Toto.  katoto  puna  djaton 
hindai,  idjii  undur  bara  talo  papa 
raandjadi  indu  rampas   olo   bewai. 

I  Djetii  gitan  Jehowa,  tuntang  djetii 
|  papa  intu  matae ,  basa  kabudjur 
djaton. 

16.  Iii  mitii,  dialo  idjii  biti  idjii 
tan  akari  kabudjur  tii.  tinai  iii 
heugan.  basa  djaton  idjii  mahelat. 
Tagal  tii  hapan  lengiie  Iii  niando- 
hop  arepe,  tuntang  katetek  ajue 
manjokah  a*epe. 

17.  Krana  iii  mangkepan  kate- 
tek kilau  sangkarut,  tnntang  ka- 
piali  salamat  ingkepae  hundjun  ta - 

ikoloke,  tinai  iii  hapakaiau  pama- 
la'li .  tuntang  hakampoh  kasangit 
kilau    kahowute. 

1<S.  Ulep  dengan  gawie,  toto 
ulep  dengan  gawin  awen  i;i  hau- 
dak  mamaliih.  lason  kasangite  mawi 

J  olo  idjii  malawan  iii,  pamaliihe  om- 
beombet  mantakau  karii  rausohe : 
toto,  sampai  karii  pulau  iii  handak 
manjulang. 

11).  Ta'  olo  kariili  mikiih  aran  Je- 
howa mandas  iika  pambelep  matan- 
andan.  tuntang  kahaie  mandas 
iika  palembute:  djadi,  anion  mii- 
soh  kariih  manapi  kilau  diihes  da- 
num ,  maka  llogh  Jehowa  karidi 
manambalang  manamburup  iii. 
20.  Krana    Idjii    PaliwuS    kariih 


jks.  59. 


2&2 


JESAIA. 


dumah  tanggoh    8ion ,    talili   karaj 
olo   tii    idja    hobah    bara  kara   ka- 
langkah  Jakob,  koan  Jehowa. 

21.  Maka  aku  mampendeng 
djandji  toll  dengan  awen  ta,  koan 
Jehowa:  Roghku,  idja  liundjun 
ikau,  tuntang  kara  aughku,  idja 
djari  ingkesku  hong  njainam,  dja- 
ton  akan  nihau  bara  njainam,  dja- 
lon  bara  njaman  panakam  girir- 
rnanggirir,  koan  Jehowa,  bara  ka- 
tontoh^palus  katatahi. 


BAG!   60. 

Ungkup  olo  ain  Hatalla  karah  impa- 
hai,  maudjadi  indu  batang  bcrkat  hapus 
kalunen. 


1 .  Jjiisik,  tnendeng,  blawa  ikau ! 
kr.ana  kalawam  aton  dumah,  ka- 
hain  Jeliowa  lembut  akam.  — 
(9,2.)  ^ 

2.  Krana  ita!  kakaput  manutup 
petak,  kapidjem  kaiii  djalahan  olo; 
ta])i  akam  Jehowa  aton  lembut, 
tuntang  kahaie  mamala  hundjun 
ikau. 

3.  Tinai  kara  ok»  kapir  karah 
manandjong  huang  kalawam,  kara 
radja  hong  sangkowong  tii,  idja 
djari  lembut  akam. 

4.  Gatang  matam,  tampajah  ha- 
kaliling:  awen  handiai  tii  hapum- 
]>ong  manalih  ikau;  kara  anakm 
hatuii  dumah  bara  kedjau,  tuntang 
kara  anakm  idja  bawi  karah  ien- 
tahg  imbit  akam. 

5.  T;i  ikau  karah  mita  kaki- 
lakm  tuntang  basasurak ,  tinai 
ataim  karah  hariak  tuntang  mam- 
pftrangkah  arepe,  amon  kutoh  kara 
awen  hong  saran  tasik  hobah 
akam,  tuntang  olo  kapir  samandiai 
manapoffoh  ikau. 


6.  Kutoh     kawan     onta     karah 

mananjap  tanahm,  onta  balias  bara 
Midian  tuntang  Hepa,  kaiii  awen 
bara  Saba;  bnlau  tuntang  dupa 
kaiah  imbit  awen ,  sambil  inasu- 
man  taran  Jehowa. 

7.  Kawan  Kedar  handiai  karah 
imumpong  akam,  kara  tabiri  hatuii 
ain  Nebajot  karah  manempo  ikau; 
uras  djeta  iluput,  ingilak  hundjun 
me^behku,  krana  aku  hanclak  main- 
pahai  huma   iika  kahaingku  tii. 

8.  JEwe  djetoh,  idja  trawang 
kilau  bauhandau,  tuntang  kilau 
burong  kuku  talih  lowang,  iika 
sarangae? 

9.  Usau!?ang  kara  pulau  mentai 
aku,  tuntang  kara  banama  Tarsia 
ta,  mangat  manduan  anakm  bara 
kedjau,  tuntang  salaka  bulau  ajue, 
akan  aran  Jehowa,  Hatallam,  akan 
Idja'  iika  karasih  Israel,  idja  djari 
mampahai  ikau. 

10.  Olo  beken  karah  mamanguu 
kotam,  kara  radjae  akan  manempo 
ikau.  Krana  huang  kalaitku  aku 
djari  mandjara  ikau ,  tapi  huang 
asingku  aku  manjanjang  ikau. 

11.  Ta  kara  bauntonggangm  ka- 
rah buap  haradjur,  handau  hama- 
lem  djaton  inguntji,  mangat  kara 
olo  kapir  imbit  akam,  tuntang  ra- 
djae samandiai  iagah. 

12.  Krana  kara  djalahan  olo  tun- 
tang kara  karadjaan ,  idja  djaton 
maku  manempo  ikau,  iii  ta  karah 
nihau,  kara  djalahan  olo  djetii  akan 
rusak. 

13.  Kahain  Libanon  karah  akam, 
kaju  goper,  kaju  djati  tuntang 
kaju  gusi  hapa  mambungas  akaku 
idja  brasih ,  krana  aku  handak 
mambungas  mampahai  idja  iika 
paingku  tii. 

14.  Tinai  panakan  iiwen  ,  idja 
djari     nialienjek    ikau,    barasontop 


jes  59.  GO. 


JE8AIA. 


283 


karah  manalih  ikau,  tuntang  olo 
handiai  idja  djari  manawah  ikau 
karah  mahingkep,  manjembah  paim, 
sambil  mangaku:  ikau  toto  lewun 
Jehowa,  Sion  ain  [dja  iika  ka- 
rasih    Israel   ta. 

15.  Takirim  djari  iuganan  tun- 
tang injingi,  sampai  clialo  idjii 
biti  manalih  ikau,  niaka  aku  han- 
dak  mampendeng  ikau  iudu  kahai 
awang  katatahi,  iudu  iika  kahan- 
djak  haiadjur  girirmanggirir. 

16.  Ikau  karah  iniujup  cljohon  J 
tusun  olo  kapir,  tiuai  ikau  karah 
manusu  intu  radja,  mangat  ikau 
kasene,  aku  toh  Jehowa  ,  Djuru- 
salamat  aim ,  Panewusm  ,  Tuhan 
Jakob  idjii  kwasa  ta. 

17.  Aku  haudak  mimbit  bulau 
takirin  tambaga ,  tuntang  salaka 
takirin  sanaman  .  tambaga  takirin 
kaju  .  sanaman  takirin  batu ;  tun- 
tang aku  handak  manjoho  kaiii 
mantirm  mahaga  kasanang,  tinai 
kaiii  kapalara  malalus  katetek. 

18.  Djaton  karah  Inning  hindai 
augh  katarat  hong  tanahm,  djaton 
augh  karusak  tuntang  tjalaka  hong 
hapus  akara,  malainkan  salamat 
karah  iujewutm  kotam,  tuntang 
tara  indu   bauntonggangm. 

111.  Matanandau  djaton  hindai 
akan  maraplawa  handau  akam,  tun- 
tang bulau  djaton  hindai  indu 
nianarang  ikau  .  tapi  Jehowa  indu 
kalawam  katatahi,  tuntang  Hatal- 
lam  indu  kabungasm. —  [Pangar. 
21.23.) 

20.  Matanandau  m  djaton  akan 
belep  tinai,  tuntang  bulau  aim 
djaton  akan  leteng,  krana  Jehowa 
indu  kalawam  katatahi.  kaiii  an- 
dau   tangism    akan   terai. 

21.  Olo  ajum  uras  tetek  saman- 
diai ,    tuntang  iiwen   karah  manjo- 


toto   palakanangku  ,  tampan    leng- 
iingku,    idjii    indu    kahaingku. 

22.  Idjii  korik  haliai  akan  man- 
djadi  sakojan  biti,  tinai  idjii  na- 
nihii  mandjadi  atus  idjii  kwasa. 
Aku,  Jehowa,  handak  salenga 
malalus  ta   intu  waiahe. 


BAGI  61. 

I\  rist us  masuman  gawin  ai,  tuntaiu 
berkat  idja  imbitc. 


1.  Jtl/ogh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa, aton  hong  aku;  krana  Je- 
howa  djari  maminjak  aku,  mangat 
aku  mimbit  brita  bahalap  akan 
olo  tjalaka:  iii  djari  manjoho  aku, 
maugat  mampahalit  olo  idja  ba- 
himang  ataie,  mangat  masuman 
kaempas  akan  olo  tawanan  ,  kala- 
pas  akan  olo  idjii  imasong;  — 
(LnkAlS.) 

2.  Mangat  masanan  njelon  ka- 
handjak  ain  Jehowa  ,  tuntang  an- 
dau  pamalah  Hatallan  ita ,  uka 
mampong  kara  olo  idja  kapaha 
ataie ; 

3.  Nakara  nguan  akan  kaiii  olo 
idja  kapaha  ataie  hong  Sion,  uka 
kabungas  inenga  akae  takirin 
kawo,  minjiik  kahandjak  takirin 
kasukare,  pakaian  bahara  takirin 
kasinggul  ataie;  mangat  iiwen  ta 
inggara  batang  ela  katetek,  tun- 
tang kabon  Jehowa  .  idjii  indu  ka- 
hiiie. 

4. 
kara 
djari 


iEwen    ta   karah    haragapan 

iikii  tinai ,  awang  usausang 
karakkaraka,  tuntang  karah 
niainangun  manahetii  tinai  kaiii  le- 
wu  awang  djari  rusak  badjamadja- 
man. 


res    petak     katatahi,    krana    iiwen ,      5.  Olo  bekeu  akan  mendeng  ma- 


jes.  60.  61. 


28  4 


JESAIA. 


njakatik  kawan  meton  keton,  tinai 
olo  heken  utuse  mandjadi  olo  pa- 
malan  tuntang  olo  pambulan  aknn 
keton. 

6.  Tapi  keton  ura£  inggara  imam 
Jehowa,  tuntang  mas  injewut  tong- 
?nn  Hatallan  ita ;   ketnn  karah  ku- 


BAGI  62. 

KrMns  toto  «i)ita  tuntang 
olo  ajue. 


maninahai 


1.  JLagal  Sion  maka  aku  dja- 
fcon  maku  suni,  tuntang  tagal  Je- 
rusalem aku  djaton  maku  terai , 
sampai  kateteke  lembut  kilau  sang- 
kowong,  sampai  salamat  ajue  ga- 
lak  kilau  sahewan  ; 

2.  Mangat  kara  olo  kapir  mitii 
katetekm  ,  tuntang  kara  radjae 
kahaim ;  ikau  karah  inggara  ha- 
| > a 1 1  ai  an  talieta  ,  idja  njaman  Je- 
howa   batantu  djari  maujewute. 

3.  Tinai  ikau  karah  indu  ma- 
kota    kabungas    intu    lengan    Je- 

adja   intu 


man  panatau  olo  kapir,  tuntang 
kahain  awen  ta  karah  indu  horu- 
niat  keton. 

7.  Katawalt  ketnn  karah  ima- 
lah  salipet :  takirin  kahawen  awen 
augh  kahandjak  karah  indu  bagie; 
tagal  tii  iii  akan  salipet  bagie 
lmang  tanahe,  tuntang  kahandjak 
katatahi    kaiah   akan  awen. 

8.  Krana  aku.  Jehowa.  mangi- 
lak      kabudiur ,     tuntang    basing] 

idja   parampas  gega  parapahe:  aku  howa  .  tuntang  kaj)ia 
handak  malalus  upah  awen  tii  tan-  lokap    Hatallam. 
tutantu,    tuntang  aku  handak  ma-       4.   Ikau    djaton    karah    inggarii 
nampadjandji katatahi  dengan  awen.   hindai:     idja     inganan;     tuntang 

9.  Panakae  karah  kasenan  ma-  tanahm  djaton  akan  injewut  hin- 
rak  kara  olo  kapir  tuntang  base-  dai  iika  kaiakkaraka  ;  tapi  ikau 
wut ,  anak  iisoe  maiak  kara  dje-  karah  injewut  iika  kakilakku,  tinai 
lahau  olo:  genep  biti  idja  inita  tanahm  inggara  popohku :  kiana 
iii,  palus  kasene  iii.  iii  toto  utus  Jehowa  djari  mangiiak  ikau,  ta- 
olo  idja    imberkat  Jehowa.  nahm  kaiah   babana. 

10.  Aku  handjak  rantang  huang  [  5.  Krana  kilau  budjang  hatuii 
Jehowa,  hambaruangku  rindang  mampalinda  are])e  deugau  budjang 
intu  Ilatallaugku,  krana  iii  djari  bawi ,  kakai  anakm  karah  mangi- 
maugke]>an  klambi  salamat  intu  lak  ikau,  tuntang  kilau  bakal- 
aku,  tuntang  djari  mangampoh  bana  handjak  tagal  popohe,  ka- 
aku  hapan  kahowut  katetek  ,  ki-  kai  Hatallam  karah  handjak  tagal 
lau   bakalbana    mambungas    arepe  ikau. 

dengan  talo  idja  kilau  pakaian  6.  ()  Jerusalem!  aku  handak 
imam,  kilau  pisek  mambungas  mingkes  djadjaga  hundjun  kotam, 
arepe  dengan   talo  bahara.  idja    haradjur   hapus  andau  hapus 

11.  Krana  kilau  petak  mamplua  alem  djaton  akan  suni.  Keton 
talo  palembute,  tuntang  kilau  ka-lidja  mangenang  Jehowa,  ala  ke- 
bon  mandjewong   talo  idja  inawur  ton  tunis,  ala   suni  bewai. 

hetii:  kakai  pangkahai  Tuhan  ,  7.  2Ela  keton  suni  intu  la, 
Jehowa,  karah  mampalembut  ka-| sampai  lit  djari  manatap  Jerusa- 
tetek  tuntang  horumat  intu  baun  lem  ,  tuntang  djari  mandahen  ta 
kara   utus  olo.  indu   taia  hong  hapus  petak. 

8.   Jehowa  djari  sumpah   manje- 


JE8.  61.  62. 


JE8AIA. 


285 


win  leng&e  gantaue ,  rnaujewut 
penang  kwasae  tii:  Djaton  hindai 
aku.  handak  manenga  pangulihm 
indu  kinan  musohm  .  djaton  ang- 
gorm  idjii  djari  inggawim  indu 
ihop  olo. 

9.  Malaiiikan  awen  idjii  mang- 
getem  lii  akan  kuman  tii .  tun- 
tang  tnanara  Jehowa,  tinai  idjii 
mamahes  anggor .  iii  kea  akan 
milioj)  tii  inlu  parantaran  akaku 
idja  brasih. 

10.  Blua ,  blua  keton  tnahoroe 
bauntonggang ,  tatap  djalan  akan 
olo  arii ;  parampar,  parampar  tan  - 
dolian ,  kanan  kaiii  batu  aka  tan- 
tarang,  pendeng  bandera  ganto- 
gantong  akan  karii  djalahan  olo. 

11.  llii .  Jehowa  manjoho  olo 
masanan  iii  sampai  saran  petak. 
Suinan  akan  Sion,  anak  bawi  tii: 
itiim ,  Djuru-salamatm  aton  du- 
inali;  ita !  talo  indu  upah  aton 
imbite  ,  talo  hapae  mamalah  aton 
intu  baue. 

12.  JSwen  tii  karah  inggara: 
utus  olo  idja  brasih ,  idja  inewus 
Jehowa.  Tinai  ikau  karah  inje- 
w  ut :  geleng  kadja ,  lewu  idjii 
djaton    kalapean. 


BAC.l   63. 

Kristu»    uiamarang    tuntang    lnauai'g:    olo 
ajue  toto  hobah  tuntaug  blaku  asie. 


1.  xblwe  iii  tii .  idjii  duniali 
bara  Edom  ,  bara  J3o^ia  ,  tuntang 
pakaiae  harumur  daha?  idjii  irn- 
bungas  pakaiae  kalota" ,  idjii  ha- 
goet  liandjak  ampie  hiiang  paham 
kaabase?  Aku  ia  toll,  idjii  ha- 
mauh  tetekj  idjii  kwasa  akan  ma- 
Kwus. 


2.  Buhen  pakaiam  bahandang, 
tuntaug  klainbira  kilau  ainolopa- 
tnahes  anggor  ?  -   (Panuar.  19, 13.) 

3.  Tongga]  aku  djari  mampi- 
djak mamahes,  tuntang  djaton 
idjii  biti  baia  kaiii  utus  olo  idja 
dengangku;  aku  djari  mampidjak 
awen  tii  huang  kalaitku  .  tuntang 
djari    nialitck    iii    huang  kasangit- 

i  ku ;  tagal  tii  dahae  mampurak 
buah  pakaiangku  ,  tuntang  hapus 
klambingku  djari  harumur. 

4.  Krana  andau  pamalah  djari 
inukas  hong  ataiku,  njelon  kali- 
wus  olo  ajungku  djari  sampai. 

5.  Djadi  aku  tampaliau ,  tapi 
djaton  aton  idjii  mandohop :  tii 
aku  hengan  basa  djaton  idjii  ma- 
wat;  tagal  tii  lengangku  djari 
mandohop  arepku ;  tuntang  lason 
kalaitku   djari  mawat   aku. 

6.  Pains  aku  djari  mampidjak 
malitek  kara  utus  olo  huang  ka- 
laitku ,  tuntang  djari  mambusau 
iii  huang  lason  kasangitku ;  ba- 
lalu  aku  djari  manusuh  dahae 
akan  petak. 

7.  Aku  handak  manahiu  kar;i 
asin  Jehowa,  tuntang  karii  taran 
Jehowa.  tumon  talo  handiai  idjii 
djari  iawi  Jehowa  dengangku,  tu- 
nion  kahalape  idja  paham  dengan 
ungkup  human  Israel,  idjii  djari 
ilaluse  akan  awen  tumon  karii  ka- 
sajange  ,  tumon  kutoh  asie. 

8.  Krana  iii  djari  hamauh: 
jEwen  tii  puna  olo  ajungku,  iii 
anak  idjii  djaton  kea  handak  bu- 
reng  dapifc.  Tumon  tii  Jii  man- 
djadi  indu  Djuru-salamat  awen. 

9.  Huang  karii  kadjakan  awen 
ia  fcamput  iiidjakii  ,  tuntaug  Af a- 
laikat  idjii  inananiunan  baue  tii 
djari  inaliwiis  awen;  awie  sinta 
tuntang  maai  awen  maka  iii  djari 
maliwus     awen,     iii    manggatang 


jes.  (r2.  63. 


28  6 


JESAIA. 


tuntang  manariggong  awen  bara 
djaman  horan.  —  (2.  J/os.32,34.) 

10.  Tapi  awen  ta  djari  marisang, 

tuntang  djari  mangapaha  Rogh 
ajue  idja'  brasih  .  tagal  ta  ia  ha- 
tambalik  mandjadi  musohe ,  sam- 
pai bitie  kea  djari  mamarang 
awen. 

11.  Tapi  magon  kea  ia  mange- 
nang  djaman  horan ,  tahiu  Moses 
tuntang  olo  ai.  Toh  ,  maka  kwe 
ia  ,  idja  djari  magah  awen  djakat 
bara  tasik  ,  haiak  kara  sakatik 
kawan  ajue?  Kwe  ia ,  idja  djari 
manenga  Rogh  ajue  idja  brasih 
intu  bentok  awen?  (2.  Mas 
14,30.) 

12.  Idja  lengan  kahaie  djari  rna- 
mambai  gantaun  Moses;  idja  djari 
malilang  danum  intu  baun  awen 
ta ,  mangat  manampa  sewute  akae 
idja   katatahi  ; 

13  Idja  djari  mampatandjong 
awen  ta  mahoroe  palempang  ta- 
sik ,  kilau  hadjaran  mahoroe  pa- 
dang  benjem ,  sampai  djaton  awen 
tanggarurus. 

14.  Kilau  meto  mangat  mohon 
akan  djanah,  kakai  Rogh  Jehowa 
djari  manjanang  awen.  Kakai  ikau 
djari  magah  olo  ajum ,  mangat 
manampa  sewutm  akam  idja  hai. 

15.  Toh,  tangkilik  bara  sorga  , 
tampajah  bara  akam  idja  brasih 
tuntang  bungas :  kwe  toh  kala- 
son  ataim  tuntang  kwasam  ?  Ka- 
sajangm  tuntang  asim  idja  paham 
ta  mangaliana  arepe  bara  aku. 

16.  Krana  ikau  puna  Bapa  ikai ; 
krana  Abraham  djaton  kataw-an 
ikai ,  tinai  Israel  djaton  kasene 
ikai.  Tapi  ikau ,  Jehowa  ,  puna 
Bapa  ikai,  Paliwus  ikai,  djeta 
arani  bara  usang. — (5.M>s.32,6.) 

17.  O  Jehowa!  buhen  ikau  na- 
lua    ikai  lajang  bara  djalan  ,  tun- 


j  tang  mampalulang  atiii  ikai ,  sam- 
pai  ikai  djaton  mikah  ikau?  Ha- 
luli  tinai  tagal  rewarm  ta  ,  tagal 
karii     hamputan     idja     puna     ba- 

jris  aim. 

18.  ./Ewen     mampatempo     bilak 
lepah    djalalian   olo  ajum,    musoh 

jika;  raalitek  akam  idja  brasih 

HI.   Ikai     djari    kilau    olo,    idjii 
pains    dia     pudji    irentalnn ,    tun- 

,tang  idjit  djaton  djari  injewut 
huang  aram. 


BAG!    64. 


Olo    akan   mangakn    tlosae,    tuntang  blaku 
dohup  Hatalla. 


1.  iVajah!  kalah  djaka  ikau 
marabit  batanglangit ,  balalu  mo- 
hon ,  sampai  kara  bukit  lenjoh 
intu  baum . 

2.  Kilau  njalan  apui  mawi  ro- 
wut ,  kilau  apui  paham  mampa- 
mudjar  danum  ,  mangat  aram  ingi- 
kah  kara  musohm  ;  kalah  kara  olo 
kapir  hagendjith  intu  baum , 

3.  Awi  kara  gawi  lieran  awang 
ilalusm  ,  idja  dia  iado  olon,  ki- 
lau metoh  ikau  mohon  horan. 
tuntang  kara  bukit  lenjoh  intu 
baum. 

4.  Maka  idjii  bara  djaman  ho- 
ran djaton  pudji  tarahining,  tun- 
tang djaton  pudji  sampai  pinding, 
djaton  kea  matii  pudji  mitae,  baja 
ikau  bewai  ,  o  Hatalla:  djeta  ka- 
rah  ilalusm  akan  awen,  idja  men- 
tai  ikau. 

5.  Ikau  manjupa  masi  awen, 
idjii  tuntang  handjak  ataie  mala- 
lus  katetek  ,  tuntang  mahoroe 
djalam ,  sambil  mangenang  ikau. 
Toto ,    ikau   djari  blait  kea  metoh 


jrs.  63.  64. 


.IKS  .VIA. 


287 


ikai  basala  ;  tapi  toh  tain*  ikai 
djari  kalota,  kalah  toh  ikai  in- 
dohop. 

6.  Uras  ikiii  kilau  olo  halikS, 
tuntang  kai'ii  katetek  ikiii  ma- 
hiii  kihm  klambi  idja  hanimur 
patut  inganan;  uras  ikai  badu- 
roh  kilau  dawen  kaju,  tuntang 
kasalan  ikiii  manambalang  ik;ii 
kilau    riwut. 

7.  Tinai  dialo  idja  biti  idja 
blaku  hong  araro,  idja  manangke- 
djet  arepe,  mangat  mimbing  ma- 
uahanan  ikau.  Krana  ikau  ma- 
njahokan  bauiu  bara  ikiii  ,  tun- 
tatig  mampalenjoh  ikai  huang 
kasalan  ikai. 

8.  Tapi  toh ,  q  Jehowa !  ikau 
hew iii  puna  Bapa  ikai:  ikai  pe- 
tak  bata  ,  ikau  Tukang  ikiii,  tun- 
tang- ikiii  handiai  uras  tampan 
lengam. 

y.  O  Jehowa,  iila  blait  paha- 
lau,  iila  katatahi  mingat  kadar- 
hakan  ikiii ;  tangkilik  ikiii ,  tam- 
pajah  ikiii  ,  krana  ikiii  handiai 
olo  ajum. 

10.  Krana  lewum  idja  brasih 
tii  djari  indu  aka  tunis  benjem; 
JSion  djari  indu  iika  tunis  benjem, 
tuntang  Jerusalem  djari  karak- 
karaka. 

11.  Huma,  iika  karasih  tuntang 
kahain  ikiii  djari  bakahu,  idja  hu- 
ang tii  karii  tato  ikiii  djari  ma- 
nara  ikau  ,  tuntang  karii  talo  ka- 
bungas,  idjii  ain  ikiii,  djari  lepah 
rusak. 

12.  O  Jehowa!  tau  ikau  mang- 
ahana  arepm  tagal  karii  talo  toh? 
tau  ikau  manjuui  arepm  ,  tun- 
tang haradjur  mahenjek  ,  manga- 
jiiihii  ikiii  paham? 


BAG1  65. 

H alalia  mahukuin  olo  ajiw  basa  awen 
parisang,  palas  iii  mintih  olo  beken  indu 
gantie  ,  tuntang  inanampa  kalunen  ta- 
heta  akae. 


1.  Aku  tarima  awen  idjii  ba- 
ltut  djaton  pudji  blaku,  aku  djari 
sondau  awi  awen  idja  bihin  djaton 
pudji  manggau  aku;  dengan  olo 
kapir,  idjii  djaton  injewut  huang 
aiangku  ,  aku  hamauh :  toh  aku. 
toh  aku!  —  (Eom.10,20.) 

2.  Krana  aku  djari  mandepa 
li'iigiingku  nongkang  andau  akan 
utus  olo  idjii  parisang  tii ,  idjii 
manggoang  pikir  ai  bewai  hong 
djalan  idjii   djaton  bahalap. 

3.  Utus  olo,  idjii  haradjur  mam- 
parahas  aku  intu  matangku  ,  idjii 
maluput  parapah  hong  ])ahe\vau 
dewa,  tuntang  hagaro  intu  mes- 
beh  ain  dewa. 

4.  yEwen  batapa  intu  kubur , 
tuntang  bara  malem  intu  palie- 
wan ,  iii  kuman  bawoi ,  tuntang 
djohon  talo  kabela  aton  intu  lan- 
da  ie. 

5.  Tinai  awen  hamauh:  ingat 
arepm  bewai ,  iila  manggapi  aku , 
krana  aku  toh  brasih  bara  ikau. 
Olo  kalota  djari  kilau  asep  huang 
urongku,  apui  idjii  manjala  ha- 
pus  andau. 

G.  Toto,  djetoli  djari  injurat 
intu  baungku  :  aku  djaton  maku 
suni  ,  tapi  aku  handak  mamaliih  ; 
toto ,  aku  handak  mamaliih  intu 
sapangkun  awen; 

7.  Kadadua,  koan  Jehowa,  ka- 
darhakan  keton  tuntang  kadarha- 
kan  tato  keton.  idjii  djari  hagaro 
lumg  kaiii  bukil  .  tuntang  djari 
manawah  aku  hong  karii  lung- 
koh:  aku    handak    manakar  akan 


,ii;s.  64.  65. 


288 


JESA1A. 


awen  gawie  idja  bihin  ta  akan  sa- 


pangkue. 

8.  Rakai  augh  Jehowa  :  Kilau 
amon  olo  sondau  djohoe  hong 
fcundon  bua  anggor,  tuntang  ha- 
mauh :  djeta  iila  marusake ,  krana 
berkat  kea  huange :  —  kakai  ga- 
vvingku  kea  tagal  kara"  rewarku, 
aku  djaton  maku  inarusak  awen 
tii  lepah  lingis. 

9.  Malainkan  aku  handak  mam- 
palernbut  bara  Jakob  binji,  tun- 
tang barn  Juda  awen  idja  akan 
manj  ore's  bukitku;  olo  intihku 
akan  manduan  manjores  ta ,  tun- 
tang kara  rewarku  karah  mang- 
kalewu  heta. 

10.  Maka  Savon  karah  mandjadi 
iika  tabivi,  tinai  djanah  Aghor 
,:ika  sapi  akan  djalapan  olo  ajung- 
ku  ,  idja   djari  manggau  aku. 

11.  Tapi  keton,  idja  malihi  Je- 
howa. tuntang  Qgalapean  bukitku 
idja  brasih  ,  palus  manjimpan  me- 
dja  akan  dewa  Gad  ,  tuntang  pa- 
ham  manusuh  parapah  talo  ihop 
akan    Meni : 

12.  Takan  ,  aku  handak  initong 
keton  tantai  akan  bagin  padang  , 
sampai  keton  handiai  sontop  akan 
inapatai ;  basa  aku  djari  mante- 
hau.  tapi  keton  djaton  tombah  . 
aku  hainauh,  tapi  keton  djaton 
manjenah,  malainkan  keton  djari 
niawi  talo  idja  papa  intu  ma- 
tangku  ,  tuntang  djari  mintih  talo 
idja  djaton   ingahandakku. 

13.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan.  Jehowa:  Toto,  kara 
rewarku  karah  kuman ,  tapi  ke- 
ton akan  blau;  toto,  kara  re- 
warku  karah  mihop,  tapi  keton 
akan  teah  belai ;  toto ,  kara  re- 
warku karah  handjak  ,  tapi  keton 
akan  njukok   mahamen  ; 

14.  Toto,    kara    rewarku    karah 


basasurak  awi  kahandjake,  tapi 
keton  akan  mambawai  tagal  ka- 
pahan  atai,  tuntang  manangis  ta- 
gal kasinggul  huang  keton. 

15.  Keton  indu  malihi  aran  ke- 
ton akan  olo  intihku  ta  hapae 
manjapa,  manapengan;  pangkahai 
Tuhan.  Jehowa,  handak  mampatai 
keton;  tapi  ia  handak  mindah  aran 
kara  reware , 

1(5.  Sampai  olo,  idja  handak 
mamberkat  arepe  hong  petak,  ka- 
rah mamberkat  arepe  hong  aran 
Matallan  Amen;  tinai  idja  karah 
sumpah  hong  ])etak ,  karah  sum- 
pah  manjewut  Hatallan  katoto ; 
krana  kara  kadjaka  idja  bihin 
djari  kalapean ,  tuntang  djari  ni- 
hau  bara   matangku. 

17.  Krana  ita!  aku  handak  ma- 
nampa  langit  taheta,  petak  taheta, 
tuntang  kara  talo  solake  ta  dja- 
ton akan  inahiu  hindai ,  djaton 
ingenang  hong  atai  tinai.  — 
{2.Petr.'d,i  3.  Pangar.2 1,1.) 

18.  Malainkan  awen  karah  han- 
djak katatahi,  tuntang  ramirami 
tagal  talo  idja  indjadiangku.  Krana 
ita,  aku  handak  manampa  Jeru- 
salem indu  iika  kamangat ,  tun- 
tang olo  heta  indu   kahandjak. 

19.  Aku  handak  handjak  tagal 
Jerusalem  ,  tuntang  rantang  tagal 
djalahan  olo  ajungku ;  maka  hu- 
ang heta  djaton  akan  lembut  hin- 
dai augh  tangis  atawa  augh  tatuin. 

20.  Djaton  karah  aton  heta  hin- 
dai anak  idja  maudjaju,  atawa  olo 
bakas  idja  djaton  sukup  umure  ; 
tapi  idja  matai  saratus  njelo  umure 
karah  totok  kabudjange  bewai , 
baja  olo  parajap  idja  tarasapa  be- 
wai karah  matai  saratus  njelo 
umure. 

21.  JBwen  ta  karah  mamangun 
huma  tuntang  melai  huange,  awen 


jes.  G5. 


JESATA. 


280 


karah    mimbul  pambulan  anggor  . 
tuntang  kuman  buae. 

22  iEwen  djaton  akan  ma- 
mangun,  mangat  olo  beken  melai 
haange ,  ia  djaton  akan  mambu- 
lan  ,  uka  olo  kuman  tii.  Krana 
kara  andau  umur  djalahan  olo 
ajungku  karah  kibui  andau  uinur 
batang  kaju,  tuntang  gawin  lengan 
olo  jutiliku  tii  karah  sampai  ha- 
pus  ihapae. 

23.  jEwen  tii  djaton  akan  hiika 
haiang,  tuntang  djaton  basial  ma- 
nak ;  krana  awen  ta  panakan  ain 
idja  imberkat  Jehowa ,  tuntang 
kara  anak  asoe  haiak   dengae. 

24.  Djadi ,  helo  bara  awen  ta 
mangahau  ,  aku  handak  tombah  , 
kahura  awen  magon  kotakotak , 
aku   handak  tarima  auglie. 

25.  Harimaung  tuntang  anak  ta- 
bid karah  raurep  hindja,  tinai 
singa  karah  kuman  tampilai  kilau 
sapi,  tuntang  rotik  sahep  karah 
i)idu  kinan  handipa.  Hapus  bu- 
kitku  idja  brasih  tii  djaton  talo 
akan  mangapiiha  tuntang  maru- 
sak,  koan  Jehowa. 


BAGI  66. 

Djandji  akan  olo  budjur,  huknin  akan 
olo  parajap  tuntang  olo  haliau. 


1.  iVakai  augh  Jehowa:  Sorga 
tii  padadusangku  ,  petak  indu  ga- 
lang  paingku:  narai  tinai  huma 
sombajang  tii ,  idja  imangun  ke- 
ton akangku ?  kwe  kea  kaleka 
akaku  melai  ?  —  (l.Radja8,27 .) 

2.  Krana  lengangku  djari  ma- 
nampa  talo  handiai  idja  mandjari, 
koan  Jehowa.  Tapi  aku  manang- 
kilik    olo    piihii  idja   lenjoh   ataie , 


tuntang  idja  hagendjah  tagal  augh- 
ku.  —  (JKum.51,19.) 

3.  Idja  manjambalih  sapi,  iii  tii 
sama  kilau  mampatSi  olon;  idjii 
malaput  tabiri,  djeta  sama  kilau 
mamelek  ujat  aso;  idja'  mimbit 
parapah  talo  kinan ,  djeta  sama 
kilau  dahan  bawoi;  idja  hagaro 
indu  parapah  pampingat,  djeta 
sama  kilau  manara  dewa.  Krana 
awen  mintili  djalan  ai,  tuntang 
hambaruae    mangilak    talo  kabela. 

4.  Tagal  tii  aku  kea  handak 
mintih  kapiiha  akae ,  talo  idja 
ingikahe,  hapan  tii  aku  handak 
Iiararepan  awen ;  basa  aku  djari 
inantehau  ,  tapi  djaton  idja  tom- 
bah ,  aku  djari  hakotak  ,  tapi 
awen  djaton  mahining .  malainkan 
ia  mawi  talo  idja  papa  intu  ma- 
tangku  ,  tuntang  ia  mintih  talo 
idjii  dia  ingahandakku. 

5.  Hining  augh  Jehowa,  keton 
idja  hagendjah  tagal  aughe:  Paha- 
iin  keton,  idjii  basingi  keton,  tun- 
tang idja  mambaris  manganan  ke- 
ton tagal  arangku  ,  hamauh  :  awi 
ita  Jehowa  ihorumat.  Tapi  la  ka- 
rah dumah  akan  kahandjak  keton, 
palus  awen  akan  rungkok    rusak. 

6.  Augh  lalento  lembut  hong 
lewu  ,  augh  lembut  bara  human 
Hatalla,  augh  Jehowa,  idja  ma- 
njulang  mamaliih  mawi  kara  mu- 
sohe. 

7.  Ungkupku  manak  helo  bara 
iii  kapiiha,  helo  bara  ia  humi  ia 
djari  luas  hatua. 

8.  ./Ewe  pudji  mahining  tumon 
ta?  awe  pudji  mitii  talo  kalota? 
Tau  hapus  karadjaan  inakan  dalam 
idja  andau?  tau  hapus  djalahan 
olo  iluas  haiak  sinda  bewaa?  Tapi 
toh  Sion  djari  manak  bilak  dja- 
ton kapahae. 

9.  Pudji     aku    manjoho    luas, 


13 


.lEtj.  Go.  66. 


290 


JESAIA. 


tiintang  djaton  mandjadi?  koan 
Jehowa:  pudji  aku  mampaluas  tun- 
tang  manjoho  taraanang  tinai  P 
koan  Hatallam. 

10.  Ilandjahandjak  haiak  Jeru- 
salem, tuntang  rantang  tagal  ia, 
keton  handiai  idja  sinta  ia;  han- 
djak  rantang  tagal  ia,  keton  han- 
diai ,  idja  djari  kapaha  atai  ta- 
gal ia. 

11.  Krana  toll  keton  akan  ma- 
nusu  tuntang  besoh  awi  tusue 
idja  pamam])ong,  toh  keton  akan 
manjurup ,  tuntang  mampangat 
arep  keton  kuman  kutoh  ka- 
haie. 

12.  Krana  kakai  augh  Jehowa: 
Toto ,  aku  mahantasan  kasanang 
akae  kilau  batang  danum ,  tun- 
tang kahain  kara  olo  kapir,  kilau 
sungai  idja  manjambong:  ta'  ke- 
ton karah  manusu.  keton  karah 
ingkipit  intu  balikate ,  tuntang 
iraangku  intu   pakuae. 

13.  Kilau  idja  iarar  indue  ,  ka- 
kai aku  handak  mampong  keton  ; 
toto,  keton  karah  iampong  tagal 
Jerusalem. 

14.  Keton  akan  mita  ta,  tun- 
tang atai  keton  karah  handjak , 
palus  tolang  keton  karah  mansu- 
loh  kilau  oru  taheta.  Ta  lengan 
Jehowa  karah  bakarinah  intu  kara 
reware ,  tuntang  kasangite  intu 
kara  musohe. 

15.  Krana  ita!  Jehowa  karah 
dumah  huang  apui ,  tuntang  kara 
karetae  kilau  riwut  barat,  mangat 
ia  sangisangit  maluput  kalaite . 
palus  malalus  pudjie  hapan  njalan 
apui.  —  (2.  Tesal.  1,8.) 

1(5.  Krana  hapan  apui  tuntang 
padange  Jehowa  karah  mahukum, 
mantakan  kara  isi ,  idja  impatai 
Jehowa  ta  karah  kutoh  karae. 

]  7.    .Ewen    idja    kabuate    mam- 


prasih  tuntang  mampahalap  arepe 
hong  kara  pahewan  dewa,  tuntang 
manempo  talo,  haiak  kuman  ba- 
woi,  talo  kadjilek  tuntang  bla- 
wau:  uras  awen  ta.  karah  impalo- 
mos  haiak ,  koan   Jehowa. 

18.  Krana  tawangku  bewai  karii 
gawie  tuntang  pikire.  Maka  wajah 
sasar  tokep,  ta  aku  handak  raa- 
mumpong  kara  olo  kapir ,  bara 
genep  kara  ampin  basa ,  mangat 
awen  dumah  tuntang  mita  ka- 
haingku. 

19.  Maka  aku  handak  mangatan 
ia ,  tuntang  handak  manjoho  be- 
lahe  awen  ta ,  idja'  djari  liwus  , 
tanggoh  olo  kapir  hong  Tarsis, 
Pul  tuntang  Lud ,  olo  pamanah 
ta ,  tanggoh  Tubal  tuntang  Ja- 
w  an  ,  kara  pulau  idja  kedjau  ta , 
idja  hindai  mahining  saritangku , 
tuntang  hindai  mita  kahaingku ; 
awen  ta'  akan  masanan  kahaingku 
marak  kara   olo  kapir. 

20.  ./Ewen  kea  karah  mimbit 
kara  paharin  keton  bara  marak 
kara  olo  kapir,  indu  panenga  akan 
Jehowa,  hapan  hadjaran  tuntang 
kareta,  tinai  pasah  tasaran,  hapan 
kalidai  tuntang  onta,  akan  Jeru- 
salem ,  akan  bukitku  idja  brasih , 
koan  Jehowa  ,  sama  kilau  olo  Is- 
rael mimbit  parapah  indu  kinan 
akan  human  Jehowa,  hapan  sa- 
rangan  idja  brasih. 

21.  Tinai  aku  handak  mintih 
belahe  olo  ta.  mandjadi  imam  tun- 
tang olo   Lewi,  koan  Jehowra. 

22.  Krana  kilau  langit  taheta 
tuntang  petak  taheta,  idja  han- 
dak   inampaku  ,     akan     mendeng 

[dahen  intu  baungku ,  koan  Je- 
howa ,  kalota  panakan  keton  kea 
tuntang  aran  keton  karah  men- 
deng. 

23.  Maka    karah    mandjadi  ,   ha- 


jes.  66. 


JKKEMIA. 


201 


radjur  genep  iotok  bulan  tuntang  I  idja     djari     darhaka      malangk 
genej)  andau  sabat  kara  isi  karah  aku  ;    krana    urete    djaton    matai 
manalih,    mangat  sombajang  iutu  tuntang    apuie   djaton  belep;  pa- 
baungku,  koan  Jehowa.  Ins    olo    ta    karah    indu    kadjilek 

24.  Tinai    a'wen    tii    karah  blua,  tuntang     katarawen    kara    isi.   - 
tuntang    mita"    kara"    hantun    olo.  (Mark.9A4.Dan.l2,2.) 


SUEAT  NAB1 


JEREMIA 


BAGI  1. 

Jeremia   injoho  Hatalla  mandjadi 
sarohae. 


1.  JJjetoh  kara  augli  saritan 
Jeremia,  anak  Hilkia,  baris  imam 
hong  Anatot ,  intu  tanah  Be- 
njamin ; 

2.  Idja  akae  augh  Jehowa  sam- 
pai  kahum  Josia,  anak  Amon , 
radja  Juda,  hong  njelo  telowalas 
kahum  karadjaan  ai :  —  (2.Radja 
21,24) 

3.  Lira  bah  ta  tinai  kahum  Joja- 
kim,  anak  Josia,  radja  Juda,  sam- 
pai  hapus  njelo  sawalas  kahum 
karadjaan  Sedekia ,  anak  Josia , 
radja  Juda  ta,  sampai  olo  Jerusa- 
lem tawanan ,  hong  bulan  lima 
intu  njelo  djeta.  —  (2.  Radja 
23,34.) 

4.  Maka  augh  Jehowa  sampai 
aku  ,  koae : 

5.  Melo  bara  aku  manampa 
ikau    hong    knai  .  maka  aku    djari 


kasene  ikau ,  tuntang  helo  bara 
ikau  inakan,  maku  aku  djari  mam- 
baris  ikau  ,  palus  djari  manu- 
kas ikau  mandjadi  nabi  akan  arli 
utus  olo. 

6.  Ta  aku  tombah :  Kajah, 
pangkahai  Tuhan  .  Jehowa!  itam, 
aku  toh  djaton  harati  liatutor , 
krana  aku  toh  tabela.  —  (2.Mos. 

3,11.) 

7.  Tapi  koan  Jehowa  dengang- 
ku :  2EAa  ikau  liamauh :  aku 
toh  tabela:  malainkan  ikau  akan 
hagoet  brangai  sohongku,  tuntang 
talo  handiai  idja  imetahku  akan 
insumam. 

8.  iEla  mikah  baun  awen ;  krana 
aku  mampahaiak  ikau ,  handak 
mandohop  ikau.   koan  Jehowa.. 

9.  Tinai  Jehowa  mandjudju 
lengae  manindjek  totokku ;  tun- 
tang Jehowa  hamauh  dengangku : 
Ttam  ,  aku  mingkes  karS  aughku 
huang  njamam. 

10.   Itam,  andau  toll  aku  mang- 
kat  ikau  mahundjun  ara  utus  olo, 


1Q  ■ 
o 


JBR.   1. 


292 


JEREMIA. 


tuntang  mahundjun  ara  karadjaan,  [malawan  hapus  tanah,  malawan 
mangat  ikau  marunap,  mangarak,  j  radja  Juda,  malawan  raantir  ai, 
marusak    tuntang  maramok,  tinai  I  malawan  kara  imam,  tuntang  ma- 


mangat    ikau     mamangun    sambil 
mimbul   kea. 

11.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae :  Narai  gitam ,  Jere- 
mia  ?  Tombah  aku  :  Aku  mita  ba- 
tang  saked. 

12.  Maka  koan  Jehowa  deng- 
angku :  Budjur  paitam  ta ;  krana 
aku  handak  badasak  tagal  augh- 
ku,  uka  malalus  ta. 

13.  Maka  tingkat  handua  tinai 
augh  Jehowa  sampai  aku ,  koae : 
Naiai  gitam?  Tombah  aku:  Aku 
mita  kabali  idja  manara ,  baue 
manaharep  utara. 

14.  Koan  Jehowa  dengangku: 
Bara  utara  tjalaka  ta  akan  lem- 
but  mawi  kara  olo  tanah   toll. 

15.  Krana  itam  ,  aku  handak 
mangahau    kara    radja    hong  kara 


lawan  olo  handiai  hong  tanah  ta.  — 
{Esegh.  3,8.) 

19.  Olo  ta  karah  mamarang  ikau, 
tapi  djaton  kea  tau  manang,  krana 
aku  mampahaiak  ikau,  koan  Je- 
howa, mangat  malapas  ikau. 


BAGI  2. 

Jevexuia  mainpudji  dosan  olo  Israel 
idjli  bara  usang;  djaton  tau  dia  hukum 
dumah,  amou  olo  djatou  hobah. 


1.  JVlaka  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

2.  Lius,  tehatehau,  suman  intu 
pinding  Jerusalem  ,  koam  :  kakai 
augh  Jehowa:  aku  mingat  akam 
kabudjurm  pesam   tabela,  tuntang 


karadjaan  hila  utara,  koan  Je-  sintam  pesam  popohku ,  metoh 
liowa,  balalu  awen  ta  karah  du-|ikau  manuntut  aku  hong  padang 
mah  ,    genep    biti   karah  mingkes  tunis    benjem ,    hong    tanah    idja 


padadusae  intu  bauntonggang  Je 
rusalem  ,  tuntang  hakaliling  ha- 
pus kotae,  tinai  intu  kara  le- 
wun  Juda. 

16.  Aku  handak  manjewut  kara 
hukumku  mawi  olo  ta,  tagal  kara 
kadarhakae,  basa  ia  malihi  aku, 
]>alus  hagaro  akan  hatalla  beken , 
tuntang  djari  sontop  akan  tam- 
lengae. 


pan  — 5 

17.  Tagal  til,  babat  kahangm, 
lius.  suman  akan  olo  ta  talo  han- 
diai .  idja  karah  imetahku  intu 
ikau ,  ala  marawan  intu  baun 
iiwen.  uka  ala  aku  mampalokang 
ikau  intu  baue. 

18.  Krana  itam,  andau  toh  aku 
handak    manampa    ikau    niandjadi: 


djaton   taraalan; 

3.  Katika  Israel  imprasih  akan 
Jehowa ,  indu  parut  jiangulihe ; 
olo  handiai  idja  handak  kuman 
awen  buah  hukum ,  tjalaka  raa- 
njangkulep  olo   ta,   koan  Jehowa. 

4.  Toh  ,  hining  augh  Jehowa  , 
ikau  ungkup  Jakob,  kara  ham- 
putan  ungkup  Israel. 

5.  Kakai  augh  Jehowa:  naiai  ka- 
salangku  djari  sondau  bapa  ke- 
ton,  sampai  awen  mangedjau  arepe 
dengangku,  palus  manuntut  dewa 
haiang,  sampai  kahaiang  kea  djadi 
indu  bagie? 

6.  Djaton  ia  pudji  manahiu: 
hong  kwe  Jehowa  ta  ,  idja  djari 
magah  ita  bara  tanah   Misir  ,  idja 


kota    dahen,  mandjadi   djihi  sana-ldjaii    ngagalan  ita  huang  padang 
tuntang    na^ar     tambas-a ,  tunis    benjem,    hong    iika    keang 


man  . 


JEK.  1.  2. 


•JEREMIA. 


293 


kamahau,     idjii    bahali    inandjong 

ta,  hong  tanah  idjii  ngarising  . 
iika  kangkalingan  pampatai  tii, 
idjii  djaton  pudji  ihoroe  olo,  tun- 
tang  olo  kalunen  djaton  melai 
heta?  — (2.^l/o*.12,33.) 

7.  Aku  djari  magah  ketonakan 
tanah  idjii  hasien,  mangat  keton 
kuman  buae  tuntang  kahalape. 
Maka  limbah  koton  tamii  heta.  tii 
keton  djari  mangihal  tanah  tii , 
balalu  inawi  tanah  idja  puna  ba- 
ns ajungku  tii  indu   kadjilek. 

8.  Kara  imam  kea  djaton  djari 
manahiu :  hong  kwe  Jehowa:1 
Tinai  guru  Torat  tii  mahin  dja- 
ton djari  paraba  aku ,  tuntang 
karii  sakatik  djari  malangkah  bara 
aku,  tinai  karii  nabi  manudjum 
hapan  aran  Baal ,  palus  leket  intu 
talo  idjii  djaton  pedahe. 

9.  Tagal  tii  aku  akan  mam- 
pudji  keton  hindai.  koan  Jehowa ; 
toto  aku  akan  mampudji  palus 
anak  iison  keton  kea. 

10.  Krana  kalah  dim|>ah ,  talih 
pulau  Kitim  ,  tuntang  sengok 
heta;  soho  olo  tanggoh  Kedar. 
priksa  titititip,  tuntang  itii .  djaka 
heta   kea  turn  on  tii. 

11.  Aton  kea  utus  olo  kapir 
djari  mobah  dewae  manggau  be- 
ken ,  alo  djetii  puna  djaton  Ha- 
talla  ?  Tapi  djalahan  olo  ajungku 
djari  mobah  idjii  iika  kahaie ,  ma- 
nakiri  iii  dengan  talo  idjii  haiang 
djaton  baguna. 

12.  Djungun  tagal  djetii,  o  karii 
langit :  tariiwen  paham  pains  sa- 
banen  .    koan  Jehowa. 

13.  Krana  olo  ajungku  handuii 
li|>et  kadarhakae  :  aku  .  idjii  taha- 
sak  danum  kaharingan,  djari  ing- 
anae ,  mangat  mangali  akae  kali . 
kali  idja  rusak  ,  idjii  djaton  tang- 
keng  danume. 


14.  Kilen,  aton  Israel  tii  djipen 
olo,  atawa  idjii  puna  rewar?  bu- 
hen  tinai  iii  inandjadi  indu  ram- 
pas  ? 

15.  Shiga  tabela  njakungkong 
tambuan  iii ,  djetii  mangadara 
mampahai  aughe  ,  ]>alus  maru- 
sak  hapus  tanahe  ;  karii  lewue 
djari  ingiihu,  sampai  djaton  idjii 
biti  melai  hetii. 

16.  Tinai  olo  Nop  tuntang  Tagh- 
penes    ta    mamparamok  takolokvn. 

17.  Dia  bitim  manampa  tit  akam, 
awim  malihi  Jehowa  .  Hatallam  , 
sagenep  iii  handak  magah  ikau 
akan  djalan    budjnr? 

18.  Toh,  narai  gawim  dengan 
djalan  akan  Misir,  handak  mihop 
danum  Sihor  tii  ?  Tinai  narai  ga- 
wim dengan  djalan  akan  Asur.  han- 
dak  mihop  danum  Prat  ta? 

19.  Kadarhakam  kariih  mandjara 
ikau.  karisangm  kariih  mahukum 
ikau.  Ikau  akan  mangkema  tun- 
tang kasene,  baja  tjalaka  tuntang 
kapait  bewiii  anion  ikau  malihi 
Jehowa,  Hatallam,  amon  ikau 
terai  mikah  aku,  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa,  Terupon  karii 
kawau  talo  belom. 

20.  Krana  haradjur  bara  horan 
ikau  djari  mangarak  ugann.  tun- 
tang marabit  babatm  .  sambil  ha- 
mauh :  aku  bantus  manempo  ka- 
lota.  Tapi  hundjun  karii  hingkoh 
awang  gantong ,  tuntang  penda 
karii  pahewan  ikau  mampeter  arepm 
kilau  sapangan  pahabandong. 

21.  Maka  aku  djari  mimbnl  ikau 
mandjadi  batang  anggor  idjii  kam- 
pili ,  salundik  idjii  bahalap:  toh, 
kilen  tinai  ikau  djari  saloh  akang- 
ku,  mandjadi  batang  anggor  lajap? 

22.  Krana  alo  ikau  inainenjau 
arepm  hapan  kawo,  tuntang  man- 
duau  kutoh  sabon,  paham  haream 


jeu.  2. 


2i»4 


JEREMIA. 


kadarhakam  marindem  intu  baung- 
ku,  koan  pangkahai  Tiihan,  Je- 
howa. 

23.  Kilen  tinai  ikau  petah  ha- 
mauh :  aku  toh  djaton  djari  samar, 
aku  djaton  djari  mauuntut  kara 
Baal?  Tampajah  bewai  tasaran  paim 
liong  djanah  ,  ingat  talo  gawim  ta, 
ikau  o  mita  bawie,  idja'  bagandjir 
tuntang  balias,  idja  mules  karti 
djalae. 

24.  la  kilau  kalidai  hutan  bawie, 
idja  kananjan  hong  padang  tunis, 
idja  manjingut  blaku  sawa,  awe 
tau  mangahana  ia?  Idja  manggau 
ia  dia  usah  kcdjau  mampahaka 
arepe ;  hong  katika  hulae  ia  mu- 
rah  bewai  sondau. 

25.  Pasi  paim,  bela  ia  halulus 
nihau  sammpahe,  tuntang  baleng- 
kongm ,  bela  ia  teah  belaie.  Tapi 
koam :  ala  harap;  dia  bewai:  aku 
puna  sinta  nlo  beken  ta,  tun- 
tang djaton  tau  dia  manggoang 
ia. 

26.  Kilau  maling  buah  kahawen, 
amoh  ia  kadapatan,  kakai  ungkup 
Israel  karat  rungkok,  tuntang 
kara  radjae,  mantire,  itname  de- 
ngan  nabie; 

27.  Idja  hamauh  clengan  kaju: 
ikau  apangku :  tuntang  dengan 
batu  :  ikau  djari  manak  aku.  Krana 
awen  manalikut  aku  tuntang  dja- 
ton manaharep.  Maka  sana  tjala- 
kae  dumah ,  ta  koae :  has ,  dohop 
ikiii! 

28.  Kwe  toh  kara  dewam,  idja 
djari  inampam  akam?  soho  awen 
ta  mendeng;  kema  djaka  ia  tau 
mawatikau  metoh  kadjakam.  Krana 
tumon  kakara  lewum  ,  tumon  ta 
kea  kara  dewam,  o  Juda.  —  (11, 
13.) 

29.  Buheu  keton  hanjaing  de- 
ngangku    tinai?    uras   keton    dja- 


ri    gagar    bara     aku ,    koan    Je- 
howa. 

30.  Haiang  bewai  kara  pukul 
maAvi  anak  keton;  awen  djaton 
taraadjar.  Padang  keton  djari  ku- 
man  kara  nabin  keton  kilau  sin^a 
liasiak. 

31.  J  oh  kempang  parajap,  inga- 
ingat  augh  Jehowa :  ]>udji  kea  aku 
djari  akan  Israel  kilau  petak  nga- 
rising,  kilau  aka  kaj)iit  pidjem? 
Buhen  tinai  olo  ajungku  hamauh : 
ikai  puna  tuan,  ikai  djaton  maku 
tanggoh  ikau  hindai? 

32.  Pudji  kea  budjang  bawi  ka- 
lapean  ramon  kabungase,  atawa 
popnh  kalapean  sanduronge?  tapi 
djalahan  olo  ajungku  kalapean  aku, 
djari  usausange.  —  (18,14.) 

33.  Buhen  ikau  mampahalap  ga- 
wim tinai ,  mangat  aku  akan  sinta 
ikau?  Awi  ampim  kalota  ikau  sa- 
sar  mandahang  kadarhakam  be- 
wai. 

34.  Toto,  dahan  olo  paha,  idja 
djaton  kasalae ,  djari  sondau  intu 
puting  klambim,  tuntang  aku  son- 
dau ta  djaton  kilau  basilim ,  tapi 
bakarinah  hetiiheta. 

35.  Tinai  koam:  aku  toh  brasih, 
djaton  kasalangku,  patut  kalaite 
undur  bara  aku.  Toto ,  aku  han- 
dak  hitong  dengam ,  basa  koam : 
aku  djaton  djari  badosa. 

36.  Buhen  ikau  radjin  mahi- 
wang,  tuntang  kantakanta  darim? 
Tapi  tagal  Misir  kea  ikau  karah 
rungkok  mahamen  ,  kilau  ikau  djari 
njukok  tagal  Asm*. 

37.  Krana  djaton  tau  dia  ikau 
malihi  hetoh,  haiak  lengam  ma- 
mangkut  takolok  balaum;  krana 
Jehowa  djari  manganan  idja  aka 
kaharapm ,  sampai  ikau  djaton  akan 
bontouLc  awie. 


JER.  2. 


JKRKMIA. 


2<>5 


BAGI  3. 

Olo  Juda  paham  impudji ,  tuntang  injoho 
hobah  gulogulong. 


1.  J\.oan  olo:  anion  hatuii  ha- 
tolang  dengan  sawae,  tuntang  olo 
bawi  tit  mindah  bara  iii,  palus 
babana    beken,    tau    kea   idja    so- 

lake  tii  huli  ia  tinai?  dia  tanah 
ta  paham  ingihal  awi  ta?  Tapi 
alo  ikau  djari  bakandji  dengan 
kutoh  bandongm ,  liobah  bewai 
buli  aku  ,  koan  Jehowa.  —  [%>.Mos. 
24,4.) 

2.  Gatang  matam ,  tanggera  kara 
aka  gantong,  idja  kwe  akam  dja- 
ton  djari  habandong?  intu  saran 
djalan  ikau  mondok ,  mendah  awen, 
kilan  basat  Arab  hong  padang; 
ikau  mangihal  tanah  awi  kakan- 
djim  tuntang    kadarhakarn. 

3.  Tagal  tii  udjan  idja  tamparae 
djaton  injoho,  tinai  udjan  mukai 
tihin  talo  djaton  djari  aton.  Tapi 
lingkaum  puna  kilau  lingkau  lon- 
tai ,  ikau  djaton  maku  mahamen. 

4.  Dia  ham  katontoh  ikau  djari 
mantehau  aku:  o  apang,  ikau  idja 
mahaga   katabelangku; 

5.  Ilandak  ikau  blait  haradjur, 
handak  ikau  mina  ta  katatahi  ? 
ltiint,  kakai  aughm,  tinai  ikau 
maradjur  kadarhakam  ,  tuntang  ma- 
nampohan  arepm.  — 

G.  Tinai  Jehowa  hamauh  de- 
ngangku ,  kahum  radja  Josia :  I  )jari 
ikau  in i tit  talo ,  awang  djari  iawi 
Israel  idja.  balekak  parisang  tii?  la 
hagoet  akan  karii  bnkit  gantong 
tuntang  penda  kara  pulau  kaju, 
palus  habandong  heta.  —  [2 Radja 
16.4.) 

7.  Maka  koangku ,  limbah  iii 
djari  mawi  karii  talo  tii:  liobah, 
buli    aku.    Tapi   ia    djaton    maku 


liobah.    Maka    Juda,  paharie    idjii 
kianat   tii ,  djari   mitii   djeta. 

8.  Djadi,  aku  mitii  tinai,  lim- 
bah aku  djari  manolak  Israel  idja' 
parisang  tit,  tagal  karii  kakandjie, 
tuntang  djari  manenga  surat  talak 
akae,  tii  maka  paharie,  Juda  idja 
kianat  ta,  djaton  djera,  tapi  iii 
lius  tuntang  habandong  kea. 

9.  Djadi,  awi  kapaham  britan 
kandjie  ta  hapus  tanah  ingihal, 
krana  iii  habandong  dengan  batu 
tuntang  kaju. 

10.  Maka  alo  tagal  karii  talo  ta 
paharie,  Juda  idjii  kianat  tii,  dja- 
ton maku  hobah  akangku  ha  pan 
salepah  ataie,  malainkan  iii  haliau 
babewai,  koan  Jehowa. 

11  Tagal  tii  koan  Jehowa  de- 
ngangku:  Isiael  idja  parisang  ta 
mahin  tetek  haream  bara  Juda  idja 
kianat  ta. 

12.  Lius  ikau,  tehau  ,  suman 
augh  toh  manintu  utara ,  koam  : 
hobah ,  buli ,  o  Israel  idja  bale- 
kak parisang,  koan  Jehowa,  tii 
aku  djaton  handak  malaboh  ka- 
laitku  mawi  keton :  krana  aku 
puna  pamasi ,  koan  Jehowa:  tii 
aku  djaton   handak  blait  haradjur. 

13  Baja  awi  mangasene  kadar- 
hakam, krana  ikau  djari  malang- 
kah  Jehowa,  Hatallam,  tuntang 
djari  mahiwang  djalain  ompat  talo 
beken,  penda  karii  pahewan,  tapi 
aughku  djaton  ikau  djari  manu- 
moe,  koan    Jehowa. 

14.  liobah  keton ,  job  anak  awang 
balekak  parisang.  koan  Jehowa, 
krana  aku  djari  misek  mamopoh 
keton,  tuntang  aku  handak  man- 
duan  keton,  idjii  biti  bara  idjii 
kalewu,  duii  biti  bara  idjii  kaung- 
kup,  tuntang  handak  halalian  keton 
akan  Sion. 

15.  Tinai  aku  handak    manenga 


.ieu.  6. 


296 


JEUEMIA. 


akan  keton  sakatik  idjii  lumon 
ataiku,  awen  ta'  karah  manjakatik 
keton  hapan  kapintar  tuntang  ka- 
harati. 

16.  Maka  karah  djadi,  anion  ke- 
ton djari  dahangdahanga ,  tuntang 
raanakmanaka  hong  tanah  intu 
katika  ta,  koan  Jehowa,  djaton 
hindai  olo  karah  manahiu  patin 
djandjin  Jehowa ,  tuntang  djaton 
mingat  ta  tinai  hong  ataie,  olo 
djaton  karah  mangenang  ta,  tinai 
djaton  manalih  heta,  tuntang-  dje- 
ta  djaton  akan  inampa  inaheta 
tinai. 

1 7.  Malainkan  katika  ta  olo  ka- 
rah manggara  Jerusalem  padadu- 
san  Jehowa ;  tuntang  kara  olo  ka- 
pir  akan  hapumpong  heta,  tagal 
aran  Jehowa  hong  Jerusalem.  Olo 
ta  djaton  hindai  karah  manuntut 
angat  kahandak  ataie  idja  papa. 

18.  Katika  ta,  maka  olo  Juda 
karah  tanggoh  olo  Israel,  tuntang 
awen  ta  karah  buli  haiak  bara  ta- 
nah idja  hila  utara,  talih  tanah 
toh ,  idja  djari  inengakn  akan  tato 
keton  indu  joresae. 

19.  Maka  koangku:  akn  handak 
mampanak  ikau  paham,  tuntang 
handak  manenga  akam  tanah idjii  aka 
kakilak ,  joresan  ta  idja  kapala 
bahalap  bara  kara  baris  olo  kapir; 
tinai  koangku:  ikau  karah  manje- 
wut  aku:  o  apang!  tuntang  ikau 
djaton  karah  mules  arepm  bara 
likutku. 

20.  Toto,  kilau  olo  bawi  kianat 
hapisah  dengan  aringe,  kakai  ke- 
ton djari  kianat  dengangkn ,  joh 
ungkuj)  Israel,  koan  Jehowa. 

21.  Tagal  ta  hong  kara  aka  gan- 
tong  aton  lembut  augh  tangis  pa- 
ham  ,  augh  usok  olo  Israel ,  basa 
awen  ta  djari  mules  djalae ,  tun- 
tang kalapean  Jehowa,  Hatallan  ai. 


22.  Hobah,  buli  keton  ,  joh  anak 
idja  balekak  parisang!  ta  aku  han- 
dak mampakalah  keton  bara  karii 
kalangkah  keton.  Ita ,  toh  ikai, 
ikiii  tanggoh  ikau,  krana  ikau 
Jehowa  ,  Hatallan  ikiii. 

23.  Toto ,  uras  haiang  tuntang 
tandjaro  bewai  perkaran  dewa  hong 
kara  lungkoh  tuntang  bnkit  ta ; 
toto  ,  salamat  ain  Israel  baja  intu 
Jehowa,  Hatallan  ikai,  bewai. 

24.  Gawi  idja  aka  kahawen  ka- 
lota  djari  kuman  mampalepah  pa- 
ngulih  bapa  ikai  bara  katabelan 
ikiii ,  kara  tabirie  tuntang  sapie  , 
anake  hatuae  bawie. 

25.  Ikai  toh  menter  huang  ka- 
hawen ikai ,  tuntang  katawah  ikiii 
manutup  ikai ,  krana  ikiii  djari 
badosa  intu  Jehowa,  Hatallan  ika'i, 
ikiii  tuntang  bapa  ikai ,  bara  ka- 
tabelan ikai  sampai  andau  toh ; 
djaton  ikai  djari  manumon  augh 
Jehowa  ,  Hatallan  ikiii. 


BAGI  4. 

Hatalla  niampudji  olo  Juda,  uka  awen 
toto  hobah ,  djaka  dia  maka  tanahe  ka- 
rah irusak  lepah  lingis. 


1.  Djaka  ikau  handak  hobah 
akangku,  o  Israel,  koan  Jehowa, 
ta  ikau  karah  ihalalian  tinai:  anion 
ikau  manganan  talo  kabela,  idjii 
intu  ikau,  bara  baungku,  ta'  ikau 
djaton  karah  inganan  lajang. 

2.  Anion  ikau  sumpah  huang 
katoto  ,  katinduh  tuntang  karasih: 
belom  Jehowa!  ta  kara  olo  kapir 
kea  karah  mamberkat  arepe  manje- 
wut  iii,  palus  karah  manara  arepe 
tagal  iii. 

3.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
dengan    olo  Juda  tuntang  Jerusa- 


JER.  3.  4. 


.IK  REM!  A. 


297 


lem :  Alan   tana    taheta    akan    ke- 
ton,  Sla  mimbul  marak  duhi. 

4.  Sunat  arep  keton  akan  Je- 
howa,  palus  kanan  kakulop  atai 
keton.  o  keton  olo  Juda.  tuntang 
idjS  mukong  Jerusalem;  uka  ala 
kasangitku  ojalawowok  kilau  apui, 
pains  manjeha  sampai  djaton  tara- 
belep,  tagal  kadarhakan  gawin  ke- 
ton. —  (5Jfos.I0,16.) 

5.  Sanan  hong-  Juda,  pahining 
hong  Jerusalem,  suman  ta  tuntang 
pahiau  sarunai  hong  hapus  tanah, 
ambo  augh  bauauar,  sambil  ha- 
mauh:  pumpong  arep  keton:  lias, 
ita  taraa  kara"  kota. 

(J.  Pendeng  bandera  hila  Sion  , 
tlavi  bohoboho,  ala  tenda :  krana 
aku  mimbit  tjalaka  bara  hila  utara, 
tuntang  kadjaka  paham. 

7.  Singa  djari  manaradjang  bara 
rowut,  idja  parusak  kara  utus  olo 
ta  djari  harikas;  ia  djari  blua  bara 
akae ,  uka  marusak  hapus  tanahm  , 
balalu  manjeha  kara  lewum,  sam- 
pai djaton  olo  melai  huange. 

8.  Tagal  ta  awi  hatapih  bidak, 
tangis  tatum  keton.  krana  kalason 
kalait  Jehowa  djaton  handak  terai 
mawi  ita. 

9.  Maka  katika  ta.  koan  Je- 
howa.  atai  radja  tuntang  atai  kara 
mantire  akan  lenjoh .  tinai  kara 
imam  karah  sabanen,  kara"  nabi 
karah  djungun. 

10.  Ta  koangku:  Kajah,  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa!  paham  ikau 
djari  mampalaja  olo  toh  hong  Je- 
rusalem, awim  hamauh:  keton 
akan  sanang  hewiii:  —  tuntang 
padang  djari  tokep  ataie ! 

11.  katika  lii  karah  insanan 
akan  olo  toh  hong  Jerusalem:  ri- 
wut  papa  aton  dumah  bara  aka 
gantong  hong  padang  tunis  ta, 
manintu  anak  bawi,  olo   ajungku 


(ii  ,  dia    akan    ngagaran,   dia   akan 
mangiap. 

12.  Toto,  ii\\  ut  paham  akan  du- 
mah bara  aku,  idja  karah  pahalau 
karas  akae:  ta  maka  aku  kea  ka- 
rah manjewut  hukumku  akae. 

13.  Itii!  iii  tanggoh .  panggoete 
ta  kilau  baunandau .  kara  karetae 
kilau  riwut  barat,  kara  hadjarae 
balias  bara  burong  uasar.  Kajah 
ita ,  krana  ita  rusak  ! 

14.  Toh.  penjau  ataim  bara  ka- 
darhakam.  o  Jerusalem,  manga t 
ikau  iliwus:  kilen  katahie  kara 
pikirm  idja  haiang  ta  handak 
ihagam  iutu  huangm? 

15.  Krana  augh  lembut  hara  Dan, 
tuntang  brita  papa  dumah  hara  bu- 
kit  hatinggang  Epraim. 

16.  Suman  akan  kara  djalahan 
olo.  toto,  awi  mambrita  ta  akan 
Jerusalem  :  olo  parusuh  aton  dumah 
bara  tanah  kedjau  ,  olo  ta  mambo 
aughe    mawi    kara   lewun  Juda. 

17.  Kilau  djadjaga  hong  padang, 
kakai  awen  karah  mangapong  ia, 
basa  ia  djari  maiisang  dengangku. 
koan  Jehowa. 

18.  Djeta  indu  upahm  tagal  da- 
sarm  tuntang  kara  gawim ,  djeta 
tagal  kadarhakam ,  talo  bapait  tii 
sampai  buah  ataim. 

19.  Lalehan  kapahangku!  hapus 
huangku  basuang  kahetang,  ataiku 
mangkurut,  aku  djaton  tau  suni ! 
krana  ikau,  o  hambaruangku ,  aton 
mahining  augh  sarunai.  tuntang 
lahap  parang". 

20.  Augh  hapatiii  haka  hapatai  . 
krana  hapus  tanah  irusak;  salenga 
kara  humangku  ingarak,  kara  din- 
dingku  huang  idja  kapidjep  mat  a. 

21.  Kilen  kea  katahie  aku  akan 
mita  banderae,  tuntang  mahining 
augh  sarunai? 

■22.  Toto.  djalahan   olo   ajungku 


13 


JEK.  L 


298 


JEUEM1A. 


la  gila,  olo  tii  djaton  kasene  aku; 
awen  tii  anak  paleng,  paham  ka- 
humonge ,  toto ,  iiwen  tii  pintar 
mawi  kasalau .  tapi  talo  bahalap 
iii  djaton   tau    mawie. 

23.  Aku  djari  manampajah  ta- 
nali  .  ita!  djeta  karakkaraka  tun- 
tang  boang ;  tinai  langit,  inaka 
kalawae  djaton. 

24.  Aku  djari  manampajah  kaiii 
bukit .  ita !  djeta  hongga  .  tinai 
kara   lungkoh  hagendjah. 

25.  Aku  djari  manampajah,  ita! 
dialo  idjii  biti  mahin  dia  olon  ,  ti- 
nai kara  burong  penda  langit  le- 
pah  nihau  trawang. 

26.  Aku  djari  manampajah,  ita! 
petak  basiwoh  ta  djari  benjem . 
tuntang  kara  lewue  djari  ingarak 
Jehowa ,  tagal  kalason  kalaite. 

27.  Krana  kakai  augh  -Jehowa: 
Hapus  tanah  toh  uras  akan  karak- 
karaka:  tapi  djaton  ken  aku  liandak 
mahapuse. 

28.  Tagal  tii  hapus  tanah  akan 
balobalo,  tuntang  langit  ngambo 
karah  rinderindem ;  krana  aku  djari 
hainauli.  aku  djari  manukas  tii.  ti- 
nai aku  djaton  liandak  raangarajau  . 
djaton   aku    handak    balang    mawi 


31.  Krana  aku  mahining  augh, 
ki'lau  olo  bawi  kapaha  mauak. 
augh  trailing,  kilau  olo  idja  ma- 
uak temiii :  djeta  augh  Sion  ,  anak 
hawi  ta.  iii  muuguh  narahing , 
tuntang  mandepa  lengae,  koae: 
kajahaku  katontoh !  hambaruangku 
tangengSi  awi  olo  pamuno  tii. 


BAGI  5. 


29.  Awi  lalenton  kara  olo  idja 
hapan  hadjaran  tuntang  olo  pama- 
uah  tii  uras  olo  lcvvu  ta  parara- 
woh,  awen  ta  hadari  tama  parak 
roWut  kajuan,  tinai  mandaki  batu 
karang;  kara  lewu  tii  uras  balihi, 
sampai  dialo  idja  biti  olo  melai  heta. 

30.  Kilen  gawim  katika  tii ,  joh 
ikau  idja  irasak?  Alo  ikau  ma- 
kaian  arepm  hapan  baludu ,  alo 
ikau  mambungas  arepm  hapan  ramo 
bulau  ,  alo  ikau  mangasai  baum :  hai- 
ang  bewai  ikau  mogo  arepm, ban- 
dongm  samandiai  karah  mangabela 
ikau  .  iii  puna  mangatah  tahasengm. 


Djaton    tau    dia   Hatalla  mahukum  olo 
ajue  tagal  kapaliam  karajape. 


1.  iVumbang  hapus  Jerusalem, 
titititip  pariksa ;  gau  intu  kara  dja- 
lae ,  djaka  keton  sorodau,  amon 
aton  idja  biti,  idja  budjur  gawie , 
tuntang  manggau  katoto;  tii  aku 
handak    masi  lewu  ta. 

2.  Alo  koan  olo  ta:  helom  Je- 
howa!  mahin  sala  kea  sumpahe  ta. 

3.  0  Jehowa,  dia  matam  mang- 
gau katoto?  Ikau  mamukul  iiwen, 
tapi  djaton  iiwen  mangkemae;  ikau 
bilak  mampalomos  ia,  tapi  iii  dja- 
ton taraadjar.  iii  djari  manekang 
arepe  paham  bara  batu .  tuntang 
djaton    maku  hobah. 

4.  Tapi  angatku:  iiwen  tii  puna 
olo  korik  ;  iiwen  tii  gila  basa  iii 
djaton  katawan  djalan  Jehowa,  tun- 
tang kapatut    Hatallan  ai. 

5.  Aku  liandak  litis  tanggoli 
olo  hai  ,  palus  hamauh  dcngan 
iiwen:  krana  iiwen  tii  katawan  dja- 
lan Jehowa.  tuntang  kapatut  Ha- 
tallan ai.  Tapi  iiwen  tii  samandiai 
djari mamelek  ugar,  tuntang  mang- 
geto   kara  pakore. 

6.  Tagal  tii  singa  bara  marak 
kajuan  tii  karah  mamisak  iii,  ba- 
huang  bara  padang  ta  karah  ma- 
rusak  iii,  tinai  harimaung  mimpa 
kara'    lewue:     kaiii     olo    idjii     blua 


JER.  4.  5. 


JJLUEMIA. 


299 


bara  beta'  karah  imisake.  krana 
karii  dosae  djari  pahalau ,  tuntang 
kalaiigkahe  djari  tangkalau  karae. 

7.  kileu  tinai  aku  tan  mam- 
pun  ikau?  krana  karii  anakm  ma- 
lihi  aku.  tuntang  surapah  intu 
lalo  idja  dia  hatalla;  limlmh  aku 
djari  rnambesoh  aweu .  palus  iii 
habandong,  tuntang  maroboh  Ska 
sapangan. 

8.  Kilau  liadjaran  basepul  ialkotan  keton  idja  dahen,  idja  5ka 
siasiar,  genep  biti  manguah  mang-  kaharap  keton ,  karah  irusake  ha- 
gau  sawan  kolae.  [pan   padang. 

9.  Dia  aku  akan  manjulang  ta?  18.  Tapi  djaton  kea  aku  handak 
koan  Jehowa;  dia  hambavuangku  mahapus  keton  lepah  haliai  intu 
akan   mamalah    arepe  intu  olo  ka- 


il). Sarangau  anak  panahe  mas 
kilau  kubur  manantai :  olo  tii  mas 
pangkalima. 

17.  Olo  iii  karah  kuman  talo 
inggetem  keton,  hapus  panginan 
keton,  idja  indu  kinan  anak  ke- 
ton liatuii  bawi;  iiwen  karah  ku- 
man mampalepah  karii  tabiri  sapin 
keton,  karii  batang  anggor  tun- 
tang  batang  korman  keton;  karii 


lota,   kilau   utus  olo  toh? 

10.  Dai  kotae,  rusak  tit!  tapi 
ala  mahapus  tii  lepah:  kanan  karii 
anake,  krana  iii  djaton  ain  Jehowa. 


katika   tii,   koan   Jehowa. 

19.  Maka  karah  mandjadi,  anion 
keton  hamauh :  buhen  Jehowa , 
Hatallan  ita,  djari  mawi  ita  tu- 
mon    toh  ?  tii    ikau    akan    tombah 


11.   Krana  hapus  ungkup  Israel  augh    awen:    tmnon    keton    djari 


tuntang  ungkup  Juda  djari  kianat 
haliai  dengangku  .  koan  Jehowa. 

12.  iEwen  milim  Jehowa.  koae: 
iii  djaton  tumon  tii,  ita  djaton 
karah  buah  tjalaka .  padang  tun- 
tang lau  ita  djaton  akan  mitiie ; 

13.  Toto ,  karii  nabi  tii  kilau 
udjan  riwut  hew  iii.  krana  augh 
Hatalla  djaton  intu  iiwen,  iii  kea 
karah  buah  talo  injewute. 

14.  Tagal  tii  koan  Jehowa  ,  Ha- 
tallan    karii     kawan    talo    belom : 

Basa    keton     hamauh     kalotii.   ita!   aku?     koan     Jehowa: 
aku  handak  manampa  karii  aughku  akan     hagendjah    intu 


malihi  aku ,  palus  manempo  dewa 
intu  tanah  keton  ,  kakai  kea  keton 
akan    manempo  olo   beken    huang 

tanah  .  idja  puna  djaton  ain  keton. 

20.  Sanan  toh  akan  ungkup  hu- 
man Jakob,  tuntang  suman  toh 
akan  Juda  ,   koam  : 

21.  Iliniug  toh,  o  olo  gila ,  idjii 
djaton  bara  atai !  idjii  bara  matii . 
djaton  mitii,  bara  pinding,  djaton 
mahiniiig. 

22.  Djaton   keton    handak   mikiih 
dia     keton 

bauneku? 


hong    ujamam  ,  o    Jeremia  .    man-  j  Aku    idja   djari    mandjadian   baras 
djadi    apui,  tuntang    olo  tii    man 
djadi  pandoke,  djeta  karah  kuman 
iiwen    tii    lepalepah. 

15.  Toto,  aku  handak  mimhit 
ulus  olo  bara  kedjait  mawi  keton. 
o  ungkup  Israel,  koan  Jehowa: 
djalahan  olo  idjii  kwasa,  idjii  bara 
usang,  idjii  basae  djaton  keton 
kasenae,  tuntang  djaton  harati  talo  kedjau. 
injewute.  24.  Sampai     iii     djaton     hamauh 


intu  saian  tasik,  indu  tikase  ka- 
tatahi ,  idjii  djaton  tan  ihalaue;alo 
riake  manjangit  manapi .  djaton 
kea  kabawae,  alo  djeta  paham  hago- 
tok  .  djaton  kea  iii  tan  mahalau  hetii 
23.  Tapi  utus  olo  toh  puna  bara 
atai  idjii  radjin  bengkak  tuntang 
parisang;  iiwen    djari   undur  sasar 


.if.i:.  ,). 


■  00 


JEREMIA. 


huang  ataie:  kalah  ita  toh  mikah 
Jehowa,  Hatallan  ita,  idja  ma- 
nenga  udjan  tumon  puna  wajahe, 
udjaii  idja  solake  tun  tang  udjan 
mukai  tihin  talo  ta'  ,  idja  rnahaga 
akan    ita  wajah    getem  ta. 

25.  Kadarhakan  keton  djari  mo- 
bah  karah  talo  ta .  tuntang  kara 
dosan  keton  mangahana  kahalap 
akan   keton. 

20.  Krana  kutoh  olo  darhaka 
marak  djalahan  olo  ajungku,  idja 
raimpa  kilau  olo  pahamburong . 
idja  manenan  djarat  papa  .  mangat 
manawan  olon. 

27.  Kilau  sarangan  iiwen  basu- 
ang  kutoh  burorig ,  kakai  maka 
huraae  tii  basuang  tipu ;  awi  ta  iii 
liai,  tuntang-  tatau,  tuntang  baia- 
rudek. 

28.  Gawie  manangkalau  kara 
ampin  kapapa :  iii  djaton  mambu- 
djur  talo  ,  alo  perkaran  nola  nia- 
hin  dia ,  tinai  iii  bontong  bewai : 
tapi  perkaran  d]o  paha  djaton  iii 
mamatute. 

29.  Dia  aku  akan  manjulang  ta? 
koan  Jehowa;  dia  hambaruangku 
akan  mamalah  arepe  intu  olo  ka- 
lota.  kilau  utus  olo  toh? 

30.  (Jras  perkaran  tanah  tii  papa 
haliai ,  kadjilek   bewai. 

31.  Nabi     inanudjuin     tandjaro , 
tuntang  karii  imam  marentah   ha 
djamban  iiwen.   tinai    djalahan   olo 
ajungku  radjin  talo  kalotoh.    Tapi 
Jiarai  kadjarian  keton  tagal  talo  ta? 


BAGI  6. 

ITatalla   handak    mahukum  olo  ai  Imiion 
kapatute,  liaj>an  olo   Kasdim. 

1.    Dan    bohoboho,    keton    pa- 
nakau   Benjamin,  bara  bentok  Je- 


rusalem,  pahiau  sarunai  hong  Te- 
koa ,  pendeng  bandera  hong  Ret- 
kerem,  krana  tjalaka  mamala  bara 
utara  ,  karusak  idja  paham.  — 
(4,5.) 

2.  Toto  Sion .  anak  bawi  ta, 
djari  inandingku  dengan  petak  idja 
bahalap  tuntang   basiwoh. 

B.  Tapi  sakatik  karah  tama  ia, 
mimbit  kara  kawae;  iiwen  karah 
mampendeng  tingkape  hakaliling 
ia,  tuntang  genep  biti  karah  mu- 
rep  mampalepah  talo  intu  kale- 
ka  ai. 

4.  Prasih  karii  iiwen ,  mangat 
mamarang  iii ;  has  !  ita  harikas  , 
maranggar  kahum  bentok  andau ; 
kajah  !  handak  halemai  kea ,  kang- 
kalingan  talo  sasar  pandjang. 

5.  Toh  has!  brangai  ita  harikas 
hamalem ,  palus  marusak  kara  hu- 
mae    idja  hai  tuntang  gantong. 

(i.  Krana  kakai  augh  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom: 
Tiiweiig  kaju ,  tampa  kota  tasaran 
hapa  maranggar  Jerusalem;  ia  tii 
lewu  idja  patut  imalah  gawie.  krana 
uras  kadarhaka  bewai  huange. 

7.  Kilau  lowang  nahasak  d;i- 
nume ,  kakai  kadarhakae  nahasak ; 
kararat  tuntang  karasak  mavidu 
huange,  himang  tuntang  pukul 
haradjur  intu  baungku. 

8.  Tarima  adjar,  o  Jerusalem, 
helo  bara  ataiku  hakalekak  haliai 
dengam,  bela  aku  mawi  ikau  indu 
iika  karusak  haliai .  mandjadi  ta- 
nah idja  dia  ingkalcwu. 

9.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
karii  kawan  talo  belom:  Tdja  kata- 
pasan  hong  Israel  akan  imata  titi- 
titip,  kilau  batang  anggor;  olo 
panggetem  tii  karah  mandjakah 
midjamidja  akan  sarangae. 

10.    Dengan    iiwre    aku    akan  ha- 
kotak    tuntang    manjaksi,    sampai 


ji  r.  5   6. 


JERKMJ  \. 


301 


ia  handak  mahining  tS?  itii !  pin- 
dinge  djaton  djari  injunat,  sam- 
pai  awcii  djaton  tiin  manjenan.  Itii ! 
augh  Jehowa  indu  hababalcae  be- 
wi'ii.  tuntatig  ia  djaton  paduli  djeta. 

11.  Taga]  ta'  aku  kontep  kasa- 
Qgit  Jehowa,  aku  (Ijari  hiika  awiku 
manahanan  tii.  Tusuh  ta  akan 
karii  auak  idja  hong-  djalan,  tinai 
akan  aka  kara  pambudjange  ha- 
pumpong;  krana  hatua  tuntang 
bawi,  oln  bakas  tuntang  ungko, 
uras  karah  tawanan. 

12.  Humae  karah  babaring  akan 
olo .  tuntang  kara  tanae  tinai  sa- 
wae;  krana  aku  handak  mandjudju 
lengangku  raantakan  karii  olo  ta- 
nah   ta .   koan  Jehowa. 

13.  Krana  uras  awen  tii,  hai  ko- 
vik,  bakutih  bakoho;  alo  nabi 
alo  imam  mas   panandjaro. 

14.  lii  mampahalit  hundjue  be- 
wai  himang  anak  bawi ,  utus  olo 
ajungku  tii,  tuntang-  haraauh:  sa- 
nang .  sanang.  Tapi  kwiika  kasa- 
nang?U(8,ll.) 

15.  Aton  awen  tii  maharaen  kea, 
basa  ia  djari  mawi  talo  kadjilek 
ta?  kwiika.  djaton  haliai  iii  ma- 
hamen,  djaton  pudji  btiraburah 
baue!  Tagal  tii  awen  akan  halelek 
marak  kara  olo  idja  halelek  tii ; 
katika  aku  akan  mananggob  mawi 
iii  .  tii  iiwen  karah  tanggarurus 
balongkang,  koan  Jehowa. 

16.  Kakai  augh  Jehowa:  Tenda 
intu  djalan;  itii!  Isek  djalan  idjii 
Inn ;m  tii.  idjii  kwe  djalan  bahaJap, 
palus  tandjong  mahoroe  djeta :  tii 
keton  karah  sondau  kasanang  akan 
hambaruan  keton.  Tapi  tombah 
iiwen :   ikiti    djaton   maku. 

17.  Aku  djari  mangkat  djadjaga 
akan  keton.  tika  hamaiih:  Inning, 
ing.it  .nigh  sarunai.  Tapi  tombah 
awen:   kauduan  ikai! 


18.  Tagal  tii  Inning,  keton  olo 
kapir,  harati,    keton   kara'    tawon 

olo  aiii. 

li>.  Ikau.  o  petak  .  [lining  :  tot<>. 
aku  handak  magah  tjalaka  hatare- 
pan  nt  us  olo  toh ,  iii  tii  hua  tirok 
ai  kea  .•  krana  iiwen  djaton  paraha 
aughku.  tuntang  Toratku  inganae. 

20.  Kanduangku  garo  bara  8eba 

ta  y    dupa    idjii   kapala   hahalap   bara 

tanah  kedjau?  Parapah  keton  idjii 
ingiihu  djaton  ingilakku,  tuntan£>- 
parapah  keton  idjii  injambalih  dja- 
ton mangat  akangku.  —  (Jes.1,11.) 

21.  Tagal  ta.  kakai  augh  Jeho- 
wa: Itii!  karii  ampin  talo  aka tan- 
tarang  aku  handak  mingkese  akan 
ntus  olo  toh;  heta  bapae  tuntang 
anake  karah  haiak  panantarang , 
rata    olo  handiai.   palus   nihau. 

Tl.  Kakai  augh  Jehowa:  Itii! 
djalahan  olo  aton  dumah  bara  ta- 
nah hi  la  utara  ,  utus  olo  idja  ba- 
kapal   harikas  bara  saran  petak. 

2'6.  Anak  panah  tuntang  lundju 
aton  hapae;  olo  tii  tulas,  djaton 
tail  masi  .  augh  lalentoe  hagotok 
kilau  tasik,  iii  mukong  hadjaran  . 
iii  tjagar  kilau  olo  parang  mawi 
ikau  .  joh    Sion  .   anak    bawi  ! 

24.  Sana  ita  mahining  hritae. 
tii  lengiin  ita  mandnliii:  ita  paham 
djaka  tuntang  paha,  kilau  olo  bawi 
idja   handak  manak. 

25.  M\b  blua  akan  tana  .  iila  ha- 
lisang.  krana  aton  padang  musoh. 
talo  pampikiih  hakaliling  hetahata. 

2f>.  Joh  anak  bawi  .  djalahan  olo 
ajungku  !  kepan  tapih  hidak  .  ba- 
ring arepm  hong  kawo ,  tatum  ki- 
lau tagal  anak  idja  tonggal,  buab 
tangis  tarahingm  paha  paham,  krana. 
idja'  parusak  iii  salensra  karah  sam- 
pai   ikau. 

27.  ()  Jeremia,  aku  djari  mam- 
pendeng  ikau  rnandjadi  tukangpa- 


jer.  t'». 


302 


JEUKMIA. 


nanak  intu  bentok  olo  ajungku , 
idja  paham  batekang  ta' .  mangat 
ikau  mariksa  tuntang  mangkema 
kara  djalae. 

28.  Uras  awen  tii  parisang  haliai, 
tuntang  paham  kianat  gawie;  ia 
puna  tambaga  sanaman  bewai,  djari 
cusak  urase. 

29.  Baputan  djari  bakiihu.  tang- 
galong  djari  lepah  awi  apui  .  tapi 
idja  mananak  ia  haiang  bewai,  kra- 
na  pujae  ta  djaton  djari  habaris. 

30.  Olo  kariih  manggara  ia  sala- 
ka  kadjea  bewai.  krana  Jehowa  djari 
manganan   ia. 


BAG]   7. 

Uadat  agama   ruar   bewai  indjilek  Ha- 
talla,  anion  djaton   atai  toto  hobah. 


1.  JDjetoh  augh.  idja  djari  sam- 
pai  Jeremia  bara  Jehowa ,  koae : 

2.  Mendeng  intu  bauntonggang 
human  Jehowa,  pains  sanan  heta 
augh  toll ,  koam:  hining.  augh  Je- 
howa, keton  hapus  Juda ,  idja  ta- 
inii  bauntonggang  toll,  tantai  som- 
bajang  intu  Jehowa. 

3.  Kakai  augh  Jehowa  ,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom,  Hatallan 
Israel:  pabudjur  pambelom  tuntang 
gawin  keton  .  tii  aku  handak  ma- 
njoho   keton   melai  bono-  jika  fcoh. 

-  (26,13.) 

4.  ^Ela  keton  harap  augh  tan- 
djaro,  anion  koan  olo:  toll  human 
-Jehowa.  toll  human  Jehowa,  toh 
human  Jehowa  ! 

5.  Tapi  anion  keton  toto  mam- 
budjur  pambelom  tuntang  gawin 
keton  .  anion  keton  toto  budjur  ga- 
win keton  dengan  sama  arep  ke- 
ton . 

6.  Anion  keton  djaton  mahenjek 


tainnai,  atawa  nola  tuntang  balo, 
tuntang  dia  manusuh  daha  idja 
djaton  kasalae  hong  aka  toh,  tinai 
djaton  ompat  hatalla  beken  indu 
karusak  keton  : 

7.  Ta  .  maka  aku  handak  manjo- 
ho  keton  melai  hong  aka  djetoh  . 
hong  tan  ah  idja'  djari  inengaku  akan 
tato  keton  bara  horan  palus  dapit. 

8.  Tapi  toh  keton  harap  augh 
tandjaro,  idja  djaton  bara   pedah. 

9.  Patut  keton  manakau,  ma- 
rauno  ,  habandong .  sumpah  sala  , 
hagaro  akan  Baal,  tuntang  manun- 
tut  hatalla  beken,  idja'  djaton  djari 
kasenan  keton? 

10.  Tuntang  limbah  tii  tinai  ke- 
ton dumah  .  manaharep  aku  huang 
huma  toh,  idja  injewut  huang  arang- 
ku,  sambil  hamauh  :  ikiii  puna  sam- 
pelau:  mangat  maradjur  mawi  ka- 
ra talo  kadjilek  tii '? 

11.  Aton  keton  maualia  huma 
toh,  idja  injewut  huang  arangku, 
lowang  bigal  !J  Toto.  aku  djari  mi- 
tii  tii   kea,   koan  Jehowa. 

12.  Lius,  talih  iikaku  hong  Silo, 
aka  arangku  djari  melai  horan  , 
palus  itii  talo  awang  djari  iawiku 
heta  fcagal  kadarhakan  Israel,  dja- 
lahan  olo  ajungku.  —  (l.SamA.'S.) 

13.  Toll,  basa  keton  mawi  kaiii 
talo  tii,  koan  Jehowa,  tuntang  aku 
haradjur  djari  manjoho  olo  ma- 
nagor.  tapi  keton  djaton  maku  ma- 
hining,  aku  djari  mangahau  keton, 
tapi  keton  djaton   maku  tombah: 

14.  Toh,  maka  aku  handak  mawi 
humah  djetoh,  idja  injewut  huang 
arangku.  idja  aka  kaharap  keton. 
tinai  aka  toh.  idja  djari  inengaku 
akan  keton  tuntang  akan  tato  ke- 
ton .  sama  kilau  aku  djari  mawi 
Silo. 

15.  Talus  aku  handak  manganan 
keton    bara    baungku,  sama  kilau 


JEK.  b.    i 


-IE  WE. Ml  A. 


;'.i»; 


aku  djari  naanganan  kara  paharin 
keton,  hapus  panakan  Epraim  ta. 
l(i.  Maka  ikau,  ala  ikau  blaku 
akan  ut us  olo  toh ,  ala  mambo 
aughm  musok  tuntang  blaku  akan 
iiwen,  ala  ikau  mahelai  iiwen  deng- 
angku  :  krana  aku  djaton  maku  ta- 
riina  ikau.  —  (11,14.) 

17.  Krana  dia  ikau  raita  kara 
gawie  hong  Lewuu  Juda  tuntang 
uilu    kara  djalan  hong  Jerusalem? 

18.  Kara  anake  ta  manampunan 
kaju  ,  tinai  bapae  mantokan  apui . 
tuntang  olo  bawi  mopet  tepong 
hapae  manampa  wadai  akan  ka- 
djangga  hatuan  bulan ,  tinai  iii 
manusuh  parapah  talo  ihop  akan 
hatalla  beken ,  hapae  mangapaha 
aku. 

19.  Atou  iiwen  tii  toto  manga- 
paha aku.?  koan  Jehowa.  Dia  djeta 
akan  kapahiin  ai  kea  ,  indu  kaha- 
wae  bewai  ? 

20.  Tagal  ta ,  kakai  augh  pang- 
kaliai  Tuhan.  Jehowa:  Ita,  kalait- 
ku  tuntang  kasangitku  kariih  inu- 
suh  akan  aka  toll,  mawiolon  tun- 
tang meto,  kaju  hong  padang tun- 
bang  bua  hong  tana;  pains  djeta' 
kariih  manjala,  djaton  tarabelep. 

21.  Kakai  augh  Jehowa.  Tuhan 
kara  kawan  talo  bclom .  llatallan 
Israel:  Naughe  keton  haradjur  ma- 
luput  parapah  idjii  ingahu,  tuntang 
parapah  idjii  injambalih,  liaiak  ku- 
man  isie. 

22.  Krana  aku  djaton  djari  hamauh 
dengan  tato  keton.  metoh  aku 
raamplua  iii  bara  Misir,  tuntang 
djaton  djari  inanjoho  iiwcn  tahiu 
parapah  idjii  ingahu  tuntang  injam- 
balih. 

23.  Tapi  perkara  toh  djari  injo- 
hoku  iii.  koangku :  tumon  aughku, 
la  aku  handak  mandjadi  llatallan 
keton,  tuntang    keton  indu    djala- 


liau  olo  ajuugku;  tandjong  maho- 
roe  kara'  djalan  idjii  injohoku  ke- 
ton .   mangat    keton  batuali. 

24.  Tapi  iiwen  djaton  maku  ma- 
hinitig.  djaton  maku  manalingau 
pindinge.  tapi  iii  mauandjong  tu- 
nion  kahandak  ataieidja  papa;  iiwen 
mules  nianalikut  .  pains  djaton  ina- 
nahaiep. 

25.  Bara  katika  tato  keton  blua 
bara  Misir  palus  sampai  andau  toh, 
maka  kindjap  haradjur  aku  djari 
inanjoho  kara  rewarku .  nahi  tii. 
mananggoh  keton. 

2(>.  Tapi  olo  tit  djaton  maku  ma- 
numon  aughku.  djaton  kea  mana- 
lingau pindinge:  tapi  iamanekang 
arepe  tuntang  iii  papa  hareain  ga- 
wie bara  tatoe. 

27.  Alo  ikau  masuman  kara  augh 
toh  akae.  niahin  dia  kea  iii  handak 
manumon  aughm ;  alo  ikau  man- 
tehau  iiwen.  iiwen  djaton  maku 
tombah. 

28.  Tagal  tii  suman  akae:  djetoh 
iitus  olo  tii,  idjii  puna  djaton  ma- 
liiuing  augh  Jehowa,  Hatallae,  tun- 
tang djaton  tarima  adjare;  kapertja- 
jae  djari  nihau  bewiii .  palus  lomat 
bara  njamae. 

2;».  Sukur  balau  takolokra .  o 
Jerusalem,  palus  kanau  tii,  tinai 
ambo  augh  tangis  hong  kara"  aka 
gantong,  krana  Jehowa  manganan 
tuntang  malekak  kempang  djetoh. 
idjii  aka   kalaite. 

30.  Krana  panakan  Juda  djari ma- 
wi  talo  idjii  papa  intu  matangku  . 
koan  Jehowa:  talo  kadjilek  .  idjii 
intu  iiweu.  djari  ingkes  iiwen  hu- 
ang  huma .  idjii  injewut  huang 
arangku,  hapae  mangihal  djeta. 

31.  (Ewen  djari  mamangun  mes- 
beh  hong  Topet,  tuntang  hong 
djanah    Benhinom,  hapae  roamapui 

anake   hatuii   haw  i  .    talo  idjii  djaton 


.ill;.    i. 


M)4 


JEREMIA. 


djaii  injohoku  iii.  tarna  ataiku  ma- 
hin  djaton.  —  (3.M>s.l8,21.) 

32.  Tagal  tit.  ita!  katika  atari 
dunmh,  koan  Jehowa.  ta  djetii  dja- 
ton iiijcwut  hindai  Topet  atawa 
djanah  Benhinom,  tapi  djanah  pa- 
muno:  tuntang  Topet  ta  akan  man- 
djadi  aka  kubur  ,  basa  djaton  ka- 
leka  bekcn  hindai. 

33.  Kara  hantun  olo  tii  karah  indu 
kinan  burong  penda  langit,  tuntang 
meto  hong  petak,  tuntang  djaton 
idja  maharake. 

,34.  Akn  handak  mampateraihong 
karii  lewun  Juda,  hong  kara  dja- 
lan  intu  Jerusalem  .  augh  karami 
tuntang  "kalian djak ,  augh  bakalba- 
nii  tuntang  popoh;  krana  hapus  ta- 
nali  karah  rusak   karakkaraka. 


BAGI  8. 

Husa   olo  (ljntuii  uiaku  hobah .   Flatalla 
djaton  uiaku  muudnr  hukume. 


1  Intu  katika  tii,  koan  Je- 
hovva  .  olo  karah  manganan  tolang 
karii  radja  Juda  bara  kubure,  tun- 
tang tolang  kara  mantir,  karii 
imam,  kara  nabi,  tinai  tolang  kara 
olo  Jerusalem  : 

2.  Pains  mandjakahe  akan  pan- 
dang  andau,  hulan,  tuntang  hapus 
talo  hong  langit,  idja  djari  ingilak 
awen  lii.  idja  djari  in  em  poe,  idj  it  dj  ari 
iombae  tuntang  iaiiggaue,  idja  djari 
injembahe.  .  Kwen  tii  djaton  akan 
imuufpong,  mangat  ingubur ,  tapi 
iii  kilau  tai  akan   petak  bewai. 

3.  Tinai  hapus  tisan  kempang 
olo  papa  toh.  idjii  katapasan  hong 
kara  aka,  idja  akan  heta  akn  djari 
maharak  iii.  karah  radjin  matai  bara 
belom,  koan  Jehowa,  Tuhan  karii 
Law  an  talo  belora. 


4.  Tinai  sanan  akan  olo  tii:  Ka- 
kai  augh  Jehowa:  aton  kea  olo  la- 
wo,  tuntang  djaton  radjin  mendeng 
tinai?  aton  olo  idja lajang, tuntang 
djaton  radjin  haluli  tinai? 

5.  Maka  btthen  olo  hong  Jeru- 
salem toh  handak  lajang  migat , 
tuntang  sasat  haradjur?  /Ewen  ta 
mauekang  arepe  hong-  karajape , 
tuntang  djaton  maku  liobah  tinai. 

6.  Akn  manjenah .  mingat  titi- 
titip,  tapi  augh  awen  ta  uras  sa- 
la  bewai.  Dialo  idjii  biti,  idja  ma- 
njasal  tagal  kadarhakae,  sambil  ha- 
mauh  :  kilen  gawingku  tinai?  Genep 
biti  hadari  nanterap,  kilau  hadja- 
ran   sarosaroi  taJih  parang. 

7.  Burong  galatek  penda  langit 
tawan  puna  katikae  ,  tuntang  bu- 
rong kuku  .  burong  betet  tinai 
ampit  mingat  katika  panuinahe: 
tapi  djalahan  olo  ajungku  djaton 
kasene  tukas  kaputus  Jehowa.  — 
(Jes.1,3.) 

8.  Kilen  keton  hamauh  tinai:  ita 
toto  pintar,  Torat  Jehowa  aton  in- 
tn ita  !  Toto,  itii!  kalam  panandjaro 
ain  gurun  keton  mampahaiang  ta. 

II.  Tagal  tii  olo  pintar  tii  akan 
rungkok  .  taiiiwen  palus  tawanan  ; 
itii!  augh  Jehowa  djari  iuganae , 
kapintar  idjii  kwe  tinai  aton  in- 
tu  iii? 

10.  Tagal  ta  akn  handak  inauenga 
sawae  akan  olo.  tuntang  tanae akan 
awen  idja  mararapas  ta.  Krana  uras 
olo  ta,  hai  koiik,  bakutih  bakoho, 
alo  nabi  alo  imam  uras  panandjaro. 

11.  la  mampahalit  hundjue  be- 
wai himang  anak  bawi .  djalahan 
olo  ajungku  tii:  tuntang ia hamauh : 
sanang,  sanang.  Tapi  kwaka  kasa- 


nang 


(6.14. 


12.  Aton  awen  ta  mahamenkea, 
basa  iii  djari  mawi  talo  kadjilek 
kalotii  ?   Kwaka  !  djaton  haliai  iii  ma- 


-IKK.  7.  8. 


IE  REM  I  A. 


305 


hamen,  djaton  pudji  buraburah  baue. 
Tagal  tii  awen  karah  halelek  marak 
karii  olo  idja halelek  ta ;  katika  aku 
karah  manalih  mawi  iii.  tii  awen 
karah  tang ffarurusbalonffkang.koan 

CD  D  D 

Jehowa. 

13.  Aku  handak  mangarahakawen 
kaiota,  sampai  tundoe  djaton  batisa 
hong  batang  anggor ,  tuntang  kor- 
ma  djaton  hong  batang  korma,  to- 
to ,  kara  dawae  kea  akan  badu- 
roh,  tinai  talo  handiai  idja  djari 
inengaku  akae  akan  lilap  ha- 
luli. 

14.  Kwe  aka  ita  tau  melai  tinai? 
Hapumpong  keton;  has,  ita  tama 
lewu  idja  dahen  kotae,  palus  ma- 
njuni  beta.  Krana  Jehowa,  Hatal- 
lan  ita ,  djari  manggagom  ita  hapan 
talo  ihop  idja  bapait  haliai ,  basa 
ita  djari  badosa  intu  Jehowa. 

15.  Olo  mentai  kasanang,  tapi 
djaton  talo  bahalap  dumah ;  olo 
mcntai  wajah  kakalah,  tapi  ita!  aton 
panarawen  babewai. 

1(3.  Bara  Dan  mamala  kamahus 
urong  hadjarae ,  hapus  petak  ha- 
lujak  tagal  augh  hadjarae  idja  abas; 
balalu  ia  manapi  tantai  kuman  ha- 
pus tanah  tuntang  talo  huange  le- 
palepah,  salepah  lewu  tuntang  karii 
oloe. 

17.  Krana  ita!  aku  manjoho  kara 
handipa  tuntang  handjaliwan  ma- 
rak keton,  idja  djaton  taratawar : 
djeta  karah  manotok  keton.  koan 
Jehowa. 

18.  Pangat  kapahan  ataiku !  atai- 
ku  hetang  hong  aku. 

19.  Ita!  anak  bawi,  djalahan  olo 
ajungku  ta,  mangkariak  bara  ta- 
nah idja  kedjau  haliai.  koae:  kilen, 
Jehowa  djaton  hindai  hong  Sion? 
kilen .  Radjae  djaton  hindai  intu 
ia?  Toto;  buhen  awen  djari  ma- 
rahas   aku    hapan   hampatong  idja' 


iukire,    tuntang    talo    haiang    am 
kara  dewa? 

20.  Wajah  getein  djari  lialau,  nui- 
sim  pandang  djari  hapus,  tapi  ita 
hindai   kea  iliwus. 

21.  Aku  lenjoh  tagal  karusak 
anak  bawi ,  djalahan  olo  ajungku 
tii ;  aku  manatum,  kasabanen  djari 
buah  aku. 

22.  Kilen  ,  djaton  tatamba  hong 
Gilead?  djaton  doktor  heta?  krana 
buhen  anak  bawi ,  djalahan  olo 
ajungku  ta,  djaton  impakalah  P 


BAG  I  9. 

kadarhakan  olo  pahani   haliai,  tagal  tii 
liukuni   Uatitlla  kea  paham  tuntaug  tukas. 


1.  IVajah !  kiiliih  djaka  ombet 
dauum  hong  takolokku ,  tuntang 
matangku  nahasak  djohon  matii ! 
tit  handau  hamalera  aku  handak 
manatum  karii  olo  idja  impatiii , 
baris  utus  ajungku,  anak  bawi  tit. 
-  (13.17.)' 

2.  Kajah !  kiiliih  djaka  aingku 
aton  podok  kilau  podok  tamuai 
hong  padang  tunis,  tii  aku  handak 
malihi  olo  ajungku,  palus  harikas 
bara  awen;  krana  uras  iii  olo  ba- 
kandji,  kempang  idja  kianat, 

3.  Djelae  hapae  mamanah .  naa- 
lekas  augh  tandjaro,  ia  gagah  hong 
tanah,  tuntang  djaton  budjur  .  iii 
sasar  darhaka,  tapi  aku  awen  dja- 
ton parabae,  koan  .1  chow  a. 

4.  Buabuah,  genep  biti  batawat 
dengan  karampie,  tuntang  ala  kea 
harap  paharie;  krana  paharie  ma- 
hin  manipu  paharie .  sobat  mado 
sobate. 

5.  JEwen  tii  uras  hatipu  .  ge- 
nep biti  dengan  kapatohe,  tuntang 


JER.    8.    9. 


306 


JEREMfA. 


djaton  hakotak  budjur;  ia  niadjai 
djelae  manandjaro,  tuntang  marn- 
pahaka  arepe  malalus  karajape. 

6.  ./Ekam  inelai  puna  bentok 
tipu  ,  tuntaug  awi  tipue  olo  ta' 
djaton  maku  kasene  aku ,  koan 
Jehowa. 

7.  Tagal  ta  kakai  augh  Jeho- 
Ava,  Tuhau  kara  kawan  talo  belom : 
Toto,  aku  handak  mananak  mang- 
kemii  iii:  krana  kilen  gawingku 
tau  beken  dengan  anak  bawi,  dja- 
lahan   olo  ajungku  ta? 

8.  .Djelae  idjii  bingkok  ta  kilau 
anak  panah  idjii  baka  matai ;  totoke 
menjak  dengan  kolae,  tapi  iii  mimpa 
ia  hong  ataie. 

9.  Djatonkah  patut  aku  mama- 
lali  a  wen  tagal  kara  talo  ta,  koan 
Jehowa,  djaton  hambaruangku  akan 
inanjulang  arepe  intu  utus  olo  idjii 
turaon  ta? 

10.  Aku  handak  mambo  aughku 
manangis  tuntang  manatum  tagal 
kara  bukit ,  tinai  manarahing  ta- 
gal karii  aka  meto  hong  padang: 
krana  djeta  lepah  rusak ,  sampai 
djaton  olo  raahoroe  heta,  tuntang 
djaton  kea  augh  meto  raamala ; 
kara  burong  penda  langit  tuntang 
karii  meto,  lepalepah  ta  djari  haiang, 
djari  lilap. 

11.  Tinai  aku  handak  inanampa 
Jerusalem  mandjadi  tujok  batu , 
tuntaug  liang  naga,  karii  lewun 
Juda  aku  handak  mambenjeme  ka- 
rakkaraka  .  sampai  oloe  djaton  ha- 
liai.  —  (26,18.) 

12.  JEwe  toh  olo  pintar,  idjii 
harati  djetoli ,  inangat  njaman  Je- 
howa hamauh  dengae,  uka  ia  ma- 
suman  bukue  tanah  tii  djari  rusak 
tuntang  karakkaraka  ,  mandjadi  ki- 
lau padang  iika  djaton  ihoroe  olo? 

13.  INIaka  koan  Jehowa:  15asa  olo 
ta    djari   manganan  Toratku ,    idjii 


djari  inengaku  intu  baue,  tuntang 
djaton  djari  manarima  aughku,  dja- 
ton kea  belora  t union  tii, 

14.  Tapi  iii  manumon  lapen  ataie, 
])alus  manuutut  karii  Baal,  tumon 
iii  djari  iadjar  tatoe: — (3,17.) 

15.  Tagal  ta  kakai  augh  Jeho- 
wa ,  Tuhau  karii  kawan  talo  be- 
lom, Ilatallan  Israel:  toto,  aku 
handak  ruampakanan  olo  tii  hapan 
panamar,  tuntang  mampihop  iii  ha- 
pan danum  peru. 

16.  Aku  handak  manamburup  olo 
ta  marak  karii  djalahan  olo  kapir, 
idja  bahut  djaton  kasenae ,  bapae 
mahin  dia  kea,  tuntang  aku  han- 
dak manjoho  padang  manjasah  iii , 
sampai    aku  djari  mampalomos  ia. 

17.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhau 
kara  kawan  talo  belom :  Gau,  upah 
olo  panatum  ,  mangat  iiwen  durnah 
badjeleng,  soho  bawi  idjii  tukang, 
mangat  iii  tanggoh. 

18.  Mangat  awenta badjeleng  ma- 
natum ita ,  uka  djohon  matan  ita 
mahantis,  tuntang  bulun  matan  ita 
nahuto. 

19.  Krana  augh  tatum  paham  lem- 
but  bara  Sion  :  kajah,  ita  djari  ru- 
sak ,  lalehan  ita  rungkok  !  ita  inam- 
put  bara  tanah,  basa  olo  djari  mam- 
palokang  karii  iika  ita  melai. 

20.  Tagal  ta,  hining  augh  Jeho- 
wa ,  keton  olo  bawi,  kiilah  pinding 
keton  tarima  augh  njamae:  adjar 
anak  keton  idjii  bawi  manangis,  adjar 
sama  arep  keton  manatum. 

21.  Krana  pampatai  djari  mandai 
panjengok  ita,  palus  djari  tama 
human  ita  idja  hai  tuntang  baha- 
lap,  mangat  mampalomat  kara  anak 
olo  intu  ruar  huma,  karii  pambu- 
djang  hong  djalan  lewu. 

22.  Sanan:  Kakai  augh  Jehowa: 
hantun  olo  karah  hakalampah  ki- 
lau   tain   meto    hong   tana,   kilau 


JER.    9. 


.IKK  KM  I  A. 


307 


peteng  fcalo  idjii  lihi  likut  olo  pang- 
getem,  idjii  djaton  imumpong  olo. 

23.  Kakai  augh  Jehowa :  jElaolo 
pintar  mampatara  arepe  tagal  ka- 
pintare, ala  olo  abas  maletjak  arepe 
tagal  kaabase,  ala  olo  tatau  raam- 
padjoho  arepe  tagal  katataue; 

24.  Tapi  idjii  handak  mampatara 
arepe,  kiiliih  ia  manara  arepe  ta- 
gal iii  harati  tuntang  kasene  aku , 
aku  toh  Jehowa  ,  idjii  malalus  ka- 
lialap,  kabudjur  tuntang  katetek 
hong  petak  ;  krana  djetii  idja'  ingi- 
lakku  .  koan  Jehowa.  —  (l.Kor.l, 
31.) 

25.  Ita,  katika  aton  dumah,  ko- 
an Jehowa,  tii  maka  aku  handak 
mamaliih  intu  karii  olo  awang  inju- 
nat ,  tuntang  intu  kara  olo  awang 
kulop ; 

26.  Intu  Misir  tuntang  Juda; 
intu  Edora  tuntang  olo  Anion,  intu 
Moab  tuntang  intu  kara  olo  idjii  ba- 
sukur  tii,  awang  melai  hong  pa- 
dang  benjem;  krana  karii  olo  kapir 
puna  kulop.  tapi  karii  ungkup  Is- 
rael kulop  atiiie. 


RAG1   10. 

Mh  mikah  Jevva,  baj;i   llatalla  bewai. 

1.  JhLining  augh,  idjii  inhuman 
Jehowa  akan  keton,  job  ungkup 
Israel ! 

2.  Kakai  augh  Jehowa :  Mfo 
mangadji  hadat  olo  kapir;  iila  mi- 
kah karii  kata  hong  Ian  git,  kilau 
olo  kapir  mikah  djetii. 

3.  Krana  karii  hadat  olo  kaln- 
nen  uras  haiang;  dewae  tii  baja  ka- 
ju,  idjii  iuaweng  olo  hong  kajuan, 
tampan  lengao  fcukang,  hapan  ka- 
pak.  -  (JesAUd.) 


4.  Olo  mogo  tii  hapan  salaka 
bulau ,  tuntang  niaiidiiliiie  hapan 
paku  tuntang  pukul  sanaman,  bela' 
djetii  onggiionggo. 

5.  Djetii  kilau  toros  idjii  redje- 
redjek,  tuntang  djaton  tau  hamauh  ; 
djeta  pat ut  iaton ,  krana  puna  dja- 
ton tau  nianandjong  ;  iila  mikah  talo 
tii,  krana  djetii  djaton  tau  marusak, 
djaton  tau    mandohop. 

6.  Tapi  djaton  idjii  padan  dengam, 
o  Jehowa !  krana  ikau  toto  hai , 
tuntang  hai  aram  huang  kwasae. 

7.  yEwe  idjii  dia  akan  mikah 
ikau,  job  Radjan  karii  utus  olo? 
krana  djetii  toto  patut  akam;  kra- 
na marak  kara  olo  pintar  hong 
kara  utus  tuntang  hapus  karii  ka- 
radjaan   djaton  idja  padan  dengam. 

8.  Uras  olota  humong  tuntang 
gila ,  krana  kapintare  ta  baja  ka- 
haiaug,  kaju  bewai. 

9.  Bintap  salaka  imbit  olo  bara 
Tarsis,  tinai  bulau  bara  Opir,  in- 
du  bakal  tampan  tukang  tuntang 
kamasan  tit;  benang  biru  tuntang 
ungu  indu  pakaiae  tinai,  uras  djetii 
tampan  olo  apik. 

10.  Tapi  Jehowa  idjii  toto  llatal- 
la. iii  llatalla  idjii  belom,  tuntang 
Radja  katatahi ;  awi  kasangite  pe- 
tak  hongga  ,  tuntang  kara  utus  olo 
djaton  tau  manahan  pudjin  ai. 

11.  Toh,  patut  keton  hamauh 
kalotoh  dengan  olo  tii:  karii  dewa, 
idja  dia  djari  manampa  langit  deng- 
an petak ,  puna  akan  nihau  bara 
petak  tuntang  bara   penda  langit. 

12.  Tapi  Tii  djari  manampa  petak 
hapan  kwasae,  tuntang  niandjadi- 
an  kalunen  hapan  kapintare,  tinai 
mambirang  langit  hapan  kaharatie. 
—  (l.Mos.l.) 

13.  Amon  la  mambo  aughe .  tii 
danum  hong  langit  hagotok ,  tinai 
Iii  mandjidjit  pans  talo  bara  saran 


JER.   i'.    10. 


308 


JEREMIA. 


petak  ;  la  manampa  kilat  tuntang 
udjan ,  la  mamplua  riwut  bara 
akae. 

14.  Kara  olo  uras  gila.  djaton 
bara  kaharati ,  kara  kamasan  indu 
mahamen  bewai  tagal  hainpatonge, 
krana  hampatonge  ta  uras  ngahus 
djaton  bara  pambelom. 

15.  Djeta  uras  haiang  tuntang 
gawi  palajang ;  intu  wajah  pamalah 
talo  ta  akan   nihau. 

16.  Tapi  la,  idja  bagin  Jakob, 
djaton  tumon  djeta' .  krana  la  idja 
djari  manampa  talo  handiai ,  tun- 
tang Israel  baris  bagin  ai;arae  Je- 
howa ,  Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
lom. 

17.  Raup,  kanan  ramon  keton 
bara  tanah,  keton  idja  mukong  ko- 
ta  ta! 

18.  Krana  kakai  augh  Jehowa: 
Ita !  sinda  toll  aku  handak  maman- 
ting  manganan  kara  olo  bara  tanah 
toh,  tuntang  handak  mandjaka  ia 
sampai  ia  toto  mangkemae. 

19.  Kajah  ,  tjalakangku !  himang- 
ku  kapaha  haliai;  maka  koangku: 
djeta  puna  kapahangku,  patutaku 
manjarenae  bewai. 

20.  Tingkapku  lepah  rusak ,  ka- 
ra tali  djantarku  djari  bageto ;  kara 
anakku  inamput  bara  aku ,  palus 
djaton  hindai;  djaton  idja  mambi- 
rang  tingkapku  tinai,  tuntang  ma- 
nning dindingku. 

21.  Krana  kara  sakatik  ta  djari 
gila,  palus  djaton  manggau  Jehowa; 
tagal  ta  ia  djaton  tau  pintar  gawie 
tinai,  tuntang  hapus  kawae  djari 
tamburup. 

22.  Ita  !  augh  kariak  aton  lembnt, 
pampikah  idja  paham  dumah  bara 
hila  utara.  handak  mawi  kara  le- 
wun  Juda  karakkaraka ,  mandjadi 
iika  liang  naga. 

23.  Tawangku,    o    Jehowa!    ga- 


win  olo  puna  djaton  mangawasa 
arepe ,  djaton  intu  kwasan  olo  idja 
manandjong  ,  mangat  mangamburi 
panggoete. 

24.  Djara  aku ,  Jehowa .  tapi 
ombeombet ,  ala  tuntang  kalaitm  , 
bela*  ikau  mampalomos  aku.  —  (46, 
28.) 

25.  Tusnh  kalaitm  akan  hundjun 
olo  kapir,  idja  djaton  katawan  ikau, 
akan  kara  djalahan  olo ,  idja  dja- 
ton mangaku  aram:  krana  awen 
ta  djari  kuman  Jakob  lepah  lingis; 
toto,  awen  djari  kuman  tuntang 
djari  raampalepah  ia,  tinai  djari 
mamparusak  hapus  akae  melai. 


BAGI  11. 

Djiindjin  Hatalla  puna ydalnn  ;  tapi  olo 
ajue  haradjur  mangarak  ta. 


1 .  Djetoh  augh  idja  djari  sam- 
pai Jeremia  bara  Jehowa,  koae: 

2.  Hining  keton  kara  augh 
djandji  toh ,  mangat  keton  masu- 
man  ta  akan  olo  Juda,  tuntang 
akan  awen  idjii  melai  hong  Jeru- 
salem. 

3.  Maka  suman  akan  olo  ta : 
kakai  augh  Jehowa  ,  Hatallan  Is- 
rael :  tarasapa  olo  ta ,  idjii  djaton 
manumon  kara  au^h  djandji  toh , 
—  (5.M>«.27,26.) 

4.  Idjii  djari  imetiihku  tato  ke- 
ton ,  katika  aku  djari  mamplua  ia 
bara  tanah  Misir,  bara  tannur  sa- 
naman  ta,  koangku:  tumon  augh- 
ku,  tuntang  lalus  talo  handiai, 
idja  injohoku  keton  ,  ta  keton  ka- 
rah  indu  djalahan  olo  ajungku  .  ti- 
nai aku  handak  indu  Hatallan  ke- 
ton : 

5.  Mangat  aku  mandahen  sum- 
pah  ta',  idja  djari  injumpahku  akan 


JER.  10.   11. 


ji:ri:mia. 


30il 


tato  keton,  handak  manenga  1a- 
nah  akae,  idjii  nahasak  djohon  tu- 
sun  meto  tuntang  niadu ,  kilau 
idjii  aton  andau  toh.  Ta  tombah 
aku,  koangku:  Amen,  o  Jehowa! 
—  {l.Mos.12,1.) 

(I.  Maka  Jehowa  haraauh  deng- 
angku:  Ambo  aughm,  suman  karii 
augh  toll  huang  kara  lewun  Juda, 
tuntang  hong  kara  djalan  lewu 
Jerusalem ,  koain  :  Inning  keton 
kara  augh  djandji  toh,  awi  manu- 
mon  djeta. 

7.  Kiana  toto  toto  aku  djari 
manjaksi  intu  tato  keton,  bara  ka- 
tika  aku  magah  ia  bara  tanah  Mi- 
sir,  palus  sampai  andau  toh ,  ha- 
radjur  aku  djari  manjaksi,  koang- 
kn:  tumon  aughku. 

8.  Tapi  olo  ta  djaton  maku 
mahining,  djaton  maku  manalingan 
pindinge ,  tapi  genep  biti  djari 
manumon  kipen  ataie  awang  puna 
papa;  tagal  tii  aku  handak  hara- 
repan  ia  hapan  kara  hukum  djan- 
dji toh,  idjii  djari  imetahku,  uka 
ia  malalus  tii,  tapi  ia  djaton  djari 
manumoe. 

9.  Tinai  Jehowa  hamauh  deng- 
angku:  Tawangku  ampin  olo  Juda 
tuntang  olo  Jerusalem  hapakat. 

10.  uEwen  djari  haluli  tinai  hu- 
ang kadarhakan  tatoe,  idjii  djaton 
kea  maku  manumon  aughku ,  pa- 
lus iii  djari  manggoang  hatalla  be- 
ken,  handak  manempo  djetii ;  ung- 
kup  Israel  tuntang  ungkup  Juda 
djari  mangarak  djandjingku ,  idjii 
djari  impendengku  akan  kara  tatoe. 

11.  Tagal  tii  koan  Jehowa:  Tta, 
aku  magah  tjalaka  mawi  olo  ta, 
idjii  djaton  tau  ihakae  tinai;  alo 
olo  tii  kariih  mangkariak  intu  aku 
katika  tii ,  maka  aku  djaton  han- 
dak mahining  aughe. 

12.  Tii  nausrhe  kara  lewun  Juda 


tuntang  karii  olo  Jerusalem  bus, 
blaku  intu  dewa.  idjii  akae  iii  djari 
nianotong  garo;  tapi  talo  tii  djaton 
haliai  akan  maliwus  awen  intu  ka- 
tika kadjakae  tii. 

13.  Krana  tumon  karii  lewum, 
kakai  kea  karii  dewam,  o  Juda! 
tuntang  tumon  karii  djalan  idja 
hong  Jerusalem  ,  kalota  karii  mes- 
beh  matekiapi  djari  imangun  ke- 
ton, hapan  hagaro  akan  Baal. 

14.  Tagal  tii,  iila  ikau  blaku 
akan  utus  olo  toh  hindai ,  tinai 
iila  mambo  aughm  musok  tuntang 
blaku  doa  akan  iiwen ;  krana  aku 
puna  djaton  maku  mahining,  anion 
iiwen  mangkariak  intu  aku  katika 
kadjakae.   —   (7,16.) 

15.  Narai  gawin  idjii  ingilakku 
ta  huang  humangku  hindai,  krana 
olo  tii  mawi  kihal  kalota,  tuntang 
isin  parapah  idjii  brasih  tii  djari 
nihau  bara  ikau?  Amon  keton 
maiajap,  tii  keton  handjak  haream. 

16.  Jehowa  djari  manjewut  ikau 
batang  undus  idjii  lalamanjan,  idjii 
bungas  tuntang  bahalap  buae;  tapi 
toh  tuntang  augh  lalento  paham 
iii  djari  mantokan  apui  hakaliling 
djeta,  toh  karii  edae  akan  bapelek 
tepas.   —  (ifom.11,17.) 

17.  Krana  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom,  idjii  djari  mim- 
bul  ikau ,  djari  manukas  tjalaka 
akam,  tagal  kadarhakan  ungkup 
Israel  tuntang  Juda,  idjii  ilaluse 
hapae  mamparahasaku,  awie  hagaro 
akan  Baal. 

18.  Maka  Jehowa  djari  masuman 
akangku  sampai  aku  tau  an  tii; 
Ikau  djari  mamprahan  akangku 
talo  kahandak  iiwen ; 

19.  Ta  tii,  iiwen  handak  mimbit 
aku  kilau  sapi  tuntang  tabiri,  idjii 
indu  impatiiie;  krana  aku  bihin 
djaton    katawan    iiwen   djari    pakat 


JKR.    11. 


310 


JEREMJA. 


maw  i  aku,  koae :  has,  ita  marusak 
batang  ta  tuntang  buae ,  ita  ma- 
rukat  manganan  ia  bara  tanah 
olo  belom,  sampai  arae  terai  ingat 
olo. 

20.  Tapi  ikau,  o  Jehowa,  Tu- 
han  kara"  kawan  talo  belom,  ikau, 
o  Hakim  idja  tetek,  idja  mariksa 
atai  bua ,  soho  aku  mita  pama- 
lahm  mawi  olo  ta ,  krana  akam 
aku  djari  mandjuluk  perkarangku. 

21.  Tagal  ta,  kakai  augh  Jehowa 
tahiu  kara  olo  Anatot  ta ,  idja 
mangatah  tahasengm,  sambil  ha- 
mauh :  ala  ikau  manudjum  hindai 
hapan  aran  Jehowa,  bela  ikau  ma- 
tai  awi  lengan  ikai. 

22.  Tagal  ta,  kakai  augh  Jeho- 
wa ,  Tuhan  kara  kawan  talo  belom  : 
Ita !  aku  haudak  mamalah  mawi 
awen;  kara  pambudjange  akan 
matai  awi  padang,  anake  hatua 
bawi  akan  matai  awi  lau. 

23.  Tuntang  djaton  aton  kaiiih 
batisa  akae.  Krana  aku  handak 
magah  tjalaka  mawi  kara  olo  Ana- 
tot   intu  njelon  pamalah. 


BAGI    12. 


Onlong  olo  parajap  puna  handjulu  be- 
wai ;  Hatalla  handak  mahukam,  tapi  ia 
handak  masi  tinai. 


1.  Xkau  bewai  idja  tetek.  o  Je- 
howa. paribasa  aku  handak  hadja- 
wap  dengam ;  tapi  aku  handak  ha- 
kotak  dengam  kea  tinai  tahiu  ka- 
patut:  buhen  djalan  olo  papa  ta 
bontong?  buhen  ia  bahambit,  kara 
olo  parajap  idja  kianat  ta? 

2.  Ikau  mimbul  awen,  tinai  iii 
bara  parukat,  ia  mansuloh  tun- 
tang mamua;    ikau  toto  hong  to- 


tok  awen    ta,    tapi    ataie    kedjau 
dengam. 

3.  Tapi  ikau ,  o  Jehowa ,  ka- 
sene  aku,  ikau  mita  aku,  tun- 
tang mariksa  ataiku  toto  rantep 
dengam.  Tunda  awen  kilau  tabiri 
idja  indu  impatai ,  palus  baris  ia 
akan  andau  pampatai. 

4.  Kilen  katahie  tanah  akan 
pungupungut,  tuntang  oru  hapus 
tanah  akan  blaju?  Tagal  kadar- 
hakan  olo  idja  melai  heta  kara 
meto  nihau  tuntang  burong  penda 
langit.  Krana  koan  olo  ta :  narai 
ia  katawan  kadjarian  ita ! 

5.  Amon  awen  idja  manandjong 
hapan  paie  mampujuh  ikau ,  kilen 
tinai  ikau  tau  halandja  dengan 
olo  idja  hapan  hadjaran  ?  Amon 
ikau  manggau  kalindong  alo  hong 
tanah  idja  aka  kasananff,  kilen 
tinai  ikau ,  amon  Jordan  ta  ma- 
njambong? 

6.  Krana  paharim  tuntang  ung- 
kup  bapam  mahin  kianat  kea  de- 
ngam ,  awen  ta  kea  mangkariak 
mamerat  balengkonge  mawi  ikau. 
^Ela  harap  iii,  alo  ia  hakotak  me- 
njak  manis  dengam. 

7.  Aku  djari  malihi  humangku, 
tuntang  djari  malekak  idja  puna 
bagingku  ta,  tinai  idja  aka  ka- 
kilak  hambaruangku  djari  ila- 
pasku  intu  lengan  musoh. 

8.  Idja  baris  ajungku  ta  man- 
djadi  akangku  kilau  singa  hong 
kajuan,  ia  mambo  aughe  njakung- 
kong  mawi  aku .  tagal  ta  aku 
bela  ia. 

9.  Baris  ajungku  ta  mandjadi 
kilau  harimaung  akangku,  ta  meto 
basiak  akan  mangapong  iii:  has, 
liapumpong,  kara  meto  padang, 
tanggoh,  kuman ! 

10.    Ara    sakatik    djari    marusak 
pambulan  anggorku  .  ia  djari    ma- 


jer.  11.12. 


J  ERE  MI  A. 


311 


hundjeng  marusak  tanangku:  iii 
djari  manampa  tanangku  idja  ba- 
balap  tii  mandjadi  a k a  rusak  idja 
benjem. 

11.  Iii  djari  manampa  tii  man- 
djadi rusak  benjem,  tuntang  haiak 
rusak  djeta  pungupungut  taharu 
dengangku;  toto, hapus tanah  djari 
rusak .  basa  djaton  idja  biti  idja. 
mingal   Iii  hong  ataie. 

12.  Olo  parusak  tii  djari  manapi 
karii  iika  gantong  hong  iika  ram- 
par,  krana  padang  Jehowa  kuman 
bara  tapakan  tanah  palus  tapakae 
pontonge ,  djaton  isi  maliin  bara 
kasanang. 

13.  2Eiwen  manawnr  gendom, 
tapi  iii  manggetem  duhi;  iii  ma m- 
pujuh  arepe,  tapi  djaton  bara  pe- 
dah :  keton  karah  mahamen  tagal 
pangulih  keton  awi  kalason  kalait 
Jehowa. 

14.  Kakai  augh  Jehowa:  Kara 
olo  idja"  tokep  aku,  idja  papa  ta, 
idja  mantakan  baris  ajungku , 
awang  djari  inengaku  akan  Israel, 
djalahan  olo  ajungku  ta  :  toto,  aku 
handak  marukat  manganan  ia" 
bara  tanahe ,  tapi  ungkup  Juda 
aku  handak  mansuwite  mawate 
bara   marak  awen. 

15.  Tuntang  limbah  aku  djari 
mawat  iii,  maka  aku  handak  masi 
ia  haluli  tinai,  pains  handak  hala- 
liah  ia  genep  biti  akan  puna  jo- 
resae,  genep  biti  akan  puna  tanae. 

16.  Maka  karah  mandjadi,  amon 
olo  tii  radjin  mangadji  djalan  olo 
ajungku,  tuntang  sumpah  hapan 
arangku,  koae:  belom  Jehowa! 
tumon  iii  bihin  djari  madjar  olo 
ajungku  sumpah  intu  Baal:  ta 
olo  ta  kea  karah  iharagapan  hindjii 
djalahan  olo  ajungku.   —   (4,2.) 

17.  Tapi  djaka  iii  djaton  maku 
mahining,    tii   maka    aku    handak 


marukat     pains    mampalomos   utus 
olo  idja*  kalotii.   koan  Jehowa. 


BAG1   13. 

ITukuni  olo  .lehiuli  insaman  hatanding 
babat  tnntang  sangkir. 


1.  iVakai  Jehowa  djari  hainauh 
dengangku:  Lius,  ]>ili  babat  be- 
uaiig  pista  akam  ,  Hi  lit  tii  hong 
kahangm,  tapi  iila  mirnbit  tii  sewu 
danum. 

2.  Maka  aku  mamili  babat  tu- 
mon augh  Jehowa,  pains  aku  mam- 
bilit  tii  intu  kahangku. 

3.  Tii,  maka  augh  Jehowa  sam- 
pai  aku  tingkat  idja  dua,  koae: 

4.  Duan  babat  ta  idja  imilim , 
idjii  intu  kahangm,  palus  lius, 
tanffffoh  batangdanum  Prat,  saho- 
kan  ta  heta  hong  hungkap  batu- 
karang. 

5.  Tii  aku  hagoet,  manjahokan 
ta  darah  Prat,  tumon  sohon  Je- 
howa dengangku. 

G.  Djadi  intu  lawin  ara  andau. 
maka  Jehowa  hamauh  dengangku 
tinai:  Lius,  tanggoh  Prat,  duan 
bara  heta  babat  tii,  idjii  djari  injo- 
hoku  ikau  manjahokae  heta. 

7.  Tumon  ta  aku  lius  talih 
Prat .  palus  aku  mungkar  man- 
duan  babat  tii  bara  aka,  idja  heta 
aku  djari  manjahokae.  Maka  itii ! 
babat  tii  djari  rotus,  tuntang  dja- 
ton baguna  enen  hindai. 

8.  Ta  augh  Jehowa  sampaiaku, 
koae: 

9.  Kakai  augh  Jehowa:  kalotoh 
kea  aku  handak  marusak  kadjohon 
olo  Juda,  kahain  aliii  olo  Jerusa- 
lem idjii  paham. 

10.  Utus  olo  idja  papa  tii,    idjii 
djaton     maku    mahining    aughku , 


.TER.  12.  13. 


312 


JEREMIA. 


idjii  manandjong  tuinon  pikir  ataie, 
palus  ompat  hatalla  beken ,  uka 
manerapo  djeta  tuntang  sontoj) 
akae  :  olo  ta  akan  mandjadi  kilau 
babat  toh,  idja  djaton  baguna  en- 
en  hindai. 

11.  Krana  kilau  babat  leket intu 
kahang  olo  hatua,  kakai  aku  djari 
mampaleket  intu  aku  hapus  ung- 
kuj)  Israel  tuntang  hapus  ungkup 
Juda,  koan  Jehowa,  mangat  awen 
mandjadi  indu  djalahan  olo  ajung- 
ku  ,  indu  arangku,  indu  horumat 
tuntang  kabungas;  tapi  awen  ta 
djaton    maku  mahining. 

12.  Tagal  ta,  sanan  augh  toll 
akan  iiwenta:  kakai  augh  Jehowa, 
Hatallan  Israel :  kara  sangkir  akan 
injuang  danum  anggor.  Ta  awen 
karah  tombah  aughm :  awe  dia  ka- 
tawan,  kara  sangkir  ta  puna  akan 
injuang  danum  anggor  ? 

13.  Tapi  koam  dengan  awen  ta: 
kakai  augh  Jehowa:  itii,  aku  handak 
mangaut  akan  kara  olo  tanah  toh, 
alo  akan  kara  radja  idja  mondok 
hundjun  padadusan  Dawid,  akan 
kara  imam  tuntang  nabi ,  tinai 
akan  kara  olo  Jerusalem  ,  sampai 
liwen  babusau. 

14.  Ta  aku  handak  manjantak 
mamparotek  ia,  kara  bapa  tuntang 
anake,  koan  Jehowa;  tuntang  aku 
djaton  handak  manjanjang,  manisa, 
masi,  sampai  aku  djaton  maru- 
sak  ia. 

15.  Toh  Inning  keton ,  palus 
tamaan  ta  akan  pinding  keton , 
tuntang  ala  mandjoho  arep  keton, 
krana  djeta  augh  Jehowa. 

16.  Tenga  horumat  akan  Jehowa. 
Hatallan  keton,  helo  bara  ia  ma- 
ngaput  akan  keton ,  helo  bara 
pain  keton  tantarang  intu  bukit 
kaput  pidjem,  sampai  keton  men- 
dan    kalawa.,    tapi  ia  manampa  ta 


mandjadi    kangkalingan    pampatai, 
tuntang  indu  kaput  pidjem. 

17.  Tapi  amon  keton  djaton  maku 
mahining  djeta,  ta  hambaruangku 
akan  manangis  hong  aka  basilim 
tagal  kadjohon  keton  kalota ;  tun- 
tang matangku  akan  manangis 
paham,  mahantis  djohoe,  basa  ka- 
wan  Jehowa  djari  inamput  tawa- 
nan. 

18.  Sanan  akan  radja  tuntang 
akan  sawan  radja :  parandah  arep 
keton,  mondok  liwa,  krana  hapus 
kabungas  keton,  makotan  kaliain 
keton   djari  lawo. 

19.  Kara  lewu  hila  salatan  ma- 
hin  djari  ingapong  kea ,  tuntang 
djaton  idja  biti  idja  muap  ta,  ha- 
pus Juda  djari  inamput  lepah 
lingis. 

20.  Gatang  matan  keton,  ita f 
kilen  awen  dumah  bava  utara ! 
Hong  kwe  toh  kawan ,  idja  djari 
injaragh  akam ,  kara  tabirim  idja 
bahalap  ta? 

21.  Kilen  ikautau  hamauh,  amon 
la  mamalah  mawi  lkau  !  krana  ikau 
kea  djari  madjar  awen  mandjadi 
mantirm  tuntang  kapalam;  dia 
kapaham  akan  buah  ikau ,  kilau 
buah  olo  bawi  idja  handak  luas? 

22.  Tinai  amon  ikau  hamauh 
hong  ataim :  buhen  kara  talo  ka- 
lota buah  aku?  Tagal  kutoh  ka- 
darhakam  klambim  djari  iambo, 
tuntang  paim  djari  imasong. 

23.  Tau  kea  olo  Sipai  mobah 
pupuse ,  atawa  harimaung  mobah 
belange?  Tumon  ta  keton  kea  dja- 
ton tau  mawi  talo  bahalap,  keton 
idja  puna  kananjan  mawi   kapapa. 

-  (J/asm.55,20.) 

24.  Tagal  ta  aku  handak  manam- 
balang  olo  ta,  kilau  sahep  idja  ta- 
raiup  hong  padang  awi  riwut 

25.  Djeta    indu    bagiro    tuntang 


JER.  13. 


JEREMIA. 


indu  baris  ajum,  idja'  djari  inu- 
kasku  akam ,  koaii  Jehowa;  basa 
ikau  djari  malihi  aku  palus  harap 
talo  tandjaro. 

26.  Turaon  tii  kea  aku  handak 
mambo  pakaiam  mahalau  tako- 
lokm,  sampai  kahawem  maraala. 

27.  Krana  aku  djari  mita  ban- 
dongm ,  kilial  kandjira  tii ,  hong 
karii  aka  gantong  tuntang  intu 
|>adang,  kapapan  prangam  ta ;  pa- 
jali  ikau,  Jerusalem!  kilen  katahie 
hindai  ikau  djaton  maku  imprasih? 


BAGI  14. 

Pandang  tuntang  lau  mawi  tnnah  Juda ; 
Jeremia  blaku  akan  olo  heta. 


1 .  JJjetoh  augli  Jehowa ,  idja 
sampai  Jeremia  tahiu  wajah  pan- 
dang hai  tii: 

2.  Juda  pungupungut,  tuntang 
karii  bauntonggang  lewue  rusak, 
awen  hapakaian  babilem,  sontop 
akan  petak ,  tuntang  augh  bawai 
lembut  hong  Jerusalem. 

3.  Olo  awang  hai  manjoho  olo 
ai  awang  korik  manggau  danum; 
iiwen  tii  lius  tanggoh  kali ,  tapi 
ia  djaton  sondau  danum ;  iiwen 
bull  mimbit  sarangae  boang,  tii 
awen  mahamen  tuntang  djaucn, 
palus   manjandurong  takoloke. 

4.  Basa  tana  darakdaraka,    awi 
djaton    udjan    hong   petak,    maka 
olo  pamalan  mendeng  raurau,  pa 
lus  mamangkut  takoloke. 

5.  Krana  badjang  hong  padang 
kea  manak,  tuntang  malihi  anake, 
basa  djalon  oru. 

6.  Tinai  kalidai  hutan  mendeng 
hong  karii  lungkoh ,  iii  djenga- 
djengap  tahasenge    kilau   handipa 


hai,  matae   hiun,  basa  djaton  talo 
lembut. 

7.  Alo  karii  kadarhakan  ikiii 
manjaksi  mawi  ikiii,  o  Jehowa! 
pasi  ikiii  kea  tagal  aram ;  krana  kin- 
djap  bewai  ikiii  djari  malangkah, 
ikiii  toto  djari  badosa  intu  ikau. 
-  (2,19.)  ' 

8.  Ikau  idja  iika  kaharap  Is- 
rael, pandohop  ai  metoh  kadjakae, 
buhen  ikau  kilau  tamuiii  hong  ta- 
nah,  arapiampin  olo  halisang,  idja 
bahandar  bara  malem  bewai? 

9.  Buhen  ampim  kilau  olo  pi- 
kah,  kilau  pangkalima  awang  dja- 
ton tau  mandohop?  Toto,  ikau 
puna  intu  bentok  ikai,  o  Jehowa, 
tuntang  ikiii  djari  injewut  huang 
aram:  iila  ikau  malihi  ikai. 

10.  Kakai  augh  Jehowa  tahiu 
utus  olo  toh:  ililwen  tii  radjin 
bagandjir,  tuntang  paie  djaton  tau 
melai:  tagal  tii  Jehowa  djaton 
mangilak  iiwen,  tapi  iii  handak 
manahiu  kasalan  iiwen,  palus  ma- 
maliih  karii  dosae. 

11.  Tinai  Jehowa  hamauh  deng- 
angku  :  7Ela  blaku  asi  hindai  akan 
utus  olo  toh.    —   (7,16.) 

12.  Alo  iiwen  puasa,  djaton  kea 
aku  maku  mahining  augh  bawaie; 
alo  iiwen  maluput  parapah  idja 
ingahu  tuntang  parapah  talo  ki- 
nan,  djaton  kea  aku  maku  mangi- 
lak iii,  malainkan  hapan  padang, 
lau  tuntang  peres  aku  handak 
mampalomos  ole  tii. 

|  13.  Ta  koangku:  Kajah  Tuhan, 
I  Jehowa  !  ingat ,  kara  nabie  masu- 
I  man  akae :  keton  djaton  akan 
mitix  padang,  tinai  lau  djaton  akan 
'mawi  keton;  tapi  aku  handak  ma- 
nenga  kasanang  toto  toto  hong 
aka  toh. 

14.  Makakoan  Jehowa:  Nabi  tii 
djari  manudjum  manandjaro  hapan 


14 


jer.  13.  14. 


.14 


JEREMIA. 


arangku;  aku  djaton  djari  manjoho 
a  wen,  djaton  djari  mametah  ia, 
tinai  djaton  kea  djari  hamauh  de- 
ngae ;  awen  ta  manudjnm  akan 
keton  paita  panandjaro,  tudjum 
augh  haiang,  augh  tipun  atai  ai 
bewai.  —  (6,14.) 

15.  Tagal  ta  kakai  augh  Jehowa : 
Kara  nabi  ta,  idja  manudjum  ha- 
pan  arangku,  tapi  aku  djaton  djari 
manjoho  awen,  tinai  awen  ta  ha- 
mauh :  padang  atawa  lau  djaton 
akan  manapi  tanah  toh:  — toto,  kara 
nabi  ta  karah  lomos  awi  padang 
tuntang  lauta.  —  (5. Mos.  18,200 

1(5.  Tinai  kara  olo  ta,  idja  akae 
awen  manudjum.  karah  hakalam- 
pah  hapus  Jerusalem  awi  lau  tun- 
tang  padang;  dialo  idja  biti  aton 
akan  mangubur  ia,  tuntang  sawae 
dengan  anake  hatua  bawi ;  kakai 
aku  handak  manusuh  kadarhakae 
mawi  ia. 

17.  Tagal  ta,  suman  augh  toh 
akan  awen:  djohon  matangku  akan 
nahuto  handau  hamalem ,  palus 
djaton  malajan,  krana  budjang  ba- 
wi, utus  ajungku  ta,  djari  paham 
imparamok,  buah  tjalaka  idja  pa- 
ham  kapaha. 

18.  Amon  aku  blua  akan  tana, 
ita!  uras  hantun  olo  awang  rnatai 
awi  padang,  tinai  amon  aku  tarna 
lewu ,  ita!  uras  olo  idja  meher 
awi  lau;  toto,  alo  nabi  alo  imam 
mahin  kumbakumbang  hong  tanah, 
tuntang  djaton  katawan  akal. 

19.  Kilen,  tukas  haliai  ikau  djari 
manganan  Juda?  aton  hambaraam 
mandjilek  Sion?  buhen  ikau  djari 
mamukul  ikai ,  sampai  ikai  djaton 
iarapakalah?  Ikai  djari  harap  ka- 
sanang ,  tapi  djaton  talo  bahalap : 
ikai  mendah  katika  ikai  kalah , 
tapi  kwaka!  baja  pampikah  bewai. 

20.  Joh    Jehowa!    ikai    katawan 


kadarhakan  ikai ,  tuntang  kadar- 
hakan  tato  ikai,  krana  ikai  djari 
badosa  intu  ikau. 

21.  Tapi  tagal  aram  ala  kea  ma- 
ngabela  ikai ,  ala  mampalokang 
mamapa  pacladusan  kahaim;  ingat, 
tuntang  ala  manganan  djandjim 
dengan  ikai. 

22.  Krana  marak  kara  kahaiang 
raatekiapi  ain  olo  kapir  puna  dja- 
ton idja  manenga  udjan,  tinai  dja- 
ton kea  langit  tau  udjan  kabuate. 
Ikau  ia  ta,  o  Jehowa,  Hatallan 
ikai;  tagal  ta  ikai  handak  harap 
ikau,  krana  ikau  tau  malalus  talo 
handiai  ta. 


BAG  I  15. 

Hatalla  djat.  n  maku  tarima  olo  Juda 
ta;  Jeremia  paham  kapaha  ataie 


1 


-aka  Jehowa  hamauh  deng- 


angku:  Alo  Moses  awen  dua  Sa- 
muel mendeng  naharep  aku,  dja- 
ton kea  huangku  haluli  mangilak 
utus  olo  toh;  harak  awen  bara 
baungku,  naughe  ia  hadari.  — ■ 
{Esegh.U,U.) 

2.  Amon  awen  hamauh  deng- 
am:  kangkwe  darin  ikai?  ta  su- 
man akae:  kakai  augh  Jehowa: 
idja  bagin  pampatlii,  naughe  ia 
akan  pampatai;  idja  bagin  padang, 
naughe  ia  akan  padang;  idja  ba- 
gin lau,  naughe  ia  akan  lau:  idja 
bagin  tawanan,  naughe  ia  tawa- 
nan.   —  (43,11.) 

3.  Krana  aku  handak  mahukum 
olo  ta  hapan  apat  ampie,  koan 
Jehowa;  padang  akan  mampatai 
ia,  aso  akan  manunda  ia,  burong 
penda  langit  tuntang  meto  hong 
padang  akan  kuman  palus  raami- 
sak  ia. 


j  eh.  14.  15. 


JEREMIA. 


315 


4.  Aku  igh  iii 
tamburtip  intu  kara  karadjaan 
hong  petak,  tagal  Manase,  anak 
Hiskia,  radja  Juda  ta,  tagal  kara 
gawie  idja"  ilaluse  hong  Jerusalem. 
—  (2.Radja21,ll.)  " 

5.  ./ft  wo  kea  idja  handak  ma- 
njanjang  ikau,  o  Jerusalem?  atawa 
awe  handak  masi  ikau?  atawa  awe 
idja  handak  manabi  ikau  raisek 
.unpin  salamatm? 

6.  Ikau  djari  malihi  aku,  koan 
Jehowa,  ikau  djari  undur;  tagal 
tii  aku  djari  mandjudju  lengSngku 
mawi  ikau,  handak  marusak  ikau; 
aku  djari   haka  mangarajau   ikau. 

7.  Hapan  kiap  aku  handak  ma- 
ngibar  ia  bara  bauntonggang  ta- 
nahe,  aku  handak  mawi  djalahan  olo 
ajungku,  idja  djaton  maku  hobah 
bara  djalae,  mandjadi  tamanang 
pains  rusak. 

8.  Balon  awen  ta  ara  haieam 
intu  aku  bara  baras  hong  saran 
tasik;  mawi  indue  tii  aku  handak 
mampadUmah  olo  tabela,  olo  pa 
rusak  intu  bentok  andau;  salcnga 
aku  handak  malaboh  akau  lewu 
lalento  tuntang  katarawen; 

'.).  Sampai  i;i,  idja  manak  hang- 
kudju ,  karah  unggounggul,  tun- 
tang bageto  tahasenge;  matanan- 
dau  ai  djari  belep  kahum  ambo 
andau,  ia  djari  maharaen  palus 
njukok;  maka  tisae  aku  handak 
mandjuluke  akan  padang,  intu 
baun  rausohe,   koan  Jehowa. 

10.  Kajah  aku,  o  induku!  basa 
ikau  djari  manak  aku,  mandjadi 
olo  idja  injaing,  tuntang  ingal  hi 
hong  hapus  tanah;  alo  aku  djaton 
djari  fculas  dengae,  tuntang  djaton 
djari  mangarintar,  tapi  olo  handiai 
manjapa  aku. 

11.  Maka  koan  Jehowa:  Toto, 
aku    handak    mawat   ikau,    nakara 


ikau  mangat;   aku  handak  maheiat 
ikau  dengan    musoh    katika  tji  la 
kam  tuntang  kadjakam. 

12.  Angatm,  aton  sanaman  idja 
tau  mamelek  sanaman  tuntang  tan i 
baga  idja  bara  utara  tii? 

13.  Aku  handak  mandjului 
tuntang  talo  baregaain  keton  indu 
irampas,  djaton   bara   rega;    djeta 
tagal  kara  dosan  keton,  hong  ha« 
pus  tanah  keton. 

14.  Tinai  aku  handak  mamung- 
kat  keton  omba  musoh  keton 
akan  tanah ,  idja  dia  kasenan  ke- 
ton ;  krana  apui  djari  intokau 
huang  kasangitku,  djeta  kariih 
manjelia  keton. 

15.  O  Jehowa!  ikau  bewai  idja 
katawan,  tahiu  aku,  awat  aku, 
palus  palah  akangku  mawi  olo 
idja  mangatah  aku ;  ala  manalua 
aku  rusak  awi  kapandjang  ataim 
dengan  awen,  tapi  ingat,  tagal 
ikau  aku  inawah. 

16.  Sana  aku  djari  mandino 
aughm,  djetoh  indu  panginangku ; 
toto,  aughm  ta  djari  indu  kahan- 
djak  tuntang  karantang  ataiku; 
krana  aku  puna  djari  injewut  huang 
aram,  o  Jehowa,  llatallan  kara 
kawan  talo  belom. 

17.  Aku  djaton  pudji  ompat  mon- 
dok  hong  aka  olo  panawah  pn- 
njindir,  djaton  aku  pudju  ompat 
ramirami ;  malainkan  awi  lengam 
aku  magon  mondok  unggounggul, 
krana  ikau  djari  manjuang  aku 
dengan  kasangitm. 

18.  Buhen  kapahiingku  toh  ha- 
radjur,  tuntang  himangku  balalai, 
djaton  maku  halit  ?  Tau  ikau 
mandjadi  akangku  kilau  panan- 
djaro.  kilau  kali  idja  djaton  bakan- 
dong  danume? 

li).  Tagal  tii.  kakai  augh  Jeho- 
wa:   Anion    ikau    buli   aku,    aku 


14 


JER.  15. 


316 


JEREMIA. 


handak  buli  ikau,  uka  ikau  men- 
deng  naharep  baungku ;  tinai  amon 
ikau  mambaris  idja  bahalap  bara 
idja  papa,  ta  ikau  indu  njamang- 
ku.  Murah  bewai  awen  lawo  akam, 
tapi  ikau  djaton  haliai  lawo  akae. 

20.  Krana  aku  djari  manampa 
ikau  indu  kota  tambaga  idja.  da- 
hen  malawan  olo  ta;  toto  awen 
karah  mangalahi  ikau,  tapi  ia  dja- 
ton tau  mampalah  ikau;  krana 
aku  hindja  dengam ,  handak  ma- 
haga  ikau  tuntang  maliwus  ikau, 
koan  Jehowa.  —  (1,1-8.) 

21.  Toto,  aku  handak  mansuwit 
inawat  ikau  bara  lengan  olo  papa, 
tuntang  handak  maliwus  ikau  bara 
karakop  olo  gagah  ta. 


BAGI  16. 

Olo  Jehudi  akan  ihukum,  tapi  tepa 
ia  akan  iasi  tinai. 


1.  IVLaka  augh  Jehowa  sampai 
aku.   koae  : 

2.  iEla  ikau  masawa,  ala  ikau 
manak  hatua'  bawi  hong  kaleka 
toh. 

3.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
tahiu  anak  hatua  bawi,  awang  ina- 
kan  intu  aka  toh,  tinai  tahiu  in- 
due idja  luas  ia,  tuntang  tahiu 
bapae  idja  manak  ia  hong  aka  toh: 

4.  iEwen  karah  rnatai  paham 
kapaha ,  tuntang  djaton  inatum , 
djaton  ingubur,  tapi  ia  kilau  tai 
hundjun  petak;  awen  karah  rusak 
awi  padang  tuntang  lau ,  tinai 
hantue  karah  kinan  burong  penda 
langit  tuntang  meton  padang. 

5.  Krana  kakai  augh  Jehowa: 
Mia  manalih  tama  human  olo  pa- 
natum,  ala  ompat  olo  manangis , 
ala    ompat    manjanjang    ia,    krana 


aku  djari  manduan  kasanangku 
bara  utus  olo  toh .  koan  Jehowa , 
tuntang  asingku  dengan  kasa- 
jangku; 

6.  Sampai  olo  hai  tuntang  olo 
korik  akan  matai  haiak  hong  ta- 
nah  toh,  tuntang  djaton  taraku- 
bur,  tinai  djaton  olo  idja  manatum 
ia,  atawa  idja  mahiris  arepe,  tun- 
tang manjukur  takoloke  tagal 
awen  tii. 

7.  Djaton  kea  olo  akan  mawi 
panginan  haiak  manatum,  hapan 
mampong  kolae  tagal  hantu  ta, 
djaton  kea  idja  karah  mampihop 
ia  hapan  sangkir  ampong  tagal  ba- 
pae atawa  indue. 

8.  iEla  kea  ikau  tama  huma 
aka  panginan  bagawi,  mangat  omba 
awen  mondok,  kuman  mihop. 

9.  Krana  kakai  augh  Jehowa , 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom, 
1  latallan  Israel :  Tta !  aku  handak 
mampaterai  hong  aka  toh ,  intu 
matan  keton  tuntang  kahum  pam- 
belom  keton ,  augh  karami  tun- 
tang augh  kahandjak,  augh  kara 
bakalbana  tuntang  kara  popoh.  — 
(7,34.) 

10.  Maka  amon  ikau  masanan 
kara  augh  djetoh  akan  olo  ta , 
tuntang  awen  hamauh  dengam: 
buhen  Jehowa  manukas  tjalaka 
idja  paham  ta  akan  ikai?  narai 
kadarhaka,  narai  dosan  ikai,  idja 
ikai  tiwas  intu  Jehowa,  Hatallan 
ikai? 

11.  Ta  ikau  akan  tombah  augh 
awen :  basa  tato  keton  djari  ma- 
lihi  aku ,  koan  Jehowa  .  tuntang 
djari  ompat  hatalla  beken,  djari 
manempo  djeta,  palus  djari  sontop 
akae;  tapi  aku  djari  ilihie,  tun- 
tang ia  djaton  djari  mahaga  To- 
ratku. 

12.  Tinai    keton    djari   papa    ha- 


JER.  15.16, 


JEIIEMIA. 


.117 


ream  bara  tato  keton;  krana  toto, 
genep  bitin  keton  belom  tumon 
])ikir  atiii  ai  idjii  papa,  tuntang 
djaton  rnaku  manumon  aughku.  — 
(7,2(3.) 

13.  Tagal  tii  aku  handak  manga- 
nan  keton  bara  tanah  toh  akan 
tanah,  idja  bihin  dia  kasenan  ke- 
lon,  dia  kea  tato  keton;  beta 
naughe  keton  manjembah  batalla 
beken  bandau  hamalem,  basa  aku 
djaton  maku  masi  keton. 

14.  Tapi  ita!  katika  aton  du- 
mal),  koan  Jehowa,  tii  rnaka  olo 
djaton  akan  manjewut  tinai:  be- 
lom Jehowa,  idja  djari  magah  olo 
Israel  bara  tanah  Misir; 

15.  Malainkan:  belom  Jehowa, 
idja  djari  magah  olo  Israel  bara 
tanah  hila  utara,  tuntang  bara 
kara  tanah,  idja  akan  beta  ia  djari 
manganan  iiwen.  Krana  aku  han- 
dak halalian  iiwen  akan  puna  ta- 
nah ai,  idja  djari  inengaku  akan 
tatoe. 

16.  Ita!  aku  handak  manjoho 
ara  olo  palauk,  koan  Jehowa,  idja 
akan  manawan  iiwen  tii  kilau  lauk; 
limbah  tii  aku  handak  manjoho 
ara  olo  pamandop,  idjii  akan  ma- 
nawan iiwen  hong  kara  bukit, 
hong  kara  lungkoh  tuntang  hong 
kara  hungkap  batukarang. 

17.  Krana  matangku  manitip 
karii  djalae ,  djaton  djetii  basilim 
bara  baungku,  tuntang  kadarhakae 
djaton  basahokan  bara   matangku. 

18.  Tapi  helo  aku  handak  mama- 
liih  kadarhakae  tuntang  dosae  han- 
duii  lipet,  basa  ia  djari  mangihal 
tanahku ;  iii  djari  manjuang  jore- 
sangku  hapan  hantun  talo  mate- 
kiapi  tuntang  talo  kabelii. 

11).  0  Jehowa,  idjii  iika  kua- 
sangku  tuntang  kaabasku,  iika  ka- 
lindongku  katika  tjalaka  !  ikau  ka- 


riih  inanggoh  olo  baia  ha  pus  sa- 
ran  petak,  sambil  hamauh:  bapa 
ikai  djari  manjores  talo  tandjaro 
tuntang  baiang,  idjii  djaton  bagnna 

haliai. 

20.  Tau  olon  manampa  hatalla 
akae,  idjii  puna  djaton  kea  Ha- 
talla? 

21.  Tagal  ta.  itii!  sindii  toh  aku 
handak  madjar  iii,  palus  mampra- 
han  akae  lengiingku  tuntang  kwa- 
sangku ,  mansjat  olo  tii  kasene , 
arancrku  toto  Jehowa. 


BAGI   17. 

Dosa  upon  karusak;  baja  huang   Ha- 
talla atou  salamat. 


1.  JDosan  Juda  djari  injurat 
dengan  kalam  sanaman ,  dengan 
hintan  idjii  batadjim,  djetii  djari 
imintik  hong  tampong  atiiie,  tun- 
tang intu  pampang  mesbeh  keton  : 

2.  Kilau  anake  rnangenang  mes- 
beh ai,  tuntang  pahewan  ajue,  tun- 
tang batang  kajun  dewae  hong 
karii  iika  gantong. 

3.  Job  bukitku  idjii  hong  pa- 
dang  tii,  aku  handak  mandjuluk 
kara  ramom,  karii  talo  aim  idjii 
barega ,  indu  irampas ,  tuntang 
karii  iikam  gantong,  tagal  karii  dosa 
idja  hapus  saran  tanahm. 

4.  Ta  ikau  karah  malekak  jo- 
resam,  idjii  djari  inengaku  akam, 
djeta  awim  kea;  aku  handak  mawi 
ikau  mandjadi  rewar  musohm  bong 
tanah,  idjii  djaton  kasenam;  krana 
keton  djari  mantokan  apui  kas.i- 
ngitku,  palus  katatahi  djetii  ma- 
njeha.   —  (5.J/os.32,22.) 

5.  Kakai  augh  Jehowa:  Taia- 
sapa  olo  tii  idjii  harap  olon ,  idja 
harap  isi  kilau  indu  Lengae,  palus 


JEK.  16.  17 


318 


JEEEMIA. 


atiiie  undur  bara  Jehowa.  —  (Masm. 
118,8.) 

G.  Krana  ia  kilau  kaju  ngaha- 
gas  hong  iika  tunis,  tuntang  dja- 
ton mangkemii  kahalap  aton  du- 
mah,  baja  ia  melai  aka  keang  ka- 
mahau  hong  padang,  petak  ngari- 
sing  idja  dia  iukong  olo. 

7.  Tapi  berkat  olo  ta  idja  ha- 
rap  Jehowa,  idja  Jehowa  aka  ka- 
mentenge. 

8.  Krana  ia  kilau  batang  kaju, 
idja  imbul  hong  saran  danum,  tun- 
Lang  idja  mansuloh  uhate  lakau 
simgai;  ia  djaton  mangkernae,  alo 
musim  mandang,  tapi  dawae  lala- 
manjan  haradjur ;  ia  djaton  paraba 
njelon  pandang,  tapi  haradjur  ma- 
in via,   djaton  balentas.  --  (Masm. 

9.  Atai  puna  panipu  haliai,  pa- 
ham  bara  talo  handiai ,  tuntang 
paham  papa;  awe  tau  kasenae? 

10.  Aku,  Jehowa,  mangasene 
manitip  ta,  tuntang  mariksa  hu- 
ange ;  tinai  aku  mamalah  intu  ge- 
nep  olo  tumon  prangae,  tumon 
buan  kara  gawie. 

11.  Kilau  manok  matan  maha- 
rem  tantelohe,  tapi  djaton  sampet 
marnusite,  sampai  anake  blua,  ka- 
kai  olo  ta,  idja  mamumpong  pa- 
natau  sala;  benteng  pambelome  ia 
akan  malihi  ta,  tinai  lawiu  kadja- 
riae  ia  mandjadi  olo  gila. 

12.  Tapi  padadusan  kahai,  aka 
kalindong  bara  solasolake  ta,  djeta 
aka  ita  idja  brasih. 

13.  O  Jehowa,  aka  kaharap  Is- 
rael! olo  handiai  idja  malihi  ikau 
akan  njukok,  tuntang  olo  idja  un- 
dur bara  ikau  arae  karah  injurat 
hong  petak,  krana  iii  malihi  Je- 
howa ,  tahasak  danum  kaharingan 
la.  —  (2,13.) 

14.  Pakalah  aku,    o  Jehowa.  ta 


aku  kalah;  buah  ikau  mandohop 
aku,  ta  aku  indohop,  krana  ikau 
idja  lika  tarangku. 

15.  Ita,  iiwen  hamauh  dengang-' 
ku:  hong  kwe  augh  Jehowa? 
naughe  djeta  lalus  bewiii ! 

16.  Tapi  aku  djaton  djari  hadja- 
djuan  arepku  mandjadi  sakatik 
akam,  tinai  aku  djaton  djari  ra- 
djin  andau  tjalaka  ta  duraah,  ikau 
bewai  katawan  ta;  talo  idja  djari 
injewut  totokku,  djeta  budjur  intu 
matam. 

17.  JEla  ikau  mandjadi  indu 
pampikah  akangku,  ikau  idja  aka 
kalindongku  katika  tjalaka! 

18.  Soho  olo  idjii  mangatah  aku 
mahamen,  tapi  iila  nalua  aku  ma- 
hamen ;  soho  awen  ta  tarawen , 
bapi  ala  nalua  aku  inariiwen;  ha- 
rarepan  a  wen  hapan  andau  tjalaka, 
palus  paramok  iii,  lipet  dua. 

19.  Kakai  Jehowa  djari  hamauh 
dengangku:  Lius,  mendeng  intu 
bauntonggang  lewun  djalahan  oh) 
ajungku,  idja  heta  radja  Juda 
tama  blua,  tuntang  intu  kara  baun- 
tonggang Jerusalem ; 

20.  Palus  sanan  akan  iiwen :  hi- 
lling augh  Jehowa,  keton  radja 
Juda  tuntang  hapus  olo  Juda ,  ti- 
nai kara  olo  Jerusalem ,  awang 
tama  bara  bauntonggang  djetoh. 

21.  Kakai  augh  Jehowa:  Bua- 
buah  keton  totototo,  ala  miiton 
tanggongan  intu  andau  sabat , 
tuntang  ala  mimbit  ta  tama 
mahoroe  bauntonggang  Jerusa- 
lem. 

22.  M\&  kea  mamplua  talo  tang- 
gongan baia  human  keton  intu 
andau  sabat,  tuntang  iila  bagawi 
enen;  tapi  keton  akan  mamprasih 
andau  sabat,  kilau  aku  djari  ma- 
njoho  tato  keton.       -    (2.Mos.20. 


JEE.    17. 


JEREMIA. 


319 


23.  Tapi  iiwen  djaton  djari  ma- 
hining,  djaton  manalingan  pin- 
dinge,  tapi  iii  djari  manekang 
arepe,  tantai  djaton  maku  mahi- 
ning,  tuntang  djaton  maku  tarima 
adjar. 

24.  Toll,  amon  keton  radjin  raa- 
numoa  aughku,  koan  Jehowa, 
sampai  keton  djaton  maku  mana- 
miian  tanggongan  mahoroe  baun- 
tonggang  intu  andau  sabat,  ma- 
lainkan  anion  keton  mamprasih 
andau  sabat,  palus  djaton  haliai 
bagawi  intu  andau  ta: 

25.  Ta,  maka  vadja  tuntang  man- 
tir  akan  tama  bauntonggang  lewu 
toll,  idja"  mondok  hundjun  pada- 
dusan  Dawid,  haiak  mukong  ka- 
reta  tuntang  hadjaran,  iii  tuntang 
karil  mantire,  tinai  kara  olo  Juda, 
dengan  kara  olo  Jerusalem;  maka 
lewu  toll  akan  iukong  sampai  ka- 
tatahi. 

26.  Tinai  olo  karali  dumali  bara 
kara  lewuu  Juda,  bara  kara  ilka 
idja  hakaliling  Jerusalem,  bara  ta- 
nah  Benjamin,  bara  kara  tanali 
randah,  tuntang  bara  kara  bukit 
hatinggang ,  tinai  bara  salatan , 
sambil  mimbit  parapah  indu  inga- 
hu,  parapah  indu  injambalih,  pa- 
rapah talo  kinan,  ga.ro,  tuntang 
parapah  horumat  akan  human  Je- 
howa. 

27.  Tapi  djaka  keton  djaton 
manumon  aughku,  palus  djaton 
maku  mamprasih  sabatku,  mangat 
dia  maton  tanggongan  amon 
keton  tama  mahoroe  bauntong- 
gang Jerusalem  intu  andau  sa- 
bat :  ta  aku  handak  mantokan 
apui  intu  bauntonggange ,  djeta 
karah  mampalomos  kara  human 
Jerusalem  idja  hai  tuntang  baha- 
lap,  palus  djeta  djaton  tarabelep. 


BAGI  18. 

Amun    olo    hobah   ataie,    tit    ia   iliu.'i: 
nmuu  ia  batekang.  maka  ia  rusak. 


1.  JJjetoh    augh ,    idja    sampai 
Jeremia  bara  Jehowa,  koae: 

2.  Lius,    tanggoh    human    tu- 
kang  blanai,  hetii  aku  handak  ma- 


njoho  ikau  mahining  kara  aughku. 

3.  Tumon  ta  aku  mananggoh 
human  tukang  blanai;  maka  itii , 
iii  aton  nguan  talo  gawie  hundjun. 
bindange. 

4.  Maka  pctak  ta  idja  inampac 
akan  blanai  djaton  bahoroe  intu 
lengae;  ta  ia  mangumpale,  ma- 
nampa  beken  tinai,  idja  tumon  ka- 
kilak  tukang  tit. 

5.  Ta  augh  Jehowa  sampai  aku. 
koae : 

b*.  Dia  tumon  gawin  tukang 
toll  aku  kea  tau  manampa  keton, 
o  ungkup  Israel?  koan  Jehowa; 
ita!  kilau  petak  intu  lengan  tu- 
kange,  kalota  keton  kea  intu  leng- 
iingku,  o  unakup  Israel.  —  (Rom. 
9,21.) 

7.  Salenga  aku  hamauh  mawi 
utus  olo  atawa  karadjaan,  aku 
handak  marunap,  mangarak  palus 
marusak  ta. 

8.  Tapi  amon  utus  olo  ta,  idja 
djari  kalota  aughku  mawi  iii,  hobah 
bara  kadarhakae:  ta  aku  handak 
mangarajau  tagal  kapapa  tii,  idja 
djari  ingahandakku  mawi  ia. 

9.  Tinai  salenga  aku  hamauh 
tahiu  utus  olo  atawa  tahiu  kara- 
djaan, aku  handak  mamangun  tun- 
tang mimbul  tii. 

10.  Tapi  amon  ia'mawi  talo  papa 
intu  matangku,  sampai  djaton  ma- 
ku manumon  aughku:  tii  akn 
handak  mangarajau  tagal  kahalap 
tii,  idja"  djari  indjandjiku  handak 
malalus  tii  akae. 


jer.  17.  18. 


320 


JEREMIA. 


11.  Toh,  maka  suman  akan  olo 
Juda  tuntang  olo  Jerusalem,  koam : 
kakai  augh  Jehowa :  toto,  aku  ma- 
natap  tjalaka  akan  keton,  tuntang 
mangaiangka  lmkum  akan  keton; 
toh,  maka  hobah  keton,  kalah  ge- 
nep  biti  malihi  djalae  idja  papa, 
palus  pabudjur  djalan  tuntang  ga- 
win  keton.  —  (25,5.) 

1 2 .  Tapi  koan  olo  ta  :  Haiang , 
mananja  aughm !  malainkan  ileal 
handak  mahoroe  djalan  ikai  kea , 
tuntang  genep  bitin  ikai  handak 
malalus  pikir  ataie  iclja.  papa.  — 
(6,16.) 

13.  Tagal  ta  kakai  augh  Je- 
howa :  Kalah  isek  marak  kara  olo 
kapir ,  awe  pudji  mahining  augh 
kalota  ?  Budjang  bawi ,  Israel  ta  . 
mawi  katalahae  haliai. 

14.  Aton  kea  danum  baku  hong 
Libanon  terai  mahasor  bara  bukit 
akan  kara  tana  ?  aton  danum  soho 
iclja  sadingen  ta  palus  pandit  ? 

15.  Tapi  djalahan  olo  ajungku 
kalapean  aku ;  awen  hagaro  akan 
talo  haiang ;  olo  manampa  talo 
aka  tantarang  hong  djalae ,  hong 
djalan  iclja  tatap  bara  usang  ta , 
maugat  awen  mahiwang  akan  dja- 
lan ,  idja  djaton  implawa ; 

16.  Mangat  ia  manampa  tanahe 
inclu  aka  pampikah,  aka  katjitjis 
olo  katatahi ;  olo  handiai  ,  idja 
mahalau  heta,  karah  cljungun  tun- 
tang mamindi  takoloke. 

17.  Kilau  riwut  timor  aku  han- 
dak manambalang  awen  intu  baun 
musohe ;  aku  handak  manalikut 
tuntang  djaton  manaharep  ia  ka- 
hum  andau  karusake. 

18.  Ta,  maka  koan  awen:  Has, 
ita  hakarangka  mawi  Jeremia; 
krana  kwe  iikae  kara  imam  tau 
sala  intu  surat  Torat ;  tirok  puna 
djaton  tau  nihau  bava  olo  pintar, 


atawa  augh  bara  kara  nabi ;  has , 
ita  mamukul  ia  hapan  djela,  tun- 
tang ala  ita  paraba  kara  aughe  ta. 

19.  O  Jehowa!  senah  aughku, 
hining  augh  kara  olo  idja  man- 
djawap  aughku. 

20.  Patut  olo  mamalah  kahalap 
hapan  kapapa?  krana  awen  djari 
mangali  palowang  akan  hambaru- 
angku ;  ingat,  aku  djari  mendeng 
naharep  baum,  mangat  hamauh 
bahalap  akan  awen ,  nakara  min- 
dah  kasangitm  bara  awen  ta. 

21.  Toh,  kalah  djuluk  kara  anake 
akan  lau ,  palus  saragh  ia  akan 
padang ,  tuntang  soho  kara  sawae 
mandjadi  tamanang  lomat  anake , 
tinai  balo,  soho  kara  banae  imukul 
impatai ,  tuntang  kara  pambu- 
djange  hatua  impatai  padang  ka- 
huna parang. 

22.  Sampai  augh  bawai  lembut 
bara  humae ,  anion  ikau  salenga 
marumpak  ia  hapan  kawan  pa- 
rang; basa  olo  ta  djari  mangali 
palowang  handak  manawan  aku, 
tuntang  djari  manenan  djarat  ma- 
nantai  paingku. 

23.  Tapi  ikau,  Jehowa,  kasene 
kara  akale  mawi  aku ,  handak 
mainpatai  aku;  toh,  ala  ikau  mam- 
pun  kadarhakae,  tuntang  ala  mam- 
puas  dosae  bara  baum ;  tapi  soho 
ia  impalokang  intu  baum,  palus 
awi  awen  kahum  katika  kalaitm. 


I5AG1   19. 


Jerusalem  akan  imusit  kilau  kosonf 
petak. 


1.  iVakai  augh  Jehowa:  Lius, 
pili  kosong  petak,  tampan  tukang 
blanai ,    palus  duan  haiak  dengam 


.jer.  18.  19. 


JEREMIA. 


32 1 


isut   bakas   olo  ara,    tuntang   ba- 
kas  imam. 

2.  Balalu  blua ,  talih  djanah 
Benhinom ,  idja  tandipah  baun- 
tonggang  hila  salatan,  palus  ambo 
aughm,  suman  beta  karaaugh, 
idja  insanangku  akam ; 

3.  Sambil  hamauh :  hining 
augh  Jehowa,  keton  radja  Juda 
tuntang  olo  bong  Jerusalem;  ka- 
kai  augb  Jebowa ,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom ,  Hatallan  Is- 
rael: toto  ,  aku  handak  hararepan 
iika  toll  bapan  tjalaka  kalota,  sam- 
pai  genep  biti  idja  mabining  ta' 
karah  mangaraning  pindinge; 

4.  Basa  olo  toh  djari  malibi 
aku ,  sambil  manakau  aka  toh , 
hagaro  beta  akan  batalla  beken , 
idja  djaton  djari  kasenae,  tatoe 
tuntang  karii  radja  Juda  mahin 
dia  kea,  tinai  ia  djari  manjuang 
iika  toh  hapan  dahan  olo  idja  dja- 
ton kasalae. 

5.  Krana  awen  djari  mamangun 
aka  gantong  akan  Baal,  hapae 
mangahu  anake  indu  parapah  akan 
Baal ,  talo  idja  djaton  djari  injo- 
hoku  ia,  djaton  djari  insanangku 
akae,  ranange  hong  ataiku  mahin 
dia.  —  (7,31.) 

6.  Tagal  ta,  ita!  andaue  ka- 
rah dumah,  koan  Jehowa,  ta  maka 
kaleka  toh  djaton  hindai  akan 
injewut  Topet,  atawa  djanah  Ben- 
hinom, tapi  djanah  pamuno. 

7.  Krana  aku  handak  mampa- 
haiang  tirok  olo  Juda  tuntang 
Jerusalem  hong  aka  toh ,  palus 
handak  mampalokang  awen  awi 
padang  intu  baun  musohe,  tinai 
awi  lengan  kara  olo  idja  mangatah 
tahasenge,  tuntang  aku  handak 
manenga  hantue  indu  kinan  bu- 
rong  penda  laugit,  tuntang  meto 
hong  petal;. 


8.  Aku  handak  manampa  lew  u 
i  toh  mandjadi  aka  pa  rn  pi  kali  tun- 
tang iika  katjitjis;  genep  biti  idja' 
mahalau  karah  djungun,  sambil 
ngatjitjis  tagal  karii  tjalakae.  — 
(49,13.) 

9.  Tinai  aku  handak  manjoho 
olo  tii  kuman  isin  anake  hatuii 
bawi ,  genep  bitin  olo  tii  karah 
kuman  isin  kolae ,  kahum  kaka- 
longe  tuntang  kadjakae,  idja,  ha- 
pan ta  musohe ,  awang  mangatah 
hambaruae,  hararepan iii.  —  {h.Mos. 
28,53.) 

10.  Ta ,  maka  ikau  akan  ma- 
musit  kosong  tii  intu  matan  karii 
olo,  idja  dengam; 

11.  Tuntang  ikau  akan  hamauh 
dengan  awen:  kakai  augb  Je- 
howa ,  Tuhan  karii  kawan  talo 
belom  :  kilau  olo  mamusit  sarangan 
tampan  tukang  petak,  idja  djaton 
tau  iharagapan  tinai,  kalota  kea 
aku  handak  mangarak  utus  olo  toh 
tuntang  lewu  toh;  ta  awen  karah 
ingubur  hong  Topet,  basa  djaton 
aka  beken  hindai  indu  aka  kubur. 

12.  Kakai  aku  handak  mawi  iika 
toh ,  koan  Jehowa ,  tuntang  karii 
olo  huange,  sampai  lewu  toh  akan 
mandjadi  kilau  Topet. 

13.  Maka  karii  huma  hong  Je- 
rusalem, tuntang  kara  human 
radja  Juda  akan  mandjadi  sama 
kapalie  kilau  aka  Topet  ta;  toto, 
huma  handiai  ta,  idja  hundjun 
sapaue  awen  djari  hagaro  akan 
tawon  ramon  langit,  tuntang  djari 
manusuh  parapah  talo  ihop  akan 
batalla  beken. 

14.  Djadi ,  amon  Jeremia  buli 
bara  Topet ,  idja  akan  ta  Jehowa 
djari  manjoho  iii,  uka  manudjum. 
maka  ia  mendeng  hong  paranta- 
ran  human  Jehowa ,  sambil  ha- 
mauh densjan  olo   ara: 


14** 


jek.  iu. 


322 


JEREMIA. 


15.  Kakai  augh  Jehowa ,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom,  Hatallan 
Israel :  ita !  aku  handak  hararepan 
lewu  toh ,  tuntang  kara  lewun 
utus  olo  toh ,  hapan  tjalaka ,  idja 
djari  injewutku  akae ,  basa  awen 
manekang  arepe,  pains  djaton 
maku  manumon  aiflghku. 


BAGI  20. 

Jeremia  ihukum ;  tapi  djaton  iii  iljera 
masumtm  aush  Hatalla. 


1.  JMaka  araon  Pashur ,  anak 
Imer,  imam  ta,  idja  iangkat  djadi 
mantir  kapala  hong  human  Je- 
howa, mahining  Jeremia  manu- 
djum  kara  augh  kalota, 

2.  Ta  Pashur  mamukul  nabi 
Jeremia  ,  balalu  manutup  ia  hong 
sipir,  idja  intu  aka  gantong,  intu 
bauntonggang  Benjamin  ,  idja  da- 
rah  human  Jehowa. 

3.  Maka  djadi  andau  tinai  Pas- 
hur mamplua  Jeremia  bara  sipir. 
Ta  Jeremia  hamauh  dengae :  Je- 
howa djaton  manggara  ikau  Pas- 
hur, {iJjd  Jiai ,)  tapi  Magor-mi- 
sabib.  (Pampikdh  hakaliUng.) 

4.  Krana  kakai  augh  Jehowa: 
Ita !  aku  manampa  ikau  indu  pam- 
pikah  akam  tuntang  akan  kara 
sobatm ;  awen  karah  halelek  awi 
padang  musohe,  haiak  matam  mita 
ta ,  tuntang  hapus  Juda  handak 
injaraghku  intu  lengan  radja  Ba- 
bel, idja  karah  manamput  awen 
tawanan  akan  Babel,  palus  mawi 
iii  hapan  padang. 

5.  Tinai  kara  ramon  lewu  toh, 
hapus  patai  abese,  kara  talo  ba- 
rega,  tuntang  kara  panatau  radja 
Juda,  aku  handak  mandjuluk  ta 
intu    lengan  musohe,  awen  karah 


raarampas    manduan    djeta,    palus 
mimbit  ta  akan  Babel. 

6.  Maka  ikau ,  Pashur ,  tun- 
tang kara  olo  humam,  akan  tam- 
put  tawanan  sampai  Babel;  beta 
ikau  karah  matai ,  palus  ingubur 
heta ,  ikau  tuntang  kara  sobatm  , 
idja  akae  ikau  djari  manudjum 
manandjaro. 

7.  O  Jehowa!  ikau  djari  ma- 
makat  aku ,  ta  aku  tumon  pa- 
katm  ;  ikau  djari  paham  bara  aku 
tuntang  djari  manang.  Tapi  aku 
toh  indu  hababaka  olo  hapus  an- 
dau ,  uras  awen  halalea  aku. 

8.  Krana  katahingku  hamauh  , 
mantehau  sambil  masuman  tjalaka 
tuntang  karusak  ta,  maka  augli 
Jehowa  bukungku  impahawen  tun- 
tang ihalalea  nongkang  andau. 

i).  Ta  koangku :  terai ,  aku 
djaton  handak  mingat  la  tinai, 
tuntang  djaton  handak  hamauh 
hapan  arae.  Tapi  ta  huang  atiiiku 
mandjadi  kilau  apui  pangahu,  idja 
bakandong  huang  tolangku ;  aku 
sampai  ujuh  handak  manahanan 
tli,  tapi  djaton  kabawaku. 

10.  Krana  aku  mahining,  ara 
olo  manjapa  aku ,  tuntang  mam- 
pikah  aku  hakaliling,  koae:  dawa 
ia;  has,  ita  handak  mandawa  iii! 
Kara  karampiku  mangalulut  aku 
tanggarurus ,  koae :  ajaajau  ita 
sondau  buku ,  hapa  mantakan  ia , 
palus  mamalah  arep  ita  mawi  iii. 

11.  Tapi  Jehowa  mampahaiak 
aku,  kilau  pangkalima  idja  aka 
kikah;  tagal  ta  idjamangatah  aku 
karah  balongkang  palus  djaton 
bara  pedah;  awen  kariih  njukok 
haliai ,  basa  gawie  djari  gila  ka- 
lota ;  kahawiie  ta  palus  kata- 
tahi ,  djaton  ingalapean  tinai.  — 
(1,8.19.) 

12.  Maka  ikau,  o  Jehowa,  Tu- 


JEK.  1CJ.  20. 


JEREMIA. 


323 


han  karii  kawan  talo  belom,  idja 
inangkemii  olo  tetek,  tuntang 
mariksa  atiii  bua ,  soho  aku  mita 
pamalahm,  idja  akan  ilalusm  mawi 

olo  ta  ,  krana  aku  djari  mamlju- 
luk  perkarangku   akain. 

13.  ATjanji  akan  Jehowa,  tara 
Jehowa  !  krana  iii  djari  mawat  hani- 
baruan  olo  piiha  bara  lengiin  olo 
darhaka. 

14.  Tarasapa  andau ,  idja  hong 
tii  aku  inakan ;  andau  ta ,  idja 
intu  tii  induku  djari  luas  aku, 
ala  bara  berkat.  —  (15,10.) 

15.  Tarasapa  ia,  idja  djari  ma- 
sanan  akan  apangku,  koae:  anak 
hatuii  djari  inakan  akam ;  hapa 
inampahancljak  ia. 

16.  Kalah  olo  ta  mandjadi  kilau 
lewu  ta ,  idja  inambalik  Jehowa  , 
haiak  djaton  rnangarajau ;  buah  ia 
mahining  lalento  handjewu,  tangis 
bentok  andau; 

17.  Basa  iii  djaton  djari  mam- 
patiii  aku  hong  knai ,  pains  in- 
duku mandjadi  akan  kuburku, 
inibi  katatahi. 

18.  Buhen  kea  aku  djari  inakan, 
uka  mita  kasusah  tuntang  kapaha 
kalotii ,  haiak  mampahapus  kara 
andauku  tuntang  kahawen  bewai? 


BAGI  21 


Jeremia  masuman  akau  radja  Sudekia, 
Jerusalem  kariili  toto  dhiou  asang,  tun- 
tans;  iii  karah  tawanan. 


1.  JJjetoh  augh  Jehowa,  idja 
simpai  Jeremia,  amon  radja  Se- 
dekia  manjoho  Pashur,  anak 
Malghia,  tuntang  Sepanja ,  anak 
Maaseja  ,  imam  ta  ,  manalih  ia  , 
koae: 

2.  Kalah  isek  Jehowa  akan  ita, 


krana  Nebukadnesar,  radja  Babel. . 
aton  mamarang  ita ;  ajaajau  Je- 
howa bandak.  mawi  akan  ita  tu- 
mon  karii  gawie  heran  bahut . 
inangat  iiwen  hadari  bara  ita. 

3.  Ta  Jeremia  hamauh  dengan 
awen  duii  tii:  Suman  akan  Se- 
dekia  kalotoh: 

4.  Kakai  augh  Jehowa ,  Hatal- 
lan  Israel:  toto,  aku  handak  mu- 
les ganggaman  keton,  idja  intu 
lengiin  keton ,  idja  hapan  keton 
malawan  radja  Babel  tuntang  olo 
Kasdim,  awang  mangapong  keton 
intu  mar  kotan  keton ,  tuntang 
aku  handak  mamumpong  awen  tii 
haiahaiak  hong  lewu  toll. 

5.  Bitingku  handak  mamarang 
keton  hapan  lengangku  idjii  innu- 
tadjok ,  tuntang  penangku  idja 
abas ,  tuntang  kalait ,  karahas 
dengan  kasangitku  paham. 

6.  Aku  handak  mamukul  olo 
lewu  toh ,  olon  tuntang  meto : 
iiwen  akan  matai  awi  peres  papa 
paham. 

7.  Tinai  limbah  tii,  koan  Je- 
howa, aku  handak  mandjuluk  Se- 
dekia  ,  radja  Juda ,  tuntang  kara 
mantir  ajue,  dengan  olo  ara  han- 
diai ,  idjii  katapasan  bara  peres 
hong  lewu  toh ,  bara  padang  tun- 
tang lau,  akan  lengan  Nebukad- 
nesar, radja  Babel,  akan  lengiin 
karii  musohe ,  akan  lengan  iiwen 
idjii  mangatah  tahasenge;  ta  olo 
tii  kariili  mawi  awen  hapan  baun 
padang ;  olo  tit  djaton  akan  ma- 
nisa ,  masi  tuntang  manjanjang 
iiwen. 

8.  Tinai  sanan  akan  olo  ara 
toh:  Kakai  augh  Jehowa:  itii ! 
aku  hararahan  intu  baun  keton 
djalan  pambelom  tuntang  djalan 
pampatai. 

9.  Idjii    melai  hong  lewu   toh  . 


jer.20.  21. 


324 


JEREMIA. 


iii  akan  matai  awi  padang ,  awi 
lau  tuntang  peres:  tapi  idja  blua 
manjembah  olo  Kasdim,  idjii  mang- 
apong  keton ,  ia  karah  beloin  , 
palus  manamput  hambaruae  kilau 
talo  rampase. 

10.  Krana  aku  djari  manintu 
baungku  akan  lewu  toll  indu  tja- 
lakae,  djaton  djaka  indu  kaha- 
lape  ,  koan  Jehowa.  Lewu  toll 
karah  indjuluk  akan  radja  Babel, 
raangat  ia  manusule. 

11.  Tinai  tahiu  ungkup  radja 
Juda  suman  :  hining  keton  augh 
Jehowa. 

12.  O  keton,  ungkup  panakan 
Dawid  !  kakai  augh  Jehowa :  pu- 
tus  budjubudjur  keton  haiak  dja- 
djewu ,  palus  liwus  olo  irarat  bara 
lengan  olo  gagah,  bela  kasangitku 
inalajap  kilau  apui,  balalu  ma- 
njeha  sampai  djaton  tarabelep, 
tagal  kadarhakan  gawin  keton. 

13.  Ita !  aku  handak  rnantakan 
ikau  idja  melai  helat  djanah,  ikau 
bukit  hong  padang  ta,  koan  Je- 
howa ;  keton  idja  hamauh :  awe 
tau  maroboh  ita ,  atawa  awe  tau 
sampai  aka  ita? 

14.  Aku  handak  mamalah  keton 
tumon  bua  gawin  keton  ,  koan 
Jehowa;  aku  handak  mantokan 
apui  intu  ia  idja  padet  kilau 
kajuan ;  djeta  akan  manjeha  talo 
handiai  hakaliling  lepah  lomos. 


BAG1  22. 

tlukum    insuraan  akan  radja  (do,  Joahas, 
.Tojakim  tuntang  Jeghonia. 


1.  .Kakai  augh  Jehowa:  Lius, 
tanggoh  human  radja  Juda ,  pa- 
Ins  sanan  augh  toh  hetli, 

2.  Koam  :  hinins:  audi  Jehowa, 


o  radja  Juda ,  ikau  idja  mondok 
hundjun  padadusan  Dawid ,  ikau 
tuntang  kara  mantirm ,  tuntang 
hapus  olo  ajum ,  idja  tama  ma- 
horoe  bauntonggang  djetoh. 

3.  Kakai  augh  Jehowa:  lalus 
kabudjur  tuntang  katetek,  liwus 
olo  ihenjek  bara  lengan  olo  ga- 
gah ,  tinai  ala  mahenjek  olo  ta- 
muai ,  nola  tuntang  balo ;  ala  ke- 
ton mararat,  tuntang  ala  manusuh 
dahan  olo  awang  djaton  kasalae 
hong  aka  toh. 

4.  Amon  keton  totototo  ma- 
numon  augh  toh,  ta  maka  radja, 
idja  mondok  hundjun  padadusan 
Dawid,  akan  tama  blua  baun- 
tonggang huma  toh,  mukong  ka- 
reta  tuntang  hadjaran ,  ia ,  kara 
mantire  tinai  olo  ajue. 

5.  Tapi  djaka  keton  djaton  ma- 
riumon  augh  toh ,  ta  aku  djari 
sumpah  manjewut  arepku,  koan 
Jehowa ,  huma  toh  akan  karak- 
karaka  bewai. 

6.  Krana    kakai    augh   Jehowa 
I  tahiu    human    radja    Juda:    Ikau 
(kilau  Gilead  intu  aku,  kilau  tan- 
tan    Libanon ,    tapi    aku    handak 
uiawi  ikau  mandjadi  benjem,  lewu 

|  idja  djaton  iukong  olo. 

7.  Krana  aku  djari  manukas 
!  kutoh  olo  parusak  mawi  ikau , 
igenep  biti  tuntang  ganggamae, 
'awen   karah    manaweng   kara    ba- 

tang    seder    aim    awang    kampili , 
balalu  mandjakah  ta  akan  apui. 

8.  Ta  ara  olo  kapir  kaiiih  raa- 
halau    lewu   toll ,    sambil  hamauh 

!  dengan  sama  arepe :  buhen  Jehowa 
djari  mawi  lewu  hai  ta  kalota? 

9.  Ta  olo  karah  tombah:  basa 
awen  djari  manganan  djandjin  Je- 
howa, Hatallan  ai,  palus  sontop 
intu  hatalla  bekeii ,  sambil  ma- 
il em  po  djeta. 


jer.  21.22. 


JEREAIIA. 


325 


10.  j^la  keton  manangis  tagal 
olo  matai,  ala  manatum  ia;  tapi 
kiilah  tangis  tagal  olo  idja  tawa- 
nan  ta ,  krana  djaton  haliai  ia 
akan  haluli  tinai  mita  tanah  akae 
inakan. 

11.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
tahiu  Joahas,  anak  Josia,  radja 
Juda ,  idja  djari  marcntah  mang- 
anti  liau  bapae  Josia ,  idjii  inam- 
put  bara  aka  toh:  Djaton  haliai 
iii  akan  haluli  tinai. 

12.  Tapi  ia  akan  matai  intu  akae 
inamput  tawanan ,  palus  ia  djaton 
akan  mita  tanah  toh  tinai. 

13.  Kajah  olo,  idja  mamangun 
humae  hapan  kadarhaka,  tuntang 
manatap  karonge  hapan  kasalan ; 
ia  hadjadjuan  olo  ai  bagawi  haiang, 
djaton  manenga  upahe; 

14.  Sambil  hamauh:  aku  handak 
mamangun  akangku  lmma  idja 
hai  haliai ,  tuntang  karong  idja 
bungas  ;  tuntang  ia  manampa  ara 
panjengok  heta,  tinai  djeta  ilasahe 
hapan  kaju  seder,  tuntang  injapu 
hapan  taluga. 

15.  Angatm,  ikau  haradjur  akan 
marentah ,  basa  ikau  mambudjok 
arepm  hapan  kaju  seder  ta?  Dia 
liau  bapam  djari  kuman  mihop 
kea ,  haiak  malalus  kabudjur  tun- 
tang katetek,  tuntang  ia  batuah 
bewai  ? 

1<>.  J  a  djari  mamatut  perkaran 
olo  paha  tuntang  tjalaka,  tii  maka 
ia  batuah ;  djaton  djeta  awie  ka- 
sene  aku?  koan  Jehowa. 

17.  Tapi  matam  tuntang  ataim 
baja  manintu  kisit  kakoho,  ikau 
handak  manusuh  dahan  olo  idja 
djaton  bara  kasalan,  handak  ma- 
rajap   tuntang  mararat  bewabewai. 

18.  Tagal  ta ,  kakai  augh  Je- 
howa tahiu  Jojakim,  anak  Josia, 
radja  Juda:   Olo  djaton  karah  ma- 


natum iii,  koae:  kajah  akaku  , 
kajah  betauku!  Olo  djaton  akan 
manatum  iii ,  koae :  kajah  tuan  , 
kajah  panambahan  ! 

19.  la  karah  ingubur  kilau  ka- 
lidai;  olo  karah  manunda  hantue 
manganan  iii  kedjau  bara  baun- 
tonggang  Jerusalem. 

20.  Dai  tantan  Libanon,  tangis; 
ambo  aughrn  hong  Basan,  kariak 
bara  Abarim,  krana  kara  mantirm 
idja  ingilakm  djari  ramok. 

21.  Aku  djari  masuman  ta  akam 
helohelo ,  katika  ikau  magon  sa- 
nang ;  tapi  koam :  aku  djaton  pa- 
rabae.  Djeta  puna  hadatm  bara 
katabelam  ,  ikau  djaton  maku  rau- 
numon  aughku. 

22.  Riwut  akan  manambalang 
kara  sakatikm,  tuntang  kara  man- 
tirm akan  nihau  tawanan;  djaton 
tau  dia  ikau  mahamen  palus  nju- 
kok  tagal  kara  kadarhakam. 

23.  Ikau ,  idja  toh  mukong  Li- 
banon, tuntang  manjarangan  hong 
batang  seder!  kilen  ampim  karah 
tinai ,  anion  kapaham  mantakan 
ikau ,  kilau  kapahiin  olo  bawi 
idja  luas? 

24.  Belom  aku  ,  koan  Jehowa . 
alo  Jeghonia,  anak  Jojakim,  radja 
Juda,  aton  kilau  tisin  tjap  intu 
lengiingku  gantau ,  mahin  han- 
dak imarutku  manganan  ikau;  ■ — 
(2.ifnm.36,9.) 

25.  Aku  handak  mandjuluk  ikau 
akan  lengan  olo ,  idjii  mangatah 
tahasengm,  intu  lengan  olo,  idjii 
aka  ldkiihm ,  intu  lengan  Nebu- 
kadnesar,  radja  Babel  ta,  tuntang 
olo  Kasdim. 

26.  Aku  handak  manganan  ikau 
tuntang  indum,  idja  djari  manak 
ikau,  akan  tanah  beken  idjii  puna 
dia  tanah  keton,  maka  heta  keton 
akan  matai.  —  (2  Radja2A,12.) 


jei:.  22. 


326 


JEREMIA. 


27.  Maka  tanah ,  idja  paham 
ingenange  handak  inulie,  djaton 
ia  akan  bulie  tinai. 

28.  Kilen,  olo  toh,  Jeghonia  ta, 
kilau  talo  idja  batawah  tuntang 
ingarak?  aton  ia  kilau  talo  idja 
djaton  barega?  buhen  tinai  ia 
tuntang  panakae  djari  indjakah, 
inganan  akan  tanah  awang  dia 
kasenae  ? 

29.  Joh  tanah ,  tanah,  tanah! 
Inning  augh  Jehowa ! 

30.  Kakai  augh  Jehowa:  Awi 
manjurat  olo  ta  mandjadi  akan  ta- 
manang ,  olo  idja  djaton  batuah 
hapus  umure ;  krana  hapus  pa- 
nakae dialo  idja  biti  karah  ba- 
tuah, mangat  monclok  hundjun 
padadusan  Dawid ,  tuntang  ma- 
rentah  tanah  Juda. 


BAGI  23. 

Mantir,  imam  tuntang  nabi  idja  papa 
impudji,  tinai  hukum  insanan  akae; 
panumah  Kristus,  Sakatik  bahalap  ta, 
insuman. 


1.  rajah  keton,  kara  sakatik, 
idja  marusak  sambil  manamburup 
kawan  idja  puna  ajungku,  koan 
Jehowa. 

2.  Tagal  ta ,  kakai  augh  Je- 
howa ,  Hatallan  Israel,  tahiu  kara 
sakatik  ta,  idja  manjakatik  djala- 
han  olo  ajungku:  Keton  djari 
manamburup  tabiringku,  djari  ma- 
harak  ia,  tuntang  djaton  djari 
manonggo  ia;  ita!  aku  handak 
mamaliih  kadarhakan  gawin  keton 
intu  keton ,  koan  Jehowa. 

3.  Tapi  bitingku  handak  ina- 
nampunae  tinai  tisan  tabiringku 
bara  kara  tanah ,  idja  akan  heta 
aku  djari  maharak  ia,  pal  us  aku 
handak    manduan    ia    akan    puna 


kandange;     ta    ia"    kariih    manak 
dahangdahanga. 

4.  Tuntang  aku  handak  mam- 
palembut  Sakatik  akan  olo  ta , 
idja  toto  karah  manjakatik  ia  , 
sampai  olo  ta  djaton  akan  mikah 
hindai ,  djaton  tarawen ,  djaton 
intakan ,  koan  Jehowa. 

5.  Ita!  katika  karah  dumah , 
koan  Jehowa ,  maka  aku  handak 
mampalembut  akan  Dawid  Salun- 
dik  idja  tetek  ta;  ia  akan  indu 
radja,  marentah  bahalap  tuntang 
batuah,  sambil  malalus  kabudjur 
tuntang  katetek  hong  petak.  — 
(30,3.Jes.4,2;32,l.) 

6.  Katika  tii  Juda  karah  lapas, 
tuntang  Israel  akan  melai  sanang; 
djetoh  arae ,  idja  tumon  ta  olo 
manggara  iit:  Jehowa  idja  aka  ka- 
tetek ita.  —  (33,16.  l.Kor.l£0.) 

7.  Tagal  ta,  ita!  katika  aton 
dumah  ,  koan  Jehowa,  ta  olo  dja- 
ton akan  hamauh  hindai:  belom 
Jehowa,  idja  djari  magah  olo  Is- 
rael bara  tanah  Misir ! 

8.  Tapi:  belom  Jehowa,  idja 
djari  magah  panakan  ungkup  Is- 
rael, palus  djari  mimbit  ia  bara 
tanah  hila  utara ,  tuntang  bara 
kara  tanah,  idja  akan  heta  aku 
djari  maharak  ia!  Krana  awen 
akan  melai  intu  puna  tanahe 
tinai. 

9.  Tahiu  kara  nabi  ataiku  ngam- 
buar  intu  huangku ,  kara  tolang- 
ku  halipak;  angatku  kilau  olo 
babusau  ,  idja  lajau  awi  anggor  , 
tagal  Jehowa  tuntang  tagal  aughe 
idja  brasih. 

10.  Krana  tanah  kontep  olo  ba- 
kandji,  sampai  tanah  pungupungut 
awi  sapa,  aka  murep  hong  padang 
lepah  keang ;  basa  gawin  awen 
uras  papa,  tuntang  prentahe  dja- 
ton budjur. 


jer.  22.  23. 


JEHEMIA. 


327 


11.  Krana  nabi  tuntang  imam 
uras  haliau  darhaka;  alo  hong 
humangku  mahin  aku  sondau  ka- 
darJiakae ,  koan  Jehowa. 

12.  Tagal  tii  djalan  ai  akan 
mandjadi  kilau  aka  malisen  hong 
kakaput,  aka  Swen  tanggarurus 
pains  balongkang ;  krana  aku  han- 
dak  hararepan  iii  hapan  tjalaka 
intu  njelon  pamalah ,  koan  Je- 
howa. 

13.  Toto,  aku  djari  mita  ara 
kagila  intu  karii  nabi  Samaria 
kea ,  olo  ta  manudjum  hapan  aran 
Baal,  tuntang  mampalajang  olo 
ajungku ,  Israel ; 

14.  Tapi  intu  kara  nabi  Jeru- 
salem aku  mita"  kakihal  paham ; 
iiwen  baja  bakandji ,  tuntang  ma- 
nandjaro,  tinai  manantiring  lengan 
olo  parajap ,  belii  olo  hobali  bara 
kadarhakae.  Uras  iiwen  la  kilau 
Sodom  intu  aku,  karii  oloe  sama 
kilau   Gomora. 

15.  Tagal  tit,  kakai  augh  Je- 
howa, Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
lom  ,  tahiu  kara  nabi  ta :  Toto , 
aku  handak  pakanan  olo  ta  hapan 
panamar,  tuntang  mampihop  iii 
hapan  danum  pern ;  krana  awi 
kara  nabi  Jerusalem  kaliau  djari 
lembut  akan  hapus  tanah. 

16.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom  :  iEla  ke- 
ton  tarima  augh  kara  nabi ,  idja 
manudjum  akan  keton ;  iiwen 
mampalajang  keton ;  iii  masanan 
paita  atai  ai  bewiii,  tuntang  djaton 
tumon  augh  Jehowa.  —  (6,14.) 

17.  .Ewen  haradjur  hamauh  deng- 
an  olo,  idjii  manawah  aku:  Je- 
howa djari  masuman ,  keton  ka- 
riih  mangat  batuah  bewiii;  —  tinai 
akan  kara  olo  idjii  manandjong 
tumon  pikir  atiii  ai :  tjalaka  djaton 
karah  sampai  keton. 


18.  Krana  awe  iiwen  tii  djari 
ompat  Jehowa  hakaningka  ?  ii\ve 
djari  mitii  atawa  mahininff  aughe ? 
awe  djari  manjeniih  aughe  manga- 
sene  tii? 

19.  Itii !  talo  saloh  balewut  ain 
Jehowa  akan  dumah  paham  ka- 
sangite ,  talo  badjea  idjii  saro- 
saroi  haliai ;  djetii  akan  lawo 
mawi  takolok  olo  darhaka.  — 
(30,23.) 

20.  Kalait  Jehowa  djaton  akan 
undur,  sampai  iii  malalus  tuntang 
mampalepah  talo  idja  kahandak 
ataie;  dapit  intu  katatesan  karii 
andau  keton  akan  mingat  harati 
tii  totototo. 

21.  Aku  djaton  djari  manjoho 
karii  nabi  tii ,  tinai  iiwen  tii  ka- 
naha  lembut  bewiii;  aku  djaton 
djari  hamauh  dengae,  mahin  iiwen 
manudjum  kea. 

22.  Krana  djaka  iiwen  toto  djari 
ompat  manamuni  aku  hatirok , 
toto,  ia  djari  masuman  karii  augh- 
ku  akan  djalahan  olo  ajungku . 
tuntang  djari  mambalang  awen 
bara  djalae  idjii  papa,  tinai  bara 
karii  kadarhakan  gawie. 

23.  Aton  aku  toll  Hatalla  idjii 
tokep  bewai,  koan  Jehowa,  tun- 
tang djaton  Hatalla  akan  ke- 
djau  kea? 

24.  Tau  kea  olo  manjahokan 
arepe  intu  aka  basilim ,  sampai 
aku  djaton  tau  mitii  iii?  koan  Je- 
howa. Djaton  hapus  langit  tun- 
tang petak  basuang  aku  ?  koan 
Jehowa. 

25.  Aku  toto  djari  mahining 
talo  awang  insuman  karii  nabi  , 
idjii  manudjum  manandjaro  hapan 
arangku ,  koae:  aku  djari  nupi, 
aku  djari  nupi ! 

26.  Kilen  katahie  djetii  melai 
hong    atiii  karii    nabi  ,   idjii  manu- 


JER.  23. 


328 


JEREMIA. 


djum    tandjaro  ?     la    puna    nabin 
tipun  atai  ai. 

27.  Idja  handak  manamput  dja- 
lahan  olo  ajungku  ngalapean  arang- 
ku ,  tagal  kara  nupie ,  awang  in- 
sanae  akan  kara  kolae ;  sama  ki- 
lau  kara  tatoe  djari  kalapean 
arangku  tagal  Baal. 

28.  Nabi  idja  puna  panupi , 
naughe  ia  masuman  nupie ;  tapi 
nabi  idja  aka  aughku ,  kalah  ia 
masurnan  aughku  totototo :  krana 
akan  en  tikil  mawoi  parai?  koan 
Jehowa. 

29.  Dia  aughku  kilau  apui? 
koan  Jehowa;  kilau  tasal  idja 
maramok  batukarang?  —  (Ibran. 
4,12.) 

30.  Tagal  ta,  ita!  aku  handak 
mawi  kara  nabi ,  koan  Jehowa , 
idja  manakau  mambalang  aughku 
bara  kolae. 

31.  Ita!  aku  handak  mawi  kara 
nabi,  koan  Jehowa,  idja  hapan 
augh  ai,  sambil  hamauh :  la  djari 
inasurnae. 

32.  Ita!  aku  handak  mawi  awen, 
idja  manudjum  nupi  tandjaro, 
koan  Jehowa,  sambil  masuman  ta, 
tuntang  mampalajang  olo  ajungku 
hapan  tandjaroe  tuntang  augh 
haiang  ai ,  alo  aku  djaton  djari 
manjoho  ia ,  djaton  djari  mametah 
ia,  tinai  ia  djaton  haliai  baguna 
akan  utus  olo  toh,  koan  Je- 
howa. 

33.  Maka  amon  olo  toh ,  atawa 
nabi,  atawa  imam,  akan  misek 
ikau ,  koae :  narai  tinai  prentah 
hukum     Jehowa?    ta    ikau    akan 

■  tombah  aughe  :  narai  prentahe  ? 
aku  handak  manganan  keton , 
koan  Jehowa. 

34.  Tinai  amon  nabi,  atawa 
imam ,  atawa  olo  beken  hamauh : 
ta  prentah  hukum  Jehowa ;  —  toto, 


aku  handak  mamalah  mawi  olo  ta" 
tuntang  ungkup  humae. 

35.  Kakai  patut  keton  hamauh, 
genep  biti  dengan  kolae,  tuntang 
dengan  sama  arep  keton :  kilen 
panombah  Jehowa,  narai  augli 
Jehowa  ? 

36.  iEla  manjewut  ta  tinai  pren- 
tah babehat  ain  Jehowa;  krana 
akan  genep  biti  augh  ai  bewai 
karah  mandjadi  babehat,  basa  ke- 
ton nambalik  augh  Hatalla  idja 
belom ,  Jehowa ,  Tuhan  kara  ka- 
wan  talo  belom,  Hatallan  ita. 

37.  Tagal  ta  keton  akan  misek 
nabi :  kilen  panombah  Jehowa 
dengam?  narai  Jehowa  djari  ha- 
mauh ? 

38.  Tapi  basa  koan  keton:  pren- 
tah babehat  ain  Jehowa:  —  tagal 
ta  kakai  augh  Jehowa :  basa  keton 
manjewut  augh  Jehowa  prentah 
babehat ,  alo  aku  djari  manjoho 
keton ,  koangku :  iila  keton  ha- 
mauh: prentah  babehat  ain  Je- 
howa : 

39.  Tagal  ta ,  toto,  aku  handak 
ngalapean  keton  lepalepah;  keton 
tuntang  lewun  keton  ,  idja  djari 
inengaku  akan  keton  tuntang  akan 
tato  keton ,  aku  handak  manga - 
nae  bara  baungku. 

40.  Aku  handak  manampa  ka- 
hawen  tuntang  katawah  akan  ke- 
ton katatahi,  idja  djaton  kalapean. 


BAGI  24. 

Tanding  hapan  dua  karandjang  korma  ta. 


1.  Ita!  Jehowa  mamprahan 
akangku  aton  dua  karandjang  kor- 
ma, ingkes  intu  baun  human  Je- 
howa; limbah  Nebukadnesar ,  radja 


jer.  23.  24. 


JEREMIA\ 


329 


Babel,  djari  inanamput  Jeghonia, 
anak  Jojakim,  radja  Juda,  tun- 
tarig  kara  mantir  Juda,  tinai  karii 
tukang  kaju  dengaii  tukang  sana- 
man,  tawanar)  bara  Jerusalem, 
palus  djari  mimbit  awen  akan  Ba- 
bel. —  (2.Radja24M-) 

2.  Hong-  karandjang  idja  tii 
aton  korma  paham  kahalape,  ki- 
lau  korma  idja  solake  masak ;  tapi 
hong  karandjang  idja  tinai  papa, 
djaton  tarakinan  awi  kapapae. 

3.  Ta  Jehowa  hamauh  denarang- 
ku :  Narai  aton  gitam  ,  o  Jeremia  ? 
Tombah  aku:  Bua  korma;  idja 
bahalap,  ia  bahalap  lialiai;  idja 
papa  tangkalau  papa  haliai ,  sam- 
pai  djaton  tarakinan  awi  kapapae. 

4.  Ta  augh  Jehowa  sampai  aku, 
koae: 

5.  Kakai  augh  Jehowa,  Hatal- 
laii  Israel :  kilau  bua  korma  idja 
bahalap  toll  tumon  ta  aku  handak 
manahiu  masi  olo  Juda  idja  tam- 
jjut  tatawan ,  idja  djari  imung- 
katku  bara  aka  toll  akan  tanah 
olo   Kasdim. 

6.  Aku  handak  manangkilik 
masi  ia,  tuntang  handak  halalian 
ia  akan  tanah  toll ;  aku  handak 
mamangue,  tuntang  djaton  manga- 
rak  ia  tinai ;  aku  handak  mimbul 
iii,  djaton  marunape  tinai.  — (31, 
28.) 

7.  Tinai  aku  handak  manenga 
akae  atiii  idja  kasene  aku ,  aku 
toll  Jehowa ;  palus  olo  ta  akan 
mandjadi  indu  djalahan  olo  ajung- 
kn ,  tinai  aku  kariili  indu  Hatal- 
lae;  kiana  iiwen  kariili  hobah  akang- 
ku  hapan  salepah  ataie. 

8.  Tapi  kilau  korma  papa  ta 
kalotii  kapapae,  sampai  djaton  ta- 
rakinan, koan  Jehowa,  kakai  aku 
handak  mawi  Sedekia ,  radja  Juda, 
tuntang  kara  mantire ,  tinai  kara 


tisan  olo  Jerusalem ,  idja  katapasan 
hong  tanah  toll,  tuntang  idja  me- 
lai  intu  Misir.  —  (29,17.) 

0.  Aku  handak  mandjuluk  iii 
akan  tjalaka,  palus  handak  ma- 
namburup  ia  kumbangkumbanga 
hong  kara  karadjaan  hapus  petak, 
nakara  iiwen  mandjadi  indu  tawah, 
tanding  tuntang  tabean,  tinai  in- 
du sapa  hapus  hong  karii  iika, 
idja  akan  ta  aku  djari  manga- 
nan  iii. 

10.  Tinai  aku  handak  manjoho 
padang,  lau  tuntang  peres  manta- 
kan  awen ,  sampai  iiwen  impalo- 
mos  bara  tanah,  idja  djari  inenga- 
ku  akae  tuntang  akan  tatoe.  — 
(J^s^.14,21.) 


BAGI  25. 

Olo  Juda  tawanan  akan  Babel  udju  pulu 
njelo  katahie. 


1.  Jjjetoh  augh ,  idjii  sampai 
Jeremia  tahiu  hapus  utus  olo  Ju- 
da ,  intu  njelo  apat  kahum  Joja- 
kim, anak  Josia ,  radja  Juda  tii, 
djeta  njelo  idjii  solake  kahum  Ne- 
bukadnesar,  radja  Babel* 

2.  Idja  insuman  nabi  Jeremia 
akan  kara  olo  Juda,  tuntang  karii 
olo  Jerusalem ,  koae : 

3.  Bara  njelo  telowalas  kahum 
Josia,  anak  Amon,  radja  Juda, 
palus  sampai  andau  toll ,  djadi  duii 
pulu  telo  njelo  toll ,  maka  augh 
Jehowa  djari  sampai  aku .  tuntang 
aku  djari  masanan  tii  akan  keton 
totototo;  tapi  keton  djaton  haliai 
maku  mahininge. 

4.  Tinai  Jehowa  djari  kindjap 
manjoho  kara  reware ,  nabi  tii ,  tang- 
goh  keton ;  tapi  keton  djaton  haliai 


JEK.  24.  25. 


330 


JEKEMIA. 


maku  mahining,  tuntang  djaton 
maku  manalingan  pinding  keton , 
uka  manumon. 

5.  yEwen  djari  hamauli:  hobah 
keton ,  genep  biti  bara  djalae  idja 
papa,  tuntang  bara  kadarhakan 
gawin  keton ,  ta  keton  haradjur 
akan  melai  hong  tanali ,  idja  djari 
irienga  Jehowa  akan  keton  tun- 
tang akan  tato  keton,  palus  kata- 
tahi. 

6.  JFAn  omba  hatalla  beken,  uka 
manempo  ia  tuntang  manjembah 
ia,  bela  keton  marahas  aku  awi 
tampan  lengan  keton  ,  sampai  aku 
mimbit  tjalaka  mawi  keton. 

7.  Tapi  keton  djaton  djari  ma- 
numon aughku ,  koan  Jehowa , 
malainkan  keton  djari  marahas  aku 
awi  tampan  lengan  keton,  indu 
tjalakau  keton  kabuat. 

8.  Tagal  ta  koan  Jehowa,  Tu- 
han  kara  kawan  talo  belom :  Basa 
keton  puna  djaton  maku  mahining 
aughku , 

9.  Ita!  aku  handak  manjoho 
manduan  kara  djalahan  olo  bara 
hila  utara,  koan  Jehowa,  tuntang 
rewarku  jNTebukadnesar ,  radja  Ba- 
bel ta  kea ;  aku  handak  mimbit 
olo  ta  mawi  tanah  toh ,  tuntang 
mawi  kara  olo  idja  mukong  he- 
toh,  tinai  kara  djalahan  olo  idja 
hakaliling,  aku  handak  maugerem 
tuntang  marusak  ia,  manampa  ia 
mandjadi  indu  katjitjis  tuntang 
kabenjem  katatahi. 

10.  Aku  handak  mampaterai  ma- 
rak  olo  ta  augh  karami  tuntang 
kahandjak,  augh  bakalbana  tun- 
tang popoh ,  augh  galingaa  de- 
ngan  kalawan  sumbo. 

11.  Hapus  tanah  toh  akan 
mandjadi  indu  karusak  tuntang 
kabenjem,  ta  kara  djalahan  olo  toh 
akan    manempo   radja    Babel  udju 


puiu  njelo  katahie.  —  (27,22. Esra 
1,1. Dan. 9,2.) 

12.  Tapi  anion  udju  pulu  njelo 
ta  djari  hapus,  ta  aku  handak 
mamalah  karajap  radja  Babel ,  tun- 
tang kara  olo  ai .  koan  Jehowa  . 
palus  mawi  hapus  tanah  olo  Kas- 
dim ;  aku  handak  manampa  ta  man- 
djadi karusak  katatahi. 

13.  Aku  handak  malalus  mawi 
tanah  ta  kara  augh ,  awang  djari 
insanangku  akai  ugh  awang 
djari  injurat  hong  surat  toh,  idja 
inudjum  Jeremia  tahiu  kara  djala- 
han oh 

14.  Sampai  djalahan  olo  idja  ba- 
kapal  tuntang  radja  hai  akan  ma- 
hadjipen  awen  ta  kea.  Kakai  aku 
handak  mamalah  mawi  awen  tu- 
mon  kapatute,  tumon  kara  gawin 
lengae. 

15.  Ivrana  kalotoh  Jehowa .  Ha- 
tallan  Israel ,  djari  hamauh  deng- 
angku :  Duan  sangkir  anggor  ka- 
sangitku  toh  bara  lengangku ,  pa- 
lus pihop  hapan  ta  kara  djalahan 
olo,  idja  injohoku  ikau  manalihe: 

16.  JMakara  awen  ta  mihope,  pa- 
lus hujonghajang  tuntang  njanjau 
tagal  padang  ta ,  idja  handak  im- 
paitku  mamarak  awen. 

17.  Ta  aku  djari  manduan  sang- 
kir bara  lengan  Jehowa ,  tuntang 
aku  djari  mampihop  hapan  ta  kara 
djalahan  olo,  idja  djari  in j oho  Je- 
howa aku   manalihe, 

18.  Ia  ta:  Jerusalem  tuntang 
kara  lewun  Juda,  tuntang  radjae 
dengan  kara  mantire  ,  nakara  iiwen 
rusak  palus  benjem,  mandjadi  indu 
aka  katjitjis  tuntang  sapa,  tumon 
awang  djari  andau  toll : 

19.  Tinai  Parao ,  radja  Misir, 
tuntang  kara  reware,  kara  man- 
tire  ,  tinai  olo  ai  samandiai ; 

20.  Kara  tanah   Arab ,  kara"    ra- 


jek.  25. 


JEREMIA. 


331 


iljiip.  tanah  Us,  kara  radjan  tanah 
Pilisti,  Askalon,  Gasa,  Ekron, 
tuntang  tisan  Asdod; 

21.  Edom  tuntang  Moab,  tinai 
olo  Anion: 

22.  Kara  radja  Tims ,  kara  radja 
Sidon ,  radjan  kara  pulau  idjii  di- 
j)ah  tasik  ; 

23.  Dedan,  Tema,  Bus,  tun- 
tang kara  olo  idjii  basukur; 

24.  Kara  radja  Arab ,  tinai  kara 
rail jau  olo  idja  halutbalnten,  awang 
melai  hong  padang  benjem; 

25.  Kara  radja  Simri,  kara  radja 
Elara  ,  karii  radja  Madai; 

2G  Kara  radja  hila  utara,  awang 
'tokep  tuntang  awang  kedjau  haia- 
haiak ,  kara  karadjaan  hapus  ka- 
lunen,  awang  aton  hundjun  petak. 
Maka  radja  Sesagh  ta  akan  mihop 
rahian  bara  kara  olo  ta. 

27.  Maka  awi  ikau  hamauh  de- 
ngan  olo  ta:  kakai  augh  Jehowa. 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom, 
Hatallan  Israel:  ihop  keton  busa- 
busau,  tuntang  muta  palus  ba- 
longkang  ,  uka  ala  keton  tau  men- 
deng  tinai  intu  baun  padang,  idjii 
liandak  impaitku  mamarak  keton. 

2S.  Maka  anion  olo  tii  djaton 
rnaku  manjambut  sangkir  tii  bara 
lengiim ,  uka  mihope ,  tii  koam 
dengan  iiwen :  kakai  augh  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom: 
djaton  tau  dia  keton  mihop  ta! 

29.  Krana  itii !  huang  lewu  idja 
injewut  tutnon  arangku  aku  ma- 
nampara  mahukum,  tau  keton  la- 
pas  bara  hukum?  Toto ,  keton 
djaton  akan  iapas  bara  hukum ; 
krana  aku  mangahau  padang  man- 
takan  olo  handiai  idjii  mukong  pe- 
tak, koan  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom.  —  (l.PdrAA'i .) 

30.  Maka  ikau  akan  manudjum 
kara  augh  toh  akan  iiwen,  sambil 


hamauh  dengae:  Jehowa  karah  nja- 
kungkong  bara  akae  gantong ,  tun- 
tang niainbo  aughe  bara  akae  me- 
lai idjii  brasih,  iii  karah  njakung- 
kong  paham  mawi  akae  melai;  iii 
karah  mahalap,  kilau  olo  pamahes, 
mawi  karii  olo  hong  petak. 

31.  Augh  lalento  tii  mandas  sa- 
ran  petak ;  krana  Jehowa  aton  per- 
karae  dengan  kara  djalahan  olo ,  iii 
handak  masara  karii  isi  samandiai; 
tuntang  kara  olo  parajap  handak 
indjuluke  akan  padang,  koan  Je- 
howa. 

32.  Kakai  augh  Jehowa  ,  Tuhan 
karii  kawan  talo  helom :  Itii !  tja- 
laka  lembut  hatuntut  hatuntut , 
bara  djalahan  idja  palus  akan  be- 
ken;  talo  badjea  paham  akan  lem- 
but bara  saran  petak. 

33.  Ta  olo  idja  impatiii  Jehowa 
karah  hakalampah  andau  tii  bara 
saran  petak  palus  sarae  silae ;  iiwen 
djaton  inatum,  djaton  iii  induari 
tuntang  ingubur ,  malainkan  iii 
mandjadi  kilau  tai  honcr  petak. — 
(7,33.) 

34.  Tangis,  karii  sakatik!  bawai 
tuntang  baring  arep  keton  hong 
kawo,  keton  idjii  kapala  kawan 
tii ,  krana  andau  keton  impatiii 
djari  sampai,  tuntang  keton  inam- 
burup;  tii  keton  akan  baiongkang 
pusit ,  kilau  sarangan  barega. 

35.  Karii  sakatik  mahin  djaton 
kca  tau  hadari ,  tuntang  kapala 
kawan  tii  djaton  kea  tau  maha- 
kan. 

30.  Tii  karii  sakatik  karah  ma- 
nangis ,  tuntang  karii  kapala  ka- 
wan tii  karah  mambawai,  basa  Je- 
howa djari  marusak  talo  urepe; 

37.  Tanae  idja  basiwoh  tuntang 
sanang  ta  djari  rusak  awi  kalason 
kasangit  Jehowa. 

38.  Kilau  singa   tabela   la  djari 


ma:.  25. 


332 


JEREMIA. 


raalihi  kalekae,  tunion  ta  tanah 
awen  djari  rusak  awi  kalason  ka- 
gagahe,  awi  kasangite  idja  hasep  ta. 


BAGI  26. 

.Teremia  indawa  uka  impatai ;  tapi  ia  lapas 
tinai  indoLop  Ahikam. 


1.  JxLaka  intu  tamparan  kara- 
djaan  Jojakim,  anak  Josia,  radja 
Juda  ,  augh  toh  sampai  bara  Jeho- 
wa,  koae: 

2.  Kakai  augh  Jehowa :  men- 
deng  ikau  hong  parantaran  human 
Jehowa,  tuntang  suman  akan  olo 
bara  kara  lewun  Juda,  awang  ta- 
raa  heta,  uka  sombajang  hong 
human  Jehowa,  kara  augh  toh, 
idja  djari  imetahku  ikau  masumae, 
ala  ikau  manapas  idja  kabawak 
augh. 

3.  Ajaajau  olo  handak  tarima 
aughm,  tuntang  genep  biti  hobah 
bara  djalae  idja  papa;  ta  aku  han- 
dak mangarajau  tagal  kapapa  ta, 
idja  handak  hapaku  hararepan  ia 
tagal  kadarhakan  gawie.  —  (36,3.) 

4.  Toh,  awi  ikau  hamauh  de- 
ngan  awen:  kakai  augh  Jehowa: 
djaka  keton  djaton  maku  manu- 
mon  aughku ,  tuntang  belom  tu- 
mon Toratku,  idja  djari  inengaku 
intu  baun  keton, 

5.  Mangat  keton  mahining  augh 
kara  rewarku,  nabi  ta,  idja  kin- 
djap  djari  injohoku  tanggoh  keton, 
tapi  djaton  kea  keton  djari  tarima 
aughe : 

6.  Ta,  maka  aku  handak  mawi 
huma  toh  kilau  Silo,  tuntang  le- 
wu  toh  akan  indu  bawak  sapan 
kara  utus  olo  hong  petak.  — 
(7,14.) 


7.  Maka  karii  imam ,  nabi  tun- 
tang olo  ara'  mahining  Jeremia  ma- 
sanan  kara  augh  ta  hong  human 
Hatalla. 

8.  Djadi,  amon  Jeremia  terai 
masanan  talo  handiai,  idja  djari 
injoho  Jehowa  ia  masanan  akan 
olo  ara,  ta  maka  kara  imam  tun- 
tang nabi  tinai  olo  ara  manawan 
ia ,  sambil  hamauh:  Ikau  patut 
impatai. 

9.  Krana  buhen  ikau  djari  ma- 
nudjum  hong  aran  Jehowa,  koam: 
huma  toh  akan  mandjadi  kilau  Si- 
lo ,  tinai  lewu  toh  karah  rusak , 
sampai  djaton  idja  biti  olo  huange? 
Palus  hapus  olo  ara  hapumpong 
mawi  Jeremia  hong  human  Je- 
howa. 

10.  Anion  kara  mantir  kapalan 
Juda  mahining  kara  perkara  ta, 
maka  awen  hagoet  bara  aka  radja 
fcama  human  Jehowa,  palus  mon- 
dok  intu  bauntonggang  taheta 
intu  human  Jehowa. 

11.  Ta  kara  imam  tuntang  nabi 
hamauh  dengan  kara  mantir  ka- 
pala,  haiak  olo  ara,  koae:  Olo 
toh  patut  hukum  impatai,  krana 
ia  djari  manudjum  mawi  lewu 
toh ,  tumon  pinding  keton  djari 
mahininge. 

12.  Tapi  tombah  Jeremia,  koae 
dengan  kara  mantir  kapala,  tun- 
tang dengan  olo  ara:  Jehowa 
djari  manjoho  aku  manudjum  ma- 
wi huma  toh ,  tuntang  mawi  lewu 
toh,  hapan  kara  augh  ta,  idja  djari 
hining  keton. 

13.  Toh,  pabudjur  dasar  tuntang 
gawin  keton,  balalu  tumon  augh 
Jehowa,  Hatallan  keton,  ta  Je- 
howa karah  mangarajau  tagal  tja- 
laka  ta,  idja  djari  insanae  mawi 
keton. 

14.  Tapi     aku ,    ita !    aku    intu 


jer.  25. 26. 


JEREMIA. 


333 


lengan  keton,  naughe  keton  mawi 
aku  tumon  kapatut  tuntang  ka- 
budjur  intu  matan  keton. 

15.  Tapi  buah  keton  katawan 
tantutantu,  anion  keton  mampatai 
aku,  toto  keton  karah  raamuat 
dalia  idja  djaton  kasalae  akan  hun- 
djun  arej)  keton ,  tinai  akan  lewu 
toll ,  tuntang  kara  olo  huange ; 
krana  toto  haliai ,  Jehowa  djari 
manjoho  aku  tanggoh  keton,  uka 
masanan  kara  augh  toh  akan  pin- 
ding  keton. 

16.  Tii,  maka  mantir  kapala  tun- 
tang kara  olo  ara  tombah  augh 
imam  dengan  nabi  ta:  Olo  toh 
djaton  patut  lrakum  matai ,  krana 
ia  djari  hakotak  dengan  ita  hapan 
aran  Jehowa,  Hatallan   ita. 

17.  Tinai  isut  bakas  tanah  aton 
mendeng,  palus  hakotak  dengan 
hapus  olo  ara,  koae: 

18.  Migha,  olo  Maresa  ta,  djari 
manudjum  djaman  Hiskia,  radja 
.Tilda,  sambil  hamauh  dengan  ha- 
pus olo  Juda,  koae:  kakai  augh 
Jehowa,  Tuhan  kara  kawan  talo 
belom:  Sion  karah  iluku  kilau 
tana  ,  tuntang  Jerusalem  akan  man- 
djadi  indu  tujok  batu ,  tuntang 
lungkoh  aka  huma  toh  akan  man- 
djadi  indu  kajuan. 

19.  Aton  kea  Hiskia,  radja  Ju- 
da ,  tinai  hapus  olo  Juda  djari 
mampatai  ia  ?  paham  haream  awen 
mikah  Jehowa,  palus  musok  intu 
baun  Jehowa,  sampai  Jehowa  ma- 
ngarajau  tagal  tjalaka  tii,  idja 
djari  insumae  mawi  awen.  Buhen 
ita  toh  handak  mamapa  hamba- 
ruan  ita  paham? 

20.  Aton  kea  idja  biti  bihin, 
idja.  manudjum  hong  aran  Je- 
howa ,  ia  ta  Uria ,  anak  Semaja , 
bara  Kiriatjearim ;  ia  ta  manu- 
djum   mawi    lewu   tuntang   tanah 


toh ,  tumon    kara    augh    Jeremia 
kea. 

21.  Maka  anion  radja  Jojakim 
tuntang  kara  mantiie  idja  hai , 
tinai  kara  kapalae  mahining  aughe 
ta,  ta  radja  handak  mampatai  iii; 
maka  amon  Uria  mahining  ta,  ia 
mikah  balalu  hadari ,  palus  sam- 
pai Misir. 

22.  Tapi  radja  Jojakim  manjoho 
olo  akan  Misir,  Elnatan,  anak 
Aghbor,  tuntang  olo  beken  tinai 
ompat  ia; 

23.  iEwen  ta  manduan  Uria  bara 
Misir ,  mimbit  ia  sampai  radja  Jo- 
jakim, maka  ia  ta  mampatai  iii 
hapan  padang,  tuntang  manganan 
hantue  lakau  karii  kubur  olo  pa- 
njelat. 

24.  Maka  lengan  Ahikam,  anak 
Sapan,  hindja  Jeremia,  bela  ia 
injaragh  akan  lengan  olo  ara ,  uka 
impataie.  —  (2.Radja22,12.) 


BAGI  21. 

Juda  tuntang  kara  djalahan  olo  idja 
halcaliling  heta  djaton  tau  din  mamrnda 
Babel. 


1.  -Lntu  tamparan  karadjaan  Jo- 
jakim ,  anak  Josia,  radja  Juda, 
augh  djetoh  sampai  Jeremia  baia 
Jehowa,  koae: 

2.  Kakai  augh  Jehowa  dengang- 
ku :  Tampa  ugar  akam  tuntang 
talie,  kepan  ta   intu  tekokm. 

3.  Palus  pait  ta  akan  radja 
Edom ,  tuntang  akan  radja  Moab, 
radjan  olo  Amon ,  radja  Tirus , 
radja  Sidon ,  hapan  lengan  saro- 
hae ,  idja  tanggoh  Sedckia ,  radja 
Juda  hong  Jerusalem.  —  (25,21.) 

4.  Soho  sarohae  tii  masuman 
akan    karii    tuan     ai:   kakai    augh 


jer.  2(i.  27. 


334 


JEEEMIA. 


Jehowa ,  Tuhan  kara,  kawan  talo 
belom ,  Hatallan  Israel .  patut  ke- 
ton  masuman  akan  tuan  keton 
kakai : 

5.  Aku  djari  manampa  petak , 
tuntang  kara  olon  ,  tinai  kara  meto 
idja  hundjun  hapas  petak,  hapan 
kwasangku  idja  had ,  tuntang  le- 
ngangku  idja  indjudjuku,  palus 
aku  manenga  ta  akan  barangai  olo 
tumon   kabudjur  intu  matangku. 

6.  Maka  toh ,  aku  djari  ma- 
nenga kara  tanah  ta  intu  lengan 
]\Tebukadnesar,  radja  Babel,  re- 
warkii  ta ;  kara  meto  padang  kea 
mahin  djari  inengaku  akae,  uka 
manerapo  ia.  —  (Dan.2,d7.) 

7.  Tinai  kara  djalahan  olo  akan 
manempo  ia,  tuntang  anake tuntang 
asoe ,  njamah  katika  tanah  ai  kea 
sampai  ;ta  maka  ara  utus  olo  ba- 
kapal ,  tuntang  ara  radja  hai  karah 
mahadjipen  ia. 

8.  Djadi  genep  utus  olo,  tun- 
tang  genep  karadjaan,  idja  djaton 
maku  manempo  Nebukadnesar ,  ra- 
dja Babel  ta,  tuntang  djaton  maku 
manjontop  tekoke  penda  ugar  radja 
Babel :  maka  utus  olo  ta  aku  han- 
dak  manggapie  hapan  padang,  lau 
tuntang  peres,  koan  Jehowa,  sam- 
pai aku  djari  mampalomos  olo  ta 
hadjatnban  lengan  ai. 

9.  Tagal  ta  ala  tarima  augh 
kara  nabin  keton,  augh  kara  nu- 
djum  ,  kara  olo  panupi ,  olo  idja 
pita  hulubalang  tuntang  tawan 
pampatah  dewa ,  idja  hamauh  de- 
ngan keton ,  koac :  keton  djaton 
akan  manempo  radja  Babel  ta. 

10.  Krana  olo  ta  manudjum  tan- 
djaroe  akan  keton ,  uka  mimbit 
keton  kedjau  bara  tanah  keton , 
sampai  aku  manganan  keton,  pa- 
lus keton  rasak. 

11.  Tapi  utus   old    ta,  idja   ma- 


njontop tekoke  penda  ugar  radja 
Babel,  palus  manempo  ia,  utus 
olo  ta  handak  injohoku  melai  intu 
tanahe,  koan  Jehowa,  ia  karah 
ma  Ian  beta  tuntang  melai  huange. 

12.  Lirabah  ta  aku  hakotak 
dengan  Sedekia,  radja  Juda,  tu- 
mon kara  augh  toh,  koangku: 
Sontop  tekokm  mamenda  ugar 
radja  Babel ;  awi  manempo  ia  tun- 
tang olo  ajue ,  ta  keton  akan  be- 
lom. 

13.  Krana  buhen  keton  handak 
matai ,  ikau  tuntang  kara  olo 
ajum,  awi  padang,  lau  tuntang 
peres?  tumon  djari  augh  Jehowa 
tahiu  genep  utus  olo,  idja  djaton 
maku  manempo  radja  Babel  ta. 

14.  Toh  ,  ala  keton  tarima  augh 
kara  nabi  ta,  idja  masanan  akan 
keton,  koae:  keton  djaton  akan 
manempo  radja  Babel  ta ;  —  krana 
awen  manudjum  taudjaroe  bewai 
akan  keton. 

15.  Krana  aku  djaton  djari  ma- 
njoho  awen,  koan  Jehowa,  tapi  iii 
manudjum  tandjaroe  hapan  arang- 
ku,  nakara  aku  manganan  keton. 
palus  keton  rusak ,  tuntang  kara 
nabi  ta,  idja  manudjum  akan  ke- 
ton. 

16.  Tinai  aku  hamauh  dengan 
kara  imam ,  tuntang  hapus  olo 
ara,  koangku:  Kakai  augh  Jeho- 
wa: ala  keton  tarima  augh  kara 
nabin  keton,  idja  manudjum  akan 
keton,  koae:  toto,  ramon  human 
Jehowa  ta  karah  badjeleng  ilian 
tinai  bara  Babel;  krana  olo  ta  ma- 
nudjum tandjaroe  bewai  akan  ke- 
ton. —  (28,3.) 

17.  xEla  keton  harap  aughe.  ma- 
lainkan  awi  keton  manempo  radja 
Babel ,  ta  keton  karah  belom ; 
krana  buhen  lewn  toh  akan  indu 
rusak  bewai  .J 


JER.  21. 


JKRIZMIA. 


335 


18.  Tapi  Lo  ta'  toto 
nabi,  augh  Jehowa  toto 
intu  is,  kalah  toh   ia    blaku  intu 

a,  Tuhan  kara  kawan  talo 
belom ,  mangat  ramo  ta .  idja  ■ 
hong  human  Jehowa  tuntang  intu 
human  radja  Juda,  awang  kata- 
pasan  hong  Jerusalem,  ala  kea 
tamput  irampas  akan  Babel, 

19.  Krana   kakai  augh  Jehowa, 
i    kara    kawan    talo    belom, 

tahiu  toros  hai  ta,  tahiu  talaga- 
tup  tuntang  kara  rakar  ta, 
tahiu  tisan  kara  ramoe  ta,  idja 
katapasan  hong  lewu  toll .  — 
(2./tW/«24,14;25,13.) 

20.  Idja  hindai  djari  irampas  Ne- 
bukadnesar,  radja  Babel,  metoh 
ia  manamput  Jeghonia,  anak  Jo- 
jakim,  radja  Jnda.  bara  Jerusa- 
lem tawauan  akan  Babel,  haiak 
kara  olo  hai    hong  Juda  tuntang 

ialein; 

2  I .  Toto ,  kakai  augh  Jehowa  , 
Tuhan  kara"  kawan  talo  belom, 
'hra'daii  Israel,  tahiu  kara  ramo 
t.i.  idja  katapasan  intu  human 
Jehowa,  tuntang  intu  human  ra- 
Juda,  tinai  hong  Jerusa- 
lem : 

22.  Akan  Babel ,djeta  karah  inam- 
put, palus  akan  melai  heta,  sam- 
pai  katika,  amon  aku  karah  ma- 
riahiu  ta  tinai,  koan  Jehowa:  ka- 
tika ta  aku  handak  mimbit  ta  ti- 
nai .  palus  halalian  ta  tinai  akan 
aka  toll. 


BAG!  28. 

Hananja  manamljaro;  hukume  iusanau 
Jeremia. 


1.  JJjadi ,  intu    njelo   tii  kea. 
kahum  tamparan    karadjaan  Sede- 


kia,  radja  Juda,  intu  njelo  Spat, 
bulau  lima,  maka  Hananja,  anak 
Asur,  nabi  tii  idja  bara  (ribeon, 
hamauh  dengangku  hong  human 
Jehowa,  intu  baun  kara"  imam  tun- 
tang olo  ara  samandiai ,  koae : 

2.  Kakai  augh  Jehowa ,  Tuhan 
kara   kawan  talo    belom,  Hatallai 
Israel :    aku    djari   mamelek    ugar 
radja    Babel. 

3.  Dua  njelo  hindai  maka  aku 
handak  halalian  akan  aka  toh  kara 
ramon  human  Jehowa,  idja  djari 
irampas  Nebukadnesar ,  radja  Ba- 
bel ,  bara  aka  toh ,  idja"  imbite 
akan  Babel.  —  (27,19.) 

4.  Tinai  aku  hanclak  mimbit 
Jeghonia,  anak  Jojakim,  radja 
Juda ,  tuntang  olo  handiai ,  idja 
inamput  tawanan  bara  Juda,  idja 
sampai  Babel ,  buli  kaleka  toh  ti- 
nai, koan  Jehowa:  krana  aku  han- 
dak   mamelek    ugar    radja     Babel 

ta. 

5.  Ta  nabi  Jeremia  hamauh  de- 
ngan  nabi  Hananja ,  intu  baun 
kara  imam ,  tuntang  intu  baun 
olo  ara  handiai,  idja  mendeng 
hong  human   Jehowa  ; 

0.  Koan  nabi  Jeremia:  Amen, 
kalah  Jehowa  malaluse !  kalah  Je- 
howa mandahen  karri  aughm,  idja 
djari  inudjum  awim ;  mangat  ia 
halalian  kara  ramon  human  Jeho- 
wa ,  tuntang  mimbit  olo  handiai . 
awang  djari  inamput  tawanan  .  buli 
bara  Babel  akan  ilka  toh. 

7.  Tapi  toh,  hiuing  ikau  augh 
djetoh  ,  idja  insumangku  intu  pin- 
dingm,  tinai  intu  pinding  olo  ara. 

8.  Ara  nabi  djaman  horan ,  idja 
helo  bara  aku  tuntang  bara  ikau, 
djari  manudjum  parang,  tjalaka 
tuntang  peres  mawi  ara  tanah . 
tuntang  ara  karadjaan  awang  hai: 

9.  Toh  ,  amon   nabi   manudjum 


J,:::    27.  28. 


336 


JEREMIA. 


kasanang ,  tuntang  augh  nabi  ta 
tulus  kea,  ta  nabi  ta  karah  kase- 
nan,  djaka  Jeho"wa  toto  djari  ma- 
njoho  ia. 

10.  Ta,  maka  nabi  Hananja  meng- 
kak  ugar  ta  bara  tekok  nabi  Je- 
remia, sainbil  mamelek  ta. 

11.  Tuntang  Hananja  hamauh 
intu  baun  olo  ara' ,  koae :  Kakai 
augh  Jehowa:  kalotoh  aku  handak 
mamelek  ugar  Nebukadnesar,  ra- 
dja  Babel,  limbah  hapus  dua  njelo, 
palus  mengkak  ta  bara  tekok  kara 
utus  olo.  Maka  nabi  Jeremia  hago- 
et  buli  akae. 

12.  Tapi  augh  Jehowa  sampai 
Jeremia,  limbah  nabi  Hananja 
djari  mengkak  mamelek  ugar  ta 
bara  tekok  nabi  Jeremia,  koae: 

13.  Lius,  suman  akan  Hananja, 
koam:  kakai  augh  Jehowa:  ugar 
kaju  djari  imelekm ,  toh  ikau 
akan  manampa  ugar  sanaman  ma- 
nganti  djeta. 

14.  Krana  kakai  augh  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom , 
Hatallan  Israel:  Aku  djari  mang- 
kepan  ugar  sanaman  intu  tekok 
kara  djalahan  olo  toh,  uka  ia  ma- 
nempo  Nebukadnesar,  radja  Ba- 
bel: djaton  tau  dia  olo  manempo 
ia ,  krana  kara  meto  padang  kea 
mahin  djari  inengaku  akae. 

15.  Maka  koan  nabi  Jeremia 
dengan  nabi  Hananja:  Hining  toh 
Hananja!  Jehowa  djaton  djari  ma- 
njoho  ikau ,  baja  ikau  kabuatm 
djari  mampaharap  olo  toh  ha  pan 
tandjarom. 

16.  Tagal  ta  kakai  augh  Jeho- 
wa :  Ita  !  aku  mambaring  manga- 
nan  ikau  bara  petak ;  njelo  djetoh 
ikau  akan  matai ,  basa  ikau  djari 
hamauh ,  muas  olo  dengan  Je- 
howa. 

17.  Tumon  ta  nabi  Hananja  ma- 1 


tai    hong    njelo     djeta    kea ,    intu 
bulan   udju. 


BAGI  29. 

Surat  Jeremia  impaite  akan  kara  olo 
.Tuda  idja  tawanan  hong  Babel,  masuman 
kapatut  gawie  akan  awen. 


1.  iuLaka  djetoh  kara  augh  su- 
rat ta,  idja  impait  nabi  Jeremia 
bara  Jerusalem  akan  kara  mantir 
kapala  awang  djari  tamput  tawa- 
nan,  tinai  akan  kara  imam,  nabi, 
tuntang  akan  hapus  olo  ara,  idja 
djari  tawanan  awi  Nebukadnesar 
bara  Jerusalem  akan  Babel. 

2.  Limbah  bara  radja  Jeghonia, 
tuntang  sawan  radja,  tuntang  man- 
tir dalam,  tinai  kara  mantir  kapala 
hong  Juda  dengan  Jerusalem,  haiak 
kara  tukang  kaju  dengan  tukang 
sanaman  djari  nihau  bara  Jerusalem. 
~(2.Radja2i,15.) 

3.  Ia  inainpait  surat  ta  hadjam- 
ban  lengan  Elasa ,  anak  Sapan , 
awen  dua  Gemarja ,  anak  Hilkia  , 
idja  injoho  Sedekia,  radja  Juda. 
akan  Babel,  tanggoh  Nebukad- 
nesar, radja  Babel.  Maka  kakai 
aughe : 

4.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom,'  Hatallan 
Israel,  dengan  kara  olo  tawanan, 
idja  djari  injohoku  tawanan  bara 
Jerusalem  akan  Babel. 

5.  Pangun  huma,  aka  keton  tau 
melai,  awi  mambulan  kabon,  ma- 
ngat  tau  kuman  buae; 

6.  Awi  masawa,  mangat  manak 
hatua'  bawi,  tinai  pasawa  anak  ke- 
ton idja  hatua ,  tuntang  pabaua 
anak  keton  idja  bawi,  mangat  ia 
kea  manak  hatua  bawi,  dahangda- 
hanga  beta,  uka  ala  muuos. 


jer.  28.29. 


JEREMIA. 


7.  Gau   kahalap  akan  lewu  ta,|    15.  Basa    koan    keton:    Jehowa 
iiljii  akan   heta  aku   djari  manjoho I djari   mampendeng   ara   nabi  akan 
keton   tawanan,    haiak    laku    akae  ikiii  hong  Babel. 
jntu  Jehowa,  krana  huang  berkat     16.  Tagal  tii  kakai  augh  Jehowa 
ai  keton  kea  tampul   bara  berkat.  tahiu  radja  tii,  idja  mondok    hun- 

cljun  padadusan  Dawid,  tinai  tahiu 
kara  oln  idja  melai  hong  lewu  toll, 
iii  tii  kara  paharin  keton,  idja  dja- 


8.  Krana  kakai  augh  Jehowa . 
Tuhan  karii  kawan  talo  belom, Ha- 
tallan  Israel:  .  Kla  keton  maku 
imunga  karii  nabi  tuntang  nudjum, 
iiljii  marak  keton,  tinai  ala  tarima 
olo  panupi  bans  keton,  idja  injo- 
ho  keton  nupi  akan  keton.  —  (14, 
14.) 

9.  Krana  olo  tamanudjum  tan 


ton   djari    tampul    tawanan    haiak 
dengan  keton; 

17.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
karii  kawan  talo  belom:  Tofo,  aku 
liandak  manjoho  padang,  lau  tun- 
tang  peres    manjangkelang  iiwen  ; 


djaroe  hapan  arangku;   aku  djatonj tinai  aku  handak  mawi  iiwen  kilau 

djari  manjoho  ia,  koan  Jehowa.      |bua  korraa  awang   papa,  idja  dja- 

10.  Krana   kakai    augh  Jehowa:  ton    tarakinan   tagal    kapapae.   — 


Toto,  amon  udju  pulu  njelo  djari 
ha  pus  hong  Babel,  ta'  aku  liandak 
manjupa  keton ,  tuntang  malalus 
augh  asingku  akan  keton  ,  balalu 
halalian  keton  tinai  akan  aka  toll. 
-(25,11.) 

11.  Krana  aton  bewai  ])ikirku 
akan  keton,  koan  Jehowa,  pikir 
kasanang,  tapi  djaton  jiikir  tjala- 
ka,  aku  handak  malalus  tii  akan 
keton  dapit  tumon  kaharap  keton. 

12.  Ta  keton  karah  blaku  intu 
aku.  tuntang  lius  musok  aku, 
maka  aku  handak  tarima  augh  ke- 
ton. 

13.  Keton  karah  manggau  aku 
]>alus  sondau ,  asal  keton  manggau 
aku  hapan  salepah  atiii.  —  (b.Mos. 
4,29.) 

14.  Maka  aku  liandak  injondau 
keton,  koan  Jehowa,  tuntang  aku 


24,8.) 

18.  Tuntang  aku  handak  manja- 
sah  likut  olo  ta  hapan  padang,  lau 
tuntang  peres,  tinai  aku  handak 
manamburup  ia  kumbangkumbanga 
akan  kara  karadjaan  hong  petak , 
mandjadi  indu  sapa  tuntang  karu- 
sak ,  tinai  indu  aka  katjitjis,  haiak 
indu  tawah  kara  utus  olo,  idja  akan 
beta  aku  djari  maharak  iii. 

19.  Basa  iiwen  ta  djaton  djari 
manumon  aughku,  koan  Jehowa, 
metoh  aku  djari  kindjap  manjoho 
kara  rewarku,  nabi  ta,  tanggohia; 
tapi  keton  djaton  maku  maliining, 
koan  Jehowa. 

20.  Tapi  kalah  keton  handiai , 
idja  djari  tamput  tawanan ,  idja 
djari  injohoku  bara  Jerusalem  akan 
Babel,  hining  keton  augh  Je- 
howa ! 


handak paterai  keton  tawanan,  tinai I    21.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
handak    mamumpong     keton    bara  kara  kawan    talo  belom,    Hatallan 


karii  utus  olo,  bara  karii  kaleka, 
iiljii  akan  hetii  aku  djari  maharak 
keton ,  koan  Jehowa ;  tuntang  aku 
handak  halalian  keton  buli  iika  tii 
tinai,  idjii  bara  heta  aku  djari  ma- 
il oho  keton   tawanan. 


Israel,  tahiu  Aghab,  anak  Kolaja. 
tinai  Sedekia ,  anak  Maaseja,  idja 
manudjum  manandjaro  akan  keton, 
hapan  arangku:  Itii!  aku  handak 
mandjuluk  iiwen  dua  tii  akan  lengan 
Nebukadnesar,    radja  Babel;  ia  ta 


15 


jer    29. 


338 


JEREMIA. 


karah  marapatiti  awen  intu  baun  ke 
ton.  —(27,10.) 

22.  Tuntang  kara  olo  Juda,  idja 
tawanan  hong  Babel ,  karah  ma- 
njewut  ia  indu  tanding  sapa,  koae: 
kalah  Jehowa  mawi  keton  kilau 
Sedekia  awen  dua  Aphab,  idja 
matiii  injehai  radja  Babel  belobe- 
lom. 

23.  Basa  awen  tii  paham  marajap 
hong:  Israel,  tuntane  habandona: 
dengan  sawan  kolae,  tinai  masuman 
augh  tandjaro  hapan  araugku,  idjii 
djaton  djari  imetahku  iii ;  aku  idja 
katawan  ta  ,  tuntang  idja  saksie , 
koan  Jehowa. 

24.  Tinai  ikau  akan  hamauh  ma- 
wi Semaja,  olo  Nehalam  ta: 

25.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom ,  Hatallan 
Israel :  basa  ikau  djari*  mampait 
surat  hapan  aram  akan  olo  ara 
idja  hong  Jerusalem,  tuntang  akan 
iScpanja.  anak  Maaseja ,  imam  hai 
ta ,  tinai  akan  kara  imam  awang 
beken ,  idja  kalotoh   aughe  : 

2Q.  Jehowa  djari  manampa  ikau 
mandjadi  imam  gantin  imam  Joja- 
da ,  uka  keton  mangapala  human 
Jehowa,  mingat  kara  olo  gila  ta, 
idjii  mangarasau  manjewut  arepe 
nabi ,  mangat  manutup  tuntang 
mamanga  iii. 

27.  Toh  ,  buhen  ikau  djaton  ma- 
djar  Jeremia,  olo  Anatot  tii ,  idja 
manjewut  arepe  nabi  intu  ke- 
ton P 

26.  Krana  ia  djari  manjoho  olo 
tanggoh  ikai  hong  Babel,  masanan 
kalotoh:  tawanan  ta  tahi  hintlai ; 
pangun  bewai  huma ,  tuntang  me- 
lai  heta ,  imbul  pambulan ,  kuman 
buae. 

29.  Maka imam Sepania djari  mam- 
basa  surat  ta  intu  pinding  nabi 
Jeremia. 


30.  Tagal  ta  augh  Jehowa  sam- 
pai  Jeremia,  koae: 

31.  Soho  olo  tanggoh  awen  idjii 
tamput  tawanan  ta ,  sanan :  kakai 
augh  Jehowa  tahiu  Semaja,  ohv 
Nehalam :  Basa  Semaja  djari  ma- 
nudjum  akan  keton ,  alo  aku  dja- 
ton djari  manjoho  iii,  sambil  mam- 
paharap  keton  intu  tandjaroe, 

32.  Tagal  tii,  maka  kakai  augh 
Jehowa  :  itii !  aku  handak  mamaliih 
mawi  Semaja ,  olo  Nehalam  tii . 
tuntang  panakae,  sampai  djaton  idjii 
biti  hindai  akae ,  idjii  melai  intu 
marak  utus  olo  toh ,  tinai  djaton 
ia  akan  mita  kahalap  ta ,  idjii  han- 
dak ilaluskuintu  djalahanoloajung- 
ku,  koan  Jehowa;  krana  iii  djari 
niuas  olo  denffan  Jehowa. 


BAG!  30. 

Limbah  tjalaka  idja  paham  djalahan  olo 
ain  Hatalla  kariih  indohop,  tinai  Kadjae 
idjii  toto  kariih  marentah   ia. 


1.  JJjetoh  augh  Jehowa,  idjii 
sampai  Jeremia ,  koae : 

2.  Kakai  augh  Jehowa,  Hatal- 
lan Israel:  bintik  kara  augh  tii, 
idjii  djari  insumangku  akam,  huang* 
surat. 

3.  Krana  itii!  katika  aton  du- 
mah ,  koan  Jehowa ,  tii  maka  aku 
handak  paterai  djalahan  olo  ajung- 
ku,  Israel  tuntang  Juda  tii,  tawa- 
nan, koan  Jehowa,  tuntang  aku 
handak  halalian  awen  buli  tan  all  tii 
tinai,  idjii  djari  inengaku  akanta- 
toe ,  mangat  iii  akan  manjores  ta. 

4.  Maka  djetoh  kara  augh,  idjii 
djari  insanan  Jehowa  tahiu  Israel 
tuntang  Juda. 

5.  Krana    kakai   augh  JehoAva: 


jer.  29.  3 ). 


JERKMIA. 


339 


Ita  mahining  augh  pampikiih,  uras 
panariiwen ,  tapi  djaton  kasanang! 

6.  lsek,  ingat,  tau  olo  hatuii 
piihii  manak?  Maka  kilen  tinai  aku 
mitii  kara  olo  hatuii  lii  murut  ka 
bange .  kilau  olo  bawi  idja  han- 
dak  luas .  tinai  ampin  haue  uras 
kalas  lali? 

7.  Pajah!  andau  tii  babehat  ha- 
!iai,  djaton  pudji  kalotii;  djetaka- 
tika  kadjaka  akan  Jakob:  tapi  iii 
akan  ilapas  kea  bara  tit. 

8.  Krana  intu  andau  tii,  koan 
Jehowa,  Tuhan  kara"  kawan  talo 
belom ,  aku  handak  mamelek  ugar 
bara  tekokm,  tuntang  manggeto  pa 
song  bara  lengam  ,  nakara  olo  be- 
ken  djaton  akan  maliadjipen  ikau 
hindai. 

9.  Tapi  iiwen  karah  manempo 
Jehowa .  Hatallae,  tinai  radjae  Da- 
wid  tii,  idjii  handak  impalembut- 
ku   akan   awen. 

10.  Tagal  tii  iila  mikah  ,  ikau,  o 
cewarku  Jakob,  koan  Jehowa,  iila 
taraweii,  joh  Israel!  krana  itii! 
aku  handak  maliwus  ikau  bara  ta- 
nah  idja  kedjau  ,  tuntang  panakam 
bara  tanah  iikae  tawanan;  tii  Jakob 
akan  buli,  belom  sanang  tuntang 
landang,  djaton  idja  akan  mana- 
rawen  iii. 

11.  Krana  aku  mampahaiak  ikau, 
koan  Jehowa,  handak  maliwus  ikau; 
krana  aku  handak  mampaloinos  kara  i 
olo  kapir  tii,  idjii  marak  awen  aku 
djari  manganan  ikau ;  tapi  aku  dja- ; 
ton  handak  mampalomos  ikau,  baja 
aku  handak  madjar  ikau  ombeom- 
bet,  bela  ikau  mado  arepm  brasih, 
djaton  kasalam. 

12.  Krana  kakai  koau  Jehowa: 
Peresm  tii  papa  haliai ,  tuntang 
himangm  djaton  tau  halit. 

13.  Djaton  idjii  biti,  idja  batokiii 
nguan  lutam ,  tatamba  djaton  aim. 


14.  Kara'     kapatohm     ngalapean 

ikau,  djaton  j)araba  ikau,  krana 
aku  djari  mamukul  ikan  kilau  ma- 
mukul  musoh,  hapan  djara  katulas, 
djeta  tagal  kadarhakam  idjii  paham, 
basa    dosam   kutoh  kariie. 

15.  Buhen  ikan  mambawai  tagal 
peresm,  tuntang  tagal  kapaham  idja 
baka  matiii?  tagal  kahain  kadar- 
hakam, tinai  tagal  dosam  idja  ku- 
toh kariie  aku  djari  mawi  ikau  ka- 
lotii. 

1(5.  Maka  kara  olo  idjii  djari  ku- 
man  ikau  akan  kinan  kea :  kara 
idjii  djari  mandjakii  ikau  akan  ta- 
wanan ;  kara  olo  idjii  djari  maram- 
pas  ikau  akan  irampas  tinai ,  tun- 
tang olo  handiai  idjii  djari  manarik 
ikau  aku  handak  mandjuluke  indu 
inarik  kea. 

17.  Krana  aku  handak  mainpa- 
njurong  akam  tuntang  mampahalit 
himangm,  koan  Jehowa;  basa  olo 
manggarii  ikau :  idjii  inganan  tii, 
Sion  djaton  olo  tahiue  hindai. 

18.  Kakai  augh  Jehowa:  Itii! 
aku  handak  patera!  kara  tingkap 
Jakob  tawanan,  tinai  aku  handak 
masi  kara  akae  melai,  lewue  tii  ka- 
rah imangun  tinai  hong  lungkohe. 
tuntang  huma  sombajang  tii  impen- 
deng  tumon  ampie  solake. 

19.  Bara  hetii  kariih  lembut  augli 
tara  tuntang  njanji;  krana  aku 
handak  mangapal  ia,  tuntang  dja- 
ton haliai  iii  munos;  aku  handak 
mampahai  iii,  tapi  djaton  haliai  ia 
naniha. 

20.  Panakae  kariih  maiuljadi  ki- 
lau djaman  horan,  tuntang  ungkup 
olo  tii  kariih  indiihen  intu  baung- 
ku ,  tinai  aku  handak  mamalah 
mawi  kara  olo  idjii  mararat  ia. 

21.  la,  idjii  aka  kahaie  tii,  karah 
lembut  bara  iiwen  ,  Idjii  niaren- 
tah     tii    kariih    blua     bara    bentok 


15 


R* 


JEK.    30. 


340 


JERKMIA. 


awen,  ia  ta  hantlak  injohoku  mang- 
gapi ,  tinai  ia  karah  marantep  aku ; 
krana  awe  ia  ta,  idja  mandal ,  uka 
tau  manggapi  aku?  koan  Jehowa. 

22.  Maka  keton  akau  mandjadi 
djalahan  olo  ajungku.  tuntang  aku 
toh  haiidak  mandjadi  Hatallan  ke- 
ton. 

23.  Ita  !  riwut  barat  Jehowa  ka- 
rah duinah  manjangit,  talo  badjea 
paham  sawosawoh,  palus  lawo  mawi 
takolok  olo  darhaka. 

24.  Kalason  kasangit  Jehowa  ta 
djaton  akan  terai,  sampai  iii  djari 
malalus  kahandak  atiiie.  Dapit  in- 
tu  katatesan  kara  andau  keton  ka- 
rah min gat  tuntang  harati  ta. 


BAGT  31. 

Hapus  utns  olo  ain  Hatalla  karah  sa- 
lamat,  Hatalla  liandak  manampa  djandji 
tali  eta  akan  awen. 


1 .  JVatika  ta  kea ,  koan  Jeho- 
wa .  aku  handak  indu  Hatallan  kara 
hamputan  olo  Israel ,  tuntang  olo 
ta  akan    indu  djalahan  ajungku. 

2.  Kakai  augh  Jehowa:  Olo  idjii 
katapasan  bara  padang ,  djari  son- 
dau  asi  hong  padang  tunis  benjem, 
ia  ta  Israel;  aku  handak  hagoet 
inampalandang  iii. 

3.  Bara  kedjau  bewai  Jehowa 
djari  mamala  akangku.  Toto,  aku 
djari  sinta  ikau,  sintangku  palus 
katatahi,  tagal  ta  aku  djari  mam- 
bet  ikau  hapan  asi  marantep  aku. 

4.  Toh,  maka  aku  handak  ma- 
ngapal  ikau  tinai ,  ta  ikau  toto 
bakapal ,  o  budjang  bawi ,  Israel ; 
ikau  karah  ramirami  bagandang  ti- 
nai, omba  olo  busik  bagandut. 

5.  Ikau  akan  mimbul  pambulan 
anggor  tinai  hundjun  bukit  Sama- 


ria,  maka    olo    idja    mambulan  ta 
akan  kuman  buae  kea. 

6.  Krana  katika  karah  dumah , 
amon  kara  olo  djadjaga  hong  bu- 
kit Epraim  mantehau ;  has ,  tatap 
keton  ,  ita  hagoet  akan  Sion,  tang- 
goh  Jehowa,  Hatallan  ita. 

7.  Krana  kakai  augh  Jehowa : 
Handjahandjak,  lahap  tagal  Jakob, 
basasurak  tagal  kapalan  kara  olo 
kapir  !  ambo  augh  mantehau,  njanji 
tuntang  hamauh  :  o  Jehowa,  liaga 
olo  ajum ,   Israel  idja  katapasan  tii. 

8.  Toto,  aku  handak  manduan 
olo  ta  bara  tanah  hila  utara,  han- 
dak mamumpong  ia  bara  hapus 
saran  petak ,  tuntang  kara  olo  ba- 
buta  dengan  olo  kait,  kara  olo 
batihi  tuntang  idja  haru  luas  awang 
marak  awen;  sampai  karaan  haliai 
awen  karah  buli  knntoh. 

9.  Haiak  manangis  awen  karah 
dumah  tuntang  blaku  doa,  ta  aku 
handak  magah  ia ,  mimbit  ia  sam- 
pai tahasak  danum  ,  mahoroe  dja- 
lan  ram])ar ,  akae  djaton  tau  tan- 
tarang,  krana  aku  puna  bapa  Israel, 
Epraim  ta  anakku  idja  bakas.  — 
(50,4.)  _ 

10.  Hining  augh  Jehowa,  o  kara 
olo  kapir !  suman  akan  kara,  pulau 
idja  kedjau ,  sambil  hamauh :  ia , 
idja  djari  manamburup  Israel,  han- 
dak mamumpong  ia  tinai,  tuntang 
handak  manonggo  ia  kilau  sakatik 
manonggo  kawan  ai. 

11.  Krana  Jehowa  djari  manewus 
Jakob,  tuntang  djari  maliwus  ia 
bara  lengiin  olo  ,  idja  abas  bara  ia  ; 

12.  Tagal  ta  awen  karah  dumah, 
haiak  basasurak  hong  bukit  Sion, 
batawotawon  ia  karah  dumah  tang- 
goh  ramo  panengan  Jehowa,  tang- 
goh  gendom  tuntang  anggor,  ti- 
nai undus ,  tabiri  sapi ,  tuntang 
hambaruae  karah  mandjadi  kilau  ka- 


jeu.  30.  31. 


.UK  KM  I  V. 


34 1 


bon  idjii  injiram,  djaton   akan  nga- 
rising  tinai. 

13.  Tii  kara  budjang  bawi  karah 
ramirami  bagandut ,  tinai  budjang 
hatua  tuntaug  olo  bakas  haiahaiak; 
krana  aku  handak  malih  tatume 
mandjadi  kahandjak,tuntang  handak 
mampong  iii,  haiak  mampahandjak 
ia  lirabah  karii  kapahae  ta. 

14.  Aku  handak  mameda  atiii 
kara  imam  hapan  enjak,  tinai  dja- 
lahan  olo  ajungku  karah  tohok  awi 
kutoh  ramongku ,  koan  Jehowa. 

15.  Kakai  augh  Jehowa:  Aton 
lembut  hong  Rama  augh  tatum, 
augh  tangis  paham  haliai;  Rahel 
rnanatum  tagal  anake.  tuntang  ia 
djaton  raaku  iampong  tagal  anake, 
basa  djeta  djaton  hindai.  —  (1. 
Mo*.35,19.M*tf.2,18.) 

16.  Tapi  kakai  augh  Jehowa: 
Sarenan  tangism,  terai  djohon  ma- 
tam ,  krana  kapaham  ta  toto  aton 
balahe,  koan  Jehowa;  krana  awen 
ta  karah  buli  baia  tanah  musohe. 

17.  Krana  akan  kara  panakam 
aton  kutoh  kaharape ,  koan  Jeho- 
wa ,  krana  panakam  akan  buli  ta- 
nah ajue. 

18.  Aku  djari  mahining  bewiii 
Epraim  masuman  kapahae,  koae : 
ikau  djari  mandjara  aku,  aku  toto 
indjara  kilau  sapi  tabela  .  idja  hin- 
dai impalinek.  Obah  aku,  tii  aku 
toto  hobah ,  krana  ikau  Jehowa  , 
Hatallangku.  —  (17,44.) 

19.  Toto  ,  limbah  aku  iobah.  aku 
djari  nianjasal ,  tinai  limbah  aku 
djari  kasene  arepku,  aku  mamantu 
bitingku  tuntang  mahatnen  ;  toto , 
aku  njukok,  basa  aku  indu  manang- 
gong  kahawen  tagal  karajapku  pe- 
sangku   tabela. 

20.  Dia  Epraim  anakku  idjaingi- 
lakku?  dia    iii  idjii  anak    iika   hu 
angku?    Krana    aku   iningat  bewai 


talo  idjii  djari    insanangku    akae, 
tagal  tii  huangku   blasut   dengae , 

djaton    tail    dia  aku    masi  iii .    koan 
Jehowa.  —  (/Zos.11,8.) 

21.  Tampa  kata,  pendeng  toros 
akam,  awi  manintu  atiiim  akan 
djalan  tii,  idjii  djari  ihorociu:  bu- 
li tinai,  o  budjang  bawi,  Israel. 
buli  tinai  akan  karii  lewum  djetoh  ! 

22.  Kilen  katahie  ikau  handak 
namuiii,  o  anak  bawi  idjii  parisang 
siasiar?  krana  Jehowa  djari  manam- 
pa  talo  taheta  hong  petak :  sawii 
akan   mamalok  banae  tinai. 

23.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhaii 
kara  kawan  talo  belom,  Hatallan 
Israel:  Augh  toh  tinai  olo  kariih 
hapae  hong  tanah  Juda ,  tuntang 
hong  karii  lewue,  amon  aku  mani- 
paterai  tawanae :  kiilah  Jehowa  mam- 
berkat  ikau  ,  joh  aka  katetek,  ikau 
bukit  idjii  brasih!  — (29,14.) 

24.  Juda  tuntang  kara  olo  le- 
wun  ai  samasama  akan  melai  beta, 
olo  malan  tuntang  olo  idjii  gojang- 
gapa  dengan  kawan  metoe. 

25.  Krana  aku  handak  mameda 
hambaruan  idjii  ujuh,  tinai  mamuas 
kara  hambaruan  awang  kapaha . 
—  (Jfatt.11,28.) 

26.  Tagal    ta   aku    djari    misik 
haiak    bilikbalingaii .   tapi   tirohku 
tii  paham  bakalis. 

27.  Ita !  andaue  aton  dumab . 
koan  Jehowa  ,  ta  aku  handak  mam- 
panak  ungkup  Israel  tuntang  ung- 
kup  Juda,  olon  tuntang  meto. 

28.  Sama  kilau  aku  djari  mang- 
karena  gawingku  tagal  olo  ta,  uka 
marunap,  mangarak,  mandarai,  ma- 
rusak  tuntang  mawi  tjalaka,  kalota 
kea  aku  handak  mangkareuii  ga- 
wingku tagal  olo  tii,  ukamamang- 
un  haiak  mimbul,  koan  Jehowa. 

2iK  Ratika  tii  olo  djaton  akan 
hamauh   hindai:    karii   bapae  djari 


JBR.  31. 


342 


JEREMIA. 


kuraan  kantan  anggor,  palus  kasi- 
ngan  anake  raanjilo.  —  (Esegh. 
18,2.) 

30.  Malainkan  genep  biti  akan 
matai  tagal  kasalan  ai  kea,  tinai 
genep  olo  idja  kuman  kantan  bua, 
kasingae  kea  akan  manjilo. 

31 .  Totn ,  katika  aton  durnah  , 
koan  Jehowa,  ta  aku  handak  uia- 
nampa  djandji  taheta  dengan  ung- 
kup  Israel  tuntang  ungkup  Juda. 
—  {Ibran.8,8.) 

32.  Djaton  tumon  djandji  ta,  idja 
djari  inampaku  dengan  kara  tatoe, 
inetoh  aku  ngagalan  lengae  mam- 
plua  ia  bara  tanah  Misir ;  tuntang 
djandji  ta  awen  djaton  djari  maha- 
gae,  baja  aku  akan  mamaksa  ma- 
bukum  ia ,  koan  Jebowa. 

33.  Malainkan  djetoh  djandji  ta , 
idja  bandak  inampaku  dengan  olo 
Israel  limbah  bara  katika  toll,  ko- 
an Jebowa  :  aku  handak  manenga 
Toratku  intu  huange,  tinai  manju- 
rat  ta  intu  tampongataie:  aku  han- 
dak indu  Hatallae ,  tuntang  olo  ta 
akan  djalahan  ajungku. 

34.  Tinai  djaton  hindai  genep 
olo  ta  akan  madjar  kolae  tuntang 
paharie ,  koae :  kalah  mangasene 
Jehowa  !  Krana  olo  handiai  karah 
kaseue  aku ,  bai  korik ,  koan  Je- 
bowa; krana  aku  handak  mampun 
kadarhakae,  tuntang  djaton  mingat 
dosae  hindai.  —  (33,8.) 

35.  Kakai  koan  Jehowa,  idja  ma- 
nenga matanandau  indukalawahan- 
dau  ,  tinai  bulan  tuntang  kara  bin- 
tang  tumon  atobe  indu  kalawa  ha- 
malem,  idja  manggerek  tasik  sam- 
pai  riake  gotogotok ,  Jehowa,  Tu- 
han  kara  kawan  talo  belom,  puna 
arae: 

36.  Anion  kara  atob  talotalepah 
bara  baungku,  koan  Jehowa,  ta 
maka  panakan  Israel  kea  akan  lepah, 


sampai  ia  djaton  indu  utus  olo  hindai 
intu  baungku  haradjur  katahin  kara 
andau. 

37.  Kakai  augh  Jehowa  :  Amon 
olih  mukur  langit  ngambo,  tuntang 
mariksa  galang  petak  ngiwa,  ta 
aku  handak  manganan  hapus  pa- 
nakan Israel  tagal  kara  gawie  ta, 
koan  Jehowa. 

38.  Ita !  katika  aton  dumah,  koan 
Jehowa,  tii  maka  lewu  toh  karah 
imaugun  tinai  akan  Jehowa,  bara 
tjandin  Hananeel  sampai  bauntong- 
gang  puting  lewu  ta. 

39.  Tali  sipat  akan  mahalau  dje- 
ta tinai  mimes  lungkoh  Gareb,  mu- 
les tinai  sampai  Goat. 

40.  Hapus  djanah  hantu  kea  tun- 
tang kawo  tii ,  tinai  hapus  tanah 
sampai  sungiii  Kidron ,  mimes  pu- 
ting bauntonggang  hadjaran  hila 
timor,  karah  indu  aka  brasih  ain 
Jehowa  ;  maka  djeta  djaton  karah 
irunap  atawa  imelek  tinai. 


BAG!  32. 

Jeremia  mamili   tana  akan  indu  kata 
olo   Israel  toto  akan  buli  tanahe. 


1.  Jjjetoh  augh  Jehowa,  idja 
sampai  Jeremia  intu  njelo  sapulu 
kahum  karadjaan  Sedekia,  radja 
Juda,  njelo  djeta  njelo  hanjawalas 
kahum  Nebukadnesar. 

2  Katika  tii  kawan  parang  radja 
Babel  mangapong  Jerusalem,  tun- 
tang nabi  Jeremia  aton  inutup 
hong  huma  djadjaga ,  idja  darab 
human  radja  Juda.  —  (2.Rat/ja 
25,1.) 

3.  Krana  Sedekia  ,  radja  Juda , 
djari  manjoho  manutup  ia,  koae: 
Buhen  ikau  manudjum,  koam: 
kakai  augh  Jehowa:   ita !  aku  man- 


jer.  31.32. 


J  Ell  KM  I  A. 


343 


djuluk  lowu  toh  akan  lengiiu  radja 
Babel,  iii  akan  mandiuoe. 

4.  Sedekia,  radja  Juda,  mahin 
djaton  kariih  mahakan  lengSn  olo 
kasdim,  tapi  toto.  iii  kariih  inja- 
ragh  akan  lengiiu  radja  Babel,  bitic 
kariih  hakotak  dengae,  tuntang 
raatae  kaiiih  manampajah  iii:  — 
(34,3.) 

5.  la  kaiiih  mimbit  Sedekia  ta- 
wanan  akan  Babel,  hetii  kea  iii 
akan  melai  sampai  aku  manjoho 
i;i  matai ,  koan  Jehowa:  alo  keton 
mamarang  malawan  olo  Kasdim, 
djaton  kea  keton  manang. 

6.  Maka  koan  Jeremia:  Augh 
Jehowa  djari  sampai  aku,  koae: 

7.  Ttii!  Hanameel ,  anak  ma- 
rnam  Salum ,  kariih  tanggoh  ikau, 
koae:  awi  ikau  maniili  tanangku, 
idjii  hong  Anatot,  krana  ikau  idja 
tokep  pat ut  maraili  tii. 

8.  Tuinon  tii  maka  Unnamed, 
anak  amaku  tii,  tanggoh  aku  hong 
iika  djadjaga  ,  kilau  augh  Jehowa, 
sambil  hamauh  dengangku :  Pili 
tanangku  tii,  idja  hong  Anatot, 
idja  intu  tauah  Benjamin;  krana 
djetii  patut  akam  .  basa  ikau  kola 
tokep;  kaiiih  y>ili  tii  akam.  Tii 
aku  harati  djetii  augh  Jehowa. 

9.  Pains  aku  mamili  tana  tii  , 
idjii  hong  Anatot,  baia  Hanameel, 
anak  amaku  tii,  tuntang  aku  urn- 
nimbang  rear  akae  .  udjuwalas 
sekel  salaka. 

10.  Tinai  aku  maneken  surat, 
tuntang  mantjatjak  djetii,  haiak 
raanduan  olo  saksi  mitiie .  metoh 
aku  manimbang  rear  tii  bapan 
taradjn. 

11.  Limbah  tii  aku  mina  surat 
mamili  tii,  idja  intjatjak  indam- 
]>ul  tumon  hadat  prentah .  tinai 
salinae  idjii    bukiii . 

12.  Tuntang  aku  manenga  suiat 


mamili  tii  akan  Barugh  .  anak 
Nerija,  Nerija  anak  Maghseja  , 
intu  matan  Hanameel  ,  anak  ama- 
ku, tuntang  intu  matan  karit  olo 
saksi,  idjii  djari  maneken  tanda 
tangae  huang  surat  mamili  tS, 
intu  bauu  kara  olo  Jehudi,  awang 
aton  huang  iika  djadjaga. 

13.  Maka  aku  manjoho  Barugh 
intu  baun  kara  olo  tii,  koangku: 

14.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
karii  kawan  talo  belom,  Hatallan 
Israel :  Duan  surat  toh  duiiduii , 
surat  mamili  idjii  intjatjak  indam- 
pul  tuntang  salinae  idjii  bukiii  toh, 
palus  ina  tit  hong  landai  petak . 
mangat   tail  ihaga  tahi. 

15.  Krana  kakai  augh  Jehowa, 
Tuhan  karii  kawan  talo  belom,  Ha- 
tallan Israel:  Dapit  olo  kariih  ma- 
mili tinai  huang  tanah  toh  huma  . 
tana,  pambulan  anggor. 

16.  Maka  limbah  aku  djari  ma- 
nenga  surat  mamili  tii  akan  Ba- 
rugh, anak  Nerija,  aku  blaku  intu 
Jehowa,  koangku: 

17.  Kajah,  pangkahai  Tuhan  Je- 
howa! Toto  ,  ikau  djari  manampa 
langit  tuntang  petak  hapan  kaahasm 
idjii  paham .  tuntang  lengiim  idjii 
inantadjokm ,  tuntang  puna  djaton 
talo  idjii  mahin  bahali  akam. 

18.  Ikau  idjii  malalus  asim  akan 
bakojakojan  ,  haiak  mamaliih  kadar- 
hakan  bapae  intu  pakuau  anake  idja 
rahian  baia  iii:  ikau  pangkahai  11a- 
talla,  idjii  paham   kwasa,  Jehowa. 

I  Tuhan  karii  kawan  talo  belom  puna 
atam  : 

19.  Idjii  paham  kapintar  karii 
akahn.  tuntang  paham  kwasa  karii 
gawim;   krana  matam  haiadjur  ria- 

i  ram  mitii  karii  djalan  olo  kalunen. 
mangat  manenga  akan  genep  bititu- 
mon  djalan  ai .  kapatut  gawie.  — 
(10,o;UU7.) 


jek.  32. 


344 


JEREMIA. 


20.  Ikau  idja  djari  manampa  ku- ' 
toh  kata  tuntane  talo  he  ran  hong 
tanah  Misir ,  palus  sampai  andau 
toh,  alo  intu  olo  Israel  alo  intu 
olobeken,ikau  djari  mampahai  aram, 
kilau  a  ton  andau  toll. 

21.  Ikau  djari  mamplua  djalahan 
olo  ajum  ,  Israel  ta,  bara  tanah  Mi- 
sir  ,  hapan  kata  tuntang  talo  heran. 
hapan  lengam  idja  kwasa  tuntang 
penangra  idja  inantadjokm  ,  hapan 
talo  pampikah  idjii  paham. 

22.  Ikau  djari  manenga  akan 
awen  tanah  toh ,  idjii  djari  injuin- 
pahm  akan  kara  tatoe.  handak  ma- 
nenga- ta  akae ,  tanah  idja  nahasak 
djohon  tusun  meto  tuntang  danura 
madu. 

23.  Maka  sana  olo  ta  djari  taina, 
tuntang  djari  manduan  ta  indu  jo- 
resae ,  ta  ia  djaton  djari  manumon 
aughm ,  tuntang  djaton  djari  be- 
lom  tumon  Toratm :  djaton  talo  idja, 
awang  djari  injohom  awen  mawie, 
djari  ilaluse :  tagal  ta  ikau  djari 
magah  mawi  awen  kara  tjalaka  toh. 

24.  Ita!  kota  tasaran  ta!  djeta 
djari  tokep  lewu,  uka  mampalah  ta; 
badjeleng  lewu  akan  indjuluk  intu 
lengan  olo  Kasdim,  idja  mamarang 
mangapong  ta ,  tagal  padang ,  lau 
tuntang  peres ;  tumon  djari  pasu- 
mam .  toto  kea  tulus  kalota,  ikau 
kea   a  ton  mitii   ta. 

25.  Tinai  ikau,  o  pangkahai  Tu- 
han  ,  Jehowa  ,  djari  manjoho  aku : 
pili  akam  tana  ta  hapan  rear,  tun- 
tang duan  olo  saksi  mitae,  alo  le- 
wu toh  karah  injaragh  akan  lengan 
olo  Kasdim. 

26.  Ta  augh  Jehowa  sampai  Je- 
remia,  koae: 

27.  Ita,  aku  toh  Jehowa,  Hatal- 
lan  kara  isi ;  aton  kea  talo  idjii.  idja 
bahali  akangku? 

28.  Tagal  ta'  kakai  augh  Jehowa : 


Ita!  aku  mandjuluk  lewu  toh  akan 
lengan  olo  Kasdim,  akan  lengan 
Nehukadnesar ,  radja  Babel ,  toto 
lewu  toh  karah  dino  awie. 

29.  Olo  Kasdim ,  idja  mamarang 
lewu  toh  ,  akan  tamii  kea,  balalu 
manusul  lewu  toh,  mangahu  ia  le- 
pah  ling-is  tuntang  karii  huina,  idjii 
hundjun  sapaue  olo  djari  hagaro 
akan  Baal ,  tuntang  djari  manusuh 
parapah  talo  ihop  akan  hatalla  be- 
ken  ,   hapae  mamparahas  aku. 

30.  Krana  panakan  Israel  tuntang 
panakan  Juda  bara  pesaetabelabaja 
djari  mawi  talo  papa  be^ai  intu 
matangku ;  krana  panakan  Israel 
haradjur  djari  mamparahas  aku  ha- 
pan tampan  lengae,  koan  JehoAva. 

31.  Krana  katahin  lewu  toh  aton, 
bara  andau  olo  djari  mamangun  ta 
palus  andau  toh ,  baja  d j  eta  ma- 
nampa kalaitku,  tuntang  bukun 
kasangitku ,  sampai  aku  akan  ma- 
nganan  iii  bara  baungku; 

32.  Tagal  karii  kadarhakan  1') 
Israel  tuntang  olo  Juda,  idjii  ia- 
wie  hapae  marahas  aku,  awen  tun- 
tang kara  radjae,  mantire  ,  imame, 
tinai  nabin  awen,  tuntang  karii  olo 
Jerusalem  samandiai ; 

33.  Idjii  djari  manalikut  akn  tun- 
tang djaton  manaharep ,  alo  aku 
haradjur  inadjar  awen  totototo , 
tapi  awen  djaton  maku  mahining 
tuntang  tarima  adjar. 

34.  Tinai  awen  djari  mingkes  ta- 
lo kadjilek  idja  hapae  hong  hu- 
mangku,  idja  djari  inggarii  tumon 
aran^ku,  hapae  mangihal  djeta. — 
{2.Radja21A.) 

35.  Ia  djari  manampa  iika  gan- 
tong  ain  Baal,  idja  hong  djanah 
Benhinom ,  uka  mampatandjong 
mamapui  anake  hatuii  bawi  akan 
Mologh,  talo  idja  djaton  haliai  injo- 
hoku  iii ,  ranang  atiiiku  mahin  dia 


JER.  32. 


JEKKMIA. 


345 


kalotii;    Swen   mawi  talo  kihal  ka-  djeta"  djari    indjuluk    akau    lengan 
kai,  uka  mamahir  olo  Juda  badosa.  olo  Kasdim. 
-  (.'>  A/os.18,21.)  44.  Tana  karah  imili   liapan  rear, 

;>(>.  Maka  toh,  taga]  tii  kakai  tuntang  sural  mamili  ta'  kariili 
augh  Jehowa,  Hatallan  Israel,  ta-  iniinlik  haiak  intjatjak  indampul, 
hiu  lew  u  toll,  idja'  koan  ke-  tuntang  olo  saksi,  hong  tanali 
ton.  ia indjuluk  akau  lengan  radja  Benjamin,  hong  karii  aka  hakali- 
Babelawi  padang,  Ian  tuntang  pe-  ling  Jerusalem,   hong  kara  lewun 

Juda.  honor  kara  lewu  intu   bukit 


res . 
37.    ltii!    aku 


ulak 


mamuin- 


hatinffffanff, 


hone-   karii  lewu    iika 


pong  olo  ta  bara   kara  tanah,  idja  rampar,    hong  karii  lewu    hila  sa 

akau  heta  aku    djari    manganan   ia   latan;    krana  aku    haiulak    mampa 

huang  kalaitku.  huang  kasangitku  terai    tawanae,    koan    Jehowa. 

tuntang     paham    karahasku:    aku  j  (29, 14.) 

handak  halalian  awen  ta  tinai  buli 

iika  toh  ,    haiak  manjoho   ia    melai 

sanang. 

38.  Toto,  olo  tii  akan  indu  dja- 
lahan  olo  ajungku,  tuntang  aku; 
akan    llatallae. 


BAGI  33. 

Hatalla    handak    halalian    olo    Israel; 
Kristu>  tuntang  taradjaan   ajue  insuman. 


39.  Aku  handak  manonga  akae 
atiii  bulat,  djalae  bulat  kea,  mangat 
awen  haradjur  mikah  aku  indu 
kahalap  ai  kea,  tuntang  kara  anake 
rahian  bara  iii. 

40.  Aku  handak   manampa  djan- 


1.  IVlaka  augh  Jehowa  sampai 
Jeremia  tingkat  idja  duii.  kahum 
ia  magon  inutup  hong  iika  dja- 
djaga,  koae:  —  (32,2.) 

2.  Kakai    augh    Jehowa,     idja 


dji  idjii  katatahi  dengan  olo  ta,  malalus  talo  tii,  Jehowa  idja  ma- 
aku  djaton  handak  terai  mamber- j natap  tuntang  mandahen  ta,  Je- 
kat   ia,    tuntang  aku  handak  ma-;  how  a  arae: 

nampa  ataie  mikah  aku.  uka  ala  3.  Laku  intu  aku.  tii  aku  han- 
iiwen   uiidur  bara  aku.  dak    lonibah  aughm.   balalu  handak 

41.  Mamberkat  awen  tii.  djeta  masanan  akam  talo  hai  tuntang 
karah  indu  aka  kahandjakku,  tinai  basilim,  idjii  djaton  kasenam. 

aku  handak  raimbul  awen  hong  4.  Krana  kakai  augh  Jehowa. 
tanah  toh  totototo,  hapan  JfaTepah  Hatallan  Israel,  tahiu  karii  hunia 
atiii,  hapus  huangku.  intu   lewu  toh,  tuntang   tahiu  hu- 

42.  Krana  kakai  augh  Jehowa:  man  radja  Juda,  idja  djari  ingarak 
Kilau  aku  djari  magah  tjalaka  pa-  hapan  malawan  kota  tasaran  tun- 
ham  mawiutus  olo  toh,  kakai  aku  tang  padang: 

handak  manjampai  akae  karii  tain  5.  Toto.  djari  tamii  beta  kutoh 
bahalap  kea.  idja'  djari  insumang-  idja  handak  malawan  olo  ECasdim 
kn   akae.  t;i.   tapi  djeta   akan   inamaleng  karii 

43.  Tii  tana  karah  imili  tinai  pari!  bewai  hapan  hantue,  idja 
hong  tanah  toh.  idja  koan  keton:  djari  impataiku  huang  kalaitku 
djeta  rusak  benjem,  sampai  olon  tuntang  kasangitku:  djeta,  basa 
tuntang  meto    djaton    hetii.    tinai  aku    djari     rnanjahokan     baungku 


15 


JER. 


J46 


JEUEMIA. 


bara  lewu  toh,   tagal   kara  kadar- 
hakan  awen. 

6.  Tapi  itii!  aku  handak  raara- 
panjurong  akae,  tuutang  mampa- 
halit  iii,  tinai  handak  mandjadiau 
akae  kit  toh  kasanang  tuntang  katoto. 

7.  Aku  handak  mampaterai  olo 
Juda  tuutang  Israel  tawanan,  pa- 
las  handak  haragapan  iii  kilau  so- 
lake  bihin. 

8.  Aku  handak  rnamprasih  awen 
bara  kara  kadarhakae,  idjii  awi  ta 
lit  djari  badosa  intu  aku ,  aku 
handak  mampun  kara  kasalae,  idjii 
hapan  ta  iii  djari  badosa  intu  aku, 
tuntang  djari  malangkah  aku.  - 
(31,34.) 

9.  Tuutang  djetii  akangku  indu 
aran  aka  kahandjak,  indu  horumat 
tuntang  taia  marak  kara  utus  olo 
hong  petak,  idjii  karah  manuring 
kara  talo  bahalap,  awang  ilalusku 
akan  awen;  olo  tit  karah  heugan 
tuntang  djungun  tagal  karii  talo 
bahalap,  tinai  tagal  kasanang  Iii, 
idjii  indjapaku  akae. 

10.  Kakai  augh  Jehowa:  Hong 
iika  toh ,  idja  koan  ketou :  djetii 
rusak,  sampai  olon  tuntang  meto 
djaton  heta;  —  intu  kara  lewun 
Juda.  tuntang  hong  hapus  Jeru- 
salem ,  idjii  rusak  karakkaraka , 
sampai  djaton  oloe,  djaton  olo  idja 
melai  heta,  meto  mahiu  dia : 

11.  Heta  karah  tarahining  tinai 
augh  kahandjak.  augh  karami, 
augh  bakalbana  tuntang  popoh, 
tinai  augh  kara  olo  idjii  hamauh: 
tara  Jehowa,  Tuhan  kara  kawan 
talo  belom,  krana  Jehowa  toto  ba- 
halap, tuntang  asie  palus  katatahi; 
—  tinai  augh.  kara  olo  idja  mimbit 
parapah  horumat  akan  human  Je- 
howa: krana  aku  handak  mampa- 
terai tanah  toll  tawanan,  sama  ki- 
lau solake  bihin,  koan  Jehowa. 


1"2.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom:  Hong  iika 
toh  idjii  rusak  kalotii ,  sampai  olon 
djaton  heta,  meto  martin  dia  kea, 
tuntang  hong  kara  lewun  awen . 
karah  mandjadi  aka  sakatik  tinai . 
idjii  manonggo  kawan  kambing 
tabiri. 

13.  Hong  karii  lewu  mtu  bukit 
hatinff o-anfj ,  hong  karii  lewu  intu 
tanah  rampar,  hong  kara  lewu  hila 
salatan ,  hong  hapus  tanah  Benja- 
min, intu  karii  iika  hakaliling  Je- 
rusalem, tinai  intu  karii  lewun 
Juda,  maka  kawan  meto  kariih  te- 
sek  buli  tinai  tuntang  haseae,  koan 
Jehowa. 

14.  Itii!  andau  akan  duniah,  koan 
Jehowa,  tii  aku  handak  malalus 
augh  asingku  tii ,  idjii,  djari  insu- 
mangku  akan  ungkup  Israel  tun- 
tang  angkup   Juda. 

.15.   Andau    tit.   katika  tii  kea  aku 

handak  mampaleinbut   akan    Dawid 

Salundik    tetek    ta ,     Iii  tii   kariih 

malalus  kabudjur  tuntang  katetek 

|hundjun  petak.  —  (23,5.Jes.4,2.) 

16.  katika  tit  Juda  kariih  iliwus, 
tinai  Jerusalem  kariih  melai  sa- 
nang:  tuntang  kalotoh  arae  karah 
iujewut:  Jehowa  idjii  iika  katetek  ita. 

17.  Krana  kakai  augh  Jehowa: 
Palus  da  pit  djaton  kariih  balentas 
akan  Dawid  olo  idjii  mondok  hong 
padadusan  ungkup  Israel.  —  (l.Ra- 

18.  Tinai  akan  imam,  idjit  bara 
ungkup  Lewi  tii.  djaton  karah  ba- 
lentas olo  idjii  maluput  parapah 
awang  ingiihu  akangku.    tuutang 

j  manusul  parapah  talo  kinan,  tinai 
mampatai  parapah  awang  injamba- 
lih  haradjur. 

19.  Maka  augh  Jehowa  sampai 
Jeremia,   koae : 

20.  Kakai  ausrh  Jehowa:    Amon 


jer.  33. 


J  EKE. VII  A. 


341 


ketoii  fcau  mangarak  djandjiagku 
dengan  andau  tuntang  alem,  sam- 
pai   andau  alem  djaton  hindai  fcu- 

inoii    j)iui;i   katikae:  --    (31,36-) 

21.  Ta  djandjingku  dengan  re- 
warku  Dawid  tau  bakarak  bea, 
sampai  djatoD  idja  biti  bara  pana- 
kae ,  idjii  indu  radja  hong  pada- 
dusae ,  tinai  djandjingku  dengan 
olo  Lewi  tuntang  imam,  rewarkutii. 

22.  Kilau  kara  ramon  langit  dja- 
ton taraisa,  tinai  baras  bong  saran 
tasik  djaton  taratakar,  kalota'  aku 
handak  mangapal  panakan  rewarku 
Dawjd,  tuntang  kara  olo  Lewi, 
idja  manonggoaku. —  (l;Mos.\b, 
5:22.17.) 

23.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
Jeremia,  koae: 

24.  Dia  ikau  djari  mahinimg  talo 
awang  inntor  olo  ta .  koae:  ung- 
kii|)  iluii  tii,  idja  djari  intih  Je- 
howa .  puna  djari  inganae  ton? 
Tofco,  iii  mamapa  djalahan  olo  ajung- 
kn,  sampai  djeta  kilau  ampin  dja- 
ton utfcs  olo  hindai  intu  baungku. 

25.  Kakai  augh  Jehowa:  Djaka 
djandjingku  tahiu  andau  tuntang 
alem  djari  bakarak,  tuntang  tahiu 
kaiii   atoli  langit   dengan   petak  : 

26.  Ta  aku  handak  inangaiian 
ungkup  Jakob  kea,  tuntang  rewar- 
ku Dawid,  sampai  aku  djaton  hin- 
dai manduan  bara  panakae,  idja 
akan  marentah  panakan  Mfraham 
[saak  tuntang  Jakob;  krana  aku 
handak  mampaterai  olo  tii  tawa- 
nan,   koan  Jehowa. 


BAGI  34. 

Olo  marajap  prentah  njclon  kahan- 
djak  ta;  hokum  insnmaa  akau  Sedekia 
tantang  olo  .hula. 


1.   Ujetoh  augh    Jehowa,     idjii 


sampai  Jeremia,  katika  Xehukad- 
nes;ir,  radja  Babel,  tuntang  hapns 
kawan  parang  ai.  tinai  kawan  pa- 
rang kara  karadjaan  hong  petak, 
idja  penda  kwasan  lengiin  ai.  tun- 
tang kara  djalahan  olo  mamarang 
Jerusalem  dengan  kara  patataie; 
maka  koae:   —  (2.Radja2l,10.) 

2.  Kakai  augh  Jehowa.  llatal- 
lan  Israel:  lius,  lalili  Sedekia.  ra- 
dja Juda,  samlnl  liamauh  dengae: 
kakai  augh  Jehowa:  itii!  aku 
mandjuluk  lewu  toh  akau  lengiin 
radja  Babel,  iii  kariih  manusuie 
Lepah  lingis. 

3.  Maka  ikau  kea  djaton  kariih 
mahakan  lengiie,  tapi  toto  ikau 
karah  injingkap,  tuntang  iinljuluk 
akan  lengiie:  haiak  matam  karah 
mita  radja  Babel,  tiuai  bitie  kariih 
hakotak  dengam.  palus  ikait  kariih 
(ainput   akan     Babel. 

4.  Tapi  liining  augh  Jehowa  . 
o Sedekia,  eadjaJuda!  kakai  augh 
Jehowa  tahiu  ikau:  ikau  djaton 
akan   impatiii  awi    padang. 

5.  I  kan  kariih  matiii  sauang. 
tuntang  olo  kariih  manusul  talo 
bundjun  kulmrm.  tumon  olo  djari 
manusul  hundjun  kubur  kara  ta- 
tom,  radja  idjii  bihin  tii  .  sambil 
inanatiuii  ikau.  koae :  kajah  tuan ! 
Krana  aku  idjii  djari  manjewul 
augh  toll,  koan  Jehowa.  —  {2.Kron. 
16,14.) 

6.  Maka  nabi  Jeremia  masanan 
kara  augh  tii  akan  Sedekia,  radja 
Juda.   hong  Jerusalem: 

7.  Katika  kawau  parang  radja 
BabeJ  mamarang  Jerusalem,  tun- 
tang kara  lcwun  Juda  idjii  kata- 
pasan.  Lighis  dengan  Aseka  ta  . 
krana  djeta  kotae  dahen,  tuntang 
djari  katapasau  Kara  kaiii  lcwun 
Juda.  —  {2.Radja25,l.) 

S.    I  )ieloh     auffh    Jehowa  .     idja 


.iii:.  33.  34. 


i48 


JEREMIA. 


sampai  Jeremia,  lirabah  radja  Se- 
clekia  djari  hadjandji  dengan  olo 
ara  handiai  hong  Jerusalem,  handak 
bauauar  masuman  njelon  kahandjak; 
9.  Mangat  genep  biti  mempas 
djipae  hatua  bawi,  awang  olo  Ibrani. 
uka  ala  olo  mampatempoe  hindai 
olo  Jelmdi,  idja  puna  paharie.  — 
(3.^05.25,39.) 

10.  Maka  kara  mantir  tuntang 
olo  ara  raanumon  aughe  ta,  haiak 
tama  djandji,  genep  biti  akan 
mempas  djipae  hatua  bawi,  djaton 
manjoho  awen  ta  indu  reware  ha- 
radjur.  ia  manumon  augh  ta  ba- 
lalu  mempas  awen. 

11.  Tapi  limbali  bara  ta  ia  ta- 
kitar  angate,  palus  manduan  kara 
djipae  haluli  hatua  bawi,  idja  djari 
iempase,  tuntang  mamaksa  mam-| 
paterapo  awen  ta  tinai  mandjadi 
djipae  hatua  bawi. 

12.  Tagal  ta  augh  Jeliowa  sam- 
pai Jeremia  bara  Jehowa,  koae: 

13.  Kakai  augh  Jehowa,  llatal- 
lan  Israel:  aku  djari  manampa 
djandji  dengan  tato  keton,  katika 
aku  magah  ia  blua  bara  tanah 
Misir,  aka  kareware  ta,  koangku: 
—  (2..1/o.s.21,2.) 

14.  Tutu  lawin  mudju  mudju 
njelo  keton  akan  mempas  kara 
paharin  keton,  idja  olo  Ibrani, 
awang  indjual  akan  keton,  tun- 
tang djari  manempo  djahawen  njelo ; 
tapi  tato  keton  djaton  manumon 
aughku.  djaton  manalingan  pin- 
dinge. 

15.  Maka  keton  djari  hobah  intu 
andau  toh,  tuntang  djari  budjur 
srawin  keton  intu  matangku,  haiak 
muar  njelon  kahandjak  akan  kolan 
keton;  tinai  keton  djari  manampa 
djandji  intu  baungku  hong  hu- 
mangku ,  idja  injewul  tumon 
arangku. 


16.  Tapi  keton  djari  hules  tinai, 
haiak  djari  mamapa  arangku,  sam- 
pai genep  biti  manduan  djipae  ti- 
nai, hatua  bawi,  idja  djari  iempas 
keton  tumon  kahias  atai  keton, 
palus  keton  mamaksa  awen  man- 
djadi djipen  keton  hatua  bawi  tinai. 

17.  Tagal  ta  kakai  augh  Jeho- 
wa: Keton  djaton  manumon  augh- 
ku, mangat  keton  muar  njelon 
kahandjak  akan  kolan  tuntang  pa- 
harin keton,  ita!  toh  aku  bauauar. 
masanan  akan  keton  njelon  pa- 
dang,  peres  tuntang  lau  ;  tinai  aku 
handak  manamburup  keton  akan 
kara  karadjaan  hong  petak. 

18.  Kara  olo  ta,  idja  djari  ma- 
ngarak  djandjingku,  awang  djaton 
malalus  augh  djandji,  idja  djari 
inampae  intu  baungku,  aku  han- 
dak mawi  ia  kilau  anak  sapi  ta . 
idja  djari  inisinge  sila  harua,  tun- 
tang idja  ihoroe  lielate ;  —  (l.Mos. 
15,17.) 

19.  la  ta  karafa  mantir  Juda 
tuntang  karii  mantir  Jerusalem , 
kara  mantir  dalam,  karii  imam  tun- 
tang karii  olo  tanah  ta  handiai, 
idja  djari  mahoroe  helat  tising 
sapi  tii. 

20.  Toto,  aku  handak  manjaragh 
awen  akan  lengan  musoh,  tun- 
tang olo  idja  manga  tali  tahaseiige ; 
tinai  hantue  karah  indu  kinan 
burong  penda  langit  tuntang  meto 
petak. 

21.  Tinai  Sedekia  kea,  radja 
Juda,  tuntang  kara  mantire ,  aku 
handak  manjaraghe  intu  lengan 
musohe,  idja  mangatah  tahasenge, 
ia  tii  intu  lengan  kawan  parang 
radja  Babel,  idja  toh  djari  mindah 
bara  keton. 

22.  Tta!  aku  handak  manjoho, 
koan  Jehowa,  tuntang  manduan 
awen   akan    lewu    toh   tinai ,    uka 


jer   :'>4. 


JEJREMIA. 


349 


awen  mamarange  tuntang  mandino 
ia,  haiak  manusul  ia  lepah  lingis; 
tinai  aku  handak  mawi  karah  le- 
wun  Juda  karakkaraka,  sampai 
djaton  hindai  olo  melai  huange. 
—  (2/iW/a25,9.) 


BAGI  35. 

Olo  Kcghab  imberkat;  hukum  insanan 
akaii  olo  Jehudi. 


1.  JJjetoh  augh  Jehowa,  idjii 
sampai  Jeremia  kahum  karadjaan 
Jqjakim ,  anak  Josia ,  radja  Juda , 
koae : 

2.  Lius ,  tama  liuuian  olo  Re- 
ghab,  sambil  hakotak  dengaii  awen, 
tuntang  irabit  ia  akan  human  Je- 
howa, tama  kai'ong  idjii  bara  karii 
karong  heta ,  tinai  tusuh  anggor 
akae. 

3.  Ta'  akuv  manduan  Jaasanja . 
anak  Jeremia,  Jeremia  anak  Ha- 
basinja,  tuntang  karii  paharie,  ti- 
nai karii  anake  idjii  hatua,  tun- 
tang hap  us  ungkup  olo  Reghab. 

4.  Palus  aku  mimbit  olo  tit 
tama  human  Jehowa,  akan  karong 
anak  Hanan ,  Hanan  anak  Jigda- 
lia,  olo  ain  Hatalla  ta,  idjii  darah 
karong  karii  mantir  kapala ,  idjii 
tambuan  karong  Maaseja ,  anak 
Salum,  tonggon  bauntonggang  tii. 

5.  Balalu  aku  mingkes  blanai 
basuang  anggor  tuntang  sangkir 
intu  baun  olo  Reghab,  tuntang 
aku  haniauh  dengan  awen:  Has, 
ihop   anggor  toh. 

6.  Tapi  tombahawen:  Ikiii  dja- 
ton maku  mihop  anggor.  krana 
Jonadab.  anak  Reghab,  tato  ikai, 
djari  mangahana  ikai,  koae:  ala 
keton  mihop   anggor,    keton  tun- 


tang hapus    panakan   keton    palus 
katatahi.     -  {2Madjal0.l5.) 

7.  jFAn  kea  keton  maniangun 
huma,  iila  inalan  atawa  mimbul 
pambulan  anggor,  tapi  hapus  umur 
keton  keton  akan  melai  hong  ting- 
kap,  mangal  keton  belom  tahi 
tijeloe  hong  tanah,  idjii  heta"  keton 
melai  kilau  tamuai. 

'6.  Tumon  tii  ikiii  djari  manu- 
rinm  augh  Jonadab,  anak  Reghab, 
tato  ikiii,  huang  talo  handiai,  idjii 
djari  imetiilie  ikiii ,  sampai  ikiii 
puna  djaton  maku  mihop  anggor 
hapus  umur  ikiii,  ikiii  tuntang 
kara  anak  sawan  ikai  hatua  bawi. 

i>.  Tinai  ikai  djaton  kea  m;i- 
mangun  huma  indu  iika  ikiii  me- 
lai, djaton  kea  ikiii  inambulan 
anggor,  tuntang  djaton  tawantana, 
djaton  malan: 

10.  Malainkan  ikai  djari  melai 
hong  tingkap  bewiii :  tumon  tii 
ikai  djari  inanumon  tuntang  ma- 
lalus  talo  handiai,  idjii  djari  ime- 
tah  tato  ikai  Jonadab  akan  ikai. 

1 1 .  Maka  djadi,  anion  Nebukad- 
nesai'.  radja  Babel,  maranggar  ta- 
nali  toh,  koan  ikiii:  lias,  ita  talih 
Jerusalem,  mahakan  kawan  parang 
olo  Kasdiin  tuntang  olo  Aram; 
kalota  ikiii  melai  hong  Jerusalem. 

12.  Tii  augh  Jehowa  sampai  Je- 
remia, koae: 

13.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhau 
karii  kawan  talo  belom,  Hatallan 
Israel:  lius,  sanan  akan  karii  olo 
Juda  tuntang  olo  Jerusalem :  aton 
keton  djaton  maku  iadjar,  mangal 
manumon  aughku?    koan  Jehowa. 

14.  Kara  augh  Jonadab,  anak 
Reghab,  idja  djari  mametah  hapus 
panakae,  mangal  awen  ala  mihop 
anggor,  djeta'  magon  inumoe,  krana 
olo  tii  djaton  pudji  mihop  anggor 
sampai  andau  toh,  tapi  awen  djari 


jer.  B  1.  35. 


350 


JEREMIA. 


manumon  augh  tat.oe;  toh,  maka 
kindjap  haradjur  aku  djari  ma- 
ujoho  masuman  akan  keton,  tapi 
keton  djaton  djari  manumon  au^h- 
ku.  —  (25,3.) 

15.  Kindjap  haradjur  aku  djari 
man j oho  rewarku ,  karii  nabi  ta, 
tanggoh  keton ,  uka  manjoho  ke- 
ton :  hobah  keton,  genep  biti  bara 
djalae  idjii  papa .  tuntang  pabu- 
djur  gawin  keton;  iila  keton  om- 
pat  hatalla  beken ,  iila  manempo 
iri,  ta  keton  akan  melai  hong  ta- 
nah,  idja  djari  inengaku  akan  tato 
keton;  —  tapi  keton  djaton  maku 
manalingan  pinding  keton .  djaton 
makn  manumon  angliku. 

l(i.  Toh,  basa  panakan  Jonadab, 
anak  Reghab,  djari  mannmon  pe- 
tal) tatoe,  idja  djari  iiuetiihe  ia, 
tapi  utus  olo  toh  djaton  mannmon 
aughku: 

17.  Tagjal  ta  kakai  aueh  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom. 
Hatallan  Israel:  itii!  aku  handak 
rnagah  mawi  Juda  tuntang  olo 
Jerusalem  samandiai  kara  tjalaka 
ta,  idja  djari  insanangku  akan  awen ; 
basa  aku  djari  masanan  akae,  tapi 
awen  djaton  manumon .  aku  djari 
mantehau  ia,  tapi  ia  djaton  tombah. 

18.  Maka  dengan  ungkup  hu- 
man Reghab  koan  Jeremia :  Kakai 
augh  Jehowa,  Tuhan  kara  kawan 
talo  belom,  Hatallan  Israel:  basa 
keton  djari  manumon  petah  tato 
keton  Jonadab,  tuntang  djari  ma- 
liaga,  haiak  malalus  talo  handiai , 
awang  djari    iiuetiihe  keton  : 

19.  Tagal  ta,  kakai  augh  Jeho- 
wa .  Tuhan  karii  kawan  talo  be- 
lom, Hatallan  Israel:  djaton  karah 
balentas  bara  panakan  Jonadab, 
anak  Reghab  tii,  olo  idja  mana- 
harep  baungku  haradjur  katafcahi. 


BAGI  36. 

Surat    kara    augh     Jeremia    tii    inu-ul 
Jojakim;  tapi  djetii  injurat  taheta  tinai. 


1.  JL/jadi  hong  njelo  iipat,  ka- 
hum  karadjaan  Jojakim ,  anak  Jo- 
sia,  radja  Juda,  maka  augh  toh 
sampai  Jeremia  bara  Jehowa,  koae: 
-(25,1.) 

2.  Duan  surat,  bintik  huange 
kara  augh  ta,  idjii  djari  insumang- 
ku  akam  mantam  Israel  tuntang 
Juda,  tinai  karii  utus  olo,  bara 
andau  solakku  hamauh  dengam  . 
bara  pangereng  Josia,  palus  sam- 
pai  andau  toh. 

3.  Ajaajau  olo  nngkup  Juda 
handak  mingat  karii  tjalaka  tii , 
idja  iantamku  handak  hapakumawi 
iii ,  mangat  olo  tii  hobah  genep 
biti  bara  djalae  idja  papa  ,  nakara 
aku  inampuu  karii  kadarhakae 
tuntang  dosae. 

4.  Ta  Jeremia  niangahau  Ba- 
rngh,  anak  Nerija;  maka  Barugh 
mamintik  bara  njaman  Jeremia 
karii  augh  Jehowa,  idjii  djari  in- 
sumae  akae.  mandjadi  idjii  kasu- 
rat.  (32,12.) 

5.  Limbah  ta  Jeremia  manjoho 
Barugh,  koae:  Aku  toh  imitup, 
djaton  tau  tamii  human  Jehowa. 

6.  Kalah  ikau  lius,  basa  surat 
toh,  idjii  djari  imintikm  beta  bara 
njamangku  karii  augh  Jehowa, 
intu  pinding  olo  arii,  hong  human 
Jehowa,  metoh  andau  puasa ;  ikau 
akan  mambasae  intu  pinding  ha- 
pus  olo  Juda  kea,  awang  manalih 
bara  kara  lewue. 

7.  Ajaajau  haiak  blaku  awen 
handak  mahingkep  intu  baun  Je- 
howa. tuntang  handak  hobah  ge- 
nep biti  bara  djalae  idjii  papa; 
kraua    paham    kalait    tuntang    ka- 


jer.  35.  36. 


JEKOIIA. 


351 


sangit  tii,  idjii  djari  iantam  Je- 
howa  mawi  utus  olo  toh.  — 
(36,3.) 

8.  Maka  Barugh,  auak  Nerija, 
mawie  tunion  talo  handiai,  idjii 
djari  injoho  Jeremia  iii .  mangat 
mambasa  bara  surat  tii  kara  augh 
Jehowa  uuang  human  Jeihowa. 

!*.  krana  djadi .  iiitu  njelo  limii 
kahum  karadjaan  Jojakim  .  auak 
Josia,  radja  Juda,  intu  bulan 
djalatien  .  maka  olo  bauauar  intu 
baun  Jehowa.  manjoho  karii  olo 
hong-  Jerusalem  puasa,  tuntang 
olo  handiai,  idjii  duinah  bara  karii 
Jewun  Juda  tauggoh  Jerusalem. 

10.  Tii,  maka  Barugh  mambasa 
surat  kaiii  augh  Jeremia  tii  hong 
human  Jehowa,  hong  karong  Ga- 
marja,  anak  (Sapan  .  sukataris  tii, 
hong  tambiran  hila  ngadju,  darah 
bauntonggang  taheta  hong  hu- 
man Jehowa,  intu  pinding  hapus 
olo  ara. 

11.  Maka  amon  Mighaja  .  auak 
Gamarja,  Gamarja  anak  Sapan, 
djari  mahining  kara  augh  Jehowa 
bara  surat  tii . 

12.  Tii  iii  palus  mohon  akan1 
human  radja .  tama  karong  kan- 
tor;  maka  aton  mondok  hetakara 
mantir  kapala:  Elisama,  sukataris 
iii.  Delaja  anak  Samaja,  Elnatan 
anak  Aghbor ,  Gamarja  anak  Sa- 
pan: Sedekia  anak  ilananja,  tun- 
tang   kaiii  mantir  beken. 

13.  Maka  Mighaja  masuman  akan 
iiwcu  karii  augh  idjii  djari  hininge, 
kahum  Barugh  mambasa  surat  tii 
intu  pinding  olo   ara. 

14.  T;i  .  maka  karii  mantir  ma- 
njoho Judi,  anak  Xcianja  .  Ne- 
tanja  auak  Selemja,  Selemja  anak 
kusi.  manalih  Barugh,  mangat 
hamauh  dengae:  Sural  tii  idjii 
djari    imbasam    intu    pinding    olo 


ara  imbil  intu  lengiim ,  palus 
kantoh.  Tumon  tii  Barugh,  anak 
Nerija,  manduan  djeta  intu  leugae, 
balalu   manalih  olo  tii. 

15.  Maka  koan  awen  dengue: 
Mondok .  basa  tii  intu  pinding 
ikiii.  .Maka  Barugh  mambasa  tii 
intu   pinding  aw  en. 

1(>.  Djadi  .  sana  awen  mahining 
kara  augh  tii ,  maka  i;i  tarawen, 
hatampajah  sama  arepe,  palus 
awen  hamauh  deng'an  Barugh  : 
Toto  .  ikiii  handak  masuman  karii 
augh  toll    akan  radja. 

17.  Maka  olo  tii  misek  Barugh, 
koae :  Suman  akan  ikiii  ,  kilen 
i kau  djari  mamintik  karii  augh 
toh  bara  njamae? 

18.  Koan  Barugh,  tombah  augh 
olo  ta :  Njaman  ai  djari  marin- 
ting  kara  augh  toh  akangku . 
maka  aku  mamintik  tii  hong  su- 
rat   toll  .    ha  pan  dawat. 

19.  Tii  koan  karii  mantir  dengan 
Barugh  :  Lius  ,  sahokan  arepm 
tuntang  Jeremia .  sampai  dialo 
idjii  biti  katawan  iika  keton. 

20.  Limbah  tii  awen  tama  na- 
harep  radja  hong  parantaran ;  maka 
surat  tii  ingkese  intu  karong  Eli- 
sama .  sukataris  tii;  limbah  iii  iii 
masuman  kara  augh  ta"  intu  pin- 
ding radja. 

21.  Tii  radja  manjoho  Judi  man- 
duan sural  ta,  palus  ia  manduae 
bara  karong  Elisama.  sukataris 
tii  ;  tuntang  Judi  mambasa  tii 
intu  pinding  radja  .  linai  intu 
pinding  kara  mantir,  idjii  tokep 
radja. 

22.  Maka  radja  aton  melai  intu 
humae  .  idja  akae  amon  wajah  sa- 
dingen,  intu  bulan  djalatien ;  maka 
aton  apui  imandok  hong  dapur 
bahalap   tandipah  baun  radja. 

23.  Djadi.  anion  Judi  djari  mam- 


JEE.   3<>. 


50 2 


JEKEMIA. 


basa  tclo  apat  kabagi ,  raaka  radja 
maharis  surat  ta'  hapan  lading  ka- 
lam,  tuntang  mandjakahe  akan 
apui,  idja  hong  dapur  beta,  sam- 
pai  hapus  surat  ta  djari  lepah 
kinau  apui.  idja  bong  dapur  hetii. 

24.  Maka  awen  ta  djaton  tani- 
wen,  tinai  djaton  marabit  pakaiae, 
radja  tuntang  kara  mantire  ma- 
hin  dia  ,  idjii  djari  mnhining  kara 
a  ugh  ta ; 

25.  Alo    Elnatan  ,    Delaja   awen 


handau  buah  kalaso ,  tinai  harna- 
lem    buah  kasadingen. 

81.  Aku  handak  mamalah  mawi 
ia ,  tuntang  intu  panakae ,  tinai 
intu  kara  mantire ,  kadarhakae 
ta ;  toto.  aku  handak  magah  mawi 
ia ,  tuntang  olo  Jerusalem ,  tinai 
olo  Juda ,  kara  tjalaka  ta ,  idja 
djari  iantamku  mawi  awen;  tapi 
awen    djaton  djari  paraba  aughku. 

32.  Ta  Jeremia  manduan  surat 
beken  ,  balalu   mandjuluk  ta  akan 


telo  Gamarja  blaku  kea  intu  radja,  idju  nitidis,  Barugh,  anak  Nerija; 


uka  ala  ia  mannsul  surat  ta; 
tapi  ia  djaton  tarima  augh  awen 
telo  ta. 

26.  Tinai  radja  manjoho  Jera- 
meel,  anak  Hamelegh  ,  tuntang 
Seraja ,  anak  Asriel ,  tinai  Se- 
lemja ,  anak  Abtleel ,  mangat  ma- 
nawan  Barugh .  djurutulis  ta , 
tuntang  nabi  Jeremia.  Tapi  Je- 
howa  djari  manjahokan  awen  dmi  ta. 

27.  Ta,  maka  augh  Jehowa  sam- 
pai  Jeremia ,  limbah  radja  djari 
manusul  surat  ta ,  idja  aka  kara 
augh,  awang  djari  injurat  Barugh 
bara  njaman  Jeremia ,  koae : 

28.  Duan     surat    beken     tinai  , 


ia  ta  mamintik  huange  bara  nja- 
man Jeremia  kara  augh  surat  idjii 
solake  ta ,  idja  djari  inusul  Jo- 
jakim ,  radja  Juda.  Tuntang  ara 
augh  kalotii  indahanff  haream  beta. 


Jer« 


BAG1  37. 

imukul    tuntang    inutup; 
Sedekia   misek  iii 


1.  JxLaka  Sedekia,  anak  Josia, 
marentah  djadi  radja ,  manganti 
Jeghonia ,    anak    Jojakim;    krana 


palus    bintik   hetii  karri  augh  idja  Nebukadnesar  ,  radja  Babel,  djari 
helo    ta,    idjii  djari  imintik  hong  mamparadja    iii    mahundjun   tanah 
surat  idjii  solake,  idja  djari  inusul  Juda.  ■ —  (52,1.) 
Jojakim,  radja  Juda.  2.  Tapi   ia   tuntang  kara    man- 

29.  Tinai  dahang  mawi  Jojakim,  J  tire,  tinai  olo  ara  hong  tanah. 
radja  Juda:  kakai  augh  Jehowa :  j  djaton  tarima  augh  Jehowa.  idja 
ikau  djari  manusul  surat  tii.  koam: 
buhen  ikau  djari  mamintik  hu- 
ange kalotoh :  toto  haliai  radja 
Babel  karah  dumali ,  marusak  ta- 
nah toll ,  haiak  mampalomos  bara 
hetoh  olon   tuntang  meto? 

30.  Tagal  tii  kakai  augh  Je- 
howa  mawi  Jojakim  .  radja  Juda 
tii :   djaton   karah  aton  hindai  akae, 


msumae   nadjamban   nabi  Jeremia. 

3.  Tapi  aton  kea  radja  Sedekia 
manjoho  Jughal  .  anak  Selemja  . 
awen  dua  Sepanja,  anak  Maaseja, 
imam  tii  ,  manalih  nabi  Jeremia  , 
uka  masuman  akae :  Kiiliih  ikau 
blaku  akan  ikiii  intu  Jehowa . 
Hatallan   ita. 

4.  Krana  Jeremia  magon  melai 


idja     mondok    liundjun   padadusan  I  marak  olo  arii,  katika  tii  olo  hin- 
Dawid;    hantue    karah    indjakah  Jdai    djari  manutnp   iii  hong  sipir. 


jer.  30.  37. 


JERKMIA. 


353 


5.  Maka  kawan  parang-  ain 
Parao  djari  hagoet  bara  Misir;  tii 
olo  Kasdim,  idja  mangapong  Je- 
rusalem .  sana   iii  mahining  britan 

iiwen    tii ,    maka    ia    malajan   helo 
mawi  Jerusalem. 

6.  Tii  augh  Jehowa sampai  nabi 
Jeremia,  koae: 

7.  Kakai  augh  Jehowa,  llatal-! 
lan  Israel:  kalotoh  suman  akan 
radja  Juda,  idja  djari  manjoho 
keton  manalih  aku  misek  intu 
aku  :  itii !  kawan  parang  Parao  ta, 
idja  djari  hagoet  tantai  mandohop] 
keton,  dieta  akan  buli  Misir,  ta- 
nan  ai. 

8.  Tii  olo  Kasdim  kariih  haluli 
tinai  mamarang  lewu  toh,  maka 
ia  kariih  mandino  palus  manu- 
sul  ta. 

9.  Kakai  augh  Jehowa:  A'lhi 
mamunga  arep  keton ,  sambil  ha- 
mauli:  toto  olo  Kasdim  ta  palus 
terai  mawi  ita  ;  —  krana  toto  dja- 
ton  haliai  iiwen  ta  akan  terai. 

10.  Krana  paribasa  keton  mam- 
palah  hapus  kawan  parang  olo 
Kasdim.  idjii  mamarang  keton, 
alo  isut  bewiii  tisae  tuntang  ba- 
himang :  maka  iiwen  tii  kea  ma- 
hin  akan  hagoet  genep  biti  bara 
tingkape .  balalu  manusul  lewu 
toll. 

11.  Djadi,  limbah  kawan  parang 
olo  Kasdim  djari  hagoet  bara  Je- 
rusalem tagal  kawan  parang  Pa- 
rao tii  , 

12.  Maka  Jeremia  harikas  bara 
Jerusalem .  handak  hagoet  tamii 
tanah  Benjamin ,  manjengok  baris 
joresan  ai  idjii  intu  olo  heta. 

13.  Ta  kahum  iii  handak  blua 
bauntonggang  Benjamin,  atnn  hetii 
mantir  djadjaga  .  idja  Jerija  arae  , 
anak  Selemja.  Selemja  anak  Ha- 
nanja;    iii    tii  manawan  nabi  Jere- 


mia,    koae:     Ikan     handak    mules 
pakat  dengan   olo   Kasdim. 

14.  Maka  koan  Jeremia :  Sala 
aughm,  aku  djaton  maku  mules 
pakat  dengan  olo  Kasdim.  Tapi 
Jerija  tii  djaton  tarima  aughe  . 
malainkan  iii  manjingkap  Jeremia, 
pains  magah  iii  naharep  kara'  man- 
tir hai. 

15.  Mantir  hai  tii  paham  malait 
Jeremia,  tuntang  mamukul  iii. 
tinai  iiwen  manutup  iii  hong  si- 
pir ,  hong  human  Jonatan,  djuru- 
tulis  tii:  krana  huma  tii  djari 
inampa  olo  akan  sipir. 

16.  Kakai  Jeremia  akan  huma 
tii,  buah  palowang,  iika  papa  ha- 
liai ;    sampai  tahi   iii   inutup  hetii. 

17.  Limbah  ta  radja  Sedekia  ma- 
njoho olo  manduan  iii ;  tinai  radja 
misek  iii  intu  humae  sinisinik , 
koae :  Mikah  aton  augh  Jehowa 
djari  sampai?  Tombah  Jeremia: 
Aton.  Tinai  koae:  Ikau  kariih 
indjuluk  akan  lengiin  radja  Babel. 

18.  Tinai  koan  Jeremia  dengan 
radja  Sedekia:  Narai  kasalangku 
dengam  ,  atawa  dengan  kara  raan- 
tirm ,  atawa  dengan  utus  olo  toh, 
sampai  keton  manutup  aku  hong- 
si  pi  r  ? 

19.  Hong  kwe  toh  kara  nabi  it 
keton,  idjii  djari  manudjum  akan 
keton ,  koae :  radja  Babel  djaton 
akan  dumah  mamarang  keton  . 
tuntang   hapus  tanah  toh  !J 

20.  Toh,  kalah  hining,  o  fcu- 
angku  radja,  kalah  augh  usokku 
inarima  intu  baum :  iila  manjoho 
aku  tinai  akan  human  Jonatan  , 
djurutulis  ta,  bela  aku  matai  heta. 

21.  Tii  radja  Sedekia  manjoho  . 
mangat  olo  manonggo  Jeremia 
hong  iika  djadjaga  tii,  tuntang  olo 
manenga  akae  sining  andau  te- 
pong    idjii    kabotop,  bara  iika  tu- 


JER.  38. 


354 


JEREMIA. 


kaiii    te- 
.    Kalota 

melai  inonggo   hong  iika 


karig     tepong ,    sampai 

])ong    lepah    hong   lewue 

Jeremia 

djadjaga.  —  (32,2.) 


BAGI  38. 

Jeremia  ilaboh  hong  palowang  aka 
liimpui';  tapi  ia  liwus  tinai,  palus  ratlja 
manduan  iii ,  misek  iii  sinisinik. 


1.  M.aka  Sepatja,  anak  Matan, 
Gedalia ,  anak  Pashur,  Jughal , 
anak  Selemja,  awen  apat  Pashur, 
anak  Malghia,  mahining  karii  augh 
Jeremia,  idjii  insanae  akan  olo 
ara,  koae: 

2.  Kakai  augh  Jehowa:  Olo 
idja  melai  hong  lewu  toh ,  iii  ka- 
rah  matai  awi  padang,  lau  tun- 
tang  peres ;  tapi  olo  idja  blua 
manjembah  olo  Kasdim ,  iii  akan 
belom  ,  tuntang  manamput  ham- 
baruae  kilau  rampase. — (21,9.) 

3.  Kakai  augh  Jehowa:  Toto 
lewu  toh  akan  injaragh  akan 
lengiin  kawan  parang  radja  Babel, 
iii  karah  dinon   awi  awen. 

4.  Ta,  maka  koan  kara  raantir 
hai  dengan  radja:  Soho  olo  ta 
impatai,  krana  hapan  augh  kalota 
ia  manendur  lengan  olo  parang , 
awang  katapasan  hong  lewu  toh, 
tuntang  lengiin  olo  ara;  krana  olo 
djetii  djaton  manahiu  kasanang 
utus  olo  toh,  tapi  tjalakae  ba- 
be wiii. 

5.  Maka  koan  radja  Sedekia: 
Olo  ta  aton  intu  lengan  keton  ; 
radja  djaton  tau  mangahana  keton. 

6.  Ta  awen  manduan  Jeremia , 
lialalu  malaboh  ia  hong  palowang 
Malghia ,  anak  Hamelegh  ,  idja 
hong  paiantaran  aka  djadjaga  ;  iii 
malaboh  Jeremia  hapan  tali ;  maka 


legh 


palowang  ta  djaton  hadanum,  tapi 
kutoh  rumpure;  ta'  Jeremia  tang- 
kelem  hong  rumpur  tii.  — (37,16.) 

7.  Maka  anion  Ebedmelegh , 
olo  sipai ,  olo  dalam  radja  ta,  idjii 
intu  human  radja ,  mahining  olo 
djari  malaboh  Jeremia  hong  pa- 
lowang ,  kahum  radja  mondok 
hong  bauntonggang  Benjamin,  — 
(39,16.) 

8.  Ta  Ebedmelegh  palus  ha- 
goet  bara  human  radja ,  tuntang 
iii  hamauh  dengan  radja ,  koae : 

9.  O  tuangku  radja !  olo  tii  sala 
haliai  kara  gawie  dengan  nabi  Je- 
remia, idjii  djari  ilabohe  hong  pa- 
lowang, tuntang  puna  iii  indu 
matiii  metier  kea,  basa  djaton  te- 
pong  hindai   hong  lewu. 

10.  Ta    radja    manjoho    Ebedme- 
olo    sipai   ta,  koae:     Duan 

bara  hetoh  barang  telo  pnlu  biti, 
palus  djidjit  nabi  Jeremia  bara 
palowang,  helo  bara  ia  matai. 

11.  Ta  Ebedmelegh  manduan 
kara  olo  ta ,  tuntang  tamii  aka 
radja  ,  aka  gudang ,  balalu  blaku 
bara  hetii  kupit  benang  idja  djari 
rotus ,  palus  ia  muloh  ta  hapan 
tali  akan  Jeremia  hong  palowang. 

12.  Tuntang  Ebedmelegh,  olo 
sipai  tii,  hamauh  dengan  Jeremia: 
Lapik  katiakm  ,  hapan  kupit  be- 
nang rotus  ta ,  hapan  nantilap 
tali.  Maka  Jeremia  rnawie  tu- 
mon  tii. 

13.  Ta  olo  ta  mandjidjit  Jeremia 
hapan  tali,  palus  mamplua  iii  bara 
palowang;  djadi  Jeremia  melai 
hong  iika  djadjaga. 

14.  Maka  radja  Sedekia  manjoho 
olo  manduan  nabi  Jeremia  tang- 
goli  iii ,  akan  djalan  tamii  idjii 
tingkat  telo  ta,  idja  hong  human 
Jehowa.  Hetii  radja  hamauh  dengan 
Jeremia :    Aton    talo    isekku  intu 


jek.  37.  38. 


JE II  KM  IV. 


355 


ikau,    iila    ikau    milim    talo  enen  I  katapasan  hong  human  radja  Juda, 

akangku.  djeta"    kariih    imbil    akan    mantir 

15.  Maka  koan   Jeremia  dengan I  radja    Babel;    ta    awen   kariih  ha- 

Sedekia:     Anion      aku    masuman  lalea   iii.  koae :   kajah!  olo  parau- 

akam ,    dia   ikau    mampatai  aknP  sok    ketoa    djari   manipu   keton  , 

tinai    alo  aku  manirok  akara,  dja-  pain    keton   djari  taugkelem  hong 

ion   kea  ikau  tarima  aughku.  rumpur,    toh    iiwen    unduv  nadjna 

111.  Ta     radja    Sedekia    sumpah  keton. 


dengan  Jeremia  sinisinik,  koae 
Belom  Jehowa.  idja  djari  man- 
djapa  hambaruan  ita  ,  aku  djatou 
handak  mampatai  ikau,  djatou 
kea  handak  mandjuluk  ikau  intu 
lengan  olo  ta ,  idja  mangatah  ta- 
hasengm. 
17.   Maka  koan  Jeremia   dengan 


2o.  Kakai  kara  sawam  tuntang 
anakm  kaiah  implua  akan  olo 
Kasdim ,  tinai  bitim  kea  djatou 
akan  mahakan  lengan  iiwen  ;  tapi 
lengan  radja  Babel  karah  manjing- 
kaii  ikau  ,  tinai  lewu  toll  kariili 
inusul. 

24.  Ta  koan  Sedekia  dengan  Je- 


Sedekia :  Kakai  augh  Jehowa ,  remia :  iEla  idja  biti  katawan 
Hatallan  kaiii  kawan  talo  belom,  kara  aughm  toll ,  ta  ikau  kariih 
llatallan    Israel:    anion  ikau  han-  dia  impatai. 

dak  blua  ,  manjembah  kara  man-;  25.  Maka  amon  kara  mantir  ma- 
tir  radja  Babel,  tii  hainbaruam  j  hining,  aku  djari  hakotak  dengam, 
kariili  belom,  tinai  lewu  toll  djatou  tuntang  iiwen  tanggoh  ikau,  sam- 
inusul:  tajii  ikau  tuntang  hapus  bil  hamauh  dengam:  sanari  akan 
ungkup  humam    akan   belom.  ikai  budjubudjuv,  narai  aughm  de- 

18.  Tapi  anion  ikau  djatou  maku  |  ngan  radja,  ala  milim  tii  akan 
mandjuluk  aiepm  akan  mantir  ikiii,  tii  ikiii  djatou  maku  rriampa- 
ladja  Babel,  t;i  lewu  toh  karah  tai  ikau:  tinai  narai  kotak  radja 
injaragh  akan   lengan  olo  Kasdim,  dengam? 

palus  iiwen  kaiiili  manusule;  tinai!  26.  Tii  btrah  ikau  tombah  aughe : 
ikau  djatou  kea  akan  mahakan  aku  djari  manjampai  augh  usokkn 
lengan  iiwen.  i  intu   baun    radja,  uka  iila  iii  ma- 

ll'. Maka  koan  radja  Sedekia  njoho  aku  haluli  akan  human  Jo- 
dengan  Jeremia;  Aku  mikah  olo  natan.  belli  aku  matai  lieta. 
Jehudi  tii,  idja'  djari  mules  pakat  27.  Djadi  .  anion  kara"  mantir 
dengan  olo  Kasdim.  suro  olo  man-  i  tanggoh  Jeremia,  sanibil  misek 
<  I  j  nl  uk  aku  akan  lengan  iiwen  .  iii ,  maka  iii  tombah  tumon  kai'ii 
tii  iiwen  hababaka  aku.  augh   tii,  idja   djari  imetiih   radja: 

20.  Maka  koan  Jeremia :  Olo  tii  olo  tii  terai  misek  iii  ,  basa  iii 
djaton   akan    mandjuluk  ikau:   ta-  djatou  blua  aughe. 

lima  hew  iii  augh  Jehowa,  idja  28.  Maka  Jeremia  inclai  magon 
iusuniangku  akam  ,  ta  ikau  kariih  inutnp  hong  lika  djadjaga  sampai 
bontong  tuntang  belom. 

21.  Tapi  amon  ikau  djaton  maku 
mandjuluk  arepm  ,  tii  maka  augh 
toh  djari  insuman  Jehowa  akangku: 

22.  Ita !    kara  olo  bawi  tii,  idjii 


andau  Jerusalem  dinon  musoh;  iii 

magon     hetii .     metoh     Jerusalem 
dinon   awi    musoh.  —  (37,21) 


.IKK.  38. 


356 


JEREMIA. 


BAGI  39. 

Jerusalem  dinon  awi  niusoh ;  Sedekia 
inawari;  Jeremia  awen  duii  Ebedmelegh 
indohop. 


1.  J-iitu  njelo  djalatien  kahum 
karadjaan  Sedekia ,  radja  Juda  , 
intu  bulan  sapulu ,  ta'  Nebukad- 
nesar ,  radja  Babel ,  tuntang  kara 
kawan  parang  ai  sampai ,  haluli 
tinai,  maranggar  Jerusalem  tun- 
tang   tnangapong  ta.  —  (52,4.) 

2.  Intu  njelo  sawalas  kahum 
Sedekia,  bulan  apat ,  andau  dja- 
latien ,  maka  lewu  ta  taratama. 

3.  Kara  mantir  radja  Babel 
tama,  palus  tenda  intu  bauntong- 
gang  bentok  ta,  ia  ta  Nergalsa- 
reser ,  Samgarnebu ,  Sarseghim- 
rabsaris,  Nergalsareserrabmag,  tun- 
tang  kara  mantir  radja  Babel 
beken. 

4.  Djadi,  anion  Sedekia,  radja 
Juda ,  tuntang  kara  olo  parang 
ai  mita  olo  ta ,  maka  ia  hadari ; 
ia  blua  bara  lewu  hamalem ,  ma- 
horoe  djalan  darah  kabon  radja , 
bauntonggang  idja  helat  pagar  dua- 
dua  ta ,  palus  ia  hadari ,  mahoroe 
djalan  akan  aka  rampar. 

5.  Tapi  kawan  parang  olo  Kas- 
dim  manjasah ,  manuntut  likut 
awen.  tuntang  ia  man  dj  aka  Se- 
dekia hong  aka  rampar  intu  Je- 
righo ,  halalu  manawan  ia ,  mim- 
bit  iii  akan  Nebukadnesar  ,  radja 
Babel ,  hong  Ribla ,  intu  tanah 
Hamat ;  iii  ta  manukas  hukum 
mawi  ia. 

6.  Radja  Babel  mampatai  anak 
Sedekia  liong  Ribla  ,  intu  matan 
bapae;  tinai  radja  Babel  mam- 
patai kara  olo  hai  kea  baris  olo 
Juda. 

7.  Tinai  iii  mambutii  matan 
Sedekia .    tuntang    mamasong    iii 


hapan  dua  karinting  rantai  tam- 
baga ,  mangat  magah  ia  akan  Ba- 
bel.  —  (2. Radja  2b, 7.) 

8.  Limbah  tii  olo  Kasdim  rna- 
nusul  human  radja ,  tinai  human 
olo  ara  ,  tuntang  hapus  kotan  Je- 
rusalem imnalokange. 

9.  Maka  tisan  olo  ara ,  idja 
katapasan  hong  lewu,  tuntang  olo 
idja  djari  mules  pakat  dengae , 
tinai  kara  olo  awang  beken  hin- 
dai  inamput  Nebusaradan ,  man- 
tir olo  dalam  ta ,  tawanan  akan 
Babel. 

10.  Tapi  belahe  olo  idja  naniha. 
idja  djaton  bara  ramo ,  ilihi  Ne- 
ll usara  dan  ,  mantir  olo  dalam  ta , 
melai  hong  tanah  Juda ,  tun- 
tang iii  manenga  akae  pambu- 
lan  anggor ,  tinai  tana  intu  an- 
dau ta  kea. 

11.  Maka  tahiu  Jeremia  Nebu- 
kadnesar, radja  Babel,  djari  ma- 
metiih  Nebusaradan .  mantir  da- 
lam ta ,  koae : 

12.  Duan  iii ,  tonggo  ia  bua- 
buah,  ala  mangapaha  iii,  tapi  awi 
dengae  tumon  kahandak  ai. 

13.  Tii  Nebusaradan,  mantir  olo 
dalam,  tuntang  Nebusasban,mang- 
kubumi  tii ,  tinai  Nergalsare- 
serrabmag ,  tuntang  kara  mantir 
radja  Babel  manjoho  olo, 

14.  Manduan  Jeremia  bara  aka 
djadjaga,  balalu  mandjuluk  ia  akan 
Gedalia ,  anak  Ahikam  ,  Ahikam 
anak  Sapan ,  mangat  mimbit  ia 
akan  humae :  kakai  maka  ia  me- 
lai bentok  olo  ara. 

15.  Tinai  augh  Jehowa  djari 
sampai  Jeremia,  pesae  inutup  hong 
aka  djadjaga  tii ,  koae : 

1 6 .  Lius  ,  sanan  akan  Ebedme- 
legh ,  olo  sipai  tii ,  koam :  ka- 
kai augh  Jehowa ,  Tuhan  kara 
kawan    talo    belom ,    Ilatallan   Is- 


JER.  39. 


JEREMIA. 


357 


rael :  ita!  aku  handalc  malalus 
kara  aughku  mawi  lewiitoh,  indu 
tjalakae  tapi  djaton  indu  kaha- 
lape;  matam  koa  karah  mita  ta 
dapit.  —  (38,7.) 

17.  Tapi  aku  handak  mawai  ikau 
iiitu  katika  tii ,  koan  Jehowa; 
ikau  djaton  akan  indjuluk  intu 
leng-iin  olo  awang  ingikahm  baue. 

18.  Krana  toto,  aku  handak  ma- 
liwus  ikau,  tii  ikau  djaton  akan 
inatiii  halelek  awi  padang ,  tapi 
hambaruam  karah  kilau  indu  ram- 
pasm  ,  basa  ikau  djari  harap  aku, 
koan  Jehowa. 


BAGI  40. 

Jeremia  melai  hong  tanah  Juda  hindja 
Gedalia. 


1.  JJjetoh  augh  Jehowa  idja 
sampai  Jeremia .  limbah  Nebusa- 
radan ,  mantir  olo  dalam ,  djari 
malapas  ia  hagoet  akan  Kama , 
limbah  Nebusaradan  djari  manjoho 
olo  manduan  ia ;  krana  ia  kea 
imasong  hapan  rantai  haiak  kara 
olo  Jerusalem  tuntang  Juda  ,  idja 
tawanan ,  idja  inamput  akan  Ba- 
bel. 

2.  Krana  mantir  olo  dalam  ta 
manjoho  olo  manduan  Jeremia, 
sambil  hamauh  dengae  :  Jehowa  , 
Hatallam  .  djari  manjewut  kara 
tjalaka  toh  mantam  aka  toh. 

3.  Maka  Jehowa  djari  manjam- 
paie  tuntang  malaluse  kea  tumon 
aughe :  krana  keton  djari  badosa 
intu  Jehowa ,  djaton  djari  mann- 
mon  aughe ,  tagal  ta  ia  djari  ma- 
lalus talo  toh  mawi  keton. 

4.  Toh,  itam,  aku  djari  meng- 
kak  rantai  andau  toll  bara  lengam  ; 


loh  .  anion  ikau  radjin  omba  aku 
akan  Babel,  kiiliih  bewiii,  tit  aku 
handak  mahaga  ikau;  tapi  amon 
ikau  djaton  radjin  ompat  aku 
akan  Babel,  naughe  bewai :  itam, 
hapus  tanah  intu  baum  ,  lius  be- 
wiii akan  aka  idja   ingilakm. 

5.  Tii  basa  iii  djaton  toinbah , 
maka  koae  tinai :  Kiilah  ikau  buli 
Gedalia ,  anak  Ahikam ,  Ahikam 
anak  Sapan ,  idja  djari  iangkat 
radja  Babel  mandjadi  mantir  kara 
lewun  Juda,  palus  melai  dengae 
ben  to  k  utus  ajum  ;  alo  akan  kwe 
kahandakm  hagoet ,  lius  bewiii. 
Tinai  mantir  olo  dalam  mahata  ia 
tuntang  talo  inengae ,  balalu  ma- 
lapas ia  hagoet. 

6.  Kakai  Jeremia  manalih  Ga- 
dalia,  anak  Ahikam,  hong  Mispa, 
palus  iii  melai  dengae  intu  ben- 
tok  kara  olo,  idja  katapasan  hong 
tanah  ta. 

7.  Ta ,  amon  kara  mantir  ka- 
wan  parang ,  idja  melai  hong  pa- 
dang, tuntang  olo  ajue  mahining, 
radja  Babel  djari  mangkat  Ge- 
dalia ,  anak  Ahikam ,  mandjadi 
mantir  hong  tanah  ta,  tuntang 
djari  mandjuluk  akae  olo  hatua 
bawi.  tinai  anak  korik,  baris  kara 
olo  paliii  hong  tanah ,  idja  djaton 
tamput  tawanan  akan  Babel: 

8.  Tit ,  maka  awen  tanggoh 
Gedalia  hong  Mispa ,  ia  ta  Is- 
mael,  anak  Netanja,  Johanan  tun- 
tang Jonatan,  anak  Karea,  Seraja, 
anak  Tanhumet,  tinai  anak  Epai, 
olo  Netopa ,  tinai  Jesanja,  olo 
Maagha  ta,  awen  tii  tuntang  kara" 
olo  ajue. 

9.  Maka  Gedalia .  anak  Ahi- 
kam ,  Ahikam  anak  Sapan  ,  sum- 
pah  dengan  awen,  tuntang  dengan 
kara  olo  ajue,  koae:  A']h  keton 
mikiih  manempo  olo  Kasdim;  mr- 


jer.  3t».  40. 


358 


JEREMIA. 


lai  hong  tanah,  tuntang  manempo 
radja  Babel ,  ta  keton  karah  ba- 
tuah.  — (  2.  Radja  2.5,24.) 

10.  Maka  ita!  aku  toh  raelai 
hong  Mispa,  mangat  aku  mana- 
harep  olo  Kasdim ,  idja'  akan  ma- 
nanggoh  ita ;  toh  ,  kalah  keton 
mamumpong  anggor ,  rimpin  bua 
tuntang  undus  hong  sarangan  ke- 
ton ,  haiak  melai  hong  lewun  ke- 
ton, idja  tumon  pintih  keton. 

11.  Tinai  anion  karah  olo  Je- 
hudi ,  idja  melai  hong  Moab ,  tun- 
tang marak  olo  Anion,  hong  Edom, 
tinai  hong  kara  tanah  idja  heta , 
mahining ,  radja  Babel  djari  ma- 
nisa  belahe  olo  Jehudi  hong  Ju- 
da ,  tuntang  djari  mangkat  akae 
Gedalia,  anak  Ahikam,  Akiham 
anak  Sapan, 

12.  Ta,  maka  kara  olo  Jehudi 
ta  buli  bara  kara  kaleka ,  idja 
akan  beta  ia  djari  tamburup,  tama 
tanah  Juda  tanggoh  Gedalia  hong 
Mispa;  awen  mamumpong  kutoh 
anggor  tuntang  rimpin   bua. 

13.  Maka  Johanan,  anak  Karea, 
tuntang  kara  mantir  parang  idja 
dengae  hong  padang,  tanggoh  Ge- 
dalia hong  Mispa, 

14.  Sambil  hamauh  dengae:  Dja- 
ton ikau  katawan  Baalis,  radjan 
olo  Anion ,  djari  manjoho  Ismael , 
anak  Netanja,  mangat  ia  mampa- 
tai ikau?  Maka  Gedalia,  anak 
Ahikam,  djaton  maku  pertjaja 
aughe. 

15.  Tinai  Johanan ,  anak  Karea, 
hamauh  sinisinik  dengan  Gedalia 
hong  Mispa  ,  koae :  Soho  aku  lius 
mampatai  Ismael,  anak  Netanja, 
ala  olo  katawan  ta;  buhen  ia  akan 
mampatai  ikau  ,  tuntang  kara  olo 
Juda,  idja  djari  imumpong  akam, 
bilangbalangan ,  sam]>ai  tisan  olo 
Juda  ta  rusak  kea? 


16.  Tapi  koau  Gedalia,  anak 
Ahikam,  dengan  Johanan,  anak 
Karea:  .ZEla  ikau  kalota;  krana 
aughm  ta  djaton  toto  mawi  Ismael. 


BAGI  41. 

Gedalia  impatai  Ismael;  Johanan  ma- 
liwus  olo  idjii  inampute;  olo  Juda  han- 
dak  lius  akan  Misir. 


1.  Maka  djadi,  intu  bulan  udju 
aton  dumah  Ismael,  anak  Neta- 
nja, Netanja  anak  Elisama,  bara 
utus  radja ,  tinai  kara  mantir  ra- 
dja, tuntang  sapulu  biti  olo  be- 
ken  dengae ,  tanggoh  Gedalia , 
anak  Ahikam,  hong  Mispa,  tun- 
tang ia  kuman  dengae  heta  hong 
Mispa. 

2.  Ta  Ismael,  anak  Netanja, 
tuntang  olo  sapulu  biti  ta  idja 
dengae,  marawus  mamangkih  Ge- 
dalia, anak  Ahikam,  Ahikam  anak 
Sapan,  hapan  padang;  kalota  awen 
mampatai  idja  djari  iangkat  radja 
Babel  indu  kapalan  tanah  ta. 

3.  Tinai  Ismael  mampatai  kara 
olo  Jehudi ,  idja  dengan  Gedalia 
hong  Mispa ,  tuntang  kara  olo 
Kasdim ,  awang  olo  parang ,  idja 
aton  heta. 

4.  Djadi  andau  tinai ,  limbah 
ia"  djari  mampatai  Gedalia,  anion 
hindai  idja  biti  katawan  ta , 

5.  Maka  aton  dumah  olo  bara 
Sighem ,  bara  Silo ,  bara  Samaria, 
hanja  pulu  biti  karae,  idja  inju- 
kur  djanggute  tuntang  irabit  pa- 
kaiae,  idja  djari  mahiris  arepe: 
maka  ramon  parapah  tuntang  garo 
aton  intu  lengae ,  handak  mimbit 
ta  akan  human  Jehowa. 

6.  Maka  Ismael ,  anak  Neta- 
nja, blua  bara  Mispa  manambang 


j  eh.  40. 41. 


.IEREMIA. 


35<> 


iiwen,  manandjong  haiak  manangis; 
djadi ,  amon  iii  sampai  awen,  koae: 
Has ,  tanggoh  Gedalia ,  anak  Ahi- 
kam. 

7.  Djadi,  anion  iiwen  tii  sam- 
pai bentok  lewu,  maka  Tsmael, 
anak  Netanja .  tuntang  olo  idja 
dengue,  manetek  takoloke,  palus 
mandjakah  iii  hong-  kali  beta. 

8.  Tapi  aton  sapulu  biti  baris 
iiwen  iii,  idjii  hamauh  dengan  Is- 
mael :  jEla  mampatai  ikiii ;  krana 
ain  ikiii  kutoh  talo  idjii  injahokan 
hong  petak,  gendom,  seora,  un- 
dus  tuntang  madu.  Ta  ia  baking, 
djaton  mampatai  iiwen  haiak  kara 
paliarie. 

i).  Maka  kali  ta  ,  idjii  iika  ls- 
mael  manganan  kara  hantun  olo, 
idjii  djari  impatiiie  tagal  Gedalia, 
ia  ta  kali  idjii  djari  inampa  radja 
Asa  tagal  Baesa  .  radja  Israel; 
djetii  injuang  Ismael,  anak  Ne- 
tanja .  hapan  hantun  olo  idjii  ira- 
patiiie  tii. 

10.  Tuntang  Ismael  manamput 
tisan  olo  tii  tawanan  ,  idja  aton 
hong  Mispa;  karii  anak  radja  idja 
bawi ,  tuntang  karii  olo  ara" ,  idja 
inisa  Nebusaradan ,  mantir  olo  da- 
lam  tii,  hong  Mispa,  akan  Geda- 
lia, anak  Ahikam  tii;  maka  Is- 
mael, anak  Netanja,  manamput 
iiwen  tawanan,  palus  iii  lius,  han- 
dak  buli  olo  Amon. 

11.  Djadi,  anion  Johanan,  anak 
Karea.  tuntang  karii  mantir  pa- 
rang ta  idja  dengae,  mahining 
kadarhaka  tii ,  idjii  iawi  Ismael 
anak  Netanja , 

12.  Maka  awen  mimbit  kara  olo 
ajue,  palus  hagoet,  handak  pa- 
rang dengan  Ismael,  anak  Ne- 
tanja; djadi,  ia"  hasupa  dengae 
darah  talaga  hai .  idjii  hong  Gi- 
beon. 


1  3.  Ta,  amon  karii  olo  ,  idja  inam- 
put  Ismael,  mitii  Johanan,  anak 
Karea ,  tuntang  karii  mantir  pa 
rang  idjii  dengae,  maka  olo  tii 
handjak. 

14.  Palus  kara  olo  tii ,  idjii  djari 
inamput  Ismael  tawanan  bara  Mis- 
pa, mules,  onipat  Johanan,  anak 
Karea. 

15.  Tapi  Ismael,  anak  Netanja, 
lapas  hadari  bara  lengiin  Johanan. 
haiak  hanja  biti  olo  dengae,  pa- 
lus ia  buli  olo   Amon. 

16.  Tii  Johanan,  anak  Karea, 
tuntang  karii  mantir  parang  idjii 
dengae ,  manduan  karii  tisan  olo 
ta,  idjii  djari  induae  tinai  bara 
lengiin  Ismael,  anak  Netanja, 
idja  inampute  bara  Mispa,  lim- 
bah  iii  djari  mampatai  Geda- 
lia ,  anak  Ahikam ,  iii  tii ,  olo 
parang ,  tuntang  olo  bawi ,  tinai 
anak  olo ,  tuntang  karii  mantir 
radja,  idja  imbite  tinai  bara  Gi- 
beon. 

17.  Maka  iiwen  hagoet,  bapo- 
dok  hong  Gerutkimham  ,  idja  to- 
kep  Betlehem:  tinai  iii  handak 
hagoet  tama  Misir,  uka  mahakan 
baun  olo  Kasdim.  —  (2. Radja 
25,26.) 

18.  Krana  ia  mikah  olo  tii,  basa 
Ismael ,  anak  Netanja  ,  djari  mam- 
patiii  Gedalia,  anak  Ahikam,  idjii 
djari  iangkat  radja  Babel  indu 
mantir  tan  ah  tii. 


BAGI  42. 

Jeremia  mangahaua  olo  Jehudi  hagoet 
akan  Misir. 


1.  la  kara  mantir  kawan  pa- 
rang, Johanan,  anak  Karea,  tinai 
Jesanja,     anak      llosaja,    tuntang 


JEB.  41.  42. 


300 


JEREMIA. 


hapus    olo   arii,     hai    korik,     ma- 
tt anggoh, 

2.  Paltis  hamaiih  derigan  nabi 
Jeremia:  Kiiliih  augh  usok  ikai 
inarima  intu  baum ,  laku  akan  ikai 
intu  Jehowa,  Hatallam,  akan  ha- 
pus olo  idja  katapasan  toh;  krana 
isut  bewai  tisan  ikai  bara  karae 
bihin ,  kilau  paita  matam  kea ; 

3.  Mangat  Jehowa  ,  Hatallam  , 
masanan  djalan ,  idja  patut  ihoroe 
ikai,  tuntang  talo  idja  patut  iawi 
ikai. 

4.  Koan  nabi  Jeremia  dengan 
olo  ta:  Aku  djari  tarima  augh 
keton  ;  ita ,  aku  handak  blaku 
intu  Jehowa,  Hatallan  keton,  tu- 
mon  augh  keton ;  tuntang  talo 
handiai ,  idja  koan  Jehowa  dengan 
keton ,  aku  handak  masumae  akan 
keton;  idja  kabawak  aughe  mahin 
dia  aku  handak  milime  bara  ke- 
ton. 

5.  Koan  olo  ta  dengan  Jeremia: 
Kalah  Jehowa  indu  saksi  idja  ba- 
tantu  tuntang  toto ,  uka  mawi 
ikai,  anion  ikai  djaton  mauumon 
kara  augh  ,  idja  karah  imetah  Je- 
howa, Hatallam,  hadjamban  ikau 
akan  ikiii. 

6.  Alo  bahalap  alo  papa,  ikiii 
handak  manumoe  kea  augh  Jeho- 
wa, Hatallan  ita  ,  idja  injoho  ikai 
ikau  manaharepe ,  mangat  ikai  bon- 
tong  batuah,  awi  ikiii  manumon 
augh  Jehowa,  Hatallan  ita. 

7.  Maka  djadi,  limbah  kapulu 
andau  augh  Jehowa  sampai  Je- 
remia. 

8.  Til  ia  mangahau  Johanan, 
anak  Karea,  tuntang  kara  mantir 
parang  awang  dengae,  tuntang 
olo  arii  handiai ,  olo  korik  olo 
hai. 

9.  Palus  ia  liamauh  dengan 
iiwen:    Kakai    augh    Jehowa,   Ha- 


tallan Israel ,  idja  djari  injoho  ke- 
ton aku  manaharepe ,  uka  ma- 
njampai  augh  usok  keton  intu 
baue: 

10.  Amon  keton  raelai  hong  ta- 
nah  toh.  ta  aku  handak  haragapan 
keton ,  djaton  mangarak  ,  aku  han- 
dak mimbul  keton ,  palus  djaton 
marunap;  krana  aku  mangarajau 
tagal  tjalaka  ta ,  idja  djari  ilalusku 
mawi  keton. 

11.  uEla  keton  mikah  baun  ra- 
dja  Babel ,  idjii  ingikiih  keton ; 
ala  keton  mikah  ia ,  koan  Jehowa ; 
krana  aku  karah  hindjii  keton , 
handak  mawat  keton  bara  lengae. 

12.  Tuntang  aku  handak  ma- 
nenga  asi  akan  keton ,  sampai  ia 
masi  keton,  tuntang  halalian  ke- 
ton tama  tanah  keton. 

13.  Tapi  amon  koan  keton:  ikiii 
djaton  handak  melai  hong  tanah 
toh ,  tuntang  djaton  haliai  handak 
manumon  augh  Jehowa,  Hatallan 
keton; 

14.  Malainkan  hamauh:  dia  !  tapi 
ikai  handak  tama  Misir ,  mangat 
heta  ikai  djaton  tawan  parang  ti- 
nai,  djaton  mahining  augh  saru- 
nai  hindai ,  djaton  tawan  lau  awi 
panginan  djaton;  heta  bewai  ikai 
handak  melai :   — 

15.  Ta,  hining  augh  Jehowa, 
o  kara  tisan  olo  Juda!  kakai  aueh 
Jehowa,  Tuhan  karii  kawan  talo 
belom,  Hatallan  Israel:  amon  ke- 
ton tantaie  haliai  handak  akan 
Misir,  tuntang  amon  keton  tama 
melai  heta  namuai: 

16.  Ta,  maka  padang,  idja  ingi- 
kah  keton ,  karah  manapi  keton 
hetii,  hong  Misir,  tuntang  lau, 
idja  inawat  keton,  karah  leket 
intu  keton  heta,  hong  Misir,  ta 
keton  akan  matai  heta. 

17.  Kalotii    karah    mandjadi  de- 


JER.    42. 


JEREMIA. 


361 


mean  kara  olo ,  awang  tantai  ma- 
nintu    baue,  handak   tama*  Misir, 

uka  melai  namuiii  beta;  awen  ta 
akan  matai  awi  padang,  lau  tun- 
tang  peres;  dialo  idja  biti  olo  ta' 
karah  batisa,  idjii  mahakan  tja- 
laka  ta,  idja  handak  iagahku 
mawi  iii. 

18.  Krana  kakai  augb  Jehowa, 
Cuban  kara  kawan  talo  belom, 
Hatallan  Israel :  Kilau  kalaitku 
tuntang  kasangitku  djari  inusuh 
mawi  olo  Jerusalem ,  kalota  kea 
kasangitku  karah  batusuli  mawi 
keton ,  amon  tama  tanah  Misir ; 
ta  keton  akan  mandjadi  indu  sapa, 
indu  karusak,  tuntang  indu  katji- 
tjis,  indu  tanding  dengan  tawab, 
pains  keton  djaton  akan  mita  aka 
toll  tinai. 

19.  Toll,  Jehowa  djari  manjewut 
akan  keton  ,  o  tisan  olo  Juda !  a'la 
keton  tama  Misir,  ingat  totototo, 
aku  djari  managor  keton  andau  toll. 

20.  Toto,  keton  djari  manipu 
mamadok  mawi  keton;  krana  ke- 
ton djari  manjoho  aku  manaharep 
Jehowa ,  Hatallan  keton ,  sambil 
hamauh:  lakn  akan  ikai  intu  Je- 
howa, Hatallan  ita;  talo  handiai , 
awang  karah  imetah  JehoAva,  Ha- 
tallan ita,  kalah  sanan  ta  akan 
ikai,  maka  ikai  handak  manu- 
mon  ta. 

21.  Toh,  maka  aku  djari  masu- 
raan  akan  keton  andau  toll ;  tapi 
keton  djaton  maku  rnanumon  augh 
Jehowa,  Hatallan  keton,  tumon 
kara  augh,  awang  djari  imetahe 
hadjamban  aku  akan  keton. 

22.  Toh,  kalah  keton  katawan 
batantu,  keton  akan  matiii  awi 
padang,  lau  tuntang  peres  hong 
iika  ta,  idjii  karadjin  keton  ma- 
nalihe,  uka  melai  heta. 


BAGI  43. 

Olo  Jehudi  hagoct  akau  tanah    Misir, 
Jeremia  tamput. 


1.  JJjadi ,  amon  Jeremia  djari 
terai  masuman  kara  augh  Jehowa , 
Hatallae,  akan  olo  arii  tii ,  tumon 
djari  petah  Jehowa,  Hatallae, intu 
ia,  uka  masuman  akan  awen, 

2.  Maka  koan  Asarja,  anak 
Hosaja,  iiwen  dua  Johanan,  anak 
Karea,  tuntang  kara  olo  badjoho 
ta  mawi  Jeremia :  Aughm  ta  tan- 
djarom  bewai ,  Jehowa,  Hatallan 
ita,  djaton  djari  manjoho  ikau , 
mangat  masanan  akan  ikai:  ala 
keton  harikas  akan  Misir,  uka 
melai   heta. 

3.  Tapi  Barugh,  anak  Nerija 
ta,  madjok  ikau  hamauh  kalota 
dengan  ikai,  mangat  ia  mandju- 
luk  ikai  akan  lengan  olo  Kasdim, 
nakara  awen  mampatai  ikai,  atawa 
manamput  ikai  tawanan  akan  Babel. 

4.  Tumon  ta  Johanan ,  anak 
Karea,  tuntang  kara  mantir  ka- 
wan parang ,  tinai  olo  ara  handiai, 
djaton  maku  manumon  augh  Je- 
howa, uka  melai  hong  tanah  Juda; 

5.  Malainkan  Johanan,  anak 
Karea,  tuntang  kara  mantir  ka- 
wan parang  manduan  kara  olo 
Juda  idja  katapasan  ta,  awang 
djari  haluli  tinai  bara  aka  olo  ka- 
pir,  idja*  akan  heta  ia  djari  iha- 
rak,  mangat  melai  hong  tanah 
Juda : 

6.  Hatua  bawi  tuntang  kara 
anak  olo,  tinai  anak  radja  idja 
bawi  tii,  tuntang  olo  handiai,  idja 
djari  inisa  Nebusaradan,  mantir 
olo  dalam  tii,  dengan  Gedalia, 
anak  Ahikam,  Ahikam  anak  Sa- 
pan,  tinai  nabi  Jeremia  iiwen  dua 
Barugh  ,  anak   Nerija  tii ; 


16 


jer.  42.  43. 


362 


TKREMIA. 


7.  Palus  ia  hagoet  akan  tanah 
Misir ,  krana  ia  djaton  tariraa 
augh  Jehowa ;  maka  awen  sampai 
Taghpanes. 

8.  Ta  augh  Jehowa  sampai  Je- 
remia  hong  Taghpanes,  koae : 

9.  Duan  batu  hai  hong  lengam, 
kalian  ta  hong  petak  bata  intu 
tannur,  idjii  darah  bauntonggang 
human  Parao  hong  Taghpanes , 
kahum   baun   kara  olo  Jehudi. 

10.  Tuntang  snman  akan  awen : 
kakai  augh  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom ,  Hatallan  Is- 
rael: ita!  aku  handak  manjoho, 
manduan  Nebukadnesar,  radja  Ba- 
bel, rewarku  ta,  tuntang  handak 
mampendeng  padadusae  hundjun 
batu  ta,  idja  djari  ingaliangku : 
ia  karah  mampendeng  tingkape 
idja  bahalap   ta  hundjun  djeta. 

11.  Ia  karah  dumali ,  mamukul 
tanah  Misir ;  idja  bagin  pampatai, 
djeta  karah  impatai.  idja  bagin 
tawanan ,  djeta  karah  tawanan: 
idja  bagin  padang ,  djeta  karah 
buah  padang. 

12.  Tinai  aku  handak  mantokan 
apui  hong  kara  human  dewan  Mi- 
sir, uka  ia  manjeha  djeta,  palus 
raanamput  awen  tawanan;  ia  akan 
mangkepan  tanah  Misir  kilau  saka- 
tik  mangkepan  pakaiae  ,  palus  ia  ka- 
rah harikas  bara  beta  sanang  bewai. 

13.  Ia  ta  karah  mamusit  kara 
hampatong  hong  Betsemes,  idja 
intu  tanah  Misir ,  tuntang  manu- 
sul  kara  human  dewan  Misir. 


BAG!  44. 

Hnkum  insuman  akan  olo  Jehudi  parjsang 
ta  hong  Misir. 


1.   JJjetoh    augh,    idjii    sampai 


Jeremia  tahiu  kara  olo  Jehudi, 
awang  melai  hong  Misir,  hong 
Migdol ,  hong  Taghpanes ,  hong 
Nop,  tinai  hong  tanah  Patros, 
koae: 

2.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom ,  Hatallan 
Israel :  Keton  djari  mita  kara  tja- 
laka ,  idja  djari  iagahku  hapangku 
hararepan  Jerusalem  tuntang  kara 
lewun  Juda;  ita!  djeta  aka  rusak 
haliai  andau  toh  ,  sampai  olo  dja- 
ton melai  beta. 

3.  Djeta  tagal  kadarhaka,  idja 
djari  iawi  awen,  hapae  marahas 
aku ,  awie  lius  hagaro ,  manempo 
batalla  beken ,  idja  djaton  djari 
kasenae  ,  aloia  alo  bapae  mahin  dia. 

4.  Tuntang  kindjap  haradjur 
aku  djari  manjoho  rewarku ,  kara 
nabi  ta,  manalih  keton,  man  gat 
hamauh:  ala  keton  mawi  talo  ka- 
djilek  ta,  idja  injingiku. 

5.  Tapi  awen  djaton  djari  raa- 
nnmoe,  djaton  djari  manalingan 
pindinge,  uka  hobah  bara  kaclar- 
hakae,  tuntang  terai  hagaro  akan 
hatalla  beken. 

6.  Tagal  ta  kalait  kasangitku 
djari  inusuh .  haiak  djari  manjeha 
kara  lewun  Juda  tuntang  hapus 
Jerusalem ,  sampai  djeta  mandjadi 
benjem  palus  rusak ,  kilau  andau 
toh. 

7.  Maka  toh,  kakai  augh  Je- 
howa, Hatallan  kara  kawan  talo 
belom,  Hatallan  Israel:  Bnhen 
keton  mangihal  arep  keton  kalo- 
ta ,  sampai  olo  hatua"  tuntang  ba- 
wi ,  anak  olo  tuntang  awau  im- 
patai bara  marak  keton  ,  bara  ung- 
kup  Juda,  sampai  djaton  katapa- 
san  idja  batisa  akan  keton  ? 

b.'  Tuntang  mamparahas  aku 
awi  tampan  lengan  keton ,  hagaro 
akan     hatalla    beken    hono-    tanah 


jer.  43.  44. 


JEREMIA. 


363 


Misir,  idjii  djari  mama  keton, 
naangat  melai  hetii,  hapan  keton 
mampalomos  arep  keton,  palus 
mandjadi  indu  bawak  sapa  tun- 
tang-  tawah  kara  djalahan  olo  hong 
petak. 

!•.  Djari  keton  kalapean  kara 
kadarhakan  feato  keton,  tuntang 
kadarhakan  kara  ladja  Juda,  kadar- 
hakan sawan  iiw en, tuntang  puna  ka- 
darhakan keton,  tinai  kadarhakan 
sawan  keton  ,  idjii  djari  iawie  hong 
tanah  Juda  tuntang  intu  Jeru- 
salem? 

10.  Palus  andau  toll  awen  hin- 
dai  robo  ataie ,  tuntang  djaton 
maku  mikiih ,  djaton  maku  belom 
1  union  Torat  tuntang  hadatku, 
idjii  djari  ingkesku  intu  baun  ke- 
ton, tuntang  kara  tato  keton. 

11.  Tagal  tii,  kakai  augh  Jeho- 
\va,  Tithan  karii  kawan  talo  be- 
lom ,  Hatallan  Israel :  Ita !  aku 
handak  manintu  baungku  indu 
1  jalak.i  raawi  keton ,  palus  mam- 
palomos  liapus  olo  Juda. 

12.  Aku  handak  manganan  tisan 
olo  Juda,  idjii  djari  mules  baue 
tama"  Misir,  tantai  melai  hetii, 
lepah  awen  tii  kariih  nihau  hong 
Misir:  iii  kariih  halelek  awi  pa- 
dang  ,  iii  kariih  rusak  awi  lau , 
bara  idjii  korik  sampai  idjii  hai , 
awi  padang  tuntang  lau  iii  akan 
matai ,  iii  akan  mandjadi  indu  ba- 
wak sapa,  indu  karusak,  indu 
landing  tuntang    tawah. 

13.  Krana  aku  handak  mawi 
iiwen  kea,  idja  puna  melai  hong 
tanah  Misir,  tumon  aku  djari 
Diawi  iiwen,  idja  hong  Jerusalem, 
liapan  padang,  lau  tuntang  peres. 

14.  Sampai  karii  tisan  olo  Juda 
tii,  idjii  djari  tamii  Misir,  han- 
dak melai  hetii,  dialo  idjii  bit] 
idjii  tan  mahakau  palus  katapasan. 


uka  tau  buli  tanah  Juda  tinai, 
idjii  iika  kakenang  ataie  nahuang 
inulie,  mangat  melai  hetii;  tapi 
iiwen  djaton  akan  buli ,  baja  belahe 
bewiii  idjii  hadari  palus, 

15.  Tii  karii  olo  hatuii,  idjii  puna 
katawan  sawae  hagaro  akan  ha- 
talla  beken,  tuntang  kara  sawae 
idja  hakarereng  mendeng  hetii , 
tinai  kara  olo  tii,  idjii  melai  hong 
Misir,  hong  Patros,  mandjawap 
augh   Jeremia  ,  koae : 

16.  Karii  augh  tii ,  idja  insumam 
akan  ikiii  hapan  aran  Jehowa ,  ikai 
djaton  parabae. 

17.  Tapi  ikai  tantai  handak  ma- 
numon  kara  augli,  idjii  blua  bara 
njaman  ikai,  palus  handak  hagaro 
akan  ramon  langit,  tuntang  malu- 
liut  parapah  akae ,  tumon  puna 
gawin  ikiii  tuntang  karii  tato  ikiii, 
karii  radjan  ikiii,  tinai  mantir  ikiii, 
hong  karii  lewu  Juda  tuntang 
hong  Jerusalem ;  katika  ta  ikai 
besoh  kuman,  tuntang  baramirami 
djaton  katawan  tjalaka.  —  (1,11.) 

18.  Tapi  bara  ikiii  djari  terai 
hagaro  akan  ramon  langit  ta , 
sambil  maluput  parapah  akae,  ta" 
ikiii  tapas  bewiii ,  tuntang  djari 
nihau  awi  padang  dengan  lau. 

19.  Tinai  anion  ikiii  hagaro  akan 
ramon  langit,  koan  olo  bawi  tii, 
sambil  maluput  parapah  akae ,  tun- 
tang manampa  apam  akae  mana- 
munan  ampie,  tinai  manusuh  pa- 
rapah talo  ihop  akae,  pudji  ikiii 
mawi  tii  nalikut  banan  ikiii? 

20.  Tii  koan  Jeremia  dengan  olo 
ara,  hatuii  bawi,  dengan  olo  ham- 
cliai,  idjii  djari  mandjawap  aughe: 

21.  Angatku,  toto  Jehowa  djari 
manahiu  keton  djari  hagaro  hong 
karii  lewu  Juda  tuntang  hong  Je- 
rusalem,  keton  tuntang  tato  ke- 
ton, radja  tuntang  mantir  keton, 


16* 


JER.    44. 


364 


JEREMIA. 


tinai  olo  handiai,  awang  liong  ta 
nah  ta ;  toto ,  ia  djari  mandnan 
atai  tagal  ta , 

22.  Sampai  Jeliowa  djaton  tau 
manjarenan  hindai  kadarhakan  ga 
win  keton ,  tuntang  kara  talo  ka^ 
djilek  idja  ilalus  keton;  tagal  ta 
tanah  keton  niandjadi  benjem,  ru 
sak ,  indu  sapa ,  sampai  djaton  olo 
melai  heta,  kilau  andau  toh. 

23.  Basa  awi  keton  djari  hagaro, 
sambil  baclosa  intu  Jehowa,  tun- 
tang djaton  djari  manuraon  augh 
Jehowa ,  djaton  djari  belom  tumon 
Torat  tuntang  hadat  ai ,  idja  injak- 
sie  akan  keton :  tagal  ta  tjalaka 
djari  buah  keton,  kilau  aton  an- 
dau toll. 

24.  Tinai  koan  Jeremia  dengan 
olo  ara,  tuntang  dengan  kara 
awang  bawi:  Hining  augh  Jeho- 
wa, keton  hapus  Juda  idja  hong 
Misir  toh! 

25.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom,  Hatallan 
Israel:  Bitin  keton  hasawa  djari 
hamauh ,  tuntang  lengan  keton 
djari  malaluse  kea:  koan  keton: 
ikai  toto  handak  mahapus  miat 
ikai ,  palus  handak  hagaro  akan 
ramon  langit,  sambil  manusuh 
akae  parapah  talo  ihop.  Naughe , 
keton  djari  mandahen  miat  keton , 
tuntang  mahapus  miat  keton  toto- 
toto. 

26.  Toh,  hining  keton  augh  Je- 
howa, o  hapus  olo  Juda  idja  me- 
lai hong  Misir!  Ita!  aku  sumpah 
manjewut  arangku  idja  hai ,  koan 
Jehowa ,  djaton  arangku  karah  inje- 
wut  hindai  awi  idja  biti  olo  Juda 
hong  hapus  tanah  Misir,  sampai 
awen  hamauh :  belom  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa. 

27.  Ita!  aku  handak  manonggo 
awen    indu    tjalakae,  djaton    akan 


kahalape;  kara  olo  Juda,  awang 
hong  Misir,  karah  nihau  awi  pa- 
dang  tuntang  lau ,  sampai  ia  lepah 
lomos. 

28.  Tapi  olo  idja  mahakan  pa- 
dang,  djeta  karah  buli  bara  Misir 
akan  Juda,  isut  biti  bewai;  maka 
sakara  tisan  olo  Juda ,  idja  djari 
tama  Misir  tantai  melai  heta,  ka- 
rah mangasene,  augh  awe  idja  tu- 
lus ,  augh  ajungku  atawa  augh  ai. 

29.  Tuntang  djetoh  indu  kata 
akan  keton,  koan  Jehowa,  aku 
toto  handak  mawi  keton  hong  aka 
toh,  mangat  keton  kasene,  augh 
ajungku  karah  tulus  indu  tjalakan 
keton : 

30.  Kakai  augh  Jehowa:  ita!  aku 
handak  mandjuluk  Parao  Hopra, 
radja  Misir  ta,  akan  lengan  mu- 
sohe ,  idja  mangatah  tahasenge , 
sama  kilau  aku  djari  mandjuluk 
Sedekia ,  radja  Juda,  akan  lengan 
musohe  Nebukadnesar,  idja  djari 
mangatah  tahasenge.  —  (2.Kron. 
36,13.) 


BAGI  45. 

Augh  hapau  juampong  Barugh. 


1.  JJjetoh  augh,  idja  insutnan 
nabi  Jeremia  akan  Barugh,  anak 
Nei'ija,  metoh  ia  mamintik  hong 
surat  kara  augh  toh  bara  njaman 
Jeremia,  intu  njelo  apat  kahum 
Jojakim ,  anak  Josia ,  radja  Juda, 
koae:  —  (36,4.) 

2.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom ,  Hatallan 
Israel,  tahiu  ikau,  o  Barugh: 

3.  Koam :  kajah  aku !  lalehan 
Jehowa  djari  mandahang  kadjaka 
tuntang    kapahangku ;    aku    ujuh 


jer.  44.  45. 


JEREMFA. 


3G5 


awi  tangisku ,    tapi    djaton    kasa- 
nang. 

4.  Suman  Icalotoh  akae:  ka- 
kai  augh  Jehowa:  ita!  talo  idja" 
imangungku  aku  mangarake  ti- 
nai ,  talo  idjii  imbulku  aku  maru- 
nape  tinai,  taraput  hapus  tanah 
toh. 

5.  Kik-n,  ikau  manggau  talo 
hai  akam?  ala  manggau  ta;  krana 
its,  aku  handak  mimbit  tjalaka 
mawi  kara  isi,  koan  Jehowa;  tapi 
akam  aku  handak  manenga  ham- 
baruam  kilau  indu  rampasm  hong 
kara  aka  panggoetm. 


BAG!  46. 

Hukum  inukas  akan  Misir. 

1.  .Djetoh  augh  Jehowa,  idja 
djari  sampai  Jeremia  tahiu  kara 
olo  kapir. 

2.  Tahiu  Misir:  tahiu  ka- 
wan parang  Parao  Negho ,  radja 
Misir,  idja  tokep  batangdanum 
Prat ,  tokep  Karghemis ,  idja  im- 
palah  Nebukadnesar,  radja  Babel, 
intu  njelo  apat  kahum  karadjaan 
Jojakim ,  anak  Josia,  radja  Juda. 
—  (Jes.li).) 

3.  Tatatatap  talawang  tuntang 
taming,  takan,  lius  parang! 

4.  Apil  kara  hadjaran,  soho  olo 
mukonge;  kepan  sampulau,  asa 
kara  lundju,  kepan  sangkarut! 

5.  Tapi  kilen  aku  rnita  awen 
uras  pikah,  balalu  undur,  tuntang 
kara  pangkalimae  uras  djari  im- 
patai  ?  ^'Ewen  hadari  djaton  baha- 
nji  tarapaliau  likute,  pampikah 
mawi  ili  hakaliling,  koan  Jehowa. 

6.  Idja'  kapala  balias  djaton  ka- 
bawae    hadari,    idja     kapala    abas 


djaton  tau  liwus ;  hila  utara ,  to- 
kep batangdanum  Prat,  olo  ta 
djari  tanggarurus  balongkang. 

7.  iEwe  ia  ta,  idjii  manjam- 
bong  kilau  batangdanum,  tuntang 
hariak  kilau  batangdanum  lom- 
bah? 

8.  Misir  ta  idjii  rnanjambong 
kilau  batangdanum ,  riak  ajue  ha- 
gatang  kilau  batangdanum  lombah; 
koae :  aku  handak  mananjap  ma- 
leteng  salepah  petak,  marusak  karii 
lewu  tuntang  olo  huange. 

9.  Takan,  lius  bewai,  keton 
kara  hadjaran ;  has ,  ridu  bewai 
kara  kareta ;  kalah  kara  pangka- 
lima  hagoet,  olo  sipai,  olo  Put, 
idja  mimbing  talawang,  tinai  olo 
Ludi  idja  patjah  mamanah. 

10.  Haiang  toto,  krana  andau 
toh  andau  pamalah  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa  kara  kawan  talo  be- 
lom,  uka  mamalah  arepe  intu  kara 
musohe ,  katika  padang  akan  ma- 
wi, sampai  djeta  besoh  palus  ba- 
busau  awi  kara  daha ;  krana  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa  kara  kawan 
talo  belom  ,  aton  parapah  talo  im- 
pataie  hong  tanah  hila  utara,  darah 
sungai  Prat. 

11.  Lius,  talih  Gilead,  palus 
blaku  tatamba ,  joh  budjang  ba- 
win  Misir!  Haiang  bewai  keton 
mandahang  tatamba,  ikau  puna 
djaton  tau  halit! 

12.  Kara  djalahan  olo  djari  ma- 
hining  britan  kahawen  keton,  ha- 
pus petak  uras  mamala  augh  ba- 
waim ,  krana  kara  pangkalimam 
djari  hadari  hatantarang,  balalu 
balongkang  haiak. 

13.  Djetoh  augh,  idjii  insuman 
Jehowa  akan  Jeremia  tahiu  panu- 
mah  Nebukadnesar,  radja  Babel, 
uka  mamukul  tanah  Misir: 

14.  Suman  intu  Misir,  awi  mam- 


jer.  45.  4(). 


<3G6 


JEREMIA. 


brita  hong  Migdol ,  sahan  hong 
Nop  tuntang  Taghpanes ,  sambil 
hamauli :  raendeng ,  tatap  arepm , 
krana  padang  akan  kunian  talo 
handiai,   idja  hakaliling  ikau. 

15.  Kilen  kara  olo  ajum  idja" 
abas  ta  lepah  tambalang?  vEwen 
ta  djaton  tau  mencleng ,  basa  Je- 
howa maharak  ia. 

16.  Ia  nanegarurus  olo  ara,  ba- 
longkang  kilau  lihang  tampilai; 
sampai  koan  awen  :  has  men  den  g , 
ita  buli  utus  ita,  tuntang  puna 
tanah  ita,  basa  padang  mahupi 
ita. 

17.  Ta  olo  mantehau:  Parao, 
radja  Misir,  djari  rusak,  ia  djari 
marandar  arepe  bara  tukas  kati- 
kae. 

18.  Belom  aku ,  koan  Tdja  puna 
Radja,  idja  arae  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  taio  belom:  musoh  ta 
karah  dumah  tumon  kagantong 
bukit  Tabor  bara  kara  bukit;  ki- 
lau  Karmel  ta  intu  saran   tasik. 

19.  Tampa  akam  ramo  indu  ha- 
pam  tawanan ,  ikau  idja  landang 
sanang ,  o  anak  bawin  Misir !  kra- 
na Nop  karah  rusak  tuntang  inu- 
sul,  sampai  djaton  olo  melai  heta. 

20.  Misir  ta  puna  sapi  bawi  idja 
bahalap  ampie ;  maka  olo  panjam- 
balih  aton  dumah ,  ia  dumah  bara 
utara. 

2.1.  Alo  kara  olo  buruh  idja  intu 
ia  uras  kilau  anak  sapi  idja  base- 
put,  tapi  awen  ta  akan  mules  kea, 
hadari  haiahaiak  ,  palus  djaton  ten- 
datenda ;  krana  andau  tjalakae  djari 
sampai ,  katika  pamalahe. 

22.  Aughe  kilau  augh  handjali- 
wan  kahum  mikah,  krana  olo  ta 
dumah  mimbit  kutoh  kawan  pa- 
rang ai,  palus  mantakan  ia  hapan 
kapak.   kilau  olo  idja  baramo  kaju. 

23.  Olo  ta  karah  manaweng  ka- 


juae,  koan  Jehowa,  sarapai  djaton 
taraisa  idja  inawenge;  krana  olo 
ta  karaan  karae  bara  kara  sang- 
kalap,  sampai  djaton   taraisa. 

24.  Misir,  anak  bawi  ta,  paham 
inahamen ;  ia  djari  indjuluk  akan 
lengan  utus  olo  idja  hila  utara. 

25.  Jehowa,  Tuhan  kara  kawan 
talo  belom ,  Hatallan  Israel ,  djari 
hamauh :  Ita!  aku  handak  mawi 
Amon  ta  hong  No ,  tuntang  Pa- 
rao, hapus  Misir,  tuntang  kara 
dewaetinai  radjae,  toto,  Parao  tun- 
tang kara  olo  idja  harap  ia. 

26.  Aku  handak  mandjuluk  awen 
ta  akan  lengan  olo  idja  mangatah 
tahasenge ,  akan  lengan  Nebukad- 
nesar,  radja  Babel,  tuntang  akan 
lengan  kara  mantir  ajue.  Maka 
limbah  ta  dapit  Misir  karah  ing- 
kalewu  tinai ,  kilau  djaman  lioran, 
koan   Jehowa. 

27.  Maka  ikau,  rewarku  Jakob, 
ala  mikah,  ala  djungun,o  Israel! 
krana  ita!  aku  handak  maliwus 
ikau  bara  tanah  awang  kedjau , 
tuntang  panakam  bara  tanah  idja 
iikae  tawanan:  Jakob  akan  buli, 
belom  suni  sanang ,  tuntang  dja-" 
ton  olo  akan  mampikah  ia. 

28.  Tagal  ta,  ala  mikah,  o  re- 
warku Jakob,  koan  Jehowa;  krana 
aku  mampahaiak  ikau :  kara  olo 
kapir ,  idja"  akan  heta  aku  djari 
manganan  ikau,  handak  impalo- 
mosku ,  tapi  djaton  aku  handak 
mampalomos  ikau  ,  baja  madjar  ikau 
ombeombet  bewai ,  bela  ikau  mado 
arepm  brasih ,  djaton  kasalam. 


BAG!  47. 

Ifukum  inukfis  akan   olo  Pilisti. 


1.   JJjetoh    augh    Jehowa,   idji 


jer.  46.  47. 


JERK  Ml  A. 


oG 


sampai  Jeremia  tahiu  olo  Pilisti, 
helo  bare  Parao  mamukul  Gasa.  — 
(Jes.U,29.) 

2.  Kakai  augh  Jchowa:  Ita! 
karii  daiium  manjambong  bara  uta- 
ra . ,  mandjadi  soho  paham,  palus 
mananjap  hapus  tanah,  tuntang 
kara  talo  huange .  karii  lewu  tun- 
tang karii  oloe;  olo  handiai  idja 
heta  karah  mangkariak .  karii  idja 
mukong  tanah  tii  akan  raanangis; 

3.  Tagal  augh  bandam  pain  ha- 
djarae  idja  abas ,  tagal  gotok  ka- 
retae  tuntang  kasilon  galingae, 
sampai  kara  bapae  djaton  nalingii 
anake ,  awie  lenjoh  atiiie  haliai, 

4.  Tagal  audau  idja  duruah, 
uka  raarusak  karii  olo  Pilisti ,  pa- 
lus inampalomos  olo  bara  Tirus 
tuntang  Sidon ,  karii  olo  pando- 
hope  tii  idja  batisa.  Krana  Jehowa 
karah  marusak  olo  Pilisti ,  tisan 
olo  bara  pulau   Kaptor  tii. 

5.  Gasa  djari  haranggau,  Aska- 
lon  djari  rusak,  tuntang  karii  idja 
batisa  hong  karii  djanah  heta.  La- 
lehan  katahim  ikau  akan  mahiris 
arepm  ! 

<).  Kajah  ,  padang  Jehowa !  pica 
ikau  handak  terai?  taina  kum- 
pangm  ,  mamarem  palus  terai ! 

7.  Tapi  kwiika  ikau  tau  mama- 
rem?  krana  Jehowa  djari  manjoho 
ikau  mawi  Askalon,  tuntang  djari 
mampait  ikau  akan  iika  palabohan 
bono-  tasik  ta. 


BAGI  48. 

Ilukum  inukas  akan  Moab. 

1.  Lahiu  Moab.  Kakai  augh 
Jehowa.  Tuhau  karii  kawan  talo 
belom,  Hatallan  Israel:  Pajah,  le- 


wu   Nebol   krana  iii  djari   rusak; 

Iviriataim  djari  rungkok  ,  djari  cli- 
noii;  kota  dahen  ta  djari  ujukok 
palus   ingarak.  — (Jes.\5.) 

2.  Kadjohon  Moab  tagal  Iles- 
bon  tii  djari  terai,  krana  olo  nia- 
ngarangka  tjalakae  akae  :  lias  ,  ita 
handak  mampalomos  ia,  sampai  iii 
ala  indu  utus  olo  hindai;  tinai 
ikau.  o  Madmen,  akan  inaweng 
kea,  padang  akan  manjasah  ikau. 

3.  Augh  tangis  lembut  hong 
Horonaim,  karusak  tuntang  ka- 
djaka  paham  ! 

4.  Moab  djari  rotek,  augh  ta- 
ngis karii  anake  mamala. 

5.  Krana  tangis  baka  tangis 
njalumbo  akan  bukit  Luhit ,  augh 
kariak  tarahing  mamala  intu  pain 
Horonaim. 

6.  Dari ,  hakan  hambaruan  ke- 
ton ;  tapi  keton  karah  mandjadi 
kilau  karamuntiug  hong  padang. 

7.  Basa  ikau  djari  harap  kotam 
tuntang  katataum,  tagal  tii  ikau 
karah  dinon  awi  musoh ;  Kamos 
djaton  tau  dia  tamput  tawanan , 
karii  imam  tuntang  mantir  ajue 
haiahaiak. 

8.  Krana  idja  parusak  ta"  akan 
uianapi  karii  lewu ,  sampai  idjii 
lewu  mahin  dia  lapas;  karii  djanah 
akan  rusak  kea,  tinai  aka  rampar 
akan  tunis  benjem ,  krana  kalotii 
koan  Jehowa. 

9.  Tenga  palapas  akan  Moab , 
krana  ia  karah  hadari  balias  kilau 
trawang,  tuntang  karii  Lewne  man- 
djadi karakkaraka ,  sampai  djaton 
olo    melai  huange. 

10.  Tarasapa  ia,  idjii  kadian  ma- 
lalus  gawin  Jehowa ;  toto ,  tara- 
sapa iii ,  idjii  mangahana  padange 
manusuh  daha ! 

11.  Moab  djari  landang  bara  ka- 
tabelae,    djari    melai    tuntang  pu- 


JER.  47.  48. 


368 


JEREMIA. 


lake ,  djaton  djari  injalinan  bara 
saiangae  akan  sarangan  beken, 
tuntang  djaton  pudji  tarnput  ta- 
wanan,  tagal  ta  angate  magon  ka- 
lota,  tuntang  ewaue  djaton  djari 
hobah. 

12.  Tagal  ta,  ita!  andaue  aton 
dumah,  koan  Jehowa,  ta  maka 
aku  handak  manjoho  tukang  utus 
beken  tanggoh  ia ,  idja  akan  min- 
dah  ia ,  mamboang  kara  sarangae, 
palus  mamusit  kara  kasae. 

13.  Palus  Moab  karah  njukok 
tagal  Kamos  tit,  kilau  olo  Israel 
djari  njukok  tagal  Betel ,  idja  Ska 
kaharape  ta. 

14.  Kilen  tinai  keton  haraauh: 
uras  ikai  pangkalima  tuntang  men- 
teng  parang? 

15.  Krana  Moab  djari  rusak,  kara 
lewue  djari  njalawowok,  kara  pam- 
budjange  awang  kampili  djari 
hagoet  akan  impatai,  koan  Radja 
ta,  idja  arae  Jehowa,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belonu. 

16.  Tjalakan  Moab  lawoh  du- 
mah toh  kea,  karusake  manggu- 
long  arepe  sarapai. 

17.  Tatum  ia,  keton  handiai  idja 
hakaliling  beta,  tuntang  idja  ka- 
tawan  arae,  sambil  hamauh:  lale- 
han  tungkang  idja  batekang,  so- 
kah  kabungas  ta  djari  imelek! 

18.  Mohon  bara  kahaira,  ikau 
idja  melai  landang,  o  Dibon,  anak 
bawi,  palus  melai  hong  aka  nga- 
rising,  krana  idja  marusak  Moab 
ta  aton  dumah  maranggar  ikau, 
palus  mangarak  kara  kotam. 

19.  Mendeng  intu  djalan,  itam; 
ikau  idja  mukong  Aroer,  isek 
a'wen  idja  hadari  pararawoh,  koam : 
kasen  .   naiai  perkara  ? 

20.  Moab  djari  rungkok ,  krana  iii 
djari  rusak;  tangis,  tatum  !  suman 
ta  hong  Anion ,  Moab  djari  rusak. 


21.  Hukum  djari  sampai  hong 
aka  rampar,  mawi  Holon,  Jasa 
tuntang  Mepaat, 

22.  Mawi  Dibon,  l\'ebo  tuntang 
Betdiblataim , 

23.  Kiriataim,  Betgamul  tun- 
tang Betmeon, 

24.  Keriot  tuntang  Bosra,  mawi 
kara  lewu  hong  tanah  Moab,  alo 
idja  kedjau  alo  idja  tokep. 

25.  Tandok  Moab  djari  inetek, 
lengae  djari  imelek,  koan  Jehowa. 

26.  Awi  mambusau  ia,  basa  ia 
djari  mampadjoho  arepe  malawan 
Jehowa,  sampai  Moab  muta,  tun- 
tang kitik  kariut  lengae,  tinai  ia 
indu  tabean  olo. 

27.  Dia  Israel  ta  djari  inabeam, 
kilau  djaka  ia  djari  kadapatan  om- 
pat  maling?  Krana  sasining  ikau 
hatutor  tahiu  ia ,  ikau  manggiling 
takolokm. 

28.  Lihi  kara  lewum,  o  kara  olo 
Moab,  palus  melai  hong  batuka- 
rang ,  mandjadi  kilau  burong  ku- 
ku ,  idja  manjarangan  hong  tum- 
bang  darak  batu. 

29.  Ita  haradjur  djari  mahining 
kadjohon  Moab ,  krana  ia  badjoho 
haliai,  katekange,  kabudjoke,  ka- 
tarae,  kahain  ataie. 

30.  Aku  katawan  bewai  kasang- 
ite,  koan  Jehowa,  tapi  uras  ta 
haiang;  olo  ajue  idja  paladjok  ta 
djari  manandjaro  bewai. 

31.  Tagal  ta  aku  akan  mambo 
aughku,  manangis  tagal  Moab, 
mambawai  tagal  hapus  Moab ,  tun- 
tang manatum  tagal  olo  hong 
Kirheres. 

32.  Paham  bara  aku  djari  mana- 
tum Jaeser  aku  akan  manatum 
ikau ,  o  batang  anggor  Sibma ! 
edam  djari  dimpah  tasik ,  djetii 
djari  sampai  danau  Jaeser,  tapi 
olo  parusak  gap    lawo    intu    wa- 


jer.   48. 


JEKEMIA. 


369 


jali  buam   tuntang    musim   getem 
ajum; 

33.  Sampai  kahandjak  tuntang 
karami  uraa  djari  niliau  bara  pe- 
tak  basiwoh ,  bara  tanah  Moab  tii ; 
krana  aku  djari  mampaterai  ang- 
gor  bara  panes;  olo  djaton  akan 
mamahes  bua  anggor  tuntang  la- 
hap;  lahape  tii  djaton  kilau  lahap 
mamiihes  anggor. 

34.  Tagal  tangis  Hesbon  ta  olo 
djari  marabo  aughe  sampai  Eleale, 
sampai  Jaas,  bara  Soar  pains  Ho- 
I'onaim  .  sapi  bawi  tabela  tii  idja' 
telo  njelo  umure;  krana  kara  da- 
iiuiii  hong  Nimrim  kea  uras  akan 
teah. 

35.  Maka  aku  handak  marusak 
hong  Moab  olo  idja  maluput  pa- 
rapahe  intu  aka  gantong,  tuntang 
idja  hagaro  akan  dewae,  koan  Je- 
howa. 

36.  Tagal  ta  tangitangis  ataiku 
tagal  J  Moab ,  kilau  suling ,  tinai 
ringoringoi  ataiku  tagal  olo  Kirhe- 
res ,  kilau  djarupai,  basa  tisae  ta 
akan  rusak  kea. 

37.  Krana  kara  takoloke  ha- 
lungah  ,  kara  djanggute  injukur  , 
kara  lengae  ihiris ,  tuntang  tapih 
bidak  ingkepae  intu  kahange. 

38.  Hundjun  kara  sapau  Moab 
tuntang  hong  hapus  lewue  uras 
tatum  bewiibewiii;  krana  aku  djari 
mamusit  Moab,  kilau  sarangan  idja 
djaton  ingilak,  koan  Jehowa 

39.  Lalehan  ia  imukul!  tangis! 
lalehan  Moab  djari  mules  likute! 
Kakai  Moab  mandjadi  indu  tabean 
tuntang  kadjungun  kara  olo  idja 
hakaliling  ia. 

40.  Krana  kakai  augh  Jehowa : 
Ita!  ia  kariih  trawang  balias  kilau 
burong  nasar ,  palapase  imbirangc 
manintu  Moab,  handak   mawi  iii. 

41.  Kara  lewue  djari  dinoD,  kara' 


kotae  djari  taratamii,  tuntang  atai 
kara'  paugkaliman  Moab  kariih  in- 
tu andau  tii  kilau  atai  olo  bawi 
idja'   handak  luas. 

42.  Krana  Moab  kariih  impalo- 
mos  ,  sampai  iii  djaton  indu  utus 
olo  hindai ,  basa  iii  djari  mampa- 
djoho  arepe  malawan  Jehowa. 

43.  Pampikah,  palow^ang  tuntang 
djarat  akan  mawi  kcton .  o  olo 
Moab  koan  Jehowa. 

44.  Idja  hadari  mahakan  pampi- 
kah ,  iii  kariih  lawo  hong  palo- 
wang.  tinai  idja  djakat  bara  palo- 
wang,  iii  akan  buah  djarat ;  krana 
aku  handak  mantakan  iii ,  Moab 
tii,  tuntang  handak  manjampai  nje- 
lon  pamaliih  mawi  iii ,  koan  Je- 
howa. 

45.  Intu  kandjungen  Hesbon 
aw  en  idja  ujuh  mahakan  kwasan 
musoh  tendii;  tapi  apui  aton  blua 
bara  Hesbon.  tuntang  njalae  bara 
Sihon,  palus  manjeha  hapus  Moab, 
karapurun  olo  idja  puna  bagin 
karusak  ta. 

46.  Kajah  ikau,  Moab !  utus  olo 
ain  Kamos  tii  djari  nihau ;  krana 
anakm  idja  hatua"  djari  tamput  ta- 
wanan,  tuntang  anakm  idja  bawi 
tawanan  kea. 

47.  Tapi  intu  katatesan  kara  an- 
dau aku  handak  mampaterai  Moab 
tawanan  tinai,  koan  Jehowa.  Ti- 
kas  toh  au^h  hukum  tahiu  Moab. 


BAG1  49. 


Hukum  inukas  akau  Anion,  Edom,  Da- 
maskus,  Arab  tuntang  Elani. 


1.  JLahiu  olo  Anion  kalotoh 
augh  Jehowa  :  Kilen,  djaton  Israel 
bara  anak,  idjii  mauduan  joresae? 
Maka  buhen   Malghom  tii    manjo- 


16 


jer.  48.  r.». 


of  0 


JEREMIA. 


res  Gad,  tuntang  olo  ajue  melai 
hong  kara  lewu  heta  ?  —  (Esegh. 
25,2.) 

2.  Tagal  ta,  ita!  anclaue  akan 
duraah,  koan  Jehowa,  aku  handak 
mampalembut  augh  parang  mawi 
Raba ,  lewun  olo  Anion,  sampai 
djeta  bakarak  indu  tujok  batu , 
tuntang  kara  patataie  akan  inusnl: 
tapi  Israel  akan  raandjadi  tempon 
awen  idja  djari  inempoe. 

3.  Ambo  augh  tangism,  o  Hes- 
bon,  krana  Ai  djari  rusak :  bawai, 
keton  anak  Raba ,  kepan  bidak , 
ngalabavva,  daridaria  hong  kara  ka- 
bon,  krana  Malghom  akan  tamput 
tawanan,  tuntang  kara  imam,  tinai 
mantir  ajue  haiahaiak. 

4.  Buhen  ikau  harap  djanahm? 
djanahm  ta  leteng !  job  anak  bawi 
parisang ,  idja  harap  kara  pana- 
tauni,  koam  :  awe  petah  mawi  aku? 

5.  Ita  !  aku  handak  inagah  pam- 
pikah  hararepan  ikau,  koan  pang- 
kahai  Tuhan ,  Jehowa  kara  kawan 
talo  belom ,  hapan  olo  handiai , 
idja  hakaliling  ikau,  ta  keton  ka- 
rali  ihavak  genep  biti  sama  mim- 
bit  tintue ,  tuntang  djaton  idja 
akan  mamumpong  olo  awang  da- 
raidaraia  ta  tinai. 

6.  Tapi  limbah  ta  aku  handak 
mampaterai  olo  Amon  ta  tawanau, 
koan  Jehowa. 

7.  Tahiu  Edom  kakai  aughJe-j 
howa,  Tuhan  kara  kawan  talo  be- 
lom: Kilen,  djaton  hindai  kapintar 
hong  Teman  ?  A  ton  kara  tiroke  i 
djari  nihau  bara  olo  harati?  Djari  | 
kara  akale  ta  babasi? —  (JTgs.21, 
\l.Eseyh.'2h.U.) 

8.  Ules,  dari,  sahokau  arep  ke- 
fcon  hong  aka  randah,  keton  olo 
Dedan !  krana  aku  djari  inagah 
karusak  mawi  Edom,  naetoh  kati- 
ka  aku  mamalah   mawi  iii. 


(J.  (31o  pamutik  anggor  karali 
sampai  ikau,  idja  djaton  manisa 
kanta  akam,  tuntang  maliug  karah 
sampai  ikau  hamalem .  idja  maru- 
sak  ombet  kalepahe. 

10.  Krana  aku  djari  manalampas 
Esau  ,  aku  djari  mamprahan  kaia 
iikae  idja  basilim,  sampai  ia  djaton 
tau  manjahokan  arepe ;  panakae 
djari  rusak,  tuntang  karii  paharie, 
tinai  kapatohe.  sampai  iiwen  djaton 
hindai. 

11.  Lihi  karii  noliim,  aku  han- 
dak mahaga  mambelom  iii,  ka'lah 
kara  balom  harap  aku. 

12.  Krana  kakai  augh  Jehowa : 
Itii !  iiwen  idja  tapas  katiwase  bara 
ajum  mahin  akan  mihop  sangkir 
ta;  angatm  ikau  djaton  akan  tam- 
put buah  hukum  ?  Djaton  tau  dia 
ikau  ihukum.  toto  ikau  kea  akan 
mihope ! 

13.  Krana  aku  djari  sumpah  ma- 
njeAvut  arepku,  koan  Jehowa: 
Bosra  ta  akan  mandjadi  indu  ka- 
djungun  olo,  indu  tawah,  karusak 
tuntang  sapa;  kara  lewue  akan 
mandjadi  aka  benjem  rusak  palus 
katatahi. 

14.  Aku  djari  mahining  brita 
bara  Jehowa ,  augh  djari  impait 
akan  olo  kapir;  has,  hapumpong, 
ranggar  iii,  parang  iii. 

15.  Krana  itii!  aku  djari  marn- 
])arandah  ikau  marak  olo  kapir , 
mamparungkok  ikau  marak  olo 
kalunen. 

16.  Kadjohom  tuntang  kahain 
ataim  djari  manipu  ikau,  basa  ikau 
melai  hong  aka  bukit  batu,  tun- 
tang mukong  intu  aka  gantong. 
Alo  ikau  manjarangan  intu  aka 
gantong  kilau  burong  nasar,  bara 
heta  kea  aku  handak  mambariag 
ikau,   koan  Jehowa. 

17.  Kakai    Edom  akan  mandjadi 


JEE.  49. 


JEKEAIIA. 


371 


indu  karusak  haliai,  kara  olo  idja 
mahalau  karah  djungun  tuntang 
ngatjitjis  tagal  kapiihae. 

18.  Djeta'  karah  mandjadi  kilau 
Sodom  dengan  Ciomora ,  tuntang 
lewu  awang  darali  heta,  idja'  djari 
ilingkep,  koan  Jeliowa,  sampai  olo 
djaton  melai  beta,  dialo  idja  biti 
karah  basatiar  heta. 

19.  Itii !  kilau  singa  bara  rowut 
saran  danum  Jordan  iii  karah  du- 
mah  niaiitakan  iika  diihen  tii,  krana 
aku  handak  manjoho  ia  salenga 
maroboh ;  idja  djari  inukasku  .  ia 
ta  handak  injohoku;  krana  awe 
idja  padan  dengangku?  awe  idjii 
tau  tadongarap  dengangku?  iiwe 
sakatik  ta,  idja  bahanji  malawan 
aku? 

20.  Tagal  tii,  Inning  tirok  Jeho- 
\va,  idja  djari  inukase  mawi  Edom, 
pikir  ai ,  idja  djari  ingarangku  ma- 
wi olo  Teman :  toto ,  idja  pango- 
rike  bara  kawan  ta  karah  manun- 
da  ia,  tuntang  karah  marusak  akae 
bara  tambuan  ia. 

21.  Petak  halujak  awiaughlong- 
kange,  kariak  bawaie  mamala  sam- 
pai tasik  rarudju. 

22.  Ita'l  iii  duinah  trawaug  kilau 
burong  nasar.  mambirang  palapase 
manintu  Bosra :  tii  ata'i  kara  pang- 
kaliman  Edom  karah  mandjadi  ki- 
lau atai  olo  bawi  idjii  handak  luas, 
intu  andau  ta. 

23.  Tahiu  Damaskus:  Hamat tun- 
tang Arpad  djari  rungkok;  basa  iii 
djari  mahining  brita  papa  maka  ataie 
djari  lenjoh :  idjii  intu  saran  tasik 
iii  paham  mikah,  olo  djaton  tausa- 
nang  heta.  —  (Jes.\l,\.) 

24.  Damaskus  djari  bagalabah 
ataie,  iii  mules  hadari,  iit  hapenjang 
katar&wae;  kadjakii  tuntang  kapiihii 
djari  manjangkulep  olo  tii.  kilau  ka- 
pahan   olo  bawi  idja"  handak  luas. 


2").  Lalehae  iii  djari  balihi  benjem. 
lewu  idjii  basewut ,  idjii  iika  ka- 
rami  tii. 

26.  Kakai  kara'  pambudjange  ka- 
rah lialclek  intu  kara  djalan,  kara 
olo  parang  ajue  kariih  imaugkih 
impatiii  intu  andau  tii .  koan  Je- 
liowa .  Tuhan  kara  kawan  ialo  be- 
lom. 

27.  Aku  handak  mantokan  apui 
hong  kota  Damaskus,  djeta'  kariih 
manjeha  kara  human  Beufaadad  idjii 
had  bahalap  tii. 

28.  Tahiu  Kedar  tuntang  kara 
karadjaan  Hasor,  idjii  imukul  Ne- 
bukadnesar  ,  radja  Babel,  maka  ka- 
kai augh  Jeliowa  :  Tatap  arep  ke- 
ton .  ranggar  Kedar ,  parusak  olo 
idjii  bans  hila  timor  tii. 

2i>.  Tingkape  tuntang  kawan  ai 
akan  irampas  bara  iii ,  kara  din- 
dinge,  kara  ramoe  tuntang  karii 
ontae  akan  induan,  tinai  olo  karah 
mantehau  :  pampikah  akae  bara  ba- 
kaliling ! 

|  30.  Dari,  hakan  gulogulong,  sa- 
jhokan  arep  keton  hong  akarandah. 
o  keton  olo  Hasor,  koan  Jehowa: 
krana  Nebukadnesar ,  radja  Babel, 
djari  mawi  akal  tuntang  manga  - 
rangka  tirok  mawi  keton. 

31.  Has    ranggar    utus    olo    tii. 
I  idjii  langak  tuntang  laja.  koan  Je- 
howa,   idjii   djaton    atepe    tuntang 
kautjinge,  tinai  melai  kabuate  bewai. 

32.  Karii  ontae  indu  irampas,  ku- 
fcoh  metoe  indu  inarik.  aku  handak 
inanamburup  iii  akan  genep  matau 
riwut,  karii  olo  idjii  basukur  tii; 
bara  hapus  sarae  hakaliling  aku  han- 
dak magah  karusak  hararepan  iii, 
koan  Jeliowa. 

33.  Hasor  akan  mandjadi  iika  na- 
ga  .  indu  karusak  sampai  katatahi, 
olo  djaton    akan   melai  heta.  dialo 

'idjii  biti   kariih   basatiar  beta. 


i lie.    4  '. 


372 


JEREMIA. 


34.  Djetoh  augh  Jehowa,  idja 
sampai  nabi  Jeremia  tahiu  Elam, 
kahum  tamparan  karadjaan  Sedekia, 
radja  Juda ,   koae : 

35.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom :  Ita !  aku 
handak  raamelek  panah  ain  Elam, 
ramon  kwasae  idja  mambatang. 

36.  Aku  handak  manjohoe  ma- 
nampur  apat  baris  riwut  ta  bara 
apat  puting  langit ,  palus  handak 
manambalang  awen  akan  kara  matan 
riwut,  sampai  djaton  katapasan  kara 
djalahan  olo  aka  olo  ta  daraidaraia 
djari  iharakku , 

37.  Tinai  aku  handak  mampikah 
Elam  intu  baun  musohe,  intu  baun 
awen  idja  mangatah  tahasenge,  aku 
handak  magah  tjalaka  mawi  awen 
huang  kalason  kasangitku ,  koan 
Jehowa  ;  tinai  aku  handak  manjo- 
ho  padang  manjasah  ia,  sampai 
aku  djari  mampalomos  ia. 

38.  Aku  handak  mampendeng 
padadusangku  hong  Elam ,  palus 
handak  mampalomat  radjae  tuntang 
kara  mantire  bara  heta ,  koan  Je- 
howa. 

39.  Tapi  dapit,  intu  katatesan 
kara  andau ,  aku  handak  mampate- 
rai   Elam  tawanan .  koan  Jehowa. 


BAG!  50. 


Babel    akan    rusak  ■    olo    Jehudi 
akau  liwus. 


1.  JJjetoh  augh,  idja  djari  in- 
suman  Jehowa  mantam  Babel , 
mantam  tanah  olo  Kasdim,  ha- 
djamban  nabi  Jeremia.  —  (Jes.13.) 

2.  Sanan  marak  kara  olo  kapir, 
ambo  augh  keton,  pendeng  ban- 
dera,  pahai  augh,  ala  milime,  sam- 
bil    hamauh :    Babel    djari    dinon , 


Bel  njukok,  Merodagh  darai,  kara 
dewae  rungkok,  dewae  matekiapi 
ta  djari  rotek ! 

3.  Krana  djalahan  olo  bara  uta- 
ra  dumah  maranggar  ia,  djeta  ka- 
rah marusak  manunis  hapus  ta- 
nahe .  sampai  olo  djaton  hindai 
heta,  tapi  olon  tuntang  meto  djari 
lepah  nihau  hadari. 

4.  Intu  andau  ta,  katika  ta  kea, 
koan  Jehowa ,  olo  Israel  tuntang 
olo  Juda  karah  dumah  haiak,  ma- 
nandjong  tuntang  manangis,  mang- 
gau  Jehowa,  Hatallae.  —  (31,9.) 

5.  Ta  karah  misek  tahiu  britan 
Sion,  akan  heta  ia  karah  manintu 
baue:  has,  ita  manatelan  arep  ita 
intu  Jehowa  hapan  djandji  idja 
katatahi ,  idja  djaton  ngalapean 
tinai. 

6.  Djalahan  olo  ajungku  djari 
kilau  kawan  tabiri  idja  haiang, 
kara  sakatike  djari  manipu  ia,  sam- 
bil  magah  mampalajang  ia  akan 
bukit  tuntang  lungkoh,  sampai  ia 
ngalapean  idja  puna  akae  melai. 

7.  Olo  handiai  idja  sondau  ia 
kuman  ia ,  tinai  kara  musohe  ha- 
mauh :  djaton  sala  gawin  ita,  basa 
awen  djari  badosa  intu  Jehowa , 
intu  aka  kateteke  ta;  toto,  intu 
Jehowa ,  idja  aka  kaharap  kara 
tatoe. 

8.  Dari  bara  Babel,  harikas  bara 
tanah  Kasdim ,  mandjadi  kilau  ta- 
biri hatuae,  idja  kapala  kawan. 

9.  Krana  ita !  aku  handak  mam- 
palembut  mamumpong  kutoh  dja- 
lahan olo  awang  bakapal  bara  ta- 
nah hila  utara,  palus  magah  ia 
mawi  Babel ;  awen  karah  mamadju 
arepe  mawi  Babel,  tuntang  djeta 
karah  dinon  awie ;  anak  panah 
awen  ta  kilau  ain  pangkalima  idjii 
patjah ,  djaton  idja  ngalakai  ma- 
lajang. 


jer.  49.  50. 


JEREMIA. 


373 


10.  Tanah  Kasdim  karah  indu 
irampas;  olo  handiai  idjii  maram- 
pas  iii  akan  maiidjadi  puas ,  koan 
Jehowa. 

11.  Basa  keton  cljaii  handjak 
sampai  ha  hi  gal,  metoh  kcton  djari 
marampas  idjii  puna  haris  ajungku, 
basa  keton  djari  badjoho  kilau 
sapi  tabela  hong  iika  kutoh  urepe, 
tuntang  djari  manganda  kilau  ha- 
djaran  idjii  abas. 

12.  Indu  keton  njukok  haliai , 
iii  idjii  djari  manak  keton  djari 
paham  mahamen;  ia  mandjadi  na- 
niha  haliai  marak  karii  olo  kapir , 
indu  aka  tunis ,  ngarising  tuntang 
benjera. 

13.  Krana  awi  kasangit  Jehowa 
cljeta  djaton  akan  ingkalewu,  tapi 
akan  rusak  haliai ;  olo  handiai 
idja'  mahalau  Babel  kariih  djungun, 
tuntang  ngatjitjis  tagal  tjalakae. 

14.  Padju  arep  keton  mawi  Ba- 
bel hakaliling,  keton  olo  pamanah 
samandiai ;  panah  ia ,  ala  manja- 
njang  anak  panah,  krana  ia  djari 
badosa  intu  Jehowa. 

15.  Lahap  iii  hakaliling,  iii  djari 
raanjembah  ;  akae  idjii  dahen  djari 
balongkang,  hapus  kotae  djari  ba- 
karak;  krana  djeta  paraaliih  Jeho- 
wa; has,  awi  mamalah  arep  keton 
intu  iii ,  awi  iii  tumon  ia  djari 
mawi  keton. 

16.  Palombs  bara  Babel  kara  olo 
pamalan  tuntang  kara  olo  pang- 
getem ;  tagal  paclang  idjii  mahupi 
iii  genep  biti  awen  ta  akan  hadari 
talih  utus   ai,  tuntang  puna  tanah 

aJue- 

17.  Israel  djari  kilau  anak  tabiri 

idja  singgul ,  idjii  iusah  singa ; 
idja  solake  mamisak  iii,  iii  ta  radja 
Asur;  limbah  tii  Nebukadnesar, 
radja  Babel,  djari  mamparamok  to- 
lange. 


18.  Tagal  tii,  kakai  augli  Jeho- 
wa, Tuhan  karii  kawan  talo  be- 
lom ,  Hatallan  Israel:  Ita,  aku 
handak  maraaliih  mawi  radja  Babel 
tuntang  tanahe,  kilau  aku  djari 
inarnaliih  mawi  radja  Asur. 
•19.  Maka  aku  handak  halalian 
Israel  buli  akae,  tii  iii  kariih  mu- 
rep  hong  Karmel  tuntang  hong 
Basan;  hambaruae  kariih  besoh 
hong  bukit  hatinggang  Epraim 
tuntang  Gilead. 

20.  Maka  intu  andau  tii,  katika 
ta  kea,  koan  Jehowa,  kadarhakan 
Israel  karah  inggau ,  tapi  djaton 
aton ,  tuntang  dosan  Juda ,  tapi 
djaton  sondau  haliai ,  krana  aku 
handak  mampun  ta  akan  olo  idja 
inisaku.  —  (31,34.) 

21.  Has,  ranggar  tanah  Mera- 
taim,  tuntang  kara  olo  Pekod  ta; 
awi  marusak  palus  mangerem  iii ; 
koan  Jehowa,  balalu  lalus  talo 
handiai,  idja  djari  injohoku. 

22.  Lahap  parang  aton  hong  ta- 
nah, tjalaka  paham. 

23.  Kilen,  tasal  akan  hapus  ka- 
lunen  tii  djari  bapelek  tuntang 
darai  ?  kilen  maka  Babel  ta  man- 
djadi indu  aka  kadjungun  kara 
olo  kapir  ? 

24.  Aku  djari  manenan  djarat 
akam,  o  Babel,  tii  ikau  djari  iuji- 
teng,  helo  bara  ikau  katawan  ; 
ikau  djari  buah  palus  injingkap, 
basa  ikau  djari  badjoho  bahanji 
malawan  Jehowa. 

25.  Jehowa  djari  muap  gudang 
pakarange,  tuntang  bitie  djari 
mamplua  ganggaman  kalaite ;  krana 
djeta  puna  gawin  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa  karii  kawan  talo  be- 
lom,  hong  tanah  olo  Kasdim. 

26.  Kantoh  bara  saian  petak , 
ranggar  iii,  uap  karii  gudang  ra- 
moe,  ihik   iii  kilau  tujok  gendom, 


jeu.  50. 


374 


JEREMIA. 


palus    mangerem    ia,     ala    mani- 
sa  ia. 

27.  Patai  kara  sapie  hapan  pa- 
dang  ,  imbit  ia  uka  injambalih ; 
kajah  ia,  krana  andaue  djari  sam- 
pai,  katika  gawie  imalah ! 

28.  Aton  raamala  augh  lalenton 
olo,  idja  djari  hadari,  raahakan  bara 
tanah  Babel ,  mangat  masuman 
intu  Sion  pamalah  Jehowa,  llatal- 
lan  ita,  pamalahe  tagal  humae  idja 
brasih. 

29.  Pahining  arep  keton  intu 
Babel,  o  olo  panianah  idja'  patjah, 
kapong  ia,  bela  idja  biti  awen  ta 
mahakan ;  balah  ia  tumon  gawie , 
tumon  kapatute  lalus  akae;  krana 
ia  cljari  badjoho  gawie  malawan 
Jehowa,  idja  aka  fcarasih  Israel. 

30.  Tagal  ta  kara  pambudjange 
akan  halelek  intu  djalae.  kara  olo 
parang  ajue  akan  impalomos  intu 
andau  ta ,  koan  Jehowa. 

31.  Ita!  aku  handak  mantakan 
ikau,  idjii  badjoho  ta,  koan  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa  kara  kawan 
talo  beloni;  krana  andau  gawim 
imalah  djari  sampai ,  katika  aku 
handak  rnawi  ikau. 

32.  Ta  idja  badjoho  ta  karah 
tantarang  palus  balongkang,  tun- 
tang  djaton  idja  mampendeng  ia: 
toto.  aku  handak  mantokan  apui 
hong  kara  lewue,  djeta  akan  ma- 
njeha  kara  akae  hakaliling. 

33.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom :  Olo  Is- 
rael tuntang  olo  Juda  djari  irarat 
haiak ;  kara  olo  idjii  djari  mana 
wan  ia  djari  mimbing  iii ,  iiwen 
djaton   maku   malapas  ia. 

34.  Tapi  idja  Paliwuse  toto  abas, 
arae  ta  Jehowa ,  Tuhan  karii  ka- 
wan talo  belom:  ia  karah  malalus 
perkarae,  mangat  manjanang  ta- 
Qahe :  tapi  olo  Babel  akan  iaur. 


35.  Padang  akan  mantakan  olo 
Kasdim ,  koan  Jehowa ,  tuntang 
kara  olo  Babel,  kara  mantiie  tun- 
tang olo  pintar  ajue  samandiai. 

36.  Padang  akan  mawi  nabie , 
idja  panandjaro,  sampai  iiwen  gila : 
padang  akan  mawi  karii  pangkali- 
mae,  sampai  ia  sabanen. 

37.  Padang  akan  mawi  karii  ha- 
djarae  tnntang  karetae,  tinai  sa- 
kara  olo  pai'ang  awang  buruh , 
idja  intu  awen  ta .  sampai  olo  ta 
mandjadi  kilau  bawi  bewiii ;  pa- 
dang akan  mawi  karii  ramoe,  sam- 
pai djeta  lepah  irampas. 

38.  Pandit  akan  mawi  kara  da- 
nume  ,  sampai  lepah  teah ;  krana 
djeta  puna  tanah  aka  hampatong 
dewa,  iiwen  kilau  gila  gawie  dengan 
dewrae  matekiapi   tii. 

39.  Tagal  ta  kara  ampin  meto 
idja  papa  tuntang  basiak  akan 
melai  heta ,  tinai  anak  burong 
onta:  tuntang  djeta  djaton  akan 
ingkalewu  hindai  sampai  katatahi. 
palus  djaton  akan  iukong  haradjur 
girirmanggirir. 

40.  Kilau  Hatalla  djari  maling- 
kep  Sodom  tuntang  Gomora,  ti- 
nai kara  lewu  idja  darahe ,  koan 
Jehowa,  kakai  maka  heta  kea  dja- 
ton olo  akan  melai,  djaton  basa- 
tiar  enen  heta.  —  (U/os.19,24.) 

41.  Ita!  utus  olo  aton  dumah 
bara  utara;  djalahan  bio  idja  ba- 
kapal  haliai.  tuntang  ara  radja 
idja  kwasa  karah  lembut  bara  sa- 
ran  petak. 

42.  Panah  tuntang  lundju  aton 
imbinge ,  awen  paham  tulas ,  dja- 
ton tan  masi ,  lalentoe  kilau  go- 
tok  tasik;  ia  mondok  hundjun  ha- 
djaran ,  tuntang  ia  tatap  haliai 
parang,  mangat  rnawi  ikau,  o  Ba- 
bel, anak  bawi. 

43.  Sana   radja  Babel  karah  ma- 


JER. 


50. 


JEKEMIA. 


375 


liining  britae,  tii  maka  lengac  tcn- 
dur ,  kadjaka  djari  buah  iii .  ka- 
piihiie  kilau  olo  bawi  idjii  liandak 
luas. 

44.  Ita !  kilau  singa  bara  rowut 
saran  Jordan  iii  akiin  lembut  man- 
takan  aka  idja'  diilu-n  tii;  krana 
aku  liandak  nianjoho  ia  salenga 
maroboh  djetii ;  idja  djari  inukas- 
ku,  iii  tii  liandak  injohoku ;  krana 
awe  idja"  padan  deiigangku!J  awe 
idja  tau  tadongarap  dengangku  ? 
Swe  sakatik  tii,  idja  bahanji  mala- 
wan  aku? 

45.  Tagal  tii,  liining  tirok  Jeho- 
wa, idja  djari  inukase  mawi  Babel, 
tuntang  pikire,  idja  djari  inga- 
rangkae  mawi  tanali  olo  Kasdim : 
toto,  idja  pangorike  kawan  tii  ka- 
riih manunda  ia,  tuntang  marusak 
iikae  bara  tambuan  iii. 

46.  Petak  kariih  halujak  awi 
augh  kariak  Babel  djari  taratamii, 
tuntang  augh  bawai  awen  raaraala 
marak  kara   utus  olo. 


BAGI  51. 

Babel  akan  rusak  lepah  lingis. 


1.  Ji.akai  augh  Jehowa :  Ita! 
aku  nianjoho  riwut  parusak  ma- 
nam])ur  mawi  Babel,  mawi  kara 
olo  idja  intu  batang  aka  karii  mu- 
sohku  tii. 

2.  Aku  handak  nianjoho  olo 
pangibar  tanggoh  Babel,  idjii  inangi- 
bai  iii,  tuntang  ma niboang  tanahe, 
krana  iiwen  tii  kariih  mangapongiii 
hakaliling  hong  andau  tjalakae. 

3.  Kiilah  olo  panianah  mawi  olo 
pamanah  baris  awen,  tuntang  olo 
idjii  djari  tatap  hapan  sangkarut ; 
ala  masi  karii  pambudjange ,  palo- 
naofi  karii    kawan  parange : 


4.  JN'akara  karii  olo  awang  im- 
patiii  hakalampah  hong  tanah  olo 
Kasdim,  olo  awang  iinuno  bong 
karii  djalan   hi-fii. 

5  Krana  Israel  tuntang  .1  uda 
djaton  Hatallae  nialihi  iii  kilau  balo, 
Jehowa  tii ,  Tuhan  karii  kawan  talo 
belom  ,  alo  tanahe  kontep  kasalae 
intu  idjii   iika  karasih   Israel  tii. 

»>.  Dari  keton  bara  bentok  Isa- 
bel, buah  genep  biti  maliwus  hain- 
baruae ,  belii  keton  tampnt  lomos 
huang  kadarhakan  awen.  Krana 
djetoh  wajah  pamalah  ain  Jehowa. 
idjii  liandak  manjulang  akan  awen 
tumon   kapatute. 

7.  Babel  djari  kilau  sangkir  bu- 
lau  intu  lengan  Jehowa,  idjii  djari 
mambusau  hapus  kalunen ;  karii 
djalahan  olo  djari  mihop  anggor  ai , 
tagal  ta  karii  djalahan  olo  djari  gila. 

8.  Gap  Babel  djari  balongkang 
palus  rusak;  tatum  iii,  laku  tatam- 
ba  akan  himange ,  ajaajau  iii  tau 
halit. 

9.  Ikai  djari  manatamba  Babel, 
tapi  iii  djaton  tau  kiilah.  Tii  naughe, 
lihi  ia ;  kalah  genep  bitin  ita  ha- 
goet  buli  tanah  ai ;  krana  hukum 
ai  tenipa  langit  tuntang  sempak 
baunandau. 

10.  Jehowa  djari  mapalembut  ka- 
budjur  ita  :  hay,  ita  masumae  hong 
Sion  karii  gawin  Jehowa,  Hatallan 
ita. 

11.  Tadjim  anak  parTa.li,  tatap  ta- 
lawang;  Jehowa  djari  mampisik 
atiii  ladja  Madai ;  krana  tirokc 
mangatah  Babel ,  liandak  marusak 
ta;  krana  djetoh  pamalah  Jehowa, 
pamalahe  tagal  huinae  idjii  brasih  tii. 

12.  Pendeng  bandera  bong  ko- 
tan  Babel,  dahang  olo  panonggo. 
ingkes  olo  djadjaga,  tatap  olo  sum- 
pa;  krana  tumon  djari  tukas  Jeho- 
wa,   kalotii    iii    kariih   nialalus   talo 


ieb  50.  51. 


37  6 


JEREMIA. 


haudiai  awang  djari   injewute  mawi 
kara  olo  Babel. 

13.  O  ikau  ,  idja  melai  hong  ku- 
toh  danum  ta ,  idja  paham  pana- 
taura  !  kahapusm  djari  sampai,  tun- 
tans-  ukur  kisit  kakohora  ta. 

14.  Jehowa,  Tuhan  karri  kawan 
talo  belom,  djari  surnpah  manjewut 
arepe :  Aku  handak  manjuang  ikau 
hapan  musoh  kilau  kawan  sangka- 
lap,  awen  ta  akan  malahap  mawi 
ikau. 

15.  la  idja  djari  manampa  petak 
hapan  kwasae ,  idja  djari  mandjadi- 
an  kalunen  awi  kapintare,  tuntang 
djari  mambirang  langit  awi  kaapi- 
ke: 

16.  Amon  la  marabo  aughe  ,  ta 
kara  danum  penda  langit  njahanja- 
hai,  tinai  la  mandjidjitsumapbara 
kara  saran  petak;  la  manampa  ki- 
lat  tuntang  udjan ,  la  mamplua  ri- 
wut  bara  akae. 

17.  Kara  olo  uras  gila  djaton  tan 
harati ,  kara  kamasan  mahamen 
bewai  tagal  hampatonge,  krana 
hampatonge  ta  uras  haiang,  djaton 
bara  pambelom. 

18.  Uras  haiang  djeta  tuntang 
gawi  palajang;  intu  wajah  pamalah 
talo  ta  uras  akan  rusak. 

19.  Tapi  la,  idja  puna  bagin  Ja- 
kob, djaton  tumon  djeta;  krana  ia 
idja  djari  mandjadian  talo  han- 
diai,  tuntang  Israel  toto  baris  ba- 
gin ai;  Jehowa  arae,  Tuhan  kara 
kawan  talo  belom. 

20.  Ikau  tasalku ,  ganggamang- 
ku;  hapan  ikau  aku  djari  mampa- 
ramok  ara  utus  olo ,  hapan  ikau 
aku  djari  marusak  kutoh  karadjaan. 

2 1 .  Hapan  ikau  aku  handak  man- 
darai  hadjaran  tuntang  olo  idja 
mukonge,  hapan  ikau  aku  handak 
mandarai  kareta  tuntang  olo  idja 
huange. 


22.  Hapan  ikau  aku  handak  ma- 
netek  hatua  bawi ,  hapan  ikau  aku 
handak  manetek  bakas  tabela ,  ha- 
pan ikau  aku  handak  manetek  bu- 
djang  hatua  bawi. 

23.  Hapan  ikau  aku  handak  ma- 
netek olo  sakatik  tuntang  kawae , 
hapan  ikau  aku  handak  manetek 
olo  pamalan  tuntang  sapie,  hapan 
ikau  aku  handak  manetek  mantir 
tuntang  wakil  hai. 

24.  Krana  aku  handak  mamalah 
kara  kadarhakan  Babel ,  tuntang 
kara  olo  hong  tanah  Kasdim,  awang 
djari  ilaluse  mawi  Sion ,  intu  ma- 
tan  keton  handiai ,  koan  Jeho- 
wa. 

25.  Ita!  aku  handak  mantakan 
ikau ,  o  bukit  parusak ,  koan  Je- 
howa, ikau  idjii  marusak  hapus  ka- 
lunen !  aku  handak  mandjudju  le- 
ngangku  mawi  ikau,  palus  mamba- 
ring  ikau  bara  hundjun  batukarang, 
balalu  mandjadian  ikau  mandjadi 
bukit  baseha. 

26.  Olo  djaton  hindai  akan  bla- 
ku  batu  bara  ikau,  indu  puting 
atawa  padadukan,  krana  palus  ka- 
tatahi  ikau  indu  karusak  bewiii, 
koan  Jehowa. 

27.  Pendeng  bandera  hong  tanah, 
pahiau  sarunai  marak  kara  olo  ka- 
pir,  tatap  kara  olo,  uka  mantakan 
ia,  irak  mawi  ia  kara  karadjaan 
Ararat,  Mini  tuntang  Askenas; 
angkat  mantir  parang  mawi  ia, 
imbit  hadjaran  kilau  kawan  sang- 
kalap ! 

28.  Tatap  kara  olo  kapir  mawi  ia, 
kara  radja  Madai,  tuntang  kara 
mantire  tinai  wakile,  hapus  tanah 
idja  penda  prentahe. 

29.  Mangat  tanah  halujak  tun- 
tang kapaha;  krana  kara  tirok  Je- 
howa mawi  Babel  djari  tukas  hali- 
ai ,    uka    mandjadian    tanah  Babel 


JER.   51. 


JEREMIA. 


377 


indu    karusak ,  sampai  djaton    olo 
raelaie. 

30.  Kara  pangkaliman  Babel  djari 
pikul  parang,  awen  mclai hong ko- 
tae,  kaabase  djari  lenjoh ,  iii  man- 
djadi  kilau  bawi  bewai;  olo  djari 
manusul  akae  raelai,  tuntang  djaii 
mamelek  huite. 

31.  Kara  sarohan  sulangsalanga , 
kara"  soho  sampoksampuka,  handak 
masuman  akan  radja  Babel,  lewue 
djari   taiatamii  hakaliling; 

3-.  Kara  dampahan  djari  dino, 
kara  talaga  mahin  keang  awi  apui, 
tuntang  kara  olo  parang  djari  sa- 
banen. 

33.  Krana  kakai  augh  Jehowa, 
Tuhan  kara  kawan  talo  belom , 
Hatallan  Istael:  Babel,  anak  bawi 
ta,  kilau  aka  mihik,  ombet  ihik 
toh  kea;  hindai  isut  maka  wajah 
getem  karah  sampai  akae. 

34.  Nebukadnesar ,  radja  Babel , 
djari  kuraan  aku  lepah ,  tuntang 
mamparamok  aku ;  ia  djari  mawi 
aku  mandjadi  sarangan  boang;  ia 
djari  raanelen  aku  kilau  naga ,  ia 
djari  manjuang  knaie  hapan  talo 
mangat  ajungku;  ia  djari  manga- 
nan  aku. 

35.  Buah  Sion,  budjang  bawi  ta, 
hamauh :  kararat  idja  iawie  intu 
aku  tuntang  intu  isingku ,  kalah 
djeta  mamadok  mawi  Babel;  tun- 
tang dahangku  manata  olo  Kas- 
dim ,  koan  Jerusalem. 

36.  Tagal  ta ,  kakai  augh  Jeho- 
wa: Ita!  aku  handak  mambudjur 
perkaram,  tuntang  handak  mama- 
lab.  akam ;  aku  handak  mamandit 
danau  awen  ,  tuntang  maneah  ta- 
hasake. 

37.  Babel  akan  mandjadi  tujok 
batu ,  iika  kara  naga ,  aka  ka- 
djungun  tuntang  katjitjis,  sampai 
djaton  olo  melaie. 


38.  TEwen  karah  lentolento  ki- 
lau singa  tabela,  njainjaing  kilau 
anak  singa. 

39.  Anion  iii  blaso,  tii  aku  han- 
dak mingkes  talo  ihop  akae ,  pa- 
lus  mambusau  iii,  mangat  iii  ka- 
djokkadjoka;  tapi  awen  akan  batiroh 
palus,  tuntang  djaton  misik  tinai, 
koan  Jehowa. 

40.  Aku  handak  mimbit  iii  mang- 
at impatai  kilau  anak  tabid,  ki- 
lau kambing  hatuae  tuntang  tabiri 
hatuae. 

41.  Kilen,  Sesagh  ta  djari  dinon, 
idja  batarong  hapus  kalunen  tii 
djari  alah?  kilen,  Babel  djari  indu 
iika  kadjungun  kara  olo  kapir? 

42.  Tasik  djari  manjambong  raam- 
paleteng  Babel ,  awi  kara  riake  iii 
djari  patutup. 

43.  Kara  lewue  djari  indu  karu- 
sak, tanahe  ngarising  tuntang  tu- 
nis  benjem ,  mandjadi  tanah  idja 
dia  ielai  olo  huange ,  tuntang  dja- 
ton olo  mahoroe  hetii. 

44.  Krana  aku  djari  mamalah 
mawi  Bel  ta  hong  Babel,  tuntang 
djari  mansuwit  bara  njamae  talo 
awang  djari  inelae ;  tinai  kara  olo 
kapir  djaton  hindai  bohoboho  ma- 
nalih  iii,  krana  kotan  Babel  djari 
balongkang  kea. 

45.  Blua  bara  iii ,  o  djalahan  olo 
ajungku ,  buah  genep  biti  mahakan 
hambaruae  bara  kalason  kasangit 
Jehowa. 

4(3.  ^Ela  atai  keton  balemo,  sam- 
pai keton  mikah  awi  brita  idja  lem- 
but  hong  tanah.  Krana  brita  karah 
lembut  hong  njelo  idja,  tuntang 
hong  njelo  beken  aton  brita  tinai, 
palus  kagagah  bewai  aton  hapus  ta- 
nah ,  mantir  idjii  mawi  awang  be- 
ken 

47.  Tagal  tii,  itii !  andaue  aton 
durnah,  maka  aku    handak  mama- 


JER.    51. 


378 


JEREMIA. 


lah  rnawi  kara  dewan  Babel ;  ta  ha- 
pus  tanah  ta  karah  rungkok,  tun- 
tang  kara  oloe  idja  impatai  karah 
hakalampah  huange. 

48.  Maka  langit  tuntang  petak 
haiak  kara  talo  huange  akan  ma- 
lahap  tagal  Babel;  krana  idja  ma- 
rusak  ia  aton  dumah  bara  utara , 
koan  Jehowa. 

49.  Kilau  Babel  djari  indu  kalong- 
kang  a  wen  ,  idja  impatai  hong  Is- 
rael ,  kakai  hong  Babel  kea  olo 
karah  balongkang  impatai ,  hong 
hapus  tanahe. 

50.  O  keton,  idja  djari  liwus  bara 
padaug,  dari,  ala  tenda;  tahiu  Je- 
howa hong  tanah  idja  kedjau  ,  ka- 
himat  Jerusalem  hong  atai  keton. 

51.  Ikai  djari  mahamen .  krana 
ikai  djari  mahining  katawah ;  ka- 
burah  manutup  baun  ikai,  basa  olo 
beken  ta  djari  maroboh  kara  talo 
brasih   hong  human  Jehowa. 

52.  Tagal  ta,  ita!  andaue  aton 
dumah,  koan  Jehowa,  maka  aku 
handak  mamala'h  mawi  kara  dewae, 
hong  hapus  tanahe  olo  idja  bahi- 
mang  baka  inatai  karah  manara- 
hing. 

53.  Alo  Babel  mandai  sampai  la- 
ngit, alo  ia  mandahen  kwasae  hong 
aka  gantong,  maka  olo  parusak 
idja  injohoku  karah  dumah  mawi 
ia,  koan  Jehowa. 

54.  Augh  kariak  paham  aton  lem- 
but  bara  Babel,  augh  tjalaka  bara 
tanah  Kasdim  ta. 

55.  Krana  Jehowa  marusak  Babel, 
palus  mampanihau  ia  tuntang  paham 
lalentoe,  sampai  riake  gotogotok 
kilau  danum  hai,  kanjahaie  lembut 
paham. 

56.  Krana  idja  parusak  ta  djari 
mantakan  Babel,  kara  pangkalimae 
inawae,  kara  panahe  uras  bapelek  ; 
krana    Jehowa,    Hatalla     idja    pa- 


nialah ,  toto  karah  manjulang  ma- 
wi ia. 

57.  Aku  handak  mambusau  kara 
mantire  ,  kara  olo  pintar  ai,  kara 
tuan ,  kara  kapala  tuntang  pang- 
kalima  ai ,  palus  olo  ta  karah  ba- 
tiroh ,  tirohe  katatahi ,  djaton  mi- 
sik  tinai ,  koan  Radja  ta ,  idja 
arae  Jehowa,  Tuhan  kara"  kawan 
talo  belom. 

58.  Kakai  augh  Jehowa,  Tuhan 
kara  kawan  talo  belom:  Kotan  Ba- 
bel idja  lombah  ta  karah  landap, 
kara  bauntonggange  idja  gantong 
karah  inusul,  sampai  gavvin  aiii  dja- 
lahan  olo  ta  djari  nihau ,  tuntang 
kahakae ,  tampan  ara  utus  olo  ta, 
akan  bagin  apui  babewai. 

59.  Djetoh  augh,  idja  djari  ime- 
tah  nabi  Jeremia  intu  Seraja,  Sera- 
ja  anak  Nerija ,  Nerija  anak  Magh- 
seja  metoh  ia  lius  akan  Babel,  omba 
Sedekia ,  radja  Juda,  intu  njelo 
apat  kahum  karadjaan  ajue ;  krana 
Seraja  ta  raautir  ngantawani  aka  bara 
malem. 

60.  Maka  Jeremia  mamintik  hong 
surat  kara  tjalaka  ta ,  idja  akan 
hararepan  Babel ,  ia  ta  kara  augh 
djetoh  nah ,  idja  injurat  mantam 
Babel. 

61.  Tuntang  Jeremia  hamauh 
dengan  Seraja :  Anion  ikau  sampai 
Babel ,  ta  ala  diadia  ikau  mam- 
basa  kara  augh  toh, 

62.  Sambil  hamauh:  o  Jehowa! 
ikau  djari  mantam  aka  toh,  han- 
dak mampalomos  ia,  sampai  djaton 
idja  huange ,  alo  olon  alo  meto , 
tapi  djeta   indu   karusak   katatahi. 

63.  Maka  sana  limbah  ikau  djari 
terai  mambasa  surat  toh ,  ta  ikau 
akan  manambatu  ta,  palus  mamanti- 
ii£-e  akan  bentok  batanwdanumPrat, 

64.  Sambil  hamauh :  kakai  Babel 
akan  leteng   palus  djaton  lampang 


jer.  51. 


.TEKEMIA. 


37i» 


tiuai  tagal  tjalaka  tii ,  idja"  handak 
hararepaugku  mawi  iii:  maka  awen 
kariih  ujuli ,  nihau.  -  -  Tikas  toll 
karii    aiiii'h  Jeremia. 


BAG1  52. 

Jerusalem  irusak;  kara  ramoe  irampas, 
oloe  iuawan;  Jojaghin  inggatang  radja 
Jiabol  tinai. 


1.  bedekia  ta'  dua  pulu  idjii 
njelo  umure,  raetoh  ia  mandjadi 
radja ;  ia  marentah  sawalas  njelo 
katahie  hong  Jerusalem  ;  aran  indue 
Hamutal,  anak  Jeremia,  bara  Lib- 
na.  —  (37,1.— 2.Radja24:,17.) 

2.  Maka  gawie  papa  intu  ma- 
tan  Jehowa ,  tumon  kara  gawin 
Jojakim  kea. 

3.  Krana  djeta  mandjadi  awi 
kalait  Jehowa  dengan  Jerusalem, 
tuntang  Juda ,  sampai  iii  mang- 
anan  olo  ta  bara  baue.  Maka  Se- 
dekia  marajap  malekak  arepe  bara 
radja  Babel. 

4.  Djadi ,  intu  njelo  djalatien 
kahum  karadjaan  ai .  bulan  sa- 
pulu,  andau  sapulu  kea,  ta  maka 
Nebukadnesar ,  radja  Babel ,  tun- 
tang hapus  kawan  parang  ai  du- 
mali  maranggar  Jerusalem  ,  palus 
awen  mangaponge  ,  tuntang  ma- 
nampa  kota  tasaran  hakaliling  heta. 

5.  Kalotii  lewu  ta  tarakapong 
sampai  njelo  sawalas  kahum  radja 
Sedekia. 

6.  Maka  bulan  iipat.  andau  dja- 
latien ,  amon  lau  paham  hong 
lewu  tii  ,  tuntang  olo  beta  djaton 
bara  talo   kinan  . 

7.  Ta  musoh  manatas.  palus 
tamii  lewu ,  balalu  kara  olo  pa- 
rang idja  huange  hadari  ,  blua 
bara     lewu      hamalem  .      mahoroe 


bauntonggang  idja"  helat  kota , 
idja  darah  kabon  radja ;  maka  olo 
Kasdim  mangapong  lewu  hakali- 
ling. Djadi,  olo  ta  manjak  djalan 
akan   padang. 

8.  Maka  kawan  parang  olo 
Kasdim  manjasah  manggoang  ra- 
dja, pains  Sedekia  djaka  hong  pa- 
dang  Jerigho ;  maka  hapus  kawan 
parang  ai  tainburup  malihi  ia. 

9.  Ta  iiwenmanawan radja,  palus 
mimbit  ia  akan  radja  Babel  hong 
Ribla  ,  hong  tanah  Ham  at ;  ia  ta 
manukas  hukuin  akae. 

10.  Maka  radja  Babel  manjoho 
anak  Sedekia  impatai  intu  baue ; 
tinai  karii  mantir  Juda  impataie 
hong  ftibla. 

11.  Limbah  ta  iii  mangaruit  ma- 
tan  Sedekia  ,  tuntang  mamasong 
iii  hapan  duii  karinting  rantai 
tambaga ;  kalotii  radja  Babel  mim- 
bit iii  akan  Babel ,  palus  mauu- 
tup  ia  hong  sipir ,  sampai  andau 
pampatiiie. 

12.  Limbah  ta,  intu  bulan  limii. 
andau  sapulu ,  djeta  hong  njelo 
djalatienwalas  kahum  Nebukadne- 
sar ,  radja  Babel ,  maka  Nebusa- 
radan  ,  kapala  olo  dalam .  idja" 
manaharep  baun  radja  Babel .  du- 
mah  tanggoh  Jerusalem  , 

13.  Palus  manusul  human  Je- 
howa, tuntang  human  radja,  tun- 
tang kara  huma  hong  Jerusalem; 
karii  human  mantir  tuntang  olo 
hai  lepah  inusule. 

14.  Tinai  hapus  kawan  parang 
olo  Kasdim  ,  idjii  dengan  kapala 
olo  dalam  tii,  mampalokang  karii 
kotan  Jerusalem  lepah  lingis  ha- 
kaliling. 

15.  Maka  belahe  olo  aiii  idjii 
naniha,  tuntang  tisan  olo  ta  idjii 
katapasan  hong  lewu  ,  tinai  karii 
olo    idjii    djari    hadari    mandjuluk 


jer.  51.  52. 


380 


JEREMIA. 


arepe  akan  radja  Babel  ,  tinai 
tisan  kara  tukang,  djeta  inamput 
tawanan  awi  Xebusaradan,  kapala 
olo  dalam  ta. 

16.  Tapi  belahe  nlo  tanali  ta 
idja  inggoinggut  ilihi  Xebusara- 
dan ,  kapala  olo  dalam ,  belahe 
indu  olo  pambulan ,  belahe  olo 
pamalan. 

17.  Tinai  olo  Kasdim  mangarak 
djihi  tambaga  ta  ^idja  hong  hu- 
man Jehowa  ,  tuntang  rakar  ta  , 
tinai  talaga-panjaup  tambaga  ta , 
idja  hong  human  Jehowa  ,  palus 
ia  mirnbit  kara  tambaga  ramo  ta 
akan   Babel.  —  (27,19.) 

18.  Tinai  ia  marampas  kara  ka- 
bali .  sendok  kawo ,  lading,  sang- 
ko.  dadupa  tuntang  kara  ramo 
tambaga ,  idja   hapan  sombajang. 

19.  Tinai  kapala  olo  dalam  ta 
marampas  kara  ramo  bulau  tun- 
tang ramo  salaka .  kara  supu  , 
sulep  .  sangko  ,  landai ,  tantahan 
sumbo .  dadupa  tuntang  sendok. 

20.  Djihi  dua'  ta ,  talaga  idja , 
tuntang  duawalas  ampin  sapi  tam- 
baga .  idja  pendae  indu  rakare  , 
idja  djari  inampa  radja  Salomo 
akan  human  Jehowa:  maka  kara 
tambaga  ramo  ta  djaton  tawan 
timbange.  —  (1. Radja  7,15.) 

21.  Genep  djihi  ta'uras  hanja- 
walas  hasa  kagantonge ,  tuntang 
tali  idja  duawalas  hasa  baja  haka- 
totok  indu  lakahe,  tinai  kakapale 
apat  djari  ;  krana  djeta  boang 
huange. 

22.  Takoloke  idja  huiuljue  tam- 
baga kea :  kagantong  genep  tako- 
loke uras  lima  hasa ,  tinai  kra- 
wang  tuntang  ampin  bua  dalima  , 
idja  hakaliling  genep  takolok  . 
uras  tambaga ;  maka  ampinv  dua 
takoloke  ta  sama ,  tuntang  ampin 
bua  dalima  ta. 


23.  Kara  ampin  bua  dalima  ta 
djalatien  pulu  djahawen  hong  idja, 
iatoh  tumon  kara  matan  riwut; 
djadi .  kara  ampin  bua  dalima  ta 
njaratus  njaratus ,  hakaliling  ge- 
nep krawang. 

24.  Tinai  kapala  olo  dalam  ta 
manamput  Seraja,  kapala  imam 
ta  .  tuntang  Sepanja ,  imam  idja 
panggapite,  tinai  telo  biti  tong- 
gon  bauntonggang ; 

25.  Tinai  sukataris  lewu ,  idja 
ngantawani  olo  parang  ta ,  tinai 
udju  biti  bara  kara  mantir,  idja 
manaharep  radja,  idja  sondaue 
hong  lewu .  tinai  kapalan  kara 
djurutulis  ,  idja  mantjatjah  olo  ta- 
nali ta  akan  parang,  tuntang  dja- 
hawen pulu  biti  olo  tanah  ta . 
idja  sondaue  hong  lewu. 

26.  Kara  olo  ta  induan  Xebusa- 
radan. kapala  olo  dalam  ta.  palus 
imbite  akan  radja  Babel  hong  Bibla. 

27.  Maka  radja  Babel  mampatai 
olo  ta  hong  Bibla ,  hong  tanah 
Hamat.  Tumon  ta  olo  Juda  inam- 
put tawanan  bara  tanah   ai. 

28.  Djetoh  djumalah  kara  olo . 
idja  djari  inamput  Xebukadnesar  : 
hong  njelo  udju ,  telo  kojan  dua 
pulu  telo  biti  olo  Jehudi. 

29.  Hong  njelo  hanjawalas  ka- 
hum  Xebukadnesar ,  maka  ia  ma- 
namput hanja  ratus  telo  pulu  dua 
biti  bara  Jerusalem. 

i    30.  Hong    njelo    dua    pulu    telo 

j  kahum    Xebukadnesar  .  maka  Ne- 

|  busaradan  .    kapala   olo    dalam  ta  . 

j  manamput     olo     Jehudi    tawanan 

j  udju  ratus  apat  pulu  lima  kara  bi- 

'  tie.   Djadi  djumalah  awen  ta  saman- 

jdiai  apat  kojan  djahawen  ratus  biti. 

31.  Djadi,  limbah  bara  ta,  hong 

njelo  telo  pulu  udju.  limbah  Joja- 

ghin  ,   radja  Juda  .  djari  tawanan  , 

intu    bulan    duawalas,  andau  dua 


jer.  52. 


TATUM    JEKE.MIA. 


381 


pulu  lima ,  maka  Ewilmerodagh  . 
radja  Babel,  intu  tamparan  njeloe 
ia  mandjadi  radja  .  manggatang 
Jojaghin ,  radja  Juda .  mamplua 
ia  bare  sipir.  —  (2. Radja 25,2 7.) 

32.  Tuntang  tii  hakotak  manis 
dengae.  haiak  mingkes  trutjie  ambo 
trutjin  kara  radja ,  awang  dengae 
honor  Babel. 


33.  Iii   manakiri    pakaiae  injipir 

tii,  tuntang  iii  haradjur  ombakn- 
man  intu  bane ,  hapus  katahin 
pambelome. 

34.  Tinai  kara*  balandjae  tit  ha- 
radjur radja  Babel  manenga  akae. 
akan  genep  andau ,  sampai  andau 
pampataie ,  haradjur  hapus  pam- 
belome. 


AUGH  TATU.M 


J    E    R    E 


I    A. 


BAGI   1. 


1.  JVajah !  lewu  ta  ungiungin 
katontoh,  idjii  bahut  bakapal  oloe  ! 
Ia  mandjadi  kilau  balo.  Idja  ba- 
hut hai  inarak  kara  utus  olo  . 
tuntang  kilau  kapala  intu  kara 
bans  tanah,   tnh  iii  manienda,  akan 

manalior  asil. 

2.  Iii  haradjur  manangis  harua- 
lem ,  djohon  matae  mahasor  intu 
pipie :  djaton  idjii  biti  kara  ulae, 
idja  tau  mampong  ia,  kara  kapa- 
tnhe  djari  tulas  dengae,  mandjadi 
musohe. 

3.  Juda  djari  batungkap  tagal 
karii  kadjakae .  tuntang  kabehat 
kareware ,  iii  melai  inarak  karii 
olo  kapir,  tuntang  djaton  tau  sa- 
nang:  karii  idjii  manjasah  iii  djari 
manjingkap  iii  hung  djalan  *\\>\t. 

•4.  Karii    djalan    akan   Sion  ha- 


languen,  basa  dialo  idjii  biti  tang- 
goh  pesta .  kara  bauntonggang 
lewu  karakkaraka,  karii  imam  heta 
munguh  ,  karii  pambudjang  bavin 
ajue    paha    ataie ,    tuntang  ia  pa- 


ham   kahetang  ataie. 

5.  Kara  musohe  mandjadi  ka- 
pala ,  awang  basingi  iii  bahambit ; 
krana  Jehowa  djari  mangapaha 
iii   tagal    kutoh    kalangkahe :  karii 

lanake  uras  tamput  tawanan  intu 
[baun  musohe. 

6.  Kara"  kabungas  Sion  .  anak 
bawi  tii  ,  djari  nihau ;   mantir  ajue 

!  kilau  badjang,  idja  djaton  supa 
talo  urepe,  tuntang  rujongrajang 
ujuh  into  baun  olo,  awang  mang- 
goang  iii. 

7.  Metoh  andau  tjalakae ,  pa- 
ham  kapahae  Jerusalem  mang- 
enang  kara'  talo  bahalap  tii,  idja 
puna  ai  bara  djaman  horan  ,  me- 
toh   kara'  oloe  halelek  awi  lengan 


TAT.  JKR.    1. 


382 


TATUM    JEREMIA. 


musohe,  tuntang  djaton  pandohop 
akae ;  kara  musohe  handjak  mita 
kapahae,  tuntang  raanabean  kara 
i-abat  ai. 

8.  Jerusalem  djari  badosa  pa- 
ham ,  tagal  ta  toll  ia  kilau  olo 
bawi  idja  pamali.  Olo  handiai,  idja 
mahorumat  ia  bihin ,  mangabela 
iii  katontoh,  basa  ia  mita  kahawae; 
maka  ia  munguh  palus  miung. 

9.  Kapalie  leket  intu  saran  pa- 1 
kaiae.  Djaton  ia  djari  mado  ,  ka- 
djariae  tepa  karah  kalota ;  lieran  j 
haliai  ia  djari  imparandah  ,  tun- 
tang djaton  idja  mampong  ia.  j 
Kajah ,  Jehowa !  tangkilik  tjala- 
kangku !  krana  miisoh  ta  paham ! 
mampadjoho  arepe  ! 

10.  Musoh  djari  manusang  lengae 
mawi  kara  panataue;  krana  itae 
hapan  matae  bewai  kara  olo  ka- 
pir  ta  manama  kara  akae  idja 
brasih ,  idja  tahiu  ta  ikau  djari 
manjolio :  iila  olo  ta  akan  tama 
ungkup  ajum.  —  (5.1/os.23,3.) 

11.  Kara  olo  ajue  munguh  haiak 
mangffau    talo  kinan ;  ia  manenga 

Do  _  o 

kara  panataue  mamili  talo  kinan , 
mangat  mampangat  tahasenge.  Ita, 
o  Jehowa!  tangkilik  ampin  kata- 
wahku  ! 

12.  Djaton  keton  mangkariang 
atai ,  o  kara  keton  idja  mahalau  ? 
Tampajah ,  itii ,  djaka  aton  ka- 
paha  ,  idja  kilau  kapahangku  toh, 
idja  djari  buah  aku  ?  idjit  hapan 
Jehowa  djari  mangapaha  aku  hong 
andau  kalaite  hasep? 

13.  Bara  ngambo  ia  djari  mala- 
hoh  apui  akan  tolangku  ,  tuntang 
manjoho  djeta  kuman  aku ;  ia 
djari  manenan  djarat  akan  paiug- 
ku ,  tuntang  djari  manggian  aku 
undur ;  ia  djari  .marusak  mampa- 
hetang  aku ,  ia  mampahaban  aku 
nonekane  andau. 


14.  Ugar  kara  kasalangku  djari 
ingkepan  awi  lengae ,  ui'as  djeta 
djari  hapungkal,  palus  manguling 
ujatku ;  ia  djari  mampamunos 
kaabasku;  pangkahai  Tuhan  djari 
manjaragh  aku  akan  lengan  awen. 
idja  djaton  tau  ilawangku. 

15.  Pangkahai  Tuhan  djari  ma- 
litek  kara  awang  gantjang,  idja 
baris  ajungku ,  ia  djari  mirak  ta- 
won  olo  mawi  aku ,  hapae  maru- 
sak kara  pambudjangku ;  pang- 
kahai Tuhan  djari  mihik  ,  mama- 
lies  budjang  bawi ,  Sion ,  anak 
bawi  ta. 

16.  Tagal  ta  aku  paham  ma- 
nangis,  djohon  matangku  hasan- 
sila  nahasak,  basa  idja  pamampong, 
idjii  indu  mampangat  hambaru- 
angku ,  kedjau  bara  aku.  Kara 
anakku  djari  rusak,  krana  musoh 
djari  manang. 

]  7.  Sion  mandjuluk  lengae,  tapi 
djaton  idja  mampong  ia;  krana 
Jehowa  djari  manjoho  kara  idja 
hakaliling  Jakob,  uka  mandjadi 
musohe ,  sampai  Jerusalem  intu 
bent<jk  awen  kilau  olo  bawi 
pamali. 

18.  Jehowa  toto  tetek  ,  krana 
aku  djari  marisang  bara  aughe : 
kalah  hining  ,  keton  kara  utus 
olo ,  tuntang  ita  kapahangku ; 
hapus  pambudjangku  bawi  hatuii 
djari  tamput  tawanan. 

ID.  Aku  djari  mantehau  kara 
ulaku ,  tapi  awen  djari  mamunga 
aku ;  kara  imam  tuntang  bakas 
ajungku  djari  meher  hong  lewu  ; 
krana  awen  mangumbang ,  mang- 
gau  panginan ,  hapae  mampangat 
tahasenge. 

20.  Kajah,  Jehowa !  itam,  krana 
atiiiku  paham  singgul,  huangku 
mangambuar  ;  ataiku  djari  hatam- 
balik    intu    huangku,    basa    kari- 


tat.  jer.  1. 


TATUM    JKUEMIA. 


383 


sangku  djari  tangkalau  ;  intu  niar 
padang  djari  mangalangan  aku 
dengan  anakku ,  tinai  intu  liu- 
angku  pampatai  bahondok. 

21.  dining  olo  bewiii  aku  mung- 
n Ii  .  tapi  djaton  idja  tail  main- 
pong  aku ;  kavii  musohku  mahi- 
ning  tjalakangku ,  palus  handjak, 
basa  ikau  djari  inawi  talo  tii.  Tapi 
ikau  kariih  manjampai  andau  ta  , 
idja*  djari  insanam ,  tii  awen  ka- 
riih   inandjadi   sama  kilau  aku. 

22.  Solio  kavii  kadarhakae  ma- 
naharep  ikau,  palus  awi  iii,  kilau 
ikau  djari  mawi  aku,  tagal  kara 
kalangkahkn:  krana  tarahingku 
djari    paham,   tuntang  ataiku  ujuh. 


BAGT  2. 


1.  Jualehan  pangkahai  Tuhan 
djari  manjangkulep  Sion,  anak 
l>a\vi  tit,  hapan  kalaite,  kilau  ha- 
pan  baunandau !  Iii  djari  mang- 
anan  kabungas  Israel  bara  langit 
akan  petak,  iii  djaton  djari  ma- 
uahiu  galang  paie  tii  intu  andau 
kalaite. 

2.  Pangkahai  Tuhan  djari  main- 
palomos  kara  iika  Jakob  raelai , 
tuntang  djaton  masi  iii;  iii  djari 
mangarak  kara  kadiihen  Juda  , 
anak  bawi  tii,  huang  kasangite, 
iii  djari  inampararnpar  ta"  hong  pe- 
tak; iii  djari  mamapa  karadjaan 
ai   tuntang   karii  mantire. 

3.  Iii  djari  manetek  salepah 
tandok  Israel  tuntang  haaep  ka- 
laite; iii  djari  mambatak  lengae 
idja  gantau,  metoh  musoh  ta  du- 
inah ,  tinai  iii  djari  manjala  inawi 
•lakdl).  kilau  njalan  apui  .  idja 
manjeha  hakaliling. 


4.  Iii  djari  niangantjasig  talin 
panahe  kilau  musoh,  hapau  lengae 
idja  gantau  iii  kilau  olo  idja"  om- 
pat  mantakae,    tuntang    iii   mamr 

i.itiii  karakara  awang  bahalap 
ampie,  tinai  iii  djari  manusuh  ka- 
sangite,  kilau  apui  hong  kari 
fcingkap  Sion  ,  anak  haw  i  ba, 

5.  Pangkahai  Tuhan  inandjadi 
kilau  musoh;  iii  djari  mampalomos 
Israel,  iii  djari  mampalomos  karii 
liumae  idja  hai  tuntang  bungas , 
tinai  djari  marusak  kavii  iikae  da- 
hen,  palus  iii  djari  mamaham  ka- 
riak  tuntang  tarahing  hong  Juda, 
anak    bawi  ta. 

6.  Tii  djari  mangakar  tingkap 
ai,  kilau  kabon,  iii  djari  marusak 
iika  ai  idja  inukase.  Jehowa  djari 
mampaterai  kara  pesta  tuntang 
sabat  hong  Sion  ,  tuntang  huang 
kalason  kalaite  iii  djari  mandjilek 
radja  tuntang  imam. 

7.  Pangkahai  Tuhan  djari  mang- 
anan  mesbeh  ai ,  iii  djari  manga- 
belii  akae  idja.  brasih ;  dinding 
kara  human  awen  idja  hai  tuntang 
bungas  djari  injaraghe  intu  lengiin 
musohe ,  sampai  olo  tii  mambo 
aughe  hong  human  Jehowa,  ki- 
lau intu  andau  pesta  idja  inukas. 

8.  Jehowa  djari  manukas  ,  han- 
dak  marusak  kotan  Sion ,  anak 
bawi  tii;  ia  djari  mingkes  tali 
ukur  hetii,  tuntang  lengae  djaton 
inaku  balang,  sampai  iii  djari  mam- 
palomos djeta;  iii  djari  mangala- 
ten  hapus  pagar  tuntang  kota , 
djetii  uras  halangoen   ampie. 

5>.  Karii  bauntonggang  ai  djari 
bakalian  hong  ]>etak ,  kara  kan- 
fcjinge  djavi  nihau  bapelek  :  r.idjae 
tuntang  karii  mantire  djari  marak 
olo  kapir,  iika  Toral  djaton,  tinai 
kavii  nabin  ai  djaton  sondau  paita 
bara  Jehowa 


1  AT.  JER.  1.  2. 


384 


TATUM    JEREMIA. 


10.  Kara  bakas  Sion,  anak  bawi 
ta ,  mondok  hong  petak ,  ia  man- 
djungun  arepe,  manawur  kawo 
akan  takoloke,  tuntang  ia  ma- 
kaian  arepe  hapan  bidak;  kara 
pambudjang  bawin  Jerusalem  ma- 
njontop  takoloke  akan  petak. 

11.  Matangku  bilak  nihau  awi 
tangisku,  talo  huangku  ngambuar, 
bantowongku  nahasak  akan  pe- 
tak, tagal  tjalakan  anak  bawi, 
utus  ajungku  ta,  basa  kara  awau 
tuntang  kara  anak  korik  tang- 
engai  hong  kara  djalan  lewu,   — 

(Jer.9,1.) 

12.  Haiak  ia  hamauh  dengan  in- 
due :  kwe  tepong  tuntang  ang- 
gor?  Tuntang  ia  meher  tangehgai 
hong  kara  djalan  lewu ,  kilau  olo 
idja  bahimang  baka  inatai ,  palus 
ia  mahotus  intu  pakuan  indue. 

13.  Narai  hapangku  mampong 
ikau ,  dengan  awe  aku  tau  ma- 
nan  ding  ikau ,  o  Jerusalem,  anak 
bawi  ?  Dengan  en  aku  tau  ma- 
napengan  ikau,  mangat  mampong 
ikau,  o  budjang,  Sion,  anak  bawi? 
krana  tjalakam  sama  kilau  ka- 
lombah  tasik,  awe  tau  manatamba 
ikau? 

14.  Krana  nabim  djari  manu- 
djum  akam  talo  tandjaro  tuntang 
haiang ,  awen  djaton  djari  mana- 
rang  akam  kasalam ,  uka  mamba- 
lang  ikau  tawanan  ,  malainkan 
awen  djari  manutor  akam  augh 
tandjaro ,  sampai  keton  tawanan 
bara  tanah. 

15.  Kara  olo  idja  mahalau  heta 
mapok  lokape  marajap  ikau ,  ia 
ngasisit,  tuntang  manggiling  ta- 
koloke tagal  Jerusalem,  anak  bawi 
ta ,  koae :  kilen,  djetoh  lewu  ta, 
idja  koan  olo  ia  bahalap  haliai , 
tuntang  indu  kahandjak  hapus 
kalunen  ? 


16.  Kara  musohm  manganga  nja- 
mae  manintu  ikau ,  ia  ngasisit 
ikau,  mangadjirat  kasingae,  koae : 
ita  djari  mampalomos  ia !  Djetoh  an- 
dau  idja  iendah  ita,  toh  djari  sam 
pai ,  toh  ita   djari  mita  ta ! 

17.  Jehowa  djari  malalus  talo, 
idja  tahi  djari  inukase ,  ia  djari 
mahapus  aughe,  idja  imetahe  bara 
horan ,  ia  djari  mangarak  haiak 
djaton  manjanjang  ,  tuntang  djari 
mampahandjak  musoh  tagal  ikau ; 
ia  djari  manggatang  tandok  olo , 
idja  basingi  ikau. 

18.  Atai  olo  budjur  djari  mang- 
kariak  intu  Jehowa:  o  kotan  Sion, 
anak  bawi !  soho  djohon  matam 
mahasor  kilau  tahasak  handau  ha- 
malem ,  ala  malajan ,  tuntang  ba- 
wak  matam  ala  terai ! 

19.  Misik ,  ambo  aughm  hapus 
alem ,  tusuh  ataim  kilau  danum 
intu  baun  pangkaliai  Tuhan,  depa 
lengarn  intu  ia  tagal  hambaruan 
kara  anakm,  idja  meher  tangengai 
hapus  kara  djalan. 

20.  Itam  ,  o  Jehowa  ,  kalah  tam- 
pajah ,  awe  idja  djari  iawim  ka- 
lotoh !  aton  kara  bawi  akan  ku- 
man  awaue,  anak  korik  ta  idja 
indatinge  ?  Aton  kara  nabi  tun- 
tang imam  akan  impatai  hong  aka 
brasih  ain  pangkahai   Tuhan? 

21.  Pangorike  tuntang  tamba- 
kase  uras  harerer  intu  petak , 
pambudjangku  bawi  hatua  djari 
halelek  awi  padang;  ikau  djari 
mampatai  awen  intu  andau  ka- 
sangitm,  ikau  djari  manetek  awen 
haiak  djaton  manjanjang. 

22.  Ikau  mangahau  kara  pam- 
pikah  bara  hakaliling  mawi  aku  , 
kilau  talih  pesta  idja  inukas  akae ; 
sampai  dialo  idja  biti  idja  maha- 
kan  palus  katapasan  ,  metoh  an- 
dau   kasangit    Jehowa.    Olo    idja 


TAT.  JER.  2. 


TATU.M    JEREMIA. 


385 


djari     indating    tuntang    ihagaku 
djari  irapalomos  musoh. 


BAGI  3. 


1 .  Aku  toto  olo ,  idja  djari 
buah  tjalaka  awi  pukul  kasangit  ai. 

2.  la  djari  magah  mampatan- 
djong  aku  huang  kakaput,  djaton 
hong  kalawa. 

3.  Ta  haradjur  mules  mawi  aku 
bewai,  mambulat  lengiie  raantam 
aku  nongkang  andau. 

4.  la  djari  mambeut  pupus 
isingku,  tuntang  djari  mandarai 
tolangku. 

5.  la  djari  mahgalong  aku,  tun- 
tang  djari  mangapong  aku  hapan 
kapait  tuntang  kapaha. 

G.  Ta  djari  manutup  aku  huang 
kakaput,  kilau  a'wen  idja  talii  djari 
matai. 

7.  la  djari  mangaranda  aku, 
sampai  aku  djaton  tau  blua ,  tun- 
tang  djari  mambehat  ingkanging- 
kangku  tambaga. 

8.  Alo  aku  mahgkariak  tun- 
fcang  mantehau,  iii  mandengen  pin- 
dinge,   djaton  tariraa  lakungku. 

9.  la  djari  mangampeng  dja- 
iangku  hapan  batu  hai,  tuntang 
djari  mangaput  kara  pelekku. 

10.  Ta  kilau  bahuang  idja  mimpa 
aku,   kilau  singa  lakau  rowut. 

11.  la  djari  mampalajang  aku 
haia  djalan,  ia  djari  manasang  pa- 
lus  marusak  aku. 

12.  Ia  djari  mangantjang  panahe, 
iuntaug  djari  mampendeng  aku 
iudu   sasaran  anak  panahe. 

13.  Ia  djari  malekas  anak  panahe, 
manambelan  atai  buaku. 

14.  Aku  indu   tabean   kara  utus 


ajungku,    tuntang    akan    halaleae 
nongkang  andau. 

15.  Ta  djari  raamuas  aku  hapan 
talo  bapait,  tuntang  djari  naampi- 
hop  aku  hapan  panamar. 

16.  Ia  mampamunos  kasingangkn 
hapan  karangah,  palus  mahrnjck 
mambaring  aku  hong   kawo. 

17.  Hambaruangku    djari  iharak 

I  kcdjau  bara  kasanang,  talo  bahalap 
i  kalapeangku. 

18.  Ta  koangku:  kaabasku  lepah 
nihau,  tuntang  kahavapku  intu  Je- 
ll owa. 

19.  Tahiu  tjalakangku  tuntang  ki- 
len  ampingku  ingatah,  tahiu  kara 
panamar  tuntang  peru  ta! 

20.  Toto,  ikau  akan  mingat  ta  . 
alo  hambaruangku  rungkok  hone 
aku. 

21.  Djeta'  ingaudongku  hong 
ataiku,  tagal  ta  aku  harap  hanta. 

22.  Awi  asin  Jehowa  kea  ikiii 
hindai  lepah  lomos,  toto  kara  ka- 
sajange  hindai  balentas.  —  (Ne- 
hem.9, 31.) 

23.  Djeta  taheta  sining  handjewu, 
katotom   paham  haliai! 

24.  Jehowa  puna  bagingku,  koan 
hambaruangku,  tagal  ta  aku  han- 
dak  harap   ia. 

25.  Jehowa  toto  bahalap  dengan 
olo  idja  mentai  ia ,  dengan  at  iii 
olo  idja  manggau  ia. 

26.  Djeta  toto  bahalap,  amon  olo 
mentai  tuntang  manjuni  arepe . 
mentai  pandohop  Jehowa. 

27.  Toto  bahalap  akan  olo,  amon 
ia  mananggong  ugar  pesae  tabela  : 

28.  Mangat  ia  melai  kabuate  tun- 
tang suni,  basa  la  djari  mangke- 
pan  ta  intu  ia; 

29.  Amon  iii  manjumbau  totoke 
palus  petak ,  koae :  ajaajau  aton 
kaharap  hindai ! 

30.  Kiilah   iii   manjarongan   pipie 


17 


TAT.  JER.   2.  'A, 


obb 


TATUM    JEREMIA. 


akan  olo  idja  manekap    ia,    palus 
mamuas  arepe  hapan  kahawae. 

31.  Krana  pangkahai  Tuhan  dja- 
ton  pudji  manganan  sampai  kata- 
tahi ; 

32.  Tapi  amon  ia  djari  manga- 
paha,  ta  ia  manjanjang  tinai ,  tu- 
mon  kahain  asie; 

33.  Krana  djaton  tuntang  kara- 
djie  ia  mawi ,  mangapaha  olo  ka- 
lunen : 

34.  Kilau  ampin  hartdak  malitek 
kara  olo  tawanan  hong  pctak  penda 
paie ; 

35.  Sampai  manalna  kabudjnr 
olo  imingkok  intu  Idja  pangka- 
hai ta  , 

36.  Tuntang  perkaran  olo  iules, 
sama  kilau  Tuhan  djaton  mita  ta. 

37.  yEwe  manjoho  balalu  djeta 
mandjadi,  djaka  sala  bara  Tuhan 
manjoho  ta? 

38.  Dia  bara  njaman  pangkahai 
Tuhan  lembut  kara  talo  papa  atawa 
bahalap? 

39.  Ta  buhen  kara  olo  bakotok 
kalotahapus  umure?  Kalah  genep 
biti  mangotok  kasalan  ai! 

40.  JJuah  ita  mariksa  manitip 
kara  djalan  ita,  buah  ita  haluli 
tinai  hobah  intu  Jehowa. 

41.  Kaliih  ita  manggatang  atai 
ita,  tuntang  mandepa  lengan  ita 
akan  Hatalla  idja  huang  sorga, 
Umtang  mangaku: 

42.  Ikai,  toto  ikai  djari  badosa, 
tuntang  djari  marisang  dengam, 
tagal  ta  ikau  djaton  djari  manja- 
njang; 

43.  Tapi  ikau  djari  hakampoh 
kalaitm,  palus  djari  mawi  manjasah 
ikai ;  ikau  djari  mampatai  ikai 
haiak  djaton  manjanjang. 

44.  Ikau  djari  maninding  arepm 
hapan  baunandau,  sampai  lakndoa 
djaton  tau  manselat    sampai    ikau. 


45.  Ikau  djari  mandjadian  ikai 
mandjadi  rotik  pohok ,  tuntang 
talo  kadjilek  marak  kara  utus  olo. 

46.  Kara  musoh  ikai  manganga 
njamae  mawi  ikai. 

47.  Pampikah  tuntang  palowang 
indu  bagin  ikai,  karusak  tuntang 
kakarak. 

48.  Matangku  mahasor  kilau  ta- 
hasak  danum  tagal  tjalakan  anak 
bawi,  utus   ajungku  tii. 

49.  Matangku  nahuto  djaton 
malajan ,  tuntang  djaton  olih  im- 
paterai ; 

50.  Sampai  Jehowa  nangkilik 
bara  sorga,  palus  mita  mandohop. 

51.  Matangku  man ggogop  ataiku 
tagal  kara  anak  bawin  lewu  ajung- 
ku. 

52.  Idja  basingi  aku  djaton  bara 
buku  manjasah  aku  haradjur  kilau 
burong. 

53.  yEwen  djari  manganan  pam- 
belomku  huang  palowang,  palus 
djari  mambaring  batu  hundjun 
aku. 

54.  Danum  mampaleteng  tako- 
lokku,  sampai  koangku:  toll  aku 
nihau. 

55.  Tapi  aku  djari  mangahau 
aram ,  o  Jehowa ,  bara  palowang 
idja  timben  tii. 

56.  Ta  ikau  djari  mahining  augh- 
ku;  toh  ala  ikau  nangkalingau 
tarahing  tuntang  kariakku. 

57.  Ikau  djari  manggapi  aku  me- 
toh  andauku  blaku  intu  ikau;  ikau 
djari  hamauh :   ala  mikah  ! 

58.  Ikau,  o  pangkahai  Tuhan. 
djari  mawat  perkaran  hambaruang- 
ku,  ikau  djari  maliwus  pambe- 
lomku. 

59.  Ikau,  o  Jehowa,  djari  mita 
kianat  gawin  olo  dengangku,  tun- 
tang ikau  djari  mamutus  tumon 
kabudjmku. 


TAT.  JEE.  o. 


1  VI  UM    JEKEMIA. 


387 


GO.  Gitam  bewai  kara  katulase, 
kara  tiroke  mantam  aku. 

til.  0  Jehowa,  ikau  mahining 
kapapan  aughe,  kara  tiroke  man- 
tain  aku; 

62.  Augh  totok  iiwen  idja  ma- 
nual ah  aku,  tuntang  kaiii  karang- 
kae  mantam  aku  nongkang  andau. 

03.  Itam,  haiak  pendeng  pondok 
a  wen,   aku  bewai  idja  ihababakae. 

64.  O  Jehowa,  sulaug  balah  ia 
1  union  gawin  lengae. 

(55.  Palulang  atiii  olo  tii,  kalah 
sapam  manguman  mawi  ia. 

66.  Sasah  olo  ta"  hapan  kalaitm, 
palomos  iiwen  bara  penda  langit, 
o  Jehowa. 


1UGI  4. 


1.  Jualehae  bulau  ta  djari  kum- 
bas,  bulau  idja  bahalap  tli  djari 
malik  !  Kilen  kea  kara  batun  aka 
brasih  tii  djari  inganan  daraidaraia 
hong  kara  djalan ! 

2.  Kara  anak  Sion  idja  bahalap 
ta,  idja  irega  kilau  bulau  masak , 
kilen  kea  toll  ia  itong  kilau  ka- 
bali  petak  bewai,  idja  baja  tam- 
pan lengan  tukang? 

3.  Ason  taun  lnahin  manenga 
tusue  akan  anake,  mampatusu  ia, 
tapi  bawin  utus  ajungku  patut  tu- 
las  bewai,  kilau  burong  onta  hong 
packing. 

4.  Djelan  awaue  leket  intu  ta- 
ngepe  awi  kapaham  kateah  belaie, 
anak  koiik  blaku  tepong,  tapi 
djaton   idja'  manenga  tii  akae. 

5.  Idjii  bihin  pudji  kutnan  talo 
mangat,  toh  ia  meher  hong  dja- 
lan; idjii  imbelom  hapakaiau  sa- 
tara.  toh  iiwen  akan  menter  honi? 
rum  pur. 


(').  Kadarhakan  anak  bawi,  utus 
ajungku  tii.  djari  paham  bara  do- 
san  Sodom,  idjii  horan  salenga 
ilingkep,  tuntang  djeta  djaton  ga- 
wiu  olon.  —  (\.Mo8.1$,20.) 

7.  Kara  kapalae  bihin  brasih 
bara  udjan  habungkus,  baputi  bara 
djohon  tusu;  ampie  handahandang 
kilau  batu  rubin ,  tuntang  iii  la- 
tnos  bara   batu  sapir. 

8.  Tapi  toll  ampie  hempus  ka- 
bileme,  sampai  olo  djaton  kasene 
iii  hong  djalan ;  pupuse  ngalantep 
fcolange,  tuntang  djetii  keang  kilau 
kaju. 

9.  Bontong  harcam  iiwen  idjii 
mata'i  awi  padang,  bara  iiwen  idjii 
matai  awi  lau,  idjii  meher  tuntang 
kilau  injuduk,  basa  djaton  pangu- 
]  iii  tanae. 

10.  Olo  bawi  idjii  kapala  pamasi 
mahin  djari  maluntoh  anake  hapan 
lengan  ai  kea,  mangat  djetii  indu 
kinae  metoh  tjalakan  anak  bawi , 
utus  ajungku  tii.  —  (5.J/os.28,53.) 

1 1 .  Jehowa  djari  malalus  kasa- 
ngite,  iii  djari  manusuh  lason  ka- 
laite,  iii  djari  mantokan  apui  hong 
Sion,  idjii  manjeha  mampalcpah 
kara  galange. 

12.  Kara  radja  hong  petak  dja- 
ton maku  pertjaja,  djaton  kea  karii 
olo  kalunen  ,  toto ,  karii  musohe 
ta,  karii  idja"  basingi  iii  akan  tamii 
banntonggang  Jerusalem. 

13.  Maka  djetii  tagal  kasalan 
kara  nabie,  tagal  kalangkah  kaiii 
imame,  idjii  djari  manusuh  dahan 
olo  tetek  beta. 

14.  Kilau  olo  baburii  gwen  tii 
tarangtaranga  hong  kaiii  djalan, 
ia  djari  harumur  awi  daha,  sampai 
olo  djaton  maku  polios  pakaiae. 

15.  Dari,  pali!  kakai  olo  man- 
tehau helo  baue :  — dari,  dari!  ida 
polios  iiwen!     ifiwfen    hadari    tun- 


r 


TAT.  JEB.  3.  4. 


ass 


TATUM    JEREMIA. 


tang  kumbangkambanga,  tarang- 
tarauga,  sampai  koan  olo  kapir: 
djaton  patut  awen  melai  beta  hin- 
dai. 

16.  Baun  Jehowa  djari  manam- 
burup  iii,  tuntang  djaton  maku 
manampajah  awen  tinai,  karii  imam 
djaton  ihornmat ,  kara  bakas  dja- 
ton iasi. 

17.  Tinai  matan  ita  magon  lia- 
tampajah  papa  bilak  babuta,  mang- 
gau  doliop  idja  mas  haiangbewiii: 
ita  mcntai  mangenang  utus  olo, 
idja  puna   djaton  tau  maliwus  ita. 

18.  Olo  tii  djari  mangatah  ta- 
saran  pain  ita,  sampai  ita  djaton 
tan  manandjong  hong  kara  djalan 
ita;  katatesan  ita  lawoh  tokep, 
karii  andau  ita  djari  sukup;  toto, 
katatesan   ita  djari  sampai. 

li'.  Idja  manggoang  ita  djari  ba- 
lias  bara  burong  nasal  penda  la- 
ngit :  olo  ta  djari  manggoang  ita 
sawosawoh  hundjun  bukit.  ia  djari 
mimpa  ita  hong  padang  turn's  be- 
Jijem   kea. 

20.  Idja  iminjak  Jeliowa  tii,  idja 
kilau  tahaseng  ita ,  djari  inawan 
hong  palowang  awen,  idja  taliiu 
iii  ita  pudji  hamauh:  intu  kau- 
djungae  ita  akan  belom  bentok 
olo   kapir. 

2 1 .  Handjak  bewiii.  ]  antang  ikau, 
o  Edom,  anak  bawi  tii,  idja  melai 
hong  tanah  Us! 

22.  Tapi  sangkir  tit  kaviili  sam- 
pai  ikau  kea,  ikau  kea  akan  ba- 
busau  tuntang  loAvailabaia. 

23.  Kadarhakam  djari  terai .  o 
Sion,  anak  bawi !  Ia  djaton  ban- 
dak  manalua  ikau  inamput  tawa- 
nan  liindai:  tapi  kadarhakam.  o 
Edoin,  anak  bawi,  karah  imaliihe. 
tuntang  iii  karah  mukai  kara  do- 
sam. 


BAGI  5. 


1.  .Lngat,  o  Jehowa!  kadjarian 
ikai  toh;  tampajah,  itam  kahawen 
ikai ! 

2.  Joresan  ikai  mandjari  indu 
bagin  olo,  kara  human  ikai  akan 
olo  beken  utuse. 

3.  Ikiii  nolii,  djaton  bara  bajia. 
kara  indu  ikai  kilau  balo. 

4.  Danum  ihop  ikiii  ngatali 
imili,  kaju  idja  hapan  ikiii  mahin 
bara  rega  kea. 

5.  Ikiii  imuat  pains  ujat  ikai  : 
alo  ikiii  ujuh,  djaton  idja  manjoho 
ikiii  malajan. 

6.  Ikai  djari  manjaragh  arep 
ikai  mamenda  Misir  tuntang  Asm-. 
mangat  ponginan  ikiii  ombet. 

7.  Kara  tato  ikai  djari  badosa, 
tinai  awen  djaton  hindai,  tapi  toll 
ikai  akan  mananggong  karii  ka- 
darhakac. 

8.  Djipen  olo  marentah  ikai . 
tuntang  djaton  idja  biti.  idja  man- 
suwit  ikai  bara  lengae. 

9.  Ikiii  akan  manggau  panginan 
tuntang  mamangkut  takolok  balau 
ikiii.  tagal  padang  hong  aka  tunis 
ben  j  em. 

10.  Pupus  ikiii  djari  keang,  ki- 
lau djihin  pahii ,  djeta  awi  lason 
lau. 

11.  ^Ewen  djari  mamandong  olo 
bawi  hong  Sion,  karii  bawi  pambu- 
djang   hapus  karii  lewun  Juda. 

12.  Karii  mantir  djari  inggantong 
awen,  tinai  olo  bakas  mahin  djaton 
kea    djari   ihornmat. 

13.  Karii  budjang  hatini  induae 
injohoe  manggiling  talo,  anak  ha- 
tua  lihanglalianga    awi  kaju  iatoe. 

14.  Olo  bakas  terai  mondok  hong 
aka  basara,  karii  pambudjange  terai 
mampaliiau  talo  usik. 


TAT.  JEK.  4.  5. 


eseghiel. 


38U 


15.  Kahandjak  atiii  ikai  lepah  , 
gandut  ikiii  malik  mandjadi  tatum. 

16.  Makotan  takolok  ikiii  djari 
lawo.  Kajah  ikiii,  basa  ikiii  badosa 
kalota! 

17.  Tagal  tii  atiii  ikiii  ujuh,  ta- 
gal  tii  matan  ikiii  djari  kawus; 

18.  Tagal  bukit  Sion,  idja  ru- 
sak,  idja  iika  ason  taun  hadjik. 

19.  Tapi  ikau,  o  Jehowa,  puna 
nu'lai  sampai  katatahi,  padadusam 
v.i  haradjur  girirmanggirir. 


20.  Buhen  ikau  handak  ngalapean 
ikiii  haradjur,  pains  malihi  ikiii 
sampai   tahi   kalota? 

21.  O  Jehowa!  obah  ikiii  akam, 
mangat  ikiii  haluli  akam  tiuai:  kii- 
lah  manalieta  karii  andau  ikiii  kilau 
djaman  horan. 

22.  Krana  kilen,  handak  ikau 
manganan  ikai  lepalepah,  handak 
ikau  malait  ikiii  tangkalau  pa- 
ham? 


SURAT  NAB1 


E  SE  G  PI  I  E  L. 


BAGl  1. 

Jehowa  inasanan  arcpe  huang  kaliaie 
akan  Eseghiel. 


1.  -Lntu  njelo  telo  pulu ,  bu- 
lan  iipat ,  andau  lima  bulan  tii . 
amon  aku  marak  olo  tawanan  ta 
tokep  batangdanum  Kebar,  tii, 
maka  kavii  langit  buap,  pains  tii 
aku  aton  talo  panggitangku,  mitii 
kaiii  talo   ain  IJatalla. 

2.  Andau  limit  bulan  tii  kea, 
djetS  njelo  lima"  kahum  radja  Jo- 
jaghin inamput  tawanan,  —  (2  Ra- 
#024,15.) 

3.  Maka  augh  Jehowa  batarang 
sampai  Eseghiel,  anak  Busi,  imam 
tii,  hong  tanah  olo  Kasdim,  tokep 
hatangdanum  Kebar;  heta  lengiin 
Jehowa  sampai  iii 


4.  Ta'  aku  mitii,  itii!  riwut  pa- 
ham  dumah  bara  hila  utara,  tinai 
baunandau  sasaroi,  haiak  apui  sa- 
wongsabungahuange,  tuntang  aton 
panjangkowong  hakaliling  baun 
andau  tii;  bentok  heta  aton  kilau 
ampin  Hasmal  hong  apui  tii. 

5.  Bentok  heta  aton  kilau  am- 
pin a  pat  talo  belom;  maka  kalo- 
toh  ampie :  talo  tii  kilau  ampin 
olon:  -  (10,9.) 

6.  Tinai  genep  biti  iipat  banc, 
tuntang  iipat  palapase : 

7.  Paie  budjur,  maka  tatape 
kilau  tatap  sapi ,  ginigiriing  kilau 
tambaga  idja"  inaliso. 

8.  Penda  palapase  kilau  lengiin 
olon  hasansila;  uras  apaapat  tii  ha- 
bau  hapalapas. 

i>.  Maka  palapase  hatantepa; 
tinai   amon    iii    liacroct ,    dia    usah 


ESEGH.   1. 


;9o 


ESEGHIEL. 


mules,    malainkan    brangai    pang- 
goete  sama  mandjudju  tintun  baue. 

10.  Maka  ampin  baue  apaapat 
ta,  idja  hila  gantau  kilau  ampin 
baun  olon  tuntang  singa,  tinai 
hila  sambil  ampin  baun  sapi  tun- 
tang  burong  nasar.  —  [PangarA, 

11.  Maka  palapase  idja  hundjun 
ta  hambirang  kangambo,   tuntang 
mandua    palapas    genep    biti    idja] 
hambirang  ta  hatantepa  dengan  ko- 
lae,  maka  dua'  tinai  manutup  bitie. 

12.  Maka  amon  ia  hagoet  brangai 
panggoete  sama  mandjudju  tintun 
baue;  inahapa  Eogh  magah  ia, 
akan  heta  ia  hagoet,  djaton  usah 
ia  mules  amon  hagoet. 

13.  Maka  ampin  talo  beloin  ta 
tampajahe  kilau  barah  apui  idja 
manjala,  kilau  ampin  seAvan;  apui 
ta  belebeleng  bentok  talo  belom 
ta;  maka  apui  ta  bara  sangko- 
wong,  tuntang  bara  heta  aton  blua 
kilat. 

14.  Maka  talo  belom  ta  haiak 
hadari  lulang  luli  kilau  ampin  sa- 
bintir  kilat. 

15.  Amon  aku  mita  talo  belom 
ta ,  maka  ita!  aton  kareta  hong 
petak  darah  talo  belom  ta,  intu 
genep  balikate  apaapat  ta. 

16.  Ampin  tampajahe  kareta  ta 
kilau  batu  Turkis  idja  hagining, 
tuntang  apaapat  ta  uras  sama  am- 
ple, tinai  ampin  tawase  kilau  ka- 
reta, tinai  sampalaki  huang  genep 
kareta ; 

17.  Amon  ia  hagoet,  brangai 
akan  apat  matan  riwut,  dia  usah 
mules  arepe  amon  ia  hagoet. 

18.  Maka     bingkahe     hai    baka 
ikaikah,    tinai    kara 
uras  bara  mata  hakaliling 

19.  Djadi,  amon  talo  belom  ta 
hagoet,     maka    kareta    ta    hagoet 


hambirang    ta 


bingkahe   ta 


mamambaie;  tinai  amon  talo  be- 
lom ta  hagatang  bara  petak,  maka 
kareta  ta  hagatang  kea. 

20.  Mahapa  llogh  magah  ia  ha- 
goet,  tumon  ta  ia  hagoet,  tinai 
kareta  ta  hagatang  mamambai 
awen,  krana  aton  rogh  idja  be- 
lom huang  kareta   ta. 

21.  Amon  talo  belom  hagoet, 
ta  kareta  hagoet  kea,  amon  ia 
tenda,  maka  djeta  tenda  kea;  amon 
ia  hagatang  bara  petak,  ta  kareta 
hagatang  bara  petak,  mampahaiak 
ia;  krana  rogh  talo  belom  ta  aton 
hong  kareta  ta  kea. 

22.  Maka  ambo  takolok  talo  be- 
lom ta  aton  kilau  talo  hambirang, 
kilau  ampin  kristal  idja  hagining, 
idja  baka  ikaikah,  idja  hambirang 
tambuan  takoloke; 

23.  Penda  talo 
aton  palapas  talo  belom  idja  men 
deng  heta,  idja  hatantepa  dengan 
kolae,  tinai  genep  biti  uras  dua 
palapase,  idja  hapac  manutup  arepe. 

24.  Maka  amon  ia  hagoet  aku 
mahining  augh  palapase  kilau  go- 
tok  danum  paham,  kilau  njahon 
Idja  djaton  tikas  kwasae  ta,  kilau 
augh  lahap  tuntang  lalenton  pa- 
rang. Maka  amon  ia  tenda,  iii  ma- 
ngunjup  palapase. 

25.  Tinai  amon  ia  tenda  tuntang 
mangunjup  palapase,  maka  aton 
augh  njaho  bara  ambo  talo  hambi- 
rang ta,  idja  tambuan  takoloke. 

26.  Maka  intu  hundjun  talo  ham- 
birang ta,  idja  tambuan  takoloke, 
aton  ampin  talo  kilau  padadusan , 
idja  tampajahe  kilau  batu  sapir, 
tuntang  hundjun  padadusan  ta  aton 
mondok  idja  kilau  olon. 

27.  Tinai  aku  mita  ia  kilau  am- 
pin Hasmal ,  tuntang  ampin  apui 
hakaliling, bara  kahange  kangambo; 
tinai  bara    kahange    kangnva    aku 


ESEGH.  1. 


E3EGIIIEL. 


391 


inila  iS  kilau  apui  tuntang  sang- 
kowonge  hakaliling. 
28.  Kilau  ampin  liuhuangbaun- 
andau  amon  udjan,  tumon  ta  am- 
pin sangkowonge  idjii  hakaliling. 
Djela  ampin  tampajah  kahain  Je- 
howa;  amon  aku  mita  tii,  maka 
aku  maliingkcp,  manjembah,  palus 
aku  mahining  augh  idjii  hamauh. 


BAGI  2. 

Esfighiel  ingaliau  manojadi  nabi. 


1 .  IVLaka  Ta  hamauh  dengangku: 
lkan,  o  olo  kalunen,  gatangarepm, 
mendeng,  aku  handak  hakotak  de- 
ngam. 

2.  Metoh  ia  hakotak  kalota.  de- 
ngangku,  maka  Rogh  tamii  aku, 
haiak  mampendeng  aku,  palus  aku 
manjenah  Aughe,  idja  hamauh  de- 
ngangku. —  (Jo  h. 1,1.) 

3.  Maka  koae  dengangku:  O 
olo  kalunen!  aku  manjoho  ikau 
tanggoh  olo  Israel,  tanggoh  kem- 
pang  olo  idja  parisang  tii,  idjii  djari 
marisang  bara  aku,  awen  tuntang 
karii  tatoe  djari  malangkah  aku 
satnpai  andau  toll. 

4.  Kara  anakku  ta,  idja  injoho- 
ku  ikau  manalihe,  uras  batljoho 
baue,  tuntang  batekang  ataie; 
maka  ikau  akan  masanan  akan 
awen:  kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa ! 

5.  Barangai  alo  awen  manarima 
ta  atawa  dia,  krana  ia  puna  ung- 
kup  idjii  parisang,  maka  ia  akan 
katawan,  aton    nabi  bentok  awen. 

6.  Maka  ikau,  o  olo  kalunen, 
iila  mikah  dengan  olo  tii,  ala  mi- 
kiih  tagal  kara  aughe,  alo  ia  kilau 
unak  duhi  intu  ikau,  tuntang  ikau 
mondok    marak   kala;    ala    mikah 


tagal  aughe,  iila  tangkedjet  intu 
baue,  krana  iiwcn  tii  puna  kcni- 
pang  idjii  parisang. 

7.  Tapi  ikau  akan  masanan  kat;. 
aughku  akae,  barangai  alo  iii  ma- 
narima tii  atawa  dia,  krana  awen 
tit  puna  parisang* 

8.  Maka  ikau,  o  olo  kalunen, 
hiniiig-  karii  augh  tii,  idjii  injewutko 
akam;  ala  ikau  marisang  kilau 
kempang  parisang  tii;  nganga  nja- 
mam,  kinan  karii  talo  awang  ine- 
ngaku  akam. 

9.  Tii  aku  mita,  itii!  lenga 
aton  indjuluk  akangku ;  itii!  ba- 
lon  surat  aton  huange. 

10.  Tuntang  iii  mambirang  tii 
intu  baungku,  cljetia  aton  bintike 
hasansila;  maka  aton  tarasurat  hetii 
bawak  tatum,  kamunguh  tuntang 
tarahimy. 


BAGI  3. 

Prcntah  Hatalla  akan  Eseerhiei. 


1.  Juimbah  tii  Iii  hamauh  deng- 
angku: O  olo  kalunen,  kuman 
talo  idja  intu  baum ,  kinan  surat 
toh,  balalu  litis,  sanan  akan  ung- 
kup  Israel. 

2.  Ta  aku  manganga  njamangku, 
palus  iii  manenga  surat  tii  akang- 
ku indu  kinangku, 

3.  Sambil  hamauh  dengangku : 
O  olo  kalunen!  surat  toh,  idjii 
inengaku  akam,  telen  palus  knain:. 
suang  ramon  knaim  hapan  tii. 
Maka  aku  kumae,  palus  djeta 
hong  njamangku  kilau  madu  awi 
kamanise. 

4.  Limbah  ta  ia  hamauh  deng- 
angku: O  olo  kalunen!  Lius,  ta- 
lih  ungkup  Israel,  tuntang  sanan 
karii  aughku  akae. 


ESEGII.  1.  2.  3. 


392 


ESEGHIEL. 


5.  Krana  ikau  djaton  injohoku 
tanggoh  utusolo  idja  beken  aughe, 
tuntang  hatalikut  basae,  malainkan 
tanggoh  ungkup  Israel; 

6.  Djaton  tanggoh  ara  utus  olo, 
idja  beken  aughe,  tuntang  hatali- 
kut basae,  idja  bawak  kotake  dja- 
ton kasenam ;  tapi  alo  aku  manjoho 
ikau  tanggoh  djeta,  toto  awen  ta 
mahin   handak  mauarima  aughm. 

7.  Tapi  ungkup  Israel  ta  djaton 
maku  raahining  aughm,  basa  olo 
ta  djaton  maku  mahining  aughku 
mahin  dia:  krana  hapus  ungkup 
Israel  batekang  takoloke,  tuntang 
habalulang  ataie. 

8.  Tapi  ita,  aku  djari  mampaa- 
bas  baum  malawan  baun  awen, 
tuntang  takolokm  batekang  mala- 
wan  takolok  ai.   —  {Jer.  1,18.) 

9.  Aku  djari  manekang  tako- 
lokm kilau  hintan,  batekang  bara 
batukarang;  ala  mikah  olo  tit,  ala 
djungun  intu  baue ,  basa  olo  ta 
puna  kempang  parisang. 

10.  Tinai  ia  hamauh  dengangku: 
O  olo  kalunen  !  kara  aughku,  idja 
insanangku  akam,  kandong  huang 
ataim ,  tuntang  ingkes  huang  pin- 
diugm. 

11.  Palus  lius,  tanggoh  kara  ta- 
wauan  ta ,  kara  anak  utus  ajum, 
tuntang  hakotak  dengan  awen , 
sambil  masuman  akae  :  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowa !  Ba- 
rangai  alo  olo  manarimae  atawa  dia. 

12.  Ta  Ilogh  manggatang  aku, 
tuntang  aku  mahining  hila  likutku 
augh  gotok  idja  paham;  aughe: 
Tara  akan  kahain  Jehowa,  idja 
lembut  bara  aka  ajue! 

13.  Maka  aku  mahining  kama- 
hus  palapas  talo  belom  ta,  idja  haki- 
mai  dengan  kolae,  tuntang  augh  ka- 
rentjeng  kareta  idja  darahe;  tinai 
aton  augh  gotok  idja  paham  haliai. 


14.  Ta  Rogh  manggatang  palus 
mimbit  aku ,  kalota  aku  hagoet 
tuntang  kapait  atiiiku ,  tinai  ka- 
lason  huangku;  tapi  lengan  Je- 
howa abas  mandjudju  aku. 

15.  Djadi,  aku  sampai  aka  kara 
tawanan  hong  Telabib,  idja  tokep 
batangdanum  Kebar ,  palus  aku 
melai  intu  aka  olo  ta;  kudju  aku 
melai  djungun  marak  awen. 

16.  Djadi,  anion  djari  sukup  ku- 
dju, ta  augh  Jehowa  sampai  aku, 
koae: 

17.  O  olo  kalunen!  aku  djari 
mampendeng  ikau  indu  tonggon 
ungkup  Israel;  ikau  akan  mahi- 
ning augh  bara  njamangku,  palus 
mampudji  awen  ta  hapan  arancku. 
-  (33.7.) 

18.  Anion  aku  hamauh  dengan 
olo  parajap:  toto,  ikau  akan  ma- 
tai;  —  tuntang  ikau  djaton  mam- 
pudji iit,  djaton  masuman  ta  akae, 
mangat  manawat  olo  parajap  buli 
bara  djalae  idja  parajap ,  nakara 
mahaga  ia  belom:  ta  toto  olo  pa- 
rajap ta'  karah  matai  hong  kadar- 
hakae,  tapi  dahae  handak  inun- 
tutku  intu  lengam. 

19.  Tapi  amon  ikau  mampudji 
olo  parajap ,  malainkan  ia  djaton 
maku  hobah  bara  kadarhakae,  bara 
djalae  idja  parajap:  ta  ia  karah 
matai  huang  kadarhakae ;  tapi  ikau 
djari  mempas  hambaruam. 

20.  Tinai  amon  olo  tetek  undur 
bara  kateteke,  tuntang  mawi  talo 
papa,  ta  maka  aku  handak  ming- 
kes  aka  patarang  intu  baue,  tun- 
tang ia  akan  matai.  Tapi  amon 
ikau  djaton  djari  mampudji  ia , 
toto  ia  matai  tagal  dosae,  ta  kate- 
teke idja  djari  iawie,  djaton  inahiu 
tinai;  tapi  dahae  handak  inun- 
tutku  intu  lengam. 

21.  Tapi    amon   ikau    mampudji 


KSEGH.  3. 


ESEGHIEL. 


393 


olo  tetek  ,  uka  iii  iila  badosa ,  tun- 
tang  ia  djaton  kea  badosa:  tii  iii 
karah  belom ,  basa  iii    tarima  pu- 

djim ;  awi  tii  ikau  djari  mcmpas 
hambaruam. 

22.  Maka  lcngan  Jchoua  sampai 
aku  lietii ,  tuntang  iii  haraauh  de- 
ngangku:  Mcndeng,  lius  akan 
djanah,  lietii  aku  handak  hakotak 
dengam. 

23.  Ta  aku  palus  mendeng,  lius 
akan  djanah;  maka  ita!  heta  ka- 
liain  Jehowa  mendeng,  kilau  ka- 
haie  ta  kea  idja  gitangku  darah 
batangdanum  Kebar,  palus  aku 
lawo  mahingkep. — (1,4.) 

24.  Ta  Rogh  tama  aku ,  palus 
mampendeng  aku;  tinai  Iii  hakotak 
dengangku ,  sambil  hamauh  :  Lius , 
korong  arepm  huang  humam. 

25.  Maka  ikau ,  o  olo  kalunen , 
karah  imeteng  hapan  tali  hai ,  tun- 
tang imasong  olo,  sampai  ikau 
djaton  tau  blua  akan  marak  olo 
ta. 

26.  Maka  aku  handak  marapet 
djelam  dengan  tangepm,  sampai 
ikau  bisu,  palus  djaton  tau  mam- 
pudji  iiwen  hindai;  kvana  olo  tii 
puna   kempang  parisang. 

27.  Tapi  amon  aku  hamauh  de- 
ngam tinai ,  tii  aku  handak  muap 
njamam ,  tuntang  ikau  akan  ha- 
kotak dengan  olo  ta:  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa!  Idja 
handak  mahining,  kaliih  iii  mahi- 
ning, idjii  dia,  naughe  iii;  krana 
olo  tii  puna  kempang  parisang. 


BAGI  4. 

Tamunan  Jerusalem  akan  ingapong. 

1.  J-kau,  o  olo  kalunen,  duan 


idjii  kabintap  baiu,  ingkes  djetii 
intu  bauin,  palus  bintik  intu  hun- 
djue  mananmnan  lewu  Jerusalem. 

2.  Tinai  bintik  lietii  olo  ma- 
ngapong  iii ,  ingkes  pilan  heta . 
tuntang  kota  tasaran  hakalilini>: . 
tinai  bintik  kawan  parang  hakali- 
ling,  tuntang  karii  kaju  paran- 
tjah.  —  (2.Radja2&,l.) 

3.  Tapi  akam  duan  rindjing 
sanaman ,  andak  djetii  mandjadi 
dinding  sanaman  indu  helatm  de- 
ngan lewu,  tapi  baum  manintu 
lewu,  uka  iii  ingapong;  ikau  kea 
akan  mangapong  ia.  Djeta  indu 
katae  akan  ungkup  human  Is- 
rael. 

4.  Tinai  ikau  akan  maringkir 
hila  sambilm ,  ingkes  hetii  kadar- 
hakan  ungkup  Israel:  katahin  karii 
andaum  maringkir  hila  sambilm  . 
ikau  akan  mananggong  kadarha- 
kae. 

5.  Maka  tumon  karii  njelon  ka- 
darhakae  aku  manantu  kara  andau 
tii  akam,  iii  tii  telo  ratus  djalatien 
pulu  andau,  kalotii  katahie  ikau 
akan  mananggong  kadarhakan  ung- 
kup Israel. 

6.  Tinai  limbah  ikau  djari  ma- 
hapus  djetii ,  ringkir  tinai  hila 
gantaum,  djeta  ikau  akan  ma- 
nanggong kadarhakan  ungkup  olo 
Juda  kiipat  pulu  andau  katahie: 
krana  m  idjii  andau  aku  manukas 
akam  takirin  idjii  njelo 

7.  Tinai  tiutu  baum  tuntang 
lengam  lialulus  mawi  Jerusalem  . 
idja  ingapong  tit:  tuntang  tudjum 
mawi  iii. 

8.  Itii!  aku  handak  mangkepan 
tali  hai  intu  ikau,  uka  ikau  dja- 
ton tau  mawi  arepm  balikbangki- 
ra,  sampai  ikau  djari  mahapus  karii 
andaue  ingapong. 

9.  Tinai    duan    akam    ffendom . 


17 


•5f -:f 


ESEfiH.  3.  4. 


394 


ESEGHIEL. 


seora,  harelak,  djagong,  djawS, 
katjangj  ingkes  eamandiai  Iii  idjii 
aarangae,  pains  tampa  djetH  akan 
tepong  akam,  karSe  lumon  karii 
;tii(l;ium  maringkir ,  mangat  ikau 
kuman  l;i   hong   tclo  rains  djala- 

licn    pulu  andaii    la. 

10.  Maka  panginan  idjS  indu  ki- 

nani     idjii,    andaii  ,    bohat  duii   pi 1 1 ti 

sekel;  (satangah  kati',)  djetS  pa« 
nginam  hapua  katika  lit. 

11.  Tinai  danuin  kea  akan  ihopm 

I  union     lakarc,    iii     Iii    bag]   djaha- 

wcn  bara  idjshin;  djeta'  indu  ihopm 
hapus  katika   tii. 

12.  Maka  ikau  akan  kuman  ka- 
lampis   seora,  idjS   injehsim    intra 

I >; 1 1 1 1 1   olo  tS   liapan   lain    olo. 

ID.  Maka,  koaii  .lehoua, :  Kalolii 
panakau  Israel  Iii  akan  kuman 
tepong  ai  idjS  halika"  marals  karii 
olo  kapir,  idjii  akan  hetfi  aku 
iiainburup   iS. 

14.  Maka,  tombah  aku  :  Kajali  , 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowal  fcotoj 
hambaruangku  djaton  pudji  samar 
pali ;    bara    katabelangku    Bampai 

loli  aku    djaton     pudji   kuman    han- 

liui  talo,  alaua  meto  awang  inii- 
,-ak  ,  alaua  isin  meto  pali  djaton 
pudji  lainii  njamangku. 

15.  Maka  koae dengangku :  ttSm, 
aku  djari  manenga  akam  tain  sapi 
lakirin  lain  olon  ,  idjii  akan  liapan 
nguan  panginam. 

16.  Dimbah  tS  is  hamauh  de- 
ngangku :  O  olo  kalunen !  iliim , 
aku  mamckk  batang  panginan  hong 
Jerusalem ,  palus  olo  tS  akan  ku- 
man tepong  lumon  timbange  fcun- 
tang  kapidiiui  aliiic. ,  tinai  tnihop 
danum  lumon  fcakare  fcuntang  ka- 
djungue; 

17.  Nakara  olo    la    lapas    paimi- 

n, ie  fcuntang  danum,  aka  genep 
biti    liaiak     kolae    kaviih    djungun 


pjilus  inclicr  harerer  huang  kadar- 

liakae. 


BAGI  5. 

Kapahan  Jerusalem  insumau. 


1.  1VL aka  ikau,  o  olo  kalunen, 
diian  Lading  idjii  banjihi ,  idjSkilau 
lading  tukang  sukur,  ikis  tako- 
lokm  liapan  djetS,  tuntang  djang- 

gutm;    limbah    la'    duan     taradjii  , 

palus  bagi  balaum  tS  hapan  djclii. 

2.  Bagi  telo  akan  inusulmhong 
bentok  lewu,  amon  djari  hapua 
kara  andaue  ingapong;  tinai  bagi 
tclo  akan  induam  manasange  lia- 
pan padang  hakaliling  lewu;  tun- 
tang bagi  fcelo  kea  tinai  duan  ta- 
rawangan  djeta  liaiak  riwut,  krana 
aku  liandak  manjilak  padang  ma- 
Quntut  likute. 

3.  Tapi  duan  idjii  kasaiiMiai 
bara  fca,  peteng  djeta  hong  saran 
klambim. 

4.  Tuntang  duan  isut  bara  idjii 

kasansirai  tii  tinai,  djakah  djeta 
akan  bentok  apui,  mangiihu  djclii; 
awi  djclii  maka  apui  akan  lembut 
maw  i    hapus  ungkup  Israel. 

5.  Kakai  augli  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa;  Djetoh  Jei  asalem, 
idja  djari  ingkesku  intu  bentok 
olo  kapir,  tuntang  karii  (anali 
mangaliling  iii. 

(5.  Tapi  iii  djari  nialih  Toratku 
mandjadi     kadarhaka   paham    bara 

olo  kapir,  karii,  pientahku  paham 
bara,  karii  tanab  idjii  hakaliling  iii ; 
krana  iii  djari  manganan  Toratku, 
fcuntang  djaton  is  djari  manandjong 
lumon  prentahku. 

7.  Tagal  iii  ,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  Basa  keton 
papa  haream  bara  karii  olo  kapir, 


BSBQH.   1.  5. 


ESEGHIEL. 


395 


idjii  hakaliling  keton,  tuntang  ke- 
ton  djaton  djari  manandjong  huang 
prentahku .  djaton  kea  djari  mala- 
lusToratku;  (union  kabudjur  kara1 
olo  kapir  awang  hakaliling  keton 
mahin  dia  keton  djari  malaluse; 

8.  TagaJ  lit  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  [ta!  aku 
handak  mantakan  ikau,  toto  bi- 
tingkul  krana  aku  handak  mala- 
lus  liiikuin  intu  bentok  keton , 
intu  bann  kara"  olo  kapir. 

9.  Aku  handak  mantakan  ikau, 
djaton  pudji  tumon  ta'  bihin,  pa- 
ins rahian  djaton  gawingku  kalota 
tinai,  djeta"  tagal  kara  kakihalm. 

10.  Sampai  kara'  bapae  akan  ku- 
nian  anake,  tinai  anake  akan  ku- 
man  bapae  hong  ikau ;  aku  handak 
malalus  hukum  mantakan  ikau, 
tuntang  manamburup  kara'  tisam 
akan  genep  matan  riwut. 

11.  Tagal  ta,  belom  aku!  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  basa 
ikau  djari  mangihal  iikaku  brasih 
hapan  kara'  talo  kadjilek  tuntang 
kapalim,  tagal  ta  aku  handak  mam- 
pamunos  ikau,  matangku  djaton 
akan  masi  ikau,  tuntang  aku  dja- 
ton  maku  manjanjang. 

12.  Bag]  telo  ikau  akan  matiii 
awi  peres,  tuntang  nihau  awi  lau 
bentok  ikau;  tinai  bagi  telo  akan 
halelek  awi  padang  hakaliling  ikau ; 
bagi  telo  kea  tinai  handak  inam- 
burupku  akan  kara'  matan  riwut; 
tuntang  aku  handak  manjilak  pa- 
dang  inanjasah  olo  ta. 

13.  KarS  kasangitku  kariih  lu- 
])iit ,  tuntang  lason  kalaitku  dengan 
olo  ta"  karah  hapus,  hapa  mam- 
pong  aku  ;  mang'at  olo  ta'  akan  ka- 
tawan,  aku  I  oh,  Jehowa,  djari 
hainauh  hong  lason  ataiku,  anion 
aku  djari  mahapus  kasangitku  ma- 
wi olo  t;i. 


14.  Aku  handak  mingkes  ikau 
indu  karusak  tuntang  indu  fcawali 
marak  kara'  olo  kapir,  idjfi  haka- 
liling  ikau,  intu   matan  kara"  olo 

awang  niahalau. 

15.  Ikau  akan  indu  tanding  , 
indu  katjitjis,  indu  BOnto  tuntang 
indu  kadjungun  kara  olo  kapir, 
idjii  hakaliling  ikau,  anion  aku 
karah  malalus    karS  hukum  mawi 

ikau    tuntang    kalait  ,    kasangit  de- 

Qgan  karahas;  aku,  Jehowa  ,  djari 
hainauh   kalota. 

1G.  Amon  aku  kariih  malekas 
kara  anak  panah  papa  mantakan 
i;i ,  lau  ta' ,  idjii  kariih  marusak , 
idja'  handak  ilekasku  hapa  mampa- 
rusak  keton .  tii  aku  handak  ma- 
maham  lau  ta  mawi  keton,  pains 
inaineiek    halaug   panginan   keton. 

17.  Toto,  aku  handak  manjoho 
lau  tuntang  meto  basiak  mantakan 
keton,  idjii  akan  mampalomat  anak 
keton;  tinai  peres  tuntang  musoli 
daha  akan  kumbangkambanga  ma- 
rak keton,  tinai  aku  handak  magali 
padang  mantakan  keton;  aku,  Je- 
howa,   djari  harnauh  kalota ! 


BAGI  6. 

Tauah  Juda  akan  rusalc  paham 


1.  linai  augh  Jehowa  sampai 
aku,   koae: 

2.  ()  olo  kalunen,  tintu  baum 
akan  karii  bukit  Israel,  tudjura 
mantam  djeta; 

;>.  Sambil  harnauh:  o  karii  bu- 
kit Israel,  Inning  augh  pang] 
Tuhan,  Jehowa!  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa,  mawi  karii 
bukit  tuntang  karii  lungkoh , kara' 
BUngai  tuntang  karii  djanah  :   toto. 


n.  5.  6. 


396 


ESEGHIEL. 


aku  handak  magah  padang  mawi 
keton ,  aku  handak  marusak  kara 
iika  gantong  ain  keton. 

4.  Tinai  kara  mesbeh  keton 
akan  ingarak,  tuntang  kara  pan- 
tar  dewan  keton  akan  imusit,  aku 
handak  mampalokang  kara  olo  ain 
keton ,  djeta  impatai  hong  baun 
kara  dewan  keton  matekiapi  tii. 

5.  Toto,  kara  hantun  olo  Is- 
rael aku  handak  mangumboe  intu 
baun  dewae  matekiapi ,  tinai  aku 
handak  manaburan  tolang  keton 
hakaliling  kara   mesbeh  keton. 

6.  Hapus  tanah  keton  kara  lewu 
akan  karakkaraka,  tuntang  kara 
iika  gantong  akan  hasandam ,  raa- 
ngat  kara  mesbeh  keton  karakka- 
raka palus  tunis  benjem,  tinai 
kara  dewan  keton  matekiapi  tii 
imusit  palus  nihau,  tuntang  kara 
pantar  dewan  keton  inaweng,  tun- 
tang kara  tampan  keton  impalo- 
mos. 

7.  Maka  kara  olo  awang  impa- 
tai karah  hakalampah  marak  keton, 
mangat  keton  kasene ,  aku  toll 
Jehowa. 

8.  Tapi  aku  handak  manisa  kea 
isut  keton,  idja  karah  liwus  bara 
padang  marak  kara  olo  kapir  ,  me- 
toh  keton  kasaburan  hong  kara 
tanah.  —  (Jes. 1,8.) 

9.  Tii,  karii  olo  ungkup  keton 
awang  liwus  karah  mangenang 
aku  bara  marak  karii  olo  kapir, 
intu  akac  djari  tamput  tawanan, 
anion  aku  djari  mamparungkok 
atiiie  idja  bakandji,  idja  djari  un- 
dur  bara  aku,  tuntang  matae  idjii 
bakandji ,  idja  djari  leket  intu  de- 
wae matekiapi;  tii  olo  tii  karah 
mangabela  arepe  tagal  kara  kadar- 
hakae ,  idja  ilaluse  awi  karii  kihale. 

10.  Tuntang  olo  tii  karah   kase- 
ne ,    aku    toh    Jehowa ,     tuntane 


djaton  haiang  aughku  handak  ha- 
rarepan  tjalaka  mawi  ia. 

11.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa :  Tekap  lokapm  , 
pidjak  hapan  paim ,  sambil  ha- 
mauh:  pajah,  karii  kihal  kadarha- 
kan  ungkuj)  Israel!  krana  olo  tii 
kaiiih  halelek  awi  padang,  awi 
lau  tuntang  peres. 

12.  Awang  kedjau,  iii  matiii  awi 
peres ,  tinai  awang  tokep ,  iii  matiii 
awi  padang;  tinai  awang  batisa 
tii  palus  ingapong ,  tuntang  ma- 
tiii awi  lau;  kakai  aku  handak 
mahapus  kasangitku  maAvi   olo  tii. 

lo.  Tii  keton  karah  kasene,  aku 
toto  Jehowa,  metoh  karii  oloe 
awang  impatai  hakalampah  marak 
dewae  matekiapi  ,  hakaliling  kara 
mesbehe,  hundjun  kara  iika  gan- 
tong tuntang  hong  karii  tantan 
bukit ,  intu  penda  kara  pahewan , 
penda  kara  kaju  ela  idjii  hai ,  idjii 
heta  iii  djari  hagaro  indu  mangat 
ewaue  akan  karii  dewae  matekiapi. 

14.  Aku  handak  mandjudju  le- 
ngangku  mawi  olo  tii,  balalu  han- 
dak manunis  tanah  tii;  toto,  tu- 
nis haream  bara  padang  hila  Di- 
blat  hapus  karii  kalekae  melai 
dapit,  mangat  olo  tii  kasene,  aku 
toh  Jehowa. 


BAG!  7. 

Karusak  tanah   Israel  insuman  tinai. 

1.  Jjimbah  tii  augh  Jehowa 
sampai  aku,  koae: 

2.  O  olo  kalunen,  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  raan- 
tam  tanah  Israel:  toh  aton  kata- 
tesae,  katatesae  djari  sampai  ha- 
pus apat  puting  tanah  ta. 


ESEGU.  6.  7. 


ESEGIIIEL. 


397 


3.  Toh  katatesaii  ta  akan  niawi 
ikau,  krana  aku  handak  manjoho 
kalaitku  mautakan  ikau,  tuntang 
aku  handak  mahukum  ikau  tumon 
kara  gawirn,  pains  handak  manju- 
lang  akam  karii  kakihalm. 

4.  Matangku  djaton  akan  ma- 
njanjang  ikau ,  tuntang  aku  dja- 
ton handak  masi ,  tapi  aku  handak 
manialah  kara  gawim,  tinai  karii 
kakihalm  akan  hararepan  ikau,  ta 
keton  karah  kasene,  aku  toh  Je- 
howa. 

5.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
lian,  Jehowa:  Its!  tjalaka!  tjalaka 
idja  hai  ta  lawoh   dumah! 

6.  Katatesae  djari  dumah,  ka- 
tatesae  ta  djari  sampai;  djeta  djari 
misik  mawi  ikau ;  toto ,  djetii  djari 
sampai ! 

7.  Andaum  ta.  djari  sawah,  o 
ikau  idja  mukong  tanah  ta,  ka- 
tika  djari  sampai ,  andau  tjalaka 
ta'  djari  tokep,  idja  intu  ta  djaton 
augh  karami  hong  kara  bukit. 

8.  Toh  badjeleng  kea  aku  han- 
dak manusuh  kasangitku  mawi 
ikau,  balalu  mahapus  kalaitku  de- 
ngam,  pains  mahukum  ikau  tu- 
mon kara  gawim,  tuntang  hara- 
repan kara  kihalm  mawi  ikau. 

!).  Matangku  djaton  akan  ma- 
njanjang  ikau,  tuntang  aku  djaton 
handak  masi;  tapi  aku  handak 
mamalah  mawi  ikau  tumon  karii 
gawim,  tinai  kara  kihalm  akan 
kuman  ikau,  nakaia  kcton  kasene, 
aku,  Jehowa,  idja  mahukum  ke- 
ton. 

10.  Itii!  andau  til;  itii!  iii  lawoh 
dumah;  talo  sawah  djari  blawa, 
hukum  ta  djari  mangambang ,  ka- 
tljohon  iiwen  djari  mamumbong ! 

1 1 .  Kagagahe  djari  lembut  indu 
mamukul  kadarhakae;  djaton  akan 
katapasan  bara  olo  ta,  bara  kntoh 


kariie  ta ,  bara  hapus  kawae  ta , 
augh  tatum  djaton  akan  lembut 
tagal  olo  tii. 

12.  Katika  djari  sampai,  andau 
lawoh  tokep ;  idja  mamili  iila  han- 
djak,  idja*  mandjual  iila  mangara- 
jau ,  krana  kalait  hasep  mawi  ha- 
pus kara  olo  hong  tanah  ta. 

13.  Idjii  mandjual  djaton  kariih 
haluli  akan  talo  indjuale ,  alo  iii 
magon  belom  sampai  puna  katikae ; 
krana  tudjum,  idja  mantam  kakai  ii 
olo  ta,  djaton  akan  balang,  dialo 
idjii  biti  idja  hong  kadarhakae  tau 
mahaga   pambelome. 

14.  Naughe  awen  mampahiau 
sarunai,  tuntang  manatap  talo  han- 
diai,  dialo  idja  biti  kea  akan  tamii 
parang;  krana  kalaitku  hasep  man- 
takan  hapus  kara  olo  tanah  tii. 

15.  Padang  intu  mar,  peres  tun- 
tang lau  hila  huange;  awang  intu 
tana  akan  matai  awi  padang ,  awang 
hong  lewu  kariih  lepah  kinan  lau 
tuntang  peres. 

16.  Tinai  awen  idjii  katapasan 
baja  mahakan  arepe  bewai ,  tun- 
tang patut  melai  hong  kara  bukit. 
uras  iii  tangitangis ,  kilau  burong 
dara  idjii  iharak,  genep  biti  tagal 
kadarhakae. 

17.  Lengan  iiwen  handiai  tii  ka- 
riih mandulai 
djurangdjuri  kilau  danum. 

18.  Ta  iiwen  karah  hapakaian 
bidak  ,  kadjungun  kariih  manjang- 
kulep  ia,  tuntang  baue  karah  uras 
mahamen,  tinai  kara  takoloke  ka- 
riih halangai. 

19.  iEwen  tii  kariih  manganan 
kara  salakae  akan  djalan,  tuntang 
manggara  bulaue  kilau  pohok  be- 
wai; karii  salaka  bulaue  djaton 
tau  mawat  iii  intu  andau  kalait 
Jehowa;  hambaruae  djaton  akan 
besoh  awi  tii,  ramon  knaie  djaton 


tuntang  karii  utute 


ESEGH.    (. 


398 


ESEGIIIEL. 


akan    basuang;  krana    djeta    djari 
indu  bukun  karajape. 

20.  Kara  ramoe  idja  barega  tii 
djari  hapae  djohodjobo ,  djeta  djari 
inampae  akan  harapatong,  talo 
kadjilek  tuntang  kakihal  ta ,  idja 
intu  ia;  tagal  ta  aku  handak  man- 
djadian  ta  mandjadi  kilau  pohok 
akan  awen. 

21.  Aku  handak  manjaragb  ta 
akan  lengiin  olo  indu  irampas, 
akan  lengan  olo  parajap  hong  pe- 
tak  indu  inarik ,  olo  ta  karah  ma- 
il gib  al  djetii. 

22.  Tinai  aku  handak  mules 
baungku  bara  awen,  sampai  mil- 
soh  ta  akan  mangihal  akaku  bra- 
sih  idja  basilim  ta, ;  toto,  bigal 
akan  tama  pains  mangihal  djeta. 

23.  Tampa  rantai  araarii ;  krana 
tanah  ta.  kontep  hukum  daha,  ti- 
nai lewu  kontep  kadarhaka. 

24.  Tagal  ta  aku  handak  magah 
olo  kapir  idja  kapala  papa ,  uka 
ia  marampas  kara  human  awen; 
aku  handak  mampaterai  kadjohon 
olo  hai,  tuntang  akac  idja  brasih 
karah  ingihah 

25.  Karusak  lawoh  dumah;  ta 
awen  karah  manggau  kasanang, 
tapi  djaton. 

26.  Tjalaka  karah  dumah  baam- 
baambal,  tuntang  brita  papa  baka 
brita  papa ;  ta  olo  ta  karah  misek  pa- 
itii  nabi,  tapi  aughTorat  djaton  hin- 
dai  intu  kara  imam ,  tuntang  tirok 
djaton  hindai  intu  kara  olo  bakas. 

27.  Radja  akan  manatum,  tinai 
kara  mantir  akan  injangkulep  ka- 
sabanen ,  tuntang  lengan  olo  aiii 
hong  tanah  karah  mandulai.  Aku 
handak  mamalah  mawi  ia  tumon 
djalae;  tuntang  handak  mahukum 
iii  tumon  kapatute,  mangat  ia 
kasene,  aku  toll  Jehown. 


BAGI   8. 

Paita  taliiu  kara  kadjilek  gawiu  dewa 
honar   human  Hatalla. 


1.  JJjadi ,  intu  njelo  djahawen, 
bulan  djahawen,  andau  lima,  ka- 
hum  aku  mondok  hong  humang- 
ku ,  tuntang  karii  bakas  Juda  aton 
mondok  intu  baungku :  ta  maka 
lengiin  pangkahai  Tuhan,  Jehowa, 
sampai  aku  hetii. 

2.  Djadi.  aku  mita,  ita!  aton 
ampin  talo  kilau  apui  tampajahe; 
bara  kahange  kangiwa  aton  kilau 
apui ,  tinai  bara  kahange  kangam- 
bo  aton  sangkowonge  kilau  ampin 
Hasmal. 

3.  Iii  manantadjok  talo  idja  ki- 
lau lenga ,  palus  manjingkap  aku 
hong  balauku ;  tii  Rogh  manam- 
put  aku  helat  langit  dengan  pe- 
tak,  mimbit  aku  akan  Jerusalem, 
huang  paitaku  bara  Hatalla  tii , 
sampai  bauntonggang  idja  hila 
huange ,  idjii  manintu  utara ;  beta 
aton  hampatong  aka  kabehu,  idjii 
mampalembut  kabehu. 

4.  Maka  itii!  kahain  Hatallau 
Israel  aton  hetii ,  sama  kilau  am- 
pin idja  djari  gitangku  hong  dja- 
nah  bihin. —  (1,4.) 

5  Balalu  la  hamauh  dengang- 
ku:  Tkau,  o  olo  kalunen,  gatang 
matam  manintu  utara.  Maka  anion 
aku  mariaran  matangku  manintu 
utara,  itii!  hampatong  aka  ka- 
behu tii  aton  mendeng  heta  hila 
utara,  darah  bauntonggang  akan 
mesbeh. 

6.  Maka  iii  hamauh  dengang- 
ku :  O  olo  kalunen ,  aton  ikau 
mita  gawin  olo  ta,  karii  kadjilek 
paham  tii ,  idjii  iawi  ungkup  Is- 
rael lietoh,  uka  mangasingen  ma- 
ngedjau  aku  bara  akaku  idja  bra- 


ESEGH.  7, 


ESEGII1LL. 


u99 


sih?    Tapi   ikau    akan    mita    talo 
kadjilek  idjii  paham  haream  tinai! 

7.  Tii ,  maka  iii  mimbit  aku 
akan  bauntonggang  parantaran. 
Ta  aku  mita,  itii!  aton  lowang 
hong  dinding. 

8.  Makakoae  dcngangku:  Oolo 
kalunen  ,  karok  |)ctok  dinding  ta, 
mandahange.  Tii  aku  mangarok 
dinding  tii;  itii!  aton  blawang. 

9.  Tii  iii  liamauh  dcngangku : 
Tamii ,  palus  itii  kara  kilial  papa, 
awang  iawi  awen  hetii. 

10.  Tumon  tii  aku  tamii ,  palus 
mita;  itii!  hetii  aton  ampin  kara 
meto  manjarantar  tuntang  meto 
pali,  tinai  kara  dewa  matekiapi 
ain  ungkup  human  Israel ;  djeta 
imintik  hapus   dinding  hakaliling. 

11.  Maka  udju  pulu  biti  bakas 
olo  Israel,  tuntang  Jaasanja,  anak 
Sapan,  aton  mendeng  intu  bentok 
iiwen,  manaharep  talo  tii;  tinai 
genep  biti  aton  dadupan  garo  in- 
tu lengiie,  tuntang  paus  asep  ma- 
njampulok. 

12.  Tii  iii  hamanh  dcngangku: 
Djari  ikau  mitii,  olo  kalunen, 
talo  gawin  kara  bakas  ungkup 
Israel  huaog  kakaput,  genep  biti 
hong  iika  dewac?  krana  koan 
iiwen :  Jehowa  djaton  mitii  ita . 
Jehowa  djari  malihi  tanah. 

13.  Tinai  iii  liamauh  dcngangku: 
Ikau  akan  mitii  kilial  paham  hin- 
dai ,  idjii  iawi  iiwen  tii. 

14.  Maka  iii  mimbit  aku  akan 
bauntonggang  human  Jehowa,  idjii 
hila  utara;  maka  itii!  beta  aton 
olo  bawi  manatum  dcwa  Tamils. 

15.  Koae  dcngangku:  Djari  ikau 
mitii  tii,  o  olo  kalunen?  Tinai 
ikau  akan  mitii  kihal  idjii  paham 
haream   bara  djetoh. 

16.  Palus  iii  mimbit  aku  akan 
parantaran    human    Jehowa,    idjii 


hila  huangc  haliai;  maka  itii!  intu 
bauntonggang  human  Jehowa,  hc- 
lat  tambiran  dcngan  mesbeh,  aton 
salawi  biti  hirah,  olo  hatua;  iiwen 
manalikut  human  Jehowa,  tun- 
tang bauc  manaharep  timor ,  iiwen 
tii  sontop  manintu  timor,  manjcni- 
bah  matanandau. 

17.  Tii  koae  dcngangku:  Djari 
ikau  mitii  tii,  o  olo  kalunen? 
Angat  olo  Israel  tii  kilau  tapas  , 
amon  iii  djaton  mawi  karii  talo 
kadjilek  tii  hetoh?  Hindai  ombet 
iii  mangontep  hapus  tanahe  hapan 
kagagah  tuntang  karajap ,  palus 
ia  haluli  mamparahas  aku  ?  krana 
itam,  tii  iii  manjumping  pating 
anggor  hila  baue. 

18.  Tagal  tii  aku  kea  handak 
mantakan  iii  huang  kasangitku, 
matangku  djaton  akan  masi ,  aku 
djaton  maku  manjanjaug  iii.  Alo 
olo  tii  mangkariak  hai  aughe  intu 
pindingku,  tapi  aku  djaton  maku 
mahining  aughe. 


BAGI  9. 


Jehowa  mindah  bara  iikac;  hukum  injohoe. 


1.  -Limbah  tii  aton  augh  hai 
mantehau  hiningku,  koae:  Soho 
manggapi  iiwen,  idjii  pahaga  lewu 
toh ,  tuntang  genep  biti  akan 
mimbit    2;an2:tcaman     baka    matai 

O  CO 

hong  lengae. 

2.  Maka  itii !  djahawen  biti  olo 
hatua  aton  dumah  bara  bauntong- 
gang idjii  ngambo  ,  idjii  hila  uta- 
ra ,  tuntang  genep  biti  mimbing 
gauffcaman  baka  matai  intu  lengae. 
Maka  idjii  biti  bans  iiwen  tii  ha- 
pakaian  benang  pista,  tuntang 
sarangan  pakarang  djurutulis  aton 


ESEGII.  8.  9. 


400 


ESEGHIEL. 


hong  dahepae.  xEwen  ta  tamii, palus 
mendeng  balikat  mesbeh  tambaga. 

3.  Maka  kahain  Hatallan  olo 
Israel  hagatang  bara  hundjun  Ke- 
rub ,  idja  heta  akae ,  balalu  tan 
dar  akan  lambang  huma;  palus  la 
mantehau  idja  hapakaian  benang 
pista ,  idja  sarangan  pakarang  dju- 
rutulis  liong  dahepae  ta. 

4.  Maka  Jehowa  hamauh  deng- 
ue :  Kumbang  hapus  lewu  Jeru- 
salem ,  balalu  bintik  kata  intu 
lingkau  kara  olo,  awang  munguh 
tuntang  manangis  tagal  kara  ki- 
hal  idja  iawi  beta. 

5.  Tapi  dengan  awang  beken 
ta  koae  haiak  hiningku:  Kum- 
bang keton  lewu  manuntut  idja 
ta,  palus  pangkih,  ala  matan  ke- 
ton masi ,  ala  manjanjang. 

fi.  Patiii  kara  olo  bakas ,  bu- 
djang  hatua  tuntang  budjang  bawi, 
kara  anake  tuntang  kara  olo  bawi, 
sampai  awen  lepah  rusak ;  tapi 
ala  keton  mawi  kara  olo,  awang 
aton  kata  ta  intu  lingkaue.  Nam- 
]>ara  bara  akaku  brasih.  Maka 
awen  manampara,  mawi  kara  olo 
bakas  ta  solake ,  awang  intu  baun 
liuma. 

7.  Tinai  la  hamauh  dengan 
awen :  Pakaram  huma  toh,  suang 
kara  parantarae  dengan  hantu,  pa- 
lus blua  keton.  Maka  awen  ta 
blua,  balalu  mampatiii  hong  ha- 
pus lewu. 

8.  Djadi,  limbah  awen  djari 
terai  mampatai ,  tikas  aku  idja 
batisa.  Ta  aku  mahingkep,  mang- 
kariak ,  sambil  hamauh  :  Kajah  , 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowa !  han- 
dak  ikau  marusak  hapus  kara  ti- 
san  Israel ,  awim  manusuh  ka- 
sangitm  kalota  mawi  Jerusalem? 

9.  Ta  la  hamauh  dengangku  : 
Kadarhakan  ungkup  human  Israel 


tuntang  Juda  djari  tangkalau  ha- 
liai ,  uras  utang  daha  hapus  ta- 
nahe,  tuntang  lewu  kontep  ka- 
rajape.  Krana  koan  olo  ta :  Jehowa 
djari  malihi  tanah,  Jehowa  djaton 
mita  ita. 

10.  Tagal  ta  matangku  kea  dja- 
ton akan  masi,  djaton  aku  maku 
manjanjange,  tapi  aku  handak  ma- 
njulang  gawie  intu  takoloke. 

11.  Maka  ita!  olo  idja  hapa- 
kaian benang  pista  ta,  idja  sa- 
rangan pakarang  djuru  tubs  hong 
dahepae,  djeta  mimbit  brita,  koae  : 
Aku  djari  malalus  tumon  so- 
hom  intu  aku. 


BAGI  10. 

Barali  apui  bara  human  Hatalla 
indjakah  akan  lewu. 


1.  -Limbah  ta  aku  mita,  itii ! 
intu  talo  hambirang  idja  tambuan 
Kerub  ta,  aton  kilau  ampin  8a- 
pir,  idja  kilau  padadusan  tampae. 
tuntang  la  mamala  hundjun  ta. 

2.  Maka  la  hamauh  dengan 
idja  hapakaian  benang  pista  ta  : 
Tama  akan  helat  kareta  sampai 
penda  Kerub ,  palus  akop  barali 
apui  bara  helat  Kerub,  balalu 
taburan  djeta  akan  hundjun  le- 
wu. Maka  ia  tama  kahum  ma- 
tangku. 

3.  Maka  Kerub  aton  mendeng 
hila  gantaun  huma  ta,  metoh  ia 
tama,  tinai  aton  talo  ambnam- 
bon  manjuang  jjarantaran  hila  hu- 
ange  ta. 

4.  Ta  kahain  Jehowa  hagatang 
bara  hundjun  Kerub  akan  lam- 
bang huma,  palus  huma  basuang 
talo    amboambon,    tuntang  paian- 


esegii.  9.  10. 


ESEGII1EL. 


401 


taran  kontep  awi  sangkowong  ka- 
hain  Jehowa. 

5.  Maka  kamahus  palapas  Ke- 
rub tii  mamala  sampai  paraataran 
idjii  liila  ruar,  kilau  augh  Hatalla 
idja  djaton  tikas  kwasae ,  amon  ia 
hamauh. 

6.  Djadi ,  limbah  iii  djari  raa- 
njoho  idja  hapakaian  benang  pista 
ta,  koae:  Duan  apui  bara  helat 
kareta,  bara  hclat  Kerub  ta;  — 
maka  olo  ta  tarait,  palus  mcndeng 
darah  kareta  idja. 

7.  Ta  ,  maka  idja  Kerub  man- 
djuluk  lengae  bara  helat  Kerub 
;ikan  apui  ta,  idja  intu  bentok 
kara  Kerub,  tuntang  iii  manduan 
belahe  barah  ta ,  balalu  manjuang 
djeta"  hong  karakop  olo  idja  hapa- 
kaian benang  pista  ta  hasansila ; 
iii  ta  manduae,  palus  blua. 

8.  Krana  aton  mamala  kilau 
ampin  lengiin  olo  penda  palapas 
Kerub  ta. 

9.  Maka  aku  mita,  ita!  apat 
kareta  aton  darah  Kerub  ta,  midjii 
midjii  kareta  darah  genep  Kerub; 
tuntang  ampin  kara  kareta  ta  ki- 
lau ampin  batu  Turkis  idja  hagi- 
ning.  —  (1,16.) 

10.  iEpaapat  ta  uras  sama  am- 
]>ie ,  ampie  kilau  ampin  kareta , 
tinai  sampalaki  hong  genep  kareta. 

11.  Amon  ia  hagoet ,  brangai 
akan  apat  matan  riwut ,  dia  usah 
mules  arepe  amon  ia  hagoet ; 
maka  akan  iika  tintun  idja  ka- 
palae  uras  ia  manuntut;  dia  usah 
mules  arepe  amon  ia  hagoet. 

12.  Maka  Kerub  ta  hapus  bitie, 
likute ,  lengae,  palapase  tuntang 
karetae  uras  aton  matae  hakali- 
Iing  ,   karetae  apaapat  ta. 

13.  Maka  iii  manjoho  kareta  ta : 
Galgal  !  (hundi)  kahum  aku  ma- 
hining  tit. 


14.  Genep  iiwen  tii  uras  apat 
baue ;  baue  idjii  ta  kilau  baun 
Kerub  ,  idjii  dua  kilau  baun  olon, 
idjii  telo  kilau  baun  singa ,  idjii 
Spat  kilau  takolok  burong  nasar. 

15.  Maka  Kerub  tii  hagatang 
kangambo ;  ia  ta  talo  belom  tii , 
idjii  djari  gitangku  tokep  batang- 
danum  Kebar. 

16.  Amon  Kerub  tii  hagoet , 
maka  kareta  hagoet  habambai  , 
tinai  amon  Kerub  mambirang  pa- 
lapase handak  hagatang  bara  pe- 
tak,  maka  kara  kareta  djaton 
undur   bara  darahe. 

17.  Amon  awen  tenda" ,  djeta 
tendii  kea,  amon  awen  hagatang, 
djeta  hagatang  kea,  krana  rogh 
talo  belom  tii  aton  huange. 

18.  Ta,  maka  kahain  Jehowa 
mindali  bara  lambang  huma ,  ba- 
lalu tendii  hundjun  Kerub. 

19.  Palus  kara  Kerub  mambi- 
rang palapase,  balalu  hagatang 
bara  petak ,  kahum  matangku  ia 
hagoet,  tuntang  kareta  tii  darahe. 
Maka  awen  tenda  intu  bauntong- 
gang  human  Jehowa ,  idjii  hila 
timor ,  tuntang  kahain  Hatallan 
Israel  aton  intu  hundjue. 

20.  Djeta  talo  belom  tii ,  idjii 
djari  gitangku  penda  Hatallan 
Tsrael,  tokep  batangdanum  Ke- 
bar. Maka  aku  kasene  ,  djeta  Ke- 
rub tii. 

21.  Mapatmiipat  baun  idja,  tun- 
tang miipatmapat  kea  palapase ; 
tinai  idjii  ampiampin  lengan  olon 
aton  penda  palapase. 

22.  Maka  ampin  baue  kilau  djelii 
kea,  tumon  aku  djari  mitiie  tokep 
batangdanum  Kebar,  tuntang  am- 
pin bitie  kalotii  kea.  Genep  biti 
hagoet   mandjudju  tintun  banc 


ESKGii.  10. 


402 


ESEGIIIEL. 


BAGI  11. 

Ilukum  tuntang  djandji  insanan;  Ha- 
talla  mindafa  bara  lminae. 


1.  IVLaka  Eogh  manggatang 
palus  mirabit  aku  akan  bauntong- 
gang  human  Jeliowa ,  idjii  hila 
timor ;  maka  ita !  intu  bauntong- 
gang  ta  aton  salawi  biti  olo  ha- 
tuii.  Tuntang  aku  mita  marak 
iiwen  Jaasanja,  anak  Asur,  tinai 
Pelatja,  anak  Benaja,  mantir  olo 
ara  ta. 

2.  Ta  la  hamauh  dengangku: 
O  olo  kalunen ,  djeta  kara  olo 
ta,  idjii  mangarangka  kadarhaka, 
tuntang  manirok  kapapa  hong 
lewu  toh. 

3.  Koan  iiwen :  hindai  bewai ; 
kiiliih  ita  mamangun  huma ;  lewu 
toh  kilau  landai ,  tinai  ita  idja 
huange  balut. 

4.  Tagal  tii ,  tudjum  raawi  olo 
ta  ,  ikau  o  olo  kalunen. 

5.  Palus  Rogh  Jehowa  lawo 
akangku ,  sambil  hamauh  deng- 
angku :  Koam :  kakai  augh  Je- 
howa :  kalota  augh  keton,  o  uncr- 
kup  Israel ,  tinai  kara  tirok  atai 
keton  tawangku  bewai. 

6.  Kutohe  djari  impatai  keton 
hong  lewu  toh ,  tuntang  keton 
djari  mangontep  kara  djalan  ha- 
pan   li  an  tun  olo. 

7.  Tagal  tii,  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan ,  Jehowa:  karii  olo 
awang  djari  impatai  keton,  iii  tii 
balut  tii ,  tinai  landai  tii  lewu , 
tapi  keton  handak  inganangku 
bara  hetii. 

8.  Padang  idja  ingikiih  keton, 
]>adang  handak  iagahku  mawi  ke- 
ton ,  koan  pangkahai  Tuhan  ,  Je- 
liowa. 

9.  Tuntancr   aku  handak  mam- 


plua  keton  bara  hetii ,  palus  ma- 
njaragh  keton  akan  lengan  olo 
beken  utuse,  aku  handak  mawi 
keton  tumon   kapatute. 

10.  Keton  akan  balongkang  ma- 
tiii  awi  padang  ,  intu  saran  tanah 
Israel  aku  handak  mahukum  ke- 
ton ;  tii  keton  kariih  kasene,  aku 
toh  Jeliowa. 

1 1 .  Tapi  lewu  toh  dia  djaka  lan- 
dai akan  keton ,  tinai  keton  dia 
djaka  balut  idja  huange,  tapi 
intu  saran  tanah  Israel  aku  han- 
dak mahukum  keton. 

12.  Tii  keton  karah  kasene, 
aku  toh  Jehowa,  idja  hong  pren- 
tahku  djaton  keton  djari  manan- 
djonge ,  tuntang  kara  kapatutku 
djaton  keton  djari  malaluse,  ma- 
loinkan  keton  djari  manumon  ha- 
dat  olo  kapir,  idjii  hakaliling 
keton. 

13.  Djadi,  kahum  aku  manu- 
djum  kalota  ,  maka  Pelatja ,  anak 
Benaja ,  salenga  matiii.  Tii  aku 
lawo  mahingkep  ,  tuntang  mang- 
kariak  hai  aughku,  sambil  ha- 
mauh: Kajah,  pangkahai  Tuhan, 
Jeliowa!  aton  ikau  toll  handak 
mahapus  karii   tisan  Israel? 

14.  Tii  augh  Jeliowa  sampai 
aku ,   koae : 

15.  O  olo  kalunen ,  paharim , 
toto  paharim  ,  tuntang  kapatohm, 
tinai  hapus  ungkup  Israel,  awen 
kea  idjii  akae  olo  Jerusalem  djari 
masuman  :  undur  bewai  bara  Je- 
howa, tanah  toh  puna  djari  inenga 
akan  bagin  ikiii. 

16.  Tagal  tii  awi  hamauh  :  ka- 
kai augh  pangkahai  Tuhan ,  Je- 
howa: alo  aku  djari  mindah  iiwen 
kedjakedjau  akan  marak  olo  ka- 
pir, alo  aku  djari  manamburup 
awen  ta  akan  karii  tanah ,  tapi 
toto   bitingku    mandjadi    iika  bra- 


ESEGH.  11. 


ESEGIIIEL. 


lo:i 


sih    handjulu   akae  hong  kaiii  ta- 
nah, idja'  akan  hetii  iii  sampai. 

17.  Tagal  ta  sanan  :  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa:  toto, 
aku  handak  mamumpong  keton 
bara  kaiii  utus  olo ,  balalu  ma- 
tiampunan  keton  bara  karii  tanah, 
idja  akan  heta  keton  djari  inara- 
bump,  tinai  aku  handak  manenga 
tanah  Israel  akan  keton. 

18.  Olo  ta  karah  sampai  hetii, 
tuntang  manganan  bara  heta  karii 
kilial  tuntang  kadjilek. 

19.  Tuntang  aku  handak  ma- 
nenga akan  awen  atai  idja  sama, 
tuntang  handak  manenga  rogli 
taheta  intu  huang  keton ;  atai 
batu  ta  aku  handak  manganae 
bara  huange ,  palus  manenga  atai 
isi  akan  iiwen;  — (5. Mos. 30, 6.) 

20.  Uka  olo  ta  manandjong  tu- 
mon  hadatku ,  tuntang  mahaga 
karri  prentahku  ,  sambil  malalus 
tii;  ta  awen  akan  mandjadi  djala- 
han  ajungku ,  tinai  aku  handak 
indu  Hatallae. 

21.  Tapi  awen,  idja  ata'ie  radjin 
tumon  karii  talo  kihal  tuntang 
kabela  ta ,  gawie  aku  handak  raa- 
njulange  intu  takoloke,  koan  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jchowa. 

22.  Ta,  maka  karii  Kerub  mam- 
birang  palapase,  haiak  karii  ka- 
reta  mamambai  ia ,  tuntang  ka- 
hain  Hatallan  Israel  aton  ngambo 
tambuan  ia. 

23.  Maka  kahain  Jehowa  haga- 
tang  mindah  bara  bentok  lewu 
ta,  balalu  tendii  intu  bukit ,  idja 
hila  timor  lewu. 

24.  Limbah  tit  maka  Rogh 
manggatang  mimbit  aku  hong  pai- 
tiiku  hapan  Rogh  Hatalla  ta  akan 
tanah  Kasdim  ,  tanggoh  olo  ta- 
wanan  tit;  tuntang  paitii  tii,  idja 
djari   gitangku  ,  lilap  bara  aku. 


25.  Tii  aku  raasuman  akan  olo 
tawanan  tii  karii  augh  Jehowa  , 
awang  djari  iraprahae  akangku. 


BAG  I  12. 

Kadjarian  radja  Juda  tuntang  olo 

Jerusalem  inapengun. 


1.  -Linai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

2.  ()  olo  kalunen ,  ikau  tnelai 
marak  utus  olo  parisang ,  idja 
bara  matii  akan  mita ,  tapi  djaton 
iii  mitii ,  iii  bara  pinding  akan 
mahining,  tapi  djaton  kea  iii  ma- 
hining,  krana  ia  puna  kempang 
parisang.  —  (Jt\s.6,9.) 

3.  Tagal  ta,  o  olo  kalunen  , 
tampa  pakarang  halisaug  akam  , 
palus  harikas  handahandau ,  ka- 
hum  gitan  awen;  bara  iikam  ta 
ikau  patut  mindah  akan  beken, 
kahum  gitan  iiwen ;  ajaajau  olo  ta 
mingat  kea,  alo  iii  puna  ungkup 
parisang. 

4.  Tinai  ikau  akan  mamplua 
pakarangm  halisang  handahandau  , 
kahum  matan  iiwen  kea ;  limbah 
tii  hamalem  ikau  akan  blua ,  ka- 
hum matan  iiwen,  kilau  olo  hari- 
kas, amon  iii  patut  halisang. 

5.  Tembai  dinding  tii ,  balalu 
imbit  pakarangm  blua  bara  heta. 

6.  Kahum  matae  ikau  akan 
miiton  tii  hundjun  baham  ,  metoh 
kaput  ikau  akan  mamplua  tii;  tii 
ikau  akan  manjandurong  baum  , 
sampai  ala  mitii  petak  ;  krana  aku 
djari  manampa  ikau  indu  kata  lie- 
ran  akan  olo  Israel. 

7.  Maka  aku  mawie  tumon  ta, 
kilau  aku  djari  injoho;  aku  mam- 
plua pakarangku  halisang  tii  han- 


ESEGH.  11.  12. 


•104 


ESEGIIIEL. 


dahandau;  lirabah  ta  halemai  aku 
manembai  dinding  hapan  lengang- 
ku,  tinai  araon  djari  kaput  aku 
maton  ta  hundjun  bahangku,  pa- 
lus  harikas  mirabit  djeta  kahum 
raatan  awen. 

8.  Maka  handjewu  tinai  augh 
Jehowa  sampai  aku,   koae: 

i).  O  olo  kalunen!  dia  ung- 
kup  Israel ,  kempang  parisang 
ta,  djari  misek  ikau:  narai  ga- 
wim  ? 

10.  Suraan  akan  olo  ta:  kakai 
augh  pangkahai  Tuhan,  Jehowa: 
augh  hukum  toh  mantam  radja 
hong  Jerusalem,  tuntang  hapus 
ungkup   Israel  idja  heta. 

11.  Sanan  :  aku  toh  indu  kata 
heran  akan  keton,  tumon  gawing- 
ku  ta,  kalota  karah  mandjadi  akan 
awen ,  ia  akan  harikas  inamput 
tawanan  — (24,24.) 

12.  Tuntang  radja  ta,  idja  ben- 
tok  awen ,  mahin  akan  maton  talo 
hundjun  bahae,  balalu  harikas  ka- 
hum kaput;  awen  karah  manem- 
bai dinding,  mangat  harikas  ma- 
horoe  heta ,  ia  karah  manjandu- 
rong  baue,  bela  matae  mita  pe- 
tak.  —  (J^r.39,4.) 

13.  Tapi  aku  handak  manenan 
djaringku  akae,  mangat  ia  indja- 
rat  hapan  talingku  ta,  ta  aku 
handak  mimbit  ia  akan  Babel, 
akan  tanah  olo  Kasdim,  tapi  dja- 
ton  kea  ia  akan  mita  ta,  tuntang 
ia  akan  matai  heta. 

14.  Maka  olo  handiai,  idja  dengae 
heta,  idja  mandohop  ia  tuntang 
kara  kawae  aku  handak  manam- 
burupe  akan  kara  matan  riwut, 
tinai  aku  handak  manjilak  padang 
manjasah  awen. 

15.  Tumon  ta  awen  akan  ka- 
sene,  aku  toh  Jehowa,  metoh  aku 
manaburan    ia  marak  kara  olo  ka- 


pir ,    balalu  manamburup  ia  akan 
kara  tanah. 

16.  Tapi  aku  handak  manisa  isut 
olo  ta ,  idja  katapasan  bara  pa- 
dang, bara  lau  tuntang  peres , 
mangat  ia  masanan  kara  kihal 
awen  marak  olo  kapir ,  intu  kara 
akae  sampai ;  tuntang  awen  akan 
kasene,  aku  toh  Jehowa. 

17.  Lirnbah  ta  augh  Jehowa  sam- 
pai aku,  koae: 

18.  O  olo  kalunen  !  ikau  akan 
kuman  tepongm  tuntang  kagen- 
djahm,  sambil  mihop  danum  hai- 
ak  karudjutm,  tuntang  kapahan 
ataim. 

19.  Saman  akan  kara  olo  idja 
hong  tanah  toh :  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa,  mawi  kara 
olo  hong  Jerusalem,  tuntang  hong 
tanah  Israel :  awen  ta  karah  ku- 
man teponge  dengan  kapahan 
ataie,  tinai  ia  karah  mihop  danum 
haiak  kadjungue ;  krana  tanahe 
karah  rusak,  tuntang  hapus  huange 
karah  nihau ,  tagal  kadarhakan 
kara  olo  heta. 

20.  Kara  lewu,  idja  bakapal 
oloe,  karah  karakkaraka,  tinai  ha- 
pus tanah  karah  halanguen ;  tu- 
mon ta  keton  karah  kasene,  aku 
toh  Jehowa. 

21.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

22.  O  olo  kalunen  ,  narai  darin 
augh  keton  hong  tanah  Israel  , 
idja  koan  keton  :  ah ,  andau  ran- 
djar  bewai ,  tuntang  kara  tudjum 
ta  uras  haiang?  —  (2.Pefr.3,4.) 

23.  Tagal  ta,  suman  akan  awen : 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan , 
Jehowa:  aku  handak  mampaterai 
darin  augh  djeta,  sampai  djaton 
idja  biti  hong  tanah  Israel  hapan 
augh  ta  tinai.  Tapi  sanan  akan 
olo    ta  ,  andaue  djari  tokep ,  tun- 


ESEGH.  12. 


ESEGIIIEL. 


405 


tang    kaia    talo   awang  djari  inu- 
djum. 

24.  Krana  djaion  hindai  talo 
paitii  akau  haiang,  djaton  hindai 
tudjum  akan  tandjaro  intu  marak 
ungkup  Israel. 

25.  Krana  aku  toto  Jehowa ; 
idja'  injewutku ,  aku  kea  idjii  ma- 
njewute,  pains  djeta'  akan  man- 
djadi ,  djaton  tan  randjar  hindai: 
krana  kahum  pangerengm  kea ,  o 
ungkup  parisang,  aku  handak  ma- 
lalus  talo  idjii  injewutku,  koan 
pangkahai   Tnhan.  Jehowa. 

26.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

27.  O  olo  kalunen,  ita,  ung-' 
kup  Israel  tit  aton  hamauh  :  talo 
paitae  djeta  ,  idja  gitae  ,  djeta 
akan  tahi  hindai ,  tinai  ia  manu- 
djum  akan  katika  awang  rahian 
haliai. 

28.  Tagal  tii  sanan  akan  awen  : 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa :  kara  aughku  ta  djaton 
akan  randjar  hindai ;  tapi  augh 
awang  djari  injewntku,  djeta  uras 
akan  ilalus  kea .  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa. 


BAGI  13. 

Augh  mantam  kara  nabi  panandjaro. 


1.  Juimbah  tii  augh  Jehowa 
sampai  aku  ,  koae: 

2.  C)  1kau ,  olo  kalunen,  tu- 
djum mantam  kara  nabin  Israel, 
awang  manudjum  tii,  tuntang  su- 
man  akan  awen  tii ,  awang  manu- 
djum hapan  kahandak  ataie  bewai : 
Inning  keton  augh  Jehowa  ! 

3.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han .    Jehowa :    Tajah    kara     nabi 


idjii  gila,  idja  manumon  kahandak 
ai,  tuntang  djaton  haliai  raita  talo 
encn.  ■ —  (Jer.23,1.) 

4.  KarS  nabim  ,  o  Israel,  uias 
kilau  ason  taun  hong  padang. 

5.  Keton  djaton  pudji  malawan 
intu  katumbus  kotac ,  tuntang 
djaton  mangota  human  Israel  , 
mangat  mendeng  dahen  mangalahi 
intu  andau  Jehowa. 

G.  Talo  panggitae  uras  haiang. 
talo  inudjume  uras  tandjaro.  Koae : 
Jehowa  djari  hamauh ;  —  tapi  Je- 
howa djaton  haliai  djari  manjoho 
ia:  tinai  ia  harap  aughe  ta  karah 
ilalusku  ! 

7.  Djaton  toto ,  panggitan  ke- 
ton tii  uras  haiang ,  tinai  tudjum 
keton  uras  tandjaro?  Tinai  koan 
keton :  augh  Jehowa  djeta.  Tapi 
kwiika  Jehowa  djari  hamauh  ! 

8.  Tagal  tii  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  Basa  ke- 
ton manjewut  kahaiang,  tuntant;- 
mita  talo  tandjaro,  tagal  tii,  ita! 
aku  handak  mantakan  keton,  koan 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowa. 

9.  Lengiingku  karah  mawi  kaiii 
nabi,  idjii  mita  kahaiang,  tuntang 
manudjum  tandjaro.  ^Ewen  dja- 
ton akan  hindjii  djalahan  olo  ajung- 
ku,  tinai  ia  djaton  akan  injurat 
huang  surat  aran  utus  Israel,  tun- 
tang ia  djaton  akan  tamii  tanali 
Israel ;  tii  keton  akan  kasene . 
aku  toll  pangkahai  Tuhan.  Ji- 
howa. 

10.  Djeta  basa  iii  mampalajang 
olo  ajungku ,  basa  koae :  kasa- 
nang !  —  tuntang  djaton  kasanang. 
Basa  belahe  manampa  kota  baras, 
tinai  belahe  manjapu  tii  hapan  ke- 
tok   mamaang. 

11.  Suman  akan  awen  idja  ma- 
njapu hapan  ketok  mamaang.  ga- 
wie     tii    akan    balongkang    tinai. 


esegii.  12.  Lb. 


40(3 


ESEGillEL. 


L-djan  papak  panggar  karah  ma- 
napi,  tinai  karah  lawo  udjan  ka- 
rangan  awang  hai,  tuntang  riwut 
barat  karah  mangarak  tii. 

12.  Toto ,  anion  kota  tii  djari 
balongkang  ,  ta  olo  karah  ha- 
mauh  mawi  keton:  kwe  tinai  talo 
iawi  keton  ta ,  idja  djari  injapu 
keton  ? 

13.  Tagal  ta  kakai  angh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  Toto,  aku 
liandak  mampalokang  ta  huang 
kasangitku  hapan  riwut  barat , 
huang  kalaitku  aku  handak  ma- 
njoho  udjan  papak  panggar .  tun- 
tang udjan  karangan  awang  hai 
huang  kasangitku  ,  man  gat  mam- 
parusak  djetii. 

14.  Kakai  aku  handak  mampa- 
lokang kota,  idja  djari  injapu  ke- 
ton hapan  ketok  mamiiang,  mam- 
parampar  tii  palus  peiak ,  sampai 
padndukae  mamarah ;  kakai  lewu 
tii  karah  balongkang,  tuntang  ke- 
ton idja  huange  kea  impalomos ; 
tii  keton  akan  kasene,  aku  toh 
Jehowa. 

15.  Kakai  aku  handak  mahapus 
kasangitku  mawi  kota  tii,  tuntang 
awen  ,  idja  manjapu  tit  hapan  ke- 
tok mamiiang;  aku  liandak  ha- 
mauh  mawi  keton :  kota  tit  palus 
djaton  hindai ,  tuntang  awen  idja 
manjapu  ta  djaton  kea ; 

16.  Tii  tii  kara  nabin  Israel, 
idja  manudjum  akan  Israel  ,  tun- 
tang masuman  karii  talo  paitiie  tii 
kasanang;  tuntang  puna  djaton 
kasanang,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa. 

17.  Maka  ikau  ,  o  olo  kalunen , 
ules  baum  malawan  anak  bawi , 
utus  ajum  tii,  idja  manudjum  ha- 
pan huang  ai,  balalu  tudjum  man- 
tain  awen   tii ; 

18.  Sambil  hamauh :  kakai  augh 


pangkahai  Tuhan,  Jehowa:  pajah 
km  a  awen,  idja  mitor  gaguling 
indu  ingkipit  olo  arii  penda  ka- 
tiake ,  tuntang  manampa  kahowut 
tumon  karii  kambo  kahai,  mangat 
mamparusak  hambaruan  olo.  Aton 
angat  keton  tau  marusak  hamba- 
ruan olo  ajungku  ,  tinai  marnbe- 
lom  hambaruan  baris  keton  ? 

19.  Keton  manawah  aku  intu 
djalahan  olo  ajungku  tagal  kara- 
kop  parai  tuntang  suap  tepong , 
sampai  keton  mampatiii  hamba- 
ruan olo  idja  puna  dia  akan  ma- 
tai ,  tuntang  mambelom  awen  idja 
puna  dia  akan  belom ,  awi  tan- 
djaron  keton  dengan  djalahan  olo 
ajungku,  awang  radjin  mahining 
augh  tandjaro. 

20.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  Toto  aku 
handak  mawi  karii  bantal  keton , 
idja  hapan  keton  mumpan  karii 
hambaruan,  sampai  ia  kilau  tra- 
wang  manalih  keton,  tinai  aku 
handak  mansuwit  tii  bara  penda 
lengan  keton  ,  balalu  liandak  ma- 
liwus  karii  hambaruan  tii ,  idjii 
iumpan  keton  badjeleng,  kilau 
trawang  manalih  keton. 

21.  Tuntang  aku  handak  mara- 
bit  kahowut  keton  ,  palus  ma- 
liwus  olo  ajungku  bara  lengan 
keton ,  sampai  djetii  djaton  tau 
iumpan  ingatah  keton  hindai;  iii 
keton  akan  kasene ,  aku  toh  Je- 
howa. 

22.  Basa  keton  sala  mangapaha 
atai  olo  budjur ,  idja  djaton  aku 
liandak  mangapiihiie ,  tinai  keton 
djari  mangaras  lengan  olo  dar- 
haka,  mangahana  iii  hobah  bara 
djalae  idja  papa,  mangat  aku  tau 
mambelom  iii : 

23.  Tagal  tii  keton  djaton  hin- 
dai akan  mitii  karii  kahaiang.  tun- 


ESEGH.   13. 


ESEGHIEL. 


407 


tang  djaton  akan  manudjum  ti- 
nai; tapi  aku  handak  mawat  dja- 
lahan  olo  ajungku  bara  lengiin 
keton ;  tii  keton  akan  kascne , 
aku  toll   Jehowa. 


BAG  I   14. 

llukum    nkan    olo    idja    harap    deu-a. 
tuntang  mangabela  augh  Ilatalla. 


1.  Jjimbah  tii,  maka  belaheba- 
kas  olo  Israel  manalih  aku ,  bala- 
lu  raondok  intu  baungku. 

2.  Metoh  tii  augh  Jehowa  sam- 
pai aku,  koae:  —  (20,1.) 

3.  0  ikau  olo  kalunen,  kara 
olo  toll  parihara  dewae  matekiapi 
huaug  atiiie,  tuntang  mingkes  ka- 
darhakae  talo  kabelii  tii  intu  baue 
haliai;  kilen  toll,  toto  kahandakc 
misek  aku? 

4.  Tagal  tii  hakotak  dengan  olo 
tii ,  tuntang  hamauh  dengan  iiwen : 
kakai  augh  pangkaliai  Tuhan ,  Je- 
howa :  genep  biti  baris  utus  Israel, 
awang  parihara  dewa  matekiapi  hong 
ataie,  tuntang  mingkes  kadarhaka  , 
talo  kabela  tii,  intu  baue  haliai, 
tinai  iii  manalih  nabi:  tii  maka  aku 
Jehowa  handak  tombah  aughe  tu- 
inon  kutoh  kara  dewae  matekiapi  tii : 

5.  Mangat  aku  mandjera  utus 
olo  Israel  palus  atiiie,  basa  urns 
Swen  tii  djari  undur  bara  aku  awi 
kara  dewae  matekiapi. 

0.  Tagal  tii ,  surnan  akan  utus 
olo  Israel:  kakai  augh  pangkaliai 
Tuhan,  Jehowa :  hobah  keton,  palus 
ules  arep  keton  bara  kaiii  dewan 
keton  matekiapi,  balalu  ules  baun 
keton  bara  karii  talo  kadjilek,  idjii 
hapan   keton. 

7.  Krana  genep  biti  baris  utus 
Fsrael  tuntang  kara  tamuSi  idja  ma- 


rak  Israel,  idjii  mandjajong  arepe 
undur  bara  aku,  tuntang  parihara 
dewae  matekiapi  hong  atiiie,  tinai 
mingkes  kadarhaka,  talo  kabela ta, 
intu  baue  haliai,  tuntang  iii  ma- 
nalih nabi,  misek  aughku  intu  iii: 
aku  toh  Jehowa!  toto,  aku  han 
dak  tombah  aughe  tumon  kapa- 
tute. 

8.  Aku  handak  manintu  baung- 
ku  mawi  olo  tii,  uka  iii  rusak  man- 
djadi  indu  tanding  tuntang  tapeng- 
an  olo,  tinai  aku  handak  mampa- 
lomat  iii  bara  raarak  olo  ajue;  tii 
keton  akan  kasene  ,  aku  toh  Je- 
howa. 

9.  Maka  anion  nabi  maku  ka- 
rait,  sampai  iii  masuman  talo,  tii 
aku  Jehowa  handak  mangarait  nabi 
tii  kea ,  palus  handak  mandjudju 
lengiingku  mawi  iii  tuntang  handak 
mampalomat  iii  bara  marak  djala- 
han  olo  ajungku,  Israel  tii. 

10.  /Ewen  akan  mananggong  ka- 
darhakae ;  kilau  kadarhakan  olo  idja 
misek  tii ,  kakai  kea  kadarhakan 
nabi  tii : 

11.  Uka  iila  utus  olo  Israel  la- 
jang  bara  aku  tinai ,  tuntang  ala 
mangihal  arepe  hindai  awi  karaka- 
langkahc;  tii  iiwen  kariih  mandja- 
di  djalahan  olo  ajungku,  tinai  aku 
mandjadi  Hatallae,  koan  pangka- 
liai Tuhan ,  Jehowa. 

12.  A  ton  tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

13.  O  olo  kalunen!  amon  aton 
tanah  idja  badosa  dengangku,  tun- 
tang paham  malangkah  aughku. 
tii  aku  handak  mandjudju  leng- 
iingku mawi  iii,  balalu  mamparu- 
sak  batang  panginae,  tuntang  raam- 
palembut  lau  hetii .  sampai  aku 
mampaloinose  bara  beta'  ohm  tun- 
tang meto, 

14.  Tii,  alo  telo  biti  toh,  Noagh, 


ESEGH.  13.14. 


408 


ESEGHIEL. 


Daniel  tuntang  Job,  aton  intu  ma- 
rak  awen  ,  maka  awi  kateteke  awen 
baja  karah  maliwus  liambaruae  ka- 
buate  bewai ,  koan  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa.  — (Jer.lh,l.) 

15.  Tinai  amon  aku  magah  meto 
basiak  mangumbang  tanah  ta,  idja' 
mampalomat  kara  anake ,  sarapai 
tanah  tit  benjem ,  palus  olo  djaton 
bahanji  mahoroe  beta  awi  meto  ba- 
siak ta; 

16.  Ta  alo  awen  telo  ta  aton  ma- 
rak  awen  :  beloin  akn !  koan  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa,  djaton  awen 
tau  mawat  anake  hatua  bawi,  baja 
tikas  ia  kabuate  bewai  karah  liwus, 
tapi   tanah  ta  akan  rusak  benjem. 

17.  Atawa  amon  aku  mampait 
padang  mawi  tanah  ta,  sambil  ha- 
inauh:  kumbang  hapus  tanah  ta  , 
job  padang,  sampai  aku  mampalo- 
mos  bara  heta  olon  tuntang  meto ; 

18.  Ta  alo  awen  telo  ta  aton  intu 
bentoke  :  belom  aku !  koan  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa,  djaton  awen 
tau  mawat  anake  hatua  bawi,  baja 
tikas  ia  kabuate  bewai  karah  li- 
wus. 

19.  Atawa  amon  aku  manj oho  pe- 
mawi  res  tanah  ta,  balalu  manam- 
pohak  kasangitku  tuntang  daha 
hundjue ,  sampai  aku  mampalomos 
bara  heta  olon  tuntang  meto  : 

20.  Ta  alo  Noagh,  Daniel  tun- 
tang Job  aton  bentok  awen  heta : 
belom  aku!  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa,  djaton  awen  tau  mawat 
anake  hatua  bawi,  baja  tikas  liam- 
baruae kabuate  bewai  karah  iliwuse 
awi  kateteke. 

21.  Maka  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  Kilen  hindai , 
amon  aku  magah  hukumku  idja 
papa  ta  apat  haiahaiak,  iata padang 


nakara  aku  mampalomos  bara  heta 
olon  tuntang  meto!  —  (3. Mos. 20, 
16.) 

22.  Tapi  toto ,  tinai  aton  kea 
belahe  idja  mahakan  karah  batisa, 
anak  hatua  bawi ;  toto ,  awen  ta 
karah  dumah  tanggoh  keton ,  ma- 
ngat  keton  mita  prangae  gawie, 
uka  keton  iampong  tagal  tjalaka 
ta,  idja  djari  ihararepangku  mawi 
Jerusalem ;  toto ,  tagal  talo  han- 
diai,  idja  djari  iagahku  mawi  ia. 

23.  JEweri  ta  kilau  indu  ampong 
keton,  amon  keton  mita  prangae 
gawie,  tuntang  keton  karah  kata- 
wan,  aku  djaton  kanaha,  atawa 
djaton  bara  buku  djari  mawi  talo 
handiai,  idja  djari  ilalusku  heta. 
koan  pangkahai  Tuhan  Jehowa. 


BAGI  15. 


Kaju   idja  djaton  tau  hapan  hapa  ma- 
nanding  Jerusalem. 


sampai 


1.  JLinai   augh    Jehowa 
aku ,  koae : 

2.  O  ikau  ,  olo  kalunen ,  naiai 
kalabien  kahalap  kajun  batang  ang- 
gor  bara  kaju  beken,  atawa  anggor 
lajap  bara.  kaia  kajun  kajuan? 

3.  Pudji  kea  olo  blaku  kaju  ka- 
lota  akan  indu  indjawet?  tau  kea 
djeta  indu  pasak,  aka  njampahan 
kara  ranao? 

4.  Toto ,  djeta  baja  akan  apui 
bewai  sampai  lomos.  Mahin  tinai, 
amon  taj>akae  hapamontong  djari 
kinan  apui,  tuntang  bentenge  djari 
bakahu,  tau  djeta  tinai  indu  in- 
djawet? 

5.  Itam,  solake  pesae  bahalap 
tuntang  lau ,  meto  basiak  tuntang  I  mahin  djaton  tau  indjawet  akan 
peres  papa,  mantakan   Jerusalem ,  talo  enen;   kilen  hindai,  amon  djeta 


ESEGH.  14.  15. 


ESEG11IEL. 


40« 


djari  kinan  apui,  tuntang  djari  lepab 
bakahu,  tan  djetS  inguaii  akan  talo 
enen  hindai? 

6.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kafaai  Tuhan,  Jehowa:  Kilau  kaju 
anggor  marak  karii  kajun  kajuan 
idji  indjakahku  akan  apui ,  uka 
(ljci;i  lepah:  kalota  kea  aku  handak 
mandjakah  manjaragh  olo  Jerusa- 
lem. 

7.  Aku  handak  mamntu  baung- 
ku  mawi  olo  ta ;  paribasa  ia  liwus 
bara  apui  idja ,  ta  apui  beken  ka- 
riih  kuman  ia  lepalepah:  ta  keton 
kariih  kasene,  aku  toh  Jehowa, 
anion  limbah  aku  djari  mamntu 
baungkn  mawi  olo  ta. 

8.  Aku  handak  rnarusak  mam- 
benjem  tanah  ta,  basa  olo  ta  djari 
j)aham  malangkah,  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa. 


BAGI  16. 

Dosaii  olo  Jehutli  insumnn  tuntang  hu- 
kume;  fcapi  Hatalla  mandjandji  haudak 
masi  aWem  tinai. 


1.  J.inai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

2.  O  olo  kalunen!  somaa  kara 
kadarhakae  akan  olo  Jerusalem. 

3.  Koam:  kakai  augh  pangka- 
hai  Tuhan,  Jehowa,  mawi  olo  Je- 
rusalem :  utusm  tuntang  panohom 
puna  bara  tanah  olo  Kanani ,  ba- 
pam  olo  Amoii ,  indum  olo  Het. 

4.  Maka  iknu  inakan  kalotoh  : 
metoh  andau  ikau  inakan  tantahan 
puserm  djaton  inetek ,  tuntang 
ikau  djaton  impandoi  hong  danum 
hapa  mamprasih  ikau ,  djaton  kea 
ikau  ingasai  hapan  ujah,  tuntang 
djaton  imungkus  hapan  benang. 

5.  Kiana  djaton  olo  idjii  manja- 
njang  ikau  sampai  masi  ikau,  tun- 


tang mawi  akam  idja  bara  karii 
talo  ta  ;  malainkan  ikau  djari  inga- 
nan  akan  padang;  kakai  hamba- 
ruam  ingabela  olo,  metoh  andau 
ikau   inakan. 

6.  Maka  aku  djari  mahoroe 
akam,  tuntang  mitii  ikau  baring- 
baringa  huang  daham:  pains  aku 
hamauh  dengam  ,  metoh  ikau  ba- 
ringbaringa  hong  daham:  belom 
ikau !  Toto,  akam  aku  hamauh,  me- 
toh ikau  hong  daham:  belom 
ikau! 

7.  Aku  djari  mangapal  ikau 
mandjadi  bapulupulu  kojan,  kilau 
oru  hong  tanah;  ikau  djari  man- 
suloh  tuntang  hai,  tuntang  ikau 
djari  paham  bungas;  tusum  djari 
hai,  balaum  djari  pandjang,  tapi 
ikau  magon  halowai  tuntang  ha- 
langai. 

8.  Maka  aku  mahoioe  akam , 
balalu  manampajah  ikau ;  makaita! 
wajahm  djari  sampai,  ikau  patut 
imopoh ;  ta  aku  mambirang  pon- 
tong  klambingku  hundjun  ikau, 
manutup  kahawem  ;  tinai  aku  sum- 
pah  dengam ,  tuntang  hadjandji 
dengam,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa:  ta  ikau  mandjadi  ajungku. 

9.  Limbah  ta  aku  mampandoi 
ikau  hapan  danum ,  tuntang  ma- 
menjau  daham  bara  ikau,  tinai  ma- 
minjak   ikau. 

10.  Aku  makaian  ikau  kea  hapan 
klambi  basulam,  tuntang  mangke- 
pan  sarumpah  bakambang  intu  paim, 
tinai  mambabat  ikau  hapan  benang 
pista  lamos,  tuntang  manjandurong 
ikau  hapan  satara. 

11.  Tinai  aku  djari  mambungas 
ikau  lui[)an  saling  kabungas,  tun- 
tang  djari  malasong  lengiim,  tinai 
manjaling  ujatm  hapan  rantai; 

12.  Aku  djari  mangkepan  lawong 
intu    lingkaum,    tuntanff    anting- 


18 


ESEGH.  15.  16. 


410 


ESEGHIEL. 


anting  intu  pindingm ,  tinai  ma- 
kota  kabungas  hundjun  tako- 
lokm. 

13.  Tumon  ta  ikau  imbungas 
hapan  bulau  salaka,  tuntang  ima- 
kaian  hapan  ben  an  g  lamos,  satara 
tuntang  talo  basulam :  panginam 
tepong  kampili,  madu  tuntang  un- 
dus,  tinai  ikau  bahalap  haliai  am- 
pim,  sampai  ikau  mandino  kara- 
djaan. 

14.  Tuntang  aram  basewut  ma- 
rak  kara  olo  kapir  tagal  kabung- 
asm,  idja  ogo  haliai  awi  ramon  ka- 
bungasku,  idja  djari  ingkepangku 
intu  ikau,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa. 

15.  Maka  ikau  djari  harap  ka- 
bungasm ta,  tinai  basa  ikau  inara 
imbudjok  olo,  maka  ikau  djari  ha- 
bandong ,  tuntang  djari  manam- 
pohak  kandjim  akan  genep  biti 
idja  mahalau;  kabungasm  ta  akae. 

16.  Tinai  ikau  djari  inanduan 
belahe  pakaiam ,  hapam  manampa 
tingkap  dewa,  tuntang  hetii  ikau 
djari  habandong:  bara  lioran  dja- 
ton  pudji  tumon  ta,  tuntang  djaton 
kea  harian  tinai. 

17.  Tinai  ikau  djari  raanduan  ra- 
mon kabungasm  ta,  bulau  sala- 
kangku,  idja  djari  inengaku  akam, 
palus  djeta  inampam  akan  hampa- 
tong  dewa  hatua,  balalu  ikau  ha- 
bandong dengan  djeta 

18.  Tinai  ikau  djari  manduan  pa- 
kaiam idja  basulam,  hapam  manjan- 
durong  ia ;  tuntang  ikau  manduan 
minjak  dengan  garo  ajungku,  ming- 
kes  ta  intu  bane. 

19.  Tuntang  tepongku,  idja  djari 
inengaku  akam,  tepong  idja  kam- 
pili .  undus  tuntang  madu ,  idja 
djari  inengaku  akan  kinam,  djeta 
djari  ingkesm  intu  baue  kea,  indu 
mangat  ewaue  akae.    Toto,  sampai 


kalota  gawim,  koan  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa. 

20.  Tinai  anakm  hatua  bawi,  idja 
djari  inakam  akangku ,  djari  in- 
duam  kea,  tuntang  djeta  djari  ilu- 
putm  akae  indu  kinae.  Kilen , 
langena  koam  kara  kandjim  ta? 

21.  Sampai  ikau  djari  mampatai 
kara  anakku,  manjaragh  mampa- 
tandjong  awen  hong  apui? 

22.  Tinai  metoh  kara  talo  kadji- 
lek  tuntang  kara  kandjim  ta  ikau 
djaton  djari  manahiu  katika  kata- 
belam ,  pesam  ikau  halowai  tun- 
tang halangai,  baringbaringa  huang 
daham. 

23.  Tinai  djadi  kea  limbah  bara 
kara  kadarhakam  ta,  —  pajah,  pa- 
jah  ikau !  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa.    — 

24.  Maka  ikau  djari  manampa 
aka  lontai,  aka  gantong  hong  kara 
djalan. 

25.  Intu  tapakan  kara  djalam 
ikau  mamangun  akam  idja  gan- 
tong ta ,  tuntang  ikau  manampa 
kabungasm  mandjadi  talo  kihal, 
tinai  ikau  djari  mangipai  mandju- 
dju  paim  akan  olo  handiai ,  idja 
mahalau  heta  ,  tuntang  djaii  ma- 
njabak  kandjim. 

26.  Tinai  ikau  djari  habandong 
kea  dengan  djalahan  olo  Misir  idja 
darahm  ta ,  idja  puna  hai  isie , 
ikau  djari  manjabak  kandjim  ha- 
pam marahas  aku. 

27.  Tagal  ta  maka  aku  djari 
mandjudju  lengiingku  mawi  ikau, 
tuntang  mundur  tikasbasrim;  aku 
djari  manjavagli  ikau  akan  kahan- 
dak  olo  ta,  idja  basingi  ikau,  akan 
anak  bawiu  olo  Pilisti,  idja  maha- 
men  tagal  kihal  kandjim  idja  pa- 
ham.  —  (HakAS,l.) 

2i^.  Tinai  ikau  djari  habandong 
dengan   panakan  Asur,    basa  ikau 


ESEGH.  16. 


ESEGH1EL. 


411 


puna  djaton  tau  luput  kipem : 
toto,  limhah  ikau  djari  habandong 
dengan  awen  tii,  mahin  hiiidai  kea 
puns  huangin ; 

29.  Malainkan  ikau  djari  manja- 
bak  kandjim  hong  tanah  Kanaan 
palus  sampai  tanah  Kasdim ,  tun- 
tang  awi  tii  mahin  hindai  kea  peda 
belaim. 

30.  Lalehan  kahaban  huangm! 
koan  pangkahai  Tuhan ,  Jehowa, 
basa  ikau  malalus  kara  gawi  ta, 
gawin  sapangan  idja  sabak  ha- 
liai: 

31.  Basa  ikau  djari  mamangun 
akam  raalontiii  hong  genep  tapa- 
kan  djalan ,  tuntang  manampa 
akam  gantong  ta  hong  kaiii  ben- 
teng  pelek.  Tinai  ikau  djaton  ki- 
lau  lontai  beken,  idja  blaku  hai 
lalohe , 

32.  Djaton  kea  kilau  sawa  pa- 
habandong,  idja  mindjam  hatua 
beken  pandiihan  banae. 

33.  Ki  ana  akan  kara  lontai  puna 
pudji  inenga  lalohe,  tapi  idja  ikau 
mupah  kara  olo  idja  habandong 
dcngam  haream,  tuntang  manenga 
talo  akae,  mangat  awen  ta,  brangai 
palembute  ,  tama  ikau  habandong 
den  gam. 

34.  Tumon  tii  beken  haliai  kan- 
djim bara  olo  bawi  beken ,  basa 
olo  djaton  nahuang  ompat  ikau 
tantai  habandong  dengam;  krana 
ikau  idja  mupah  tuntang  olo  dja- 
ton malaloh  ikau;  tnmon  ta  beken 
haliai  ikau  bara  gawin  awen. 

35.  Tagal  ta,  joh  lontiii,  hitting 
augh  Jehowa. 

36.  K.akai  koan  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  Basa  kihalm  tii  ha- 
radjur  inainpohakm ,  tinai  huang 
kandjim  ta  ikau  mampalowai  ka- 
hawem  akan  kaiii  bandongm,  tun- 
tang akan  karii  dewam  matekiapi 


tuntang  tagal  dahan  kaia  anakm , 
idjii  djari  iluputm  akae: 

37.  Tagal  tii,  toto,  aku  handak 
mamumpong  karii  bandongm,  idja 
djaii  hakangkuling  dengam  ,  tun- 
tang olo  handiai  idjii  iika  kahc- 
retm,  tinai  karii  olo  awang  djari 
injingim;  aku  handak  mamumpong 
karii  olo  ta  bara  hetaheta  mawi 
ikau ,  tuntang  aku  handak  mam- 
palowai kahavvem  intu  baun  olo 
tii ,  mangat  ia  mita  hapus  kaha- 
wem  ta. 

38.  Tinai  aku  handak  mahukum 
ikau  tumon  kapatut  sawa  awang 
pahabandong,  tuntang  olo  panu- 
suh  daha,  tinai  handak  manjaragh 
daham  akan  awen  idja  panjangit 
tuntang  pangabehu. 

39.  Aku  handak  mandjuluk  ikau 
intu  lengiie,  mangat  awen  ta  ka- 
rah  mangarak  akam  malontiii,  tun- 
tang mampalokang  akam  gantong 
ta,  tinai  awen  akan  mengkak  kara 
pakaiam,  balalu  marampas  kara 
ramon  kabungasm,  sambil  malihi 
ikau  halowai  tuntani>-  halaiiR'ai. 

40.  Limbah  ta  awen  kariih  mi- 
rak  olo  ara  mawi  ikau,  rnaman- 
ting  ikau  hapan  batu ,  tuntang 
manangkal  ikau  hapan  padang. 

41.  Tinai  awen  ta  karah  manu- 
sul  kaiii  humam  lepah  lingis,  ba- 
lalu malalus  karii  hukum  intu 
ikau  intu  baun  ara  olo  bawi.  Ka- 
kai  aku  handak  mampaterai  kan- 
djim ,  sampai  ikau  djaton  akan 
mupah  olo  tinai. 

42.  Aku  handak  maluput  ka- 
sangitku  dengam ,  mangat  kabe- 
hungku  terai  dengam,  tuntang 
aku  handak  manjuni  aiepku.  dja- 
ton blait  tinai. 

43.  Djeta  basa  ikau  djaton  djari 
manahiu  katikam  pesam  tabela, 
tuntang  djari    marahas  aku  hapan 


18 


ESEGH.  Hi. 


412 


ESEGH1EL. 


kara  gawi  ta ;  toto ,  aku  handak 
manawon  kara  gawim  ta  hundjun 
takolokm,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa ,  uka  ala  ikau  mandahang 
kadarhaka  hindai  labih  bara  kara 
kihalra  ta. 

44.  Toto ,  kara  olo  pananding 
kara  hatanding  ikau,  koae:  kilau 
indue,  kalota  kea  anake  bawi. 

45.  Ikau  toto  anak  indum  ta, 
idja  djari  mangabela  banae  tun- 
tang  anake;  ikau  toto  paharin 
paharim  ta,  idja"  djari  mangabela 
banae  tuntang  anake.  Indum  pu- 
na olo  Het,  tinai  bapam  olo 
Amori. 

46.  Kakam  ta,  djeta  Samaria, 
tuntang  kara  anake  idja  bawi , 
idja  mangkalewu  hila  sambilm ; 
tap]  andim  ta,  idja  melai  hila  gan- 
taum,  djeta  Sodom  tuntang  kara 
anake  bawi. 

47.  Maka  ikau  djaton  djari  ma- 
horoe  djalae ,  tuntang  djaton  djari 
manumon  kara  kakihal  awen ;  djeta 
kamaam  pahalau  korik,  tuntang 
ngabelam :  tapi  ikau  paham  hare- 
am  mamapa  arepm  hong  kara  ga- 
wim. 

48.  Belom  aku !  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa ,  Sodom ,  andim 
ta,  tuntang  anake  bawi,  djaton 
djari  tumon  ikau  gawie,  tuntang 
anakm  bawi. 

49.  Itam,  kalotoh  kasalan  andim 
Sodom  ta:  kadjohoe,  kasangkak 
knaie  tuntang  kalangake,  ia  tun- 
tang anake  bawi;  tapi  ia  djaton 
maku  manjokah  olo  paha  tuntang 
rampah. 

50.  Ia  hai  ataie,  tuntang  mawi 
kara  kakihal  intu  baungku ;  tagal 
ta  aku  djari  manganan  ia,  limbah 
aku  djari  mita  gawie  ta. 

51 .  Tinai  Samaria  kea  djaton  djari 
mawi   sampai  sabagi   kasalam  toll , 


tinai  ikau  djari  manambak  kaki- 
halm  paham  bara  ia,  sampai  paha- 
rim ta  kilau  budjur  awi  kara  ka- 
kihalm,  idjii  djari  iawim. 

52.  Toh,  takan  ikau  kea  ma- 
nanggong  kahawem,  ikau  idja  awi 
kara  dosam  kilau  djari  mambudjur 
paharim  tii;  basa  kakihalm  idja  ia- 
wim pahalau  paham  bara  ai,  maka 
awen  ta  budjur  bara  ikau ;  toll 
takan ,  ikau  kea  haburah  baum , 
tanggong  kahawem,  basa  ikau  kilau 
mambudjur  paharim  ta. 

53.  Amon  aku  kara  halalian  ta- 
wanan  baris  awen  ,  ia  ta  tawanan 
Sodom  tuntang  kara  anake  baAvi , 
tinai  tawanan  Samaria  tuntang  kara 
anake  bawi ,  ta  aku  handak  halali- 
an tawanan  baris  aim  kea  marak 
awen  ta. 

54.  Mangat  tumon  ta  ikau  akan 
mananggong  kahawem ,  tuntang 
haburah  baum  tagal  talo  handiai 
idja  iawim  ,  idja  hapan  ta  ikau  djari 
main  pong  ia 

55.  Anion  paharim ,  Sodom  ta 
tuntang  anake  bawi ,  karah  haluli 
akan  kahalape  solake ,  tinai  Sama- 
ria tuntang  anake  bawi  kariih  ha- 
luli kea  akan  kahalape  solake ,  ta 
ikau  kea  tuntang  anakm  karah  ha- 
luli akan  kahalapm  solake. 

56.  Ta  paharim  Sodom  ta  djaton 
hindai  karah  indu  tanding  tuntang 
tapengan  hong  totokm ,  kilau  intu 
wajah  kadjohom  idja  paham  ta, 

57.  Pesan  kadarhakam  ta  hindai 
djari  bakarinah.  Metoh  anak  bawin 
Aram  ta  manawah  ikau ,  tuntang 
kara  anak  bawin  Pilisti  idja  haka- 
liling  heta  hababaka  ikau  lepah  li- 
ngis : 

58.  Ta,  maka  ikau  djari  manang- 
gong kara  kadarhakam  tuntang  ka- 
kihalm, koan  Jehowa. 

59.  Krana  kakai  augh  pangkahai 


ESEGH    16. 


ESEGFIIEL. 


4i:-i 


Tuhan ,  Jehowa  :  Tumon  gawim  ta' 
maka  aku  liandak  mawi  ikau,  ikau 
idjii  djaton  paraba  sumpah,  tuntang 
mangarak  djandji. 

60.  Tapi  aku  kea  hamlak  mana- 
hiu  djandjingku  dengam;,  pesam 
tabela ,  tinai  aku  handak  mampen- 
deng  dengam  djandji  idjii  katatahi. 

61.  Ta  ikau  karah  mingat  kara 
djalam,  tuntang  mahamen,  amon 
ikau  karah  manaiima  paharim  ta , 
iii  idjii  bakas  bara  ikau ,  tuntang 
idja  tabela  bara  ikau:  krana  aku 
liandak  manenga  awen  indu  anakm, 
tapi   djaton  Sabab  djandjim  ta. 

62.  Krana  aku  handak  mampen- 
deng  djandjingku  dengam,  ta  ikau 
karah  katawan,  aku  toh  Jehowa; 

63.  Uka  ikau  manahiu  ta  tuntang 
mahamen  ,  tinai  djaton  bahanji  hin- 
dai  marakang  idjangm  tagal  kaha- 
wem,  amon  aku  karah  manjapan 
tagal  talo  handiai  idja  djari  iawiin, 
koan  pangkahai  Tuhan ,  Jehowa. 


BAGI  17 


Tanding  masuman  hukum  akan  radja 
Sedekia,  tuntang  masuman  karadjaan 
Kristus. 


1.  J_inai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

2.  0  ikau,  olo  kalunen!  tampa 
lelai  tuntang  tanding  akan  ungkup 
olo  Israel; 

3.  Koam  :  kakai  augh  pangka- 
hai Tuhan,  Jehowa:  aton  idja kong- 
an  burong  nasar  idja  hai ,  idja 
pandjang  lombah  palapase,  tuntang 
bakapal  bulue  sambarana  ampie,  dje- 
ta tanggoh  Libanon,  balalu  mang- 
kamit  suloh  kaju  seder. 

4.  Tii  mamutik  suloh  karii  edae 
kea .   palus  mimbit    tii   akan  tanah 


iika  dagangan ,  palus  miugkes  tii 
hone:  lewun  olo  badaeansr. 

~  DO 

5.  Tinai    ia  mangkamit   bawak 

bua  tanah  tii,  mina  tii  huang  ta- 
na ,  ia  manduan  raimbul  ta  bua- 
buah  tokep  kutoh  danum. 

6.  Maka  djeta  belom ,  balalu 
mandjadi  batang  anggor  idja  ba- 
rangkaj)  edae,  tapi  pandak  batange, 
kara  edae  uras  manintu  nasar  ta, 
tinai  uhate  penda  iii.  Kakai  djeta 
mandjadi  batang  anggor,  idja  ba- 
rangkap  tuntang  manjalampak. 

7.  Tinai  aton  burong  nasar  he- 
ken,  hai  kea,  idjii  pandjang  palapase, 
bakapal  bulue  ;  maka  ita !  batang 
anggor  ta  mules  uhate  manintu  iii, 
palus  medan  manintu  heta  kea, 
mangat  ia  ta  mambisa  ia  bara  ka- 
bon  pambulan  ajue. 

8.  Alo  ia  djari  imbul  hong  tana 
bahalap ,  tokep  kutoh  danum,  sam- 
pai tan  medan  tuntang  mamua , 
mandjadi    batang  anggor  idja  ogo. 

9.  Toh  suman  :  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa :  tau  kaju  tii 
batuah  tinai?  Djaton  uhate  karah 
irunap  balalu  buae  karah  irampono-, 
palus  ia  keang?  Karii  daw  en  salam- 
pake  ta  karah  uras  keang ;  tuntang 
djaton  awi  lenga  idja  hai ,  atawa 
awi  utus  olo  idja  bakapal  ia  karah 
inaraput  hapisah  bara  uhate. 

10.  Toto,  ia  djari  imbul;  tapi  tau 
ia  mandjadi  ?  dia  sana  riwut  timor 
manampur  ia',  ia  palus  keang?  iii 
karah  karitip  hong  tana  akae  be- 
lom. 

11.  Limbah  ta  augh  Jehowa  sam- 
pai aku  ,  koae: 

12.  Toh  suman  akan  ungkup  idja 
parisang  ta:  djaton  keton  harati 
riman  talo  toh  ?  Koam :  toto , 
radja  Babel  djari  dumah  tama  Jeru- 
salem, tuntang  djari  mauamput  ra- 
djae ,    tinai    kara    mantire,  balalu 


E8EGH.  16.  17 


414 


ESEGHIEL. 


mi  m  bit  a  wen  ta   akae  hong  Babel. 
—  (2.  Radja2  4, 10.) 

13.  Tinai  ia  djari  manduan  bela- 
he  bara  utus  radja,  balalu  djari 
hadjandji  dengan  awen ,  tuntang 
djari    manjoho   awen   raananggong 


aku  handak  mimbit  ia  akan  Babel, 
heta  aku  handak  mainutus  kara 
kalangkahe  mawi  ia  ,  idja  hapan  ta 
ia  djari  malangkah  aku.  —  (12,13.) 
21.  Maka  kara  olo  ajue  idja  ha- 
dari ,  kara  kawae  idja  omba  ia  bi- 


sumpali:    tapi    ia   djari   manaraput  j  bin  karah  halelek  awi  padang,  ti 


kara  awang  kwasa  hong  tanah : 

14.  Mangat  karadjaan  ta  raagon 
randah ,  tuntang  ala  manggatang 
arepe ,  mangat  djeta  raagon  da'hen 
mahaga  djandjie. 

15.  Tapi  awen  mengkak  arepe 
malawan  ia ,  balalu  manjoho  saro- 
hae  talih  Misir ,  blaku  mampait 
akae  kutoh  hadjaran  tuntang  ku- 
toh  kara  oloe.  Tau  ia  batuah  ?  Idja 
mawi  talo  kalota,  tau  ia  liwus? 
tau  ia  mangarak  djandjie.  tuntang 
liwus  kea? 

16.  Belom  aku!  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa,  intu  aka  radja  ta, idja 
djaii  mamparadja  ia,  idja  sumpahe 
djari  inawahe,  tuntang  djandjie  djari 
ingarake  ,  hong  akae  ta,  hong  Ba- 
bel ia  akan  matai. 

17.  Tinai  Parao  tuntang  kara  ka- 
wan  parang  ajue,  dengan  kutoh  olo 
iraketadjaton  akanmawatia  parang, 
araon  musoh  ta  manam])a  kota  ta- 
saran  ,  tuntang  aka  dahen,  mangat 
marusak  kutoh  hambaruan. 

18.  Krana  ia  djari  manawah  sum- 
pah,  tuntang  mangarak  djandji  idja 
indahae  tuntang  hasingkap  lenga; 
basa  ia  djari  mawi  kara  talo  ta, 
toto,  ia  djaton  karah  lapas. 

19.  Tagal  ta  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa  :  Belom  aku  ! 
toto  sumpahe  intu  aku  ,  idja  djari 
inaAvahe,  tuntang  djandjingku,  idja 
djari  ingarake ,  karah  imalahku 
hundjun  takoloke. 

20.  Aku  handak manenandjaiatku 
manjintak  ia  .  mangat  ia  inguling 
hong    ramon    djaringku ,    tuntang 


nai  idja  katapasan  karah  k:\sabura 
akan  kara  matan  riwut;  ta  keton 
karah  katawan ,  aku.  Jehowa,  idja 
djari  hamauh  kalota. 

22.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa :  Aku  kea  handak 
manduan  suloh  kaju  seder  idja  ta- 
handjungae ,  balalu  handak  mim- 
bule ;  bara  salampake  idja  tahan- 
djungae  aku  handak  mamutik  idja 
kasuloh  awang  mangor,  balalu  han- 
dak mimbul  djeta  hundjun  bukit  idja 
gantong  tuntang  hai.  —  (Jes. 53, 2  ) 

23.  Hong  bukit  Israel  idja  gan- 
tong ta  aku  handak  mimbule ,  ta 
ia  karah  medan  tuntang  mamua, 
mandjadi  batang  seder  idja  ogo  ha- 
liai ,  sampai  kara  ampin  burong 
melai  penda  edae ,  tinai  kara  am- 
pin talo  trawang  akan  mangan- 
djungen   arepe  penda  edae. 

24.  Ta  kara  kajun  kajuan  karah 
kasene ,  aku  ,  Jehowa ,  djari  mam- 
parandah  batang  kaju  idja  gantong 
ta,  tuntang  djari  mangantong  ba- 
tang kaju  idja  randah  ta;  batang 
kaju  idja  basiwoh  ta  djari  ingeang- 
ku ,  tinai  batang  kaju  idja  keang 
ta  aku  djari  manjiwohe.  Aku  Je- 
howa idja  hamauh  kalota,  tuntang 
malalus  ta  kea. 


BAGl  18. 

Hatalla  puna  budjur,  ia'  maraalah  genep 
olo  tumon  gawie;  tagal  ta  patut  olo  hobah. 


1.   linai    augh   Jehowa  sampai 
aku.  koae: 


esf.gh  17.  18. 


ESEGHIEL. 


415 


2.  Bulien  keton  liong  tanah 
Israel  hapan  tanding  kalotoh,  sam- 
bil  hamauh :  kara  bapae  djari  ku- 
man  bua  manta  .  toll  maka  ka- 
singan  kara  anake  manjilo  awi  ta  ? 
—  (.ftr.31 ,29.) 

3.  Beloraaku!  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa,  tanding  kalota 
djaton  akan  hapan  hindai  raarak 
keton  hong  Israel. 

4.  Toto ,  kara  hambaruan  olo 
puna  ajungku ,  kilau  hambaruan 
bapae  kakai  hambaruan  anake 
ajungku  kea;  maka  genep  hamba- 
ruan idja'  badosa,  ia  ta  akan  matai. 

5.  Toh,  anion  olo  budjur  mala- 
lus  katetek  tuntang  kahalap, 

6.  Idja  djaton  omba  kuman 
hong  aka  gantong  ain  dewa,  idja 
djaton  mariaran  matae  mita  dewa 
matekiapi  ain  utus  Israel  ta,  idja 
djaton  marajap  sawan  kolae ,  tun- 
tang djaton  hindja  sawae  metoh 
pamalie , 

7.  Idja  djaton  mahenjek  olo, 
idja  malian  sanda  akan  olo  idja 
butang  dengae,  idja  djaton  maram- 
pas  talo,  idja  mambagi  talo  kinae 
akan  olo  blau ,  tuntang  makaian 
olo  idja  halowai , 

8.  Idja  djaton  mahatangan  pa- 
ham  guajae,  manjoho  manak  maso, 
idja  mundur  lengiie  bara  talo  sala, 
tuntang  mamutus  budjubudjur  akan 
olo, 

9.  Idja  manandjong  hong  kara 
hadatku,     tuntang    mahaga     kara 

'  DO 

prentahku,  mangat  malalus  katoto : 
olo  tetek  kalota  tantu  akan  belom, 
koan  pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

10.  Maka  amon  ia  manak  hatua, 
tuntang  anake  ta  gagah,  panusuh 
daha,  idja  mawi  kolae  hapan  bra- 
ngai  talo  idja  injewut  nah ; 

11.  Idja  djaton  malalus-  kara  talo 
idja   injewut   nah ,  tapi  idja  omba 


kuman  hong  aka  gantong,  tuntang 
marajap  sawan  kolae, 

12.  Idja  mahenjek  olo  tjalaka  tun- 
tang paliii,  marampas  kutoh  talo, 
djaton  niaku  malian  sanda,  tuntang 
ia  mariaran  matae  naharep  dewa 
matekiapi,  balalu  malalus  kakihal, 

13.  Idja  mahatangan  paham  gua- 
jae manjoho  manak  maso:  kilen,  ia 
ta  akan  belom?  Toto,  ia  djaton 
akan  belom !  ia  djari  malalus  kara 
kakihal  ta;  toto,  ia  akan  impatai, 
dahae  akan  manata  takoloke. 

14.  Maka  amon  djeta  tinai  ma- 
nak hatua ,  tuntang  anake  ta  mita 
kara  dosa ,  awang  iawi  bapae,  tun- 
tang ia  batawat,  uka  ala  gawie  ka- 
lota kea; 

15.  Djaton  ia  omba  kuman  hong 
aka  gantong  ain  dewa  ,  djaton  ma- 
riaran matae  maradjin  dewa  mate- 
kiapi ain  utus  Israel  ta,  ia  djaton 
marajap  sawan  kolae, 

16.  Ia  djaton  mahenjek  olo,  ia 
djaton  manangkeng  sanda,  ia  djaton 
marampas,  ia  mambagi  panginae 
akan  olo  blau,  tuntang  ia  makaian 
olo  halowai, 

17.  la  djaton  mundur  lengae  bara 
olo  paha ,  djaton  blaku  paham  gua- 
jae atawa  manak  maso,  tapi  ia  ma- 
lalus prentahku ,  tuntang  manan- 
djong huang  kara  hadatku :  olo  ta 
djaton  akan  matai  tagal  kadarha- 
kan  bapae ,  tapi  toto  ia  karah  be- 
lom. 

18.  Tapi  bapae,  idja  djari  gagah 
mahenjek,  tuntang  djari  marampas 
ramon  kolae ,  tinai  djari  malalus 
talo  idja  djaton  buah  marak  utus 
ai :  toto ,  ia  ta  karah  matai  tagal 
kadarhakan  ai. 

19.  Tapi  koan  keton  :  kilen  anake 
ta  dia  akan  mananggong  kadarha- 
kan  bapae?  Basa  anake  tii  djari 
mawi    talo    budjur    bahalap ,    tinai 


ESEGH.  lcS. 


416 


ESEGHIEL. 


djari  mahaga  kara  prentahku,  tun- 1 
tang  malalus  djeta,  raaka  toto  ia 
akan  belom. 

20.  Krana  hambaruan  idja  ba- 
dosa,  ia  ta  kea  akan  matai.  Anake 
djaton  akan  mananggong  kadar- 
hakan bapae,  tinai  bapae  djaton 
akan  mananggong  kadarhakan 
anake ;  kabudjur  olo  budjur  puna 
akae,  tinai  kadarhakan  olo  dar- 
haka  puna  akae  kea.  —  (4.,1/bs. 
26,11.) 

21.  Tapi  araon  olo  darhaka  ho- 
bah  bara  kara  dosae ,  idja  djari 
iawie,  sambil  mahaga  kara  pren- 
tahku ,  tuntang  malalus  kabudjur 
katetek :  toto ,  ia  akan  belom  pa- 
lus djaton  matai. 

22.  Kara  kadarhakae  idja  iawie 
djaton  hindai  inahiu  intu  ia;  awi 
kabudjure  idja  ilaluse  tinai  ia  akan 
belom. 

28.  Aton  kamaam  aku  mangilak 
pampatai  olo  darhaka?  koan  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa;  djaton  aku 
mangilak  ia  hobah  bara  kara  dja- 
lae,  mangat  ia  belom?  —  (33,11.) 

24.  Tapi  amon  olo  budjur  mules 
bara  kabudjure,  balalu  mawi  ka- 
papa,  tuntang  malalus  kara  kaki- 
hal  tumon  gawin  olo  darhaka, 
aton  ia  ta  akan  belom  ?  Kara  ka- 
teteke,  idja  djari  iawie,  djaton 
akan  inahiu  tinai;  huang  kalang- 
kahe  idja  hapae  malangkah,  tun- 
tano-  huang  dosae  idja  akae  badosa, 
huang  ta  kea  ia  akan  matai. 

25.  Tinai  koan  keton:  gawin 
pangkahai  Tuhan  ta  djaton  budjur. 
Hining-  keton ,  o  olo  utus  Israel : 
toto,  gawingku  idja  djaton  bu- 
djur? djaton  gawin  keton  ta  idja 
sala  ? 

26.  Amon  olo  tetek  mules  bara 
kateteke,  palus  mawi  kapapa,  tun- 
tans'  matai  huang  ta,    ta  maka  ia 


matai   tagal  kadarhakae.  idja  djari 
iawie. 

27.  Tinai  amon  olo  darhaka  ho- 
bah bara  kadarhakae,  idja  djari 
iawie,  balalu  malalus  kabudjur  ka- 
tetek, ia  ta  karah  mambelom  ham- 
baruae. 

28.  Basa  ia  djari  batirok,  palus 
hobah  bara  kara  kalangknhe,  idja 
djari  ilaluse,  toto.  ia  akan  belom, 
palus  djaton  matai. 

29.  Tinai  koan  awen  baris  utus 
Israel:  djalan  pangkahai  Tuhan  til 
djaton  budjur.  Toto,  djalangku 
idjri  djaton  budjur,  o  utus  Israel  ? 
dia  djalan  keton  ta  idja  papa? 

30.  Tagal  ta'  aku  handak  mama- 
lah  mawi  keton ,  o  utus  Israel , 
genep  biti  tumon  gawin  ai !  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa;  hobah 
keton,  ules  bara  kara  kadarhakan 
keton,  ta  kadarhakan  keton  djaton 
akan   indu  karusak  keton 

31.  Kanan  kara  kalangkah  ke- 
ton, idja  djari  hapan  keton  ma- 
langkah, balalu  tampa  atai  taheta. 
tuntang  rogh  taheta  akan  keton: 
krana  buhen  keton  handak  matai, 
o  ungkup  human   Israel! 

32.  Krana  aku  djaton  mangilak 
pampatai  olo  idja  akan  matai, 
koan  pangkahai  Tuhan  Jehowa ; 
tagal  ta  hobah  keton,  tuntang  be- 
lom. 


BAGI  19. 

Augh  tatum  tagal  karusak  Juda 
tuntang  radjae. 


1.  lapi  ikau.  ambo  augh  tatum 
tagal  kara  mantir  Israel, 

2.  Koam :  kilen  indum  ta?  Ia 
kilau  singa  bawi,  idja  mahukuj) 
marak   kara  singa,  tuntang  ia  ma- 


ESEGH.  18. 19. 


ESEGII1EL. 


417 


la&ra  anake    marak   karii  sineja  ta- 


bela. 

3.  Idja'  bara  kara'  anake  ihagae 
buabuah.  djeta'  mandjadi  singa  gan- 
tjang: ia  raadjar  arepe  manangka- 
rap  talo,  tuntang  kunian  olon. 

4.  Anion  kara"  utus  olo  mahi- 
ning  britae  lii,  maka  olo manawan 
ia  hapan  palowange,  balalu  mim- 
l)it  iS  tuntang  saluang  uronge 
akan  tanah  Misir.  --  (2.M&dja23, 
33.) 

5.  Maka  anion  indue  mita,  ka- 
liarape  tii,  idja  tahi  iendiihe.  djari 
nihau .  ta  iii  manduan  anake  idja 
tinai ,  idja  ihagae  mandjadi  singa 
gantjang. 

6.  Djeta  haradjur  manaitdjong 
marak  kara  singa,  mandjadi  singa 
gantjang .  balalu  ia  madjar  arepe 
manangkarap  talo,  tuntang  kuman 
olon. 

7.  lii  marajap  balon  iiwen,  tun- 
tang marusak  kara  lewue ,  sampai 
hapus  tanah  ta,  tuntang  kara  talo 
huange,  djungun  awi  sakungkonge. 

8.  Ta'  kara  utus  olo  hong  kara 
tanah  hakaliling  mangapong  ia, 
tuntang  niandjudju  salampit  mawi 
iii.  balalu  manawan  iii  huang  pa- 
lowange : 

'.).  Tinai  tuntang  saluang  uronge 
iii  inutup  iiwen  huang  karanda, 
mangat  iii  imbit  akan  radja  Babel, 
tuntang  iiwen  manutup  manonggo 
ia  hong  palowang,  nakara  aughe 
ala  mamala  hindai  hong  karii  bu- 
kit  Israel.  —  (2.Kron.d6,6.) 

10.  Indum  djari  kilau  batang 
anggor,  sama  kilau  ikau,  idjii  ini- 
bul  tokep  kutoh  danum;  iii  ma- 
mua  tuntang  medan  barangkap 
awri  kutoh  karii  danum. 

11.  Maka  edae  ta  hai,  sampai 
tan  indu  sokah  radja .  kariikariie 
uras  balasau,  basa  iii  kilau  imun:?- 


kor  awi  kakapal  dawSe;  tuntang 
iii  mamala  awi  kagantonge  tuntang 
karangkap  edae. 

12.  Tapi  iii  irunap  tuntang  ka- 
sangit,  palus  indjakah  akan  petak, 
tuntang  riwut  timor  mangeang 
buae:  edae  idjii  batekang  djari  pe- 
lekpaleka  palus  keang,  tuntang 
djari  kinan  apui  lepah  lingis. 

13.  Maka  toh  iii  djari  imbul 
hong  ])adang  benjem,  hong  petak 
idjii  keang  kamahau  tuntang  nga- 
rising. 

14.  Tinai  apui  djari  lembut  bara 
edae  idjii,  tuntang  djari  mangahu 
mampalepah  karii  bua,  sampai  dja- 
ton  batisa  edae  idjii  batekang,  idjii 
fan  indu  sokah  katan  marentah. 
Djetoh  puna  indu  augh  tatum, 
maka  palus  toh  kea  tau  hapan  ta. 


BAGI  20. 


Karii  olo  Jehudi  impudji  tagal  karii 
dosae ;  asi  indjandji  tinai. 


1.  Maka  djadi  njelo  udju,  bu- 
lan  lima,  andau  sapulu  bulan  ta, 
tii  belahe  bakas  olo  Israel  mana- 
lih,  tantai  misek  Jehowa;  maka 
iiwen  tii  mondok  intu  baungku.  — 
(14,1.) 

2.  Tii  augh  Jehowa  sampai  aku, 
koae : 

3.  0  olo  kalunen!  suman  akan 
bakas  Israel ,  awi  hamauh  dengan 
awen :  kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa:  aton  keton  toh  du- 
mah  tantai  misek  aughku?  Belom 
aku !  aku  djaton  maku  iisek  ke- 
ton !  koan  pangkahai  Tuhan ,  Je- 
howa. 

4.  Kiiliih  pudji  kotak  iiwen,  o 
ikau  olo  kalunen:  suman  akae 
karii  kakihal  bapae, 


is- 


ESEGH.  19.  20. 


418 


ESEGHIEL. 


5.  Sarabil  hamauh  dengan  awen  : 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa: metoh  aku  djari  mintih  Is- 
rael ,  aku  manggatang  lengangku 
akan  panakaii  human  Jakob,  tun- 
tang  masanan  arepku  akae  hong 
tanah  Misir.  Toto,  aku  mangga- 
tang lengangku  sumpah  akae,  ko- 
angku:  aku  toh  Jehowa,  Hatallan 
keton.  —  (2.Mos.G,8.) 

6.  Katika  ta"  kea  aku  mangga- 
tang lengangku  sumpah  akae,  ma- 
ngat  aku  mamplua  ia  bara  tanah 
Misir,  mimbit  iii  akan  tanah,  idja 
djari  inggau  initipku  akae ,  idja 
nahasak  djohontusun  meto  tun- 
tang  maclu,  idja  kampilie  bara  kara" 
tanah. 

7.  Tuntang  aku  hamauh  deng- 
an awen :  kalah  genep  biti  keton 
manganan  karajap  matan  keton , 
tuntang  ala  mangihal  arep  keton 
dengan  dewa  Misir  idja  matekiapi; 
aku  Jehowa  puna  Hatallan  keton. 

8.  Tapi  olo  ta  djari  marisang 
dengangku ,  palus  djaton  maku 
manarima  aughku :  dialo  idja  biti 
manganan  karajap  matae ,  djaton 
malihi  dewa  Misir  idja  matekiapi. 
Tagal  ta  koangku,  aku  handak 
manampohak  kasangitku  mawi  awen, 
raangat  maluput  hapus  kalaitku 
mawi  ia  hong  tanah  Misir. 

9.  Tapi  aku  marandjar  tagal 
arangku,  bela  djeta  batawah  intu 
bauii  olo  kapir,  idja  marak  ia  awen 
ta  melai ,  tuntang  idja  akae  aku 
djari  masanan  arepku  intu  bane, 
man  gat  mamplua  awen  bara  tanah 
Misir. 

10.  Pal  us  aku  djari  mamplua 
awen  ta  bara  tanah  Misir,  tuntang 
magah  awen  akan  padang  tunis 
benjem. 

11.  Heta"  aku  maneuga  pren- 
tahku, tuntang  masuman  kara  ha- 


datku  akae,  idja  awi  ta  olo  be- 
lom,  amon  ia  malaluse.  — (2.Mos. 
20.) 

12.  Tinai  aku  manenga  sabatku 
kea  akan  awen ,  indu  toros  awen 
dengangku,  mangat  awen  katawan, 
toto  aku  Jehowa,  idja  mamprasih  iii. 

13.  Tapi  ungkup  Israel  marisang 
dengangku  hong  padang  tunis  tii : 
awen  djaton  manandjong  hong  kara" 
hadatku .  tuntang  iii  manganan 
prentahku,  idja  awi  ta  olo  belom, 
amon  ia  manumoe.  Tinai  ia  paham 
mamapa  kara  sabat  ajungku,  sam- 
pai  koangku,  aku  handak  manam- 
pohak kasangitku  mawi  iii  hong 
padang  tunis .  tantai  mampalomos 
iii  he  tii. 

14.  Tapi  aku  marandjar  tagal 
arangku,  mangat  ala  batawah  intu 
baun  kara  olo  kapir,  idja  tuntang 
ia  mitae  aku  djari  mamplua  awen 
tii.  —  (A.Mos.U,lb.) 

15.  Tapi  aku  manggatang  leug- 
iingku kea  sumpah  akan  awen 
hong  padang  tunis,  djaton  aku 
handak  manamaan  iii  akan  tanah, 
idja  djari  inengaku  akae,  idja  na- 
hasak djohon  tusun  meto  tuntang 
madu,  idja  kampilie  bara  kara"  ta- 
nah. 

16.  Djetii,  basa  awen  ta"  djari 
manganan  kara"  prentahku,  tun- 
tang djaton  djari  manandjong  tu- 
mon  hadatku,  tinai  iii  djari  ma- 
ngihal kara"  sabatku :  krana  ataie 
radjin  manuntut  dewae  matekiapi. 

17.  Tapi  matangku  manjanjang 
ia,  sampai  aku  djaton  marusak  iii, 
djaton  pains  mampalomos  iii  lepali 
lingis  hong  padang. 

18.  Malainkan  aku  hamauh  deng- 
an anak  awen  hong  padang  tunis: 
ala  keton  manandjong  tumon  karii 
hadat  bapa  keton,  tuntang  ala 
mahaga  prangae,  tinai   iila  mangi- 


ESEGH.   20. 


ESEGIIIKL. 


410 


hid  arep  keton  hapan   dewae   ma- 

tekiapi. 

19.  Aku  toh  Jehowa,  Hatallan 
keton;  tandjong  keton  tumon  ha- 
datku,  haiak  mahaga  karii  pren- 
tahku,   tuntang   malalus  djetii. 

20.  Ilaga  totototo  karii  sabatkn, 
naangat  djetS  indu  torosku  dengan 
keton.  mangat  keton  katawan  aku, 
Jehowa.   puna  Hatallan  keton. 

21.  Tapi  karii  anake  tii  kea  pari- 
sang  dengangku:  iii  djaton  djari 
manandjong  tumon  hadatku,  tun- 
tang  djaton  mingat  karii  pren- 
tahku.  tnangat  malalus  djetii,  idja 
amon  ilalus  olo  iii  akan  belom 
awi  tii:  tinai  iiwen  mangihal  karii 
sabatku.  Tii  sampai  kahandakku  , 
handak  manampohak  kasangitku 
raawi  iii,  naangat  mahapus  karii  ka- 
laitku  dengae  hong  padang  tu- 
nis. 

22.  Tapi  aku  mules  lengiingku, 
balalu  marandjar  tagal  arangku , 
bela  batawah  intu  matan  olo  kapir, 
idjii  tuntang  ia  mitae  aku  djari 
mamplua  awen. 

23.  Tapi  aku  manggataug  leng- 
iingku sumpah  akan  awen  kea  hong 
padang  tunis.  aku  handak  mana- 
buran  iii  marak  karii  olo  kapir, 
tuntang  mandarai  iii  akan  karii 
tanah. 

24.  Basa  iiwen  tii  djaton  djari 
malalus  karii  hadatku,  tapi  iii  djari 
manganan  karii  prentahku.  tuntang 
djari  mangihal  kara  sabatku,  tinai 
matae  maradjin  karii  dewa  mate- 
kiapi  aiu  bapae. 

25.  Tagal  tii  aku  kea  manjaragh 
awen  akan  tata  papa,  akan  hadat 
idjii  djaton  tan  mambelom  iii. 

26.  Aku  manalua  iii  kihal  awi 
karii  parapahe,  sampai  ia  mampa- 
tandjong  karii  anake  idjii  bakas 
mahoroe  apui:   mangat   aku  maru- 


sak   iiwen,    nakara    iii  akan   kata- 
wan, aku  toh  Jehowa. 

27.  Tagal  tii,  o  olo  kalunen!  su- 
man  akan  ungkup  Israel,  sambil 
hamauh  dengan  iiwen:  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowa:  bapa 
keton  djari  mamapa  aku  haream 
hindai  bara  djetii,  awi  karii  kalang- 
kahe  idjii  hapae  malangkah  aku. 

28.  Krana  limbah  aku  djari  ma- 
namiian  iii  akan  tanah  t'd,  idjii  ta- 
gal tii  aku  djari  manggatang  leng- 
angku ,  sumpah  handak  manenga 
ta  akae :  ta  maka  awen  manggau 
karii  lungkoh  santane ,  feuntansr 
karii  pahewan ,  tinai  iii  mampatai 
hetii  karii  mcto  parapahe,  tuntang 
mimbit  akan  heta  kara  panengae, 
idjii  hapae  mamparahas  aku,  tun- 
tang heta  ia  mina  karii  talo  ma- 
ngat ewaue,  haiak  manusuh  hetii 
kara  parapahe  talo  ihop. 

29.  Maka  koangku  dengan  iiwen: 
akan  en  iika  gantong  ta  idjii  ina- 
lih  keton  ?  Tapi  alo  kalotii,  magon 
kea  djetii  inggarae  iika  gantong . 
sampai  andau  toh. 

30.  Tagal  ta,  sanan  akan  ungkup 
Israel :  kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han. Jehowa:  kilen,  tantai  keton 
handak  kihal  tumon  djalan  kara 
bapa  keton,  tuntang  habandong 
omba  talo  kadjilek  idja  hapae? 

31.  Toto,  awi  keton  maluput 
karii  panengan  keton.  tuntang 
mampatandjong  anak  keton  ma- 
horoe apui.  maka  keton  djari  ki- 
hal awi  karii  dewa  matekiapi  ain 
keton  sampai  andau  toll.  Tinai 
angat  keton,  aku  handak  iisek 
keton,  o  utus  Israel  !J  Belom  aku! 
koan  pangkahai  Tuhan.  Jehowa. 
aku  djaton  handak  iisek  keton!  — 
{2.RadjaW,3.) 

32.  Tagal  ta.  idjii  djari  lembut 
hong   at  iii   keton    tii    djaton    haliai 


E8EGH.  20. 


420 


ESEGHIEL. 


akan  raandjadi ,  ia  ta  idja'  koan 
keton:  ita  handak  sama  kilau  kara 
olo  kapir,  tuntang  kilau  kara  utus 
olo  hong  kara  tanah  beken,  han- 
dak manjembah  kaju  tuntang  batu. 

33.  Belom  aku!  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa ,  aku  handak  ma- 
rentah  keton  hapan  penang  idja 
abas,  tuntang  lengangku  idja  in- 
djudjuku,  tuntang  kara  kasangitku 
idja  inampohakku. 

34.  Krana  aku  handak  tnamplua 
keton  bara  kara  utus  olo,  tuntang 
mamumpong  keton  bara  kara  ta- 
nah .  idja  heta  keton  djari  kasa- 
buran  .  hapan  penang  idja  abas , 
tuntang  lengangku  idja  incljudju- 
ku,  tuntang  kasangit  idja  inampo- 
hakku. 

35.  Aku  handak  mimbit  keton 
akan  padang  tunis  benjem,  aka 
ara  utus  olo  horan,  hetii  aku  han- 
dak marinting  mawi  keton  hata- 
harep  bau. 

36.  Kilau  aku  djari  marinting 
mawi  tato  keton  hong  padang  Mi- 
sir,  kakai  aku  handak  marinting 
mawi  keton  kea ,  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa.   —  (4.M>s.l4,22.) 

37.  Aku  handak  manjoho  keton 
mahalau  mamenda  sokah.  tuntang 
aku  handak  mingkes  keton  tama 
pasong  djandji. 

38.  Tinai  aku  handak  mamapas 
manganan  bara  keton  kara  olo 
idja  parisang  palangkah  aughkn : 
bara  tanah  aka  tamuaie  aku  han- 
dak mamplua  olo  tii,  balalu  ia 
djaton  akan  buli  tanah  Israel  ti- 
nai, ta  keton  akan  katawan  ,  aku 
toll  Jehowa. 

39.  Maka  keton.  o  ungkup  Is- 
rael! kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  brangai  litis,  genep 
bitin  keton  manempo  dewae  ma- 
tekiapi ,    pains   dapit ,    basa   keton 


puna  djaton  maku  manarima  augli- 
ku  :  tapi  terai,  ala  mamapa  arangku 
idja  brasih  hindai  hapan  kara  talo 
panenga  tuntang  dewan  keton  mn- 
tekiapi. 

40.  Krana  hong  bukitku  idja  bra- 
sih, hong  bukit  Israel  idja  gan- 
tong,  koan  pangkahai  Tuhan  Je- 
howa, beta  maka  hapus  ungkup 
Israel  akan  sombajang  intu  aku 
hong  tanalie ,  awen  samandiai ; 
heta  aku  handak  mangilak  ia,  heta 
aku  handak  maradjin  parapah  tan- 
djungan  ain  keton ,  tuntang  kara 
parut  talo  ain  keton,  tinai  kara 
ramon  keton  idja  imbaris  imprasih. 

41.  Keton  karah  ingilakku  tun- 
tang talo  mangat  ewaue ,  amon 
aku  mamplua  keton  bara  karii 
utus  olo,  balalu  mamumpong  ke- 
ton bara  kara  tanah,  idja  akan  hetii 
keton  djari  kasaburan,  tuntang 
aku  karah  imprasih  awi  keton  intu 
baun  karii  olo  kapir. 

42.  Tii  keton  karah  katawan, 
aku  toh  Jehowa ,  amon  aku  djari 
magah  keton  akan  tanah  Israel, 
akan  tanah  tii,  idja  tagal  ta  aku 
djari  manggatang  lengangku,  sum- 
pah  handak  manenga  tii  akan  tato 
keton. 

43.  Hetii  keton  karah  mingat 
kara  djalan  keton .  tuntang  karii 
gawin  keton.  idja  awi  ta  keton 
djari  mangihal  are])  keton,  tun- 
tang keton  karah  mandjilek  arep 
keton  tagal  karii  kapapa  tii ,  idjii 
djari  iawi  keton. 

44.  Tii  keton  karah  katawan,  aku 
toh  Jehowa,  amon  gawingku  ka- 
lotii  dcngan  keton  tagal  arangku. 
djaton  djaka  tumon  kapapan  prang- 
an  keton.  tuntang  gawin  keton, 
idja  napakarok  arep  keton,  job 
ungkup  Israel!  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa. 


esegh.  20. 


ESEGHIEL. 


421 


45.  Tinai    augh   Jehowa   sampai 

aku,  koae: 

46.  O  ikau.  olo  kalunen!  ales 
banco  manintu  djalan  hila  salatan  , 
palus  ambo  aughra  manaharep   sa- 

latan ;  tudjum  mawi  kajuan  ta"  hong 
padang  hila  salatan; 

47.  Sanan  akan  kajuan  idja  hila 
salatan  ta:  billing  augh  Jehowa! 
Kakai  augh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa: toto,  aku  handak  mantokan 
apui  hong  ikau  idja  akan  manje- 
ha  hong  ikau  kara  kaju  belom 
tuntang  kaju  matiii;  njalae  idja 
gandagandang  djaton  akan  imbe- 
lep,  tapi  awi  djeta  kea  kara  talo 
karah  injeha  bara  salatan  sampai 
utara. 

48.  Ta  kavii  isi  akan  mita.  aku 
Jehowa  djari  mantokan  ta;  tun- 
tang djeta  djaton  akan  imbelep. 

49.  Makakoangku:  Kajah,  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa!  awen  ta 
hamauh  manawah  aku,  koae:  olo 
ta  pamandi  pananding  bewai. 


BAGI  21. 

PaJaug  Jehowa  insuman. 

1.  Maka  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

2.  O  olo  kalunen!  ules  baum 
manintu  Jerusalem  ,  ambo  aughm 
mantam  aka  brasih,  tucljum  mawi 
tanah  Israel, 

3.  Sambil  hamauh  dengan  tanah 
Israel :  kakai  augh  Jehowa :  aku 
handak  mantakan  ikau!  aku  han- 
dak manjilak  padangku  bara  kmn- 
pange,  tuntang  handak  mampalo- 
mos  hong  ikau  olo  tetek  liaiak 
olo  darhaka. 

4.  Djadi,  basa  aku  handak  mam- 
palomos  honff  ikau  olo  tetek  tun- 


tang olo  darhaka,  tagal  tii  raaka 
padangku  akan  blua  bara  kum- 
pange  mawi  karii  isi  samandiai . 
bara  salatan  sampai   utara. 

5.  Ta  karii  isi  akan  katawan. 
aku  Jehowa  djari  manjilak  pa- 
dangku bara  kumpange,  djeta  dja- 
ton inamiian  tinai 

6.  Maka  ikau,  o  olo  kalunen! 
patnt  manguntuh:  kuntuh  intu 
baun  awen  sampai  paim  paleko, 
tuntang  paham  kapahae. 

7.  Maka  amon  olo  tii  karah 
misek  ikau:  buhen  ikau  man^- 
untuh  ?  —  ta  ikau  tombah :  tagal 
augh  brita  ta  idja  dumah,  idjii 
awi  tii  kara  atai  karah  bageto , 
tuntang  kara  lenga  karah  mandu- 
lai,  kara  kamenteng  karah  roakot, 
tuntang  karii  utut  karah  halujau 
kilau  danum.  Toto,  djeta  dumah, 
tuntang  karah  tulus  kea ,  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

8.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

9.  O  olo  kalunen !  tudjum,  koam: 
kakai  augh  Jehowa :  sanan :  pa- 
dang, toto  padang  ta  djari  iasa  tun- 
tang impanjihi. 

10.  Djeta  djari  iasa  akan  hapan 
mampatai  paham:  djetii  djari  inga- 
rinda  uka  ngilangilat.  Kilen.  tan 
ita  handjak  hindai?  Krana  sokah 
Anakku  mamparusak  kara  kaju. 

11.  Ta  djari  manjoho  mangarinda 
djeta,  mangat  olo  akan  mimbing 
tii:  padang  tii  djari  iasa  tuntang 
impanjihi,  mangat  djeta  inenga 
intu  lengiin  olo  pamuno. 

12.  Kariak  tuntang  taugis.  o 
ikau  olo  kalunen!  krana  djeta 
akan  mantakan  djalahan  olo  ajung- 
ku,  mantakan  karii  mantir  Israel: 
panariiwen  tagal  padang  la  ma- 
Qjangkulep  hapus  djalahan  olo 
ajungku;  tagal  tii  panlu  arepml 


ESEGH.  20.  21. 


422 


ESEGHIEL. 


13.  Krana  la  djari  mangkema 
awen  ta,  tapi  djaton  gunae.  Ki- 
len,  sokahe  idja  ingabelae  ta  djaton 
akan  sarapai?  koan  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa. 

14.  Tagal  ta,  o  ikau  nlo  kalu- 
nen! tudjum,  tapok  lokapm ;  krana 
padang  ta  karah  sampai  hantelo 
hambulang  tingkate,  ia  ta  padang 
pampatai,  padang  parnsak  paham, 
idja  karah  buah  awen  sampai  hong 
karonge  idja  hila  huange  haliai. 

15.  Aku  djari  raanjampai  totok 
padang  mawi  kara  bauntonggang 
ai ,  sam])ai  kara  atai  lenjoh  man- 
djadi  kalongkang  paham.  Kajah, 
djeta  djari  simpan  kilakilat.  tun- 
tang  djari  injilak  akan  manedjep. 

16.  Crulong  arepm,  nles,  tedjep 
hila  gantau!  nles  tinai.  pangkih 
hila  sambil!  brangai  idja  tintun 
baum! 

17.  Maka  aku  kea  handak  ma- 
napok  lokapku .  tuntang  malnput 
lason  kasangitku.  Aku,  Jehowa, 
djari  haroauh  kalota. 

18.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

19.  Maka  ikau.  n  olo  kalunen  , 
tampa  akam  dua  djalan ,  idja  ma- 
horoe  heta  padang  radja  Babel 
dumah:  bara  tanah  idjri  panumah 
duadua'  ta. 

20.  Bintik  toros.  bara  heta  dja- 
lan idja  ta,  idja  mahoroe  heta  pa- 
dang palus  sampai  Raba,  idja  ain 
olo  Amon :  tinai  idja,  idja  sampai 
Juda,  sampai  kota  Jerusalem. 

21.  Krana  radja  Babel  karah 
mendeng  intu  kampungan  djalan , 
intu  takolok  djalan  duadua  ta, 
tuntang  raanadjah  talo;  ia  karah 
batenong  ha  pan  anak  panah,  tun- 
tang misek  dewa,  tinai  mariksa 
atai   raeto. 

22.  Maka    tadjahe    ta     kalabuae 


akan  hila  gantau,  akan  Jerusalem, 
mangat  manjoho  pangkalima  akan 
heta,  uka  malahap  mampatai,  uka 
mambo  aughe  basasurak,  mimbit 
parantjah  hapae  mawi  blawang , 
tuntang  manampa  kota  tasaran , 
tinai  aka  dahen. 

23.  Maka  angat  awen  tadjah  olo 
ta  haiang  bewai ,  alo  awen  djari 
hasumpah  dengae:  tapi  ia  karah 
maiialiiu  karajape,  mangat  awen 
dinon  awie. 

24.  Tagal  ta  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa :  Basa  ke- 
ton  mampingat  olo  tahiu  karajap 
keton,  awi  kalangkah  keton  djari 
bakarinah,  sampai  dosan  keton  ma- 
mala  hnang  kara  gawin  keton : 
toto,  basa  keton  djari  taraingat, 
maka  keton  karah  kalong  awi 
lengae. 

25.  Ikau,  job  radja  Israel  idja 
parajap  tuntang  darhaka ,  idja  an- 
daum  akan  dumah  metoh  kahapus 
kadarhakam , 

26.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa  :  kanan  saruban,  tipas 
makota,  djeta  djaton  akam  hindai. 
Aku  handak  manggatang  idja  ko- 
rik  ta,  tuntang  mamparandah  idja 
hai. 

27.  Aku  handak  marusak ,  ma- 
rusak  ,  toto  marusak  makota  ta , 
balalu  djeta  akan  haiang,  sampai 
ia  ta  dumah,  idja  puna  patut  tem- 
poe,  ta  akae  aku  handak  manenga 
ta. 

28.  Maka  ikau ,  o  olo  kalunen ! 
tudjum.  koam :  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa  ,  tahiu  pa- 
nakan  Amon  tuntang  tawahe;  ka- 
kai koam :  padang ,  toto  padang 
djari  tarasilak ,  djeta  djari  inga- 
rinda  kilakilat  akan  mampatai . 
mangat  mampalomos. 

29.  Tinai  akam  olo  manabit  ka- 


ESF.GH.  21. 


ESEGHIEL. 


423 


liaiimg-,  fcuntang  masanan  tandjam, 
mangat  ikau  kea  badjeleng  injama 
dengan  ujat  olo  darhaka  idjii  djari 
impatai,  idja'  andaue  djari  dumah 
metoh  kahapus  hadarhakae. 

30.  Adjok  padangm  buli  kum- 
pange.  Hong  iikam  inakan,  hong 
tanali  idjii  puna  ingkalewum  aku 
handak  mahukum  ikau. 

31.  Aku  handak  maiiampohak 
kasangitku  mawi  ikau ,  tuntana: 
handak  manampur  ikau  liapan  ka- 
laitku  hasep,  tinai  handak  manja- 
ragh  ikau  hong  lengan  olo  idja 
panjeba  parusak. 

32.  Ikau  akau  kinan  apui ,  tun- 
tang  dahain  kariih  batusuh  bentok 
tanah ;  tinai  olo  djaton  akan  rai- 
ngat  ikau  hindai,  krana  aku,  Je- 
howa,  djari  hamauh  kalota. 


BAGI  22. 

Dosan  olo  Jerusalem  tuntang  hukume. 


1.  J-inai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae : 

2.  O  ikau  olo  kalunen,  djaton 
ikau  handak  mampudji  mangotak 
k'wu.  idja  pambusau  daha  ta?  su- 
raan  akae  kara  kakihal  ai! 

3.  Koara:  kakai  augh  parigka- 
liai  Tuhan .  Jehowa :  joh  lewu , 
idja  panusuh  daha  hong  arepm , 
mangat  katikarn  badjeleng  sampai, 
tuntang  idja  manampa  hampatong 
matekiapi  akam .  hapam  mangilial 
arepm. 

4.  Awi  karii  daha  idjii  djari 
inusuhm  ikau  djari  tiwas,  awi  kara 
Iiampatong  matekiapi  idjii  inampam 
ikau  djari  kihal.  awi  tii  ikau  ma- 
mandak  katikarn.  balalu  mandje- 
leng  karii  njelom.  Tagal  tii  aku 
djari  mandjuhik  ikau  akan  olo  ka- 


pir,  mangat  impahawen,  tuntang 
akan    karii   tanah   indu   ihababakae. 

5.  Idjii  tokej)  tuntang  idjii  ke- 
djau  bara  ikau  kariih  halalea  ikau. 
ikau  idja  kihal  arara  tuntang  pa- 
ham  kamapahm. 

H  Itiim.  karii  mantir  Israel 
melai  hong  ikau  liapan  kagagahe, 
akan   manusuh  daha. 

7.  Tndu  bapa  djari  iuawah  be> 
wai  hong  ikau,  kara  tamua'i  ing- 
gagah  tuntang  irarat  hong  ikau  , 
nola  tuntang  halo  ihenjek  intu 
ikau. 

8.  Talo  ajungku  idja  brasih  tii 
djari  inawahm ,  tuntang  kara  sa- 
batku  djari  ingihalm. 

9.  Olo  pangotok  melai  hong 
ikau,  mangat  manusuh  daha;  olo 
ta  kuman  hong  kara  aka  gantong, 
tuntang  malalus  kara  kapapa  hong 
ikau. 

10.  Olo  mampalowai  kahawen 
bapae  hong  ikau,  tuntang  hadja- 
djuan  olo  bawi  kahum  pamalie. 

11.  Tinai  genep  biti  kihal  gawie 
dengan  sawan  karampie.  tinai  ia 
tulah  deugan  manantue  sawan 
anake,  tinai  belahe  djari  maman- 
dona-  betaue,  anak  bapae  kea.  — 
(3.J7o*.18,15.) 

12.  Tii  djari  tarima  sudok  .  ma- 
ngat manusuh  daha :  ikau  djari 
paham  malipct  talo  ihatangam . 
tuntang  ikau  djari  malalus  kako- 
hom  dengan  kolam  hapan  kaga- 
gahm:  tapi  aku  djari  ingalapeam. 
koan  pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

13.  Toh  itiim.  aku  manapok  lo- 
kapku  hengan  tagal  kakohom  idja 
ilalusm ,  tuntang  tagal  karii  daha 
idjii  hong  ikau. 

14.  Kilen ,  atiiiin  tail  magoil 
fcanggar?  fcau  lengam  magou  abas, 
metoh  karii  andau,  araon  aku  ban 
dak    mawi    ikau0      Aku     Jehowa 


ESEGH.  21.22. 


424 


ESEGHTEL. 


djari  hamauh  kalota,  tuntang  han- 
dak  malaluse  kea. 

15.  Aku  handak  manarabiiirup 
ikau  marak  olo  kapir,  tuntang  ma- 
naburan  ikau  hong  kara  tanah, 
palus  handak  mampalepah  kara  ka- 
kihalm  bara  ikau; 

16.  Kakai  ikau  kara'h  inggara 
olo  kapir  kadjileke.  ta  ikau  akan 
kasene.  aku  toh  Jehowa. 

17.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae : 

18.  0  olo  kalunen !  awen  bans 
Israel  ta  djari  kilau  tain  salaka 
intu  aku:  uras  ia  kilau  tambaga, 
tiraah.  sanaman.  tanggalong  hong 
priok :  kilau  tain  salaka  bewai  ia. 

19.  Tagal  ta,  kakai  augh  patig- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  basa  keton 
djari  uras  kilau  tain  talo,  tagal 
ta,  toto ,  aku  handak  mangampe- 
leng  keton  hong  bentok  Jerusa- 
lem. 

20.  Kilau  salaka,  tambaga,  sana- 
man ,  tanggalong  atawa  timah  ing- 
ampeleng  bong  prioke.  tuntang 
raamuput  apui  beta ,  mangat  ma- 
nanake:  kakai  kea  aku  handak 
mangampeleng  keton  huang  kasa- 
ngitku.  mingkes  keton  beta  huang 
kalaitku.  tuntang  mananak  keton. 

21.  Toto,  aku  handak  mangam- 
peleng keton,  tuntang  mamuput 
keton  intu  apui  kasangitku.  ma- 
ngat keton  lenjoh  bentok  heta. 

22.  Kilau  salaka  inanak  hong 
prioke.  kakai  keton  akan  impaie- 
njoh  bentok  heta,  ta"  keton  akan 
katawan  .  aku.  Jehowa,  djari  ma- 
nampohak  kasangitku  mawi  ke- 
ton. 

23.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

24.  O  ikau  olo  kalunen!  suman 
akan  awen :  ikau  tanah,  idja  puna 
djaton    tau   imprasih,    idja   djaton 


djari   buab    udjan  hong  andau  ka- 
lait. 

25.  Kara  nabi  idja  hong  beta 
djari  pakat  kilau  singa,  idja  ma- 
njakungkong  manangkarap  talo : 
awen  kuman  hamharuan  olo,  ia 
marampas  panatau ,  tuntang  kara 
talo  barega ,  tinai  ia  paham  mam- 
balo  olo  heta. 

26.  Kara  imam  ajue  gagah  ma- 
rajap  Toratku.  tuntang  ia  mangi- 
hal  kara  talo  ajungku  idja  hra- 
sih;  talo  idja  brasih  tuntang  talo 
idja  kibal  ia  djaton  mangabekae. 
tuntang  ia  djaton  masuman  idja 
kwe  idja  brasih.  tinai  idja  kwe 
idja  kihal;  tinai  ia  mules  matae 
bara  sabatku:  toto,  aku  inawah 
marak  awen  ta. 

27.  Kara  mantire  huang  ia  kilau 
harimaung,  idja  manangkarap  talo. 
mangat  manusuh  daha,  tuntang 
marusak  hambaruan,  tagal  kako- 
hoe. 

28.  Kara  nabie  manjapu  akae  ha- 
pan  ketok  mamaang ,  ia  mitii  talo 
haiang  akae ,  tuntang  masuman 
tandjaro.  koae :  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan:  —  tapi  Jehowa 
djaton  toto   hamauh.  —  (13,6.) 

29.  Kara  olo  hong  tanah  uras 
mararat  bewabewiii,  tuntang  ma- 
rampas bewai ,  ia  mahenjek  olo 
tjalaka  tuntang  olo  paha,  tinai 
gagah  mawi  tamuai,  djaton  deng- 
an  pa  tut. 

30.  Maka  aku  djari  manggau 
marak  awen .  djaka  aton  olo  idja 
biti,  idjii  tau  mangota  ia,  idja  tau 
mendeng  intu  katembaie  akan  ta- 
nah ta,  manambang  baungku,  uka 
lila  aku  marusak  ta :  tapi  aku 
djaton   sondaue. 

31 .  Tagal  ta'  aku  djari  manampo- 
hak  kalaitku  mawi  awen,  tuntang 
hapan  lason  kasangitku   aku  djari 


E.sKGH.  22. 


ESEGHIEL. 


425 


mampalomos  iii ;  gawie  djari  ima- 
lahku  intu  takoloke ,  koan  pang* 
kahai  Tuhan ,  Jehowa. 


BAG  I  23. 

Karadjaan  Juda  tuntang  Israel  inanding 
dengau  dua  sapangan. 


1.  J-inai   augh   Jehowa   sampai 

aku,  koae: 

2.  0  ikau,  olo  kalunen !  aton 
olo  bawi  dua  biti,  hindja  indue. 

3.  ^wen  ta  malontai  hong  Mi- 
sir  pesae  tabela ;  heta  tusue  iopet, 
tuntang  intu  ia  mandjungat  kabu- 
djange  totok  tusue  injumput. 

4.  Tdja  bakas  ta  Ohola  (tingkap 
ai)  arae,  tinai  aran  andie  Oholiba. 
{Tingkapku  hong  id.)  Maka  iiwen 
dua  tii  mandjadi  akangku,  tuntang 
manak  hatua  bawi.  Maka  djetoh 
riraan  arae:  Samaria  djetii  Ohola, 
tinai  Jerusalem  Oholiba. 

5.  Maka  Ohola  ta  malontai  ka- 
hum  ia  rantep  aku ,  tuntang  ia 
hasep  kipae  dengan  kara  bandonge. 
ia  ta  dengan  olo  Asur  idja  da- 
rah  ia: 

6.  Idja  hapakaian  biro,  idja  uras 
mantir  tuntang  tuan,  uras  budjang 
idja  bakena,    idja  hapan  hadjaran. 

7.  Kakai  ia  mangandji  arepe 
dengan  kara  pangenan  olo  Asur. 
tuntang  ia  mangihal  arepe  dengan 
kara  dewa  matekiapi  ain  olo  liiidja 
ipae. 

8.  Tinni  ia  djaton  terai  kea  deng- 
an kara  kandjie  idja  bara  tanah 
Misir,  krana  awen  djari  mantiroh 
ia  metoh  katabelae.  tuntang  djari 
manjumput  totok  tusue  intu  ia 
mandjungat  kabudjange,  tinai  ia 
paham  djari   hnbandong  dengae. 

9.  Tagal  ta  aku  djari  manjaragh 


iii  intu  lengan  karii  bandonge,  intu 
lengan  olo  Asur,  idja  iika  kipfte 
hasep. 

10.  ^Kwen  ta  mampalowai  kaha- 
wae,  tuntang  manamput  anake 
hatuii  bawi ,  tapi  indue  impataie 
hapan  padang.  Tii  ia  babewau  raa- 
rak  kara  olo  bawi,  limbah  olo  djari 
malalus  hukum  mawi  iii. 

11.  Maka  araon  andie  Oholiba 
mitii  talo  tii,  ta  iii  manjabak  kipae 
paham  bara  djetii ,  tuntang  karii 
kandjie  paham  bara  kandjin  ka- 
kae. 

12.  Iii  hasep  kipae  dengan  olo 
Asur,  dengan  kara  mantir  tun- 
tang tuan  ta,  idja  hadarah  dengae, 
idja  hapakaian  talo  bungas  toto  , 
idjii  hapan  hadjaran ,  idja  uras  bu- 
djang bakena. 

13.  Ta  aku  mitii  iii  toto  ingi- 
hal ,  gawin  awen  duii  tii  sama 
bewiii. 

14.  Maka  djetii  paham  haream 
manjabak  kandjie.  Krana  amon  iii 
mita  olon  imintik  hong  dinding 
hapan  taluga  ampiampin  olo  Kas- 
dim  , 

15.  Idja  hababat  kahange ,  tun- 
tang saruban  idja  sambarana  bin- 
tike  hong  takoloke,  tuntang  am- 
pin awen  ta  uras  olo  kwasa.  tu- 
mon  puna  ampin  olo  Babel .  id  iii 
hong  Kasdim .  tanah  akae  inakan : 

16.  Ta  ia  hasep  kipae  dengan 
iiwen  ,  sana  iii  mitii  awen  tii ,  pa- 
lus  iii  manjoho  sarohan  hagoet 
akan  tanah  Kasdim. 

17.  Maka  olo  Babel  tamii  hindja 
ia  hong  iikae  batiroh ,  tuntang 
mangihal  iii  awi  kandjie.  tinai  iii 
mangihal  arepe  dengan  olo  tii : 
limbah  tii  huange  belii  dengan 
olo  tii. 

18.  Kalotii  iii  mukiii  kandjie , 
tuntang  mampalowai    kahawiic,    ta' 


BSEQfl.  2 'I.  26. 


42fi 


ESEGHTEL. 


raaka  huangku  bela  dengae ,  ki- 
lau  huangku  djari  ngabela  kakae 
kea. 

19.  Maka  ia  paham  haream  ma- 
njabak  kandjie:  ia  manahiu  metoh 
katabelae,  metoh  ia  djari  mangan- 
dji  arepe  hong  tanah  Misir. 

20.  Tuntang  ia  hasep  kipae  pa- 
ham  bara  kara  gundik  olo  ta,  idja 
puna  blasut  huange  kilau  kalidai, 
luntang  hasep  kipae  kilau  hadja- 
ran. 

21.  Kakai  ikau  malampangan 
kandjim  pesam  tabela ,  metoh  olo 
Misir  musik  totok  tusum  basa  me- 
toh  kabudjangm. 

22.  Tagal  ta,  o  Oholiba !  kakai 
augh  pangkahai  Tuhan  ,  Jehowa : 
itam,  aku  handak  mampalembut 
kara  bandongm ,  idja  djari  aka 
kabelan  huangm,  mawi  ikau,  tun- 
tang handak  magah  ia  bara  heta- 
heta  mawi  ikau : 

23.  Ta  ta  kara  olo  Babel,  tun- 
tang olo  Kasdira ,  Pekod  awen 
telo  Sua  dengan  Koa ,  tinai  ka- 
ra olo  Asur  haiak  dengae,  uras 
budjang  bakena  ,  uras  mantir  tun- 
tang tuan,  kapala  tuntang  olo  hai, 
idja  hapan  hadjaran. 

24.  YEwen  ta  karah  dumah  ma- 
ranggar  ikau  ,  tuntang  tatap  gang- 
gaman  parang ,  kareta ,  tuntang 
kutoh  kawan  olo ,  idja  hapan  ta- 
ming, talawang,  salutup;  olo  ta 
karah  mangapong  ikau  hakaliling. 
T^wen  handak  injohoku  masara 
mamutus,  mangat  mamutus  mawi 
ikau  tumon  kahandak  ai. 

25.  Aku  handak  malalus  kabe- 
hungku  mawi  ikau,  sampai  olo 
ta  hasep  kasangite  mantakan  ikau; 
ia  kariih  manasap  urongm  tuntang 
pindingm ,  tinai  idja  batisa  hong 
ikau  djeta  karah  lepah  halelek  awi 
padang;    awen     karah    manamput 


anaktn  hatua  bawi ,  tuntang  tisam 
ta  karah   inusule  lepah  lingis. 

26.  Tinai  ia  karah  mengkak  kara 
pakaiam ,  tuntang  marampas  kara 
ramon  kabungasm. 

27.  Tumon  ta  aku  handak  raa- 
nganan  kara  kihalm  bara  ikau, 
tuntang  kara  kandjim ,  idja  im- 
bitm  bara  tanah  Misir ;  ta  ikau 
djaton  akan  manggatang  matam 
manintu  ta  tinai ,  tuntang  djaton 
karah  mingat   Misir  hindai. 

28.  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa :  Toto ,  aku  han- 
dak manjaragh  ikau  akan  lengan 
olo  idja  injingim ,  tuntang  akan 
lengan  olo  idja  kabelan  huangm. 

29.  iEwen  ta  karah  mawi  ikau 
kilau  musoh ,  tuntang  marampas 
talo  handiai  idja  pangulihm  ,  tun- 
tang malihi  ikau  lowailabaia ,  ma- 
ngat kahawem  kandjim  impalowai, 
tuntang  kakihalm  tinai  kaban- 
dongm. 

30.  Kara  talo  ta  olo  karah  ma- 
wie  intu  ikau ,  basa  ikau  djari 
bakandji  ompat  olo  kapir ,  tuntang 
djari  mangihal  arepm  dengan  dewa 
matekiapi  ai. 

31.  Kara  gawin  kakam  djari  inu- 
mom ,  tagal  ta  aku  handak  ma- 
nenga  sangkir  ai  intu  lengam  kea. 

32.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  Ikau  akan  mihop 
sangkir  kakam ,  idja  hai  tuntang 
mahulong,  ikau  karah  indu  ina- 
bean  tuntang  ihababaka,  sangkir 
ta  ara  huange. 

33.  Ikau  karah  sabak  kabusaum 
tuntang  tjalakam:  sangkir  kakam 
Samaria  ta  puna  sangkir  kakarak 
tuntang  karusak. 

34.  Djeta  patut  ihopm  ingaring- 
irm ,  palus  injipam  manguase ,  tun- 
tang manggarut  mangempang  tu- 
sum; krana  aku  djari  hamauh  ka- 


esegh.  23. 


ESEGHIEL. 


427 


lota,  koan  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa. 

35.  Tagal  ta' .  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  Basa  ikau 
djari  ngalapean  aku .  tuntang  ma- 
nganan  manalikut  aku ,  tagal  tii , 
has  ikau  toll  kea  akan  manang- 
gong  kihalm  tuntang  kakandjim  ! 

30.  Tinai  Jehowa  hamauh  de- 
ngangku:  ()  ikau  olo  kalunen ! 
atnn  ikau  handak  mambudjur  Oho- 
la  a  wen  dua'  Oholiba?  Has,  su- 
raan   kara  kakihale  akae! 

37.  Krana  awen  djari  habandong, 
tinai  daha  djari  sondau  intu  le- 
ngae: ia  djari  habandong  dengan 
dewae  matekiapi ,  tinai  kara  anake  , 
idja'  djari  inakae  akangku ,  djari 
impatandjonge  hong  apui  akae, 
indu  kinae. 

38.  Tinai  ia  djari  mamapa  aku 
kalotoh :  ia  djari  mangihal  akaku 
hrasih  andau  ta  kea,  tuntang  ma- 
mapa kara  sabatku. 

39.  Krana  limbah  awen  djari 
mampatai  anake  akan  dewae  ma- 
tekiapi ,  palus  andau  ta  kea  ia 
tamti  akaku  hrasih,  mangihal  dje- 
ta.  Toto ,  kakai  gawin  awen  ta" 
hong  bentnk  humangku. 

40.  Tinai  awen  djari  manjoho 
sarohan  tanggoh  olo,  idja  akan 
dumah  bara  kedjau.  Maka  ita! 
sana  awen  ta  dumah ,  ta  maka 
ikau  mampandoi  arepm ,  tinai  mam- 
bungas  arepm  ha  pan  ramon  ka- 
bungasm. 

41.  Limbah  ta  ikau  mondok  hong 
sasuro  idja  bahalap ,  tuntang  me- 
dja  idja  djari  tatap  suange  intu 
baue,  heta  ikau  djari  mingkes 
garo  tuntang  minjak   ajungku. 

42.  Tuntang  sana  lalenton  olo 
djeta  djari  terai ,  maka  ia  mampa- 
kadja  olo  hatuii  brangai  ampie  ti- 
nai .  tinai  olo  pambusau  iagah  bara 


j)adang  tunis  ta:  ia'  mangkepan 
lasong  intu  lengae ,  tuntang  la- 
wong  kabungas  intu  takoloke. 

43.  Maka  angat  adongku :  tau 
olo  bawi  bakas  ta  magon  haban- 
dong? Tapi  toh  olo  karah  haban- 
dong dengae  katahie  aton. 

44.  Krana  olo  hindjii  dengae, 
kilau  olo  hindja  olo  bawi  idja  pu- 
na lontiii :  kakai  olo  hindja  dengan 
Ohola  awen  dua  Oholiba,  olo  ba- 
wi bakandji  ta. 

45.  Tagal  ta ,  olo  hatua  idja  bu- 
djur  kariih  mahukum  ia,  tumon 
kapatut  olo  pahabandong  tuntang 
olo  panusuh  daha  ;  krana  awen  dua 
tii  puna  pahabandong,  tuntang 
daha  djari  sondau  hong  lengae. 

46.  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  Aku  handak  mim- 
bit  tawon  olo  mawi  ia,  tuntang 
handak  manjaragh  ia  ,  uka  injaba- 
nen   irampas. 

47.  Tawon  olo  aili  ta  karah  ma- 
manting  ia  hapan  batu ,  tuntang 
manedjep  ia  hapan  padange:  awen 
akan  mampatai  anake  hatuii  bawi. 
palus   manusul  kara  humae. 

48.  Kakai  aku  handak  manga- 
nan  kihal  bara  tanah  ta ,  mangat 
karii  olo  bawi  beken  iadjar ,  uka 
ala  manumon  kara  kakihal  keton. 

49.  Kalota  olo  kaiah  mamuat 
kakandjin  keton  intu  keton ,  tun- 
tang keton  akan  mananggong  karii 
dosa  awi  dewa  matekiapi  ain  ke- 
ton ;  tii  keton  akan  katawau  ,  aku 
toh  pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 


BAG1  24. 


Karusak  Jerusalem  insunmn  .  inapeugan 
hapan  lanilai  idja  mamudjar,  tinai  awi 
sawau  Eseshiel  salenga  niatai. 

1.   linai    augh    Jehowa  sampai 


E8EGH.    2:>.  24. 


423 


ESEGHIEL. 


aku    hong    njelo   djalatien ,  bulan 
sapulu,  andau  sapulu,   koae: 

2.  ()  ikau  olo  kalunen!  surat 
aran  andau  toh ,  andau  toh  kea: 
krana  ladja  Babel  djari  mangapong 
Jerusalem  andau  toll  kea. 

3.  Tapengan  akan  ungkup  olo 
parisang  ta,  sambil  hamauh  de- 
ngan  olo  ta:  kakai  augh  pangka- 
hai  Tuhan  ,  Jehowa :  garan  landai, 
garan  djeta  tuntang  suang  danum 
huange. 

4.  Laboh  kara  tangkal  isin  me- 
to  heta  samasama ,  uras  tangkal 
awang  bahalap.  sapak  paie  tuntang 
sapak  lengae,  tinai  kara  tolang 
idja  kampilie ,  sampai  kontekontep. 

5.  Duan  bara  kawan  tabiri  idja 
kampilie  haliai,  tuntang  pandok 
apui  pendae,  idja  hapan  mampa- 
kasak  tolang,  awi  djeta  manara- 
nara  toto,  sampai  kara  tolange 
idja  huange  masak  kea. 

6.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  Pajah  lewu 
ta  idja  pambusau  daha ,  idja  sama 
kilau  landai,  idja  burae  tega  hu- 
ange ,  tuntang  djaton  maku  blua. 
Kanan  kara  tangkal  idja  huange, 
midjamidja  lepalepah  samandiai, 
dia  usah  mintihe. 

7.  Krana  daha  idja  inusuhe  aton 
hong  ia ;  ia  djari  manusuh  ta  hong 
iika  batu  idja  urase,  djaton  ia  djari 
manusuh  ta  hong  petak,  mangat 
tau  mangaliae  hapan  sahep. 

8.  Maka  aku  djari  manjoho  ia 
manusuh  daha  ta  hong  batu  idja 
urase.  uka  djaton  tau  ingalian , 
mangat  kasangitku  mawi  ia ,  ma- 
malah   tagal  daha  ta. 

9.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan  ,  Jehowa :  Pajah  le- 
wu ta  idja  pambusau  daha  !  Aku 
handak  mampahai  totototo  pangkat 
apui  idja  paham. 


10.  ^Eton  kutoh  kaiu .  tokau 
apui ,  sampai  isi  ta  bakahu ,  tun- 
tang ina  kara  talo  bahai-i ,  tinai 
kahu  kara  tolang  ta  kea. 

11.  Limbah  ta  andak  landai  ta 
boaboang  hundjun  barah  apui  . 
mangat  ia  blasut ,  tuntang  tagare 
lepah  bakahu ,  ajaajau  kotore  idja 
huange  handak  lenjoh,  tuntang 
tagare  lepah  lomos. 

12.  Tapi  ia  paham  mampaujuh 
aku  bewai,  kutoh  tagare  ta  hin- 
dai  bewai  blua ,  kotore  ta  mahin 
tega  hong  apui. 

13.  Kotorm  ta  djari  tega  haliai, 
sampai  alo  aku  handak  mamprasih 
ikau,  ikau  djaton  maku  brasih ;  tagal 
ta  ikau  palus  dia  karah  imprasih 
inganan  kihalm,  sampai  aku  djari 
malalus  mampalepah  kasangitku 
dengam. 

14.  x\ku,  Jehowa,  djari  hamauh, 
aku  kea  handak  malalus  ta ,  aku 
djaton  handak  undur  bara  aughku; 
aku  djaton  handak  manjanjang, 
djaton  mangarajau;  tumon  kara 
djalam  tuntang  gawim  olo  karah 
mahukum  ikau,  koan  pangkahai 
Tuhan .  Jehowa. 

15.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

lb*.  O  ikau  olo  kalunen!  itara, 
aku  handak  manganan  idja  aka 
kakilak  matam ,  hapan  peres ;  tinai 
ala  ikau  manatum,  ala  manangis, 
ala  lembut  djohon  matam. 

1 7.  Brangai  ikau  munguh  sasuni, 
tapi  ala  manatum  olo  matai  ta ; 
malainkan  kepan  sarubam  intu  ta- 
kolokm ,  tuntang  sarumpahm  intu 
paim:  ala  njandurong  baum,  tun- 
tang ala  kuman  panginan  olo  ma- 
natum. 

18.  Augh  ta  djari  insumangku 
akan  olo  ara  haiak  djadjewu  ;  dja- 
di.  halemai  sawangku  matai.    Ma- 


ESEGH.  24. 


ESEGHIEL. 


429 


ka  hancljewu  tinai   aku  mawie  tu- 
mon aku  djari  injoho. 

19.  Ta  koan  olo  ara  dengangku : 
Djaton  ikau  handak  masuman  akan 
ikiii ,  narai  riman  talo  gawiin  ta 
akan  ikiii? 

20.  Ta  koangku  dengan  olo  ta: 
Augh  Jehowa  djari  sampai  aku , 
koae : 

21.  Suman  akan  ungkup  Israel: 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan , 
Jehowa:  itii!  aku  handak  mamapa 
iikaku  brasih ,  idja  horumat  kwa- 
san  keton  ta,  idja  kakilak  matan 
keton  tuntang  aka  huang  keton, 
tinai  kara  anak  keton  hatua  bawi, 
idja  djari  ilihi  keton ,  karah  hale- 
luk  awi  padang. 

22.  Ta  keton  akan  mawi  tumon 
gawingku  toh;  baun  keton  djaton 
tau  injandurong ,  tuntang  puna 
panginan  olo  manatum  djaton  ke- 
ton tau  kumae. 

23.  Tapi  saruban  keton  karah 
intu  takolok  keton.  tuntang  sa- 
rumpah  intu  pain  keton ;  keton 
djaton  akan  manatum  manangis,  tapi 
keton  karah  munguh  sasilim  bewai. 

24.  Kakai  maka  Eseghiel  man- 
djadi  tapengan  heran  akan  keton; 
tumon  talo  handiai  idja  iawie,  ka- 
lotii  kea  keton  dapit;  amon  talo 
ta  sampai,  ta  keton  karah  kata- 
wan, aku  toh  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa.  —  (12,11.) 

25.  Maka  ikau,  o  olo  kalunen! 
metoh  katika  ta,  amon  aku  karah 
manganan  liara  ia  idja  aka  kwa- 
sae,  kahandjake  tuntang  kabung- 
ase,  idja  aka  kakilak  matae  tun- 
tang huang  ataie ,  kara  anake  ha- 
tua  bawi  ta: 

2Q.  Tii  intu  andau  tii  kea  idja 
biti  olo  idja'  mahakan  karah  ma- 
nalih  ikau,  tuntang  masanan  tii 
intu  pindingm.  —  (33.21.) 


27.  Intu  andau  ta  maka  njamam 
karah  harakang,  tuntang  njaman 
olo  idjii  djari  mahakan  ta,  sampai 
ikau  kariih  hakotak  tuntang  djaton 
gagom  hintlai.  Krana  ikau  akan 
indu  tapengan  heran  akan  olo  ta, 
mangat  awen  katawan ,  aku  toh 
Jehowa. 


BAGI  25. 

Ilukum  insuman  akiin  olo  Amon,    olo 
Moab,  olo  Edom  tuntang  olo  Pilisti. 


1.  J_inai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

2.  (J  olo  kalunen!  ules  baum 
manintu  olo  Amon,  tuntang  tu- 
djum  mantam  awen  ta.  —  (i/er.49.) 

3.  Suman  akan  olo  Amon :  In- 
ning keton  augh  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa:  basa  keton  djari 
hamauh  mawi  akaku  brasih:  tjiih , 
djeta  djari  kihal !  tuntang  mawi 
tanah  Israel :  tjah ,  djetii  djari  ru- 
sak  !  tinai  mawi  ungkup  olo  Juda : 
tjah,  awen  djari  tamput  tawanan! 

4.  Tagal  ta,  toto,  aku  handak 
manjaragh  keton  akan  awen  bara 
hila  timer ;  mangat  ia  indu  tem- 
pon  keton,  mangat  awen  tii  ma- 
nampa  kota  hong  ikau ,  tuntang 
mamangun  akae  melai  beta;  awen 
ta  karah  kuman  kara  buam,  tun- 
tang mihop  marapalepah  djohon 
tusuii  metom. 

5.  Aku  handak  manampa  Raba 
mandjadi  kandang  onta,  tuntang 
tanah  olo  Amon  akan  krambang 
tabiii ;  tii  keton  akan  katawan , 
aku  toh  Jehowa. 

6.  Krana  kakai  augh  pangka- 
hai Tuhan,  Jehowa:  Basa  ikau 
djari  manapok  lokapm .  tuntang 
pidjapidjak  lasiih ,  tinai  ataim  djari 


t&Etrii.  24.2  5 


430 


ESEGHIEL. 


badjoho  handjak  rantang  tagal  ta- 
nah  Israel  msak : 

7.  Tagal  ta,  to  to ,  aku  handak 
rnandjudju  lengangku  mawi  ikau, 
tuntang  handak  inanenga  ikau 
indu  rampas  olo  kapir ,  balalu 
mani[)alotnos  ikau  bara  marak  kaja 
utua  olo,  tuntang  mampalomat 
ikau  bara  kara  tanah;  aku  han- 
dak marusak  ikau  lomos  lepale- 
pah,  ta  ikau  akan  katawan,  aku 
toh  Jehowa. 

8.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa:  Basa  koan  Moab 
awen  dua  Seir:  toto,  ungkup  hu- 
man Juda  katontoh  saina  kilau 
olo  kapir!  —  (Jes.lb.) 

9.  Tagal  ta,  toto,  aku  handak 
mambangah  saran  Moab,  kara  le- 
wue  idja  intu  hapus  sarae ,  bagin 
tanahe  idja  kapala  bahalap,  Betje- 
simot,  Baalmeon,  palus  sampai 
Kiriataim. 

10.  Akan  olo  hila  timor  aku 
handak  mambangah  ta,  sama  kilau 
tanah  olo  Amon  kea,  tuntang 
handak  manenga  ta  akan  bagin 
awen ,  sampai  panakan  Amon  dja- 
ton  inahiu  hindai  marak  kara  olo 
kapir. 

1 1 .  Hong  Moab  kea  aku  han- 
dak malalus  hukum,  mangat  awen 
ta  akan  katawan,  aku  toh  Je- 
howa. 

12.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa:  Basa  Edom  dengan 
kabuhit  ataie  babewai  djari  mawi 
ungkup  Juda,  tuntang  ia  paham 
djari  maniwas  arepe,  awie  djari 
mamalah  arepe  kalota  mawi  olo  ta, 

1*3.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa :  aku  han- 
dak rnandjudju  lengangku  mawi 
Edom  kea ,  tuntang  aku  handak 
mampalomos  bara  beta  olon  tun- 
tang meto ,  tinai  handajc  manampa 


ia  mandjadi  aka  tunis  benjera , 
nampara  bara  Teman ,  tuntang 
awen  karah  halelek  awi  padang 
sampai  Dedan. 

14.  Aku  handak  malalus  pama- 
lah  mawi  Edom ,  hapan  lengan 
olo  ajungku  Israel;  awen  ta  akan 
mawi  Edom  tumon  kasangitku 
tuntang  kalaitku  idja  hasep ;  tu- 
mon ta  olo  ta  akan  mangkema 
pamalahku,  koan  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa. 

15.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  Basa  gawin  olo  Pi- 
listi  ta  awi  kabuhit  ataie ,  tuntang 
kadjohon  liuange  djari  mamalah 
arepe,  tuntang  marampas  marusak 
awi  kasingie  idja  bara  usang :  — 
{JerAl.) 

16.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  aku  han- 
dak rnandjudju  lengangku  mawi 
olo  Pilisti ,  handak  mampalomos 
olo  Keret  ta ,  tuntang  handak  mam- 
patai  lepah  lingis  tisae  awang  sa- 
ran tasik. 

17.  Aku  handak  malalus  pama- 
lah  paham,  tuntang  mahukum  ia 
liasehasep;  ta  awen  akan  katawan, 
aku  toh  Jehowa ,  amon  aku  djari 
malalus  pamalahku  mawi  ia. 


BAGI  2Q. 

Hukum   akan  Tirus. 


1.  JVLaka  hong  njelo  sawalas, 
bulan  idja,  andau  idja,  ta  augh 
Jehowa  sampai  aku,  koae: 

2.  O  ikau,  olo  kalunen!  basa 
Tirus  djari  hamauh  mawi  Jerusa- 
lem :  tjiih !  ia  djari  rusak ,  idja 
ffeleng  kara  utus  olo;  toh  aku 
idja    aka  gelenge    tinai,  aku    toh 


esegh.  25.  26. 


ESEGH1EL. 


431 


karah   basuang,  basa  iii  djari    ru- 

sak!  —  (Jes.23.) 

3.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  aku  han- 
dak  mantakan  ikau,  joh  Tirus! 
tuntang  aku  handak  raagah  bata- 
wotawon  kara  olo  kapix  mawi  ikau, 
sama  kilau  aku  manjoho  tasik  ria- 
riak  manjambong. 

4.  Mwen  karah  marusak  ha  pus 
kotau  Tirus,  balalu  mangarak  kara 
tjandie ;  toto ,  rotike  ta  mahin 
handak  imapas  inganangku,  tun- 
tang  handak  manampa  ia  mandjadi 
batu  urase. 

5.  Ia  ta  karah  hong  tasik  ki- 
lau bosong  bewai,  aka  olo  mara- 
birang  djalae,  krana  aku  djari  ma- 
nukas haraauh  kalota ,  koan  pang- 
kahai  Tuhan ,  Jehowa ;  tinai  ia 
karah  indu  rarapas  olo  kapir. 

6.  Tuntang  kara  anake  bawi , 
idjii  melai  hong  batang  petak  ,  karah 
impatai  awi  padang;  mangat  a  wen 
akan  katawan,  aku  toh  Jehowa. 

7.  Krana  kakai  augh  pangka- 
hai  Tuhan  ,  Jehowa :  Toto ,  aku 
handak  mimbit  Nebukadnesar,  ra- 
dja  Babel ,  radjan  kara  radja  ta , 
bara  utara  mawi  Tirus ,  tuntang 
kara  hadjaran ,  tinai  kareta ,  tun- 
tang olo  idja  hapan  hadjaran ,  de- 
ngan   kutoh  kara  olo  parang. 

8.  Ia  karah  mampatai  kara 
anakm  bawi  idja  hong  batang  pe- 
tak hapan  padang,  tuntang  iii  ka- 
rah mamangun  aril  kota  mawi  ikau, 
tinai  iii  mamangun  kota  tasaran 
mawi  ikau,  tuntang  mimbing  ta- 
lawang  mantakan  ikau. 

9.  lit  karah  marantjah  oaampa- 
lokang  kotarn  hapan  darah  sana- 
man .  tuntang  mangarak  tjandim 
hapan  ganggamae. 

10.  Awi     kutoh     hadjarae     ikau 
patawon  awi  tantawus  tunek  talo: 


hapus  kotani  karith  harugoh  awi 
lalenton  kara  olo  idjii  hapan  ha- 
djaran ,  tuntang  karetae ,  amon 
iiwen  karah  tamii  mahoroe  baun- 
tonggangm  ,  sama  kilau  olo  pudji 
tama  lewu,  idja  batembai  kotae. 

11.  Hapan  tundjik  hadjarae  ia 
karah  mangakar  kara  djalam,  tun- 
tang kara  olo  ajum  karah  iinpataie 
hapan  padang,  tinai  kara"  hampa- 
tong ,  idja  inggaram  kwasam,  ka- 
rah impalokange  akan  petak. 

12.  Palus  olo  ta  karah  marampas 
panataum,  tuntang  manarik  karii 
dagangam ,  haiak  mangarak  lrapus 
kotam ,  tinai  mampalokang  kara 
humam  idja  bahalap;  maka  kara 
batum ,  kajum  tuntang  rotikm  ka- 
lah  inganae  akan  danum. 

13.  Kakai  aku  handak  mampa- 
terai  rarajun  njanjim,  tuntang 
augh  kara  kutjapim  djaton  akan 
mamala  hindai. 

14.  Toto,  aku  handak  manampa 
ikau  mandjadi  batu  urase  bewai, 
tuntang  ikau  indu  aka  djala  im- 
birang ,  palus  ikau  djaton  akan 
imangun  tinai ;  krana  aku ,  Jeho- 
wa, djari  manukas  ta,  koan  pang- 
kahai  Tuhan ,  Jeliowa. 

15.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa,  mawi  Tirus:  Dia 
kara  pulau  akan  halinggang  awi 
guruh  kalongkange  ,  amon  olo  idja 
paliarn  himange  karah  manarahing, 
amon  olo  paham  mampatai  hong 
bentok   ikau  ? 

16.  Ta  kara  radja,  idja  darah 
tasik ,  karah  sewu  bara  padadusae, 
tuntang  mengkak  klambin  radja , 
palus  malusut  pakaiae  idjii  basu- 
lam;  pampikahe  kilau  indu  pa- 
kaiae tinai;  ia  karah  mondok  hong 
petak,  balalu  taiiiwcn  haradjur, 
tuntang  djuiigun  tagal   ikau. 

17.  .Ewen     karah      mangarang 


ESEGH.  26. 


432 


EsEGHIEL. 


a  ugh  tatum  mawi  ikau ,  sambil 
hamauh  tahiu  ikau:  lalehan  ikau 
djari  nihau ,  ikau  idja  iukoug  olo 
bara  hapus  tasik,  ikau  joh  lewu 
basewut,  idja  kwasa  hong  tasik, 
ikau  tuntang  kara  olo  ajum,  ikau 
idja  ingikah  kara  olo  hapus  pasisir 
tasik. 

18.  Toh  kara  pulau  halinggang 
intu  andau  kalongkangm ,  toto , 
kara  pulau  idja  hong  tasik  haro- 
goh  tagal   kadjariam. 

19;  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  Aku  handak  ma- 
nampa  ikau  mandjadi  lewu  benjem, 
kilau  lewu  idja  dia  ingkalewu , 
aku  handak  mampanjambong  la- 
beliun  tasik ,  mangat  kutoh  danum 
manutup  ikau. 

20.  Aku  handak  manggian  ikau 
hindja  kara  olo  ta,  idja  djari  lawo 
akan  kali ,  buli  kara  utus  olo  idja 
horan  usang,  tuntang  handak 
mampeter  ikau  intu  aka  idja  pen- 
da  petak  haliai ,  intu  aka  benjem 
idja  sampur  baur,  idja  puna  bara 
usang  horan ,  hindja  kara  olo  idja 
lawo  hong  kali,  nakara  ikau  dja- 
ton  ingkalewu  tinai.  Ta  aku  han- 
dak halalian  kabungas  ta  hong 
tan  ah  olo  belom. 

21.  Tapi  ikau  handak  inampaku 
indu  pampikah  idja  pahara ,  tun- 
tang ikau  djaton  akan  aton  hin- 
dai :  amon  olo  manggau  ikau , 
ikau  djaton  sondau  hindai  sam- 
pai  katatahi ,  koan  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa. 


BAGI  27. 

Tatum  tagal  Tints. 


1.   J_inai   augh    Jehowa  sainpai 
aku,   koae: 


2.  Joh  ikau,  olokalunen!  ambo 
augh  tatum  mawi  Tims; 

3.  Sambil  hamauh  dengan  Ti- 
rus,  idja  akae  hong  palabohan 
intu  tasik,  tuntang  idja  badagang 
dengan  ara  utus  olo  hong  kara 
pulau :  kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa:  joh  Tirus ,  idja  ka- 
lotoh  aughm :  aku  toh  idja  kapala 
bungas. 

4.  Saran  pagangam  sampai  ben- 
tok  tasik ,  idja  mamangun  ikau 
djari  manatap   mogo  kabungasm. 

5.  iEwen  djari  manampa  kara 
dindingm  uras  kaju  goper  bara 
Senir ,  ia  djari  hagoet  baramo 
kaju  seder  bara  Libanon ,  hapae 
manampa  tihang  kapalm. 

6.  Kara  dajongm  inampae  kaju 
djati  bara  Basan,  kara  katilm  djari 
inampae  gating  idja  iogo,  idja 
bara  pulau  Kitim. 

7.  Benang  pista  bara  Misir  idja 
lamos  tuntang  basulam  aton  indu 
raj  arm  tuntang  banderam ,  tinai 
benang  biru  tuntang  ungu  bara 
pulau  Elisa  indu  langkaum. 

8.  Olo  bara  Sodom  tuntang 
Arwad  badajong  akam ,  tuntang 
olo  pintar  ajum,  idja  puna  ung- 
kupm ,  joh  Tirus ,  indu  ana- 
kodam. 

9.  Kara  bakas  Gebal  tuntang 
olo  pintar  ai  puna  hindja  ikau , 
mangat  nguan  kara  karusakm. 
Kara  kapal  idja  hong  tasik ,  tun- 
tang kara  anak  prau  aton  hindja 
ikau ,  mangat  badagang  dengam. 

10.  Kara  olo  Parsi ,  olo  Lud , 
olo  Put  omba  kawan  parang  ajum, 
talawange  tuntang  salutupe  ing- 
koake  hong  ikau ,  djeta  indu  ka- 
bungasm. 

11.  Olo  Arwad  tama  kawan  pa- 
rang ajum,  tuntang  manonggo 
hong  kotam  hakaliling,   tinai   olo 


esegh. 26. 27. 


ESEGIIIEL. 


133 


Gamid  mandjaga  tjandim;  ta- 
lawange  ingkoake  hakaliling  into 
kotam ,  djeta  indu  kaogo  ka- 
bungasm. 

12.  Olo  Tarsi's  badagang  dengam 
awi  kutoh  panataum  ,  mimbit  sa- 
laka,  sanaman,  timah,  tanggalong, 
hapae  badagang  hong  pakam. 

13.  Jawan  ,  Tubal  tuntang  Me- 
segh  indu  sadagarm  ,  rewar  tun- 
tang ramo  tambaga  indagangc 
akarn. 

14.  Olo  baris  Togarraa  mimbit 
hadjaran  tuntang  olo  mukonge . 
tinai  kalidai  akan  pakan  aim. 

15.  Olo  Dedan  puna  sadagar 
aim  kea,  kutoli  kara  pulau  idja 
iika  dagangm;  awen  mimbit  akam 
garing  tuntang  kaju    barega. 

-16.  Olo  Aram  badagang  dengam 
kea  tagal  kutoh  kara  tampam ; 
batu  smaragd  ,  ungu  ,  benang  ba- 
sulam ,  satara ,  batu  ramot  tun- 
tang kadkod  hapae  badagang  hong 
kara  pakan  aim. 

17.  Juda  tuntang  tanah  Israel 
kea  badagang  dengam ,  ia  mimbit 
akan  indu  djuale  kutoh  gendom 
bara  Minit  tuntang  Panagh,  tinai 
madu  ,  undus ,   gitan  garo. 

18.  Tinai  Damaskus  kea  mamili 
bara  ikau ,  sabab  kutoh  kara  tam- 
pam tuntang  kutoh  kara  ramom  , 
awen  mandjual  anggor  bara  Hel- 
lion ,  tuntang  bulun  tabiri  idja 
lentah. 

19.  Wedan  tuntang  Jawan  bara 
Usal  djari  mimbit  akan  pakan 
aim  kara  ramo  sanaman ,  kasia 
tuntang  ringo,  hapae  badagang 
dengam. 

20.  Tinai  olo  Dedan  badagang 
dengam,  mandjual  kara  ampin  be- 
nang bahalap  akan  karetam. 

21.  Tanah  Arab  tuntang  kara 
mantir  Kedar  djari  badagang  deng- 


am kea,  mimbit  anak  tabiri,  tabiri 
hatuiie  tuntang  kambing. 

22.  Kara'  sadagar  bara  Sena  tun- 
tang Raema  djari  badagang  deng- 
am, mimbit  kara  ramou  garo  idja" 
kapala  bahalap,  tinai  karii  batu 
barega  tuntang  bulau  akan  kara. 
pakan  aim. 

23.  Olo  Haran,  Kanne  tuntang 
Eden ,  kara  sadagar  bara  Seba , 
Asur  tuntang  Kilmad  pudji  kea 
badagang  dengam. 

24.  iEwen  ta  djari  badagang 
dengam  hapan  ramon  kabungas 
awang  kampilie ,  tuntang  kudin 
benang  biru  dengan  benang  ba- 
sulam ,  tinai  ara  patin  pakaian 
bahalap,  idja  tuntang  tandjut  tali, 
tuntang  imati  hapan  kaju  seder 
imbite  akan  kara  pakan  aim. 

25.  Kara  kapal  tasik  dumah  ku- 
tokutohe  tagal  dagangm.  Kakai 
ikau  djari  paham  tatau  tuntang 
basewut  hong  kara  tasik. 

26.  Idja  mandajong  ikau  djari 
mimbit  ikau  akan  aka  handalem  ; 
riwut  timor  karah  mamusit  ikau 
hong  bentok  tasik  , 

27.  Sampai  kara  panataum  tun- 
tang dagangm ,  kara  anakpraum 
tuntang  anakodam ,  kara  tukang 
kapalm  tuntang  olo  badagang , 
tinai  kara  olo  parang  awang  deng- 
am ,  haiahaiak  dengan  kara  olo 
baris  ajum  idja  puna  ungkupm  , 
uras  akan  rusak  bentok  tasik  intu 
katika  kapusitm. 

28.  Awi  augh  bawai  kara  ga- 
ragam  hong  karii  patatai  lewum 
lewum  karah  hagerek. 

29.  Kara  olo  idja  badajong,  kara 
anakprau  tuntang  anakoda  karah 
sewu  bara  kapale,  balalu  mendeng 

!  hong  petak; 

30.  Tuntang mamboaughe,mang- 
kariak,  manangis  paham  tagal  ikau, 


19 


ESEGII.  27. 


ESEGHIEL. 


mambong  kawo  hundjun  ta- 
koloke.  tuntang  manggahng  arepe 
hong  kawo. 

31.  Tinai  ia  karah  manjukur 
arepe  lungalungah  tagal  ikau , 
tuntang  hapakaian  bidak ,  tinai  ia 
karah  raanangis  tuntang  kapalia 
ataie  paham ,  dengan  pahaui  ta- 
tume. 

32.  Ia  karah  mambo  auglitatum 
tagal  ikau ,  sambil  hamauh :  Ka- 
jah !  awe  kilau  Tirus ,  idja  djari 
msak   hong  bentok  tasik? 

33.  Metoh  dagangm  dumah  bara 
kara  tasik .  ta  ikau  djari  mam- 
besoh  ara  utus  olo,  maluput  hu- 
ange;  awi  kutoh  kara  ramorn  tun- 
tang dagangam  ikau  djari  mana- 
tan  kara  radja  honi*  petak. 

34.  Maka  toh ,  metoh  ikau  djari 
pusit  hong  kara  tasik,  balalu  le- 
teng  hong  danum  handalern,  toh 
hapus  dagangam  tuntang  kara  olo 
ajum  djari  rusak. 

35.  Kara  olo  idja  mukong  pulau 
djnngun  tagal  ikau ,  tuntang  kara 
radjae  giring  bulue ,  awen  saba- 
nen  awie  mita  ikau. 

36.  Kara  sadagar  hong  karii  ta- 
nah  ngatjitjis  ikau  ,  basa  ikau  sa- 

djari  rusak,  tuntang  djaton 
tau  aton  hindai  sampai  katatahi. 


BAGI  28. 

Augh  hukum  akan  radja  Tirus,  tinai 
akan  Sidon ;  tapi  utus  olo  ain  Hatalla 
karali  iliwus. 


1.  -Linai  augh  Jehowa  sampai 
;tku,  koae: 

2.  O  olo  kalunen !  suman  akan 
radja  Tirus  :  kakai  augh  pangka- 
bai  Tuhan,  Jehowa:  basa  ataim 
djari    mandjoho  arepe .  sambil  ha- 


mauh :  aku  toil  hatalla,  aku 
dok  hong  padadusan  hatalla  hong 
hapus  tasik  !  —  tuntang  ikau  baja 
olon  bewai,  djaton  toto  hatalla. 
tinai  ataim  badjoho  kilau  ikau 
hatalla : 

3.  Itam,  ikau  mado  arepm  pin- 
tar  bara  Daniel ,  sampai  djaton 
talo  basilim  idja  patutup  intu 
ikau ; 

4.  Karnaam,  awi  kapintarm  tun- 
tang kaharatim  ikau  djari  mulih 
kutoh  panatau  toh ,  tinai  djari 
mamumpong  kutoh  bulau  salakn 
akan  gudangm : 

5.  Tuntang  awi  kapaham  akalm 
hong  badagang  ikau  djari  mam- 
para"  manawon  panataum,  tuntang 
ataim  mandjoho  arepe  tagal  kapa- 
ham panataum. 

6.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kabai  Tuhan ,  Jehowa :  basa  ikau 
djari  mampadjoho  ataim ,  kilau 
ikau  hatalla , 

7.  Tagal  ta,  toto,  aku  handak 
magah  olo  beken  mawi  ikau.  idja 
paham  kianat  bara  karii  olo  ka- 
pir;  olo  ta  akan  manjilak  padang 
mantakan  kabungas  kapintarm . 
tuntang  mamapa  kahaim. 

8.  la  karah  manggian  ikau 
akan  kab .  tii  ikau  karah  matai 
hong  tasik,  kilau  olo  idja  impatai. 

9.  Kema,  djaka  ikau  hong  baun 
olo  idja  mampatai  ikau  magon 
hamauh. :  aku  toh  hatalla  ?  Tun- 
tang ikau  djaton  hatalla ,  baja 
olon  bewai,  idja  kalong  lengan 
awen.  awang  mampatai  ikau. 

]  0.  Ikau  akan  matai  kilau  pain- 
patai  olo  darhaka  awi  lengan  olo: 
krana  aku  djari  hamauh  kalotii . 
koan  pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

11.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku .  koae  : 

12.  O  ikau.  olo  kalunen! 


ESEGH.  27.  28. 


iHIEL. 


augh  tatum  mawi  radja  Tirus , 
tuntang  hamauh  tahiu  iii :  kakai 
augh   pangkahai  Tuhan,  Jehowa: 

ikau   toll   kilau  sontoo  kabu 
kontep   kapintar   tuntang  pangka- 
halap  haliai. 

13.  JEkam  melai  hong  Eden , 
kabon  Ilatalla  tii ,  karii  ampin 
batu  barega  iiulu  tampatokm,  batu 
sardis ,  topas ,  hintan  .  turkois  , 
sardoniks,  jaspis,  sapir,  rubin , 
smaragd  tuntang  bulau :  metoh 
nndaum  inampa,  maka  djari  ta- 
tap  akam  kara  gandang  tuntang 
suling. 

14.  Ikau  kilau  Kerub  idja  imi- 
njak ,  idja  mangadjang,  tuntang 
aku  djari  mingk.es  ikau  kalotii 
liong  bukit  Hatalla  idja  brasih , 
mangat  ikau  manandjong  marak 
batu  kilakilat   ta. 

15.  Ikau  tinduh  hong  kara  dja- 
lam  .  bara  andaum  djari  inampa . 
sampai  kadarhaka  djari  sondau 
hong  ikau. 

16.  Awi  kapaliam  dagangm  ikau 
djari  basttang  kadarhaka,  tuntang 
djari  nianiwas  arepm;  tagal  ta 
aku  handak  mamapa  ikau,  mang- 
anan  ikau  bara  bukit  Hatalla , 
balalu  handak  mampalomos  ikau , 
o  Kerub  idja  mangadjang  ,  bara 
bentok  batu  idja  ngilangilat  ta. 

17.  Basa  ataim  mampadjoho  are- 
pe  tagal  kabungasm ;  ikau  djari 
mampahaiang  kapintarm  tagal  ka- 
haim  .  tagal  ta  aku  handak  mam- 
palokang  ikau  akan  petak,  tun- 
tang handak  mampendeng  ikau 
indu  tampajah  karii   radja. 

18.  Krana  ikau  djari  mangihal 
talo  ajum  idja'  biasih  awi  kutoh 
kadarhakam  tuntang  dagangm  idja' 
sala;  tagal  ta*  aku  handak  mam- 
palembut  apui  hong  ikau ,  idja 
akan    mampalomos    ikau,   tuntang 


I  aku   handak    manampa  ikau  man- 
kawo  hong  petak,  haiak  olo 
handiai  akan  mitii  ikau. 

llJ.  Olo  handiai  bara  karii  ulu.- 
olo ,  awang  kasene  ikau ,  karah 
djungun  tagal  ikau,  salenga  ikau 
akan  rusak,  tuntang  djaton  ikau 
tau  aton  hindai  sampai  katatahi. 

20.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae  : 

21.  O  ikau  olo  kalunen !  ulcs 
baum  manintu  Sidon  ,  tuntang 
tudjum  in  awi   iii. 

22.  Koam:    kakai  augh  pangka- 
i  hai    Tuhan ,    Jehowa  :    toto ,    aku 

handak  mantakan  ikau,  o  Sidon! 
tuntang  handak  impahai  inttt  ben- 
tok ikau;  mangat  olo  katawan, 
aku  toh  Jehowa,  amon  aku  djari 
malalus  karri  hukum  mawi  iii . 
tuntang  imprasih  intu  iii. 

23.  Krana  aku  handak  manjoho 
peres  papa  tamii  mawi  ia,  tun- 
tang daha  hong  karii  djalae ;  tinai 
olo  idja  impatiii  karah  halelek 
bentok  iii ,  awi  padang  idja  mawi 
iii  bara  hetiihetii  hakaliling;  ta 
olo  tii  akan  katawan ,  aku  toll 
Jehowa. 

24.  Tapi  bara  karii  olo  idja  ha- 
kaliling olo  Israel ,  idja  puna 
pudji  marampas  iii,  djaton  karah 
hindai  indu  duhi  idja  mangapaha 
iii ,  atawa  unak  idja  madjok ;  tii 
iii  karah  katawan .  aku  toll  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa. 

25.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  Amon  aku  djari 
mamumpong  olo  Israel  bara  karii 
utus  olo  ,  idja  akan  heta  iii  djari 
inamburup  ,  tinai  anion  aku  djari 
imprasih  intu  iiwen  hong  matan 
kara  olo  kapir:  tii  iii  karah  mu- 
kong  tanahe  tinai,  idja  djari  ineng- 
aku  akan  rewarku  Jakob. 

26.  lletii  iii  kariih  melaisanang, 


1 9  ■ 


ESE6H.  2$ 


436 


ESEGHIEL. 


tuntang  inamangun  huma,  mim- 
bul  pambulan  anggor ;  toto ,  ia 
karah  melai  sanang  bewai,  amon 
aku  djari  inalalus  hukum  mawi 
olo  handiai  awang  hakaliling,  idja, 
pudji  marampas  ia ;  tuntang  ia 
karah  katawan ,  aku  ,  Jehowa , 
puna  Hatallae. 


BAGI  29. 

Ilukum  akan  Misir. 

1.  -tlong  njelo  sapulu,  bulan 
sapulu ,  andau  duawalas ,  maka 
augh   Jehowa   sampai  aku,  koae  : 

2.  O  ikau,  olo  kalunen !  ules 
baum  manintu  Parao,  radja  Misir, 
balalu  tudjum  mawi  ia,  tuntang 
hapus  tanah  Misir,  —  (JerAQ,2. 
Jes.li).) 

3.  Sanan ,  koam:  kakai  augh 
pangkahai  Tulian ,  Jehowa:  itam, 
aku  handak  mantakan  ikau,  joh 
Parao ,  radja  Misir ,  ikau  naga 
hai  ta,  idja  melai  hong  batang- 
danum  ajum ,  sambil  hamauh :  ba- 
tangdanum  toh  puna  ajungku , 
aku  djari  manatape  akangku. 

4.  Tapi  aku  handak  mangawit 
sakang  intu  pipim,  tuntang  mam- 
paleket  kara  lauk  hong  batang- 
danum  ajum  intu  tisikm,  balalu 
aku  handak  manunda  ikau  bara 
bentok  batangdanum  ajum ,  tun- 
tang kara  lauk  idja  beta ,  idja 
leket  intu  tisikm. 

5.  Palus  aku  handak  manganan 
ikau  tuntang  kara  lauk  idja  hong 
batangdanum  aim  akan  aka  tunis 
benjem ,  ikau  karah  lawo  hong 
padang  lombah,  tuntang  ikau  dja- 
ton  karah  imumpong  ingampe- 
leng    tinai;     aka    djari    manenga 


ikau   indu  kinan  metoh  hong  pe- 
tak ,  tuntang  burong  penda  langit. 

6.  Ta  olo  handiai  idja  mukong 
Misir  akan  katawan ,  aku  toh 
Jehowa;  djeta  basa  ia  djari  ki- 
lau  derau  humbang  intu  lengan 
olo  Israel. 

7.  Amon  lengae  manjingkap  ta, 
maka  djeta  bapelek,  tuntang  mam- 
pahimang  hapus  balikate ;  tinai 
amon  djeta  hapae  basokah ,  djeta 
pusit ,  tuntang  mampahimang  ha- 
pus sapake. 

8.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa  :  Toto,  aku 
handak  magah  padang  mawi  ikau, 
tuntang  aku  handak  mampalomos 
olon  tuntang  meto  bara  ikau. 

9.  Tanah  Misir  karah  mandjadi 
aka  rusak  tuntang  tunis  benjem  , 
ta  olo  ta  akan  katawan,  aku  toh 
Jehowa ;  djeta  basa  ia  hamauh : 
batangdanum  toh  puna  ajungku  , 
aku  djari  manatap  djeta  akangku. 

10.  Tagal  ta,  itam,  aku  han- 
dak mantakan  ikau  tuntang  ba- 
tangdanum aim  ta,  tinai  aku.  han- 
dak manampa  Misir  mandjadi  aka 
rusak  tuntang  benjem  haliai,  bara 
Migdol  palus  Siene ,  gega  saran 
tanah  Kus. 

11.  Pain  olo  djaton  akan  ma- 
horoe  heta,  pain  meto  mahin  dja- 
ton kea,  djeta  palus  djaton  iu- 
kong  apat  pulu  njelo  katahie. 

12.  Krana  aku  handak  mampa- 
tunis  Misir  marak  kara  tanah  idja 
impatunis ,  tuntang  kara  lewue 
akan  karakkaraka  kea  marak  kara 
idja  karakkaraka,  apat  pulu  njelo 
katahie ;  tinai  aku  handak  ma- 
namburup  olo  Misir  marak  kara 
olo  kapir,  tuntang  handak  mana- 
buran   ia  akan  kara  tanah. 

13.  Tapi  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,     Jehowa:     Limbah     apat 


ESEGH.  28.  29. 


ESEGIIIEL. 


437 


pulu  njelo  tii  aku  handak  marnura- 
pong  olo  Misir  bara  marak  karii 
utus  olo ,  idja  akan  heta  ia  djari 
inaniburup. 

14.  Tuntang  aku  handak  mam- 
paterai  olo  Misir  tawanan  ,  pains 
handak  halalian  ia  akan  tanah 
Patros,  idja  puna  tanah  ai,  tun- 
tang beta  ia  karah  raandjadi  ka- 
radjaan  naniha. 

15.  Djeta'  karah  korik  bara  kara 
karadjaan  beken,  djaton  tau  mang- 
gatang  arepe  tinai  mahundjun  utus 
olo  beken ;  krana  aku  handak 
mamparenep  ia,  mangat  ia  ala 
niarentah  mahundjun  kara  olo 
kapir. 

16.  yEwen  ta  djaton  indu  aka 
kaharap  olo  Israel  tinai ,  sampai 
kasalae  inahiu ,  idja  awie  hules 
harap  awen ;  tapi  iii  akan  kata- 
wan ,  aku  toh  pangkahai  Tuhan , 
Jehowa. 

17.  Tinai  djadi  hong  njelo  dua 
pulu  udju ,  bulan  idja,  andau 
idja,  maka  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

18.  O  ikau ,  olo  kalunen!  Ne- 
bukadnesar,  radja  Babel  ta,  djari 
paham  mampujuh  kawan  parang 
ai  mawi  Tirus ;  kara  takoloke  djari 
halungah,  tuntang  bahae  djari  ba- 
lulap ,  tinai  ia  tuntang  kawan  pa- 
rang ajue  djaton  haliai  bara  asil 
gawie  dengan  Tirus ,  tagal  paham 
kahakan  gawie  ta. 

19.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  Toto,  aku 
handak  manenga  tanah  Misir  akan 
Nebukadnesar ,  radja  Babel  ta ;  ia 
karah  marampas  kutoh  talo  heta, 
tuntang  manarik  tujok  panatau , 
manamput  kara  ramo ;  djeta  indu 
upah  kara  kawan  parang  ai. 

20.  Tanah  Misir  handak  ineng- 
aku   akae  akan  asil  gawie,  krana 


awen    djari   tama  gawingku,  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

21.  Intu  katika  ta  kea  aku  han- 
dak mampalembut  tandok  utus 
olo  Israel ,  tuntang  handak  ma- 
rakang  njamam  marak  awen,  mangat 
ia  katawan ,  aku  toh  Jehowa. 


BAGI  30. 

Karii  hukum  Misir  insuman. 


1.  J_inai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

2.  O  ikau ,  olo  kalunen ,  tu- 
djum  ,  koam :  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa :  tatum  ke- 
ton ,  kajah  andau  ta ! 

3.  Krana  andau  ta  tokep,  toto. 
andau  Jehowa  ta  djari  tokep,  an- 
dau idja  kaput;  puna  tukas  akan 
olo  kapir  ta  lawoh  dumah. 

4.  Padang  karah  tama  Misir . 
tanah  Kus  ta  karah  paham  ka- 
paha,  metoh  olo  impatai  ta  hale- 
lek  hong  Misir ,  tinai  kara  olo 
ajue  tamput  tawanan,  tuntang  ga- 
lang  tanah  mahin  inganan. 

5.  Olo  Kus,  Put,  Lud  tuntang 
kara  olo  parnakan,  tinai  olo  Kub 
tuntang  awen  idja  bara  tanah  djan- 
dji  ta  uras  akan  halelek  awi  pa- 
dang ,  haiak  olo  ta. 

6.  Kakai  augh  Jehowa:  Toto. 
kara  awen  akan  balongkang,  idja 
manjokah  Misir,  tuntang  kadjo- 
hon  kwasae  ta  akan  imparenep : 
bara  Migdol  palus  Siene  olo  heta 
karah  halelek  awi  padang,  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

7.  lit  karah  rusak  marak  karii 
tanah  idja  rusak ,  tuntang  karii 
Lewue  sama  kilau  karii  lewu  idja 
karakkaraka. 


ESEGII.  2(J.  30. 


438 


ESEGHIEL. 


8.  Ta  olo  ta  akan  katawan, 
aku  toll  Jehowa ;  amon  aku  djari 
manotong  Misir  hapan  apui,  ta 
olo  handiai  idja  mandohop  ia 
rusak. 

9.  Intu  andau  ta  sarolian  bara 
aku  karah  liagoet  hapan  kapal , 
aka  mampikah  tanah  Kus  iclja 
langak  katontoh ;  ta  olo  ta  karah 
paham  kadjakae,  kilau  hong  andau 
hukum  Misir ;  krana  ita !  talo  ta 
lawoh  dumah. 

10.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han  ,  Jehowa :  Toto ,  aku  handak 
mampamunos  kutoh  Misir  ta  ha- 
pan lengan  Nebukadnesar ,  radja 
Babel. 

11.  Krana  ia  tuntang  olo  ajue 
idja  dengae,  idja  pangkarusuh 
kara  baris  olo  kapir ,  djari  iagah 
akan  tanahe  ta,  nakara  marusake; 
awen  ta  karah  manjilak  padange 
mawi  Misir,  tuntang  rnanjuang 
tanah  ta  hapan  hantu. 

12.  Maka  aku  handak  mamandit 
kara  batangdanum  beta ,  tuntang 
handak  mandjual  tanah  ta  intu 
lengan  olo  tulas;  tuntang  aku 
handak  marusak  tanah  ta"  haiak 
kutoh  huange  hapan  lengan  olo 
beken;  aku,  Jehowa,  djari  ha- 
raauh  kalota. 

13.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han,  Jehowa:  Aku  handak  mam- 
palomos  kara  dewa  matekiapi  kea, 
tuntang  marapalepah  kara  hampa- 
tong  haiang  bara  Nop  ;  tinai  man- 
tir  djaton  karah  aton  hindai  hong 
Misir ,  aku  handak  manampa  ta- 
nah  Misir  indu  aka  pampikah. 

14.  Aku  handak  mampatunis  Pa- 
tros,  tuntang  mantokan  apui  hong 
Soan  ,  tinai  aku  handak  malalus 
hukum  hong  No. 

15.  Aku  handak  raanampohak  ka- 
sangitku  mawi  Sin,  idja  indu  ko- 


tan  Misir  ta,  tinai  aku  handak 
mampalomos  kutoh  talo  hong 
No  ta. 

16.  Aku  handak  mantokan  apui 
hong  Misir,  Sin  karah  paham  ka- 
djakae ,  No  karah  inembai ,  tun- 
tang Nop  karah  iranggar  handau. 

17.  Pambudjang  hatua  intu  Awen 
tuntang  Pibeset  akan  halelek  awi 
padang ,  tuntang  kara  bawie  ka- 
rah tamput  tawanan. 

18.  Hong  Taghpanes  andau  ka- 
rah kaput,  amon  aku  mangarak 
kwasan  olo  Misir  heta,  balalu 
mampaterai  kadjohon  kwasae  heta; 
baunandau  akan  manutup  ia,  anake 
bawi  karah  tamput  tawanan. 

19.  Tumon  ta  aku  handak  ma- 
lalus hukum  hong  Misir,  ta  awen 
ta  akan  kataAvan ,  aku  toh  Je- 
howa. 

20.  Tinai  djadi  hong  njelo  sawa- 
las,  bulan  idja,  andau  udju,  maka 
augh  Jehowa  sampai  aku ,  koae : 

21.  O  ikau ,  olo  kalunen,  aku 
djari  mamelek  lengan  Parao,  radja 
Misir,  tuntang  cljeta  djaton  akan 
imeteng  tinai,  mangat  halit,  tun- 
tang djaton  imungkus,  mangat 
kalah ,  sampai  tau  mimbing  pa- 
dang. 

22.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa:  Aku  han- 
dak mantakan  Parao,  radja  Misir, 
tuntang  handak  mamelek  lengae 
hasansila,  idja  magon  abas  tun- 
tang idja  djari  imelek  ta ,  palus 
aku  handak  matnpalawo  padang 
bara  lengae. 

23.  Tinai  aku  handak  manam- 
burup  olo  Misir  marak  olo  ka- 
pir, balalu  manaburan  ia  hong 
karii  tanah. 

24.  Tapi  aku  handak  mampaa- 
bas  lengan  radja  Babel ,  tuntang 
manenga   padangku    intu    lengae ; 


ESEGH.  30. 


ESEGIIIEL. 


139 


tapi  lengan  Parao  handak  ime- 
lekku,  sampai  iii  akan  manarahing 
intu  baue,  kilau  tarahing  olo  idja' 
bahimang  baka  inatiii. 

25.  Toto,  aku  handak  mampaa- 
bas  lengan  radja  Babel,  tapi  lcngiin 
Parao  akan  tendur;  tii  olo  akan 
katawan ,  aku  toll  Jehowa ,  anion 
aku  djari  manenga  padangku  intu 
lengan  radja  Babel ,  mangat  iii 
mandjudjue  ma\u  olo  Misir. 

26.  Tuntang  aku  handak  ma- 
namburup  olo  Misir  akan  marak 
olo  kapir,  manaburan  ia.  akan  karii 
fcanah:  tumon  tii  iiwen  akan  ka- 
tawan ,  aku  toll  Jehowa. 


BAGI  31. 

Parao  impudji,  Asur  inda  sontoe. 


1.  JJjadi  intu  njelo  sawalas  , 
bulan  telo,  andau  idja,  maka  augh 
Jehowa  sampai  aku  tinai,  koae : 

2 .  0  ikau,  olo  kalunen !  sanan 
akan  Parao,  radja  Misir,  tuntang 
akan  kara  olo  ai:  dengan  awe  ikau 
inaniadaii  kahaim? 

3.  Ita'm ,  radja  Asur  tii  baliut 
kilau  seder  hong  Libanon ,  idja 
bahalap  edae  tuntang  bakapal  da- 
wae ,  tinai  batange  taterau ,  ta- 
handjungae  tambuket    baunandau. 

4.  Kara  clanum  manjiwoh  ia, 
awie  manimben  ia  paham  gantong, 
sungai  hakaliling  hapus  akae, 
tinai  parit  bara  hctii  akan  kara 
kajuan  tanahe. 

5.  Tagal  tii  batange  sasar  gan- 
tong bara  karS  kajun  padang,  ti- 
nai edae  barangkap  ,  tuntang  su- 
lohe  pandjang  awi  kara  danura 
manjiwoh  iii. 

6.  Kara    burong   penda    langit 


manjaiangan  intu  edae,  tinai  karii 
metoh  padang  manak  pendae,  kara 
utus  olo  bakapal  mondok  hnang 
kandjungae. 

7.  Tuition  tii  iii  paham  bahalap 
tuntang  kahaie  tuntang  kapan- 
djang  edae,  basa  uhate  tokep  da- 
num  arii. 

8.  Kara  batang  seder  hong 
pambulan  Hatalla  djaton  tau  mang- 
andjungen  iii,  batang  goper  djaton 
tau  sama  edae  dengae ,  kaju  kat- 
sal  djaton  kilau  suloh  ai,  karii 
batang  kaju  hong  pambulan  Ha- 
talla djaton  sama  dengae  huang 
kabungase. 

9.  Aku  djari  mambungas  iii 
awi  kutoh  karangkap  edae ,  sam- 
pai karii  batang  kaju  hong  Eden, 
hong  kabon  Hatalla  tii ,  bahiri  iii. 

10.  Tagal  tii,  kakai  augh  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa:  Basa  iii 
djari  mampagantong  arepe  sampai 
tahandjungae  tambuket  baunan- 
dau, tuntang  ataie  mampadjoho 
arepe  tagal  kahaie, 

11.  Tagal  ta  aku  djari  manja- 
ragh  iii  intu  lengan  idja  pangka- 
hai  karii  olo  kapir,  mangat  djetii 
mawi  iii  totototo  ;  aku  maharak 
ia  tagal  kadarhakae. 

12.  Idja  pangkatulas  karii  olo 
kapir  marunap  iii ,  palus  manga- 
nan  ia ;  kara  edae  rungkarung- 
kang  hong  karii  bukit  tuntang 
djanah ,  karii  patinge  pelekpaleka 
darah  karii  sungai  hong  tanah , 
tinai  karii  utus  olo  hong  petak 
harikas  bara  kandjungiie,  ma- 
lihi  ia. 

13.  Karii  burong  penda  langil 
tingkep  intu  batange  idja  balong- 
kang ,  tinai  kara  meto  hong  pa- 
dang menter  hundjun  patinge. 

14.  Mangat  dapit  ala  kaju  idja'  ku- 
toh danume  mampagantong  arepe, 


ESEGII.  30.31. 


440 


ESEGHIEL. 


tuntang  ala  mandjudju  tahan- 
djungae  tempa  baunandau ,  tinai 
ala  kaju,  awie  indjewong  danum, 
raampadjoho  arepe  tagal  kahaie; 
krana  uras  djeta  puna  bagin  pam- 
patai ,  akan  tama  petak  tinai ,  ki- 
lau kara  olo  kalunen,  idja  puna 
akan  tama  kubur. 

15.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han  ,  Jehowa :  Metoh  andaue  mo- 
hon  akan  naraka,  aku  mangarang 
tatum ,  tuntang  manutup  naraka 
tagal  ia ,  tuntang  manabat  kara 
sungai  haiak  marnaleng  kutoh  da- 
nume  ta  ;  tinai  aku  manjoho  Li- 
banon  raanatum  tagal  ia ,  tun- 
tang kara  kajuan  hong  padang 
pungupungut  tagal  ia. 

1 6.  Awi  guruh  kalongkange  aku 
djari  manarawen  kara  olo  kapir , 
metoli  aku  manggian  ia  mohon 
akan  naraka,  hindja  olo  handiai 
idja  tama  kubur ;  ta  kara'  kaju 
bara  Eden,  awang  kampilie  tun- 
tang bahalap  bara  Libanon  ,  kara 
kaju  awang  darah  danum  mam- 
pong  arepe  hong  penda  petak. 

17.  Krana  djeta  kea  bihin  djari 
mohon  akan  naraka,  sama  hindja 
olo  handiai  awang  impatai  awi 
padang,  awen  handiai  ta  idja  bi- 
]n'n  kilau  lengae,  tuntang  djari 
mondok  intu  kandjungae  marak 
kara  olo  kapir. 

18.  Toh,  dengan  baris  kara  kaju 
Eden  idja  kwe  ikau  manjama  ka- 
haim  ,  kagantongm  ?  Toto ,  ikau 
akan  inggian  kea  sama  hindja 
kara  kaju  Eden  ta  palus  penda 
petak;  marak  kara  olo  kulop,  idja 
djari  impatai  awi  padang .  ikau 
akan  menter.  Djeta  akan  Parao 
tuntang  akan  hapus  utusoloajue, 
koan    pangkahai    Tuhan,  Jehowa. 


BAGI  32. 

Augh  tatum  mawi  Misir.  Kara  olo 
hai  hong  aka  olo  matai. 


1.  Xinai  djadi  hong  njelo  dua- 
walas,  bulan  duawalas,  andau  idja, 
maka  augh  Jehowa  sampai  aku , 
koae: 

2.  0  ikau,  olo  kalunen!  ambo 
augh  tatum  mawi  Parao ,  radja 
Misir ,  suman  akae :  ikau  djari  # 
kilau  singa  gantjang  marak  kara 
olo  kapir  ,  ikau  kilau  naga  hong 
kara  tasik,  idja  manantarang  bara 
kara  batangdanum,  tuntang  mang- 
eroh  kara  danum  penda  paim , 
haiak  mangeta  dahese. 

3.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  Tagal  ta  aku  han- 
dak  maniring  salambauku  mawi 
ikau ,  hapan  kutoh  kawan  olo ; 
awen  ta  akan  manunda  ikau  ha- 
pan talingku  ta. 

4.  Palus  aku  handak  manganan 
ikau  akan  petak,  mandjakah  ikau 
akan  padang,  sampai  kara  burong 
penda  langit  manesek  ikau  ,  tinai 
kara  meto  hapus  petak  karah  be- 
soh  awim. 

5.  Tsim  handak  indjakahku  hong 
kara  bukit ,  tuntang  hapan  ka- 
haim  aku  handak  manjuang  kara 
djanah. 

6.  Tinai  tanah,  idja  impale- 
tengm  ta,  aku  handak  pakanae 
hapan  daham  palus  sampai  bukit, 
tinai  kara  batangdanum  karah  ba- 
suang  awim. 

7.  Awiku  mambelep  ikau  aku 
handak  matep  langit ,  tuntang 
mangaput  kara  bintang;  aku  han- 
dak manutup  matananclau  hapan 
baunandau ,  tinai  bulan  djaton 
akan  mamplua  kalawae. 

8.  Kara  talo  blawa  hong  langit 


esegh,  31.32. 


ESEGIIIEL. 


441 


handak  ingaputku  tagalikau,  tinai 
aku  handak  manjoho  talo  kaput 
pidjem  manutup  tanahm ,  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

9.  Tinai  aku  handak  manga- 
paha  atai  ara  utus  olo,  anion  aku 
manjoho  karusakm  Inning  kara 
olo  kapir,  hong  kara  tanah  idja 
djaton  kasenam. 

10.  Aku  handak  mandjungun  ara 
utus  olo ,  tuntang  kara  radjae  ka- 
rah mangalambi  bulue  tagal  ikau , 
anion  aku  mama nj ok  padangku 
intu  baun  iiwen;  awen  ta  karah 
tarawen  haradjur,  genep  biti  tagal 
tahasenge,  metoh  andau  kalong- 
kangm. 

11.  Krana  kakai  augh  pangka- 
hai Tuhan,  Jehowa:  Padang  radja 
Babel  akan  mantakan  ikau. 

12.  Kutoh  kara  olo  aim  ta  ka- 
rah indirik  padang  olo  menteng 
ta ,  idja"  pangatulatulas  paham  bara 
kara  olo  kapir;  awen  ta  akan  ma- 
rusak  kadjohon  Misir,  sampai  ha- 
pus  kara  olo  ai  impalomos. 

13.  Tinai  aku  handak  mampalo- 
mos  kara  metoe  hong  kutoh  da- 
nume  ta,  sampai  djaton  pain  olon 
tuntang  djaton  kea  pain  meto  akan 
mangeroh  ta  tinai. 

14.  Ta  aku  handak  manakining 
kara  danume,  sampai  kara  sungaie 
naahasor  kilau  undus,  koan  pang- 
kahai Tuhan  ,  Jehowa ; 

15.  Anion  aku  djari  manunis  ta- 
nah Misir,  tuntang  djari  marusak 
bara  hetii  talo  handiai  awang  hu-i 
ange,  anion  aku  djari  mampatai 
olo  handiai  idja  mangkalewu  hetii: 
t  union  ta  awen  akan  katawan , 
aku  toll  Jehowa. 

16.  Djeta  indu  augh  tatume, 
tumon  t!i  olo  akan  manarahing 
manatum  :  toto  ,  kara  anak  bawin 
olo   kapir   karah   manatum  tumon 


tii;  iii  karah  mangarungut  tumon 
ta  tagal  Misir,  tuntang  tagal  kara 
olo  ai ,  koan  pangkahai  Tuhan  . 
Jehowa. 

17.  Djadi  tinai  hong  njelo  duii- 
walas,  andau  limawalas  bulan  djeta, 
maka  augh  Jehowa  sampai  aku , 
koae : 

18.  0  olo  kalunen !  tatum  tagal 
kara  olo  Misir,  tinai  gian  awen 
tuntang  kara  anak  bawin  olo  ka- 
pir awang  badjoho  akan  penda 
petak  haliai,  hindja'  kara  olo  awang 
djari  mohon  akan  kubur. 

19.  Koam :  bahalap  bara  awe 
ikau  tinai?  mohon,  menter  hindja 
kara  olo  kulop ! 

20.  Marak  kara  olo  idja  impatai 
awi  padang  iiwen  karah  halelek : 
iiwen  puna  injaragh  akan  padang , 
kanan  kakarii  awen  idja  kutoh 
karae  tii ! 

21.  Ta  kara  pangkalima  idjii  pa- 
ham  kwasa  karah  harnauh  dengae, 
manabi  iii  tuntang  padjake  bara 
bentok  naraka,  idja  kanta  ia  djari 
mohon ,  menter  marak  kara  olo 
kulop  idja  impatai  padang. 

22.  Heta  aton  Asur  tuntang  lia- 
pus  kawae,  kara  kubure  hakali- 
ling  hetii ;  uras  iiwen  tii  impatiii  s 
halelek  awi  padang. 

23.  Kubure  tii  intu  aka  penda 
haliai,  tuntang  hapus  kawae  ha- 
kaliling  kubure;  uras  iiwen  ta 
djari  impatai  halelek  awi  padang. 
ia  tii  idjii  paham  ingikiih  metoli 
lions:  tanah  olo  belom. 

24.  Hetii  kea  Elam  tuntang  ha- 
pus kawae  hakaliling  kubure ;  uras 
iiwen  tii  impatai  halelek  awi  pa- 
dang, tuntang  olo  kulop  tii  djari 
mohon  akan  penda  petak  haliai, 
iii  tii ,  idjii  paham  ingikiih  metohe 
hong  tanah  olo  belom ;  toll  iiwen 
tii    niananggong    kahawiie    hindja 


19 


Q## 


ESBGH.  32. 


442 


ESEGIIIEL. 


karS  olo  ta ,  idjii  molion  akan 
kubur. 

25.  Marak  kara  olo  idja  impa- 
liiie  iikae  menter  djari  inukas , 
luntang  hapus  kawae  kea ,  kara 
kubure  hakaliling  ia;  uras  iiwen 
idja  kulop  ta  impatai  padang ,  ia 
ta  idja  ingikah  metolie  hong  ta- 
nah  olo  belom;  toh  awen  ma- 
nanggong  kahawae  hindja  kara 
olo  ta,  idja  mohon  akan  ku- 
bur, ia  menter  marak  kara  olo 
impatai. 

20.  Heta  kea  Mesegli,  Tubal, 
tuntang  hapus  kawae,  kubur  awen 
hakaliling  ia;  uras  olo  kulop  ta 
djari  impatai  padang ,  ia  ta  idja 
ingikah  rnetohe  hong  tanah  olo 
belom. 

27.  Dia  awen  ta  akan  menter 
hindja  kara  olo  menteng,  idja 
djari  halelek  marak  kara  olo  ku- 
lop, idja  djari  mohon  akan  naraka 
tuntang  ganggamae,  idja  padange 
djari  ina  penda  takoloke ,  tinai 
idja  kadarhakae  djari  manguman 
hong  tolange,  basa  ia  uras  olo 
menteng  idja  ingikah,  metohe  hong 
tanah  olo  belom? 

28.  Ta"  djaton  tau  dia  ikau  kea 
indarai  marak  kara  olo  kulop  ta, 
tinai  akan  menter  hindja  kara  awen 
idja  djari  impatai  padang. 

29.  Heta  kea  Edom ,  tuntang 
radjae,  tinai  kara  mantire,  idja 
tuntang  kara  kwasae  djari  impeter 
marak  kara  awen  awang  impatai 
padang;  awen  ta  menter  hindja 
kara  olo  kulop,  hindja  kara  awen, 
awang  djari  mohon  akan  kubur. 

30.  Heta  kara  olo  kwasa  bara 
liila  utara,  tuntang  olo  Sidon, 
idjii  djari  mohon  hindja  kara  olo 
awang  impatai,  idja  djari  rung- 
kok  toh  haiak  kwasae  idjii  baka 
ikaikah;    olo  kulop  ta  akan  men- 


ter hindja  awen  ,  idjii  djari  im- 
patai padang,  tuntang  manang- 
gong  kahawae  hindja  iiwen,  idja 
djari  mohon  akan  kubur. 

31.  Parao  karah  mita  kara  iiwen 
ta,  tuntang  karah  mampong  arepe 
tagal  hapus  kawae;  krana  Parao 
tuntang  hapus  kawae  djari  impatai 
padang ,  koan  pangkahai  Tuhan , 
Jehowa. 

82.  Krana  aku  toh  kea  handak 
ingikah  hong  tanah  olo  belom , 
tagal  ta  Parao  tuntang  hapus  ka- 
wae akan  impeter  marak  kara  olo 
kulop ,  hindja  kara  olo  idja  im- 
patiii  padang;  toto  Parao  tuntang 
hapus  kawae ,  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa. 


Panglcat  djadjaga.    Patut  mikah 
Hatalla  idja  biuljui'. 


1.  JLinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

2.  0  ikau,  olo  kalunen  !  su- 
man  akan  kara  olo  utus  ajum , 
sambil hamauh  dengan  iiwen:  anion 
aku  magah  padang  mawi  tanah, 
tuntang  olo  ara  hong  tanah  tit 
mintih  idjii  biti  bara  baris  ai , 
mangkat  ia  indu  djadjaga; 

3.  Ta  amon  iii  mita  padang 
aton  dumah  ma^vi  tanali  tii ,  tun- 
tang iii  mampahiau  sarunai .  ma- 
nagor  olo  ara ; 

4.  Tinai  aton  olo ,  idjii  mahi- 
ning  augh  sarunai  tii,  tapi  iii  dja- 
ton maku  manawat,  palus  padang 
tii  dumah  mampatiii  iii :  toto ,  da- 
hae  tii  baja  manata  takolok  ai. 

5.  Krana  iii  djari  mahining  augh 
sarunai ,    tapi  iii  djaton  maku  rna- 


ESBGH.  32.  33. 


ESEGHIEL. 


443 


nawal :  tii.  dahae  manata  iii.  Tapi 
ia,  idjii  maku  manawat,  akan  raa- 
liwus  fehasenge. 

().  Tapi  anion  olo  djadjaga  ta 
mitii  psdang  aton  dumah ,  tun- 
tang  ia  djaton  mampahiau  sarunai, 
sampai  olo  ara  djaton  inagor,  pa- 
lus  padang  duraah  tuntang  mam- 
patiii  belahe :  toto ,  awcn  tit  ing- 
anan  tagal  dosae  ,  tapi  dahae  han- 
dak  inuntutku  intu  lcngiin  dja- 
djaga ta. 

7.  Maka  ikau ,  o  olo  kalunen! 
aku  djavi  raangkat  ikau  inclu  dja- 
djaga akan  utus  olo  Israel ;  ikau 
toll  akan  manuring  augh  bara  nja- 
mangku,  tuntang  managor  olo  tii 
hapan  arangku.  —  (3,17.  lb  ran. 
13,17.) 

8.  Amon  aku  hamauh  mawi  olo 
darhaka :  ikau  akan  matai ,  o  olo 
darhaka!  —  tapi  ikau  djaton  masu- 
mae,  mangat  mules  olo  darhaka 
bara,  djalae:  toto,  olo  darhaka  ta 
karah  matai  hong  karajape,  tapi 
dahae  liandak  inuntutku  intu  le- 
u  gam. 

9.  Tapi  anion  ikau  mampudji 
olo  darhaka  ta  hapan  arangku, 
mangat  mules  iii  bara  djalae,  ma- 
ngat ia  hobah  bara  ta,  malainkan 
iii  djaton  maku  hobah  bara  djalae : 
toto,  iii  karah  matai  hong  kara- 
jape, tapi  ikau  djari  malapas  ham- 
baruam. 

10.  Tagal  tii,  joh  ikau  olo  ka- 
lunen !  suman  akan  ungkup  hu- 
man Israel:  augh  keton  magon 
kalotoh  :  basa  karii  kalangkah  tun- 
tang dosan  ita  aton  hundjun  ita, 
tinai  ita  ujuh  awi  djeta,  kilen  ti- 
nai  ita  tau  belom? 

11.  Suman  akan  iiwen  :  belom 
aku!  koan  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa ,  aku  djaton  mangilak  pam- 
patai  olo  darhaka !  tapi  aku  mangi- 


lak olo  darhaka  hobah  bara  djalae, 
palus  belom.  Hobah!  hobah  keton 
bara  karii  djalan  idjii  papa;  krana 
biihen  keton  handak  matai  .  o 
ungkup  Israel?  —  (18,23.) 

12.  Maka  ikau,  o  olo  kalunen. 
suman  akan  olo  utus  ajum:  karii 
kabudjur  olo  budjur  djaton  akan 
maw  at  iii,  amon  ia  malangkah  ti- 
nai; tinai  karii  kadarhakan  olo 
darhaka  djaton  akan  mampalokang 
ia ,  amon  iii  hobah  bara  djalae  : 
sama  kilau  olo  tetek  djaton  akan 
belom,  amon  ia  badosa  tinai. 

13.  Krana  amon  aku  hamauh 
dengan  olo  tetek,  iii  toto  akan 
belom,  tinai  ia  harap  kateteke  ta 
palus  marajap,  tii  maka  karii  ka- 
teteke djaton  inahiu,  malainkan  ia 
akan  matai  hong  kadarhakae,  idja 
iawie  rahian. 

11.  Tinai  amon  aku  hamauh 
dengan  olo  darhaka:  ikau  akan 
matai!  —  maka  ia  palus  hobah  bara 
dosae,  balalu  mawi  kabudjur  tun- 
tang katetek, 

15.  Sampai  olo  darhaka  tii  ma- 
lian  sanda,  tuntang  manahor  talo 
idja  irampase,  sambil  manandjong 
tumon  prentah  pambelom,  sampai 
djaton  mawi  dosa  hindai :  toto . 
ia  akan  belom  ,  palus  djaton  ma- 
tai. 

16.  Karii,  dosae,  idja  djari  iawie, 
djaton  akan  itong  akae;  iii  djari 
tetek  tuntang  budjur  gawie  tinai. 
toto,  iii  karah  belom. 

17.  Tinai  koan  olo  utus  ajum 
tii:  djalan  pangkahai  Tuhan  djaton 
budjur.  Tapi  djalan  iiwen  idja  dja- 
ton budjur! 

18.  Krana  amon  olo  tekek  undur 
bara  kateteke,  balalu  mawi  talo 
papa  ,  tii  i;i  akan  matiii  hong 
djeta. 

19.  Tinai  amon  olo  darhaka  ho- 


esegii.  33. 


444 


ESEGHIEL. 


bah  bara  kadarhakae ,  tuntang  te- 
tek  budjur  gawie  tinai,  maka  ia 
akan  belom  hong  djeta. 

"20.  Tinai  koan  keton :  djalan 
pangkahai  Tuhan  djaton  budjur;. — 
alo  aku  mamutus  akan  keton,  akan 
genep  biti  tumon  djalae,  o  ungkup 
Israel! 

21.  Maka  djadi  hong  njelo  dua- 
walas,  limbah  ita  tamput  tawanan, 
bulan  sapulu,  andau  lima,  ta  aton 
idja  biti  manalih  aku ,  idja  djari 
liwus  bara  Jerusalem,  idja  masa- 
nan :  Lewu  Jerusalem  djari  dinon. 

22.  Maka  lengan  Jehowa  djari 
sampai  aku  halemai  helo  bara  olo 
idja  liwus  ta  sampai ,  tuntang  djari 
marakang  totokku ,  sampai  ia  ta 
dumah  handjewu  tinai.  Tumon  ta 
njamangku  djari  harakang,  tun- 
tang aku   djaton  gagom  hindai. 

23.  Ta  augh  Jehowa  sampai  aku, 
koae : 

24.  O  olo  kaluneu !  olo  idja  mu- 
kong  kara  aka  karakkaraka  ta 
hong  tanah  Israel  aton  hamauh: 
Abraham  baja  idja  biti  bewai,  tinai 
tanah  toh  mandjadi  indu  bagie 
kea ;  tapi  ita  toh  puna  magon  ara, 
tagal  ta  tanah  toh  puna  indu  bagin 
ita  bewai. 

25.  Tagal  ta,  suman  akae:  ka- 
kai  augh  pangkahai  Tuhan,  Jeho- 
wa :  keton  kuman  talo  badaha,  ti- 
nai matan  keton  maradjin  dewa 
raatekiapi ,  tuntang  keton  manu- 
suh  daha:  patutkah  keton  man- 
dino  tanah  toh  indu  bagin  ke- 
ton? 

26.  Keton  badjoho  harap  padang 
keton,  keton  mawi  talo  kihal,  tun- 
tang genep  biti  bakandji  dengan 
sawan  kolae :  patutkah  keton  man- 
dino  tanah  toh  indu  bagin  ke- 
ton? 

27.  Kakai  ikau  patut    masuman 


akan  awen :  kalotoh  augh  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa :  belom  aku ! 
kara  olo  ta  idja  melai  hong  kara 
aka  karakkaraka  ta  akan  halelek 
awi  padang,  tinai  idja  melai  hong 
padang  handak  indjulukku  indu 
kinan  meto  basiak ,  tuntang  idja 
melai  hong  kara  aka  diihen  dengan 
kara  lowang  karah  matai  awi  pe- 
res. 

28.  Krana  aku  handak  mawi  ta- 
nah ta  indu  karusak  tuntang  pam- 
pikah,  palus  kadjohon  kwasaeakan 
terai,  tuntang  kara  bukit  Israel 
akan  benjem,  sampai  djaton  olo 
mahoroe  heta. 

29.  Ta  olo  ta  karah  katawan, 
aku  toh  Jehowa ,  amon  aku  djari 
mawi  tanah  ta  indu  karusak  tun- 
tang pampikah  ,  tagal  kara  kaki- 
hale,  idja  ilaluse. 

30.  Maka  ikau ,  o  olo  kalunen ! 
utus  ajum  haradjur  hatutor  mana- 
hiu  ikau  lakau  serok,  tuntang  hong 
bauntonggang ,  tinai  genep  biti  ha- 
kotak  sama  arepe ,  koae :  has !  ta- 
lih  ia ,  hining ,  narai  augh  idja  du- 
mah bara  Jehowa, 

31.  iEwen  ta  karah  manalih  ikau, 
tumon  olo  ta  puna  pudji  madja , 
balalu  mondok  naharep  baum ,  ki- 
lau  djaka  ia  djalahan  olo  ajungku, 
tuntang  mahining  kara  aughin , 
tapi  ia  djaton  manumon  ta;  kra- 
na toto ,  ia  menjak  totoke  ,  tapi 
ataie  mangahandak  kakoho. 

32.  I  tarn,  ikau  toh  akan  awen 
kilau  dindang  olo  handak  masawa, 
kilau  olo  idja  bahalap  aughe,  tun- 
tang patjah  mampahiau  usik ,  ta- 
gal ta  ia  mahining  aughm  bewai, 
tapi  ia  djaton  manumoe. 

33.  Tapi  amon  talo ,  idja  akan 
dumali,  djari  sampai,  ta  awen  akan 
katawan  ,  nabi  toto  djari  hindja  ia. 


esegh.  33. 


ESEGHIEL. 


445 


BAGI  34. 

Hukum  akan  karii  sakatib  idjii  langak 
parajap.  kiistus,  Sakatik  tototii,  iudjandji. 


1.  J-inai  augh  Jehowa  sampai 
aku  ,  koae : 

2.  O  ikau,  olo  kalunen !  tudjum 
maui  kara  sakatik  Israel,  tudjum 
sanan  akan  aweu,  akan  karii  sa- 
katik tii :  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  pajah  karii  saka- 
tik Israel,  awang  manjakatik  are- 
pe  bewiii !  djatoh  patut  sakatik  tii 
manjakatik  tabirie?  —  (Jer. 23,1.) 

3.  Keton  kuman  enjake,  tun- 
tang  hapakaian  bulue,  keton  ma- 
lijambalih  awang  baseput,  tapi  karii 
tabiri  djaton  keton  manjakatike. 

4.  Kara  awang  lembii  djaton 
keton  mampaabase,  tuntang  awang 
haban  djaton  keton  manatambae, 
awang  bahimang  djaton  keton  ma- 
metenge ,  awang  inamburup  djaton 
keton  marnumponge ,  tinai  awang 
nihau  djaton  keton  manggaue,  baja 
keton  marentah  ia  karas  tulas. 

5.  Kakai  djetii  bilangbalangan, 
basa  djaton  sakatike ;  tinai  djetii 
handiai  mandjadi  indu  panginan  meto 
basiak  hong  padang,  basa  ia  bilang- 
balangan. 

6.  Karii  tabiringku  lajang  hong 
karii  bukit  tuntang  lungkoh awang 
gantong  toto,  karii  tabiringku  djari 
bilangbalangan  hapus  hundjun  pe- 
tak  .  tuntang  djaton  idja  biti  idja" 
manahiu  iii,  djaton  idjii  biti  idja 
manggaue. 

7.  Tagal  tii,  o  karii  sakatik, 
hining  augh  Jehowa  : 

8.  Belom  aku  !  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa,  basa  karii  tabi- 
ringku djari  indu  irampas,  tuntang 
hapus  kawangku  djari  indu  pangi- 


nan kara  meto  basiak  hong  padang, 
basa  djaton  idja  manjakatike,  tinai 
karii  sakatikku  djaton  manalingii 
tabiringku,  malainkan  karii  saka- 
tik tii  manjakatik  arepe  bewiii,  tapi 
karii  tabiringku  djaton  injaka- 
tike; 

9.  Tagal  ta,  joh  karii  sakatik. 
hining  augh   Jehowa  ! 

10.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa :  Toto ,  aku  handak 
mantakan  karii  sakatik ,  tuntang 
handak  manuntut  karii  tabiringku 
intu  iii ,  tinai  handak  manipas  ia 
manjakatik  tabiri,  sampai  sakatik 
ta  ala  akan  manjakatik  arepe  bin- 
dai ,  balalu  aku  handak  maliwus 
karii  tabiringku  bara  njamae ,  uka 
djeta  ala  indu  kinae  hindai. 

11.  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  Tta ,  aku,  toto 
bitingku  sasinda  handak  manahiu 
karii  tabiringku,  tuntang  manggau 
tii.  —  (JbA.10.Jfasm.23.) 

12.  Kilau  sakatik  manggau  ma- 
mumpong  kawae,  amon  iii  bentok 
karii  tabirie  idja  kasaburan  ,  kalo- 
ta  aku  handak  manggau  tabiring- 
ku, tuntang  aku  handak  mawai 
manduan  ia  bara  karii  iika ,  idjii 
akan  heta.  iii  djari  kasaburan  metoh 
andau  sasaloh  tuntang  kaput. 

13.  Aku  handak  maliwus  iii  bara 
kara  utus  olo,  balalu  mamumpong 
iii  bara  karii  tanah ,  palus  mimbit 
ia  bull  tanah  ai.  Palus  aku  handak 
manjakatik  iii  hundjun  karii  bukit 
Israel,  hong  saran  karii  sungiii . 
tinai  hong  karii  iika  tanah  ta  awang 
bahalap. 

14.  Tutu  iika  idja  kapala  bahalap 
aku  handak  manjakatik  iii,  tinai 
aka  kandangeintu  hundjun  karii  bu- 
kit Israel  idja  gantong:  hetSiaka- 
riih  menter  hong  kandange  baha- 
lap, tuntang  iii  kariih  murep  hong 


ESEGH.  34. 


44G 


ESEGHIEL. 


iika  basiwah  ,  hong  kara  bukit  Is- 
rael. 

15.  Kakolia  bitingku  handak  ma- 
njakatik tabiringku,  tuntang  aku 
handak  manun  akae  melai,  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

16.  Idja  djari  nihau  aku  handak 
manggaue ,  idja  djari  inarabuvup 
aku  handak  halaliae ,  idja  djari  ba- 
himang  aku  handak  mametenge, 
idja  haban  aku  handak  mampaka- 
lahe,  tapi  idja  brigas  badj oho  han- 
dak impalomosku ,  krana  aku  han- 
dak manjakatik  ia  tumon  kapa- 
fcute. 

17.  Krana  tahiu  keton,  o  kara 
tabiringku  !  kakai  augh  pangkahai 
Ttthan  ,  Jehowa  :  toto,  aku  handak 
marautus  akan  hapus  kawangku , 
mambaris  kara  tabid  hatuae  dengan 
tabiri  bawie. 

18.  Djaton  ombet  keton  murep 
talo  bahalap?  aton  keton  handak 
malitek  tinai  tisan  talo  urep  ta  ha- 
pan  pain  keton  ?  aton  keton  mihop 
danum  idja  takining  ta,  tuntang 
handak  mangeroh  tisae  ta'  hapan 
pain  keton? 

19.  Sarapai  kara  tabiringku  akan 
murep  talo  awang  ilitek  pain  ke- 
ton, tinai  mihop  talo  awang  inge- 
roh  pain  keton? 

20.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa ,  dengan 
awen  ta:  Ita!  aku,  toto  bitingku 
handak  mamutus  akan  kara,  mcto 
baseput  tuntang  meto  pringkong 
ta. 

21.  Basa  keton  manggian  kara 
awang  lemba  hapan  balikat  tuntang 
sapak ,  haiak  manandok  ia  hapan 
tandok  keton,  sampai  keton  djari 
manarnburup    ia  kedjakedjau, 

22.  Tagal  ta  kakoha  aku  handak 
mawat  tabiringku,  mangat  djetiiiila 
irampas  hindai,  tuntang  aku  han- 


dak mamutus  manisah  kara  ta- 
biri. 

23.  Tinai  aku  handak  mangkat 
akae  Sakatik  Idja,  uka  manjakatik 
awen ,  ia  ta  rewarku  Dawid ;  ia  ta 
karah  manjakatik  awen,  mandjadi 
Sakatike  toto. 

24  Ta  aku,  Jehowa,  handak  mdn 
Hatallae ,  tinai  rewarku  Dawid  ka- 
rah indu  radja  mahundjun  awen  : 
aku,  Jehowa,  djari  hamauh  ka- 
lota. 

25.  Ta  aku  handak  mampendeng 
akae  djandji  kasanang,  palusmang- 
anan  kara  meto  basiak  idja  papa 
bara  tanahe,  mangat  awen  tau  me- 
lai sanang  hong  padang,  tuntang 
batiroh  hong  kajuan. 

26.  Krana  awen  tuntang  kara 
aka  idja  hakalilingbukitku  ta  han- 
dak imberkatku,  aku  handak  ma- 
njoho  udjan  tumon  katikae,  uras 
ta  udjan  idja   indu  berkat  toto. 

27.  Kara  kaju  hong  padang  ka- 
rah mamua,  tuntang  kara'  ramon 
tana  akan  mandjari,  tii  maka  awen 
ta  akan  melai  sanang  intu  tanahe : 
tinai  ia  akan  katawan,  aku  toll  Je- 
howa, anion  aku  djari  mamelek 
ugare ,  tuntang  mawat  iii  bara  le- 
ngan    awen,  awang  mahadjipen  iii. 

28.  Ta  awen  djaton  indu  rampas 
olo  kapir  hindai,  tinai  meto  basiak 
hong  petak  djaton  akan  kunian  iii 
hindai,  tapi  ia  akan  melai  sanang, 
tuntang  djaton  idja  mampikah   i;i. 

29.  Tuntang  aku  handak  nia.ni- 
palembut  akae  pambulan  idja  pa- 
ham  kahalape ,  ta  olo  tii  djaton 
hindai  akan  tamput  awi  lau  hong 
tanahe ,  tuntang  djaton  akan  ma- 
nanggong  kahawen  awi  olo  kapir 
hindai. 

30.  Tapi  awen  karah  katawan, 
aku,  Jehowa,  Hatallae,  hindja  ia, 
tinai   iii,    ungkup  Israel    ta,    toto 


ESEGH.  34. 


ESEGHIEL. 


i  i; 


indu  djalahan  olo  ajungku,  koan 
pangkahai  Tulian,  Jehowa. 

31.  Maka  keton,  o  kara  tabiring- 
ku,  keton  idja  puna  injakatikku , 
tinai  aku  toh  Hatallan  keton,  koan 
pangkabai  Tuhan ,  Jehowa. 


l'.AGI  35. 


11  uk uni  insumaii  akan  ulo  EJom. 

1.  J_inai  augh  Jehowa  sampai 
aku  koae : 

2.  O  ikau,  olo  kalunen!  ules 
baum  inanintu  kara  bukit  Seir, 
tuntang  tudjura  mantam  iii.  — 
(J"er.49,7.) 

3.  Suman  akae :  kakai  augh  pang- 
kabai Tuhan ,  Jehowa  :  toto ,  aku 
handak  rnantakan  keton,  o  kara 
bukit  Seir  .  aku  handak  mandjudju 
lengangku  mawi  keton,  balalu  mam- 
benjem  keton  lepalepah. 

4.  Kara  lewum  handak  ingarak- 
ku  njamah  rusak  haliai,  ta  keton 
akan   katawan ,  aku  toh  Jehowa. 

5.  Basa  ikau  timben  kasingim 
katatahi  dengan  panakan  Israel , 
tuntang  djari  mandjudju  iii  akan 
baun  padang  nietoh  karusake,  me- 
toh  kahapus  kadarhakae: 

<5.  Tagal  ta,  belorn  aku!  koan 
pangkabai  Tuhan  ,  Jehowa ,  toto 
aku  handak  mampadaha  ikau  kea, 
dalia  akan  manggoang  ikau;  basa 
ikau  djari  tnaradj in  daha,  toh  maka 
daha  akan  manggoang  ikau. 

7.  Aku  handak  mawi  kara  bu- 
kit Seir  sampai  iii  uras  benjem , 
tuntang  rusak  haliai,  tinai  aku  han- 
dak mainpalomos  bara  beta  kara  oio 
idja   mahoroe  beta. 

8.  Aku  handak   manjuane  karii 


bukite  hapan  olo  ai  awang  impa- 
tai ;  hong  karii  lungkohm  ,  hong 
karii  djanahm,  hong  karii  sungaim, 
heta  kariih  hakalampah  hantun  olo 

idjii   impatai. 

9.  Aku  handak  manampa  ikau 
indu  iika  rusak  katatahi,  tuntang 
karii  lewum  djaton  akan  iukong 
tinai ;  kakai  keton  akan  katawan" 
aku  toh  Jehowa.  ■ 

10.  Djeta  basa  koam :  utus  olo 
dua  toh  tuntang  tanahe  duiiduii 
karah  akangku,  ita  handak  man- 
duan  iii,  alo  JehowTa  puna  akae 
heta. 

11.  Tagal    tii,  belom   aku!   koan 
;  pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  aku  kea 

handak  mawi  ikau  tumonkasangiim 
tuntang  kahirim,  idjii  djari  ilatusin 

, tuntang   kasingim  mawi    iiwen  tii; 

j  tinai    aku   handak  kasenan   awen, 

[amon   aku   mahukum  ikau. 

;  12.  Ta  ikau  akan  katawan,  aku. 
Jehowa,  djari  mahining  augh  ta- 
wahm ,  idja  djari  injewutm  mawi 
kara  bukit  Israel,  koam  :  djetii  uras 
rusak,  tuntang  inenga  indu  kinan 
ita. 

13.  Tumon  ta  keton  djari  mampa- 
djoho  arep  keton  hapan  totok  keton 

:  manawah  aku,  tuntang  djari  mampa- 
hai  augh  keton  manawah  aku;  to- 
to, aku  djari  mahining  tii. 

11.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa :  Aku  handak  maru- 
sak  mampabenjem  ikau.  sampai  ha- 
pus  petak  akan  liandjak. 

15.  Kilau  ikau  djari  handjak  ta- 
gal bagin  olo  Israel,  basa 
djari  rusak.  kakai  aku  handak  ma- 
maliih  mawi  ikau;  karii  bukit  Seir, 
hapus  Edom,  uras  akan  rusak  ha- 
liai;  tii  olo  tii  akan  katawan,  aku 
toh  Jehowa. 


:.  35. 


443 


ESEGHIEL. 


BAGI  36. 

Hatalla    handak    mamberkat  olo  ajue, 
Israel,  tinai. 


1.  Malta  ikau,  o  olo  kalunen, 
tudjum  tahiu  kara  bukit  Israel, 
koam  :  o  kara  bukit  Israel,  Inning 
a ugh  Jehowa! 

2.  Kakai  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa :  basa  musohm  badjoho  ma- 
wi  ikau,  koae:  ta  akae!  toh  kara 
aka  gantong  idja  katatahi  ta  mahin 
djari  lawo  akan  ita! 

3.  Tagal  ta,  tudjum,  koam: 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa: basa  olo  marusak  keton  ha- 
kaliling, tuntang  handak  manelen 
keton  lepalepah,  nakara  keton  indu 
bagin  tisan  olo  kapir  ta,  tuntang 
keton  djari  indu  gandang  totok  olo, 
paham  batawah, 

4.  Tagal  ta ,  o  kara  bukit  Is- 
rael, hining  augh  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa:  kakai  koan pangkahai  Tu- 
han, Jehowa,  dengan  kara  bukit 
tuntang  lungkoh ,  dengan  kara 
sungai  tuntang  djanah ,  dengan 
kara  aka  idja  rusak  benjem,  tun- 
tang kara  lewu  idja  inganan,  idja 
djari  indu  rampas  tuntang  aka  ta- 
wah  kara  tisan  olo  kapir ,  awang 
melai  hakaliling: 

5.  Toto,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa ,  toto ,  tuntang  hasep  ka- 
sangitku  aku  djari  hamauh  mantam 
tisan  kara  olo  kapir ,  tuntang  ha- 
pus  Edom,  idja  djari  mangatah 
tanahku  indu  bagin  ai,  tuntang 
handjak  rantang  hapus  ataie,  tun- 
tang kipae  kaliause ,  handak  ma- 
rampas  tuntang  marusak  ta. 

6.  Tagal  ta  tudjum  tahiu  hapus 
tanah  Israel,  balalu  simian  akan 
kara  bukit  tuntang  lungkoh,  akan 
kara  sungai  tuntang  djanah  :  kakai 


augh  pangkahai  Tuhan,  Jehowa: 
toto,  huang  kabehungku  tuntang 
paham  kasangitku  aku  djari  hamauh, 
basa  keton  djari  mananggong  ta- 
wah  olo  kapir, 

7.  Tagal  ta,  kakai  augh  pangka- 
hai Tuhan,  Jehowa :  aku  manggatang 
lengangku  tuntang  sumpah,  karli 
olo  kapir  idja  hakaliling  keton  akan 
mananggong  katawahe  ta  tinai. 

8.  Tapi  keton ,  o  kara  bukit 
Israel,  akan  mamumbong  tinai, 
tuntang  mamua  akan  djalahan  olo 
ajungku,  Israel,  tuntang  badjeleng 
kea  djeta  akan  mandjadi. 

9.  Krana  ita!  aku  hindja keton, 
tuntang  handak  manangkilik  keton 
tinai,  ta  keton  karah  ialan  haiak 
inguan. 

10.  Tinai  aku  handak  mangapal 
kara  olo  ain  keton ,  hapus  utus 
Israel  samandiai ,  tuntang  kara  le- 
wu akan  iukong  tinai,  ta  kara  aka 
karakkaraka  ingabuah. 

11.  Toto,  aku  handak  mangapale 
pahapaham  olon  tuntang  meto  hong 
keton ,  kalota  awen  ta  karah  da- 
hangdahanga,  manakmanaka.  Tun- 
tang aku  handak  mandahen  keton 
tinai  kilau  djaman  horan,  toto,  aku 
handak  mampahalap  keton  haream, 
paham  bara  tamparae  bihin  ,  awi 
ta  keton  akan  katawan  ,  aku  toll 
Jehowa. 

12.  Aku  handak  manjoho  keton 
indu  aka  djalanan  olo  tinai,  ia"  tadja- 
lahan  olo  ajungku  Israel:  awenta 
akan  manjores  keton,  palus  keton 
indu  bagie ;  ta  ikau  djaton  kilad 
tamanang  tinai .  awi  kara  awen  ta 
nihau. 

13.  Kakai  augh  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa :  Basa  olo  ta  rnawi  ikau , 
koae :  ikau  puna  tanah  idja  ku- 
man  oloe ,  puna  tanah  idja  maru- 
sak olo  aim;  — 


esegii.  36. 


ESEGIIIEL. 


449 


14.  Tagal  ta,  ikau  djaton  akan 
kuman  olo  hindai,  tuntang  djaton 
hindai  mampalokang  olo  ajum,  ko- 
an pangkahai  Tuhan,  Jehowa. 

15.  Djaton  aku  handak  manjolio 
ikau  mahining  augh  tawah  olo 
kapii  hindai,  tuntang  ikau  djaton 
akan  mananggong  kahawen  awi 
kara  utus  olo ,  tinai  ikau  djaton 
akan  mampalawo  olo  ajum  hindai, 
koan  pangkahai  Tuhan ,  Jehowa. 

16.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

17.  0  olo  kalunen!  utus  olo 
Israel,  metoh  ia  mangkalewu  ta- 
nahe ,  maka  ia  djari  mangihal  ta 
awi  kara"  prangae  tuntang  gawie , 
sampai  prangae  ta  intu  baungku  ki- 
lau  kapalin  olo  bawi,  amonia  pamali. 

18.  Tagal  ta  aku  djari  in  an  am  - 
])ohak  kasangitku  mawi  ia,  tagal 
kara  daha ,  idja  djari  inusuhe  hong 
tanah ,  tuntang  tagal  kara  dewae 
matekiapi ,  idja  awi  ta  ia  djari 
mangihal  fcanahe. 

19.  Ta  aku  djari  manamburup 
awen  marak  olo  kapir,  maka  awen 
ta  kasaburan  akan  kara  tanah. 
Aku  mahukum  ia  turnon  prangae 
tuntang  tumon  gawie. 

20.  Tapi  amon  awen  ta  sampai 
olo  kapir,  idja  akan  heta  ia  djari 
hagoet,  maka  ia  raamapa  arangku 
idja  brasih ,  basa  kara  olo  hamauh 
tahiu  awen:  djeta  djalahan  olo  ain 
Jehowa;  toll  ia  djari  djaton  tau 
dia  blua  bara  tanahe  kea. 

21.  Tapi  aku  manjanjang  awen 
tagal  arangku  idja  brasih,  idja 
djari  imapa  olo  Israel  marak  kara 
olo  kapir,  awang  djari  inalihe. 

22.  Tagal  ta,  suman  akan  utus 
olo  Israel:  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  gawingku  toh 
djaton  tagal  keton ,  o  olo  Israel ; 
malainkan  tagal  arangku  idja  bra- 


sih, idja  djari  imapa  keton  marak 
kara  olo  kapir,  awang  djari  inalih 
keton. 

23.  Krana  aku  handak  mampra- 
sih  arangku  idja  hai  ta,  idja  djari 
kilau  papa  marak  olo  kapir,  idja 
djari  kilau  papa  tagal  keton  ma- 
rak olo  ta;  ta  kara  olo  kapir  akan 
katawan ,  aku  toh  Jehowa ,  koan 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  amon 
aku  djari  imprasih  intu  keton  hong 
matan  awen. 

24.  Krana  aku  handak  manduan 
keton  bara  marak  olo  kapir,  ma- 
mumpong  keton  bara  kara  tanah, 
tuntang  aku  handak  mimbit  keton 
buli  tanah  keton. 

25.  Ta  aku  handak  manampitik 
keton  hapan  danum  brasih,  palus 
keton  karah  brasih ;  aku  handak 
mamprasih  keton  manganan  kara 
kihal  keton,  tuntang  kara  dewa 
matekiapi  ain  keton. 

26.  Tuntang  aku  handak  ma- 
nenga  akan  keton  atai  taheta ,  rogh 
taheta  intu  huang  keton;  aku 
handak  manganan  atai  idja  kilau 
batu  ta  bara  keton,  manenga  akan 
keton  atai  idja  isi.  —  (11,19.) 

27.  Aku  handak  manenga  Roq-Ii- 
ku  mtu  huang  keton,  haiak  han- 
dak mampahias  keton  manandjong 
tumon  kara  undangundangku ,  tun- 
tang mahaga  malalus  kara  pren- 
tahkij. 

28.  Tuntang  keton  karah  melai 
hong  tanah  ta,  idja  djari  ineng- 
aku  akan  tato  keton,  tinai  keton 
indu  djalahan  olo  ajungku,  tun- 
tang aku  akan  Hatallan  keton. 

29.  Aku  handak  maliwus  keton 
bara  kara  kihal  keton;  tinai  aku 
handak  manjolio  gendom ,  mangat 
djeta  bakapal,  tuntang  aku  djaton 
handak  mampalembut  lau  mawi 
keton. 


ESEGU.  06. 


450 


ESEGHIEL. 


30.  Aku  handak  lnarnpara  bua 
kaju  tuntang  ramon  tana,  uka  ala 
olo  kapir  halalea  keton  tinai  tagal 
lau. 

31.  Katika  ta  keton  karah  ma- 
nahiu  kara  prangan  keton  idja 
papa,  tuntang  gawin  keton  idja 
cljaton  bahalap,  tinai  keton  karah 
mangabela  arep  keton  tagal  kara 
kadarhaka  tuntang  kihal  keton. 

32.  Gawingku  ta  djaton  tagal 
keton ,  koan  pangkahai  Tuhan , 
Jehowa ;  buah  keton  katawan  ta ; 
patut  keton  mahamen  tuntang  bu- 
raburah  baun  keton  tagal  kara 
prangan  keton,  joh  utus  olo  Is- 
rael ! 

33.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa :  Metoh  andau ,  amon 
aku  karah  mamprasih  keton,  ma- 
nganan  kara  kadarhakan  keton,  ta 
aku  handak  manjuang  kara  lewu 
tinai ,  tuntang  kara  aka  rusak  akan 
ingabuah. 

34.  Kara  tana  benjem  akan  ilu- 
ku ,  takirin  karusake  bihin ,  intu 
matan  olo  handiai  idja  mahoroe 
beta. 

35.  Ta  olo  ta  karah  hamauh: 
tanah  toll,  idja  djari  rusak,  man- 
djadi  kilau  kabon  Eden  tinai, 
tuntang  kara  lewu  idja  tunis  tun- 
tang rusak  karakkaraka  toll  tinai 
dahen    tuntang  basuang. 

36.  Ta  kara  olo  kapir,  awang 
batisa  hong  kara  aka  hakaliling 
keton ,  akan  katawan ,  aku ,  Je- 
howa, mamangun  aka  idja  karak- 
karaka ,  tuntang  mangabuah  aka 
idja  rusak;  aku,  Jehowa,  djari 
hamauh  kalota,  tuntang  handak 
malalusc. 

37.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa  :  Beken  bara  ta  ti- 
nai aku  handak  kea  isek  utus  olo 
Israel,  mangat  malalus  ta  akae ;  aku 


handak   mangapal  ia  mandjadi  ka- 
wan  olo  karaan  karae. 

38.  Kilau  kawan  tabiri  idja  bra- 
sih ,  kilau  kara"  tabiri  hong  Jeru- 
salem intu  wajah  hai  idja  inukas 
ta:  kalota  karii  lewu  awang  boang 
kara  basuang  awi  olo ;  ta  ia  akan 
katawan ,  aku  toll  Jehowa. 


BAGI  37. 

Kaliivus  Israel  insuman  liapan  paribasa 
tanah  iilja'  koutep  tulang  olo,  tinai  so- 
kah  duli. 

1.  IVLaka  lengan  Jehowa  sampai 
aku ,  palus  Jehowa  mimbit  ham- 
baruangku,  tuntang  mingkes  aku 
bentok  padang ;  maka  beta  kon- 
tep  tolang  olo  matai. 

2.  Palus  ia  manjoho  aku  mang- 
umbang  ta  hakaliling,  maka  toto, 
djeta  hatawon  haliai  hong  petak  , 
ita !  djeta  djari  rabok  haliai. 

3.  Ta  koae  dengangku:  O  ikau, 
olo  kalunen ,  tau  kara  tolang  ta 
belom  tinai?  Tombah  aku:  O  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa !  ikau  puna 
katawan  ta. 

4.  Ta  ia  hamauh  dengangku : 
Tudjum  akan  kara  tolang  ta,  tun- 
tang suman  akae :  o  kara  tolang , 
hining  augh  Jehowa! 

5.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa,  akan  kara  tolang 
ta:  Toto  aku  handak  manenga 
tahaseng  akan  huang  keton ,  ta 
keton  karah  belom  tinai. 

6.  Tinai  aku  handak  manampa 
uhat  intu  keton,  tuntang  mam- 
panjurong  isin  keton ,  haiak  mang- 
kepan  pupus  keton,  balalu  handak 
manenga  tahaseng  intu  huang  ke- 
ton ,  mangat  keton  belom  tinai ; 
ta  keton  akan  katawan.  aku  toll 
Jehowa. 


esegh.  36.  37. 


ESEGHIEL. 


451 


7.  Ta'  aku  mamuljum  tumon  pc- 
tahe;  maka  kahum  aku  maiiudjuni 
aton  augh  gotogotok,  ita!  talo 
hagerek ,    kara"    tolang   tii    hatan- 

tongan    arepe,  gagenepe   buli  ba- 
ns ai. 

8.  Tinai  aku  mita,  itii !  hong 
kara  tolang  tii  lembut  uhate  ,  tun- 
tang  isie  manjurong,  tinai  pu- 
puse  mangalambo  hnndjue;  tapi 
iii  hindai  djari  aton  tahaseng  hu,- 
ange. 

y.  Maka  Iii  hamauh  dengang- 
ku:  Tudjum  mawi  riwut;  tudjum 
ikau ,  o  olo  kalunen ,  sambil  ha- 
mauh dengan  riwut :  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowa:  ikau, 
joh  riwut,  has,  duraah  bara  apat 
matam,  balalu  manampur  talo  ma- 
tai  toll,  mangat  iii  belom  tinai. 

10.  Maka  aku  inanudjum  tumon 
aku  djari  injohoe.  Tit  tahaseng 
palus  aton  huange,  tuntang  iii 
belom,  palus  mendeng,  kawan  olo 
idjii  kaiiian  karae. 

11.  Tii  Iii  hamauh  dengangku: 
0  olo  kalunen !  kara  tolang  ta 
rimae  hapus  utus  olo  Israel ;  itiim, 
toll  koan  awen  tii :  karii  tolang 
ita  djari  riibok ,  tuntang  kaharap 
ita  djari  nihau  kilau  inetek. 

12.  Tagal  tii,  tudjum,  suman 
akan  iiwen :  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  toto,  aku  han- 
dak  muap  kubur  keton,  palus 
mamplua  keton  bara  kubur  keton,  o 
djalahan  olo  ajungku!  tuntang  aku 
handak  halalian  keton  akan  tanah 
Israel . 

13.  Ta  keton  akan  katawan  ,  aku 
toll  Jehowa,  amon  aku  djari  muap 
kubur  keton ,  tuntang  djari  mam- 
plua keton  bara  kubur  keton  ,  o 
djalahan  olo  ajungku. 

14.  Maka  aku  handak  manenga 
Roghku   huang    keton,    tii    keton 


karah  belom ,  tuntang  aku  handak 
inina  keton  huang  tanah  keton; 
tii  keton  akan  katawan,  aku  Je- 
howa djari  hamauh ,  tuntang  ma- 
laluse  kea,   koan  Jehowa. 

15.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku  ,  koae : 

lb\  Tkau  toh,  o  olo  kalunen, 
duan  tetek  kaju,  surat  heta :  akan 
Juda  tuntang  olo  Israel  tii,  awang 
baris  ai;  tinai  duan  kaju  beken , 
tuntang  surat  hetii:  akan  Josep, 
iii  tii  kajun  Epraim,  tuntang  ha- 
pus utus  Israel,  idjii  baris  ai. 

17.  Tinai  awi  manatop  duiiduii 
tii  mangat  bulat,  maka  djetii  akan 
mandjadi-  idjii  hong  lengiim. 

18.  Maka  amon  karii  olo  utus 
ajum  misek  ikau,  koae:  kilen , 
dia  ikau  handak  masanan  akan 
ikiii  riman  talo  tii? 

19.  Ta  koam  dengan  iiwen:  ka- 
kai augh  pangkahai  Tuhan,  Jeho- 
wa: ita,  aku  handak  manduan 
tetek  kajun  Josep,  idjii  intu  le- 
ngiin  Epraim,  tuntang  karii  ham- 
putan  Israel,  idjii  baris  ai,  balalu 
handak  mambulat  djetii  dengan 
kajun  Juda ,  haiak  handak  mana- 
top djetii  mandjadi  kaju  idjii ;  tii 
djeta  akan  mandjadi  Idjii  hong 
lengiingku. 

20.  Maka  kaju  duii  tii ,  idjii  djari 
injuratm  hundjue,  djetii  magon 
imbingm  intu  baun  olo  tii. 

21.  Tii  suman  akan  iiwen:  kakai 
augh  pangkahai  Tuhan ,  Jehowa : 
aku  handak  manduan  olo  Israel 
bara  marak  karii  olo  kapir,  idjii 
djari  inalihe ,  tuntang  handak  ma- 
mumpong  iii  bara  hakaliling  ,  ba- 
lalu halalian  iii  buli  tanahc. 

22  Aku  handak  mambulat  iii 
mandjadi  utus  olo  idjii  hong  ta- 
nahe,  hundjun  karii  bukit  Israel: 
iii    samandiai  karah    hindja  radjae 


ESI  GH.37. 


452 


ESEGHIEL. 


baja  idja ,  tinai  ia  djaton  hindai 
magon  dua  kabaris  olo ,  tuntang 
djaton  magon  hapisah  dua  kara- 
djaae. 

23.  Tuntang  djaton  hindai  ia  ka- 
rah mangihal  arepe  dengan  dewae 
matekiapi ,  tinai  dengan  kara  ki- 
hale  tuntang-  kalangkahe ;  aku 
handak  maliwus  ia  bara  kara  akae 
melai,  idja,  heta  ia  djari  badosa, 
tuntang  handak  mamprasih  olo  ta ; 
turnon  ta  awen  akan  djalahan  olo 
ajungku,  tinai  aku  akan  Ha- 
tallae. 

24.  Maka  rewarku  Dawid  ta 
kariih  indu  radjae,  tuntang  indu 
Sakatik  awen  ta  samandiai;  ta 
awen  karah  manandjong  tumon 
prentahku ,  sarnbil  mahaga  tuntang 
manumon  sakara  undangundang- 
ku. 

•  25.  Maka  olo  ta  akan  melai 
hong  tanah,  idja  djari  inengaku 
akan  rewarku  Jakob ,  idja  djari 
aka  kara  tatoe ;  toto ,  heta  awen 
akan  melai,  tuntang  anak  djariae 
palus  katatahi;  maka  rewarku 
Dawid  karah  indu  radjae  palus 
katatahi. 

26.  Tinai  aku  handak  manampa 
djandjin  kasanang  dengan  awen, 
djandji  ta  palus  katatahi  akan  awen 
ta ;  aku  handak  mandahen  tuntang 
mangapal  ia ,  tinai  handak  mina 
akaku  brasih  bentok  awen  palus 
katatahi. 

27.  iEkaku  melai  karah  marak 
awen,  tinai  aku  handak  indu  Ha- 
tallae,  tuntang  olo  ta  indu  djala- 
han olo  ajungku. 

28.  Ta  kara  olo  kapir  akan  ka- 
tawan,  aku  toll  Jehowa,  idja 
mamprasih  Israel,  amon  akaku 
brasih  karah  aton  bentok  awen 
ta  palus  katatahi. 


BAGI  38. 

Hukum  insuman  akan  Gog. 


1.  Xinai  augh  Jehowa  sampai 
aku ,  koae : 

2.  O  ikau,  olo  kalunen!  ules 
baum  manintu  Gog,  tanah  Ma- 
gog ta,  mantir  pamutjok  hong 
Mesegh  tuntang  Tubal  ta,  palus 
tudjum  mawi  ia;  —  (Pangar. 20, 8.) 

3.  Koam :  kakai  augh  pangka- 
hai  Tuhan ,  Jehowa :  toto ,  aku 
handak  mantakan  ikau ,  o  Gog , 
ikau  idja  mantir  pamutjok  hong 
Mesegh  tuntang  Tubal. 

4.  Aku  handak  mimbit  ikau 
kantakanta ,  tuntang  mangawit  sa- 
kang  intu  pipim,  tinai  aku  han- 
dak mamplua  ikau,  tuntang  ha- 
pus  kawan  parang  ajum,  kara  ha- 
djaran  tuntang  olo  idja,  mukonge , 
idja  uras  hasangkarut  totototo  ,  tun- 
tang ia  karaan  karae,  hapan  ta- 
ming talawang ,  tuntang  uras  awen 
ta  patjah  hapan  padang. 

5.  Olo  Parsi,  olo  Kus  tinai 
olo  Put  hindja  awen,  idja'  uras 
hapan  talawang  tuntang  salutup. 

6.  Gomer  tuntang  hapus  ka- 
wang  parang  ai,  tinai  olo  Togar- 
raa  idja  hila  utara  haliai,  tuntang 
kara  kawae,  kutoh  kara,  utus  olo 
idja  hindja  dengain. 

7.  Has ,  tatatatap  ikau ,  ikau 
tuntang  kara  kawan  parang  aim, 
idja  hapumpong  hindja  dengam, 
ikau  akan  indu  kapalae. 

8.  Maka  tahi  rahian  ikau  karah 
buah  pamaliih ,  indu  katatesan  kara 
njelo  ikau  karah  tama  tanah  ta, 
idja  djari  ingabuah  lapas  bara  pa- 
dang, idja  oloe  djari  imumpong 
bara  kara  utus  olo,  ia  ta  kara 
bukit  Israel  ta ,  idja  tahi  haliai 
djari  rusak ,    amon    olo   tanah   ta 


esegh.  37.  38. 


ESEGHIEL. 


453 


djari  implua  bara  kara  utus  olo, 
tuntang  uras  melai  landang  be- 
wiii. 

9.  Ta  ikau  karah  liagoet,  ma- 
napi  kilau  bar at,  tuntang  ikau 
kilau  baunandau,  mangat  manu- 
tup  mangaput  tanah  tii,  ikau  haiak 
hapus  kawan  parang  aim,  tuntang 
aiii  utus  olo  dengara. 

10.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  Katika  ta  kea  pikir 
karah  lembut  hong  ataim,  ikau 
karah  manirok  talo  papa, 

11.  Sambil  hamauh:  aku  handak 
lius  maroboh  tanah  ta,  idja  ha- 
langai  kara  lewue,  aku  handak 
mantakan  awen  ,  idja  melai  sanang 
landang,  tuntang  idja  melai  dja- 
ton  hakota ,  huit  tuntang  blawang 
djaton  ia  hapae. 

12.  Mangat  ikau  marampas  tun- 
tang manarik ,  mandjudju  lengam 
mawi  kara  aka  idja  rusak  bihin, 
idja  ingkalewu  tinai,  mawi  utus 
olo,  idja  djari  imumpong  bara  ka- 
ra olo  kapir,  idja  djari  mulih  ku- 
toh  metoh  tuntang  ramo ,  idja 
melai  hong  tanah  bentok  kalu- 
nen  ta. 

13.  Olo  Sgheba  tuntang  Dedan, 
tinai  kara  sadagar  bara  Tarsis, 
tuntang  kara  olo  ajue  idja  kwasa, 
karah  hamauh  dengam :  aton  ikau 
dumah  handak  marampas  talo? 
djari  ikau  mamumpong  olo  ajum 
tantai  manarik  talo?  mangat  ma- 
namput  bulau  salaka,  maiampas 
meto  tuntang  ramo ,  tinai  manam- 
put  kutoh  panatau? 

14.  Tagal  ta,  tudjum,  o  ikau 
olo  kalunen !  suman  akan  Gog : 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa: dia  ikau  intu  katika  ta 
karah  mimpa  mangasene,  amon 
djalahan  olo  ajungku,  Israel  tii, 
melai  landang? 


15.  Tii  ikau  kariih  manaradjang 
bara  akam,  bara  hila  utara  haliai, 
ikau  tuntang  arii  utus  olo  haiak 
dengam ;  uras  awen  tii  mukong 
hadjaran ,  kawan  idja  paham  ba- 
kapal,  kawan  parang  idja  kwasa 
haliai ; 

16.  Palus  ikau  karah  hagoet  ki- 
lau baunandau  maranggar  djala- 
han olo  ajungku  Israel ,  sampai 
manutup  tanahe.  Djeta  hong  ka- 
tatesan  katika :  tii  aku  handak 
magah  ikau  mawi  tanahku,  mangat 
kara  olo  kapir  kasene  aku ,  amon 
aku  imprasih  intu  ikau ,  o  Gog , 
hong   matan   awen. 

17.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa:  Toto  ikau  ia,  idja 
djari  inahiu  insumangku  katika 
djaman  horan ,  hadjamban  kara 
rewarku  ,  karii  nabin  Israel ,  idja 
djari  manudjum  metoh  katikae 
kutoh  katahin  njeloe ,  aku  toh 
handak  magah  ikau  maranggar 
olo  ta. 

18.  Maka  karah  mandjadi  intu 
katika,  amon  Gog  dumah  ma- 
ranggar tanah  Israel ,  koan  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa ,  tii  ka- 
sangitku  karah  lembut  hasehasep 
haliai. 

19.  Krana  aku  djari  hamauh  hu- 
ang  kabehungku  tuntang  base]) 
kalaitku :  toto,  intu  katika  ta  talo 
kariih  paham  hagerek  hong  tanah 
Israel. 

20.  Sampai  intu  baungku  kariih 
hagendjah  kara  lauk  hong  tasik, 
kara  burong  penda  langit ,  kara 
meto  hong  padang,  tuntang  talo 
handiai  idjii  manjarantar  hong  pe- 
tak,  tuntang  karii  olon  hong  ha- 
pus petak ;  tinai  karii  bukit  kariih 
impalokang ,  karii  iika  diihen  ka- 
rah ingarak ,  tuntang  kara  kota 
kariih  rampar  intu   petak. 


ESEGH.  38. 


454 


ESEGIIIEL. 


21.  Krana  aku  handak  mangahau 
padang  mawi  ia  hong  kara  bukit- 
ku  ta,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa;  genep  biti  kariih  hapa- 
dang  hawi   sama  arepe. 

22.  Tinai  aku  handak  mahukum 
-ia  hapan  lau  tuntang  daha,  ban- 
dak  mampalawo  udjan  tombokbu- 
ku,  tuntang  udjan  karangan  idja 
liai,  tinai  apui  tuntang  barirang  , 
mantakan  ia  dengan  karii  kawae , 
tinai  kara  utus  olo  idja  ompat  ia. 

23.  Kakai  aku  handak  mandjadi 
iiai ,  brasih  tuntang  basewut  intu 
baun  kara  olo  kapir ;  ta  olo  ta 
akan  katawan  ,  aku  toll  Jehowa. 


BAGT  30. 

i.'i^  akan  alah  palus  rusak,  utus  olo 
aiu  Hatalla  idja  manang. 


1.  J-inai  ikau,  o  olo  kalunen! 
tudjum  man  tarn  Gog,  koam :  kakai 
augh  pangkahai  Tuhan,  Jehowa: 
toto,  aku  handak  mantakan  ikau, 
o  Gog,  idja  mantir  pamutjok  hong 
Mesegh  tuntang  Tubal. 

2.  Aku  handak  rnanunda  ikau 
kantakanta,  tuntang  mangawit  sa- 
kang,  mimbit  ikau  bara  hila  utara, 
palus  magah  ikau  sampai  kara  bu- 
kit  Israel. 

3.  Heta  aku  handak  mahampas 
panahm  bara  lengam  sambilm,  tun- 
tang manggagar  kara  anak  pa- 
nahm  bara  lengam  gantaum. 

4.  Hundjun  kara  bukit  Israel 
ikau  kariih  halelek,  ikau  tuntang 
karii  kawam ,  tinai  kara  utus  olo 
idja  dengam;  aku  djari  rnandju- 
luk  ikau  indu  panginan  karii  am- 
pin burong  pangkarait.  tuntang 
kara  meto  hong  padang. 


5.  Hong  padang  ranipai  ikau 
kariih  halelek,  krana  aku  djari  ha- 
inauh  kalota,  koan  pangkaliai  Tu- 
han, Jehowa. 

6.  Aku  handak  mandjakah  apui 
intu  Magog,  tuntang  marak  kara 
iiwen,  idjii  melai  landang  hong 
kara  pulau;  tii  olo  ta  akan  kata- 
wan, aku  toll  Jehowa. 

7.  Aku  handak  mangarinah 
arangku  idja  brasih  intu  bentok 
djalahan  olo  ajungku,  Israel,  tun- 
tang djaton  hindai  aku  handak 
manalua  olo  mamapa  arangku  idjii 
brasih,  tapi  karii  olo  kapir  akan 
katawan ,  aku  toll  Jehowa ,  idjii 
aka  karasih  Israel. 

8.  Ita!  talo  tii  dumah  tuntang 
mandjadi,  koan  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa;  djeta  andau  idjii  djari 
insumangku. 

9.  Maka  karii  olo  hong  karii 
lewun  Israel  karah  blua,  tuntang 
manganju  karii  ganggama,  kara 
taming  tuntang  talawang,  karii 
panah  tuntang  anake,  karii  salugi 
tinai  lundju;  maka  karii  talo  tii 
ombet  akan  kajue  uclju  njelo. 

10.  Sampai  dia  usah  awen  tii 
manganju  hong  padang,  atawa 
maniiweng  hong  kajuan,  tapi  ia 
karah  barapi  hapan  karii  gangga- 
man  tii;  tinai  iii  akan  manarik 
iiwen,  idjii  djari  manarik  iii,  tun- 
tang marampas  olo  tii,  idjii  djari 
mararapas  iii,  koan  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa. 

11.  Maka  kariih  mandjadi  intu 
katika  tii ,  aku  handak  manukas 
aka  kubur  Gog  tii  hong  tanah 
Israel,  iii  ta  djanah  idjii  ihoroe 
akan  hila  timor  danau  ta ;  djetii 
kariih  mamaleng  urong  karii  olo 
idjii  mahoroe  heta;  basa  heta  olo 
akan  mangubur  Gog  tuntang  ka- 
wae idjii  karaan  karae,  tii  olo  akan 


ESEGH.  38.  30. 


illEL. 


455 


manjew  ui   aka  1. 1.  djanah  kara"  ka- 
wan .Gog. 

12.  Maka  ntus  olo  Israel  karah 
mangubur  iii  udja  bulan  katahie, 
mangat  tanah  brasih  tinai. 

13.  Toto,  olo  handiai  hong  tanah 
Iii  akan  indu  omba  mangubur, 
tuntang  djeta  indu  horumat  ai, 
anion  aku  djari  mampahai  arepku, 
koan  pangkahai  Tuhan ,  Jehowa. 

14.  Tinai  iiwen  akan  mambaris 
olo,  idjii  haradjur  akan  manguni- 
bang  tanah,  tuntang  olo  pangubur 
karah  omba  awang  mangumbang 
tii,  mangat  mangubur  bantu  idjii 
kataj>asan  hong  padang,  mangat 
mamprasih  hetii;  limbah  udju  bu- 
lan ta'  awen  ta'  karah  maugumbang 
mariksae. 

15.  Maka  amon  awen,  awang 
mangumbang  tanah  ta ,  mita  to- 
la ng  olo,  ta  iii  karah  mampendeng 
katae,  sampai  olo  pangubur  djari 
mangubur  ta  kea  hong  djanah 
kara  kawan  Gog. 

16.  Tinai  aran  aka  Iii  Ilamona. 
{Kawan.)  Kakai  olo  akan  mam- 
prasih tanahe. 

17.  Maka  ikau ,  o  olo  kalunen! 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa :  suraan  akan  kara  ampin 
burong,  tuntang  kara  meto  pa- 
dang: pumpong  arep  keton,  talih 
hakampeleng  keton  bara  hetaheta 
hakaliling,  talih  parapah  idjii  djari 
impatiiiku  akan  keton ,  parapah 
idja  paham  kariie,  hundjun  karii 
bukit  Israel;  kinan  kara  isi,  ihop 
daha ! 

18.  Isin  karii  pangkalima  akan 
kinan  keton,  tuntang  dahan  karii 
mantir  petak  akan  ihop  keton , 
karii  tabiri  hatuiie  tuntang  anak 
tabiri.  karii  kambing  tuntang  sapi, 
idjii  uras  baseput  toto  haliai. 

19.  Keton    akan    kuman    enjake 


sampai  besoh,  tuntang  mihop  da- 
hae  sampai  babusau ,  karii  para- 
pah ta,  idjii  djari  impataiku  akan 
keton. 

20.  Keton  karah  imbesoh  hong 
medjangku,  kuman  kara'  hadjaraj 
idjii  iukong,  tuntang  kara  hadjaran 
kareta,  kara'  pangkalima  tuntang 
olo  parang,  koan  pangkahai  Tuhan 
Jehowa. 

21.  Aku  handak  mamprahan  ka- 
haingku  marak  karii  olo  kapir 
karii  olo  kapir  akan  mita  hukum- 
ku,  idjii  djari  ilalusku,  tuntang 
lengiingku ,  idjii  djari  indjudjuku 
mawi  olo  tii. 

22.  Tii  hapus  utus  olo  Israel  ka- 
rah katawan  ,  aku  ,  Jehowa ,  toto 
Hatallae,  bara  andau  tii  palus  ha- 
rian  dapit. 

23.  Tuntang  kara  olo  kapir  akai 
katawan,  idjii  olo  Israel  tii  djari 
tamput  tawanan,  djeta  tagal  karii 
kadarhakae,  basa  ia  djari  malang- 
kah  aku;  tagal  tii  baungku  djari 
iulesku  bara  awen,  palus  aku  djari 
manjaragh  iii  intu  lengiin  musohe. 
sampai  iii  handiai  djari  halelek  awi 
padang. 

24.  Tumon  kakihale  tuntang  ka- 
langkahe  aku  djari  mawi  awen . 
tuntang  aku  djari  mules  baungku 
bara  iii. 

25.  Tagal  tii,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  Toll  aku 
handak  halalian  Jakob  idjii  tawa- 
nan, tuntang  handak  masi  hapus 
ungkup  Israel;  aku  handak  ma- 
ngabehu  tagal  arangku  idjii  bra- 
sih ; 

26.  Limbah  awen  djari  manang- 
gong  kahawiie,  tinai  karii  kalang- 
kahe  idjii  hapae  djari  malangkah 
aku,  metoh  iii  melai  sanang  hong 
tanah  ai,  tuntang  djaton  olo  idja' 
mampikah  iii; 


:i.  39. 


456 


ESEGIIIEL. 


27.  Limbah  aku  djari  halalian  ia 
bara  kara  utus  olo,  tuntang  djari 
mamumpong  ia  bara  kara  tanah 
musohe ,  tuntang  aku  imprasih 
intu  ia  hong  matan  ara  olo  kapir: 

28.  Ta  awen  akan  katawan,  aku 
Jehowa  puna  Hatallan  ai,  basa  aku 
djari  manjoho  ia  inamput  tawanan 
marak  kara  olo  kapir,  tapi  aku 
djari  mamumpong  awen  ta  tinai 
buli  tanah  ajue,  djaton  djari  balihi 
idja  biti  awen  ta  heta. 

29.  Tuntang  aku  djaton  handak 
mules  baungku  bara  awen  ta  tinai, 
limbah  aku  djari  manusuh  Roghku 
akan  utus  olo  Israel,  koan  pang- 
kahai  Tuhan,  Jehowa. 


BAGI  40. 

Paitii,   human  Hatalla  idja  taheta  atori; 
parantaran  huma  ta. 


1.  Jtlong  njelo  dua  pulu  lima 
limbah  ita  tamput  tawanan,  intu 
tamparan  njelo,  andau  sapulu,  bu- 
lan  idja,  djeta  njelo  apatwalas  lim- 
bah lewu  ta  djari  impakalali,  an- 
dau ta  maka  lengan  Jehowa  sam- 
pai  aku ,  tuntang  ia  mimbit  aku 
akan  heta. 

2.  Hong  paitaku  Hatalla  mim- 
bit aku  akan  tanah  Israel,  tuntang 
ia  mingkes  aku  hundjun  bukit 
idja  gantong  haliai ,  hong  heta 
hila  salatan  aton  ampin  tampan 
lewu. 

3.  Limbah  ia  djari  mimbit  aku 
akan  heta,  maka  aton  heta  olo 
hatua  idja  ampie  kilau  tampajah 
tambaga;  intu  lengae  aton  tali 
ukur  pista,  tinai  sokah  ukur; 
maka  ia  mendeng  intu  bauntong- 
gang. —   [Pangar.  21, 15.) 

4.  Ia    ta    hamauh    denffanj^ku : 


O  ikau,  olo  kalunen!  itam  hapan 
matara  ,  hining  hapan  pindingm , 
tuntang  kandong  hong  ataim 
kara  talo  toh,  idja"  handak  impra- 
hangku  akam;  krana  ikau  tantai 
djari  imbit  kantoh,  mangat  aku 
mamprahan  ta  akam.  Limbah  ta 
sanan  talo  handiai ,  awang  djari 
gitam,  akan  utus  olo  Israel. 

5.  Maka  ita!  aton  dinding  batu 
hakaliling  huma  ta  bara  ruar;  ti- 
nai intu  lengan  olo  hatua  ta  aton 
sokah  ukur  idja  pandjang  dj  aha  wen 
hasa,  maka  genep  hasa  labien  ka- 
lombah  lokap  bara  puna  kambo 
hasa;  ta  ia  mukur  kakapal  din- 
dinge,  djeta  hamparangan  sokahe, 
tuntang  kagantonge  tipeng  sokah 
kea. 

6.  Limbah  ta  ia  sampai  baun- 
tonggang,  idja  manaharep  hila  ti- 
mor;  ta  ia  mandai  lampat  idja 
heta,  tuntang  ia  mukur  gagelan 
bauntonggang,  maka  kakapale  ti- 
peng sokahe,  tinai  gagelan  idjli 
ta  tipeng  sokahe  kea  kakapale. 

7.  Tuntang  genep  karong  kam- 
boe  idja  kalongkang  sokah  ukure, 
tinai  kabukae  tumon  ta  kea;  maka 
intu  helat  kara  karong  dindinge 
lima  hasa;  tinai  gagelan  baun- 
tonggang, idjatandipah  parantaran, 
sinda  malongkang  sokah  kea. 

8.  Tinai  ia  mukur  tatakon,  idja 
tokep  bauntonggang  djeta,  sinclii 
hamparangan  sokah  ukur. 

9.  Limbah  ta  ia  mukur  tata- 
kon idja  beken ,  idja  darah  baun- 
tonggang, djeta  hanja  hasa,  tun- 
tang djihie  dua  hasa,  tinai  racljur 
tatakon  palus  hila  huang  baun- 
tonsrs'ang-. 

10.  Maka  kara  karong  hasansila 
bauntonggang  idja  hila  timor,  djeta 
telo  hasansila  hatembak,  maka  ka- 
tateloe  ta  ukur  idja  bewai,    tinai 


esegh.  39.  40. 


ESEGHIEL. 


457 


kara    djihi     hasansila    sama     kea 
ukure. 

11.  Tinai  iii  mukur  kalomlmh 
lawang  bauntonggang,  djetti  sapulu 
hasa  kalombahe,  raaka  kambo  baun- 
tonggang ta  telowalas  basa. 

12.  Maka  aton  mange  intu  baun 
kara*  karong  ta  hasansila,  idjii  hasa 
kalombahe,  maka  genep  karong 
mandjahawen  hasa  kalombahe  la- 
pak  hiij)at. 

13.  Limbah  ta  ia  mukur  helat 
baunton"'o■an^■  bara  saran  lalangit 
karong  idja,  sampai  saran  lalangit 
karong  idja  ta,  kapandjange  salawi 
hasa;  maka  kara  bauntonggang  bu- 
djur  hatembak. 

14.  Tinai  ia  mukur  kara  djihi 
djahawen  pulu  hasa  kamboe,  tinai 
intu  baun  kara  djihi  ta  parantaran 
idja  hakaliling  bauntonggang  ta. 

15.  Maka  bara  bauntonggang  dja- 
lan  tama  sampai  saran  parantaran, 
djeta  limit  pulu  hasa. 

16.  Tuntang  aton  badjakan  ko- 
rik  intu  kara  karong  ta,  hai  hila 
huange ,  tinai  darah  djihi  ta  kea, 
idja  intu  bauntonggang  tii ,  palus 
hakaliling:  tumon  ta  kea  intu 
kara"  tatakon ;  kara  badjakan  ta 
uras  hai  hila  huange  kakaliling: 
tinai  intu  kara  djihi  ta  aton  ukire 
kilau  batang  korma. 

17.  Tinai  ia  mimbit  aku  akan 
huang  parantaran  idja  hila  ruar, 
maka  ita!  heta  kea  aton  karong; 
tuntang  aton  lasithe  hakaliling 
hong  ])arantaran  ta:  naharep  la- 
sahe   tii   aton  telo  pulu  karong. 

18.  Maka  lasiihe  ta  hila  ruar 
bauntonggang,  mamihit  intu  baun 
kara  bauntonggang;  djeta  lasah 
idja  hila   liwa  tii. 

19.  Tinai  iii  mukur  kalombahe 
bara  bauntonggang  parantaran  idja 
liwa,  sampai  bauntonggang  paran- 


oica n  idja  hila  huange,  djeta  sa- 
j  ratus  hasa ,  hila  timor  tuntang 
'  hila  utara. 

20.  Tinai  ia  mukure  kea  baun- 
tonggang parantaran  idja  hila  ruar 
tii,  idja,  manaharep  utara;  ia  mu- 
kur kamboe  tuntang  kabukae. 

21.  Tinai  kara  karong  idja  heta, 
ia  tii  aton  telo  hasansila;  kara 
djihie  tuntang  tatakoe  sama  ukure 
ciengan  bauntonggang  idjii  solake ; 
liraii  pulu  hasa  kamboe ,  tinai  sa- 
lawi hasa  kalombahe. 

22.  Tinai  kara  badjakae  tuntang 
tatakoe  tuntang  ukire  batang  kor- 
ma sama  ukure,  kilau  hong  baun- 
tonggang idjii  hila  timor  ta;  dja- 
lan  mandai  sampai  udju  lampate , 
tinai  tatakoe  aton  hila  baue. 

23.  Maka  bauntonggang  paran- 
taran idjii  hila  huange  tii  aton  ha- 
tandipah  hatembak  dengan  baun- 
tonggang idja  hila  utara,  tuntang 
hila  timor;  maka  iii  mukur  bara 
bauntonggang  idja,  sampai  idjii 
tinai,  saratus  hasa. 

24.  Limbah  ta  iii  mimbit  aku 
akan  hila  salatan;  maka  ita!  aton 
kea  bauntonggang  heta  hila  sala- 
tan; ia  mukur  djihie  tuntang  ta- 
takoe tumon   ukur  idjii   helo  kea. 

25.  Maka  heta  tuntang  intu  ta- 
takoe aton  badjakan  hakaliling, 
kilau  badjakan  beken  ta  kea ;  kam- 
boe lima  pulu  hasa ,  tuntang  ka- 
lombahe salawi  hasa. 

26.  Amon  olo  lompat  tii,  maka 
udju  kalampat  palus  sampai;  tata- 
koe tii  intu  baue,  ukir  batang 
korma  hasansila  intu  djihie. 

27.  Tinai     aton      bauntonggang 

...  .  .  DO        D 

hila  salatan  intu  parantaran  hila 
huange  tii,  maka  iii  mukur  bara 
bauntonggang  idjii,  sampai  idjii  ti- 
nai.  hila  utara.   saratus   hasa. 

28.  Limbah    tii    iii  mimbit    aku 


20 


esegh.  40. 


458 


ESEGHIEL. 


malioroe  bauntonggang  idja  hila 
salatan  ta,  tamii  parantaran  idja 
hila  huange;  ta  ia  mukur  baun- 
tonggang idja  hila  salatan  ta,  tu- 
mon  ukur  awang  beken  ta  kea. 

29.  Aton  karong  korik  heta, 
tuntang  djihie ,  tuntang  tatakoe , 
sama  ukure  dengan  awang  beken 
ta  kea;  tinai  aton  badjakae,  hong 
tatakoe  kea,  hakaliling;  kalombah 
heta  lima  pulu  hasa,  tinai  kabukae 
salawi  hasa. 

30.  Maka  tatakoe  aton  hakali- 
ling; kamboe  salawi  hasa,  kabukae 
lima  hasa. 

31.  Kara  tatakoe  ta  hila  paran- 
taran idja  hila  ruar;  tinai  aton 
ukir  batang  korma  intu  djihie; 
tuntang  djalan  mandai  sampai  hanja 
lampate. 

32.  Limbah  ta  ia  mimbit  aku 
tama  parantaran  huange  ta  hila 
timor ;  ia  mukur  bauntonggang 
tumon ,  ukur  awang  beken  ta  kea. 

33.  Tinai  kara  karong  korik 
tuntang  djihie  tuntang  tatakoe  tu- 
mon awang  helo  ta  kea  ukure: 
tinai  aton  badjakae ,  hong  tatakoe 
kea,  hakaliling;  kambo  heta  lima 
pulu  hasa,  kalombahe  salawi  hasa. 

34.  Kara  tatakoe  kea  uras  hila 
parantaran  idja  ruare  ta,  aton  kea 
ukire  kilau  batang  korma  intu 
kara  djihie  hasansila,  tuntang  dja- 
lan mandai  sampai  hanja  lampate. 

35.  Limbah  ta  ia  mimbit  aku 
akan  bauntonggang  hila  utara, 
heta  ia  mukure  tumon  awang  be- 
ken ta  kea. 

36.  Aton  karonsre  korik  tuntang 
djihie,  tinai  tatakoe ,  aton  kea  ba- 
djakae hakaliling;  kambo  heta 
lima  pulu  hasa,  tuntang  kalom- 
bahe salawi  hasa. 

37.  Maka  kara  tatakoe  uras  hila 
parantaran  idja  ruar  ta ;  tinai  aton 


ukire  kilau  batang  korma  intu 
djihie  hasansila;  djalan  mandai 
sampai  hanja  lampate. 

38.  Karonge  ta  tuntang  blawange 
tokep  papar  bauntonggang;  heta 
aka  olo  mamenjau  kara  parapah 
idja  ingahu. 

39.  Hong  tatakon  bauntonggang 
ta  aton  mandua  mandua  medja 
hasansila,  tantai  aka  mampatai  talo 
parapah  ingahu,  tuntang  parapah 
tagal  dosa,  tinai  parapah  tagal  ka- 
salan. 

40.  Tinai  hila  ruar ,  balikat  dja- 
lan mandai  bauntonggang  hila 
utara  ta,  aton  dua  medja;  tinai 
tandipah  heta ,  balikat  tatakon 
bauntonggang  aton  kea  dua  medja. 

41.  Aton  apat  medja  latoh,  tinai 
apat  medja  lata,  hasansila  baun- 
tonggang ta;  hanja  medja  ta  indu 
aka   mampatai   talo. 

42.  Maka  apat  medja  idja  tantai 
akan  parapah  idja  ingahu ,  djeta 
batu  idja  barasok ,  pangandjure 
tangah  dua  hasa,  kabukae  tangah 
dua  hasa,  kagantonge  idja"  hasa; 
hundjue  ta  olo  mingkes  pakarang 
idja  hapa  manjambalih  parapah  idja 
ingahu,  tuntang  parapah  idja  injam- 
balih. 

43.  Aton  papare  kalombah  lokap, 
idja  inampa  buabuah  hakaliling; 
hundjun  medja  ta  aka  isin  talo 
parapah. 

44.  Maka  hila  ruar  bauntong- 
gang idja  hila  huange  ta  aton  kara 
karong  olo  panjanji,  hong  paran- 
taran idja  huange  ta,  belahe  aton 
hila  utara  manaharep  salatan ,  be- 
lahe darah  bauntonggang  hila  ti- 
mor manaharep  utara. 

45.  Maka  ia  hamauh  dengangku : 
Kara  karong  toh,  idja  manaharep 
salatan  ,  djeta  akan  imam ,  awang 
manonggo  huma  toh. 


ESEGH.  40. 


ESEGIIIEL. 


459 


46.  Tapi  kara  karong  idja  ma- 
naharap  utara,  djeta'  akan  imam, 
awang  nguan  gawin  raesbeh,  djeta' 
panakan  Sadok,  baris  olo  Lewi  tit, 
idjii  akan  manggapi  Jehowa,  mangat 
nianonggo  iii. 

47.  Maka  iii  mukur  parantaran 
tii,  pangandjure  sal atus  hasa,  ka- 
bukae  saratus  hasa  kea,  lapak  hii- 
]>at;  maka  mesbeh  tii  darah  baun 
huma. 

48.  Limbah  ta  iii  mimbit  aku 
tama  tatakon  intu  huma  ta;  ta'  ia 
nuikur  kara  djihin  tatakon  ta  ma- 
lima  hasa  hasansila ;  maka  kabuka 
bauntonggang  manelo  hasa  hasan- 
sila. 

49.  Pangandjur  tatakon  ta  dua 
pulu  hasa,  tinai  kabukae  sawalas 
hasa,  aton  lam  pate  idja  hapa  man- 
dai ;  tinai  aton  djihi  intu  heta' , 
midjamidja  hasansila. 


BAGI  41. 

Ampin  liuang  human  Hatalla  ta  insuman. 


1.  JLinai  ia  mimbit  aku  sampai 
human  Hatalla,  ta  ia  mukur  kara 
djihi,  mandjahawen  hasa  hasansila 
helate  dengan  kolae,  tumon  kalom- 
bah  tingkap  ta. 

2.  Bauntonggang  ta  sapulu  hasa 
kabukae ,  tinai  dindinge  hasansila 
lima  hasa;  tinai  ia  mukur  huang 
huma  ta,  apat  pulu  hasa  kamboe, 
kalombahe  dua  pulu  hasa. 

3.  Limbah  ta  iii  tama  huange, 
balalu  mukur  djihin  bauntong- 
gang ,  dua  hasa ;  tinai  kalombah 
lawang  djahawen  hasa,  maka  ka- 
gantong  bauntonggang  udju  hasa. 

4.  Tinai  iii  mukur  heta  hong 
huma  tii  dua  pulu  hasa  kamboe , 
tinai  dua    pulu    hasa    kalombahe; 


tii  ia   hamauh    dengangku:    Djetii 
iika  idja  brasih  haliai. 

5.  Limbah  ta  iii  mukur  dinding 
huma  tii,  djahawen  hasa,  tinai  ka- 
lombah karii  sungkinge  apat  hasa, 
hakaliling  huma  ta. 

6.  Maka  karii  karong  sungking 
ta  suson  telo,  manelo  pulu  dalam 
genep  susoe,  tuntang  djetii  rantep 
intu  lapis  dinding  huma  tii  haka- 
liling, idja  tantai  inampa  hapa  raara- 
parantcp  ia,  tapi  djaton  rantep 
dengan  batang  dinding  huma. 

7.  Kara  karong  sungking  idja' 
hakaliling  heta  djadjalan  hai  tumon 
susoe;  krana  turoe  hasuson  ma- 
ngaliling  huma  tii  palus  ngambo, 
sampai  idja  hila  ngambo  tii  hai 
haream ;  bara  idja  liwa  olo  mandai 
mahoroe  idja"  bentok,  palus  sampai 
ngambo. 

8.  Tinai  aku  mita  papar  haka- 
liling hundjun  huma  tii.  Kara  ga- 
lang  karong  sungking  tii  hampa- 
rangan  sokah  ukur,  djetii  djahawen 
hasa,  hasa  idja  ombet  kamboe. 

9.  Maka  kakapal  dinding  idja 
hila  ruar  kara  karong  sungking 
ta  lima  hasa,  helate  tii  djetii  aka 
karong  sungking ,  iclja  hong  hu- 
ma ta. 

10.  Kalombah  helang  ruar  kara 
karong  ta  duii  pulu  hasa,  hakali- 
ling huma  tii. 

11.  Maka  aton  dua  bauntong- 
gang djalan  akan  huang  kara  ka- 
rong sungking ,  idja  hila  utara , 
idjii  hila  salatan;  aka  iclja  boang 
heta  lima  hasa  hakaliling. 

12.  Kara  pangun,  awang  darah 
aka  boang  tii  hila  barat,  udju  pulu 
hasa  kabukae,  dindinge  lima  hasa 
kakapale  hakaliling;  kamboe  tlja- 
latien  pulu  hasa. 

13.  Tinai  iii  mukur  huma  ta, 
kabukae    saratus    hasa    sainandiai. 


20* 


ESEGH.  40.41. 


460 


ESEGHIEL. 


tamput  kea  aka  boang  ta  tuntang 
hapus  pangun  ta,  tinai  dindinge. 

14.  Kalombah  aka  intu  baun 
huma,  tuntang  aka  boang  ta  idja 
hila  tiraor,  saratus  hasa. 

15.  Tinai  ia  mukur  pangandjur 
huma  ta,  tuntang  aka  boang,  idja 
hila  likute,  tuntang  tambirae  ha- 
sansila,  saratus  hasa,  kahum  ba- 
tang  huma  tuntang  parantarae, 
tinai  tatakoe; 

16.  Kara  gagelae,  tuntang  ba- 
djakae  idja  korik,  tinai  kara  tam- 
birae hakaliling;  maka  bara  ga- 
lange  uras  djeta  dinding  papan 
hakaliling,  bara  petak  mimes  ba- 
djakan,  tinai  kara  badjakae  ta  kea 
uras  inantilap. 

17.  Tinai  kara  idja  ngambobaun- 
tonggang,  huange  ruare,  hapus 
dindinge  hakaliling  inantilap  kea. 

18.  Maka  kara  ukire  heta  Kerub 
tuntang  batang  korma,  midja  midja' 
batang  korma  helat  Kerub  dua ;  ti- 
nai genep  Kerub  dua  baue; 

19.  Baue  silae  kilau  baun  olon, 
tinai  baue  silae  kilau  baun  singa; 
kakai  djari  inampa  hapus  huma 
hakaliling. 

20.  Bara  petak  sampai  ambo 
bauntonggang  kara  Kerub  tuntang 
batang  korma  ta  djari  iukir,  ka- 
kai kea  hila  huang  dinding  hu- 
man  Hatalla. 

21.  Kara  djihin  huma  ta  lapak 
hapat;  maka  baun  aka  brasih  ta 
sama  kilau  baun  aka  idja  brasih 
haliai. 

22.  Kagantong  mesbeh  kaju  ta 
telo  hasa,  pangandjure  tuntang  ka- 
lombahe  dua  hasa,  tuntang  bara 
pampang;  hundjue  tuntang  bali- 
kate  uras  kaju.  Maka  ia  hamauh 
dengangku:  Djeta  medja,  idja 
akan  itigkes  intu  baun  Jehowa. 

23.  Maka    aton  mandua  mandua 


bauntonggang  hong  human  Ha- 
talla, tuntang  hong  aka  idja  bra- 
sih haliai  ta. 

24.  Maka  genep  bauntonggang 
aton  dua  lawange,  uras  tau  inap 
iatep,  idja  ta  dua,  idja  tinai  man- 
dua kea. 

25.  Heta,  hong  lawang  human 
Hatalla  ta,  aton  ukir  Kerub  tun- 
tang batang  korma ,  sama  tampae 
kilau  intu  dinding;  maka  kaju 
idja  intu  baun  tatakoe  ta  bakapal 
toto. 

26.  Tntu  kara  badjakan  korik  ta 
aton  ukir  batang  korma  hasansila, 
hasansila  tatakon  ta,  tuntang  intu 
kara  karong  sungking  huma  ta, 
tinai  darah  kara  djihie. 


BAGI  42. 

Kara  pandjala  human  Hatalla. 


1.  .Limbah  ta  ia  mimbit  aku 
akan  parantaran  hila  ruar  haliai, 
idja  naharep  utara;  balalu  ia  ma- 
gah  aku  akan  kara  huma,  idja 
tandipah  aka  boang,  tuntang  tan- 
dipah  batang  huma  ta,  hila  utara. 

2.  Pangandjur  djeta  saratus  ha- 
sa, tandipah  bauntonggang  idja 
hila  utara,  tinai  kabukae  lima 
pulu  hasa. 

3.  Tandipah  dua  pulu  hasa  ta, 
idja  aka  parantaran  hila  huange, 
tinai  tandipah  lasah  ta,  idja  intu 
parantaran  hila  ruar,  aton  tambi- 
ran  tambing  telo. 

4.  Intu  baun  kara  huma  ta 
djalan  idja  sapulu  depa  kabukae  , 
akan  hila  huange,  tinai  djalan  be- 
ken  idja  hasa  kabukae ;  maka 
bauntonggang  djeta  naharep  utara. 

5.  Maka  kara  karong  idja  hila 


ESEGH.  41.   42. 


ESEGHIEL. 


461 


hundjue  djaladjalan  korik  hara 
awang  penda,  krana  tambiran  idjii 
penda  tuntang  idjii  inlu  bentenge 
raanjarambir  bara  idjii  ngambo. 

6.  Krana  djeta*  suson  telo,  tapi 
djihie  djaton  palus;  tagal  ta  ka- 
rong  idjii  ngambo  ta'  djadjalan  ko- 
rik  bara  idjii  Kwa  tuntang  idjii  ben- 
tenge. 

7.  Maka  din  ding  idja  hila  ruar 
karong  tii,  idjii  tandipah  paranta- 
ran  hila  ruar,  panampok  kara  ka- 
rong ta,  uras  pandjang  limii  pulu 
hasa. 

8.  Krana  pangandjur  kara  ka- 
rong idja  tandipah  parantaran  hila 
ruar,  uras  limii  pulu  hasa,  tapi 
tandipah  human  Hatalla  djeta  sa- 
ratus  hasa. 

9.  Maka  penda  kara  karong  tii 
uras  aton  djalan  tamii  bara  hila 
timor,  djalan  olo  tama  heta  bara 
parantaran   hila  ruar. 

10.  Tinai  intudinding  parantaran, 
idjii  hila  timor,  tandipah  aka  bo- 
ang  tuntang  batang  huma  tii,  aton 
karong  kea. 

11.  Aton  kea  djalan  intu  baue, 
kilau  intu  baun  kara  karong  idjii 
hila  utara,  sama  kamboe,  sama  ka- 
bukae  dengan  djetii  kea,  tinai  kara 
djalan  tamii  sama  kilau  heta  kea. 

12.  Tinai  hila  salatan  aton  kara 
karong  tuntang  bauntonggang  ka- 
lota  kea,  tuntang  aton  bauntong- 
gang intu  batang  djalan ,  ia  tii 
djalan  tama  hong  dinding  idjii  bu- 
ngas  tii,  djalan  tama  bara  hila  ti- 
mor. 

13.  Maka  ia  hamauh  dengangku, 
koae  :  Kara'  karong  idja  hila  utara 
tuntang  hila  salatan,  idja  tandipah 
aka  boang  ta,  djetii  karong  bra- 
sih,  idja  hetii  karii  imam,  awang 
manggapi  Jchowa ,  akan  kuman 
karii  talo  idjii  brasih  haliai ;    heta 


iii  akan  mingkes  karii  talo  idjii 
brasih  haliai ,  iii  tii  parapah  indu 
kinan,  tinai  parapah  tagal  dosa, 
tuntang  parapah  tagal  kasalan : 
krana  aka  tii  puna  brasih. 

14.  Amon  kara  imam  djari  tamii 
hetii,  maka  ia  djaton  tau  blua 
bara  aka  brasih  akan  parantaran 
tinai,  djaka  dia  helo  ia  djari  meng- 
kak  pakaiae  awang  hapae  somba- 
jang,  mingkes  ta  heta;  krana  pa- 
kaiae tii  talo  brasih ;  tii  iiwen  akan 
hapakaian  beken,  palus  limbah  tii 
ia  tau  blua  hindja  olo  ara. 

15.  Maka  amon  ia  djari  terai 
mukur  huang  huma  ta,  ia  magah 
aku  blua  mahoroe  bauntonggang 
idja  hila  timor,  tuntang  mukur 
heta  hakaliling. 

16.  Iii  mukur  hila  timor  hapan 
sokahe,  lima  ratus  longkang  so- 
kahe  kamboe. 

17.  Tinai  ia  mukur  hila  utara, 
limii  ratus  longkang  sokahe  kam- 
boe. 

18.  Hila  salatan  kea  iukure,  limii 
ratus  longkang  sokahe. 

19.  Limbah  tii  ia  sampai  hila  ba- 
rat,  tuntang  ia  mukure  lima  ratus 
lon<j-kan£  sokahe  kea. 

1       1       V 

20.  Ta  mukur  ta  iipaapat  hakali- 
ling, basadindinge  hakaliling;  maka 
kamboe  lima  ratus  longkang  sokahe, 
tinai  kabukae  lima  ratus  longkang 
sokahe  kea,  djeta  hapa  mahelat  aka 
brasih  dengan  aka  beken  ta. 


BAGI  43. 

Kahalap  human  Hatalla  idja  taheta 
tii;  mesbeh  idja  heta;  gawi  hapa  ma- 
mw'n  ta. 


1.  Juimbah  tii  ia  magah  aku  ti- 
nai sampai  bauntonggang  idjii  hila 
utara. 


ESEGH.  42.  43. 


462 


ESEGHIEL. 


2.  Maka  ita!  kahain  Hatallan 
Israel  aton  dumah  bara  hila  timor, 
aughe  kilau  gotok  clanum  hai,  tun- 
tang  petak  implawa  awi  kahaie. 

3.  Maka  arapie  sama  kilau  paita, 
idja  djari  gitangku  metoh  aku 
injoho  masuman  karusak  lewu  ta, 
sama  ampie  kilau  paita,  idja  djari 
gitangku  tokep  batangdanum  Ke- 
bar.  Ta  aku  mahingkep,  raanjon- 
top  baungku.   —  (IA) 

4.  Maka  kahain  Hatalla  tama 
huma  ta,  mahoroe  bauntonggang 
idja  hila  timor. 

5.  Ta  Rogh  manggatang  mim- 
bit  aku  akan  parantaran  hila  hu- 
ange:  ita!  kahain  Jehowa  djari 
manjuang  huma  ta. 

6.  Maka  aku  mahining  idja  ha- 
kotak  dengangku  bara  huang  huma, 
palus  la  ta  aton  mendeng  bali- 
katku. 

7.  la  hamauh  dengangku:  O 
ikau,  olo  kalunen,  djetoh  aka  pa- 
dadusangku,  aka  paingku,  hetoh 
aku  handak  melai  bentok  olo  Is- 
rael palus  katatahi;  ta  olo  utus 
Israel  djaton  karah  mamapa  arang- 
ku  idja  brasih  hindai,  ia  tuntang 
kara  radjae,  hapan  kara  kandjie, 
tuntang  awi  kara  hantun  radjae 
hong  kara  kramate, 

8.  Idja  gagelae  inae  tokep  ga- 
gelan  aingku ,  tuntang  djihie  to- 
kep djihin  aingku,  sampai  baja 
dinding  idja  helatku  denganawen; 
tinai  ia  djari  mangihal  arangku 
idja  brasih  dengan  kara  kihale , 
idja  iawie ;  tagal  ta  aku  djari 
mampalomos  ia  hong  kalaitku. 

9.  Toh,  maka  awen  karah  ma- 
nganan  kara  kandjie  tuntang  han- 
tun kara  radjae  kedjau  bara  aku; 
tuntang  aku  handak  melai  marak 
awen  ta  sampai  katatahi. 

10.  Maka  ikau,   o    olo  kalunen, 


sanan  huma  toh  akan  utus  olo 
Israel,  uka  ia  mahamen  buraburah 
baue  tagal  kara  kadarhakae,  tinai 
soho  ia  manamunan  sontoe  titititip. 

11.  Djadi,  amon  awen  mahamen 
tagal  talo  handiai,  idja  djari  iawie, 
ta  suman  akan  awen  ampin  huma 
toh,  tinai  tampae,  tuntang  djalae 
blua  tama ,  tuntang  kara  hadate, 
tinai  tukase ,  toto ,  kara  hadate 
tuntang  tukase;  tuntang  surat  ta 
intu  baue,  mangat  awen  toto  ma- 
haga  kara  ampie  tuntang  hadate, 
balalu  manumon  ta, 

12.  Djetoh  prentah  tahiu  huma 
toh  :  intu  tantan  bukit  hapus  sarae 
hakaliling,  djeta  indu  aka  idja 
brasih  haliai;  djeta  prentah  tahiu 
huma  toh. 

13.  Tinai  djetoh  ukur  mesbeh  ta, 
tumon  hasae,  idjii  labih  kalombah 
lokap  bara  hasa  idja  puna  hapan; 
galange  ta  idja  hasa  kagantonge, 
tuntang  idja  hasa  kalombah  kanja- 
rambire,  tuntang  papare  idja  ha- 
kaliling idja  gawang  kakapale; 
djeta  galang  mesbeh  ta. 

14.  Bara  galange  idja  rantep  pe- 
tak ta  mimes  datahe  idja  bentenge 
dua  hasa,  tuntang  idja  hasa  ka- 
lombah kanjarambire ;  tinai  bara 
datahe  idja  bentenge  ta  sampai 
hundjue  apat  hasa. 

15.  Djadi  Harel  ta  (aran  suson 
idja  hundjun)  apat  hasa  kagan- 
tonge ;  tinai  bara  Ariel  (djeta  aran 
hundjue)  mondok  apat  pampange. 

16.  Ariel  ta  duawalas  hasa  kam- 
boe,  tuntang  duawalas  hasa  kabu- 
kae,  lapak  hapat. 

17.  Maka  datah  bentenge  apat- 
walas  hasa  kabukae  lapak  hapat, 
tinai  papare  idja  hakaliling  beta 
silan  hasa;  tuntang  galange  idja 
hasa  kagantonge  hakaliling,  lam- 
pate  ta  hila   timor. 


ESEGH.  43. 


ESEGHIEL. 


403 


18.  Tinai  la  hamaub  dengangku: 
()  ikau,  olo  kalunen !  kakai  augh 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa:  djeta 
kara  prentah  tahiu  mesbeh  akan 
andau,  anion  olo  mamugae,  mang- 
at  maluput  parapah  idja  ingahu 
liundjue,  tuntang  raanarapitik  daha 
beta. 

19.  Maka  akan  imam  baris  olo 
Lewi,  idja  panakan  Sadok  tii,  idja 
akan  manggapi  aku ,  koan  pang- 
kabai  Tuban,  Jehowa,  mangat  som- 
bajang  intu  aku,  ikau  akan  ma- 
nenga  sapi  tabela  idja  kongan,  indu 
parapah  tagal  dosa. 

20.  Tuntang  ikau  akan  manduan 
belabe  dahae,  mohos  ta  intu  pam- 
pange  apaapat,  tinai  intu  apat  pu- 
ting  datahe,  tuntang  intu  sarae 
hakaliling;  kakai  ikau  akan  ma- 
mapas  tuntang  manjaki  djeta. 

21.  Limbah  ta  ikau  akan  man- 
duan sapi  idja  akan  parapah  ta- 
gal dosa  ta ,  balalu  mangahu  tii 
intu  huma  idja  inukas,  intu  ruar 
aka  brasih  tii.  —  (3.J/os.l6,27.) 

22.  Maka  andau  duii  ikau  akan 
mampatai  kambing  hatuae  idja 
tindub,  idja  kongan,  tuntang  ma- 
luput tii  indu  parapah  tagal  dosa; 
tuntang  olo  ta  akan  mamapas 
mesbeh,  sama  kiltiu  ia  djari  ma- 
mapas ta   hapan  sapi. 

23.  Amon  ikau  djari  terai  ma- 
mapase,  ta  ikau  akan  mampatai 
sapi  tabela  idja.  tindub,  idja  kong- 
an, tuntang  tabiri  hatuae  idjii  tin- 
dub ,  idja  kongan  ,  bara  kawan. 

24.  Palus  ikau  akan  maluput  tii 
intu  bauu  Jehowa ;  tii  karii  imam 
akan  mambowoh  ujah  hundjue , 
palus  maluput  tii  indu  parapah 
ingahu  akan  Jehowa. 

25.  Kudju  ikau  akan  manatap 
kambing  akan  parapah  tagal  dosa, 
midjiimidjii  djandau;  tinai  olo  akan 


manatap  sapi  tabela  idja  kongan  , 
tinai  tabiri  hatuae  bara  kawan , 
idjii   kongan,    idjii  tinduli  duaduii. 

26.  Kudju  iiwen  tii  akan  ma- 
mapas mesbeh  tii,  tuntang  mam- 
prasihe ,  haiak  manjuang  lokap 
imam. 

27.  Maka  amon  awen  djari  ma- 
njukup  kara  andau  ta,  ta  intu 
andau  hanja  haradjur  palus  dapit 
kara  imam  akan  manatap  hundjun 
mesbeh  kara  parapah  keton  idja 
ingahu ,  tinai  parapah  tarimakasih 
ain  keton;  ta  aku  handak  mangi- 
lak  keton ,  koan  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa. 


BAGI  44. 


Prentah  tahiu  imam ,  idja  hong  human 
Hatalla  taheta  ta. 


1.  .Limbah  ta  ia  magah  aku 
tinai  akan  bauntonggang  aka  bra- 
sih idja  hila  ruar,  idja  tandipah 
timor;  maka  djeta  patep. 

2.  Koan  Jehowa  dengangku: 
Bauntonggang  djetoh  patut  iatep 
magon,  djaton  akan  iuap,  ala  idja 
biti  akan  tama  beta ,  krana  Je- 
howa,  Hatallan  Israel,  djari  tama 
heta ;  sabab  ta  patut  djetii  magon 
iatep. 

3.  Maka  radja,  katahin  ia  ra- 
dja,  akan  mondok  hetii,  mangat 
kuman  intu  baun  Jehowa;  ma- 
horoe  djalan  tatakon  bauntong- 
gang ta  ia  akan  tamii,  tuntang 
mahoroe  djalan  tii  kea  ia  akan 
blua  tinai. 

4.  Limbah  tii  ia  magah  aku 
tamii  huma,  baja  tikas  bauntong- 
gange  hila  utara ;  maka  aku  mita, 
ita!    kahain   Jehowa  djari  manju- 


esegh.  43.  44. 


464 


ESEGHIEL. 


ang    human    Jehowa;  ta  aku  ma- 
hingkep,  raanjontop  baungku. 

5.  Maka  koan  Jehowa  deng- 
angku :  0  ikau ,  olo  kalunen  ! 
ingat,  tuntang  itam  totototo,  In- 
ning buabuah  talo  handiai,  iclja 
handak  insanangku  akam  tahiu 
kara  hadat  human  Jehowa,  tun- 
tang  tahiu  kara  prentahe,  ingat 
totototo  kara  djalan  tarna  huma , 
tuntang  kara  djalan  blua  bara  aka 
brasih  ta. 

6.  Palus  sanan  akan  ungkup 
olo  parisang,  akan  utus  Israel  ta : 
kakai  augh  pangkahai  Tuhan , 
Jehowa:  tangkalau  gawin  keton 
hong  kara  kihal  keton,  o  utus 
olo  Israel; 

7.  Basa  keton  djari  manamaan 
olo  beken,  olo  kulop  ataie  tun- 
tang kulop  isie,  akan  akaku  idja 
brasih,  hapan  mangihal  humangku 
ta,  anion  keton  maluput  tepong, 
enjak  tuntang  daha  ajungku ;  ka- 
lota  keton  mangarak  djandjingku 
awi  kara  kihal  keton. 

8.  Keton  djaton  djari  toto  ma- 
nonggo  ramongku  idja  brasih 
ta,  baja  keton  djari  manjoho  olo 
beken  manonggo  akaku  idja  bra- 
sih ta. 

9.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han, Jehowa:  vEla  haliai  olo  be- 
ken, olo  idja  kulop  ataie  tuntang 
kulop  isie,  akan  tama  akaku  idja 
brasih ,  baris  kara"  tamuai  idja  ma- 
rak  utus  Israel. 

10.  Tapi  olo  Lewi  kea  djari 
mangedjau  arepe  bara  aku,  ka- 
hum  Israel  djari  lajang  ,  undur 
bara  aku,  omba  dewae  matekiapi; 
toto,  ia  akan  mananggong  kadar- 
hakae. 

11.  Tapi  ia  akan  manonggo  kea 
hong  akaku  idja  brasih,  mandjaga 
kara    bauntonggang    huma ,    tinai 


ia  akan  omba  manguan  gawin 
huma  kea;  ia  akan  mampatai  pa- 
rapah  idja  ingahu  tuntang  parapah 
idja  injambalih  ain  olo  ara,  tinai 
akan  mendeng  intu  baun  awen , 
mangat  manonggo  ia. 

12.  Basa  ia  djari  manonggo  intu 
baun  dewa  matekiapi  ain  awen, 
tuntang  djari  indu  upon  kadar- 
haka  akan  olo  Israel,  tagal  ta 
aku  djari  manggatang  lengangku 
sumpah  mantam  olo  ta ,  koan 
pangkahai  Tuhan  ,  Jehowa :  toto , 
ia    akan  mananggong  kadarhakae. 

13.  Djaton  ia  akan  manggapi 
aku,  mangat  nguan  pangkat  imam 
intu  aku ,  tuntang  manggapi  kara 
ramongku  idja  brasih,  ramongku 
idja  brasih  haliai  ta ;  tapi  awen 
akan  mananggong  kahawae  tun- 
tang kihale,  idja  djari  iawie. 

14.  Tagal  ta  aku  handak  manu- 
kas awen  ta  indu  tonggon  hu- 
mangku ,  mangat  manatap  kara 
gawie ,  tuntang  talo  handiai  idja 
akan  ilalus  huange. 

15.  Tapi  imam  baris  olo  Lewi, 
idja  panakan  Sadok  ta,  idja  magon 
djari  manonggo  akaku  brasih  ta, 
kahum  utus  olo  Israel  djari  lajang 
bara  aku,  awen  ta  akan  manggapi 
aku,  mangat  sombajang  intu  aku  ; 
awen  akan  manaharep  baungku, 
mangat  maluput  enjak  tuntang 
daha  akangku  ,  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa. 

16.  ^Ewen  akan  tama  akaku  idja 
brasih  ,  awen  akan  manggapi  me- 
djangku,  mangat  manonggo  heta, 
tuntang  iii  akan  manonggo  ma- 
njang  aku. 

17.  Maka  amon  awen  ta  tama 
bauntonggang  jjarantaran  hila  hu- 
ange, ta  patut  ia  hapakaian  be- 
nang  pista ;  ■  ala  ia  mangkepan 
benang     bulun    tabiri,    amon    iii 


esegh.  44. 


ESEGHIEL. 


465 


malalus     gawie    hong    parantaran 
hila  huange,  tuntang  hong  huma. 

18.  Saruban  pista  akan  indu  ha- 
pae ,  tuntang  sarawar  pista  intu 
kahange;  ala  iii  makaian  arepe 
kahum  bebes. 

19.  Anion  ia  bandak  blua  tinai 
akan  parantaran  idja  mar,  mana- 
lih  olo  ara,  maka  ia  akan  meng- 
kak  kara  pakaiae  idja  djari  hapae 
sombajang,  balalu  mingkes  djeta 
intu  karong  brasih  ,  tuntang  ia 
akan  hapakaian  beken,  uka  ia 
ala  mangapaha  olo  ara  awi  klam- 
bie  ta. 

20.  JEla  iii  manjukur  balaue  ha- 
lungah ,  tinai  ala  kea  ia  maman- 
djang  balaue ,  tapi  ia  akan  mang- 
unting  balaue  ombeombet. 

21.  Tinai  ala  imam  mihop  ang- 
gor,  amon  ia  handak  tama  pa- 
rantaran idja  hila  huange.  — 
{S.Mos.10,9;  19,27;  21,7.) 

22.  iEla    kea    ia   masawa   balo , 
atawa   idja    inganan    banae ,    tapi  j 
budjang   bawi   baris  panakan  utus 
Israel ;     atawa    balo ,    idja     sawan 
imam   bihin ,  tau  insawae  kea. 

23.  iEwen  akan  madjar  djala- 
han  olo  ajungku,  mangat  mara- 
baris  talo  brasih  dengan  idja  dia , 
talo  idja  patut  dengan  idja  pali. 

24.  Tinai  kara  ampin  perkara 
ia  akan  masarae ;  tumon  prentah- 
ku  ia  akan  mamutus  ta ;  tinai 
kara  prentahku  tuntang  hadatku 
patut  ihagae  hong  kara  andau  hai 
idja  inukas  tii ,  tuntang  mampra- 
sih  kara   andau  sabat  ajungku. 

25.  Tinai  ala  idja  biti  baris  awen 
tii  akan  manalih  hantun  olo  ma- 
tai .  uka  iila  iii  samar ;  tapi  tagal 
bapae  atawa  indue,  tagal  anake 
hatuii  atawa  anake  bawi,  tagal 
pabarie  atawa  betaue  idja'  hindai 
babana,  awen  tau  manjamar  arepe. 


26.  Maka  limbah  iii  imapas,  olo 
akan   manukas  akae  kudju. 

27.  Djadi,  intu  andaue  tamii  aka 
brasili  tinai,  tamii  parantaran  hila 
huange,  mangat  malalus  gawin 
sombajang,  tii  iii  akan  maluput 
parapahe  tagal  dosae ,  koan  pang- 
kahai  Tuhan ,  Jehowa. 

28.  Maka  panatau  iclja  indu  ba- 
gin  awen,  bitingku  toll  handak 
indu  panataue;  tagal  tii  ala  keton 
manenga  akae  bagin  pagangae 
hong  Israel;  aku  puna  bagin 
ajue.  —  (4.i/os.l8,20.) 

29.  Parapah  indu  kinan  ,  para- 
pah  tagal  dosa,  tuntang  parapah 
tagal  kasalan,  djeta  indu  kinae, 
tinai  kara  awang  ingerem  hong 
Israel,  djeta  ajue  keaT 

30.  Tinai  kara  parut  bua  ta- 
heta,  tuntang  kara  awang  solake 
inakan ,  tinai  kara  parapah  tan- 
djungan,  uras  djeta  akan  imam; 
tinai  belahe  bakal  tepong  bua  idjii 
solake  patut  inenga  keton  akan 
imam  ,  mangat  berkat  melai  hong 
human  keton. 

31.  Hantun  talo,  atawa  talo  idjii 
djari  imisak  awi  burong  atawa 
awi  meto,  ala  imam  kumae.  — 
(2JIos.22M.) 


BAGI  45. 

Bagin  tanah  aka  brasih,  bagin  imam 
tuntang  olo  Lewi,  bagin  radja.  Preu- 
tah  taJiiu  parapah. 


1.  IVlaka  amon  keton  mambagi 
tanah  tii  hapan  tenong ,  keton 
akan  mambaris  belahe  tanah  tit 
indu  parapah  akan  Jehowa ,  indu 
aka  brasih ,  djudjue  salawi  kojan 
longkang    sokah    ukur,    tinai    sa- 


20** 


esegii.  44.45. 


466 


ESEGHIEL. 


pulu    kojan    kalombahe ;     aka    ta 
uras  brasih  hapus  sarae. 

2.  Lima  ratus  lima  ratus  lapak 
hapat,  djeta  akan  aka  huma  bra- 
sih, tinai  aloalon  hakaliling  lima 
pulu  hasa  kalombahe. 

3.  Djeta  patut  iukurm  huang 
aka  idja  salawi  kojau  djudjue  tun- 
tang  sapulu  kojan  kalombahe  ta; 
heta  patut  aka  brasih  tuntang  aka 
idja   brasih  haliai  ta. 

4.  Djeta  bagin  tan  ah  idja  bra- 
sih ;  djeta  akan  kara  imam  ,  idja 
manonggo  hong  aka  brasih  ,  idja 
manggapi ,  mangat  sombajang  intu 
Jehowa;  djeta  indu  aka  kara  hu- 
mae,  akan  aka  idja  brasih. 

5.  Tinai  kara  olo  Lewi ,  idja 
tonggon  huma,  akan  mandino  kea 
sampai  salawi  kojan  djudjue  tun- 
tang sapulu  kojan  kalombahe ; 
djeta  indu  bagin  ai .  tuntang  dua 
pulu  huma. 

6.  Tinai  akan  aka  lewu  keton 
akan  manenga  lima  kojan  kalom- 
bahe ,  tuntang  salawi  kojan  dju- 
djue, mamambai  bagin  aka  brasih 
ta;  djeta  akan  hapus  utus  olo 
Israel. 

7.  Maka  bagin  radja  ta  hasan- 
sila  bagin  aka  brasih  tuntang  aka 
lewu,  hapamontong  bagin  aka  bra- 
sih tuntang  aka  lewu ,  hila  barat 
tuntang  hila  timor ,  mangat  ia 
mamambai  kara  bagin  hamputan  , 
bara  barat  akan  timor. 

8.  Djeta  puna  bagin  ai  hong 
Israel ,  uka  kara  radja  idja  iang- 
katku  ala  marampas  djalahan  olo 
ajungku  hindai,  tapi  naughe  ta- 
nah  ta  akan  utus  olo  Israel ,  tu- 
mon  kara  hamputae. 

9.  Krana  kakai  augh  pangka- 
hai  Tuhan,  Jehowa:  Tangkalau 
kea  gawin  keton,  o  radja  Israel! 
Kanan  kara  kararat  tuntang-  kao-a- 


gah,  lalus  kabudjur,  katetek,  tun- 
tang terai  manganan  olo  ajungku 
bara  puna  bagie,  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa. 

10.  Keton  akan  hapan  dasing  te- 
tek ,  tuntang  epa  tetek ,  tinai 
bat  tetek. 

11.  Epa  tuntang  bat  ta  patut 
sama  kahaie,  sampai  idja  bat  tama 
sapulu  hong  idja  homer,  tinai  idja 
epa  tama  sapulu  kea  hong  idja 
homer;  krana  homer  ta  indu  ba- 
tang  takar. 

12.  Tinai  idja  sekel  mandjadi 
dua  pulu  gera;  dua  pulu  sekel 
tuntang  salawi  sekel  tuntang  li- 
mawalas  sekel  mandjadi  idja  mina. 

1.3.  Djetoh  parapah  tandjungan  , 
idja  akan  iluput  keton:  saperdja- 
hawen  epa  bara  genep  homer  gen- 
dom;  tinai  keton  akan  manenga 
kea  saperdjahawen  epa  bara  genep 
homer  seora. 

14.  Maka  tukas  undus  keton 
patut  manenga  saperpulu  bat  bara 
genep  kor  ;  kor  ta,  ia  ta  homer 
idja  sapulu  bat  huange,  krana  sa- 
pulu bat  puna  idja  homer. 

15.  Tinai  midja  midja'  anak  ta- 
biri  bara  dalam  kawan  idja  dua- 
ratus ,  hong  hapus  tanah  Israel ; 
djeta  akan  parapah  indu  kinan , 
akan  parapah  idja  ingahu ,  tinai 
akan  parapah  tarimakasih ,  hapan 
manjapan  olo  ta ,  koan  pangkahai 
Tuhan ,  Jehowa. 

16.  Kara  olo  ara  hong  tanah 
patut  mimbit  kara  parapah  tan- 
djungan ta  akan  radjan  Israel. 

17.  Maka  radja  ta  patut  manenga 
parapah  idja  ingahu,  tuntang  pa- 
rapah indu  kinan ,  tinai  parapah 
talo  ihop  hong  kara  pesta,  hong 
genep  totok  bulan ,  hong  kara 
andau  sabat,  tuntang  hong  kara 
andau  hai ,  idja  inukas  akan  utus 


ESEGH.    45. 


ESEGUIEL. 


467 


olo  Israel;  ia  akan  malalus  para- 
pah  talo  kinan ,  parapah  idjii  ing- 
rihu,  tuntang  parapah  tarimakasih, 
mangat  manjapan  utus  olo  Israel. 

18.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han  ,  Jehowa :  Bulan  idja ,  andau 
idjii,  ta  keton  akan  manduan  idjii 
kongan  sapi  hatuiie  tabela  idja 
tinduh,  hapan  mamapas  aka  brasih. 

19.  Imam  akan  manduan  dahan 
parapah  tagal  dosa  ta ,  tuntang 
mohos  tii  hong  djihin  lmma,  tinai 
hong  datah  puting  mesbeh  apa- 
apat ,  tuntang  hong  papar  baun- 
tonggang  pai'antaran  idjii  hila 
huange. 

20.  Kalota  kea  keton  akan  mawi 
liong  andau  udju  bulan  ta,  djetii 
tagal  kara  olo  idjii  lajang  tuntang 
humong;  kakai  keton  akan  ma- 
mapas huma  tii. 

21.  Bulan  idjii  solake,  andau 
Spatwalas,  ta  aton  pesta  paska  akan 
keton;  djeta  andau  hai  idja  kudju 
katahie;  tepong  idja  djaton  iragi 
akan  kinan  olo  kahum  tii.  — 
(3.J/os.23,5.) 

22.  Maka  andau  tii  radja  patut 
manatap  sapi  hatuiie  idjii  kongan 
indu  parapah  tagal  dosa ,  tagal 
arepe  tuntang  tagal  kara  olo  ta- 
nah  tii. 

23.  Maka  kahum  andau  hai  idja 
kudju  tii  ia  akan  manatap  para- 
pah idja  ingahu  akan  Jehowa ; 
genep  andau  mudju  sapi  hatuiie  , 
tinai  mudju  tabiri  tinduh,  kudju 
katahie ,  tinai  genep  andau  idja 
kongan  kambing  hatuiie,  indu  pa- 
rapah tagal  dosa. 

24.  Tinai  ia  akan  manatap  indu 
parapah  talo  kinan  midjii  midjii 
epa  tatup  genep  sapi ,  tuntang 
midjii  midja  epa  tatup  genep  ta- 
biii ,  tinai  midjii  midjii  hin  undus 
akan  genep  epa. 


25.  Bulan  udju  ,  andau  limiiwa- 
las ,  iii  patut  mahaga  andau  hai 
kalota  kea ,  kudju  katahie ,  sama 
karii  parapah  tagal  dosa,  kara  pa- 
rapah idjii  ingahu,  sama  kara  pa- 
rapah  talo  kinan  tuntang  undus. 


BAGI  46. 

Prentah  tahiu  parapah  radja  tuutansj 
imam. 


1.  Ji.akai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa :  Bauntonggang  hila 
timor  hong  parantaran  idjii  hila 
huange  ta  patut  iatep  kadjaha- 
wen  katahin  andau  bagawi  ta ; 
tapi  andau  sabat  djeta  patut 
iuap ;  tinai  djeta  iuap  intu  totok 
bulan. 

2.  Maka  radja  akan  tama  ta- 
takon  intu  bauntonggang ,  hila 
mar  ,  mendeng  darah  djihin  baun- 
tonggang ta ;  maka  kara  imam 
akan  manatap  parapahe  idjii  ing- 
ahu ,  tuntang  parapah  tarimaka- 
sih  ajue,  tapi  ia  akan  sombajang 
tokep  gagelan  bauntonggang  ta, 
limbah  ta  iii  akan  blua  tinai,  tapi 
bauntonggang  ta  djaton  iatep  sam- 
pai  kaput. 

3.  Tinai  kara  olo  ara  hong  ta- 
nah  tii  akan  sombajang  tandipah 
bauntonggang  ta  kea ,  hong  karii 
andau  sabat,  tinai  genep  totok 
bulan,  intu  baun  Jehowa. 

4.  Maka  parapah  idjii  ingahu , 
idja  patut  iluput  radja  akan  Je- 
howa hong  genep  sabat,  djetii  dja- 
hawen  kongan  anak  tabiri  tinduh, 
tuntang  idjii  kongan  tabiri  ha- 
tuiie tinduh. 

5.  Tinai  parapah  indu  kinan , 
idja    epa   tatup    tabiri   hatuiie  tii  , 


esegh.  45.  46. 


468 


ESEGHIEL. 


tapi  haiak  kara  anak  tabiri  ta 
parapah  indu  kinan  tumon  pa- 
njondau  lengae  ;  tinai  undus,  idja 
hin  akan  genep  epa. 

6.  Maka  andau  idja  intu  totok 
bulan  idja  kongan  sapi  tabela  idja 
tinduh ,  tuntang  djahawen  anak 
tabiri ,  tinai  idja  kongan  tabiri 
hatuae ,  uras  patut  tinduh. 

7.  Tinai  akan  parapah  indu  ki- 
nan patut  ia  manatap  idja  epa 
tatup  sapi  ta,  idja  epa  kea  tatup 
tabiri  hatuae  ta;  tapi  akan  kara 
anak      tabiri      tumon     panjondau 

lengae:  tinai  undus  idja  hin  akan 
tatup  genep  epa. 

8.  Maka  anion  radja  tama,  pa- 
tut ia  tama  mahoroe  tatakon  ma- 
nintu  bauntonggang ,  tinai  blua 
mahoroe  ta  kea. 

9.  Maka  amon  olo  ara  tanah 
ta  manaharep  baun  Jehowa  intu 
kara  andau  hai  idja  inukas,  ta 
kakara  idja  tama  bara  bauntong- 
gang hila  utara ,  mangat  som- 
bajarig ,  ia  akan  blua  tinai  ma- 
horoe bauntonggang  hila  salatan ; 
tinai  kakara  idja  tama  bara  baun- 
tonggang hila  salatan ,  ia  akan 
blua  tinai  mahoroe  bauntong- 
gang hila  utara ;  ala  ia  blua  ti- 
nai mahoroe  djalae  tama  solake , 
tapi  patut  ia  mandjudju  tin  tun 
baue. 

10.  Maka  radja  patut  bentok 
awen  amon  tama  ,  tinai  amon  ia 
blua  patut  blua  haiak. 

11.  Tinai  intu  kara"  pesta  tun- 
tang andau  hai  idja  inukas,  pa- 
rapah indu  kinan  patut  idja  epa 
tatup  genep  sapi ,  tinai  idja  epa 
kea  akan  tatup  genep  tabiri  ha- 
tuae ;  tapi  akan  kara  anak  tabiri 
tumon  panjondau  lengae ;  tinai 
undus  idja  hin  tatup  genep  epa. 

12.  Maka     amon    radja    haiulak 


maluput  parapah  awi  kahias  ataie, 
parapah  idja  ingahu,  atawa  para- 
pah tarimakasih  akan  Jehowa,  ta 
olo  akan  muap  akae  bauntong- 
gang ta  idja  hila  timor;  maka  ia 
akan  maluput  parapahe  idja  ing- 
ahu ,  atawa  parapah  tarimakasih 
ajue  sama  kilau  gawie  intu  andau 
sabat  kea;  maka  amon  ia  blua 
tinai,  ta  olo  akan  matep  baun- 
toncwaner  timbas  likute. 

13.  Tinai  keton  akan  manatap 
anak  tabiri  tinduh  idja  kongan  , 
awang  idja  njelo  umure,  akan  pa- 
rapah idja  ingahu  akan  Jehowa ; 
sining  handjewu  keton  akan  ma- 
natap djeta.  —  (2.Afos.29,38.) 

14.  Keton  akan  mina  hundjue 
genep  handjewu  akan  parapah 
indu  kinan  saperdjahawen  epa, 
tuntang  undus  sapertelo  hin , 
hapan  manampitik  tunek  tepong 
ta ;  djeta  parapah  indu  kinan 
akan  Jehowa ,  djeta  tukas  akan 
haradjur  katatahi. 

15.  Patut  olo  manatap  anak  ta- 
biri ta,  tuntang  parapah  talo  ki- 
nan ,  tuntang  undus  genep  han- 
djewu ,  indu  parapah  awang  ing- 
ahu haradjur. 

16.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa:  Amon  radja  mane- 
nga  talo  akan  idja  biti  kara  anake, 
maka  djetii  palus  indu  bagin  anake, 
djeta  palus  akan  joresae. 

17.  Tapi  amon  ia  manenga  talo 
akan  idja  biti  kara  olo  ajue,  djetii 
akae  sampai  njelon  kaempas  bewai; 
litnbah  ta  talo  ta  buli  radja  tinai , 
krana  panatau  ajue  puna  patut 
mohon  akan  anake  bewai. 

18.  Maka  ala  kea  radja  manduan 
talo  idja  puna  bagin  olo  ara,  sam- 
pai marampas  bagin  awen ;  malain- 
kan  idja  puna  panatau  ai  ia  patut 
malihi  akan  anake;  uka  ala  djala- 


esegh.  46. 


ESEGJIIEL. 


469 


han  olo   ajungku    daraidaraia ,  ge- 
nep  biti  bara  puna  pagangae. 

19.  Limbah  ta  ia  magah  nku 
sampai  djalan  tamii,  idja  balikat 
bauntonggang ,  sampai  kara  fca- 
rong  brasih  tii,  idja  ain  imam, 
idja  manintu  utara;  maka  ita! 
beta  aton  aka  hasansila,  manintu 
barat. 

20.  Maka  koae  dengangku :  Dje- 
toh  aka ,  idja  beta  kara  imam  akan 
maluntob  parapah  tagal  dosa  tun- 
tang  parapah  tagal  kasalan ;  hetoh 
ia  akan  manjumap  parapah  indu 
kinan  ,  mangat  ala  ia  mamplua  ta 
akan  parantaran  hila  mar ,  bela 
mangapaha  olo  ara. 

21.  Limbah  ta  ia  magah  akublua 
akan  parantaran  idja  ruar,  tun- 
tang  magah  aku  akan  apat  puting 
parantaran  ta;  maka  ita!  intu  ge- 
nep  puting  parantaran  ta  aton  pa- 
rantaran korik  tinai. 

22.  Genep  puting  parantaran  ta 
apaapat  aton  tinai  parantaran  ko- 
rik tuntang  dapohan ,  apat  pulu 
hasa  kamboe ,  telo  pulu  hasa  ka- 
lombahe,  sama  ukure  intu  genep 
putinge  apat  ta. 

23.  Aton  pagare  hakaliling  apat 
ta ;  beta  dapohan  djari  inampa , 
intu  upon  pagare  ta  hakaliling. 

24.  Maka  ia  hamauh  dengang- 
ku :  Djetoh  aka  dapohan ,  idja  be- 
ta tonggon  huma  ta  akan  malun- 
toh  parapah  idja  lnjambalih  ain 
olo  ara. 


BAGI  47. 

Danum  idjajbrasih ;  kara  tikas  saran 
tanah  ta  iuukas. 


1.   Jjimbah    tii    ia   magah  aku 
haluli  akan   bauntonggang  human 


Ilatalla:  maka  ita!  kutoli  danum 
nahasak  bara  penda  gagelan  lawaUg 
huma  tii,  idja  liila  timor,  krana 
baun  huma  ta  manintu  hila  timor. 
Kara  danum  ta  masoh  bara  pen- 
dae ,  bara  gantaun  human  Hatalla, 
bara  hila  salatan  mesbeh  ta.  — 
{Pang ar.  2  2, 1.) 

2.  Limbah  ta  ia  mimbit  aku 
blua  mahoroe  bauntonggang  hila 
utara,  pains  magah  aku  mangali- 
ling  hila  ruar,  sampai  bauntong- 
gang idja  ruar  hila  timor;  maka 
ita!  kara  danum  ta  nahasak  bara 
hila  gantau. 

3.  Maka  ia  blua  akan  hila  ti- 
mor, tuntang  tali  ukur  aton  intu 
lengae;  ta  ia  mukur  sakojan  hasa, 
tuntang  magah  aku  mahoroe  da- 
num ,  maka  danum  ta  mandaman- 
das  buku  laling. 

4.  Limbah  ta  ia  mukure  tinai 
sakojan  hasa ,  tuntang  manjoho  aku 
mahoroe  danum ,  ta  danum  ta  man- 
damandas  utut.  Tinai  ia  mukure 
sakojan  hasa,  tuntang  manjoho 
aku  mahoroe,  maka  danum  tii 
mandamandas  kalians;. 

5.  Ta  ia  mukure  tinai  sakojan 
hasa,  ta  djeta  sungai  idja  djaton 
olihku  mahoroe;  krana  danum  ta 
handalem,  sampai  patut  hanangoi , 
djaton  tarahoroe  hindai. 

6.  Maka  koae  dengangku:  Djari 
ikau  raita  ta ,  o  olo  kalunen  ?  Lim- 
bah tii  ia  manduan  aku  akan  ti- 
wing  sungai  ta  tinai. 

7.  Amon  aku  sampai  beta  tinai, 
maka  ita!  intu  tiwing  sungai  tii 
aton  kutoh  kajuh  hasansila. 

8.  Ta  ia  hamauh  dengangku: 
Kara  danum  toll  mahasor  akan 
Galilea  hila  timor,  bara  lietii  djeta 
masoh  akan  padang  randah;  lim- 
bah tii  djeta  akan  danau  ta :  djadi, 
amon  djeta  sampai  danau  tii,  maka 


esegii.  46.  47. 


470 


ESEGHIEL. 


kara    danum    danau    ta    mandjadi 
bahalap. 

9.  Toto,  talo  handiai  idja  be- 
lom  tuntang  hagoet,  urase  idja 
aka  tantarang  sungai  ta,  akan  be- 
lom,  tuntang  kara  lauke  bakapal; 
basa  kara  danum  bahalap  ta  djari 
manantarang  heta,  ta  talo  han- 
diai akan  mandjadi  mangat  tun- 
tang belom,  idja  aka  tantarang 
sungai  ta. 

10.  Tinai  ara  olo  palauk  karah 
mendeng  heta,  bara  Engedi  sam- 
pai  Englaim;  heta  olo  karah  ma- 
nenan  salambau,  krana  kutoh  ka- 
ra lauk  heta  hakabeken  ampie, 
sama  kilau  lauk  hong  tasik. 

11.  Tapi  kara  ajermati  tuntang 
aku  rumpur  idja  heta  djaton  akan 
mandjadi  bahalap,  djeta  palus  melai 
bakahing. 

12.  Maka  intu  saran  sungai  ta 
hasansila  karah  lembut  kara  am- 
pin batang  bua,  idja  djaton  akan 
baduroh  dawae ,  atawa  nalahai  buae ; 
genep  bulan  ia  karah  mamua  ta- 
heta;  krana  danume  ta  mahasor 
bara  aka  brasih;  maka  bua  ta  in- 
du  kinan ,  tinai  dawae  ta  indu 
tatamba. 

13.  Kakai  augh  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa:  Djetoh  tikas  sarae, 
idja  tumon  ta  keton  akan  mamba- 
gi  tanah  ta  akan  duawalas  hampu- 
tan  Israel ;  akan  hamputan  Josep 
patut  dua  kabagi.  —  (l.MosAti, 
5.) 

14.  Maka  keton  akan  mambagi 
ta  samasama  akan  genep  hampu- 
tan; krana  aku  djari  manggatang 
lengangku  sumpah ,  handak  ma- 
nenga  tanah  toh  akan  tato  keton, 
tagal  ta  tanah  toh  akan  imbagi 
akan  bagin  keton. 

15.  Maka  djetoh  tikas  saran  ta- 
nah :  hila  utara  bara  tasik  hai  sa- 


rae   mahoroe    Hetlon    palus     Se- 
dad, 

16.  Hamat,  Berota,  Sibraim,  idja 
helat  Damaskus  dengan  Hamat; 
tinai  Hasertighon ,  idja  intu  saran 
tanah  Haweran. 

17.  Tumon  ta  sarae  heta  bara 
tasik  tikas  Hasarenon ,  mamambai 
saran  tanah  Damaskus,  tuntang 
saran  tanah  Hamat,  idja  hila  uta- 
ra ;  djeta  sarae  hila  utara. 

18.  Maka  sarae  hila  timor  ke- 
ton akan  mukur  bara  helat  Hawe- 
ran dengan  Damaskus,  tinai  ba- 
likat  Gilead,  tuntang  balikat  ta- 
nah Israel  hong  Jordan,  tinai 
bara  tapakan  danau  ta  hila  utara 
sampai  hapus  danau  hila  timor; 
djeta  tikas  sarae  hila  timor. 

19.  Maka  tikas  sarae  hila  salatan 
bara  Tamar  sampai  danau  aka  ka- 
njaing  ta  hong  Kades,  tinai  ma- 
mambai sungai  heta,  palus  sampai 
tasik;  djeta  tikas  sarae  hila  sala- 
tan. —  (4.itfb*.20,3.) 

20.  Maka  tikas  sarae  hila  barat, 
djeta  tasik  bara  saran  tanah  hila 
salatan  sampai  tandipah  Hamat; 
djeta  tikas  sarae  hila  barat. 

21.  Maka  tanah  ta  akan  im- 
bagi keton  akan  kara  hamputan 
Israel. 

22.  Keton  akan  batenong  mam- 
bagi tanah  ta  akan  bagin  keton 
tuntang  kara  tamuai,  idja  belom 
marak  keton,  idja  djari  manak 
mandjaria  marak  keton ;  awen  ta 
patut  intu  keton  sama  kilau 
awang  puna  baris  Israel  kea ;  olo 
ta  akan  omba  mandino  bagi  ma- 
rak kara  hamputan  Israel. 

23.  Hindja  hamputan ,  idja  aka 
tamuai  ta  melai,  heta  keton  akan 
manenga  bagie  akae ,  koan  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa. 


ESEGH.  47. 


ESEGHIEL. 


471 


13AGI  48. 

Prentah  tahiu  bagin  tanah  tii ,  tuntang 
tahiu  lewu  brasih. 


1.  J\laka  djetoh  aran  kara  ham- 
putan.  Bara  tapakan  hila  utara , 
balikat  Hetlon  sarapai  Hamat ,  Ha- 
sarenon  tuntang  saran  Damaskus, 
tinai  hila  utara  balikat  Hamat , 
djeta  akan  bagin  Dan,  bara  timor 
palus  barat. 

2.  Tinai  mamambai  bagin  Dan 
ta  bagin  Aser,  bara  timor  palus 
barat. 

3.  Mamambai  bagin  Aser  ta 
bagin  Naptali,  bara  timor  palus 
barat. 

4.  Mamambai  bagin  Naptali  ta 
bagin  Manase,  bara  timor  palus 
barat. 

5.  Mamambai  bagin  Manase  tii 
bagin  Epraim,  bara  timor  palus 
barat. 

6.  Mamambai  bagin  Epraim  ta 
bagin  Ruben,  bara  timor  palus 
barat. 

7.  Mamambai  bagin  Ruben  ta 
bagin  Juda ,  bara  timor  palus  barat. 

8.  Mamambai  bagin  Juda,  bara 
timor  palus  barat,  ia  ta  aka  ta, 
idjii  patut  imbaris  keton,  idja  sa- 
lawi  kojan  longkang  sokah  kalom- 
bahe ,  maka  djudjue  sama  kilau  dju- 
djun  kara  bagin  tanah  beken  kea, 
bara  timor  palus  barat ;  maka  aka 
brasih    ta    patut  bentok  beta. 

9.  Maka  aka ,  idjii  patut  keton 
mambarise  bara  aka  ta  tinai  akan 
Jehowa  kilau  parapah ,  patut  sa- 
lawi  kojan  djudjue ,  tuntang  sa- 
pulu  kojan  kalorabahe. 

10.  Tanah  brasih  ta  akan  imam, 
ia  ta  idja  djudjue  hila  utara  sala- 
\vi  kojan  .  tuntang  kalombahe  hila 
barat   sapulu    kojan ,  tinai   kalom- 


bahe hila  timor  sapulu  kojan,  ti- 
nai djudjue  hila  salatan  salawi  ko- 
jan ;  maka  aka  brasih  ain  Jehowa 
patut  intu  bentok  beta. 

11.  Djeta  akan  kara  imam,  idja 
irnbaris  imprasih ,  baris  panakan 
Sadok ,  idja  djari  manonggo  aku 
totototo,  djaton  djari  undur,  ka- 
hum  olo  Israel  djari  undur,  tun- 
tang olo  Lewi  ta  djari  undur  kea. 

12.  Bagin  tanah  idjii  kilau  para- 
pah tandjungan  ta  patut  akae,  aka 
idja  brasih  haliai  ta,  mamambai 
tanah  olo  Lewi. 

13.  Maka  bagin  olo  Lewi  patut 
aton  kea,  mamambai  bagin  imam, 
salawi  kojan  djudjue,  tinai  sapulu 
kojan  kalombahe;  krana  hapus 
djudjue  salawi  kojan ,  tuntang  ka- 
lombahe sapulu  kojan. 

14.  Maka  awen  djaton  tau  man- 
djual  belahe  djeta,  djaton  kea  tau 
manakiri  atawa  manjanda  bagin 
tanahe  ta ,  krana  djeta  puna  bra- 
sih akan  Jehowa. 

15.  Maka  lima  kojan  tisan  ka- 
lombahe, idja  djudjue  salawi  ko- 
jan ta,  djeta  djaton  brasih,  djeta 
akan  aka  lewu,  mangat  mangka- 
lewu  beta,  tinai  akan  kara  pata- 
taie;  maka  lewu  ta  patut  bentok 
heta. 

16.  Djetoh  ukur  kahaie:  hila 
utara  iipat  kojan  lima  ratus  long- 
kang sokah,  hila  salatan  apat  ko- 
jan lima  ratus,  hila  timor  apat 
kojan  lima  ratus,  hila  barat  apat 
kojan  lima   ratus. 

17.  Maka  akan  kara  patatai  le- 
wu ta  tangah  telo  ratus  longkang 
sokah ,  hila  utara  tangah  telo  ra- 
tus, hila  salatan  tangah  telo  ratus, 
hila  timor  tangah  telo  ratus ,  hila 
barat  tangah  telo  ratus. 

18.  Maka  tisae  hapamontong  dju- 
djue   idjii    mamambai    bagi    brasih 


esegh.  48. 


472 


ESEGHIEL. 


ta,  djeta  sapulu  kojan  hila  timor, 
tinai  sapulu  kojan  kea  hila  barat , 
habambai  dengan  bagi  idja'  brasih  ta; 
pangulih  djeta  akau  balandjan  olo 
idja   uguan  lewu  ta. 

19.  Maka  bara  kara  hamputan 
Israel  olo  akan  omba  nguan  lewu 
ta. 

20.  Tumon  ta  hapus  bagin  tanah 
idja  kilau  parapah  ta,  idja  patut 
imbaris  keton ,  patut  salawi  kojan 
longkang  sokah  lapak  liapat ,  ia 
ta  aka  brasih  ta  tuntang  aka  lewu. 

21.  Maka  idja  tisae  hindai  hapa- 
montong  tapakan  aka  brasih  ta 
tuntang  bagin  lewu  ,  bara  tapakan 
aka  idja  imbaris  ta,  mandas  puna 
saran  tanah  hila  timor,  tinai  bara 
tapakan  pontonge  palus  sampai 
puna  saran  tanah  hila  barat,  idja 
tempa  bagi  beken  ta,  djeta  akan 
radja ;  bagi  brasih  tuntang  huma 
brasih  ta  patut  bentoke. 

22.  Hapamontong  bagin  olo  Le- 
wi, tinai  hapamontong  bagin  lewu 
tit  kea ,  idja  puna  helat  bagin  ra- 
dja ,  kakara  idja  helat  bagin  Juda 
dengan  Benjamin,  urauras  akan 
radja. 

23.  Limbah  djeta  tumon  toh  ba- 
gin kara  hamputan  beken :  bagin 
Benjamin,  bara  timor  palus  barat. 

24.  Tinai  mamambai  bagin  Be- 
njamin ta  bagin  Simeon ,  bara  ti- 
mor palus  barat. 

25.  Mamambai  bagin  Simeon  ta 
bagin  Isaskar ,  bara  timor  palus 
barat. 

26.  Mamambai  bagin  Isaskar  ta 
bagin  Sebulou,  bara  timor  palus 
barat. 


27.  Mamambai  bagin  Sebulon  ta 
bagin  Gad ,  bara  timor  palus  ba- 
rat. 

28.  Maka  mamambai  bagin  Gad, 
heta  tikas  saran  tanah  hila  sala- 
tan,  bara  Tamar  sampai  danum 
aka  kanjaing  hong  Kades,  palus 
mamambai  sungai  heta  mandas  ta- 
sik. 

29.  Djeta  tanah,  idja  patut  im- 
bagi  keton  akan  kara  hamputan 
olo  Israel,  djeta  kara  bagin  awen, 
koan  pangkahai  Tuhan ,  Jehowa. 

30.  Tumon  toh  kahain  lewu  ta: 
hila  utara  tangah  lima  kojan  long- 
kang sokah. 

31.  Maka  kara  bauntonggang  le- 
wu ta  tumon  aran  kara  hamputan 
Israel;  telo  bauntonggang  hila 
utara ;  idja  akan  Ruben ,  idja  akan 
Juda,  idja  akan  Lewi. 

32.  Tinai  hila  timor  tangah  limii 
kojan  longkang  sokah ,  tuntang 
telo  bauntonggange ;  idja  akan 
Josep,  idja  akan  Benjamin,  idja 
akan  Dan. 

33.  Hila  salatan  kea  tangah  li- 
ma kojan  longkang  sokah,  tun- 
tang telo  bauntonggange;  idja 
akan  Simeon,  idja  akan  Isaskar, 
idja  akan  Sebulon. 

34.  Tinai  hila  barat  kea  tangah 
lima  kojan  longkang  sokah,  tun- 
tang telo  bauntonggange;  idja 
akan  Gad ,  idja  akan  Aser ,  idja 
akan  Naptali. 

35.  Djadi  hanjawalas  kojan  long- 
kang sokah  hakaliling.  Bara  an- 
dau  ta  aran  lewu  ta  karah  ing- 
gara  :  Heta  Jehowa.  —  (43,7.  — 
MasmM,n.) 


ESEGH.48. 


DANIEL. 


473 


SURAT  NABI 

DANIEL. 


BAGI  1. 

Saritan    Daniel    tuntang    kolae  tamput 
tawanan;  iii  imbelom  houa;  Babel. 


1.  _tiong  njelo  telo  kahumj  ka- 
radjaan  Jojakim,  radja  Juda,  ta 
Nebukadnesar ,  radja  Babel,  dumah 
maranggar  Jerusalem  ,  tuntang  ma- 
ngapong  ia.  —  (2.Radja24:,10.) 

2.  Maka  pangkahai  Tuhan  ma- 
njaragh  Jojakim,  radja  Juda,  intu 
lengae ,  tuntang  belahe  kara  ra- 
mon  human  Hatalla ;  maka  ia  ma- 
nampute  akan  tanah  Smear,  mim- 
bit  ta  intu  human  dewae,  kara 
ramo  ta  inae  hong  gudang  devvae. 

3.  Maka  radja  manjoho  Aspe- 
nas,  mantir  olo  dalam  ajue,  ma- 
ngat  ia  mintihe  belahe  anak  olo 
Israel ,  idja  utus  radja ,  tuntang 
anak  pangeran ,  —  (2  J2adja2Q,18.) 

4.  Olo  tabela  idja  djaton  kasa- 
lan  ampie,  tapi  idja  bakena  baue, 
tuntang  harati  hong  kara  kapin- 
tar,  patjah  hong  kara  kadji,  idja 
murah  adjare,  idja  apik  mangat 
tau  manonggo  hong  dalam  radja , 
mangat  olo  madjar  ia  hong  kara 
surat  tuntang  basan  olo  Kasdim. 

5.  Maka  radja  manukas  akae 
panginae  sining  andau ,  bara  bagin 
panginan  ai  kea,  tuntang  anggor 
ai;  mangat  awen  ihaga  kalota  telo 
njelo,  nakara  limbah  ta  awen  akan 
haradjur  manaharep  baun  radja. 

6.  Maka  marak   kara'   awen    ta" 


aton  Daniel,  Hananja,  Misael  awen 
apat  Asaria,  idja  hamputan  Juda. 

7.  Maka  mantir  dalam  ta  min- 
dah  arae  ,  Daniel  inggarae  Beltsa- 
sar,  Hananja  Sadragh,  Misael  Me- 
sagh,  tinai  Asaria  Abednego. 

8.  Maka  Daniel  manukas  hong 
ataie,  ia  djaton  maku  manjamar 
arepe  hapan  panginan  radja  tun- 
tang anggore;  tagal  ta  ia  blaku 
intu  mantir  dalam  ta,  mangat  ala 
ia  akan  manjamar  arepe. 

9.  Maka  Hatalla  masi  manja- 
njang  Daniel  intu  baun  mantir 
dalam  ta. 

10.  Krana  mantir  dalam  ta  ha- 
mauh  dengan  Daniel:  Aku  mikah 
tuangku ,  radja  ta ,  idja  djari  ma- 
nukas panginan  tuntang  talo  ihop 
keton;  krana  amon  ia  mita  dapit 
baun  keton  kusop  bara  kara  bu- 
djang  beken,  idja  sama  kabakase 
dengan  keton ,  toto ,  takolokku 
tiwas  intu  radja  awi  keton. 

11.  Ta  koan  Daniel  dengan  Mel- 
sar  ,  idja  djari  iangkat  mantir  da- 
lam mahundjun  Daniel,  Hananja, 
Misael  awen  apat  Asaria: 

12.  Kalah  kema  ikiti ,  rewarm , 
barang  kapulu  andau,  tenga  ramon 
tana  bewai  indu  kinan  ikai ,  tun- 
tang danum  indu  ihop  ikiii. 

13.  Limbah  ta  kalah  riksa  ampin 
ikai,  tuntang  ampin  kara  budjang 
beken ,  idja  omba  kuman  panginan 
radja;  limbah  tii  kalah  ikau  mawi 
dengan  rewarm  tumon  paitiim. 


DAN.    1. 


474 


DANIEL. 


14.  Maka  ia  tarima  aughe  hong 
perkara  ta,  ia  mangkema  awen 
kapulu  andau. 

15.  Maka  limbah  kapulu  andau 
ta  olo  mita  ampin  awen  ta  baha- 
lap,  ia  baseput  bara  kara  budjang 
beken ,  idja  ompat  panginan  radja. 

16.  Ta,  maka  Melsar  mobah  pa- 
nginae  tuntang  anggor  idja  inukas 
akae ,  manenga  akae  ramon  tana 
bewai. 

17".  Maka  akan  budjang  apat  ta 
Hatalla  manenga  kapantas  tuntang 
kaharati  hong  kara  surat,  tuntang 
kapintar;  tinai  akan  Daniel  ia 
manenga  kaharati  huang  kara  am- 
pin paita  tuntang  nupi. 

18.  Djadi,  amon  katika  djari 
hapus,  idja  inukas  radja,  mangat 
awen  manahare])  iriksa ,  maka  man- 
tir  dalam  magah  awen  manaharep 
baun  Nebukadnesar. 

19.  Tuntang  radja  hakotak  de- 
ngan  awen,  maka  marak  kara 
awen  ia  djaton  sondau  idja  sama 
kilau  Daniel ,  Hananja ,  Misael 
awen  apat  Asaria;  ta  awen  man- 
djadi  mantir  radja. 

20.  Maka  hong  kara  perkara  ba- 
hali ,  idja  iisek  radja  intu  awen , 
ia  mita  awen  ta  sapulu  lipet  ka- 
pintare  bara  kara  olo  tamat  tun- 
tang pintar  hapus  karadjaan  ai. 

21.  Maka  Daniel  melai  heta  sam- 
pai  njelo  idjii ,  kahum  karadjaan 
Kores.  —  (6,28.) 


BAG!  2. 


Daiiiel  marima  nupin  Nebukadnesar  tahiu 
kara  tilap  karadjaan. 


1.   Jtlong  njelo  dua  kahum  ka- 
radjaan Nebukadnesar,  maka  Ne- 


bukadnesar nupi ,  sampai    huange 
sabanen,  balalu  tirohe  balange. 

2.  Ta  radja  manjoho  olo  manga- 
hau  kara  nudjum,  tuntang  idja 
harati  bintang,  tinai  tabit,  kara 
olo  Kasdim ,  mangat  masuman 
akan  radja  nupie  ta.  Maka  kara 
olo  ta  manalih ,  palus  manaharep 
baun  radja. 

3.  Ta  radja  hamauh  dengan 
awen :  Aku  toll  djari  nupi ,  maka 
huangku  sabanen  handak  katawan 
narai  nupingku  ta. 

4.  Ta  tombah  kara  olo  Kasdim 
ta  ,  sambil  hamauh  dengan  radja 
hapan  basa  Aram,  koae:  0  radja, 
kalah  ikau  belom  katatahi!  Su- 
man  nupim  ta  akan  rewarm,  ta 
ikai  handak  marima  akam. 

5.  Maka  tombah  radja,  sambil 
hamauh  dengan  olo  Kasdim  ta : 
Nupingku  ta  kalapeangku;  amon 
keton  djaton  masuman  akangku 
nupi  ta  tuntang  rhnae,  toto,  ke- 
ton palus  inasang,  tuntang  human 
keton  ingarak  mandjadi  aka  tai. 

6.  Tapi  amon  keton  masuman 
akangku  nupi  ta  tuntang  rimae, 
ta  keton  karah  mandino  kutoh  pa- 
nenga,  panatau  tuntang  horumat 
bara  aku;  tagal  ta,  suman  akang- 
ku nupi  ta  tuntang  rimae. 

7.  Tombah  awen  tinai,  koae: 
Kalah  radja  masuman  nupie  akan 
reware,  ta  ikai  handak  masuman 
rimae. 

8.  Tombah  radja,  koae:  Toto, 
gitangku  keton  handak  maran- 
djar,  basa  keton  katawan  nuping- 
ku ta  djari  kalapeangku. 

9.  Amon  keton  djaton  masanan 
nupingku  ta  akangku,  toto,  hu- 
kum  keton  sama  bewai,  basa  ke- 
ton tantai  handak  masuman  augh 
tandjaro  tuntang  etek  akangku , 
handak   mampalajau  katika  bewai ; 


DAN.  1.  2. 


DANIEL. 


475 


tagal    ta,    suraan     akangku    nu- 
pingku    ta,  ta.  aku  tau  katawan, 

idjii  ketou  marima  ta  toto  kea. 

10.  Ta  kara  olo  Kasdim  ta  tom- 
bah  augb  radja ,  sambil  hamauh , 
koae:  Dialo  idjii  biti  hong  hapus 
kalunen,  idja  tau  masuman  tumon 
augh  radja.  Tagal  ta  puna  djaton 
kea  aton  radja ,  alo  kilekilen  kwa- 
sa  kahaie,  idja  manjoho  nudjum, 
atawa  olo  idja  harati  bintang,  ata- 
wa  olo  Kasdim  talo  kalota. 

11.  Krana  perkara,  idja  injoho 
radja  ta ,  tangkalau  bahali ,  djaton 
beken  idja  tau  masuman  ta  akan 
radja,  baja  kara  dewa  ta,  idja  puna 
djaton  olo  kalunen  toll. 

12.  Tagal  ta  radja  paham  blait, 
hasep  kasangite,  palus  ia  maren- 
tah ,  nakara  kara  olo  pintar  hong 
Babel  lepah  impatai. 

13.  Sana  prentah  ta  inenga,  olo 
pintar  impatai;  maka  olo  mang- 
gau  Daniel  tuntang  kara  kolae 
kea,  mangat  mampatai  iii. 

14.  Ta  Daniel  hamauh  tuntang 
pintar  aughe  dengan  Ariogh,  man- 
tir  da] am  radja  ,  idja  djari  hagoet 
mampatai  kara  olo  pintar  hong 
Babel. 

15.  Tombah  ia,  sambil  hamauh 
dengan  Ariogh ,  mantir  radja  ta : 
Buhen  hukum  salenga  kalota  iawi 
radja?  Maka  Ariogh  manjarita  per- 
kara ta   akan  Daniel. 

16.  Ta  Daniel  tama,  palus  blaku 
intu  radja ,  mangat  ia  manukas 
katika  akae,  nakara  ia  masanau 
riman  nupin  radja. 

17.  Limbah  ta  Daniel  buli  hu- 
mae ,    masanan    perkara    ta    akan 


tang  karii  kolae  ala  tarn  put  matai 
tuntang  tisan  karii  olo  pintar  hong 
Babel. 

19.  Ta,  maka  huang  talo  paita 
hamalem  talo  basilim  tii  insuman 
akan  Daniel;  tii  Daniel  manara 
Hatallan  langit. 

20.  Tombah  Daniel,  koae:  Ka- 
lah  aran  Hatalla  inara  bara  kata- 
tahi  palus  katatahi,  krana  ia  Tem- 
pon  kara  kapintar  tuntang  kwasa. 

21.  Iii  mobah  karii  katika  tun- 
tang wajah ,  ia  manipas  radja ,  ti- 
nai  ia  mandahen  radja,  iii  ma- 
nenga  kapintare  akan  olo  pintar, 
tuntang  kaharatie  akan  olo  ha- 
rati ; 

22.  Ia  mangarinah  talo  idjii  ba- 
hali tuntang  basilim ,  iii  katawan 
talo  idjii  kaput ,  krana  hong  ia 
puna  uras  blawa. 

23.  Aku  manarimakasih  intu ikau, 
tuntang  manara  ikau ,  o  Hatallan 
kara  tatoku,  basa  ikau  djari  ma- 
nenga  akangku  kapintar  tuntang 
kwasa ,  tinai  djari  masanan  akang- 
ku toll  kea  talo,  idja  djari  ilaku 
ikai  intu  ikau,  krana  ikau  djari 
masanan  akan  ikai  perkaran  radja  tii. 

24.  Tagal  ta  Daniel  mananggoh 
Ariogh,  idja  djari  injoho  radja  mam- 
patai kara  olo  pintar  hong  Babel; 
iii  manalih,  sambil  hamauh  dengae 
kalotoh :  JE\a  mampatai  olo  pin- 
tar hong  Babel,  tapi  kalah  agah 
aku  manaharep  radja ,  tii  aku  han- 
dak  marima  akan  radja. 

25.  Ta  Ariogh  gulogulong  magah 
Daniel  manaharep  radja,  sambil  ha- 
mauh dengae  kalotoh :  Aku  djari 
sondau  olo  idja  biti,  baris  tawanan 


kara  kolae,  Hananja,  Misael  awen  i  bara  Juda,  idja   handak   masuman 
telo  Asaria  ta :  riina  ta  akan  radja. 

18.  Mangat  awen  blaku  asi  intu  2b\  Tombah  radja,  sambil  hamauh 
Hatallan  langit  tagal  perkara  idja  I  dengan  Daniel,  idja  bagara  Belt- 
basilim   tii.    mangat    Daniel    tun-  sasar:    Toto,    ikau    tau    masuman 


DAN.    2. 


476 


DANIEL. 


Maka   akangku  toll  talo  ba- 


akangku    nupingku    ta.     tuntang 
rimae  ? 

27.  Koan  Daniel,  tombah  augh 
radja:  Talo  basilim  ta,  idja  injoho 
radja ,  toto  kara  olo  pintar ,  kara 
nudjum ,  kara  olo  idja  katawan 
bintang,  tuntang  kara  tabit  puna 
djaton  tau  masanae  akan  radja; 

28.  Tapi  aton  Hatalla  honglangit, 
idja  mangarinah  kara  talo  basilim, 
ia  djari  masanan  akan  radja  Nebu- 
kadnesar  talo ,  idja  akan  mandjadi 
rahian  dapit :  nupim  ta ,  talo  paita 
hambaruam  raetoh  ikau  batiroh,  ka- 
lotoh : 

29.  Ikau,  o  radja,  metoh  hong 
sasurom ,  maka  lembut  pikirm  ta- 
hiu  kara  talo  idja  akan  mandjadi 
rahian ;  ta  Ta,  idja,  mangarinah  talo 
basilim  ,  djari  masuman  akam  talo 
idja  akan  mandjadi 

30 
silim  ta  djari  insuman  kea,  djaton 
awi  kapintar  hong  aku  paham  bara 
hong  kara  olo  awang  belom,  tapi 
mangat  rimae  ta  insanan  akan  radja, 
uka  ikau  katawan  pikir  ataim  ta. 
—  (l.M>«.41,16.) 

31.  Ikau,  o  radja!  djari  mita  ta- 
lo, ampin  hampatong  hai;  hampa- 
tong  ta  bahalap  tuntang  paham 
sangkowonge;  djeta  mendeng  tan- 
dipah  ikau  ,  ampie  bakaikaikah. 

32.  Takolok  hampatong  ta  uras 
bulau  bahalap ,  usoke  tuntang  le- 
ngae  salaka,  knaie  tuntang  kahange 
uras  tambaga; 

33.  Buntise  sanaman,  maka  paie 
sanaman  hawoi  petak  bata. 

34.  Djeta  idja  gitam,  sampai  aton 
batu  idja  kabawak  lawo  djaton  awi 
lengan  olo,  ia  ta  manepa  pain  ham- 
patong ta ,  idja  sanaman  hawoi  pe- 
tak bata  ,  palus  mamparoteke. 

35.  Ta  rotek  ratarata,  sanaman 
haiak  petak  bata ,  tambaga,  salaka 


tuntang  bulau,  uras  kilau  tikil  intu 
karaian  musim  pandang,  palus  ri- 
wut  manariupe,  akae  djaton  son- 
dau  akae  tinai ;  tapi  batu,  idja  dja- 
ri manepa  hampatong  ta,  mandjadi 
bukit  hai ,  sampai  manjuang  sale- 
pah  kalunen. 

36.  Djeta  nupim ;  maka  rimae  ikai 
handak  masuman  toll  akan  radja. 

37.  Ikau,  o  radja!  aton  radjan 
kara  radja ,  krana  Hatallan  langit 
djari  manenga  karadjaan  akam ,  ti- 
nai kaabas ,  kwasa  tuntang  horu- 
mat ; 

38.  Hapus  kara  aka  idja  iukong 
olo  kalunen,  tuntang  kara  meto 
padang,  tinai  kara  burong  penda 
langit  la  djari  mandjuluke  intu  le- 
ngam,  la  djari  mangkat  ikauindu 
marentah  talo  handiai  ta ;  ikau  ta- 
koloke  idja  bulau  ta. 

39.  Maka  rahian  bara  ikau  kara- 
djaan beken  karah  lembut,  tapas 
bara  ajum;  limbah  ta  karadjaan 
idja  telo,  idja  tambaga  ta,  idja  ka- 
rah marentah  mahundjun  hapus 
kalunen. 

40.  Maka  karadjaan  idja  apat  ka- 
rah batekang  kilau  sanaman;  tun- 
tang kilau  sanaman  mamparotek 
mampalah  talo  handiai ,  kilau  sa- 
naman marusak  kara  talo:  kalota 
karadjaan  djeta  kea  akan  mampa- 
rotek tuntang  mangarak. 

41.  Maka  idja  djari  gitam  paie 
tuntang  tundjok  paie  hawoi  petak 
bata  dengan  sanaman,  djeta,  basa 
karadjaan  ta  habagi,  tapi  kadahen 
sanaman  karah  melai  huange,  kilau 
ikau  djari  mita  sanaman  ta  hawoi 
dengan  petak  bata. 

42.  Tinai  tundjok  paie  ta  belahe 
sanaman  ,  belahe  petak  bata,  djeta, 
karadjaan  ta  belahe  batekang ,  be- 
lahe karetap. 

43.  Maka  idja  djari  gitam  sana- 


DAN.  2. 


DANIEL. 


477 


mnn  ta  hiiwoi  petak  bata,  djeta, 
basa  awen  karah  hadjelut  isi  dahae. 
tapi  awen  djaton  kea  toto  bulat, 
kilau  sanaman  djaton  tau  hiiwoi  deng- 
an  petak  bata. 

44.  Maka  intu  katika  kara  radja 
djetii,  ta  Hatallan  langit  karah 
mampalembut  karadjaan  ,  idja  palus 
katatahi  djaton  akan  bakarak,  ka- 
radjaan  ta  djaton  karah  mohon  akan 
olo  beken ;  djeta  karah  mamparo- 
tek  kara  karadjaan ,  palus  mampa- 
lomose ,  tapi  idja  ia  akan  dahen 
palus  katatahi.  —  (Masm,2.) 

45.  Tagal  ta  ikau  djari  mita  batu 
idja  kabawak  lawo  bara  bukit,  dja- 
ton awi  lengan  olo,  idja  mampa- 
rotek  sanaman,  tambaga,  petak  ba- 
ta, salaka,  bulau ;  pangkahai  Hatalla 
djari  masuman  akan  radja  talo , 
awang  akan  mandjadi  rahianclapit; 
maka  nupi  ta  toto,  tun  tang  rimae 
tantu. 

46.  Ta  radja  Nebukadnesar  ma- 
liingkep  ,  manjontop  baue  ,  palus 
manjembah  Daniel,  haiak  manjoho 
olo  maluput  akae  parapah  indu  ki- 
nan,  tuntang  garo  mangat  ewaue  , 
tinai  parapah  talo   ihop. 

47.  Maka  koan  radja,  tombah  augh 
Daniel,  sambil  hamauh:  Toto  haliai, 
Hatallan  keton  toto  Hatallan  kara 
hatalla ,  ia  Tuhan  kara  radja ,  ia 
idja  mangarinah  talo  basilim,  basa 
ikau  djari  tau  masanan  talo  basilim 
toh. 

48.  Maka  radja  paham  mangkat 
Daniel,  tuntang  manenga  akaeku- 
toh  panenga  barega,  palus  mang- 
kat ia  marentah  hapus  bagin  tanah 
Babel ,  tinai  ia  mandjadi  mantir 
pamutjok  mahundjun  kara  olo  pin- 
tar  hong  Babel. 

4(J.  Maka  Daniel  blaku  intu  ra- 
dja .  mangat  mangkat  Sadragh, 
Mesagh  awen  telo  Abednego .  uka 


marentah  bagin  tanah  Babel;  tapi 
Daniel  meiai  intu  dalam  radja. 


<giB-  


BAGI  3. 

Kolan  Daniel  telotelo  tii  hongpangkatapui. 


1.  JMaka  radja  Nebukadnesar 
manjoho  olo  manampa  hampatong 
bulau,  kagantonge  djahawen  pulu 
hasa ,  kalombahe  djahawen  hasa , 
djeta  impendenge  hong  padang  Du- 
ra, hong  tanah  Babel. 

2.  Maka  radja  Nebukadnesar  ma- 
njoho olo  mamumpong  kara  wa- 
kile,  kara  panggawae,  kara  mang- 
kubumi,  kara  sahebar,  kara  man- 
tir panataue  ,  kara  mantir  basara , 
karii  sukataris,  tuntang  kara  olo 
idja  kwasa  hong  tanah ,  mangat 
awen  ta  manalih ,  omba  manjaki 
hampatong  ta,  idja  djari  impendeng 
radja  Nebukadnesar. 

3.  Ta  aton  hapumpong  kara  w?a- 
kil ,  panggawa ,  mangkubumi ,  sa- 
hebar ,  mantir  panatau ,  mantir  ba- 
sara, sukataris,  tuntang  kara  olo 
idja  kwasa  hong  tanah,  mangat 
omba  manjaki  hampatong,  idja  dja- 
ri impendeng  radja  Nebukadnesar; 
awen  ta  mendeng  naharep  ham- 
patong ta ,  idja  djari  impendeng 
Nebukadnesar. 

4.  Maka  mandur  aton  mantehau 
hai  aughe ,  koae :  Toh  insuman 
akan  keton ,  kara  utus  olo,  kara 
djalahan,  kara  hamputan  saman- 
diai ! 

5.  Sana  keton  mahining  augh 
sarunai.  suling,  kutjapi,  biola,  ra- 
bap,  gandang,  tuntang  augh  kara 
ampin  talo  usik  awang  beken,  ta 
keton  patut  mahingkep  manjem- 
bah   hampatong     bulau    ta ,    idja 


dan.  2.  3. 


478 


DANIEL. 


djari    impendeng  radja    Nebukad- 
nesar. 

6.  Maka  aweawe  idja  djaton 
mahingkep  ,  tuntang  manjembah  , 
ia  palus  ta  kea  karah  inganan  hu- 
ang  pangkat  apui  idja  gandagan- 
dang. 

7.  Ta ,  sana  ia  mahining  augh 
saranai ,  suling ,  kutjapi ,  biola  , 
rabap,  tuntang  augh  kara  ampin 
talo  usik  beken  ,  maka  kara  ham- 
putan,  djalahan  tuntang  utus  olo 
mahingkep,  manjembah  hampatong 
bulau  ta,  idja  djari  impendeng  ra- 
dja Nebukadnesar. 

8.  Maka  palus  isut  olo  Kas- 
dim  manalih,  mandawa  olo  Jehu- 
di  ta; 

9.  Ia  masuman  akan  radja  Ne- 
bukadnesar, koae:  Kalah  radja  be- 
lom  katatahi ! 

10.  Ikau,  joh  radja,  djari  ma- 
nenga  prentah  ,  olo  handiai ,  sana 
mahining  augh  sarunai ,  suling , 
kutjapi,  biola,  rabap,  gandang, 
tuntang  augh  kara  ampin  talo 
usik  beken  ta ,  patut  mahingkep, 
manjembah  hampatong  bulau  ta; 

11.  Tuntang  aweawe  idja  djaton 
mahingkep  palus  manjembah,  ia  ta 
patut  inganan  akan  pangkat  apui 
idja  gandagandang. 

12.  Maka  aton  heta  isut  olo  Je- 
ll udi,  idja  djari  iangkatm  maren- 
tah  bagin  tanah  Babel,  ia  ta  Sa- 
dragh ,  Mesagh  awen  telo  Abed- 
nego;  kara  awen  ta .  joh  radja, 
djaton  djari  paraba  ikau,  tuntang 
dewam  ta  djaton  ia  maku  maho- 
rumate,  ia  djaton  manjembah  ham- 
patong bulau  ta,  idja  djari  im- 
pendengm. 

13.  Ta  Nebukadnesar  hamauh, 
tuntang  kalait  kasangite  hasep, 
manjoho  manduan  Sadragh,  Me- 
sagh   awen  telo    Abednego    naha- 


rep  ia;  ta  awen  telo  ta  induan  na- 
harep  radja. 

14.  Maka  tombah  Nebukadne- 
sar, sambil  hamauh  dengan  awen: 
Kilen,  tantai  keton,  joh  Sadragh, 
Mesagh,  Abednego,  djaton  maku 
mahorumat  dewangku,  djaton  ma- 
ku manjembah  hampatong  bulau 
ta,  idja  djari  impendengku? 

15.  Toh,  palus  tatap  arep  ke- 
ton; sana  keton  mahining  augh 
sarunai.  suling,  kutjapi,  biola, 
rabap,  gandang,  tuntang  augh  ka- 
ra talo  usik  beken  ta,  palus  ma- 
hingkep, sembah  hampatong  ta , 
idja  djari  inampaku;  tapi  amon 
keton  djaton  manjembah ,  toto , 
palus  ta  keton  inganan  huang 
pangkat  apui  idja  gandagandang; 
kalah  ita  mita,  awe  Hatalla  ta, 
idja  tau  maliwus  keton  bara  le- 
ngangku? 

16.  Maka  tombah  Sadragh,  Me- 
sagh awen  telo  Abednego,  sambil 
hamauh  dengan  radja  Nebukadne- 
sar: Dia.  usah  ikai  tombah  tagal 
perkara  toh. 

17.  Amon  patut  kalota ,  totoT 
HataUan  ikai,  idja  injembah  ikai, 
kutoh  kwasae  maliwus  ikai  bara 
pangkat  apui,  tinai  bara  lengam , 
o  radja! 

18.  Tapi  paribasa  dia,  brangai 
kea,  kalah  ikau  katawan  kea,  o 
radja !  ikai  puna  djaton  maku 
mahorumat  dewam ,  djaton  maku 
manjembah  hampatong  bulau  ta, 
idja  djari  impendengm. 

19.  Ta  Nebukadnesar  sabak  ka- 
sangite ,  gagaritat  baue  dengan 
Sadragh,  Mesagh  awen  telo  Abed- 
nego; balalu  ia  manjoho  olo,  ma- 
maliam  pangkat  apui  ta  hangkudju 
lipet  bara  puna  tikase. 

20.  Tinai  ia  manjoho  isut  olo 
tagap,  idja  pangkaabase  hong  ha- 


1>AI\, 


DANIEL. 


479 


pus  kawae,  mangat  mamasong  Sa- 
dragh ,  Mesagh  awen  telo  Abed- 
nego,  palus  mandjakah  ia  akan 
pangkat  apui  idja  gandagandang. 

21.  Ta  awen  ta  iraasong  tun- 
tang  karapohe,  tuntang  saraware, 
salutupe,  tinai  kara  pakaiae  be- 
ken,  palus  olo  mandjakah  awen 
bentok  pangkat  apui  idjii  ganda- 
gandang ta. 

22.  Maka  basa  prentah  ta  pa- 
ham  karas,  apui  ta  djari  imahun 
haliai ,  maka  njalan  apui  mama- 
dok  mampatai  olo  ta,  idja  man- 
djakah Sadragh,  Mesagh  awen  telo 
Abednego. 

23.  Tapi  amon  awen  telo,  Sa- 
dragh, Mesagh,  Abednego  ta  djari 
lawo  bentok  apui  idja  gandagan- 
dang ta,  tuntang  pasonge, 

24.  Ta,  maka  radja  Nebukadne- 
sar  sabanen  angate,  ia  badjeleng 
mendenff,  sambil  hamauh  dengan 
kara  mantir  ajue :  Dia  ita  djari 
manjoho  telo  biti  indjakah  hong 
bentok  apui  ta,  tuntang  pasonge? 
Tombah  awen  ta,  sambil  hamauh 
dengan  radja :  Toto,  o  radja  ! 

25.  Tombah  ia,  koae:  Ita,  aku 
mita  apat  biti  uras  bengkak  raa- 
nancljong  hong  bentok  apui ,  dja- 
ton  ia  buah  kapaha  enen;  maka 
ampin  idja  bara  awen  apat  ta  ki- 
lau  baris  Hatalla.   —  (JesAo,2.) 

26.  Ta  Nebukadnesar  manggapi 
lowang  pangkat  apui ,  tuntang 
mambawa ,  koae:  Job.  Sadragh, 
Mesagh,  Abednego,  keton  idja  re- 
war  pangkahai  Hatalla !  blua  pa- 
lus kantoh.  Ta ,  maka  Sadragh  . 
Mesagh  ;iwen  telo  Abednego  palus 
blua  bara  bentok  apui. 

27.  Ta  karii  wakil,  kara  pang- 
gawa,  kara  mangkubumi  tuntang 
kara  mantir  basara  ain  radja  ha- 
pumpong,  palus  mariksa  iiwen  tii: 


tii  iii  mitii  apui  djaton  djari  bara 
kwasa  mawi  berenge,  balaue  ma- 
hin  djaton  bakiihu,  tinai  kampohe 
mahin  djaton  basal  a ,  ewau  apui 
mah in  djaton. 

28.  Ta  koan  Nebukadnesar :  Ka- 
ra tara  akan  Hatallan  Sadragh , 
Mesagh  tuntang  Abednego ,  idjii 
djari  manjoho  malaikat  ajue ,  ma- 
liwus  reware  idja  harap  ia,  tun- 
tang malawan  prentah  radja,  sam- 
pai  mandjuluk  arepe ,  uka  iii  ala 
mahorumat  manjembah  hatalla  be- 
ken,  sala  bara  Hatallan  ai. 

29.  Tagal  tii  prentah  inengaku , 
olo  handiai,  brangai  ungkupe  tun- 
tang utuse ,  aweawe  idja  bahanji 
hamauh  mamapa  Hatallan  Sadragh, 
Mesagh  iiwen  telo  Abednego ,  iii 
akan  inasang ,  tuntang  humae 
akan  inampa  mandjadi  aka  tai; 
krana  djaton  Hatalla  beken ,  idja 
tau  raaliwus  kalotii. 

30.  Maka  radja  manenga  kwasa 
hai  haream  akan  Sadragh,  Mesagh 
iiwen  telo  Abednego  lions:  tanah 
Babel. 


BAGI  4. 


Surat    radja    Nebukadnesar     manjarita 
nupie  tuntang  iii  gila. 


1.  Itadja  Nebukadnesar  akan 
kara  utus  olo,  akan  kara  djalahan 
tuntang  ungkup,  idja  hong  hapus 
kalunen:  kiiliih  kasanang  keton 
djadjalan  paham. 

2.  Kamiiangku ,  bahalap  aku 
masuman  karii  kata  tuntang  talo 
heran  ,  idja  djari  ilalus  pangkahai 
Hatalla  intu  aku. 

3.  Krana  karii  kata  paham  hai, 
tuntang  gawi  heran  ajue  paham  kwa- 
sa:  karadjaan  ajue  puna  karadjaan 


MAN.    8.   4. 


480 


DANIEL. 


idja  katatahi,  tuntang  ia  marentah 
haradjur  girirmanggirir. 

4.  Aku ,  Nebukadnesar,  sang- 
komku  sanang  hong  humangku,  tun- 
tang sabuku  bahalap  bewai  hong 
dalaraku , 

5.  Maka  aku  aton  nupi ,  idja 
manjabanen  aku,  kara  tirokku  idja 
ingarangkaku  hong  sasurongku  ta- 
gal  paita  hambaruangku  ta  mampi- 
kah  aku. 

6.  Balalu  aku  manjoho  manduan 
kara  olo  pintar  hong  Babel  naha- 
rep  aku ,  mangat  marima  nuping- 
ku  ta  akangku. 

7.  Ta  aton  dumah  kara  nudjum, 
kara  olo  idja  harati  bintang,  kara 
olo  Kasdim  tuntang  tabit,  palus 
aku  masuman  nupingku  ta  akan 
awen,  tapi  ia  djaton  tau  marima 
akangku : 

8.  Sampai  tepa  Daniel  manaha- 
rep  aku,  idja  inggara  Beltsasar,  tu- 
mon  aran  dewangku  ta,  idja  huang 
ia  ta  aton  Rogh  Hatalla  idja  bra- 
sih:  palus  aku  manjarita  nuping- 
ku ta  akae,  koangku: 

9.  O  Beltsasar ,  ikau  idja,  man- 
tir  kara  nudjum  ,  basa  aku  kata- 
wan  Rogh  Hatalla  idja  brasih  aton 
hong  ikau,  tuntang  djaton  talo 
basilim  idja  bahali  akam,  maka 
aku  masuman  nupingku,  paita 
hambaruangku   ta,   hapus  horoe. 

10.  Maka  paita  hambaruangku, 
sangkom  aku  hong  sasurongku, 
kalotoh:  aku  mita,  ita!  aton  ba- 
tang  kaju  hong  bentok  petak,  idja 
paham  gantong  tuntang  hai. 

11.  Batang  ta  sasar  gantong  hai, 
sampai  tahandjungae  tambuket  la- 
ngit, mangadjang  hapus  saran  ka- 
lunen. 

12.  Dawae  bahalap ,  buae  baka- 
pal ,  tuntang  ai  ombet  panginan 
akan  talo  handiai :  intu  pendae  ka- 


ra meto  padang  sondau  kandjungen. 
tinai  kara  burong  penda  langit 
tingkep  intu  edae  ,  kara  talo  be- 
lom  kuman  bara  ia. 

13.  Tinai  aku  mita  hong  paita 
hambaruangku,  metoh  aku  hong 
sasurongku ,  maka  ita!  olo  panong- 
go  idja  brasih  idja  biti  mohon  bara 
langit ; 

14.  Ia  mantehau  pahes,  sambil 
hamauh  kalotoh :  Sempong  batang 
ta ,  tetek  kara  edae ,  parut  kara 
dawae ,  taburan  kara  buae,  sampai 
kara  meto  idja  pendae  hadari  bara 
ia,  tuntang  kara  burong  awang 
intu  edae; 

15.  Tapi  batange  tuntang  uhate 
naughe  intu  petak;  tapi  imasong 
dengan  rantai  sanaman  tambaga  ia 
akan  m enter  marak  oru  hong  pa- 
dang, ambon  bara  langit  akan  mam- 
bisa  ia,  tinai  bagin  panginae  ka- 
ra oru  hong  petak  hindja  kara 
meto. 

16.  Ataie  akan  hobah ,  djaton 
kilau  atai  olo  hindai,  baja  atai  me- 
to inenga  akae,  sampai  djari  hapus 
udju  njelo. 

17.  Perkara  ta  djari  inukas  awi 
kara  idja  panonggo  ta ,  tuntang 
augh  toll  djari  ingarangka  awi  kara 
idja  brasih ,  mangat  kara  olo  idja 
belom  akan  kasene,  tikas  Idja 
Pangkahai  ta  toto  kwasa  mahun- 
djun  kara  karadjaan  olo  kalunen , 
tuntang  ia  idja  manenga  ta  akan 
idja  kahandake ,  alo  idja  korik  ha- 
liai  la  manggatang  akan  ta. 

18.  Kalotoh  nupingku,  aku  radja 
Nebukadnesar;  toh,  kalah  ikau, 
o  Beltsasar,  suman  rimae  ta,  basa 
kara  olo  pintar  hong  karadjaangku 
djaton  tau  marima  ta  akangku: 
tapi  ikau  tau  bewai ,  basa  Rogh 
Hatalla  idja  brasih  aton  hong 
ikau. 


DAN.    4. 


DANIEL. 


481 


1(J.  Ta  maka  Daniel,  icljii  bagarii 
Beltsasar,  kilau  sabanen  huange 
idjii  djam  katahie,  kai'ii  tiroke  sa- 
Bar  mampikah  iii.  Tombah  radja, 
Bambil  hamauh:  O  Beltsasar,  iila 
nupi  ta  tuntang  rimae  mampikah 
ikau.  Tombah  Beltsasar,  koae: 
Kajah,  tuangku!  kalah  djaka  nu- 
pi toll  buah  kara  idja  basingi 
ikau,  djaka  rimae  manintu  kara 
musohm. 

20.  Batang  kaju  idja  djari  gi- 
lam  tii ,  icljii  djaii  gantong  hai , 
idja  tahandjungae  tempa  langit , 
idja  mangadjang  hapus  petak, 

21.  Idja  bahalap  dawiie,  tuntang 
bakapal  buae,  tuntang  idja  ai 
ombet  panginan  akan  talo  han- 
diai ,  idja  pendae  aka  kara  meto 
padang,  idja  intu  edae  kara  bu- 
long  penda  langit  manjarangan: 

22.  Djeta'  ikau,  o  radja,  ikau 
idja  djari  hai  tuntang  kwasa;  kra- 
na  kahaim  djari  indahang  sampai 
kilau  tambuket  langit ,  tuntang 
kwasam  sampai  saran  petak. 

23.  Maka  idja  gitan  radja,  idja 
panonggo  brasih  mohon  bara  langit, 
idja  hamauh :  sempong  batang  ta, 
rusak  iii,  tapi  naughe  batange  tun- 
tang uhate  melai  hong  petak,  tapi 
djeta  tuntang  rantai  sanaman  tam- 
baga  akan  menter  marak  oiu  hong 
padang,  tuntang  bisa  awi  ambon 
bara  langit,  tinai  bagin  panginae 
hindja  meto  padang,  sampai  hapus 
udju  njelo: 

24.  Djetoh  rimae,  o  radja!  dje- 
toh  tukas  Idja  rangkahai  ta  han- 
dak  mawi  tuangku  radja: 

25.  Ikau  karah  inolak  bara  ma- 
rak olo ,  tikam  akan  hindja  meto 
padang,  olo  kaiiili  manjoho  ikau 
kuman  oru  hong  tana  kilau  sapi; 
t;i  ikau  ka: ah  imbisa  ambon  langit: 
maka    hapus    udju    njelo  ikau  ka- 


lotli ,  sampai  ikau  kasene,  tikas 
ldj;i  Pangkahai  ta  toto  kwaSa 
mahundjun  kara  karadjaan  olo  ka- 
lunen ,  tuntang  la  manenga  tii 
akan   idjii  kahandake. 

26.  Tinai  augh  idjii  injewut  tii : 
batang  tuntang  uhat  batange  tii 
naughe  melai,- —  iii  tii:  karadjaam 
magon  diihen  tinai ,  liinbah  ikau 
djari  mangaku  kwasan  Tempon 
langit  tii. 

27.  Tagal  tii,  o  radja,  kalah 
mangilak  tirokku ,  lekak  arepm 
bara  karii  dosam  awi  katetek,  tinai 
bara  kara  kadarhakam ,  awi  ikau 
masi  olo  tjalaka,  ajaajau  kasanangm 
pandjang  tinai. 

28.  Maka  talo  handiai  tii  tulus 
mawi  radja  Nebukadnesar. 

29.  Krana  limbah  duiiwalas  bu- 
lan ,  metoh  iii  manandjong  hong 
dalame  intu  Babel , 

30.  Maka  radja  hamauh,  koae: 
Djaton  djetoh  Babel  idja  hai  ta, 
idja  djari  imangungku  akan  aka 
karadjaan,  hapan  kutoh  kwasang- 
ku,  tinai  akan  horumat  kahaing- 
ku! 

31.  Hindai  bewiii  aughe  ta  le- 
pah  blua  baia  njaman  radja,  gap 
augh  lawo  bara  langit,  koae:  Toll 
insuman  akam ,  o  radja  Nebu- 
kadnesar,  karadjaam  djari  nihau 
bara  ikau. 

32.  Ikau  karah  inolak  baia  ma- 
rak olon ,  tinai  akam  akan  hindja 
kara  meto  padang,  olo  karah  ma- 
njoho ikau  kuman  oru  kilau  sapi, 
sampai  udju  njelo  karah  hapus, 
sampai  ikau  mangaku  tikas  Idjii 
Pangkahai  tit  toto  kwasa  mahun- 
djun kavii  karadjaan  olo  kalunen, 
tuntang  Iii  manenga  djeta  akan 
idjii  kahandake. 

33.  Talus  djam  tii  kea  augh  tii 
tulus    mawi  Nebukadnesar ,  krana 


21 


DAN.  4. 


482 


DANIEL. 


ia  inolak  bara  marak  olon ,  palus 
kuman  oru  kilau  sapi,  tuntang 
ambon  langit  mambisa  berenge , 
sampai  bulue  pancljang  kilau  bu- 
lun  burong  nasar,  tuntang  siloe 
kilau  silon  burong. 

34.  Limbah  kara  njelo  ta  maka 
aku,  Nebukadnesar ,  manggatang 
matangku  akan  langit,  krana  akal- 
ku  djari  haluli  tinai  akangku;  ta 
aku  manara  Idja  Pangkahai  ta, 
tuntang  maliorumat  raampaliai  la 
idja  belom  palus  katatahi ,  basa 
kwasae  puna  dahen  haiadjur,  tun- 
tang karadjaan  ajue  girirmang- 
girir. 

35.  Kara  olo  idja  mukong  ha- 
pus  petak  kilau  djaton  intu  ia ; 
ia  mawi  turaon  kahandak  ajue 
hapan  kara  kawan  talo  hong  lang- 
it, tuntang  kara  olo  idja  rnukong 
petak ,  djaton  idja  biti  idja  tau 
raanangkis  lengiie,  .atawa  idja  tau 
hamauh  dengae:  narai  gawim? 

3b\  Hemben  ta  kara  akalku  ha- 
luli akangku,  tinai  kwasan  kara- 
diaangku  tuntang  kahai  dcngan 
horumatku  haluli  akangku ;  kara 
mantirku,  kara  olo  ajungku  idja 
kwasa  manalih  aku ,  palus  aku 
indahen  tinai  huang  karadjaangku, 
tuntang  kahaingku  indahang  ha- 
ream  tinai. 

37.  Toh,  maka  aku,  Nebukad- 
nesar ,  marapahai  manara  Radjan 
langit,  krana  kara  gawie  uras  toto, 
kara  djalan  ai  uras  budjur ;  tinai 
ia  toto  kwasa  mamparandah  kara 
olo  badjoho. 


BAGT  5. 

i'aJja  Belsasar  marajap  palus  rusak. 


1.   liadja     Belsasar     manamp? 


panginan  hai  akan  sakojan  man- 
tir  pamutjok  ajue,  tuntang  ia  mi- 
hop  anggor  intu  baun  mantire 
sakojan  ta. 

2.  Maka  amon  Belsasar  djari 
buah  anggor,  ta  ia  manjoho  man- 
duan  kara  sangkir  bulau  salaka  , 
idja  djari  irampas  liau  bapae  Ne- 
bukadnesar bara  human  Hatalla, 
idja  bihin  hong  Jerusalem;  ma- 
ngat  radja,  tuntang  kara  mantire 
idja  kwasa,  mihop  hapa  ta,  tun- 
tang kara   sawae,  tinai  guiadike. 

3.  Ta  olo  mimbit  akae  kara 
sangkir  bulau,  idja  djari  irampas 
bara  human  Hatalla,  idja  bihin 
hong  Jerusalem ;  maka  radja,  tun- 
tang kara  mantire  idja  kwasa , 
tuntang  kara  sawae,  tinai  gundike. 
mihop  hapan  ta. 

4.  JEwen  mihop  anggor,  tun- 
tang manara  karii  dewae,  hatallae 
ta  idja  inampae  bulau,  salaka, 
tambaga,  sanaman  tinai  batu. 

5.  Hemben  ta  kea  tundjuk  aton 
mamala,  kilau  tundjuk  lenga'n  olo. 
djeta  manjurat  hong  sapun  din- 
ding  human  radja,  tandipah  sa- 
rangan  sumbo;  maka  radja  mita 
lenga  ta  idja  manjurat. 

6.  Ta  radja  kalakalas  ampin 
baue ,  tuntang  ia  sabanen  angat 
huange ;  kahange  hagendjah,  sam- 
pai utute  plintikplantak. 

7.  Palus  radja  mantehau  hai 
aughe,  manjoho  manduan  kara  olo 
idja  harati  bintang,  kara  olq  Kas- 
dim  tuntang  nudjum;  ta  koan 
radja  dengan  kara  olo  pin  tar  hong 
Babel :  iEweawe  idja  tau  mambasa 
bintik  ta,  tuntang  masanan  rimae 
akangku,  ia  karah  imakaian  deng- 
an baludu ,  tuntang  rantai  bulau 
akan  ujate,  palus  ia  indu  tuan 
idja  turon  telo  hong  karadjaan 
toh. 


DAN.  4.   5. 


DANIEL. 


483 


8.  Tii  karS  olo  pintar  ain  radja 
iamii;  tapi  aweu  djaton  tau  mam- 
basa  binlik  tii,  atawa  masuman  ri- 
mac  akan  radja. 

9.  Ta  radja  Belsasar  sabaneD 
haream,  tuntang  baue  kalas  lali , 
tinai  kara  olo  kwasa  ajuc  djungun 
kea. 

10.  Maka  tagal  augh  radja  tun- 
tang kara  olo  ajue  idja  kwasa , 
indu  radja  tama  human  panginan. 
Ta  koan  indu  radja:  0  radja,  ka- 
liih  belom  katatahi ;  ala  tirokm 
mampikah  ikau,  ala  baum  hobah 
kalas. 

11.  Aton  olo  idja  biti  hong  ka- 
radjaam,  idja  huang  ia  aton  E-ogh 
Uatalla  idja  brasih;  krana  metoh 
pangereng  liau  bapam  djari  son- 
dau  hong  ia  kalawa ,  akal  kapin- 
tar,  kilau  kapintar  Hatalla;  tagal 
ta  liau  bapam,  radja  Nebukadne- 
sar,  djari  mangkat  ia  mandjadi 
kapalan  kara  tabit,  olo  idja  harati 
bintang,  olo  Kasdim  tuntang  nu- 
djum;  kakai  gawin  liau  bapam,  o 
radja. 

12.  Basa  djari  sondau  hong  ia 
rogh  idja  hai,  tuntang  kaharatin 
olo  idja  marima  nupi  tuntang 
malelai ,  tinai  mengkak  bohol ,  ia 
tii  hong  Daniel,  idja  inggarii  ra- 
dja Ik-ltsasar  arae ;  toll ,  kalah  so- 
ho  olo  mangahau  Daniel,  ia  karah 
marima  tii. 

13.  Ta  Daniel  imbit  naharcp 
radja.  Maka  radja  hamauh  dengan 
1  )aniel ,  koae :  Aton  ikau  toll  Da- 
niel, idjii  baris  Juda  awang  ta- 
wanan  tii ,  idjii  djari  inamput  liau 
apangku,  radja  tii,  bara  Jucla? 

14.  Aku  djari  mahining  olo  ma- 
suman ikau ,  ikau  toh  iika  Rogh 
Hatalla,  tuntang  kalawa,  kaharati, 
dengan  paliam  kapintar  aton  hong 
ikau. 


15.  Toll,  kara'  olo  pintar,  tun- 
tang  idjii  harati  bintang  djari  im- 
bit naharcp  aku,  mangat  mambasa 
bintik  tii,  haiak  marimae  akangkn ; 
tapi  awen  djaton  tau  marima  kara 
augh  (ii. 

16.  Tapi  aku  djari  mahining 
ikau,  ikau  tau  mavima  talo,  tun- 
tang mengkak  bohol.  Toh,  amon 
ikau  tau  mambasa  bintik  tii,  tun- 
tang marima  akangkn,  maka  ikau 
karah  imakaian  hapan  baludu, 
tuntang  rantai  bulau  intu  ujatm, 
balalu  ikau  indu  tuan  idjii  turon 
tclo  hong  karadjaan  toh. 

17.  Tii  tombah  Daniel,  sambil 
hamauh  dengan  radja:  Naughe 
ramom  akam  bewiii ,  tcnga  pa- 
nengam  akan  olo  beken  ;  aku  han- 
dak  mambasa  kea  surat  tii  akan 
radja,  I-  nntang  marimae  akac. 

18.  riming,  o  radja!  Pangka- 
hai  Hatalla  djari  manenga  akan 
liau  bapam  Nebukadnesar  kara- 
djaan ,  kwasa ,  horumat  tuntang 
kahai. 

19.  Tagal  kahaie  tii,  idjii  djari 
inenga  akae ,  maka  kara  utus  olo, 
kara  djalahan  tuntang  hamputan 
hagendjah ,  mikah  intu  baue;  idjii 
kahandake ,  impataie;  idjii  kahan- 
dake,  imbelome ;  tinai  idja  kahan- 
dake, iangkate ;  idjii  kahandake  , 
imparandahe. 

20.  Tapi  metoh  ia  mampadjoho 
arepe,  tuntang  atiiie  hai  awi  kale- 
tjakc,  tii  iii  inganan  bara  padadn- 
san  karadjaac,  tuntang  hoiumate 
nihau  bara  iii. 

21.  Balalu  iii  inolak  bara  marak 
olon  ,  tinai  atiiie  injama  dengan  afcai 
meto,  akae  hindjii  kalidai  hutan; 
olo  manenga  oru  akae  kilau  akan 
sapi ,  tuntang  bitie  imbisa  ambon 
bara  langit,  sampai  iii  mangaku , 
Hatalla,  Idja  Pangkahai    tii,   toto 


21 


DAN.  5. 


484 


DANIEL. 


kwasa  mahundjun  kara  karadjaan 
olo  kalunen ,  tuntang  To,  mang- 
kat  akan   ta  idja  kahandake. 

22.  Maka  ikau  idja  anake,  o  Bel- 
sasar ,  tljaton  djari  mamparandah 
ataim,  alo  ikau  djari  katawan  ka- 
ra talo  ta. 

23.  Tapi  ikau  djari  mampadjoho 
arepm  manawah  Tctnpon  langit , 
tinai  kaia  milik  humae  ta  djari 
irabit  akam ,  ikau  tuntang  kara 
mantirm  idja  kwasa,  tinai  kara  sa- 
wam  tuntang  gundikm  ,  keton  dja- 
ri mihop  anggor  liapan  ta ,  tun- 
tang keton  djari  manara  kara  de- 
wa  idja  salaka,  bulau,  tambaga,  sa- 
naman,  kaju  tuntang  batu ,  idja 
djaton  tau  mita,  djaton  tau  mahi- 
ning,  djaton  tau  harati;  tapi  Ha- 
talla  ta,  idjii  hong  lengae  aka  ta- 
hasengm ,  tuntang  kara  djalam  hong 
kwasan  ai ,  djeta  djaton  ikau  djari 
mahorumate. 

24.  Tagal  ta  la  djari  manjoho 
lenga  ta,  tuntang  surat  ta,  idja 
imintik  heta. 

25.  Maka  djetoh  augh  surat,  idja 
imintik  beta :  Mene  raene ,  tekel , 
uparsin. 

2Q.  Tuntang  djetoh  riman  kara 
augh  ta:  Mene,  rimae:  Hatalla 
djari  mitong  karadjaam,  tuntang 
mahapus  ta. 

27.  Tekel,  rimae :  ikau  djari  inim- 
bang  hong  dasing ,  tuntang  ikau 
pahalau  mahian. 

2S.  Peres,  rimae:  karadjaam  djari 
imbagi ,  haiak  inenga  akan  olo  Me- 
dai    tuntang  Parsi. 

29.  Ta  Belsasar  manjoho  olo 
inakaian  Daniel  hapan  baludu , 
tuntang  mangkepan  rantai  bu- 
lau intu  ujate ,  tinai  olo  mante- 
hau  hai  aughe .  masuman  ia  tuan 
idja  turon  telo  hong  karadjaan 
ta. 


30.  Tapi  alem  ta   kea  Belsasar. 
radjan  olo  Kasdira  ,  impatai. 


BAGI  6. 

Daniel  ilivvus  bara  karandan  singa. 


1.  JlLaka  Darius,  olo  Medai  ta, 
mancluan  karadjaan  ,  metoh  ia  dja- 
hawen  pulu  dua  njelo  hirah  umure. 

2.  Maka  kamaan  Darius,  kalah 
ia  mangkat  saratus  dua  pulu  \va- 
kile  mahundjun  hapus  karadjaan  ; 

3.  Tinai  mahundjun  kara  a  wen 
ia  mangkat  telo  gindal,  tuntang 
idja  pangkahai  bara  awen  telo  ta , 
djeta  Daniel;  akan  gindal  ta  kara 
wakil  patut  masuman  kara  itonge. 
uka  radja  ala   rugi. 

4.  Maka  Daniel  ingilak  bara 
kara  gindal  tuntang  wakil ,  basa 
huange  pintar  bahalap,  tinai  radja 
handak  mangkat  ia  mahundjun  ha- 
pus karadjaan. 

5.  Takara  gindal  tuntang  wakil 
mimpa  kalinda,  mangat  tau  mawi 
Daniel  tagal  perkaran  karadjaan ; 
tapi  awen  djaton  tau  sondau  buku 
atawa  kasalae  enen,  krana  ia  budjur 
toto  ,  tuntang  kalangkah  atawa  ka- 
salan  djaton  tarasondau  hong  ia. 

6.  Ta"  koan  awen  ta  :  Toto,  ita 
djaton  sondau  buku  mawi  Daniel 
ta ,  araon   djaton  tagal  agamae. 

7.  Tagal  ta  karii  gindal  tuntang 
wakil  batawotawon  manalih  radja  , 
sarabil  hamauh  dengae  kakai  :  0 
radja  Darius !  kalah  belom  kata- 
tahi. 

8.  Angat  kara  mangkubumi . 
kara  wakil  tuntang  mantir  hai , 
kara  mantir  basara,  tinai  kani 
panggawa ,  bahalap  amon  prentah 
radja  inenga,  tuntang  augh  prentah 


DAN.  5.  G. 


DANIEL. 


185 


tii  karakaras  toto,  idja  kalotoh : 
olo  handiai  idja  dalam  telo  pulu 
andau  bahanji  blaku  talo  enen 
intu  barangai  dcwa  atawa  olon,  sala 
bara  intu  ikau,  o  radja,  ia  tii  akan 
ilaboh  hong  karandan  singa. 

9.  Toll,  o  radja,  kalah  manda- 
hen  prentah  tit,  tuntang  manan- 
djeman  tjap,  idja  djaton  tau  iobah 
tinai,  tumon  hadat  olo  Medai  tun- 
tang Farsi ,  idja  puna  djaton  tau 
iobah. 

10.  Turaon  tii  radja  Darius  man- 
tjatjak  surat  prentah  tii. 

11.  Maka  anion  Daniel  mahining 
prentah  kalota  djari  inenga,  tii  iii 
tama  huraae;  maka  intu  karong 
loteng  ajue  karii  panjengok  idjii 
manintu  Jerusalem  habangah  ;  han- 
telo  idjii  anclau  iii  mandiiko  utute, 
blaku  doa  tuntang  manarimakasih 
intu  Hatallae,  sama  kilau  gawie 
bihin  kea. 

12.  Tii  karii  olo  tii  batawotawon 
duraah,  palus  sondau  Daniel  blaku 
doa,  tuntang  musok  Hatallae. 

13.  Balalu  awen  manalih ,  ha- 
mauh  dengan  radja  tahiu  prentah 
radja  tii,  koae:  Dia  ikau  djari 
mantjatjak  prentah,  genep  olo,  idjii 
dalam  telo  pulu  andau  bahanji 
blaku  talo  enen  intu  bararangai 
dewa  atawa  olon,  sala  bara  intu 
ikau,  o  radja,  iii  tii  akan  ilaboh 
hong  karandan  singa?  Tombah 
radja,  koae :  Toto,  prentah  tii  ba- 
tantu ,  tumon  hadat  olo  Medai 
tuntang  Parsi,  djaton  tau  iobah 
tinai. 

11.  Tii  koan  awen,  tombah  augh 
radja:  Daniel,  anak  baris  tawanan 
bara  Juda,  djaton  djari  paraba  ikau. 
o  radja!  tuntang  djaton  kea  pren- 
tah tii,  idjii  djari  intjatjakm ,  tapi 
hantelo  genep  andau  iii  blaku  doa 
bewai. 


15.  Anion  radja  mahining  aughe 
tii,  maka  iii  pahara  kapahan  ataie, 
tuntang  iii  mangarangka ,  handak 
maliwus  Daniel;  sam])ai  matanan- 
dau  belep  iii  manggau  akal,  mangal 
maliwus  iii. 

16.  Tii  karii  olo  tii  batawotawon 
manalih  radja,  sambil  hamauh  de- 
ngan radja:  Tawam  bewiii,  o  radja, 
aton  puna  hadat  olo  Medai  tun- 
tang Parsi,  kara  tjap  prentah,  idjii 
djari  inukas  radja,  djeta  djaton  tau 
ingabeken. 

17.  Ta  radja  manjoho  olo,  mau- 
duan  Daniel,  palus  malaboh  iii 
huanw  karandan  sin^a;  maka  koan 
radja  dengan  Daniel:  Kalah  Ha- 
tallam  ,  idja  ihorumatm  haradjur . 
maliwus  ikau. 

18.  Limbah  tii  olo  manduanbatu, 
hapae  matep  baun  karanda;  maka 
radja  mantjatjak  djeta  hapan  tisin 
ajue ,  tinai  tisin  karii  mantir  ajut: 
idja  kwasa,  uka  prentah  tahiu  Da- 
niel tii   iila  ingabeken. 

19.  Limbah  ta  radja  buli  humae, 
tuntang  djaton  kuman  alem  tii. 
djaton  kea  iii  manjoho  olo  mim- 
bit  talo  usik,  iii  djaton  tawan  ti- 
rohe. 

20.  Maka  haiak  djadjewu,  dmuh 
sawah ,  radja  blua ,  palus  ia  ha- 
goet  gulogulong  manalih  karandan 
singa. 

21.  Maka  sana  iii  tokep  karanda. 
ia  mangahau  Daniel,  tangitangis 
aughe.  Koan  radja,  hamauh  de- 
ngan Daniel:  O  Daniel,  rewar 
Hatalla  idjii  belom !  aton  kea 
Hatallam,  idjii  haradjur  ihoru- 
matm, djari  tau  maliwus  ikau  bara 
singa? 

22.  Tii  Daniel  tombah  augh  ra- 
dja: 0  radja!  kalah  belom  kata- 
tahi. 

23.  Hatallangku    djari    manjoho 


dan.  <;. 


486 


DANIEL. 


malaikat  ajue  mangait  njaman  singa,  j 
sampai    ia    djaton  tau  mawi   aku; 
krana  ia  katawan  aku  toh  budjurj 
intu  ia,  tinai  dengara  kea,  o  radja, 
djaton  kasalangku. 

24.  Ta  radja  handjak  haliai,  pa- 
lus  ia  manjoho  olo  raandjidjit  Da- 
niel bara  karandan  singa.  Amon 
Daniel  djari  indjidjit  bara  karanda 
ta,  maka  olo  djaton  sondau  di- 
rite  mahin  dia ;  krana  ia  djari  ha- 
rap  Hatallae. 

25.  Ta  radja  manjoho  olo  man- 
duan  kara  awen  ta,  idja  djari 
paliam  mandawa  Daniel  ta,  ba- 
lalu  olo  malaboh  awen  ta  akan 
karandan  singa,  tuntang  anak  sa- 
wae;  maka  awen  djaton  rantep 
lasiih  palus  kara  singa  mantakan 
mawi  ia,  tuntang  maramok  kara 
tolange. 

26.  Ta  radja  Darius  manjoho 
manjurat  akan  kara  utus,  dja- 
lahan  tuntang  hamputan  olo ,  idja 
hong  hapus  petak ,  kalotoh :  Ka- 
lah  kasanang  keton  sasar  inda- 
hang. 

27.  Aku  djari  manenga  prentah, 
mangat  hong  hapus  karadjaan  pa- 
gangangku  olo  handiai  akan  mi- 
kah  tuntang  marawan  intu  baun 
Hatallan  Daniel;  krana  la  Hatalla 
idja  belom,  idja  melai  sampai  ka- 
tatahi ;  karadjaan  ajue  djaton  akan 
nihau ,  tinai  kwasae  djaton  akan 
hapus. 

28.  Ia  toto  mawat  maiiwus,  ti- 
nai lit  mawi  kata  tuntang  talo  he- 
ran  hong  langit  tuntang  hundjun 
petak;  la  ta  djari  maiiwus  Daniel 
bara  kara  singa. 

29.  Maka  Daniel  ta  batuah  ka- 
hum  karadjaan  Darius ,  tinai  ka- 
hum  karadjaan  Kores,  olo  Tarsi 
ta. 


BAGT  7. 

iEpat  katuron  karadjaan  tii  inanding 
hapan  meto;  karadjaan  Kristus  idja  sam- 
pai kat.atahi. 

1.  Xlong  njelo  idja  kahum 
Belsasar,  radja  Babel,  maka  Da- 
niel nupi,  atou  paita  hambaruae, 
me  toll  ia  hon<?  sasuroe;  tuntanic 
ia  manjurat  nupie  ta,  maka  bukun 
kara   augh  ta  kalotoh: 

2.  Aku,  Daniel,  aton  paitaku 
hamalem,  ita!  barat  bara  apat  ma- 
tae  lawo  hasansawong ,  manampur 
tasik  lombah. 

3.  Maka  apat  meto  hai  lembut 
bara  tasik,  hakabeken  ampie  de- 
ngan   kolae. 

4.  idja  solake  ta  kilau  singa, 
tuntang  aton  palapase  kilau  pala- 
pas  burong  nasar ;  maka  aku  mita, 
sampai  palapase  ta  padjawut,  tinai 
djeta  hagatang  bara  petak,  palus 
mendeng  budjur  hapan  paie  kilau 
olon ,  tuntang  atai  olon  inenga 
akae. 

5.  Limbah  ta,  ita!  meto  beken 
idja  dua  ta  sama  ampie  kilau  ba- 
huang,  ia  tii  mendeng  darah  idja 
tii;  intu  njamae,  helat  kasingae , 
aton  telo  galamite  hai  pandjang, 
tuntang  ia  injoho  tumon  toh:  Men- 
deng, kuman  kutoh  isi! 

6.  Limbah  ta  aku  mita ,  itii ! 
aton  meto  beken  tinai,  djeta  kilau 
hariraaung ,  tuntang  iipat  palapas 
burong  aton  intu  likute;  tinai 
meto  ta  apat  takoloke;  maka  kwasa 
inenga  akae. 

7.  Limbah  tii  aku  mita  huang 
paitaku  hamalem  tii,  ilii!  meto 
idjii  iipat  ta  papa  bakaikitikah  tun- 
tang paharn  kaabase,  hakasinga  sa- 
naman  pandjang;  djeta  kuman, 
mamparotek,  tuntang  malitek  kara 
tisae  hapan  paie;    djeta  beken  ha- 


DAN.  6.  7. 


DANIEL. 


487 


Liai  bara  kaiii  meto  idja  helo  bara 
iii,  djetii  sapulu  tandoke. 

8.  Maka  aku  manampajah  kara 

tandoke  tii,  itii!  aton  lembut  tan- 
doke taheta  idja  korik  intu  helat 
kara  awang  bekea;  maka  fcelo tan- 
doke awang  solake  tii  badjawut 
awie;  maka  itii!  tandoke  djeta  ha- 
matil  kilau  matan  olon ,  tuntang 
aton  njamae,  idja  manjewut  talo 
badjoho. 

9.  Talo  tii  aku  mitiie,  sampai 
kara  karosi  ingkes,  tuntang  la 
idjii  lielo  bara  kara  andau  inondok 
beta;  pakaiae  lentah  kilau  udjan 
habiingkus,  tinai  balaue  kilau  bu- 
lun  tabiri  idja  brasih;  padadusae 
tii.  uras  njalan  apui,  tuntang  ka- 
retae  kilau  apui  gandagandang. 

10.  Tahasak  apui  mahasor  blua 
belo  baue,  tinai  bakojakojan  lipet 
idjii  manonggo  iii,  tuntang  bapulu- 
pulu  kojan  idjii  mendeng  naharep 
baue:  tii  Idjii  mariksa  tii  mondok, 
tuntang  kaiii  surat  iukiii. 

11.  Tii  aku  manampajah  tagal 
augh  badjoho  tii,  idja"  injewut  tan- 
dok  tit;  aku  manampajah,  sampai 
meto  tii  impatiii,  bitie  rasak,  tun- 
tang inganan  akan  apui. 

12.  Maka  kwasan  kaiii  meto  idja 
beken  tii  terai  kea4  krana  katikae 
melai  djari  imikas  akae  sampai  wa- 
jahe  tuntang  djame. 

13.  Tinai  aku  mitii  hong  pai- 
tiiku  hamalem,  itii !  aton  idja  du- 
niah  hong  baunandau  intu  langifc, 
iii  tii  kilau  Anakolon;  iii  tii  ma- 
nanggoh  Idja  helo  bara  kara  andau, 
tuntang  iagah  naharep  baue.  — 
(Luk.il, 2  f.) 

14.  Maka  kwasa,  horumat  tun- 
tang kaiadjaan  inenga  akae ,  ma- 
nga! kaiii  utus,  djalahan  tuntang 
hamputan  olo  akan  manjembah  iii ; 
kwasac  puna  kwasa  katatalii,   idjii 


djaton    akan  nihau,  tuntang  kara- 
djaae  djaton  akan  rusak. 

15.  Maka  aku,  Daniel,  ataiku 
paham  mangkariiing  intu  liuang- 
ku,  talo  paitii  tii  paham  manara- 
wen  aku. 

16.  Palus  aku  manggapi  idjii  biti 
iiwen  idjii  mendeng  lieta ,  tuntang 
blaku  intu  iii  katantun  riman  karii 
talo  tii;  tii  iii  hakotak  dengangku, 
marima  kaiii  talo  tii  akangku . 
koae : 

17.  Meto  hai  iipaiipat  tii,  djeta 
iipat  radja,  idjii  lembut  bara  petak. 

18.  Tapi  iiwen  idjii  brasih  ain 
Idjii  pangkahai  tii  kariih  mandino 
kaiadjaan ,  tuntang  iiwen  karah 
raimbing  karadjaan  palus  haradjur 
katatahi. 

19.  Tit  aku  radjin  katawan  ka- 
tantun riman  meto  idja  iipat  tii . 
idja  beken  ampie  bara  kara  kolae, 
idja  bakaikaikah  haliai,  idja  haka- 
singa  sanaman,  tuntang  hasilo  tam- 
baga,  idja  kuman,  mamparotek. 
tuntang  malitek  karii  tisae  hapan 
paie ; 

20.  Tinai  katantun  riman  sapulu 
tandoke,  idjii  puna  hundjun  tako- 
loke,  tinai  idjii  beken  tii,  idjii  lem- 
but, tuntang  telo  padjawut  awie. 
ia  tii  tandok  djetii,  idja  bara  mata, 
hanjama ,  idjii  manjewut  talo  ba- 
djoho, idja  tampajahe  hai  bara  kaiii 
kolae. 

21.  Krana  aku  djari  mitii,  tan- 
dok djetii  djari  mangalahi  karii  olo 
brasih,  tuntang  djari  mampalah 
iiwen ; 

22.  Sampai  la  idjii  helo  bara 
karii  andau  tii  dumah,  tuntaiig 
manenga  kwasa  mahukum  akan 
karii  awang  brasih  ain  Idjii  pang- 
kahai tii,  njainah  tukas  wajah  kaiii 
awang  brasih  tii  akan  mandino  ka- 
iadjaan djari  sampai. 


DAN.   7. 


488 


DANIEL. 


23.  Makapasumae  kalotoh:  Meto 
idjii  apat  tii,  djeta  karadjaan  idja 
turon  apat  liong  petak ,  djeta  be- 
ken  haliai  bara  karii  karadjaan ; 
djeta  karah  kuman  hapus  petak , 
tuntang  malitek  djeta,  palus  mam- 
paramok  ia  lepalepah. 

24.  Maka  idja  sapulu  tandoke 
tii,  rimae:  bara  karadjaan  djetii  ka- 
rah lerabut  sapulu  karadjaan,  tun- 
tang idja  tinai  karah  lembut  ra- 
lrian  bara  ta ;  maka  djeta  beken 
haliai  bara  awang  helo  ta ,  ia  ka- 
rah mamparungkok  telo  radja.  — 
{Pangar. 17,12.) 

25.  Ia  karah  hamauh  manawah 
Idja  pangkahai  ta,  tuntang  maru- 
sak  kara  awang  brasih  ain  Idja 
pangkahai  ta,  tinai  kahandake 
mobah  kara  wajah  tuntang  pren- 
tah.  Maka  awen  karah  injaragh 
intu  lengae  idja  wajah,  tun- 
tang dua"  wajah,  tinai  satangah  wa- 
jah. 

26.  Limbah  tii  Idja  mahukum  ta 
karah  mondok;  ta  kwasan  tandok 
ta  karah  inganan,  sampai  ia  rusak, 
balalu  lomos  lepah  lingis  palus 
katatahi. 

27.  Tapi  karadjaan,  kwasa  tun- 
tang kahai  kara  karadjaan  hapus 
pen  da  langit  karah  inenga  akan 
ungkup  idja  brasih  ain  Idja  pang- 
kahai ta ,  idja  karadjaae  puna  ka- 
radjaan katatahi,  tinai  kara  awang 
kwasa  karah  mahorumat  tun- 
tang mamenda  ia.  —  (Pangar. 11, 
15.) 

28.  Djeta  kahapus  kara  aughe. 
Maka  aku,  Daniel,  paham  mikah 
awi  kara  tirokku ,  tuntang  ampin 
baungku  hobah  kusop ;  tapi  aku 
mangandong  kara  aughe  ta  tinai 
huans  ataiku. 


BAGI  8. 

Karadjaan  duii  ta  rusak  awi   idja  telo, 
tuntang  aka  brasih  imparusak. 


1.  xiong  njelo  telo,  kahum  ka- 
radjaan  radja  Belsasar,  maka  aku, 
Daniel,  aton  paitaku  tinai,  limbah 
paitaku  idja  helo  ta. 

2.  Maka  angatku  hong  paitaku 
ta,  aku  hong  kota  Susan,  idja 
hong  tanah  Elam,  angat  hamba- 
ruangku  aku  mendeng  hong  saran 
batangdanum  Ulai. 

3.  Maka  aku  manggatang  ma- 
tangku,  mita,  ita!  aton  tabid  ha- 
tuae  intu  saran  batangdanum  ta , 
ia  tii  duii  tandoke,  tuntang  tan- 
doke dua  tii  pandjang,  tapi  idja 
pandjang  haream  bara  idja;  idja 
pandjang  ta  lembut  rahian. 

4.  Maka  aku  mita  tabiri  hatuae 
tii  manandok  akan  barat,  akan 
utara  tuntang  salatan,  tinai  dialo 
idja  meto  tau  melai  intu  baue, 
dialo  idja  tau  iliwus  bara  ia;  tinai 
ia  mawi  tumon  kahandake,  tun- 
tang paham  mampahai  arepe. 

5.  Amon  aku  mangumang  djetii, 
ita!  aton  dumah  tinai  kambing  ha- 
tuiie  bara  barat,  mahoroe  hapus 
petak,  tapi  iii  djaton  manindjak 
petak ;  maka  kambing  tii  idjii  tan- 
doke hai  bahalap  intu  helat  matae. 

6.  Ia  manantarang  tabiri  hatuae, 
idja  duii  tandoke,  idjii  gitangku 
saran  batangdanum  tii;  maka  iii 
manaradjangmawi  djetii  pahapaham, 
hasep  kalaite. 

7.  Maka  aku  mita  iii,  iii  tokep 
tabiri  hatuae  tii,  tuntang  iii  pa- 
ham kasangite  dengae,  palus  iii 
manampoh  tabiri  hatuae  tii,  tun- 
tang mamelek  tandoke  duiiduii ; 
maka  ain  tabiri  hatuae  ta  djaton 
kwasa ,    sampai   tau  mendeng  intu 


dan.  7.  8. 


DANIEL. 


48<J 


baue;  balalu  iii  imbaringe  akan 
petak,  iliteke,  tuntang  dialo  idja' 
tau  maliwus  tabiri  hatuae  tii  bara 
lengitc. 

8.  Maka  kambing  hatuae  ta  sa- 
sar  paham  kahaie ;  ta  raetoh  ka- 
paham  kwasae,  gap  tandoke  idja 
pandjang  ta  bapelek,  tuntang  aton 
lembut  intu  iikae  ta  iipat  tandoke 
idja  hai,  manintu  apat  matan  ri- 
wut. 

9.  Maka  idja  kara  tandoke  ta 
manjarampang  pandak,  djeta  dja- 
djalan  pandjang  haliai  akan  salatan, 
tuntang  akan  timor,  tinai  akan 
tanah  idja  kampili  ta. 

10.  Djeta  dahangdahanga  kahaie 
sampai  rainon  langit,  tuntang  djeta 
manggagar  belahe  talo  ta,  belahe 
bintang,  akan  petak,  balalu  mali- 
tek  ia. 

11.  Toto ,  ia  mampahai  arepe 
sampai  mawi  radjan  kawan  talo 
ta,  tuntang  marampas  bara  iii  pa- 
rapah  idja  haradjur  ta,  tuntang 
akae,  humae  idja  brasih  irusake. 

12.  Maka  ungkup  ta  tuntang 
parapah  idja  haradjur  ta  injaragh 
tagal  dosan  awen;  ta  ia  mampa- 
lokang  katoto  akan  petak,  tun- 
tang kara  gawie  batuah  bewiii. 

13.  Limbah  ta  aku  mahining  idja 
biti  idjii  brasih  hakotak,  tinai  idja 
brasih  beken  hamauh  dengan  idja 
hakotak  tii :  Sampai  kilen  katahie 
paita  tahiu  parapah  idja  haradjur 
tli,  tuntang  tahiu  dosa  pangarak 
ta;  sampai  kilen  katahie  iika  bra- 
sih tuntang  ungkup  ta  injaragh 
indu  iletek? 

14.  Ta  koae  dengangku:  Sampai 
duii  kojan  telo  ratus  andau ,  tii 
iika  brasih  ta  karah  imprasih  tinai 

15.  Djadi,  amon  aku,  Daniel, 
mita  paita  tii,  maka  aku  manggau 
rimae;    itii!    buaton  mendeng  idja 


biti  intu  baungku,  idja  ampin  olo 
hatuii. 

16.  Maka  aku  mahining  aton 
kilau  augh  olon  bara  batangdanum 
Ulai  ta,  djeta  mantehau,  koae:  () 
Gabriel,  rima  paita  toh  akae  tii. 

17.  Balalu  iii  manggapi  aku: 
maka  amon  iii  dumah ,  aku  tara- 
wen,  palus  lawo  manjontop  baung- 
ku. Tii  iii  hamauh  dengangku : 
Ingaingat,  ikau  o  olo  kalunen. 
krana  paita  toll  karah  tulus  intu 
katatesan  kara  wajah. 

18.  Maka  metoh  iii  kotakotak 
dengangku,  aku  salenga  palungek 
tangengai,  baungku  pasondep  hong 
petak.  Maka  iii  manigong  aku,  pa- 
lus mampendeng  aku  hong  akaku  , 

19.  Sambil  hamauh:  Itam,  aku 
handak  masuman  akam  talo  awang 
akan  mandjari  intu  katatesan  ka- 
lait  ta ;  krana  intu  katika  idja 
inukas    kahapuse  karah  sampai. 

20.  Tabiri  hatuae  ta,  idja  duii 
tandoke ,  idja  djari  gitam ,  djeta 
kara  radjan   Medai  tuntang  Parsi. 

21.  Maka  kambing  hatuae  tii. 
djeta"  radja  tanah  Hellenes;  tan- 
doke idja  hai ,  idja  lielat  matae . 
djeta  radja  idja  solake. 

22.  Maka  idja  apat  lembut  intu 
akae,  limbah  ia  bapelek,  rimae: 
iipat  karadjaan  karah  lembut  bara 
utus  olo  ta,  tapi  djaton  tumon 
kwasan  idja  helo  tii. 

23.  Maka  intu  katatesan  kara- 
djaan awen ,  amon  olo  parajap 
djari  mahapus  tikase,  ta  karah 
lembut  radja  idja  badjoho  tuntang 
panipu. 

24.  Iii  tii  karah  paham  kwasa, 
tapi  djaton  awi  puna  kaabas  ai; 
iii  karah  marusak  heran  haliai.  iii 
karah  batuah  sampai  malalus  kahan- 
dake;  ia  karah  marusak  idjii  kwasa  , 
tuntang   utus  olo  iiljii  brasih  tii. 


21 


DAN.  8. 


490 


DANIEL. 


25.  Maka  awi  kara  akale  tipue 
karah  mandjadi  awi  lenglie;  ta  ia 
karah  mampadjoho  ataie ,  tuntang 
salenga  metoh  kasanang  ia  karah 
marusak  ara  olo;  ia  karah  mang- 
gatang  arepe  mawi  Radjan  kara 
radja;  tapi  ia  karah  imelek  djaton 
awi  lenga. 

26.  Maka  paita  tahiu  kara  andau 
ta,  idja'  insurnan  akam,  djeta  toto; 
tapi  ikau,  ala  masuman  paita  ta, 
krana  tahi  katikae  hindai. 

27.  Taaku,  Daniel,  balemo,  tun- 
tang aku  haban  isut  andau;  lim- 
bah  ta  aku  mendeng,  tuntang 
nguan  gawin  radja;  aku  djungun 
awi  talo  paitaku  ta,  tapi  djaton 
idja  biti  idja  katawan  ta. 


BAGI  9. 

Katika  panumah  Tuhan  Jesus  insu- 
man  akan  Daniel. 


1.  JJ-ong  njelo  idja,  kahum 
Darius,  anak  Ahasweros,  olo  Me- 
dai  ta,  idja  mandjadi  radja  ma- 
lmndjun  karadjaan  olo  Kasdim, 

2.  Hong  njelo  idja  kahum  ka- 
radjaae,  maka  aku,  Daniel,  ma- 
riksa  hong  surat  kara  njelo  ta, 
idja  djari  insanan  Jehowa  akan 
nabi  Jeremia,  ia  ta  tukas  karusak 
Jerusalem  ta  udju  pulu  njelo  ka- 
tahie.  —  (J6T.25.11.) 

3.  Tuntang  aku  mules  arepku 
akan  Hatalla,  pangkahai  Tuhan, 
mangat  manggau  ia,  haiak  blaku, 
musok,  tuntang  puasa,  hapakaian 
bidak,  tuntang  mondok  hong  kauo. 

4.  Maka  aku  blaku  intu  Jeho- 
wa, Hatallangku,  tuntang  manga- 
ku,  koangku:  Joh  pangkahai  Tu- 
han! Ikau  Hatalla  idja  hai  tun- 
tang ingikah,  idja  mahaga  djandji 


tuntang  asi  akan  kara  awen,  awang 
sinta  ikau,  tuntang  mahaga  karii 
prentahm. 

5.  Ikai  djari  badosa,  tuntang 
malalus  kasala,  gawin  ikai  toto 
darhaka ,  tuntang  ikai  parisang , 
awi  ikai  djari  undur  bara  kara 
prentahm  tuntang  tukasm. 

6.  Ikiii  djaton  djari  manumon 
augh  kara  rewarm,  nabi  ta,  idjii 
djari  hamauh  hapan  aram  dengan 
kara  radjan  ikai,  dengan  kara  man- 
tir  ikai  tuntang  bakas  ikai,  tinai 
dengan  kara  olo  ara  hong  tan  ah. 

7.  Aim,  o  pangkahai  Tuhan, 
kabudjur ,  tapi  ain  ikai  kahawen 
bau,  kilau  aton  andau  toh  kara 
ikai,  olo  Juda,  tuntang  olo  Jeru- 
salem, hapuhapus  olo  Israel  awang 
tokep  tuntang  idja  kedjau,  hong 
kara  tanah,  idja  akan  heta  ikau 
djari  manamburup  ia,  tagal  kara 
kalangkahe,  idja  djari  hapae  ma- 
langkah  ikau. 

8.  O  pangkahai  Tuhan !  patut 
baun  ikai  mahamen,  tuntang  kara 
radja,  kara  mantir,  kara  bakas, 
basa  ikai  djari  badosa  intu  ikau. 

9.  Tapi  ajum,  o  pangkahai  Tu- 
han, Hatallan  ikai,  puna  kutoh 
asi  tuntang  ampun,  alo  ikai  djari 
manggatang  arep  ikai  malawan 
ikau ; 

10.  Tuntang  ikai  djaton  djari 
manumon  augh  Jehowa ,  Hatallan 
ikai ,  mangat  manandjong  tumon 
undangundang  ai,  idjii  djari  inengae 
intu  baun  ikai  hadjamban  kara  re- 
ware,  nabi  tii. 

11.  Tapi  sakarii  olo  Israel  djari 
malangkah  Toratm,  tuntang  un- 
dur bara  ta,  sampai  ia  djaton 
maku  manumon  kara  an  glim ;  ta- 
gal tii  sapa  djari  inampohak  akan 
ikai,  tuntang  sumpah  tii,  idjii 
injurat  hong  Torat  Moses,    rewar 


dan.  8.  9. 


DANIEL. 


4<>l 


Natalia  tii,  basa  ikiii  djari   badosa 
dengae.  — -  (5Jib*.28,15.) 

12.  Ta  la"  djari  malalus  kara 
aughe,  idja  djari  insanae  mantam 
ikai,  tuntang  mantam  kara  tuan 
idjii  marentah  ikai,  tinai  djari  raa- 
njampai  tjalaka  paliam  mawi  ikai, 
idja  djaton  pudji  mandjadi  hapus 
penda  langit,  kilau  intu  Jerusa- 
lem. 

13.  Kilau  djari  injurat  hong  To- 
rat  Moses,  kakai  karii  tjalaka  ta 
djari  mawi  ikai;  tinai  ikiii  djaton 
djari  blaku  intu  baun  Jeliowa, 
Hatallan  ikai,  tuntang  djaton  ho- 
bali  bara  karii  kadarhakan  ikiii , 
djaton  handak  pintar  mingat  ka- 
totom. 

14.  Tagal  ta  Jeliowa  djari  ba- 
dasak ,  manjarnpai  tjalaka  mawi 
ikiii;  krana  Jeliowa,  Hatallan  ikai, 
toto  budjur  hong  karii  gawie,  idja 
djari  ilaluse,  basa  ikiii  djaton  djari 
manumon  aughe. 

15.  Maka  toh,  o  pangkahai  Tu- 
lian,  Hatallan  ikai,  idjii  djari  niam- 
])lua  djalahan  olo  ajum  bara  tanah 
Misir,  liapan  lengam  idja  kwasa, 
tuntang  djari  manampa  sewiitm 
akam,  kilau  aton  andau  toll :  toto, 
ikiii  djari  badosa,  ikai  djari  dar- 
haka. 

16.  Tapi,  o  pangkahai  Tuhan! 
tagal  kutoh  asim  tuntang  katotoin 
imdur  kea  kalaitm  tuntang  kasa- 
ngitm  idja  hasep  bara  lewu  Jeru- 
salem, bukitm  idja  brasih  ta;  krana 
tagal  dosan  ikiii,  tagal  kadarhakan 
karii  tato  ikiii  Jerusalem  tuntang 
djalahan  olo  ajum  djari  indu  ta- 
wah  karii  utus  olo ,  awang  haka- 
liling  iii. 

17.  Maka  toll,  o  Hatallan  ikiii, 
Inning  augh  lakun  rewarm ,  augh 
usoke;  kalah  sangkowong  banm 
hundjun  akam  brasih ,    idjii    djari 


rusak    ta;    djctii    tagal    pangkahai 
Tulian. 

18.  Talingan  pindingm,  o  Ha- 
tallangku, Inning;  renang  matam, 
ita  karii  karusak  ikiii,  tuntang 
lewu  tii,  idjii  djari  injewut  huang 
aram;  krana  ikiii  manampohak  la- 
kun ikiii  intu  baum  djaton  harap 
katetek  ikiii,  tapi  harap  karii  asim, 
idjii  paham  kahaie. 

19.  0  pangkahai  Tuhan,  Inning! 
o  pangkahai  Tuhan,  ampun!  o 
pangkahai  Tuhan,  senith ,  tuntang 
lalus  ta,  ala  randjar !  JJjeta  tagal 
arepm  kea,  o  Hatallangku !  Krana 
lewum  tuntang  djalahan  olo  ajum 
djari  injewut  huang  aram. 

20.  Metoh  aku  magon  kotako- 
tak ,  sambil  blaku ,  tuntang  ma- 
ngaku  dosangkudengan  dosan  utus 
ajungku,  Israel  tii,  haiak  manam- 
pohak usokku  intu  baun  Jeliowa  , 
Hatallangku,  tagal  bukit  Hatal- 
langku idja  brasih  tii, 

21.  Metoh  aku  magon  kotako- 
tak  hong  lakudoangku,  maka  Ga- 
briel, idjii  djari  gitangku  bihin 
hong  paitiiku  ta,  dumah  trawang 
badjeleng,  palus  manigong  aku . 
eteke   katika  parapah  halemiii. 

22.  Iii  masuman  akaugku,  tun- 
tang hakotak  dengangku  ,  koae : 
O  Daniel,  toll  aku  djari  hagoet, 
mangat  masuman,  balalu  marima 
akam. 

23.  Haiak  tamparan  lakndoam 
augh  djari  blua,  palus  aku  djari 
manalih  ,  mangat  masuman  tii 
akam,  krana  ikau  ingilak  tuntang 
ingatau;  toh,  kalah  haiati  augh 
toll,  tuntang  ingat  augh  tudjum. 

24.  Udju     pulu     minggo     djari 
inukas  akan  olo  utus  ajum ,   tun- 
tang akan  lewum  idja  brasil    iii. 
tii    maka    karii    kalangkah     I 
terai ,    tuntang    karii    dosa   karah 


DAN.  9. 


492 


DANIEL. 


inutup ,  tinai  kara  kadarhaka  ka- 
rah injapan ,  palus  katetek  idja 
katatahi  ta  karah  injampai,  kara 
paita  tuntang  augh  tudjum  karah 
ilaliis ,  Idja  brasih  haliai  ta  karah 
iminjak.  —  (Mark.l,2L) 

25.  Toh  ,  kalah  ikau  katawan  , 
tuntang  ingat  totototo  :  bara  pren- 
tah  lembut ,  manjoho  olo  bull , 
mamangun  Jerusalem  tinai ,  sam- 
pai  Kristus,  Radja  ta,  djeta  udju 
minggo,  tinai  djahawen  pulu  dua 
minggo ;  raaka  kara  djalan  tun- 
tang kota  karah  imangun  tinai , 
alo  kahum  katika  kadjaka. 

26.  Maka  lirabah  djahawen  pulu 
dua  minggo  ta  Kristus  karah 
impatai,  tapi  djaton  akae  kabunte. 
Maka  kawan  parang  Radja  tii  ka- 
rah dumah  ,  tuntang  marusak 
lewu ,    tinai    aka   brasih,    sampai 

kilau  aAvi  dahes  da- 
palus  sampai  kaha- 
aton    klahi    tuntang 

karusak,    awang    djari  inukas  ba- 

tantu. 

27.  Tapi  la  karah  mandahen 
djandji  ta  intu  ara'  olo  hong  idja 
minggo;  tapi  benteng  minggo  ta 
Ja  karah  paterai  parapah  idja 
injambalih  ,  tuntang  parapah  indu 
kinan ;  ta  hundjun  aka  brasih 
karah  men  den  g  talo  kabela ,  talo 
pangarak  ,  djeta  sampai  kalomos  , 
hukum  inampohak  akan  idja  pang- 
arak  ta.  —  (Matt. 2  A, lb.) 


BAGI  10. 

Siuda  tinai  tudjum  insuman  akan 
Daniel. 


djeta  rusak 
nuts  soho , 
puse    karah 


1.  Jiong  njelo  telo,  kahum 
Kores,  radja  Parsis,  maka  per- 
kara    ingarinah  akan  Daniel ,  idja 


bagara  Beltsasar ;  maka  perkara 
ta  batantu  haliai ,  tahiu  kadjaka 
paham  tahi  rahian  ;  maka  ia  mingat 
perkara  ta ,  tuntang  harati  paitae 
ta  buabuah. 

2.  Katika  ta  aku,  Daniel,  pa- 
ham  kapaha  ataiku,  sampai  han- 
telo  minggo  katahie. 

3.  Panginan  awang  mangat  ma- 
hin  dia  aku  kumae ,  tinai  balut 
tuntang  anggor  djaton  pohos  to- 
tokku ,  minjak  aku  djaton  hapae, 
sampai  hapus  telo  minggo  ta. 

4.  Maka  intu  andau  dua  pulu 
apat ,  bulan  idja  solake,  aku  aton 
hong  saran  batangdanum  idja  lom- 
bah ,  Hidekel  ta. 

5.  Maka  aku  mariaran  matang- 
ku ,  palus  mita ,  ita !  aton  olo 
hatua  idja  hapakaian  benang  pista, 
kahange   hababat  bulau  brasih. 

6.  Bitie  kilau  batu  turkis,  tinai 
baue  kilau  kilat,  tuntang  matae 
kilau  njalan  apui,  lenga  paie  ki- 
lau tambaga  idja  inaliso ,  augh 
kotake  kilau  augh  lalenton  olo 
ara. 

7.  Maka  aku,  Daniel,  kabuatku 
bewai  mita  talo  ta,  tapi  kara  olo 
idja  dengangku  djaton  mita  ta ; 
baja  kikah  paham  manjangkulep 
awen  ,  sampai  ia  hadari ,  manja- 
hokan  arepe. 

8.  Tumon  ta  aku  batisa  ka- 
buatku ,  tuntang  aku  mita  talo 
hai  ta.  Maka  kaabasku  djaton 
tisae,  tuntang  karigasku  hobah 
undur,  sampai  lepah  kara  kaa- 
basku. 

9.  Maka  aku  mahining  kara 
augh  kotake ;  maka  sana  aku  ma- 
hining kara  augh  kotake,  aku  pa- 
lungek  batiroh,  baungku  pason- 
dep  intu  petak. 

10.  Maka   ita!    aton   lenga    ma- 
nigong    aku ,    palus    mampendeng 


dan.  9.  10. 


DANIEL. 


493 


ututku,    tuntang    bahckcn    leng- 
iingku ; 

11.  Tinai  iii  liamauh  dengangku : 
(3  Daniel,  ikau  idjS  ingilak  ing- 
atau !  izigat  karS  augh ,  idjii  han- 
dak  insuraangku  akam,  tuntang 
mendeng  intu  akam,  krana  toh 
aku  djari  injoho  tanggoh  ikau. 
Maka  kahum  iii  hakotak  deng- 
angku kalota ,  aku  mampendeng 
arepku  tuntang   hagendjah. 

12.  Tii  koae  dengangku :  ./331a 
mikiih ,  o  Daniel !  krana  bara  an- 
daum  solake  raanintu  atiiim  radjin 
harati,  tuntang  djari  mamparan- 
dah  arepm  intu  baun  Hatallam , 
maka  kara  aughm  djari  inarima, 
tagal  ikau  kea  aku  djari  ma- 
nalih. 

13.  Tapi  mantir  karadjaan  Parsis 
aton  mendeng  malawan  aku  sa- 
rikor  andau  katahie ;  maka  ita ! 
Mighael ,  idjii  pangkahai  bara 
kara  mantir ,  dumah  mandohop 
aku ,  ta  aku  manang  malawan  ra- 
dja Parsis. 

14.  JMaka  toh  aku  djari  dumah, 
handak  masuman  akam  talo  awang 
akan  buah  utus  ajum  rahian  da- 
pit,  krana  talo  paita'  ta  tahi  an- 
daue  hinclai  lawoh. 

15.  Maka  anion  ia  hakotak  ka- 
lota dengangku  ,  aku  manjontop 
baungku  akan  petak  tuntang 
gagom. 

16.  Maka  ita !  Idjii  biti  idjii  ki- 
lau  olon ,  manigong  totokku ;  ta 
aku  marakang  njamangku,  pains 
hakotak,  tuntang  koangku  dengan 
idja  mendeng  tandipah  aku :  O 
Tuliangku ,  tagal  talo  paita  ta 
kara  sapan  tolangku  kilau  bakarak, 
sampai  kaabasku  djaton  hindai. 

17.  Kilen  rewar  Tuliangku  tau 
hakotak  dengan  Tuliangku  toh , 
basa    toh    djaton    kaabasku   hinclai 


huang    aku ,    tuntang  tahasengku 
djaton  tisae  hindai? 

18.  Tit  sindii  tinai  Idjii  biti,  idjii 
kilau  olon  ,  manigong  aku  ,  tun- 
tang mampaabas  aku  , 

19.  Sambil  hamauh  :  vEla  mikiih, 
o  ikau  idjii  paham  ingilak.  Kasa- 
nang  akam,  etter  atiiim,  toto  etter 
atiiim  !  Maka  kahum  Iii  hakotak 
dengangku,  aku  impaabas  ;  tii  ko- 
angku :  Kalah  Tuhangku  hamauh 
bewai ,  krana  ikau  djari  mampaa- 
bas aku. 

20.  Ta  lii  hamauh  dengangku  : 
Tawam  kea  buku  aku  djari  tang- 
goh ikau  ?  tapi  toh  aku  handak 
haluli,  mangat  mangalahi  mantir 
hong  Parsis  tii.  Maka  amon  aku 
hagoet ,  ita  !  tii  mantir  bara  Hel- 
lenes karah  dumah. 

21.  Tapi  aku  handak  masuman 
akam  kara  talo  awang  tarasurat 
hong  surat  katoto.  Djaton  idjii 
mandohop  aku  malawan  awen  , 
baja  Mighael,  mantir  keton  ta. 


BAGI  11. 

Kadjarinn  olo  Jehudi  kahum  radja 
Parsis  tuntang  radja  Hellenes;  idjii  kara 
radja  ta  karah  darhaka  haliai. 


1.  lYrana  aku  kea  djari  man- 
dohop iit  hong  njelo  idjii  solake 
kahum  Darius,  olo  Medai  tii,  tun- 
tang mampaabas  ia. 

2.  Maka  toh  aku  handak  ma- 
suman akam  talo  idjii  batantu  akan 
mandjadi.  Itiim ,  telo  radja  hin- 
dai karah  marentah  hong  Parsis ; 
maka  idja  Spat  tii  karah  paham 
panataue  bara  karii  awang  beken  ; 
djadi ,  amon  iii  djari  manekang 
arcpe    awi  kutoh   panataue.  maka 


DAN.  10.    11. 


494 


DANIEL. 


ia     karah    mamakat     olo    handiai 
mawi  karadjaan  Hellenes. 

3.  Limbah  ta  karah  lembut  ra- 
dja  idja  paham  menteng ,  idja  ka- 
rah marentah  paham  kwasae,  tun- 
tang  kara  talo  kahandake  karah 
ilaluse. 

4.  Djadi,  metoh  kapaham  kwa- 
sae ,  tii  karadjaae  karah  darai ,  pa- 
lus  bagibagia  akan  apat  matan 
riwut,  tapi  djaton  akan  panakae , 
djaton  kea  tumon  kwasa  idja  ia 
djari  hapae;  krana  karadjaan  ajue 
akan  terai,  palus  inenga  akan  olo 
beken. 

5.  Maka  radja  hila  salatan,  ia 
ta  idja  biti  bara  kara  mantir  ra- 
dja helo  ta,  karah  sasar  kwasa; 
tapi  idja  beken  karah  kAvasa  ha- 
ream  bara  ia,  tii  djetii  karah  ma 
rentah,  tuntang  kwasae  karah 
toto  hai. 

G.  Tapi  limbah  isut  njelo  awen 
dua  ta  karah  hasobat,  anak  bawi 
ain  radja  hila  salatan  karah  tang- 
goh  radja  hila  utara,  tantai  mang- 
abuah  perkaran  awen;  tapi  lengae 
djaton  tahi  bara  kwasa,  tinai  ia 
tuntang  lengae  ta  djaton  akan 
melai ,  tapi  ia  kariih  injaragh  tun- 
tang awen  idja  djari  miring  ia , 
tuntang  idja  manak  iit,  tuntang 
idja  djari  manenga  kwasa  akae 
handjulu. 

7.  Tapi  idja  bara  kara  salun- 
dike  karah  lembut  bara  uhate, 
ia  tii  karah  dumah  mimbit  kawan 
parang  ,  palus  maranggar  kara  ko- 
tan  radja  utara;  ia  karah  mama- 
rang   tuntang  mampalah  djetii; 

8.  Tinai  kara  de wan  awen;  tun- 
tang kara  mantire ,  dengan  kara 
ramo  salaka  bulau  ia,  karah  ma- 
rampase ,  manampute  akan  Misir ; 
isut  njclo  katahie  iii  karah  abas 
bara  radja  utara. 


9.  Alo  iii  tii  karah  maranggar 
karadjaan  radja  hila  salatan,  tapi 
ia  akan  buli  tanahe  tinai. 

10.  Tapi  kara  anake  karah  ma- 
marang,  tuntang  mamumpong  ara' 
kawan  parang  batawotawon  karae ; 
idja  biti  baris  awen  ta  karah  du- 
mah badjeleng ,  mananjap  kilau 
danum  soho ;  tuntang  sinda  tinai 
iii  karah  dumah,  mamarang  djeta, 
sampai  kotae  idja  dahen  ta. 

11.  Ta  maka  radja  hila  salatan 
karah  sangit,  balalu  hagoet  ma- 
marang ia ,  idjii  radja  hila  utara 
tii;  djetii  kea  karah  mamumpong 
tawon  olo  ara ,  tapi  hapus  kara 
tawoe  ta  injaragh  akan  lengae. 

12.  Djadi ,  araon  ia  djari  mana- 
wan  hapus  kara  tawoe  tii ,  maka 
ataie  karah  mampadjoho  arepe  ; 
tapi  alo  iii  djari  mampatai  ba|)U- 
lupulu  kojan ,  kwasae  djaton  kea 
akan  melai. 

13.  Krana  radja  bara  utara  ka- 
rah haluli ,  tuntang  mamumpong 
tawon  olo  ara  paham  bara  idjii 
helo  tii;  tii  limbah  isut  njelo  ia 
karah  maranggar  badjeleng,  mim- 
bit tawon  olo  ara  paham,  tuntang 
kutoh  ramoe. 

14.  Tinai  katika  tii  ara  awang 
beken  karah  mendeng ,  malawan 
radja  hila  salatan ,  tinai  belahe 
olo  parajap  baris  utus  ai  karah 
impahai ,  mangat  malalus  tudjuin 
toh;  tapi  awen   karah  halelek. 

15.  Maka  radja  bara  utara  ka- 
rah dumah,  marusak  tanah,  tun- 
tang mampalah  kara  kota;  kwasa 
ain  idjii  hila  salatan  djaton  tau 
tahan,  kara  olo  ajue  idjii  kampili 
djaton  kea  kaabase  malawan. 

1G.  Maka  iii,  idjii  dumah  ma- 
marang tii ,  karah  malalus  kara 
kahandake ,  dialo  idjii  biti  tau 
mendeng   intu  baue ;  tinai  iii  ka- 


DAN.   11. 


DANIEL. 


49i 


rah   tamii    tanah    idja   kampili  tii, 
tuntang  karusak    hong  lengiie. 

17.  Ta  iii  karah  manirok ,  han* 
dak  mamarang ,  mimbit  liapus 
kwasan  salepah  karadjaae ;  tun- 
tang-  iii  mamaksa  idja  tii  manga- 
huali  arepe,  haiak  manenga  anake 
bawi  indu  sawae ,  djetii  mangat 
marusak  iii ;  tapi  talo  tii  djaton 
akan  mandjadi ,  iii  djaton  akae. 

18.  Limbali  tii  iii  karah  manintu 
bane  mawi  karii  pulau ,  tuntang 
arii  karah  dino  awie ;  tapi  mantir 
idja  biti  karah  madjar  iii  terai 
mamapa,  tuntang  malian  kapa- 
pae  akae. 

19.  Limbali  tii  iii  karah  haluli, 
manalfh  kara  kotan  tanah  ai ;  maka 
iii  karah  tant&rang  ,  balongkang , 
balalu  djaton  hindai. 

20.  ]\Iaka  intu  akae  kariih  lem- 
bnt  idja  biti ,  iii  tii  kariih  ma- 
njoho  olo  mangurnbang  tanahe  . 
mararat  rear  akan  indu  kahain 
karadjaae;  tapi  gulong  djetii  ka- 
riih basempong ,  djaton  awi  ma- 
mok  atawa  parang. 

21.  Maka  intu  iikae  kariih  lcm- 
but  idjii  biti  idjii  batawah ,  idja 
pangkat  radja  inula  djaton  inantai 
akae ;  tapi  iii  kariih  dumah  suni- 
suui,  tuntang  rnanduan  karadjaan 
hapan  kamenjak  aughe. 

22.  Tuntang  kara  kawan  parang, 
idjii  maranggar  kilau  danum  soho, 
karah  iroboh  tuntang  indarai  awie, 
kilau  awi  diihes  danum ,  tinai  ra- 
dja tii  kea  idjii  djari  hadjandji 
dengae. 

23.  Krana  limbali  iii  djari  ha- 
djandji dengan  djetii ,  iii  kariih 
nianipu  ,  palus  maranggar  tun- 
tang manang ,  alo  olo  ajue  isut 
bewai. 

24.  Sunisuni  salenga  kea  iii  ka- 
riih  tamii    kara  aka  bahalap  hong 


tanah  tii,  tuntang  malalus  idja 
bapae  tuntang  kara  tatoe  djaton 
tau  malaluse;  talo  rampas ,  talo 
inarik ,  kutoh  karii  ramoe  kariih 
inaburae  akan  olo  ai ;  iii  kariih 
mangatah  karii  kota  kea;  tapi 
baja  sampai  katika  idjii  inukas 
bewai. 

25.  Iii  kariih  manangkedjet  kwa- 
sae  tuntang  atiiie  mawi  radja  hila 
salatan ,  mimbit  kutoh  tawon  olo ; 
maka  radja  hila  salatan  pahias  pa- 
rang dengae,  mimbit  kawan  pa- 
rang idja  bakapal  haliai,  kariian 
kariie ;  tapi  iii  djaton  kariih  ta- 
han  ,  basa  olo  ai  mahin  injudok  , 
manipu  iii. 

26.  Idjii  omba  panginan  ai  ka- 
riih marusak  iii ,  sampai  kawan 
parang  awen  kariih  mananjap  ki- 
lau danum  soho ,  tuntang  mam- 
pa  tiii  kutoh  kariie. 

27.  Maka  at  iii  radja  duiiduii  tii 
kariih  manggau  tipu ,  mangat  ha- 
rusak  sama  arepe ;  hong  medja 
idjii  iiwen  dua  tii  kariih  hakotak 
hatandjaro  ;  maka  djaton  kea  per- 
karae  toto  putus,  krana  kapu- 
tuse  tii  puna  inukas  akan  katika 
beken. 

28.  Limbali  tii  iii  kariih  buli  ta- 
nah ajue ,  mimbit  kutoh  ramo , 
tuntang  ata'ie  kariih  mangatah 
utus  olo  idjii  aka  djandji  brasih 
tii  ;  he  tii  iii  kariih  bontong  kea , 
palus  buli  tanahe. 

29.  Limbali  tii,  intu  katika  idja 
buah ,  iii  kariih  haluli,  maranggar 
tanah  hila  salatan  ,  tapi  tingkat 
djetii  iii  djaton  kariih  bontong 
kilau  solake. 

30.  Krana  aiii  banama  bara  Kit- 
tim  kariih  dumah  mawi  iii,  sam- 
pai iii  buseng  atiiie,  balalu  patut 
buli.  Tii  iii  kariih  babuhit  atiiie 
dengan  olo  idjii  aka  djandji  brasih 


DAN.  1  1 


496 


DANIEL. 


ta',  beta  ia  karah  bontong;  ia 
karah  haluli  ,  tuntang  mamakat 
iiwen,  idja  cljari  inanganan  djandji 
brasih  ta. 

31.  Kwasae  karah  dahen  heta, 
ia  karah  mamapa  aka  brasih , 
kota  dahen  ta ,  tuntang  ia  karah 
manganan  parapah  idja  haradjur, 
palus  mampendeng  talo  kabela, 
talo  pangarak. 

32.  Hapan  kamenjak  aughe  ia 
karah  mampalajang  olo  parajap  ta, 
idja  manganan  djandji  ta.  Tapi 
kara  olo  idja  katawan  Hatallae, 
karah  mantakan ,  malawan  awen. 

33.  Kara  gurun  olo  ta  karah 
madjar  ara  biti ;  tagal  ta  awen 
karah  halelek  awi  padang  tun- 
tang apui ,  ia  karah  tamput  ta- 
wanan  tuntang  irampas ,  sampai 
tahi  kea. 

34.  Maka  amon  awen  rusak  ka- 
lota,  ia  karah  indohop  isut;  tapi  aril 
karah  hindja  awen  tiputipu  bewai. 

35.  Tinai  isut  guru  kea  karah 
halelek  ,  mangat  imprasih ,  irnpa- 
lamos  tuntang  iinuti ,  sampai  ka- 
tika  ta  hapus;  krana  katika  ta 
aton  puna  tukase. 

36.  Maka  radja  ta  karah  mara- 
djur  kahandake  bewai,  ia  karah 
mampadjoho  arepe,  tuntang  mam- 
pahai  arepe  mahundjun  genep  ha- 
talla; ia  karah  paham  papa  aughe 
mawi  Hatallan  kara  hatalla ;  tun- 
tang ia  karah  bontong  sampai 
hukum  ta  djari  hapus ;  krana  djari 
tukas  haliai  djeta    akan  mandjadi. 

37.  Tinai  kara  hatallan  tatoe 
djaton  kea  ia  paraba;  sintan  olo 
bawi  tuntang  kara  idjii  hatalla  ia 
djaton  paraba,  tapi  ia  mampahai 
arepe  mahundjun  talo  handiai. 

38.  Takirin  djeta  ia'  karah  ma- 
liorumat  dewaMausim;  [parang;) 
krana    hatalla ,    idja    tatoe  djaton 


djari  katawan,  karah  ihorumate 
hapan  bulau,  salaka,  hintan  tun- 
tang talo  barega. 

39.  Ia  karah  mandiihen  kara  ko- 
tan  hatallae  idja  taheta  ta ,  tun- 
tang kara  awen  idja  harati  djeta 
karah  paham  ihorumate ,  tuntang 
mangkat  ia  marentah  olo  ara,  ti- 
nai manenga  tanah  indu  bagie. 

40.  Maka  hong  katatesan  katika 
radja  idja  hila  salatan  ta  karah 
manampoh  ia;  ta  radja  bara  hila 
utara  karah  manaradjang  marang- 
gar  ia ,  mirnbit  kutoh  kareta , 
olo  idja  hapan  hadjaran,  tuntang 
ara  banama  ;  ta  ia  karah  marang- 
gar  tanah  beta ,  mananjap  ma- 
horoe  ta. 

41.  Ia  karah  manantarang  tanah 
kampili  ta ,  tuntang  kutoh  tanah 
karah  balongkang ;  tapi  djetoh  ka- 
rah sala  bara  lengae,  ia  ta :  Edom 
tuntang  Moab ,  tinai  baris  olo 
Amon  idja  mambatang. 

42.  Ia  karah  mandjudju  lengae 
mawi  kara  tanah,  tinai  tanah 
Misir  kea  djaton  akan  liwus ; 

43.  Tapi  ia  karah  kwasa  dengan 
kara,  panatau  bulau  salaka,  awang 
basilim,  tuntang  dengan  kara  talo 
barega   hong  Misir;  tinai  olo  Li- 


bia 


tuntang  olo  Kus  karah  omba 


augh  brita  bara  timor 


railing  ia. 

44.  Tapi 
tuntang  bara  utara  karah  mampi 
kah  ia;  tagal  ta  ia  karah  hagoet, 
tuntang  paham  hasep  kasangite , 
handak  marusak  palus  mampalo- 
mos  paha paham. 

45.  Maka  ia  karah  mampendeng 
tingkap  radja ,  akae  ta ,  helat  ta- 
sik  dua  ta,  intu  pain  bukit  idja 
kampili  tuntang  brasih ;  heta  ia 
karah  rusak,  tuntang  dialo  idja 
mandohop  ia. 


DAN.    11. 


DANIEL. 


497 


BAG]  12. 

Knrii  musoh  akan  rnsakj  kahapus 

katika. 


1.  Katika  ta  kea  Mighael  ka- 
riih  mendeng,  mantir  hai  ta,  idjii 
pamawat  utus  ajum  ta ,  metoh 
katika  kadjaka  kalota,  idja  djaton 
pudji  mandjari,  katahin  djari  aton 
utus  olo  sampai  katika  ta;  maka 
katika  ta  kea  utus  ajum  karah 
iliwus,  kara  awen  idja  injurat 
hong  surat  ta. 

2.  Maka  ara  olo  awang  batiroh 
matai  hong  petak  karah  belom 
tinai,  belahe  akan  pambelom  idja 
katatahi ,  tapi  belahe  akan  kaha- 
wen  tuntang  kadjilek  idja  ka- 
tatahi. 

3.  Maka  kara  pandita  karah 
manjakowong  kilau  kalawa  hong 
langit ;  idja  masuman  katetek  akan 
olo  ara,  djeta  kilau  bintang  ha- 
radjur  katatahi. 

4.  Maka  ikau,  o  Daniel,  tutup 
karii  augh  toh ,  palus  tjatjak  su- 
rat toll  sampai  katika  kahapuse ; 
ta  ara  olo  karah  mariksae,  tun- 
tang sondau  paham  kaharati. 

5.  Maka  aku,  Daniel,  mita,  ita ! 
aton  mendeng  beta  dua  biti  be- 
ken  ,  idja  silan  batangdanum  hila 
toh ,  idjii  silae  hila  kanih. 

6.  la  ta  haraauh  dengan  idja 
hapakaian  pista ,  idja  mendeng 
hundjun  batangdanum  ta:  Kilen 
katahie  hindai ,  sampai  kahapus 
karii  talo  heran  ta? 


7.  Maka  aku  mahining  augh 
idjii  hapakaian  pista  ta'  ,  idjii  men- 
deng hundjun  batangdanum  ta; 
iii  manggatang  lengiie  duadua  ma- 
nintu  langit,  tuntang  sumpah  ma- 
njewut  Iii,  idjii  belom  katatahi, 
katahie  ta  sampai  idjii  wajah  . 
tinai  duii  wajah ,  tinai  satangah 
wajah ;  amon  kadarai  utus  olo 
idja  brasih  tii  terai ,  ta  karii  talo 
ta  karah  lepah  tulus. 

8.  Aku  mahining  tii  ,  tapi  aku 
djaton  haratie ;  maka  koangku : 
O  Tuhangku,  kilen  kadjariae  kara 
talo   tii  tinai? 

9.  Maka  koae:  Terai  bewai,  o 
Daniel;  krana  karii  augh  toll  djari 
inutup  tuntang  intjatjak ,  sampai 
katika  kahapuse. 

10.  Ara  olo  karah  imprasih,  tun- 
tang impalamos  ,  imuti;  tapi  karii 
olo  parajap  karah  marajap  hantii: 
dialo  idja  biti  olo  parajap  karah 
harati  ta ,  tapi  olo  pintar  karah 
harati  tii. 

11.  Maka  limbah  katika,  amon 
parapah  idjii  haradjur  ta  inganan, 
tuntang  talo  kadjilek ,  talo  pang- 
arak  ta  djari  indahen ,  karah  sa- 
kojan  dua  ratus  djalatien  pulu 
andau. 

12.  Salamat  olo  tii  idjii  mentai , 
tuntang  sampai  sakojau  telo  ratus 
telo  pulu  lima  andau. 

13.  Tapi  ikau,  lius  bewai,  nja- 
mah  kahapus  ta  sampai ;  krana 
ikau  akan  malajan,  sampai  ikau 
misik  tinai  huang  bagim.  intu  ka- 
hapus kara  andau. 


DAN.    12. 


498 


IIOSEA. 


SURAT  NABI 


H     O     S     E     A 


BAGI  I. 

Karajap  tuntang  hukum  olo  Israel 
inapengan. 


1.  JJjetoh  augh  Jeliowa,  idja 
sampai  Hosea ,  anak  Beeri,  kahum 
pangereng  Usia ,  Jotam ,  Agbas 
tuntang  Hiskia,  radja  Juda  ta, 
kahum  pangereng  Jerobeam ,  anak 
Joas ,  radia  Israel  ta.  —  (2. Radja 
14,23.) 

2.  Anion  Jehowa  manampara 
hakotak  clengan  Hosea ,  maka  ia 
hamauh  dengae:  Lius,  duan  sa- 
pangan  indu  sawara ,  tuntang  anak 
lontiii  ta ;  krana  hapus  tanah  toll 
habandong  paliam  manangkalau 
Jehowa. 

3.  Maka  ia  lius,  manduan  Go- 
mer,  anak  Diblaim ;  djeta  batihi, 
palus  manak  hatua. 

4.  Maka  JehoAva  haraauli  de- 
ngae :  Sewut  arae  Jisreel ;  krana 
hindai  isut ,  maka  aku  handak  raa- 
nuntut  utang  daha  ain  Jisreel 
intu  ungkup  Jehu ,  tuntang  mam- 
paterai  karadjaan  bara  utus  Israel. 

-(2.Radjal0,Z0.) 

5.  Katika  ta  aku  handak  ma- 
melek  panah  ain  Israel  hong  pa- 
dang  Jisreel. 

6.  Maka  ia  batihi  tinai,  manak 
bawi ;  ta  ia  hamauh  dengangku: 
Sewut  arae  Loraghama,  (idja  dja- 
ton iasi.)  krana  aku  djaton  han- 
dak   masi    ungkup    Israel  hindai, 


tapi  toto  aku  handak  mindah  ma- 
nga nan  ia. 

7.  Tapi  ungkup  Juda  handak 
iasiku ,  tuntang  handak  maliwus 
ia  a\vi  Jehowa,  Hatallan  ajue;  aku 
djaton  handak  maliwus  ia  hapan 
panah,  atawa  padang,  atawa  pa- 
rang, atawa  hadjaran  tuntang  olo 
idja  mukonge. 

8.  Maka  anion  ia  djari  mam- 
paterai  Loraghama  manusu,  ta  ia 
batihi  tinai,  manak  hatua. 

0.  Maka  ia  hamauh  :  Sewut  arae 
Loami,  (idja  dia  ungkupku ,)  krana 
keton  djaton  indu  ungkupku  hin- 
dai ,  ta  aku  kea  djaton  handak 
akan  keton. 

10.  Tapi  kara  panakan  Israel 
karah  kea  kilau  baras  hong  saran 
tasik,  idja  djaton  taratakar  taraisa ; 
maka  karah  djadi,  intu  aka,  idjii 
beta  djari  insuman  akae:  keton 
djaton  djalahan  ajungku!  —  heta 
kea  karah  insuman  akae:  keton 
toh  anak  Hatalla  idja  belom !  — 
(22om.9,26.) 

11.  Tinai  ungkup  Juda  tuntang 
ungkup  Israel  karah  imumpong 
hindja,  ta  awen  karah  mamenda 
Radja  idja,  tuntang  manalih  bara 
hapus  petak ;  krana  andau  hong 
Jisreel  ta  karah   hai. 

12.  Katika  tii  sewut  kara  paha- 
rin  keton  Ami,  {ungkup  ajungku,) 
tinai  kara  betau  keton  Raghama. 
(Idja  iasi.) 


lios.  1. 


HOSE  \. 


499 


BAGI  2. 

l-nicl  luali  hukum,  basa  iii  djari 
mangarak  djandjin  Hatalla  dcngac;  tapi 
I  [alalia  Lamlak  mampendeng  djandji  akae 
tinai. 

1.  JLakan ,  hanjaing  dcngan  in- 
du  keton ,  sunt  iii ,  basa  iii  djaton 
sawangku,  tuntang  aku  djaton  ba- 
il ae  hindai.  Soho  iii  manganan  kara 
kandjie  bam  baue  ,  kara  kabudjoke 
bara  helat  tusue. 

2.  Uka  iila  aku,,  raengkak  pa- 
kaiae  lowailabaia,  tuntang  mawi 
iii  kilau  intu  andaue  inakan ;  toto, 
manampa  iii  kilau  petak  boang , 
kilau  petak  ngarising,  palus  mam- 
patai  iii  awi  kateah  belaie; 

3.  Palus  djaton  masi  kara  anake 
hindai ,  basa  awen  tii  anak  sarau 
bewai. 

4.  Krana  indue  magon  haban- 
dong ,  idjii  manihi  iii  paham  kara- 
jap  gawie;  krana  iii  hamauh:  aku 
handak  omba  kara  bandongku , 
idjii  manenga  akangku  tepong  tun- 
tang danum,  bulun  tabiri,  pista, 
undus  tuntang  talo  ihopku.  — 
{Jer.UM.) 

5.  Tagal  tii,  toto,  aku  handak 
mangampeng  djalae  hapan  duhi, 
tuntang  mamagar  hasansila,  sam- 
pai   iii  djaton  tau  supa  djalae.  < 

6.  Iii  kaiiih  manggoang  kara 
bandonge,  tapi  djaton  sondau  awen; 
ia  karah  manggau  awen,  tapi  dja- 
ton supa;  tii  iii  kaiiih  hamauh: 
aku  handak  hagoet  buli  banangku 
idjii  helo,  krana  aku  katika  tii 
man  gat  bara  katontoh. 

7.  Krana  iii  djaton  handak  ma- 
ngaku,  aku  toll  idjii  djaii  mane- 
nga akae  gendom  tii ,  tuntang  ang- 
gor,  tinai  undus,  tuntang  djari 
mampara  salaka  bulau  akae ,  idjii 
djari  hapae  maliorumat  Baal. 


8.  Tagal  tii  aku  handak  haluli . 
palus  manduan  kara  gendomku 
intu  puna  katikae,  tuntang  ang- 
gorku  tii  intu  tukas  wajahe ,  tinai 
mansuwit  bulun  tabiri  tuntang 
pista  ajungku,  idjii  hapae  manulup 
kahawae. 

{).  Toh  aku  handak  mukiii  ka- 
rajape  intu  matan  kara  bandonge, 
idjii  biti  mahin  dia  akan  maliwns 
iii  bara  lengiingku. 

10.  Aku  handak  mampaterai  karS 
karamie ,  kara  andau  hai ,  kara  totok 
bulan  ai ,  kara  sabat  ai ,  toto ,  le- 
pah  karii  wajahe  hai  idjii  inukas  tii. 

11.  Aku  handak  marusak  batang- 
anesror  tuntanu;  kornia  ai,  idja 
tahiu  tii  iii  hamauh:  djetii  puna 
lalohku ,  idja  inenga  karii  ban- 
dongku akangku.  Tapi  aku  han- 
dak mawi  djetii  mandjadi  kajaan, 
karii  meto  bariar  hong  padang 
karah  kuman   djetii. 

12.  Tumon  tii  aku  handak  ma- 
malah  mawi  iii  tagal  karii  andau 
Baal  tii ,  idja  akae  iii  djari  mano- 
tong  garo,  tuntang  mambungas 
arepe  hapan  lawong  bulau ,  tuntang 
saling  ujate ,  tinai  iii  djari  hagoet 
manuntut  karii  bandonge,  taj)i  aku 
djari   ingalapeac,  koan  Jehowa. 

13.  Tinai  aku,  toto  bitingku 
handak  mangatau  iii,  mimbit  iii 
akan  aka  benjem;  beta  aku  han- 
dak hakotak   dengae  tumon  ataie. 

14.  Aku  handak  manenga  akae 
kara  pambulan  anggor  ai  bara  beta 
kea ,  tinai  djanah  Aghor  tit  indu 
bauntonggang  kaharape:  hetii  iii 
karah  manjanji  kilau  metoh  katabe- 
lae,  metoh  andau  iii  harikas  bara 
tanah  Misir. 

15.  Maka  intu  andau  tii  kariih. 
koan  Jehowa,  ikau  manjewut  aku: 
o  banangku !  djaton  ikau  manje- 
wut aku  hindai:   o  Baal  ajungku! 


nos.  2. 


500 


HOSE  A. 


16.  Krana  aku  handak  raanga- 
nan  aran  Baal  ta  bar  a  njaraae , 
sampai  arae  djaton  akan  injewut 
hindai. 

17.  Maka  andau  ta  aku  handak 
manampa  djandji  akan  awen  ta  de- 
ngan  kara  meto  bariar  hong  pa- 
dang,  tuntang  kara  burong  penda 
langit,  tinai  dengan  kara  talo 
hagoet  hong  petak ;  tuntang  aku 
handak  mamelek  panah ,  padang 
dengan  kara  ganggaman  parang, 
manganan  ta  bara  petak,  tuntang 
raanjanang  awen  ta  melai. 

18.  Aku  handak  mamopoh  ikau 
akangku  akan  palus  katatahi ;  toto, 
aku  handak  mamopoh  ikau  akang- 
ku hapan  katetek  tuntang  kabudjur, 
hapan  kasajang  tuntang  kara  asi ; 

19.  Toto,  huang  lorpertjaja  aku 
handak  mamopoh  ikau  akangku , 
ta  ikau  karah  kasene  Jehowa. 

20.  Maka  karah,  intu  andau  ta 
kea,  aku  handak  mamberkat  ikau, 
koan  Jehowa;  aku  handak  mam- 
berkat langit,  djeta  akan  mam- 
berkat  petak ; 

21.  Palus  petak  akan  mamber- 
kat gendom ,  anggor  tuntang  un- 
dus,  tinai  talo  ta  kariih  mamber- 
kat Jisreel. 

22.  Aku  handak  managalan  ia 
akangku  hong  petak  ,  tuntang  han- 
dak masi  ia  idja  Loraghama  ta; 
aku  handak  hamauh  dengan  Loa- 
mi:  ikau  toh  ungkup  ajungku; 
—  tinai  ia  karah  tombah :  job  Ha- 
tallangku ! 


ngangku :  Lius  sinda  tinai ,  katau 
olo  bawi  ta ,  idja  alo  banae  sinta 
ia  mahin  habandong  kea ,  kilau 
Jehowa  kea  sinta  ungkup  Israel, 
tapi  awen  manjalang  akan  hatalla 
beken ,  tuntang  mipen  sarangan 
basuang  anggor. 

2.  Ta  aku  manduan  ia  akang- 
ku hapan  limiiwalas  ringgit.  tinai 
tangah  dua  homer  seora. 

3.  Koangku  dengae:  Tahi  an- 
daue  toh  ikau  akan  mentai  aku , 
ala  habandong ,  ala  kea  manjoho 
olo  hatua  manggapi  ikau,  tinai 
aku  kea  handak  kalota  dengam. 

4.  Krana  utus  olo  Israel  tahi 
karah  melai  djaton  radjae,  djaton 
mantire,  djaton  parapahe,  djaton 
hampatong  dewae,  djaton  badju 
puko ,  djaton  kea  ramon  dewa.  — 
(2.2Tnm.l5,3.) 

5.  Limbah  ta  utus  olo  Israel 
karah  hobah ,  manggau  Jehowa , 
Hatallae ,  tuntang  Dawid ,  radjae ; 
haiak  marawan  awen  ta  karah  ma- 
nalih  Jehowa  tuntang  asie,  intu 
lawin  kara  katika.  —  (Jer  .30  ,$ .) 


BAGI  4. 


Olo  Israel  tuntang  kara  imam  impudji. 


BAGI  3. 


Hatalla  handak  manduan  olo  Israel 
akae    tinai. 


1.   Maka  Jehowa  hamauh    cle- 


1.  Mining  augh  Jehowa,  ke- 
ton  panakan  Israel!  krana  Jehowa 
aton  bukun  kalaite  dengan  olo 
idja  mukong  tanah  toh,  basa  dja- 
ton kabudjur,  djaton  kadjoha,  dja- 
ton kaharati  tahiu  Hatalla  hong 
tanah  toh; 

2.  Baja  sapa,  tandjaro,  puno, 
takau ,  kandji  babewai  sasar  sa- 
bak,  awen  ta  sawoh,  tuntang  utang 
daha  hatontong. 

3.  Tagal  ta  tanah  ta  karah 
ungiungin,  kara  olo  idja  heta  ka- 


iios.  2.  3.  4. 


IIOSEA. 


501 


iah  meher,  tuntang  kara  meto 
hong  padang,  kara  burong  penda 
langit;  toto  kara  lauk  tasik  kea 
karah  mahin  imparusak. 

4.  Tapi  brangai ,  ala  idja  biti 
manjaing  mampudji  kolae;  krana 
olo  utus  ajum  tii  sama  kilau  iiwen 
idjH  hanjaing  dengan  imam  horan. 

5.  Tagal  la  ikau  karah  halelek 
handahandau ,  tuntang  karii  nabi 
akan  balongkang  liiiidjii  ikau  ha- 
malem:  aku  handak  marripalomos 
indum. 

6.  Djalahan  olo  ajungku  djari 
rusak,  basa  ia  djaton  bara  kaha- 
rati.  Basa  ikau  djari  manganan 
kaharati,  maka  aku  kea  djari  ma- 
nganan ikau,  sampai  ikau  djaton 
indu  imamku  hindai;  basa  ikau 
djari  ngalapean  Torat  Hatallam, 
maka  aku  kea  handak  ngalapean 
karii  anakm. 

7.  Sasar  awen  djari  impara, 
sasar  awen  djari  badosa  dengang- 
ku ;  tagal  tii  aku  handak  manara- 
balik  horumate  indu  kahawiie. 

8.  iEwen  basura  kuman  para- 
pah  tagal  dosa  ain  djalahan  olo 
ajungku ,  atiii  genep  bitin  awen 
tii   haus  kadarhakan  olo. 

9.  Tagal  tii ,  sama  kilau  olo 
arii,  kakai  kea  kadjarian  imam; 
aku  handak  mamalah  karii  djalae 
intu  iii,  tuntang  manjulang  karii 
gawie  akae. 

10.  yEwen  ta  karah  kuman  ,  tapi 
djaton  tau  besoh;  iiwen  tii  karah 
habandong,  tapi  djaton  kea  man- 
dahang;  krana  awen  djari  terai 
parihara  Jehowa. 

11.  Kandji,  anggor  tuntang  talo 
ihop  bahari  mampalajau  ataie. 

12.  Djalahan  olo  ajungku  misek 
karii  hampatong  kaju.  tetek  kaju 
akan  masuman  akan  iiwen ,  krana 
rogh  kandji  mampalajang  iii.  sam- 


pai ia  habandong  mandjajong  arepe 
bara  Hatallae. 

13.  Hundjun  karii  tantan  bukit 
ia  maluput  parapahe,  hundjun  ka- 
rii lungkoh  iii  hagaro,  tinai  penda 
kara  batang  ela,  lunok  tuntang 
baringen ,  basa  bahalap  kandju- 
ngiie.  Tagal  tii  karii  anak  keton 
bawi  akan  mandjadi  sapangan  : 
karii  popoh  keton  malontiii. 

14.  Tuntang  djaton  kea  aku  han- 
dak malmkum  anak  keton  bawi, 
basa  iii  habandong,  atawa  popoh 
keton ,  basa  iii  malontai :  basa  ke- 
ton kea  mambaris  arep  keton  akan 
habandong ,  tuntang  maluput  pa- 
rapah  haiak  idja,  kapala  lontai. 
Krana  utus  olo  gila  ta  puna  bla- 
ku  djara. 

15.  Maka  amon  ikau,  o  Israel, 
tantai  handak  malontai ,  tii  ala 
Juda  tamput  tiwas.  iEla  keton 
talih  Gilgal,  ala  tanggoh  Beta- 
wen  ,  tinai  ala  sumpah :  belom 
Jehowa. 

16.  Krana  Israel  mangidjak  ki- 
lau sapi  basiak ,  toh  Jehowa  kea 
manalua  ia  kilau  anak  tabiri  mu- 
rep  hong  aka  ganagana. 

17.  Epraim  djari  mamutus  arepe 
akan  dewa;  toh,  naugheia  bewai. 

18.  JEweh  djari  manatelan  arepe 
haliai,  nakara  mihop,  habandong: 
karii  tuan  ajue  idjii  kianat  mara- 
djin   aughe:  tenga! 

19.  Riwut  karah  mamasong  iii 
intu  palapase ,  iiwen  tii  karah  ma- 
hamen   tagal  karii  parapahe. 


BAGI   5. 

Hukum    insumnn  akan  dua  karadjaan 

olo  Israel. 


1.   Mining    augh   djetoh ,  karii 


ihj.s.  4.  5. 


502 


HOSEA. 


imam ;  sen  ah ,  hapus  ungkup  Is- 
rael ,  tuntang  tamiian  ta  akan  pin- 
dingm ,  o  hapus  ungkup  radja! 
kara  hukum  toh  puna  akan  keton, 
keton,  idjii  kilau  djarat  hong  Mis- 
pa,  tuntang  kilau  djaring  idjii 
inenan  hong  Tabor. 

2.  Olo  palangkah  ta  paham 
mampatai ;  tapi  aku  handak  indu 
hukum  awen  samandiai. 

3.  Tawangku  bewai  Epraim,  Is- 
rael djaton  basilim  intu  aku;  ta- 
wangku ikau,  o  Epraim,  habandong, 
tuntang  Israel  djari  kihal. 

4.  iEwen  djaton  manukas  ga- 
wie,  mangat  hobah  intu  Hatallae, 
krana  rogh  kandji  ta  huang  ataie, 
ia  djaton  tawan  Jehowa. 

5.  Tagal  ta  kadjohon  Israel  ma- 
njaksi  intu  baue;  maka  Israel  tun- 
tang Epraim  karah  balongkang 
awi  kadarhakae,  tinai  Juda  kea 
karah  balongkang  haiak  iii. 

6.  Katika  ta  haiak  mimbit  ta- 
birie  tuntang  sapie  awen  ta  ka- 
riih  manalih,  manggau  Jehowa, 
tapi  djaton  sondau ;  krana  ia  djari 
mules  arepe  malihi  awen. 

7.  iEwen  ta  djari  marajap  Je- 
howa,  krana  ia  djari  manak  anak 
sarau ,  tagal  ta  totok  bulan  karah 
kuman  ia  tuntang  hapus  bagie. 

8.  Pahiau  sarunai  hong  Gibea, 
pahiau  ta  hong  Rama,  ambo  la- 
hap  hong  Betawen,  hila  likutm, 
o  Benjamin. 

9.  Krana  Epraim  karah  indu 
karusak  intu  andau  hukum  ajue; 
marak  kara  hamputan  Israel  aku 
djari  masuman  talo  idja  toto. 

10.  Kara  mantir  Juda  djari  sama 
kilau  olo  idja  mindah  toros  tana; 
aku  handak  manampohak  kasangit- 
ku    kilau  danum  hundjun  olo  tii. 

11.  Epraim  ihadjadjuan,  ia  ira- 
mok    tnmon   kapatute ;     krana    iii 


djari    handak     kalota ,    tantai    iii 
inanuiitut  hadat  matekiapi. 

12.  Tagal  ta  aku  kilau  gagat 
akan  Epraim ,  tuntang  kilau  bu- 
sok  akan  ungkup   Juda. 

13.  Sana  Epraim  mitii  perese, 
tuntang  olo  Juda  mitii  bahae,  tii 
Epraim  manalih  Asur,  tuntang 
manjoho  sarohae  tanggoh  radja  Ja- 
reb ;  tapi  kwiika  ia  tau  mampakii- 
lah  keton ,  tuntang  manatamba 
mampahalit  bahan  keton! 

14.  Krana  aku  handak  kilau  si- 
nga  basiak  akan  Epraim ,  kilau 
singa  gantjang  akan  ungkup  Juda. 
Aku,  bitingku  handak  mamisak 
palus  hagoet,  aku  handak  manam- 
put,  tuntang  djaton  icljii  maliwus. 

15.  Aku  handak  hagoet  buli 
iikaku ,  sampai  awen  mangaku  arepe 
tiwas,  tuntang  manggau  baungku: 
metoh  kadjakae  buah  iii,  tii  iii  ka- 
rah manggau  aku  haiak  djadjcwu. 


BAG  I  6. 


Iluluim  Ilatalla  karah  maJjok  olo 
Israel  hobah. 


1.  JLLas,  ita  handak  buli  Je- 
howa; krana  iii  djari  mamisak  ita, 
iii  kea  kaiiih  mampahalit  ita;  iii 
djari  mamukul  ita,  iii  kea  karah 
mameteng  himang  ita. 

2.  Limbah  kaduii  iii  handak  main- 
belom  ita ;  intu  andau  telo  iii  ka- 
rah mampisik  ita,  mangat  ita  ka- 
rah belom  intu  baue. 

3.  Ta  ita  karah  mangasene  tun- 
tang manuntut  mangat  katawan 
Jehowa ,  idja,  palembute  kilau  amon 
langit  mahindang ;  kilau  udjan  iii 
karah  manalih  ita,  kilau  udjan 
mukiii  tihin  talo,  idjii  mambisa 
tana. 


nos.  5.  G. 


IIOSEA. 


503 


4.  Narai  patut  gavingku  de- 
ngam,  o  Epraim?  narai  patut  ga- 
wingku dengam,  o  Juda?  Krana 
asi,  idja"  handak  ilalusku  intu  ke- 
ton,  karah  kilau  baunandau  haiak 
djadjewu,  kilau  ambon  malentah 
haiak  djadjewu. 

5.  Tagal  tii  aku  djari  manarah 
awen  tii  hapan  kaiii  nabi;  aku 
djari  mampatai  awen  hapan  augli 
njamangku,  mangat  kara  hukum 
ajum  lembut  kilau   kilat. 

6.  Krana  aku  mangilak  asi, 
djaton  parapah,  tuntang  aku  ra- 
djin  olo  kasene  Hatalla  pahambara 
parapah  idja  ingabu.  —  (I.Sam. 
15,22.) 

7.  Tapi  olo  tii  djari  malangkah 
djandji  sama  kilau  Adam ;  beta  iii 
djari  marajap    aku.    —   {l.Mbs.d, 

8.  Gilead  tii  kilau  lewun  olo 
darhaka,  iii  barumur  hadjadjakan 
daha. 

9.  Kilau  kawan  bigal  idja  mini- 
pa  olo  ,  kakai  ungkup  imam  tii ; 
awen  tit  mampatai  bong  djalan 
akan  Sigbem;  toto,  iii  tantai  kia- 
nat  darhaka  baliai. 

10.  Aku  mitii  talo  kilial  baliai 
bong  human  Israel;  beta  Epraim 
babandong ,  Israel  djari  kibal. 

11.  Tinai  awi  Juda  kea  karah 
lembut  talo  kiggetem  akam,  amon 
aku  karah  paterai  olo  ajungku 
tawanan. 


BAG!  7. 

Karii  kihal  Israel  tii. 

1.  Amon  aku  handak  mana- 
tamba  Israel,  kadarhakan  Epraim 
bukai    toto,  tuntang    karajap    Sa- 


maria, krana  iiv.cn  panandjaro. 
Maling  tama  heta,  tuntang  bigal 
mangumbang  intu  ruar. 

2.  Tinai  iiv.cn  djaton  mangu- 
mang  hong  atiiie  aku  toll  raingai 
karii  kadarhakae;  lob  karii  gawie 
akan  inangapong  iii,  krana  djeta' 
uras  in( n   baungku. 

3.  .iEwen  mampahandjak  radja 
hapan  karajapc,  tuntang  kara  man- 
tir  hapan  tandjaroe. 

4.  Uras  ia  pahabandong;  awen 
kilau  tannm  idja  intokan  tukang 
panjumap ;  iii  terai  bewai  bara  ia 
mopet  teponge,  sampai  djeta  djari 
uras  iragi. 

5.  Djetoh  andau  bai  ain  radjan 
ita,  koae:  ta  kara  mantir  mang- 
gila  arepe  awi  anggor;  tit  ia  man- 
djudju  lengae  haiak  karii  olo  pa- 
rajap. 

6.  Krana  ia  manjuang  ataie, 
kilau  tannur,  hapan  kara  tipue; 
tukang  panjumap  ai  batirob  ha- 
pus  alem,  maka  haiak  djadjewu 
njalae   gandagandang. 

7.  /Even  handiai  tii  blasut  ki- 
lau tannur,  iii   kuman  karii   haki- 

j  me  ,  kara  radjae  balongkang ,  dialo 
i idja  biti  marak  olo  tii,  idja'    man- 
tehau  aku. 

8.  Epraim  mtiwoi  arepe  dengan 
kara  utus  olo:  Epraim  kilau  sa- 
rabi  idja  djaton  imbalik. 

9.  Olo  beken  kuman  kwasae, 
tuntang  ia  djaton  mingate ;  owae 
djari  urase,  tinai  iii  djaton  handak 
haratie. 

10.  Tagal  tii  kadjohon  Israel  im- 
panjukok  intu  bane;  maliin  dja- 
ton kea  olo  tii  hobab  intu  Jebowa. 
Hatallae,  tuntang  djaton  manggau 
iii  limbah  karii  talo  tii. 

11.  Krana  Epraim  kilau  burong 
dara  idjii  midar,  idja'  djaton  bara 
atiiie:  ombeombet  iiwen  mangahau 


nos.  C).  7. 


504 


IIOSEA. 


Misir,    ombeornbet    awen    manalih 
Asur. 

12.  Tapi  araon  awen  ta,  hagoet, 
ta  aku  manenan  djaratku  mawiia, 
aku  handak  mampamohon  ia  kilau 
burong  penda  langit ;  aku  handak 
mahukum  ia  ,  kilau  djari  insuman 
akan  kara  awen. 

13.  Pajah  ia!  krana  iii  djari  ma- 
ngedjau  arepe  bara  aku;  kavusak 
akae!  krana  ia  djari  malangkah 
aku.  Aku  pahias  bewai  maliwus 
awen ,  tapi  iii  hakotak  tandjaro 
raawi  aku. 

14.  Tuntang  djaton  kea  ia  ma- 
ngahau  aku  toto  ataie,  raetoh  ia 
ngalabawa  hundjun  sasuroe;  iii 
hapumpong  blaku  gendom  tuntang 
anggor  .  tapi  iii  parisang  dengang- 
ku. 

15.  Aku  djari  madjar  awen,tun- 
.tang    mampaabas    lengiie,  tapi    iii 

mangarangka   kapapa  mawi  aku. 

16.  iEwen  mules  arepe,  tapi 
djaton  manintu  Idja  pangkaliai 
ta;  awen  kilau  panah  idja  manja- 
hanja.  Tagal  tii  kaiii  mantireakan 
halelek  awi  padang  tagal  kadjo- 
hon  djelae.  Djeta  indu  katawahe 
hong  fcanah  Misir. 


BAG  I  8. 

Musoli    atoii  dumah. 


1.  JLngkes  sarunaiintu  totokm  ! 
iii  dumah  kilau  burong  nasar  ma- 
wi human  Jehowa ,  basa  awen  ta 
djari  malangkah  djandjingku,  tun- 
tang djari  undur  bara  Toratku. 

2.  Ta  awen  kariih  mangahau 
aku:  joh  Hatallangku !  ikai,  olo 
Israel,  kasene  ikau. 

3.  Tapi   Israel  djari    manggian 


kahalap ,  tagal  ta  musoh  akan  ma- 
njasah  iii. 

4.  JExven  djari  mangkat  radja  . 
tapi  manalikut  aku;  iii  djari  mang- 
kat karii  mantir,  tapi  aku  djaton 
djari  katawan  tii;  salaka  bulaue 
djari  inampa  iiwen  akan  hampatong 
dewae ,   mangat  ia  toto  impalomos. 

5.  Anak  sapim  ta,  o  Samaria, 
djari  manggian  ikau;  kasangitku 
djari  hasep  mawi  iii.  Kilen  kata- 
hie  iii  djaton  maku  imprasih  ?  — 
{l.Radjal2,28.) 

6.  Krana  hampatnng  tii  bara 
Israel  kea ;  kamasan  djari  manam- 
pae ,  djetii  djaton  hatalla ;  tapi 
djeta  akan  mandjadi  tunek  talo, 
iii  tii  anak  sapi  ain  Samaria  tii. 

7.  Krana  olo  ta  djari  manawur 
riwut ,  talo  badjea  kariih  ingge- 
teme;  ramon  tanae  lepah  rampar, 
tuntang  kara  haringe  mapis,  tinai 
paribasa  djeta  basuang,  maka  olo 
beken  kariih  kumae. 

8.  Israel  kinan  lepah;  toll  iiwen 
intu  marak  kara  olo  kapir  kilau 
sarangan  idja  indjilek  olo. 

9.  Krana  iiwen  tii  djari  tang- 
goh  Asur,  kilau  kalidai  hutan 
idja  lajang  kabuate;  olo  Epraim 
djari  malaloh  bandonge. 

10.  Toh,  basa  awen  malaloh  aiii 
utus  olo  kapir,  maka  aku  handak 
mamumpong  olo  tii  kea  mawi  ia : 
toto,  awen  tii  kariih  sasar  isut 
awi  kararat  radjan  kara  mantir  tii. 

11.  Basa  Epraim  djari  mampaia 
karii  mesbeh  hapae  badosa ,  maka 
kara  mesbeh  tii  indu  dosa  kea 
akae. 

12.  Aku  manjurat  akae  karii  uu- 
dangundangku  idja  kapala  baha- 
lap,  tapi  djetii  inggarae  kilau  adjar 
sala. 

13.  Indu  parapahe,  kilau  mane- 
ngaakangku,  awen  mampatai  meto, 


HOS.  i.  o. 


IIOSEA. 


505 


tapi  ia  kuraae ;  Jehowa  djaton  ma- 
ngilak  djetii.  Toh  Iii  handak  mi- 
ngat  karajape,  tuntang  manjulang 
dosae,  awen  karah  akan  Misir  ha- 
luli. 

14.  Krana  Israel  djari  ngalapean 
Idjii  djari  mandjadian  iii,  pains 
mamangun  lmma  akan  arepe  idjii 
hai  tuntang  bahalap,  tinai  Juda 
djari  mangapal  kara  lewue  awang 
dahen  kotae ;  tapi  aku  handak 
mampait  apui  mawi  kara  kotae  ta. 
djeta  karah  kuman  kara  humae 
awang  hai  tuntang  bahalap. 


BAGI  9. 


Anion  o!o  ara  djari  marajap,  maka  hapus 
tanah  buah  hukurn. 


1 .  xtlila  handjak ,  o  Israel !  ala 
rnanangkadjok  kilau  kara  utus  olo: 
krana  ikau  habandong  malihi  Ha- 
tallam,  ikau  mangilak  laloh  hong 
kara  karaian  gendom. 

2.  Tapi  karaian  ta  tuntang  pa- 
hes  anggor  djaton  akan  mambelora 
iiwen  ta,  tuntang  anggor  karah 
tapas  akae. 

3.  iEwen  djaton  karah  melai 
hong  tanah  Jehowa,  tapi  Epraim 
akan  buli  Misir,  tinai  awen  karah 
human  talo  pali  hong  tanah  Asur. 

4.  Heta  awen  djaton  tau  malu- 
put  parapah  talo  ihop  akan  Jeho- 
wa, hapan  anggor  ai,  tinai  djeta 
djaton  kea  raanis  akae.  Kara  pa- 
rapahe  karah  akan  awen  kilau  pa- 
nginan  olo  manatum :  kara  olo 
idja  omba  kumae  karah  pali;  kra- 
na teponge  brangai  akae  bewai, 
djeta  djaton  akan  tama  human 
Jehowa. 

5.  Ta ,  naiai  ^awin  keton  hone 


kara   ahdau    hai   idja    inukas    ta , 
hong  pesta  ain  Jehowa? 

6.  Krana  toto,  awen  ta  nihan 
awi  karusak;  Misir  karah  mamum- 
pong  awen ,  Mop  karah  mangubur 
ia;  humae  idja  aka  salakae  ta  ka- 
rah ngalambo  duhi,  tuntang  unak 
karah  hong  kara'   pasahe. 

7.  Andau  pamalah  djari  samj)ai, 
andau  panjulang  djari  dumah ,  olo 
Israel  kaiiih  mangkemae.  Kara 
nabi  uras  gila ,  kara  olo  idja  aka 
rogh  uras  njanjau;  tagal  kapa- 
harn  kadarhakam  kalait  ta  kea 
paham. 

8.  Epraim  horan  toto  manonggo 
Hatalla,  tapi  kara  nabie  ta  kilan 
djarat  olo  pahamlmrong  hong  kani 
djalae ,  aka  kasingi  hong  human 
Hatallae. 

9.  ./Ewen  djari  tangkalau  ma- 
rusak  arepe ,  kilau  intu  andau  Gi- 
bea.  Iii  handak  mingat  kadarha- 
kan  iiwen,  la  liandak  mamalah 
kara  dosae.  —  (//a/c.19,15.) 

10.  Aku  djari  sondau  Israel  ki- 
lau bua  anggor  hong  padang  tu- 
nis  benjem ;  aku  mita  kara  tato 
keton  kilau  bua  idja  solake  hong 
batang  sikon ;  tapi  rahian  iiwen 
manalih  Baalpeor,  iii  manatelan 
arepe  intu  talo  matekiapi  tii,  tun- 
tang ia  sasar  sama  kakihale  kilau 
bandonge  tii.  —  (4. ifos.25,3.) 

11.  Tagal  tii  kahain  Epraim  ka- 
rah nihau  trawang  kilau  burong  . 
bara  ia  inakan ,  bara  knain  indue, 
bara  ia  inihi. 

12.  Alo  ia  mambelom  anake , 
tapi  aku  handak  marampas  awen 
bai'a  ia ,  sampai  iiwen  djaton  son- 
dau intu  marak  olon  Toto,  pa- 
jali  iiwen ,  amon  aku  djari  mindah 
bara   iii ! 

13.  Epraim  ta,  amon  aku  ma- 
nampajahe  palus  sampai  Tirus,  toto 


■)■> 


hos.  8.  9. 


506 


HOSEA. 


djari  imbul  hong  aka  balialap,  ta- 
pi  Epraim  akan  mamplua  kara 
anake  akan  olo  pamuno. 

14.  Tenga  akae,  o  Jehowa!  JMa- 
rai  handak  incngam  akae  ?  Tenga 
akae  parnakan  idja  mangelus  anake, 
tuntang  tusu  idja  keang. 

15.  Kara  kadarhakae  ta  puna 
hong  Gilgal,  heta  aku  djari  ba- 
sing! ia  tagal  kadarhakan  gaAvie; 
aku  handak  manganan  awen  bara 
lmmangku,  aku  djaton  handak 
mangilak  ia  hindai;  kara  mantir 
ajue  uras  balekak. 

16.  Epraim  djari  iawi,  uhate 
djari  keang,  ia  djaton  akan  ma- 
mua  tinai.  Alo  ia  manak  hindai, 
tinai  aku  handak  mampatai  bua 
knaie  ta,  idja  aka  karadjie. 

17.  Hatallangku  handak  manga- 
nan ia,  basa  olo  ta  djaton  maku 
tarima  aughe;  djadi,  olo  ta  karah 
kumbangkambanga  marak  kara  olo 
kapir. 


BAGT  10. 

Ingaingat  kadjarian  keton,  hobah! 


1.  JLsrael  ta  batang  anggor  idja 
puna  manalahai  buae,  tuntang 
buae  sama  kilau  ia.  Sasar  ara 
buae,  sasar  haream  mesbeh  inam- 
pae,  tumon  kasiwoh  petake  awen 
radjin  mampendeng  hampatong 
dewa. 

2.  Ataie  mambudjok  arepe ;  toll 
a  wen  karah  rusak.  Ia  karah  ma- 
njila  kara  mesbeh  awen ,  tuntang 
marusak  karii  hampatong  dewae. 

3.  Krana  toh  awen  karah  ha- 
iuauh :  ita  djaton  bara  radja ;  kra- 
na ita  djaton  mikah  Jehowa ;  toh , 
kanduen  ita  radja  tinai? 

4 .  iEwen  manjewut  augh  hainng, 


sumpah  tandjaro  inggaiac  hadjan- 
dji ;  tagal  ta  hukum  karah  labat 
kilau  ipu  hong  liapus  tanae. 

5.  Olo  Samaria  karah  tar  awen 
tagal  anak  sapi  hong  Betawen  ta ; 
krana  olo  ai  karah  manatum  ta- 
gal ia ,  kara  imam  ai  karah  mara- 
pitan  arepe  manangis  tagal  kahaie, 
basa  djeta  djari  nihau  bara  ia. 

6.  To  to.  djeta  karah  tamput  akan 
Asur,  indu  panenga  akan  radja 
Jareb;  tumon  ta  Epraim  karah 
njukok,  Israel  karah  mahamen 
tagal  kara  tiroke. 

7.  Krana  radja  Samaria  djari 
nihau  kilau  buran  danum. 

8 .  Kara  aka  gantong  hong  Awen , 
aka  dosan  Israel  ta,  karah  impa- 
rusak  lomos;  duhi  tuntang  unak 
karah  lembut  hong  kara  mesbeh 
awen ;  ta  olo  ta  karah  hamauh 
dengan  kara  bukit :  tutup  ikai !  — 
tinai  dengan  kara"  lungkoh :  enjet 
ikai ! 

9.  Bara  andau  Gibea  ta  ikau 
haradjur  badosa,  o  Israel;  heta 
ia  magon  dahen;  tapi  kilau  klahi 
hong  Gibea ,  idja  mawi  ungkup 
olo  bingkok  ta,  djaton  akan  man- 
takan  ia; 

10.  Malainkan  toto  huangku  aku 
handak  mamasong  ia ,  tuntang  ka- 
ra utus  olo  akan  hapumpong  mawi 
awen,  amon  aku  mamasong  awen 
tagal  anak  sapie  dua  ta. 

11.  Epraim  puna  kilau  sapi  ta- 
bela,  idja  radjin  mihik;  aku  han- 
dak mugar  tekoke  idja  bahalap 
ta;  aku  handak  mandjarat  Epraim 
intu  luku ,  Juda  akan  maluku, 
tuntang  Jakob  akan  manjarak 
akae. 

12.  Tawur  katetek  akan  keton, 
tuntang  getem  asi ;  alan  tana  ta- 
heta,  basa  toh  puna  katika  manga  t 
manggau  Jehowa ,  sampai    iii    d Li- 


nos. 0.  10. 


HOSEA. 


507 


mall ,    mudjan    katetek    akan    kc- 
ton. 

13.  Krana  keton  djari  malan 
kadarhaka,  tuntang  djari  mangge- 
tcm  karajap,  haiak  djari  kuiiian 
bua  tandjaro ;  krana  ikau  djari 
harap  djalan  aim  bewai,  tuntang 
kutoh  kara  pangkalimam. 

14.  Tagal  ta'  lalento  paham  karah 
lembut  marak  karii  olo  ajum;  kara 
kotam  karah  rusak ,  kilau  Salman 
djari  marusak  Betarbel  metoh  an- 
dau  parang,  metob  indue  tuntang 
anake  ilitek. 

15.  Kakai  Betel  karah  mawi  ke- 
ton kea  tagal  kutoh  kaharhakan 
keton ,  sampai  radjan  Israel  gap 
rusak  haiak  djadjewu. 


BAGI  11. 


Ilatalla  handak  masi  olo  Israel,  tuntang 
mobah   ataie. 


1.  Metoh  Israel  tabela  aku 
djari  mangilak  ia.  aku  djari  ma- 
ngahau  anakku  bara  Misir. 

2.  Tapi  arnon  awen  ingahau  , 
ia  mules  baue  hadari ,  palus  malu- 
put  parapahe  akan  Baal,  tuntang 
hagaro  akan  hampatong  dewa. 

3.  Tinai  aku  madjar  Epraim 
manandjong ,  tuntang  mandating 
mian  ia,  tapi  awen  djaton  mingat 
aku  idja  mampakalah  ia. 

4.  Aku  ngagalan  ia  hapan  tali 
tumon  olon,  hapan  peteng  sinta, 
tuntang  mandohop  ia  mananggong 
ugare  idja  intu  tekoke,  tinai  aku 
mampahupau  manenga  panginan 
akae; 

5.  Mangat  ala  ia  buli  Misir  ti- 
nai. Ta])i  toh  Asm-  karah  indu 
radjae,  krana  awen  djaton  maku 
hobah. 


G.  Toll  padang karah melaidahen 
hong  kara  lewue,  mamparusak  karii 
huite,  tuntang  kuman  ia  lepalepah  . 
tagal  kara  pikire. 

7.  Krana  olo  ajungku  magon 
malihang  arepe ,  mules  bara  aku  , 
alo  ia  ingahau  injoho  mendeng. 
maka  djaton  idja  biti  handak. 

8.  Kilen  gawingku  dengam,  o 
Epraim  ?  tau  aku  manjaragh  ikau, 
o  Israel  ?  tau  aku  ma^i  ikau  ki- 
lau Adama,  tuntang  manjamaikau 
dcngan  Seboim?  Tapi  angat  ataiku 
tambalik  huang  aku,  kara  asingku 
hasep!—  (l.Mos.W,2iJer.Sl,20.) 

9.  Aku  djaton  handak  mala- 
lus  kalason  kalaitku ;  aku  djaton 
handak  marusak  Epraim  lepah : 
krana  aku  Hatalla,  djaton  djaka 
olon ,  aku  Idja  brasih  ta  hong 
bentok  ikau ,  tuntang  aku  djaton 
handak  dumah  siasiak. 

10.  JEwen  karah  omba  manun- 
tut  JehoAva,  tuntang  la  karah  nja- 
kungkong  kilau  singa;  djadi ,  amon 
ia  njakungkong,  ta  kara  awen 
bara  hila  barat  karah  manalih  gen- 
djagendjah. 

11.  Gendjagendjah  kilau  burong 
awen  karah  dumah  bara  Misir, 
kilau  burongdara  bara  tanah  Asur, 
ta  aku  handak  manjoho  ia  mukong 
humae,  koan  Jehowa. 


BAGI  12. 

Juda    ta  bckcn  hindai  bara  Epraim. 


1.  Ulo  Epraim  ta  mangaliling 
aku  hapan  tandjaroc,  tinai  ung- 
kup  Israel  hapan  tipue  babewai : 
tapi  Juda  magon  dahen  marentah 
hindja  Hatalla,  tuntang  budjur 
dengan  Tdjii  brasih  ta. 

2.  Maka  Epraim  kuman  riwut, 


09* 


hos.  10. 11.12. 


508 


IIOSEA. 


tuntang  inanggoang  riwut  timor ; 
nongkang  andau  ia  raandahang 
tandjaroe  tuntang  karusak;  ia  ha- 
djandji  dengan  Asur,  tuntang  ma- 
gah  undus  akan  Misir. 

3.  Tapi  Jehowa  patut  hanjaing 
kea  dengan  Juda ,  tuntang  ia  han- 
dak  mamalah  Jakob  tumon  djalae, 
manjulang  ia  tumon  kara  gawie. 

4.  Hong  knain  indue  ia  djaii 
manjingkap  takir  paharie,  tinai 
huang  kadjakae  ia  djari  hatang- 
karap  dengan  Hatalla.  —  (l.Mos. 
15.22;  32,24.) 

5.  Toto,  ia  hatangkarap  dengan 
Malaikat  ta,  tuntang  manang, 
krana  ia  manangis  musok  ia ;  hong 
Betel  ia  djari  sondau  la,  heta  la 
djari   hakotak  dengan  ita; 

6.  Ia  ta  Jehowa,  Hatallan  kara 
kawan  talo  belom,  Jehowa  puna 
arae  hapan  mingat  ia.  —  (2.Mos. 
6,3.) 

7.  Toh ,  hobah  ikau  intu  Ha- 
tallam ,  haga  kadjoha  tuntang  ka- 
budjur,  tuntang  entai  Hatallam 
haradjur. 

8.  Tapi  intu  lengan  Kanaan 
[rimae:  dagang)  ta  puna  dasing 
pamikir ,  ia  radjin   manipu. 

9.  Tinai  Epraim  hamauh:  aku 
djari  tatau ,  aku  djari  inulih  ku- 
toh  ramongku ;  hong  kara  sati- 
arku  djaton  tau  sondau  kasalan, 
idja  tau  indu  dosa. 

10.  Tapi  aku  toh  Jehowa,  Ha- 
tallam ,  bara  tanah  Misir  horan ; 
aku  handak  manjoho  ikau  melai 
hong  tingkap  tinai ,  kilau  metoh 
olo  hapumpong  intu  andau  hai. 

1 1 .  Aku  handak  hamauh  dengan 
kara  nabi,  aku  handak  mampara 
talo  paita,  tuntang  hadjamban 
kara  nabi  aku  handak  masanan 
paiibasa. 

12.  Gilead  toto  darhaka  tuntang 


uras  haiang;  hong  Gilgal  ia  ma- 
luput  sapi  parapahe;  toto,  kara 
mesbehe  kilau  tujok  batu  hong 
kara  tanae. 

13.  Jakob  horan  patut  hadari 
akan  Padangaram ,  tuntang  Is- 
rael manempo  tagal  olo  bawi,  ma- 
njakatik  meto  tagal  sawae.  — 
(U/os.28,5;  29,20.) 

14.  Tapi  rahian  Jehowa  magah 
Israel  bara  Misir  hapan  nabi ,  tun- 
tang nabi  djari  manjakatik  ia.  — 
(2.^/os.l2,37.) 

15.  Tapi  toh  Epraim  paham 
mamparahas  ia,  tagal  ta  ia  karah 
mandjakah  mamuat  utang  dahae 
akae ,  idja  puna  Tempoe  karah  ma- 
malah tawahe. 


BAGI  13. 

Olo  rusak    awi  dosae;  Kristus  mimbit 
salamat. 


1.  Jioran  amon  Epraim  ha- 
mauh. maka  olo  hagendjah,  ia 
djari  manggatang  arepe  hong  Is- 
rael; tapi  ia  djari  tiwas  awi  Baal, 
palus  matai. 

2.  Tapi  toh  ia  sasar  magon  ba- 
dosa;  salakae  djari  inampae  indu 
hampatong  inoang ,  ampin  dewa  tu- 
mon kaharatin  ai,  idja  uras  gawin 
tukang  bewai ;  tinai  ia  hamauh  ta- 
hiu  djeta:  olo  idja  handak  malu- 
put  parapah  akan  manjium  anak 
sapi  ta. 

3.  Tagal  ta  awen  karah  kilau 
baunandau  handjewu,  kilau  ambon 
haiak  sawan ,  idja  palus  Jilap ,  ki- 
lau tikil  hong  karaian,  tinai  kilau 
asep  idja  tambalang  bara  puna  lo- 
wang  ai. 

4.  Tapi  aku  toh  Jehowa,  Hatal- 
lam ,  bara  tanah  Misir  horan ;  pa- 


hos.12.  13. 


I10SEA. 


50i> 


tut  ikau  djaton  katawan  Hatalla 
beken  sala  bara  aku,  krana  dja- 
ton Djurusalamat  beken,  sala  bara 
aku. 

5.  Aku  toh  djari  manampajah 
ikau  hong  padang  tunis  ben j em  tS, 
hong  tanah  ngnrising  haliai. 

6.  Maka  limbah  awen  ihaga 
buabuah,  ia  besoh;  tinai  limbah 
awen  besoh,  maka  ataie  marnpa- 
djolio  arepe  ;  tagal  ta  ia  ngalapean 
aku.  —  (5.Mos.$,U;  32,15.) 

7.  Toh  aku  handak  mandjadi 
singa  basiak  akae,  kilau  harimaung 
aku  handak  mimpa  ia  intu  djalae. 

8.  Aku  handak  manantarang  ia 
kilau  bahuang,  idja  irampas  anake, 
tuntang  handak  mamisak  ataie  idja 
batekang;  kilau  singa  basiak  aku 
handak  kuman  ia  heta ;  meto  basi- 
ak hong  padang  akan  mamisak  ia. 

9.  O  Israel,  ikau  kea  mampa- 
rusak  arepm ,  krana  salamatm  ti- 
kas  hong  aku. 

10.  Kwe  radjam  toh?  kalah  ia 
mahaga  ikau  hong  kara  lewum ; 
kwe  kara  hakim  ajum,  idja  dengae 
ta  ikau  pudji  hamauh  :  tenga  radja 
tuntang   mantir  akangku? 

1 1 .  Aku  djari  manenga  radja  akam 
tuntang  kalaitku,  tinai  manganan  ia 
huang  kasangitku. 

12.  Kadarhakan  Epraim  djariime- 
teng,  tinai  dosae  djari  ingkes. 

13.  Kapaha  kilau  kapahan  olo  bi- 
as karah  mawi  ia.  Ta  puna  anak 
paleng ,  djaka  dia  kalota,  ta  ia  dja- 
ton maku  tahi  kalota  hong  knain 
indue,  djaton  inakan. 

14.  Tapi  aku  handak  maliwus  ia 
bara  kwasan  naraka,  palus  malapas 
ia  bara  pampatai.  O  pampatai,  kwe 
buntutm?  o  naraka,  kwe  kama- 
nangm?  Maka  kanjasal  puna  djaton 
intu  matangku.  —  (1.7vor.l5,54.) 

15.  Krana  ia  ta  batang  idja   pa- 


mua  marak  kara'  paharie;  tapi  ri- 
wut  timor,  riwut  Jehowa  karah 
dumah ,  lernbut  bara  padang  tunis 
benjem;  ta  kalie  karah  keang,  lo- 
wang  danum  ajue  karah  teah ;  djetii 
karah  marampas  kara  panataue . 
kara  milike  idja  aka  karadjie. 


«-Beg~» 


BAGI  14. 

Hobah,   krana    Hatalla  niasi    olo    idjit 
hobah. 


1.  feamaria  karah  rusak,  ia  dja- 
ri parisang ,  malawan  Hatallae : 
awen  karah  halelek  awi  padang, 
kara  anake  akan  ilitek,  tinai  kara 
bawie  awang  batihi  injiri. 

2.  Hobah,  o  Israel,  akan  Je- 
howa ,  Hatallam ,  krana  ikau  djari 
balongkang  tagal  kadarhakam. 

3.  Duan  kara  augh  toh  akan 
keton,  tuntang  hobah  akan  Jeho- 
wa, sambil  hamauh  dengae:  ampun 
kara  dosan  ikai,  duan  ikai  buli 
asim,  ta  ikai  handak  maluput  ])a- 
rapah  totok  biwih  ikai. 

4.  Asur  djaton  akan  mawat  ikai, 
ikai  djaton  handak  hapan  hadjaran 
hindai ,  tuntang  djaton  hindai  han- 
dak hamauh  dengan  tampan  lengan 
ikai :  keton  toh  hatallan  ikai.  Kra- 
na hong  ikau  bewai  idja  kilau  nola 
ta   supa  asi! 

5.  Ta  aku  handak  mangabuahe 
tinai  idjii  ia  djari  malangkah  meng- 
kak  arepe,  tuntang  karadjin  ataiku 
aku  handak  sinta  ia,  krana  kalait 
ku  djari  mules  bara  ia. 

6.  Aku  handak  mandjadi  akan 
Israel  kilau  ambon,  ta  ia  karah 
mangambang  kilau  mawor,  tuntang 
uhate  karah  mansuloh  kilau  Liba- 


non. 


hos.  13.14. 


510 


JOEL. 


7.  Edae  karah  barangkap,  tun- 
tang  ia  sama  kahalape  kilan  batang 
undus ,  ewaue  karah  kilau  ewau 
Libanon. 

8.  JEwen  ta'  karah  buli  tun- 
tang  mondok  penda  kandjungae, 
haiak  mamua  bua  belom,  tinai  ma- 
ngambang  kilau  batanganggor ;  ta 
sewute  kilau  anggor  hong  Liba- 
non. 

9.  O  Epraim,  narai  gawingku 
dengan  kara  hampatong  dewa  hin- 


dai?  Aku  handak  marima  tuntang 
manganggulo  ia.  Aku  handak  man- 
djadi  akae  kilau  batang  goper  idja 
lalamanjan;  buam  karah  lembut 
bar  a  aku. 

10.  JEwe  idja  pintar?  kalah  ia 
harati  augh  toh ;  awe  idja  apik  ? 
kalah  ia"  mingat  ta.  Krana  kara 
djalan  Jehowa  puna  budjur ;  olo  te- 
tek  karah  manandjong  hong  ta , 
tapi  kara  olo  palangkah  karah  bu~ 
longkang  heta. 


-Q-'SHgHSSiiii 


SURAT  NABI 


E       L 


BAGI  1. 

ilulcum  Hatalla  insuman. 


1.  Ujetoh  augh  Jehowa,  idja 
sampai  Joel ,  anak  Petuel. 

2.  Hining  augh  toh,  ketonkara 
bakas ,  tuntang  duan  ta  akan  pin- 
ding  keton,  o  kara  olo  hong  tanah! 
Pudji  talo  kalotakahura  pangereng 
keton ,  atawa  djaman  kara  tato 
keton  ? 

3.  S u man  ta  akan  anak  keton, 
tuntang  soho  anak  keton  masanan 
ta  tinai  akan  anake ,  tinai  anake 
ta  palus  akan  girir  rahian. 

4.  Idja  katapasan  uret,  djetaki- 
nan  sangkalap,  tinai  idja  katapasan 
sangkalap,  djeta  kinan  hampangau, 
tuntang  idja  katapasan  hampangau, 
djeta  djari  kinan  busok. 


5.  Misik,  keton  idja  babusau, 
tangis  tatum,  o  keton  handiai  idja 
pamihop ,  tagal  anggor  taheta  ta , 
basa  djeta  djari  irampas  bara  nja- 
man  keton. 

6.  Krana  utus  olo  djari  lembut 
mawi  tanahku,  idja  kwasa  tuntang 
djaton  taraisii;  kasingae  kilau  ka- 
singan  singa,  tinai  guntume  kilau 
guntum  singa  bakas. 

7 .  Ia  mamparusak  pambulan  ang- 
gorku ,  tuntang  mampalokang  ia  , 
kara  edae  balihi  langkoange. 

8.  Tarahinge  kilau  budjang  ba- 
wi ,  idja.  hapakaian  bidak  tagal  ba- 
kalbanae  matai. 

9.  Parapah  indu  kinan  tuntang 
parapah  talo  ihop  djari  terai  bara 
human  Jehowa;  kara  imam,  rewar 
Jehowa  ta ,  pungupungut. 

10.  Petak  djari  rusak,  tanah  ungi- 


JOEL  1. 


JOEL. 


511 


ungin ,  krana  karii  gendom  hapus 
vusak ,  batang  anggor  djari  keang, 
batang  undus  djari  blaju. 

11.  Kara  olo  pamalan  mahamen, 
karii  tukang  kabon  anggor  ma- 
nangis  tagal  gendom  tuntang  seora, 
krana  talo  inggetem  djari  nihau  ba- 
ra  tanae. 

12.  Batang  anggor  djari  keang, 
upon  sikon  djari  blaju,  tinai  ba- 
tang dalima  tuntang  korma  dengan 
sungkup,  kara  kaju  hong  tana  uras 
djari  ngarising,  tinai  kara  kahan- 
djak  lepah  djari  nihau  bara  olo  ka- 
lunen. 

13.  Babat  kahang,  tatum,  keton 
karii  imam,  tangis,  keton  karii  tong- 
gon  mcsbeh ;  tama  keton,  tuntang 
menter  hapus  alem  hapan  bidak,  ke- 
ton idja  rewar  Hatallangku;  kra- 
na parapah  indu  kinan  tuntang 
parapah  talo  ihop  djari  induan  ba- 
ra human  Hatallan  keton. 

14.  Tukas  andau  puasa ,  uar  an- 
dau  kanjasal,  pumpong  karii  bakas 
tuntang  olo  ara  hong  hapus  tanah 
manalih  human  Jehowa,  Hatallan 
keton  ,  haiak  mangkariak  intu  Je- 
howa. 

15.  Pajah  andau  tii!  krana  andau 
Jehowa  djari  tokep  ,  iii  lawo  kilau 
karusak  bara  Idjii  djaton  tikas  kwa- 
sae  ta. 

16.  Dia  panginan  djari  irampas 
bara  matan  keton?  tinai  kahandjak 
tuntang  karantang  bara  human  Ha- 
tallan ita? 

17.  Karii  gendom  djari  maram 
hong  lepaue ,  kara  gudang  djari 
rusak,  kara  djurong  bakarak,  kra- 
na kara  gendom  djari  lepah  mu- 
nos. 

18.  Kajah,  karii  meto  munguh! 
karii  kawan  sapi  kilau  njanjau>ba- 
sa  djaton  talo  urepe,  tinai  karii 
kawan  tabiri  meher  kea. 


19.  Intu  ikau  aku  inambo  augh- 
ku,  o  Jehowa,  kiana  apui  djari 
manjeha  mampalepah  karii  talo  urep 
hong  padang,  tuntang  njalae  djari 
mangiihu  karii   kaju  hong  tana. 

20.  Karii  meto  bariar  hong  pa- 
dang kea  mangkariak  intu  ikau, 
krana  karii  taha^ak  danum  djari  te- 
ah  ,  tuntang  apui  djari  manjeha  ka- 
ra talo  urep  hong  padang. 


BAGI  2. 


Andau  pangkahai  Tuhan  insuman;    ti- 
nai  djanJjin   Eogh  brasih  kariih  iuusuh. 


1.  J.  ahiau  sarunai  hong  Sion  , 
ambo  augh  irak  hong  bukitku 
idja  brasih;  patut  karii  olo  hong 
tanah  gendjagendjah,  krana  andau 
Jehowa  lawoh  dumah,  ia  djari  to- 
kep. 

2.  Djeta  andau  idja  kalam,  ka- 
put, andau  hambon,  kudap  pidjem ; 
djeta  kilau  talo  sawah  tajap  karii 
bukit;  iii  ta  utus  olo  bakapal  idjii 
kwasa,  tumou  djaton  pudji  dja- 
man  horan ,  tinai  djaton  kea  ha- 
rian  dapit  sampai  katatahi  girir- 
manggirir. 

3  Helo  baue  atou  apui  panje- 
ha,  tinai  njalae  intu  likute ;  helo 
baue  tanah  kilau  kabon  bahalap, 
tapi  intu  likute  kilau  padang  keang 
kamahau,  tuntang  djaton  kea  talo 
tau  mahakan  olo  tii. 

4.  Ampie  kilau  ampin  hadjaran, 
iii  hadari  kilau  olo  idjii  hapan 
hadjaran. 

5.  Iii  dumah  hakadjokadjok  kara 
tantan  bukit,  gotogotok  kilau  ku- 
toli  kareta,  meramerat  kilau  nja- 
lan  apui  idja  manjeha  tampilui , 
kilau  tawon  olo  karaan  kariie,  idjii 
tatap  akan  parang. 


JOEL  1     2. 


512 


JOEL. 


6.  Kara  utus  olo  karah  djungun 
intu  baue,  baue  samandiai  karah 
kalas. 

7.  Kilau  pangkalima  olo  ta  ka- 
rah manaradjang ,  kilau  olo  pa- 
rang ia  karah  manama  kota ;  ge- 
nep  biti  awen  ta  karah  hagoet 
maradjur  tintun  baue ,  tuntang 
djaton  mahiwang  panggoete. 

8.  Djaton  idja  biti  karah  ma- 
hupi  maur  kolae ,  tapi  genep  biti 
karah  hagoet  maradjur  tintun  baue; 
alo  ia  buah  ganggaman,  djaton  kea 
ia  bahimang. 

9.  Ia  karah  mangumbang  lewu, 
ia  karah  hadari  hundjun  kara  ko- 
ta ,  ia  karah  taina  kara  huma ;  ia 
karah  tama  beta  mahoroe  badjakan, 
kilau  bigal. 

10.  Petak  halujak  intu  baue, 
langit  hongga ;  matanandau  tun- 
tang bulan  babilem,  kara  bintang 
belep  sangkowonge. 

11.  Jehowa  karah  mambo  aughe 
helo  baun  kawan  parang  ai ;  krana 
kawae  ta  bakapal  haliai,  tuntang 
kwasa ,  malalus  aughe ;  krana  an- 
dau  Jehowa  ta  toto  babehat  tun- 
tang bakaikaikah ;  awe  tau  mana- 
han  djeta  ? 

12.  Tapi  magon  toll  kea  koan 
Jehowa:  Hobah  intu  aku  hapu- 
hapus  atai  keton ,  tuntang  puasa, 
manangis ,    manatum.    —    (Escgh. 

33,11.) 

13.  Rabit  atai  keton,  ala  klambi, 
tuntang  toto  hobah  intu  Jehowa, 
llatallan  keton;  krana  ia  puna 
pamasi  panjanjang,  pandjang  ataie 
tuntang  paham  sintae,  tinai  ia 
raurah  raangarajau  tagal  tjalaka. 
—  (2J/os.34,6.) 

14.  Ajaajau  ia  handak  rnanga- 
rajau  tinai,  tuntang  mampalembut 
berkat  rahian,  akan  parapah  in- 
du    kinan    tuntang   parapah    talo 


ihop    akan    Jehowa,    Hatallan  ke- 
ton. 

15.  Pahiau  sarunai  hong  Sion, 
tukas  andau  puasa ,  uar  andau  ka- 
njasal. 

16.  Pumpong  olo  ara,  prasih  ka- 
ra olo,  kampeleng  kara  bakas, 
tampunan  kara  anak  olo  awang 
manusu  kea;  bakalbana  akan  blua 
bara  karonge,  tuntang  popoh  bara 
akae  batiroh. 

17.  Soho  kara  imam,  rewar  Je- 
howa ta,  manangis  helat  paranta- 
ran  dengan  mesbeh ,  tuntang  soho 
ia  hamauh :  o  Jehowa ,  pasi  olo 
ajum ,  ala  manjaragh  idja  puna  ba- 
gim  ta  akan  kahawen ,  sampai  olo 
kapir  hababaka  ia.  Krana  buhen 
kara  utus  olo  akan  hamauh :  kwe 
toll  Hatallae? 

18.  Ta  Jehowa  karah  mangabehu 
tagal  tanahe ,  tuntang  manjanjang 
olo  ajue. 

19.  Jehowa  karah  tombah ,  tun- 
tang hamauh  dengan  olo  ajue :  Toto, 
aku  manenga  gendom  akan  keton, 
tinai  anggor  tuntang  undus,  mangat 
keton  besoh  awi  ta.  Djaton  hindai 
aku  handak  manjaragh  keton  akan 
impahawen   marak  olo  kapir. 

20.  Aku  handak  maharak  ia ,  idja 
bara  hila  utara  ta ,  kedjakedjau 
bara  keton,  palus  manganan  iii  akan 
tanah  idja  ngarising  tuntang  be- 
njem ,  tapakae  sampai  danau  hong 
timor,  tinai  tantanepe  sampai  tasik 
lombah  hong  barat;  ewau  karame 
tuntang  kabewaue  karah  lembut ; 
krana  kara  gawie  djari  pahalau. 

21.  iEla  mikah,  o  tanah,  han- 
djak  tuntang  rindang,  krana  Je- 
howa djari  malalus  talo  hai. 

22.  .ZEla  mikah,  o  kara  meto  pa- 
dang,  krana  kara  aka  urep  hong 
padang  karah  mampalembut  oru  ta- 
heta  tinai;    tinai  kara    kaju    akan 


JOEL   2. 


JOEL. 


513 


mamuii,  batang  anggor  tuntang  si- 
kon  karah  mandjari  paham. 

23.  Maka  keton,  joh  karS  anak 
Sion,  handjak  rantang  tuntang  rin- 
dang  intu  Jehowa,  Hatallan  keton; 
krana  iii  handak  manenga  akan  ke- 
ton Guru  tii  indu  katetck ,  tinai 
ia  handak  malaboh  udjan  akan  ke- 
ton ,  udjan  idjii  helo  tuntang  idjii 
mukai  tihin  talo,  hong  bulan  idja 
solake.  —  (Jes.61,10.) 

24.  Nakara  kara  karaian  kontep 
genclom ,  tinai  panes  karah  ma- 
murai  awi  anggor  tuntang  un- 
dus. 

25.  Kakai  aku  handak  mamalah 
akan  keton  kara  njelon  talo  lepah 
kinan  sangkalap,  hampangau,  bu- 
sok,  tinai  uret,  kawangku  idja 
bakapal  ta'  ,  idja  djari  injohoku  ma- 
rak  keton. 

26.  Mangat  keton  kuman  ombe- 
ombet  sampai  besoh,  haiak  manara 
aran  Jehowa,  Hatallan  keton,  idja 
heraheran  gawie  dengan  keton ;  olo 
ajungku  djaton  akan  mahamen  hin- 
dai  palus  katatahi. 

27.  Tuntang  keton  akan  kasene, 
aku  toh  aton  intu  bentok  olo  Is- 
rael,  aku,  Jehowa,  puna  Hatallan 
keton,  djaton  beken  hindai;  olo 
ajungku  pakys  katatahi  djaton  akan 
mahamen. 

28.  Maka  limbah  ta  karah,  aku 
handak  manusuh  Roghku  hundjun 
kara  isi,  ta  anak  keton  hatua  ba- 
wi  karah  manudjum ,  tinai  bakas 
keton  karah  nupi ,  tuntang  pam- 
budjang  keton  karah  aton  paitac 
mita  perkaran  Hatalla.  —  (Gaiv. 
Ras.2,U.) 

29.  Toto,  hundjun  kara  djipen 
hatua  bawi  kca  aku  handak  manu- 
suh Roghku  hong  andau  ta. 

30.  Tuntang  aku  handak  ming- 
kes    talo  heran  hong  langit,  tinai 


hundjun  petak ;  dalia,  apui tuntang 
kangkawul  aaep. 

31 .  Matanandau  karah  hobah  man- 
djadi  kaput,  tinai  bulan  kilau  da- 
lia ,  helo  bara  panumah  andau  Je- 
howa, idjii  hai  tuntang  bakaikiii- 
kiih  tii. 

32.  Maka  kariih,  genep  olo  idja 
blaku  intu  aran  Jehowa,  karah 
injalamat.  Krana  hong  bukit  Sion 
tuntang  intu  Jerusalem  kariih  aton 
kaliwus  ,  tumon  djari  augh  Jehowa, 
tinai  akan  kara  tisan  olo  tii ,  idjii 
kariih  ingahau  Jehowa. 


BAGI  3. 

Ungkup  Hatalla  karah  iniberkat  kata- 
tahi ,  tapi  knra  musohe  akan  rusak. 


1.  Ivrana  toto,  intu  andau  tun- 
tang wajah  tii  kea,  amon  aku  pa- 
terai  Juda  tuntang  Jerusalem  tawa- 
nan , 

2.  Ta  aku  handak  mamumpong 
kara  olo  kapir ,  tuntang  magah  iii 
akan  djanah  Josapat;  palus  hetii 
aku  handak  mahukum  olo  tii  tagal 
djalahan  olo  ajungku,  tagal  Israel, 
idjii  puna  bagingku,  idjii  djari  inam- 
burup  marak  kara  olo  kapir,  tun- 
tang olo  tii  djari  manduan ,  mam- 
bagi  tanahku; 

3.  Iii  djari  badadu  tagal  olo 
ajungku ,  tuntang  djari  manenga 
anak  hatua  indu  laloh  lontiii ,  ti- 
nai mandjual  anak  bawi  hapae  ma- 
mili  anggor ,  mangat  iii  tau  inikop. 

4.  Tinai  keton,  o  Tirus  dengan 
Sidon,  tuntang  hapus  tanah  Pilis 
ti ,  kanduen  keton  aku  ?  Tau  ke 
ton  mamalah  mawi  aku?  Tapi  anion 
keton  mamalah,  gap  aku  handak 
manjulang  tii  tinai  intu  takolok 
keton  ,  hemben  tii  kea. 


22** 


JOEL  2.  3. 


514 


JOEL. 


5.  Basa  keton  djari  maratnpas 
salaka  bulauku,  tuntang  djari  mim- 
bit  milikku  idja  kapala  barega  ta- 
ma  human  dewan  keton. 

6.  Tinai  keton  djari  mandjual 
anak  Juda  tuntang  Jerusalem 
akan  olo  Hellenes,  mangat  mimbit 
ia  kedjau  bara  tanalie. 

7.  Toto,  aku  handak  mampa- 
buli  ia  bara  akae,  idja  akan  beta 
keton  djari  mandjual  ia ;  tuntang 
aku  handak  manjulang  mamalah 
mawi  takolok  keton. 

8.  Aku  handak  mandjual  anak 
keton  tinai  hatua  bawi  akan  leng- 
an  olo  Juda,  aw  en  karah  mandjual 
ia  akan  olo  Sgheba,  akan  utus 
olo  idja  kedjau;  krana  kalotaaugh 
Jehowa. 

9.  Uar  augh  ta  marak  kara  olo 
kapir;  tatap  parang,  irak  kara 
pangkalima,  soho  kara  olo  parang 
hapumpong  manalih. 

10.  Tasal  kara  pringgis  keton 
mandjadi  padang,  tuntang  kara 
genton  keton  mandjadi  lunclju ; 
kara  idja  balemo  mahin  akan  ha- 
mauh:  aku  toll  pangkalima! 

11.  Padju  kara  baris ,  palus  ta- 
lih ,  o  kara  olo  kapir  bara  hakali- 
ling ;  hapumpong  keton !  0  Jehowa ! 
soho  kara  pangkalimam  akan  heta! 

12.  Kara  olo  kapir  karah  hari- 
kas,  manalih  djanah  Josapat;  maka 
heta  aku  handak  mondok,  mangat 
mahukumkara  olo  kapir  hakaliling. 

13.  Hapangento,  krana  talo  in g- 
getem  djari  masak ;  has  kantoh ! 
krana  pahes  djari  basuang,  tun- 
tang aka  pahes  ta  mamurai ;  krana 
kadarhakan  awen  pahalau.  —  (Pa- 
ngar.\±,\h.) 


14.  Tawon,  kutoh  tawon  olo  hong 
djanah,  aka  hukum  ta;  krana  an- 
dau  Jehowa  lawoh  dumah  hong 
djanah,  aka  hukum  ta. 

15.  Matanandau  tuntang  bulan 
karah  babilem,  tinai  bintang  sa- 
mandiai  karah  belep  sangkowonge. 

16.  Maka  Jehowa  karah  njakung- 
kong  bara  Sion,  tuntang  mambo 
aughe  bara  Jerusalem,  sampai  la- 
ngit  tuntang  petak  hongga  hage- 
rek.  Tapi  Jehowa  karah  indu  ka- 
lindong  olo  ajue ,  tuntang  indu 
kotan  panakan   Israel. 

17.  Ta  keton  akan  katawan,  aku, 
Jehowa,  puna  Hatallan  keton,  idja 
melai  hong  Sion ,  bukitku  idja 
brasih  ta.  Ta  Jerusalem  karah 
brasih,  tuntang  olo  beken  utuse 
djaton  akan  mahoroe  heta  hin- 
dai. 

18.  Katika  ta  kara  bukit  akan 
manantiri  danum  anggor,  tinai 
karii  lungkoh  akan  manahasak  djo- 
hon  fcusun  meto ,  tuntang  kara 
sungai  hong  Juda  karah  kontep 
danume ;  maka  tahasak  danum  ka- 
rah blua  bara  human  Jehowa,  tun- 
tang mambisa  djanah  Sitim. 

19.  TapiMisir  karah  rusak,  tinai 
Edom  karah  indu  aka  benjem  nga- 
rising,  tagal  kagagahe  idja  ilaluse 
mawi  olo  Juda,  idja  hong  tanahe 
ia  djari  manusuh  daha  idja  brasih, 
djaton  kasalae. 

20.  Tapi  Juda  akan  ingkalewu 
katatahi,  tuntang  Jerusalem  palus 
girirmanggirir. 

21.  Tuntang  aku  handak  mama- 
lah daha,  idja  hindai  djari  imalah- 
ku.  Ta  Jehowa  karah  melai  hong 
Sion.  —  (EseghASM.) 


JOEL  3. 


AMOS. 


515 


SUE  AT  NAIil 


AMOS. 


BAGI  1. 

Hukum    Iiatalla    insuman    akan    kara 
utus  olo  idja  hakaliling  olo  Israel. 


1.  JDjetoh  kara  augh  Amos, 
idjii  baris  kara  sakatik  meto  hong 
Tekoa,  talo  idja  djari  gitae  taliiu 
Israel ,  metoh  Usia ,  radja  Juda , 
tuntang  metoh  Jerobeam,  anak 
Joas,  radja  Israel,  dua  njelo  helo 
bara  petak  hagerek.  —  (2. Radja 
14,23.) 

2.  Maka  koae:  Jehowa  karah 
njakungkong  bara  Sion ,  tuntang 
mambo  aughe  bara  Jerusalem ;  kaia 
aka  sakatik  karah  pungupungut, 
tii  tantan  Karmel  karah  keang. 

3.  Kakai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  apat  kadarhakan  Damaskus 
aku  djaton  handak  manjanjang  ia ; 
basa  ia  djari  mawi  Gilead  ha  pan 
pukul  sanaman. 

4.  Tagal  tii  aku  handak  man- 
djakah  apui  hong  dalam  Hasael, 
djeta  karah  mangahu  kara  huma 
Benhadad  idja  hai  bahalap. 

5.  Tinai  aku  handak  mamelek 
huit  Damaskus,  tuntang  handak 
mampalomos  kara  olo  Bikeatawen, 
tuntang  ia  idja  tempon  sokah  ma- 
rentah  hong  Beteden;  maka  kara 
olo  Aram  karah  tamput  tawanan 
akan  Kir,  koan  Jehowa. 

6.  Kakai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  Spat  kadarhakan  Gasa  aku 
djaton  handak  manjanjang  ia;  basa 
ia    djari    manamput    olo    ajungku 


tawanan     batawotawon ,      tuntang 
djari  manjaragh  ia  akan  Edom. 

7.  Tagal  ta  aku  handak  ma- 
njoho  apui  mawi  kota  Gasa,  djetii 
karah  mangahu  kara  humae  awang 
hai  bahalap. 

8.  Tinai  aku  handak  mampalo- 
mos kara  olo  Asdod,  tuntang  ia 
idja  tempon  sokah  marentah  hong 
Askalon ;  limbah  ta  aku  handak 
mules  lengangku  mawi  Ekron, 
nakara  kara  tisan  Pilisti  uras  lo- 
mos,  koan  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa. 

9.  Kakai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  apat  kadarhakan  Titus  aku 
djaton  handak  manjanjang  ia  ;  basa 
ia  djari  manamput  olo  ajungku 
batawotawon,  tuntang  manjaragh 
ia  akan  Edom,  tinai  djaton  djari 
manahiu  djandji,  ia  kilau  pahari. 

10.  Tagal  ta  aku  handak  man- 
djakah  apui  hong  kota  Tims,  djetii 
karah  mangahu  kara  humae  idja 
hai   bahalap. 

11.  Kakai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  apat  kadarhakan  Edom  aku 
djaton  handak  manjanjang  ia;  basa 
iii  djari  manjasah  paharie  hapan 
padang,  tuntang  asi  djari  kalapeae 
haliai,  tinai  kalaite  haradjur  ma- 
rusak,  tuntang  kalaite  tegii  hanta. 

12.  Tagal    ta    aku    handak    ma 
njoho    apui    mawi   Temam ,    djeta 
karah   mangahu  hong  Bosra    kara 
huma  idjii  hai  bahalap. 

13.  Kakai  augh  Jehowa:    Tagal 


AMOS  1. 


516 


AMOS. 


telo  apat  kadarhakan  panakan  Ainon 
aku  djaton  handak  manjanjang  ia; 
basa  ia  djari  manjiri  kara  olo  ba- 
tihi  hong  Gilead,  handak  mainpa- 
lombah  saran  tanahe. 

14.  Tagal  ta  aku  handak  ma- 
nusul  kota  Raba  hapan  apui,  djetii 
akan  mangahu  humae  awang  hai 
bahalap,  metoh  basasurak,  metoh 
andau  parang,  tuntang  talo  badjea, 
tinai  riwut  barat. 

15.  Ta  radjae  akan  buah  tawa- 
nan,  tuntang  kara  mantire,  koan 
Jehowa. 


BAGI  2. 


ITukum  Hatalla  mnntam  Juda  tuntang 
Israel. 


1.  l\.akai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  apat  karajap  Moab  aku  dja- 
ton handak  manjanjang  ia;  basa 
ia  djari  mawi  tolang  radja  Edom 
kilau  ketok. 

2.  Tagal  ta  aku  handak  ma- 
njoho  apui  mawi  Moab ,  idja  akan 
mangahu  kara  humae  hong  Keriot, 
idja  hai  bahalap;  ta  Moab  karah 
matai  haiak  lalento  paham,  haiak 
augh  lahap  tuntang  augh   sarunai. 

3.  Idja  marentah  iiwen  handak 
impalomosku  bara  bentoke,  tun- 
tang kara  mantire  handak  im- 
pataiku  haiak  dengae,  koan  Jeho- 
wa. 

4.  Kakai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  apat  kadarhakan  Juda  aku 
djaton  maku  manjanjang  ia ;  basa 
ia  djari  manganan  Torat  Jehowa , 
tuntang  djaton  djari  mahaga  ha- 
date,  tinai  ia  djari  manjoho  arepe 
impalajang  awi  tandjaro,  idja  djari 
inumon  tatoe. 

5.  Tagal  tit  aku  handak  ma- 
njoho apui  mawi  Juda,    djetii  ka- 


rah mangahu  kara  huma  hong  Je- 
rusalem, idja  hai  bahalap. 

6.  Kakai  augh  Jehowa:  Tagal 
telo  apat  kadarhakan  Israel  aku 
djaton  handak  manjanjang  ia;  basa 
iii  djari  mandjual  idja  tetek  ta  ha- 
rega  rear,  tuntang  idja  paha  be- 
lom  ta.  harega  sarumpah. 

7.  iEwen  paham  kahause  ma- 
metak  mangawo  takolok  olo  paha, 
tinai  iii  mamingkok  kapatut  olo 
tjalaka;  anake  tuntang  bapae  haiak 
mamandong  budjang  idja ,  hapae 
manawah  arangku  idja,  brasih. 

8.  iEwen  menter  darah  kara 
mesbeh ,  -  hatilam  pakaian  sanda , 
tuntang  iii  mihop  anggor  singer 
hong  kara  human  dewae; 

9.  Alo  aku  djari  mampalomos 
bara  baue  olo  Amori  ta,  idja  gan- 
tong  kilau  kagantong  seder,  tun- 
tang idja  bunggut  kilau  kaju  ela  : 
tapi  aku  djari  mampalomos  buae 
intu  taroke,  tinai  uhate  intu  pen- 
,lae.   _  (4.Mos.21,21.) 

10.  Tinai  aku  kea  djari  mimbit 
keton  bara  tanah  Misir,  palus  djari 
magah  keton  hong  padang  tunis 
benjem  tii  apat  pulu  njelo  katahie, 
mangat  keton  akan  manjores  ta- 
nah olo  Amori.  —  (2.J/os.l2,51.) 

11.  Tuntang  bara  panakan  ke- 
ton aku  djari  mampalembut  nabi, 
tinai  olo  Nasir  bara  pambudjang 
keton ;  kilen  ,  djaton  toto  tumon 
toh,  job  keton  olo  Israel?  koan 
Jehowa.  —  (4Jios.6,2.) 

12.  Tapi  keton  djari  manjoho 
olo  Nasir  mihop  anggor,  tinai  ke- 
ton djari  maiigahana  nabi,  koan 
keton:  ala  keton  manudjum. 

13.  Toto,  aku  handak  mahenjek 
keton,  kilau  kareta  sarat  mahenjek 
gendom ; 

14.  Sampai  idja  kapala  balias  ma- 
bin  djaton  sarapet    mahakan,  tun- 


amos  1.  2. 


AMOS. 


517 


tang  idjS  pangkaabas    djaton  bara 
hongap,    tinai   pangkalima   mahin 

djaton  tau  maliwus  tahasenge. 

15.  Tukang  pamanah  djaton  kea 
bara  hongap,  tnntang  idja  balias 
paic  djaton  tau  mahakan ;  tinai 
idjii  hapan  hadjaran  mahin  djaton 
akan  nialiwus  tahasenge ; 

16.  Tuntang  idja  menteng  haliai 
bans  pangkalima  tit  karah  hadari 
halowai  intu  andau  ta,  koan  Je- 
howa. 


BAGT  3. 


llukum  ta  puna  tagal  kasalan  olo. 


1.  -H-ining  augh  toh,  idjainje- 
wut  Jehowa  mantam  keton,  o  pa- 
nakan  Israel ,  mawi  hapus  utus 
ta,  idjii  djari  iagahku  bara  tanah 
Misir;  koangku: 

2.  Bara  kara  utus  olo  hong  ha- 
pus kalunen  tikas  keton  bewai 
idja  djari  tawangku;  tagal  ta  aku 
handak  mamaliih  kaia  kadarhakan 
keton   intu  keton. 

3.  Tau  kea  duii  biti  haiak  ma- 
nandjong,  anion  ia  djaton  djari  pa- 
kat   kahimate? 

4.  Pudji  kea  singa  njakung- 
kong  hong  kajuan,  amon  djaton 
talo  inangkarape?  pudji  kea  singa 
tabela  mambo  aughe  hong  lowange, 
amon  djaton  talo  inawae? 

5.  Pudji  kea  burong  buah  dja- 
rat  hong  petak ,  amon  djarat  dja- 
ton djari  inenan  akae?  pudji  olo 
manduan  djarat  bara  petak,  amon 
hindai  djari  buah  talo? 

6.  Pudji  saranai  impahiau  hong 
lewu,  tuntang  olo  beta  djaton  ta- 
rawen?  pudji  kea  tjalaka  mawi 
lewu,  idja  djaton  djari  injoho  Je- 
howa ? 


7.  Toto,  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa ,  djaton  malalus  talo  enen  , 
amon  dia  lielo  ia  djari  masuman 
talo  basilim  ta  akan  kara  rewarc, 
nabi  ta. 

8.  Singa  djari  njakungkong, 
awe  idjii  djaton  akanmikah?  Pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa,  djari  ha- 
mauh,  awe  idja  djaton  akan  ma- 
il udj  urn? 

0.  Suman  ta  hong  kara  human 
tuan  intu  Asdod,  tuntang  hong 
Misir,  sambil  hamauli:  hapumpona- 
keton  hong  karii  bukit  Samaria  ; 
ita ,  lalento  paham  huang  hetii , 
tuntang  uras  kararat! 

10.  Krana  olo  ta  puna  djaton 
paraba  kabudjur,  koan  Jehowa,  ia 
mamumpong  panatau  awi  karajape 
tuntang  kararate  huang  humae  idjii 
hai  bahalap. 

11.  Tagal  ta,  kakai  augh  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa:  Hasasana! 
takan  iii  hakaliling  tanahe.  Iii  ka- 
rah  mampalokang  ikau,  manganan 
kwasam,  tinai  human  keton  idjii 
hai  tuntang  bahalap  tii  karah  iram- 
pase. 

12.  Kakai  augh  Jehowa:  Kilau 
sakatik  mansuwit  bara  njaman 
singa  tolang  isut  atawa  bumbong 
pinding,  kakai  karah  liwus  pana- 
kan  Israel  ta,  idjii  mangkalewu 
Samaria,  hong  puting  sasuroe,  tun- 
tang balikat  iikae  batiroh. 

13.  Hining  keton,  palus  suman 
akan  ungkup  Jakob,  koan  pang- 
kahai Tuhan,  Jehowa,  Hatallan 
kara'  kawan  talo  bcloin : 

14.  Intu  andauku  mamaliih  kara 
kalangkah  Israel  mawi  iii,  tii  aku 
handak  mamaliih  kea  mawi  kara 
mesbeh  hong  Betel,  pampang  mes- 
beh  tii  akan  iniiweng,  mangat  lawo 
akan  petak. 

15.  Tuntang  aku  handak  manga- 


AMOS  2.  3. 


518 


AMOS. 


rak  kara  huma  idja  akan  rnusim 
sadingen,  tuntang  kara  huma  akan 
musim  pandang;  kara  huma  ga- 
ring  akan  nihau,  tuntang  kara 
liuma  hai  karah  lepah,  koan  Je- 
howa. 


BAGI  4. 

Kara  mantir  iantam  tagal  karajape. 


1.  Xlining  augh  toh,  keton 
sapi  idja  baseput,  idja  hong  bukit 
Samaria,  idja  kianat  dengan  olo 
paha,  tuntang  mahenjek  olo  na- 
niha;  keton,  idja  hamauh  dengan 
tuan  keton:  has  imbit,  mangat 
ita  mihop. 

2.  Pangkahai  Tuhan ,  Jehowa, 
djari  sumpah  manjewut  karasihe: 
toto,  andau  karah  dumah  mawi 
keton,  amon  olo  karah  manunda 
keton  hapan  sakang,  tinai  anak 
djarian  keton  hapan  pisi. 

3.  Ta  keton  karah  blua  bara  ka- 
tembai  kota,  genep  biti  maradjur 
tintun  baue,  palus  keton  karah 
inganan  akan  Harmona,  koan  Je- 
howa. 

4.  Has,  talih  Betel,  awi  ma- 
rajap  hong  Gilgal,  para  kalangkah 
keton;  luput  parapah  keton  han- 
djewu ,  tuntang  midja  dalam  sa- 
pulu  ramon  keton  genegenep  an- 
dau telo. 

5.  Tuntang  totong  talo  iragi 
akan  parapah  tarimakasih,  uar  ta- 
hiu  parapah  kahias,  suman  ta  to- 
tototo;  krana  kakai  karadjin  ke- 
ton, o  olo  Israel!  koan  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa. 

6.  Tagal  tit  aku  djari  manenga 
akan  keton  kakeang  tangep  hong 
kara  lewun  keton,    tuntang  kata- 


pas  panginan  hong  hapus  kara 
aka  keton;  tapi  keton  djaton  djari 
hobah  intu  aku,  koan  Jehowa. 

7.  Tinai  aku  djari  mangahana 
udjan  akan  keton,  telo  bulan  helo 
bara  getem,  tuntang  djari  mudjan 
akan  lewu  idja,  tapi  akan  idja 
djaton;  pontong  tana  imbisa,  tapi 
pontonge  djaton,  palus  karitip. 

8.  JJjadi,  dua  telo  baris  lewu 
manalih  lewu  idja ,  .  mangat  tau 
mihop  danum,  tapi  djaton  kea  ia 
luput.  Mahin  djaton  kea  keton 
djari  hobah  intu  aku,  koan  Je- 
howa. 

9.  Aku  djari  mahukum  keton 
hapan  loai  tuntang  kamapis;  tinai 
kutoh  talo  idja  hong  palakanan 
keton,  hong  pambulan  anggor  ke- 
ton, tuntang  hong  batang  sikon 
dengan  unclus  keton  lepah  kinan 
uret;  mahin  djaton  kea  keton 
djari  hobah  intu  aku,  koan  Je- 
howa. 

10.  Aku  djari  manjoho  peres  ma- 
rak  keton,  sama  kilau  hong  Misir ; 
aku  djari  mampatai  kaia  pambu- 
djang  keton  hapan  padang,  tun- 
tang kara  hadjaran  keton  irampas ; 
maka  kapapan  ewau  karam  kawan 
parang  keton  aku  djari  manjoho 
mamasek  intu  urong  keton;  tapi 
keton  mahin  djaton  djari  hobah 
intu  aku,  koan  Jehowa.  —  (2.Mos. 
9,3.) 

11.  Aku  djari  mambalik  belahe 
keton,  kilau  Hatalla  mambalik  So- 
dom tuntang  Gomora  horan,  sam- 
pai  keton  kilau  tetek  kaju,  idja 
insuwit  bara  apui;  tapi  keton  ma- 
hin djaton  kea  djari  hobah  intu 
aku,  koan  Jehowa.  —  (l.Mos.19, 
24.) 

12.  Tagal  ta  aku  sasar  handak 
mawi  ikau  kalota,  o  Israel.  Toh, 
basa    aku   handak   mawi  ikau  ka- 


AMOS  O.  4. 


AMOS. 


519 


lota,    tatatatap   o   Israel,  mangat 
manjupa  Hatallam! 
13.  Krana  toto  iii  idja  manampa 

karii  bukit,  idja  mandjadian  riwut, 
tuntang  masuman  akan  olo  talo 
kahandakc,  idja'  mandjadian  talo 
sawah  tuntang  kakaput,  iii  idja 
mendeng  hong  karii  aka  gantong 
hapus  petak,  iii  tit  arae  Jehowa, 
Hatallan  kara  kawan  talo  belom. 


BAGI  5. 

A  ugh  tatuni  tagal  karusak  Israel. 


1.  .[lining  augh  toh,  idjaiam- 
boku  tagal  kcton,  augh  tatura,  o 
utus  Israel. 

2.  Budjang  bawi,  Israel  ta,  djari 
balongkang,  tuntang  djaton  akan 
mendeng  tinai ;  iii  balihi  hong  pe- 
tak, tuntang  djaton  idja  mangga- 
tang  ia. 

3.  Krana  kakai  augh  pangkahai 
Tuhan,  Jehowa:  Lewu,  idja  sako- 
jan  blua  bara  hetii ,  karah  batisa 
saratus  bewiii,  tuntang  idja  saiatus 
blua  bara  hetii,  hetii  kariih  batisa 
sapulu,  hong  hapus  utus   Isiael. 

4.  Krana  kakai  augh  Jehowa 
dengan  utus  olo  Israel :  Gau  aku, 
ta.  keton  akan  belom. 

5.  Tapi  iila  keton  manggau 
Betel,  ala  manalih  Gilgal,  iila  ma- 
nanggoh  Berseba;  krana  toto,  Gil- 
gal akan  tamput  tawanaif,  tuntang 
Betel  kariih  djaton. 

6.  Gau  Jehowa,  tii  keton  kariih 
belom,  uka  iila  aku  njalawowok 
kilau  apui  mawi  human  Josep , 
palus  manjeha,  sampai  djaton  aton 
idja  tau  mambelcp  tii  hong  Betel, 

7.  Keton  idjii  mobah  kabudjur 
mandjadi  kapait,  tuntang  mampa- 
lokang  katetek  akan  petak. 


8.  Ia  manampa  bintang  idjang- 
bawoi  tuntang  salampatai,  iii  mo- 
bah kakaput  pidjem  mandjadi  bla- 
wa,  tinai  iii  mangaput  andau  man- 
djadi kilau  hamalem,  iii  mangahau 
kara  danum  tasik,  mampalompat 
tii  akan  hundjun  petak;  Jehowa 
puna  arae ; 

9.  Idjii  mimbit  karusak  mawi 
idjii  abas,  sampai  karii  kota  diihen 
rusak. 

10.  Tapi  awen  basingi  idja  mam- 
pudji  iiweu  hong  aka  basara,  tun- 
tang mangabelii  ia ,  idjii  hamauh 
budjubudjur. 

11.  Tagal  tii,  basa  keton  malitek 
olo  paha,  sambil  manduan  gen- 
dome  batawotawon:  alo  keton  djari 
mamangun  huma  batu  barasok, 
tapi  keton  djaton  kariih  melai 
huange;  keton  djari  mimbui  pam- 
bulan  anggor  idjii  bahalap ,  tapi 
keton  djaton  kariih  mihop  ang- 
gore  tii. 

12.  Krana  aku  katawan  karii  ka- 
langkah  keton  hakutoh ,  tuntang 
dosan  keton  djari  paham ;  iiwen 
mahupi  olo  tetek,  iii  tarima  su- 
dok ,  tuntang  mahenjek  olo  piihii 
hong  basara. 

13.  Tagal  ta  olo  pintar  akan 
suni  bewai  intu  katika  tii ,  basa 
katika  tii  toto  papa. 

14.  Gau  talo  bahalap,  ala  mang- 
gau talo  papa,  mangat  keton  be- 
lom ;  tumon  ta  Jehowa,  Hatallan 
karii  kawan  talo  belom,  kariih  hin- 
dja  keton,  kilau  puna  augh  keton 
mampatara  arep  keton. 

15.  Singi  talo  papa,  sinta  talo 
bahalap,  palus  pendeng  kabudjur 
hong  iika  basara;  ajaajau  Jehowa, 
Hatallan  kara  kawan  talo  belom , 
handak  manjanjang  tisan  Josep. 

16.  Tagal  tii,  kakai  augh  Jehowa. 
Hatallan   karii    kawan   talo  belom, 


amos  4.  5. 


520 


AMOS. 


idja  pangkahai  Tuhan :  Toto,  hong 
kara  djalan  karah  lembut  augh 
tatum ,  tinai  hong  kara  aka  olo 
akan  hamauh :  kajah,  kajah !  Olo 
karah  mangahau  awang  pamalan , 
manjoho  ia  manatum,  tuntang  ma- 
njoho  olo  handiai,  idja  tau  mana- 
ngis,  mangat  mambawai. 

17.  Toto  hong  kara  pambulan 
anggor  karah  lembut  augh  bawai, 
krana  aku  handak  manaradjang 
marak  keton,  koan  Jehowa. 

18.  Pajah  awen,  idja  haus  andau 
Jehowa.  Akan  en  andau  Jehowa 
ta  akan  keton?  Djeta'  karah  ka- 
put, djaton  djaka  blawa. 

19.  Sama  kilau  anion  olo  hadari 
niahakan  singa,  palus  hasupa  de- 
ngan  bahuang,  atawa  kilau  ia 
tama  huma  basokah  lengae  ma- 
njinggoh  dinding,  palus  ia  inotok 
handipa. 

20.  Krana  toto ,  andau  Jehowa 
ta  karah  kaput,  djaton  djaka  blawa, 
ia  karah  pidjem,  djaton  sangko- 
vvonge. 

21.  Aku  basingi,  aku  mangabela 
andau  hain  keton,  aku  buseng 
mambewau  parapah   pestan  keton. 

22.  Krana  alo  keton  maluput 
parapah  idja  ingahu  akangku,  tun- 
tang parapah  indu  kinan ,  djaton 
kea  aku  radjin  djeta;  tinai  me- 
ton  keton  idja  baseput,  parapah 
tarimakasih,  djaton  aku  maku  ma- 
nampajahe. 

23.  Paterai  kalabawan  njanjin 
keton  bara  aku,  aku  bisau  mahi- 
ning  talo   usik  keton. 

24.  Hukum  karah  nahontong  ki- 
lau danum,  tuntang  katetek  kilau 
soho   badahes. 

25.  Aton  kea  keton  djari  malu- 
put akangku  parapah  injambalih 
tuntang  parapah  indu  kinan  ka- 
hum  apat  pulu  njelo  ta  hong  pa- 


dang  tunis  benjem,  o  utus  olo  Is- 
rael ? 

26.  Toto,  keton  djari  manang- 
gong  tingkap  Melegh  keton,  tun- 
tang Kiun,  hampatong  dewan  ke- 
ton, tinai  bintang  dewan  keton, 
idja  djari  inampa  keton  akan  ke- 
ton. 

27.  Tagal  ta  aku  handak  ma- 
namput  keton  tawanan  kedjau  ha- 
liai  hila  kanih  Damaskus,  koan 
Jehowa,  idja  arae  Hatallan  kara 
kawan  talo  belom. 


BAGI  6. 

Olo  impudji,  uka  ala  langak  tuntang 
badjoho. 


1.  JTajah  olo  ta  idja  langak 
hong  Sion,  idja  laja  hong  bukit 
Samaria !  awang  basewut  marak 
utus  olo  idja  mambatang  ta  ,  idja 
pudji  inalih  hapus  ungkup  Israel. 

2  Litis ,  talih  Kalne ,  tuntang 
tampajah ;  bara  beta  palus  keton 
akan  Hamat,  lewu  hai  ta,  balalu 
miar  sampai  Gat ,  idja  ain  olo 
Pilisti;  ita  keton,  dia  djeta  djari 
bahalap  bara  karadjaan  djetoh,  dia 
djaka  tanahe  lombali  bara  tanah 
keton  ? 

3.  Keton  idja  manjewut  andau 
papa  ta  kedjau,  tuntang  manduan 
manokep  kara  ampin  kianat. 

4.  Keton  idja  menter  hong  sa- 
suro  garing,  tuntang  inangaiurau 
hong  tilam,  idja  kuman  karli  anak 
tabiri  bara  kawae,  tinai  anak  sapi 
bara  kandang ,  akae  injeput ; 

5.  Idja  kakarungut  pahaiak 
augh  kutjapi,  sambil  mangarang- 
ka  talo  usik  akan  keton ,  kilau 
Daw  id; 


amos  5.  6. 


AMOS. 


521 


6.  Idja  mihop  anggor  bara  sang- 
kir  bahalap ,  tuntang  maminjak 
arep  keton  hapan  minjak  idja  ka- 
pala  bahalap,  tapi  keton  djaton 
paraba  karusak  Josep. 

7.  Tagal  ta,  toh  iiwen  ta'  akan 
tamput  tawanan  panjolake  bara 
kara  tawanan ,  tuntang  karamin 
olo  bahara  ta  akan  nihau. 

8.  Krana  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa,  djari  sumpah  manjewut  a- 
repe,  koan  Jehowa,  Hatallan  kara 
kawan  talo  belom  :  aku  mandjilek 
kadjohon  Jakob,  aku  basingi  hu- 
mae  idja  hai  tuntang  bahalap  ta  ; 
tagal  ta  aku  handak  manjaragh 
lewu  ta  tuntang  hapus  huange. 

9.  Tuntang  alo  sapulu  biti  ba- 
tisa  hong  huma  idja,  ia  akan  ma- 
tai  kea; 

10.  Sampai  idja  aka  karampie 
akan  manggatang  palus  raanusul 
ia,  tuntang  mamplua  tolange  bara 
huma  ta;  tinai  awen  karah  ha- 
mauh  dengan  idja  huang  huma 
ta :  aton  olo  dengam  hindai  ? 
Maka  ia  karah  tombah :  djaton. 
Ta  idja  ta  karah  hamauh :  suni 
bewai;  krana  djaton  kubar  mingat 
aran  Jehowa  hindai. 

11.  Krana  toto ,  JehoAva  djari 
inanjoho,  mangat  mawi  kara  huma 
hai ,  uka  uras  basila,  tinai  sakarii 
huma  korik,  uka  uras  badarak. 

12.  Tau  kea  hadjaran  hadari 
hong  batu  karang?  tau  kea  olo 
maluku  djeta  hapan  sapi?  Krana 
keton  djari  mobah  kabudjur  man- 
djadi kapait,  tuntang  bua  katetek 
mandjadi  ipu. 

13.  Keton  idja  handjak  tagal 
idja  djaton ;  keton  idja  liamauh  : 
djaton  awi  kwasan  ita  ita  djari 
hatandok  ? 

14.  Tagal  ta,  toto,  aku  handak 
mampalembut    utus   olo  mawi  ke- 


ton ,  o  olo  Israel ,  koan  Jehowa , 
Hatallan  kara  kawan  talo  belom ; 
olo  tii  karah  mampalitek  keton 
bara  darah  Hamat  sampai  sungai 
idja  hong  padang  tunis  benjem  ta. 


BAGI   7. 


Telo    talo   paita.   tahiu  hukum  idja  rahian: 
Amos  indawa  Amasia. 


1.  JTangkahai  Tuhan,  Jehowa, 
mamprahan  akangku  kalotoh:  ita! 
aton  idja  mandjadian  kutoh  sang- 
kalap ,  intu  tamparan  wajah  karii 
oru  idja  rahian  lembut ;  oru  djetii. 
idja  limbah  radja  djari  manjoho 
manatake. 

2.  Djadi,  amon  sangkalap  ta 
handak  kumae  lepalepah  kara  ra- 
mon  tana,  maka  koangku :  Joh 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  ampun 
kea !  awe  baris  Jakob  akan  melai 
mendeng ,  krana  ia  puna  isut! 

3.  Ta  Jehowa  mangarajau,  sam- 
bil  ia  hamauh :  Kalah ,  talo  ta 
djaton  akan  mandjadi. 

4.  Tinai  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa ,  mamprahan  akangku  kalo- 
toh: ita!  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa ,  aton  mantehau ,  mangahau 
apui  hapae  mahukum ;  djeta  akan 
manjeha  pahapaham ,  tinai  djetii 
manampara  ,  manjeha  belahe. 

5.  Tii  koangku:  Joh  pangka- 
hai Tuhan  ,  Jehowa  ,  paterai  talo 
ta !  awe  baris  Jakob  akan  melai 
mendeng ,  krana  ia  puna  isut ! 

6.  Ta  Jehowa  mangarajau,  sam- 
bil  hamauh :  Kalah,  talo  djeta  kea 
djaton  akan  mandjadi. 

7.  Tinai  ia  mamprahan  akang- 
ku kalotoh :  ita !  Jehowa  men- 
deng  hundjun  kota  ,    idja  inarapa 


AMOS  6.  7. 


522 


AMOS. 


tumon    sipat,   tuntang  sipat  aton 
intu  lengae. 

8.  Maka  koan  Jehowa  deng- 
angku:  Narai  gitam,  o  Amos? 
Tombah  aku:  Sipat.  Ta'  koan 
pangkahai  Tuhan:  Toto,  aku  han- 
dak  mina  sipat  intu  bentok  Is- 
rael,  djalahan  olo  ajungku  ta, 
tuntang  djaton  handak  mahalau 
ia  hindai. 

9.  Malainkan  kara  aka  gantong 
ain  Jakob  karah  imparusak,  tun- 
tang talo  brasih  ain  Israel  karah 
ingarak  ,  tinai  aku  handak  mawi 
human  Jerobeam  hapan  padang. 

10.  Ta  Amasia,  imam  hong  Be- 
tel ta ,  mampait  augh  akan  Jero- 
beam,  radja  Israel,  koae:  Amos 
ta  mamakat  olo  Israel,  handak 
mawi  ikau;  tanah  aur  awi  kara 
aughe. 

11.  Krana  kakai  augh  Amos: 
Jerobeam  karah  matai  awi  pa- 
dang, tinai  toto,  Israel  karah  ta- 
wanan  inamput  bara  tanahe. 

12.  Limbah  ta  Amasia  hamauh 
dengan  Amos:  (3  nabi,  lius,  dari 
akan  tanah  Juda,  omba  kuman 
beta,  palus  tudjum  beta. 

13.  Tapi  ala  hindai  ikau  manu- 
djum  hong  Betel,  krana  djeta  aka 
brasih  ain  radja,  tuntang  aka  hu- 
man karadjaae. 

14.  Ta  koan  Amos,  tombah  augh 
Amasia  :  Aku  puna  djaton  nabi , 
tinai  djaton  kea  murid  nabi,  tapi 
aku  puna  sakatik  sapi,  idja  mang- 
gau  bua  lajap. 

15.  Tapi  Jehowa  djari  manduan 
aku  bara  kawan  meto,  palus  Je- 
howa manjoho  aku :  lius ,  tudjum 
akan  olo  ajungku,  Israel. 

16.  Toh,  maka  Inning  augh  Je- 
howa! koam :  ala  ikau  manudjum 
mantam  Israel,  ala  nampohak  kara 
aughm  mantam  ungkup  Isaak. 


17.  Tagal  ta,  kakai  augh  Je- 
howa: Sawam  karah  imandong 
hong  lewu,  tuntang  anakm  hatua 
bawi  karah  halelek  awi  padang, 
tinai  tanam  akan  imbagi  hapan 
tali  ukur;  maka  ikau  karah  matai 
hong  tanah ,  aka  pali ,  tuntang 
Israel  karah  toto  tawanan  inam- 
put bara  tanahe. 


BAGI  8. 


Karadjaan  Israel  akan  rusak. 


1.  Jtangkahai  Tuhan,  Jehowa, 
mamprahan  akangku  kalotoh:  ita! 
aton  lontong  basuang  bua. 

2.  Maka  koae:  Narai -idja  gi- 
tam, o  Amos?  Tombah  aku  :  Lon- 
tong basuang  bua.  Ta  Jehowa  ha- 
mauh dengangku  :  Kahapus  djari 
sampai  Israel,  djalahan  olo  ajung- 
ku ;  aku  djaton  handak  mahalau 
ia  hindai. 

3.  Kara  njanji  hong  huma  som- 
bajang  karah  hobah  mandjadi  tra- 
iling intu  andau  ta,  koan  pang- 
kahai Tuhan ,  Jehowa ;  hantu  ka- 
rah kutohe  hakalampah ,  hetaheta 
olo  karah  mandjakahe  sunisuni 
bewai. 

4.  Hilling-  augh  toh,  kara  ke- 
ton,  idja  kuman  olo  paha,  tun- 
tang handak  mampalomos  kara 
olo  tjalaka  hong  tanah, 

5.  Sambil  hamauh :  prea  kea 
totok  bulan  handak  halau,  mangat 
ita  tau  mandjual  gendom?  tinai 
sabat  ta,  mangat  ita  tau  muap 
gudang  ?  palus  mampakorik  takar, 
tuntang  mampahai  regae ,  tinai 
manipu  hapan   dasing   pamikir? 

6.  Mangat  ita  tau  mamili  olo 
paha  hapan  rear ,  tuntang  olo  na- 


amos  7.  8. 


AMOS. 


52J 


leteng ,    kilau    awi   batangda- 


niha  harega  sarumpah;  tii  itahan- 
dak  mandjual  apis  indu  gantin 
gendom. 

7.  Jehowa  djari  sum  pah  ma- 
njewut  idja  puna  kahain  Ja- 
kob :  Toto ,  aku  djaton  handak 
ngalapean  kara  gawic  palus  ka- 
tatahi. 

8.  Dia  awi  kara  gawie  tii  ta- 
nah  akan  hagendjah,  tuntang  kara 
olo  idja"  huange  akan  paha  ataie  ? 
Djaton  djeta  akan  inapi  danum  so- 
ho,  tuntang  tamput  kantiikanta  pa- 
lus 
num.  Misir? 

9.  Maka  intu  andau  tii,  koan 
pangkahai  Tuhan ,  Jehowa ,  aku 
handak  mambelep  matanandau  ben- 
tok  andau,  palus  mangaput  petak 
handahandau. 

10.  Aku  handak  mobah  kara" 
andau  hain  keton  mandjadi  ka- 
paha,  tinai  kara  njanjin  keton 
mandjadi  tatum ,  tuntang  handak 
makaian  kara  kahang  hapan  bidak, 
palus  malunga  kara  takolok;  aku 
handak  manjoho  tanahe  manatum 
kilau  tagal  anak  tonggal ;  tuntang 
tjalaka  indu  kahapuse. 

11.  Ita,  kara  andau  aton  du- 
mah,  koan  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa, maka  aku  handak  manjoho 
lau  akan  tanah ;  djaton  laun  talo 
kinan ,  djaton  kateah  belai  nahu- 
ang  danum,  tapi  haus  mahining 
augh  Jehowa. 

12.  Ta  awen  karah  kumbangkam- 
banga  bara  tasik  sampai  tasik , 
bara  utara  palus  timor;  awen  ka- 
rah daridaria  kantiikanta  tantai 
manggau  augh  Jehowa ,  tapi  hi 
djaton  akan  sondau   tii. 

13.  Andau  ta  karii  budjang  bawi 
idjii  bahalap  tuntang  budjang  ha- 
tua  idjii  bakena  kariih  matai  awi 
kateah  belaie ; 


14.  JRwcn,  idjii  katontoh  sum- 
pah  manjewut  karajap  Samaria  tii, 
sarnbil  hamauh:  belom  hatalla  hong 
Dan  tii,  belom  agama  hong  T5er- 
saba !  /Ewen  tii  kariih  halelek 
sampai  djaton   mendeng  tinai. 


--gBS-» 


BAGI  9. 


Human   Hatalla  akan    ingarak;  tii  Hatalla 
handak  mampcndcng  karadjaan  ai. 


1.  Aku  mita  pangkahai  Tu- 
han mendeng  hong  mesbeh,  tun- 
tang iii  hamauh  :  Pukul  lambang, 
sampai  kara  djihi  hagulak  ,  palus 
palokang  ia  menjet  takolok  kara 
awen,  tinai  tisae  ta  aku  han- 
dak mampataie  hapan  padang ;  alo 
idjii  hadari  djaton  akan  lapas,  alo 
idjii  mahakan  djaton  kea  kariih 
ihaga. 

2.  Alo  iii  mangalian  arepe  sam- 
pai naraka,  bara  hetii  mahin  leng- 
iingku  karah  manduan  iii,  alo  iii 
mandai  palus  langit ,  bara  hetii 
kea  aku  handak  mambaring  iii. 

3.  Alo  iii  manjahokan  arepe 
hong  tantan  Karmel ,  aku  han- 
dak manggau  ia,  balalu  manduan 
ia  bara  hetii,  tinai  alo  iii  manji- 
lirn  arepe  bara  mantangku  hong 
palcm])ang  tasik,  hetii  kea  aku 
handak  manjoho  handipii  mano- 
tok   iii. 

4.  Alo  ia  tamput  tawanan  lius 
helo  baun  musohe ,  mahin  aku 
handak  manjoho  padang ,  mangat 
mampatiii  awen;  tuntang  aku  han- 
dak manjengok  iii  indu  tjalakae  . 
djaton  djaka  indu  kahalape. 

5.  Krana  puna  pangkahai  Tu- 
han ,  Jehowa,  Tempon  karii  ka- 
wan    talo    belom,    idja   manigong 


AMOS.  8.  9. 


524 


AMOS. 


tanah  ta,  sampai  djeta  lenjoh,  tun- 
tang  olo  handiai  idja  mangkalewu 
heta  manangis ,  tinai  hapuhapus 
djeta  inapi  kilau  awi  danum  soho, 
palus  leteng,  kilau  awi  batang- 
danum  Misir. 

6.  la  idja  mampendeng  pada- 
dusae  hong  sorga,  tuntang  kara 
kawan  talo  belom  ai,  ia  kea  djari 
manggalang  petak ;  idja  manga- 
hau  kara  danum  tasik ,  palus 
mampalompat  ta  hundjun  petak , 
Jehowa  puna  arae. 

7.  Djaton  keton,  o  olo  Israel, 
sama  kilau  olo  Kus  intu  aku? 
koan  Jehowa.  Djaton  aku  djari 
mimbit  Israel  bara  Misir ,  tun- 
tang olo  Pilisti  bara  Kaptor,  tinai 
olo  Aram  bara  Kir? 

8.  Toto  ,  matan  pangkahai  Tu- 
han  ,  Jehowa  ,  mantam  karadjaan 
idja  badosa  toh,  aku  handak  mam- 
palomos  ta  bara  petak;  tapi  dja- 
ton kea  aku  handak  mamparusak 
ungkup  Jakob  lepah  lingis,  koan 
Jehowa. 

9.  Maka  toto,  aku  manjoho 
ungkup  Israel  ingiap  marak  kara 
olo  kapir,  sama  kilau  parai  ingiap 
hapan  njiro,  sampai  idja  kabawak 
idja  bahalap  mahin  dia  lawo  akan 
petak. 

10.  Tapi  kara  olo  parajap  idja 
baris  djalahan  olo  ajungku  akan 
matai  awi  padang,  ia  idja  ha- 
mauh :  tjalaka  ta  puna  djaton  akan 


manggapi  ita,  djeta  djatoti  karah 
sampai  ita. 

11.  Katika  ta  aku  handak  ha- 
ragapan  pasah  Dawid  tinai ,  idja 
karakkaraka  ta ,  tuntang  handak 
mangabuah  kara  katembaie,  tinai 
kara  talo  karusake ,  aku  handak 
mamangun  ta  tinai  kilau  djaman 
horan.  —  ( Gaw.  Ras.  15,16.) 

12.  Mangat  olo  ta  manjores  ti- 
san  Edom ,  tuntang  kara  tisan 
olo  kapir,  idja  injewut  huang 
arangku,  koan  Jehowa,  idja  ma- 
lalus  talo  ta. 

13.  Toto,  kara  andau  aton  du- 
mah,  koan  Jehowa  ,  ta  malan  ta 
karah  haradjur  sampai  getem,  tinai 
olo  mamahes  anggor  haradjur  sam- 
pai malan ,  tuntang  kara  bukit 
akan  nantiri  anggor  manis ,  ti- 
nai kara  lungkoh  karah  paham 
mamua. 

14.  Krana  aku  handak  paterai 
Israel,  djalahan  olo  ajungku,  ta- 
wanan ,  balalu  olo  ta  karah  ha- 
ragapan  kara  lewue  idja  karakka- 
raka ta  tinai,  tuntang  melai  heta, 
sambil  mimbul  pambulan  anggor  , 
tuntang  mihop  anggore  ;  tinai  ia 
karah  mangabon  tuntang  kuman 
buae. 

15.  Aku  handak  mimbul  ia  hong 
tanahe;  maka  olo  ta  djaton  akan 
irunap  tinai  bara  tanahe ,  idja 
djari  inengaku  akae ,  koan  Je- 
howa, Hatallan  keton. 


AMOS  9. 


OBADJA. 


525 


SURAT  NABI 

OBADJA. 


1.  JJjetoh  talo  paita  Obadja. 
Kakai  augli  pangkahai  Tuhan,  Je- 
howa ,  tahiu  Edora :  Ita  djari  ma- 
hining  augh  brita  bara  Jehowa, 
tinai  sarohan  djari  injoho  marak 
kara  olo  kapir,  koae:  tatatatap , 
has  ita  mamarang  ia.  —  (Jer. 
49,14.) 

2.  Ita,  aku  djari  mampamunos 
ikau  marak  kara  olo  kapir,  ikau 
batawah  haliai. 

3.  Kadjohon  ataim  djari  manipu 
ikau:  ikau,  idja  melai  hong  hung- 
kap  bukit ,  hong  akam  melai  idja 
gantong,  idja  hamauh  hong  ataim : 
awe  tan  mambaring  aku  ? 

4.  Alo  ikau  manjalumbo  kilau 
burong  nasar ,  alo  ikau  manja- 
rangan  marak  kara  bintang :  ma- 
hin  bara  beta  kea  aku  handak 
mambaring  ikau  ,  koan  JehoAva. 

5.  Anion  making  atawa  bigal 
hamalem  djari  manalih  mawi  ikau, 
—  lalehan  karusakm !  —  djaton 
awen  ta  manakau  baja  ombeom- 
bet  akae?  Tinai  paribasa  olo  pa- 
mumpong  bua  anggor  djari  ma- 
nalih mawi  ikau ,  dia  ia  manisa 
kantae  beta  ? 

6.  Tapi  kara  ramon  Edom 
djari  lepah  initip,  kara  panataue 
idja    basahokan   djari  uras  sonciau. 

7.  Kara  idja  dengam  hadjandji 
bihin  djari  magah  ikau  blua  sain- 
pai  saran  tanahm ;  idja  karampitn 
ta  djari  manipu  ikau,  palus  mam- 
pakalah    ikau ;    idja    omba  kuman 


panginam    karah    mandjarat  ikau  - 
djaton  ikau  katawan. 

8.  Djaton  intu  andau  ta  kea  , 
koan  Jehowa ,  aku  handak  mam- 
paloraat  kara  olo  pintar  bara 
Edom ,  tuntang  hapus  kaharati 
bara  kara  bukit  Esau? 

9.  Tinai  kara  pangkalimam  ,  o 
Teman !  karah  lenjoh  ataie ,  sam- 
pai  olo  handiai  hong  kara  bukit 
Edom  karah  impalomos  awi  asang 
pamuno. 

10.  Tagal  kianat ,  idja  iawim 
dengan  paharim  Jakob,  kahawen 
akan  majangkulep  ikau ,  tinai 
ikau   karah  lomos  palus   katatahi. 

11.  Katika  ta,  metoh  ikau  djari 
mendeng  malawan  ia ,  metoh  olo 
beken  manawan  hapus  kawan  pa- 
rang ai,  tuntang  awang  kedjau 
fcanahe  taraii  bauntonggang  le- 
wue,  palus  batenong  tagal  Jerusa- 
lem :  ta ,  maka  ikau  hindja  kara 
asang  ta. 

12.  Djaton  patut  katika  ta  ikau 
radjin  mita  andau  tjalakan  paha- 
rim ,  andau  ia  tawanan  bara  ta- 
nahe,  djaton  patut  ikau  handjak 
tagal  karusak  panakan  Juda ,  dja- 
ton patut  ikau  mambo  mampa- 
djoho  aughm ,  metoh  wajah  ka- 
djakiie  : 

13.  Djaton  patut  ikau  omba 
tama  kara  bauntonggang  djalahan 
olo  ajungku  metoh  andau  karu- 
sake ,  tuntang  handjak  mita  tja- 
lakae    intu  andau    karusake ,  sam- 


UHAUJA. 


526 


JONA. 


bil    mandjudju  lengam,  marampas 
ramoe  metoh  andau  karusake; 

14.  Djaton  patut  ikau  djari 
mimpa  intu  kampungan  djalan , 
mangat  inampalomos  kara  olo  ba- 
ns awen  idja  liwus,  timtang  ma- 
njaragh  kara  olo  idja  katapasan 
intu  Avajah  kadjakae  ta. 

15.  Krana  andau  Jehowa  djari 
lawoh  mawi  kara  olo  kapir ;  tu- 
mon  gawim  ta  ikau  karah  iawi, 
pamalah  akam  karah  injulang  intu 
takolokm. 

16.  Krana  kilau  keton  djari  mi- 
hop  hong  bukitku  idja  brasih , 
tumon  ta  kara  olo  kapir  akan 
mihop  haradjur;  toto ,  ia  akan 
mihop  sambil  nantengok  ta,  pa- 
lus mandjadi  kilau  awang  djaton 
djari  aton.  —  (2  Jios.21,24.) 

17.  Tapi  hong  bukit  Sion  karah 
aton  aka  kaliwus,  ia  ta  indu  aka 
idja  brasih  ,  tuntang  ungkup  Ja- 
kob ta  karah  indu  tempon  idja 
puna  tukas  bagie. 


18.  Ungkup  Jakob  karah  kilau 
apui ,  tuntang  ungkup  Josep  ki- 
lau njalae,  tapi  ungkup  Esau  ka- 
rah kilau  djogo ,  tinai  ia  karah 
manjala,  mangahu  awen  ta  lepa- 
lepah  ,  sampai  djaton  idja  katapa- 
san hindai  ungkup  Esau;  krana 
kalota  djari  augh  Jehowa. 

1!).  Olo  idja  hila  salatan  karah 
manjores  kara  bukit  Esau,  tinai 
idja  hong  aka  randah  ta  karah 
manjores  olo  Pilisti;  toto,  ia  ka- 
rah manjores  tanah  Epraim  tinai 
tanah  Samaria ,  tuntang  Benjamin 
dengan  Gilead. 

20.  Olo  tawanan  baris  olo  Is- 
rael ta,  idja  marak  olo  Kanani 
sampai  Sarpat,  tuntang  olo  tawa- 
nan  baris  Jerusalem ,  idja  hong 
Separad,  karah  manjores  karalewu 
hila  salatan. 

21.  Djurusalamat  karah  lembut 
hong  bukit  Sion ,  mangat  mahu- 
kum  kara  bukit  Esau ;  kakai  ha- 
pus  karadjaan  karah  akan  Jehowa. 


SURAT  NABI 


o 


N        A, 


BAGI  1. 

Jona  inioho  Ilatalla;  ia  mavisang 


tuutansr  ihukum. 


1 .  Augh  Jehowa   sampai  Jona, 
anak  Amitai,  koae :    ' 

2.  Tatap  arepm ,  lius  akan  Ni- 
niwe,    lewu    hai    ta,   palus  ambo 


aughm  mantam  ia;  krana  kadar- 
hakae  djari  manjalumbo  sampai 
baungku. 

3.  Tapi  Jona  manatap  arepe 
handak  hadari  akan  Tarsis ,  ma- 
hakan  baun  Jehowa  ;  palus  ia  sam- 
pai Japo;  hetii  ia  sondau  kapal  , 
idja  handak  barajar  akan  Tarsis , 
ta  ia  manjimae,  palus   tama  hetii, 


JONA  1. 


JONA. 


52; 


mangat  omba  olo  tii  barajar  akan 
Tarsis,  tantai  mahakan  baun  Je- 
howa. 

4.  Tapi  Jehowa  pamohon  barat 
pahara  akan  tasik,  haiak  lcmbut 
talo  badjea  paham  niawi  tasik, 
sampai  kamaan  iiwen,  kapal  han- 
dak  pusit. 

5.  Tii,  maka  kara  olo  hong  ka- 
pal paham  mikah  ,  tuntang  genep 
biti  mangahau  hatallan  ai ,  ba- 
lalu  manganan  karii  puat  kapal 
akan  tasik ,  mangat  malampange  ; 
tapi  Jona  djari  mohon  akan  pi- 
tak,  palus  mentcr  batiroh  heta. 

6.  Ta,  maka  garagan  manang- 
goh,  sambil  hamauh  dengae:  Bu- 
iien  ikau,  joh  olo  pantiroh?  mi- 
sik,  kahau  Hatallam ,  ajaajau  Ha- 
tallam  ta  liandak  mingat  ita,  uka 
ita  ala  nihau. 

7.  Tinai  koan  kara  olo  ta  sama 
arepe:  Has,  ita  batcnong,  mangat 
ita  katawan ,  tagal  awe  ita  buah 
tjalaka  toll.  Tumon  ta  awen  ba- 
tenong,  maka  kalabuae  buah  Jona. 

8.  Ta  iiwen  tii  misek  ia :  Toh 
suman  akan  ikiii;  tagal  awe  ita 
tjalaka  kalotii?  narai  satiarm?  bara 
kwe  panumahm?  hong  kwe  ta- 
nahm,  tuntang  bara  utus  idjii 
kwe  ikau? 

9.  Maka  ia  masanan  akan  olo 
ta,  koae:  Aku  toh  olo  Ibrani, 
tinai  aku  mikah  Jehowa,  Hatal- 
lan langit,  idjii  djari  mandjadian 
tasik  tuntang  petak. 

10.  Ta'  karii  olo  tii  paham  mi- 
kiih ,  sambil  hamauh  dengae :  Ki- 
len  gawim  kalotii!  Krana  olo  tii 
katawan ,  iii  hadari  bara  baun  Je- 
hoAva ,  basa  iii  djari  masanan  tii 
akan  iiwen. 

1J.  Tinai  olo  tii  hamauh  dengae: 
Kilen  toh  patut  gawin  ikiii  deng- 
am  ,  manffat  tasik  toh  tadoh  akan 


ikiii  ?    Krana    tasik    tii    sasar  tahi 
sasar  paham  riake. 

12.  Maka  koae  dengan  olo  tii; 
Gatang  aku ,  djakah  aku  akan 
tasik ,  tii  tasik  karah  tadoh  akan 
keton ;  krana  tawangku ,  barat 
paham  toh  buah  keton  tagal  aku. 

13.  Tapi  iiwen  tii  badajong,  lian- 
dak manjara  kapal ,  tapi  djaton 
kabawae ;  krana  tasik  tii  sasar  tain 
sasar  hariak  paham  mawi  iiwen. 

14.  Tii  olo  tii  mangahau  Je- 
howa, koae:  Joh  Jehowa,  ala 
mampaleteng  ikiii  tagal  hamba- 
ruan  olo  djetoh,  tuntang  iila  ma- 
muat  daha  idja  djaton  sala  hun- 
djun  ikiii ;  krana  ikau ,  joh  Je- 
howa, djari  mawi  tumon  kahan- 
dakm. 

15.  Limbah  tii  awen  manduan 
Jona ,  palus  mandjakah  iii  akan 
tasik:  Hemben  ta  kea  tasik  ta- 
doh, terai  kasangit  riake. 

16.  Tagal  tii  karii  olo  tii  paham 
mikah  Jehowa ,  balalu  iii  mam- 
patai  parapah  akan  Jehowa ,  tun- 
tang bamiat  intu  iii. 

17.  Maka  Jehowa  manjoho  lauk 
hai  manelen  Jona ;  tii  Jona  melai 
katelo  andau  katelo  alem  hong 
knain  lauk  tii.  — (J/att.12,40.) 


BAGI  2. 


Jona  blaku  intu  Ilatalln ,   tuntang  ia 
iliwus. 


1.  lYLaka  Jona  blaku  intu  Je- 
howa, Hatallae,  bara  knain  lauk 
tii. 

2.  Koae:  Aku  djari  blaku  intu 
Jehowa  hong  kadjakiingku,  tii  ia 
djari  toinbah  aughku;  bara  knain 
kubur  aku  djari  mantehau ,  maka 
ikau  djari  mahining  aughku. 


jona  1.  2. 


528 


JON  A. 


3.  Krana  ikau  djari  inandjakah 
aku  hong  aka  handalem ,  hong 
bentok  tasik  haliai,  sampai  kara 
kadahese  raangaliling  aku,  tun- 
tang  kara  riak  galombange  manu- 
tup  aku. 

4.  Maka  koangku:  aku  toh 
djari  inganan  bara  matam;  tapi 
aku  akan  mita  humam  kea  tinai, 
idja  aka  karasihm. 

5.  Kara  danum  mangaliling  aku 
mimes  tahasengku;  labehu  mang- 
alingkang  aku;  orun  tasik  mang- 
angkulut  takolokku. 

6.  Aku  leteng  sampai  galang 
bukit,  lawang  petak  djari  matep 
aku  katatahi;  tapi  ikau  djari  mam- 
palembut  pambelomku  bara  karu- 
sak ,  o  Jehowa ,  Hatallangku ! 

7.  Metoh  hambaruangku  lenjoh 
hong  aku,  ta  aku  mingat  Jehowa, 
tuntang  lakudoangku  sampai  ikau 
hong  humam  idja  brasih. 

8.  Idja  mahaga  talo  haiang  ta; 
ia  manganan  asi. 

9.  Tapi  aku  handak  maluput 
akam  augh  tarimakasihku ,  tinai 
kara  miatku  handak  ilalusku.  Sa- 
lamat  ta  puna  bara  Jehowa. 

10.  Maka  Jehowa  hamauh  dengan 
lank  ta,  palus  djeta  malua  Jona 
akan  sara. 


BAGI  3. 

Jona   masuman   augh  Hatalla  hong  lewu 
Niniwe. 


1.  JLinai  augh  Jehowa  sampai 
Jona  tingkat  idja  dua .  koae: 

2 .  Tatap  arepm ,  lius  tanggoh 
Niniwe,  lewu  hai  ta;  sanan  augh- 
ku  ta  akae ,  idja  insumangku 
akam. 


3.  Ta  Jona  harikas ,  balalu 
manalih  Niniwe ,  tumon  augh 
Jehowa.  Maka  Niniwe  ta  lewu 
hai  intu  Jehowa,  tandjong  katelo 
kahaie. 

4.  Maka  Jona  tama  lewu  sam- 
pai tandjong  idja  andau,  palus  ia 
masuman,  koae:  Kapat  pulu  an- 
dau hindai,  ta  Niniwe  karah  im- 
parusak. 

5.  Maka  olo  Niniwe  pertjaja 
augh  Hatalla ;  balalu  ia  bauauar 
manjoho  olo  puasa,  uras  awen  ha- 
pakaian  bidak ,  alo  idja  hai  alo 
idja  naniha. 

6.  Krana  augh  ta  djari  sampai 
radjan  Niniwe;  balalu  ia  mohon 
bara  padadusae,  palus  mengkak 
pakaian  radja,  makaian  arepe  ha- 
pan  bidak,  tuntang  mondok  hong 
aka  kawo. 

7.  Tinai  ia  manjoho  olo  mante- 
hau  muar  hong  Niniwe  prentah 
radja  tuntang  kara  mantire,  koae: 
A]o  olon  alo  meto,  sapi  atawa  ta- 
biri  ala  kuman  talo  enen,  ala  dj eta 
injoho  murep  atawa  mihop  da- 
num. 

8.  Malainkan  olon  tuntang  me- 
to uras  akan  hapan  bidak,  sambil 
blaku  intu  Hatalla  totototo;  tun- 
tang genep  biti  akan  hobah  bara 
djalae  idja  papa,  bara  karajap 
lengae. 

9.  JEwe  katawan,  ajaajau  Ha- 
talla mules  kahandake,  palus  ma- 
ngarajau;  ajaajau  ia  handak  ma- 
ngitar  kalason  kalaite,  uka  ala  ita 
rusak. 

10.  Maka  Hatalla  manampajah 
kara  gawin  olo  ta,  awen  hobah 
bara  djalae  idja  papa;  ta  Hatalla 
mangarajau  tagal  tjalaka,  idja  djari 
insanae  handak  ilaluse  mawi  awen , 
pains  ia  balang  malalus  ta. 


jona  2.  3. 


MIGJ-IA. 


529 


BAGI  4. 

Jonn  paha  atiiir ,    hasa  Hatalla  masi  Ni- 
niwc;   iii  impudji  Hatalla. 


1.  J_agal  lit  Jona  kapiihii,  tun- 
tang  hasep  kalaite. 

2.  Palus  iii  blaku  doa  intu  Je- 
]io\va,  koae:  Kajah  Jehowa!  djeta 
koangku  bihin,  pesangku  hong 
tanahku;  tagal  tii  aku  haiidak  ma- 
hakati  prentahm  tii,  hadari  akan 
Tarsis.  krana  tawangku,  ikau  pu- 
na Hatalla  idja  pamasi  panjanjang, 
idja  pandjang  ataim ,  tuntang  pa- 
ham  kahalapm,  tinai  ikau  murah 
mangarajau  tagal  tjalaka. 

3.  Maka  toll,  joh  Jehowa,  duan 
tahasengku  bara  aku,  krana  aku 
radjin  matiii  bara  belom. 

4.  Tapi  koan  Jehowa:  Patut 
kea  kalaitm  ta  hasep? 

5.  Maka  Jona  blua  bara  lewu, 
palus  mondok  hila  timor  lewu  ta; 
tinai  iii  mangadjang  iikae  beta ,  palus 
mondok  hong  penda  kandjungae, 
sampai  iii  mitii  kadjarian  lewu  tii. 

6.  Maka  Hatalla,  Jehowa,  mam- 
palembut  batang  djarak,  manjoho 
djeta  mansuloh  mangadjang  Jona, 


inangat  mangandjungen  takolokc 
barapandangandau.  Maka  Jona  pa- 
ham  handjak  tagal  batang  djarak  ta. 

7.  Tapi  andau  tinai,  haiak  talo 
handak  sawah ,  Hatalla  manjoho 
uret;  djeta  kuman  batang  djarak 
ta,  sampai  mameang. 

8.  Djadi,  anion  matanandau  djari 
lembut,  maka  Hatalla  manjoho 
riwut  timor  idja  blasut,  tuntang 
pandang  andau  paham  mawi  tako- 
lok  Jona,  sampai  iii  ujuh  haliai. 
Ta ,  maka  iii  radjin  hambaruae 
matai,  palus  hamauh:  Kalah  aku 
matiii  bara  belom! 

9.  Tii  koan  Hatalla  dengan 
Jona :  Patut  kea  kalaitm  hasep 
tagal  batang  djarak  tii?  Tombah 
iS:  Patut  aku  blait  sampai  matai. 

10.  Ta  Jehowa  hamauh :  Tkau 
manjanjang  batang  djarak  ta,  idjii 
djaton  djari  inarnpam ,  idja  djaton 
djari  inguam ,  idja  lembut  hong 
alem  idja,  tuntang  nihau  hong 
nlem  idjii. 

11.  Kilenaku  djaton  manjanjang 
Niniwe,  lewu  hai  kalotii,  idja 
beta  labih  saratus  dua  pulu  kojan 
olo  awang  djaton  kutawan  sambil 
gantau ,  tinai  kutoh  meto  kea? 


M 


SURAT  NABI 

I      G      H      A. 


BAG  I  1. 

Juda    tuntang    Samaria   impudji ,  basa 
iii  oiribu  dewa. 


Ujetoh    augh    Jehowa,  idjii 


sampai  Migha,  olo  Maresa  ta,  ka- 
hum  pangereng  Jotam ,  Aghas 
tuntang  Hiskia,  radja  Juda,  idjii 
djari  gitae  tahiu  Samaria  tuntang 
Jerusalem.  — (2.Radjal8.) 


23 


MIGHA  1. 


MI  Gil  A. 


2.  Mining,  o  keton  kara  utus 
olo!  senah,  o  petak  tuntang  kara 
huange!  toll  pangkahai  Tuhan, 
Jehowa,  handak  manjaksi  mawi 
keton ,  toto ,  pangkahai  Tuhan  bara 
humae  idja  brasih. 

3.  Krana  itii!  Jehowa  lembut 
bara  akae,  balalu  ia  handak  mo- 
hon  mendeng  liundjun  tantan  kara 
bukit; 

4.  Sampai  kara'  bukit  akan  le- 
njoh  penda  ia,  tinai  karii  djanah 
akan  basila ,  kilau  lilin  awi  apui, 
kilau  awi  danum  idja  naliasak  sewu 
bara  bukit. 

5.  Kara  talo  ta  tagal  kalang- 
kah  Jakob,  tuntang  tagal  kara 
dosan  Tsrael.  Tapi  awe  idja  batang 
kalangkah  Jakob  ta?  Djaton  djeta 
Samaria?  Tinai  kwe  idja  batang 
aka  dewan  Juda?  Djaton  djeta 
Jerusalem  ? 

6.  Tagal  ta  aku  handak  mawi 
.Samaria  mandjadi  tujok  batu  hong 
padang,  aka  olo  mimbul  pambu- 
lan  anggor;  aku  handak  mamba- 
ring  kara  batue  akan  djanah,  pa- 
ins mampalangai    karii  galange. 

7.  Karii  hampatonge  idja  iukire 
akan  imparamok,  tinai  karii  laloh 
sundal  tii  akan  inga.hu,  tuntang 
karii  hampatong  dewae  handak  im- 
parusakku;  krana  djetii  djari  ingam- 
])eleng  hapau  laloh  sapangan ,  toh 
ia  indu  laloh  sundal  tinai. 

8.  Tagal  ta  aku  akan  mamba- 
wai  manangis,  aku  indu  hagoet 
halulus  halowai,  aku  akan  mana- 
rahing  kilau  naga,  pungupungut 
kilau  burong  onta  tabela. 

9.  Kiana  himange  tii  bakama- 
iiii,  tinai  djeta  djari  sampai  Juda 
kea,  mimes  bauntonggang  utus 
ajungku  hong  Jerusalem. 

10.  ^Gla  masuman   tii  intu  Gat, 
ala  papahining   tangis    keton  intu 


Ako,    baja    tama     human    tatum, 
palus  mondok  hong  kawo. 

11.  Dari  keton,  olo  Sapir ,  ha- 
lowai tuntang  mahamen;  olo  Saa- 
nan  djaton  akan  hagoet  basatiar , 
tatum  aton  lions  Bethaesel;  iii 
karah  manduan  aka  keton. 

12.  Karii  olo  Marot  kapaha  tagal 
ramoe;  krana  tjalaka  djari  mohon 
bara  Jehowa  palus  sampai  baun- 
tonggang Jerusalem. 

13.  Djarat  meto  balias  intu  ka- 
retan  keton,  o  olo  Laghis,  krana 
ikau  idjii  batang  dosa  akan  Sion , 
anak  bawi  tii ;  krana  hong  ikau 
djari  sondau  karii  kalangkah  Is- 
rael. 

14.  Tagal  tii  kalangan  bewai 
dengan  Moresetgat;  huma  hong 
Aghsib  tii  karah  haiang  bara  radja 
Tsrael. 

15.  Aku  handak  magah  Idjii  toto 
tii  akam,  o  Maresa;  kahain  Israel 
ta  karah  dumah  sampai  Adulam. 

16.  Palungah,  sukur  arepm  ta- 
gal anakm  idjii  aka  huangm ;  pa- 
lungah arepm  lepah  lingis  kilau 
burong  nasar,  basa  iiwen  tii  tam- 
put  tawanan  nihau  bara  ikau. 


BAGI  2. 

Dosa  iantam;  snlamat  inrljandji  akan 
Israel. 


1.  1  ti j all  iii,  idjii  mangarangka 
kadarhaka  tuntang  manirok  ka- 
papa  hong  akae  batiroh ;  sana  talo 
sawah  iii  malalus  tii,  basa  aton 
kwasan  lengiie. 

2.  Iii  mipen  tana,  palus  ma- 
narik  djeta;  kalota  iii  mahenjek 
olo  tuntang  humae,  genep  biti 
tuntang  joresae. 

3.  Tatjal  tii,  kakai  auj?h  Jcho- 


MIGHA   1.  2. 


MIGHA. 


531 


wa:  Toto,  aku  mangarangka  tja- 
laka  akan  utus  olo  toll,  idja  bara 
djeta  djaton  olih  keton  mahakan 
ujat  keton,  tuntang  keton  karah 
terai  manandjong  badjoho,  krana 
katika  tii  karah  papa. 

4.  lntu  katika  ta  olo  karah 
mangarang  tanding  mawi  keton, 
tuntang  inanatiim,  koae:  terai, 
ita  djari  rusak  haliai.  la  manakiri 
tempon  tanah  djalahan  olo  ajung- 
ku;  ia  manduae  bara  aku,  tun- 
tang manarik  karii  tanangku  mam- 
bagi  djeta. 

5.  Toto,  keton  djaton  karah 
bara  bagi  bara  bilah  haiak  ung- 
kup  olo  ain  Jehowa. 

6.  ./Ela  manudjum,  koan  olo 
parajap  ta ;  tapi  anion  olo  djaton 
manudjum  akae,  ta  kahaATiie  dja- 
ton karah  undur. 

7.  Kilen,  aku  akan  kalangan 
ungkup  Jakob?  angat  keton  P„ogh 
Jehowa  djari  bisau?  Pudji  ia  ka- 
lota?  Djaton  kara  aughku  uras 
bahalap  dengan  olo  handiai  awang 
budjur? 

8.  Tapi  olo  ajungku  ta  tahi 
djari  manggatang  arepe  kilau  mu- 
soh;  ia  marampas  kampoh  tuntang 
klambi  bara  olo  idja  mahalau  sana- 
sanang,  sama  kilau  djaka  parang 
bewai. 

9.  Kara  bawin  djalahan  olo 
ajungku  iharak  keton  bara  humae, 
idja  ilka  huange ,  bara  kara  anake 
keton  marampas  ramon  kabungas- 
ku  palus  katatahi. 

10.  Toh  tatap  arep  keton,  bus: 
krana  tanah  toh  djaton  indu  aka 
kasanang,  basa  djeta  djari  kihal 
awi  keton,  maka  djetii  karah  ma- 
rusak  keton  pahapaham. 

11.  Anion  aton  olo  idja  hapan 
augh  riwut  bewai,  tuntang  masu- 
man   talo    tandjaro ,     koae :     aku 


handak  manudjum  akan  keton  ta- 
hiu  anggor  tuntang  talo  ihop  ba- 
haii !  — toto,  djeta  nabi  idjaingi- 
lak  olo  t;i. 

12.  Tapi  aku  handak  mamum- 
pong  ikau,  o  Jakob,  lepalepah, 
tuntang  mangampeleng  karii  tisan 
Israel;  aku  handak  mambulat  ia 
kilau  karii  tabiri  hong  Bosra;  ki- 
lau karii  meto  hong  kiambangc, 
kalota  maka  karah  aton  lalenton 
olo. 

13.  Maka  Idja  mangarak  akan 
iiwen  karah  helo  baue,  tii  awen 
kea  karah  mangarak,  palus  blua 
bara  bauntonggang ,  tuntang  E,a- 
djae  karah  helo  baue ,  Jeho"\va  ka- 
rah pangkahelo  akae.  —  (4,7.) 


BAGI  3. 


Hukuni   akau  kara  mantir    tuntang 
kapala  imam. 


1.  JLiirai  aku  hamauh:  Hining 
toh ,  keton  karii  mantir  Jakob , 
keton  kara  bakas  ungkup  Israel : 
djaton  patut  keton  katawan  kabu- 
djur  ? 

2.  Tapi  keton  manjingi  kaha- 
lap ,  sambil  mangilak  kapapa ;  ke- 
ton mupak  pupus  olo,  tuntang 
manisil  isi  bara  tolange. 

3.  Palus  keton  kuman  pupus 
isin  olo  ajungku ,  tuntang  maru- 
piii  tolange,  tinai  kilau  mingkes 
tii  hong  kabali,  kilau  mina  isi  hong 
blanai. 

4.  Tii  amon  keton  dapit  mang- 
kariak  intuJehowa,  ia  djaton  karah 
manarima  augh  keton,  malainkan 
iii  karah  mules  baue  bara  keton 
katika  ta ,  sama  kilau  kapatut  kara 
gawin  keton  idja    papa. 

5.  Kakai    augh    Jehowa    mawi 


MIGHA  2.  3. 


532 


MIGHA. 


kaiii  nabi,  idja  mampalajang  dja- 
lahan  olo  ajungku,  idja  masanan 
kasanang  akan  olo,  awang  ma- 
nenga  akae  talo  indu  pangkit  ka- 
singae;  tapi  araon  djaton  manenga 
akan  njamae,  ta  ia  masuman  pa- 
rang. 

6.  Tagal  ta,  alem  karah  lembut 
akan  keton  awi  paita  keton ,  ta 
tudjum  keton  akan  mandjadi  ka- 
kaput ;  matanandau  karah  belep 
akan  kara  nabi  djeta,  tuntang 
andau  karah  mandjadi  kaput  akan 
a  wen  ta. 

7.  Nabi  djeta  samandiai  karah 
njukok ,  tuntang  kara  nudjum  ka- 
rah maharnen,  tinai  ia  saman- 
diai akan  mangop  baue,  krana 
djaton  karah  aton  augh  Hatalla 
tombah. 

8.  Tapi  aku  toh  kontep  kaabas 
bara  Rogh  Jehowa,  kontep  kabu- 
djur  tuntang  kamenteng,  mangat 
masuman  kalanffkahe  akan  Jakob, 
dosae  akan   Israel. 

9.  Hining  augh  toh ,  keton 
kara  kapalan  ungkup  Jakob,  ke- 
ton kara  mantir  utus  Israel,  idja 
rnangabela  kabudjur,  tuntang  ma- 
mingkok  kapatut; 

10.  Idja  mamangunSion  hapan  da- 
ha,  tuntang  Jerusalem  hapan  ka- 
rajap. 

11.  Karii  kapalae  masara  tagal 
sudok ,  karii  imame  madjar  tagal 
upah  ,  tuntang  kara  nabie  manu- 
djum  tagal  laloh;  tinai  ia  basing- 
goh  intu  JehoAva,  koae :  djaton 
Jehowa  hong  bentok  ita?  tjalaka 
djaton  akan  sampai  ita ! 

12.  Tagal  ta  Sion  karah  iluku 
kilau  tana,  tagal  keton,  "tuntang 
Jerusalem  akan  mandjadi  indutujok 
batu,  bnkit  aku  huma  toh  indu  ka- 
juan. 


BAGI  4. 

Karadjaan  Kristus;  olo  ungkup  llatalh 
karah   iliwus. 


1.  JLapi  hong  katatesan  kara 
andau  bukit  iika  human  Jehowa 
karah  impendeng  diihedahen  hong 
tantan  kara  bukit,  ia  karah  gan- 
tong  bara  kara  lungkoh,  tuntang 
kara  utus  olo  batawotawon  karali 
manalih  ia. 

2.  Kutoh  kara  olo  kapir  ka- 
rahharikas,  sambil  hamauh:  has! 
ita  tanggoh  bukit  Jehowa,  talih 
human  Hatallan  Jakob,  mang- 
at ia  madjar  ita  djalan  ai,  uka 
ita  manandjong  mahoroe  djeta. 
Krana  bara  Sion  karah  lembut 
undangundang ,  tuntang  augh 
Jehowa  bara  Jerusalem.  —  (Luk. 
24,47,) 

3.  Ia  karah  mamutus  marak 
kara  utus  olo  idjii  bakapal,  tun- 
tang mahukum  olo  kapir  idja  kwasa 
sampai  awang  kedjau;  maka  awen 
ta  karah  manasal  padange  indu 
pringgis,  tinai  lundjue  akan  gento; 
utus  olo  idjii,  djaton  akan  mama- 
njok  padange  hindai  handak  mawi 
utus  idja  beken,  tinai  djaton  hin- 
dai awen  karah  madjar  arepe  pa- 
rang. 

4.  Tapi  genep  biti  karah  mon- 
dok  penda  batang  anggor  ai,  ti- 
nai penda  batang  sikon  ai,  tun- 
tang djaton  karali  aton  idja  mam- 
pikiih  iii;  krana  njaman  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom , 
djari  hamauh  kalotii. 

5.  Krana  kara  utus  olo  kariih 
hagoet ,  genegenepe  huang  aran 
hatallan  ai;  tapi  ita  handak  hagoet 
hong  aran  Jehowa,  Hatallan  ita, 
palus  katatahi  haradjur. 

6.  Intu  andau  ta,  koan  Jehowa, 


MIGHA    3.4. 


MIGIIA. 


533 


aku  handak  mamumpong  karii  idja 
batimpang,  palus  inangampeleng 
kara'  idja  djari  inganan ,  tuntang 
idja'  djari  ingapahaku. 

7.  Awang  batimpang  ta  handak 
iawiku  mandjadi  idja  liwus ,  tinai 
awang  bihin  inganan  kedjau  han- 
dak inampaku  mandjadi  utus  olo 
kwasa;  tuntang  Jehowa  karah  man- 
djadi radjan  awen  ta  hong  bukit 
Sion,  bara  katontoh  palus  kata- 
tahi. 

8.  Maka  ikau ,  tjandi  Eder , 
ikau  Opel  ain  Sion,  anak  bawi  ta, 
akam  karah  sampai,  toto  akam 
karah  sampai  kwasa  idja  bihin  ta, 
karadjaan  Jerusalem,  anak  bawi 
ta. 

9.  Toh ,  buhen  ikau  manangis 
kalota  kapahame?  Djaton  ikau 
bara  radja  ?  aton  kara  mantirm 
djari  nihau  bara  ikau ,  sampai  ikau 
kapaha  kilau  olo  bawi  idja  han- 
dak luas? 

10.  Sarenan  kapaham,  tuntang 
humi ,  o  Sion  anak  bawri ,  kilau 
olo  bawi  idja  handak  manak ;  krana 
toh  toto  ikau  akan  blua  bara  le- 
wu,  balalu  melai  hong  padang, 
tuntang  tamput  akan  Babel,  tapi 
bara  beta  ikau  karah  liwus,  heta 
Jehowa  karah  malapas  ikau  bara 
lengiin  musohm. 

11.  Toh  toto,  kutoh  karii  olo 
kapir  hapumpong  mawi  ikau,  sam- 
bil  hamauh :  ia  akan  imapa ;  ita 
radjin  mita  tjalakan  Sion! 

12.  Tapi  olo  ta  djaton  kataWan 
kara  karangkan  Jehowa,  tuntang 
djaton  harati  tiroke;  djaton  ia  ka- 
tawan, Iii  djari  mamnmpong  awen 
kilau  peteng  gendom  akan  kaleka 
mihik. 

13.  Tatap  arepm,  ihik,  o  Sion, 
anak  bawi!  krana  aku  handak  ma- 
nampa  tandokm  sanaman,  tuntang 


tatap  paim  kilau  tainbaga,  tinai 
ikau  karah  malitek  ara  utus  olo; 
tit  aku  handak  mangercm  hapus 
panulihc  akan  Jehowa ,  tinai  ra- 
moe  samandiai  akan  Itljii  Tempon 
salepah  petak. 

14.  Toll,  tatap  arepm,  o  ikau 
idja*  pamarang;  olo  karah  manga- 
pong  ita;  tinai  awen  karah  ma- 
mukul  pipin  Mantir  Israel  tii  ha- 
pan  pukul. 


BAGI  5. 

Taliiu  iika  Kvistus  alcan  inakan. 


1.  Itlaka  ikau,  o  Betlehem 
Eprata,  idja  pahalau  korik  djaton 
patut  tamput  kara  baris  Juda 
itljii  sampai  bakojan ,  bara  ikau 
karah  lembut  akangku  Idja  ma- 
rentah  hong  Israel,  idja  palem- 
bute  djari  aton  bara  tampara  ,  bara 
katatahi.  —  (Matt.2,5.  —  Mos.24, 
19.) 

2.  Tagal  tii  la  manjaragh  iiwen 
sampai  katika ,  anion  idja,  akan 
manak  ta  djari  manak;  tii  tisan 
karii  paharie  karah  buli  olo  Israel 
tinai. 

3.  Maka  Iii  karah  mendeng , 
sambil  manjakatik  hong  kwasan 
Jehowa,  hong  kahain  aran  Jehowa  , 
Flatallae.  Ta  awen  karah  melai 
sanang,  krana  Iii  tii  karah  hai  sam- 
pai hapus  saran  petak. 

4.  Maka  Iii  karah  indu  Mantir 
kasanang;  anion  Asur  karah  du- 
mah  mawi  tanah  ita,  tamii  karii 
human  ita  idja  hai  tuntang  baha- 
lap :  tii  ita  handak  mampendeng 
manandipah  iii  udju  biti  sakatik, 
tuntang  hanja  mantir  bara  baris 
olon. 


MIGIIA  4.   "). 


534 


IUIGHA. 


5.  JEi\\en  ta  karali  murep  tanah 
Asur  lepalepab  liapan  padang ,  tun- 
tang  tanah  JNimrod  ta  hapan  gang- 
gamae  idja  ingilak.  Tumon  ta  ia 
karah  maliwus  ita  bara  Asur,  amon 
djeta  tama  tanah  ita,  palus  raawi 
saran  tanah  ita. 

6.  Maka  tisan  Jakob  karah  me- 
lai  marak  ara  utus  olo  kilau  am- 
bon  bara  Jehowa,  kilau  bawak 
udjau  marintik  talo  imbul,  idja 
djaton  mendah  olo,  djaton  rnentai 
olo  kalunen. 

7.  Toto,  tisan  Jakob  karah  ma- 
rak kara  olo  kapir,  bcntok  ara 
utus  olo ,  kilau  singa  marak  kara 
meto  hutan,  kilau  singa  gantjang 
marak  kawan  tabiri ;  amon  djeta 
manaradjang ,  maka  ia"  malitek  ba- 
lalu  mamisak,  sampai  dialo  idja 
biti  tau  maliwus. 

8.  Krana  lengam  karah  ingga- 
tang  mahundjun  kara  musohm, 
sampai  kara  musohm  akan  impa- 
lomos. 

9.  Katika  ta,  koan  Jehowa, 
aku  handak  mampalomos  kara  ha- 
djaram  bara  ikau,  tuntang  manga- 
nan  kara  karetam. 

10.  Aku  handak  mangarak  kara 
kota  hong  tanahm,  tuntang  han- 
dak mampalokang  kara  aka  dahen 
ajum. 

1 1 .  Aku  ha  ndak  mampalepah  kara 
gawin  dewa  bara  lengam  ,  tuntang 
ikau  djaton  karah  bara  tabit  hindai. 

12.  Aku  handak  mamparamok 
kara  hampatong  dewam  tuntang 
kara  pantare  bara  ikau,  uka  ikau 
ala  sontop  manjembah  tampan  le- 
ngam hindai. 

13.  Kara  pahewam  handak  iru- 
napku  bara  ikau,  sambil  mampa- 
rusak  kara  lewum. 

14.  Tapi  hapan  kasangitku  idja 
hasep  aku  handak  mamalah  mawi 


kara    olo  kapir  ta ,  idja  badungil 
parisang. 


BAGI  6. 

Narai  idja  kahandak  Jchovt'a? 


1.  Jriining  toh  augh  idja  in- 
suman  Jehowa:  Tatap  arepm,  ko- 
tak  kara  bukit ,  tuntang  soho  kara 
lungkoh  mahining  aughm. 

2.  Hining,  kara  bukit,  augh 
dawan  Jehowa,  tuntang  keton 
kara  galang  petak  idja  dahen; 
krana  Jehowa  aton  perkara  deng- 
an  djalahan  olo  ajue ,  tuntang 
handak  taclongarap  dengan  olo 
Israel. 

3.  O  djalahan  olo  ajungku, 
narai  kasalangku  dengam?  liapan 
en  aku  djari  mamapa  ikau  ?  Su- 
man  ta  akangku ! 

4.  Toto ,  aku  djari  mamplua 
ikau  bara  Misir,  maliAvus  keton 
bara  huma  karewar;  aku  djari  ma- 
njoho  Moses,  Aaron  tuntang  Mir- 
jam  helo  baun  keton. 

5.  O  olo  ajungku!  ingat  tirok 
Balak ,  radja  Moab  ta ,  tuntang 
kalagai  Bileam ,  anak  Beor  ta , 
dengae;  ingat  talo  awang  man- 
djari  bara  Sitim  sampai  Gilgal, 
mangat  keton  kasene  kara  kaha- 
lap  Jehowa.  —  (4Jfos.22,5.) 

6.  Hapan  en  aku  akan  mana- 
harep  Jehowa ,  tuntang  sontop  bla- 
ku  intu  Hatalla  idja  pangkahai? 
patut  aku  manjupa  ia,  mimbit  pa- 
rapah  awang  ingahu,  atawa  mim- 
bit anak  sapi  awang  idja  njelo 
umure  ? 

7.  Mikah  Jehowa  mangilak  ba- 
kojakojan  tabiri  hatuae,  atawa  sa- 
pulu  kojan  sangkir  undus?  patut 


MTGHA  5.  G. 


MIGHA. 


Don 


aku  manjaragh  anakku  idjli  bakas I  ungkup  Aghab  ta,  haiak  manan- 
tagal  kalangkahku ,  manjaragh  anak  djong  tumon  tirok  awen;  tagal  ta 
idja  bara  bentengku  tagal  haniba-  aku  handak  mamparusak  ikau  . 
ruangku?  sambil  mawi  karii  olo  ajum  indu  aka 


kasisis  ;  kakai  keton  akan  manang- 
gong  katawah  djalahan  olo  ajun^- 
ku.  —  (ljftw#al6,25.) 


BAGT  7. 

Olo    budjur    bilak    djaton;   tapi   dapit 
JIatalla  karali  masi  olo  ajue  tinai. 


8.  Ia  djari  masuman  akam,  o 
olo  kalunen ,  talo  idja  bahalap; 
toll,  narai  inggau  Jehowa  intu 
ikau,  baja  malalus  kabudjur,  sam 
bil  radjin  masi,  tuntang  rnanan- 
djong  hindja  Hatallam  dengan  lau- 
dah  atai?  —  (6Jfiw.lO,12.) 

9.  Augh  Jehowa  mantehau  le- 
\vu  tii,  maka  idja  toto  pintar  ka- 
riih  katawan  ikau;  Lining  augh 
hukum  ta ,  tinai  awe  idja  man- 
tame  ! 

10.  Pjaton  magon  hong  human 
genep  olo  darhaka  kutoh  rarno 
sala,  tuntang  epa  korik  idja  inga- 
bela  ta? 

1 1 .  Tau  aku  brasih ,  amon  aku 
hapan  dasing  pamikir,  tuntang 
amon  batu  dasing  idja  sala  aton 
hong  kambutku? 

12.  Baiis  awen  idja  tatau  kon- 
tep  karajap ,  tinai  karri  olo  heta 
uras  manandjaro,  njamac  hadjela 
panipu. 

13.  Tagal  ta  aku  handak  mahu- 
kum  mangapaha  ikau,  palus  mam- 
parusak ikau  tagal  dosam. 

14.  Alo  ikau  kuman ,  tapi  dja- 
ton  tau  besoh,  lau  karali  tega 
hong  knaim;  alo  ikau  maraup  ta- 
lo, tapi  djaton  kca  tau  imbitm, 
tinai    paribasa    aton    idja.  imbitm, 

djeta  handak  indjulukku  akan  pa- 'amon  andaum  imalah,  idja  insanan 
dang.  Inabiinta,  djari  sam pai,  ta  ia  djaton 

15.  Alo  ikau  malan,  tapi  djaton  karah  katawan  darie. 

kea  manggetem;  ikau  karah  ma-  5.  Mia  idja  biti  harap  sobate, 
mahes  bua  undus,  tapi  djaton  ala  pertjaja  idja  aka  karampie  ha- 
kea  ikau  hundus  hapan  ta;  aloiliai;  bara  ia  idja  menter  hong  sa- 
ikau  mamahes  bua  anggor ,  tapi  pangkum  mahin  atep  blawang  to- 
djaton  ikau  mihope.  tokm. 

16.  Krana   awen   manumon  karii  |      G.  Krana  anak  hatuii  manawah 
haclat  Orari,  tuntang  hapus  gawin  bapae,    tuntang    anak   bawi  mala- 


1.  JVajah  aku!  krana  aku  toh 
kilau  metoh  karii  bua  djari  imum- 
pong ,  kilau  katika  limbah  olo 
djari  terai  mamata  bua  anggor; 
djaton  batisa  bua  indu  kinan,  dja- 
ton bua  bahalap  idjii  indu  mam- 
pangat. 

2.  Olo  tetek  badjoha  djari  nihau 
bara  tanah,  djaton  idja  budjur  hin- 
dai  marak  olo  kalunen;  uras  ia 
mangatah  daha,  tuntang  genep  biti 
awen  mandop  kolae,  mahenan  djarat 
akae, 

3.  Lengae  hasansila  paham  ba- 
djudju  malalus  kapapa;  radjablaku 
bewai,  karii  mantir  masara  tagal 
sudok  ;  olo  kwasa  mamutus  tumon 
karajape,  tuntang  karajape  baka- 
pal  haliai. 

4.  Idja  pangkahalap  baris  awen 
mahin  kilau  duhi ,  idjii  pangkabu- 
djure     mahin    kilau    unak.     Tapi 


MIGHA  6.  7. 


536 


MIGHA. 


wan  indue,  manantu  bawi  mawi 
empoe  idja  bawi;  tinai  idja  hindja 
kabalie ,  ia  ta'  karah  mandjadi  mu- 
soh  ai. 

7 .  Tapi  aku  han dak  raanan tuneng 
mentai  Jehowa,  aku  handak  men- 
dah  Hatallan  salamatku ;  toto,  Ha- 
tallangku  karah  mahining  aughku. 

8.  yEla  handjak  tagal  aku,  o 
musohku !  alo  aku  djari  balong- 
kang ,  aku  karah  mendeng  tinai ; 
lirabah  aku  djari  mondok  hong  ka- 
kaput,  toto  Jehowa  karah  mandjadi 
indu  kalawangku. 

9.  Aku  handak  mananggong 
kalait  Jehowa,  krana  aku  djari  ba- 
dosa  intu  ia ,  sampai  ia  mangkat 
perkarangku  tuntang  mambudjur 
aku.  I  a  karah  mamplua  aku  akan 
kalawa,  ta  aku  karah  handjak  mi- 
ta kateteke. 

10.  Maka  musohku  karah  mitae, 
tuntang  baue  buraburah ,  ia  idja 
hamauh  mawi  aku :  kwe  toh  Je- 
howa, Hatallam?  Matangku  karah 
handjak  mita  kadjariae,  krana  ia 
karah  ilitek  kilau  rumpur  hong 
djalan. 

11.  Metoh  andau  amon  kotam 
iharagapan  tinai,  intu  andau  ta  kea 
kara  saran  tanahm  karah  impalom- 
bah. 

12.  Katika  ta  olo  karah  manalih 
ikau  bara  Asur ,  palus  bara  kara 
lewu  Misir,  bara  kara  iewu  Misir 
palus  sampai  batangdanum  lombah 
ta"  ,  bara  tasik  idja  sampai  tasik  idja, 
tuntang  bara  a'ka  buldt  idja  sam- 
pai aka  bukit  idja. 

13.  Tapi  tanah  toh  akan  man- 
djadi indu  karusak  helo  tagal  kara 


oloe,    tinai    tagal   kara    kadjarian 
gawie. 

14.  Sakatik  ungkup  ajum  hapan 
sokahrn ;  kawan  ta  idja  puna  ba- 
ris  ajum ,  idja  melai  kabuate  hong 
kajuan ,  hong  bentok  tanah  idja 
bahalap,  soho  ia  murep  hong  Ba- 
san  tuntang  Gilead  kilau  djaman 
horan. 

15.  Aku  handak  mamprahan  talo 
heran  akan  awen,  kilau  katika 
metoh  ikau  blua  bara  Misir. 

16.  Kara  olo  kapir  akan  mita  ta, 
tuntang  mahamen  tagal  kara  kwa- 
sae;  ia  karah  mangop  njamae  ha- 
pan lengae ,  tuntang  pindinge  ka- 
rah dengedengen. 

17.  Ia  akan  mandjelap  tunek  talo 
kilau  handipa,  tuntang  kilau  meto 
panjarantar  hong  petak  ia  karah 
misong  arepe  bara  humae  idja  hai 
tuntang  bahalap ;  dengan  kagen- 
djahe  awen  karah  manaharep  Je- 
howa ,  tuntang  paham  karawae 
dengam. 

18.  Mwe  hatalla  idja  kilau  ikau  ? 
idja  marapun  kadarhaka,  palus  nga- 
lapean  kasalan  tisan  olo  ajue  ta. 
Ta  djaton  manega  kalaite  sampai 
katatahi ,  krana  ia  puna  radjin  ma- 
si.  —  (Mas.103.) 

19.  Ia  karah  masi  ita  tinai,  ia 
karah  mambelep  kara  kadaihakan 
ita  ;  toto,  ikau  karah  mantarik  ka- 
ra dosan  ita  akan  palempang  ta- 
sik. 

20.  Ikau  karah  malalus  kabudjur 
akan  Jakob,  tuntang  asi  akan  Abra- 
ham, idja  djari  injumpahm  akan 
kara  tato  ikai  bara  djaman  horan. 

-~{Lukl,n.) 


h3h«*3-< 


MIGIIA  7. 


NAIIUM. 


Dot 


SURAT  NABI 

N      A       H       U      M. 


BAGI  1. 

Kahain  Hatalla  mantam  Asm1;  salamat 
akan  olo  ai. 

1.  JJjetoh  augh  hukum  akan 
Niniwe ,  surat  tudjura  Nahum , 
olo  Elkosi  tii. 

2.  Jehowa  la  Hatalla  idja  panga- 
behu ,  idja  toto  pamalah ;  toto  pa- 
malah  haliai  Jehowa  ta' ,  tuntang 
kasangite  pahara ;  Jehowa  toto  pa- 
malah mawi  kara  musohe,  tuntang 
djaton  kalapean  gawin  musohe.  — 
{2.Mos.2Q,b.) 

3.  Jehowa  toto  pandjang  ataie, 
tuntang  kwasae  paham ,  iii  djaton 
maku  inan<?garii  olo  tiwas  ta  bra- 

CD 

sih.  Djalan  Jehowa  hong  talo  ba- 
djea  tuntang  hong  barat,  tinai 
baunandau  ta  tantawus  paie. 

4.  Ia  mampudji  tasik ,  pains 
maneah  djeta,  ia  mamandit  kara 
batangdauum;  Basan  tuntang  Kar- 
mel  balaju,  tinai  kara  kambang 
hong  Libanon  malajoh  kea.  —  (2. 
Mos.  14,21.) 

5 .  Kara  bukit  harogoh  intu  baue, 
tuntang  kara  lungkoh  lenjoh ;  pe- 
tak  halujak  intu  baue,  tuntang 
hapus  kalunen ,  tinai  talo  handiai 
idja  melai  huange. 

6.  JEwe  tau  manahan  kalaite? 
awe  tau  mendeng  huang  kalason 
kasangite  ?  Kasangite  djari  inampo 
hak  kilau  apui 
karang  imparamoke 

7.  Jehowa  puna  bahalap,  ia  in- 


tuntang  kara  batu- 


du  kota  metoh  katika  kadjaka,  iii 
katawan  kara  olo  idja  harap  iii. 

8.  Tapi  kilau  kadahes  soho  iii 
mamparusak  aka  musohe,  tinai  ka- 
kaput  akan  manjasah  awen. 

9.  Narai  keton  mangarangka 
handak  mawi  Jehowa?  Ia  karah 
mahukum  gawin  sinda,  dia  usah 
sampai  handuii. 

10.  Krana  kilau  injangkulep  du- 
hi ,  tuntang  kilau  babusau  mihop 
olo  ta  karah  impalomos  lepalepah, 
kilau  djogo  idjii  keang. 

1 1 .  ]5ara  ikau  djari  lembut  tukang 
pangarangka  papa  mawi  Jehowa, 
mantir  setan  ta. 

12.  Kakai  augh  Jehowa:  Naughe 
iii  dumah  brangai  kwasae  tuntang 
kakapal  bitie ,  iii  akan  iniiweng  kea 
palus  nihau.  Aku  djari  mampanju- 
kok  ikau,  tapi  aku  djaton  handak 
mampanjukok  ikau  tinai. 

13.  Tapi  toll  aku  handak  mame- 
lek  ugare  idjii  hapae  mugar  ikau, 
tuntang  manggeto  pasongm. 

14.  Tapi  mantam  ikau  Jehowa 
djari  manjoho,  aran  hapus  anak 
djariam  djaton  akan  melai  hindai. 
Bara  human  karii  dewam  aku  han- 
dak mampalomos  kara  hampatong 
awang  iukir  tuntang  inoang.  Heta 
aku  handak  manampa  kubur  akam, 
krana  ikau  batawah,  djaton  baguna 
hindai. 

15.  Itii,  hong  karii  bukit  aton 
pain  olo  idja  masanan  brita  balia- 
lap ,  idja  masuman  kasanang.  Ha- 


23 


*-* 


NAH.  1. 


538 


NAHUM. 


ga  karii  andau  hai  aim ,  o  Juda , 
lalus  kara  miatm ;  krana  olo  setan 
ta  djaton  akan  maranggar  mawi 
ikau  tinai,  krana  ia  djari  lepah 
impalomos. 


BAGI  2. 

Karusak  lewii  Niniwe. 


1.  J-dja  pangarak  ta  dumah  ma- 
ranggar ikau;  tonggo  kota,  djaga 
kara  djalan,  padahen  babat  kahangm, 
balalu  paabas  arepm  totototo. 

2.  Krana  Jehowa  handak  mama- 
lah  kadjohon  av/en  dengan  Jakob, 
sama  kilau  kadjohoe  dengan  Israel; 
krana  idja  pararapas  ta  karah  ma- 
rampas  ia  lepah,  tuntang  marusak 
kara  salundike. 

3.  Talawang  kara  pangkalimae 
djari  bahandang,  hapus  kawan  pa- 
rang kilau  kadandang ,  karetae  ma- 
Jijala  kilau  apui ,  metoh  andau  ia 
manatap  arepe,  tinai  kara  lundjue 
iandjoe. 

4.  Kara  karetae  kilau  imbelas 
gohogohop  hong  kara  akae,  hadari 
kantakanta  hong  kara  djalan,  ain- 
pie  kilau  sewan,  tuntang  sawong- 
sawonga  kilau  kilat. 

5.  Ia  karah  harap  baris  olo  ai 
idja  kampili ,  tapi  olo  ta  karah  ha- 
lelek  hong  kara  djalae.  Musoh  t;i 
karah  manaradjang  maranggar  kota, 
sana  tutup  takoloke  djari  tatap. 

6.  Kara  tabat  batangdanum  ta 
karah  ingarak,  dalam  radja  karah 
impalenjoh. 

7.  Krana  djari  tukas  ia  akan 
tainput  tawanan;  tuntang  kara  bu- 
djang  bawi  ai  karah  manarahing  ki- 
lau augh  tabuan,  tuntang  manegah 
usoke. 

8.  Toto,  Niniwe  kilau  talaga 
kontep  danum  bara  tamparae  aton ; 


tapi  ia  akan  surut  daraidaraia  kea. 
Mendeng,  mendeng !  kakai  augh 
olo  karah  mangahau ,  tapi  djaton 
idja  biti  karah  tampaliau. 

9.  Eampas  salaka,  rampas  bu- 
lau ,  krana  kara  panatau  djaton 
kalepahe,  kutoh  kara  ramo  barega  ta. 

10.  Tapi  toll  ia  imboang  lepah , 
balalu  rusak,  sainpai  ataie  lenjoh, 
tinai  utute  halipak ,  tuntang  ka- 
hange  hagendjah,  baun  awen  han- 
diai  ta   uras  kalas. 

11.  Toll,  hong  kwe  aka  kara 
singa  ta ,  aka  tangkarap  kara  singa 
idja  tabela  ?  aka  singa ,  singa  ba- 
kas  ta  tuntang  anake  manandjong, 
haiak  djaton  idja  mampikah  ia? 

12.  Singa  ta,  idja  manangkarap 
ombcombet  akan  kara"  anake,  tun- 
tang mampatai  akan  kara  singa 
bawie  idja  bakas,  idja  mangontep 
lowange  dengan  talo  irampas ,  ti- 
nai hapus  akae  dengan  talo  inang- 
karape. 

13.  Toto,  aku  handak  mantakan 
ikau,  koan  Jehowa,  Tempon  kara 
kawan  talo  beldm;  aku  handak 
manusul  kara  karetam  aseasep , 
tuntang  padang  akan  kuman  kara 
anakm  ,  anak  singa  ta  idja  tabela, 
tinai  aku  handak  mampaterai  ikau 
parampas  hong  petak ;  ta  augh  sa- 
roham  djaton  akan  mamala  tinai. 


BAGI  3. 

Kara  dosa tuntang  hukum  Niniwe  insumau. 


1.  J.  ajah  lewun  daha  ta!  idja 
basuang  tandjaro  tuntang  kararat; 
ill  djaton  handak  terai  marampas. 

2 .  Krana  hetii  kariih  lembut  augh 
pukul ,  tinai  augh  gohop  kareta ; 
hadjaran  bandabandam ,  tuntang 
kara  kareta  sawongsawonga. 


NAH.  1.   2.  3. 


NAIIUM. 


539 


3.  Iii  mimbit  olo  idjii  mukong 
badjaran,  tuntang  padang  idja  ngi- 
langilat,  tuntang  karii  lundjue 
baratiak;  tii  kutoh  olo  impatai  ha- 
kalampah,  tuntang  tujok  hantu 
baratawon ,  sampai  kara  lumtue 
djaton  taraisa;  olo  karah  tanggaru- 
rus  awi  kara  hantue. 

4.  Djeta  tagal  kapaliam  kandjin 
lontai  idja  bahalap  tit,  idja  tukang 
kara  karohiii ,  idjii  hapan  kandjie 
djari  mandjual  arii  utus  olo,  tun- 
tang ara  djalahan  hapan  karohiii. 

5.  Toto,  aku  handak  mantakan 
ikau ,  koan  Jehowa ,  Tempon  kara 
kawan  talo  beloni;  aku  handak 
marnbo  nantapai  saran  tapihm  ha- 
lau  baum,  mamprahan  kahawam 
akan  karii  olo  kapir,  kahowarn  akan 
karii  karadjaan. 

6.  Aku  handak  mamuat  karii  ki- 
hal  intu  ikau ,  tinai  manawali  ikau 
pahapaham ,  pains  manampa  ikau 
indu  tanturan  olo ; 

7.  Sampai  olo  handiai,  idjii  mi- 
tii  ikau ,  kaiah  hadari  bara  ikau , 
sambil  hamauh:  Nini we  djari  rusak; 
awe  handak  masi  iii  ?  bara  kwe  aku 
manggau  ampong  akam? 

8.  Angatin ,  ikau  bahalap  bara 
No,  idjii  paham  karaiin  oloe,  tun- 
tang iikae  helat  batangdanum ,  ti- 
nai danum  hakaliling  iii?  idjii  ha- 
kota  tasik,   tasik  indu  pagare? 

9.  Kns  tuntang  Misir  djari  indu 
kwasae  idjii  paham,  Put  tuntang 
Libia  indu  pandohope. 

10.  Tinai  iii  djari  alah  kea,  pa- 
lus  tamput  tawanan,  tuntang  karii 
anakc  djari  imparamok  hong  karii 
kampungan  djalan ;  tagal  olo  ajue 
idjii  basewut  olo  djari  badadu,  ti- 
nai kara  olo  ajue  idjii  kwasa  djari 
tarapasong  hapan  rantai. 

11.  Kakai  ikau  kea  akan  mihop 
sampai  babusau    tuntang   njukok , 


haiak  manggau  iika  diihcn  kalekam 
inahakan  musoh. 

12.  Karii  kotam  kilau  batang  si- 
kon  idjii  masak  buae ;  sana  djctii 
inggerek,  maka  iii  buduroli  akan 
njaman  olo ,  idjii  handak  kumae. 

13.  Toto,  olo  ajum  samandiai 
karah  kilau  bawi  hong  ikau,  kara 
bauntonggang  tanahm  akan  iuap 
halaliai  akan  musohm,  apui  kariih 
kuman  karii  huitm. 

14.  Asip  danum  akan  katika  ikau 
ingapong ;  awi  mandiihen  karii  ko- 
tam ;  talih  aka  petak  bata ,  awi 
manjintel  tit ,  tuntang  kabuah  tan- 
nur,  aka  mamapui  batu  bata. 

15.  Tapi  heta  apui  akan  kuman 
ikau,  tuntang  padang  akan  mam- 
palomos  ikau  ;  djeta  kariih  kuman 
ikau  lingilingis  kilau  kokop  ;  alo 
ikau  mangapal  arepm  kilau  kokoj), 
tuntang  kariian  kariim  kilau  sang- 
kalap. 

16.  Karii  sudagarm  ara  bara  bin- 
tang  hong  langit;  tapi  kilau  ko- 
kop iii  kariih  mambirang  palapase, 
palus  trawang. 

17.  Karii  radjam  kilau  sangkalaj), 
mantirm  kilau  panakan  sangkalap 
kariic,  idjii  melai  saran  karii  pager, 
metoh  wajah  sadingen;  tapi  sana 
matanandau  lembut,  tii  iii  hadari 
trawang,  sampai  olo  djaton  katawan 
kalekae  bihin  hindai. 

18.  Kara  tonggom  kariih  batiroh, 
o  radja  Asur,  karii  olo  ajum  idjii 
kwasa  kariih  menter ;  olo  ajum  sa- 
mandiai kariih  pisapasahan  hong 
kara  bukit ,  tuntang  djaton  idjii 
biti,  idjii  akan  mamumpong  iii. 

19.  Kapiihiim  djaton  tarahalit , 
himangm  paham  papa;  olo  handiai 
idjii  mahining  britam  kariih  mapok 
lokape  tagal  ikau.  Krana  awe  idjii 
djaton  haradjur  buah  kadarhakam  ? 


NAII.  O. 


540 


HABAKUK. 


SURAT  NABI 

HABAKUK. 


BAGT  1. 

Olo  Kasdiin  akan  niantakan  tanah  Juda. 


1.  JJjetoh  augh  hukum,  idja 
djari  insuman  nabi  Habakuk. 

2.  O  Jehowa!  kilen  katahie 
aku  mantehau,  tuntang  ikau  dja- 
ton  mahiuinge!  kilen  katahie  aku 
mantebau  ikau  tagal  kianat,  tapi 
ikau  djaton  mandohop ! 

3.  Buhen  ikau  manjoho  aku 
mita  kadarhaka,  tuntang  ikau  ina- 
nampajahe  bewai  kianat  ta?  Krana 
karusak  tuntang  kagagah  manan- 
dipab  aku  hakaliling,  baja  ka- 
njaing  tuntang  klahi  babewai 
lembut. 

4.  Tagal  ta  Torat  ingalapean , 
tuntang  kabudjur  palus  djaton 
maku  lembut;  krana  olo  darhaka 
mangapong  olo  idja  tetek,  tagal 
ta  kara  basara  bingkok  kaputuse. 

5.  Ita  keton  kara  olo  kapir, 
tampajah  palus  hengan,  toto  heng- 
an  !  krana  aku  malalus  gawi  hong 
pangereng  keton ,  idja  djari  in- 
suman mahin  djaton  kea  keton 
pertjajae. 

6.  Krana  toto,  aku  mampalem- 
but  olo  Kasdiin,  utus  olo  idja  ka- 
ras  tuntang  gantjang ,  idja  mang- 
umbang  hapus  petak  ,  mangat 
manduan  kara  kaleka  idja  puna 
djaton  ai. 

7.  Olo  ta  bakaikaikah  tuntang 
talotaloh,  kara  prentahe  tuntang 
kwasae  tumon  kahandak  ai  bewai. 


8.  Krana  kara  hadjarae  uras 
balias  bara  harimaung,  tuntang 
basiak  bara  ason  taun;  olo  ajue 
idja  hapan  hadjaran  hagoet  bata- 
wotawon;  olo  ajue  idja  mukong 
hadjaran  dumah  barakedjau;  awen 
ta  kilau  trawang  burong  nasar , 
idja  mandjeleng  arepe  talih  talo 
kinae. 

9.  Uras  ia  dumah  mangat  ma- 
rusoh ,  idja  ingkamite  imbite  akan 
hila  timor ,  imumponge  tawanan 
kilau  bar  as  karae. 

10.  Ia  karah  hababaka  kara  ra- 
dja,  tuntang  manabean  kara  rnan- 
tir,  tinai  ia  manatawa  kara  kota; 
krana  ia  manimbok  lampat  petak 
palus  tama  beta. 

11.  Ta,  maka  "ataie  karah  ba- 
djoho  haream  tinai,  tuntang  ia 
karah  dahangdahanga  maniwas  are- 
pe ,    manggara  kwasae  ta  hatallae. 

12.  Dia  ikau  bara  horahoran 
Jehowa,  Hatallangku ,  aka  kara- 
sihku?  Ikai  djaton  akan  matai 
lomos,  o  Jehowa!  tapi  akan  hu- 
kum bewai  ikau  djari  mampfm- 
deng  ia ,  o  Batukarang ,  hapan 
mandjara  bewai  ikau  djari  mana- 
tap  ia. 

13.  Matam  brasih  haliai,  djaton 
tau  mita  kapapa,  tuntang  ikau 
djaton  tau  manampajah  karajap. 
Buhen  ikau  akan  manampajahe 
bewai  olo  kianat  ta?  buhen  ikau 
akan  manjuni  arepm ,  amon  olo 
darhaka    kuman   olo   awang  tetek 


)ara  ia 


i? 


HAB.  1. 


HABAKUK. 


541 


14.  Buhen  ikau  handak  mana- 
lua  olo  kalunen  brangai,  kilau 
lauk  hong  tasik,  kilau  meto  ma- 
njarantar ,  idja  djaton  tempoe  ? 

15.  Musoh  ta  mamisi  manjintak 
talo  handiai ,  ia  mamunrpong  ta 
hone;  salambaue ,  tuntang  manff- 
ampeleng  ia  hong  djalae;  tagal  ta 
ia  handjak  rantang. 

16.  Tagal  ta  ia  maluput  para- 
pahe  pakanan  salambaue ,  tuntang 
hagaro  akan  djalae;  krana  awi  pa- 
karange  ta  kara  bagie  djari  base- 
put,  tuntang  panginae  menjak. 

17.  Kilen,  aton  ia  haradjurakan 
manduan  bara  salambaue  tit,  tun- 
tang djaton  ia  akan  terai  mam- 
patai  kara  djalahan  olo? 


BAGI  2. 


Katantun    tudjum,  tuntang  kwasan  ka- 
pertjaja.  Kadja  Babel  akan  rusak. 


1.  Aku  mendeng  manonggo, 
aku  mampendeng  arepku  hong 
balai  djadjaga  idja  dahen ,  tinai 
aku  mendah  tuntang  mita ,  narai 
idja  karah  insumae  akangku,  tun- 
tang kilen  aughku  akan  tombah 
taliiu  augliku  idja  solake. 

2.  Ta  Jehowa  tombah  aughku, 
koae :  Bintik  talo  paitam  ta , 
ukir  ta  taratarang  hong  papan 
batu,  mangat  kara  olo  idja  ma- 
halau  tau  mambasae;  surat  ka- 
lotoh : 

3.  Toto .  tudjum  karah  tu)us 
intu  tukas  katikae ,  hong  kata- 
tesae  la  karah  malalus  ta,  sarapai 
djeta  djaton  manandjaro ;  alo  ia 
randjar,  entai  ia,  krana  toto  ia 
karah  dumah,  tuntang  djaton  dia- 
dia  dumah. 

4.  Idja  parisang    ataie,  ia   dja- 


ton akan  sanang  huange ,  tapi 
idja  tetek  awi  kapertjajae  karah 
belom.  —  (Rom.1,17.) 

5.  Maka  kilau  anggor  puna 
manipu,  kakai  olo  badjoho  ta, 
sampai  ia  djaton  tau  melai  dahen; 
idja  mambangah  huange  kilau  ku- 
bur ,  tuntang  kilau  pampatai  idja 
djaton  tau  puas,  idja  mamumpong 
akae  karil  olo  kapir,  tuntang 
mangampeleng  akae  kara  utus  olo. 

6.  Kema,  kara  a  wen  ta  karah 
hatanding  ia,  tuntang  mangarang 
tapengan  lelai,  koae:  pajah  ia, 
idja  manawon  ramo  awang  puna 
djaton  ai.  Akan  kilen  katahie 
djeta  ?  Ia  baja  kilau  mamuat  rum- 
pur  intu  arepe. 

7.  Salenga  karah  lembut  awang 
akan  manotok  ikau;  hemben  ta 
misik  idja  akan  manapi  ikau,  pa- 
lus  ikau  indu  irampase. 

8.  Krana  ikau  djari  marampas 
ara  olo  kapir ;  toh  tisan  kara  utus 
olo  karah  manarik  ikau  tinai,  tagal 
kara  dahan  olo ,  tagal  kianatm 
dengan  tanah,  dengan  lewu,  tun- 
tang kara  olo  idja  huange. 

9.  Pajah  ia,  idja  bisit  bakoho 
manggau  akan  humae,  mangat  ia 
manjarangan  hong  aka  gantong , 
uka  maliwus  arepe  bara  lengan 
tjalaka. 

10.  Ikau  djari  manirok  kahawen 
akan  ungkup  humam;  awim  djari 
mampalomos  ara  utus  olo ,  maka 
ikau  djari  maniwas  hambaruam. 

11  Krana  kara  batu  dinding 
mahin  karah  mangkariak  mawi , 
tinai  kara  kaju  ramon  huma  akan 
tombah  : 

12.  Pajah  ia,  idja  mamanguu 
lewu  hapan  daha,  tuntang  man- 
dahen  ta  hapan  kadarhaka. 

13.  Krana  kalotoh  kadjariae  iawi 
Jehowa  :    talo    idja    djari  inggawi 


1IAB.   1.  2. 


542 


HABAKUK. 


utus  olo  ta  akan  kinan  apui, 
tuntang  idja  aka  kanaka  olo  ara 
ta  akan  haiang. 

14.  Krana  petak  karah  basuang 
kascne  kahain  Jehowa,  kilau  kara 
danum  mangrmtep  palempang  ta- 
sik.  —  (Jes.11,9.) 

15.  Pajah  olo  ta,  idja  mampi- 
hop  kolae ,  ikau  idja  manenga 
sangkir  anggor  akae,  tuntang 
mambusan  ia,  mangat  ikau  mita 
kahawae. 

16.  Ikau  karah  imuas  kea  ha- 
pan  katawah  indu  gantin  horu- 
mat ;  lias ,  ihop  kea  ikau  ,  tun- 
tang langai  kakulopm;  sangkir 
hong  lengiin  gantaun  Jehowa  ka- 
rah akam ,  sampai  ikau  mu- 
ta  batawah  ampim  indu  gantin 
kahaim. 

17.  Krana  kianat ,  idja  ilalusm 
rnawi  Libanon  ta,  karah  maroboh 
ikau ,  tuntang  karusak  kara  meto 
idja  iawim  karah  manjabanen  ikau, 
tagal  kara  dahan  olo,  tuntang  ta- 
gal  kara  kianatm  dengan  tan  ah  , 
dengan  lewu  tuntang  kara  olo 
idja  huange. 

18.  Ta,  narai  guna  hampatong 
dewa  ta ,  idja  iukir  kamasan , 
atawa  hampatong  idja  inoang  ta, 
tuntang  kara  gurue  pauandjaro  ta, 
sarnpai  idja  manampa  ta  harap 
tampae,  anion  ia  djari  manampa 
hampatong  dewa  idja  puna  tunis  ta  ? 

19.  Pajah  ia,  idja  hamauh  dengan 
kaju:  has,  misik;  tinai  dengan 
batu  idja  puna  tunis  ta :  has , 
mendeng.  Kilen  talo  djeta  tau 
madjar?  Toto ,  djeta  inanggalong 
bulau  salaka,  tapi  djaton  haliai 
tahasenge  huange. 

20.  Tapi  Jehowa  puna  hong 
akae  idjii  brasih;  suni  intu  baue, 
o  hapus  kalunen. 


BAGI  3. 

Lakudoan  Habakuk 


1.  Juakudoan  Habakuk,  nabi 
ta,  tumon  nudan  tatum. 

2.  O  Jehowa,  aku  djari  ma- 
hining  aughm ,  tuntang  aku  sa- 
banen  !  kalah  belom  gawim,  o  Je- 
howa ,  hong  benteng  katika,  ka- 
rinah  ta  hong  benteng  katika. 
Metoh  kalait,  kalah  mingat  asi. 

3.  Hatalla  dumah  bara  Teman, 
Idja  brasih  ta  bara  bukit  Paran. 
Sela.  Kahaie  manutup  kara  langit, 
tinai  hapus  petak  kontep  tarae. 

4.  Sangkowonge  kilau  kalawan 
matanandau ;  tandok  aton  intu 
lengae,  tuntang  beta  aka  kwasae. 

5.  Helo  baue  peres  papa,  ti- 
nai njalan  apui  lembut  intu  awan 
paie. 

6.  Ia  mendeng  tuntang  mukur 
tanah  ,  ia  manampajah,  balalu  raa- 
narawen  kara  olo  kapir,  tinai  kara 
bukit  kalunen  imparotek,  tuntang 
kara  lungkoh  kalunen  akan  ma- 
njontop  arepe,  metoh  Ta  mang- 
umbang  kalunen. 

7.  Aku  mita  kara  tingkap  olo 
Kus  hong  kadjaka,  tuntang  kara 
sapau  hong  tanah  Midian  panan- 
tajun. 

8.  Aton  kasangit  Jehowa  hasep 
mawi  karri  batangdanum  ?  Aton 
kalaitm  mantakan  kara  danum 
lombah ,  tuntang  kasingim  mawi 
tasik?  basa  ikau  manaradjang  ha- 
pan  hadjaram,  tuntang  kara  ka- 
retam  idja  manang. 

9.  Panahm  idja  djari  inatapm 
mamala,  tumon  kara  augh  sum- 
pahm  dengan  kara  hamputan  ta. 
Sela.  Petak  harakang,  mampalem- 
but  batangdanum. 

10.  Kara    bukit   mita  ikau  tun- 


HAB.  2.  3. 


SEPANJA. 


543 


tang  kikalie ,  kadahes  danum  ma- 

njambong,    aka  handalcm   mambo 
aughe,  tuntang  manggatang  lengae. 

11.  Matanandau  tuntang  bulan 
tenda'  hong  akae  ,  awi  kara  anak 
panahm  ladju  manampihit  ngi- 
langilat ;  tuntang  karii  lundjum 
birebirep  kilau  kilat. 

12.  Ikau  mahoroc  tanah  tuntang 
kasangitm,  tuntang  hasep  kalaitm 
ikau  malitek  olo  kapir. 

13.  Ikau  manaradjang  handak 
mandohop  djalahan  olo  ajum ,  na- 
kara  mandohop  Idja  iminjakra  ta; 
ikau  raamparamok  takolok  human 
olo  darhaka ,  tuntang  mampa- 
langai  talo  handiai ,  bara  galange 
sampai  ujate.    Sela. 

14.  Hapan  tungkang  ai  ikau 
madjok  kapalan  kara  mantire  la- 
sak  silae,  idjii  dumah  riwuriwut 
kilau  talo  badjea  handak  manda- 
rai  aku ,  idja  handjak  rantang , 
kilau  handak  kuman  mampalepah 
kara  olo  tjalaka  sunisuni. 

15.  Hadjaram  impatandjongm 
hong  tasik ,  hong  aka  danum  ha- 
tujok. 


batang 
nguan  batang 


16.  Awiku  mahining  djeta,  maka 
knaingku  hakcvvak,  tagal  augh  tii 
totok  biwihku  hadjipak ,  kara  lo- 
langku  kilau  hanana,  tuntang 
paingku  hagcndjah  hong  iikaku. 
Kiilah  amon  aku  tau  sanang  me- 
toll  andau  kadjaka,  katika  ia  du- 
mah mantakan  utus  olo  ta  idja 
ingalahie. 

17.  Krana  alo  batang  sikon  dja- 
ton  akan  mamumbong,  buae  dja 
ton  karah  lembut  intu 
anggor ,  olo  terai 
undus,  tinai  karii  tana  djaton 
mampalembut  panginan,  karii  ka- 
wan  tabiri  nihau  bara  kandange, 
tuntang  sapi  djaton  hindai  hong 
krambange : 

18.  Tapi  aku  handak  handjak 
hong    Jehowa,    aku    handak   ran- 

huang    Hatallan    salamatku. 
(Jcs.61,10.) 

19.  Jehowa,  pangkahai  Tuhan  , 
indu  kwasangku,  ia  mampalias 
paingku  kilau  pain  badjang,  tun- 
tang ia  karah  mampendeng  aku 
hong  iikaku  gantong,  mangat  aku 
manjanji  hapan  talo   usikku. 


tang 


-3-^SH 


SURAT  NABI 


S    E     P    A     N    J    A. 


BAGT  1. 

Andau  kalait  tii. 


1.  JJjetoh   augh  Jehowa,    idja 


sampai  Sepanja,  anak  Kusi,  Kusi 
anak  Gadalja,  Gadalja  anak  Amar- 
ja,  Amarja  anak  Hiskia,  metoli 
pangereng  Josia,  anak  Amon,  ra- 
dja  Juda  tii.  -  (2.Radja22.) 


SEP.    1. 


544 


SEPANJA. 


2.  Aku  handak  manganan  talo 
handiai  lepalepah  bara  tanah  toll, 
koan  Jehowa. 

3.  Aku  handak  manganan  olon 
tuntang  meto ;  aku  handak  mang- 
anan kara  burong  penda  langit, 
tuntang  kara  lauk  hong  tasik , 
kara  talo  kihal  tuntang  kara  olo 
darhaka;  toto,  aku  handak  mam- 
palomos  kara  olo  bara  tanah  toll , 
koan  Jehowa. 

4.  Aku  handak  mandjudju  leng- 
iingku  mawi  Juda,  tuntang  kara 
olo  Jerusalem;  tuntang  aku  han- 
dak mampalomat  bara  kaleka  toll 
kara  tisan  Baal,  tinai  aran  kara 
nabin  dewa  tuntang  imame; 

5.  Tuntang  kara  awen  idja  son- 
top  hong  sapaue ,  manjembah  ra- 
mon  langit ,  dengan  idja  somba- 
jang,  sumpah  manjewut  aran  Je- 
howa tuntang  aran  Malgham  kea ; 

6.  Tinai  idja  mules  manalikut 
Jehowa ,  idja  djaton  manggau  Je- 
howa ,  tuntang  djaton  pudji  mi- 
sek  ia. 

7.  Suni  samandiai  intu  baun 
pangkahai  Tuhan,  Jehowa,  krana 
andau  Jehowa  djari  tokep ;  krana 
Jehowa  djari  manatap  parapah  idja 
injambalih ,  ia  djari  manjimpan 
kara  idja  irawaie. 

8.  Maka  intu  andau  parapah 
ain  Jehowa  ta  aku  handak  mawi 
kara  mantir  hai,  kara  anak  ra- 
dja,  tuntang  olo  handiai,  awang 
hapakaian  beken  bara  puna  ha- 
dat. 

9.  Tinai  intu  andau  ta  kea  aku 
handak  mawi  kara  olo  awang  ming- 
kang  gagelan  bauntonggang ,  idja 
manj  uang  human  tempoe  awi  ki- 
anate  tuntang  tipue. 

10.  Maka  intu  andau  ta ,  koan 
Jehowa ,  augh  kariak  karah  lem- 
but    bara    bauntonggang   aka    olo 


palauk ,  tuntang  tarahing  bara 
hila  silae,  tinai  augh  kapaha  bara 
kara  lungkoh. 

11.  Tangis  keton,  o  olo  handiai, 
idja  mangkahuma  hong  pakan , 
krana  kara  dagang  djari  impalo- 
mos,  tuntang  kara  tempon  rear 
djari  impalepah. 

12.  Intu  andau  ta  aku  handak 
mariksa  hapus  Jerusalem  titititip 
hapan  sumbo  korong ;  aku  han- 
dak mantakan  kara  olo  ta  idja 
djari  baku ,  idja  hamauh  hong 
ataie :  Jehowa  brangai  bewai ,  alo 
kahalap  kapapa  djaton  ilaluse. 

13.  Tagal  ta  kara  ramoe  indu 
irampas,  tuntang  humae  indu  im- 
parusak;  toto,  ia  mamangun  hu- 
ma,  tapi  djaton  ia  akan  mukonge, 
ia  mambulan  anggor ,  tapi  djaton 
akan  mihop  danume. 

14.  Andau  hai  ain  Jehowa  ta 
djari  tokep,  ia  djari  tokep  tun- 
tang mandjeleng  arepe  clumah. 
Amon  augh  andau  Jehowa  ta  ma- 
mala ,  ta  kara  idja  abas  karah 
manangis  pah  am. 

15.  Krana  andau  ta  karah  aton 
andau  kalait,  andau  kadjaka  tun- 
tang kikah,  andau  karusak  tun- 
tang kabanasa ,  andau  kakaput 
tuntang  kapidjem,  andau  habau 
tuntang  talo  badjea; 

16.  Andau  augh  sarunai  tuntang 
lahap  mawi  kara  kota  dengan  aka 
dahen  samandiai. 

17.  Aku  handak  mampikah  kara 
olon ,  sampai  awen  ta  gajapgampa 
kilau  olo  babuta ;  krana  ia  djari 
badosa  intu  Jehowa.  Dahae  karah 
batusuh  kilau  djeta  kawo  bewai, 
tinai  isie  kilau  djeta  tai. 

18.  Kara  bulau  salakae  djaton 
tau  maliwus  ia  hong  andau  ka- 
sangit  Jehowa,  tapi  awi  apui  ka- 
behue     hapus     tanah    toll    karah 


SEP.    1. 


SEPAXJA. 


545 


lepah  baseha:  krana  toto,  salenga 
I  a  kaiiih  mampalepah  kara*  olo  ta- 

nah  toll. 


BAGI  2. 

Olo  impudji  mangat  hobali.  Hokum 
insanan  akan  kara  utus  olo,  idja  haka- 
liliusr  olo  Jchudi. 


1.  Jtriksa,  toto  priksa  arep 
keton  titititip,  o  utus  olo  idja 
djaton  mangenang  Hatalla; 

2.  Helo  bara  hukurn  ta"  lekas, 
tuntang  andau  tit  manjelau  mawi 
keton,  kilau  apui  maui  tikil,  ka- 
tahin  kalason  kalait  Jehowa  hindai 
djari  sampai  keton,  helo  bara  an- 
dau kasangit  Jehowa  djari  sampai 
keton. 

3.  Gau  -Jehowa,  o  kara  keton 
idja  balemo  ataie  hong  tanah,  idja 
mahaga  kapatut  ai ;  gau  kabudjur, 
gau  karandah  atai,  ajaajau  keton 
ingalindong  hong  andau  kalait 
Jehowa. 

4.  Krana  Gasa  karah  balihi,  tun- 
tang Askalon  indu  rusak;  Asdod 
karah  iharak  bentok  andau,  tun- 
tang Ekron  karah  irunap. 

5.  Pajah  kara  olo  idja  mukong 
saran  tasik,  kara  olo  Pilisti  ta! 
a  ugh  Jehowa  kaiiih  mawi  keton, 
o  Kanaan,  tanah  olo  Pilisti;  aku 
haudak  marusak  ikau  sampai  dja- 
ton batisa  idja  biti. 

6.  Hapus  tanah  hong  saran  ta- 
sik karah  indu  aka  tingkap  saka- 
tik,  tuntang  aka  pagar  akan  kara 
kawae. 

7.  Djetii  akan  mandjadi  indu 
bagin  tisan  ungkup  Juda,  uka  ia 
manjakatik  beta.  Hong  kara  hu- 
man Askalon  ia  karah  masan  ha- 
malem ,  limbah  Jehowa ,  Hatallae, 


djari  mananggoh  iii,  tuntang  mam- 
paterai  iii  tawanan. 

8.  Aku  djari  mahining  augh 
tawah  Moab ,  tuntang  karii  augh 
papa  bara  panakan  Anion,  idjii  ha- 
pae  mampahawen  olo  ajuugku,  ti- 
nai  iii  mampadjoho  arepe,  handak 
mawi  karii  saian   tanahe. 

9.  Tagal  ta,  belom  aku,  koan 
Jehowa,  Tempon  kara  kawau  talo 
belom,  Hatallan  Israel:  toto,  IVIoab 
akan  mandjadi  kilau  Sodom ,  tinai 
panakan  Anion  kilau  Gomora,  indu 
padang  unak  duhi,  indu  loau  ujah, 
tuntang  indu  karusak  palus  kata- 
tahi.  Tisan  djalahan  olo  ajungku 
karah  manjores  iii ,  idjii  katapasan 
bara  ungkupku  karah  manduan 
ia  indu  bagie.  —  (l.ATos.19,24.) 

10.  Djeta  akae  takirin  kadjohoe, 
krana  iii  djari  mamapa  tuntang 
mampadjoho  arepe  mawi  ungkup 
ain  Jehowa,  Tempon  karii  kawan 
talo  belom. 

11.  Gawin  Jehowa  mawi  iii  kaiiih 
bakaikiiikah  haliai,  krana  iii  ka- 
rah mampamunos  kara  hatallan  pe- 
tak;  ta  olo  handiai,  genep  biti 
hong  kalekae,  karah  sombajang 
intu  ia,  rata  kara  pulau  olo  kapir 
samandiai. 

12.  Tinai  keton  kea,  o  olo  Kus, 
karah  impatai  awi  padangku. 

13.  Tinai  ia  karah  mandjudju 
lengiie  akan  utara,  palus  mainpa- 
lomos  Asur,  tuntang  iii  karah  mawi 
Niniwe  mandjadi  karusak ,  ngari- 
sing  kilau  aka  keang  kamahau. 

14.  Sampai  bentok  heta  karii  ka- 
wan meto  karah  melai,  tuntang 
karii  meto  idjii  puna  mangawan, 
tinai  tahatong  tuntang  kamiak 
karah  masan  hong  karawang  djihie 
idjii  bahalap;  aughe  karah  tamii 
kara  panjengok ,  tuntang  ampah 
talo   kaiiih  hatujok  intu  bauntong- 


SEr.  1.  2. 


546 


SEPANJA. 


gang,  krana  kara  papan  seder  djari 
ingarak. 

15.  Djetii  lewu  ta'  idja  handjak 
kandjakandjan ,  idja  melai  langak, 
tuntang  hamauh  hong  ataie :  tikas 
aku  bewai;  djaton  hindai  sala  bara 
aku.  Lalelian  karusake  toll,  sam- 
pai  mandjadi  aka  meto  melai.  Ge- 
nep  olo  idja  mahoroe  heta  karah 
ngasisit  totoke ,  mangipak  lengae 
mawi  ia. 


BAGI  3. 

Jerusalem  iantam,  tapi  asi  indjandji  tinai. 


1.  Xajah  lewu  kadjilek ,  lewu 
kihal,  lewu   pararat  ta! 

2.  Ia  djaton  maku  tarima  angh, 
tuntang  djaton  maku  impudji ,  ia 
djaton  maku  harap  Jehowa,  tun- 
tang djaton  maku  manggapi  Ha- 
tallae. 

3.  Kara  mantire  kilau  singa 
awang  manjakungkong  hong  ben- 
tok  ia;  kara  hakime  kilau  ason 
taun ,  idja  djaton  manisa  sampai 
handjewu. 

4.  Krana  nabie  badjoho  tuntang 
parajap,  imam  ai  mamapa  aka  bra- 
sih,  tuntang    marima  Torat     sala. 

5.  Tapi  Jehowa  idja  budjur 
aton  hong  bentok  ia ,  ia  djaton 
maku  kasalan;  sining  handjewu  ia 
masanan  kabudjur  ai,  djaton  tapas 
gawie;  tapi  olo  bingkok  ta  djaton 
tau  mahamen. 

6.  Aku  djari  mampalomos  olo 
kapir  ta,  tuntang  mangarak  akae 
idja  dahen ,  aku  djari  manunis 
kara  djalae,  sampai  olo  djaton  ma- 
horoe heta ;  karii  lewue  rusak,  sam- 
pai olo  djaton  huange. 

7.  Koangku :  Toto  ikau  karah 
mikah  aku,  tuntang  tarima  adjar; 
uka  aka    awen  djaton    kea  rusak, 


tinai  kara  hukum  ta  djaton  sam- 
pai ia,  idja  djari  inukasku  akae. 
Tapi  ia  haus  kadarhaka  bewai  hong 
kara  gawie. 

8.  Tagal  ta,  endah  aku  bewai, 
koan  Jehowa,  sampai  andauku  pa- 
lus  manaradjang;  krana  puna  tu- 
kasku,  handak  mamumpong  karii 
olo  kapir,  tuntang  mangampeleng 
kara  karadjaan,  mangat  manam- 
pohak  kalaitku  mawi  ia,  hapus 
kalason  kasangitku;  krana  hapus 
tanah  toh  lepah  karah  baseha  awi 
apui  kabehungku. 

9.  Limbah  ta  aku  handak  ma- 
suman  akan  kara  utus  olo  hadjam- 
ban  totok  brasih,  mangat  olo  han- 
diai  blaku  manjewut  aran  Jehowa, 
tuntang  manempo  ia  bulat  ataie. 
-  (JesA0,2.) 

10.  Bara  silan  kara  batangdanum 
olo  Kus,  olo  idja  toto  blaku  hong 
aku,  tuntang  anak  bawi,  ung- 
kupku  idja  daraidaraia  ta,  karah 
mimbit  parapahe. 

11.  Andau  ta  ikau  djaton  maha- 
men hindai  tagal  kara  gawim,  idja 
djari  hapam  malangkah  aku ;  ka- 
tika  ta  aku  handak  manganan  bara 
marak  ikau  karii  olo  djuwih  ba- 
djoho ta,  tuntang  ikau  djaton  akan 
mampatara  arepm  hindai  tagal  bu- 
kitku  idja  brasih. 

12.  Aku  handak  manisa  hong 
ikau  olo  idjii  randah  tuntang  na- 
niha  angate,  awen  ta  kariih  harap 
intu   aran  Jehowa.  —  (Jes.1,9.) 

Id.  Tisan  Israel  ta  djaton  kariih 
papa  gawie,  tuntang  djaton  ma- 
nandjaro,  tinai  djela  panipu  djaton 
hong  njamae;  maka  olo  tii  kariih 
kuman  batiroh,  tuntang  djaton 
idjii  mampikah  ia. 

14.  Lahap ,  o  Sion ,  anak  bawi ! 
basasurak,  o  Israel!  handjak  ran- 
tang  tuntang  kandjakandjan  hapan 


sep.  2.  3. 


IlACCiAI 


54' 


hapus   ataim,    o  Jerusalem,  anak 
bawi ! 

15.  Krana  Jehowa  djari  mampa- 
terai  hukum  ajum,  ia  djari  ma- 
mapas  manganan  musohm.  Jehowa, 
Radjan  Israel  ta,  hindja  ikau,  ikau 
djaton  akan  mitii  tjalaka  hindai. 

16.  Andau  ta  karah  insuman 
akan  Jerusalem:  ala  mikah,  o 
Sion,  ala  manendur  lengam ! 

17.  Jehowa,  Hatallam,  aton  hong 
ikau,  ia  Djurusalamat  idja  paham 
kwasae.  la  karah  handjak  tagaJ 
ikau  tuntang  karantang  ataie;  awi 
sintae  til  ia  karah  suni ,  djaton 
manahiu  gawim  bihin ,  ia  karah 
handjak  tagal  ikau  tuntang  mala- 
hap. 

18.  Tel j a.  djari  imbaris  bara  ung- 
kupm  aku  handak  mangampelenge, 


ia  idja  kedjau    bara   ikau.    katahin 
katawah  paham  mambehat  ikau. 

19.  Toto,  katika  ta  kea  aku  han- 
dak mamutus  gawingku  dengan 
kara  olo  idja  mamapa  ikau ;  maka 
olo  idja  batimpang  ta  aku  handak 
mandohope,  tuntang  mamumpong 
kara  awang  inganan-;  aku  handak 
mampendeng  ia  indu  tara,  manga! 
arae  basewut  hong  hapus  tanah , 
idja  akae  djari  impahawen. 

20.  Katika  tii  kea  aku  handak 
mimbit  keton  kantoh,  djeta,  anion 
aku  karah  mamumpong  keton. 
Krana  toto,  aku  handak  mampen- 
deng keton  indu  horumat  tuntang 
tara  marak  kara  utus  olo  hong 
petak ,  anion  aku  mampaterai  ke- 
ton tawanan ,  haiak  gitan  keton , 
koan  Jehowa.  —  (5.Mos.30,3.) 


SUBAT  NABI 


H    A    G    G 


BAGI  1. 

Olo  impudji  awi  karawuse  mamangun 

human  Hatalln. 


1.  JtLong  njelo  dua  kahum  radja 
Darius,  hong  bulan  djahawen,  an- 
dau idjii  solake,  maka  augh  Jehowa 
lembut  hadjamban  Haggai,  nabi 
tii,  akan  Serubabel,  anak  Sealtiel, 
mantir  pamutjok  hong  Juda,  tinai 
akan  Josua,  anak  Josadak,  imam 
hai  tii,  koae:    —  (Esrab,\.) 


2.  Kakai  augh  Jehowa ,  Teru- 
pon  kara  kawan  talo  belom,  koae: 
Utus  olo  toll  hamauh:  katika  hin- 
dai sampai,  mangat  mamangun  hu- 
man Jehowa. 

3.  Maka  augh  Jehowa  lembut 
hadjamban  nabi  Haggai,  koae: 

4.  Kilen,  akan  keton  djari  sam- 
pai katika,  mangat  mukong  hu- 
man keton  idjii  bahalap  tampae, 
tapi  huma  toll  akan  balabalang 
bewai? 


BAG.  1. 


548 


HAGGAI. 


5.  Toh,  kakai  augh  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom : 
Ingaingat  gawin  keton ! 

6.  Keton  pabam  malan,  tapi  di- 
non  keton  isnt ;  keton  kuman , 
tapi  djaton  tau  besoh;  keton  mi- 
bop,  tapi  djaton  tau  luput;  keton 
makaian ,  tapi  djaton  tau  blasut ; 
tinai  idja  mawi  rear  ara'  kilau  ina- 
njuang  lowang  bewai. 

7.  Kakai  augh  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom :  Inga- 
ingat gawin  keton! 

8.  Talih  bukit,  baramo,  awi 
mandjari  huma  toh ;  djeta  kaiah 
ingilakku,  tuntang  aku  handak 
mamprahan  horumatku,  koan  Je- 
howa. 

9.  Krana  alo  keton  mendah  man- 
dino  ara,  ita,  isut  bewai  dinon  ke- 
ton; tinai  alo  keton  mamumpong 
ramo  hong  huma,  aku  mahimon 
manariup  ta.  Buhen  djeta?  koan 
Jehowa,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom.  Djeta  tagal  humangku 
idja  balabalang ,  tuntang  genep 
biti  mingat  nguan  huma  ai  be- 
wai. 

10.  Tagal  ta  kara  langit  manga- 
hana  arepe  mambon  akan  keton, 
tinai  petak  mangahana  talo  lem- 
but. 

11.  Krana  aku  djari  mampalem- 
but  talo  keang  kamahau  hong  ta- 
nah  toh,  mawi  kara  bukit,  mawi 
kara  gendom,  anggor  tuntang  un- 
dus,  tinai  kara  ramon  petak  sar 
mandiai,  mawi  olon  tuntang  meto, 
dengan  kara  satiar  olo. 

12.  Ta,  maka  Serubabel,  anak 
Sealtiel  awen  dua  Josua,  anak  Jo- 
sadak,  imam  hai  ta,  tuntang  ha- 
pus  tisan  olo  ara  ta  manumon 
augh  Jehowa ,  Hatallae ,  tuntang 
kara  augh  nabi  Haggai,  tumon 
Jehowa,    Hatallae,    djari  manjoho 


ia ;  maka  olo  ara  mikah  intu  baun 
Jehowa. 

13.  Ta,  maka  Haggai,  sarohan 
Jehowa  ta,  masuman  tumon  sohon 
Jehowa  akan  olo  ara,  koae:  Aku 
hindja  keton,  koan  Jehowa. 

14.  Maka  Jehowa  manangkedjet 
atai  Serubabel,  anak  Sealtiel,  man- 
tir  pamutjok  hong  Juda,  tuntang 
atai  Josua  ,  anak  Josadak  ,  imam 
hai  ta,  tinai  atai  kara  olo  ara, 
sampai  awen  dumah,  mandjari  ga- 
win human  Jehowa,  Tempon  kara 
kawan  talo  belom,  Hatallae  ta. 


BAGI  2. 

Kahain  human  Hatalla  idja  tingkat 
duii  ta,  tuntang  karadjaan  Kristus  in- 
suman. 

1.  Djeta  hong  andau  dua  pulu 
apat,  bulan  djahawen,  njelo  dua, 
kahum  radja  Darius. 

2.  Tinai  hong  bulan  udju,  an- 
dau dua  pulu  idja,  maka  augh 
Jehowa  sampai  hacljamban  nabi 
Haggai,  koae: 

3.  Toh  suman  akan  Serubabel, 
anak  Sealtiel,  mantir  pamutjok 
hong  Juda ,  tuntang  akan  Josua , 
anak  Josadak,  imam  hai  ta,  tinai 
akan   tisan  olo  ara  ta,  koam: 

4.  Mwe  kara  keton  batisa,  idja 
djari  mita  huma  toh  huang  kahaie 
bihin?  Kilen  ampie  toh  tinai  gi- 
tan  keton  ?  Dia  djeta  kilau  dja- 
ton intu  matan  keton?  —  (Esra 
3,12.) 

5.  Tapi  toh,  tanggatanggar  atiiim, 
ikau  Serubabel!  koan  Jehowa; 
tanggatanggar  atiiim,  ikau  Josua, 
anak  Josadak,  imam  hai !  tangga- 
tanggar atai  keton,  o  olo  aiti 
hong  tanah!  koan  Jehowa;  gawi- 
gawi  bewai,  krana  aku  hindja  de- 


HAG.    1.  2. 


HAGGAI. 


549 


ugan  keton,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom; 

6.  Tuntang  aughku  tii,  idja 
hapangku  hadjandji  dengan  ke- 
ton, metoh  keton  blua  bara  tanah 
Misir,  tuntang  lloghku,  idja  ka- 
rah melai  bentok  keton;  iila  keton 
mikiih.  --  (2J/os.l9,5.) 

7.  Krana  kakai  augh  Jehowa , 
Tempon  kara  kawan  talo  belom: 
Simla  tinai ,  handjulo  liindai,  maka 
aku  liandak  manggulak  kara  la- 
ii git,  hapus  kalunen ,  hapus  tasik 
tuntang  petak;  —  {Ibran.  12,26.) 

8.  Toto,  aku  liandak  mangge- 
rek  kara  olo  kapir,  tii  Idja  aka 
kakenang  kara  olo  kapir  karah 
sampai ,  tuntang  aku  handak  ma- 
njuang  huma  toll  dengan  kahai, 
koau  Jehowa ,  Tempon  kara  ka- 
wan talo  belom.  —  (Jg,9.49,6.) 

9.  Kara  salaka  bulau  puna 
aingkn,  koau  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

10.  Maka  kahalap  huma  idjii  ha- 
rian  toll  karah  paham  bara  idjii 
solake  tii,  koan  Jehowa,  Tempon 
karii  kawan  talo  belom;  tuntang 
aku  handak  manenga  kasanang 
hong  aka  toh,  koan  Jehowra,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom.  — 
(Mal.3,1.) 

11.  Andau  dua'  pulu  apat,  bulan 
djalatien,  njelo  dua  kahum  Darius. 
maka  augh  Jehowa  sampai  hadjam- 
ban  nabi  Haggai,  koae: 

12.  Kakai  augh  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom:  Isek 
kara  imam  tahiu  Torat,  sambil  ha- 
mauh: 

13.  Paribasa  olo  mangandut  isin 
meto  brasih  hong  puting  klambie, 
tuntang  puting  klambie  tit  polios 
brangai  talo,  tepong,  djoho,  ang- 
gor,  undus,  atawa  panginan  be- 
ken,  tau  talo  tii  pains  tamput bra- 


sih Vv,\?  Tombah  karii  imam,  koae  : 
Dia. 

14.  Maka  koan  Haggai :  Tapi 
paribasa  olo  idjii  saraar  pali  awi 
hantun  olo  polios  brangai  karii 
talo  tii,  tau  talo  ta  palus  tamput 
pali?  Tombah  karii  imam,  koae: 
Pudji  iii  dia  pali!  —  (o.J/os.5,2: 
11,24.) 

15.  Tii  tombah  Haggai,  koae: 
Kakai  utus  olo  toh ,  hapus  djala- 
han  djetoh  djari  intu  baungku, 
koan  Jehowa;  karii  gawin  le- 
ngae,  talo  handiai  idjii  djari  ilu- 
pute  beta  uras  pali. 

16.  Maka  toll,  ingaingat  keton, 
bara  andau  djetoh  tuntang  helo 
bara  djetoh,  helo  bara  batu  djari 
injuson  akan  human   Jehowa; 

17.  Helo  bara  keton  manampara 
gawi  djetoh,  maka  amon  olo  ma- 
nalih  hilai  gendome ,  idja  patut 
dua  pulu  gantang,  maka  djetii  baja 
sapulu  bewai;  tinai  amon  iii  ma- 
nalih  piihes  anggor,  angatc  handak 
mandino  lima  pulu  gantang,  tii 
maka  aton  dua  pulu  bewiii. 

18.  Aku  djari  inawi  kara  gawin 
lengan  keton  hapan  loai  tuntang 
kamapis,  tuntang  udjan  karangan  ; 
tinai  keton  djaton  djari  hobah  intu 
aku,  koan  Jehowa. 

19.  Toll,  maka  ingaingat  keton 
bara  andau  djetoh  tuntang  helo 
bara  djetoh,  iii  ta  bara  andau  duii 
pulu  iipat,  bulan  djalatien,  sampai 
andau  tii  metoh  galang  human  Je- 
howa djari  ingkes ;  ingat  tii  toto- 
toto. 

20.  Aton  magon  binji  hong  lepau 
keton?  tinai  karii  batang  anggor, 
sikon,  dalima  tuntang  batang  bua 
undus  djaton  djari  mamua.  Tapi 
bara  andau  toh  aku  handak  mam- 
berkate. 

21.  Sinda    tinai     anidi    Jehowa 


UAG.  2. 


550 


SAGIIAPJA. 


sampai    Haggai,    intu   aiitlau   duii 
pulu  a  pat,  bulan  ta  kea,  koae: 

22.  Suman  akan  Seru  babel,  man- 
tir  pamutjok  hong  Israel,  koam: 
Aku  handak  manggulak  langit 
tun  tang  petak. 

23.  Aku  handak  mambaring  pa- 
dadusan  kara  karadjaan,  tuntang 
rnamparusak  kadahen  kara  kara- 
djaan olokapir;  aku  handak  mam- 
balik  kara  kareta,  tuntang  kara 
olo  idja  mukonge ;    kara  hadjaran 


tuntang  kara  olo  idja  mukong  ia 
akan  balongkahg,  genep  biti  ka- 
rah  buah  padang  kolae. 

24.  Intu  andau  ta'  kea,  koan  Je- 
howa ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom,  aku  handak  manduan  ikau, 
o  Serubabel,  ikau  anak  Sealtiel, 
rewarku,  koan  Jehowa,  tuntang 
handak  parihara  ikau  kilau  tisin 
tjap;  krana  ikau  djari  intihku, 
koan  Jehowa,  Tempon  kara  kawan 
talo  belom. 


SURAT  NABI 


S   A   G   H   A   R    I 


BAGI  1. 

Olo  iuipudji  maiignt  hobah;  paitae, 
aton  malaikat  penda  batang  muret,  Spat 
tandolc,  tuntang  apat  tnkaDg  sanaman. 


1.  Xlong  bulan  hanja,  njclo 
duii  kahum  Darius,  maka  augh 
Jehowa  sampai  Sagharia,  anak  Be- 
reghja,  Bereghja  anak  Tdo,  nabi 
ta,   koae:  —  (Esrah,\  ) 

2.  Jehowa  djari  paliarn  sangit 
dengan  tato  keton. 

3.  Tagal  ta,  suman  akan  olo 
tii:  kakai  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom:  Buli  aku 
tinai,  koan  Jehowa,  Tempon  kara 
kawan  talo  belom,  ta  aku  kea  han- 
dak buli  keton,  koan  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom. 


4.  ./Ela  keton  tumon  tato-  ke- 
ton ,  idja  akae  kara  nabi  horan 
mantehau,  koae:  Kakai  augh  Je- 
howa ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom:  kalah  keton  hobah  bara 
kara  djalan  keton  idja  papa ,  tun- 
tang bara  karii  gawin  keton  idja 
kihal.  Tapi  awen  djaton  mahining, 
ia  djaton  paraba  aughku,  koan  Je- 
howa. —  (Jes.31,6  — Jer.3,12.) 

5.  Maka  kara  tato  keton,  kwe 
ia  toh?  Tinai  kara  nabi  ta ,  aton 
iii  belom  sampai  katatahi? 

6.  Tapi  kara  aughku  tuntang 
tukasku,  idja  djari  imeta-hku  intu 
kara  rewarku ,  nabi  tii,  dia  djeta 
toto  djari  mawi  kara  tato  keton? 
Sampai  awen  tii  akan  mules  tinai 
tuntang  mangaku :  puna  kahandak 


SAGH.   1. 


sauharia. 


551 


Jehowa,  Terapon  kar8  kawan  talo 
belom,  mawi  ita;  i union  kara  dja- 
lan  ita  tuntang  gawin  ita,  kalota 
kea  iii  djari  malalus  ta'   mawi  ita. 

7.  Andau  dua  pulu  apal ,  bulan 
sawalas,  djetS  bulan  Sebat,  intu 
njelo  dua  kahum  Darius,  maka 
augh  Jehowa  sampai  Sagharia , 
aiiak  Bereghja ,  Bereghja  anak 
Idn,  nabi  tii;  tuntang  iii  hamauh: 

8.  Tlamalem  aku  mita,  ita!  aton 
olo  idja  mukong  hadjaran  bah.au- 
dang,  iii  mendeng  marak  batang 
rauret,  idja  hong  padang  randah; 
maka  hila  likute  aton  ara  hadjaran 
tinai,  bahandangj  hakawo  tuntang 
baputi. 

9.  Maka  koangku :  O  tuangku, 
awe  kara  awen  ta?  Ta  koan  ma- 
laikat ,  idja"  hakotak  dengangku : 
Aku  handak  mamprahan  akam, 
awe   kara    awen  ta. 

10.  Ta  torabah  olo  ta,  idja  ma- 
rak batang  muret,  koac:  ^Ewen 
ta,  idja  djari  injoho  Jehowa,  ma- 
ngat  mangumbang  hapus  petak. 

11.  Maka  awen  ta  tombah  ma- 
sumau  akan  Malaikat  Jehowa,  idja 
marak  batang  muret,  koac:  Ikai 
djari  mangumbang  petak ,  maka 
ita,  hapus  kara  tanah  beken  ta 
uras  sanang  tuntang  landang. 

12.  Tii  tombah  Malaikat  Jehowa, 
sambil  hamauh:  O  Jehowa,  Tem- 
pon  kara  kawan  talo  belom!  ki- 
len  katahie  ikau  djaton  maku  ma- 
njanjang  Jerusalem,  tuntang  kara 
lewun  Juda,  idja  djari  ilaitm  udju 
pulu  njelo  toll  katahie? 

13.  Maka  Jehowa  tombah  augh 
malaikat  idja  hamauh  dengangku, 
hapan  augh  bahalap,  augh  am- 
p  >ng. 

14.  Ta  malaikat.  idja  hakotak 
dengangku ,  hamauh  dengangku: 
Tehau,  koam:  kakai  augh  Jehowa, 


Tempon  kara  kawan  talo  belom: 
aku  djari  mangabehu  tagal  Jeru- 
salem, tuntang  tagal  Sion  kabe- 
hungku  paham. 

15.  Kasangitku  paham  hasep  ta- 
gal kara  olo  kapir,  idja  langak  ba- 
djoho  tii:  krana  kalaitku  puna 
isut  bewai,  tapi  awen  tii  mampa- 
rusak  haliai. 

16.  Tagal  tii,  kakai  augh  Jeho- 
wa: Aku  handak  tanggoh  Jerusa- 
lem tinai,  tuntang  masi  ia;  hu- 
mangku  karah  imangun  heta,  koan 
Jehowa,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom ,  tuntang  tali  ukur  karah 
hapan   tinai  hong  Jerusalem. 

17.  Tinai  tehau,  koam:  kakai 
augh  Jehowa,  Tempon  kara  ka- 
wan talo  belom:  Kara  lewungku 
karah  mamurai  awi  kahalape  tinai, 
krana  Jehowa  handak  mampong 
Sion  tinai,  tuntang  iii  handak  min- 
tih  Jerusalem  tinai. 

18.  Maka  aku  manggatang  ma- 
tangku,  palusmita;  itii !  atoniipat 
tandok  heta. 

lit.  Maka  koangku  dengan  ma- 
laikat idja  hamauh  dengangku  : 
Narai  talo  ta?  Koae,  tombah 
aughku :  Djetit  tandok  tii,  idja 
djari  mandarai  Juda ,  Israel  tun- 
tang Jerusalem. 

20.  Maka  Jehowa  mamprahan 
akangku  tukang  sanaman,  apat 
biti. 

21.  Ta  koangku:  Narai  gawin 
awen  tii?  Maka  koae:  Djetakara 
tandok,  idja  djari  mandarai  Juda, 
sampai  djaton  idja  biti  tau  mang- 
gatang takoloke;  tapi  awen  apat 
toh  djari  duniah,  mangat  mampi- 
kah  djetS,  tuntang  mangepak  karri 
tandok  olo  kapir,  idja  djari  mang- 
gatang tandoke  mawi  tanah  Juda, 
handak  mandarai  kara  olo  huansre. 


SAG  II.  1 


552 


SAGHAR1A. 


BAGI    2. 

Olo  idja  mimbing  tali  ukar;  .Teliovva 
handak  mangalindong  tuntang  mampahai 
olo  ajue. 

1.  JLinai  aku  manffffatang  ma- 
tangku,  palusmita;  ita!  aton  idja 
biti,  tuntang  intu  lengae  aton 
tali  ukur. 

2.  Maka  koangku :  Kangkwe 
panggoetm?  Tombahia:  Akuhan- 
dak  mukur  Jerusalem ,  mangat 
rnita ,  kilen  patut  kamboe  kabu- 
kae. 

3.  Maka  ita,  malaikat  ta  idja 
hakotak  dengangku  ,  aton  blua  ; 
tinai  malaikat  beken  blua  manam- 
bang  ia. 

4.  Tuntang  ia  manjoho  djeta, 
koae:  Dari,  hakotak  dengan  olo 
tabela  ta ,  sambil  hamauh :  Jerusa- 
lem karah  iukong  tuntang  djaton 
kotae,  tagal  kutoh  kara  oloe  tun- 
tang meto  awang  huange. 

5.  Maka  aku,  koan  Jehowa, 
handak  indu  kota  apui  hakaliiing- 
ia;  tinai  aku  handak  indu  kahaie 
huang  ia. 

6.  Has,  has!  dari  bara  tanah 
hila  utara,  koan  Jehowa;  krana 
aku  djari  manamburup  keton  akan 
apat  matan  riwut  hong  penda  la- 
ngit,   koan  Jehowa. 

7.  Has,  Sion!  hakan  arepm,  o 
ikau  idja  melai  hindja  Babel,  anak 
bawi  ta. 

8.  Krana  kakai  augh  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom : 
Indu  kahaim  ia  djari  manjoho  aku 
mananggoh  olo  kapir,  idja  djari 
marampas  keton ;  krana  idja  mawi 
keton  ia  mawi  bawak  matae  kea. 

9.  Krana  toto,  aku  handak  ma- 
ngitau  lengangku  mawi  awen  tit, 
ta  ia  indu  rampas  kara  djipae.  Tu- 
mon  ta  keton  akan  katawan .    Je- 


howa,   Tempon   kara    kawan   talo 
belom,  djari  manjoho  aku. 

10.  Lahap  tuntang  handjak,  o 
Sion,  anak  bawi!  krana  toto,  aku 
dumah,  tuntang  aku  handak  melai 
bentokm,  koan  Jehowa. 

11.  Kutoh  kara  olo  kapir  karah 
indahang  akan  Jehowa  intu  katika 
ta,  maudjadi  indu  djalahan  olo 
akangku,  tinai  aku  handak  melai 
bentokm;  ta  keton  akan  katawan, 
Jehowa,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom,  djari  manjoho  aku  manalih 
keton.  —  (Ufo5.49,10.) 

12.  Ta  Jehowa  karah  manjores 
Juda  indu  bagin  ai ,  hong  tanah 
idja  brasih  ta.  tuntang  ia  kariih 
mintih  Jerusalem  tinai. 

13.  Suni,  o  kara  isi,  intu  baun 
Jehowa;  krana  ia  djari  manaradjang 
bara  akae  idja  brasih. 


BAGI  3. 

Josua,  imam  hai  tii. 


1.  -Limbah  ta  la  mamprahan 
akangku  Josua,  imam  hai  ta,  idja 
mendeng  intu  baun  Malaikat  Je- 
howa; tuntang  setan  mendeng  hila 
gantaue,  handak  mandawa  ia. 

2.  Tapi  Jehowa  hamauh  dengan 
setan :  Kalah  Jehowa  manjapa  ikau, 
o  setan;  toto,  kalah  Jehowa,  idja 
mintih  Jerusalem,  manjapa  ikau ! 
djaton  ia  toll  kilau  tetek  pondok, 
idja  djari  insuwit  bara  apui? 

3.  Maka  Josua  ta  halika  pa- 
kaiae,  amon  ia  mendeng  naharep 
baun  Malaikat. 

4.  Ta  koan  la  ta,  sambil  ha- 
mauh dengan  awen  idja  mendeng 
naharep  baue:  Engkak  kara  pa- 
kaiae  halika  ta  bara  ia.  Limbah 
ta  ia  hamauh  dengae:    Itam ,   aku 


SAGH    2.  3. 


SAGHARIA. 


553 


djari  mamapas  dosam  bara  ikau, 
tuntang  liandak  makaian  ikau  ha- 
pan  klambi  bahalap. 

5.  Tinai  koae:  Kepan  saruban 
biasih  intu  takoloke.  Ta  iiwen 
mangkepan  saruban  biasih  intu  ta- 
koloke, tuntang  makaian  ia.  Maka 
Malaikat  Jehowa  mendeng  darahe 
beta. 

6.  Maka  Malaikat  manantu  akan 
Josua,  koae: 

7.  Kakai  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom :  araon  ikau 
karah  manandjong  hong  djalangku, 
tuntang  toto  manonggo  malalus 
pangkat  gawim  idja  dengangku,  ta 
maka  ikau  karah  marentah  hu- 
mangku,  tuntang  mahaga  kara  pa- 
rantarangku,  tinai  aku  handak  ma- 
njoho  awen  idja  hetoh ,  mangat 
manganggulo  ikau. 

8.  Toh  hining,  o  Josua,  ikau 
imam  hai,  tuntang  kara  karampim 
idja  darahm,  krana  ia  ta  uras  nabi : 
krana  toto,  aku  handak  mampa- 
dumah  rewarku,  Salundik  ta.  — 
(7es.4,2;ll,l.) 

9.  Krana  toto,  batu  idja  toh, 
idja  djari  ingkesku  intu  baun  Jo- 
sua, karah  aton  udju  matae.  Toto, 
aku  handak  mogo  mukir  ia,  koan 
Jehowa,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom ,  tuntang  aku  handak  ma- 
mapas kara  dosan  tanah  toh  dalam 
idja   andau. 

10.  Katika  ta,  koan  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom,  keton 
karah  hakadja  dengan  kola  hong  pen- 
da  batang  anggor  tuntang  sikon  ai. 


BAG!  4. 


Sarangan  sumbo  tuntang  duii  kadariih 
batons:  bua  undus. 


1.   Maka  malaikat  idja  hamauh 


dengangku,  haluli  tinai,  balalu  ia 
mampisik  aku,  kilau  olo  batiroh 
impisik, 

2.  Sambil  hamauh  dengangku: 
Narai  talo  gitara ?  Koangku:  Aku 
mita  tantahan  sumbo  idja  uras 
bulau ,  tuntang  sarangan  undus 
intu  ngamboe,  tuntang  udju  du- 
lang  palita  intu  lawie,  tinai  ge- 
nepdulang  palita  aton  mudjumudju 
djalan  undus  tama. 

3.  Tinai  dua  batang  bua  undus 
hasansila  heta ,  idja  hila  gantaun 
sarangan  undus,  tinai  idja  hila 
sambile. 

4.  Tombah  aku,  sambil  hamauh 
dengan  malaikat,  idja  hakotak 
dengangku,  koangku :  0  tuangku! 
akan  en   kara  talo  ta? 

5.  Tombah  malaikat,  idja  hako- 
tak dengangku,  sambil  hamauh: 
Djaton  ikau  katawan,  akan  en 
kara  talo  ta?  Tombah  aku:  Dia, 
tuan. 

6.  Ta  tombah  ia ,  sambil  ha- 
mauh dengangku:  Djetoh  augh 
Jehowa  akan  Serubabel,  koae: 
Djaton  awi  kaabas  atawa  awi  kwasa, 
tapi  awi  Roghku  talo  ta  karah 
mandjadi,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

7.  xEwe  ikau,  o  bukit  idja  gan- 
tong?  Intu  baun  Serubabel  ikau 
akan  mandjadi  tanah  rampar  be- 
wai ;  ia  karah  haragapan  batu 
mambatang  ta,  idja  indu  kahapuse, 
sampai  olo  ara  karah  baratehau 
paham:  berkat,  berkat  akae! 

8.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

9.  Lengan  Serubabel  djari  ha- 
ragapan galang  huma  toh,  lengiie 
kea  akan  mandjari  djeta;  mangat 
keton  katawan,  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom ,  djari  ma- 
njoho  aku  tanggoh   keton. 


24 


SAGH.  3.  4. 


554 


SAGIIARIA. 


10.  Krana  awe  idja  mangabela 
andau  talo  korik  toh?  krana  awen 
udju  ta,  ia  tii  matan  Jehowa,  idja 

manitip  hapus  petak,  handjak  itiita 
batu  kahapus  ta'  hong  lengan  Se- 
rubabel. 

11.  Tinai  tombah  aku ,  sambil 
hamauli  dengae:  Maka  narai  dua 
batang  bua  undus  ta,  idja  hila 
gantaun  tantalian  sumbo,  tuntang 
hila  sambile? 

12.  Tuntang  sinda  tinai  aku  tom- 
bah, sambil  hamauh  dengae:  Na- 
rai  duii  kedan  hatang  undus  ta, 
idja  darah  dua  sarangan  undus 
bulau  ta,  tuntang  nahutn  akan  sa- 
rangan tii  ? 

13.  Ta  koae  dengangku:  Djaton 
ikau  katawan  narai  djeta?  Tombah 
aku:   Dia  tuan. 

14.  Tii  koae:  Djeta  dua  anak 
undus  tii,  idja  mendeng  intu  baun 
Tempon  salepah  kalunen. 


BAGI  5. 

Sural   idja  mauaii,  tuntang  olo  bawi 
hong  epa  tii. 


1.  J.inai  aku  mariaran  inatang- 
ku,  nanggera;  ita!  aton  surat  idja 
manari. 

2.  Maka  ia  hamauh  dengangku: 
Narai  giram?  Tombah  aku:  Aku 
mita  surat  manari,  duii  pulu  hasa 
kapandjange,  tuntang  sapulu  hasa 
kalombahe. 

3.  Tii  iii  hamauli  dengangku: 
Djeta  surat  sapa  ta,  idjii  karah 
blua  akan  hapus  kalunen ,  krana 
kara  olo  panakau  inganan  tumon 
surat  tii,  tinai  karii  olo  idjii  sum- 
pah  sala  inganan  tumon   surat  tii. 

4.  Aku  djari  manjoho  djeta 
blua,  koan-Jehowa,    Tempon  karii 


kawan  talo  belom,  mano-at  iasam- 
pai  human  olo  panakau,  tuntang 
sampai  human  olo  panjumpah  sa!a 
hapan  arangku  ,  palus  melai  hong 
humae  ta,  balalu  mamparusak  ta 
lepalepah  karii  batue  tuntang  ka- 
jue. 

5.  Maka  malaikat,  idjii  hakotak 
dengangku,  aton  blua,  sambil  ha- 
mauh dengangku:  Riaran  matam, 
itarn,  narai  talo  ta  idjii  blua  hetii? 

6.  Koangku:  Narai  ta?  Tom- 
bah iii:  Idjii  blua  heta,  djeta  epa. 
Tinai  koae:  Djeta  puna  ampie 
hong  hapus  tanah. 

7.  Maka  ita!  botop  pronggo 
hagatang;  tinai  aton  olo  bawi  mon- 
dok  hong  epa  tii. 

8.  Ta  koae :  Djeta  karajap  tii. 
Palus  ia  mandjakah  ia  akan  epa 
tii,  tuntang  mandjakah  botop  prong- 
go  tii  akan  hundjun  baun  epa. 

9.  Maka  aku  mariaran  matang- 
ku,  nanggera:  itii!  aton  olo  bawi 
duii  biti  blua,  tuntang  ia  hapa- 
lapas  riwut ;  maka  palapase  tii  ki- 
lau  palapas  sabaru ;  palus  iii  mim- 
bit  epa  tii  trawang  helat  petak 
dengan  langit. 

10.  Ta  koangku  dengan  malai- 
kat, idjii  hakotak  dengangku: 
Kangkwe  iiwen    mimbit  epa  tii? 

11.  Koae,  tombah  aughku  :  Ma- 
il gat  manampa  huma  akae  hong 
tanah  Sinear,  uka  hetii  ia  iirdahen, 
tuntang  ina  hong  galange. 


-»  stg--- 


BAGT  6. 

yEnat  kareta,  imam  hai  incnga  makota. 


1.  linai  aku  mariaran  matang- 
ku,  palus  manampa jah ;  itii!  iipat 
kareta    aton    blua    bara    lielat    bu- 


sacii.4    5.  (5. 


s.\<;iIARIA. 


i)bi) 


kit  duii,  maka  bukit  ta  uras  tarn- 
baga. 

2.  Intu  kareta  idja  indjarat  ha- 
djaran bahandang;  intu  kareta  idja 
duii  indjarat  hadjaran  babilem.. 

3.  Intu  kareta  idjii  telo  indja- 
rat hadjaran  bapati;  intu  kareta 
idja"  apat  indjarat  hadjaran  habelang 
idja  abas. 

4.  Tombah  aku,  sambil  hamauh 
dengan  malaikat,  idja  hakotak 
dengangku:    Narai  djetii,  tuan? 

5.  Tombah  malaikat,  sambil  ha- 
mauh dengangku  :  Djetii  iipat  ri- 
wut  idja  penda  langit,  idja  blua 
bara  akae,  bara  baun  Tempon  sa- 
lepah  kalunen. 

6.  Idja  babilem  hadjarae,  kare- 
tae  ta  palus  akan  utara,  tinai  idja 
baputi  ta  manuntut  iii:  tapi  idja 
habelang  tii  akan  hila  salatan. 

7.  Limbah  ta'  iiija  abas  ta  ma- 
nalili,  biaku,  mangat  iii  tau  ma- 
ngumbang  ,  mahoroe  karii  tanah  ; 
maka  koae  :  Lius ,  kumbangkam- 
banga  hapus  petak.  Palus  djeta 
mangumbang  hapus  petak. 

8.  Maka  Iii  mangahau  aku , 
sambil  hamauh  dengangku,  koae: 
itam,  idja  djari  hagoet  akan  hila 
utara  maluput  huangku  hong  tanah 
hila  utara. 

9.  Tinai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

10.  Duan  belahe  olo  tawanan  tii, 
ban's  Heldai  tuntang  Tobia,  tinai 
Jedaja,  palus  andau  panumahe  ta- 
iiiii  human  Josia,  anak  Sepanja, 
idjii  djari  dumah  bara  Babel. 

11.  Ta  duan  salaka  bulau,  tun- 
tang tampa  makota ,  palus  kepan 
djetii  intu  takolok  Josua ,  anak 
Josadak ,  imam  hai  ta; 

12.  Sambil  hamauh  dengae,  koam : 
kakai  augh  Jehowa,  Tempon  karii 
kawan  talo   belom  :   toto,  idjii  puna 


arae  Salundik  ta ,  kahum  iii  talo 
kaiiih  manjalundik,  tuntang  iii  ka- 
riili  mamangun  human  Jehowa. 
-  (3,8.) 

13.  Toto,  ia  karah  mamangun 
human  Jehowa,  tuntang  tarima  karii 
kahai,  tinai  iii  karah  mondok, 
marentah  hong  padadusae;  tuntang 
ia  hong  padadusae  imam  kea,  duii 
pangkat  tii  karah  bulat. 

14.  Maka  karii  makota  tii  paftut 
ina  hong  human  Jehowa .  hapan 
mingat  Heldai,  Tobia,  Jedaja  tun- 
tang Josia,  anak  Sepanja  ta. 

15.  Bara  kedjau  kaiiih  dumah , 
idja  omba  mamangun  human  Jeho- 
wa; ta  keton  akan  katawan ,  Je- 
howa, Tempon  karii  kawan  talo 
belom  ,  djari  manjoho  aku  tanggoh 
keton.  Djeta  karah  mandjadi,  amon 
keton  totototo  manumon  augh  Je- 
howa, Hatallan   keton. 


BAG  I  7. 

Agama  djaton  baguna,  amon  atai  djaton 
toto  budjur  tuutang  uamasi,  tmnon  pren- 
tah  Hatallti. 


1.  llong  njelo  iipat  kahum  ra- 
dja  Darius,  maka  augh  Jehowa 
sampai  Sagharia ,  andau  apat,  bu- 
lau djalatien  ,  djetii  bulan    Kisloi ; 

2.  Metoh  olo  djari  manjoho  Sa- 
reser  ,  Regernmelegh  ,  tuntang  ka- 
ra  idja  dengae  talih  human  Je- 
howa, mangat  blaku  intu  baun 
Jehowa , 

3.  Tuntang  misek  intu  karii 
imam,  idja  hong  human  Jehowa, 
Tempon  karii  kawan  talo  belom, 
tuntang  intu  nabi ,  koae:  Patut 
ikiii  mao-on  manangis  hong  bulan 
lima' ,  tuntang  puasa  ,  kilau  djari 
gawin  ikiii  t.oh  arii  njelo  katahi? 


24- 


sagii.  »;.  7. 


55  fi 


SAGHARIA. 


4.  Ta'  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom,  sampai 
aku ,  koae : 

5.  Surnan  akan  hapus  ungkup 
olo  hong  tanah  toh ,  tuntang  akan 
kara  imam ,  koam :  metoh  keton 
puasa  tuntang  manatum,  hong  bu- 
lan  lima  tuntang  hong  bulan  udju, 
djari  udju  pulu  njelo  toh ,  aton 
kea  keton  toto  puasa  intu  aku? 

6.  Atawa  metoh  keton  kuman 
tuntang  mihop ,  djaton  keton  djari 
kuman  mihop    akan  keton  bewai? 

7.  Djaton  aughku  tumon  tli  kea, 
idja  insanan  Jehowa  hadjamban  kara 
nabie  bihin,  metoh  Jerusalem  ing- 
kalewu  tuntang  sanang,  tuntang 
kara  patataie  hakaliling  iii,  tinai 
metoh  hila  salatan  tuntang  tanah 
randah  ta  iukong  kea? 

8.  Metoh  ta  augh  Jehowa  sam- 
pai Sagharia ,  koae : 

9.  Kakai  koan  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom :  hapu- 
tus  budjubudjur ,  tuntang  badjoha 
haiak  hasi  sama  arep  keton ; 

10.  jEla  mahenjek  balo  tuntang 
nola,  tamuai  tuntang  olo  tjalaka, 
tinai  ala  atai  keton  hakarangka  ha- 
kapapa  sama  arep  keton. 

11.  Tapi  olo  ta  djaton  maku  mi- 
ngat,  ia  mahakan  bahae ,  tuntang 
mandengen  pindinge  ,  uka  ia  ala 
mahining. 

12.  Ia  manekang  ataie  kilauhin- 
tan ,  uka  ia  ala  mahining  Torat 
tuntang  kara  augh ,  idja  impait 
Jehowa ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom,  awi  E-ogh  ai ,  hadjamban 
kara  nabi  horan.  Tagal  ta  kasangit 
idja  paham  ta  djari  lembut  bara 
Jehowa ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom. 

13.  Tuntang  talo  mandjari  tumon 
djari  pasumae;  basa  awen  djaton 
maku  mahining,  tii  aku  kea  djaton  ] 


maku  mahining  ,  metoh  awen  ma- 
ngahau ,  koan  Jehowa ,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

14.  Tapi  aku  kilau  barat  djari 
manambalang  awen  ta  marak  kara 
olo  kapir,  idja  djaton  kasenae  bihin  ; 
tii  tanahe  irusak  limbah  likute, 
sampai  djaton  olo  tesek  buliheta; 
olo  djari  man  am  pa  tanah  idja  kam- 
pili  ta  mandjadi  karusak  haliai. 


BAGI  8. 

Djandjiu  Hatalla  akan  Jerusalem. 


1.  linai  augh  Jehowa  sampai 
aku,  koae: 

2.  Kakai  augh  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom :  aku 
djari  mangabehu  tagal  Jerusalem , 
paham  kabelmngku ;  tuntang  pa- 
ham  kasangitku  aku  djari  bahiri 
akae. 

3.  Kakai  augh  Jehowa  :  aku  ha- 
luli  tanggoh  Sion ,  tuntang  han- 
dak  melai  hong  bentok  Jerusalem ; 
ta  Jerusalem  karah  bagara  lewun 
katoto ,  tuntang  bukit  Jehowa , 
Tempon  kara  kawan  talo  belom, 
karah  bagara  bukit  karasih. 

4.  Kakai  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom:  kara  ba- 
kas  hatuii  bawi  akan  mondok  hong 
kara  djalan  Jerusalem  tinai,  tuntang 
hasokah  tagal  kambon  umure. 

5.  Tinai  kara  djalan  lewuta  ka- 
rah kontep  anak  olo  hatua  bawi, 
idja  busik  beta. 

6.  Kakai  augh  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom :  basa 
talo  ta  bahali  intu  matan  kara  ti- 
san  olo  toh  katontoh ,  kilen ,  djeta 
bahali  kea  intu  matangku?  koan 
Jehowa,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom. 


sagh.  7.  8. 


SAOHARIA. 


557 


7.  Kakai  a  ugh  Jehowa ,  Tem- 
pon karii  kawan  fcalo  belom :    toto, 

aku  handak  maliwus  djalahan  olo 
ajungku  bara  tanah  kabaloman , 
tuntang  bara  tanah  kabalepan  kea. 

8.  Pains  aku  liandak  mimbit 
iiwen  akau  toh  ,  niaugat  iii  melai 
hong  Jerusalem:  maka  olo  la  ka- 
rah indu  baris  ajungku  ,  tinai  aku 
indu  Hatallae,  hong  katoto  tun- 
tang asi. 

9.  Kakai  augh  Jehowa,  Tempon 
karii  kawan  talo  belom :  paabas 
lcngan  keton ,  keton  handiai ,  idja 
katontoh  djari  mahining  augh  toh 
bara  njaraan  karii  nabi,  aw ang  djari 
masuman  metoh  andau  galang  hu- 
man Jehowa,  Tempon  karii  kawan 
talo  belom  ,  haru  ingkes ,  mangat 
humae  tii  imangun. 

10.  Krana  helo  bara  andau  tasa- 
tiar  olo  liaiancr  bewiii ,  tuntang 
gawin  karii  meto  djaton  kea  gunae, 
tinai  olo  idjii  dumah  lius  djaton  ta- 
wan  kasa.nang  tagal  musoh,  krana 
aku  nalua  kara  olo  hawi  sama 
arepe. 

11.  Tapi  katontoh  aku  djaton 
handak  kalota  gawingku  dengan 
tisan  olo  toh  kilau  bihin ,  koan 
Jehowa,  Tempon  karii  kawan  talo 
belom. 

12.  Tapi  kara  talo  imbul  karah 
paham  mandjari,  batang  anggor 
kariih  marana ,  tana  kariih  paham 
palembute ,  tuntang  langit  kariih 
hambon ,  palus  aku  handak  ma- 
nenga  kara  talo  tii  akan  tisan  utus 
olo  toh. 

13.  Maka  karah,  tumon  ikau,  o 
nngkup  Juda ,  tuntang  ikau ,  o 
ungkup  Israel,  djari  indu  sapa 
marak  karii  olo  kapir,  kakai  aku 
handak  maliwus  keton ,  tuntang 
keton  karali  indu  berkat;  iila  mi- 
kiih ,  paabas  lengiin  keton  ! 


14.  Krana  kakai  augh  Jehowa . 
Tempon  kara  kawan  talo  belom: 
tumon  aku  bihin  handak  manga- 
piihii  keton ,  metoh  karii  tato  ke- 
ton djari  mamparahas  aku  paham, 
koan  Jehowa,  Tempon  karii  kaAvau 
talo  belom ,  tuntang  aku  djaton 
djari  mangarajau   tagal  tii : 

15.  Kakai  katontoh  tinai  aku 
liandak  mampahalap  Jerusalem  tun- 
tang ungkup  Juda;  ala  mikiih ! 

16.  Tapi  djetoh,  idjii  patut  inu- 
raon  keton :  hasuman  katoto  akan 
sama  arep  keton ,  tinai  putus  bu- 
djubudjur  tuntang  djadian  kasanang 
hone;  karii  bauntoiic^ano;  keton. 

17.  Tinai  iila  idjii  biti  mado  ka 
papa  hong  atiiie  mawi  kolae,  tun- 
tang ala   radjin  sumpah  sala;  kra- 
na djetii  uras  injingiku ,  koan  Je- 
howa. 

18.  Tinai  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom,  sampai  aku, 
koae : 

19.  Kakai  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom :  andau  pua- 
sa  tii  hong  bulan  apat ,  hong  bu- 
lan  lima  tuntang  bulan  udju,  tinai 
puasa  hong  bulan  sapulu  ta ,  ka- 
riih akan  ungkup  Juda  indu  ka- 
handjake  tuntang  karantange,  ti- 
nai indu  andau  haie  idjii  ramira- 
mi;  baja  sinta  katoto  tuntang  kasa- 
nang. 

20.  Kakai  augh  Jehowa ,  Tern- 
pon  kara  kawan  talo  belom :  da- 
pit  ,  maka  ara  utus  olo  tuntang  olo 
bara  aiii  lewu  akan  hagoet, 

21.  Tuntang  olo  bara  lewu  idjii 
karah  hamauh  dengan  olo  lewu  be- 
ken  :  kiilah  ita  gulong  lius ,  ma- 
ngat blaku  into  baun  Jehowa , 
tuntang  mangat  manggau  Jehowa , 
Tempon  karii  kawan  talo  belom; 
ikiii   toll  handak  lius  kea. 

22.  Tumon  ta  arii  utus  olo,  tun- 


SAGH.  8. 


558 


SAGHARIA. 


tang  olo  kapir  idja  kwasa,  karah 
dumah  batawotawon,  mangatmang- 
gau  Jeliovva  ,  Ternpon  kara  kawan 
talo  belom,  hong  Jerusalem,  tinai 
inangat  musok  hong  baun  Jeho- 
wa. 

23.  Kakai  augh  Jehowa,  Tempon 
kara  kawau  talo  belom:  Katika  ta 
maka  sapulu  biti  bara  kara  basan 
olo  kapir  karah  manahanari  puting 
klambin  olo  Jeliudi  idja  biti,koae: 
kalah  ikai  handak  hagoet  omba  ke- 
ton ,  krana  ikai  djari  mahining  Ha- 
talla  aton  hindja  keton. 


BAG!  9. 

Olo   kapir    iaulaiii,     tapi    akan    Israel 
djandji  ineuga. 


1.  Ujetoh  augh  hukum,  idja 
insuman  Jehowa  mantam  tanah 
Hadragh ,  tuntang  Damaskus  kea 
iavvie.  Krana  Jehowa  puna  ma- 
njengok  kara  olo  kalunen  samandi- 
ai,  sama  kilau  kara  hamputan  Is- 
rael. 

2.  Tinai  hukum  ta  inukase  akan 
Hamat  kea,  tuntang  akan  Tirus 
dengan  Sidon,  alo  djeta  pintar 
paham. 

3.  Krana  Tirus  djari  mamangun 
kota  akae,  tuntang  djari  raamum- 
pong  salaka  kilau  rotik  pohok,  ti- 
nai bulau  kilau  rumpur  hong  dja- 
lan. 

4.  Tapi  toto ,  Jehowa  karah 
manggian  ia  bara  bagie,  tuntang 
mambaring  kotae  akan  tasik,  tinai 
ia   karah  lepah  kinau  apui. 

5.  Askalon  karah  mita  ta  tun- 
tang kikahe ,  kalota  kea  Gasa  tun- 
tang paham  kapahae,  tinai  Ekron 
kea ,  basa  idja"  Ska  kaharape  ta 
djari    rungkok  haliai ;    radja   Gasa 


karah  nihau ,  Askalon  djaton  akan 
ingkalewu  hindai. 

6.  Olo  panjelat  karah  melaihong 
Asdod;  aku  handak  mampalomat 
kadjohon  olo  Pilisti. 

7.  Aku  handak  manganan  daha 
bara  njamae,  tuntang  kihale  bara 
kasingae ,  sampai  tisan  awen  ta 
kea  akan  Hatallan  ita ;  toto,  iii 
karah  kilau  mantir  hong  Juda. 
tinai  Ekron  kilau  olo  Jebusi  ta. 

8.  Tuntang  bitingku  handak  me- 
lai  indu  kotae  hakaliling  humang- 
ku ,  tagal  kara  kawan  parang  ta , 
idja  undur  ladju  ,  nakara  olo  pa- 
rarat  ta  ala  mawi  awen  tinai,  kra- 
na toll  matangku  djari  mita  tja- 
lakae. 

D.  llandjak  rantang,  o  Sion, 
anak  bawi,  lahap  o  Jerusalem!  Ita! 
radjan  keton  aton  dvunah  tanggoh 
keton,  ia  tetek  tuntang  Djurusala- 
mat:  iarandah  ataie,  mukong  kali- 
dai,  tuntang  anak  kalidai  bawie  ta. 

—  {Joh.l2,lh.Jes.62,ll-) 

10.  Krana  aku  handak  manganan 
kara  kareta  bara  Epraim ,  tinai 
kara  hadjaran  bara  Jerusalem ; 
kara  panah  parang  karah  lomos: 
krana  la  karah  masuman  kasanang 
akan  olo  kapir;  maka  karadjaan  ai 
bara  tasik  palus  tasik,  bara  batang 
danuni  ta  sampai  saran   petak. 

11.  Tinai  awi  dahan  djandjim,  o 
►Sion,  aku  handak  maliwus  kara 
barism  idja  tawanan  bara  palowang, 
idja   djaton  bara  danum. 

12.  Buli  kotan  keton  tinai,  o 
keton  idja  tawanan  tuntang  magon 
harap;  andau  toh  kea  aku  masu- 
man akan  keton  ,  salipel  aku  han- 
dak   matnalah  akan  keton. 

13.  Krana  aku  djari  mangantjang 
Juda  akangku  kilau  panah,  tun- 
tang djari  manatap  Epraim.  Pana- 
kam  ,  o  Sion,  handak  imbitku  ma- 


SAGH.  8.  9. 


SAGHAKIA. 


559 


wi  panakam,  o  tanah  Hellenes; 
aku  handak  mawi  ikau  mandjadi 
kilau  padang  pangkalima. 

14.  Jehowa  karah  maraala  ambo 
olo  ta i,  tuntang  anak  panahe  ka- 
rah lekas  kilau  kilai;  tinai  pang- 
kahai  Tulian,  Jehowa,  karah mam- 
pahiau  sarunai,  balalu  iii  karah 
manalih  bara  hila  salatan  hapan 
fcalo  badjea. 

15.  Jehowa,  Tempon  kara  ka- 
wan  talo  belom ,  karah  mangalin- 
dong  olo  ai ,  tapi  kara  musohe 
impalomose  impanjukoke ,  kilau 
batu  idja  inganan;  mangat  awen 
tamihop  tuntang  lalentjo  kilau  awi 
anggor,tinai  ia  karah  basuang  kilau 
sangkir,  kilau  puting  mesbeh  ta. 

Hi.  Jehowa,  Hatallae,  karah  ma- 
wat  ia  intu  audau  ta ,  basa  ia 
kawan  olo  ai;  krana  hong  tanahe 
karah  impendeng  toros  batu  idja 
brasih. 

17.  Krana  lalehan  kara  panalaue, 
lalehan  kabungase!  Geudom  karah 
mamparigas  pambudjange  idja  ha- 
tua,  tinai  anggor  pambudjange 
idja  bawi. 


BAGI   10. 

Djandji  indahang  hindai. 


1.  Juaku  udjan  bara  Jehowa 
katika  udjan  mukai  tihin  talo; 
puna  Jehowa  idja  manampa  baun- 
andau ,  iii  karah  mudjan  akan  ke- 
ton  ombeombet  akan  kara  ampin 
ramon  tana. 

2.  Krana  kara  dew  a  masuman 
talo  haiang  hew  iii,  tuntang  kara 
Qudjum  ai  rnita  tain  ngahus,  ti- 
nai masuman  nupi  idja  haiang. 
ampong  ai  haiang  bewai;  tagal  Iii 
awen  djari    inamput  kilau    tabiri, 


tuntang  djari  irusoh  ,   basa  iii  dja- 
tou  sakatike. 

3.  Kalaitku  djari  hasep  mawi 
sakatik,  tuntang  aku  handak  ma- 
inaliih  mawi  karii  tabiri  hatuae  tii ; 
krana  Jehowa,  Tempon  karii  ka- 
wan talo  belom  ,  handak  manalih 
kawae,  ungkup  Juda  tii,  handak 
manatap  ia  kilau  hadjaran  kahaie 
akan    parang. 

4.  Mantir  ,  hakim  ,  pangkalima 
tuntang  olo  marentah  karah  lem- 
but  bara  iii. 

5.  Karii  awen  tii  kilau  pangka- 
lima, idja  malitek  rumpur  hong 
djalan  metoh  parang,  tuntang  iii 
karah  mamarang;  krana  Jehowa 
karah  hindja  dengae,  sampai  karii 
olo  idja  hapan  hadjaran  akan  uju- 
kok  awie. 

6.  Aku  handak  mampaabas  ung- 
kup Juda,  tuntang  maliwus  ung- 
kup Josep ,  palus  handak  halalian 
iii  tinai;  krana  aku  djari  manja- 
njang  awen;  ta  ia  karah  kilau  dia 
djari  iuganangku ;  krana  aku  Je- 
howa ,  Hatallae ,  tuntang  aku  han- 
dak tarima  aughe. 

7.  Epraim  karah  kilau  pangka- 
lima, tuntang  atiiie  karah  handjak 
kilau  awi  anggor;  kara  anake 
akan  mita  tii  tuntang  kahan- 
djake,  ataie  karah  rantang  hong 
Jehowa. 

8.  Aku  handak  mampahiau  to- 
tokku  akae,  tuntang  mamumpong 
iii:  krana  aku  handak  maliwus  ia, 
tuntang  ia  karah  ingapal  tumon 
kakapalc  bihin. 

9.  Aku  handak  manawur  iiweu 
marak  karii  utus  olo,  tii  iii  karah 
mingat  aku  hong  akae  idja  ke- 
djau :  maka  iii  karah  belom  tun- 
tang  kara"  anake ,  palus   hitli. 

10.  Krana  aku  handak  halalian 
awen    bara   tanah    Misir,  tuntang 


sagh.  9.  10. 


560 


SAGHARIA. 


maraumpong  ia  bara  Asur,  tinai 
aku  handak  mirabit  ia  akan  tanali 
Gilead  tuntaiig  Libanon,  sampai 
tanah  ta  djaton  karah  ombet  akae. 

11.  iEwen  karah  hanimpah  ta- 
sik,  kadjaka  ta,  tuntang  la  ka- 
rah mamukul  kara  riake ,  ta  kara 
labehun  batangdanum  karah  teah; 
tuntang  kadjohon  Asur  karah 
impalokang ,  tinai  sokah  karadjaan 
Misir  karah  terai. 

12.  Aku  handak  mampabas  awen 
hong  Jehowa,  hong  aran  ai  awen 
karah    manandjong,  koan  Jehowa. 


BAG!  11. 


Tanah  Israel  karah  rusak,  basa  olo  heta 
manganan  Kristus. 


1 .  U  ap  lawangm ,  o  Libanon , 
nakara  apui  kuman  kara  batang 
seder  aim. 

2.  Tangis,  kara  batang  goper, 
basa  kara  batang  seder  djari  ba- 
longkang,  basa  idja  bahalap  ta 
djari  rusak ;  tangis ,  kara  batang  ela 
hong  Basan ,  basa  kajuan  idja  lom- 
bah  ta  djari  inaweng. 

3.  Aton  augh  bawai  kara  sa- 
katik ,  basa  kahalape  djari  rusak; 
aton  augh  sakungkong  singa  ta- 
bela,  basa  rowut  hong  saran  Jor- 
dan djari  rusak. 

4.  Kakai  augh  Jehowa,  Hatal- 
langku :  Sakatik  tabiri  toh ,  idja 
tantai   indu  impatai. 

5.  Krana  tempoe  mampatai  ia, 
tuntang  djaton  manjewut  ta  sala, 
tinai  genep  bitin  awen,  idja  man- 
djual  ia,  haraauli:  tara  akan  Je- 
howa! toh  aku  tatau.  Maka  dja- 
ton idja  biti  kara  sakatike  manja- 
njang  ia. 


6.  Tagal  ta  aku  djaton  kca 
handak  manjanjang  olo  tanah  toh 
hindai ,  koan  Jehowa.  Tapi  to  to , 
aku  handak  manjaragh  kara  olo, 
genep  biti  akan  sama  arepe,  tun- 
tang akan  lengan  radjae,  ta  ia 
karah  mamparotek  tanah  toh  ,  tun- 
tang aku  djaton  handak  maliwus 
awen  bara  lengae. 

7.  Tumon  toh  aku  djari  ma- 
njakatik  tabiri  idja  tantai  indu 
impatai ,  tagal  kara  tabiri  idjii 
tjalaka  ta;  aku  djari  manduan  duii 
sokah  akangku;  idja  ta  djari  ing- 
garaku  Noam,  (kamangat,)  tinai 
idja  Hibal,  (kakaras;)  tuntang 
aku  djari  manjakatik  tabiri  ta. 

8.  Aku  djari  mampalomos  telo 
sakatik  dalam  idja  bulan,  basa 
huangku  djari  bisau  awie,  tun- 
tang ia  kea  mangabela  aku. 

9.  Maka  koangku:  Aku  djaton 
handak  manjakatik  keton  hindai; 
idja  akan  matai ,  naughe  ia  matai, 
tinai  idja  akan  meher ,  naughe  ia 
meher,  ta  naughe  idja  tisae  ta 
hakuman  isi  sama  arepe. 

10.  Palus  aku  manduan  sokahku 
Noam  ta,  balalu  mamelek  djeta, 
tuntang  mangarak  djandjingku , 
idja  djari  inampaku  dengan  kara 
utus  olo. 

11.  Djeta,  ingarak  intu  andau 
ta.  Tumon  ta  kara  idja  tjalaka 
marak  kara  tabiri  ta,  idja  mendah 
aku,  djari  kasene,  djeta  toto  augh 
Jehowa. 

12.  Krana  aku  djari  hamauh  de- 
ngan awen  ta:  Kalah  amon  ke- 
ton radjin ,  plua  regangku  ;  tinai 
amon  dia ,  naughe  bewai.  Maka 
aAven  ta  djari  misa  tumon  ia  ma- 
rega  aku,  telo  pulu  ringgit.  — 
{Matt.26,15.) 

13.  Tapi  Jehowa  hamauh  de- 
ngangku:   Djakah  ta  akan  tukang 


SAGH.  10.  11. 


SAGHARIA. 


50 1 


blanai.  Tjnlc^hnn  regangku,  idja 
irega  awen!    Pains  aku  manduan 

telo  pain  ring-git  tS,  mandjakah 
fca  hong  human  Jehowa,  akan  tu- 
Icang  blanai.  —  (Matt.27,9.) 

14.  Limbah  ta  aku  mamelek  so- 
kahku  Ilibalta,  tuntang  mangarak 
pakat  Juda  dengan  Israel. 

15.  Tinai  Jehowa  hamauh  de- 
ngangku:  Duan  sinda  tinai  pa- 
karang  sakatik  idja   humong. 

16.  Krana  itam,  aku  handak 
mampalembut  hong  tanah  toh  sa- 
katik, idja  djaton  manalih  awang 
meher,  tuntang  djaton  manggau 
awang  lajang ,  djaton  manataraba 
awang  bahimang,  djaton  maton 
awang  lemba;  tapi  isin  awang  ba- 
seput  karah  kinae,  tuntang  tun- 
djike  ingulapc. 

17.  Pajah!  sakatik  idja  parajap 
ta,  idja  raanalua  kawangku!  Pa- 
dang  karah  buah  lengae  tuntang 
matae  gantau;  lengae  akan  kari- 
tip  lepah ,  tuntang  matae  gantaue 
karah  salenga  kawus. 


BAGI  12. 

Olo  idja  pcrtjaja  hong  Kristus  djaton 
tau  alah  hong  kara  tjalakae. 


1.  Ujetoh  augh  hukum,  idja 
insuman  Jeliowa  mantam  Israel. 
Jehowa  idja  hakotak;  ia  idja  mam- 
birang  langit  tuntang  manggalang 
petak  ,  tinai  mandjadian  hambaruan 
olo  intu  huange. 

2.  Toto,  aku  bandak  manampa 
Jerusalem  mandjadi  indu  sangkir 
kabusau  akan  kara  utus  olo  ha- 
kaliling;  tinai  Juda  mahin  akan 
omba  kea,  anion  Jerusalem  inga- 
pong. 


3.  Intu    andau  ta  aku  handak 

manampa  Jerusalem  indu  lialu  ba- 
behat  akan  kara'  utus  olo;  olo  han- 
diai  idja  handak  miitoo  toto  karah 
badirit  paham ,  krana  kara  utus 
olo  kalunen  karah  hapumpong  tan- 
tai   mawi  ia. 

4.  Intu  andau  ta,  koan  Jeho- 
wa, aku  handak  muhah  kara  ha- 
djaran  ,  tuntang  mampanjanjau  ka- 
ra  olo  awang  mukonge;  tapi  akan 
ungkup  Juda  aku  handak  maria- 
ran  matangku ,  malainkan  kara  ha- 
djaran  utus  olo  handiai  handak 
imbntaku. 

5.  Ta  kara  mantir  Juda  karah 
hamauh  hong  ataie:  kalah  olo  Je- 
rusalem liarap  bewai  hong  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom , 
Hatallae. 

6.  Katika  ta  aku  handak  mawi 
kara  mantir  Juda  mandjadi  kilau 
pondok  apui  penda  kaju ,  kilau 
sewan  manjala  penda  peteng  gen- 
dom  ,  nakara  ia  manjeha  kara  utus 
olo  sambil  gantau ;  tapi  Jerusalem 
karah  melai  palus  dapit  intu  akae 
hong  Jerusalem. 

7.  Maka  solake  Jehowa  karah 
mahaga  kara  tingkap  Juda,  bela 
ungkup  Dawid  tuntang  kara  olo 
Jerusalem  mampatara  arepe  mawi 
Juda. 

8.  Katika  ta  Jehowa  karah 
manalawang  olo  Jerusalem;  baris 
awen  idja  pangkalemo  intu  katika 
ta  karah  uras  kilau  Dawid;  tapi 
ungkup  Dawid  uras  karah  kilau 
hatalla ,  kilau  Malaikat  Jehowa  helo 
baun  awen. 

9.  Katika  ta  aku  handak  mi- 
ngat,  uka  mampalomos  kara  olo 
kapir  ,  idja  maranggar  Jerusalem. 

10.  Tapi  akan  hundjun  ungkup 
Dawid  tuntang  kara  olo  Jerusa- 
lem   aku    handak    manusuh  Ro£?h 


SAGH.  11.12. 


562 


SAGIIARIA. 


asi,  Rogh  lakudoa;  tuntang  awen 
karajb  manampajah  aku  idja  djari 
iadjoke,  tinai  iiwen  karah  mana- 
Luin  aku,  kilau  maiiatum  anak 
tonggal,  awen  paham  karah  ma- 
uangis  aku,  kilau  mauangis  anak 
bakas.  —  (Joh.l9,37.Joeld,l.) 

11.  Katika  ta'  augh  tatura  karah 
paham    hong     Jerusalem,    tumon 


hong 


hong 
kilau    hong    Hadadrimon 
djanah  Megidon  bihin.  —  (2.Kron 
35,22.) 

12.  Hapus  tanah  karah  manatum, 
genep  hamputae  habarishabaris ; 
ungkup  Dawid  ngabuat ,  tuntang 
kara  bawie  ngabuat;  ungkup  j\ra- 
tan  ngabuat,  tuntang  bawie  nga- 
buat; 

13.  Ungkup  Lewi  ngabuat,  tun- 
tang bawie  ngabuat;  ungkup  Si- 
mei  ngabuat,  tuntang  bawie  nga- 
buat. 

14.  Tinai  kara  hamputan  awang 
beken,  genep  hamputae  ngabuat, 
tuntang  bawie  ngabuat. 


BAGI  13. 

Liiwang  asi;  kara  gawin  dcwa  irusak; 
Kristus  idja  ihukum  (ii  lnamutus  talo 
handiai. 


1.  JVatika  iii  lowang  danum 
karah  iuap  akan  ungkup  Dawid, 
tuntang  akan  kara  olo  Jerusalem, 
idja  maraapas  kara  dosa  tuntang 
kakihal.  —  (Jes.65,  l.JoA.7,37.) 

2.  Maka  katika  iii,  koan  Jeho- 
wa, Tern pon  kara  kawan  talo  be- 
lom ,  aku  handak  mampalomos 
bara  tanah  toh  kara  aran  dewa, 
sampai  djeta  djaton  ingat  hindai; 
tinai  kara,  uabi  sala  tuntang  rogh 
kakihal  handak  inganangku  bara 
tanah  : 


3.  Sampai  anion  olo  kalota  han- 
dak magon  manudjum,  maka  indu 
bapae,  idja  djari  inanak  ia,  karah 
hamauh  derigae:  ikau  djaton  tau 
belom,  basa  ikau  djari  masuman 
sala  hapan  aran  Jehowa.  Tuntang 
indu  bapae ,  idja  djari  manak  ia , 
karah  mamuno  iii,  amon  ia  ma- 
nudjum. 

4.  Intu  katika  ta  maka  kara 
nabi  sala  karah  mahamen  tagal 
talo  paitae ,  metoh  ia  manudjum: 
ia  djaton  karah  hapakaian  habulu 
hindai ,  idja  hapae  manandjaro. 

5.  Tapi  iiwen  karah  hamauh : 
aku  puna  djaton  nabi,  aku  olo 
pamalan  bewiii,  krana  aku  djari 
manempo  olo  bara  pesangku  ta- 
bela. 

6.  Tinai  amon  olo  hamauh  de- 
ugae :  buhen  kara  himangm  toh 
intu  lokapin?  —  ta  iii  karah  tom- 
bah  :  kalotoh  aku  impahimang  hong 
human   karampiku. 

7.  0  padang!  tatap  arepm  ma- 
wi  Sakatikku,  mawi  idja  Padjak- 
ku  tii,  koan  Jehowa,  Teinpon 
kara  kawan  talo  belom :  awi  Sa- 
katik  ta,  ta  kara  tabiri  tii  karah 
daraidaraia;  ta  maka  aku  han- 
dak mandjudju  lengiingku  tnan- 
dohop  olo  korik  tii.  —  (Mark.14:, 
27.) 

8.  Maka  karah  hong  hapus  ta- 
nah, koan  Jehowa,  bagi  dua"  ka- 
rah impalomos  matiii ,  tapi  idja 
karah  batisa  beta. 

9.  Idja  bagi  tii  aku  handak 
manamaae  akan  apui,  tuntang 
aku  handak  mamprasih  djeta  kilau 
olo  mamprasih  salaka,  tuntang 
mangkema  iii  kilau  olo  mangkema 
bulau;  ta  iiwen  tii  karah  manga- 
hau  araugku ,  tuntang  aku  handak 
tarima  aughe.  Aku  handak  ha- 
mauh: djeta    djalahan    olo    ajung- 


8AGH.  12.  13 


SAGIIARIA. 


563 


k ii.     Tinai   awen    karaJi   hamauh 
n  Jehowa  ,   I  latallangku  ! 


BAG!   14. 

Kristus  mauiutus,  mangalindong  tuntang 
mampahai  ungkup  ajue. 


1.  JLtii,  andau  aton  dumah  idja 
inukas  Jehowa,  lii  talo  idja  iram- 
pas  keton  karah  imbagi  hong  ikau. 

2.  Krana  aku  handak  mamum- 
pong  kara  olo  kapir  mangalahi  Je- 
rusalem;  lii  lewu  karah  dinon, 
tuntang  kara  humae  irampas,  ti- 
tiai  kara  bawie  irajap;  sabagi  le- 
wu tii  karah  tamput  tawanan ,  tapi 
tisae  lit  djaton  karah  impalomos 
bara  lewue. 

3.  Krana  Jehowa  karah  mana- 
radjang,  balalu  mangalahi  olo  ka- 
pir, sama  kilau  iii  pudji  manga- 
lahi horan  metoh  klahi. 

4.  Paie  intu  andau  ta  karah 
intu  bukit  batang  undus,  idja  cla- 
rah  Jerusalem,  hila  timor;  maka 
bukit  batang-  undus  ta  karah  sila 
harua,  bara  timor  palus  barat, 
sampai  djacli  djanah  lombah  intu 
helate:  sabagi  bukit  ta  karah  tan- 
dar  akan  hila  utara,  tinai  sabagi 
akan  hila  salatan. 

5.  Ta  keton  karah  hadari  ma- 
horoc  djanah  helat  bukitku  ta, 
krana  djanah  tii  palus  sampai 
Asal;  keton  karah  hadari,  sama 
kilau  keton  djari  hadari  awi  pe- 
tak  hagerek ,  mctoh  pangereng 
Usia,  radja  Juda;  ta  Jehowa, Ha- 
tallangku,  karah  dumah,  tuntang 
kara  idja  brasih  haiak  clengam . 
o  Tuhan. 

I).  Andau  (ii  talo  djaton  karah 
blawa,  tapi  karemeng  tuntang 
kakaput   bewiii. 


7.  Djetii  andau  ,  idjii  katawan 
Jehowa  bewai;  andau  idjii  djaton 
toto  handau  djaton  toto  hamalem; 
tapi  metoh  halemai  talo  karah  blawa. 

•S.  Tinai  intu  andau  tii  maka 
danum  kaharingan  karah  nahasak 
bara  Jerusalem,  belahe  akan  da- 
nau  hila,  timor,  tinai  belahe  akan 
tasik  lombah  tii;  musim  pandang 
tuntang  musim  sadingen  djeta 
karah  aton. 

(J.  Maka  Jehowa  karah  indu 
radja  mahundjun  salepah  petak ; 
andau  tii  tonggal  Jehowa  bewiii. 
tuntang  arae  tonggal    kea. 

10.  Hapus  tanah  toh  hakaliling 
kni till  uras  randah,  bara  Geba 
gegii  palus  Rimon,  idjii  hila  sala- 
tan Jerusalem ;  tapi  Jerusalem 
karah  impagantong  tuntang  ing- 
kalewu  intu  puna  iikae,  bara  baun- 
tonggang  Benjamin  sampai  baun- 
tonggang  idjii  solake,  sampai  baun- 
tonggang  putinge,  bara  fcjandin 
Hananeel  sampai   iika  panes  radja. 

11.  Olo  karah  mangkalewu  heta, 
tuntang  talo  pangarak  djaton  hin- 
dai;  krana  Jerusalem  karah  melai 
sanang  palus.  —  (Pangar. 22, 3.) 

12.  Maka  djetoh  hukum ,  idja 
hapan  Jehowa  mahukum  karii  utus 
olo,  awang  djari  mamafang  Jeru- 
salem: isie  kaiiih  maram  meloh 
ia  magon  manandjong,  matae  ka- 
rah kisak  hong  iikae,  tuntang  dje- 
lae  karah  munos  hong  ujamae. 

13.  Tinai  andau  tii  kea  lalento 
paham  kaiiih  lembul  bara  Jehowa, 
sampai  gene])  bit  in  awen  hatanta- 
kan  sama.  arepe,  tuntang  mandju- 
dju  lengae  mawi    lengan    kolae. 

14.  Krana  Juda  kea  karah  ma- 
maraiig  hong  Jerusalem,  tuntang 
panatau  kara  olo  kapir  idjii  haka- 
liling kaiiih  imumpong,  bulau  sa 
laka   tuntang  kutoh    karii  pakaian. 


SAG1I.    13.  14, 


564 


MALEAGHl. 


15.  Turaon  ta  kea  hukum  kara 
hadjaran,  hadangan,  onta,  kalidai 
tuntang  kara  meto ,  idjii  djari 
omba  kawan  parang  ta ,  sama  ki- 
lau  hukum  awen. 

16.  Tinai  tisan  kara  olo  kapir 
ta ,  idja  djari  maranggar  Jerusa- 
lem, karah  manalih  genep  njelo, 
tnangat  sombajang  intu  Radja , 
Jehowa  ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom ,  tuntang  mangat  mahaga 
andau  hai,  pesta  tingkap  dawen  ta. 

17.  Maka  genep  djalahan  olo 
hong  hapus  petak ,  idja  djaton 
handak  omba  manalih  Jerusalem , 
mangat  sombajang  intu  Radja, 
Jehowa,  Tempon  kara  kawan  talo 
belom,  akan  olo  ta  andau  djaton 
karah  udjan. 

18.  Tinai  paribasa  amon  utus  olo 
Misir  djaton  maku  omba  manalih, 
ta  batangdanume  djaton  karah  ma- 
njambong  mambisa  tanahe.  Djeta' 
hukum  ta,  idja  karah  hapan  Je- 
howa mawi  kara  olo  kapir,   awang 


djaton     omba     manalih ,     mahaga 
pesta  tingkap  dawen  ta. 

19.  Krana  djeta  karah  indu  do- 
san  olo  Misir,  tuntang  indu  dosan 
kara  utus  olo,  idja  djaton  handak 
hagoet ,  mangat  mahaga  pesta 
tingkap  dawen. 

20.  Katika  ta  hong  kara  pa- 
kaian  hadjaran  karah  aton  bintik 
kalotoh :  Brasih  akan  Jehowa. 
Tinai  kara  rindjing  hong  human 
Jehowa  karah  uras  sama  kilau 
sangkon  daha  hong  baun  mesbeh. 

21.  Toto,  kara  rindjing  hong 
hapus  Jerusalem  tuntang  Juda 
mahin  karah  brasih  akan  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom ; 
sampai  olo  handiai ,  idja  handak 
maluput  parapah  ,  karah  manalih 
mimbit  djeta,  hapae  marnpaka- 
sak  ramon  parapahe.  Tinai  olo 
Kanani  djaton  karah  aton  hindai 
hong  human  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom,  intu  ka- 
tika ta. 


SURAT  NA 

MALEAGHl. 


BAG!   1. 

Olo  impudji ,  basa  ia  ngalapcan  sinlau 
Hatalla. 


1.  Djetoh  augh  Jehowa,  idja 
insanae  hapae  mampudji  olo  Is- 
rael, hadjamban  Maleaghi. 

2.  Aku  djari  sinta  keton,  koan 
Jehowa.  Tapi  keton  hamauh:  Na- 


rai  sintam  akan  ikai  ?  —  Dia  Esau 
ta  paharin  Jakob?  koan  Jehowa; 
tinai  aku  djari  sinta  Jakob,  — 
(l.Iibs.25.23.i2om.9.10.) 

3.  Tapi  Esau  djari  ingabeliiku; 
tuntang  aku  djari  mambenjem 
kara  bukit,  idja  akae ,  palus  djari 
manenga  ta  indu  aka  tunis  akan 
kara  naga. 

4.  Tinai  alo  Edom  hamauh :  Ita 


MAL.  1. 


MALEAGHI 


565 


toto  djari  rusak ;  tapi  takan ,  ita 
haragapan  kara  iika  idjS  rusak  ta' 
tinai,  —  tapi  koan  Jehowa,  Tem- 
pon  kara  kawan  talo  beloni :  Anion 
awen  haragapae,  maka  aku  han- 
dak  mangarake.  Olo  karah  raang- 
gara"  ia:  tanah  kadarhaka,  tuntang 
utus  olo  idjii  aka  kalait  Jehowa 
palus  sampai  katatahi. 

5.  Mat  an  keton  karah  niitii  ta, 
tuntang  keton  karah  liamauh :  Je- 
howa akan  inara  hong  hapus  sa- 
ran  Israel. 

6.  Anak  patut  mahorumat  ba- 
pae,  tuntang  djipen  dengan  tem- 
poe.  Toh,  anion  aku  toh  Bapa, 
kwe  horumatku  ta?  Amon  aku 
toh  Tempo ,  kwe  karawan  olo 
dengangku  ?  koan  Jebowa ,  Tera- 
pon  kara  kawan  talo  belorn ,  mawi 
keton,  o  kara  imam,  idja  mana- 
wah  arangku.  Tapi  tombah  ke- 
ton tinai :  Prea  ikai  manawah 
aram? 

7.  Basa  keton  mimbit  akan 
mesbehku  tepong  idja  samar  pali. 
Tinai  koan  keton :  Prea  ikai 
manawah  ikau?  Basa  keton  ha- 
mauh:  Medjan  Jehowa  tabatawah 
bewai. 

8.  Krana  amon  keton  mimbit 
talo  babuta  indu  parapah,  djeta 
djaton  keton  manggarae  papa;  ti- 
nai amon  keton  mimbit  awang 
batimpang  atawa  haban,  djeta'  kea 
djaton  keton  manjewute  papa. 
Kema,  imbit  talo  kalota  akan 
mantir  keton ,  atawa  ia  handak 
mangilak  ta.  Aton  ia  handak  ta- 
rima  ikau  ?  koan  Jehowa ,  Tem- 
pon  kara  kawan  talo  belom.  — 
(B.Mos.22,20  ) 

9.  Toll  kalah ,  laku  intu  baun 
Hatalla,  mangat  ia  masi  ita. 
Krana  tumon  ta  djari  gawin  ke- 
ton ;  aton  kainaan  keton,  ia  karah 


manarima  keton  ?    koan    Jehowa , 
Tempon  kara  kawan  talo  belom? 

10.  Kalah  keton  matep  blawang 
human  Hatalla  sasinda,  uka  Sla 
mantokan  apui  hong  mesbehku 
haiang  bewai.  Aku  djaton  mangi- 
lak keton,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom,  tuntang 
parapah  talo  kinan  bara  lengan 
keton  djaton  aku  maradjie. 

11.  Tapi  bara  kabaloman  sam- 
pai kabalepan  arangku  karah  hai 
marak  kara  olo  kapir;  tuntang 
hong  hapus  kara  aka  olo  karah 
hagaro  akan  arangku ,  tuntang 
mimbit  parapah  talo  kinan  idja 
brasih  ;  krana  arangku  karah  hai 
marak  kara  olo  kapir,  koan  Je- 
howa, Tempon  kara  kawan  talo 
belom. 

12.  Tapi  keton  mamapa  ta  awi 
keton  hamauh:  Medjan  Jehowa 
djari  samar  pali ,  tinai  panginan 
idja  hundjue  talo  batawah  be- 
wai. 

13.  Tinai  keton  hamauh:  Lale- 
han  kanaka  ita !  —  Tapi  toto , 
djeta  kilau  tau  ihimon  inariup 
keton  bewai ,  koan  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom.  Ke- 
ton maluput  idja  irampas,  tinai 
idja  batimpang  tuntang  haban , 
tuntang  mandahang  parapah  indu 
kinan  tumon  ta  kea.  Tau  aku 
mangilak  ta  bara  lengan  keton  ? 
koan  Jehowa 

14.  Toto,  tarasapa  olo  panipu 
ta,  idja  aton  anak  tabiri  hatuae 
marak  kawae,  tuntani?  amon  ia 
bamiat,  ia  malnput  tinai  talo  idja 
djari  rusak;  krana  aku  puna  Ka- 
dja  hai,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom ,  tinai 
arangku  bakaikiiikah  marak  kara 
olo  kapir. 


MA  J,.    1. 


566 


MALE  AG  HI. 


BAGT  2. 

Kara  dosan  imam  tnntang  olo  ara 

impudji. 


1.  IMaka  toh,  ketnn  kara  imam, 
prentah  toll  impait  akan  keton. 

2.  Atnon  keton  djaton  maku 
mahininge ,  tuntang  rnangandong 
djeta  hong  atai  keton ,  mangat 
mahorumat  arangku,  koan  Je- 
howa ,  Tempon  kara  kawan  talo 
belora,  tii  aku  handak  manjoho 
sapa  mawi  keton ,  tuntang  ma- 
njapa  kara  berkat  keton;  toto, 
aku  handak  manjapa  ta  ,  basa  ke- 
ton djaton  handak  mangandong 
aiighku  hong  atai  keton. 

3.  Toto,  aku  handak  miap  bi- 
njin  keton :  tuntang  handak  man- 
djakah  tai  hong  baun  keton,  tain 
kara  pestan  keton  ,  mangat  olo 
manganan  keton  haiak  djeta. 

4.  Ta  keton  karah  kasene,  aku 
toh  djari  mampait  prentah  toh  akan 
keton ,  mangat  djeta  indu  djan- 
djingku  dengan  Lewi,  koan  Jeho- 
\va.  Tempon  kara  kawan  talobelom. 

5.  Djandjingku  ta  djari  dengae 
puna  indu  pambelom  tuntang  ka- 
sanang ,  tinai  aku  djari  manenga 
akae  idjii  aka  kara  wan ,  mangat 
iii  marawan  aku  ,  tuntang  mikah 
tagal  arangku. 

6.  Torat  katoto  djari  aton  hong 
njamae  ,  tinai  kasalan  djaton  son- 
dau  hong  totoke:  iii  manandjong 
naharep  aku  huang  kasanang  tun- 
tang kabudjur ,  tuntang  iii  mobah 
ara  olo  bara  dosae. 

7.  Krana  totok  imam  puna 
akan  mahaga  adjar,  mangat  olo 
manggau  Torat  bara  njamae  ;  krana 
iii  puna  sarohan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

8.  Tapi     keton     djari    manjam- 


pang  bara  djalan  ta,  tuntang  ma- 
nanggarurus  ara  olo  bara  Torat; 
keton  djari  mangarak  djandji  idja 
akan  Lewi  tii,  koan  Jehowa,  Tem- 
pon kara  kawan  talo  belom. 

9.  Tagal  tii  aku  djari  mampa- 
tawah  tuntang  mamparandah  ke- 
ton hong  baun  hapus  olo  ara , 
basa  keton  djaton  mahaga  kara 
djalangku ,  tinai  keton  mita  am- 
pin olo  huang  perkaia  Torat. 

10.  Djaton  ita  handiai  hindjii 
tato?  dia  Hatalla  idja  bewai  djari 
manampa  ita  handiai  ?  Buhen  toh 
ita  kianat  hawi  sama  arep  ita,  sambil 
mangarak  djandjin  tato  hiangita? 

11.  Juda  tii  panawah  ,  tinai  ka- 
kihal  mandjadi  hong  Israel  tun- 
tang hong  Jerusalem  ;  krana  Juda 
ta  mampatawah  iika  karasih  Je- 
howa ,  idja  puna  ingilake  ;  tun- 
tang; manyanda  anak  bawin  dewa. 

12.  Tapi  Jehowa  handak  rnam- 
palomos  olo  idja  kalota  bara  kara 
tingkap  Jakob ,  duadua ,  olo  dja- 
djaga  tii  tuntang  olo  idjii  tombah 
aughe ,  tuntang  idja  raimbit  para- 
pahe  indu  kinan  akan  Jehowa. 

13.  Perkara  dua  toh  tinai  iawi 
keton ,  basa  keton  tnanata  mes- 
beh  Jehowa  hapan  djohon  matii, 
dengan  tangis  tuntang  tarahing 
olo,  sampai  aku  bela  manjengok 
parapah  indu  kinan  tii  hindai  , 
tuntang  djaton  radjin  tarima  tii 
bara  lengan  keton  tinai. 

14.  Toh  koan  keton:  Buhen  ka- 
lota? Djeta  basa  Jehowa  djari 
indu  saksi  manjelat  ikau  tuntang 
sawam  metoh  katabelam ,  idjii 
dengae  ikau  kianat  katontoh,  alo 
iii  ]>adjakm  toto,  tuntang  saw  am 
idjii  tuntang  djandjim. 

15.  Djaton  kalota  gawin  tato 
keton  idjii  solake  tii,  alo  iii  hai 
hanil);iniae.      Maka     kilen     gawin 


MAL.  2. 


MALE  Ui  I II. 


5G7 


djetii?  Tii  mendah  anak  baia  I  Ta- 
talla.  Tagal  ta,  haga  arep  keton, 
ala  tumon  huang  keton,  tuntang 
ala  idja  biti  kianat  dengan  sawae 
idja  metoh  katabelae. 

16.  Idja*  mangabelii  iii ,  naughe 
iii  manganan  iii.  Tapi  koan  Jehowa, 
Hatallan  Israel :  Karajape  kaiiili 
mangihal  iii.  Tagal  tii,  djaga  arep 
keton,  iila  tumon  huang  keton, 
bela"   keton  kianat  gawin   keton. 

17.  Keton  mambisau  Jehowa  awi 
kara"  augh  keton.  Tapi  koan  ke- 
ton: Kilen  ikai  mambisau  iii? 
Awi  djetoh  ,  basa  keton  hamauli: 
alo  idja  parajap  ingilak  Jehowa 
ken  .  tuntang  iii  iika  huange;  ti- 
nai  :  kwe  Hatalla  tii  ,  idja  han- 
tlak   mahukum. 


BAGT  3. 


Johannes  pampanJoi  tuntang  Kristus 
iusuman;  gawie  insauan. 


1.  JLtil!  aku  manjoho  sarohang- 
kn,  idja  akan  manatap  djalanhelo 
baungku.  Tii  salenga  kea  Tuhan, 
idja  inggau  keton  ,  karah  manalih 
humae,  ia  tii:  Malaikat  djandji  tii, 
idja  ingenang  keton.  Toto  iii  du- 
mali,  koan  Jehowa ,  Tempon  kara 
kawan  talo  belom.  —  (Matt.11,10.) 

2.  Tapi  iiwe  hakon  manahan 
andau  panumahe  tii?  tuntang  iiwe 
tau  melai  metoh  kasampaie?  Krana 
iii  karah  kilau  apui  tukang  bu- 
lau,  tuntang  kilau  sabon  tukang 
pamupok. 

3.  Iii  kaiiili  mondok  mananak 
buabuah,  mamprasih  salakae;  iii 
karah  mamprasih  panakan  Lewi  , 
mampahalap  iii  kilau  bulau  tun- 
tang salaka;  limbah  ta  awen  ka- 
iiili mimbit  parapah  indu  kinan 
akan  Jehowa  huang  katetek. 


4.  Tii  parapah  indu  kinan  ain 
Juda  tuntang  Jerusalem  karah  ma- 
ins hit ii  Jehowa,  sama  kilau  hong 
kara  njelo  bihin ,  djaman  horan. 

5.  Maka  aku  handak  manalih 
keton  mangat  mamutus,  tuntang 
hemben  tii  aku  handak  mamalah 
mawi  kara  tabit,  tuntang  olo  pa- 
habandong,  tinai  kara'  olo  idja 
sumpah  sala,  tuntang  olo  idjii 
gagah  mamotong  upah  olo  bagawi, 
tuntang  mamingkok  kabudjm  halo. 
nola  tuntang  tamuiii,  tuntang  dja- 
ton  mikiih  aku,  koan  Jehowa, 
Tempon   karii  kawan  talo  belom 

6.  Krana  aku,  Jehowa.  puna 
djaton  hobah ,  tagal  tii  keton,  o 
panakan  Jakob,  hindai  djari  lomos. 

7.  Bara  pangereng  tato  keton 
keton  djari  balekak  bara  prentah- 
ku ,  tuntang  djaton  djari  mahaga 
djetii.  Buli  aku  tinai,  tii  aku  han- 
dak buli  keton,  koan  .Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom. 
Tapi   koan  keton  :  Kilen  ikai  buli  ? 

8.  Patut  olo  manipu  Hatalla  ? 
Tapi  keton  manipu  aku.  Tii  koan 
keton:  Kilen  ikai  manipu  ikau ! 
Huang  idjii  dalam  sapulu  ta,  idjii. 
patut  inenga  keton  ,  tuntang  karii 
parapah  tandjungan  tii. 

9.  Tagal  tii  kea  keton  tarasapa, 
basa  hapus  olo  arii  manipu  aku. 

10.  Imbit  kakara  awang  idjii  da- 
lam sapulu  tii  akan  djurongku  ta, 
mangat  aton  panginan  huang  hu- 
mangku;  tii  kiiliih  kema  aku  hong 
perkara  tii ,  koan  Jehowa ,  Tem- 
pon karii  kawan  talo  belom,  djaka 
aku  djaton  muap  tabat  langit, 
mangat  mudjan  berkat  akan  ke- 
ton ,  sampai  karii  lepau  keton  dja- 
ton ombet. 

11.  Tuntang  aku  handak  mam- 
pudji  kara  talo  parusak  tii  akan 
keton  ,    nka    iila    iii    marusak  bua 


m  \l  2.3. 


568 


MALEAGHI. 


tanan  keton ;  tuntang  kara  batang 
anggor  keton  djaton  akan  badu- 
roh  buae,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

12.  Sampai  kara  olo  kapir  karah 
manggara  keton  batuah,  krana 
keton  karah  bara  tanah  idja  aka 
karadjin,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

13.  Kara  augh  keton  djaii  pa- 
lialau  mawi  aku,  koan  Jehowa. 
Tapi  koan  keton:  Kilen  kasalan 
augh  ikai  dengam? 

14.  Basa  koan  keton :  haiang 
bewai  manempo  Hatalla,  djaton 
gunae  manonggo  ia ,  tuntang  ha- 
pakaian  babilem  intu  baun  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom. 

15.  Tagal  tii  ita  manjewut  olo  pa- 
rajap  ta  batuah;  idja  darhaka  ta  ba- 
hambit  bewai;  ia  haradjur  mangkema 
Hatalla,  tuntang  ia  liwus  bewai. 

16.  Tapi  awen  idja  mikiih  Je- 
howa hampong  sama  arepe  kalo- 
toh :  aton  bewai  Jehowa  mingat 
tuntang  mahining  ta,  aton  surat 
pangingat  tarasurat  intu  baue  ta- 

hiu     awen    idja    mikiih    Jehowa, 
tuntang  idja  mingat  aiae. 

17.  JEwen  ta  karah  indu  baris 
ajungku  intu  andau  ta ,  idja  han- 
dak  inampaku,  koan  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom ; 
aku  handak  manjanjang  awen,  ki- 
lau  olo  manjanjang  anake  idja 
heret  dengae. 

18.  Ta  keton  karah  mita  tinai 
kabeken  olo  budjur  dengan  olo 
parajap,  olo  idja  manempo  Ha- 
talla dengan  idja  dia. 


BAGI  4. 

Amlau  Jehowa  ta;  Elia  injoho  helo. 


1.  JVrana  toto,  andau  ta  du- 
mah,  idja  manjala  kilau  tannur; 
ta  kara  olo  badjoho  tuntang  kara 
olo  darhaka  karah  kilau  djogo , 
palus  andau  idja  akan  dumah  ta 
karah  manjeha  ia,  koan  Jehowa, 
Tempon  kara  kawan  talo  belom , 
tuntang  djaton  karah  manisa  akae 
uhate  atawa  patinge. 

2.  Tapi  akan  keton,  idja  mi- 
kah  arangku,  karah  lembut  matan- 
andau  katetek  tuntang  kamangat 
pen  da  palapase ;  ta  keton  karah 
blua  kadjokkadjoka,  kilau  anak 
sapi   idja  babuleng.  —  (Luk.1,78.) 

3.  Tuntang  keton  karah  mali- 
tek  kara  olo  darhaka,  krana  awen 
ta  kilau  rotik  pohok  penda  pain 
keton  intu  andau  ta,  idja  handak 
inampaku ,  koan  Jehowa,  Tempon 
kara  kawan  talo  belom. 

4.  Ingat  Torat  Moses ,  rewar- 
ku  ta,  idja  djari  imetahku  intu  ia 
hong  Horeb  akan  hapus  olo  Israel, 
kara  prentah  tuntang  kara   hadat. 

5.  Ita!  aku  handak  manjoho 
nabi  Elia  tanggoh  keton ,  helo 
bara  andau  Jehowa  ta"  sampai, 
idja  hai  tuntang  bakaikaikah  ta. 
—  (Jfoft.11,14.) 

6.  Ia  ta  karah  mahandjaan  ma- 
njama  atai  kara  bapae  dengan 
anake,  tinai  atai  kara  anake  dengan 
bapae ;  bela  aku  dumah ,  palus 
mamukul  hapus  petak  hapan  sapa. 


-f-O*- 


MAL.  3.  4.