'/
'•:
•
THESAURUS
RESOLUTIONUM
• Sacrce Gongregationis
CONCILII
Qus confentanee ad Tridentinorum PP.Decreta?
aliafque Canonici Juris San&iones ,
M U N U S
Secretarii ejufflem Sacrae Congregationis
OBEUNTE
R4MOPJlGAVALCHINO
Archiepifcopo Philippenfi ,
PRODIERUNT
ln caufis fub annos 1739.3 & 17 40. propoftls 3
EpiTcopisj eorumque Vicariis , Ca-ufarum Patronis , ac aliis
in Eccleiiafticd foro verfantibus apprime
utilis 3 ac neceflarius .
TOMU S N O NUS
TRIPLICI INDICE
A DOMINIGO MAINA&DI
LOCUPLETATUS.
ROMiE MDCCXLIIL
Typis, & Sumptibus Hieronymi Mainardi in Platca Agonah.
iuperiorumfnciltate , & Frivihgi» $QtfiiiJ[ini •
t ■
I N D E X
TITULORUM CAUSARUM
Qiice Anno 1739. in Sac. Congreg.
Concilii propojitcc funt .
Florencina Jurium Parochialium zS.Febr»
& 14. Martii .
ACernen. Diftributionum quotidian-
lum , &Jubilationis i >• Aprilis
Amalphitana Cathedratici , & Procura-
tionis 14. Januariij t8. Februarii , &
14- Martii .
Aprutina Servitii Chori lo.Jan.
Ari-pen. Participarionis at. Augufti , &
11. Septembris .
Ariminen. Ere&ionis Collegiatae 26. Se-
ptembris .
Afculana DifniCmbrationis if. Aprilis
GErunden. Juris Convocandi Capitulum
t4.Jauuarii .
Gerunden- Exemptionis m. Novembris,8e
19. Decembris .
Gerunden. Exemptionis u. Novembris> 8C
19. Decembris .
Gerunden.Jurifdi&ionis zu Novembris, Sc
lo. Decembris .
Aftcn. Reftitutionis in integrum 28. Febr. Guardien. ti, Novembiis » f. & 10. De-
& 14. Martii . cembris .
Averfana Elcc"tionis Examinatoris Synoda-
lis z. &i<5. Maii .
B
H
Hlfpalen. Difpcnfationis 28. Januarii >
14. Martii .
BArchinonen. Difpenfationis f . » & ip. Hortana Jurium Parochialium 1. Augufti •
Decenibris .
Barcn. Beneficii tf. Novembrir . —
Bifacciarum Irregularitatis 11. Aptilis , & £.
2.Maii. T
Bituntina Ele&ionis Vicarii Capitularir 6> J Anuen. Reftitutionis in integrum 4>Julii.
Junii , & 4.Julii . Januen. Matrimonii 2». Augufti, & f . Df
Bituntina 1. Augufti . «embris .
K
•
CAnaricn. Frucjtuum n. Aug. & it.Sc»» •*jr Iovien. Juris Vifitandi > 42« Auguft
ptembris . J\. & it.Septembris.
Capuana Concurfut ti. Nov:
Caputaquen. Participationis *i.Nov. f.
& 19. Dec*
Caftanen. Quartae Decimarum 6. Junii , &
4-JuIii.
Colonien. Indulti 1. Augufti .
Conftantien. Taxac Seminarii 10. Januarii • lis .
Corduben. Ere&ionii CappelUniae 6. Junii, Leodien. Indulti 4. Julii .
& 4« Julii . Lucana , feu Sarzanen. Difpenfaticnis x6,
Cracovicn. Unionis ?. &i$>. Decembris . Scptembris .
Cremonen. Matrimonii i.Augufti^ Lycien. Reftitutionis in integrum 14. Jan.
1»
Arinen. ». Augufti f . cV tp.Decembr is.
Legionen. & Aftoricen. Unionis n.Apn-
Fr
M
-etrana 10. cV»*. Januarii.
M
Accraten. Scrvirii Chori *t .Augufti
it, & t5.Septcmbiis.
Ma-
Majoricen. Refidentwe 10. Jsrs •
Marturanen. Difmembrationis 24.fjan.
Mazzarien. Concurfusi.& ir.Aug. & ii.
Scptembris .
M^oncjsRogalis Redu&ionis Miflaruru. n.
Aprilis,' & I. Maii.
Monts Faliici Irregularitatis i6\ Maii , &
6. Junii •
N
NEapolitana Reftitutionis in integrum_»
_8.Febr. & 14. Marrii .
Nolana Reductionis Miflarum 2 8. Febr. &
14. Martii ,
Nullius Terrae Pontiani Cappellaniae 28.
Febr.& 14. Martii .
Nullius,feu Farfen. Unionis Canonicatuum
xi.Nov,
O
o
Veren. Coadjutorix , & Diftributio-
num 15. Maii , & 6. Junii .
PAnormitana Translaticnis Oneris Mif-
farum 26. Sept.
Panormitana Rellitutionis in integrum 16.
Septembris .
Pifana Reftitutionis in intcgrum 10. & 24.
-Januarii •
Pifauren. Concordiae 4-Julii .
Piftorien. Celebrationis Miflarum i6\Maii|
6 Junii^ & 4. Julii .
Pragen. Profeflionis 4. Julii .
R
RAvennatcn. Diftributionum Quotidia'
narum 1. Augufti .
Romana Cappella.ni.e 10. &24.Ja_, t
Romana Utenfilium it. Apr.
Romana Servitii Chori , & Puniftaturarum
2. Maii •
Romana Subfidii Dotafis 1. Augufti •
.RomanaOneris Miflarum j.Dec,
W Abinen. Difpenfationis *. & i<J. Maii .
Salernitana Unionis \ii Nov.
Salutiarum Parochialis 28. Februar. & 14.
Martii..
Senogallien.Jurisfepeliendi 10. & 24. fan.
Senogallien. Cappeilanis 16". Maii , & 6.
Junii .
Senogallien. Funerum ii- Aprilis, j. &19.
Decembris .
Spoletana Epcpenfarum 22. Augufti» 12,
&i5.Sepc. y
TErracinen. Difmembrationis 2. & to*.
Maii .
Thelcfina Concordios 6. Junii , 4. Julii a &
29. Sept.
Tyburrina Locorum Seminarii^^.fvpt.
Tolentina Cathedratici 28. Februar.& 14«
Martii .
Tolentina Servitii Chori * & Mifl^ Con-«
ventualis 2. & 16. Maii .
Tolentina Miffje Parochialis, & ProfeflTo-
nis Fidei 2. & 16. Maii .
Tridentina TranslationisOneris Miflarum
10» & 24.jan. n.Apr. i.Aug. & 12.
Septembris •
Tudertina Sponfaliuni 10. Jan.
V
VAIcntina Fundationis Conventus 22.
Aug. & 12. Sept.
Viterbien, Subfidiorum Dotalium n.Apr,
& 1. Maii .
/
Die Sabb. 10. Januarii 1739.
QUatuor fequentes Caufac , quac defcriptas in Folio poftremae Congre-
gationis habitae fub diem 20. Decembris anni mox elapfi partim ob
— petitam a Collitigantibus dilationem , partim vcro ob temporis
anguftiam difcuffae non fuerunt , in hodierno Senatu definitionem expe-
ttant. Refumpto itaque memorato Folio, dignabuntur EE. PP. Dubiis
mox defcribendis refpondere .
JVlAjORICEN. RESIDENTIjE. Sefie.cap.i.
%Ai Parochus Faner tentatur ad refidentiam incafuQc. &jejfi}.c.i.
dertf.
Ad Eminentiffimum Pra?fectum juxta mcntem»
OENOGALLIEN. JURIS SEPELIENDL. £*4$fP
I, irfn liceat Veu. Societati SanRiJfima «Ajfumptionis , & *%of<trii Civita-
tis Senoga/lix fepelire Jinelicentia %everendijftmi Capituli Curati Ca-
thedralis eiufdem Civita:is Cadavera Confratrum fibi eligentium Se-
pulturam in Ecdefia , feu Oratorio ejufdem Societatis .
II. A>i Capitulum Curatum dicl^e Civitafjs teneatur concedere licentiamje-
peliendi Cadavera etiam a/orum , Ucet non Confratrum , qu: fibi fe-
puhuram elegerjnt in EccUJia Societatis .
IU. An in quocumque cafu fepe/iantur in Ecclefia dicla Societatis Cadavera
tam Confratrum , quam aliorum non Confratrum , emoiumenta cerx ,
ajjociationis , funeris , ac ctiam depofiti integre fpeclent ad Capitulurn
Curatum 3 vcl potius in qua rata in cafu O^c.
Dilata ad primam
\
nr
/\ PRUTINA SERVITII CHORI . 9&Ujiitu
*,4n Canonicis , & mianfionariis Ecclefia Cathedra/is tAprutina conctdenda, de ref'
ftt fiicu/tas affijlendi Choro , & Horis Canonicis per Tumum , # a/ter-
nis hebdomadis in cafu &c.
Pro gratia a menfe Novembris ufque ad Quadragcfi-
mam tantum cum folitis reftriclionibus .
V-» ONSTANTIEN. TAXJE SEMINARII. iv/;.'-j.*..»v
^nOrdines Equefires , & %egnlares , de quibus agitur in VUcefi Con- deref'
Jtantienjt , jeneantur ad contributionem tax£ pro creciioue , & manuten-
tiont refpeblive Seminarii Marifpurgenfts , ® inquafumma tncafu&c.
Exequatur Votum unius cx Eminencifftmis, & ad mentem.
Tom./x. A XU-
•
2
- - qp UDFRTINA SPONSALIUM . Interje&a nomine Annae Marise Lan-
uiriml' J- Z[ appellatk|»e adverius Senteiitiam Vicarri Generalis , quidieaj,
Junii 1755. pronunciaverat , con/latr de Sponfjlibm contraBis i ter eam~
dem /t*nam SMariam , & Bo-iaventtrant Bartotcini fuit in Congrega-
tione habita fubdiem 24. Maii praeteriti anni difceptatum Dubium : ' *An
couiet de Soonfalibw in cafu 0'c , dilata autem illius decifune , Emi-
nentiflimiPP. jiifferunt , memoratam Pueiiam Annam Mariam e Mona-
fterio S. Catharinas Oppidi S. Gemini , ubi educationis caufa degebat , ad
nliquod Monailerium Dicecefis Interamnenfis traduci , ibique poft ali-
quod temporis intervallum interrogari fuper facti circumfrantiis , quibus
inita fuiffe afleruntur controverfa Sponfaiia , ejufque hodiernum animum
explorari , num fcilicet , mutata opinione , veliet in illa contehtire , .
nuptiaique cum prafato Bonaventi.ra celebrare .
In obfequium ejufmodi mandatorum fuit Puella Anna Maria die go. infe-
quentis menfis Junii in Monaiterio Civitatis. Interamnenfis coilocata,
deinde vero , nimirmn fubdiem p. Auguft-i formali fubj\cta examini , in
quo poft enarratas rerum geftarum circumftantias , quae occafione afferto-
rum Sponfalium evenere , ad binas poftremas interrogationes , aJteram
neinpe , w quaVolumate nunc fit circa pr.tditla Sjonjalia , alteram au-
tem , a« ab ahquo fnerit fcducia ad non affentiendum Sponfatibus cum .
dclo Bonavtmura , rfpondit : Jo ntai ho avuta voionta di c^ntrarYe
S onfali con detto gon vevtuta ■> i$ adefjo piii che nuv fono d non cw-
trarre ffMatrimopfa con detto Bonaventura^ & ajjolutamente dico di nb;
ceind-qu.' fe-bjunxit ; lononfono fiata dz qjeruno feditra a dire di nonvo-
lere iot'rarre li Sponfali col dttto Bonaventura , ue meno a dire , ihe non
gt. kotontratti , percbe la verita fe , cbe nongli ho contratti , ne vibo
p eftato alcun confnfo , e non vcglto mai preflar/o , atiefo , chi- tal -Ma-
trimon 0 non e di mio contentamento , & ajjolutamente torno a replicar^,
rh • non ne pogJia faper niente *
His itaque fuperadd.tis , dignabuntur EE. VV. definire.
^tu lo.tict de Sponja/ihus m cafu&c.
Negative , & amplius .
Se/r.ir..c*. qpRlDENTINA RTANSLATIONIS ONF.RIS MISSARUM . Di-
&6.deref. J -fceptatis in hic Caufa ad petitionem tam Priorum Vilbe Pellizzani , .
quam Sacerdotis Gafparis ParticeUa quinque Dubiis , I. nempe , *An fu-
flmeatur erettto Benefi ii , de quo agitar , feu poius okltt voluntas Te-
ftatoris , jttxta quaw Ligatwnt fi^ren^rum 400. rditlum kcclefiae 6. fflJa-
ria PtVizzani cenf.nd.tm fit fimplex opu< pium cum Qn:re Affyrum .
II. Wa fit ftrvanda Tr,it.f Hio anni 1720. III. r<in fus frafn' andt -Bt ne-
fitiatum ifeunomi>iandi Cappdlanum /ptElet ad il/>s de Famdta Ga rif-
chetta , fcu potius ad %>:c7orcm d. Ecclefia S. Maria PclUzZani :
]V. <Anfit locus Indulto trandntionis oner:s -MiffaYum ; & qvatenus nc-
gative . V. .Anfit 'ocus aifpcnfationt ad v.itam Qratoris in ca"u {$•■ . , fub
de 13. Septem'%ris fuperioris anni refc.iptum fuit : Ad\. negJt: quoid
primam partem , 0" affrmative quoad fecundam . <,-id reliqna povifim
in prirno , & amPlius .
Rcfolr on: huic n;iri;n,e acquiefcens pracfatus Gafp r Partice l inter nova
cji.sedam docunienta ab ipfo comparau , quibus probari onteni.it, ere-
.i4lQnpm Bc-rcficii , de qi:o difcep.tarur , ri e, valideque Kui Je ab Ofdi-
nario pcracUm, non modicum pofuit fundamentum in Relatione tam a
pon-
no'-nul!is Germunicae Iinguac Tnterprctibus in Urbe commorantibus , quatn
a plurr-us prob:tae fidei i i is Parriae TefLtoris rdigenis exarata , qua
una. imes expofuere , ex verbis . b Alexandro JofephoGuarifcru tti in fuo
Tettamento adhibitis deprehmdi , quod ipfe non fimplex Miffarcm Le-
gatum , ic i er dionem Ecclefiafhci Benefici? , fi gerrn-nus eorumdem_>
verborum fenfus arerdati.r, praecipere voluerit ; quibus prcptereadocu-
mentis inftruttus cum obtinuer t fibi fieri poteflatem impug.iandi praemif-
fam Refolutio-em, hodie in er alia jur. , quorum pracfidio confidit ob-
tincrc- receffum a Decifis , plurimum authumat fibi fuffragari ded tta per
Cof'Zal. adreg. 8. Cancell.g/ojj- 5. n. 58. & feqq. Caffropalao oper. moral.
iratt. i$- de Benef. difp. \. ptfncl. 6. n. $. PanimoU. dec. 21. n. 4. Q* Piton.
de contr- P^tron. alleg. 54. fub n. 21. & alleg> 49- ». 31.; & praefertim,
Dedfionem 1 100. c>ram Etnerfx yun.
Onus itaque erit EE. VV. delib^rare ,
esfti , O1 M quibm crit fiajndum , vel recedendum a 7Decifis in cafu &c.
Non propofita ciim fequentibus .
ROMANfA CAPPELLANIjE . Caufa haec , in qua , difcuflb Dubio, Sefs.i.cap.6,
<v4n una , ve! du<z CappelLwit Jint erigenia in czfi* &c die «T. De- di re/.
cembrjs n:Qx el. pfi refcrip: um fuit : Duas Cappellanias effe erigcndas ,
ad preces F a rum de Angelis , qui nuperrime ad novae Audientiae bene-
fici m fuerunt adrarffi , rerum fubjicien Ja eft examini j quocirca rcgan-
tur E,E. PP. FoJium tunc djflributum reiumere, & fapientiflimo, quo-
fo'en.t , or-culo pronunciare .
o/tn J/7t ftandum , velrecedendum a IDeeifis in cajit &c.
FERETRANA. livia Cionini fub diem iS. Maii 1715. univerfalem_> jjGjS***
omnium Bjnorum donationem , quae inter vivos dicitur , publicum per * +'
I.nitrumentum fecit Cajetano Marini germani fratris fui filio hifce adje&is
oneribus „ Con dichiarazLne , che dettofuo Signor Nipote, fubbito fe-
„ guita la mo-rte di effa Signora Donante fia tenuto , ed obbligato in termi-
„ nedifei mefi da principiarfi ilprimo di „ella morte di detta Signora Do-
„ nante , e finire , come fegue , ce ebrare per la di Jei anima Meffe cin-
„ quanta in tutto, in qual Chiefa p.»rera , e piacera al fudetto fuo Signor
„ Nipote , e per lo fpazio danni cinquanta da principiarfi dal giorno della
„ di lci morte , e finire , come fegue , celebrare , o far celebrare per 1'Ani-i
„ ma fua -, dove parera , e phcera al detto D Gaetano Meffe 24. 1'anno,
„ cioe Mefle due al mefe „ Dcindeque , fubfbtutis poit obitum Cajctani
£lifabeth aJtera fua nepte , ejufquefiliis , quos e^dem Miffarum onere_>
gravavit , Archipresbytcro S. Mareni , quem in Executorem ejufmodi
fuae voluntatis deputaverat, decedentibus < bfque ftole filiis Elifabeth,
praecepit „ Che fia tenuto , ed obbligato colHfteffo emolumento di tre per
„ centovendere tutti li fudetti Beni reffati , e con il ritratto da quelli far
, celebrare tante Meffe per l'anima della fudetta Livia , e de fuoi Con-
„ gionti nella Chiefa di S, Francefco .
Cuin vero memoratus Cajetanus Liviae Donanti pracdecefferit , eadem Li-
via fortaffe exiffimans, donationem ob Donatarii praedeceffum evanuiffe ,
fub diem \6. Julii 172$. Teftamentum condidit , in quo poft fcriptos
Haeredes prxlaudatam Elifabetham, ejufcjue filios Marinum , & Annam
lnnocentiam, iifdem injundto illomet onere , quod in enunciata dona-
tione Donatariis impofuerat , celebrandi fcilicet annuas Miffas viginti
Tom.lX. A 2 qu-i-
35
II
quituor fpatio quinquaginta annoram tmlla tafnen fa&a mentione prae-
cepti in enunciato donationis Inftrumento irripofiti Arcl rpresbyterd S iVta-
rertf, vendendi omnia Booa , qux fGpereflerft , ac pretium i.;de retra-
cTurn in tot MilTarum celebrationem erogandi confuetam inferuit clau-
fulam , m ajunt , in genere derogatoriam cujufcumqae praecedentis difpo-
fitionisibi,, CeiTando, ed annallando per ll prefente fao ultuno Tefta-
s, mentoogn'a'tradifpofizione , ultima volonta cL eJa prima tatta , in fpe-
„ cic iero abrogavu il Legato Ltto di fcudi trenta a favore de: gloriofo
„ S. Martino , come in un'aitro fuo Teftamento fatto fotto mio rogito nel
„ di 2*. Marzo 1 720. , ed anche obb igati nella donazione da eiTa fatta a
„ favore del quondam Sig ior Gaetano Ciunini , com; parimente per rmo
„ rogito fatto fotto il di 1 5. Maggio 171$. qualeobbligo , e Legato di fcudi
trenta vuole , che fi abb a per non fatto , ftante 1'oiTervanza della pro-
meffa fatta daltri fcudi trenta al detto Santo, dal detto quondam Signor
D. Gaetano , a quali dovevano elTere uniti quelli promeiii dalla detta
Signora TeftUtricc , volendo, che quefto folamente vaglia, e prevaglia
ado^n'altro , non folo in quefto, ma in ogii'altro miglior modo .
Secuto'Livi3e Teftatricis obitu , praefata Elifabeth haeres una cum fuis Filiis
inftituta poiieiiionem totius allis luereditarii , quod valorem fcutorum 871 .
non excedere afTeritur , haCtenus pacitice obtinuit ; Verum quia noviiiime
gemini ejufdem Elifabethae Filii obierunt, eique nulla amplius eft fpes
alian procreandi fobolem , ccepit ipfa confcientiae ftimulis , anxiifque
dubitauonibus vexan , num fcilicet memorata donatio , ut fup a , p.r
Liviam exarata, five per Donatarii praedeceiTum , five per pofterius tefta-
mentum fatis revocata cenferi queat , vel potius i la a:!eo fubiiftat , ut
omnia Bjna haereditana Liviae confentanee ad legem in eadem donatione
indictam debea-t faltem , defunclis abfque proie iiliis fuis , per fxpedi-
clam Archipresbyterum S. Mareni venundari, atqae er i lorum pretio
tot Miffje celebrari . Cum autem confcientiae fuae tranquillitati confulta-
Ta hamillime poftulaverit a SammoPontifice declarari , licitam fibi fore
fupradida Bjna harreditaria teftamenti jare retinere , liberamqae pari-
ter eflfc , fuperaaclo ad ube iorem cauthelam moderato aliquo Miffarum
numeio ultra onus 24. Miffarum per so. annos celebrandarum in dona-
tione impofitum , fubindeque in Teftamento repetitum , de eifdem Bonis
difponere ; petitio faec fuit a Sjnditati Sua ad Sacrum hunc CoifeiTum re-
miiTa , fuper qua juifus Epifcopus Sacram Congregationem inftruere ,
excitatis Fratribus Min. Conventualibus d. Terrae S. Mareni, & Ar-
chipresbytero ejufdem Terrae, in quoram Ecclefis Miffae in donatione re-
lidtaedeb.rent celebrari , rogantur mcdo Eminentiiiimi PP. mfpecTa Ordi-
nariirelatione, inqua praefertur dd. Fratres Min. Conventuales compofi-
tioni ub Elifabeth exoptatae fuum n m praeitar^ affenfunV, Archipresby-
terum vero S. Mareni , utpote Romae tunc temporis commorantem , au-
diri non potuiiTe , necnon perpeniis jaribus , fiquae illorum nomine aiTe-
rentur, cumcaufa, ipiisper confuetas intimationes laceiiitis, propona-
tur , iapientilfime decernere.
tAn > & quomodo fit locus declarationi per Elifabetbm Cionini petita in
cafu &c.
PI
PISANA RESTITUTIONIS IN INTEGRUM.FraterThomasGam- U^tf.esM.
bacciani validitatem fuse profeifionis impugn turus duplici fub obtentu, it« de reg.
atero nempe quod eam in Conventu S. Antonii Ordinis Servorum
B. M. V.emiferit anno 1717. violcntiis fibi a Luca Bocci ejus Tutore
illatis adadtus, altero autem , quod contra Conititutiones d. Ordin s ita
itatuentes : Qjti vero a Capitulo admi/Jus non fnertt , aut ipfe profaeri
no/uerit , ftatim ad fuos redeat , habitu depofno ( abcuntiqne ante Pro-
fefjionem omnia reflituantur , qua faa erant ) neque pofit iu eodem , aut
in a/io Conventu amp/ins recipi : admiflus fuerit ad proiitendum , ta-
metfi prope finem anni Novitiatus prima vice inchoati , refumpto isecu-
lari rubitu , fuaque a capelTendo ReJigionis inftituto a iena prorius volun-
tateSuperioribus patefacta , e dicto Conventu difcefiiflet , beneficium re-
ftitutionis in integ' um adverfus quinquennium pridem elapfum implorat .
Violentias , quibus emiiTam alferit controverfam Profeflionem , ia< is proba-
ri . contendit ex teitimonio , quod Frater Joannes Maria Stella ejufdem
Ordinis Sacerdos in haec verba fub jurisjurandi Re'igione perhibuit : „ 11
„ d. Gambacciani fi fece Religiofo moflo da li itrapazzi , che gli faceva detto
,, fuoTutore; Inoltre attefto col mio giuramento, che , terminato Tanno
„ del fuo Noviziato Jafc 6 1 abito dichiarandofi non avere vocazicne allo
„ Itato Religiofo , e riorno . lla Cafa di d. Tutore, e dopo cinque Mefi
,, ritorno novamente al a Re igione , perche , come eg i ha piu volte det-
„ to , fu icacciato dalla ( afa ^el fudetto Tutore , e refto privo della Cafa,
„ e degl\hmemi , fopra dele qual cofc per piu anni , che l'ho conofciu-
,, to ntl a Religione, Tho ientito piu vclte riclanure , e dirc di voler fare
„ la dula della nullita. della fua Profefiione , tnm etiam tx jurata depoji-
„ twnc T?od;: Contejbnt teftantis , come ii PadreTomaio, al Secolo Luca
,, Ga. bacCuni di Li omoSaCerdore deli* Ordine de Servi di Maria Ver-
gine , dor.oaverterminato i*ai no dT fuo nov zidto, eflcndo per fare la
profeifione , dichiuro r^nimo fuo di non volerla f;re , e depofto l'abito
„ ; i.orno in Livorno ne.la Caladei fuo Tutore LucaBocci , matflendo lta-
„ to difcacciato dal medefimo con varie violenze , ed cflendo reftato privo
„ della Caf- , e degralimenti m eta di anni. (edici ; Io infrafcritto Teiti-
„ inonio lo ricevei per tina notte , li trovai breve ricovero , e 1'afliitei ,
~ccio potefle portarfi nuovamente in Firenze dcve egli diceva , cfce ri-
tro\ andofi in ftato di difperazicne , voJeva ritornare «l!a Religione,
ccme tfTettuo , effendo itato nuovamente ricevuto alla Religione mede-
s, fi 1 a de'Scrvi di Maria Vergine , e fatto 1'anno del Noviziuto-, fece Ia_»
„ profeflione , inoltre atteita , che il medefimo ha piu volte detto , che la
„ Profeilione la fcce recefiitato dalle violcnze dcl Tutore, e per difpe-
„ r^zione , e che voleva fare laCai.fi, e provare invalida d. fua Pro-
„ Lfiione .
Ve.um plura funt , qnac ad ineundjm debberationem fuper hodierna Fra--
trs Tbomae. petitione | raeitac in Lflo adnotare ; primo, quod prxfati
Tcltes quidq id mox rel tum eil , in fimp ici- tantum fide depofuere ,
nulli hadenus examin rite fubjecli ;. Secundo quod nihil ex fcien.ia pro-
pria, fed ea folum, v. luti .b ipfo Oratore accepta , rcferunt ajentes ,
„ che U medefimo ha piu volte detto, che la Profefiione la rl-ce nec.fiita-
„ to d«lle vioLnze cel Tutore , e per difperaz one, come egli ha piu vol-
te detto, fu fcacciato dalla Cafa del fud. Tutcre , e rcito privo dvba
Ca.3 , e d gPalimcnti „ Ter:io, qi oi neque ex eorumdem Tciti;;in de-
pofitione , neqi e aliundc apparet , Oratorem fiiiffe e Domo Tutoris
ejecluuj m eum finem , ut ; d ingrediendam Religu nem adigeretur ;
Quaito , quod Orator , abfoiuto fere probationis anno ,.e memorato
(]ui-
3'
5J
y»
9,
9,
91
33
»J
• '
M
6
quidem Conventu ante annum 171^- difeuTerit, fed hanc ob caufam :
Non p.ircn ogl. di poter reggere a!la R lig'o e per le difficolta dell'ub -
bidire . ad eu>ndeyn vero ConVenfum pojha rcdicit , fappljcam d'efLre
ammeffo nuovamcnce alPabi o per Figlio di qt,e:lo Couvento , obligan*
dofi a fare da capo il No lziato inttro „ ui ceffatur praedidhis JFrater
Joannes Mar a Stella: Quin o , quod memorati Telles, licet affirment ,
che il dtto Rel-giofo ha piu volte reclamato , e dftto di voler fare la
caufa delia nullita della P.ofellione , e ha fatte le diligenze per trovare
gli atteitati , li quali negPanni decorfi non ha potuto confeguire per ef-
l rli «rovati i Teftimo i in Parfi da lui lontani , e per effere itati in alcuni
tempi mfermi ,, non explican tauv n , a quo tempore ceffavernt impe-
dimenta , ob quae Oiator hadenus d.ftjlit inval dit.:tem fuae Profeflionis
proponere , cum de cetero pi aefatus Lucas Bocci Tutor , qui aiTertas vio-
ientias imuliffe dicitur , e v vis decefferit c rca ar n. m 1721. & fexto de-
mum , qtodOrator fupei affer.is violeniis non fuerit fotmiter exami-
natus, led cxtrajudicialem dumtaxat einiferic declarationem , in qua re-
cenfu:t impedimenta, quibusdetentus affei\t, non potu ffe adverfus Pro-
feflionem judiciar.e reclamare .
Quod autem attinct ad Jegem in Conffitutionibws d. Ordinis indiclam ne
fcilicet quis femel ab ati^uo ex Conventib:s dicli Ordin s aut rejectus,
aut dimiffus amplius in coJem , aut alio Conventu admittatur , infpi-
ciendum etl , num m?maratae Conftitutiones fuerint a Sede Apoftolica
in forma , ut ajunt , fpecifica approbaiae , & an dici poffint Decruo Pro-
fetlionem exp'icite irritante communiae ; notflimum quippe efl Juris
principium , quod Profeflio con ra Legem in peculi ribus Conftitutioni-
bus alicujus Ordin s praefcriptam non foleat irrita declarari , nifi haec spfa
nullitatis pcena fuerit in eifdem Confhtutionib s a Sede Apelto.ica fpe-
c.fke approoatis ade&a, fecundumea, quae tradit Fagnxn. in cap. Qui
Treibyterum u. 8. £? feq. de ptenit. , <&* remf Porteli. in <Dub. %egul.
in ^erko Profefjio nulla ex defeBu cetatis n. 14. Bordon. in eontr. mora/.zi.
de atat. ProfejJ. au.y. egreg e EmnentiJJimtis Petra ad ConJii\ 2. vixa-
flafii 11. #. p. , & fecjq, ad Conjl. S- Grcg. IX. n. 22. & feqq. Tom. >. &
ad Conjlit, 3. C&/irt$ l^l. n. 17. tom. s. , & colligitur ex D.cretis hujus
Sacrae Co gregation s inT^eapolitanal^. Jumi 1681. lib. 31. Decr. p. 415*.
in (jro/Jecana S ^fpritiS 1710« H&* <So. Decr. pag. 122. in ^ritonen. i^-
Jtitutionis in integrum 23« Februani 17IS. lib. 6$. "Decr pag. 83. & tn
Ca'aritana nul/uatis profejjionis 15. ffklartii 1727. lib* 77. Veaet,
pag. 149.
Omnibus itaque perfpeclis , placeat EE. PP. refcribere .
^in Jit locus Hejiitutioni in integrum in caju &c.
Die Sabb. 24. Januarii 1739.
DEcifio Caufae priori loco mox defcribendae fuit in poffrema Congregat.
die 10. labentis Menfis, ita poftulante Capitulo Cathedralis , . d ho-
diernamdilata ; difcuflio autem aliarumquatuor , quae 'ubnedentur, ne-
quivit , cetens negotiis totum tempus occupantibus , aifumi . Dignentur
itaque EE. PP. . refumpto Polio tunc diflributo , refpondere .
SENO-
S ENOGALLIEN. JURIS SEPELIENDI . &M- fif*
1. An iiceat Ven. Societati SantiiJ/ &# <^fJumptionis , & ^ofarii Civitatis *4* dereJ'
SencgallitS fepelirejine HceNtia %evcrendi(fimi Capitui: Curati Catbe-
dralis ejufdem Civitatis Cadaver-4 Co>,fratrum fibi eligentium Sepultu-
ratn in Ecclefia , feu Oratorio tjujdtrn Socittatis .
II. *An Capttulum Curatum dicta Cititatis teneatur concedere licentiam fe-
pe/iendi Cadavera etiam aliorum » licet non Confratrum v qui fibi Jepul-
turam elegerint in Ecclefia £jcietati< .
III. tyin in quocumque caju fepeiiantur in Ecclefia dicls Societatis Cadavera
tam Confratrnm , qaam a/iorum non Cotfrotrum , emolumenta cerce ,
affaciationii , funerii , ac et/am depofiti i- ttgre fpctlent adCupitulum
Cnratum , vel potius in qua rata in cafu &c.
Ad I. affirmative . Ad II. licentiam petendam efse ab Epf-
fcopo * Ad III. Pro Cadaveribus Confratrum 3 & ha-
bentium fepulchrum gentilitium fpefrare quartam fune-
ralem tantum , pro aliis- vero integre omnia emolu-
menta .
1 RIDENTINA TRANSLATIONIS ONERIS MISSARUM. Sefs.n. 6*
*An , & i* qmbus Jit flandum , vel recedendum a Decifts iu cafu Cy~c. W6.de ref. ■
Praevio receflu a Decifis ad I.affirmative quoad primam par-
tem , negative quoad fecundam . Ad II. negative . Ad
III. affirmative ad primam partem > negative ad fecun-
dam i Ad IV. & V. negative •
1YOMANA CAPPELLANI&. . Sr/*»c*J
sAn Jit Handum ,,vei tecedcndum a *Decifis in cafu&c dtrtf.
In Decifis , & amplius .
JT ERETRANA. ,s,f,.tz.t.*
/la , & quomodo ftt ' locusdeclarationi pet ' Eiifabetbam Cimni petita in f**&
cafu &c.
Non efle Jocum petita? declarationi .
1 ISANA RESTITUTIONIS IN INTEGRUM.. *fi*i*t*3
sln Jit locus t\eJiitutioni i» ixtegrum in cafu ®c. de rtguU
Negative , & amplius -
GE-
I
,«.c.*, i^ ERUNDEN. JURIS CONVOCANDI CAPITULUM . Curru»
derefi' vJT Eminentiflimi PP. ad petitionein Epifcopi , & Archidiaconi majoris
nuncupatide f^ ?a.nonibis contendentium , non effe executioni mandan-
das Apoftolicas literas in forma Brevis a Sanclifs D. N. per Canonicos
Cathedtalis Ecclefiae fubdiem if. Maii I7$i impctratas , quibus fuerat
eis tributa facultas convocandi Capitu!um libere, & mdependenter tam
ab Epifcopo , Sede plena , quam ab Archidiacono , Sede vacante , quo-
ties in eo age/rdum fore , putarent de litibus, quae mter fe , & memora-
tos Epifcopum , ac ArchiJhconum vertuntur , aut deinceps poflent exci-
tari , duo hacc difcuflerint Dubia: I. A /it Lcus apcritioni oris adver-
Jus Sreve , & quatenus affirinative : 11. ^tn , quomodo , § in qua parte
ftt exeqtiendum , vci pot?us rtvoraniunt d:cl*m Breve in cafu&c. dieig.
Septembris fuperioiis anni refcripfere : Ai\. affirmative . ^£.l\\. redu-
cttdum vffe ad tcrmims induhi /.?. me. J*li lll. Admiffis autem Cano-
nicis ad novae Audientiae beneficium , contingit hodie difceptari .
An , £)" in quibus Jitjiandum , vel recedendum a decijis in cafu $V.
In decifis , & amplius •-
Sers.xuc.4. \l\ ARTURANJ5N. DISMEMBRATIONIS . In fupplici libello fub
dertf. ' JVA nomine Cleri , & Popuii fparfim in Villa Sancli Thomae , aliifque_*
conterminis Pagis nuncupatis Borvo>ofo, Colla , Vaccurizo , Plrillo , &
MmeUi degentium Sacrae huic Congregationi dudum porreclo expofitum
fuit : „ co.ne per loro difgrazia fi ntrovano ag^regati , parte alla Paroc-
„ chia deila Teira detta la Motta di S. Lucia , parte a quella di Pediviglia-
„ no Scigliano , e parte alla Caftagna , parimcnte di d. Diocefi , e di detti
„ luoghi fopra efpreflati ve ne fono alcuni lontani dalle dette Parrocchie
„ fi:ca miglia fette : E benche li Par^chi ten ffero un' Economo Coadjutore
„ con appoggiare la cura di detti Popoli al medefimo ora numerofi , pure_>
„ fono malamente governati , perche li Parochi fudetti n>n contenti della
„ congruadelle fudette loro Parocchie , yogliono anche per lojo tutte le_j
„ decTme deL'Oratori , e dar poca mercede al fudetto Economo , quale non
,, fi cura nulla di ben guidare le loro Anime, con cibarJe della parola di
„ Dio , ed initruirli nella Dottrina Chriftiana, •• he in detti luogh: ne vi-
„ vovo innocenti per tal mancanz-i ,*ed altro, che devono gli Parochi fu-
„ detti , e lo piu delle volte muojonofenza Sagramenti , e mai hanno atft-
s, ilenza de5 Sacerdoti nel tempo , che fono mprmondi , e tutto cio per non
„ avere il proprio Parocho vicino; pro'nJeque.Emineatiffi<tr t> ;->. p4oo/ica-
„ tttm . utjubcretur h fcparazione , o fia efenzione d.i dette Parocchie , de-
„ fiderando tutti di coftituire , ed avere il loro proprio Parocho ne.la Chiefa
„ di detto Cafale detto S Tommafo commodo a tutti , dove ancora a il Po-
9, polo piu numerofo , ehe iono circa Anime ottocento , e vi fono Sacer-
doti deirifleffo luogo abili , ed idon.i alla cura , molto piu , che tutte le
Decime oltre il Jus Stolae afcendonoa circa tumula cento di granoger-
mano , che fanno la congrua pro Parocho , e nellifteifo tempo anche alli
Parochi fudetti il frutto delle loro Parocchie gli iorma la d. congrua ma-
3t gis , & minus , quali vogliono tutto per loro , e poco h curano delle
^, Anime Oratrici .
}i\ has autem preces non aliter ccnfuitSacra Congregatio fub diem 24. Mar-
tii 1750'. refpondendum cife, nili ut Epijcopus procederet ac providtret
ad formrm Sacri ConciUi 1'ridentini Sejf^ 21. cap. 4. de ref.\ quocirca
idcm Ep.fcopus exiftimans . concurrere caufas ab Aleiandro III. volitas
in Cup> ad au&kmiam dlEcclef. adific. , & aTridentino approbatis cit.
cap. 4.
3>
1 =
35
9J
33
»5
9
cnSi. 4. Scfl. ii. de rff. „ attenta obiigatione per eofdem Incolas faeta
medio publico , & folemni lnftrumento manu mag. Francifci Fenmondi
praedictae Civitatis M-rtyrani fub die $. currentis Menfis , & anni <Je
m.nutenendo, & providendo eorum lmpenfis dictam novam Parochialem
EccKfi-.m de Oleo , & Cereis , thure , aliifque neceiTariis acJ formam alte-
rius obligationis alias fadae manu magnifici Notani Nicolai Arturi Ci-
vitatis Scigliani , & infuper de folvmdo quot nnis novo Parocho, &
Succeflbribus canonice intrantibus in dotem ducatos decem , & oc~to , do-
nec Eeclefia praedicta de fufhcientibus annuis reditibus providebitur , &
de folvend o debitam eleemolinam , aliaque fubminiftrando R. Praedicatori
Quadragefimali fingulis annis pdr Epifcopa!em Curiam in perpetuum no-
minando , eligendo , & praedi&ae. novae Parochiae deputando , providit,
atqtte dccrtvit , Venerabilem Ecclefiam fub invocatione S. Michaelis Ar-
changeli fitam , & conilructam ex pietate hdeiium enunciatorum locorum
Oppkanorum f. »re , & eiTe inftituenjam in Parochiam , & Parochiaiem , _
Filialem tamen jam dict-ae Matricis Eeciefiae Pedevigliani , ipfamque de
Rectore Curato provideri cum facultate exigendi annoquolibet decimas,
obventiones , frncTus , & emolumenta Curse hactenus per IncoUs praedi-
ctorum Locorum d. Parocho Matricis Ecclefiae Pedevigliani folvi folita ,
& confueta , quae omnia ex nunc , & in perpetuum in augumentum dotis,
& in. beneficium, & fubftentationcm ipiias novi Parochi deputandi-, ejuf-
que SuccefTorum omni pleno jure aflignavit , & conceffit ,• cum onere ta-
men impofro eidem novo,Paro:ho deputando , ut tene-utur fingulis annis
de Menfe Aigufti fo vere , 6c coniignare in iifdem fupra expreitis locis
Parocho praefatae Eccleiise Matricis Pedevigiiani m futurum , & \n perpe-
tuum modia quadraginta iiiigenis vulgo detto Germano juxta ioci mo-
rem, & cum onere pariter dc prardidtis reditibus , dccjnis , & emolu-
mentis eidem novo Parocho aflignatis congruum ftipendium jEconomo
Curato p rpetuis temponbus per ipfum manutenendo , & ab Epiicopo ap-
probando , & deputancio pro neceiTario alimento, & gubernio Anima-
rum,, : JMavdaVittyue prdttcrea ntdum ordinaria authoritate , ftd eti.mt
tawqu im Sedii ^poflo/ica ^Delcgatus pr&fatam Eccleftam S. Michaeus
^rchan^eli Cafalis S Tbotnx„ in Parochiam , & Parochialem ut fupra
„ inftitui Jiberam, & abfolutam, & a praedida Matrice Ecclefia Pedeviglia-
„ ni , ejufque Parocho independentem de R^ctore provicferi .
Adverfus hoc Decretum Thoinas Angotti Redtor d. Parochialis Ecclefiae
SS. Apoftolorum Petri , & Pauli Civitatis Sciliani Pedevigliani ftatim ad
S. ?edem interjecit appellationem , quam modo profequitur coram Supre-
mo hoc ConfeiTu , irntam contendens memoratam difmembrationem du-
plici potiilimum nomine ; Primo nimirum , quia citatus ipfe , & auditus
non fuerit , antequam Epifcopus ad ejufmodi difmembrationis acTum pro-
cederet : Quamvis enim Parochi aiTenfus pro difmembrationis.. validitate-
non fit neceiTarius , nec ejus contradictio quidquam omciat , ubi juftae
caufae poilulant novae Parochiae conftitutionem , juxta; expreff.m Triden-
tini cenfuram in lupra citato cap. 4. Seff. 21.de ref ; adeo tamen neg igi
ncquit , ut 5 illo prorfus inaudito , neque excitato , veteris Parochiae dii-
membratio decernatur , cum ea , quae ab ipfo forteo jiciunuir , adfalu-
brius capiendum confilium nonnihil poiiint aliquando conferre , tttl
cum aliis recle advertit . Fagnan. in d. Cap. ^d audientiam n. 29. item-
que Lmiucntiffmus 'Petra tom. i.ad Conft.i. Pafca/i: 1 11. n. 17» ad fl**
re< fequen.
Secundo, quia caufss in enunciato fupplici libello enarratx , atque in ip-
fomei difmembrationis Decreto admiiTae nequaquara m fado iubfiitant :
Tum./X. B Prx~
11
n
ti
55
33
>»
9,
3»
•
pi\r'ac '-j' <- - -t -itTifi ver* forent , jufbe tamen , atque idoneae ad ftatuen-
jijj noy*Farochiac crectionem nequemt acftimari : cum fpirituali iilius
: peceflUati haSenus fuerit fatis confultum per conflitutionem Cap-
nellahi, feu Vicarii * quod fane remedium in fimiUbus circuinftantiis
Populi per varia loca emifiadhibendum potius effe , quamalterum divel-
Jcndipartem vcteris Parochiae , & inftituendi novam Parochialem Eccle-
fiam , firmavit pluries Rotac AuditoriumVtec. 578. n. 4. , & faq.part. ip.
To. z. rec , (5* i» Leod/en. Difmembrationis l. Febr. 1JVZ. cor. clar. me.
Card. Fahottcr- ®* l- Jnl. 1713- cor. ^everendi/Jimo Crifpo , & 2$. Ja-
marii i7iS* W« Lancetta , & paflim deflnivit Sacrum hoc Tribunal in^,
Cnjet.ina 24. SMaii 16 SP« in Balneoregien. lp. Julii itfio. tn Tlacentina lg.
^iprWs 1716. inVertbotten. Difmembrationis $. Aprilis 1732. , $ \n
Lttne». Sarzanen. Difmembrathmis 2. Martii , # 27. Septembris ejuf-
dcm anni I7g2.
JufTus Epifcopus fupcrquerciis Parochi Sacram Congregationem inftruere ,
ut controverfam difmembrationem ab impidta nullitatis, & injuftitiae nota
vlndicet , hacc inter castera , quoad methodum , qua ipfe proveflit , enar-
rat:„ Citatus fuit Angottus , qui ibi aderat , ut dixi , & comparuit:
„ fuit auditus , & mihi dixit , fe effe Bullatum Parochum , nec ad a mm ,
„ quam ad unum iEconomum tenere : fi plures vellent (nimh-um ditl-*r m
,, locornm IncoW) non fuo xvc , fed sere petentium fubft nerent , & quod
,, ad alium Parochum in Montanea , fe habere Decretum Epifcopi Petrac
,, Santlac confirmatum ab A. C. de anno 1626. , quod ledum de alio 1 aro-
,. cho , fed nequidem de Vicario ibi perpetuo , & Buliato , fed tantum amo-
„ vibili ad nutum fuiffe cautum Cymino tum Parocho, & Succeifo ibus ;
„ nil ergo innovandum fore : ,, Qao vero ad caufas , ob quas. cenfuit ,
poftpofita Parochi impugnatione , omnino expedire , ut nova engcretur
Pararcia , recenfet potiftime fpiritualia incommoda, quibus Popu.us iiie
tum obeomm Locorum diftantiam a fupraditta Parochia , tum cb itine-
ris afperitatem , acdenque propter negligentiam Vic^rri tenui cum fti-
pcndio haclenus ibidem depu<ati fuit obnoxius , additque dei/ide , pras
oculis habendum effe , quod tres antiquitus in faepedi&a Ecclefia SS Pe-
tri , & Pauli aderant Parochiales Portiones , ibique tres confueverint
jamdudum inftitni Parochi , adeout ex recenti fuo Decreto neque reipfa
dici queat inJutta.faepedi&ae Parochiac difmembratio , fed potius enun-
ciatac Parochiales Portiones in tinam temporis fucceffu c©n'ufae ad binas
nova difcretione reda&ac , quo cafu non ita graves , ac juftae caufx , qu*
pro fuftinenda vcra Parochiac difmembratione requiruntur , neceffanac
fint , quemadmodum colligi videtur ,ex I^efolutionibus addu<!tis in ffHi-
leten. Wifmcmbrationis is- <$ 20. ^anuarii 173 S-
Omnibus igitur ponderatis, onus erit EE. VV. pronunciare .
A* difmembratio Ecclefta Parocbialis SS ^Apoflolorum ^Petri , ® Pauli
StciUani Tedevtgliani , & ereclio Ecclefia S. Vttichaelis vtrckangeli in
Tarocbiakm fuflweatur in caftt &c.
Dilata , & fcribatur Epifeopo pro meliori informatione
juxta tnftruftionern .
LYCIEN.
LYCIEN. &ESTITUT10NTS 1N INTEGRUM. Pater Antoniiisde S*f,z,li#
Bapnfta,inita deliberatione lrnpugnandi folemnem Profeflionem, quam de re&ul*
in Ven. Monafterio S. Crucis Ordinis Cceleftmorum Lycii jam a decen-
nio emiierat , circa finem anni 1 7g >r. Summum adiit Pontificem , eique
exponens „ eiTere ftato conftretto per le minaccie , e ftrapazzi de5 Parenti,
„ fino ad eflergli negato il congruo mantenimento a farfi Relie;iofo Celefti-
„ no , e benche nelPanno del Noviziato fperimemafie ch non potere in ve-
„ run conto.continuare in tale ftato, niente di meno le replicate violenze
„ de P.rcnti lo sforzarono a profeflare contro (iia voglia „ beneficium refti-
tutionis in integrum adverfus quinquennii lapfum portulavit ,• At ejus
precibus ad hunc Sacrum Confeflum remiiTis , difcutere modo oportet ,
num petita iu integrum reftitutio debeat impeniri .
Jn Procefiu juflibus Sacrae Congregationis ccnfecto, & ad eamdem fubinde
tranfmifib tres tantum comperiuntur ab Oratore inducti Teftes , iiJem-
que fonnali fubjecti exam ni , nimirum Grat a Quaranta ' Mulier olim
famili.iris in Domo Patris Oratoris , priufquam lfte habitum iuduceret
Religiofum , Nicolaus de Baptifta ejufdc.ni Oratoris Frater in Sscculo
viven^ , & Jofrph Maria de Baptifta alter ipfius Germanus Ordinis Car-
melitarutn Prima ex dictis Teftibus deponit , quod Vitus Orator Pater:
„ lo villaneggiava , baftanava , emaltrattava con parole auftere, chiaman-
„ dolo Uomo d i guerra , e dicendogli , che fe ne futfe andato da detta fua-
„ Cafa a farfi Monaco , e piu , e diverfe flate Io minaccio, che di fua ma-
,. no Paverebbe fatto mcrire , li n.jgava il vitto , difcacciandolo di conti-
„ nuodalla fua tavola , di maniera che quello atterrito dalle minsccie del
„ Padre , non andava a mangiare a tavola, e fi cibava degPawanzi : onde
„ poi , efl" ndo queilo entr.to in Religione de5 Cel ftini , tenni di 'certo >
„ che ave.fe cio fatto di fua mala volonta . Secundus hxc habet : S6 , ed e
„ vero , chc Vito di B-ttifta commune Padre determinato aveva di farlo
„ Monaco , percheil medemo non inclinava a farfi Religiofo , non oftante
„ le infinuazioni fudette , 1'ifteffo mio Padre fi pofe a villaneggiarlo , e ba-
„ ftonarlo a fine di indurlo a veftirfi Monaco , dicendo , che era meg io ,
„ che fe ne fuggilfe dicafi, e andafle a veftirfi Monaco , altrimenre eiTo
„ lui lo manderebbe ^lla guerra&c. , e per caufa di-dette rrrinaceie reitxr-
,, rate dal Padre , fe ne fuggi dalla propria cafa : Tertius vero in h tc • verba
„ tefl.iinr : S6 , ed e vero , che in t.mpo ilmedefimo era deJTeta fua d'anni
quindici in circa &c. detto mio Padre lo villaneggiava , e baftonava di
,, continuo , dicendogli , che s'andafle a fare Religiofo , altrimenti, che_*
,, 1'averebbe data la morte con Je proprie mani, li negava il vitto , e le
„ vefti di comparenza , tanto che detto ArticoJante &c fi veftiva degPabiti
,, confumati diGiuf ppe , e Nicola Battifta altri Fratelli &c. , tai ci.e og n"
„ uno fdegnava d'accompagnarii con eflb lui per non andare veftito da fuo
„ pari , e rariflime volte mangiava unitamente con detto noftro Padre , e
„ con Noi nelia noftra tavola per il timore apprefo dalle minaccie_>
„ paterne „ . X
tixc ;unt teftimonia , quae haftenus protulit Orator , jam vero pracftat ad-
vertere , num ea fufficiant in finem ab ipfo volitum, vel quia non conftet,
aiiertas violentias f.uiile adhibitas prope tempus , quo Religionem ille in-
greilus eft , folemnemque Prorifiionem emifit , vel quia fecundus ex didis
Teftibus , poftquam en-rravit , Oratorem obminas paternas ab ejus do-
mo aufugiite , feque in Oppidum quoddam contuliile , lta fubdit : „ Do-
„ ve poi andiedc a trovarlo detto mio Padre , lo indufle con perfuafive an-
„ ched'amici a farfi Religiofo Celeftino,, vel qnla etiam memorata Gratia
Quaranta , poft recenfitas eafdem violentias, re ipfa non aftirmat , metum
Ton.IX. B i am.
3)
■>■>
33
55
SJ
12
antea ex iis incumim perdtirafle ufque ad tempus ingrefifus in ReIig:onem ,
fcd tantum ex propria opimone inquit „ Onde poi eflendo quello entrato
neUaReligione del Celeftini , tenni di certo , cbe aveff- cio futo di fua
mala volonta „ vel demum quia cubitari poifit , metum , quo indu&us
eftOratorad profitendum, fuiffe tantum reverentialem , quemadmodum
faffus ipfemet fuit in fupplici libello Sanclitati fuac porreclo ibi: „ Appe-
na faput-.fi dali'Oratore , che la Profifsione fatta per vim , & metum re-
verentialem fia mil!a , protefto in publ-co R.fettorio in pref.nza delPAb-
bate , e Monaci , che int> . ndeva allegare la nullita della profefsione,,
cum tamen receptum fit , metum reverentialem ad irritandam Profefsio-
non fufficere , fecu: dum ea , quse tradunt magis communiter Canoniftae .
Ceterum , ubi etiam controvt-rfa P, ok fsio ab initio judicetur invrJida , pon-
derandum fupefeft, an cenferi queat fucceflu temporis tacite ratiiicata ex
eo , quod Orator nunquam adverfus illam reclamaverit , neque p r de-
cennium conqueftus unquam de violentiis Paternis jugo Reiigionis vi-
deatur ;xcuievifle , prsefer.im cum intcrea temporis omnes Sae. Ordines
ad titulum Rel.giofas paupcrtatis fufceperit ; Licet enim ipfe conetur
ejufmodi ratfkationem rejicere fub eo dumtaxat obtentu „ Per non avere
faputo di c^mpetergh il benefizio di dare di nullitaalla Profeflione fatta
per vim , & metum creden jofi , che la Profeflione in qualfivoglia nodo
,, fatta coftringeiTe fempre , atque femper il Monacodi ftare neila Religione
anche irt quella continua difperazione di Anima, e Corpo „ perpenden-
dum eft , num verifimilis , vel p^tius affe&ata cenferi debe. t allegatae
ignorantiac excufatio ob ea , quae nomine Abbatis d. Mon.fterii S Crucis
fuerunt in fa&o op. ofita hifce ve' bis : ,, Come efTo P. Antonio ha fa uto,
e poteva fapere , anche dentro il termine del quinquennio dal di della fua
Prof.-flione , che quelii, li quali pretendono dar de nuliita obvim , &
metum della loro Profefsione debbono com arire in judicio fa dctto
,, quinquen, io, airrimenti non poifono efiere piu. i.jtefi, fu ponendofi ri-
validare la Profeflione per cosi long.i volonta di permanenz.i , e tutto
cio eglifeppe, ficcome pote , e dove faperlo per effere ft.to , ficcome e
di mentecapace, che ha ftudiato varie materie, ha pratticato con molta
gente letterata in Citta , e Mo:.afterj grandi , ha continuamente ftudia i,
& avuti per le mani libri morali , & anche le Conftitutioni del Sacro Con-
cilio di Trento in maniera , che e cofa impcfsibile , che egli fra il quin-
quennio non abbia faputo , che pafiato detto quinquennio, non poteva
„ eifere piu udito .
Religio Oratoris petitioni coram OrdJnaiio fe oppofuit , hactenus vero ni-
hil, quod pofsit EE. PP.oculis fubjici , ejufdem nomine allatum eft ;
Ordinarius auterp in fua Relatione , poftquam afTerut , ex ju ata Te-
ftium depofitione metum & continuis per Vitum Antonium Baptifta prarfati
Antonii Patrem minis abinfantia Jlktis, ut Rcligiofo indueretur habitu,
ac etiam proenarrati Viti aufteritatem , iracundiam , & minat:ones exe-
cutioni d^mandare foliti conftare, dtmum concludit: At quia ex dectnnii
filentio praefumptio tacitae Profefsionis rfultat, ut ratihab.tio , propte-
rea fapientifsimo EE. VV. judicio me fubm,tto .
His itaque infpectis, deliberare oportet .
*An fit locus rcflhutioni in integrum in cafu &c.
*
Negativc , & amplius .
AMAL-
3'
3>
3»
3*
3,
A MALPHITANA GATHEDRATICI , & PROCURATIONIs! s^.u.c.t.
Jf\ Renuentibus Parochis, ac Benericictis Terrse I ramon is annuum Ca- er /«77.14. c.
thodvatici Ccnfum Archiepiicopo Amalphitano perfolvere, Eminentiflimi l2« de Kef
PP. Sacrathujus Congregationis, adquos definitio judicialis conirover. x
inde exortae delata fuerat, fub diem 5. Scp:.i7o$-. refcripfere , — *paro-
cbos , csterofque Bensficiatos antcdicJos temri quotannis fohere Catbe-
draticum ad rationem carolenorum feptem , -- u: in.//#.$y. Decr. pag.^26.
deindeq-iealtera emergente fubalterna quaeftione > num fcilicet id mCa-
th:draticum eiT^t folvendum pro Bemfciis Parucbiis unitis & a quo tem-
pore , die \6. Febuarii 1707. cjnfuerunt , folvsndam ejfe ratione Bcnef-
ciorum Parochite ui.itorum a die adeptapoffeffionts , - ut in tib. 57. Decr.
pa^.67.
Ejufmodi Refolutionum prae-fidio fuffultus Archiepifcopus csepit Parochum
quoque , & Abbatem Commendararium Par jchialis fcccl fia: San&ae Ma-
rise Oppidi Pofitani Joannem Bap.iftam Zolla , aliofque ejufdem Of pidi
B n fkiatos fub annum 1709. excitar.- , ut initar aliorum Beneftciatoruoi
Terrae rtamontis Ca htdraticum fibi p.aeitarent , At , iis contendentibus
adp titam Cathedratici folut.onem co tipclli non poffe , tum quia praedi-
cta Paro.hi:tl s , .Sc Abbatialis Ecckfia T.rrito ium a Diocefi Amaphi-
tana diftinclum , ac fcpajitum confr.it:eret , tum etiam quia antiqu tus
ad Monachos Benedi&inos perticer.t, ;.deoque , veluti P.esbytens Sae-
culanbus fimpliciter commendata , priltinum Keg larern Statum adhuc
retinens '<.m a LegQ , ut ajunt D.cecefana , quam ab Hpifcopali jurifdi-
ctione exempta cenfenda foret , dcbuit idem Archiepifcopus hujus pariter
controverfiae d c fionem ab hoc Sacro S.matu depoicere , quam votis fuis
rcfpond.ntem obtinui ; Rejedta quppe inflant aParochi po.tulantis lite-
ras, quas re;ni.:ori. les ocant, ad effectum probandi affertum Territo-
riuin fcparatum, oie 6. Julii >70p. refolutun fuit , — ettmdem Tarocbum,
<cv benefiaatos dir/i Cpp:dt Po/i-ani tenri ad foiutioncm Catbedrati:i ad
f r n m S)ctrc:ori*mtfu<£ in diafimili Caufafuptrius relata proditrant , —
ut in /.59. Decr. fa? 2~6.
In < bfeq ium ecictae R folutions faepedictus Parochus , feu Abbas Com-
mend tarius Cathedraticum ab anno 1 709. ufque ad annum 1722 pacifice
perfolvit; fubi:.de vj^o. cum ab ejus praeitatione ceititerit , rectntiori
ipfius c-xemplo adhacrens Abbas Minerva in Commendam diclae Parochia-
lis, fcu Abbatialis hcelefiae Snccefl".r non folum dctreclat lodieCathed.a-
tici ju a prae ;are, verum etiam contendit , Archiepifcopum Ama\ hi-
tanum , neque prsfatam Parochialem , feu Abbat.al.m Ecclefiam vifita-
re , n:que occalione vifitationis quidquam poffe Procuaticnis nomine
exigerc , iifdem prope innixus raronibus , quas jamdudum expeidendas
SacraeCongregati ni propofucrat cjus Praedeceffor.
Ad exringuend^s itaque lites inde exortas , atqueaj farta tecla fervanda jura
fuae Menfae Aichiepifcopus veteri fretus ccnfuetudme , jux*.a quam j. u.at
fatis rrobari , tum Ca.hedr ticum , tum Procurationem Archiepifcopo
antediclam Abbatialem , & Parochialem Ecckfiam vifitanti fuiffe a Paro-
cho , feu Abbate Comm ndataiio fsepedictae Ecclefiae anteactis temporibus
pe folutam, tria mox defcribenda Dubia , q- ae univerfasquaefkiones a d.
Abbat Comraendatario , feu Parocho excitatas compkctuntur , dic.di
pofful t .
Quocirca, infpedis iis , qtiaec:rca fimiles controverfias adnotata fuerunt in
i/Uacaa'in. Catbedratici 8. Mii 17J4. % & i» A!fiften. CatbetiraU*-i « ^.
Wec. cffdem auni , QMf. y ml7$$» aliifque junbus hinc inae fortaffc
a^duccnd s, onus entEE, VV. reknbcre.
I. tsfrt
14
I. oin ab ^bbate Ecclefia S. fflari* Terrs Pofttani debeatur Catbedraticum
A>chiepifopo aAma^pbitano in cafu &c.
II. An tidem otrchicpifcopo competatjut viptandi pr&dittam Ecchfixm San-
cla iJ/aria , & qua:enus afflrma.iVe .
III. */tn d. Arcbicpifcopo debeaturprocuratio in caftt &c.
Dilata ad fequentetn . ■
\
Dft Sahh.28. Fehruarii 1739.
Uf.i*. c.t. A MALPHITANA CATHEDRATICI, ET PROCURATIONIS .
& 'fefai c'. x\. RefumptO Folio poftremae Congregationis fub diem 24. Janu r 1 prOxi-
11. dcRef. me praeteriti habitae, decidenda funt tria Dubia, quorum refolut 0 ad pre-
ces Abbatis Commendatarii Parochialis Ecclefiac S. Marise Ferrac Pofitani
fuit ea die fufpenfa , nimirum,
I. An ab <Abbate Ecclefia S. Mari.e Terr&J Pofitani debeatur Catbjdraticum
oArcbiepifcopo Analphltano in cafu &c.
II. o4u eidem Arcbiepifcop* competat jus vifitandi prxdiBam Ecckfiim
S. &J!ari<c: & quatenus affirmative .
III. %Aad. Arcbiepfopo debeatur procuratio in cafu tgc.
Non propofita cum fequentibus .
T^LORENTINA JURIUM PAROCHIALIUM . In Congregatione
5 k y f"4' *~ ^lcl 6- Oecembris fuperioris anni , difcuflis binis hifce Dubiis — I. <^n
facuita* cxercendi Curam astnimarum , & Funcliones ^arodnales in Ec-
cltfia S. Stepbani dt Campio fpecict cumdative adTleba*>uw , feu potius
privative adCappellanos in cafu &c. II: ~4n Cappellani ejufdem Ecciep<e
in concernentibus Curam oslrimarum dependeant a Vlebaao in i ' fu &c.
— refcri ptum fuit — A ' I. affrmative quoad primant part m , (5' wga>ive
quoad fecnndam . *Ad\\. affirmative — Cum autem memorati CappelL-ni
Refolutioni huic non acquiefcentes, obtinuerint ad novac Andientia: bcnefi-
cium admitti , rogantur hodie Eminentifs. PP: ut , perpenfis juribus, quae
in anteacta Caufae propofitione eorumdcm Cappellan ^rum nomine nequi-
verunt deduci, fapientiflimo, quo folent , oraculodeliberare dignentur.
<is!n> & in auibus fitfiandum , velrecedmdum aDeajh in cafuQc.
Sef.t<.e.i9. TW7 EAPOLITANA RESTITU TIONIS IN TNTEGRUM Denega-
de Regular. J^ ta fub diem 18. Aprilis 173^. Fratri Jofepho Manae Mirci Tertii Or-
dinis S. Ffancifci reftitutionc in integrum , quam poftulabat adverfus Pro-
fcflionem a fe anno 1719. emifTam inConvcntu S. Antonii Paufylippi , con-
tcndcns, eam irritam efle tum ob Novitiatus interruptionem , tum ob
vim , & metum fibi aPatre incuflbs , tum dcnique ex eo , quod nulli Con-
ventui fuiflet adfcriptus, idem Frater ad novae Audientiae beneficium pri-
dem admiflus, novis colleclis documentis, quibus excluderec tacitam
Profeflionem potiflimum defumptam ex Prioris munere , quod exercuit per
aliquod temporis intervallum, proponi obtinuit confuetum Dubium — An
fit fiandum , vel rtcedendum a Dt-cifis in cafu &c. -- cum autem die \o.
Martii fuperioris anni , diiata hujus Dubii refolutione, demandatum
fuerit , ut Orator ad Clauftra fuae Religionis flatim rediret , poflmodum
vero
J5
vcro eoadjuvareHtur probationes»- ,., circa co-nqueftiones , & pnreftatio-
„ nes ad eodem Oratore pcraclas , tam ante , quam polt (juinquennium ,
„ pra:fertim in a&ti , quomunus Puoris aP Generali fibi commiflum fu-
., fcepit „ — adobfequendum menti Eminentiifimorum Patrum non dcfiit
pracdictus Frater Jofeph Maria, ftatim ad clauftra reverti , curavitque
dcinde formali e-amini fubjici nonnullos Teftes , quorum depofitiones cjus
Summario circumferendae , num fatis probent conqueftiones , & protefta-
tiones , quas ipfc afftrmat tam ante , quam poft quinquenii lapium , ac
praefe.tim in aclu fufcepti Prioratus emiiilTe , infpiciendumerit abEE.VV.
quibus incumbit definire .
%An fit ftandnnt , vel recedendnm a Decifis in cafu fc>c>
Srcjf. 14. C. t.
HISPALEN. DISPENSATIONIS . Marcellina de Aguero poft inita deRefMtr.
jamd.dum fponfalia cum Emanuele Stephano Rodriguez , alia fub
annum 1729. cum Joanne Bartolomei celebravit , hifce potiffimum illecla
conditionibus fibi ab eodcm Joanne oblatis , nimirum quod, ubi Matri-
monio copulati forent , inHifpalenfi Civitate moramcontinuo traherent,
nec unquam M-.rcellina alio migrare cogeretur , ipfe vero Joanncs ofnciunv
efletaflequuturus , unde fibi , & Sponfascongrua vitac fubfidia compararet .
Eofcilicet tempore , quoSponfalia haecfuere contracla , tota Sereniflimi
Regis Catholici AulaHifpali degebat, & praefatus Joannes utpote Cubi-
cularius praenobilis Viri fpe&atiflirr.um in eadem Regia Aula munus obti-
n.entis ibidem commorabatur .
At poftmodumCatholico Rege , omnique ejus comitatu Matritum repeten-
tc , illuc cum Hero fuo profectus quoque fuic Ioannes Bartolomei , qui
pluribus licetjam tranfa&is annis in eadem adhuc perfeverans voluntate
contrahendi Matrimonium cum Marcellina Hifpali pcrmanente , lmpetra-
ta a fuo Ordinario difpenfatione fuper confuetis denunciationibus, man-
datum Procurae dedit Francifco Efcarza, ut ejufdem nomine Matnmonium-
cum pracfata Marcellina celebraret; quemadmodum re ipfa fub annum 1754.
in faciem Ecclefiae peraclum efl , interdicta tamcn fub Excommunicationis
pcena Conjugum cohabitatione , nifi prius coram Parocho , & rdtibus
Matrimonium ab ipfis ratum haberctur .
Hifcenuptiis ita contrattis , reditum Viri fui expe&avit Hifpali Marcellina
tenax pvopofiti, quod Matrimonium nunquam ipfa foret ratum habitura ,
nifi conditiones- fibi a loanne oblatae fervareniur. Contra vero loannes.
plures ad eam literas dedit , quibus ut Matritum accederet , fhidiofe roga-
vit : Af cum amicis hifce invitationibus ninil proficeret , tandem offkio
Praefidis lmplorato, obtinuit Marcellinam quamquam prorfus lnvitam
Matritum traduci . Verumtamen eu. licet Matriti conftituta neque blandi-
tiis, ncque minis adduci unquam potuit , ut Matrimonium habcret ratum,
Viroque fuo cohabitare aflentiretur , undcex pertinaci ejus reiu&antia fu-
fpicantes Domini Domus , inquam illa fuerat hofpitio excepta , virgim-
tatis forte jadturam ab ipfa fuiffe factam , minati funt , ipfiusCorpor.s rc-
cognitionem Obftetricibus demandandam eiTe , qua comminationc perter-
rita Marcellina non erubuit fe defloratam aflerere a quodam Viro in Indias
poftea profecto , fubjungens ftatuifTe religiofum habitum in aliquo Moaa-
fterio fufcipcre . Hifce ltaquc auditis , Ioannes Bartolomei cuicumque juri
fibi competenti coram Ordinario non aegre rcnunciavit, facla Marcellinac
libe-a poteftate, ut quemcumque ipfa malJet , fibi flatum eligeret .
Poft haec Hifpalim revcrfa Marcellina fefc recepit in Monafterium , a quo
tamen fubindc egreffa fuppliceincuravitSan&iffimoDominoNoftro por-
Elgt
\6 .
rigi libellum tum nomine fuo, tum pracfati Emanuelis Stephani Rodn-
gacz , ( cum quo priora injerat fponfalia , quemque virginitatis fuae vio-
latorem fuifle . poilmodum confclL eft ) ubi Summus Pontifex rogatur —
„ annullare il Matnmonio rato fato per Mandato di Procura tra Ja Mar-
,, cellin.i Oratrice , & il detto Gio. Bartolomei per aver mmcato alle con-
„ dizioni da lui propolte , e da*- lic nza , che il medemo difponga della fua
3, Perfona, e allamedema Marcellin^ , perche contragga il Matrimonio
„ con 1'Oiutore Manuelle per ragione del^anteriontadellapromefTa, che
„ fi fecero , e per la copula , che tra loro e feguita , col dare a quefto ef-
„ fetto , i« cafo di bifogno le facolta, e commiilione al Giudice Ecclefia-
„ ftko della loro detta Citta di Seviglia , perche giuftificato quanto di fo-
„• pra fi e efprefTo, faccia la dich:..r~zione della detta nullita , e conceda
" la licenza fopradctu „ — Cumque ejufmodi pre.es fuerint ad Sacrum
hunc Confeffum remifTa: , contingit modo juxta Oratorum petitionem di-
fceprare , num praeftandum fit confilium Sar.ctifnmo pro difpenfatione fu-
per enunciato Matrimonio rato , & non confummato -
Matrimonium non fuifTe confummatum, fatis inde conftare afTeritur,quod
Hifpali fuerit per Piocuratorem ioannis Bartolomei tunc Matriti commo-
rantis contra&um , quod utrique Conjugi fuerit fub excmmunica-
tionis pcena interdi&a cohabitutio, donec coram Parocho , & Teftibus
Matrimonium ab eifdem Conjugibus ratum hab retur, quodque demum
poft Matrimonium ita con.rac.tum nunquam ipfi inter fe conven rint •. aut
fuerint aliquando invicem converfati , ut ambo in fuis dcclar tionibus fub
' jurisjurandi rcligione emiffis deponunt . Caufas vero, ob quas petitae dif-
renfaticni annuendum fore , confidunt , fummatim expofuit Archi pifco-
pus Hifpaler fis , qui fuam aperiens Sententiam haec h bet — „ Arbitramur
Oratores dignos Apoftolica beni^nitate , nam Puella Mcnafticam hor-
ret viram , contineri non vult , in contraclo Matrimonio feducla fuit ,
deficientibus appofitis ccn.iitionibus , contradum Matrimonium non
poteft non rixas , fcandala , jurgia generure , fi ad debirum Maritale
reddendum invicem diffentiant, nec honor Pueilae , incoiuimnti\eque
periculum alia via, quam contrahendo cum Emanuele S ephanp poteft
„ vitari , ambo honeftis Parent'bus nati fun , ambo pauperem vitan. ^e-
„ runt , ambo contrahere parati funt , fi indulgentia accedat Af->oiloi'ca .
Num vero Caufae iflae itagraves, ac jufbe fi t, ut exoptatae difpenf :ticnis
conceilionem mereantur , praeter Orat -rum Scripta , confufendi lunt
Sancb. de MatrYm. Ub,t, difp.iti., de Juft'n de difpen. lib.7. cap.12. a n.20.
cum aliis , quos citat Vrfayi. tom.r. pari.i dif.ept.i. & tomi. o«rt 2.
difcept.2\. ubi etiam a n.6 \. ad 84. refertur egregium votum Card. Lancel-
lotti , necnon infpicere praeftat recentiora exempla , juxta quorum cir-
cumftantias Sacra Congregatio modo cenfuit , locum eile difpenlationi , uti
contigh in Ja?iuen.2o. Jllaii 1719. in Vrbdnien.i£. ffin. 1726. , tn t ' h.en 12.
ZMartii 172?. ©" in M{d''o/a>jeh- -Alatrimbnii 24. Mati \7li'. , modo autem
Tefcripfit , non effe confulendum SanclifTr.no pro Difpenfationis conceflio-
ne, & fignanter in oirgentinen.io. J2Y_oVembris 1674.. , in %omana 28.
Martii i6pp. , in Eyficten. Difpetfatiois l>\ &taii 171 7. , in Vragtn*
3llatrim.25.(Januarii 1732. , 6* 27. Febmarii 17^4. , in Tarraconen. ,
feu Pifana &jatrimouii 14. Afovemfois 1733. in f^vormatitn. Mfattrimo-
nii ig. Junii 1733. , & 2^. Januarii 17? 4
Ubi vero caiifae expofitae fatis efficaces judicarentur , ponderandum adhuc
fupercrit , qua ratione refcrib oporteat , ad habendim legitimam proba-
tionem , qua indubie compertum fiat, matrimonium non fuiffe confum-
matum eo praefertim tempore , quo Marcellina in Regia Matriterifi Villa
per-
33
33
^lO; y/f confulendum Santlijfwto pro difpenfuionc Juper &Matrimonio rato\y &
non confummato in caju ®c.
O ALUTIARUM PAROCHI ALIS . Indiclo fub diem u. Februarii fu-
k3 perioris anni concurfu ad Parochialem Ecclefiam Sanfti Michaelis in loeo
Montis Barcarii tunc redens vacatam , habitoque poftmodum cxamine die
3. Martii ejnfdem anni , Sacerdos Ioannes Baptifta Chiotti omnibus Exa-
minatorurn fuffragiisad illamfuit idoneus praeceteris apprcbatus ; At Vi-
cariusCapitularis fub obtentu , quod d Joanncs Baptifta refponfiones ad
fex cafus in eoconcurfu propofitos hauferit ex refoiutionibus ibidem datis
per Matthacum HyacinthumoChirium alterum ex Competitoribus , novum
indixit concurfura , in quo Sacerdos Gregorius Auguftinus Battagln obti-
nuit primus inter idoneos renunciari , quod aegre ferens memoratus Joan-
nes Baptifta Chiotti , Sao um hunc adiit C^nfeiTum poftulans declarari »
Judicium ab Examinatoribus Synodalibus in priori concurfu editum ita
fpe&andum fuifte, ut fecundus concurfus abfque nullitatis » acinjuftitias
labc nequiverit haberi .
Oratoris inftantia nititur canonicis Juris principio,quocommuniter receptum
eft , Examinatorum Synodalium judicium occupare locum Sententiae ce-
lerem , plenamque executionem promerentis , fecundum ea , quae ad rem
notsrunt Garz. de Bcnef. part^. cap.2. ».2 $9. Gnrad. in prax. Renef. /•?.
cap.i,. n.26. verf Si verofecuudum, rjp* cum aliis Barbof de Offi-. «3* potcfi*
Pnrtchi part.i. cap.2. n.137 , adeout iidem Examinatores Sy nodales, poft-
quam in priori concurfu aliqucm magis idoneum renunciarunt , fuoque fun-
cti funt munere , prohibcantur fub nullitatis pcena , ac injuftitiae labe
alium in fecundo concurfu in damnura ejus , quem antea aptiorem judica-
runt , feligere , fecundum ea , quae praeter Authores iupra citatos firmavit
Card. de Luc. de faroch. difc.6.
Duo lamen adverfus haec in Relatione praefati Vicarii Capitr.iaris intcrea de-
functi potiffime opponuntur ; alterum fcilicet , quod r ltedittus S.cerdos.
Chiotti pluribus interfuerit aliarum Parochialium Concurfibus , quin un-
quam meruerit inter Idoneos adfcribi nifi ( funt verba Relationis ) in Con-
curfu Apeajci , inquo, adnitente fivore cujuflam Examinatoris , ido->
neorum 7iumeropr<cter confuettm adattftus efiufqne adfeptimum , velofta-
vuw , noviftline vero in enunciato priori concurfu ideo primum locum in-
ter approbatos obtinuerit, quia communicatae illifuere rcfponfiones a fu-
pradiclo Matthaeo Hyacintho Chirio , quod veluti tendens indetrimentum
Competitorum non potuit abfque concurfus, & examinis invaliditate at-
tentari, uti colligitur ex Refolutione fubdiem 16. Novembris 1720. edita
in caufa , cui titulus — Dvb-a Concnrfuum .
Alterum . quod Ioannes Baptifta non fuerit a Vicario in Parochum dicTae Ec-
clefiaceleclus, quia exgravibvs caufis aliud , ut dicitur in eadem Relatio-
ne , confcientia exigeret ; Id vero fieri utique potuit confentunce ad Sa-
crorum Canonum difcipinam , juxtaquam non ille ad Animarum curx
onus obeundum eft affumendus , qui majoris dumtaxat fcientiac fpecimen
dede u; fed qui alios exemplo prudentia , morumque honeftate prxceile-
re dignicfcatur , uti pluribus adductis, animdvertunt Barbof. ad Couc,
Sejf.z^. cop.iS. B.I18. Gonzal. ad %eg.%. Concell. Glof.4. n,\\2. Card. uf
Luc. de Paroch. difc^. ».z8. , & conftat ex Refolutionibas S. Congre-
gationis in Ahcllincn.Concurfus'2%. Fcbruarn 1711. > &>' 'n Monopolita-
Tm.lX. C naCon-
9>
35
tta Coneurfus $. Maii 1713 . , E contra vero arceri debeat quifquis vel ni-
hil fpiritualis utiliutis , vel potius fcandalum Populo fibi concredito fit
allaturus , quemadmodum per Textus expreffos in C<xp. lnrer diletias 1 1.
de cxceff. Pralat. , & i« Cap. fin. de purgat. Canonic. docent vibb. ia
Cap.io. de jftrejuran. , Bgiffenftuel in jusCan. lib.$. tit.tf. num.6Q. , &
Card. de Luc. de Paroch. difcarf.S .n.$.&6.
Praccipuum itaque obus erit in hodierna colluclatione difpicere, num exce-
ptiones a Vicario Capitulari contra Joannem Baptiftam Chiotti datae fatis
in faeto comprobentur , vel potius eas plene refellat idem Sacerdos Chiotti
prsefidio documentorum , quxexhibet in Summ. 0.4« s- & 6. , ac prxfer-
tim ampliflima atteftatione ipfiufmet Vicarii Capitularis non diu ante ha-
bitum concurfum , nempe fub annum 175 S- exarata, in qua prsfcrtur eum-
dem Joannem Baptiftam Ch iotti eile „ Presbytcrum bonorum vocis , & fa-
„ mae, nul:aumquam fuiffe Eccleiiaftica cenfura irretirum , nec ullo de
„ criinine apud nos , Curiamve noftmn , quod f.iamtis , deiatum , in
], Ju/cntute fua pietatis fpecimen omnibus exhibuiffe, necnon a quin-
quennio inhac Cathedrali Ecclefia curam Animarum Iaudabiiit.-r exer-
cuiffe, a&uque exercere , & in hoc munere , tum in adminiftrandis Pce-
nitentiae, & Euchariftiae Sacramentis , cum in edocendo Popnlo rudi-
inenta Fidei fedulam operam dediife , ideoque eumdcm habilem , ido-
11 neum , & fufficientem ducimi.s ad obtinendum quodcumque Beneficium
„ Ecclefiafticum .
Ex his enim dehberare oportet .
An ^udicifim cdnum ab Lxaminatoribus Synodalibus in primo Comnrfufit
attendendum , itaut non effet locus fecundo Concurfui indiilo a Vkario
Capitulari in cafu & c.
ASTEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM . Frater Cherubinus
a Sanctiiumo Sacramento , in Sasculo Jofeph Felix Cavalli nullitatem
"*""* Profeiiionis , quam die 21. Pebruarii 1722. fub JnftitutoCarmelitarum
Reformatorum in Conventu Civitatis Aftae emifit , judiciaria methodo
coramOrdinario, & fuperiore Coenobii proponere cogitans , fupplicem
San&iifimo Domino Noftro fub annum 1,737. porrexit libePum, quo ad-
verfus quinquennium jsm pridem tranfa&um poftulavit in integrum refti-
tui ; at remiftis de more precibus ad huncSupremum Senatum , tranfmif-
foque fubinde ProceiTu de mandato Emfnentiftimorum Patrum in Ep:fco-
pali Curia confedto , nunc idem Frater Cherubinus , ut voti compos fieri
polTit , fuam fub confuetudo Dubioprofequitur petitionem , cui ex dupli-
ci capite annuendum fore confidit .
Alterumeft, quod ipfe vi , metuque fuerit a Phifico Joanne Baprfta fno
Genitore adampledlendamReligionem adadus : Id quippe arbitrat.-r fatis
evinci ex depofitione pIuriumTeftium , qui in formali examinehazc po-
tiflimum perhibuere , primo nempe , quod memoratus Joannes Bantifta
vireffet „ molto collerico , fevero, e d'umor forte , ed altero , che la ro-
„ la fua prefenza metteva limore a fuoi Figliuoli , e Domeftici , e faciliiii-
mo adare in eccefti > ed ufar mali trattamenti a' fuoi Domeftici , e Fi-
,' glioli , e particolatmenie al d. fuo Figlio Giufeppe Felice , e nel 'occa-
ficni di collen , che erano ben frequenti , non f 0 o minacciava con pa-
" role , ma effeguiva le fue minaccie coi fatti , battendo detti fuoj Figlio-
„ li, e maltrattandoli , e particolarmente detto Giufeppe Fe ice , or
„ con pugni , fchiaffi , e calci , e con colpi di baftone , gettandoli tutto
,' cio, che li veniva a'le mani , e cio quafi fenza ragione , oppure per
„' qualche leggerifiimo motivo,, : Orator autem ex oppofito cumeffetAdo-
lefcens
Jefcens ,, d5indo!e quieta , timido , e rifpettofo , e per la fua eta giovani-
•,, le , ebaffacorporatura non poteva ahrimenti , cheper isfugt>ire i rigo-
., ri del Fadre ritirarfi in una Religione „ : Secundo quod idem Joanncs
Baptiita facpius Oratori indixerit : „ che non lovoievapiu inCafa,che
„ era un briccone, un'ignorante , e che fi riuraffe , c andaile a farfi Frate ,
„ che altrimenti gli avrebbe rotta la tefta >, : minifque hujufmodi pluri-
mum quoque adjunxit „ percolfe di pugnf , fchiaffi, calci , e colpi di ba-
„ ftone »,'j Et tertio, quod reipfa paulo ante ingrelTum in Religionem
Orator fuerit ,, gravemente percoffo , e fento fopra la fronte dal d. fuo Pa-
„ dre, per cui grondava fangue , e dopo ufcito dalla Sala, in cui fegui-
„ rono dctte percoffe , accorfe detto Medico ( nempe ^oannes Baptijh )
„ verfo la perfona di d Capitolante, e gettd coniro il medefimo una tevo-
„ la , o fii inattonc , con cui poco manco , che non lo colpiffe ful capo , e
„ fe lo colpiva , era in pericolj di darli la morte „ : Quodquc multige-
naeifbe Patris facvitiae eo tenderent , ut Orator regularem ftatum amplc-
cteretur , comprobari contsnditur ex Epiilola , quam idem Orator A-ugu-
ftac Taurinorum exiftem dedit ad Petrum Jofephum Berfanum fuurn
Avunculum fub diem $. Januarii 1751- 3 quamque ipfe Berfanu* in a&u
fui examinis Judiei exhibuit hifce verbis conceptam „ Lo ringrazio , che
„ lei abbia operato appreffo mio Padre, accio mirimandaffe alleScuole ,
,, ma fappia , che qui neppure pofo avere di pane per !eva; mi 1'appetito ,
„ avendomi egli molt 0 fgndato jeri , che fu qui in Torino , dicendomi ,
„ che un mezzo foldo di pane al giorno fenz'altro per me e anco trop-
„ po&c. Sen !o io litorn .to da Scuola, fonoandato a trovarlo all'Ofte-
„ ria , loi voleva partire per Rivara , penfando di fari piaccre gli ho
„ detto, che gli auguravo buon viaggia , e luimiha rifpofto , che avrei
„ f.tto meglio a partire arjclVio, e darmi partito in quache Religione ,
„ che altrimnti tardi, 6 tofto mi avria rotta la tefta , e vedendo lui ,
„ che a tal fua parlata ho tacduto , faltando Iui in colera , e replicando-
„ mi cofa fai dir : , mi ha dato un fchiaffo , che mi ha gettato a terra Scc.
„ Piuttofto che vivere efpofto a motire per Je mani d3un Padre cosi crude-
„ le, an ;ro a farmi Religiofo , dove potro , perche in neffunvltra ma-
„ niera poffoalontanajmi dalla Cafa , finche lui mora &c,
Aherum vero caput , ex quo Frater Cherubinus fibi blanditur exiudirifi-
llit in defectu interioris confenfus , quem in fbello Sandtitatis Suae por-
recto declarat non praeftitiffc vinculo Religion^s , quando voce tenus Pro-
feflionem emifit : iuumque revera animum tunc pro fus alienum fuiffe a
voluntate regularem vitam piofitendi , patere contendit ex alia*£piJtola
ad eumdem mox d. Avunculum fuum data fub eamdem diem, qua profeliio-
nem einifit,ubi hic habentur „ Gia Lei fa, che la difperazione per .caufa
„ de»continui mali trattamenti di mio Padre mi ha obbligato ad entrare in
„ Religione ; oggi linifco il Noviziato , ed in queIl'iftefs'ora devo fare la
„ mia Profeflione , fia maledetto chi mi ha obbligato a quefta vita per
„ fuggire il pericolo di morte fotto le battiture di d. Padre , 1'abbraocie-
,, ro , e diifimulero tntto, perche fe i Padri fe ne accorgeffero , non mi
„ darebbcro la Profeflione , e firei obbligato a ritorn trmene a cafa a vi-
„ vere peggio che priina. II mio Padre mi vorrebbe per fempre in Re-
„ ligione , e di p u vorrebbc , che la Religione mi prendeffe per niente,
„ perdonon e mai comparfo , e adeffo , che mi vede fuori," vorrebbea
„ tal fine dimoftrare di non effcr lui tutta la caufa , nu deve fapere , che io
„ non ho vo futo fare neffuna renuncia, ne rrwi la faro, percio ho piacere ,
„ che mio Padre non fia venuto alla Profeflione . Finalmente mio Padre
„ mori a , ed allora voglio ritornare inCafa a godcre la mia porzione
Tom.lX. C z „ pcrhce
20
.., perche mi protefb , che folo per fuggire i; Pa irc faccio la Profefiione ,
„ e diro leparole, giacche fon neceiiitato a cosi iingere,, non fapendo
,, dov'altrove ricoverarmi , ma pero non avero intenzione dobbiigarmi
„ alla Religione, anzi fe aveifi forze , e corporatura , vorrei piuttofto
„ fino alla morte del Padre andarmi a far Soldato , ma di piu penfo , che
„ anche daSoldato potrei efTer n.ceflitato a ritornar prefto a Cafa , e pic-
,, colo , come fono, non mi vorranno . Dica pure ad altri quefta mia
., protefta , accio poftino , fe fara bifogno , atteftarla dopo la morte di
„ mio Padre per liberarmi da quelJa cr.jce , che contro og.ni mia volonta
:J vado a iingere d'abbracciare folo.per fuggire i martirj di d. mio Padre ,
„ il quale non poffo piu vedere ; mmanno dato la iormula di profefTare
„ JURO&c. USQUE AD MORTEM, ma io giuro nel mio cuore per
„ iempre, che folo m'intendo USQUE AD MORTEM MEl PATRIS
„ fenza mai obbligarmi, ne a Voti , ne a Regole .
Fixterea probe agnofeens idem Orator , quod licet Religiofus , qui fimula-
to animo Profeliionem emifit, illius vincalo minime obftringatur , juxta
expreiTos Textus in.Can.Pr<tfchf.xo.q l in Can. Qrtcd ivrerrogarti dijl.27.
& in cap.Vidua . de ^egu/ir. , & tradunt ibi communiter Canoniltoe,
nequit ille tamen eReligione egredi , ac priftinam obtinere libertatem ,
nifi aiTeftamrictionem , & fimulationem probatio ;ibus undequ-quc urgen-
tibus oftendat , eamque etiam doceat ex jufta , ac honefta caufa procef-
filTe , fecundum ea, quae in terminis notant Turrecrcmar. in cir. Can.
Quod interrogafii n.i. , & 2. Fagnan. i>i Cap. S: quis n.~j, dt %egul. Vaf
fer:n.de Srat. bom. 7.JS9. n.$so. Piron. difcept. Eccl.uo.n.1%. Tom.4. &
mag ftraliter ^ot. cor. b.m. Molines d.797. ».16. Tm.^. part.z.* -non-
nullos proinde induxit Teftes , qui depofuere memoratam . epiftolam fibi
a Petro Berfano fuifTe communicatam, quique illam recognoverat vcluti
p opro Oratoris charactere confcriptam ; Juftitiam vero, & lioneftatcm
c itifte , ob quam fimulate ad Profeftionem deveniiTe afnrmat , nedum con-
ftituit in metu fuperius expoiito, quem valdegravem, atque, utdiei fo-
let , cadentem in confta; tem virum fuiffe connndit, ( quum de cetero
etiam fimplex metus reverentialis juftam aJiquando caufam prabere queat
funulandi Profeilionem , juxta opinionem, quam tuetur cum aliis Pnon.
d. difcepr.no. n i^. Totu.q. , & l{ora cor. bo.me. Molines d. dec.79% n.32.
Tom.y part-2. ) verum etiam in fame , quam , Patre necefTaria fibi ali-
mcnta dcncgante , fuftinerecogebatur , iitf praenunciavit m Epiftola diei
gi.Jan.1751. fuperius tranfcripta , & confirmatur ex depofitionibus qua-
tuor Te*ftium relat s in Summ n.6. Jufte autem pofle a ReJigiofo fimulari
Profeflionem , ne adducatur indifciimen pereundi fame docet Turrecre-
mat m cit. can. Qttod inte/rovatfi fub n.\. dift.zj- & cum zliisTiton. in
fapcdicia difcept.no attm 12. & fenn.
Adhoec, ne ex lapfu diuturni temporis , quo Frater Cherubinus inR°li-
gione permanfit, tacita Profcilionis ratiiicatio fibi objiciatur , hanc peni-
tus-excludi propugnat, five ex eo , quod pofl: iJlam cmifTam non femel
doluerit de violentiis fibi a Patre illatis , pJuriefque proteftatus fuerit
„ Che non aveva avuta mai intenzione di abbracciare detto ftato Reli-
,, giofo , ne fi credeva d'efTcre al medemo obbligato psrr efimerfi d - 11 1 ma-
„ li trattamenti , battiture, e veffazioni del Padre , e per non m rire di
,, fame, e the non fi intendeva ne voleva perfcverarein detta Religio: e ,
,, perche Ja Profefrione fatta fapeva eifere nul'a, e come tale, inten-
„ dcva farla dichiarare , fubito , che fi foffe in ft to di far fue parti , e che
„ a tal'effetto non avevaancor voluto fare alcuna rinuncia a!le ragioni
„ paterne ,, utinhsec verba deponit Frater Benediclus Galantus Ordinis
Mino-
3>
3}
21
Minorum S. Francifci de Paula , & concordant aliorum Teflium depofi-
tiones tranfcnptx in Summ.numj. iiv' ex eo , quod idem Orator in
Fpiitola ad Antonium Druetum data fub diem 15. Martii 1734. fenfus fuos
ita p. idem expr -flerit „ All'cftr.m : affli^ie 11 , che mi e convcnuto foffrire
„ da crudeli maltrattamenti d j P drj , fin che mi e riufcito per fuggirli
„ ritirarmicontio m;a voglia in Reli>ion.- , cdaquelle, chedalmioin-
„ greffo ho finora fofferto per ilcontinu > crucio di vcdermi neceilitato ad
„ un lrato,acui non ho mai avuto inclinazione , mi £ fovrag un o in
„ efTe to ful fiore della mia eta un male abituaie,cioe la Podraga &c. Que-
ila e la ragione , pcrcui fe non fonjvenuto a vederla , e non avero
cuore certamente di ven re coiti , fino che vivera mio Padre , il qu.de
t oppo fi e fpiegato , e con parole , e con fatti, che non mi vuolc ve-
dere in cafa&c. Finalment-- mio Padre monra , ed allora r tornero a
cafa , riclamando a Roma colle mie piu che giufte ragioni . Queila e
1'unica mia confolazione , altrimenti farei obbliga o a difpe a mi , e
„ noa so, qual tfrada prenderei , perche ogrii gorno di vita Regolare mi
„ pare un *nno , e fempre , piu mi e mfopportabile . Spero adunque ,
„ che verta un tempo in cui potro venire a fermirftii in qutito luago col-
„ le mie Sor <. lle , le quali tutte ben di cuore fduto , m.ntre mi dico .
Religio petitioni Fratris Cherubini non contradicit, quinimo Prior Con-
ventus proteltatus eft , fe nolle dare Capitula contraria , nec amplius
velle comparere in bac caufa , <$* in quantum eft ex parte ipfius opta-
re , quod d. P. Cberubmusfuum obtineat iutentum j Epifcopus au-
tem Aitenfis pra?mittens , quod ex procefTu liquido conitet de metu
Oratori incullb eum in finem , ut Religionem ingrederetur , ibique fo-
Iemnem emitteret PfofeffioneYn , in ea eft fententia ut prafatus frater
( funt illius veiba ) petitam gratiam pojfit obtinere , eo vel magis ,
qnod, qui inviti monafierium ingrediuutur ymagis peccata committunt,
quam plangant .
Hisitaque concurrentibus perpendere fupereft, num Oratori obefle pof-
fit faltem in clafle exceptionis , quas dicitur dilatoria , quod ipfe in
proceffu ad fui petitionem alioquin confefto non fuit formiter exami-
natus , adeouc nihil quo fevitias fecum a Patre adhibitas , fuumque
diflenfum in aclu emiins Profeflionis interius fervatum confirmet , im-
mediate ab ejus orc fub juramento prolatum. habeatur j quamquam
vero reticeri non debet , cumdem Oratorem perfonaliter coram judice
ab hac S. Congregatione delegato comparuifTe , fuifque exhibitis fup-
plicationibus , tum induxifTe Teltes , tum articulos , fuper cjuibus ii-
dem forent examinandi , juxta morem in ac~tis obtulifTe .
Itidemque ponderandum occurrit, an tacita profeflionis ratificatio five
iufceptione facrorum Ordinum ad titulum Religiofaj paupertatis, iive
ex munere Lectoris , quod Orator in Rcligione exercuit , ita defuma-
tur , ut eadem non fatis exclufa dici poffit ex ipfius Oratoris querimo-
nifs , atque proteftationibus identidem emiiTis , quippe , quts non ap-
parent iteratac pofl: annum 1754, Super qua tamen circumitanria prx-
ilat in fafto adnotare , Patrem Fratris Cherubini fupervixiflc ufque ad
menfemjunii 1736. ejufdemque Religiofi prcces pro impetranda re-
ftitutionein integrum Sanctiffimodatas ante menfcm Maii mfcquentis
anni 17^7. fuifle ad hanc Sacram Congregationem rcmiifas .
dunibus vero perfpectis , grave non erit Eminentifs. PP. pronunciare .
A $ lo:us refiitutioni in intsgrum in cafu &*c.
NUL-
33
33
33
3 3
»3
3»
33
33
33
33
»3
33
33
2 2
tyia.cs, -v-J ULLIUSTERRiE PONTIANl CAPPELLANLE . Canoni-
ae R£/. J^j cus petrUs Angelus , & Francifcus Antonius germani Fratres de
Romanellis anno 1728. ad quamdam Cappellaniam fub invocatione
Beat.v Maiix Virginisde Monte Carmeloin Ecclefia S. Michaelis Ar-
changeli Terrx Pontiani erectam nominarunt Clericum Bafilium An-
toniura Palenca : ,, ad hoc >{funt verba inflrumenti nominationis)
ut d. Clericus pofiit jconfequi Ordines Sacros cum obligatione ei-
dem injuncta celebrandi onera Miffarum duodecim pro anima bon.
mem.Petri de Dominis prolegato in donatione abeodem faclo &c.
annui reditus fcut. duorum pum dimidio &c. & pro anima d.q.An-
dreae Angeli de Dominis pro legato eidem CappelJania; reli&o an-
nui reditus fcut. fex monetas cum onere Miffarum quadraginta octo
annuatim &c. & promiferunt manutenere &c. donec fuerit provifus
de alio BeneficioEcclefiaftico , alias &c. ouia fic &c. cum pacto ,
quod prajdicta nominatio ad Cappellaniam pradi&am duret , &
durare debeat , donec , & quoufque idem Clericus fuerit provifus
de alio BeneficioEccIefiaftico ad congruam ejus vitas fuftentationem
fufficienti , quo cafu fupradicta Cappellania , >S* nominatio alterius
Cappellani libere revertatur ad eofdem DD. de Romaneliis .
Hac itaque-Cappellania provifus idem Blafius Antonius Palenga Saccr-
dotio fuit inauguratus ; atcum nuperrime aliam Cappellaniam a Ni-
colao Sanctolino fub invocatione Srtnctiflimi Salvatoris in Ecclefia
Collegiata S. Nicolai ejufdem Teritf Pontiani recens ereclam annui
reditus fcutorum quatuordecim circiter fuerit affecutus , contenden-
tes pradi&i Fratres de Romanellis , non poffe amplius ab ipfo prio*
rem Cappellaniam retineri , Monitorium in hunc finem adverfus illum
expedivere coram A.C. , a quo fubinde ex decreto Eminentiffimi Pro-
Auditoris San&iflimi caufa avocata , ejufque co°,nitione Sacro huic
Senatui commifTa , oportet hodie difcutere Dubiurn ad calcem prae-
fentis Reftrictus apponendum , quod fcepsdicti Fratres de Romanellis
fapientiffimo EminentiflimorumPatrum judicio fubiici poftularunt ,'
Patrimonium Sacrum poffe fub ea conditione conftitui , ut Clericus ad
ejus titulum Sacris initiatus teneatur illud dimittere ftatim , ac Bene-
ficium aliquod Ecclefiafticum affequatur , vel aliunde fubfidia adcon-
gruam vitae fuilentationem idonea obtineat, docent communiter Cano-
niita: , addu&i per Rot. in Ferentina fideicommifft 28. Jur/H 1723,
cor. Ratto ;• adveniente enunciata conditione , Patrimonium ad eum ,
illud ita aflignavit , reverti, conftat ex firmatis per Sacrae Rotas Audi-
torium in Ferentina Fideicommijft 28. Junii 172$. §. Abfque eo quod
$ feqq. cor. Ratto , & in Anconitana Immijftonis 26. Aprilis 1728,
§. Nullatenus attenta coram Nunez. . & refoivit Supremum hoc
Tribunal ;";/ Nullius , feu Spoletana 12. Martii 1650. lib.i^. Decr.
PaS'Zx' *n Tolentiua Patrimouii 10. Maii 1692. l./\.2.Decr. pag.277.
in Senogallien.27.yunH 1705. adiy.i '& JS. Dub. lib.$$. Decr.
PaS'2ll- ** Romana , feu Nepefina Patrimonii 27. Junii 171 1. 1.6\,
Decr.pag.303.
Verum, fi Cappellania , de qua difceptatur , eflet Ecclefiaftica , atque
ut dici folet , in perpetuum titulum collativa , ponderandum foret
«um ea , qu» de Patrimonio Sacro pracnotata funt , eidem Cappella-
nias
f
2Z
niae aptari poflent , cum de cetero in ea hypothefi adverfari videre-
tur conditioni a Fratribus de Romanellis in nominatione, feu pra>
fentatione Blafii Antonii adjectas ingenita Benehcii Ecclefiaftici iu-
doles , quse illud non temporale , fed perpetuum , & liberum poftu-
lat , juxta Glojf. in Can. Pajhralis 7. $. i, yerb. Gubernarc, ibique
Geminian. #.3. Bellumer.fub n.\. Turrecrem. n .7. Archidiacon. ».4.
ita ut fine Pontificis authoritate nequeat ad tempus , vel fub certa
conditione confeni , ad tradita per Glojf. in cap. Si Gratiofc verb. a
Ro.nano de Refcript.in 6. Garz. de Benef. part.i. cap.2. .#.79. in
fpi. Covar. var. refol. lib.i, cap.\6.num.2. Mandof. in reg.3. Cancell.
q.w.n.i. Corrad.prax. Benef. lib. 1 . cap.6. n.2$\. 2S8. & feqq. San-
cbez.ConfJ.Mor.lib.^.c.^.dub.^i.n.i.fk quaecumque paclio,perquam
Beneficium vel ad tempus, vel fab certa aliqua conditione conferatur,
five ad iliud fiat praefentatio , per Ecclefiafticas San£tiones reprobe-
tur ut notant Fagnan. in cap. Nifi ejfent tf.19. de Praben. , Vgolin.
de Simon. Tab.\. c.^.feJJ.^. n.$. Murga' de Benef. q.^. ».1115*., &
refcripfit Sacra Congregatio in Tudertina Cappellani<z 12. Martil
1718., & in Florentina eadem die . ut in lib.6%. Decr.S^. & feqq.
Practerea expender.dum erit , num Fratres de Romanellis , uti voti com-
potes in hodierna fua petitione efficiantur , probare debcant , quali-
tatem Beneficii JEcclefiaftici concurrere in Cappellania , quam novifli-
me Blafius Antonius obtinuit , ejusque reditus ad congruam ipfius fu-
ftentationera fufficere , cum refulutio ab iis propugnata prxcedentis
fuaj nominationis co tantum in cafu videatur locum habere poffe , quo
dictus Blafius Antoniusfuerit provifus de alio Benefcio Ecclcfiajlico
ad congruam ejus vira Juftentationem Jujficienti $c. , juxta vcrba
ejufdem nominationis fuperius tranfcripta .
Rogatus Eminentiifimus Cardinalis Laurentius de Alteriis Abbas Com-
mendatarius Sacram Congregationem hac de re initructam reddere ,
fuique animi fl ntentiam aperire , poft fummatim defcriptam h6ii fe-
ricm fupra expofitam ita concludit . Cum jam de eadem Cappellania
Pulcnga provifus fuerit , cujus redditus ejlfuperier eo frutlu , quem
reddebat Cappellania , ad cujus titulum promotus fuit , confenftt ob-
tcnto a DD. de Romanellis , incurrendam ideo exijlimo ejfe refolutio-
nem jamfiBac ejus favore nominationis , cenferem propterea a Sacra
Congregatione dectrnendam ejfe^prout ab ipfis de Romanellizpetitur^
fiEE. W. vidcbitur .
Decidendum ergo proponitur «_
An fu JaUus locus refolutioni aominationis ad Cappellaniant , de qua
agitur in cafu &c.
•
TOLETANACATHEDRATICI. Cum nuper adtramites provi- fc/.t* e.i%,
dae Conftitutionis Bcned clinae incipientis : Pajloralis Officii: unita <*:IW*
fuerint Prxbenda: Theologali Cathedralis Ecclefix Tolentinv tria fim-
plicia Beneficia , unum fcilicet anno 1726. , & alia duo fub annum
1728., Antonius Magonzelli , qui poftmodum de di£ta Theologali
Prxbenda obtinuit provideri , ratus , fe minime tencri annuum Ca-
thedratici cenfum pro dictis tribus Bencficiis cidem Prsbendx unitis
Epi-
24
Epifcopo fblvere , Sacrum hunc adiit Confeflum poftulans ab ejufmo-
modi praftatione fibi dudum prsfulis nomine indicla immunem de-
clarari .
Contendit ille nimirum , nihil Cathedratici jure pofTc Epifcopum ab
ipfo exigere fupra id , quod colleclive omnes di&ae Cathedrali Caao-
riici eidem ex condi&o perfolvunt, tum quiapraefata tria Beneficia ex-
tintfive , ut ait , fuerunt Theologali Praebendae per incorporationem
unita , adeout unica tantum Prabenda Beneficiaria debeat odie confi-
derari, tum etiamquia in ac~tu ejufmodi unionis nuilum fuerit Cathe-
dratici jus fuper controverfis Beneficiis Epifcopaii Cathedras referva-
tum . Conta yero Epifcopus dublici potinimum titulo arbitratur ex
tribus memoratis Beneficiis Cathedraticum fibi deberi in fumroa a
Concilio Romano tit.6. cap.\. pro eorum unoquoque praefinita : al-
tero fcilicet , quia eorumdem Beneficiorum uniones utpote factae a
VicarioGenerali Epifcopo anteceflbris fpeciali facultate ad id necefla-
ria deftituto irritx prorfus , & invalidae fint, ad tradita per Ventrigl.
inprax.for. Eccl. a-rt.i. annot.S. §.1. n.10. Garz. de Benef. par. 12.
cap.2. x.69. Pax Jordan. elucubr. Tom.2. tit.^t. ».42. & fcite monet
Emiueuti/fimus Petra iu Commettt. ad Conftit.i. D. Leonis Magni
feb~i.2. tf.82. pag.76. j ita quidem ut Beneficia prajdicta , ipforum
unione fublata, eidem , ut antea , Cathedratici oneri adhuc fubja-.
ceant ; altero autem , quod , ubi etiam oppugnatae uniones fuftineri
velint , qualefcumque illae tandem , iive , ut ajunt , aeque principali-
ter , five accefibrie tantum peractae cenfeantur, nullum quiverint Ca-
thedra? Epifcopali detrimentum aifeiTe,quemadmodum agentes in fpe-
eie de Cathedratico notant Abb. in cap. Conquerente deCenfib. n.i 1.
ibique Ancharan. n.$2. Fagnau. num.io* , 6* 43. Reiffeftuel. in Jus
Can.lib.i. m.39. §.1. 0.13. ■> & refolvit Sacra Congregatio in Ca-
thacen. 21. Maii 1644, lib. 17. Decr.pag. 521. in Amalphitana Ca-
thedratici 26. Februarii 1707 ' lib.5q.Decr. pag.6%. ® in Maceraten.
Cathedratici 8. Maii 1734. lib.%\. pag.21 $.
His itaque libratis rationum momentis hinc inde latius fortafle exornan-
dis , non graventur Eminentiflimi PP. pronunciare .
An , & in qua fumma Canonicus Tbeologus folvere teneatur Cathedra*
ticum Menfae Epifcopali etiam pro Beneficiis unitis Pr&bendae Theo-
logali in ca(u £j*c.
NOLANA REDUCTIONIS MISSARUM . In publico inftru-
mento fubann. 1650. exarato Canonici Collegiatae Ecclefiae Op-
pidi Summx obfecundantes votis Fundatorum , & Confratrum Socie-
Mijf, ' tatis , & Congrugationis Mortuorum nuncupatx , ufum unius Sacelli,
in quo pia opera , aliaeque funcTiones poflent a dicTis Confratribus
juxta proprium lnftitutum peragi , eifdem conceffere : Confratres au-
tem polliciti funt Miflas omnes in fuffragationem Sodalium defuncto-
rum celebrandas Prerbyteris dictae Collegiatae, & Capituli commit-
tcre fub eleemofyna unius caroleni pro qualibet Mifla : Deinde vero
in alio inftrumento fub annum 1699. confeclo mernorati Confratres
flatuewjnt ,, fondare una Mefla quotidiana da celebrarfi ind.Cap-
„ pclla di d. Congegatione io detta Chiefa Collegiata colla carita di
„ grana
8J
grana dodici , e mezzoper ciafcuna Mefla, ed anche per aumentare
la divozione de'Fedeli , ed edificare un Cemeterio pcrconfervare
la Terra per fepelirvi i Cadaveri , Cumque eum in finem fupplicaf-
, fent Capitulb ejufdemCollegiatae ad accettarela d.Mefla quotidiana
con dover celebrare in detta Cappella alla detta ragione di grana
dodici , e mezzo , ed a cedere alla detta Congregazione il vacuo
fotterraneo dalla parte della Cappella del Gloriofo S. Antonio,,
Canonici fefe obftrinxerunt, pr&fatam Miflam quotidianam in perpe-
tuum ad rationem granorum duodecim cum dimidio celebrare .
Ad hodierna fermetempora per Canonicos , alio/que Presbyteros diclae
Collegiatseenunciata Mifla celebrata fuit ad rationem eleemofynas in
granis duodecim cum dimidio ftatutas ; cum autem noviflime Confra-
tres intellexerint , Miflarum reductionem a Canonicis prxdicTtis in
vim lndulti a fa. me.BenedicTo XIII, concefli Epifcopis , qui Concilio
Eomanonuper coacto interfuerunt , fuifTe impetratam , putantes , id
cedere in detrimentum fufTragationis Sodalium defuncTorum , & cul-
tus Sacelli fibi pridem a Capitulo conceffi, irritam , invalidamque po-
ilulant dictam Miflarum reductionem ab hoc Supremo Confelfu de-
clarari , fuamque petitionem duplici nomine fatis fulcuris con-»
tendunt.
Alterum eft , quod in praefenti themate agitur de Miflarum onere non
per Legatum , fed per contraclum fufcepto ; Sacra etenim Congre-
gatio nunquam confuevit Miflarum onera , fi per contra£lum fufcepta
fuerint , reducere , quinimmo Indulta , quae ab Apoftolica Sede fue-
runt impertita pro moderandis Miflarum oneribus , haud quaquam
fuffrag-.ri ad reducenda onera per contra&um fufcepta pluries refcri-i
pfit,& fignanter in Maceraten. oneris Miffarum 15. JVovembris 1 687.
lib.71. Decr. pag.6^6^ , in Montis Politiani g. Septembris 17 16,
lib.66. Decr. pag.4.29. , & noviflime in Romana Redutlionis Oneris
Miffarum iS. Aprilis j 733. iib.83. Decr.pag.\66' , i$ in Faventi^
na Qneris Mijfarum 27. Februari 1734. //£.84. Decr.pag.g4.
Alterum in eo verfatur , quod pro celebratione ficpedicla? Miflaj quoti-
dianas non fuit a memorata Societate aflignatus Capitulo certus fun-
dus , cujus reditus progreflu temporis imminui potuerit , fed eadem
Confraternitas in prasmiflb inftrumento fe obligavit eleemofynam gra-
norum duodecim cum dimidio nujli obnoxiam periculo prounaquaque
MiiTa perfolvere, adeoque onus ejufmodi Mifla? quotidianaj nunquam
ceflurum in difpendium Capituli nequiverit , juxta regulam pro aliis
Miflis quotidianis traditam , fub prasfiflio enunciati Indulti ad ratio-
nem eleemofynoe perpetuae nimirum fcutorum fexaginra reduci , quom-
admodum in fimilibus terminis fuit ab hoc fupremo Trib^nali ldblu»
tum in Romana Reduciipnis Ontris Mijfarum 22. Mirtii 1732. , &
inalia Romana ReduBionis Oneris Miffarum 28. Fibruari; 1753.
# in Florentina Applicationis Miff* quotidiana 24. Julii J 734»
His itaque ponderatis , quibus Capitulum nihil ha&cnus refpondit, gr.i-
ve non erit EE. VV. refcribere ,
An Jujlineatur redutlio Miffarum in cafu &c.
Tw.lX, D Dio
I
Die Sabathi 14. Martn 1739.
N ampIifTimo EE. VV. Confefiu , fub diem 28. Februarii proxime
pnctcriti habito difcutiendce erant novem Caufie , quae ut moris eft ,
ln folio ea die diftributo fuerant defcriptas ; id autem cum aliorum
negotiorum copia , & gravitas vetuennt , hodie EE. PP. juxta Col-
litigantium preces dign.buntur decidere .
*fit+i.iu \ MALPHITANA CATHEDRATICI , ET PROCURATIO-
diref. J\ NIS.
I. An ab Abbate Ecclefia S. Maria Terrtc Pofitani debeatur Cathedra-
ticum Archiepifcopu Amalphitano in cafu 6*c.
II. An eidem Archiepifcopo competdt jus vifitandi pradiclam Eeclefiam
S.Maria $ & quatenus affirmative .
111. Ad d. Archiepifcopo dcbeatur procuratio in cafu &c.
Affirmative in omnibus 9 & amplius ,
xCapde\\M' A LORENTINAJURIUM PAROCHIALIUM.
M« *V« ^n 7 ^. -n qUibUsfit jlana\um % yelrecedendum a Decifis in cafu $c.
In decifis in omnibus , & amplius •
.N E A POLITANA RESTiTUTIONIS IN INTEGRUM .
Stfii.c.i9. rfnfit jtandttm , wel recedendum a Decifis in cafu &c.
Pra:vio receflu a Decifis , effe locum reftitutioni in in-
tegrum .
Sefiu.. <•'• Y\ lSPALEN. DISPENSATIONIS .
de Ke/.Aiatr. ^^ m^uiendum Sanclifflmo pra difpenfatione fuper Matrimonio ra-
to & non confummato in cafu &c%
Negative 9 & amplius .
*»/i-M...ir. O ALUTIARUM PAROCHIALIS .
' re/' An Judicium editum ab Examinatoribus Synodalibus inprimo concurfu
fit attendendum , itaut non efset locus fecundo Concurfui indiclo a
l/icario Capitulari in cafu &c%
Affirmativc .
AS
A
27
STEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM . %e(j.%<. CMf%
Anfit locus Rejiitutionis in integrum in cafu £fc. is>» de ref.
Affirmative .
N
, ULLIUS TERRiE PONTIANI CAPPRLLANI^ . gfp «•
Anfit fa&us locus refolutioni nominationis ad Cappe//aniam,de qua agU
tuY in cafu &c.
"i
Negative > & amplius •
T
OLENTINA CATHEDRATICI . dfSt*1**
An , &* in qua fumma Canouicus TbeologUs fclvcrc tencatttr Catbedra-
ticum Menfa Epijcopali etiampro Beneficiis unitis Prabenda Tbeolo*
logali in cafu &c.
»
Affirmative in fumma praefcripta a Concilio Romano,
& amplius „
■
JN OLANA REDUCTIONIS MISSARUM .. %'%£%
An fujlineutur reduBio Mijfarum in cufu &c. evitJn celeb'
Mlffar,
Negative r & amplius »
Die Sabathi n. Aprilis 1739.
■
ROMANA UTENSILIUM . Contendentejo. St«rb'ni haerede Fa- Stf.tx. Decr.
britii de Martinis, oneri fibi in Teftamento ejufdein Fabritii in- de obferv.ar
juncto fecifle fatis , ftatim ac ipfii juxta legem a prefato Teftatore in- JJJJ/
diclara Ven: Ecclefiae Monialium S. Ceciliac : per Vincomodo , e confu-
vto di cera , ed altro per la celebrazione. delle MeJJe;qux debet lbidem,"
a decem Cappellanis quotidie peragi , aflignavit decem loca montium;
contra vero authumantibus di£tis Monialibus , annuam fummam fcu-
torum triginta exiis decera locis montium percipiendam parem haud
efle omnibus expenfis Sacrorum Utenfilium ab ipfarum Eccleiia ob
enunciatas Mitfas fuftinendis , adcoque vel memoratum Joannem Ster-
bini , vel unumquemque ex dd. Cappellanis ad congruum teneri fup-
plementum , quo pia Teilator.s voluntas abfquculia Monaiierii , &
Ecclefisjaftura queat adimpleri , difcufla fuereduo haec dubia ; I.An
debeatur uugmentum pro utenfilibus Cappellaniarum , i$ pro quajum-
ma , & qiiiitenus affirmativc . //. An debcutur ab Hccrede , feu po~
tius a Cyppellanis in cafu &c. . qijorum prjmo cum fub dicm i 3. Se>
pteir.bris fuperioiis anni refponlum fuerit : Deberi ufque adfura
Tom.JX. D 2 fffr-
28
qtiatuor pro quaUbetCappettattia^uo vero ad fecundum damnatum fit,
ut iterum proponeretur , hodie propterea rogantur HE. PP. refumpto
folio fub diem mox indicatam diftributo , pronunciare .
An augmentum ufque adfcuta quatuoY pYo qualibet Cappellania debea-
tUY ab Haerede , feu potius a Cappellanis in cafu £j*c.
Affirmative quoad primam partem , & negative ad fe*
. cundam .
Sdfo^rvecr' nrR*DENTiNA TRANSLATIONIS ONERIS MISSARUM.
evU.incekb. ■*' ^n Congregatione diei i j, Septembris elapfi anni quinque haecDu-
MiJJau bia fuere difceptata . /. An fuftineatur ereclio Beneficii , de quo agi-
tur , feu potius obftet voluntas Teftatoris , juxta quam legatum Flo-
renorum 4000. reli&um Ecc/ejia B. M. Pellizzani cenfendum Jit fim-
ptex opus pium cum onere Mijfarum . //. An Jit fervanda tranfaclio
auni 1720. ///. An jus prafentandi Bencficiatum , feu nominandi
Cappelianum fpecltt ad illos de Familia Guarifcbetta , feu potius ad
Rettorem dicla Ecc/efia S. M. Peliizzani . iP '. Anjit locus Indulto
translationis oneris Mijfarum , $$ quatenus negative . V. Anfit /0-
cus difpenfationi ad vitam Oratoris in cafu ^V.prodiitque refolutio .
Ad l. negative quoad primam partem, $5* affirmative quoadfecundam ,
ad reliqua provifum in primo , & amplius ; fub diem vero 2,4. Janua-
ri proxime prateriti , difcuflb ad preces Gafparis Particella, qui
prius obtinuerat denuo audiri , confueto Dubio . An , & in quibus
fit ftandum , vet recedendum a Decijis 1 refcnptum fuit : Praviore-
cejfu a decifis , ad I. Affirmative quoad primam partem , ^5" negative
quoad fecundam . Ad II. negative . Ad III. affirmat.ve quoad primam
parttm , 45 negalive quoad fecundam . Adllf. <$f y% negative ; at
huic pofleriori refolutioni non acquiefcentibus Prioribus Villa; Pel-
lizzani oportet hodie ftatuere .
An fit ftundum in primo , vel in fecundo loco Deci/is .
•
Dilata.
deref. . CERNEN. DISTRIBUTIONUM QUOTIDIANARUM , ET
Ji\. JUBILATIUNIS . Poftulante Philippo Rigone altero ex viginti
Canonicis , quibus praeter quatuor Dignitates conftat Infignis Colle-
giata Eeclefia S.Petri Montis Corvini,quotidianas omnes d ftributio-
nes a tempore,quo caufa infirmitatis coactus fuit a Chori,F.cclefiaeque
fervitio abefle, huc ufque decurfas, & amplum Jubilationis indultum,
quod nfliduo,laudabiliq;fervitio prafatae fuaeEcclefiae ultra quadraginta
annos proeftito putat demeruifle, bina haccDubia duplicem ejus petitio-
nem compleclentia. /.Scilicet An Canonico PhilippQ Ragone, attenta
cjus infiYmitate^debeantur diftributiones quotidiana^a/ia emolumen-
ta , de quibus agitur , in cafu &c , &* //. An fit locus jubilationi ,
& exemptioni a Choro , & ad quem effeclum in cafu &cf femel ite-
rumquedefcripta fuere in foliis dierum 10. , & 24. Maii fuperioris
anni,
• . 29
anni, at quiaeomet tempore fex ahi ejufdem Ccllegiatae Canoniti
aflerentes, par ab ipfis Ecclelias fervitium quadraginta annorum fpatio
fuifle perfolutum , pro fimili jubilationis Indulto fupplicarunt , in-
deque vifum eft , vix fieri pofle , ut ilJud una fimul omnes abfque
nimio Ecclefiaj cultus detrimento obtinercnt , fatius duxere Eminen-
tiflimi PP. praemiflbrum Dubiorum refolutionem fufpenderc , do-
nec Archiepifcopms Salernitanus ex iis , quas in hbello dictorum
fex Canonicorum fuerant in enunciatum finem impetrandi Ju-
bilationis Indultum expofita , Sacram Congregationem inftrue-
ret .
Cum itaque memoratus Archiepifcopus noviflime hoec in fa&o retulerit j
Primo fcilicet , fe compertum habere , fex illos Canonicos non alio-
quin rccurfum ad Sacram Congregationem ihftituifTe , quam ut impe-
dimento eflent , ne diclus Canonicus Philippus Ragone fimile Jndul-
tum obtineret . Id enim ( funt ejus verba ) obteflati ipfi funt aper-
tiljime , declarantes injuper ,fe lubenter a poflulatione Indulti recef-
furos , fi ® Canonicus Ragone a petitione defifleret flua ; imo Cano-
nicus Franchius de faclo fupplicationi ea dere apud EE. VV. infli-
tut* jara renuuciavit ;Secundo fibi ex Subdelegati Relatione-conila-
re : Bullas Cauouicatus Cantoris Mainini' datas fuiffe fub die deci-
mo fecundojfanuarii 1709., pojjejfwnemqne captamiifdem die, menfe^
$ anno Bulias Thefaurarii Ferrari expeditas fub die quintoDecembris
1 7 1 3. , pojfefftonemque eodem die incontinenti initam , Bullam Cano-
niciFranchino expeditamfub diel 1 yFebr. 16^.^ fequenti die poffef-
fiotsem obtentam , Bullas Canonici detla Corte expeditas fub die tri-
gt (imojanuarii 1691., & fcquenti die pojfeffionem captam , Bullas
Canonicatus Angeli del Vaglio datas fub diequarto Alaii 1704. , &
die undecima ejufdem Mtnjis , <& anni pojfefftonem captam ; Bullas
Canonici Pico expeditas die fecundo Novemb. 1708. , pojfejftonevnque
flatim captam &c. Bullas Canonici Ragone expeditas fub die decimo
jecundojulii 1694., earumque vigore pojfejftonem provifo traditam
die decimo nono ejufdem Mtujis , & anni . Vt quiaera liqueat , ipfum
antiquiorem Canonicum cateris ejfe , &* fervitio Collegiatx Ecclefia
fudcperannos quadraginta quatuor addi&um fuijfe . Et tertio deni-
que eumdem Subdelegatum fibi fignificafle , quod ipfe extrajudicia-
hter cognoverit , fex ex Canonicis concurrentibus ad Indultum Jubt-
lationis cum Canonico Ragone , Canonicos Majorino , Francbino ,
deila Corte , del Vaglio , <£? Pico profpera valetudine frui , fervi'-
tioqne Ecclefiaprdedic~i<e idoneos ejfe , folumque Thefaurarium Ferraro
cbiragra, & podagra /dborare , contra vero Canonicum Ragone can-
cro , quo tenetur , exofamjoabere faciem , oculumque , ac prorjus in-
ftrviendi Ecctefi* inhabilem efse . Prteterea Canonicos dclla Corte ,
Vaglio , & Pico non afftduos ejufdem fervitio fuifse ; Primus enim
per quinquennium abflinuit domi agens ad inimicorum vim^ quam ti-
mere dtcebat , eludendam . Reliqui duo Neapolim diu morara traxe-
runt animt recreandi gratia \ Qu_ibas expofitis ita concludit : Qua-
propter cenferem , aziuros vos , Panes EmtnenttJJlmi , pro veflra
humanitate , & fapientia , Ji rejtttis Juftantiis fex Canonicoru>a in-
videntium mijtricordiam fieri proxnao fuo Cauonico Ragone , quem
cotcei
3o
cancer deformat, & profcandafai & a-bominatione Poptth ' ab Ecclc*-
fi<e Minifterio arcet id , quod poftulat , indulferitis .
Rogantur modo EH. VV. decidere .
I. Att Canonico Pbilippo Ragone , attenta ejus infirmitate , debean*
tur diftributiones quotidiana , & alia emolumenta , de quibus agi-
ttrr in cafu &c.
II. Anfit locusjubilationi , &* exemptioui a Choro , ® adquem effe-
flum in cafu &cf
Ad I. affirmative exceptis diftributionibus , & emolu-
mentis , qua; juxta teftatorum voluntatem debentur tantum
a&u intereflentibus . Ad II. affirmative ad effeftum obtinen-
di Indultum juxta formam confuetam .
Sefix*. 4» a SCULANADISMEMBRATIONIS. Populuj Villae Matcra; in
Jt\ fupplici Iibello pridem Summo Pontifici porreclo , & a Sanctita-
te Sua ad facrum hunc Confeffum remiffio inter caetera exponens ,
, Ritrovarfi unito alla Cura di Quintodecimo molto diftante dal
proprio luogo , e detta Villa di Matera effer fituata in luogo Mon»
tagnofo, e di ftrada difaftrofa alpeftre , ed impratticabiletanto piu
nelli quattro , o fei mefi d'inverno , , ne' quali e coperta di gran
copia di nevi , e giacci, con un foffo di mezzo in forma di una rupe,
ove fono caduti , e precipitati animali quadrupedi per effer detto
foffo impratticabile $ ed inoltre 1'ifteffa ftrada faffofa di pietra viva
dirupata , per il che effere accaduto molte volte alli poveri Abi-
tantimorire fenza i Sacramenti neceffarii continuamente , e gene-
ralmente fenza affiftenza di Sacerdote : e di reftare il popolo tutto
fenza iftruzione nelle cofe neceffarie della Santa Fede mancandogli
continuamente la Meffa&c. oltre molti accidenti , che fono occorfi
nel morirele creature fenza Battefimo per la ftrada nel'portarle a
Quintodccimo a battezzare , ed a caufa ancora , che il Curato
ifteflb refta continuamente occupato dalla cura di 500* anime ,
che li reftanod'altre Ville anneffe , pratereaque fubjungens , Che
nel confeglio publico tenutofi nel 1753. fu rifoluto di coftituire un
nuovo Curatd &c. a propria nomina , ed erigere in Parochiale
la Chiefa del titolo di S. Benedetto col beneplacito di Monfignor
llluftriffimoVefcovo &c. cogli affegnamenti de' beni affegnata alla
Chiefa di S. Benedetto , e fua Cappella , olrre mezza pre enda di
grano per anima ogn'anno , che in tutto il fruttato afcende a fcudi
trentacinquc &c. , demijfe fuppiicavit , a drgnarfi di provedere
alla f^lute delle anime loro con permettere benignamente la fudetta
fmembratione , ed erezione della fudetta nuova cura .
Juflus Afculanus Antiftes de iis , quje in hujufmodi libello fuerunt ex-
pofita , EE. PP. certiores reddere , haec ad rem potiffime facientia
rcfcripfit ; primo nempe , qtiod antedicla Villa Matera; eft annexa
EcclcfixParochiali Quintodecimi diftans ab ea quafi per tria miiliaria
per vias impervias pracipue hyemali tempore , in quo ultra dftlam
laboriofam diftantiam difficultatur acceffus ad Parochialem Qujnto»
decimi
99
»1
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
99
«9
99
deciml a copia ftiviuM , a gclu , foveoque itttevcedente ; Tecundo ,
quod complurcs coguntur omittere SacrUm dtebus Feftis , non pof
Junt interefse znjtruclioni Doclrina Chriftiana , unde oruur pragran-
dis ignorantia in illo populo , & multi periditantur non folum dece^
derejine ajjiftentia Sacerdotis , quod pajftm contigit , Jbd efiam fine
Sacramentorumreceptione ; Tertio , quod ipfe in actu Paftoralis Vi-
iitatioms fub annum 1753. peractx ad evitanda fupradiBa incommoda
& pericula decrevit, doceri de frublu annuali pro manutentione Paro»
chi ad eJfeBum providendi , & interim deputari Gappellanum in Ec-
olefiaS. Benedicli intra limites fepeditla yilla Materoe exiftentt ,
quodque nofcens ex documentis a Populo dicTlae Villx exhibitis, pof-
fe novo Parocho fcuta triginta ex peculiaribus dictae Ecclefias S. Be-
nedicti , & ex decimis a Populo perfolvendis aflignari ; Parocho au-
tem Quintodecimi ex reditibus fuce Fcclefix ad annua fc. 100. circiter
afcendentibus congruam fuperefle fuftentationem , ftatuerat , eamdem
EcclefiamS. Benedicti , prxviadifmembratione tam dictx Villas Ma-
terx , quam alterius Vallecchiae a Veteri Parochiali Quintodecimi in
rio'am Parochiam erigere , fed memorato Parocho diiinembrationi
contradicente , paratoque Cappellanum in praefata Ecclefia S. Bene-
dicli conftituere, aquocura animarum ibidem exerceretur , oblatae
iitius Cappellani deputationi confenfit; & quarto tandem , quod exorta
fubinde inter Parochum , & populum Materce controverfia , quis eo-
rum teneietur Cappellano antedicto ftipendium folvere , Cappellanus
videns , non pofie mercedem confequi , e dicta Ecclefia receflit, adeo-
quePopulu- afliftentia dicti Cappellani deftitutus Summum adierit
Pontiricem , ut fpirituali ipfius regimini aptius confuleretur .
His acceptis , Sacra Congregatio fub diem 2.Novembris 1734. commifit
Epifcopo , ut ea in re , prout juris fuerit , provideret Juxta difpofi-
tionemS. Concilii Tridentini Seff. 21. cap.4.. de Ref. \ Quare obfe-
quutus Epifcopus , Procefiu coram fuo Vicario Generali confecto ,
auditoque Jacobo Secundi Parocho dicTtae Hcclefix Quintodecimi, fub
die 25. Martii 1730. hoc edidit Decretum : ,, Villas Materae , & Val-
,, lecchiae cum Oratorio S. Benedicti in dicta Villa Materas fundato,
hominibus , lncolis , Familiis , & Territoriis a Parochiali Eccle-
fia S. Mariae de Plano Quintodecimi feparamus , dividimus,
& difmembramus , &di£tam Hcclefiam S. Benedicti Villx Materx
in Parochialem Ecclefiam affignamus , & conflituimus , dantes , &
concedentes Incolis , & habitatoribus dictarum Villarum plcnam ,
& integram poteftatem in dicta Ecclefia noviter tundata Fontem
,, Baptifmalem , Cojmeterium , & alia infignia Parochialitatis con-
Itituendi , Sc retinendi pro exercitio verx curaj , & Vallecchix eli-
gimus , & deputamus R. D. Matthiam Kiti Orfini dedctoCa-
ftro Qujntodecimi quatenus idoneus anobis reperiatur, & Exami-
natonbus Synodalibus &c. Pro fubilentatione vero , Sc oncrum
,, fupportatione Rectoris Ecclefix Parochialis S. Benedicti Villarum
„ Materx, & Vallecchix , & fucceflbrum in perpetuum afiignamus ,
,, & confignamus Bona dictx Ecclefi:r S. Benedicti , & Cappellx in
,, ea fundata , & fructus illarum , & dccimas cujufcumquo ;>encns
„ in fpecie folvi folitas in Proceflu , ut fupra fabncato content, .
,, & con-
5 »
»»
5»
5»
1 »
»>
3»
55
9»
3»
5»
l1
f, 8c confirmat. , & refpeelive expreffas afcenden. in totum ac? fcuta
„ triginta circiter monetae Romanae , una cum oblationibus , eleemo-
$, fynis , aliifque competen. &c. Refervamusjus nominandi , & prae-
„ fentandi re£torem , quoties pro tempore vacare contigerit , f voie
cujus , vel quorum de jure &c. prout etiam inftituendi &c. Ut ei-
dem Ecclefiae Matrici debitus honor fervetur volumus , & manda-
mus , quod fingulis annis die Fefti S. Benedic~ti 21. Martii poflit ,
& debeat in dicta nova Parochia Miffam canere R. D. Plebanus
Ecclefix S. Maria? de Plano Qujntodecimi .
At, provocante adverfus ejufmodi Decretum pracfatojacobo Secundi
oportet modo ad petitionem faepedicti Populi Mnterae , Vallecchiae
tum ex junbus ipfius nomine circumferendis , tum ex iis , quae circa
fimiles controverfias adnotata funt in Lunen. Sarzanen. Difmembra-
tionisZ. Martii , & 2j. Septem. 1732. in Aflen. Difmembrationis
6.Dec. ejufdem anni , & in Derthonen, Difmembrationis 24. Janm
proxjme praceriti , declarare .
_ _^ I. An difmembratio fazla abEpifcopoAfculanofuflineatur^ & quate-
nus negative .
II. An fit providendum de Vicario perpetua , &* cujus fumptibus , itt
cafu &c.
Ad L affjrmative . Ad II. provifum in primo .
Sefa tap*. T EGIONER, ETASTORICEN. UNIONIS . Gum in Collc-
Vfff.z^.c.ii* \^i gio Patrum Societatis Jefu Civitatis Legionenfis fub initio illius
*ertf* fundationis feptem ex Presbyteris ejufdem Societatis pio tradendi
exercitia fpiritualia Inftituto , facris peragendis Miflionibus , afliduae-
que Sacramentorum adminiftrationi fedulo vacarent , quinque eru-
diendis Adolefcentibus ufque ad frequentem octingentorum circiter
numerum ipforum fcholas convenientibus Magiftrorum implerent mu-
nus , dtiodecim vero tertium , quem vocant , probationis agerent
annum, itaut omnes Religiofi ibidem degentes ad quatuor fupra vigin-
ti ut plurimum folerent afcendere , poftmodum imminutis ob tempo-
rum calamitates Collegii reditibus , debuit illorum quoque numerus
coerceri , itaut fex ad fummum hodie Sacerdotes ibi retmeantur , &
vix centum adolefcentes ad ejufdemCollegii fcholas accedant .
Ad reparanda itaque damna rei public» , uti afferebatur , inde proma-
nantia , ufque fub annum 1722. fupplicatus fuit fan. me. lnnocen-
tius XIII. ut binas Paroch ales Ecclefias , alteram in loco nuncupato
de Zebrones Dicecefis Aftoricenfis ereclam , & alteram fub titulo
S.Juftiinloco de los Otetos Dicccefis Legionenfis exiftentem eidem
Colleuio dignaretur unire , injun6to tamen onere deputandi Vicanos
ad nutum amovibiles , qui animarum cuiam in diclis Parochialibus
obire tenercntur ; at ejufmodi precibus ad Sacram C ongregationem
remiflis , Caufa primum defcripta in folio diei 5. Decembris 1722.
fub Dibio utramque Parochialem compleclente , ea tamen die non
propofita, ncque in fubfequentiCongregatione diei go.Januarii 1722.
refoluta , cum intcrea temporis vacaverit Ecclefia Parochialis S.J.utli
LegionenfisDiaecefis praetermiffa petitione unionis quoad Parochialem
luvi
33
loci de Zebrlnes ln Dffficefi Aftorlcenfi fitani , verfata deinde fuit fu-
per unione tantum Parochialis primodiclae , adeout bina haec Dubia
fueruntdifcuffa . l.Anfit locus unioni Parocbialis Legionenfis , de
qua agitur .II. An f/icarius pro exercitio cura animarum debeat ejfc
perpetuus , feu amovibilis ad nutum : quibus die 24.Apri/is 1725.
refponfum fuit : Ad I. negative . Ad II. provifum in primo , ut in
/ib.ji.Decr.pag.169. •
Poft editum hoc refcriptum nil aliud aflum fuit in Caufaj noviflime vero,
tam moderni re£toris praefati Collegii , aliorumque Presbyterorum
Societatisjefu ibi degentium, quam comitis Emanuelis Iofephi Al-
vari Borgia praedictarum Pirochialium Patroni , nec non Alvari
Francifci Xaverii illius Primogeniti nomine porrefla fuit Sancliflimo
D. N. fupplicatio , in qua , nulla quidem enunciatae poftulationis ,
ut fupra , rejeetae habita mentione , fed late expofitis calamitatibus %
& infortuniis dic~li Collegii , defcriptoque miferrimo illius Statu ,
denuo flagitatur » in fpirituale animarum ejus Regionis beneficium ,
atque ad fovendum ibi banarum artium , fcientiarumque cultum binas
memoratas Parochiales praedi&o Collegio Apoftolica authoritate per-
petuouniri, & incorporari , itaut iifdem Parochiaiibus impofterumj
prasfici debeant in Vicarios perpetuos duo Presbyteri feculares a Re-
ctore ejufdem Collegii pro tempore exiftente nominandi , & per Or-
dinarium loci refpeclive prius examinandi , & approbandi cum afli-
gnatione congruce juxta morem illarum Partium , necnon juxta fami-
^eratam S.Pii V. Gonftitutionem incipien. Ad exequertdum hac de re
editam ; atque infuper rogatur San£Htas fua : Ne praditlus Emma-
ttusl Jofepb Alvarius Comes ( funt verba fupplicationis ) ex unione9
annexione^ ©* incorporatione pradiBis nimium detrimentum papiatur
fed unde fentit onus , inde referat ® honorem , eidem Emanueli Jofe-
pho Alvaro Comiti , ejufque infua domo, &* Majoratu Succejforibus
praditlorum de Los Qtetos , fc> de Zebrones locorum dominio iv tem~
poralibus pro tempore exi/tentibusjus patronatus honorificum in ditlo
Collegio &c. eadem Apoflolica Autboritate etiam perpetuo refervare,
conjiitUere , & affignare .
Cum autem hujus quoque recentioris fupplicationis examen fuerit EE.
PP. delegatum, ut idem ex asquo fiat , praster fuperius indicata , ad-
notare oportet in faclo , non folum modernos di&arum Parochialium
Reetores , verum etiamCapitula tam Cathedralis Aftoricenfis , quam
alterius Legionenfis , quae in anteacla priori inftantiae propofitionc
contradi£tores Cck pracbuerant , aflenfum fuum petitce unioni modo
praeftare, praetereaque , tam Anteceflbres , quam modernosEpifcopos-
Aftoncen. , & Legionenfcm dic~lam unionem plurimum laudafle , &
pro ea obtinenda literas ad Summum Pontificem dedifle : In jure vero
ppnderanda eft confultiflima Tridentini Concilii fanctio, qua Sejf.24.
cap. 13. de ref. praecipitftr, ut in unionibus quibuslibet Ecelefia Pa~
rochiales Monajleriis quibufcumque, aUt Abbatiis , feu Dignitatibur,
fiye PrtbeKdis Ecclefia Cathedralis , vel Collegiata , aliis Beneficiis
fimplicibus , aut Hofpitalibus , militiifve non uniantur , itidemque
merentur expendi , quae ad ornatum Conciliaris hujus Decreti late
tradunt Barbofi ad Concih Trid. fefs.2±, Cap, 13. Gallemart. in de-
TomJX, £ clarat.
3V
3>
dvwt* ad-cap.y* fejf.*j. dc RefGoHzaL fidreg.%.CaticsU Glof.6
W#fr$fA(Hh
Ad Caufam quoque conferre poffe videntur binas Supremi hujus Tribu-
ralis refolutiones , q.u^c per extenfum juxta fac~ti feriem olim expofi-
tam tranfcribentu-r in calce prasfentis Folii , ut facilius pateat , num
& q^-ae illarum Caufarum circumitantias hodierno magis congruant
cafui , omnibufque refte penfatis, fapientiffmuun prodire queat EE»
VV. judiciurn .
' Anfitfignanda fitpplicatio in cafu &c+
*
Affirmauve. . ..
»/*»r.ca*. C ENOGALLIEN. FUNERUM . In Pafbrali' vifua.tione noviffimepe-
4e Ref* v3 racta Senogallienfjs Epifcopus confentanee ad peutipnem Thomae JVlan-
cinelli moderni Preoani Caitn Seapezzani taxam emolumentorum , quse
iinpoftcrum occafione Funcrum, & affociatiqnis Cadaverum forent exi-
ffenda , in hasc ferba conftituit „ I.Quando rinCadavere fiadd Luogo di
„ $cape2zano , o fuo Borgo , e debba effere tumulato nella Chiefa Paro-
„ ahrate , o aitra 'dentro (a Terra fteffa , il Signore'Pievano, o fuo Cappel-
,», iaoco Curato abbia per mercede delPaffociazione un pavolo , una Facola,
,, e dojdici candelett .;■• , Jl Sagreftano abbia in tale occafione per di lui ftipen-
dio ,012. quattrini di moneta Romana con dodici candelette , o mezzo
pivplo, e non altro . IlChierico, che porta la Caldarola delPAcqua
„ $anta ?abbia fei candelette^ e non altro . IL Se poinell'affociazione d'ogni
„ Cadavere , come fopra., il Signore Pievano (i poneffr la Stola , ed il Cap-
,*j pellano Curato I'andaffe accompagnando , abbia il Signor Pievano un pa-
„ volo , nna facola, e dodici candeletre, ed ilCappellano Curatoabbia fo-
„ lamtnte un giulio dJUrbino • Portando poi laStolaintal congiuntura il
„ Cappellano, ed il detto Pievano ricevendo il Cadavere in Chiefa , o alla
„ Portadella medefima , allora il Cappellano abbia un pavolo , una facola ,
„ e 12. candelette, & il Sijmor Pievano confeguifca folamente il giulio
„ d'Urbino .III. Nel cafo di doverfi andare a levare il Cadavere fuori d 1 Bor
„ go , il Signor Pievano, e fuo Cappellano Curato abbia per 1'affociazione al-
„ la Paroch.iale , o altra Chiefa nel luogo quattro grofft d5Urbino , una fa-
„ cola , e dicidotto candelette. II Sagreftano abbia mezzo pavolo , e 18.
,, candelette , o pure un pavolo , e non altro . II Chierico, che porta la
„ Ca'daroIa dell3Acqua Santa abbia folamente nove condelette . IV. Quan-
„ do il Signor Pirvano , o fuo Cappellano vada a prendere un Cadavere ne
,, confini della Parocchia , come farebbero il Fiume , 1'AbbrugLta, o Pon-
„ ticelli, leGrazie, e le Fornaci , abbia per ftipendio d'ogni affociazione
„ due pavoli , una facola , e dicidotto candelette . II Sagreftano un pavolo
„ con dicidottocandeler.e , o bajocchi quindici Romani in tutto , e non al-
», tro . HChierco portando la Caldarola delPAcqua S. abbia, come fopra .
„ V Occoren :o 1'affociazione di qualche Cadavere alla Chiefa deRR. HP.
„ Riformati iotto titolo di S. Maria delle Grazie , il Signor Pievano , o fuo
„ Cippellano Curato, ed il Sagreftano, e Chierico abbiano lo ftipcndio,
„ coitil- nel proffnno antecedente . VI. §. Qualora poi 1 1 fudetta affociazione
„ feguifle in altra Chiefa f.ion de limiti di detr» Parochia di Scapezzano , di-
„ chiaramo, che detti Signori Picvano , o Cappellano Curato , Sagr.rft.tno,
„ e Chierico poflano ricevere la mercede dapp icata fecondo 1'ufo dellaCat-
„ t.dralc di Sinigaglia .
Taxam
T.ixam hane p!erfque Parochianorum impngnant tum ca in parte , qua onus
imponitur vocandi adfunus , & ad Cadaverum atlociationem una cum Ple-
bano Cappsllanum Curatum, Clericum geftantcm aquam benediftam, &
alterumCriicem in Proceifiane praferentom , tum &potifitme inalter^,
qua eidem Plebano permittitur, ftipendium , feu mercedem duplicatam
exigere , quoties Cadav.r.i a Confinibus Parochiae ad fuam EccK fiam , vel
ad EcclefiamS. MuriaeGrat arum PP. Reformatorum S.Francifci , aut ad
aliam extra Parochialem ducantur, cont^nduntque eidem Taxac plura
advcrfari ; Primo fcilicet veterem confuetudin?m , juxta quam Plebanus
ipfe diuntaxat, aut ejus Cap-ellanus una cum Clero Crucem , & Aquam
lultralemdeferente Caddvera Ruilicorum praefcrtim , aliofumque mifera-
bilium Parochianorum ad Parochialem, vel al am Ecclefiam antea comi-
tabatur fola conen.usmercede uniusjulii, atque emolumento u ius ftcu-
Ife, cV novemCande'arum, qus: Plebino ipfi , vel ejus Cappellano tra-
deb-mtur praeter alias novem candehs dictoClerico praeDari confue as;
Secundo legem in Dicecefana Sy nodo hifce verbis indictam — Circa Fune-
rum emolumenta taudabilem cujufcumqu- lo i confuetudinem fervari <vo/u-
mus , nilque ultra confketum exigi pojje prdcipimus ; -- Et tertio tandem
Apofiolicas Con(titution:s Urbani VIII. la 22. , & Clementis X. la 50".
quibus inhaerens Supremum hoc Tribunal plunes definivit , Parochis pro-
hibitumefle, pinguius cmolumentum ab Haeredibus Defun&orum erigere,
autqumdoCadavera ad Reguhrium Eccleli is deferuntur , ne Fideles ab
clig^nd-i in illisSepultua recrahantur, juxta Refolutiones editis in una
Conv^ntualium Qtiartd Funeratis 27. SUartii I5S7-» » Fapien. Funerum
12. DetemWis \66s-i in Mantuana Funerum \6. Januarii i6p4. , CST in
Infnlarum Canari.t yurifdiclionis. $. Julii 1694. , five etiam quomcdo
Cadiuera tumuUnda funt in Eccleftis extra Parachiam exiftentibus, que-
m.dnodum notant ex Recentio ibus Fiton. difcept.so. n.^j.t Vrfaya di-
/.-/»/.28. ».77. 90. , & p/ur.feqq. Tom.i. pat 2. & cenjuit eadeinS^cra
Congregato in \Mantuana Funerum 16. jan.i6$^.t & in a!"^a Sskdgal^
Uen. Funerum 2. Miii 1711.» in qua fcripfit idem Vrfaya dicla difcept.2%.
Frcterea , quia memoratus Piebanus aliam exctavit q. iseitionem fuper e!e-
ctione Seoulturae, p.opugnans, eam probari debere per Teftes fub juris
jurandi Rel:g;one coram Notario deponentes , aJeout teftimonium quam-
v,s juratum , quod ab iifd.m Teftibus oretenus coram Parocho , vel Vi-
cario Foraneo p^rhibeatur, minime lufrkiac, huic quoque coiatui fefe
opp munt P^r och ani , qui praemittentes , receptum in jure eiTe , quod
elettioS pulturae fatis ex fimplici Teftium depofttione , tametfi in fcri-
pturam no<i reda&a, prjbetur ad communiter tradita p r Samuel de Se-
puh traSi 1. difp 6. confw.n. II. , & feqq.Ventrigl.inpraxisfor.Eczl.
annot.%2. %.un'\c. num.qs. T^ico/. lucrub. Canonic. Ub.q. tit.i^. num.2u
Ma'tb<cucc. de Offic Cur. Epifcop. cap.^%. quafl.j. numlo. , poftulant id-
circo , ut, ejufmodi novit. te fublata , Teiles deSepulturae eledionc de-
ponentes , vel ab ipfo Plebano , ut antea , v.l faltem a Vicar.o Foraneo
recpiantur, ne Tcus iibertas eligcndi Sepu'turum, five in Ecclefia Rj-
gularium, five in aliis extra Farochialem indire&e coerce_tur contra
enunciatjs ApoftolicasConititutionesUrbani VIII. , & Clementis X. ut
ad rem notat ,mn alrs Vrfay* cit. d\fcept*2%. n.W. tom.i.par.2.
Foltremo lidem Parochiani , veluti abufum provida Eminentifiimorum Pi->.
cafligatione omnino fubmovendum, increpant morem quemJam exigcndi
unam cande.am , feu faculam triumfaltem unciarum occafione vel admi-
niilra.tionis Extremse UnQionis , five refiitutionis Imaginis Sanclniimi
Crucifixi apud Monbundum OLo Santto peruj.clum, rcliCta, quem ab
Tom.lX, E 2 hodier-
16
hodicr.no Plebano indudtum aflferunt . Ad hujus vero , rroviflrmfc quser^Iat
pondus aellimandum non nihil conferunt bina Sac. Congregatio nrs Refcri-
pta, alterum nempeedmim in Scno^aiHe ^ Fnn r . , ub; ad precei #0-
puli fub Pataecia Oppidi Portoni degintis difcuflo Dubio - rfn debe.
i'ehini , fcu iU.u> pretinm itt cidmmijlratiow Qei Sinfii , — die 2+.
M Ai ijia. refpjnfum fuit — Tiegative etiam i /p <me d iutibw , — ut in
/ 5o. -Decr. p.ig.z^j, , & alterum in A :>anen. Fwitrwh , in qua, cum
Paruchiani cnte :dere it , non efle per nittendum , utParjchus fibi reti-
nert patinam , lived.fcum, qua utebatu,- in admimurand ■ Extrcma Un*
dttone , nec non Sudariolum , quod in aflbciatione Ca ,averum confu.ve-
ratduci appendi , propofita q aefhone — Ai fit p rmitt-nda receptio
Sndiaruti , & difci , fubdiem 20. Feb. 1725. haec prodiit refolutio — Quo-
adS*d.;rjo//4/?j diiata , <& coid;ui>entur pro!>at<one<; , $* q toad dfcnm ,
non ejje pcrtttittcndam t'm rcceptionem . — ut in lib.Ji. Decr. pav.64..
Omnes itaque mox enunciatx controv. rtiae intr Pebanuin , & Parochia-
nos vigntes iapientifTimo Eminentiarum VV. judicio dirimendae propo-
nuntur fub Dubiis .
I. An Taxa ab Epiicopo no« iflime co nfe&a favore Parochi Loci Sctpezzani
fuper emolumentis aflbciationis Cadaverum iit exequenja ; vci potius
r^formanda , & in qua parte l
II. An Teftes fuper elcdtione Sepulturae ^eponentes r cipi debeant medio ju-
ramento pe publicum Notarium , ftve potius fuihciat , eofdem Feftes
d.ponere oretenus cum jurumento coram ipfom-t Parocho , vel Vic irio
Foraneo ? •
III. An liceat Parocho recipere unam Candelamin adtu refti utio:is Imagi-
nis Sandtiflimi Ctucfixi p?nes Infirmum rehdtae occaiione adminiftrandi
Oleum Sandtum in cafu &c.
Non propofita »
Sefi.zi.e.6. \ 7ITERBIEN. SUBSIDIORUM DOTALIUM . In Teilamento fub
cc Kcf. V annum 1 $91 . condito Joa.mes B ptifta Sernerius de Cafbldenfibus hae-
redem ex afTc fcripih Ven. Socictatem SandtiiTimi Crucifixi in Ecclefia
S. Egidii Civitatis Viteibii eredtam : „ cum onere tamen , & obliga ione
:, defiuctibus Bonorumdifponendi in hunc modum , & formam , vuielicet
3, quod, retentis prius fcutis dccem quolibetanno in pei pe uum er/gan. in
„ utilifalem dicloe Confraternita is , in'T.<fcripti fui Exequutores debeant ,
,, fequuta ejus morte , & facto Inventario omnium , & fmgulorum Bono-
j, rumiuorum, il a omnia, quae eis vifum fuerit vendere, dl alien re, &
„ sclutis Legatis , & aliis folvendis , reiiduum ponere ad honellum lucrum,
,, dequibusfrudtibus debc-ant, &obligati iintxiidti fui haeredes quolibet an-
,, noin perpetuum in Feilo Sandta: Crucis de menfe Maii miritire, vletiam.
„ monacare totPueilas vir^ines bonae , ck honeihe famae , & q lalitatis fe-
3, cundum modum , formain , & quantitatcm dedarandam per mfr fcrip'os
„ fuos Ex:quutores , quorum declarationi in omnibus , 5c per omnia didtos
„ fuos Haeredes mandavit ftari debere; Mandans ipfe reftator , qued non
„ excedan: fummam fcu^:. vi^intix]uinque pro qualibet tame.i Dote : „ in
Executoresautem deputavit Mutium.B lfii , & aiium., -feu alioi ab eodem
iMutio ejus arbitri -, & voluntate nominandos, eos -enixe rogans: „ ut
,, diligentcr fuperomnibus ab(o difpoiitis , & relidtis Ordinationes, & Ca-
„ pitula f^cerv curent , quae a fuis rlseredibus inviolabiiiter in omnibus , &:
n peromniaobferyari faciant.
Secuto
37
Secuto Tefhtoris obitu , Sodales praedictae Confraternitatis memorata fubfi-
dia dotalia m fcutis 25. unicuique Puellas utque adan.id-rg. diftribuere
confuerunt , nulla, quae hactenus innonierit , pro eifdem fubfidus txatta
cautione , nulloque infavorem ejufdem Confr:ternitatis adjecto pucto re-
verfivo in cafu obitus Puellarum abfque Filiis 1 At quia fubannum 1532.
plures fuper methodo , & norma diftnbuendi haec fubfidia fuerunt cditae
Conflitutiones , quas inter ea praecipua legitur fub cap 8. „ La dote delle
„ Zitelle non poffa paflare fcudi venticinque fecondo Pordine di M Battiita
„ Cafteldenfi nel fuo Teftamento , alle quali Zitelie , parendo pero aili Si •
„ gnori Guard ani, e Compagnia , li fi po!fa fare la Vefte , qualcdebbono
„ portare il giorno de! Maritaggio , e nelio sborLre e(Te Doti debbono effer
„ cauti li Si.o. Guardiani d'afTicurarli con pigliar.- ficurta idonee . 6 vero m-
„ veftirli in Beni ftabrli con ogni forte di ngore , con promiifione anche
„ dellamortedi quel e fenza Ftglioli legitimi, e naturali , 6 vero vivcndo
,, efle di vita difonefta , in qualfi oglia di detti cafi ritornino allu Compa-
„ gnia intieramente , quali proiniinoni , & oblighi fidebbano fVre dal Se-
„ gretario di noftra Compagnia effendo effo Notaro „ — ad iftarum Confti-
tutionum tranr.t s Puellae , quae dicta fubiidia poftmodum funt afTecutac ,
cautio em praeftiterunt de reltituendis iifdem Subfidiis Dotalibus cafu ,
quo a.bfque proie decedeent .
Inter Puell.is , quib,us oportuit praefatam cautionem tribuere , altera fuit
Lucia qa riieronymifubannum i<5 8$. uno ex dictis fubfidi is provifa , qua
proinde fine Fibis poftmodum defuncr,u , Sodales memoratae Confraterni-
titis .nfteterunt adverfus Canonicum Carolum Grandini ejufdem Luciae
h^ere em pro reititutione dotis fub enunciato pacto n-verfivo tra.itae, at-
que Decretum fuaepetitiom co -forme ab Epifcopali Curia obtinuere ; cum
autem ab i:lo Canonicus G andini ad hanc S. Congre^atio ^em pro^ocave-»
rit contendens , cntinci.tum pactum reverfivum fub conditionibus recen-
fitis nequiviff. in diflnbutione controverfae dotis apponi , ad ipfius poftu-
lationeui aflumenda eft hodie difcuHio Dubi. , qaod ad calccm praefentis
KefLictus defcribetur .
Pactum , quod reverfivum vocant , in dotalibus fubfidiis poffe ab Admini- '
ftratoribus , feu Praefectis loci Pii adiici, (i eorumdein fubfid orum diftri-
butio, ac Puellarum nominatio ad ipfos libere fpectet , vel fi id feftatur
exprefle , aut tacite voluerit , praecipiens ad normam ftatiitorum , feu
confuetudinis ejufdem Loc Pii dotes diftribu' , fccus vero , fi certo Puel-
larum generi pcr Tcftatorem defignata , five Puellis ab aiio , quam ab ipfo
Loco Pionominatisdotiumdiftribut.o fieri debeat , appofite tpadunt Card.
de Luc. dc iJote difc. 10. PanimolL dec.ibi. annotA. n.\6. , cj 47- tom.$.
°^ot. coramCerr. dec.677. coram "Duran. dec.171. , coram B*ratt. decif
Soo. n.2.& 3., cam fcilicct ob rationem , quod , ubi Puellaebenericium ,
five emolumentum a Teftatore , vel ab eo , qui i las noininavit , non au-
tem a Loco Pio rccipiunt , licitum minime fit ejufdem Loci Pii Pra^fidi-
bus , Uve pacto reverfivo , five alio quocumque onero a Feitatonbus non
injuncto eas ita dotat s gravare , ut difVnclioni mox allegatx inhaercns re-
cen ius quocpe decidit ~R:it. m ^omaua Nominationis botium u, A;ri-
li- 1 704. c<r. b',n. mem. LarKetta , 6* in I{omun* Votis 28. Januarii 1700.
§.6. ctimoluribks "eqq. co*\ Emtttentiffimo Card. r^'drovando .
Saca ^aec autcm Congre^atio magis generaliter confu.-vit ejufmodi pacta
reveriiva improb.re, illum dumtaxat excipiens cafum, quo Ieilator ali-
te - cl ifpofuent , ut apprime confht ex pluribus ejufdcm S.icri ConfeflTus
Rfolution^bus , & fignanterexedita in alia Ftterbien. , in qua, Jicet ad
fuftinendum pactum teveriivum favore Confraternitatis Sandtiflimi Cruci-
kxi
fixi apponi confuetum tam in cafu obitns Dotandas fine Fliis Iegitimis , &
naturalibus , quam incafu ejus iniioneftae vitae adducereturDecretum a
clar. mem. Card. Brancatio tunc Epifcop^ in Synoda promulgatum, condi-'
tiones iftas fervari praecipiens , quia tamen I eftatnx nullam injunxerat
obligationim reftituendi fubfidium dotale in enunciatis cafibus , multo-
que minus praeitandi fidejufuonem pro ipfius reftitutione, die 21. Auguiti
1717. refcriptum fuit , Puellas non teneri ad prajiandam cautionem , ut
in lib.67. Vecr. pag.$ 54«
Itidemque in Spotetana Dotium , ubi , cum ageretur de nonnullis Bonis ab
Antonio Cappuccio relictis Patribus Rarnabitis fubonere dotandi quotan-
nis quinque Puellas honeitas, & pauperes ex Civitace, vel Territorio
Spoletano oriundas, quae a Conlilio Spoleti in frcquenti Senatu deberent
eligi , cumque pracfatum Conulium nonnulla edidiflet Capitula , quibuS
cautum erat, dotes non effe tr.idendas nifi praevia cautione deillis refti-
tuendis in cafu inhondtae vitae Puellarum dotandarum , vel earum obitus
fine Filiis, eadem Sacra Congregat o die $0. Januarii \*izi. refpondit,
dotes ejje libere* & abfqueulla cautione conjignandas , ftetitque iri decijis
fubdie ip. Augufti 1724.. tametfi Civitas Spoktana, ut receflum impe-
traret, plurimum inniteretur liberac facultati , quam habebat eligendi
Puellas incertas de incertis , putans nnnirum , fibi in eo cafu fuffragari di-
ftin&ionemab Auditorio Rotas in Decifionibusfupra laudatisaliatam , ut
apparetex//6.74.. decr. pagwj. quibusRefolutionibus confonant recen-
tiora , quac prodierunt , Refcripta in ^omana Dotium , die 2. Dec. 1724.
lib.*)\. Decr. pag.+tiQ. , & 522. &* tn alia Spoletana Dotium die 2. Dec.
17^0. <& die 17. Febrnarii 17$ 1 . , ut in //£81; "Decr. p MJ.84.
Jiis itaque ponderatis una cum juribus nomine Canonici Caroli Grandini
circumferendis , adverfus quae nihil hactenus Confraternitas in Ecclefia
S. iEgidii erefta deduxit , grav^ non erit Eminentimmis PP. refpondere .
I. AnPuellae dotandac ad formam Teframenti Joannis Baptiftae Sernerii te*
neantur praeftare cautionem, & obligationem de reftituendo : & qua-
t?nns negative .
II. An fit locus reftitutioni dotis amgnatacqu, LuciaeHieronymi . ftante il-
lius obitu fine f]liis , in cafu &c.
Dilata ad fequentem^
BISACCTARUM IRREGULARITATIS. Delataad EpifcopalemCu-
riam Bifacciarumadverfus Presbyterum Francifcum Pavefe dupiici que-
de Kcf. rela, alteram fcilicet nomine Brig ttae afKrmantis , Marinum Golia Vi-
rum fuum fuifle fubdiem 17. Junii 1756. in loco nuncupato le Cammarelle
a praediclo Francifco Sclopi iclu interemptqm, altera vero a Sacerdote
Stephano de Henrico eumdem Francifcum incufan ede alterius fclopi ex-
plofione infefa&a, cujus pila indevjbrata ipfuis Palium , atquethora-
cem perforaverit , conftruclus fuit in eadem Epifcopali Curia fuper utro-
que hoc illato crimine ProcelTus contra memoratum Francifcum ,qui prius
contumax , atque a Terra Vallatae Patria fua per aliquot Menfes profugus
ad posnam contumacialem damnatus fuit , mox vero inCarceribus fponte
conftitutus , praevia renunciatione defenftonibus , ad quas peragendas
congruus illi fuerat praefixus terminus , paratum fe exhibens aliquam
periolverepecuniarum fummam favore Seminarii tunc novifltme eredli ,
proferenfquc condonationem, feu remiffionem a Querelantibus emiflTam ,
die 14. Septembris 1737. obtinuit a VicarioGenerali ex Epifcopi oraculo
y
Refcrlptum -- „ Excarceretur , & ampllus non moleftetur pro Caufa irt
praeilidto libeL'0 enunciata , aliifque, prout ex aftis, prout excarceiari ,
& non moleftari mandatur. Verum ad tollenda fcandala , & ad cauthe-
„ lam idem Orator pro Foro externo procuret difpenfationem fuper irrcgu«
laritate per eumdem forfan incurfa , & interim fe abftineat a celebratione
]] Miffac&c. donec&c.
Hoc ita impetrato Refcripto, fupplicavit Francifcus, obtinuitque a Sacrae
FcenitentiariaeTnbunali , ut hcultas committeretur Epifcopo ipfum ab-
folvendi ab excommunicatione , qua ob fclopi explofionem in antedidtum
Sacerdotem Stephanum de Henrico innodatus aflerebatur , poftmodum
vero Supremum hunc adiit Senatum pro difpenfatione fuper irregularita-
te( uti exponebatur in precibus ) ex atferto homicidio forfan contratta .
At ejus inftantia inter fupplices libeilos relata cum femel , iterumque re-
jecta fuerit , confidens ille , ex circumftantiis morofius enucleandis pofle
ab EE. PP. declarari , nullam a fe contra&am fuifle irregulantatem ,
vel faltem difpenfationis gratiam fibi fore impertiendam , ad bina infra-
fcripta Dubia refponderi enixe flagitat .
Indicia, ex quibus Sacerdos ifte arguitur Author memorati homicidii , re-
cenfuit Epifcopus in literis ad Sacram Congregationem datis in haec ver-
ba - „ Ceterum ad convicendum Sacerdotem Pavefe Authorem didti Ho-
micidiimu;tae, & urgentiflimae concurrebant conjecturae , ac violenta in-
dicia , interquaeenumerantur ftatim nempe exorta contra ipfumpublica
vox , & fama , & quidem non vaga, fed fundata fuper minis paucis prae-
ceJentibus diebus a loanne Pavefe ejufdem Sacerdotis Patre contra prae-
diclum Marinum faclis , quod impeditus fuerat , ne incideret ligna in
nemore Comitis Potentis vulgo diclo S. Pietro , cujus ipfe cuflos erat , &
aliud , quia a die ante fecutum homicidium Sacerdos ipfe Pavefe fidtis ve-
ftibus indutusad inflar Paftoris Ovium in praedi&o ioco delle Cammarel-
le vifus a nonnullis fuit, & roftea fere per menfem abfuerat a praedidta
Terra Vallatse in Civitate Abelhnarum commorando . Qjae recenfita in-
dicia , & aliud comitabamr , nempe , quod procuraverat confi io , & ope
Sacerdotis D. Laurentii Pelufii ejufdem Civitatis Abellinarum a S. Pceni-
9, tentiaria Secreta InJultum, five difpenfationem fuper irregularitate per
„ ipfum contra&a , & tandem quod per intermedios Amicos a Brigitta Uxo-
,, re occfi Marini , oblata pecunia in fumma ducatorum bifcentum , remif-
„ fionem , five exculpationem fibi expoftulaverat , quod jdem Sacerdos fuo
„ pruprio ore aliquibus Sacerdotibus propalavit.
Orator vero ad fe vindicandum tum ab expofitis indiciis , tum ab infamatio-
nis nota , quae ex eifdem in Oppido Vallatae contracla dicitur , haec poif-
fimumexpendenda proponit; Primo fuprarelatum Vicarii G.neralis De-
cretum , quo , licet ipfe non appareat cx capite innocentiae abfolutus,
praecipitur tamen , ne afLrti homicidii caufa ampli»s mActietur , cujus
p->r.o Decreti fubftantiam contendit , aequivalere abfolut oni ex capitg
mnocentiae; S-cundo depofitionem plurium unanimiter aflerentium , eutti-
dem effe Sacerdotem bonis imbutum moribus , nec ullum umquam dedilTe
fcandaum , quin irno aliis quoque Presbyteris non intermiffae probitatis
exeinplo pracluxifle, ac comet menfe lunii iqi6. , quo Hom cidium pa-
tratumfuit, fpiritualibus vacafle exercitiis in Conventu t-ratmmCapuc-
cmorumCivitatis Abellinenfis : & tertio tandem atteftitionem , qua ex
oreMarinioccifi affirmatur, authorem faepeJidti Homicidii fui.Ie Carmi-
/i'im Fr^da, aliudque teftimonium poftcrius editum a Pnf:o ta Fr<>o\i
Magiftro Actorum Regiae Audicntiac Capi anatae, Com tatuf|.i Molifii ,
ubi de^onitur — „ Qualment.* ntrovandoli decenuto nelle Carceri deila
„ medtv
35
9»
33
9t
»t
3»
9»
9»
:i
33
4°
„ medema Carmine Freda alias Framezzino della Citta di Bifaccia per cau-
.. fa delPOmicidio dal medemo commeffo in perfona di Marino Golia della
Terra di Zuncoli fervatis fervandis trattatafi tal caufa in quefta fudetta
Regia Udienza fu li mefi paffati detto Carmine Frcda condannato in pre-
, fidio per anni cinque chiufo .
Hacc funt , quae in exclufionem delitli affert Orator, quaeque faltem arbi-
tratur fibi maxime profutura in finem obttnendi difpenfationem , quate-
nus ob circnmftantias ab Epifcopo recnfias ea opus effe judicetur , putans
nimirum petitioni fua? admodum fuffragari laudabilem Sacrae hujusCon-
gregationis itylum , de quo t.itantur Fagnan. in cap. Henricus n.ix. dc
Cleric. p->gnat. in Dueli. Vr/aya tom.$. par. 2. d;fcep.j. tnfin. , & etiairt
. conftat ex pluribus Rcfcriptis relatisper Fargnan. de Jurepatron, part.i.
can.fi caf.u n. 45. & jeqq.
Omnibus itaque perfpectis , deliberandum eft .
I. e/fn conflet de irreguUiritate Sacerdotis Francifci Paveji , & quatenus af-
firmative .
II. Ai concedenLi fit difpenfatio in cafit &c,
Non propolita cum fequenti ,
5efj.tt.Dec. TWTONTIS REGALIS REDUCTIONIS MISSARUM . Petrus An-
deobfer. > & JLV.L tonius Manafferius in Teftamento fub annum ltfpS. condito hoc inter
tvn, m ctu Cetera Joannigermano Fratri fuo , quem ex affe fcripferat haeredem , in-
* * junxit onus „ di fargli celebrare dopo feguita fua morte un Meffa quotidiana
nella Chiefa Parochiale del Piano della Valle della prefente Citta di
Mondovi infino a tanto , che il medemo abbia ritrovati a comprare tan-
ti Fondi fruttiferi per 1'ammantare di iire cinque milladucali a fo!di 20.
„ 1'una, quali fondi dovra il medemo ritrovare a comprare dentro il fpazic»
„ d: anni due dopo feguita fua morte , quali fondi dovranno fervire , ed ef-
„ fere per fjndo , edote di Beneiicio Ecclefiaitico , e jufpatronato della Fa-
„ miglia , e ftipite de Manafjeri dipendente dai fu fuo Signor Padre Gafpa-
re , e non da altra ftirpe , qual Benefizio , e jufpatronato intende , che il
fuo Erede univerfale , ed a cosi fare Tincarica , che ritrovati li fondt
cornpetenti , ed afcend^nti al valoredi detta fomma di lire «fooo. — fon-
di a iuo nome con far ricevere pubblico inftromento , con obbligo di cele-
brare , o far celebrare detta Meffa quotidiana alla Cappella del Suffragio in
"detta ChiefaParochialedelPianodella Valle .
Animadvertens autcm memoratus Joannes Ha:res , non poffe tot annuos fru-
£tus ex bonis pretio librarum 5000. — ( quas fummam fcutorum rooo. mo-
neta; Romanse conftituunt ) juxta Teftaforis praeceptum emendis percipi ,
quot neceffarii fuiffent pro adimplendo quot;dianae Mitfas onere , fatius
«Juxit, loco ejufmodi Bonorum annuam penfionem fcut.50. ex reditib«s
cujufdam fui Lati fundii in loco Baylafeu tflfezzavia exiftentis deducen-
dam Cappellano pro tempore afiignare, quemadmodutn re ipfa publico per
Notarium EpifcopaJis Curiae fub die 22. Maii lji$. exarato Inftrumento
hifce verbis explevit — „ Jn ogni miglior modo , che puo, e deve di ra-
gione per lui , fuoiSignori Eredi , e Succeffori ha affegnato in luogo de
fondi , e Beni fudctti , come e itato difpofto da detto fu Signor Pietro f\n-
tonio Manaffero in virtu del predetto fuo ultimo Teftamento , in vigore
del prefente pubblico Inftromento al fuddetto Benefizio femplice da eri-
gerii , o fia alli SignoriCappellani , che verranno pro tempore di quello
„ prpvifti , nn annuo Cenfo, o fiapeniione, e fomma di lire 250. ducali ,
.9 fopra
9>
9»
99
9»
39
99
5»
M
M
»)
9»
55
:>
's
■>}
J»
55
55
55
55
55
5»
fopra li fnitti , c rencjita di una fua dfina pofta fopra \i fini di queftaCit-
ta Regione detta Abbayla, o fia Mezz.via , e tal annuoCenfo , o fia pen-
fione (i e fottomeffo , e fottomette , ha promeflb, e promette di pagare ,
ed efFettivamente sborfarc per Jui , e fuoi predetti alli Signori Cappellani
protempore a femeftri maturati fempre , e finche durera la linea , e di-
fcendenza de chiamati come fopra al detto Beneficio , cioe la meta d'effa
fomma incadaun femeftre in denaricontanti &c e non vedendo dettapen-
fion° , o fia cenfo annuo fodisfatta , e pagata alli termini fopra ftabiliti al-
li Vignori Cappellani pro tempore inveftiti di detto Benefizio, fia lecito a
mcdefimi di propria mano quella pigliare fovra li redditi , e frutti della
fovra defignata Cafina , e beni detti del Bayla , o fia di Mezzevia fenz3al-
cuna formalita di Proceffo , ne ricorfo a verun Giudice , o pure dJagire
per detto pagamento delia fudetta annua penfione non fodisfatta contro dc
Poffeffori della della medema Cafina, e Be i , che refteranno perfempre
per cautela di *.,etta penfione vincoiiti , e ipotecati , iinchedurcra ia li-
„ nea , e difcendenza mafcolina 5tc acc 6 venghi adempito alla celebrazione
„ di detta Mrffa quotidnm , tjuibus fuiinde adJ'd:t , coi dichiarazio,e
„ pero, clie effendu- per eitinguerfi Ja Jin a M.ifcolina , e defcendenza de
„ Manafferi predilettj , e chiamata a tal Benefizio dal predettj fu Signor
,, Pietro Antonio M naffero in dettofuo Teltamentofii in facelta in 1 cafo
„ deJPultimo mafchio , e defcendente di linea mafcolina di sborfare le fu-
,, dctte lire sooo. , ed effc media.ti reftino detta Cafina , e beni liberi , pnr-
„ chetal fomma venghi collocata in ahri Beni , e Fondi liberi , e fruttiferi
„ JParbit io, e con licenza di Monfignor V fcovo di quei tempo „ in pri-
mum vtro Rec-t.jrem Benehcii, & ( appelaniac Ordinarii authoritace ere-
0.x nominavit proprium Filium Clericum Joannem Baptifhm.
SecuTo poltmodum praedicti Joannis Manafferi obitu , acrisinter ipfius Filios
fupcr Patemae haereditatis divifione orta eft controve: fi:> , qua ad Praefidem
Civitatis Montis Regalis delata , pronunciatun fuft , ut ante con^rover-
fam d;'v fionem tot deberen haereditaria Bona , quae ad valorem librarum
Sooo. afcenderent, pro 'un.o memorati Bcneficii feparari , quemadmo-
dum praevia Peritorum eftimatione feparata fuere, ac di&o Joanni Bapti-
ftae Majiafferio ejuf.k-m Beneficii Re&ori tradita .
Quoniam vero annuus iftorumBonorum fructus non excedit fummam fcuto-
rum 16 imp em oneri M ffaequot dianae , pro ejufdem con^rua reductio-
ne fupplica lt memoratus Be *eficii Recror , cumqu ejus initantiam inter
fupplic s libellws r latam die 27-Julii 1737 demandaverint Eminentiffi-
mi PP. in folio proponi , pracvia exhibitione Inftrumenti Cenfus , five an-
nuae penfionis didto anno \j\\. exarati , hodie pro^terea praefatus loan-
nes Baptiffa fuffultus vulgata 'egula , quod, ubi leg.ttum mcipit a confti-
tutione fundi, dein v.ro injungitur Miffarum celebr..tio , vel aiiud pium
onus exreditibus ejufde n fundi adimplendum , debeat hoc , imminutis
reditibus habita ipforum ratione , reduci , fuas profequitur preces fub con-
fueto Dubio*ad calcem prasRntis Reffri6tus apponendo .
Ponderatis igitur Oraturis juribus, quibus fufTragitur Vic irius Capitularis
in fua Relatione , infpeclifque tum Teflamento Petri Antonii M.naff rii ,
tum memoratoinltrumento aflignarionis enunciati cenfus, five praeftatio-
nis annuaj conflitutae pir ejus Fratrem, & Haeredem immediatum loan-
nem , tumdenique jurata depofitionc quo umd m Teftium afHrmantium
nil aliud penitus ubOratore pofiidcri, praeter mox enunciata Bona fibi
tradita pro Dote , five fundo faepediclae Cappellaniae , grave non erit Emi->
ncntiliimis PP. deiiberare.
st* , CfJ* quomodofit locus Mtits reduclioni in cafu &c.
Tm.ir. P RESO-
RESOLUTIONES
&h<c confcrrc videntur ad Dccifoncm Caufa Legionen. >
& Aftoricen. Unionis .
AURIEN. UNIONIS. Extat inCivitate Aurien. Collegium Societatis
Jefu aeque neceffariis acdificiis , ac redditibus deftituttim , ut ne vix hi
quidem expleant annuam fummam ducatorum $000. auri de Camera aegre
fufncientem feptem alendis Presbyteris , quorum dumtaxat duo Gramma-
ticis pracceptionibus inftituendae Juventuti operam navant , deficiente_*
Theologiae Moralis Inftitutore, prout & aliis Operariis Sacrarum Miflio-
num cum non levi detrimento cultioris difciplinae.
Ad hujufmodi autem indigentiam depellendam exoptarent PP. dicli Collegii
eidem uniri bina curata Beneficia fita in eadem Dicecefi , cum primum per
cefTum , vel deceffum obtinentium vacare contigent , alterum fub invo-
catione S. Chriftofori de Souto , quod detra&is onenbus annuis , potitur
certis reditibus ducatorum 110. aur. de Camera , ac 128. , computatis in-
certis ; quodque nunc obtinet Emmanuel Barela ; alterum vero S. Mariae
de Corvillon , & S. Andreac de Zarracos illi annexo , qui quidem certi
funt reditus ducatorum 137. , fique incerti numerentur, conftant duca-
tos 172. coaequals monetae , cujus praefens Reftor eft Ferdinandus de
Anuxo , utrumque vero de jurepatronatus Laicali Comitum de Maleda ,
& Taboada , eorumque Majoribus perpetuoincorporaturn.
Exercitium au em curac animarum in utroque illorum dift nclim pracftandum
ducerent PP. antedidi per duos Sasculares Presbyteros Vicarios perpe-
tuos, fcu j';xta allertum dd. Patronorum prscfcriptum , ad nutum pro
tempore exiften. Reiloris didi Colle^ii amovibiles cum congrua aibitno
Ordinarii defignanda ad formam Conftitutionis B. Pii V. hac de re editae,
necnon onere injun&o ipfi Collegio mittendi in fingulos annos Miftiona-
rios alternatim ad Loca dd. Comitum, illorumque Succeflbrum in Majo-
ratibns, eifdemque eos h^nores, & praeminentias exhibendi , quas ce-
teri Patroni ab hu.ufmodi Colhgiis ilLrum Partium exigere folent .
H;s autem omnibus , qu.bus Ordinarius informare requifitus apprme fuffra-
gati^r, reLtis perfuHimariurn, inftantibus PP. faepedi&i Col'egii , atquc
lifddhine: P-itronis , vifnm fuit Sacrae Congregationi femel, & iterum
inft.ntum reiicere .
Sed mox Gratores ipfi obtinuerunt Caufam de;cr/bi in Folio , qusc hodie
proponkur , quo EE. PP. di^nentur refolvere.
vAn Oratorum pracibus Jit amuevdum in cafu &V.
Sacra Congregatio d e 12. Februarii 1707. diftulit prop fitionem , die vero
25. ejufdem Menfis refponJit : T^egative , & amp/mSyUt in Itb 57. Dec.
pag. 44. &67.
COLONIEN. Guillelmus olim Juliae, ac Mon^ium Dux , & Avus Mo-
d.-rni Elecloris Palatini anno \6 g8 Jfol. mniter confenfit , ut Eccl fia
ParochiaLs Loci do HonefF. Dicecefis Colon enfis, quae t ra de fuo jure-
patronatus, adminiftxjndi tracleretur una cum Ecdefia Filiali in Monte
S. JEgi^ii , & ali s omn.bus, & Mngulis Benehci s . feu V cariis «1 n.xis
Patnous Socictatis Jefu commorantibus m Oppi.o Duifeldorpien. ej f-
dem Dicecefis Co.onien.
Confcnfus praediftis variis de caufis fuum non habuit effcclum, cumque
prac-
il
praefens Eiecior Palatinus njvum confimilem praetiterit confenfum,
dummodo Archiepifcopi ColonLnfis, fubcujus ordin .ria Jurifdic~tione_^
Parochia, & Bencficia unienda conftituta funt , & Sedis Apottolicae
approDatio non deetfet , polt habitam di£ti Archiepifcopi app obationem,
• exhibitus fuit huic Sacrae Congregationi iupplex libellus, in quo exo-
ratur pro apoftolicaapprob.tione .
Juxa moiem datae fuerun: Litter* Nuncio Apoitolico Colonienfi pro
informatione, & voto , qui reiul t, hancunionem in Dom;no expedire,
cum parochia fit expofita incurfibus Haerecicorum , & zelusPP. Societa-
tis Jefu fit notarius .
Aclum fuit de hac re in*er Simm^ria pr cum die 6. Julii 1*726. , & di-
clum fuit , quod ignorab.tur primo, quanti fint redi:us Parochix.
Jgnorabaiur fecundo, quot fint , & cujus red.tus alia B.neficia, quae de-
ber.nt uniri , & an fint fimplicia , vel curata.
Jgnorabatur tertio, an Parjchia fit adminiflranda ab uno, vel a pluribus
Sacerdotibus , & an ii debeant efie Saeeulares, vel ex d c~ta Societate.
Igncrabatur quarto, an quatenus debeant cfle Saecularcs , debeant efTe_*
perpetui, vel ad nutum amovibiles .
Ignorabatur quioto, quomodo Ele<fto- Palatinus , qui uti Dux Montium,
dicitur haberj jufpatronatus , poilit illud cedere Patribus Societatis Jefu
in praejuJicium SucceiTorum in Ducatu .
Ignorabitur ultimo . quid fit jus temporale , quod tefte Nuntio Apoftolico
Elrdtor Palatinus dicit , fibi velle referva>um, non obftaite ceflione
junfpatronatus .
Cohaerent r ad haec di&um fuit , quod darentur novae literae-juxta inftru-
ftionem, & inftru&io redu&a fuit ad capita fupri expreff. : fuperven-
tifque refronfionibus, five nova Nuntii Colonienfis informaiione ex
ea habentur ,
Primo , quod reditus Parochiae , fa&a computa;one annorum ferrilium
cum fterilibus afcendunc ad annua fcu.a Romana circiter cencum tri-
g nta fex , & obulos fexag nta tres.
Secundo, quod Beneficia funt fimplicia , & quod haec alias jam fuerunt uni-
ta Parochiae , &quod ^xeorum reditibus /onfurgit annuusredttus Par j-
chiae, in quantitate mox recenfita , exce^to tamen Beneficio S. ^gidii,
quod cum feparatum a Paroch 4 tam Jmoad Ecclefiam, quam quoad
reditus , qui funt in annuis fcutis circiter renca^i-ita, &hic Beneficiatus
exercet in prjcdidta Ecclefia curam animarum , & confuevit nominari
a Parocho.
Tcrtio , quod Parochia de H nefT. adminiftranda efl juxta intentionem pe-
ten:ium a .mobusPresbyteris S >cietatis Jelu , & curi Ammarum i-n Ec-
clefia S. jEgidii eit per Presbyterura Saecularem adminifl:r.indi .
Quarto , quod hic Presbyter Saecuiaris juxtaeorumdem Petentium intentio-
nem deberet effe perpetuus .
Quinto , quod pracfens Ele&or Palatinus nihil aliud iirendit . quam execu-
tionimandare voluntatem fui Avi , & quod hjc non eft primum exem-
pium ceflionis Beneficiorum de jurep^tronatus faftae a fuis Antecenonbus
favorePP. Societa.is Jefu , intercedente authoritate Summi i^ontificis ,
abfquceoquod SuccefTores unjuam rec amaverint .
Sexto demum , quod jus laicale nihil aliud elt, quim praetenfio, quod
non obitante cefiione , jufpatronatus hab^ndum fit pro laicali , ad effectum
ne illi praejudicium tnferatur per refignationes .
Haec fun-, quae continentur inno/a Nuntti informatione .
In Conltitutione 47. S. Pii V. Bullarii toin. 2. ftatuitur , quod in Paro-
j? 2 chia-
44
chialibiis, qux funt units Monafteriis MenJicantium poflmt Supenoes
Mo.iaftrriorum fuum Religiofum nominare ad nutum amovibiem , qui
curam Ammarum exerceat , praevia tair.en Epifcopi approbitione , &
quamvis haec Conitit.itio a Gregorio XIII. in fua Bulla 9. tom. 2. fuerit
r d',t~ta ad termino$ jufis communis , & Sacri Concilii Tridentini , idem
tamen Gregorius deoaravi:, mentem fuam non fuiffe , Punim Confti-
tutionem revocare, aut immutare , quundo cura a Religiofo exerce-
retur, & cuin hoc alter Socius Religiofus habitaret apud Gallemart. ad
cap. 7. Se}]\ 7. deref.in declarat. fnb n.S &quamvis idem Concilium
Seff. 2$..C'p. 15. de ref. decreverit, Ecclefias Parochiales non effe__»
uniendas Monafteriis quibufcumque , aut Abbatiis , feu dignitatibus,
excipiuntur tameu uniones , quae ftunt fundatione , donatione , augu-
mento , vel confcrvatione Collcriorum , & aliorum Piorum ad fidei de-
fenfionem , & propagationem; & bonarum artium cultum , tefte Gonzaf
ad reg. 8. Cvtrell. Gloff. 6. num. 96.
His ftantibus, dignabuntur EE. VV. decernere.
v4n , rjj* quomodo Jit annuendum petitis in tafn yc.
Sacra Congregatio die 7. Jurtii 1727. diftuit refolutionem , & cenfuit
fcribendum efje tSfrchiepifcopojuxta inftruttionzm , ac audicndum efjcj
Patrem Procuratorem Generalem .
COLONIEN Propofita fuit haec caufa in Coigregation? habita die 7.
Junii currentis anni 1727., cujus Folium poterit abEE. VV. benigne
reafTumi ; cumque tunc nulla prodierit Refolutio , fed dictumfuerit, quod
'fcriberetur Archiepifcopo juxta inftruttionem & quod audiretur P.Procura-
tor Generalis; Pater Proeurator Generalis refpondit, nullam adefle ex parte
fuas Religionis difficultatem in acceptanda propofita unione , & fe cre-
dere , quod eadem effet profutura tum Fidei Catholic«e, tum mo ibus
Parochianorum, quifunt in medio Haereticorum .
Archiepifcopus autem Coloniae Eleclor interrogatus de diftantia Parochias.
de Honeff. ab Oppido Duffeldor-pienti , de fpe , an tradtu tempo-
ris in loco parochi^e apei iri polfet Collegium Societatis Jefu , & de
adjutorio pro confervatione Fidei Catholicae per colhtionem PP. .Socie-
tatis Jefu ln Parochia , refpondit , Parochiam ab Oppido diftare per iter
unius diei , & rdcirco neceffe futurum effe , ut unus ex PP. Societa'is
Jtfu in ea refueat, nullam effe fpem aperitionis C >llegii in loco Pa-
rochiae , &collationem PP. in parochia non modicam allaturam effe^»
utilitatem, cum in ea Paftor fit neceffarius omnibus numens abfolu-
tus , ut oves fuas a vicinis Haedis arceat , & errantes ad viam falutis
reducat.
Quibus proinde ftantibus , dignabuntur EE. VV. decemere.
W«, &* quomudo petitis fit annuendum \n cafu &c.
Sacra Congregatiodie 20. Septembris 1727. ,at tenta RgUtione Eminentifjimi
Elctloris , <&• Tsiuncii ^pofiolici Coionien» cenfuit \ fi SancliJ/;mo D. 3\£.
placuerit , prafcntem fupplkationem Jtgnari po]]e s -- ut in lib. 77. Vecr*
P«g- $7$ .
Dic
47
Die Sabbathi i. Maji 1739.
REfumpto Folio Congrega ionis habitae fub diem 1 1 . Aprilis mox
elapu, decidendas funt tres caufae , quarum prima ad preces Sodx-
lium Confraternitatis Sanft {firni Crucifixi Civit.tis Viterbii hodiernae
Congregationi refervata fuit , aliae vero ob temporis a.nguitiamnequive-
runt proponi .
V ITEJJBIEN. SUBSIDIORUM DOTALIUM . Sefn.cap.t.
L v4n PuelTa dotandtf ad formam Tedamenti Jogunjs Baptiria Sernerii ^ R^
teneantur praeflare Kauttonem , $$ obligationetn de re;Vtucndt> ; & qua-
tenus negative .
[I. ofn fit locus reflitntioni dotis aflignat* qu. Lucix hieronjmi , fiante
iliius obitu fme filiis , in cafa &c.
Ad p affirmative quoad obligationem tantum ad effeclum
jenuo diftribuendi . Ad II. affirmative.
B
ISACCIARUM IRREGULARITATIS. Sef.iuc**
[. ^in (o?/jl<t de IrreguUritate Sactrdotis Francifci Pavefi , & quatenus dcKef*
affirmative .
II. \An concedeada ftt difpevfjtio in cafu $c.
Dilata , & tranfmittantur Ac"h compilata contra Oratorem
in CUIia Epifcopali 5 necnon fcribatur Epifcopo pro me-
liori informatione juxta inftruclionem .
jVL ONTIS REGALIS REDUCTIONIS MISSARUM. SSjKSr
*An , O* quutnodo jtt locus pttittcredurlioni in cafu C/c evit. m ctl>
JMiJtar»
Pro gratia reduftionis ad manualem ad triennium , &
interim Cappallanus agat pro fupplemento contra quos dc
jure , & Ordinarius incumbat pro adimplemento diligen-
tiarum .
ROMANA SERVITII CHORI , ET PUNCTATURARUM. Con-. jj^***1
tendente Carolo Te(la Canonico Decano Sacr fanctae Bafilicae L tera-
nenfis, Archiepifcopurn Hieronymum Crifpi moder mm ejufdem Bafilicse
Vicarium obftringi omnibusCanonicis Hons , & Divinis Orficiis diebus
feftivis de praea-pto , & aliis folemnioribus Ecclefise feftivitatibus interefTc
juxta CapituLres (.onltitutiones , quac impreffac apparent fub annum 1727-
no;i autem MiflTac folemni , & Vefperis communibus tantum , uti praefefe-
runt aliae c jufdem Capiluti Conftitnticnes , quarum impreflio confpicitur
edita n fequenti anno 1728. praetcreaque eumdem Vicarium non pofle-Scri-
ptoribus , quos vacant , Fallarum praecipere, ne obediant Praefccto Cho-
ri mand nti , illum abfentem punctan , & demum expunctationes fuas ne-
quire Vicarium praedi&is Fallarum Scriptoribus jubere, multiplex indc
obom
4<*
oborta eft controverfia , cujus definifionem ab hoc Supremo Sentu im-
piorant tum praefatus Canonicus Decanus pare ex una propugnans , ut
ait , exactius Cho i , fccdefiaeque fervitium , tum caeteri Canonici ex al-
tera intendcntes t^tius Capituli nomine fua aeque , ac praelaudati Vicarii
jura tuen .
Rogatus Eminentiflimus Archipresbyteri fuper hifce diflidiis Sacram inftruere
Congregationem , fuique animi fenfum pandeiv , in elucubratiflima, quam
nuper dedit , Relatione , fummatim recenfita fatti ferie , expofitifquedu-
bitationibus inde excitatis , in haec verba concludit : „ Cenferem_i ,
„ RR. PP. DD. protempore Vicarios ten?ri intereffe Miffae , <k Vcfperis
„ communibus dumtaxat diebus feftivls de praecepto , aliifque funftionibus
„ in primo quaefi*o defcriptis, eofdemque abfentes , fcifi adfit caufa a jure
„ approbata, effe pundtandos juxta modum a Coniiitutionibus anno 1728.
editis praefcriptum , ut femper ufus fuit , & R. P. D. mo lernus Vicarius
fefe hujufmodi Sententiae non adverfari & verbis , & fcriptis pluries de-
claravit; Ad reliquas autem Canonicas Horas non effe adft idtos cede-
rem , uti in Lateranenfi , aliifque Patriarchalibus Bafilicis communis om-
ni tempore mos fuit^, ac efl , necnon per Conftitutiones de mandato bon.
me. Benedi&i XIII. per DD. Caidinales Fini , & Lambertini juxta au-
thographum mihi oftenfum corretl s, & moderatas , & anno 172S. im-
preffas explicite itatuitur , &fancitur. Si-cundum vero quaefitum pruden-
tiflimo EE„ W. oraculo dinmendum omitto(. Tertium dcnique quoad
pun&aturasR. P. D. Vicarii, rationabili accedente caufa, meconfulto,
delendas & expangendas ad meam jurifdictionem a nemine adhuc repu-
„ gnat;m fpe&aie, & limites facultatum D. Canonici Teftae excedere ,
„ arbitrarer .
Perpenfis itaque juribus in utramque partem circumferendis , dignabuntur
EE PP. n fpondere .
I. An Vicarius Bafilicae Lateranenfis intereffe debeat tantum Horis Cano-
nicis , & fundtionibus defignatis in Conftitutionibus impreflis fub an-
num 17*8- « feu potius omnibus Horis Canonicis, & functionibus de-
fignatis in Conftitutionibus impreflis fubannum 1^27 in caiu &c.
II. Et refpective an , & quae Conftitutiones debeant obfervari a toto Clero
Later.nenfi , &fuperquibus f]t praeftandum juramentum .
III. An i.em Vicarius abfens poffit praecipere Scriptoribus Fallarum , ne
obediant Praefecto Chori demandanti illius pundtaturas ; & quatenus
negative .
IV. An , & cui competat facultas demandandi expun&ationes ejufdem Vi-
carii in cafu &c.
.
Ad I. & II. Dilata , & fupplicandum Sanftifiimo pro
deputatione Congregationis Particularis fuper examine conr
tentorum in correftione Conftitutionum anni 1728. Adlll.
negativc . Ad IV. competere Eminentifiimo Archipresby.
tero .
35
3»
3»
33
33
3»
33
TOLEN^
TOTENTINA SERVITII CHORI , ET MISSJE CONVENTUA^ S#/r.H»*i*
LIS in Civitate Tolentiaa extat ColJegiata Ecclelia fub invoca- deref
tione S Jaco^iu-o imp aerentiarum conltans Pnore animarumCuram ad-
nexam habente , & undecim Canjnicis, duobus fcilicet antiquiornus ,
qui conttnduntur cbftri&i dictum Prnrcm animarum curae e ercitio co-
adiuvare, & no emaliis, quos juniores vocant . Plures autem cum ab
Antonio Bcnaducci moderno di&ft Eccleiiae Pr ore tam univerfim advcr-
fus omnes di&os Canonicos , quam fpeciatim con ra Clementem Ri li,
& Joannem Bezzi Canonicos antiquiores , & Jofephum Pompilii excitatae
fuerint controverfia: , opportuit ad illius petition m fubfcnbere Dubia ,
quxhodie Sapientifiimo EE. VV. Oraculoex junbus hinc inde cumulatis
decidenda proponuntur .
I. An , quomodo , & quibus diebus in Ecclefia Collegiata S. Jacobi Tolenr
tini cclebrari debeat Miffa cant^ta .
II. An in celebranda eadem Miffa fervari debeat Turnus ,* & qnatenut
affirmative .
IJI. An idem Turnus incipere debeat a Priore , five potius a Canonico De-
cano , & ifTde profequi per alios C anonicos .
IV. An practer Canonicum Hebdomadarium in dicra Miffa ca ,tata , &
aliis Officiis debeant intervenire alii Canonici ; & quatenus affir-
mative .
V. An deficientibus ab hujufmodi intcrventu eifjem C'nonicis , fint ipfi.
mulnndi , & in qua fumma .
VI. An Prioratus didtac Collegiatae Ecclefiac fit dignitas, cujus qualitatis,
& ad quos effectus ,
VTI An convocatio Capituli fpectet ad Priorem jttx*aConftitutionem Sy-
nodalem anni I7»8
Vill. An Canonici antiquiores pro tempore Collegiatae Ecclefiae inOrdi-
Htbus Sacrs n n c rftuuti teneantur illos aflumere .
An ndem duo Can nici antiquiores teneantur excipere Fide'ium Con-
feffiohes, neunon Priorem coadjuvare in, adminiitratione aliorum Sa-
cramentorum .
X. An ter.ea tur etiam inftrucrc Putros in Doftrina Chriftiana; & quate-
nu' affirmiti c ad X. , & X.
XI An , ipfis dcficitntihus ab hujufmodi munee, teneatur Prior eis con-
tr b iere annuain prajftationem quatuor rubrorum frumenti, & lcuto-
rum fex pro (;uo i: et .
XII. An Canonicus Rilh unus ex diclis duobus CanoniciSs antiquioribus , &
C nooicus, Jofeph Pompilii: pc.flint retinere Cappellaniam in Ecclefia
Kurali S. Jofeph cum onere ibi Mniam- celebrandi diebus feftis , &
rclneenve munus Or.-aniftae rxercere in Ecclefia Sanc"H Nicolai.
XIII. An Lanonicus Joannes. BeZ^i alter ex Canonicis antiquio ibus valeat
extrcere nunus Confeffarn Mo.iialium i.i Monafterio Sanclac Agnetis,
ln cafu &c.
Non propofita cura fequentibus .>
TOLENTlNA UiS^JE PAROCHIALIS, ET PROFESSIONIS FI- **%<;***
I)EI . Subfcriptis \ d p.titi ,nem Antonii Benaducci tnbus'fupra dc- f/^/^'/''
cem DubiiSin C-i.fa mox rclata recenfitis , oclo ex ( aronicis antiquiori-
bi-s, & juniorihus con endentes , eumdem Priorcm Benadircf, tanquam
Parochum tereri Miffac Sacrificium fingulis diebusproPopuloappJicare,
necnon
IX
necnon obftringi per fe iofum concicmari , ac Evangelium eidem Populo
explicare , prartereaque fructus a die captae poffeflionis Prioratus ob noa
emiffam fidei profeflionem coram Ordinano fuos minime feciffe , fed eos
ab ipfo refhtui debere h beneficium Collegiatae , vel in Pauperum elee-
mofyname ogandos , tandem intortitia, quae occafionetumulationis Ca-
nonicoruminCollegiataobveniunt, ad fingulos ex Canonicis aeque , ae
ad Pr.orem pertinere , poftularunt fex alia Dubia ipforum nomine adver-
fus didtum Pnorem fejunctim proponii reliqui vero tres Canonici Cater-
vus B.naducci, Philippus Dionifi, & Nico'aus Sereni , qui renuerunt
hifce litibus affentiri , fubindeque proteftati funt , earumdem litium fum-
ptus debere per antedi&os o&o Canonicos Collitigan es fubminiftrari ', ob-
tinuerunt feptimum Dubiumhanc quoque controverfiam compleclens fu-
peraddi ; Qno circa ab EE PP. dccidenda fubjiciuntur .
I. An Prior Collegiatae Ecclefiae S. Jaeobi , tanquam Paepchus , teneatur
applicare pro Populo quotdie .
II. An idem Prior teneatur per fe ipfum concionem facere , & Evangelium
explicare Popu!© , & quibus diebus ; & an in cafu legitimi impedi-
menti valeat mpplere per fubftitutum; C3" quatenus affirmative quoad
wraTnque partem .
III. An , & quomodo in cafu omiflionis veniat multandus.
IV. An fructus percepti per Priorem ob omiffam Profeffionem fidei coiam_»
Ordinario fint reftituendi a die captx poffeflionis , & quatemi* affir-
mative .
V. An , quomodo , & cui didti fruclus fint app'icandi .
VI. An intortitia , quae cbveniunt occafione funerum Canonicorum tumu-
landorum in proprio eorum Sepulchro , fpeftent ad Canonicos una fi-
mul cum Priore in cafu &c.
VII. An in expcnfis pro Caufis vettentibus in Sacra Congregatione inter
Priorem , & ronnullos Canonicos Ecclefiae Collegiatae S. Jacobi folen-
tini contribuere debeant Canonici Benaducci, Sereni , & Dionifi , feu
potius fubminiftrandae illae fint per Canonicos Coliitigantes tantum
in cafu &c.
t A VERSANA ELECTIONIS EXAMINATORIS SYNODALIS .
dl'r*fo'r*'1 ' -^^- Nofcens Averfanus ^ntiftes, plures ex Synodalibus Examinatoribus
in poftrema Dicecefana Sinodo electis obiiffe , nimioque propterea onere
fuperftites Examinatores ^ravari , prsevia Sacrae hujus Congregationis li-
centia , habitoque Capituli confenfu , fex alios extra Synodum deputavit,
moxvero, lmpetrata facultate binos alios addendi fub eadem , quae mo*
riseft, formula, quod accederet confenfus Capituli , huic fub diem 2$.
Martii fuperioris anni convocato duos Presbyteros , nempe Alexandrum
Micillo de JuJiano Parochum Dicecefanum , & Cajetanum Perufini pres-
byterum Neapolitanum eidem Capitulo in eum finem propofuit , fed prior
tantum fuit approbatus , rejecto altero fub obtentu , quod ifte , veluti
exterus non effct Canonicis notus , quodque Epifcopus noluerit trium ,
aut quatuor dierum tempus concedere , intra quod Canonici nullam dicti
Presbyteri cognitionem habentes poffent de illius doctrina , & qualita-
tibus inftrui .
Poft haec una ex parte Dominicus Forgioni Canonicus Cantor Cathedralis
Ecclefiae tam proprio , quam afferto nomme majoris partis Capituli ex-
ponens fadti fericm fuperius defcriptam ,• fubdenfque, fe, ceterofque Ca-
nonicos cupere quamlibet cum proprio Praefule litium occafionem decli-
nare, contra vero tuta non pofle confciemia approbare Presbyteros ex-
teros
»>
S»
• 1
»»
»»
»»
J>
49
teros fibi prorfus lncognitos, fupplicavit Eminentifttmis Patribns „ de-
„ gnarfi prefcriverli :1 loro prudentiflimo , e fipientitiimo Oracolo circa
„ ll modo devono portarfi in occafione di fimili elezioni di Soggetti fora-^
,, ftierinonCitudini , ne pure Diocefani , pig iare Pefpedienti proprj ,
y, perche non fuccedano inconvenienti nell'elezione di fimili Efaminatori,
„ e fe cosi conofceranno efpediente difpenfarli di dare il confenfo 'oro a
„ tali elezioni , amnche non fieno aftretti tradire la propria cofcienza
„ per non incorrere 1'indignazione del foro proprio Vefcovo .
Ex altera vero parte Promotor Fifcalis Cur/ae Epifcopalis eamdem prope fafti
fpeciem recenfet ex tamen fub circumitantia luculentius explicita , quod
Sacerdos Cajeunus Perufini „ effendo ftato ballottato dalli detti Cano-
nici co i diecinove voci fegreti , ne riporto foli nove favorevoli , rima^.
nendo per queifa ragione^efclufo per la mancanza d'un fol voto , ad-
denrque , eundcm Sa.ccrdotem Firum ejje , d'infinita integrita , fcienza,
e fanti coftumi , e Monfignor Vefcovo nel proporlo per Efaminatore
Sinodale ha avuto particolare riguardo di ovviare alli particolari fi-
ni , parzialita foita avcrfi dagli Efaininatori Diocefani verfo i Pro-
movendi , E£. PV* ragavit , chc attefe le buone qualita del d. Peru-
„ gini ben note a PEminentiflimo Sig. Cardinale Spfnelii prefente in
,, Curia , fi compiaccino fanarli la mancanza di d Voto , accio refti
,, inclufo nel numero di detti fifaminatori , e fi foddisfaccia infieme al
„ buon fervizio di Dio .
H fce recepis precibus , datae fuerunt literae tum Averfano Epifcopo , ut
eleclionem , a fe factam memorati Sacerdoti in Sy nodalem Examinatorem
ab obj ttainentis Capituli vindicaret , utque eidem Capitulo congruum
praefigeret terminum ad deducenda jura in hac Sac. Congregatione , ubi
querelas nomine fuoexpofitas tueri vellet, tum EminentifTimo Archiepi-
fcopo Neapolitano , ut hac de re eumdem Sacrum Senatum dignaretur edo-
ccre ; Averfan: s itaque Antiftes plura documenta , quibus faepedi&i
Prcsbyteri excellens doftrina , morumque honeftas maximop.re commen-
datur , una cuunrfua Relatione in Summ. Promo^rls FiCcad? num. 4. le-
gen !a tranfmiiit s Eminentillimus vero Archiepifcopus Neapolitanus du-
cens ad fe tantum fpeclai e de morum integritate , ac fana dodrina prae-
laudati Sacerdotis i ^quirerv* , fub datum 18. Oiftabris proxime practeriti
accurratiffime refc ipfit : „ Ex legitimi$ monumentis liquere, praefatum
„ Cajetanum hic Neapoli die 24. Martii anni 170$. ortum Sacrac Theo-
„ lopiae ProfefTorem duodecim ab hinc annis hu;c Congregationi Patrum
,, Miflionisadfcnptum, acaflidue in cunctis ejufdem Inflituti Piis Opcri-
„ bus , pracfertim vero in Sacris Miffionibus hac in Civitate , Regnoque
„ habendis fefe laudabiliter exercuifTe, &exercere, Verbum Dei no-
,, vem Quadragefimarum tempcrihus , unoque Adventus , &c. pracdi-
„ cafle . Ad Sacras ConfefTiones audiendas a die p. Maii 17$$. per clar.
mc. Eminennflimum D. Praedeceflorera meum , pracvio examine in Ci-
vitate perquadriennium , eoque elapfo in tota Dicecefi approbatum ,
ac per me quoque admiflum efTe , eafque continuo hac in mea Ca;he-
drali ha&enus auJiviffe , atque morum integricatis , funaequc Doctri-
nac fpecimina jugiter praebiiifTe , & praebere ; Tribns in concurfibus
Parochialis hujulmet Civitatis fefe examini fubjecifTe i Practerca ab
eodem Presbytero Perugino plures inibi Averfae Sacras Mifhones una
cum aliis praefatae Congregationis Sacerdotibus perattas fuifle , prac-
fertim vero cxercitia fpintualia , tam ill s Monialibus , quam Adole-
fccntibus ad Ecclefiafticos Ordines promo endis , plunbus quoque
Tom./X. G „ Ora-
»»
»»
»>
m
»»
»»
>»
»»
»>
»
13
3 >
„ Oratorumaudientibus , quod ejus cogmtionem , famamque non obfcuram
„ illis reddere videtur-
Urgente jam vero Promotore Fifcali Decifionem infrafcripti Dubji , citato
Capituli Defenfore , concordati , ad rera , de qua difceptatur potiihme;
conferunt notata per PignatelL confult. can. up. per tot. Tom. i. ubi re-
fertur Refcriptum , quo Sacra Congregatio die 20. Septembris i<5"4s. in
una SWeffanen. fimilem nominationem, feu edectionem Examinatorum_»
Synodalium, quam Capitulum detrectaverat approbare^ , convalidavit ;
Quocirca grave non erit EE* PP. decernere .
An nominatio Sacerdotis Cajetani Perujini in Examinatorem Synodalem
f;fta ab Ordinariq fit confirmanda , non objiante diffenfu 10. ex 1.9. Ca-
nonicis in Capitulo intervenientibus > & 'fuffragium ferentibus in
cafu &C.
SABINEN. DISPENSATIONIS . Tn Teflamento fub annum 17*0. con-
. dito Marcus Antonius Cerbellius fex in Collegiata Ecclefu Collis Vete-
do Ref. ris juflit fundari Cappellanias, refervatoque , deficientibus fucceflbribus
Mafculis fui Haeredis , jure nominandi ad didtas Cappellanias favore Ca-
pituli ejufdem Collegiatae , plura adjecit onera , & conditiones , intet
quas binac illae ad rem appofitae leguntur , alter* fcilicct j „ Che in cafo di
nominazione , ed elezione delli Cappelkni ftano preferiti i Parenti miei ,
ed i piu proiTimi, tanto per la linea Paterna ,, com; Materna , — a/tera
,, vero 7 che tutti h med^mi Cappellani debbano celebrare p.T fe ftefli in
., detta Capp. Ila , e tutte le Fefte di Precetto infieme recitare il Matutino,
„ Xaudi , & Ore Canoniche , Vefpero , e Compieta nelPore debite .
Delato iam dudum praedi&ae nominationis jure ad Capitulum , & fecuta nu-
perrime vacatione unius ex enunciatis fex Cappellaniis ob liberam diius
refignationem a Sacerdote An onio Cornacchioni pera&am , ejufdem Ca-
pituli jufTuafHxa fuerunt Edicta , quibus vacatio enunciatae Capjdlaniae
publice denuncijretur , cumque adff-,irantes »d eamdem Cappellamam
fubinde comparuerint Sacerdos Antonius Bucciottus , & tnres Clerici ni-
mirum Sanctes Pierangeli ejufdem Collegiatas Sacrifta, Iufepdus Maru-
bius, & Dominieus Cornacchioni, poffcremus ifte obtinuit omnibusCa-
nonicorum fuffragiis in Cappellanum el gi , Ut autem ejufmodi electionis
commodo frui queat , cum in vigefimo tantum aetatis anno conftitutus re-
periatur, agnofcens , ex praemiffi Teftatoris difpofitione impofitum Cap-
pellano onus eelebrandi MiiTas per fe ipfum , fupplicavit Sanctiflimo Do-
mino Noftro pro derogatione huic oneri , donec ipfe ad aetatem , qua pof-
fit ad Presbyteratum promoveri , pervenerit : Veruntamen ejus precibus
ad S. Congregationem remiflis fe opponentc meraorato Antonio Bucciot-
to , qui contendit, fibi veluti actu Presbytero debitam fuifle electionem
in Cappeilanum , oportet difcutere Dubium , quod infra defcribetur .
Super libello praedi&i Clerici Dominici Cornacchioni pro gratia enunciatx
derogationis , five difpenfationis porretto rogatus Eminentiflimus Epifco-
pus Sabinenfis Sacrum hunc ConfjfTum inftructum reddere , fuamque ape-
rire Sententiam, haecad Caufae DeciQonem expendenda rctulit,- primum ,
antedidis fe*x Cappellanis fnjffe a Teftatore conftitutam congruam dotem
annuorum fcutorum 40. prounaquaque ex fructibus tut Locorum Mon-
tium percipiendam, fucceffu autem temporis fruclus dictorum Locorum
Montium adco decreviffe , ut hodie finguli Cappellani vix fcuta viginti
percipiant , & fecundum ob hanccaufam diminutionis fructuum ufque ad
dictam tcnuem fummam , quae juxta morem Dicecefis nequit cffe titulus
fuffi-
fufficiens pro 5<icris OrdimbuS fuicipiendis , CapituIumconfuevifTe Cleri-
cos minores aetate, qui Miflarum oneribus per alios facerent fatis , ad
di&asCappellanias nominarr , fed ejufmodi confuetudincm ftatim ac ea
fibi perfpe&a fuit , improbaiTe: Quibus exp.fitis, votum fuum in Isec
verba profert : „ Ego perpendens Lbertatem Capituli Patrjni nominandi
„ quemcumque alium Sacerdotem exterum , Oratoris honeftam, & «idmo-
dum civilem Natalium conditionem , afliduam etiam iplius afliftentiam hu-
manis literis , & Sacris Miniiteriis, necnon frequentiam Vacramentorum,
prout a pluribus fide dignis audivi, petitam grat am impartiri p^fle pro-
ut , dummodo Orator , cum primum ad aetatem legitimam pervenerit , ad
Sacros Ordines promoveatur , & mterim per alium MilTarum oneri fa-
„ tisfaciat.
His-itaque infpecTis una eum iis , quae circa fimiles difpenfationes. tradidcre
Coryad. inprax. dfpenfat. lib.q. cap.z. , & in pr.<x. Benef. lib.4.. cap.6. ,
Titon. difcept. Ecch^. num 42. 0- in Parergon. difcept. Eccl a nurn.20. ad
26., & de contr. Patron. aiteg.ioo. nnm.%1%. , nec non Refolurionibus
S. Conpregat. relatis per Fargna de jurepatr. part.2 can.6. & cau.zj.
cafi 5 \. tont.2. pag.i^z. cr 552. &feq.> parteserunt EE VV.refcribere.
t4njit locus difpenfaticni per Clcricum Coruacchhnt ' pe.titds in cafu &c.
TE:<RACINEN. DISMEMBRATIONIS. Infupp!icilibeno,quem-
Cefariusfatigati Promutor Fifcalis Epifcopalis Curiae tam proprio , j?Ji*f<*"
quam rotius Populi CivPatis Terracinae nomin^ porrexit Eminentifhmis
PP. , exponitur primum „qualmente in detta Citta lo ftato delle Anime
„ fta in pelTima pofitura per eiTervi un foioCurato , e quefto obbligato al
Coro della Gattedrale , quale non puo. in verun conto afliftere al numero
grande degPInfermi , mo.ti de i quali mojono fenza Sagramenti , per nont
dir nulla di tanti fcandali , de i quali e piena la povera Citta , proindeque
fttpt luatur , ordinarea Monfignor Vefcovo la reintegrazione della cura*
nella Chiefa Parochiale di S. Giovanni, com'era prima , acciocdvV con
un fecondo Curato pofTa effere afliftito ilnumerofo Popolo; Tantopiu,
che per tale effetto Ja Santita di Noftro Signore mofTa a compaflione delle
miferie fpirituali dei poveri Cittadini fi b compiaciuto allegnare un annuo
perpetuo iuilldio , con cui fi poifamantenere un feconJo Curato j Vt vero
s, f.cilius petitio ida exaudiatur , exfubiicuntnr rationum momenta — Tri-
„ rho , perche la Citta di Terracina fa prefentemente 2495. Anime: e pet
,, fci mefi delPanno ve ne fono 400. di piu di Foraftieri ; Onde un- folo Cu-
,, rato, che ha il pefo dafliftere quotidianamcnte al Coro , non puo arriva-
», re; Secundo , perche Iafudetta ChiefaCollegiata di S-Giovanni eftata
„ Parocchia , & ha avuto fempre Curato diflintoper una lunga ferie d'anni;
„ Tertio , perche in tanto. manco detta cura , in qua«to> che rovino qua.i.
„ tutta laChiefa ora magnificamente rifloratadal prefente Monfignore Ve-
fcovo , ne folamente rovino la Chiefa , madipiu le mancarono e lepe-.
corelle , e Pentrate , perchfc per la pefte la Citta ft ridufle a fol. quaranta
capi diFamiglia, le feconde , perchc fotto Clemente Vii. da BarbarofTa
fu ono diflrutte tutte Pentrate de i Luoghi confiflenti in Vigne , Molini ,
„ Oliveti .
JufTus Epifcopus Sacram Gongregationem fupcrejufmoJi precibus inftrucTarrv
reddere, conflrmat, in-Civitate Terracinx animas 240S. praeter eos , qui
hyemali tempore pifcationis , ac veoationis caufa ad quadnngv.ntos circi-
ter afcendentcs illuc feconferunt, impraefen.tiarum numerari, camdcm-
que Civita:em in dies magis , magifque populofam fien , cum plures e
Ncapolitano Regno eo veniant , ibiquc connubiali vinculo copulentur;
Tom.IX. G 2 hanc
j>
3J
>}
»
Jj
»J
J>
JJ
S1
J,
hanc itaque ob cauiam cum Terracinenfes Cives dudum fibi expofui(Tcnt ,
ad fpirituale lpforum auxilium , & curam unum Parochum, & hunc Ca-
thedralis hcchfiae Archip^-esbyterum Chori fervitio addi&um non fuffice-
re, ac inftanterobfecraflent, ut Eccleliam antiquitus nuncupatam S.Lau-
rentii , nunc S. Joannis in Parochialem erigeret , feu potius eam ad pri-
ftinum Parochiahs Statum , in quo ohm cum aliis duabus ejufdem Civi-
tatisParochialibas reperiebatur , r dintegraret , juftis piifque eorumdem
Civiumvotis facere fatis fecum animo deliberafle , proindeque cum pras-
fato Archipresbytero , & CapituloCathedralis ea de re juxta Paftoralis
fuae fohcitudinis munus agere non omfifle, fed incaflum ; Quippe quia,
licet Archipresbyter , & Capitulum pneditti non inficiarcntur , Pueros
haud fatis elTe neceflariis Catholicae Fidei rudimentis inftru&os , Adul-
tos falutariDUS fraudari praefidiis , phires ex hac decedere vita confuetis
Ecclefiae Sacramentis non munitos , ac totam denique Civitatem abufibus,
vitiifque fcatere , & fcandalis , dum unus tantum iJarochus nequit omni-
bus praefto efle , una tamen voce renuebant fuum propofito operi aflenfum ,
ja&antes infuper ideo a (e negari , quod aliquod inde fibi pecunia* ium de-
trimentum obyeniret , cum incerta amiiterentemolumen.a, quac ex Fu-
neribus percipiunt , atque ita magis ipforum reditus imminuerentur , alio-
quin fatis tenues, dum Archipresbyter fexaginta dumtaxat fcuta in to-
tum , & finguli Canonici quadraginta circiter aflequuntur , annuo cen-
tum , & plurium Miflarum onere gravati .
His vero expofitis, fententiam fuam juxta SacneCongregationis praefcri-
ptum aperiens fic habet „ Enunciataigitur cum ita fe habeant , maxtmum
3i loci putar-em eflegratiae exoptatae reintegrationis aequis conditionibus EE.
„ VV. benevifis; fique alteram Paraeciam ea in Civitateperutiiem noverint
„ tranfactis temporibus poftremi duo Apoftolic Vifitatores, ac tot Zelato-
„ res Miflionarii , in praefenti neceflanam adeo video , ftantibus omnibus
„ humiliter praenarratis , ut ipfe eamdem Ecclefiam de opportunis ad curse
ufumlib-ns inftruerem ; & quoniam Sandtiflimus Domini Nofter benigne
annuendo d. Populi precibus annuum perpetuum fcutorum viginti fubfi-
dium fuper redditibus illius Communitaus decrevit hujus rei caufa , quo
„ novus Parochus ex pracfatisBe eficiatis , prout fupplicatur, inftituendus
„ contentus eflet , videntur negocium & Superi du&are , atque approbare „ :
At ruicEpifeopi Sententiae non acquiefcentibus praefa is Archipresbyte-
ro , & Capitulo ad Eminentias V V. hodie pertmet, expenfis juribus utrin-
que afferendis, ac iis, quac circa materiam adnotata fuerunt in MHiten.
"Difmcmbratioms 1.5. Januarii 1735. confueta circumfpectione decidere.
I. sfnfit locus reinttgrationi Parotbi.de in Ecdefii Sanftx ^Jaria in Pofle-
rula ; & qiutenus negative .
II. e/f« /k locus erctlioni nova: Parochia in Ectlefia S. Joannis ; & quatenus
ncgative .
III. An , & quomodo ftt providendum in cafu &c*
Dic Sabbati 26. Maii 1639,
AMpliflimus EE. VV. ConfefTus aliorum negotiorum copia , & gravitate
diftentus ncquivit fubdiem 2. currcntis menfis examen quinqueCau-
farum, quae mox defcribentur, afliimere, quocirca hodie earumdefinitio
fub iifdem Dubiis efflagitatur .
TOLEN-
33
33
$1
TOLENTiNA SERVITilCHORI, ET MiSSJEG&NVENTUA- ptf,.ii*iU
LIS . . deRcf.
I. An , quomouo , & quibusdiebus in Ecclefia Co legiata S. Iacobi Tolenti-
ni celebr.ri debea MifTacanta a.
II. An in celebrai.da eadem Mjff- iervaii debeat Turnus ; ($ quatet?us affir-
matir:e .
III. An idemTurnus incipere debeat aPriore, fivepotius aCanonico Dc-
cano , & inde profequi per ajios Canonicos .
IV. An prseter Canonkum Hebdomadarium in di&a MifTa cantata , &aiii$;*/
Officiis dcheant intervenire alii Canonici ; e?* quauuus ^ffirmative .
V. An ..encientibus ab hujufmodi interventu eifdem Canonicis, fint ipfi mul-
tandi , & in qua fumma .
VI. AnPrio atus diftaj Collegiatae Ecclefis fit Dignitas, cujus qualitatis,
& .d quos effectus.
VII. An con ocatio Capituli fpeclet ad Priorem juxtaConftitutionem Sy-
nodalem anni 1728.
VIII AnCanoncianrquiores pro tempore Collegiatac Ecclefue in Ordini-
bus Sacris non confbtuti teneantur illos afTumere.
IX. An iidem duo Canonici an.iquiores nneantur excipere jrudelium Cori-
feiliones, necnon Priorem coadjuvaie in adminiftratione aiiorum Sa-
cramentorum .
X. An uneantur etiam inftruere Pueros in DoclrinaChrifliana; &* quatt-
nus affi- y,} it-vc a<i IX. r$* X.
XI. /n, ipfis deiicientibus ab hujufmodi munere , teneatur Prior eis con-
tnbuere annuam praeftationem quatuor rubrorum frumenti , & fcuto-
rum fcx pro quolibet.
XII. An Canonicus Rilli unus ex diSis duobus Canonicis antiquioribus , &
Canonicns JofepS Pompilii poiTint retinere N,appellaniam in Ecciefia
RuraliS. Jofeph cum onere lbi Miffam celebrandi dieb.s fefhs , & re-
fpeftive munus Orpaniitae exercere in Ecclefn Sandi Nicolai .
XIII An Canonicus Joannes Bezzi alter exCanonicis antiquioribus valeat
exercere munus ConfefTurii Monialium in xVionafteno Sanctae Agnetil.
in cafu &c.
Ad I. celebrandam efle juxta Decretum vifitationis aar
ni 1727. Ad II. Affirmative. Ad III Negative quoad
primam partem , & affirmative quoad fecundam . Ad
IV. Affirmative . Ad V. Affirmative quoad quantita-
tem arbitrio Epifcopi . Ad VI. EfTe dignitatem ex com-
praehenfis fub Regula IV. Cancellaria? ad efFecTus pra?e-
minentiales juxta ipfius Collegiatx confuetudinem . Ad
VII. VIII. , & IX. Affirmative . Ad X. Teneri. ad co-
adjuvandum Priorem in cafu indigentia: arbitrio Epi-
fcopi . Ad XI. Affirmative , & in cafu deficientiae mul-
clandos e(Te judicio Epifcopi . Ad XII. Affirmative
dummodo fatisfaciat fervitio Chori , & oneribus Cano-
nicatus . Ad XIII. Affirmative ut ad proximum .
TOLEN-
54
tgf-tati r-p OLENTINA MISSJE PAROCHIALIS, ET PROFESSIONIS FI-
UTfefs. 14. c I
I. An Prior Collegiatae Ecclefuc S.Iacobi, tanquam Parochus , teneatur
applicare Populo quotidie.
II. An idem Prior tencatur per fe ipfum concionem facere , & Evangelium
explicare Populo , & quibus diebus; & an in cafu legitimi impedimenti
valeat fupplere per fumtitutum j ®* quatenus affirmative quoad utram-
que partem .
ITI. An, & quomodo in cafu omiflionis veniat multandus .
IV. An frudtus percepti per Priorem ob omiflam Proteffionem fidei coram
Ordinario iint reftituendi a die captao pofTeflionis } gt quatenus affir~
mative .
V. An , quomodo , & cui dicli fruttus fint applicandi .
VI. An intortitia , quae obveniunt occaiione funerum Canonicorum tumu-
landorum in proprio eorura Sepulchro fpectent ad Canonicos una fimul
cum Priore in cafu &c.
VII. An in expenfis pro Caufis vertentibus in Sacra Congregatione inter
Priorem , & nonnullos Canonicos Eccleiiai Collegiatae S Jacobi Tolen-
tini contribuere debeant C ^nonici Benaducci , Streni , otDionifi, feu
pbtius fubminiitranda: illa: fint per Canonicos Collitigantes tantum in
cafu &c.
Ad I. Negative, & teneri folum diebus Feftis . Ad II. Afrir«
rnative quoad utramque partem ad formam Concilii Ad
III. Affirmative arbitrio Epifcopi ad formam Concilii .
Ad IV. Negative . Ad V. Provifum u\ IV. Ad VI. Nc-
gative , & fervetur folitum . Ad VII. quoad primam
partem Affirmative , & Negative quoad fecundam .
lf;\y-l%t A VERSANA ELECTIONIS EXAMINATORIS SYNODALIS.
cr'^' dn nominatio Sicerdotis Cajetani ^erufini in Exammaiorem Synodalem
fafta ab Ordinario ftt confirr/tanda , non obfiante diffenfu 10. ex 19. Canotii-
cis in Capitulo intervenientibus , & fuffragium ferentibus in cafu &c.
Non propofita attento lapfu anni .
Sefs.tA. c.6i ^)ABINEN. DISPENSATIONIS.
vtn fit locus difpenfationi per Clericum Cormctbioni pctita in caftt &c.
Negative ;
TER-
_ ss
T ERRACINEN. DISMEMBRA TIONIS . %'%£**'
I. rfn ftt locus rtintegrationi Tarocbia in EccleJU Sanfl* tfkfari* in Tofle~
ruU , & quatenus negative .
II.. ^in ftt locus erjrfioni nova: ^Parothia in Ect/efia S. Joannis ; & quate-
nus negative .
III. vfn , & quomodofit providendum incafu&c.
Non propofita cum fequentibus .
MONTIS FALISCI IRREGULARITATIS. Sacerdos Joannes Ce- Se/.^.cap.y.
, fari e Monte Falif.o Vitcrbium folemni fefliva die S. Rofae 4. Septem- de Ref
bris 1737. fe contulit vifitaturus, utipfeinquit , EcclefiamB. Mariaevui-
go nuncupatam della Quercia mil e circiter paflibus e Viterbii Civitate
diifttam; Accidit autem, quod velociterequitans inpublica Platea della
^occa di&ae Civitatis Viterbii nonmodico Populi numero referta , nullo,
uti mos eit , edi&o vocis fono , quo circumftantes caverentur, ita prseceps
in quemdam irruei it hominem , ut is facile in tcrram proftratus in labiis ,
fuperioriqueoculo^um fupercilio abequi pedibus vuineratus debuerit ad
HofpitaJe afportari , ubi, iftorum vulnenim c .ra nondum expleta , poft
quinque dies febri correptus brtvi aliorum triumdierum fpatiooccubuit .
Delata ad Epifco,-alem Curiam Montis Falifci hujufce cafus notitia , confe-
&us dvfuper fuit Proceflus , quo abfolnto , Vicarius Generalis definitiva
Sententia prjnunciavit , di&um Sacerdotem joannem Cefari irregularita-
tem ea decaufa contraxifle ; Cum autem paucos inde poflmenfes praefatus
Sacer^os iupp icem .Sacras huic Congregationi porrexerit libellum , quo
exponens mem^ratuin fiomm rni non ob vulnera fibi ea occafione infli&a ,
fedob veteremmorbofamarfc&ionem , qua febrilis cnlor fuerit in illo ex-
ciatus , mortem oppetiiffe contendebat, nullam a fe contra&am fuifle
irre^ularitatcm , vel faltem fuper ea fecum difpenfa i poftul-bat , rogatus
Emiaentiflimus Epifcopus hac de re eamdem Sacram Congregationem in-
itruerefubdiem8. Januarii 1758. retulit , fatis , fnperque imo ad cviden-
tiam uf/ue conflare prtffatum Sacerdotem ob pradefcriptum cnlpofum bomi-
tidium afe commiffum irrigularitatem incurriffe jquibus acceptis, die 2$.
ejufdem menfis fuerunt illius preces rejectac .
Plunbus jam vero poflea tranfa&is menfibus, fupplex is denuo redii eamdein
initaurans petitioncm nonnullis tamen antea non exhib tis fuffultam docu-
mentis , quibus probari authumat neque fibi culpae vertendum effc , quod
equum non fuum, & fracno non parentem nequiverit calcaribus carens
divcrtere, quin hominem illum impeteret , neque ejufdem hominis in-
t ritum ittui illi tribui pofle, addens praeterea qualemcumque noxam fatis
a fe fuiffe redemptdm jugi probae , ac pcenitentis vitae fpecimine haclenus
praebito ; Quocirca , auditoiterum fuper noyis hifce prccibus Emincntilli-
mo Epifcopo , placuit Sac Congregationi demandare , utCauf, propone-
retur m Folio f ub dujbus Dubiis , quae ad calcem praefentis Reftriclus ap-
poncntur .
Binae funt ^nnocentii III Decrctales , quse ad rem hanc expendendx occur-
runt , altera in C p Dilc&u* de Homicid. , ubi iic habetur ,, Dileelu* t^i-
}, lius A. Cappellanuspropofuit , quod cum quadain corporis moleflia gra-
5, varctur, ut comedendi a puitumaliquantul mexcitaret, Equum , quem
>, nutriebat , afcendit, qui cum bene non pareret habenis , fed praeter Sef-
j, fons arbitrium ialtibus lafciviret, ipfe , ut ejus r.fraenaret iinpetum, frar-
no
j>
'5
35
3>
13
»>
J5
„ no , vim mtuiit , equumque calcaribus ftimulavit , cumque , fra&o fns-
„ no, Equus proprioarbitno relidtus ctirreret feftinanter , quaedam Mulicr
„ veniensexobliquo Infantulum bajulansobviavit, in quamEquusirruens,
„ procul abje&o Seflbre, Puerum praedictum oppreflit , ideoque manda-
mus , quatenus fi ita eft , cum idem Cappellanus nec voluntate , nec ad*
honvicidium perpetravit , nec dedit operam rei illicitae , non impediat,
quominus Divina pofiit Ofiicia celebrare, — & altera in Cap. Significafti ,
eodemtitulo, ibi ~ Significafti Nobis , quod cum F. Clericus equitaret,
Equus , cui infidcbat , \am fe , qu^m ipfum projecit in aquam ; Unde Cle-
ricus ipfum graviter calcaribus ftimulavit ; Equtis vero , cum exifteret
bucca durus praeter Seflbris voluntatem raptus in curfum Mulierem quam-
dam , quam habuit obviam ex improvifo , pedibus interfecit , cumque ab
eodemClerico fecimus inquiri, utrum Equi vitium prius fciviilet , iUud
„ atferuit fe ignorafle, ideoque mandamus, quatenus fi ita eft , ad cautelam
„ injungas ei pcenitantiem competentem , qua pera&a , non impedias , quo-
„ minus^in fufceptis miniftret Ordinibus , & ad majores valeat promoveri .
Regula autem , quae ex ejufmodi Decretalium , aliorumque Sacrorum Cano-
num pracfcripto fervari folet in ferendo judicio circa irregularitatem ex ho-
micidio cafuali , haec efTe videtur , quod , fi quis dabat operam rei licitae ,
fimulque adhibuit diligentiam , Sc cautelam , quam potuit , ac debuit , ho-
micidium , quod fortuito, & citra ejus culpam accidit , eum non reddit
irregularem , uti per Textus expreiTos in Cap. Cominebatur , <&■ Cap. *Ad
i audiontiam , & Cap. ex literis debomicid.,, ficuti etiam , ficaufaremota
fit, ac nullo modo ad homicidium ordinata , tamet'i quis omnino per ac~
cidens daret operam rei illicitae, adhuc non effkuur irregularis, juxta
alios Textus in Cap. Exhibita. eod. tit. , & in Cap- Q^afitum de pcenit. ,
& remij]\ , quos late explicant Fagnan: in Czp. Si confiiterit. n.a. de ac~
cufit , &" m Cap. slda'id\entiam num.1,1 , & 6i. infin. , <& in Cap. 1)e
ctetero. num 12. de homicid. Qonzal. eod. Cap. 'De cateron-/m.i. , & 8. ,• con-
tra vero irregularitatem contrahereeum , qui opus illicitum geflit, pericu.
lurn mortis , vel mutilationis inducens, proefertim (idebitam diligentiam,
& cautelam non adhibuerit , ne inde homicidium , aut mutilatio feque-
retur , diftinguendo tradunt eommuniter Canoniftae , inter quos Pirmg,
in lib.s. Decretal.tit. 12 Sttl.2. n.6<j,.3 & ^emfcjluel eod.loco§.s n ipS.
Documenta ab Oratore proctufta , quibus evinciputar, fe Equo in faepedi-
&um riominem c^fu prorfus fortuito , & uUa abfque culpa offendifle , fi-
flunt potiifime in depofitione duorum Teftium , quorum pnmus rem ita
enarrat -- „ Montati a Cavallo , io ful mio , ed il Signor D. Giovanni fo-
„ pra un Cavallo d'un Viterbefe prefo appofta , quando foflimo nella Piazza
„ della Rocca vicino alia Porta cominciaflimo a toccaredi mezzo galoppo,
„ e benche io fofli avanti , pure m^accorfi , che il medemo non fapeva caval-
•„ care , e non poteva reggere il Cavallo, mentre ilCavallonon gli cami-
„ navadritto, magliandava ferpeggiando ora a rnanodntta, o a a mano
flniftra &c. onde nella detta Piazza accadde , che il medefimo difgraz ata-
mente urto col Cavallo un pover' Uomo — fubjungens poftremo -- Che
nelladetta Piazza , per eflere aflai grande , non vi era molto Popolo , lru
„ poca gente fparfainqua, ein la ; alter vero fatli fertem a primo Tejle re-
„ tatam iifdem ferme verbis confirmam , hxc fttbdit-- Che il fudcttoGio-
n vane veftito di nero ( nimirum Joannes Cefari Orator ) fi afTaticava per
„ far andar dritto detto Cavallo , e niente dimeno il Cavallo torceva ll filo
3, della Strada .
Praeterca cum irregularitas non contrahatur ,. ubi mors exalh caufa, aut
aturali morbo, quamex infliclis vulneribus fe(juutaprobetur , fecundum
ea^
5'
57
ea , qu* docent eommumter Canonift* , & Theologi , quos Iate cumulat
Mipl. de irrcguUr. Ub.%. cap.4%. #.$. & confonare videtur Refolutio S -
crae Congrcgationis edita in Hortaua irregularitatis i 5. yunii 1709 rclata
per Fargna. de Jurepatr.i. can.s. caf.i 1. num.%1, , ldem Orator , ut de-
monftret , tot es memoratum Hominem ex naturali morbo , non autem ex
fupra enunciatis vulneribus obiiffe , profert tum relationcm Chirurgi , qui
teftatus eft, illum inven lTe vulneratum-- „ Nella parte hterale fin.fi: a
, del^Offofrontdle, parte Culva , e rellaparte intema, edertena dcl la-
, bro, e circa Pocchioparimente finiftroda Iftrumentoco ltundente, e la-
, cer^nte fenea pericolo „ — tum etiam depoiitionem Medcorum , alio-
rumque Chirurgorum , qui junfu Curia Epifcopalis Montis F-lifci cum
dicti dominis incifum Odaver infpexerint judicaturi, num il!ius mors
ex diclis vulneribus fecata fuifXt , in fua relation^ anathomica pr:m :m te-
ftantur praefatum Hominem ex infliclis vulneribus fpatioquinque dierum
prorfus convaluiff.- , dein vero , recenfifs ejus morbofis affectio ibus, in
hxc verba concludunt-- „ QuefL- affezioni morbofe ottufe , e lente delle
, parti contenute nej Torace fi giudicano non poter aver avu'o il loro prin-
, cipio, che dauna diuturna ftagnazione , ed oftruzione , non potendofi
, diverfamente conteftare , che le fudette affezioni morbofc abbiano avuto
, il loro principio datre anni in qua , Jequali yia piu crefcendo. ad oppilare
, li vafi maggori , cardiaci , e polmoniaci con comprimcrli, fa giudlcare
, p rcio eflerc arrivato il medefimo vizio organico a tale , e tanto avanza-
, mento , che alla fine ad efclufione di qualunque efteriore percoffa abbia
, il cetto morbo di fua propria effenza portato la morte naturale al fudetto
, Tomaflb .
nfecundisEmin;ntiffimi Epifcopi literis fub datumdie o-. Decembris proxi-
me praeteriti habentur — „ Subfiftunt expofita huic Sac. Congregationi no-
, mineSacerdotis Joannis Cefari mei Dioecefanitum inea parte, quac refpi-
, cit cenfuram irregular tatis adverfus ipfum decretam a meo Vicario ex
, eo, quia accellerare ipfepotu rit mortem iihus hominis , qui anno prx-
, terito vulneratus remanfit ab Equo , cui idemOrator lniidebat , & quem
, ipfe inconfiderate dirigebat in aclu , quo egrediebatur e Civitate Viterbii ,
, adq lam ipfe feco.ituLrat occa^one lolemnis Fefti S. Rofac, tum ctwm.in
„ aliaparte, quae rcfpicit ii ftantiam alias ab ipfo porrectam huic S. Con-
„ gregatjoni pro obtinendadifpenfat one ab hujufmodi iriegularitate, quae
„ tamen fuit rejecta . Cum autem idem Orator ab inJe citra videatur adae-
,, quare purgade fuam culpam , ex quo per annum , & ultra arctiorem Ec-
,, clcfiafticac vitse rationem injerit , ejufque non modicum fpecimen exhibue-
„ rit praciertim poft fex illos menfes, quos de meo mandato per modum fpiri-
,, tualis rcceffus tranfegit p-nes Reiigiofum Conventum PP. S. Auguftmi
„ Montis Falifci, hinc eumdem Oratorem dignum exiftimarem expetita
„ gratiaabfolutionisab irregularitate, femper tamen fubjiciens hunc animi
„ mei fenfum fuperiori Judicio £E. VV.
Omnibus itaque pond^ratis , dignabuntur EE. PP. refpondere .
I. oAn Sacerdoi Joanijts Ccfari Jit irregularh ; & quatenusaffirinative .
II. Anjit /ocus difpenfatiouis in cafu &c.
P
ISTORIEN. CELEBRATIONIS MISSARUM . Philippus Sefit.Decu
Mari.i Scarfantoni Canonicus Cathedralis Ecclcfiae Piftoncnfis , deohftrv.fr
cum inter caetera Canonicali fuae Praebendx* adnexa onera teneatur , JS/yiX
„ celebrare.unam MiflTam qualibet die alterius hebdomada* inEcclefia
„ Monialium S. Nicolai , aut pro celebrationc Milfas hujufmodi
Torn.IX. H ,, Icuta
1
5»
,, fcutadccem de menfe Julii perfolvere dic~lo Monafteno „ juxta
verba literarum Apoftolicarum fa. tne. Clementis VIII. , quae in con-
firmationem fundationis , feu erectionis illius Canonicatus prodiere ,
felegit nuper annuam diclorum fcutorum dccem folutionem explere
potius , quam in prsfata Monialium Ecclefia Mifiam alternis hebdo-
madis quotidie celebrare, caepitque propterea fub annum 1718. enun-
ciatam pecuniarum fummam in JEdefacra deponere ; Verum an.1734.
fub obtentu , quod annui Canonicatus fui proventus oneribus eidem
adnexis pares non effent , praetereaque exponens memorata fcuta de-
cem a praediclis Monialibus in propios ufus libere abfque ulla Mifla-
rum celebratione impendi , duo ab hac Sacra Congregatione flagita-
vit , alterum fcilicet , quod vel fibi diclorum onerum redu<5tio conce-
deretur, velut Moniales tamquam heredes Antonii Ciacchini unius
ex Fundatoribus dicli Canonicatus adcongruum compellerentur fup-
•plementum ; Alterum vero, quod Sacer ifte Senatus dignaretur de-
clarare, an eaedam Moniales poflent faeredicla fcuta decem percipere,
eaque in alium ufum , quam in Miffarum celebrationem erogare .
Super hacduplici Oratoris petitione auditusfuit Epifcopus , fubindeque
demandata exhibitio aflertas Canonicatus Fundationis , qua infpec~ta
fubdiem 21. Augufti 1754. EE. PP. reicientes poftulatam onerum re-
ductionem declararunt ; ,, Moniales teneri ad cclebrari faciendum
,, Miffas ex pecuniis depofitatis nb anno 1718. ,, Quocirca Epifco-
pus obfequens juffibus confentanee ad ejufmodi Refcriptum acceptis
die 16. Novembris 1734. mandavit ,, notificari admodum RR. Matri-
bus Abbatiffie , & Monialibus Monafterii SS. Michaelis, & Nicolai
Civitatis Piftorienfis tenorem diclarum literarum Sacrae Congre-
gationis , eifque intimari , quatenus in adimplementum earumdem
literarum celebrare faciant Miffas pro concurrenti quantitate pecu-
niarum ab eis perceptarum ; Et fucceffive affignavit cifdem Mo-
JJ
sl
55
nialibus terminum decem diernm continuorum ad (hfe declarandum,
,; an continuare velint ad celebrare faciendum in earum Ecclefia, quo*
,, libet anno pro concurrenti quantitate annuorum fcutorum decem
„ dictas Miffas juxta numerum per Dominationem fuam Uluftrilfi-
,, mam , & Reverendiffimam per aliud Decretum declaran. Quo vero
„ ad pecunias ad prcsfens exiften. fuper Monte Pietatis Civitatis Pi-
,, ftorii , & etiam in manibus R. D. Canonici Philippi Mari.e de
,, Scarfantonis D. S. Illuftriffima , & Reverendifftma fibi refervavit
,, facultatem dfclarandi , ubi , & quomodo onus Miffarum fatisfieri
poffit , & debeat .
Verum tranfacto jam anno a die mox enunciati Dccreti , & adhuc ne*
gligentibus prasfatis Monialibus declarare , num velint MifTas in ipfa-
rum Ecclefia celebrari , denuo memo' atus Epifcopus^ fub diem 20.
Augufti 1735. pra^cepit :.,, Quod , nifi infra tcrminum" unius Menfis
,, a die intimationis iterum facien.eifdem Monialibus aliquid relevans
,, deductum fuerit , nunc pro tunc intelligatur deftinata in futurum
,, pro dicTla celcbratione MUfarum Ecclefia Cathedralis Piftorien. ,
,, in qua fuit tumulatum corpus dicti Tcftatoris Canonici jam ipfius
,. Cathedralis,juxta declarationem faciendam quoad quantitatem Mif-
,, farum celcbrandarum ; Quo vero ad pccunias huc ufqne cumula-
,, tas , & exiftentes partim pencs fupradittum Dominum Canonicum
de
9»
59
•„ de Scarfantonis, & partitn depofitas fepcr Monte Pietatis Piiio-
,, rien. :efervavit fibi facultatem declarandi quidquid fibi in Domino
,, expediens videbitur .
Ab ejufmodi Decreto ad Sacram Congregationem provocarunt Monia-
les contendentes liberum fibi cflfe , memoratam fummam fcutorum de-
cem in Monafterii ufus impendere , abfque eo quod ul!o Miflfarum
onere obftringantur , hi fce potiffimum nitebantur rationum momen
tis ; Prirao , quod verba Literarum Apoftolicarum fa. me. CLemen-
tis VIII. fuperius relata , quibus controverfum Milfarum onus Poflef-
fori dicti Canonicatus injungitur , hunc reddant fenfum quod fcilicet
omnes , & fmguli faepedicTii Canonicatus Pofleflbres teneantur unam
Miflam qualibet die alterius hebdomadas in Ecclefia MoniaJium S. Ni-
colai celebrare , aut loco celebrationis dicla: Miflas annua fcuta decem
Ubere Monialibus perfolvere $ Secundo , quod comparitione , ut
ajunt, facla coram Ordinario a Fundatoribus Caoonicatus di&um
fuerit ReUoxem ejufdem Canonicatus loco MiJJarum folvere debere
Monialibus aicia fcuta decem amore Dei ; Tertio , quod Antonius
Ciacchini alter ex dictis Fundatoribus , qui hasredes ex affe fcripfit
ipfas Moniales, impofuit eis dumtaxat onus orandi, ac Pfalmos Gra-
duales in anima: fuas fufFragatibnem recitandi, nulla fa£ta mentione de
ccntrovera Miffarum celebratione: Quarto , quod Francifcus Seba-
ftianus Salvatucci alter Canonicatus Fun,dator celebrationem di£la-
rum Miffarum, quoufque vixit, no.n curaverit per Moniales adimpleri;
demum , quod ejufmodi onus in confueta MifTarum tabella nunquam
fuerit defcriptum .
Juflus iterum Pillorienfis Antifles fuper hifce Monialium precibus Sa-
cran Congregationem inflruere, confirmata facli ferie fuperius defcri-
pta , expofitif jue rationibus , quibus fuftVtae Moniales detra&ant in-
junclx MifTarumcelebrationis adimplementinn cura,re , ait oportunum
videri aquitativo temperamento dirimere difficultates omnes vigetttes
inter Pojfefsorem Canonicatus , & Moniales : ( fubjnngit ) meojudi-
cio efse pofset , Si per Sacram Congregationem rcfaiberstur tetieri
Moniales , exdiilis decemfcutis annuis celebrare facere impofterum
unam Mijsam , qualibet hebdomada convertendo id , quodfupereft im
prcprios ufuss & idipfum eademfumpta rcgula , ac proportione obligi-
tas efse curare , ut executioni demandetur de pecuniis depojitis in an-
»61718. PotiJJimum etiam quia cum annua praftatione fcutorum de-
cem impojftbile efl modernis temporibus cekbrari faccre unam Mif
fam qualibet die alterius bebdomada , ut prafcriptum fuit in ere*
ctione Canonicatus , ds quo temporecum eleemofyna manualis efiet
medittatis julii , prout dignofcitur ex Conftitutionibus Sy^odalibus
Epifcoporum Prdcdecefsorum de LaUantiis , & del Caccia ^fummafcu-
torum detem fujficiens erat : Nunc vero cum manua/is Jit jtdii unius ,
perpetua autcmjulii unius , &* uuius Caroleni , ex ipfi itiam varie-
tione adeo covfiderabili eleemofina locus eft rcdutiioni Mijsartim . A
quo quidem temperamento noti difsentit moderuus Canouicatus Pofsef-
Jor , dummo.iojibi , acfui Succejsoribus liceat pev fcmctipfos qu.tteuus
velint celebrare Mfsas in Ecclejia Motnalium S. Nicolai pro cottcurc
renti quautitate dttlorum fcutorum decem ad formam dtdcc Bullrf •> &
ad rationem eleemofyna mauualis .
Tom.IXj H 2 Hifc-
6®
Bilce per Epifcopum relatis ufque fub diem i£. lulii 1737. Iicet poftea
tam CanonicusScarfantoni , quam Moniales aliquando oftentaverint
fuper excitata quceltione Supremum HE. PP. judicium exoptare , nuU
lam tamen pro impetranda negocii definitione volentes fibi curam ,
fumptumve aflTumcre , nihil amplius , quod difcordes fuas poftulatio-
*es illuftret , foveatque , fategerunt adferri , declarantes praeterea
neque ad EE. V V. manus quidquam ipforum nomine pro rei decifione
fore deferendum ; Quo circa ne Miflarum celebratio , fi ea rurfus de-
bita judicetur , diutius fufpenfa maneat ,"rogantur EE. PP. ex hafte-
nus deductis, quid hac in re fit impetrandum , flatuere .
Tria fcilicet videntur in deliberationem venire pofle ; Primum , an ho-
diernus fajpedicti Canonicatus pofleflbr juxta fuperius tranfcripta ver-
ba literarum Apoltolicarum Clementis VIII. uti poffit facultate fol-
vendi annua fcuta decem Moniaiibus S. Nicohi loco celebrandi Mif-
fam in earum Ecclefia qualibet die alterius hebdomada, vel potius
teneatur integrum dictarum Miflarum numerum explere , aut faltem
folvere fummamdicltis fcutis decem majorem, quac juxta eleemofynam
manualem hodie praeltari confuetam par fit oneri MifTic quotidiana; al-
ternis hebdomadis celebranda; ; Secundum , an ubi liberum fit Cano-
nico folam fcutorum decem fummam Monafterio perfolvere , liceat
Monialibus in privatos Monafterii ufus eam erogare , five potius Mrf-
farum celebratio , & in quo numeru ab eifdem fit curanda : Tertium
denique an , & quomodo fit providendum quoad fummam ufque ab
anno 171 8. per Canonicum Scarfantoni depofitam , & num idem Ca-
nonicus quidquam ultra diclam fummam pro tempore anteaclo prae-
ftare teneatur .
Priori dubio occafionem praebet circumftantia ab Epifcopo indicata ,
quod tempore erectionis Canonicatus confueta Miflarum eleemofyna
non cxcedebat medietatem unius julii, nunc ad integrum julium adau-
cta ; hinc enim videtur inferri pofle , quod ficuti folutione fcutorum
decem poterat iis temporibus obtineri celebratio Miflaj quotidiana; al-
ternis hebdomadis , ita majorem fummam praeftare tunc quidem ob-
ftrictus non fuerit Canonicus , ubi nollet ipfe Miflarum celobratio-*
ni incumbere : At,au6~ta modo Miflarum eleemofyna cnm difpofitio
incipiat ab onere Miflarum certo numero pracfmitarum , fblvi propte-
rea debeat aCanonico , in quem plura piorum Fundatorum Bonaob-
venere , fumma prsdicto oneri refpondens , nec fatis fit tradere fcuta
decem , quippe quae dicantur nontaxative, fed demonftrative tan-
tum lbi enunciata, juxta regulam , cum qua pafiim in ejufmodi cafibus
proceditur ,
Ad alteram vero quacftionem a Monialibus excitatam , quod ipfis li-
ceat faspedicta fcuta decem in privatos Monaftcrii ufus infumere ab*
que onere curandi ullam Miflarum celebrationem , fpeclant ea , qua;
in §, Ab ejufmodi Decreto fuere jam recenfita .
Solutio tandem quaeftionis ultimo loco propofitae refpiciens ufum , in
quem erogari debeant pecunia; depofitae , & num quicquam aliud
etiam pro tempore prasterito fit abhodierno Canonicatus Pofleflbre
praeftandum , pendere videtur a decifione , quas prodeat fuper binis
prioribus, itidemque a bona fide tam Canonici , quam Monialium,-
& longajva vetcri obfervantia , de quibus teftatur Epifcopus .
Omni-
6i
Dmnibusitaqueponderatis , «on dignentur EE. PP. refpondere .
. An Canonicus Scarfantoni perfolutionem Jcutortim decem UberetUr
ab onere Mifsarum , de quibus agitur v vel potius teneatur , aut
fimntam majorem , ® quam Monafterio S. Nicolai perfolvere ; &
quatenus affirmative quod primam partem .
[I. An Moniales ditli Monafterii pojftnt ditla fcuta decem in privatos
Monafterii ufus infumere , vel potius Mifsas , £f in quo numero
cele.br arifacere teneantur in cafu 6*c
III An , & quomodofit providendum quoad pecunias depofitas , & an
Canonictts Scarfantoni qttidquid ultra illas pro tempore praterito
praftare teneatur in cafu (ffc.
SENOGALLIEN. CAPPELLANI^ : Jofeph Zoppini in Tefta- Sef.it.
mentariis fuis tabulis feptem Cappellanias, quas Laicales vocant , **lgf*
in Venerabili Eccljfia S. Joannis Evangelifts Terrae Montis Sanc"li
Viti fundari praecepit ; earum vero Re&oribus has praefertim indixit
Ieges , & conditiones ; primo fcilicet , chefieno tenuti , ed obligati
durante le loro Csppellanie celebrare perfe , enonpotendo per legiti-
ma caufa . o ginfto , eragionevole impeditnento perfe ftefft celebrare ,
efar celebrare da altro Sacerdote tre Mefse per ciafcbeduna Settima-
»a: Secondo , cbe tutti , eftngoli Cappellani debbano intervenire ,
affftere , ed accompagnare procejftonalmente il Santiffuno Sacramento
con portarft del proprio per lofpazio d'anni quattordici , e non piu una
tcrcia per ciajcheduno , e cot) fervir in tutte le funziohi , che fifaran -
nopro tempere dalla d.Compagnia del Santijftmo Sacramento di S.GiO'
vanni Evangelijia ,preJtando nelle Fefte , e Funzioni queWa]ttto , cbe
potranno con le /oroperfone9 particolarmente nelle Confe/ftoni (fefa-
ranno Confefsori) e Comtnunioni nelle Mefse cantate , e VefperiX
Tertio , che ciafchedunCappellano fta tenuto alla pena di un quar-
to dipaoloper ciafcheduno , ciajcbeduna volta , cbe mancafse tfafjiftere*
come foprafenza legitimo impediwento , e legitima caufa da eftgerft
dal Governatore pro tempore di d. Confraternha , e da applicarft i»
beneftzio della Sagreftia , Et quarto , cbe a d. Cappellanie pofsano cott-
correre tutti UPreti Sacerdoti nativi , ed abitanti in quefta Terra
in liji/tjtamente , tanto Cittadini , quanto Artigiani , o Contadini %
purche non ftano provifti di altre Coppe/lanie perpetue incompatibiii , *
dalla Commutjitd , o da Particolari , mentre quelli , chefono provifli
di altre Cappellanie perpetue incompatibi/i , vuole afsolutamenteftano
perfempre ejcluft .
Secuto memoiati lofephi Teftatoris obitu , Sacerdos Francifcus Men-
zucchius tertiam ex enunciatis fepr.em Cappellaniis , ad quam fuerat
ab ipfomet Teftatore nominatus , obtinuit , deindeque curavit in re-
clorem alterius Cappellanias in Ecclefia S. Amici Caft i Muri cre-
£tx , quam antea ad triennium obtinuerat aSodalitate Sauctiffimi
Boni Jcfu confirmari , fed quia idem Francifcus mox enunciatam con-
firmationem fuitaffecutus eafub conditione : Che fia il medejimo te~
ntito, cd obligato ojfiziare Li noftra Cbieja , ed adcmpire gli obblighi
dcllaCappellania in tutte quelle contingenze Jolite pci lui medefir/tOinc
vipofjifottocjualunquepreteftofojiittiirein quaiunqSfe tempomai al-
tro
C2.
.hte iufu* vece, a riferva nel cafidUnfermtta.^icohusdc
ppinisunusexhseredibus praslaudati Jofephi Teftatons noviffimc
sspit contendere, binas , qu* a f«pedirio Francifco retmentur ,
Cappcllanias, rationc prsfertim oneris celebrandi per fe ipfum e(Te m-
ter feincompatibiles, adeoque eumdem Francifcum ob earum reten-
tionem, fi non ab utraque , faltem a Cappellania per Jofephum Zop-
pini fundata decidifle j cumque in idem Nicolai confilium unammes
devenerint alii Fratres de Zoppinis , exorant modo £E. PP. affumere
cxamcn Dubii , quod infra defcribetur .
Sacrofanfta Tridentina Synodus inharens antiquioribus Eccleiiafticas
Difciplinx Inftitutis pluralitatem Beneficiorum improbantibus , de
quibus in Can. Santlorum difi.^o. cap. 1 3. num. 1 5. 1 8. 28. , & 30. de
Prtberi. , & in cap. Nonnulli de Cleric. non refid. , cum aliis copid-
ferelatis/^r Tbomafin. de vet. , & nov. Eccl. "Difcipl. tom.i. lib.7,.
cap.5. ad 10. hanc fub cap.17. Sejf.ii. de refi faluberrimam conftituit
regulam : lmpoftcrum unum tantum Beneficium Ecclejiafticumfingulis
ccnferatur , quod quidemfiad vitam ejus , cul confertur , honefie jub-
ftentandam non fnfficiat , liceat nihilominus aliudfimplex fufficiens ,
dummodo utrumque perfonalem refidentiam non requirat , eidem con-
fcrri .
Memorati autem Sacri Canones , atque Tridentini PP. in mox enunciato
Dccreto loquuntur de Bencficiis Ecclefiafticis , eorumque dumtaxat
pluralitatem prohibent , ita quidem , ut plures Laicales Cappellania3
poflint licite , valideque retineri , ad tradita per Garz. de Benef
part. 1 1 . cap.$.fub num.i 10. Majfabr. in prax. haben. concurf. requi-
Jit.j. Dub. 17. , & refolvitSacraCongregatio in BiteHen. , in qua di*
fcuflis binis hifce Dubiis: /. An obtinens primum Benefictum , five
liberc collationis ,five de Jurc patronatus LaicorUm ad fuifubjlenta-
tionem fufficiens pojfit abfque difpenfatione Apoftolica retinere fecun-
dum de Jare patronatus Laicorum . 11. An obtinens duo Beneficia
five libera collationis , five de Jure patronatus Laicorum minimejuf
ficicntia ad congntam fubfientationem pojftt retinere tertium, & quar-
tum de Jure patronatus Laicorum abfque Difpevjatione Apofiolica .
///. An id, quod procedit in retentione Beneficioruw, procedcre etiam
debcat in Legatis Piis , £j* Cappellaniis dejure patronatus Laico-
rum in cafu &c. , die 6. Decemb. 1721. rcfpondit . Adprimum nega*
tive . Ad Jecundum , negative , $ ad mentem . Ad tertium , nega-
tivc .
P°rro , cum Teflator interrateradifpofuerit , quod fupradicla; feptem
Cnppcllania: ,, Siano, e debbano effere fempre perpetuaraente pure,
mcre , vere laicali , e fopra di efTe mai per alcun tempo , oper
qualfivoglia caufa , odirinuncia, o di raffegnatione, ingreffo di
Rcligione , o di morte etiam in Curia di qualfrvoglia deCappella-
ni nominati , 0 da nominarfi abbia da acquiftarfi alcun jus , ragio-
/iore , o privilegio da alcun Tribunale etiam Ecclefiaftico in
quaifivoglia modo privilegiato , dalTOrdinario , e pero non poffa,
nc dcbba entrarvi fopra di effe Cappellanie , e fue nomine puramen-
,, te laicali ,, vidctur inde non poffe in difcrimen revocari , quin f*e-
IiCmb du» Cappcliani» utpote laicales queant a Francifco retineri,
nifi
n
1»
»>
63
nifi refidenuales, ac proirdc inter fe ratione oneris unicuique earum
adnexi incompatibiles probentur.
Tota igitur prxfentisCaufx infpectio in eo verfabitur,num aPoflfeflbribus
earumdcm Cappellaniarum impofitum fuerit onus Miflas per fe ipfos
celebrandi , proindeque in loco , ubi ille fundatx funt, refidendi ; hoc
enim pofito , in jure receptum eft , eas tametfi Laicales ob ipfarum
incompatibilitatem fimul retineri non pofle , fecundum Refolutiones
Sacrx Congregationis in A/capolitana Cappellaniaru.n 14. Aprilis
1 72$. ad I. Dub. iib.j^. Decr. pag. 1 7 1 . , £j* /// Romana 1 7. Januarih
1728. iib.jS. Decr.pag.i. Quocirca ipeclat ad EE. VV. , perpenfa
potiflimum tefcamentaria difpofitione Jofeph Zoppini fuperius relata
una cum juribus circumferendis , pronunciare .
An conjlet de incompatibilitate duarum Cappellaniarum , de quibus agi-
tur , itaut /it fattus locus vacationi utriufque , five potius alterius ,
& qua vacaver.it in cafu tfc.
OVETEN. COADIUTORIjE , ET DlSTRlBUTIONUMt sef.z* «.».
Joannes Florez Sierra Canonicus Cathedralis Ecciefix Ovetenfis de&ef*
ob fuam ingravefentem xtatem obtinuit , fibi ab Apoftolica Sede in
perpetuum Coadjutorem deputari Sacerdotem Francifcum Sierraj
i fte vero confentanee ad Apoftolicas literas defuper expeditas CciQ ob-
ftrinxit quxcumque reficere damna , qux poflent Joanni Iofephoob-
vcnirc , fi debitam ipfe refidentiam , Ecclcfixque fervitium prxftare
negligeret .
Cum autem nuper contigerit , memoratum Francifcum Coadiutorem ,
veluti cujufdam crminis in Ovetenfi Civitate admiffi Reum , conde-
mnatum fuiffe ab Epifcopo inferviendum fpatio fex annorum uni ex
Hofpitalibus Civitatis Septenfis , Joannes Jofephus Canonicus Co.ad-
jutus animadvertens damnum fibi ex fexennali hac Coadjutoris abfen-
tia proventurum afcendere poffe ad fummam ducat.gooo. monetxil-
illius Regionis , ejufque refec~cioni haud fatis efle omnia ejufdem Ca-
ronici Coadjutoris Bona patrimonialia , ad avcrtendum quodcumque
fuum detrimentum paratus eft toto prxdi£ci fexennii intervalloChori,
Ecclefixque fervitio per fcipfum vacare. Atquia Capitulum exiftimat,
loannem lofephum Canonicum Coadjutum , abfente ex prxmiffa cau-
fa Francifcocoadjutore , non poffeoneri refidenti» fupplere, minufque
frui diebus vacationis , feu recreationis , quos vocant /as dies de gra-
cias ; itidemque Iucrari nequire quotidianas diftributioncs temporc ,
quo ipfum ;<liquando xgrotare contingat ; idcirco tamCanonicus prx-
diclus , quam Capitulum inter feconvenere , ut ad tutam , commq-
damque utrique parti obtinendam controverfix diremptionem fapien-
tiflimum EE. V V. oraculum fuper tribus dubiis mox defcribendis ex-
pofceretur .
Difficultati a Capitulo contra Canonicum Coadjutum excitatx occafio-
nem pr.ibet vetus illius Calhcdralis confuetudo , juxta quam aflcri-
tur Canor.icos Coadjutos nedum minime tencri Choao intereilc , F.c-
clefixque infervire , fed nequc ad id prxftandum cogi unquam poflc
a Capitulo , tametfi in quibufcumque ctiam folemmofibus Feftivita-
tibus ipforum Coadjutorcs abcflent, adeoque apud omncs obunuifle,
ut
64
ut fi Coadjuti aliquaodo Choro interfint , non ad exemplum onus Ca-
nonicis injunctum , fed ex peculiari fua devotione , & libera tantum
voluntate id agere cenfeantur ; Prasterea dicitur quoque ibiderrt in
more politum , ut dies vacationis , feu recreationis fuperius enuncia-
ti Coadjutonbus dumtaxat concedantur in levamen aflidui , ac diutur-
ni fervitii, quod in aclu fua admiflionis ad Coadjutoriam fefe ob-
ltringunt prxltare .
His in faelo notatis , duo ad Caufx decifionem praiftat in jure communi*
ter recepta. fubiicere : /Vlterum nempe, quod Canonicus Coadjutus
ctiamfi ad differentiam Canonici jubilati non excufetur ab onere refi-
dendi in loco , ubi Canonicatum obtinet , fecundumea, quae tradunt
Gonzdl. ad Reg.S. §.9. num.io. Caftropal. tra&Ji$. difi.de Benef
puntl.g. num. 1 2. Barbofi lib. 1 . jur. Eccl. univerf. cap. 15. num.$i . ,
& lib.i. cap. 10. num.29. Reijfeuftuei. in Jus Can. lib.^. tit.6. §.2.
rtum.35, & refolvit Sacra Congregatio in Cartbaginen.i. Dec.i6\8.
lib.\ l. decr. pag. 223. immunis tamen omnino efl afervitio Chori , &
Ecclefix , cui Coadjutor obftringitur incumbere, quemadmodum
per Text. in Can.fcripfit mihi 7. quaft.i. , £f in cap. expart.$. de
Clerico agrot. docent. Piring. in jus Canonic. lib.%. tit.6. num.\6. ,
& ibi Reijfienftuel. §.2.num.^S. : at fi velit per fe ipfum Choro inte-
refle, omnibufque Ecclefiafticis functionibus Canonicatui fuo adnexis
defungi , impediri non poteft juxta ea , quas tradunt Fagnan. in cap.
nulla de conceff.Pr<ebend<z, Reiffenftuel. injus Can. lib.^. tit.7. §.2.
num.\$. , & conflat ex rcfcripto Sacrae Congregationis in Florentina
Praeminentiarum , ubi difcufl© Dubio : An Qtnonicus Coadjutus
pojjit perfe ipfum explere funBiones nuncupatas de hebdomada , &
de turno in cafiu &c. die 9. Aprilis 17 18. refponfum fuit : Ajfirmati-
ve , £5* amplius , ut in lib.6S. Decr. pag.\ 39. Alterum vero , quod
idem Canonicus Coadjutus , fi , Coadjutore abfente , vel impedito,
Choro interfit , Ecclefiasque fervitio vacet , gaudere debet omnibus
vacationis , & recreationis diebus , quibus Canonicus Coadjutor , fi
Choro interfuiflet , frneretur, Navar. de Cleric. Mgrot. confi. n.6.
& Ga,z. de Benef. part.4. cap.$. n.64.
Hascfunt, quac ad decifionem I. , & II. ex Dubiis infra defcribendis
conferre videntur : quod autem attinet ad articuium , qui in 111. Du-
biodecidendus proponitur, cum fcilicet Canonicus Coadjutus tem-
pore , quo infirmitatis caufa nequit ChorO interefle , quotidianas di-
ftnbutiohes Jucretur , fi contingat, Coadjutorem abfque legitima cau-
fa, feu ex propria culpa a refidentia abe(Te , operaj pretium vifum
eft , praeter ca , qus tradunt inter alios Barbof de Canonic. , #» TH-
■ it. cap.29. vum.44. &feq. Monacell. in formttlar. legal. for. EccL
par.z. tit.\j.for.2. num.-j6. hicfcribere Refolutionem Sacra; Congre-
gationis Rituum in Patavina , in qua ita rcfcnptum fuit : Diftribu-
ttfjtie: quotidiana: non debentur Cauouico blfivmo , vel alias legitime
tmped;to , r/u.mdo habet Coadiutorem , Jedji Coadiutor non refideat%
puncijtttr tamen in ipfius Coadjutoris damna : uti teftatur Barbof
deCanonic. , & Dignit. cit. cap. 29. num 45. infin. confonant plura
hujus quoque Supremi Tribunalis refcripta , & fignanter in Caufa
cui titulus DubtaPunHaturarum 31 .Julii\6^Mb,^,Decr.pag.iS9^
&in
6$
& in Afculana ubi ad Dtfbium VIII. ita conceptum . An debeantur
( ncmpe diflributiones qiiotidianae) Canonicis infirmis , Ji Coadiutores
Jfani non interveniunt , fub diem $. Junii 1706. refponfum fuit : JVe*
gative : ut in lib. Decr.pag^fjo.
Epifcopus confirmaos fa£H feriem fuperius defcriptam , memoranfque
enunciatam fuae Cathedralis Ecclefi® confuetudinem in hcec verba
concludit : Quapropter videtur mihi in cafu prafenti ( quidquid fit
de aliis ) D. Joannem Jofephum Flores de Sierra Coadjutum tem-
pore pcenalis Servitii D. Francifci de Sierra coadjutoris poffe , ac
debere refidere , refidendcque gaudere diebus vacationis , perinde ac
fi coadjutorem non haberet , potiorique jure habendum effe pro pra-
fentificut , & caterii qui coadjutores non habent , fi ditlo tempore du-
rante agrotet .
Partes itaque erunt EE. VV. deliberare .
I, An durantetemporepcenalisfervitii^ZSconfequenter abfentiaCa-
nonici Francifci Sierra coadjutoris, refidere valeat^oannes^ofeph
Florez Canonicus coadjutus ; & quatenus affirmative .
II. An rcfidendo gaudere debeat diebus vacationis , feu recreationis
nuncupatis , las dia de gracias .
Jll. An diBo tempore durante agrotans ditfusjfoannes Canonicus coadfu-
tus habendus fit pro prafente tempQre infirmitatis , & pojpt lucra-
r'$ diftributiones in cafu &V.
Die Sabbathi 6. Junii 1739.
V
NON graventur EE. PP. rcfumere Folium Congregationis habitae
fub diem 16. fuperioris menfis , ac quinque Caufas ibi defcriptas,
mox indicandas definire ,
T
ERRACINEN. DISMEMBR ATIONIS .
I. Anfit locus reintegrationi Parochia in Ecclefia SanBa Marititt Po* Sefs.t.ci.
fierula ; & quatenus negative . ieref
II. Anfit locus eretlioni nova Parochia in Ecclefia S. ^oannis 5 & qua-
tenus negative .
III. An , § quomodofit providendum it/cafu&c.
Ad I. & II. negative . Ad III. pro deputatione alte-
rius Coadjutoris ab Epifcopo eligendi cum provifione fcuto-
rum 20. de quibus agitur , & onere occurrendi indigentiis
Parochianorum , & fignanter degentium extra Civitatem
juxta modum ab eodem Epifcopo praefcribendum .
Tom.IX. 1 MON-
66
M ONTIS FALISCI IRREGULARITATIS .
5//.1*. e.j. j ^n sjctrdos Joannes Caefari fit irregu/aris , & quatenus affirmative.
d' Rf^ 1 i . A ■- fit !»c;is difpenfationi in cafu &c.
Pro difpenfatione ad Cautelam .
-, D X 1STORIEN. CELEBRATIONIS. MISSARUM.
' ',. C*J- I. An Canonicus Scarfantoni per folutionem fcutorum decem libentur
cdek. ab onere Mijfarttm , de quibus agitur , <vel potius teneatur adfum-
*: vuirn majorem ; & quam Monaflerio S. Nicolai perfolvere ; Et qua-
tcnus affirmative quoad primam partem .
II. An Moniales di&i Mouaflerii pojfint di&afcuta decem in privatos
Mouafleriiufus infumere , vel potius Mijfas , <&* in quo numero ce-
lebiari facere teneantur in cafu ®c. ■
III. Aa , & quomodofit provideudum quoad pecunias depofitas , fcf an
Canonicus Scarfantoni quidquam ultra illas pro tempore. praterito
pr&flare teneatur in cafu 6V.
Dilata ad Sequentem .
Virf. OEVOGALUEN.CAPPELLANI^.
An conflet de incompatihilitate duarum Cappellaniarum 9 cle quibus agi-
tur , itautfitfatlus locus vacationi utriufque , five potius aiterius,
£f qua vacaverit in cafu &c.
Affirmative ad primam partem 5 & alterutram ex Cap-
pellaniis efle dimittendam .
ui .n. CJ VETEN. COADIUTORIiE , ETDISTRIBUTIONUM.
" *'/• I. An , durante tempore panalis fervitii , jfcf confequenter abfentirt
Canonki Francifci Sierra Coadjutoris , refidere valeat jfoannes
jfofepb Florez Cavonicus Coadjutus j & quatenus affirmative .
I I . /In nfidendo gaudc re debeat diebus vacationis , feu recreati&nis
nuncupatis los dias de gracias .
III. An eodem temporc durante , fi agrotaverit di&Us Joannes Canoni-
cur coadjutus , babendusfit pro prafcnte tempore infirmitatis , fif
poffit lucrari diflributiones in cafu &c.
Ad I. & II. affirmative . Ad III. Negative falvojurc
agcndi contra coadjutorcm pro rclcvatione .
THE-
•
3}
>>
*7
THELEiiNA CONCORDIJE . San. Mem. Bcnedictus XTII. cui no- fifejf*1*'
mine Archipresbyteri , & C«nonicorum Collegiaoe Ecclefiae S Lau- '
rentii in Terra itidem S.Laurentii majoris nuncuputa exiitentis fuerat ex*
pofitum, Collegiatam p aedictam acentum feptuaginta, & ultra annis ri^
te , & canonice erectamuno Archipresbytero, & quindecim comtare Ca-
nonicis ibidem omnibus Privikgtis > Signts jff Injigniis , quibus alU Col-
legiata Eccleft* potiri confueverunt , legkime , & pacifice gaudentibus ,
tnnuos vero Canonicalium Praebmdarum reditus fumme tenues , atque
Canonicorum congruae fuftentationi omnino impares efTe , proindt que fup-
pjicatum nedumpro Apoitolica coi firmatione eredtionis di&ae Ecclefiae in
Collegiatam, vcrum etiam pro fuppreflione trium ex praefatisCanonica-
libus Praebendis, quarumproventus CapitulariMen/ae applicarentur, per
liter^s in forma Brevis expeditas fubdiem 20. Septembris 1728. commifit
Vicario Generali Epifcopi Thelefini — ., quatenus , veris ex:fte, tibus
„ narratis , fupradiclam ereclionem tam Collegiatae Ecclefiae praedidae, quam
i, Archipresbyteratus , & Canonicatuum , & Praebendarum upprobaret , at-
que confi maret, illique Apoftolicae firmitatis robur adjiceret, nec non
quofcumque tam Juris , quam Facti etiam quantumvis fubftantiales defe-
ctus , fi qui defuper quomodolibet inte, veniftent , in eifdem fuppleret , ita-
ut nunc , & pro tempore exiftentes Archi^resbyter , & Cano ici praedi&ae
CollegiataeEcclefiae omnibus juribus , & infig i:s, quihus ha&enus , le-
gitimetam.n, & pacifice , ut p aedicitur, gavifi, & potiti funt , abfquc
ulla diminutione potiri , & gaudere perpetuo deberent; nccnon tresCa-
nonicatus , cV Praebendas praedi&ae Collegiatas Ecciefias , cum primum il-?
los primo locovac re contigent , MenfaeCapitul n una cum omnibus , &
fingulis bonis , rebus , & incertis, aliifque jurib.us , fine alicujus praejudi-
cio , etiam \ erpetuo applicar-t , & appropriaret .
Me f(,ratusau.em Vicarius , poftufmtibusCanonicis , ut ad ejufmodi lite-
rarum executionem devcniret , fub annum 1 7$ j. pronunciavit „ conftitif-
„ fe , & conftare dictam Ecclefiam fuifle, & efTe Collegiatam innumeratam*
„ feu lc licet ab qu~ ullo certo praefixo Canonicorum numero , necnon Ca-
nonicos ejufdem Ecclefiae -onfuevifTe geftare , geftafie , & ad praefens quo-
que geftare Infignu , proptereaque ipfam Ecclefiam fore , & efTe confir-
mandam , & approbandam in Collegiatam innuracratam abfque ullo prac-
finito C~nonicorum numero , prout confirmamus , & approbamus , pari-
terque ejus Canonicis competiifTe , & competere jus , & facultatem defe-
rendi didta Infignid , atque ideo dictam Ecclefiam in veram Collegiatam in-
numeratam in omnibus , & quibufcumque actibus , ac ^d amnes , & quof-
cumque effectus tractandam , reputandam , & habendam fore, & tffe , fic
p riter ejus Canonicos omnibus juribus . fign is , & lnfigniis , quibus ha-
ttenus gavift , & potitifunt, etiam impofterum abfqueulla penitus duni-
nutionc ineoum Ecclefia, & extra , ac in quibufcumque aclibus eodem
modo, quoCanonici aliarum Ecclefiarum Collegiatarum gaudcnt , po-
tiuntur, potiri, & gaudere perpetuo debere „ : pariterque declaravit ,
conflare de tenuitateredituum Canonicalmm , ac propterea ad confulen-
dum congruxCanonicorum fuftentationi praecepit : „ quod cxiftentibus
hic, & nunc indidaEcclefia quindecim Canonicis praeter Archipresbyte ■
rum, tk praeteralium Canonicum , eujusCanon-catus de jurepatronatus
DD*de Eamilia Fe.rara,,: locum haberc deberct petita fuppreiHo pro
tribus Canonicatibus impoftcrum vacaturis , ttatitt , funt verba fent^ntiae
nulius penitus admittatur , feu fubro^ctur in locum Defuncti ccdentis ,
vcldimittentis, fed fructus omnes ejuidem Canonicatus accrefcantMafl*
Tw.lX, I 2 » Ca~
5»
9,
J>
>>
>>
M
»>
J>
>>
t»
CapituUri, & ifl ea reponantur ad efleaum illos repartiendi, & diitri-
' buendi &c. sequaliter inter ceteros duodecnn remanentes Canonicos, na
fructustrunnCanonicatuum accrefcant Maffa Capitulan , & divi-
dantur inter didtos Can.nicos , & Arcbiprcsbyterum ad conftituendam eo-
n congruam futtentatiunem „ : Addito tamen , quod, fi pollhac reditus
augercntur , plures quoque pro rata augmenti admitterentur Canonici .
licct ab Archiprcsbytero , & Canonicis acceptata m partibus,
.eipiorum votis refpondebant , iifdem tainen non arrifit eaparte, qua
mamiata fuit fuppremo Canonicatuum dum axat impoficrrim vacaturo-
./?, quippe qui contendebant debuifle juxta formam Lierarum Apoito-
Licarum Benedicti XllJ. fub eadem fuppreflione comprehendi erium Cano-
catW arintcwpore concejfionis yratia .acantes , ac proinde irritam pro-
cLmabant collationem ab Epifcopo factun C.nonicaius, qui , literis illis
jam cxpcditis , ante earumdcm executionem v«eaverat : Pratercaque non
mrttStttCS, fuam Collegiatam fuitfc pnus innumeratam, eo minus ac-
qmefcebant alteri fent.nt x parti , qua Vicanus Generalis pronunciave-
r.u , camdem ColK'g atamdeinceps quoque fine ullocerto proefixo Cano-
n.corum numer • remanere debere .
E converfo tam Promotor Fifcalis Epifcopalis Curiae , quam Canonici , &
Capitulum Cathedralis rcclefiae I iieleiinac authumantes, execufoni com-
mitu; das non fuiflV praefatas iiteras Benedicti XIII. veluti falfis extortas
.c-rtiombus , bina obtinueiimt in Rota Audi orio difputari Dubia , al-
terum /4n intret arbitriitm pro retardatione execntioni Utirarum sfpoflo-
licjtum — > quod fuit , esfffirM.itive refolutum ; Alterum vero — ^n Ca-
. iiii S Linre/itiiliJtnm ficrit , ® liceat deferre Infenia Canonica-
fia -- i cui , He%ative refponf «m eli ex fundamenris , quse in" Decifionibus
fuh diem 4. Junii 1735. coram R.P.D. Crcfccntino editis , & per manus
Eminentiarum V V. circumf.ren is expenduntur .
C -u autem 1 oviflim.- , fuipenfa Caufae cxpeditione , quae ab eodem Rotae
Au irorio fuerat fubinde quoad utrumque Dubium decreta , faepedicti Ca-
nonici devenerii.t ad concord am cum Epifcopo aeque , ac cum dpitulo
Cthedralis in hifc- potiflimum paclis verf-ntem , primo nempe „ che le
fudette Le tere Apoftoliche della San. Mcm. di Benedctto XIII. ftabilif-
chino il vcro , e mdubitato Stato di d. Chiefa &c. , e cosi reiti dichiara-
ta , c contormat 1 p. r vera Chiefa Colh giata numerata con certo , e prelif-
1 1 numcro di Canonici , il quale non poffa in veruna maniera per qualfi-
3 la accrcf niiento , 0 detei ioramento di rendite accrefcerfi, nedimi-
nu rfi , S cu do , — che debbano rimaner fupprefli due , e non gia tre Ga-
non.cati , in maniera che il numero , che dee rimanere (bbilito nella for-
ma fudetta indctta Chiefa , fia diquindici Canonici , cioe tiedici di li-
bera collazione, Paltro del Padronato fudetto , e i'Arciprete ; Tertio ,
che il C^nonicato fudctto, chc non rimane fopprcflb , pro h>c prima vice
/.Wtfwderibaprovederii , c co ferirli da Monfignore , rimanendo pofca ,
co;n • tjtti pl'i!tri foggctto alle afTezioni, e riferve Apoflolichc, Anzi fic-
comc Monfipnore ha promoffo al ^trtfa Cartonicato il R.D. Nicola Saffo ,
onot e pflotnozio « del medemo rfefcba accettarfi, e riceverli con
■Mfferc ncl formale , 6 reale pofleflb di detto Canoiicato il fudetto D. Ni-
to , che fl lara iinpetrafo PatTehfo Apoflolicofopra la pre-
fente con ordia; (JUjrti , che effendo un'altro Canonicato ultimamente
to p r mortc dei fu Frano fco Ro.li ltjiuita in M' I rifervato alla San-
fede. .zuuie delled. Ltttere Apoitoliche dcbba conferirli dalla
, una voJtachefiefeguifca la prelente con.ordia in tuttc lc fue
o--Du.erh ritenere in "perpetuum due Economi, o fieno .
„ Coad-
3»
3}
6 9
„ Coadjutori , oppureVicarj m 'fervizio delia Cura da eleggerfi da detto
„ Monfignore, e d . Puoi Succeffori , e fi abbiano a ftipendiare con docati do-
„ dici annui per ciafcheduno da pagarfeli in fine di ciafchedun'anno da efli
„ Signori Canonici clal denaro dell , Maffa Capitol.tfe ; Sexfo — che dctti Ca-
„ nonici di S. Lorenzodebbano deporre Tlnfegna , o fia cappa , e riafTumere
,, laprimaantica Infegna , ch poffedevano in temp o , che fu fpedita d. Bol-
„ la ; Etfeptimo demum — , che detti Canonici di S. Lorcnzo pcr le fpefe
„ f*tte da Monfignoi e , ecC nonici del a Gattcdrale nella lite agitata in Ro-
tadebbaropagare a medetimi docati duecen o , de quali , perche docati
feffantacinque ne fono ilati fpefi per il detto Reverendiiftino C pitolo nelT
imroduzione , e profeguimentode.Ia det a lite in Roma , & altri docati
„ cento trentacinque furono fomminiflrati dalla fel. mem. di d. Monfignore
„ Bafcari , per tanto li docati feffantacr que fpettano liberi a! medefimo Ca-
„ pitolo, e li docati cento trentacinque altEredita del d. olim Prelato Bafca-
„ ri , e pero devonii applicare ,' e fpendere nella Fabbrica della loro Chiefa
„ Cattedrale „ : concordiam hanc poftularunt Apoffolica approbatione com-
muniri, quaquidem in re , ut cautius procederetur , rogatus de fua fen-
teniia fuit Emincntiiiimus Bichi, qui pnmum in voto fane elaboraiilimo
cenfuit , petitam approbationem «.b hac S. C. concedendam non elle, fed
ad fummum nonnifi pcr Organum Dat.4riae , qua eriguntnr Collepiatae ,
certus conitituitur Canonicorum numerus , atque privilegium def ndi Infi-
gnia mdulgetur , fore impetrandam ; deinde verocum nova fue it per di-
£tos Canonicos allata rationum momenta , f.flus eft, ea non modici pon-
deris effe , proinJeque rem ita in ancipiti pofitam , ut pro maturiori exa-
mme Caufa mereretur in Folio defcribi .
Pond.ratis itaque juribus nomine Canonico uirn di&seCcllegiatae circumfe-
rendis, necnon infpecTis-binis differtiiiimis Relationibus prsefatf Eminen-
tiiiimi Bi.hi , hodie deliberare oponet .
i4ti concordiaftt cotjfirmanda. itt cq/u §c.
■
Non prnpofita cum fequentibus .
CASSANEN. QUARTjE DECIMARUM . Renuente Clero Paro- '
chialis Ecclefiae i. Mar.ae Majoris Maratheae inferioris ultro pergere in /•'i'z/'MZ
traditionj nieaiorum , ieu tumulorum quinquaginta trumenti , quos ui-
queadannum 1735 pro qua. ta Decimarum confueverat Epifcopo Caffa-
l enii prasitare fub obtentucujufdam litis fuper earumdem Decimarumexa-
ctione a i opulo , five Conimunitate Maratheae promotac , curavit Epifco-
pus , ad Menfae fuae jus fartum , teclumque tuendum , in hoc S. cro Con-
leffu proponi Dubium , — <An Clerus E< cleft* Tarocbialn v.Varathac con-
tinii.tr t d: ueat in annitapr^eriatio-ie modiirum , feu tumuljtum quinqua-
9itra frtmenti pro quar^a Decmarum debita Epifcopo in caf* &c , quod
in contuinaciam praefati Cleri jura fua negligcntis deducere, fubdiem27.
Septembris fuperioris anni fuit slfirmxtive refolutum . •
Cum autem deinde Clerus novx Audientiae beneficium fibi obtinuent imper-
tiri , non lolum induxit animum , ut diCtan; Refolutionem acriter honie
impugtoet, verum etiam cuntcndit , oblhingi debere Ep fcopum ad con- .
tnbuendum expenfis , ac fumptibus litis, quam fuper hnjufmodi Decima-
rumexactionc lpfccogitur contra Communitatem Mar-tiica; fultinerc , pu-
tans nimirum petitam fumptuum contributionem pro rata Decimarum ,
quas fibi vendicat E, ifcopus , non poffe ab eo declinari cx regula pafiim re-
cepu, qocd partic.ps quifque, iive coniocius ad eas pro virili teneatur
expen-
expemas, onc ill commune fociale bonumconcedunt , argumento Text.
in '■ •<• Si unmt §. Si q*o4 wms f. pro focio , & m termims firmavit «£or.
m Qxomen. Coti:ribu:ionis 17. M rrii 17 J& coram %.P.'D. Cakagntno .
Qjisvero exCollitigantibus tam in priori , quam in hac noyifftma contro-;
verfia potiorem foveat caufam , non acgre ex junbus hinc mde circumfe-
rcndis conjicient EminentilUmi PP. , qui , refumpto Foho difta die 27,
Septemb 1738. dillributo, roganturutramquedinmerefub Dubns .
I. t fn ft: Jattdam , veL recedendum a decifis in cafu &c,
II. Jin Epifcopus Caffavenfis pro quarta Vecimarum teneatur contrihuere
cxpcfis, qc fumptibm litismot* per Communitatem &faratbe# fuper
exjtlione ipfarum Decimarumin cafit &c.
4.c.irf. TJITUNTINA ELECTJONIS VfCARII CAPITULARIS . Cum fe-
*?**/• XJ ptcmexCanonicisCathedralisEcclefiac Bituntinac prjenoviflent , ipfo
rum Antiftitem Lucam Antonium della Gatta ad Melphienfem , vel aiiam
Ecclefiam facile transferendum , timerent vero , ne ejufmodi translationis
occafione in Vicarium Capitulare.m eligeretur Archipresbyter^ Jofephus
Anc3rani, quialias idem munus, Epifcopali S.ede vacante , objerat , in-
deque contentiones , atque diiftjia orirentur, adjere TribunalA.C cui
exponentes, nonnulhs Canonicos , (Sf Concapitulares fefe jaftajfe , &ja-
flire, vel/e occafione tranfitm %everendijjim'1 D. Luc£ slntonii della
Catta Epifcopi dicla Civitatis ad Ecclejiam ^Melphitanam ,feu aliam , eli-
gere , ac deputare in Vicarium Capitularem ditf* Ecclefi* R.T). Jofephum
tAncaratmm , — tametfi iite Do&oratum , cujus laurea caeteroquin efl in-
fignitus , nunquam exercuerit, ac nondum fuerit Sindicatui deVicariatu
Capitulari antea adminiftrato fubje&us , die 7. Maii 17 $6. Monitorium ,
quod y^clationum vocant , adverfus praefatum Jofephum Ancarani , aliofr
que Canonicos , & Capitulares ejufdem Ecclefue , ne ad comroverfam ele-
Qionem pocederetur , obtinuerunt expediri .
Quatuordecim propemodum a die cxpeditionis hujufce Monitorii elapfi funt
menfes, antcquam praelaudatus Epifcopus Bituntinus ad Melphitanam Ec-
clefiam transferretur, quotemporis intervallo Monitorium iflud in lucem
nonvenit; Secuta autem translatione , fingulis Concanonicis fuit praefen-
tatum eoplane confilio, ut quifque fibi vetitum intelligeret , Archipre-
sbytcrum Jofephum Ancarani in Vicarium Capitularem eligere ; Sed ejuf-
modi pracfentatione poflhabita, cum die 20. ]ulii 1737. convocatum fub-
m lefueritCapitulum, feptendecim ex triginta quatuor Capitularibus di-
&um Jofephum Ancaruni elegerunt; Sexdecim vero ( uno ex Canonicis
fuffragium fuum in incertam dirigente Perfonam ) confluxere in Primice-
rium DominicumGiannoni, itaut Canonici Scrutatores tunc illico renun-
ciaverint , eleclioncm in fa:pediclo Jofepho Ancarani fuifTe conclufam ,
uti poftca totam rerum geftarum feriem explicanus hifce verbis teftati
funt — „ Come efTendofi convocato Capitolo per I'eIezione di detto Vica-
„ rionel di 20. del corre iteMef- ad ore 21. del giorno , & eflendoci inter-
„ venuti in quefto $4- Vocali traCanonici, e Dignita; fra quali tre per Pro-
„ cura , fi ha daquefli d-ato il loro votoper Schcdule fegrete , ed elTendofi ve-
„ nuto all'apertura di quefte , habbiamo trovati 17. voti a pro dell5Arciprete
„ D. Giofcppe Ancarano, c 16. a pro del Canonico D. Domenico Gianno-
„ nc, & uno pcr D. J. ChriftuiT|, & elfendofi da noi dopo brugiate le Sche-
„ dule , e oota di quef^e confiJcrata 1'eL-zionegiafortita in perfona del D.
. Jpretc Ancarano da noi qui fottofcritti fi e publicata l'elczione \a
i'crlona del mcdcfimo.
Verum
3}
33
3>
}3
33
13
7»
Verum quia , peracta mox enunciatae eie&ionis promuigatione , eXcitatus
fait inCapituIo, & Ecclefi i tumulus, eoque perfeverante tradita -ft
pofTeflio Vicanatus Capitulans Priimcerio Dominico Giannoni in exclu-
fionem Joiephi Ancarani, obo ta fuit inde judicialis contentio , qusenam
fcilicet ex binis memoratis ele&ion bus fuitineretur , ac deberet executio-
ni mandari , qua delata ad Arch epifcopum Barenfem — „ Vifis inftantiis
&c. documentis, & fignanter fide trium ReverendilT.Canoniccrum Scru-
tatorum , & literis patemibus fubfcnptis per 17. RR. Dignitates , & Ca~
nonicos ejufdemCapi;uIi expeditis favore dicli R. Archipresbyteri Anca-
rani, necnon aliis documentis &c. & fisn nter literispatentibus fubfcri-
ptis per 16'. RR. Dignitates , & Canonicos ejufdem Capituli expeditis fa-
vorc dicti R. D. Primicerii Giannone partibus &c. auditis -- , pronunciavic
„ ifle fub diem 24. Julii 1717. — practenfam electionem in Vicarium Capi-
„ tularem , uti deficientem in fubitantiahbus fuilTe , & efTe nullam — fubin-
deque ex ailerto jure eligendi fibi devoluto elegit in Vicarium Capitulartm
Gafparem Senfio ejufdem Cathedrahs Canonicum .
Sententise huic non acquievit Archipresbyter Ancarani , qui proinde , ap-
pellatione interjecla, licet toto jam tempore vacantis Sedis Epifcopalis Ca-
nonicus Senfio Vicarii Capitularis munus objerit , & novus poft hac Epi-
fcopus affumpferit Ecclefias regimenr fua adhuc interefTe putans , ab hoc
Sacro ConfefTu validam , ac legitimam declaran eleclionem de fe factim
in Vkarium Capitularem, demiffas m huncfinem porrigit preces , quas
ex eo potiiiimum exaudienJas fore confiiit , quod juxta enunciatam Ca-
nonicorum Scrutatorum atteftationemomni vacet controverfia, fe failTe
a majori Capitularium numero eleclum .
Neque ullo in pretio ad impediendam , irritandamve ele&io^em fuam haberi
poffe arbitratur five Monitorium fuperius memoratum a feptem Canonicis
antequa uordecim nunfes expeditum , five exceptiones contra fe in iilo
propoiitas, tumquia merito negle&um fuerit Mon;torium veluti diu ina
adto, atque ftudiofa oc.ultatione antiquatum , tum quia nihili referret ,
fenunquam D dtoratum exercuiffe , vel nondum fubiifTe Syndicatum fu-
per muncre Vicarii Capttalaris , quo alias pcrfuncTus efr, , cum nul ibi
praefc iptum fit , ex defectu affcr.i exercitii , minufque ob non reddnam
rationem Vicanatus C pitularis prius gcfti,quem non pofTe ad idem obeun-
dum munus iterum affumij Eoqne magis p or> ignat poftremam hanc obje-
ftionem fore fpcrn ndam , durn Epifcopus Bituntinus ad Ecclefiam Mel-
phitanam poftea translatus haua renuit teftimonium perhibere de munere
Yicanaius Capitularis abipfo Iaudabiliter pridem gefti, ita demum con-
cludens -- „ E non avcndo avuta da neiTuno iftanza contro la fua lodevole
„ condotta , ini ailenni di efigerne il fbrmale Sindicato, effendomi contenta-
„ to della detta commune , e pubblica approvazione .
Haec funtquibus Aichipr^s^yter Ancarani fuam nititur elcttionem ab ob-
jettis omnious vindicare . At quia tam Pnmicerius Giannoni , quam Ca-
nonicus Senfio illam in propria quifque Perfona fecutam magis legitimam
jaftitat, propterea idcm Ancaranus duo ele&ioni dicti Giannom opponit ,
alterum fcilic t , quod rn eum non m jor Capitularium pars , fed fexdecim
tantumextrigintaquatuor fuffragiisconfluxerint , alt ruin vero, quod ea-
demelcclio, qu^tenus ctiam majori Capitularium partc fuiffet conclufa ,
irrita foret judicanda , utpote ab codem Giannoni nimia quadam ambitio-
ne, medioque Laicorum auxilo , atque tumultu procurata contra expref-
fam cenfuram Ttxt. in cap. Quifqnis de ele.t. quam exornat cum aliis fa-
gnan. tbid.n. 22. & feqq.
Circa
/
Circa eleAtonem vero ab Archiepifcopoperaftamin perfonam Canonici Seii-
fio pracmittens m Jarc, quod facultas eligendi Vicarium Capitularem ad
M^tropolitanum njn devolvitur, nifi ubi Capitulum neglexerit iilum in-
tn octo dierum fpatiutn deputare , u:i fancitum habetur a Sacrofan&a
Tridentina Synodo Cap.\6. Sefz+.dcKsf. & conftat ex Refolutionibus
Sacrx Congregatioms , & fignanter in Afculana Deputationis JSicarit Ca-
pitmlarii 14. :>iartti 1699. ad primum Dabium //6.49. 'Decr.ptjg.97. in
f.uto advertcndum exponit, Archiepifcopum Barenfem fub obtentu juris
eligendi ad fedevofuti ad prxfatam eledionem proceffiffe , decurrente ad-
huc termino oclo dierum , mtra quem cum a!ia rite poffet a Capitulo fie-
ri eledtio , quatcnus prior invalida judicata fuilTet, ut notat Pajjeriu. de
elecl. cap.11. uum.+i. , $ Piton. difcept.JEccl.iS^- mmAl. & 24. in fin.
Tom.q , fuftineri proptcrea nequeat iifa per Metropolitanum expleta,
juxta Refolutiones Sacrqe Congregationis relatas in Leopo/ien. Eletiionis
Ficarii CapituUris 14. Januarii 17 16.
Jura, quae adverfus haec meditentur opponere tam Primicerius Giannone,
quam Canonicus Senflo propriam unufquifquefutlinens eledtionem , non-
dum allata fuere , onus itaque erit Eminentiarum V V. difpicere .
zAn , & de cujus legittma eleilione conflet in cafu &c»
i*.** y^oRDUBEN. ERECTIONIS CAPPELLANLE . Cum Sacerdos Io-
v_>» fephus deGongora Cathedra!is Ecclefiae Cordubenfis Canonicus com-
pertum habens , Lucam ejus Nepotem, aliofque Succeffores in Primogeni-
turam, feu Majoratum a Luca Antonio , & Ioanne Emanuelle de Gon-
gora inftitutum ex teftamentaria difpofitione alterius Ioannis de Gongora
poft obitum Annae Mariac , & Mariae Magdalenar haeredum in ufufru&u
fcriptarum obftrinttos effe — „ a far celebrare da Sacerdoti Regolari , o
„ Stcolari in tutte le Domeniche , e Fefte di precetto di ciaicliedun^anno
„ una Meffa bafTa nella Azzienda di Menzerguido „ -- fecum ipfe ftatuerit
Cappellaniam , altera adhuc ex di&is haereuibus ufufructuariis fuperftite ,
proprio aere fundarc, eo tamen confilio , ut ejufdem Cappellaniae PodVflbr
MiiTarum onusa laudato Teftatore Ioanne de Gong* ra Majoratui impoft-
tum adimplere teneatur, unde tam Lucas fuus Nepos , quam ejus De-
fccndentes tantum in diclo Majoratu Succeffores abonere rraefato redden-
turimmunes , fibique praeterea liceat, Laurentiumde Caftilefo Tafur Pa-
tritium Cordubenfem , qui certam pecuniarurn fummam pro ftatuenda
pinguiori Dute ejufdcm Cappellaniae conferre paratus eft , in primum
Cappellanum nominare, fupplex rogavit Sanclifftmum , ut ejufmodi fun-
dation.m cum omnibus , & fingulis conditionibus inea contentis per fpe-
ciale fuum fjr ve dignaretur approbare j at ejus precibus ad Sacram Con-
gregationem remiflis, propofitoque fubinde Dubio , -- <sAa , <$ qnomodo fit
annuendum ereiliont Cappellania tn locum Lcgatt pro ceiebrattone M'ffa-
rum ordinati a jfoanne Gorjgora itt cafu &c. , die 2$. Aug 1738. refcri-
im fuit — Ncgative .
Exi:t:mans autem idcm Canonicus Iofcph de Gongora , Refolutionem hanc
fac:!e prodiiffetum ex co, quod exiguum vifum fueritCapitale ab ipfo pro
enunciato Miffarum onere adimplendo aTignatum , tum ei quo vocetur ad
Cappcllaniam, quam ipfe fundare intcndit , ColiegiumS. Rocchi Ordinis
rmclitarum, ac praeterea fiat Cappeliano ab lpfo nominando poteftas
,uando Ecclefiam fibi bencvifam pro earum MifTarum celebra-
tionc , ita ut ex hifcc conditionibus non modice videretur immutata di-
itiopraefati Ioannil Tcftatoris , novum Sacrae Congregationi porrcxit
libcl.um , ubi prior.-m petaioncm quoad praemiffas conditiones dcclarans,
itcrum
33
35
71
iterum poftulat meditatam antedidt* CappeUaniae ereftionem fub multi-
plici lcge clarius , ut ipfeputat, hodieexplicatam Apoiloiicae autho.ita-
tis praefidio communiri .
Primo fiquidem exponit faae mentisefTe, quod pracfata Cappellania erigatur
„ nelLChiefa, o fia C ppella Rurale di Mezer^uido condote di Capitali
„ del valore di ducati asoro di Camera tsi. , e la fettima parte d5und ducato
„ deproprj denari, econ altriCapitali del va.ore di ducati d'orodi numero
S4o- e la fettim i parte d'un ducato offerti da D Gio: de Caftillefo , ela-
fur , che in tutto fanno la fomma di ducati d'oro di Camera 997. , e refpet-
tivamente di fcudi Romani 177S. ,, ex hac autem fumma contendit dotem
coniki abunde congruam pro Ca;pTlama onere unius tantum MifTac fefti-
vis diebus celebranciac gravata: Secundo propugnat dupliciter ex hac fua
funJatione commodum Caufae piae augeri , tumfcilicet. quia , in huma-
nis adhucdegenteal.era ex haeredibus ufufru&uariis , adeoque citius, Mif-
farum celebratio habebitur, tum quia in cafu , q;;o linea Lucae de Gongo-
ra extinguatur , binaeerunt Cappellaniae , & duplicata MilTarum celebra-
tio, Iertioait, nu lum pracmiflk difpofitioni ioannis de Gongora d tri-
mentum adftrre conditionatam vocationem a fe additam Collegii S. Roc-
chi OrdinisCannel tarum , cum eidem Collegio ftri&a injugatur obliga-
tio explendi celebrationem Miifarum in eadem Cappella a dicto Teftatore
4 figna a fub pcena privationis ejufdem Cappeilaniae , quom porro p: iva-
tionispcenam in limine fundationis apponi poife tuetur veluti tenclentem
a .] cautms pii operis implementum ; Et quarto demum fubjung:t, nihil pe-
nitus detrahere executioni Legati Pii a toties memorato loanne de Gon-
gora relidti enunciatam libertatem , quam ipfe vult deciarare permifTam
primo Cappellano celebrandi Miifas in qualibet Ecclefia fibi benevifa ,
cum abera hacc poteftas in themate Cappellaniac a fe erigendae . xp'icetur
fatta dicto primo Cappel ano folum in cafu , quo ob defectum lineac de-
fcendentalis Lucaeobligatio curandi MifTarum celebrationem in Cappella
di Meze-^nido revivifcat in PofTefforibus Majoratus , unde compertum fit ,'
quod nullo nunquamtempore juxta fundationem controverfaeCappel aniae
a ft ; ropofitam voluntas pii Teftatoris Ioannis de Gongoraquoad MifTas in
facp difta Cappella celebrandas debeat inadimpleta manere, fed amplior
immo fiat piae caufae conditio .
Eiiisitaque, aliifque latius Oratoris nomine deducendis, praevia reafTum-
ptione Folii fub diem 2$. Aug.i7$8. diftributi,dignentur Eminentiiumi PJ?.
delibe are.
Anfitjta.ndHm , ve l recedendum a Vecifis in cafu &c.
Dic Sabbati 4. Julii 1739-
Ecifio , quae fub diem 6% menfis mox elapfi in quinque fequentibus Cau-
fis non prodiit , hodie iterum efflagitatur .
D
X ISTORIEN CELEBRATIONIS MISSARUM. ^f<
I. AnCanonicusScarfantoni per foiutionem fcutorum decem Iberetur ab Jieo\fer'&
onere MifTarum, de quibus agitur , vel potius teneatur Miifas celcbra- evj,t /*' *cei,
re , aut fumm^m majorem , & quam Monafteno S. Nicolai perfolverc i Mifsar.
E$ quatenus affirmaiive quoad primam partem .
II. An Monialesdicti Monafteiii poffint dicta fcuta decemin privatos Mona-
Tom.tX. K ftcrii
74
llerii ufus infumere , vcl potius miflas , & in quo numero celebrari fa-
cere tcneantur in cafu &c.
III. An , & quomodo fit providendum quoad pecunias depofitas , & an Ca-
nonicus Scarfaatfcai qiudquam ultra tllas pro tempore praeterito prailarc
tencatur ln cafu &c.
Dilata, & fcribatur Epifcopo juxta inftruftionem .
T
HELESINA CONCORDIiE.
'■ ' :* tf/t concruia fit coj.Jitmanda in cafu &c.
Dilata , & ad mentem .
:* C ASSANEN. QUARTJE DECIMARUM.
I. An fit itandum , vcl recedcndum a d.cifis in cafu &c.
II. An Epifcopus Caflanenfis pro quarta Dccimarum teneatur contribuere
expenfis , ac fumptibus litis motae per Communitatem Maratheae fuper
exactione ipfarum Decimarum in cafu &c.
Ad f, in Decifis , & amplius . Ad II. Megative .
c-"m. tsh OlTUNTINA ELECTIONIS VICARII CAPITULARIS .
16. dt ref. ^ju } £ fo lu] s iegj ima tlettione conftet in cafu (Fc.
In cafu , de quo agitur , bene proyifum per Metropo-
litanum .
4
*ft*uc+ C ORDUBEN. ERECTIONIS CAPPELLANIffi.
An Jit jtandam , vcl rccedendum a Dccijis in caju &c.
Pra:vio reccffu a Decifis , pro gratia ere&ionis juxta
pctita .
Stfrlci.tr PISAUREN. CONCORDIiE. In Oppido Gradariac extat Parochialis
. • '..|. * E clefia fubtitulo S. JoannisBaptiibe, cujus Redor totam Animarum
- . curam ibi cxercct , in cjufdcm vero Oppidi Tcrritono tres alise reperimv
" Parochiac pridcm ercitae , nempe S. Michaelis , S.Stephani , & S. So-
x , nuae folci vetus Pi bania nuncupari . Cum autem Ke&or , feu Ar-
chipresbyter mox cnunciatae Plcbanac Ecclefiae confueverit extra Paracciac
limites in mcrnorato Oppido pcncs aliamEcclefiam fub eodcm titulo
S Sophiae n refidere, ibique Sacramenta adminiflrare, aliafque pe-
ragcrc Parochialcs functioncs , folumque diebus Feftis de prarccpto Ple-
banam
7S
banam Ecclefiam adeat , ut ibi MifTam pro populo cclebret , Conciones ha-
beat, & DodtrinaChnitiana Pueros inftruat, hinc inter Jofephum Fabri
modernum Rectorem , feu Archipresbyterum pnelaudatae Parochialis Ec-
clefise S. Sophiae, & Hermetum Badioh Parochum dicli Oppidi Gr^darise
plurium circa Parochialium fun&ionum exercitium obortae funt contentie-
nes, ad quas dirimendas nomine Parochi Gradaria? fuit fub annumi7?7.
abEminentilfnnis Patribus petita definitio nonnullorum Dubiorum , qux
legi poilunt in fupplici libelJo tranfcnpto in ejufdem Varochi Sum. n.z. ,
poftmoduin vero, interpofuls Epifcopi offtciis inita fuit inter dicTos Paro-
chos concordia , in qua potitfunum conflabilita leguntur .
Trir/iOy che debbain avvenire ofTervarfi l'altemativa ina!terabilmente tra le
Parti in tutte le Funzioni , ed anche un anno per ciafcheduno faccino la
Procefhone di S. Marco, quella del Corpus Domini , quella della terza
Domenica del mefe nella Chiefa del Santiflimo , e tutte le altredebbaso
farfi per alternativa , benche fieno ProceiTioni ftraordinarie ordinate da
Sommi Pontefici , o da Prelati Vefcovi della Diocefi , comc anche la No-
venadelSantifiimo Natale un anno per ciafcheduno&c. , e la ftefla alter-
nativa fiolfervi nelle f efle , & altre Funzioni , che fi faranno nella Chie-
fa del Santifiimo Sagramento , e Rofario t eccettuata la Chiefa della San-
tillima Trinita , che rinane di libera giurifdizione del Signor Priore .
Secnndo , che ilSignore Arciprete in occafione dell.i morte de i Putti non
poffa fermarvi i Cadaveri de medemi neJle Chiefe foggette alla Cura di S.
Giovanni , ne fare a'tr*atto giurifdizionale ne'limiti di tetta Cura , fe non
quandovada a prenderli entro il Uminedella fuaParochia, in cui potra
fervirfi della fua piena autorita .
Tcrtto , che il Signore Arciprete non pofTa alzar la Croce fe non in occafionc
di accompagnare 1 Morti del afua Cura , ed un'anno si , e Palro no nella
Procelfione delTultimo giorno delJe Rogazioni , nel qual giorno dovra al-
ternativamente alzarfi la Crocedel Signor Acipreto , e 1'altroanno quel-
la del Signor Rcttore . AIl' incontro il Signore Rettore entrando neJJa
Chiefa uel Signor Arciprete , fia tenuto a deporre la fua Croce , s'inalzi ,
e fubentri quella delSign^r Arciprete, e lo ftefTo fi prattichi tanto ncl
principiare , quanto nel terminare le Procefiioni ,« o altre Funzioni Eccle-
fiaftiche , in cui debba alzarfi la Croce .
Quarto , ch:- il Signor Arciprete poffa portare liberamente iJ Santifiimo Via-
tico per la Cura del Sig. Kettore agPInfermi , ma non pofTadar la bene-
dizione colla Sagra Piflide nella Porta della Terra , ma folo dentro la fua
Chiefa prima di partire dalla medema .
Quinto, che venendo portati i Cadaveri de Morti dalla Cura del Sig Arci-
prete nclla Terrade! Sig. Rettore non comparifca ad accompagnarli pcr
togliere la differenza di confegnar laStola , fpecialmen e quando in vecc
deJ Sig Arciprete veniffc il di lui Cappellano , e lo ltefTo fi faccia venendo
portati i Morti della Cura del Sig.Rettore, non dovendo allora comparirvi
il Sig. Arciprete.
Sexto , chc le lim, fine della Quarcfima fi dividino tra il Sig. Arciprete , e
Sig. Rettore , facendo ceJcbrare tanti Officj di MefTe in ambe le Chiefe
confegnando il denaro per meta al Sig. Rettore , o lq fteffo ii prattichi neK
la diftribuzLmedeUe litnjfine per i Poveri tanto nella Quarefima , quan-
tonclPAvvento, levata pero primaquelJa quantitadi denaro , che fi daf-
feal Predicatore per celebrar tante MelTs , e quella porzione , che ii giu-
dicaffe proprio delli Signori Arciprete , e Rettore dare aglaltri Parochi
di Fanano , c di S. Stephano .
n»./X. # 2 Septi-
Smim* , che il S^nor Arciprcte non poiTa alzar U Croce , ne STtoIa fe non
che moccafione di Bccompaj*r* 1 Cadaven de Morti d-lla fuaCura , o
purcveniiTerod'altrcParo:hie, purche non foifero de Parochiam morti ,
efoztetti a la Cura di S Giovanni . Di piu poifa ll Sig. Arciprete portare
U Stola , qu,ndo gli tocchera 1'alternativa , ne quah cafi pero s'alzi per la
Strada, e Chicfe loggette al Sig. Kettore folo la di lui Croce .
O ? tvo , che per oflervare perfettamente l'alternativa anche per le Proceffio-
ni, BfpofizionJ del Venerabile, o altrefunili in congiuntura de Giubil i
o a'ltre particolari devuzioni ordinau da Monfignore Uluftriiiimo Vefcovo.
odaaltriSuperiori, facendofi una fola Funzione neila Terra , una volta
debba farfi nella Chiefa del Sig. Araprete , e ,'altra nquella del Sig Ket-
tore ; o facendofi in ambedue' le Chiefe , una volta debba incominciarfi
dalla Chiefa della Fieve , e 1'altra da quella del Sig. P ettorc . _
Confentanee ad ejufnodi pacta cacperunt P oceifiones aiternative haberi ,
esque fubCruceParochialis Eccleda S Joannis Baptiitae continuo duci,
prsctereaque Jofeph Fabri Archipresbyter uti aiT ritur, refib via ad pro-
pnam S. Sophiac Ecdefiam fuorum Parochianorum Cadavera alTociavit,
atque occafione deferendi ad Infirmos Sanctiflimum Euchanfiiac Sacramen-
tum, non amplius, ut antea , confuevit in Portis Oppidi Gradanae Po-
pulo benedicere, fed omnia qiaein fupradicla Concordia conven-rat , tunc
primum religiofe fervavit; Verumquia. noviifime ide.n Archinresbyter
complures acTus , & funcTiones contra formam in eadein C ncordia prac-
fcriptam nifus eft explere , H^rmetes Badioli faepedi&i Oppidi Gradari»
Parochus , n.' ipfius Concordiac obfer antia queat impoiterum detradari,
Sacrum hunc adiit ConfeiTum eni sre poltulans , ut in finguli-s fuis partibus ,
& conditionibusapprobetur, nifiEE PP. faiubriusducant, Arch:bresby-
tcrum pracdicTum obftringere, penes veterem Plebanam fuam Eccl fiain
S Sophiac refidere, ex qua commodius ipfe, ac tutius Spirituaiibus Popui
fibi coinmifli neceilttatibus confuleret, juxta plures Refolutiones Sacrac
Congregationis relatas in Terracinen. %c]idemi<£ 28. Januurii , 3. O* 24.
ffHargii 1716.
Hactenus allata funt tantummodo juraParochi Gradariae, quibus tam- n fi
fas efi aufpicari , fua non negliget opponere Archipresbyter S. Sophiae ,
adeoque cx Juribus utrinque circumferendis EE. VV. decidere digma-
buntur .
I. An, & inquibus partibus Concordia fit approbanda ; Et quatevus ncga-
tive in omtfbui .
II. An fervari debeat aiTertum folitumante diftam Concordiam in cafu &c.
III. An conftetde attentatis, & quomodo fint purganda ln cafu &c.
Ad I. pro nunc fcrvandum elTe Concordiam prxrcrquam ad
Capitulum IV., ciica quod fervetur folirum , & inte-
rim fcribatur Epifcopo , ut omnium provideat fuper
refidefttia Archipresbyteri inrra fines fux Parochia: , &
• Sacram Congregationem certioret »
JA~
TANUEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM . Jofeph Bruni, Pom- Sef.xi.cay
J pejus a S. Stephano in Gong, Pauperum Mairis Dei Scholarum P-arum , if« esr t$>. dc
cui nomen dadit , fubinde appeliatas, pofl fulcmnia in eadem Congrega- &eg.
tione fub diem 25. Octobns 1725. emiffa vo a, omnefque fucceliive ad
titulum Religiofae paupeitatis fulceptos Ordines Sacros, judlcium tandem,
praeviis tamen precibus anno 1730". S. D. N. de more porrectis, pro im-
petranda reftitutione in integrum adverfus fuam Protelfinem inftituit,
nullam ex duplici proclamans capite , altero , quia pcr vim, & metum
a Genitoribus fibi incuflbs extortam , & altero , quia retic;tu contra
C onfltutiones Odinis guvi , quo Iaborabat , morbo emiffam .
Ex Proceffu coram Ordinario, & Superiore Regulari Sacree Congregationis
juffu ccnfeGo , fumma eorum , quae attinent ad primum caput , hacc prae-
cipua cruitur ; primo , quod Orator eflet Adolefcens di bouijftma indde »
docile , & uhbidiente a fuoi Genitori > COtltta vero illius Parentes di
temperamento malinconico , e fevero , & praefert m Jo^nnu Mater di na-
firale rifoluto , efvero, e che aveva la direzzione , mdneggio , e com-
nta^do della Cafa , e Famiglia , fecundo , quod metus caeperit Or tori vix
duod cimum agenti annum a Parentirus incuti ; Tert o , quod iidem Ge-
nitores , & Mat.r po;iflime blanditiis primum, ac hort.itionibus , dein
vero m nis , verreribus , aliifque vioh ntiis , ut Filium ad Religionem_>
amplectendam inducerent , ufi fint . Quarto , quod Filius ipfe de huuf-
mcdi vio entiis tam ante , quam poft emiffam Profeflionem fsepius dolue-
rit, ejus i v liditatem declarans fe velle judiciario proponere ;& quinto,
demum , quod ideo dumtaxat fub initium anni 175 5. b-neficium Reftitu-
tionis in integum imploraverit , quia Mater ad annum 173$. Pater vero
ufque ad menfem Februarii 1734. in pnffino obfirmati propofito fuper-
vixermt .
Quae vero alterum propofitae nul itatis c~put refpiciunt , in his verfantur,
jcilicercum expofuent Orator , f e , ^meqi.am R ligiofum irdueret ha-
bitum, grav. Erniac morbo , ac inteffinorum laxatione Jaboiaffe, pluri-
b s idipfum fluduit comprobari Teftibus , atque Peritis in d. P;occffu
examinatis , qui praeteea explicant , morbum lftum a decimo ejus seta-
tis anno inchoatum co fuetis remediis nequviffe fanari . Cum autem in
Conftitutionibus Ordinis , ubi agitur de impedimentis eorum , qui ad-
mitti jetunt cap. 1. ita caveatur ; Quod Ji aiquo modo innotuerit eutn •
qui admitti pctit , aliquoex gravioribus imptdimentis obnoxium effe , ul-
rerius cxm i/!o non precedatur , fed placidis verbis , cum confolatione
quimprimum d.m/ttatur ; Qui vero obnoxius fuerit alicni ex hujufmodi
ultimis impedimentis &Y. tttnc confulto Provinciaii de ej/?s confnftt ad-
rriitti pw.erit , prout cid m^rovintiali vidtbitur , binas inde putatOra-
tot fibi faver-- juris theoricas , primam nempe , quod , ficuti Religiofa
Prof ffio involvit contraclum correfpedhvum , ac ultro citroque oblrga-
torium , ita deficiente confcnfu ex parte Religionis , cui innrmitas lua
non innotuit . ne Pro eflio ipfa , ut ajunt, claud.care vid,atur , irriu quo-
que refpectu Religioii c. nfenc.a (it , ut in terminis docent cum aliis Capon.
difcepr. 5^. num $3. , C^ feq. P. Bartbolom<eus de yetchiis Cappuctinus
inlib., iu'i tituls Praxis obfcrvanda in admittendis ad %eUgtonis Jla-
tum 'Hvtiis dilp. $. "Dub. 1 S. n. 4. , 0" 8. , & P. Tbefuurus ittdem
Cappuccinus in lib. %om<c imprejjb , cui titulus . Efpofziune Jopr* la
■ Regol del Serjjico P. S. Franccfco cap. 2. : Sccundam vero , quod Pro-
feflio eorum , qui :empore fuae receptionis , vel m^rbo aliquo laborabant,
vel alio nomine inhabiies erant ad prolitendum , numquam ratificata
cenfeutui , itaquidem , ut taliier ProietU neque rcflitutione in integrum
acivcr-
idmfm lapfum quinquennii indigeant , juxta opinionem ^avarr. conf.
wm 1« ,t> uhr. lib. 3. de *K<Rttl. , & ahorum , quos citant Barhof.
adConciL cap. 19. feff. 1$. de %tgul. nuni. 6. <& 19. , & Vrfaya dtfcept.
EccL 25. nttm. 29. ," & jeqq. Tutn. 2. part. 1.
RehgioOratoris petitioni non contradicit; At eidem acriter fe opponunt
Comes JoannesBa tiita, & Canonicus Philippus Bruni de Tournafort ,
quibus Parentes didti Re igiofi omnia fua Bona variis fub oneribus ceiTere;
cumquein juribus ipibrum nomine circumferendis plura ad excJud^ndum
alTertum metum , atque ad inducendam tacitam Profeflionis ratificationem
expendenda proponantur , lllud potiriime circa nullitatem , quam Orator
ll.idct elicere cx memorato Erniae morbo , notari promeretur , quod fimplex
corporis vitium, five aegritudo in allegatis Conititutionibus Ordinis non
reccnfentur inter graviores defectus , quiab admifTione in Religione omni-
noarceant , fed inter defecius minos graves , quorum concurfu non ob- .
ftanc, fi Provinci^lis aflentiatur, licite poteft obtineri admiilio • Ejus
autem confenfus faltem tacitus deduci contenditur ex eo , quod enuncia-
tus morbus tam Superiori , quam aliis Religiofis Collegii , in quo Orator
Profellionem emifit, facile potuerit neri manifcitus , quod fatis effe ad
exdudendam Profeffionis invaliditatem , tradunt Vignattell. confult. 181.
iu fin Tom. 9. & alii adducti per Panimoll. dec. 29. annot. z. , <& feqq.
Archiepifcopus in literis , quibus probationes fuper hac re in Curia fua re-
ceptas fociavit , haec habet : Ex eodem Trocejju , m fallor , ftis liquet
iufiitia taufc , attamen ad ulteriorem cautbelam omitterc non debeo , quod
etiam extraytdiciahter auditis nonnuliit ex Pairibus , & fignauter ^Pa,-
tre deputato ab antediBa I{eltgione , certioratu* plene frti de vi , &
mctu a Partntibm tllato , c% incufjo eidem Fr. Jofepbo , ac de Ptrfoiali
ipfius infuffi-ientia ob languores torpora/es , qrtos patitur admunera I{sli-
gionis fubeund.7 .
His itaque pcrpenfis una cum Juribus Collitigantium , necnon iis , quem ad
rem fuerunt cxpofita in Foliistf: , & 27. Julii 1737. inCapritana Bgfiitu-
tivnis in integrum<& in^Heapolitana pariter "^efiitutionis in tntegrum, di-
gnabuntur EE VV. pronunciare .
*An fit locu: reflitutioni in integrum in cafu &ct
Negative , & amplius .
*<fiA-c.n. EODTEN. INDULTI . Antonius Bertrandus de Halloy dud-.un ab
* T! JLi Apoitofica Sede in pcrpetuum Coadjutorem Philippi ejus Patrui Cano-
nici Collcgiatas Ecclefiae fub titulo S. Dionyfii in Civitate Leodii ereclac
dcpu atus, cum nuper obtinuerit ad Vicariam Parochialis Ecclefia: S. Al-
degundis praefentari a Caoitulo ejufdem Collegiatac , cui mox enunciau
Parochialis reperitur unita , fupplicationem in Apoftolica Dataria porre-
• ad impetrandam Difpenfatiunem, qua fibi liceat Vicariam prsedictam
aflequi , camque, tum pcrdurante , tum ceffante Coadjutons munere ,
cum mcmorato Canonicatu , rctinerc ; Supcr hac autem fupplicatione ex-
quifito facra» hujus Con^regationis oraculo , femel, iterunque , diebus
nempe 25. Augufli , & 27. Scj tcmbris fupcrioris anni , prccibus Antonii
Jntcr fummaria rcJitis , vifum cft EE. PP. non efTc annuendum . At vero
cnsOratoi fclicior^m cxpcriri fortcm , fi rationum momenta,
'us pc itioncm fuam fulciri authumat , accuratius cxpendcnda propo-
nercpermittcretur , obtinuit Caufam io Folio defcribi fub Dubio, quod
M caiccm prxfcntisRcitrictus apponetur .
Sum-
7°
Summa eornm, cpbus Orator innititur, in his>poti{fimum fiftit ; Primo,
quod 1 arochialis Ecclefia S. Aldegundis ita Collegiatae adjaccat , ut com-
mode omnino, & prout decet , utn (ue Eccleliae poliit ab ipfo inferviri ;
Secundo , quod Vicarius pro tempore dictae Parochialis binos alios i.i re-
tineat Vicarios approbatos, quorum opera , & auxilio fpirituahbus Pa-
ro hianorum necefiitatibus abunde confultum fit ; Tertio , quod munus
Coadjutoris nuliura prseitat lmpedimentum, quominus Qrator per feip-
fum Animarum curae incumbat , teflatur quippe Ordinarius , Coadjurortt ,
quos in Canonicatibtts , & Trauendis JHttbwritate A-fio/ica dcputari
contigit in Dioscefi Leodienji , non refidere , & onera Caoonicatibus * O*
Prabendis ifeu eorum Pojfefforibus incum^entia minime adimp/ere , nec
ad ea adimplenda a Capitulis admitti , donec , # quoufque per cejfum ,
*vel deceffum Coadjuti ncn fuerit fatlus locus Juccefjioni , ac iufuper 'De-
funB»rum Canonicorum Succeffores duobtis primis anms , quos vocaut
Careutia , non teneri ad refidentiam , ctfi ex dtvftione reftdeant , nuilos
frv.Bus facere ; Qu;.no , quod fub hac Paraecia , feu Vicaria frequens de-
gat multitudo Pauperum , quorum inopiae cum nequeat ex reditibus Vi-
cariae infufficientibus honcJtae Vicariac luitentationi iuccurri, ncceiTarium
pene fit , ope petiti lndulti Oratorem in eo itatu confkitui , quo pofiit ex
reditibus tam Canonicatus, quam Vicariae d^torum Pauperum egeitati
confulcre ; Quinto , quod major Parocho, five Vicario ob metum Ca-
pituli exhibebitur cultus , & revcrentia , vimque efficaciorem ejus ver-
ba apud Plebejos ParochLnos Lcile obtinebunt , fi eamdem Vicariam Ca-
nonicus d. Collegiatae adminiitret ; Sexto , quod Orator hbi:'is-, &
idcneus ab E aminatoribus Synodalibus ad Animarum curae exercitium_»
renunciatus jam meruerit iibi ab Ordinario litius Vicariae regimen , <k ad-
miniitrationem committi ufque jd proximum Feitum S. Joan is Baptitae ;
& feptimo dcmum ,'qiiod Parochiani «. ptant nedum , fed & Eminentiifi-
mos PP. enixe rogant , ut qnanto citius pro omnium confolatione eumdcm
Jfotoniam Bertrandum dt Halhy in Curatum , & Pafiorem eis praficerc
ncn dedi?i.en.u? .
Ordinarius L odienfis Sacram Cong-egationem fuper Oratoris precibus in-
ltructam reddere juifus n fua Kelatione fubannum 1 738. tranfmifla hacc
praedpua de Antonio Bertrandi primum exponit: Quovero ad meritum
Qratorts ex hoc pctit t velmaxime, quod in Collegio Ecclefia/iico S- Bar-
barfi Vienna iu vfufifia fecris L'-tcris , O4 Juri Pontijicio quinque ut
minus annis flrenunm operam , & tgregio cum fracJu navaverit , eum-
que cvm txim a indole , <£}* praclaris animi dotibus eruditionem corjunxe-
nt , & itt dicendo facundiam , ut Jpcs omnino emerferit , forc ut Pafio-
ra/e Officium laudahilner J.Jiineat , & cum Animarum lucro ; Skqitc id
ipfutn ab eovidctur confidcntiu* expetlandum , quod DoUrinam ab onmi
fufpiciouis labe alicniffimam , acSantla Scdi ^porloi-cce , £}* Gonilitutio-
nibtts tjusfinceram profiteatur ohcdientium : l)eii vero , fummatim re-
ceniitis r.tionibus , ob quas putat , petitum Indultum poiTe a Sacra Con-
gregationeimpcrtiri , hifce verbis concludit : Si tamtn Mum , Orat jrein
fcil cet , forfanvidcar Cuwmendafie tmp.enfins , ignofcifauc pofbtUt tfqua
mwcris mei foli.it udo , nec enim lattt tL. VI'. , quamopere totius iuttr-
ft I^ipublica: Chnjliana , /// firi doclt , proba:\ fut lit* Cleriii* &
vcri Sincfa '"T^omana tci /efi<e Fi/;i praji tantnr Jjnii.iirum "^t?im.:ni ;
hauc igitur relationem meam Bonl coufulattt , effiagito , quam pofium tr.i-
xiffime , & )ugi cum animi dimijjione p. renno .
H s omnibus plura additOrat^r (lmilium Difpenfationum cxempla mipmis
Summ^rio num.%* relau, e quorum Confpectu Ci perpendantur cjufdem
Sacri
Sacn Confcflus Rcfolutiones fufe colleftae in ^PanomUana Indulti %*.
Afaii ITZ7. , quibus retentio Canonicatus cum ParochiaJi fuit faepius de-
ncgata , 'prudentiilimum de more prodibit EE. V V. oraculum .
vin fic caufulcudum Santliffimo pro concefftone GratU difpenfathnit in*
cafu cTc
Attentis peculiaribus circumftantiis confulendum Saa-
cliflimo pro gratia , accedente tamen confenfu Coadjutt .
S.-f»c. a<. T) RAGEN. PROFESSIONIS : Cum nomine Mariac Conftantiae Hloze-
o- 19. dtrc£. JL fcin fuent jamdudum Summo Pontifici fupplicatum , ut ei liceret egredi
c Monafterio Pontenfi S. Mariae Magdalenae de Pcenitentia Ordinis S. Au-
guitmi , cx eo , quod , etfi habitu Monialium a.b ann-jpox). induta effct ,
tamen nunquam pro Moniali canonice acceptata fucrit , nec regttlarem
Trofcffionem emi/erit , nec Qfficia fVonatterii exercuerit , aut facrum
vclum fufceperit : San&itas ftu petitionem hanc fub claufula , veris exi-
fittttibus cxpofttis , una cum facultatibui necejjariis , &' opportnriu re-
mftt arbitrio aArchiepifiopi , qui primum imperata confectione Proceffus
fuper veritate narratorum m memoratis precibus , eo poflmodum abfoluto,
rem examinandam . definiendamque del gavit fex Judicibus in hunc finem
electis, quorum unanimi fuffragio tandem pronuneiatum cft, quod Maria
Conftantia antedicla nec fit , nec umquam fuerit ^eiigiofa , ut adeo ex
Mo-mflerio , dwtiffo habitu , fibi fit liberum exire .
Hac itaque habiti declaratione , Maria Confhntia , dimiflts veftibus Reli-
giofis , Monafterium deferu;t , fubindeque Vieniiam Auflriae profecla eft ,
ibi commodius impugnatura fucceffioiem , quam in haereditate Equitis de
Hlozekin de Zainbac fupremi Scribae Provinciarum R. gis Bohem ae fub
an;,um 1737. ab inteftato defundti fibi delatam c ontendunt facer Hierofo-
lymitanus Ordo ex rerfona Equitis de Mitrovuski , & nobilis Vir de Sche-
novitz , qui e contrario ad praecludendum Conftantiae aditum h jufce in-
ftituen iae judiciariae quaeftionis fupplicem Sacrae huic Congregationi porre-
icrc libellum , ubi exponentes minus rite , cV contra T ndentini praefcri-
ptumdeclaratum fuifle ab Archiepifcopo , licere di&ae Conftantiae e Mo-
nafteiio egredi , poflulabant illam obftringi , religiofum refumere habi-
tum , atque ad der.licla Monafterii clauftra reverti .
Super his vero excitatus Archiepifcopus neuum A6ta omnia in Curia fua ad
pet tionem Conflantiae juxta Refcriptum Sanctiflimi compilata , verum
etiam rerum omnium geftarum fummam in Folio adnexo luculenter expli-
catam tranfmifit , fententiam ftiam hifce demum verbis aperiens :,, Sicuti
,, ex totius rci ferie , quam annecto , patet , praedictam Conftanti m nui-
;, lum unquam in diclo Monafterio annum probationis fubiiffe, aut fubire
3, voIuifTe , nec diclae Religioni unquam canonice incorpor.itam fuiffe ,
„ atque adeo nec exprefTe , nec tacite profiteri potuiffe, ita eamdeni
„ Conftantiam Reli^iofam non efle , nec umquam fuifTe , attentis funda-
,, mcntis , ex quibus ad judicium fuper haccaufa ferendum a me fpecia-
„ liter Deputati Ecclefialtici mei Confiiiarii 3 & Doclores faepedictam
,, Conlan nm pro non ReJigiofa declaraverunt , etiam ego poflum non
,, cenfcre ,, .
o r fponfum hujufmodi Dcfenfori Reli?ionis Hierofolymitanae , ac
lltlfConl rtis il inotoil , utftatim eorum nomine mftauratae funt preces ,
nc Caufa fup^r ailcrta nullitate Profefhonis Conftantiae in hoc Sacro Scnatu
rroponi pcrmitteretur , nifi rcfumpto prius ab illa Religiofo habitu ,
ejufque
/
8i
ejufque ad Monaitenuin Pont^fe reditu maturato. At ifta poftulatione
fub diem 14. Martii proxime praeteriti rejecla , oportet hodie Dubmm m-
fYalcriptum difcutere , cujus decifionem magnopere urget , Gbique pro-
pitiam aufpicatur Conftantia ex pluribus documentis , quorum praefid 0
fatis evinci putat , fe nullo unquam tempore legitimam Prcfeflionem
emififTe , aut pro vera Moniali fuifTe reputatam .
Primofc licet pon^erahdam exhibet atteltationem Joannis Ritter Canonici
Theologi Metropolita ae fcclefiae Pragenfis , & Joannis Fiick Canonici
Decani antiquiflimae Collegiatae ejufdem Civitatis , qui fub annum i72£,
cum ex munere fibi commMTo vifitafTent faepedicTum Monaftenum Pon-
tenfe , dubitationern eoufque excitatam de va:iditate Profeflionis Con-
ftantiae ita exponunt : ,, In decurfu Vifitationis ejufmodi Dubium emerfit
„ de Virgine Conftantia Hlozekin , num religiofe profefTa eflet ? Depo-
nentibus duabus Monialibus profeflis in fcrutinio , quod de Conftantiac
r gulari Profeliione non fciatur ; Quod Dubium inde magis fundatum
vifumeft, cum praeditla Conftantia licet iluftri fanguine orta . tamen
nunquam ni.^re velata , fed Chorales inter Virgines ultimo Iocq femper,
pofita fuerit , neque et am onera ce eri» Profefhs communia pracftare
folita fit; Quo fuper exhibitus nobis fuit liber MonafK rii fuper acti-
bus ingreffus , Profeftionis, & velationum confcriptus, & hoc infpeclo
annota um mvenimus , quod dic*L Conftantia Profeflionem emiferit
eadem die cum ulia Heduige nominata ; Quia vero in praefata Virgi-
„ n*. animad- ertere fuit quamquam animi triffitiam ex divexationea 1 cn-
nullis Conturbernalibus i; illam exercita pFoveniertem , de profcflia-
ne hac penitus examtn inftituendum non cenfuimus , piaecipue exeo,
ne confufio , & perturbatio Monafterii ', ac ipfius Conftantiae major
animi perplcxitas inde oiretur, cum praefertim ad hujufmodi parti-,
culare majoris indaginis negocium fpeciuli mandato Archiepifcopalj
non fuerimus muniti , & pofl alia refpicientia flatum in quo % m batic
rcliquere , ita cohcludunt ' De reliquo ft contextum antecitati libri
accuratius , atque penitus examinaffemus , deprehendifTemus utiquc
non efTe Religiofe profefTam facpeuiclam Copftantiam , qui* ex eodem
contextu dilucide prodit , fit^uc clarum , & iranifeftum , quod faepe
,, repitita Conftantia eadem die , qua Rcligiofum habitum aflumpfit, ali-
,. qualem Profeflionem abfque confuetis caeremcniis , & folemnitatibus ,
„ n m pi acmiffo probationis anno , emiferit .
Secundo profert juratam dtpofitio. em trium nobifium Matronarum ,quar m
binae rcferunt , quod interogata olimConftantia coram Antiftite Molial-
terii „ quare (cum fit perfona illuftris ) rion fit nigre velata— „ hoc de-
„ derit refponfum— „ Quia non fum vera Religioa , &femperfi mihi
„ placitum , ex Monafterio exire pofTum — „ quodquc,, idipfum con-
„ firmavit PrionfTa ; „ Tertia ver» afTerit , fe nunquam alitcr audivifTe,
& p rcofuTc,, quamquod Domxella „ Conftanfia Therefia Hlozekindc
„ Zambac nulla vera Religiofa peifona fit ex caufa, cum illa nullain
,, regularem profeihonem depofueiit; practerca etiam nulla Religiofa ,
;,° riec Choralia, nec Laicalia exerci:ia peregerit , fed omri tcmpore
„ totalittr libcra ab omnibus hujufmodi precibus , & aliis Religiofis
„ rJCcupationibus pro fe ipfa vixcrit , in cujulvis opinione fterit quod
h illa fecundum proprium beneplacitiim exeundi poteftatcm , & liberta-
„ tem habeat . . .
Tcrtio tandcm , ultra duos Teftes faecularcs firmitcr aflcverantes . fc a Prio-
rifTa uudcviginti aj? hinc annis defuncla , aliTquc Senioribus Monialibus
audivifTe , qUod Conflantia regulariter profejfa non fit , Jld quod qualibet
Tom./x/ l. dic
)3
33
33
33
33
33
h »
33
3 3
33
33
33
33
»3
>>
»>
3j
< ■
i/> h.ibttum dcponcrt , *• *# ZVon.iflerio egredi pojfet, magnopere exal-
tat tcitimonium, quod A*>nesGallaiiin dumeflfet aJhuc Mjnafterii Supe»
noriffa , ima cum binis aliis Monialibus fub jurisjurandi Religione in hacc
vcrha pc hibuit : ,. Juro Deo Omnipoenti , quod Conftamia anno 170$.
„ (prout in Moiiafterii noftri Protocollo annotatum) die 14. O&obris
M Choroabfque alus confuetis ceremoniis in priyato cum Sorore Hedui-
pc Reiten ergerin a RevcrendifTimo D. Abbate OfXetenfi noftro tunc
D. Vifitatore mduta fuerit, etiam tunc incontinenti ambac tam Con-
ftantia , quam Heduigis abfque eo quod prius Novitiatum , feu an-
num prob^tionis fubiviQent , aliquam Profefiionem depofuerint , ubi
tunc ipfo die aliac tres poft pera&um Novitiatum in Templo profeflio-
„ nem publice cuni confuetis folemnitadbusemiferant ,• Ab hoc tempo.-e
autem Conftantia neque ad Novuiatum , feu annum probationis fufce-
pta fuerit, multo minus aliam profl-fsionem practer memoratam in
Choro (olummodo in privato penes ipfius tunc induitionem factam un~
\% quam depefuerit , fiquidem fimiles aclus videlicet fufceptio ad Novitia-
tum, &emifsio, feu depofitio rcgularis Profefsionis iemper cum prae-
fcitu, & annutu totius noftri Conventus fiunt ; Hic autem de fufce-
ptione Conftantiae ad Novitiacum, vel emifla regulari Profefsione prae-
ter illam in privato factam in C^pitulo nihil umquam prodivit ; Praete-
rea juro , quod cum ante viginti annos fuperior facta fuiflem , ipfi nem-
peConflantiarpropofuerim, quod eamiem vellem curare Jvelari , fed
gjiod prius confueiam regularem Profefsionem deponere deberet , ad
„ rjuod llia repofuit in fornulibus -- Ego gratias ago pro ifta gmia ,
„ primo quia non admittunt debiles oculi mei Breviarium recitare : pro
„ fecundo etiam, quod nolim me ligare -- quemadmodum ctiam ipfa
Conftantia aliquem Novitiatum , feu^annum probationis nunquam fubi-
vit , neque pracfLtiones a Novitiis prasft-ndas pracftjtit , multoque mi-
nus regularem aliquam Profefsionem , pront fubinde anno 171 4. fu-
„ perius memorata Heduigis publice deppfuerat , ernitit , confequenter
„ etiam nullam umquam rocem in Capkulo habuit , heque quoad re-
, mifsionem Novitiatus quidpiam trafljatum fuerat .
Ex his vero arbitratur eadem Conftantia , excludi quoque tacitam Profef-
fionem , quam forte ipfius Collitigantes indutiam contenderent , five ex
cjusmorapcne tiigenaria in dicto Monafterio, five ex affidua Religiofi
habituidelatione, five demum ex nonnullis obitis muneribus a profefhs
dumtaxat Monialibus exerceri confuetis; ficuti enim ilatutum in jure
eir , folemnem , & expreffam Profeflionem , quae ante exple.um Novi-
tia:us annum emittatur , invalidam efle, nullamque inducere obligatio-
nem , ad pracfcripta per Tridentinum Sejf. 25. cap, 1 %. de Re^ular. ibi :
Nec qui minore tempore,quam per annum poft fufceptum habitum in
probatione fteterit , ad Profeffionem admittatur j Profeftio autem antea
f.cra fit nulla , nuJamque inducat obligationem adaiicujus Regulac , vel
R-ligionis, vel Ordinis , aut ad alios quofcumque eflectus , ita multo
rrunustacna poftit exquibufvis Aclibus induci Profeffio, fi integer ut in
cafu non praeceflcrit probationis annus , fecundum ea , quae ad rem r.o-
tant Fagnan. in Cap. Viduan. 30. de B^gular. Azor. Jnflie. moyal. tont. I.
Itb. 12. cap. 4. qu*(l.6. Vellizzar. i» iAlanual. %cgular. tom* !• tra&. T,.
cap. 1. num. 6. Donat. in prax R\egulor. tom. 2. tratl. 10. quaft. 25. , &
confonant Refolutiones Sac. Congregationis , inVerthuftn. lib. 2. °Decr.
pag. 185./» Lucen. 6. ^ingutii 1593. lib. 7. ^Decr* pag. 120. s & in Uffi-
ficn. fub annum itfn. lib. \ 1. Decr. pag. 112.
M<nct haque dcJihcrandum .
3>
9>
*3
\Afl confiet de legitima Trofeffione Conflautia lllozehin , itaut baberi debeat
tamquam PMonia is in cafu ($c.
Negative > & amplius ;
Die Sabbathi i. Augufti 1739.
TRlDENTINA TRANSLATIONIS ONERIS MISSARUM . Cau- *//.'**. <•+
fae huic propofitae die n. Septembris fuperioris anni fub hifce Dubiis : & 6. de ref.
I. xAn fuftineatur ereftio Beneficii , de quo agitur , feu potiu* otjtttvo-
luntas Teftatoris , iuxta quam legatum florenorum 4000. rdittum Ecdefia
B. &Uari# Pelhzzani cenfendum fit ftmplex opus pium cum onere ?Uijfa-
rum . II *4<i ftt fervanda Tranfatlio 'anu i 1720. III. a/tn y>s pr&fntandi
Beneftciatttm , feu nominandi Cappellanum fptBet ad Familiam Guarif-
cbettam, feu potius ad Rcclorem dicia Ecclefia S.§/ilart<z PelHzzani .
IV. a/inftt !ocu< Indulto translationis oneris Zftliffarum , & quatenus nega-
tive . V. jtn fit bicus difpenfationi ad vitam Oratoris in cafu &c,
refponfum fuit : Ad I. negative quoad primam partem , & affirmative
quoad fecund^m . ^d reiiqua provifum in primo , & amplius : At , ad-
miffo poftmodum Sacerdote Gafpare Particella ad novae audientiae benefi-
cium, difcuffbque fub diem 24. Januaiii currentis anni confueto Dubio :
At , £? in tjuibus fit flandum , vel rece^endum a Decifis in cafu &c. . ob
nova > quae idem Pa ticella attulit documenta , prodiit Refcriptum : Pr<c«
<vio recejfu (/ Dttifts . Ad /. affirmative quoud primam partem , & nega-
tive quoadftcuudam . nrfd 11. negative . tAd III. affirmative ad primam
panem , C nega-ive ad fecundam . <sstd JV. , & I^. negative.
Cum autem ab fiac po-teriori Refolutione reclamaverint Priores VilTae Pel-
lizzani , r< gantur hodie EE. PP. , refumptis FJiis fub diebus 2$. Aug. ,
& $. Septembris 1758. 19. , & 2+. Januarii proxime praeteriti diftri-
butis , ftatuere .
nAttJa fl^ndunt in primo , vel in fecundo loco GDecifis in cafu &c
Iterum proponatur.
HORTANA JURIUM PAROCHIALIUM . Exoptantes Praefecli plu- Sep.ii.c.A.
rium Confraternitatum , quarum publica Oratoria intra fines Parochiae <*e rif-
Oppidi Suriani erecla reperiuntur , plures dirimi ccntroverfias , quae mter
ipfos, & Re&ores dictas Parochiae ibi in folidum , ut ajunt, Animaruiu_*
curam eiercentes jam fuerur.t exortae , ac reliquas anteverti , qux im-
poitcrum facile excitari poffent , quatuor Dubiorum decifionem ab hoc
Supremo ConfefTu efflagitarunt , I. fcilicet A* '» Lcclejiis Confrater-
nitutum Laicaltum Terya Suriani expieri pojfmt fnnclioncs non Paro-
cbiaies , & fignanter ceiehrationi tfliftarum cum alftflcntia^Diaconi , <£*
Suhdiacons indepcndenter a Parohis in Joicmnionbus earumdem Eccle-
fiarum FcftivitatiSm . //. An in dichs l.cdeftis pojftnt Parocbi ptrager*
fun&iones tam Parocbiaies , quam non Parocbiaies , irrequijkis Offiia-
iibus , er Cappellanis dittarum Lcdeftarum . II'. *An Cappdlani dttla-
rum Ectleftarum recitare pojfmt Officium Drfunclorum , & canere Mif-
fam ad prifcriptum I\itnalis , antequ.ihi fepeliantur Cadavera illata iu
diclis Eccleftis , Jhu potius privative id fpcttet ad Paroibos . /^. <f/« oc-
TomjX. L 2 cafio-
%ve tumulathttis DefunVorum i* **&•* Eccleftis dcbeantur Tarocbis
omnia intortida , & cerx , feu poiiut deheatur fla c\iarta f.neralis W
cafu&t quibus propofitis fUb diem 5. Juln fupenons anni relcnptum
faii i.^d/.afftrmutivel v4d IL negativc. AUH. affirmatsve quoad prh
mam fartcm, & ncgstive quoad faundam . *id ir. frvetur folttum ad
formam Comflitutionts S. &J. Benedicti XIIU r .
Cu-n autcm Reftoribus antedidbe Parochiae fatta poftmodum fuent potefhs
" experiendi jura fua , quar in antcatfa Caufae propofitione neglexerunt ad-
ducere, oportet hodie , refumpto Folio fub memoratam diem s. Julii di-
finbut J, perpcnfifque rationuin momentis eorumdem Redtorum nomine
circumfcrcndis, refpondcre.
m4a , d* in quibus ftt ftandum, vel recedendum a Dectfts tn caftt &c.
Dilata , & fcribatur Epifcopo juxta inftru&ionem .
/
: 4- T A- INEN. Cum EE. PP. in Congregatione habita fub diem 2$. Janua-
dt I i rii 17^4. refcripferint, licitum effe Larinenfi Epifcopo vifitare Eccle-
fi.im S Agathae Infulae Tremitanae in qua-idem Epifcopus comperierat ,
Bjptifmum conferri , aliaque Sacramenta Incolis adminiftrari , adtoilen-
das ultcriores contentiones inita fuit inter eumdem Epifcopum , & Ab-
buem diclae Ecclefiae S. Agathae ad Monafterium Tremitanum Canoni-
corum Regularium Lateranenfium fpe&antis, Concordiafub refervatione
tamen Apoftolici Bencplaciti, & affenfus Procuratoris Generalis Congre-
gationis di&orumCanonicorumRegularium fubinde obtinendi i At , no-
lentc Congregatione eorumdem Canonicorum propofitae tranfactioni af-
fentin , d;c*$. Novembris 1717. difcuffa fuerunt deeem infrafcripta Du-
bia , quorum definitione dilata , refcnptum fuit : q/ld memem , quae in
eo verfata eft , ut proponcretur Concordia , pro qua a?eret Jiminentiffimus
Cardiuatis Lercari Vroteclor Ordinis , fnumqve aperiret fenfum Sac.
Congr. , & interim provideretur Cura Animarum juxta Capitulum
oBavnm Concorditi . .
ln obfequium ejufmodi Refcipti aftum fuit coram Eminentifiimo Cardinali
Proteftore de nova ftabilienda concordia , atque hunc in finem Eminentia
Sua.dua$, ut in fuis literis inquit, propofuit conditiones , quaruni pri-
ma fuit „ ut prasfati Canonici Lateranenfes cederent domunculam quam-
„ dam fit.m extra Septa S. Agathae , eamque fuis fumptibus aptarent , in
„ modurn , ut ibi decenter aiTervari poflit Sancliflimum Euchariftiae Sa-
„ cramentum , ibique manfionem fuam habere valeat Parochus pro re-
„ gcndis animabus illis impofterum eligendis ; altera vero , quod Abbas
„ pso tempore .Tremitarum , feu alius Canonicus , five etiam Presbyter
„ Sxcularis ab co fpecialiter deputandus perpetuis futuris temporibus mi-
„ niftrare tencretur Sacramenta Pcenitentiae , Euchariftiae , 6c Extremae
Unclionis Animabus Cafalis San&ae Agathae in cafibus dumtaxat fepen-
tinis , in quibus proprii Parochi Terrae Capriolae praefto efle non pof-
icnt ad praedida omnii perfonaliter peragcnda; Jn aiiis verocafibus,
in quibus Parochi pro tempore fatius ducerent Sacram Sinaxim ad Jn-
firmos dcfcrri , eamque excipere , & afportare ab Ecclefia S. Agathae,
■ m Abbas, & Canonici Lateranenfes , non folum patientiam prae-
ftarc , fcd ultcrius omnia utcnfilia Sacra , & Luminaria quoque ad id
nccclTaria fubminiftrare tencrcntur refcrvatis favore Parochorum non
folurn quibufcumque Juribus Pafochialibus, eorumque excrcitio, prae-
ie confiftentibus in baptizando , Matrimonio perficicndo , Popu-
„ lum
jj
3»
9»
9»
n
93
9>
39
93
39
8$
„ lum beneJiccndo , Corpora Defundtorum tumulando , & fimilibus ,
„ fed etiam quibufcuraque emolumentis ex eorumdcm Jurium exercitio
„ provenientibus .
Neutri tamcn ex propofitis conditionibus afTent'ri voluit Defenfor Promo-
toris Fifcalis , quocirca praelaudatus EminentiiUmusProtector lucubra-
tiifimam exaravit Relationem, inqua praemittens , quod Radix ,' feu ini-
tiumadeograviumGontroverfiarum inttr Epifcopum Larinen. , & Cano-
nicos Lateranenfes inde provenit, quia iidem Ca- onici , feu illoruir_j
Abbas antea&is temponbus deputarunt , modo unum, modo alterum
Sacerdotem in Ecclefia S. Agathae , qui fubdenominatione Occo> omi ,
& in figuraParochi Sacramei ta incols Sanctae Agathae adminiitrabat ,
unde Epifcopus praefatam Ecclefiam tamquam Parochialcm vifitare in-
tendebat, quapropter fi EE. W. annuendo Votis Epifcopi afTertam
Parochiaiitatem in Ecclefiam S. Agathae redintegrarent , idem eiTet ,
ac perpetuare eafdcm lites , & dilcordias, quinimmo novas in dies fu-
fcitare contentiones , vel cum ipfo Epifcopo , vel cura Archipresbyteris
Serrae Capriolae , qui cx ejufdem Epifcopi Informationibus in eadem
Sacra Congregatione diitributis recogniti funt veri Parochi S. Ag^thse ,
& propterea non ferrent , quod Canonici fe immifcerent in exercitio
Curae Animarum , & Parochialis Jurifdi&ionis , fuam hi hac verba
apcruit fintentiam , Qnamobrem rationi admodum congruere ccnfe-
rem , fi £E. VV. poitremum temperamentum a me propofttum Parti-
bus praeceptive ,n;ungerent . Tali enim padto non folum removebun-
tur quaccumque diifu.ia, fed quod plus eit , /niman-m quoque faluti
confuletur fine ullo praej dicio , aut lacfione Jurium Parochialium Ar-
chipresbyterorum Serrac Capriolae , & fme ulla utditate , immo cum
folo incommodo , & difpendioCanonicorum qui ulterius in cafibus fu-
pra exprefiis praeitare tenebun.ur non folum utenfilia S~cra ,-fed etiam
„ L .minaria necefia ia .
Rationum momenta , ob quac Eminentia Sua in mox recenfitam defcendit fen-
tentiam , funt: „ Primo , qu»d removetur quodcumque periculum_> ,
quod Incolae Cafalis S. Agathae decedan fine Sacramentis, & fine atU-
itentia Sacerdotum eo ipfo , quod in cafibus repentinis accurrere poteft
Sacerdos ipfius Cafalis; Secundo , quod nullum infvrtar praejudicium
P.jrochis, quibus omnia refervantur emolumenta , & exercitium cu-
jufcumque Juris Parochialis , Tertio, quod ceiTat quicumque difcur-
fus odiofae difmembrationis Parochiae , feu deputationis Vicarii in no-?
„ va Parochia erigenda , quoties Incolae S. Agathae poiTunt in cafibus re-
„ pentinis recipere Sacramenta ab illo Sacerdote , qui refidet in eodem
„ loco , Q* rto fubmovetur maxima illa ditficultas qr.aerendi , in quo
„ loco , & cujus experfis erigi , & conftrui debeat nova Ecclefia Paio-
„ chialis ; Quitt o pariformiter tollitur occafio difputandi ,a quibuS , &
„ in qua quantitate afhgnari debeat Congrua novo Parocho , & an ad onus
„ hujufmodi .eneantur ipfi Parochi Serrae Capriolae ratione difmembra-
„ tionts , five etiam ipftmet lncolae S. Agathae , non obitante eorum ex-
trerr-a paupcrtate; Et ^txto tandem tolluntur omnia jurgia jnter Cu-
r.am Epifcoptlea» , & Monafterium , dunrfublatum hoc paftoremanet
quodcumque jus vifitandi Ecclefiam Canjnicorum La cranenfium_> ,
cum lali cafuSacramenta , & Sacramentalia in Ecclcfia S. Agathae non
retineantur ad titulum Parochiae , fed tantum pro ufu Canonicorum_»
ibidcm commorantiuin , corumque Familiar um, quojin themate » cum
„ rctentio Sacramentorum nc inducat Parochialitatem, nec excrcitium
„ Curae Animarum , non fubjiccretur Ecc.eiia Vifitationi Epifcopi , ac
9, pcr
93
93
93
3»
99
93
»9
99
99
9»
Ifpcr confequens non pragravabitur Monafterium novfs expenfis Proru-
„ mionum, Vilit-t onum , Cathedratia , Sinodatici , fubfidu Carna-
., tivi, & fimilium. .,
Rt fumpto itaque Folio memorata die : 23 . Novonbris i7j7. diftnbuto um
cu n juribus utrinque allatis, novifquc fLcile arcumfercndis decidendum
I. Anwnflet de exiftentia antiqus Parochi* , & in quo loco , & quatenu*
affinnative .
II. An lit locus reintegrationi , & quatenm negattve . > <
III. An tit locus difmembrationi, & refpedive ereftioni novae Parochi*, feu
potiutdeputationi Vicarii pro exercitio Curae Animarum exiftentium
tam in loco S. Agathac , feu Civitatis ad Mare , quam etiam in duo-
bus Feudis SS. Leuci , & Ramitelli , eorumque Territoriis fpe&autibus
ad Monafterium S. Mariac Tremitarum , & quatenus affitmative quoad
printam partem .
IV. An , & in quo loco , & cujus expenfis fit conftruenda dicla Parochia.
V. An Abbas Tremitarum , donec conftruatur nova Ecclefia Parochialis ,
tcneatur pro cxercitio Curae Animarum praeftare commodum m Ecclefia
S. Agathae in eodem loco .
VI. An , &aquo fit fubminiftranda congrua tam in cafu ere&ionis novae
Pardchiae , quam in cafu deputationis Vicarii .
VII. An deputatio Parochi , feu Vicarii pro exercitio Curae Animarum de*-
beat efle liberae collationis Epifcopi Larinen. , feti potius fieri debeat
ad nominationem Abbatis Tremit?rum .
VIII. An iJem Epifcopus exercere pc;flit ordinariam junfdiclionem in_»
Cleruin , & Pcpulum ejufdem Parochiae.
IX. An Incolae , & Habitatores S. Agathae , feu Civitatis ad Mare SS, Leu-
ci , &-Ramitelli teneantur folvere Decimas praediales , ck perfona'es ,
tam Epifcopo, quam Parocho , vel alteri eorum tantum , & cui m
cafu &c. , § quateuus nevative ®"c,
Servetur concordia anni 1734» juxta modum , & qnoad
ckcimas videatur particulariter citatis interefTe habentibns .
•.-.-. /^REMONEN. MATRIMONII. Exoptante Epifcopo Cremonenfi fu-
. ^^1 premo Sacrae hujus Congregationis judieio dirimi controverfiam , quae
in Curia fua fucrat inftituta nomine Puellae Luciae Agliodolce poft >lantis
invalidum declarari Matrimonium ab ipfa pridem cum Comite joanne Pe-
tro Schinchinellio contraftum, femel , iterum , ac tertio diebus ncmpe
22 M.tii 17^2. 22. Septembris, & 17. Novembri^ i7S<*- propofitum fuit
Dubium inferius defcnbendum , abfque eo quod ejus decifio prodirc po-
tuem ; quippe quia animadvertentes EE. PP. , nullitatem Matrimonii
cx co petitam , quod Lucia fuerit ad illud ineundum vi, metuque a Parcn-
tibus compulfa , non bene compati cum refponiionibus , quas eadem Lucia
judiciario fubjedta exsminl ad interrogatorium: „ Se negl'ottogiorni dopo
M |o tofcritto il fcritto Matriinoniale fofle a lei efaminata fatta veruna
,• Kanza , o premura da fuoi Signori Genitori , o dalla Sig. Laura, o dal
„ Padre Antonio M^ria , o da qualche altra perfona per devcnire alla
azionedel Maivlmonio , dedit in bacverba , fu tornato a fcriverc
ma lettera , con cui mi fi faccva intendere , chc , fe volevo Jafciar fta-
, re di fare il Matrimonio , lo lafciaflt , ma lo glirifpofi, di fi, giacche me
100 dctto, pcrcheme 1'infinuavano tanto, rurfufqne excitata ad
9> ape-
»»
»>
c»
*7
M aperiendum , perchc Iei acce-nfentifle af Matrimonio fudetto , non oftan-
., te , che in detta lettera fcritta dal ^adre An on:o Maria avcffo
„ intefo, che fe voleva lafciar ftare difarlo, lo iafciaffe , itafe expli-
cavit, avevodat^ pa rola di si , e per quefto lofeci, perche ll P. An-
tonio Maria era venuto meco colle buone , e avevo data p.rola alla Si-
gnora Laura , & tertio demgm requifita > fe aveffe fcrupolo di cufcien-
za , fe non manteneva aila Signora Laura la parola data , b*c babuit ,
„ lo feci per confoiani tutti , ne avevo alcun fcrupolo „ cenfuerunt ,
nonnifi ex n«vo ejufdem Luci$ examine deprehendi poffe , num , quid-
quid illa de memorata Epiftola a fe recepta narravit , fuerit reipfa a ve-
ritate prorfas alienum , atque a fubita Uefae ejus mentis per urbat one
fuggeftum , uti pluribus innixi urgumentis afferebant lpfws Defenfores ,
proindeque jufferunt fcribi Epifcopo , «t Puella iterato fubjiccretur exa-
mini , & praslertim interrogaretur , an revera di&am E, iftolam receperit,
q.;o te-- pore, a quo , & quale refponfum dederit , & quatenus in depo-
fitione jam facta non perfifteret , nitide recenferet , qua de caufa in pri-
mo fuoexamine aliter depofuerit .
At, datis Epifcopo literis juxta mentem £E PP. nequivit Lucia :dopta-
tum examen denuo revocari , utpore ab ilia die prioris peracti examinis
nondumreddita fuicampes, quemadmodum diferte enarratis diligentiis
cumulate a fe pera&is , trAnfmiflifque depofitiouibus Teftium fuperhac
ipfa re formiter receptis , jamdudum rcfcripfit laudatus Antiftes in iua
relatione fub die o. Aprilis 1758. ad hancS Congregationem tranfmifla,
ubi praeceteris exponens , „ Mentis p.Tturbationem in praefata Lucia
„ ante fuum Matrimonium , immo tuic cum fibi auJiverit proponi in
„ Sponfum Comitem Schinchineilum, ftatim mitiura habuiffe : valrdio-
„ rem tamen fa&am fuiffe perturbationem tempore examinis habiti , U
„ adhuc perdurare in hoc infelici ftatu primi amoris , quo capta fuit ea-
„ dem Lucia , adeo tenacem ab ea retineri memori^m, ut adhuc fibi
„ dikcti Perfichelli cognomen femper in fuis cantinuculis refonare au-
„ diatur , & etiam b bendo propinarei intimam ipfius Luciac triftitiam
immediate poft celebratumMatrimo.iium , ac atempore , & aclu Nup-
tialis convivii e* ejus fronte , & taciturnitate patefactam fuiife ; Quod
tandem atiinet ad pracipuam curam , qua iujfus ipfe fuerat indu?tari
<veritatcm coittrovcrfe EpifloU , b.tc babet . Qjo vero ad Epiftol*
circumftantiam, de qua agitur in iitteris iftms Sacrae Congregatio-
nis , ulteriores prad:£tac Luciae fenfus malo fato haberi nequeunt;
Verum, ficuti ejus dcpofitio in hac parte eft de auditu a Laura Ca-
ramna , cujus dido , & facto relative , praecife innititur affercns ab
„ illa, & fcientiam oblatae fibi libertatis habuiffe, & literas omnes re-
„ ceptag, & le&as fuiffe, expendendum erit ejufdem Laur* aliter hac
de re loquentis examen , quod ufque de rn,cnfe Martio 17$$. fuit ha-
bitum, or ad iftam Sacram Congregationemmenfe Aprili 173 +• tranf-
miffum , cujuscollatione facla cum depofi:ioie di&ae Luciat,&ju-
ratis aliorum tcftificationibus , quid in caufae dcafione fentiendum
., fuerit , ad fupremum EE. VV. Judicium fpeclare non ignoro .
His ita fe habentibus cum fupradiclse Luciac nomine nulla qucat amplius
faltem ex ipfius condittio pro dcfinitionehujus caufae promoveri mftan-
tia, Francifcus Maria ejufdem Puellae Pater id fibi licerc contendens, ac
fua quoque intercffeputans, nullum dcclarari vinculumMatrimonii,cui
fummopere dolet fubegiffeinvitam Fili rn,deiriiffe rogat,at EE.W.tumex
vetcribus,tumex novis circumfeiendis juribus rcfponjere non dedignentur.
jfn confkt dc nullitate Matrtmottii in cafu- i^c.
Dilata . RA-
»,
»»
»»
»»
3»
»»
>»
»»
1»
»»
>>
Ct#*is, Ti AVENNATEN. DISTRIBUTIONUM QUOTiDIANA-
**V r\^ RUM . Clemens Grattarola Manfionarius Metropohtanas Ecclej-
fi« ac Oremoniarum Magifter Archiepifcopi Ravennatenfis in fup,
plici Libello pridcm Sacra; Congregationi porreao expofiiit , fe tem-
poie , quo eiderii Archicpifcopo Pontificalia five m Civitate , five in
Diacefi occafione Paftoralis Vifitationis celebranti , aut alias folem-
nesfunaiones peragenti in enunciato munere Magiftri Coeremonia-
rum aflillit, confuevifle a Capitulo punaari , quod immerito fieri au-
tumans fupplicavit , Capitulo injungi , ne ipfum deinceps ea de caufa
i Chori , Ecclefizque fervitio abfentem punaaturis fubiiceret , fed
omnes ei traderentur quotidiana: diftributiones , quemadmodum Ca-
nonicis Archiepifcopo afliftentibus pacifice perfolvuntur ; cum autem
Eminentiflimi PP. fubdie 13. Septembris fuperioris anni de petitione
hac cenfuerint agendum effe , Caufa in folio defcripta , hodie Orator
bina Dubia , qux ad calcem hnjufce Reftriaus apponentur , decidi-
poftulat .
Summa rationum , quibus ifte cceremoniarum Magifter contendit , fe a
punaaturarum lege immunem efle , aut faltem ex Apoftolica benigni-
tate indulgendum iibi fore , ut controverfas quotidianas diftributio-
nes lucretur : in his potiflimum videtur verfari primo fcilicet, quod,
dum Archiepifcopo in munere Cceremoniarum Magiftri aflirtentiam
prxftat , eidem Metropolitans Ecclefias cenfeatur infervire , juxta
Gloflam in cap. de c&tero decleric. non refid. Moneta de quotid. di-
flribut. par.i. qu.S. num,<$. Secundo ,' quod, ficuti Canonici , qui a
Choro abfunt , ut Archiepifcopo Pontificalia celebranti afliftant ,
quotidianas diftributiones percipiunt , quemadmodum pluries refo-
lutum fuit a Sacra Congregatione,& fignanter /* °fanuen.fub menfem
JVovembris 1616. /ib.i I. decr. pag. iS$. in Amerina diflributionum
3. Febr. 1629. //'£.14. Decr. pag.v"]., ffiin J^erulana punUaturarum
10. Julii 1694. /.44. Decr. pdg.z\$. , jta debeat ipfe quoque eafdem
quotidianas diftributiones lucrari j tertio , quod reditus omnes fua?
Jylanfionarix jn quotidianis tantum confiftant diftributionibus, vixque
td annuam fummam fcutorum trjigipta fex afcendant , ftipendium
vero fibi ratione muneris Magiftri Cysremoniarum ab Archiepifcopo
conflitutum annua fcuta oaodccim non excedat ; quarto , quod Ma-
gifter CocremoniarumCapituli nunquam confueverit punaaturis fi*b-
jici , fed diftributiones quotidianas tempore , quo ratione fui mune-
ris a Choro abeft , fine ulla Capituli contradiaione haaenus perce»
pcrit ; & quinto demum , quod Capitulum ab Archiepifcopo jufTU
lupremi hujus ConfefTus auditum nedum Oratoris petitioni non
contradicat , fed in Capitulari Refolutione fub diem 30. Aprilis
1738. edita ftatucrit, rapprefentare a Morjfignor Arcivefcovo : che
parerebbe equo , e ragiopevole condtfcendere ad una cosJ giufla iflanza
del fudetto Sig. Matflro di Qerimonie in riguardo a quelle efecuzioni
delUi pur.tazione , che gode il Maeflro di Cerimmic ddlaQbiefa ,f e
Capitoto , e cbe ba fempre goduto , quando nou vi cra [diverfiia di
MaeJ}?9 di Cerimonie .
At adverfus';h«ec duo potiflimum in jure notanda funt ; alterum nempe ,
quod onus afliftendi Archiepifcopo in Pontificalibus cuijibet Canoni-
catui,
*9
catui , & praefertim Cathcdralium comperitur adnexum, uti fatis
colligi videtur ex Refcriptis Sacrse Congregationis editis in Burgen.
lib.i* Decr. pag.$$. , & 6. Ohlobris 162$. tib,\2. Decr.pag.116. , (5*
in Murana Ajfiflentiae 28. Januarii 1673. lib.28. Decr. pag. 1 8. con-
tra vero munus Magiftri Casrcmoniarum , licet in Caremoniali Epifc.
lib.i. cap.$. moneantur Epifcopi curare , ut Caeremoniarum Magiftri
cx gremio fuas Ecclefuc , 11 fieri poteft , afTumantur , nulli tamen Ca-
nonicatui , vel Beneficio de jure addi6lum eft , itaut nemo ex Cano-
nicis, vel Beneficiatis queat ad illud fufcipiendum obftringi , ut notat
Nicolm. Flofcul. verb. Magifter, num. 1 .
Alterum vero eft , quod Canonicis Archiepifcopo afliftentibus' nulla
pro onere hujufce affiftentia; merces eft conftituta ; Cceremoniarum
autem Magiftris debet certum quodpiam , & competens ftipendium
aflignaii , ac infuper applicanda funt practer alias prasrogativas emo-
lumenta aliqua extraordinaria , juxta ejufdem Caeremonialis fcpifco-
porum prsfcriptum lib. \. cap.$. num.8. ubi fit cautum legitur : V t
autem ipfi caremoniarum Magijhi necejfariis rebus pro viBu^ & ve-
flitujuxta eorum Statum nonindigeant , animumque diverfis curis ,
& perturbationibus defatigare non cogantur , fed a cuntiis aliis ne-
gotiis remoti omni fludia , & diligentia , ac toto peclore in commijfarii
ipfis curam , ® munus fuum facilius incUmbere pojjint , providebit
Epifopus , ut ipfis conjlituatur atiquod certum , 0* competens fti-
pendium ; & infuper ut eis applicentur emolumenta aliqua extraordi-
naria . Itera aliquibus privilegiis , ^* prarogativis decorentur , ut
promptiori animo fuo mujteri fitisfaciant , ac libros necejfarios fibi
comparare pojflnt .
Quocica, cum Oratori confentanee ad prsmirTam cajremonialis cenfu-
ram f.jerint pro munere Magiftri casremoniarum fuftinendo aflignata
ab Archiepifcopo annua fcuta oclodecim , cumque fi ftipendium
ejufmodi tenue , minufque congruum reputetur , five ab Archiepifco-
po , five a Capitulo fupplendum fit , donec ei aliunde provideatur ,
uti cum aliis tradit Nicol. in Flofcul. verb. Magifler. num.\., per-
pendendum fupereft , numejufdem Oratoris petitioni refragetur Ca»
nonici Juris Sanctio , ac laudabilis Sacri hujus Tribunalis ftilus, jux-
ta qucm nullus Canonicus , feu Beneficiatus a Choro abfens ratione
muneris fibi commiffi quotidianas diftributiones lucratur , ubi pro
di£to munere aliquod percipiat ftipendium , quemadmodum a Canoni-
co munus Vicarii Generalis Epifcopi obeunte tradunt Pignatt. con-
fttlt.\\$. ttjzg.Tom. . . Garz. de Benef. part.2. cap.i. ».5 5*7. Monet.
de diflribut.part.2. qu.w. a».8$. & confonat Refolutio Sac. Congr.
in Biteihn. 18. De/emhris \627.lib.\3. Decr.pag.266. , & in fpecie
Canonici temporc Divinorum Officiorum Organ-um pulfantis , vei
cum Muficis pfallentis, quod diftributiones quotidianas amittat, fi pro
ejufmodi munere certum a/iquod obtineat ltipcndium , refcripfit ea-
dem Sacra Congregatio in Santti Severini yifitationis facrorum li-
winum 14. Novembris 1659. lib.2\. Decret.pag.802. , # *• /idja-
cen.\ 1 . Julii 1 67 1 . iib.2j. Decr. pag. \ 44.
Omnibus uaque ponderatis una cuui Archiepifcopi Relatione , rogan-
tur pE. PP. pronunciare .
Tom.lX. M \. Art
1 A$Cltm$m Gmtmk cmHwmk*** Magifier Archiepifcopi Ra,
B snnaten. , qtiando ratione fui Officii affifiit eidem Archiepifcopa
Pontificalli exercenti tam in Ecclefia Cathedrali , quam in aliis
Q>%:buf:umqueCr„itatis iocis , ejufdem Suburbiis , nec non extra
Crjttatcm iu iocisfux Diacefis inatlu Vifitationis gaudere debeat
Dtjirt-uttonibus quotidianis , & quatenus negative .
11. An ex gratia indulgettdum fit , ut dittas difiributiones lucretur
tn cjfft #c.
Negative ad utrumque in cafu , de quo agitur praeter-
quam quando aflHtit Archiepifcopo in Cathedrali .
Sefri. c,6.
ROMANA SUBSlDU DOTALIS . Sub annuiti 1597. Marcus
Anconius de Florentiis jure donationis , quae inter vivos nuncu-
patur, quindecim loca montium Provinciarum fecundae erec~lionis ,
quorum annuus reditus tunc temporis ad fcuta fex cum dimidio pro
quolibet afcendens conftituebat fummam fcutorum 97. , & obulo-
rum 50. reliquit Ven. Archihofpitali S. Spiritus in Saxia fub hoc du-
plici inter cetera onere j primo fcilicet ,, che detto Ofpedale , e fuoi
M^niftri fianotenuti, ed obbligati in perpetuo ogn^anno pagare
fcudi fefianta &c. nel giorno deH'Aflunzione della noflra Donna
per maritaredue Zitelle da darfeli fc. trenta per ciafcheduna &c.
danominarfi dette Zitelle in vita di det. Marc^Antonio da lui , e
dopo la fua morte dal piu vecchio Sacerdote, che fara della Cafata.
de Florenzi &c. o vero mancando detta Cafata , pofla nominarle
d.Monfig.Commendatore , che fara pro tempore , purche nomini
le infrafcitte: altero autem, che detta nominazione, ed elezione
li facci di Zitelle , che fiano del fangue di detto ManfAntonio ,
purche non gli fiano congionte nel primo , e fecondo grado , ec-
cetto in cafo di gran neceflita , e poverti di quelle , che gli f fle-
ro in primo , c fecondo grado , ne mentre ci fono quelle del fuo
fangue pofiino eflere nominate altre,je non vi efltndo di efle , (i
ficcia di zitelle nate «ella Vigna di Maffucci , e di S. Arcangelo
del Luogo di Perugia , e non ci eflendoquclle, di detta Villa fiano
nominatc quelle di d. Caftello , e pofla eleggere , enominarechi
,y vorra quello a chi tocehera di fare detta ekzione , purche elegga
zitelle povere nate di legitimo Matrimonio, e nate di padie , e
madre onefti , e che fiano Perugine , e del Contado . %
Pia hxc Marci Antonii difpofitio fummatim recenfita fuit in fupplici li-
bello nomine Annas Marix Renda Summo Pontifrci porreclo , itidem-
que demifle fupplicatum , ut quemadmodum : ,, Sul fondamento di
tal pia difpofizione fin dair anno 1699. Maria Camilla , & Or-
fola Caterina Melofi defcendenti dal quondam MarcoAntonio Flo*
renzi , avuto ricorfo alla fan. mem. diClemente IX. , & efpofta
la loro poverta, n'ottennero ambedue benignamente la grazia , che
tali fulfidj dotali fi aflegnaflero alle medefime fino alla fomma di
fcudi 300. per ciafcheduna , e fimil Breve riporto dalla fan. me. di
InnocenzoXII.MariaAntoniaMelofialtra lor Sorella deH'an.i66i.
eda
„ il tutto cofta dairannefla nota de'Brevi a pro della mederima,eman-
„ dati a piena efecuzione : ita quoque dignaretur SanUitas fua ei-
„ dem Anna fupetias ferre : colla ftefla grazia alle volte da pii Som-
„ mi Pontefiei conceduta ad altre congiunte del pio Fondatore , cioe
„ che gli aecrefca il Suffidio dotale fino alla fomma di fcudi 300. , e
„ gli fi fomminiftrino le fpefe , che occorreranno per la fpedizione
,, del Breve tanto maggiormente , che cio non ridonda punto in pre-
,, giudizio del luogo pio, in mano del quale fi ritrova prefentemente
„ fomnia maggiore airiftanza delPOratrice 'per diftribuirfi in caufa
„ di tali fuflidii , elamedefima fi contenta , che il Ven. Archiofpe-
„ dale gli aflegni foli annui fcudi feflanta , fintanto che fara compita
„ la detta fomma di fcudi 500. , quanto importarebbero due fufiidi
„ dotali da diftribuirfi ogn'anno a due zitelle povere Perugine .
Cum autem fuper ejufmodi petitione ad Sacrum hunc Senatum remifla
rogatus fuerit Eminentiflimus Urbis Vicarius eamdem S. Congrega-
tionem auditis interefle habentibus inftrutlam reddere , faclum inde
eft , ut precibus Annas Mariae contradictorem Cefe prasbuerit Eques
Virgilius de Florentiis , cui corapetit jus nominandi Puellas ad
fubfidia dotalia per memoratum Marcum Antonium inftituta , duo
potiflimum opponens , alterum nempe , quod dicta Anna Maria nul-
Io confanguinitatis gradu pr.tlaudato pio Benefaclori conjunc"la fit,al-
terumvero, quod eadem Oratrix , antequam preces Sanftitati fu«
porr geretjam nupta reperiretur , proindeque ex utroque capite in-
capax omnino cenferi debeat aflequendi fubfidia , quse poftulat .
Et fane quod fpec~iat ad primum , in praxi receptum videtur , eas tan-
turaPuellas, quae vel originem ex pio Difponente- trahunt , vel ei
fanguine conjunftsfunt , juxta verifimilem illius mentem Puellis ex-
traneis in aflecutione fubfidiorum dotalium praeferri, uti colligitur ex
pluribus refolutionibus ab hac Sac. Congregatione editis , & fignan-
ter in Piftorien. fubfidiorum dotalium 22. Sept. 173 r., in Qamerinen.
fubfidiorum dotalium 8. /iugufli 1735. , & in Panormitana fubfidio-
rum dotalium 6. Decembris fuperioris anni , eas vero , quae hifce pra>
rogativis funt deftitutaj , a petita proelatione in aflequendis dotalibus
fublidiis repelli , uti praefertim contigit in Romana Subfidii Datalis ,
in qua propofito Dubio : An Eleonora Catharina Fundatifit prala-
tive quoad allas Puellas , & abfque lege Buffoli admittenda ad fub-
fidium dotale rehtlum a Petro Nicolao Fantozzio , primum nempe 16.
Martii refcriptum fuit : Dilata^ & coadfuventur probationes fupcr
confanguinitate , repropoiita vero deinde Caufa in fubfequenti Con-
gregatione diei 13. Aprilis prodiit refolutio : Negative , <£F amplin^
uti ex lib.70. Decr. pag.i$2.
Nec levius apparet momentum fecundae oppofitionis , cum fubfidia do-
talia a piis Benefacloribus deftinata Puellis , ut e&dem ita provifas
poflint aliquando , vel in fecuio , vel in Doraino nubere , nonnifi con-
tra ipforum voluntatem diftribuerentur , fi Mulieribus jam nuptis
contingeret affignari , quemadmodura late tradunt Cancer. var. refo! .
cap.22. num. 1S2. par.3. Card. de Luc. detot.ijq.. num.2. Surd. de
aliinent. tit.i, qa.16, n.i$. &feqq.
TumJX. M 2 Verum
1»
1»
1»
11
• I
»1
«1
umtamen adverfus h«c non omiiit Anna Mar.a pct.tionem foam *!*
n,s fulcirerationibua? utenim inquit Fm.nent.fl.mus Libis V.ca-
nusinluculcnta, accurataquc fua relat.one Ad confovendam cx-
orcflioncm fu« defawdci*i* a Ham.nu de Florentns jn xnedium
nrotulit certU & indubitatas probationes fuae Confangu.mitatis
cum Mana Camilla , & l rfula Catherina Soronbus de Melofis ,
cux in contradictorio judicio canonizata* fuerunt defcendcn.tes a
Familia de Florenti.s , & uti tales per litcras Apoftohcas admiff»
fuerunt ad participationem fubfidiorum in quantitate fcut.300. pro
quilibet. Ad repellendam autem alteram d.fficultatem ex parte
nrxfati Equitis Virgihi promotam in eo pofitam, quodAnna Maria
Kcndajamparem Virum invenerit , & cum eo Matrimonium quo-
que contraxerit, in medium affert Oratrix nonnulla confimilis gra-
tisc indulta; mulieribus etiam nuptis , ac praefertim in terminis hu-
" iufmet Legati profert fupplicationem porrec~tam per Francifcam
' Cozzi , cujus copiam collationatam hic pariter adneclo , ex qua
' fatis comprehendi contendit , eamdem de tempore promotae Inftan-
tix fuifle jam nuptam , & non obftante contradiftione fenioris Fa«
milia; de Florentiis voti compotem neri meruifle.
HiV itaque expofitis , quibus accedent jura in utramque partem latius
deducenda, id unum praeftat in faclo adnotare , nimirum orat>icem
tffe mulierem di nafcita civile , povera , e miferabile , anzi coftituta
in sJ ?rave necejpta , cbe non ha come alimentarfi^ e donna honefta , uti
hifce"verbis teftantur Parochus Ecclefiae S, Simonis Prophetae , fub
cujus Parochia degit : in jure vero , fubfidium dotale Puellis , qus io
capillis adhuc vivunt, relittum pofle mulieribus confanguineis etiam
nuptis , fi eoedenrpauperes fint , aflignari , juxta fententiam , quam
magis piam , & menti Teftatorum conformem vocant , & fequuntur
Cafanat. confn.Caftill. l.$, contr. cap.S^ num.^S. &* cap.$. mqp
& cum aliis pluribus Amoftaz. de cauf.piis. lib.\. cap.6. num.^i. ,
ubi rationem in haec verba adducit : ,, Nam eft ratio fingularis affe-
,, ftionisad fuam Familiam , feu genus potius , quam in aliis mulie-
,, r.bus , unde credendum . quod ii Teftator vidiif: t Confanguincam
nuptam indotatam , & paup rem fimiliter provideret ficut non nu-
ptis . Denique in nuptis non omnino ceffat periculum luxuriandi ,
quando nupta pauperie opprimitur , ergo cum toncurrit affeftio
fangurais, ncc ceflat periculum peccandi non male praefumitur velle
,, etiam Nuptae dari Legatum .
Omnibus jam vero ponderatis , di»nabuntur EE. PP. ftatueic .
/ln Anna Maria Renda admittendafit adfubfidium dotale : & pro qua
fumma in cafu &c.
»i
»1
n
Ncgative ,
COLO
91
COLONIEN. TNDULTI . Hermannus Wernerus de BofTart Prsc- Sefs.14.ciz,
pofitus Collegiatas Ecclefia: S. Andreae, & Canonicus alterius Col- de ref'
legiatae S. Gereonis Civitatis Coloniaein fupplici libello , quem fum-
mo Pontirici fuperiori anno porrexit exponens ,,. qualiter , dum ante
hac extitit in fervitiis SerenifTimi Archiepifcopi CoIqnienfis,pra:fa-
ta fua Screnitas vigore Indulti Pontificii ipfum arefidentia, &
frequentatione Chori in prcedicta Ecckfia ad S. Andream taliter li-
beraverit , & nihilominus tam corpus , quam quotidianas diftribu-
tiones , & quafcumque obventiones Canonicatus di<5ta; Prajpofiturae
ex laudo ante hacinter tunc temporis Praipofitum , & Capitulum
inito , & aS. Sede Apoftoiica approbato annexi perceperit , &
quamvis Capituium prasfatac Collegiatac Ecclefiae fe oppofuerit, at-
tamen capta praecife informatione a tunc temporis Nuncio Apofto-
lico, S.Congregatio Cardinalium Concilii Tridentini Interpretum,
utraque parte informante fub 24. Septembris anni 1729. cenfuit ln-
dultum fufTragari „ mox vero fubjungens , quod propter fibi col-
•latum a Sacra Caefarea, & Catholica Majcftate rninifterium Refidentis
in Circulo Veftphalico : ,, Servitia Sereniflimi Archiepifcopi Colo-
nienfis dimittere debuerit , modo autem pro Sacra Csefarea Catho-
lica Majeftate Supremo Ecclefiarum Proteclore , & Defenfore , &
,, Imperio Romano pluribus negotiis , quam antehac , fit occupatus,
atque inter haec faepius talia occurrant", quae magnam cum Reli-
gione , & rebus Ecclefiae habent connexionem , ficque penes Ec-
clefiam Collegiatam Sancti Andreae (ubi praeter corporalem certis
diebus p^aefcntiam ad nullum omnino vel Altaris , vel Chori , aut
Capitulum Officium obligatus exiftit ) refidere , ibidemque Cho-
rnm fre uentare nequeat , humillime a SattBitate Sua imploravit ,
quatenus ex fpeciali gratia quoad diclam refidentiam Canonicalcm
in Ecclefia Collegiata S. Andreae fecum taliter difpenfare clemen-
tiflime dignetur , ut eidem de omnibus fructibus , & emolumentis, .
ac fi continuo in Choro praefens effet , Capitulum refpondere de-
beat .
Super hifce prccibus a Sancliflimo Domino Noftio ad Sacram hancCon-
grcgationem rcmilns , juffus Ordinarius referre , audito Capitulo ,
pleraquc in memorato Hermanni Vernei libello expofita confiimans,
certiores reddidit Eminentiflimos PP. de Capituli contradiclione :
Quamobrem oportuit , eodcm Capitulo citato , fubfcribere Dubium,
quod in Calce pracfentis Reftriclus fapientiiflmo EE.VV. iudicio de-
culcndum proponitur .
Momentum , ob quod confidit Orator petitioni fuae fore annuendum ta-
metfi Canonicus abfens ex caufa utilitatis Religionis,& Ecclefiae etiam
univerfalis , non autem propriae Ecclefiae commodum refpicientequo-
tidianas diftributiones de jure non lucretur , uti pcr Tcxt. in cap.
cum dilctius cap. De cetero & cup. M audientiam de Cieric. non rejid.
communiter docent Canonift», inter quos Fagnan in cap.licet n. 160.
dc Prxben. , e> Reiffenftucl. in yus Catt. lib%%. tit.<\. §.7. #///«.199«
&/eqQ. , fift:t potiflimum in praxi Sanclae Sedis , juxta quam contcn
dit, ciufmoJi indulta percipiendi quordianas diftributiones una cum
cetcris emolu.nentis Choro pracfentibus dari folitis confucvifle imper-
tiri
95
55
95
•5
99
95
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
55
95
95
55
55
riri Canomco, Qttefti cx pr*<m*t Religionis, five univerfalis Eccle-
n^ «irabSfe contigerii , ut cx pluribus fim.hum Indultorum exem-
nlis relttis Per Rciffenfuel. loc.fipracit. tmm.zio. , &fiqq. Barbof
feottipoU Epifc.aUeg.M. n.K*. Garz. par.Z cap.2 «5*
qm^s^conronantRelcriptaSac^Congregat.on^ edita in 7V'*f#
2 VjtmiV r?04 /;*.8. Decr.pag.no. in Anconttana 2. ^«/?/ 1670.
tbTtocn pag.^6., in Romana 2S. Julii i1}o. libXo. Decr.
££ u °T* * ** *""** 2S: ApYllls nl6' /;'\86' Decr-
Hociutemjaao principio , cum putet inficiarii non pofTc quin ipfe
inexercitioMinifteriifibicommifli publicam Ecdefi* , & Religio-
nis caufam a»at , co libentius petitum indultum iibi concedendum efle
arbitratur ob^pcculiares , quas expendit , circumftantias 5 Prima ni-
mirum eft , quod CoIIegiata Ecclefia S. Andrex viginti quatuor nimi-.
rum conftatCanonicis , feptendecim Vicarns , tnbus Cantonbus , ac
binisChoralibus, ita quidem , ut illius fervitium , cultufque Divi-
nus nullumpatianturdetrimentum, fi ahquot Canonici jufta abfint
ex caufa ; Altera in eo verfatur , quod Pnepofitus ejufdem Collegia-
tx centum octuaginta quatuor tantum diebus in fingulos annos tene-
tur Choro intercfie , nullam vero vocem obtinet in Capitulo , nullum-
quealiudobftringiturobire munus , cui Canonici, aliifque Ecclefi»
Miniftridebentincumbere*, Tertia demum , quod ipfe nuper fimili
pociusfuerit indulto, donec infervivit Ajchiepifcopo , proindeque
rcs minus xquavideripofTet , fihocipfo non frueretur , dum ex-ea-
dera utilitatis Religionis , ac prxfertim Colonienfis Archiepifcopa-
tuscaufa abefle cogitijr, juxta Iuculentum ipfiufmet Archiepifcopi
teftimonium , quo iic habetur ; „ Sane pro parte Venerabilis Nobis
„ dileai Hermanni Vernei BoiTart Sacrx Caefare® Majeftatis apud
,, nos, &circulum inferioris Rheni Refidentis humiilime expofi-
„ tum fuit , quod ipfe fe qua Collegiat» Ecclefias S. Andreae Colo-
„ nienfis Prxpofitus ad Refidentiam lbidem faciendam per Capitu-
„ lum compellatur : a qua tamen utpote in pluribus tam in Archie-
,, pifcopatusnoftri , quam ipfius Religionis utilitatem tendentibus
negotiis falubriter occupatus difpenfan meretur j quia verofupra-
diaum Capitulum de iftiufmodi negotiis penitus edocere conful-
tum non eft; Hinc Nos, qui plenariam fuper hujufmodi negotiorum
natura habemus informationem, per prxfentes tcftatum reddimus
fupra memoratam Archiepifcopatus noftri , & Sanftae Religionis
utilitatem in illis fummopere verfari , atquc ideo rcm nobis gratif-
fimam futuram , fi idem Hermannus Verneus nunc eadem omnino
cxcmptione fruatur , qua, olim in noftris adhuc fervitiis exifteret ,
,, gavifus eft .
Jura , qux meditatur Capitulum adverfus Oratoris petitionem deducere,
nondum allata furtt . Onus igitur EE. VV. erit pronunciare .
An fit loui: conccjjioni petiti Indulti etiam quoad difiributiones quoti-
dianax in caft &c.
Pro concedionc Indulti ad tricnnium 3 fi tamdiu Otator
duraverit in munerc, omilTis diftributionibus quotidianis .
BI-
»>
>>
N
>>
)>
>>
9$
BlTUNTlNA . Cum Cathedrahs Eccleiia Bituntina ultra alios Pre- Sef.14. c.ii.
sbyteros , & Clericos ejus lervitio addictos pluribus conftet Di- de&ef*
gnitatibus , Canonicis , & Presbyteris Participantibus ; inter iftos ve-
ro multaeobortaefint contentiones , quarum definitionem enixe poftu-
lant iidem Presbyteri Participantes , dignabuntur hodie EE.PP. fex
infrafcripta Dubia , quae di£tarum omnium quacftionum feriem exhi-
bent , tum ex iis, cuas alias circa fimiles controverfias fuerunt adno-
tata \x\FanetK \6. yunii 1731., in Firmana Vocis in Cap.21. Augtt-
jli 1754., 43 in Ruben. Expenfarum 1 1. Sept. ejufdem anni fapien-
tiflime decerfaei e .
I. An Officium Procuratoris Generalis Capituli debeat femper exerceri
per Fresbyteros participantes , vel manjionarios , feu per Canoni*
cos , vel potius per turnum a prima Dignitate » ufque ad ultimum
Presbyterum in cafu 43 c.
II. An idem fervandum jit refpetlu omnium aliorum Officiorum Capi-
tuli , itaut Presbyttri participantes , feu manfionarii , ad illa
exercenda , ficuti Canonici , eligi pojfint , 43 debeant in cafu 43c*
III. An quarta funeralis , 43 alia emolumenta funerum , ac pecunia »
qua ' fuperfunt in fine anni ex redditibus aProcuratoribus exigi foli-
tts , Jpeblent ad Dignitates, 43 Canonicos , ftu potius fint aqua-
liter dividenda inter Canonicos » 43 Presbyteros participantes ^fett
manfionarios in cafu &c.
IV. An expe?;f<£ litium , quas Dignitates , 43 Canonici pro eorum in-
terefje privato tantum fuflinent , 43 infuturum fujlinebunt , de-
fumi poffint ex majfa communi cum Presbyteris participantibus , feti
maufionariis , vd potius ex earumdem Dignitatum , 43 Canonico-
rum poriionibus , 43 quid de expenfis prccfentis litis in cafu 45 'c*.
V. An Dignitates , 43 Canoniii teneantur faltem a decem annis citra
reddere rationem de en.olumentis funerum , ^uarta funerali , pe-
cuniis expenfis in litibus , 43 acceptis a Procuratoribus , 43 fimili-
bus <xqualiter inter ipfos , 43 Pr^sbyteros participantes , 43 portio-
narios , fcu manfiortarios dividendis in cafu 43c.
VI. An Portionarii , feu Manfionarii vocandi , 43 admittendi fint ad
lotandum in elellionem T^icarii Capitularis , 43 *# aliis atlibur
mere furifdi&iona/ibus , 43 in aliis aclibtts «conomicis , $ in qui-
bus agitur de interejfe communi in cafu &c.
Dilata ad primam Septerabris »
MAZZARIEN. CONCURSUS. Sequuta fub menfem Julii 1 755;* Seft*+s*U
vacatione Archipresbyteralis , & Parochialis Ecclefiae Civitatis tURef.
Alcami , Epifcopus Mazzarienfis dic 16. infequentis menfis Augufti
juflit , ad ejufdem Ecclefiae Valvas confuetum affigi Edictum , quo
omnes ad illius Ecclefiae curam concurrcre cupientes excitarentur ,
moncrenturque ad fe praeftandum infra decem dtes a die affixionts Edi'
cli comptttandos , fuaque nomina , cognomiua , atatemy 43 Patriam
in Attis Curia Epi/copalis defcribi faciendum , itaut , eo tranfanclo
tcrmino , fub diem 26, ciufdem meniis Augufti coram fc , & Synoda-
libus
Hbus Exaimnatoribus confuetum poffent fubire examen . Cum itaque
prxltituta indi&i examinis dies adveniffet, habitum reipfa illud fuit
coram Epifcopo , qui fubinde confuetis ad Sanclam Sedem tranfmiffis
teftimonialibus liter-s fignificavit Eminentiffimo Domino Cardinali
Pro-Datario, fex ex Concurrentibus , nempe Erafmum Cremona ,
lgnarium Batiata , Marium Giacalone , Marianum Bonavia, Joannem
Au^ultinum Bulgarelli , & Carolum Baleftrieri fuiffe a Synodalibus
Examinatoribus renunciatos ad Animarum Curam idoneos .
Ex memoratis fex facerdotibus felectus fuit a San&iflimoDemino Noftro
Eraiinus Cremona , eique de more per Literas Apoftolicas collata eft
pradifta Archipresbyteralis Ecclefia ; Verum quia fubinde eam fibi
{tuduit impetrare Presbyter Leo Fraccia fub narrativa , quod in fupra
cnunciato concurfu forma Sacri ConciliiTridentini fervata non fuerit,
proindeque eadem Ecclefia adhuc , ut prius , effet vacans , judicia-
lis inftituta eft controverfia fuper validitate dicTii Concurfus , ac ref-
peclive Collationis favore memorati Erafmi Cremona fubfecutaj , cu-
jus definitio cum Sacro huic Senatui fuerit delegata , oportet hodie
jllius examen affumere fub Dubio , quod^ad calcern prsfentis Reftri-
ctus apponetur .
Multiplici vitio praediftum Iaborare Concurfum authumat Leo Fraccia ; pri-
monimirum , quod illius Edi&um fuerit ad Fores faepedi&ae Ecclefiat Paro-
chialis, non autem ad valvas Cathedralis, uti mos eft , afTixumj Secun-
do , quod Concurfus habitus fuerit fub diem 26. Augufti in Givitate Sa-
lem , ubi tunc temporis occafione Paftoralis Vifitationis reperiebatur Epi-
lcopus , proptereaque & extra locum , ^in quo haberi debuiiTet , ncmpe
extra Civitatem Aicami Sedem vacantis Beneficii , ubi Edi&um fuerat af-
fixum , & termino decem dierum nondum exa&o , quum alioquin non ni(i
poft illum elapfum concurfus fuiffet inftituendas , juxta ea , quac tradunt
•Mtfjbbr. di QincurJ nfp.l. Dub.io. «««/.4. ad p. Garz. de Benef. part.9.
ctp 2. num.7,1. <*JT fiqq. °%ot. decifwa.%. cor. Seraph'n. Et tertio demum ,
quod ad eumdem coneurfum ineundum adhibiti non fuerint tres ex unde-
cimSynodalibus Examinatoribus , qui tunc in Dicecefi Mazzarienfi repe-
riebantur , fed habi tus ille fit coram tribus Examinatorjbus ab Epifcopo
antecedenti die2$. Augufti extraSynodum deputatis , nulloprius impe-
trato Capituli confe nfu , qui juxta formam Indulti , quo Sacra haec Con-
grc^atio poteflatem fe cerat eidein Epifcopo eligendi Examinatorcs extra
Synodum , debuiffet accedere i Concurfum vero habitum coram Examina-
toribus ab'Epifcopo minus legitime deputatis invalidum effe , conftat ex
iis, quaead ornatum Decreti Conciliaris Seff.24. cap*i 8. de %efurm. ciocet
Birb f. ad Concil- cap. 17. Seff.ia\. de f{eform. <Pax 'Jordan. lucub. tom.%*
lib.io. tit.%. n.140. &Jeaq. nec nonexRefolutionibusSacraeCongregatio-
nis relatis in yifen. Parocbialis ?. Augufii 17 3?.
JiuTus Epifcopus Sacram Congrcgationem certiorem reddere de iis , quae prr-
fatus Leo Fraccia expofuit , haec in fuis literis fub diem 25. Februar.175 $•
confcriptis habet : „ Omnia | quae exponuntur in fupplici annexo libello ,
„ nec larvam veritatis praefeferunt . Concurfum pro Beneficio Alcami
„ obtinendo intimatum, juxta praefcriptum a Sacris Canonibus , & Bul-
„ lamS Pn V.foiito cum EdicTo publicoomnes norunt ; in eoque concur-
iu admiffi tantum fuere legitimi Examinatores , quos praelentes habui in
„ CivitatcSalcm , in qua accidit , & Examinatores, qui clccti fuere cum
. confcnfu Capituli hujusCathcdralis fub die 27. Julii 1735. vigore De-
„ creti
97
„ cretiootenti abhacSacraCongregationeConci n' fub die S. Junii ejuf-
„ dem anni 1755. ob tnopiiim Synodalium Examinatorum Roma: praefen-
„ tavi , nec unum magis idoneum pra* alio propofui , & hoc ut judicium
„ meum conforme Judicio Examinatorum redderem ; Examinatores autem
„ praedidti fuere utriufque Juris , & Sacrae Theologiae Dottor Canonicus
„ D. Nicolaus Tumbarelli , utriufque Juris , & Sacrae Theologiac Dotlor
„ Canonicus D. Carmelus Montalto, & Magifter Regens Andreas lo Mo-
„ naco Ordinis Patrum Conventualium omnes , ut dixi , elecri cum con-
„ fenfuCapituii, adeoqueomnes le^itimi. Concurfujam habito , & ap-
„ probatione obtenta , Dottor D. Erafmus Cremona Romam adiit apud
„ S. Sedem, quae gratiofe majorem idoneitatem eidem de Cremonadedit ,
„ & BuHas obtimiit . Ifte autem de Fraccia ad concurfum accefTum non
„ habuit , quia non fe prasfentavit , & poftquam recurfum fecit in hac
„ Dataria , eadem jufte petitiones praedittas bis prasferftatas , & fattas non
„ admifit .
His igitur perpenfis , aliifque latius utrinque forfan circumferendis , decide- \
re oportet .
An concurfus , & collatio refpettive Ecclefiae Parochialis Alcami fuftinea-
tur in cafu &c
Non propofita.
Die Sabbati 22. Augufti 1739.
T ANUEN. MATRIMONII t Cum Therefia ab Auria Filia Ducis Thur- *&%££
J fiae Summo Pontifici fupplicaverit, ut Sandtitas Sua Apoftolicam Difpen-
fationem fuper Matrimonio ab ipfa ufque ab anno 1725. cum Jo: Andrea
tunc Comite Lodani , nunc vero Principe Melphii inito , fed nondum con-
fummato dignaretur elargiri , huic vero peftulationi contradittorem fefe
praebuer.it idem Princeps Melphii, Eminentiflimi PP. , quorum Judicio
controvcrfiae inde exortae defimtio remifTa fuit propofita Caufa fub tribus
hifce Dubiis .
I. An fit iocus praetenfae diffolutioni Matrimonii ; Et quatenus negative .
II. An fit confulendum Sanctiffimo pro diljpenfatione fuper Matrimonio tam-
quam rato , rk non confummato : Et quatenus negativc admrumquc .
III. Anfit locus coatlioni adpraeftanda obfequia Matrimonialia in cafu &c. ,
die 10. Maii fuperioyis anni refcripfere : dilata, & conficiatur Procef-
fus juxta inftrutlionem per Judicem delegandum ab Eminentiflimo Prae-
fedo, & fiat recognitioCorporum Mulieris Romae, Viri autem in loco
detignando ab eodem Eminentiflimo juxta tr.entem cum praefixione ter-
mim duorum menfium dicto Viro ad fe fubjiciendum pratfatae recogni-
tioni computandi a die faciendi Decreti , & in reliquis ad eumdem Emi-
nentiflimum Praefettum cum facultatibus necefTariis , cV opportunis .
Confentance ad ejufmod: Refcriptum duo coram Judicibus per Emincntifli-
mum Pracfectum delegatis confetti fuerunt ProcefTus , alter nempe hic Ro-
mae ex depofitione Teftium, qui a praelaudata Therefia fuerunt indudi ,
hifque additum fuit formale examcn aliorum duorum Teftium ad inftan-
tiam cjufdem Fherefiae in Archiepifcopali Curia Neapolis receptum , altcr
vero in Civitatc Januae cx Teftibus tam praedtae rherefiae , quam Princi-
pis nomine cxaminatis. Praeterea corpus Viri fuit a quatuor Peritis Pla-
Tom.IX. N ccntiae
cmx ****** I cxploratio autem corpons Muliens a tnbus Obftetn-
■ intj bc «pleTa eft , tam diftis ObHetricibns , quam praefatis qua:
ffiSubi Ulico fubjects deindequc ambo pradid,
Coni ig -s PoGtionibus fibi viciffim datis refponderunt . _
Pcn^nfisitaoue iis, quxex hujufmodi Adtorum congene emergunt, aliif-
oue documentis , qiibus Pars utraque cumulata ,ura iua fulcin fatcgit ,
rdi muin eft , ut EE. VV. dignentur fapientiffime^pronunciare .
I An fit locuspwtenfc duTolutioni Matnmonii : Et quatenus negattye .
II An fit confulcndum Sandiffimo pro difpenfatione fuper Matnmonio tam-
quain rato , & non confummato , & quatenu* negative adutwmqfte .
III. An iit locus coiittioni ad preitanda obfequia Matnmoniaiia m cafu &-c.
Ad mentem , mens., cft quod pro majori inftruftione
Sacrx Congregacionis fiat nova recognitio Corporis Viri in-
tra totuni menfem Noverabris in Civitate Status Ecclefiafti-
ci defijguanda ab Eminentiflimo Prasfe&o per quatuor Peritos
fecreto eli°endos ex officio per diclum Eminentiflimum Pra>
fcchim cum afliftentia Domini Secretarii, & poft exaratas Pe-
ritias 5 receptumque examen eorumdem Peritorum juxta for.
mam fervatam Placentiac abfque tamen intimatione , & inter.
ventu Defenforum Partium 9 Procefliculus , inde confeftus
tranfmittatur a D. Secretario per manus EE. PP. , deindeque
abfque ulla communicatione facienda Partibus Caufa denuo
proponatur cum iifdem Scripturis tantum, & ad effeftum prae-
mifforurh ad Eminentifllmum Prsefeftum cum facultatibus ne-
ceftariis & opportunis .
^'•Mf*'** t* /r AZZARIEN. CONCURSUS. Caufa hae:>, quae in poftremo Folio
lVL Congregationis diei i. currentis menfis defcriptafuit , hodie diciden-
da prop mitur fub eodem Dubio.
An concurfus , & coliatio refpe&ive Ecclefiac Parochialis Alcami fuftineatur
m cafu &c.
Non propofita cum fequentibus .
%'$'*'*' 17 IOVIEM. IURIS VISITANDl. Athanafius Szeptychi Ritus Grscci
JV Latino uniti Archiepifcopus Kiovenfis , ac totius Rufli» , uti praefer-
tur , Metropolitanusratus, fibi jus efle vifitandi Monafterium Melicenfe
Ordmis S. iiaiilii , fub annum proxime prxteritum commifit Epifcopo
1'infcenfi, & Abbati Dorohobufcenfi , utilludetiamquoad Monachorum
ntrfonaa vifitarent : cum autem occafione vihtationis ejufmodi fub diem 7.
Muidi&i anni inchoatae, ac infequenti die abfolutae innocentius Picko-
icz pracfati Monafterii Abbas fuerit a fuis Monachis de inhonefta , tur-
vivcndi ratione accufatus , eumdem memoratus Archiepifcopus de-
hnitivaScntentia declaravit „ proScandalis , & propalatis , ac inter Se-
„ cularcs divulgatis prjefatisCarnisdehctis pcrpetratis fore , & elfe puni*
„ bilem
»»
»»
»»
»
»»
J»
»3
3»
»»
3»
a
>>
99
„ bilem adinventum , atque p) vita p«n« Abbaua Melicenfi fore , & cffe
„ pnvandum . eamdemque Abbatiairi pro vacanti declarandam , necnon,
„ ut inConvemu Bubenen. fubobedientia vSuperioris Loci illius tamuuam
,, Pater Profefius r collecliones fpirituales poft fex feprimanas a data prae-
fenti eomputan incipiat. , & eafdem per annum integrum p-ragat-, ei-
dem fore, & effe demandandum , ac ad ejufmodi effectum mandatum
executivum fore , & efle decernendum , & in forma folita relaxandum,
eumdernabufu Pontificaliumr& Infigniorum Abbatialium per integrura
illurarecolle&ionis annum fore, & effe fufpend.ndum ; p><e'ereaque jub
ptttis fcverioribus in) nxit , ut omnia jura , privilegia , & documenta
Abbatiae Meiicenfi infervientia , nec non quaevis argenra, Apparatus
Ecclefiafticos , & alia Mobilia Ecclefiae , & Conventus Melicenfis
propria , necminimare penes feretenta, fubrigore mandati executi-
V! det, tradat , & reftituat, & demum f>.b finem Sententia ita fub~
)unxi: : quantum ad cathegorjum , ac fi caufatac per Reverendiflimum
citatum duabus Perfonis m vifitatione poftreme fpecificatis mortis,
quamvispro his plenaneconvidtus no i fit, proomni tamen confcientix
ejus cauthda.;eumdem pro imp:tranda difpenfitione fuper irregulari-
tite, fi, & in quarum ex homicidio caufali cVc. eam incurrent, ad
„ quemde jure remifu . \
Sententiam hanc mult piici nomine irritam, injuftamque procfamat faepedi-
dtus Abbas , praefernm vero ex eo , quod Monaftenum Melicenfe , veluti
intra Dicecefis Luceorientis limites confidens , nqnnifi a Luceonenfi Epi-
fcopo vifimi pofTet , tum ex Canonicis Juris fanciione in Can. Qmnes Ba-
filtc£ \6. qruefl.7» cap. Conquerente , & cap. Conflitutusde Offie. Qrdinar.
tum ex Tridentini Concilii Decnto Sef/. 7. cap 3. de Rcf , tum denique
ex Provinci li Synodu fub annum 1720. coadta , & fubinde per S. M. ln-
nocentium XIII. approbata , ubi (ubtit.6. de Epifcop §. Monafleria . ita
fancitum legitur — ,, MonJteria etiam Virorum , quamquam alias exem-
„ pta pleneab Epifcopo vifitentur , fi non funt in Congregationem reda-
„ scla , nec fuos habent Regulares Vifitato.res , quae autem in Congrega-
„ tionemredadta funt , Epifcopus ne vifuet, nifi Regulares Vifitatores A
,, otOrdinum capita , quibus id incumbit , poft fex mcnfes a mon tione
„ Ep:f..opi vifitare, carrigere , & regularem ohfervantiam reformarenc-
,, glexerint .
Id vero juris eo minus authumat potuifle fibi ulla ratione adftruere Archiepi*
fcopum Kov enfem , quia exprefTe a Tridentino Sejf.zq. cap.%. de ref ve-
titum eft Metropolitan is , ne etiam poft plene vifitatam propriam Dicece-
fnn vifitent Cathedrales Ecclefias, & Diceccfes fuorum Comprovincia-
lium , nifi cauf3 cognita, & probata in Provinciaii Concilio, quemadmo-
dum inhxrentes literae ejufdemConcilii bene notant adducti per Gonzal.
in c<p. Sopita deCenfih. infin. Barbof deOffic.y & potefl. Epifcpar.i. tit.\.
nnm.%o. , & confonat Refolutio edita in Caufa Hybemi/e /^ijitatiouis, ubi,
difcuff» Dubio— „ An cxteris omnibus Epjfcopis Suffraganeis in Provin-
„ ciali Synodoconfentuntihus, quod eorum Metropolitanus cunclas Pro-
„ vinciae Dicecefes vifitet , & uno dumtaxat Suffraganco difTenticnte cx-
„ eo , quod nulla adfu neccflitas hujufmodi vifitationis faciendae , nihilo-
,, minus poflit Metropolitanus vifitare Dicecefim d. Suffraganei ditfentien-
„ tis „ — S. Congreg. dic 20. Kovembris i6$7. refcripfit — T^cgative » ut
in lib.%7. Decr. pag.666.
Auditus fupcr hac re Merropolitanus , ut Sententiam fuam ab impidla nulli-
tatis Iabe yindicet, otten^atque ,fibi cojnpetere jus vifitandi Monafteriura
TomjX.. N 2 MeU-
/
IftC
3>
;)
,,'
M liccnfc, ejuique AbbatemcorrigeHdi, expofuitdadum in iua Relatie-
nc iina ulos Abbates Ordinis Divi Bafilii Magm mtra lliam Provinciam
exnWes a fol s Mct opolitanis Archiepifcopis benedici , &• mftitui con-
fu*yiJTe > ita ut non per alium , quam per ipfos Metropolitanos tamquam
J;.dcesOrdinuios cuntra eofdem Abbates Paftoralis vifitatio dccernamr,
PrJcetTufque pro rerum exigernia tfforimtur ; ac re tpfa praetatum Abba*
tem non untum a Predeceflbre Archiepifcopo Metropohtano Georgio
Vviormcki benejicium , & inftitutum jj verum &per Deiegatos ab eodem
Archiepilcono quoad v.itam, & morcs fme ulla reclamatione yifitandum
fu lTe , ac tandeni cumdemct Abhatem Innocentium Pichonvitz non ab
vio , quam a lc 'Pk antelres circtter annos > ut Coadjutofem fibi elige-
re, & affutnej* potfet, confenfumpetitffe, & obtinueffe , dein vere ita
fubcbt -- ., Haec nm lurifdictioniftpie meae fundamenta ; quibus firmiter
mnixus non foium contra praefatum Rev. Pichoyitz, ( quem toties re-
pertx Vicinorum delation.s, ipfaque pubiica fauia de mala , & fcele-
nrtitiima incufarunt vita) Canonicam pro munere meo decrevi vifitatio-
*, nem , ac ad hanc expediendam Viros omni exceptione majores , Pinfcen-
!, fem videlicet Epifcopum , & Dorohobufcenfem Abbatem defignavi ,
&delegavi, verumetiam circa terminum legitime incidentem tam ex
moxaliegata, quamexallata fuperius Antecefforis mei vilitationibus
utriofque ad manus Procuratoris Ordinis Noftri m Urbe conftituti
, tranfmitns ( citato nullam exceptionem faciente, quinimo Iudicem , &
„ Decret iimacceptante ) Abbatiali eumdem privavi Dignitate , eraeri-
„ tafque injunxi pcenas , h b£c demum verba concludens i Nil proinde re-
ftare judico J nifi EE. V V. enixiflime fupplicare , ut dicto Oratori prae-
tenfus a correct one non permittatur Recurfus , imo potius idem Orator
, t mquam lurifdictioni Ordinariae recalcitrans emeritocaftigetur „ .
Prxter haec Promotor Fifcalis Curiae Arclvepifcopalis totius Rufliae conten-
dtt, Mona TenumMelicenfe non intra iimites Dicecefis Luceorienfis , ut
aiferit Abbas Pichovitz , fed m Dicecefi Vvlodimirensi situm effe , adeo-
q-ie nu lam faper ufu lurifdidtionis a Metropolita exercitac in diclum Mona-
it.rium promovente exceptionem Epifcopo praefatae Ecclesiae Vvlodimi-
riensi ejufdem Metropolitani Suffraganeo, perperam Vifitationem iaepe-
dicti Monafterii a praelaud to Archiepifcopo demandatam de legitimae po.
teiht.s defedtu redargui . Omnibus itaque expensis , decidere oportet .
I. An U trooolitanus totius Rufliae habeat jus visitandi Monafterium Mcli-
ccnfe Ordmis S. Basilii Magni , dta tit visitatioperacla per Delegatos de
mcnfe Maii i7$8. fuitineatur in cafu &c. , & quatenus affirmative .
II. An Scntentia latafubdie i8.Augufti ,1738. per eumdem Metropolitanum
fubftincatur in cafu &c.
MESSANEN. ORDINATIONIS.CumTitularisEpifcopus Amatun-
tae, qui Vicani Generalis Eminentiflimi Cardinalis Valenti Archi-
• »
trtf, mandritae Meffanensis defungitur munere , fub diem 22. Decembris 17 J6*.
ad qtiatuor Minores Ordines , itidemque ad Subdiaconatum promoverit ]a-
cobnm Mazzcum in Civitatis Meffanae fub anno 1715. ex Stephano a tri-
nta , & ultra annis ibi commoranteprogenitum , primaque Tonfura du-
- ■ anno 17 J2. ab Archiepifcopo Meffanensi Praedeceffore initiatum, sibi
tflntumcxh bita Cancellarii Archiepifcopalis Curiae atteftatione, qua at-
firmabatur , cumdem lacobum ab anno 1754. ufque ad • j$6, nullo fuiffe
tnincinquisitum , hodiernus Meffanensis Antiftes , hanc Ordinumcol-
lationem fu:s abfque literis riimifforiis , ac teftimcnialibus peractam tripli-
ci potiflimum nominc illicitam fuiffe , conten Jit .
<Prima
33
3)
»»
»1
i»
>i
»■>
»»
53
Primo fcilicet , ©bgemina Sacrofancr.ae Tridentmas Syn&di Decreta alterum
Sejf.\+. cap.z. ubi sicdecernitur „ Nemo Epifcoporum , qui Titulares vo-
,, can:ur, etiamsi in loco nulims Dicecesis etiam cxempto , aut aliquo
„ Monaiterio cujufvis Ordims refedennt, aut moram traxerint , vigore
a cujufvis Privilegii sibi depromoverido quofcumquead fe venicntes pro
„ tempore conceili alterius Subditum etiam praetextu familiaritatis , con-
tinuae commenfalitatis fuae , abfque fui proprii Praelati expretTo confen-
fu , aut literis dimifforiis ad a iquos Sacros , aut Minores Ordines , vel
primam Tonfuram promovere , feu ordinare valeat — aherum autem
Sejj.z^. cap.io. , quo ita fancitum eji — Abbatibus , ac aliis quibufcum-
„ que quantumvis exemptis rson liceat impofterum intra fines aiicujus
Dicecesis exiftentibus etiam nuilius Dicecesis ,vel exeropti efle diean-
twr, cuiquam, qui Rcgularis Subditus sibi non sit , Tonfuram , vel
MinoresOrdincs conferrc: nec ipsi Abbates , & alii exempti , aut Col-
legia , vel Opitula quaecumque etiam Ecclefiarum Camedralium lite-
ras dimiflbrias aliquibus Ciericis Saecularibus , ut ab aliis ordinentur ,
concedant : fed horum omniumordinatio fervatis omnibus , quaein hu-
jus S. Synodi Decretis continentur , ad Epifcopos , intra quarum Dice-
ceiis fines exiftant , pertineat , non obitantibus quibufvis Privilegiis ,
praefcriptionibus , aut confuetudinibus etiam immemorabf lbus „ .
Secundo ex concordia inter modernum Archiepifcopum, & Eminentiflimum
Archimandritam inita , ac fub annum 1755. a S. Sedeconfirmata , ubi in-
ter cetera cautum habetur ■»•- „ quod Aichimandnta, & Succeflbris fui iri
Archimandritatum poffit concedere dimiflbriales literas fuisSubditis ad
Ordines fufcipiendos, ita tamen ut toties quoties illos dimittere habeat ,
teneatur ex pacto vigore praefentis conventionis dimittere , dimiflbnales
literasdirigereprivative llluitriflimo Archiepifcopo Meflanenii ,• adve-
nientibus autem contingentibus cafibus , vel impedimentis D. Archie-
pifcopi , vcl longae abfentiae Ordinandorum fic peculiariter convemunt,
Illuftriilimus Archiepifcopus afTentit »quoties S. Sedes annuat, qumtum
in ie eft, pofle D. Archimandritam literas dimillonales dirigerc ad
praedictum Archiepifcopum Meflanenfem , & eo impedito ad quemcum-
queEpifcopum juxta ftilum , & formam confuetam &c. , ita quod hu-
jufmodi literae dimiiforiales pratfentari debeant in magna Curia Archie-
pifcopali Meflanen.,& a Cancellario ipfius apponi, & fubfcnbi dcbeat —
Ita eft , fic ex pacto , & accedente S. Sedis confenfu .
Tertiodemum ex faluberrima Coniritutione lnnocentii XII. incipiente Spe-
cutatores $.?. na ftatutum legitur— „ Praeterea Clericum , qui legitime
,, jam a proprio Epifcopo ad eamdemClericalem Tonfuram , vel etiam
„ ad Minores Ordines promotus fuerit , non efle ab alio Epifcopo ratio-
„ ne , ac tituJocujufcumque Beneficii in iilius Dicecefi obtenti adulterio-
„ res Ordines promoveri, nifi anteeorumdem fufccptionem teftimonialcs
„ literas proprii Epifcopi tamoriginis, quam Domic lii fuper fuis Nata-
„ libus , aetate , moribus , & vita fibi concedi obtinuerit , eafque Epifcopo
„ ordinanti inActis lliusCuriae confervandas exhibuerit „ : Hinc enimde-
. duci authumat Archiepifcopus Meflanenfis , nequivifle prxfatum Cieri-
cumjacobum, vcluci MeiTanae ort .m ex Parente , qui a tnginta , & ul-
tra annisdomicilium lbi contraxerat , & a fuoPraedecefibre utpote origi-
nis , aeque ac Domicilii ratione fubditum prima Tonfura dudum initiatuin
fine ipiius literis dimifloriis, m nufque etiam abfme teftimopjalibus ame-
morato Epifcopo Amatuntae ordinan quemadmodum in.haerens mox relata
Conftitutioni facpius deciaravit S^cra haec L.ongregatio , & fignanter in
tieutina , jcu Ilcicn. Qrdinatioms 8. 1^.^.173 j. /i^.8j: Vecr. pag-l^1 •
Supet
9,
J»
J»
M
M
J,
,,
9*
M
,,
,,
3>
.•>
Soper hifce lleOaiietfj Archiepifcopi querelis excitatus Epifeopus Ainatun-
t* kcs m fui vindiciam litens fub djem .11. Augutti practer lapu anni ai
Congregatione.o datis refpondit - „ 11 genuino Senfo duoque fi e , che in
„ Decernbre it*>5. fu da me inftituito canonicamente Giacomo Mazzeo
, in un Beneficiodc Jurcpatronatus nella Te r ra del Salice Diocefidi Mo/i-
ior Valenti Gonzaga Archimandrita di Meflina , pofto in pofleflb
richiefe da me , le poteva effer promoflb al Sacro Suddiaconato m virtu
del Bencftzio , a cui rifpoii di sl , tutte le volte portera le lettere tefti-
. moniali di Monfig. Arcivefcovo : cio detto, fi coopero per ottenerle,
,, non pcnfai piu ad altro; vennc ll giorno deiignato deila Sagra Funzio-
ne io vefti.o con gPAbiti Pontificali richiedei dal mip Secretario fe
i avelTe portato le iettere Teftimoniali , mi rifpofc disi, ne io penfai acT
1 altro; quando poi fu richiefla la Fede degi'Ordini , viddi una man-
'.] canza piuttofto nata da infufhcienza , che cja colpa , poiche vjdi una
rede nrmata dal Maeftro Notaro della Corte Areivefcovile, nclla qua-
' le h* afferiva , che ildetto Mazzeo non era in verun' impedimento Ca-
nonico inn odato , vidi il fatto che non era canopizato dall* Arcivefcovo,
ne dal fuo Vicario , ma nello fleffo tempo era irreparabiJe , fui pei 6 av-
vertito , che la fede degl'Ordini foffe concepita a tenore della $o!la
Speculatores Domm Ifrael , nulladimeno fe poi fi entra nel rigore , bi-
fogna , che TEE.VV. fi compiaccino con ildi loro alto intendimentodi
conliderare , non aver io nellofteffo tempo aggravato Monfig. Arcive-
fcovo , poiche come Giacomo Mazzeo e fig.io di Stcfano deila Terra
di Salice Diocefi di Moniig. Archimandrita , quefto venne in Meflina
anni f^no, e faceva il Servitoredi livrca del Sacerdote D. Agoftino
,, pecoraFra Cappellano delPOrdine Gerofoimitano, per accidentenac-
que in quefta Citta detto Giacomo , ed al prefente e Sagreftano , e Chie-
rico di Coro del Priorato di S. Giovanni , poi alla fineii ritirp in Salice,
dove ha il fuo ftabile , li fuoi effetti , ed ivi fin oggi dimora , e faPoffi-
zio di Caporale , ficche l'EE V V. ben fanno, cne non fi dice il tale
\\ Meflinefe, quando per accidente fortiffe i Natali, ma ferba Porigine
„ paterna .
Cum cutem ejufmodi Relatio vifa fuerit a Defenfore Archiepifcopi Mefla-
nenfis , rationum vcromomenta in ea allata tanti ponderis ab eodem non
aeftimentur , ut licita cenferi poiiit controverfa ordinatio , propterea ejuf-
dcm Archiepifcopi nominc urgetur decifto Dubii in Partium contradicto-
rio fubfcri; ti .
An licuerit Epifcopo Amatuntse , & Vicario Generali Reverendiflimi Archi-
mandritac Meflanac pro novere lacobum Mazzeo ap1 quatuor IVlinores , &
Sac. Subdiaconatus Ordincm in cafu &c,
S*>i4.m». A RIANEN. PARTICIPATIONIS. Parochialis Ecclcfia Sanaifiimae
4i rtf. j[\ AiTumptionis B.M.V. Oppidi Zuncoli , quae antea ^erepdtia erat ,
fuit noviflime fub annum 1734. Apottolica authoritatc in Collegiatam In-
fignem ere£U , triplici potifflmum adjedalege; prima fcilicct, quod ea
tribus conflct Digniutibus , nim.rum Archipresbytero Animarum curam
annexani habrnte , Primicerio, & Dccaao , necnon trefdecim Canani-
C ; , qii diflinctas ibi obtineant Praebendas ; fecunda, quod „ Presbyteri
;J pro tempore cxiltentes didlac lerrx rationc fervitii per eos eidem Paro-
„ chiali Ecclefiac m Collegiatam eredlae in Cboro pracflandi de Maffa com-
., muni durrrtaiat participarcdebeant ; i5 tertta demwn 3 quod Canonica-
, tus , & Pracbenda , quotiefcumque illos , & illas vacare contigerit , Cle^
„ ricis , feu Prcsbytens ex dida Tcrra oriundis femper , & perpetuo con/
fcrri dcbeant. Pofte-
3»
>»
J»
»>
1*
»>
33
;»
3>
>»
10$
Pofteriori huic Legi innixus Presbyter Dominicus Maianaifura poftulavit
iuperiori anno ad panicipationcm M ffae communis admitti, contendens,
fibi jus effe concurrendi ad Canonicatus praeJiclaz Collegiatse, quoties eos
vacae contigerit : Ata Capitulo , cetenique Presbyteris inOppido Zun-
coii degentibus repulfam paifus Sacrum hunc adiit ConfefTum , cui expo-
nens , PetrumGenitoremfuum ejufd^mOppidi originarium indigenam, &
Civem efle, proindeque fc veluti Civis Filium, licet per accidens in Op-
pido S.Soflii natum, ad controverfam iVlafTae communis participationem
ibre admittendum , bina , quae in calce praeientis Reftridtus apponentur ,
Dubiadecidi poftulat .
Epifcopus Arianenfis , qui , auditis Capitulo , & Presbyteris partcipanti-
bus faepedielae CollegiatacS.Congregationem inftruclam reddere juiTus fuit,
momenga, quorumpracfiJio iidemCapituIum ,& Prcsbyteri renuunt Do-
r/iinicum Malamifurainter Participantes adfcribere, hifce verbis perftrin-
xit-- „Primo, eoquod ipic non fit loci oriundusutpote , ut innuebam ,
in Oppido S. Sollii non quidem pcr accidens , fed dum ibi Pater domici-
liumcum permanendi arfiimo etiam fupra decennium potrattum facie-
bat , ortusi ita ut qualitatem oriun ii in praefatis Apoftolicis Literis , at-
que inStatutis anno 1715. compofitis praefcriptam non habeat; Secundo
eo quod ad omnes Ordines , uti merus Subditus Epifcopi Trivicani, qui
nec Arianends Antiftitis ullum de Ora ore pofcit teftimonium , fuit
promotus: Unde uperte deduci praetendunt , Oratorem nullo umquam
tempore pro Zuncoli oriundo fuiffe reputatum; Tertio denique, cum
enunciata anni 1716. Capitularia conf.etudine vetuftiffima innixa difpo-
nant , quod quifquis Clericus ad pa; ticipationem cum Sacerdotio fuerit
infignitus, vc:lit admitti , eidem Ecc efiae fervhium praeftitiffe opus fit ;
nedum illu I per Sacrofm<ftumTridentinurnConcilium in Divinis man-
datum , fed illud Campinam pulfandi , Ecclefiae januas aperiendi , c au-
dendique, fordes expurgandi , hoftias conficiendi , ceteraqne his fimi-
iia, qujealter is h bdomadis per Clericos obiri minifteria gratis con-
„ fujverunt. Cum uutern Orator nullum omnino unquam ex his fervitiis
„ £:c'efiae prjeltiterit , ilium a jure participationisexcludendum forecon-
„ tendunt, quini o nec adCanonicatus , & Praebendas in ipfa Collegia-
„ ta, cum SS D. N ^ratia Loci oriundis tantum conferendi fint &c.
Hacc autem Capituli , ac Presbyterorum objectamenta nititur ide;n Sacerdos
Milamifuraqjibufdam allatis attefbtionibus refellere ; Ex duabus nimi-
rum , qaarum fingulx ab uno Tefte fubfcriptac funt , fatis conitare authu-
mat , le in munere Clerici fpatio plurium annorum dictae Collegiatae in-
ferviil^, ex alia vero a Sindico , & Praefidibus fignata , ubi habetur —
„ QualmenteilR D DoiienicoMalamifura e Fighodi PktroMalamifu-
„ ra di quefta predetta Tcrra, e Cittadino della medefima , e come tale
fempre ha portato, c porta ii pefidelli pagamenti univerfali d Tla me-
defuna , e il quondam Carmine Malamifura Avo di detto D. Domeni-
co,ePadredi detto Pietro era ancora Cittudino della medesima Tcr-
ra , e portava i pesi delli pagamenti di quella , anzi in tempo della fua
vitadideuoCarminc ha efe citato U CaricadJErario,edaltri CfEcjdelP
„ Universiiafudetta; „ ubcrrime convinci putat paternam originem sibi
adco fuffragari , ut a civicis omnibus juribus in Oppido Zuncoli obtinen-
dis , & praifertim a petita Maffae communis participatione nequeat abfque
injuria repelll , ex cenfura celebris Texius in L. Q/ijjumptio ub\ Glofi.verb.
THpv domicilium ff\ ad Muuictpal.
Deliberandum itauuc crit .
1 I. An
»»
3,
31
9>
»
33
JJ
J>
»1
3,
33
»3
»3
JJ
3)
J>
>>
:>
I AnSacerdwDominicusMalMiifura sit admittcndus ad participationetn
iflacommunis Ecciesi* Collcgiata Sandiflimx Affumptionis Tcrrx
Zuncoli incalu&c. .
II \n cidem Sacerdoti compctat |us concurrendi ad canonicatus didUe Ec-
clesi* Collegiat* , quoties eos vacare contigent m calu &c.
• .11. r^ ANARIEN. FRUCTUUM. InCathedrali EccIesiaCanariensiabim-
l, memorabiliteinporevigetStatutum, quo Digratates, Canonici , nec
non Bcnenciati cjufdem Ecclesiae primo anno nulios percipmnt fuarum
Prxbendarum fructus , poft eorum vero obitum mtegri unms anni proven-
I , ubi Dignitatem , Canonicatum, aut Beneficium, ut ajunt , per obi-
tum vacare contingat , ia commodum Hacredum , feu Creditorum Cano-
nici. vel Beneficiati defuncli cedunt, sive in folutionem fumptuum ejus
Fuperis erogantur .
Banholomseus Benitcs Decanus , & Canomcus praedi&ae Ecclesiae cum in
gravi mortis periculo conftitutus reperiretur, fub annum 1712,. in raani-
bus P. Redoris Collegii Canariensis Societatis Jefa vota abejufdem Socie-
tatis Rcligiosis fien confueta emisit , ac poft triduum deceflit .
Ex hac qualicumque votorum emifiione orta eft controversia inter Capitulum
Canarienfe, ac prselaudatamSocietatem Jefu , num ob Religiofam Pro-
feflionem fruclus illius primi anni Prsebendarum , quas pofledit Bartholo-
mxus , dcbeantur Capitulo,* fivepotius tradendi sint Patribus didtae So-
cietatis Jefu , veluti ejufdem Bartholomcei Haeredibus; cumque ejufmodi
qaacitionis definitio fueritS^cro huic Confeflui a SS. D.N. delegat, , dif-
fcuti modoojiortet Dubium, quod ad calcem praefentis Reftriclus defcri-
bctur .
Porro memorati Patres Societatis Jefu animadvertentes praecipuum C ufac
momcntum in eoverfari, num fupradicli Statuti difpoiitio locum habeat
in cafu , quo Dignit.s, feu Canonicatus per ingrelTum in Religionem,.
folemnemque Proreflionem in ea emiffam vacaverit , vcl potius ieftncla
cehfeatur ad cafum, quo vacatio pjr obitum contingat, exponunt pri-
mum , pracfati Statuti cenfuram aeque comprehendere vacationem , quae
cx morte naturali , quam quae ex R ligiofa Profeftione contigei it , cu n_»
mors civilis morti naturali aequiparetur , eofdem producat juris effectus ,
adeou* Ecclefiafticura Beneficium eophnemodo , quo per naturalem Be-
nehcLti obitum vacat , per Regularera Profeflionem vacare dic. tur , ad
Text. itt cap. fitncjiaum de %cgular. in 6. , quem adjem txornant cora-
munitcr Canoniftae, dein vero siituntur in fatto demonftr.re , faepcdidtum
Bartholomaeum Benites veram , & propriam ProfeiTionem , ex quapotue-
■ I cjus Decanatus , & Canonicatus vacatio induci , non emififle , fed a
P. Rcdlore Collegii Canarienfis ad eam dumtaxat votorum formulam fu-iTe
admiffum , qua particeps ille fieri poflet fufT: agiorum , & Indulgentiarum
Sociis cjufdemReligioniscommunium , proptereaque Decanatuin , & Ca-
nonicatum non peraflertam dicli Bartholomaei regularem Profeflionem ,
pernaturalem tantum ipfiusobitum vacafle.
Contra vero nomine Capituli duo haec potiflimum proponuntur cxpendenda,
al-.crum, quod faepedi&um Statutum , utpote Joquens de vacatione per
obitum , cum agatur de materia odiofa, & exorbitanti , ncqueat cafnra
ationis per lngrcfliim , & Profcflionem in Religionem comprehendere
tradita pcr Feii/U in cap. Sedes cle %ejcript. Gratian. difcept. foren.
". 982. num, 12. , Garz. dc Benefic. part. <r. cap. 3. num. 87. , alterura
vcro , quod controvcrfa Profeflio per Bartholomaeura Iicet in articulo
ajs , Novitiatu non pracmiflo, facla, adhuc cenfenda fit valida, non
folum
foiuun quoad participationem fuffragiorum , ae Indulgentiarum , verum
etiam ad quofcumque alios Juris effedtus , & fignanter ad effe&um , ut per
eam , n#n autem per na-uralem ejufdem Bartholomaei obitum vacaverint
Praebendae, de quarum frud bus difceptatur , juxta opinionem , quam per
Textum itt cap. Ad tsjpoflolicam de ^egular. fequuntur Pcyrtn. in Pri-
vil. mmim. Tom. z. in Conftit. S. Tti f*. §. 2. num. 1. , Caflropal. tratt. \6.
difput. I. puntl. 12. §. i. num. 8. , Tamburin. de Jar. ^bbatis tom. 4.
difput. 4. qu<eft. 7. per tot. , Pajferin. de Stat. homin. tom. 3. quaft. 18^.
num. s?-
Eoque magis putat Capitulum , non pofTe a PP. Societatis Jefu impugnari va-
liditatem Profeflionis a Bar holomaeo emiffae etiam ad ffeclum vacationis
dictarum Praebendarum , qu:a iidem Religiofi non alio fortaffe , quam me-
moratae Profeffionis jure fe Hseredes Barthplomaei infcnbunt .
Omnibus itaque ponderatis placeat EE. V V. decidere .
An ob affertam Profemonem emiffam in Societate Jefu a BartholomaeO Be-r
nites Decano , & Canonico Cathedralis Canarien. in mortis articulo de-
beantur frudtus fuarum Praebendarum poft annum obitus ad formam Sta-
tuti dida: Cathedralis Capitalo illius feu potius PP. diclac Societatis Jcfu
Haeredibus in cafu &c.
VALENTINA FUNDATIONIS CONVENTUS . Homines Vill* Sefs.i*.c.t<
de Biar fitae in Regno Valentiae optantes in novum Conventum , ubi d? Refi
degerent duodecim Fratres Ordinis Cappuccinorum , Apoftolica authori-
tate erigi Hofpitium , quod Fratres didti Ordinis in eadem retinent ViUa ,
fupplicem - nno I7S4. hunc in finem porrexere libedum Summo Pontifici ,
utque facilius voti compotes fierent , hasc inter cetera Sanctitati Suae ex-
pofuerunt .
Trim > nemps , quod „ jam tunc ab anno 1 57%. Conventus Fratrum Ordinis
„ Minorum S. Francifci Cappuccinorum nuncupatorum in di&a Villa de
„ confenfu illius Populi, Cleri , & Parochi localis a tunc exiftente Ar-
„ cniepifcopo Valcntin. Patriarca A.ntiocheno neceffaria , & opportuna
„ facnltate ad hoc fuffulto erectus fuit , fed faeviente poftmodum pefte
„ in Oppido Alonii Oriolen. Dicecefis &c- Fratres ejufdem Conventus
„ coadti fuerunt fefe in Oppi:um praefatum transferre, ut ./Egrotis -tfifte-
,, rent, eaqueoccafione hujufmodi Conventum , ubi numero pauci erant
„ Religiofi , deferuerunt .
Secuf/do , quod „ anno i7itf. ipfi exponentes piis Operariis in Villa praedi-
,; cta opus efte confiderantes , Ordinario Loci , ac Clero praefato affen-
„ tientibus , dictos Fratres revocarunt , ut vel ad antiquum iuum Con-
„ ventum reverterentur , vel faltem ibidem Hofpitium fundarent , quod
i, ubi tratribus Ordinis Minorum S. Francifci de Obfervantia Excalcea-
„ torum nuncupatorum fub Reformatione S. Petri d. Alcantara Op-
„ pidi dejVillena Carthaginen. Dicecefis innotuit , ii ftfe oppoiuerunt
„ funtiationi Hofpitii hujufmodi , quae tamen die 14. Julii i7i7.decre-
„ ta fuit .
Tertio , quod per „ Exponsntes praedittos animadverfo , eifdem Fratribus
„ Minoribus Cappuccinis , qui Hofpitium praefatum a Villa aliquantu-
„ lum diditum fundaverant , ob diftantiam hujufmodi valde incomino-
„ dum fore lllius incolis in Spintuaiibus eorum ncceflitatibus &c. ftatuc-
,, runt fitu n ejufdem Hofpitii mutare , prout re ipfa praeftiterunt , eri-
,, gendo ex eleemofynis Incolarum fupradidrae ViUa novam Domum Ho-
-„ ipitii pro prius camdem Villam cum Ecclelia , in qua prima Miffa a prae-
„ diclo Parochointercffentibus Clero , ac Birpbfttritibus praediclis cele-
Tom.IX. O brata
M
f t
ita tuit , & infuper adminiltratum Sanctimmum Euchariftis Sacra-
mcntum , quod fucceflive anuo 1722. de licentia Ordinaiii in dicta
Ecdcfia repolitum, & fubinde ufque in praefens continuo alTervatum
cll , prout quoque Pcenitentiae Sacramentum miniitratum , ceteraeque
omnes funttioncs, qu« in aliis Ecclefiis fieri confueverunt , peractae
tuerunt , atque pro tempore exiften. Archiepifcopus Valentinus Paro-
chiakm EcclefUm cjufdem Villae anno vjz6. vifitavit , ad Ecclefiam
quoque dicti Hofpitii acceflit , & ad augendam Fjdelium devotionem ,
, concemt Indulgentiam quadraginta dierum omnibus , qui Orationem
.. Dominicam, & Salutationem. Angelicam ad quodlibet Altare iplius
,, Hoipirii recitaflent .
6*artf , qnod „ cum interim evenillet obitus quondam JUidovici Ferris In-
,, colae dictae Terrae , qui licentiam obtinuerat a Miniftro Generali eo-
„ rumdem Fratrum Minorum Cappuccinorum , fe fe kpeliri facicndi in
, d:cta Ecclefia prsedicti Hofpitii , quod juxta Conititutiones Ordinis hu-
/ „ jufmodi , ut afleiitur , fatis erat , ejufque cadaver ibidem in forma
,, Depoiiti tumulatum fuifle, ficuti per ultimam iu^m difpofitionem fieri
„ mandavcrat, Parochus & CJerus praedicti , qui antea pro perfiftentia
„ ipforum Fratrum Minorum Cappuccinorum fteterant conjunctis ftudiis ,
,, petierunt demolitionem praefati Hofpitii, & reftitutionem Ecclefise Pa-
,, rochiali dicti Cadavers , prodiitque die prima Februarii t728. Senten-
„ tia , quad:cernebatur , ut Hofpit um pracfatum fubfiftere deberet , fed
„ illius Fratres abopere celTarent, Ecclefiam clauderent , Campanile au-
n tlrrmt , vac fc codcin modo continerent , quo idem Hofpitum eis con-
„ ceffum. fucrat, duos tamen Religiofos addere poflent .
QuiHio , qwul „ hac Sententia fic emanata , dicti Parochus , & Clerus una
„ cum Fratribus mcmoratis Oppidi de Villena inftantiam fuam i-tentarunt
„ coram eodem Ordmario , qui anno^73i. denuo decrevit utp.aefatum
_., Hofpitium permaneret , di&i vero FratresMinores Cappuccini Januam
., Ecclefix occluderent , ibidem Sanctiilimuin Euchanftiae Sacramentum
„ non afllrvarent , neque Mortuos fepelirent , ac Cadaver dicti Ludov:ci
Ecclcfiac Parochiali reftituerent.
Semo dcmum „ quod a poftrema Sententia ambx Partes collitigantes ad hanc
., Sanctam Sedein provocarunt , introductaque Caufa appellationis coram
... Congregatione Ven. Fratrum noftrorum S. R. E. Cardinalium Conci-
„ Hi Tridentini Interpretum , quodque ipfi Exponentes ad tollendain de
:, mcdio enarratam litem &c. utque Fratres Minores.Cappuccini praerati
„ tandem a dicta Villa in grave detrimentum Animarum ejus Incolarum
, non recedant.fedeorum permanen.tia ■cum incremento Divini cultus , <5c
„ Spiritualis profectus Incolarum praedictarum firmius conftaMliatur , ad
., duodecim Fratres Minores Cappuccinos , ex proprus ekemofynis alenr
„ dos , & fubftentandos fefe obligare .
liac itaque rerum expofitione prae oculis habita , dignatus eft SancthTimus
iUiLT Oratorum poftulationibus annuere , committens Ordinario Valenti-
nopcrliteras Apoftolicas fub diem u. D cembris ejufdcm anni 1734. in
rma Brevis expcditas , ut „ veris exiftentibus narratis {fnnt verba ejtttf-
„ dc>/i fircvis ) , ac conftito fibi , quod; cx Fidelium eleemofynis numerus
prardictus duodecim Religioforum eommcde in dictia Villa ali poflit,
., nccnon poftquam Fabfica noyi Convemus cum Ecclcfja , Campanile.,
,, Choro , Sacnilia , Dorinitono; Refectorio, alnfque Otilcinis , Hortis ,
„ &Spitns fucrit numeris omnibus ahfoluta , & fupeilectilibus facris , &
anis fumcicntcrinitructa, ad pctitam erectioncm Hpfpitii pracdi-
., ct) m novum Conventum pro duodccim Fratribus .ejuidem Ordinis
Mi~
107
„ Minoruin S. Francifci Cappuccinorum authoritate "noftra Apoftolica
j, pro fuo arbitrio , & conicientia procederet , fervata ta nen in reliquis
„ ,Conftitutionum Apoftolicarum circa iftiufmodi novarum Domoruin_>
„ erectionem editarum forma , & diipofitione , non obitante dicla litis
„ pendentia , aliifque praemiifts , necnon praefatorum Ordinum , ac
„ Vills, aliifque quibufvis etiam juramento confirmatione Apoftolica ,
,, vel alia quavis firmitate roboratis ftatutis &c. ceterifque contrariis
„ quibufcumque .
Verum quia Parochus , & Clerus Villae de Biar , necnon Fratres Excalceati
S. Francifci Civitatis Villenx ad evitandum detrimentum , quod fibi for-
piidant ex novi Conventus cre&ione eventurum , ab e; ecutione memorati
pontificii Brevis , quum primum iilud ipfis innotuit , rechmarunt , fub-
indeque EminentifTimum Pro-Auditorem Sancliffimi adiere contendentes,
jdem Breve multipJici fubreptionis , & obreptionis vitio laborare , eoque
prsefertim, quod Homines , feu Incolae didtae Villas ere&ioni Hofpitii
affenfum prasbuifTe , fubdole vero reticuerint legem , ac conditioncm ,
qua confenfum ipfum temperaverant , niinirum : Cbe la prefeate concef-
jione Kon ft poffi interpretare , ne flendere ad altro , cbe ad una femp/ire
abitazione , ed rfpizio di dctta Cafa , in quanto querla al prcjente ferve
pcr ufo profano : Eminentia vero fua Jitis inde excitatae definitionem ad
Sacrum hunc .ConfelTum remifit cum facultate etiam cognofcendi fupcr
aperitione Oris , oportet hodie , ad eorumdem Paroehi , CUri, atque
difto um Fratrum Excalceatorum S. Francifci petitionem, duo , quse fe-
quuntur , Dubia ex Juribus in utramque partem facile afferendis de-
cidere .
I. %An ftt locus aperitioni Qris adverfut Breve SS. D>^j exp.editum.fab
datum 11. "Decemb. 1754. , & quatcniis affirmative .
II. cAn fundatio Hofpitii i{tgularis , feu Conventus PV. Cappuccinorutn
in biar Jufiineatur , feu potlas iidem B^ligiofi fint expellendi iu
cafu &c.
SPOLETANA EXPENSARUM . In Tefhmentariis tabulis fub an- SefftlUCtll.
num j5o4. conditis Mercurius Letus Sermofcatus bis mille fcuta in tot fef.z*. c. j-
Cenfibusconfiftentia Legati Jure reliquit Fabricae infignis Collegiatx Ec- /*/>•**• c.9*
clefiae S. Petri Civitatis Spoleti , duplici adjeeto onere , altero nimirum *****
erogandi annua fcuta quinquaginta in dotale fubfidium unius Puellae, &
altero impendcndi quidquid,-folutodiclo annuo fubfidio, refiduum foret
inbeneficium ,• & reifaurationem Fabricae di&ae Ecclefiae, ut recta vero
dittorum Cenfuum adminiitratio fieret , prae ceteris ita difpofuit : ,, Vici-
„ nia Burgi S. Petri &c. teneatur deputare duos JEdiies , five Operarios ,
„ & unum Capferium , qui fidele computum didtarum pecuniarum , &
,, Cenfuum exigendonim retineat , ita quod omnes fructus di&orum Cen-
„ fuum perveniant ad manus ditti Capferii , qui fidele computum reti-
„ ncre , & reddere debeat in fine cujuslibet anni adminiftrationis praedi-
„ ftae Rev. Prion didac Ecclefiae S. Petri cum interventu didtorum Opera-
„ riorum pio tempore, & tam de exaclis , feu exigendis, o^uam expen-
„ dendis. , ut mfra &c. Et quotiefcumque Opera diflje Ecclcliae S. Petri
„ aJiqua pecuniarum fumma indigebit pro Fabrica Ecclefiae , vel aJias &c.
„ Capferius praediQus teneatur folvere Perfonae deputundae cum partici-
„ pationc &fcicntia Operariorum , & non alias &c. & onus Puellam
,. praedictamannoquolibet nuptui tradendi didos florenos ccntum ex caufa
„ pracdict.t &c. mcumbat Rev. Priori , & Canonicis diOae Ecclefiae , ac
„ Operariis pro tempore dcputandis..
T m.lX. • t O Z &e~
Def?.naoT>fUtdiej Prior, Canonici, neenon Operari prafot» Cohegia-
,x l,b annum 1629. Statutt quae.am Epifcopi confirmatione roborata fu-
perdiltnbutioneenunciati fubfidii dotalis edidere inter qozdifpofitun»
Witur Chc in ciaicheduna elezione da farti dal Priore, Canonici , ed
^Operari , comc lopra , per tre anni futun fi eleggano folamente tre Zi-
' tclle e a ciafcheduna di effe fi affegni il luogo del fuo anno , dentro ll
' mialc'nonmaritandofi, entri nel fuo luogo la (econda , e h prima n-
' toroi al Iuogodella feconda , e cosl feguiti fucceihvamente „ fub an-
nam vero 16*55. d. me. Cardinaiis Facchinettus ejufdem Civnatis Spo-
lcti Eoifcopus provide confulturus erogationi pccuniarum, quae in rcpara-
tioflem Fabricae memoratae Ecclefiae deberent infumi , praecepit: „ che iit
„ awenire , occorrendo di fare qualche fpefa , o fia pcr riparamento della
Fabrica di d. Chiefy , o per fervizio della Sacriftia ,0 per altre occor-
,, renzedelPOpera, debbano il Priore , e Canonici di detta Collegiata
,; r;pprefcntarc a 1'Operari fudetti la neceiiita di quanto occorrera di fare,
e a quella detti Op^rari debbano opportunamente provedere , ricorren-
" dofi a Noi, 0 al Vefcovo , che fara pro tempore, cosi per parte degl*
„ Operari, qua.-do ftimaffero la fpefa pr , pofta non effere neceffaria , co-
me per parte del Priore , e Canonici , quando trovaflero repugnanza
nel provederfi opportunamente al bifogno , che rapprefentano , in mo-
do che detti Ope ari non poffano di loro arbitrio far fpefa alcuna per le
:, loro occ fioni fudette , fe non a nchiefta , come fopra , faivo che non
„ foffe con noftra participazione , ed approvazione , e nel refto le fpe-
„ f e , che occorreranno farfi , fi facciano degl'Operari per mezzo di bol-
„ lctte direttc al Caihere nel modo, che fin'ora li e offerva o.
Decrcto huic , itidemque enunciatis Statutis Operarii antiquiores abfque
ulla contradi&ionc fempcr, uti afferitur aCapitulo , funt obfequuti ; at
moderni Operari ccntendentes , licitum fibi effe reditus fupraditiorum
Cenfuum in beneficium , & utilitatcm Fabricae independenter a Priore , &
C nonic;s dmx Collegiatae erogare , praetereaque authumantes, memo-
ratoin fubhdium dotale fingulis annis alicui pauperi Puellae juxta Tefta-
mcntariam difpolition?m , non autem de triennio in triennium fore di-
ftribuendtitn , ac proinde diftributionem trium fubfidiorum dotalium, &
rcfpective eledtionem trium Puell-rum anno 17^6". a dictis Priore , & Ca-
nonicis peradtam fuftineri non poffe , Sententiam votis fuis conformem
•a Vica-io Gcncrali impttrarunt ; feJ ulteriori Caufae cognitioie delata
ad A. C, , ifre fententiam praedictam ea in parte , qua declaratur , non
licuiffc prafatoCnpitulo nifi unicam quol.bet anno eligere Puellam, re-
vocavit pronuncians , etetlionem d/ftaruw trium"Puellarum anni 1716.
fviffe, 3 effe vJide , & cinonicc fatlam ; In altcra vero parte , qua
praecipitur, unam tantum Puellam deinceps fore quolibet anno cligen-
dam , per caput feparatum conflrmavit , dcfiniens ; „ impofterum non
,, lic-re Capitulo , Pr:ori, ckCanonicis, & Operariis pro tempore nifi
„ unicu.n dotale fubfidium a di&oquondam Mercurio Leto reli&um quo-
„ libet anno dcftribuere .
Cum autem Prior , & Canonici appellationem interjeclam a Sententia tri-
buent<. Cta -rariis facultatcm erogandi faepedi&os Cenfuum reditus in be-
ncncidmFab icaediftae Coilegiatae indepcndenter ab ipfis , jamdudum cu-
nverint ad «acrae Rotae Auditorium dingi ; contra vero Operarii provo-
cavcrint a Sonttntia A. C. in ea parte qua elcdio diclarum trium Puel-
larum valida pronunciatur , ad utramque ejufmodi litem profequcudam
putant rnox dicli Opcrarii , fibi licere rcditus ejufdem Operis pii impcn-
' rc , qucmadmodum nonnullas rccuniarum fummas ab ejus aerarjo in
hunc
Mfcf
hunc finem jam extraxere . At fecus arbitiantes faepedicli memorati
Prior , & Canonici , inhaerentes praefertim Edicto moderni Epifcopi no-
vimme fub annum 17*8. promulgato , quo jubetur: „ che qualunque Am-
rmniltratore , o Perfona in awenire non ardifca , 0 prefuma oltre alle
„ folite fpefeordinarie fare alfe fpefe si per caufa di liti , Fabbriche ,
„ cheperogni altroufo delle Compagnie, e Luoghi Pii daefli ammini-
„ ftrato fenza noftra efpreffa liccnza io fcriptis,, ad coercendam liber-
tatem , quam fibi aflerunt Operarii , Supremam Sacri hujus Senatus au-
thoritatem implorant .
Momentum igitur Caufae , juxta Dubium auditis Partibus hodiernac difpu-
tationi refervatum , ineounice videtur fiftere , num ad compendium Ec-
clefiac, ejufque Fabricae pertineat fcopas duplicis litis ab Operariis pro-
motae; communiter quippe recepta eft hac io re diftinctio, quod fum-
ptus litis , ex cujus patrocinio, & vi&oria commodum aliquodj, ac uti-
litas fit Ecdefiae, Loco, feu Operi Pio obventura , debeant ex illius Bo-
nis , ac rcditibus deduci , ad tradita perGlojj* incap- Cum inter il 3. de
clccl. , ibique Abb. num. 4. &* ftqq. Barbof. de Canonic. & Dtgnit,
cap. 24. num. 24. , & 25. S arfxnt. ad Ceccoper. Canonic. Incubr. lib. 4.
ttt- i§. num. 1. &feqq* & firmavit %ot. cor. Ludovif dec. 263. per tot.y
in H/erden. Expenfarum g. Julii 1702. §. Hinc cor. ci me. Cardin. Scotto
& noviffime x . Gicnnen. feu Baefhen. ^eintegrationis ma(f<e communis
fuper exbibfione 20. ^anuarii 1738. §. T^eque ullumcor. B^ P. D. Bujfio ,
& confonant Refolutiones SacraeCon<>regationis editae in Vitcrbien.26.
Septew!\H}7- ad P, r>a'\ & w TroS na Prabendarum 6 Decemh. 1738.
ad 11. "Dub. Secus vero , ubi litigiuminter Canonicos , vcl inter Loci Pii ,
feu Pii 0,)eris ad niniitra ores vjrtat fuper praeeminentia, aut alio fimili
jure, quod nullum Ecdefiae affcrat b.n ficium ; hoc enim pofter ori cafu
litis expenfas ex propriis cnfufqde Litig ntis Bonis effe perfolvendas, tra-
dunt Authures f iperius allegati , & refolvit Sacra Congregatio inCaval-
licen. l{eSdenti<c , & Diftributionnm 30. Septcmbris 1702» lib. Si. Decr.
pi<y. i7 \. in G.runden. £xpnfirum 11. Jattftarii 1711. tib. 71. 'Dezr.
pa%. 1. $ in fyben. Lxpenfarum 25. Septembris 1734. lib. 84. Decr,
pag> 4p*.
H s itaque perpenfis una cum Relatione Epifcopi , aliifque juribus in
utramque Par emfacile afT-rendis , grave non erit EE. VV. refcribere .
cWjs Opcranis Scdcjia Coiitgiotd S. Tctri liceat redit.ts Opera impendere
pro fumptibus litrim circa modum do'*andi Puellas , (y refpcBi-
vc circa modum er -gjudt. eofdem reditus in beneficium Fabrica in
cafu &c.
M
ACERATEN. SERVITII CHORI. In Teftamentariis tabulis fub s*£.n.cni
annnm 1584. conditis irancifcus Bianchcni duo erigi jufiit Beneficia dtref.
lub titu!o Manfionariatuum in Ecclefia S. Salvatoris , ir junclo practeran-
nuam plurium MifTarum celebrationem onere : „ che detti Manfionarj
,, debbano aiTifterc al Coro conforme li Sig. Canonici fenza far altnOf-
„ fizj m Chiefa con andare alle Piocefiioni , e d ,ve detti Sig. Canonici
„ andera-no Proc^fiionalm nte , e non aHifiendo al Coro , e non an-
„ dandoalle Procefiioni , eflTere puntati conforme \i Sig. Canonici , e dd.
„ puntature s'abbianoda applicare in fardire tanu MefTe , quanti giuli
„ faranno per 1'Anime del rurgatorio , rr «:ae ique ibidem tnltfti vo-
,, luit unnm Canon catum , conobbli^o di cclebrare due MelTe JaSetti-
„ mana in dettaCbitfa neU'Altare del S. CrocehfTo cioe il Martcdi , e
„ Giovedi con applicare il Sacrificio &c, con obbiigo dell^amiten^a al
„ Coro,
„ Coro.comeli Sig. Canonici , c non mtervcnendo poffa , e debba ef-
'„ fere puntato , come dalli medemi n coftuma .
Poifeffores ftm ditf >rum Manfiona. iatuum , quam memorati Canonicatus
iN Tcrtium Manlbnariatum legitima authoritate poftea commutati cae-
nerurftChoro intreffe, ibiquc inter cptera libroChorali afliftere, cura
ita aptanes , ac juxta neceflitatem revo'ventes, ut Canon ici poffent Di-
vinaOfficia perfolvere, ac Antiphonas, & Pf.lmos, uti vulgo dicitur,
intonare : Imo vero cum occafione Paftoralis vifitationis fub annum 1700'.
habitae Epifcopusmandaverit,, amoven Legile aloco, in quo tunc tem-
poris maneb.t , illudque afport-ri in medium ejufdem Chori , & tem-
", pore recitationis Divini Officii , & Miffarum per Manfionarios praeftari
); adiftentiam fuper diredione ejufdem Otficii , &Miffarum„ innovatis
Decrctis , qu* pro recta ceJebratione Horarum Canonicarum , & Miffaa
confue: is ho-is explenda fuerant in antcactis Vifitationibus edita , me-
thbdtis pramifTa afiiftendi Legili , & Chorales Libros aptandi ad haec
ufque noviflima tempora fuit , uti praefertur , a Manfionariis praedi6tis pa-
eifice fervata .
At unum ex memoratis Manfionariatibus nuper affecutus Dominicus Zam-
pichini contendere ccepit ; neque lpfum , neque binos alios Manlionarios
obftringi poffe ad afliftendum Legili , jllndque coaptandum , eo nimirum
fub fundamento , quod onus iilud non fuen: eis a laudato Teftatore lm-
pofitum , adeoque nonnifi ad inft r Canonicorum ipfos teneri Choro afli-
iicre , quin imo nerjuc aliis in Ecclefia obeundis muncribus gravari poffe
cum ab eodem Teftatore fuerit explicite cautum : ,, Che detti Manfionarj
„ debb.no afliftere al Coro contbrme li Sig Canonici , e non far altri
„ Orfizj in Chiefa .
Huic autem conatui Dominici Zampichini cum fefe oppofuerint Canonici,
& Capitulum didce Ecclefia: inftantes fub annum 1737. \ ut libi decerne-
retut manutentio m quafi poffeffione exigendi a praefatis Manfionariis
fervitium fuper controverfa afliftentia ad Legile, decretum obtinueruni
ab Epifcopali Curia fuae petitioni conforme , cujus executio num fit de-
mandanda, five aliter potius debeat provideri, oportet hodie difceptare
fub Dubiis , quae mox defcribcntur .
Pricipua rationum momenta , quibus nititur Capitulum , verfari videnrur
tam in eo , quod generaliter inftitutnm eft , Manfionarios , veluti Ca-
nonicorum famu'os oftringi libros in Legili parare , eorMrique toiia,
cum opus fuerit , pcrvolvere , ut Horae Canonjcae -riie pofiint decaqia-
ri , fecundum ea, quae ad rern tradum aliis auductis , Graiian. difept^ig.
nttm. 7. § Ceccoper. lucubr. Can. lib. 2. tit. s> num.-^s- > & tit. 7. n. $$.
tum in fupra rclato Decreto per Epifcopum occafione Paftoralis vifita-
tionis anno 1706". e.iito, quod uipote Sacrorum Caronum Difcipiinae con-
fjntaneum religiofe obfervandum effe , docent praeccteris Card. de Luc.
de Benef. d>fc. 44. num. 14. & Pignattell. Confult. 49. nrtm. 2. tom.6.
v:rfic. coque magis , tum demum in vcteri confuetudine , juxta quam &
ante memoratum Epifcopi Decretum , & illo edito , Manfionarij omnes
controverfum onus abfque ulla contradidione fubjerunt , quodque praete-
rea etiam num hodierni Manfionarii , Zampichino tantum excepto , pa-
ratifunt obire , uti conftat ex documcntis allatis in Summano cjufdem
Capituli n.4,. s- , & 6. • hunc autem vetcrem ufum ad rem , de qua agi-
, pmrimum cwifcrre , praeter alios flrmavit Rotac Auditorium in txe-
rundtn. Servitutum fuper Hono jurc 23. Februarii 1731. ^.T^ibilominus
<ra EminentiffirAo Cardinali Cincio , & in ofiunen. Qfficii Cantoratus
'Junii 1734. <or. ^. T. "D. Harracb,
Hifce
»»
,»
39
5»
9,
II I
Hifce Canor.icomtn rationibus adftipiiiatur Rclatio Epifcopi , qui poft rc-
cenfi:am fa&i fpcciem fupra defcnptam fuum in hacc vcrba fenfum ape-
ruit : ,, Credcrern , quod , cum practenfio Zampichini fefe eximendi a re-
„ volutione Libri Choralis unice fit innixa in difpofitione Fundutoris ,
„ & prxcilce in illis verbis : Che u Matifi.narj debbano affiflere al Coro ,
come gl'nliri Canonici finza far altro Offizio in Cbiefa „ de facili corruat
quamvis enim ex litera Fundationis talis obligatio manifefte non ap-
pareat, tacite tamen illam comprehendi haud eft ambigendum , fum-
pta paritate a gemina fub annum i<5p4. S. Rituum Congregationis Refo-
lutione , qua declaratum fuit , Manfionarios diclac Hcclefiae teneri ad
celebrationem MifkeConventualis , quamvis iifdem hoc onus minime
„ injunctum fuiifet a Fundatore , natura fiquidem Manfionariorum eft in-
„ fervire Canonicis j Legite in Choro parum dift.t ab eorum Stallo:
„ ideoque convenientius eft , ne ordo Hierarchise Ecclefiafticae confunda-
„ tur , folia Libri Choralis revolvi a Manfionariis , qui defcendere non
„ debent a proprio Stallo , prout defcendere deberent Canonici , tam-
„ quam in altiori Stallo fedcntes .
Nomine Domini Zampichiai , qui pramiffo Curiae Epifcopalis decreto non
acquievit , pr*ter ea jampridem coram Ordinariodeducta nihil hactenus
allatum eft; Placeat itaque EE. VV. refpondere .
I. t<4n &la>ftonarii LccUfia Collegiata Ss. Sahatoris Civitatis tfttaccrat<e
fint cogendi ad apiandum , & revohendum Librum Choralem , & qua*
tenus negative .
II. /4n , & quomodo fit dicli Libri aptationi , $ rcvolutioni providendum
in cafu &■(.
Die Sabbathi i2.rSeptembris 1739.
PLaceat EE. PP. tum CzuhmTridentinaTranstationis Oneris Mif-
farum , quae coafentanee ad Refcriptum die i. Angufti proxime
pra2teritt editum reproponitur , tum & octo alias fequentes , qua in
poftrcma Congregatione diei 22. ejufdem Menfis Augufti manferunt
indecife , refumptis Foliis , in quibus exdem fuerunt defcriptffi ,
fapicntiflimo» quofolent, oraculo definire .
T
Anfit fiandum inprimo , vel infecundohco dtcifis in cafu&c. 4. er *• ~ds
RlDENTINATRANSLATIONlSONERIS MISSARUM . ^f.^.Caf.
4. (3
Ref.
In fecundo loco decifis , & amplius .
JVl AZZARIEN. CONCURSUS . -
An concorfa , # collatio refpettive Ecclefi* farochialh Aicami fufii* ,,f2V
neatur in cafu &Cr
Affirmative 3 & amplius •
KIOVIEN.
1 1*
u
K.IOVIEN.JURISVISITANDI.
St'<.\i. r.f. i# ^,; Metropolitanus totius Rujjia habeat jus vifitandi Monafterium
'' R'f' Mc/icenfe Ordinis S. Bafilii Magni , ita ut vifitatio peratta per
Delegatos de Menfe Maii \^.fuftineatur incafu&c. & quate-
nus atfirmative .
II. An Sententialatafubdie 18. Jugufti 1758. per eumdem Metropo-
litanumfuftineatur in cafu &c.
Ad I. affirmative . Ad II. ad D. Nunciulin , qui pro,
cedat prout de jure ad conflrmandam , vel infirmandam fen-
tenciametiam cum facultatibus S. Qongr. 9 & fcribatur ei-
dem Nuncio juxta inftru&ionem .
jkjlit ZXa JVL ESSANEN. ORDINATIONIS .
44 Ref- An licuerit Epifcopo Amatunta , & Vicario Generali Eminentijftmi-
Archimandrita Mejfana promoverejacobum M..zzeo adquatuor Mi
npres , & Sac. Subdiacqnatus Ordinem in cafu &c.
Negative . & amplius , & Epifcopus confulat confcien-
tix fua; .
deKef' A RIANEN. PARTICIPATION^S .
I. Av Sacerdos DominicUs Malamifurafit admittendus adparticipatio*
nem Maffa communis Ecclefia Collegiata Sanciijftma Affumptionis
Terra Zancoii in cafu j$c.
II. An eidem Sacerdoti competat jus concurrendi ad Canonicatus d. Ec
clefta Collegiata , quoties eos vacare contigerit in cafu &c.
Ad primum negative . Ad fecundum affirmative .
Strt 14. c.ii. /^
* ^ \^# ANARIEN. FRUCTUUM .
An ob affertam Profejftonem emiffam in Societate Jcfu a Burtholomao
Benites Decano , & Canonicq Cathedralis Qanarien. inmortts articu*
lo debeantur fru&us fuarum Prabenddrum poft annum obitus adfor-
mam Statuti dicla Cathedralis Capitulo illius , feupotius PP. dicla
Societatis Jefu Haredibtis in cafu &-e.
Negative, quoad primam partem , & quoad fecundam
dcberi Haeredibus , & amplins .
VA-
i»3
V ALENTlNAFUNDATIONISCONVENTUALIS. Iflf^^
I. An fit locus aperitioni Oris adverfus Breve SantliJJimi Domini JVo-
ftri expeditumfub datum II. Decembris 1734. , & quatenus affir-
mative .
II. An fundatio Hofpitii Regularis , feu Conventus PP. Cappucci-
norum in Biar fuflineatur , feu potius iidem Religiofi fint expel*
lendi in cafu &c.
Ad I. negauve 5 & fcribatur Archiepifcopo juxta meu,
tem . Ad II. provifum in primo .
O POLETANA EXPENSARUM . 1 8ef.xx.ciu
/in Operariis Ecclefia S. Petri liceat reditus opera impendere profum- Sejs.z^. c.?.
ptibus litium circa modum dotandi Puellas , & refpeciive circa modum ^V' c'9*
erogandi eofdem reditus in beneficium Fabrica in cafu &*c.
Reliqua? non propofitas .
IVl ACERATEN. SERVITII CHORI . a ^
I. An Manfionarii Ecclefia Collegiata SS. Salvatoris Civitatis Mace- x^4ertf\ *
raten.fint cogendi ad aptandum^ revolvendum Librum Chora/em,
& quateuus negative .
II. An 1 & quomodo fit ditli libri aptationi , &* revolutioni providen*
dum in cafu tyc,
Die Sabbathi 26. Septembris 1739. '
SApientiflimo EE. VV. oraculum , quod fub diem 12. labentis Men«
fis ob temporis anguftiam non prodiit in binis Caufis mox defcri-
bendis , Collitigantes in odierno ConfelTu iterum implorant . Di-
gnentur itaque refumpto folio ea die diftributo pronunciare ,
- *
O POLETANA EXPENSARUM . &/„. ulU
An Operariis Ecclefia S.Petri liceat reditus Opera impendere profum- s«f 14. c. ?.
ptibuslitium circa modum dotandi puellas , & refpe&ive circa modum Sef zy cs>«
erogandi eofdem reditus in beneficium Fabrica in caju 1$c. de ***'
Negative ex pizdiclis fumptibus litis circa modum do-
tandi puellas fa&is ante tranfitum Sententiae A. C. Furietti
in rem judicatam .
TomJX. P MA-
! V'11' M ACERATEN.SERVITIICHORI.
1 Au Manfionarii EccUfia Collcgiata Satttiijjmi Salvatoris Civttatis
Mn-t ratajmt cogeudi ad aptattdum , & revolvendum Librum Cbo-
;..- m , & quatenus negative .
II. An , Squomudofit dicli Libri aptationi , & revolutioni provi-
detidum in caju &c.
Ad I. A/firmative. Ad II. provifum in primo , & am-
plius .
TYBURTINA LOCORUM SEMlNARII . Contendente Commui
nitate Oppidi Vicovarii , unum Alumnum ejufdem Oppidi ex fo-
lo annuo fruclu Bonorum Conventus S.Mariae Sepulchri , tres alios
vero vel duos faltem ex reditibus Bonorum alterius Conventus
S.S. Cofmi , & Damiani in Tyburtino Seminario alendos efle, diil
cuiTum fuit Dubium : Au fervandafit confuetudo retittendi in Semt\
ttario Tyburis duos tantum Alumnos Tcrra ISicovarii gratis alendos •
velpotiusjit locus eorum augmento , & inquo numero in cafu&c. ,
eique EE.PP. fub diem 27julii 1737. refcr pfere EJfe locum augmen-
to alterius Alumni ul.ra duos haUenus retentos : Sed quia , repro-
pofita ad petitione Praefidum Seminarii Caufa fub Dubio : An fit
flattdum , v el recedendum a Decifis in cafu &c. , die 29. Martii fupe-
rioris anni prodiit Refolutio : Pravip-zccejfu a Decifis , fervetur fo-
titum , memorata Communitas ad novie auSdientiae beneficium admifc
fa poilulat declarari .
Atifit flandum in primo , vel infecundo loco Dekifis in cafu &c,
Augendum efle numerum Alumnorum Vicovarentium
pro modo reddituum , habita ratione taxa? ordinarise Semi-
narii .
BITUNTINA. Ad dirimendas plures contentiones interdignitates,
& Canonicos , nec non Pra?sbyteros participantes Cathedralis Ec-
. clcfix obortas in hodierno Confeflu decidenda proponuntur fex infra-
fcrip:a Diibia , quorum refolutio ad preces Dignitatum , & Cano-
nicorum dic 1. Augufti proxime prajteriti dilata fuit . Refumpto ita-
quc Folio eadie diftributo , librattfque juribus hinc inde afferendis,
djgoabuntur Eh.VV. pronunciare .
!. An OJfcium Procmatoris Gencralis Capituli debeat femper exerceri
pci Presbyteros participantes , vel manfionarios , feu per Canoni-
cos , roei pottut per turnum a prima Dignitate , ufque ad ultimum
Prcsbyterum in cafu £j*c.
II. Att idem fervandum fit refpcclu omnium a/iorum Ojficiorim Capi-
tuli , itaut Presbyteri participantes , feu manfionarii , ad illa
excrceudti , ficuti Cauouici , eligi pojjint , & debcattt in cafu &c*
III. /in quartafutteralis , $ alia emolumcnta funerum , ac pecunia ,
qux
qtt<e fuperfunt infine anni ex redditibus aProcuratoribus exigifo/i-
tis , JpeUent ad Dignitates, ^j* Canonicos , ftU potius fint aqua-
liter dividenda inter Canonicos , & Presbyteros participantes ^feu
manfionarios in cafu &c.
IV. An expenfa litium , quas Dignitates , &* Canonici pro eorum in-
terejfe privato tantum fufiineut , <£ infuturum fujlinebmt , de-
fumi poffint ex majfa communi cum Presbyteris participantibus , feu
wanfionariis , vei potius ex earumdem Dignitatum , iff Canonico-
rum portionibus , ® quid de expenjis prxfentis litis in cafu £jV.
V. dn Dignitates , & Canonici teneantur faltem a decem annis citra
reddere rationem de emolumentis funerurn , Quarta funerali , pe-
cuniis expenfis in litibus ,• & acceptis a Procuratoribus , &fimili-
bus aquaiiter inter ipfos , &* Pyesbyteros particip-antes , & portio~
narios , /£# manfionarios dividendis in cafu ©V.
VI. ^r Portionarii , y&# Manfionarii vocandi , ^j* admittendifint ad
votandttm in eletiionem Vicarii Capitularis , £j* tn aliis atlibus
mere Jurifdictionalibus , & in aliis afti,bus ctconomicis , ® in qui-
bus agitur de intevejfe communi in cafu <*k.
Ad I. affirmative quoad primam partem , in reHquis ne-
rative . A. II. negative . Ad III. affirmative quoad fecun-
dam parrem . Ad IV. negative quoad primam partem , ac
etiam quoad expenfas praetenfes litis. Ad V. negative * &
Canonicos teneri tantum prarftare patientiam , ut libri ad-
roiniftrationis infpici pofiint a Manfionariis juxta votum Ep*- -
fcopi della Patta , & amplius » Ad VI. Dilata y & fcribatur
moderno £pifcopo pro informatione , & voto .
THELESINA CONCORDi£ . PoftulantibusArchlprcafcytero, & ^/m- mi.
Canonicis Collegiatas Ecclefiae S.Laurentii in Terra itidem S.Lau- de rifor%
rentii Majoris nuncupata exiftentis confirmationem Concordiae , qua
fuit inter cetera cautum : cbe le Lettere Apojioliche dellafanta me-
moria di Benedetto XI II. Jlabilifbino ilvero , ed indubitato flato
di detta Chiefa &c, , e cosi rejii dicbiarata , e confermata per vera
Cbicfa Collegiata numerata con certo, e prefijfo numero di Canonicif
il quale non pojfa in veruna maniera per qualfivoglia accrejcimento , o
deterioramento di rendite accrefcerfi , ne diminuirfi : die 6". Junii pro-
xime praeteriti refcriptum fuit : Nonpropofita , & ad mentem , qu;e
in eo verfata efl , ut caufa non proponeretur , donec a memoratis
Canonicis legitimum non cxhiberetur documentum , quo conftaret
tum Cappellam Sanctiflirai Corporis Chrifti , tum Ecclefiam S. Ber-
nardini ex pecuniarum fumma , quam pro expediendis dic"lis literis
Apoftolicis iidemCanonici ab ipfarum Cappellx , & Ecclefiac Admi-
niftratonbus mutuam acceperant, fuifle redintegratas .
Cum itaque Epifcopus nuperrime retulerit , Archipresbyterum , & Ca-
nonicos menti FE. VV. obfequentes ftatim enunciatam fummam ad
dacatos 446, afcendentem di&is Adminiftratoribus , feu (Econo-
TomAX. P 2 mis
11* ^
tnis perrolviffc , ipfeque modo ccleiem , ac Canomcorum votis con-
formem cnixc poilulct refolutioncm , non gravcntur EH. PP. Folium
dic 6. Junii currentis anni una cum juribus eorumdem Canonicorum
nomine tunc diftnbutis refumere , & fapicnti , quo folent , Oraculo
pronunciarc. \
An concordiafit confirrtanda itt caftt <*}V.
Pro anprobationc concordia* cum noya minuta exaranda
juxtamodum ii Sancliilimo placuerit per literas Apoftolicas
expediendas .
%BtM*t>. "O ANORMITANA RKSTITUTIONIS 1N lNTEGRUM.Hiero-
d4 rtf. Jf myma Andrcas , cum o&avum vix ageret annum Patre orbata juf-
fu Joannis- Patrui Monafterium Sanctiflimi Salvatoris Civitatis Pa-
normi educationis caufa ingrefla fuit , ibique in zetate annorum fex-
decim confkituta anno 1687. Religiofam emifit Profeflionem , quam
irritam efle contendens veluti a memorato loanne fibi violenterextor-
tam , judicium fuper ejus aflerta invaliditate ufque abannoi^o^.
inftituit in Archiepifcopali Curia , putantibus forte ipfius Defenfo-
ribus pofle Archiepifcopum, nonobftantequinquennii lapfu cogni-
tionem Caufx aflumere , eamque ordinariis fuis facultatibus definire;
fed poft plures tricas , & oppofitiones interjectas a Praefidibus quo*
rumdam Iocorum Piorum , quae ad nonnulla fideicommifiaria Bcna
Familae Andresnoviflimo loco invitatadicuntur , contrariam fub an-
num i^gupaflafuit fententiam,in gradu appellationis poftea ab aliis
Judicibus confirmatam ; exiftimans autem eadem Hieronyma , ideo
contra fejudices pronunciafle , quia jam exacto quinquennio nequi-
ret arriplius Profeflionis invaliditatem in judicio proponere , fuppli-
cem San&itati Sux porrexit libellumSupremo huic Senatui remiflum,
tjuo benpficium rertitutionis iri integrum adverfus mox enunciati 1
quinquennii Iapfum implorat .
Ex quatuor Teftium depofitionibus , quibus conftat Proceflus jam pri-
dem in Archiepifcopali Curia compilatus, & ab Archiepifcopo ad
EE. PP. tranfmiflus , habetur , Joannem , ut Oratricem ad profjf-
fioncm cmittendam adigeret , pluries ei indixifie „ Tutte le voke ,
,, che non voleva monacarfi , non folo non 1 'avreb.be guardata , ma
„ Tavrnbbe baftonata , e Iafciatala andare allamarora: Se ravelle
„ veduta per le ftrade , Taverebbe fatta morire a baftonate , o pure
„ ci averebbe data una pugnalata : Che , fe efla non fi faceva Reli-
„ giofa , ed ufciva dal monafterio , farebbe andata ramminga , e
„ fola fenza riparo nefluno , e fenza avere da mangiare : Altrimen-
„ ti non volendo profefiare , ed ufcendo di detto Monaftero non folo
,, non Tavcrebbe riguardata piu da Nipote , ne dato ncflun rifugio ,
„ ma Pavcrebbe uccifa alTufcita : Che non era nemeno Figlia natu-
„ rale di fuo fratello D. Agoftino , ma che non fi fapeva di chi era
„ nglia , e che quello egli faceva , Io faceva piuttofto per earita „ :
Ipf.:m vcro Oratriccm fccpius tam ante cmiflam Profeflionem fuiflfc
protcltatam , fc prorfus invitam , nec nifi vi , metuquc coactam emif-
furam
H7
furam fore. profeflionem , quam poft illam nunquam ceflafle acon-
queftionibus de violcntiis fibi a ioanne illacis , uti in haec verba depo-
nunt memorati teftes : ,, Sempre ladetta D. Gcronima hidetto , c du-
,, chiarato , che per paura di detto D. Giovanni fuo Zio , e per le
,, minaccieli faceva , devenne a farfi Monaca in dctto Monaftero ,
,, e che mai fu fua volonta di monacarfi : per avcrcelo intefo dirc a
,, D.GeronimaAndres pubblicamcnte alle gratedi detto parlatorio,
„ che fi faceva monaca violentementc , edifpcrata: Piangcndo alla
„ grate diceva , che non fi voleva Monacare , e che farebbe una.Mo-
„ ca difperata .
Hifce Teftium depofitionibus in proceflu rcceptis addita nuper fuere
tum Teftimonium fub jurisjurandi Religione panditum a Jofepho
Chiaramonte Carmelita Sindico , & Procuratorc Gcnerali Conven-
tus S. Mariaj Civitatis Panormi de Oratricis profeflione hcec potifli-
mum enarrante : Qualmente avcndo per lo fpazio di anni 34. cono-
,, fciuto come Padre fpirituale, c Direttore della Cofcienza la Si-
gnora Donna Geronima Andres nel Ven. Monaftero del Santiflimo
Salvatore di quefta Citta fempre dal primo giorno fmo al prcfente
a manifeftato Tinquieto fuo vivere pereflere ftata clauftrata forzo-
famente , e dichiaratafi continuamente deirinvolontaria , e coatti»
va fua profeflione , cognita per altro a tutte le Moniali di eflbmo-
,, riaftero per quai motivo giammai s'ha fubordinato alPoflervanza
,, della Regola Monaftica , ma fempre ha vifluto , anzi e ftata repu-
,, tata , come una Educanda fecolare fenza che avefle andato a reci-
„ tar l'ore Canoniche , ne a ftar fubordinata airAbbadefla di detto
„ Monaftero, inoltrenon ha portato velo. , e foccano , ed ha andato
veftita , com*e attuaimcnte , fembrando di eflere una vera fecolare
portando li fuoi Capelli intrecciati, avendoci li fuperiori tuttocio
pcrmeflb , perche l'ha coftato , non folo nel foro cfterno , ma an-
che interno noh efler la mentovata Signora Rcligiofa , attento il
meto , linterverfionc di fua filiazione , cli continui rcclami fatti , c
le dichiarazioni publichc di fua cofcienza , fino ad atteftare al
giorno prefente cfler ella in gravc peiicolo dclla fua falvazione ,
, qualor dinorar dovefle in eflb Monaftero , non fufT agandole Ie ra-
,, gioni politiche , che fe le an addotto per quictarla,, tum receng
ejuiclem Oratricis Conftitutum , in quo poft recenfitam variam A6to-
rum feriem quoad judicium fuper fuce prcfeflionis invaliditate inftru-
c~tum concludit : „ L'altro giudizio fu , che fece proporre la nullita
„ di fua profeffionc pcr li capi di meto , dolo, e dalTora in poi non
,, ha voluto mai andate airOfBcio, e far la rcgola , ne havoluto
„ mai foggcttali alPobbedicnza , ed ha campato d^Educanda , pcr-
,, che fcnte , che non c Rcligiofa , ed ha un continuo abborrimcnto
allaHeligionc,e vive con Ja continua coftanza,c volonta deirevidentc
nullita di fua profefhonc , ficcome fta foftcncndo la litc dcllanulli-
ta fudetta con graviflimo fuo incommodo per ottcnere Ia dichiara-
zionc di efla nulilta, e fe ron efce dal Monaftero, morira dannata
pcr le continue inquietitudini , ed agitazioni di fua cofcienza , e
deiloftato di fua difpcrazionc , quando avefle a mancare di vita
dcntroil Monaftcro, in tui trovali , e faccnJoh prefente ad clla
tutto
95
55
55
95
95
95
5»
95
55
5»
55
95
5>
55
55
55
11
51
5 5
15
»»
i iS
tutto il fatto prenarrato , fnTandofi fopra tutte Ic circoftanze acca-
duteli conteftano la violenza dell'animo fuo allo ftato regolare ,
ed alla vita religiofa per tutto il tempo, chee ftata in Monaftero ,
e viene fempre tormentata da un continuo riraorfb di cofcienza ,
e con pericolo della falute eterna .
PraYtcrea ad excludendam ulterius tacitam controverfse Profeflionis ra-
tirkationera , hacc in facco expendenda proponuntur 5 primo , quod
Joannes , a quo metus , & vis illataj afleruntur, nonnifi fub annum
1 694. , feptem nempe poft annos a die emiflae Profeflionis obierit , ab
eo autem tempore ufque ad annum 1705*. fupervixerit Sacerdos qui-
damjoannes Baptifta Magliolo, cujus opera , & auxilioJoannesAn-
dres in violentiis Oratrici illatis ufus fuerat , & fub cujus cuftodia
m anebant fcripturaj omnes , quibus oratrix, fe legitimam Auguftini
Andres Filiam fibique in bona omnia , & prsfertim fideicommiflaria
competere fucceflionem , probare poflet, quodque propterea non nifi
eodem anno 1705*. ipfi licuerit, judicium fuper nullitate fua; Profeflio-
nis inftruere , quemadmodum reipfa ftatim eo anno inftituit , & ad
hanc ufque diem conftanter eft profecuta ; & fecundo, quod nullum
Oratrici fuerit a Joanne patruo aflignatum livellum , eo facile confi-
lio , ut eadem in fumma rerum inopia conftituta nequiret unquam in-
validitatem Profeflionis in judicium deducere , prcefertim vero cum a
die , qua profeflionem emifit , ufque ad annum 1705". ftudiofe detenta
fuerit in omnimoda incertitudine fux filiationis , atque legitimitatis ,
adeout in ea ftatus fui ignorantia fatius duxerit in monafterio diutius
commorari , quam graviori periculo remanendi orbatam neceflfariis
vitaj alimentis kfe committere .
Pracfides Locorum Piorum , qui in judicio ArchiepifcopaliCuria infti-
tuto Oratricis inftantire fe mordicus oppofuere , dudum excitati ad
deducenda jura fua in Sacra Congregatione hactenus neglexerunt
quidquam adferre: Abbatiflfa.vero Monafterii nedum votis Oratricis
nullo unquam tempore contradixit , fed palamaperuit, fe cupere , ut
ei quam primum poteftas fiat e monafterio egrediendi j omnibus ita-
que perpenfis , partes cruntEE. VV. refcribere ,
Anfit locus rejiitutioni in integrum in cafu &c.
Affirmative .
LUCANA, SEUSARZANEN DISPENSATIONIS. Marchio
Jacobus Remedii Sarzanenfis , poft initum anno 1719. Matrimo-
*iMf.Ato$„ nium cum Francifca Giorgini Lucenfi , comperiens eidem Francifca;
fu<(Te a Senatu Lucano prohibitum , ne viro extero nuberet, eaque
de caufa familiam Remedii ab Albo Nobilium Lucenfium , cui recens
adfcripta fuerat , jufTu ejufdem Senatus fuifle obliteratam , pra;terea-
quc Crimmalem Proceflum contra fe , adhibitis in teftes Francifca
iponfa , & ilhus matre , inftruaum , 'anno 1722. Judicium in Epifco-
paliCuna Sarzancnfi adverfus mox enunciatum Matrimonium infti-
tuit , irnturn lllud effe contendens fub obtentu , quod pluries prote-
"atus ipfe fuiffct , nolle fe Matrimonium inire cum Francifca , fi ei-
dem
ll9
dem Francifcx interdiceretur viro cxtero copulari ; poftmodum vero ,
mutato confilio,fupplicemS.M.Benedi&oXIII.porrexit libeilum enixe
rogans , ut Apoitolicam difpenfationem fuper ejufmodi Matrimonio
velutirato tantum, & non confummato fibi dignaretur elargiri .
Super ejufmodi Oratoris petitione fummu$ Pontifex particularem depu-
tavit Congregationem , quae poft receptas Relationes tam Epifcoj i
Sarzanenfis , quam Archiepifcopi Lucani , propofita primum Caufa''
fub diem 21. Martii 1727. , noluit ca die ullam capere refolationem,
jubens eamdemdenuo/>yo/>o»/ in fecunda hebdomada pofl agnos ; ln-
terea vero cum prafatus Marchio Kemedj novas laudato Benedi-
ctoXIU.pro controverfa difpenfatione exhibuerit preces,San£titas fua
eifdem benigne annuens per Apoftolicas literas in forma brevis expe-
ditas commiiit Archiepifcopo Lucano , ut , rebus rite mdtureque dif-
cuIFts ->fi>natrimoniumratum dumtaxat , <$ non confummatum effet ,
caufafque diffolutionis tales urgere , quales Theologica , £j* Canonica
norma , $ doclrina requirit , pradiclam auttm Francifam Giorgini
confentire , aut irrationabilit^er diffentire compereris , tunc illa con-
fentiente , vel irrationabiliter dijfentiente , de poteflatis noflra ple~
niiudine , quam ad definiendum hanc caufam Fraternitati tu<s lar*
gimur , matrimonium hujufmodi ratum , & non covfummatum la-ta
fententia diffolvat .
At quia memorata Francifca Giorgini ftatim poft expeditionem hujufce
brevis fugam e Civitate Lucana arripuerat , Sc a loanne Maria Tofi
fuo confanguineo fociata ioCe receperat in Civitatem Maflae Carrariae,
Monafterium ibi ingrefla eo forte confilio , ne memoratac difpenfatio-
ni confenfum praebere obllringeretur, Archiepifcopus Lucanus fatius
duxit GommirTae fibi delegationi renunciare , indeque factum eft , ut
caufa denuo perS.Suam fueritad eamdem particularemCongreg.reie-
cta quatuor aliis eidem Congr.additis Brais Cardinalibus .
Hcec itaqueparticularis Congregatio cum poftmodum coacta fuerit fub
dier» primam feptembris 1727,. cenfuit praeftandum non elTe confilium
Sanctiflimo pro petita difpenfatione ; quocirca Marchio Remedj id
cvenifle putans ob defeclum confcnfus praefatae Francifcas , totus in eo
fuit, ut illum impetraret, quemadmodum pluribus , diuturnifque
adhibitis diligentiis tandem obtinuit . Nunc igitur ab hocfupremo
Senatu , cui , pisvia avocatione a Congregatione particuiari , Cau-
fx hujus cognitio fuit a Sar6liflimo delegata , utriufque conjugis no-
mine demifle petitur refolutio Dubii , quod in calce przcfentis Reftri-
ctusdefcnbetur .
Pior conatus Oratorum.is eft , ut perfuadeant , Matrimonium ron fuif-
fe confummatum , idque ex multiplici facli circumftantia fatis proba-
tum eflecontendunt ; primo nimirum expendi fupplicantes , idem ma-
trimoniom per Procuratorem nomine Francifcae fponfa; abfentis fuifle
celebratum ; Secundo , eamdem Francifcam .ad fponfi domum nun-
quam fuifle traductam , fed in propriis Iaribus fub matris cuftodia
femper efle commoratam ; Tertio rtatim ac fponfus deprehendit , ve-
titum Francifca?, ne extero viro nuberet, c,j ptiiin ab eo fuifle judicium
fuper ejuiilcm Matrimonii diflolutione ; Quarto , iteratas Francifcai
confefliones, quod Matrimonium non fuerit confummatum , eo etiam
tem-
temr-orc ciuo ipft petita; difpenfationi affenfum non praeftiterat ,
cmilVas • Vquinto demum repetita noviffime juramenta Viri aeque,
ac Mulieris conftantcr amrmantium, matrimonium non fuiffe confum*.
matum | Quibus porro juramentis tot aliarum circumftantiarum pras-
fidio commuoitis plenam fidem adhibendam efle , propugnant juxta
traditacumpluribus a Rofignol.de Matr.tomA.difquiJit.i.punB.iS.
i ' fin. . r ...
GradumindefacientcsprajfatiOratorcs ad caufas , quarum intuitu rp-
cant , petitam difpenfationem fibi indulgen , us potiffimum mnitun-
tur quas late cxpofuit Epifcopus Sarzanenfis in binis fuis relationi-
bus cxhibitis Sum. 0.4« fiT 1 1. , & quarum praecipuas fummatim repe-
tiit modernus Archiepifcopus Lucanusxin haec verba . Juftam vero
caufjm prabere videntur tum dijfenfiones,& lites profecio graviffima,
qua inter conjuges exfarferunt occafio/je hujus matrimoni , qua in me-
v.orata relatione Pradecejforis mei recenfentur ; tum poena , feujat-
tem damna , qua in fuis bonis pajfura eft Mulier , fi Matrimonium
perficiatur 5 Etenim fupremus hujus reipublica Magiftratus , ut Ex-
cellentijftmi Senatus Decretis , fuoque muneri faciatfatis , prohibebit
I .nino , # impediet B ne illius bona traufeant in etcteros , ea potijft-
mumcaufi, quod fita funt in Pago Montignofi Exteris Ditionibut
contermino \ quam ob remgravibus panis\mulieri praceperat , ne ex-
tero nuberet^ tum demum notabilis mutatio Status Marchionis quoad
Bona Jortuna ; fertur enim odio forfan hujus Matrimonii pinguem ,
quam pojftdebat , primogenituram fratri renunciajfe , qui propterea
nuptias contraxit , acfobolem ex eis fufcepit , quod tamen comp roba-
ri necejfe eft , ctim mibi certo non conftet ,
Infpe&is igitur Relationibus prasfatorum Antiftitum Lucani , & Sarza-
nenfis , qui animi fui Sententiam aperientes exiftimant , locum efie
impcrtiendi poftulatam difpenfationem , atque ob oculos habitisRe-
folutionibus Sacrx hujus Congregationis allatis in Folio diei 28. Fe*
bruarii proxime prateriti in Caufa Hifpalen. Difpenfationis , grave
non erit EE. VV. r«fcribere .
Jinfit ftandum, vel recedendum a decifis in Congregationo partkulari
dieprima Septembris i-]2$. incafu&c.
In decifis .
Ufi*U*c. pANORMITANA TRANSLATIONIS ONERIS MISSARUM . In
htr.ty X pubhco Inftrumeno fub d;em 24. S^ptembris 1732. exarato Carolus Na-
ejt. ineeleb. fclli Panormitanus DuxCafalis Novi , & Gelae annuas uncias trigima
o&o illius monetac Fratribus Tertii Ordinis S. Francifci Conventus nun-
1 atiS. Mariac cje Mifericordia affignavit , eifdem onus imponens duas
MifTas quotidie inAnimao fuac fuffragationeme clebrandi , utque ejuf-
modi Mifla um celcbratio tutius adimpleretur , operac pretium duxit
has potillimum adjjccre conditiones , primo fcilicet ; ,, che feTEre-
,. de &c. ccrctffc impedire Ja celebrazione di d. due Mefle &c. che tutto
„ quello &c. ha dona:o, dona s^intenda acquiftato al d. Ven. Convento &c.
,, Iibero e fenza onere alcuno, e d. fuo Ercde univerfale fii , & in enda
,, aver lafciato dall^eredita libera di detto Affignante &c. ; Secondo 4 chc
„ dctto Ven.Convento fia tcnutoallacclebrazione di dettedue Meffequo-
„ tidia-
121
„ tidiane dal f. diSettembre, conforme sMncomincio , e d^allora in poi
„ fucceflivamente di giorno ingiorno feguitare la celebraz:one di dette
„ due Meffe quotidiane ufque in infinitum , & in perpetuum , cioe una in
„ un Altare privilegiatodi detta Ven. Chiefa , Paltra neda Cappella do-
„ meitica della Cafa propria di effo IJluftre Duca , e non altriin«ntej
„ &■ tcrtio demum , che il Supenore di detto Ven. Convento per effo , e
„ fuoi Succeffori in efTo Convento fia tenuto , ed obligato ad ogni e prima,
„ e femplic-' richiefta di detto Illuftre Duca , e Succeffori fuoi d'efib rci ,
„ e farci le cerche della celebrazione di dette MefTe , e non altrimente .
Cum autem fub annum U17 deprehenderit idem Pux Nafelli , MifTarum
celebrationem fuilTe a Ji&is Fntribus perannum , & tres menfes intermif-
fam , camque in futurum ab ipfis non poffe ob plqra alia Miffarum onera ,
quibus eorum, Conventus , & Ecclefia gravati reperiuntur, adimpleri ,
practereaquecompereritnullum Al are Pnvilegiatu>m , ubi didtac Miffbe ce-
lebrentur , in eorum Ecclefia exiftere , & tandem rec^gitans piam ejus
difpofi ionem non fuiffe pracvio P tris Gen ralis Ordinis coftfenfu a dictis
Fratnbus acceptatam, die ij.M.rtii ejufdem anni 1737. fuprarelatum
aflignationis Inflrumentum revocavit , ejufque revocationem Priori facpe-
dicli Convcntus curavit intiman , deinde vero fupplicem Summo !'ontifi-
C» porrexitlibellum, quo prasmiffaexponensdemifferogat , fibi concedi fa-
cultatem „dipotere le Meffe fudette fondare in altra Chicfa all^Oratore
,, ben vifta con Ia facoltaal medemQ > e fuoi Eredi di nommare li Cap-
„ pelani .
Auditus fuper ejufmodi precibus ad hanc Sac Congregationem remiffts Ar-
chiepifcopus Pan.jrmftanus ex pluribusdocumentis lib; ab Oratore exhibi-
tis coinprobatum inquit , conditiones faepedicto Inftrumento appofita non
fuiffe a prae^atis Fratribus a.iimpletas — „ Nam Miffa (\funt ejut verba )
,, ad longum tempus fu;ffe interruptas, con.Iarc fccit ex fide dictj Patris
,, Prioris .^ ex libris publicis aners Miffarum praedicti Conventus exhibiti
ab ejufdem Fratribus , in quibus infpicitur , non alias Miffas fuiffe ce-
lebr.tas, nifi illas de anno .7$ 2. per totum annum 1754. , & exhibita
a, Oratori menfe Aprilis 17*7. ; ex his enim-cJUigitur, quod Miffac fue-
runt intermiffac per lapfumanni unius , & menlium trium . Fidem infu-
per celebrationis Miffarum a Priore Con /entus Oratori denc>atam fuif-
fe, demonftratur ex atteftationibus refpe&ive fadis a Sacerdote Carolo
Bolizzi , Stephano L ndi , & Auguffino Berardi . Qjod vero in Eccle-
fia Conventus non adfuerat Alta e Piivilegiatum , evincitur , quod io-
„ lum Fratres pracfentarunt Breve de anno 17J6"., & fupponitur aliud
„ Privilegium , five Indultum tempore contrattus affignatioms non fuiffe
„ impetratum, neque ccmceffum a S. Sede laudatis Fratnbus • Ulterius
„ acceptatio didtarum Mnfarum, quac praetenditur ab Oratore contra
„ fonnam Bullac Innocentii XUJ. afferunt Fratres habere facuitatein ac-
ceptandi praedi&a opera perpetua Miffarum, licet hoc documentum non
prafentarunt i fuam vero fententiam aperiens itaconcludit: UnJeaudi-
tis hinc.inde Partibus, & attenta conf flione diftorum Fratrum^ quod
Miffac tiiernht inter ijiffac, utdixi, per fpatium anni unius , &:inen-
fiuin ■ rium fcilicet de anno 17^. per totum 17$$ ut clare demonitra-
tum fuit ex publicis iibris one um Mitfarum dicti Convcntus exhibitis
alaudaiis Fratribus, & mala fide , in qua perfiftitOrator ^dverfus di-
6tos Fratres de non adimpletis , cV impoltcrum non adimpkndis condi-
tionibus in Initrumc.nto aingnationis pracfcnptis , fupplicationem Ora-
„ toris dipnam arbitror. cui Sanditas iua bcnigne induf^cat, fi altiori
„ Judicio EE. V V. fic v/fum fuerit ,
Ttm.lX. Q_ Ad cr~
>»
3)
»>
3)
7,
»»
J>
• »
• 1
»>
>>
M
»
I 22
\dverfus haec nihil hatfenus dedu&umfuit nomine Fratrum memorati Cqh-
venmsS Manje dcMifericordia , qui pridem hoc u^umpotiflime propu-
embant , intempeffive fcilicet Ducem Ca olum Nafelli lmplorare a San-
ctillimo Domino Noitro gratiofam facultatem deligendi aliam Ecclefiam ,
aliofquc Sacerdotes fibi bene vifos pro celebratione Miflarum , de quibus
agitur , loco prxfatac Ecclefiae S. Mariae de Mifer icordja , & Fratrum di-
a. Conventus in publico lnftrumento defignatorum , poftquam ipfemct
putans fibi jus effc Ecclefiam, & Sacerdotes commutandi fub obtentu ,
quod cx parre Fratrum aflertae conditiones fervataenon fuerint , nec impo-
itcrum queant adimpleri , ad explicitam primaevae fuae difpofitionis revo-
cationem, veluti legitimas ob caufas expletam, in Tnbunalibus Regni
Sicsliae validam , juftamque declarari .
Si quid vero amplius a. facpediclis Fratribus afferetur , onus erit Eminentia-
rum VV. econfpeftu jurium memorati Ducis Cafalis riovi, & infpectis
pluribus RefolutionibnsS. Congregationis concernentibus commutationes
piarum difpofitionum , quae fieri velint ab lpfis met Fundatonbus, mdi-
catis in Folio diei 2$. Augufti fuperiqns anni jnCaufa Lauden. Cappella-
ni<e, fapientiflime decernere .
An fit confuendum Sanctiinmo pro conceflione faculta- is Duci Cafalis novi
commutanji aliam Ecclefiam , & Sacerdotes fibi benevifos in Civitate Pa-
normitana pro celebratione utriufque J^iffae quotidianac in locum braTum
Tertii Ordinis S. Francifci didt» Ciyitatis, eorumque Eccleuae in cafu&c;,
Negative ? & utatur jure fuo coram fuis judicibus pro-
ut de Jure ♦
^dbSjf** A RIN^NENT. ERECTIONIS COLLEQIATjE. Exoptans Fabritius
,/"\. Ainati poft obitum fuum inititui — „ una Collegiata Canonica , o
„ Congregazione, nella quale il Clero di Savignano poffa effercitarfi in
„ rec tare, e cantar.- unitamente li JDivini OrHcj in qualche Cbiefa di
„ dettoluogo — ,in Tejiamentofub annum 1666. condito pracepit -4ndr a
„ ^ermano Fratri b<credi ex afle fcrtpto , — che in termine di ottogiorni
„ doppo Ja morte del Teftatore , egli debba confegn re >6o. Scudi di
„ quelli cenfi del Tefhtore , che allora fi troveranno in elfere, al Rev.
„ Clero di Savignano, accio effoClero per ben publico delia Patria pigli
„ 1'incombenZidi cfiggere li frutti didd-Cenfi, e quelli immediatamen
„ te rifcofii depofitarli nel Monte della Pieta di Savignano , o in altro piii
,, ficnro Iuogo, (inche il cumuiodeglannui frutti ar. ivi al numero di fcu-
„ di so. dipaoli, con quaj riumero di denari fa«ti liano obligati creare
,, nuovo cenfo , e cosi per prdine in infinito di tutti li frutti , che da dd.
„ Cenfi ne verranno , — eapoflmodum adjecfa lege , ut cumpiinmm a^-
., nw/v irhrumCenfuum redituut adfcuta centum afcendrit , — con la
„ mcta di detta rendita , cioe con fcudi 50. fia f mpre creato un nuovo
„ Cemo pr ordine in infinito fenza limitazione di aicun tempo, e 1'altra
„ meta fia data ad un Sacerdote nativo diSavignano fotto nome di primo
,, Canonico .
PofT-ffon htijii'; primi Canonicajiis injunxit idemTeftator onus tres Miffas
qualibet hebdomada celebrandi in hacc verba — „ L'obligo di quefto primo
,, Canonico pcr effer folo in cambio dclla frequenza del Coro fara obbli»
„ gatocelebrar treMeffeper ogni Settimana , e tutte le Fefle di Precetto,
,, con lapplicazionc del Sagrifizio per l'Animedel Purgatorio, e quelto
„ flB,
I2J
„ fVrr, chefiaeletto il Secondo Canonico , auitiivtYO Wnlttpliti redni-
,, bm , ac ekcio f-cundo Canonico , fiatuit , che l'uno colPaltro in Com-
„ pagnia recitino gPOfnzj Divini al modo , che fi fa nelle Collegiate
„ nellaChiefa nuovamentefatta di S. Jofeffo con obligo non piu di tro
„ Meffc la Settimana , e tutte Je Fefte di Precetto , ma di una Meffa fola-
„ mente la Settimana per PAnime del Purgitorio in quel giorno di ciafcu-
„ naSettimana, nel quale ii Teftatorerendera Pamma fua a Dio &c. , e
„ quefta e una ddle principali obligazioni , alla quale dovranno eflere
„ foggetti i Canonici tutti , oltre la recitazione de' Divini Offizj unita-
„ mente da farfi da loro inperpetuo . Ed a quefto-fine al Teftatore preme,
a, che fi accrefchinoinceirantemente Pentrate de Cenfi conofcendo quefta
„ la piu utile, e fpedita dalPaltre , e crefcendo quelle , potranno li Col-
„ legiati , eCanonici intraprendere ogni gran fpefa da farfi in lode di
„ Diob:fognevole si nelTaumentare il numero de Canonici , come anco-
„ radi fabbricare , efarparati, ed altro.
Patronatum denique, feu jus nominandi ad Canonicatus juxta ejufmodi
normam fucceffive erigendos hunc in modum refervavit— „ L5elezione
„ delprimo, fecondo , e terzo Canonico vuole il Teftatore, che fola-
„ ment» competa al Clero diSavigaano, finche fia fatto il corpo della-
„ Congregazione , Collegiata, oCanonicaalmen di tre , aquali tre fola-
„ mente appartenera Pelezione del quarto, alliquattro far 1 -elezione del
„ quinto, alli cinque quella del fefto , cosi fino PelezionedelPultimo gP'
„ altri concorreranno , fempre pero offervata la regola della buona bal-
„ lottazione , quando vi fiano piu concorrenti . Interim morendo il pri-
„ mo, o fecondo , o terzo Canonxo apparterra Pelezione , e nominazio-
„ ne di quelti agPaltri Canonici , purche fiano almeno tre li viventi , che*
„ devono eleggeve , e ballottare , ficchedelli viventi , effendovene fola-
,, mentedue, ii Glero ripigliera il Ius nominandi , & eiigendi come pri-
,, ma , avanti , che- vi foftero li primi tre Canonici ; Hac inptper additct
„ dclaratione , che in tutte le cofe di fopra difpofte fotto nome di Clera
„ diSavignano intende, ordina, e vuole , che fiano tutti li Sacerdoti Se-
„ colari tJretidi d. Luogo, ed anche ordinati al Sacerdozio, e Chierici ,
„ che anderanno in abito , maggiori pero di anni diecidotto,. e di piu due
„ Fr.telli della Compagnia di S. Gioreppe , che fpera fara per diftribuirfV
„ ind. Chiefa , eda tal numero , e funzioni aldetto Clero appoggiate effo
,, Sig. Teftatoreinterale , evuo!e, chef.-mpre-, ed inperpetuo venghino
„ efclufi li Sigiori Rettori , ed ATcipreti di detto Luogo , cioe il Signor
„ Rettore di S. Giovanni , e S. Lucia , ed il Sig. Rettore di S, Maria di
„ Caftel Vecchio , chefaranno pro tempjre , quali non abbino mai , ne
„ pofttnoaver fo'.to qualfivoglia preteito in d.Clerd Jus , ne dominio , ne
„ voce alcuna , ma fempre efciufi .
In executionem hujus teftamentariacdifpofitioriis Andreas haeres plures affi-
gnavitCIeroSabiniani haereditarioi» cenfus , quorun>annui reditas-cum ex
eorum multiplico per eumdem Glerumhactenus adminiftrato ad fcuta bif-
centum, & quinquaginta exereverint , major Cleri pars Itatuit Collegia-
tam a Teftatore pradcriptam infrituere in Parochiali , feu Archipresbyte-
ral Ecclcfii S. Luciae , utque voti compos fieri pcnTet , Sacrumadiit Emi-
nentiiiimorum PP. Confeflum , haec potiffimum ex[X>nens ; primo, quod^
cum controverfa Collegiara erigi nequeat in Ecclefia S Jofephi a Tefliato-
redelignata ob illius angafiiam , itidemque proptercontradictionem eo»
rum, (jui dicuntur ibi patronatu potiri , jam pridem Sacra Congregatio
bcnigne indulfit, ut eadem Collcgiata ad Arcbipresbyteralem Ecclefiana
S. Lucixlongeampliorem , & recens e fundamentis in elegantiori forma
Tom.iX. Q^.2 extru-
tlLfim tunsferri poffet ; Secondo , oaod impr«fentjarum ex enuncia-
10 annuo reditu lcut.aso. commode queant , affignata cuique Pracb.ndae
annua fomma quadraginta fcutorum, quinqueengi Canonicatus ultra a hos
binos, nuo u.n altcrum jam fundavit Petrus Francifcus Pertican , alte-
rumvero lundare mediutur Familia ikrloni fub refervatione Junfpatro-
rutus nrtoouodin praemium confenfus per modernum Archipresbyte-
rum lxpedidx Ecclefis S. JLuciae pjraeftiti , ut ejufmodi eredio lbidem ex-
Dleitur oublico ttatutum fit Inftrumento , eumdem Archipresbyterum ,
toreaammcuuu*, i.*»a.«*» .-- .-&-» i i - . r ^ ■ .
lemporeSacraParamenta, quibus Ecclcfu S. Luciae fatis inftrucla repen-
tur, debeant Capitulo, & Canonicis fubminiltrari , & una fimul quotan-
nis 'in Maffam diftributionum quotidianarum fcuta quindecim conferri ,
adeout diftributiones ipfas , fi iidem Archipresbyteri abfque jufta caufa a
Choro abfuerint , ad mftar aliorum Canonicorum amittant ; & demum ,
quod ad compenfandum detnmentum Epifcopo , cui ex ereftione Archi-
presbyteratus m primam Dignitatem illius collatio perpetuo adimeretur,
Tcfervata ipfi fucrit nominatio duorum Canonicatuum ea fub conditione ,
ut donec quatcor t«intum fuennt Canonici , unus dumtaxat ab illo fit no-
minandus, & ipfequidem originarius Oppidi Sabiniani , adautto autem
Canonicorum numero , alterum quoque poflit Epifcopus fibi bene vifum
abfque ula reftritlione in Canonicum nominare . •
At Votisp.aefatisCleri, ejufque petitioni fub expofitis circumftantiis pro-
rnota; fefe contradiclores prabuere Michael Angdus Alocatelli Rettor
Parochialis Ecclefia; S. Marias Caftri veteris, & nonnulli alii Parochi ejuf-
»icm Oppidi Sabiniani , nedum authumantes omnia , quae ad validam , le-
gitimamque Collegiatae erettionem requiruntur , adhuc defiderari , fed
contendentes etiam plurimum immutari Teitatoris voluntatem , fi Colie-
giata jn EcclefiamS. Lucise erigatur , quadraginta dumtaxat fcutorum do-
te cuique ex Canonicalibus Praebendis conftituta , & Archipresbyteratu
di&ae Ecclefis S. Luciae primam Dignitatem erecto , cum Teftator in Ec-
clcfia S. Jofephi Collegiatam inftuui, & annua fcuta quinquaginta cuili-
brt exC.nonicis, aflignari , praeceperit , diftritte prseterea difponens —
„ Che fempre , ed in perpetuo venghino efclufi ii Signori Rettori , ed
3, Arcipretidi detto luogo, cioe il Rettore di S. Giovanni , e S. Lucia,
,, eJ il Rettore di S. Maria di Caftel Vecchio , che faranno pro tempore ,
l quala non abbino mai , n? poilino avere fotto qualfivoglia pretefto in
„ dc.tto Clero, jus ne dominio , ne voce alcuna , ma fempre efclufi .
Ob-banc igitur praedicti Re6toris EcclefixS. Marise Caftri veteris , al orum-
que Parochorum oppofitionem , qui praeter impugnatam , Collegiatje ere-
Qionem, fubalternas excitarunt controverfias , num incafu, quod Colle-
giata in Ecclefia S. Luciae juxta preces Cleti erigi permittatur , a!ter ex
ipfis loco Archipresbyteri S. Lucia: in Plebanum fit deputandus , & num
adcniniftratio Multiplici a Teftatore demandati debeat adhuc penes eum-
dcm Clerum manere , vel potius, erectione fecuta , ad ejufdem Collegia-
tac Capitulum, & Canonicos deferri , confentanee ad hafce quaeftioncs
oportuit iubtcribere quinque Dubia , quorum decifio tum ex juribus in
wiramque partcm afferendis, tum ex Refolutionibus S.C. circa fimiles con?
troverfias editis in Trancn. Lretlionis Collegiatx z.Junii I7g5. in Tauri-
n*n. tridiohu Colle^iatA 13. >.sfprilis \J17. , ^ in Tkeatina Erettionh
Collcgiat* 19. vfprilis 1738. , ab Eminentiflimis PP.expecla.ur .
-
I. An,
12$
I. An , & quomoda fit erigenda CoIIegiata, de qua agitur; & quatenus
affrmative .
II. Anilla fit erigenda in Ecclefia Archipresbyterali S. Luciae juxta transla-
tionem au&oritate Sac. Congr. abOrdnario decretam fub die i^. Fe-
bruarii i73S-> vel potius in Ecctefia S. Jofephi juxtamentem TeAatoris .
III. An inter Canonicos Collegiata» fit admittendus Archipresbyter in pri-
mam Dignitatems fg quatenns affirmative . y
IV. An fit locus deputationi alterius capitis Plebanatus, feu Vicariatus Ter-
r«e Sabiniani .
V. An , & penes quem debeat reraanere adminiftratio Muhiplici a Teftato-
re demandati in cafu &c,
Ad I. Negative , & fervetur difpofitio Teftatoris . Ad
reliqua provifum in primo a & amplius .
Die Sabbathi 21. Novemb. 1739.
GERUNDEN. EXEMPTIONIS. Omnimodam fibi laiTerente Capitu- Stf.6. caf-4*
lo Cathedralis Ecclefiaj exemptionem ab ordinaria Epifcopi jurifdictio- wfef.x^. c.6.
ne , eam vero ftrenue impugnante eodem Epifcopo difcuflum fuit Dubium: Ae ref
%An confict de generali exemptione Capituli a jurifdiclione ordinaria Epi~
fcopi , eique fub diem 24. Maii fuperioris anni refponfumfuit : JVegati^
ve . Facla autem fubinde memorato Capitulo poteftate jura fua iterum ex-
periendi , dignabuntur hodie EE. PP. deliberare.
vin jit jiandum , vel recedcttdum a decifis in cafu &c*
Nihil de Hteris compulforialibus 3 & Caufa una cum
duabus fequentibus proponatur omnino in prima poft pro-
ximam .
m
GERUNDEN. EXEMPTIONIS. Practer Dubium concernens alTer- s -;tft c#4#
tam exemptionem ab ordinaria Epifcopi jurifdictione , fuerunt sd pe- Seft*i».c.e*
^itionemCaphui in eodem Confeffu diei 24. Maii dicti anni 1 738. propo- dt ref,
fita a la quatuor Dubia mox defcribenda, quorumdecifiotuncdilata, modo
enixe ab Epiicopo efflagitatur .
I. vin Epifcopus procedere ieneatur contra Capitulares extra Fifitationem
cum duobus Adjuntlis adformam Cap. 6. Seff. 2S- de Ref. , & in Vtfi~
tatioue Catbedralis diclorumque Capitularium per fc ipfum duxtaxat
ad formam Cap.a.. Sejf.6. de %ef. in cafu Qc.
II. iAn dichs Epifcopus in atrocibus procedere pojft etiam ftne yfljunftis
contra diclos Capitulares , feu potius contra eofdem proccdere debeal
Epfcopnt Vhenfis in cafu&c.
III. ~4n cc afionc vifitationh Capitnli , & Cathcdralis Epifcopus eant termU
n.ire tcneatur quam citius 9 nifi fuerit leghime impeditus , feupotius ,
p ftquam fttit inccepta , proccdendo ad extraneos aclus , eamdem ad li-
bi um diffetrt Valeat in cafu &c.
IV. Ai diclum Capitulnm fubjiciatur Confiitutionibtts Synoda/ibus * fwe
aliii lcgbus ettam per Edicla pandttis ab Fpifcopis abfque illius con-
ftlio %
Vf, & offcnfu* <M pvtius editis cum etyfdem cottflHio iantum iti
tf+4.t.+ r^ ERUNDEN. JURISDICTIONIS , Definitio hujus quoque Oufae
£/V. :4. .16. VJT in-eranted ttum Capitulum , & Archidiaconum Majorem, qnem vo-
^ ** cam Jr <%o%arhnib*s , vcrtentis , & propofitae eadem die 24. Maii if/&.
^""^ dtlata Fuil i cumque EminentillimiPatres praeceperint , ut ea repropone-
retur tina cum Dirbiis refervatis in alu Caufa cum Epifcopo , rogan-ur
hodie £E. VV. (efompttt Fo.liis die 19. Apr. , & 24. Maii praeteriti anni
diftrihuti , ihtuere .
An qu^a.i III* , & IF. ^Dubium fit flandum , vei recedendum a decifls die
12. Eebruarii I7i9»incafu &c
d* re/
Sef.it. c.l. /^ UARDIEN. Pluribus obortis rontroverfiis circa jurifdiclionem_» ,
\J quam Epifcopus fibi afferit in Oppido Aquaevivae ad Commendm
S, Pnmiani Religionis Hierofolyrnitanac fpeftante , opportuit f:b annos
1691. 1695. , & 1710. modo quindecim, modo undecim, & modo alia
Dubia in hoc Supremo Senatu ad eas dirimendas difcutere, eorumque om-
oium refolutio tunc prodiit Epifcopo propitia. At recentius dif-eptatis
quatuor hifce Dubiis . I. *s4n Epifcopus Guardien. poffit exigere fubfidium
cbaritatiiuw ab Ecclefia S. Joannis v4qu<cvival II. An Ipifcopus pofjit
exigcre Catbtdratfcum , fiu Synodaticum a dicla E c/ejia, ^jufque ^ z-
rocbo : III. /ia :dem Epifopus in ac~lu rJtftationis ficienda} in ditla Ec-
clefla poffit cxigere Procurationew.W. An d;Sius Epifcopus in eadem
lifit.xtsone p'j/ftt recognofcere Ubros adminifiradoft's Bonorum tiitfdem Ec~
chfia , (jufque rationem pet.ere ; die 14. Novemb. 1735. refcnptum fuit :
sfdL, 11. , & Ul.7<(cgati'Ve: AdlV. ^firmative jure delegato , ut in
lib.%i. "Decr. pa%. 435.
Cum autem ab ejufmodi refolutlone moJernus Epifcopus reclamaverit , ea-
dem arrepta pccafione Eques Antonius Cedronius diftae Commendac Pof-
feflor e re fua putavit novae audientiac beneftcium adverfus praedidra anti-
quiora Refcripta implorare , eoque impetrato, ut ambarum Par ium pe-
titioni fieret fatis , propofitum fuit fub diem $. Martii 1735. Dubium : An%
Cqua, & fuper quibus competat jurifdiblio Epifcopo Guardien. in Op-
pido ^quavha Collis Crucis , « farocfaaJf Ecclefia S.Muia E/iber»
tta ut Jit fiandum , vel recedendum a decifls fuh dis 5. Septembris i'>9g.
15. Jinuarii 165)5. , 12. zAprilis 1710., gf 14. Vecembris it|j. cui Emi-
rientiffimi PP. refcripfere , Pr&vio receffu a decifis die 14. JVovemb. 1711,
m rcliquis iu decifis
lJiJp icuit noviflima haec Decifio Equiti Cedronid , qui propterea facu!tatem
jura fua iterumexperiendi flagitavit , obtinuitque ; Ld cum hclennsilla
uti neglexerit , Epifcopus , cujus intereft , litem hanc aliquai.do abfolvi,
.Dubium ipfum ad inflantiam Equitis Cedronii fubfcriptum enixe rogat in
hodiema Congrcgatione decidi . Placeat igitur.EE. V V. , rfumpto Folio
die 28. Januarii 17^. diftributo , in quo leguntur omnia Dubia ad eara
nT-iue dicm jntcr Partes difputata , decernere .
An J,t Handum , vel reiedcndum q decifn die 3. martii 17^. in cafa &c.
Dilau ad fequentcm .
SA-
*»
SJ
J»
X»
3}
M
jj
»
»
127
SALERMTANA UNIONIS . Cum bo. me. Fabritius de Capua Ar- Sefs.u.&tz.
chiepifcopus Salernitanus in Paitorali Vifitatione fub an. 1754. habita_» c 3. trSejt.
compererit, tenues adeo eilediitrtbutiones quotidianas , quae pro Divino- n-cap.ii.v
rum Omciorum penfo Dignitatibus , Canonicis , tft Manfionanis Capituli l1-dereJ*
Metropolitanae iuae hcclefiae contingebant, ut eaedem oneri per illos in af-
licjua Chori frequen-atione fubeundo prorfus impa<es vid-.rcntur , dum
Canoniei , & Dignitates nonniii afies quinque, Manfionarii vero quatuor
cum dimidio qualibet die percipieoant , & eos quoque non ommno tu-
tos , utpote ex incertis reditibus pro majori p.meconflandos , ad confu-
lendum Ecclefiae iervitio, quod facile a praefatis Capitula ibus ob enun-
ciatam quotidianarum Diftnbutionum tenuitatem negligi ailerebatur,
Choro % ilve communi earumdem diitiibutionum Maffae perpetuo univit ,
atquc incorporavit vigintiquinque Beneficia fimplicia „ itaquod diclorum .
Bvneftci..rum (funt \erba DecredVnionis fub diem 1 Sep^emh, 1734.
tditi ) vacatione quomodolibet fecuta Canon ci Officiales praefati Chori
noftn Capituli tam ; rxfentes, quam pro tempore impoiterumexiiten-r
tes refpc^tive vigore hujus noitrae perpetuae unionis Decrcti valeantcor-
poralem , realeai , & actualem pofTeiiionem diclorum Beneficioi um per-
pctuo unitorum per fe , vtl per alium , aut alios eorum nominibus
propria authoritate iibcre appr<-hjridei<p , & appraehenfam retinere in
perpetuum , quorum fructus , reditus, provcntus , jura , obventiones ,
& cmoluren-a quaec.imque ex diclis Beneficiis provenientia illorum ,
& cujuslibet ipforum vacationc occurrenie percipere , exigerc , loca-
re , arrendare , ac lucrari valeant nomine p<.riter Chori , ac in ufum
prxfa.arumChor-.lmm dirtributionum modo fuperius expreffo convct-
tcre , ac in utilitau-m Amitentium horis canonicis cederc , cujuslibet
„ licentia minime petita .
Adverfus ejufmodi Beneficiorum unionem nemo 3 dicto anno 1754.. ufqug
ad annum I7j<5. reclamavit i Verum quia fecuta poftmodum fub menfem
Apoftolica: Sedi refervatum vacatione unius ex diclis fimplicbus Benefi-
ciis in loco nuncupato ISefola fub invoca ione S. Mariae erecti , S^cerdos
Silveftcr Tofuues in fupplici libelloSummo ^ontifici porrecto cxponens ,
idern fimplex Bencficium invalide CapiruUri Menfae , feu communi quo-
tidianarum diitributionum MafTac fuiife ab Archiepifcopo unitum , de
jlio a Sanclitate fua provideri obtinuit \ lis inde fuper executionc litera-
rum ApolTolicarum inter ipfum Sylvefrrum , & C*pitulum >Metropoli-
tanae Ecclefiae oborta cfl, quae tamquam dependens potiilime a praemilTa
Beneficiorum unione ex Decreto Eminentiffimi Pro-Auditoris Sandtiffimi
fufpenfa manct , donec fuper ejufdem Unionis validitate , juxta Dubium
in calce praefentis Reftriclus defcribendum , fapientiffimum Sacri hujus
Senatus judicium prodeat .
Muhipici nomine irivalida contenditur memorata unioi primo quia eidem
veluti Ldtje m augmentum Menfa: Choralis , feu Capitularis , proindecjue
ceflurae incommodum, & utilitatemCapituinequivent idemCapituium
confenfum fuum praeltare , fed Apoftolici Beneplaciti accellio requircrc-
tur , ut ca rite , v-lidcque exp!eri poffet , ad notata per Garz.de Bcuef.
payi. 12. cop. 2. ». i<?8. & Barbof.jur. Eccl.univerf.tib. 1. c.p $2. n. 11.
6* lib. 1. cap. 16. n. 57. ,• Secundo , quia Praebendae tam Dignitatum , quam
Canonicorum fint fatis congruae ; MaiTa vvroquotidianarum Diitnbutio-
num ita fuerit paulatim per Archiepifcopos AntecefTores ex aliorum Be-
neficiorum unione adaudta , ut nedum ullus -.x Dignitatibus , Canoni-
cis, aut M^nfionariis ob carum tenuitatem Chori, Eccleiiaeque fcrvitio
unauam dcfuerit, fed ei potius curaverit unufquifque laudabiliter , &
1 aflidue
iflidoe vicire; unde ulla nrgeret legitima caufa , ob quam poflet Archie-
pifcop s ad toties mem jratam Beneficiorum unionem procedere , uti con-
fentanee ad expreffam Sanctionem Sacri Concilii Tridentini Sejf 81. &
22. cap. ;. & Seff. 14. cap. 12. de *%if. tradunt Lotter de re Benef.Ub. I.
q~n<cl. :S. «. 141. tdltf. Clericat. difcord foren. de Bcn<f. tom. I, difc. 16.
n. 10. , CT n. : Et tertio de.num , quo.i unio fimplicium Beneficiorum pof-
fii quid.mCanoniclibusPracbendis fieri , fi ienues admodum lllaecom-
penantur, iejB;neiicia fim;>licia nequeant communi quotidianarum Di-
nVibutionum Malfe unri fecundum ea , quae aliis reiatis firmavit Rou
dec. 100. n. 2 4. ad 28, cor. Peuntigtr.
.Advuius hxc nihii hadcn.s Capituli nomine ailatum fuit, quocirca onuj.
erit ££. VV. declarare .
^n nnio fuftineatur in cafu &Co
Ncgativc»
s«fi.^,c.9. "T) AREN. BENEFICII. Nicolaus Caefar de Avolos, cum pridem fta-
d* X5 tuilTet Ecclefi .fticum Beneficium de Jnrepatron tus Laicorum fundare
in Ahari Major s Ecclefiae Terrae Cyliarum , fub annum 172-;. ad lllius
inftitutionem deveniens, corgruam ei in ot B -nis ttabilibus affignavit
dotcm , injunct que Redtori onere binas Miffas fingulis annis celebrandi j
h nc ci:ca pa ronatus prasrogaivam , & exerci;mm praefcnpfit legem ,
„ che debbano efTere {f<nt vcrha b.flmmenti Fenjatiovis ) ift.tuiti or-
„ dine fu^ccliivo ii Figli Mafcoli di Francefco dJAvolos fuo Fratello
„ utrinque congio-no , & principaliter , & primo loco debba eff.r in-
„ itruito Nicol ) Sa ierio d'Avolos altro fuq Fratello germano plk No-
„ vizio, edopo la mortedi detto Nicc 16 Saverio, debba ilhtuirli Tal-
„ tro Figio Mafcolo di detto Francefco d'Avol<Js , o pure , non effen-
dovi alcuni ui detti Figli Mafcoli di detto Franceico , dtbba liti uirfi
quello Figlio Mafcolo maggiore nato da Difcendente da Figli Mafcoli
di detto Francefco, e cosi in avvenire debba feguire detta lfhtuzione
fempre al Figlio Mafcolo di d. Francefco ma >gior natodi Dii endehti
Maf.oli di d. Fig i Mafcoli di d. Francefco , e non trovandofi abjle a
r-.gg re d. Benefizio, o non volendo accettare il Primogenito di det.tl
Chiamati , che abbia da fuccedere ll fccondo genito , enonvolendo,
„ c non potendo il Secondogenito , che abbia da fuccedero il Terzogeni-
„ to , e cosi aa mano a mano in perpetuum , & infinitum , effcndo queita
la vo'onta di effo Sig. Fondarore . E ceffando affatto la 1 nea di detti Fi-
,, gli Ma'chi fucceda , e debba fuccedere il Figlio Mafcol > maggiore na-
„ to dalla Figlia Femina di effo Francefco d'Avolos , eDifccn emi da
d. Figlia Femina ordine fucceffivo ut fupra , e non • olendo , e non p f*
., tendo il Primogenito , debba fucc-dere il Secondogenito , e non vo-
!cndo , o non potendo il Secondo ', debba fuccedere il Ttrzo , & eo
., modo , & forma , che ita efpreffuto nella linea Mafcolina , E mancan-
,, doambedue le linee , che in detto Jufpaironatus Laicoium debba fuc-r
„ cedcr: il Rcv. Capitolo di detta Terni di Ceglie , addttaque infupcr
,, dcclur.rtjane . Che il primo Rcttore , ut fupra nominato da dettoSig.
, rondatorc, efuturi Rettori poffano effere inftituiti , ancorche non ab-
„ biano lda prefcritta dal Sac. Concilio di Trento .
in executionem ejuunodi Fundationis fuit illico authoritatc Ordinarii ere-
(\um Bcneficium , in coque juxta placitum Fundatons obtinuit mftitui
3,
Nrcolaus Xiverius priori loco vocatus ; At lfto novifiime defun&o , nul-
loque cx linea five mafculina , five faeminina praefati Francifci de Avoos
exiirente, Capitulum , feu Re&or diftae Terrae Cyliarum authumans fa-
ctum-fuifTe locum fuae vocationi , poflulavit in Archiepifcopali Curia me-
moratum Ben.ficium fibi adjedicari , cumque huic petitioni Jefe oppo-
Juerit Nicolaus Caefar ejufd m Beneficii Fundator contendens licere fibi
alium denuo pnefentare , vel etiam fupplicare pro fe ipfo in B.nefi-
cium initituendo , lis inde ccepit in di&a A.-cbiepifcopali Curia pro-
moveri .
Jnterea vero Francifcus de Avolos , cujus Defcerrdentes , uti praemiflum
efl , in defeftum primi Re&^res fuere ad Beneficium vocati, fupplicem
Summo Pontifici porrexit libellum , quo exponens Filios fuos Mafc los
jfuiiTe ad controverfum Beneficium ordine primogenuli invitatos, fe ve-
ro adhuc prole carere , utpote nondum uxoratum , demifTe efflagitavit fa-
cultatem praefentandi ipfum Fundatorem , donec aliquis ex Filiis fuis ca-
pax alfequendi coatroverfum Beneficium fupervenerit , tametfi Re&or
praefatus Eccleflae Cyliarum fibi ad illud ex vi enunciatiae fubftitutionis
aiTerat : Ejus autcm precibus ad hanc Sacram Gongregationem rejectis,
oportft modo bina , quae inferius defcribentur , Dubia difceptare .
JPorro quodatinet ad primum , ubi examinandum proponitur , num poflit
Kicolaus Cae ar Fundator , non extantibus Defcendentibus Fiancifci paf-
iive vccatis , al um s vel fe ipfum praefcntare in exclufionem praefati Ca-
pituli , & Re&oris , five potius fadtus jam fit locus prasmiffae ejufdem
Capituli , & Rectons fubititutioni , ponderanda imprimis fefe offe: t Fun~
datoris poteftas , an iita nimirum tantae viitutis frt , ut quemadmodum
jus praefentandi , nifi furit explicite romiffum, nunquam a Fundatorc
cenfetur avulfum , ita valeat idem Fundator ad Beneficium a fe inft tu-
tum totiens praefentare , qu >ties illud ipfo vivente vacaverit , tametfi aJii
poft obitum primi Rcctoris.fuerint invitati , praefertim vcro fi ifti fint ex-
tranei-, & juxta feriem vocationum nonnifi poft tempus longe remotum.
ex verifimiH ejufdem Fundatoris opinione fucccfTuri .
.Ceterum , cum in faclo habeatur, Francifcum de Avolos quadragefimum
annum r.on excedere , & modo quaerere Uxorem , adeout fpes ipfi noni
defitinfra breve temporis f atium procreandi FTios x qui veluti pafitve
voc ti debcrent controvcrfum Beneficium ■ aflequi , i lud quoque praeftat
in jure expendere , quod licet in Fideicommiflis, Priinogenituris, & Ma-
jo-ratibus fubftitutorum vocationi locus non fiat , donec fpes efl , ut alii
priori loco voc.-iti fuperveniant , ad tradha per &IJulin. de Pr:moge?iit.
HifP*m lib. g. cap. 10. num. \6. .7^40 Peregrin. de Fidehom. art. 29. , in
Beneficiis tamen , ne eorum collatio diu protrahator , eadem r^gula non
procedit , f.d , ipforum vocatione fecuta , debent haec , polTabita fpe ,
quoJ perfonae priori loco ad ea pailive voc.tae fuperv.niant , conferri
iis , qui po.teriori loco fuerunt invitati , quemadmodum diftinguendo tra-
dit cum aliis Card. de L«'c de Jurepatr. difc. 20. num. 6. , & /eq., 45
difc. S2 ««w*5. eod.tit. ® d'e Fideicom. difc. 8. nnm. s. » & magiftr*liter
firmavit Rot. in &Uelevitana sJurifpatronat. 27. Febr. 17^6. §. Et enim , C3*
fea. cor. %y. />. -z?. Caka^nino Drc.ino.
Hxc vid.ntur potiffimum indifcuffion^ prioris D;;bii pondtranda ; Quod fi
Jufpaironatus controverfum ^enferctur ad Capitulum , five Re£torem_*
Terrae Cyliarum jam dtlaturU > jro eo quod fpedtat ad fecundum Du-
bium, in quo difceptatur, an idem Jufpatronatus , feu Beneficium Ca-
pitu'o, & Rectori ita irrevo«cabilitcr competat , ut eo nequcat fpoliari ,
Jicct Clcrici ex fapedifto Franciico, five per lincam Mafculinam, five*.
T.m.lX. R F*"
FaemineamDcfcendentes fuperveniaut , duo ad illius definitionem adno-
tari polTunt ; Primum neinpe in L&o , quod Fundator nullam impofuit
Capitulo, ieuRectori legem , qua idem Capitulum obiirngatur, fuper-
venientibus Francifci Fifiis , Beneficium dimittere ; AJterum au em n_,
jure , quod fcilicct Ecclefiafticum Beneficium ex ingenita fua mdule , &
xutura ita in titulum perpetuum conferri debet, ut ab illius Pofleflb e
nequeat ulla ratione abftrahi, nec aliqua in ejus praefentatione , 'feu col-
lationc poflit adjici nova lcx , conditio, aut onus , unde Beneficii Recior
ad certum dumtaiat tempus , vel donec Clericus paflive vocatus fuperve-
OJal , debeat illud retinere , nifi id fueritexplicite ab ipfo Fundatore fan-
citum , fecundum ea , qux ad rem communiter docent Card. dc Luc de
yurcpatronatus difc. 20. num. 6. lAmoJiaz de Cauf.piis lib. $. cap. 8. nj±.
Piton. difcept. Eccl 22. fub num. 19- Tignattel. confult. ?<5. num. 1. to. 10,
Corrad. iti Trax. Benef. lib. l. cap. 6. n. 281. , 288. , &fqq.
His itaque perpenfis e confpedu aequitatis , quae ceteroquin Fundatori , cjuf-
queFamiliae videtur plurimum fuffragari, onus erit Eminentiarum V V,
deiiberare ,
J. %An Nicolaus Cafar de sfvolos Fundator Beneficii Jurifpatronatns Lau
corum > de quo agitur , Jfante obitu B^tloris ab ipfo in bundatiove pri~
moloco nominati , valeat iterum alium prafentare \» <vel fupplicz,e pro
fe ipfo i five potius fablus Jit locus vacationi ad ditlum Jujpatrona-
tus favore Capttuli CollegiatA Ecc/ef# Terra Cyliarum in cafu Q'c.t
& quatcnus negative ad primam , & fecundam partem , & affirmative
ad tertiam .
II. An di&um Beneficium competat eidem Capitulo irrevocabHiter etram
in cafu fupervenientia Defcendentium Clericorum Francifci slwlos in
cafu &(.
Ad I. in cafu de quo agitur , NicoTaum Ca?farem pofle
fupplicarc pro fe ipfo . Ad II, provifum io primo .
S<ft.ii.£.6.t XTTJLLIUS, SEU FARFEN. UNIONIS CANONICATUUM. Sub
iT dtrtf C* annum 1570. Volumnia AngeJetti per a&urn donat onis ,,quae inter vi-
TIJ% vos nuncupatur , Collegiatae Fcclefiae S. Pauli Terrae Fortii duas r liquit
ex tribus partibus „ omnium , & fingulorum ejus Bonorum mobilium , &
„ ftabilium, ccnfuum, Jurium, & attionum, ac favorum ad ipfam quaru
„ documque , & qualitercumque fpedhntium tam de fuis Bonis dotali-
i, bus, quam de Bonis haereditariis qu. Alphonfi Lutii ejus Germani prae-
„ fentium , & futurorum , hac tamen adjeila declarati ne , fu lege-9
„ quod de Bonis fic ut fupra donatis ciiclae Ecclefiae S. Pauli debeat erigi
„ unum Jufpatronatus Canonicale, & Canonicus electus efie debeat iu-
„ pranumerarius cum figno Almutiae cum omnibus honoribus , & oneri-
„ bus , privilegiis , & exemptionibus , quibus ad praefens fruuntur
„ DD. Lanonici , & teneatur afliftere in Choro , & recitarc Horas Ca-
„ nonicas , & Officia Divina , & cum onere ftciendi duas rts facras qua-
„ lipet Hcbdomada in perpetuumpro ejus, & fnorum Animabus, & in
,, defeclmn dtbeat fubjacere punclaturis, ut alii Canonici , appllcandis
„ Sacn^iac diQae Ecclefiac .
De:ndc vero quoad Jufpatronatug tam a&ivum , quam pafltvum ita cautum
reJiquit:,, In primis dicta Donatrix eligit, & deputat in Canonicum fu-
„ pranurueranum JD. Franciicum Filium D.Praxedis ejusd.Jedt. m Ne-
„ potem.
„ Nepotem , quo recufante , vel decedente . eligit , & nominat Ange-
53
lum Antonium ejusaiium Nepotom, filium d. Praxedis, quo fun liter
recufante , vel decedente , eligit , & nomin.it Joannem Baptiftam
„ alium ejus Nepotem, & fi!ium d. Praxedis , & in defeclum fupradi-
„ ftorum ejus trium Nepotum , eligit , & nominat, alios Filios dictae
„ D. Praxedis , Fiiios quoque D. Vi&oriac alterius ejus Fifiae , & Fjlios
„ D. Luciac Filiae qu. D. Mariae altenus ejus Filiac , quorum declarat efle
„ illum qui prius erit in Sacris conftitutus , nec exiftens fit ille, qui ent
„ majoris aetatis , quatenus fit hab lis , & fic in infinitum &c. quoufque
„ duraverint totae linea» dictarum fuarum Filiarum*, & deficientibus totis
„ lineis dd. ejus Filiarum , dedit authoritatem , facultatem Ven. Capi-
„ tulo, & Canonicis diclac Ecelefia: eligendi Sacerd tem , qui erit in di-
„ fta Terra Fortii , & non alibi , & non exiftens Sacerdos , debeat eli-
„ giunusalter de dicta Terra Fortii, qui erit in Sacris conftitutus , &
„ qui fit major habilis -
EiJcmque demum Ec lefiae relinquit Bona , quae fibi cxliaereditateMercurii
fil.i i raedtfi.neti obventrant , fub ea lcge , quod integer jftorum Bonorum
ufusfru&us pertinere deberet, ad Fr.~n:ifcuin , Angelum Antonium, U
Jo.tnnem Baptiftam priori loco ad fupradiclum Ca lonicatum n otnmates ,
donec vixerint , poft obitum vero uliimi Canonici ex dictis tribus primo
nomina.is , de omnihus Jupradiclh R*n j ( f u t verb. donationis ) eligi
debett a'ius 4*0B!C** u'tri a'iu-n elciun eoietti moi> ut fupr-i , cum om~
n:bu- bnoribus) &- oneribns in Cbjro , & JMfJis pradiclis ; hujufque
fecundi Canonica us patronatum , deficientibus Succeffbribus , & D fcen«
dentibus ex lineis dicxaTnm ejjs Filiarum, eidem Capitulorcfervavit.
E v;vis erepta memorata Volumnia , ereclus fuit ex illius Bonis dotalibus ,
& fraternis prior ex dictis duo.^us Canon catibus , cumqu obtinuit Fran-
cifcus Pafcucci primo loco nominatus , qui una cum fructibus ejufd m
Canonicatus ufque ad annum 1725. potitus fuit ufuf.uetu aliorum Bono-
rum a p;a Donante pro fecundi Canonicatus eredione aflignatorum; Poft
obitum vero Francifci didto anno 1725. fecutum, cum nullus alius fuperftes,
foret^x Dtfc^ndentibus Filiarum Volumniae, qui pofTet cd dictum Cano-
nicatum aifpirare, eumdem affecutus eftS^ctrd.s Pafchalis Rampazzi x
a quo , negiecta erectione fecundi Canonicatus , cui factus jam fuerat lo-
cus ob delicientiam di&orum Franciici , Angeli Antonii , & Joannis Ba-
ptiitoe , ad haec ufque no; iffima tempora ultra annuos proventus memorati
C nonicaius , perceptus quoque eft mteger ufusfru&us Bonorum , quai pro
dote fecundi Canonicatus fuerant d fignata .
Id itaque animadvertens Liberatus Quagliati ceflionem Jurium a Rev. Fa-
bricaS. Petri pro applicatione fructuum ex eifdem Bonis a Pafchali , ut
ipfe putat , indebite perceptorum impetravit , fubindeque in vim ejuf-
modi ceiliorfis jud cium coram R. P. D. Oliverio Judice Tribunalis ejuf-
dem Rev Fabricac inftruxit contra di&um Pafchalem , qui e converib cum
antea in fupplici libeJlo SummoPont:fici porre&o exp_fuifT,t : „ Che le
rendit:.* , che prefcntemente efiftono , quando anche fi comprendefTe
qualche credito efigibiJe , non corrifpoadono di molto alJ' ordinana
dote , che hanno gli aitri Canonici dclla fteffa Collegiata , a i quali di
„ piu non fonoamm-fti li pefi , che fofTrono quefti app-rtenenti all'Ora
„ tore , i quali pefi in unodi detti Canonicati , quafi equivalenti all'in-
„ tiero f uttato di eflb, e nell*altro di poco minori , comprefi anche li
„ dctti Crediti , rogans ptohidc S~»Elit,rem S< m, chc atuft la fc-rfa
„ quantita de frutti di detti due Canonicati , ed i detti pefi ecceiTivi an-
„ nefli, du.b.ritate ['prcmajuberc dig»et:ir , la riduzione di detti due
Tom.IX. R 3 Ca-
3J
n
3>
,, Canonicatiii ano folo, che anche accordata la grazia da la S. V.,
rcbbc un Canonicato inferiore agl- altn Canonicati di detta Colle-
M guta, attcii I. ncii mag^iori „ obtinuit ab Eminentinimo Cardinah
l, bro Auditorc Sancliflimi duerni, ut , antequam ad ultenora coram
Judicc rribunali Rev. Fabricac procedatur, petitio Canonicatuum re- ,
".udioncm conccrnens ab hoc Sacro Scnatu examinetur .
ratus urapridem cUr. mem. Cardinalis Barbennus ,veluti Abbas Farfenfis
:ram Con^regationcm fuper iis , quac m memorato libello Paichalis
Rampazzi expoHta fuerant , inftrucl.mi reddcre, fuique animi Sententiam
ap rire id ne^otii commifit Epifcopo Montis Alti , qui rctulit t annuos
fruclus ex bonis Teftatricis obvenientes, tametii hodie a diclo Pafchali
forte non percipiantur niii in fcutis *&, SO. , poiTe tamen adannuafcuta
feptuaginta afcenderc , G credita in fumma fcutorum $05. exigantur , &
bona qux pcnes deferta manent, ad meiiorem redigantur culturam , itaut
li bini erigerei tur CanonicatUs , eorum reditus , detraGis etiam quibuf-
cumque oneribus a Pafchali mdicatis , faltem ad annua fcuta decem , &
fcptcm afcenderent , qur fumma non eflet incongrua, cum tenues paritcr
fint proventus aliorum Canonicatuum in dicla Colegiata exiftentium,
& alter praefertim cx eis , qui iupranume>arii drcuntur, vix quidquam
ultra.annua fcuta deceffl, & otfo percipiat. Caeterum idcm Epifcopus
MontisAlti in fua relationeconcludit, quod circa petitam Canonicatus
rcductionem nihil modo videatur innovandum , fed firmari prius debeat
ftatui omnium bV-orum , idque oneris committendum fore cenferet Capi-
tulo, cui Jufp tronatus fuit a Teftatricc refcrvatum .
Ejufmodi literas tpifcopi Montis Alti ad hancSacram Congregationem re-
mifit praelaudatus Cardinalis Barberinus , hcc unum fignificans in iifdem
fibi occurriffe animadvertcndum : „ Num forte cxpediat, quod idem Epi-
„ fcopus proponit, ubi ait, videri fibi , quod cura reccnfendi , defcri-
„ bcndique Bona univerfa a praedifta Tefhtrke pro diclorum Canonica-
tuum ercclione relicla , itidemque Creditorum exactio committenda
* fitCapituIoejufdemCollegiatac, ut quemadmodum electionis commo-
„ dum ad ipfum pertinet ex difpofitione Teiiatricis, ita pr*dictum onus ,
„ & cura eidem incumbat . Verum fic comparatum eit , & ufus docet ,
.,' ut ,'qnod in univerfi.m alicui Communkati committitur , magis ne-
giigatur, quam fi certae cuipiam Perfon* demandatum fuiffet . Quo-
", circa perfonam ad id munus idonedm defignandam cenfrrem , fum-
„ ptibus tamen . , ac periculo ipfius Capituli , nifi aliter fapientiflimo
,, EE. VV. judicio vifum fuerit.
Placeat itaque EE. PP. , perpcnfis iis , qua haftenus in fatto expofita-,
funt , una cum juribus facile in utramque partem afTerendis , deli-
berare ,
An fn IjCUs unioni , feu rt&uclioni Canonicatuum in cafu #V.
Dilata , & firmetur ftatus hffireditarius coram Vicario
Generali Eminentiflimi Abbatis , deputata ab eodem Per-
fona fibi benevifa pro exa&ione Creditorum fumptibus hx-
rcditatis .
CAPU-
CAPUrAQUEN. PARTICiPATIONIS . Rcnuentibus Presbytens $efs.%4.4.tii
Participantibus Rcccptitiie Ecclefue S Leonis Civitatis Salae admitt re dtnf^
ad particpationem ejufdem Ecciefia: Sacerdotem Blafium Gravierc , tum
quia ex Parent.bus citens fit ille progenims , ac proinde civica qualitate
hunc in finem neceflam deititutus , tum etiam quia morbo cpileptico la-
borans nequeat Choro interefTo , aliafjue peragere Ecclehafticas fun-
ftiones a Presbyteiis Participantibus explendas , idem Saccrdos , nc
damnum ferat iftius repulfae , quam fibi injuria datam arbitratur ,
ab hoc Sacro Senatu flagitat decarari , fe ad dicram particip*tioncm fore
admittendum .
Duoin Jure praemittit Orator , aiterum quod Capitulum , feu Cierus cu-
juslibet receptitiac Ecclcfiac tenetur ad participationem M-iffsc communis
admittere Presbyteros , qui ex Parentibus civibus procreati ibi retinent
domicilium , ceterifque pollent qualitatibus ad id ex Statuto , aut con-'
fuctudine Ecclefiac neceffariis , ut , fi etre&et ejufuodi Presbyte os ad
participitionem admittere, iidem pro a^miflis habeantur , atque a die
denegatac adi.iiilionis fruclus omnes , quotidianas di.jributiones, ac a!ia
quaccumque emolumenta lucrentur, ad tradita ptr Birbuf. de Can. ^ap.i5>
tium. 1 1. & 12. Card. de Luc. eod. tit. d fc. n. nunt. 4. & firmavit Kot.
dec.$. num. 10. , <& dec. 43 r. num. 27. par. 18. rec in ImoUu, Conf&rti*
30 *Apr;lis 1708. § fin. cor. hon. mcm. Lancitta , ($ in .'//.- ioriccn. Colle-
giatx 1.3. Mattii 1708. $. Et fane cr.bo. me. Qwanna , alterum vcro,
quod is dicatur alicujus Civitatis, feu Oppidi originarius , qui ex Pa-
rentibus in ea Civitate, feu Oppido non cafu fortuito, fed animodomi-
cilium ibidem contrahendi degentibus ortum habuit , juxta Text. in L.
Cuni t€, C9" in L. Si quis Cod. de ntvnidp* , ^T orig. lib. o & in L.
PnvilctioCod. de lncol co.Utn lib. 10. , adeoque inter cartera civica jura
illud obtineat, ut ad Be.-.eficia , & alia quaccumque id gcnus emolu-
menta pro originariis fundata debeat admitti , fecundum ea , quac ma-
giitr hter firmavit %ot. in Tbeanen. Canonicatus 7. ^funii 1737. psr
iu;\ cor. Er/Ancniijjimo 2?. Card. ^ezzonico , & novifltme refolvit Sa-
cra Con^regatio in vindricn. iAggr gationis 7. Septembris 17U. U
in ^uvenacen. ^dmiffionis ad Confortium dicla die 7. Septembris , &
codcm anno 17 17.
Infa&o autem, ut oftendat , fe efTe originarium municipem Salat , praeter
alia documenta , quibus fatis condarc authumat , fe hactenus memoratas
Ecclcfiac fedulo, ac laudabiliter infervifTe , nec umquam aflerto morbo
epilcptico fuilfe obnoxium , attcftationem proferc plurium Civium , qui,
interpofita jurisjurandi religione, affirmarunc „ Conofcere , e fapere be-
,, niifimo Antonio Gruviere , il quale fi diceva eifcre deila Terra di Ar>
„ bojoU , ma fi porto qui di tcnera eta , ed ru fatto qui domicilio per lo
„ fpazio di"7o. anni con efTcre Jiatocafatcrcon Vittona dcl Ncgro Citta-
„ dinodi quefta Citta , colla quale procreo due figli mafchi , uno chia-
„ mato Giufeppe , e Paltro Matteo , ch*oggi fjno viventi , e dalli ikfii
„ Giufeppc , e Matteo fono nati i Sactrdoti D. Antonio, e D. Biagio
„ Graviere, cost il detto Gnf-ppe, come il fudetto Mattto lono (iati
„ fempre reputati per Cittadim , e fanno bi-niflimo, che hanno portato,
„ e portano ll p fo di quefla Univerfita, come tutti gli altri Cittadini ,
e fan; o ancora , come i fuuetti Giufeppe , e Matteo fono flati fem-
pre trattati , e rcputati per Figliani deila Purochiale Chiefa di S. Eeo-
„ r.c in dove fono fiati annot.ui , e sfciittj aila tabella di detta Chicfa i
„ fudctti Saccrdoti fin da che furono Chierici , e poi Subdiaconi , e Du-
t,, coni , conaver lervita la Chicia fudetta , conc tutti gli altri Figliam ,
.. e dal
M« dal Rev. Rettore deila fteifa , e Preti , formati Proceflt , e requifiti,
" e Pedi ncceflarie pcr aicendere al Sacerdoz o-
Epifcopus in Literis ad Sacram Congrgationem d<tis confirmat pnmum_*
omniaea, quae in mox relata atteihtiope enarrantnr , deinde refert , cx
f npt ris fatis compcrtum haberi,non m nus in praeditta ParochiaJi S. Leo^
nis nuam in reliquis quatuor praefatae Ovitatis SaJae quamplurim#s Sa-
cerdotesFiIianos fui fle admi flbs ad fervitium , & participationem Paro-
ctiia ium natos cx Patribus tantum exteris , qui per Matrimonium domi^
cilium foiumcontraxcrant in didta Civitate , cr demum , rtcenfitis docw
WKWtit per dicios Vresbyteros allat;s , fubd-.t : Tamen omnibus praediclis
attcitationibus diflbnant aliae per Oratorem exhibitse dc diredo contrariae,
6r inter fe adverfantes , tum aliorum Officialium Univeriitatis praedictae ,
tum ttiam duorum Medicorum Concivium , aliorumque de convicinatu
didiiJlafii, qui omnes fatentur de integra , & perfeda valetudine ejuf-
dem , fuam in h<cc verba aperien< Sententiam : H s igitur pracmiflis ccn-
fendum mihi videtur , Oratorem Blafium jure petere adin ifionem in Cle-
rum, & participationem Maflae communis fua: Parochialis , eiquequoad
Civicam qualitatem ftatutum facere, & valde fuffragari admiflionem fe-.
quutam alterius Fratris confobrini defcend.ntis panter ab eodem ilipite
cxtcro, licet fub cond tione privationis vocis , quac cum redoleat jpce-
nam , immerito proinde petitur etiain attenta judiciali proteitatione .
Omnibus itaque perpeniis , grave ron erit EE. VV. decidere.
Ai jit hcMs admi/Jiont S>cerd<tis Blajii Graviere ad partiapationcm in Ec-
cUfia r cepf.tia S. Leonii Civitatjs SaU in cafit &c.
~J)ilata ad S qumtem .
S<!>ij.(.i1. y^APUANA CONCURSUS. Archiepifcopus Capuanus, fequuta fub
dtr' V^_j menfem Aprilis proxime praetentum vacatione Parochialis Eccltfiac
nr.ncupatae S. Mariac la Fofja , die 9 infequentis rhenfis Maii jufit conf -e-
tum amgi Edi&um, quo omnes ad illius Ecc eiiae c uram concurrere cupien-
tcs excitarentur ad fe praefentandum infra vigmti dies, fuaque nomina,
cognomina , & Patriam in Aftis Cunae Epifcopalis defcribi faciendum , ut
eo elapfo termino, poflent examen coram fe , & Synodahbus Examinato-
ribus fub diem ^o ejufdcm menfis Maii habendum fubire ; poltmodum ve-
ro animadvertens idem Archiepifcopus , feptem dumtaxat ex vigin i fe-
prem Examinatoribus electis in Synodo a Praedeceflbre fuo cl.mem. Cardi-
nali Caracciolo fub annum 1729. celebrata fuperitites efle, eoique a non-
nullis Presbyteris concurrere optantious in fufpectos fu fle renunciatos ,
cura it fibi a Sacra Congregatione fieri poteitatem deputandi extra Syno-
dmn, accedenteCapituJi confenfu alios octj Examinatores ad annum dc
m redurat ros .
Verum quia Capitulum renuerat tunc primum pro deputatione dictorum o&o
Eiaminatorum praeflare confemfum fubobtentu, quod reliqui duin adhuc
eflent feptem ex iis in memorata Syno o a Cardinili Caracciolo ele&is ,
fufncerent ifli , nec alii propterea deberent extra Synodum abfque necef-
fitate deputari , cVeconverfo mem^rati Presbyten nollent juduio mcto-
rum kptem Examinatorum i"e fubjicere, Archiepifcopus terminurn ln enun-
ciato Edidto praefixum pr -rogavit, deindecjue Promotor Fifcalis ejus Cu-
rineSacrum hunc adiit Confeflum poftuiansco gruum praefigiCap tulo ter-
m w.rrx , intra quem jura fua, cur nolletenunciatae dcputationi oclo Exa-
minatorum afl" ntiri , Sacrae Co igregationi exponeret . Demandata itaquc
fuitpe ita termini praefix o, quodfecutapoflplura A6ta hinc inde judicia-
ripleta C^apitulum non abnuit prius explicitum proquinque ex dictis
F-xamina-.oribus confenfum traderc , & tandem praevia renunciationecui-
cum-
cumque liti acquievit , ut tres quoque alii pro legitime ele&is , & deputa-
tis renuncientur .
Hac autein controverfia vix extin&a , prodiit in fcaenam Sacerdos Nicolaus
Bartolomei , qui contendens . nequivifTe ab Archiepifcopo prorogari ter-
minum ultraviginti dies in fuperius enunciato Editto prefixos , adeoque
collationemdiclae Parochialis ob concurfumdie go. menfis Maiinuper ela-
pfi non convocatum ad ApoftoJicam Sedem ex praefcripto notiffimae Con-
ftitutionis S. Pii V. incipien. /;; conferendis devolutam fuifTe , poftulavit .
nullam impofterum fieri concurfus convocationem , donec a Sacra Con-
gregationedefiniatur, num di&us terminus potuerit prorogari : quocirca
Promotor Fifcalis , neParochialis haec Ecclefia in fpirituale Populi detri-
mentum diutius vacet , ac praeterea , ne forte con.tingat eamdem Paro-
chialem conferri praefato Sacerdoti Bartolomei , quifubannum 1734. fuit
in Archiepifcopali Curia de homicidio in ioco vacantis Ecclefiae patrato
mquifitus , bina infrafcripta Dubia in hodierna Congregatione decidi
rogat .
Porro quod attinet ad primum ex iifdem D.ubiis , ubi quae-ritur , an terminus
viginti dierum prohabendo concurfu inmemorato Ediclo praefinitus potue-
rit ab ArchiepifcopaliCuria prorogari, ita ut modo ad ejufdem concur-
fus convocationem procedi queat , notandum in jure proponitur , quod,
licet in memorata Conftitutione S. Pii V. terminus , intra quem concur-
fus ad Parochiales Ecclefias haberi debet , viginti dies nequeat. excedere ,
itaut , iis elapfis, & concurfu non habito, earumdem Parochialium Ec-
clefiarum collatio ad Apoftolicam Sedem devolvatur, quemadmodurri
confentanee ad di&am Conititutionem Pianam tradunt , communiter
y^ntrlgl. in prax. For. Eccl. part.r. annot.$. §.2. ».4. Slntonell. de rcgi-
min, Eccl. l;b.}. cap.6. n.iS. Card. de Luc. de ffurepatron. difc.6. ».4. , de
Paroch. difi.il . u.46. & de Benef. difc.z^. n.6. , attamen Epifcopus , ali-
quo interje&o impedimento , aut jufta concurrente caufa , ob quam vigin-
ti dierum fyatio nequiverit convocari Concurfus , poteft utique terminum
ultra viginti dies prorogare, deindeque ceffante impedimento , intra il-
lum fic prorogatum ad Concurfus convocationem prdcedere , fecund.um
ea5 quaecumaliis notat Majfobr. in prax. haben. Concurf. ad ParochiaL
requtfit.$. dub.-j. n.i. infin. , & olligitur ex refolutione Sacrae Congrega-
tionis edita in Portugallcn. Taroch. 10. &t1artii uiy.
In fa&o autem hoc potiifimum indiclae prorogationis caufae a Promotore Fi-
fcali aff.Tunttir; prima eft , quod feptem antiqui Examinatores ita fc
oftenderint propenfosad renunciandum magis idoneos Presbyteros fibi be-
nevolos , ut a nonnullis Presbyteris in Actis Concurfus defcriptis fuerint,
uti praemifTum eft , tamquam fibi plurimum fufpecti recufati , proindcque
non debuerit coram illis haberi Concurfus , dum cogendos non efTe Presby-
teros concurrentes fiftere fe coram Examinatoribus , quos juite in fufpe-
clos allegaverint , firmant adducti per d. tfMaJfobr. inprax. baben. Concurf
ad *Parochit%l.rcqui,it.s.drtb.i.n.\. Gonzal ad %eg.%. Cancell zloJf.9>h .\.
n.\%6. Pix yordan.de rt Benef. lib.vo. tit.S. n.\$o. tom.l. & conftat ex Rc-
fcripto Sac.Congregationis in Lucerina Concurf.26. 7^ovembr-i66\. /ib.2i,
•Dccr. pag.jz^.ad III. 'I>ub. ; fecunda , quod Capitulum tandiu renuit in
deputationem aliorum octo Ex-iminatorum , coram quibus concurfus ha-
beri poffjt , confentire , ut necefTe fuerit terminum jam labentem proro-
gare ; & tcrtia demum . quod tres ex Sacerdotibus in Actis Concurfus de-
fcriptisi nondum elapfo termino viginti dierum , 10 acgritudinem incide-
rint, adeoque oinnis poftulaverit acqaitas , ut examen ad ipforum inftan-
tiain,
3»
3J
33
3}
3J
M
31
>J
3}
tiam, prorogato pnori tcriaifio , ditferretur , ut in ejufmodi eircumftan-
tiis facicndum monent Vfolin. deOjfic. Eptfcap.so. §.io «.4.. Z>a i» Tbe-
jaur. F^r. Lccl. pdn.z. cap.3. tt-SS. Garz. de Ben-fic. purt.9. cap.z n.ns.
fin.i>jrboJ\ ad Conci/. Self.24. ctp 18. num-68. de ^f. , & confonant
Ueioiutiones Sacri hujusConfeffus in Cremonen. lib.i,. pag,$S- <*d I. //. ,
(£ ll l. V:tb. , & in fupracitata Lucerim Concurfus 26. IVoveMbrts 166 1.
hl}.i2.be,rtt.p.ig.7i±. ad I. Dub.
Quod vero atnnet ad alterum Dubiurn , in quodifceptatur , num prsefatus
iacerdos NicoLus Bartolomei fit admittendus ad Concurfum controverfae
Parochia.is , binaeadillum exdudendum proferuntur atteftationes , alte-
raSacerdotis Nicolai Stellato affirmantis „come e publico , e notono in
dctto Cafale , che il Sacerdote D. Nicola di Bartolomeo l'anno 17:54.
"t commile un Omicidio inperfona di Francefco delPAquila, e perquefto
vienediffamato. Anzi Benedetto de;l'Aquila Fratello dei morto tomi-
" i:accia giornalmcnte di vokrlo uccidere, tanto che ha detto DubJ.ca-
m mente alia Madre , e Sorelle di detto Sacerdote D. Nicola di Bartolo-
meo , che non pretendeiTe di venir Parocho di detta Parocc via , ove (i
trova fepellito il defonto fuo Fratello da lui ainmazzato , che indubita-
tamente Pavrebbe tirata un archibugiata , e queft > lo fo per eilere Cu-
rato di quel Cafale , e per effere publico , e noto a tutta ia gente di quel
Paefe ; & altera , inqHQ d.ponitur a qnatuor Ttfhibus , come nell an-
ni palfati eifendo inf rte alcune differ mze tra il Rev. D Nicoio di Bar-
tolomeo, eFrancefco delPAquila delia Terra di S. Cipriaao commo-
rante anche in detto Cafale , fentimmo dire , che verfo le tre ore di not-
te fu dal detto D N^cola ammazzato con un pugnale il dctto Francefco :
Pcio il Popolo ne vive m l fodisfatto di .detto Sacerdote per detta cau -
fa , che fe mai eg i veniffe per Paroco in detto Cafal. , fi moverebbe ^n
tffo un5inquietudine, e detti Cittadini mal contenti per cauft d' un a
mancanza grave , epotrebbe ancora portar noubiliiftmodanno alli Pa-
rcnti delPAmmazzato, i quali far bbero aftretti a pigliare qualche ri-
folu^ione non dovuta , per doverlo avere di continuo avanti gp occhi
con le mani imbrattate del fan^ue d> detto proprio Parente : Onde in
vece di approfittarfi. del detto Saccrdote D Nicola , quale dovrebbe
„ fare da commune Padre , e Paftore delPAniuie , piu tofto verrebbero
,> adeffcre alienate di accoftarfi alli Sacramenti .
Et quamvis Francifcus Granata Metropolitanae Eccle.lse Archidiaconus , &
Pfo VicariusGenerJis fubdiem2g. Decembns 17$+. — „vifa relat one ,
„ & expoliatione Proceffus coatra fupradidum Sacerdotem Nicolaum de
Bartholomaeo , ut fupra fabricati , vififque exculpatione Rofae Serrao ,
&Scipionis delPAquila querelantium&c necnon atteftatione , & de-
„ ciaratione per Dominicum Stanzione habitis, attentoque gratiolo re-
„ fcripto Archiepifcopi &- ob folemnitatem Fcftivitatum Sandiliimae Na-
„ tivnatis D. N.J.C., & ob adventum Majeftatis Regis , providerit ,
,, au/ne decrezerit , prae-iic^um Nicoaum fore , & effe abfolvendum , &
„ libcrandum ab inquifitione , & mquifitionibus praediclis , & amplius
,, procaufa, &t caufis praediclis non moleftari mand iverit „ — Adhuc ta-
men opponitur, <iemandatum fuiffe in mox relato Decrcto , ut %\£ic6r
laas qxoad irregrttaritatemforfan coram Deo incurfam fuae confu eretcon-
fcrentiae, itidemque eumdem Nicolaum haudquaquam fuiffe ex capitt^ in-
n jcentix ab impitlo homicidii crimine ablolutum , adeoque ab illa infa-
mrae nota , quam pracfertim in loco , ubi erecta reperitur controverfa Pa-
rochialis, contr^xit, non effe expurgatum , ut merito proindc ab aljfecu-
tionc
->
n
»j
o>
3>
*S7
tiote cujufcumque Benefkii, ac prafertim Parochialis praedi&ae fit arccn-
du$ , uti per expreffos Textus in Cao. InterT>ilet~los \\. de excejf Prxlat. ,
& in Cap. Ommpotens d accufat. tradunt Lotter de re Benef.lib.2. qu.n.
tt.ias, 3 &f*M- Card. dt Luc. ad Concil. difc.12. n. j q. ver/i Ssc s autem .
fignatell. confult.\6. n.6. verf. Secus tom.j. , & refolvit Sacra Congrega-
tioin T'igMen. 2$. Seprembris 1673. Ub.zZ. pag.170. ad I. D'tb.
Jura, quibus Sacerdos Bartholomaei , &feanota, qua inuritur , vindicare,
& pctitionem fuam fulcire contendat , nondum allata funt ; Veftrum ita-
que erit , EE. PP. , decidere .
I. Anprorogatio Editti facta a Curia Archiepifcopali pro habendo concurfu
ad Parochialem EccL (iam S. Mariae Ja F;ffa fuitineatur , itaut fit pro-
cedendum ad ulteriora in convocatione concurfus in cafu &c.
II. An Sacrdos Nicolaus Bartholomaei fit admittendus ad eumdem concur-
fum m cafu &c^*
Ad I. Affirmative .. Ad II. Negacive 3 & Archiepifco-
pus mandet Sacerdotem Bartholoma?i abftinere a celebratione
Miflfa:, donec docueric de obtenca difpenfacione fuper irre-
gularitat<
:e .
Die Sabbati 5. Dacemb, 1739
JANUEN. MATRIMONII. Difceptatis ad preces Illuftrium Con-
jugum Therefia: -b Auru Filiae Ducis Thurfiae , & Joannis Andreae Prin- f^i\ /*l*
cipis Mephii tnbus hifce Dubiis . de rej' AUtTt
I. An fit locus prsetenfa: diflolutioni Matrimonii , Etquatenus negative .
II. An fit confulendum Sanctiffimo pro difpenfatione fuper Matrimonio tam-
quara rato , & non confummato , c^ quattnus negative adutrnmqie .
III. An fit Jocus coaclioni ad praeftanda obfequiu Matrimonialia in cafu &c.
Emiuentifhmi PP. fub diem 22. Augufli lahemis anni refcripfere i4d men-
tem , quac in haec vcrba fuit explicata — „ Mens efl, quod pro majori in-
,, ftruclione Sacne Congregationis fiat nova recognitio Corpons Viri in-
tra totum Menfem Novembris in Civitate Status Ecclefiaftici defignan-
da ab Eminentiffimo Praerefto perquatuor Peritos fecreto ebgendos ex
officio per di&um Emincntiffimum Praefeclum cum afliftentia D Secre-
„ tariu & poft exaratas Peritias , receptumque examen eorumdem Peri- .
„ torum juxta formam fervatam Placentiae , abfque tamen mterventu , &
,, intimatione Partium , Procefliculus inde confectus , tranfmittatur a
„ D. Secretario per manus. EE.PP. , deindeque abfque ulla communica-
„ tione facienda Partibus Caufi denuo proponatur cum iifdem Scripturis
„ tantum , & ad eflettumpnemifforum ad Eminentiflimum Praefectum cum
„ facultatibusnecefldriis, & opportun;s.
Cum autem prxdicta omnia in obfequium Sac Congregatk^js religiofe pc-
ratla fuennt, reliquum modoeft, ut EE.PP. , infpedto Proceiliculo, qui
ad ipforum manus juxta corumdem mandata obfignatus tranfmittitur, de-
ci,dere non gravcntur . ,.
I. An fit locus prattenfoe difToIutioni Matrimonii , & quatenus negativt .
nmJX. S II. An
35
II. An fh con
i- r<f.
fulcndum S-niViiiimo pro Difpenfationc fuper Matrimonid
irato, & njn confummato, Q*f*attnW negativeadmrwaae.
III \n iit lucus coatf loni ad praihnda obfequia Matnmoniaha m cafu &c
I
Itcrum proponatur .
LARINEN. Cum nolucrit Congregatio Canonicorum Regularium La-
terancnfium alfentiri concordiae, cwas Abbas Monafterii Tremitarum
anno 1754- injcrat cum Epifcopo bartnehfi fuper erectione Paroch ae in
Ecclefia S. Apathac ad prsfatura Monaiterium fpedtante, poit plures in
cumdcmconciiiandae rei Hnem coram Eminentiflimo Lercario didti Reli-
piofiOrd nis Prote&orefermones inutiliter habitos , oportuit tandem di-
iluttcnda proponere Jecem fequentia Dubia . . j^^
An conftet de cxiitentia antiquae Parochiae , & in qu^p>co , & quatenus
neg/tive..
II. An (it locus reintegrationi , & quatenus negative.
III. Anfit Jocusdiitributioni, & refpe&ive eredtioni novac Parocbiae , feu
potius deputationi Vicarii pro exercitio curae Animarum exiitentium
tam in loco S. Agathar , feu Civitatis ad Mare , quam etiam in ahis duo-
bus Fcudi S Leuci , & Ramitelii , eorumque Territoriis fpeclantibus ad
MonafteriumS.Mariae Tremitarum, & quatenus affirmative quoad pri-
mampartem .
IV. An , & in quo loco , & cujus expenfis fit conftruenda dicla Parochia .
V. An Abbas Tremitarum, donec conitruatur nova Ecclefia Parochialis,
teneatur proexercitio curac animarum prafhre commodum in Ecclefia
S. Agathae in eodem loco.
VI. An, & a quo fit fubminiitranda congrua , tam in cafu erectionis novae
Parochiae, quam in cafu deputationis Vicarii .
VII. An deputatio Parochi, feu Vicarii pro exercitio curae Animarum de-
bear efle iiberae coilationis Epifcopi LarineU. , feu potius. lieri debeat ad
nominationem AbbatisTremitarum .
VIII An idem Epifcopus exercere potlit ordinariam jurifdictionem in Cle-
rum , & Populum ejufdem Parochiae •
IX. Anlncolae, & Habitatores S. Agathae, feu Civitatis ad Mare S. Leu-
ci , & Ramitelli teneatur folvere DecimasPrxdiales , & PeTonales tam
Epifcopo , quam Parocho , feu alteri eorum tantum , 6t cui in cafu &c,
& quatenus negative .
X. An exattio dictarum Decimarum per Epifcopum fa&a fit attentata , &
qtomodo illa fit purganda in cafu &c.
Ad qua tamenfubdk-m 1. Auguiti proxime praeteriti non placuit Sacro huic
SeM tui figiliatim refpondere, fed confulendi non minus Partiumtranquil-
Jitati, quam fpirituali Incolarum illius Religionis commodo refcriptum
cft -- „ Servetur concordia anni 1754. juxti modum , cV moduseft , quod
Parochus deputandus in Ecclefta S. Agathae appelletur Vicarius , non
autcm ^Economus , prout dcnominatur in Capitulo tertio di&ae tranfa-
ftionis , cjuod jus cli^endi , & deputandi ./Economum interinum in ca-
f'i cujuslibet vacafionis praefervetur Reverendiffimo Epifcopo , qucdque
demum dcleafur Capttulotf. ejufdem J ranfadtionis ixpreffio , quod Vi-
fitatio dictae Ecclefiae Parochialis fieri debeat ab eodem Reverendiflino
Epifcopo jure delegato ,• quo vero ad decimas videatur particul ritcr,
tis intcrefTe habentibus ■
Verum-
l$9
Verumtamen huic refolutfoni non acquievereCanonici Regulares , qui be-
neficium novae audientiac animo poftulandi ab illa recefTum jampndem im-*
petrarunt . E converfo Archipresby eri , & CapituL tam Eccleiiac nuncu-
patac in Sylvis TcrraeSerrae Capriola», quam aJterius Ecclefiae Parochialis
ejufdem ferrae , iti Jemque Parochus Terrx CJhi nti con entanee ad fupra
enunciatum Refcriptum juffu Sac Congr.gationis excitati ad deducenda
jura, fiquae habere putarent , fuper decimis , quas Epifcopus fibi ab In-
colis di&iOppidi S. Agathae , feu Ctvitatis ad Mare S Leuci , & Rami-
telli perfolvendas effe contendit, unanimiter deciararunt, nullum lpfos
iuper cont. overfis D cimis jus fibi afferere , fed eas integre ad Epif opa-
lem Menfam pertinerei quocirca Promotor Fifcalis ejudem Epifcopalis
Curix hoc fuffaltus documento ncdum urget decifwnem primi ex i frafcri-
ptis Dubiis ad petitionem Canonicorum Regularium concordati , verum
etiam enixe flagitat , ut alia duo , quorum refolutio in didta Congregatia-
ne diei i. Auguft fufpenfa fuit , in hodiernadefiniatur
I. An fit ftandum , vel recedendum a Decifis a pnmo ufque ad nonum Du-
bium .
II. An Incolac, & Habitatores S. Agathae, feu Civitatis ad Mare Sancti
Leuci , & Ramitelli teneantur folvere Decimas praediales, & perfona-
les tam Epifcopo, quam Parocho, vel alteri eorum tantum , 6l cui m
cafu &c. & matenus negative .
III. An exactio decimarum per Epifcopum facta fit attcntata , & quomodp
ilL fitpu ganda in cafu &c.
V
Non propofita cum fequentibus r
ROMANA ONERTS MISSARUVI. Cum h Congregatione habita fub Sefi.tt. Defi
diem z$ Novembris ijn. fuerit abEEPP refcriptum , onus trium de ob(er. &
MifTarum,'& Anniverfarti a Ludovico Angui ciola ol m utriufijue ^ gna- e™.1 ,n '
turx Refcrendario inj maum Fratribus S Andreae de Fraclis Ordi lv Mi- l* '
nimorum S Francifci de Paula in Inftrumen o ven ition s-cujufdam Vmeae
extra Portam SaLriam cxiftentis comprehendi fub Decretp Sacraj Congre-
gationis die i H. Julii 1708. edito, & per extenfum relato in Fwlio dicTae
diei2?. Novembris, proind que locum minimeefTe ^pplicationi annuali-
tatum decurfarum , quas Mini Iri Rev. Fabricae S Petri conte debant ei-
dem effe quacfitas ex eo , qui 1 praedicti Fratres poft hpfum quinquaginta
annorum a dte memo atae vendition.s MitTas m illius c ntjaclus inftrumcn-
toeonvcntas on celebraiTent , hoJie memorati Mimftri utentcs beneficio
novae aumentij; poftmodam impetrato fupplicant refponderi .
m fit ftandum , vel recedendum a Decifis in caiu &C.
-
EN )G\LLIEN. FUNERUM. Plura poftu antibus Pa ochianis Caftri fe//.t*. c.13.
Scap zzini adverfus Sacerdotem Thomim corum . Plebanum i Primo nem- de ref.
pe , f axam noviffime .ib Epifcopo confectam fuper emolument s ab eodcm
Plebano occafione affociationis Cada^erum cxigendis non eiTe cxecunoni
demandandam , fed eam debeiv multiplici in parte reformari; S-.cundo ,
ad probandam Sepulturae electionem haud ijuaquam requiri J eftes fub ju-
nsjurandi religione coram Notario deponentcs , f d futficere , ut ii , qui
deSepulturac eleclione tefla.tur , vel co^am i fo mct Plebano, vc! coram
Vicario Foraneo oretenus cum juramento deponant , & tenio demum ,
fuhmovcndum omnino eile abufum quemdam -ecens induclum eiigendi
unam c ndelam trium faltem ynciarum occafionc, vel adminiftrai onis
ttw./X. S a Exire-
\
I4#
Extrems UncTonis , five Reftitutionislimginis SancWimi Cruciiixi apud
Moribundum oleo Sanfto perunclum jeliftae , & ad fedandam li.tem inde
obo.tamtra fuerant jamdudum in conrradiclorio Partium fubfcripta Du-
bia , qux in Fo io diei 1 1. Apnlis proxime prae eriti , ubi fratus Caufae re-
xertur , appolita fuerunt; At eorum d fcuilio non fuit fubillamdiem ab
Eminentntimis PP. aflumpta ob novas preces eadem die expofitas nomine
Paroch anorum , qui plurimumdole tes de infueto onere fib abEpifcopo
ad PLbanip.titionem injuncto, deferendi nimirum aiSepulturam Cada-
vera pauperum Parochianorura i eaque afTociandi fub mulda unms librae
cerac beneficio Parochialis Ecclefiac applicandae , enixe rogarunt , ut tribus
prionbusDubi:s quartum adderetur recentiorem hanc controverfiam com-
pectens uno , eodemque t.mpore decidendum .
Cum itaque juxta Parochianorum vot . m hodjerno" ConfeiTu Caufa propona-
tur fub quatuor Dubiis , non abs re eit ad decifionem poftremi , quo quae-
ritur , u rum fit onus Parochi, pauperum Cadavera ad Ecchfiam Paro-
chiabm deferri fac re , fi e potius Pa ochiani ad ilia deferendaeompeili
queant, breviter indicare , quodParochi tenentur Cadavera P^rochiano-
rum , quibus nihil fuperefl, ut poffint humari , gratis omnino, fuifque
fumptibus juxta Ecclefiaftic<>s Rit s, piamque Ecclefiae confuetud nem
fepelire, uti expreffe Jhrutum habeturtum in Rituali Roma.no/ul? til. de
tmtfmifi ibi - „Pauperes vero , quibus mortuis nihil , aut ita parum fu-
u perefl , ut propriis impenfis humari non pofiint , gratis omnino fepelian*
„ tur , acdebita lumina fuis impenfis , fi opus fuerit, adhibeant Sacerdo-
„ tes , ad quos Defundti cura pertinet, vel aliqua pia Confratemitas , ft
„ fuerit , juxta loci confuetudinem — tum etiam in Statuto Cleri Roma-
„ ni ibi — Parochus ad prasfcriptum Ritualis Romani curet fepelire Pau-
„ peres gratis , adhibitis etiam duobus faltem luminibus fuis impenfis , &
„ traauncaddufti „per Pafferi». de ft.t. Homin. qu.iSS. art.q. iufpetf.S.
n.i66. 4$ feqq. /iwfriz. de Cauf.piis Hb6. cap.%. fnb n.aS. Vr/ayad\fc.i3>
Tom.z.par.i., & confonat Refolutio Sacras Congregationis in Cajfatten. 5.
ZMaii 1617.
Hoc igitur ob oculos habito , perpenfifque iis , quar in Folio fub difta die 1 1,
Aprilis labentisanni diftributo, tam in faclo , quam in jure fuerunt fuper
tribus prioribus Dubiis adnotata , grave non erit EE PP. d. cidere .
I. Antaxaab Epifcopo noviffime confecta favore Parochi Loci Scapezzani
fuper emolumentis affociationis Cadaverum fit exequenda, vel potius
reformanda , & in qua parte }
II. An teftes fuper eledione Sepulturae deponentes recipi debeant medio ju-
ramento per publicum Notarium, five potius fufftciat , eofdem Teftes
deponere oretenus cum juramento coram ipfo met Parocho , vel Vicario
Foraneo.
III. An liceat Parocho recipere unamcandelam in actu reftitutionis Imagi-
nis San&ifnmi Crucifixi penes infirmum reliclae occafione adminiftrandi
Oieum Sanclum in cafu &c.
JV. An fpedet ad Parochum onus deferri faciendi Cadavera P. uperum ad
tcclefumParochialem , vel potiuscogi valeant Parochiani ad illa de-
Jerenda , ita ut ki exequendum Praeceptum Curi* Epifcopalis 111-.
Wnx
Bln* Caufc, qu* mox defcribentur , ob dilatlonem in priori fcilicet
ab Equite Cedronio , in altera vero a Presbyteris Participantibus
petitam indecifie manferunt in Congregatione diei n. nuper elapfi
menfis ; quocirca refumpto Folio tunc diftributo , dignabuntur EE.
V V. eas in hodierno ConfefTu definire *
Cj[ U ARDIEN. S*/.*i. c.8,
Anfitftandum% vel recedendum a decifis die 3 Martii 1 63 6\ in ca/u &c. *' ref
G APUTAQUEN. PARTICIP ATIONlS . Sef^ Ctiu
Anfit locus admiffioni Sacerdotis Blafii Graviere ad partictpationcm in d* ref.
Ecciefia receptitia S. Leonis Civitatis Sala in cafu &V,
CADUANA 'NDULTl. Capitulum Coileaiataj, ac Parochialis jKjf***
Ecclefia; in oppido Marcianifii erecta: segre ferens afliduum fervi-
tium , quod ha&cnus aliifque ulla vacatione eidcm Ecclefiae prasftare
obftringitur , preces pridem fub annum 173^ . EE. PP. porreclas in
hodiernoconfeflu inftaurat 1 ro indulto inferviendi Choro , & Eccle*
fiae per Turnum , alt rnis fcilicet .hebdomadis , illudque fibi imper-
tiendum fore blanditur hifce praefertim rationum momentis innixum \
Primo , quod Canonicorum numerus a decem quibus Collegiata in
fuis primordiis conftabat , fuerit ufque ad fexdecim adau&us , adeo-
ut , fi petitum Indultum concedatur , Ecclefia non maneat debito fer-
vitio , cultuquedeftituta ; fecundo , quod aeris inclementia , atquc
infalubritas asftivo prasfertim tempore non leve Canonicorum valetu-
dini afferat detrimentum ; & tertio demum , quod annui reditus cu-
jufque Prsbendae ducatos fex minime excedant , dempto Primicerio ,
cujus Prsbenda ad annuos ducatos fexdecim circiter afcendit ,
Arci.iepifcopus Capuanus certiorem reddens Sacram Congregationem
de iis , qu« in precibus Capituli fuerant expofita , in prima relatio-
ne enarravit , fe Canonicis licentiam dedifle, ut EE, VV*. fupplica-
rent , quod exceptis Dominicis , $ feftivis diebus etiam fpecialis de»
votionis d. Colhgiafa ; exceptofimiliter tempore ^adrage/iwa^atque
Advtntus , & quando folemnis Miffa , five Annivtrfarium celebrari
deberet , in reliquo anni tempore tantummodo o&o ex eifdem Qanoni-
cis intervenire deberevt tn Cboro , fex vero reliqui per turnum vaca-
rent , eofdem vero Canonicos , gratia nondum a Sacra Congregatio-
tione lmpetrata, inconfiderate » ut^gfi ajebant , vacatione juxta mo-
dum fupra expofitum uti ccpifle , donec Vicarius Generalis in Sancta
vifitatJone , interdifto ejufmodi vacationis ufu , prascepit capitulo ,
ut pro illa obtinenda Sacrum hunc adirent Senatum ; fub finem vero
ejufdem relationis ita concludit : Tandem poft ntibi porrecias literas
pr<£ iilas ab eifdem Canonicii fuerunt exbibita iegitima decumenta
cujufdarr, gratiaab EE. yi^. expedita de Menfe Scptcn<bris anni
1727. , in quafuit concejfa perfc&a altcrnativa Catbedrali Ecclcfia
Acerrarum , qua a quatuordecim Canonicis infcrvitur , exccptis ta-
mc*
»»
»»
»»
men in ipfa emnibus diebusfeftivisde pvczeph) , necnon tefHpofe §**.
draeefim** Ottavarum Nativitatis Domim , Pafcbatis , Refirre-
tliouis ac SanBiJftmi Corporis Cbrifti \ quibus fic flantibus ape-
rieudt meamfententiam , exiflimo , ipfis Canontcis gratiam , pradi-
Ham mo.lo expofito concedi poffe , fi ita tamen ££. rr. "jidebiw ,
q'tarum prudentioribus me remitto judtcus .
luflus autem poftea idem Archiepifcopus Sacram Congregationem
latius inftruere „ an fcilicet Canonici Oratores teneantur ad quoti-
dianurufervitium exjege fundationis , vvel pqtius ex Conftitutio-
pibusCapitularibus, & quaenam fitquantitas fruftuum Prceben-
darum , & diftributionum quotidianarum , aliorumque emolumen-
torum iVdem Canonicis contingens,, plura in.ahera fua Relatione
refcripfit j & primo EccleGam prasdi^tam olim fuifie fimplicem Paro-
cfliafem, cui pradiddiat Re&or una cum quatuor Beneficiatis , feu
Portionariis Animarum curam in Oppido Marcianifii exercens , fub
annum vero 1525, Apoftolica aucloritate praevia omnium redituum
unione eandemEcclefiam inCoIlcgiatatn infignem fuilfeerectam ea fub
lcge , ut impofterum conftare deberefbinis Dignitatibus , Primice-
Tatu nempe , & Cantoratu , rieenQn o£to Canonicis , qui tenerentur
Divinis intereffe, ibique perfonalem , ac continuarri refidentiam prx-
-ftare • Secundo in Conftitutionibus Capitularibus anno 1562. con-
ditis fancitum reperiri , quod omnes Ganonici interefle* debeant Ma-
tutino,- Miffae , & Vefperis 5 & tertio demum in pluribus Vifitatio-
ribus fuifle eifdem Canonicis injun£tum , ut omnes quotidie Choro,
Ecdefiasque fub certo punc~taturarum methodo infervirent .
Quo vero ad quantitatem frucluunr Praebendarum , Diftributionum ,
alioruraque Emolumentorum in h#c verba refpondit ,, Quo vero ad
,, aliud pun£tum quantitatis fcilicet frucluum Pra;be'ndarum, & diftri-
,, butionum per dittos Canonicos iucranda? , expono , cum licetin
,, dicto annO 16^0. u£ indicta Vifitatione inventumfuiffet , quod
fruftus Canonicatuum Ordinis Sacerdotalis eflent diicatorum cen-
tum pro unoquoque inquolibet annro , & Diaconatus , & Subdia-
conatus ducat. quinquaginta , tamen cx fideCanonici Procuratoris
Capituli praedi&i mihi exhibita liquet , cjuemlibet fupradiftorum
Canonicorum numero quatiiordecim , qwi ipfam Collegiatam con^
„ ftituunt, habere annuam Prabendam ducat: circiter fex , excepta
tamen illa Primicerii , qn» eft annuorum circiter fexdecim , nec-
non dic"ti decem Canonici Ordinis Sacerdotalis, inclufis ipfis diclo
Pi imicerio , & Cantore , habent reditus Maffae corrtmunis , ita in
frnmcnto ,'quam in pecunia afcendentesf ad fummata ducatorum
armuorum ccntum viginti pro quolibet ipforum , valutando fru-
1 mentum acl rat/onem carolenorum dccem pro quolibdt tumulo. Cv~
,, teri tambn cjuatuor fubdiaconales habcnt annuos ducatos fexaginra
.. fimilitcr pro quolibet tohim , fupcr quibus redditibus tamdifti
,, Cai onici Presbyterales,quamduo v\ diclis quatuor ASubd.aconali-
,, bl»s habent annuum onus MiflTaruiu bifccntum quinqiraginta pro
,, qutftibet ibforurn , & alii duo Subdi-icOnalcs ccntum viginti quii^
,, qne pro unoquoque fimilitcr ipforum . In quibus Miflis cclebrarf-
,, dis jncluduntur Mifltc Conventu^ilcs : infuper d-cem ," & novem
Mifl»
»»
»»
»»
♦»
»»
»»
»>
»»
»i
» >
'43
(„ Miffbe cantatoe , & Anmverfaria folemnia , & centum , Sc fex Mif-
ix cantatos , & Anniverfaria abfque Afiiftentibus .
Hjcc funt , quae in facto exponenda occurrunt $ in jure autem , prxter
plures Refolutiones relatas in Folio diei 30. Julii 1755. in Caufa GV
fir.i Maris Servitii Chori , & in akero folio diei 11. Aprilis 1738.
in caufa Tranen. Indalti ; & alias plures adduclas per Fagnan. in
cap. Ucet nurn.fi. , &fiqq. de Praben. Barbof ad Concil. feff.24.
cap. 12. n.64. j & Nicol. in Flofcul. verb. Canonic.fub #,31., prac-
ftat adnotare , quod , licet Sacrofancla Tridentina Synodus/^.24.
cap.12. de Ref. ita ftatuerit : Non liceat vigore cujuslibet Statuti ,
aut conjuetudinis ultra tres menfes ab eifdem Ecclejiis quolibet anna
abejfe , falvis itihilominus earum Ecclefiarum Conftitutionibus , qua
longius Servitii tempus requirunt : & confentanee adhanc Concilia-
rem difpofitionemSacra haec Congregatio Canonicis adftrictis Eccle-
fiae fervitio , ultra novem menfes confueverit vacationem trium men-
fium "denegare , tefte Fagnan. in citaxo cap. licet num.fi. , &feqq. de
Prabendis , attamen quoad Canonicos , qui ex conltitutione , aut
confuetudine Ecclefia; tenentur , ut in cafu toto anno Chori , Eccle-
fiaeque fervitio incumbere, hrcc apud Garziam deBenef. part.$. cap.2.
n.7 1 1. habentur ,, Si tamen Conftitutio , aut confuetudo Ecclefiae re-
quirit Servitium totius anni, tunc locum habet abfentia trium
menfium a Concilio pcrmifia , eft etenim dura refidentia totius an-
ni , oportetque maxime juxta fragilitatem humanam indulgeri ali-
quod tempus ad recreationem corporis , & animi : & ita Sacra
Congregatio Concilii cenfuitin una Aftoricen. his verbis : D.ecre-
tum Concilii cap. 12. ftjf.2^. cohcedit Canonicis abfentiam trium
menfium , fi conftitutiones Ecclefia? Servitium -totius anni requi-
runt,. Quocirca hifce omnibus ponderatis, grave non erit EE.PP.
refpondere .
Ait Dignitatibus 9i4$ Canonicis Collegiata Ecclefia S. Micbaelis Ar-
changeli Terra Marcianijii Capuana Dicecejts Jit concedenda gratia
inferviendi dttla Ecclejia aiternatim , (5* per hebdomadas in ca-
fu &c.
2.'
BARCHINONEN. DlSPENSATIONlS.^flU Llopis in tefta-
mcntariis tabulis fub annum 1716". y>l>nditis fimplex fundari Beneri- Jjffjr**^
cium fub titulo D lorum B. M. V. , &>d. Francifci de Paula ad Al-
tare fub eadem invocatione in Parochiati Ecclefia SS. Bartholomaei ,
& Theclx Villas de Sitges ereclum , injiincToque illius Reclori onere
celebrandi quotidie Miflam in animae fuae, fuorumque parentum fuffra-
gationem , ac aflignatis in dotem annuis libris 220. monetae Barchio-
nenfis , quae fexaginte ducatos aureos de Camera conftituunt ,
in primum ejufdem Beneficii Rec"lorem nominavit Joannem Llo-
pis Francifci confobrini fui Filium : „ Quamvis d,c inftitutio-
nis dicltas Cappellaniae , feu Beneficii ( Junt Teftatoris verba )
Sacro Presbyteratus Ordine infignitus non fit , quia cum illo hanc
qualitatem , quam poftea ftaenktoconcurrere debere cum cacteris
Obtcntoribus , difpenfo , volens , quod interim , & donec fit Pre-
sbyteratus Sacro Ordine infignitus , cx reditibus dictae Cappclla-
niae ,
>»
ii
■ii
11
11
11
11
11
11
11
11
»V
11
nix , fcu Beneficii centum libra monet* Barchinonas fingulis annis
eidem loanni Llopis fubminiftrentur pro vi^u , & veftitu toto tem-
»»
• »
1«)
»1
»•
I»
»»
»»
»»
»»
5»
pore , quoopusfit, ,& donecliteris finem dederit , & exeifdera
reditibus .difhcCappellani* , feu Benericii volo , quod fubmini~
ftretur eidem Joanni quantita* illa , qute opus fuerit ad alicujus fa-
cultatis majoris gradum obtinendum .
rjeinde refervato ejufdem Beneficii patronatu favorc prxfati Francifci
confobrini , cjufquc hceredum , & Succefibrum ab eo tum per.m-afcu-
linam , tum per fcemineam lineam defcendentium in hsc verba men-
tun fuam aperuit : ltem volo , quatenus deficieate dicto Joanne Lh>
pis primadi&s Cappellanix , feu Beneficii obtentore me vocato
prxfentare habeat alter ex Defcendentibus dicli Francifci Llopia
qu.Patris meiChirurgi Vill* d.e Sitges, tam fiex linea mafculina ,
quam fceminea defcenderint , qui tempore prasfentationis Sacerdos
efledeheat; volensautem, quod primo loco prxfentatus fit unus
ex Defcendentibus dieli Francifci Llopis Pharmacopolae Villa? de
Sitges Nepotis, (ive Confobrini rnei, qui qualitatem Sacerdotalem
habeat ; nuod fi Sacerdos defcend.ens abs dic~to Francifco Llopis
nepote meo non inveniatur,volo,quod prpcfenteturalter exdefcen-
dentibus d. patris mei , qui relatam qualitatem Saeerdotaleoi
habeat ; Si vero Sacerdos ex defcendentibus d Patris mei ad obti-.
nendum dictam Cappellaniam , feu beneficium non reperiatur, vo-
lo , quod pracfcntetur Sacerdos aliquis , qui nat.us fit in Villa de
Sitges, feu in Parochia Villa? dej Vendrell , vel in fufFraganea.
,, S. Vincentii de Caldeas ad Patroni electionem ,
Secuto Teftatorisobitu Beneficium fuit fub annum iji 8. Ordinarii au-
thoritate erecium , .itidemqire canonica inftitutione collatum fupra-.
dicTo Clerico Joanni Llopis aFundatore praceleclo., qui poftmodura
anno nempe 1724. ad Sacrum Presbyteratus Ordinem promotus,ilIud
ufqueaddiem 2,Januari 1737., c]aa e vivis excejTit , pacifice pof-
feJit , eo aufem dtfunclo Francifcus Llopis ipfius Pater, ac Beneficii
Patronus , ad confulendum fumme rerum egeftati , in qua fe conftitu-
tum aflerit , cum nullus aclu Sacerdos ex Familia Teftatoris exifte-
rct , fub diem 27. Antt", is ejufdem anni 1737. ad Beneficium ita va-
cans prxfentavijt CK-.cum Emmanuelem Llopis al.terutfi ejus filium
in anate octodecim annorum/ jonftitutum fub fpe obtinendi Apoftoli-
cam difpenfationem fu per del cfcu attatis , & refpeftive Ordinis Sacer-
dotalis ad ejufdem beneficii aliTecutionem requifiti .
Animadvertens vero fubindeJdem Fjrancifcus Patronus, contingcre pof-
•fc tjuod difpenfatio prafata impetrari ncquiret „ Sine praejudicio di-
,, ctic pracfentationis , & jurisdiclo Emmanueli in vimejufdem com-
,, petentis , atque a dicla prasfentatione non recedendo , fed cumula-
,, tive variando , & cafu , quo ipfe Emmanuel pracfentatus dictum
,, Beneficiumob diftamcaufam obtinere non poflit , & non alias,
.. aliter, hecaliomodo volens uti , <& utens jure fijbi tamquam Pa-
,, troro Laico competcnti praefentavit , & pracfentare dixitcafu prae-
,, dicto , & non-alias , perfonaiflnJ-oannis Selva Presbyteli naturalis
,, Parochix de Sitges habilis , Sc idonei addicTum Beneficium obti-
,, nendum „ juxta vcrba in inftrumento novaj^prgsfeptationis adjecta ,
Ne-
r4>
Neglexit E.Timanuel Apoftolicam difpenfationem intra confuetum
quadrimeftris terminum impetrarfc, cumque pro ea noviflimetantum
fupplicaverit , ejufdem precibus ^b Eminentifiimo Pro-Datario ad
huncS.Confeflum remiflis contradiftorem fe prazbuit antedi£tus Joan-
nes Selva propugnans fibi veluti prtefentato in cafu,quo ab Emmanue-
le enunciata difpenfatio intra quadrimeftre non obtineretur , contro-
verfi Bcneficii inftitutionem dcberi , hifce potiflimum fretus rationum
momentis ; prirrio nempe , quod nulla jufta , ac rationabilis concurrat
caufa , ob quam Summus Pontifex trahi merito poftit ad conceffionem
petitae gratia? , cui magnopere adverfatur mens Teftatoris Sacerdo-
talem qualitatem in Rectore Beneficii a fe fundati enixe admodnm ex-
optantis ; fecundo , quia eadem difpenfatio fero nimis ab Einmanuele
poftuletur , utpote nedum poft Iapfum quadrimeftris , imo vero tunc
iblum ejus fuerit inftituta petitio , poftquam ipfe Joannes caspit coram
Ordinario pro affequenda Beneficii collatione urgere j & tertio de-
naum , quod cum ipfe fuerit legitime a Patrono prasfentatus , & ab
eodem Fudatore in cafu , quo non extet Sacerdos ex Iinea tam Mafcu-
lina , quam Foeminina fa?pedi£ti Francifci , ac controverfum Benefi-
cium paffive vocatus, jus inde fibi in hoc Beneficio qujefitum , nequa-
quam debeat Pontificia. difpenfatione auferri .
Ad hujus controverfiae Decifionem videntur conferre pofle adnotata in
Cingulana Patrimonii Sacri 5. Aprilis 1742., ® in Brixinen. D/-
fpenfitionis 1. & 15. Martii 1738.
lis itaque infpeftis una cum juribus in utramque partem facile afferen-
dis , dignentur EE. PP. fapienti , quo folent , oraculo pronunciare,
Anfit fignanda fupplicatio in cafu &c.
•
■
CRACOyiEN. UNIONlS. Cum Ven. Domus Probationis So-
cietatisjefu, feu Cqjlegium SS. Matthaei , & Mattix Civitatis S*/>.*f c.ij.
Cracovienfis ex bonis in p*imsva ejus fundatione conftitutis adeo te- *e ****
nues percipiat fru&us , ut ad neceffariam fuftentationem numerofae
Familiac , quae ibi inrtitutum dictae Societatis profitetur, pares non
fint , Eifcopus Cracovienfis fub annum 1732. eidem Collegio Paro-
chialem Ecclefiam Villas Vieclaviceae univit, addixitque ea fub lege,
quod Re6~lor ejufdem Domus , feu Collegii teneatur Fabricam di£tae
Parochialis Ecclefia; reftaurare , ac praeter alia onera binos Presby-
teros Scculares , accedente jufta caufa , amovibiles , qui examinati ,
atque ab Ordinario approbati Animarum curam exerceant , deputare,
eorumquealteri florenos tercentum Polonos , alteri vero bifcentum
annuatim perfolvere , & demum Organiftae , Cantori , necnon fcholas
Dire6tori congrua fubminiftrare falaria.
Apoftolicam hujufce unionis approbationem efflagitat hodie Rector «n-
tedict» Comus , feu Collegii , eamque impertiendam fore confidit
triplici potiflimum fuffultus fnndamento ; Primo nempe , quod, licet
Sacrofanc"ta Trldentina Synodus in confultiflimo Decreto edito fub
Sejf.24, cap.i^. de yef, prxceperit , ut in unionibus quibuslibet Ec-
chfi<£ FaroJjiales Monafiems quibufumque , aut Abbatiis , feu 4i-
gnitatibus , five Prtbendis Ecclefi* Catbcdralis , vel Collegiata ,
Tom.IX. T //«e
■«• §m BiHtfictit fvnpUcibtts , aut hofpitalibus , Milittijhe non
. r*«r/9r : attamen , cum Tndentini PP. ibidem exphcite non prohi-
buerint uniones Parochialium fieri Monafteriis, Collegiis , & aliis
piis locis , qux fuper iifdem Parochialibus Patronatu potiuntur , hoe
ideo nomine difpoiitio pracdiaa Jnon vetet , quin Ecclefia Villae Vic
clavica: uniri poflit prajfatae Domui , feu Collegio , quod Laicalem
illius Fcclcfice Patronatum fibi priclem hasreditario juredelatum obti-
nct ; Secondo, quod iicuti Patrono indigenti congrua aliqua portio
ex annuis Beneficii reditibus pracftanda eft , qua his fuae confulat ino-
pix , juxta exprefios Textus itt can. ^uicumqut 16. qu.$. & in cap.
Nobis 25. de Jurepatronatus , ita tequum omnino fit , enunciat* Do-
mui , feu Collegio veluti Patrono fumme indigenti petita Parochialis
Ecclefi* unione profpicere ; Et tertio demum , quod eadem domus
probationis , feu collegium fuerit ad Fidei Catholica? defcnfionem ,
atque incremcntum in Civitate Cracoviae ereclum ; Parochialium ve-
ro Ecclefiarum uniones , qus fiunt pro fuodatione , dotatione , aug-
mento , vel coniervatione Collegiorum , £c.aIiorum piorum locorum
ad Fide Catholica? defenfionem , & propagationem , & bonarum ar-
tium cultum a fuperius relata Tridentini Sanc~tione excipiantur, uti
ad rem notant Barbof ad Concil. cit. Sejf.z^. cap. 13. de ref. Gah-
mart . ibidem \ <vtrb. Monajleriis , Ventrigl. in prax. For. Ecclefiafl.
Annot.%. §.1. #.14. Lauren. For. Btnef. ^887.
Rogatus Eminentiilimus Epifcopus fuper Oratoris precibus Sententiam
fuam aperire, eam in haec veiba, expofuit : ,, Animi mei /enfum ape-
riendo cenfeo fupplicationi Re&oris prasdic~t£eDomus probationis,
feu Collegii Societatis Jefu de benignitate ejufdern San£tae Sedis
Apoftolica; annuendum fore fub claufulis in prajfacto inftru-
mento exprefiis , & fignanter Reclor prxdittx Domus Probatio-
nis pro tempore exiftens pro adminiftratione Ecclefiae Parochialis
un tse , feu uniendae , illiufque Parochianorum curae Animarum
exercitio duos Presbyteros ';feculares i$0neos Vicarios nuncupan-
,, dos , quprum onus magis habilis per exiftentem Reclorem prasdi-
~, ctoe Domus probationis eligendus authoritate brdinaria inftitua-
,, tur; Alter pariter ab eodem Rec~tore eligendus eadcm authoritate
,, exarainetur , & approbetur pro arbitrio Keclroris, accedentele-
,, gitima caufa abfque tamen figura Judicii amovendus, manuteneat ,
,, Ecclefiaque hujufmodi , non obftante ftatus mutationejurifdictioni
ordinariae, & Vifitationi Archidiaconi Cathedralis , feu aherius
Vifitatoris delegati fubiecta fit , ipfiufque pofleilbres , feu bene-
ficii prorrietarii ratione cujufcumque negocii five fpiritualis, five
temporalis, Ecclefiam ipfam, vel beneficium , ejufque ius , & in-
tereiTe intuitu folummodo jurifdic"tionis ordinarias tangentis , non
obftantibus exemptionibus , & privilegiis Societatis forum jurif-
,, diftionis ordinariaj ibrtiantur , & alias, ut pefita unio , feu appro-
,, batio a:d praifcriptum Sac. Concilii Tridentini cxpediatur , pio
,, veritate arbitror .
Ceterum cum Orator petitam unionis approbationem concedendam fore
fibi blandiatur ex eo potiflimum , quod ficpedicla Parochialis Ecclefia
fit dc Jurcpatronatus laudata; Domus Probationis , praeter alias refo-
lutio-
»»
»»
"»
i»
II
»»
»i
»»
»»
»»
» »
*47
lutiones rciatas in foiio die 1 1. Aprilis exeuntis anni in Legionen. ,
& Aflovicen utiionis , Ad Caufx decifionem conferre poffe videtur
ea , quae in calce prasfentis folii per extenfum tranfcribetur : Hi* au-
tem perfpeflis una cum juribus circumferendis , dignabuntur EE.
W. ttatuere .
Anfitfignandafupplicatio in cafu &c.
COMPOSTHLLANA UNIONIS . Conventus PP. S. Dominici
ex hxreditate uni ex fuis profeflis legitimeobventa, poffidet , &po*
titur lurepatronatus Ecclefias Parochialis di Loxo , cujus annui redi-
tusafcendunt ad fc.200. quamobrem urgente nunc inopia praedicti
Conventus, de q<ta plene teftatur Archiepifcopus in relatione per ma-
nus circumferenda , fupplex a SanctifEmo expetiit , ut eidem fubve-
•niri pofiit unione d.Parochialis cum obligatione adimplendionera an-
nexa , nec non adminiftrandi Curam mediante Vicario amovibili ,
vel feculari , vel regulari juxta placitum Sanftitatis Suae . Remiffis
itaque per Sanctiflimum precibus ad hanc S. ( ongr. , ac audito ordi-
nario, petitis affentiente cum juribus circumferendis, decernendum fu-
pereft .
An , & quomodo Oratoris precibus annuendum fit .
Die 20. Septembris 1692. S.Congregatio Concilii cenfuit %fi Sanftiflimo
plucuerit , prafentemfupp/icationemfignaripoffle: ut in lib% Decr»
42-M£-S44-
DieSabbati 19. Decemb. 1739.
Sefi.6. c.4.
GERUNDEN. EXEMPTIONIS. Cum modernus Gerundenfis Anti- dS/£j/c'6'
ftes , lit ordinariam fuain jurifdictionem , aliamque Epifcopalia juria
farta, teclaque tueretur , ftrenue fe oppofuiflet Capitulo Cathedralis Ec-
< lefiaeomnimodam fibiabeadem ordinaria Epifcopi potefhte exemptio-
nem afferenti , ad dirimendas plurimasdifputationes inde excitatas opor-
tuit fubdicm2+. Maii fuperioris anni , praeter Dubium, fub quo diicepta-
batur . An cortet de generali exemptione Capituli a jurifdictione ordina-
ria Epifcopi , quatuor alia proponere Dubia quaciiiones a Capitulo pr j-
inotas compledtentia , fed priino tantum - ?icgative- refoluto , reliquorum
decifio dilata fuit .
In eadcm Congregationeaflumptumquoqueeftexamen alterius eontroverfiae,
quas inter praelaudatum Capitulum, & Archidiaconuin Majorem nuncu-
patum de tygationibus vcrtcbatur , ex eo fcilicet oborta , qu.d Archidia-
conus authumat, pofTe Epifcopali Sede vacante per fe vifit re Cathedra-
lem , Capitulum,, Canonicos, & Dicecefim, ac in Sacra Vifitatione ea ,
quae flbi adutile , rectumque Ecclefiae regimen conferre videntur , ftatue-
rc , Lberuin praeterea fibi efle propugnans contiaCapituIum , & fin^ulos
Canonicos in Cuufis tam civilibus , quamcnminalibus, tain in viiitatio-
ne, (ju.in extra illum procedere ablque Conju icibus , five Adjunctis .
Sed quia quaeftibnis hujus definitio vifa fuft pluriinum pcndere pofle a de-
cifione quatuof Dubiorum , quac, ut mox dict.,m eit, in antecedentiCau-
fa inter Epifcopum . 5c Capitulum non fuerant refoluta , Einincntiflirni
YV.
P1J. iatius duxenmt reforiberc , ut.ea reproponeretur cum Dubns /n pr* -
fata Caua refervatis . ■ ■" _, *\ '
Curavit interea Epifcopus nova cumulari documenta, eaque Detenion Ca-
pituli opportano tempore communicari, cumque noviflime infleterit , ut
Kefolutio fuper aflerta omnimoda Capituli exemptione ediu , & ab eodem
Capitulo ad novx Audientiae beneficium admifTo fo.rte impugnanda noyo
fub liceretur examini ; itidemque binae aliae Ciufae fuper ceteris JJubiis
reproponercntur , Capitulum e contra dilationem , _& literas compulfo-
ies effhgitavit fub obtentu , quod nova Jura nomjne Epifcopi addudja ,
five quia appareant aliqua in parte mutilata , five quia a Perfona minus
idonea, ac iufpcda fuerint tranfcripta , Gve demum quia a privatis Epi-
fcopi Codicibus docerentur extra&a, nullum legitimac probationis pon-
dus habere pofltnt , nifi de eorum neceffaria legalitate coramjudice in
hunc finem delegando conftaret ; At prseterquam quod ejufmodi except io-
nesvifae funt fadti aiftftentia non fulciri. , eum animadverfum infuper tue^
iit, eademdocumentareccntius Epifcopi nomine allata ad uberiorem tan-*
tum probationem adduci , deciftonemque Caufx etiam ex folis juribus ih
alia propofitione dedudis favore Epifcopi prodiiffe, fub djem zi Novem-
bris proxime praeteriti refcriptum foij: Nihil de literis compulforialibus , &
Caufa cum duabus fequentibus proponatur omnino in prima pofl proximam.
Refumptis itaque Foliis dierum ip. Aprills , & 2<f. Maii fupenoris anni , &
li. Novembris proxi ne practenti, dignabuntur EE VV- tam Dubio mox
defcribendo refpondere , quam controverfias in binis aliis fequentibus.
Caufjsdefinire.
An fit itandum , ve! rccedendum a decifis &c.
Jn decifis 3 & amplius .
^//•«.••4. GERUN^EN- EXEMPTIONIS.
sr/f/.zr.c.tf, I. An Epifcopus procedere teneatur contra Capitulares e*tra Vifitationem
**"/* cum duobus Adjun&is ad formam Cap.6. SefT.2s. de Ref. , & in Vifita-
tioneCathedralis , di&orumque Capitularium per fe ipfum dumtaxat
ad formam Cap.4. Seff.5. de Ref.in cafu &c.
II. An didius Epifcopus in atrocibus procedere poflit etiam fme Adjunftis
contra ciidlos Capitulares , feu potius contra eofdem procedere debeat
Epifcopus Vicenfis in cafu &c.
III. An occafione vifitationis Capituli , & Cathedralis Epifcopus eim termi-
nareteneaturquam citius, nifi fuerit legitime impeditus , feupotius,
poftquam fuit mccepta, procedendo ad extraneos acius , eamdem ad li-
bitum differre valeat in cafu &c.
IV. An didum Capitulum fubjiciatur Conftitutionibus Synodalibus, five
aliii legibus etiam per Edifta panditis ab Epifcopis, abfque illius confi-
lio, & affenfu, vel potius editis cum ejuidem confiiio tantum in cafu &c.
Ad I. negative . Ad II. Affirmative quoad primam par-
tem, negative ad fecundam. Adlll. affirmativequoad utram-
que partem , fcrvatis tam finibus moderati , & prudentis
arbitrii , & amplius . Ad IV. affirmative ad primam partem,
& negative ad fecundam , & amplius .
GE-
149
G ERUNDEN. JURISDICTIONIS .
AnquoadUI. $5 IV. Dubium fit ftandum% vet Yecedctidum a decifis /'/•<*• m»
die 1 1 . Februarii 1 729. in caju &c. Jt£xfo **
■
Ad tertium prasvio receflu a decifis quoad Ecclefiam Cathe.
dralem 3 & Capitulum affirmative in omnibus . Ad quartura
prsevio pariter recefTu a Decifis afflrmative .
SEx , quas mox defcribentur , Caufas die 6. hujus Menfis non potue-
runt proponi , Refumpto itaque folio tunc diftributo , rogantur
E E. V V . ea* in hodierna Congregatione decidere .
Lj ARINEN.
I. An fitftandum, vel recedendum a Decifis a primo ufque adnonum /'£''J4,'',,
Dulium . *' ***
II. An Incolx , ® habttatores S. Aghatha , feu Civitatis ad Mare
SS. Leuci , ® Ramitelli teneantur folvere decimas pradiales , &
perfonalois tam Epifcopo , quam Parocbo , vel alteri eorum tantum9
#* cuiin cafu &c. & quatenus negative .
III. An exaftio dccimarum per Epifcepum fa&a 9fit attentata , & quo-
modo illa fit purganda .
Ad primum in Deciils , & amplius . Ad fecundum affir.
mative quoad primam partem adformara trania&ionis . Ad
tertium negatiye 3 &lius .
O ENOG ALLIEN. FUNERUM . JbM* <•«*•
I. An taxa abFpifcopo novijftme confe&a favore Parochi loci Scapezzani 4< Ref'
fuper emolumentis ajfociationis Cadaverumfit exequenda , vel pQ"
tius reformanua , & in qua parte ?
II. An teftesfuper eleclione fepulturx deponentes recipi debeant medio
juramento per publicum Notatium , five potiusfujf.ciat , eofdem
Tcftes deponeve oretenus cumjuramento coram ipfomet Partcbo ,
itel Vicario Foraneo .
III. An liceat Parccbo recipcre unam candelam in a&u reftitutlonis ima-
ginis San&iJJimt Crucifixi penes infirmum relicla, occafione admini*
ftrandi Oleum Sanblum in cafu i$c.
IV. Anfpettet ad Parochum onus deferrifaciendi Cadavera pvuperum
ad Ecclefiam Parocbiulem , vd potius agivdeant Parocbiani ad
illa deferenda , ita ut fit exequendum piaceptum Curia Epifco*
palis in cafu &c.
Ad I. Taxam efle reformandam iuxta modum . Ad II. negative ad pri-
rnam partem , & affirmative ad fecundam . Ad IW negative , Ad IV.
Tom.lX. T 2 affir-
Ic©
aftrmative quoad primam partem , & ne^ative ad fecundarn, &
amplius .
-"8- Cj uardien.
; ilt pandftm^el recedtndum adecifis die 5. Martii iJ$6Jncafuj!$cP
Non propofita cum fequentibus ,
■ :♦...». (J ArUTAQUEN . PARTICIPATJONIS .
A'i fit locus admijfioni Saurdotis Blcjzi Gravicre ad participationem
in EccUfia reccptitia S. Leonis Civitatis Sala in cafu &c.
'-?''''' t) ARCHINONEN.DISPENSATiONIS.
/fp fit fignqnda fuppiicatip in cafu @-c,
:4'CI2. f^
*'% * \^ RACOVIEN UNIONlS,
/in ji': jignauda fapplicutiO in cafu $$c\
■
m-
I N D E X
*$i
C0NCLUS10NUM,&RES0LUT10NUM
Quce injingulis Folii Anni 1739.
fucrunt adnotatce .
A
ALimenti debent ex ftucfibuJ beneficii
Patrono indig<ntipraeftari tp^g.146,
& fq- §■ Apoflolicam •
Archicpfcopis prohinitum cft V'ifitare Ca-
thcdcales L.cclelias , & Dioecefcs fuorum
Comprovincialium , nifi caufa cognta ,
& probata in ProvinciaJi Concilio ,
p*g 99' $ Id vcro .
Aftiftere Epifcopo in Pon'ificaIibus teneri-
tur Canomei praefertrm Cathedraliuin ,
pag-%%.§, At adverfus .
B
BEneficio , vel Canonicatui onus Magi •
llri CfEremoniarum de jure adnexum
noneft , pag^S f. At aiverjut ,
Benefiou 11 h conreratur fub padto , quod
illud tali tcmporc debeac dimitti , eiuf"
modi pa&io per ecclcfiafticas fanctiones
reprobarur , pag iz §• Ptrur» .
Benericium Ecclefiafticum nequit fine Pon-
tihcis Authoritate ad tempus , vel fub
ccrta conduionc confern . p.ti, 0. Ve~
rum .
Benehcium obtinenj , five illud fit hberx
coHationis, five de Jurepatronatus Jai-
cnrum , nequit fecundum de Jurepatro-
natusrctinere .ibfque Apoftolica difpen-
farionc,quo.ric< primum eftad congruara
vjta? fuftentationem fuflficiens , ut refol-
vit S.Cin Biteclen.relat. pag.6. i.Me-
vttrati .
Beneficmm unum tantum finguHs conferri
deber, & fi illud non eft fufficiens ad
congrua vitae fu(tentati.onem,poteft aliud
fimplex fufficiens confern , duinniodo
utrumque perfonalem refidentiam non
reqtiirat . p*g.6\. (. $a:rofanc7a ,
Beneficium Ecclefiafticum de furnarura,ae
jndo'e eftperpetuum , & liberum, ^.i*.
t • Vetum .
Beneficium per Beneficiati profefIionem_*
ipfo jure vacat , pag.\o^.% Porro .
Bcneficia duo, qui obt.net, nequit tcrrium,
& quarnun stflcqrii abfque Apoftolica
difneufarione ,etiamG illa duo non fint
fufficieutia , & de Jurcpatronatus Laico-
rum exiftant . ibid-
Bencficia five Tquc principn'irer » five ac-
ceflorix fueru.t unita ? adhuc rauorrc H«
lorum Cathedraticum debet foIvi,/>.*4.
$. Contendit •
Beneficiorum collatio non debet in (ufpenfo
manere , donec fuperveniant perfotias
prioji loco vocatae , ad difl?reiitiara fi-
deicommifTorum,& Majoratuum, inqui-
bus vocationi fubflitutorum locus non
fit» donec fpes eft, ut alii ptiori loco vo*
cati fuperveniantj/» 1*9. t>« Caterum .
Intellige,nifi id tuerit explicite a fundatore
cautu n* />. 1*9. O-Hrfc videntur .
Beneficiorum uniones factae a Vicarioge-
neralifine fpeciali Epifcopi licentia, &
facultare funt prorfus irritae,& invalidae,
pag.ia. 5. Contendit .
Beneficiorum Parochiis unitorum ratione
fo'videbere Epifcopo Cathedraticum a
die adeptae pofleffionij , refcriptum fuic
xnAmaipbiiana Cathedratici i6,Febr*
1707. />.ij. $• Amalpbitana ,
Beneficiorum pluralitas improbatur a plu-
ribus facriscanonibus •> qui referuntur ,
pag.61. Q.Sacrofanclu .
Benehciato? , & Paroch is Oppidi Pofitani
teneri folvere Cathe^raticum ad for-
mam decretorum editorum in zWzAmal-
phitana, refcripfit S. Congr. in Amal-
phitana 6-Iul.i 7 p. p. 1 } $. Hujufmodi,
Beneficiatos onmes, ac Parochos Terr*
Traoiohtis obftringi dcbere ad.folvendi
Epifcopo Cathedraticum ad tationem
caroleuorum feptem , refpondit S. Con-
greg. in Amalphitana Cathedr^tici , C5*
Procurationis ?. Sept. 1.701. pag-i\*
4. Amal, hitana ,
Benefi:iatos, Pe«fionarios , & Manfiona-
rios., an&quando dici poftit, habere
vocem in Capitulo.Vid.refolutionesS.C*
relatai, />,oj. tf fea, ^&ituntin* .
CAnonfco infimo,veI alias impedito non
debcntur quoticlianae diftributiones ,
quando habet coadjutorem, fed d coad'
jutor non refideat , pun^atur in ip.ms
coadjutoris dainnum, pag.64. §.Hjc ifii
junt,
Cauonicis infirmij non dcbentur Difrnbu-
tioneiquotidianx , fi Coadjutores fani
non inccrvcniim: , p.64. §. Hx.Juni .
Canonico aWluui cx caufa Rcligionis , («■
V »e
,S2 I N D
ve univerfalis Eccldia: quandoqucSacra
CbngC. concefsit indultum quotidianas
diltributiones lucrandi s p. 9J. §. Mo«
■i-'it.t>n .
Canonicus abfens ex caufa utilitatis Reli-
gionis , & Ecdefue etiam Univerfalis •,
n n autem propriae Ecclefiaecommodum
relpiciente quotidiana diftributiones non
lucratur,/>.pj. $. Momentum.
Cftnooico* , qui a Choro abeft , ut Epifco-
po Pontificalia celebranti afsiftat, quoti-
dianas diftributiones lucratur tpag. 88.
Cj. Summi .
Cmcnicus pro afsiflentia Epifcopo praeftan-
da nullam habet fibi conftitutam merce-
dem i pag.88. 5. Alterum»
Canonicus prifertim Cathedralium adne-
xum habet onus afsiftendi Epifcopo in
Pontificalibus, pag,88. §. dt adverfus.
Canonicus Epifcopo inferviens cenfetur
Ecclefioe infervire , pag.8%. <J. Summa .
Canonicus Coadjutus ad ditferentiam Ca-
nonici jubilati tenetur in loco Canonica-
tus relldere , pag.64. 5, His infatfa .
Canonicus coadjutus cft immunis a fervi-
tio Chori, & Ecdefia;, cui incunibere te«
netur coadjutor . f.64. 0. His infatfo .
Csnonicus coadjutus, II velit Choro in«
rerefle, nequitimpediri , pag.64. $.His
in fatfo .
Canoniciu coadjutus , II coadjutore ab-
Ln:e 1 vel impedito , C horo interfit ,
gaudere debet omnibus vacationis,& re-
creationis diebus , quibus coadjutor , fi
Choro interfuilTe, frueretur, p.Gq.^.Hjs
infatfo .
Canonicus munus Vicarii Generalis exer -
cens non Jacratur diftributiones quoti-
dianas, pag.89. 9. ^nocirca •
Canonicm tempore Divinorum Officiorum
organum pulfans , velcum Muficis pfal-
lens amitcit diltributiones quotidianas, II
ex ejufinodi munere certum aliquod ob-
taitar ftipendium * pag. 8p. $. £>uo
circa .
Canonicis ad/tridis fervitio Ecclefix ultra
novcm menfes confuevic vacariorrium
menfium denegari , p.\^\.^.H^c funt.
Canonicis , qui cx Conftitutione , aut con»
fuetudine Ecclefce tencntur tQto anoo
Chori , Ecdefiaeque fervitio "inciimbere,
folet concedi vacatio, feu abfentia trium
menfium ,/M4j. Q.facfunt .
Canonicatui, vei Beneficio onus Magiftri
ccrremoniarum de jure annqxum non
eft , \ag.%%. 0. At aduerfus.
Ca.jpclUnii quondam erigi pofsit in titu-
luni Ecclefiaftici beneflcii , latc tradunc
Anthorcs relati , pag-z. ()t Refolutioni .
petlani* plurcs , fi finc laicales,poflunt
hcire , val/deqne rctineri , eaequc non
compraehenduntur fub Tridentini De-
< I eto , pag.6i» $. Memorati .
Cappellaniaj laicales nequeunt fimul reti-
ncri , C\ cx fiindatorum difpcnfatione fint
incompatibiiei ob mjunftam tcfidentia ,
E X
aut aliud fimile onu$ , ut conftat ex Re-
folutionibus Sacrae CpngregacioNis rela-
tis , pag.6; . §. Tota.
Cathedrancum an,& quandofolvi debear,
late dilcufliim fuit in caufis rclatis ,
pag.ti' 5. «^t» circa •
Cathedraticum folvi debet , five Beneficia
fuerint aeque principalitec , Gvc acceflb-
rie unica , pag.iA. 0. Centettdit .
Cathedraticnm Epifcopo folvi debet ra-
tione Bencficiorum unitorom , five ea__»
unira fint aeque principaliter 9 five ac-
ceflbrie , pag.ia. (5. Contendit .
Cathedraticum Epifcopo folvendum efle
a Parochis, caeterifque Beueficiatis Ter-
raeTramontis ad rationem carolenorum
feptem, refpondit Sac. Congr. in Amal-
pbitana Catbedratici} tS" Procurationis
y. Septembris 1705. pag. 1 j. 0. Amal-
fhitana •
Cathedraticum folvi debererationeBene-
ficiorum Pacochis unitorum a dieade-
ptae poflefsionis, refcriptum fuit in eadem
Amalpbitana 16. Februarii 1707.0.1 J •
tj Amalpbitana .
Cachedraticum tenerifolvere Parochum,&
Beneficiatos Oppidi Poficani adformam
Decretornm editorum , in alia Amal~
phitana 6. Julii 170?. pag.ii, 5. tjuf*
m^di .
Cceremoniarum Magifter debet, G fieri po-
teft» e gremio Ecclefias aflfumi, p. 88,
$. At aduerfus .
Coeremoniarum M2giftri onus non eft ali-
ciu Canonicatui , vei Beneficio de jure
adnexum'. p.83. 5. At adoerfus .
Coecemoniarum Magiftris debet certuntj
quodpiam38«: competens ftipendium afsi-
gnan, ac infupcr applicanda funt praster
alias ptaerogativas emolumenta aliqua
exrraordinarie ,. ^p.So. §. Alterum •
Civis originariusalicujus Oppidi is dicicur,
qui ex Parcntibus ibi domiciliutn_j.
habentibus ortum habuit , pag. 133»
$. Duo .
Civi Originario nato fcilicet in ajiqua C|-
vitate, vel Oppido ex Parentjbus do-
micilium ibi habenribus debentur omnia
juraCivica, Bencficia, aliaqueemolu-
menta refervata Civibus originariis *
pag. 1 J J . 5. Duo .
Coadjutus . Vid- Canonicus .
Collegiatarum erccliones fuerunt imperti-
tae in pluribus cafibus, de quibus , p.v~\.
$. Qb hanc igitur ,
Concurfus non eft , nifi elapfo decem die-
rum termino in edifto prasnxo, infti-
tuendus, pag.96. 6 Muitiplici .
Concurfus coram Examinatoribus ab Epi-
fcopo unius legitime deputatis habitus
eft invalidu* , pag. p6. £,. Multipli, i .
Concurlus fi non habcatur intra terminuin
lo.dierum, collario devolvitur ai Apo-
ftolicam Scdem , pag.i^. <). Porro .
Cpnfuetudo,juxta quam Manfionarii libros
in Legili parare , corumque folia p«;r-
vol
C O N C L U
volvere confueverunt, eft obfervandj .
p.uo. (j.Prdcipua .
D
DEcretum Epifcopi , quo prxcipitur ,
Manfioajnus reneri libros ia legili
parate , eorumque folia pcrvolvere ett
obfirvandum j p- i i o. £. Prdcipua .
Dinriftbrias concedere* & ordines conferre
pcrtinet ad Epifcopu5,non aute ad Prx-
Jatos inferiores f ut conftat ex Decretis
Tn.dentini telatis , p.101. y. Primo .
Dilinembxatio Parochix , ut fuftineatur ,
graves 1 ac juftx requiruntur caufx: qua»
tamcn necefl.irix iniuime funt quo diflo-1
lutior.e Ecclelurum , ilix fuermt plures
infimul unitx, f*gio. , & feq. $./«/-
fus .
Difmeinbratio veteris Parochix utvalida
iit , non elt neceflarius Parochi aflenfus,
neque ctiam ilJius contradittio quid-
quam officit ad eamdem difmembratio-
ncm impediend4m,ubi iuftx caufx novx
Parochix ere&ionem poftulant . p. 9..
§. Aflverfus .
Nequjt tamen Parochus adeo negligi ,ut,
eo protfiuK inaudito , veteris iJarochix
difmembratio decernatur , cum ad falu-
brius capietidum Confilium pofllnt con-
ferre ea , qux ab ipfo pofluot adver-
ius difmembrationem opponi tpag.9.
§ . Adverjus .
Difu-embrarioni Parochix Joeus non eft ,
ubi per dep.urationem Vicarii poteft
Spiritualis Populi SaJuti provideri > &
hoc porius remcdium ert adhibendum^
quam altetum divellendi parrem veteris
Parochix , & novum infticuendi Pato-
chialem Ecclefiam ,p.to. §.Secunda .
Difmembrationi Parochiarum an,cV quaa-
do locus fit , conftat cx Refolurionibus
relatis , p. { 2. . C} . At procur&nte .
Difp.cnjatio ab irrcgularitate ob patratam
homicidium conttada, an, & quando de
ftylo Saerx Congregacionis foleat con-
cedi • Vid. Autkores relatos , pag.ap*
v. H«ec fu/u .
Difpenfationes retinendi Parochialem una
cum Canonicatu an , &quando deae-
gacx , aut conceftx fuerint , vidcnda
fuut decreta indicata . p. 79. v. Hii om*
niius ,
Difpcnfationes fuper state ad effeQuin
alfequcndi benefccinm aliquod an , &
quando foleant roncedi, aut denegari •
Vid. Auihurei relat. , pag.fi. y. His
itaque , (ST pag. 1 ^f . (.. Ad bttiui .
Difpeufuiones iuper Mateimonio rato , &c
non confummato pluries conccflx fue-
runt , ut conftat cx Refolutionibus te-
latis , p.120. $. InfpcdU .
Difp<nf»tioncs fuper Matrimonin raro , &
non confummato quandoque conceflx,
inxerdum veru denegacx fuerunt juxta
S I O N U M. i<?
cafuum eircumftantixs , ut conl\-t cx
Refolutiouibus SactxCongregationis ad-
duftis > p.\.6. $. Num vero .
Diftributiones 3 & alia emolumcnta a die
denegat^ admiflionis ad participationcm
lucrantur Presbytcri neccftiriis qua'ica-
tibas pollentes , />.i?J. f> Duoin jure.
Djftnbutiones quotidianas amittit Canoni-
cus tempore DivinorumOfriciorum or-
gana pulfans , veJ eum Muficis pfallens,
fipro ejufmodimunere certum ahquod
ftipendimn obtineat , p, 89. £. Quo
circa .
Diftributiones qtiotidianas lucrantur Cano-
nici , qui a Choroabfunt ?.ut Epifcopo
Fontificalia celebranti affiftant . ^,88.
y. fumma .
Difttibutiones quotidianas non lucratur
Canonicus abfens ex caufa utilitatis Re-
ligionis , & Ecclefix commodum refpi-
ciente,^9t. y Momentnm*
Diftributiones quotidianx non debentur
Canonico mfTrmo , vel alias impcdito ,
quando habet coadjutorem, fed fi coad-
• jutor non refidear,punftaturin ipfius co-
adjutoris damnum , p.6^. $. Hdcfunt .
Diftributiones non debentur Canonicis in-
firmis, fi coadjurores fani non interve-
niant , p.64.. §. H<*c funt .
Dotalia fubfidia deftinaca Puellis, ut ali-
quando poiTint , vel in fxculo j vel ia
Domino nubere , non debontur mulieri-
bus jam nuptis, />. 91, $• ^cc levius .
Limitajfi Mulieres finr cooTarigiiinex Tc-
ftarons,& in paupertatis ftatu verfentur,
p. 92.. §. His itaque .
Dotalia fubfidia debent in aliarum Puella-
rum exclufionem diftribui Puellis , quas
velorigineex pio Teftatore trahunt,ve!
ei fanguine conjuncxx funt , p- 91. ?•£'
fane .
Dotalia fubfidia non debent in aliarum ex-
clufionem diftribui Puellis, qux non fint
Teftatori fanguine conjundue . pag. 91»
§. Etfane .
Dotalia fubfidia eiTe libere diftribuenda^
nullo adjecto pacio reverfivo , nulloquc
appofico onere prxftandi caiitionem, re-
folvit S. Congr. in Viterbien. iS" in %po-
Jer**»d . Et in aliis relatis tp»ll' & feq.
J, Sacra , W" v» Itidemque .
E
ECcIefia Parochialis debet confcrri non
illi , qui majoris dumraxat fciencix
fpecimen dedcrit, fedqui aliosexemplo,
prudentia, morumque honeftate prxccl-
lere dignofcarur , p-H. C. Akterum .
Ecclciix Parochiales nequeunt uniri Mo«
nafterii» quibufcumquc , Abbatiis , Di«
guitatibus , Prxbendis Eccleflx Cafhe-
dralis , ve! CeHegittae! , Bencficiis fim-
[>iicibus , Hofpiralibui > aut Militiis,
p.l \ - 0. Cum autem ,
Vi Ec-
1*4 l N".D
Eccielu Parochia'>i> uoa denec coafcrn ei ,
qui nihil fpiriiualis ucilitaris , fed potius
icancUlau) Populo iibi concredico eftal-
larui us , p. » 7. ij.Alterum .
Ecclcu* Parochiali difmembrationi locus
uon ca t u^i per dcpucationem Vicarii
poteft fpirituali Populi faluri provideri,
&; hoc potius remedium eft adhibendum
quam alcerum divellendi partem vueris
Parochi.r , Sc novam Parochialem Ec-
clcham lnltiruendi . p.9. jf. Secundo .
Ecdcli.e Parochialis difmembrationi an, &c
quando locus (it , conltat ex refolutioni-
biu reiaris , p. J z. §. At provocante .
EcciciiJe novae Parochialis difmenjbratio,
ut valida iit, neceflanus Parochi aflenfus
iion elt , nequc illius contradi&io quid-
quam ofEcit ad eamdem difmembratio-
ncm impedicndam , ubi jufta; caufae no-
va* Parochialis Ecdeiia; erectionem po-
ftulant , p.9. $. Adverfut .
Nequic camea adeo ncgligi , ut Parocho
prorfus inaudico , veteris Parochijt dif-
membratio decernatu.r,cum ad falubrius
captandum coniilium pofsint conferre
ca,qug ab ipfopoftunt adverfus difmem.
brationem opponi, p.9 . Q.Adverfus .
Ecdeiias Cathedralcs, & Dicxcefes fuorum
Comprovincialium viiicare Archiepifco-
pis prohibitum eft , ni/i caufa cognira in
Provinciali' Concilio, p.99. §-ld vero .
Ecdefix pluresii fuerinc inlimul unitae,pro
c.irum diftolutionc non ita graves,ac ju-
fta: requiruncur cauia: , quae pro fufti-
nenda vera Parochix difmembratione
necelfarix funt , p.io. $. Jufus .
Elcciio Sepultura: iatis probata dicitur ex
Giiiplici ceftiuui depofitionejtimetfi haec
infcnpturamnon fueric redafra , p.$f.
$. l'r*terea ■
Elcctio am'jitiofe, medioque laicorum au-
x<Iio,3< tumultu procurata eftinvalida»
p>7 ■. i.Hsc funt .
El.crio nova Vicarii Capitularis infra ofto
dies neri poteft , quatenus prior invali-
cia (it , /».71. jj. Circa eleciionem .
Eiectio Exa:ninatorum Synodalium ab
Epifcopo facta exrra Synodum , detre-
ftante Capitulo eam auprobare , fuit a
S. Congr. convalidata in Mefianeu. rc
utS) p.jo. t), Vrgente .
Bedio Examinatoium Synodalium , extra
Synoduni , an , eVquando mvito Ca-
pitulo foieat a Sacca Congrsgationo
convalidari . Vid.Pignateli. relat./>.yo.
5. Urgente .
fcligere nequie Metropolitanus Vicarium
C .ptularem Ecclelix furfraganes , niii
' •tu!urnneg'exent illuin intra ofto
cicrum fpatium deputare , p.j^.
Lpifcopo in Pontificalibus aisiftendi onus
hibeit Canenici prasfertim Cathedra-
' u 11, fM%*).Adv.rfus.
1 :opo , in cujui Territorio , feu Dioe-
ccfi repcritur Monafterium, competic il -
'•Jd viiitare , p.99, j. Sententiam .
E X
Epifcopo folvendum elTe Cathedraticunr» a
Parochis, caeterifcjuc beneliciatis Terrs
Tramontis ad racioncm carolenoruiu
feptem, refpondit Sacra Congregacio in
Ainalpbitana Cutbtdratici , & Procw*
ratiunft J^eftembris 170f.pag.il,
$. Amalpbitana .
Epifcopofolvi debere Cathedraticum ra-
tione Benericiorum Parochis unicoxum a
die adepta; poifefsionis , refcriptum fuic
in Amalpbitana Cuthedratici z6. Febr.
1707. p.i$. $. Amalpoitana .
Epifcopo Cathedraticum folvi debet , ii-
ve Beneficia fuerint xque pnncipali-
ter 3 five acceflbne unita , />.24» y.Co»-
tendit .
Epifcopi Decretum , quo praecipitur Man-
fionarios teneri iibros in legili parere ,
eorumque foli.i pervolvere , eft obier-
vandum ,p. 1 10. Q.Pracipua .
Erectiones Uollegiatarum fuerimt imperti-
ta* in plunbus cafibusjde quibus , p.iz.^»
0. Ob banc igitur .
Examinatores fvnodales, poftquam alique
renunciarunt magis idoneum, prohiben-
tur fubnulijtatispcenaalium in iecundo
concurfu feligere , p.\7* v. O/nitoris .
Examinatores pofluntin lufpci3(os allegari>
& concurrenres non renetur coram illis
fefiftere, p.ilfb. Infaclo.
Examen adParochialem haucndum, acce-
dence jufta Cauia v. g. inhrmiraris aiicu-
jusex concurrentibus poteft priori ter
mino prorogato dnferri , pag. ijj.
0. In falio .
Examinarorum Synodalium eleQio ab Epi-
fcopo fatta extra Synodum , detrec%ante
Capitulo eam approbare, ft»it a S.Con-
gregatione convalidata in Mefsanen.re»
tatap.to. Q.Urgente .
Examinatorum Synodalium eleftio extra
Synodum an,& quando,invito Capitulo,
fojeat 3 $. Congreg. convalidan . Vid»
PignattlL. relat- p.fO. t.Urgente .
Expenfeiitis vertentes intcr Cauonicos fu-
per prseeminentia , aut alip fimili jure ,
quodnullum Eccleiise adferatbenehi iii,
debent deduci ex propriis cujulqae Liti»
gantis Bonis , p.109 $. Momenium .
Expenfae lnis3 cx cujus patrocinjo,& vifto-
riacommodum aii juo.l , auc utilicas Ec-
clefiae loco , feu operi pio fic obventura,
debent ex illius bo.ns , & reditibus de-
duci , p.ie>9.§. Momemum .
Expenfas, quae in commune fociale Bonum
concedunt , Socius tenetur contnbuere,
p'69. y. Cum anter* . >
H
HOrae Canonicas , ut rite poftint de-
cantari , tcnentur Manfionarii libros
'inLegiii paxarc , eoiumquo folia cum
opu»
CONCLUSIONUM
epirt fuit, petvolvcre, f- lio. §. Pr£-
cipua ,
I
INdultum fuffragari nequft,ut Miffarum
onus reducatur ad rationcm eleemofy-
nz pcrpetua» nimirum Kut.6"o. , /i pro
eo adimplendo certus fundus non fuerit
affignatus, fed certa pecuniarum fumma
quotannis ab Hxtede perfolvatur,^.ic.
$. Alterum in eo.
Indultum inferviendi Choro , & Ecclefia:
per turnum, feu alternatim an, & quan-
do concedi folcat , Vid. Kefolutiones re-
la<as p.\l.<). Haj/unt .
Indultum lucrandi quotidianasdiftributio-
nesquandoque conceffit S.Cong.Canr»-
nicis abfentibus ex caufa religionis , five
univerfalis Ecclefiae, p. 93. y. Mowen-
tum .
Indulra retinendi Parochialem una cum
Canomcaru an, & quando denegata, aut
conreflafuerint , videnda funt Decreta
indicata, p 70. $. His omnibns ,
Indulta , qua> ab Appftolica Sede fuerunt
concefla pro modcrandis Miflarum one"
ribus haud quaquam fufFragjri ad redu-
cenda onera per contra&um fufcepta ,
conflat ex Refolutiombus S. Coug. rc*
latis 9 pag zf. §. Alterum .
Infamia notatus , & ab ea nondum fatis
expurgatus debet ab aflecutione cujufvis
benetkii arceri , p. 156.$. tt quamvis.
Irtequlatitas non cootrahitur , ubi mots
ex alfa cauft , aut naturali morbo,quam
ex i f nft.s vulnenbus fcquuta probetur ,
p.<j6 y. Pdtterea.
Irre^ularitatcm ex homicidio contrahit is,
qui opus illicitum geritpericulum mor-
tis , vel mutilationis induceos , pratfer-
tim fi debitamdi i°enciam non adhibuit
ne hoinicidium fequeretur , p .56. §. tie-
guLi .
Irregularitatem non contrahit ex homici-
dio is, quioperam rei licicar dabat,Iimul-
que adhibuir diligenriam, Sccauthelam ,
quam potuit , ac debuit ypag.^6. y.Re-
guh .
Irregulatitjtem non contrahit exhomici-
dio is ,qui dabat operam rei illicitoe , G
caufa remota fit , & nullo modo ad
homicidium ordinata 3 pag.^6. y. Rf-
gul.t .
Irrcguhritatemnoncontrahft is ,qui forte
equo in aliqucm irruic, eumque occHit
juxca Textus relatos, pag.ff.i. Bin*
funt .
Judicium examinarorum Synodalium in-
ftar fentcntiac celerem poftulat cxequu-
tionrm , p.ij* y. Qratorii .
i$S
Llbros in Legili parare, eorumque folia,
cum opus fuerit.pervolvere, ut Horae
Canonicae rite poflint dccantari , fpectat
ad Manfionarios, p, ito» §.Pr*cipua .
Literas dimifloriales concedere, & Ordines
confcrre pertinet ad tpifcopos , non au-
tem ad Prxlatosinferiores,uc conftat ex
Decretis Tridentini relatis . pag. 101.
$. Primo .
Litis expenfc , ubi ea vertiturinter Cano-
nicos fuper pr?eminentia, aut alio firnili
jure,quod nulluui Ecclefix afferat bene-
ficium,debent deduei ex proprius cujuf-
que litigantis bonis , pag.\OQ. $. Mo; •
mentum?
Litis expenlje , fi ex ejus patrocinio , &
vi&oria commodum aliquod , aut utili-
tas Ecclcfix , Loco, feu Operi Pio fit
obventura , debent ex illius Bonis , &
reditibus deduci , pag. 100. y. Momen*
tum •
M
MAgiftet Coeremoniarum deber, fi fieri
poteft , egrcnio Ecclefix aflumi ,
pag^Z. y. At adverfus*
Maqiflri Ccrremoniarumonus non eft ali-
cui Canonicatui , vel Benehcio dc jurc
adnexum , p 88. § At adverfus -
Magiflris Coereinoniarum debec certu-n
quodpfauySt competens ftipendium alfi-
gnari, ac infuper applicand'i prxrer alias
prxrogativas emolumenta aliqua extra^
ordmaria , />.8o. P. Alterum .
Manfionarii , Portionarii , & Beneficiati
quando haberc dicantur vocem in Capi-
tulo . Vid. rcfolutiones S. Congt. rela-
tas , pag.Q*. y. Bituntina .
Manfionarii libros in legili parare , eorum-
quefolia uervolvere tenentur , praefer-
tim attenta confuetudine, p.i 1 o. 5 .Pr<*~
cipua .
Matrimonii non confummatio non fatis
probatur ex jurata urnufque conjugis
depofitione , p.16. §. \}oi vero .
Matrimonii non confummatio probatur ex
jurata dspodtione Conjugum aliarum
circutnftiririarum prxfidio communita,
p. 19 y. Prior .
Supcr Matrimooio rato , fc non confum-
mato pluries conc«fl> fuerunt diipenfa-
tionc^ut co.ftjtexrefolutionibus rclat.,
p.1-0. $. in/peS i:s .
Matrimonium ratum 1 &r non confumma-
tum, ut Apoftolica Hifpenfationc difloJ-
v.itur,]UTnam debcant concurrere cau-
(x , ocquTnam ex his lint gravcs , &
jufta;, tradunt Authores cumulati. p.\6.
f. Num vero .
M.irrimonium . Vid- nifpen'athnes .
Metus revcrentialis iuflam prx-bet caufim
Pro-
,<«• 1 N D
Profcffionem limulaudi, />•*£• 20. $.Pr<e-
tereJ • _
MiiTd-um onusnequit fub lndultipramdio
reduci ad ranonem eleemolyni: perpe-
tuainimirum lcucorum lexaginca , li pro
eo adimplendo certus fundus non fuerit
tfwMWI , fed cerca pecumarum ium-
ma quorannis ab Hx-rede pertolvatur ,
pig-i f . $• Aitera in eo .
Mirlarum translationes ad alias Ecclefias
fuertint pluries conceflae , ur conftac ex
Reiolutionibus indicatis , p.liz. $■ S/
f uii •
MiiTi. Vid. Induitum.
Monafterium vifuare competit Epifcopo,iu
cuius Terrirorio ., feu Dioeceii iJlud re-
• pericur » f-99> $• iententia .
N
N
Ovitiatus annus , Ci non fuerit exple-
cus, invalida eft Profeflio foIerr.nis,&
cxpre(fa,nec ullam indacitobligacjonem,
f. 8i. $. Exbis .
o
ORdines conferre , & Dimifforias con-
cedere perriuet ad Epifcopos , non
autem ad Pra?iacos inferiores, ut eonftat
et Decretis Tridentini relatis . p.loi .
6. Primo .
E X
fcandalum Populp fibi CQncrediro eft
alJaturus , pag. j 7 jf .A terum .
Parochiar difmembrationi locus non eft5ubi
per deputationem Vicariipoteftfpiritua.
li populi faluti provideri , & hoc potius
remedium eft adhibendum , quam alte-
rum divellendi partem veteris Parochia?»
& novam inftiruendi Parpchialem Eccie-
fiam , pag.9.^. Secundo •
Parochia» yetens diimembratio, ut valida
fit , non eft neceilarius Parochi aflenfus;
neque etiam ill.us conrradictio quidqua
officit ad camdem diimembrationem_»
unpediendam , ubi juftae caulae no va: Pa-
rpchis erectionem poftulant . pag. 9.
■ fyrfidverfws .
Nequit tamen adeo negligi , ut Parocho
prorfus inaudito vetcns Parochiae dii •
membtatiodccernaturjCum ad fajubnus
p.lptandum coniilium pollint conferre ca
quae ab iplo poflunt adverfus dilu.eni-
bracionem opponi, p. 9. §. /tdverfus .
Parochiae difmembratio,uc fuftmcatur,gra-
ves , ac juftae requiruntur caiili, quae
camen neceflarise minime funt pro ditio*
lutione Ecdefiarum , ubi illaj plures in-
fimul fuerint unirae , pag? 85. er feq.
$. Iuffu! .
Parochurn non pofle velum , fcu illius pre-
tium inadminiftratione Olei San&i exi-
gere etiam a fponte dantibus , rcfoivic
S. Congregatio in Senogallien. Fune<~
rum reiata pag $y. §. Ppflremo .
Origo paterna Ei)io ica fumragatur, ut a_» Parochum non poffe accipere parinam, feii
difcum, quo utebatur in adminiftratione
extremas Uncfcionis , refponfum fuit in
Aibanen. tunerum reiata , pag. 35?
6 Voftremo .
Parochi tenenturfuis fumptibus Parochia-
nos pauperes fepelire , pag.i^f. $. Cum
itaquef
Parochus refidere tenctur in Parochiali
^Ede , vel faltem intra fines Parochix ,
pag."}6.§. Confentanee .
Parochis prohibitum eft pinguius emolu-"
niencum abhaeredibus defunftorum exi-
gere, ubi Cadavera ad Regularium Ec-
clefias deferri debent , aut quando ea
tunmlanda func in Ecclefiis excra Paro»
chiam exiftentibus , />•{?• $• Paxa
civicis omnibus juribus , qui- Patri com-
pecunc , nequeat abfque injuria rcpelli ,
p.ioi. $• Httc aulem .
) Aclum reverfivum in dotalibus fubfi»
dns poceft ab Adminiftratoribus , feu
Pr^fLCtis Loci Pii apponi , fi eorumdem
fubfidiorum diflributio,&: puellarum no-
niinatiT ad ipfos liberefpcctet , vel fiid
expreflcjvel cacite voluetit teftator pr<«-
cp cns adnormaui ftatutorum,feu Con-
luetudinis ejufdem Loci Pji dotes diftri-
oui *p*g.W. *. Pattum.
Secqs vcro , fi certo Pueliarum generi pep farochum, cxterofque Beneficiatos Terras
Teftatorem defignato , five puellisab
alio,quam ab ipfo Loco pip nominaris
' d cium diftributio ficri debcat . ibid.
Pa-tum revertivum in fubiidiis dotalibus
adjeftum S. Congreoacio magis genera-
lirerimprobare confuevjt, tliura dumta-
lac excipiem cjfum, quo Tcltitor aiicer
- .( oluent , i'oi<i.
•cinalis Ecclefiadebet conferri non illi,
qui majori, dumtaxac fcientix fpecimen
"-d*rit,fed qui aliosexcmplo,prudcnti.i,
Tramontis obftrigi dcbere ad folvendum
Epifcopo Cathedraticum ad rationem
Carolenorum feptem, refpondit S Con-
greg. in Amalpbttana Catbedratici , t3"
Procuratiqnis f.Sept. 1701. p*g- IJ»
0. Amalphitaua .
Parochos , cV Beneficiatos Oppidi Pofitani
tenen folvere Cathedraticum , ad fotma
Decretotum editorum ju alia Amalpbi'
tana , refcnpfic S. Congr. in Amalphi'
tana 6. lulii l7Q9fp.il~ 5- Eiujmodi »
:n']ue hor.eft-tc pra;cellere digno- Patrimonium Sacrum poccft ea cnditicnc
fcatur }p. ty. t) Alterum . conftitui, ut clericus ad cjus ticaium fa-
rjrothuln EccleGa non dcbet conferri ei, cris initiatus tcneatur illuddimittere,fta-
■nil fpintualij utihtatis, icdpotim tini,acbcncficjuin aliquodafJequatur,vel
aliun-
CONCLTJSIONUM.
aliunde fubfidia al eongruam vita: fu-
ftencationem idonea obrineat j pag.zi,
i.Patrimoniunt .
Patrimonium Sacrum ad eum , qui illud
aflignavjt, revetcitiir,ftatitTk,ac Clericus
Beneficio fueric provifus, p.i t. $. Patri-
monium .
P«itrono ind<genti debent fubminiftrari ali
menta ex fructibus beneficii , p.146, , &
jeqq. $, Apojtolicam ,
Portiona ;i, Beneficiati , & Manfionarii,an,
& quando h ibere d cantut vocem in Cj-
pitulo Vid> refolutiones S.Cong. relatas,
p.9f.f.Bituntina .
Pravlat: inferiotes nequeunt literas dimiffo-
riales concedere , & Ordines conferre ,
fed hoc pertinet ad Epifcopos,ut conftat
ex Decretjs Tridentini relatis, p. 10 |«
§. frimo ,
Profeffio folemnis , & «xpreffa emiffa ante
1<?7
tialcm metum profefllonem fimulate,
tradunt Authores relati , /mo. §.Pr<*->
ttrea ,
Religiofus poteft profefliotietn fimuhre,ne
adducatur in difcrimcn pereundi fame ,
pag,io. 5. Pr.tterea ,
Religiofus profeffionis vinculoobftringitur
licet fimulato animo eam emifetic, Sc
nequit e religione egredi , nifi fi&ionem
concludenter ptobet, eamque etiam do-
ceat 3 ex jufla , & honefta caufa procef.
fiffe, pag.10. t.Pneterea.
Religiofij qui , reticito aliquo gravi mor-
bo j invalide profeffi funt , reititutione
in integrum non indigent juxta opinio*
nem , dfe qua Authorej relati »pag. 77 •
$. Quo uero ,
Refidere in Parochiali ^de tenetur Paro-
chus , vel faltem intra fines Parochiae,
f, -,6. $• Conjentanee .
completum No\itiatus annum invalida Reftitutione in mtegrum non indigent re-
eft , nuilamque inducic obligationem ,
pag.81, $. £x bis ,
Profelfio tacitanequitex quibufvis actibus
jnduci, fiinteger non prscefferitproba-
tionis annus , /\8z. $, hx hit ,
Profelfio emifVa contra legem in peculiari-
bus Conftitutiombus alicujus Otdinis
prvfcrp am non loJetinvaltda declarari
nifi hic ipfa nul!itatis poena fuerit in
eifdem Conititutionibus a Sede Apolto»
jica fpxifice apptobatis adjefta , pag,6.
5. Qu:d autem .
Profcifio invalida ex parte religionis debet
itrita etiam refpe&u religiofi declarari ,
/>•*£ 11. §.<§ht<evero
Jigiofi , qui rcticito aliquo gravi morbo
invalide profeffi funt juxta opinionem ,
de qua Authore* relati, pag,n. ^^ux
vero •
SEp:lire tenetur fuis fumptibus Parochus
cadavera pauperum Parochianorum,
pag.140. 5 Cum itaque ,
SepuHurae elcftio fatis probata dicitur ex
fimplici teltium depofitione, tametfi hic
in fcriptutam non fuerit redafta , />.$?•
$ Praterea .
Prcfcffionis invaliditas nequit a Religione Socius tenetur contribuere proexpenfis»
proponi , fi morbus farile potuerit ei qut in commune Sociale Bonum conce*
fieri ..lanifeftus , j. Reiigio . dunt , pag.69. §. Cum autem .
ProLffio poteft a Rcligiofo fimulari , ne Sripendium cettum quodpiam , & compe-
adducatur in difctimen pceu.idi f.une, tens debet afsignari Cxrenoniarum Ma«
fag.xo.t*. i'r*terta . giftris , ac infuper funt applicandaj prje-
Profjffionem dmulari poffe ob fimplicem ter a!ias praerogativas , emolumencaali-»
meram revetentialem, tradunt authores
relati , pag.io. 5. Prtterea .
Profcffionis vincuio obftringitur rcligiofus,
licet iimulaco animo eam emifet it,5c ne-«
quit a rehgione egredi , nifi fictionem
concludcntet prober, camqueetiam do-
ccat ex jufta caufa , & houefta proceffif-
(c.pa-.io i. Prtterta .
rrofenionepet religiolum emiffa, vacat ip-
fo jure beneficium , pag. 104-- ^. Porro •
R
R
qua extra ordmaria , p.89. ^- Alttrum*
Subfidia dotaliadeftinata Puellfs , utali-
quando po*sint , vel in fxculo , vel in
Domino nubere3 non debentur Mulieri-
bus nuptis , pag.91. 0. Nec Uviut .
iimita , fi mulieres fint confanguines
Tefratoris , & in paupertatis ftatu ver-
fentur, ^.91. 5. H// itaque,
Subfidia dotalia debent in aliarum Puella-
rum exclufionem diftnbui Puellis ,quoe
vel origine ex pio Teftatore trahui»t,vei
ei fano;uine conjunftae funt . pag, 01 •
$• Et iane •
Subfidia dotalia non debent in aliarura
puellarum exolufionem difttibui puellis,
quoe non funt Teftatoti fai
juntiae , pag.9\.$. Et fane .
fanguine con-«
Educ\ioni oneris Miflarum ad ratio-
nem eleemofynae perpetua» ninirum
icutotum f>o. fub Indulti praefidio locus
non eft , fi pro eodem onere adimplen- Subfid.a dotaha Vid. Paiium reverfivum
do certus fundus non fuet it affiqnatus,
fed certa pecuniarum fiin.ma quocannij
ab hirede perfolvatur , pag.i^. $. utl-
ttrum in ea .
Religiofum poflc ob fimpliccin Reveten-
TEftium fimplici depofitione fatispro-
bata dicitur Scpulturae clc^io , ta^
mecu
!<
INDEX CONCLUSlONUM .
i h*e in Scnpturam non fueritre-
d.aa , /»*£.?*• 5- Pr*teres .
TramLuioncs MifTaruiuad alias Ecclehas
fuerunt plures concefle , ut conftat ex
RefolutiunJbus indicaiis tpag.\?,i*%> S/
quid .
V
VOcem in Capituln ati, & quando
habere dicantur Beneficiati, Portio-
narr^ , & Manflonani Vld, Rejoiutiontt
Sac. Cengreg. Reiatas pag. of . f3T Jtq.
$• Bituniina .
Vicarii deputatio,ubi fufficiens eft pro lpi-
rituali populi falute,locus non eft Eccle-
f\x Patochialis difmembrationi, & hoc
potius remedium eft adhibendum, quam
altetum divellendi partem veteris Paro-
chix _& novam Patochialem Ecclefian.
inltituendi , pag.9. $- Secundo.
Vicarii Capitularis nova elettio intra ofto
dies ficri poteft , quatenus prior invalida
f,c , pag.7Z'§. Circa eleilioncm .
Vicani Generalis munus exercens Canoni-
cus non lucratur diftribuiiones quoti-
dimas , pag.%9. 5. £>uo circa .
Vicarmm Capitularem Ecclefi^e fufFraga-
nea? nequit Metropolitanus eligere , nifi
Capitulum neglexerit illum intraoifto
dierum fpatium deputarc , p.jx.%. Sir4
ca tleiHonem .
Vifttare Cathedrales Ecclefias , & Dioece-
fes fuorum ComprovinCialium Archie-
pifcopis prohibirum eft nifi caufa cogni-
ta , cV probata in Provinoali Concilio ,
pag. 5. ld vero . >]
Viiitare Monaftwium eontpetit Epifcopo
in cujus Territorio, feu DioeceiT illud
reperitur <, pag.99. 0. Sententiam .
Unio Beneficiorum G ia utilitatem Capituli
ceflura fit,nequtt idem Capitulum iuum
praeftare conienfum _ fed debet accedere
beneplacitum Apoftolicum , pag.izj.
$. Multipiici,.
Unio Benehciouim nequit,nifi jufta Urgen-
te.caufa v.g. tenuitate praebendum fieri ,
pag.\i7' $• MuUipiici .
Unio Beneficiorum heri poreft Prsebcndisifi
renues fint.fecus vero Maflx quotidiana-
rum diftributionum,p. 1 1? A.Muitipitci.
Uniones Parochialium pro fundationcdo-
tatione, augmento , vel con!ervatione__»
Collcgiorum, aliorumque Priorum Lo-
coru ad fidei catholicaj defenfionem , &
propagationem,& bonarum arrium cul*
tum fieri poflunt5& a decreto Tridentini
excipiuntur, pag.i^. (j.Apofioiicam .
Unio Parochialium concefla fuit favore
Collegii Soojefu in Legk>nen.& Aftori-
cen. Untonis relata, p.146. jf.Ctetcrum.
Unio Pacochialis concefla futt favore Mo.
nafterii, quod fuper ea pottebatur ju.e-
f>atronacus,in Compofteliana Vnionis re-
ata pag.147.
Unio ParochialiumColI.Jefuitarum facien-
da concefla fuit in Colon. re!ata/> 4.5 .
Unio duorum beneficiorum curatorumCol-
legio PP. Jefuirarum denegata fuit iti
Aurien. Unionis relata p.4Z. Q.Aurien.
Uniri nequeunt Ecclefia» Parochiales Mo-
nafteciis quibufcumque Abbariis, Dignt-
tatibus, Pr-iebendis Ecclefi* Cathedralis,
vel Collegiatae , Beneficits imiplicibus _
Hofpitalibus , aut Militia», />,$*. $. Cum
auttm, W p.itf. §.ApojlolhatQ •
INDEX
1*9
RESOLUTIONUM,
Quce in Caufis fub Anno 1739,
propojitis prodicrunt .
ABb.is S.Mariat Terrx Pofitani tenetur
folvere Archiepifcopo procuratione.n
iu nntalpbitaua Cathedratici^iS' Procu-
rationts i^.Mart. ad III. dub* p.16.
Adjunftis uti non tenetur Epifcopus Gertu
denfi s contra Capitulares. Cathedralis
in atrocibus, in Gerunden. Exemptionis
19 .Dec. ad II* dub.p.6?-
Adjun&is uti non tenentur cootta Capitu-
lares Epifcopus Gcrundenfis , in Gerun-
dtn. Exemptioni* lo. Dee. ad Ldub»
fsg.146'
Adjunchs uti non tenetur Archidiaconus
Cathedralis Gerundenfis , quotics vult
contra Capitulares Sede- vacante m cri-
minalibus procedere , in Gerunden. Iu~
rijduWonis ip. Dec p.ix<»
Alumnorum Vieovarienfium numerus in
Seminario Tyburtino augendus eft pro
modo reditum habita ratione Taxx , in
Tvburtina Locorum Stminarii -6,Sept.
pag.u^.
Aperirionisoris effc Iocum"f & Breve redu-
cendom effe ad terminos juris, refpondit
S. C« in Gerunden, juri' cpnvocandi
Capitulum 14. Ian.p.S.
Aperitiuni oris non efle locum adverfus
Breve Apoflolicumobtentu pro ere&io-
ne '.onventus Cappucccinorum3refpon-
dit SacCongr. in Vaientina Fundatio-
nutonventut i-.Stpt. ad I.dubium
pag-m.
Archiduconus Cathedralis Gerundenfis
fioteftvifitareCapitulum , & Cathedra-
em,in Gerunden. Iurijdiiiionis ip.Dcc.
pag.U9-
Archepifcopo tenetur procurationem foi-
verc Abbas S.Manx Terrae PofitaBi' , in
AmalpbiianaCatbedratici , cT trocu-
rationi' 14. Mart.ad III. dub. p.-6.
Archiepifcopus Amalphitanus vifitare po*
teft Ecclefiam S* Manae Terrae Pofirani,
in Amalphitana Catbedratici , i3" Pro-
curationis 14. Mart. ad II- dub. p.-6 .
B
B
Reve Apoftolicum , prasvi.t orfs aperi-
tiorie,cife ad terminos jnris reducendu
refcriptum fuit, inGerunitn. Iuris cen-
vocandi Capitulum »4. Ian.pag.Z.
CAdavera Confrarrum fibi Sepulturara
eligentiu.n in Ecclefia Soc San&ifli-
ms Affumptionis, & Rofarii Senogallias
licet Confratcrnitati ejufdem Ecclefi*
fepel ire, in Senogallien • juris Jepeliendi
■x^.Ian.ad I. dub.p.7.
Cadavera Pauperum ad Ecclefiam Paro*
chialem deferri ficiendi onusincumbic
Parocho , in Senogallien. Vunerum ip»
Dec ad IV. dub* p.149.
Candelam m a&u reftitutioni* -imlginit
San&iffimi Crucifixi pe/es Inrtrmunt
reli&x occafione adminiftrand<' Oleum
San&utn Parocho recipere non licet , m
Senogallien. Funerum 19. Decembri*
ad III. Dubium pag. 149.
Canonicatus fru&us debenrur Haeredibus
Canonici,licet ille Prokffionem nom
folemnem» fed fimpliccm oblntionem.
emiferit,in Canarien. tt. Sept* p. 1 i*.
Canonicatus duo antequam ad utium ra-
tione tenuitatis redituum reducantur,
ftatum hxreditarium efle firmandum .
refpondic Sac. Congr. in NuUiu' . feu
Farfen.unionit Canonicatuum -i.Notr.
p-tgilo.
Canonico pro roto tempore,quo asgroti-
vit,pra»ftari debenr diftributiones ^uoti-
dianx, aliaque emolumenta,exceptis iis*
quae juxta teftatornm voluntatem de"
bentur tantum aftu iafervientibu» , i*
Acernen* Dijiributionum QuotidianaT
rum 1 1. Apr. ad I. dub. p »8.
CanonicumRilli unum ex Canonicis anti-
quioribus Collegiatz SJacobi Tolencini
poffe retinere Cappellaniam in Ecdefi*
Rurali S. Jofeph cumonere ibi Miffam
celebran-li , acque etiam Organiftxmu-
nns exercerein Ecclefia S.Nicoiai,dum-
modo iatisfaciat fervitioChori, 8c onc*
ribus Canonirntu?, refpondit S. Congr.
in Tolentina Jtrvitii Cbori , t5* MijsA
Conventuali/ 16. Maii ad XII. Dub.
Canonicum poffc Confcffiones Monialium
eXcipere, dummodo fatisfaciat ferv»io
Chor» , & oneribus Canonkatus , re-
fcriptum fuit in Tolentina fet vltttCbort
y Mifss Conven.udis \6. Mati ad
XIILdub.pag-li'.-'
Canonicus coadjucus poteft, abfente coad-
jutote , per ie ipfum Choro , tk Ecclefiae
infervire, inOieten. tfiad)utori* DiSri-
butionum 6. lumiai I. Dub.p.66.
Canonicus coadjutus gaudet diebus vaca-
tinnis, teu recreatioms ,-fi per ie ipfum,
ablente coadjucoVe , inferviat , in Ove-
ten. CoadjutorU , & Difiributionum
6. Iunit ad II. Dubt p.66.
Canonicus Theoiogus dcbet Cathedraticu
perfolvere in fummaa Concilio Roma-
no prxfcripta, in Tolentina CatbedratU
ci 14. Msrtiip. Z7-
Canonici non tenentur reddere rationem
Manfion.inisde reddftibus, MalHe com-
munisifed folum paticntiam praeftare, ut
Jibros adminiftrarjonis infpicere poflmt ,
in Bituntina x6. Septembris ad V. dub.
pag.114..
Canonici antiquiores Collegiatae S. Jacobi
Tolentini , quibus incuuibit exercitjiitn
curx animatuiH , tenentur Ordines Sa-
cros aiTumere, in Tolentina fervitii Cbo-
riytf Mifue Conventualis \6. Maii ad
riII.Dub.psg.11.
Canonici andquiores Collegiataj S. Jacobi
Tolentini tenentur excipere fidelium
confefliones , nec non Priorem coadju-
vare in adminiftratione aliorum Sacra-
mentorum , in Tolentina fervitii Cbori ,
& Mijs<e Conventualis \6. Maii ad X.
Dub. j>.fj,
Canonici antiquiores Collegiatae S.Jacobi
Tolentini tenctur Pueros in Do&rina
Chriftiaua inlfruere in cafu indigentiae
arbitrio£pifcopi, in Tolentina Jervitii
Cboriy tT Mifi<e tonventualjs 16. Maii
sd XI.Dub.pag.fi.
Canor.ici antiquioribus Collegiatae S-Jaco-
b,i Tolentini tenetur Ptior contribuere
annuam pracftatjonem 4. rubrorum fru.
menri, & fcut.6. pro quolibet,Jicet eum
in cura animarum coadjuvare negliganc
in Tolentina fervitii Cbori , eT Mtfss
Convtntualis \6. Maii ai X.dub. p.1 J .
Canonicis,& Manfionariis Ecclefiae Cathe-
dralis Aprutinas conceiTa fuit gratia , ut
* menfe Novembris ufque ad Quadra-
gcfimam tantum cum folitis daufulis
pofient afliftere Choro per Turnum , &
alrernis hebdomadis , in olprutinajer*
vitii Cbori 10. lan. p. 1.
O;>:tu)jconvocatio fpe&at ad Priorew_»
fcccJefiae Collegiatje S.Jacobi Tolentini,
in TAentina fervitii Cbori , y Mifta
Conventualu 16. Maii ad Vll.dubium
P*',<14-
OpirulumGerundcnfe non efleexemptuin
ab Ordinaria Epifcopi Jurifdiftione , re-
f?ond:t S.C. m Qtrunden. Exempttonit
'9- Dec. p.147.
Capkolu 11 fubiiciturConfiitutioni'r>us Sy-
uodalibus , alijfquc legibus ctiain per
D E X
aedi&a pandatif ab Epifcopo fine Capi-
tuli conliiio, in Gsrunden. Exemptionit
19. Dec. ad //*. dub. /H148.
CappeJIania fait declarata Ecclefiiftica, in
Tridentina lransl#tionis Onerit M.if-
Jarumtq. L>n. p.J»
Cappellaniam in Ecclefia Rurali S.Jofeph
Canonico Rilli uno ex Canonicis anti-
quioribus Collegiaca? S.Jacobi Tolentini
retineri pofle cum onere Miflam cele-
brandi, atque etiam Organjfta? munus
exerceri in Ecclefia S. Nicolai, dummo-
do fatisfaciat fervitio Chori,& oneribut
Canonicatus , reipondit S. C. in Tolen-
tinafervitii Cbori , efr Mifsx Conven-
tuaU s 1 6. Maii ad XlL dub p-Sl*
Cappellanio» erectioni locuin efle juxta pe-
tita , refcriptum cft in Corduben. Ere'
clionh CappeUania 4. lul.p.^s,
Cappellamas efle incomparibiles,& alteru-
tram ex iiiis dimitiendam efle , refolvic
S.Cong.in SenogaUien. Cappellani* i5.
lun- pag.66.
Cappellanias-dua» e($e erigendas.refpondic
S, C. m Rpmana Capptllanix 14. lan.
P*g>7,
Cathedraticum ab Abbate Eccl. S. Mariae
Terra? Pofi/ani folvendum eft Archiepi-
fcopo Amalphitano , in Amali hitana
Cathedratici 3 V? ProCurationis 14.
Mart. ad I. dub. pag. 1 *.
Cathedraticurti perfolvi deber a Canonico
Theoiogo in iuinma prefcripta a Conc.
Romano, in Tolentina Catbedratici 14»
Mart.pag.i7.
Coadjutorem efie abEpifcopodeputandum
ut juvta modum ab eo praefcnbendurn_»
occurrac indigentiis Parochianorum de-
gentium extra Civit. Terracinenfem ,
rcfpondit S.C. in T^rracinen. Difmcm-
brationtt 6. lan. aj, III. dub.p.6<.
Coadjutus Caqonicus gaudet diebus vaca-
tioms, feu recreationis , fi per fe ipfum,
abfente coadjucore, inferviat, in Oveten.
Coadjutoria , c^ Difiributionum 6.jun.
ad II. dub.pag.66 .
Coadjutus Canonicus, fi abfente coadjutob
re, per fe ipium Chorointerfuit,tempo-
re infirmitatis nelucracur diftri-butiones,
iaOveten. Loadjutori*, W Difiributio'
num 6.Jun. ad III dub.p.66..
Coadjutus Canonicus potelt,abfente coad-
jutore, per fe ipfum Choro , & Ecclefiae
infervire, )n Qveten. Coacijutori* , CT
Di/tributionu/i 6.Jun. ad I. dub.p 66.
Collegiatae ereftio fuit denegara , in Arim
minen. Ereclionu CoUegiatat i6.Scpt.
ad I. dub. p.\4*.
Compulforiajes Litcrx fuerunr denegatae
in Gtrund. Exemptionk it. Novembr.
pag.tf.
Concionem ad populum per fe ipfum ha
bere , & Evangelium ipfi fn^olis diebus
DQminicis explicare tenctur Parochusi&c
fi jufto detineatur in)pedimento , pocefl
per ali6 fupplcrcin ToUntinaMifsdi? a-
ro-
RESOLU
tochialis , & Profefjitnis Fidei 16, Maii
ad ll.Dub* p, 54.
Concionem ad Populum habere , atque
Evangelium explicare omitcens Paro-
chus, mulclandus eft arbicrio Epifcopi , in
Tolentina Mijf* Parochialis & Pr*fcf-
fenis Fidei 16. Maii ad III. Dub. p.<x 4.
Coocordiam efle obfervandam , & injun-
gendum effe Epifcopo , ut fuper Archi-
presbyteri refidentia intra fines fuaa Pa*
xochi-t- omninoprovideat-, refpondit Sa-
cra Congregatio in Pifauren. Concordi*
4. Iulii ad I. Dub. />«74*
Concordiam, praevia nova minuta , con-
ficmandani effe , refpondit Sacra Con-
gregacio in Ibelejina concordia z4.Se-
ptembris pag. Iiy.
Concordiam efle fervandam, refpondit Sa-
cra Congregatio in Larinen. 1. ^fugu-
Hi ad I. Dub* p, »4.
Ad Concurfum Parochialis non efle ad-
micjtendum Sacerdocem de homicidio
difFamacum, f d debere-abftineri a Miffx
celebracione , donec ddcueric de difpen-
{acione obtenta fuper irregularicace , in
Capuana Concurfus zi. Novembris ad
II. Dub. p.\ ?4.
Coucurrus., & collatio Parochialis , quae
niultiplici ex capite praetendebatur ir-
r.:J 1 fuit declaraca v?lida , in Mauca-
rien Cencurfus ii. Septemb. p.\< 1.
Concurfus poteft, prorogaco ex jufta caufa
terroino , differri , in Capuana Concur-
fus 1 1 . No vemb- ad h Dub. /.134.
Confeftiones Hdelium excipere, nec non
Priorem coadjuvare in adminiftratione
Sacramentorum tenentur Canonici an-
tiquiores Collcgiatje S.Jacobi Tolentini
in Tolentjna iervitii Chori , CT Mijfe
Conventiwlis 16 Maiiad IX.Dub.p.i } .
Confefliones Monialium excipi poffe a Ca-
nonico , dummodo illc fatisficiat Servi-
tio Chori , & Oneribus Canonicacuj ,
refcnptum fuit in Tolentina iervitii
Chori , iSf Mi(fe Convcntualii 16. Maii
adXIII.Dub p.ii-
Confraternitas tenetur petere ab Epifcopo
licentiam fepeliendi in fua Ecclefia Ca.
daveraeorum , qui non funt Confratres,
fed .bi fepulturam elegernnt,in Senogall.
Jurh jepMendi 14.Jan.ad ILDub.p. 1 $>•
ConfratermtaJ tenetur petere abEpifcopo
liccntiam fepeliendi in fua Ecdcfli Ca-
davera eorum, qui non funt Confratres,
fed ibi Sep ilturam ele^erunt , in Senog.
Iuris feptiiendi iqjan.ad II. dub. p-7.
Confratermrati Ven. Societatis Sanftiflimi
Allumptionis,8c Rofarii Senogaliiae licet
iepelire fine licentia Cipituli Curaci
Cathedralis Cidavera Confratrum iibi
fcpulturatn eligentium in Ecclefia ejuf-
dem Societatis , in Senogallien. Juris
fepelliendi 14. Jan. ad h Dulup.-i.
Conflicutionibus SynodaJibus, aliifque Le-
gibus etiam per edicta pmditis ab Epi-
fcopo finc Capituli Confilio , $C aflenfu
TIONUM, ,61
fubjicitur idem Capitulum,in Gerunden*
exemptionis t6.Dec» ad IV. dub. f .148.
Conventtu fundationem fuftinaci , refpon*
dit Sac.Congregatio, in Valentina Fun*
dationis Con-ventus \ t. Stptemb. ad II,
Dub. pag. 11 j.
Curse Animarum exercicium fpectare cu-
mulacive ad Plebanum , non autem pri-
vative ad Cappellanos , iftofque depen-
dere a Plebano in concernentibus Cu-
ram Animarum , refolutum fuir in Flo-
rent. lurium Parocb. 14. Martii />»*6"«
D
DEcimarum quartam deberi Epifcopo iu
folita fumma , refpondir Sac. C°ngr.
in Cajfanen. Quart* DctimarW^.^
Junii ad I. Dub. pag.74.
Dignitatem effe ex comprehenfi* fub Reg.
4. Cancellarix Prioratum Collegiatas
SJacobi Tolentini ad efFe&umprseemi-
nentiales juxtaipfius Coliegiats coofue-
tudinem , refcriptjam fuic in lolentina
fervitii Cbori , & MiJJd Conventualit
1 6. Maii ad VL Dub. pag, c 3 .
Difmembrationem ab Epifcopo faftam ftt-
ftineri, refpondit S. Congreg , in Afctt-
lana Dijmtmbrattonis 11, Apr.pag. jo».
Difpenfacio fuper Matrimoniorato? Sc noti.
confummaco.denegata fuit»licet a Con-
jugibus communi confeufu peteretur,
ki Lunen.feu %arxAnen. Di< penfationis
16- Septembris pag. 1:8.
Difpenfatio fuper MatrimOnio rato, & non
confummaro denegata fuit, in Hifpalen,
Di penfation's 14. Martii pag.z6.
Difpenlatio fuper aetate ad cffjctum obti-
nendi-Beneficium denegata fait , in S<*-
binen. Oifpenfationis \6. Maii\pag,TA,
Dilpenfatio ad Cauthelam concefla fuit
Presbytero, qui equo infidens irruit in
hominem, qui poft aliquor dies obiit , in
Montis Falifci irregularitatis 6. Junii
adl. » & 11- Dub- pag.66,
Difpenfatio retinendi Vicariam cum Cano-
nicatu, attentis pecullaribu* circumftan-
mn , conceffa; fuit , in Leedien. indulti
4. lulii pag.76, * ■ - •
Diftributiones tempore innrmitatis non Iu-
cratur Canonicus Coadjutus, fi abfente
CaidJucoreV per fe ipfum Choro iiitec-
fuit in Oveten. Coadjutofii* , & Difiri-
butionum6. luniiadlll. Dub. p.66,
Diftributiones quotidianas non lucrari
M.tnfionarium tempore,quo munus Ma~
^iftri Caeremnniarum exercet , pr-ctcr-
quam: quando Epifcopo infcrvic ia Ca-
thedrali , rcfcriptum eft , in Kavenn it.
Dtfhfbutionum ^u^id^anarwn i.Aa*
urtiad I. , iSTjl. Dub,p.*%.
Diltributiones quotiHiana: , aliaque emslu»
inenta , exceptis »»* , quae ju<t 1 Teftato»
rtiMi vohintitem debcntur UHtuta ^irjtu
Inlervicntibuj,deSent prxftari Cauo.uco
-
N D
162 *
pro toto tcmpore,quo xgrotavic,in Acer-
ntn. DiQributlonur» quotidianarum,'S
h&Uti—ii »• Apriiisadl.Dub.p.iS.
DoariMm Chrirtunam ft cafu indigenciae
tcnentur arbitfio Epifcopi Puerosdocere
Canonici antiquiores Collegiatae >. Ja-
cobi Tolencini , in Toienttna Jj™J».
Cbori, ff AfiJJ*Conventuaiis 16. Mau
ad X. Dub. pag.e l» . '
Docile fubiiiium non eft m exclufionem
alutum traienduin Puell* , qu* "t J*™
nuPca,&oonptobec,_le efl
fangume conjunctam , in
dtidotaii 1. Augujiip4g'9o.
Docalc Subliiium debeVe,«tance obicu Mu-
lieris abfquc r-iliis , reftirui ad eftectum
illud denuo diftribuendi , refcripfitSacra
Congregacio inViterbien. [ubiiiorum
dotaiium t. M& ad II. dub.p.tf.
Dotalia fubfiiia dum Puellis traduntut,de-
becabillis praeltari obligacio de ea re •
Iticuendo in cafu obitus abfque Filns ad
eftettum ea denuo diftribuendi aliis Puel-
lis, in Viterbien. fubfidiorum dotaiium
i.Maiiadl. dub.p.tf.
ECciefix Parochialis unio facienda CoI«
legio Societatis Jefu approbata fuic in
Legonen.Alioricen.unionis w.Apr.p.y i,
Elcctio Vicarii Capituiaris cum in dubium
rcvocata fuerit, refcriptum fuit, in cafut
de quo agitur , bene provijum per Me-
tropoiitanam , in Bituntina Eleclionis
Vicarii Cayitularis 4. Iulii p.74*
Electio fepulturoj probatur per Teftes de-
ponentes oretenus coram Parocho , vel
Vicario Foraneo, in \enogaiiien. Func
rvm 19 Decembad Il.dub. /»-149.
Einolu 1 enca omnia funeralia debenturPa- '
tocho, fi ex Epifcopi licencia in Ecclefia
Confracemitatis fepeliantur Cadavera
non Confratrum , in Senogallien. Juris
Sepeliiendi 14. Ianuarii ad III. dub.
pag-7*
Eiiiolumentorum occafione Funerum exi-
gendotuni taxam tefotmandam efle jux-
ta modum, refpondit Sac Congregatio,
• 111 Stnogaliien.funcrum 19. Decembris
ad I.Dub.f>.\9.
Epifcopu» Crundenfis uti non tenetur
Adjunrtisco'irra Capitularis , inGcrun-
den. cxemptionis 19. Dtctmb. ad I.Du-
r\um pag. 4^.
Epifcopus Gerundenfis pcr fe ipfum , vel
aiiana vifit.uc potcft Capitulum Ca-
thcdra!is> ui Gerun.l-n. Exemptionis 19.
Dc<.e'»b. ad I. dub. p. 148.
Epi.'co;>us Gerundenfij uti non tenetut Ad-
junctii contra Capitulares Cathedtalis
in arrocibus > u\ Gcrunden. Exemptionis
19. D >■ ■' . ad II. dub. p.148.
Epifmpu* G'.tiindenfi» diffcrtc poteft fcr-
vatis iinibus modcrati , cc prudcntij ar-
bitri tempus vificacionis, jn Qerund.
Exemptionis \tf.Dec.ad Ill.dub.p.i+H*
EreftioCoIlegiatx fuit denegaca , in Arr
minen.Ereclionis Coilegiat* 16. Septem,
ad I. Dub.pag.i ii.
Erectioni novje Parochiae Jocum non eiTe >
reicripfic Sac. Congreg. in Terracinen,
Dijmembrationis 6. lunii ad II. Dub.
pag.6«,
Erectioni Cappellaniae locum effe juxta pe-
ticu, refct iptum eft , in Corduben. Eie-
tfionis Cappellan'* 4. luiii />.74«
Komanajubjt- Evangelium Populp fingulis diebus Domi-
nicis explicare , & Concionem ad euro.
per fe ipfum habere. tenetut Parochus i
8c fi jufto detineatur impedimento , po-
teft pet alium fupplere , ia'Toi:ntina
M:{*<e Parocbiaiis , i3" Ptofeflionis fidei
15.' Maii ad II. Dub. p. 5 4.
Evange'ium Populo expl care, & ad eum
concionem habete omitrens Parochus,
mrilcianQUs eft arbitrio Eollcopi , in
'loientitia Mi:Jtt Parochims , tf Pro'
fcjfivftis Fidei.i6.Maii ad Ill.dub.p.ef.'
Exaininarofuin Synoialium judicium in
pnmo Concurfu editum efle attenden*
dum, & locum non eife novo Concurfui,
refolvit, Sac. Congreg. in Salutiarunt
tawcbialis 14. Manii p.i6»
Exempcionc ab OrdinTia Epiicopi jurifdi-
Ctione non gaudere Capitulum Gerund.
refpondit Sac. Congtee- in Gerunden»
-Excmptionis 19, De.ewb. p.\47.
Expenias Litis non effe contribuendas , ex-
ceptis iis , quae ccflerunt m opcris Pii
utilicatem,refponfum fuit in Senogaliien,
Exptnfarum 16. Septemb. p.\ 1$.
Expenfas Litis motx fupet exa&ione Deci.
marum non tenetur contribuere Epifco-
pus? licet eatum quartaillidebeatur , in
Caffanen. quartaDecimarum q.Juiii ad
II. Dub. pag. 74.
Expenfas litis debere ab omnibus Canoni-
ciscontribui, ljcet aliqui eidem Iiti non
aflenferint» refpondit Sacra Congrega-
tio^ in Tolentina Mifsa Pao bid'u> if
ProfeJJionis Fidei \6. Maii ad VII. Dub
pag.U-
Expenfas litis non teneri contribuere Man»
lionatios , refpondic S. Cong. in iibur"
tina t.6. Sept. ad IV. dub. /1.114.
FRuflus Canonicacus debentur Cano-
nico , feu ejus Haeredibus , fi ille fim-
pliccm obUcionem in Rcligionc Jefuira-
lusii ad acquicendas Jndul^encias ein;->
ferit , in Canarien. Frucluum \,z.$ep4*
pag. 1 iz.
Fruftus non amififle Parochum ob oimf"
fam Fidei Profeffionem coram Ordina-
lio , cum cam emihllec in manibus Da*
tarii, tefpondit Sac.Congr. in Poientina
Alijs* P.not.kiaiis , CT Profe/ftonjs Fi~
del
RESOtU
dei x6. Maii ai IV. Dub, pag, 5-4.
Fundacorem polfe ad tkneficiu n fe ipfum
prxfenrace in exclufionem ejus , cui re-
fervaverac Jufpatroiarus, reipondic Sac.
Congreg.uio , in Baren. lienefieii n,,
Novembris pag.V. 8 •
H
H^cedem,non aucem Cappellanum ce«
neri ad utenfilium augmencumufque
ad Scuta quacuor pro qualibet Cappel-
lania, refpjndic Sac. Con^reg. , in \K.o-
mana Uten/ilium u. ApriLis p'i.7»
Hosredi , qui Cap.pellaniam juxta Teftato.
ris mcntem eri^i curayit, compecic Juf-
patronatus , hcec Teftacor illud noti re«
fervaverit,in Trid. Tramlationis onerit
Mifsarum 14, Ianuarii p.7.
TIONUM, ***
Litis motae fuper exa&ione Deeimarurn.,
expenlis contribuere non tenetur Epifco*
pus, in Cafsanen. g>xarta Decimarum
4. lu'M ad II. dub. p.j^»
Litis expenfas non teneri contribuere Man*
fionarios, refpondic Sac.Congceg. in Bi-
tuntina 16. Sept. ad IV. dub> /».114.
Litis cxpenfas debere abomn busCanonicis
contribui,hcet aliqui eidem liti non con-
fenferint,relpondic Sac.Congr. in Tolen.
Mif* Paroch'alisit3' Profeffitnis Fidei
16. Maii ad VII. dub. />., 4.
Licis expenfa» nou effe concribuendas,exce*
pcis lis , quje cefTeru ac in commodu.n_»
Opcris Pii, refcriptum fuic in Spoletana.
Expenfarum 16. Sept, p.Uj»
M
jNduJtum Jubilacioni* conceflTum fuicnon
J-obftance, quod nuUum in ea Ecc.efia_»
exempluni fimilis induti adefl"ec,in A:er-
nen. Ditiributionim^S' Iubilationii u,
Apritis ad. If.dub.p-z9.
Indulcum , u a menfe Novemb. ufque ad
Quadra^efima tmtum cum folitis clau-
fulis poffinc aflltc-e Caoro per Tur-
num, & alterni: hebd >madu, concelfum
fuic Cuonicis , & Manfijnaciis Eccleliae
C.ith r iralis. Apruntinje , m Hpruntina
ferviti Ct&ri a T tnnarii p.i.
Indalttu lucrandi dift bucionesquocidia-
nas aenegatum fmt Canonsco depucaco
ad tadanda quaelam ne^ona que R.e-
ligioneta concemere dicebancur, iiu»
Lotj,iien. indul /1. Augu ?j />.oj.
Ineaslaiitas 'id UfpenKvio .
u Dilac. jnis Indulcu n conce T.im fuic , non
obftance , qu > i rrallam i 1 ea Ecclefii__»
examplum fi n hs Inlulci adefTec , in
-dcrrnen. diflnhuttontn qu»t'diana-
rum^iS lubiUt oni' ti. Aprilis ad //.
duj ,-j.i 3.
Ju((>atronatus competit Hieredi , qui Cap •
pellania n juxca feft it>ris mentem erigi
cura/i , licet TeftitK illud non refer»
vaverit . m T/dentina Tramlationis
*niris Mijsa uo*m% Ianuarii p.7.
LTbrun CHonlem aptare , & revolvere
cenentur Miii'i.->natii » ''» Mazeraten.
Jcrvitii ^bori 16. Septemb>is ad I. dub,
p*g-\\A.
Licenci.im fepeliendi in fua EccleliaCida-
vera eorum , qui non^func C^ lfratres ,
fedibi Sepulturanelegeru.it, p^tere t.«-
netur Coifraternita? , in ^enogM. luris
fepeliendi -+.Ian.ai It.dab p.7-
Liter.p Cjtipulforiales fuerunt dcnegatje ,
iaGerund. Exemptionis zi.Nov. p.li]*
M\fionarii tenentur Libruin Choralem.
aptare, & revolvere, in Maceraten»
leruitii Chori 16. Septembris ad I. dub»
pag. 114.
Manfionacii non debencad caecera O^ficia,
pra^cer munus Procuracocis Generalis
eligi , in Bituttina 16. Septemz, ad //•
Duo. pj^-U4.
Manfionani,8c Presbyceri participantes te*
nentur femper OrEcium Pr jcucatoris
GeiieralisCapiculiexercere , »n Bitunti-
n* --.6 Sept. ai I. dub.p.%6.
Manfionariis racionem reddere de redici-
bus Mafla: communis Canonici non ce-
'■ nencur,fed fohim pacientiam prsftarejuc
libros adminiftratijnis infpicete poflinc ,
in Rttunt.16. Sept. ai V. d *b- p.u.<\.
Matrimonium , anteqitam ex cap'te irnpo»
tentiae diffoiveretur, demandaca fuic no-
va recognicio Corparis V.ri , tn laiuen»
Murimami *'-. Aigufii pa^. rf •
Mua cantata in Collegiata S. JacobiTo-
lentini cclebrari debet juxta OectBtum
Vilitatioiisa^ii t7i7. »n T >lent'mt fer~
■uitii Chri,iS' Mifs& Conventuatis 16»
Maii ad I du'j. />.? J.
Mifri cantata in Collegiata S. Jacobi To-
lentmi celebranda ell a Canonicis per
Turnum, in IoLentina feraitii Cbori 3
& MifsM Cn-jentualis 16. Maii ad II,
dub. pa^ ?.
Miflacaitita debet in Collegiata S.Jacobi
Tolencini celebrari per Turnum inci-
picnium a Pciore puma einfdemEccle-
(ix )ig iitqce,in Toientina leruitiiCbOri,
fS Mifsa> Convtntualis \6 Maii ai III.
dub. pag.f^.
Miifa cantata dum celebratur in difta Ec.
clelia , debenc u!cra Hebdomidiriu n_»
incervenire alii Cnnouici» \ndi3a Tolen-
tint ti IV Oub. p.f{*
MifTa cancata durq cclebca'uc,Cm mici non
mtitvenicntcs mulfcmdi func in fu nina
acbitrio Hpifcopi cixmda, in Ttlentina
JervitiiCifiri , c^ Xtif* Conventualit
k. Ma't ai V. dub,p.f\.
' Miifim
\6a. I N D E X
M-flam pro Populo jtpplirare non tenetur Parochi* novx ereaiom in EccIeffaS. /••
quotidie Parochus , fed (eMs dumtaxat anmslocum non efle,refcripfit SacCon»
quot.-
diebus, in Toltntina Mijsd ParochiaLis»
tT Profefionis Fidei iS.Maii ai L dub.
Mifhm teduftio Concefla fuit adManualern
ad tcicnnium , ita tamen ut Cappellanus
interim agat pro fupplemento contra_»
quos de jure , & Epifcopus incumbat pro
adiinplemento diligen:iarum, in Montis
Regalu Redu:7. Mijs . i- Maii p.tf .
Miffarum ceiuctbni locum non efle , re-
jpondit Sac. Congreg. in Nolana Redu-
eliunis Mijsarum 14 Martii p. 17.
Miflarum translatio etiam ad vitamCap-
pellani denegata fuit , in Tolentina
Trjnshtionij Qneris Mifsarum^\. U-
nutrii p»7-
Miflarum ad aliam Ecclefiam translatio
fuit denegata,in Panormit/sna Transla-
tionis onerit Mijsarumi6. Septembrfs
pag-no.
Metropolitano RuflLe pertinec vificatio.
Monafterii Melicenfis , iu Kievien. lurii
gcegaciofi Terrac. Difmembr. 6. lunil
ad IL dub.p.6f.
Patochialis Ecclefiae unio faeiendo CoIIe»
gio Societ.Jefu approbata fuit in Legion»
C5T Afioric Unionis 11. Ap.p.^z.
Parocho debecur Quarca funeralis,fi Cada-
vera Confratrum, &a!iorum habcntiun»
Sepulchrum gentiiitium fepeliantur j'q
Ecclefia Confraternitatis,in Senogallien,
furisfepel.^4. Ian. ad II. dub.p.7.
Parocho emolumenta omnia funeralia de-
bentur,fi ex Epifcopi licentia in Ecclefia
Confratemitatis fepeliancur Cadavera_*
non Confratruum , in Senngall. Iuris
Sepdiiendi 24. Ian, ad III. dub. p. 7.
Parocho competunt intorcicia , quaeobve-
niunt occafione funetum Canonicorum
tumulandorum inpropcio eocumSepul-
chcoi nbn aucem ea ad Canonicos petti-
nenc , in iolentina Miffa Parocbialis ,
W Profeffionis Fidei 16. Maii ad VI.
duh. pag j/4.
vifitandi 1*. Septembrit ad l. Dubium Parocho non Ucet recipecc unam Cande*
lam in a&u refticutioriis Imaginis San%
ftilfimi Crucifixi penes Infirmum reli-
ftae occafione admimftrandi Oleum San-
&um , jn SenogaUien.funerum ip. Dec.
ad III. dub.p.149.
Parocho incumbit onus deferri faciendi
Cadavera pauperum ad Ecclefiam Paro-
chialem , in Senogall, funerum 19. Dec.
ad IV. dub. p.i 49.
Parochus non tenerur Miflam pro Populo
applicarc quocidie, fed feftis dumtaxat
OBIigatio de reftituendo fubfidia doca- \ diebus, in Tlnt. Mifit * Parochialit,®*
lia in cafu obitus abfjuc Filiis ad effe- profejfionis Fidei i6.Mati ad Ldub.p.M»
Parochus tenetur pec fe ipfum concionem
ad Populum habere , & Evangelium Po«
fag,m.
Monialium ConfefCones excipi pofle a Ca-
nonico , dummodo ille facisfaciat Servi-
tio Chori , & Oneribus Canonicatus,
refcriptum fuit in Tolentina fervitii
CboriyUT Mijsa Conventuaiis i6.Maii
adXHL dub.p.W
O
Bligatio de ceftituendo fubfidia dota-
lia m cafu obitus abfque Filiis ad effe-
ftum ea denuo diftnbuendi aliis Puellis
ptaeftati debet a Puellis, dum eis tradun-
tutj in Viterbien.S»l'fidiorum dotalium
%. MaH ai I. Dub.p.\t.
OhSciunr.Procutatocis Gencralic Capituli
cxercece tenentur Manfionacii , & Pres-
byteri parcicipantes, in Bituntinat-6.
htptemb. ad /. dub.p.\6.
Ordines Sacros aflumere tenentucCanonici
anriquiore<; Cnllegiata» S.Jacobi Tolen-
tini , quibusincumbit exercitium Curae
Animarum , in loientina fervitii Cborit
IT MVU Conventualis 15. Maii ad
Vlll.dub. p.<i.
Ofdnie? Minoies , 8c Subdiaconatum con*
f.rre non licuifTe VicarioGenerali At-
chimandriia; MelTanenfis ,< & ipfum con-
fulere debere confcientix (ax , refcripfit
Sac. Congr. in Mtffantn. ordinationis
Ll>Sept- p.m.
fAfodiis reintegcitioni inEcc!efiaS.Ma-
riT
pulo explicare fingulis diebus Dommi-
cis , & fi jufto detineatuc impedimento ,
poteft per aliuni fupplere , in Toient.
Afffs/e Paroch. , 13" Profeffiunis Fidei
16. Maii ad II. dub. p .<f 4.
Parochus omitcens coucioiiem hnbere ad
Populum , eique Evangclium explicare ,
mulftandus eft acbiccio Epifcopi , in To-
Lentina Mif* Parocbidis, & Profjfio-
nis Fidei 16*. Maii ad III. dub. p.s a.
Parochus, cum difceptatum fueric, num_*
ad refidentiam teneretur , non obftanta
metu ei per Principem il!ato_, refponfum
fuit , Ad Emtnentijftmum Pntfclunuj
juxta mentem , in Majoricen. Kefiden-
ti<? 10. ]an. p.i.
Patochus , cum difceptatum fucrit , num,
fruftus amiferit ob oiniffain lidei pco-
feflionem coram Ordinario , cum cam
emififlet in nianibu» Datarii , Sac.Coiv^-
refpondir j eostjdnr amifiile , in Tolenti-
na Mifs* ParotbtoUi , & Profejfionis
Fidti \6.Mlii ad-JV. iub.p-<4-
m Porterula lorum non efTc,refpon- Presbyter, qui non pollct debitis qualititi-
dit Sic. Cnn?. in Terraeinen. Difmem- bus,nondebet aduutti ad particip.it :on<-
kratitnit 6, lunii ad L Dub, p. 6%.
Mailx con)muius4in Arianen. Parii-ip^'
tlo-
CONCLUS
tUnit tt. Stpt. ad I. Dub. pag.xqr.
Presbyter , licet non admittatur ad parcic*-
pationem Maflaecommunis, tamen poteft
eoncurrete ad Canonicatus,m irianen,
participationis ra. Sept. ad II. Dub.
pag-m,
Prasientare fcipfum poflo fundatorem itx^»
exclufionem e/us , cui reiervaverat Juf-
patronatus , refpondit S.C.in Baren.Be-
ne/Liin. Noziemb p,u2.
Pra>fentationom, ieu nominationem faftam
ad Cappelianiam , donec iufficiens Bene-
ficium obtentum fuerit , non efle refoiu-
tam refpondit S.C.in NuUius TcrrtPon-
tiani CapptUani* 14. Martii /-.17.
Prioratum Collegiatae S. Jacobi Tolentini
eflc Dignitatem ex comprehenfis fubReg.
4.Canccllarii ad efFectus praehcminentia-
\t% juxta ipllus Col!egiata: coufuetudu
nem, refcriptum fuit inTolentinaSer uitii
dbori, fjT MiJJ* Conventuaiij 16. M#H
adVl.~Dubip.iT,.
Priori Eccltfije Collegiatae S« JacobiTo-
lentini competit Capituli convocatio., in
Tolentina Servitii Lkori , W Mifta Con»
ver.tuatit 1. Maii a-J VII. Dub. />.??•
Procurationem renetur Archiep:fcopo fol-
vere Abbas S.Marii Terras Poficani , in
Amaipbitana Catbedratict , & Procur,
\<t,. Mart.ai III. Dub. p.16.
Procuratoris Gcueralis Capitali ofricium
exerceretenentur Manfionarii , & Pref-
byteri participante<; , in Bituntina 2.6,
Sept. adI.Dub-p.l6.
De Profetfione iegitima non conftaret de
eo quod non conftaret de prsinifTo Novi •
tiati refpondit S. C. in Pragen,VrofeJJio-
nis Ofjul.png.%0.
0.
QUarta funeralis debet iqualiter inter
car.onicos , & Manfionatios diftribui 9
\\\Biluntina 26.Sept.ad III.Dub. p.iia.
Quarca funeralif fpe&.u adParochum,fi
Cadavera. Confrattum , & aliorum ha-
bentiuiiSepulchrum gentilitiumfepelian-
tur in tcdelia Confraternitatis* in Seno.
gal. luris fepeltendi 14.Ian.ad IIl.Dub.
Pag-1'
Quutam Decimarum deberi Epifcopo in
ioJita fumma , rcfpon^c S. C. in Cafsa-
ntn. GfuartA Decimarum 4. LuL.aX I,
Dub.pag*T\.
R
R
Eductio Miflarum concefla fuit adMa*
nualen ad tricnnium , ita tamen , ut
Cnppcllanus interim aga"t pro lupple-
meiito contra quos de jurc , 8c Epifco-
fusnicumb.it pcoadimplcmento diiigen-
IONUM. i6<?
tiarum, in Monti% Regali% Redu&onis
Misarum i.Maiip-tf.
Reductioni Miflaruui locum non efle , rcf-
pondit S.C. in Nclana reducliom% Mif.
farum 4 • Mart. p.17.
Refidere Parochus an reneretur , non ob-
ftarite metu ei per principem incuflo,cutn
difceptatum fuerit S.Congregatio refcri-
pfit, AdEminent,Pr<efic7um juxta men~
tem ; inMajoricen, Refidenti.e to.Ian-
pag.i,
Relhtutio in integrum conccfla fuit, in
Neapolitana Reftitutioni% in iniegrum
14. Mart. p.i6.
Reftitutio in integrum adverfus Profeffio-
nem conccfla fuit, in Afien,\\eflitutio-
ni%in inttgrumiq» Mart.p,i7,
Reftitutj o in integrum adverfus ProfeflTo-
nem denegata fuit in lan-utn.Wtftitutio-
n\sin integrum a.Jul.p.77.
Reftitutio in integrum adverfus Profeffio-
nem fuitMoniali fere feptuagenaris con-
cefla 9 in P anormit ana Ke/iitutionis in
integrum 16, Sept. p.l\6,
Reflitutio inintcgrum adverfus Profeftio-
nem denegata fuit» in Pijana R.eftitutio~
nit \n integrum 14.74». p.j.
Reftitutio inintegrum adverfus Profefl7o«
* nem denegata fuic , in Lvcien. Keflitut*
in integrum z^.Jan>p.\U
SEminario Marifpurgenfi num Ordine
Equeltres , & Regulares teneantur ta-
xam contribuere , cum difceptacum fue-
rit refcriptum eft , Exquiratur Votum
uniut ex Eminentifsimit , iS" ad men»
tem . ln Confiautien. Taxa Seminar,
10. Jan. p.t>
Sepelire nequit Confraternitas in fua Ec-
clefiacadiveraeorum,qui non funtCon-
fratres, fed lbi ftpulturam ekgcrunt Jed
ab Epifcopo liccntiam petere tenetur , in
Senogallien.Jurii fepelicndi %A<.)*nuar.
ad II. Dub. p.f,
Sepelire tenetur Parochus fuis fumptibu?,
cadavera pauperum i\\ Eccl. Parochiali ,
in SenogaUien, Funerum 9. Decem. ad
IV. Dub. p. 1 49.
Scpulture eleftio probatur per teftes depo-
nentesoretenus coram Parocho,velVica-
rio foraneo , in Senogallien. Eunerum
1 9. Decembr, ad II* Uub. p.149.
De fponfalibus non conftarc, refponditS.C.
in Tudertina Sponjaltum lo.Jan.p.z.
Statum hrreditarium cfle firmandum,ante-
quain duo Canonicatus ad unum , r.icio-
netenuitatis redituum rcducatur,refpon-
dit S-C. in Nullius feu Far/en. Unionis
Canonicatuum u. Novem. p. 1 Jo.
Subfidium docalc non cfl tradendum puella;
quz fit jam nupta , tx non probet fe efle
teftatoris fanguine conjunftam,iuRc/w.«
na Suffiiii dctaiit i.Aug. p.po,
Sub-
,« 1 N D
SUBfHiuuidWiedebere ftante obitu Mu-
Heris abfque filhs * teftitui , S.C mFk-
terbien.juo/idiorum dotaliumi. Mait
.,<//. Dub.pag.tf.
Sublidiadotalia dum puellis tradantur,de.
betab lllis prxftari obligatio de reftitu-
endo in cafu obicus abfquc filiis ad effe-
ftum ea denuo diftribuendi aliis puellis»
\\ riterbien. fubfidiorum dotaliumx.
Mai1adl.Dub.pag.4r.
Synodalibus Conftituciombus , aliifqie le-
gibusetiam pet edida panditis ab Epif-
copo (ineCapituliConfilio,& aflcnfu fub-
jicitut idemCapitulum, iwGerun-Exem.
19. Dec . ad IV. Dub. p .1 08.
TAxam conttibuere num teneantur Or-
dines equeftres , &re£ularesSemina-
rio Marisburgenfi,cum difceptatum fue-
rit refcriplit S. C. Exquiratur votum
unius ex Eminentifs. & ai mentem in
Conft an.TaxdSeminarii 10.J anuar. p.i»
Tawm emolumentorum exigendorum oc-
calione funerum eife reformandam juxta
modum , refpondit S. C. in Sentgallieu.
Funerumi9- Decemb.ad I. Dub.p.149.
Tranf.ictio fuic declarata invalida, in Tri~
dentinalranslationis Onerit Mijjarum
H.Januariip.?.
Translatio Miflarum etiam ad vitam Cap.
pellani denegata fuit , inTriden.Tranf.
Uneris Mifs.tA* )anuariip.7'
Translatio Miflarum ad aliam Ecclefiam
fuit denegata » in Panormitana Tranf.
Oneris Mifs.16. Sept. p.no.
V
VAcationis, & tecreationis diebusgau
det Canonicus Coadjutus G per fe
jpfum , abicnte Coadjutore , inferviat .,
inOi/iten. Coad. W Diflributionum6.
luniiad II. Dub.pag.66.
Vicarii Capitularis eleftio cum indubium
revocarerur , refcriptum fuit . In cafu
de quo agitur, btne provifum per M^-
tropotitanum, *n hituntinaEleclionisVi'
carii CapituUris 4. lulii p.71.
E X
VicarioGenefaliArchimandritKMefTanenfi
non licuiffcOrdines Minores, Hc Subdia-
conatuui conferre , & ipfum confulere
debere confcientix fuas, reicr pfit S.Con-
gregatio/» Mefsanen. Qrdinationis u.
• Sept.p.iin
Vicarius Bafilica? S.Ioannis in Laterano ab.
fensnequit ScriptoribusFallarum prceci-
pere , neobediant Praefefto Chon illius
punftaturas demandanti, in RawanaSer-
vitii Cbori, £JT puniiaturarum z. Maii
ad III. Dub p.af.
Vicariorum Bafihcae S.Ioannisin Laterano
expunftatione competunt Eminentiffimo
Archipresbytero » in Komana Servitii
Chori yiS punclaturarum 2. . Maii adlV.
Dub.p.tf.
Vifitare poteft Archiepifcopus Amalphita-
nus Ecclefiaj S. M. Terrx Politaui , in_»
Amalphitana Catbedraticiy iFProcura •
tionis id..Martii ad II.Dub.p.z6.
Vifitare poteft per fe ipfum , vel per alium
EpifcopusGerundenfisCapitulum Cathe.
dralis, in Gsrunden.Exempt.19. Decem*
ai 1. Dub.p.iqS.
Vifitare poteft Capitulum » & Cathedralem
Archidiaconus CathedralisGerundenfis ,
in Gerunden. Iurifdiclionit 10. Decemb»
pag.ia,').
Vifitatio Monafterii Melicenfis fpeflat ad
Metropolitanum Ruffia», in Kiooien.Iu
ris vifitandi 12. Sept.ad I.Dub. p.m*
VifitationemEpifcopusGerundenlis protra-
here poteft fervatis fimbus moderati , &
prudentis arbitrii, inGerunden. Exem.
19. Dec. ai III. Dub. pag.i/\%»
Unio Ecclefiae Parochialisf ac.endaCollegio
Societatis Jefu approbata fuit %n Legio-
nen.iS* Afioricen. uniouis 1 1. Aprilis
pag.i 1.
Uuionem plurimum Beneficiorum fimpli-
cium faclam Maffe Capiculari non fufti-
nen refpondit S.C. , in Salernitana
unienis 11. Novembris pag.117 .
Utenfilium augmentum ufque ad fcutaqua-
tuor pro qualibet Cappellania deberi ab
Haerede , non autem a Cappellanis , re-
fpondi S.Congregati'o,/*tf Romana uteta-
filiumiu Aprilh sajz.-7»
FINI5.
THESAURUS
RESOLUTIONUM
Sacrce Congregationis
CONCILII
In Caufis fub Annum 1740. propofitis ,
j4liifque 9 qua inter* catercts ab Anno 1 700. I ufque
dd \j\ S.fuerunt difcufa , $ decifa .
INDEX
TITULORUM TUM CAUSARUM
Quce anno 1740. in Sac. Congregat.
Concilii propofitcefunt , cum ea-
rum^quce inter cceteras ab an-
no 1700. ufque ad 171 8. di-
fcuffas^fekdce fuerunt .
ABurgi Sanfti Donnini Jubilationis to.Apri-
lis 1704.
Burgi Sanfti Donnini Mifile Conventualis
X Lexanen. Trregularitatis j.& 17. De- 2.& 16. Maii 171^.
G
cembcis 1740.
Aloxanen. Vicarii Capitularis 17. Deceni-
bris 1712.
Acernen. Vicarii Capitularis 2f.Februa-«
tii 1709. _ f^ Adicen. difpenfationis 17. & ji.Maii
Aliphana Scrvitii Chori 2p.Januarii , & K*J 1704.
11. Febr. 1707. Cajetana fpolii 24. Septembris , & 19.N0-
Andrien. Accelfus ad Procefllones U.Ja- vembr- 1740.
nuani j7io. Calaguritana , & Calceaten. refidenciae
Ameiioa Pribcndx Theologalis n. Janua- 16. & go.Jan. & 3. Sept. 1740.
1111710. Calaguritana vifitationis 4., Sc 18. Junii
Aquinaten. particinationis 14 Junii 1704. 1701.
Aquen. junum Parochialium <. Martii Camerinen. Utenfilium 17. Dec.1740.
170 mn Caputacjuen. participationis 16. & 3 o. Jan.
Arianen. afliltentiaj 19. Aprilis, & i7.Maii 1 740.
I7?4« Caputaquen.ordinationisc». Juniii7o9,
Armunen. fubfidii Dotslis 24. Junii 1708. Caputaquen. jurifdi&ionis 17. Dec. 1712.
Aififien. curx animarum itf.Nov. 1706". Capuana indulti 3. Sept. 1740.
Afculana dlttiburionum 2?.Junii 1707. Cafertana fervitii Chori 17. Junii 1704.
Auncn. Unioms ii., & 16. Febr.l7o7. Caflanen. difmembrationis 3. & i7.Dec.
Auximana Cappcllaniarum 2.&2C*. Dec. 1740.
17°1# Cathacen. Canonicatus 2 r.Maii ic?72.
Cathacen, juris nominandi concionatorem
12 24.Jan.170j.
*-" Caurien. diftributionum 22. Aprilis 3 &
m • »*•«• 4.Juniii7oi.
r> MneoNgien. MiJTe Parochial is,& Con- Cavallicen. refidentice , & diftribmionum
JL> v-entualis 8.JulIi i7lj. 9-& 30. Sept.1702.
iSambergciu , (cu Nulhus Fulden. incom- Csefenaten.matrimonii 3 • Oaobr. 1716.
patib.litatis jo.Sept. i7ij.& 28. Apri- Comcn. jurifdiaioms 16, Febr. 1707.
Iis 1714. Conrtantien. ftawi 2f Maii 1707.
unonen. d.fpenfationis ieT. & Jo.Ja- Cracovicn. uni^nis i6- & jo. Jan. 1740.
nnarn 1740.
:rcn.dilpcnfationis24.Sept. 1740. T^
lomen. , fcu Parmcn. fponfalium x<. D
Sept. 1700. y-^
Eracharcn. dubiorum u. & 2(5.Januarii D Ubiummatrimonii J. Sept. 1707.
Braduren. indulti 14. Martii 1711. -«-,
'icn. procurationis 27.Aug. I7i2. £L
jruqnateii (poa&liutn 16. Jan. 1709.
Burg. S. Donnini convocationis Capituli -j-iLborcn. juramenti pcrfevcrantise 14.
"•**** mu JbNov.1711.
Elbo-
JElborcn. fugitivorum 14. Nov. 171T.
^finajuris nominandi concionatorem 30.
Sept. 1702.
FAnen. Parrrimonii facri , & Miflarum
21. Augufti'1717.
Farfen. Matrimonii 28. ck 29. Jan. &16'.
Martii 1707.
Firmana CappeHanise 18. Aprilis 1711.
Firmana privationis Canonicatus jo. Maii
166).
Frilingen. Unionis 14. Junii 1710.
G
GEruntinen» , & Cariaten. Synodi , &
gravaminum 28. Januarii , & r. Fe-
bruariii70?»
Giennen.,feu Beacen. indufti 17. Novcm-
brist7i4»
Giennen. diftributionum 26".Januar. & to".
Febr. 1704.
Giennen. vacationum 26. Jan. 1704.
Guardien. 16. Jan.r740t
Marficem Oratorii 3. Dec. 1740.
Marficana difpeulationis 9. Junii 170I.
Mallanen. 17« Aprilis 1606,
Mediolanen. Unionis ^i.Aprilis 1717.
Mediolancn. diftributionum 1 6. Novembr.
171*. & 7« Dec. ejufdem anni .
Mclevirana iegati 17. Dec.1740.
MeJevitana jurium parochialrum 2 j.Febr.
171 y.
Melphiten. prxbenda» theologalis 19. No-
vembr. & 3. Dec. 1740.
Mexicana vifirationis Sacrorum Liminum
18. Dec. 1707. t 14« & 2S.Jan.1708.
Militen. 19. Febr. & 25. Aprilis 1701.
Monafterien. » feu Faderbonen. LegitimL
tatis ?. Sept. 1716".
Montis Pelulii prcetenfie nullitatis contra-
du$ 50. Aprilis 1712.
Montis Regalis Matrimonii 7. Maiii707.
Montis Regalis Cappelianiae 19. Novemb.
1740«
Murana lrregularitatis 14. Nov. r7t<5.
Mutinen. matrimonii 1 S.Nov. 1702.
N
H
HYfpalcn. reftitutionis in integrum 24.
Sept. 19. Nov. & ?• Dec 1740.
Hyfpalen. nullitatis Ordinis 28. Martii > &
18. Maii 1716,
I
I" Molen. irrcgularicats 19. Novembris
•*■ 1740«
Imolcn. 3. & 17. Dcc. 1740.
Juvenacen.procurarionis ;.Sept. 1740.
Juvcnacen. , feu Nullius Terlicii fpolii 10.
& 24. Aprilis 1717.
Juvenaccn., fcu Terlicii vifitationis 25,
Jan. i7io\
Ifcmien. Canonicatus zz.Febr. 1710.
LUcana ju-isdefcrcndi Crucem 4- Julii ,
& 8. A-igufli 1715.
Lancianen. Confraternitatis 20.Sept.1710.
Lcyrcn. 2f. Jan. i7oy.
Lunen. Sarzincn. reititutioviis Cadaveris
1711.
M
MAntuaua iurifdictionis 3. & 24.Apri-
lis 1700.
M.yi.incn. fubiidii charicativi iS. Fcbr. , &
11. Martii 171 3.
"Vr Aiarena ele&ionis Vicarii Capitularis
^ 11. Sept. 1717.
Ne.ipolitana refticutionis in integrum24.
Sept. & 19. Nov. 1740.
Neapolitanamatrimonii 27. Dec.1740.
Neapolitana Prstenforum fponfaliuin 20.
Sept. 1704.
Neapolirana Confervatoris 1 7« Apr. 1709.
Ncapolitana matrimonii 1. Sept. 1714«
Neapolitana , feu Averfana juris confor-
tandi 8. Febr. 1716.
Neapolirana indulgentiarum 19. Jun.1717.
Neocaftren. ere£tionis Cationicatuum 1 9.
Nov. & 3. Dec. 1740.
Novarien. funerum , & jurifdidtionis if»
Martii 1704.
Novarien. Dottoratus 4. Junii , & 8. Aug.
1716".
Nullius 3 feu Sublacen. legati 24, Septem.
& 19. Nov. 1740.
Nullius Guaftallx privationis manfionariae
)t« Juhi , & 28. Augufli 1660.
Nullius Altamuroe confervatori.T,& cxem»
ptionis if.Julii » & 3. Augufti 1 71J.
O
O
Ppidcn. Contriburionis 15.N0v.17t f.
Ordinis Cappuccinorum , fcu Senogallicn.
ordinationis 25. Nov. 1710. ?c lo.Jan.
1711»
Oftunen.procuracionis 7- & 2S.JuIii 1708.
Oveten. coadjutori.c s Sc diftribucionum_»
16*. & 30. Jan. 1740.
PA
mpiloncn. Miffarum i8.Nov. i7o2.
Pat-
P.irmen, m.itrimonii ?• Sept. 174O'
Papien. juris defercnJi Crucem »4. Scpt.
& 17. Dccembris 1707.
Papien.Juris deferendi Crucem 11. Sept.
170S.
Pnpien. incillonis arborum tf .Martii i7to.
Placentina Parochialis 19. Nov. & 3. De-
cembris 174°'
Placcntina Dubium Indulgentiarum *}.Ja-
nuarii , & 6. Febr . 1706.
rorcucallen.Vifitationis if .& a9.Jan.170r.
Polnanien. dubium AudicionisConfeffionu
19. Nov. & j.Dec 1707.
Pragen. Jurifdiftionis j. & I7.DCC & 14.
Jan. 1708.
Pragen. Jiuifdiftionis J). Iunii 1708.
Savoncn» jurium Parochialium 17. Iunii
1714
Savonen. juriutn Parochialiuj» 3 Dec 1711.
Segobricen. difmen.bratioms 16. & 30. Ja-
nuarii 1740.
Sicula refricutioriis in integrnm, & nullita-
tis profeifioiuim 24 Sepc. 174 .
Signina Iponialium 2.& 16. Man : 7of,
Spoletana I rocuratimis 14. Junii 1710.
Spoletana Sepuichrorom 24. Aug. 1709.
Surre tina Macrnnonii *?• Julii 170*.
Siponthu diikibutionum 29. Apr. 170^.
R
R
» Eatina Parochialis 3. Sepr. 1740.
ReKina diftributionum 4. Apr. 1704.
Ripana fponfalium 2 j-Apr & 7.Maii 1701.
Ripana Depucation s it. Maiit707.
Ripana Mercatus 2. Maii 171 1.
Romam Utenfilium J. & 24. SepC T740.
Romana fubfiJii dotalis 3. & 24. Septem-
bris 1740»
Romana jubilationis j.Martii 170J.
Romana, feu fatrtna ordinationis J7.Mar-
tii ;7o8.
Romana jurium Canonicalium 17. Martii
1708.
Romaria diftnbutionum 28 Junii 1708.
Romana Cappelianix A3.Juniii?o8. & 14.
Junii 1710.
Ruben. Habitus Talaris 18. Julii, & 18.
Augufti 1708.
Ruben. Rapcm, &Cenfurarum j. Martii
1714-
O Abinen. Procurationis 2 j.Iunii 1708.
Salernitana Matrimonii n. Jan. 1710,
Salernicana Unionis \6. & 30. Jan. 1740.
Sahsburgen. Claufuraj 20. Nov. 1710. &
10. Jan.i7ri.
Salutiarum Beneficii j. Sept. I740.
S. Scverini Marrimonii 24. Sept. 1740»
S. Severi juris fubrogandi Z6. Jan. & 9,Fe-
bruani 1717.
Sardinia juri(diaionis f. & 24. Apr. & if.
Maii 1700.
Savonen. jurium Parochialiuini4.Sepcerri-
bns 17 1 ».
Sayoncu. jurium Pacochialium 17. Decem-
bns 171J.
Arencina fponfalium ;. Od. 1707.
Theacina, feu Nullius Aciffae Junldiftio.-
nis -6 Julii , & ,9. Augulti 170 -•
Theanen. diitribucionis Ordinum 7. Febr.
17IL
Thelefina Archipresbyteratus 10. , & j r.
Juiii 1717.
ToJentinaten. Cognationis Spiricualis 16*.
Maii 171'.
Triventina jurium Parochialium 17. Dect
1740.
Tridencina difpenfacionis 11 • Marcii 171 3.
Trojana Funerum 7. & *-l> Mau - 21.
Trojana Servicii 14. Jan. & 18. Febi. 1701.
Turricana , feu Boffanen.Juiifdnftioiiis 17.
Martii 1708.
Tufculana MifljeConventua] is ji. Marrii ,
& 31. Aprilis 1711.
Tufculana Beneficii , feu Cappellaniae itf.
Juniij &4-Sept. 1700.
V
Alencina Macrimonii 3. Dec. 1740.
Vencimilien. fponfalium 1. Junii t709.
Venufina Macrimonii ?. Odobr. 1710.
Venecen. Dubium Admimftrationis Sacra-
menci Poenitentia; 21. Maiii7o7.
Vici Eq«en. ArchidiaconaCus 17.Dec.1707.
3. Aug. 1709.
Viglevanen. Seminarii 1 3-Jan. 1714.
Vicerbien. jt. Marcii 1708.
Ugencina Spolii 8. Febr. & 14-Mart. t 716"»
& ^4. Apr- 1717.
Ulyffiponen. Oriencalis reftitutionis inin-
tegrum j. Sepc. 17+0.
Ulyffiponcn. Oriencalij Profeffionis 17.*
Dec. 1740.
Ulyffiponen. Orientilisreftituiionis in iV
tegrum 17 . Dec. 1740«
Dic Sabbathi 16. Januarii 1 740.
Apientiflimo Eminentiflimorum Patrum judicio quatuor
Caufac mox defcribend* , quas in noviilima ( oogrega-
tione habita fub diem 19. Decembris, anni nuper elapfi
non potuerunt proponi , hodie fubjiciuntur . Perpenfis
igitur iis , quae tam in fac"k> , quam in jure fuerunt in Folio diei 5. di»
cii menfis expofita , dqnjiiendum erit ,
G
UARDIEN. Sef.iuc.t*
Anfit ftandum* vel recedatdum a dccifis die 3 . Martii 1 7 $ 6. itt cafu &c+ ** R'f'
Dilata , & proponatur ex integro Dubium : An , & ju~
rifdiftio competat Epifcopo in cafu $c.
C
APUTAQUEN. PARTICIPATlONIS . ffSl?'1*
Anfit locus admiffwni Sacerdotis Blafii Gravicre ad participatioHCfH ift
Ecclefia receptitia S. Leonis Civitatis Salae in cafu &c.
4t*tf
Reliquae non propofitae •
B
ARCHINONEN. DISPENSATIONIS . 8*ff-*M **
An fit fignanda fupplicatio in cafu &V. * r&
c
R ACOVIEN. UNIONIS . Sef m*ij ;
dn fitfignanda fupplicatio in eafu &c. <* ref ^a
o
VETEN. COADJUTORIiE , ET DISTRIBUTrONUM ; '
Contendente Capitulo Cathedralis Ecclefiae Ovetenfis , joannem Sefli'<**4*
deref»
Jofephum Florez Sierra ejufdem'Cathedralis Ci.nonicunv, qui ob
fuam ingravefcentem aetatem obtinuit, fibi abApoftolica Sede in per-
petuum Coadjutorem deputari Sacerdotem Francifcum Sierra , non
poffe per fe ipfum , abfente excaufa cujufdam deli£U Francifco Co-
adjutore , oneri refidentia fupplere , mrnufque frui diebus vacatio-
nis , feu recreationis , quos vocant Los Diardegracias, itidemque ei
minime deberi quotidianas diftributiones tempore, quo contingat
ipfum xgrotare , oportuit ad preces tam Capituli , quam praedicli
Canonici Coadjuti tria haec Dubia difcutere : I. An, durante temporc
p*nalis Servitii , 6* confequenter abfenti<t Canonici Francifci Sier~
ra Coadjutoris , re/idere valeat Joanncs Jufepb Florez Canonicus
Coadjutus in cafu &c. & quatenus affirmativc . 11. An rcfidendog.u-
dere debeat diebus vacationis , feu recreationis nurhupatis Los Dias
TomJX. A dc
ft vracias . III. An diclo tempore durante , fi ugrotaverst dMus
%LnesCanomcus Coadjutus , habendusfit proprajentete^poresrt^
irmttath & poffit lucrars dtftributiones : ad qu* fub diem 7. Junii
tTeUf. fnm rcftriptum fuit ; M I. ■ VU.Jffirmative . ^
7// verinegut*et fahofure agcndi conteuCoadjutore* prorcle-
Jgrtumi Cum autem refolutiom UI. Dubii non acquiefcat Joannes
lofeph Canonicus Coadjutus,rogantur Emmentiffimi PP.novam ilhut
dilputationem aggredi . t
Kon ea imprxfentiarum eft qusftio de Canonico Coadjuto,qui antea pef
feipfum haud confueverit Choro , Ecclefiacque infervire ; Si enim
res eo loci eflet , nequiret utique Canonicus Ioannes Iofeph tempore
fus agrotationis quotidianas diftributiones lucrari , curri. vulgatum-
in iure ceque ac receptum in praxi habeatur, Canonicis infirmis five
coadjutorem habentibus , five illo deftitutis quotidianas diliributia-
ries minimedeberi , quoties ipfi , dum bona valetudine fruerentur,
Divinis Officiis interefle neglexerint , ad tradita per Geminian. )n
cap. Unic, §. Qai vero de Cleric. non refid. in 6. num.4. Barbof. ad
C0ncil.feff.24* cap. 12, num.96. , & ita refolutum fuit a Sacra Con-
gregatione in Mar.tuarta 6. Februarii 1627. lib.\ 3. Decr.pag.19j. ,
tf in Afculana %.Junii 1706. , in qua propofito dubio ': An diftri-
butiones quotidiana debeantur Canonico infirmo , fi alias fanus non
effet folitus refidere -} refponfum fuit , negative , ut in lib.%6% Decr.
pjg.14.cj,
Pariter difceptandum hodie non eft , an xgrotanti Canonico Coadjuto
quotidiance debeantur diftributiones-, fi forte eodem tempore Coad-
jutor quoque morbo teneatur , aut fimili ex caufa compellatur a refi-
dentia abefle , tunc enim quotidianis diftributionibus privandum non
efle Canonicum Coadjutum , communiter tradunt DD. , & praefertim
Garz. de Benef. part.\. cap.$. num.%o, . 6" 81. , fif Barbof. d$ Cu*
nonic. , $T Dignit.cap.zy.n.tf. cum aliis , a^que in his terminis lo-
quuntur Refolutiones Sacrie Congregationis edita; in Vicen. , ubi fub
diem 10, Maii 1625. refponfum fuit Coa 'jutum infirmum , quam"
diu Coadjutor ex fuprafcripta caufa abjruerit , percipere debe-
re frublus fui Canonicatus , $ Prabenddc una cum diftributionibut
' quotidianis tam diurnis , qu.im noHurnis , perinde acfi Divinis
Offciis per fe , vel Coadjutorem intereffet : ut in lib.\2. Decr.
^/£.294., &fi?qq., & inVrbevefiatia psr Birbof. loc. cit. allegata
fub hifce verbis , Diftributiones qnotidiants deberttur Canonico coad*
juto mfirmo abfinte , vel non ferviente coad/utore .
Athodiernae difputationis illud eft thema , num Canonicus Coadjuto-
rem habcns , & pridem afluetus per feipfum Chori , Ecclefia;que
fcrvitio incumbere, fi aliquando infirmetur , debeat q :otidianas di-
ftributiones lucrari , tametfi ejus Coadjutor non ex jufta caufa , fed
propria culpa coa&us fit e loco refidentMB abefle , nequeatque pro-
inde in fua Ecclefia Divinis vacare Officiis .
Sane quajftionem hanc afHrmative decidunt nonnulli Canoniftaj , &
fignantcr N-tvir, de Cleric.xgrotan. conf.2. num.6. Gonzal. ad Re-
gul.%Canccll. rit.9. a num.i 16. , Garz. de Benefic. part.4. cap.2.
uum.Si,, Vfequen., & Caftropal.Oper.MoraL torna. difput.i,
punB.i^
putiU.iQi num.y* ea innixi ratione , quod, ficuti Canonicuj Coadjuto-
re carens quotidianas diftributiones acquirit , fi morbo , aut alio ja-
fio impedimento detir^atur , quominus poflit Divinis Officiis inter-
venire , juxta exprefium Textum in cap. unic. de Cleric. non refid.
in 6. na Canonicus coadjutore provifus , ne fit deterioris conditionis
Canonico illum non habente , neve privilcgium coadjutonae in :ipfius
odium, ac detrimentum rctorqueatur contra vulgatam regulam , de
qua in cap . ad Apoftolicam de Regular., & in cap. ^uod ob gratiam,
de Reg. Jur. in 6. , quotidianas debeat diftributiones lucrari , uti
prae ceteris ratiocinatur Gonzal. ad Regx 8. Cancell. tit. 8. & 9.
num.\\6. & fcqq.
Veruntamen cum coadjutoriae in Beneficiis Ecclefiaffcicis cum futura fuc-
cetfione , juxta Sac. Triden. Conc. Seff.2$. cap.'}. de Rsform. per-
mittendae non funt , nifi quando urgens neceflitas , aut evidens Eccle-
fice utilitas id poltulet, proindeque coadjutor in eum praefertim finem»
concedatur , ut vices Canonici ob ingravefcentem aetatem , juflam-
ve aliamob caufam Choro, Ecclefiaeque fervitium praeitare impediti
fultineat , propterea 5 ne finis hic frultraretur, Ci coadjutore ex pro-
pria culpa in eo (tatu conflituto, ut ipfe nequeat affumpto onen fa-
tisfacere , nihilominus deberet coadjutus aegrotans diftributiones
quotidianas percipere , nullo licet Ecclefiae fervitio prxltito , perin-
dc ac fi coadjutorem non haberet , contrarium flatuilfe videtur tam
Sacra Rituum Congregatio in quadam Patavina relata per Girziam
in hoec verba : YMftributiones quotidiana non debentur Cano*
nico idfirmo , vel alias legitime impedito quando babet coadju-
torem , fed fi coadjutor non refideat , pantiatur tamen in ipfius
coadjutoris damna\ quam Sacrum hocTribanal in Caufa , cui titu-
\i\sDubia PunHaturarum 21. Julii 1694. //'£.44. Decr. pag.159. »
necnon in Afculana , ubi cum quaereretur fub Dubio VIII. An de-
beantur diftributiones quotidiana Canonicis infirmis , fi coadjutores
fani non interveniunt : fub diem 5. lunii 1706. refponfum fuit : Afe-
gative : ut in lib.%6. Decr. pag.\jo.
Quamvis autem Garzias loc. fupracit. ad Refolutionem Sacroe Ritu-
um Congregationis refpondeat : Eam procedere ( funt illius verba )
cum coadjutus legitime impeditus ratione infirmitatis , vel alias
"ju/t coadjutorem fuum nihilominus refidere , <*J* pro eo defervire ,
quo cafu , coadjutore nolente refidere , coadjutus punclabitur ad
dimnum tamen ipfius coadjutoris , qui eft in culpa non refiden-
do , & fic de fuo folvere coadjuto , quod amiferit , ficm cum
coadfutus legitime impeditus non vult , quod refideat coadju.or ,
quifine ejus voluntate , <*F confenfu refidere non poteft , tu 9c enim
lu.rabitur coadjutus , cum ipfe fit legitime impedttus , %ec coa*
djutor fit in culpa , ex quo non poteft refidere nifi devoimtate v
6* confenfu coadjuti , ®' fic procedit pradiHa Rafiiutio : p;c-
(tat tamen hic exfcnbere ea , quae polt relatam hanc G irzia explua-
tionem fubjungit C.iftropal. tom.2. difput.i. pvntl.xo.num.c). hifce
veibis , ISertim bac dftiuctio mibi non probatur ,potius cnim juli-
carem multandunt effe coa.ljutum impeditum noLntem , ut coa tja~
tor inferviat , quam volentem , qui* tiuleus , ut infervtat , repu-
Tom.lX. A« gnat
4
<?///, oZ> yw/# f/? coadjutoria affgnata . <&* inique procedit ,
vdnntat babenda efl pro non adjdla ; tf/ volcns , #/ infer-
atjttrife cottformat .
Pixterci id rem paiircr conferrc vidctur rcgula cum Canonico coadju-
torem habcnte fervari confucla , nimirum ut is , qui ob fervitium
ultra quadraginta annos continuo , & laudabiliter prasftitum jubila-
t onis indultum prius obtinuit , fi poftea coadjutorem fibi dari impe-
trct , obtcnto jubilationis indulto amplius nonjuvetur, fed punfta-
turis obcoxius maneat , quotiefcumque nec ipfe , nec ejus coadjutor
inferviat , uti dudum firmavit Rota de.-jyo. nu. 14.. coram Penia , &
fcpius refpor.dit Sacra ha?c Congregatio , quas novifiime pofthabita
prorfus ratione in contrarium adducla , quod coadjutonae privilegium
videretur in odium , & damnum Canonici coadjuti retorqueri , dif-
cuflTo formiter in Calaguritana yttbiiationit inter castera Dubio :
Jln yufipho de Miranda ad obtinemdam jubilationem obflet , quod
jam babet coadjutorcm cttm futura fucceffwne : die 2. Maiiiy^.re-
fcripfit : Ajjirmative .
Caufa, obquam Francifcus Sierra coadjutor nequit in Civitate Ove-
tenii refidere , nullumque propterea ejus Cathedrali Eccleiias fervi-
tiumexhibere , latius indicata fuit in folio diitributo fub diem 16.
Maii fupenoris anni ; Eo itaque reafumpto , perpenfifque omnibus
mox adnotatis , gravenon erit Eminentimmis Patribus pronunciare .
^nfit flandttm , vel recedendttm aDecifis die 6.yunii 1 739. quoadJII.
t)ttbittm in cafiu £9V.
*** "CEGOBRICEN. DISMEMBR ATIONIS. Cum Anirnarum cura
v3 Cathedrali Ecclefia; Segobricenfi adnexa protendatur ad Oppidum ,
feu Villam de Torcas, quae ab eadem Cathedrali una itineris hora dif-
fitaeft, bini vero diaas Cathedralis Canonici , quibus exercitium
prxfata; cune committitur , focordes in eo obeundo munere erga In-
colas memorati Oppidi comperirentur,Joannes Bafilius Caftelvi ejuf-
demOppidi , feu Villaj Marchio animadvertens , plurima fpiritualia
detrimenta five ob affertam Canonicorum negligentiam , five ob loci
diftantiam prafatos Incolas pati , curavit fub annum 1734. in Eccle-^
fia , feu Oratorio facpedi&i Oppidi Cappellaniam erigi , impofito*
illius Rcftori, praster annuam quarundam Miflarum celebrationem ,
onere occurrendi , quantum fieri poteft , fpiritualibus corumdem In-
colarum neceflitatibus ; noviflime vero fupplicem Summo Pontifici
porrexit libcllum , quo recenfitis periculis , qua; adhuc animabus
illarum gentium imminere nondefmunt, tumquia in enunciata Ec-
clefia, feu Oratorio creftus non reperiatur Fons Baptifmalis , tum ,
quod ibi Sacra non affervetur Synaxis , fubjunxit , fe ad occurren-
dum ejufmodi incommodis : Plurimum cupere ditfam Cappella-
m in hiaicm erigi cum totali Ceparatione a furisdi&ione
dricenfit, Hlinfqus CanonicorumCuratorum , & difi
*H ■ decimaram o.nnium , velfaltem illarum , qua excrcitio
cttraammarttmcorrefpondent, ad boc ut pro congrua manutentione Pa>
rocbt protcmpore cxiflcntis applkari poffint", ut in erettione Paro-
cb-.ahs Loct dc Navaxas cjufdcm Diacefis alias eidem Ecdefia Scgo-
brh
5
bricznfi quond exercitium Cura Animarum , ut Locus de Tercat , an\
annexi praclicatum fuit , ut autem voti fui compos facihus ctricia.-
tur , addidit fe paratum , Ad praftanda onmia ornamenta a/rfa tic-
c/cji.t ntctjfaria, ereclionem Fontis Baptifmalis , £f cujiudiam pro ^au-
cljjimo Satramento , ac rnanutentiontm lampadis , ciim hoc tamen ,
quod ftmper perpetuis temporibus fibi , fuifque Succejfonbus lujpa-
trouatus , & prafentandi ad ditlam Parochia/cm Pcrjonam idoneam
ab Ordinario Loci approbandam refervatum remaneat ; Hifce ita-
que precibus Sacro hn*c confeflui a Sanftitate Sua remiiiis , con-
fentanee ad eas tria fubfcripta funt Dubia , quae ad calcem prsc-
fenLii leftrictus apponentur .
Capitulum Segobricenfe fuper enunciata petitione Marchionis de Tor-
cas juflTu Sacrx- Congregationis ab Epifcopo excitatum plura in Fo-
lio eidcm Pracfuli exhibito adnotavit , quibus evincere nititur , ma-
gnificatam duorum Canonicorum negligentiam in exercenda anima-
rnm cura fibi commifla veritati non refpondere ; Nihi/ominus ( fub
ilhus hnem ita concludit ) cumCapitu/um totam fu<x mentis aciem
adillorum Animas , eorumque fa/ubriorem , opportuniorem , & uude*
quiqtie perpetuim culturam , Sacra men torumque frequcntiam , DiVi~
nique cultus augmentum toto cordt , totoque animo converfam habeat,
libettter annuit pratenfe difmembraticni , &* novdt Parochialis ere-
iiioni cum juribus Sacramenta adminijlrandi , mortuos fepeliendi ,
c^teraque munia exercendi , & emoiumenta , <$ proventus percipien'
di , falvis tamen ipfi Capituiofuis partialibtis Iuribus primatiaii-
but ( quai certo parcijjima funt ) in omnibus , & ptr omnia pirpetttis
fu;uris tcmporibus . Et quin ullo unquam ttmpore obnoxium fit^neque
obligatum cenfeatur pro futurac donationis ftcuritate , nequepro con-
grtia Vicarii ptrpetui pro tempore exiftentis ; Etfic , & nou aiiter,
ttec alias , & cum eo, quod aliquis competens bonor in dicla filiali Ec-
clefia noftr<z Cathedrali , ut ejus Matrici , in perpetiium Jervetur .
Epif-opus vcro in Relatione , quaj per extenfam datur in Oratoris
Summario num. unico , pofl comprobata pericula , & incommoda ,
qux in fpirituale dctrimentum populi dictas Villx in dies impendunt,
Sentcntiam fuam hifce verbis aperuit , Cenfeo gratijjimum fore Deo ,
D'viniqut cultus augmento , ® incolarum commoditati tum temporuli%
tltm fpiritua/i magni referre , fi dicla Cappel/a ab bacCathcdra/i
difnembrctur , $$ in Parocbiam antedtclaque Cappcilania in R^Bo'
riam erigantur , cum hoc tamen , quod modernus Marchio , Jive Do-
winus temporalis praediBus ejufdem Oppidi de Vtl/atorcas , ejajque
in eodem Manhionatu Succeffores ad omnia omamenta dici<c Ecclefta
pr cftanda ercclioncm Fontis Baptifmalis , Cuflodiam pro S mci/jji .to
S icramento ficicidam , ac manutentioncm perettttit lampadit , ut poi-
licetur, formiter obftringantur^ pradiclxque ReSioria , ejufq te Pojjcf-
forum cottgruaju eadem Boua , quibus Cappclla lia atttediHa cre&a
fuit , Juraque ParocbiaUa ajjignanda , £f aliqua portio a vicittitpt x-
flattda , ut commode A\ ffer vivere pojjit , applicata rcmancant , cum
ex fruciibus decimalibus , & primatialibut obtorumjamdw.au exi-
guitatem portio aliqua meovideri ajftgnari ncqueat , & %uod pri* us ,
caterique ejufiiem kccloricc PoJJcJJores aliqito annuo ^./icntdare f.u-
do
6
»lo fx perfottaii , & regali mixto fuatn Matricent banc Catbedralem
agnofcant ficuti in aliis bujus Dicecffis cumfuis Matricibus , a quibus
oiimjepjyjtafuerunt, mus viget .
Rtliquum igitur eft , ut hifce perpenfis una cum Juribus Oratoris dum-
tax.u nomine circumfercndis , dignentur Bminentise Veftra; pronun*
ciare .
I. A ; ;t,n;edenda fit difnemhratio Villa de Torcai ab Ecclefia Catbe*
ili Scgobricen. Et quatenus affirmative .
II. An cottcedenda fit refervatio lurifpatronatus Domino temporali
neditfo , fuifque fuccefforibus .
11. A>: novo Parocbo concedenda fint Decima correfpondentes Cura
Anmarttm in Villa de Torcas in cafu &c%
OALERNITANA UNIONIS . Sicsrdos Silvefter Tofquez cum
;»4.' v^ expofuiffet fummo Pontifici , fimplex beneficium fub invocatione
i*- S. Maris erec~tum in loco nuncup to Vefola invalide fuifle ab Archie-
dtf' • piicopo una cam aliis viginti quatuor Beneficiis Menfie Capitulari
Metropolitanae Ecclefix* , feu communi quotidianarum diftnbutionum
Maiiae unitum , obtinuit de illo veluti iub menfem Apoftolicse Sedi
refervatum vacato a Sanctitate Sua provideri ; fefc autcm opponente
Capitulo executioni literarum ApoltoLcarum , ad fternendam viam
decifionj litii inde obortae oportuit juxta Decretum Eminentiffimi
rro-Auditoris Sanctiffimi Supremo huic Senatui proponere Dubium
An uuio fufliueatur in cafu &c. , quod fub diem 21. Novembris fu-
perioris anni decifum fuit : Negative .
Non acquiefcitejufmodi refolutioni Capitulum , quod propterea benefi-
cio novae Audjentiae impetrato jura , quce ad vendicandam validita-
tem controverf* Beneficiorjim unionis m antea&aCongregatione non
attulit, in hodierna deducere pollicetur . Onus itaqueerit Eminen-
tiarum VV. fiquid momentofum ab eodem Capitulo deprometrr, cum
rationibus in folio diclae diei 21. Novembris expofitis conferre , ac
matura dehberatione ftatuere .
4** fii ftandum , vel recedendum a Decifis in cafu &c.
ROMANA ONERIS MISSARUM . Contendentibus Miniftris
Rev.Fabricae S. Petri onus trium Miflarum , & Anniverfarii a
Ludovico Anguifciola olim utriufque fignaturce Refcrendario injun-
ftum Fratnbus S. Andrea de Fraftis Ordinis Minimorum S. Franci-
fcide Paulain Inftrumento vcnditionis Vineae extra Portam Salariam
exiltentis non comprehendi fub Decreto Sacrae Congregationis die
iSJulii 1 708. cdito, proindeque locum efle applicationi annualitatum
dccurfarum, eo quia pracdifti Fratres poft lapfum quinquaginta an-
norumadiememorata; venditionis neglcxere MifTas in illo contraftu
conventas ceiebrare, Eminentiffimi PP. fub diem 23. Novembris
1737- adDubium: An fub Decreto edito die 18. Julii 1708. com-
ffdatur ottus Mijfarum , de quibus agitur incafu &c. refponde-
ru t : AJfirmative : Admiffis autem ad novce audientiae benchcium
tam mcmoratii Miniftrii , quamComite Joanne Baptifta Anguifcio-
la, qui praemiTam refolutionem duplici nomine hasredis nempe pii
Tc-
r i*
, ln
r.'j
de
- rf
!*n. in (.
eUb.
■ *.
Tefatork, atque Ceffionarii R. Fabricce modo impugnat, Caufa
cit m hodierna Congregatione iterum difcutienda fub confueto
Du bio .
**h fit fianduni , wl recedendum a Decifis in cafu ®c.
CALAGURITANA , ET CALCEATEN. RESIDENTLE : dStBi%c%ti
Capitulum Cathedralis Eccleiias Calceatenfis confcium Decreti
fubannum 1639. editi , quo Sacra hxc Congregatio cenfuit j Epi-
fcopum Calceatenfem in fua Diarcefi refidentem ob/igatisni circa
refidentiam fatisfacere , dum tamen infua Cathedra/i perfonaliter
refideat temporibut ab eodem Sacro Qoncilio prafcriptis in cap. 1.
verf, Eofdem admonet Sejf. 2g. de Ref. Anno 1675. fupplicem
Eminentiflim s PP. porrexit libellum , quo exponens , Epifcopum
ufque amenfe Maii 1670 ad Civitatem Calce tenfem deveniflfe , fed
ftatim inde profeftum , Cathedrali prorfus infalutata , fedem, atque
Tribunal fub diem primam Septembris ejufdem anni fixifle in Civita-
te Lucronii , quin ipfe poftea five ad Calceatenfem , five ad Calagu-
ritanam Cathedrales inter fe unitas acceflerit , niii femel tantum ad
hanc poiteriorem- occafione , qua fub annum 1674. Olea facra
in ea confecit , plurimumque propterea dolens de frac Epifcopi aver-
fione a refidentia in Cathedralibus fuis Ecclefiis , rogavit difcuti Du«
bium An Epifcopus teneatur in alterutra ex Cathedralibus refidere
faltem temporibus a Concilio exprejjis in Cip.\.fe/f.2$. dcref. , ob*
tinuitque fub diem 26. Martii 1675. Decifionem votis fuis confor*
pnam , qua; die 10. Junii 1679. meruit conrlrmari .
Hac edita Rcfolutione, confuevere poftmodum Epifcopi faltemtem».
poribns a Tridentino praefcriptis penes alterutram ex fuis Cathedrali-
bus Ecclefiis refidere , & hodiernus ipfe Antiftes ab anno 1 7 1 7. , quo
dictarumCa:hedralium regimini prajpofitus fuit eandem refidendi nor*
mam ufque ad annum 1725. religiosetfervavit . An , nonnullis fubin-
de controverfiis-inter ipfum , & Calceatenfe Capitulum exorti^ , e
Civitate Calceatenfi difceffit , feque Lucronium contulit , ubi fub
obtentu aeris valetudini fuas magis propitii Indultum permanendi ad
biennium impetravit a S. M. Benediclo XIII. , prorogatum deinde
ad aliud biennium a Summo Pontifice feliciter regnante ob jraves t
quas ille expofuit pati innrmitatas , Sc facceili/e a cl. me. Card. Ori-
go tunc Sacrx hujus Oongregationis Prxfecto ex facultate fibi a SS.
impertita in contradict^rio utriufque Capituli dictirum Cathedra-
liurn ufque ad exiturn Caufae fuper jullitia , & ajquitate ejufrriodi In-
dultorum in eadem S. Congregat.ione pendentis extenfum , ea tamen
fub conditione , ut Epifcopus teneretur interim diebus majoris Heb-
domada:, & Feftij Pafchahbus apud alterutram ex fuis Cathedrali-
bus refidere .
Quoniam vero , neque diebus mox enunciatis, prasterquam annoi734.
Epifcopus apud a/terutram ex diclis Cathedralibus , uti prxfertur ,
refedit, earundem Cathedralium Capitulo induxere animum urgen-
di Refolutionem trium Dubiorum , quae inferius defcribentur .
Porro recognitas Sacrofancta Tridentina Synodus , Prxcepto Divino
mandatum eflc omnibus , quibus animarum cura commifia eft ; Oves
fuas
fius agnofcere pro iis Sacrificium ojferre , verhigueDfaini pradica-
ttone, Sacramcntorum admimjhatione , & bonorum omnitim operum
ememplb pafcere , pauperum , aliarumque miferabilium perfonarum
curampaecrttamgerere, & in catera munia Pafioralia incumbere \
SeJJ'. 22. cap.\. de ref. , diftri&e fancivit , omnes Patriarchalibus%
Irimatialibut , Metropolieanis , acCathedralibus Ecclefiis quibufi-
cnntque quocumque nomine , & titulo prafeftos , etiamfi Sancla Ro~
:na Ecclefia Cardinalesfint , obligari adperfonalem infua Ecchfia
vei Ltacefi rcfidentiam , ^; injunciofibi Officio defungi teneantur ,
/?f £»<r a^/lf />o/> , ff(# #"* Chriftiana charitas , «yg^tfx necejfttas ,
dcbita obedicntia , ac evidens Ecclefia , W Rcipublica utilitas id
poflulet , (Jj* exigant , p anerea vero paenis in eos , qui fine legitima
caufa ab Ecclefiis fuis abeflent , indictis, Epifcopos omnes monuit,
atque in Domino hortata eft , ne per illius temporis fpatium ( nempe
pei duos illos, aut tresmenfes, quibus Epifcopi poffunt fingulis annis
a refidentia abefle ) Dominici /Idventus , ^uadragefima , Nativita-
tis , Refurretlionis Domini , Pentecoftes item , $ Corporis Chrifli
dicbus , quibus refici maxime , &* #* Domino gaudere Pafioris pra-
fentia oves debeant , ipfi ab Ecclefia fua Cathedrali ullo pa&o abfint%
vifi Epif opalia munia infua Dicecefi eos alio vocent .
Verum quia Tridentini PP. in mox relato Decreto ufi funt verbis , qu*
admonitionem dumtaxat , & confilium Praefeferre videntur j Epifco-
puspropterea, qui in Diwcefi quidem reiidet, fed a Cathedrali fua
I cclefia temporibus in eodem Decreto pr»fcriptis abeft , tametfi
Tridcntini monitum non adimpleat , eam tamen non incurrit paenam ,
cui Epifcopi in Dicecefi non reficentes fubiiciuntur ad tradita per
pagnan. in cap. Qualiter a num.2-j. ad 34. de Cleric, non refid. Rof
derefidcn. Epifc cap.\.feB.$. tium.iy. §. Interim , Pignattell. con-
fult.64. num.\6, Tom.j. Scarfaton, adCeccoper elocubrat. Canonic,
Tom.i. addit.17. pertot. & pluries refblvit SacraCongregatio in
Cajfanen. 3. Septembris 1622. relataper Nicol. verb. Epifcopus fub
num.^i. verf ^ua rurfus ibi Sacra Congregatio cenfuit. Epifcopum ,
Ji non accedat ad Cathedralem temporibus a Concilio prafcriptis , li»
cet male faciat , ut tamen incidere in privationem fruBuum impofitam
a Concilio contra non Refidentes $ in Caufa , cui titulus Dubium ;
quam adducit Pignattell. ditla Confutt.64. num.\6. tom.y. ibi : Po*
fito Dccreto Concilii Tridentini cap.\. fejf.6. & cap.i.feff^. An
Epifopi tcmporibus prafcriptis in diblo cap.\.fejf.2i% verf. eodem in*
terimadmonet &c. in Ecclefia fua refidere teneantur , an verofatis
fit , ut tn Diacefi refideant : Sacra Congregatio , articulo hujufmodi
accurate difcujfo , cenfuit , Epifcopos temporibus , ut fupra prafcri-
ptts ttncri in Ecclefiafua Cathedrali rtfidere , necfatis ejfe , ut in
DtAicJi njideant , nifi Epifcopalia munia inftta Diacefi eos aiio vo-
unt ; 11: Valvcn. 1 3 . dugufii 1 650. ad I. Dub. lib.\^. dccr.pag^ \ .
& noviflime in Vrgcllen. Refidentia , in qua difceptato ad preces
( apituli Dubio : An in cafu , quo Epifcopus non refideat in Catbe-
dralt tcmportbusprafcnptis a Sacro Concilio Tridentino , veniat pu-
nnndus , quapana , & a quibus in cafu t$c. , fub diem 5. Septembris
J705. rcfcriptum fuit : dilata , ® admentem, qu» ut inquit Scar-
fim*
fanton. ad Ceccoper. elucub. Canon. tom.%. addit. i 7. Humt*fm , ubi di«
ctam refolutionem refert , probabiliter fuit , Epifcopum per literas
rnonendum effe de fua obligatione adformam ejufdem Concilii , non
vero aliqua pasna effeobnoxium ..
Kascfunt, quas confentanee ad prsemHTum Conciliare Decretum rece-
pta videntur , Epifcopum apud alterutram ex fuis Cathedralibus non
refidentem temporibus a Tndentino prxfcriptis , fi non fubjacere pri-
vationi fru&uum ab eodfem Concilio indi£ta: , poenas faltem in veteri-
bus Conciliis flatutas incurrere , ea prasftat tranfcnbere , quae huce
reponit preecitacus Scarfant. ad Ceccoper. in dicla addit. 1 7. num.-\%
Ibi Non relevante , qnod , licet Epifcopus non refidens apud Ecclc-
fiamfuam Cathedralem temporibus a S. C. T. prafcriptis non incidat
in uliquas panas vigore ipfius Concilii ; Mibilominus alias pxnas in-
currit de jure antiquo flatutas in Concilio Cartbaginenfi , $ aliis
Conciliis , qu<£ refert Fagnan. in ditlo Capituio Qj^liter num.i^.
de Cleric. uon refid. ^vtniam per Sacrum Concilium Tridentinum
quoad Epifcoporum refidentiani moderatus fuit vigor antiquorum Ca-
nonum , ut retle advertit Fagnan*. ubifupra »«/».5-4. §. Atque boc
fuppojito verf. Sed tantum .
Omnibusitaqueponderatis , infpeclifque potiflimum documentis , quas
a fupradi&is Capitulis afferuntur ad excludendam Epifcopi aegntu-
dinem, aerifque infalubritatem , fub quarum prajfidio idem ^i.fco-
pus iterum inflat pro novi indulti conceflione , onus erit EE. VV.
decidere ..
I. An Epifcopus teneatur diebus prafcriptis a Sacro Concilio TridentJ'
no Sejf.21 . de reformat .. capA. refidere in alterutra ex Catbedrali-
bus , ibtque Sacyas FunSiiones explere ? & quatenus affirmative „
II. An , $ quibus panis fubj iciendus fit in cafu non refidentia .
III. An , 4$ qmmodofit eoncedendum novum indultum faltem ad caute*
lam in cafu &c.
Die Sab. 30. Januarii 1740.
JANUEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM . Maria Brigitta-,
Franzoni , cum tertium decimum circiter ageret aetatis annum , educa- J 9,4'^-
tionis caufa in Monafterium Sancti Leonardi Ordinis Sanclae Clarae juffu ^m<m^
Jacobi Patris collocata fuit; poftmodum vero fub menfemMartii anni 1724.
ibidem intcr Moniales admiffa Novitiatum inchoavit , quo expleto , die 20.
ejufdem menfis Martii infequentis anni 1725. folemnem , affumpto Paul»
Therefias nomine , Profefsioncm emifit : Meditans autem fubinde fuar
Profefsionis invaliditatem , quam ex multiplici capite emergere authu-
mat, in judicium aliquando deducere , die 2S» Aprilis 1734 m huinani»
adhac degente fuoGenitore , hanc edidit coram Jofepho A^chieri pubiic*
Notario juratam proteftationem : Signor Dottor ^Jcbteri , Jt compiaccra
dt reflar rogato , conte loprotejio . cbe fe finor* non bo rtcfim<.to contro
la Profeffione fatta dct me in quefla RgHgione , e fuccefftia renuneia delle
mie ragioni , cio fu folo a riguirdo dei rijpetto , cbe ho p^toto a mio
Sig.Tadre , e timor riverenziale verfo ilmedefimo^ ma cjjenda h fatta
maggtore dyeta per aver anni 25. hoprocurato farc ovm sforzo nefa m-a
infermita di portarmi alla Porta di queflo tAlonaJero pcr parlare feto , ac-
Tom.lX. B cid
10
c f J V. S. rcfli rogato delle mie protede , che gli faccio , fion intendendomi
per qnalunque tcmpo pojja correre di rejl tr pr<giud;caT~a nslle mie ragioni*
. e che in qualunquc modo, e tewpo mi fotevano , e pojfono compaere ,
•mentre fc jitfora nonm? ne fotio fervita, nefaroper fervirmene ; duran-
tc la vita del detto mio Sig, Padrc, nott fara pcr i.kro, cbe per mero
rifpetto , e timore rirjcretjz;a/e , che porto al medefimo , ccme cosi nti
proteflo con mio giuratncnto .
Evivis demum fublato memorato Jacobo , eadem Paula Therefia , ne ex
diuturno temporis lapfu videretur Profefsionem ratam habere , indeque
impedimentum aliquod fibi pararetur, die u. Junii 1 755. fatius duxit
novam coram altero publico Notario exarare proteftationem jurisjurandi
religione , ac Patris de Magiftris Societatis Jefu tunc temporis fui Con-
feffarii praefentia , & approbatione communitam ( con /a quale , funt
Paulae Thereiiae proteftantis verba ) come fe fojft avanti al Tribunale Su-
premo di uio , dtchi.ro> e confeffo , che nan homai avuta vocazione di
farmi *>Uonaca , pe Ji fare alcuna "Profeffione nello Stato %eligiofo , aven-
do in quefio partico/jre detto quello , che mi hanno fatto dire , come un
Pappagailo, fenza cbe in qucila tenera eta di anni 16. in circa fapejji cofa
voltfje dirc Vot: di %eiigione , come cosi avevo gia proteflato alf iilejfo
mio Pudre avanti di erurare in Mon^flero cdia prsfenza di Bianca Maria
¥)egola mia Camericra. , eje /0 hoftio iflanza per effer vcftita , e profef-,
fata, fti tutta infinuazio7je delfe Monache parenti p r ccmpiacere al fud-
dettu mio 'Hadre , come per ievarmi da/la firetta fbggezzione , e fchiavi-
$a, ih cui mi tcnevano , fenla permettermi , cbt pttejji c nfgliarmi con
a/cunofuori di quelli da Loro cercali a tafeffetto . 1 er altro non ho mai in
ahun tempo pretlato alcun confenfo interno td alcuri* atto deifi fudetta
^Profcffione , e voti fatti nella medefima per dfitto di ftberaVolo''tdy er
cognizione i§x ' med fimi , ne ho mai in alcuntempo ratificato con fanimo
miolimedefimt , avendo fempre tn me fentito un cont^nuo richiamo , cd
una ripugnanza continua tdfudettoflato %elighfo , e fe non ho prima in
cjfefto ric/am to contro lafudetta Trofeffone , f/i si perehe nella mia in-
fermita non bo maipotato fortire da Letto da d'-eci, e piuan.fi a qfie(la
parte , come per tl timore riverenziale da me fempre avato ai fu mio Pa-
dre , dubitando incorrere nella di Lui indignazioue : Qra perb , che e mor*
to , ho dtterminato difare le mie parti per lihcrarmi dal continuo infer-
no , cheprovo in quefla q>ita , e dal pericolo , in cui mi ritrovo di provarlo
anche ne/Caltra , fe HSg. Iddioper fua infinita mifricordia non fi degna
di appmftami quei mezzi , che farannofuffidenti pcr fortire dallo flato,
in cui mi troi 0 , p r falute de/FAmma , e dvl Corpo .
Tandemvero fub menfem Augufti anni xj^. faepedicla Paula Therefia fup-
plicemSanclitati Suac porrexit libeJlum , quo totam rerum tempore Novi-
tiatus, ac Profefli ^nis geftarum feriem enarrans humillime poftulavit ,
(ibi facultatem impertin , ut pravia in intcgrum reftirutione ab elapfo
jamdudum quinquennio , jura fua adverfus eandem ProreHionem poflet
experiri ; At r^ftflis AmplifTimo huic Confeflui precibus , imperm de
more fuit Archiepifcopo Januenfi confeclio Proceffus , quo nuperrime ad
Urbemdelato, confuetum Dubium hodie eft difcutiendum ad pttitio em
ejufdemPaulaeTherefiae, cui licet Moniales praefati MonaiTeni obniti fe
nollc formitcr decljraverint , obfiflit tamen Marchionifla Paula Durazzi
cjus Soror commjinis Patris , Confanguineorum , fuamque, ut ipfa ait ,
famam potiflime vindicatura .
Primum aflertae invaliditatis caput in eo videtur conftitui , quod tum in
communibus RcguJx , feu Ordinis S. Clarac Conftitutionibus fpecifice , ut
dici
dici folet, ab Apoftolica Sede apprabatis fub Cap.$. interdicatnr : cbe
non /i nccva alcuna , cbe per 1'lnfermitd fia giudicata per infufficten^e »d
ojjervare quefia vita , e regola , tum & in peculiaribus Monafterii S. Leo-
nardi Statutis ab Archiepifcopo Januenfi editis prohibitum fit : Cbe non /i
ricevcranno per mudo alcuuo que/le , che ptr infermita non fojf.ro gittdi-
cate bttone per la Religione : His autem poftbabitis Conftitutionibus 3
Moniales omnes , tametfi Oratricem noviffent ob imbecillem corporis ha-
»bitum , necnon ob graves » & diuturnas lnfiimitates , quibus fub initmm
Novitiatus ea cceperat identidem divexari , ineptam prorfus ad religiofa
obeunda munia , nihilominus & ad monafticum habitum, & fubinde ad
folemnem admiferint Profefsionem , abfque eo quod ulla praecefferit five
ApoftolicaeSedis, five Ordinarii licentia, quae tamen neceilaria fuiiTet ,
»ut validedici pofFet memoratis Conftuutionibus derogatum , quemadmo-
dum advertunt *D<>n*t. in prax. f{egular. tom. 2. tratt. $. de qu.dtt. reci-
piend. quxft. ss- num. 4. & fea> & "&* Pecch. m prax. l^pvitior. dfp. 13.
dubn 16. num 5*. <&■ feq.
Verumtamen circa ej-ufmodi Conftitutiones duo praeftat adnotare T Alterum
fcilicet , quod Oratrix fuit in Monafterio S. Leonardi recepta cura exem-
ptione ab onerofis muneribus : attefo i/ regah fatto alvhonaftero di Hre
mille per la fua Imp -,tenza: hinc enim ceffare videtur illud Monafterii
detrimentum , ad quod avertendum cenfentur ejufmodi Conftitutiones po-
tifsimum intendiffe , Alterum autem eft , quod eaedem Conftitutiones ve-
tant quidem, ne Puellae infirmae , ac minus idoneae ad fuftinendos Reli-
gionis iabor.s, necnon religiofa munera exercenda monaftico habitu in-
duantur, & folemnem permittantur emittere Profefsionem , fed fi forte
eas recipi contingat , nuiquam ab iifdem Conftitutionibus invalida decer-»
nitur ipfarum Profefsio , Unde fuccedit recepta juris regula , juxta quarrt
Profefsio , tametfi contra explicitam Conftitutionum Ordinis legem_»
emiffa, non debet pronuneiari invalida , nifi lex ipfa pcenam uulJitatis
expreife indixerit ex traditis per Fagnan* in Cap. Qui "fresbyterum num. 8„
<& feqq. de pcenit. & remifs. Eminentijftmum ^petra ad Conflit. 2,
nrfnaftaf II. num. 9. CP feq. tom. 2.
Secundum propofitae nuliitatis caput in eo fiftit , quod Oratrix , vix inchoato
fub meniem Martii J724. Novitiatu , coacta fuerit fpatio quindecim die-
rumin lectodacumbere , poftmodum vero menfe Novembris ejutdem an-
ni e fcala forte prolapfa graviter adeo remanferit in femore laefa , ut extra
locum Novitiatus per quinquaginta dies debuerit in le&o jacere , nec am-
plius fubinde potuerit ad Novitiatum reverti ; Hinc autem emergere con-
tenditur , quod ficuti nequivit Paula Therefia tempore fuae aepritudinis jc-
junia , vigilias , carnis abftinentiam, aliafque Regulae aufteritates expe-
riri, ita Annus ejus probationis veluti majori ex parte intermiffus non
poflet dicicompletus , &abfolutus, uti rcquiritur ad. Profefsionis vali-
ditatcm, juxta Text. exprefs. in Cap. *Ad .Apofioli.a de i{eg>*iar. <_5* in
Cap. 1. eod. tit. in 6. , & ftatuit quoque Sac. Conc. Trid. Decretum vejf.i$.
cap. 1 5*. de %egular. & Monial.
Quoniam vero ea commnnior videtur effe Canoniftarum Sententia , ut No-
vitiatus ex infirmitate , qua Novitium laborare contingat , non d.cir r
adeo interruptus, ut Profelfto fubinde emiffa judicetur invalida, quemad-
modum argumento Tcxt. in cap. Sicui nobit num. 17. de Xcgu'.at. iradunt
Fagnan. in Cap. Infinuantc num. 40. eod. tit. ^etffe •td^cl. <n jrts Ca on.
Hb.$. tn. ?i. §. i.nr/tu. 108. proptcrca Oratricis nomine expendenda__>
proponitur Reiolutio ab hoc Sac. 1 ribunali edita in Parijicn. -/c\e tt>no-
His ininret>rum, ubi cum inter caetera expofitum fuillct 1 Fftncijcam de
TomjX. B a W-
12
Vtg "jMCy & »i* in decirtfQtrnto tttmtil /v.f tfM corftitutsm dc/i-
. n-.mium , <k debilis comphx:oms t tum c n mmllti /
morbos conttnuos , <$ praripue ftwgmimii r : . uiSms mtrttwtfms
Akbatiffa, & OJonialibus ad f I «r mdwdgmm fmifje , difcuffo Du-
bio : y^tf pet:tt refii:u:i;ni im i »■ )& fl dic s& Septera-
br:s i5c"r refpo.nium fuit: ^~>wj;/c* , ut in /;'/>. 4". Decrct. >.
Tertium panter nullitatis caput ex eo defumitur, quod , cum Paula The-
refia tenerae prorfus , bcllis actatis eCet , itidemque : dt natur.iie
timido . e rifpct:ofo del Sig.G.: omo r .- Cootra ve:o Jacobv.s
Pater e-J^t ir. :racund:am fac::e proclivis , oque filiau crel , Utt-
tus inds timor Puellam invaferit, ne Patr . ind gnationem uo rei , G
Religiofura habitum refpuiilet , at hunc invito pcnitus, avcrii |ue mi 3
tandem fufceperit ; Ab hujufmodi autem metu reverentiaJi , praeferum
rofi F:'.ia cog:tct quidquam ma.i ex :r.d gr>a:i:ne Patns alioquin :n-
dolis iracuncke fibi imminere, Pro:- r.r.ci , tradunt l t. in
C ?• Cmmfa dc O - .:g. A*t imwa u in cj/?. 1. 4e 1 e "m ■ . pahcu n. 4,
Sjncb. dc CUctrim. Bb. 4. d< p.6. nitm. 2. fl />.-. /> 1 ■; . :: .
/;'£. 5. r;'r. 51. mut. iao. -?t;/;/ /«r /*j L*n:n.lib. g. .-5. ;;. 154.
^ -.ae Stat.Hom. t.m. $. 4 cft.ltf.mrt. 10. i '♦.-*>/-, -5.
Qjartum prom" r ex gravi nmore Oratrici ii .!: in pri-
mo ed .rtu, h carnaies nuptias celebra-et , uti ipfa ejufmodi metus
drcumita ~ u n formali fuo Cc ito in harc vcrba recenfuit: t p-.r
re a .oro ftkitfttm\ lo fpavtwtodii
firenel piitmu Pmttm* ftwmm wtifmuvSH r.acba , e rict .nti /> csfi
:tit'i a Z>cnne m.rte di Tarto , fcmza cbe p mai parlcre ad alcur-o
pcr cor.figlio fuori , cbe a! Coefcf.ore , cbc tra il Priore di Stmtt Cto e
gi.: .a jmt mmwmtmymtm , qual fcntito damc , che non al . I HtZH l ; far-
mt . :.ra , c.-z'-c ■-; *i pt n ■' a/o , f maffimcla C.^afura ,
£^-;j; che rr.t 91 gr-nde cppreffibnc di Caorc fn imore ui mo-
rirc n::. pnmo Psr: ,:. a% . . \~ 1 Z 0 , e le ,./>;,
Wtifmctmm Mmmr§ , li aemandai fc - omi Alovara per ;.;t:ofo/o m-
trto , crakuor.a voccz . e lui r<. . r#i Et comprobat practer
aliosTeftes Frater Alexics ?. S. Antoaio C.-rrr.ei:ta , qui refert , Hiero-
nymum Frinzon: Oratricii Patruum fibi in eitrema inrlrmitate dix.fTe :
L c an giirr.o cra ardato a. :ro d: S. Le&nart Immedc-
m- v :tj /v tduazior.e , e fatta.a coi^mare , le pjtio */'ecrj:i,
dxfft : /*o/ /7af t;; jiato, ed in eta di poter eleggere .'-, /?.j/!> I{fi gio-
fo , e quefto fcrebbc fenpre H piu migVore , e p:u pctfetto , 0 i/ C
bato di non cfftr Maritata , nc ^eligiofa , wj y«» .'/?•> ■•• ^ f<:J; /--
mmVBH pratticabile , 0 /7 tcrzo :iz:o di Mitrimonio , ^a.^o e ;-; a*b:trio
' e^gZir^° 1 r;J Mtc/Si /j co/?r4 A c'4 , e ^cj <ir
ccrpo cornte rtfcbio di lafoimrvi lm xitm wei primn Tjrto.
b jure fiquidemmagis cc :er recep: om eflc videtm , quod licet me: -..s
ab mtrinfeco , five ut ajunt , a caufa natnrali , 8t ncccflai .s, ni-
mirum ratione mali alicujus te.mporalis . aut fpiritualis invalidara Profef-
nem non reddat, quemadmodum ad 7".v. im Cap. Sfcmt n wk 4t f{egu/.
er zi.ff. de eo , c,u :m canfi docent Jc -d^.in
S<cttt mbts r.um. 4. Hofrien. r.um. 1. tXncharan. num. 6. Z.ibarcll.
num. 5. *4bb. nuw. s:. Go>.z.-.\. rum. 7. Fag'.an ibtd. num. 29., c
Cap, S: auis num, 81. eod. t:. Sptrcl/. dec. 6. num. 11. i fecoi tamen fit ,
ubi
ubi metus ipfe non fuerit per fe , ae fponte conce^tus ab eo, qui Reli-
giofam ProLfsionem emifit , led eidem- dclofe ab alio incuifus , propohta
tcilicet minus vera , & juita caufa timendi , aut ea plus aequo amplificata
in finem extorquendi Profefsionem , ad tradita per Sancbez de Matrim.
Ub. 4. difp. M.fub n. 1. verf ?ertio probatur , &■ num. 9. verf. <tAd fe-
cundum fateor > (5* ad Pracept. Decal. lib. 4. cap. $. num.$. , $• 6. Sj reil.
d. dcc. 6. n. 11. verf. Contrariam ; & ad rem conferunt ea , quae notant
Tamburin. Qper. choral. lib. 8. de Sfatrim. tratl. 4. cap. 6. §. 2. num.\\4
&fq. Card de Lugo dejuft. & jur dtjput. 22. n. itfp. Piring. in Decretal.
lib. 1. 1%. 40. num. 1%. & 27. , & Fginffejluei. in Jus Can. /ib. I. tit. 40.
mm. 47.
Quintum denique in eoverfatur, quod Oratrix nedumaverfo, invitoquc
animo , fcd fimulate etiam , ficteque Profefsionem emiferit , idque fatis
comprobari afTeritur ex judiciario ejufdem Oratricis conftituto , quod plu-
rinm Teltium depofuioni , aliifque argumcntis conjundtum fufficere , con-
tcnditur ex iis , quae .radunt Scribentes in Cap. Vidua de ^tgnUr. , &
prjefertim ibid Imiocen. fub n.$, Hoftten fub n. 10. B*tr. n. 12. &■ 13*
Sia baran. n. X. & poft alios antiquiores ^Piton. difcept. Eccl. 110. num.18.
& 20. : In caufam vero juftam , & honeftam fimulandi Profefsionem pro-
fertur metus indignationis patcrnae juxta dodtrinam G/o/f. in Cap. Q^toi
intirrogajii verb finxit . Turrecremat. fub. num. 1. tArcbidiacon. num. $•
& aliis omifjis Pafferin. de (tat. Hmin. qu. iSp. art. 10. num. 51. tom 5.
P'tron.di\cept. Eccl. lio. num. \\. 12., & 1$. tom.a.. & firmavit Sacras
Rotae Auditorium in ZMagftrali dec. 798. cor. ZMolines .
His autem omnibus non leve pondus videtur accidere ex judiciali examine
P. Magiftri Michaelis Angeli Porri , qui cum loco praelaudati Patris de
M^giftris Societatis Jefu ordinarii Paulas Therehae ConfefTarii fufLctus
fucrit , in haec verba depofuit : Ejfendo gravemente ammalato detto Pa-
dre de M^gjiris entrati in difcorfo di quejla Cufi difl , ebe eru giu-
tfiffima , e cbe cra obligata in cqfctenza a profegntre le Jue i combenze ,
e ch: egli aveva tutto ilfondamento di credtre U fudett* Per/hna ( nem*
peOratricem) afjoluta da Vott di Bgligione , e che vtdcndjji in pericolo
di morte U dijpiaceva di non poter veder termina/a quejta Caufa > <-d in
cafo cbe Iddio avejfe difpofto di cbiamar/o afe , mi pregava vole /a afji^
fiere pcr fuo Direttore Spirituale ; & inferius : Tutto que;to mi ha letto
in querio Ccpitolo , in parte l'ho fentito dal detto Pidre de iMagiftrii ,
& in parte da detta Suor Vaola Terefz , contutto ci6 , difcorrendo circ*
l\ifJenfo non prejtato volontariamentc dalla medcjima alla di Lei Profef-
Jione y pojfo ancor lo a:teftare , cbe El/a non Cba dato vohntariamente ,
p^rcbe cosi Lei fe ne protefta anche con me , e di quefta fuaprotcda me
t;r ba dxta liccnza di palefarla : hujus vero Teftis dcpofitioni confentanea
apparet altera Julii Caefaris Praevidi, quiad interrogata refpondens fic in-
quit: Per quanto riguarda alV. de 'AUjitlris non intcndo fi/ofofare con-
tro tal forte di argomenti , dtco bene , cbe in fipere era Vomo dotto a/
pari dcl P. Vtftti , ed in fantitd fettza paragone , e non bo dubbio , cbe
ejfendo Direttore dc/Ut fua cofcienzi , potcjfe formarn, w faggh gindi-
zio maravigliandomi delmodo, ton cui Ji fono fpiegatt con ev dente de-
tr*z:one dellafama altrui , folo dico , cbc parlando con detto Padn d* tal
Caufa , arrivo meco a dire , cbe bcn prevcdcVa , cbe avr.bbe aVuiodegl''
incontri prcjfo t jitoi Snpcriori per avere i/ P.Dtmzzi Provincia'ey ma
cb? mn Fimportava nicnte , mentre era pronto facrifica>fi , tanto conofce-
va di ragioae , e di giujtizia ttna tal Caufi .
Alia non defunt argumenta , quae pracfertim ex tota rcrum poftea gcftarum_»
fcric
fcrie Eminentifsimis PP. fatis fuperque pluries expofita conantur Defen-
fores Paulat rherefi» pro invaliditate fjus Profefsionis elicere , dolentes
prarterea uberiores in circumihntiis , quibus hacc Caufa agitur , nequi-
Vifle probationesobtineri, proindeque conclamames , ut Puellac m gra-
vifsimis anguftiis conftitut» parationbus , qme juftitia fimul, & acqmtas
fu^gerunt , re nedns iuccurratur .
Contra vero nomine memoratacMarchioniffac Durazzi plures numero profe-
runtur 1'eftes , ex quorum phaiange ad evidentiam ferme demonitrari
contenditur , neque vi , neque ulli metui etiam merereverentiali tnbui
poffe Profefsionem a Paul.i Fherefia emiffam , fed ua ab eis libero , lu-
bentique animo ultro prodiiffe , ut eidem potius obniti vifus fit ejus Ge-
nitor, quippe qui maluiffet hanc quoque Filiam fuam in Seculonubere.
Inde autem fubjicitur perperam ejufmodi Profefsionis nullitatem allegari ,
five ob fubdole incuffum Paulac Fherefiae timorem mortis in primo Partu
obeundac , ubi carnales nuptiac fuiffent ab illa contraclae , five ob defeclum
ejus mterni confenfus in adtu profitendi , five demum ob magnifkatam
Novitiatus interruptionem; Hacc enimomnia afleruntur, vel a fadti ve-
ritatcaliena , vel nullo fatis valido documento comprobari , vel demum
tanti pondens in jure non effe , ut irrita cenfen queat Religiofi Profefsio
confuetis folemnitatibus palam emiffa .
Prolixae fafti, & juris allegationes , quibus pinguiora refpondent Summa-
ria , utrinque circumferentur ; Onusitaque ent Eminentiarum VV., iis
pcrluftratis, decidere .
*An fit ^ocui resiituttoni in integrum in cafu &c.
I
Ad Mentcm .
N poftrema Congregatione habita fub diem itf. Jabentis menfis nequive-
runt difcuti octo fequentes Caufac , quas in hodierno Confeffu, pracvia
reaffumptione Folii tunc diftributi , rogantur Eminenti* VV. confueto
fapienti oraculo definire .
Ifa**!!. CjAPUTAQUEN. PARTICIPATIONIS.
dt Ktf- */infit locus adrmjjioni Sacerdotis Blafii Sraviere ad participationem in Ee~
clefia receptitia S. Leonis Civitatis SaU in caftt &c*
Affirmative , & amplius .
4**$«* D ARCHINONEN. DISPENSA TIONIS.
tf. dt ref. ^ pn jjgnaneia fupplUatio in cafu &c.
Affirmative , & amplius »
Vffi*1* ^jRACOVIEN. UNIONIS.
'■'' cs4n ftt Jivnanda fupplicatio in cafu &C.
Aflirmative ita tamen , ut deputetur Vicarius perpetuus
cum Cappellano ad nutum amovibili .
OVfi-
O.VETEN. COADJUTORLffi, £T DISTRIBUTIONUM. *£%' 'tU'
yin ftt fiandum , vel receaendum a Decifts die 6. Junii 175$. qrtoad III. <Du-
hiura in caju &c.
Ia Decifis 3 & amplius .
O EGOBRICEN. DISMEMBRATIONIS . SeJJ. iUc+
I. An conctdenda fit difwembratio ytlla de Torcas ab Ecclefia Cathedrali * T'f
Sugobricen. Et quatenus aifirmative .
II. /in concedeada Jit reftrvtiio J ' urifpatronatus Domino tempcrali prxdi-
■ cla Pilla , rjttfqtte SnccefforibiS .
III. An no-vo Parocho coHcedcnda ftntT)ecimx correfpondcntes Cura tsfni-
marum in Villa de Torcas i?i cafu &c.
Ad I. Affirmative falvis Juribus Matricitacis favore
Ecclefice Cathedralis , & refervato competeati honore a Re-
ftjribus pro tempore novse Parochia! quotannis eidem Ca*
thedrali prasftando arbitrio Epifcopi ; Ad II. Affirmatiye
juxta modum ; Ad III. Negative •
OALERNITANA UNIONIS. Sef.tuVtu
dn ju /tandum, vel recedendnm a "Dccijis in cafu &c. c.j.er/^i^.
* J cap.n.iT ij,
de ref.A
Dilata .
R
V OMANA ONERIS MISSARUM . Sef.n.De.
Creto de objt
CT e-vit. v> t
l: br. Miji.
Jtujit jiuna m, vd ,e cdeadum a Decifts incafu&c. cretodeohjer.
CT e-vit. i* iem
In D^cifis , & amplius
c
_j ALAGURITANA, ET CALCEATEN. RESIDENTIjE. SefxyuW
1. si/fi E'>iftopus tt.eutur d ebus prajcripris a Sacro Concilio Tridentino d*r'fi
S if. 21 de reformzt cap. I. rfidere in alterufra ex C^thedralibus , ibi-
que ^icns Fan&iones exp/ere .* Et quatenus affirmative .
II An , & q;tibu> pcenis fubjiciendus Jit in cafu non refidentia .
II l. /n , <S" tjuomodo Jit concedendum novum lndultum faltem ad cautelam
in cuju &c.
Dilata ad Sequentem •
Die
Die Sab. 3. Septcmb. 1740.
•*tt.«» /^ALAGURITAVA, ET CALCEATEN. RESIDENTLE . Decifo
*s rrf» V_j hujus Caufx defcr.prae m folns ditrum »o". & ^o. Januarii proxime prae-
teriti , Epifcopo dilationem petente, hodiernx Congregationi refervata
fait. Priori itaque refumpto r-oho, dignabuntur Eminentiae VV. tribus
moi defcribendis Dubns reipondere .
I. An Epftofus teneaiur Ja/iem diehus prafcriptis a Sacro Cortcilio Tyi-
dentino Sejl. 25. de reformat. cap. I. refidere in alterutra ex
Cathedra/tbus , ibique Sacras FunHtones explcre l Et quatenus
affirmative .
II. ^in , & quibut p<tnis fubjiciendm fit itt cafu nott refiderttia .
III. *An , & quomodo Jit concedeudu>n rtovum ladu/tuw faltem ad caute-
lam itt cafu &c.
Tcncri , & concedendum efle Indultum ad bienniura
juxta mentem .
T T LY5SIPONEN. ORIENTALIS RESTITUTIONIS, IN INTE-
dtret* ^ GRUM. Contendens Aloyfius de Almeida, irritam elTe folemnem
Profeilionem die 21. Aprilis 1721. in Conventu B. M. Virg. Gratiamm__»
Ord. Eremitarum S. Auguftini a fe emiiTam ob violentias pracfertim ab
Adriano Patre fibi illatas , implorat hodie benehcium rettitutionis in in-
tegrum a quinqi.emio jamdudum elapfum, ut jura fua adverfus eamdem
Profeifionem valeat experiri .
Plura utique funt in ProcefTu Sacrae hujus Congregationis juffu de more con-
fefto , quae Oratoris petitioni fufTragantur , fed hacc facile praecipua vi-
deri poiTunt , ac validiora ; Primo nimirum , quod Aloyfius invito , aver-
foque animo Genitorum votis obfequutums , teneram adhuc trefdecim__#
annorum aetatem agens , Religionem fuerit ingreffus , vix autem inchoara
Novitiatus anno, & delibata Religionis , acRegulac aufteritate, cacpe-
rit dtjgujtarft , e dire , che tton voleva efhrc I^lig.ojo in modo ta'e , cbe
fcrifft a faoi Uenitori , manifettattdo , cbe non vo/cva detto fl \to , come
eziattatafece , fupp/icandoli , che /0 cavaffero da/la /{Itgione ■> cbe jfjo/u-
tamente non voleva effere V^eligiofo , e che non avtn.a da profefJare , per"
cht r.on era j. 0 ^enio : juxta teftimonium , quod P. Carolus a S. Agnete
Provincialis Ordinis , & germanus Oratoris frater in ea verba perfubuit
Summ. num. ..
Secundo , qu *J Adrianus ejus parens , ubi primum hos Filii fenfus accepit ,
ftatimad Conventum fe contulit, curavitque eidem a fuo Patre Provin-
ciali indici , cbe fe non ft^uiiafje il fuo T^ovtziato per profefjare , ttrta-
nttnte i/Cenitore lo averebbe baflonato molto bene , e dopo mandato all*
Indie legaxo come un Birbo , e che non lo riconofceria piU per fu» Fivlio/o ,
deinde lpfemet ore proprio nedum caeperit minacibus verbis eum terrere ,
duendo , che certamente /0 avcrebbcfruftato molto bene , e dopo mandato
1*1**0 nelNndie , fe non profeffava , e cbe fe foffe venuto a fua notitta >
che r/mpetrante nelConvento pronunctajfe colla bocca ftmili fentimcrtti
Q videltcet , ehe non aveva genio d'effer Frate ) fenz^altro lo averebbc ri-
d°fl°*n pczzi , fcd infuper0 quia Orator feguitava ptr fempre la fua
W riJol»*i*rte , dicendo CO% gran cofianza , che non vo/cva effer %eli*
gtojo , ne che aveva da profejjaye , pugnis , colaphis , aliifque verberibus
ipfum
ipium pcftime habuerit , ripetendd , ebefe pronunciafje altra volta /%ifiejje
parole , e cbe non profeffaffe , /o averebbe fatto per un Scbiavo battere
moltobcne, fino a ponerlo alla SantaVnzione , e ^00 mandato alflndic
iegato come un Birbo, e cbe non lo riconofceria piu psr fao FigUuolo ,
quodque non femcl in ipfum ftri&o enfe infilierit , quemadmodum de re ,
cui prsfens adfuit , teftatur in fuo examine Antonius. de Corvaglio per
haec verba : a/iUre vohepoi lo eoflringev&no alla vita ^eligiofia , nta eg/i
Jempre cojlante ncllafua opinionc rijpovdjva di non volere , & una lOita
ejjendo prefenteviddi , cbe i/ di luiTadre andando alConvemo , epar/an-
do con i/ fuddetto fuo Figlioto , gli diede molti fcbiaffi , e cavd la Spada
per dargli co/la medefima , fe effo Tedimonio non vi Ji intrometjteva , e cid
per avtr intefo dal medemo , cbe non vo/cva profeffare , onde il Giovane
s^tntimorl ajfai nel vederfi cosi tnaltrattato , & confonat Teftimonium
Saccrdotis Jofephi de Sylva ita deponentis : Et uha vplta in mta prefen-
zj Hfc. in nna fianza della Sagrefiia dd mcdefimo Cowento &c. avendo il
nominato Fr. Lugi detto a/riferito Airiano £ Almcida fuo Ceni/ore , cbc
tion intendeva di p<ofeffare &c. , il dettJ fu Sig. a^driaHK) fi levb in col-
tera , e nm fo/ogli dicde molti fcbiaff , ma cavb la Spadaper dargli co/la
medema, e gli averebb? dato , fe i! fitoGentiluowo &c. non Ji metteva
t» mezzo t e non impediva , cbe non gli dajfe co/'aSpada , ut ex eodem
S mm. num. 2 & 6+
Tertio, quod , decurrente probationis anno , idcm Aloyfius fibimet jugitei
inquietus, Connovitiis vero fummopere moleftus plures admiferit excef-
fus , fugamque pluries e Novitiatu , & e Conventu arripuerit , nec nifi
verberibus, ac minis reduci potuerit , uti pariter habetur ex Teftibus
fonniter examinatis fparfim relatis d. S^rnm. ntm. 2. tncotnincioa fare
inille inquietitudim , c dtffoiutezze , fuggcndo dalla %eligione > conforme
fece ncl Noviziato , per cui fu egli careerato nel Convento , & compro-
bant undevigmti Religiofi ejufdem Ordinis ecdem Sunm. nunt i* practer
quos Frater Dionyiius Ordinis Minorum Obfervantium hsec circa enun-
ciatam fugam enarrat : E mt ricordo , cbe unx volta , effendo "Hpvizio ,
ftggi dalla %eligione , e Venne in Cafa de/ Benefiziato Aurelio dt Britto,
il quale per averlo ricevuto in Cafii ebbe molti difigttfli , e H dato
Fr. Luigi diceva di ejfer fuggtto > percbe non voleva ejjer Frate . Summ*
num. 7.
Quarto , quod Magifter Novitiorum cum ex praefcripto Conftitutionum Or-
dinis teneretur Oratoris indolem , itatum , ac progreilum in Capitulo,
feu Communitate referre , antequam is ad Protetrionem adinittcretur ,
vciitus non fiuerit palam expontre , quod ipfum Religioni aptum non ju-
dicabat , veluti ln eadem ob apertam fuam averiionem minime perfeve-
raturum , quemadmodum depofuit Frarer Alexander de Fcria epdem
Suwn. nu>t,.2. lict. H- Sa per uVer vedu:o , conformc cra notorio , ibe
l' lntp.tr wite profefisb per paura d ' Pareni , e coniro la fuavolontd ,
tantoche avanti al pnfffare , ejjend> corlume , & ufo , feconfb la I^gola
della Re^igione , cbe ordina , cbe ii -'Maeflr^ de T^pvizj inftrmi in p-ena
Communita la buona iuclinazione d^.gn-- Afoviz:o , cou il fto :>Vtafho
cbiamato Fr Gi§ianni D. Lnd^ade gia dfoito dicde ralazione in piena
Cornmunita iel/a pofitiva avrjine, '.■ rcpugnanza , cbe effo aveva a'h
Jiato R^Ugiofo , e cbe per queftj non lo giudic v<x capace di poter perfe-
vcrare nel/x J\e'igione , & mter cactera idipfum teftarrtur memorati noven-
decim Rtligiofi eodem S-mm num. g. Tcftamur ultcrius , quod , cum
mos vigeat feci.ndum Regulam , quod Magilter Novitiorum , antequam
Profeflio emittatur a Novitiis , tencatur reprcfcntarc in plena Commu-
Tom.lX. C nitatc
ll
nitate ftatum , progreffum , bonamque indolem cujufque Novitii ita pr«-
fcntes fuimus , quando P. Magifter Novitiorum praedi&i Fr. Ludovici de
Almeida retulit in plena Communitate averfionem , & repugnantiam,
quam illc fovebat ad ftatum regularem , quodque proinde eum non diju-
dicabat idoneum pro Religionis perleverantia .
Quinto , quod idem Orator in actu Profeflionis manifcfta prsebuerit figna fuat
avcrfionis, & repugnantiac a ftatu Religiofo , itaut quifque ex Adftanti-
bus miratus fuerit, quod adeo invitus, & reluctans ad profitendum ad-
mitteretMr , uti conftat ex unanimi depofitione plurium Teftium , qui cum
adtutfrint folemni aclui ejqs Profelfionis , cxpreffe referunt, fevidiffe^:
come U medefimo profcjfava controfua voglia , e sforzato , ftccome 1'ijtefjo
riconubbe ogni uno , che ft trovava prefentt , mzi tutti fi meravig/tarono ,
come il Supenore ammettefje ilfudetto Giovane alla ProfeJJione ogni qual
volta vcdcva la di lui pofitiva ripugnanza , # averfione allo Jiato ^e-
Ugiofo , d. Summ. num. a. , & concordat tum atteftatio Magiftri Praefidis,
& Cancellarii Patriarchalis Summ. num. 5. Eadem die , quaProfeffto-
nem emifit , cum effem praefens , dum apprime vidi , eum non effe con-
tentum , fed profiteri ob timorem fibi incurfum a Genitote , ficuti inno-
tuit Adftantibus , qui etiam mirabantur , praedi&um Juvenem fuiffe tali
modo coattum ad proiitendum , tum altera dicli Fratris Dionyfii Reli-
giofiOrdinis Minorum Obfervantium Sumnu num.-j. Ejfendomi io infra-
jcrttto irovaio prefente nell3 a;*no 1721. quando fece Profffivne , viddi ,
& ojjervai&e. cbe la fua volonta era sforzatt , e cke faceva quelfatio
per paura de3fuoi Parenti , ed io gfi fmtii dire a lui medtfimo , cbe to
faceva per paura , ma cbe non intendeva di effere , ne fxrebbe fiato Prate.
Poftremo, quia tacita Profeflionis ratificatio folet impedimentum praeftare ,
quominus petita in integrum reftitutio concedatur , eaque defumi poffet ,
vel ex eo , quod Regularis profeffus Sacros Ordines ad titulum Religiofae
paupertatis fufceperit , five ex eo quod ab illa faltem extrajudicialiter ne-
glexcrit reclamare , vel tandem quia munia , quae folis Religiolis ProfefTis
conveniunt , exercuerit , propterea Orator ad excludendam quamcumque
fpeciem tacitse ratificationis plures induxit Teftes , ex quorum depofitione
babetur , nullum five exMinoribus , five ex Sacris Ordinibus a fe fuiffe fu,-
fceptum , nec ulla unquam obita Religiofa munera , Superioribus fuis
quamquam in id plurimum admitentibus , quippe. qui obnrmato femper
animo diceret , di non ejfer Frate , e cbe tiv-V-i la fperanza di levarji
dalP aAbito , e cbe per tal mofrvo na v>leva fare alcun offizio t\eli-
fiofo , additis quoque repetitis proteftationibus fuper nullitate fuae
'rofeflionis , conftantique propofito , eamdem in judicio proponendi,
quum primum fibi id agere licuiffet , ut fparfim habetur ex pluribus locis
d. Summ. num. 2. & fquen.
ftcligio cunfuetis actibus judiciario laceflita Oratoris conatibus non oblucta-
turi Hujus itaque perpenfis juribus una cum Rclatione Ordinarii eidem
fivcntt , onus crit ££. VV. decernere .
vlnjit locus rejlicutioni in integrum in cafu &c,
Aflirmativ£ .
$<f.xi. c.4. D ARMEN. MATRIMONII. Summus Potifex Clemens XI. aJ preces
dtrtf.MMr, J- Francifci FArnefii Parmae , & Placentiac Ducis , uti Supremi Magiftri
Aurcatae Militiac Conftantinianae fub titulo Sancti Georgei, ac fub regula
Divi Bafilii a Seculis inftitutae Ecclefiam B. M. V. vulgo nuncupatam del-
USteccata in Civitate Parmenfi exiftentem erexit in Collegiatam , feu
Convcntualem ejufdem Conftantinianae Militix Sedem, ibique magnum'
con-
l9
conftitiiit Priorem , qui ejufdem Ecclefia Miniftris praseflet , eorumque_»
fpirituali , ac temporaii Regimini incumberet ; poitmodum veroMagno
iftius Militiae Priori.s.m.Benedi&us XHI.benigne indulfit,ut ipfe quotannis
quatuordecim Perfonis Militiac praefatac Cruce infignitis , fimulque ex-
prefsfc profefTis in temporali ditione ipfius Prancifci Ducis Domicilium
habenlibus, & in futurum habituris, o<3o fciJicct inParmenfi, tribus
in Placentina , & totidem S. Donnini Civitatibus , vel Dicecefibus
commorantibas , quse requifitis a Concilio Tridentino qualitatibus prae-
ditae fuerint , literas dimifforiales ad Clericalem chara&erem , & ad
omnes etiara Sacros , Presbyteratufque Ordines fufcipiendos concedere
libere , licite , & valide poliit , & valeat, ita tamen ut literac dimiflb-
riales praediclae ad illum ex tribus Epifcopis Parmenfi , Placentino , &
S. Donnini , in cujus Civitate , vel Dicecefi Perfonae praefatae Domi-
cilium habebunt , dirigantur , praeterquam fi Epifcopus Dioecefanus
abfuerit , vel non eflet Ordinationes habiturus', vel Sedes Epifcopalis
vacaverit , tunc enim ad alterum ex duobus Epifcopis Ordinationes ha-
bentem dirigi potfint , ac fervata quoad literas teftimoniales ( fi &
quando eifdem opus fuerit ) Conititutionis piae mem. Innocenti XII.
quae incipit,- Sfyeculatores „ forma , & difpofitione .
Inter cacteros , pofl expeditum ejufmodi Breve , praedi&ae Collegiatae Eccle-
fiae de/it Steccara adfcriptos , alter fuit Jofepn Antonius Facini Parmen-
fis , .qui ibidem admiflus in Clericum honorarium , cum probe noverit ,
fe non pofle juxta legera praefati Brevis prima Tonfura infigniri cumlite-
ris dimiflbrialibus Magni Prioris , nifi expreflam Profefsionem in Militia
antedicla prius emififlet , hanc juramenti , feu votorum formulam nun-
cupavit „ Ego 2\(. N. juro &c perpstuo £jV. fidelem , ac obedientem fu-
lurnm SercniJJimo Francifco Farnefio 'Duci ^Parm* , & Tlacenti* &c.
'■JteHziofifJimo Supremo Magijlro Sac. Ordinis S. \Georgei fub Regu!*->
S Blafii , fuifque Succefforibus legitime intrantibus . 3\[o« ero in Confilio
fxcio , vel tra&atu , in quikus contra eorumdem Statum , "Ferfonas , c*J*
J'tr.1, ant Sacrum buncOrdinemquid attentctur» Etfia/iaa quibufcum-
que traclari , vel proc/irari novero , ea pro virili impediam , &■ quanto
cir.ius potero , fignificabo eidem Supremo , vel alteri , per quem pofftt ad
iltius noiitiam pcrvenire , Sancla Sedi <^'pofiolica , ejufque Pralatss de-
b'tnm obfequiftm prtjhbu , fidaas ,. Tupitlos , & miferabilet Verfonas
ditlis , &fitcl>s , quantum in me erit , ab oppreffionibus fublevabo , Exer-
ctum facra Militis Cotftantiu-ara fancli Ceorgei , ejufque laborem fide-
li cr fquar , cafiitatem fervabo , bumilitatem , obedientiam , & cba-
rttatem fro virili co/am , & cxcr^ebo ; Injurias non ulcijcar , imm?cos
meoi diligitm , & iifdew , quanta humana fert fragilitas , bcncfadam ,
Sa cliores Ordtnis , & praj ribcndas impofierum a Supremo leges reie-
renter ample&ar , & ohfervabo , C ricem Sac. Ordinis ptrpetuo gefiabo »
ad Cumitia five Gcncra/ni > five Provincialia vocatus accedam , nifi le-
gitjm* caufa fwrim intpcditus , l os autcm , Santtifjima Trinitas , Beata
f^trgo , ac 'Diie Genrgi , yota mea audite , cF yrxHo fitis , Pofque adflan-*
tes fromiffionis bujus meic viventes , «27* in die cenforio Tefles efiote .
At cum novifsime idem Jjfeph Antonius Eacini , dimifsis ex licentia Ma-
gni Prions ClericaJi habitu , cv Cruce dicti MiJitaris Ordinis , facultatem
poltulavent celebrandi Matrimonium cum Alba Maria Nunciati , renuit
Parmenfis Epifcopus ejus petitioni annuere , putans nimirum obicem pras-
ftarc poiTe Matrimonio ineundo pracfatum juramentum , five caftitatis vo-
tum fub relata formuJa ab ilJo milTuin , mii defuper fuerit Apoflolica dif-
pcnfatio impetrata . Quocirca d. Jofeph Antonius , juxta preces fan. mem.
Tom./X. C 2 Cle-
20
Clementi XII. porreflas , & S*c. huic Congreg. remiflas , dupliccm ho-
die promovet inftantiam , primam nempe , ui decJaretur , nulla fibi opus
cffe difpenfatione pro ineundo Matrhnomo , alteram vero , ut difpeniatio
fibi impertiatur, quatenus ipfe judicetur ea indigcre .
Ex pluribus fcilicet rat.onum momentis contendit Orator , nulla fuper af-
fertoCaftitatis voto iibi opus efTe difpenfatione; Primo, quod tempore ,
«juo juramentum , feu Profeflionem in manibus Magni Prioris emifit , de-
cimum feptimum dumtaxat annum agebat; quum Tamen Conftitutiones
Ordinis a Clemente XI. conhrmatae, & approbatae pr»fcnbant , ut ne-
mo ante deamuw oclavnm annum exp etum ad profittndum admittatur i
Secundo , quod Profetiioni , feu juramento antediclo Novitiatum non
prsemiferit perbiennium, juxta praefcriptum earumdem Conftitutionum ,
quibus fub Cap. 7. §. 2» ftatuitur , ut ad Profefiionem nullus recipiatur ,
nifi x -clo biennh a d''e , qua Sacro Qrdini nomen tiedit ; lertio , quod
iri fxpedicl* Equeftri Ordine non voveatur abfoluta , & fimplex Caftitas,
fed conjugalis tantum , juxta ejufdem Ordinis Conftiu-tiones Cup. 8.
§. Ii. ubi fic habetur : Quocirca integrum erit Equiti ^oftro tum T/itgi-
ncm , tum Viduam in Vxorem accipere , qui» etiam ulteriorcs nu-
ptias hire , fervatis Catholica Ecclefia %ttibus , <& Vecretis , fed
prins quam Matrimunium contrahat , Suprernuw de eo certioyem facere
tsi.catur , itaut hanc folam conjugalem Caftitatem voviffe cenfeatur
Orator , cum alii Equites confentanee ad praemiffas Conftitutiones votum
caftitatis ad conjugalem reftringere confueverint , ut conftat ex formula
alJata Sumni. num. s. , & ex traditis per Clericat. de penf difcord. 12.
num.i.&feqq. Et quarto demum , quod Vota in profeflione hujus Ordi-
nis emiffa non perpetuo obligent , fed ad tempus , nimirum, donecEqui-
tes Crucem Ordinis non dimiferint .
Verum quia Regula Ordinis requirens aetatem annorum 18. non legitur De-
creto lrritantc munita , praetereaque eadem Regula non,ftatuit , Equites
Profeffos a Votis , aliifque vinculis liberari , fi Militarem habitum , &
Crucem , praevia Magni Prioris licentia , dimiferint , duo proinde , qua-
tenus reipfa cenferetur , in enunciata formula votum abfolutae caftitatis,
& non conjugalis tantum contineri , ad Decifionem quaeftionis hac de re
ab Oratore inftitutae prae oculis habenda forent ; aJterum , quod Profeftio
contra legem in peculiaribus Conftitutionibus alicujus Ordinis praefcrip-
tamemiffa non foleat irrita declarari, nifi haec ipfa nullitatis paena fuerit
in eifdem Conftitutionibus a Sede Apoftolica fpecifice approbatjs adjecta ,
I condum ea , quge tradit Eminentiffimus P 'ra ad Conftit, 2. Anaftajii 1 1.
1 «*. 9. , 6* fcqq. , & ad Confiit. $. Gregor. IX. num. 22. & feqq.
Tom z. , & ad Conjl. 3. CalifH T^l. nnm. 17. Tom> 5. , & colligitur ex
Decretis Sacri hujus Confeffus in Ncapolitana 14. •fttnii I6"8l. //£.31.
cret. pag. 415. , in Grqffetana 5. eApri/is 1710. lib. 60. 'Decr. p?g. \i\.
in Calaritana^HuWtatis Profcffioms 15. Martii 1737. Hb. 77. iDecr.
;. 149.
Alterumrero, quod Religiofus , aut Eques Profeffus , licet a fervanda re-
julaOrdinis iniis, quae cum Statu Seculari funt incompatibilia , libere-
tiir . h e Religione , praevia Superiorum licentia , difcedat , aut ab ea
rne, valideque jufta cx caufa|dimiffus ad Seculum redeat , voto tamen
btaiis pra:1crtim, & paupcrtatis obftriclus manet , nifi aliter in Confti-
ds Ordinis exprefse cautum habeatur juxta opinionem magis com-
lnunem , quam icquuntur Donat. tom. 1. Rer. %cgulaY.part. 2. traci.8.
> ui,i. 4*. , Barbof. dejur. EccL Ub. \.cap. 42. num. l. 2. , Rocca difput.
Jur. cup. 1. o. & aln addutli per Eminentiffimum Tetram ad Confiitut. s,
Be
21
Bencdi&i XII. fet~i. r. num. 2ff. tom.q ", & in rcrminis affinibus , quod
fcilicet Religiofi fuperftites poft fupprefltonetn Religionis adhuc obitrin-
gantur votisCaftitatis , & Paupertatis, colligitur ex Refolutione Sacrac
Congregationis edita in Caufa, cui titulus "Dubia Votorum , ubi cum di-
fcufTum fuerit : 7. sAtt Monachi Laici , qui triafulemma Vota emiferunt*
Caflitatts fcilicet , paupertatis , £5* obedientix in Rgligione Congrvgationis
£. Georgii in Alga a fan. fnem. Clemente XI fuppreffa , poffint Vxures
ducere , ita ut per fuppreffionem d. ^etigionis Jint difpenfati a voto Jo-
lemni Caflitatis ; U.xAn fupradicli vVonacbi teslari pofftnt ; ///. AnJuc-
cedere pojjint FideicommiJJis , {$ hareditatibus , & acquirere poj/int >
acji nunquam profefft fuiffent, W in Secula permanjijfent : Sacra Con-
gregatio die 1$. Maii 1679. refpondit : JVegative in ommbus , ut in_»
lib. 10. ^Decr. pag. 307.
Hacc funt , quae ad primum ex Dubiis mox fubjiciendis fpedtare videntur :
Quod autem attinet ad II. , in quo Apoftolica petitur difpenfatio cafu ,
quo neceffaria judicetur, in jureaeque, ac in praxi receptum eft, ejuf-
modi difpenfationes nonnifi gravi , juftaque urgente caufa elargiri opor-
tere , ut docet Fagnan. in cap. Cum ad Monajierium nnm. 64. de Stat»
ZMonacb. ChricaU de tfUatrim. dec. 28. num. ia\. Piton. difcept. Eccl. 72.
num. 24. , & bon. mem. Bottinus Archiepifcopus Myren. in ejus lucu-
brattjjimo voto per extenfum relato a Vinc entio de Juffis de difpenfat.
Mztrim. Lib. 2. cap. 1 3. num- 14. ad 19. Caufe autem , ob quas petitae dif-
psnfationi annuendum fore confidit Orator , fummatim exponuntur ab
Epifcopo , qui fuam aperiens fententiam, hacc habet : In hac ergo ambage
dicerem , nodum hunc ex eo compattum fuijfe , quod ad Vrofejponem 3
quam in aliis Militiis nonnifi astate maturi pojl plurium annorum femi-
tiam paulo ante primi Sjcri Qrdinis*fufceptionem , loco premii ficere per-
vtittuntur , ditius Facini ' indeliberatus , rei gravijfimt non fatts gnarus ,
&Ji *//c/7/Yftf/ perhyfteronproteron fuerit admiffus ; ei propterea hujus
Sicrt Congregatioms autborttate indulgeri pofse putarcm , ul tali , &
taliter emifsa Profeffione , cujus ratio , &- natura non bene percipitur s
minime objiavte , Matrimonium contrabere valeat ,
Omnibus itaque infpeclis , dignabuntur EE. PP. refcribere :
3. An Jojipb cAntonitts Factni indigeat difpenfatione pr» ccntrahendo Ma-
trimonio , de ano agitur , & quatenus affirmative •
II, v4n fit confulendum Sanciiffimo pro difpenfatione in cafu &c,
Ad I» Non indigere . Ad 11, Provifum .
SALUTIARUM BENEFICII . Emmanuel Brozza in Inftrumento fub 5^.24^.1
diem 27. Scptembris 173$. exarato annuam penfionem , ieu px. at.o- tF Sefs.it+t
nem librarum centum , & quinquaginta pollicitus eft Lucac Pcieito plura H« "■</•
ob nomina , quibus fe illi devindtum aileruit . Lucas veru infcquenti
die 28. ejufdem menfis fimplex fundavit Beneficium fub invocatione ^an-
ctiilimi Rofarii in Parochiali EcclefiaLoci vulgo nuncupati Ifota f?eJi* *
& ad illud nominavit Jofephum xMariam antedicti Emmanutlis Filium ,
tit ipfe poffet ad ejus titulum Clericali militiae nomen dare . Cum autcm
iubindememoratus Jofeph Maria prima Tonfura faerit initiatus, ac in_>
viin didae nominationis enunciatum obtinuerit Beneficium , cujus praete-
rea dos , ut pro congrua Eeneficiati fuftentatione fuffiLeret , ab eodem
Luca Fundatore fuerat etiam nonnullis aliis bonis adaucla , e con r,i vcro
Lucas annuam peniionem fibi ab Emmanuele atfignatam aequiverit nd
haec ulque tempora exipere , fuum induxit animum 7 ut Sacram hanc Con-
grc-
aa
greeationem adiret , enixe pofhilans declaran , prxmiffam Beneficn ere-
dionem , & refpeclive Jolephi Manae nominationem ob fimomae vitium ,
quo ttltt infech* funt , nulla ratione fuftineri pofle , proindeque fibi ne-
dum licere variatis conditionibus in anteafta Beneficii fundatione adje-
Qis ad novam ejus ereftionem procedere , verum etiam de bonis , ut fupra ,
in augmentum dotis fucceffive affignatis libere in aliamcaufamdifponerc.
Benefich ereclionem, itidemque ad illud nominationem , five ab lpfomet
Eundatore, live a legitimo Patrono expletam fjib pactione , lege, aut
conditione , quse iimoniacam pravitatem quoquO modo redoleat , a Sacris
Canonibus improbari , colligitur ex Cap. praterea 9. de Tranfacl. , ex
Cap. Ex infinuat. , & ex Cap. de Jure Tatronatus , & docent communiter
Canoniftx , inter quos pagnanm w Cap. Tua nos nttm. 16. &• feq. de
Simonia ReinffeflueL injus Canonic. lib. $.ttt.^. §. II. num. 264. *Piton.
difcept. Eccleflafl. 138. num.2. , & noviffime Rota in Pampilonen. Pa-
rocbialis de vtlfafua io. Aprilis 1739. eor> ^ "P. #• deVais; Paclum vero
fimoniacum intercefsiffe in enunciatis a&ibus erectionis , & nominationis
controverfi Beneficii , infpectaannua penftone , quam Emmanuel Brozza
fe obftrinxit perfolvere LucaePeretto, ex tribus fadti circumftantiis po-
tifsunum evinci contenditur ; primo , quod Lucas tunc temporis , quo
faepedictum Benefkium fundavit , plurimo aere alieno reperiebatur onu-
ftus , & binas habebat in nubili aetate neptes, itaut inverifimiJe omnmo
fit , fundari ab ipfo voluiffe Beneficium , & ad illud nominare Jofephum
Mariam , nifi reciprocae annuae Penfionis pollicitatio praecefsiffet j fecun-
do , quodeademPenfio conftituta futt Lucae in quantitate ita rtfpondente
annuo Benefkii reditui , ut tam Emmanuelis , quam Lucas par effet in
alTerra pa&ione conditio; & tertio demum , quod ldemmet Clericus Jo-
feph Mana Brozza , ejufque Frater natu major ab Epifcopo de praemifla
conventione interrogati non fuerint aufi illam, praefente Luca , lnficiari.
Haec praecipua funt nomine Lucae Peretti propofita , quibus praeftat adjicere ,
quod , tametfi pracfatus Ciericus Jofeph Maria fjacile veritus , ne Benefi-
cio pridem obtento ob affertum Simoniae crimen privatus declararetur ,
fub juriijurandi religione affirmaverit Ep/ifcopo, faepedictam nominatio-
nem iibi penitus improbae padionis ignaro fuiffe procuratam a Patre , nec
nifi poft ahquod tempus iibi innotuiffe, pro ejufdem tamen Beneficii re-
tentione haudquaquam Joiepho Mariae iuffragaretur , cum quifquis Eccle-
fiafticum Ben^ficium per Simomam a Patre , vel ab alio patratam obti-
nuit , anteomnem Judicis fententiam una cum fruclibus teneatur illud di-
mittere , quampnmum noverit coliationem fibi fuifTe fimoniace factam ,
per Text. in cap. \on fiit 27. in cap. Si nt his 33. de Simonia , in cap.
penmit dc eleci. & inextrtv. cum detefiabHe §. per eletiionem deS;mon.
n.fi forte in provifo per Simoniam concurriflent ignorantia facli inculpata ,
& pacifica Beneficii pofTefsio ad triennium bona fide protracta, juxta li-
nutationcm traditam a Suarez tom. 1. de R^lig. tratt. ult. de Simou.
cap. 57. num. %y. Tbefaur. de paais par. 2. verb. Simonia §. 2. circa fi*
ncm , %e:nfefl'4cl. loc. cit. num. 278. & aliis communiter .
iaetcrnmubi ex iis, quac a Luca Peretto proferuntur , Simoniaca pravitas
m memorati ereclione Benehch, nominatione , & augmento dotis judi-
ceturintercefiiffe , fupereft adhuc ponderandum , an juxta votum praefati
Luca refpondendum fit , ei licere ad novam Beneficii erectionem variatis
conciit;onibijs progredi , & libere de bonis in ejus dotis augmentum affi-
gnatis difoonere , cum ftatutum in jure habeatur , Patronum vendentem
jufpatronatus, five pro pretio , & re temporali aliquem ad Beneficium
praefentantcm , jufpatronatus amittcre , ck Ecclefiam effici liberam , ut
jufpa-
2J
tx cap> Quia Ckrici dejurepatron. cap. De jure eod. tit. , & Tridentin*
de reform. fejj. 25. cap. 9. tuentur Tbcfaur. de panis d. part. 2. cap &.
num. 1. & caeteri CanoniftacpafTim praeterea firmantes , ut quidquid pretii
nomine intercefftt m fimoniaco contraclu , non debeat reititui Emptori ,
neque poiitt remanere penes Venditorem , fed appiicari debeat Eccleiiae ,
cui facla fuit injuria , juxta doclrinam Abbatis in cap. de hoc de Smon.
n"tn l. quam fequuntur adducli per Reiffenftuell. loc. cit. §. 12. num. 29S»
Quae tamen iimitan videntur in cafu Perfonac idiotae abfque ulla penitus
', cognitione , ac formidine Simoniaca; iabis pactiones hujuimodi ineuntis ,
juxta Textum in cap. Cum univerforum 8. de rcr.peimut. & notat cuin
aliis Fagnan. iti cap. Tua nos num. 13. de Simoy. infpecto potuiimum,
quoi, cumFundator nullam ha&enus promiffae penfionis ratam exegent,
completa dici non poteftSimonia , quam reatem vocant, & ex cujus tan-
tum ratione fupradi&ae paenac a Sacris Canonibus ftatutae incurruntur , uti
communiter ex Text. in txtra-vag. Cum deteftubile 2. de Simun. docent
fyeijfenjtuel. injus can. /ib. s. tit. 5. §• 1 i.num. 249. Vallen. eod* loc. §. 4.
num. 2. (5* ibidem Zoef. num. p$.
Omnibus itaque perpenfis unacum relatione Vicarii Capitularfs data in
S&mmino Oratoris num. 3., ubi plura, quae ad fa&um pertinent , me-
rentur adverti , placeat Eminentiis VV. refcribere .
A<i liceat Fundutori procedere ad novam ereciionem Keneficii variatis condi-
tionibus , C^ cum facultate libere dfpoucndi de boftis in augmentum Dota.-
tionis affignaiis in cafu &c.
Negativ£ , & amplius .
REATiNA PAROCHIALIS : Sequuta per obitutn Angeli de Julii Jjfcj?*1*
vacatione Parochialis Ecclefiae Caitri Marcitelli , fuit m ejus Oecono- **^
mum deputatus Sacerdos Antonius de Bonis ; habito autem fub diem 20.
Decembris 17S7- ad illara concurfu , duo. tantum ex quinque Prtsbyteris ,
qui. examen coram tribus Synodalibus Examinatoribus fubjere , fucrunt
ad animarum curam approbati , Antonius nempe de Bonis antedi&us , in
quem omnium Examinatorum fuffragia contiuxere , & Conitantinus Pe-
truccius, qui a binisex tnbus Examinatoribus fuit idoneus renunciatus;
Reliqui vero tres, inter quos Horatius Stanislaus Marzocchi, ab uno
tantum Examinatore obtinuerunt approbari. Inhacrens itaque Reatinus
Antiltes Examinatorum relationi Antonium de Bonis veluti unicum, in
quem omnium fuffragia convenerant , caeteris ommbus praeferendum effe
judicavit , eique re ipfa Parochialem Ecclefiam contuiit .
Verumtamen huic judicio non acquievere Competitores , & praefertim H»-
ratius Mcirzocchi , qui licet in concurfu a majori Examinatorum numero
reprobatus injufte fecum procefTiffe arbitrans Epifcopum , an ejus praeele-
ctione inperfonam Antonii de Bonis completa, aliorum quoque Sacerdotum
nominc,fuper quibus non cecidit fors, ad hunc Sacrum ConiLfTum reclamat.
Plura funt,quae diclus Horatius Maraocchi in faclo expendenda propon:t Epi-
fcopi judicium veluti irrationabiie , ac injuitum caulatus ; primo fcilicet ,
quod ipfe, caetcrique Competitores multomelius, quam Antonius de Bonis
cafibus confcientiae in concurfu propofms , vSc relatis ln Summ. nnm. 3 #
/f^.refponderint^atque conciunculam fuper Evangeliolongeelegantiorein,
aptioremque exaraverint ; fecundo , quod idem Antonius nonn.fi annum
vigefimum oclavum tempore habiti concurfus agens paulo ante ad confii-
fiones Virorum dumtaxat excipicndas fuerat approbatus , contra vcro alii
concurrcntes nedummajoris aetatis praerogativa , lcd commenJabili quo-
que morum gravitatc illum prxcellerent , & prscipue idcm Horatius , qui
ex ipfo Marcitelli Caftro oriundus , ac m anno 3 ^. conititutus primtun
Paro-
•24
Parochiali huic Ecclefiae ad feptennium circiter prsefuit , deindeque , ea_»
dimifla , aliam obtinuit Parochiam in Loco nuncupato Cafeproda in Sabi-
nis , & tandem Archipresbyteratum adhuc a fe retentum in Ecclefia Mon-
tisS. Manse Farfenfis eftaffecutus; Et tertiodemum, quod faepedi&us An-
tcnius de Bonis tempore, quo Oeconomi minus in controverfa Ecclefia_,
exercuit , invifus adeo Parochianisevaferit , ut ifti fub initium fefe etiam
arinis oppofuerint , ne pofleilionem Parochialis HJe obtiueret , necnifi
cenfurarum metu coa&i ab incaeptaoppofitionedeiriterint , nunc vero con-
fpicientes illius infcitiam , & negligentiam in obeunda Animarum cura
enixe poitulent eandem Parochialem , Antonio ab ejus poiTeflione amo-
to, five Horatio Marzocchi , five Conftantino Petrucci, quem duo Exa-
minatores approbarunt , conferri , nifi fatius ducant Eminentifhmi PP.
pnecipere , ut novum in Urbe examen decernatur .
Hxc in faclo ab impugnantibus judicium Epifcopi proferuntur ; Duo autem
in jure ad caufo decifionem videntur ob ocuJos habenda . Alterum, quod
ex Sacrorum Canonum praefcripto non ille ad Animarum curae onus ob-
eundum eft afTumendus , qui majons dumtaxat fcientiae fpecimen in exa-
mine praebuerit , fedqui, licet fcicntia inferior , ahosaetatis maTuritate,
prudentia , morum honeftate , ac etiam peritia in animarum cura exer-
cenda antecellere comperiatur , uti cum pluribus aliis animadvertunt
Birbofi adConcil.fiJf. 24. cap. 18. num. 118. Gonzal. ad %ig. 8. Can-
cell. g/o(f. 4. num. i|2. Card. de Luc de Parocb. difc 37. nnm. 28., &
confonant Refolutiones Sacrae Congregationis in QyHbel/inat Cuncurl -s
28. Februarii 17M. , r^ in MonvpvlitaT.a Ccncur/us 9. Mati, 171 g- i Al-
terumvero, quod , licet in eo magis communiter conveniant Dottores ,
neminem poft adeptam pacificam Parochialis pofleihonem ex fola Paro-
chianorum averfatione poffe removeri , niii hacc juftse, & legmmae cau-
fae , pravii nimirum illius moribus fuerit innixa , ad tradita per Lamhertin.
de Jur patron.part. 2. lib. 2. qua/t. >. anic. I. imm. 9 , & cum aliis ad-
du&is ^jt. cor. cl. me. (ard. Falciner. eod. tit. decif.^z. nnm.q. ® %.
tom 2 attamen fi qui fint Populo invifi , nullamque , vel faltcm nondum
pac.ficam Parochiaiis Beneficii pofleihonem obtinuerint ; provide fadturn
videtur , fi Animarum cura lisminimc committatur, ne ex ip:orum odio
gravia forte generentur incommoda , uti colligitur ex Can. A/ullus invi-
tn diri.61. Can. Si f&rte did.61 adeout fuiriciens judicetur impedimen-
tum, quominus alivui Parochialis conferatur Ecclefia , indignatio, ac
malevolentia Popuii , etiamfi ininus juita , & irrationabilis dignofcatur ,
ad notata per eumdem Lambtrtin. de Jurepatron. part. 2. lib. 2. quotft.p.
art. 11.
Epifcopus in Relatione , quam excitatus ad hanc Sacram Congregationem
tranlmifit, judicium fuum propugnare non definit : Antonius vero de
Bonis ab ipfo praeelectus nullum ha&enus documentum , quo fefe 3 notis
impiOis vindicet , exhibuit. Veftrum itaque erit , Eminentifhmi PP. , in-
fpedtis juribus hinc inde afferendis refpondere .
I. ^Jn conftet de irrationubili judicio tpifcopi in collatione Ecclcfia Paro-
chia/if Caftri Marcttel/i , & quatenus afftrmative.
II, e^», cfT cui ex afprobatis in comurfu fit conferenda fupradicla Pare-
cbiulis in caju <&c.
Ad I. Negative. Ad II. Provifum >
JUVE-
JUVENACEN. PROCURATIONIS . Paftoralem vifitationem , quam S*/.*j.m.
Javenacenfis Antiftes fub diem ip. Januarii 1734. in Oppido Terlitii m- fffcffi*** •$*
choavit, ufque ad diem 7. Martii ejufdem anni profequutus fuit , eam ^ 4« <^ r'/
vero ob alias curas 3 quibus ad Civitatem Juvenacenfem revocatus eft ,
intermiffam non nifi fub diem 1 . Maii infequentis anni 1*755. repetere po-
tuit , ac tandem infumptis ex proprio aere pro fui , aliarumque decem per-
fonarum victu ducatis 164. fub diein 15. ejufdem menfis complerc i po-
ftremam autem vifitationem , quam die 20. Maii ;7S7. indixerat, die 1.
Junii agg;reffus viftualia , & reliqua fibi , fuifque Convifitatoribus nectf-
faria ad fummam ducatorum decem , & feptem afcendentia ufque ad diem
18. dicti menfis recepit a Capitulo Terlitienfi ; at ifto poftmodum re-
nuente quidquam aliud nomine procurationis fubminiflrare , coactUi fuit
Epifcopus efiunciatam vifitationem , quae ufque ad totum menfem Auguiti
protraCta eit , fuis fumptibus ducatos 7$. attingentibus profcqui ; nunc
vero , antequam novam adoriatur vifitationem , rogat ab Eminentifiimis
P^, decidi dubium , quod adcalcem pracfentis Reitrictus apponetur .
Occafio propofitaedifputationis oritur ex eo , quod Capitulum confend t , fe
non teneri nomine procuraiionis eas tradere pecuniarum fummas , quas
Epifcopus in di&is vifitationibus afferit infumpfiffe , five quia eaedem vi-
fitationes fuerint diutius , quam neceffe foret , protract» , five quia nimio
quodam apparatu, & Perfonarum comitatu appareant expletae , five de-
mum, quia Procuratio non a folo Capitulo , ied ab aliis quoque Benefl-
ciatis , ac Locis Piis debeat exigi ; Ad hujus vero controveriiae decifio-
nem , praeter ea , quae in fafto nomine Epifcopi expenduntur , non nihil
conferre poffunt Refolutiones Sac. Congregationis editae in una J. &Harci
Procurationis 3 in qua , difcuffis hifce Dubiis : /. Anjit inlibertate Cleri
Terra Belvederii folvere EpHcopo S. Zliarci vifitanti Procurationem iti
pecunia , vel fubminiflrare viclualia , & quatenus in pecunia . II. astu ,
§ in quafuwma fit taxanda .III. An , &• per quot dies Uceat Ep'!fcopo
vifitanti pretrahere vifitationem . IV. An^ & quot Pe fonas pojjit fe-
cum ducere Epifcopus occafione dicia fifitationis . V. AnClerus tenea-
tur quidquam folvere Miniffris, aliilque Oficialibus Eptfopi vifitantis.
VI. Q/4n idcm Clerus tetteaeur folvcre Spiftopo vifttanti vetfuras Equorum ,
die 8. Augufti 1755. refponfum fuit : c/?d I. affirmative : Ad II. In fum-
ma molerata adformam Concilii : *Ad III. iAr' itrio , & confcientia Qr-
dtnarii ad formam Conctlii : vld IV. Epifcopum mod (to equitatu , £? fo-
muUttt oportere contentum effe : Ad V. Deberi viclualia tautum : Ad VI.
T^egaiive .
Praeterea non abs re funt alia ejufdem Sacri Confcffus Refcripta , quae in_».
Caufa S.SWarci Pluiium fub die \6 lanuarii 1725. prodiere; Difcuifis
(juippefex Dubiis : I. <sln Lpifccpus Sancli Mavci pof/it perfe ipfm quo-
tan r- vifitarc ov-nes Ecclcfias 3 omniajue Loca f-a 'Diacefis . <ST an intra
annum pofjit plwes f:cir' vifitathoes . 11. <tAn niclo Epfiopo vifi anti
ptr fe ipfum debeatur int/gra foliia procuratio , / u f otiusfit fervanda al-
Xernativa. III. Au pradiQa tiiUgra folitafirocuraio/jtfoJveoiUiniffa
folita quantitate pecunia , juxia fltoretn cjufumquc !ori yifitaudi , <& 1»
iril'its prandiis dindis lpf\opo3 ejufq ±c Cornita u CT ,n -i-tclur % , ba~
bitationc , £j* ntenfiHbus ncccfjar-t- j> xta p,a/efam antiquiffimam eon-
fuetudiuem* IV. An Epifiopo , ejufque Contitatui de,ean vr ctb>>ria%
aliaque necejfaria toto tcwpore permanentia in zt/itatiou. . V. -in idem
Epi/copo vifitanti poffit prtfi^i numerut °Petfonarum ejus Co'>ntfat<*< .
VI. c/fn eidcm Epifcopo vifitatiti poff:t \r*fgi numerus dierum , q \(+MS
permanere dcbetin vifitatione loci vifiundt : rclcriptum iuit : Ad\ Af~
Tom.IX. ^> J11»1*-
*6
firmitive quoad I partem , ad II. vero partem pariter affrmattve s fed
ablqne ulla procnratione . Ad II, Servandam ejje altcrnativam . e/rfof
III. £/T«" /« opthne Vifitan&orum fohere procuraticnem , vel in vi&wli-
b-o, vel in pecunia, exclvfis tribus prandiis in cafu folutionis pecunia ,
c~J quoadveiluras Equorum dturWecretum 7. Julii 170S. in Sancli Marci
ad6.*sfdlV. sproviCum in III. c/tf/ V. &* VI. arbitrio , 0* confcientia
Epifropi adftrwam Concilii , & a<* mentem, ut in //£. 73. 2tor. f^»3.
His itaquc infpeclis , dignentur EE. PP. declarare .
/ft , &" m ?«* fumma , /£* quantitate debeatur Epifcopo Juvenacen. pro-
curatio pro Vifitationihus E.cleftarum , &• Locorum Tiorum Oppidi Terii-
tii cxp/etis annis 173+. , 173 S- =» & i7}7. '» ™f" &c.
Deberi pro utraque Vifuatione in ducatis bis centum 9
non comprehenfis ducatis feptemdecim jam folutis .
Sef.144.11» s~\ APUANA INDULTI . Caufa haec defcripta fuit in Folio diftribut»
dt nj. \^j pro Congregatione diei 5. Decembris fuperioris anni, cum autem ea
die proponi nequiverit , & interea Capitulum & Canonici Collegiatac , ac
Parochialis Ecclefix in Oppido Marcianifii ereftae , qui poftulabant indul-
tum inferviendi Chcro , & Ecclefiae per turnum alternis fcilice; ht.bdo-
madis, animadvertennt ex iis , quoe in didto Folio fuerunt adnotata ,
trium faltem menfium vacationem fibi fore facihus indulgendam , (i
EE. PP. innotciceret , afiiduo , & quotidiano totius anni fervitio ad tra-
mites Conltitutionum Cap;talarium , quibus ha&enus paruerunt , ipfos
gravari , idcirco peculiari hac labonofi adeo fervitii circuinftantia ob
oculos EE. VV. hodie pofita , demifse rogant pronundari .
<sln Dignitat b.us, (y Ca^onicis Collegiattf Ecclefia S. eMichaelis ?Arch n-
geli Terrse tffarcianifii ftt conceaenda gratia injerviendi ditia Eccleji* al-
ternatim , & per bebdumadas , vei faltem permittenda ftt vacatio trium
menfium in cafu &c.
Negative ad primam partem , & affirmativc ad fc-
cundam .
Sef.xt. De- "D OMANA UTENSILIUM. Joannes Sterbint n*res Fabritii de Mar-
trz-Mchtr. XV tinis contendebat oneri fibi in Teftamento ejufdem Fabritii injunfto
Yh^M^V' ^ciiTefdtis , ftatim ac ipfe juxta iegem a praefato Teftatore indictarrL-j
/• yen Ecclefia Monialium S. Caeciliae decem aisignavit loca Montium per
Pincomnrido , e confumo di cera , ed altroptr la celebrazione delle Wefse ,
quac debet ibidem a decem Cappellanis quotidie peragi j ad rejiciendos au-
tcm conatus dictarum Monialium authumantium , vel memoratum Joan-
nem Sterbini , vel unumquemque ex dictis decem Cappellanis ad con-
gruum teoeri fupplementum fub obtentu , quod annua fumma fcutorum
tri^inta ex iis deccm Locis Montium percipienda impar fit omnibus ex-
penfis Sacrorum utenfilium ab ipfarum Ecclefia ob enunciatas MilTas fu~
ftinendij , curavit difcuti duo haec Dubia : /. tAn debeatur augmentum
pro utenfilibusCappeUaniamm , & pro qua fumma ; Et quatenu^ affirma-
tive . //'. -tAn dehtafur ab harede , feu potius a Cappellanis in cisSu&c.
quorum alteri cum fub diem 1 1. Septembris 1738. refponfum fuerit: De-
ben ufnne ad fcuta quatuor pro qualibet Cappellania , alteri vero die 1 1.
Aprilis fupcrioris anni refcnptum fit: cAffirmative quofldprimam partem>
O no-
Xi negative quoad fecundum > impetrato adverfus praemifTam utriufque
ubirdecifionem novae audientiae benciicio, Eminentifsnnos PP. rogit,
*fl perpenfis tum vetenbus, tum novis junbas ejus nommc circumfereadisj
* Jgnentur refcnbere .
n , & m quibu>fitfiandum , vel recedendum a "Decifis itt cafu Q-c.
Non propofita cum fequemi .
ROMANA SUBSIDII DOTALIS. In Teftamento fub annumi7io. Sejf.tt.c*.
condito Francifcus Stanchi olim m Urbe Advocatus haeredem primum de ref
e< afle lcripfit Margaritam Piani Uxorein fuam , dein vao juisit poit
obitum ejuidem Margaritae diftribui : Vna aoce di fcudj 60. ogt$*attM m
ferpetuo ilgiomo di S. Frauccfco a" /iffiftmio parti&larc ^vvocan ad una
'ZhtUa permonacharfi , o maritarfi ; Con cbe fempre fiu prefsrtta qmllfk
a m - piu congionta di fan?,ue , o parentela , comp/efa d^po con /a mcdefi*
mi pralazione ogrfaltra Zttella tenuta di me , o dalla m a Conforte a Bat-
tefimo , o Crcfima \ ma quando vifia, e comparifca alcuna wxaproA-
pote , fotto il di cui nome dichiaro comprefa la figliuola del/a Sig. irfgnefe
Capccci nata dalla q. Terefa Stanchi mia Cug-.na , allora voglio , cbr. per
cinque ttnni continuifi dia detta dote di fcudi 60. alla fieffa mit Pronipo-
te ; E perfo'ido , e capitale affegno adeffo per allora venti luoghi de sllonte
dmeral: non vacabi/i , c mancati , che faranno li miei Sig. Efecutori Te-
tfamentarj , njoglio , che la cofazione di tal dote ricada , e fpetti al Patre
Priorv pro tempore della glJadonr.a della Pittoria , a cui concedo la fa-
co/td di darla amora a qualche Dottna di cattiva vita per monacarfi , 0
matirarfi ■
Executores teftamentarii poft deceflum Margaritae haeredes ufufruftuariae ad
fubfidium dotale fexaginta dumtaiat fcutorum die 4. Octobns 1717. no-
minarunt Elifabetham Teftatoris ex Theodora Sorore proneptem j Sub
diem vero 7. Junii 1720". Summus Pontifex Bencdi&us Xlli. annuenr» pre-
cibus Annse Milii ex Therefia ejufdem Teitatoris confobrina proneptis
exponentis , fe Religiofum habitum m Monafterio nuncupato de' 'Ofoli-
m induifle , ncquire tamen in eo Profefsionem emittere ob derkientiam
fcutorum mille , quae tum pro refiduo dotis , tum pro alimentis decurfis,
& non folutis fibi neceffana erant , fac leque contingere p >flfe , ut a Mo-
nafterio , fi Profefsionem diutius protrahcret , dimitteretur , per orga-
numcl. me. Card. Marefufchi tunc fui Pro-Auditoris mandavit fa/vi tot
annnafnbfidia dota/ia fujficicntia pro refiduo doits , comprchenjft c.mett
quinque Jubfidiis dotaltbus relictn per fapradiitum TeH-uorem , n*cnon
etiam alHi fcutis centum ora:rici rcli&is per b. m* Marg+ritum P/anam
de Stambis .
Hoc ita impetrato Refcripto, eadem Anna amplifsimam prius exaravit ora-
nium bonorum renunciationem favore Clementis fui Patris , de.ndeque
foiemnem emifit Profefsioncm , quibus peraclis Clemens ejus Pater in
vimdiQi Refcripti fcuta 500. exegit praeter alia fcuta goD , quae p idem
ab Executonbus fuerant eidem Annae tx refiatoris judicio afsgnata
Cum autem novifsime Elifabetha Capecci contenderit moi enunciatum Re-
fcriptum multiplicicx capite lubreptionis , & obreptionis vitio laborare ,
propugnans ldcirco fcuta 600. aClcmcnte Annx renunciataxio reftitul
debere , eaque rcpartienda fore intcr fe , ac lr.tcr ifabellam , Cinthtam,
& Hieronymam filias fuas , itaut fumma fcutorum 24J. iibi praeftanda e!-
fet , vcluti quaeultra fcutatfo. jam habita ipfi tau.quam Icfuioris proxi^
Tom.jX. D 2 inio»
miori tradi debuiflet, reliqua vero quantitas didtis fuis filiabus juxta pra
miflatnejufdem Icflatoris difpofitionem foret afsignanda , ad ipfiu* peti-
lioncm difcufla fucrunt duo haec Dubia : /. ^n cor.ftet de fubrtpttoi.t , &
obreptionegratix pcr iAnnam M'M obtentx pro confecutione fubftaii aota-
lis Stawcbidie 8. J.wii 1726. & quatenus amrmative. //. <^n , & qute
teneatur aJ reflitutionem ejufdemfub/tdii * & cujus favore d. fubfidium
Jit diiribucndum in cafu &c. quibus fub diem 2g. Novembris 1757. re-
fcriptum fuit : Dilata , & coadjuventur probattones fuptr exaciione fub-
Jid-.orum dotalium , & fuper ciedito dotis : dievero2p. JVJartii 1738 . repro-
pofita Caufa fub iifdem DulViis prodiit Refolutio : Ad 1. ^ffirmatve .
*Ad II. teneri Pttrcm ad tffe&um deponendi , v*T deinde diftribuendi cup
dejurc^ quae fubdiem 17. Septembris ejufdcm anni 1758. coafirmata effc,
refrvato tamen ure favove Clementis tiMilli fuper Bonis renunciati; .
In executionem ejufmodi Refolutionis relaxatum fuit ab A. C. mandatum
adverfus faepedi&um Clementem Milli , ut fummam fcutorum 600. favore
fubfidii dotalis Stanchi dcponeret ; Cumque reipfa praefatus Clemens fcu-
ta 240. jam depofuerit , aliquali pro reliqua fumma ab Eminentifsimo
Pro-Auditore S.M.Clementis Xil fub idoneae cautionis praefidio dilatione
impetrata , contingit modo , quodSan&es Lalionus , cujus opera Clemens
Milii fuit a Sacra Cougregatione ad reftitutionem diclorum fcutorum 600.
obitrictus, initantiam promovet primo, ut icuta $s. so. pro fuis hono-
rariis , necnon fcuta 46. a fe in litis fumptus propno aere erogata ex fum*
ma haftenus per Clementem depofita iibi perfolvantur , deindeque veluti
Patronus Eiiftbethae Capecci , ejufque Filiarum veterem milaurat peti.
tionein pro confignatione refiduaiis fummae juxta modum f perius e*poii-
Tum E convcrfo in fcenam prodiere lfabella , & Therefia de Ferettis ex
Cathcrina Iefhtoris confobrina deictndentes , itidemque Anna Lucrttia
Savelli , quar tanquam fpintuali cognatione Teitatori conjunc:a uiqte ab
annoi73o. fuit ab Executoribus i eitamentariis nominata ad iubiidium
dotale fcutorum 6d. perfolvendam dppocb;Ja<H (odrfatto ilVen*$Mo~
nafiero deW Qrfohn? di %oma : contendcns unaquaeque earum hifce nomi-
nibus fuper dictis fcutis fexcentum pro rata , quam (ibi dcbitam arbitrari-
tur, praeferri . Quocirca difsidium iitud , cujus cognitio Sacro huic Con-
feffui delegata , oportet hodie juxta Dubium mox defcribendum ex juri-
bus , quae hinc inde afferentur , dirimere .
tsin , cuiy & tn quu fumma jii fuctenda confignatio pecuniarum, de quibus
agitur in cafu &e.
A
Die Sab. 24. Septembris 1740.
MpliiTimus EE. PP. Senatus enixe a Collitigantibusrogatur binas,
quac mox fubjicientur , Caufas in poftrema Congregatione diei 3.
currentis JVTenfis non propofitas fapienti a quo folet , oraculo hodier-
na die definire.
UftuVk. Jlv omana utensilium ,
1 r. An , & m quibusfitftandum , vel recedendum a Dectfis in cafu &c.
lebr. Miji*
Tn decifis in omnibus <5c amplius .
RO-
R
20
.OMANA SUBSIDII DOTALIS.
An , cui , & in qua Jummafit facienda confignatio pecuniarum , de qui- f'ff*4»c.i.
vtis agitur in caju <oc.
Ad Eminentiflimum Przfechim cum facultatibus Sacras
Congregationis .
SANCTI SEVERINI MATRIMONH . Cum Lucretia Ricardl, srXUc6
quas fub diera 4. Oc~tobris 1736. Severino Gregoretti nupfit, ufque de^j\ '
a die 16. Decembris ejufdem anni cicperit turri ad Epifcopum , tum
ad Sacrum hunc Confeflum adverfus Matrimonium ejufmodi procla-
mare, poftulans illud invalidumob naturalem,& perpetuamViri impo-
tentiam declarari, aut faltem Apoftolicam difpenfationem fuperMatri-
monio tamquam rato, & non confummato elargiri, EE.PP. rejecta fub
diem 2 7 . J u i i i Lucretiae inftantia.fuper enunciata difpenratione,ad Du-
bium , quod in Congregatione diei 1 1. Januarii 1738. propofitum
fuit , nimirum : An fit locus dijjolucioni MatrimQttii , <vel potius
experimento cobabitationis triennalis in caju &c. , infpecta relatio-
ne Peritorum , a quibus ipforum juifu corpus Viri recognitum fuerat,
refcripfere , locum ejfe experimento cohabitationis triennalis .
Refcripto huic licet a fe tota ingenii , juriumque in id collatorum con*
tentione impetrato renuit Scverinus intra terminum femel , ac iterum
ab Epifcopo praefcriptum obfequi , quinimmo prsefentiens , Lucre-
tiam urgere , ut Caufa reproponeretur , fub die 24. Julii 1738. hanc
emifit renunciationem , Sponte renunciavit , 1$ renunciat Liti , &
Caufa coram S. Congregatione Concilii pendmti , ibique introdutla
pro parte D. Lucretia fuper dijpenjatione , Jeu dijfolutione Alatri-
monii inter eojdcm comracli in faciem Ecclefia , itemque renunciavit,
($ renunciat cohabitationi triennali a S.Congregatione adjui inftan-
tiam demandata , acfi penitus decreta non fuijfet , ac injuper Juum
phnarium conjenjum praftitit , & prxftat pro difpenfatione , & dif-
folutione Matrimonii pradicli , non obftante , quod ipfemet D.Seve-
rinus mediis juramentis deciaravit, fe Matrtmonium hujufmodi con-
fummajfe , quam declarationem affirmavit , & affirmat, aliter a fe
non fuiffe faclam , quam juxta propriam cndulttatem: Sacra vero
Congregatio non fatis fidens huic renunciatieni die 2.Augulli ejufdem
an. 1738. juffit , fcribi Epifcopo Septempedano pro confc£tione pior.
ceilus , Severinum Gregorettiin Urbe degentem formiter examinari,
novamque ejus corporis recognitionem a Peritis ex ofncio eligendis
ficri , citato in quolibet a£tu Defenfore Matrimonii .
Plures itaque in Epifcopali Curia fub formali examine auditi funt Te-
ftes , tiefque Obftetrices , a quibus ejufdem Curix juflu exploratum
fuit corpus Lucrctiae , fub pari examinis trutina interrogatoe depofue-
re , eamdem Lucretiam adhuc virginem reperiri ; Ir Urbe vero for-
miter examinatus fuit dictus Severinus , itidcmque denuo recognitum
ejus corpus a tribus Phificis , & duobus Chirurgis , qui pariter ad
formale examen evocati deipfius naturali , & perpetua impotentia
veriti non funt judicium fuum proferre j Cutnque poit hac fupple* a
dicto
diclo Sct-crifo exhibitus fuerit fan. mem. Clementi XII. Libellus ,
quo poftulabat Apoftohcam difpenfationem fuper JVlatrimonio rato ,
& r.on confummato, Sacra autem C.ongregatio , ad quam preces
iftx fuerunt remiflie , die 6. Junii 1739. refcripferit , §>uoad difpen-
fotionem i» Devretis , & proponaiur Caufa fuper prattnfa nullita-
te Matrimonii ex capite naturalis , & perpetua impotentia Viri ,
mgantur modo EE. PP. infpe ftis juribus tum faepedi&a; Lucretias
nomine, tum a Defenfore Matrimonii circumferendis pronunciare .
Jinfit locus diffolutioni Matrimonii ex capite naturalis , ® perpettla
i.npotentia Viri in cafu ($c,
Epifcopus cogzt etiam per Cenfuras ad cohabitationem
pro tempore arbitrio Sacrac Congregationis 5 & amplius .
BITERREN. DISPENSATIONIS. Ludovicus Francifcus Dau-
diffet , qui fub annum 1754. ab Or iinario Loci , & a Regulari
Superiore irritam obtinuit ex cornmifiione Apoftolica declarari Pro-
feflionem a fe pridem folemniter emiffam in Conventu Oppidi Perenae
Ordinis S. Francifci dc Obfervantia , cupien* noviflime Iiberari a
voto Caftitatis , quo adhuc obftringitur ob Ordinem Subdiaconatus
fub finem annii73o. fu fceptum , fupplicem mox defun£ta Pontifici
porrtxit lihellum , ubi inter caetera exponens , Superiorem , & Re-
ligiofos dic^ti Conventus , ob dubium , quo ftatim caeperant angi de
nullitate ejus Profeffionis , ut aliquem ab illo extorquerent ac~fcum ,
ex quo Profeflionis ratificatio induci poffet ad fufceptionem Sacri
Subdiaconatus Ordinis ipfum traxiffe , tametfi decimus nonus dum-
taxat astatis fuae annus vix a menfe fuiffet ab eo completus , omnifque
adeo morae impatientes in id confpiraffe Religiofos praefatos, ut a de-
fun£to Epifcopo Carpenctoratenfi curaverint illiconferri una , ea-
demque die 23. Dtcembris 1730. primo loco San&um Sacramentum
Coufirmathnis , fecundo loco Tonfuram Clericalem , tertio loco mi-
tioret Ordines , 6* demum Sacrum Subdiaconatus Ordincm , addenf-
que praeterea ne dumfe ut fupra fuiffe induclum , fei, dib~ium Epifco-
pum quoque circUmvemum remanfiffe , quum ei fuppofitum fuerit,
Oratorem in aetate legitima ad recipiendum Sacrum Subdiaconatus
Ordinem tunc fujffe conftitutum , Sanctitatem fuam proptereademiffe
exoravit , ut vel per viam declarationis nullitatis Voti tacite in fu*
fctptione Ordinis Subdiaconatus emijji , vel per viam difpenfationis
abobligatione fervandi Vttum pradiBum eumdem Oratorem abfol-
v.it , quia Orator per circumventionem , & quafifine ejus velle ada-
ilus fuit ,
Ejufmodi preces fuere ad hanc Sacram Congregationem remiffas $ cum
autem Sacer ifte Confeflus voluerit primum de omnibus in enuncia-
to fupplici Libello enarratis ab Epfcopo Biterrenfi edoceri , acceptas
nuper funt literae memorati Antiftitis , qui appofite referens jura
omnia, & documenta per Oratorem allata ad obtinendam declara-
tionem nullitatis fuae Profeffionis a fe fuiffe diligenter infpe&a, atque
cx iis induloitantcr compertum ejfe , diUum LudovicUm Oratorem le-
gitime , & informa Jurisfaculo redaitum cfje cenfendum , quod at-
tinet
3*
tinet ad malam ejufdem Oratoris ad Sacrum Subdiaconatus Ordinem
promotionem hxc habet : Vidimus , &* diligenter infpeximus Sum~
ptum Baptifterii , quo conftat , ditium Ludovicum natum ejfe die de-
cima fsptima Menfis Novembris anno Domini 171 \.fumptum quoque
literarum Teftimonialium Ordinationis , in quibus manifefle apparet,
prafatum Oratorem una , eademque die 25. Decembris anno Domi*
ai 1730. ab Epifcopo CarpenBoratenfi Sacro Chrifmate delinitum ,
Clen ' :ali Tonfura initiatum , & ad quatuor Minores Ordines , Sa-
orum quoque Subdiacotatus Ordinem abfque difpenfatiote fuiffe pro-
motum , quamvis non attigijfet nifi annum decimum nonum , & unum
menfem , ac proinde non ejfjt in atate lcgitima conftitutus. cumfux-
ta Canones in promovendis ad Subdiaconatum vigefimus primus ata-
tis annus perfetlus requiratur , qui Epifopus CarpenBor at enfis pra-
fumitur circumventus a Superiore di+ii Ordinis , qui ipfum Ludovi*
cumdicio Epifcopo de atate legitima , & idoneitate male commenda-
verat , & tandem in hasc verbi concludit , Hinc inferendum , quan-
tum bumana Jragilitas noffe finit , prxfatum Ludovicum Oratorem
ad Sacrum Subdtacon.itus Ordinem male promotum exijfere , aliunde
ipfim /norbo Epilepti^o laborare , hujufque morbi frequentioribus
infultibus torqueri , qui morbus fcandalum in populo generare po-
teft , acOfficiis Divinis impedimentum praftare in Miniftro Sacris
Altaribus deftinato , ac proinde prafatum Ludovcum Oratorem a
votoemijfo in fufceptione dicii Ordinis Subdiaconalis , vel per - viam
nullttatis , vel per viam difpenfationis folvi poffe , fi Eminentijfimi
Sacr* Congregationis Concilii Patres per hanc noftra Informationis
feriim folvendum effe cenfuerint , <£3* SanBitas Sua gratiam poftula»
tam cenccdere dignetur \.
His itaque rel.uione , & fufTragio proprii Epifcopi fnftultus Orator
petiit rnodo decifionem Dubii, quod inferius defcribetur . Porro
nequit m dubium revocari , quin Summus Pontifex ordinaria fua au-
thoritate a Voto Caftitatis Sacro Subdiaconatus Ordini adnexo que-
atdifpenfare , nec quemquam latet plurima extare exempla ejufmodi
difpenfationum , quibus Subdiaconi fuere per Summos Pontificts a
prcedictovoti vinculo foluti , ut Mitrimonium pofTent inire , quem-
admodum teflantur JVivar.iib.^. confis~j. num.\2. & 13., & confii%.
num.x 1. de Voto , P. Maurus Jn Theologia tom.-$. //£.13. pag. 289.
num.\6. Card. Alb.tius de inconftantia in fide cap.%6. num.ii^. ,
Card. de Laurea in ^urt. Sent. Tom 3. difpeufat. Mitr. lib.^.
cap.15. num.i\,9 & roviflime Vrfaya Tom.i. part.\. diftept.\-$.
num.\. , i3 anum.i\. ad 36. ; At sequc Ci.-rtum eft , vel publicam
caufam pro ifta difpenfatiooe requm, uti fentire videntur Abbas in
Cap. Cum olim r.um.$. de C/er. Conj <gat. , 6* in Cap. Si quando n.$.
de prafript. ,, Fagnan. in Cup..:.um ad Monnferium num. 64.. de
Stat. Monacb. , vtl fi privata tantum caufa adferatur , non qualem-
cumquc fufficere, fed eam dcbere concurrcre, quas gravis , ac urgens
fit , juxta Sententiam magis communiter receptam , quam fequuntur
late adducli pcr Card.Albit. de inconftant. infid. tit. cap.^6. , & pcr
bon. mem. BottinumArchiepifcopum Myren. in cjus Voto relato apud
yincentium de Juft. num.14. ad 19.
KuiTt
z
Num vero fufficiens caufa in hypothefi concurrat , ex nifce potifllmum
citcumftantiis repetere oportet ; Primo fcilicet exeo, quod Oraror
morbo Epileptico ufque a tempore , quo ProfevTionem emifit , 5c Sa-
crum Subdiaconatus Ordinem fufcepit , laboraret , crebnfque adhuc
h.ujus morbi infultibu? ( ut inquit Epifcopus ) hodic torqueatur , ut
Deque in fufcepto Subdiaconatus Ordinc abfque populi fcandalo pof-
iit miniftrare, neque ad caiteros Sacros Ordines veluti ob hanc in-
nrmitatem irregulari* detectus , unquam promoveri , adeoque omni
plane miferatione fitdigmis, ne in eo ftatu manere perpetuo coga-
tur ; Secundo , quod duobus ferme anns antc legitimam aetatem fue-
rit fubdolc ad fufcipiendum Sacrum Subdiaconatus Ordinem indu-
c~fcus ; Tertio , quod tanta feftinatione , una , eademque die Sacra-
mentum Corfirmationis , Clericalis Tonfura , quatuor minorcs Or-
dines, & Sacer ipfe Subdiaconatus ei fuerint nulla prasvia difpenfa-
tione collati ; Et quarto demum , quod Superior Regularis nedum
Oratorem , fed Carpenctoratenfem quoque Epifcopum fuis teftimo-
nialibus literis , quibus illum in legitima aetate conititutum, nullo-
quc Canonico impedimento irretitum denunciavit , turpiter decepe-
rit . Qujc quidem omnia ad impetrandam difpenfationem fuper Voto
Caititatis abundare putat Orator , ubi res eft de fimplici fubdiacona-
tu , qui cum olim in primitiva Eccleiia inter Ordines Sacros adnexum
habentes Caftitatis Vetum minime recenferetur , non adeo graves in
hunc finem poftulat caufas , quemadmodum patet ex majori felicitate,
qua Summi Pontifices difpenfationem a Voto Caftitatis confuevere
Subdiaconis impertiri , juxta ea , quas late cum aliis recenfct lauda-
tus bo. mem. Bottinius Archiepifcopus Mirenfis in citdto ejus JSoto
nUm.\/\. , & feq.
Verumtamen ad maturiorem infrafcripti Dubii refolutjonem ponderan»
dum eft , num fcpcfita celeritate , qua illam urgetOrator, praeftet
ferins inquirere , an ille poft adeptam legitimam actatem ratam ali-
quando habuerit fufceptionem Subdiaconatus , five ex eo , quod
fponte , ac libere in eodem Ordine miniftraverit , five ex alio fimili
ac~tu ratificationem inducente . Qaamvis enim a Voto foleat difpen-
fatio concedi , ubi comperiatur illud fuiife metu , vel dolo extortum,
aut ante legitimam astatem facilitate potius, quam ex arbitrio di-
fcretionis emifTum , ut inquit Text. in Cap. Venientes de Vot. &
Vot. redempt. & tradunt cum aliis Reinjfenftuel. in Jus Can. lib.^.
tit.i^. num.ii. $ Sanc. de Matrim. lib.%. difput. 20. quoties tamen
appareat , idem Votum fuifte fubinde ratificatum , non poteft illud
amplius velut irritum a vovente pnctendi , neque difpenfatio videtur
fuper illo concedenda, fub fundamento , quod vovens ad illud emit-
tendum fuerit , aut metu , aut alia arte inductus , uti cum pluribus
tradit idem Reinffeftuel. in Jus CanJib.%. A/V.34. num.13. & confert
Refblutio Sacri hujus ConfeiTus in Hifpalen. Nullitatis Ordinis
2. Maii \~}\6.
Omnihus igiturperpenfis , placeat EE.VV.refcribere .
Anfil /ocus dtfpcnfationifuper Voto Continentia incafu &c%
Ncgativc .
SICU-
Sl
SICULA RESTITUTIONIS IN INTEGRUM , ET NULLI- ,
TATISPROFESSIONUM. Cutn Sac. huic Congregationi fub Jg'£'M*
annum 1736". delatum fuiflet , binos in Civitate Milevitana degere Sa-
cerdotes Joannem Bonelli , & Jofephum Borgh , qui licet in regula-
ri Ordine Eremitarum S. Auguftini jamdiu folernnem emififlent Pro-
feflionem , prior nempe Panormi anno 1722. , alter vero Meflan* uf-
que ab anno 171 1. fub obtentu duplicis Sententi* illam declarantis
invalidam , unius quidem a Curia Epifcopali Catanenfi pro Joanne,
alterius autem ab Archiepifcopali Meflan* pro Jofepho noviflime
prolat* , abfque eo quod ulla reftitutio in integrum adverfus lapfum
quinquennii ab Apoftolica Sede imploranda praceflerit , Presbyte i
faecularis habitu induti , conftitutoque fibi Patrimonio, facultate ce-
Iebrandi Miflam ab Ordinario Melevitano impetrata palam uterenturj
Sacra eadem Congregatio voluit fuper hac re audire tam Archiepi-
fcopum Meflan* , quam Epifcopum Catanenfem , jubens interea
Prasfuli Civitatis Melits , ut praefatis Sacerdotibus Miflam non fine-
ret amplius celebrare .
Jufla Sacr* Congregationis quam primum retulit fe fecifle Melevitanus
Antiftes: Meflanenfis vero Archiepifcopus ad tuendam fententiam
favore Jofephi Borgh fub nomine Michaelisolim in Ordine Augufti-
nianorum profefli a Curia fua , non obtenta licet a S.Sede in integrum
reftitutione, editam, h*c EE. PP. refcripfit : Sciant EE.W. dupli-
citer fuijfe obicem pradiclum ex lapfu quinquenni refultantem in alle-
gatacaufafublatum^ ac ad partes fepofitum , nimirum ob perdurafr
tem caufam metus , videlicet fuperviventiam Patris , qui metum in-
cujferat ufque ad tempus mottlitis , & demum ob crebras , affidmf-
que conqueftiones , 'proteftationefisue fuper tali mstu a pradillo Mi-
ckaele Borgh continuo exaratas : quibus binis circumftantiis in fablo
praefuppofitis , utpote bene inprocejfu comprobatis , abfque eo quod
nil in contrarium , nec probatum , nec minus allegatum fuerit j con-
ftat , ac evidens eft , ceffare difficultatem lapfus quinquennii , & fic
uecejfitatem in integrum reftitutionis , prout ( reprobata opiniong
aliquorum exterorum , qui tales , fimilefque circumftantias adfacilius
obtinendam reflitutionem in integrum S. Sede ponderat ) in hoc Si-
ciliA Regno , 6* tam in hac Curia Archiepifcopali , qnam in omnibus
aliis Ecctefiafticis Quriis , & Tribunalibus , ac per omnes Sicuios
Jurifconfultes perpetuo conftantijfime pra&icatum , atque teftatum
extat , five quia ob perdurantem caufam metus prxfcriptio quinquen-
nalis incboari legitime nequierit , Jive quia ob fubfequutas crebras
conqueftiones nequirit compleri .
Hifce ab Archiepifcopo Meflanenfi acceptis , dum expeclabatur refpon-
ft*m Prxfulis Civitatis Catans , fupplex Sacro huic Confeflut porre-
Ctus fuit libellus a Procuratoribus Generalibus quorundam Ordinum
Regularium, qui late exponentes paflim a Curia Epifcopali Cata-
nenfi admitti inftantias Religioforum adverfus Profelliones a fe emif-
fas reclamantium , quamvis elapfo a die eorum piof thonis quinquen-
nio , imo etiam Profeflionc in Conventibus extra Dixcelim Cata-
nenfem emifla , eamdemque Curiam fspe fspius juxta ipforum Rc-
TomJX. E gula-
^ularium vota , nemonitis quidem Superioribus localbus, Senten-
tras edere , adeout frequens fit numerus eorum , qui fub ejufmodi
Scntentiarum pnefidio , regulaii habitu depofito , clauflra omnino
deferunt, remedium aliquod, ne ex hac rerum perturbatione gra-
vius in dies Religiofis fuis Ordinibus detrimentum accedat , demifle
implorabant .
Ctmautem Sacra Congregatio fuper ejumiodi precibus denuo juflerit
Epifcopum Catanenfem audiri , tandem ille fub diem 27. Septembris
1757. in hac verba refcripfit : ^ua XV. Kalendas ^funii , & pridie
JVonas lulii binasper Epiftolas , totidemque infertos libellos Ioannis
Bonelli m Melita presbyteri , ac Procuratorum Generalium , tum
Carmelitarum , Minorum Reformatorum , ® Cappuccinorum mihi
EE. W.pratcipiebant , non potui ut citius , quopar erat , expedi-
rem ; Oportuit enim primo magn<z hujus Epifcopalis Curia Arcbi-
vium , quod a fundameutis excitare incaperam , perficere \ Et inde
qum ex Terremotus ruinis , ac incendiis devaftatione fuperfuere , in
ordinem compsnere inftrumenta : ^uibus exaclis , licet magna cx par-
te fcripturarum Codices tot inter Catana infortuhia perierint , adec*
queoriginale Frivilegium exhiberi minime pojftt , attamen multain-
veniuniur luftrumenta , qttcc fatis docent , plufquam intc^ro ab hine
faculo Pradecejfores meos de nullitate Profejftonis Sententiam dixif-
fe , tum infra , tum poft quinquennium ab ejus emijfiones, iis tamen
conditionibus , ut nimiru/n , vel petentes vota in Ditfcefi emijerint ,
vel in aliqUo ejufdem Diacejis loco ex obedi entia Superiorum confti*
tuti fuerint . In cujus rei coufirmationem , ficuti juridicam bic in-
feroArchiviarii mei attejiationem , ita minime dubito , quineafa-
tis EE.W.fuadeat^ pr&fertimfi memoria revocent , qua , 6* quan^
ta fuerint Privilegia , quibus pr<s aliishujus Regni Epifcopis Summi
Pontifices PrtffulemCatanenfem retrouBis temporibus cumulaverint .
Qmitto hic ea-9 qu& ajferunt dotlrinaliter Bellutus inOpusi, §.2,
num.150. 6" 25 >. Groftus controverf. 41. Ad ea vero evacanda , qua
Generales Procuratores fupradiHorum Ordinum audacier enunciant ,
quod nimrrum infra decem dierum fpatima hujufmodi Caufic de nulli*
tate abfolvantur , fat erit m^nijiros hujus Curia juridice Caufie cur-
fum teftantes infide , quam infero , audire , patebit fane nonnifiju-
xta legum faniltones decifum femper fuijfe . Ita cft ablum cum loanne
Bonello Presbyrero Melitenfi : Hic enim moram agens ex obedientia
in Conventu Divi Auguftini Civitatis Adernionis hujus Dixcejis ,
expojuit ad profejftonis fucc nullitatem , & metum in ea emittenda ,
O' rnorbi gallici infe&ionem ante Religionis ingrejfum : quibus rite ,
acjuridice examinatis , & probatis enunciatum eft , nullam faiffe
ejus profi-Jfioftem . Necfecum cum aliis omnibus a&um eft, utper ion-
gas annorum feries in Procejfuum varietate teftatur .
Pandjtafuit refponfio ifta Epifcopi Catanenfis Procuratoribus Genera-
libus di&orum Ordinum ; At cum iis eodem ferme tempore innotue-
rit judiciaria contradi&io , quoe prcefati Antiftitis nomine in hoc ne-
gocio parabatur , fi quid ipfi in everfionem Privilegii ab illo allega-
ti proferre intendiffent , noluerunt fecum lite contendere , putantes
fe muneri fuo fecifie fatis , ftatim ac confcios reddidere EE. PP. po-
telta-
35
-teftatU» quarfl fibi memoratus Praeful aflerit , vcl ufurpaf. Verum etfi
renuant judiciaria poftulatione in Catanenfem Epifcopum agcre ,
non ceffant tamen novas ejufdem generis Sententias , que ab illiu*
Curia frcqucntius fortc , quam antea prodeunt , Sacra; Congregatio-
ni nunciare , & inde fuccedunt utplurimum preces eorum , qui e
clauftris in vim dictarum Sententiarum egrefii , quique ad titulum rc-
Iigiofas paupertatis Presbyteralem ordinem aflecuti , Iicentiam flagi-
tant Miflam celebrandi , quamquam fufficienti Patrimonio non repe-
riantur provifi .
Prasterea Syracufanus quoque Epifcopus confilium nuperrime petiit ,
qua ratione agendum fibi fit erga hujufmodi Religiofos , qui in habi-
tuPresbyteri fecularis adfuam, exqua origincm trahunt , Diaece-
fim redeuntes , permifllonem celebrandi ab aliis Ordinariis facile ob-
tentarri fibi poftulant prorogari , congruo licct Patrimonio deftituti ;
Cumque inter eos nonnulli fint , quorum Profefiio declarata fuit inva-
lida ab ipfa Religione , per fentcntiam fcilicet a folo fuperiore Iocali
abfque Ordinario pronunciatam , ifti quoque Beneficio , «eque ac
Patrimonio carcntes eamdem licentiam enixe ab JEE. VV» depre-
cantur.
Quae cum ita fint, & rei gravitas poftulet , ut EE. V V. non tamen prar-
terita, ac prasfentia fpe&antes , fed futura quoque profpicientes for
licitudinis fu» partes interponant , ne quidquam in Everfionem Ec-
clefiaftica; , ac prasfertim regularis Difcipiinas contra faluberrimas
Sacrofan6r.ee Tridentina; Synodi fanctiones paflim irrepat , fivc ali^
quid forte inveclum magis effundatur , ac diutius perfeveret , necef-
farium proinde vifum eft fuper hac rerum congerie fapientifsimum ,
acque ac prudentifsimum EE. VV. judicium juxta Dubium ififerius
defcribendum exquirere .
Porro fecundum ea , quae haclenus in hSto fuerunt expofita , tria po-
tifsimum deprehenduntur in quibufdam Regni Siciliae Dia:cefibus
contra Tridentini praefcriptum vitiofe peragi . Primum fcilicet eft ,
quod Ordinarii loci de aflerta profefsionis nullitate poft elapfum
quinquennium , non indulta ab Apoftolica Scde reftitutione in inte-
grum , prajfumunt agnofcere . Secundum , quod abiifdem Ordina-
riis , five exaclo jam quinquennio , five illo adhuc decurrente , edun-
tur Sententiar invalidam declarantes profeflionem, Superioribus Con-
ventuum , in quibus profefsio emifla fuit , non auditis ; Et tertium
denique illud eft , quod ipfi etiam fuperiores Regulares fuper afferta
nullitate profefsionis , nec habito, nec requifito Ordinarii loci judi-
cio , aliquando fententiam pronunciant, quae quidem omnia cum aper-
te repugnent non folum notifsimae Tridentinorum Patrum difpofitioni
Ju/j caf).\9.ftff.2$. de Regul. , verum etiam iteratis Sacrae hujus Con-
gregationis refoiutfonibus , idcirco deliberandum erit , quid mo-
do ftatuere oporteat , ne deinceps tot confultifsima Decreta amplius
violentur .
Et fane quod attinet ad neceflitatem impetrandi a S. Sede reftitutionem
in integrum poft elapfum quinquennium a die profcfiionis, non obltan.
te quacumque confuctudinc , quae forte [ifl contfarium vigere dicere-
Tcm.lX. E 2 tur,
«6
tur, quod idem quiflquefiriium Jta continuo decurrat ab ipfa eirnfl*
profeflionis die , ut perperam ad impediendum illius initium , vel
complementum allegeretur perfeveratio caufasmetus * & impotentia
reclamandi , prater ea , quae cum aliis tradiderunt Card. de Luca de
Rcguiar. difc. 41. fi.il. & feqq. , & Cler. difcord. folrenf. de Regui.
difc0r.t7.pcr tot. exprefle declaravit Sacer ifte Confefius in Mechli-
ftien. Reftitutionis in integrttm , ubi difputatis duobus hifce Dubiis:
I. An quinquennium , intra quod Regularis pratendens profejjionem
ftsam fuijfe nttllam , poteft ex difpojitione Sacri Co?icili Tridentin^
audiri , i3 caufas pratenfa nullitatis coram Qrdinario , £j> Superio
re locali allegare incipiat , & continuo currat a die Prefejftonis emif
f<c , velfilum a die cejfantis metus , vel fublati impedimenti , au-
impotentia reclamandi : Et quatenus a die profeflionis . II. An co*
gnitio , & concejfio reflitutionis in integrum adverfus lapfum quin~
quennii competat Ordinario loci , (<f Superiori locali , vel potiusjif
refervata Sedi Apoftolica , fub diem 22. Martii 1687. refpondit :
Ad I. incipere a die profejfionis : Ad II. nonpoffe concedi , nec co-
gnofci rejlitutionem in integrum , nifi perSedem Apoftolicam , non
obftante quetcunque confuetudine contraria |, ut ex tib.$-. Decret.
pag.i6$.
Quo vero ad judicium fuper nullitate profeflionis omnino faciendum ab
Ordinario loci conjunclim cum fuperiore locali , res eft^ab -hoc Sacro
Senatu quotidianis impetrata Refcriptis , uti patebit etiam exaliqui-
bus eorum inferius recenfendis .
Quodque demum neque a foljs Superioribus Religionis ex quocumque
capite praetenfas nullitatis profeflionis ullus femel profeflus poflit a
Religione ejici , vel dimitti , explicite ftatuit eadem Sacra Congre-
gatio in una Eremitarum Gamaldulenfium profejftonis , ira qua propo-
fitis Dubiis I. An Ji quando comperiatur , JVovitium ex prafcripte
Conjlitutionis interrogatum adverfus ipfam commijijfe , impedimen-
tum occultando , pojjit idem Ncvitius poft emijfam profejfionem per Su-
periorem expelli . II. /invero in hac facliquoque fpecie fervandafit
forma Decreti in cap.19. Sejf.2$. de Regul. , die 25. Januarii 166IS.
refpondit , pofje expelli^ fed fervata forma Decreti Sacri Goncilii
incap.19. fejf. 25. de ReguL , ut exlib. Decret. 25. /0/.1S. , &
priusnempe fubannum 1655. ^ie l$* Novembris formiter , ac late
aflimipta hujus articuli difputatione in quadam Neapolitana , audi-
to Procuratore Religionis Carmelitarum Difcalceatorum S. There-
fiae , ore , & fcriptis necnon Conftitutionibus diclae Religionis , ac
aliis dcductis mature perpenfis , cenfuit , dimijjiones , & ejetliones
Profejforum a Religime^ quaab eadem Religione fiunt ex capite ille-
gitimitatis , vel ex alio dcfettu , fieri debere conjunftim coram Or-
dinario , # Superiore Regulari loci ad prafcriptum S. Concilii
Cap.19. Sefs.25. de Regul. , ideoque fententiam cum Proceflu fuper
dimijfione , # ejeUione Fratris Caroli Maria a Jefu ab ipfis Regula-
ribus latam minime fuftineri , ut hifcemet verbis defcriptum legitur
in /ib.15. Decr.pag.2S2.
Recentjus vero nimirum die 10. Januarii 1753. in terminis praecifis di-
miflionis cujufdam Sacerdotis Regularis facl» a Supejioribus Reli-
gionis
37
glonis in Regno Sicihae data; fuerunt Archiepifcopo Panormitano h-
tera hujus tenoris, Propofita pluries in hac S. C. C. inftantia Sacer-
dotis Francifci Leanza , qui olim profefsus in Religione Fratrum
Mitt. Conventualium S. Francifci de anno 1730. ab eadem Keligioxe
per folam Superiorum fententiam , abfqne inttrventu , & judicio Or-
dinarii ob morbum , ^#0 , antequam profiteretur , laborabat , v/go-
r* , #/ afserebatur , Apoftolicarum Conftitutionum , 6* prafertim
S. M. Vrbani JSIII. dimifsus preces porrexit pro facultate Mifsam
celebrandi inftatu Sacerdotis fecularis, EE.PP. pluries quoque audi-
to Procuratore Generali Qrdinis , demandarunt Oratoris reaitum ad
Clauftra , reafsumpo babitu , ut deinde caufa difcuti pofset circd
pratenfam nullitatem profeffionis , ac ulterius Patri Miniftro Gene-
rali ejufdem Ordinis injungendum duxerunt , ut de mandato Sac*
Congregationis perfuas literas denunciaret in omnihus Provinciis
Qrdinis ejetliones profefsorum propria folwm auBoritate a Superiod-
bus Qrdinisfieri nonpofse , &fifiant , efse ipfo Jure nullas , addi-
ta etiam peena privationis Qfficii , £3* vocis tam atlive , quam pafft-
v* ipfefafto incurrcrtda per eos , qui deinceps contrafecerint , & con-
fonant alia duo Decreta, nempe editum die prima Septembrjs 1691.
in Syracufana ejeclionis Sacerdotis Joannis LatinaProfefli in Religio-
ne S. Francifci Min. de Obferv. dimiifi ex infanabili morbo leprte in-
confulto Ordinario , & alterum die 22. Septembris 1691. in Came-
racen. Ejeclionis Guglielmi Lelfvifle Profefsi in Monailerio S. Dio-
nyfii Ordinis S. Benedicli pariter a Superioribus Religionis Ordina-
rio inconfulto ejecliob aflertam luem veneream , & coatagiofam .
Quibus ita fe habentibus , peculiaris tantum quaeftio vide:ur inftituf
poiTe fuper fmgulari admodum Privilegio, quo Catanenfis Epifcopu»
aflerit decoratum Curiae fuae Tribunal , & cujus vi contendit fibi lice-
re de nullitate profefsionis a Regularibus emifibe tam decurrente
quinquennio , quam eo jam elapfo , nulla licet ab Apoftolica Sede
in integrum reftitutione impetrata , cognofcere Superioribus Reli-
gionis etiam non auditis , quodque amplius efb , tametfi Regularis
a Profefsione reclamans , non intra Diaecefis fuae finis , fed in qua-
cnmque totius Regni Siciliae parte illam emiferit , durnmodo , quum
reclamat , in aliquo Diascefis fuae loco ex obedientia Superiorumr
conftitutus reperiatur . At quia tenor aflerti hujus Privikgii non
exhibetur , imoveroneque exhiberi pofle affirmatur , tnbuta ejus.
jactura repetitis Terremotuum , & Incendiorum infortuniis , ob quae
plurimi Codices Catana; periere , ponderandum erit , num fimplcx
ejufdem privilegii aflertio aliunde non comprobata , de quo nulla ha-
c~tenus apud Apoftolicam Sedem cognitio fuit , & cujus meritio for-
tafledoceri nequit ab ullo ex probatis Authoribus unquam habita ,
ejus momenti fit , quanti asftimatur ab Epifcopo Catanenfi .
Intcrea vcro , ne fbrte obtrudatur , generalem in Regnu Sicili* vigere
confuetudinem non adeundi Sanc~lam Sedem pro ,obtinenda in mtc-
grura reftitutione adverfus lapfum quinquennii , praeftat hic rccen<e-
re Caufas plurium Religioforum utriufque fexus , qui de nullitate
profefsionis fuce dicluri , hoc eodem feculo dccurrente , ad Apofto-
licamSedem in huncfinem reclamarunt , & quorurn pcutionts here
in hoc
5n hoc Suptemo Senatu difcuflae ; Id nimirum CoMigit mMefsanen.
Jleftitutitnis in integrum propofita adinflantiam Fr. Nicolai Pagani
Ordinis Eremitarum S. Auguftini dkbus 8. Maii , & 2 1 . rfugufti
1706. lib. Decr.$6.pag.\^.& 283. in Melevitana ,feu Panormita*
ita Reftitutionis in integrum Fr.Joannis Baptiftae Formofa Ordinis
Carmelitarum die y.Aprilis 17 12. lib. Decret. 62.pag.nu in Syra-
cufana Reftitutionis in integrum Sororis Annae Antoniae Confulo
Jvlonialis S.Antonini Oppidi Francifontisd/V£#j 13. Julii , #g. Au~
gufti 1 7 1 5. lib.6$. Decr. pag.i^ , # 3 3 £. in Agrigentina Reftitutio-
nis in integrum Fr. Nicolai i.ornbardoOrdinis Min. Obfer. diebus 1 1 .
Januarii * 2$. ejufdem Menfis , <§* 28. Martii 17 16. lib.66. Decr*
pag.4. 27. & 134. in Siculana nullitatis ProfeJJionis Fr. Gregorii de
Bronte Ordinis Min. Obfer. diebus 18. Maii , & 27. Julii 1726.
tib.j6. Decr. pag.2%"\. ^5* 385*., #» Panormitana Reftitutionis in
integrum Sororis UrfuIasFeliciMigliacci profefiie inMonafterioS.Ma-
ria: Montis Oliveti die 10. Martiii^^l. tib.81.Decr.pag.13B. in Pa-
normitana Reftittttionis in integrum Jofephi Alcello profefli in Ordi-
ne excalceatorum de Mercede die 14. Martii 111%. lib.2%. liter. &
demum noviflime , in Panormitana Rejlitutionis in integrum HicrO-
nymtt Andres profeflae in Monafterio SS. SalvatorisCivitatis Panor-
mi 26. Septembr. anni 1739. nuper elapfi 5 Quibus omnibus appri-
me confonat difpofitum in Conftitutione de ratione pertraHandi , &*
definiendi Caufas Ecclefiafticas in Regno Sicilia ultra Pharum a
S.M. Benedi&o XIII. fub annum 1728. tertio Kalendas Septembris
promulgata , ubi pras ca;teris expreffe ftatuitur , ut Caufa nullitatis
profcjjionis [tam ante , quam poft elapfum quinquennium ad normam
omnino Sacrorum Canonum , & SacVfQoncilii Tridentini Sejf.25. de
Regul. cap.19. cognofcantur , £j* terminentur , quemadmodum vide-
re cft in §. dict* Conftitutionis in fine .
Ceterum prasteriri non debet , hodiernum Epifcopum Catanje , qui ad
Ecclefiam hanc fuit a Pac~tenfi translatus fub finem anni 1729. , vix
iftius Epifcopalis Sedis poffefsionem adeptum controverfam , quam
fibi aflerit facultatem conccdendi reftitutionem in integrum caepifle il-
liCo exexcere , uti conjicitur ex literis ab hac Sacra Congregatione
ad cundem datis die^. Augufti 1732. , qu;c fic habent : ^uam-
qurrr, Sat&iJ/rnto D. N. , & huic S. C. C. fuerit pro certo affirmatum,
amplitudinem tuam nonnullas protulijfe fententias pro pratenfa nul-
Xitaie profcjjionis favore Religioforum poft elapfum quinquennium a
dic eorikm emiffa profejfwnis non obtentq prius a S. Sede reftitutione
in integruw adverfus Ulius lapfum , necnon ad favorem aliorum , qui
extra iflam Diacefim profejfwnem emiferunt contra difpofitionem Sa~
cri Conulii Tridentini , nihilominus benevifum fuit Jan&itati fua ,
& EE. PP. hanc credulitatem Jufpendere , donec ipfa de hocfibi im-
picioprocedendi modo apud hanc Sacram Congregationem fe juftificet .
Quomodo itaque fe res habeat , pradiUam S. Congregationem infor-
ytet , tranfmittendo notulam Religiofovum ita egrefjorum cumdiftin-
8 1 exprefsiane temporis eorum emiffa profej/ionis , ac Religionis , in
qua ' pYbJtfftfunt , necnon fntentias defuper latas , eidem ultcrius
tnjungendo EF. PP. ut in hwjufmodt caufis , Jermtis fervandis in
poftf
3*
pofterum precedat , illafqtie dumtaxat Caufas nullitatis cognofar ,
qua: intra quinquennium a die profcjforiis introducia fuerint , con-
junclim cum fuperiore locali ^jion au:em Caufas Religioforum extero-
rum , i$ poft lapfum quinquennium abfque pravia reflitutionc tn in-
tegrum ab Apoftolica Sede impetranda . Tenet ergo AmpL Tua Sa-
crcs Congregationis fententiam , cui fc conformet &c. : neque poft
hac ab ejufdem prstenfce facultatis ufu abltinuiffe prsfatum Antifti-
tem , fatis exploratum redditur ex enunciata ejus Epiflola . Et hajc
ea funt , qua; proprius contentionem Catanenfis Epifcopi fpectare vi-
dentur .
Quoniam vero plures , uti fupra indicatum eft , fub clypeo prasdicta-
rum fententiarum comperiuntur regulari habitu jam exuti , ac eorum
nonnulli poftulant fibi rieri poteftate.n ce/cbrandi Miflam , de his pa-
riter deliberare oportet , quce methodus , iive ratio fervanda fit tam
fuper ipforum relitu ad Clauftra , ubi perperam ab iis dimiffi judi-
centur , quam circa ulteriorem ejufmodi caufarum profecutionem ,
quoties ifta vel a Religione , vel ab iifdem ex illa egreffis urgeatur .
ltidemque deccrnendum erit , num eorum precibus fuper petita facul-
t.ite celebrandi MifTam interea prajftet annuere , tum (i iidem extra
Clauitra degentcs congruo Beneficio , aut Patrimonio fe doceant
provifos , tum fi utroque careant , ac fe orbatos ultro fateantur .
In memorata Caufa Sacerdotis Francifci Leanza dimifil ab ordine Mi-
norum Conventualium per Superiores Religionis abfque interventu ,
& judicio Ordinarii , noluit Sacer ifte Senatus facere illi poteftatem
celebrandi Miflam in ftatu Prassbyteri Secularis , fcd ejufdem reditum
ad Clauftra , in quibus habitum rcgularem rcfumeret , imperavit , ut
inde Caufa allegat» nullitatis profeflionis cognofci poflet ; Indulfit
tamen , ut Archiepifcopus Panormitanus Caufam ex integro confice-
ret , & conftito iibi de Cauiis Reftitutionis in integrum adverfus
lapfum quinquennii audito Superiore locali , eam poftct authoritate
Sac. Congregationis impertiri , deindeque cum eodcm Superiore lo-
cali , prout juris foret , fuper nullitate profeflionis j idicium cderet .
Par facultas concedcnJi reftitutionem inintcgrum adverfus lapfum
quinquennii tributa fuit eidem Archiepifcopo Panoniitano in enun-
ciatis Caufis Sororis Urfulas Felicis Migliacci , & Jofephi AlceJlo.
lnquadamvero /Igrigentina preces Sacerdotis Vincentii Parifi, qui
exponens profefsipnem emififle in Ordine Carmelitarum circa an-
num 1705. , & obtinuifle ab Ordinario Agrigentino fub annum 171S.
eam invalidam declarari , rogabat fibi permitti MifTc ceiebrationem
die 1 9- J ulii 1732. rcjcctaj fuerunt , ac una fimul injunctum Epifcopo,
ut recognofceret , an Orator obcinuiflct a Sede Apoltolica reftitutio-
nem in mtcgrum , & quatenus de iita non doceretur, eundcm coge-
ret refumpto habitu regulari ad Clauftia redire .
Jam vcro nc lateant EE. PP. nomina , fufceptus Religionis ordo , &
prasfcns ftatus eorum , quoium hactenus Sacrae huic Congregationi
delatx funt preces , utque fingulis qucat npportunum aptari refcri-
ptum , ab uniufcujufquc Defenfbre non femel cxpetitum , corumdcm
Cathalogus hic adnectitur .
Jofeph Borg fab annum 171 1. Profefsionctfi emifit in Ordine Eremitar.
S.Auguilini aflumpto nomine Micluelis Angcl;; die vero 23.N0VC111
bris
4°
bris 1756. a VicarioCenefali Archiepifcopi Meflanenfis conjun£kim
cum Priore Conventus dicli Ordinis fententiam obtinuit pro nullitate
fux profefsionis ; Nunc autem congruo provifus Patrimonio Melitat
degit .
Joannes Bonelli in eadem Au^uftinianor. Religione Panormi profeflfus
anno 172«. nullam obtiuuitdeclarari fuam profefsionem aCuria Ge-
nerali Catanenfi fub diem 12. Decembris 173$. , & ipfe quoque in
Dicccefi Melevitana , ubi fufficiens Patrimonium fibi conftituit , ho-
die commoratur .
Guitlelmus Petrollo Agrigentinus in ReligioneCappuccinorum Profefc
fionem emifit anno 1711., hanc autem invalidam declaravit anno
1756. Curia Archiepifcopalis Panormitana ; Degit ille modo in
Dioecefi Agrigentina congruo Patrimonio fufTuItus .
Archilius Chiarelli in Conventu Min. Conventualium S. Francifcx
Agrigentina? Diaecefis folemnia circa annum 17 10. nuncupavit regula-
ris profefsonis vota , qux fub obtento luis venereae in illo poftmodum
detecla invalida declaravit Religio fub annum 1 79 1 . , irrequifito Or-
dinario : Patrimonio axjue , ac Beneficio hac~tenu$ ille carere di-
citur .
Fr. Fidelis a S. Philippo jamdiu Profeflfus Ordinis Cappuccinorum in
Conventu Dioecefis Syracufance facultatem anno i738.obtinuit a Cu«
ria Epifcopali Catanenfi egrediendi e Clauftrisfuae Religionis , nullo
ex Regularibus Superioribus audito ,
Jofeph Leonardi anno 1725. Profeflionem 'emifit interFratres ftriclio-
ris Obfervantis S.Francifci in Conventu Dioecefis Catanenfis , ibi»
que ufque ad Ordinem Diaconatus promotus eft $ Impetravit deinde
fub diem 22. Octobris 1793. nullam a Curia Epifcoy>ali Catanae de-
clarari fuam profcffionem , & modo degens in Dioecefi Syracufana ,
ex qua originem trahit , ad Presbyteratum ^cuperet promoueri , ta»
rnetfi integrum juxta taxam fynbdalem fute Dicecefis non obtineat Pa»
trimonium .
Georgius Orecchi Profeflus ufque ab anno 17 15. in Ordine Eremitarum
San&iAuguftini fub nomineMichaelisAngeli fententiam pro nullitate
iux profeflionis obtinuit die 3. Februarii 1739. ab Epifcopali Curia
Catanenfi j Patrimonio autem non minus , quam Beneficio carens
facultatem cxorat celebrandi in Dioccefi Syracufana fuo patrio
folo .
Julius de Geraci in OrdineCappnccinorum jamdiu profeflus fub initium
anni i^^.fententiam a CuriaEpifcopali Cephaludenfi una cum Supe-
riorc Regulari eft aflecutus fuper nullitate (ux profefsionis : Inte-
grum autem Patrimonium fibi conftitui non poflefatetur .
XaveriusSiciliani deMazarino a multo jam temporeReligionem ftrietio-
iis Obfervantias S. Francifci in Conventu Syracufanas Dicecefis pro-
feffui , facultatem nuper obtinuit dimittendi habitum regularem ab
Ordinario Catanenfi , in cujus fententia facta illi fuit poteftas
Miflam celebrandi per quatuor menfes , dummodo intra illos de con-
gruo provideretur Patrimonio , quo tamen haaenuscaret ,
Vitus Lerna in Ordinc Cappuccinorum anno 1722. profeflus a Definito-
no i-ratrum Provinciae Syracufan» fub diem 4. Octobris anni 1738.
declaratus fuit nulliter profeflusex eo , quod luem veneream , qua
Iabo-
41
laborabat tempore profefsionis reticuft , fufficienti Patrimonio in
Dicecefi Syracufana , ubi degit , provifus aiTeritur .
Antonius AleiTandria itidem Dioecefis Syracufanae , & in Ordin- Ca- s
puccinorum p ofeflus a fuperioribus ejufdem Religionis , Ordinario
non audito , e Clauftrisdimiflus fuit , die 12. Septembris 1737. fub
obtentu nullitatis votomm obconfimilem morbum ante profefsionem
ab ipfo contraclum , atque celatum: Hunc autein Patrimonio penitus
deftitutum libellus ipfe ejus nomine porre£tus exhibet ,
Praeter hos novifsime acceptum eil , tres alios Sacerdotes , nimirum
Michaelem Angelum a Modica, & Caeleftinum pariter a Modica, ger-
manos Fratres Provinciae Syracufanae , necnon Antonium a Tavromi-
na Provinciae Meflanenfis jamdiu profeflbs in Ordine Cappucci-
norum regularem habitum depofuifle in vim fententiae ab Or-
dinario Catanenfi fub annum proxime elapfum prolatae ; nec aliud
quidquam de ipfis ha&enus innotuit , cum nullae preces eorum nomi-
ne fuerint adhuc expofitae .
His itaque omnibus mature perpenfis una cum juribus faciie proferendis
aProcuratore Epifcopi Catanenfis de propofitione prasfentis Caufae
opportuno tempore monito , quippe in actis hujus Secretariae, ne
quidquam in ejufmodi negocio , ipfo inaudito , decerneretur , adno-
tatione, qu* vulgo dicitur : Nihil tranfeat , jamdudum appofuit, ro-
gantur EE. PP. pronunciare .
An , & quomodofit providendum in cafu &c.
Providendum eflc juxta modum a D. Secretario expli-
candum fa&o verbo cum Sancliflimo .
NEAPOLITANA RESTITUTIONIS IN INTEGRUM . Ni- ,^lf. w„
colaus de Blafio , Profper deinde appellatus , fub diem 13. Ma- <**,,£•'
:,i 172?., cum quintum decimum ageret cetatis annum , ac pridem
eflet Patre orbatus , Religiofam difciplinam familiac Fratrum Ordinis
Minorum Conventualium amplexus fuit in Cocnobio S. Laurentii Ma-
joris Civitatis Neapolis , folemni etiam ProfeiTione (ub diem \6%
Maji infequentis anni 1723. emifla , necnon omnibus Sacris Ordini-
bus ad titulum Religiofae paupertatis poftmodum fufceptis . Volens
autem anno 1733. , & fic longe poft quinquennium a Sacro Conciiio
Tridentino praefcriptum nullitatem hujufmodi profeflionis proponere ,
bcncftcium reftitutionis in integrum imploravit .
Sacra itaque Congregatio ad ejus pretes fibi de more remiflas commifit
Eminentiflimo Archiepifcopo Neapolitano confe&ionem Proceilus ,
cujus fumma in his potifiimum verfari videtur ; primo nempc quod
Orator fuerit a Patruis , Matre , & Fratribus ad Religionem com-
pulfus hortationibus primum., deinde fubdoljs hifcemims, tam an-
te ingreflum in religionem , quamtempore novitiatus faepius repeti-
tis , che fe non entrava in Re/igione , lo vo/evano fcrivere al/a gner-
ra , ac demum verbcribus , aliifque adhibitis violentiis late in memo-
rato proceflu recenfitis , quodque ipfe de ejufhiodi violentiis tn.n an-
te , quam poft cmiflam profellionem pluries doluerit , ejus invaiidi-
tatem declarans fe velle judiciarie deducerc ; fecundo , quod ldem
TomJX. F fwtcr
frater Profper ab infantia ufque infanabili inteftinorum laxatione %
five hxrnia: fpecie , quam phifici , vocantur Bubonocele , laboret :
& tertio denique , quod ipfe caufa dicli morbi fuerit , vix elapfo
primo Novitiatus menfe , a Regulari obfervantia difpenfatus , adeo
ut , cum Regulx afperitatcs nequiverit caufa prasmiflx difpenfationis
experiri , verum probationis annum dici nequeat explevifle .
Ex his autem Orator invaliditatem fux profeflionis evinci arbitratur ne-
dum infpec~to gravi metu fibi illato , verum etiam perpenfis Conftitu-
tionibus Ordinis , quibusfab cap.2. tit.S. de exam. ante receptionem
faciendo prohibentur in eundem Ordinem recipi morbo contagiofo , vet
obfcano , aut cadftco laborantes , five aliograviori , itidemque cave.
tur in ejufmodi cafibus nullum a religione tam ad receptionem , quam
ad probationem , vel Profejfionem eorum , qui tales fuerint , pr#Jia-
ri , confenfum , quum prxter difpofita a Tridentino Cap.i$.fejf2$.
de Regular. ab eifdem quoque Conftitutionibus Ordinis in forma , ut
ajun: , fpecifica aS. M. Urbano VIII. confirmatis fub Cap.2. tit.14.
de Novitiorum Clericorum probat , ita ftatuitur : In hoc igitur vita
genere Novitii omnes per annum integrum , 3* continuum in fufcepto
probationis babitu manere debent , eoque integre expleto , ad profefi
fionem , fervatis fervandis , admitti pojfmt , alias & profejjionem
nullam ejfe , & admittentes ab Officio cecidijfe .
Veruntamen prxter ea , qux circa profeflionis invaliditatem ex pofte-
riori duplici capite defumptam alias adnotata fuerunt in Capritana
rejlitutionis in integrum 6\ Julii i^tf. ® injanuen. refiitutionit
in integrum 3. lulii 1739. exponere oportet, poftdelatum ad Urbem
fupradictum Proceflum , datas Sacrx huic Congregationi , reticito
fctibentis nomine , fuifle literas , in quibus hxc circa eundempro-*
cefTum referuntur : // Padre Profpero de Blafio de^Minori Conventua-
li della Provincia di Terra di lavoro nel Regno di Napoli avendo da
piu atini intentato giudizio nella curia Arcivefcovile della Citta di
Napoli per la nullita \della di hi profejftone in ojfervando , cbe nel
procejfo due tejlimonii de"1 piu foflanziali , e concludenti avevano
depoflo cofe men favorevoli al fuo intento , mal confegliato , flrap-
peindole dalfuddettoprocejfo , efattele rifare da un Copifla afuo ta-
lento , febbene non con totale uniforme carattere , di nuovo glie le
ripofe . Io bo taciuto finora ilfegreto perfuadendomi fi fujfe ritirato
dairimpegno , ma udendo , che il proceffo a di lui iflanza ritrovafi In
cotefta Sagra Congregatione del Concilioper ojfervarfi il fondamento,
e pefo dtlle di lui ragioni , bojiimato bene per efonerar la mia cofcien-
za ragguagliarne Voflr" Eminenza , come Porporato zelantijfimo di
S. COiefa , e Prefetto dtlla fuddetta Sagra Congregazione psjfa
darvi riparo , e neWiflefso tempo riverentemente fupplicarla fi degni
ordinare al fSicario di detta Citta Arcivefcovile , in pofsa di cui
rirrovatifi lefudette depofizioni Originalt\ che le trafmetta alPE.V.
utiitamente col Procefso Originale per farfi non men la comparazioae
del carattere , cbe rifcontro dSfogli , e della lor falfita . ^uccfe dc-
P'fiziom Jono del P. Francefco Maturi , efono fituate nel ProceJso
(jriginale dal fol.60.fino al 65.
His acccptis, rogatns fuit Eminentiflimns Archiepifcopus Ncapolita-
nus
45
nus , ut de veritatc rei mox recenfita; fatageret SAcram Congregatio*
nem edoceri , cumque idem EminentifTtmus fubdiem 7. Angufti ela-
pfi anni haec inter caetera ad rem noftram retulerit . Di/igenter curavi
ut ABa originalia ad Oratoris inflantiam iu mea Metropo/itana Cu-
ria confeBa fedulo recognofcerentur , quodcum per probos , & pruden-
tes Virss a me ad bunc effeBum deputatos faBum fit , retulerunt a
folio 60. ad 64. inclufive diBi Procefsus extare depofitiones duas , al-
teram P. Bonaventur<s Grimaldi , a/teram P^Francifci Maturi Min.
Conv. , quafi bona fide , atque inattento oculo confpiciantur , una
ej ufdem fcribentis manu videri pofsunt exarat<e , ut reliqua , qu<x in
Procefsu continentur . Nonfic porro , fi quis eafiem fufpenfo animo ,
faBoque fufpicione cauto^ intueatur \ tunc enim 1$ manifeflum apparet
cbaraBeris difcrimen , C5* affeBata qu^dam dura , ac laboriofi imita-
tio abfque cunBatione falfitatem evincit , itaut poffit prudenter exi~
flimari eas depofitiones. , qua negativumfenfum , atque ad intentuat
minus idoneum continebant fublatas , & alias affirmativas , & ad
rem magis conducentes fuifse fuppo/itas , i$ quoniam generaliter in
ProceJJibus conflruendis id etiam difcriminis efse folet inter eas depo-
Jitiones, quibus teflis quidpiam affirmat , &* eas quibus aliquid ncgat
ut bx quidem ad il/arum differentiam paucis omnino verbis expediri
fleant , & longe breviori pagina contineri , propterea fa/fificus , ut
fpatio parum amplo reliBo vacuo a brevioribus , quafi ipfe fubftulerat
negativis depofitionibus affi\ynativas , acproinde prolixiores ab ipfo
coufiBas circumfcribere pjbset , eas ar.Be conflipatas , ad loci angu-
flias adaptare ccaBus efl paucis omninoverbis adbibitis , ubi plures
adbiberi folent , confuetis ettam interrogatoriis pratermifsis modo
quodam infoiito , & conflantifsimdt Curiae metbodo prorfus oppofito .
Res autem magis clarefcere facillime pofset , fi iidem Tefies denuo
examini fnbjicerentur , qui & fuarum depofitionum tenorem , & pro-
priam etiam fubfcriptionem ad ca/cem. i/larum pojitam recognofce-
rent .
Spefht modo adEE.VV.deliberare , quid confilii in caufa capienduro
fitr dum Orator decidi poftulat .
An jii locus reflitutioni in integritm in cafu i$c.
N
Nou propofita cum fequemi bus .
ULLIUS SEU SUBLACEN.LEG ATL InTeftamentariis tabulis Se/>.*2.c.<S.
M fub annumi7i$.conditisJofephSale aTerraRojatis plura legati no- * '*'
m;ne reliquit LocaMontium, quorum annuos fruclus tradi voluit ad ttn
fcolare di cafa Sale della fua Patria, multiplici adje&alege , Sc condi-
tione; Primo nimirum, quod filii , & filiorumfilii Caroli Sale fui Ne-
potis Confobrini abbino a p-referirfi a tutti Va/tri delia Cafata,co-
gnoiKe SaU\ corne a me piit congtunti del mio cognome Sile ; Secundo ,
quod iidem filii , & defcendentes Caroli pollint godcre li frutti dey
miei luogbi de monte , fincbe fludieranno a Sujiaco, 0 Ro^a , e fin-
cbe ogni Scolaro avra compito Veta d\mn: 22, , e nou p'.h , e dopoji
dia ia vacanza , e fivtnghi fubito al/a U*minazhne % ed c/cziouc dc/T
a/tro ; Tcrtio , quod delicicntibus iiliis , & dcf.cn ^cntibus Caroli ,
Tom.lX, F 2 fia
4 4
Jia nowinaXo a/trofco/are de//a medenia cafata , e eogftonte Sale , e/o*
qucllo , che fara piit abile , di miglior indole , ed ingegno , ed il
Sig.Arciprete prutempore di Rojate portera , e prefentera il nomi-
natofolare al Sig. Arciprete Prepofto di S. Andrea di Subiaco per
farli godere il Jrutto de"1 miei luogbi de^monti , comefopra ; Quarto ,
quod ftlii , & jdefcendcntes dicti Caroli pojfino godere detto Legato
Pio Jubito feguita la mia morte , benche /o fco/are fojfe di tenerijfima
eta , ma con condizione pero , cbefi mandi il nominato fcolare nel ter-
mine di quattro mefi ai/ofiudio a Subiaco , o a Roma , quando non vi
fojfe di prima ; Quinto , quod non extantibus fcbolaribus fua domus ,
C5" csgnominis Sale fruclus diclorum locorum montium in fubfidium
dotale puellis ejufdem domus , & cognominis annuatim diftribuatur $
& fexto demum , che quando fi dajfe il cafo> che ifuddetti frutti del
mio Legato pio fojfero principiati a farneli Sufftdii dotali per h Zi-
telle come fopra , e crefcejfe in eta di detto tempo qualche fcolare del-
la mia Cajata , e Cognome Sale , voglio , cbe Jempre , ed in qua/un-
qut tempofia preferito /ofco/arc , purche abbia compito li fette antti
di eta , ejiporti allo Jludio in Subiaco , o a Roma ; in Codicillis au-
tem poftmodum confeclis praxepit diclum Juvenem , feu Scholarem
ingredi debere Seminarium Sublacenfe in qualitate Alumni, vel Con-
victoris ftatim , ac is ad atatem requifitam , qua: folet efle annorum
oeto , vel novem , pervenerit .
Ejufmodi teftamentaria diipofitio fuit ufqu*ad annum 1739. abfque ullo
diflidioexecutioni demandata ; Atquia fubdie 10. Martii mox dicti
anni Archipresbyter Terra; Rojatis ad legatum , feu fubfidium fupra
recenfitum nominavit Carolum Antorrium Sale Nepotem praefati Ca-
roli , qui veluti natus die 13. Oclobris 1736. infans hunc temporis
erat tertium adhueaetatis annum agens , nominationi huic Jefe con-
tradictorem prcebuit Clericus Adrianus cx eadem Familia Sale de-
fcendens , & ftriclo fanguinis jure Teftatori conjunclus , contendens,
nominationem dic~ti Caroli Antonii adhuc infantis irritam omnino
efle , fib que proinde fedulam operam Theologi e Morali in Urbe na-
vanti , & annum 22. excedenti controverfum legatum ad completam
25. annorum statem fore aflignandum , ut ejufmodi fubfidio provifus
commodius pofsit Doctoris laurea in aliqua facultate infigniri .
Hinc itaque oborta inter confanguineos , five tutores dicli Caroli An-
tonnSale, & memoratum Clericum Adrianum controverfia , opor-
tuit fubfcribi dubium ad calcem prxfentis reftriclus apponendum , ad *
cujusdecifionem idem Clericus Adrianus , cujus tantum jura hatte-
nus allata funt , duo in faclo probanda aflumit , alterum fcilicet ,
quod antedictus Carolus Antonius veluti In aetate trium dumtaxat
orum conftitutus incapax fitaflequendicontroverfum legatum reli-
ctum fcholan , con condizione , che fi mandi nel termine di quattro
Mtji alloftadio di Subiaco , 0 a Roma , quando non vi fojfe di prima,
& infcritts, purcht abbia compito li fette anni di eta , e fi porti allo
fhtdio ;;/ Subtaco,o in Roma quemadmodura in terminis fimilis Legati
advertunt cum aliij GrazianJifcept.J0ren.cap.216. a num.87. adfin.
& Card. de luc. de Legat. decif.86. num.\o. alterum vero , quod ex
femilia Sa /c nemo alius , qlian> ipfe Clericus Adrianus, in pr»fen-
tiarum reperiatur , qui jure pofsit ad enunciatum legatum adfpirare;
45
CVuibus ita fe habentibus , concludit ficpedi&um legatum fibi prafcri-
ptis qualitatibus pollenti licet ab Archipresbytero antedic~lo non no-
minato praeftandum effe , donec faltem ab ipfo completa fuerit cetas
s$.annorum, fecundum ea , qua; in terminis fimilis legati firmavit
Sacrae Rotrc Auditorium decif.66. num. 18. par.\6. rec. ®cor.Lan-
cetta dec. 1 125. num.\.
His itaque infpe&is una cum rclatione Vicarii Generalis Eminentifsimf
Abbatis Commendatarii , grave non erit EE. VV". refcribere .
An , & cui debeatur legatum in cafu &c.
HISPALEN. RESTLTUTIONIS ININTEGRUM: Exoptans Sef.tf. c.i»
ELeonora Laflb della Vega nuUitatem Solemnis Profefiionis , dtre&*
quam dudum fub inftituto S. Clarae in Monafterio Oppidi nuncupati
de Carmona ob reverentialem metum erga Petrum fuum geni*orem af-
ferit emifiife , confueta methodo judiciaria proponere , fub ann. 1735*.
quo idem Petrus objierat , fupplex a S. Sede poftulavit beneficium
reftitutionis in integrum , qua ob elapfum jampridem quinquennium
indiget , iibi concedi ; Ejus autem precibus ad Supremum hunc Se-
natum rejectis , fuit ab ifto juxta morem imperatum Ordinario , ut ,
audita dicTli Monafterii Antiftite , fuper afferto metu Proceffum cenfi-
ceret.
Hoc itaque utens Refcripto fategitOratrix proceffum fervatis fervandis
ex formaH triginta , & unius Teftium examine confici f at eo tandem
abfoluto non valens poftea ob fummam pecuniarum inopiam , refpon-
dere fiimptibus neceffariis pro habendo ejufdem proceffus exemplari ,
curandaque illius tranfmiflione ad Urbem , inftitit apud Vicarium
Generalcm , coram quo proceffus fuerat compilatus , ut EE. PP. de
iis , qua; ex teftium examine habentur , Hteris fuis certiores redderet;
cumque idem Vicarius Generalis putaverit Eleonorce petitioni forc
annucndum , ea , qua: mox fubjicientur , ab ipfius relatione , feu.
vcrius ab exac~to , quem tranfmilit , ejufdem proceffus Reftrictu ,
prxcipue emergunt .
'rimo fcilicet , quod memoratus Petrus fispe faepius Eleonora? filiae fux
ad effetto dl liberarfi dalle fpefe , cbe in altro fiato gli avrebbe potu-
to cagionare , indixerit , che non era Donna , cbe potejfe maritarfi
con un calzolaro , 0 falegname , e :he era necejfario , che le femine ,
che nafcevano bene , ed erano povere , entraffero nella religione ,
quodqueejufdem quoque Patruus ex condicto Petri eam aliquando
monuerit , che la cuntraria volonta , che dimojlrava , era tentazionc
del comune inimico , e che rijiettejfe alle cofe del Mondo , alTautori-
td della fua Cafa , e Famiglia , ed al tenue Qapitale , che fuo Pa*
dre aveva .
iecundo , quod tres ex diclis teftibns in fui formali examine affirmave-
rint , fe certo fcire, qualmente prima cbc la dotina Eltonora proftjfaf
fe , ejfendo in eta di x^.anni , gli avcvajignificato la ripugnanza ,
e nejfuna indinazione , cbe avtva allo Jlato di Religiofa , e cbe i/fuo
fembiante era mejlo , e malimonico ariguardo dcl Juo continuo dij-
gufio allevoltc piangendo , ed alle volte ejprimendo , chc gli era mol-
to impofsibilc di adempire i pcfi della Keligione , ed il dolore , cbe
pro-
46'
provava itt vedcrfi dentro , e cbe fe trovaffe i/ wodo di ufcire , e
dt non dar difgufto a fuo padr* , Vaverebbe mejfo in efecuzione , e cbe
non vo/eva profejfare , perche quefto non doveva effer per forza .
Tcrtio , quod quintus teftis depofuerit di aver fapu.o , cbe i/ menzio-
natofuopadre era andato da quefta nel/a Citta dt Carmona , efi era
abbcccato in un par/atorio con /a fopraddetta , la qua/e gli aveva det-
to , cbe non preparajfe /e cofe per la profeffione , percbe non /a vo/eva
fare , e cbe non oftante ie perfmfioni , cbe /e avevano fatte , fi era
rifo/ttta di non profejfare , e cbe pcr quefto fi ritiro fevero , eftiz za-
e0: Idqueipfum confirmaverit decimus tertius teftis referens , fe ex
ore Petri hjec audivifle verba : ^tefta ragazza ha i/ diavo/o in corpo,
cbe non vtte/ elfere re/igiofa : nec non fubjungens ; fi diceva publica -
mente tra i dvmeftici , cbe la detta donna E/eonora aveva mandati di-
verjibigletti ai Zii , e parenti , cbe aveva in detta Citta , pregan*
do/J , cbe per caritd la cavajfero da/ d. Monafterio .
Qprtrto, quod fecundus , & tertius teftis enarrantes ea , qua; in actu
Sokmnis profeflionis evenere , teftati fan: , Cbe la Maeftra de/ie
tiovizie gli diede animo , e che /e Re/igiofe di>detto Convent ofi erano
accorte deilagrande ripugnanza , con cui aveva fatta /a detta profef-
fic::c , e cbe prima difar/a erano ftate molte /e fue ma/inconie , perche
entrava fenza libcrta nel/o ftato , e cbe nel monajlero era cofa pub/ica,
chc i fecolari , i quaii erano intervenuti ncUa funzione , avevano det-
to i clfera un pcccato % cd una compajfione Vaver fitto profejjare per
forza que/la giovane , quodque hxc omfiia comprobata maneant tam
tx tcftunonio Sacerdotis Ferdinandi Barriendos , quam ex depofitio-
ne vigefimi tertii teftis referentis , Avsr ojfervato , cbc quindo la
juddetta donna E/eouora fece i Voti , aveva fparfo gran copia di /a-
grime , e le mancava /a voce , per /o che aveva creduto , cbe profejfava
con pena , e fenza /iberta , e di aver/ofentito dire dal/e a/tre Re/i-
giofe , cbefi erano trovate nel/a funzione .
Poftremo , quod pratrix ad excludendam tacitam profefsionis ratificatio*
nem plures induxerit teftes deponentes ipfam Genitori fuo poft emif-
f^m profelsionem inhfcc verba refpondifle , Lei non mi dia config/i ,
iber.cirlnfcY.no paghera la pena di avermi coUocata in quefto ftato ,
quojque infelix puella , Stette in continua pena , perche non poteva
v.ncerji a vivere nello Jiato vio/ento , cbe le avevano dato , e che non
fi arriJJjiava a manifeftare i/fuo aifpiacere a riguardo cie/timore ri-
vccnzia/e , cbe aveva verfo i/ predettofuo Padre, per lo cbe fempre
ftaii : anguftiata , e con /a mente turbata , ed in continua agitazione ,
vcdendrji fenza rimedio per iiberarfi da//q fua ajf/izione , /a qua/e de-
ver.iva p^hgrave^ e pih vebemente , percbe era Provincia/e i/fud-
dctto fuo Zio , che Vavtva perfuafa , non arrifcbiandofi di confu/tare
il cajo coi ^onfcjfori deUafua Re/igione 3 temendo non arrivajfe alla
di lui nottzia , cos/ fucccjjivamente a/la notitia de/ Juo genitore , &
tandem , quod caeperit jamdiu de methodo inftituendi judicium fuper
inviliditate fuoe mofefsionis confuiere viros quofdam graves , & do-
ctos , ftudens in hunc finem preces iuas ad Summum Pontificsm de-
ferri , i'.aut eas longe antea cum fuis juribus pro obtinenda petita in
ir.tegrum reftitutione , expofuiifet , nifi a Patre tunc adhuc fupcrfti-
tc fuilfet impedita . ^xc
47
Haec funt potiora , qu« ex enunciato proceflus reftrittu decerpi que-
unt 5 At fiEE. PP. videretur , integro proceflu ad caufx derinitio-
nem opus efle ab iifdem quoque decernendum foret , num ob gravem
Oratricis inopiam , quam Vicarius Generalis fub finem fus ralationis
hifce verbis confirmat : Che effendo la detta Eleonora povera , e nou
avendo quattrini per le grandi , Q ecceffivefpefe , che erano necejfa*
rie per trafmettere qucfti atti alla Corte di Roma , giacchefe alcune
perfont mojfe da pieta non le avejfero date alcune fomme per fare le
fuddette diligenze , non le avrebbe poffuto terminare per mancanza
di denari , Praeftet annuere faltem altcri ejufdem Oratricis petitioni,
qua enixe rogat , abfol utam huj as Caufue cognitionem etiam fuper
reftitutione in integrum cum facultate procedendi ad ulteriora circa
nullitatem profefTionis, prout dejure committi Archiepifcopo Hifpa-
lenfi juxta exempUm confimilis refcripti editi in Cabilonen. Reftitu-
tionis in integrum , in qua exponente Anna Laclere , imparem fe efle
fubeundis fumptibus ad nova documenta paranda , ac tranfmittenda
neceflariis , propofito dubio • An fit locus reftitutioni in integrum
in cafu &c. Sacra Congregatio fub diem 1 6. Martii 1753. ita refcri»
pfit : Epifcopo Cabiionen. , qui conftito fibi de caufis Reftitutionis
iri integrum adverfus lapfum quinqusnnii , authoritate Sacrce Con-
gregationis Oratricem reftituat , & detnde ad ulteriora procedat cir-*
ca nullitatem profejftonis prout de jure , ut in lib.%i.[Decretor.
pa -..22$.
Antiftita Monafterii nihil objecit , Promotor Fifcalis Curiae Ecclefia-
ftica; in confectione memorati proceflus itidem excitatus quidquam
fibi non occurrere deciaravit , quod contra praefatam Vicarii Gene-
ralis relationem opponeret ; quo circa ad EE. VV. fpectat refpon-
dere .
Anjh locus reftitutioni in integrum in cafu ®c.
CAJETANA SPOLII. Innocentius XII. in Conftitutione , quae
eit vigefimatertia ex colleclis in ejus parvo bullario , Archiepi- Stfo*f* *4*
fcopos , Epifcopos , Sc prsclatos inferiores Regni Neapolitani fup- trtJ
plicantes , ad fpolii compofitionem cum Camera Apoftolica admitti
juxtaformam, fub qua Capitula Cathedralium ejufdem Regni jam
reperiebantur admifla , exemit aSpolio ea lege , ut illud in Benefi-
cium Cathedralium , vel fi ntis aliunde conf ;ltum fit , inutilitatem
Paiochialium Ecclefiarum lmpofterum erogetur , prtefervata Confti%
tututione 42. S. Pii V. , qua fancitum fuerat , ornamenta , paramen-
ta , aliaque ad ufum , & cultum divinum fpec"tantia applicari debere
Eccleliis , quibus Epifcopi prtefuerint .
Noviflime vero S. M. Benediftus XIII. in Conftitutione incipien. Sa-
crofan&i Apoflolatus-mox relatam Ballamlnnocentii XII. declaravir ,
ampliavit.jue , ftatuens , ut ex fpoliis , qua: memorutis Prafuhbus
dicli R. %ni , tam in rcf.de ntia , quam extra eam , ut prafertur , de*
cedctitibtn , nemine prorfus excepto, impojhrum fieri contigerit, quid-
q:dd in reparationtm Ecc/e/iarum , aut alius pios , (£• necejfarios iM
praditla Innoccntiana Conjlitutione prxjcriptos ufus , vel in alia a
defMutlis Prajulibut , juxta facultatcm illis iu eadcm Couftituttone
tra~
tttqm , deftgnata pia, & congrua opera erogatum, expenfumque non
fuerit , a fuccefforibus eorumdem Prafutum , cum fuorum Capituto-
rum fcientia , C?* coxjilio, ex integro reinvejiiatur , ($" collocetur In
funais , feu capitalibtts tutis , fecuris , atque frucliferis pro dotefa-
brica ftngularum Ecclefiarum prcediclarum ; Ac ejujmodi dotium an-
t/uus profentus non hi alium ufum , quam reparationis , & manuten-
tionis fabrica earundem Bcclefiarum ab uniufcujufque Prafutibus
cum fcientia pariter , & confitio fuorum Capitulorum in occurrenti-
bus c.ifibus erogetur : Et quotiejcumque dicias Ecclefias reparatione
non iudigere confliterit , annui etiam fruclus , & fruBuum fruUtts
dctium pradiciarum in aliisfundis , & capitatibus tutis , atque fru*
Biferis eodem prorfus modo reinvefiiantur , & coltocentur , ad hoc
ut ipfamet dotes majora in dies , benedicente Domino , fufcipiant
incrementa , adeoque earum redditus fupportando reparationh fabri-
i ipfarum Ecclefiarum onerifatis effepofftnt . ^uajdne reinveflimen-
ia pro dotefabriccc earumdem Ecclefiarum nedum utitiora ,J'edmagis
etiam confentanea , atque conformia intentioni memorati lnnocentii
Pradecejforis fore arbitramur , quamfi quidquidfupererit expradi-
Ziis fpoliis , in emptionem fupellecliUs voluptuofa , vetnon neceffari<xy
*ucl Ecclefia qualitatem excedentis , quemadmodum haclenus ob male
intelleUam praJicla confiitutionis mentem nonfemel eveniffe compe-
rimus erogaiettir .
Geminis hifce Pontificis Conftitutionibus obfequens Capitulum Cathe-
dralis Ecclefiae Cajetanaj , defun&o fubdie 5. Aprilis 1737. b. m.Ja-
cobo Pinaque ejus Antiftite , binos ex Cetus fui gremio felegit Sa-
cerdotes, Primicerium nempe de Vio, & Canonicum Cajetanum
Blafco , quorum cune , & vigilantiae commifit , ut poft rite confe-
flum Inventarium Bonorum omnium , qux in hereditate praelaudati
Epifcopi reperta fuiflent , quaeque Spolii jure ad Cathedralem Ec-
clefiam pertinerent , eorumdem Bonorum venditioni aflifterent , iti-
demque exactionem nominum debitorum fedulo curarent . Cumque
ejufmodi Provincia fuerii ab eis fufcepta , Francifcus Lanfrefchi irr
fllam Epifco; alem Sedem poftea Succeflbr , infpeclo inventario per
ipfos compilato , difcuflifque computis fibi una fimul exhibitis , eof-
dem fubdie 29. Aprilis 1738. plene approbavit , dic"tofque Canoni-
cos ab ulteriore difcuflione , five redditione rationis per decretum de
fcripto datum liberavit .
Subindc vero , nimirum die prima Maii ejufdem anni 1738. praefatus
Epifcopui Lanfrefchi haereditatem memorati Epifcopi Pinaque ad
ducatos 2600. circiter afcendentem inhunc, qui fequitur modum
juffit diftnbui : Primo : Che attefo aver faputo era mente di detto
ncfho Anteceffore H tafciar infuffragio della fua anima quatche pio
legatoperpetuo, pcrcib ordiniamo , s"impieghino in annuocenfo duca-
ti trecento, e Jcifannuofrutto di quefti fia tenuto il Capitolo di quefla
,J fc celebrare un" Anniverfario nel d^.Apritegiomo del-
h morte di Jct.Prelato inperpetuum con cantarfiin Coro ilprimo Not-
turnocolle Lauti de' Defonti , Meffa parata atre con fua libera ,
tuwoio con otU torcie , e je gli cclebrino Meffe vcnti , cioe una per
Cafilolarcy edeffendo impedito ii dctto giorno 5. Aprile fifodhfi net
primo
4*
yrimo non impedito : Secundo , praernifTa dedarationc hifce vcrbis
concepta : In oltr* cofiandoci era mettte di detto mh Predecejfore ,
fondata nella gratitudine , e jlile comune il riconofcere lafua famiglia
particolarmente quelia cbe lo feriiva fetiza JUpendio &c. quafdam
pecuniarum fummas ante omnia familiaribus di£li Epifcopi in re-
munerationem Servitii eiabfqueullo ftipendio prxftiti folvendas cf-
fe mandavit : Tertio praccepit , ut plures , qui fe ejufdem Epifcopi
ereditores aflerebant, dimitterentur j & quartodcmum quidquid ex
di&a hxrcditate reliquumeflet, afcendens , ut opinabatur , ad duca-
tos fere 2000. voluit in beneficium , &utilitatem Cathedralis Eccle-
Iijo , necnon in conftruendos Carceres pro Presbyteris erogari ; exe-
cutionem vero hujufce difpofitionis , feu diftributionis eifdem Primi-
ceriode Vio , & Canonico Blafco delegavit .
Donec Epifcopus Lanfrefchi Cajetanae praefuit Ecclefi» , nihil adver-
fus memoratam ejus ordinationem oppofitum eft j At vix fecuta ipfius
translatione ad Metropolitanam Ecclefiam Matheranenfem , fupplex
nomine Capituli Cathedralis Cajetanas Sacro huic Senatui exhibitus
fuitlibc Ius , in quo conquerentes Canonici dictum Prasfulem Lanfre->
fchi abfque confilio Capituli ,. quinimo r ipfo invito , ac diflentiente ,
de memorata hajreditate , feu fpolio difpofuifle , eamque contra le-
gcm in relatis Conftitutionibus Apoftolicis indi&am fuifle partitum ,
enixe poftulant , ut detrimento , quod Ecclefias fuas ex memorata di-
fpofitione , feu diftributione di&as hasreditatis irrogatum authumant,
confulatur , inftantes prsterea , ut enunciati Primicerius de Vio , &
Canonicus Blafca rationem adminiftrationisbonorum faepediclas hx'
reditatis Capitulo reddere compellantur .
Quja veio ad petitionem ejufdem Capituli decretum fubinde fuit , ut
praefau Primicerius de Vio , & Canonicus Blafco pecuniam omnem ,
quam jure fpolii retinebant y in Capfam Capituli interea deponerent,
atque in ipfius executionem Decreti quadringenti , & novem ducati,
fuerunt ab iis in Capfa Capitulari depofiti , plura inde in controver-
fiam deducta funt,quorum decifio fub quatuor Dubiis mox defcriben-
dis efflagitatur.
AJ haec autem cum nonnihil pertinere pofle videantur Binae Sacri hujus
Trihunalis Refolutiones editae m^fwvenacen. , feu nullius Terlitii
Spolii , &T in Vgentina Spolii fub finem praefentis Folii per extenfura
relatce T iis infpe&is una cum juribus utrinque circumferendis , grave
non erit EE. VV. pronunciare .
L An dijpofith R. P. D. Lanfrefcbt fufUneatur; & quatenus affirma-
tive .
II. Ah fint rejiituendi Primicerio de Vio , & Carionico Cajetano Blafco
ducat 409. depoftti in Capfa Capituli , &ftnt per eofdem implicandi
in ttfut dejUnatot ab eodem Lanfrtfchi , & quatcnus negative .
III. An , & quomodo ftt providendum etiampro Salariis , aliifqae ex-
penfit in caju &c.
IV. AnfuJUneutur redditio rationis falta per Primicerium de Vio , &
Canouicum Blafco in manibut ejafdem Lanfrefcbi , feu potiut ftt
facienda Capitulo Catbedrali itt caju &c.
TotUX. G JU-
JUVENACEN. , SEU NULLIUS TERLITII SPOLH . Archi-
presbyter CollegiataeTerlitii , & illius prima Dignitas , quamvis
in longeva l>te fuper Territorio feparato, & jurifdi&ione quafi Epifco-
pali in Nac Sacra Congregatione , & Sacra Rota in plunbus contro-
verfiil fuccubuerit , ut refultat ex decif. 471. 485. & 5*34. part.\$.
tom.t. , nihilominus Praelatui infenor rcputatur , & ex relationc
jpfiusmet Epifcopi Juvenacen. . lurtfdiHionem ( prxterin nonnullit
ad favorem ftxCatbedrulis conjirmatis , donec c<ttera jfudicata ad
executiouem deveterint ) libere exercuifse , & excrcere y & emolu-
menta ufque adfummam ducatorum quatuorcentum quinquaginta cir^
ctter a Mctifa a Capitulo diflinUa annuatim babere : Quare cum
joannes Angelus Pantaleus Archipresbyter in Teftameato condito
die 24. Septembris 1713. inftituerit haercdem Lucretiam Sororem, &
Capitulo Collegiatae ducatos centum cumonere annuarum Mifsarum
viginti legaverit , & in fuccefTivis Codicillis die fequeati confe&is
pneceperit , ut ex pecuniis extantibus ducati 230. legatariis , & cre-
ditoribus , & reliqui ducati 240. Sorori haeredi , vel cui de jure con-
fjgnarentur $ hinc Capitulum dictaeCollegiatae praetendens, Archi-
presbyterum ex difpofitione cap.i. & 2. de pecul, Cleric. non potuiffe
de praefatis pecuniis difponere , illafque fpectare ad Ecclefiam Colle-
giatam , ex nota Bulla Innocentii Xl-I. Infcrutabili , obtinuit ab hs-
rede conligu&tionem dictorum ducatorum 240. , & m praefens fuppli»
cat EE.VV. declarari .
An onus MiJJarum impofitum ab stdrchipresbytero Terlitii fuflineatur
in cafu 1$c.
Sacra Congregatio die 10. Aprilis 1 7 1 7. diftulit propofitionem , fub
diem vero 24. ejufdem Menfis refpondit : Negatitt , & amplius , ut
in lib,6-]. Decr. pag. 12$. # 149.
Sfjf. if.f.yt GENTINA SPOLIl. Praecipua excontroverfiisinterEpifcopum
ieref, \J Ugentinum, &Capitulum Cathedralis eft fuper validitate Tefta-
menti , feu difr.ofitionis Epifcopi Caraffae , qui vigore Bullx Inno-
centii YWlnfcrutabili &c. inftituit hieredem Capitulum ea lcge,ut ex
pecuniis haereditariis portionem erogaret in conftru6lionem Campa-
nilis, aliam in augmentum Praebendarum , aliam diftribueret Eccle-
fiis Parochialibus Dicccefis ; Necnon addidit nonnulla Legata PP»
Theatinis Neapolis , fuifque Familiaribus vigore prxtenfi Indulti ad
teftandum ufque ad fummam ducatotum trium millium ; fuffe6lo in
locum defunciiCaraffaePetroLazaroTerrer ex praetenfa nullitate d.Te«
ftamenti omnia bona confentientibus Canonicis vindicavit aCapituIo,
&Ltgatariis. Poft obitumTerrerCapitulum petiit executionemTefta-
mentiCaraffae ab hac S.Congreg. , quaedie 2.0c~tobris 1709. refcripfit
ExpeUetur noius Epifcopus ; Renovata eadem inftantia cum expofi-
tione , quod bona hoereditaria adminiftrabantur ab ^conomo Men-
fae Epifcopalis , Sacra hxc Congregatio die^.Julii 17 o. ftetit in
decretis , ac cenfuit Capitulum uti pofle jure fuo pro recuperatione ,
& exa&ione bonorum : Vigore iftius refcripti Capitulum obtinuit
pofTefiionem omnium bonornm haereditariorum tam Epifcopi Caraffae,
quam
5i
quamEpifcopiTerrer, &ulterius devenerunt Canonici ad diftriba.
tionem frucTuum h#reditatis CararTas pro execatione illiusTeftamenti;
A.fiumpto vero moderno Epifcopo ad regimen Ecclefix Ugentin» ,
illius Promotor Fifcalis expofuit Criminalem querelam , & ae~lio-
inem furti , & fpolii contra Canonicos , quibus fruftra recufantibus
Epifcopum utijudicem in Caufa propria , & ad Sanclam Sedem ap-
pellantibus , pronuntiata fuit ab eodem Epifcopo Sententia , quae
Canonicos reos conventos damnat ad reftitutionem Bonorum omnium,
& fru£kuum perceptorum ; Et declarat di6r.os Canonicos incurfos in
cenfuras a pluribus Szc. Concilii decretas contra ufurpatores , & oc-
cupatores Bonorum Ecclefiac cum fuccefliva arHxione Cedulorum ;
Quare fummae fapienti» EE. PP. proponuntur fequentia Dubia .
Im An * & in 4U/* pftH fubjlineatur difpofitlo Tejlamentaria bo. me,
Antonii Caraffa Epifcopi Vgentini in cafu ? Et quatenus nega-
tive .
]J. Ad quem fpe&ent bouahxreditaria ejufdem Epifcopi irtcafu&c.
1 i\[. Ad quemfpccient bona omnia de Spolio Epifcopi Terrer ultimo loc9
defun&i in cafu &c.
IV. An fujlineantur cenfura iu cafu &c. Et quatenus negative.
V. An Canonici incurrerint in cenfuras ipfo jure in cafn &c.
Die 3. Februarii 171 6. Sac. Congregatio diftulit propofitionem ,
&dic 14. Martii 17 16. refcripfit : Ad primum negative » nifi per
modum deftgnationis adformam Bulla, &pro nunc quoad conjiru*
Eiionem Campanilis, &interim cenfvit fcribendumeffe Arcbiepifcopo
Hydruntino , ut affumat adminijfratiottem omnium bonorum reliclo-
rum tam ab Epifcopo Caraffa , quam Terrer » & ulterius informet
fuper fiatu Eccie/ia Qathedralis , $* tcnuitatc Prabendarum juxta in-
firuclionem ; Adfccundum y <$* tcrtium : fatis provifum : Ad quar-
tum , & quintum negative , & amplius 5 ut in lib.6%* Decr.pag.^jo
& £9. ter*.
UGENTINASPOLII. Ex quinque Dubiis in hac Caufa die 14. *<f*if»uf,
Martii fuperioris anm EE. VV. propofitis , cum duo ultima jam ** f,f
pcnitus fuerint decifa , nunc tantum reliqua , quae finalem adhuc ex-
pcclant refolutionem infra EE. VV. exfcripta reproponuntur ; Quo
enim ad primum eorum fub dicla die refponfum fuit : Negative nifi
per modum de/ignationi.s , & pronunc quoad conjlruclio-tem Carnpa-
nilis , & interim fcribatar Archiepifcopo Hyiruntino , ut a/fu nat
adininiflrationem omnium bonorum re/iSiorum tam ab Epifcopo Ciraf-
fa-9, quam Terrer , iS ulterius informet fuper flatu Ecdefix Cutbe-
dralis , &' tenuitate Prabendarum juxta ffffiruEiioJtem . Qao v-ro
td fecundum , & tertium provifum ; Vicarius Generalis HyJrunti-
nus abfente Archiepifcopo , refert ex ducatis 8020. rehc"tis ab Epi-
fcopo Caraffa Capitulum ducatos 7,600. in emptionem cenfuum , 5c
ftabilium erogaffe ; ducatos 877. Epifcopum Terrer fucceff>rc n fu-
fcepiffe ; Refiduum diclte fumma? Legatariis , & Parochiis aJ for-
rnam Teflamenti fuiflfc dillributum ; fed ex pecuniis Parochiis folutis
Epifcopus Terrer ducatos 6"oo. tamquam indcbitos vindicavic . Prx-
fatus autemTerrer ftabilia reliquit ab ipfo uti Epifcopo Ugcrtipo
Tom.IX. G z an.1705.
t 2
an.1705. empta pro fumma ducatorum 1200. exdi&ispecuniis Spe-
liiftti anteccnoris Caraff* ; Item aliud Praedium eodem nominc em-
ptum anno 1706. pro ducat.^oo. receptis ex TeftamentoAnimoe juxta
morcm regionisqu. Thomae Papadise ab inteiiato defun&i $ Ex co-
dem fnolio fupcrfuilt ducati 199. penes depofitarium ; alii 300, penes
modernum Epifcopum ; Mobilia utriufquc haereditatis alia penes De-
pofitariura , alia pencs Epifcopum confufe rcperiuntur ; Ecclefia
CathedralisSacriftia, Campanili, ornamcntis , & follicita indiget
re/>aratione ; Pr«bend« Canonicorum non funt tenue? , fed null»
adfunt dillributiones , neque communis mafla , itaut Divinus cultus
quam maxime ncgligatur ; in Urbc Ugentina excepta Cathedrali nora
adfunt Parochialcs Ecclefia ; illae vero Diascefis pro majori parte or-
namentis , & nonullat etiam reparatione indigent ; Hinc nonito Epi-
fcopi Procuratore , Capitulum , & Canonici a fumma EE. V V. fa-
pientia definitivum refponflim cxorant .
I. An , <$ in qua parte fuftineatur difpofit io Teftamentaria &c*
II. Et III. utfupra .
Die 24. Aprilis 1 7 1 7. Sac. Congr. Concilii dillulit Refolutionem , Sc
die 15. Maii cjufdem anni refpondit . Ad primum negative nifi per
Tnodura defignationis quoad Campanile tantum . Ad fecundum cenfuit
omnia ejfe eroganda primo loco in reparationem Ecclefia Cath edralis^
O* conftruhlionem Sacrifiia, & Campanilis , <$• pro vifienem Supel-
hiiilium necefsariarum , &fi quid fupereft fecundo loco ad commo-
dum Parocbialium . Ad Tertium provifum in fecundo firma tamen re-
manente adminiftratio?ie , <&* executione penes Arcbiepifcopum Hy*
druntinum juxta inftruclionem , $ bujufmodi Qaufam in omnibus
amplius non proponi mandavit 5 ut in tib.6j. Decr. pag.\$\. i$2. ♦
tf 188.
QV;
DieSabathi 19. Deccmbris 1740.
Uatucr Caufas mox indicandas , qua; fub diem 24.Septembris pro-
xime prasteriti non potuerunt proponi , rogantur £E. PP. refum-
pto Folio tuoc diftributo , in hodicrna Congregatione deci-
dere,
Sefi.ll.C*. ]kj
* W- 1M EAPOLITANA RESTITUTIONIS IN INTEGRUM ,
Anfit locus reftitutioni in integrum in cafu ®c.
Orator redeat ad Clauftra fux Religionis, a cujus fupe-
rioribus charitative tra&etur , & deinde fcribatur Eminen-
tiflirao Archiepifcopo pro repetitione duorum Teflium .
tgfuift c.15.
^1 ULLIUS, SEU SUBLACEN. LEGATI .
An , O' cui debeatur legatum in cafu ($c.
*"* N
Dcberi Clerico Adriano ufque ad complementum vigin-
tiquinque annorum .
HISPA-
n
H
. ISPALEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM . Jfjfi^1*
Anfit locus reftitutioni in integrum in cafu &V.
Dilata , & proponatur omnino in prima .
C
AJETANA SPOLII . */.***
I. ^f« difpofitia P. P. D. Lanfrefchi fuftineatur ; & quatenus affirma* deR*f,'
tive.
II. An fint reftitue'' 7 Primicerio de Vio , j? Canonico Cajetano Bla-
fco ducat.409. d J in Capfa Capituh ", 1$ Jint per eofdem impli*
candi in ufus deftiaatos ab eodem Lanfrefchi .
III. •f* , (5* quomodofit providendum etiam pro Sa/ariis , aliifque ex-
penfis in cafu 0*c.
IV. An fuftineatur redditio rationis fa&a per Primicerium de Vio , iJF
Canonicum Blafco in manibus ejufdem Lanfrefcbi , feupotius fit fa~
cienda Capitulo Catbedralis in cafu &V.
Ad I. ncgativc . Ad II. negative. Ad III. Ad Epilco-
pum prout de jurc . Ad IV. negative ad primam partem , &
rcdditionem rationis faciendam cflecoram Epifcopo cum in-
terventu Capituli ,
IMOLEN. IRREGULARITATIS. Sacerdos Dominicus. Mirri in M4«ri
Epifcopali Curia nuper inquifitus veluti Author Mortis Joannis Vfitf*4*&
Baptiltrc Gavoni cum paulo poft exhibito Sabatin» uxoris , & Fran- ere*%
cifci cjufdem loannis Baptifta: filii confenfu , productifque depofitio-
nibus Teflium , ac Peritorum praefati Joannis Baptifta interitum alii
cacfbe adfcribentium , obtinuerit a Vicario Generali fententiam ,
qua fuit ab impi&o homicidii crimine abfolutus , Sacrae huic Con-
grcgationi fupplic?vit, ut fibi ad cautelam tribueretur facultas libe-
re celebrandi MifLm , aliofque fui Ordinis aetus explendi , a quo-
ruin exeicitio in merum quoddam erga Superiores obfequium fpa*
tio quadraginta dierum abftinuifle aflerebat put ms de cetero nullum
fc admififle reatum , quo poti;erit vinculo irrcgularitatis innodari .
Praces has , fuperquibus de more auditusfuit Epifcopus , veritati con-
fentientes aflirmavit , ita poftmoJum fubjicicns : ^uamvis cnim
Ora^or nulla criminis , quod ab Altaris Minifterio revoveat , utfibi
videatur , tovjtietftia teneatur , quod pluribus , iifdemque firmis ra-
tionum argumentis oftendere Jaciat : prout etiam ex Procffu in hac
Curiafarmato arguere poteft , in quo obtinuit abfolutionem a crimi-
na/it*te ; Qnia tamen non foli Deo , qui corda fcrutatur , fed $
mundo , & hominibus , qui tantum faciem intuentur , debitor eft ,
& quia nedum vo/untario homicidio , fed 0* cajaa/i quandoque , nec
non ex originaria cattfa fcctito irregu/aritate po/fumns illaqueari , vix
capit patrati homicidii Jufpicione dumtaxat laborare , quod omnejut
Ordinis exercirium deinceps fponie dimi/it, ufquedum confu/tus Tbeo-
iogos
54
logos qnofdam , poft recurfum ab EE. W. habitum, praterntijfas ce*
lebrationes in /ocis ftcretis reajfumpfit . Hujufmodi autem fufpicio-
fsis ratio ex ea petita eft, quod cum in hoc foro injimu/aretur hujus cri*
minis Orator , qttod nempe gravibus corripuiffet minis Joannem Ba-
ptiftam Gavoni , fimu/que manu eumdem impegijfet , dum una cum
fociis fundum Oratoris pratereundo fibi racemos Vva diripiebat ,
adeout in terram cadens Gjvoni nimio pavore correptus exinde ftatim
in /eblu/um decidiffet , vitamque vigefimo ab boc die , quo hac ge-
ftafunt , abfolviffet poft continuatam agrotationem[, maluit Orator ,
ne fub hac fufpicionis labe vituperaretur minifteriun ejus , aut ne u/-
lam irre/igiofi hominis notam incurreret , aut ne a/iquibus praberet
tifjenfionem , primofe penitus ab A/tari, Ut proefertur , laudabili pie-
tate abftinuit^ deinde faitemfe abftinere a ce/ebratione patenti inpU'
blicis iocis . ^uamobrem non tam erga facras fan&iones hdtc /ibens re*
verentia* quam bona converfationis anteaftx , qua mihi comperta efty
ejtis femper integra fama fatis dignum commendant , ut Veftro , EE.
PP. beneficio donetur , p/enoquefui ordinis exercendi , quodfupp/ex
imphrat , potiatur jure .
At» relata inter fupplices libellos fubdiem 19. Decembris 1739. Presby-
teri Oratoris petitione juflit Sacer ifte Senatus refcribi Epifcopp , ut
5ummarium Proceflus tranfmitteret , dicloque Oratori mandaret in-
terea a celebratione Miflae etiam in Iocis fecretis abftinere : Cumque
juiTa fecerit Epifcopus , Orator vcro urgeat difputationem duorum
Dubiorum , quas inferius defcribentur , pracipua ex raemorato
fummario Proceflus dudum exhibito ad rem notanda haec efle vi-
dentur .
Bini fcilicet ex tribus Teftibus formali fubjeftts cxamini Carolus Fer-
linus , & Francifcus Verolus totam recenfentes fa£li feriem , ex qua
Orator , qucerelam proponente Francifco Joannis Baptiftae Gavoni
filio , fuit, inquifitus , inter cetera depofuere , Presbyterum Mirri
fub ultimadie Augufti 1759. cum forte vidiflet ipfos teftes , & di»
Elum Joannem Baptiftam Gavoni e vinea. fua quofdam uvae racemos
fubripuifle, fummo percitum furore primo Carolum Ferlinum alte-
rum ex Tellibus , deindeque Joannem Baptiftam percuflifle , iftum»
quc ita fuis impulifle manibus , ut his ea fexagenariam aetatatem viri-
bus parum valens in vicinum aquae du£lum , feu foveum praeceps de-
ciderit j pcft quae idem Sacerdos Sa/to giu , e veduto , che detto Ga*
voni avea un facco con un poco di robba dentre , che credo foffefemo/a%
iuhitando forfe foffe uva , /0 prefe ne/facco dando/i un rivo/tone , e
a/lora fo/amente par/6 dictndo al Gavoni : cos^hai in quefto Sacco ,
vecchio ? /0 ftrinfe conie mani , e poig/i /evo i/ Schianzo dc/Vuva , e
buttatolc con /afchiena al/a riva della ftrada di ejfo cond§tto , gli
ftroffino , e am,;;ofto i/grappo, ofcbianzo de/Vuva fu/ moftaccio con
gran co/lera dicendogli a/tre paro/e minacciofe .
Tertius vcro Teftis Chriftophorus Bafluoli , ea fac~U ferie enarrata de-
pofuit , Joannem Baptiftam Gavoni ab ipfum interrogatum : cofifof-
fc ftata la caufa de/ fuo male , refpondifle , /a caufa de/mio ma/e i
ftato un grappo d^uvaptona , che mi prefi giorni prima mi ponejfi in
letto da »na piantata de//a Poffefftone de/le Suore Cappuccine , dove
abi-
ss
abita Ds Dometiico Mirri dctte D. Pazienzi , c fuj Famiglia , p°.r
caufa di qual grappo ejfo D. Mirri mi caccid gik nella Gambella-
ra , cfcTitii , mi ftci affai maU alia fcbiena , e mi rifpondeva nel
petto , ne mai bo voluto dirloper non far del male atfuddetto Prete ,
e cbe cio lo fipevano btr.ijfimo Carlo Ferlini , e Domeuico l^eroh
fuoi camzrata , che erano feco .
"DeirKle praeter iftorum Teftium cxamen apparet , bjnos abEpifcopali
Curiadeputatosfuifle Chirurgos , qui , infpecto Cadavere prasfati
joannis Baptift» , teftati funt , fe non deprehendiffe • ne in ttjla, nc
i% faccia , ne in petto alcunaforte di lefioae , ne vejligio , o fegno al-
cano di ojfefa , fed tantum in dorfo , 5c humeris plures livores ex
alia caufa , quam ex diuturno infirmi decubitu provenientes , incifo-
•que eodem cadavere , reperiifle ventriculum , atque inteftina flatuum
copia tumefacta ; fuum vero de caufa nioitis judicium proferentes in
"hxc verba fe explicuere : Interrogaia pofiia la moglie del defonto di
qaanto occorfo gli foffe prima deita morte , ricavajfimo , cbe il pjvero
miferabile daventi , e piii giorni a qttetla parie era jiato aggravato
dafebre, cbe fe li rinovava ogni giomo confintomi , e termini tra-
-jagliofijjimi divomiti , o ufcite biliofe , cbe gti cagionavano fipecial-
rnente negi"uitimi qu.it tro , o cinque giorni prima di morire continui ,
e.V acerbijfrmi dotori fenza ejfere ajutato da forte alcuna diumanori*
Ajedio . E percio da tttttocio ricaviamo , che abbia dovuto detto mife-
rabile foccombere opprefjo dalla vebemenza di dette febri , e dUori ,
e dalla contumacia de gli umori , che cagionandoli to rmini , c convut-
fiatti eccejfive , gli abbiano cagionata la morte , come Noi , fecondo ta
stoftra ptritia giudicbiamo ejfer feguite .
Kaccfunt, quae in meinorato ProcefTu habentur ; ad caufae vero definf-
tionem , & praefertim Dubii priori loco propofiti non abs re eft in ju-
re adnotare , quod ficuti irregularitas non cenfetur contra6ta , ubi
mors ex vi naturalis morbi fequuta probetur, uti per expreflbs Tex-
tus in C.ip. Ad audientiam , & in Cap. Exbibitam de bomicid. vo-
iuritar., docent communiter Canonifta: , inter quos Enget. in jtts Can.
l:b.%. tit.\2. §.3. num.<$. verjic.fi vero , & aliis Iate adduclis Rot. itt
Magiflrati decifi. Turritana Canonicatus 27. Martii 1726. §. Inap-
pticahilis cor. bon.rr.em. Ratto , & confonare videtur refolutio Sacras
Congregationis edita in Hortana Irrcgularitatis 15. yunii J706*. re-
lata per Fargnam de Jurepatr. par.i. Can.$. caf. 5. n.$2. , ita ad ju-
dicandum in hypothefi , num mors Joannis Baptiftas Gavoni accide-
rit ex naturali morbo febris , qua ipfe per viginti , & ultra dies con-
flictatus fuit , vel potius ex pugni p«rcuffione , fubfecuroque eju*
iapfu in foveum prxoculis habenda eft norma tradita a Clemcnte III.
in Cap.SignificaJli it 2.de bomic. volunt. vel cafual. , ubi pontifex
in cafu , quo ignorabatur , an i£tus a quodam Presbytero infli&us
elTet ad raortem : JVos , inquit , in pr&mijfo cafu credimus dijlinguen*
Aum ,utrum confiare pojftt , quod prafatus Sacerdos non inflixit per-
cujjwnem lctbalem,de quafi aliorum nunfuijfeut vulnera fubjecuta,per-
cujfits miniue tnterii/fet &c. : Et quidem Ji boc itafe habet ( quod
forfan ex eopojjet ojlendi , fi ccrta apparuijfet percujfto ab eodem in-
fiiUa tam modica , C? tam levis in caparte corperis , in qua quis dc
tevi'
$6
tevi percttti non folet ad mortem , ut peritorum judkio J^edicorum
taiit percttffto affereretttr non fuijfe lethaiis &c. poft panitentiam ad-
tautbclaminjunttam in Sacerdotaii poteut officio miniftrare : Quem
textum cxornans Baldus in confil. 32S. lib.l. tres ait circumftantias
cfle in hac re ponderandas ; pnmo an vulneratus , feu percuflus illi*
co , vel paulo pofc , aut pott longum te:npus interierit ; fecundo,
rtum corporis pars , in qiti acceptum fuit vulnus , ea fit , ubi etiam
de modico ictu quifquc foleat mortaliter Ixdi , ut in cerebro, gula ,
pefto e, inteftinis, & fimilib. s ; & tertio , quid Medici , aliique
in arte periti , qui a principio morbi interfuerunt, de infliclo vulne-
re , & morte fecuta fentiant , & poft Baldum paifim Scribentes ia
cit. cap. Signtficafii \ & prasfertim GonzaL num 2. &* $* Reijfenftuel.
in Jus Can.!ib.$- tit.\2. §.i. nun.$$. & alii addu&i P" Menocb, dt
arbitr*lib.2. ceutttr.$. caf.26$. p?r tot,
At quoniam irregularitas contrahitur non folum ub: mors dignofcatur
ab ipfo vulnere procefli.fe , Verum etia rt fi illa contingat ex naturali
mo bo , cui vulnus caufam prxbuerit 4 itaut pro ejufmodi efTectu
idem plane fit mori ex vulnefe » ac ex alia infi.mitate ab ipfovulnere
inducla , ut probat Text.in cap.Presbyterum eod. tit. de bomicid. lbi.
Si ex ipfapercttjfwne interiit,vel aliam infirnitatem inctirrerit,de qua
uofcitur expirafse : Et \bi Glofs.in verbjnfirmitatem, ftFelintts pari-
ter ibid.n. 2.\b\, Ttt dicas, quod quantum ad irregularitatem paria junt
mori ex vulnere, vel ex \nfirmitate ab ipfo caufata ; propterea expen-
dendum infuper eft , an ^nors Joannis Baptifta? potuerit evenire ex fe-
bri, cui caufam prJebuerint tum fajpedicta percuflio , tum violentus la-
pfus in foveam, & ingens timor ab illo inde conceptus, prxfertim vero
cum ftatim ac domum ipfe pefvenit,coactus fuerit in leclo deeumbere*
& proxima infequenti diecaperit enuciata febri tofqueri ■.
J»roeterea omittendum non eft , quod ubi dubium fit , an mors immediate,
vel mediate ex vulnereproceflerit , ipfamet Facli dubietas fufficit , ut
in finem abftinendi ab exercitio Ordinum irregularitas dicatur con-
tra6ta , quemadmodum eolligituf ex iis , quae fefpondit iderft Cle-
mens II I. in cap. Ad audientiam de Homicid. volunt. ibi , Quia vero
utrumocca/ione vulneris decedifset , dubium habetur , veftra difcre»
tioni duximus refpondendum , quod cum itt dubiis femitam debea*
mus exigere tutiorem , vos convenit injungere Presbytero me-
morato , ut Sacris Qrdinibus non miniftret : %injunc~ia tamen
pdtnitentia congrucnti , fibi poteritis concedere , ut minoribus
Ordinibus fit contentus : & ex diblo Capitulo Significajii * ubi
habetur , quod fi difcerni non poftit ex cujus ittu percufsus interiit ,
in hoc dubio tamquam homicida debet haberi Sacerdos , £jf fiforte ho«
micida nonfit , a Sacerdotali officio abftinere debet , cUm in hoc cafu
cefsarefit tutius , qttam temere celebrafe pro eo , qtiod in altero nui-
lum , Hf reliquo vero magnum periculum timeatur : & tradunt fere
omnes Cancniftos ex eodem Cap. Ad audieutiam , & praecipue Ab-
bas num.i.Joa):. And. num.2. Hoftienfiis nUm.i.Marian.Soccin.n.iS9
Pagnan. ntt*»i2. &feqq.>& Barbofi ttum.2. & 5. Saiaf.1.2. quaft.$i.
traci.B. difput unic. Se&.io. num.\^o.^ ^fe&.i^. nttm.J^6.^ alii-
que relati per Excobar. de utraque fer. art.\.%.$.
Jam veio cx lm , qux peitinent ad primum dubium , {1 gradus fiat ad
alte-
51
atterum fuper difpenfatione , quatfl jioftremo flagitat Orator , ea fo-
let efle praxis Sacrac hujus Congregationis pro indulgenda difpenfa-
tionis gratia , ut etiam in homicidiis cafualibus diligenter infpiciatur,
quaaculpa fuerit in percuflbre > feu vulnerantc , a quanto tempore
percuflio contigerit , qu>e paenitentix figna , quodve morum probi-
tatis , vitaequ* poftmodum laudabiliter geftae fpecimen illae praeftite-
rit ^ quemadmodum teitatur Fagnan. in cap. Htnricus n.^iale Cleric.
pugnant. in duell. Vrfaja tom,i. par.2. difcept.-\. infin., & conftat
ex nonnullis refolutionlbus rejatis* per Fargn. de Jurepatr. part.i.
can.$. cap.i i-. , &feqq.
Cum itaque fafti circumftantite in.hanc rem magis. momentofa; fatij
emergant ex fuperius expofitis , gravc non erit EE. PP. deces~ 4
nere .
1. An conflet de irrtgularitatc : Et quatenus afHrm ative ,
IL dn , # quomodofit locus difpenfatipni in cafu &c»
Dilata %
MONTIS REGALIS CAPPELLANIJE . Marchio VafalluJ ^V***1*
Anaftafius Mallianus in Teftamento fub annum i7g4»conditoeri- JSrf
gi proecepit fimplex beneficium in Parochiali Ecclefia SS. Petri , &
Pauli Civitatis Montis Regalis , onere Re&ori injunc~to celebran-
cMqualibet hebdomada ^binas Miflas adAltare propriae Cappellae irt
honorem SS. Innocentum pridem ere6"l« , & congrua dote in quibuf-
dam.Bonis itabilibus ei conftituta . Ad hoc autem beneficium nomi-
navit primum Priorera Auguftinum Stalla colF efprefso patto perd
( funt verba Teftatoris ) Che debba detto Sig. Priore^ e fuoi Si-
gnori Eredirinonciare alla fua ptetcnfiane di credito di lire yio.fotto
la giafpiegatc deduzione , t mai n£ effo , ne altri pojfino pretendert
ctfa alcunaper detto credito ; deinde , eo defunfto , alium Presby-
terum , fiadctfetexfiliis Jofephi Francifci germani Fratrisejufdem
Auguftini hifceverbis: Di poi , ovevifiiunPretefiglio delfu Si-
gnor Giufeppe Franeefco Stralla fratello di detto Signor Priore , no-
mina al detto Beneficio ccn detta obligazione il medefmo folamente ,
e non altrimente &c. ; & demum delato ad Vafaflum O&avium
de Regis Fratrem uterinum , & univerfalem haeredem jurepatrona-
tu» activo , pafliyum favore Prioris Jofephi Forzani , ejufque Fa-
miliae refervavit hanc adjiciens legem : Chefe il Signor Priore Stral-
la , e fuo Nipote nonvorra accettare ilfuddetto Beneficio con dttta
obligazione , e rinuncia , fia obligato detto Signor Priore Forzano ,
o dettafua Famiglia pagare ilfudetto credito di lire o$0. incirca al
judetto Signor Priore Stralla , ofuoi Eredi , ed intanto detti Signa^
ri Stalla reflino efclufi dalla nomina di detto Beneficio , non fara
perb obligato ejfo Signor Priore Forzano , efua Cafa di celebrare , 0
far celebrare dette Meffe Jin a tanto che abbia da detta Caffina , e
beni ritratti tanti frutti baflanti pel pagamento di detto credito .
Poft Teftatoris obitum memoratus Prior Auguftinus Stralla in exccu-
tionem praemifix teftamentari» difpofitionis coram Vicario Capitu-
TomJX. H la'1
<8
lari inftitit , ut enunciatum bencficium fub oneribus , & conditionibus
aTclUcore prxfcriptis erigeretur, fibique veluti ab ipfo teftatore
nominato traderetur ejufdem Beneficii inftitutio j At cum Vicarius
eum monuerit, conditionem ipfius nominationi edjectam , renuncian-
di nimirum di&o fuo credito , fimoniaca labe infe&am efle , proinde-
que a Sacris Canonibus improbatam, Clericus Andreas filius praefatt
jofephi Francifci Stralla profequens inftantiam a Priore Auguftino
ejus pacruo jam defuncto promotam , Sacrum hunc Confeffum adiit
poftulans , enunciatam conditionem uti fimoniacam a eontroverfa no*
minatione rejici , fuique nominationem , feu praefentationem veluti
puram , & abfulutam haberi , ita quidem , ut declararetur nedum fibi
deberi inftitutionem indicto Beneficio , verum etiam licere pro con-
fecutione piaifati crediti libere agere , cumque ad ejus preces [defcri-
pta fuerit caufa in foliis dierum 15. Decemb. 1736*., io.Januarii,
& 4. Junii 1737. fub dubio : An nominatio ad Beneficium , de qU9
agitur fuflineatur , ita ut Clericus Anireas Stralla inflitui debeat
in ditto beneficio , & confequi pojjit fuumcreditum in cafu tfc. , pro-
diit refcriptum : Ordinariopro meliori jnformatioue , auditis inte*
rejfe babentibus ♦
Datis itaque juxta refcriptum literis Vicario Capitulari , & ab ifto in
earumdcm literarum obfequium promulgato ed.clo , quo omnes jus
aliquod fuper dicto heneficio prcetendentes excitarentur , comparuit
Sacerdos Iofeph Antonius Forzanus Canonicus Theologus Cathedra-
lis, emiffaqus in Attis Curis Epifcopalis proteftatione , : Non ejfer
luogo di pYetenfione al Cbierico Signor Andrea Stralla del fu Signor
Qiufeppe nella provifione di detto beneficio , ma bensJ quella fpettare
al Sig. Comparente , come nominatim cbiamato , e nominato dal detta
Sig. Fondatore in detto fuo Teflamento a prejerenza di detto Chieri-
co Stralla , flante majfime , cbe il medemo non pud di ragione efferne
proviflo , attefa lafua minore eta di quella , cbe refla prefcritta dal
Sacro Concilio di Trento fejf.1%. cap.6.9 ejfendo folo in eta di an-
%i !o. in u, oltre di che la mente del Teflatore ritrovafi abbaflsn-
za cbiara,/icc»me nomina detto Cbierico^ fe dopo la morte del Sacerdo"
te Sig. Agojlino Luigi Stralla fuo ziofara Prete ( vocabolo ben no-
to Sig. Teflatore , cbefapeva diflinguere tra Cbierico , e Prete ) ,
inftat hodie pro decifione infrafcripti Dubii , quod utramque petitio-
nem tam Clerici , quam Andreas Stralla , quam ipfius Sacerdotis Io»
fephi Antonii compleclitur ■
Ea, qujc fpectant ad quffiftionem prius inftitutam , nurrl fciticet conditio
adje&a nominationi Prioris Auguftini Stralla, & dicli Clerici An*
dreoe fimoniacam pravitatem ita redoleat, ut eadem nominatio irriu
evaferit , vel ipfa potius , rejecla turpi conditione , tamquampura,
& abfoluta habenda, iit , integro manente jure Clerico Andrece
Stralla creditum fuum confequendi, fufius deducla fuere in priori ex
memoratis foliis fubdiem ij.Decembris 1736. diftributo .
Quod vero attinet ad recentem controverfiam a lofepho Antonio Forza-
no cxcitatam , nimirum , an facpediclum Beneficium fit a&u , vel
faltem habitu Sacerdotale , ac proinde illud aflcqui nequeat Clericus
An-
59
Andreas nunc in setate fexdecim annorum conftitutus , expendenda
funt verba illa : Dipoi ove fii un Prete figlio del fu Sig. Giufeppc
Francefco Stralla fratcllo di detto Sig.Priore nomina al detto Bene-
ficio con detta obligazione il medefimo folameute , e non altrimenti ;
Ex his quippe ve^bis memoratus Clericus fuam defumit nominatio-
nem; contra vero lofeph Antonius Forzani eifdem verbis innixus con-
tendit, eumdem Clericum veluti neque habitu Saccrdotem , quippe
qui ob «tatis defc&um non poteft ad presbyteratum promoveri , a
controverfo beneficio qualitatem Sacerdotalem faltem habitu requi-
rente , cenferi exclufum , feque propterea tamquam paflwe a Tefta-
tore vocatura efle in eo inftituendum .
Theorics juris, quibus procedi folet ad dignofcendum , an Beneficium
fit ac~fcu , vel faltem habitu Sacerdotale , fuse traduntur a PignattelU
tom.j. Confult.2, num.io. Perez. de Lara de Anniverfar. Q Capell%
lib.2. cap.%. Piton. de contr. Patron. allegA']. , & 2$.per tot. , Mo-
nacetl. formular. For. Eccl.part.2. tit.i$.form.i. , Pafiimoll. tom 3.
. dec. 150. num.i. & feqq. Rot. in Tridentina Qappellani* 5. /iprilis
1 7 1 5. cor. CerrOy & in alia Tridentina Cappellania 5. Maii 1728.
coram R. P. D. Calcagnino Decano . Plures vero circa fimilem con-
troverfiam extant Refolutiones ab hoc fupremoTribunali juxta di-
verfas fafti circumftantias editas , quarum aliqiiaj in folio diei 18. Iu-
nii 1755. in caufa SalutiarUm Cappellani<s funt recenfit* .
Iis itaque infpe&is .unacum juribus nomine Iofephi Antonii Forzano
circumferendis , dignabuntur EE. PP. pronunciare .
An nominatio ad Beneficium , de quo agitur %fufiineatur , itaut Cleri»
cus Andreas Stralla inflitui debeat in Beneficio , & confequi pojftt
fuum creditum , vcl potius infiitutio debeatur Sacerdoti yofepbo An-
tonio Ferzano in cafu &c.
Inftitutionem deberi Saccrdoti Iofepho Antonio For.
fano .
MELPHICTEN. PRjEBENDjE THEOLOGALIS : Confultif-
fimo Decreto fub Cap.i. Seff.$. de ref. per Tridentinos PP. edito Jg*' **•
mhaerens Summus Pontifex Benediclus XIII. in Conftitutione inci-
pientec PafioralisOfficii : relata in appendice ad Concilium Roma-
num ftatuit formam , qua impofterum erigi , & conferri debeat prac-
benda Theologalis ; ne vero illius erec~kionem ab Epifcopis fub ob-
tentu tenuitatis, & infuflkientfa: praebendarum diferri contigeret ,
indulfit , pr.vcepitque , ut , ubi prabenda Tbohgalis , computatis
etiam difiributionibus , quotidianit, ad annuum faltem reditum fcutf •
rumfexaginta monetot Romana non afcendat , profumma ad hanc ta-
xam conficiendam deficiente , iidem Epifcopi unire poffiut , # debeant
eidem pr<ebend* aliquod fimplex Beneficium , cujus fupplemento prx-
distafumma conficiatur , primo vacaturum in quocumque menfe , qua-
litercumque , ac quomodocumque Sedi Apofolicx affeclum , & refer-
vatum .
Pontificia hac lege fretui Maurus Iofephus Gadaleta Canonicus Theo-
TomJX% H 2 logus
lo^us Cathcdralis Ecclefhe Melphi&enfis fibi blandiebatur duofim-
nltcia beneficia , qux fab menfem Decembris 1737. per obitum Cleri-
ciNicoIaiGizzarone vacaverant , quxque annuum reditum ducato-
rum viginti ron excedunt,Theologali praebends, ex qua ducatos qua-
draginta quinque tantum in annos fingulos percipit , ab Epifcopo
unienda fore , ut exinde annuus ejufdem reditus Taxae fcutomm fexa-
einta monetas Romanae in memorata Conftitutione Benediclina prae-
fcriptx piopius accederet ; At cum Epifcopus alterum ex iifdem Be-
nericiis Presbytero Francifco iacobo de Dato Menfe Epifcopalis Prae-
fecto feu iEconomo , alteru/n vero Diacono Antonio de Tritio fuo
Cancellario contulerit, plurimum ea de re dolens praefatus Canonicus
Theologus, putanfque adeo urgere legem illa uniendi praebendaeTheo-
lo^ali ut invalida declarari dcbeat memorata collatio , dubium in
calce prsfentis Reftrictus apponend' m decidi poftulat .
Epifcopus , quem Sacra Congregatio fuper quaerelis Canonici Gadaleta
juflit audiri, ut collationem beneficiorum , quam fecit, appofite tue-
retur , in literis ad EE.PP. die 51. Maji 1738. datis refcripfit, primum
ex dictis berieficiis , quod eleftivum vocat , fc contulifTe Francifco de
~Diio potius menfa Epifcopalis benemerito , quamfuo familiari Pre*
sbytero^ pauperi habenti duas forores orphanas$ fratrem invalidum ,
qui dumfex ab binc annis ftudiofam impendlt operam reftaurando Eo
cltfiaCathedralis tecio , inde decidit fratio femore ; De fecundo au-
iem beneficio providiire inquit Diaconum Antonium de Tritio ad
hpplendum defetlum inopinatum fui patrimonii , ex quo decemfunt
fere anni , quod ipfe Sacris Altaribus miniftrare , & ud Presbytera-
tus Ordinem renuit afcendere ; Cumque Diaconus iftc fit Cancella-
rius Curiae Epifcopalis fubdit : • Non inficias eo , ipfum ejfe Gancella-
rium Epifcopalis Curia , fed nemoeft , qui ignorat , eidem me fti*
pendiumfex ducatorumfingulis menfibus punttualiter perfolvere ; ne-
que tali celtatione putavi contraire Conftitutiottibus , qua in medium
afferuntur \ Nam his facultas prabetur Epifcopo uniendi Beneficium
primo vacaturum, non vero adimi videtur illa conferendi , quod vacat
in menfe ipfi rejervato .
Et tandem plura tum de reditu Praebendae Theologalis , tum etiam de
pravis dicti Canonici Gadaleta moribus , ejufque negligentia in fuo
munere obeando hifce verbis retulit ; Canonicum vera Thsohgum
Qratorem Eminentiarum Vy% prater non mediocrem fubftantiam
fuam , fatis , ut mihi videtur , provifum de Canonicatu , $ praben-
da annui redditus ducatorum circiter fexaginta, confecuturum quoque
poft mortem cadcntis Senis domum quamdam Theologalis /e&ionis /"#-
tuitu pie reliciam valoris annuorum ducatorum triginta , puduit ,
( «/ libere dicam^coram me inftare pro proventu majori merito fuo \
Nam vix inceptam leUionem Sacrafcriptwa, quia ad hanc minusha-
bilem fe cognovit , mox profequi deftitit , ejufque viee proponit , £j*
refolvit pro modulo fuo cafum confcientia , ita tamen raro , ut exquo
tempore hujufnodi munus cum apprime defiderato Canonicatu fufccpc-
rit , funt enim auni circiter decem , letliones morales habita huc-
ufquc vix fingulis annis duodecim numerantur ; His adduntur pa-
rum probati mores , # excejfus ab eo nttper commiff , de quibus certio'
rem
remfeci Sacram Congregationem Epifcoporum $. Maii , quorum caufa
in confugium Ecclefite fefe recepit , nullo perfequente , fed ftimulan*
te futrcatus confcientia , ubi per duos menfcs neglecla prorfts cura
fervitii Cathedralis , & oneris fufcepti , nihil magis meditutur ,
quam propriam culpam , $ negligentiam in fuum Epifcopum refun-
dere .
Contra vero Canonicus Theologus ex pluribus , qusattulit, docu-
mentis primum probare nititur , annuum reditum PraebendaeTheolo-
galis , computatis etiam ducatis oclodecim , qui ex peafione domus
per Canonicum Marinum del f^efcovo eidem prasbendae Theologali
reliclaj percipiuntur , non excedere fubduftis oneribus fummam duca-
torum 4J. , ad conficiendam vero fummam fcutorum fexaginta in con-
ltitutioneBenedic~lina taxatamcontendit numerari non pofle ftipendia,
qux ex celebratione bifcentum Miflarum fibi sque ac aliis Capitula-
ribus obveniunt ; hxc enim cum non percipiat jure praebendae Theolo-
galis , & intuitu Ecclelias , fed rationedumtaxat celebrationis dicla»
rum MiiTarum , & ex peculiari Teftatorum difpofitione , authumat ,
non e(Te in eam taxam imputanda ex traditis per Petr. de Vbald. dc
portion. Canonic. cap."}. #.$J. & fcqq.
Demde ut fe vindicet ab imperitiae non minus , quam a negligeniia; nota ,
quibusin exercendo fuo munere infimulatur, teftimonium profert Di-
gnitatum , & Canonicorum Cathedralis Ecclefiae fub jufamento depo-
nentium , explicatam primum ab ipfo fuifle Sacram Scripturam com-
muni Auditorum plaufu , atque profectu , atque una fimul ex;x>fito»
cafus morales , eorumque decifiones folidis probatorum Authorura
Doctrinis innixas , mox omifla Epifcopi juflu Sacrae Scripturae in-
.terpretatione , foli utique cafuum moralium explicationi vacafle , at
^iuper denuo aggrefium fuifle explanationem Sacrae Scripturae , quae ab
omnibus fumma oble&atione jugiter excipitur .
Addit prxterea atteflationem quorumdam Fratrum Ordinis Prsdicato-
rum , in qua afleritur , Canonicum Theologum in Thefibus tam Philo-
fopbicis , quqm Theologicis publice expofitis , & difputatis in eorum
Ecdefin, S. Dominici erudite , ac laudabiliter argumenta propofuiffe ,
qc docle profequutum fuiffe omnibus pracipue Sapientibus in circulo
CQnfidentilus ; Et tamdem quoad mores attiner , non folum exhibet
juratam fidem prasfe6ti Seminarii , aliorumque teftantium, quod ob-
fequens mandatis Epifcopi pluries , & praifertim lub annum 1737.
exwrcitiis fpiritualibus Alumnorum ejufdem Seminarii praefuerit , ve-
rum ttiamSyndici Communitatis cum aliis pluribus deponentis : chc
il P. Canomco Tcologo Miuro Giufeppe Gadaleta pcrfona di otti-
mi coftumi , morigerata , efemplare^ timurata di Dio , e di ftretta co-
fcienza , effendoper tale tenuto in quefta Citta , oltre che e Confejfo-
re , e Canonic» di quefta Chiefa Cattedraie, e piu volte hapredicato,
come ancbe pochi anni fono e ftato eletto da quefto Monfignore Vefco-
vo a predicare alla Chiefa delle Monacbe di S. Pietro &c.
Mxc ad nominis fui acque , ac ad propofitac pctitionis tutelam dcducun-
tur a Canonico Gadaleta. Caterum , ubi etiam is non eflet ea Do-
c~trina, quas in munere Theologi obeundo requiritur , inftruclus , &
force cti^m negligens probaretur , expendendum adhuc foret in jure ,
num
62
num Epifcopus ob fianc caufam potuerit pofthabita Theologali Prae-
benda , enunciata duo Beneficia diclis Francifco lacobo del Dato , c
Antonio de Triti§ valide conferre , aut potius d^builfet contra Ca-
nomcum Gadaleta ad juris tramites procedere ; communiter quippe
receptum eft, teneri Epifcopum , ubi Canonicus Theologus ad ex-
planationem Sacr» Scriptura: minus idoneus compcriatut, alium , qui
id muneris expleat , fubftituere ; Ubi vero in fuo munere obeundo
negligens fuerit , fructuum , & diftnbutionum fubftraclione multare ,
& in cafu gravioris contumaciac pofle ahum Theologum Sacerdotem
deputare , five fsecularem , five regularem , qui fuppleat illius vices ,
atque interim prtefatis fruetibus , & diftributiombus potiatur , uti
exprefie cautum legitur in citata Conflitutione Eeneditlina^Pafloral is
Offkii §. Caterum , & pridem refolvit Sacra Congregatio inBellu-
nen. 27. Aprilis 16*30. lib.i^. Decret.pag.2S0,
Placeat igitur EE.VV. definire .
Ar. dnofimplicia beneficia ultimo vacata per obiturn Nicolai Gizzaroni
debuerint , ac debeant per Ordinarium uniri Prabenda Thsologali ,
fiv? potius fuflineatur illorum collatio ab eodem Ordinario fabla favo*
re Francifci Jacobi de Dato, $ Antmii de Trizio in cafu dfr.
1
Dilata ad fequentem .
s*fi.*t.c+. XJEOCASTREN. ERECTIONIS CANONICATUUM . Fran-
trSefs.^c.i. ±N cifcus Maria Lojeri Epifcopus Neocaftren. fub annum 1732. in
de Kef. Cathedrali Ecclefia , cujus fervitio fex Dignitates , & quatuordecim
Canonici ultra duodecim Cappellanos , feu Manfionarios reperiuntut
addicti, quinque Canonicarus, qui nuncupantur Supranumtrarii , ere-
xit , in congruam vero dotem quatuor ex eis conftituit annuos reditus
Societatum S. Joannis Culturae , S.Antonii Abbatis, S. Mariac Vetra-
nae , & Hofpitalis S. Mariac Lauretanae , quinto autem certam ratam
ex portionibus Manfionariorum educendam.
At prasfato Epifcopo vita funao , Capitulum Cathedralis , & pra:fiden*
Communitatis diclae Civitatis novam horum Canonicatuum ereflio-
nem *gro animo ferentes fub annum 1637. fupplicem fan. mem. Cle-
menti XII. curarunt dirigi libellum , quo exponente , annuos qua-
rumdam Ecclefiarum , locorumque piorum reditus , qui antea confue-
verant in Expofitorum , & infirmorum fuftentationem , & in tlia ejuf-
modi pia opera impendi , fuifle memorato Epifcopo in dotem di&o-
rum quinque Canonicatuum addiftos , demifle regabant nedum , ut
eorumdem Canonicatuum ercaio , cujus Bulla ementito dicTki Epifco-
pi nomine firmata in regefto Curiac Epifcopalis comperitur , irnta de-
clararetur , verum etiam , ut inpofterum reditus di&arum Societatum
leu locorum piorum in confuetos ufus juxta Tcftatorum mentem , &
Apoftolicas Conftitutiones juberentur erogari .
Prcccs iftx fuerunt ad Sac.Congregationem rejeaas, proindequc fuper iit
■'-•rerre, fuamque fententiam jufius aperire modernus Epifcopus b
Uterii fub diera 10. Oftobris datis , confirmans fuperius expofita , at-
quc hajc in faftoveluti prsccipue notatu digna adjiciens : Antedift*
Aoctetates non purvis gravantur oneribus , nempe Mijfas celebrandi .
Pue
frj
fuerot expofitot alendi , aliaque ttoe patca euplendi , &fi omnia
bac , & portione s Canonicit praditlit ajjignatat fatitfacere velint ,
viret nonfuppetunt , & pemecejfe debitricet remanent , uti ex ttotu-
lit per Adminiflratoret porretlis obfervatur : animi fui fenfum hifce
verbis explicuit : Canonicatum creclum ex introitibut Hofpitalis
S. Maria Lauretana penitut ejfc abolendum cenfeo , dum cx Bulla
S. Pii Quinti in ereUione ejufdem Hofpitalit emanataprohibita ve~
ttit quacumque alienatio , difmembratio , 13 a d quemcumque etiam
pium ufum cortverfio , nec autboritate ordinaria fieri poterat , & in-
firmi veniant adbuc depauperati . Tret alii Ganonicatut eretti fue-
re ordinaria tantum authoritate , & fine neceffltate ; Ecclefia autem
ex defec~iu introitum ornatu carent , reparari non pojfunt , & alimoni-
it defraudantur expofiti . Qrtintum Caponicatum ex portionibusMan-
fianariorum eretlum exijiere pofte cenferem , cum authoritate ordirta-
ria erigi potuit , dum acceffit Capituli confenfut , Manfionariorum
pariter fpecialis ajfenfut , &* adhuc cstm in humanitfint , nullat emi*
fsrunt inflantiat .
His autem receptis literis , voluit amplius Sac. Congregatio , ab eodem
Epifcopo edoceri , an adefient Canonici , qui controverfos Canoni-
catus pofliderent , & quatenus exifterent, ut ab ipfo pracfigeretur illis
terminus ad deducenda jura fua in eadem Sacra Congregatione ; qui-
bus obfequutus Epifcopus die 8» Januarii 1750. ita refcripfit : Dc
quatuor Canonicatibut ereblis ex introitibus Societatum bujut Civi-
tatis tres tantum pojfejjiorte funt pleni\ nempe ex Societate S.Maria
Lauretatta Hofpitalis a Camnico Jofepbo Pettinato ; ex* illa S.Jo-
gnnis Cultura a Canonic* Felice Gemiliane , & ex altera S.Antonii
Abbatis a Canonico Michaele Angelo Cbrifliano pojpdentur ; §£uar»
tut vero ex Societate S. Maria l^etrana , vacat ex eo quia Sacerdos
Francifcus Vllo , cum ejfet notione Siculut non potuit executionem &b*
tinere . Adcfl quintutCanonicatus ereclut ex portionibut Manfitna-
riorum diBa Cathedralit , iflit tamen confentientibus , & non recla*
mantibus , pariterque confentiente Cmpitulo , qui pojfidetur a Cano-
nico Paulo Lifcotti . lflis quatuor Canonicis fiuit fub die 5. currentis
yanuarii ajjignatus terminus uniut metifis ad deducendum eorumjura^
Ji qua babcnt in ifla Sacra Congregatione adverfut fupplicata per Ca-
pitularet .
Quibus ita fe habentibus cum inhodierno confeflu preces Capituli , &
Canonicorum a prasdiclanovorumCanonicituum erectione reclaman-
tium inftaurentur , id unum ad Dubii mox defcribendi decifionem
praiter ea , quajdeducla fuerunt in folio diei 25. Januarii 1738. in
Caufa Marturanen. ereUionit Canonicatuum videtur in jure adnotari
pofle •, nimirunr, quod , licet Epifcopus queatcertum Canonicorum
numerum in Cathedrali , aut Collegiata conftitutum , prxvio Capi-
tuli confenfu , augere, Felitt» in cap. cum accejjijfent num. 15. de
Conflit. Fagnan.incap.Diteclo num.\%. depraben. & ita refolvit
Sacr. Congregatio in CUdien. $. °fulii 1608. in Sabirtett.14. Aprilit
1690. in Mazarien. 20. Septembrit 1692., & in Aquinaten. 20.
Fcbruarii 1677., novos tamen Canonicatus ex Bonis in alios pios
ufusdeftinatis, piorum difponentium voluntate immutata, prohibetur
eri-
*4
erigere juxta CJerneti. S#'<' Contingit de Religiof. Domibus, cujus
Sanclioni inhcerens Sac. Congregatio faepius erectiones ejufmodi irri-
tas declaravit , uti praefertim contigit in una Ifernien. 5. Septembris
&' 14. Novembris 1705*. Hb.^$. Decr. pag. 327. , in Neritonen. 10.
Julii \"jo6. lib.$6.Decr. pag.2Z$. in Murana 11. Decembris 171 1,
lib.6\. Decr.pag.$4$. in Firmana EreBionis Canonicatws 21. Augu-
fli , tf 11. Septemb.\j-$4. iib.S^.. Decret. pag.409., & 45 J. , & no-
viflime /'# Marturanen. Ere&ionis Canonicatuum 25. Januavii 1738.
//£.88. Decr.pag.2y.
Ex his itaque , aliifque juribus facile circumferendisdeliberandum crit .
y^/; * jvft/o quinqite Canonicatuum fuflineatur in cafu j$c,
Dilata ad fequentem .
Jfflr*7* pLACENTlNA PAROCHIALIS. Sub annum i$62. fan. mem.
X Pius IV. Monafterio , feu Parochiali Ecclefiaa S. Euphemiae Con-
gregationis Canonicorum Regularium Sancliflimi Salvatoris alterarn
S.Agath» ei conterminam univit, addixitque unacum omoibus ejus
juribus , & redditibus fummam ducatorum ^.auri » ut ajunt de Ca-
mera , non excedentibus , nec non cum facultate deputandi Sacerdo-
tem, five Saecularem, five Regularem ejufdem Congregationis ab Or-
dinario approbandum , qui eidem Ecclefiae infervire, & curam ani-'
marum ibi exercere teneretur ; annoautem 1570. cl. me, Cardinalis
deArctiotunc temporis Placentinus Antiftes inhaerens faluberrimo
Tridentini Decreto fub cap.j. feff.j. de ref. edito , quo locorum
Ordinariis prascipitur follicite invigilare , ut per idoneos Vicarios
ttiamperpetuos , nifiipfis Ordinariis pro bono Ecclefiarum regimine
aliter expedire videbitur , cum tertics partis fruHuum , aut majori9
vel tttinori arbitrio ipforum Ordinariorum portione , & fuper certa re
ajjignata deputandos Animarum cura laudabiliter exerceaiur : occa-
fione Paftoralis Vifitationis fatius confultum fore judicans fpirituali
regimini Parochianorum S. Agathae, fi illud Vicario perpetuo com-
mitteretur , eamdem Ecclefiam S. Agathas in perpetuam Vicariam
erexit , conftituta Vicario congrua portione in fcutis aureis quinqua-
ginta tertiam circiter partem redituum di&a? Parochialis attingen-
tibus , quae a memoratis Canonicis Regularibus folvi.deberent .
Perpetuae hujus Vicaria; ereclionem fcepedicti Ganonici Regulares capi-
tulanter congregati approbarunt , Ccfe inter pofita juramenti religio-
neobftrin^entes nullam fuper ejufmodi ereciione derogationem um-
quam impetraturos , aut ea ufuros , etiamfi motu proprio a Summo
Pontificc illam fieri contingeret,fubindcq; tum Decreto Epifcopi, tum
Jegi fibi ipfis impofitae mores gerentem aurea fcuta ^o.Vicario ab Epi-
fcopo pro tempore conftituto perfolverunt. At noviflime non aequo
amplius fcrentes animo praefatum onus folvendi quotannis memora-
tatn furamam. fupplicarunt fan. mem. Clementi XII., ut praevia-
ommmoda fuppreflione Parochialis Ecclefix S. Agathae poft obitum
nodierni Rcctoris effectum habitura, decem , aut dnodecim Paro-
chianommFamiliaeei fubjea* alteri fuce Ecclefia? Parochiali S. Eu*
phemix addiceientur , hafce nimirum prcces fatis cohoneftari authu-
mantes
tfj
mantes nort modo ob exiguum Parochianorum numerum , qui Eccle-
fi* S. Agath* fubjec"ti facile , commodeque ad alteram S. Euphemiaj
eidem propinquam poflcnt accedere , atque ejus Rec~lore , abfque
ullo animarum detrimento Sacramentis omnibus, & quovis afio falu-
tari pabulo refici , verum etiam ob grave difpendium Monafterio ob-
veniens ex facpedi&a annuafolutionequmquaginta fcutorum aureorum
quippe quas tertiam partem fructuum bonorum Ecclefi;» S, Agathafl
ab initio. non excederent , hodie vero ob extrinfecum vaiorem fcuti
aurei benericio te:*nporis adauftum , atque ob deperdita nonnulla cen-
fuum capitalia integros eorumdem Bonorum fructus longe abfor-
beant .
P/reces ifts fuerunt ad Sac. Congregationem remiiTjs , juffufque fubinde
Epifcopus eamdcm , auditis Parochianis , inftruere , animique fui
iententiam aperire, expofuit primo infperabilem fore Parochianorum
S. Agathas aflenfum petitas fupprellioni obmanifeftam Recfcoris ejuf-
<jem Ecclefias reluclantiam , adeoque prasftare magis de hac re illos
nonadmonere, neodia,. aliaive perturbationes excitentur, deinde-
que confirmans omnia in enunciatis precibus enarrata inquit, fe illas,
qux exaudimtur , dignas judicare , tribus tamen adjec~tis conditioni-
b\±s ; prima nempe quod Oratores , habita ratione utilitatis , quam
ex fuppreffione affequuntur , pro Divini Cultus incremento , & exa-
£liori Religiofx Difciplinasobfervantia majorem religioforum nume-
rum in Monafterio S. Euphemias debeant retinere j fecunda , quod
c.onfuetaquindennia.Sanct.E Sedi. perfolvere teneantur , liberaeque di-
fpofitioni ipfius Epifcopi relinquere Ecclefiam S. Agathae unacum
domibus adnexis , ejufque facris fuppellectilibus ; Et tertia demum.,
quod fingulis annis contribuant libras 315". illius monetae favore Ope-
ris , feu loci pii ab ipfo defignandi ; in hanc vero fententiam idemv
Epifcopus concludit fe defcendiffe ex eo prasfertim , quod nullum ex
fupprelfione damnum Parochiani fentirent $.contra vero maxima , 8c
evidens animarum falutis utilitas effet obventura ex applicatione Do-
morum , Sacras fuppelleclilis , annuaeque praeftationis Iibrarum 3 15.
<juam ipfe meditaretur decernere in commodum Confervatorii pro
a/endis , educandifque miferabilibus puellis ,cujus erectione ad plu-
tuna in eaCivitate vitanda fcandala exiftimat apprime neceflariam .
EjHJinodi relatione fuffulti non neglexere Canonici Regulares petitio-
nem fuam inftaurare , cumque ea inter fupplices libellos propofita
fuerit fub diem 2. Augufti 1758., prodiit refcriptum : Pro gratia
juxta votum Epifcopi ejfeSium habitura pofl obitum hodiemi Rettn*
ris y & confentanee ad refcriptum curarunt illico expediri Apoftoli-
ctim Breve , cui de more inferta fuit claufula : faha tamen femper
nuthoritate Sacrae. Congregationis . Poft hasc Epifcopus , ad quem
iftius Brevis executio direfta fuit die 15- Novembris ejufdem anni
1758. Decretum edidit , quo Parochianos Ecclefix S. Agathas , prae-
via iftius fuppreffione , alteri Ecclefias S. Eaphemia: addixit , ipfam-
que Ecclcfiam S. Agathac, enunciatas domos Sacram fuppcllcclilem,
& annuam prxftationem dd. librarum 3 1 5. pro novo Confervatorio
Puellarum Mendicantium fub invocatione S. Caroli extruendo defti-
navit: vcruntamen vix audito ejufmodi novitatum rumore cacperunt
Tom.IX. 1 fta-
ftatim adverfus illas reclamare Parochiani S. Agathae , unde poft va-
rias poftulationes hinc inde promotas oportet tandem hodie difputare
dubium , quod inferius apponetur .
Graviora rationum momenta, ob qua? Parochiani S.Agath* memoratam
Ecclefise fuppreflionem impugnant , in his potiflime verfari videntur ,
Primo , quod ereclio Vicariae perpetuae in Ecclefia S. Agath» jamdu-
dum a Cardinali Aretino ftatuta , & a Canonicis Regularibus tunc
temporis in Monafterio S. Euphemiae degentibus capitulariter appro-
bata illud pra: casteris contineat paclum , quo iidem Religiofi fe ob-
ftrinxerunt, nec aliquam ifti contraftui derogationem impetrare , ne$
ea ullo unquam tempore uti , 11 qua forte a Summo Pontifice motu
proprio fieret . Secundo, quod nulla five utilitatis , five neceflitatis
urgeat caufa faciendi controverfam fuppreflionem , cum Ecclefia
S. Agathx, Sc furficientem habeat pro Re&ore congrua n , & opportu-
nis fuppelleelilibus , aliifque omnibus inftramentis ad Sacra mnifte-
riadecenter, fplendideque peragenda neceflariis fit abunde inftru&a ;
Tertio , quod eadem fuppreflio nequit abfque gravi Parochianorum
dicla: Ecclefiae injuria executioni demandari, five attendantur univer-
fa ejus ornamenta , & capitalia pro exercitio piorum operum ibiderrt
explendorum abipfis , fuifve majoribusdeftinata, quse modo lugere
deberent contra propriam voluntatem priftinumque inftitutum aliis
addicta ufibus , five ratio habeatur incommodi , quod pluribus exiif-
dem Parochianis inde obveniretobmajorem diftantiam Ecclefiae , cui
deinceps fubjicerentur , five demum confideretur imminutio furfragio-
rum indc contingens animabus fuorum Familiarium, quorum corpora
ia Ecclefia S. Agatha: reperiuntur humata 5 Quarto , quod Canonici
Regulares de onere folvendi aureafcuta 50. hodie dum conquerentes
non femel ajudicibus compulfi funt ea praeftare cum extrinfeco magni-
ficati valons augmento , rejectis adamuflim iifdem rationibus , quibus
gratiam fuppreflioms praedic~tae , reticita prorfus duplici rejudicata
Rotali contra ipfos jamdudum edita , mox impetrarunt 5 Etquinto
tandem , quqd nulla in Civitate Placentina extet necelfitas novum fun-
dandi Confervatorium pro recipiendis pauperibus puellis , dum alia
quinque ejufmodi Xenodbchia ibi comperiuntur ere£ta , rec~leque infti-
tuta, adeout ex unanimi feptemdecim Parochorum ejufdem Civitatis
judicio nedum ruperflua , verwm etiam non leve ceteris id genus locis
piis detrimentum allatura foret recens ifta ab Epifcopo alterius Con
fervatorii excogitata conftruclio . •
Haec praecipua nomine Parochianorum S. Agathae proferuntur, contra
quae nihil haftenus Canonici Regulares deduxere. Spe&at jam vero
ad EE. VV. deliberare .
*4n fit jlandum^ vel recedendum a decifis , itaut-fervandafit cxequutio
Brgvis ab Epifcopo decreta pro fupprejpone Parochix S, Agatba ;
vtl potius fit locut reportationi ejufdemBrevis , & refpeEiive revoca-
tioni DecretifaBi pro illius exeeutione in cafu ^c.
Die
Dic Sab. 5. Dccemb. 1740»
DEcifio quatuor Caufarum , quae priori loco defcribentur , cutn
fuerit fub diem 19. Novembris mox elapfi ad hodiernam Congre-
gationemdilata , modo ab EE.PP. imploratur .
ISPALEN. RESTITUTIONIS IN INTEGRUM • ***
jinjit locUs rejlitutioni in intcgrum incafuQc.
Ex ha&enus dedu&is negative .,
JVlELPHICTEN.PR^BENDiETHEOLOGALlS. * *5)?'"H
yin dao Jimpplicia Benejkia ultimo vacata per obitu>nNicolai Gizzareni
debuerint , *ac debeant per Qrdinarium uniri Prabend* Theologali ,
Jhe potius fuflineatur illorum collatio ab eodem Qrdinario fa&a favoro
Francifci lacobi de Dato , # Antonii de Trizio incafu &c.
Suftineri collationem quoad beneficium collatum FranJ
cifcojacobo de Dato > & in reliquisdilata , & coadjuventur
probationes •
N
EOCASTREN. ERECTIONIS CANONICATUUM . Seft, lt.t.+
Av ereUio quinqUe Canonicatuum fujtiueatur in cafu fiTc, &jefi4.'af*
t*.l<U ref*
Negative 5 excepto quinto
X LACENTINA PAROCHIALIS. Sefattf
An fu ftandum , vel recedendum a deci/is , itaut fervandafit exequutio jt &ef, '
&>'ivis ab Epifcopo decreta pro fuppreffione Parochia S. Agafha ; vel
potjusjit locus reportationi ejujdem Brevis , # refpe&ive. revocatio"
ni Dtcreti faUi pro ilhus executione in cafu &c.
Prarvio receflu a DecifLS , affirmative ad fecundam par.
tem .
VALENTINA MATRIMONII . Contendente Marianna Aran- ^^.
di^a , Matrimonium valide contraxifle fub noclem die 17 Janua- dt,e^,^tr.
rii 1755. cum lofepho Rofell coram Francifco Mita proprio Parocho,
ac duobus teftibus , id vero impugnante prsftto Jorer>ho fub duplici
potiilimum obtentu , quod fcilicet ipfe a Parentibus Mirianna: ad
controverfum Matrimonium incundum futrit fubdole induc"tus , quod-
<juc nec ulla , quibus fuum confenfum exprimcret , vcrba protulerit ,
que aliquod proeiliti confenfus uadidcrit fi^num , criminale pnus ,
Tom.lX. 1 2 dcin
68
dcin vero civile judicium fupe afferta matrimonii invaliditate fuit in
Epifcopali Curia inftitutum ; At quia Vicarius Generalis , poft ab
folutum procefTum ex depofitionibus difti Parochi , & duorum te-
ftiunn , qui attentato matrimonio interfuerc , potiflime conilantem ,
fatius duxit , a proferenda fententia abftinere , praecipiens fapientiffi-
mum Sacri hujus Confeffus Oraculum exquiri , ad petitionem me-
morata? Mariannse definiendum hodie proponitur Dubium , quod ad
calcem priefentis reftriclus defcribetur .
jn priori examine , cui memoratus Parochus die 29. Ianuarii 1733. fub-
jeclus fuit , inter cxtera enarravit , antedi£tos Iofephum , & Ma-
riannam duobus teftibus affociatus domum fuam indicata no£te die 1 7.
lanuarii adiiffe , quos ubi confpexit , fufpeclum habens comitatum
illum , & reipfa timens , ne lofeph , & Marianna matrimonium con-
tracluri accederent , januam cubiculi ad inipediendum teftibus in-
greifum nifos fuit occludere , fed fruftra , quia reftitit Marianna ,
quamobrem: ,, Levatofi in colera ( funt verba ejufdem Parochi ) pro-
„ ruppe »n quefte voci : Che bricconeria e quefta ? venire a cafa mia
con quefti inganni , e ftando in quefto mentre la fuddetta Marianna
forzando la porta per aprirla, ed il teftimonio facendo , ed ufando
la ftefla violenza per chiuderla , alterofli Panim© del tcftimonio
alle voci, che dava , e rimafe talmente confufo ad una tale novita,
che non feppe avvertire , e comprendere quello , che la precitata
Mariannadiceva , effendo molto poflibile , che le di lei parole fof-
fero di matrimonio 5 Imperocche effo teftimonio sa di certo , e ri-
cordarfi di avere replicato piu volte quefte feguenti parole: refi-
fto , r.on acconfento , contradico atutto : ma non puo il teftimonio
„ ricoidarfi ( per molto che vi abbia riflettito ) delle parole , che
difle detta Signora Marianna , ma bensi offervo effolui teftimonio,
che non potendo finire di chiudere la detta porta della fua ftanza ,
perciocche talvolta 1'avranno fpinta per la parte di fuori li due fo-
fopraccennati uomini , la fudetta Signora Marianna diede la mano
al precitato giovine , che era entrato aflieme con effa Iei alla fua
„ ftanza , ed il giovine la riceve da detta Marianna 5 ma pero il tefti-
„ mon\o non intefe dal detto giovine alcuna parola di matrimonio ,
„ oaltro, e cosi pigliatifi per le mani fenza parlare il giovine alcuna
,, parola ufcirono ambedue dalla ftanza , e quando furono arrivati
,, aifieme al mezzo dellafala, profeguendo illo;0 viaggio , intefe
„ il teftimonio , che la fudetta Marianna come fdegnata fi querelava
,, pcr avergli negate le publ cazioni , e continuando il teftimonio
,, contro efli a dare vocidi fentimento , e riprendendo Tardire,e bal-
„ danza di detta Marianna , e manifeftando nel tempo medefimo la
„ fua rcfiftenza , e contradizione fcefero la fcala , efen^andiedero .
r)epoiit onem hanc veram efle fub juris jurandi religione affirmavit de-
iode Parochus ipfe in altcro, quod die 19. Maii 1733. fubivit, exa-
mine , quod folumque ei fequentes addidit circumftantias „ cioe, che
„ lmmcdiatr.mentc dopo il precitato awenimento , effo teftimonio fi
,, porto al palazzo Arcivefcovije per dar parte al Rev. Sig. Vicario ,
h <- > Governatore Generalc , come fece alla medefima fua perfona ,
n avendogli dato fubito udienza , benche foffe ora incommoda: Pre-
venen-
»>
5»
»»
>»
»5
»»
»»
»»
»»
>>
J>
5>
>>
>>
1>
>>
> >
>>
9>
>>
>>
>>
>>"
vencndo m tanto al detto Rev. Sig. Vicario Generale , che fi com-
„ piacefle dare quella providenza , che fufle piu neceflTaria , e con-
, , veniente , affinche non coabitaffero infieme li fopradetti D. Giu-
„ feppe Rofell , e Marianna Arandiga , non fenza qualche pencolo,
benche di cio non potefle accertarfi il teftimonio a caufa della fua
notabile perturbazione , e benche fopra un tale avvenimento ab-
bia fatta ferie rifleffione , giammai fi e potuto ricordare il teftimo-
nio, che Ii fopradetti D. Giufeppe Rofell , e Marianna Aran-
diga abbiano veramente contratto tra effi Murimonio per pa-
,, role diprefente ^ Cio che prefentemente puo, e deve aflicurare il
teftimonio , fi e, che nef tempo , ed occafione , che egli venne a dar
parte del fucceduto al Rev. Sig. Vicario Generale , fi perfuafe ,
che la fudetta Signora Marianna Arandiga aveva pronunciato pa-
role formali di Matrimoniodi prefente , ma riflettendo egli , che
probabilmente farebbe ftato chiamato a deporre giudizialmente in
quefta caufa 5 fece ad un tale ,. ed altri fimili conofcimenti matura
nflefiione circa le parole, che difle la menzionata Marianna Aran-
cfiga , non effendo ftato poflibile di poter giammai ricordarfi della
,, formalita diquelle ,,. deinde tertio ad examen revocatus fub diem
5.Januarii 1738. , interrogatifque fuper Capitulis cujufdam libelli a
dicto lofepho Roflel oblati in confcientiae fuae exonerationem plu-
ra ex iis , qua? antea depofuerat , clarius huuc in modum declaravit .
Primo fcilicet ,, che quando egli dice di aver veduto , ed oflervato , che
,, la precitata MariannaArandiga diede la mano al fbpracitato uomo
,, giovine, e che qucfto la riceve da quellapretendedire , che li vid-
,, de reciprocamente prefi per Ie mani fenza eflervi ftata coartatione,
„ ne forza , ne fegno di efla j Onde moralmente crede effo teftimonio,
,, che in quelTuomo giovine fu azione veramente volontaria quelladi
,, congiungere la fua mano con 1'altra di detta Marianna , mentre il
,, ttftimonio dice credere , che non vi foffe coartazione , ne forza
nelPuomo giovine , cpretende dire , che ha certezza morale della
libera volonta del giovine .
Sccondo,. Che Tintelligenza di eflb teftimonio in quelle parole , che
ha dichiarato, cioe che Marianna diede lamano alTuomo giovi-
ne , e che quefto la riceveda quella , fie , che Pazione crfegli vid-
de , della quale formalmcn:e puo ricordarfi , ed in cfTetto prefen-
temente ricordarfi eflb teftimonio , non e altra fe non che ftiedero
loro duc attaccati , e prefi per le mani mediando quefte mani tra
i iorpi deli'una , e delPakro nella medefima conf rmita , che ii ve-
uono due amici allorche incontrandofi fi prendono per le mani Tuno
e 1'altro , c conforme fi fa ancora in ogni altra occafione , chc fi
,, contrae Matrimonio in faciem Ecckfias . •
Teitio ,, Chequando dice, che vcnne a notificare al Signor Vicario Ge-
., ncrale il fatto accaduto in fua cafa , accio provedeflc colli rimedj
piu opportuni , e convenienti per evitare , che non coabitaflero in-
heme li fudetti D. Giufeppe Rofcll , e Marianna non fu cio fenza
alcun timore , che tra dctto Roflcll , c Marianna s^intendcffe con-
tratto gia il matrimonio 'pcr Ie parole di prefcntc ( fcbbenc il tefti-
monio non potcva aflicurarlo a caufa della faagranJe perturbazio-
ne , ne pcr molto , fc vi abbia riflcttito fppra , e s'e potuto ricorJa-
N rC>
>>
>i
>)
>>
>>
>>
> >
>>
>>
>>
>>
>>
>>
>>
>>
>>
»»
»1
»»
II
»»
»»
»'
»'
?>
»»
»»
»>
»»
re ) vollc ancora dire il teftimonfo , e prefentemente ancora prc-
tende dire, che le paroledi Minannafurono di matrimonio prefen-
te , fecondo il prudente giudizio , e morale certezza di eflb tcftimo-
nio, benche 1'improvifa fua perturbazione , gPimpedifce la cer-
tezza rilicadi un tal fatto , quale ne anche dopo poteffe acquiftare.
Quarto,, Chequando nella fua precitata ratificazione difle , che ven-
ne a dar parte del fatto fucceduto al Signor Vicario Generale fi
perfuadeva , o moralmente credeva eflb teftimonio , che Mariannt
^randiga aveva proferito parole formali di Matrimonio de prefjn-
ti , fu lo llefTo , che dire , che fecondo il fuo proprio dettame , con
rifleilione formaledelle circoitanze, che accompagnarono il fatto f
credeva , e crede con certezza morale , che detta Marianna Aran-
diga diflfe , e proferi parole formali di Matrimonio de praefenti .
Quinto demum „ che il fatto delle mani , che gia ha dichiarato , e le
parole » che difle Marianna , fucceiTe , e furono , ftando gia la
porta aperta , in guifa chc potcflero vedere , ed udire detti uomini,
perciocche fucceflero immediatamenre dopo Tapertura di quella,
, anzi non giudica moralmente impoflibile il teltimonio , che detti
uomini vedeflero Ia precitata azione delle mani , ed udiffero, quan-
,, to fi parlo bensi crede , che lo poteflero vedere , ed udire maggior-
,, mente , quando detta Marianna , ed il Giovine non folo fi prefero
perle mani , ma anche nella medefima pofitura continuando , im-
mediatamente ufcirono dalla ftanza, e fenza alcuno interrompimen-
to (i mantennero preli ftrettamente per le mani in maniera, che il te-
ftimonio fin dal principio , che Ii vidde prefi , come ha detto , per
Ie mani , non li vidde piu feparati1, ne diltaccati , con tutto che det-
to teltimonio ufcifle ancor egli dalla ftanza , ed andaffe appreflb
loro gridando , e riprendendo ; onde ftando li fudetti uomini Te-
,, ftimonj in luogo , o pofitura di aver potuto vedere , e fentire quel-
., lo fi e dichiarato , non puo credere per cofa impoffibile il teftimo-
,, nio, che vedeflero ancora la precitata azione j anzi lo tiene per
,, moho poflibile , e molto piu credendo il teftimonio , come moral-
,, mente crede, che detti uomini vi foflero andati con intenzione , e
prevenzione di afliftere come Teftimonj , bench£ quefta perfuafione
fia folamente probabile , e non moralmente certa , conforme fono
le altre perfunfioni, che antecedentemente ha dichiarato ,
litec vero , exproedictis Teftibus nimirum Jofeph Gomez in priori fua
depofitione exarata fub diem 3 1. Januarii 1733. afferuit quidem vidif-
fe ,, che Marianna colla fua mano tratteneva il legno della porta , ac-
ciocche il Parocho non la ehiudefle , dicendo quefte parole , ( che
voleva , ch^effo teftimonio aflieme con quellVltro uomo facefie-
10 tcftimomanza , qualmente quel Signore , cheivi ftava prefente
al di lei fianco , era fuo marito ) , fubjungens tamen , non avendo
veduto , ne oflervato il teftimonio, che in tutto il fopracitato av-
v( nimento fi fuflero prefi per le mani la fudetta Marianna , ed il di
„ lei compagno, nonche quefto aveffe parJato, o detta alcuna parola
,, iin tanto che arrivati alla meta della Scala intefe il teftimonio , che
,, quclI"i,omoche accompagnava la fudetta Marianna difle ; To con-
,, ve-.go in tutto quello , che fi e operatoj,, Rurfus autem examina-
tus
»»
?»
»1
»5
>»
»»
»'
»»
»»
1»
»»
»»
»»
»1
»»
»»
71
tus die i. Iunii ejufdem 'anni 1755. affirmare non dubitavit . „ Che
„ nel detto tempo , che il Paroco voleva chiuder iaporta di detta
,, ftanza , D. Marianna Arandiga glie lo impedi, nel qual mentre dif-
,} fe ella medefima quefte medefime parole , Loro Signori fieno tefti-
„ monj ( fegnando in cio dire verfoD.Giufeppe Rofell ) e mio Mari-
1, to , e detto D. Giufeppe rifpofe : e quefta Signora e" mia moglie •
„ ed allora fi prefero ambedue per le mani, ed andiedero camminando
„ fino alla fcala , fcendendo anche alla parte diquefta prefi fempre
„ per le mani .
Itidem lofeph Guarner , qui alterum in hac re teftem egi* , die 4. Febr,
1735. depofuit vidiffe ,, chela donna, avendo pigliata ancor efla colle
„ fuemani la porta , impediva , che il Paroco la chiudefle , facendo
„ forza ambedue in un medefimo tempo , cioc il Parochoper chiuder-
„ Ia, e la Donna pe*rnon Iafciarlachiudere , eftandoin quefto con-
„ trafto , difle la donna ( quale il teftimonio non conofce, ne conofce-
„ va ) voltatata faccia verfo la parte di futjjri , ove ftava il teftim©-
„ nio aflieme con quelTaltro uomo , che fcflero teftimonj , qualmente
„ quel Cavaliere era fuo marito , qtiale aveva prefa per la mano te-
„ nendo forte, allequali voci detto uomonon parlo, ne proferi alcuna
,, parola , come ne anche prima inquel breve fpazio ditempo , che
„ ltiedero aflieme ,, : quod poftea confirmavit die 1, Junii anni
1755. hifce verbis ,, volendo- il Paroco chiudere la porta per reftar
foloin camera colli fopradetti r detta Donna trattenne la porta ,
acciocchenon lachiudefle, ed in queftomentre il teftimonio fi ac-
corfe molto bene , che quel Giovine entrato. aflieme colla Donna
dentro Ia ftanza del Paroco , era D. Giufeppe Rofell &c. nel mede-
fimo tempo oflervo il teftimonio , cheli fopradetti uomo , e donna
giovani fi tenevano per le mani Tuno coll'altro y ed in quefta occa-
fione intefe , che detta Donna diffe ad eflb teftimonio , ed a quell'
uomo piu vecchio , che fofTero teftimonj , qualmente lei, ed ildetto
„ giovane erano accafati&c.oflervo nelmedefimo tempo il teftimonio
„ cheli fudetti D. Giufeppe , e la Donna tenendofi fimilmente per le
„ maniufcirono dalla ftanza del Paroco tutti d'accordo , fe ne andie-
„ dero a cafa della fopradetta giovane , fi mifero tutti a federe in con-
,, vcrfazione .
Cum autem pneterParochum , & duos prsdictos teftesexaminatusquo-
que fuerit Francifcus Monerris ejufdem Parochi famulus , retulit ifte
audivifle,, che il Paroco parlava con voce alquanto alterata, dimo-
ftrando , perquello, che a lui parve , rifentimento , edifpiacere
di quello pratticavano , e intentavano pratticarc li fopracitati gio-
vani, i quali vidde il teftimonio, che ufcivano dalla ftanza del Paro-
co prefi 1'unl'altro per Iemani, ed in quefta conformita feguitarono
a caminare , ed arrivati a mezza fcala intefe il teftimonio , che la
donna diceva, che fe gli aveflero date le publicazioni , non fi fareb»
bero ferviti di quel mczzo , e prima di cio intefe il teftimonio , chc
quando li fopradetti ufcivano dalla ftanza del Paroco , eflb diceva
cow voci alte , che non vi acconfentiva , e che refifteva alle opera-
„ zioni , con cui procedevano , ed avevano proceduto .
H*c ahexhibito proceflu eruta a^tum ipfum controverf* celebrationis
matri"
•1
»»
»»
11
»»
»>
»»
»»
»»
• 1
»»
3»
»»
»»
»»
»»
72
mttrimofiii prxcipue fpe&ant; Quae vero eundem a&um , vel praecef-
fere , vel funt fubfecuta , colligi poffunt ex relatione Vicarii Genera-
lis, & exquibufdam aliorum Teftium depofitionibus datis in Sum-
mario Marianns nomine diftributo . \i$ itaque perfpe&is , ac una fi-
mul collatis Refolutionibus , quae recenfentur in folio diei 24. Maii
1738. in Neritoncn, Matrimonii, & aliis relatis per jyicent. de luft.
de difpcr.fat. Matrim. in Appendic. caf, 1 8. 21. , # 23. grave non
erit ER. PP. pronunciare .
An confttt de validitate Matrimonii in cafu &c,
Dilata ad primam poft Reges .
sef^uc*. y-^ASSANEN. DISMEMBRATIONIS. Sequuta vacatione Paro-
deref* y vj chialis Ecclefiae S. Juliani unius ex quatuor Parochialibus in Civi-
txte Caftrivillarum exiftentibus , Epifcopus CafTanenfis tria ab illius
Territoriodivuliit Loca nimirum il Piano della Pera , Rocca Pove-
rclla , ed Olivetello, novamque ex eis Parochiam erexit. in Ecclefia
S. MariaeConftmtinopoIis, & S. Jofephi . Ad fte-nendam vero femi-
tam novac huic erectioni in decreto , quo prasfata Loca a Parochiali
Ecclefra San£li Juliani ftatuit difmembrari , afferuit compertum fe ha-
bcre ex documentis , five relationibus , qus citatis QSconomo, & Pro-
curatoreCleri ejufdem Ecclefiae S. Juliani fueruntin Cancellaria Cu>
liae fux congefta : Diftriclum diBx Parochialis ejfe tamgrandem ,
itaut kabitatores fupradiBorum locorum diffent a dicla Ecclefiae per
mtdium milliare , <!3 filianos omnes ejfe. in numero bis mille, & obt*in-
gerttorttm circiter , & tempore hysmati, ac notlurno prafertim pluviis
inundantibus ob diftantiam , afperitatem, periculum , & incommodita*
tem itineris diclam Parochialem petere non poffe nonfine permaximo
eorundem fpirituali detrimentot ac Parochum horum domum infirmita-
tis occafione pro Sacramentorum adminiftratione fine periculo , & ma-
gno incommodo accedere non valere pracipue in cafibus notlumis, &* re~
pentin\s maxime mulieribus parturientibus , necnon per multos filia-
nos dittortim locorum del Piano della Pera , Rocca Poverella, & Oli-
vetello vitam cum morte commutaffe , vel abfque Sacramentis Eccle-
fiafticis , vel abfque afftftentia in eorum morte ob caufas defuper nar-
ratas , adcjfe quoque in ditlis locis non paucos habitatores prafertim
cx civilibusPaventibus ortos tampauperes^ miferabiles^qui cumfuis
mu/ieribus , <£ familia vilibus , ® abjeBis veftibus induti , & quafi
denudati diebus feftivis ad prxdiftam Parovhialem accedere non pof
funt , & cum divitibus fe immifcers nort audent , & prafumunt , quia
exponerentur rifui , & derifioni aliorum , & ob diclas caufas , # fi-
tuationem diclx Eccicfia in medio publica plateac a perceptioneSacra
mentorum a I^erbi Dei , Chriftitrt* DoBrince , ac Divinorum Officio"
; um auditione retrahuntur , vigilias quoqut , & quatuor Tempora ru"
dcs, &' ignaros propter defuper expreffas caufas haud obfervare .
Non arrili: Clcro Parochialis Ecclefiae S.JuIiani ejufmodi difmembratio,
proiruie ftaum fuit ab ipfo impugnata , fed cum Epifcopus noluerit ab
ca exc-quenda fupcrfedere , poftulat modo Clerus prasdiaus , ut ab
hocSacro Tribunali Jirrita declaretur, atque in hunc finem exponit
pranuiji, loca fuperius enunciata non ultra tertiam unius abEcclefia
S.Ju-
5. Juliani milliaris partem diftare , nullumunquam ex Parochianis ob
aflertam itineris afperitatem fine Sacramentis deceflifle , adeoquc Pa-
rochianos ipfos controverfae difmembrationi fuum non pcsfticifleafien-
fum , folumque ab Epifcopo requifitos ejus probafle confilium depu-
tandi Vicarium , feu Coadjutorem , qui in Ecclefia S. Maris? Coftan-
tinopolis , & S. Jofephi Sacramenta , & alia ad animarum curarn per-
tinentia miniftrarent f Deinde vero , ut validius adhuc oftendat nullam
in magnificata viarum difficufcate conftitui potuifle legitimam caufam
decretas difmembrationis , profert atteftationem quatuor Peritorum ,
qui locis prasdi&is fedulo perluftratis deponunt : ,, Che le ftrade pu-
blTche delle medefime fon cosi bencollruite, e difpofte , che il cami-
nare , e pafleggiare le medefime , tfcnto jntemp ) dinotte , quanto
in tempo di giorno non apporta niuno incommodo , o afprezza a
Parochiani tutti, per non eflervi fconvenevolezza veruna , ma tutte
commod : , e imbrecciate, e carrozzabili, non eflendovi per tutta la
Citta diCaftrovillareftrade piii migliori , e niente faticofe , che
quelle come fopra defcrilte, principiando dalla piazza di S.GiuIianO
iino alle ultime abitazioni di detta Parochia noviter eretta, traqua*
le febbene v'intermedia un magnifico arco di porta chiamato la por,
ta della catena, tuttavia pero non v'e veftigio di porta , che fi chiu"
defle . E fatta roiTervazione in ciafcheduna parte di dette ftrade ,
non v^hanno ritrovato fiume , torrente , o qualche piccolo rivolo
d'acqua , che fcorreife per dette ftrade , e poteiTe riufcir d'incomo-
a Parocchiani a poterfi portare in det. Chiefa Parochiale di S.Giu-
liano a ricevere i SS. Sacramentij Anzi ancorche le pioggie foflero
ecceflive,o fcorreflero continuamente per i Canali delle Palazziate ,
perche pure artificiofamente fi e dato camino all'cqua piovana per
Teftremi d7ogni parte diftrada , non viene ad eflere impedito chi-
chefia di poterle con tutto il commodo caminare tanto in tempo di,
,, notte , quanto di giorno .
J-lis in facto propofitis , addit praeterea memoratus Clerus in jure , non
rite ad eamdem difmembrationem fuifle proceflum , cum enim tunc.
temporis Ecclefia S.JuIiani fuo Paftore viduata reperiretur , fatis non
erat illius TEconomum citare , fed peculiaris ei debuiflet deputari de-
fenfor , ut valide ab ipfa avelli poflent prasfata Loca , uti per TcxtU/tt
iu cap. i . de reb. Eccl. non alienan. in 6. , & in cap, i. Ne Sede vacan-
te tradunt Mandof. ad reg. Cancell.22. qu.13. Garz. de Benef. p.i.
cap.i$. & alii relati per Rot. decif. 405. n.\. cor.Celfo j minufque
vim ullam fieri potuifte in amplificato populi numero , quia non debet
vetus Parochia ob populi affluentiam difmembrari , fed obftringendus
eft Parochus tot fibi Presbyteros in adiutores aflumere , quot Sacra-
mentis exhibendis , divinoque fufficiant cultui , juxta expreflam Tri-
dentini Sanclionem/>/T.2 1. cap.4., quam exornant Fagnan. i» cap. ad
audjentiam num.24.de reb.Eccl.non alienan. , Barbof.de jur. Eccl .lib. 2.
cap.2. n.$. , £j* 10. Leuren. in Jus Can. lib.i,. tit.^S. qu.cji. 994. #.3.
Piring. in j./ib. decretal. tit.48. u.6. ; Vel ad fummum , etianiii verx
probarentur cxpofitx caufas , priufquam difmcmbratio Parochisc decer-
neretur , conftitui debuiffet Vicarius , quo fatisforct fpirituali illius
populi indigentisc confukum , uti pluries firmavit Rotas Auditorium
7W./X. K ^c.578.
99
99
9»
9i
*)»
9»
*»
55
9»
»9
9»
91
9»
• »
99
■»»
*»
9»
9»
74
dtc.tft. num.4., &ftq. part.19. tom.2. rec. , & in Lecdiep, Difmem-
brc.ttonis i. Februarii 17 I2- cor.clar. me, Card. Falconer. , & 2$.
Ja?-'U<.ri-i 1715. cor bo. nte. Lancetta , & cenftiit etiam Sacrum hoc
Tribunal in Cajetana i+.Maii 1669. in Balneoregien. 1 y.Julii 1668.
,g flacentina 13. ^r/V/J 1726. inDerthorten.Difmembrationis 5.
yiprilis 17}*. 6" ** Lunen. Sarzaneti. Difmembrattonis 8. Martii *
& 2-j.Septembris ejufdem anni 1732,
Spe&anthscadl. & adll. ex Dubiis , qus inftante f^pedi&o Clero
S luliani difputanda proponuntur j At quia Epifcopus, poftquam iqi
roeuaoratodifmembrationis Decreto ad congruam fuftentationem pri-
mi Retloris novae Parochialis incerta dumtaxat emolumenta exfune-
ribus eorum , qui forent eidem novas Parochi» fubjecli , conftituerat,
fubinde pnecepit, ut Rector ille ad participationem Maflas communis,
aliorumque emolumentorum Ecclefiffl,& Cleri S. Juliani admitteretur,
decernens preterea , ut aliquot Prtsbyteri participantes ejufdem Ec-
clefize S.luJiani, pariterque nonnulli Clerici dcbcrent impofterum
novx Parochiali infervire, & adhuc participes ficri de Maffa commu»
ni c*terifque emolumentis a CleroS. Juliani percipi confuctis , ta-
metfi ab ilio diftenti onere divinis Officijs in Ecclefia S. Juliani noa
vacaienjt , ab hac quoque Sanc~tione provocat praefatus Clerus eam-
dem infimulans contrariam tum Synodali Decreto , quo ftatuitur, Sa-
cerdotes participantes teneri per fe ipfos Ecclefia; S. Juliani infervire,
MifTafque ibidem celebrare , tum Apoftolico Brevi , a quo numerus
viginti Sacerdotum participantium fuit in eadem Ecclefia praafinitus ,
ea fub lege, quod ipfi ab origine debeant efie parochiani dictat? Eccle
fia , eique fervitium in minoribus , & Sacris Ordinibus prsftare, an
tequam ad participationem Mafiae communis , aliorumque emolumen-
torum admittantur .
Auditus Epifcopus fuperomnibus hifce quserelis nomine Cleri S. Julia-
ni porre&is prolixam dedit Epiftolam , qua quidquid hac in re le ge-
ftum eft , veluti pro divini cultus augmento , ac animarum falute di-
fpofitum tueri fatagit , ac propugnare ; Perpenfis itaque juribus hinc
inde circumferendis dignabuntur EE. VV. ad quatuordubia contro-
verfias haftenus expofitas comple&entia refpondere .
I. Anconflet de nullitate DiftHembrationis Ecclefia S.Juliani CaflH
yillarum in cafu &c. , & quatenus affirmative .
II. An , & quomodo procedendum in cafu &c.
III. An novus farochus Ecclefioe S. Jofephi^ ejufque fucceffores debeattt
ad inflar aliorum Presbyterorum participare de Majfa , aliifque
emolumentis Ecclefia , & Cleri S. Juliani in cafu &c.
IV. An aliqui Sacerdotes , & Clerici di&a Ecclefia S. Juliani debeant
infeyjire Ecclefia S. Jofephi Juxta ordinationem Epifcopi , ($ tii-
hilominus participare de Majfa , <® entolurnetitis Ecclefia S. Juli4m
r.i in cafu ®c.
Dilata ad fequentem .
MAR-
M
MARSICEN. ORATORIL Cum adaures Epifcopi Marficenfit Stfs*tdhen
pervenerit , Miflam in privato Oratorio Domus Baronis Caefaris ^wi-irob-
Lentini in Terra Brientias exiftentis , abfente licet eodcm Barone nna mUu^' '
cumConjuge , celebrari coram ejus nepotibus in eademdomojugituj
habitantibus , ratus id vigore IndultiApoftolici prajfato Baroni a fan.
metn. Clemente XII. concefli haudcruaquam licere , prajvia Oratorii
fufpenfrone T inhibuit , ne Barone abfente MifiTa deinceps ibidem cele-
braretur. De hac itaque prohibitione apud Sacrum huncSenatum fta-
tim conqugftus Baro Lentini duo , quae inferius defcribentur ,- Dubia
ab EE. PP. hodie decidi poftulat .
Indultum , excujusinterpretatione pendet quaeftionis excftatas folutio ,
fub hifce verbis diSto Baroni, ejufque Conjugi dire6tis conceptum
eft : Diktl&JUii , & dilehla in-Chrijlofiliafalutem&c. Spirituali
confolationi veftr*, quantum cum Domino poffumus benjgne confulere^
vofque fpiritualibus favoribusr& gratiis profequi volcntcs%.t$ veftrum
fingulares perfonas a quibufvis excommunicationibus &c. fententiis ,
cenfuris$ panis &c.ad effieUum prafentium dumtaxat confequen.&c*
fupplicationibus veftyo.nomine nobis.fuper boc humiliter porrcBis in-
clinati , vobis 4$c. . ut in privatis domorttm vefira babitationis in Ci~
vitate , &* Diacefi.Marficen. exiften. Oratoriis &c. ad boc &c. . unatn
Mijfampro unoquoque dic, dummodo in eifdcm domibus cclebrandi li-
centia , qnac adbuc durct , . alteri conccjfa non fuerit , per quemcumque
Saccrdotcm ab eodem Qrdinario approbatum Setcularem , feu de Supe-
riorum fuorum Ucentia Rzgularcm* fine tamen quorumcumque juriunt
Parocbialium prajudicio , ac Pajcbatis Refurrefiionis , Pcntecoftes ,
& Nativitatis: ZX N.Jesu Cbrifti , aliifque felemnitatibus annife*
ftis diebus cxceptis ,.in veftra , acnatorum* confanguineotum ,.&* affi^
nium in eadem domo vobifcum infimul babitan. , familiaque , & quoadr-
Oratoria Ruri exiftentia , etiam in bofpitum nobilium, veftrorumquc
prafentia celebrari facere liben ■., & licite pojjttis, & valeatis , ac vc-
ftrunt quilibct pojftt^ & valeat y.autboritate sipoflolica tenorcprafen-
tium concedimus^ $ indulgemus, non obftantibus $c. Volumus autem9
quoJ Jawiliares Jervitiis vefhis tempore diclsc Mijf* aUu non aecefia-
rti ibidem Mijfam in Ecclefia diebus Jcftis de pytcepto minime libert
cenfcantur .
Locum fcilicet difputationi prabent verbailla : In vcftra %acnatorumt
confanguincorum, jg affinium in eadem domo vobifcum infimul habitan,-
tium ifamitiaque prafentia celebrari faccrc liberc , & licite pofttis %
# valeatis , ac veftrum quilibet pojjit , #* valcat : Quamvis enim mi-
rime dubitetur , quia Nepotes Baronis Lentini in eadem domo cunv
Patruo degentes , quotiefcumque Mifla eodem Barone , vel ejus con-
juge prafente in dic\o Oratorio ceiebratur , memorato indulto rile ,
refteque fruantur, fecundum eatquxad rem tradunt Pignattell.tom.6.
confult.fo. num.$2.y o* 95. Ventrigl. in prax. For. Ecd.part.2. an-
ntt. 19. §. ult. MMm.li. /Imoftaz. de Caujis piis. lib.<$.cap. 10. num.59.
MonaceN.formular. Legal.Jor. Eccl.par.r. tit.il. Jorm.i. nuy*t&
Pafqualig. de Sacrific. nov. Leg. quaft.6^. n.4. , # per tot., & Emj*
nentiff. Petra in doclijjimisfuis Commcntar. ad Conftitution. Hotio-
Tom.IX. K2 risIII.
I6 «
rii lll.feVt.unic.n.6t. toYA.2.pag.^.\ queftio tamen m co fiftit , num,
cx vcrbis pr*dic~tis , ut Miflalicite pofllt in privato Oratorio celebra-
ri neceflario rcqniratur pracfentia Baronis , vel Domini, in quem ver-
ba Indulti direfla funt .
Porro pnefentiam indultarii omnino neceflariam efTe , tradunt Henriq.
iib.^.fumm.moraLcap.il.num.^. Rodriquez in BulL Cruciat. §.£.
num.%. Bard.incadem Bull. Cruciat. part.2. tratt.2. cap.$. fetl.S.
tfum.Go. Duplici potiflimum moti ratione , altera nempe , quod intcr
verba : iu veftra , ac natorum &c. : mediat dictio Et , quae prafcrtitn
in ejufmodi privati Oratorii Privilegio ftricte interpretando juxta pro-
priam fignihcationem ita copulct perfonam indultarii , ut abfque ejus
prxfentia nequcant illius Confanguinei , & familia eo privilegio frui,
& altera , quod iidem Confanguinei , & familia depcndenter a Domi-
no Indultario Privilegio eo principalitcr impertito participcnt ,
Contra vero hujufce Privilegii participes non rieri Gonfanguiaeos, & fa-
miiiam rationcDomini tantum, & dependenter ab illo,fed privilegium
ipfum,licet principaliter, & primario Domino elargitum , Gonfangui-
neisquoque,& Familiar in gratiam, & commodum ipfius Domini cen-
feri conceflum , itaut nequeat proinde iftis juberi , ne Miflam in pri-
vatoOratorio celebrari facian,tdocent exTheologis Caftropal. Oper.
Moral.part.4f. tra&.2$. difput. unic. puntt.6. num.9. Tamburin. in
Opufcul. lib.\. par.2.cap.if. §-4- num.^. ^uhttanadvenas Theolog.
moral. tom.i. traB.^.fingular.%2. n.$2., Gobat. Tbeol. moral. tom.i.
traci.$. num.tfo. Adverfa de Eucb.par.'] 1 . de Sacrific. Miffa feB. 1 4.
verf. 7. Pafquaiig.de Sacrific. ifov. Leg. q.61. Clericat. dtSacram.
Eucb. dec.$. num.4,"]. in fin. , & ex Caaoniftis Amoftaz. de Catif. piis
Ub.$. cap.io. num.6$* Capott. difcept. 183. num.20. & 2 1. Novar. in
fum. Bullar.part. comment.91 .num.B. Ventrigl. inprax. For. EccL
part.2. annot.19. §.unic. 7/.10., & alii addu&i per Pignattell. tom.6.
confalt. 98. nuM.99.
Immo ita in praxi teftantur Diana oper. coofdinat. refol.^o. num.2. ibi :
Et itaeft praxis; nampaffun , akfente Domino , ejus fami/iares au-
diunt Miffam inprivatis Oratoriis : & cum aliis §>ajrt. in Rubr,
Mijfal. part.%. titWo.fetkC dub.it. difficult.2.pag. Mihi 486., ubi
ad Dubium : an familia , t$ quilibet de ftmiliaribus pofftt audire
Mijfam , $ fibi celebrari facere in Oratorio privato , fine pr<efentia
Domini: poft ad;!u£tas ratioues fententiae negativx affirmativam am-
pl«c~Utur, & poftremo itaconcludit: Tandem favet praxls communist
quia pajjim abfente Domino ejut farniliares uudiunt Miffam in priva*
tis Oratoriis .
His igitur in utramque partem libratis , nec non inveftigata praxi , qu»
modernis prxfertim tcmporibus legitime vigeat , cum de cetero da-
tum nonfueritde re aliquam Supremi hujus Confefllts dcclarationem
reperire , rogantur EE. P P. decernere .
I. An inprivato Oratorio , de quo agitur celebrari pofftt Mifft Sacrifi-
ciurain abfentia Domini , ac prafente fola famitia }
II. An fufiineatur feutentia fufpenfionis Oratorii lata abEpifcopo Mar*
ficen. in cafu &c.
Adprimum negative.Ad fccundura affirmative , & ad
mcntcm fc IMO-
77
IMOLEN. Francifcuj Reali Religiofuj Tertii Ordinis S. Francifci Sefi.ii.Decr*
Conventus S. Marix Piratelli in Suburbiis Fori Cornelii exiftentis deevJt>®'°l'~
fub annum i7g8.Sacra; huic Congregationi expofuit,Fratrem Michae- ^)ffa celebu
lem Angelum Belletti ejufdcmConventus Priorem multiplici violatio-
ne peccafle contra Bullamlnnocentianam fuper celebrationeMifTarurrtr
editam, qulppe qui ncdum eIe£tionem Miniftrorum pro revidcndis
Miflarum libris , retincndifqueclavibus duplicis capfulx , in qua ma-
nuales MifTarum eleemofynx reponuntur, omiferit , verum etiam Mif-
fuumtam psrpetuarum , quammanualium celebrationem diu protra-
xerit, Fratrem vero Francifcum Julianum Laicum profeifum ejufdem
Ordinisaufum fuiffe pluriurri Miflarum celebrationem proprio chara-
c~tere in Tabella , & in libello Omciorum adnotare , & falfo nomint
Sacerdotum celebrantium defcribere , itidemque Fr. Magiftrum Joan-
nem Thomam Boni dicliOrdinis Miniftrum Provincialem , licetab
jpfoFratre Reali , aliifque Rel giofis dc expofita criminum ferie cer-
tiorem faclum , nihil unquam egifle , quo Dclinquentium emendatio-
ni confuleretur .
■Quum autem EE. PP. Caufx hujus cognitionem E*. Cardinali Acco^
rambono tunc Epifcopo Imolen. remifcrint, ejus Vicarius Generalis*
inftru&o , abfolutoque Proceflu , definitiva Sententia pronunciavit ,
memoratum Fratrem Boni , prxter alios in eadem Sententia nomina-
tim expreflbs in pocnas a laudata Bulla Innocantiana ftatutas privatio»
nis fcilicet vocis tam aftivx , quam paflivx , necnon inhabilitationi*
ad quxcumque Religioft munera obtinenda incidiflc , ex eoquod t Fr.
Reali , aliifque Religiofis de commiifis a Priare Belletti , & Fr.Iulia-
no exeflibus licet admonitus, in provinciali vifitatione fub diem 27«
Julii 1737. peracta non modo illos corripere , ac emcndare. penitus
neglexerit , quemadmoJum Fr. Caftelvetri alter ex Religiofis prxdi-
6ti Conventus teftatus eft , verum etiam quia poft infpeclos quinque
liberculos , in quibus onera Miflarum , earumquc celebratio defcribi
confucverant , eadem onera tamquam ad illam ufque diem adiroplet*
in libello , quem vocant Vacchetta de Saldi , juflerit adnotaii , nulU
habita ratione Miflarum 88. five duplicis MifTx quotidianx , quarum
celebraiio a die 14. Junii ad eamdem diem 27, Julii fuerat omifla , iti-
demque congrua animadverfione non caftigata fi&itia , ac infueta de»
■ fcriptione aflertorum Sacerdotum ,. qui celebrarunt, proprio chara-
c~tere Fr. Juliani exarata .
Iudciariam ab ejufmodi fententia appcllationem interjecit Fr. Boai ,
eamque modo profequens coram ampliflimo EE.PP. Senatu , fe cu-
jufcumque doli , vel culpx mfontem , proptereaque ab infliftis poenij
abfolvendum eflc contendit . Scilicet negleclam Religioforum dehn-
quentium emendationem nullatenus culpx fibi vertendam ait , cum ea ,
qux haclenus Priore BcIIetti , & Fr. i.uliano patrata fuere , nunquam
Fe antea novifle aflerat , ncque de illis vel anno J736. vel fub menfe
Aprilis 1737. certiorem rcddi potuifle a diclis Rcligiofis Reali , &
Caftelvetri , dum iili nonnifi fubmenfem Novemb. cjufdcm anni 1757.
ad Convcntum fe tranftulerunt , adeoque nulla omnino fidcs hac in re
prxdic~tis Fratribus fit adhibenda j prxfcrtim vero , quia conftat ,
utrum-
7*
utrumque malo animo in ejufmodi caufam confpirafle, titi colhgitur
ab examine Fratrum-Sanmarch. , & Gollini , quorum primus fic ref-
pondit : Iofij cbe due faran§ due meji , cbe il P. Definiwe Reali , ed
il P. Caftelvetri fi vantavano di averfatto il colpo colVaccufa fatta
alla Sagra Congregatione in Koma , d cendo9 cbefarebbe finita prefto-.
llter vero : Ho intefo dire dal P. Caftehetri unafera* efatto ilfioc-
co , in occafione , cbe tornd da Irnola , difcorfi poi per curiofith con Fr.
pranefco Giuliani fopraquefta propcfizione : e fatto il fiocco : e mi ri-
fpofe , cbe voleva dire , cbe avevano fcritto in Roma eontro il Priore :
& melius enim declaravit fubfecutum facinus dicti Fratris Reali , qui
cum uequiverit obtinere Prioratum , quo Frater Belletti orbatus ell ,
abje&o Religionishabitu profugus abiit, & adhuc a fuo OrdineApo*
ftatadicitur perfeverare .
vullius quoque fraudis , vel ofcitantice putat idem Fr. Boni , fe in per-
fcrutandis onerum Miflarum , ac celebrationum adnotationibus po-
tuifle culpari ; Qoad omiflam quippe duplicis Mifla; quotidiance cele»
brationem exhibet teftimonium Fr. Iulii Dominici Muratori Secreta-
rii Provincialis , nec non Fr.Angeli Sarmate , quorum alter adfirmat
faspediftum Priorem Belletti , ob onera Miflarum defcripta in tabella ,
Sc non integre adimpleta fuifle ab ipfo Fr. Boni in aclu vifitationis
acriter correptum, juflumque, ut quam celerrime fatisfa&ionem Mif-
farunt curaret: Altervero teftatur , eumdem Fr. Boni pluries eidem
Priori Belietti praecepifle , ut Miflarum onera , quaeadhuc implenda
fupererant, prafertim ad Altare SS. Conceptionis B. M. V. in lon*
gius tempus haudquaquam protraheret,idque ipfum cnnfirmavit, turn
idem Fr. Belletti , tum etiam Fr. Aloyfius Tarlazzi , qui cum anno
1839. Prioris munere fun&usfuerit in Conventu Piratelli , teftatur
eonftareexliberculis Ecclefice -\ rasdifli Conventus , abipfadie27« lu-
lii 1737. quaFr. Boni Provincialem vifitationem explevit , enunciatis
oneribus ccepifle fatisfieri , atque intra menfem fubfequentis Augufti
integram 88, reliqnarum Miflarum eelebrationem ipfiuscura , & ftu-
diofuifle abfolutam .
Quod autem attinet ad ementita Sacerdotum celebrantium nomina,
quGB proprio Fr. Iuliani charactere defcripta, atque Fr. Boni in
ejus vifitatione per fraudem , vel incuriam filentio praetermifla enun-
ciantur , fupplicat idem Fr. Boni , ut morofe advertatur , illas tantum
id genus defcriptiones tempore vifitationis infpici potuifle, qu» ipfum
vifitationis tempus anteccflerant , quajque non aliae videntur efle ,
quam o&o adnotat» hoc modo : Vn Capuccino celehro &c. In hac au-
tem re de falfitatis reatu, aut conniventia fe redargui non pofle authu-
mat , five quia nullam ibi faifitatem , vel deprehendere , vcl prudenter
fufpicari liceret , five quia Fr. Iulianum , aut alium quemlibet eo mo-
do celebrantium nomina defcribentem corripere non tenebatur , quum
nullum jure vetitum fit , abaliis, quam abipfis Sacerdotibus cele-
brantibus Miffarum celebrationes adnotari .
Utque demum pro viribus omnem impicti criminis notam Iongius fuget,
feque in proprii muneris obeundi ratione , ac prscipue in perfcrutan-
dis , corrigendifve Subditorum exceflibus pervigilis , accuratique Su-
pcrioris partes egifle demonftrct , in medium profert monumentum
Pro.
79
Frovincialis vifitationis abipfo habit» menfe Iulii 17J7., ex qua con-
flat , fe ab omnibus Religiofis Conventus Piratelli inter alia perquifi-
vifle , JVum fatisfiat , & reponantur eleemojina Mijfarum in capja bi-
clavi ad tenorer» Bulla Innocentiana^ pariter , num legantur in Men-
Ja Bull* , 13 Conjlitutiones : illofque affirmative ad omnia refpondif-
fe ; exhibetque prxterea non modo plurima Religoforum fui Ordinis
Intra fubjeclam fibi Provinciam degentium teftimonia , quibus veluti
do/jlrina , pietate , zelo , vigilantia , morumque integritate magnope-
re. pneftans commendatur , verum etiam fraginenta plurium epiilola-
rum ,quas ipfe anno 1737. ad Prioren Belletti miferat, juffu Fr.For»
ni fub menfe Novemb.ris 1738. Conventum Piratelii vifitantis ab ori-
ginalibuspenes eumdem Priorem fervatis deprompta , ac teftantia
non mediocrem folicitudinem fuam in admonendis , increpandis , ca-
fli.gandifque iis , quae five Divino Cultui , five Religiofas paupertati,
piioque Sacri Ordinis inftituto minus convenire fibi videbantur .
Haec , omiffis aflertis defe&ibus contra proceflus validitate oppofitis in
h.oc S. Confenfu facile contemnendis , eft fumma eorum , quce magis
momentofa proftare videntur in fcripturis pro Fratre Ioanne Thoma
Boni diftributis . Num vero ex iis praefatus Religiofus ita plene vin-
xiicetur a crimine , ob quod in allegata fententia Ordinarii Imolenfis
=declaratus fuit incurrifle poenas ab lnnocentio XII. in Bulla fuper ce-
iebratione MifTar,um ftatutas , utproinde debeat ex capite innocentia;,
«juemadmodum ipfe deprecatur , abfoivi , & ad vocem ac~livam, &
paflivam pro quibufcumque muneribus fui Ordinis impofterum obti-
nendis redintegrari , decernere oportet , infpectis quoque juribus ,
<juae Promotor Fifcalis pro Curiis Ecclefiafticis deputatus juffu Sacros
Congregationis adducet fub Dubio .
^ 4n Jit locus abfolutioni , £jf reimegrationi in cafa &c*
Non propofita cum fequenti *
X LEXANEN. IRREGULARITATIS . Exponente Paulino Lichelfo Sefs.i*.c.7i
-.Ca. Cathedralis Ecclefiae Canonico, & Curi* Epifcopalis Cancellario , wSefs.-L^c.C
Jacobum Antonium Mecchi , a quo pridem una cum Joanna Milera Matre <fe Refi
in necem Quintini fui Genitoris , propinato veneno , fuerat confpiratum ,
f ubdole obtinuifle prima Tonfura initiari , fubindeque tum ad quatuor mi*
jiores , tum ad facros Subdiaconatus , & Diaconatus Ordines promoveri ,
.-adeoque remedium aliquod adhiberi poftulante , ne is Presbyteratus quo-
<\ue Characlerem , ut pluries jam attentavit, cum publico totius Civitatis
fcandalo forte furripiat , Sacra Congregatio de tota hac rerum fcrie a prac-
fato Canonico Lichello recenfita certior reddi volens literasdedk Epifco-
po, qui fubdiem iq. Martii /758. in hacc verba refcripfit .
Quintinus CfJeccbi Pater Diaconi °Jacobi ^ntonii ita dominabatur a vino ,
ut fui compos fere nunquam effet , & tunc verberibus iruciabat Vxorem ,
($ filios etiam denudatos in leclo repertos , quando noiiis tempore cbrus
a Cauponaredibat \ & , cum ipfe effet Barhitonfor , aliquando noVacula
minabatur vellc omnibus gnttur incidcre : tandem inultima Jua ebrie-
tatc , dum notlis tevpore ad d<,mum redibat , per Scaias ruit cum mor-
tali contujione , 4$ tumore in peclore , quam obrem, vocato , (S advcn-
to Sacerdute Fcrdinando Colari , tunc Medico , nunc Canonuo busus ft*
dcfi*
So
c/efia Cnbedrdis , & vifo imminenti pericu/o mortis , muniri man-
davit Ecclefiajiicis Sicramentis: Vxor verb d:cii Quintini optans pro-
pter tnuncittas favitias accelerare il/>us mortem , uedit ditlo fi/io tunc
in Atate novcm annorum , & ultra , ut\ nato 6, ^prilis 1713. , pecw
nia( pro emeudo veneno , vu/go toffico , quod pa/am venditur pro oblecla-
m:r.tis vMuliermn , & pro munditia capi/l.rum , & ipfamet Vxor iru
pane cotlo mifcuit , & Viro exhibuit , qui flatim gnflato , noluit acci-
pere , & ficut idcm M.dicus in fenfu vcritatis , & medio juramento mi-
hi ajjeruit , eumdim Quintinum objiffe ex gravi contufione , & tumore
in parte cordis abfque u/lofigno , five fynt'gmate veneni , quinimmo pofi
il/ius ebitum fecutum 14. iigvembris 1721. , nu/lus rumor inter Vicinos ,
Cr Civitatem tjflavit de diclo veneno : Inde memoratum pucrum Jaco-
bwm Qs4ntonium fub educatioue fufcrpit probus Sacerdos wnc Sacrifia
hujus EccltftA Catbedralis y qui , pofi feptem circiter annos , admirans
in lllo pr<cdarum ingenium -, docilitatem , memoriam , & ajfduitatem
in fervitio Ecc/efia omnem lapidem movit , ut a :ne initiaretnr prima
Clericali tonfura , prout , pravia folita affixione EdtBorum , abfque ullo
impedimento , fuit promotus in ordinatione babita in Sabbatho Sin&o
16. tAprilis 1729., & ftcceffive pofl qnatuor annos , pra^ta etiam folita
affixiene Ediftorurn , abfque nllo impedimento »■• fuit promotus ad quat or
Qrdines Minores m Ordinatioue Sabbathi ' Qjiatuor T^mpornm pofi Pen-
tecojiem 30. Maii 1753. Pojiea , antequam ad Qrdinem Saldiaconatus
promoveretur , in mentem ceciderunt getfct a M.itr? tum ytenerio a fe
empto erga Patrem , '<& pro qidete fux- confcientia aperuit Cs fefjario ,
a quo pro 'Parricida fuit habitus ', ® rej%ft'ftt, proitt parter , non expli*
catis forfan circumjlantiis nunc cognitis , exiftit&kvif unus ex MiJJiona-
riis tunc in bac Cimtate porventjs , qui nftriui feripfit Sacra pani-
tettiiaria , a qui* ut fupponitur . fuit rej^a iift/niia cnm B^ftriptox
'Hibi/ , £)* accedat ad "Urbem ; Qua de re , curti ipfe iti extrcma mafiitia ,
& amaritudine reperiretur , tamdiu fuit a duobus fuis confidtntijfimis
eArnicis reqwjitm de tam rrtagno meerore , ufquequo ab eo ccrtiores fatli
fuiffent de omnibusfibi obventis ; tiinc , initrjconfilio , ad quemdam "Do-
clorem eum remiferunt , a quo hahita prava deliberatione de recipiendis
reltquis Ordinibus Sacris , ex quo ficilins difpenfnio obtinetur pr.o Tro-
rnoto , quampro Promvendo ; £$* fic ijiius fequendo opinionem , iu fohtis
Ordinatienibus , & ad ^iacunatum afcendit* & tam <slmici , quam
Confi/iarius , non obfiantibus Ediffis promu/gatis pntarunt , nu/lum proe-
bcrc debere impedimentum . *Afl fubinde ex #!iis caufis fracla amicitia t
ita publicare caperunt fupradillum impedimenxum , ut qua prius erant in
folo foro anima 3 per plateasper dibla alterius ex Amicis publica fu'ffent
reddita , fct pariter deducia ad notitiam prafati Canonici Tau/ini hic-
cbelli Cancellarii cum onere $llihi-> mei'*ue Generali Vicario denuncian-
dt ; & ita non fo/nm fufpenfa remanfit promotio dicli Diaconi ad S*cer-
dotium , fed ulterius fuit ci inbibitum , ne interim fe exerceret in Or-
ciinibus fufceptis .
Hiscx cnunciataEpifcopi relatione acceptrs-, pronofitaque poftea fub diem
5- Juln 1738. intcjr fupplices libellos inftantia prsefati Diaconi Jacobi An-
toniiMccchi exorantis fibi ficri facultatem a<cendendi ad Saccrdotium ,
Efc. PP. rcfcripferunt : Lcblum , £j* ad mentem , quae fuit monendi me-
moratum Diaconum , quod , nifi prius Epifcopus ProceiTum fuper af-
icrto Parricidu criminc conficeret , eumque abfolutum ad Sacram Con-
^regationcm tranimitteret , acgre nimis difpenfationem ab irregulayitate
Ci.ct obtenturas , tametli idem Epifcopus in memorata Relatjone pluri-
mum
8i
mum ei favcns , ita fubjunxifTet : Uac inqum , LE. TT. efl vcra
& dijiittcli Facii veritas non abjque labore cducla ex caufa , quod prius res
e/fet in folo Foro panitentiali , & deinde a diclis duobtts tsgmicis tantum-
tnodo divu/gata abfque u/lo alieno judieio : proptcrca mea imbecillitati non
efi datum condp:re , ubi nam fit Parricidum , & qua dc caufa fit con-
tracla irregularitas , cum ex diclis noiitiis habi'is , & prius ignotis , con-
flet , diclum Quintinum Ta'rem3 & yirum refpeci:ve , non obiijje e*
venenovix guflato , & Jlatim recujbto , fed ex lapfu per Scalas fux do~
mus , & ex contifione cum magno tnmore in pcclore in parte cordis i nec
in malitia Matris potefl conj"gi illa Jacobi nAntonii fiiii , ex quo tunc
erat puer non doli capax , ut bcne edntitur , tum cx qwj Sicrdos qui
eum educav't pofl mortem Patris , nonnifi poji duos annos capaccm red-
didit fumendi Sanftijfimam Eucbarijiiam , tum ettam quia morfus con-
fcientia nunquam habuit , niji itt memoria Fatli fupcrventa pojt adole-
fccntiatn , &■ de tempore proximo , in q':o promoveri debtbat in Qrdine
Snbdiaconatus , quando , fipri'<s in dolo fuijfet , tavdiu non diflulijfct
provtdcrc fia tonfcientia . 'HibUvminus ad tollendxm omnern maculam
infamia ex fatfa divulgatiove contratla , & Ut in foro Anima tutius
procedatur , etiam judicando culpam , ubi non efi , quatenus EE. P*V*
placeat , pojfent facultatem concederc^ ut ad cautelam cum dfpenfitio*
nc abfolvatur .
Mcnti Sacr» Congregationis morem gefltt Diaconus Mecchi , ad cujus
proinde poftulationem ex formali plurium Teftium , fuoque judiciari©-
examinecompilato ProcefTi» tandem prodiit definitiva Epifcopi fententia,
qua pronuciatum efl , non conjlitifie , neque conHare de ajferto Tarrici^io,
& illius divulgationem , & dijfamationem fuijfe tnjufiam , infubjijlcn-
tem , & irrelevantem , & proinde diclum Jacobum Antonium SVccibi
ab omni infamia ex illa rcfultante ejfe purgandum , liberanduw , & ab-
folicndum , prottt purgamus , Uberamus , ©* pro purgato , li'jer*to , &
abfoluto habcri volumus , £f mandamus , dummodo idem Diaconus &fet-
chi quoad Forttm internum exquirat oraculum Sacra Comregationis Con-
cihi ; Nunc vero obtemperans praccepto fibi in mox recenfita fententia in-
junclo fupplex Eminentiffimos PP. exorat, ut dignentur declarare , nul-
lam a fe contraclam fuifle irregularitatem , vel faltem difpenfationem
fibi elargiendam eflc refcribam.
Porro quod attinet ad incurfum in irregularitatem , de quo difceptatur in
primo Dubio , quamquam nequeat ilJe impugnare emptionem veneni
Quintino propinandi a fe Matris juflu fadam , triplici tamen fundamen-
to adhuc putat exinde irregularem non evaftfle ; Primo quia morsQuin-
tini praecipiti ejus lapfui e Scala , non autem dido veneno fummis tan-
tum labiis vix delibato tribui debeat , juxta teftimonium , quod perhibue-
re tam Medicus , qui curac morbi interfuit , quam binae Mulieres nullum
Jieque temporc infirmitatis , neque poft eam in toto Qdtntini corpore pro-
pinati veneni fignum vidiflc affirmante^ ; Sccundo , quod ipfe eo tempore,
quovenenum einit , novem annos , &fcxcirciter mcnfes. tantum xtatis
fuae numerarct , omnifque adeo doli tunc expers effet , ut Patris Cadavcr
ad Ecclcfiam una cum quibufdam aliis Pueris candetam mana tenens pa-
lam vifus fuerit aJTociare , necnifi poil duos annos nb illa dic acflunatus iit
a Parocho ca mentis cognitionc pollcre, cpii decenter poflct adSacram
Synaxim admitti , adeoque ex fxpcdicfa vencni emptione nullam dici
queat incutTifle irregularitatem , cum iila ei homicid!'>, aliovc criirupc
non contrahatur a Pueris , niii pofl adeptum perfedum rationis uimn,
ijuein mafculi non ante decimum annum cura dunidio folcut aflcqui , ad
L »ra-
tradita per Varbon. de atat. decem. annor. cum dimid. qu. 7. //. 1. , fir 17.
Avlla de Ccnfur. par. 7. difput. 6. fe&. 1. dub. 1$. .ftyr. tf^. traft. hb. 6.
ta» 17 «. 31. L*w*«. »» ?«' Can. tibi 1. rffc 2. 9//. ioj. 0. tf. 1» fin. , &
tertio demum , quod his omnibus accedunt juramentum ab ipfo Oratore m
fuo iudiciali Conftituto pra?ftitum , & tandem memorata Epifcopi fenten-
tia exquibus perfici contenditur purgatio canonicaeum probe adeo ab-
(lergens a quocumque impicli Parricidii reatu 4 omnique mfamia inde
oborta , ut jure nequeat impediri , quominus in fufceptis Ordinibus mini-
ftret , atque ad Presbyteratum promoveatur , juxta expreffbs Textus in
Catt.$Habet Can. Mennamz, qu. 5. cap. Si quis , cap. Ex tuarum 8. , &
cip'. Inter 10. de *Purgat. Canonic. , & docent cum aliis %einffenflutl. \n
Jtts Can. Ub. $■ ♦ *fr. l\- n- 17- %jes eo^' ,ih n-l>* Canipus n. $. , Vallen.
tjum.6.vetf. Effeflut , & Levren. ibid> qu.tfy.n. 1., & confonat Re-
folutio Sac. Congregationis edita in Plocen* 17. ZMartii \6tf. lib. 18.
*Decret. pag. 65.
Hccc pertinent ad primum Dubium ; Ubi vero irregularitas cenfeatur con-
tracta , itaut oporteat agg*edi difputationem fecundi , blanditur fibi Ora-
tor, gratiam difpenfationis non aegre obtinere , tum infpecla imbecilli
adeo actate novem annorum ,qua fibi contigit illudqualecumque flagitium
admittere , tum etiam ex eo , quod modo reperitur in Sacris Subdiacona-
tus , & Diaconatus Ordinibus jam conftitutus , itaut muho facilius videa-
tur fibi permittendus ulterior ad Sacerdotium afcenfus .
Quia tamen nomine quorumdam Civium acris fit contradiclio , ne Diacono
Mecchi petita gratia concedatur , duo propterea videntur in hac re potif-
fime ponderanda , alterum , an inde conjettetur , tantam adhuc commiffi
Parricidii diffamationem in ea Civitate vigere , ut controverfa memorati
Diaconi ad Presbyteratum promotio gravem forte in Clero , & Populo
pffenfionem effet paritura ; Alterum vero , num reipfa Diaconus ille ,
uti contendunt memorati Cives , poftulata difpenfatione fe indignum red-
diderit , dum , hac fibi a Sac. Pcenitentiariac Tribunali denegata , aufus
fuit facros Ordines fufcipere , tit faciliorem fibi ad illam impetrandam_j
pararet aditum ; Neque enim qui commifit in legem , debet inde commo-
dum reportare, juxta Text. \uCan. Efi in}ufta2%. qu. 4. Can. Sane de
penit. difi. 3. in cap. Vt Qerkorum de vit. & honerl. Ckricorum , & in
cap. fin. §. Cutn in eo de Immunit. Eccl. ibi i Cum in eo , in quo deliquit ,
puniriquis debeat , & fruflra iegis auxilium invocet , qui committit itt
iegem ,tmandamus , quatenus publice nuncietis , ta/es non debcre gaudere
immun\tatisprimhs.io , quiafacirtnt fe indignos , & ex monito D. Augu-
ftini Epitf. 70. ad Aurelium , ita fcribentis , »0» eft danda via Servis^ Wei,
ut facilius pnttnt tligi ad aliquod melitts , fi fatti fuerint deterhres ,
ftatuunt communiter Canoniftfc , inter quos Cdrol. de Grajf. de effecl.
Clerk. effecl. 4. nu. 24. , & Corrad. de difpenfat. lib. 8. cap. 1. num.
12. , & i^k ,
Onus itaque erit Eminentiflimorum PP. , omnibus perpenfts, Tefpondere»
I. *An conFlet de /rregularitate , & quatenus affirmative .
II. trfn fit concedenda difpenfatio in cafu &c.
Dic
Die Sab. 17. Dccemb. 1740. ■
REfumpto Folio poftremae Congregationis fub diem $. currentis menfis
habitse , dignabuntur Eminentiffimi PP. tres Caufaj in eo defcriptas „
& mox indicandas decidere .
c
. ASSANEN. DISMEMBRATIONIS . Seftuc^
I. >J£\i cottfiet de nutlitate Ififmembrationis Ecctefix S. ^ttliavi Caflri Vil- deKtJ*
tarum in cafu &c. 3 & quatenus affirmathe .
II. *An , & quomodofit providetidnm in cafu i$c.
II lm Au novus Parochus Ecclefia S. jfofepbi , ejufqjie Succeffores debeant ad
inflar aliorum Presbyterorum pmicipare deMaJfa, aliifque emo-
tumentis Ecclefia , & Cleri S. jfu/iani in cafis &c-
IVc, $/ln aliqui Sacerdotes , & Clerici diclce Ecdefia S. Juliani debeant in-
fervire Ecclefi* S.Jofepbi Juxta ordinationem Epifcopi , <$ nibilo-
minus participare de Sllajfa , & emo\umcntis. Ecclefne S.Jaliani
in cafu &c.
- ' ' !
Ad Primum affirtnative . Ad fecundum deputandum
eifTe ab Epifcopo in Coadjutorem alterum ex Presbyteris par-
ricipantibus , qui refideat penes Ecclefiam S/Jofeph ibique
c urarn Animarum exerceat , juxta modum 3ab eodem Epifco-
r»o przefcribendum cum exemptione a {ervitio Chori in Ecv-
clelia S. Juliani ; Ad tertium , & quartura fatis provifurn .
l.MOLEN. ^''££'5
c/tffc fit locus abjo/utioni , & reintegrationi in cafu &c, tvit.imeeleh
Affirmative ex gratia
Milu
J\ LEXANEN. IRREGULARITATIS . 9ff+ *h
1. A>\ Qontiet de IrreguUritate ; & quatenus afnrmative. teR*t\***
II.. <iAn Jit concedenda difpenfatio in cafu &c.
Concedendam efle difpenfationem ad Cautelam .
CAMERINEN. UTENSILIUM. Contendentibus Rcftbribus plnrium Sef$at.Dicr.
Cappellaniarum , quae in Collegiata Ecclefia Sanftae Maria: Oppidi deevit&ob-
Matelicjc ereclae reperiuntur, Sacrarium ejufdein .Ecclefiac tcneri Para- ferinceiebr.
menta Sacra , Ceram , aliaque ad MifTarum celebrationcm necefTaria e:s Mifta*
gratuito fubminiitrare , nonnulli erCanonieis fub annum 171 S- Supremo
huic Senatui fupplicarunt declarari*, Capitulum , ejufque Sacrarium non
pofTc ad cjufmodi onus pcrferendum obftringi , fed ci Hcitiun efTe partein
aliquam cx MifTarum eleemofynis fubducere , eamque in'utenfilium c3U -
fam ero^are : At propoiito ad eorumdcm Canonicorum- preces Dubio :
*An liceuc Canonicii tcclejia C'jlU'giat<g vllate/ics Yetintre a/iquidex e/
tfrfynct^Wjfarnm p,o titcnjihbu* , ^T inqua quantitate in cajh &c, , die
Jo./JC. L 2 i.Junti
&4
i. Junii 1715. prodiit Refcfiptum : ^Dilata t & ad D. Secrstarium juxta
intnuct ottem .
Poft editum ejufmodi Refcriptum Caufa ufque ad anmim I7$7« filuitj Cum
autem modernus Epifcopus in Paftorali Vifitatione fub menfem Decem-
bris dicli anni ijii habita animadvertens magnos fumptus , quos Sacra-
rium fepedicte Ecclelix {"uitinet pro cjuotidiana MifTarum celebratione ,
decrevcnt,, che tutti li Rettori , Capellani , ed altn Sacerdoti , che ce-
lcbreranno nella detta Chiefa Collegiata per adempimento delli Legati
perpetui , eadtempus, paghino un bajoccho per Meffi da appiicarfi p«r
mantenimento delle Sacre Suppellettih della Sagreftia, non eccettuando
alcuno benche Canonico , an/.i dkhiarando , che quefti tanto della mafTa_.
vecchia , quanto delia mafla nuova , o fiano aggiunti debbano onnina-
mente pagare come fopra , non eiTendo pero li Canonici medefimi com*
prefi nei prefente Decreto per la celebrationedelle Meffe Capitulari, ed
altri obblighi annefli alli loro Canonicati ,, : Cappellani vero , aliique
Sacerdotes obftricli onere celebrandi in ditta Ecciefia detre&ent ejufmodi
Epifcopi Decreto obtemperare , Capitul.um proinde e re fua effe duxit
veteremcontroverfiamrefumere, ejufque derinitioriem a Sacro JEminen-
tiflTimorum PP. Tribunali implorare fuo binis Dubiis , quae ad calcem
Reftri&us apponentur.
Quod attinet a/1 primum Dubitim, num fcilicet Cappellani antedi&i , alii-
que Sacerdotcs , ac- etiam Canonici ipfi pro celebratione Miflarum , qux
fuis Canonicatibus non furit adriex* , teneantur expenias pro Sacris uten-
filibus fubjre , Capitumm hxc in facto expendenda proponit ; primo,
quod annuus reditus Sacrariifit adeo tenuis , ut nedum enunciato utenfi-
liumoneri, fed.nequealiis, quibusgravatur , fumptibus par effe queat ;
fecundo , quod inomnibus ferme Ecclefiis Oppidi Mateiic<e ad hanc ufque
diemconfueveritobulus unus ex mafiuali cujufque Miffae eleemofynapro
utenfilibus detrahi : tertio, quod , fi , hattenus Paramenta Sacra , Cera ,
aliaque neceflaria pro MifTarum celebratione fuerunt Cappellanis, & Sa-
cerdotibus antediftis abfque ullo celebrantium fumptu tnbuta, id porrq
non ex neceflitate , aut obligatione peraclum doceri pofiit , fed ex mtra
tolerantia, & Capituli largitate contigerit, adeoque nullum fibi jus pof-
fint Cappellani ex afferta confuetudine adftruere ; & quarto demum_» ,
quod Sacra haec Congregatio fub diem g. Augufti i68<5". reductionem
M;fiarum cujufdam Cappellaniae nuncupatse Lozzi in eadem Collegiata_»
Ecclefia fundatae permiierit ad rationem eleemofynae manualis , addita
claufula : detrafio uno obuloproutenfilibus Sacris cujusbbet cViJJx .
Poit haec in fadto propofita , fi tranfvtusfiat ad ea , quae juris funt, recer-
tum utiquecommuni videtur calcrulo , quod omnes , & finguli Beneficir.ti,
aliiq Cappellanias fub perpetuo Miffarum onere obtinentes , ac ipfi quo-
que Canonici teneantur pro utenfiiibus Sacrario Ecclefiae, «bi MtfTarum
ceiebrationem peragunt , contribuere, juxta cujufque Ecclefiae praxim ,
uti tcftantur MonacelU in form>elar. fori EccL p. 4. n. \S\.p>g 107 . , 6t
ex recentioribus Vrfaya tom.4 par. 2. dfcept. 22. nunt. 67. tom. $. par. 2.
dfccpi. 26. n. 4. Titon. de controv. patro». alleyat. 54. num.a6. , & alleg-
joo. n. \6$. , & confht ex literatis Refolutionibus Sacrae Congregationis ,
& figninter editis in Derthonen. 6. ^faUt 1626. in ^omatta 16 Maii 1679
& in 's4uxMam, in qua , licet ageretur de Ecclefia Cingulana pectalia-
res habente reditus Sacris fupelledilibus inftrnendis addiclos , difcuffo
Dubio : c/;« J{etiores Beneficiorum , Cappejtani , aliique Cthbrante\ ii
Ecclefta CoUeglata Cinguli teneantur fohere utenfili.i Capitnlo dibld Eccle-
fi* i & ptci yua fumma in cafu £fc. , <Jie 2$. i ebruarii 172^. refcriptum
iuit,
fuit , %cttorcs. Beneficiorunt , CappclUnos p?rpetuos , Cnnonhos ob:i-
nentes ultra Canonicatuni Cappcllanias perpetuas ,. <? ipj«m Capitulnm
pro rata oncrum perpetuorum tencri ad folutionemutenfilium tcrifiisc <d
rationcm unius pbuJi pro quxlibet Mifja , excet>tn taatum a fo
ffium Mijfii adventitris , inAgmana 10. «^//1727. ,, & noviriun. in alia
Rjtnanx VtcnfiUum 24. Mxnri \7i6.
Et qiiamvis in Decretis , quae tempore fan. mem. Urbani VIII. fuerunt ab
hacSac. Congregatione luper Miilarum ceieDratjone edita , cautum ha-
beatur , permitteudum non. effe , nt Eccltjia , ac Locapiatfcu itiorum -^d-
miniftratores ex eleemofyais Miffarum celebrandzrum u'lam uicumque m -
nimam portionem rettneant ratioae cxpenfarum , tjuas fubeunt in Miffa-
rum celebratione , nifi cum Ecckfia. , ]g Locx Pia alios non babent redi-
tus , quosin ufum earumdem expenfiruiu. erogari U'ite pofji-u , & tunc
quam portionem retinebuut » nullatenus debert excedere va/orem expen-
Jarum , qua pro ipfomet tamum &iiff<c Sjcrif-io necejfsrio futit fubeun*
dx , & nihi/ominus eo etiam cafu curandum ejfe. , ut ex pccpmis , q^a
fuperfunt '-, expenfis ut fupra dedutlis , afclute totMifs.* rel ortntur ,
flffOf prafcripta fucrint ab offerentibus eleemofynam , hujufmodi tamen
Decreta loqui dumtaxat de M.iflis manujalibus , & adventitiis , non autem
de quotidianis , & perpetuis , notavit %ot, dec. 46;. nttm. 6. , <£f tf. cor.
Molines , & fatis colligi viJetur ex memorato Refcripto edito in cit. -A-i-
ximana , ubi MilTx adventitix , &. manuales. ab onere folvendi utenfilia
excipiuntur .
Hcec primum refpiciunt Dubium; Circa II. vero , in ouo difceptatur de_»,
fumma ,. & quantitate , in qua controverfa utenfilia folvi debeant , rece-
ptior fententia elt , fumptus eorumdem utenfilium Sacrario Ecclefiae , 111
qua MilTarum celebfatio adimpletur , perfolvendos efle in ea fumma_» ,
quam communis cujufque loci , & E:clefiac ufus praefinivit , quemadmo-
dum tradit P ufuafi^ldfi Sacrif nova legit tom. 2. q^aft. gkte num. 4.
Mwxcell. formular, legal. for. Eccli p. 4. num. 1 3i . p. 107. Vrfaya tom. 4.
p. 2. difcep. 22. num.07. , (^* Titon. de controv. Tatron. cit. aileg* 54.
tium. s^- i Quocirca , licet in Urbe mos vigeat folvendi annua fcuta qua-
tuor pro qualibet MilTa quotidiana , & ufus ilte fuerit ab hocSacroSena-
tu pluries approbatus, & prafcrtim in Rjnmana. 26. tMartii 1679. 9 '»
atia Rhtnana 10. Maii 1727« in ^omana Vtenfilium 24. MartH \"]l6.x &
novillime in %omana Vtenfilium i\. Septembris 1758. , in pracfenti tamen
Caufa fpeclandumpotifTime videtur , quid hadenus in memorato Matelicsc
Oppido perfolvi confueverit .
Omnibnis iuque perfpeclis , dignentur EE. PP. ftatuere .
I. An Cappellani , & a/ii Sxcerdotes , etiam Canouiii celebrantts in Eccle-
jia Collegiara Sankla M*ria Terr£ Matelica pro adimple -<l r oue-
ribus Mifiarum propriis Cappellmiis , ml fibi ipfis alio i> ulo ,
quam raiione Canonicatus tncumbentibus teneantur coatrt ■ rc
Sacriftit dilia Ecclefia pro Sacris fupe/leciilibus i (5* quatenuJ,
amrmative .
II. Quxnam Taxa fit fervanda in cafit <*7V.
Dilata ad Primum .
ULY^
t TLYSSIPONEN. ORIENTALIS PROFESSIONIS . Cupiens Aloy-
LJ fias dc Almeida Religiofie Profeflionis vinculo , quo die ai. Aprilis
1721. inConvenfu B. M. V. GratiarumOrdinis Ertmitarum S, Auguftini
ob violentias praefertim abAdriano patre illatas feobftrinxit , liberari ,
• beneficium reftitutionis iri integrum adverfus quinquennii lapfum implo-
ravit , illudque die i. Septembns proxime praeteriti obtinuit fibi elargiri ,
exhibito Proceffu Sacrae Congregationis juffu confeelo; ex quo duohxc
prac ceteris vifa funt legitime , ac plene comprobata .
Alterum fcilicet, quod Adrianus Oratoris Parens , ubi primum accepit anj-
mum 6Hi , qui Novitiatum inchoaverat , Reiigiofo flatui averfum , ac
reJu&antem , nedum caeperit eum minis terrere,, dicendo , che certa-
mente Paurebbe fruftato molto bene', e doppo mandatonelPJndie, fe non
profeffava , e che fe foffe venuto * fua notizia , cheVImpetrante nel Con-
" vento nronunciaffe fimili fentimenti ( videlicet che non aveva gehio' dt
" farfi Frate ) fenz'altro lo avrebbe ridotto in pezzi „ necnon pugnis ,• co—
" laphis, aliifque verberibus torquere,, ripetendo , che fe pfonunciaffe_>
altra volta l3ifteffe parole , e che non profeffaffe , lo avrebbe fatto per un v^
Schiavo battere molto bene , fino a ponerlo alla Santa Unzione , e cjoppo
" mandato all'Indie legato come un birbo, e che non lo riconofceria piu.
" per fuo figliu©lo„fed etiam in ipfum non femel ftridto enfe infilierit, quem-
" admodum de re , cui praefentes adfuerunt , teftati fiint in eorum examine
Antonius de Corvaglio , ■& Sacerdfts" Jofeph de Sy Iva .
Alterum vero , quod Magifter Novuiorum , antequam Aloyfius ad Profef-
fienem.admitteretur, in Capitulo palam retulerit , fe lllum ReligionL
apturrr non judicare, quippe quem opttme conjiciebat iri ea ob manife-
ftam fuam avcriationem minime perfeveraturum , utihabeturex teftimo-
nio , quod perhibuere tam Frater Alexander de Farja hifce verbis „ sa
per avcr veduto , conforme era notorio , che 1'Impejt^ante profefso per
]] paura dei Parenti , e contro la fua volonta , tanto^cheaVanti al profeffa-
" re, effendo coftume, ed ufo , fecondo la Regola 'della Religione, che
" ordina , che ilMaeftro de Novizj informi in piena Comunita la buona_^
\ inchnazione d'ogni Novizio , cosi il fuo Maeftro chiamato Fr. Giovanni .
1 D. Endrade gia defonto diede relazione in piena Comunita della pofitiva
" averlione , e repugnanza , che effo aveva allo ftato Religiofo , e che per
m quefto non lo giudicava capace di poter perfeverare nella Religione ,x
' quam alii undeviginti Religiofi ita fe explicantes : Terlamur tdterius >
quodcum mos vigeat fecundnm %cgulam , quod Wagifitr^iovUhrum >
autequam Prcfe/Jio emittatur a A/ovitiis , teucatur reprtfentare in plena
Communitate fla'um , progreffum , bonamque indolem cujufque Novitii r
ita pracfentes fuimus , quando P. magifter 'Hpvitiortm praditfi Fr. Lu-
dovici ~de ollmeida retulit in plend Communhate averfioncm , & repu-
<nuiitiam 5 qaam Hlefovebat adftatum ^egularem , quodque proiude eum-
non dijudicabat idoneum pro Heligionis perfeverantia .
Cum autem Orator fic in integrum reftitutus , ac in Urbe praefens San-
Qifllmo Domino Noftro feliciter regnanti dimiffe fupplicaverit , ut co-
gnitionem nullitatis fuae Profefiionis huic eidem Sacro Confeffui delega-
ret, San&itasj ver 6 Sua ob peculiares, gravefque caufas fibi expofitas ju-
ftmn , ccquumque duxerit ipfius precibus annuere, rogat ille hodie Emi-
os PP. , ut , refumpto Folio diflae diei ?. 5eptembris una cum_>
joribus tunc diilributis, qu?e putat in fincm probandi ProfeiTionis inva-
liditatem appriine fuffragan , atque fufficcre , non dedignentur declarare.
■Stn t0*ijlet de nullitate Trofe/fi< ;:*s in cafu &r.
Attenta fpeciali rcmiiTionc Sanfliflimo D. N. facta , af-
fjrmrtivc . NEA-
17
NEAPOLITANA MATRIMONII, Exoptans Rofaria Papi inire nup- Sefs.ir.ci9.
tias, quas fubdiem 29. Aprilis 1720. Carolo Maccarro promiferat» d* Regul.
Archiepifcopalem adiitCuriam, ut teftimoniales literas fui itatus liberi
obtineret , iis vero denegatis fub fundamento, quod illa non Sponfalium
mofllo , fed & vinculo Matrimonii fubdiem 12. Februarii di&i anni 1720.
coram Parocho S. Mariae ad Nives cum Gerardo Piccolomineo fecundo-
genito Principis de Valie contrafti obftri&a reperiretur , curavit primum
fibi abeodem Gerardo concedi licentiam nubendi , cui ipfa mallet , dein-
deque fuppiicem Summo Pontifici porrexit libellum, quo, poft recenfi-
tam feriem di&i Matrimonii inter ipfam, & d Gerardum attentati ,• ita
fubdidit „ E perche poi fotto li 12. deldetto mefe di Febbraro si dalL"
;, Oratrice , che dal dettoCavaliero fi attento per Peffettuazione di un tal
„ matrimonio, portandoci ambedue nella Chiefa Parochiale didettoPa-
roco , qual Contratto refto ineffettuato a caufa , che il medefimo ftava
follennemente celebrando , e perche ancora terminata. la MeiTa il medemo
Paroco a bello ftudioritirofliconvenendogli ad ambidue partire da detta
Chiefa fenza avere potuto ottenere il loro fine , che pero rifaputofi dal
Prencipe di Valle Padre del detto Cavaliere ii detto commeffo attentato
procuro per mezzo regio , che l'Oratrice reftafle aflicurata in un Mona-
ftero,ed il Cavaliere nel Caftello di S. Elmo . In quefto ftato di cofe
1'Oratrice ritornata in fe ftefla , e confcia della difparita di quefto atten-
tato matrimonio , che s'era ideato contrarre col fudetto Cavaliere , ha
procurato poterfi accafare con altro fuo pari , e fatfiftanza nella Curia_>
Arcivefcovale per la fede del fuo ftato libero , dopo lunghi ftrapazzi gli
fu quella denegata , per ll che fu coftretta ricorrere alla S. C. del Con-
cilio , e non avendo potuto ottenere il fuo intento , e perche una tale
tardanza refta apportando molto pregiudizio alla medema , proftrata a_»
piedi della S. V, oiTequiofamente la fupplica , che reftino ricevute le fue
giufte iftanze nella detta Sagra Congregazione del Concilio , nella quale
„ debba confiderarfi , che Tattentato fatto non refto adempito con il necef-
fario fpiego della loro volonta alla prefenza del Paroco , che ne fuggi un
tale incontro , come dal medefimo per verita fi attefta : e reftando quefto,
che puri Sponfali, li medefimi di gia ne reftarono difciolti per la ritratta-
„ zione fattafi dalPOratrice , che dai Cavaliere.
Libcllus ifte fuit tunc temporis ad Sacrum hunc Senatum remimis , cumque
eidem paucos ante menfes fuiflent jam exhibitac preces nomine praefati
Gerardi fupplicantis declarari , fe nullo neque Sponfalium , neque matri-
monii vinculo cum dicla Rofaria devin&um efle , rogatus proinde cl. me.
CardinalisPignatellus tunc ArchiepifcopusNeapolitanus Sacram Congre-
gationem de tota rei geftx ferie certiorem reddere , fuique animi fenten-
tiam aperire , duo prac caeteris notatu magis digna in Uteris fub die 20.
Maii 172?. ad Eminentiflinios PP. datis recenfuit .
Alterum fcilicet , quod dictus Parochus S. Mariac ad Nives , coram quo con-
troverfum matrimonium fuit attentatum , ad inftantiam Principis de Val-
le fub dicrn 2S. Februarn dicli anni 1720. hanc emiferit declaratio-
nem ,. Come li 12. Febbrajo del corrente »720. nel mentre , che ftavo
celcbrando MeiTa folenne , fili fatto avvifato dal Chierico, come PIllu-
ftriflimo Sig. 1) Girardo Piccolomini era venuto in Chiefa con Rofaria— .
Papa per contrarre matrimoni» contra Ritum Ecclefoe , il che intefo da
me, raccomandando il fatto alle SS. Anime del Purpatorio , feguitai la
, S.MeiTa , alla qualc aiiifterono in ginocchioni detto Sig. D. Girardp , e
„ Rofaria fenza dir cofa alcuna , iicche appena terminata la S. Mefla mi pou
„ a fugire con tutta fretta in Sagreftia , c fatte ferrarc le porte mi ritirai fo-
M P1"»
3»
3)
»3
93
»3
>»
33
3»
M
M
M
M
3»
M
93
33
J>
»
>>
S>
>>
5>
88
nra una Congregazione eretta dentro h fudetta Chiera , ed in quefto men-
trc dctto Sig. D. Girardo , e Rofaria non diedero pafli alcuni , ne diflero
' alcuna parola, ma quafi ftorditi fe ne ftiedero lungo fpazio di tempo in
" Chiefa , ne da me fu intefa parola alcuna proferita da detti Pretendenti,,
" poitmodum vero in alia declaratione ad preces Rofariae emifla tefUtus
hierit , k , dum completo Miflac Sacrificio , relicloque fuper Aitari Calice
SacrariumVerfus feflinanter procederet , ne Matrimonio afliftere cogere-
tuf hxcdumtaxat verba a Gerardo prolata audivifle : Sig. Paroco, ad-
dcns practerea , priorem declarationem potius ob Principjs reverentiam a
fe fuifle emiiTam , quam ut probaret , ( funt verba relationis cl. me. Cardi-
nalis Pignatelli ) revera ita fe rem habuifle.
Altcrum veroeft , quod nedum idem Gerardus , quum in Arce 5. Elmi , in
(i am fuerat poft attentatum matrimonium conjeclus , adhuc mancipatus
reperiretur , appofite rogaverit Sacerdotem Joannem Andretta , qui eam-
dem Arcem una cum Sacerdote Agnello fuerat ingreffus, ut praefato Emi-
■entiflitno Archiepifcopo fignificaret, fe jam a quinque fere menfibus in
Carcerem detrufum miferrimam agcre vitam ob Matrimonium rite , va-
lidcque cum Rofaria Papa coram proprio Parocho , & Teftibus celebra-
tum , quin etiam eidem Archiepifcopo fub die 7. Februarii 1721. Epiito-
!am miferit , qua proteftabatur , quamcumque declarationem a fe antea
editam , quod nempe ipfe nufquam habuerit animum ineundi aflertumma-
trimcnium , nullo numero habendam efle , quippe quae per minas fibi a Pa-
rentibus illatas fuerat extorta ; verum etiam quod faepedi&a Rofaria in_»
lupptici quodam libello ei porredo fub jurisjurandi religione adfirmaverit ,
nonniii per vim , ac dolum a Parentibus Gerardi adhibitum fe fubfignafle
declarationem quamdam latino idiomate exaratam , in qua fcriptum fue-
rat , ipfam haud quaquam in a&u Matrimonii protulifle verba : d'uccet-
t \re ilpredettb S'g. °D. Gerardo per fno lcgitimo Spofo .
His autem ex relatione Eminentiflimi Archipifcopi acceptis , ac una fimul
pluribus aliis documentis, & atteihtionibus nomine Gerardi Piccolominei
exhibitis S. M. Benedi&us XI II. Caufat cognitionemdelegavit Congrega-
tioni Particulari, quac , aflumpto fubdiem 29. Maii 1726. illiusexamine,
refcripfit: Vilata, & examinentur Parochus , & foftes fofmiterfjxtd
hsjlru&ionem , in hscc vcrba Eminentiflimo Archiepifcopo N.apolitano
traditam ; Primo , ut E. V. tranfmittere dtgnetar fcundam itlam Parochi
atteftationem , feu decbirationem , quam in ejus tnfirmatione dara fub
dicrn 29. ZMaii 1723. ad Sac. Congregationem Ccnd/ii ' ait fibi fuiffe e.xbi-
bitam . Secundo , ut E. V. <vel per feipfum , vel per aliam Perfonamfibi
bene lifam , & a fe fiibrogandam interroget %ofartam Vapam fuper om-
nsbus , &- fmgtdis , qua contigerunt in Matrimonio , qtod fupponitur
contrailum in fa:ie V.cclefia , £5* coram Paroco , & Teflibus . Tertio ,
quod tcrminum prsfigat eidem Hpfaria ad comf arendum , & fua jura de-
ducenda taw iu iflo aArcbiepifcopali Foro , quam in fupradicia Cotigrega-
tione a Sr.niiijfwo depWata . Qnarto , quod quatenus dicla %<>faria com-
parcrc no'uit , aut non poffit , Eminentia lreftra deputare tion gravetur
Jnism Trou.ctorem Ffca/i m , at/t aliam Verfbnam ftbi bene vipm , qua
affiftatjuribus 'Alatrimonii , & det Ttftibus interrogatoria. Quinto, quod
fercurrtre diggetur E. V. adjunllum fummarium cxhibitum m dicla par-
ticuLir': Cou;ncgationc pro partc Gerardide Piccolominibus , ut recoqnitis
Hominibtti , tam ^Paror.hi , quam Tefliam , qui fecerunt atteftathnes ex-
yajudic aics , Parocb/>m pradicluni , i*r ft nonomncs , jaltem aliquos ex
Tefiibus cxamini fubjniat formali , &■ fub interrogatdriU , uti fupra ,
da^dis . Sexto, qucd fi poffibile (ft , aliquos Teftes ex ojftcio cx.iminct
uitra
3»
3»
J»
J»
J>
J»
*9
ttltr» todfitfoi a Gerardo , ut vsrtt*s mlius ~ hoheri jrefjh ; Et ultimo de-
mum , quod omnia vlBa\ utjupra compiiata tronfmitierg tton d< dig»et > r .
Ad normam itaque hujus inftru&ienis fuit in Curia Archiepifcopali Neapo-
litana judiciario fubje&us examiai antedi&us Parochus, qui totam con-
troverfi Matrimonii hiftoriam ita enarravit . „ La mattina feguente 12.
„ del detto mefe di Febraro 17*0. mentre ftavo celebrando la MelTa di Re-
rt quie, fuiavvifato, cheerano gia venutili detti D. Gerardo, eRofaria,
„ e che ftavano inginocehiati avanti PAltare . Qual avvifb mi porto con-
„ turbazione d'animo , perche confiderai , che erano- venuti percontrarre
„ clandeftinamenfe tra loro Matrimonio , che da mc h notte anttcedente
,, erafi procurato non farlofeguire ; Raccomandatomi alleSante Animedcl
Purgatorio , mi venne in penfiere farlifentire, che non mi aveflcrodi-
fturbato , mentre dicevoMelTa, perche quella iinita li aurei dau tutta
quella foddisfazione, che defiderava.no , qual finita lafciai il Calice fuM'
Altare, e penfai frettoiofamcnte partirmi in Sagreftia , ivi chiudermi ,
e non far feguire i\ Matrimonio tra loro , irva tutto conturbato , e tutto in-
tento alJa fuga mi ricordo , che fui trattenuto dal detto D. Gerardo , con
afferrare la mia Pianeta , ed io in vedcrmi trattenuto mi pofi a. gridare di-
cendo ad alta voce Scomuticati non ne vog/io fapev nivnte , e parole fi-
mili, ed in queflo atto , mi ricordo, che detto D Gerardo parlo, ma
„ quali precifeparoledicefle , uon mi ricordo , folainente mi ricordo , che
„ difle Sgnor Varoco , e le altre , che dilTe , io non le intefi , perche ftavo
„ difturbato , e gridavo, e fcappato dalle mani di D. Gerardo fubito con
„ celerita mi portai in Ssgreit.ta, e fubito feci chiudere Ia Porta &c. Ufci-
„ to poi da dentro, di def ta Sagreftia, da alcuni Marinari, i quali fi erano ri-
„ frovati prefenti in Chiefa , mi fu riferito , che d. D. Gerardo , dopo che
„ ioeroentrato in detta Sagreftia , ed avevo fatta chrudere la Porta , era
» venuto appreflb , e-facev* violenza nella Porta per aprirla .
Deinde vero in eodem examinc circa decimum quartum articulum intcrro-
gatusrefpondit,, II dettoGerardo mi tranenne per la Pianeta , il quale
t> parlo , e folamente inteu" 1 come ho dctto quefU parola Sigwr "Faroco , ma
„ le altre non le intefi , ne intefi fc la detta Rofaria- anco aveflc parlato , e
„ detto avefle , c quefto e mio Spofo „ o voglio per Spofo , ne mi ricordo ,
che cio mi avefle nferito-,, ifa infuper fubdens „ e quantunquc non avefli
,, io intefb Pefpreflb loro confenfo, dai fatti antecedenti , dal loro acceflb-
„ fatto in detta mattina in mia Chiefa , e da (juel che fecero , e diflero ia
„ mia prefenza in quel modo , come fopra hodepefto, fatta- mamra riflef-
,, fione fopra detto fatto, dopo alcunigiorni , giudicai , come giudico pre-
., f-ntcmcnte, che detti D Gerard», e Rofaria in detta matfina tra lor«
contraeflero valido il Matrimonio , e fono ftati , e fono ver: marito , e
moglic , fenza avere alcun rifleflb a cio , che mi fu riferito , che e(preu*b
aveuero il loro confenfa per verba de prefenti , benche da me non intelb ,
poiche , ancorchedico, tal confenfo non l'aveflero efpreflb con parole ,
il fitto fu dimoflntivo , ed elpreflivo del loro mutuo conlenfo di far tri
loro de prcfenti il matrimonio .
Plure^ itidem Teftes fuerunt examinati , fed omnes in eo convencrc r quod
ea dumtaxat \erba a Gerardo prolata : Sgnor "Parvo, Signor Paroco ,
audiverint , unus autem JobSpenna alter cx illis-, & Parochi Frater hxc
addid t ,, II defto mio Fr.uello ricevuto 1'avvifo fpiccid con-molt.i fretta
la S Mcfla, cdopoiinito lJ£vangcliodi S. Giovanni di fretta incominub
a calare dalPAlrare per an#rfene in Sagi cflia e li dd. D. Gcrafdo , c Ro-
faria tenendofi Vni\o con i'.il tro per la mano fe li fcccro avantt , e il dctto
Paroco fubito coinincioa ^ridare, cd udii , che ll dctto D. Gerardo d 1 lTc :
M , Si
;>
3»
,5
»
»>
J»
»J
»»
Jftior Parficbhuo , S gwr *P trochiano % e rm avviddt, che cosl detto
L D Gerardo , che la detta Rofaria Papa parlarono , o differo altre parole,
a lequali non potei udire diftintamente , perche quantunque udiffi la voce
' di ambedue , non potei diftinguefe le loro parole per il gran ramore fu-
bito mforto in detta Chiefa per le molte Perfone, che vi ftavand afcol-
tando la Santa Meffa , e percio io rion potei diftinguere altre parole,
che furono dette da fudetti D. Gerafdd , e Rdfaria i eritfatd ,in Sacreftia
ll Paroco fece chiuder Ja Porta , C il d. D. Girardo pefo rimaftd in Chiefa
fi moitrava molto adirato contro detto Paroco , e la detta Rofaria moftra-
vafi rammancata , e ddlerite, ed id che ftavo prefente, udii , che dfetto
D Gerardo per cohfoiarla li diceva , che bai t Noi fiamo gid fpofati , e
l doppo qualche tempo; berche viddero, che il Parocd tafdava adufcire, a
*! cul dimoftravand voler parlafe , fe n3 andiederd via' .
Poft confeftum ejufinodi Proceffum in hanc ufque diem filuit Caufa j Cunu»
autem Sanfliinmus Dominus Nofter C iJliiis definitionem urgente Gerardo
Piccolominco) praevia avocatibne a di&a Congfegatione pariicillari , il-
lam denuo Sacro ifti Confeffui decidendarh fefnifefit , rdgantiif hodie Emi-
nentiiTimi PP. ex juribus , qu£ ad lpfofum manus deferehtur , fapienti ,
quo fdlent f draculo pronunciare ;
An conflst de Sponfalibus , & tMdtrimonio , vel potius fint concedend*
Ltera Tefiimoniales fuper ftatu libero in cafu &c.
Dilata j & detur Defehfof Mafririionii fumptibus
Inftantis .
MELEVITANA LEG ATI . In teftamehtariis Tabulis , quas fub ini-
tium anni 1729 condidit Lucretia Falfon , intercetera praecepit Thd-
refiac filiae, & hseredi ex toto afle ad confpicuam fummamfcutorum cen-
tum , & quinquagirita miUium monetas Meliterifis afcenderite inftitut,x,
nt fcuta feptem millia Confervatorid Puellariim in Civitate Brumulae fub
Epifcopi cura , & fegimine paucis ab' ihde anriis fiindatd perfolverer, fta-
tim ac idem Cdnlervatorium fub Regulari Inftitutd S Therefiae ereclum
effet ,, cdn le fue Regdle , claufura , e conferma , ed appfovazione del
„ Somnio Pontefice neJla fof ma , chc fi trovano eretti , e fohdati i Mona-
i, fterj di queJVIfola j fotto pero Pefpreffa cohdiziorie , e fiort altf imenti ,
„ che , fe detto Monaftero hon faf a erettd con tutte quelle cdndizioni , co-
„ me fopra fra il termine di cinque anhi da prihcipiarfidal giorno della_*
», morte di efla Teftatnce , o che noh fara eretto fottd la rtegdla di S. Tere-
^, f a , il prefente legato s'ihterida ipfd fatto nullo , e di niuh valofe .
Poftmodurh rerd in Codicillis die 21. Febfuarii 1753«, cohfcctis, h*c circa
ejufmodi legati folutionem adjecit : Confecutio , exatlio y petitio > ©*
flutio illorum fcutorum 7000. monet* a/ias per ipfarh in ejus folemnt te*
ftamento titulo legati relt&orum Confervatorio , feu tfrfonaflerid fub iitulo
S M*tgarit<t fkviato inCivitate bratnula fiat \ & Jjeri matidavit pofl
lapfum annorum quinque , & cohtWUorum , & tompUtorum a die fui obi-
tus infra numerandorum \ $ non antca\ § fttnfra pradittos annos quin-
que diclum Confervatorium , fcit Monafiertum , ejufque Woniales , feu
Taella effent fuppofita totalijurifditfiini ,, gubernio ■> %egulis , adinini-
flrationi , §• gubclrnationi . Patrjim Difcaheatorum Conventu* fib tituh
S. Tbercfix Ordinis Carmelitani % corumque SuperiorUm , alioquin m'etiio~
ratafcuta 7000. minime confequantur , nec confe^ui valeant , & /egatitm
hujufmodi tenfeatut revocatum , &* annuliatum . prout illudjx nitm pr*
tu»
9t
tunc revocavit , & rcvccat >. cc.ffav-it , (3* caffat , annuHaVttque , & au-
nullat , ac fi minimc in pracalendato cj-ts folemni tejbamento ordin, ■( •
fuiffet , non obflantibus prorogationibus temporis Pr<ciictorum annofum
quinque, aliifque gratiis , & indultis a SanciJJimo D-^NjJtro , efufq
Sedc a^fpoflolica , aliifgue Supcrioribus frte wtpettandixeontra pr<efcn-
tem conditioncm , C7- vo/ufjtatem ipfius "Dnninx CodiciMatticis in pr<zfe\ti
Capitnlo enunciatum , ac volens * & manda-is , eorum tmpetratiune , &
obtentione nullatenus illius conditionem . & lolunta^em , ac intentionem
ipfiusDominx Codictliatricis deleri ,. atqrte ivfjrniari pojfc , £? non alner
alias , nec alio ptodo »
E vivis erepta fub diein 7. Martii dieli anni 1753. Teftatrice , Prsefides Oi-
dinis Carmelitani ad petitionem Fratrurn Conventus Melitenfis , atque w
obfequium tum Epifcopi , tum magni Magifln Religionis Hierofolymita-
nae erga idem Confervatorium fummopere munifici die 21 Maii ejutdem
anni cuicumque juri , cjuod deinceps ratione enunciati legati fuper eodera
Confervatorio fibi competeret,. renuntia.runt i Hinc vero cum memorata
Thcrefia tilia , & hacres Teftatrieis renunciationi huic innixa caeperit con-
tendere , fe ad praedi&i legati folutionem amplius non teneri ob defeclum
conditionis aflerto legato inCodicillis adje&ae , quod fcilicet diclum Con-
fervvorium , feu Mnaflerium , ejufque Miniales , fen Puella effent fup>
pojita totaltjurifiiWoni, gubernio , regttlis x admintftrathni . &■ guber-
nationi Patrum "Difcalcsatorwn Conventm fuh titulo S Therefta Qrdnit
CortHeUta»? , eoru.nt-yte Sxperioruw , PriorifTa , & Puellae ejufdem Con-
fervatorii fupplicarunt fan. mem Clementi XII. , ut ifta conditione im-
probata , controverfum legatum Confervatorio applicare dignaretur , fed
cjuia , propofita Caufa in hoc Sac ConfefTu , cujus fuffragium SummuS
rontifex exquiri mandaverat , ad Dubium : /in , & quomodo Jit confir
lendrmS-intliJftmo pro applicationc icgati fcutor. pp em millium favore
Confrvatorii in cafu &c. die 22. Maii 1735. refponfum fuit , ^cPr po-
natur pottlapfum qumquetmii , fuam propterea eaedem PriorifTa , & Puel-
Ijc inftaurant hodie petitionem exponentes , di&um Confervatorium cx.
Decreto Sacrae Congregationis Epifcoporum, & Regularium negotiis prae-
pofitae in verum Monafterium fub Regula S. Therefiac , & fub ordinaria
Epifcopi Jurifdictione jam reperiri inltitutum.
Hac igitur perfpecla circumftantia , libratifque juribus utrinque per ma-
nus Eminentiarum Veftrarum facile circumferendis , declarandum pro-
ponitur .
*An, 0* q-.ov.odo pt confulendnm SancliJJimo pro applicatione Itgati fcu*
tcrHm fcptem millium favore Coifervatorii in caju &c.
Legatum deberi Monafterio .
TRIVENTINA JURIUM PAROCHIALIUM . In Concordia fub Sffit1>toii
annum 172+. inter Archipresbyterum Ecclefiac S. Mariae , & bino>.aIio« denfi
Rectores Ecclefiarum S. Petri , & S. Angeli in Oppido Frufinonis cx ifflh^-
tium inita, (ubindcque ab Epifcopo in Paftorali vifitatione approbata m-
ter cetera expreflum legitur , Ecclefiam S. Mariae efle aliarum Matricem ,
ejufcjue Archipresbyterum in fubalternis Ecclefiis extra di6t; ()pp'di ini-
nia ereclis Parochiali jurifdidioBe potiri , eique plures attributas ru ff^j
praerogativas , quae, uti afTeritur , antea ex fola diclonun R '
niventia, & urbanitate illi pcrmittebantur j c coiiverfo auti • Pa
& Ciero Ecclefiae S. Pctri prohibitum ibidem cft , ne i;n.\
ne fcfhvnatis AfTumptionis B. Virginis Ecclefum S. Marix |
Tom./X. M 2
02
teradeant, neve amplius in ea Parochiales aftus exerceant , pecuniaria
f«utor. ioo. ftatuta pcena arbitrio Epifcopi applicandorum, additaque irt
iubfidium fufpen&one a Divinis in cafu , quo lis ab altero ex Tranfigenti-
bas fuperejufdem concordiae validitate excitaretur .
Tranfatlionem ejufmodi plurium armorum fpatio antea fervatam caepit mo-
dernus Redtor Ecclefiae S. Petri Bernardinus Colancri ufque ab anno U}S*
impumare contendens eam, veluti debitis folemnitatibus , & legitima
caufa"deftitutam non futtineri , proindeque , ea fepofita , licitum fore fibi
eque, acRe&ori S. Angeli independenter ab Archipresbytero S. Marise
tam infuis Parochialibus, quam in Ecclefiis extra maenia pracfati Oppidi
fitis , & Parochiae S. Petri fubje&is functiones Parochiales explere : Cum-
que controverfiac inde exortae cognitio fuerit ad Sacrum hunc Senatum de-
lata , eodem Bernardino inftante , Caufa defcnpta fuit in foliis dierum H.,
& 1 2. Maii 1 716. fub tribus hifce Dubiis : /. Anfufiineatur concordia ini-
ta de anno 1 724. inter A.chipresbyterum de Vago , &• %e&ores Joannem
de Cbriflopbano , # Hieronymum de *<ilenat ®* quatenus negative . //. iAn
liceat %ecloribus Curatis Terwe Frufinonis libere extrcere attus Paro-
cbiales z & omnes funcliones Eccle/iafiicas independenter ab vlrcbipreshy-
tero S. ZMaria ejufdem Terra in cafu &c. III. ^in f{eBor Eccltji* S. Vetri
exercere valeat aclus Purochiales in Ecclefiis , & Locis fttis extra mania
in parte Territorii correfpondente DiHricltii Jicla Parocbia S. Petn intr*
maniaincafu&c.
At nomine Chriftophori de Vago Archipresbyteri Ecclefiac S.Manae,praepedi-
ta tunc iftorum Dubiorum decifione fub obtentu , quod eadem reformari
deberent, & alia ad abfolutam totius negotii dennitionem fuperaddi ,
quodque citandus praeterea eflet , & in ejufdem caufai difcuflione neceflario
audiendus Hieronymus de AlenaRe&or Eeclefiae S Angeli , ut ipfe quo-
que , veluti alter cx Tranfigentibus , jura fua poffet experiri , hodie tan-
dem pracfatus Bernardinus exponens , haec omnia rite pera&a fuifle , hu-
millime poftulat , ut ea, quae fequuntur Dubia, fapientiflimo Eminen-
tiarum VV. Oraculo refolvantur .
I. %4n fufiineatur Concordia inita de anno 1724. inter Arcbipresbyterum de
Vago, & ^eclores DD. Joannem de Cbrifiophano , & Hieronymum
de <iAlena l & quatenus affirmative .
II. o/fti ftt locus O/ence conventionalil quatenus vero negative .
I II. An fii fervandum folitum % quoi vigebat ante Concordiam l
IV. ^tti y & ad quem fpeclent funWones Tarocbia/es in Eccleftis , & Locis
fitis cxtra maevia , & in parte Territorii correfpondentis diftritlui Pa-
rocbia S. Petri \ in cafu &c.
Dilata ad fcquentem •
ULYSSIPONEN. ORIENTALIS RESTITUTIONIS IN INTE-
GRUM. Maria Feliciana exponens in fupplici libello , quemSummo
%9nfa™' Pontifici fub finem anni 1738. porrigi curaverat ,» che fua M.adre Chiara
„ Maria de Abreu de Lima e ftata caufa , che 1'Oratrice fofle Religiofa nel
„ Convento del Santiflimo Salvatore dell'Ordine di S. Domenicodella Cit-
„ ta di LisbonaOrientale contro fua volonta piangendo molte lagrime tanto
„ nell5ingrelTo , che nella Profeflione efponendo fempre il fuo pcntimento
, fu tanta la fua paflione , che fin dal tempo , che entro in detto Convento
„ ha patito fempre fi granmalatia, che Phanno ridotta allo ftato di etica,
„ e tifica confermata , perloche la Sac.Congrcgazione gli ha conceiTo la fa-
„ coha d'andarfcne a medicarc in cafa di fuaMadrc , e fono ftatc tali le vio-
„ len-
„ lenze prattieate con 1'Oratriceche non gli giovo di dire rephcate volte ,
„ che non voleva prender 1'abito, ne profefTare quello flato , che fapeva ,
„ aveva da eflere la caufa della fua morte , come li va verificando mentre
„ che, eflendo entrata nella Religionedi \6. in 17. anni folamente e ftata
„ nel Conventounanno, e ttrtro ii reftante tempo e ftata ammalata,, be-
neficium reftitutionis in inte^rum adverfus lapfum quinquennii , quo fibi
poteftas fieret proponendi affertam Profeifionis fuae nullitatem, deinifle
imploravit .
Octo Tefles , qui in ProcefTu jufTu Sacrac Congregationis confe&o fucrunt
formiter examinati , haec potiflimum perhibuere ; primo , quod Ora-
trix „ molto prima d'efTere Monaca del Salvatore repugnava a tal ftato
avantida fuaMadre , e la Madre gli diceva, che folamente Monaca ave-
va da effere , e non aveva da prendere altro ftato , e fopra quefto vi fu
occafione , nella quale effo Teftimonio le viddeambedue Madre , e figlia
bene incollera , e fa per la medefima ragione, che la Giuftiiicante vole-
va allora accafarfi con certo foggctto , eila M.adre ?le lo impediva , e fo-
pra quefto di una volerfi accafare , e la Madre non volerlo , che fuffe cosi ,
tenevano varic volte difpute , e contrafti una coIl'a]tra; Secundo , che
alcune volte nelli dibattimenti , e contrafti , che tenne con fua Madre
fopra lo ftato, che aveva da tenere , gli vedeva buttar la^rime , dove
inferiva , e fupponeva la repugnanza , che teneva la dettaTiiuftificante
per non eflere Monica „ Tertio, quod ipfemet Oratricis Frater retule-
rit „ che fu controverfia tra la Madre , e la figlia fopra il punto di non
voler efTerc Monaca , e che la Madre per quefto ^li aveva dato , e gli
aveva pofte addofTo le mani : Quarto , che nel giorno , nel quale efTa
prefe Pabito nel Convento del Salvatore , avanti di pigliarlo fi vedde pian-
gere molte lagrime , e con gran contrafto con fua Madre , che non voieva
efler Monaca „ : Quinto , quod paulo ante Profeffionem eadem Oratrix,
ftando nella Porteria del Convento con la Prelata , e piu Monache , e fua
Midre le difTe con molte lagrime , che non voleva efTere Monaca avanti
di piu perfone di fora , che li fitrovavano, e vedendo quefta regugnan-
„ za inftava la Madre , e Prelata , ad altre Monache contro efTa , e vidde ,
,, che la Prelata fi pofc in ginocchio avanti di eiTa chiedendoli volefle efTer
„ Monaca , e che non voIefTe fare , che con la fua repuenanza reftafTe
„ meno accreditata , e perfa , e viddi quefto , che fua Madre levandofi
,, amaramente in collera la minaccio con afprezza dicendo , che fe non fefTe
„ Monaca , aveva da privarla del tutto , e non aveva da far piu cafo di eiTa,
„ & in quefto contraflo fi pafso piu d'un ora , e mezza , o due ore, epro-
„ fefsft gadinotte; E dichiara , che nell'attodella profeflione gia nel Co-
„ ro di abbafTo cosi vidde, & ofTervd mormorio , e ribellione, e intende ,
che era per perfuaderla , & ofTervd , che per dire le ultime parole fino
alla morte , e ftette forprefa un fpazio di tempo fino che le dilTe , &
Sexto demum , che andando nel giorno feguente a queilo della Profeffio-
ne allagrata la nuova ProfefTante, e dandofele ad efTa U nuovi allegra-
menti , rifpofe la Giuftificante , che efTa non era Monaca , ne lo fu mai,
ne mai lo aveva da efTere , e le parole della Piofeflione furono con-
tro fua volonta , e cosi riclamava la Profefiione , che aveva fatta folo
„ per Vtfleriore .
Septem praeterea ejufdem Monafterii Sandtimoniales formali examini fubje-
(Xx depoiucrunt Qratrkem „ pluries proteftatam fuifTe , che efTa non vo-
„ leva efTer Monaca , ma chc veniva per fare la volonta di fua Madre, e
3, perche Paltra Sorella diceva , che non aveva da elTcr Monaca , fc La ^iu-
„ ftificantc non lo fofTc „ nec non addiderc , qusd decurrente probauonjs
3>
9»
»1
3>
S»
>»
»1
„
»»
>>
?»
»»
s»
»'
3>
3>
3t
5'
»J
94
anno Oratris ■ , era ftata molto inferma , diforteche andiede alli Bagni das
„ Alcaffarias , e ia piu per aver veduto , ehe m una di quefte occaiioni nel
ritornare a quefto Convento, o alPufcire di tffo ebbe la detta Giuftifican-
tegran dubbio, e ripugnanza tornare a detto onvertto perche non vole-
„ va cffer Monaca , e fu necelTario , che la fua Madre . e piu Monache ,
e !a M.idre lJriora la pregaffero molto perfuaden dola , che tal cofa non fa-
ceffcdi non voler effer Monaca, & effa obbedi , e fe ne ritorno ai detto
Coavento , quod in actu Profeifionis la Giuitificante arrivdal punto, che
aveva da dire rino alla morte , fece una fermata , e fofpcnfione , piangen-
do, e che doppo di quefto diffe le tali parole : Rurfus , che la Giuftifi-
,. cante mu ha avuta volonta d'effer Monaca, anzi contradiceva ad un tale
ftato , e che fuaMadre infifteva , e la intimoriva , che non aveva da effer
3, altro , e per la detta ragione fi conofce , che la Giuftiiicante venne a
prender 1'abito con propria repugnanza per il timore , e rifpetto di fua
Madre: Et demum , che dopo di profeffare la Giuftificante la vedeva fem-
pre, e molte voltc ftare con difgufto, e difpiacere , dicendo , che non
, cra Monaca , e che la Sorella era la caufa di effa effere Monaca , perche
„ la Midre diceva , ch5effendo la piu vecchia , pure le altre lo avevano
„ da effere .
Poftremo prseter teftimonium Jofephi Ventura Notarii publici affirmantis ,
Oratriccm fibi fub menfem Martii , vel Aprilis anni I7$6". , & iic non-
dum elapfo quinquennio dixiffe „ che non aveva profeffato , perche ma-
,, tal'intenzione aveva avuta , e cosi voleva ricorrere a Roma per rappre-
„ fentarlo a Sua Santita , annullare la Profefftone , che contro fua voionta.
„ aveva fatta,, allata eft depofuio ipfius Clarac Marix de Abreu Matns,
m:x fummopere dolens deminis, verberibufque , quibus fiham invitam ,
& reluttantern ad Religionem ample&endam inducere fategit , nedum con-
firmavitea, quse memorati Teftes depofuere , fed haec infuper recen-
fuit ,, Che allevando effa fua figlia per dargli lo Stato di effer Monaca,
„ ediccndogli cosi molte volte , effa gli rifpondeva , che no-, ed arrivan-
„ dofi piii al tempo di pigliare il detto ftato trovo fempre neiia Giuftificante
„ la propria repugnanza m termini tali , che fcandalizzava , edeffoTefti-
„ monio glidiede alcune voltecolle mani , ed una di effe gli diede una ba-
M ftonata , colla quale fenza volerlo fare gli aveva cavato un occhio , aifine
„ che in quefta occafione aveffe fatto cjd che effo Teftimonio voleffe, d'al-
„ loratrattatodi dare ordine a metterfi effa con brevita nel Convento , ed
„ in quefto mczzo tempo avanti d'entrare, gli dicevano alcune Perfone,
„ chc parlando di quefto con effa , la trovavano con la medefima ripugnan-
3j za , ma con effetto prefe Pabito : Che nel giorno della Profeftione ,entro
91 effoTeftimonio nel Convento con licenza del Provinciale, e vedendola
malinconica , e piangendo , nelle quali lagrime perfevero fino alle ore 11.
della notte , differo alcune Monache ad effo Teftimonio, che la capaci-
taffe , eperfuadeffe, perche temevano, che effa gli mancaffe , ed intan-
to ftava efortando, e dicendogli , che fe mancaffe in profeffare , non la
tcneva piu come figlia , fe non come fchiava , e che otteneva un Decreto
dal Re per racchmderla in un Convento ftretto , dove non vedcffe ne So-
le , ne Luna,,. Et tandcm „ che avanti di effcr paffato ll Qiiinquennio
„ della ProfciTione fcriffe ia Giuftificante ad effo 1 eftimonio alla Bahia ,
„ dicendogli , che ricorreva a Roma, ericlamavala Profeiiione , e che Effa
,, g''afi) flfe ;ol denaro , e avanti di andare efsa Teftimonio alla Bahia
., avendo notizia , che la Giuftiiirante voleva intendere la detta riclama-
ne, avcva detto ad alcune Perfone , che fe la Giuftificante gli.par-
„ la >se pci il detto particolare, la diftogliefsero , c quando efsa Teftimonio
arri-
= j
Jj
JJ
„ arrivo alla Bahia a quefto Regno , avera tre itini , gli difsc la detta fua
„ figlia , gia aveva trattato quefta riclamazione , per li quale cffetto a po-
„ chi meh diedc iidenaro,,.
Vicarius Capitularis ; cui demandatum fuerat , ut , receptis probatioriibus
per Oratricem deducendis, ProcefTum compilaret audita SuperiorifTa Mo-
«afterii , in Relatione , qua Proceffum ipfum foeiavit , hzc habet : Pro~
eeffam citata Prioriffd confeci » qua licet copiam aclorum a me peflulave-
rit intertderts judicialiter impugnare i & tontefldri probationem abOra-
triccficitndam , hujufmodi irtflufitiam diftd Prafulis renui , nefuper ea-
ietrtre da* liai agitarenturi Efi enimjute , & praxi receptum , ftmilid
ntgotia femel in judicio totttraditlorio controverti pofl gratiam concejjam
reflitutionis contra l>pftlm quinquennii . De hoc proicjjnm compi/atum una
cum prtctbtit tranfmttto , & e* probationibns afjiuenter ab Oratrice fatlit
tolligo , eam invitgm in tyrocinium introiiffe , invitamque emififje Profef-
fionem , invitamque in CccrtobiovVonialiskabilurr.retinere y cttjus erroris
caufa ektitit iaordindta , atduepervicdX i/Vatrii ejut voluntas , ue dicamt
contumacia comitantibus Yriinis , ac terroribns meo fcnfugravibat ad Pro-
feffionem cxtdrqucndam , Et quamtuitfiis VrioriJJa , refponfcmihi infcri-
ptis prxflito eontrarium affeveret , & Qratrici ajjertioni contradkat » e/us
contradi&ioni non ajfehtiof ,- itiio potiu\ thendacent judico ,Jt forte illam
rei fcptem ab hitic annis ac~l<t oblivio non excufat , cum tot fide digni ,
ttobilefaue Teftet de Ordtricis feniientia ,• & repugnantia quafi unani-
miter aepondnt .
Verumtamen quia methodus haec a Vicario Capitulari fervata impediendi
probationes , quas Antiftita Monafterir ad excludendam nullitatem Pro-
feflionis ab Oratrice propofitam meditabatur adducere, non cohacret praxi
ab Koc Supremo Senatu jaradiuconftabilifac , juxta quam , ficuti in judi-
cio reftitutionis- in integrum ,• plene agitur de ipfa Profefhonis riuliitate ,
quac ferme declafata cerifetur , fi pro petita in integrum reftitutiorte re-
fponfum prodierit , adeout abfolutum quodam modo , ac pene cacfemo-
niale tantum reputetur judicium poftea fuperdi&a nullitate inftanrandum,
uti poft Card. de Luc de %egul. difc. qi.num. 12. , &* 13. late dixit ^ota
in Januert. Ptofejfonis coram Molines inier ej^s impreff. dec. 7518. 4
num. 4. # feq. tom. 3. par. 2. , ac pluries etiam fervavit Sacer ifte Con-
fefTus, & fignanter noviftimC inToJetana J^ulUtatis ^ProfeJJionis die 17.
Septembris 1738. , ita quoque ftatutunt eft , omnia jura , quac in eodem
judicio feftitutionis in integfum five SuperioresReligionis, aut Monaftc-
rii , qui in ejufmodi Caufis funt legitimi Contradiclores , five alii qui-
cumque , quorura intcrfit ex licita, honcftaque cau fa Profeflion is validi -
tatem tueri , proferre vclint , rejici non deberc ; Pondefandum idcirco
crit ab Eminentiflimis PP. ,• num ex iis fanturii , quac produxit Ora-
trix , cuique plurimum favet diclus Vicafius Capifiilaris, pracftethodk
decidere .
An fu Jocus ^eflitutioni in integruni in cafu &c.
Dilata , & Ordinarius recipiat fer. fer. prohibitioneS
deducendas a Superioriffa Monaflerii § & tranfmittat •
Re-
*6
Rclblutiones Sacrse Congregationis Concilii
Seletla
fex iis, qus in Caufis ab AnnO 1700. ad i^ijL
propofitis prodierunt .
5r/..r. ».ii. \yl ANTUANAjURlSDiCTiONIS. Regularis enim olini , Jk
dir/g, IVl Abbatialis Ecclefia Divi Andres Monachorum S. Bertedifli Civi*
tatis Mantuac a cl.mem. Card. GonzagailliusCommendatario vigore
fpecialis Bulls fan. mem; Sixti IV. fecularizata fuit , praevia fuppre-
fionc Dignitatis Abbatialis in di£to Monafterio -t illiufque membris ,
Prioratibus , atque Benefieiis quibufcumque addifpofitionem Abba-
tialis indiclo Monafterio, illiufque membris , Prioratibus, atque be-
neficiis quibufcumque ad difpofitionem Abbatis , & Conventus perti-
nentibus , & erectain Ecclefiam Collegiatam una cum omnibus , &
fingulis juribus, ac privilegiis , retentione Fontis Baptifmalis , ac
facultate exercenda; curas Animarum i Ibi autem inteir cetera Beneficia
Ecclcfiaftica Sacerdotalia , & Clericalia oclb inftituti fuerunt Carto-
nicatus , & Praebendaj , unaque principalis Dignitas primiceriatus ,
authoritate quacumque in literis Apoftolicis exprefla , & fignanter
ijcflandi Mitram * & Baculum Paftoralem delicla Canbnicorum, Pre-
sbiterorum j & aliorum inferiorum corfigendi , ac quoties vacatio
contingeret eadem Beneficia * t[ux ad Abbatis ^ & Conventuv difpofi-
tionem fpeclare confueverunt , confcrendi . Cum igitur iis fretus ,
modernus Primicerins d ftje Ecclefia pra*tendat ad fe fbeetare co!la«
tionem duarum Ecclefiarum Parochialium S. Aaibrofii , &San£ti Ur-
bani de Formigofii ejufdem Dicccefis Mantuana: utidc juribus, & per-
tinentincntiis di&i Monafterii S. Benedi&i , earumque Parochos co-
^ere per literas miflivas virtute Sanclsc Obedientiaj authorabiles , &
comminatorias ad pcrfbnaliter intefeflendum tribus Porttificialibus
Cappcllis infra ahrium celebrari confuetis , ita ut novimmc renuente
Parocho S. Ambiofii hujulmodi parere mandatis* armatam familiam
immiferit ad domum Parochialem , & fuper bonis Parochi executio-
r.em fieri curaverit , ]irrequifito Epifcopo , cujus jurifdicliom fubeft
tam Primicerius , quam ipfa Ecclefia Collegiata : Hinc triplex exorta
dubitandi occafio triplici pariter refponfionc EEt EE* de more fubjici-
tur dirimenda .
I. An Primicerio Ecclefue Collegiatx S. Andreae competat collatio
duorum Bencficiorum Parbchialium S. Urbani de Formigofa , &
S- Ambrofii in Civitate Dicecefi Mantuana exiften.
tl. Aneidem Primicerio cbmpetat jufifdi&io vocandi ad certas folem-
nitatis , qus fiuntineadem Ecclefia S* Andrece Parochos S.Ambro-
fii de Pormigofa fub certis pamis , & multis eofque in cafu contra-
ventionispuniendi , 2c mulctandi .
111, An 111 i paiiter competat jurifdictio immitteridi familiam armatam
adexequendas dic~tas pacnas contra perfonas , & bona dictorum
Parochorum tam in Civitate , quam in Discefi Mantuana irrequifi-
to Fpifcopo in cafu &c. Sacf
57
$ac, Cofigregatio die 3. Aprilis 1700. diftulit propofitioncm -die vero
24. ejufdem menfis , refpondit : Ad /. AJirmative . Ad II. pri*
micerio n*n competere jurifdi&ionem ,fed Parochos ab eodem voca-
tos tetteri accedere vel perfe , «jel per alios . Ad III. negative , ut
in lib.$o> Decr.pag.147. & 184. ter.
SARDINLE JURISDICTIONIS- . Epifcopi- , & Metropolitani
Regni Sardiniaefupplicem porrexerunt .libellum infrafcripta Dubia
continentes Sanftiifimo D.N. adverfus ludicem Delegatum tanquam
excedentem limites propriae jurifdiclionis , & occupantem ea , quas ad
ipfos de jure fpcctant, eoque autem ad Sacram hanc Congregationem
remiflb, EE. VV. refponderenon dedignabuntur .
I. An quando Ordinaiii ad evitanda fcandala procedunt , non citata gefi, 1 3. c. 1.
parte , nec adh.bita Caufx cognitione in Caufis Vifitationis , aut WJef.naap
Correctionismorum poflit Judex delegafcis Apoftolicus appellatio- 10* de re^
nem fimpliciter admittere .
II. An ab interlocutoria , vel alio quocumque gravamine , quod tamen
poteft reparari per fententiam definitivam , valeat appellationem
admittere .
III. An quando appellatur a gravamine , quod per definitivam valeat
appellationem admittere reparari nequit, ut Carcerationis, torturae,
aut excommunicationis poflit appellationem admittere , aut inhibi-
tionem , vel aliam provifionem concedere , non vifis a£tis , ex qui-
bus evidenter appareat de gravamine .
IV. An Cenfuras Ecclefiafticas in appellantem prolatas valeat relaxa- S^iy.cj.
re , aut nullas deelarare , non auditis partibus , nec cognita caufa . f re^'
V. An valeat abfolutiones ad cautelam concedere non citata Parte,nec
vifis actis, nec praeftita cautione ab appellante de ftando Juri, & pa-
rendo mandatis Ecclefiac .
VI. An ab executione Decretorum Sacri Conciiii Tridcntini valeat S<?/}.ij. <•.$.
appellationem admittere . Sejf.11.c7.
VII. An valeat Caufas inCuriis Ordinariorum , vel aliorum Iudicum '**■</.
inferiorum pendentes a fe avocare , vel illarum curfum impedire
fub quolibet prcetextu, prxterquam per viam legitimae appellationis
fuerint ad ipfius Tribunal delat» .
VIII. An valcat appellationem recipere nill per publica documenta ,
(quae realiter exhibeantur ) prius conftiterit appeilationem a fen-
tentia definitiva, vel habentc vim definitivae, aut a gravamine, quod
per definitivam fententiam reparare non poflit in cafibus ajure non
prohihitis per legitimam perfonam , & intra debita tempora fuifle
interpofitam , ac profequutam .
IX. An valeat inhibitionem concedere poft receptam appcllationem
abfqus infertione tenons fententia, aut Decrcti definitivi , autdefi-
nit;vi vim habentis' , etiamfiAppellans afleratculpa Iudicis , aquo,
vel ac"tuarii excmplum haberc non pofle non juftincato impcdimcn-
£0 , 8c an in cafu poifint inhibitiones impunc fpcrni .
X. An vaJe*at appellationes in fecund fcantia rcciperc aDecretil,
ieu febtei t,] Suffraganeorum, omiflb medio Ci";ac Metropolitanae.
XI. An in Cai.'iis de fui natura appellabilibuj , in quihus diftus lu.Jex
Tom.IX. N >-
9$
proceflit, valeat appellationem quoad effectum fufpcnfivum dene*
gare .
XII. An, & qu« uxa fervanda fit a diclo Iudice Delegato tam in Cau-
fis Civilibus , quam ciiminalibus pro fportulis , feu propinis .
Sac. Congrcgatio die 3. Aprilis 1700. diftulit propofitionem ; die vero
S*f.i4> c.t: 24. ejufdem meniis jufTit, proponi Caufamin primaetiam unica , &
*' per Delegatum exhibcndas effe literas fua: delegationis ; & demum
die 15. Maji dicli anni refpondit : Ad I, negative quoad effe&umfuf-
pevfivum . Ad II. negative . Ad III, negative , quoad cognitionem
'Caufa in gradu appellationis tantum , § affirmative quoad brevtm
fuperfejforiam . Ad IV* negatite , Ad y% itidem negative prater»
qtiam in cafu abfolutionis ad breve tempus , &* tunc curn obligatione
Ae (iandojuri , & parendo mandatis Ecclefia , Ad prI, Vll, JSllL
IX. X. &" XI. negative . Ad XII, exhibendas ejfe Taxas tam Ordi*
nariorum , quam Delegati ; ut in lib,%o, Decr, pag.i^f, 1S5.,
(5* 1224.
TUSCULANA BENEFICIl, SEU CAPPELLANI& . In fuo ul-
timo , fub quo deceflit elogio Canonicus Ioannes deComitibus,
d7ju?'' inftitutis haeredibus ufufructuariis Maria Gratia germana Sorore ,,
Francifco Fabrino Conjugibus , & Innocentio eorum communi hlio ,
ita eifdem demandavit „ Quali Eredi ufufruttuarii fiano teniiti , ed
obligati di farmi celebrare airAltare del Santiflimo Crocififlb del-
la Chiefa di S. Pietro diqtieftaCitta di Frafcati una Mefla baflfa
la fettimana , ed una Mefifa parata da eelebrarfi il giorno della rnia
morte ogn'anno , equefte Mafle fiano tenuti di far celebrare , fin«
che detto Innocenzo loio figliolo fi fara Sacerdote , e facendofi
Sacerdote , ledebba celebrar lui, conforme difpongo in quefto
mio teftamento . Itemordino, ecomando, che venendo il cafo ,
che detti miei Eredi ufufruttuarj moriflero , e detto Innocenzo mio
Nipote non fi fofle fatto Sacerdote , e non fi volefle Fare ,
99
99
9*
1 9
9«
99
19
95
99
in tal cafo la detta mia Erede debba far coftituire un Benefiziato
,, nella Chiefa Cattedrale di S.Pietro di Frafcati, il quale fia tenuto,
99
99
99
99
99
9»
ed obbligato di andare adoffiziare al Coro, conforme fono tenuti ,
ed obligati li altri Benefiziati con efler puntato , e la puntatura fi
debba applicare alla Sacriftia di detta Chiefa Catedrale , il quale
pero dcbba aver la fettimana di vacanza , e fia tenuto , ed obligato
di celebrare una Mefla bafia mortoria in ciafcheduna fettimana , ed
anche una Mefla parata da farfi celebrare i.n detta Chiefa il giorno
della mia morte ogn'anno in perpetuo da applicarfi per falutedell*
„ anima fua , e de'' miei Defonti k
V»ta funfto diclo Innocentio ad nominationem Elenae Fabrinae hajredis
proprietaria: dicli Canonici loannis fuit abOrdinario inftitutus ad
beneficium ( de cujus ereclione non decet ) Clericus Iofeph Guer-
rerius , qui cum Ordines Sacros infra annum non fufceperit juxta
Conftitutiones Ecclefia; Cathedralis , quibus fe exprefle reddidit ob-
tioxium , imo nec intra fucccflivum quatrienmum , ac modo ob all ua
del icta per ipfum pei pctrata fuerit exilii poena multatus , authumans
pracfata hasres dictam nominationem nullatcnus fuftineriEE. VV* cni-
xe exorat decerncre . I. An
29
'„ An Beneficium , feu Cappellania de jurepatronatus de Comitibus fit
Sacerdotalis aetu , vel habitu .
II. An praefentatio facla per hceredem in perfonam Clerici lofephiGuer-
rini fuftineatur in cafu &c.
Sac. Congregatio die 26. Iunii 1700. diftulit propofitionem , die vero
4. Septembris ejufdem anni refpondit : Ad I. Cappdlaniam , feu
Beneficium ejfe Sacerdotale habitu , & non aclu ds tempore prafenta -
tionis , ita tamen ut infra annum debeat promovzri in ca fuy de quo
agitur . Ad II. prafentationem fuflineri , ut in lib. 50- Decret*
p4g*479*
BONONIEN. , SEU PARMEN. SPONSALiUM . Exoptante Cap.u w 9.
Marchione Petro Georgio Lampugnano Matrimonium contrahere ftjhnde ttfi
cum ComitifTa Anna Maria Rofa de Pepulis deanno i6*94.conclufum matr*
extitit inter Comitem Giatiam de Pepulis illius GermanumFratrem ,
ac di&um Marchionem Petrum de collocanda eidem in Matrimoniurrt
prxfata Anna Maria , qu® cum ad ejus notitiam peryenerit fe defpon-
fari debere cum extero , illico caepit non modice contriftari , ac figna
ipfius diffenfus pnebere mcdiantibus proteftationibus , animi merore ,
fufpiris , & lacrymis , ut deponunt Teftes. ad ejus inftantiam exami-
nati.
Verum, quia incalefcente traelatu deveniendum erat ad con*e£lionem ,
& fubfcriptionem napitulorum matrimonialium non obftante aveifio-
ne Sponfx dictus Com. Giara pluries animum fuum Sorori propala-
vit , quod opus eiat , ut matrimonium effe&uaretur , & juxta depo-
fitiones : cbe averebbe bifognato , che lo pigliaffe , perche aveva dato
la parola , quocirca convocatisex improvifo Notario , & Teftibus,
necn®n accerfitis, & aftantibus nonnullis Puellas Confanguineis , &
Sponfo , fuit e fuis Menfionibus evocata dicla Comitiffa , & a fratre
invitata ad fubfcribendum , & jurandum Capitula matrimonialia , &
infimul intereffendum ftipulationi inftrumenti Dotalis , prout in eflfe-
clu ad fubfcriptionem diclorum Capitulorum devenit per ha:c verba?
Io Anna Maria Rofa Pepoli aderifco , e mi rajfegno a qtianto ha dif-
pofio dime il Signor mio Fratello conforme qui fopra : & ufque a«i
actus perfeclionem femper prxfentiampra;ftitit,triftistamen,& m;cfta,
itaut ad ejus appartamentum reftituta, cum pluribus fuos fenfus expo-
fuerit : di aver toccato bensi la carta,ma non fo quelio mi abbia fatto :
quodque nullatenus has nuptias contrahere intendebat , fedpo.ius
coram Parocho negativum praebere refponfum , feu Monafterium in-
gredi ; prout de facto non multum temporis interceflit , quod , dere-
lictis propriis Laribus , ad Monafterium Cappuccinarum fe contulit .
Prictendente autem dicto Marcbione Petro , quod dic~ta Comitifla Anna
fponte , & libenter contraxerit cum eo fponfalia , juxta teftes ad cjus
inftantiam examinatos , eaque pluries ratificaverit, eidem exarando
Epiftolas tam ante , quam poft Capitulorum perfeelionem etiam Cc
Sponfam fubfcribendo , acinfuper miuendo , & recipicndo muncia ;
E contra vero aflcrerue dict.i ComitifTa , ea omnia peregifTe ob vim ,
& metum Fratris , & dc Hlius mandato , ut medio juramcnto fitfa
fuit inpofitionibus , & in omnem cafum non a^i de Matrimonio in
YomJX. N 2 ' faciem
lOO
faciem Ecclefix contra&o , fed fimpliclter de fponfalibus , proindequc
quamcumquc levem , dummodo rationabllem caufam pro receffu fuffi-
cere , caufamque recedendi fore , quod fuperventa Pragmatica Sere-
niflimi Parmx Ducis abrogante , feu refecante luxus muliebres , fi-
gnanter occafione Sponfalium , adimpleri amplius nequeat promiflio
a Sponfoperacla , tradendi veftes , & gemmas ad inftar Nobilium
Bononienfmm , & quod inter partes juftum odium emerferit , atten-
ta hac lite, Scobdurato propofito iplius ComitifTas nunquam cum dic\o
Marchione Matrimonium contrahendi , fed potius afpernandi quaf-
cumque pcenas cenfurarum fortaffe ad hunc erTe&um comminandas ,
prout per aclum publicum proteftationem emifit; Quamobrem exju-
ribus hinc inde circumferendis EE. VV". e.it declarare .
An conftet de Sponfalibus , qua veniant effieBuanda in cafu &c.
Die 25.Scptembris 1700. Sac.Congregatio Concilii refpondit : Nega-
tive , ut in lib.$o. Decr.pag*
Stfi. «. c. 4. T) ORTUCALLEN. VISITATIONIS . Cupiens Epifcopus Portu-
&cl.fcp*z-4* X callen. Confiliare Decretum quoadVifitationcm Dicecefis juxta fu-
de ref' um Paftorale munus exequi , nec infirmitate detentus valens perfona-
liter Ecclefias vifitare deputavit iu vifitatione Ecclefiarum Parochia-
lium Civitatis Portucallen. fuum in Spiritualibus , & temporalibus
Vicarium Generalera Sacerdotem Carolum de Rocca Pereira Do-
clorem, & Canonicum Cathedralis, qui cum ad valvas dictis Ecclefise
folita aflfigi mandaveritedicla ad pnsfatum effectum vifuandi,Capitu-
lum , & Canonici dictae deputationi quoad vifitationem Oathedralis
in fpiritualibus fefe oppofuerunt , contendentes illam privative ab
Epifcopo fieri debere ; Hi ig adita pro parte ejufdem Epifeopi hac
Sac. Congregatione , obtentifque hteris Nuncio Apoftolico Ulyffi-
ponen. directi s pro informatione , .& voto , & jam , auditis partibus ,
pervento, ut ex lllius relatione par manus EE. VV. circumferre re-
folvendum proponitur .
I. An Epifcopo , concorrente legitimo impedimento, liceat per ejus de-
legatum vifitare propriam Cathedralem , & totum Corpus Capitu-
li , nedum in temporalibus , verum etiam in SpirituaUbus , £T qua~
tenus ajjirmative .
II. An circa impedimentum ftandum fit foke afTertioni Epifcopi, an vero
teneatur aflignare caufam legitimi impedimenti .
III. An impedimentum dcbeat effe continuum , videlicet toto durante
temporeaSac. Concilio prcefcripto pro vifitatione facienda , vel
potius fufficiat , quod fit temporale .,
SacCongregatiodie 15. Januarii 1701. diftulit propofitionem die vero
29. d.menfis refpondit . Ad I. Affirmative . Ad II. affirmative quoad
primarn partem , $ negative quoad fecundam . Ad III. negative
quoad primam partem , 5* quoadfecundam remifis confcientia Epifeo-
pi , ut in lib.$ 1 . Decr. pag. 1 . ter. & 63.
S*'/.£« c.4. A/f ILETEN. Mkhael Ligorus Vicarius deputatus aCapituloSa-
trjefii.c-i. J.V1 crofanfta Bafilicrc S. Joannis in Laterano de Urbe pro Eccleliis
de ref" fitis in folo Lateranenfi Dioecefis Miletcn. authumans in eadem quafi
Lpif-
Epifcopalem exercere pofse jurifdiclionem , inter ccetera nedum Ec-
clefias ipfas , ac Confraternitates in eis ere£las vifitare voluit , verum
etiam pro revifione computorum pecunias exigere ; rurfus publicari
mandavlt Ediclum , quo pracepit vifitationes dictarum Ecclefiarum
ab Epifcopo fa6tas fibi apportari deberi ad efTcftum eas revidendi ,
ac executioni demandandi , necnon prohibuit , ne ulla fieret locatio ,
feu alia alienatio bonorum eorumdem Ecclefiarum abfque fui ipfius
licentia , & demum vacante Ecclefia Parochiali S. Marias Gratiarum
de Radicinas Terra , publicum pro ea indixit concurfum, quibus omni-
bus perventis ad notitiam Promotoris Fifcalis Curias Epifcopalis Mi-
leten. , citata parte , concordata , ac fubfc ripta fuere infrafcripta Du-
bia ab hac Sac. Congregatione decidenda , videlicet .
I. An Epifeopus Mileten. , tanquam Delegatus Apoftolicus poffit fub-
delegare fuum Vicarium Generalem , vel aliam Dignitatem Eccle-
fiafticam fibi benevifam in vifitatione Diascefis , & praseipue Eccle-
fiarum , quas prastenduntur fitte in folo Lateranenfi .
II. An Vicarius deftinatus in dicla Dioceefi Mileten. a Reverendiflimo
Capitulo Sacrofanclie Bafilicae Lateranen. poflit revidere vifitatio-
nes factas ab Epifcopo , five ejus Delegato vifitatore in dd. Ec-
clefiis .
III. An praedic~lus Vicarius Lateranen. in d. Diaeeefi Mileten. poflit re-
viderej computa , & vifitare libros Adminiftrationis redituum fo-
cietatum laicarum erectarum in eifdem Ecclefiis , & an pro dicta
Computorum revifione poflit recipere a di&is Societatibus aliquod
emolumentum , feu mercedem .
IV. An Vicarius deftinatusin dic~ta Diascefi Mileten. ad. Reverendif-
fimoCapituIo poffit indicere concurfum in occafione vacantium Ec-
clefiarum Parochialium , quac prastenduntur in dicto iblo Latera-*
nenfi .
V. An Epifcopus Mileten. in prasfatis Ecclefiis exiftentibus inter fines
fuoc Dicecefis poflit exercere jurifdictionem ordinariam quoad pro-
vifionem Parochialiiim , aliorumque concernentium curam anima»
rum , & adminiftrationem Sacramentorum ,
VI. An in alienationibus rerumearumdem Ecclefiarum folemnitates re-
quiiitcs ctiam jn vim Can. Tetrulas 12. q.2. adhiberi debeant per
Epifcopum , vel per dictum Vicarium deftinatum a Capitulo di£tx
Sacrofimctae Bafilica; .
VII. An in cafu , quo praedictus Vicarius deftinatus a diclo Capitulo
fe ingereret in jurifdi&ionalibus , & Caufis fpeciantibus ad Epif-
copum Mileten. pofiit ab eodem Epifcopo coerceri , & puniri ca-
nonicis ccnfuris , & pcenis .
Sacra Congregatio idie 19. Februarii 1701. diftulit propofitionem , &
dic 23. Aprihs dicti anni refpondit : Ad I. po/fe vifitare per fe , vel
ptr alium ctiam Ecc/cfias fitas in fulo Laterancn/i ad formam S. Con-
cilii . Adfecundum negative . Ad tertium negative ad utrumque .
Ad quartum negative . Ai qtiintum dilata . Ad fcxtum fpeclarc ad
Epifcopum privative . Adfeptimum affirmativt : ut in lib.%\. Decr,
Pag'91' & 2°8.
RIPA-
i^t
RIPANA SPONSALIUM. Initis Sponfalibus de futuro inter Feli-
cianam dc Martinis , & Joannem Dominicum Tognanum , faaif-
jne folitis proclamationibus ad formam Sacri Concilii , ad retardan-
re/. m.ttr q^ Matrimoni celebrationem per Joachim Tognanum germanum
fratrem cjufdem Joannis Dominici , & natu majorem oppofitum fuit
coram Parochoimpedimentum publicas honeftatis ratione fponfalium ,
qusaflerebanturintereandem Felicianam, & ipfum Joachim praece-
denter contra&a ; quapropter examinatis formiter Teftibus coram
Vicario Ripano fuper veritate priorum Sponfalium , pronuntiatum
fiit perillius fententiam praefatum Mitrimonium fore retardandum ,
aqua tamen interpofita per Joannem Dominicum appellatione poft
delatum Proceffum ad Urbem , & remiffionem cauf» ex refcripto San-
cliflimi ad hancSac, Congregationem : difputata fuerunt die 2. Mar-
tii 1690. infrafcripta dubia .
T An conftet de aflerto impedimento publicae honeftatis, vel potius pro-
cedendum fit ad ulteriora in celebratione Matrimonii cumjoanne
Dominico Tognano ; Et quatenus affirmative quoad primzm par-
tcm , # negative adfecundam .
II. An vigore priorum fponfalium cogi poflit Feliciana ad celebratio*
nem Matrimoni cum Joachim Tognano .
Et Sacra Congregatio refpondit Coadjuvandas effe probationes in Cu-
ria Metropolitana prafixo termino trium menfium : Cumque eo elapfo
nihil ibidem deduftum fuilTet , repropofita fuit Caufa fub die 17. Au-
gufti ejufdem anni , & refcriptum emanavit: Curiam Metropolita-
nam procedere debert ad coadjuvationem probationum ex officiojuxta
iuftruUionem .
AdformamtranfmiiTainftrucYionis eompilatus exftitit Proceflus coram
Vicario Generali cum examine plurium Teftium ad coadjuvandas
probationes prascedentium fponfalium cum prsefato Ioachim , eoque
adUrbem delato in tertia caufa propcfitione fubdie 7. Junii 1698. ea
remifla fuit ad Eminentiffimum Prafeclumjuxta mentem , fed iterum,
ac quarto nempe fub die 20. Septembris ejufdem anni , eadem caula
revocata ad examen fub praemilfis dubiis, placuit tandem EE.PP. reP»
pondere : ln cafu , do quo agitur , ad primum affirmative quoad pri-
mampartem ; ad fecundum negative . Praetendente autem in praefenti
Feliciana fibi licere a praedi&is fponfalibus cum Ioachim contractis
refilire, ac libere cum alio viro legitime copulari , ex quo yigore
prasfatae refolutionis ipfa cogi non valet ad celebrationem Matrimonu
cum diclo Ioachim devenire : proinde enixe fupplicat ab EE. VV. de-
cerni
An Eeliciana liceat recedere a fponfalibus cum ^foachim contraftis i*
caju &c. & ad ejfeclum &c.
Dic 23. Aprilis 1701- Sacra Congregatio diftulit propofitionem , die
vero 7. Maii ejufdem anni cenfuit, licere recedere afponfalibus , nott
tamen effie fublatum impedimentum publiae honefiatis: utinlib.%\*
Becr.pag.210. , & 2^6.
CAU-
c
AURIEN. DISTRIBUTIONUM. Adfunt in Ecclefia Caurien.
aliquae Dignitates,quac habent fruct.us diftinctos a Menfa Capitula- ty x}' c' im
t\ ; quorum certa pars aflignata fuit in diftributionibus quotidianis
juxta difpofitionem Sacri Concilii Tridentini in c ap. 7, ^SeJf. 22. deref.
unde propofitum fuit in hac Sacra Congregatione Dubium : An hu~
jufmodi difiributicna r , qu<s am.it tuntur ab iis , qui competens fervi-
tium non praftiterint , necejfario Fabriae Ecclejia , guatenus indi-
geat 1 art verofit infacultite Epsjcopi , fiante etiant indigerttia di-
8a Ecclefia , illas alteri pio loco pro ejus arbitrio applicare : & fub
die 7. Novcmbris 1621- S. Congregatio refpondit : hus diftnbutio-
ncs effe primo applicmdas Fabrica Cathedralis Ecclefitf , quatenus
indigeat , ac nifi irtdigfat , tunc demum ejje in facultate Epifcopi illas
alteri pio locofua arbitrio applicare^wt in lib. 12. Decr.foi.S 1 .ter.
Cum autem diftributiones quotidiana; , quae araittuntur etiam a Canoni-
cis , & Prajbendatis ejufdem Ecclefis non refidentibus , neque interef-
fentibus non accrefcantceteris refidentibus , fed fubfint difpofitioni
Sacri ConcilirTridentini in d. cap.j. fejf.22. de r ef , practendente
moderno Epifcopo illas ad fui libitum applicare locis piis , & paupe-
ribus Disecefis, Capitulum diclae Cathedralis , attenta Fabricaj necef-
fitate , de qua deponunt duoTeftes formiter examinati , enixe fuppli-
cat declarari ,
An diflributiones quotidiana , qua amittuntur a rtort intereffentibus ,
fnt rejidentibus debeant vigore di&i Cap.^. Sejf. 22. applicari Fabri-
cdt Cathedralis , vel alteri pio hco arbitrio Epifcopi in cafu &c.
Saera Congregatio die 25. Aprilis 1701. diftulit propofitionem , dic
vero 4. lunii dicki anni refpondit : Applicationem in cafu propofito
ejf-j faciendam Fabrica Ecclejia , & quod ajfertam fuperfluitatem ex-
penfarum injungendum Epijlopo , ut provideat etiam cum facultatc
Sacra Congregationis : Ut in lib.^x. Decr.pag.20c). ® 304.
TROIANA FUNERUM , Exortis nonnullis controveriTis ufque &jm. cij.
de anno 1648. inter Canonicos S. Marise Civitatis Foggias ex una, dtref
& Regulares lefus Maricc ejufdem Civitatis ex altera partibus fuper
modo ducendi Defur •ftorum eadavera adtumulandum,ac explendi fu-
per illis Exequiis , fedata; poftea fuerunt per publicam tranfaftioncm,
q<.a de recommuni confertfu dcclaratum extitit , fupradicla Cadavera
r,e6to tramite deferre deberi ad ipforum Regulariuin Ecclefiam , fi
inibi Exequias expleri contingcrent •, Atcum modo inter Canonicos,
& Regulares fupradictos , iifdem etiam renovatis controverfiis ,
plurimae aliae exortv fint contentiones pariter circa Defunctorum fu-
nera , porrectus fuit huic Sac. Congregationi per prsfatos Rcgulares
fupplcx Iibellus pro refolutione infrafcriptorum Dubiorum , quo de
more ad Ordmarium pro informationc remiflo, ifte, Partibus hincin-
de auditis , omr.ibufque earum probationibus receptis , Proceflum ad
Sacram Congregationem tranfmifit ; Unde ex juribus circumfercndis
EE.VV. non dedignnbuntur dcccrncrc .
I. An licitum fit Canonicis , Capitulo , & aliis Parochis dicla; Civita-
tisducere funus perpublicas Plateas , qux non eft rec~ta via duccns
ad
io4
ad Ecclefia m funcris , & prajfertim Regularium , Et quatenus af-
jirntatirje .
II. An eifdem Capitulo , Canonicis , & Curato propter hoc aliquod
itipendium accipere , feu exigere liceat .
III. An (it licitum dd. Capitulo , & Canonicis ducere Cadaver alicujus
de regimine Civitatis prius in Ecclefia Collegiata ad officiandum ,
& deinde ab illa transferre ad Ecclefiam funeris .
IV. An licitum fit Canonicis , & Parochis aliquid exigere ratione tran-
fitus per Parochiam , quando funus ducitur ab una Parochia ad
Ecclcfiam funeris fitam in alia Parochia .
V. An candela geftanda per Canonicos in aflbciatione funeris debeat
efle ponderis ad minus quatuor Iibrarum , vel arbitrio haeredum , &
an Canonici ultra di&am candelam prfetcndere poflint unumduca-
tum Regni pro quolibet Canonico .
VI. An de dictis candelis debeatur aliqua portioEcclefiae funeris, prout
etiam de candelis , quae in fimilibus cafibus geftantur a Regula-
ribus .
VII. An Capitulum, Canonici, & Parochi prastendere , & accipere pof-
fint majorem portionem funeralis , quando Cadaver fepelitur in
Ecclefus extra Civitatem Regularium , ac extra Parochiam, quam-
vis iitam intra Civitatem , quam acciperent, fi Cadaver fepeliretur
in illorum Ecclefia .
Vll. An interveniente in funere ducendo ad ficclefiam Regularium
Cruce Capituli cum unico illius Abbate , feu Sacerdote , Capitu-
lum exigere poflit emolumentum eomodo , quo interveniret totum
Capitulum .
IX. An licitum fit Canonicis pro decimis non folutis in vita per defun-
ftum devenire ad impedimentum fepulturse Cadaveris Defuncti in
cafu &c.
SacraCongregatio die 7. Maii 1701. diftulit propofitioncm , die vero
2 1. ejufdem refpondit : Ad primum affrmative . Ad fecundum ntga-
tive . Ad tertium negative , nifi alitcr difpofuerit Defunclus , nec
ejus hccredes . Ad quartum negative . Ad quintttm negative quoad
primam partem , fed remittendum arbitrio hxredum , quo vero adfe-
cundam partem negative . Adfextum , feptimum , o&avum , ^J* no~
numpariter negative : ut in lib.^i.Decr. pag.i^q. terg. (^278. terg,
Sef,4.c.: f^ ALAGURITANA VISITATIONIS . Abbas Ven. Monaflerii
ff'" * V^i B. M.dcNaxeraOrdinis S. Benedi&i Congregationis Hifpania-
lf 9. itfs.ii. rum habet »8 Civitate Naxera jurifdiclionem Ordinariam , & jus vi-
de ref. fitandi } cclefiam Parochialem S. Crucis , & Ecclefiam S. Michaelis,
earumque Clericos , & Cappellanos privative quoad Epifcopum
Calaguritanum ; in reliquis vero habet jurifdictionem ordinariam cu-
nuilative cum eodcm Epifcopo , ut conflat cx antiqua fententia Iata
ufque , & abannoi4i2. pcr Sedem Apoftolicam confirmata , nec-
nen cx mandato de manuteneado cbtento de anno 1616. a S. Rota co-
ram R. P. D. Ottembergo .
Voleni autem fupradic~tus Abbas de anno proxime prsterito vifitare di-
6tam Parochialcm Ecclcfiam S. Crucis plcnaric , & fubjt6tive fuo
Mo-
IOJ
Monafterio unitam, & cujus ipfecft vcrus Parochus adminiflransani-
marum curam per Vicarios a fe deputatos, & Divina Officia per Cle-
ricos , & Cappellanos ibidem exiftentes , ut pleniflime firmatum fuit
in deci/.$j. 67. 77. coram Vbald. tomo 3. , & in nullius ,fes tu CaU-
guxitana ^uartce Funeralis de Naxera 1 i.yanuarii 1692. &* 13. Fe-
bruarii 1693. cor.bon.mem. Emerix. requifivit ad hunc effeclum etiam
fub pcena Cenfurarum in cafu recufationis exhibitionem Iibrorum An-
niverfariorum , Cappellaniarum , & Operum piorum , illorumqae
computa, & inftrumenta fundationum a prajfatis Clericis , & Cap-
pellanis, quirequifitos libros exhibere recufantes habuerunt recurfum
ad RegiumTribunal , & cujus Refcripto coaclus fuit dic~lus Abbas
ab ulteriori progrefTu in vifitatione defiftere ; aditaque fucceilive per
• eofdem Clericos , & Cappellanos Signatura juftitia? pro commiffione
appellationis , fnbdie4» Martii 1700. prodiit Refcriptum : Nihil .
Cum vero poftmodum ex Decreto R. P. D. Auditoris Sancliflimi hu-
jufmodi Caufa remifla fuerit [ad hanc Sacram Congregationem ,, ideo
proponuntur infrafcripta dubia ab EEo V V. de more refolvenda .
I. An Cappellani EccIefueS. Crucis taieantur in actu vifitationis exhf-
bere libros antiquos , & recentes continentes legata , & Bona rcli-
6la eidem Ecclefias .
II. An teneantur exhibere Iibros continentes Anniverfaria , aliaque one-
ra , & opera pia in dicla Ecclefia fundata .
III. An teneantur exhibere libros continentes fundationes Beneficiorum,
& Cappellaniarum , earumdemque fundationum inftrumenta .
IV. An teneantur exhibere libros continentes computa redituum, &
exituum Ecclefioe , eorumque folidniones .
V. An exhibere teneantur notulam eorum , qui poflident Cappellanias,
& alia Beneficia in dicta Ecclefia , & illorum, qui debent Anniver-
faria , aliaquc opera pia adimplere *.
VI. An teneantur exhibere notulam Bonorum alicnatorum Ecclefiae , &
refpeclive noviter acquifitorum , atque inftrumentorum , & fcriptu-
rarum eafdem alienationes ,.& acquifitiones refpicientium .
VLl. Quatenus affirmative . An Cenfura: relaxata per Abbatem de Na-
xeia contra dd. Cappellanos in a£lu vifitationis pro praemiflerum
exhibitione fuftineantur in cafu &c.
yiil. An Abbas te eatur reftituere libros Baptifmatis , & Matrimo-
niorum in cafu &c.
TSacraCongregatio die ^.Junii 170*. diftulit propofitionem , die vero
18. ejufdem menfis refpondit : Ad primum ufque adfextum affirmati*
ve . Ad feptimum Abbatcm po/fe uti Remedio Cenfuraritm . Ad
ottavum negative praterquam quoad Ubros currentes : ut i»/ib.$i,
Decr.pag.106. & 338.
ROJANA SERVITII . CumVicariusGeneralis Guriae Epifcopa- Sefs.14.cu.
lis Trojanx obli^are voluerit fub Tptrnis , & Cenfuris fimpliccs de rcf'
Prcsbyteros non participantcs, nullumque Bcneficium habentes in Ec-
clefia Cathcdrali , ad fcrvitium -ejufdem Ecclefiae in diebus feftivis,
ac ad afliftenduin rccitatrioni , ut dicitur della Curontlla , nec non ad
intcrveniendum tam Pioceflionibus , & Concionibus cum fuperpel-
Tom.IX. O liceo
liceo, quam Congregstioni cafuum , & le&ioni Theologias Moralis ,
fupradicti Presbyteri ad fe eximendos a dd. oneribus recurfum habue-
runt ad A. C. , a quo reportarunt Monitorium fuper obfervatione De-
cretorum hujus Sacra; Congregationis alias editorum in Sarnen.Ser-
vitii 17. Junii 1690. //£.40. Decret. fol.^6. , & in Vigilien, 25.
Septembris 1700. lib^o. Decret. pag.$4*. in quibus declaratum ex-
titit , cenfuras , & prascepta hujufmodi non fuftineri . Verum remifla.
cxufa ad hanc Sacram Congregationem a R. P. D. Auditore San£tif-
fimi ad inftantiam Promotoris f ifcalis di£tae Guriac Epifcopalis ifto
pluries monito , iidcm Presbyteri enixe EE. V V. fupplicant pro re-
folutione .
I. An fimplices Clerici in Sacris conftituti nullum habentes Beneficium
in Cathedrali Ecclefia Trojana , nullumque ex ipfa retrahentes
emolumentum teneantur afllftere fervitio pr*dic~t;c Ecclefiac in fingu-
lis diebus feftis pr«cepto , & afliftere recitationi , ut dicitur dtlla
Coronella , & Novena , necnon intervenire Procefiionibus , &
Concionationibus cum fuperpelliceo in cafu &c.
II. An dd. fimplices Sacerdotes non Parochi , neque Confeflbres tenean-
tur intervenire Congregationi cafuum , & Lectioni Theologiae mo-
ralis in cafu &c.
Sacra Congregatio die 14. Ianuarii 1702. diftulit propofitionem, die ve-
ro 18. Februarii di£ti anni refpondit . Ad primum » ttadjuvandas
ejfe probationes fupsr confuetttdine , &* TeJTes firmiter examinan-
dos ejfe . Ad fecundum , ejfe bortandos dumtaxat , non autem
cogendos : ut in lib.$z. Decret. pag.6$.
Stf.14. »isi Q YPONTINA DISTRIBUTIONUM . Pnetendente CapituloEo
<deKef. ^ clefiae Cathedralis Sypontinas fru&us Archipresbyteratus confiftere
in folis diftributionibus quotidianis , & propterea denegare lanuario
Pafchali Archipresbytero ejufdem Ecclefias fructus fibi debitos ab an-
no 1698. ufque ad praefens eo quiaaddictus fuit fervitio Archiepifco-
p; Sypontini , cui adhuc a&ualiter infervit , prsedictus Archipresby-
ter preces porrexit huic Sacra Congregationi , ut dignaretur decla-
rarefibi deberi fruclus fupradictos etiam in diftributionibus quotidia-
nis confiftentes , amifla dumtaxat tertia parte earumdem , quibus ad
eundem Archiepifcopum pra informatione remiflis , ifte , citato Ca-
• pitulo ad deducendum jura fua , eoque non comparente , fuam tranf-
mifit relationem , in qua ait di£tum Oratorcm 20. ab hinc annis , &
ultraefle fuum familiarem , a biennio Archipresbyterum Cathedra-
lis , qui eft Secunda Dignitas , nec non Magiftrum Cairemoniarum ,
ac per annos trefdecim jam Canonicum , femperque lucratum fuifle
integram portionem fui Canonicatus , dum penes eum moratus fuit
ab anno fcilicet 1680. ufque ad 1698. ad formam difpofitionis Sacri
Concilii Tridentini , & Decretorum hujus Sacras Congregationis ,
idemque obfervatum fuifle tempore fuorurs) Prasdeceflbrum , quibus
duo Canonici Cathedralis inferviebant ; Quo vero ad reditns Eccle-
fiae inquit , ipfofmet Canonicos ignorare , an confiftant in mafla com
muni , vel indiltributionibus quotidianis, licet dd. Camonici exifti--
ment , lllos in diftributionibus confiftere , & demum fuperaddit ,
quod
ro7
quod quidquid fit de hoc, pluries ab hac Sacra Congregatione decla*
ratu m fuit , Canonicos familiares Archiepifcopi , vel Epifcopi lucra-
ri omnes fructus , quando funt demafla communi , quando vero funt
de diftributionibus quotidianis , eas pariter lucrari, dempta tertia.
parte earumdem } Quaproptcr prasfixo per eundem Archiepifcopum
termino 20 dierum pracfato Capitulo ad ducendum jura fua juxtaman-
data hujus Sacrs Congregationis , eoque nihil adhuc deducente , fe-
quens Dubium EE. VV. proponitur refolvendum .
An , & qu<e diflributiones quotidian* , five fruSius debearttur Oratori
in cafu $$c,
Sacra Congregatio die2Q. Aprilis 1702. refpondit : Danda effe Decre-
tay & fignanter in Fefulana 4. Junii \6n.Averfana 2.Martii 1 63 5*.
6* Dubium participationis 25. Septembris 1669., ut in iib.$2.Dccret.
pag. 1 60. terg.
KULLIUSATIN^EDISTRIBUTIONUM. SupprefTaCathedra &/14. m*.
Epifcopali in Ecclefia Collegiata Attinenfi ob fequutam diminu- d<Kef
tionem redituum ejufdem , ipfius regimen conceflum fuit Praepofito
initrato , qui ultra Prsbendam Praepofituralem participabat quoque
de diftributionibus quotidianis compofitis ex certis reditibus Praedio^
rum , Anniverfariorum , & fignariter ejufdem Molendini , qui reditus
quoiibet quadrimeflri dividi folent inter Canonicos Choro infervien-
tes , deficientium vero portiones accrefcunt intereflentibus juxta an-
tiquam confuetadinem ; Defunclo autem poftremo ejufdem Ecclefiae
Praspofito concefla fuit dida Praepofitura in commendam: moderno
Epifcopo Aquinaten , cui ob non refidentiam in Civitatc Atinenfi de-
negatse fuerunt dd. diftributiones , fuper quibus precibus idem Epi-
fcopus auditus ait , adeo tenues effeclos efle reditus Pnepofiturac , ut
nec pro ipfius Vicarii Generalis ibidem refidentis congrua fuftentatio-
ne fufficiant , & infuper inquit ,• ipfum efle in quafi pofleflione perce-
ptionis fructuum dictorum Praediorum, ac Molendini; Contendentibus
autem e contra Canonicis diclum Epifcopum nullum jus , feu quafi
pofleflionem habere exigendi prasfatos fruclus , feu diftributiones ex
juribus hinc inde deducendis EE. VV. fequens Dubium refolvendum
proponitur .
/in Epifopo Aquinatcufi Praepofito Commendatario Ecclefioe Atiuenfis
itt eadem Ecclefia , nec Divinis interejfenti , nec refidenti debeantur
difiributiones quotidiana i n cafu &c\
Sacra Congregatiodie 27. Maii 1702. diftulit refolutionem , & die 17.
Junii ditti anni refpondit: negative: ut in lib.%2. Decr. pag.2 1 1. terg.
#236.
T^EATINA, SEU NULLIUS ATISS/E JURISDICTIONIS ' Sfftz. c.l0.
In Congregatione habita fub die 1 1. Martii proxime elapfi propo de Kef
fito dubio ad inftantiam Presbytcrorum, & Parochorum Tcrra; Atilta:
An /ciiicct ciseflet concedendus Judex appellationis , five fecundx
inftantia: in Caufis cxpcditis pcr Prxpolitum ejufdcm Tcrrx : prodiit
refolutio ne;;auva, & injunctum , nt fervaretur Decretum emana-
tuin deanno 161 3, adfavorcm Archiepifcopi Theatini , inquodiclum
Tom.lK. O 2
io8
fuerat : Decretum Concilii cap.20. verf. ad hdcfejf.t^. omriino fuftu-
lifle quadragenariam cum titulo , fcu privilegio , ac proinde caufas
Matrimon ales , atque Criminales ab ArchiepifcopoTheatino dumta-
xat , non autem a Praipofito de Atifla effe cognofcendas .
Non acquiefcente autem huic refolutioni Praepofito fupradiclo , obten-
taque per eum nova Audientia , ex informationibus tam in faclo ,
quam in jure noviter hine inde circumferen» EE. PP. fapientiflime de-
cernent .
/ln Jitftandum , vel reeedendam a Detifis in cafu &c*
S. Congregratiodie 26. Jul. 1702. diftulitjpropofitionem , die vero 19.
Augufti 1702. ftetit in Decifis fubdie 11. Martii praeteriti, in reliquis
caufam remifit ad Rotam , & mandavit , quod Praepofitus abftineat a
concedendis Dimiflbriis , licentiis concionandi , & approbandi Con*
feflarios : ut in lib.$i. Decr. pag.296. terg. & in^tergo .
*f.x4.c.U. (^ AVALLICER RESIDENTI^ , ET DISTRIBUTIONUM 4
dr ref. y^ Olim practendentibus Canonicis Ecclefiae Cathedralis Cavallieen-
fis ipfos non teneri ad fervitium diclae Ecclefiaj fingulis horis , & die*
bu s , fed dumtaxat afliftere matutinis , & ut vocant , Magnae Miflae 4
ac Vefperis diebus feftivis , aliis vero folum Magnae Miflas, ac Vefpe-
ris , Epifcopus tunc temporis ad normam conciliaris difpofitionis ,
Sejj.21. cap.7,. de ref. de mandato Pontificis, & hujus Sacra Con-
gregationis decrevit, Dignitates , Canonicos , & Beneficiatosj Eccle-
ficepraedictx omnibus horis canonicis interefledebere , ac infuper ter-
tiam partem fructuum Praebendarum in diftributiones quotidianas
converti , illafque inter Canonicos , ceterifque divinis intereflentes
diftribuendas mandavit . Provocarunt Canonici ab hujufmodi Decre-
to , commiflaquecaufa in Rota , duae emanarunt refolutiones una tan-
tum parte informante de anno 161 5. altera videlicet fuper remiflbria
petita a Canonicis ad probandum diftributiones fufficientes adefle iil
Ecclefia praedicta ; altera vero fuper fubfiftentia dicli Decreti conrir-
mati quoad demandatam intereflentiam fingulis horis , & diebus , ac
infirmati quoad afiignationem diftributionum , prout videre eft in de-
cif.415. & 458. cor. Pamphilio . Siluit Caufaufque ad annum 1651.
quo tempore illa reafTumpta ab hac Sacra Congregatione fub die 28.
Novembris ejufdem anni emanavit Decretum declarans ferviti: m , &
diftributiones quotidianas fieri 9 & refpective dividi debere ad prac-
fcriptumSacriConcilii Tridentini fervata quoad diftnbutiones pro-
portione fingulorum dierum , & horarum , ac majoris quantitatis afli-
gnanJae diebus feftivis, prxfertim folemnioribus . Intimatum fuit prfc-
fatum Decretum Canonicis de anno 1654. , fed nullam habuit execu-
tionem , imo vocatis Canonicis a Beneficiatis coram Ordinario Ca-
vallicen. pro ^flignatione diftributionum fmgulis horis, & diebus, Ca-
nonici ad eludendum prxdiclum Decretum de anno 1666. tranfegc*
runt cumBeneficiatisin eaque tranfa&ione receflum fuit aDecretis tam
Epifcopi ,quamS. hujusCong. , & aflignatx tenuiffimae diftributiones
pro MatutinoLaudibus , & aliis parvulis horis , pingues autem pro
magna Mifla , & Vefperis diei feriati , ut plene colligitur ex leftura
ejuf-
109
ejufdem ,• quae datur imprefla fn Summario Beneficiatorum num.2.
H;ec inaequalis aflignatio dirfcnbutionum caufam prabuitCanonicis fe-
re nunquam intereflendi Matutino, Laudibus , alii/que parvulis horis
quod agnofcentes Beneficiati adverfarii difpofitioni Concilii Tridenti-
ni , & Decreto hujus Sacrs Congregationis , atque tendere in detri-
mentum fervitii Ecclefi« , quod negligitur obdiclam tenuitatem di-
ftributionum , fupplicesab EE. VV. refolutionem expec~lant .
I. An tranfaclio inita inter Canoaicos , & Beneikiatos Ecclefia* Cathe-
dralis Cavallicen. adverfetur Decretis ;Sacra3 Congregationis, ita-
ut fit refcindenda , vel potius obfervanda in cafu .
II. An expenfse faclae , & faciendas pcr Canonicos pro fuftinendis litibus
ccrara Sacra Congregatione , & aliis Tribunalibus adverfus Bene-
ficiatos fint extrahendae ex M-afla communi in cafu &c,
Sacra Congregatio die 9. Septembris 1702. diflulit refolutionem , die
vero 30. ejufdem Menfis refpondit : Ajfirmative quoad primam par-
tem fcilicet tranfaHionem adverfari Decretis Sacri Concilii^ & pro-
pterea non effe fervandam , ac injungendum cenfuit Epijcopo^ ut pro-
videat adformam ejufdem S. Congregationi . Ad fecundum negative:
#t in lib.$2> Decr. pagl^6. 371.
TC SJNA JURIS NOMINANDI CONCIONATOREM . Vi- 8»/'.^ **
JTx-j gore antiquiflimce , & immemorabilis confuetudinis communitas ' **'*
Civitatis JEfinK reperitur in pofleflione nominandi Concionatorem
Quadragefimalem , cui de proprio perfolvitpro confueta eleemofyna
fcuta 4o.Cum vero modernus Epifcopus de anno proxime e/apfo pras-
tendere casperit ad fe fpe&are diclum jus eligendi Concionatorem ,
praediela communitas recurfum habuit atl facram Congregationem
Epifcoporum , & Regularium , a qua favorabile Refcriptum repor-
tavit, quod fcilicet, Jervetur folitum , prout de facto ipfamet com-
munitas pro Quadragefima praeterita nominavit in Concionatorem
P. Dionyfium Simeonem Albicium Ordinis Prasdicatorum , foluta pa-
riter eidem eleemofyna fupradicTa . Non acquiefcente autem di£lo
Epifcopo refolutioni S. Congregationis Epifcoporum , & Regula-
rium , & ab ifta ad EE. V V. rewiiffa ejufmodi controverfiae decifione ,
ad fupplicationem predictic Communitatis fequens dubium deciden-
dum proponitur .
idn , & ad quem fpettet jus nominand» Concionatorem Quadrageftma-
lem in cafu i$c.
Die 30. Septembris 1702. S.C.C. cenfuit eWclionem fpeclare ad Epifco-
pum tfo/uta tamen per eum eleemofyna , ut lib.52. Decr.pag.nl.
_ , _ Cap-t. fefs.6.
AMALPHITANA JURISDICTIONIS . Parochialem Ecclefiam caflircsf,
S. Maria; ad MareOppidi Majoris in Collegiatam erexit fan.mem. J»/W**f»k*
Julius II. per fuas literas Apoftolicas deanno 1505. expeditas cum Rv*
omn bus infigniis , & privilegiis collegialibus , &cum erectione unius
Praepofituras , oclo Canonicatuum , & quatuor perpetuorum Bcncfi-
ciorum Diaconalium , cujus Praepofito indulfit quoque , ut certis an-
ni fellivitatibus b.iculo , mitra , aliifque Pontiiicahbus uti , »C folfm-
neui benedic"tiOiicm populo impertiri valerct j ultcrius omncs pr.cdi-
ctos
IlO
Slos Canonicos , Bcneficiatos , & Presbyteros ab Ordinaria jurifdi-
clione Archiepifcopi Amalphitani exemit , illofque Sedi Apoftohcas
immediate fubjecit; & demum eidem Praspofito conceflit facultatem
exercendi omnem Epifcopalem jurifdiCtionem in fupradiclas perfonas
Capitulares .
Poft expeditionem dd. literarum idem Pontifex ad fupplicationem Ar-
chiepifcopi Amalphitani illas fufpenfas declaravit cum claufula: dum-
modo fuum effeclum fortitae non fuiffent , & poftmodum illius Suc-
ceffor Leo X. eafdem omnino revocavit , quapropter inter Archie-
pifcopum, & Presbyterum tunc temporis de anno 1514. deventum
fuit ad quamdam tranfa&ionem ab eodem Leone X. confirmatam$ quae
po!>a de anno 1516. perdi&um Pontificem fuit refciffa, & annullata;
Demum ad redimendas omnes lites , & controverfias , fequenti anno
1517. ad novam concordiam devenit Archiepifcopus cum diclo Prae-
pofito , & Canocicis , qua cautum fuit ; primo , quod di6ia Ecclefia
S. M. remaneret Collegiata cum fuis Canonicis , & Praepofito , qui
certis anni temporibus uti poffet infigniis Pontificalibus in abfentia
tumen Archiepifcopi ; fecundo , quod Canonicatus , & Beneficia
Diaconalia effent liberascollationisejufdem Archiepifcopi; & tertio ,
quod dictus Archiepifcopus haberet omnimodam, ac plenariam ju-
rifd ttionem tam fuper Ecclefiis i & Beneficiis , quam fuper Ecclefia-
fticis quibufcumque in omnibus j &peromniai prout habebat ante
Bullam Julii II. , quae quidem concordia , ut afferitur , ufque ad prae-
fens femper extitit obfervata ; imo deannoitfSo. cum Praepofitus
tunc tcmporis exercere voluerit ufum Pontificalium Sacra Congrega-
tio die 2g. Novembris ejufdem anni mandavit eidem , ut fe a praedi-
e~lorum geftatione,& aliis abftineret, & commifit ArchiepifcopoAmal-
phitano , ut illum cogeret ad abftinendum lib.21 , Decr.f0i.2Sl.
Verum quia defuXiclo noviffime Archiepfcopo , praspofitus modernus
germanus frater illius praetendere caspit exerhptionem a jufifdictione
Archiepifcopali , ac exercitium jurifdiclionis aclive in perfonas dicti
Oppidi , & ultimo loco rejecit Coricionatorem a Vicario Capitulari
dcputatum , ifte pro defenfionejurium Archiepifcopaliutn nonnullos
cx dictis Canonicis excommunicatos declaravit, qui tamen , ut fup-
ponitur , adhuc non abftinuerunt a celebrando -, & quamvis poftea re-
portaverint ab hac Sacra Congregatione abfolutionem per menfem ,
nihilominus eo jam elapfo nec curantes de ulteriori prorogatione
d. abfolutionis pariter continuant in exercitio fuorum munerurn , unde
di£~tus Vicarius canonicus , citato Procuratore eorumdem canonico-
rum ab EE.VV. oraculo declaratione expeclat .
I. An Prajpofitus , Canonici , alicsque perlbnas Fcclefiafticae tam Colle-
giatas Ecclefias Terras Majoris , quam ejufdem Oppidi fint fubjettas
juri(di£tioni Archiepifcopi xAmalphitani in cafu &c.
II. An Praepofitus d. Ecclcfias uti poflit Pontificalibus in cafu &c.
II. An cenfuras latas per Vicarium capitularem fuftineantur , & an ob
earum fpretum Canonici inciderint in irregularitatem in cafu &c.
Sacra Congregatio die 30. Septembris 1702. refpondit . Ad primum af
firmative . Ad fecundum negative ; ut inlib.52.Decr. pag.172. &
die 2. Decembris dicti anni ftetit in Decifis : ut in d. lib.%2. Decr.
/^£.427. ter, PAM-
II I
PAMPILONEN.M1S3ARUM . Parochi , & Beneficiati Loci de
Ecahlar Miflam , quam popularem vocant , & quam celebrare , Sff' -x^ Dec.
& applicare tenentur quotidie pro populo , celebrant , & applicant , tuit^Jn ?
accepto (lipendio , pro Defuncti» , aliifque fatisfaciendis onenbus . br Mi/j. J-"
Hancduplicem unius Miflaj applicationem , & ftipendii receptionem 13'c»l'f*faz»
illicitam credens Promotor Fifcalis CuriacEpifcopalis Pampilonen. derefm
cofdem Parochum , & Beneficiatos ad judicium vocavit coram Offi-
ciali Epifcopali , qui per fententiam dedaravit , Miflam popularcm
applicandam efle quotidie propopulo , illamque non pofle confundi
cum Miflis fune*im , exequiarum , Anniverfariorum , &# fimilium y
fed fingulas fore feorfim , & feparatim celebrandas ; provocarunt ab
hujufmodi fententia Parochus , & Beneficiati ad Rotam ; verum re-
mifla caufa ab Auditore Sanctiflimi ad Sacram Congregationem , au-
dito Epifcopo omnia comprobante , exquiritur ab EE. VV.
An Puvo.hus , $ Beneficiati loci de Echalar pojjint pro Mijfa populari
recipcre fiipendium , {\llamqtt€ applicaye pro Defunciis , atiifque fa»
tisfaciendis oneribus .
Sacra Congregatio die 18. Novembris 1702. refpondit : JVegative , #
ctnfuit danda ejfe decreta : u$ in iib.$2. Decr. pag .406.
AUXIMANA C APPELLANI ARUM. In fupremo, fub quo decef- %ef, ^ c ^
fit elogioHyacinthusGentilonus haredes univerfales inftitu.t Phi- dt Ref.
lippum Caballinum , Francifcum Simonettum , ac Bartholomseum
Puccettum cum hac lege , &conditione ,, quod extota, & integra
9« ejufdem Teftatoris hcereditate ipfi haeredes teneantur , & debeant
,, conftituere , & erigere tres mere Iaicales Cappellanias in illa Ec«
clefia , feu Ecclefiis , uhi eis videbitur , & placebit , & jus nomi-
nandiCappellano3 pro dictis Cappcllaniis in perpetnum fpectet,
& pertineat ad dictos haredes- , & fuos hasredes , & fucceflbres , in
infinitum , cum oneretamea, quodCappellani diclarum Cappei-
laniarum teneantur , & debeant quolibet die celcbrare , feu cele-
brari facere Miflam unam pro qualibet Cappellania , & die, ut fu-
„ pra , in illa Ecclefia , feu Ecclefiis ubi di&ae Cappellaniac ereclx
extiterint, fit tamen in arbitrio dd. hasredum variandi ad eorum ar-
bitrium femper , & quandocumque tam circa nominationem Cap-
pellanorum , quam Ecclefiarum &c. 8f cumhac conditione, pacto,
& le^e , quod in dictis Cappellaniis , ut fupra erigendis ullo un-
quara tempore Superiores Ecclefiaftici non poffint manus immittere
fub quovis practextu , & quaefito colore , & in eventum , in quem
manus immittere vellent, dd. Cappellanioc habeantur non facta? ,
fed revertantur ad utilitatem , & commodum dd. hacredum , &
fuorum &c. ,, funt verba prascifa Teftamenti : Modo autem dubi-
tantes harcdes fupradicli , an hujufmodi Cappellaniaj fint Beneficia
Ecclefiaftica , feu potius Cappellaniae mere laicales, preces porrexc-
ruat huic Sacrx Congregationi pro tali declaratione , fuper quibus
audito Epifcopo exiftiinante dictas Cappcllanias mere laicalcs , adco-
utrecincri poffintptr infantes , & mulieres, ac ad illas nominari tan-
quam ad pium legatum , EE. VV. erit decernere .
I. An
5 5
»»
5»
5»
»>
»»
»5
9"»
»)
55
»»
?»
»1
»»
»5
I j2
I. An diSix Cappellaniae reputari debeant ad inftar haereditatis mere
prophanx , fint atque ita laicales, ut ad illas nominari poflint etiana
laici,mulieres , & Pueri .
II. An fucceflbres di&orum hasredum , & habentes facultatem nominan-
di Cappellanos poirint nominare fe ipfos .
III. An nominatio Cappellani fieri poflit cum facultate celebrandiMiflas
in qualibet Ecclefia fibi bene vifa .
Sacra Cengregatio die 2. Decembris 1702. diftulit propofitionem , die
vero 16. difti refpondit : Adprimumaffirmative quoad primam par-
tem , negative quoad fecundam . Ad fecundum affirmative . Ad ter*
tium negative : ut inlib.$2. Decr. pag.^zy. ter.\^%
%>.i4. cr. TW * UTINEN. MATRIMONII. Maria Cavana , & Hieronymus
dt ref. XVX Borghiambo de loco Spezzani Mutinen. Dicecefis habitantes
tamen iu loco Maranelli, & exoptantes Matrimonii vinculo fefeco-
pulare , curarunt ad hunc effeftum ab Ordinario difpenfationem fuper
tribus denunciationibus , probato de more eorvm ftatu libero in Cu-
ria Epifcopali mediante duorum Teftium depofitione , illamque re-
po tarunt cum facultate afliftendi matrimonio direc~la Parocho Eccle-
fise S. Joannis Baptiftce dicti loci de Maranello , quod tamen verbum
Miranello fuit ex opera Scriptoris abrafum , & loco illius pofitum
vtrbwmSpezzano diverfo caraclere, itaut dicta facultas data appareret
Parocho loci de Spezzano ; Cum igitur Sponfi fupradicli cum hujuf-
modi licentia fe contulerint ad proprium Parochum eorum Habitatio-
nis loci de Maranello, vifo per iftum , quod illa non erat fibi dire&a,
eam remifit ad Parochumloci de Spezzano , coram quo Matrimonium
per verba de prssfenti , ac fervata forma S. C. T. , fub die 15. No-
vembris 1689. contraxerunt *
Poll hasc, fequuta inter ipfos longa coabitatione cum duorum filiorum
procreatione ob nonnullas difientiones deinde exortas , vir ab uxore
divertit , Ferrarice fe recipiendo , & dicla Maria Cavana poft paucos
annos di£to ejus viro adhuc fuperftite cum Vincentio de Vincentiis
fecundum matrimonium contraxit die ip.julii anni praeteriti coram
iEconomo Ecclefias Parochialis S. Cataldi in Suburbiis Mutinae, utrif-
que fcientibus fuperviventiam praeditti primi viri , omiflis pariter de-
mmciationibus,ac praevia depofitionePduorumteftium falfum deponen-
tium de ftatu libero eorundem ; habita autem de hoc notitia ab Inqui-
fitore Mutinen. , ifte devcnit ad carcerationem tam ipforum , quam
etiam teftium , qui falfum depofuerunt , compilatoque defuper pro-
ceflu , ac ad Sac Inquifitionem Urbis tranfmiflb, placuit EE. PP.
illius Supremi Tribunalis ad hancSac. Congregationem remittere co-
gmtionem validitatis dicti primi matrimonii non celebrati coram Pa-
rocho proprice habitationis , ut refponfo accepto exinde procedi va»
leat in codem Sacro Tribunali ad caufe expeditionem : Quapropter
a doctiflimo EE. V V. oraculo pendet decifio .
Sln matrimomum contraUum inter Maria Cavanam , & Hieronymum
Borgbi fit validum in cafu &c.
Die 18. Novembns 1702. Sacra Congregatio refpondit Negative : ut
in lib. Decr.52. pag.^oi.
RO-
ROMANA JUBJLATIONiS . Poit quadrapenarium fervitium continuo, Csp.u.Sefs.
ac laudabilitcr prxltitum pcr Simconcm dc Magnanimis Eccleiia: S.Ma- 14. deKef.
ri* in Cofmedin inmunere Canonici , ac benigne per eundem reportatum
ab hacSacraCongTCgaiione jubilationis iudultum cum perccptione fru-
&uum , & diftributionura juxta folitum , orta fuit defuper cor.troverfia
•«teripfumet Oratorem, & Canomcos ejufccm Ecclefiae fuper emoJu-
TncntisJ^roceiTionum , qua: iieri iolent in diebus Rogationum , Divi
Marci , & S&ncliflimi Corporis Chriili , an fcilicct dicla emolumenta , li-
tcet non eiprefia in eodcm lndulto , debeaniur di&o Oratori ncn intcrcf-
fenti . Quamobrem idcm Canonicus preces EE. V V porrcxi: pro hujufmo-
di declaratione , fuperquibus atidito-R. P. Organo Primicerio Ecclefiaj
fupradi&ae , ifte auditis Archipresbytcro, & Ganonicis , refert rfos ncque
aflentiri , neque diffcr.tiri petifioni Oratcris , cVproinde attcnta confue-
tudine aliarum Ecdeftr.rum Uibis , nempe Bafilica Lateranenf/s , Colie-
fiatx S. Mariac inVia lata, & S. Marci , prout cx atteihtionibus exhi-*
itis , exiilimant annuendum effc inilantix ejufdem Oiluagcnarii , qui
nedum Ecclefiae, verum etiam Sedi Apoftolicae intcr Minutantes Secre-
tarixStatus fumma cum iaude infervivit .
Helatis autem hujufrnodi prccibus pcr Summarium in Congre?atione ha-
bita fub die 17. Augirfti proxime prseteriti refcriptumextitit letlum ,crti
tamen non acquiefcens pradictus Orator , iterum fupplex inftat pro fa-
vorabili refolutione ad tenorem alterius Cappellaniae in una Romana Di~
Aributionum s.Martii 1578. fub fequenti Dubio .
jin eidem Oratori Jubilato debeaiaur cmo-umenta Procefjionum , etiamfi
i//i< non itucrfuerit in cafu &c.
Sacra Congregatto dieg. Martii 1705. diihilitpropofitionem , fubdiemve-
ro 24, cjufdem menfis refcripfit : ^ffirmaiii/e , ut in //£.53 . Dccr. pa^.j^.
& 113.
C^ 1ENNEN. VACAIIONUM . Vetuftiiiirra ihtuia Bcclefiae Cathe- Sefs.tA.cn.
J dralisGiennen. tribucntia Canonicis vacat;ones centum dicrum pro kefc
quolibet anno , & plures alias horas cum participatione diftnbuticnum ex
caufa ail»fttndir.onnul!:s functionibus Ecckfiafticis pro tonfionc barbae , &
aliis fpeciahbus operatiombus revocata fuerunt ex Dccrcro hujus Sac a
Congregationis fub die 16. Januarii 1700. , in qua propoiitis duobus Du-
biis. \. feilicet aAn jiatfita Catb drals Ectlefite Giavien. circa vaca:i^nes
*bf?rv-\tida , & qnatenus affrmatilte • II. sln durante ten.porc ad ia-
- onum liccat Gapitularibui abeffe a locu refidenti* ctiam Jine licentio
(Jcofi, refcriptum fuit : c?d 1. ne^ative^ & fsrvetnr difpojjtio Sacri
Concilii Tridentini . <u4d il. affrmativ?. cum folitis claufulis . Cum autcm
modo Canonici praetendant , illam jam fuiile rcdadam ?.d terminos difpo-
fitionis Conciliaris mcdiante alio Statuto condito dc anno 1587. r.b Epi-
fcopo Sarmiento , & mviolabiiiter , ut pr^etcnditur , obfervato, iirmis
rcmanentibus vacationibus horarum concetfis pro fupradidtis fpecialibui
fundtionibus cum particip.itione diilributionum , quae groiTae nuncupantur ,
non autcm minutarumi iidem Canonici rcclamantcs a Decretis pcr Epi-
lcopum editis in executionem prxf?.tae refolutipnis bujus Sacrse Gongrega-
r.onis , Parte utraquc ironita , & infbrmante, infrafcriptorum Dub:o-
rnm deciiionem nb EE VV. fupplices expofcunt .
I. An , & quotnodo fit ltandum , vcl rcccdendum a Dccifis fub dic 1(1.
jan. 17.0.
II. AnDecrci :^ j>cr Epi 1 n fuftineantor in cafo &c.
j<i . - I' Sac.
Sac. Corigregatfo dic 26. Jan. 1704. refpondit : ^d I. in Decifts , & am-
pl:us . <Ad II. <?4 EmhentiJJ.mum PrafeiUm juxta mentem , ut m /»& S4.
Decnt. fug. 24.
IffU^cifc /^ iFNNEN. DISTRIRUTIONUM. Quotidiariaruril difrributionum-»
de ktj. V J tenuitas , quac aliignatx reperiuntur pro quolibet Canonicatu Ecclefi*
Cathedralis Giennen. anfam prxbuitCanonicis , eas plerumque negligcn-
do , dtbitam reiidcntiam praetermhtere ; qua de re volens modernus An-
tifrcsGienneri. huic malo occurrere t peragerido divifionem Ffucluum cu-
jufcomque Pncbendae, tertiamque partem eorumdem in quotidianas diftri-
butiones convertendo ad normam Conciliaris difpofitionis , Canonicis fu-
pradd. reclamantibus, hujus Sac. Congreg^tionis Oraculum CXpetiit fub
duobus fequentibus Dubiis ; videlicet : I. An Statuta Cathedralis Eccle-
/><c Gtennen. circa dijlributioves quotidianas fint fervanda , five potius at-
tendcjtdadifpofifioConciliiCip, ^ft;f. 21. de fef.* & quatenns negative
quoad jrimam partcm , & ajfrmaiive ad fecundam . <*Ad II. Qucmodo illa-
t'um diijifio per Epfcopum facienda fit per firgutas boras : Quibus fub
die 24. Aprilis 1700. refponfum prodiit : *Ad I. nevative , & jervand.m
efje difpo(itio?,em Cmcilii cap* 3. fejf. 21. de tef. Q_/ld II. pef Fpfcopum ad
f ' rmam Omcilii i In hujufmodi Rcfcripti executionem Decretum edidit
Epiicopus pro exhibitione omnium librorum , & docomentorum ad erTe-
ctum deveniendi ad diclam divilionem , verurrt prstendentibus modo prae-
tatis Canonicis quamdam Confhtutionem , feu Satutum antiquiflimum_»
conditum fuiffe ab Epifcopo Safmiemo quoad diilributiones quotidianas ,
illudque nullatenus adverfari Concil. i~rid. , & propterea etfe fefvan-
dum , abfque eo quod deveniri debeat ad noVarn divifionem , leu diitnbu-
tionum amgnationem , tria infrafcripta-Dubia inter Partes concordata
hE. V V. decidenda proponuntur .
1 An Conftitutio, feu Statuttim Epifcopi Sarmicnti fluoad diftributiones
quotidianas advcrfetur diftributioni Sac. Couc 1 rid , itaut lit ftan-
dum , vel recedendum adecifis fub die 24. Aprilis noo.
]l An , & de quibus fruclibus fit facienda divifio pcr Epifcopnm .
11 1 An fint cxhibendi libri , ceteraque documenta ad fottiiain Decreti Epi-
fcopi in cafu &C
Sac. Congregatio die 16. jan. 1704. * & rf. Fehruafii riifti anni rcfpondit .
v4d 1. ciX II. dihia , & fiwetur ftc.tu\ fpecificus t>m redituum . ijunm
o*er*mi & txpenfst^m . o^d III. attento cotifenfit hpifctfi exhiben. e/fe
librot penes tertiam Perfoham PartiuUi non fnfpetlam lib. 54. Decret.
rADlCEN. DISPENSATIONIS. Matrimon:um contraxit anno rtS^.
Maria Jofcniia Babon sctatis annorum decem & fcptern cum Joanne
An'.onio de Olaya annomm deccm & novem , traduclaque fponfa addo-
mum viri poil cohabitatk>nem octo menfium experta eit fuum fponfum im-
parcm fore adexpicndum opus Conjugii ; Unde ob illius reverfionem ad
l vcs paternos, diclus vir die2p. Maftii i6"o4- inftetit coram^Ordinario
Cadicen. illam juris rcmediis compelli ad feCum cohabitandum , & red-
dcndum obiequia iiiatriinonialia , at initruclo illico pcrdiclam Mariam ju-
d;cio fuper nullitate Mntrimonii ex capite impotentix viri eam prorfus
denegantis, diclus Ordinarius dccrcvit illum infpici , & rccognofci per
duos Chirurgos , qui unanimitcr rctulerunt nullum pfopc figtium impo-
tentiae extrmlecum , cV vidbile in eo apparcre .
Siluit caufa ufquc ad annum ico8. , eo quia non antea praefatus fponfus ab
indiis,
dt R:f.
ITS
Indiis , in quas feceffcrat , reverfus efl ad Patriam , quocirca reafumpto
judicio per Mariam , diCtus Ordinarius decrevit illam per Matronam , vi-
rum vero per Medicos utrimque nominandos mfpici , & recognofci , &
fane lfti non Tecus ac Chriruighi antecedenter deputati retulerunt , Ma-
tronoc vero declararunt Mariam Jofepham adhuc virginem ciTe.
Huj&fmodi Peritorum judicio, neque totaliter Ordinarius acquiefcens , pro
perfecliori viri recognitione , alium Mcdicum , & Chirurgum deputavit,
N qui in eorum relatiombus affirmarunt nullum adeflc ineovitium vifibile ,
ex quo refultaret impotentia abfoluta , nihilominus ex aliquot mediis, '
quibus fecundum artem ufi fuere m adtu recognitionis. fatiseis innotuiffe
di&um virum aliquod vitium intrinfecum, & morbofum habere , ex quo
oriebatur impotentia refpectiva ad Virgnes ; Hifque peractis pro fubfiften-
tia Matrimonii, ad caufam admifTo Prornotore Pifcali , ac juribus utrim-
quc tlate dcduttis , per dictum Ordinarium perpenfis , icnteniiam protu-
lit injungendo prsediclis Conjugibus reditum ad mutuam cohabitationem
per annum .
Provocavitabhac fententia dicla Maria Jofepha ad Nuntium apud Regcm
Catholicum , delegatoque Judice per fribunal Nuntiaturse , corain uo
comparente Promotore Pifcali vice Joannis Antonii , qniiterum in Indias
navigavit , di&us Judex per fententiamdeclaravit Mariam Jofepham fup-
plicare debere Sanctirtimo pro difpenfatione a Matrnnonio rato , & non
confumato , quaquidcm difpenfatione non petita, aut non obtenta fenten-
tiam Ordinarii piocoiifirmata habere voluit.
Prsfatjc declarationi , feu Decrcto adhaefit dicta Maria Jofepha , prceces" ad
hunc cff:6lum porrig.ndo Sanctititmo , illifque huic Sicrac Congregationi
pro voto remillis , & deinde pro informatione ad Nuntium Apoftoli-
c ,m , qui facti feriem ut fupra rdferens exnmae fcE V V. fapientias remit-
tit , an fufficiens caufa. concurrat pro dicTa difpenfatione concedenda ,
quamobrem EE PP. modo refpondere non gravabuntur .
sin ipetita difpenfatio ftt concedenda jn ca'ri ^S c.
Sacra Congregatio die 17 Maii 170+. diftulit propofitionem , Sc die 31 . ejuf-
dem Menfis refpodit : TSlc?ative , ut in itb. S4. Dccret.p g. 190. & 215.
NEAPOLITANA PRiETENSORUM SPONSALIUM . Poflfquam s*/}.24.c.i.
Cajetanus de Pyro Patef , & Judith filia in magna Curia Vicanae que- de Ref.
relam porrexerant contra Nicolaum Cuccaro , qui eamdem Judith Virgi-
nem fub jurata promiflione matrimonii defloraffe dicebatur, comparue-
runt deinde in Curia Archiepifcopali Neapolis , ibique exponcntes fc fe
timere, ne idem Nicolaiis matrinoniumcum alia muliere clam, & fecreto
contraheret , infleterunt , ut illi, ne id faceret , inhib retur , eade.ii— »
Curia Archiepifcopalis demandavit , ut informatio fuper expof.tis cape-
Tetur , & interim ad quatuor tantum dies Parochis, & Scribx inhibuit,
ut petebatur .
Ter poftinodum adidtaCuria monita praefata judith ad docendum intra bi-
duum de alTerto fponfalium impedimento fuper articulis peream exlubitis,
& intcrrogatoriis refpectivea di£to Nicolao datis examinati fuerunt non-
nulli Teltcsad probandam matiimonii promifiionem , & ftuprum ; Idem-
que ctiam Nicoiaus fuper articul is a fe produclis alios e contra induxit 1 e-
itcs , quibus mhoneffam prxdiftae Judith cum aliis viris converfatiencm ,
optimamque fui ipfms indolem , ac famam probare contendit .
Pofthastamcn probationcs D Vicarius Gcnerali» Neapolis de voto iolitx
Congregationis coram ipfo habitce decrcvit effe fuperfcdendura inconce-
denda iupradicto Nicolf.o liccntia contrahendi inatrunonium cum alia mu-
7*o IX. P 2 liere,
licrc , donec aliter provideatur . Gravatum ab hujufmodi Decreto fe di-
cens idem Nicolaus recurfum habuit ad hanc Sacram Congregationem ,
iliaquccommifn eidem Vicario , ut ProcefTum tranfmitteret , & interim
tcrminum trium menfium ad dcducendum jura fua Partibus afTignaret ,
prout afh>navit . Cum vero pro parte diftae Judith neino comparuiffet, Sa-
Ci i Congregatio die $i. Maii prjeteriti alium terminum duorum menfiura
ei prcefigendum effe refcripfit , quem tamen cum ufquefubdie ij>. Junii
moxeiapfi prediflus Vkarius di&ae Judith praefixerit , adhuc eo dudum
elapfo , nemo pro illa hatlencs comparuit . Cupiens igittir prafatus Ni-
coJaus Jihertatemeum alia mulierecontrahendi quanto citius redimere_»,
* ab EE VV. declarari poftulat.
An c< nftet defponfalibus , ita ut fit licitum me m 'Hicolao Cuccaro 'matri-
m<>n:um contrabcre cum muliere fibi beneiifa in caju &c.
Sacra Congrcgatio die 23. Septembris 1704. refpondit : ^jgathe quoad
primam , & affirmative quoad fecuttdam partem , ut in Ub. 54. *Decret.
pag. 381.
S4i.14.c1: TjURGl S. DONNINI JURILATIONIS. Confuetum jubilationis In-
deRt/. _fj dultum obtinuit ab hac Sacra Congregationem Joannes Jacobus Razzi-
nus Canonicus Cathedralis Ecclefiae polt quadragenarium fervitium con-
tinuo , ac laudabiliter expletum , quod tamcn Capitulum , & Canonici
impugnant putantes , eidem Razzino fuffragari non debere indiftinfte
quoad omnes diftributiones , icd dumtaxatquoad ordinarias , non autem
cxtraordinarias , quas intelligunt easefle, quae per Decretumb. m. Epi-
fcopi Pallavicini de anno 1666. aflignatae reperiuntur pro qualibet hora
Canonica , & interefTentibus tantum debentur , ut ex copia dicti Decreti
per manus circumferendi . Habito igitur ad hanc Sac. Congregationem re-
curru per Canonicum Razzinum fupplicando declarari omnes indiftmcte
diitributiones fibi deberi , cum virtute praefati Indulti jubilationis inom-
nibus ccnferi debeat', ac fi vere praefens effet , auditoque defuper Epifcopo
dictam copiam Decreti anni \666. unice tranfmittente aflignatus fuit com-
petens terminus Capitulo praedido ad deducendum fua jura, eoque jam_»
chpfo , & Procuratore ejufdem Capituli ad informandum monito , prae-
fatus Canonicus Orator enixe fupplicat ab EE. VV. declarari .
I. An indultum jubilationis concefTum Razzino fub die 29. Aprilis 1702.
fuffragetur pro participatione omnium fru6tuum , & difhibutionum_>
etiain extraordinariarum , & contentarum in Decrcto bon. mem. Epi-
fcopi Pallavicini , & qtiAtenu* ajfirmative .
II. An dictx diftributiones veniant per CanonkoS' reltituendae a dic inti-
mati judicii in cafu &c.
Sac. Congregatio 19. Aprilis 1704. refpcndit : viffirmatwe ad utrumque ,
ot in lib. 54. Decret. pag. 148.
Ci/mi./,//. TVEATINA DISTRIBUTIONUM . Reportata ab hac Sacra Congre-
14- * KtJ. iV gatione facultate per Capitulum , & Canonicos Cathedralis Reatis ce-
lebrandi Divina Offkia fub tentorio, tempore quo notiilima: 1 errae con-
cufiiones etiam in dicta Civitate faeviebant , attenta ruina , quam Eccleiia
Cathedralis minabatur , nonnulli ex ipfis Canonicis , minorem tamen
Capituli partem conitituentes , renucrunt in di&o tentorio afiiflentiam
Divinis Omciis pracfhre , unde ad inftantiam caeterorum Canonicorum_»
ibidcm intircfTentium in vim fupradktae facuitatis hujus Sacrae Congrega-
tionis , EE. Pj>. per plura , & reiterata Decreta, SandtifTimo etiam po-
ltremo loco approbante , demandarunt Vicario Apoftolico , ut praefatos
Ca-
"7
Canonicos relu&antes omnino cogeret ad mterveniendum una cum aliis
in dicto Tentorio fub pcenis amiilionis diftributionum , aliifque a Sac.
Conc. Trid. , & Conftitutionibus Capituiaribus contra non intereffentes
praefcriptis , prout tandem poft demandatam quoque exequutionem dd.
Decretorum a. R P. Auditore Sanctilhmi , obtemperarunt ; Ceffato au-
tem exinde timore prxfatarum concullionum , facloque regreffu per Cano-
nicos adofficiandum in Ecclefia Cathedrali , exorta fuit controverfia fu-
per participatione diftributionum inter Canonicos , qui in Tentono Divi-
naOmcia perfolvcrunt , & alios , qui ibidem perfolvere recufarunt . ejuf-
demque dccifione ad hanc Sacrarn < ongregationcm remiffa per eumdem
R P. Sanctifnmi Auditorcm , duo infralcripta Dubia EE. VV. proponun-
tur refolvcnda videlicet .
I An Canonici , Beneflciati , & Clcrici Cathedialis a die intermifli fervi-
tii in Ecclefia ex caufa Terracmotus fint admittendi ad diftributioncs
quotidianas 9 Anniverfaria , & Noctunwulqtie ad dies completi Tcn-
torii , feu potius illae adaudbc aliis , qui in Ecclefia Divina Officia per-
iblverunt in cafu &c.
II. An Canonici , Beneficiati , & Clerici ejufdem Cathedralis , qui , com-
pleto Tentorio, fub eadem Ecclefia Divina Officia continuarunt , fint
admittcndi ad diitributiones quotidianas , Noclurna , & Anniverfaria ,
feu potius iita adaugenda firit aliis , qui fub Tentorio Divina OfRcia
perfolverunt in cafu cVc.
Sacra Congregatiodie ip. Aprilis 1704. refpondit : Ad l. offirmativc quoad
primam partetn , quo vero cul f:cut:dam ncgative . //. afprmative exgra-
t/a, ut in lib, ^4. Dccrct.pag. 149.
ARIANEN. ASSISTENTIjE. Quamvis ab antiqua confuetudine , ut J*/**4.ci»<
praetenditur , Canonici Cathedra is Arjanen. nunquam adftricli fuerint de Rc/
ad pra:ftandam amftentiam Antiftiti privatim celebranti ufque ad annum
itf8p. ab eo vero. tempore b. m Epifcopus Bonavilla ob cjus infirmitates ,
utafferitur, confuevit Miffam privatam in fui Palatii Sacello celebrare-»
cum aililtentia duorum Canonicorum ; Renuentibus autem modo Cano-
nicis d. alhitentiam moderno EpifcOpo privatim ctlebrare volenti in Ca-
thedrali praeftarc ; idem Epifcopus defuper auditus rctulit , praefatum ejus
Praedecefforem ab anno 1689. femper fuiffe in quali poffcflione exigendi a
Canonicis fervit um atiiftentix m Mi.iis privatis ncdum in Cathedrali ,
verumetiam in privato Sacello , & ipfummet quoque , in Cathedrali t \-
men celebrantem per curfum quatuor annorum , & ultra continuaffe ip-»
eadem quafi poffefsionc , nemine reluclante , qua attenta confuetudine
petit ab EE. VV. illius obfervantiam demandari pro manutentione ejus
poffefsionis ; e contra vero Canomci afferentes d. afsiftentiam gratis prx-
ft-.tam fuiffc a duobus dumtaxat prxfati Epifcopi Bonavilla Familiarihus,
& tempore, quo Divina Officia non celebrantur , idcirco cnixe EE. VV.
deprecantur pro declaratione .
I. An Canonici ctiam tempore Divinorum OfHciorum teneantur afsiften-
tiam prxftare Epifcopo Miffam privatam celebranti in Ecclefia Ca-
thedraii .
H. An Canonici afsiftcre volentes Epifcopo in dicta MifTsc celebratione tcm-
pore , quo divina Officia celebrantur fint punclandi .
S ::ra Congregatio die 15». Aprilis , U \7> Maii 1704. refpor.dit : oW /. Nc-
gative . a. td //. ^Jjirwative , ut in lib. $}.yDccrcr. pag. 150. & 187.
AQUI-
d» Rrf.
AQUINATEN. PARTICIPATIONIS. Et Menfa Archipresbytera*
Us Ecclefiae Parochialis S Anionii Caflri Pici anno 16-52. erecta extitit
audoritate Epifcopi Ecclefia receptitia pro omnibus naturalibus Civibus
ejufdem Caitri , Ordmibus Sacris mfignitis , Archipresbytero, aliifque
Praebendariis onere lnjuneto conveniendi in Ecclefia , necnon afsiftendi
Choro , aliifque Divinis Cfficiis in hujufmodi Ecclefiis receptitiis fieri
folitis , ut bttus ex particula Capitulationum , quae circumfertur .
Verum quia deinde Praebendarii abfque refidentia , & intereflentia fru&us
cjufdem Eccleiiae fup,riucrari praetendebant , idem Epifcopus huic in-
convenienti occunvndo opportune decrevit , frriclm abfntihw; rn nime
acqniri , eofq--e a/Ji!tent;bus'a;crefcere , quod ufque nunc debitam exe-
cutionem obtinuit .
AftCapitulationibus praeratis , & Epifcbpi decreto nonobftantibus , volens
Antonius Carnevale Praebendarius diclae Ecclefiae , & Alumnus Seininarii
Pontis Curvi , licet abfens de dd fruftibus participare, fub die i. Mar-
tii J705. indultum caufa itudii de more concedi folitum ab hac Sacra Con-
gregatione reportavit , praevia f.vorabili Epifcopi informatione pariter
circumferenda , vice vero verfa Archipresbytero , aliifq.ue Praebendariis
Monironum petentibus ab A. C fuper obfervatione Capitulationum ad
inibntiamOratons per R P. Auditorem Sanctifsimi praefatae controverfia:
rcfolutio remiiTa extitit EE. VV. , a quibus modo reiponfum expe&arur.
nAv Ihdultuv , de quo a^t/ur , Ji' excq endum .
Sacra Congregatio die 14 Junii 1704. refpondit : ^ffirm&tlve , ut ia lib. s4.
*Z>ecret. pug 2 $0, te,g.
Sfff.14. c.ij. /^ASERTANA SERVITII CHORt. Exemplo ceterorum Canonico-
dtRtf. V.j rum CathedralisCafertanx, qui facultate fe invicem fubltituendi in__»
Chori fervitio potiuntur, Canonici Coadjutores, quibus difta facultas
controvertitur , preces huic Sac Congregationi porrexerunt pro ea re-
portanda, fupir quibus Epifcopus de moie auditus cenfet , quod cum ex
caula intemperici atris Canonici , ut plurimum in Viilis inhabitare fo-
leant , utique permitti poteft Coadjutoribus , ut ipfi quoque impediti alios
Canonico. fubftituere queant diebus , quibus fubftimti non fr.nt fervitio
Eccleiiae aditridti , & e contra , ex quo Divini cuhus augmentum potius,
quam detrimentum refultare teftatur , aflerens ulterius-ab ipfo m ( on-
ititutionibus Synodalibus fatis confultnm remanfiiTe , ne ( anonici faepe
. faepius fubftituendo praedicta facultate abutantur , ejufdem ufu reftrmgen.
do ad duos dumtaxat dies per hebdomadas , dummodo tamcn non obitet
Decretum ab hac Sacra Congregatione editum circa Coadjutorem Archi-
diaconi hujufmet Cathedralis fub die 2 . Februarii 10" so. , prout fequitur
videhcet : C-pitu/um Cathedralis Cafert.ma txponen* in dicia Ecefe/f/u
extare i8.G(tffonicos , qni lc^iiime impcdki de cohfuemdint invicem /e
fub'iitu'tnt dieb*'s , quibus fubflituti non funt fervitio adflri&i i cumque
stfrcbidiaconui ejufdem obtinuerit a S. Scde CoadjHtorem , qui pr&tcudit
po/fe Uti eodern prwilegio ftbflituen.di , ideo fttppMcat pro dec/aratiom
Sacra &e, relpondU , diBumCoadjtitorem nu nonpofe privik»io alium
J tbflitucndi lib. 19. tfecr. fol. »8. terg. His itaque attentis , Procuratore
dd Coadjntoram dumtaxat informante, EE. VV. refpondere non dedi-
gnabuntur .
p/tn Or itorum inflantia fxt annuendum in cc.fu &c.
SacraCongregatiodic 27. Junii 1704. refpondit : JVegative , & amplius ,
ut ln lih. S\. DeiYCt. pag. 265. tcrg.
CA-
119
c
AVALLICEN. RESIDENTIjE , JESU DISTRIBUTIONUM . £•*'-•*/*
Cum S. M. Clementi Vi. in Civitate Avenionen. fedcnti innotucrit l4«o'rRf>
inobfervantia Statutorum Ecclefiae Lathedraiis Cavallicen anno 1552. vi-
gore Brevis impertitus fuit facultatem clar. mem. Card. Bertrado tunc
Epifcopo Sabincn. , ut per fe , vel per alium antiqua ftatuta dicTtae Ecclefiac
fervari mandaret , quatenus utiiiter cdita reperiiffet, fmminus ea in me-
lius reformaret , corrigeret , & de novo faceret», ficufi pro utilitate illius
fpiritiaalitcr, & temporaliter expedire agnoviffet .
Adtenorem hujus Brevis praefatus Cardinalis habitis fuper hac reformatione
pluHbus colloquiis cum Epifcopo , St Canonicis , inter cetera decrevit ,
quod i 111 in diebus ferialibus perciperent pro diftributionibus 1 2. panes , &
vini quantitatem , quatenus intcreffent divinis Officiis faltem ma^nx
Miflfe , & Vefperarum , in diebus vero folemnibus perciperent ultradi-
tlos panes duos turonenfes argenti , dummodo intereffent etiam mitutinis ,
alias autem amitterent tertiam panem diitnbutionis in panibus confi-
ftentis-.
Demandavit etiam , cmod Canonici recipere deberent infrafcriptum nume-
rum Servitorum nempe fei Cappellanos ad nutum amovibiles, & duos
Clericulos, eifque conventum folvere falarium, juncla tamenobligatio-
ne intereffendi omnibus , & fingulis horis Canonicis .
Hujufmodi fr.atuta recla , ac gubernata fuit Ecclefia prasfata a diclo anno
i$?2 ufque ad annumisoi. , qua Prsepofitus , &Canonici agnofcentes ,
quodCappellani Servitores debitum fervitium non- prxftabant, imo fcan-
d?lofe fe gerebant , dc communi confenfu , ac authorizante Epifcopo ,
loco dictorum Cappellanorum fundarunt decem Beneficiatos perpetuos
medios pracbendatos nuncupatos , & quatuor Clericulos , eofque de bonis
Capituli dotarunti eodcm ipfis onere adiedto intereffendi quotidie fingu-
lis horis Canonicis, nihilque innovato quoad intereffentiam Praepofiti',.
& Canoiaicorum .
PoitSseculum , & ultra nempe anno KJ14. , praedicli Beneficiati praetenden-
tesetiam Praepofitum , & Canonicos intertffe debere fingulis horis , obti-
rmerunt a tunc Epifcopo decretum inftantise conforme , a quo per appella-
tionem Caufa adSac. Rotam devoluta , duge emanarunt decifiones , alte-
ra nempe fuper remifforia conceffaCanonicis ad erTtctum probandi fuffi-
cientiam diltributionum , ut videre eft in dccif. 4S5*. curam 1'ampbHio , &
altera fupcr deinaridata intereffentia fingulis horis , & diebus , ut in alia
dr\ d $8. co?am eodcm .
Dedinato poitmodum de communi confenfu Tribunali Sac. Rotae, Partes
adjerunt hanc Sac. Congregationem , quse non obftante refolutione Ro-
tali benigrte indulfit Epifcopo Mancino , ut auditis Partibus pro fuo arbi-
tno , &t prudentia hujufmodi controverfiam componerct , unde didtns Epi-
fcopusdie 10. Deccmbris io"i 7. definitive decrevit , Canonicos teneri in-
tcrcffeomnibus diebus finguhs Officiis Divinis , & horis Canonicis pcr
turr.um , quod dccretum codem anno approbavit Sac. hxc Congregatio,
& poitea anno i<5"s 3. Epifcopus Sfortia ftrvari mandavit .
Noii acquievrrunt huic Decreto Beneficiati cum fundamento , quod obti-
nuerint ab hac Sac. Congreg. die 25. Novembris itfjl. aliud decretum
contra Canonicos fupcr continua intereffentia , ut habetur ex illius int;-
mationc eildem facta de ordine pr&fati Epifcopi , quod tamen decr(tum__»
non repcritur in Kegeitris Sac. Congregationis cum dieto die non fucrit ha-
bita Congregatio .
Et quamvis antca nempe die 14. Januarii 1*51. iidcm Bencficiati obtinucnnt
ab
tap.i.CTc.ip.
H.fefs.zi. de
i2D
ab hac Szc. Conmgatione cpiftolsm Epifcopo dire&am , wt Csnonicos ad-
ftringeret ad refidentiam ad ibrmamConeilii, attamen propna fuceefliyft
cauia in prima Congrcgaticne per tres vices anno 16^. , & $S- , & nun*
quam refoluta , devenerunt una cum Canonicis anno 1666. ad amicabi-
lcm tranfatlionem , qux dic $0. Decembris proxime prseteriti revoca.a fa t
fcquenti dccreto : Nempe tranfattionem adverfari decretis $.( oncilh , &
rropterea non ciTe fervandam , & Epifcopus procedat ad formamConcilii:
Quamobrcm rcaflumpta per Canonicos antiqua difputatione fuper vaiidi-
tate itatuti , feu exequutione decreti Epifcopi Mancini . mediante rova^»
Audientiaab EE. VV. concefla , infrafcripta dubia modo proponuntur re-
iblvenda .
I. An Statuta Ecclefue Cathedralis Cavallicen. fuper intereflentia , & di-
ftributionibus fint obfervanda , & quatenus negative .
II. An decretum Fpifcopi Mancini Judicis Delegati a Sac. Congregatione— »
factum de anno \6ij. de inferviendo per turnum fit excqueiidum in-*
cafu &c.
I)ie 5. Martii 1703. S. C.C. diftulit propofitionem, & repropofita caufa fub
diem 24. ditli ejufdem anni , S. C. refpondit . Ai 1. 'He&ativt' . ^td Ih
p„riter negativi , & ad formatn Concilii ., ut in lib. D. S"}' p<*&> 73»
tcr. , ^115.
jN| OVARIEN. FUNERUM, ET ]URISDICTIONIS.
I. An Cadavera impuberum Oppidi Varalli debeant ex aliqua fpeciali con-
fuctudinefepeliri in fepultura deftinata exiftente in Ecclefia Parochiali;
Rf> vel potius licitum fit Parentibus tam ante , quam poft morjtem iilorutn
eatumulare facere in proprio fepulcro Majorum in Ecclefia Rtforma*-
torum exiftente ; & quatenus affirmative quoad fecundam partem .
II. An didh Cadavera deferri pofiint ad dictum Sepulchrum Majorum abf-
que aflbciationc Parochorum , & Cleri Secularis poft eorum monitio-
nem ad interveniendum funcri, & recufantium .
III. AnParochis intervementibus five aflbciatis , iive non ab aliis Canoni-
cis ejufdem Parochiae diftribui debeat candela wajor illa , quse datur
Superiori Reeularium aflbciato ab aliis Fratribus.
IV. An di&a Cadavcra deferri valcant ad Ecclefiam quncumque hora diei ■>
oi an de nofte abfque exprefia Iicentia Ordinarii .
V. An Parochi fub aliqua , & quacumque pi#tenfione pofiint difTerfe , vel
impedire , ne tempore debito Cadavera ad fepelicndum deferantur , &
quatenus negative .
VI. An Parochis impcdientibus licitum fit hreredi poft expe&atum triduum
a morte defuntti ducere funus etiam de notle ad Ecclefiam , in qua Ca-
davcr eft fepeliendum .
VII. An Parochi cogere poftint hacredes ad peragendum in Ecclefia Paro-
chialiomnes funtliones Miflae folemnis , acccnfis luminibus in fingulis
Altaribus, & Anniverfariorum, quse fiunt in Ecclefia Reformatorum
occafionc fuaerum .
VIII. An didti Parochi poHint cogere baeredes , ut celebrare faciant Miflas
pro Defunfio fingulis Saccrdotibus Seculanbus funus aflbciantibus ,
IX. An in praztenfa aiIoc;atione Cadaverum fint per haredem Defundci in
acquali numero convocnndi tot Sacerdotes SccuJares, quot convocantur
Fratres Reformati .
X. Anincafu, dequo agitur, Epifcopus Novarien. habucrit jurjfdittio-
ncm in fupradittos Fratres Reforrnatos preetenfos delinqutntcs cxtra
Clauftra , feu turbantes jura i^arochorum .
XI. An
*21
XI. An interditfum , dequoagitur , fuitineatur in cafu&c.
Sac Con?regatio die 15. Martu 1704- refpondit : An I. nt^ative quoad pri-
m.<w partem , ajjirtnanie quo-d Jecu"d«m . yid II. affirmatiie . oAd ll;.
neyative . *Ad lF. affii m-tive ante tarr.en fvlis ortum , e^ de nocle ntga-
tlvi nfide confenju iiptfopi . <v4d /x. n gati.e . Ad I'l. tAffirmative pre-
tcrqnaw anteflis oritttn , & de mcle , trtd ril. Vlll. IX. X. , & XI.
fegotPW > Ut in lib* 54. iDccr. pag. $$,
C^ATHACEN. JUR'S NOMINANDI CONCIONATOREM . In CaP.<.fefs.t+
j duobus Pagis muniBcentia Principum Trioli de Familia Cicada in *«/•»• cr x.
D:cscefi Cathacen. conltrudis, altero nimirum , ex ipfius familiae nomi- *'X' *s». de
ne , vulgo nuncupat Cicaia , altero autem in merr.oriam Caroli Fundato- rt''
ris denomin^ti Corlopoli unius tantum ufque ad annum nog, confuevit
deiYmari Concionator , qui a Sindico primodi&i PagiCicala nominabatur,
& alternatim una hebdomada in uno , & alia in aiio ex praediftis Pagis con-
cionari tenebatur .
Cum vero Populus in utroque adeoexercuiffet, ut unus explicando utrobi-
que verbum Dei fumcere non videretur, ldeo incolac aiterius Pagi Car- •
lop- /t m publica Platea , ubi congregari folent prout de more convocati ,
& in fumcienti numtro ad fonum Campanac congregati , inito coniilio , .
fpecialem Concionatorem , qui in eodem loco dumtaxat concionaietur ,
alTumendum tfle itatuerunt.
Portea nomme di&i Sindici, & Rcgiminis ejufdem Cafalis die 10. Januarii
dicli anm 170$. povrectus fuit Epifcopo Cathacen fupplex libellus, in quo
ipfe rogabatur, ut Concionatorem eligerc-nt , qui toto quadragefima^
tempore in Ecclefia Parochiali dicti loci Carlopoli concionem haberet ,
oblata competenti eleemofyna ex publica Univerfltatis pecunia perfolven--
da ; inde autem idem Epifcopus praetendere cacpit , quod exconfenfu , &
confeilione totius Populi fibi competeret jus impofterum femper eligendi
ibidem Concionatorem , di&a vero Univeriitas eleemofynam lubminiilra-
re teneretur ; Cumque Smdicus praefatae Univerfitatis ( "arlopoli ad hanc
Sac. Congregationem pro rei definitione recurfum habuerit . idcirco petita _
prius , atque accepta confueta ipfius Epifcopi fuper praemiffis inftxucrione,
in quadidtam Univerfitatis refolutionem , & diftum Smdici fupplicemli«-
bellum mferenJo; ^d iltum fcfe, remittit, compofita fuerunt lnfrafcripta
dabia , quae nunc illo jam monito EE. V V. rciolvenda fubjiciantur .
I. An yus nominancii Coucionatorem tempore quadra^efimac m Parochiali
Eccltfia Cicalac , & Qarlopvl tpe&ei ad Communitatem , vel bpifco-
pum , & quatenus ad Epifcopum .
II. An , & ad quem fpedtet onus folvendi debitam eleemofynam eidem
Conc'onaton m cafu &c
Sac. Congrepatiodie 24- Januarii ■7DS. refcripfit . An I. fpcclsre ad lpfo~ »
pum , Sld I .fpeciare adCQwm:'.*ttatem , ut in lib.$$. Decr.pag. 2^.
POTENriNA PROCURATIONIS. In Terra Aviliani in qua unica ^/.»4^.15.
tantum exiilit Parochialis Ecclefia iub titulo S. Leonardi, ubi ab omni- di ref.
bus d^ac Terrac Presbyteris fcrvitium quotidie impcnd:tur , & alia novem
Oratoria , intra, & extra ambitum ejufdem Terrac iita ; Rcverendiilimus
Epifcopus fingulis annis ^ifitationem peragere folct marno comitante,
tum ( onvifititorum , tum Othcialium , cacterorumque Eamiliarium nu-
merO: ultra qnampfures evecliones , quas ftcum rdducit, ficut ipiciret
in fua relatione ncrnfet
mquepro hujuiinodi armua Vifnatione dncntos <??. a Clero titulo Pro
CaTo./X. C^ ratio-
H. dt rtf.
>
tioniseirigat, idem Clerustaxam hanc nimis gravem , atque immodera-
tam efle conqueritur . Prarfatus auteui Reverendiflimus Epifcopus fimilem
taxam a Clerofponte eledam fuifle affirmat , quia longe tnitior eaeft illa
Procuratione , quac antiquitus partim in viclualibus , partim vero in pecu-
niaufqead quantitatem ducatorumi20. folvebatur, ut per qumque Te-
ftes Sacerdotes formiter receptos afTeritur .
Spedtata namque fuinma , quae tum pro ve&uris , tum pro vetlualibus a Clero
annuatim expendiconfueverat , cum illa pertingere dignofceretur ad duca-
tos 7<aL , hincredatiadeconfenfiidicituradducatostfs. dumtaxat , quibus
infuper addita fuit rata aliorumducatorum decem pro peniione doinus tem-
pore vifitationis pernecefle conduci folitae , & hanc nonaClero, fed ab
Univerfitate , quatenus fupponit ; pracdicti autem quinque Teftes illam a
Clero lolvi teitantur, prout addita etiam fuit alia rata ducatorum 18. quam
Epifcopus inter reditus fuae Menfac adnumeraridicit, tametfi exmajori
commoditatea propofito in Vifitatione fo!vatur,ex quibus omnibus partitis
infimul coacervatis integra dic~ta fumma ducatorum o$. conitiiuitur .
Hinc pro ftatuenda debitac Procurationis menfura , atque evedtionum , ae
perfonarum numero in Vifitatione permiflo pro fua iumma prudeniia , ac
juftitia EE.VV. definient .
I. An fit infacultate Capituli , & Cleri Aviliani fubminiftrare Epifcopo in
Viiitationeprocurationem in vi&ualibus , feu pecunia, & quatenus aifir-
mative .
II. An , fi folvenda in pecunia , quae fumma debeatur .
III. An fubminiftrando vi&ualia, teneatur Univerfitas, quoties vifitat Epif-
copus , folvere ultra illos ducatos decem , &Clerus ducatosdecem &
otto in caf : &c.
IV. An attenta fenetlute Epifcopi poftit idem in attu Vifitationis augere
pro fuo fervitio nuinerum familiarium , & in qua quantitate .
Sac. Congregatio die io. Januarii 1705. a\:ftulit refolutionem , die vero24.
dicli menfis ejufdem anni retpondn: >*d Laffirmatiie, & am/nftuf- <^d 11. in
fur/.Ma modtrata adformam Concilii . *4d lll. neque titulo Trocura ivni*.
v4d iy. arbicrio* <S confcientia Epifcopi , & ad numem : utin//6.s$.
Dccr. pag. 23.
LEYRIEN. Sublatis per decretum Epifcopi, aliquibus Vacationibus ,
quibus Dignitates , Canonici , aliique Beneficiati pro tonfione Barbae,
& pro recreatione corporis alternis hebdomadis gaudebant prarter alios
otluaginta vacationum dies, quos R. P. D. Zambccarius de anno 151 3-
Nuncius Apoftolicus extendendo difpofitionem antiqui ftatuti 40. folum
dies concedentis fpeciaJiter indulfit , ftatim fimuJtates , & diflidia a Capi-
tulo id a?greferente in ipfum Epifcopum erumperc caEperunt .
Ad fervandam igitur , iovendamque mutuam charitatcm , & concordiam_»
coJIato invicem confilio idem Epiicopus , & CapituJiim rcm ita coniponi
pcile cenfuerunt , ut pro obtinendo indulto ad centum dies annuae vaca-
tionis preces Santtiflimo porrigerentur, quibus deinde porretlis, & huic
Sac. Congregationi rcmiftis , illa fub die 20. Septembris fuptrioris anni ita
refcripfit : 2\/f?ativt t # ferietur difpufitto Con&iii . fub die vercr 1 5.
Novembris iubfcqucntis , in relationibus cauiarum extra folium confulta
fuper mtelligcntia praefati refcripti refpondit : in deci/i< , £}* ftrvetur cx-
tcnjio mdrilti emanati dc anno 15}^. a T^uncio >stpoftolico .
Nunc itaque rcccdcndo a prima petitione indulti vacationis centum dierum
Epifcopus, & Capimluiuunitim fuppiicant , ut faltem vacationes ad tres
menfes h*c Sac. Con^rcgatio concedere dignetur , ideoque ab EE. VV.
dectarandam etit . ji^
vAn fit ftandum , feu recedendwn d decifts fub die 1$. Novcmbrix 1704.
Sacra Congregatio die 25. Januarii 1705. audita re/atioue £pif opi Leyrien.
cidttn bctiigne commifit , ut veris &c. & fuhUtis quiburctimque aliis va-
cationibus , Capitulo Qiuonicis vratis indu/fit , ut ex gr.-fia vacdtionem
trinm dumtaxat menfium quolibe: a,no frut , & gxudere poffic , & va/eatt
utin/;^. ss. Dccr. pag. 2g. terg.
PLACENTINA DUBIUM INDULGENTIARUM . Supplicantr Jo- Decretumdt
fcpho Maria Chiefa Archipresbytero Parochialij Ecclefiac S. Joannis Ba- Induigtn,
ptiitae loci Vigulzoni , S. D. Nofter per fuas litcras in forma Brevis in die
co:nmemorat:onis omnium DefuncTorum, & qualibet fexta feria ejufdem
bcbdomadx Indulgentiam Plenariam ad feptennium valituram prodefun-
cTis elargiri dignatus , eft quoties aliquis ejufdem Eccleftae Sacerdos ad
«ertum lbi defignatum Altare, certis pariter in dicTo Brevi praefcriptis
diebus , MilTam Defuncloruin celebrat, fub expreffa tamen conditione ,
quod in ipfa icclfia qninque tlliffic quotidie celebrentur .
Cum vero conditio praedicTa fingulis diebus adimplcri non valeant , nam ali-
quoties contingit , ut ex decem Sacerdotibus , qui in dicTa Parochia exi- •
ftere dicuntur , occafione incidentium in anno FuncTionum ad alias vici-
nas Ecclefias nonnulli accedant, & tunc in dida Ecclefia Parochiali duac
folum , vel tres , & aliquando licet rarimme nullae MifTae celebrentur.
Ordinarius idcirco admiffa pracfati Brevis executione ipfius Archipresby-
teri confcientiam quoad numerum dd. quinque MifTarum in vim praeraiflae
conditionis quotidie celebrandarum oncrandam cenfuit.
llle igitur Sacrae Congregationi expontns , quod ducTo calculo MifTarurn__»,
quae in dicla Ecclclia annuatim celebrantur , earum numerus in dies fin-
gulosdiftributus flatutum in dicTo Brevi quinquenarium numerum dietim
excedit , declarari petit , an per hujufmodi annualem celebrationem con-
ditioni pracfatoe facisficri paflit , & audito Epifcopo , qui expofita confir-
mat , ab EE. V V. modo definiendum erit .
_/frc ftt locns cxecutioni Brcvis , & quomodo in cafu <]$c.
SacraCongtegatio die 2$ Januarii 1705. diftulit propofitionem , & fub die
6. Februarnejufdemanni refpondit : T^egative :n cafu de quo agiiur , ut
m lib.56. Decr. pag. 40.
MASSANEN. Michael Pacinus Plebanus Portus Ferrari Cadavera de- Sefs. 2*. c.ij
funcTorum , qui fepulturam fibi elegerunt in Ecclelia PP. Minorum de Kef.
S. Francifci de obfervantia non pofTe ftatim efferri , (cd in Ecclefia fua_,
Parochiali deponenda effe practendens , cum vigore Monitorii A. C. fuper
executione nonnullorum decretorum Sac. Congregationis Rituum inhibi-
ms fuerit caufam per R. P. D. Auditorem Sanctifliini ad hanc Sac. Con-
gregationem remitti obtinuit , quae pro confueta informatione Epifcopo
refcripfit .
Jlfe autem refert , in ea Dicecefi decrcto Synodali cavcri , ne abfque inter-
ventu , & licentia Parochi Cadavera domibus efferantur , aut Ecclefiafti-
cac lepulturae tradantur, afferens praeterea , quod licet per cofdem Regu-
Jares confuetudo exponendi cadavera in propria Ecclefia adducTa fuent ,
ex fidibus tamen caram fe producTis illa potius dicTo Plebano afliftere vi-
deatur , cum fub protcftatione , ac expreffa praefervativa jurium Paro-
chialium ipfum licentiam ad id ut plurimnm concefliffe cognoverit .
Jdem idcirco fcpTcopus utrique Parti aliqualitcr indulgeri poffe cenfet , dc-
clarando nimirum, quod Cidavera, quae ftatim domibus erferuntur » in
E.clefia Parochiah ufque udhor.un humationis deponamur , nifi mor;en-
ToJX. Q_2 lef
J2+
tes m ditla"Ecdelia PP. S. Francifci ftatim expom fevelledeclaraverunt .
Reliquum ergo eft, ut EE. VV. modo ftatuere dignentur .
I. AnCadavcra in Ecclefiis Regularium fepelienda, antequam ad eas de-
f -rantur afportari , dcbeant ad Parochialem , Et qnatinns affirmative .
II. An , & pro quo tempore ibi retineri debeant in cafu &c
Sacra Congregatiodie 17. Aprilfs \jo6 refpondit: *Ad 1. neganve . Ad II,
ptovifuw inprrmo , & amptius , ut in lib. $6. 2>ecr. pag. 124.
S4>.*f** -i UVENACEN., SEU NULLIUS TERLITII VISITATIOMS. Con-
ie Ref. J qUerente apU(j Sac. Congregationem Capitulo Collegiatae Ecclefiae Terrac
Terlitii , quod Epifcopus , qui jus vifitandi cum ArcUpresbytero ejufdem
Terrx comulativum habere dicitur, ad vtfitationem iolus accedens mo-
ram ib;dem per quadragintacontinuos dies viiitando traxerit , nec vifita-
tionemipfam, dum difceffit, adhuc explevilTe declaraverit , quodque ad
Capitulo dumtaxat Procurationem tanti temporis in magna quantitate du-
• cator. 80. exegerit , tametfi alias plures Ecclefias , Confraternitatcs , Ora-
toria, Beneficiatos, & loca pia vifitaverit ; Sacra Congregatio fupcr ex-
pofitis , Epifcopi informationem de more exquifivit .
Epifcopus lgitur refert , quod Praedecefibris exemplo innixus ad vifitationem
folus acceflit, & in di£ta Terra Terlitii quadraginta dies tranfegit, nec
vifitationem integre perfecit, nam ibi a multo tempore nulla yifitatioex-
pleta fuerat, & Capitulum ipfum ad reddendam nonnullorum Capitalium
diftraftorum rationem coaclum prodocumentis in re fatis antiqua perqui-
rendis tempus rogavit , Procurationem vero a folo Capitulo recepifTe , fed
■ in cibariis dumtaxat, quia & AntecelTori fuq ab ilio pariter praeftita-,
fuerant . Super infrafcriptis itaque dubiis EE. VV. hodie ftatuendum_>
fupereft.
I. An Vifitatio durare debeat arbitrio Vifitatoris , feu potius praefcriben-
dum fit certum , & determinatum tempus .
I'I. An conftet de excefliva Procuratione , quae veniet reftituenda .
III. An Procuratio fit praeftanda a fola Collegiata Terlitii , vel percon-
trfbutum ab omnibus aliis Ecclefiis , & iocis piis vifitandis , & quatenus
per contributum .
IV An , & aquo iit facienda repartitio , feu exadio .
Sacra Congregatio dfe 2^. Januarii 1706". refpondit . Ad 1. ^ffirmative quoad
primam partem ad formam Concilii , & r/egative quoad fcrujid^m . Ad
11. negattve . ^d ULynegative quoad primam partem , £>' affirmativc ad
fecundam . Ad ll^. faciendum effe a Capitttlo , & in cafu Comrovtrfia
ab Epifcopo vifitatore , & amplins , ut in fib. S6. Decr- pag. 25.
Stf1.14.c1. C IGNINA SPONSALIUM. Subdie 25. Maii 1700. circa fecundam no-
drrtf.Matr. v3 &is horam Fridericus Tomafius a .Canonico Michaele Angelo Luciano
duclus ad domum Elifabeth Lucianae , ta&u manuum , & annuli traditio-
ne intercedente, cam in Sponfam ducere promififTe afTeritur tam a diclo
Canonico Luciano utriufque partis, ut lpfe ait , conjundo , quam ab
Agathadiftae Elifabeth germana Sorore , aliifque duobus Teftibus Reli-
p;iofis , qui in examine coram Epifcopo formiter recepto de dittaSponfa-
lium promiflione , ac annuli traditione de auditu abeodem Friderico de-
ponunt .
Hac de caufa dum praefatus Tomafius eadem afTerta Sponfalia certo , & de-
liberato animo ob dcfunclum promifTae dotis numquam fe celebraffe de-
clarans , cum alia Muliere matrimonium contrahere volebat , di6ta Eli-
• fabeth in Curia Epifcopali de corumdem impedimento oppofuit, ne cum
alia
I2S
alia contrahere permitteretur; Cumque Tomafius hanc Sacram' Congre-
gationem adiens rogaret , ut Epifcopo injungeretur , quatenus fidem fui
ftatus liberi fibi faceret , eadem Sacra Congregatio fuper Sponlahbus prae-
di£tis ProcelTum conftrui , ac tranfmitti mandavit , ficut idem Epifcopus
explevit . Nunc i^itur exhibitis ultra eumdem Procefium nonnullis fidi-
bus extrajudicialibus , quae tum diftum Sponfalitium contradtum , tum_»
quaiitatem didae perfonae fiiifabeth refpiciunt EE. VV. infrafcripta du-
bia utraque parte informante refolvenda proponuntur .
I. An conflet de Sponfalibus , & quatenus affirmative .
II. An Fridericus tit cogendus ad contrahendum matrimonium in cafu &C.
Sac/Congregatio die 2. Maii 1705- diltujit propofitionem , & die \6 ejuf-
dcm menfis refporidit : Affirmatime ad utrumque , ut in iib. ss. Decr.
pag. i4i. , & 175.
TARENTINA SPONSALIUM . Poft contracla per verba de futuro //&%££
Sponfalu inter Jofephum Cataldum Reftam , & Antoniam Alorizii '*'■**
JJotro adhuc impuberem , pro ea tamen Michaele Patre , Laura Barletta
Matre , & Clerico.Philippo fratre fimul promittentibus , inita fucceflive
fub die 8. Maii 1 704. inter eofdem quoque fuerunt Capitiila matrimonia-
lia , in quibus Genitores , & frater praefatae Sponfae non nulla Bona prse-
dicto Jofepho Cataldo futuro viro in dotem tradere promiferunt , de tem-
porc tamen affidationis , feu ( quod idem in Regno eft ) celebrationis
matrimonii per verba da praefenti , exprefie ftatuenda dittum tempus efie
debere per totum menfem Februarii fequentis anni 1705., & deinde ad
Contrahenfium electionem . Hujus autem futuri matrimonii contempla-
tione Jofeph AntoniusRefta Ecclefiae Cathedralis Canonicus,.& Sponfi
Patruus pinguem eidem plurium bonorum fuorum donationem conftituit .
Cum vero diclus Jofeph Cataldus Refta fponfus pracdictam Antoniam uti na-
tam die 28. Maii 1604. , de dicto menfe Februario 170S. pubertatem non-
dum attingere pofie , & nuptiis de pracfenti tunc celebrandis ineptam fore
ex fide Baptifmatis detexerit , pro ut etiamquod Antonia Paulinanomi-
nabatur , non Antonia fimpliciter , quo nomine alia dicli Michaeiis filia
ante nata , & jam defun&a nuncupabatur , putans proinde fe ab illius Ge-
nitoribus deceptum , matrimonium promilTum cum eacontrahere nolle
declaravit, & pofthabitis minis Patrui , licet valde opulentum patrimo-
nium poflidentis , e Civitare Tarentina pedefter Neapolim aufugit , &
inde ad Urbem , ut & fponfalium praedittorum implemento abfolvi obti-
neret , cum ex defeclu legitimae astatis diclac Antonia: Paulinae tempore^»
pracfcripto illa impleri non poftent ; Unde pracdidlus Patruus donationem
illi factam publicoftatim Inftrumento revocavit.
Precibus itaque Sac. Congregationi porreetis, d. Jofeph Cataldus Refta in
ejus adventum legitimae aetatis ejufdem Antoniae Paulina; expectare nolle
prolitendo, declarari interiin petiit , quod tempus & tcmpora non cur-
rercnt , fed eadem Sac. Congregatio pro informatione tantum de mo-
re refcripfit Vicario Capitulari , qui pracmiiTa omnia in fua relationc
confirmat . ...
Repctitis deinde per diclum Jofephum Cataldum etiam in aclis proteftationi-
bus , quod legitimam diclae Antoniae Paulinae artatem expc&are , & matn-
monium cum ca contrahcre non intendit , monito, & informante ejuf-
dem Defenforc decerni modo ab EE. V V. fupplicat.
/?-i Sponfus teieatur ad impU re promijfa in c.ijit &c.
Sac. Congrcgatio die g. OcTobris 1707. refpondit : c^jfirmative , & amptius*
ut in lib. si.-Decr.pag* 161. R
12«
Sffuuii. "p ARFEN.MATRIMONII Conjeftus inCarces Abbatialis CuriaeFar-
dtKef*Afatr. jp fen. Jo: Francifcus de Angelis de Caftro Podii Mirteti nullius Farfen.
Dicecefis prarvia delatione fibi facla a Catherina Vi&oria Sitnogetta de
Caftro Cantalupi in Sabinis eo praetextu , quod ab eodem fuerit conftu-
prata ex tnbus fibi datis optionibus a Vicario Generali Farfen. : quod
aut mulieremdefponfaret , aut 400. fcutorum dotem eidem conftitueret »
aut demum ad remum ipfum dari , quoad viveret , pateretur primam optio-
nem deltgit hinc e carceribus edu&us de menfe Jnnii 1700'. conjugiuni
iniit in Aula Palatii Abbatialis Farfae coram Canonico Cretonio de L o-
co Farae ejufdem NulJius Farfen. Dicecefis ad hunc effectum fpeciali"ter
fubftituto ab Archipresbytero , & Parocho ejufdem Loci , necnon de
permiflione praefati Vicarii Generalis « ut liquet exhjbita particula de
libro Matrimoniorum extracta , praevia quoque ejufdem difpenfatio-
ne a confuetis denunciationibus . ■
Poft haec vero novi fponfi incontinenti itef habuerunt verfosPodium Myr-
tetum , fed priufquam ad conftitutum perveniflent locum cum nullam
alioquin poft matrimonium conftet inter eos interceflifie copulam , aut
alios conjugales aclus , Joannes Francifcus inopinato , dimifla fponfa ,
Urbis iter fuit aggrelTus ad hancSacram Congregationem humiliter te-
currens pro declarationis nullitatis praedicti Matrimonii , hinc eadem Sac.
Congregatio fub die 8. Augiifti praelibati anni refcripfit Eminentifiimo
Abbati Farfen. , ut defuper mandaret confici procellum , qui fane con-
ftru&us per Vicarium Abbatia S. Salvatoris Majoris ab E. S. fpecialiter
deputatum , tranfmiflus jamfuit ad eamdem S. C.
Nullitatis autem motiva ex eo potifiimura Orator contendit deducere , quod
ad enunciatum ineundum Connubium carcerum, trireiniumque vi , &
metu atque plena carens libertate fucrit adaclus , nullo tamen doeumen-
to ufque modo addu&o fuper juftitia, vel injuftitia carcerationis tumquod
in illius celebtatione proprius Contrahentium Parochus minime fuerit
adhibitus, qualem non efle authumat Parochum Farae , neque Canoni-
cum ab eodem fui)ftitutum|, quodque tandem Vicarius Generalis Emi-
nentiflimi Abbatis Farfen. alteri Presbytero Matricis interefiendi facul-
tatem facer.e non potuerit .
Super quibus & aliis ab utraque parte informante deducendis , non erit
grave EE.VV. declarare.
An iovftet dc validicate g/Matrinionii in cafu &c.
Sac. Congregatio die 3$. Januarii 1707. djftulit propofitionera .
Vi.i4. 01. T} ARFEN. MATRIMONIl. lnquaEE. PP. ropjant perpendere locum
deKe/.Matr, Jl Farfe , ubi fponfus vinculis detinehatur , elTe fub eadem Parochia Fa-
rae , de cujus Parochi lictntia Matnmonium fuit initum , ut ex atte-
ftatione Canonici fubftituti ab codem -Parocho liquet .
estu coniiet de validtiate f/Uatrimoni* in cafu &c.
Sac- Congregauodie 29. Januarii 1707. diftulit refolutionem :/;£.57. Vecr»
pag*l.
Sejf.l4.c-1.
<kt ref Matr.
FARFEN. MATRlMONfl . Propofita hujufmodi caufa fub dieis-Ja-
nuarii proiime effluxi, dilata fuit ejus refolutio , contrahendo diV
ficultatem pracfertim fuper articulo praetenfi metus . Exhibito autem
proceflu criminali conftruclo in Curia Ecclefiaftica Farfen. fuper ftupro,
& pracgnantia Catharinae Simoncttae conllat ex depofitionibus feptem te-
ftium in eo examinatorum dc publica fama poft tamen excarcerationem
Joaa-
127
Joannis Francifci dc Angelis exerta ipfum Joannem Francifcuui conftu-
prafle , ac praegnantem redidifle diclam Cathannam , eumdemque alias
frequens carceribus mancipatum extitifle caufa inhonefti commercii
cum mulieribus habiti: di&amque Catherinam , quo tempore famulam
agebat domi ejufctem Joaunis rrancifci communitcr exiftimatam fuifle
vita , & moribus probam , iicet unus eorum dumtaxat exdiclo cujufdarn
Pientini referat mulieris inhoneftatem : eamdemque tormento fibillo-
rum cruciatam per fpatium dimidiathorac , abfente tamen Joanne Fran-
cifco tortitcr perititifle iu coniemone iefe ab eodem ftuprum , fc pras-
gnantem ventrem cum fi!ia tum pridem fufcepta , reportafle : quac ta-
men omnia diclum Joannem Francifcum in ejus conftituto , pariter ab-
fente Catherina denegafle liquet ,
Binae practerea atteftationes fingulares tamen , & extrajudicialiter conditac
nuper fuerunt exhbitat pro parte Joannis Francifci , altera nempe Jo-
fephi Quatnni referentis, imo & cum ipfo reierente exercitam : altera
vero Thertfiac Boccanerx famuJac Catharinae Angelnac affercntis in Lo-
co Ponzani fe fe de fero femel vidifTe praefatam Catha-rinam turpia per-
petrantem .cum Angelo Angelino.
Hinc iterum bodie propomtur EE. VV. ex his , & aliis utrrnque deducen-
dis refolvendum.
c^n touflii dv lalidttate Watrintorri ittcaft &c
Sac Congregstio rtie 26. Martii 1707. refpondir: 7{egative : ut inlib.%7.
Decr.pag 07. ter*
MONTIS REALrS MATRiMONtt . fnito Matrimonio> in faciem S,f,.i4.c.\.
E e efiac inter Carolum MichaeJem Govonum Civitatis Montis Re- dtKef.Matr.
ga:is , & Annam Catharinam Ghibaudam a Cuneo fub die 25. Junii 1697.
lubindeque fub die & Julii ejufdem anni ftipuiato inter eofdem inftru-
mcnto dot.-4.li , pracviis folemnitatibus a jure requifitis , fuccefltve coha-
btavit eadem Anna per fpatium feptem menfium in Domo Viri cidem
Matrimonialia obfequia pacificc pracitando .
Cum autem poftmodum pratlata Anna fe contulerit ad locum Cunei , inde-
que renuerit vin lares amplius repetere , recurrit vir ipfe ad Ordina-
rium Monts Regalis , quo coram , inftituto judicio , allegavit fponfa-
mairimonii invahditatem ex capite raptus , ac vis , & metus. Verurrt
productis defup^r articulis , obtentifque pluribus dilationibus ad effe-
Oum examinandi teftes , legitimafque probationes faciendi , nunquam ta.
men illas facere curavit , quocirca a Vicaiio General Epifcopi Montis
Reealis pronunciata extitit fententia fuper matrimonii validitate.
Appellavit exinde pracditia Anna adR. P. ifortiam tum temporis Apofto-
licum Nuncium apud Sabaudiac Ducem, quo tamen morte fublato , cau-
fa adfinem haud perduci potuit: eaque tandem Decreto R F. D. Au-
ditons Sanctiflimi ad hanc Sacram Congregationemc remiffa concordato-
que infrafcripto Dubio , ac monit* Pane dignentur JsE. VV. decer-
nere.
Ai conflet de validitnte Matrimonii , vtl potius fit cenccdenda ^ntijfo^
rix in rafn &c-
Sac Congregatio die 7. Maji 1707. difrulit refolutionem adprimamCon-
grcganonem . etiam unica , &dic2i. ejufdem Menfis diftuiit rcfolutio-
nem ad fecundam Con^iegationem , & 2. Julii d. anni refpondit . >s>ffir-
mitiVe qnoidpriwam partem , CF uegative quoxd fnnr.ihm , & nr/ip/i.tti
ni in lib.tf. Hjccr. pag.ttf. *2. , & zy. ter.
SUR-
12?
9tfMt4.t.u OURRENTINA MATRIMONfl . A diuturna inhoneftac vitae confue-
4«K*f.Alatr. ^3 tudine cupientes Valerius Cota, & Lucia deGregcno Ovitats Surren-
ti divelli, iponfalia de futuro inierunt coram Parocho , & Teftibus,
quin & dictus Valerius ad illorum obferyantiam in illa Curia Laicali
fidcijufiionem juramento firmatam adhibuit .
Cum autem confiutae denunciationes peragerent pro matrimonii celebratio-
ne , lnfurrexit Dominicus Antonius Cota frater germanus praedidti Va-
lerii, objecitque fponfis in illa Curia Archiepifcopali affinitaris impe-
dimentum proveniens ex aff. copula lllicita hab.tainter ipfum , _& di&am
Luciam . Hinc deordine Archiepifcopi , fufpenfis denunciationihus ante-
dictis , prsefixus fuit praefato Dominico Antonio competens terminus ad
obj.cla probandum. Unde conftrudto proceffu , fexproparted Domrni-
ci Antonii inducti , & examinuti fuere Teftes , qui jurati deponunt di-
ctam Luciam alias turpem duxiffe vitam, praecipue commercio habitq
cum quodam Satellite , ex quofiliam adhuc viventcm fufcepit , necnon_»
cum diGto Valeiio publice , & fcandalofe vixiffe: ftd crebro k(e vidif-
e teftantur Dominieum Antonium Cotam dumtaxat alloquentem ipfam
Luciam tum in ejufdem aedibus , tum extra , quac omnia comprobat eadem
Lucia uti principalis examinata , prout haec , & alia perleguntur in di-
£to proceffu ad Urbem tranfmiffo .
Plures quoqueTeftes per fepediftam Luciam indu&i, ac jurati haec omnia haud
inficiantes , conteitantur . didtum Dominicum Antonium olim fuiffe ufum
opera ejufdem Lucise ad efculcntaquedam tranfmittenda Cathannae Reali
exiftenti in Templo pietatis dictae Civitatis , cujus germanam fororem
fibi defpondere cupiebat , proptereaque illum cum Lucia frequentes fer-
mones conferentem aipexiffe reierunt .
Quibus attentis, Vicarius Generalis Surrentinus fententiam protulit favo-
re fponforum pro ulterion celebratione matrimonii . A quatamen, inter-
pofita appellationead A C. per faepedictum Dominicum Antonium , cau-
fa, praevia avocatione , tandem de n.andato R.P D Auditons SanclifTi-
mi remiffa fuit ad hanc Sacram Congregatioriem . Quare concordato
inter Partes infrafcripto Dubio , ac Procuratore exadverfo monito ,
fponfi Oratores exhis, &' aliis deduttis in fummario humillime expetunt
abEE. VV decerni .
vin conftet de imp<dimentoprimi gradm affinitatis incafu&c.
Sac Congregatio die 23. Julii 1707. refpondit : ^jgative , ut in lib.tf.
Vecr.pug.i-j6.
yfi.14, c.u ipv UBIUM MATRIMONU .IJamdudum remiffa hac Caufa a Tribuna-
dtKr/.Matr. ±J jj $ lnquifitionis ad hanc Sac Congregationcm funer crimine poly-
gamiae , quo fupponebatur coinquinatus Antonius Auguftinus Borghinus,
militari nomine nuhcupatus Mon-alieri quod ncmpe vivente adhucMar-
garita Emmanue^Ja illius prima uxore , reiteraverit nuptias cum Julia ,
ac femel iterum , & tertio defcripta iri foliis Congregationum dierum
nempe 7 , &21. Maii , atque $0. Julii anm 1701., difcuffoque articulo ,
in quo diificultatis cardo unice vertcbatur : nimirum iuper facultatjbus
Sacerdotis Cappellarri Militum Ordinis Minorum Obfervantium iii— »
Stationibus dcgentis , qui adftitit praefatis primis nuptiis in Oppido De-
montii , quique allcrebat , fe licentiam obtinuiffe a Parocho cjufdem
Oppidi praevic defuncto atque demandato examine Vicarii ejufdemmet
loci , qui inibi j rifd clij^cm Archidiaconalem exercet , idem cer-
tc faffus fuit nunquam bujufmodi iicentias Cappellanis Militum praebuiffc,
& Matrimonia celebrata coram eifdem , fignanter'cora;n dicto Cappella-
nt
no Regulari non fuiffe adnotata in libris , quinimmo nomina , & Pa-
triam Contrahentium latere , hinc Sac Congregatio fub praennfTa die 30.
Julii ad Dubium tunc propofitum : An Matnmonium contractum intcr
Auguitinum Antonium , & Margaritam fit validum l Cenfuit non con-
itare devaliditate fylatrimonii ? Cujus Decreti vigore Auguitinus ex tunc
relicta Margarita , repetiit thorum Juliae , ln qua ufque niodo cohabi-
tavit.
Verum cum nuper idem Auguftinus refciverit , caufam ejufmodi refolu-
tionis fuifle defectum praefcntias d. Cappellani fine legitima facultate r
quamquidem caufam antea ignorafle profitetur , hinc denuo pro
ferenitate confcientiae recurrit ad antedictumTribunal S. Inquifitionis,.
exponens , praefatum Cappellanum adhuc defun6lum nomine P. Joan-
nem Baptiftam ante nuptias celebratas cum Margarita obtinuifle licen-
tiam, ipfomet Oratore praefente a ParochbDemontii pariter demortui,
de qua quidem licentia informatos efTe fubjunxit Albertum de Balbis
Ducem fuae legionis , & Jofephum Anime , undc exoravit fibi defuper
provideri .
Quapropter de ordine ejufdem Tribunalis , recepto examine dietorumv
duorum Teftium a Vicario Generali S. Oflicii Taurini , & ad Urberrt
tranfmiflb , fuit fubinde Caufa denuo remifTa una cum ProcefTu ad
hanc Sac. Congregationera . Quo fane perluftrato ,, haec opportune a
di£Hs Teftibus comperiuntur .
Primo dictus deBalbis deponit : Devo a quejlo dire , cbe ahuni giortti
avanti che foffecontratto il dettoMatrimonio del fudettoBorgbino con
lafuddetta Emanuella venne a trovaymi il fudetto Borgbino come fuo
Capitano y e mi diede parte Jiccome voltva fpofarfi con lafudettfr
Em,anue/ta,at che io difficultai alquanto, dijpiacendomi di aver Joldati
ntaritati. : Di U a qualche giorno venne da me il Jud. P.Gio. Battifta
Capptllano a dirmi, ficcome il Judetto Borghino voleva fpofare lafud..
Emanuella , allora io li dijfi , fe la vuol Jpsfare , che la fipcfi , ma fe
Jf* P. li dcve fpofare^ faccia le cofe con le debite manierc ^.cioe con la
licenza del legitimo Paroco d^Edemonte , allora mi foggiunfe ilfud.
P. Cappellano , gia io ho la licenza del Paroco di Edemonte di far li
Matrimonj de^ noftri foldati yfenz'altro, e non lofaria , fe non avejft
la dovuta licenza del Paroco , e cosi fegtii Ll fitd. txatrimoni') , quai
P. Gio. Battifta Cappellono al prefente e morto .
Altera depofitio eft pracnominati Jofephi Anirae haec prxfeferens : Dopo
pajjato qualcbe tempo , vidi il fudetto Moncalieri , come ho detto fo-
pra andar alla Chiefi: per contrarre il fudetto matrimonio, ed :o cffcn-
do in compagnia di altri foldati , non ricordandomi , cbifiano , //' diffi,
e come Moncallieri p>ud andare afpojare la Judetta Emanuella yJe non
ba avU>o la licenza , ed i Soldati mi rijpojtro , cbe aveva ottenuta la
licenza Jenzajpiegarmi perb da chi VaveJJe avuta, e cosi io vidi a con-
trar*e il fidetto Matrimonto nel fudetto e medejimo tcmpo .
Haec itaque nova jura hodic jeverenter proponunturEE. VV.expenden-
da , num ex iis probata rcmancat praetenfa licentia Parochi Derrton-
tii pro fupradi&o Cappellano Regulari in Stationibus degenti fub
confueto Dubio .
Sln Jit ftandum s vd recedendum a Decifis Jub die lo.Jutii 1701.
in caju &c.
Tom.IX. R **G-
StJ\i<.<ie ref.
Sac. Congregatio 3. Scptembris 1707. ftetit inDeciJis: ut inlib.57.
Dccr.pag.112.
B.cai. -p APIEN. JURISDEFERENDI CRUCEM. Grave ferentes PP.
r'f'/H'!Jr X Carthufie Papien. , quod Eminentiflimus Morigia Epifcopus illius
Civitatis , qui pratendit gaudere Indultis Pontificiis invcterata prae-
fcriptione munitis deferendi ante fe Crucem elevatam fubdie 1 2. Ju^.
nii 1705. fefe contulerit ad eamdem Carthufiam , Cruce jam erefta
occaiione revidendi rationes cujufdam legati eleemofynarum relicli a
Joanne Galeatio Vicecomite olim Mediolanenfmm Ducc , pracmifla
ex tunc proteftatione coram «odem Eminentifiiino ad prafervanda eo-
rum Privilegia exemptiva , recurfum habuerunt ad hanc Sac. Con-
gregationem .
Quapropter audito eodem Eminentiiiimo Epifcopo , idem fane refert ,
ejufmbdi prierogativam Crucis prasferendas jamdiu competiifle Epif-
fcopis Papien. non modo ex Apoftolicis Diplomatibus in fummario
cxibcndis , ac plerifque Hiftorieis , praefertim abUghellio ItaLSacr.
tor,:.\ . pag.i. & I i.commemoratis, verum etiam cx ufu immemorabili
nedum in iubditas , fed & in Regularium , ceterafque exemptas , rrta-
gifque privilegiatas Ecclefias , prout occafio fe obtulit . E converfo
excipientibus PP. , praeallcgata Diplomata ad certas dumtaxat fun-
£tiones , certofque dies fuifte reftrifta ,nunquam vero in locis exem-
ptis in morem traducla .
Hinc ad fequens Dubium concordatum ex hinc inde deducendis EF. V V.
refpondere rogant .
An BminentijJ:mo BpifcopoPapien. Ucuerit infuo accejfu ad Carthufiam
Papiett. occajione revijionis Computorum eleemofynarum ingredi erebla
Cruce Ecclejiam , &* Monafterium ejujdem Carthujia in cafufrc.
Sac. Congregatio 24. Septembris 1707, diftulit propofitionem , & die
17. Decembris ejufdem anni refpondit: AJJirmative quoad Ecclejiam,
iy negative i» cafuy de quo agitur, quoad Monafterium : ut in lib.57.
Decr. pag.168. , ^462.
iz.c.6. T? IpANA DEFUTATIONIS CONCIONATORIS . Communi-
XV tas Oppidi Cryptarum ad Mare , quas jus haberc prretendit nomi-
randi in eodem OppidoConciona'oiem temporibus adventus, & Qua-
dragefim£C , jam pro Ouadi agefima mox elapfa nomlnavit quemdam
P. Cappuccinum , illumqu<; coram Epifcopo cum literis patentibus
nominationis praefentavit . N
Qui fane Epifcopus , retentis in ejus Cancellaria prasfatis nominationis
literis , alias quidcm pro eodem Concionatore a Communitate nomi-
to , deputationis literas expediri juflit cum verbis , Eligimus , &
Jcputamus : prout antecedenti anno pariter egiffe fertur .
:;n tcgreferens Communitas , quod nempe fatius duceret licere
( -uncionatori cim folis fua: rtominationis literis patcntibus , obtenta
dumtaxat Epifco, i benediclione , &Iicentia, veibum Deiannuncia-
rc , quo minus in concionem prodiret , prasfatus P. Cappuccinum ef-
ftciffc fupponitur: quin & ulterius progrefla , renuens folverc con-
fuetam clecmofynam aitcri Concionatori prope decurfi Adventus ,
corn-
eompulfa ab Epifcopo , appellationcm intcrpofuit ad Metropolita
num . .
ln hoc ftatu , delata caufa ad hanc facram Congregationem ex Decreto
R. P. Auditoris Sanctiflimi , fuerunt concordata infrafcripta Dubia ,
quae , hodie , iftante Epifcopo , ac monito Procuratore Com-
munitatis EE. VV. refolvenda proponuntur .
I. An Epifcopus valeat literas patentes tradendas Ccmcionatori nomi-
nando a Communitate fingulis Quadragefimoe , & Adventu retinc-
re in Cancellaria Epifcopali , & eidem alias gratis expedire , & ap-
ponere verba : eligimus , & deputamus .
II. An Communitas teneatur tradere confuetam eleemefynam Concio-
natori nominando , & refpe&ive eligendo, & deputando , ut fupra
ab Epifcopo in cafu &c.
Sac. Congregatio die 21. Maii 1707. refpondit. Ad primum affirmative,
cenfuitque efse danda Decreta in SutrinaK. Maii 1688. Adfe~
cundum affirmative , ut in lib.%7. Decr. pag. 183.
C> ONSTANTIRN. STATUTI. Animo repetentes Decanus,& Ca-
J nonici Ecclefiae Cathedralis Conftantien. periculofas fa6tiones ex- c\^'^n['\^\
Oriri , ac praejudiciiles collufiones emergere, fi in eorum capitulo deref»
exiguo Canonicorum numero conftante indifcriminatim admittantur
pluresCanonici fanguine propinquiores ; quocirca ad removenda hacc,
& fimiliaabfurda anno 1692, capitulariter coadunati , duobus tan-
tum diflentientibus , ftatutum ejufinodi condiderunt , ut nempe , fi
contingat duobus primo , & fecudo gradu attingentem Canonicatum
obtinere, quod eidcm tertio aditus ad capitulum nullatenus pateat ,
& Capitularis fieri nequeat , fed a voce acliva , & paffiva , item a
dignitatibus Epifcopatus , Decanatus , Cuftodias, Cantoriaj , & Ar-
chiJiaconatus exclufus maneat , donec unus cx praefatis duobus five
per ceflum , five per deceflum eidcm locum fecerit , adeo ut uno , eo-
demque tempore non plures , quam duo confanguinei primi , & fecun*
di gradus in Capitulo efie pofllnt .
Exoptantes tamen iidem capitularcs hujufmodi Statuto perpetuum ftr-
mitatis robur adjicere , humilHmas SancliiVimo D. N. prcces porre-
xerunt pro benigna illius Apoftolica confirmationc in forma : co potif-
fimum attento , quod licetcapitularium nurnerus ex indulto Apofto-
lico ad vigefimum ufque,& non ultra afcendere poflit,a centum tamcn,
pluribufque retro annis femel tantum ad cjecimum feptimum excreve-
rit , crebro vero in duodecim , prout nunc , vel paulo majori , fubin-
deque minori numero confiftere confueverit , ut ex tranfmiflb Canoni-
corum Sylabo a Seculo , & ultra computo liquet : nihil attento duo-
rum capitularium prsememorato diflcnfu , qui pcr libellum Fpifcopo
oblatum declaiaruntdiclum ftatutum eorum confcientix , & Eccleiia»
fummopere efle novivum .
Remiflis itaque precibus hujufmodi ad hanc Sacram Congregationem
exquifita fuit Fpifcopi furtraganei Vicarii Generalis Conftantien. de«
fuper relatio , qui praifatum Statutum alacriter fc approbafic teftatur,
idque ejus Ecclefiae bono non minus proftcuum , qnam nacflarium
exiftimat . fifdem praeterea Canonicorum precibus , fuas pariter em-
TontJX. R 2
*?2
xas adiicit Epifcopus ipfe Conftantien. ex quibus quidem , & aliis in
informationeadducendis dignabuntur EE. VV. declarare .
An flattttumfit cottfirmandttm in cafu &c.
Sacra Congregatio 21. Maii 1707. refpondit : Affirmative qttcad vocem
a&ivam tantum , ut in lib.$-]. Decret. pag. 183. tcrg.
*f »f»*<- ^OMEN. JURISDICTIONIS . Placuit EE. PP. in Congregatio-
J}'£},C'1°' V> ne habita fub die 20* Novembris 1706, protrahere infrafcriptorum
Dubiorum refolutionem ad fecundam omnino etiam unica , ac etiam
non concordatis Dubiis , pariterque demandare , ut exhibeantur pne-
tenfa indulta per D. Nuncium , utque interim idem Nuncius fe abfti-
reat quoad ea , qus refpiciunt confefliones , & acceflum ad Moniales.
Hodie itaque reaflumpto benigniter Folio tunc djftributo , nulla fa-
£ta ufque adhuc inftantia, neque fcripturis exhibitis perD. Nuncium,
reverenter exquiritur ab EE. VV. , utdecernatur .
I. An Reverendiflimus NunciusApoftoIicus apud Helvetios poflit con-
cedere facultatem audiendi Confe^fliones peifonarum Secularium ,
vel etiam Regularium , imo , & Monialiurn in Diceceii Co-
mcn. fine licentia , & approbatione Ordinarii Loci .
II. An idem Reverendiflimus Nuncius Sacerdotibus non approbatis ab
Ordinario ad audiendas confefliones concedere poflit facultatem
abfolvendi in foro interno abhrcrefi, Cenfuris &c.
III. An poflit concedere facultatem generalem abfolvendi a cafibus Or-
dinario refervatis , & quatenus affirmative .
IV. An expediat adhiberi aliquod moderamen in hujufmodi facultatum
communicatione tam circa numerum , quam circa qualitates perfo-
nales eorum , quibus conferuntur .
V. An poflit concedere fuis Commiflariis fubditis Dicecefis Comen. fa-
cultatem eligendi fibi Confeflarium etiam non approbatum ab Or-
dinario .
VI. An poflit concedere licentiam retinendi , & Iegendi Hbros Hajreti-
corum , feu alios quomodolibet prohibitos .
VII. An CommifTarii Nunciatura? accedere poflint ad Monarteria Mo-
nialium , eafque alloqui etiam citra neceflitatem Officii abfque Ii-
centia Ordinarii .
VIII. An iidem Commiflarii concedere poflint aliis ad eos recurrenti-
bus licentiam alloquendi Moniales line licentia Ordnarii .
IX. An di£U Commiflarii obli>ati ad refidentiam ratione Canonicatus ,
vel alerius Beneficii poflint ab illa nbefle pro negociis Commiflaria-
tus , & nihilominus Iucrari diftributiones , aliaque omnia emolu-
menta , tamquam fi effent prcefentes .
X. An idem Reverendiifimus Nuncius concedere poflit diftis Commif-
fariis licentiam retinencii famulas , quamvis non annofas cum de-
rogationequarumcumque ordinationum per Ordinarios Locorum
quomodolibet faclarum .
XI. An concedere poflit facultatem exorcizandi independenter ab Ordi-
nario .
XII. An iidemCommiflani concedere poflint licentiam laborandi in die-
bus feftis .
XIII. An iidem Commiflarii punirepoflint etiam in prima inftantia Fe-
ftorum
f3?
ftorum violatores , blafphematores , ahofque contra Dei , & San-
6tae Matris Ecclefice praecepta temere agentes .
SaC Congregatio die 26. Februarii 1707. refpondit Ad primum nega-
tive . Ad fecundum negative . Ad tertium negative . Ad quartum
fatis provifum infuperiori . Ad ^uintum negative . Ad fextum ad
Sac. Congregationem S. Officii . AdfeptimUm , oftavum , uonum^ de-
cjmum , undecimum , duodecimum , & decimumtertium negative , ut
h: Hb-51* Decr.pag.69. ^ 70.
VENETFN. DUBIUM ADMINISTRATIONIS SACRA-
MENTI PCENITENT1& . Presbyter Cappellanus Navalis *£/•**• *if*
communitus facultate excipiendi SacramentalesConfefliones intraNa- e e'°
vigium tantum , accidit , ut naufragio ja&atus ad quamdam Infu-
lam ex Orientalibus Americas oris appellere coa&us fuerit , ubi de-
finientibus Miflionariis , nuiloque exiftente Epifcopo , qui approba-
ret gubernium unius , ut plurium quafi Parochialium Ecclefiarum ,
uti ferunt , curam fufcepitr acexercuit bicnnio , aut triennio , ne-
dum tempore Pafchalis , verum etiam reliquis anni tempor;bus ex-
tra mortis periculum , Sacramentum Pccnitentiae adminiftrando $ quin
& prcefentibus Miflionarius ipfis , peragere continuavit .
Cum autem Presbyter quidam Veneten. dubitans de facultatibus praefa-
ti Cappellani defuper habuerit recnrfum ad Sacram Congregationem
de PropagandaFide , unde preces huic Sacrae Congregationi fuerunt
remiflx , hinc reverenter quaeritur ab EE. VV. dcclarari .
I. An prcefatus Cappellanus valide adminiftraverit Sacramentum pceni-
tentiae abfcntibus Miflionariis .
U. An pariter idem Sacramentum valide adminiftrare potuerit ,. 5: in
futurum valeat , praefentibus Miflionariis in cafu &c. .
Sacr. Con regatio die 21. Maii 1707. refpondit : Ad prirnum affmnati-
ve . Ad fecundum negative9 ut in lib.57. Decret. pag. 182-
ALIPHANASERVITIICHORI. In Oppido Pcdemontii Dice- s,j.r2. c.j.
cefis Aliphanae , quod numerat Animas 2397. inter alias Ecclefias SeM' M»f,J»
pr aefulget Collegiata Sanc~liflimae Annunciationis Vallatce nuncupta , detief»
cujus fervitio adfcripti funt fex numero Canonici ufum Almutiae vio-
lacei coloris decorati , penes quos dd. Animarum cura reiidet , pro
cujus exercitio eorum bini psr tumum quotannis deputantur .
Prastendentibus autem prefcefatis Canonicis ex aflerta confuctudine im-
memorabili , CeC^ nequaquam teneri ad quotidianam Divini Officii
recitationem in Choro , prccterquam in hcbdomada Majori, & inocta-
va Sancliflimi Corporis Chifti j in (ingulis vero diebus feftivis , nec
BOil in Deiparae Virginis Feftivitatibus , acquatuor Ecclefice Docto-
ribus Miflam unam cum Vcfperis dumtaxat canere confuevifle$ ea
quippe ratione freti , quod in dicla Collcgiata nulli fint dcftinati fru-
£tus , aut prcebcndac certcc pio officiatura, omncfque rcditus valde exi
gui provenientcs tantum cx lcgatis cumonerc Miflarum, vel in dics ,
vel perpefuo celebrandarum ; qupdque difforme non minus , quim
intollcrabile foret penfum diuturnarum prccum a tribus tantum per-
folvf, aliis vero praelibatis duobus Canonici s cuix addicTtis , ac reli-
lOCapftuIi negotiis diftento . Iftiuf-
lftiufmodi nihilominus prstenfione non attenta, Epifcopus m vifitatione
peraaa de anno 1704. eofdem Canonicos devmxit ad quotidianam
officiaturam in Choro , & ad MifTx Conventualis cclebrationem , in-
dul<>endoiifdem trimeftrem vaeationem in fingulos annos a djfta re-
citarione . Quod fane sgreferentes Canonici recurfum habuerunt ad
hanc Sacram Congregationem , unde refcriptum extitit Epifcopo pro
informatione, & voto .
Epifcopus itaque , qui cunfta haec non mficiatur , fundaiTe afleverat lu-
um Decretum in difpofitione Sacri Concilii Trident. cap.\2.fejf.2\.
6. praterea de ref. in authoritate ^iiarant. in Compend.Bullar.verb%
Hor* Canonica infin. & in refolutionibus hujus Sacra; Congregatio*
nis in Fundana 15. OSiobris i6i8. relata a Crifpin. in Vifit. Pafto-
Yal.part.t.%.\^.num.\%,
Diclamque Collegiatam fubneclit tum ratione numeri Animarum , qui-
bus prceeft , tum ratione loci , in quo eftfita , efle inter alias decen-
tiorem ; ipfos vero Canonicos annuis perfrui reditibus ducatorum 50.
cum onereannuas MiiTas fimplices io^g.celebrandi, cantatas vero 49.
ac alias Miflas cantatas cum vefperis numero feptem , & anniverfa-
ria quinque; nufquam autem comperiifie, an anteaclo temporedd.Ca-
nonici Horas Canonicas recitaverint , binis exceptis Decretis in vifi-
tatione editis , altero de anno 1631. tempore Epifcopi Zambeccari
quotidianam officiaturam demandante fub poena punttaturac , altero
de anno 1696. tempore Epifcopi Lazari praefcnbente fervitium Chori
ftatutis diebus fub poena fufpenfionis ; quod quidem per aliquot men-
fes feftis tantum diebus ab eifdem fuiiTe perfolutum perhibet,quodque
demum nil juvet Canonicos confuetudo immemorabilis , ut ex Decre-
to hujusS. Congregationis relata a Fagttan, incap. Cum omnes de
ConJlit.tt.il.
Succeitive fub eo fuppofito , quod Canonici negligerunt expeditionem
caufa;, Epifcopus proceffit ad fequeftrationem redituum Canonica-
lium , hinc recurrentibus Canonicis ad hancSacram Congregationem
fub die 21, Augufti proxime prateriti prodiit Refcriptum : Propona-
tur Caufa in fecunda omnino , & altera unicafirmo remanente feque*
ftro . Qua tamen ufque modo protelata,tandem hodie inftantibus , &
informantibus Canonicis prasdiclis , nulloque pro Epifcopo compa-
rente , reverenter proponitur EE. VV. difcutiendum .
An Canonici Ecdefia Sancliffima Annunciat* Vallata teneantur ad
quotidianam Offi:iaturqm iU Choro in Cafu &c.
SacraCcngregatiodie 29^Jan. 1707. diftulit propofitionem $ die vero
12. Februarii ejufdem anni refpondit : Pro nunc negative , ut in
lib.ttf.Decr. pag.21. , & 43.
cf6rf?f\ A URIEN. UNIONIS. Extat in Civitate Aurien. ColIegiumSocietatis
M»rpf/tf/"a<! ~L*~ JeliiacquenecciTariis acdiiiciis , ac reditibus deflitiitum, ut ne vix hi
diSief. ' quidem expleaot annuam fummam ducatorum gco. auri de Camera atgre
fumcientem feptem alendis Presbyteris , quorum dumtaxat duoGramma-
tici> praeceptionibus inftituendae Juventuti operam navanti , deficiente— >
TheologiaMoralis Inftitutore , prout & aliis Operariis Sacrarum Mifiio-
num , cum non levi detrimento cultioris difciplrnac .
Ad
Ad hujufmodi autem mdigentiam depellendam exoptarent PP. dicti Collcgii
eidem uniri bina curata Beneficia fita in eadem Dicecefi , cum pnmum per ;
ceiTum , vel deceflum obtinentium vacare contigerit , alterum fub invo-
catione S. Chriftophori deSouto, quod detractis oneribus annuis potitut
certis reditibus ducatorum 1 10. auri de Camera , ac 12$. computatis in-
certis , quodque nuuc obtinet Emanuel Barela , alterum vero S. Mariac de
Corviilon , & S. Andreae de Laxracos illi annexo , cui quidem certi funt
reditus ducatorurn 17*. fique incerti numerentur , conftant ducatos 172.
coacqualis monetac , cui praefens Re&or eit Ferdinandus de Arauxo .
Utrumque vcro de jurepntronatus laicali Comitum de Maleda, & Tabada,
eommque Mijoratibus perpetuo incorporatum .
Exercjtium autem curae animarum in utroque illorum diftinctim praeftandum
ducerent PP. antedicli per duos facculares Presbyteros Vicarios perpetuos ,
feu juxta aflertum dd. Patronorum praefcriptum ad nutum pro tempore exi- »
itentis Reclori-. diitiCollegii amovibilescum congrua arbitrio Ordinarii
defignanda ad formam Conilitutionii' B. Pii V. hac de reeditac, necnon 1
onere injundto ipfi Collegio mittendi m fmgulos annos Miflionarios alter-
natim acf loca dd. Comitum , illorumque SuccefTorum in Majoratibus,
eifdemque eos honores , & praeeminentias exhibendi , quas ceteri Patroni
ab hujufmodi Collcpiis illorum Partium exigere folent .
His autem omnibus , quibus Ordinarius informare requifitus apprime fufTra-
gatur , relatis per fummarium , inftantibus PP. faepedicli Collegii, atque
eiidemmet Paircnis , viium fuit Sacrac Congregationi femel , & itcrum
inftantiam rejicere .
Sed mox Oratores ipfi obtinucrunt caufam defcribi in Folio , quac hodie pro-
ponitur , quo EE PP. dignentur refolvere .
*A 1 Qr;torum prccibus [tt annuendum itt c#fu &c-
Sacra Congrcgatio 12. Februarii 1707. diftulit propofitionem, die vero 26. di-
di Meniis refpondit : \cgative , 67* auiplius , ut in lib. 57. %fcct. pag.
44. terg. & 6-j.
MEXICANA VISITATIONIS SS. LlMINUM . In relatione Status s#//.tf.c*
Eccleiiac anno 1704. Archiepifcopus expcfuit, quod Provifores , S de'Kef.
Vicani Generales deputati a Capitulis , Sede vacante , praetextu quarnm-
dam opinionum difpenfationes impcrtiri non dubitant in gradibus prohibi-
tis ad Matrimonia contr.ihcnda, necnon fuper defeclu natalium ad Sacros
Ordines fufcipiendos, ac B.neficia Curata affequenda ; ac afltrmafc non
verentur , quod Provincialis Ordinis pracdicatorum vigore praeterifi Pri-
viiegii a S. M. B Pii V. coneelli difpenfare valeat fuper b'g mia vera , &
reali cum iis , qui habitum fuae Religionis , in eaque facros Ordines lu-
fcipcre intendunt , qnod etiarn ad praxim deduci coniucvit , nonobfhn-
t , quoil practenfum Privilcgium fuiflet rcvocatum , ac a fel. rec. Gre-
porio XIII. inConilit. , quac omnium Regularium Privilegia redcgit ad
terminos juris, & communis , & Sac. Concilii Tridentini .
Recitatis hujufmodi precibns m Congregatione habita die 30. Augufli prac-
fati anni refcriptum extitit : c4rcbiepifcopu< proccdat , prout de jure .
cj> (cr;jj;ttr TVjin.cio tApo/io/ico , nt moneat Cupitulnm , ejufque Vtctottus,
ne temporc Sed;s vacattfts fefe immifctatit in ordinibus , 07* difptnjatfani-
bw> bujttfmodi .
Datis autem Iiteris pro partc Archiepifcopi , inftauratae fuerunr ( aedcm pre-
ccs fub motivo , quod utraeque pri-mcmorata; literac ev.dcrint fruftrancae ;
;nae quidem ai Apoitolicum Nuncium directae , (juod cjus facultates ad
indarum Oras non protendantur . Stcundae vcro ad Archiepifcopum da-
tx >
** , quod cum Capitula ad fundandas fuas tacultates, abducantur variis ,
& fingularibus opifiionibus fupra infmuatis , nequeat Archiepifcopus fuo
Jure uti, nifi EE. PP. fuper praemiflis pofitivum refponfum edere dignen-
tur, fpecifice declarandi defe&um dictarum facultatum , fignanter vero
?[Uod eadem Capitula neutiquam fuccedunt in iis facultatibus , quibus
ruuntur Epifcopi Indiarum difpenfandi fuper gradibus prohibitis ex fpe-
ciali Indulto.Apoftolico, quod renovan folet pro fingulis novis Epilco-
pis , cum in comperto fit , quod in iis , quac Epifcopis competunt jure de-
legati , Capitula , Sede vacante , non fuccedunt , ut in terminis Matri-
monii firmavit ^ot. dec. \6. n. 4. cor. Pampbt/. necnon , ut irrita decla-
rentur Matrimonia ha&enus inita , hifce defectuofis difpenfationibus ; fed
ad fubmovendas perturbationes , exorantur EE. VV. pro facultate eare-
validandi ipfi Archiepifcopo direcla uti Delegato Apoitolico. Cum autem
fuerit injunctum , ut Caufa haec poneretur in Foiio , ea modo propo-
nitur fub infrafcriptis dubiis a fapientiflimo judicio EE. VV. refolvendis .
I. An Prorifores , & Vicarii Generales a Capitulis , Sede vacante , de-
putati valeant difpenfare in gradibus prohibitis ad Matrimonia con-
trahenda l Et quatenus negative .
II. Quomodo confulendum in Matrimoniis jam contractis cum hujufmodi
difpenfationibus l
III. An dd. Provifores , & Vicarii Generales a Capitulis Sede vacante_>
deputati valeant concedere difpenfationem fuper defeclu natalium ad
Ordines fufcipiendos .
IV. An iidem valeant difpenfare irretitos eodem defechi natalium ad ob-
tincnda Beneficia curata l
V. An Provinciales Ordinis Pracdicatorum S. Dominici habeant faculta-
• tem difpenfandi in vim fuorum praetenforum Privilegiorum fuper im-
pedimento Bigamiac verae , & realisfavore illorum , qui ingrediuntur
in dictam Religionem, inibique Sacros Ordines fufcipiunt in cafu &c*
Sacra Congregatio die 18. Decembris 1707. diftulit propofitionem , die vero
28. Januarii 1708. refpondit. *.^d I. ncga>ive . asfd II. dilata ad primam
Congregationem . ^id III. affirmative quoad Qrdines Wtnores tantum .
sfdllS. mgative . tAd P. audiatur Procu/ator Generalis Ordiws Pradi-
catorum , & fubinde die $i. Martii ejufdem anni refpondit : ex battenus
dcdutlis nepative .
Cum vero poftmodum petita fuiflet refolutio fecundi dubii non refoluti , quo-
modo fcilicet confulendum in xMatrimoniis contraclis cum dictis difpenfa-
tionibus , Epifcopus fupplicavit, quod licet Matrimonia praetenta decla-
randa forent nulla, nihilominus cum hoc parere pofTet perturbationes ,
& inconvenientia , proinde permittendum , ut Epifcopus , pracvia reno-
vatione confenfus Conjugnm , cadem Matrimonia iniri curaret, & Sac.
Congregatio die Februani 1708. refpondit Affi^ntati^ve ad formam pre-
cum , ac diegi. Martii itetit in Decifis ; cenfuitque , nonefje inquie-
tandos eos 3 qui crane iu bona fide .
c. a.J4.^ tw t ULLIUS GUASTALLjE PRIVATIONIS MANSIONARIjE .
"* re/. j\j Abbas Collegiatae Ecclefiae S. Petri Guaftallac loci Ordinarius fupplex
narrat Andream Benafiium antedictae hcciefiae Manfionarium tribus ab
hinc annis, & ultra abfuifle , & adhuc abefle a fua refidentia ; ut Di-
vino cultui confuleret idem Abbas ad formam Concilii Tridentini cap 12.
ftfj'. 24. de refitr, praefcriptam, adverfus praenarratum Andream ProcefTum
inftituit modo afTerens fe pofl praeviam Canonicam trinam monitionem ,
caetera ctiam de ejufdem Concilii jure fervanda fervafle , ad privationem
de-
M7
\
deveniiTe intendit ; fed quia praefatus Andreas ad titulum didlae Manfiona.
rice Sacris Ordinibus initiatus olimfuit, Ideo idem Abbas tantifper fub-
ititit , interim fupplex quaerens ab Eminentiffimis Patribus declarari .
An fecundum ea , qua narrantur , fit locus Trivationi adverfus prxditlum
Andrtam Manfionarium .
Sacra Congregatio dic gi. Julii 1660. diftulit refolutionem .
^-rULLIUS GUASTALLjE PRIVATIONIS MANSIONARI^ . cap.u.fefi
^ Hic libellus recitatus fuit in Congregatione habita fub diegi. Julii x^derefi
proxime praeteriti , & praefuppofita facli ferie fcripta in folio tunc per ma-
nus tranfmiffo , quod in praefens dignabuntur Eminentiflimi Patres refu-
mere , quaerebatur .
An fecundum ea , qua narrantttr , ftt locus Privationi adverfus pr&diUum
cAndrcam &llanfionarium , & cum placuifjet B^folutionem ^Dubii differre
ad primam , modo iterum quaritur ut fupra .
Sacra Congre^atio die 28. Augufti 1660. cenfuit, quatenus fervati fuerint
termini adprxfcriptnm Sacri Concilii , effe locum privationi , ut in lib. 22.
Decret. $ag. 2 3 4. <£* 2 $5.
FIRMANA PRIVATIONIS CANONICATUS. Pro fuo egregiopa. Sefs.t+aut
ftorali zelo literas infrafcripti tenoris ad hanc Sacram Congregationem dt Ref»
dedit Emine ntiffimus Archiepifcopus Firmanus .
Eminentiffimi , e Reverendiflimi Signori miei Offervandiffimi . „ Da fet-
„ te , o piu anni abbandonata la refidenza della fua infigne Coliegiata di
„ Civita nuova Terra riguardevole di quefta Dioceii fa dimora cofti il Ca-
„ nonico Gio. Giorgio Salvantoni . Dentro i tcrmini prefifli dal Sacro Con-
„ cilio io l'ho privato de' frutti e doppo aver per due volte portato i miei
„ offizj cofta a Monfignor Vicegerente ad effetto ne feguiffe il di lui ritorno,
„ e queffo non mai feguito . havevo penfiero di procedere alla privazionc
,, dell'iiteffo Canonicato, conforme per far cio rapprefentai un certo mio
„ dubbio all1 EE.VV. nella mia Relazione portata loro nell^anno trafcorfo .
„ Ma effendo ftato forrogato il Canonicato al patrimonio, a titolo di cui
„ fuordinato, ho creduto non poter venire a d privazione: Sicche per
„ ultimo mio difcarico novamente raprefento alPEE.VV.la longa contumacia
„ del d. Canonico Salvantoni, affinche fi depnino farvi darequel rimedio ,
,, che lcropartra piu opportuno , ed all'EE. VV. bagio umilmente le mani;
„ Fermo2o. Marzo \66%.
Quaeritur ^u fecundum ea , qu<z narrantur , fit Ivcus privationi ditli Ca-
nonicatus adverfus Canonhum Salvantonium •
Die 30. Maii \66s. Sac.Congreg. ccnfuit frvatis de jure fervandis cffe lo-
cum , ut in Ub. Decr. 24. pag. 495.
CATHACEN. CANONICATUS. Sub dieu. Dccembris \66\. Jaco- S^i». 0*4.
bus Tavanus adeptus fuit poffcfiionem Canonicati.s in Cathedrah Ca- dc ref.
thacen. , de quo provifus fuerat aScde Apoitolica , fcd pcr Procuratorem
cum ipfe per plures annos ante abeffct , nunquam ad refuiendum accenit ]
Undc inftante lapfu trium annorum, dum pro tricnnii couiplcmento duo-
decim tantum dics deeffent , Epilcopus fub dic 14. Ociobns 66+. lilum
degtntem Neapoli cum Excquatur Emir.entifsimi Archiep;fcopi praefigen-<
dum terminum 1 5. dicrum perfonaliter monuit ad accedenuum ad ltiidcn-
1 m itib pcena privationis : iuit tamen e>| ■etinius pcr d.ti-,*- ultjU<
diem fecundumDecembris \66+. , quo die EpifcopuS lcr. kr. ilimu pnvat
vjt Canonicatu , & providit dc co Amonitim Strlalcm •
rom.IX, S i-r-
T$8
/enjveravit , & perfeverat ufque me-do in abfentia , & Ecclefia per decen-
nium fervitio deTaudata fuit Unde devoluta Caufa appellationis a dicla
fententia pnvationis ad R P. D. Mutum Juniorem, Ifte per longum exa-
men tulit fuam fententiam, & declaravit privationem effe vahdam i ied
quia Tavanus in limine expeditionis caufse oftendit fe eife Prothonota-
rium Apoitoiicum , addidit neutn jus competerei Ideo Serfalis abOrdi-
nano provifus obtinuit a Sanctifsimo revaliditatem fratioe, cujus fuppli-
cationem ftuduit impedire favanus , quam tamen Eminentifsimus Pro-
datarius ailditis Partihus relaxari mandavit , & expediri .
Caofa m hoc ftatu manente citato Procuratore Adverfarii fupplicatur per
Tavanum ad infrafcripta dubia a Sac. Con^regatione refponderi .
I. Anin Caufa privationis dcbeant fervari dilationes trium Annorum indi-
ftae a Sacro Concilio Tridentino cap. 12 f ff 24. derefi
II. An fervatio dictarumdilationum Sac Concil. ftt arbitraria Ordinario in
Canonicatibus .
III. Anex eo quod Canonicatus Cathacen. , quatenus etiam confifteret in
folisdiftributiombus fine Prscbenda , aut alia MaiTa groffa in illius pri-
vationem ob non refidentiam di&orum temporum dilationes Sac. Concil.
potuennt omitti , eo quia illius difpofitio non applicatur , ex quo, fru-
ctibus non exiften. , non valeat procedi ad illorum fequeitrationem ,
nec in parte , nec in totum in primo , nec in fecundo anno , licet hodie
econverio fuccedant loco fru&uum , & Prsebendae dd. diitnbutiones ,,
vel earum quota ex difpofitione ejufdem Sac. Concilii .
IV. An exeo, quod idem Canonicus abfens fuerit fpatio duorum , & plus
annorum , poft quorum lapfnm fuerit tantum monitus , currat eidem
terminus trium annorum a Sac. Concilio indi&us, vel fex menfium a
die abfentiae , vel a die primae monitionis .
V. An a privatione etiam fer. fer. fadta ab Ordinario de Canonicatu ob non
rcfidentiam dctur fufpenfiva appellatio , vel tantum devolutiva .
Die 14. Novembns 1cT71.SC C , auditis utriufque Partis Procuratoribus,
reque mature examinata , refpondit : *Ad 1. affirmative . Ad II. negative,
*Ai III. in cafu propofito poffe omittifcquefirationesfru&uum , non autem
dilationes temporum. Ad IV. imipsre triennium a die abfenti* . *Ad V.
non dari fufpetjfivam .
Pneterea pro dilucidatione quarti dubii quaeritur .
•An advcrfus Canonicum non refiientem procedi poffit adprivationem juxta
Sacrorum Canonum Conflitrttiones pofi lapfum tr>um Menftum , & ulira
tertil anni , vel expeclandum fit , quod tranfaclus ftt tertius annus
integer .
Die 21. Maii 16*72. cadem S C. C. cenfuit , expetlandum effe triennium
completum, ut in lib. 27. *Decr. pag. 400. 401. & 402.
CMf 1 . X 7ICI jEQUEN. ARCHIDIACONATUS . Inftante Promotore Fi-
*4*de, . V fcali , Vicarius Generalis die 6. Fcbruarii 1702. expediri mandayit
citationem contra Francifcum Ferrignum Archidiaconum Ecclefiat Ca-
thedralis fubmotivo abfentiae pertrefdecim fere annos fub pcena priva-
tionis dimidiae partis frucluum juxta dPpofitioncm S. C. T. cap ii-fejj 24.
dc rrf. . ac praefato Ferrirno non reperto in domo folitoe habitationis , ncc
inCivitatc ex diligemiis Curforis , fuit executa citatio per Edictum ,&
affixionem ad Valvas Ecclcfiae Cathcdralis , & dcinde poit lapfi.ui termini
go. dierum lata Cntcntia privationis dic"be dimidiae partis fruciuum , &
(■ iiive pr cviis aliis citationihus dicto inodo executis , cxaminati refpe-
Ctiye fuerunt plures te-.tes iuper ablentia , ulterius teitificantes diitum Ar-
chi-
chidiaconum fuiflementis inopem , &inCivitate Neapolispermanenteni
olim Sacriftam cujufdam Ecclefice , deventum fuit ad pnvationem omiHBin
fructuum in contumaciam , & poftremo Archidiaconatus , fervatis debi-
tis temuorum inteivallis . Hinc recurrente di&o Ferrigno ad hanc S C. ,
&audito Epifcopo , qui acta tranfmifit , concordaturri fuit infrafcriptum
dubium, ac monito Procuratore dicti Ferrigni , ex juribus hinc indead-
ducendis EE PP. dignentur declarare .
*An conjtet de legitima privationc Archidiaconatus , di quo agitur iru
cafu &c.
Sac. Congregatiq die 17. Decembris 1707. Difiulit propofitionem Ub.%7. Decr.
pag. 46 $.
VICI jEQUEN. ARCHIDIACONATUS , Conftrudto jam ProcciTu CAfif.14.
m hac Curia Epifcopali ad inflantiam premotoris Fifcalis contra Fran- deKef.
cifcum Ferrignum Archidiaconum illius Ecclefiae Cathedralis ex capite
non refidentiae per fere trefdecim annos , fervatifque terminis a Sac. Con-
ciho praefcriptis in ap. 12 feff. 24. de ref , Vicarius Generalis fenten-
tiam privationis Archidiaconatus promulgavit adverfus dictum Ferrignum:
Sed eodem recarrente ad hanc Sac. Congregitionem , propofitoque Du-
bio : e^ c<u(l t de Lgitima p -iVatiane ^irchidla^onattts de quo ag't'.tr%
Rjfponfutn fuit 7\( %ativt fub die 14. Januarii 1708. , ut ex folio dicto die
diitributo. , benigne reaflumendo . Verum adhuc perfeverante Ferrigno
inantiqua coitu nacia non reftdendi , Curia Epifcopalis , ad inftantiam_»
fui Promotoris Fifcalis , novum ProceiTum conftruxit fuper illius diuturna
abfentia, eurnqtue perfonaiiter citatum in Civitate Neapolis , ubi publi-
cain Juris lecturam exercere dicitur , & non curantem comparere , neque
adrefidentiam nfdire per novam fententiam Archidiaconatu privavit, ad
cujus majorem comprobationem recurfum habuit praedictus Fifcalis ad
hanc S. C. , in qua bina infrafcripta dubia Procuratori in Curia exadverfo
notificata, eoq le monito , proponuntur hodie EE. V V. ex actis exhibitis,
& in Summario dandis , aliifque deducendis fapienter derinienda .
I. Au fit flandum, vel recedendum a decifis fub die 14. Januarii 1708. Et
qujtenus in decfis .
II. Ari conftet de nova legitima privatione Archidiaconatus, de quoagitur ,
in cafu &c.
Sacra Congregatio die 5 Augufti 170^. refpondit . +4d [. in IDecifis . ^tdll.
affirtnattve , ut in lib. S9. %>ccr. pag. 260. tergo , j$ 261.
ISERNIEN. CANONICATUS. AbfenteMartino de Marco Canonico SefsM.c%lli
hujus Cathedralis a refidentia fui Canonicatus , Promotor Fifcalis illius JSitf
Curiae Epifcopalis fub die 8. Januar. 1705. inftitit coram Epifcopo , ut pro-
cederetur contra d. Canonicum non refidentem ad fbrmam Sacrorum Ca-
r.onum , & Sac. Concilii Tridentini cap. 12. fieff. 24. de ref. , unde pluri-
bus defuper examinatis Teftibus deponentibus de abfentia dicti Cononici
ufque de menfe Septcmbris 17^2. eofquerefcrre fatentibus, ubmam is tunc
reperiretur , ac pariter affeverantibus Pracbendas iilorum Canonicatuum
tenuifltmi reddituseffe , quin & illamCanonici de Marco vix attingereca-
rolenos quatuor , reliquis omnibusredditibus conftftentibus in quotidianis
diftributionibus , non nifi praefentibusacquiri folitis, Epifcopus ad reite-
ratam inftantiam ejufdem Promotoris Fiicalis decrevit citationcm liujuf-
modi R. D. Martinum de. Marco Canonicum Cathcdralis d. Civitntis per
trinas citationes ad valvas praedi&ae Cathedralis monendum forc ad rcli-
4endum , aifignato eidcm tcrmino dierum quindecim inqualibet citatio-
Tq.IX. S t necVc.
ne &c A.d tanorem hujus Decrtti expeditae fuerunt contra eundem litera
Citatoriales , feu Monitonales per diverfas dilationes quindecim dierum
pro qualibet cuin teri*rino pcremptorio ad perfonaliter redeundum ad re-
fidentiam fui Canonicatus , alias termino praedicto elapfo compareret ad
videndum fe Canonicatu praedi&o , ejufque Praebenda ad formam Sac Con-
cilii Tridentini privari attenta frucluum Praebendae tcnuitate ; & ex quo
obvcntiones omnes Canonicatus praedi&i in diitributionibus quotidianis
confiftentes , intereiTenubus accrefcant &c. iifque Monitorialibus per
Curibrem exequutis per amxionem ad valvas Ecclefiae Cathedralis , fub
diebus nempe iS. Aprilis 7. & 28. Maii praeliba-ti anni 1704. incufatifque
in fingulis earum terminis contumaciis adverfus faepedictum tantum non
eomparentem , antedidtus Epjfcopus praevia monitionead fententiam pro
die c^ftina , executa etiam ad valvas Cathedralis diffinitive fententiavit
fub diem 17. fubfequentis menfis Decembris 1704- d. Canonicum de Mar-
co fore privandum n prout pnvavit Canonicatu , & Praebenda , quam in_j
ea Cathedrali obtinebat , ut fufius continetur in actis Proceifus defuper
fabricati , cujus exemplar authenticum fuit exhibitum , & in Summario
dabitur Cumque exindedictus Canonicatus fic vacans fuerit primo pro-
vifus in perfonam Petri de Auguftino , qui dicitur illum refignafTe , ac
poftmodum ln perfonam Jofephi Graeci , recurrit propterea tamquam gra-
vatus dictus de Marco ad hanc Sac, Congregationem , tum quia in diclo
ProceiTu non fuit fervata forma S. Concilii loco praeallegato , tutn pariter
ex difc&u citationis perfonalis , quocirca citato Promotore Fifcah illius
Curiar Epifcopalis , necnon utroque provifo, fuerunt concordata infra-
fcripta dubia , quae frodie inftante d. de Marco , & partibus exadverfo plu-
ries monitis , proponuntur EE. V V. haec dubia ex deducendis fignanter
decidenda
I. An privatioCanonicatus poiTefli a R. Martino de Marco facta ab Epifco-
po fuftineatur , £/ ouvenus negative .
II. Ad d. R Martinus fit ad illum reintegrandus , etiamquoad fruclus pra-
teritos in cafu &c.
Die 2 Fcbruarri 1710. Sacra Congregatio refpondit : Ad I. neg-tive,
Ad II affomative , &* quoad dijlnkutiones anjun , deberi a dte mota
luis , ut in lib. *Decr. 60. pig. 72. & terg>
n T)APIEN. JURIS DEFERENDI CRUCEM . Grave ferentes Patres
-^TV./i?! ■*- Carthufiae Papien. , quod Eminentiffimus Morigia Epifcopus lllius Ci-
?tfj.z1.deref. vitatis , qui prsetendit gaudere Indultis Pontificiii lnveterata praefcriptio-
ne munitis deferendi ante fe Crucem ele /atain fub die 1 2. Juni; anni 170$.
fefe contulerit ad eandem Carthufiam Cruce jam erecla , occafione revi-
dendi rationes cujufmodi legati eleemofinam relicti a Joanne Galeatio
Vicecomite olim Mediolanenftum Duce , praemiiTa .ex tunc proteftatione
coram eod^m EminentifTimo ad prafervanda eorurh privilegia exemptiva,
recurfum habuerunt ad Sacram hanc Congregationem .
Quapropter audito eodem Eminentiihmo Epifcopo , idem fane refert , ejuf-
modi praerogativam Crucis praeferendae jamdiu competiiife Epifcopis Pa-
pien. non inodo ex Apoftolicis Diplomatibus in Summario exhibendis , ac
plerifque Hiftoricis praefertim ab Ughello Itaf. Scr. Tom \. fag. 1.
& 14. commemoratis , verum etiam ex ufu immemorabili nedum in fub-
ditas , fed & m Regularium , cseterafque exemptas , magifque privile-
giatas Ecclcfias , prout occafio feobtulit. E converfo excipienfbus Pa-
tribus praeallegataDinlomata ad certas dumtaxat Func~t;ones , ccrtofque
dies fuiiTereftricta, numquamvero m locis exemptis in morem tradu&a .
Hmc
14!
Hincad fequens dubium concordatum ex hinc indededucendis EE. VV.
refpondere rogintur .
An EmincntiJJimo Epjfopo ^Papien. Ucnerit in fuo accejfu ad Ctrtbufiam
Papien. occafione rcvifionis Compmorum etemofin.irum ingredi etv&t Cru
cc Ecclefxam ,. C3' Monaflerium ejufdem Caribulirt in cafu £V.
Sacra Congxegatio die 24. Septembris 1707. diitnlit propofitiorjem , die vero
17. Decembris ejufdem anni refpondit , e/ffjirmatiue qu jd E.c/tjzam, &
negative in cafu , de quo agitay quoad Monafierium .
POSNANIEN. DUBIUM AUDITIONIS CONFESSIONUM . Saepe &/„t,.c.,.
ufu contingit in illis partibus, ut Parochi unius Dicecefis foleant Pa- deKefi'
rochos, aut alios Sacerdotes feculares approbatos in aliena Dicecefi ad
audiendas Confefliones in Dicecefi invitare , ubi non funt approbati , eo
quod hujufmodi approbatio/acile haberi nequeat ob locorum djfhntiam ,
& contra urgeat neceifitas dictos Presbyteros accerfendi ratione magni
concurfas Populi . Hinc Epifcopus Suffraganeus , & Adminifkator Eccle-
fiae Pofnanien. huirttliter impioravit in praemiflis Oraculum hujus Sacrac
Congregatioriis . Ideo alias relata caufa per fummarium , demandatum_>
fuit , ut poncretur in foJio ; hinc proponuntur fequentia dubia .
I. An Curati unius Dicecefis vocati a Parochis alienae Dicecefis poflint in
ifta audire confefliones tam fuorum Subditorum , quam alienorum abf-
que licentia Epifcopi loci .
II. .An Sacerdotc;s approbati ad confefliones audiendas in una Dicecefi vo-
cati a Parochis alterius Dicecefis poifint in iita audire confefliones quo-
rumlibet abfque approbatione Epifcopi loci .* E< q-fatenxs negative ad
uttumqu: .
III. An , & quomodo in cafibus praedictis fit confulendum , fi agatur de
ma^noconcurfu populi , St magna diltantia adeundi pro approbatione
ad Epifcopum Dicecefanum in cafu &c.
Sacra Congregatio die ip Novembris 1707. diitulit propofitionem , die vero^
$. Decembns ejufdem anni refcripfit , Ad *• affirmnive quoad fubdnos ,
nevatfVe quoad rckqu*> • Ad II. negative . Ad 111. arbitrio , (JT pru-
dentta Qrdm^rii .
PRAGIFN. JURISDICTIONIS . Propofita hac caufa in Congregatione c-/7li./^
habita fub die 25. Julii pfope decurfi , juxta tenorem facti enarrati in 2,/.d_eref.
foliotuncdiftributo , ac modo reaffumendo ,• refcriptum fuit^ 'Dilataai
fecundam ommno etiam unica . Nihilominus protracta fuit ufque modo
ejus propofitio ex eo , quod dubia in ejus contumaciam alias fubfcripta_»
fuerunt in pracfenti concordata cum M. Priore, & alia nonnullaaddj
quat modo proponuntur EE, VV. , ut ex hincinde deducendis dignentur
declarare .
]. An pro exemptione a jurifdictione ordinaria Archiepifcopi fufficiat fola
nominatio , feu deputatio Presbyteris faeculanbus fadta a Superiore_^
D. Joannis Hierofolymitani in Ecciefiis dicliOrdinis pro cura anima-
rum , quamvis ex caufa non adr.itteretur ab Archiepifcopo , (ive potius
requiratur admiffio , approbatio , & licentia Archiepifcopi , five ejus
Confirtorii ad curam animarum , & adminiitrationem Sacramcn-
torum .
II. An praefati nominati, feu deputati ad didta Bencficia Curata tcnean-
tur examen fubire , & profeiiionem iidei emittere coram Archie-
p ifcopd , vel ejus Conuitorio , antequam Curam animarum exer-
ceant .
111. An-
111 An teneantur praeftare juramentum ad curam animarum debite obeujt-
dam coram Archiepifcopo , five ejus Confiftorio , & quomodo .
IV. An didus Archiepifcopus , five ejus Confiftonum pro praedidis exi~
gentibus procederc poflit jure Ordinario , five potius Delegato .
V. An dicti nominati , feu deputati in diclis Ecclefiis , poftquam reporta-
verint ab Archiepifcopo licentiain pro exercenda cura animarum , te«»
neantur fe conformare Conftitutionibus Synodalibus , & Ordinationibns
Confiftorialibus quoad omnia in ordine ad Sacramentorum adminiftratio-
nem , & curam animarum .
VI. Andiclis Presbyteris faecularibus , ut fupra nominatis , feudeputatis in
praefatis Ecclefns, & ab Archiepifcopo examinatis teneatur idem Ar-
chiepifcopus concedere lieentiam exercendi curam animarum . Et qua-
tcnus affirmative .
VII. An in hujufmodi Jicentiig Archiepifcopus valeat fibi refervare facul-
tatem eam revocandi ad fui beneplacituui , feu potius debeat eam con-
cederepure, & flmpliciter .
VIII. An Archiepifcopus debeat exprimere fe procedere authoritate dele-
gata , dum procedit contra didos Presbyteros exercentes curam anima-
rum , itaut hoc non expreffo , non teneantur illi ei obedire , etiam in
concernentibus curam animarum .
IX. An Archiepifcopus praediclos Presbyteros exercentes Curam Anima-
rum in cafu non paritionis ejus praeceptis , potfit pleclere posna revo-
cationis licentiae exercendi curam Animarum .
X. An praefati Presbyteri pro fcrvitio di&arum Ecclefiarum valeant afTu-
mere Cappellanos pro celebratione MifTarum in eifdem Ecclefiis fine
licentia Epifcopi . y
Sacra Congregatio diebus i* & 17. Decembris r 708. diftulit propofitionem ,
die vero 14. Januarii 1708. refcripfit . Ad I. ntgatfo* quoad primam affir-
matfoe quoad fecundam partem dubii. e^tf II. affirmatiw q^oad exa-
rnett , &" quoad profeffionem fidei ad formam Concilii . *Ad III. affirrnative.
eAdW.Vilata . Ad y. affirmatfoe . AdVL negatfoe . Ad VII. nega->
tive quoad primam , & affirmatwe quoad ftcundxm partem dubii ,
j4i VIII. affirmative . $/ld IX. recurrap in cafikus particularibus .
Ad X. affirmatiye .
cW*Ar» t* /r-
*«p M
EXICANA VIS SS. LL.
I. An Provifores , & Vicarii Generales a Capitulis Sede Vacante deputati ,
valcant difpenfare in gradibus prohibitis ad Matrimoniacontrahenda?
^p.Et quatenus negativc .
II. Ouomodo confulendum in Matrimoniis jam eontra&is cum hujufmodi
dlfpenfationibus .
III. An didi Provifores , & Vicarii Generales a Capitulis Sede Vacante de-
putati valeant concedere difpenfationem fuper defeclu natalium ad
Ordines fufcipiendos ?
5V. An iidem valeant difpenfare irretitos eodem defettunatalium ad obti-
nenda Bencficia Curata .
V. An Provinciales Ordinis Praedicatorum S. Dominici habeant faculta-
tem difpenfandi in vim fuorum praetenforum Privilegiomm fupcr im-
pcdimento bigamiae verae , & rcalis favore illorum , cjui ingrediun-
tur m di&am Religionem , inibique Sacros Ordines fufcipiunt in_»
cafu &c. ^
Sacra Congregatio die 14. Januarii 1708. diftulit propofuioncm , dieVero
28. Ja-
28. Januarii ejufdem anni refpondit . Ad I. negathe . Ad II. dilata
ad primam . Ad III. Affirmative quoad Ordtnes minorei . Ad iy%
negative .
GERUNTINEN. ETCARIATEN. SYNODI, ETGRAVA- r
MINUM . Renuentes Canonici Cathedralis Geruntinen. accede- uO£l\c!u
re ad Dicecefanam Synodum indi&am ab Epifcopo in Cathedrali Ca- £/'.*"j»i%S
naten. praefatas alteri Cathedrali unita , fuerunt pravia citatione per
Edittum fufpenfi ab Officiis , & Beneficiis ; Sed recurrentes iidem ad
hanc Sacram Congregationem alia nonnulla gravamina deferri cura-
iunt , ut in foliis diftributis fub diebus 1 1. Septembris , & 2. O&o-
bris i7o6.Hinc propofitis fequentibus dubiis ulque dum concordatis.
I. An Synodus ab Epifcopo celebrata in Cathedrali Cariaten. fubfli-
xieatur ,'&" quatenus affirmative . II. An liceat Diacefim Geruntinam?
III. An Cenfura; abEpifcopo fulminata contra Canonicos Gerunti-
nos fuftineantur ? IV. An, & quomodo Epifcopus teneatur refidere in
Cathedrali Geruntina . V. An Epifcopus teneaturdeputare Vicarium
Generalem pro Diascefi Geruntina . VI. An in Cathedrali Geruntina
erigenda fit PrasbendaPsnitentiaria ; vel faltem deputari debeat Ca-
ronicus cum facultatibus Pcenitentiarii . VII. An Epifcopo prohibe-
re poflit primum accefTum fponfi ad domum fponfae fub paenis pecunia-
riis , ac impediraenti celebrationis matrimonii . VIII. Anmulc~ta;ab
Epifcopo exactas a Dicccefanis Geruntinis applicari debeant locis piis
ejufdem Dixcefis . IX. An fuftineatur taxa pecuniaria pro procura-
tione Epifcopi vifitantis Dicecefim Geruntinam ^ & quatenus affirma*
tive . X. An eadem taxa fervanda fit pro Vicario vifitantein cafu &c.
Sacra Congregatio eadem die 2. Ottobris refcripfit . Adprimum af-
firmative . Adfecundum negative . Ad tertium negative . Ad quar~
tum negative , 6* Epifcopus curet refidere etiam in Ecclefia Gerunti*
nen^faltem in a/iquibus diebus folemnioribus . Ad quintum in caju ,
de quo agitur , affirmative . Adfextum affirmative adformam Con-
cilti . AdftptimUm negative , ajjiflentibus tamen confanguiueis . Ad
o&avum affirmative . Ad nonum , & decimum dentur decreta .
At Epifcopus hujufmodi refolutionibus minime acquiefcens novam affe-
cutus fuit audientiam , cumque protraheret caufa; repropofitioncm ,
citato ejus Procuratore pro parte Capituli , humiliter inftitutum fuit
caufam definiri fubconfueto dubio .
An , & inqutbusfit fiandum\ vel recedendum a dccifis fub\ die 2. OElo-
bris 1706. in cafu &c.
Sacra congregatio die 28.Januarii 1708. diftulit propofitionem dicvero
I I . Februarii ejufdem anni refpondit . s*d I. in deafis . Ad II. prxvio
receffu a decifis affirmative . Ad III. ufque ad ultimum iu decifis .
TURRITANA, SEU BOSSANEN. JURISDICTIONLS . In- Qpuctm
frnfcriptis dubiis refolventiis adhucret, quoque Epifcopus Algaren. -•'
f £T .ll.de
etiam Suftraganeus . J
I. An in ctli£tis eraanatis ab Archiepifcopo Turritano , & afTixis in
Dicccefis Boflanen. potuerit fe enuncijre Patrcm , & Paftorcm .
JJ. An potuerit dictus Archiepifcopus dicta etlicta afrigerc in tl. I ): c-
cefi Bofiancn. 111. An
i44
III. An potuerit di&us Archiepifcopus ia dictis edi&i"* comminari cen-
furas iibi refervatas in Subditos Epifcopatus Bojanen. tam Ecclcfia-
fticos , quam laicos in cafu amotionis illoram ?
IV. An Curia Epifcopalis Turritana rite procefTcrit ad expeditionem
litcrarum Citatorialium ad iftantiam Alvir» Nater , & Sotgui advcr-
fus ceconomum Capituli Bojannen ?
V. An idcm Archiepifcopus pro Caufis ad Curiam Metropolitanam de-
volutis in gradu appellationis mittere poflit exccutores fuac curia; pro
exequendis mandatis in Dioccefi Bojanen. pro junbus Curiae Archie-
pifcopalis falario fententiarum advocati , & fimilibus ? £jT quatentts
affrmatiije ,
VI. An Archiepifcopns teneatur interpellare Enifcopam fuffraganeum
pro cxecutione diclornm mandatorum , vel faltem dicti Execatores
tcneantur ante executionem oftendere mandata Ordinario .
VJI. Anquatenus Archiepifcopus in cafibus prccfatis excefferit limites
fu«B facultatis in Discefim, & Dicecefanos Epifcopi Bojanen. inciderit
in cenfuras , & quales ?
VIII. An Subditi Epifcopi Bojanen. tam ratione Domicilii , quam
originis , qui ratione iludiorum moram traxerunt in Civitate Saxe-
renii potuerint adOrdines promoveri ab eodem Epifcopo fine teftimo-
nialibus Archiepifcopi ? & quatenus negative .
IX. An tam Epifcopus Bojanen. , quam ordinati inciderint in poenas
contentas in conftitutione f. m. Innocentii Xll. incafu &c.
Sacra Congregatio refolvit die 17. Martii 1708. Adprimum ^Jecundum^
tertium^ quartum , & quintum negative . Ad fextum ajfrmative
quoad primam , ® fecundam partem provifum in prima . Ad fepti-
mum negative . Ad otlavum ajfrmative . Ad nonum negative .
JumJ&I T? OMaNA> SEU SUTRINA ORDINATION S. Vincentius
%l<de'ref. |v Patricelli in Urbe natus ex Hieronymo , & Sancla Conjugibus
in minoribus Ordinibus conftitutus cupiens Sacris Ordinibus infigni-
ri ad tituluui Patrimonii, quod ejusGenitores poffident in loco Bafla-
ni , humiliter fupplieavit pro facultate.
Epifcopus Sutrinus informare juffus refert procfatos conjuges ambos efle
deantedic~to loco Baffani , Sutrinae Diaecefis , ubi diverfa poflident
bona , acRomam {ck contuliffe occafione officii Bromi , quod exer-
cet dic~tus Hieronymus in Domo Ptincipis Juftiniani , quo tempore ,
& occafione ex iifdem fubdit , progenitum fuifle Vincentium Or ■.-
torem , hinc cenfet ejus pr&cibus indulgendum , Sc Ordinationem ad fe
fpcftare ccntendit ; Nam etii Orator natus fit in Urbe 4 id accidcnta-
litcr eveniife , inquit , propter fupradictum officium genitoris , cum
oninia bona poflideat in fupradiclo loco , quo genitor rediret , fi df-
ctum Ofncium amittcret .
Sed requifita informatione Eminentiffimi Urbis Vicarii, idem impugnan-
do Epifcopi Sutrini praetenfionem , ait , ortum Oratoris in uib- non
j-ofle dici accidcntalc , co quod Genitores Romam fe contulcrint ,
jbiquc pcr toc annos fixura domicilium habuerint , exindcque ratio
nabilius Oratorem cfTc ccnfet indicandum Subditum Romanum , to
quo concurrcre fitc ur omnia rcquifita Sacri Concilu , utpromovca-
tur ad Titulum Patrimonii , 1U«
145
Relata caufa per fummarium fub die 3. Decembns 1707. refcnptum ex-
ftitit pro meliori informatione eidem Emincntiilimo Vicario , a quo ,
& quibus literis dimiiTorialjbus fuerit Orator ordinatus , a quanto
tempore in urbe mor tur ejus Patcr , & in qua domo ? quibus qui-
dem fatis facicns Eminentia fua iefeit ,. Oratorem fuifTe promotum ad
omnes Ordines minores a R.D. Vicefgerente libcre , & abfque literis
dimifior alibas alicujus , ejufque patrcm defcnptum reperiri in libris
Parochialibus Ecclefiae S. Euitachii inter fam los Principis Juftiniani
ab anno 1658. , ufqce ad annum 1662. & ab anno 1663. ufque ad an-
n tn 1707^ Hir.c Orator ut fui voti tiat compos renovando preces hu-
millime exorat EE. PP. pro refolutione dubii .
\A» , & adqucm fpeblet Oratoyis Ordinatio in ccju &c.
Sacra Congregatio die 17. Martii 1708. relblvit fpetlafe ad EntiHeti-
tijftmum Vrbis Vicarium .
R
OMANAJURIUMPAROCHIAUUM . Fejmrtato Indulto e» Stf.14.cn.
caufa infirmitatis per Jo. Petrum Strada Canonicum SS. Celfi , & e re' '
Juliani ab hac Sacra Congr. cum claufula confueti , ut interin*
omnes frucTus ; & diftributiones quotidianas fui Canonicatus percipe-
ict non fecus , ac fi Choro , & Divinis 0<riciis perfonaliter interefiet,
plures exortas fuerunt controverfi* inter ipfum ,. & Capitulum refo-
lutx fubdie $. Maji 1703. & 27. Junii 1 705. & inter alia dubia pro-
pofitum fuit . An Canonico Stada , cui ex caufa infirmitatis fnit cott-
ceffnm indulittm vacandi a Choro , alitfque Ofjiciis Divinis , illud
eriam fuffragzri valeat pro Laudemiis , Hfehtdemirt, CapitttJis ,
aiiibufque Capitularibus , Anniverfariis , tfiivitatibus &e. S. C.
refpondit affirmative etiam quoad Laudernia , exceptis Athtiverfi'*
rris , aliifque obventionibus non fixis , & in quibus divcrfimode notl
fucrit a Teliatoribtts difpofitum . Sed nuper prcetendente Capitulo ,
non deberi antedicto Canonico ratam partem qoorumdam Anniverfi-
riorum , quorum particulae in Summario dabuntur , ex c uibus ex Te*
ftatorum pr#fcripto excludi praetenduntur etiam infirmi abfentes j
quocirca EE. PP. dignentur refolvere .
An debeantur Anniverfiria Honupbrii Tontani , Antonii Landi y
& Vincentii Langerii in cafu (rfc.
Sacra Congregatiodie 17. Martii 1708. refolvit negative ,
V ITERB'EN. Dubia Miffe Parochialis , & Conventualis . G0/.1. 03.
I. An Parochi Cathedralium , & Colleeiatarum, qui funt primae Digni- fi •*•/'/•**
tates , vel membra earumdcm , excufentur ab applicatione lacnn-
cii dicbus Dominicis, & Feftis per MifTam Conventuaiem , quac
in Choro quotidie canitur , aut ultra pracdictam Gdnventualem
Parochi fupradifti teneantur ctlebrare , & applicare fupradic"tis
diebus pro Parochianis ?
II. An quando per Turnum ad fupradiclos Paroc'ios fpcftat MifTam
Conventualcm canerc diebus Dominicis , v Feltis tencantur iidem
celebrari facere pro Parochi.inis aliam MifTarr) propris fumptibns?
Sacra Congregatio die ji. Martii refpondit adprimMm wegativ* qu<
Tom./X^ T primam
i^6
primam, $ affirmative quoad fecundam partem . Adfecundam affir-
mative .
jjfVl?'. HPUSCULANA MISS^E CONVFNTUALIS . Ad depellendam
de Af/.'* C *" A pravam corruptelam , quae irrepferat in hac Cathedrali, quodCa-
nonici omitterent MifiTam Conventualem canere opportunis diebus ,
imo , & fine applicatione Sacrificii Eminentiflimus Urfinus zelantif-
fimus Paflor inherens cuidam Decreto Vifitatoris Apoftolici lato de
anno 1660. Ediceum proferri juflit annoi^oi., in quo fub piena
pecuniaria omnes ad Chorum obligatos devincit ad celebrandam cun-
£tis diebus etiam ferialibus Miflfam Conventualem juxta tenorem ejuf-
dem Decreti , quod in Summar. datur una cum ediclo . Exinde ter-
gemina contentio orta fuit inter illos Capitulares , quod nempeAr-
chipresbyterlicet alioquin edicto non contradicens , nihilominus pra>
tendit Cck , uti curae animarum addictum , ad eam non teneri , vel fi
quandoteneatur, ut ipfimet canenti prafatam Miflam afliftere dcbeant
Dip.conus , & Subdiaconus 5 Canonici vero id impugnantes conten-
dunt certis dumtaxat feftivis diebos, etiam ad hujufmodi penfum
perfolvendum teneri , cum in reliquis diebus ferialibus autument ,
illud onus ad Beneficiatos fpectare vigore prajtenfarumConftitutionum
particularium , quibus pariter innixi Beneficiati opinantur , ipfos
utiternarium numerum non excedentes , nonnifi ad praememoratam
Miflam legendam , non vero canendam fore cogendos , habitoque
defuper recurfu ad hanc Sacram Congregationem , requifita fuit infor-
matio generalis Vicarii , qui ufque de anno 1 702. prajmiflfa compro-
bando retulit nufquam fe adveniflfe fupradiftas ordinationes , quas
Canonici fibi faventes fupponunt , quin imo eas in ipfos retorqueri
fubdit , comprobata eorum quotidiana ob'igatione ex Decreto hujus
S. Concilii infimili Tufculana 16. Novembris 1652. ibi : Sac. Con-
gregatio &c. cenfuit Canonicos Ecclefia? Cathedralis teneri ad cele-
brationem Miffaa Conventualis fingulis diebus, non obftante confuetu-
dine contraria , ideoque fervandum Decretum defuper editum ab Or-
dinario Tufculano , pamas vero contra contravenientes eife moderan-
das pro arbitrio Eminentiffimi Cardinalis Sacchetti moderni Epifcopi
D. E. C. L. 19. pag.210. pergit ulterius aflfeverare informans novem
Canonicorum numerum ultra Archipresbyterum , triumque Benefi-
ciatorum , necnon, & redditus Ionge majores , qnam antiquitus in
procfentiarum effe , cum unufquifque Canonicus 75. fcutis , nonnullis
veroad 100. annuatim gaudeant . Ex Beneficiatis vero quilibet fingu-
lis annis fcut- 38. peifruatur ; Archipresbyter tandem fcuta 350. lu-
cretur . Partibus itaque informantibus hinc inde placeat FiE.PP. etiam
ex aliis deducendis refolvere infrafcripta dubia concordata .
I. An fingulis diebus fit celebranda MifiTaConventualis ? <& quatenus
affirmative .
II. An dicta Milfa diebus feriatis fit celebranda pcr Turnum per Cano-
nicos tantum , vel per folos Beneficiatos , vel per utrofque ?
III. An di£tis djcbus feriatis fit celebranda Miffa cum cantu , vel
fine ?
IV. An Archiprcsbyter teneatur celcbrare MifTam Conventualem juxta
Turnum ,
Turnum , vel potius fit exemptus , & quatenus teneatur?
V. An dictus Archipresbyter poflit cogere Canonicos , & Benericiatos,
ad fibi afiiftendum pro Diacono , & Subdiacono ?
VI. An itidem Canonici pofTint dictis dicbus feriatis cogere reliquos
Canonicos , & Benericiatos ad fibi afliitendum proDiacono, &
Subdiacono, ficut poteft cogere Archipresbyter ?
VII. An , & a quibus dicla Miifa Conventualis fit applicanda pro Be-
nefattoribus in cafu &c.
Sacra Congregatio diei ji. Martii 17C8. diftulit propofitionem , die
vero2i. Apiilis ejufdem anni refpondit. Ad primutn affrmative .
Adfecundum per utrofque . Ad tertium affrmative quoadprimampar-
tem , & negative quoad fecundam partem . . Ad qua, tum dilata . Ad
quintum affrmative . Ad fextuxv fervetur Decrttum ISifitationis
Apoftolicae . Ad fsptimum affrmative , $ ab omnibus ceiebran-
tiuus .
AQUEN.JURIUM PAROCHIALIUM. JEgre ferens Jo. Frarr-
cifcus Stranius modernus Prxpofitus , & Parochus loci Incifias
cuofdam pratenfos abufus fuiffe inve&os a Patribus Carmelitis ejuf-
dem loc in prajudicium fuorum Jurium Parochialium ad hancS. C.
recurfum habuit , a qua de more requifita informatione Epifcopi Vi-
carius Generalis relationem Parocho ufquequaque favorabilem in
Summar. exhibendam tranfmifit . Quocirca dubiis pluribus jam con-
cordatis , & Partibus hinc inde fcribentibus infrafcripta dumta-
xat Dubia in praefenti proponuntur, rejecTtis reliquis ad fequentes
Congregationes , unde exquiritur hodie abBE. VV. fapier.tiflima
decifio .
I. An PP. in Rogationibus poflint ad proceflionem accedere fine cappis
albis ?
II. An in folo numero duorum Religioforum Cruce praecedente ?
III. An teneatur Praepoiitus , qui eft etiam Parochus, in publicis ge-
neralibus Proceflionibus rieri confuetis monitos facere diclos PP,
ut ad Proceffionem aceedanc , & quomodo ?
IV. An iidem PP. poflint libere quasituare in diebus Hebdomadic fibi
benevifis abfque reitriclione alicujus diei ?
V. An poflint eandem quxftuatronem facere pro Confraternitatibus m
eorum Ecclefia eTectis ?
VI. An poflint in dicta Ecclefia pro dictis Confraternitatibus exponere
Sanftiflimum Euchariitia: Sacramentum occafione Novenx San&if
fimi Natalis , & Quadraginta Horarum in diebus fibi benevifis fine
licentia Ordinarii .
VII. An eafdem expofitiones facerc poflint proeorumdem Regularium
dcvptione .
VIII . An poflint becedicere Sponfos cum licentia Parochi , vcl fine m
cafu &c.
Sacra Congregatio die 5*. Martii 1708. diftulit propofitionem , die vero
19. ejufdem menfis, & anni refpondit. Adprinttm , & pcundum
aegotive . Ad tertium affrmttiihtejtve pcr Nuncium , five p ft h
Lm . Ad quartum affrmative , Adqv.intum , fextttm, fif feptimum
Tom.lY,. T2
\
148
negative . Ad ohlavum , poffie cum Ucentia tatnen Parocbi , $* am)
plius .
PRAGEN. JURISDICTIONIS , Super jurifdiaionali controverfia
vertente inter Magnum Priorem Bolentiae Hierofolymitanas Reli-
gionis ex una , & Archiepifcopum Pragen ex altera partibus , plura
inter dubia propofita , & refoluta fub die 14, Januarii proxime deflu-
xi , exuterunt infrafcripta . I, An pro exemptione a Jarifdictione
OrdinariaArchiepifcopi fufficiat fola nominatio, feu deputatio pref-
byteris Sascularibus facla a Saperiore D, Joannis Hierofolymitani in
Ecclefiis dicli Ordinis pro cura animarum , quamvis ex caufa non ad^
mitteretur ab Archiepifcopo , five potius requiratur admiflio , appro-
batio , & licentia Archiepifcopi , five ejus Confiftorii ad Curam
Animarum, & Adminiftrationem Sacramentorum . II. An prxfati no-
minati , feu deputati ad dicla Beneficia Curata teneantur examen fubi-
re , ac profeflionem fidei emittere coram Archiepifcopo , vel ejus
Confiftorio, antequam curam animarum exerceant. III. An itidem
teneanturprasftare juramentum ad curam animarum debite obeundam
coram Archiepifcopo , five ejus Coofiftorio , & quomodo? IV, An
dictus Archiepifcopus , five ejus Confiftorium pro prasdi&is exigcn-
dis procedere poflit jure Ordinario , Civq potius delegato , V. An di-
fti nomiriati , feu deputati in diftis Ecclefiis , poftquam reportave-
rint ab Archiepifcopo licentiam pro exercenda cnra animarum , te-
neantur fe conformare Conftitutionibus Synodalibus , ac Ordinatio-
nibus Confiftorialibus quoad omnia in ordine ad Sacramentorum ad-
miniftrationem, & curam animarum ? VIII. An Archiepifcopus de-
beat exprimere fe procedere authoritate delegata , dum procedit con-
tra diftos Presbyteros Animarum Curam exercentes , ita ut hoc non
expreflb non teneantur illi ei obedire etiam in concernentibus Curam
animarum . Sacra Congregatio eadem die refcripfit . Adprimum ne-
gative quoad primam , affirmative quoad fecundam partem dubii . Ad
fe.affirmative quoad\exawen , & quoad ProfeJJionem fidei ad formam
Concilii . Ad tertium affirmative . Ad quartum Dilata . Ad quintum
affirmative . Ad oSiavum affirmative . /
Sed obtenta hinc inde a Partibus fuper praediclis refolutionibns refpecli-
va nova audientia hodie revocantur eadem decifa ad novum examen
una c«m propofitione IV.dubii , cujus refolutio foit dilata , quodque
proponitur infra confuetum dubium,ut ex noviter deducendis prodeat'
EE.VV.Sapientiflima definitio .
I.Anfitftandum, Vel recedendum a decifis quoad I. II, III. IV. , Sc
VIII, Dubium.
II. An di&us Archiepifcopus , five ejus Confiftorium pro praediftis
ex gendis procederc poflit jure ordinario , five potius delegato in ca-
fu &c.
Sac Congregatio die 9. Junii 1 708. refcripfit . Ad primum ,fecundum,
Gterttum in decifis . Ad quartum jure delegato , Ad quintum , &
iclavum in decifis .
MAR-
'49
MARSICANA DISPENSATIONIS . Poffidet Familia de Berar-
dis in. Ecclefia receptuia Sanc~taJ Maria? Novas Terraa Gioj® tria
Jurapatronatus laicalia Miflarum oneribus obnoxia , duo. nempe dif»
pofitionede Berardis de annisi6$iM & 16S9. refpective, tertium vero
ex fundatione Nicolai germani fratris dic~U Vefpariani de anno 1656.
cum inftitutione Epifcopi .
Cum autem de anno 1669, jofeph de Berardis homicidium commififlet irt
perfonam Sulpicii Maflitelli "unius ex Sacerdotibus Capitulum confti-
tuentibus in antedi&a Ecclefiareceptitia , fuit exinde declaratus ex-
communicatus , fubindeque pace obtenta a Confanguineis occifi ab-
folutis vigore Brevis Sacras Pajnitentiaria? de anna 1672. hac tamen
conditione fpecialiter adjecta , quod nequaquam abfolutio profit ,
quominus fi ipfe aliquod Feudum , feu.Jufpatronatus ab Ecdefia , in
qua dictus Sacerdos forfan intitulatus Jerat, obtinet ipfe ,. ejufque has-
redes perpetuo illis fint privati , & ne minus vindictae-, quam exceflus
memoria prorogetur , ipfe , ejufqueliberi propter hocinhabiles cen-
feantur ad Benencia Ecclefiaftica in futurum obtinenda , nifTcum illis
fuerit fiiper mifericorditer difpenfatum . Porro occafione vacationis
per obitum Sacerdotis Dominici nuper fecutae unius ex memoratis
Cappellanis in Altate San&ifiimi Rofarii humillimas fuderunt preces
SS.D. N. ad hanc S. C. remiflas Egidius , ejufque Fratres minores ,
Filii Nicotai funioris nati ex Jofepho Occifore , & Margarita Mafci-
telli Nepte ex Fratre Sulpicii Occifi Conjugibus pixxgratia difpenfa-
tionis, feu rehabiIi.tationis,rtum aclive , tum pafllve ad omnia pra;-
mifla tria Jurapatronatus non folum i.pforum favore , fed etiam fuorum.
fucceflcrum in infinitum , cujufmodi praefentatus de anno 1695. ad
eandemCappellaniam rnodo vacanterrLreabilitatus fuit aS.M. Inno-
centio XII. pr*vio voto hujus Sacrx Congregationis praefatus Sacer-
dos Dominicus filius ejufdem Iofephi Occiforis j & quidem Oratores
gratiamnon defperant , nedum fub motivo Pacis , & conjun6~tionis
hinc inde inter Hasredes occiforis , qui &.occifi jamdiu fecutas , ve-
rum etiam maximae inopi;u pro afcenfu adSacros Ordines nullum pa-
trimonium pofiident , prieter memoratum Jufpatronatus . Epifcopus
defuper informans pra;nar?a,ta comprobando cenfet pauperum Orato..
rum precibus indulgendum etiam quoad Cappcllanias impofterum va
caturas , fine prasjudicio eas obtinentium , & refpective Compatrono^
rum .
Relata hujufmodi inftantia per Summarium fub die 7. Maii 1707. refcri
pfcum extitit : recu:rant in cafibus particularibus ; quocirca Oratores
ipfi preces renovantes pro admiflione ad prjcmemoratam Cappclla-
niam vacantem, aliafque vacaturas, illud pariter exorant pcrpcndi ,
quo'1 ipfi fuerint inhabilitati ad inftitutionem dumtaxat paflivam , noo
autem ad prajfentationem activam , cxindeque infrafcriptum dubium
erTormarunt fapientiflime EE. VV, folvendum N
An , & quoasodo petitisfit annuendurn in cafu &c.
Sacra Conp,regatio die 9. lunii 1708. refpondit : Progratia quoad obti-
ncnd.im CappeUanijHt vacantem tantum .
ARl-
JJ
1»
ARIMINEN. SUBSIDII DOTALIS . In ultimo elogio , fub quo
deceflit Adamans Rifatta , hajredem inftituit Monafterium Monia-
*Wmm. '*** lium San&ae Euphemiae hujus Civitatis , onere perpetuo |,injunc~to , ut
tot puellae inibi ad profeflionem fine dote reciperentur , quot ex fru-
ctibus hasreditariis fuftentari poffent , mobilibus dumtaxat exceptis ,
qux pro peculiariu{ii cuj^fque earum opus eflent . Certas autem qua-
litates requifivit Teftatrix }in iifdem puellis recipiendis , praeceteris
veroibi: Nate , ed allevate nellaCitta di Rimini , e che non fiano
fatte Monache per poter meglio , o Jpiu commodamente maritare
al Mondo altre forelle , ed accrefcere facolta a Fratelli , ma fiano'
povere vergognofe , poiche fimili forte di zitelle non intendo , ne
voglio che mai fiano nominate , nonche ammefle , intendo fempre
„ agiutare povere vergognofe , eperLberarfi da' pericoli , che a
,, fimili povere zitelle fopraftano .
Cum autem Lucretia Olympia Marrazzani fub eo pr&fuppofito , quod
haberet quaIitatesaTeftatricepraefcriptas,fueritadmiflaadNovitiatum
peragendum in praefato Monafterio , fubindeque per vota Monialium
ad profeflionem emittendam habiJitata accedit , ut in traBatu renun-
ciationis faciendct adfavorem Patris , fubortum fuerit dubium , an
ipfa puella attenta circumftantia paupertatis a teftatrice requifita , ta-
libus polleat facultatibus , ut incapax reddatur recenfitae difpofitionis
Teftamentariae , hinc habito per eandem recurfu ad hanc SacramCon-
gregationem pro favorabili refolutione ipfius capacitatis , requifite-
que Archiepifcopo pro informatione , idem enarratorum veritatem
comprobando refert , Patrimonium Patris confiflere in annuis fcu-
tis 250. a quibus detrabi debcnt annua fcuta 50. pro ve&igaiibus,
necnon intarufuria capitalis fcut. 500. aris alieni contraBi , occafione
monachandi aliamfiliam ; rtfiduum vero defervire debere pro alimo'
nia ejus nobilis familia: Qot/iftentis in ipfo Genitore , uxore , tribus
fliis mafculis , <5 altera filia nubili , portionem matris defun&ce ad
Oratriccm fpeffante importare , fubdit informsns ,fcut.6oo. Patris
rtnuncianda , qua tamen confiflunt in bonis ufuralibus , tenere ta~
men eundem Patrem ei fubu.inifirare fcUt. 200. pro complemento dotis,
ac infuper mobilia , & expenfas pro monacatione , ac tandem vitali-
tium faltem fcut. annuorum fex .
Relata caufa perSummarium fub die 2 1 . Aprilis proxime praeteriti ,
rejetta fuit Oratricis inftantia , quam hodie Oratrix ipfa renovat lu-
culentioribus addu£tis rationiius circumferendis , fub confueto du-
bio ab EE. benigniter refolvendo .
Anfit flandum , vel recedendum a decifis fub die 21. Aprilis proxims
praeteriti , in ca/u &c.
Sacra Congregatio die 23. lunii 1708. refpondit : In decijis , £>* am~
plius .
S| ABINEN. PROCUk ATIONIS . Promota controverfia in hac Sa-
► craCongregationeper Petrum , & Paulum Scarincium Rectorem
Simplicis bencficii S. Auguftini fuper taxa pjocurationis ejufdem be-
neficnfacta Ecclefiae Collis Veteris, juxta feriem.fafti expofitam in
folio
Sef. 14. C I,
de ref.
i*1
folio diftributo fub die 26*. Martii 1707. , modoque reaflumendo , ad
dubium propofitum ; An taxa procurationis faUa a Canomcis Coliis
Veteris pro rata veteris Beneficii S, Auguflini fit delenda , & revo-
eanda . Sacra eadem Congregatio rcfcripfit •, AJfirmattve^ $ amplius,
repropolitaque caufa fubdie4.Iuiii praelibati anni ad inftantiamCano-
nicorum , qui novam obtinuerunt audientiam ab EE. V V. fub dubio :
Anfit flandum, vel recedendum a decifis . Refcriptum prodiit : in
dccifis . Sed adhuc non acquiefcentes ipfi Canonici , pro fecunda vice
audiri promeruerunt ex benignitate EE. PP. quibus hodie novis cu-
mulatis juribus proponitur idemdubium definiendum .
Anfitjljndu;* , vel recedendum a decifis fub die 26. Martii , & 4. Ju-
nii 1707. in cafu &c.
Sacra Congregatio die 23. Iunii 170S. refcripfit ; in decifis fine praju-
dicio Jurium partium quoad pertinentiam Territorii & amplius .
Sff.14. C.IZ.
ROMANADISTRIBUTIONUM . Durantes de Durantibus Ca. dc.K<f.
nonicus Collegiatae Ecclefiac S. Mariae in Cofmedin Caudatarius
Eminentiffimi Bicni fub die 22. Aprilis anni 1701. obtinuit ab hac
S.C. confuetum indultum fub hac forma conceptum: Vt pro illis dum-
taxat diebus , & horis , quibus in funclionibus - Cardinalitiis , qu<z
tamen a Curforibus in habitu , &forma Curforum intimantur in Vr-
be , Orator ipfe inferviet Eminentijf. Card. D. Carolo Bichio in mu-
nere Caudatarii omnes frucius , & diflributiones fui Canonicatus per-
cipere v.ileat , non fecus acfiChoro , & Ojficiis Divinis tunc tempo-
ris perfonalitcr intereffet . Cum autem a Canonicis diclae Collegiata::
denegatae fuerint Oratori diltributiones , quae dari folent intervenien-
tibus in Capitulis faciendis pofl abfoluta Divina in diebus Dominicis
Quadragefimae , & Adventus , ac aliis- Feftivitatibus , in quibus
Orator dicto fervitio addi&us intereffe non valet , recurrit ad eamdem<
Sac. Congregationem pro declaratione favorabili ,. unde fub die 26.
Martii proxime praeteriti refcriptum fuit ;. audiatur Capitulum . Pro-
pofita itaqueOratoris inftantia in Capitulo coadunato fub die 3. Apri-
lis ejufdem anni refolutum fuit , opponendum non efle, fed expeclan-
dum , & exequendam mentem Sac. Congiegationis prout ex actu ca-
pitulari , qui exhibetur , quibus attentis humillime rogat Orator ipfe.
EE. VV. pro refolutione dubii ^
An diflributiones debeantur in cafu &c.
Sacra Congregatio fub die 28. lunii 1708. refponditAJfirmative ..
ASCULANA DISTRIBUTIONUM. Inter plura propofita , &
refofuta dubia in Congregatione diei 25. Augufli defluxi fuper Sr/sxci*
controverfia excitata per Canonicum Mignuccium adverfus Canoni- de Rej.
cos Collegiatae EcclefiaeTerrne Ophydae, dcferviendi fcilicct per fubfti-
tutum , in ftatu contumaciali , in quo reperiebatur , & lucrandi fru-
£tus Prasbcndaj, ac difcributiones quotidianas , juxta fericm facti re-
cenlita.n infolioufque tunc diftributo , extitit quartum ejufmodi ;
An Miffcz a Vifitatore Apojhiico Marattta iufuit Conflitutionibus
ordinata feflis dicbus , alixque fi adjint , fubjaceant oneri applica-
tioiiis
no^is facrificii , autfofawmodo appUcart debeat Miffa Conventua//s,
qntt alebratur in Co.legiata ratfone Cano>.icatus i Cui quidem Sacra
Congregatiorefpondit . Negative qUoad MiJJas ordinatas a Vifita~
tor !tite , & affirmattve quoad MiJJas Conventualcs . Non ao
quiefcentes Canonici ejufmodi refolutioni noviter audire obtinuerunt
'em fubinde recedentibus a caufa profecittione , mox infunexit Pe-
trus Paolus Valoranus pariter Canonicus fupradicte Cbllegiata , qui
evga benefaclores gratitudinis impulfu novis adductis Junbus depre-
cati.r E£. VV. pro refolutione confueti dubii .
An fit ftandum , vel recedendum a decifis fub die 13. Augufli 1 707. in
cafu &c.
Sacra Congregatio die 25. Junii 1707. refpondit , in decifis , & am-
plius .
t*'j$'lT. T} OMANA CAPPELLANliE. Delata controverfia ihhacSacra
*:)• XV Congiegatione inter PP. S. Andreasde Valle ex una , & hajredes
Caroli de Baldis , ex altera \ artibus fuper legato Miflarum a priefato
de Baldis reliclo, & tunc inde priutenfo, pfopofitis infrafcriptis dubiis
fub die 5. Maii mox practeriti , nernpe . I. An legatum locorum vi-
ginti quatuor Montium Cameralium relicium Ecclfix San&i Andretf
de Valle per Carolum de Baidis cum onere unius Mijfds quotidiana
fpeflet ad PP. dic~l<s Ecdefia , fed potius erigi debeat in beneficium
collativum auihoritate Ordinarii : Et quatenus affirmative ad fecu n-
d?m partem . II. Ad quorum favorem Jpcclabit nominatio Cappella-
ni ad dittum Beneficium collativum . Sac. Congregatio eadem d.e ref-
pondit . /Id I. affirmative qnoad primam , & negativs quoad fecun- .
dam . Non acquiefcentes fupradicYi hasredes hujnfmodi refolutioni
novam impetraverunt audientiam, hinc hodie caufa reproponitur exa-
minanda ab EE. VV. fub confuetodubio .
An fit fiandum , vel recedendum a Decifisfub die 5". Maji prexime prrt'
teriti in cafu &c.
Sacra Congregatio die 2 g. Junii 1708. refcripfit . In dccifis .
C\. /^{.14. /^iSTUNEN PROCURATIONIS, ET RESIDENTI^ .Cum
cii.fefi.tu y^/ modernus Antiftes ad Syndacatum accerfiri jufierit lofephum Ma-
rinum Sandalarium ThefaUrarium Cathedralis Ecelefiie tam Vicarium
Capitularem in ea Dicecefi , injunclo eidem pra?cepto de non difce-
dendo a Dioecefi , nec non illum cop-cndo ad refidentiam , habitus
fuit recurfus per dic~tum Thefaurarium ad hanc Sac.Congregationem,
unde concordatis dubiis ex juribus hincinde circumferendis Promotoi
Fifcalis humiliter exortat pro eorum rcfolutione .
I. An, & quomodo Thefaurarius Cathedralis Oftunen. cogi pofTit ad
refidentiam .
II. An emolumenta jurifdietionis Sede vacante fpeclent ad Epifcopum
Capitularcm , feu potius fint refervanda pro Epifcopo fucceflbte .
III. An , & in qua fumma dicto Vicario Capitulan debeatur fala-
rium .
IV. An , & quando Vicarius Capitularis potfit vifitare . Et quatenus
affirmative .
V. An
15*5
V* An Proeurationes fpe&ent ad Vicarium Capitularcm .
VI. An Vicarius Capitularis in vifitatione ultra procurationes recipe-
re poflit cibaria , & equitatus , & alia donaria ,
VII. Etquatenus fuerunt percepta, an fint reftituenda, & quibus .
VIII. An Iofeph Marinus Sandalarius poflit moleftari ex caufa Syndi-
catus , itaut praiceptum ab Epifcopo faftum de non difcedendo
fuftineatur in cafu &c.
Sacr"a Congregatiodie 7. lulii 1708. diftulit propofitionem , die vero
28. ejufdem menfis, & anni refcriptum . Ad primum affirmative ad
formam Concilii Sejf.2^ cap. 12. de ref. Ad fecundum negative . Ad
tertium deberi juxta folitum . Ad quartum affirmative poji lapfum
#nni . Ad quintum affirmative pro mtdietate . Ad fextum negative*
Ad feptimum affirmative , &quibus dejure . Ad oFiavum negative ,
& Epifcopus procedat ad formam Concilii pro rcdditione rationis tan*
tum .
RUBEN.HABITUSTALARIS. Prolato Ediao per Epifcopum c.s. fef.t^
in vifitatione peracta de anno proxime praterito demandante c»ix.fefs,i^,
omnibus Ecclefiafticis habitus talaris delationem tam in ingreflu , ^Kef,
quam in egreflu ab Ecclefia , ac inexercitio propriorum Ordinum ,
aliifque func~tionibus Ecclefiafticis paena injuncta fufpenfionis ipfo fa-
clo a divinis ipfimet refervata adverfus Sacerdotes , coeterofque in
Sacris Ordinibus coriftitutos , quo vero ad reliquos inferioribus dum-
taxat Ordinibus infignitos , fub pasna denegationis collationis Ordi-
num fuperiorum , necnon aflecutionis beneficio etiam de jurepatrona-.
tus laicali , aliifque arbitrariis , Canonici illius Cathedralis l\\b \nx-
textu , quod loci qualitas , & Ecclefiafticorum inopia neutiquam
ferre finant ejufdem edicti obfervationem , recurfum habuerunt ad
hanc Sac. Congrcgatipnem pro moderatione .
Defuper Epifcopus informans tranfmifit praefati edicTli exemplar , quod
in Summario dabitur , ejufdem obfervationem comprobare nititur ,
nedum ut aflerit. accomodam amenitati loci, verum etiam Ecclefiafti-
corum facultatibus . Qupcirca dignentur EE. VV. monito Procura-
tore Capituli , refolvere infrafcriptum dubnim inter Partts concor-
datum .
An edicium fuper delatione habitus talaris in Ecclefiis , illarumque in-
grejfu , & egre/fu fujlineatur in cafu $c.
Sacra Congregatio dic 28. lulii 1708. diftulit propofitionem : die vero
18. Augufti ejufdem anni refpondit: Sujiineri , moderjitis panis ar-
bitrio Eminentijfimi PrafeUi ..
PAPIEN. IURISDEFERENDICRUCEM. In proxime pnete- c*P.i.s*f:.
rita Congregatione vifum fuit EE. PP. ad inftantiam PP. Carthu- z*. ■ c.i/>.^6.
fianorum petentium hujus caufa: propofitionem difTcrri,refcribere : dim JjjjA
lar* ad primim etia>n /tuica ; Quemadmodum hodie parendo manda-
tis eacfem caufa proponitur refumpto folio alias diftributo fub dubio
doCtiifiine n.b ER. V V. refolvendo .
An , c?" quo.nodoftt Jiandum y vel recedendum a decijis fub die 17- ^e"
cembris j 707. in cafu 1$c.
Tw.IX. V Sacra
»
i$4
Sacra Congregatio 22. Septembris 1708. refcripfit : hi dccifis qutad Ec-
c/c/l^ut , quo vero ad Monafltrium p,xvio recejju a decifis licere Reve-
fmo Epifcopo ingredi ciim Cruce in cafu , de quo agitur etiam in
Mo;:aflerium abjque tamen ullo exercitio jurifdiUiouis .
aP. 3. Sffs. y-j RTJGN ATEN. SPONSALIUM. Per literas fpeciales huic Sacrae
M*t?' K'^' & Corigregatiopi tranfmiflTas tefert Epifcopus Brugnaten. quod
Vincentinus Scivoli filius Matthsei , & Magdalena filia quondam
Ioannis Baptiftae Scivoli ambo de Parochia Baraxi ad invicem conjun-
6U duplici quarto confanguinitatis gradu contraxerint fponfalia defu-
t Q 10 coram teflibus , & eorum propinquis parentibus , & amicis , ea
• fub conditione , quod Vincentius Sponfus Apollolicam difpenfatio-
nem fuper tali impedimento obtinere debaiffet , quodque polt aliquod
tempus poenituerit Vincentium dictorum Sponfalium a Theologis, &
Doftoribus inllruclum, fek nullo pa6to teneri ad eorum obfervantiam
Aitpote initorum inter perfqnas impedimento dirimenti obnoxias , vi-
cevcrfa Magdalena fponfa in eorum fponfalium firmitatem , & obfer-
vantiam recurfum habuit ad eundem Epifcopum , qui tamen anceps
in hujufce dubii refolutione humillime exoravit EE, PP, pro ejus de-
claratione , quod fane propofitum in antea6ta Congregatione juflum
fuit , ut illud poneretur in folio ; hincparendo mandatis hodie repro-
ponitur .
J\n fponfalia fubflineantur in cafu &c.
Sacra Congregatio die 26". Ianuarii 1705. refolvit: Negative.
?"**A8f" A c:ERNEN- VICARIICAPITULARIS. Secuta nuper vacatio-
. J\. ne hujus Sedis Fpifcopalis perobitum Epifcopi Ventngliie, ejuf-
dem Ecciefiae Capitulares o6todecim numero,decem deputarunt in Vi-
carium Capitularem Decium Oliverium immediate jam exiftentem
Vicarium GeneraJem defuncli Fpifcopi , fed nulla Do6toratus Laurea
infignitum , reliqui vero o6to furTragati Vito Fredx Do6toris pnvile-
gio decorato a Collegio protonotariorum participantium Urbis . Poft
hujuf.nodiele6fcionem capta pofleiTione Yicariatus per OliveriUm,prae-
dicttus Fieda piovocavit ad Curiam Metropolitanam Salernitanam
fub fundamento, quod Eiecltio Oliverii fuerie nulla , uti fa6ta contra
difpofitionem Sacri Concilii in perfonam non Doctoris , neclicentia-
ti in Iure Canonico , qua de re Vicarius Generalis Metropolitanus
confii mavit eIc6tionem F edx , uti Do6toris , licet minori fuff agio •
rum numero fultam ; at Oiiverius ab hoc Decreto ad Tnbunal A. C.
a qv^o expediti/ hinc inde Monitoris fuper manutentione , fubinde h:i-
bitus fuit recurfus coram R. P. Auditore San6tiflimi , qui caufam re-
jecit definiendam huicSac. Congregationi , unde datis literis Aichie-
pifcopo pro informatione , qui praemifla comprobavit , uti latius in
s re/atione in Summano dand^propofita fuit Caufa fub die 15.De-
cembris proxime prceteriti , in quaplacuit t;E. VV. refcribere : Exer-
■ i Vn.iYiaium pcr sfrchidiaconum nomine S. C.fine prajudido arn~
barumpartium ufque ad exitum Caufa in Sac. Congregatione . Itaque
concordato mtcr partes infrafcripto dubio, illud hodie proponitur
EE. VV. exhinc inde deducefttiis refotvendum .
An
An , ® qu* eleftiofubfttneatur in cafu $e,
Sacra Congregatio die 23. Februarii 1709. refpondit : Neutram fufli*
neri , & fatis provifum in Perfunam Arcbidiaconi .
NEAPOLITANA' CONSERVATORII . Recurrente jam pnedefun- U*\Mu
c~to Parocho Quidello Paroch ac £. Januarii ad ultimum hujus Civitatis M« de JJJe*'
pro declaratione neutiquam aflerviri pofle Sacram Sinaxim in Ecclefia_, **cr' tucft*
Confervatorii Mulierum fub invocatione SS. Filippi , & Jacobi , quod
regitur per Confules , feu Adminiftratdres laicos Artis Serici , Sacra hacc
Congregatio fub die 2. Julii 1707- refolvit non poffe juxta Decreta <in_j
Salernitana i 9 Augufti 1702. His vero non acquiefcentes dd. Confules
praetendentes ultenus adminiftrari pofle a Confeflario difti Confervatorii
omnia Sacramenta Mulieribus in eo exiftentibus independenter a Parocho
vigore afferti Brevis San. mem. Sixti V. , cujus copiam exhibuerunt , pro-
pafita fuerunt infrafcnpta Dubia in Folio nunc ex bengnitate reaffumen-
do diei 28. Julii anni proxime praeteriti : I. »ytn fttjiandum , vel rece-
dendum a Deci/is fub die z. JuUi 1707. IL a/ti Cenfeffariw Cunfervato-
rii SS. Filippi , <&" Jicobi valeat admimflrare Mowalibus wnia Sa-
cramenta privative auuad "Parocbum , & Sacra Congregatio refpondit :
*Ad. 1. in "Decifis , & fupplicent Sancli/Jimo. ^id II. exbibeatur Brcve .
Cumque jam ad tenorem primae refolutionis iidem Confules preces S.D.N.
porrexerint , eidem Sac. Congregationi remiffas, fuit exinde requifita infor-
raatio Eminentiiumi Archiepifcopi , qui refert ex Teftibus in ejus Cu-
na examinatis conftare de immemorabili quafi poffefnone affervandi Ta-
bernaculum cum Sancliffima Euchariflia in praefata Ecclefia Confervatorii ,
quemadmodum pariter id liquere fubdit ex quibufdam antea&is Vifitatio-
nibus , necnon ex Diplomate fibimet exhibito S. M. Sixti V. continente
ampliflimam facultatem retinendi , & confervandi omnia Sacramenta ci-
dem Ecclefiac elargitam , ac tandem Epifcopus inquit, modernum Paro-
chum fuum confenfum in forma praeftitiffe fuper gratia ab Oratoribus ob-
tinenda . Recitatis hujufmodi precibus in Congrcgationc praeterita juflum
fuit , ut ponerentur in Folio , prout humHiter inflantibus iifdem Oratori-
bus executum fuit fub Dubio .
v4n , & q"omodof%t indu/gendum pro continua aJferVathne Sanclijjinti Sa-
crameati Eucharifl'<e in Ecclefia Conferv-itorii in cafu {<$c.
Sacra Congregatio die 17. Aprilis 1709. refpondit : <sijJirmativi-\
VENTIMILIEN. SPONSALIUM. Binas SponfaliumSyngraphasexa- Cap. 3. Sefc
ravit de anno 1697. Antonius Levame loci Montonis erga Benedi- *4« «*V R<r/*
&am Genam ab utroque fubfcriptas : Alteram fub die 9. Novembris m atr'
hunc tenorem „ Io infrafcritto dico , e prometto di non fpofar altra Fi-
„ glia , che la Signora Benedetta Gcna , come anche promette lei di non
„ fpofar altro Giovine , che mc . Antonio Levamc . Benedetta Gcna „ Al-
teram verofub die *2. ejufdem tnenfts , ejufmodi . „ Io infrafcritto dico , e
„ prometto di non fpofar altra Figlia , che la Sig Benedctta Gena , come
anche promette lei , e giura . Antonio Levame . Bcnedetta Gena . Sed
exorto litigio inter cofdem Sponfos in Curia Epifcopali Vintimilien. fupcr
validitate dd. Sponfalium adnitentc fponfo ad eorum nullitatem , vicc-
queverfa propugnante Sponfa eorumdem fubfiftentiam , plunbufque actis
hinc inde fabricatis idem Antonius fub motiva , quod Vicarius Gcneraiis
ftuderet protrahere caufaccxpeditioncm k tanquam a denegata Jutitia ap-
pellationem intcrpofuerit ad SS. D. N., fubindeque praevia citatione in
Tu./X. V 2 par~
3J
partibns in perfonam prxfat* Genae R. P. Auditor Sandlitatis Suae Cau-
famavocavita pra:dida Cuna, remifitque ad hanc Sac. Congregationem
Concihi.
Requifitus defuper informare Epifcopus Vintimilien. exemplana fupndi-
clarum Syngrapharum fupra exarati tenoris coram fe ipfo collationatam
cum fuis originalibus exhibitis per Procuratorem Genae in partibus, ei-
demque reftitutis , quaeque in Summario exhibentur , tranfmifit , retulit-
que Informans ex culpa Antonii contigifle caufae dilationem , ideoque petit
adeandemCuriam Judicem primae inftantiae definitionem remitti . Hinc
concordatis cum Procuratore ejufdemet Genae in Curia infrafcriptis du-
biis. ac partibus monitis, EE. VV. erit ex deducendis decernere.
I. An conftet de validitate Sponfalium inter Antonium Levame, & Bene-
dittam Genam J Et quatenus affirmative .
• II. An di&us Antonius Levame fitcogendus, vel potius poflit ab his reee-
dere , contrahendo cum altera in cafu &c.
Sacra Congregatio die i. Junii i70p. refpondit , Ex baclenus deduclis non
conftare de Sponfalibus -abfolutis . *Ad fecundum quoad coaffionem contrar
hend; cnm Gena tjegative . cAn vero valeat contrabere cwn alia, dilata .
CAPUTAQUEN. ORDINATIONlS. Cumaliasconquerereturapud
hanc Sacram Congregationem Epifcopus Caputaquen quod Superiores
1° Rr/f" **" Carthufiae Sancti Laurentii Oppidi Padulac illius Diaecefis contra praefcri-
ptum Decreti ejufdem Sacrac Cpngregationis , editi de mandato San. mem.
Clementis O&avi fub die 1 5. Maii 1 s$6. dimiferint quofdam fuos Mona-
chos ordinandos ad Epifcopos Policaftren. , & Marficen., propofita , & re-
foluta fuerunt infrafcripta dubia fubdie tr. Februarii 1708. I. An.Mo-
nachiCarthufiani S. Laurentii Terrae Padulae Caputaquen. Dicecefis prp-
moti ad-Ordines tam Sacros , quam Minores ab Epifcopo Policaftren. &
Marficen fint licite ordinati . Et quatcnus negative . II. An , & quas
paenas incurrant ipfimet Ordinati , & eorum Superiores : incurriffe paenas
contentas in decretis San. mem. Clementis O&avi , fed ex gratia ab-
folvendos .
Renovavit nuper querelas idemmet Epifcopus , quod eo irrequifito praefati
Superiores vigore trium Apoftolicorum Brevium extra trmpora nuncupat ,
pridemque obtentorum tres fuos Monachos Ordinandos dimiferint ad eunfi-
• dem Epifcopum Policaftren. a quo reipfa ordinati fuerunt; unde vide/is
propnam junfdidionem laefam humiliter exoravit pro remedioopportu-
no, tranfmittendo exemplar unius ex praedi&is Brevibus , in (juo haec ik-
ter alia recenfentur : Tibi ut de Snpenorum tuorum licentia a qnocum^-
que , quem malueris Catbolho Antiftite gratiam , ®* communionem :S<$4
eApoftiJica hahente per te eligendo ad diclum Sacrum Presbyteraius (Jr-
dinem unica Dominica promuVeri , & promottts in illo etiam in *Altaris
minifierio miniflrarc libere , & licite laleas autboritate slpoftofca te-
nore prafmtium concedimm > & indulgemus, ncc non *4ntiftiti obftantibus
Cot.ftitution.bus , (3* Qrdinatiombus zApofiolicts , catertfque (ontrariis
quibttfcttmque . Citatis itaque Partibus , concordatifque infrafcriptis du-
biis ex utrinque deducendis rogantur EE. VV. refolvere.
I. An MonachiC^ii^rnanenfcs Monafteni S.Laurentii Padulac Caputaquen.
Dicecelis ordinati ab Epifcopo Policaftren. in vim Erevium Apoftolico-
rum fint licite ordinati in cafu &c. Et.quatenus yiegative .
II. An , & in quas paenas inciderint tam ordinati , quam Prior di&aeCar-
thufiae in cafu &c.
Sacra Congregatio die 0". Julii 1705?. refj < nditAdl. sfffirmative Ad II.
provifum in priwo . > SPO-
SPOLETANASEPULCHRORUM. Intra Ecclefiam ParochialemCaftri cj.s,/.^.
S. Felicis hujus Dicecefis nonnifi duo fepulchra conftrudta exftant certa- derlf,
rum familiarum particularium cum jure privativo fepeliendi quoad alios ,
caetera vero Defunctorum Cadavera contumulantur m caemeterio prope_»
eamdem Ecclefiam exiften. nullo ut dicitur , praeftito emolumento Paro-
cho i fiquisvero intereandem Ecclefiam confepeliri cuperet, confueve-
runt P&rochi exigere certam portionem fcutorum nempe trium proadul-
torum , & juliorum 15". pro impuberum Cadaveribus . De exceilivitate
hujufmodi exactionis conquefti funt apud hanc-Sac. Congregationem_»
Communitas , & homines d. Caftri , quam fane improbavit Epifcopus in-
formare requifitus plurimis cumulatis Sacrorum Canonum , & Doctorum
auctoritatibus in ejus relatione exhibendis in Summario . Cumque ulterius
Communitas conftituent exaedificare intra eandem Eccleiiam bina fe-
pulcra pro univerfali Communitate ; alterum pro Viris, alterum pro mu-
lieribus , & ex adverfo renuit Parochus afTentiri , nifi foluto certo emolu-
mento pro fuo Jure , fub die 12. Februarii 1707. refcriptum fuit per S C.
Epifcopo, qui conficeret taxam , auditis interefTe habentibus , & tranf-
mitteret . Quibus parendo Epifcopo novis literis retulit fefe procefiiffe ad
injunctam taxam decernendo , ut produobus tumulis adcommunem, vel
plurium famiiiarum ufum , earumque expenfit in d. Ecclefia conftruendis
Parocho fcuta fex pro quolibet famulo femel tantum , & titulo eleaemo-
finas forent folvenda, duftus informans exemplo primodictarum tamilia-
rum , quae pariformem fummam in Conftitutione fuorum refpective fe-
puichrorum charitatis intuitu exfolverunt . Concordatis itaque inter Par-
tes infrafcriptis dubiis ex hinc inde ded-ucendis humiliter petitur ab
EE. VV. refolutio.
I. An Parochus poflit impedire conftruxftionem Tumulorum in Eccleiia , de
qua agitur: tt quatenus nevative .
II. An fit confirmanda taxa confecta ab Epifcopo in cafu &c.
Sacra Congregatio 24. Augufti i7op. refpondit . Ad 1. JVegative . Ad II.
Taxam ejje augendam arbitrio Eminentijfitni PrafeBi .
ASSISIEN. CURjE ANIMARUM . Ultra feculum Tecoluntur con- \
troverfiae inter Capitulum Ecclefiac Cathedralis , & Curatae Civitatis I4< C0p, ,j.
AHifii ex una , ejufdemqueEcclefiac Priorem , qui inibi dicitur prima di- feft, 14. de
gnitas ex altera, ad quemnam eorum cura animarum tum habitualis , tum Refi
actualis pertineat , quorum unus in alterum eam reiccre confuevit , adeout
ex pluribus decretis proviiionalibus decurfis temporibus factis ab Epiico-
pis praedecefforibus , numquam ejus ftatus firmari valuit ad hacc ufque
tempora non fine maximo animarum detrimento , co quod folitum tuerit
Curam ipfam regi a Cappellanis amovibilibus negligenter eam pertra-
ctantibus ; Ut rem hanc folide ftabiliret modernus Epifcopus in V tlitatio-
ne peracta de anno i70<5". decrevit Capitulum eligere debere Vicarium_>
Curatum , qui Sacramenta adminiftraret tamquam ipiius Ecclefiac Paftor
actualis , quodque alias ipfe Epifcopus providiiTet electionem a fo facien-
dam . Id verodetrectantes recurfum habuerunt ad A. C. , a quo monito-
rium , & fucceflive mandatum manutentionis reportaverunt m poueiho-
ne eligendi Cappellanos amovibiles pro exercitio Curac . Sed pro parte
£pifcopi recurfu habito ad R. P. Auditorem Santliflimi , hic caufam re-
mifit ad hanc Sacram Congregationcm pro deputatione Vicarii perpetui
ad formam rcfolutionum ejufdem Sac.Congregat. Unde concordatis in-
Irafcriptis Dubiis, & partibus monitis proponitur modo cauia hE. VV. ,
ait ex deducendis decltretur .
I. An
>5*
I. AnCura Animamm habitualis, & a&ualis Ecclefia; Cathedralis , & Pa-
rochialis S. Ruini Aflifii pertineat ad Capitulum , & Canonicos ejuf-
dem Cathednlis, vel potius ad ejus Priorem ; Et quatenus pertineat
ad Cipitulum .
II. An valeat deputare duos Cappellanos amovibiles pro exercitio Curae
praedi&ae; vel potius teneatureligere unumCuratum Principalem , Et
quatenus afiirmathe quoad primam partem .
III. An iidem Cappellani pofUnt affumere nomen , & titulum Curatorum
diclae Ecdefiae in cafu &c.
Sacra Congregatio die 10". Novembris 1705. refpondit : Ad I. ^ffirmative
quoad primam. negative quod fecundam partem , & amp/ius. Ad II. af-
firmative quoad primam partem , dummodo approhtntur ab Epifcopo , &
negative quoad fecuudam partem . Ad III. ejfe appelUndos Cappellanot
Curatos & c. g
Cap.i.tsp.r. CALERNITANA MATRIMONII. Poft declarationem editam ab hac
S*/#« i2.} de v3 Sac. Congregatione fub die 3. Martii 1708. conftare rtrmpe de nullitate
rtf.Mai* matrimonii , ac infuper non conftare de fponfalibus initis inter Alexan-
drum Mofcatum , & Hieronymam Maurellam in fecundo , & tertio con-
fanguinitatis gradu invicem conjunclos , perftitumque in decifis fub die
17. Novembris ejufdemque anni , obtinuit Hieronyma eadem dic 17.
Novembris , proponi aliud Dubium : I. An Alexander faclus fuerit inha-
bilis ad contrahendum matrimonium cum aliis , & Sacra eadem Congrega-
tio refpondit: <siffirmative in cafu» de quo agitur : Cumque Alexander
recurfum exinde habuerit SS. D. N. precibus pro voto ad hanc Sacram_>
Congregationem rcmiflis fupergratiam difpenfationis ab hac inhabilitate
ob motivum incontinentiac . Hinc Parte exadverfo monita demille rogat
examinari infrafcriptum Dubium a fumma E£. VV. fapientia definiendum.
y^n fit locus petita difpenfationi in cafa .
Sacra Congregatio die 11. Januarii 1710. refpondit: negative in cafu, de
quo agttur .
Cap.xi.Stff. A NDRIEN. ACCESSUS AD PROCESSIONES . Pleraque , & va-
»5. dt Ktg. -*A. tlx peraguntur Procetfiones in Civitate Andriae praeter Generales ab
EccL-fia indictas , ad quas uterque Clerus Secuiaris , & Regularis acce-
dere confuevifle dicitur. Ad earum tamen nonnullas accedere renuenti-
bus PP. Ordinis Pracdicatorum ejufdem Civitatis , Epifcopus Andrien. in-
ftantibus Capitulo Cathedralis , & Cummunitate laica cum eofdem ad
illas cogere praetenderet , recurfum h.ibuerunt PP. ad hancSacram Con-
gregationem conquefti ulterius fuper modo invitandi , feu vocandi ad eas ,
a qua requifitus informare idem Epifcopus ProcefTum defuper conftruxit ,
medio plurimorum Teftium examine fuper folito accedendi ad quafdam ibi
enumeratas ProceflF.ones , prout videre eft in Summario eorumdem Te-
ftium exhibendo , atque recenfuit informans fingillatim publicas , & con-
iue.tas Procefliones , ad quas omnes de Clero tum Seculari , tum Regu-
lari , praefertim PP. Oratores per confuetum fomtum Campanae Cathedra-
IK adire cogendos dijudicat , uti fufius in ejus relationc pariter danda in
Summario . Monitis igitur Procuratoribus tamCapituIi, & Communita-
tis, quam ipforum PP. Oratorum , reftat , ut EE. VV. ex deducendis
hinc inde refolvere dignentur.
I. An , & ad quas Proceifiones accedere teneantur PP. Dominicani Civi-
tatis Andriae .
II. An-; & qnomodo fint vocandi in cafu &c.
Sa-
Sacra Congregatio d:e ir. Januarii 1710. refcriplit : Ad I. , (3* li.fervctur
folitum , &• ampliui .
AMERINA PRjEBENDjE THEOLOGALIS. Extitit provifusufque Cap.t.Sefi.e.
deanno 1607. de Canonicatu , & Praebenda Theologali Eccleiiae Ca- deRcf.
thedralis Amerinae Nicolaus Lancea , & in litteris Apoitolicis addita ruit
haec claufula : Verum autem quod diclus Nicolaus Sacram Scripturam le-
gere omnino teneatur , alioquin ipfo in hoc deficiente primodicti Canoni-
catus , & Praebenda vacent eo ipfo ; pott adeptam pofTefiionem diclae Prae-
bendae caepit Lancea fuo muneri fatisfacere, feu mox ut dicitur eo defi-
ciente fignanter de anno 1705. per plures mcnfes plures omittendo leclio-
nes nihil proricientibus moniti .nibus per Epifcopum faclis , Promotor
Fifcalis illius Curiae Fpifcopalis fub praetextu, quod factus fuerit locus
vacationi -ejufdem Praebendae vigore ciaufulae in praememoratis littcris
Apoftohcis appofitae , recurfum habuit ad SS. D. N. precibus ad hanc
Sacram Congregationem remiilis pro declaratione . Unde citato praefato
Lancea fuerunt concordata infrafcripta dubia etiam fuper loco , tempo-
re , & modo habendi lectiones Sacrae. Scripturae , in quibus quoque prae-
tenditur Lanceam defeciffe . Hinc hodie panibus monitis caufa propo- .
nitur, ut ex deducendis hincindein eorum fummario placeat £E. VV.
declararc .
I. An conitet deficientia Canonici Nicolai Bonaventurae Lanccae in legen-
do Sa:ram Scripiuram ; Ec qudtenus affirmiwve .
II. An ob talem deficientiam ( anonicatus , & Prjebenda ab eodem obtenti
vacaverint [eo ipfo juxta Decretum appofitum in ifttefis Apoitolicis :
Et quatcnus negatwe .
III. An Leclio Sacrae Scripturx fit facienda publice i'n Ecclefia , an vero in
Sacnftia.
IV. An locus , tempus , & hora , ac materia, fuper qu\ Leclor Sacrae
Scripturae leg-.re debeat , & quantitas Ledtionum pendv\at ab arbitrio •
Epifcopi .
V. An fubitineatur Decretum Epifcopi addens pcenam juliorum triutn in_»
Synodo itatutam ufque ad julios quinque pro fingulis omiilionibus Le-
ctionum in ftatutis anni diebus .
VI. An fuftineatur aliud Epifcopi Decretum attingens Canonicum Leclo-
rem Sacrae Scripturae ad habtndas Lediones memoriter , ore illasde
more profercndo Aud;tonbus , & non legendo Auditoribus ex libro ,
neque ex fcartula , & quod fingulae Le&iones faltem per medietatem
horae perdurent in cafu &c.
Sacra Congregatio die n.Januarii 1710. rcfpondit : Ad I. , & II. ex dc-
dvtlis negative . Ad III. ajfi mative quouit primum , ncgatiie qn«ulfe-
cundam partem . Ad IV. arbitrio 1 ptfccpi . Ad V. ne^ative . Ad VL
ad mentem ,
PAPIEN. INCISIONIS ARBORUM. Vacan'e Beneficio fimplici fub Csp.w.Sffi.
invoc.itionc San<3ifiimac Conceptionis B. V. ercdlo in Ecclefn Parochiali ai- tlc
S. Martini loci Sicomarii , inter aff. compatronos I is fuborta e> t:tit Juper
prxlentatione novi Beneficiati , Jofieph nampe Camia praefentavit in ea
Curia Epifcopali Jacobum Antonium Gerrnzanum ; alii vtro Patroni
Praepofitum Mombellum, ad cujus favorcm Vicanus Generaiis Papx fen-
tentiam tulit fuper inititutione . Abhujufmodi fententia pr^vocavit Ge-
reil amis fubd:e2i. Maii 1707. obtinuitquc fub dic 11. Aujuiti refcriptortl
a Tribunali Signaturae Juititia: appoiitionis fequeitri , fubindeque fub d:e
22. S -'
I<5©
22. Septembris tum fubfequentis caufam appellationis committi in partu
bus cum claufula de appellatione circumfcnpta poiTeliione , & appoiito fe-
queftro , in quorum lequelam idem Gertnzanus fub die 26. ejuldem men-
iis obtinuit Decretum inhibmonis tin forma contra Mombellum , cltato
ejus Procuratore ;in Curia fignanter nen incidendi arbores , nec quid-
quam attentandi fuperbonis dicti Beneficii , nec non fubdelegari Judi-
cem in partibus cum fucultate apponendi fequeftrum , ac deputandi Se-
queftrarium , expedito autem fuper inde folito Inftrumento Decreti
aiTerta impedimenra de faclo numquam iilud fuit in partibus judiciali-
ter notificatum. Mombellus e converfo continuavit in poflefiione" Be-
neficii jTm antea capta ,. & obtinuit licentiam a Vicario Generali- quaf-
dam arbores roboreas, feu populeas pertinentes ad di&uin BeBcficium_j>
incidendi , earumque pretium convertendi in ufus necefifanos , & utiles
ejufdem Bcmeficu , a qua tamen Jicentia Jofeph Camia Patronus appel-
lationem interpofuit ad S.Sedem ApoftoJicam coram eodem Provicario
Papien. , qui ftatuit appellandi terminum unius menfis ad habendum fu-
per ea relponium . De his porro gravatus d. Jofeph Camia recurfum
habuit ad hanc. Sacram Congregationem, a qua reqmfitus tunc vivens
cla. mem. Cardinalis Epifcopus informare praemiifa non eft inficiatus, in-
quiens aibo res incifas fexdecim numero fuifte , valorem fcutorum fexa-
ginta, deduct s expenfis, non excedentes , atque favore Mombelli plu-
radeduxit, ut in ejus relafione in Summar. danda . Quapropter parti-
bus confentientibus , concordata fuerunt infrafcripta dubia , qua ex
hinc inde deducendis EE« VV. refoivenda propon untur .
I. An fubfiftat licentia pro incifionc arborum dau } Et quatenus ne-
gative .
II. An teneatur Canonicus Mombellus ad reftitucionem pretii diclarum
arborpm incifarum in cafu &c.
Sacra Congregatiodie is. Martii 1710. refpondit : Ad l.negative: Ad II,
. affirmative ad effettum inveHiendi injlabitihus pro Beneficio .
CsTs66.Cd!re- "CRKINGEN. UNIONIS . Ad confulendum indigentiis , quibus vehe-
form,' r menter premitur Monafterium SS. Udalrici , & Afrae Civitacis Au-
guftanac Ordinis S. Benedicti , cum ejus annui redditus notabiiiter de-
creverint ob beilorum tumultus in ijiis Regionibus exardefceutes , Ab-
bas , & Monachi ejufdem Monafterii quotidie elaborantes in Cura , &
ialute Animarum , ac Religionc Catholica propugnanda , cuperent , ut
praefato eorum Monafterio peipetuo uniretur Parochialis Ecclefia S.Mi-
chaelis Archangeli Oppidi , feu loci de Pfaffenhoven. Fnfingen. Dicece-
fls cum ei annexa Fiiiali Ecclcfia S. Martini Epifcopi Joci Unterunbach
praediclac Dicecefis , dum per cbitam moderni Rcctoris , aut aliasvaca-
verit , cujus quidem nominatio , & praefentatio perfonae idoneac abOr-
dinario Joci inftituendae , ceiTantibus refervationibus , & affe&ionibus
Apoftolicis , ad Abbatem , & Monachos praedidi Monafterii fpe&at , &
pertinet, cujufqae annui redditus u^.unavero cum incertis 300. ducat.
ai r. de cam. non excedunt , ea tamen conditione , ut antedicti Abbas ,
& Monaci cedant ad favorem Epifropi Frifingen. pro tempore jus prae-
fentandi, quod habent ad ParochiJem Eccleiiam Sanclac Mariae Magd^
Jenae loci Obermaurbach. Auguftanae Dicecefis , praevio tamen Epifcopi
Auguftani confenfu , quem afferunt Oratorcs obtiuuiflTc, & cum facul-
tatc eidem Abbati Oratori deputandi in primodidta Ecclefia S. Michaelis
Archangdi uniendam unum Monachum ad ejus nutum amovibilem, & ab
OrdinanoFrifingen. approbandumpro exercitjo curae Animarum . Qua
de
l5r
<\z re Oratores ipfi mpplicationcm ad Datariam dederunt pro gratia di-
ftae unionis obtinenda ad hanc Sacram Congregation.m remi(um .
cpiicopus Frifingen dcfuper informare requifitus., fupra petitam unionem
appi lme utilem Monafterio commendatuna cum Capitulo cjus C thedra-
lis , refervata tamen. jurifdictione Ordmaria , ai ilque juribus Epilcopa-
Jibus , examine , & approbatione Religiofi exponendi cum p-aefcitu
ipfius Epifcopi toti.s, quotics vocare contigerit, nec non pro accomo-
dando loco d. Regularis alios Cierico Seculari , & ideo non aliter, qwam
iirmis remanentibus hifce cautelis , & praefervativis favore Ordinarii
Fnfingen. pro tempore, nec ron conf.nfu Epifcopi Auguitani , quem__»
tefhmur Oratores obtinuifle fuper celfione juris ptaefentandi ad p. aedi-
clam alum Parochialem , cenfu.t Or-itorum p:ecibus annuendum , immo
p o effeclu pracnilforum enixlTime fupplicavit , uti latius ex ejus rela-
tione in Summar. da da . in Congregat iome proxime praeterita d.imn-
datumfai:, ut haec Caofa poneretur in Folio , hinc modo p oponi-ur , &
orantur EE V V. etian ex aiiis dedaC-rtdis , u; declarare dignentur .
*An > C_3* quonaodoOrAtorum pncibus fit annuendum in cafu GY.
Sacra Congregcttiodie 14^ Junii 1710. refpondit: negative , & amplius .
ROMANA CAPELLANIiE . Sed quo deceflit ultimoTefiamento con- Cap. ?. Sefk.
-erico de anno 16^4. Marcus Turronus univerfalem haeredem omniurrL_> zs.dertf
fuonim bonorum inltituit Eoclefiaai SS. Fauftinae , & Jovitae Natxnis
Brixien. Urbis, h s tamen intcr aliascondition btis adj:<ftis : Quodtenca-
tur conficere' Invenrarium omnium bonorum &c. , & uiler-us ex eis in-
vefhre in tot Iocis Monium non vac„biiibus , vel cenfibus , uu bonis
lubiltbus fdltem fcuta bis mille, fcualum fummam monerce , quae pof-
fint redd.re , & fru&are f.mp r , & in perpe.uum faltem fcuta cen-
tum moncta: _d efFectum, ut teneatur , prout teneri volo ex di£to fru-
elu annuatim percipiendo celebrari facere ab aliquo Cape lan. unam_»
Mitfam quotidianam , & in perpetuum in Altare Beatifiimse Virginis M..-
riae,& S.Annae in eadcm Ecclefu SS, F_uftinae,o- Sovitae Nanonis Br x cnfis
incipien. prima die polt duos menfes nui obitus , di&umque reinvcftimcn-
tumfemper furi jub.o , toties quoties , ad hoc , ut d;c~ms Capellanus in
cjus Sacrifk.o teneatur orare pro me , & celebure MiflTam pro impctran-
da remiifione meo. um Parentum , B_nefa_torum , & Creditorum, quam
MiCfam celebrari v_lo a Capellano bimae fumae fibi benevifo juxta prae-
f n:em difpoficion m , & vulg.ri urnv.ne loquendo. „ Che non f.cci.i
>> il Procuratore di Jiti d'altri , e che non _bbia difetto nefTuno , cio. ,
») che non Cix difamato di vizio alcuno di Donne „ . Et itatim ucuro
Jneo obitu dictam Milfain cel brari volo, & mando a R. D. Francifco
Vergano in fupradiclo Altari privilegiato , eique folvi julios duos pro
clccrnofyna pro qualibet Miffa , & quolibet menfe folven. ex fruclibus
dd. LocorumMontium , bonorum ftabilium , velCenfuum, ut lupra in-
vetlien.; refiduum vcro Sufjeriores , & Miniftri fupradiclae Ecclefiae. , & A.1-
taxis., ubi praedicta Miffa celebrari contigerit ,• retincant proCandclis,
Vino, Hofliis dealbaturis mapparum , & confumptionc aliarum iuppel-
.ectiliuni , & hoc fervari volo , mando , ufquequo Fclix Filius Jo. Pauli
Secundi Bibliopolae nepos Marthae Spadae mcae famulae fit confiitutus in
aetatejfe ad Sacerdotium crdinandi , quo caiu, & tcmpore volo, quod
dictus Felix |X)fiit fe ad titulum dicti legati , & lienciicii ordin.in , & fic
ordinatus, ejus vita durante ad didtam Miffam cclcbrandam cumiupra_,
thda elecinofyna eligi , deputari , & nominari , omnibufquc pr.xlcrii.
Qio Fclice vita functo , vcl cafu . quo d. Felix ad Sacerdotium , & ad
fa./Jft X
16%
di&nmtitulumordinarinoluerit, tunc , &inquolibet exdiftis cafibus,
dum in dicla aetate erit perventus unus ex filiis D. Antcnii Bardi fem-
per , & quandocumque volo nominari , & caeteris aliis pracferri unum ex
Fliis D. Antonii Bardi , qui ad dictum Sacerdotium ordinari , & di&am
Miffam celebrare voluerit , ac fe promptum praebuerit , & tunc d. D.Fran-
cifcus teneatur ipfb jure cedere, & renunciare fupradiclam Capellaniam
unicuique ex fupradi&is nominatis , & de ea penitus remaneat privatus;
poft quorum quidem obitum praedi&i mei haeredes &c. & eorum fucccflbres,
redeant ad eorum primaeva jura diclum Capellanum femper , & in infini-
tum, modo, & forma a me fuperius expreflis , & non alias &c. eligendi,
& nominandi, quia fic &c. uti latius ex di&o Teftamento exhibito, &
dando in Summar.
Poft obitum Teftatoris , ad normam ejusdifpofitionispraefatamCapellaniam
poffedit Felix Secundus , cui perfoluti fuerunt pro eleemofyna julii duo
pro qualibetMifla, eoque nuper defunito , nullifque exiftentibus filiis
Antonii BarcU ab eodem Teftatore contemplatis , fattus eft cafus nomina-
tioni Capellani facienda ab Adminiftris fupradi&ae Eccleiiae ; qui dubitan-
tes , an didta Capellania fit erigenda in Beneficium Ecclefiafticum , feu
potius Capellanus fit ad eorum nutum amovibilis , anne eidem tenean-
tur folvere julios duos pro qualibet MifTa , humliter recurrerunt ad
hanc Sacram Congregationem pro declaratione . £t requifitus hminentif-
fimus Urbis Vicarius defuper informare, cenfuit ex verbis Teftamenti ,
Capellaniae perpetuitatem iatis dignofci , eamque de jure praefumi , ubi
contrarium non difponitur , eoque magis , quia Teftator voluit Capella-
num ad illiusTitulum promoveri pofle , exindeque deduci e'eemofynae
traditionem , ac proinde cogendos Oratores facere praediclae -Capellaniae
ere&ionem coram Ordinario , uti latius ex ejus relatione inSummar. ex-
hibenda . Hinc citato moderno Capellano pro quocumque fuo interefTe,
propofuerunt Oratores infrafcripta Dubia , fuper quibus expettatur
EE. VV. oracu.um .
I. An legatum MifTarum reli&arum a Marco Turrono fit erigendum in Be-
neficium Ecclefiaftieum . Et quatenm negative .
II. An Capellanus eligendus fit amovibiiis ad nutum Confraternitatis
SS. Fauftinae , & 'Jovitae Nationis Brixienfis , vel potius perpetuus .
III. An Miffce celebrandae fint ad rationem juliorum duorum pro qualibet ,
ve! potius ad rationem manualis , in ca'u &c.
Sacra Congregatio die 14. Junii 1710. refcripfit : Ad I. negativei Ad II.
affirmutive , quoad pyimam , & negative quoad fecundam partem . Ad III.
affirmative , quoad primam , &■ negattive quoad fccundam partem .
Cap. 1. SeJJ. ^ POLETANA FROCUR ATIONIS . Occafione Vifitationis ab Epifco-
14. dt Ref. ^J po pera^x ,n Terra Gyfpe li de anno 1708. Capitulum Collegiatae S.Ma-
riae, cui exftitit cura fubminiftrandi expenfas Vifitanti , fubinde eas re-
paititum fuit pro rata inter alias EccJefias , & locapia, feu Confraterni-
tates Laicales , & earumdem expcnfarum notulam idem Epifcopus appro-
bavit , ac exequi jufiit . Quamplurimae ex dd. Confraternitatibus re-
nuentes concurrerc ad hujufmodi contributionem ex afs. confuetudine_>
numquam procurandi Epifcopum V fitantem , ad effeclum fe confovendi
ia eorum pofleflione , feu quafi ,ob>inuerunt Monitorium ab A. C. ja£t.
)aQ, fed recurfu habito per antedidum Capitulum ad R. P. Auditorem_»
SandMimi , hicCaufam rejecit adhanc Sac Congr. definiendam . Unde
requifitusde more Epifcopus informare,retulit de praetcnfa confuetudine
non .contribuendi favore Confratei nitatum fatis non conftare , & quate.
nus
\6$
Tius Cdnftaret» eam non fuffragari 3 refiftente Juris difpofitione , ut om-
nes vifitati ad Procurationem teneantur, unde cenfuit , omnes Confrater-
nitates Hyfpelii ad-primojictam contributioncm expenfarum teneri , nec
quidem excepta Confratemitate D. Jacobi , quac iicet habeat Hofpita!e
adnexum , cujus intuitu nuila procuratio eft folvenda , attamea ratione
Ecdefiae , quemadmodum Vifmtioni , fic & Procurationi eam fubefTe ,
uti Jatius ex ejufdem relatione inSummario exhibenda . Itaque concor-
dato infrufcripto Dubio , exorantur EE. V-V. ex hinc inde deducendls
refoivere .
Ai C^nfraterrtitates , feu Socieia'es Laicdcs Terr<* Hyfpelli de quibus agi-
tur , vel qua teneantur contrtbucre fpifcopo Procurationem occajione '<vi-
fitatipnis earumdem Coufratcrnitatum in cafu &c*
Sac. Congr. die 14. Junii 17 10. rcfcripftt : ^ffirmative pro uta temforis •
LANCIANEN. CONFRATERNITATIS . Pluries dudum fuborta CaP.s.caM.
ftierant controverfce inter Archiepifcopum Lancianen , & Confratei- £'//•*«• fc|«
nitatem Mortis fi am in Ecclefia S. Joephi ejufdem Civitatis , quae aiTen- Jefal*de *"*/•
tur aggregata Archiconfraternitati Mortis Urbis ufque ab anno 1608.
( cujus aggregationis o^iginal non fuit exhibitum ) tara fuper facul-ate,
quacftuandi tum intrq , tum extra Civitatem , & lib.re difponendi dj red-
ditibus , & eleemofynis line licentia Ordinarii , quam fuper itidem libcra^
e'e£tione OfficiaUum, & caflaflione Confratrum in Albo defcrip:orum ,
nec non fuper.erectione , & adminiftratione Montis Frumentarii citra
ejufdem Ordinarii licentiam j At porro incubuere diflidia circa redditio-
nem raronum , etenim recurr.en:fbus nonnuilis ex Confratribus .d h .nc
Sac. Congreg. quo cogeretur Admi:;iftratores Co;fraternitatis ad red.ii-
tionem rationum , fubdiei8. Juiii 1708. refcrjptum fuit Archiepifcopo,
quatenus deluptr , prout Juris fuerit , procederet; Quo quidem refcripto
attento, Archiepifcopus fub dic 14. Auguiri ejufdem anni praceptum_»
tuit adverfus Praefeclum, a^iofve quatuor Oificiales Adminift atores Con-
ir .ternitatis praed £tac , ut fub excommunicationis pacna int.a terminum
piremptorium trium dierum exh berent lucidas r.tiones una cnm ibris
eorum Adminiltrati nis- Rationali ad bunc effcdrum deputato , ac eo
termino elapfo in codcm pracccpto ex tunc afligna vif eifdem horas 24 per
trinam dilationem diflributas , & cum unica pro trina Canonica Monitio-
ne ad dicendam Caufam , quare norrdcbuiffent declarari excommunfcatr,
&i cedulonescontra ipfos ;)ffigi . Ab ejufmodi prsecepto veluti pravati fn~
pradicti Adminiltratores fub clie 18. mox dicti Mcnfis interpo!ucr;:nt Ap-
pciiationcm in Curia Epifcopili ad irihunal A: C. opponentes Priviie-
gia eorum Confratefnitatis s utpote ^'ggregatx Archiconfraternitari Ur-
bis , necnon Monitorium cunr in^ibitione ejufdem A. C notifkatum ei-
dcm Curiae ufque de anno 1707. pro confcrvatione fuorum Jurium a mo-
lcltiis prardictae Curiac fignanter fuper redditione rat;onuin . Qua quidcm
^ppeilatione non obft.intc , Vicarius Generatis innixus memorato Refcii-
pto ejufdem Sac Conpreg mfhnte iTomotore Fifcali fub dre2g. farpe-
dicti Mcnfis Auguftt decrevit , pracfatos Officiales e(fe excommunicandos ,
& Ceciulones contra ipfcs icl ixandos , qaemafdm icftlm endemmet die
Cedulones relaxavit , eofcjue affigi juflit in locis publicis Civitatis . Re-
oirlus cxifide habitus fuit peT Confratcrnitatcm ad A. C. , fed avoc.ita ab
eo Caufa per R. P. Auditorem Sancliflimi fnit rcmiffa :\d hanc Sac. Congr.
ad (juam trafmulis Aclis defuper co.iitruOis concordata fuerunt intcr Par-
rvs infrafcripta Dubia , qux hodie ex hinc inde deduccndis rcf)lvenda_.
proponuntur EE. VV.
n.lX. X 2 I. Ar.
l6*
J. An conftet de legitima Aggreg^atione Confraternitatis Mortis Lanciani
Archiconfraternitati Mortis Urbis, itaut fruatur Frivilegiis d. Archi-
confraternitatis , & pofTit uti Statutis ejufdem .
II. An Confratres d. Confraternitatis Mortis Lanciani poflint libere quae*
ituare tam intra Ecclefiam , quam extra per Civitatem ejufd^m Terri-
torii , & Dillriclum abfque licentia Curiae Archiepifcopal s .
III. An poflint libere difponere de introitibus effectibus, & eleemofynis
ejufdem Confraternitatis abfque licentia Curiae Archiepifcopalis .
IV. An dieti Confratres occafione electionis novorum Omcialium valeant
fe congregare abfquc interventu, & afMentia Vicani Generalis con-
.tra formam dicli Reverendiiiimi Archiepifcopi id demandantis .
V. An electio aliter facla fubftineatur .
VI. An in electione Officialium ejufdem Confraternitatis requiratur
conflrmatio ReverendifTimi Archiepifcopi .
VII. An iidem Omciales potuerint delere ex Tabula Confratrum aliquos
ex eifdem Confratribus , non fervata forma Statutorum ejufdem Con-
fraternitatis .
VIII. An liceat eifdem Confratribus abfque licentia Reverendifiimi Ar-
chiepifcopi erigere Montem frumentarium , & de illo ad libitum_»
difponere .
IX. An Officiales d. Confraternitatis teneantur reddtre rationem eorum
adminiitrationis introituum , effectuum , & eleemofynarum ejufdem
Confraternitatis Reverendiflimo Archiepifcopo .* Et qtatcnus affir-
mative .
X. An idem Archiepifcopus debeat uti pro redditione rationis Syndicis , feu
Rationalibus e!ectis a Confratnbus , vel potius poiftt uti alio quocum-
que fibi benevifo .
XI. AnCenfurae latae per ReverendifTimum ArchiepifcopuM fubftineantur.
XII. An fint reaffigendi Cedulones in cafu &c,
Sacra Congregatio die 20. Septembris 1710. refpondit : Ad I. ex deduclis ne-
gative: Ad II. negative: Ad III. affirmative exceptis clermofynis , in
quibus fervetur difpofitio BulU S. M. Clent. VUl. Ad IV. negative m
cafu de quo agitur', Ad V. tiegative . Ad VI. affimative . Ad VII.
& VIII. negathe . Ad IX. affirmative . Ad X. negative quoad primam ,
& affirmative quoad fecundam partem , fed gratis Ad XI. negative .
Ad XII. negative , &* t^rcbiepifcopty procedat ex integro fervatis fcr-
Vandis .
Csp.y.ftfu C ALISEURGEN. CLAUSUR£. Moniales S. Clarx Civitatis Graecii
dtKeg'. ' ' v3 hujus Dicecefis fubjedtae regimini PP. Reformatorum S. Francifci cum_*
nuper de menfe Februarii proximc praeteriti reveniflent ad ele&ionem eo-
rum Abbatiffae , accefTerunt ad Crates Monalterii Superior Regularis dd.
PP. necnon Deputatus ab Archiepifcopo ad prafcandam eorum affiften-
tiam ejufmodi elc&ioni , Qua quidem peracla , prjcfatus Superior Regu-
iaris fas fibi duxit ingrcdi Claufuram Monafterii , & in Refectorio Mo-
nialium promulgare electionem Abbatiffse , eamque per traditionem Cla-
vium , Sigilli , & Regulae confirmare , ac crhortationem ad ipfas Mo-
niales habcre . Id porro refciens Conciftorium Archiepifcopale Salisbur-
\ genfe , teputanfque tales actus repugnare falutaribus, ac rigorofis Clau-
furae legibus fignanter indi&is per Sac Conc. Trid. Cap. 7. SefK 2?. de
^tgul. ac per Conftitution-m XVIII. quae incipit /vfcrutabi/t S. M.Gre-
gorii XV. recurfumhabuit ad hanc Sac. Cong, egationem pro declaratio-
nc; a qua rcquifitus dcfuper informarc ProcuratorGeneralis fupradifto-
rum
i6s
rum PP. in Curia degens retu!it ditTicultatem non verti fuper actu electio-
riis , in quo vetatur ingrefTus eidem cle&ioni Hraefidenti pcr di pofitionem
praelaudati Sac. Concilii, & Bullas Gregorianae , fed agi de a&ibus di-
verfis, publicationis nempe, & confirmationis AbbatifTae eleclae , cequi-
bus autumat non loqui Sacrum Concilium , nec Bulla praedicta , coque_*
magis concurrente confuetudine immemorabili vigente , ut ait , in eo
Monafterio , uti latius ex ejus relatione danda in Summario . Hinc con-
♦ordato intcr partes infrafcripto dubio, illud hodie lpfis monitis, pro-
ponitur EE. VV. exdeducendis prudenter refolueodum.
<yin Supcrior %egularit Monafleni Moniaiiura S. C/ar<e Civitatis Grticii
ingredi pojjit Claufaram dicii SUonaftcrii poft ekUionem tAbbati^a ad
pera&endam exhortationem , #* publicandam dicla c^bbatijfa elefiionem
^Uonialibus in cafu ®c.
Sacra Congregatio die 2p. Novemb. 1710. diitul it propofitionem; die vero
10. Januarii 1711. refpondit , T^egative , e^ amplius .
ORDINIS CAPUCCINOROM , SEU SENOGALLIEN. ORDI- Cawh*
NATIONIS . Frater Francifcus iEfinus hujus Ordinis expofuit huic capl4.de ver.
Sac. Congr. , que>d cum de menfe Septembris 1705). cum Dimiflbiialibus w Catb.doff,-
iui Superioris accefferit ad Epifcopum Senogallien. pro fufcipiendo Sacro Sacr.Ord.jef.
Subdiaconatus Ordine, in aclu ejus Coliationis tetigit quidem Calicem , 1J*
&Patenam, non autem librum Epiftolarum ex inadvertentia Antiftitis;
unde licetOrator excommuniori DocTorum opinione non dubitet de va-
lida ejus ordinatione , fed tantum credat , ei deficere poteftatem legendi
Epiftolas, nihilominus , urgente etiam opinione nonnullorum Doftorum
fententium in oppofitum pro tutiori fuae confcientise quiete humiliter fup-
plicivit pro opportuna declaratione .
EpifcopusSenogalien. defuper informare requiiltus retulit , Oratorem , ta-
ctis Calice , & Patena , quando debuerat tangere pariter librum Ep flola-
rum , non fe praefentafle cum aliis ad eundem Ordinem fufcipiemum
accedentibus , fed meditaburdum , & oculis indefixis non advertiffe ,
admonitum vero ab alio ejufdem Religionis Sacerdote , ut fe adjungc-
ret cum aliis Ordinandis ivifTe, feque adjunxifTe cum aliis Subdiaconis ,
qui jam librum Fpiftolaivum tetigerant , non vero qui librum tangere
debebant . Quare cenfuit Relator ea, quae omifla fuerunt ; fuppleri poifc
inter MifTarum folemnia . Nunc itaque rogat Orator pro declaratione . •
j4n , & quomodo Oratori fis annuendum in cafu &c.
Sacra Congregatio die 2q. Novembris 1710. diftulit propofitionem , dic
vero 10. Januarii 1711. refpondit : EJfe fupphndum per Epifiopum etiam
privatim .
THEANEN. DISTRIBUTIONIS ORDINUM . Volenti Epifcopo Cap.n.^n,
moderno obfequendo difpofitioni Sacri Conciil Tridentini Cap. 12. M- dt Rrf.
Sejj. 24. de *Kef. diftribuere , & anneftere Orjines Presbyterii Diaco-
natus , & Subdiaconatus Canonicatibus fuae Cathedralis oblhterunt Ca-
nonici recurrentes ad hanc Sac. Congregationem fub eo motivo , quod
hujufmodi adnexio O.dinum repenatur jamJudum facla eo quod ab an-
tiquo Caphulum illud compofitum ex trefdecim Canonicis divifum tuit in
duas dignitates , Decanatum nempe , &Cantoratum , nec non quatuor
Presbyterbs cum fuis praebendis feperatis, ac feptein rciiquos mter Dia-
conos , ik Subdiaconos habentes hos poftremos inter c^s jus afcendendi ad
ftalla fuperiora vacantia , qua raticne fatisfaftum puta t Oratores mcnti
Sacri Concilii , nihil obfhnte quod pollmodum diveifis temponbus fuper-
additi
1*4
sddiri fuerint eidemCapituloquinquc aliiCanonicatus a piis difponenti-
bus fundati de afTerto jurepatronatus Epifcopi , & Capituli annexosha-
bcntes dumtaxat Ordines Diaconatus , five Sabdiaconatus cum eodem ju~
re optandi ftalla fuperiora , etenim non idcirco repetenda ejufmodi di-
ftnbutio cam annexione Ordinis Presbyterii in pracjudicium Diaconorum,
& Subdiaconorum habcntium Jus antedictum afcendendi , & fubintrandi
ad fedes vacantes juxta antiquioritatem .
Haccnondifntetur Epifcopus informare requifitus; exprimit tamen fupradi-
clos feptem,reliquos Canonicos antiquos praeter quatuor Presbyteros , nul-
lo ordine Diaconatus , vel Subdiaconatus efle diltindros , fed ignorari ,
an adfuerint ante , vel pofl Sac. Concilium , necnon fupradditionem di-
dorumquinque Canonicatuum nullo pariter Ordine diitinclorum evenilTe
de annis i: ig. & i<5i8. mediante fandatione trium Canonicatuum factas ab
ol-im CanonicoMorono cum jure pracfentandi favore Capituif » & aliorum
duarum a Nicolao de Matthacis de anno 1705 cum pan jure praefentandi ,
partim favore Epifcopi , partim veroejufdem Capituli , adeoque putallc
tribus primodictorum Canonicatuum , qui hodie poilidentur a Canonicis
antiquioribus , annectere ordinem presbyteratus ad efTecttim , ut una cum
aliis quotuor primi cactus , & duabus dignitatibus praeo^icTis compleretur
medietas presbytevorum defiderata a Sac. Concilio diflribuendo reliquos
novem in quatuor Diaconos , & quinque Subdiaconos . Atque adeo in-
formans fubdidit iti requifitione Confilii gravari fupradi&os Presbyteros ,
exeo, quia trattu temporis hi tres adjungendi ordim Presbyterorum , li-
cet non praebendati poff nt praecedere pracbendatis ob eorum antiquita-
tem ; cacteros veroCanonicos fecundi Czetus fimiliter conqueri , quod fa-
c~ta hacc ordinum diftributione , amittent fpem aicendendi ad fnperiora
ilalla, prout moris eft , uti latius ex eadem relatione inSummario ex-
hibenda. Concordatis autem inter partes infrafcriptis Dubiis , ae iifdem
monitis , rogantur hodie ex hinc lnde EE. V V. declarare .
I. An fit locus diftributioni Ordinum Canonicorum in Presbyterales , &
Subdiaconales , & quomodo ? Et qwtenus affirmative .
II. An etiam in ditta diftributione comprehendi debeant Canonicatus de
Jurepatronatus Epifcopi , & Capituli poft Sac. Concilium eredti iu_»
cafu &c.
Sacra Congregatio die 7 Februatii 1711. refcripfit : Ad I. affirmativejuxta
'formam Concilii . Ad II. fatis provifitra per Epifcopunt .
Decr. deobf. Tl RACHAREN. INDULTl . Humillimas dedit preces ad SS D N. sd
V tulfi. jn Jj nanc s.Longreg. pro voto remifTas Archiepifcopus Primas Bracharen.
W,r nJ' enarrans frenuentiflimum undique ad fuam Dicecefim concurfum fieri
de purgat. aacerdotum tum Seculanum , tum Kegularium i.n die commemorationis
i>ejj%i.z, omnium Dcfnndtorum ad Sacrificia litanda pro Antmabus Purgantibus ,
; & maximas ■clecmofynarum elargitiones ad hunc efTettum a Fide ibus of-
fcrri, hinc rogavit pro Apoftolico lndulto , ut quibuslibet ex Sacerdoti-
bisper totam didtam Dicecefim valeat eadem die ab eodem Miniftro plu-
fies facrificari j tuiri quia antiquioribos faecul is patiim id in ufu pofituin
crat, tum etiamquia folemnioribus diebus alicui mos hic permiflus inva-
t: tum panter quia confimilis inftantia alias pratticata fertur ab aliis
Diceccfibus , & approbata ob Oraculo Pontificio pro Resno Valentiae , &
italaunte,, quemadmodum cuncla hac comprobare fatagit Orator ex
Theologdrum , & Canonifbrum monumcntis , &doclrinis in Summario
fcxhibendtS'. Ex quibus Qrator ipfe fp-rnt hnnc gratiam libentius imper
niain tavore A:iimarum Hitrgantiura , guibus non mediocri adjumcnru
fuo-
mgm
funt MiffaramSufrragia , & ad quas magnus cft devotionis fervor tam ip.
fius Oratoris , quam Sacerdotum Dicecefis praediftae . Quibus quidem ex-
penfis , aliifque deducendis , non graventur EE. PP. pro eorum fumma
fapientia decernere .
/fnfit annuendum in cafu , de qno agitut .
Sacra Congregatio 14. Martii 1711. refpondit : ^egative , & ampliu! .
BURGi SANCTI DONNINI CONVOCATIONIS CAPITULI. &*».**
Con.^uefti funt apud hanc Sac. Congregafionem Capituum , & Cano- *4* deVLefi
nici Ecclefi» Cathedralis Burgi S.Donini ,quod cnm dc anno 1701. deman-
dato SS. D. N. per organum Sac. Congregationis Immunitatis injunclum
fuerit EpifcopodittaeCivitatis, ut cogcret perfonas omnes Ecclefiaftkas
(quibufdam tamenexceptis ) illius Civitatis, & Dicecefis , contribuere
nccefTariis, ac extraordinariis indigentiis Iaicorum, Epifcopus praefatus
propna autheritate convocaverit ad hunc effeclum Congregationem Cleri
dittae Dicecefis in fua Aula Epifcopali , exindeque abfque participatione,
feu approbatione ejufdem Congregationis devenerit ad repartitionem cum
maxima inaequalitate inter Colledtos , ac alias defupcr exorbitantias ad-
miferit, cumque idcirco Capitulum requifiverit ab Epifcopo libros tam
exatli, quam foluti , refponfum accepit, non Jicere eidem Epifcopo eos
exhibere abfque participatione , & determinatione Congregationis Cleri.
Qux porrocum ipfum Capitu'um credat vergere in fui praejudicium.re-
curfum habuit ad hanc Sac. Congregationcm exorando dechrari , ut nulla
praehabita participutione Congregationis Cleri tencatur Epifcopus exhi-
bere ipfi Capitulo praememoratos libros, ut in pofterum convocatio , &
Co gregatio Cleri fieri debeat ab ipfo Capitu'o in Aula Capitulari juxta
praefcriptum StatutorumCapitularium in Summar. exhiben.
Super permiflis informans retulit convocationem Cleri fuifTe fattam a fuo .
VicarioGenerali in Aula Epifcopali interveniemibus duobus Canonicis
deputais a Capituo una cum aliis deputatis a Clero , ibique nemine repu-
gnante decretam fuiffe collettam juxta morem, & confuetudinem obfcr-
vatam , tam moderno fuo tempore , quam alias fuorum PraedeceiTorum_> ,
eamque probari inquit ex authenticis documentis extantibus in ejus Can-
cellana Taxarum impofitarum , regulam fubdidit defumptam fuiffe ab
aliis fimilibus , anteaftis temporibus , fattis, de quibus itidem documen-
ta extare fatetur , fervata quoad omnes aequalitate , ac retento tenore
literarum Sac. Congregatioms Immunitatis . Quo veroad exhibitioncm_>
librorum addidit , Congregationem Cleri obtuliiTe eos oftendere quibuf-
cumque venientibus , vel apud Thefaurarium , vel in Aula apud ipfam
Ccngregationem , quam , ait , latere hoc jus praetenfum a Capitulo , co-
g ndj Clerum ad dandos libros in Camera Capitulari fub examine , & ar-
bitrio Canonicorum, eo quod tenor Statutorum id non praefeferat , quem-
admodum uberiusex cadem rel.ttione danda in Summar. Cum autem inter
Partes futrint concordata infrafcrip:a Dubia , ipfis monitis , ea modo
proponuntur , ut ex hinc inde deducen^is EE. VV. decerncre non gra-
vcntur .
I. An convocatioCIeri fit facienda ab Epifcopo, feu potius a Capitulo de
Jicentia Epifcopi .
II. An coadunatio Cleri ficri debeat in Aula Epifcopali , alioque loco Epi-
fcopo bencvifo , feu potius in Aula Capituli .
III. An libri Co.lctlarum fint cxhibendi Capitulo , & in quo Ioco in_*
cafu &c.
SacraCongregatio die 18. Aprilis 1711« refcripfit: Ad I. ajfimaiivc q/to-id
pri-
>5
35
163
primattj , & negative quoad fecundam partem . Ad II. InlocoTipifofo
benevfo . v4d UL affirmative in loco Epijcopo benevifo .
C*. 9. tys. pj IRMANA CAPELLANIJE. Joannes Rettinus deanno 170S in Te-
tf.de ref. jp fUmento , fub quo deceflit , fundavit Cappellaniam fub hoc verborum
contextu „. Inftituifce un legato pio , o Cappellania laicale di Jufpatro-
„ nato della detta famiglia. delli Signori Gio. Marco Rettini Figlio del qu.
„ Pietro , e Gio. Francefco Saverio Rettini figli del qu. Gio. de Rapagna-
„ no , cioe chi havera d. Cappellania , o legato pio , e amminiflrazione ,
JS debba celebrare , fe fara facerdote , o far celebrare, fe non fara facer-
M dote , purche fia Chierico , tre MeiTe la fettimana , e per il mantenimen-
„ to, e confervazione di effo legato pio , oCappellania laicale affcgna-»
gWnfrafcritti ftabili , mobili , cenfi da farfene fempre inprincipio, e in
ogni altra mutazione di Rettore Inventario &c. li frutti des quali beni , e
cenfi dovranno fervire per la celebrazione delle Mefle , e per 1'ammini-
itratore , e Rettore di efTo luogo pio , o Cappellania mera laicale , o^Pa-
tronato di cafaRettini, li quali dovranno eflere della Famiglia , e de-
fcendenza de' Figli dea Figli del Signor Gio. Marco Rettini ; de' Figli
de' Figli del Signor Gio. Francefco Saverio Rettini fudetti cioe di ambe-
due li Figli de' Figli mafchi in infinitum , e mancando quefte due linee ,
fpetti alle figlie dellefiglie della linea feminina , con quefto pero , che il
Rettore defcendentedaquefte linee feminine abbia a prendere cognome,
Scarme diCafa Rettini, oRettore, che nominera j Ft in cafo , detto
Bencfizio laicale , o mero patronato fi ritrovaiTe devoluta la nomina alla
linea feminina , in tal cafo la nomina fia alternativa . Ft in cafo mancaf-
fero le fudette linee tanto mafculine , come feminine , in tal cafo vuole ,
„ abbia il jus nominandi la Communita di Rapagnano , quale debba nomi-
„ nare per Cappellano un Sacerdote , 0 Chierico difcendente dal qu. Gio.
„ Batifta Panurghi &c. ,, In primum autem Re&orem , feu Adminiftratorem
ipfeTeftator noininavit Clericum Petrum Joannem Baptiftam Rettinum
filium d. Joannis Marci , & in ejus defeclu, Clericum Fabmm , five Ca-
rolum Filippum filios fupradi&i Joannis Francifci Xaverii , quemadmo-
dum latius patet ex particula Teftamenti in Summar. exhfbenda .
Poffidet modq praefatam Cappel'aniam diclus Clericus Petrus Jo. Baptifta
primonominatus, qui cupiens tranfire ad ftatum Conjugalem , credit m
itatu praedidto poffe retinere eandem Cappellaniam uti laicalem ; fed prae-
videns in tali cafu , velle patronos procedere ad nominationem a terius
Cappellani Clerici humiliter recurrit ad hanc Sac. Congrcgationem pro
declaratione . Unde jufTus defuper informare Vicarms Capitulans , tranf-
mittendo enunciatam Teftamenti particulam , retulit fefe oppofuifTe al-
terum a Teftatore nominatum , nempe Carolum Fiiippurn Rettinum,
atque ex verbis Teftamenti motiva pro utroque hinc inde excitat , nul-
lumque votum apent. Concordato itaque inter partes infrafcripto Du-
bio illud hodie proponitur , ut ex deducendis ab nfdem partibus moni.
tis , EE. W. non graventur re%|vere .
tAn Clericus Joannes Baotijla I\ettinui inflatu Clerici conj ugati poffit reti-
n:re Capellaniam , de qua agitur , in cafu &c.
Sjcra Congregatio die iS. Aprilis 1711. refpondit : Negative , & atn-
ptiat .
55
5l
35
RIPA-
RIPANA MERCATUS . Cum Modernus Epifcopns Ripanus dc menfe
Septemb. 1709 Edidum typis mandaverit fuper obfervantia dierum fe-
ftorum , in quo fignanter illud praefcripfit §. 2. „ Le fiere , che iogliono
„ farfi in alcune feite determinate delpanno fi tolerano dopo celebrata Ia
„ MeiTa magjiore , ma i mercati che fi fanno in giorno filTo della fettima-
5, na , cadendo inquefto qualche fefta , fi trasfenfcano nel giorno antece-
„ dente , o fufleguente non feftivo , fecondo la diipofizione di tutti i Sinodi
„ Dioccfani da noftri AntecefTori flampati fotto le infrafcritte pene&c. „
NihilominusCivitas , & homines Ripani ad impediendam ejufdem Edi&i
promulgationem ex aff. immem.rabili confuetudine habendi mercatum
in die Sabbati , etiamfi in eum incidat dies feftus, obtinuerunt ab A. C.
Monitorium fuper manutentione cum inhibiti^ne: Sed R. P. Auditoris
Santtifs Decreto caufa remiiTa fuit ad !:anc Sac. Congregationem , inqua
concordato infrafcripto Dubio, contigit hodie ex deducendis hinc inde a
partibus monitis ab EE. V V. illud refolvi .
Jin licear C^mmunitati , er hormnibus ^ipa habere mercatum die Sabbati,
intus , vel exiraCtvitatem , quando occurrat , quod fit dics fcfti-vus m
cafcu &C.
Sacra Congregatio die 2. Maii 1711. refpondit: Tiegative , &■ amp/ius.
TOLENTINA COGNATIONIS SPIRITUALIS . Cupienti- §</.mo.
bus Conltantia Mufetti Vidua relidra q . Catervi 1 acci , & .;loyfio dertf.Matr*
Paci Nobilibus To.'entina?ibus matrimonio invicem copulari , dubium
emerfit, num intcr eos intercedat impedimentum Cognationis Spiritua-
lis , eo quod in libris Baptifmorum compertum fit , praefatuin Aloyfium
fufcepiife de facro Fonte Batifmi Philippum Nicolaum filium ejuldeui_#
Conitantiae , & memorati Catervi ejus defuncli Viri , prout patet ex par-
tita extrafta ex eifdem libris bujus tenons i "Die 10. Martii 1702. 'Thilp-
pus "Hj oUus Bamabeut fitius perilluftrts D. Catervi Taccii , ^j* Z?. Con-
jiantidc Coijugum naius die l^eneris decima currentis , ut fupri bora deci*
ma cum dirmdia dc Hcemia *%jVerendi/i. °V. T^ieariiGeneraHs bapnzatus
a %. *D. zAndrea Patiani , ®- a*D. zAloyfio Paci , & o. CoHantia BmielU
de SaroFonte fnjceptus e't : Viceque verfa praetendentibus novis Spon-
{is,nullam propterea inter eos contraclam fuifie cognationem fpi--iiua-
lcm , cum d. Nicolaus fuiifet per antea in puerperio Matris baptizatus
Do:ni , urgcnte r.ecefiitate ob ejus vitae periculum , idque ex inadver-
tentia Parochi omiilum fuide adnotari in praedicto 1 bro Baptifmi . Id-
circo recurfum habuerunt ud hanc Sac. Congrega: ione n pro decfratione
nul um fcilicet ipfis ea de re obflare impedimentum juxta declarationem
ejufdem Sac. Congregationis in Murana Cognationis Spintualis M Apri-
lis \66q. Datis itaqne literis Fpifcopo pro informatione, hic fuo Vicario
Genera'i commifit praemifTorum informationem , qui ftirato examini fub-
jecit nonnullos teites , quos inter tres mulieres uniformiicr deponunt fcfe
de menfe Martii 1702 2dftitiiTe Conftantiae in ejus Domo p.rturienti , ac
cb partus diflicultatem , ne rnfans medius de utero editus caelefh' lavacro
incxpiatus decederet , accitum fuifie Sacerdotem Carolum Muf ttum_>,
quem quidem faentur refperfa aqua fupra caput pueri , qui norc eft d.
Nicolaus Philippus pronunciaile haec verba : lo t/ battitzo in om>- dei
Padrt , e dcl Figliw/o , e delto Sfirito Santo : hujufmodi depofitionibus
confonat etiam fides cxtrajudicialis praefa;i Caroli Sacerdotis rccopnita a
teitibus haben. no'am manum , non autem abeodem, Utpote , utdici-
tur, abfcate , profueo , cV conturaaci . Vcrum Andrtai IJatianus , qmi
TolX. ' Y dc-
17°
defcrptus eft in recenfita pirtita Iibri B ntifmorum, etiam jiir-.tus de-
ponit, eum baptizaffe D Philippum in Ecclelia ablque ulla conditione
praefentibus Vicario Generali , & 'aroclrj tunc temporis , aliifque plu-
ribus , necumquam notum fibi fuiffe aff-verat , eumdcm Philippum Do-
rri extitiffe baptizatum , nifi aJiquot ab hinc diebus Ep-fcopus vero tranf-
mittens Procefliculum defuper confe&um refert Baptiimum coJlatum in_»
Ecclefii non habuiffe aliam rationem , quam fupp.endi cacremonias juxta
Ritum Ecclefiae , nullumque induxiffe impedimentum Cognationis Spiri-
tualisattenta validitate pnmi Baptjfmi Domi rite collati , uti fufius ex
eadem relatione , ac aliis in ProceiVu contenns dandis in Summar. riinc
hodie Oratores humiliter petunt ab EE. VV declaran .
/f i tnter Conliantiam fMufetti , £}' A.oyfium P*ti vrtum jit impedmmtum
Cognationis Spiritualis , quominus pojjint inter fe QlJatrimonium contra-
befe , in caftt &c.
Sacra Congregatio die 16. Maii 1711. refpondit : T^gative .
CsvUeptS' T? LBOREN. JURAMENTI PERSEVERANTLE. Inter alia Statuta,
*' *el- j*, de Voto hujus SacraeC^ngregationis poft accuratam revifionem Emi-
nentiiiimi Cardinalis S Gementis , a Sede Apofto ica approbata , obfer-
vanda a Presbytens Secularibus Congregatiouis R. V. de Neceflitatibus
nuncupatae eredae in loco de Tumina hujus Dicecefis , i.lud extat in ctp.j.
§. s ut Presbyteri agsreganJi eidem ( ongregationi , peradto anno No-
vitiatus, praeftare debeant Juramentum ad Sancta Dei Evangelia in ma-
nibus Direcloris ptrpetuo perfeverandi in dicla Congregatione , nulla ta-
men exiftente praecifa formuJa in eifdem Jtatutis Juramenti prardicti .
Nunc ipfi Presbyteri pro rectiori obfervantia dicli Juramenti humiliter
fupplicarunt SS D N precibus ad hanc Sacram Congregationein remiflts ,
quatenus dignetur relaxationem , & difpeniationem ab hujulmodi Jura-
mento ab i preffuris in poiterum praeftando S Sedi ApoftJicae refervare ,
juxta formulam Juramenti, quam dicunt eflTe in ufu inter ipfos in a£hi
aggregationis , & noviter in Summar. exhibita . Unde ex deducendis
proponitur EE. V V. refolvendum .
e/Jn ah/oiwo , & difpenjatio a ffurammto perpetua Verfverantia inu>
dibla Congregaiione prafta* t foHto 3 refervanda Jit Sedi Apofiolictx , in
cafu &c.
Sac. Congegatio diei4. Novembris 1711. refcripfit : 7{egative , & amplius .
g4.S*/.ij. Trj LBOREN. FUGITIVORUM . In eodenTcap. 7. §. S- Statutorum_*
d- re£* jj^ praefatae Congregationis PresbyterorumSecularium praefcribitur , quod
quicumquc a dicta Congregatione egredietur abfque legitima caufa ab Or-
dinario approbanda incidat in pcenam perjurii , quia praeftito juramento
defecit . Preces itidem porrexerunt SS. D. N. ad hanc Sacram Congrega-
tionem rejectas iidem Presbyteri, pro declaratione , quod fugitivi a me-
morata Congre^atione non folum pcenam perjurii , fed etiam excommu-
nicationis ip(o jure incurrant refervatam eidem Ordinario , five Supenori
pro tempore ejufdem Congregationis , necnon alias pcenas adverfus fugi-
tivos , Apoftatas , & mcorrigibiles de jure inflidtas . Hinc EE. VV. etiain
ex dcducendis dignentur declarare .
*/*» fugitivt» C^ dcfertores dicla Congregationis , nonjujiificata priw lrgi"
timacaufa coram Ordinario E/boren. tncurrere debeant excommuniiatio-
nem :pf> jure refervatam Ordinario Llboren. five Suptriori pro tempore
ejnfdtm Congregationis, uec non a/ias panas adverfus fugitivos , feu <stpo-
Jlata: , & tncvrrigibiles dt jure infiiclas , in c>fu &V.
Sacra
Sacra Congregatio dic 14, Novcmbns 1711. rcrpondit : Mcgative , &
amplius .
LUNEN. SARZANEN. RESTITUTIONIS CADA VERIS . Alber- C*p.ii.Stfu
tus Forlanus in fuo Tcftamento condito de anno 1702. ita difpo- *f« dc Rtf.
fuit ,, Defidera , e vuole , che il fuo Corpo fatto , chc fara Cadavcrc ,
„ fia fepolto , o nella Chicfa di S. Chiara dclla prefente Citta di Sanani ,
„ ove e fepolto il Cadavere del fuo cariflimo Signor Padre , o nelia Chicfa
„ di S. Doinenico , ove e fepolto il Cadavcre della fua cariffima Signora
„ Madre , fe cosi fi contenteranno li Padroni di d. fepolture , e quando non
,, fulfero contenti , ordina , e vuole , che fia fatta una foffa conti^ua ad
„ una di dettc fepolture , & ivi fia fepolto detto fuo Cadavere „ Sequuto
obitu dicti Alberti de menfe Maii proxime dcfluxi , fuit illius Cadaver
tumulatum in fupradi&a Ecclefia Moniaiium S. Clarae , affociatum a
P. ConfelTario earumdem Monialium, & a duodecim aliis Patnbus Conv.
Min Off. Ordinis S. Francifci curn propria eorum Cruce , citra Parochi
mtervcntum . Quapropter tam Canonici Ecclefiae Cathedralis , quampa-
tres Conventus S Dominici conquefti funt in hac Sacra Congregaticne
de tumulationeCadaveris praedicli in Ecclefia Monialium, in qua pro-
hibentur contumulari Cadavera Perfonarum fecularium , & abfque fcnitu
Campanarum , & in fpretum Parochi praefatae Cathedralis non vocati.ad
interveniendum , non obftantibus oppofitionibus faclis ab iplis Canoni-
cis , & Patnbus S. Dominici erga hacredes defundi , ac proin.de inihte-
runt pro reftitutione Cadaveris, & emolumentorum funeraiium .
Epifcopus Sar. anen. informarc requifitus , multa inquit ab Oratcribus e.r-
pofita a veritate aberrare . Et primuin non effe veras afferit oppofitio-
nesOratorum, atteftationem Uxoris , & filii defuncli tranfmifTain , mi-
nufque verum efTe fpretum Parochi Cathedralis , co quod reven fucrit
vocatus unus cx illis Curatis , ut accederet una cum Clero , ifque refpon-
derit non poffe , utpote-vemus a fuis Superiaribus , juxta teltium dcpo-
f tiones pariter tranfmiffas . Sic pariter ob prohibitionem Sacriffae ncn
fuiffe pulfatas Campanas . Quo vero ad capacitatem dicli Monafterii
Monialiura confepeliendi extraneorum Cadavera , retulit informans,
quod partibus auditis fibi fuerit exhibimm a PP. Obfervaa. quoddam
Privilegmm authenticum ufque de'annoi$gp conditum a P. Provinciali
tunc temporis , additis aliis Privileg is Apoilolicis penes, Lantufcam m
J heatr. Privilegior.regular. accedente etiam confenfu prxdiclorum Caoo-
nicorum , & conventione inter eos , & ipfas Moniales inita de anno 16^4.
cum conditione , ut medietasquartae r/uneralium ad ipfos Canonicos fpe-
ctarct , cum fubfcquuta hinc mde poffetlione fepeliendi refpective , &
quariam recipiendi producente legalem praefcriptionem uti fufius ex d.
relatione danda in Summario una cum praelibati, , cV aliis documentis .
Qiia de re concordato infrafcripto Dubio reliquum eit , ut ex hinc inde
d-jduccndis , placeat £E. VV. ded-rare .
An /it !o(ui txbumanoni Cadaieris , & emo/amentorum funeralium rejlitu-
ticni inctfu &C.
Sacra Congregatio die 28. Novembris 1711. refpondit in cafu , de quo agi-
tur : Xtgative quo.nl cxb-<matiovem Cadaieris , & affi>mative fjtoad mc-
dietattm emolumentorum fnneraiiutn . & in futurum , omnino fcrventur
decre a Sacr* Congre?atiinis Epiftcporum probibentia tumulaiionem C&~~
Uncrkm in Ecchjia Monialium .
n.IX. Y z MON-
172
&»»*£. TV/TONTIS PELUSII PRJETENSJS NULLITATIS CONTRA-
.**. de refor. 1V1 CTUS . Ingravefcente Pafcuorum penuria m diftnftu Civit. tis Mon-
tis Pelufii inolevit qui de ovium , aliarumque pecudum ccntrattu fub
fpecic locationis cum aiTecur^tione capitalis , qui vulgo dicitur a Capo
falvo ; quoniam vero exoriri fubinde incepit yarius rumor , quod in hu-
jufmodi conventione nulla frrvetur Juflitiac commutativas proportio , dam-
natumque faenus obvolvatur , fimplicem nuper recurfum habuerunt homi-
nes jam dictae Civitutis pro deportando defuper SaC. Congr. Oraculo, qui-
bus fanefub die 15. Junii praecedentis anni juxta morem refponium fuit;
%ecarrant in cafibus partiCHlaribns j Hinc Canonicus Jofeph Accetta,
<fui prae cacteris ex hujufce contra&us fpecie detrimentum experiri afferit
fub EE. VV. prudentifltmo judicio fcrutandum proponit Inftrumentum ,
quod de anno 1710^ exaravit cum procuratoribus Cappeliae SS. Sacramenti
in Ecclefia Cathedrali , & hac Cappellae S Euphemiae , SS- Rof-rii , &
S Antonii in Ecclefia S. Francifci , multiplici quidem notarn eamdem con-
ventionem inurens, tum quia ufurx pravitatem , enormiiumamque lae-
fionem involvat , tum denique quod mercimonium comprehenJ-t Clericis
omnino profribitum; ineodem plane Inftrumento idem d. Canonicus cum
affenfu , cV praefentia Vicarii Generalis a Procuratoribus praedi&orum Lo-
corum Piorum in unuai convenientibus titulo locationis ad triennium
recipit fru&um gregis ovium , ali^rumuue diveriae fpeciei , 0? qualitatis
pecudum cum omnibus ejufdem juribus , & integro ftaru una cum uten-
liiibus ad ufum neceffariis pro arinua refponfione gran. 2s. proquolibct
earumdem pecudum capite , compmat s tamen oviculis reccntcr natis
fribus produobus; aflferendo jam gregem reddere pofTe annuatim caro-
lenos decem pro qualibet pecude , compurata fertili cum fterdi ; ccete-
rum in eouem inftrumento expreffe fuit conventum , quod p:ae;ibatu$
Canonicus Accetra caveret de capkali reftituendo, quemadmodum reci-
pit, abfque eo quod pecudes condu&ciS pofTct ali.nure, vel quomoduli-
bet diftrahere , v< rurq menfibus praefcriprs accedcre d^b, r^t aned dtos
Procurator s pro fegregandis vetulis , & ccoptanus toticiem fru/tfens ,
confignati tandem fuerunt eidem Canonico conductori vigmti agni eo-
dem pariter numero poft expletumlocationis tempus reftituerdi , fin mi-
nus ab ipfo folverentur carokni 30. ut latius ex JnftVumcnto ftipu-ato
fub die $. Martii 1710. in Summario dando; fuccefTive in altero contem-
poraneo Inftrumento pariter exhibendo faepedi&us Caronicns Accctta
obligationem emifit, anim.lia conducta in ecdem numro , & qua ita e
locis piis reftituend' , quo funt in eodern Tnftrumento fig.llatun de-
fcr p:a , etiamfi pecudes , afaeque perierint citra omncm , vel leviftimam
fuiculpam, quin etiam cx calu inopinato , & fortuito; pro hujufmodi
vero periculo, quod con :uctor fubit , laudati locorum porum Procura-
tores affictum ut fupra conventum , relaxa>unt in gran>s g. pro quoli-
bet pecudum capite , ficque perfolvere deberet ganos 12. pro uno-
quoque .
Piuribus improbit Epifcopus hujufcc bicipitis contraclus inyentum tam-
quam Apoftolico mucrone conn&um in Conftit. S. M. Sixti V. incipien.
Uetcflabilis in bullarh %omano 45. fub cujus difpofitione merito com-
prehendi authumat; quandoquidem fub iocationis cortio mutui m pal-
liatum , & viravale cum deteftabili faenore deiitefcat i aperre tandem in-
iuftitiaeejufmodi contraclum Relator ipfe infimulat , tum qu'a conduclor
eamdem ar.nuam refponfionem exigit pro ove fiucl<fcra , quam pro ane-
te, aiiave pccude prorfus fterili', tum quoque, quod pretium affiaus
?ian;s 17., vel 15. pluS, minufve quemadmodum ftipulari folert hujuf-
modi contra&us etiam d.craptis duobus,, ve.l tnbus, vel quatuor grams
pio capitalis aflecuratione nimis comperiatur exceflivum , tum ob dimi-
nntum rerum valorem , tum propter pafcuorum egelLtem , ac tandem ob
luem , quae in gregibi.s ita penuriantibus paflim gratfat.r , aoeo quod
ex tot , tantifque , qui in hujufmodi conventione fefe implicuerimr. ,
nullus indemnis evafit , ut Ltius in eadem reJatione juribus , & ratio-
nibusrcferta, ex quibus , aliifque quac a Partibus hinc indc ube:ius ad-.
ducuntur , grave non erit JbE. PP. infrafcnptis dubiis fapientiflime
refpondere .
I. An comra&us , de quo agitur fit ufurarius in cafu &c. Et quatcnus
negattve . •
II. An idem coitra&us fit alias illicitus in cafu &c.
Sac. Congrig. die 30. Apr lis 1712. refpo; dic : ^d I. negative , & quoad.
prdetetifxm Uftonsm ad Judices fnos . i4d //. affirmative in cafu de quo
agitur ■-, uti de contraB* JPredyterorum ..
BRICTINORIEN. PROCURATIONIS . Supplxiter comqueruntur Cap. 5. Stfu
Paties Cairuldu!cnfes Monafter i Scardavilac , exprimen'es , quod i<i»dcRcf.°
Epifcopus Brittononen. poft luftratam in Sart"U Vifitario^e E:clefiam_>
Proch alem , feu Vicarum Sandti Joannis Rapiftae eorum Monafttrio
unitam runc pri-vum procurationem fibi debere authumavit, atqnejus
fib; faciens, no.i.nulla eoum bora exequi , & fub Judiciali haft* vendi
jam cur.vit . Quoniam vcro ab hujufmodi impofitione fefe exemptos efle
ridem M^nachi pro certo h-bent , tum ex generali Privilegiorum com-
munic.tione , quibus fruuntur aliac Congregariones Bcnediclinac , cum ex
par:icularibusSummorum Pon;ificum conflitution bus , qu bus ipfi/VJona*
chi Camaldulenfes adverfus hujufmodi exactiones func pracm niti , acce-
derte uherius diutuma obfewantia , & conluetudine , qua fpecialker
confoveri polfet in hujufmoci liberate.Morafterium Scardavillae Hinc
Promotore Fifcali faepius monito , proponuntur infrafcripta dubia , utex
fapienri £E. VV. au:horitate , pateat refolutio.
I. An Patres Ca^adulenf s teneantur folvere procurationcm Epifcopo oc-
cafione vifitationis : tt quatentu negative .
II. An teneatur Epifcopus rJtituere bona in executione , de qua agitur,
ablata in cifu &c.
Sacra Congreg.tio die 27. Augufti 1712. refpondit : Ad /. negative , e^d II.
afhrmatsce..
SAVONEN; JURIUM PAROCHIALIUM. Indecifa practeriit hujuf- Cap.9.fc.
modi caufa ir.tcr Capitulum , & Canonicos Ecclefiac Cathedralis Savo- n.deRefbr»
exar^ti m roho diei 12. iJecembr s ultimo elapli , atque Jterum proponta
in prima Congregatione fluentis anni . Nunc itaque fuiius digtfta ejufdem
continentia in $4. dubiis , n^* pergraventur EE VV. prima undecim ,
quae aliquatenus in er fe connexa videntur , m pnefenti Congregatio-
ne Lpienter decernere ex luculencer a Partibus ipfis monitis addu-
c. n is .
L, An Viators degentes in Civitate Savonac , vel in ea decedentes fubji-
ciantnr Parocho Ecclefiac Ca hedralis quoad receptionem omnium Sa-
crai.entorum , vcl potius Parocho Ecciefiac Parochialis , intra cujus
diftrclu.il degunt , vei d; ccdunt in cafu &c.
6 II. An
T74
ii. Ar. prrdiAs ron eiigcntibu^ fepulturam , eotum co.pora fepcliri de-
bcant in Hcclefia Cathcdrali , ac fo'vi crr.olun cnta funcrJ a il.ius
Ecclefue Parocho, vcl potius in Ecclefia Pa-ochiali , intra cujus diltri-
Clum decedunt, ac folvi cmolumenta funoala Paro.ho didto Eccit-fisc
in Cilu &c
III. An paedidtis cligcnubus legitime fepulturaui in aliqna Ecclefia quarta
funerabsfoVvi deb^t Pa.ocho Cathedra! s, vel Parocho Ecdefiae Pa-
ro:hialis , intra cujus diftriftum d cdunt in cafu &c
IV. AnPercgrim cieccntcs in Civitate Savo-ae , vtl in ea dccedentes fub-
jic antur P^rocho Ecclefix Cathedralis quoad receprionem omnium >a-
eramentorum , vel potius Purocho Ecclefiae Cathedralis , intra cujus
difh clum degunt, vel decedun.t in c-fu &c. '
V. An p «editfis ron eligCnt bus fepuhuram , eorum Cop.r., fepeliri de-
beant in fccclefia C^tbedrali , ac folvi cmoiumenta funcralh lllius Ect
clefise Parocho , vel potius in Ecclefia Parochiali ji tra cujus diltri-
clum deccdunt, ac folvi einolumrnta funeralia P«rocho dic^ae Ecdefiae
in c f u &c
VI. An praedittis cligeniibus leg'time fepuhuram in aliqua Ecclefu , quar-
ta f neralis folvi dcbeat Parocho Cathedralis , vel potius Parocho Ec-
clcfuc Parochialis , intra cujus diftriftum decedunt in cafu &e.
Vlh An Advenac , & Exteri quicumque , qui non habent animum perma-
nen i in Civita eSavonae , in eam habitantes , vel degentes, una cum
corum tamiliis f.bj ci ntur Parocho Eclefiae Cithcdraiis, quoad re-
ception m omnium Sacramentorum, vel potius Parocho Ecclefi* Pa«
rochialis , intra cujus diftri&um h bitant , vel degunt in cafu &c
VIII An praediftis non elgentibus fepulturam, eorum Ovpora fepeliri
d.b ant in Ecdefia Cahedrali, ac folvi emolumenta funeral a illius
E cl fiae Paro ho, vel potius in EccJefia Parochiali , intra cujus di-
ltridum decedunt , ac foivi emolumcnta funeralia Parocho d. Ecclefiac
in ca u &c.
IX. An p aeciidtis e'igentibus leg time fepulturam in a!ir,ua Ecclcfia, qu. r-
ta funeralis folvi d.-beat Parocho Cathedralis , vel Parocho EcCefia?
Parochialis , in ra cujus difiri&um dccedunt in cafu &c.
X. An, &qualis habitatio requiratur ad hoc , wt prscdicli habere dicantur
an mum remanendi in Civitate in cafu &c. •
XI. Anidem , quof fervandum eft quoad d.clos Advenas , & Exteros, fit
etiam fervandiin quoad C:ves Savonenfes , qui Patriam redeunt.s ani-
mo commorandi folum ad tempus, Confanguineorum , fed etiam Pa-
te nam inhabitant , in cafu &c.
Sacra Congregatio die 24. Septembris 1712. diftulit propofitionem , die ve-
ro ejufdem menfis , & anni refpondit : Ad L ufque ad IX. indttffoe
affimative quoad primam , § negative quoad fecuudam partem . j4&
X. ftriandum effe laudnm anni 142 1, , k amplius . M Xl. propotta-
t*r mm aliqteibus dubiis %
* .<*
SA
SAVONEN. JURIUM PAROCHI ALIUM . Ex reliquis , qus fu-
perfunt , dubiis hujufce controverfiac inter Capitulum , & Canoni- ^M •/"'/"• 2 44
cos Cathedralis Savonae , cui animarum cura incumbit ex una , atque c.iS/r!Sk
tres Curatos refpeclive Parochialium Ecclefiarum cjufdem Civitatis cn Vr/,,x5,
ex altera partibus , dignentur £E. PP. quinque in prasfenti folio recen- **>'/•
fita fapienter definire, partibus hinc inde monitis .
XI. An idem , quod fervandum eft , quoad dd. advenas , & exteros T
fit etiam fervandum quoad Cives Savonenfes , qui patriam re-
deuntes , an.mo commorandi folum ad tempus Domus Confangui-
neorum , feu etiam paternam inhabitant , in cafu &c.
XII. An Gubernator , ejufque Vicarius , Magiftratus, & Officiales r
& ftipendiati , quicumque mifli a Principe ad regimen Civitatis ha-
bitantes in Civitate Savons , vel in domo publica , vel privata fum~
ptibus publicis conducta , aut in ea decedentes , una cum eorurrt
familiis fubiiciantur Parocho Cathedralis quoad receptionem o-
mnium Sacramentorum , vel potius Parocho Ecclefiae Parochialis ,
intra cujus diftriclum habitant , vel decedunt in cafu &c.
XIII. An praedictis non eligentibus fepulturam , corpora fepeliri de-
beant in Ecclefia Cathedrali , ac folvi emolumenta funeralia illius
Ecclefias Parocho , vel potius in Ecclefia Parochiali , intra cujus
diitri6tum decedunt , ac folvi emolumenta funeralia Parocho d. £c-
clefiaj in cafu &c.
XIV. An prxdi6lis eligentibus legitime fepulturam in aliqua Ecclefia
quarta funeralis folvi debeat Parocho Cathedralis , vel Parocho
Ecclefiee Parochialis , in qua deceduntin cafu &c.
XV. ; Qujd fervandum quoad prajdi6los , qui Cives Savonenfes forent ,
&habitarent in domo propria, vel privata propriis fumptibus con-
du£la in cafu &c.
Sacra Congregatio die 3. Decembris 1712, refpondit ad Xl.affirmative
quoad eos tantum , qui omnino deferuerunt domicilium . Ad XII»
XIII. XI l^, affirmative quoad primam , 6* negative quoad fecundam
partem . Ad Xf. fpc&are ad Parochum Ecclejia Parocbialis , in
cujus Parochla habitant .
ALEXANEN. VICARIICAPITULARIS. Cumadhucexequiae dcRrf.
p.rfolverentur Vincentio della Marra Alexanen. Epifcopo mane
"iei 29. Aprilis ultimo elapfi, Canonici Cathedralisconfilium inierunt
»uper elcc~tioneVicarii Capitularis, atque tandem publicis, apertifque
votis eorum feptem fuffragati fuereCantoriOttato do£torali Laurea in-
fignito, aliis ;;uatuor in diverfis partes euntibus ; ita quidem conclufa
electione, jam dictus Ottatus literas patentes multifarie limitatas ex-
cepit , qui trium menfium curriculo pacifice in ejufdem muneris poffef-
fione continuavit . Eodem vcro tempore exacto , Archiepifcopus Hy-
druntinus eo fub obtcntu,quodnullker prorfus prasmemorata eiectio ex-
pleta fui0et,jure devoluto Ecclelke viduatac,ut inquit,confulere duxit,
feligendo inVicarium Cofmam Nicolardum tunc Saccidotcm non Ca-
pitularem,qui receptis literis deputationis; cum pariter, ac ptxlibatus
Ottatus fuam jurifdnftioncm explicare contenderet, inviccm fefe, uni-
ver-
t»j6
verfamque Diaecefim , uti folet perturbare coeperunt 5 Qiiapropter
delatis fupplicibus quajrimoniis ad hunc facrum Confeflum , Eminen-
tiffimus Prajfectusconfukiflime utrumque aflertum Vicarium ab exer-
citio jurifdictionis fufpendit , committendo Epifcopo Gallipolitano
viciniori deputationem alterius Pro-Y icarii , qui nomine Sac. Con-
gregationis exerceret , eoufque hujufcemodi controverfia abipfadi-
judicaretur . Imprefentiarum igitur Sacerdos Nicolardus pra? cceteris
jam diftam Capitularem ele&ionem inficiatur tamquam expletam per
publica fufTragia eo certius , quia unusex capi ulanbus Canonicis in
afctu ipfoelefct-ionis pracmonuit , ut votis fecretis Vicarius eligeretur ,
corum vero alter aperte profefsus fuit in partibus ftare Canonici Ot-
tati , quem a majori parte acclamatum jam audiebat ; At praslibatus
Ottatus jura fua GenuK propugnat autumans abfquepreva citatione
partium, nulloque jure fuffultum Metropolitanum, ut prasfertur pro-
ceflifle ; quandoqiudem Vicarii capitularis ele&io per vo;a publica
expleri poflit citra nullitatis vitium , praefertim concurrente legitima
confuetudine , quemadmodum liquere afierit in cafu ex duplici aclu
in fummario recenfendo . Hinc perlata relatione fcpifcopi Hydrunti-
niin fummario exhibenda , in qua fane deputationem Nicolardi fua
authoritate peraclam protegit , ulterius aflerendo , quod de gremio
Capituli alii non extarent Doclores , fupereft , quod EE. VV. ex
uberins partibus monitis deducendis definire non dedignentur .
I. An ele&io Vicarii Capitularis facta a Capitulo in perfonam Canto-
ris Ottati fuftineatur in cafu &c. Et quatenus negative .
II. An deputatio facla a Metropolitano fuftineatur in cafu &c. Et qua-
tenus negative .
III. Quomcdo fit providendum in cafu &c.
Sacra Congregatio die 17. Decembris 1712. ref ondit : Ad I. negati-
<ve . Ad II, negative . Ad III. Exerceat Qttatus munus tSidfrii
Capitularis , donec aliter provifa<n fuerit per Sacram Congrega*
tionem .
I
(-> APUTAQUEN.JURISDICTIONIS/Bicepsexcitatur jurifdi-
de <K<*i ' ' ^* ctionalis controverfia inter Epi'copum Caputaquen. , & Commen-
datarios Abbat;arum , quae extant in Oppido Centulas, ac altero Con-
troni , quam demiiTe enim jam dictus Epifcopus conqueritur quod
moderni iidem Abbates nihil habentes ejus ordinariam jurifdiclion&m
pra; cxteris audent Iiteras dirniflbriales ad majores , & facros Ordines
elargiri , praetenfis fubditis earum A batiarum , licet nec converti
pofle aflerat , quod finibus Caputaquen. Dicecefis utraque circumfcri-
batur, ineifque temporibus Sanclae vifitationis Jura, caeterofque actus
nativae jurifdi6tioni's Epifcopus exercuilTe, quin etiam arum Abbates
Synodis Diaccefanis interefle confuevifle; quaemadmodum licuere afie-
rit ex documentis in fummario recenfendis . Praemonitis itaque ambo-
bus jaro nominatis Abbatibus , cjufque indicto competenti termino ad
deducendum eorum jurainSacra Congiegatione, nupcr infurrexit
Commendatarius Abbatiae Controni , qui autumat , nedum fe exem-
ptum ab utraque lege ordinaria , verum quidem jurifdiclionem ac~ti-
vam in Clerum , & populum obtinere , & quamquam ex temporum
inju-
177
injuriis nullum hujr.ice praeroga tivas expreflum documcntum profcr-
re valeat , nihilominus id fatis comprohari aflerit ex diuturna obier-
vantia juris dicendi , ac dimittendi ejus aflertos fubditos, qui minoii-
bus , vel facris ordinibus initiari expetunt , aliifque ex documentis m
Summario pariter recenfendis . Ut minimum vero idem ipfe Abbas
autumat , quod ejus aflerti fubditi promoveri nequeant , nifi exhibi-
tis fuis literis Teftimoniahbus , quibus Epifcopus Caputaquen. fidem
omnino tribuere debeat ; Hmc facpius laceffito Abbate Centulas, diu-
que expectato , cx his, aliifque a partibus ;nunc concertantibus addu-
cendis exorantur EE.VV. fiipienter juxta morem refolvere .
I. An collatio Ordinum , & conceflio dimiflbrialium ad priraam Ton-
furam, oidines minoies, & facris fubditis Abbatiarum Centulas , &
Controni fpectet ad Kpifcopum Capucaquen. feu potius dic~tarum
dimiflbrialium conceflio competat Abbatibus , in cafu &c. Et qtia-
tenus ad Epifcopum .
II. An requirantur faltem literx teftimoniales eorumdem Abbatum in-
cafu &c. Et quatenus affirmative .
II. An fufficiat exhbere coram Epifcopo literas tantum teftimoniales ,
vel dtbeant quoque ad ipfum tranfmitti Proceflus fuper idoneitate
Ordinandorum fabricati in Curia Abbatum in cafu &c.
III. An, & quaspasnas incurrerint jam Ordinati literis dimiffbrialibus
in cafu &d.
SacraCongrcgatiodie 17 Decembris /712. refcripfit: Adprimum affir-
aiative quoad pyimam , $5 negative quoad fecundam partem . Ad fe~
cundum negative . Ad tertium provifum in fecundo . Ad quartumnon
ejfe molejlandos .
O AVONFN. IURIUM PAROCHIALIUM . Refolutis inproxime Cap.ijef.t*
v3 ac"tis Congregationibus quindecim Dubiis ex plerifque , quaj con- de ref.Matr.
trovertuntur inter Capitulum , & Canonicos Cathedralis Savooas , Cc'^'\!'^tr.
cujus Animarum Cura incumbit , atque tres Canonicos refpective de iLef.
Parochialium Kcclefiarum ejufdem Civitatis in altera partibus , nunc
alia quinque ad examen revocare contigit , quo eorum pateat fapiens
reiblutio .
XV I. An OfTicialcs Belli quocumque nomine nuncupentur habitantcs in
Civitate Savona: , vel in quarteriis , & domo publica , vel priva-
ta , aut in ea dcgentes una cum eorum familiis fubjiciantur Parocho-
EcclefiasCathcdralis quoad rcceptionem omnium Sacramentorum ,
vel potius Parocho Ecclefia; Parochialis , intra cujus diftrictum
habitant , vel decedunt in cafu&c.
XV!I. An praedicTis non cligentibus fepulturam , eorum corpora fepe-
liridebeant in Vcclefia Cathedrali , acfolvi emolnmenta funeralia
illius Ecclefix Parocho , aut potius in Ecclefia Parochiaii intra cu-
jus diftriclum dcccdunt, ac folvi emolumenta funeralia Parocho
diclasiEcclefia; in cafu &c.
XVIII. An pr.vdi&is eligentibus legitime fepulturam in aliqua Ecclefia,
quarta funcralis folvi debeat Parocho Cathc .'r..I.'s , vel Paroc'
EccleGs Parochialis , intra cujus diftri&um decedant in cafu &c.
Toa.IX. Z v XI y.
i-8
XIX. An domus publica intelfigenda fit llla , quae partim fumptibus
P.-.blicis, partim privatis conducitur , vel potius illa , qua tota
fumptibus publicis conducitur ad efL-ctus fupradi&os .
\K. Quid fervandum quoad pr*edi6tos Orfioales Belli , qui Cives Sa-
vonenfes forent in cafu &c.
Sacra Conp-regatiodie 17. Decembris diftulit propofitionem , die vero
2 1 . lanuarii 1 7 1 5. refpondit : Ad XVI. ufque ad XV III. iuc/ufive
ajfirmative quoad primam , & negative quoad ftcundam partem. Ad
XIX. non indigcre refponfione . Ad XX.fpeciare ad Parochos .
h \yf ARIANEN. SUBSIDII CHARITATIVI. Suppiiciterconque-
• -Ktf. JVA runtur Monachi Olivetani Monafterii Portus Veneris exponentes,
quod Epifcopus Marianenfis lub ccnfurarum interminatione aufus
fuerit fubfidium charitativum exigere ab afficluariis Beneficiorum ,
ut ajunt , di Beigodere , e Rufiino , quje ad eundem Monafterium fpe-
ctare afleruntur . Quoniam vero ab hujufmodi impofitione Cefe exem-
ptos efle , iidem Monachi pro certo habent , tum quia regulares a
lege Dioecefana excmpti ejufmodi contributionem perfolvere , ut in-
qu unt , non tenentur, quae ex eodem jure provenit , cum certius
perfpec~tis peculiaribus Summorum Pontificum privilegiis alias in ju-
dicio comprobatis ,'quibus Congregatio ipfa Olivetana adverfus hu-
jufmodi exactiones expreffe prasmonita comperitur . Hinc monito
Promotore Fiscali , prx caeteris infiftente in pofleffione exigendi hu-
jufmodi fubfidium a praedecefibribus Epircopis inducta, proponicon-
tingit infrafcriptum dubium , ut fapiens pateat refolutio .
Av Epifcopo Marianen. debeatur fubfidium Charitarivum ex Retloriis
di Belgodere , e di Ruftino , ut pratenditur fpcBan. ad Monachcs
GUvetanos , vel potius obftet pratenfa exemptio dd. PP. in cafu &c.
Sacra Congregatiodie 18. Februarii 1713. diftulit propofitionem 5 die
vero ii.Martii 171 g. refpondit Negative quoad primam, & affir-
mative quoad fecundam partem , CP* amplius .
C*M,*r* HT^DkNTlNA DISPENSATIONIS. Cum Carolus Ferdinan-
2j. Wp. i4. JL dus S. R. I. Comes Lodronius praebendam Canonicalem in Cathe-
je .14.de ref. drali Ecclefia Tridentina obtineret fimul ac Parochialem Ecclefiam
Villae Lagarinae de Jurepatronatus ejufdem pisenobilis familiae fupplex
adiit SS. D. N. , abcjufque benignitate aflequutus fuit expetitum
indultum fuper incompatibilium benenciorum retentione , feu nova
conceffione , fub ejufmodi Iege ; quod interim primo , & fecundo di-
6tae Ecclefia: debitis propterea non fraudendur obfequiis , & anima-
rum cura in d. Parocniali Ecclefia nullatenus negligatur , fed eha,
& Canonicatus, & praebendae prasdiftorum congrue fupportentur one-
ra confueta . Pro lilis vero diebus , & horis , quibus d. Carolus Fer-
dinandus fecundo dic~t.e Ecclefia: ratione dietorum Canonicatus , &
oracbcndae non infervierit , emolumenta ratione perfonalis refidcntiac
cri neri folita amittat : fub his vero Caefarea intercedente praefenta-
tione , iam d. Comes Carolus Ferdinandus Praepofituralem quoque
dignitatcm cxtra Capitulum in praelibata Cathedrali Tridentina ade-
. I * r»qv r perfbnalem refidentiam inibi explens , ut nullo un-
quaoi
T79
quam tempore confcientiae angore exa^itetur , humilem iteravit re-
curfum adSS. D. N. prascibus ad hanc Sacram Congregationem pro
voto rermflis , quatenus benigne difpenfare fecum dignaretur ab one-
re refidendi in fecundo d. Parochiali Ecclefia , cui idonee per Vica-
rium infervitur tempore quo ipfe in Cathedrali fervitutem praeftat .
Siquidem licet Orator ipfe non dubitet , quin animarum curam me«
diante Vicario ab Ordinario approbando obire pofiit, prae c.iteris
attenta confueta huiufmodi indultorum claufula , ex qua utriufque
Ecclefue onera congrue fupportari debent , cum ea , quae Canomca-
tui incumbunt , nonnifi per fe ipfum explere poffit in Cathedrali , ubi
iubftitutus nequaquam admittitur . Nihilominus tutius fibi confu-
lendo, idem Cornes quamplures adducit Familiae Lodronias praeroga-
tivas , & merita, ahafque Ecclefi33 afiertae utilitatis caufas, ex buibus
eius Praedeceflbres Apoftolicam, quam nunc ipfe implorat benignita-
tem promeruerunt , quatenus videlicet per Vicarium idoneum ani-
marum curam obire poflet in praelibata Parochiali , ut ex documen-
tis in fummario recenfendis , ut vero Eminentiflimi PP. perfpe&um.
habeant ip-fius Oratoris zelum, quo Parochialis Ecclefia; decus magni-
rke colit , afliduamque eius vigilantiam , ne animarum cura utcumque
rninimum incommodum patiatur , prae caeteris in eodem Pummario
exhibentur tum Capituli , tum Vicarii Capitularis atteftationes cum.
particula poftremae vifitaticnis , exquibus, aliifq.ue adducendis di-
gnabuntur Eminentiae Vr V7. fapienter definire .
An , & guomodo Oratoris precibus fit indttlgendum in cafu $c,
Sacra Congregatio dien.Martii 1 7 1 3. refpondit : ejfe concedendam
gratiam abejfendi a Parochiali per fex menfes quolibet anno , dumma-
do refideat in Canonicatu .
SAVONFN. JURIUM PAROCHIALIUM . Profequi contingit Sefi*+«u
examen huiufce controverfi® , quae inter Capitulum , 5c Canonicos d-Kef.M^tr.
Cathedralis Savonx , cui animarum cura incumbit , atque tres Cura- ^/,:4- c,x\'^
tosrefpe&ive Parochialium Ecclefiarum eius Civitatis ex altera par- JtRef,>
tibus iam pridem intentata fuit , idcirco non dedignentur EE. VV. fa-
pientiflimum Oraculum proferre fuper o£to infrafcriptis dubiis , par_
tibus monitis .
XXI. An milites omnes habitantes in Civitate Savonae , vei in quarte
riis , & domo publica , vel privata , aut in ea decedentes una cum
eorumfamilris fufficiantur Parocho Ecclefiac Cathedralis quoad re-
ceptionem omnium Sacramentorum , vel potius Parocho Ecclefias
Parochialis , intracuius diftrictum habitant , vel decedunt in ca-
fu&c.
XXII. An praediclis non eligcntibus fepulturam , eorum corpora fepeli-
ri debeant in Ecclefta Cathedrali , ac folvi emolumenta funeralia
illius Ecclefiae Parocho , vel potius in Ecclefia Parochiali , intra
cuius diftriclum decedunt , ac folvi cmolumenta funtralia Parocho
d. Ecckfix in cafu 6cc.
\Xlll. An preedictis el gentibus legitime fepulturam in aliqua Ecclefia,
quarta funeralis folvi dcbeat Parocho Parochialis , intra cuius di-
ftrictum dcccdunt in cafu &c.
TonJX. Zz XXIV. Qujd
XXIV. Quid fervtjndum quoad piadiclos milites, qui cives Savonenfes
forent in cafu &c.
XXV. An carcerati in carceribus criminalibus Domini Gubernatoris ,
ibique degentes, aut decedentes five fint Savonenfes, five exteri
fubiiciantur Parocho Ecclefise Cathedralis quoad receptionem
omnium Sacramentorum , vel potius Parocho Ecclefia: Parochialis,
intra cujus reftri£ti,m reperiuntur carceres in cafu &c.
XXVI. An prxdictis non eligentibus fepulturam eorum corpora fepe-
liri debeant in Ecclefia Cathedrali , ac folvi emolumenta funeralia
illius Ecclefis Parocho , vel potius in Ecclefia Parochiali, intra
cuius diftrictum carceres reperiuntur , ac folvi emolumenta funera-
lia parocho dittae Ecclefix in cafu &c.
XXV II. An prxdicliseligentibus legitime fepulturam in aliqua Eccle-
fia quarta funeralis folvi debeat ParochoCathedralis , vel Parocho
Ecclefiae Parochialis , in cuius diftriclu reperiuntur carceres in
cafu &c.
XXVIII. An idem , quod fervatum eft , quoad carceratos in carceribus
criminalibus , fervandum fit , quoad carceratos in carceribus civi-
libus vulgo dictis mala pagha .
Sacra Congregatio die I. Aprilis 1 7 1 3. diftulit propofitionem die vero
13. Maii eiufdem anni refcripfit : Ad XXI. XXU. # XXI II. affir-
mative quoad primam , $ negative c/uoad fecundam . Ad XXlV.fpe-
Bare ad Farochos. Ad XXV. XX VI & XX VII. affi* mative quoad
primam , ® negafive quoad fecmdam partem . Ad XXVlll.fubji-
ci Parochis refpetfive .
Cap.iJtf.zv Q AVONEN.JURIUM PAROCHIALIUM . Reliqua , quas fu-
de rtf.Matr. ^ perfunt dubia controverfa in Capitulum , & Canonicos Cathedralis
t'.u.Sif££' Savonae , cui animarum cura incumbit ex una , atque tres Curatos
dt Rtf. refpe&ive Parochialium Eccleliarum eiufdem Civitatis ex altera parti-
bus, dignabuntur Eminentiae VV. ex utrinque adducendis refolvcre t
ficque diutumae huic controverfiae fupremam manum fapienter ad-
dere .
XXIX. An damnati ad mortem fubiiciantur Parocho Ecclefi* Cathe-
dralis quoad receptionem Sacramentorum , vel potius Parocho Fc-
cleliae Parochialis , in cuius diftri&u reperiuntur carceres in ca-
fu &c.
XXX. An praedictis non eligentibus fepulturam eorum corpora fepeliri
debeant in Ecclefia Cathedrali, ac folvi emolumentafuneralia illius
Ecclefiae Parocho , vel potius in Ecclefia Parochiali , intra cuius
reftri6kum carceres criminales reperiuntur , ac folvi emolumenta
funcralia Parocho diftae Ecclefiae in cafu &c.
XXXI. An praedi£tis eligentibus legitime fepulturamin aliqua Ecclefia,
quarta funeralis folvi dcbeat Parocho Cathedralis , vcl parochia-
lis , in cuius diftri&u reperiuntur di£ti carceres .
XXXII. Anjus baptizandi pueros natos intra oflavam Pafchatis Rc-
furre£tionis , & o6tavam Pentecoftes parocho cathedralis , vel.
potius ad alios parochos , in quorum parochiis nafcuntur.
XXXIII. An privative , vel cumulatitye in cafu &c.
XXXIV. Etan
i8i
XXXIV. Et an fit intelli^endum etiam de iflis pueris natis intra o&avas
praedictas , quos baptizari contingat cxtra eafdem octavas in ca-
fu &c.
Sacra Congregatio die 17. Junii 1714. refpondit : Ad XXIX. XXX.
XXXI. & XXXIL ajprmative quoad primam , fg negattve quoad fe-
cuttdam partem . Ad XXXIII. privative . Ad XXXI yt aflirma-
tive .
BALNEOREGEN. MISSiE PAROCHJALIS , ETCONVEN- f*^%*
TUALIS . ln Dixcefana Synodo Balneoregien. fub an. 1710. coa-
€ix prae asteris Iaudabiliter ftatutis pro Ecdefiaftica difciplina cufto-
dienda , fedulo injungkur , quod in tabella onerum Miflarum , quas
in unaquaque Ecclefia detineri debeat , primum defcribatur Mifla
Conventualis pro Benefactoribus , & Fundatorib-s applicanda , noa
obftantibus tenuibus redditibus , atque confuetudine : Parochialium
vero Ecclefiarum Rec~tores quibufcumque Dominicis , aliifque feftis
ditbus Sacrificium proovibus fibi ipfis creditisofferre debeant , etiam
fi congrua deftituantur , quod fi uberes fruclus percfpiant , fingulis
diebus MifT.m Parocbialem applicare teneantur . Wujufce Synodalis
Conftitutionis effeftum diverfimode eludere contendentibus ( anonicis
Cathedralis , nuper promptum Fifcalis recurfum habuit ad Sacram.
Congregationem pro declaratione plurium emergentium djfriculta-
tum , quibus eliminatis , Synodalia edi cla ad executionem reipfa de-
duci p^lfint . Superhis precibus informare juffus Epifcopus praeceterls.
infinuat , quod jampridem bina Canonicorum Collegia in Balneore-
gienfi Civitate comperiebantur ; nuper vero Apoftolica intercedente
authoritate , utrifque fimul jun£Hs , unicum Capitulum coaluit in
Cathedrali Ecclefia , cujus omnes praebendae ex unione plurium bene-
. ficiorum cum Miflfarum oneribus conftant \ animarum vero cuiam in
ea Urbis regione Civita vulgo nuncupata obire tenetur alter ex cano-
nicis ,qui proejus libitd in Ecclefia S. Donati , procul a Cathedraii
fita , refidentiam explere , in eaque Miffarum onera praebendae annexa
adimplcre poteft , cum integra participatione quorumcumque emolu-
wientorum , & diftributionum Canooicalium , utiatius ex forma Apo-
ftolici diplomatis in Summario exhibendi , in altera vero Civitatis
parte , quae Rota dicitur Parochiale onus duobus Canonicisincumbit,
quorum prfibendis au£loritate Sacrsc Congregationis fuit annexum .
Cxterum Canonici Miffas Parochialcs , & Conventuales unanimi
confenfu ofTerre recufant, tum innixi afferta;confuetudini, cum ex pi»-
tenfa tenuitate reddituum , tum quia onera hnjufmodi in ereclione mi-
nimedecernantur ;quin etiam benefacTlorum fufTragio fatiseonfultum,
authumant, ex anniverfariis in tabella defcriptis , quac a Kalendis Se-
ptembris ad Kalendas Januarias , quibufcumque diebus non impeditis
ex fefto duplici , diebus Dominicis , ac Defunftorum exequiis ita ce-
lebrari debent , ut in priraa hebdomada pro Epifcopis vita funclis of-
ferantur, in- fecunda pro Canonicorum anim;bns, in reliquis vero
pro Benefactorum furTragio \ addit pratcrea Canonicum , qui paro-
chiali officio fungitur in regione Civitae , his omnino praigravaii non
pofTe , cum a Chori fcrvitio authoritate Apoftolica fit exemptus , tt-
que^
lS2
que idco a celebratione Miffe Conventualis , alteriufve pro populo,
qua per turnum in Cathedrali Ecclefia celebrari debent . Verumenim
veroPromotor Fifcalis has Capituli exceptiones retundere contendit
ex juribus circumfercndis ; reliquum eft , quod Eminentis V V. con-
fultiifimum oraculum proferant fuper dubiis concordatis, parte fsepius
monita . .
I. An Canonici EcclefiaeCathedralis, & Parochiahs Balneoregn tenean-
tur applicare quotidie MifTam Conventualem pro Fundatoribus ,
& Benefacloribns in cafu &c. Et quatenus affirmative .
II. An finpuli Canonici teneantur a die adepti Canonicatus fatisfacere
Miffas Conventuales ufqueadhuc non applicatas , in cafu &c.
III. An Miffbs de Anniverfario , qux cantantur in Choro in quatuor
meniibus anni , diebus non impeditis , cederedebeant loco MifTae
Conventualis in cafu &c. Et quatenus negative .
IV. An Canonici teneantur celebrare , & applicare tam d. MifTas de
Anniverfario , qnam Conventuales in cafu &c.
V. An ultra MiiTam Conventualem fit celebranda, & applicanda diebus
fefti.vis Mifla Parochialis a Canonicis per turnum , five potius a
Canonicis Curatis in cafu &c. Et quatenus affirmative , vel a Cu-
ratis , vel a Canonicis fingulis per Turnum ^
VI. Anoccurrente , quod praedicti duo Canonici Curati , vel alii Ca*
nonici celebrent Miflam Conventualem per turnum diebus Domini-
cis , ac feftis de praecepto , tunc teneantur per alium celebrari face-
re Miflam Parochialem in cafu &c.
VII. An , quatenus MiiTa Parochialis fit celebranda in diebus feftivis a
Canonicis Curatis in Parochia Contradsc R.Thotae , fufficiat celebra-
tio , & applicatio unius Miflae pro populo ; feu potius ambo Cano-
nici Curati teneantur ad applicationem fupradiclae Miflae , in ca-
fu&c.
VHI. An Canonicus Curatus Ecclefiae Parochialis Contradae Civitae ,
ubi refidere tenetur exemptus a fervitio Chori , teneatur per tur-
num cantare , & applicare inCathedrali MiiTam Conventualem , &
celebrare aliam Miflam in Aurora , quae celebratur per turnum in
dicla Ecclefia ab omnibus Canonicis tam diebus feftivis , quam fe-
rialibus , in cafu &c. Et quatenus 'affirmative in omnibus .
IX. An occurrente , quod celebret per turnum Miflam Conventualem ,
iive aliam in Aurora diebus feftivis de prsccepto , tuncteneatur per
alium celebrari facere Milfam Parochialem in Ecclefia Parochiali-
Civitae , in cafu&c.
Sac. Congreg. die §. Julii 1713. diftulit propofltionem , die vero 19.
Augufti ejufdem anni refpondit : Ad primum , #* fecundum affirmati-
ve . Ad tertium negative . Ad quartum affirmative . Ad quintum
negative quoad primam , 6* affirmative quoad fecundam partem . Ad
fextum affirmative . Ad jeptimum fufficere unicam celebrationem , &'.
applicatiunem . Ad o&avum negative , Ad nonum provifum in
oflavo .
VI-
,8*
VIGLEVANEN. SHMiNAIUJ . Pucromm Seminarium jam pri-
dem abEpifcopo Mauritio Petra in Civitate Viglevanenfi ere-
&um congruifque fubfidiis inftructum ad formam cap.iS. feff.2^. de CaP,} *•*'£'
Ref. de anno 1614. a pi* mem. Epifcopo Odefcalcho curas patrum ' *
Congregationis Somafcha? commiflum alferitur . Cum vero fucceden-
t:bus temporibus in deterius prolaberetur, ut pimum Epifcopale
onus aflumpfit Petrus Marinus Sormanni,s , animum adjecit ad idem
Seminarium reitituendum juxta prxfcriptam formam S.ic. CoBcilii
Tridentini , ac re ipfa fub anno 1693. elcctis deputatis tjam Capituli ,
quam Cleri , cum ipfis colloqium habuit fuper fabrica; elevatione ,
exindeque prajvia aflignatione quorumdam bonorum , folemniter con-
venit com praememoratis. patnbus Somafchenfibus fuper inftruendis
in pietate , & bonis artibus. , gux conventioApoftolica authoritate
communita fuit a fan. mcm. Innocentio XII. expeditis literis in forma
Brevis . Atde an. 1702. aliis redditibus aflignatis in fumma lib.3256.
pradaudatus Epifcopus Sormannus difpofuit , quod perpetuo in Semi-
nano alorentur viginti alumni , qui eflent ad cantum habiles , laudan-
di a CarAoribus , & Manfionariis Cathedrslis , eorumque c'uodecim
nominari tfeierent a Succcflbris Epifcopis, reliqui vero oc~to a Reclo-
ribus pro tempore ejufdem Congregationis , hac tamen le-ge adjefta ,
quod femper admitti deberent ipfius Germani Fratris, ejufque defcen-
dentium confanguinitate , affinitate , ac etiam foirituaii cognitione
propinqui , nedum praslative , fed etiam in exclufionem eorum , qui
minus eflent idonei in Seminario jam recepti . Voluit infuper idem
ipfe praeful , quod fuper ceconomica adminiHratione in quibufdam ex-
preflis cafibus,patrcs ipfi procederent cum confenfu Epifcoporum pro,
tcmpore , atquc addidit , quod ubi viginti Alumni in Seminario non
manuteneantur , tum reddittis eidem numero correfpondentes depo-
nerentur apud idoneam perfonam ab Epifcopo approbandam . Et qui-
dem pro alimonia 20. Alumnorum pius Fundator ex prxfata fumma ,
libras 5000. aflignavit , teliquas vero libras 246. alteri pio ufui ex-
prcfTe defignato .ntribuit , & fi quid fupereflet , in beneficium Semi-
narii erogari voluit , quernadmodum latius ex documentis in fummario
rccenfendis : His conftitutis , Alumni fub difciplina remanferunt in
Seminario , coufque vigil incubuit faepediftus Epifcopus Sormannus
•eodem vero e vivis erepto , unanimi confenfu adjerunt Capitulum Ca-
thedralis Ecclefia; , facultatemque implorarunt , ut extraSeminarium
literarum ftudia profequi poflent,expletifquc autumnalibus feriis mtra
ejus fcpta revertere noluerunt , adco ut jim a decennio claufum idem
Seminarium remaneat aflertis proteftationibus a praelibatis patribus
o iportune intermiflis ab anno ufque 1704. Huic itaque intollerabili
abfurdo occurrere fatagentes Capitulum , & Deputati moxdic~ti Se-
minarii, nuper confugium habuerunt ad EE. PP. pro tefolutione duo-
decim dubiorum , nine cum EE. Somafchenfibus , fufcitata fuerunt,
pracfertim quoad afiertam jurifdi&ionem Fp;fcopi . ac Dcputatorum
Seminarii , nec nonetiam fuper ejufdem bonorum' xconomica admini-
ftratione , proptereaque confuctis literis proinfoi.nat:oncexpcdius ,
Epifcopus morern geiendo , luculentam fafti fericm cxpofuit , qua m
fum-
t S4.
fummario reccnfetur . Partibus itaque eorum jura late profequenti-
bus , quid defuper decernendum fit fiunmx EE. VV. fapiehtiae , &
prudentiac relinquitur .
I. An omnes.Aluinni fint eligendi per Epifcopum . Et quntenus nega*
tive .
II. Anilli o&o nominandi per P. Re&orem ejufdem Seminarii indigeant
examiae , & approbatione Epifcopi , ut admittantur in cafu &c .
III. An exaSlio reddituum aflignatorum pro ahmonia Alumnorum
fpectet privative ad Epifcopum , illorumque admniftratio ad
eumaem Epifcopum omri confilio deputatorum Seminarii , exclufo
RectoreSeminarii ? Et quatenus negative .
IV. An faltem adminiftratio , & exactio facienda fit per dictum Re&o-
rem , cum participatione tamen , [confenfu , & mandato Epifcopi
pro tempore in cafu &c.
V. *An PP. Somafchenfes teneantur reddere rationem de adminiftratis
Epifcopo cum' afliftentia Deputatorum Seminarii in cafu &c.
VI. An liceat Epifcopo cum aitiitentia , ut fupra , toties voluerit, vifi-
tare Seminarium tam in fpiritualibus , ,quam in temporalibus in
cafu &c.
Vl-fc An idem , cum afliftentia , ut fupra , licitum fit capitulo , feu
Vicario Capitulari , Sede vacante in cafu &c.
VIH. An Ma°;iftri mifli a Congregatione Somafchenfi ad fervitium Se-
minarii pro Gramatica, Rethorica, & Cafibus Confcientia? debeant
examinari , & approbari ab Epifcopo in cafu &c.
IX; An hoc ipfum tempore Sedis vacantis fpe&et ad Capitulum , ut fu-
pra in cafu&c.
X. An PP. Somafchenfesrteneantur reddere rationem de annuis libris
3256. pro toto tempore , quo in Seminario non fuerunt Alumni ,
& cui , ac quibus remediis cogi poflint in cafu &c.
XI. An iidem teneantur reftituere pro eodem tempore , quo Seminarium
remanfit claufum,proventus proeorummanutentione, & falano afli-
. gnatos in cafu &c.
XII. AnpP.Somafchenfibus,ultra prasfixum numerum vigintiAIumnorum
liceat in Seminario recipere alios Convi&ores de aliena Dicecefi in
cafu &c.
Sacra Congregatio die ig. Januarii 1714. diftulit propofitionem , die.
vero 27. ejufdem menfis , & arini refpondit: Ad primum negative .
Ad fecundum indigere approbatione Epifcopi . Ad tertium negative .
Ad quartum affirmative . Ad quintum ,fextum , feptimum affirmati-
ve . Ad ociavum ncgative . Ad nonum negative . Ad decimum ajf.r-
mative Epifcopo , ac per eum cogi juris remediis . Ad undecimum ne*
tive . Ad duodecimum affirmative de licentia Epifcopi , ® ampiias
in Oninibus .
T? UBPN. RAPTUS, ET CfcNSURARUM . Inquifitione infti-
?atrl "6* ""- tuta Practenfi raptus puella? Cefarece Fucila? deMenfe Januarii anni
propc clapfi plurcs Teites formiter voce depofuerunt , fummo mane
diei ^o.Decembris 17 12. inter faciente jamdium puella cum ejus Ma-
tertcra Koccum Sanftum Pellcgrinum repente eam abripuifle , ac
doiv.um
dottium fuae uxoris afportaffe . Interca , ut Teftes ipfi profequuntur,
praenominata matertera magnos clamores edidit , puelh vero nec ver-
bum quidem perturbati animi protulit ; Monitione itaque expedita
fub die 7. Januarii , quatenus infra tres dies , quorum fingulis pro
primo , fecundo, ac ultimo refpeclive termino computarentur , idem
Roccus judicio fifteret ad allegandam caufam , quare cenfuris obno-
xius declarari non deberet , qux contra raptores comminantur in Sa-
cra Tridentina Syriodo Cap.6. Scjf.24. de Ref. , incufataque contu-
maciali abfentia femel , iterum , & tertio fub diebus 9. 10. & 1 1„
pracfati menfis , poftridie excommunicationis edicta affixa fuere ; fta-
tim jamdiu Roccus confugium habuit ad Sacram Congregationem pro
opportuna abfolutione , ut conjugii fxdus inire poffet cum d. puella *
at EE. V V. placuit refcribere Epifcopo, ut procederet prout de jure
ad declarationem praetenfl impedimenti raptus ; hincorator ipfe co-
ram Judice fe conftituit , huicingenue faflus fuit , raptum commififfe,
confentiente , quin etiam proponente puella , quo libere exoptatum
Matrimonium contrahere poffent , vel invitis ipfius confanguineis ,
qui trafkatum fponfalium conftanter rejecerant . Subinde apud hone-
ftam Mat.ronam puella collocata fuit , ut omnimoda libertate pcrfrue-
retur , ac juiejurando interrogata , quod vefano amore percita Orato-
rem induxit , utfeipfam fubduceret , proindeque nullatenus raptui
reftitit , quibus fane perfpeelis Vicarius Generalis definitivc tandem,
pronunciavit nullum inter Roccum , & Cazfaream intercedere impedi-
mentum raptus, quo mati imonium prohiberi inter eos valeat . Verum
enim vero fuper Cenfuris fulminatis modernus Vicarius interlocutus
non fuit , iterum Orator fupplex rediit ad hanc Sacram Congregatio-
nem pro reportanda dcclaratione fuper earum infubfiftentia : quapro-
pter exhibito ac^torum proceffu, concordatifque binis dubiis, fupereft,,
quod EE. VV. fapienter decernere non graventur .
I. An obftet praetenfus raptus ad contrahendum Matrimonium in ca-
fu&c.
II. An cenfurae fuftineantur in cafu Scc.
Sacra Congregatio die 3. Martii 17 14. refcripfit : Ad primum non ot>-
jlare . Adfecundum ejfe abfolvendum ad cautelam .
NEAPOLITANA MATRIMONII. MariaRocca annos triginta cir- c*.n.fifi.7k.
citer rata , qusc in praefentiarum fervitio eft addicla Nobilis Matronx Sfjr, [^t.i.
Hieronymae Paganae in Civitate Neapolis , cupiens faeculares nuptias mi-
re ex eo priepediri contingrt , cum Baptifmi fidem. neque mdicare poflit .
Etenim , ut ipfa expofuit , puellula confignata fuit Annae Rocchae m Ci-
vitate Barchinonenfi ab homine quodam , qui eam expofiturus pergebat
ad Hofpitale . Supplex itaque eadem Maria Rocca EE PiJ. Oraculum lm-
ploravit , quatcmis cx praenunciato defedtu fidei Baptifmi libcre Matrimo-
nium contraherc r^cqueat ,' ut benigne decernatur, quomodo fit ipfi con-
fuiendum . EminentilTimus Archicpifcopus , cui remiflae fuerunt preces
pro confueta informationc , veritatem expofitorum fibi liquere , afleruit
ex jurata atteftatione jam diclae Annac Rocchae Barchinonenfis ,fubindeque
addidit , Oratricem vitam pic vivere , ac Sacramenta Pcenitentiae , &
Euchariftia frequcntare confucviflc ; Cxtcrum votum fuum aperire prae-
fermifit .
Tom.IX. A a Hifce
C~ p. r. 3'fjt
f. de Rtf.
V
Hifgc relatis prccibus per Summarium fub die 17. Jtmii praterlapfi anni ,
plicuit EE. PP. referibere, quod fcrvatis fervandis cxamen exciperetur
Anrx Roccha , fubindeque deferiberetur in folio ; quibus fupremis man-
datis obfequendo , praeviis interrogatoriis, pra:dicTa Anna Barchinonenfis,
recenfuit bene fibi cognitam eiTe Mariam Roccam , eamque tamquam fi-
liam nutrivifle , de ejus Baptifmo nihil certi deponere pofie; quandoqui-
dem per vicum tranfeunte quodam homine, qui praedicTam Mariam tum
infantem dierum fex ab Hofpitale Expofitorum ducebat eadem ipfa Anna
recens filio orbata fibi confignari requifivit Puellulam , quatenus laclis co-
pia fe exonerare poflet , at voti compos effecTa credens , Puellam Sacris
aquis expiata fuifle interrog^re defuper prsetermifit homincm ,• materno
deinde affecTu eam nutrire ccepit , quam Mariam nuncupabat , eique pro-
prium cognomen indidit , neque praetermifit Chriftianae Religionis prae-
ceptis , ac pietate ipfam imbiure. UJterius eadem Anna Rocca interro-
gata fuper reiigionis more circa tempus collationis Baptifmi refpondit ,
infra terminum di,erum ocTo omnino Pueros facris aquis regenerari folere ,
ut plurimum veroin fecundo , tertio , vel quarto die ab eorum nativita-
te . Hinc fubtexuit , quod Maria Rocca , quae puella fex diem ad ejus ma-
nuspervenit, tum poterat efle baptizata , ut fibi perfuafum habuit, &
adhuc in hujufmodi credulitate perfeverat . Nihilominus id certo adeve-
rare non poiTe inquit , tum quia praememoratum hominem interrogare prse-
termifit , cum etiam quia puella fignum Baptifmi recepti fecum Puella
habebat . C.eteroquin vero fyngrapham colJo appenfam mdicantem B^ptif-
mi coUationem infantes expofiti m his Regionibus portare folent . His
itaque prselibatis , Oratrix ipfa preces renovat , quo fibi benigne confu-
latur ut poflit Matrimonium contrahere , non obffante defecTu fidei
Baptifmij dignabuntur itaque EE. PP. foJita prudentia , & fapientia_,
dccernde .
Quqmodo Qratrich precibus fit annuendum in cafi &c.
Sacra Congregatio die 1. Septembris 1714. refpondit : Effe baptizandam fub
condiiione , & fecreto , <&■ dcinde procedi poffe ad contracium vVlairimo-
nii , feriatis JerVandis .
GTENNEN. , SEU BEACEN. INDULTI . Jam inde ab annoi<58.
authont.te intercedente S M. Pauli III. eretTa comperitur Academia,
iive Uoivtrfitas Beacen. fub aufpiciis Ven Magiftri Joannis de Aviia,
- quoc licet pinguibus fuiflet inffrucTa reditibus, uini ominus terr.porum in-
juria lmminutis proventibus nunc a priffino decore non parum concidit ,
adeo ut vix reperiantur Magiftri , qui cum exiguo ftipendio Cathedras
moderari velint . Reftituendi itaque caufa ejufmodi Univerfitatem nuper
expofitae fuerunt fupplices preces SS. D. N. ad hanc Sacram Congregatio-
ncm remiifae, quatenus benigne indulgere dignaretur , quod RecTor . Lc-
cTores omnes , DocTores , Magiftri Licentiati , Bacchalaurei , & Studen-
tts , feu Scculares in mtmorata Accademia pro tempore docentes , &
refpecTivc addifcentes Jicite percipere poflint omnes frucTus fuorum Bene-
ficiorum Ecclefiafticorum cum cura , & fine cura in quibuslibet Ecclefiis ,
etizrrfi Canonicatus , & PraebenJai, Dignitates , Pe;fooatus ,& Officia in
Cath.dra ibus etiam Metropolitanis poft Pontificales majores , aut in Col-
Jcfnatis Ecclefiis principiales , five Co-.ventuales fuerint , perin.^e , . cfi
fonalitcr refiderent,& infcrvirtm prsefatis Ecclefiis ,ad quarum refi en-
;n,& fervnium per Ordinarios , & Capitu'a cogi nequeant , idque
Pnvilcgimn exp titur ad inftar altej ius in Summario exliibendi ab Euge-
n:o i V concefii AccadtinioeSaimaticenfi, cuiifihsecUniverfitas aggre_<ata
fcritur. • Re-
187
Remiilis precibus pro confueta informatione Ordinario, Sede Epifcopali va-
cante , idem lpfe fu~s pariter adjicit pro gratia impetranda fummis laudibus
Univcrfitatem hanc extollens tam circa Juventutis educaticnem in bonis
artibus , quamcirca morum correc"t:onem ,. quo plures viri fandtitate, &
fcientia confpicui prodierunt , ficque c^-lebris ipf:i Accademia in Lufitaniae
Regno praedicetur, notulam ftipendiorum , quae Lectoribus tribuuntur,
authoritate Secretarii confe&am Relator tranimifit , ut de eorum tenuitate
legitime conftet, quod pariter documentum inSumm*rio cxponiur. Su-
p. reft jgitur, quod EE. Veitrae folita prudentia , & fapientia cx latius addu-
cendis defin re dignentur .
An , & QUomodo hufnfmodi prccibtis fit indu]gend"m itt cafa &c.
SacraCongregatiodiei7.Novembris 1714« diftulit propofitionem, &diei.
Decembiis dic\i anni refpondit . l^egative & amplius .
BR ACHARJiN. DUBIORUM. In vifiution : Sacrorum Liminum , qnam Cap. if. Sef.
pridem Ar'~hiepifcopus Bracharenfis [ eregit , pluribus expoiitis oroi- 14. cap. 10.
nariaaudtoritate inejus diceceli commendabiliter p.aeordinatis , fuper his /'/'• **•. 4*
praeterea Apoftolicamauftoritatern , quara demiflTe imptoravit I. cum Dice - J^ Ca
cefana Synodus inde a pluribus annis coacla non fuerit , Examinato- ■ f^Z *£
res Synodales nominari ab Archiepifcopo confueverunt , approbante_^ £t rtfMatr.
Capitulo; fumma igitur ratione dubitaricontingit fuper legitima provi-
fione Parochialium Ecclefiarum ex defe&u formae aSac Concilio praefcrip-
tdtCap. 18. Seff. 24.de R f. Quoniam vero provifi integra fide Ecclefias
•poflident , neque hujufmodi defectus ex eoium culpaevenit , quin ttiam
maxima litium, jurgiorumque fcandalaprocu! dubio infurgerent, li iterum
examini ipfi fubjicerentur; hinc SS. D. N. praelauditus Archiepifcop.is exo-
ravit, quatenus beneficiales titulos revaliJare dignaretur, prinde ac fi ab
initio legitimi exifterent , praeviafanat o.ie omnium , & quorumcumque
defecluum ; cum catteroquin Paftoralt munerinon defturit, convocata ul-
timishifce temporibus Dicecefana Synodo . II. Preces quoque idem i;fe
adjecit, utcaufas , aliaque juftitix refcrip a folis Judic bus Synodlibus,
& non al is dei.nceps S..nc~taSedescommittere, prog, atia dignetur obv iandi
caufa; ut inquit, perturbationibus, & ^d juftitiae rectamadminiftrationera.
III Quamplurcs fraudes,falfitates, ac gravia praejudicia idem Arv.hiepifco-
pusexponit.quaecommittuntur in fponfalibus, mediante fcripnira pnv.it»,
initis , nec alio modo ejufmo M ma!a evitari poffe dijudicat , nifi SS. D. N.
conftituat (ficonvenicns judicabitur ) quoJ futuris temporibus fponfalia
per fcripturam publ cam tantum probentur . IV. Frequens m^trimoniorum
cl-ndeftinorumcelebratio rmgnas quoque in hisregionibus perturbationes
ingerit; quapropter Archiepifcopusipfe praeftolatur opportunum reme.Jium
ex apoftolica auctori.tate proveniens . His quidem poftutatis per Summa-
iium expofitis in Congregatione diei 26, Julii pridem elapfi anni , refcrip-
tum prodiit, quod dubia in folio defcriberentur -, Hinc modo reltat,
quod"EE. PP. , qua folent fapientia , definire non graventur .
1. An, & quomodo fit confulendum quoad primum poftutatum in cafu &c.
H. An , & quomodo fit confulendumquoad fecundum in cafu &c.
III. An , & quomodo fit confulendum quoad tertium incafu&c
IV. An , & quomodo fit confulendum quoad quartum in cafu &c.
Sacra Congrcgatiodie 12. Januarii 171 S- diftulit propofitionem, dievero zS.
ejufdem menfis , & anni refpondit : jid I. pro gratiaiuxta modum. fatlo
•uerbo cum Sanfti/Jimo. Adlt.nibilinvocandum* Al ///. UOgm, Ad If^
fatt t prwifum ptr Cwulinm*
Aa» SAN-
SANCI l SEVBIU JURIS SUBROGANDI . Novaccontroverfiacargu-
nieOtiWi prasbuit expofita in antecedenti caufa occafto fubrogandi unuth
exagregatis mlocum vacantem Ecclehac receptitiaeS. Nicblai , Ediftum
abEpikopo expofitum , ac examen in admiiiione faciendum . lndubiurh
enim revocatur, num Epifeopus per litteras edictaiesconvocare pofiit om-
nes Prestyteros aggregatos intc-reue habentes in cafu ejuimodi vacationis:
anve ipfe , vel ejus Vicarius Gencralis jntervenire in a&u examinis poilit:
tc poftremo numquid admittendus necefTana requifita ipfi Epifeopo exhi-
bere teneatur. Super quibus partibus utrinque eorum jura deducentibus,
cxquiritur EE. VV. oraculum , quod proteire dignabuntur , perfpe&is
inter cxtera Sacrae Congregationis decretis emanatis in ejufmodi con-
troverfia San&i Severi , quae in antecedenti caufa exponuntur .
I. Anjuxtamodum expreffum indecreto Sac. Congregationis emanato fub
die $o. Septembris 171 $. Epifcopus , five ejus VicanusGeneralis inter-
venire debeat in a£fcu examinis admittendi ad participationem in
cafu &c.
II. An admittendus ad participationem teneatur exhibere Fpifcopo requi-
fita pre-fcripta in Conftitutionibus Synodalibus Dicecefis San&i Severi ,
& a confuetudine Ecclefurum receptitiarum in cafu &'C.
III. AnEpifcopus poflit, & debeat citare per ed dtum omnes Presbyteros
aggregatos interefTe habentes , antequam deveniatur ad examen aggre-
gati petentis admitti ad part cipationem in cafu &c.
SacraCongregatio die 25. Januarii 17 r 5. diftulit propofitionem ,die verop.
Februarii 1715. refpondit : Ad I. affirmative. tAd II. negative, fed eff*
exibenda in Cancellarta tantum Epifcopaii. oAd lll.mgative , & amplius
in omnibus .
G*4.«*f- r> AMBERGEN.SEUNULLIUSFUJEN.INCOMPATIRILITATIS.
.7. dc rtf. X_) Controverfia verente inter Chriftopharum Erneitum a Guttemb. Ab-
batem S. Michaelis Civitat.s Bambergae , ac potfefTorem praepofiturac in
Cella infignis Monafterii Fuldenfis, & Promotorem Fifcalem Curiae
Numiaturae Colonienfis , in Congregatione diei $0. Septembns anni 171 3.
id propofitum fuit dubium: o£n Cbrflopborus Emefius de Guttemberg ^AIo-
nachus oAbbati<£ Fuld- nfisfimnl retinere poffit praPofitaram in Cella , una
cum Abbatia &Monafierii Sunfti Mkbaelis Bambergen . Cujus refolutio
prodiit negative, ineoque fenfu EE.PP. perftiteruntfubdie 28. Aprilis
anni ultimo effluxi . A^rcnovatis pre.ibus coram Santiffimo D N. cum
San&itasfua benigne Orato^i indulferit , quod jura iterum piOjOnereitur
inSac. Congregatione, & quatenus minus propitium integrum habeant,
alterumexuminaretur dubium , num ex gratia faltem fit locus d.fpenfa-
tioni . Hinc humiliter ab Eminentiis VV. modo declarari petitu".
I. An fit fhndum, vcl receJendum a decifis fub diebus $0. Septembris 171 $,,
& 23. Aprilis 1714. in cafu &c. Et quatenus in decifis .
II. An fit locus difpenfationi in cafu &c.
Sacra Congregatio die 2j. Februarii 1715. refpondit: <Ad I. %n decifis. Ad //.
negative , ® amplius.
MELE-
M
18$
ELEVITANAJURIUM PAROCHiALlUM . Recurrenrbus Fe-
ftivitatibus TituUribni B.M V.AfTumptacjnecnon Ecclefise S.Rocchi
rcfpectve lubanno p.-oxime elapfo con ro e fia invaluit fhter Joannem
Baptiftam Sagnanum Reclor -m Eccleltx Parochiajij Cafalis Cebbug ex
una, & Servien.es, fivc Cmrod -s iam dictarum Ecciefiarum , kjnjbdrrWm
eomm compeere: eledtio, feu dcputatio Diaconi , & fuhdiaconi , aliu-
rumque Miniltrorum in MifTae , & Vdperarum Solcmnibus in eiifdem
Ecclciiis celcbrandis aflillentiam pi aeirar^* t n?ntur . Eqnd:-iri Parochus
ejuf.nodi jus fibi vindicat , tumquia memoratae Ecclefiac intra fines Paro-
chiales, uunquic, jacent , neque Re&orem, fir R -neficia.um prb prium
habem, fcd tantumcommittUhturquorumJamMiniftrorum e iam Secu-
larium cuilodiae, q^ui ab Epfcjpo deput ri iolcnt , cumetiamex alTcm
pacifkacbferv-antu , quae omni^ comproban idem Re&or inqu:t ex pro-
ceflkulo in Curia Epifcopali compiLt 0 m Samimrio exhibcndo . Contri
vero infurgunt memorati Cuftodes, qui ex Ep fcopi elettione id Jus fibi
aflerunt , neque Recto em extra propram Pa.ochialem fc ingirere pofie
inquiunt ex latius in fummarioadducend s ; hinc remi(fa hujufmodi C-.ufae
deciftone ad fscrani Congregationem abR. P. Auditore Sandtillim D N.
proponitur inirafcriptum dubium, monitis partibus, fapienrer ab EE. V.V.
decernendum .
An e/eclio , &'deputitio z4jp(tentlum pro 'Diacono , & fubdiacono in fMxffis,
&■ Fefperisfolemnibus , qu<x celebrantur in Ecclejjis B.M J^- ■/J/Tnmpt*,
& S. J{occbiJitis intra litnites Cafalis Ccbbugfpettet ad did/.-m Purocb nm>
vel poiius ad Servicntes,Jcu Cnfiodes ditlarum Ecclejzirftm in cafu 0"c.
SacraCongregatiodie2j. Februarii 1715. refpondit . JtffiffitttUve quoadpri-
mam partem , & negative quoadfecunJam partem .
Nullius altamuRjE conservatorii, et exemptio- c j4s6t
NiS . Deputatus jampndem fuit iEconomus , five Apoftolicus c*p.\'JeLU
Syndicus Conventus Minorum Obfervantium Altamurac Sacerdos Nico- dt ref.
laus Rugerius , qui ftatim litteras patentes afTertac exemptionis firmari
curavit ab Epifcopo Biteftenfi , tamquam Privilegiorum OrdinisMino-
rum Judice Confervatore inProvincia Barenfi , ut latius ex documento,
quod in Summario dabitur. Quoniam vero ex quodam verbaii exccffu
delatus nuper fuit pratlibatus Syndicus in Curia Altamurana , acris
exardefcere caepit controverfia in Ordinarium mox difti Oppidi , &
Epifcopum Bitectenfem praetenfum Confervatorem , eorum quoiibet con-
tendente privativam jurifdidionem in cognitione expofitac querdae; I I
circo pracfatus Ordinarius Altamurs , ne fimilibus controveriiis impofte-
rum fubjaceat , dire&o impetereduxit deputationem Epifcopi Bitedten-
fis in Confervatorem , tamquam fac~tem in longinquis , ut afTerit , regio*
nibus . Deinde hac fumpta opportunitate, idem Ordinarius dcerniex-
pofcit , quod Patres Minores Obfervantes Confervatorem eligerc tenean-
tur in Oppido Altamuiano , vcl faltem in Dicecefi Gravinenfi, qui Con-
fervator nequeat cognofcere caufas Civiles contcntiofas didorum Reli-
gioforum, eorumque Syndici ; quatenus vero caufas rurjufmodi judiciales
dec^rnere ipfe poflit , opera Acluani Curix Altamur;:n:e uti tencatur ,
neque alibi cognitionem dd. caufarum remittere poflit . Poihemo facpedi-
ftus Ordinarius enixecontendit , quod Syndicus nequaquam ab ejus jurif-
didione fit exemptus in concernentibus morum corrcCtionem . Prarflituto
itaque termino tam Promotori Fifcali Epifcopi Bitcclenfis, aflertiCon-
fervatoris , nec non Patribus Minoribus Obfervaiitibus , quatenus judicio
Sac
10,0
Sicr. Congregationis fiftVrent , necnon monito Procuratore Nicolai Ru-
gieri Syndici.qumque impracfentiarum exponuntur dubia , quorum fapieng
exfpeclatur EE. VV. refolutio.
I. An eleclio Epifcopi Biteften. in Confervatorem fuftineatur in cafu &c.
Et quatcnus negative .
II An teneantur PP. Minores Obfervante» eligere Confervatorem in Civi-
tate Altamurana, vel pofltnt in alia Civitate vicimori altenus Dioc-
cefis in cafu &c.
.11. An Confervator praedidtus poflitcognafcere caufas civiles contentiofas
»dd. Religioforum, & eorum Syndici , five potius eorum cognitio fpe-
clet ad Ordinarium Altamuranum in cafu &c. Et quatenui ajfirmative
ejuoad primam partem .
IV. An didus Confervator debeat uti Actuario Curise Arclrpresbyteralis,
& delegare cognitionem diclarum Caufarum in ipfa Civitate Altamu-
rana in cafu &c.
V. An in concernentibus corredtionem morum Syndicus dictorum Religio-
forum frtexemptus a Jurifdiclione Ordinarii in cafu&c.
Sacra Congregatio die /3. Julii i7js- diftulit propofitionem ; die vero 3.
Augufti 171 S. refpondit : *A& 1. T^egatiye , ^d II. affirmative , qucad
pri^am partem , & Negative quoad fecundam partem . <i/td III. ^J* /if.
ZJi/ata , i$ particulariter fcribatur . a^d V. negative .
C**iS.Sgfc y^vPPIDFN. CONTRIBUTIONIS . Renuentibus Abbate , & Mona-
1 3. dt Ref. \J chis Monafterii S. Catharin» Ordinis Cacleftinorum perfolvere contri-
butionem Seminario Oppidenfi in fumma ducat. 40. ficuti ab E lfcopo
PracdecefTore taxati fuerunt , ejufdem Seminarii Adminiilratores fup li-
ces prxfidium implorarunt Sac. Congregationis , quo decernatur , ejuf-
modi onere eos efle obnoxios . Profedo Ordmarius , qui fuper precibus
auditus fuit, jura coram ipfo utrinque adducta reccnfendo , inquit , qucd
Patres Cseleftini prae caeteris infiftunt in Conftitutione S Pii V. qua iefe
exemptos afferunt ab ejufmodi contributionibus , neque obftare fubn>
etunt , quod fan. mem. Gregorius XIII. Pianam Conftitutionem modera-
tus fuit , nam quoad Seminariorum contributionem , exemptionem inta-
ctara remanfiflTe contendunt ; prxterea memorati Abbas , & Monachi pn-
vilegium quoddam ailegant Eminentiffimi Card. Camerarii , quo ab hu-
jufmodi contributione exempti dicuntur , ita ut numquam huic oneri fefe
fubmiferint . Procurator vero Seminarii , ut inquit praelaudatus Relator ,
infiftit in Conftitutjone Gregoriana , qua privilegia a S. Pio concefla_*
revocata fuerunt ; eo autem facilius autumat , praindicatum Monafte-
rium fubfidium memoratum contribuere pofle , cum in ipfo vix fepteiu_*
alantur Religiofi , & duorum millium aureorum redditus quotannis exi-
gatur, nullumque literarum exercitium , five fchola exercetur . Poftre-
mo idem ipfe Relator quoad Seminarii ftatum fubtexit , quod rever^ fi-
xum domicilium non habetur, fed in domo a Civitate commodata pueri
morantur , votum vero fuum in fupremo EE. PP. judicio reponit ; di-
gnabuntur itaque ipfi fapienter decernere dubium concordatum ex latius
utrinque adducendis.
%4n Monacbi Calcjiini tetteantur folvere contributionem Setninario in
cafu &c.
Sacra Congregatio die 16. Novembris 171 j. refpondit : <$\(jgathe , CF
amp/ius .
MEDIOLANEN. DISTRIBUITONUM . Exhibitis Sacr. Congreg^ Qp.it. Stfti
tionis indu.tis , quibus Jofeph Sirtorus Canonicus S. Manas Sca- \^dtttf*
Jenfis abfens a fervitio Chori ex caufa infirmitatis , tamquam praefens fa-
tlus ruit perinde , ac fi divinis officiis perfonaliter intereffet, fub die 4.
Februani 1713. dubitatum iuit , cY», & a qua die debca.ntur dfiribuiiu-
?.es in cafu &c. refcriptum prodiit : h4ffirmatt've a die 22. Febrmrii 1711.
fer totum refiduum trienmi , <&■ a pl us . Huic refulutioni Partes
acquieverunr , at in ejus executione nova excitata fuit controverfia ; Cum
Capitulares contendant Canonicum indultarium infirmitatis temp.re Iu-
crari non pofTe diihibutiones , quae intereffentibus accrefcu; t ex port oni-
bus Can .nieatuum vacantium , neque etiam ipfi deberi amiiliones , five ,
ut ajunt, fallentias Canonicorum i.legitime a Cho.o abf ntium , prac-
fertim fi adverfa valetudo fit continua, & habitualis juxta alTertum Ca-
pitularc decretum , five confuetudinem i Imp.efcntiarum ighi, r Canoni-
cusSirtorus ab hujufmodi Conoanonicorum praetenfionc reclamat coram
EE. PP. fupp onens , quod memoratac fal entis , & portiones eadem pror-
fus regula metiri debeant, ac quotidianae dillributiones . Perfpeclis tta-
que Juribus , quac latius utrinque adducuntur , EE. VV. erit fapienter.
decernere dubium .
jLn debcaniur fdle%t't<& , d' quiktts agitur in cafu &c.
Sacra Congregntio die \6 . Novembris 171?. diftulit propofitionem ; die ve-
ro 7. Decembris ejufdeman ,i refpondit : Affrmative , & ampUus .
NEAPOLITANA, SEU AVE°xSANA JURIS CONFORTaNDI. Jf^*1,
In Oppido I urris Octavse vulgo Torre dcl Greco Diaecefis N.-apoli-
tanae ab annis 140. viget Confr^ternitas Alborum , cujus inllitutum eft
confortare damnatos ad paenam ultimi fupplicii , ejufdem inftituti Averfac
refidet altera Confraternitas S. Mariacy^ curre miferis nuncupata ; hinc
ex codem pio Initituto orta contentio efl inter didtas duas Confraternita-
tcs fuperjure confoitandi in Civitate Dicecefi Averfana : Confratern tas
Sanclac Mariae fuccurre miferh hoc jus privative ad fe fpectare mCivi-
tatc, & Diaecefi , ubierecla eft praetendit ex Conftit. 1 1 5 Clementis VIII.
& ai.Pauli V. additaimmemorabili , aut faltem quadragenaria pofTcilio-
ne htijus privativi exercitii probata ex Teftibus. examinatis de mandato.
Eminentiiiimi Epifcopi Averfani , ac ex partitis librorum ejufdem Con-
faternitatis , exquibus ab anno \66o. uf.jue ad hodiernam diem proban-
tur extrcitia hacc pietatis opera . E contra vero Confraternitas Alborum
Turris Octavae cxponit , fe fuiffe inititutam nonuti addictam fervitio ali-
cujus Diaeceiis , fed fe; vitio Tribunalis Regii Cbmmiflarii Provincias
Campanorum, idcoque hoc pium Inllitutum exercere praetcndit falteni_>
cumulative in locis omnibus, & Dicecefibus , ad. quas fuam extendit ju-
nfdiclinemd. RegiusCommiirarius; Adftipulantur ejus mtentioni , &
inflantiac Relatio Eminentifhmi Archiepifcopi Ncapoiis teftantis dc exer-
citio hujufmodi operis Pii etiam in Diaeceli Averlana, necnon Epifto x
Miniitrorum d. Regii Tribunalis e« ocantes hanc Con "utefnitatem , ad
exeiccndum hoc pium opus in Diaecefi Averfana . Hifque omnibus acl,:i-
turrefolutio hujus S.c. Co g egationis, & Breve S. Mem innocentii XII.
ex illins confilio expeditum , m quo Saccrdotibus Confratribus ad c^nfef-
fionem approbatis ab Archiepilcopo pro tcmpore Neapolis facultas conce-
ditt.r audiendi Confeffi nes Dimn.t.rmn etiam abfque liccntia Ordina-
rioum, in quorum Diacefi juititia c pletur , fed (imile Breve S. M. Io-
aoccntii X1. exhibet etiam altera Confraternitas collitigansi Hinc fa-
pientiflimum EE. VV. reiponfum ad mfrafc.ipta dubia pracltolantur .
I. Aa
I$2 ,
I. An jus afliftendi , feu confortandi damnatos ad mortem , dum Juftftfa
exequitur per Rcgmm Tribunal Commifiani Campaniae in v nitae,
vel Dixcefi , & Territorio Averfano fpe&et ad Confn;ternitatem_»
S. Mancc fuccurrc miferis ejufdem Civratis, vei potius ad Gotffra-
ternitatem , vulgo de Biancbi Turris Octava , feu Turris de Greco in
cafu &c.
II. An privative , vel cnmulative in cafu &c
Sacra Congregutio die 8. Februarii mo". refpondit : *^d I. Jtd utramque^
Confratemitatem , dummodo fu vocata . A.i U. provifum in pnmo .
&*.«.£/» TJISPALEN. NULLITATIS ORDINIS . Jofeph Sacro prsetendens
:j. de ref. JlJL Sacrum Subdiaconatus Ordinem per vim , & metum illatum a Seba-
ftiano Patre nulliter fufcepifle in menfe Sept. mbris anni 1709. curavit pofl
obitum Patris fequutum die $o. O&obris fequentis ex delrgatione hujus
Sacrac Congregationis in Curia Archiepifcopal. Hilpalen. examinari for-
miter fex Teftes , quorum tamen primus , (ecundus , & quintus , depo-
nunt tanrum deauditu, tertius & qua: tus enixam voluntattm Patris , ut
filius Subdiaconatu infigniretur , teltantur i fextus Teftis Oratoris Con-
feff. rius deponit , fe interpofuifle , ne Svbafti.nus cogeret filium invitum
ad fufceptionem facrorum Ordinum , & concludit : nou /o jote pcrfuadere
per il crudel natura'e di dctto Don Baftiano i e coitr.^ vero Promotor Fi-
fcalis in aclis proteftatus fu;t, Oratorem quamv.;s Jaurea doclorali infi-
gnitum fufceptum Ordinem nulla praemifla protcftatione , & pofr. obitum
fatris non reclamaflfe nifi pofl tnennium . Ulterms idem Pron^otor no-
vem Ttftes contra Oratorem induxit; inter quos r cemetur Mater , So-
ror, & Avunculus Oratoris , qui deponu t , Sebaftianum Patrem fuifle
virum optimis moribus imbutum , & negant fuppofitum metum , &mi-
nas , fcxtus Teftis fifcalis deponit ab Jofepho Ora ore fuiflt requifitum
pcji obitum Patris , ut ipfi procuraret Coudiutoriam cujufdam Dignita-
tis ; Neque videtur fe retraci.fle in fecundo examine , dum Tefbs con-
firmata p;ima depofitione , acdidita Jofepho fe acribus verbis reprhen-
fum , cum illi propofuiflet permuta ionem Bcntficn , quod eft quid di-
vcifum , & ultra contenta in prima depofitione; Nonus Teftis , qui in
pr mo examine depoiuit rabuifle ajofepho in mandatis poji ohnum jPa~
tris , ut illi proararet aliquod Beneficium , in ficundo examine ccnlir-
mavit faltcm pofi obitum Patris Oratorrm ipfi per epift. lam i.ra ias egifle
Dto odhibitis diligen'iis , tranfmittendo et'am r unera , & pecunias;
Quare ex his , aliifque uberius ieg\ndis in depofitionibus Teitium Qrator
fupplicat EE. VV. pro refolutione fequentis Dubii .
<An conliet de nullitate co/lacionis Qrdinls in eafu &c
Sacra Congregatio die 28. Martii 171C diftulit propofitionem; die 28. Maii
ejufdem anni refpondit : T^egatJVe , & amplius .
cap..i-fefu ~RURGI s- DONNINI MISS^ CONVENTUALIS. Clcmens VIII.
z^.dtref. -*-' anno '<5oi. Cppidum S. Donnin: in Civitatem, illiufque Colltgia-
tam , & Parochialem Ecclefiam cum cura Anima um exercita per Prae-
p'jfitum, qui prima erat Dignit^s, in Cathedralem erexit : cert> que
defignato numero Dignitatum , & Canonicorum, qui Capitulum confli-
tuerent , Prepofituram extinxit, fk.nvam Vicaram perpetuam pro uno
perpetuo Vicario, qui curam Aiiimarutn pr<cf'tam ihidem exerccat ,
inflhnif. Vicarisc hujufmodi ex Bonis fuppretTac Prepofifurac , & rn
menfam Epifcopalcm translatis , fcuta centum deitinavit ultra emolu-
mcnt;i rationc cur« animarum provenientia; Epifcopus Linatus anno \Coi-
de-
19$
deveniens ad aflignationem diclorum fcutorum centum pro executione
dictje Bullae Clementis VJIl. , eam inter alias praefcripfit legem, & ut
D. Vicarius obligatus fit canere, & dicere frngu/o die MilTam Conven-
tualem perintereffe , & adjuvare Divinis Omciisj ceffante tameu impe-
dimento cura , & fucceflive in Statutis Ecclefi*e ab Ordinario approbatis
decernitur, MiiTam Conventualem in Feftis primce claiiis celebrandam
effe a Dignitatibus , in reliquis Feftis , & diebus Dominicis a Canonicis,
& in Feriis a Vicano perpetuo , eoque impedito , vel a Sacrifh , vel a_
Saceidote deputato a Chori Praefecto , prout hactenus fervatum fuit , nulla
tamen facta applicatione pro Benefactoribus ; in hoc rerum itatu moder-
nus Epifcopus occafione S. Vifitationis per Dignitates , Canonicos , &
Vicarium decrevit applicari pro benefactoribus Miflam Conventualem ,
& pro illius dfftributione perfolvi julium unum a Thefaurario Capituli
ex reditibus Menfa; Capitularis , qui fuperfunt , ordinariis oneribus dw
miflis, nccnjn decrevit jtixta Miflalis Rubricam in quatuor Temporibus»
& Vigiliis duas celebrari Miffas Conventuales , & augeri diftributiotiera
quotidianam pro M<ffa ad rationem uniui folidi tam pro quolibet Cano-
nico , Q>iam pro quolibet refi.4eu.te , O1 pecttniam fumendam e/fe ex introi*
tibus Mnft Capitufqris , qui fuperfutit : Ex relatis Decretis cum plu-
res orta: flnt controverfiae inter Epifcopum , & Canonicos , qui etiam_> ,
& prxcipue Canonicus de Rubeis reclamantes a mandatis , & executione
confummata pro diftributione Miffae Conventualis ad commodum Vicarii,
hinc fummae EE. VV. fapientiae decidenda fequentia dubia ex juribus la-
tius hinc inde deducendis proponuntur .
I. An fit onus Capituli Ecclefiae Cathedralis quotidiana applicatio Miffse,
Conventualis .
II. An Dignitates in folemnioribus Feftivitatibus , Canonici in diebus fe-
ftis, & Vicarius perpetuus in Feriis teneantur applicareMiffam Con-
ventualem pro Benefadoribus ad formam Decreti Reverenditlimi Epi-
fcopi .
III. An Dignitatibus , Canonicis , & Vicario perpetuo debita fit cleemofy-
na unius julii pro qualibct Miffa Conventuali ultra emolumenta Prae-
bendarum , & Vicaria: refpe&ive ; Et quatenus affirmative .
IV. An dicla eleemofina pro M;ffa Conventuali Dignitatibus , Canonicis ,
& Vicario perpetuo folvenda fit ex reditibus Capituli ad formam De-.
creti Reverendifiimi Epif;opi .
V. An mandata rclaxata contra Capitulum , & Canonicos pro eleemofyna
Miffarum Conventualium celebratarum per Vicarium pcrpetuum , &
confumata contra Ca/ionicum Laurentium de Rubeis fuftineantur , feu
potius fit reintegrandus cum refeclione damnorum , & ntereffe .
VI. An diebus quatuor Temporum , & Vigiliarum , in quibus ex Rubrica
Miffalis cantari debent duae Miffae , Canonici debeant canere aliam
Miffam ad formam dictae Rubricae ultra folitam Miffam Convcntualem,
Et qu a tenu i affirma ' :ve .
VII. An pro hujufmodi Miffa ce'cbranda ad formam diftae Rubricae augeri
debeant diftributiones tam Canonicis , o/uam Vicario perpetuo, &aliis
Rcfidentibus , Et qudtenuj affirm.itirje .
VIII. An di&um augmentum fumi debeat ex reditibus Capituli ad formam
Decreti Rcverendiflimi Epifcopi , feu potius fit aliunde providendum
per Epifcopum , Et qnatenus affrmative quoad fautfdam partem .
IX. An Capitulum , feu ( a::onici tencantur ad celebrationcm di&x Miffr
ad ibrmamdidx Rubricae , donec fadum fuerit didtum augmentum in
cafu v\c.
?Q„.iX. B b Sa-
194
Sacfa Congrcgatio die 2. Maii i?itf. diftulit propofitionem , die vero 16.
cjufdcm mcnfis , & aniii rcfpondit : Ad L ajfirmative . A& II. affirmativc.
jfk lll. atf;rrFii::vr per modum dijtribution^ . *Ad /K affirmatiys . ostd V.
qvoad pnmam partem negauve , quoud Jhundam ad mentem . crfd fSf.
.iffirmativc . Ad Vll. afnrmative . esfd Vhl affirmattve quoadprimam->
(5* ncgative quoad fecui:dam partem . csfd iX. ftis provifum .
LUCANA JURIS DEFERENDI CRUCEM . Ab anno io8i.Epi-
fcopo Lucano Lucius III. privilegium his verbis conceffit : Ufum
ie ref. Crucis per Epifcopatum tuum tibi , tuifque SuccefTonbus de confilio
fratrum noftrorum concedimus , & Apoilolica auctoritate firmamus :
fucceflive confirmatum a Celeftino III. & Innocentio IIj\ in eorum re-
fpeftive Diplomatibus; Verum Canonici Lateranenfes , quorum Mo-
nafterium S. Frigdianus Epifcopus Lucas fundavit , cum ampIiiTimam
habeant exemptionem ex SixtilV. Conftit. Dum ad Univerfos 10.
Bullar. nov. tom. 1. itaut nec Ordinarius , nec Legatus ullam in
Monafteria, Ecclefus , perfonas , & loca hujufmodi praseminentiam ,
nec fuperioritatem , & jurifdittionem quomodclibet exercere poflit ,
priBtendunt jus noncompetere Epifcopo deferendi Crucem erectam
in eorum Ecc efiam , nifi occafione S. Vifitationis , publicarum pro-
celfionum , aliorumque aftimm , in quibus ex confuctudine , vel pri
vilegio concefTum eft Epifcopis Pontificalia exercere in Ecclefiis Re-
gularium juxta decretum Sac. Congregationis Epifcoporum , & Re-
gularium confirmatum a ClementeVlil., & editum a Novar. in fumm.
Bullar. coment.19. part. i.Hirc evenit, utmoderno Epifcopo acceden-
ti Cruce ere&a ad £c; lefiam S. Frigdiani die 4. Novembris elapfi oc-
cafionc Jubilei , & expofitionis Venerabilis reftiterint di£li Canoni-
ci Lateranenfcs juxta documenta EE VV. exhibenda obfervantiam ,
& confuetudinem utraque pars variis Teftium Fidibus ad fui favorem
probare conatur ; Epifcopus producit etiam notas ex Lbris Cceremo-
niarum Magiftrorum exfcriptas , ex quibus deducit , ejus Deceflbres
Crucem crectam per Ecclefias , & Monafteria Regularium detulifie
occafionc S. Vifitationis, , celebrationis MiiTae Pontificalis , & inter-
ventus ad pi.blicas difp.utationes , & Accademias . Hifque omnibus,
aliifqiea pai tibus informantibus dedu6lis opercepretium erit addere
1. refolutionem Sac. Congregationfs Epifcoporum , &Regularium,
quce occafione actus voluntarii in Ragufina 26. Martii 171 1. cenfuit
licttiffe , $ Utere Archiepifcopo ingredi Conventum ( Ordinis Sancti
Dominici ) cum Cruce erecla ; Quare fapientiffimum de more ab
EH. PP. refponfum exoratur .
An Uceat Epifcopo Lucano ingredi, ere&a Cruce , Ecclefiam S. Frigdiani
Canonicorum Lateranenfium in cafu &c.
Sac. Congregatiodie 4. Julii 1716. diftulit propofitionem , die vero 8.
Augufti ejufdem anni refpondit Ajjfirmative .
NO-
19*
NOVARIEN. DOCTORATUS . Joannes Antonius Paftoriusan- Sef.14. r.i».
no 1710. provifus fuit a S. Sede de Canonicatu cum praebenda de Kefm
Theclogali in Collegiata S. Juliani Oppidi Gaudiani , hac foleruni in
literis Apoftolicis prasfcripta lege ; ut intra annum proximum gra-
dum Magifterii in Theologia in aliqua approbata univerfitate ftudii
generalis fufcipere tenearis ; elapfo anno adie adeptx pofieffionis Ca-
pitulum d. Paftorio diftributiones denegavit , eo quia gradum Magi-
fterii non a publica aliqua univerfitate , fed a Coileii.io Doctorum
Mediolani obtinuerat, & quamvis abfoluto judicio poffefibrio favore
Paftori , contentio in Petitorio delata efiet ad Rotam, nihilominus par-
tes a litibus recedcntes hujus Sacras Congregationis fententiam prae-
ftohntur , a qua auditis precibus Paftorii ex eius fupplici libello, cum
Capitulum a quacumque oppoiitione defiftat, die 22. Junii annii^i^.
refc iptum fuit r Suppiicet Sanciiffimo , & die 24. Augufti fequentis
ponatur ifjfc/io.Cor.uoveifix momentum pend<?t ex p$ivilegio a Piol V.
concefib Cjllegio Do«5torum Mediolani y ut per ipfum Laureati gau-
deantomnibus privilegiis , gratiis , & indultis , qulbus in univerfi-..
tatibus fludiorum generalium promoti de jure , vel confuetudine etiara-
potiuntur ; verum urget in contrarium , & S. Pii V. Conflitutio in-
I cipiens : Quamv;s a S. Se,de £cc. 60. Bullar. nov. tom.2. Et Decre-
tum hujus Sacras Congregationis editum inftante univerfuate ftudii
Ticinenfis die 22. Junii 1623. a Summo Pontifrce approbatum , in quo
ultra exequutionem d. Bullae S. Pii V.. habetur, quod gradus Doclo-
ratur debeant recipi m publica 1 & approbata univerfttate , alias di-
gnitates , vel beneficia aliter collata vacent eo ipfb , ac proinde tali-
ter provifi non faciant fructus fuos , eaque ex hoc capite impetrari
poffint : & tam praccedenter Jad d. Decretum in Mediolanen. inftante
Collegio Doclorum die 12. Decembris i654.quam ex poft in Comen.
die 15*. Septembris 1674. Sac. hasc Congregatio : t^ijis privilegiis ,
CD" aliis juribus exbibitis pofl maturam difcu/Jionem cenfuit promoios
in d. Collegio non gaudere qualitatibus , ®! privilegiis , quibus gau-
dent promoti in publica ttniverjitate , de quibus loquitur Sac. Conci*
littmad prafcriptum refolutionis Sacrai Congregationis ; Ex quibus
nunc primum in prasfenti caufa dedu6tis EE. PP. decernent .
An gradus Magiflcrii obtenttts a Colltgio Mediolani fujfragetur irt
cafu&c.
Sac. Congregatio die 4. Junii 17 16. diftulit propofitionem , die vero 8.
Augufti ejufdem anni refpondit : negative jf amplius .
MONASTERIEN. SEU PADERBORNEN. LEGlTlMiTA- c..„. dfs*-
TIS . Bodo ab Altcn. Brunfuvicenfis vir nobilis , fed feclae aam. M*t»
Luteranae Alumnus adhuc minor , nec fui juris Matrimonium ^/*^t'rim.
contraxit primum cum Juditha Elifabeth Cran ejufdem Cefix , jej.il
altcrum autcm cum Sidonia de Feneffrn. pariter Luterana , Tri-
bunalia Acatholica primum Matrimonium per duas fententias nul-
lum exdefeclu confcnfus matris , & legitimorum Tutorum dicli Bo-
do , & fecundum cxequendum , & fcrvandum cfle pronunciarunt , ma*
TomJX. B b 2 xime
196
xime quia Juditha declamaverat, nolle amplius cum di£lo Bodo coha-
bitare ; Ex nlio hujus fecundi matrimonii natus eil Everardus Orator
qui primus fuas gentis poll hserefim Luteri nomcn dedit Catholicse
tidei, & dueta uxore Catholica Paderborna? commoratur , & utipfe
cqueitri OrdiiN adfcribi , ejufque filii , & defcendentes recipi valcant
in Cathedralibus Germaniaj Cap«tulis fupplicat E£. VV. declarari
filios dd. Bodo , & Sidonis legitimos , ea praecipue ratione , quia
primum Matrimonium uti celebratum in Dicecefi Colonien. , ubi pu-
blicatum fuit Decretum de Rcf. Matr. cip.i.fe/f.2^. non fervata il-
lius fotma , fit nullum etiam inter Haereticos , non ita fit de fecundo
contracto Brunfuieci , ubi nunquam d. Decretum fuit promulgatum ;
Practcrea urget pro legitimitate filiorum bona fides Sidonis ignara;
primi Matrimonii in Terris exteris ( ut retertEpifcopus ) contra&i
ad Text. in cap. tx tenore , quifj. fint legitim. £t fatis etiam e(Te
prartendit authoritas Judicis , quamvis nulliter , & injufte proceden-
tis ad declarationem nullitatis primi matrimonii ut ex cap. perlatum
eud. tit. Maxime quia filius , & Everardus nepos femper uti Iegitimi
paternam , & avitam poflederunt haereditatemTVtf/1. itt cap. Pcrvenit,
eod. tit. Qujbus omnibus accedit , W animadvertit Epifcopus Mona-
ftenerifis , qftodfi pati poftmodum deberent innocentes proles , pluri-
mos a vcrafide ampWtlenda id utique averteret , eo quod grande da-
mnum quoad prarcgativam nobilitatis paterentur apud Catho/icos ,
qitod penitus non acciperent , fi Acathoiicipermanerent : Quare fup-
plex exorat ab EE. VV. declarari .
An Filii nati ex Bcdone ab Aalten. 1$ Sidonia de Feneffen. legitimi
haleri debeatjt , ad effecluyn , de quo agitur in cafu &c.
SacraCongregatio die 5. Septembris 17 16. refcripfit offirmative .
V/.*4. c.i. /^^NA^EN.MATRIMONII. Nicola deCampagnolis e C*
dcrtf.Matr. ^-^ vitate ^fii Cttfenam traducla menfe Februarii proximc elapfi a
Hancifco Patruo matrimonium die i^.Maii fequentis contrahere prae-
fumpfit cum Carolo de Receputis coram Parocho habitationis dictae
Nicolae , exhibitis quidem neceflariis Teftibus , fed clandeftine, nullis
praevns denunciationibus , neque exhib tis Teitimonialibus ftatus li-
beri Ordinarii ^Bfini . Quinimo Parochus cum praefenfiflet matrimo-
nium contrahendum, curavit fe fubducere,& claufa facrari Janua cum
Presbyterium percurreret , Carolum Receputum vid t manum ducen-
tem d. Nicolam ad cancellos' Presbyterii accurrere clamantem Si-
gnor Curato , Signor Curato ? exquibus verbis perculfus velocius ,
r.c fimili matrimonio intcrefTet , deponit, fe intra manfiones recepiflej
■ orum occlufo oftio aliorum verborum fenfum nullatenus percepiifet .
ieftes autem duo rogati , & alii tres concorditer Teftimoniumperhi-
bent de cxpreflb confenfu Receputi ad matrimonium , & tacito Nico-
1* iteratis nutibus capitis inclinatione annuentis , quae ita dcpofuit .
„ Entro dentro la porta della fua ftanza di modo tale , che cbbi tempo
„ di dire si Signorc , fe non che d'inchinare due volte la tefta , che
,, con tal atto m\mtefi di dire , che lo volevo per mio marito . Fran-
Ctfcus Antonius Pafquini, qui fponfalia cum eadem Nicola prasceden-
ter inufle praetendu , nuliitatem hujufmodi matrimonii promovet , cc
quia
197
quia non fit contractum , neque coram propno Parocho Receputi ,
neque coram Parocho Nicolae nullum Cacfence habentis Domicilium ,
eo quia neque moraiis , neque materialis Parochi prcdentia perft&io-
ni aclus intervenerit. Sponfalia autem ex depofitionibus plurium Te-
ftium probare contendit , & praecipue ex confcifione ipfiufmet Nicolx
ingenue fatentis impedimentum Teftimonialium ftatus liberi fuifle ap*
pofitum a diclo Francifco Antonio ,, Perche pretendeva di fpofirrmi
,, lui per avergli io promeflb in voce per due volte , & rurfus ibi , e
,, vero , che quando difli a detto Pafquini le dette parole , non fi du*
„, biti , che non pigliaro altri , chelei: intefi mantenergliele ; Ni-
hilominus etiam fi Matrimonium nullum eflet , & valida fponfalia ,
ex pluribus caufis ,-diflenfus nempe Patrui , & augmenti dotis , ab
eodem facti in fcut.500.pro fecundo fponfo tantum , ac ignorata con-
ditionis , & qualitatis primi fponfi Nicolade Campagnolis ab illorum
exequutione jure fe excufandam efle deducit , maxime quia juramento
afleita fponfalia non funt munita , & firmata , ex quibus , aliifque a
partibus deducendis EE. PP. decernent .
I. An Matrimonium contractum interCarolum de Reccputis , & Nico-
lam de Campagnolis fit validum in cafu &c. & quatcnus negaiive .
II. An d. Nicola poflit Matrimonium valide , & licite contraherecum
diclo de Receputis , feu potius obftent fponfalia per ^am , ut pras-
tcnditur contra£ta cum Francifco de Pafquinis in cafu &c.
Sac. Congregatio die 3. Oc~tobris 1716. refpondit . Ad L sljfrmative ►.
Ad 11. prcvifum in primo . /
VENUSINA MATRIMONII. Georgius Giura , & Clara Mu-
facchio Oppidi Mafchiti cum eflent in quarto confanguinitatis faveuMMt
gradu conjun£ti , ut valide Matrimonium contraherent , Difpenfatio-
nem a Summo Pontifice directam Ordinario Melphien. uti viciniori ,
cum vacaret Sedes Venufina , impetrarunt , obtentoque Decreto pro
exequutione difpenfationis,Matrimonium coram Parocho, &Teftibus,
prceviis etiam Denunciationibus a die ufque 20.Augufti 1 714. contra-
xerunt ; Vicarius Capitularis Venufinus prauender.s matrimonium
nullum, tum quia exequutiodifpenfation-s fpec~taret ad Epifcopum
Lavellen. viciniorem, inhibuit fponfis, nefubpocna excommunicacio-
nis cohabitarent, atque emanato ad ejus inftantiam ab hac Saera Con-
gregatione die_22. Septembris 1714. refcripto ; Vicarius Venufinus
conficiat Procefjum contra contrabentes , ac Parochum , ac injungat
fpof/fis , ne infimul converfent ; & probata per teftes contraventio-
ne enunciato praecepto , d. Georgium Giura , & Claram Mufacchio
excomrnunicavit , qui praevia paritione , plures , & reiteratas obti-
nuerunt abfolutiones cum reincidentia . In controverfia vero , an Epi-
fcopus Lavellen. , feu Melphien. fit vicinior , plures a Promotore
Fifcali Venufino examinati fuerunt Teftes deponcntes viciniorem effe
Lavellen. Epifcopum , & produ&a etiam fuit alia difpcnfatio a Vica-
rio Generali Lavellcn. utiViciniori exequuta die I7.lanuarii. Epifco-
pus autem Melphicn. jn fua informatione praitendit, fe cffe viciniorcm,
& uti talisdie 21. Juniicjufdem anni 1714. ejus Vicarius Ge leralia
decre
198
decrevlt exequutionem alterius confimilisdifpenfationis Matrimonia-
lis • Hinc fumms Eminentiae VV. fapienti» fequentia dubia ponuntur.
I. An Matnmonium fit validum in cafu &c.
II AnOratores abfolvendi fmt a Cenfuris ih cafu &c.
SacraCongregatiodie 3. Oclobris 1716. refpondit . Adl.® //. nega-
tive , $3 amplius .
MURANA IRREGULARITATIS . Sacerdos Vitus Malanca
die 7. Iulii 1715*. in Ecclefia Paftorali Oppidi Bellae , abfente Pa-
BaptijtnQ rocho, baptizavit puellam eadem die natam propter imminens pericu-
*&•?• ium vito3 abfque debitis Caeremoniis ut probatur ex fchedula ab ipfo-
met confcrifta, & Parocho confignata ; fucceflivedie 21. ejufdem men*
fis de licentia Parochi iterum eandem puellam in ejus Parochiali Ec-
clefia baptizavit , ut ex altera ejus fchedula refultat , & plenius ex
depofitione quatuor Teftium aCuria Epifcopali cxaminatorum , quo-
rum duo deponunt de primo baptifmo collato ob vitae periculum curn
monitione , ut in cafu fuperviventias puellam iterum ad Ecclefiam Pa-
rochialem deducerentperfariabattezzarefo/cnnemente. Duo autem
alii ex dd. Teftibus deponunt , Sacerdotem Malancam fecunda vice
non adhibuifle tantum caeremonias Ecclefne , iterum vero baptifmum
contulifle denuo adhibita forma , & materia Sacramenti . Hinc Epif-
copus ipfum declaravit irregularem . prator autem practendit irregu-
laritatem ex cap. ex literar. de Apoftat., & reiteran. batifm. efle par-
tialem , & impeditivam afcenfus ad Ordines , non autem privare ufu ,
& exercitio SS. Ordinum , juxta deducta. per del Bene de Offic.fanB*
lnqnif par.\. dubit.yi.fcci.i. num.^. fed in contrarium urget autho-
ritas Card. Tolet. infumm. lib.i. cap.65. num.4.. ubi cenfet Saccrdo-
tern rebaptizantem uti non pofle Ordinibus , fi crimen notorium fit ex
irregularitate non fpeciali , fed communi omni publico de!i£to ad
Text. in cap. quczfitum ds temper. ordin. verum etfi aeque eodemque
Canone di£tum de confecrat.d//?/'#c?.5.prohibita fititeratio Baptifmi,
& confirmationis , nihilominus nulla reperitur in jure Canomco ex-
prefla , & fpecialis decreta irregularitas pro illis , qui etiam fcienter
bis confirmationis Sacramentum vel fufceperint , vel contulerint , Sc
forfan de caufa , quia in iteratione Baptifmi urget fufpicio haerefis
Donatiftarum , & Anabaptiftarum, ideoqur fi h&c longe abeft a!> Ora-
tore , qui ex crafla , & mera ignorantia ad iterationem Baptismi pro-
ceflit , fummae erit fapientjae £E. VV. defpicere, ari grave fcelus com-
miferit , & decernere .
I. An Orator incurrerit irregularitatem ex iteratione Baptifmi , &qua*
tenus affirmative &c.
II. An fit locus difpenfationi in cafu &c.
Sacra Congregatio die 14. Novembris 1716. refpondit : Ad I. Affir-
mative . Ad II, Affirmative , peraUis exercitiis Spiritualibus ,
NEA
19?
NEAPOLITANA INDULGENTIARUM. Confraternitas San-
€ti Matthcei , & Francifci de Ailifio Neapoli ere^a ab anno 1610. j^J^JJ;
aggregari obtinuit Sacrofanctac Lateranenfi Bafilicx , cujus Capitu- dcortt.de in-
lum Ecclefitf , & Oratorio d. Confratemitatis indulgcntias , faculta- dulg» feJJ^»
tes , aliafque fpirituales gratias , indulta , ® privilegia Eccicfia:
Lateranenfis communicavit , prxfcripta tamen lege inilandi pro re-
novatione quolibet quinquennio , quam anno 1 7 1 5- Capitulum ad
alium quinquennium prorogavit ; Huic conceflioni , & irdulgentia-
liim participaiioni Confratres inherentes curarunt anno elapfo tranf-
mittere pridie diei Veneris Menfis Martii per Urbein Neapolis Man-
datarium PopulumTintinabulo eonvocantem, & clamantem alta voce;
Chi vi/ita la Congregatione de* SS. Francefco , e Mattto domani
Venerdt di Marza guadagna Indulgenza plenaria , e fi fa la Scala
Santa , Cives autem confleclentcs , & fcalam dictx Confraternitat s
pie , acdevote flexis genibus afcendentes , in fummitate graduum
unus ex confratribus excipiens eorum nomina in Codicem referebat,
& elxemofinas , ac pias oblationes colligcbat; Prxterea Oratorii Ja-
nux lapidtm ita fcriptum inrixerunt . Vifitantibus quotidie paznaz in+
du/gcHtur fitut in Lateranerfi Ecclefia ; inftantibus Parocho conti-
gux Ecclefia? , & confimilis Tituli SS. Matthxi , & Francifct, & Pro-
motore Fifcali S. Vifitationis curia Archiepifcopalis die 10- Martii
Officialibus dic~lx Confraternitatis inhibuit fub pcena interdicti Con-
gregationis , ne afcenfum dictx Ecclefix Scaix Sanctx permitterent ,
& fub eadem poena monuit , ut in biduo prxcife , & peremptorie Tri-
bunal Vilitationis de aflcrtis indulgcntiis edocerent : Confratres vero
A. C. Monitorium fuper obfervantia, & executioneprxtenfx aggre-
gationis prxfentarunt , & die 1 1 . fequenti dicti menfis inufuScalx
San&x continuarunt ; quare Curia Archiepifcopalis Cedulones co-
minatum interdictum decernentes affixit . Scalx San&x ufum ipfurp-
met Capitulum Lateranenfe per fuas literas dictis Confratribus da-
tas improbavit; aggregationem invalidam etiam inftantes prxtendunt,
eo quia privilegium aggregandi Ecclefias jam ereftas aCallifto III.
concefliim Bafilicx Lateianenfi , & aliud fundandi , & erigendi Ec-
cleiias in folo Lateranenfi a BonifaciolV. elargitum , & Pio IV. in
ejus Conftitutione m ordine la 57. vocata non integre Siftus V. in
fua Conftitutione la 19. reftituit , ut Rota dect22$. ».5*. coram Eme-
rix obfervat . Data autem valida aggregatione indulgcntix communi*
catxrecognofcendx , & approbandx erant ab Ordinario , juxta for-
mam Bullx Clementis VIII. la 115., cujus difpofitionem fervandam
effe aCapitulo Lateranenfi Paulus V. in ejus Conftituticwie la 68.
declaravit ; Hinc attento Decreto Auditoris SancliiVimi remittentis
huic Sacr» Congregationi controverfiarum decifionem,monito Procu-
ratore Confratrum fumma EE. V V. fapicntia difpicet .
I. An fit permiitenda Scala , ut nuncupantSan&a in cafu &c. Et qua-
tcnus ajfirmative .
II. Anproommbus afccndenti.bus , & dcfcendentibus adfit Indulgen-
tia in cafu &c-
1IK An Lapis cum infcriptione : Vifitantibus quotidie pati<£ indul-
20O
gentur, ut in Lateranenfi Ecclefia fit amovendus in cafu &c.
IV. An interdi&um fuftineatur in cafu &c.
SacraCongregatio die 19. Jnnii 1 7 17. refpondit : Ad primum negative,
& amplius . Ad fecundum provifum inprimo. Ad tertium affirmati*
ve , & amplius . Ad quartum audiantur .
THFLESINAARCHIPRESBYTERATUS. Ad inftantiam Pa-
rochi, & Cleri Ecclefue Parochialis SS. Apoftolorum Petri , &
Pauli Oppidi Ofani Epifcopus Thelefinus diclam Parochialem Eccle-
fiam titulo Archipresbyteratus , & modernum Parocrrtjm , ejufque ,
in officio fuccefibres Archipresbyteri titulo condecoravit , abfque ta-
mcji ttlladignitatis , & jurifdi&ionis collatione , ® citra pyajudi'
■um omnium , $* quorumcumque jurium . & prarogativarum quomodo-
cttmque fpeclantium , <j$ competentium Matrici , & Archipresbytera-
}i Ecclefia S. ^oannis Baptifla , ejufque moderno Archipresbylero ,
§ Succefforibus in perpetuum . His tamen praefervativis claufulis non
obftantibus, Archipresbyter di£tae Fcclefiae S. Joannis Baptiftae prae-
tendit conceifionem fa£tam ab Epifcopo non fubfiftere praecipue in
prEJudicium fuae Matricis , & Archipresbyteralis Ecclefise , ideoque
non attenta renunciatione Parochi Ecclefiae SS. Apoftolorum Petri ,
& Pauli honorifico titulo Archipresbyteri , cum conceflio emanave-
rit etiam ad inftantiam Cleri , & fa£ta fit non perfonae moderni Pa-
rochitantum, fedEcdefise, & omnibus in munere Parochi , fuppli-
cat EE. V V. , ut jura fua Ecclefiae farta tecta confervet , decernere ,
An concejjio tituli Archipresbyteralis , $f Archipresbyteri refpeBive
fatta pcr Ordinarium Ecclefia Parochiali SanBorum Apoflolorum
Petri, &Pauliy & ejus pro tempore Parocho fubflineatur inca-
fu ®c.
Sacra Congregatio die io.Julii 1 7 1 7. diftulit propofitionem ; die vero
31. ejufdem Menfis , & anni refcripfit : Negative , ® amplius .
SmS^**' "P ANE!Sr- PATRIMONII SACRI , ET MISSARUM . Ludovicus
cap™s'e/Li<. •*- Romazzottus ad ordines Sacros promotus fuit ad titulum Cappel-
dtRefi laniae de Jurepatronatns Laicorum onus habentis Miflce quotidianae ,
& cum fupplemento Patrimonii Sacri a Joanne Baptifta Patre confti-
tuto fuper quadam ejus domo valoris fcutorum 300. monetae Urbini ,
& annui redditus fcutorum duodecim : fucceflive dictus Sacerdos re-
portata die 12. Decembris 1707. a Ludovico Marufcellio Romano
ceflione cujufdam aflerti crediti fru&iferi fcutorum in forte 409. &
provcnientis ab inftrumento ftipulato anno 1645". in fubrogarione fui
Patrimoniifinelicentia Ordinarii confenfum praeftitit , ut ejus pater
domum, utfupra, aflignatamdiftraheret , prout de fac~lo die 3, Jan.
17 18. vendidit . Hinc inftante Promotore Fifcali pro nullitate vendi-
tionis di&ae domus , & pro celebratione Miflarum ab anno 1705. uf-
que in praefens fere penitus a dicto Sacerdote omifla, ut ex calculo
EE.V V. in Summar.exhibendo Auditor Sanctiflimi utramque contro-
verfiam EE. VV. delegavit ; ideoque monito d. Sacerdote Ramaz-
zotto, & domus poffefTore, humillime Promotor Fifcalis inftat de-
clarari.
I. An
I. An alienatio Domus fn fupplcmcnto Patrimonii Sacri affignatce fufti-
neatur in cafu &c.
II. An Saceidcs Ludovicus Ramazzottus teneatur celebrare Miflam
quotidianam , & an tam pro praeterito , quam in futurum in cafu &c.
Sacra Congregatiodie 21. Augufti 1717. refpondit : Ad I. negative ,
($ amplius . Ad II. affirmative ad manualem a die eompofitionis , $
Epifcopus proceaat prout dejure contra Ramazzottum , & amplius %
MEDIOLANFN. UNIONIS . Clerici Regulares Congregatio- c^.i?. *./«
nis Matris Pei attenta congrua , & competenti Dote annui red- uni°mhus&
ditus fcutorum 650. circiter facultatem inftituendi unum eorum Colle- 2'»«/' '
gium- in Urbe Mediolani a Sacra Congregatione Epifcoporum , &
Regularium obtinuerunt , cumque in prafens in Hofpitio Apoftolica
aufroritate conceflb degant , Sanctiffimo fupplicarunt pro unione eo-
rum Collegio erigendo Parochialis [-cclefice S. Petris , fupprefTo ejus
titulo ; collativo Rector d. Parochialis Ecclefiae unioni confentit ->
eamque fub diverfis conditionibus laudat , & poficuam etiam ex con-
filio graviorum Ecclefiaftici Ordinis Virorum EminentifTimus Archie-
pifcopus cenfet 5 conditiones funt , ut moderno RectoFi , vita ejus
durante fructus certi Parochiae afcendentes ad ducati auri 16. referven-
tur, & Oratorum Collegium refiduum (ultra eleemofynam MifTarum
bis centum ) ufque ad congrua alimenta arbitrio Eminentiflimi Ar-
chiepifcopi eidem quotannis perfolvere debeat . Defunclo autem Re-
fignante praefati frucflus certi abdicati a Paroqhia uniendi , & ineorpo-
randi erunt Maflae Capitulari Collegiatcc Ecclefi» S. Laurentii Majo-
ris in augmento diftributionum , cui etiam in ;eamdem caufam , &
lub hypotheca ccd;um ParochiaJium novumColIegium fingulis anni
lib. 190. competcntcs ducata auri quatuordecim , & ob 83. perfolvet;
Parochialis autem Ecclefia cum fuis iEdibus , Viridario, fruc~libufque
incertis ad auri ducata fexaginta circiter afcendcntibus cedet comodo
novi Collegii , cum onere tamen , & lege , quod quatuor ex di&is
Regularibus Confefiionibus audiendis incumbant , cceteri propriis eo-
rum inftituti exercitiis vacent , ita tamen ut difpofita per SacrosCa-
noncs , & Synodales Conftitutiones religiofe fervent, quodque prae-
pofiti pro tempore curae Animarum juxta ConciliiTridentinidecreta ,
&Apoftolicas SanfconesOrdjnarii jurifdi&ioni in negotiis curamAni»
marum concernentibus fubjiciantur $ Hinc cumpreces remiflae fuerint
Eminentiis V V. pro voto , exhibent Oratores excmplum fimilis gra-
tiae unionis alterius. Parochiae jam a Sancliffimo fignatae , quas tamert
ex fupervento impedimcnto fuum erTectum fortita non fuit , & enixe
afHrmativum fequenti dubio refponfum exorant .
An Jit fignanda fupplicatio in cafu &c.
Sac. Congregatio die2i.Augufti 1717, refcripfit affirmative in ca-
fu regrefsus in cafu difsolutionis .
TrxJX* Cc NA-
202
NAZARENA ELECTIONIS VICARII CAPITULARIS .
Turcarum armis Urbe Nazaret , totaque Palasftina occupata ,
ae ref' profugoArchiepifcopo in Oppido Baruli Archiepifcopalis Sedes Na-
zarena nuncupata ere&a , & aflignata fuit ;>'., cumque illa pluribus an-
nis Paftore viduata fit , & die 2. Februarii novifliaii Vicarius Capi-
tularis decefferit , convocato ;die 7. fequentiCapituIo pro ele&ione
Succeflbris , in quo viginti ,fex Capitulares interfuerunt , fuffragia
«juindecim Primicerius Jofeph Quarti in jure Canonico , nec Doclor,
nec Licentiatus,quamvis in a&uCapitulari eleftionis fuppo fitum fue-
rit efle „ Licentiato nelPuna , e Taltra legge , come da amplo atte-
„ ftato di lettere di publica univerfita a noi pieno Capitolo prefen-
tato ,, affequutus fuif, Alia vero undecim fuffragia Archidiaconus
Dominicus Abbate 1. V. Do&or reportavit ; Conteftata ftatim lite
fuper validitate , vel nullitate dictarum Ele£tionum coram Epifcopo
Vigilien. uti viciniori , cum Sedes Epifcopalis Andrias , quaj vicinior
cft , in pratfens vacet , eaque poftmodum ad hanc Sacram Congrega-
tionem delata etiam ex decreto Auditoris San&iflimi fequens dubium
difputari contigit : Cum autem alias S>c. Congregatio in Ta raco-
nen. menfe Februarii anni 1590. in refponfione ad fextum dubium de-
creverit*: EleBionem ejfe nullam fi ex gremio Capituli prcetermijfo
DoBore alius quantumvis antiquior eligatur , facultatemque eligendi
devolvi ad Metropqlitanum , vel viciniorem , & recentioribus tem-
poribus in Lancianen. 18. Augufti i66§. cenfuit, D eveniendum effie
ad novam eleftionem Vicarii Capitularis , eo qmdjam eleUus non efl
dotlor , qualis in Capituh adeft juxta prafcriptum Concilii , ideo
Primicerius hujufmodi declarationes , & decreta recipienda effe con-
tendit , li plures adfint in Capitulo qnalificati , non autem fi unus
tantum , eo quia nulla adeffet Eleclorum libertas ; Archidiaconus
e contra adeffe etiam Canonicum Saraceni Doc~torem- adducit , &
alias in Majoricen. 13. Februarii 1672 . propofito dubio An pluribus
elettis in difcordiafit ajfumendus in Vicarium^feu Officialem Do&or,
aut ticentiatus in jure Canonico , cateris remotis , refponfum fuit
Affirmative . Documenta autem , quibus Primicerius fuam idonei-
tatem , & Lauream Do&oralem affequutam die 21. Maii poft ele&io-
nem probare contendit , refponfionefque , & obje&a Archidiaconi
ex partium informationibus , & fummariis EE. PP. dignofcent , fatif-
que erit unum fuperaddere, hanc Sac. Congregationem in Melphien.
9. Septembris 1594, cenfuiffe Non ejfe de necejjitate , ut Vicarius
eligatur degremio Capituli , cateris tamen paribus praferendum effe
Capitularem , 1$ exiftentibus Dotloribus , vel licentiatis injure Ca-
nonico , alias fufficere , ut eligatur , qui quantumfieri pojfit , idoneus
fit \ Et in alia Tricaricen. anni \ 1592. cenfuit , Eletlionem Vicarii
non DoZloris a Capitulo Sede Vacante fattam ejfe nullam , fi extra
Capitulum Do&ores idonei, ut proponitur, exiftebant . Quare EE.PP.
difpicient .
An , & qua: elcBio fuftineatur in cafu fcfc,
Sacra Congregatione die 1 1. Septembris 1717. refpondit , Neutram
fufttneri , & facultatem eligendi devolutam ejfe ad viciniorem .
DF
205
D E C R E T U M
Jujju San&ijjimi Domini Nojiri
BENEDICTI XIV.
Editum circa Celebrationem Miffie
in Oratonis privatis .
Dic fsptima Januarii MDCCXLL
U M duo Nobilcs conjuges Dioecefis Marficen. obtU
nuiffent a Sede Apoftolica Indultum pro celebratione
Miflae in privato Cux Domus Oratorio fic conceptum :
Diiefie Fili , <3 dileBa in Cbrifto Filia Salutem , &
slpoftolicam benediblionem , Spirituali confolationi ve-
ftra , qttantum cUmDomino pojfumus , benigne confu-
lere , vofque jpiritualibus favoribus , & gratiis profe-
qui volentes , & Veftyum fingulares perfonas a quibufvis excommuni-
cationis ,fufpenfionis, &* tnterdiili , aliifque Ecclefiafticis fententiis,
Cenfuris , & pcenis a jure , i;^ ab homine quavis occafione , vel cau-
fa latis ,fiquibus , quomodolibet innodata exiflunt , ad effietlum pr<e-
fentium dumtaxat confequen. harum ferie abfolventes , 6* abjolutas
fort cenfentes, fupplicationibus veftro nomine Nobisfuper hoc humi/i-
ter porreclis inclinati^ Vobis , qui ( ut ajferritis ) locorum Gallichii ,
& Mejfanelli Marficen. , feu aUerius Diacefis JurifdiBionem tempO'
rjilem in illis , feu eorum altero exercen. Baro ,• & Baroniffa refpe-
clive exiftitis , ut in privatis Domorum veftra habitationis in Civi-
tate , & Dtdccefi Marficen. exiften. Oratoriis ad hoc decenter muro
extru&is , $ ornatis , feu extruendis , & ornandis , ab omnibus do-
mefticis ufibus liberis per Ordinarium loci prius vifitandis , & appro-
bandis , ac de ipftus Ordinarii licentia ejus arbitrio duratura , unam
Mijfam pro unoquoque die , dttmmodo in eifdem Domibus celebrandi
liccntia , qua adhuc duret , alteri concejfa non fuerit , per quemcum*
que S.tcerdotem ab eodem Ordinario approbatum Sdecularem , feu de
Superiorum fuorum licentia Regularem , fine tamen quorumcumque
yurium Parocbialium prajudicio, ac Pafchatis Refurrettienis , Pen-
tecoftes , &" Nativitatis Domini Noftri Jefu Chrifti , aliifque fo-
lemnioribus anni feftis diebus exceptis , in Veftra , & Nitorum ,
Confanguineorum , & affinium in eadem Domo vobifcum infimnl babi-
tar.., Familiaque, & quoad Oratoria Ruri exiftentia , ctiam in Ho-
fpitum Nobilium , Veftrorumque prafentia celebrari facere libere ,
zo'4
Q lidte pojfttis , # valeatis , «c Veftrum quihbet poffit , ^ vatea* ,
/iu&oritate Apojlolica tenore prafentium concedimus*, ® indulge-
rnus - Non obftantibus Conftitutionibus , <# Ordinationibus Apvfto-
licis , ceterifque contrariis qttibufcumque . Volumus autem , 0«oi
Familiares fervitiis veftris tempore \di&<e Miffa aciu non necef-
farii ibidem MiffdC hujufmodi intereffentes ab obligatione au-
diendi Miffam in Ecclefia diebus fefiis de pracepto minime
liberi cenfeantur . Datum Romx apud San&am Mariam Ma*
jorem fub Annulo Ptfcatoris die ,12. Februarii 1759» Cumque
exorta effet dubitatio , an ex vi hujufmodi Indulti liceret Miflam ce-
lebrari in privato Oratorio , etiam fine pnefentia alterutrius ex diftis
Conjugibus , in quos indulti conceflio direcla erat , cni quidem dubi-
tationi locum dedit opinio nonnullorum Doclorum pro affirmativa ,
& negativa refpeclive fententia inter fe certantium , Sacra Congre-
gatio Concilii», ad quam hujus qurcftionis refolutio delatafuit, die
tertia Decembris 1740. cenfuit : NON LICERE ; Deinde vero
Sanctiflimus Dominus Nofter , reprobata contraria Doctorum fen-
tentia prcedictam Sacraj Congregationis refolutionem nedum appro-
bavit, verum etiam praefenti Decreto publice evulgando voluit omni-
bus notum fieri , non pofle vigore fimilis indulci celebrari Miflam in
privatis Oratoriis , quando eidem Miflas aclu non interfit aliquis ex
iis , quibus principaliter indultum conceflum eft, indultum vero prin-
cipaliter concefTum inteliigi iis tantum , quibus Breve dirigitur, ni«
mirum Perfonis illis , qua? a tergo ejufdem Brevis proprio nomine
nuncupantur, adeout fine pr^fentia alicujus ex dietis perfonis minime
liceat Miflae Sacrificium peragi; etiamfi pnsfens fit aliquis five ex filii ,
five exConfanguineis,five ex aifinibus,five ex familiaribus,five demum
ex Hofpitibus Nobilibus in eodem Brevi memoratis , quippe quibus
nil aliud per ejufmodi Brevia conceditur, quam quod unufquifqueeo-
rum ( dummodo , quod attinet ad familiares , juxta claufulam in iifc
dem Brevibus infertam , non fit ex illis ac~lu non necefiariis ) afliftens
Miflsc , quas celebratur in Oratorio privato in prajfentia alicujus ex
perfonis a tergo Brevis proprio nomine nuncupatis , fatisfaciat obli-
gationi audiendi Miflam diebus feftis de pracepto . Sublata igitur*
& profcripta quacumque minus germana interpretatione ejufmodl
Brevium, & Indultorum in contrarium hactenus fa£ta SANCTITAS
SUA ita declaravit , & fervari omnino mandavit , diftri&e praci-
piens , ut omnes Epifcopi , aliique locorum Ordinarii , etiam tam-
quam a Sede Apoftolica delegati executioni , & obfervantia; hujus
Decreti diligenter incumbant perCanonicas poenas contra inobedien-
tes eorum arbitrio conftituendas .
A. Card. Gentili Praefe&us .
C. A. /irchiepifcopus Pbilippen, Secretarius .
DE«
'20$
DECRETUM
E D I T U M
ln Sicula Rejihutionis in integrum 5 $ Nullitatis
Profeffionum »
CUM plures Religiofi Regularium Ordinum Regni , & Provin-
cias Siciliasa Religione egreffi vigore fententiarum fuper nulli-
tate eorum profeflionis minus legitime obtentarum Sacrac huic
Congregationi Concilii preces direxerint pro facultate Miflam
celebrandi , quippe qui fufpenfionis poena obftrifti remanferunt ex
defectu congrui Patrimonii , tria hac occafione in quibufdam Sicili»
Diaecefibus ex ipfis etiam ejufdem Regni Ordinariorum relationibus-
contra Sacri Concilii Tridentini prasfcriptum nulliter , & vitiofe pera-
gi dete&um fuit. Primum eft, quod Ordinarii Iocorum de afferta Pro*
feffionisnullitate poft elapfumQuinquennium, praecipue fi recurrentes
ad reclamandum intra idem quinquennium Iegitimo impedimento de-
tenti fuerint, non indultaab Apottolica Sedc reftitutione in integrum,
quorumdam Doftorum opinionibus alioquin reprobatis innixi , prce-
fumunt agnofcere , fententiam de illa ferentes , & inter eos praefertim
Epifcopus Catanenfis , afferto quodam privilegio , five immemorabi-
li illiusCurix confuetudine fuffuitus prajtendit fententiam Nullitatis
Profeffionis dicere poffe tum intra, tum poft elapfum quinquennium ab
ejus emifTione , & five regulares ab illa reclamantes vota emiferintiu
ejus Dicecefi , fi/e in aliena, dummodo in aliquo ejufdem Dioeccfrs Io-
co, & Conventu dum reclamant, ex obedientia fuerint conftituti . Se-
cundum , quod ab iifdem Ordinariis tam exa6lo jam quinquennio,
quam illo adhuc decurrente educuntur fententias invalidam declarantes
Profeffionem , Superioribus Conventuum , in quibus profeflio emiffa
fuit , non auditis . Et tertium denique , quod ipfi etiam Superiores
Regulares fuper afierta nullitate profeffionis , nec habito , nec requi-
fito Ordinarii loci ludicio , aliquando fententiam pronunciant . Quae
quidem omnia cum aperte repugnent non folum notiffimx Tridentino-
rum Patrum difpofitioni fub cap.xy. Seff.7.^. de Reg. verum etiam ite-
ratisSacraj hujus Congregationis refolutionibus, idcirco ne deinceps
tot confultifTima Decreta amplius violentur , EE. VV. deliberandum
proponitur.
4n , & quomodofit providendum in cafu &c.
Die 24.Septembris 1740. Sacra Congregatio Eminentilfimorum S.R.E.
Cardinalium Concilii Tridentini Interpr&tum cenfuit ; Providendum
juxta modum a Domino Secretario explicandum , facio verbo cum Sun-
cliffiMo .
Modus autemeft , quod fcribatur Epifcopo Catanicnfi , aliifque priefu-
libus Provincisc Siculas, nullum Epifcopum , five Ordinarium , mau-
Jito SuperioreRegulariConventu* , in quo fuit emiffa profeflio , ne-
TomJX. Cc 2 ql,e
2c6
quc ullum Superiorem Regularem independcnter ab Epifcopo, yel Or*
dinario pofle fub poena privationi* Officii, & vocis a&ivtt, & paflivoe
ipfo faclo incurrenda , Caufas Nullitatis Profeflionis cogno/cere, ied
cas conjunclim ab iifdem Epifcopo , vel Ordinario loci , ac Superiore
Rugulariefle decidendas, five Profeflionis invaliditas a Religiofis, five
ab ipfa Religione exquocumque capite proponatur: Reftitutionem
vero in integrum adverfus lapfum quincjuennii , quod adie profeflio-
nis decurrit , etiamfi perduraverit caufa metus , aut aliquod aliud im«
pedimentum fuerit ad reclamandum interjeclum, a S. Sede pmnino effe
impetrandam, juxta decreta alias edita , non obftante quacumque con-
traria confuetudine etiam immcmorabili , & quolibet afferto Priyile-
gio : Religiofos autcm , de quibus agitur, & quorum profeflio contra
formam Sacri Concilii declarata fuit invalida , teneri intra terminum
unius anni refumere habitum , & ad clauftra rcdire , tam pro obtinen-
da a S. $ede reftitutione in integrum , quatenus illa indigeant , quam
pro inftituendo judicio fervaris feryandis fupernullitate fuae Profeflio-
xiis , quatenus hanc velintdeducere , eoque termino elapfo , fi non pa-
ruerint , habendos effe tanquam Apoftatas ; & tandem quoad Iicen-
tiam ab ipfis petitam celebrandi, firma prQ nunc manente eorum fuf-
penfione , feorfim dejnceps proyidebitur , iuxta fingulorum preces,
& circumftantias , Hanc vero refolutionem fignificandam effe Procu-
ratoribus Generalibus Qrdinum > qui Supereriores Iocales de illa mo-
neant , & Sacram Congregatipnem de executione certiorem rcddant:
Faclaque derpnemiflis per infrafcriptum Secretarium relatione San-
cliflimo , Sanclitas Sua prajdi&am Sacrae Congregationis fententiarrj
inomnibus approbavit . Die 28, Septembris I740.
C, A> Archiepifcopus Fhilippcn. Secretarius
W"
\
INDEX
209
RESOLUTIONUM,
Quse a Sacra Congrcgatione Concilii
in Caufis fub annum 1 740. , & aliis
nonnullis ab anno 1700,
ad 1 7 1 8. propofitis editae
fuerunt .
ABfolutio a cenfuris, & reintegratio ad
vocem a "tivam, & palTivam fuit con *
ccfTa fuperion regulari, qui in "jficacione
non curaverac MiiTarum onera adimple-
ri, in Imolen. 17.Ztev.140. pag.%\.
Abfolurioricm , & difpenfacione a jura-
mento perpecua. per/cverantix in aliqua
Congregatione refervandam non ciT^»
Sedi Apoftoljca? , refpondit ^. C ongr. in
Elboren. Juramenii perjeveranti* 14.
Nov. 171 i. pag.iio.
Abfolutionem a cenfuris ad cautelam eiTe
concedcndam , refcripfit S. Congreg. i\\
Rubcn. raptus, 154 cenfurarum $,Mar-
tii 1714. ad II. dub. pag. 1 84.
AbfoJutiones ad cautelan a ccnfuris ab
Ordinario relaxatis nequitjudex dele*
gatus Apoftolicus conced-re , prxter-
c,uam adbrevetempus , & cum obliga-
tione, de ftando juri, & parendo inanda*
tis llcclefia. , in Sardini<e J urijdiiiionis
l>Aprilis, l? \}.M.iii 1700. ai V.dub.
pag.97.
Admjnirtratio j & exaftio rcdituum a.Ti-
gnatorum pro ahmonia Alumnoru;n_t
Scminariifacienda cft perRcftorein cum
participatio.ie, confenfu , &: mandato
jLpifcopi -. in Viglevanen. Seminarii
15. CT 17. Jan. 1714. ailV.dubium
pag,\%\.
Alicnatio rcru.n fpcctantium ad Fcclcfias
litas in Solo Latcrancnfi approbari ne-
ipiir a Vicario Latcranenfi, icd Epifcopi
requiritUf authoticas, in Mititcn. 19.
Ftbruar. 13* il.Aprl- 1701. adVl.-l tb.
;'.ioo.
Aiii^acio Domuc tn fupplemcnttim Patri-
tiiQnij Sacri aiTignatx fuit dcclai ata in-
valida , in Fanen. Patrimoni S. / , S"
'arun 2. \ . Augufli \J \7 . ad l. duo.
p '^.20 >.
Appeflatio lufpcnfivanon datui a fcntentia
privationis Canonicauii ob 11011 rcfidcn-
timi, in Cathacen. C.tnonica us 14.
JVov. \67 1 ,*d V' dub> pa:.\ ±- .
'Jom.IX.
Appellationem nequit Judex delegatu*
Apoftolicus admittere ab exequutione
Decretorum Sacri Concilii Tridentini ,
in Sardini* $. iprilis T700. £5" lf.Maii
1700. adVI.dub* pag.07.
Appellationein nequit Judex delegatus
Apoftolicus recipere , nifi per publica
documenta prius conititerit , candem
appellacionem a fententia defiuitiva , vel
habence vim dehnitiva?,aut a gravamine,
quod per fententiam jdcfinitivam repa
rati non poffit in cafibus ajurenoii__»
prohibitis per Jegirimam perfonam , &
intradebica tempora fuiffe interpontam,
ac profecutam , in Sardini<ejurifdic7io-
nis -. Apr. W l j. Maii. 1700. ad VIII.
dub> pag.97.
Appellationem fi Judex Delegacus Apofto-
licusrecipiat , nequit inhibitionem con-
cedere abfque infertione tenotis fentcn-
tijc , aut decreti definitivi , aut definitivi
vim h ■bentis , ctiamfi appellans aflerat
culpa Judicis, a quo vel ac"tuarii exem-
plum habere non pofle , non juftificato
impcdimeuto, in Sardini ' e J urijdic7'u>ut
3. Aprilis 1 i? 1 j. Maii 1700. ad IX.
dtfb. pag.sf.
Appellatione.n quoad effec^um fufpenfi-
vum nequit Jud^x dclegatut Apoltolicus
denegare iu caufis defui natura appcl-
labilibus , & in quibus ipfe procclTit , ia
Sardinid Jurifiiclionis \. Apritis , 'S
1 y. Maii 1 700. ad XI. pag.97,
Appcllationes in fecu idi inftanria nequit
JudesDele^acus ApoftoIiciK letfipere a
dccretis , & fententia fufiraganeorum •
omiffo medio Curir Metropolitana: > \n
Sardini<e )urifdiclio»is $. .-ipritif , f
if . Maii \?oo.ad X- ditb- pag-*)l '•
AppellatioHem nequic Judex Delc;vitus
Apoftolicus admittcre ab mterlocutotia,
vcl alioquovis gravammc , quod pjtcft
pcr feiitentiamdconirivam repanri , in
Sardinif]urijdi:iionis \.Afrilis>& If»
Msii 1 700. ai XI. dub. f 1 ]-97-
Appellationcm iiitcrpoficani .1 graramiae ,
qu )d uequit per fcntcnti.im dcfinitivam
tcpjtarij ut catcerationis •> torcur.v , Jnc
D I
2IO I N
cxcommunicarionijj nequit Judex dele-
eatus A poftolieus admittere quoad cau-
sse cognitionein in gradu appellationis
tantum , bene vcro qtioad brevcm fu-
perfelloriam , in Sardinie Juriflittionit
j.Aprilis 3 ,£?" ij. Maii 1700. ad III»
ciub- pag.97»
Appellationeni quoad efteftum fufpenfi-
vum nequit Judex delegatus Apoftolicus
admittere>quando Ordinai ii ad evitanda
fcandala procedunr,non citata parte,nec
adhibita caufae cognitione in caufis vifi-
rationis , aut corrcftionis morum , in
Sardinig Iurifdielionis 3. April. & lj.
Maii 1700. X. dub.pag.97.
Apoftatarum ptxnas non iucurrunt fugiti-
vi, & defertores Congregationis , in qua
emitcitur juramentum pcrpetuae perfe-
verantiae , cujus tamen difpenfatio non
eft Sanftce Sedi refervata , in Elboren.
Fugitivorum ia,Nov. 1 711. pag-ifO%
Archiepifcopi Amalphitani jurifdiQioni
J'ra?pofitus t Canonici , aliaeque perfonae
Ecelefiaftica; tam Colleqiatae Ecclefiae
Terrje Majoris , quam ejufdcm Oppidi
lubjeftaE funt ,in Amahhitana lurifdh
ilionis 3 o.Stpt. 170». -ad I. dub.p. 1 09.
B
BAptifmum effe conferendum fub con-
ditione, & fecreto puellae , de qua
dubitabatur , an fuifTet baptizata , & de-
inde procedi poffe ad matrimonium con-
trahendum,fervatis fervandis, refpondit
S.Congreg.in NtapolitanaMatrimomi
1. Sept. 1714.pag.18f.
Beneficium fimplex de jurepatronatus non
dc-bcre ab fcpifcopo uniri prsebendae
Thcoiogali , fed collationem factam fu-
ftineri, refolutum fuit in Mtlphiiien.
Trthendg Tbeologalis 3. Decemb.1740.
pag.67.
BencHcium efle Saccrdotalehabiru , & non
aSu tempore prx-fentationis , ita tamen
ut infta annum praefcntatus debeat ad
Saccrdotium promoveri , refpondit Sa-
cra Congreg. in Tufculana Beneficii »
feu CapptUani* 16. Iunii , & A.Sept.
1700. ad I. dub- pag.9%.
Beneficiales titulos Parochialium , quaein-
valide colJatae fuerant habito concurfu
coram Examinatoribus non SynodaJibus
eftc revaJidandos, refpondit S, Congreg.
in Bracharen. Dubiorum ii. & i6,Ian.
1 7 lj . ad /. dub. pag. 187.
Adavera impubcrum , vel aliorum de-
fcrn poffunt ad SepuJchrurn majortim
ablquc affbciatione Parochorum,& Cje-
n fccnf.ujs , /i moniti rcculenc funeri
intcrvenirc, in Novarien, Funerum , W
lurifdiilionii l7.Afart.170a. ad I.dub.
; ag.no.
D E X
Cadavera impuberum Oppidi Varalli non
debere ex aliqua confuetudme fepeliri in
fepultura dcftinata exiftente in Ecclelia
Parochiali , fed Iicitum efle Parencibus
tam anre 3 quai» poft mottem ea tumu-
lati facere in proprio fcpukhro majo-
rutn cxtrudto in Ecclefia Regularium,
refcnplit S. Cowgregatio in Aovarien.
Funerum 0 f Iurijdiclionis ij» Mart»
1 704. ad I. dub. pag. 1 10.
Cadavera debent ad Ecclefiam deferri »
quacumque hora diei , ante tamen folis
ortum , & dc nocle deferri nequeunt ,
nifi praevio Epifcopi conienfu , in Nova ■
rien. Funerum , iS" lurifdiclionis *?.
Mart* 1704. ad IV. dub. pag.110.
Cadavera non pofliint in Monialium Ec»
clefiis tumulari , in Lunen. &arz.ancn,
teftitutionis Cadaveris 18. Novembr.
1711. pag;. 170.
Cadaveris cxhumationi Jocum non efle»
refpondit Sacra Congtegatio in Lunen.
Saraanen. refiitutionis Cadaveris a8.
No v. 17 n . pag. 1 70.
Cadavera in Ecclefiis Regularium tumu-
Janda non debent ad Parochialem afpor-
tan , antequam ad eas deferantur , in
Majjanen. 17. Jpril. 1708. ad I. dub.
pag.ua.
Canonicatus de jurepatronatus compre-
henduntur fub diftiibutione facrorum
Ordinum , in Tbeanen. Diliributionit
Ordinum 7 • Februar. 1711. ad II. dub.
pag.i6f.
Canonieatus fi fuerint ab Epifcopo ex bonis
Confraternitatum in alios ufus deftinatis
erefti , erectio non fuftinetur , in Neo-
caftren. ereclionts Canonicatus 3. Dte.
17ao.pag.67.
Canonicuscoadjutus , d abfente coadjuto-
re , confuevent per fe ipfuin Choro
intereffe,cV Ecclefiae infervire,adhuc non
lucratur diftributiones quotidianas tem-
poreinfirmitatjs, fed punftandus eft in
damnum coadjutoris ex propria culpa
abfentis, in Oveten. Coadiutorig 30. Ja*
nuar. 1740. pag.14.
Canonicum Curatum Ecclefia? Parochialis
contradae Civitae , ubi refidere tenetur
exemptus a Chori fervitio , non teneri
per turnum canere , & applicare Miflam
Conventualem , &ceiebrare aliam Mif-
fam in Aurora , qux celebratur per
rurnum in difta Ecclefii ab omnibus
Canonicis tam diebus feftivis , quam_»
ferialibus, refpondit S. Congregatio in
Baineoregien. Miflg Conventualis , fS
Parochialis 8. Iulii , W 15». Aug. 1713«
ad VIII. dub.pag.18l.
Canonicum , qui ex caufa abfentiae a re(i-
dentia fuit invalidc privatus Canonicatu,
efle reintegrandum quoad fruAus proe-
teritos , cV etiam quoad diflributioneS
decurfas adie motae htis fuper validitate
ptivatiouis, rcfpondit S. Congregatio ir»
Ifernien, Canonicatus 11. Febr. 1610.
ad II. dub.pag nJ>.
Canonico, cui ex caula infirmitatiiconcef-
R E SO L U T
fum <Tc Indultutn vacandi a choro , idem
Indultum ei fufYragatur pro laudemiis ,
quindenniis , Capitulis , aftibufque ca-
pitulanbus , Anniverfariis j exceptis iis ,
aux tixa non funt 3 & in quibus diverfi-
inode fuent a Teftatoribus difpoficum ,
in Romana f* Maii 1701 i? 27. Junit
i7oy. pag. >4r-
Canonico lubenti indulcum ex caufa infir-
mitatis non deberi Anniverfaria, a qui-
bus ex Teftatorum pra»fcripto excfudun-
tur infirmi abfenres,refpondit Sacra Con^
gregatio in Rommia Jurium Canonica-
iium 17. Martli 1 7o3. pag.i^.
Canonicum infirmicafis tempote lucrari ne-
tlum diftribuciones , fed etiam fallentias,
refpondit Sacra Congregatio in Mtdio-
lanen. Difrribulionum 16. Novembris ,
y 7. Decembris n \%. p.-tg. 191.
Canonico jubilato deberi emolumenta Pro-
cefTionum , etiamfi illis non incermer>t ,
refpondit Sacra Congregacio in Roman.%
Jubilationis 3. & 14. Martii 1703.
psg.U}.
Canonicum Theologum non defecifle in le-
gendo Sacram Scr;p:uram,Sc dvdeficien-
tia non conftitifle , refpondit S 'cra Con-
grcgario in Amerina frttbenda Tbeolo-
galis i\.]c.n. 1710. ad I. Dub. pag, 179.
Canonicus Theologus tenetur facere leftio.
nem Sacraj Scripturae in Ecclelia, & nnn
poteft eam facete in $acnftia,in Amcrina
BrttbtndA Theologalis 11. lan. 1710. ad
III. Dub.pag. if9-
Canonicus Theologus debet circa tempus,
horam, & materiam , & quancitatcm
lectionumSacrx Scriptura; ftare arbitrio
Epifcopi, in Ame rina Prjbend* Tbeolo-
galii 11. lan. \7\0.ad IV. Di:b.pag.\j 9«
Canonicus Theologus Vid.verb.Decrctum.
Canonici volentes tempore Divinorum Of-
ficiorun afTiftentiam Epifcopo in Cache-
dtali Ecclefia MiiTam privaram celebran-
ti prceflare 1 funt pun^andi, in Arianea.
AfftftentiA \9-Aprilis S2" 17» Maii 1704..
adll. Dub.pag. 117.
Canonici tempore Divinorum Officiorum.
non tenentur affiflentiam prxftareEpifco-
po Miflam privatam celcbranti in Ecclefia
Cathedrali , in Arianen. Affiftentix 19.
JprHis , £5* 17. Maii \ 704. ad I. Dub.
pag 117«
Canonici fm-uli tenentnr a die adcpti Ca-
notiicatus fitisfacere Miflas Conventua-
hsnon appficacas, in Balneoregen. Alijj*
Convei.tualis , & Parochialis 8. Jitlii •
(jTip. -ly.gu/ri \7\i.ad Il.&ub. pag.iHi.
C.monici famiiiares Epifcopi ,eique infcr
vicntes .ucrantur cmncs frueitus , quando
confiftunt omnes in diftribucionibus quo-
!ianis,amifla rertia eatum partc, in
S-pontina Diftributionum 19. Aprilis
i-ot. pag. iof.
Qx ■. nici, tx Fleneficiati Cathedralis renen .
tnr wro D, :crpi , & Subdiacono afliflcrc
Archiprcsbytero Miflatn celebranri , iq
utan I 7 ' 'Lonventudis l\.Mur-
ip?&i<LJ .. ,q%-M ^'Oub.jag.*^.
'fow JA.
IONUM, 2II
Canonici an pofimc cogere reliquo; Cano-
nicos , & Beoeficiatos ad (ibi afliftendum
inmunerc Diaconi, & Subdiaconi in Tu-
dulana Mi(f$ Cmventualis ji. Martii,
£9" 21. Aprilis 170SadVI.Dub.pag.1as.
Canonicos fieneficiatos , & Clericos Ca-
thedralis a di; intermifli fervicii in lic-
clefia ex caufa terrxmotus efle admicten-
dos adquotidianas diftributiones accre-
viiTealiis,qui in Ecclefia Divina O.licia
perfolyerunt , refpondit Sacra Congrc-
gatio ia Reatina DrJribution. 19. ^pri.
lis 1704. ad I. Dub.pag. 116.
Canoaioos , Beneficiacos 3 & Clericos ejuf-
dem Cachedralis , qui completo Tento-
riojfubeadem Ecclefia Divina'Officia
contmuarunt , efl: cjc gracia admitaen-
dos ad difuibutiones quotidianas,no^rur-
na, 5: Anniverfalia , & ea non accre-
viife aliis , qui kib Tentorio Divina Offi
cia perfolverunt , refcripfit Sacra Con-
gregacio in Ratina Diiiributionum 9.
^ Apr. 1704. ad II. Dsb.pag. 116.
Canonicos Ecclefix Sancxiflintfie Annuncia-
ta; Vallataanon tenei ,attcnta contraria
confuetudine immemorabili , Sc tenuica-
te redituum ad quotidianam officiacuram
in Choro, rcfpondit Sac. Congrega tio in
Aiipbana Servi/ii Chori ip. J »«• tf t^.
Febr. 1707. pag. t^g.
Canonicos tcneci celebrare , & applicate^»
tam Milfas de Anniverfano , quam Con-
ventuaies , refpondit Sacra Congregatio
in Balneoreghn. Mijfe Conventualis , i3"
Parocbialis i8./«/. cr nt.Augu/ti 171?«
ad IV. Dub. pag. i8t.
Canonicis funusaflocuntibus non dcberi,ul-
tra candelam, ducatum unum pto quoli-
bet,refpondit Sacra Congre^atio in Tro-
jana Funtrum 7. , i3" *i. Maii 1710 ad
V. Dub. pag. 107,.
Candelam geftandam per Canonicos in af-
fociatione funcris non debere cfle, ut ipfi
pra?tendebanc,Dondcris ad minusquatuor
librarum , fed id arbittio h.eredum cffe
remittendum , refpondic Sacra Congre-
gatio in Trejana Funerun* 7.(5* \\.A{aU
1701. ad V. Dub. pag. roj.
Cappellaniam in Statuconjugali non pofl c
retineri , refpondit S. Cong. in pirmmna
Cappellani* 18. Apr.17n.pag. i<58..
Cappellaniam Ecdefiafticam , & in titulinu
collativam non cfle erigendam ex legato,
refponiit Sacra Congregatio in Romana
Lappellani* 5 • Maii 17°7' &' '- \-Jumi
170%. pag. l? 2. .
C.ippellanii fi fint laicales , ii ,qm poiTunt
alios , poflunt etiam fe ipfos norniaare, m
AuximanaCappeUaniarum 143" 16. Dc-
cembris 1701. ad II. Dub. pag. rot.
Cappellanias rcputati deberc mflar l-.xredi-
IStu mere profana: ,fcd non efl": irilai-
caics, Mt ad ilias nominari polTitir etiam
Jaici,mulieres, & Iuc:i ,m >u imStf
Cappelianiarum *. C l^. DtCembni
1701. ad I. Dub.pag. iii»
Cappcllanum cligcndum ellc imavil
ad nmum Confratcrnict.' |OQo ' «em
i 1 N
perpemuin, refpondit Sacra Congregatio
jii Komana Capvellani.* 14. lunii 1710»
ad II. Dub.pag. 161.
Cappellani tenenuir exhibcre notuUm be-
norum alienatoruui Ecclefia: , & relpe-
ctiverecens acquilitorum , atque Inltru-
mentorum , & icripturarum eafrjem afie-
nacioncs,& acquifitiones re(picientium,in
Calaguritana Vifitationis 1. £F lU.Junii
170 1 . Ad IV. Dub. pag* 104.
Cappellani ad curam Animarum exercen-
dam a Capitulo deputaci debent nomina-
ri Cappeilani Curati in Ajpfien. Cur<e
Animarum ic>. Novembrisi7o6. adlll.
Dub*pag. ij7.
Cappellan'i nominationem fieri non pofle
cum faculcace celebrandi Miflas in quali-
bec.Ecclefia fibi benevifa, reipondic Sa-
cra Congregatio in Auximana Cappel-
laniarum z. i3 16. Deccmbris 170». ad
III, Dub. pag. m,
Cappellani tencntur Ordinario vificanti ex>
hibere libros continentes fundationes Be-
neficiorum , & Cappellairiarum , earum-
demque fundationum Inftrumenta , in
Calaguritana Vifitaiionis 4. 13 18. Iu-,
nii 171 1. ad III. Dub.pag. 104.
Cappellani tenentur in aftu vifitacioiris ex-
hiberc Ordinario libros antiquos ,& re-
centes continentes legata , & Bona relifta
fuis Ecclefiis, in Calaguritana Vifita-
tionis 4. er 18. Iunii 17 01. ad /. Dub-
pag. 104.
Cappellani tenentur Ordinacio vifitanti ex-
hibere^computa reddituum , & exiruum
Ecclefis , eorumque folidationes , in
Calaguritana Vifitationis 1. er iS.Junii
1701. adlV. Dub. pag. io$,
Cappellani tenentur Ordinario vifitanti
exhibere libroscontinentes Anniverfaria,
aliaque onera , & opera pia in dicta Ec-
clefia fundata , in Calaguritana Vi/ita-
tionis 4. er iS. Junii 1701. ad IUDub.
pag.ioi.,
Cappellani tenenrur Ordinano vifitantiex-
hibere notulam corum , qui poifident
CappeJIamas, & alia Beneficia ,in dicta
Ecclefia , & il.orum , qUi debent Anni-
verfaria, aliaque pia opera adimplere, in
Calaguritana Vifitationis 1. 131 iS.Ju-
niiiyoi' ad V. Dub. pag. 104-
Capitulum , Canonici a & Parochi ne-.
queunt pntendere ^aut exigere majo-
rem porrionem funeris .quando Cada-
ver fepelitur m EcclefiisRegularium e«c-
traCivitatem_,ac extra Parochiam quam-
vi* fitam intra Civitatem, quam accjpe-
rent , fi Cadaver in iJIorum Ecclefia fe-
peliretur , in Trojana funerum 7. 13 21.
^ Maii 1701 . ad VII. Dub. pag. i o? .
Capitulum , cui incumbit aniinarum cura ,
tam habitualis , qnam actualis , pofle pro
lllius exercitio deputare duos Cappella-
nos, dumniodo ab Epifcopo approbeetur,
refpondit S. Con^regario in Aflifien.Cura
Animarum \6.N0vembris 1706. ad II.
T) 'b. pag, 1 c7y . *
Capiculi Cruccintervcniente in funerc du-
D E X
cendo ad Ecclefiam Regularium una cuni
A.bbate ,vel Sacerdote , Capitulum ne-
quit exigere emoliimentumeo modo,
quo exigeret , G tocum Capitulum inter-
veniret in Crojana funerum 7. fiyii.
Maii 1701. ad VIII. Dub. pag. roj .
Capkulo , Cauonicis , Sc Paroclris licitum
noneflaliqufdexigere ratione cranlicus
per eorum l3arochia>n , quando unus
ducitur ab una Parochia ad Ecclefiam
funerisfitam in alia Parochia,in Trojanu
Funerum 7. y 21. Maii 1701. ad IV.
Dub. pag. 103.
Capiculo exhsbendi funt libri Colleftarum
in loco benevifo Epiicopo , in Burgi
S. Donnini Convocationis Capituli ltf.
Aprilis 171 1. ad III. Dub. pag. 167.
Capiculo jCanonicis , & Parocho non eft
licitum ducere Cadaver alicujus de U.e-
ginine Civitatis prius in Eccleiu Colle-
giata ad orflciandum , & deinde ab illa
. transferread Eccjefiam funeris3 nifi <*li-
ter difpofuerit Defunftus, vel ejus ffjere -
des,in Trojana Funerum 7: -3" 11 .Maii
1 701. ad III* Dub. pag. 105 .
Capitulo, Canonicis ,& Parocho non Iicec
ftipendium aliquod accipere , feu exigere
eo quod ducant funus per publicas Pla-
ceas,&non pcr viam rectam y qus ad
Ecclefiam funeris ducic , in Tro)ana<
funerum 7. 3" -l. Maii 1701. ad II*
Dub.pag.\o%.
Capitulo , Canonicis , & aliis Parochis Ci-
vitatis Trojce licitum efle funus ducere
per publicas Placeas , licet non fit refta
via ad Ecclefiam funetis , & pra;fertim
Regulariuin ducens ,refpondic Sacra_»
Congregatio in Crojana Funer m T.iS0
2,1. Maii 1701. ad I. Dub-pag. 10?.
Caufas in Qitfs Ordinariorum , vel a!io-
rum Judicum inieriorum pendentes ne-
quit Judex delegatus Apoftolicus ad fe
avocare,8< lllarum curfmn impedire^prf -
rerqnam per viam legicimae appeljacionis
fuennt ad ipfius Tribunal dehtce , in
Sardinix Jurijdiclionis t,. /iprilis , tST
if. Maiinoo. ad VII [. Dub. pag. s>7.
Claufuram Monafterii nequic Superior re«
gularis ingredi poft electionem Abbaciflaj
ad peragendam exhortationem , & pu-
blicandam Monialibus difta: Abbatiflae
eleclionem , in Salisburgen. Llaujur<t
2p. Novembris 1710. (3 lO.Ian. 1711«
pag. 16&.
Cenfuras non fuflineri , & Cedulones non
efle reaffigendosjrefpondit Sacra Con-
gregacio in Lancianen. Confratermtatis
20. Septembris 1710. ad XI. V XII»
Duk. pag. 16?.
Cenfuras Eccleiiafticas in appellantem ab
Ordinario relaxatas nequic Judex dele-
gatus Apoftohcus rejaxare , auc irritas
declarare , non auditi s Partibus , nec
cognita caufa , in $ar •ini#Jurifdicllonis
1 . ApriLis i3 1 S • Maii 1 700. a d iV.Dub.
Pag.r>7> . .
Cenimarum remtdio porcft uti Ordmanus
Ji Beneliciati, & Cappcllani non exhi-
beant
RESOLUT
bcSnt eoslibros, quos tenentur exhibe-
xetur in actu vifitationisjin CJaguritana
Vi/ttaticnis l. 6JT iS.Iunii 1701. ad III.
Dub. pag.iOt\.
Cenfuras *b Epifcopo fulmiuatas contra
Canomcos non fuftineri , refpondjt S.
Congregatio in Geruntinen. & Cariaten,
Synodi , Oravaminum 2. Qiiooris 1706.
& 11. Februarii I708. 0d lll. Dub.
pag- 145. . .
Ccnluras latas per Vicanum Capituiarem_*
fuftineri, & Canonicos ob earum fpretum
in irregularitatem mcidifle , refpondit S.
Congregatio in Amaipbitana J urifdiclio-
nis jo. Septembris 1701. ad III. Dub.
pag.i 04.
Cleri coadunatio fieri ucbec jn locobenevifo
Epifcopo , in Burgi S. Donnini Convo-
cationls Capituli 18. Apriiis \7\.\.ad II.
Dub.pag.167.
Cleri convocatio fieti debet ab Epifcopo, &
non a Capitulo , in BurgiS. Donnini
Con vocationis Capituii 18. sfprilis\7ll,
ad I. Dub.pag. 167.
Clerici fimplices nullum liabentes Benefi-
cium in Cathedrali Ecclefia 3 nullumquc
ex ipia retrahentes emolumentum non
renentur afliftere fervicio ejufdcm, Eccle-
f.x fingulis diebus feftis de pracepto , Sc
intervenire Proceffionibus 3 Sc Concioni-
bus cum fuperpelliceo ,nifi concludenter
probecur confuetudo , in Trojana Servi-
/7/ 14. Jan. 1701. ^T 1 3. Februarii dicli
anni ad /. Dub.pag. ioy.
Coadjutor non poteft uti privilegio fubfti-
tuciidi in fervitio Chori alium Canoni-
cum , qui eo die non tenetur Choro in-
tertlfe licct hoc privilegio fcuantur ex
confuetudine Canonici , in Cafertana
Serviiii Cbori 17. lunii 1704. pag. uS.
Coadjutorem Archidiaconi uti non poffe
pt viiegio alium lubftituendi pro fervitio
Chori , & Ecclefiae 3 refponditS. Con.
gtegatio in Cafertana i6.februar. 1670.
rciatapag. 118.
Coadjutorem , attento Populi numeto , ab
Epifcopo eife Paiocho dcputandum ahe-
rum ex Presbyteris participantibus , qui
rcfide*t penes Ecclefiam htain iii confinio
Parochialis , ibique cura animarum_»
exerceat, refolutum fuit in Caffanen.
Dijw embrationis 17. Dicemb. 1740. ad
II. Dub. pag. 8$.
Conci matoriselectionem fpecfire ad Epif-
copmn , foluta tnnen pereumeleemofy-
na j Jicct Communitas repeiiatur in an-
ti ]inffiinapolfeffione eum nominandi, rc-
fpondit S. Congregatio in JEftna luris
nomuixn ti Cencionatorem jo- Septem-
bris 1701. pag. top.*
Concionatori a Cominunitate nominando ,
& rcfpective per Epifcopum eligendo, Sc
dcputatnlo tenetur cadem Co:mnunitas
confuer.im elccinofynam tradcre , in
Hipana Deputationis Conc'to>.*tirit 21.
■ ii 1707. a t II. Dub. pag. 1 ;o.
Confcffioncs non fubditorum nequcunt 1 f-
oucapprobatio:i: Epifcopi loc» excipcre
21
I O N U M .
Saccrdotcs apptobati 111 una Dioecefi , &
a Parochis alterius Dicecefis vacati aJ
Confeffiones excipiendas , in Pofnanien.
Dubium Auditionis Confjjionum 19.
Novembris 3 & 3. Decembris 1707. ai
II. Dub. pag. 141.
Confraternitatis aggregationem non fuifle
legitime peractam, ac proinde Confra-
ternitatem non frui privilegns Archicon-
fraternitatis , cu; fuit aggregata , ne-
que uti illius Statutis , refpondit Sacta
Congrcgatio in Lancianen. Confrattmi-
tatis _o. Septembris 1710. ad I. Dub.
pag. l5j.
Confraternitati urrique, fi vocata fcierit ,
competere jus confortandi , rcfanndit
S.Congregatioin Neapolitana,feu*Abier» •
fana luris eonfrtandi die 8. Ftbruunt
\7\6.pag. 191.
Confracernitati non efle permittendam Sca-
lam Sanvftam cum Indulgentia pro afcen -
dentibuJ , & defcendentibus , refpondic
Sacra Congregatio in Neapoiitana In-
dulgentiarumip. Iunii \7\j.ad I.&IL
Dub.pag. 109.
ConfraternitatisOfficiales tenentur Epifco-
po reddererationem eorum adminiftra-
t.onis introitum , effe&um , & eleemo-
fynarum ejufJern Confraternitatis , ia
Lancianen, Confraternitatis 20. Septem-
bris 1710 ad IX. dub. pag.i6i.
Cor.fratres Mottis non pofle libere qujeflua-
re tam intra Ecclefiam , qnam extra per
Civitatem , & diftriclum abfque licentia
Ordinarii , refpondit Sacra Congregatio
in Lancianen. Gonfraternitatis io. $>ep-
tembris 1710. ad II. dub.pag.i6i*
Confratres poffunt difponere de Honis , re- '
ditibus,& eleemofynis ,exceptis tamen
eleemofynis 3 in quibus fcrvari debct
Bulla San. Mem. Clementis VIII. in
Lancianen. Confraternitatis 10. Sep»
temb.iTio. *d Ill.dub.pag.161.
Confratres nequeunt delere ex tabula Con-
fratrum aliquos exeifdem Confratribus ,
non fervata forma Statutorum Confra-
tetnitatis, in Lancianen. Confraternita*
tis 20. Sepltmbris 1710. ad VII. dub,
pag. i6y,
Conrratres occafione eJeftionis novorum
Officialium non valent ie congregare abf-
que interventu , & afliftentia Vicarii Ge-
neraiis contra formam Decreti Epifcopi ,
alias elecf io aliter fafta cft nulla , in Lan-
cianen. Confraternitatis 20. Septtmb.
1710. adlV. & V. dub. p. i<S}.
Confratribus non licetabfque OrJin.irii li-
ccntia erigcrc Montem fruincucanuin,&
de illo ad Iibitim diiponere , M Lancia-
nen. Gonfaternitatis 20. Septtmbris
1710. adVIlI.dub.pag. 16 j.
Cognationem fpiritualem non contraxiflc
eos , qui infantcm jam ja 1'ucrpcno
baptizatum e Sacto fonte fufccycrunt ,
refpondit Sacra Congtcqnio in Tolentt-
naten. Cognationis Spiritualis \6. Mait
1711« pag. 169.
Conim-atorcm eligere dcbcrc PP.Mmotcs
Obfcr.
2i4 I N D
Obfetvantss !■ Civicat* Altamurx , &
non poffb eum eligere in alia viciniori
Civitate alterius Dioecefis, refpondit Sa-
rra Congregatio in NuUtus Ait» wtr.e
Lonfe r oato ri<£ > *?* B*6 mpttonis l ; . Iu .
lii , eTj. Augu/fi i7if« ad IL d*b.
pag.iSp.
Contractum , qui dicicur a Capa Salvo ,
rcfpecru CleMcorum efle illicitu.n , ref-
pondic Sacra Congregatio ia Montis
fettufii Nullttatis Contraclus 30. Apr,
1712. ad II. dub. pag. 172.
Contra&um , qui nuncupatur a Capo $al<*
■vo , non efle ufurarium , fed quoad Ix-
fionem cognitionem efle ad fuos JuJtces
remittendam , refpondic Sacra Congre
E ' X
nequic Prxpofirus Terra* Atiflx , eique
' gatio in Montis PelluSi Nullitatis Lcn-
traBus 50. Apr. 1711. ad I. Dub.
pag. 171.
Convietoresalienx D/cecefis potTe in Semi-
nario recipi de licentia Epifcopi , ref-
pondit S. Congregatio in Viglevanen.
Seminarii 1 3 . CT 27. lanuarii 1714. ai
Xll. dub.pag. 18?.
Curam animarum habfrualem, & a&ualem
Ecclefix Cathedralis , & Parochialis
S. Ruini AftTfii pertineread Capitulum ,
& Canonicos ejufdem Cachedralis , ref»
pondit Sacra Congregacio in Ajfifien.Cu-
r<* Animarum 16. Novembr. 17 06. ad
I» dub. pag. if 7.
D
DEcimas correfpondentes curx anima-
rum Villaj de Torcas tion efle conce-
dendas Redori novx Parochix in cadem
ViHa erecht , refponfum fuit in Segotri-
cen. Difmembrationis Jo. lan. 1740.
ad III. Dub.pag. 14.
Decretum Epifcopi Jndicis delegati a Sacra
Congrcgatione de annoi6t7. inlerviendi
per turnum nonttfe execucioni mandan-
dum , refyoodir Sacra Congregacio i«
Cavai ictn. Kefidentiat 3 ftu Difiribut;»-
num J. er 24. Martii 170J. adll. dub.
pag. 110.
Pecretum Epifcopi attfngcns Carionicum
Jectorem Sacrx Scripturx ad habendas
Sacra Congregacio prascepic , ut ab his fc
abftiHw-ret , in ieatina , feu NuUius
Atiffx ]urifdic?ionis t6.JuLiit (S" 19.
Augu'rt \icj£..pag. 107.
iDifmembrationeui ' fccclelix Parochialis ab
Epitcopo fa:tam effe invalidam •> refcripfic
Sacra Congregatio in Caffamn.Difmem ,
brationis 17. Decembr. 1740. ad I. dub ,
pag. 8 j .
Dilmembracioni» & ere&ioai novx Eccle-
fix locura efle, filvis juribus matricicatis
favore Ecclefioe Cathedralis , a qna fic
dif nembracio , & refervato competenci
honore a Recroribus pro tempore novx
Parochix quotanrtis eidem Cathedrali
prxflando, refcriptumfuifin Sogobricen.
difmembrationis 30. Januarii 1740. ad
I. dib.pag. 14,
Difpenfacio retinendi Praeppfituram una
cum Abatia denegata fuic in Bambergen.
Jeu Nullius Tulden. Incompatibilitatis
2,}. Februarii 1715-. ad II. dub.pag,
188.
Difpenfatiofuper voto continentix a Sub-
diacono petita fua obtentu , quod vi ,
metu"jue adactus Ordinem Sacrum fu-
fcepifler , fuir denegata , in Biterren.
Difpenfationis 24. Ssptemhr» 1740.
pag. 50.
Dffpenfatio ab irregularitate , quam pra>
tendcbattir , contraxifle Clencum qui in
xcace annorum novem circiter emic juflTu
matris venenum ad paciem incerricien-
dum , fuit ad cautelam conceffa , h
Mexanen. Irrrgularitatis 17. Decemb*
1740. pa.g. 'St,.-
Difpenfacio fuper matrimonio rato , 8c r*>»
confunmato excapite aflertx impocen-
tije viri denegata fuirin Cadicen. Dij -
penfationis 17.^31. Maii iio^pag.
> 14.
Difpenfatio obtinendi Renericium Sacerdo-
tale concefla fiiit Clerico in aatace anno-
rum 18. conflicuco , & ab ejus Patre-»
inico patrono ad illuij prafcntato , ut
fummae rerum egeflati , m qua rcpe-
riebatur , confuIet\'C , in Barcbinonen»
Bifpenfationis $o,Januarii 17^0. pag.
lectiones memoricer , ore iUL\s proferen- Difpenfario ad eflcctuin Matrimonium con
do Auditoribus, & non legendo cx libro,
neqne ex fcartula , & quod fingulsle-
ftiones faltem per mcdietatem hone psr-
durcnc , an fuftineatur , Sacra Cotagre-
gacio refpondit Ad mentem in Amerina
Prabend* Ihedogalis II. lan. 1710- ai
VI. dub.pag.x^Q.
Dccretum Epifcopi addens adverfus Cano-
nicum Theologum p^nam juIiorum_,
tnuminSynodoflatucamufq; ad julios
quinque pro /ingulis on-.ifionibus lectio.
num fotutis amti dicbus non fnflineri ,
refpond.rSicri f.ongregatio in Amerina
Prtbendd; Iheologalis 11. Un. 1 7 10. ad
v-dub.pag. \Vj.
Dimiflor.Ms corcedcre , tradere liccntias
co.icr.uindi ,& Corfcflarios approbare
trahendi dene^ata fmc ei , qmad illud
fn^us fuerat iohabilis ex eo, quod cum
confanguinea invalide contraxenr 3 iil_j
Saltrnitana Matrimonii ll> Januarii
1710. pag. 1 f 8.
Difpenfitio ad effectum obtinendi Cappel-
laniam de Jurepatronatus luae familix
conccflam fuit Filio Patroni , qui Cap-
pellanum AnteceflVrem occiderat , in
Marficana dijptnjatiunis p.]un\i 1708.
Djfpenfarc ncqueUtic Provinciales Ordinis
Prxdicarorum S. Domiwici fuper impe-
dimcnto bigamiac verx , & realisiHos,
qui dictam Religionem ingrediuntur ,
ibique ficros Qrdincs fufcipiunt , in
Mexicana Vifitationis Sacrorunt Li-
minum
R E S O L U T
Kunum 18. Decembr. 1707. cF a8. la-
iu.ir.t & $\. Mart.1702. ad V. Dub.
Difti ilmtiones quotidianas , qu.c a non refi-
dentibus, & non interetlentibus imittun-
tur , applicandas efle Fabticx Ecclelue,
reibivit Sacra Congregatio in Caurien.
Di>'-ributionum 23. Ajril. £T 4. lun.
lyoi-pag.io^.
Diftribtitioncs quotidianas non deberi Epi-
fcopo Aquinatenfi Praspofito Comeuda-
tario ilcclefiae Atinenfis, fi in eadein_j
Ecclelia non rclideat , nec Divinis inter-
fit, licet illc allegaret quafi pofleifionem
eas exigeridi , & illarum tenuitatem .
refpondic Sac. Congr. iu NuUius Atin<£
Diftributionw» 14. Maii , C?" 17 .Jun.
IJOL. p'107*
D.ftributioncs , quaj dari folcnt interve-
nientibus iri Capitulis faciendis poft Di*
vinaOfficia diebus Doniinxis Quadra-
gofimaj , & Adventu», & aliis Feftivi-
ratibus , debeii CanonicQ habenti con"
luctum Induitum vacandi a Choro pro
diebus , tT horis Wc , refpcndit Sacra
Congtegatio in WomanaDijlributionum
18. Iun- l7oS./?.iyi.
Diflributionum quotidianarum divifio ab
i pifcopo fieri debet per fingulas horas ,
& ad hunc effl-ftum firmarl dcbet fta-
tus fpecificus tam redituuin , qu<tm onc-
rum , & expenfarum , iu Giennen. di*
s'i> ibutionum 24. April. 1700. z6, lan.
t¥ \6.Fdxuar. 1704. ad II. Dubiitm
pag.ti$.
DiKributionum augmentuni , ut Mifla— *
Coiiventualis celebrctur , & pro ejus
celcbratione eleemofyna folvatur , fumi
dcbct ex rcdditibus Capiculi , in Burgl
S-Dunnini Mifjc Convtntualls z,. IS" \6.
Maii 1716. a't VIII dub- pag.iSt.
DoSoratus gradus debct in publ/ca , &
;ipj>robaca Univerfitatc recipi , alias di-
gnicates , & beneficia qualitatein Do-
ctotatusrequirentiaipfo jure vacant , in
MedioLitien.it.Dec.i6ii.t3' in Lomen.
H.Sff/. 1674,
Douoratus, fcu Magifterii gradus obtcntus
a Collegio Med;olani non fuffYagarur, ni
Novarien. Dofloratus q.Junii» tJT 8«
Augusl. \7\.6.p,\.'jtL.
[ O N U M
115
E
f- Cclcfix tumulanti nulla debetur por-
v tio cx candjis , quaj Parocho , &
CanOaicil fumis allociantibu» tradunrur,
in Trojani Funerum 7. (3* n. Maii
1701. ad VI. dub*pag.\oi.
Edjdam Epifcopi fupcr delatione habicus
talatis in 1 cclefijf , fltaramoae iugrcflu,
& egreflu fuftineri , modcracis camen
prcnii atbittioEminentifs Prifecti , re-
I ondil S.Cong. in Ruben. Habitus Ta-
. ■ ;< i8. Juliii CT iS.iug. 1708. />.i<; J.
; > Ofrtcialiam n Conaatsibai facta
dc.K*t ab Epifcopo confiroiari • in Lan-
cianen. Confraternitatis 2o. Sept. 1710.
ad VI. dub. pag .16?.
Eleftionern Epifcopi Biteften. injudicem
Conlervatoreni nou fuftineri , refpondit
bacra Con^regano in NuUius Altamur^
Con/ervatori.i , -3" Lxemptionis i $ Ju-
lii , c5T 3. Auguu. 1715. ad I. dubium
pagaSo.
Electionem, & Deputatioriem Afsiftentium
pro Diacono , & Subdiacono in MiflTs ,
& Vefpcris foleumibas, qus celebr.mtur
in EcclefiisB.M.V. Aflumptx , & Sanfli
Rocchi fitis intra limites Cafalis Ceb-
burgi fpectare ad Parochuni, & non ad
Servientes , fcu Cuftodes cicclefiaruin,
refpondit Sac. Congre^atio in Meleui*
tana Juriu;» Parocbiaiium 13. Febr.
Eleemolyna uniusjulii pro qualibet Mifla
Conventuali debetur Dignitacibus , Ca-
nonicis, & Vicario perpetuo pcr modum
diftributionis ulcra emolumenta Prae-
bcndarnm , & Vicarix refpeftive , in
Burgi S. Donnini Mijf.-e Conventualis
x. CT l6.Maii 1716. ad Ill-dub. p-toi,
Eleemofyna MiiTa? Conventualis D.guica-
tibus, Canonicis , Sc Vicario perpetuo
eam celebrantibus folvenda cit ex redi-
tibus Capituli , in Burgi S. Dnnnin{
Aiijjdt Conventualis i.C \6.Maii 1716.
ad IV» Du b. pag.191.
Emolmiieutoruni funeralium medietatem
efle reftituendnn , refpondit Sacra Con*
gregatio in Lunen. oarz.anen. reslitt4~
tioms Cadavens 18. Novembris 1711«
pag.171.
Epiicopus quandoproccdit contra Presby-
tcros fecuiares deputatos ad exerccndam
animarum curam in Ecclefi.s ad S. Kc-
ligionem Hierofolymitanam fpcftanti-
bus debetprocedete jure de!egato,idque
cxprimcrcut valide prccedat.in Prug^n.
Jurifdielionis J. W17. Da.embr. 1707.
er i + .Januar. 1708. tT adVIIL dub.
paga.^v.
Epifcopus poteft literas patentes trajcndas
Concionaiori nominando a Coinn.un:-
tate fingubs Quadragefima, & Advcntu
in Cancellatia Epilcopali rcciuere, &
eidem alias gratis expcdire, & apponere
vetba : Eligimus , er deputamus , in
Ripana Depucationis Concionatoris 21«
Maii 1707 -ad U dub.pag.i^o.
Epifcopus ut cxcufetur ab oncre vifirandi
pcr fe ipfum Cathcdralcm , & Capitu-
lurn, nonrcquiritur inipcrlimencum con-
tinuum ,videlicet totodu ante tcmpore
a Tridcntino praefcripto provificationc
f.icienda , fcd id Epilco;>i confcicntix elt
reniittenduin, in Portucallen. Vifitatio-
W//15. y tp. Jan. 1701. ad I/I- Dub.
pag.xoo.
Epiicopus tanquam Delegatu* Apoftolicus
potefttam pcrfe,quain j>er alnin vi -
fitare etiam Ecclclia- fira in fol > Li-
teraneofi adformam SacdCorieil 1
Militen. 10. Febr. , er i j. Ap • ■ "
ad I.dub. pag.\oo-
u6 I N D
Epifcopu' i attenta ejus fenc&ute poteft in
acluviiitanonis augere munetum fann-
liarnm pro fuo arbitrjo , & confcientia,
in Potentina Procurationis 10. , CT 24.
Jan. 1705» ad IV. dub. />.i 2 1 .
Epifcopus duas Ecdefias in fe aequeprin-
cipalitcrunitas obcinens tenetur faltem
dicbus prxfcriptis a Tridentino Self.aj.
cap-i-relidere in alterutra ex illis, ibique
facras explere funciiones3 in Calagurita-
na ■>& Cakenaten. refidenti^ $.Sfpf»
1740. ad I.dub. pag.16.
Epifcopus tenetur tcfticuere bona executa
pro procuratione^quam nequivit exigere
in Biiclinorien. Procurationis tj.Aug*
1711. ad II. dub. pag.17^.
Epifcopus non uebet uti pro redditicnem
rationis Syndicis , feu Ratiooalibus per
Confratres electis > fed alio quocumque
fibi benevifo , gratis tamen uti poteft, io
Lancianen. Confraternitatis 10. Sept.
1 710. ad X. dub. pag.i6<y»
Epifcopus non potcft , nec debet citare per
ediclum Presbyteros aggregarosintereffe
habentcs ,antequam deveniatur ad exa-
nien aggregatipetentis admitti ad parti-
cipaticmem , jn SancJ! Szveri Juris
jubrogandi 2<J. Ian. tS 9. Febr, 171 j.
ad IIL. dub.pag.\%%.
Epifcopus prohibere nequic primum accef-
fum a fponfi ad domum fponfe fub p£nis
pecuniariis,ac impedimenti celebrationis
matrimoniis,afsiftentibu?tamen confan-
guineis , in Geruntinen* , ET Caria/en.
Synodi3iT Gravaminem. ^-.0c7obr.iyo6.
& tl. Februar.170%. ad VIII. dub,
pag.\^\.
Epiicopo afTerenti, fe ex legitimo impedi-
mento non poffe per fe ipfum vifitare
Catliedralem, & Corpus Cap'tuli, dcfe-
rcndum eft , nec j|Je tenetur afsignare_,
caufam legitimi impedimenti , Hl PoMu*
callen. Vifitationis ij. fcT ig.Ian. 1701.
ad II. dub. pag.ioo.
Epifcopum Novarienfem non habuifTe ju-
rifdiciionem in Fratres Reformatos ptae-
tenfos delinquentes extra clauftra, feu
rurbantcs jura Parochonmi , rcfpondit
S. Congreg. in Novarien. Funtrum, &
Iurifiiclionis fy.Mart.170A. ad Xdub.
pag.no.
Epifcopo Papieufi licuifTc in fuo acceflu ad
Cartliufiam Papicnfem occafione revi-
fion.s computorum cleemofynarum in»
grcdi ercclaCtuce Ecclcfiam,non autem
Monafterium ejufdem Carthufia* , ref-
pondic Sacra Congrcgacio in Papien.za .
Stptembris , £T 17. Decembris 1707'
pag. no.
Epifcopo , concurrente legitimo impedi-
niLiito, licct per cjus Delegatum vifitare
pcoprfam Cathedralem,8< totum Corpus
Capituli riedum m tempor.ililnis , verum
ctiam iu Spirittialibus, in Portucallen.
1'ifttationts tf. y zo.Ianuarii 1701. ad
I. Dub. pag. roo.
copo Competere ju<; nominandiConcio-
narorem rcmporc Qua«ragefiinae in~*
E X
Parochiali EcdefiA G'cala»,& Cariopoli,
onus verofolvendi eidemConcionatori
eleemofynam fpectaread Communitate*
refpondit S Congreg. in Catbactn.juris
nominandi Concionatorem 24« Ianuarii
17 01 . ad I. i3" II. dub> pag.izo.
Epifcopo Lucano Iicere ingredi , erecta
Cruce, Ecclefiam S« Frigidiani Cano-
nicorum Lateranenfimn , reipondicSac.
Congregatio in Litcana lurts deftrendi
Crucem 4. Mii3 & 8. Augujti 1716.
pag.iw
Epifcopum nequiviffc concedere titulum
Atchipresbyteralis Ecclefiae Parochiali^
& Archipresbyteri ejus parocho, refpon-
dit S. Congr. in Tbelefna Arcbiprtsbyt.
lO^tS" ll. Iulii 1717. pag.ioo.
Ereftionem beneficii , quaj invalida prae-
tendebatur veluti fimoniaca , fultineri ,
& fundatori haud 1/citum cfie ad novani
ereftionem devenire,variatis conditiont-
bus 3 refcripfic S.Cong. in Saluliami.
Sept.1704. p.n .
Exactio redittium afsignatorum pro alimo-
nia Alumnorum Seminarii , illorumque
adminiftratio adEpifcopumcum confilio
Deputatorum,exclufo ejufdem Rectore»
privative non fpeCtat, in Viglevanen»
Stmtnariili. er 27.7^.1714. ad III»
dub. pagA^>\.
Examea fubire tenentur Presbyeri nomi.
nati , feu deputaci ad Beneftcia Cutata
Ordinis S.Joannis H erofolymitani , iti
Pragen. Iurifdiclionis $ .fJT n.Decemb,
1707. & 14. lanuarii 1708. ad II» dub,
pag.141.
Examini Presbyteri admittendi ad partici-
pationem Ecclefia; recepntije intercfte^»
debere Epifcopum , vel e"jus Vicarium
Generalem , refpondic Sacra Congrega*
tio in S. Severi Iuris Juhrogandi 26.
Ianuarii & 9. Februarii 171?. ad I»
Dub.pag. 188.
Exemptione a jurifdi&ione ordinaria Ar-
chiepifcopi non potitur Presbytec Secu-
laris ad curam animarnm in Lcclcfia__j
Ordinis S« Joannis Hierofolymitani no-
minatus, fed requiritur cjus admifTio ,
approbatio , & Iicentia Archiepifcopi
ad diclam curam , & adminifirationem
Sacramentorum , in Pragen. Iurifd:c7io.
nis j.efTt7. Decembris 1707. & i^*
Ianuarii T708. ad /. Dub. pag. 141.
Expenfas faftas , cV faciendas per Canoni'
cos pro fuftinendis litibus coram Sacra
Conoreoaqone, 6V aliis Tribuualibus ad-
verfus Beneficiatos non efle extrahendas
cx Maffa communi,refpondit Sacra Con.
gregario in ( a'>alliceii,Refident\<£ , *T
'Diflributionum 9. ijT ?o. Septembrit
1702. ad II, dub. pag.109.
r,d.
RESOLUTIONUM.
Fldei profefsionem emittere debent
Presbyten nominati , feu deputati ad
Beneficia Gurata Ordmis S. Joannis
Hieroiolymitani , in PrAgien, lurifdi-
clionis 5. £ir 17. Dec> 1707» ^ .4. 2V/«.
1708. ad II, dub.pag.w\U
IMpeJimentum primi gradus affinitatis ,
quod prxtendebatur ex copuja illicita,
Contrafclum non fatis ftnfle probatum,&
de eo non conftare, refpondit S. Congr.
in Surrentina Matrimonii aj. lulii
1707. pag,\ z9,
Impedimcntum publicae honeftatis ex
fponfahbus contra&um non dicitur
fublatum , etiamfi alteri ex fponfis ob
juftam caufam permittatura fponfalibus
recedere •> m Kipana fponfalium 13. t?*
7. Maii 1701.pag.101.
Indulgentiarum breve conceflum fub con-
dicione , quod in Ecclelia quinque Miflge
3uondie celebrentur non efle executioni
emandandum,fi qualibetdie di&£ quin-
que Miflae non ceiebrantur , licet , ducto
calculo MiUarum , qua? in ea Ecclefia__»
annuatim ceiebrantur^earum numerus in
fingulos dies diftrtbutum quinquenarium
numerumin dicto Brevi pra?finitum die-
tim excedat , refcripfit Sacra Congre-
gatioin 1'hctntina Duiium Indulgen-
tiarum 1 3 . Januar. s CT 6y.Febr. \ 706.
pa?.lz\, J& m
Indulcum abeffendi a 1'aAbi'alibus per fex
menfes quolibet ann™ conceflum fuit
Canonico lilrra Parochialem obtinenti
Canonicatum , duinmodo in Canonicatu
refideat in Jridentina Difpenfatiunis
!!• Martii r 1 3. pag. 178.
Indultum non refidendi cai-fa ftudiorum., ,
& frucjtus percipicadi debere cx-cutioni
demandari, non obflante Epifcopi decre-
to -, quod fiucius abfentibui miaime ac-
quirantur, fed ii aflirtentibus accrefcanr,
in A<\uinat. Participatiouis lq.Junii
174« pag. 118.
Indultun inferviendi alternatim , & per
hebdomada conccfliim fuit dignitatibiK ,
& Canonicis Ecclefix Collegiacas S. Mi-
chaelis Aro Terra» Marchianifii afliduo ,
"idiano anni fervitio oneratis 9 in
Capu.ina Indulti 3. Septembris 1740.
pag. 26.
Indultum non refidendi in alterurra ex Ca«
thedralibus unitis diebus a Tridentino
Se/f. -,*. cap. 1. de Kef. prefcriptis fuit
ex caufa iniaJubrkaris aeris conccflTum
Epifcopo , m Calagwitana •> W (..alcea >
ten. l-Sept. 1740 pa^.\6.
Indulium ab Univcrficat:; f5eiccn. petitumj
uc illius Rcctor , LcCtores omnes , Ma.
giftri, Licenriati,liacclulaur#ei>& Studcn-
lorn.lX,
217
tespoflent , omnes fructus , ac d Ciioro
intereflent , Jucrari , fuit denegatum , tn
Giennen.,feuBescen, Indulti \7.iSf0V.
y 1. Dec [714, pag. 186.
InduJtum, quo plutes MiiTas celebrare_,
poflet quilibcc Sacerdos die commemo-
rationis omnium FideJium , fuit denega-
tum in Bracbaren. Indulti 14 Mxrtii
17n.pag.166.
Indultum continuo afiervandi in Ecclcfn__,
cujufdam Con/ervatorii SS. Euchariftia»
Sacramentum, conceilum fuit in Neapom
litana Conferuaiorii 17. Apr, 1709.
Irregularitacem contmifle Sacerdocem ,
qui puellam bis baptizavit, fed ab ea
efle difpenfandum, peractts fpintualibus
excrcitiis,reipondit S.Congr.in Muiana
Irregularitatis iq.Nov. 1716. ad I. if
li.dub.pag. ;Q .
JubilatioJjigindultum furTragatur proparti-
cipatione-omnium fructuum , tx diftribu-
tionum etiam exrraordiii..riarum , in__»
Burgi S. Donninijubttaiionis \$,Apr.
170^. ad I. dub.pag.\\6.
Jubilato dcbcntur omnes difrributiones etia
cxtraordinariae a dte mota; htis , ik inri-
mati judicii dccui(£,mBu>g: S.Donnini
lubilationis kj. Apr. 1 704. ad II. dub.
pag. 1 1 6.
Inltitucionein Beneficii SacerdotaJisdeberi
Presbytero,pofthabitoCIcn'c'.,rcfpoiidit
S. Congr. in Montis IKtgatis Lappella-
nia \9.K0v, 1740. pag.70.
Interdictum EccleGx non fuRineri,refcripJjt
S> Congt- in Novaritn. Funerum , -jT
Iurifdiclionis if. Mart. 1704- ad XI.
dub. pag.no.
Judicem appeljationis , fivefecundce inftan-
tix in caufis expeditis per rripofitum
Terrss Atiflae , non cfle coiicedendunx
Presbyteris,& Parotho ejufdem Terrx»
refpondit S. Congreg. in Ibtatina , feu
Nultius Atiffat lurijdiflionis 16, luJi ,
Cr" ip. Augufii 1701. pag.107.
Judicibus Synodalibus , & aliis juxta__»
fo itum efle committcndam a S. Sede
caufarum cognitionem , tefpondit Sacra
Congreeatio in Bracbartn. Dubiorum
li. & 16- I.vi. 1 715. ad II. dub. /3.187,
Juramcntum pra-flare tenentur Prcsbytcri
nominati, & dcputati ad curam animaru
exercendam in Parochiis pertincntibus
ad Milites Ord. S. Jo: Hierofolymitani,
in Pragen. IurijdicJionis 3. & 17* Dec»
1707. t^ 14. lan. 1708. ad III, dubium
pag, I41.
Jufpatronatus favore Domini Tcmporalis
VilU- , in qua nova Ecclefia Parochialis
fuerat cred 1, cfle refcrvandum,refpondit
Sacra Congrcgatio in Stgolricen. Dil-
mtmbrationis JO. /<*/>. \70^,ad Ll.dub-
pag* 14«
Ee
Le
2I&
I N D E X
M
LEgatum reliflum pro adolefeente , qul
ftudcat in Urbe Roma , deben ufquc
ad complemenum viginti quinque an-
norum, refciipfit S. Congr. in Nullius,
feu Sublacen. Legati ip. Nov. 17 40»
pag.<i.
Legatum Miflatum reliclum a Marco Tur-
reno non efte erigendum ln <5eneficium
Ecclefiafticum,refponditS. Congreg. in
Romana CappeUania ia,,Iunii 17 io.ad
I. dub.fag.\6\.
Legatum reiiftum favore Confervatorii,
fi intra quinquennium in verum Mona-
fterium fub Regula S. Therefiae erigtre-
tur, cV maneret fub regimine Carmeli-
tarum , deberi eidem Confervatorio in-
tra prttfinitum tempus in veium Mona-
fterium fub inftituto S. Therefitf erecto,
etiamfi Carmelirae noluerint dictum Mo-
"nafterium fub fua jurifdi&ione habere ,
refpondit S. Congreg. in Melevitana
Legati 17- Dtc i74o.pag.i\o.
Libri , & caetera documenta , quibus con-
ftare poteft de reditibus , oneribus , &
expenfis , funt penes tertiam perfonam
non iufpe&am^xhibendi, ut firmari pof-
fit ftatus omnium redituum Capituli , &
procedi deinde ad divifionem diftribu-
tionum,in(?/V««tf». DiftAbutionum ~6.
Jan, , & i6.Febr. 1704. ad III. Dub.
pag.ii}.
Libros currentes Baptifmatis, & Matrime-
niorum tenetur Ordinarius refti:uere,in
Calaguritana Vifitatiinisx.iS' ' xl.lunii
1701 ad VIII. dub.pag.104.
Liccntiam pro incifione arborum non fu-
ftineri , &Canonicura Mombellum ad
reftituiionem pretii earumdem arborum
incifarum teneri, refpondit S, Congreg.
in Fapien. lncifionis Arborum \<.Mar<+
tii 1710. ad I & ll.dub. pag,\<o.
Licentiam cxercendi curam animarum de-
bet Archiepifcopus concedere fimplici-
ter , Sc abfolute Presbyteris nominaris
ad Bcneficia Curata Religionis Hierofo-
lymitanae , in Pragien. Iurijdiclionis
3. V 17» Dec. 1707., er 14. Ian. 1708,
ad VII. dub. pag. 1 41.
Licent<amexercendi curam animarum non
tenetur Archiepifcopus concedere Pief-
bytens feculanbus nominatis , & depu-
tatis ad beneficia Curata ad S. Rcligio-
nem Hierofcilymiranam fpe&antia, in
fragien. luri diiihnis 3., «?" 17. Dec
J707. , CT 14. Ian. 1708. ad VI. dub.
pag 141.
Luerae tcftimoniales Abbatum Centuls, &
Contrcni non requiruntur refpefiu fuo-
rum fubditorum , fed Ordinum collatio
fpefiat libere ad Epifcopum Caputa-
quen. , in Caputaquen. lurifditlionit
17. Dec. 171», ad II, dub. pag.xjo.
MAgiflri mifli a Congregationc Soma-
fchenfi ad fervitium beminarii pro
Gramatica , Rethorica , & cafibus con-
fcientiae non debent examinari , & ap»
probari ab fcpifcopo , vel aCapitulo,
Sede vacante , in Viglevanen. Semina-
rii 1 j. , er 2.7. Ian. 17 14. ad VIII* dub»
pag.\*%.
Matrimonium contrahens cum Confangui*
nea fit inhabilis ad contrahendum matn-
monium eum aliis, in SaUrnitana Mam
trimonii 17. Nov, 1708. pag.\<8.
Matrimonium pofle contrahere Clericum,
qui caftitatem profeflus fuerat in Militia
auteata Crnftantiniana •, fi ex licentia
magni Prioris Clericalem habitum , &
crucem dicli militaris Ordinis dimiferit ,
eumque non indigere diipenfatione fu-
per voto Caftiratis , refolutam fuit in
Parn.en. Matrimonii 3. Sept. 1740. ad
I. dub*psg>i8.
Matrimonium initum a Milite in Statiom'-
bus degente coram Cappellano exercitus
invalidum efle , licet pritenderetur ,di-
ftum Cappellanum controverfo raatri-
monio adlHcifle cum licentia Patochi ,
refcripfit Sacra Congregatio in caufa,cui
ikulus Dnbium Matrimonii 7., (5T n.
Maii $0. Iulii i7ot., W $.$ept. 1707.
pag.uS.
Maniinonium , quod irritum, ex capite
rap'us , ac vis , & metus praerendebatur,
validum cenfuit S Congreg. in Montis
Kegatis Matrimonii 7.^ i-U Maii, Cf
i. /»i-7 I7<w.%^.rt7,
Matrimonium ,*q^i initum fuerat coram
Parocho non proprio fuic invalidum de-
claratum, in Mutinen, Matrimonii 18.
Nov, J702.pag.nt.
Matrimonio ineundo nonobftare impedi-
mentum aflerti raptus , refpondit S.icra
Congregario in Rulen. Rapius , &
Cenfurarum 3. Martii 1714. ud I. dub,
pag.iti^,
Matrimonii defenforem dandum efle fum-
ptibus inftantis , ut il,'ud invalidum de-
claretur, reipondit Sacra Congreg m
Neapolitana Matrimonii 17.Dec.1740»
Matrimonn diflolutioni ex capite naturalis,
& perpetux impotentiae locum non elfe.
fed Epifcopum cogere debeie virum per
cenfuras adcohabitationem pro ten po-
rearbitrio S- Congregationis refcriptum
fuitin S. Severini Matrimonii 14. Se*
pttmbr. 1740. pag.zs).
Matrimonia invalida , utpore contrafta__«
curn difpenfatione fupergradibus pr< hi-
bitis concefla 3 Vicariis Capitnhribus »
debere, praevio conjugm» confenfu iterii
iniri, idque curandum ^t ab Epifcopo,
refpondit S. Cong. in Mtxicana Vi/ita~
ttonts Sac. Liminum menjs Febr. 1708.,
& 31, Martiidicll anni , pag.i$<.
Matri-
RESOLUTIONUM.
Matrimoniis dandeftinis , & ma!is ex i]Ji's
provenientibus fatis a Tridenrinofuifle
cotifultum , refcripfit Sacra ComTegatio
in Bracbaren. Dubiorum ad IV. Dub.
Matrimonia qui invalide injerrmt cum di»
fpcnfatione conceffa a VicarioCapitulari
fuper gradibus prohibitis, quique funt in
bona hde,non effe inquiecandos,refpon-
dit Sacra Congregario m Mexicana Vi-
fitationis Ss. Liminum Menfe Ftbruar.
CT }l. Mart. 1708. ad II. Dubiunt—»
pag.xtf.
Mercatum habere non licet Communitati
die Sabbathi intus , vel extra Civiratem,
quando occurrat dies feitivus,in Ripana
Mercafus l. Maii 1711. pag.\6p.
Miffa Paroehialis ultra Mifla-m Conven-
tualem de bct celebrari » & apphcati
diebus fcftivis 3 Canonicis Curacis , in
BalneoregUn. Miff<£ Conventualis , CF
Parochiaiis i.Iulii , & 19. Aug. I71J.
ad V* Dub> pag rtf 1.
Mifla Conventualis eft fingulis dicbus in
Cathedralibus ,• & Collegiatis celebran-
da , 111 Tufculana Mif\<t Conventualis
ji. \lart._ J708. y n. Apr. d. auni
ad l.Dub. pag.\\6.
MifTa Conventualu debet a Canonicis, &
Beneficiari? probenef idoribus applicari,
in Tufculana MiffJe Unuentualii ji.
Mart.jS" i\.Aprilis 1708. adVII. dub.
pag..*6.
Miffa Conventualis , ut celebretur j & pro
ea folvatur eleemofyna , «wgeri debent
diftnbutiones ram Canonicis , quam_»
Vicario , & aliis refidentibus , in Burgi
S. Donn.ni Mijt* Conven'.ualis z- £5T
\6. Maii 1716. ad VIU d tb. pag.\9$.
MifTa de Rubrica prxtcr Miflam Conven-
tuaiem diebtis quatuor Temporum , &"
Vigiliarumcft a Canoniciscantanda , in
Burgi S. Donnini Mifs<e Conventualis
2. y \6.Maii i 7I6. aiVI. dub.p I0j.
Miflx Convcnttialis applicatio eft onus
Capituli Cachcdralis,m BUrgien.Saniii
Donnini Mijs<e Convtntualis 1. '& 16.
Maii 1 716. ad I. dub- />*£-l9J.
Miffam Conventualem applicare tencntur
dignitates in folemnionbus feftivitatibus,
Canonici dicbus Feflis ■, & Vicarius per-
petuus fingulis feriis ad formam Decreti
Epifcopi , in Burgi S. Donnini 2. & 16.
Maii \7\6.ad II. dub. pag.tp;.
Mifla Conventualis cjiebus fcriatis in Ca-
thedrali celebrari debec cum cantu , in
Tufculana Mijs<e Conventualis \i.
Mart. \3" 1 \. Ajril. 1708. ad III. dub.
pag.i\6.
MillaConventualisdebet finguJis diebus per
turnum celebrari a Canonicis 9 & tolis
Beneficiatis -> in Tufculana Atifs<eCon-
■oenlumlis ]!• Mart. i3" Zl. Apr. 1 708.
ad II. dub. pag.\*6.
Miflam Convcntualcin quotidfe applicarc
pro Fundatoribus , & Bencfaftotibtis tc~
ncnair Canonici,m Balneoregien. MilJ*
Conventualis , W Varoclialis '6Ju.it
Tom. IX.
219
& tp. Augufr. 17 ij. ad I. dubium
pag.\S\.
Miffx de Anniverfario , qtia» cantanrur in
Choro quatuor menfibus anni dicbtis
non lmpeditis , non debent loco MilVx •
Conventualis cedere , in Balne-.regien.
Mijsje Conventualis , 19* Paracbialis 8.
Julii , & \sf. Aug. 1715. ad III. Dub.
pag.\S\.
Miffas non applicatas tenentur finguli Ca-
nonici a dieadepti Canonicatus fatisfa-
cere , in Balneoregien- Mifsa Conven-
tual'$ y & Parocbialis 8. luliit & io.
Augujli 171 5 . ad II. dub. pag. 1 81.
MifTas Conventuales effe cetebrandas , &
applicandas tam aCanonicis, quam a
r.eneficiatis,refpondit S.Congregatio in
^jculana Dislributionum 13. Junii
1707. pag tjl.
Miffi Convenrualis.Vid.verb» Eleemofyna.
Miffas celebrandaseffe ad rationem duorii
juliorum , non autem ad rationem Ma-
nualis , refpondit Sacra Congregatjo in
Komana Cappellania 14. Iunii 1710. ad
III. Dub. pag. <6\.
Mifla» unius celebratio , *k appiicatio pro
Populo fufficit, & non tenencur ambo
Canonici ad applicationem , in Batneo^
regien. Mifsd Convcntualis , & Paro-
chialis M.Iuliir W 19> Augufii 1715.
ad VI. dub. pag.iSi.
Miffam- ParochiaJem per alium celebrari
facere tenentur Canonici Curati diebuy
feflivis ,quibusdebent Miflam Conven-
tualem celebrare, in Balntoregien. Mif~
f<e ConventualisjS" Paro>.hiali> %■ Iu-iiy
iS" 19. Augu/l. 17 ij. ad VLdubixm
pag.\%\.
Miflx Sacrificium nequit in privato Oraco-
riocclebrari r fi abfitDominus , cui in-
dultum fuit pnncipaliter conceffum, &
directum , in Marficen. Oritorii l-De~
cembris 1740. ad I. Dsib.pag.7f.
Moniales alloqucudi licentiam nequeunt
Commiffarii Nunciaturx concedere aliis
ad cos rccnrrentibus finle hcentia Ordi--
narii,in Comen. Iurifdiciionis t-6. Ptbr.
1 707. ad VIII. dub. pag \ j 1.
Monialium Monafterium nequeunt Com-
miffarii Nu.iciaturae adire, &eas alloqui
eitra necelTitacem Officii abfquc l-cencia
Ordinarii, in Comen. lurifdiiHonis 16.
Febr. 1707. ai Vll.dub . pag.\i'--
Mulcx ab Epifcopo exaitx a DicEcefanis
unius Dicecefis debenc apphcari Locis
piis e;ufdem Dioecefis&non altcri unitx
xque principalitcr, in Geruntinen. , tf
Cariaten. Synodi , & Gravaminum 1.
Ottobr. t70(5., ifTu.Februar. \70i.ad
VIII. Dub. pag.\\\.
N
Nllnciatune CommiffariJ obligati ad
refidenciam rationc Canomcatus ;
vel alccrius Jicncficii nequount ab illa
abcfle pro nejotiis Commiflariarus -, &
E c i abfcn-
220 I N D
abfentes amirtunt diftributiones , Sc
omwa alia emolumenta , in Comen.
Iurifdiciitnis 16. Febr. ad IX. dubium
pag.\\i.
Nunciaturx Commiflarii ncqueunt in_*
prima inftanria punireFcftorum violato-
res ,' aliofque concra Dei , Sanftaque
M.itiis Ecclefir prvcepta tcmcre agentes
mCcnen. lurifdicTtonis 16. Febr 1707.
ad XIII. dub. pag.i ? !•
Nunciatura; Commiflarii nequeunt conce-
dere licentiam Jabormdi diebus feftis , in
Comen. IurifdicTonis z6. Febr. 1707.
adXlI. dub.pag.i$i.
NunciusApoftolicus apud Helvetos nequit
concedere facultatem generalem abtbi-
vendi a cafibus refervatis , in Comen.
Inrifdiclionis 2.6. Ftbr. 1707. ad III.
dub. pag.i^z.
Nuncius Apoftolicus apud Helvetios nequit
concedere facultatem audiendiConfeffio-
nesfine Jicentia, & approbatione Vica-
rii Loci , in Comen Jurifdididionis 16.
Feb.1707.pag. 1,2.
NuiTeius Apoftolicus apud Helvetiosnequic
Sacerdotibus nou approbatis ab Ordina-
rio ad audiendas ConfeiTiones concedcre
facuitatem abfolvendi in foro interno ab
hxrefi , & Cenfuris , in Lomen. lurifdi*
Bionis 16. Febr. 1707. pag. 1 3 a.
Nuncius Apoftolicus non poteft concedere
Co/nmiflanis Nunciaturae licentiam re*
tinendi famulas , quamvis non annofas,
contrapraTcnptum Conftitutionum Sy
nodalium ,in Comen. IurifdicTionis 16.
Febr. 1707. ad X. duh. pag. (ii.
Nuncius Apoftolicus apud Helvetios nequit
fuis Commifrariis Subditis Diajcefis Co-
rnen- concedere facultatem eligendifibi
Confeflarium etiam non approbatum ab
Ordinano , in Comen. Iurifdiclionis 2.6.
Feb. 1 7 07 .ad V. dub. pag. 1 ji.
NunciusApoftolicus nequit coneedere fa-
cukatem exorcixandi independenter ab
Ordinario , in Omtn. Iurifdidionis z6.
Feb. 1707« &d XI. dub.pag. 1 jx.
o
ORatorium , in quo Mifsa celebratur ,
abfente Domino cui illius Indulcura
fuit principaliter conceflum,ab Epifcopo,
fuifle valide fufpenfinn , refcripfic Sacra
Congregttio in Marficen. Qratorii 3.
Decemb. I740. ad ll.dub. pag. 7%.
Ordinationem Subdiacdni , qui exinadver-
tentia non tetigerat librum EpiftoJarum,
efse privatim ab Epifcopo fupplendam ,
riTpondit Sicra Congregatio ih Ordinis
Cappuccinorum }feu ienogaUien. Ordi-
nationis »9. Novemb. 1710. j & 10.
Ian. 171 1. pag. 164.
Ordinationem fpectare ad Emincntiftiumm
Urbis Vicarii^i , eo quod Ordinandus
Romaj fuerat rion cx accidenti ortas,
uti conrendebat Epifeopus Sutrinus, ref-
pondic Sacra Congregacio , in Romana
E X
feu Sutrina Ordmatlonis 17. Martii
1708. p.ig. 144.
Ordinatos Litens dimjfibrialibus Abbatum
Centulajj Sc C ontroni non efie inole-
ftandos , refpondic Sacra Congregatio in
Capuiaqueu. lurifdidionis 17. Decemb.
1712. ad I V* dub. pag. 176.
Ordinum collationem , &c Dimiflbriarum
conceffioriem ad Primam Tonfuram,Mi-
nores , 6c S.icros Ordines refpettu fub-
ditorum Abbaciarum Centulx , & Con-
troni fpeftare ad Epifcopum Caputa-
quen.siion autem ad Abbites , rclpon-
dit Sicra Congregacio in t aputaqucn.
IurifdicTtonis 17. Decemb. 1711. ad I.
dub pag.' 17 6. .
Ordiuis fubdiaconatus collatio , quoe inva-
lida pra:tendebatur ex capite vis , & me-
tus,fuit declarara valida, in Hlfpalen.
Nuliitatis Ordinis z8. Mar. 1716".
pag. 191.
Ordinum diftributioni ic| Presbyterales ,
Diaconales,& Subdiaconales locum eflb,
refpondic SacraCongre^atio in Tbeanen.
Diflributionh Ordinum 7» Ftbr. 1711»
aj I. dub. pag. i6f.
T) Arochialis Ecclefia? coMationem ab Epi-
•*• fcopo fadam fuftmeri , & de inatio-
nabili ejus judicio non conftare , refcrip-
tum fuic in Reatina Parocbialij $. Sep-
tembr. 174.O4
Parochialis tcclefixfuppreflioQcm eci3!TL_,
vigore Brevis ApoftoJici faftam , nri ob-
reptitie impetratam itritam elTe,refcnpfit
SacraCongregatio in Flacentina Paro*
chialis %. Deiembr. 1740«
Parochicogere nequeunt Hxredes ad pera-
gendum ia Ecclefia Parochiali omnes
funftiones Miffe Solemms accenfis lumi-
nibus in fingulis Altaribus , & Anniver-
fariorum,quajfiunt in Ecclefia Regulariu
occafione Funerum , in Novarien Fu*
nerums S3" IurifdicTonis %.Mart. 1740.
ad VII. dub. pzg. 1 10.
Parochus nequit pto Mifla Parochiali reci-
pere ftipendium , illamque applicare pra
DefnnSis, aliifque fatisfaciendis onerious
irf PampUonen. MiffammiZ. Novemb.
i7az.pag.114.
Parochum non pofle impedire conftcuftio-
nem Tumulorum in Ecclefia , refpondit
Sacra Congregatio in SpoUtana Sepul-
chrorum ta.. Augufli 1700. ad I. dub.
paS' ut ' . . . ...
Parochum teneri in publicis Venerabuis
ProceflTonibus fieri confuct-s per Nun-
cium , aut Schedubm monitos facere_*
Religiofos Carmeiiias , ut ad eas aecc-
dant.refpondit S. Congrtgatio in Aquen.
Iurium Parocbialium f.i^io. Maii
1708. ad III. dub. pag. 147.
Parochi unius Dicecefis vocati a Parochij
aliena: Dicccefis polfunc in ifta confef-
fiones audire fuorum Subditorum , nou
auren»
KESOIUTIONU M .
22 I
nutem alienorum abfque licentia Epifco-
pi Loci , in Pofnanien, Auditionis Con-
vnum ?. Kovembris j cT j. Dccm-
• cris 1707. adl.dub.pag. 14'.
raiochi fub quacumquepraetenfione neque-
unt difcrre , vel impedirc , ne temporc
dcbito Cadavera ad Sepalcuram defcran-
utr, iii Kovxrien. FunetunhfS Jurtfdi-
clionis 15. Martii 1704.. ad £'. d#£.
pag. 120.
Parochi nequeunt cogere Hajredes , ut ce-
lebrare facianc Mifsas pro Defuncco fin-
gulis SacerdotibusSa?cularibus funus aflb-
ciantjbus , in Kovarien, Tunentm , £3"
lunfdiciionis 1? . Martii 170.3. .?d />7//.
dub.vag, no.
parochi S. Urbani de FormigofaSj & S. Am-
brofii a Primicecio Collcghttx S.Andrea:
Civitacis Mantus vocati ad certas folem-
nitaces , quje fiunt in eadein Collcgiata ,
tenontur accedere p:r fe , vel per alios
III Mantuana Iurijdiciiunis 3. £5" 2 1.
Apritis 1700. ad II dub. pag. 96.
Parochi C athedralium , & 'Jollegiatarum
ulcra MiHam Convenrualem nmentur
dicbus Dominicis , & Peftis Mifsam Pa-
rochiaiem celebrare , & pro Parochianis
j apphcare , ia Viterbien. Dubia Mifsa
P..roc <al'.s , a>" Conventuatis 31. Mar-
tii 1 708. ad I. dub, pag- t 4) .
Parochi Cathedralium , &c Collcgiatarum,
quando ad eos fpeftat Mifsam^Conven-
tualcm diebus Fcfl.s canere , tencntur
MifsamParochialem cdebrari facere pro
Paro.hianis , m Viterbien. Dubia Mifsg
Conventuaiis , er Parocbialis jr. Mar-
111 t70». ad II.dub.pag- i&<;.
Parochis f uieri intervenientibus , Civs aflo-
ci tci fucrint , five non ab aliis Canonicis
ejuldcm Parochiae, diflribui non debcc
canccla major illa, qua? traditur Supe-
riori Re^ularium ab aliii Fratnbus aff:>-
ciato , in Kovanien. Tunerum , b~ lu-
rifdi&onis 15. Martii 1704. ad III.
dub.pag. 110.
Parochis iuipedient,bus,'!icicum efl Hx>redi
pott expectaeum triduum a morte De-
funfli ducere Funus ad Eccleliain prxter-
quam ante folis orcum , & de nocte , irt
Kuuarien. Yunerum ,&" lunfdiStionis
if, Mtrt 1-04. aiVl. dub. pag. iio,
Panitcntii hacramentum valide, abfencibus
Miflioiunis , adminiftrafse Cappellanum
navalcm,qui naufragio jaftatus ad quam-
im Iniuiam ex Orientalibus Americx
Oris appellere coacms fuit,illique nedum
tempotc Pafch.1'1 , vetum etiam r-.liquis
AnniTeir.p:jr bus exrri mortss pcriculum
Sftctamencaies Confcifiones excep:r , fe.
cus vero pra?fentibus Miffionarns , ref-
pondit Sacra Congregario , in Veneten.
Dubiuw Admin f>ra ivtii; Sacrarnenti
Ptnittmia 1 1. Alaii 1707. a i I. & II.
duh. pag. 1
Pontificalibus uti non potcfl Prvnofitu?
Collepinra.' Ecclcfiv Terra: M - or"; , in
yimalfbitana lu,\ dieHtnis 30. Scpttm-
hrh t-ci. ad ll.dub.pag.lzc>.
7lm.lZ.
Prxbendam Theo!ogalem,ob afTercani defi.
cieutiam Theoiogi in legendo S icram_»
Scripturam , non vacaU'e,refpondic Sacra
Congregatu , iii Awerina PrabenJ.e
Tbeologalis II. Jan, 1710. ad ll.dub.
pag. iT9«
Pra:benda Pxnitentiaria debet inflitui in
Cathedralixcjuepriiicipaliter alteri unita
ad formatn Concilii , mG-rruntmen. iS
Cariaten. Sjmodi ^ :S Gravaminum 7.
Oclobris 1706. , Z3" 11. Febr, 1708. ad
VI. dub. pag. 143.
Presbyter adm ttendus ad participationem
Ecciefix receptitiae debec exhibere fua
requifita in Canceliana Epifcopah , m
S.SeveriJuris jubrogandi z6. Januar
tT 9. Febr. rnf. ad II. dubium ag
188.
Presbycer hsbensqudicates a ft.icucorcqui-
ficas ad parcicipacionem Ecciefia» recepci-
tiae debec a C \pitulo inter numeruin_»
Presbyterorum participantium adnktv
uti refpondit Sacra Congrega iz o in
Csipntaquen. Partkipationis 30 ,l<~nua-
iii 1740. pag. 14.
Presbyceri deputati ad curamAnimarum in
EccJeliis Religionis Hierololymitanx
pofsunt afsu ere Cappellanos proccle-
bratione Mifsarum in e/ufdem Eccleliis
abfque Epifcopi liccnria , in fragien. lu-
ri difilonis 3 . , cJT 17. Dccem ii> 1 707.
y a.. Ianuarii 1708. ad X, dubium
pag. 141.
Pnfentationem factamad Beneficium hj.
bicuSacerdocale ioftineri,dummodo Pref-.
byteracus Sactum Ordincm iufta anuuni
fufcipiac , reiolucntn fuic , in Tufulana
Benefidi , f.u LappeUani.e 16. ]unii ,
l?" 4. Sept. 7<->o. ad II- dub.pag. 9S.
PrimicerioCollegiata: EcclefixS. Andrea»
in Civitate Mantuoe erectje competic col-
lacio duorum Beneficiorum S. Urbam de
Fotmigofa , ck S. Ambrolii , iu Mantua.
na Juifdifiionis 3. , cJT 14. Apr. 1700.
ad Il.dub, pag, p<5.
Primiccrio antedictonon competit ullaju-
rifdictio fuper Rectoribus dictorum Bene-
ficiortim Parochialium,in Mantuana Iu-
rijdic7ionis 3. , er 14. Apt . 1700. ad II.
dub- pag.96,
PrimiccrioCollcgiata: EeclefijE S. Andrea;
Civicatis Manctix noncompetic Jurild:-
ftio immiccendi Familiam aimatam.J
cxeqHendaspxnascontra Parochos S Ur«
bam de Formmr.fa , & S. An.brofii , &
eorum Bona, irbequifito Epiieopo , ia
Mantuana ]ur: *is \., 'S ^4. Apr,
t7oo. aill[.dt:b.p.r\ 9<5.
Privacfo Canomcacus racta ib Epifcopoex
cauia abfenciae a refidencia fuic decfaraca
invalida, in Ojjtrvien, 1 a tonicatus n,
Febr. 1710. ad I. dub.psg- <j<i.
PnvatioCanonicatus ex cauli abfentiz ad
relidtntia . uc nre , validequc , debenc
lervari diiaioncs erium innorum indic>(
a Tridentinoop. rt. feff 14. in Cati .-
tt/; Can nicatus 14. lr. \6l ' 1.
ad I. dub. f-a%. 137.
i e ■
22 > I N D
Privatio Canonic-ltus , cujus onmes fruftus
in diftrihutionibus conliltunt,ut excaufa
abfentie a reiidetia valideH.it. omitti qui-
dem pofsunc fructuum feaueftrariones ,
non 3utem temporun dilationes , in
Lafb .cen. Canonicatus 14. Novembr.
1671. ad III. Dub. pag.v\j,
Privatio Canonicatus excaufa abfentia. ut
validefiat debent,fervari dilationes Sacri
Concilii ,&i(ta. non funt Ordiuario ar-
birraria_,in Cathactn. Canon'catus 14,
Novembr- 1671. ad If. dub. pag, 157.
Privatio Canonicatusex caufii abfentio. Ca-
nonici a relidentia , ut valida fit , trien»
nium debec efse completum, illudque e(l
E X
Procurationem non fuifse cxceffivani,idcO'
que non elss reftitucndam , refpondic Sa-
cru Congregatio,in Iuvenacen.>Jeu Nul-
Uus leriicii ViGtationis 23, lanuarii
1706. ad II- dub. pag. 1^4.
Prcctiratioois caxam factaui & Canonicis
CoIIis Veteris proratj veteris Beneficii
S. Auguftini efise delendam, refpondic
Sacra Corigregatio > in Sabinen» Pre^u-
ratio/iis 16, Afjr. 1707 » iST 1$. Iulii
i?pi. pag.tgo,
Procurationem non tenentur Epifcopo vi-
fitanti folvere PP- Camaldulenfes , in
Briclinorien. Procurationis 27. Augufii
1711. ad I, dub. pag'17^.
" ~ , — |....m<]«i,VH i/t"i »w 11 l*»t/< ^'"-»,5 ■ « / > •
expeclandum , in Catb.icen. Canonicd~ Procuracionisiepecicionemfaciendamefse a
tr/t >i A/fnit'irXnt/1/J TT? /") //. .'.. ... „ -, ,-, *"«„:». .!_ 8. :_ __./.. - _./___._. r.'„:
tus ii. Maii 1671. ad fV. Dubiumpag.
IJ7«
privatio Canonicatus , ut valide fiat ex
caufii abfentia. , triennium incipit a die
abfentia. , InCathactn. Canonicatus 14,
Novemb. 1671. adfV. Uub pag.\\7»
Privatio Archidiaconatus ex caufa abfentja.
decJarata fuit legicima , & valida,in
Vicidquen. Archidiaconatus 17, Decem~
bris 17070I+. fan. 1708. (JT 3. Augufii
l7o9pag-L39»
Capitulo, & in cafu controverfije ab Epi .
fcopo Vifitatore, refpoudic S. Congre-
gatio , in funtnacen.yfeu NuUius fer~
iuii Vijttationis 23. fanuar. 1706, a&
f V. dub.pag.it ^.
Procurationem pro binis Vifitationibus de-
beri t-pifcopo in ducatis bis cencuin nbu
compraehenlis ducatis feptcmdecim jaui
folucis , refpondic Sacra Congregatio iri
fuvenacen. Procurationis i.Stptembr.
1740 p<*g zy.
j . *■?-» . f 1 _r s * *
Privationi Canonicatus adverfus Canoni- Procurationem Epifcopo vificanti contri-
.- 11 11-. i\AC f l*or nni-i.. .Lf-„fc . r..* .._r I _^
cum per tres annos abfentem a fua refi -
dentia . fervatis de jure fervandis, locum
else , refpoBdit Sacra Congregatio in
Firmana Privatienis Canowatus 30.
Afaii 166^. pag 137,
Privationi Manfionaria: adverfos Manfiona.
rium , qui ab fuit a refi^entia per tres
annos , fervatis terminis ad pra.fcriptum
Sacri Ccncilii locum efse , refpondu Sa-
cra Congregatio in Nullius GuaJialU
Privationis Manjionari* 31. Jui. »ty
28. Auguft.1660. pag. 137.
ProceJTionibusan inrere!se debeant PP. Do
minicani Civitatis A ndriae 3 & quomodo
fint vocandi , Sacra Congregatio refpon-
dit,Servandum ejfe folitumfvtx Andrien.
AcceJJus ad Procejftones n.Jan. 1710.
ad I.iS' II, dub. pag. 1 ? 8.
Procuratlo in vidualibus fi fiibminiftretur ,
Univerfitas nihil aliud tenecur folvere, in
Potenttna Procurationis ic. , & i^Ia.
nuarii 170J'. ad III. dub. pag. 1 11 .
Procuracio non eft prxftanda afola CoIIe-
giata ,fedper contnbutum ab omnibus
iliii Ecclefiis , & locis pii$ vifitandis , in
Iuveaacen.fjeu Nuliius lerlicii Vifita.
tioms 25. Ianuarii 1706. ad III. dub.
pag. 124.
Procuracio debetur pro medietare Vicario
tapitulati D aecefnn vifitanti,inOy?««f«.
Prccurationis , er He/identi* 7., & 28.
fuL"l70%.adV.dub.pag.iiz. ■
Procnratio poteft Epifcopo Vifitanti fubmi-
n.nran in -i-ualibus . fcuin pecunia . in
J 0 ntma Procurationis .0 , er 24, Ia-
nuani i7of . ad 1. dub. pag. m.
Procur.itio dc eturin fmni.ia mo^erata ad
formam Concil.i , i„ Potentina Proiu-
ratioKn lo ,eT24, fan. t7oi. ad ff.
dub.pag.m.
buere tenentur pro rata temporis Con-
fraternitates Laicales,in S; oUtana Pro-
curationis 14. funiii 710 p:ig. 16 $.
Profeffio fuit,attenta fpeciali Caufa. re-
miffionea Sanctisfi-no Domino Noftro
facla ,.invalida declarata, ia \Jhjjiponen»
Orientalis Profejfiunis 17. Dec. 1740.
pag.%6.
0.
QUxftuare poffe Religiofos Carmelitas
diebus hebdomads fibi benev'!e abf-
que reftriftione alicujus diei, in Aquen»
furum ParocbiuliumiS' v). Maii 1708.
adfV' dub. pag. 147,
Qua.ftuacioiiem facere non pofleCarmclitas
proGonfraternitatibus m eorum Eccle-
fiis eredis, refpoudit Sacra Cougrcgatio,
in Aqutn. funum PartchiaUwn f> » &
19» Maii 1708. ad V. dub.pag. 147 •
R
R
Ationem reddcre tenentur PP. So-
mafchenfes de adminiftratione. Epi-
fcopo cum atfiltent.a DeputatorumSemi-
narii , in Viglevanen. Seminarii ij» t
W z7- lanuar. 17^4. ad V» dubium
pag. 183.
Rationem reddere tenentur PP. Somaf-
chcnfcs de annuis Iioris ?2s^- pro toto
tempore, quo in Seminario non fuerunt
Alumni , & ab Epi!coj)0 juris remediis
poifunt ad id compelli , in Viglevanen.
Seminariin.tr 27. fanxar. 1714. aii
X. dub. pag.iS^.
Rcgulares non poflunc SaiidifTIinainEucha-
rift
RESOLUT
iliae Sacramentum exponcre Cme Ordi-
narii Jicentia pro Confraternitatibus in
corum Ecclefia ereftis ocofione Novense
Sanftisfimi Nataiis , & quadraginta Ho-
ram, in Aquen* Iurlum Farocbialium ?.
W 19. Maii 1708. ad VL.dub. pag. 147«
Rcgulaies pofiunt cumliCencia Parochi be-
nedicere Sponfos , n Aquen. Iwium
Farocbialium $. tT 19. Maii 170%. ad
VIII.dub.pag.i47'
Reguiares Carmelitas non pofle ad Proccf-
fionem Rogationum accedeie ln fo!o nu-
inero duorum,Cruce prccedcnre,relpon-
dic Sacra Congregario, in Aquen. /«-
ilum Parochiaiium ?. y 9. Maii 1708.
ad II. dub% pag. 147.
Regulares non poflunr facere expofitioncs
Sanftilllmi Euchariftia? Sacranienti pro
corum devorione fine licentiaOrdinarii -,
ni dquen.Jurium taroihialium f.^ipt
Maii 1 708. ad VII. dub.pag. 47.
Regulares Carmelitas n on pofle in Roga-
tionibus ad froceffi.nem a.ccdere iine
Cappis Albis , in Aquen. Jurium tu>o~
ebialium f. tT 19» Maii 1708. ad I.
dub. pag. 147.
Relideie non tenetur Epifcopus modo in
una , & modo in alter.i ex Cathecralibus
a?que principaliter ur.it s , fcd curare dc-
bct refidere faltein aliquib.is ditbtts lo-
leinnionbus , in Geruntine*. , <W Caria-
ten. z. OBobris 1706". W xi. Fcbr 1708,
ad iV.dub. fag. 14? #
Rehdcre tenetur Theiaurarius Cathedralis
Oftunen. , & ad id polle compelli , ref-
pnadit Sacra Congreg.uio , iu 0 unen.
trocurationis , CT ReJ:den:iee 7 , lulii
1708. ad L dub. pag. if 2.
Reftitutio in inregruni petita adverfus Pro-
feffionem,qu.v invalida pra?tendebatur eo
quia fuilTct cmiffa ex metu , & animo (\-
mulato , denegata fuit , in Ianuen. refti-
tutionis in integrum ^o.Januarii 1740.
pag. y.
Refiitutio in integrum adverfus Profeffio-
ncm utpote vis , mctuque emiflini fuit
conccfla , in Uliffiponen. Qrientalis Re-
itutiom* in tntegrum 3. Septembr»
1740. pag. \6.
Rcfticucio in integrum G advcrfus Profcffio-
nem pofluletur , Ordinariui , cui com-
mifla ruit confectio procellu? ,debet re-
cipere fervatu fervandis probationes om-
ncs , quas Supcnor , vel Superionffa
Rci.ul.ins vnlc def'ucere , & debcr cas
ad Sacr. Cengreeac trafmittcre,inU/y/^
fipontn. (jritntalis Reffitu:i.nis in inte-
grum 17. D-ccmbr. 1740. jag. 91.
Reflituti inc 111 integKUra pctita adverfus
firofelfioncm , qiue prxtendebatur inva-
ida ex capite merus , & mnbi incura-
bilis , refcriptuni fuit - Orator redeat ad
Claufira [utt Heligionis , a cujus Supe-
rioribus cbaritaiive trac7<.iur , deinje
fcribaur krninentifimo Arcb.epijcopo
pro repetitiont d wrum Tftium,\\\ Ntu-
politana Rtfiitutionis in Lut.grum
19, Novembrt 1740. pag. jrt.
I O N U M 22^
Reftitutioni inintcgrum adverfus Profeffia-
nem non effe locum , refpondit Sacra ,
Congregatio , in Hijpalcn. Reftitutionis
in integrum g. Decembr. 1740. pag 67.
Rotae Tribunali folet quandoque Sacra_»
Congregatio Caufas Jurifdiftionales re.
mittere , ut conftat cx refolutione edica,
in Tbeatina ,Jeu Nullius Ati/fit Iurij-
diclionis tb.Juiii »& 19. Augujli 17 o:.
pag. xo7.
SAcerdotcs fimplices , non Parochi , ne-
que Confeflores hortandi iunt dumta-
Xat , non autem cogendi , uc Con^rega-
tioni Cafuum, & Ieftion; Thcologi e Mo-
r.ilis interveniant , in 1 oja .a Servitii
l+.Januar. 1702., :JT i6. tebr. uicli
anni ad LI. dub. pag. roj .
Scmmarium vifitarclicetE^ifcopocum afiT-
ftcntia Deputatorum , quocies voJueric
tam in Spiritualious, quam in Tempo-
ralibus , in Viglevanen. Scminarii rj. ,
£5^*7. Ianuarii 1714. ad VI. dubium
pag.1%1.
Senunaiio non teneri contributionem foN
vere PP- Caeleftinos , refpondit Sacra__t
Congregario*in Oppiden. Contributiouis
r 6. Novembr. I jl 5 . pag. 191.
Scminarii Alumni omnes non funt ab Epi- '<'
fcopo ehgendi , in Viglevanen. Semina-
rii 11. SJr ij- lanuar 1714. ad L. dub,
pag. 18 j.
Seni11.ini Alumnos pcr Reftorem nomi-
nandos indigere fcpilcopi approbatione ,
refpcndic Sacia ( ongreg.,in Vigievanen»
Scminarii n-iSf 17. lunuar. 1714. ad
II.dub.yag x8j.'
Seminarium vifitare cum afiiftentia Depu-
tatorum licet Capitulo , feu Vicario
Capitulari, in VigLeuanen. Seminariiii»
Cr* 17. lanuarii 1704. ad VII. Dub.
pag.1%1.
Sepultura Cadaveris nequit impediri a>
Canonicis, & Parocho eo , quod Defun-
Sus Decimas eis non folverit 3 rcfpondic
Sacra in Congregatio,in Trojana Fune-
ru,n 7., '& 11. Maii 1701. ad lX. J.ub %
p.lg. IOJ.
Sindicacus caufa non poffe Thcfaurarium
Cathedralis moleftari , ied Epifcopum
debcre proccdere ad formam Concili pro
redditione rationis tantum , refpondic
bacraCongte«atio , i;i Oflunen. Procu-
rationis , cT Re idmti* 7. , W 28. Iu*
lii \708.ad VIII. dub. pag. 1 f '- •
Spolium fiab Epifcopo fuccctfore m lle cro-
rur, & diftribuatur , difp>.firio non
fuftinetur jiui refpondit Sacra Con^rc-
g.Uio , in C lietana Spoiii 19. Noutmbr»
17 10. ad I. dub. pag. si>
Sponfali.i init.i fub vcrbis Non d:<cam
aliam , qv.am te non efle abfoluta» ref-
pondir Sacra Con^rcgatio in Itntimi-
lit n . S/v njatium 1 . lunii 1 7 09« ad l-dub.
W)f« c
Spon-
t?4
1 N D E X
SponfaliajCju jcontraxit fub verbis Non du~
*.am altam , quam te coginon poteft ad
contrahendum cinn llla , num autem_»
poiiit cum alia contrahere , dilata ruic
refolucio a S. Congr m Ventimilien.
fponialum i.Jun 1709« ad Il.dubium
fag.xss.
Sponiaita non fatis futfle probata , nec de
ns le^itimeconftare , refpondit S. Cong.
in b, nonien. jeu Parmen. J ' pmfalium
z^.Sept L-oo.p.97.
Sponlalia inter Confsnguineos inita fub
conditiohe , fi Papa dtfj-enfaverit , non
jiiitineri, itaut alterex fponfis poffit alia
fponfalia lictte , & valide tontrahere 9
refpondit Sacra Congregatio in Bru»
gnaten. jponjalium 16. Ianuar, 1709.
fag.i^.
Sponialia, quod nonnifi per publicatn fcri-
pturam probentur , non pofle , & non
debcre ab Epifcopo ftatui, refpondit Sa-
cra Congreg. in Bracharen. Dubiorum
12. & 16 lanuar. 171$. ad Ill.dub.
pag.iof.
/1 fponfalibus licitum efle fponfe refilire,
refcripht S. Congreg. , in Ripanafpon-
falium il*April., <_T 7. Maii 1701.
pag.ioz.
iDe fponfalibus conftare , Sc fponfum cogi
debere ad Matrimoomm ineundum , re-
fpondit Sacra Gongregatio in signina
jponfalium r. , tjr 16. Maii 1705".
pag.114.
De fponfaiibus non conftare , & fponfo li-
citum efle Matrtmonium cum muliere
fibibenevifainire, refpondit Sacra Con-
gregatio , in Neapolitana Pr.ttenforum
\ponfalium zo.Septembris 170^. pag.
Sponium teneri adimplere promifla , re-
fccipfit S. Cong. in Tarentina fponfa-
lium \.OElobr.\7o^.pag.\.z%.
Statutum a Capitulo condicum,juxta quod
non plures ,quam duo confan^uinei pri-
mij& fecundi gradus in capitulo eiTe pof-
fint , itauttertius additus maneat exclu-
fus a voce acriva,& paft7va,fuit approba-
tum a S« Congr. quoad vocem activam
tantum,in Confiantien.Statuti zi.Maii
i707.pag.111.
Statuta Capitnli , quibus tribuebantur Va-
caciones centum dierum pro quolibet
anno , & pJures aliashoras cum partici-
patione diflributionum ex caufa aftiften-
di nonnull s funftionibus Ecdc-fiafticis ,
pro tonfionae barbce , & atifs fpeciaJibus
operationibus non efle obfervanda , fed
Dccretum Tridentini efse exequutioni
mandandum, refolvit .c.Congr. in Gien-
nen. Vacaivmum 16. lan. 1700. er z6.
/•<«. 1704. a<t I. dub. pag.ux.
Statutj Ecdefice Cathedralis Cavallicen.
fuper mtcreAcntia , & diftributionibus
Don eftc ohrcrv.Tnda, utpotecdita contra
norm.im Tridentini, refponHit S. Con-
greqario m Cavallicen. KefidentU ,feu
Difributionum }. €^24. Mart, 1703.
*d I. Dub.p.ii?.
Staruta Cathedralis Eccleficc Giennen.circ^
quotidianas diftributiones non efseob.
fervanda, fed acrendendam efse diipoii-
tionem Trident. fels.2t cap. 1. dc ref.
re/pon<1it SacraCongregacio in Giennen.
Difkributiontm 1.4 April- 1700, CT 2.6.
lanuar. tF \6. Febr. 1704. ad L dub,
pag.iil.
Subfidium charirativum Epifcopo Mana-
nen. non deberi ex Reftoriis fpeLtanubus
ad Monachos Olivetanos ; refpouditSa*
cra Congregario in Marianen. Jub/idii
cb*ritativii%. Febr.3 cT 11.Mart.1j15.
pag.17%.
Syndicus PP. Minorum Obferv^antium in-
concernentibus correctionem moru;iL_»
non eft exemptus a Jurildiftioue Ordi-
narii, in Nalliut Altami*r& Conjerva-
toride , er Exemptionis rj, Julii , tT
3 . Attg.x 7 i j . ad V. dub.
Synodum celebratam ab Epifcopo in Ec-
cleiia Cariacen. obligare Diaeceiinu,
Geruntinam ei a-que ptincipaliter uni«
tam, refpondit Sacr. Congr. , in Geran-
tinen.. £2* Cariaten. Synodi , W Graua -
minum z.Ottob. 1706. , & li.Fsbruar.
170S. ad II. dub pag.iql*
Synodalibus Conititutionibus tenentur
Presbyteri nominati , & deputati in Ec-
clefiiS Parochiabbus ad Ordinem Equi-
tum S. Joannis Hierofolymicani fpectan.
tibus fe conformare quoad omniarn Sa«
cramentorurn adminiftrationem , & cu .
ram animarum concernentia j in Bria-
gien. lurifdittionis 3 . fcf 17« Dea. 1707.
y tq. Ian. ^703. a.l V. dub.p>v\i.
T
TAxam ab Epifcopo ftatutam in fcutis
-fex pro conftruftione fupulchri in Ec-
cleiia efle augenda arbitrio Eminentiftimi
Praefedi , refpondit SacrajCongregatio ,
in Spolttana Sepulcbrorum 24. <Augufti
-709- pag. 117.
Taxas tam Ordinariorum, quam Judicij
Delegati efleexhibendas decrevit Sacra
Congregatio , in Sardinite ] urifditt- :o-
nis 3. lAprilis,*? if. Maii iyoo.ad Xll.
Dub.pag.9j.
Tranfaftio , juxta quam ad eludendum de-
cretum Sacra? Congrcgationi Conciln te-
nuiftimae diftributiones fuerant a Canoni-
cis afttgnatce ,pro Matutino , Laudibus ,
& aliis parvulis.horis, pingues autem pro
inagna Mifla , & Vefperis diei feriati de-
clarata fuit irrita , & injundum fuit Epi-
fcopo , ut providere ad formani Concilii
Tridenrini , in Cavallicen. We/identi<e »
er Diflributionum 9., ^30. Sept. 1702.-
ad I, Dub.pag. 108.
Vacan
R E S O L U
V
VAcationem trium duntaxat menfium
quolibet anne,fub!atis quibufcumque
alis vacationibus, indulfit Sacra Co-gre-
gatio 3 in Lycien* 24. Ianuarii 170J.
pag. 111.
Vicarius Lateranenfisnequit indicere con-
curfum occafione vacationis Ecclefiarum
Parochialium in folo Lateranenfi exiflen-
tiiim , in Militen. 10. Febr, ,& ij.
Apr. 1701. adlV.dub. pag. 100.
Vicarius Lateraneiifis , qui fe ingerat in Ju-
rifdi&ionibus , & in caufis ad Epifcopam
fpectantibus poteft ab Epifcopocoerceri 7
& Canoniciscenfuris.& poenis puniri , in
Mtliten. 19 Feb. , 'S 1 J • Apr* 1 701. ad
VII. dub.pag* ioo.
Vicarii Capitularis neutram ele^ionem fu-
ftineri 3 refpondit Sacra Cougregjuo in
Nazerena bleclionis Vicarii Capitularit
u.Septemb. 1717«
Vicanus Lateranenfis nequit indicere con-
curfum o;cafione vacationis Eccleliarum
Parochialium in iblo Lateranenli exiflen-
tium , in MUiten. 19. Febr. i? 25. Apr.
1701. ad IV.dub.pag. 100.
Vicarius Lateranenfis nequit revidere com-
puta, & vifitare libros adminiltrationis
rcddituum Societatum laicalium ere&i-
Kttin in Ecclefiis in folo Laceranenfi ficis,
& prohibetur a diCtisSocietacibus aliquod
emolumentum , feu mercedem recipere,
in M.liten. 19, Feb. , cT 23. Apr. 1701.
ad III. Aub.png. 100.
Vicarius deftinatus in aliqua Diajcefi a Ca-
piculo Sacrofanfta; Bafilics Lateranenlis
nequit revidere vifitations» Ecclefiuum,
qu« fitj» funt in folo Lateranenli , faftas
ab Epifcopo , five ejus deie^ato Vilitato-
re,in Milittn. 19. Febr. , C5T ij. Apr.
1701. ad II. dub.pag* 100.
Vicanus Captularis ultta Procurariones
neqmt invifitarione recipere cibaria , &
equit.i-um , & alia donaria , in Oftunen.
l're<.urationis , tST Kejidenti^ 7., iT tS.
Iulii 1708. adVl dub. pag.xti.
Vicarius Capitularis poteft vifitare Dije-
ccfi:n poft lapfum anni , m Oflunen. />ro~
curatums , W ritftaentitt 7., ifT 28»
/«///'1708. ad IV. dub. pag.\i z.
Vicario Capitulari vifitatoti debecur procu-
ratio pro tnedietnte in Oflunen. 7. 1 CT
28 Iul. 1708. adV.dub.
Vicarii Capitularis deputationeir. fa&am a
Metropolitano non fulliueti , rcfpondit
Sacra Congregatio in Alexanen. Vi^arii
Capitularis 17. Decembr. 1711. ad II»
dub.pag.i71).
Vicario Capitul.iri dcbccur f1I.1r.mm jnxta
folitu:n,in OfitUUp. Prccitrationis , CJ*
Jie/identia 7 . , & zS.Iul. uo8. ad III.
dub. pag. ifi.
Vicario Capitularinon comperere cinolu-
mciica Jurifdidionis Sede E.icante , fed
eflc Epifcopo fucceflbri rcfcrvanda , rcf-
TIONUM 22^
refpondit Sacra Conqregatio in Onunen.
Procuratisnis , & Rehdzntue 7. , cT _8.
lulii 1708. ad II. dub.pag.y^t.
Vicarii Capitularis electionem factam a Ca-
pitulo non fuftincri , refpondit Sacra__.
C ongregatio , in Aiexane*. Vy.arii Ca-
pitularis 17. Dtcembr. 1 711. ad I. dub.
pag. 111,
Vicarn Capitulares pofTunt concedere dif-
penfatio:icm fuper dcfefta ^atalium ad
iufcipiendos Minores OrJines ,in Mexi -
cana Vi/itationis SS. Liminum 18. De-
cembr. 1707. 9 tf* iS.Januarii I70$.ad
III. dub. pag, 1 \ f,
Vicarius Capicuiaris renetur reftituere,quii-
quid ultra Procurationem recepit in_»
Ofiune». Procurationist W RefidenttJt
7. 3 ^* 28» Iul. 1708. ad II* dubium
pag.ifi.
Vicarii Capitularis munus fuic a Sacra Con-
gregat. commiflum Cano.iico per Capi-
tulum invalide electo ,in Alexanen. Vi,
carii Capitulanis 17. Decembr» 171 1. ad
///» dub.pag. 17 f.
Vicarium Generalem tenetur Epifcopusde-
putare in utraque Dijecefi aeque principa-
liter unita,in Geruntinen. , xS" Cariaten»
Synodi , cST ' Grauaminum 1. Oclob. 1706.
£5T K. Februar* 1708. ad V. dub.
pag. 145.
Vicarii Capicularis neutram Eletlionem fu-
ftineri , refpondic Sacra Congregatio in
Acernen. Vicarii Capitulartt aj. Febr*
1709.
Vicaru Capitulares nequeunt irrctitos defe _
Ctu Natalium difpenfare ad obtinenda Be„
neficia curata , in Mexicana Vijita_
tionis S$. Limin%m iH.Duembr. 1707.
tiT 28. lunii 1708. ad IV.dub.pag
ur-
Vicini GeneralesaCapitulis Sede Epifco-
pali vacaute , nequeunt ditpenfare in
gradibus prohibicis ad concrahendumMa-
trimomum 9 jn Mextcana Vtjkationif
SS. Liminum 18. Decemb. 1707. ,
y -&• lanuar. 170S. ad /. dub pag.
Unio Parochialis ab Epifcopo fa6ta Collegio
PP.SociecatisJcfu , ut nide habcret re-
ditus futficientes ad necefTari.am fultenca-
tionem numerofje Familue ,quae ibi In-
llitutum dictoe Sociecacis proricccur, fuit a
Sacra Congregacione approbaca , its ta-
n.en ut in dicla Psrvcbiali deputetur
Vicarius ptrpetuus cum CappeUano ad
nullw» nmovioili , inCrai.ovien.Unio-
nis $o.Ian. 1741. pag» 14.
Unio ali (iiorum Beneticiorum curacoruni
faciend» CoilegioSociecacisJcfu ad iUiUb
depellendim indigcnciam dencgaca fu;c >
in Anrien. Unionis 11. •. iy~ 2.6. T-ebr.
I707. _M/. 134.
Unionem 1'arochialis Ecclcfix Monaflcrio
Ordinis S.Bcncdifti non cfle ficicndam ,
cV appiobandam , rcfpondic S.icra Con-
grcgacio in Fri/mgtn.Unionis ta. lunii
1710. pag . 160.
Vifitario durarc dcbct arbitrio Vifitationis
■d
226 I N D E X
\d formam Coneilil , ften autem ei prae- UrenGIium augumcntum ad rationem fcut.
fcribendum ceitum , ac dcrerminatura-» quatuor pradtandum efle a Cappcilanis ,
tempus , in luvenacen. , feu Nulllus & non ab Hasrede , reipondit Sacra
Ttrlisii VifitationU ij. Unuarii 1706, Congregatio in Romana Utenjilium i .,
ad I, dub,$*g. 1*4. & *4» Septemh. 1740. $ag, i9.& t6.
F I N I S
D E
MATRIMONIIS
I N T E R
H^RETICOS,
A C I N r E R
HJERETICOS , ET CATHOLICOS
' 1 n i r i s
In Foederatis Belgii Provinciis
D I S S E RT A T IO NE S
THEQLOGKLE , ET CANONIC^E
R^RD.CAVALCHINI
ARCHIEPISCOPIPHILIPPENSIS,
Et Sacr<£ Congregationis Concilii a Secretisx
N E C N O N
Quatuor Iafiguiuin Theologorum .
ROMiE MDCCXLI..
Typis,. &SumptiL)us Hicronymi Mainardi .
-
DE MATRIMONIIS
Inter Hxreticos , ac inter Hxreticos , & Catho-
licosinitis in Fcederatis Belgii Provinciis
DISSERTATIONES
THEOLOGIG^ , ET CANONICjE
Rihi P. D.
CAVALCHINI
Sac. Congreg. Conciii a Secretis , necnon
Quatuor infignium Theologorum .
PREN. VISITATIONISSACRORUM LIMINUM. "^m-m.
Magnopere anxius Iprenfis Antiftes, quid confilii ca- deref' *<**?•
piendum libi foret erga nonnuilos Hollandici Pra?fi-
dii Milites , qui , nuptiis pridem coram Heterodoxo
Miniftro , five Magiftratu celebratis, hderefim poftea_>
cjurarunt j in accuratiflima Status Ecclefi* Cu£ Rela-
tione ad prxfcriptum celcberrimx ConftitutionisSixtinct incipientis
Romanus PonttfexSacro huic Senatui tranfmifta , moleftas , quibus
torquetur, dubitatioues expofuit,flagitavitque ab EE. PP. declarari
validane, an irnta cenfenfa fint matrimonia , qua; in Hollandia,
aliifqueconfoederatis Provinciis coram Magiftratu , vel Miniftro
Acatholico ioiri contingit .
Ut ltaque folertiflimo huic Epifcopo in re adco gravi maturum xque,
ac pr#fentium temporum circumftantiis accommodatum dari poG»
fet refponfum,tum ipfius petitio,tum quae ad matenam aliquatenus
illuftrandam couferre poffent »defcripta fuere in folio , qujd hodie
iterum diftribuitur fignatum litera A, , propofitoque fubinde Du-
bio : An, & quomodojit refcribendum Epifcopo itt cafu &c. fub diem
i^.Maii 1757. prodiit refponfum: Ad mentem.qux in eo verfata cft,
ut Epifcopo refcriberetur , Conjugcs de vahditate matrimonii noti
dubitantes in bona fide efTe relinquendos , ncque a Sacramentorum
participatione arcendos fore , peculiares vero cafus , & circum-
ftantias eorum, qqi fcrupulis fuper fuorum rmtrimoniorum validi-
tate anguntur,oportereabeodem Epifcopodiftinclim exponi.Cum-
que juxta hanc mentem litera: data? fuerint,ftatim fedulus ilIePra:ful
multiplices recenfuit cafus tam in fua , quam in finitimis , ut ait ,
Dioecefibus per fvpc occurrentes , quos per cxtenfuin rclatos vi-
dere cft in altero adnexo folio figuato liUS.
Tom.IX. a lntc-
1
lnterea vero rogatus Emus Card. ab Alfatia Archlepifcopus Mechlf^
nienfis votum iuum fliper poftuUtionibus Iprenfis Epifcopi profer-
redocliiTimamelucubravit relationem Iegendam (iib lit.C., quadi-
ftributa una cum adnotationibus Secretarii S. hujus Congregationis
hodie paritcr datis fub UuD. , necnon pluribus Ref criptis , five Re-
folutionibus ejufdem Sacri Confefius fignatis \\x.E. , denuo fub
diem 28.Febr.1739. difcuffum fuit Dubium — An , & quomodofit
refcribendum Epifcopo , iterumqnc EE. PP. refponderunt :Ad mett-
tem , qu* fuit , ut ex pluribus cafibus pcr Epifcopum Ipreniem re-
cenfitis diftinfta Dubia , fingulas , quje in hac materia frequentius
contingere poffunt , quxftiones comple&entia eruerentur , ac fuper
eorum unoquoquequatuor fcriberent Thcologi , fuamque fenten-
tiam dicerent .
Cmnibus igitur ad tramites iftius poftremx juffionis morofe pcra&is »
quatuor mfignium Theologorum Vota fapienter aeque , ac fedulo
fuperduodecim Dubiis ad rem , quantum licuit , efformatis per-
fcripta nunc exibentur fignata lit. F. G. H. 1. Praeter hax nonnulla
diftribuentur folia manufcripta, in quibus plura ad gravifiimum
iftud negocium fpeclantia variisolim temperatarefolutionibus lu-
culentiflime referuntur. Cuucris jamvero mature perpenfis , ha-
bitaque etiam prac oculis Miffionariorum praxi , de qua noviffime
requifitusfapelaudatuslptenfis Epifcopus in haec verba refcripfit :
Cum contrabuntur ln Hollandia matrimonia , nonfervataforma Tri-
dentini , MiJJionaribrum omnium praxis eft ftmilia matrimonia valida
habere , quantumvis illicita , #» detefianda , atque taliter contrahen-
tes,fi modo vere pceniteant , ad quavis Sacramenta admittere .Vtta-
menfideles ab illis connuhiis abjlerreantur , contra facientibus pcena
hac infligitur , ut videlicet ab Eucharifiia participatione perfex men-
fes arceantur , & qui infirmifuat, admittuntur ad Sacramenta Pceni-
tentia , Viatia , & Extrema VnBionis, itidemque infpeclis iis, quae
circa ejufmo^ii praxim tum in fuis Dicecefibus , tum in Regionibus
finitimis vigentem non bt ie concordes retulere Epifcopi Brugenfis,
Gandavenfis , 3t Antucrpienfis fub Wx.K.L.M. placeat EE. PP. re-
fpondere .
L An matrraonia ab Hareticis interfe in locis fcederatorum Ordinum
Dominio in Be/giofubjetfis contraUa , nonfervata forma Contilti
Tridentini , cenfendafint valida ?
II. Hn valida cenjenda fint fimilia matrimonia extra fines dominii fcede-
ratorum ordinum pariter interfe contratla ab Hareticis addiclis le*
giontbus , qua ad Prafidia eorum Cura commijfa mittuntur in
loca , ubi viget difpofitio Concilii Tridentini .
III. An idem cenjendumjit de matrimoniis, utfupra inter Hareticos con
trallis , quando alterutra pars non efi additta prafatis legionibus
five habeat ,five non , domicilium in loco , ubi viget difpofitio Tri
dentini ?
IV. ^uidcenfendumfity quandoneutrapars addibla ejl legionibus pra*
dttiis,& frve babeatjivenon, domicilium in loco, ubi viget difpofith
Tridentini^ibidem contrahunt matrimonium^ejusforma nonfervatal
An
3
V.An ftmllla matrimonia intcr partem Cathohcam , & partem Acatho-
licam , qua ambafint fcederatorum ordittumfubaita , contracia iii
locis eorumdem dominio in Belgiofubjeciis cenfenda fint valida ?
VI. Anjtpars Catbolica extera in loca diiiis Jcederatis ordimbus Jubje-
tta contrahat ibidem matrimonium cum parte Hxretica loci , tiott
fervataforma Concilii , valide contrahat ?
VII. An idem cenfendum , fi pars Acatholica extera in eadem loca ve-
niensftrnili modo contrahat cum Catholica .
VIII. An Hareticapars focderatorum Ordinumfubdita accedens ad loca
Catholicorum dominio fubjecla , ibique cum parte Cathotica con-
traheus , abfque forma Tridentini ibtdem alioquin vigente , vali~
de contrahat ?
IX. Att faltem ejufmodi matrimoniaftnt valida ,fi utraquepars , quarum
altera , utfupra , Catholica , <b- altera Haretica , reperiatur ad-
dicia legionibus foederatorum ordinum .
X. §$uid vero , fialtera tantum pars addiciaftt prafatis legionibus .
XII. Quidcenfendum de valore matr'tmoniorum>qua fine Tridentiniforma
contrahuntur , vel ab Hareticis interfe , vel a parte Hxretica cUm
Catholica indvitate Mofa Trajetlenfis , qua a Republica fceiera-
torum ordinum non jure dominii » fed tantum oppignorationis ttomi*
nepojftdetur }
VIII. Anjuper his omnibus fit confulwtdum SancTtJfimo pro aliqua dech"
ratione , & qual
A
IPREN. VJSITATIONIS SACRORUM LIMINUM . Epifcopus Sefi^.i.i;
lprenfis, ut paftorali pro Grege fibi concredito folicitudini faceret deref.mstr.
fatis , in relatione ftatus Ecclefi* ad hanc Sac. Congreg. tranfmifla
juxta prarfcriptum notiflimae Conftit. Sixrinae incipientis - Romanus
Pontifex h.t c inter cetera expofuit -- Secundum , quo vexantur Pa-
rocbi , & Confejfarii , ($• quorum anxietas nobis ipjis anxietitem pa-
rit , concernit matrimonia in Hollandia contracla coram Minijro , &
Magijiratu Acatholico . Qum in hac Cittitate Iprenji , & pluribus ad~
jacentibasftt Prajidium militareHollandicum.ex ijiis Militibus multi
talia matrimonia in Hollandia contraxerunt , vel cunt Catholica , vel
cum Acatholica,fed ' qua jam inhis partibus exijiens hareftm ejuravtt.
Pars illa Catholica , vel converfa petit , anfuo marito adharere po/fit;
vel , etft non petat , Pajior tamen , vel Confejfariusfciens , pc effe jun ■
ttam , duititaty an beneficio ahfolutionisftt donattda , an ad Sacramenta
alia admittenda etiam in periculo mortis, nifipromittat , in cafttm re-
convalefcentia afuo marito recedere . hfuper , Ji matrimonia Ula di~
cantur invalida , exinde orietur evidetts impedimentum con-verjioms
Hareticorum , ftc enim relinquendus maritus , defercndx prolcs , dC-
indequenominc ejufdem Epifcopi porrechis fuit fiipplcx hbe!lus,in
quo prcefat* quarftioni alteraquoque Sapientilfimo EE.V V.oraculo
dinfolvenda hifce vernisadiicitur — Lafcconda Jijfcolta rignarda i
matrimonj, che tra PEretico , e Catthoitcj , etraaue Entiei , /' tttt
TomAX. a 2 ae'
4
de" qualt poifi converte .ficelebrano negP ifiejfi Prefidj dette dd. Cittd
di Barriera , nelle Parochie ielle quali certamente fu publicato , efi
ojjerva HDccreto Conciliare ,fi domanda percio at? EE. VV. a?iche sil
queflo il di lorofavio parereyedil modo, con cui deve por.tarfi l' Orato*
re , ed i Parochi , e ConftJJori della Dioceji particolarmente , ailor ch$
il conjuge Cattolico , o Convertito (tfrca , Je poffa , o noperfeverare nel
Jrto matrimonio .
Ut iedulo ftatuatur , quid prxlaudato Antiftiti fuper expofitis dubita-
tionibus Sacrum hunc Senatum confuienti reicribere oporteat,prae-
mittendum in faclo eft , Hollandiam, Zelandiam, Fnfiam, alialque
confbederatas Provincias tam legitimoTerritorii Principi , quam
S.R.E. rebelles evafiflea Catholica dcficientes Religioncpoftquam
Decretum S. Conc. Tr1d.fejf.24. cap.i. de ref.matr. in fingulis ea-
rumdcm Provinciarum Paraeciis fuerat jutfu Philippi 11. Hifpania-
rum Regisjam promulgatum,uti teftantur Bruno NeuJJer difp.\%2*
qu<ajt. 2.^.4. de Veryviis art.i. ReiffenJiueLin jus can.tib.4.tit.-$. §.3.
».137« in fin. Bufemb. inmedull. Theot. morat. Iib.6. tracl.6, cap.$*
dub.2. la Croix Theclog. moral. Iib.6.part.2,. de matr. n.j6j. , & di-»
ferte Efhus Petra infuis Comment. ad Conjt.12. ^o^.XXII. t.4. ».23.
1« jure vero fas eft prxnotare , quod tametfi Gatholici cum Hxreticis
matrimonium illicitc quidem , fed valide contrahant, jnxta fanftio-
nem Text. in Can. Cave. iti.can. Non oportet.2j. qu.i. & in cap. De-
crevit. de Haretic. in6., & do&nnam Angelici Pneceptoris in 4.
fentent. diji.iy.qu.i. art.i. in refponf. ad 5.: ibi.* Si aliquis fideiis
cum Haretica baptizata matrimonium contrahit , verum ejt matri»
monium, quamvis peccet contrahendofi fciat eam htfreticamjicuti pec-
caret,Ji cum excommunicato contraheret^non tamen propter hoc matri*
momum dirimerctur , quamcommuniter fequuntur TheoJogi , &
Canoniftx, in Iocis tamen, ubi Decretum S. Conc.Trid. fuit pro-
mulgatum , formam ab eo pr.efcriptam ipfi quoque Hseretici , five
cum CathoJicis , fwe interfe matrimonium celebrent , fervare te-
nentur, cum nequiverint infelici hcerefis praefidio a Sac. Canonum
Sandionibus ib(G fubtrahere , qucmadmodum advertit cum aliis
Emus Petra. tom.4. in comment, ad Conji. 1 2.^o\XXU. n. 1 9. & 2 3.,
adcout , fi , dicta S,Concilii forma pofthabita, abique Parochi , Te-
ftiumque pra:fentia matrimonia ineant , irrita fint , atque invalida 9
quemadmodum ex Canoniftis tradunt prajter alios Fagnan. in cap.fi
Clericus n.56. &feq. defor. competen. Reijfenjiuel. in jns can> hb.4.
de clandejtin. defponf. §.3. #.132. &feqq. Smalzgrueber. eod. tit. de-
cretal. n.\ 15. Pignat.confult.jc). n.26. tom. $. & confult. 1 04. tom.S.
pminent. Petratom.4. comment. adConfl.12. Jo.XXII. n.20. , & ex
Theologis, Rebell. de oblig. juji. iib.i. in pralaud.qu.$. n.\4. La
Croix ltb.6.par.i. de matrim. «.772. &feqq. Pontas Diblion. Tbeo-
logiamoral. tom.2, verb.impidimentum clandejlinitatis caf.20. , &
confonant RefolutionesS. Congreg. quae inferius referentur, &fi-
gnanter in una Hollandi* Matrimoniorum 23. Augujii 1681.
Hifce prxbabitis, circa potiffimam diflficuItatem,quceexaminandaoc-«
currit,numinIocisabHxrcticis modo occupatis, ubi publicatum
fuit
I
fuit fepediftum Tridentini Decretum, valida fint matrimonia,quae
interh^reticos, velinterharreticum , & catholicam, 3cecontrao
celebranturfine Parochi quidem prafentia • fed coram Magiftratu,
aut miniftro hseretico , nonnulli Authores funt , inter quos Moder-
nus Lovanienfts de jur. Ecclef. tom. i . part.2. tit. defponf a n.^x. ad
fin. Martia. de Suvaven* defponfa duorum, Halen. in difert.Theolog.
polit. part.2. pag.i 7. Theophil. Raynaudin Hareroch.fpirit. tom. 1 6.
fol. mihi a #.7. ad 14. Gobat. theolog. experimentali tract.9. n»n. &
feq. tucntes matrimonia, ut fupra , inita fuftineri , pluribus allatis
rationibus, quae in his potiffimum fiftcre videntur : primo , quod (1
non phyfice , mortaliter faltem impoffibile fit Matrimonium in-
ter Hsreticos contrahicoram proprio Parocho , quandiu Provin-
ci* , feu loca , ubi illa celebrari contingit, Acatholici Principis Im-
perio remancnt fubjecta ; fecundo , quod inde poffent ha?reticorutn
converfiones impediri ,pluraque exoriri incommoda , qu# facile
avertentur, fi hxretici petentes Catholic* Ecclefi-t reconciliari
non obligentur uxores hxreticas converti nolentes deferere , fed
poflint cum iis priftinum profequi conubium,tametfi nequeant iftae
ad novumconfenfum coram Parocho Catholico prjeftandum pro
Matrimonii convalidatione induci : & tertio , quod incommoda ex
matrimoniis clandcftinis , qux in foro externo probari non pote-
rant , fatis evirentur ex nuptiis publice coram Magiftratu , vel Mi-
niftro Acatholico celebratis •
Contra vero Sac. hxc Congregatio admittit quidem , valere matrimo-
nium etiam abfque Parochi praefentia , ubi nec Parochus Catholi-
cus , nec Vicarius ab ipfis deputatus exiftat , vel iis ob metum , 6c
Acatholici Principis perfcquutionem latentibus , ignoretur , quo
nam loco fint , velad ipfosnequcat tutus haberi acceflus , modo
fervetur, quantum caeteroquin rieri poteft , forma a Tridentino
pr^fcripta , videlicet , adhibrtis faltem duobus , vel tribus teftibus,
uti conftat ex Deereto edito fub dic 26. Septembris 1602. Hb.io.
decr.pag^j. , & ex altero in una Belgii 27. Martii 1632. hifce vcr-
bis concepto : Vbiconftaty Decretum S. Concilii effe publicatum , vel
aliquo tempore in Parocbia tamquam Decretum S. Concilii obferva*
tum.fed Parochialis Ecclefia , utpote careus proprio Parocho^ & Ca~
thedralis itidem Epifcopo , atque Capitulo habente facultatem aliunt
Sacerdotem delegandi careat, nullujque aliusibi Jit^qui vices Parochi^
vel Epifcopifuppleaty matrimonium valere abfque prafentia Parochi,
fervata tamen in eo, iu quo poteft, forma Concihi, nempe adhibitisfal*
tem duobus, aut tribus tejlibus. Si exiftant quidem ParOchus,vel Epi-
fcopus , fed, nullo conftituto Vicario , uterque metu hareticorum la^
teat, itaut vere ignoretur , ubinamjit , vel eodem metu a Dicectfi abftt ,
qec ad alterutrum jit tutus accejfus , validum ejfe matrimonium con-
traclum abjque forma S. Conc. Trid. , aJhibitis tamen, ut didum ejl ,
duobus Tejlibus .
At, fi Regio, ubi matrimonium fuit initum , Catholico Principi fubje-
cla reperitur, vel fi ineadominetur Princeps hctreticis , conftet ta-
men , ibi non def lifie verum Parochum, coram quo poterat matri-
mo"
6
monium rite celcbrari , cadem S. Congreg. conftans in eafuitfen-
tcntia, quod tunc matrimonia tam inter h^reticos , quam inter Ca-
tholicum, & hxreticam, <k e contra, enamfi coram Magiftratu,vel
h.vreticoMiniftrocelebrara , nulliratis vitio laborent , uti pandit
Decretum relatum in//£.io. decr. pag.4j hijceverbis — Hareticos
quoque^ ubi decretum ditli cap. 1 . eji publ<'catum,teneri talem formam
cbfervarc , & propterea ip/orum etiam matrimonia abfque forma Con*
cilii, quamvis coran Minijiro haretico, <vel Magiftratu loci contra"
tta , nulla effe , atque irrita , & concordant piura aija refcnpta , quae
infra tum ad abfolutam caufarderimtiGnem , tum ad materiae orna-
tum exponentur.
lmo matrimonium initum coram Parocho haeretico , uti Parochialis
Beneficii tituloob harrefim deliituto, minime fuftineri, tradunt Fa-
gnan. in cap. Quod a Pradece]fore,a n.26. adfin. defchifmat., & fcite
hfhus Petra ih Comment. adConji. Jo:XXU. ».26. &Jeqq.9 & in haeC
verba refolvit S. Congr. Jub diem 19. Maii 1 572. JSiullum effe matri-
monium contraUum coram P arocboharetico fi decretum Concilii cap.i.
de ref. matr. publicatum fuerit in Parochta , #♦ lapfi erant triginta
dies a die prima publicationis , eamdemque refcribendi rationem
fervavit in altero decreto , quod refert praecitatus Fagnan. cap, Ad
abolendam a ».38. de haretic,
Veruutamen pofito , quod toties memorata matrimonia irrita judi-
centur , duo adhuc fuperfunt ponderanda; alterum nempe , an cx-
pediat refcriptum edere, quo eadem matrimonia expreffe declaren-
tur invalida; Sacra enim Congregatio , ne Catholici , qui aliquando
matrimonium cum hajreticis injerunt fineParochi praefentia , ni-
mium gravibus obiicerentur periculis , fi illud vellent coram Ca-
tholico Parocho convalidare , noluit de eorumdem matrimonio-
rum nullitate quidquam edicere,uti fignantercontigit in caufa//o/-
landia matrimoniorum9 ubi, cum propofitum fuifTet, a Vicario Apo-
ftolico illius Regionis exiftimari, matrimonium inter hctreticos co-
ram Magiftratu etherodoxo celebratum faltem jure contraclus ci-
vilis ita confiftere , ut , praevia renovatione confenfus coram Paro-
cho Catholico , convalidari nonoporteret , tum quia Concilium
fuerit quidem in illis Provineiis publicatum , non tamen in illa Re-
pubIica,qus,poftquam ab orthodoxa Religione defcivit, eadem,quae
antca, amplius non fit , fed tam quoad Gubernium , & Habitatores ,
quam quoad Religionem hodie maneat immutata ; tum etiam quia
Refolutiones Sac. Congregat. quibus contrarium fuerat definitum,
congruerent tantum antiquiori tempori,quo nondum defperataerat
converfio Hollandiae ad Hifpanos , difceptaro Dubio: An in Pro-
iiinciis Belgii confoederatis valeant matrimonia Catholicorum cum
Itbtvodtxis contraSia coram Magifiratu haretico non objiante decreto
Concilii de jolemnitatibus matrimonii in illis Provinciis publicato, &
recepto , S. Congr.fubdiem 2 $. Augufti 168 1. fefcabftinens ab ex-
plicita declarationenullitatisdielorum matrimoniorum, refcnpfit:
Ad mentem cum SanWjftmofcilicet ,fi ejfet refpondendum dubio , ejjet
refpondendetm negQtive, ut in lib, 31. decr.pag.4$9*
In
In Bofcuducen. itidem matrimsnii, propofitis Dubiis I. An,fiquis , dum
erat h&reticus , matrimouium contraxit coram Magijtratu, vel Mini-
Jlro haretico, & pofiea convertatur adfidem catholicam, requiratur ad
validitatem hujtfmodi matrimonti novus confenjus utriufqu» coyugis^
vel converft tantum . II. An quatenus hujujmodi novus confenfus pr<z-
jiari commode nequeat , nihilominus indulgendum Jit , ut in hujujmodi
matrimonio pojfit converfus licite perfeverare , die 3. Februani 16S5.
prodiit relcriptum : Admentem, eaquehunc k) rnodum explicata
reperitur : Mens eji , quodfervetur id , quodfuit obfervacum it fimili
cafu a S. Congregatione Concilii in una Hoiiandix Matrimoniorum
2 1 . Augufii 1 6 8 1 . , lib. 5 3 . Decr. pag.%2. &feq.
Demum in Trajeclen. fummatim expofita hac fafti ferie Quidam
„ Mitfionarius , quidicit, feeffe unicum Paftorem Catholicum in
„ Exercitibus Hollandicis , quique potiusaftatibus Hollandicis tole-
„ ratus, quam ftabilitus appellari valet , Iicet jam decimus feptimus
„ Jabatur annus , ex quo praedi&o Paftorali fungitur officio , per Epi-
„ ftolam certiorem reddidit D. Abbatem S. Catheriiide lnternuntium
„ Bruxellenfem, quod quatuor circiter ab hinc annis qudedam Mulier
„ ViluaCathoIica Matrimonium contraxerit cirm Lutherano Mose,
„ Traje&i coram Miniftro Lutherano, &in formaapud Lutheranos
,, ufitata , & quod ufqueadhuc habitifunt prolegitimis Conjugibus ,
„ tum quia quidam Direcror Spiritualis mulieri perfuafit , matrimo-
„ nium efte validurn , tum quia multi tam Lovanii , quam alibi fen-
„ tiunt pro validitatcconfimilium matrimoniorum , &quod (blum
,, poftremis diebus Mulier , quae dubitareca?pit de validitate matri-
„ monii, dubium pr<edi6tum fibi aperuit , cui tamen prohibuit , ne
,, illud notum faceret , velMarito, vcICapitaneoLegionis Draco-
„ num Wallonum , inter quos Maritus adfcriptus eft , cum enim ille
„ etiam fit Lutheranus , Dubii manifcftatio cedere poffet in detri-
„ mentum Catholica^ Religionis, & in epiftola ab internuntio Bruxel-
„ lenfi quaefivit, an matrimonium efTet validum, & quatcnus validuin
„ non efict, petiit licentiam, ut coram fe pofTetit confenfus renovari :
difcuflifque binis Dubiis: l.An matrimonium inter hareticum, #* ca-
tholicam contra&um coram Minifiroharetico validum Jit incafu &c. ;
& quatenus ncgaf ive . II. Anfit conceJenda facultas caute renovandi
confenfum coram FarochoCatholico in cafu &c. , die 22« Nov. 172 t.
rcfponfum fuit Ad mentem,c\ux in eo verfata ell, quod matrimonium
ejfet nullum^ ut in iib.71. decr.pag.506.
Interdum vero (ubi fcilicet nullus urgere videreturtimor damni in
Catholicos, vel in cos, qui,ejurato errore, orthodoxam religionem
cupiuntamplecli) eadem S.Congregatio non abftinuit abexprcflfa
declaratione nullitatis ; cum enim in caufa Gcnaden. ageretur dc
matrimonio contrafro inter catholicum, & h*rcticam • non tamcn
cor. Parocho catholico , qui eo in loco non deerat, ibique Decrcta
S. Concilii Tridentiniobfervari folerent ,die 4. Sept. «677. refcri-
ptum fuit , matrimonium ejfe nullum^ ut in //£.29. decr.pag.41^., at-
que infimilia verba refponfum fuit in Ruremunden. Matrimonii
3. Maii 1676. /ib.29. Decr. pag.z + i* tn Coionten.die 46.Dcf.1719.
tn
hi Moguntina 2 1 . Maii 1 72 1 . Ub.j 1 . Decr. psg. 184., &in Pader-
boven. 4. Augu/li 172$. //£.75. Decr. pag. 447.
Alterum vero , quod examinandum rcftat , in eo vertitur , num Con-
jagi Catholico , vel ad Catholicam Fidem converfo permitti poflit
inCotinubio antea inito tuta confcientia perfeverare , eique Con-
fellarius , vel Parochusabfolution is beneficium queat impertiri ,
aliaque Sacramenta adminiftr are tam in cafu , quo ille fcifcitetur ,
an licitum fibi fit Conjugi fuo adhserere , quam in altero , quo de
validitate fui Matrimonii non dubitet , fed in bona fide verfetur;
Quamvis enim certum fit , Conjuges , qui Matrimonium corarn
Mmiftro hairetico invalide contraxerunt abfque praefentia Parochi ,
in perpetuo vivere concubinatu , nifi fubinde curent , renovato con-
fenfucoram Parocho Gatholico , Matrimonium convalidare , uti
cum aliis advcrtunt Li Croix Theol. Moral. iib.6. part.%. num.fjo,
%iPignatell.tom.%. Confult. 104., ubi h#c habet „ Multi H*retici
„ couvertjnturad Fidem , inter quos non pauci funt Conjugati , al-
„ tero Conjuge perfeverante in hxrefi , Conjugati , inquam , ritu
„ tamen haeretico , ideoque invalido , cum in illis Partibus pu blica-
„ tum fit Decretum Sacri ConciIiiTridentini , Parsconverfa cupit
,, Matrimonium renovare fecundum formam ejufdem Decreti Tri-
„ dentini ,at Compartem haereticam, a qua feparari moraliter impof
„ fibileeft, nullatenus poteft inducere , ut coram Parocho compa-
„ reat ; Quaeritur , quid Paftores Catholici cum tali agere debeant ,
„ &fpeciatim , an Conjugern bonx voluntatis ad ufum Sacramento-
,, rnm pofllnt admittere . Refpondeo , fi in dd. locis non fuent pu-
„ blicatum Decretum Conc. Trid. de Reform. Matrim. Cap.i.,Ma-
,, trimonium , etfi ritu ha?retico celebratum , validum eft , ut decla-
„ ravit SacfaCongregatio Concrlii in Bifuntina 26« Junii 1698., ac
,, perinde PaftoresCatholici poterunt admittere adSacramenta alte-
„ rum Conjugem converfum adFidem , dummodo vivat in Matri-
„ moniofine contumelia Creatoris . Si vero in iis locis fuerit publi-
„ catum,6i cjus forma non fuerit in ejufmodi Matrimoniis obfervata,
„ Matrimonia funt nulla; nam Hsretici quoque , ubi Decretum
„ d. Cap.i. eft publicatum , tericntur talem formam obfervare , &
„ propterea etiam ipfbrum Matrimonia abfque forma Concilii ,
„ qnamvis coram Miniftro hxretico , vel Magiftfatu Loci contracla,
„ nulla, atque irrita funt , juxta dcclarationem Sacrae Congregatio-
„ nisConcilii tranfmifTam EpifcopoTricaricenfiNuncio Apoftolico
„ apud inferiorem Germaniam , quam refert inter alios Ziparus in
„ annalit. jur.Poutific. lib.4. tit. deSponC num.16. , & nos alibi;
,, quare in hoc cafiiConjux converfus non poteftadmitti adSacra-
„ menta , nifi prius feparetur , cum vivat in afiiduo concubinalu .
Atiamen ii , qui in hacrefi Conjugium invalide injerunt , forma Tri«
dentini nonfcrvata, fubindequead Catholicam Religionern con-
vcrfi bona fide in eo perfeverant , fuoqueConjugi adharrent , relin-
qucndi potius videntur in eadem bona fide, quam de Matrimonii
nvaliditate monendi , nc alias , cum velint Matrimonium , reno-
vato confenfu coram Parocho(£atriolico, convalidare, plurimis
9»
5»
9
gravibus fubjiciantur periculis , qu* facile fibi impenderent oo
odium, &„perfequutionem Principis , feu Magiftratus Achatholici
«grc ferentis , validitatem Matrimonii coram Miniftro harrenco
initi in dubium revocari , ut ex menteSac. Congregationis in citata
Caufa Hol/anditf Mjtrimoniorumdocet EminentiflimusPetra tom.\%
in Commentar. adConJl.iz* *}oannis XXII. num.24.. ibi „ Sacra Con-
gregatio Conciln refpondit Secretariocum Sart&iflimo ad mentem ,
qu* erat , quod , fi refpondendum eiTet , Matrimonia non valere,
„gattamen animadverfum fuit, id non expedire, quia potius de-
„ berent permitti in eorum bona fide permanere , quam tot periculis
,, exponere CathoHcos: verum, ut notatum vidi in quodam voto
„ Cardinalis Cafrnate , fcriptum fuit Internuntio , ut manier Vicario
,, Apoftolico, ne audeat Miflionariis prohibere, ne talia Matrimonia
5, contrahant ; fane aliud eft tolerari , aliud , quod Contrahentes in-
, duci nonvaleant a Miflionariis ad verum Matrimonium contra-
, hendum, quod ultimum falfum certeeft , Sc modis placidioribus
H curandnm quoad contra&a , & infiftendum quoadcontrahenda .
Conjuges veroCatholici , vel recensad Fidem converfi , fi dubitan»
tesde valore Matrimonii in haerefi eoram Miniftroh<cretico con-
tracli Paftores , vel Confeflarios fuos confulant , num fibilicitum
iit in eoConjugio fic inito permanere , induccndi omnino funt , ut
caute coram Parocho Catholico confenfum renovent ac ita Matri-
monium revalident; Quod, fituto, & commode , id fieri ne-
queat , nondefunt Doctores , qui putant eis licere in ufu Matri-
, xnonii jam initi, non renovato confenfu coram Parocho Catholico,
perfervare , arbitrantes, hanc opinionem veluti probabilem admitti
poffc , nonobftante propofitioue ab Innocentio XI. profcripta in
^ ordine la prima , quae de Sacramentis adminiftrandis , vel confi-
ciendis , &refpe£tive deMatrimoniocontrahendo , non autem de
jam celebrato loquitur, quemadmodum prx caeteris tradit La Croix
TbeoU Moral. iib.6. part.%. de Matrim. num.ijj. : ibi „Si Matri-
, monium jam fit ita contrachim , poterunt Conjuges etiam converfi
, permanere trj ufu illius , quamvis confenfumnon renovent coram
, Parocho Catholico , quia probabile eft , fuifte validum , & fequen-
, do hanc opinionem probabilcm , haud Sacramentun exponitur
, periculo nullitatis, vel irriverentis ; tutius tamen eriteos addu-
, cerc , ut , obtenta Difpenlatione in imnediraentis , fi qu<e adfint ,
, conmhaturdenovo coram ParochoCathol;co , & reftibus , ne fe
, exponant periculo matcrialis fornicationis , ; A''i vero cenfent »
prctftare , ut Sutnmus Pontifex fuprema fua auftoi itate Conjugibus
converfis indulgeat in Matrimonio celebrato coram Muiiftro
hctretico, etiam difto confenfu non iterato , permane.e , fecundum
ea, c\U£ adrem notant Layman. lib.4. traB.xo. part.2. cap.2. Dica-
ftill. de Sacr&m.tom.x.. traU. 10. dijp.^. dub.xo. num.^^. Tanncr.
tom.\. dijput.8. qu&ft.%. dub.<).^ quos refert Emincntijftmus Pctra
loc.Jupracit. num.2%. ubi poft expofitara mentem S.icr* Congrega-
tionis ia Bufcoducen. Matrimonii fic inquit „ Etenim dubio procul
„ eft, hujufmodi Matrimonia coram Scabinis > feuMmiftris hi-rc-
Tom.IX. i> » *■
ticis celebrata nulla effe ob formam Concflil non fervatam . N&i-
" lominus cum folemnitas Matrimonii fit juris pofitivi , ac agatur de
„ Locis , in quibusHaeretici graviflimis pcenis afficiunt eos , qui pra>
tendunt nullum Matrimonium contraclum cor. Miniftro hsretico,
r ad majus malum evitandum , &obCatholicorum favorem expedit
„ potiustoIerarehujufmodiMatrimonia, pradertim quia , ut affere-
, batur in cit. Bufcoducen. , fi Conjux converfus prajtenderet nullita-
,' tem primi Contraftus , gravi pcena aflficeretur ab FLereticis tam-
„ quam violator eorum legis , neque Conjux haereticus permitteret
„ prxftari novum confenfum, unde meritopetebatur , quod Pontifex
„ iudulgere dignaretur, licere converfis continuare inMatrimonio
„ contraclo coram Miniftro h<eretico, etiamfine novo confenfu ,
„ quoties ifte commode praeftari nort poffet .
Et fane , ficuti Summus Pontirex , concurreute legitima caufa , poteft
Matrimoninm irritum propterdefeftum praefentix proprii Parochi,
vel obaliud quodvis impedimentum de jure tantum Ecclefiaftico
Matrimonium dirimensin radiceconvalidare, &direc~te difpen-
fando fuper Matrimonii invaliditate prolem ex copula putative
Conjugalifufceptaad legitima reftituere natalia , juxtacommunem
Canoniftarum fententiam in Cap. per Venerabilem^ ubi Joannes
Andreas n.26. Abbas n. 2 2 . Alexander de Nevo n.\%. Gonzal n.2%.
Barbofa n.6. qulfiliijint legitimi , & ad eumdem titulum Decreta-
Iiuni profequuntur Pring.§.$. 0.4.2, , & Jeq. Anaclet. §.2.».$r.
Navarr. conf.z. lib.\. eod. tit. quifilii funt Ugitirni pleniffime Bar-
bofavoto decifivo 27. per totum lib.2. Sanchez de Matrim. lib.%, di^
fput.j. 0.4. ■> & plurib. feqq.Font.de Matrim. lib.u. cap.$. §.1.
//.7., Ca]lill.tom.<$. controverf. cap.iO^. , & praciptte #.28. Diana
in edit. Coord. tom.%. tratf.i.reJo/ut.Sj.per tot. Peregrin. defideicom.
art.24. n.j6.^plurib.Jeqq. Corrad. in praX. difpenfat. lib.%.cap.%.
n.46. % &feqq* de Jujtis de dijpenj. Matrim, lib.i.cap.j. ».284. , $•
/tfffifuitque uerpetua opiuio Rota? , ut habetur ea decifisin Caufa
Pampilonen. lilegitimitatis <$.DeCembris 1608., & iO.GJuuii 1609.
coram Jujio imprejfis apudGarziam de bsnef. par.j. cap.2. n.4.0. , &
feqq. , & dec 1 1 2 1. cor. Seraphino , dec.4.62. lib.2. in correBis coram
Puteo dec. \ 9. per tot. cor. Ludovis dec. 174. pofl jecundum volumett.
ConJ. Farinacc. , & plenijfime in dec.4^. par.i. rec, $» dec.6ij»
par.2. rec. , & in terminis Matrimonii invalidi ex defeclu praefentiae
Parochi refcripfit Sacra hsc Congregatio in Pragen. Matrimonii
die 18. Septembris 1723. Hb.ji.Decr. pag.4^^. ita ponderandum
eft , n um ld generali , quopiam Decreto fieri expediat pro cafibus ,
quosita generatim expofuit Epifcopus confilium aeque, ac reme-
dium poftulans in iispotiffimum circumftantiis , in quibus facile
patct , Conjugem Achatolicum nolle ab haeretica pravitate refilire;
cum de cartcro in prctcitata Trajeilen.whx practer Dubium concer-
ncns validitatem Matrimonii inter Haereticum, & Catholicam initi
difcuflum quoquefuit num , quatenus invalidum illud judicaretur,
concedenda eftet facultas caute renovandi confenfus cor. Parocho
Catholico , S. Congreg. noluerit quidquam circa id re^ondere, ta-
metfi Matrimonium irritum efTe cenfuiffet • H*c
II
H«tc fuut,qu« ad duplicis quaeftionis ab Iprenfi Epifcopopropofitac de-
cifione fufius exponere oportuit, quia nihil ad manus EE.VV. defe-
retur, fblumqueS. huicCongreg. praeter ejufdem antiftitis relatio-
nem exhibitus fuit enunciatus fupplex libellus , in quo poft relatas
reiblutionesS. Congreg. in citatis caufis Hollandia matrimoniorum^
& rn Bofcoducen. matrim. ita fubjungitur „ E quantunque quefto
„ fentimento della S. Congregazione non fembri decidere , e ftretta-
„ mcnte addattarfi al cafb prefente, imperciocche riguarda folamen-
,, te i conjugi dimoranti nelle Provincie (bggette al Dominio Olan-
„ dcfQ^ ove puo eftervi il timore dei pericoli fuddetti , i quali , pare,
„ che cefTino nel cafb , che i conjugati in Olanda vengano ad abitare
„ nel Prefidio delle dd. Citta di Barriera, le quali fuorche di Prefidio,
„ fon compofte di Cattolici , e fono provifte di Vefcovi , e Parochi
„ anche Cattolici colf ufo libero della Santa Religione, contuttocio»
„ ficcome gli OfTkiali del Prefidio efercitano tutta la giurifclizione
,* ne' Soldati, e loro Mogli, ancorche' li trovalTero in mezzo alla Cit-
,, ta, e Diftretto, quindi il conjuge convertito reftando nelle dd.Cit-
„ ta di Barricra puo patire gl' ifteffi pericoli , che paflerebbe dimo-
,» rando in Olanda , e non vi farebbe altro fcampo , fuorche quellodi
,, trafportare il convertito in urfaltra Citta,che non fofte di Barriera,
», & infra : V Oratore non ha mancato d' infinuare a'Parochi, e Con-
,, feffori, che fi sforzaflTero a perfuadere il conjugato rimafto Erctico
„ a dare nuovoconfenfo almcno fegreto, cioe fenza pubblicazioni in
„ prefenza de' Parochi Cattolici , ma fe cio bafti, quando non fiegua,
,, come alle vohe fuccede per diflenfb del conluge Erctico , fara par-
,, te della prudenza, e faviezza delle EE.VV. il rendemc un'accertato
„ parere, o qualche altro temperamento, che ftimeranno piu proprio.
Omnibus itaque perpenfis , onuserit EE.VV. deliberare •
Aa j $» quomodofn refcribendum Epifcepo in cafu <$*c.
I
B
PREN.^ VISITATIONIS SACRORUM LIMINUM. Cum Ipren- J^i£j
fis Epifcopus, pro eximia in oves fibi commiflas paftorali folicitu-
dine, anxiis diltineretur dubitationibus, qua ratione agendum foret
erga nonnullos Praefidii Hollaadici Milites , a quibus , poft nuptias
coramMiniftro, five Magiftratu heterodoxo initas»fuit hsrefis eju-
rata, poftulavit ab hoc SacroSenatu decifionem graviffima* qua>
ftionis, num fcilicet matrimonia in Hollandia, aliifqueconfcedera-
tis Provinciis coram Miniftro, feu Magiftrato Acatholico celebrata
valida cenfenda fint : At Emi PP. , quibus laudati Prxfulis petitio
fub diem i7.Augufti 1757. propofita fuit,ponderofum rei moraen-
tuin penfantes neceiTarium duxere, abfblutam ejusdefinitionem_»
maturiori cxamini refcrvare, intereaque mandarunt refcribi Epi-
fcopo, ut conjuges de validitate proprii matrimonii non dubitantes
in bona flde relinquerentur, neque a Sacramentorum participationc
deberent arceri, eorum vero , qui vexantur fcrupulis fuper fuorum
rnatrimoniorum validitatc , peculiares cafus, & circumftantias di-
Tom.lX. b 2 ftin-
5 J
Jl
» >
12
fiinfrim exponeret . Datis igifur juxta hanc mentem literis , S.Con»
gregatioms juffibus feduloobfequutus vigil antiftes jamdudum re-
Tpondit, atque intcr multiplices cafus, quos in ejufmodi materia
frequenter nimis tam in fua Dioecefi , quam finitimis in Regioni-
t>us at occurrerc , fequentes praefertim hifce vcrbis reccnfuit .
I. Cafus , fi pars una Acatholica in his ditionibus Sac. Cadares Ma-
jeftati , vel Regi Chnftianiflimo fubjeclis domicilium habens ma-
trimonium ibi contrahere velit cum alia Parte , vel Catholica , vel
Acathol/ca , pariter in iifdem Ditionibus Domicilium habcnte , ju-
dicat ipfe ^nimirum Epifcopus , abfblute fub pcena nuilitatis obfer-
„ vandum decretum Concilii Tridentini . Idemjudicat de talibus,
„ qui in ipfa Civitate Mofie Trajeftina contrahere vellent, cum Civi-
,, tatem illam Status BoIIandiae non poifideant jure dominii , ied tan-
„ tum oppignorationis . Idem judicat de Praefidiariis militibus , quo-
,, rum Iegiones in iifaem ditionibus ereftce funt , cum nulla occurrat
,, ratio , quare tales ab obfervatione Decreti Concilians fefe eximere
„ vellent, cum Decretum eosattingat tam qua locale , quam qua
M perfonale : hujus judicii noftriapprobationem, vel improbationem
,, ab EE.DD. enixe petimus .
,, II. Caius,Dubium tamen ab aliquibus movetur, V.G. de milite h#-
,. retico, qui cum fua legione in centro HoIIandiae ere&a ad has Par-
„ tesvenit, tamquamPraefidiarius , & hic matrimonio jungitur co-
„ ram Miniftello , vel cum una Catholica harum ditionum, vel etiam
,, cum al ia Acatholica, qux cum eadem Legione ad has Partes venit.
„ Pro ratione Dubii allegant, Legionem effe quafi Parochiam ambu-
„ lantern, cujus Miniftellus agit partes Parochi ,ac Parochiam illam
,, ambuiantem non teneri aliis Iegibus , quam tencantur Parochice fi-
,, xx in centro Hollandia%in quibus non obfervatur faltem ab haereti-
„ cis Decretum Tridentini . In fic contrahcntibus poteft efle bona fi-
„ des , maxime ubi pars utraque tempore contrafti matrimonii erat
„ Acatholica. Pars una ad fidem convertitur, quaeritur, an in fic con-
„ trafto matrimonio continuare pofiit ? Addendum tamen , in Dioe-
,, cefi Iprenfi conftanter haclenus obfervatum, quodfimilia matrimo-
„ nia partis Acatholicae cum Acatholica coramMiniftellis contrafta->
„ femper habita fuerint tamquam mvalida , & fic contrahentibns , &
,, in fimili matrimonio perfeverantibus denegata fuerint Sacramenta.
„ Gratiflimum Nobis crit judicium refcire EE. DD. fuper hac noftra
„ Dioecefis praxi. Optandum foret,fi in his partibus,in quibus tot im-
„ mixti fumus h£reticis,matrimonia fubditorum Sacrse Oefareae Ma-
,, jeftatiscum Acatholicis inhibitaforent , & invalida declarata fal-
,, tem quantum ad eflectus civiles.Decretum illud multos certo aver-
,, terct a contrahendis matrimoniis talibus. Simile Decretum datum
„ eftaRegeChriftianifTimo in Nov. anno 1680., quo non tantum
,, matrimonia fuorum fubditorum Catholicorum cum haereticis inhi-
,, bet,fed infuper declaratinvalide contra6ta,proIes ex talibus matri-
„ moniis procrcatas illegitimas, & ad fucccflionem parentum inhabi-
„ les . Simile Decretum meditata eftSereniftima Belgii Gubernatrix,
„ & defuper anno 1734. judicium exquifivit EpifcoporuraProvinciae,
„ fed nihil haclenus faclum • „lII.Ca-
1$
III. i, Cafus,& magis freqncns eft de duobus,qui in iis Provinciis Hol-
,, landia? , qua? Iiberum jus hodie habent Reipublicc , matrimonium
„ contraxerunt cor.Magiftratu,veI Miniftro Acatholico.bona fide pu-
,, tantes , id in iis Provinciis fufficerc . Sic jundi ad has partes deve-
», niunt cum Prarfidiis militaribus, vel aliis occafionibus . Hicexiften-
„ tes parti Catholica!, vel ei , qua; meditatur ad fidem catholicam
„ tranfire,inter colloquendum a Civibus catholicis iniicitur fcrupulus
„ detalium matrimoniorum validitate . Hi anxii recurrunt ad Con-
„ feifarios, petuntque , quid fit de validitate talium matrimoniorum .
,, Pro validitate refpondere non audent, quia Ecclefia hafjtenns defu-
„ per non fuit Iocuta . Si refpondeant, e(Te invalida, exinde confequi-
„ tur, particatholica; deferendam e(Te ])artem Acatholicam , quac
„ confenfum cor. Parocho Catholico non vult renovare; deferendas
„ proles, etiam Qepius cum evidenti periculo perditionis illarum , ut-
„ pote qua; a parte Catholica in fide inftruuntur , vel faltem ad eam
,, difponuntur, & parti catholicae tranfeundum ad ftatum mendicita-
„ tis , quam duram conditionem multi fuftinere non volentes , prae-
„ eligunt iu fuo matrimonio permanere, & pars , quae converfionem
„ fuam meditabatur, a fuo propofito refilit , videns , fe poft conver-
,, fioncm adtales extremitates redigendam .
IV. , , Cafus eft , Titius Catholicus harum Provinriarum fubditus cum
,, navibus vecloriis , aliifque occafionibusdevenitad partes Hollan-
,, dicas, ibidem matrimonium contrahit cum Acatholica cor. Magi-
„ ftr?tu , vel Miniftro Acatholico . In eodem matrimonio continuat
„ ad plures annos, etiam proles procreat . Poftea fuae uxoris pertxfus
„ eam deferit, redit ad has partes , & fubticens contractum in Hollan-
,, dia matrimonium , hic alias nuptias contrahit , vel illud matrimo-
„ nium declarans petit, eo non obftante , ad aliud hic admitti, quia,ut
„ fupponit, matrimonium in Hollandia, utante contraclum , nullum
„ luit . Qjxritur , an talis in contraclo hic fecundo matrimonio con-
„ tinuare polfit , vel adcontrahendum fecundum admitti; eo etiam
„ non obftante , quod, quandocum Acatholica matrimonium con-
„ traxit in Hollandia , revera crediderit , fe legitime , & valide con-
„ trahere.
Praeterea vero quatuor alios cafus, qui noviffime contigerunt , in hacc
verba exponit .
„ I. Cornelius de Pouu Catholicus jam a viginti , & uno annis matri-
„ monium contraxit in patria dicla Cafiant fubditione Statuum Hol-
,, landias , in qua ante hac publicatum fuit Tridentinum , cum Aca-
„ tholica cor. Miniftro hcereticotantum , ex quo matrimonio natae
,, fiint quatuor proles.LJxor Acatholica cum una prole a prsefatoCor-
„ nelio receflit, ad Dioecefimnoftram jama menfe accefTit uepedi-
„ dusCorneliuscum tribus prolibus , & petit jungi matrimonio Pc-
„ tronillae Widein mulieri cathoIiCct eo titulo, quod priui matrimo-
nium in HoIIandia , ut ante , contractum fuerit invalidum ex prac-
fata Petronilla modo prolem unam habeat. An ad matrimonium
„ admittipoteft .
1I.„ Francifcus Boninge Winori Bergenfis Dicecefis noftrx Orthodo-
>»
„xat
5J
14
x* Fidei 'cultor anno 171?. Matrimonium contraxit in UJisfinge
Oppido Geelandia? fub ditione Statuum Hollandi* , ut in priori ca-
fu, cum Anna Blufce Acathoiica coram iolo Miniftro Acaiholico,
\f qua cum quatuor procreavit proles . Praediftus Fianciicus , invita
uxore , tcrtio navigavit ad lndias; Redux petit accedere ad fuam
uxorem Annam Blufce , illapropter iteratos receffus manti eum
repellit . Rcpulfam paffus , redit Dunchercam Civitatem Dioecefis
noftr* , gerit feut innuptum, meditatur matrimonium cum Clara
HuseloorsDunchercana , illudque finaliter contrahit anno 1752,
cor. Paftore Dunchercano,non obftante oppofitione,& declaratione
prioris matrimonii in Hollandia contracti , & nulla a nobis obtenta
, bannorum difpenfatione ; Quaeritur, an in iftofecundo matnmonio
„ continuarc poflit ? In ea haclenus fuimus opinione , eum non pofle,
•j & fimilibus matrimoniis ha&cnus nosoppofuimus,hoc motivo prae-
[ ter alia, quod, fi talia matrimonia Dunchercce , utpote portu mari-
„ timo admitteremus, ea in dies forent admittenda cum nautis , qui
„ ad portum continuo appellunt .
„ III. Cafus , quem nominibus , & cognominibus exprimere non pof-
„ fumus, quia in a6tu ipfo Sacramentalis Confcflionis proponitur, eft,
„ utfequitur. ParsCathoIica cum parte Acatholica in centro Hol-
„ landiae matrimonium contraxit cor. Magiftratu, velMiniftro Aca-
„ tholico. Ibidem cxiftentes nunquam dubitarunt de validitate fui
„ matrimonii ; ibidem enim Confeffarii nunquam pcenitcmes mole-
„ ftant circa fimilia matrimonia, vel quia non audent, vei quia putant
„ valida . Dum adhaspartes vcniunt tanquam Prsefidiarii milites,
,, aliud audiunt a Catholicis , quam audierunt in Hollandia , de fuis
„ matrimoniis dubitant, confulunt Confeffarios , qui refponfum dare
,, non valentes, ad nos recurrunt, & nobis ipfis cefpitantibus nihil fu-
„ pcrcft, nifi ad S. Sedem recurrere .
,, IV. Cafus prcTcedenti affinis eft . Titius miles hxreticus ad has par-
,, tes deveniens, & videns omnia, quaein EccIcfiaCathoIica fiunt,quae
„ anteanunquam viderat, fblemnitatem Officiorum Divinorum, ad-
,, miniftrationem Sacramentorum,audiens conciones Catholicorum,
„ moveturad ampleftendam Religionem Romano-Catholicam , fed
,, remoram videt Cx parte conjugis in hxrefi obftinatae. Si converta-
,, tur , non poterit ab ea recedere , non enim Iicitum eft ipfi confule-
,, re, utfine veniamilitiam deferat . Si a debito conjugali a^ftinere
„ velit , eum uxor deferet Officialibus hicreticis , & fub pcena carce-
„ ris , vel forte gravioribus cogitur adhaerere uxori fuae; Undc qu^ri-
„ tur,an poft converfionem licebitTpfi cum uxore cohabitarcut ante.
His itaque ob oculos habitis, refumpto folio fub diclam diem r 7. Au-
gufti 1 73 7.diitributo , perpenfaelaboratadocliffima relatione Kmi
D. Card.de Alfitia Archiepifcopi Mechlinicnfis, qui fentcntiam
fuam fupcr poftulationibus Iprenfis Epifcopi apcrire rogatus fuit*
vififque demum.fi placet,etiam Adnotationibus Secretarii una cum
Refblutionibus, five Refcriptis ab hac S. Congreg. per varia tempo-
ra editis fejunctim circumferendis, placeatEE.VV. ftatuere .
Am9 & quomodoftt refcribendum Epifcopo ?
Rc*
c
«.$
Relatio Eminentifsimi,& Reverendifsimi Domini
Cardinalis de Alfatia Archiepifcopi
Mechlinienfis «
A
Emi , & Rmi D, mei Qbjmi ,
Ccepi Folia in Urbe imprefta , quae continent Dubia S. Congreg.
; Concilii die Sabathi 17. Augufti labentis anni propofita, & juxta
morem ejufdem S. Congreg.de jure refblvenda , inter qua? praeci-
puum,& fummi fane momenti Dubium proponitur circa matrimo-
nia in Hollandia contracla circa formam a S. Conc. Trid. /f/r.24.
cap.i.deref. matr. praefcriptam : Super quo dubio, & fuper expofi-
tis ibidem in utramque partem rationibus placuit EE. VV. fenten-
tiam meam exquirere .
Omnibus igitur attente perpenfis, extimatifque rationibus , quae in fu-
pradiclis Foliis in utramque partem do&iflime fimul , & ftudiofiffi-
meallata funt, primum illud occurrit examinandum , an S. Conc.
Trid. in Hollandiafuerit fuflTcienter publicatum, in ordine ut nova
Tndentini conftitutio ibi vim fegis obtinuerit olim , & obtineant
hodie,adeoqueanadmentem ipfiufmet Concilii matrimoma prx-
ter formam prdefcriptam contracTa irrita fint, atque invalida? Video
indifiis foliis/ft7£.i£w allegari plures Authores graves , qui afle-
runtConc. Trid. in omnibjs Provinciis Belgii fuiffe publicatum .
Verum inter illos Authores nullus eft Belga , & hi , aliique ita ien -
tire videntur, quiaconftat „ Philippum II. Hifpaniarum Regem juf-
,, fiiTe fepius, ut ad publicationem Concilii , non obftantibus qui-
„ bufcumque oppofitionibus, procederetur , & Margharitam Par-
,, menfem , Ducemque Albauum Belgii Gubernatores diclam pu-
„ blicatronemnrfiflTe , & modis omnibus procurafTe,,. Hos cona-
tus, jnfiiones, mandata loquuntnr Hiftorici omnes, & agnofco E^o.
Nihilominus mihi valdedubiumeft ,an in Hollandia , & confcede-
ratisPiovmciisfuflficiensConcMii Trid.publicatio facta fuerit, imo
an fieri potuerit talis neceflariapublicatio, qualem ipiummctCon-
cilium requirit , adeoque an obfervantia conftitutionis Tridentinae
unquam cum aucioritate, & cum effectu inducla fuit in HolJandia ,
fcederatifque Provinciis .
Fridericus Schenkius primus , & unicus poft novarum Sedium ereclio-
nem Archiepifcopus Ultrajeclinus menfeOclobri 1565. indixit Sy-
nodum Provincialem pro publicatione Tridentini facienda ex man-
dato Regis . Reclamarunt contra Archidiaconi , Prarlati , & Capi-
tula quinque Ecclefiarum . Pofthabita illorum proteftatione , jufTit
publicationcm fieri inSynododie 3 i.dicli menfisOclobris; vcrum,
appeflantibus pJcrifque , aliafolemnis publicatio facla fuit in Mc-
tropohtana Ecclefia latine , & ex domo nublica Civitatis Belgicas
dit
die *2.Junii i$66. Legitur etiam publicatio fafta fuiffe DelphisOp-
pido Hollandiae , & Dicec. UkrajecliUce , menfe Augufto ejufdem
anni i $66, , cum nullum ob turbulenta tempora effe&um habuiffet»
fecuta eft tertia publicatio UltrajecT:i fada anno 1570. , de quibus
vidcri poteft Bat. Sac.par.2. p.19. » &feqq. , Cui authori , quam-
visSchifmatico Presbytero Ultraje&ino non eft , cur fidem dene-
gem in hac parte hiftoriae , quia nullam fallendi caufam habuit , &
pro Concilii Tridentini obfervantia femper ftetit. Ccterum ne
Schenkio quidem Archiepifcopo fat aucloritatis fuit ad Tridentini
publicationem, & obfervantiam procurandam . Archidiaconi nem-
peantiqua jura non dimittebant : Et Cornelius Meropius „ Archi-
„ diaconusmajoris Ecclefiae , cui univerfa olim intra Civitatem , &
„ aliquot in locisextra illam jurifclicTfcio competebat,patrioidiomate
„ Concil. Tridentinum annuntiavit.,, Quo fucceiTu in his, & in re-
liquis locis Dicecefis Ultraje6tin<e , id ex iequentibus utcumque
colligi poterit • V. Bat.fac. p.ig. , & $$.
Verum enimveroh* tresdiverfas Concilii publicationes ex Regio
mandatofaftae videntur fuiffe meri conatus , & omni effe&u caruiP»
fe . Erat namque illis temporibus miferrima Ecclefiae Batarae facies,
& inconomachia graffabatur per totum Belgium anno i$66. , adeo,
ut Magiftratus Ultraje&inus coaftus fuerit unam e Parochialibus
Ecclefiis Civitatis S.Jacobo Sacram H^reticis permittere,& tradere
die 27. Augufti i$66. , ideft , decem menfibus poft primam , &
duobus dumtaxat poftfecundam , & quatuor omnino annis ante
tertiam Concilii publicationem ibidem faftam , quae Parochialis
Ecclefia numquam fuit reftituta • rcbus fcmper in pejus labentibus,
& tandem defperatis ; de quibus anguftiis , & de everfa re Catholica
loquuntur Hiftorici omnes , & lignanter videri poteft , qui nuper ex
profeflo ( ut ajunt ) hxc examinavit Ecclefiae Meae Metropolitanae
Canonicus , nunc etiam Archipresbyter E. P. Hoynch Van Papen-
dreht \v\hifl.Eccl. Vltrai pag.6. , & 7. , & in ejufrjcm Specim.
Grum. Broedeff. pag.io. , & 31. Difficultates , & oppofitiones pu-
blicationiConcilii faftas adnotarunt Hiftorici pafTIm , & pra? cae-
teris Nicolaus Burgundus Belga primum ProfeiTor Ingolftadienfis ,
dcin Senatus Brabantinus Vir Catholicus , & Scriptor accuratus, qui
remcompendioexhibethis verbis „ Primus omnium Archiepifco-
„ pus Cameracenfis , nec fine contentione Concllium Tridenti-
„ rtum vulgavit . Eamdem enim Regionem necdutn contagio
„ lateinfederat . Poft multum demum temporis Mechlinienfis
,, aegre obtinuit . Ultrajeftino pertinacius contradiftum . Cano-
nici infolidum feveritatem afpernabantur fpernendi morum , &
licentiaeaiTueti , cum Archiepifcopo crebrd inrendebant certa-
men , cujus frugalitatem pro vitiis oderant . Frifiorum Civitates
mifere Icgatos in Curiam . Opponentibus majorum mores . Con-
ftituta , refponfum fuit , nihil adferri , cur morarentur defide-
,, rium Regis , quod cxterae Provinciae tam prompte abfblverant .
„ Nec eofdem nunc fcrupulos fibi primum moveri; plures Provin-
„ cias idem agitafTe ; Sed manerc jura fua cunftis intcgra , quoad
,* defi-
1»
•♦
!7
,i definierit Rcx , quid de his fieri pfaceat . Non moveb^nt h*c
„ Frifios obftinatos adverfus imperium : multique contradiclionis
,, auftoritatem Gubernatricis deftruclam fequens motus languen-
„ tem extinxit .
Inter Epifcopos SufTragancos Sedis Ultraje&in* onicus hrr'tur , Con-
cilium Tridentinum in fua Diceceli pubficatTe , uempe Daventrien-
fis , quod ferius ea Regioafide, & ab Hifpano Rege defecerit .
Idem consbatur Middelburgenfis Epiieopus ordinationib us fuis , 8c
Synodi Dicecefanae prslo Lovanienfi commiffis, cum tota Zelandia
a fide defecit . Reliqui trcs , nemqe Harlemenfis, Levardienfn , &
Pra?oninquenfis publicatione in Ultrajedina Synodo fafta contenti
urfere Tridentini Concilii obfervantiam, quantum quidem potuere,
& hincnata Authorum fententia aflerentium , ConcJum in fcede-
ratoBelgio publicatum fuilfe ; prout etiam ad S. Sedem relatum
fuit centum poft annos in Relat. Archiepifcopi Ephefini apud
Hoguek Hifl. EccL Vltaj.par.95.
Quid ScheneKius Archiepifcopus poft Synodi celebrationem cgerit ,
id nos Iatet omne , & eft mirum apud omnes Authores de hoc Prae-
fuhc filentinm : quamvis fuperfnerit annis prope quindecim , nem-
peufque ad 25. Augufti 1580, quo die obiit . Nemo i!li fuccefTit ,
fed Archiepifcopus Ultrajeclinus cum quinque SufFraganeis Dicece-
fibus, Vicario Apoftolico a S. Sede attributi funt . Primus SasboMus
Vofmerus dc publicatione Concilii dubius anno 1609. 28. funii il-
lud rurfum publicavit , ufurpans haec verba ; „ Concifium Triden-
,, tinumt..»alias publicatum iterato vobisproponimus, & in omni-
,, bus fuis partibusobfervandum fub anathematis poena mandamus,
„ renovantes , & confirmantes omnia , qua: felicis memoria- Reve-
,, rendiffimus DD. Egidius dc Moute Epifcopus Daventrienfis , &
,, Joannes ,, verius Cornelius a Mirop Pr^pofitus, & Archidiaconus
„ UJtrajeclenfis fuper hoe ftatuerunt . „ Bat. Sac.par.55. , & 67.,
Bsc ille , veluti fi daretur intelligi , nihil aftum fuifle a Schenckio,
totaque Synodo UltrajecTina , vel ipfbs fruftra fuifte conatos . Cer-
te dc publicafione facla in aliis DicecefisLocis, ac pturibus Opnidis,
nihil prorfus, poft longum , & diligens examen invenitur acTum :
nimirum Dordraci , Leidae , Gaudae , Reterodami , Schiedami , Gor-
comii , Brilae , Schoonhovict , Amesfortii , Dofeftradi , quod iniqua
tempora nihil fimile,permiferunt . EtHenricus Cnyckius Epifco-
pus Ruremundenfis Secundusauno 1596. inftitutus, videns infignio-
ra ouoque Dioecefis fuae Oppidaab H*reticis fibi erepta uti Nc*o-
magum, aliaque, non dubitavit dechrare verbis ex Authographo
mfra referendis , Concilium Tridentmum iJlisin locis publicaturo
vix fuifte , aut publicari potuiffe .
Porro ipfum met Concilium valde fpecialem pnMicationem Capitisu
de Reform.Matrim. requirit, &taltm, inquit Z:p<xui ( oi:j. can. /tb.4..
de Sponf. , 6* Matrim.con.^. //.5. , qualis nttHa cxigttur in toto cor-
pore juris , nimirum , UtPopulo publicaretur , & exphcarctuF in
Jingulis Farochia/ibus tcclejiis , adeout non qualifcumque hu IS
Decreti conciliaris publicatio obligct, fed eademum , qux in fin-^
Tcm.iX. c ftuli
i8
gulis Parochiis fafta fuerit . Proindeque Sac. Congregatio ejufdem
„ Concilii lnterpres aliasdeclaravit non cenferi fatisfafrum menti
„ Concilii per publicationem in Regno , Provincia , aut in Synodo
,, faclam, fed neceiTario publicandum cfle Decretum in fingulis Pa-
,, rochiis ,, Ita EminentiJJimus Petra Conftit.XU. ^foannh XXII.
tom.4.. tf.55.Jam vero , quo tempore Schenkius Concilium publica-
rc agreiTua eft Haeretici cunfta terrore repleverant , deficiebant
Civitates, & Oppida diebus fingulis , & quotidian* erantMona-
chorum , Parochorumque apoftafije a fide , ut ftatuendum videatur,
quod non coiiftet , & rationabiliter dubitetur, anConcilium Tri-
dentinum in fingulh Parochis per Hollandiam, cseterafque fcederati
Belgii Provincias puhlicatum fit , aut publicari potuerit • Authores
porro omnes , qui aiTerunt , Concilium Tridentinum in Hollandia
publicatum eiTe , non loquuntur dc publicatione fafta ad mentem
Concilii, id eft mfwgulis Parochih , prout in Belgio Catholico
fa&um fuit , 6c patet ex Synodo Prov. Melch. 1. , quae voluit , ut
d. cap.i. non femel , fed fepius Populo in concionibus proponerent
Parochi . Sed iUi , & hi Authorcs quoque , qui in fcripto EE. VV.
porreclo pag.i 5 r. citantur , fimpliciter fcribunt, Concilium in Hol-
Jandia publicatum fuiffe, prout communiter , hodieque apud nos di-
citurobco^uitam fcilicet Regis Philippi voluntatem,& imperium.
j^on difTimufabo, quod Vicarii Apoftolici Sasboldus, & Rovenius pro
munerefuoConcilii obfervantiam, & fignanterhujusc^;'mi.con-
tinuo urferint , prout Decreta ab ipfis emifta , & relata m Bat. Sac.
fidem faciunt ; fed , an hsec Decreta fufficientis , &necetTaria; pu-
plicationis vim , & robur obtineant , id enim vero non eft valde ex-
peditum , quandoquidem , dunspTli praceflent , everfa eftet tota Re-
ligio ; tum quod ipfimet Vicarii Apoftolici quidquam fublicare pro-
hibebantur per Status Acatholicos , per quos etiam in exilium miffi
funt ambo , tum etiam , quod eorum Decreta vix divulgabantur ,
& nonnifi fero , maximoque cum periculo pervenire poterant ad
matiLis , non jam Parochorum , ( quales nulli amplius , ablatis jam
templis,profcriptaque Religione Catholica, fupererant ) , fed Mif^-
fionariorum latentium in occultis , ignotifque locis , qui quoque
talcm Tridentini Conftitutionem fine capitis periculo Populo pu-
blicare, &explicarein fingulis Parochialibus Ecclefiis non vale-
bant, autpotcrant. Qaodadeo verumcft, ut Epifcopus Cafto-
ricnfis Vicarius quoque Apoftolicusanno 1668. (mitioribus nempe
temporibus)evulgans Conftitutioncs fervandas a Prcsbyteris in
fced. Bwlgio laborantibus teftatus fuerit , quod,, Conftitutiones ,
„ quas Archiepifcopus Philippus Rovenius emifit , temporum
„ ratio , vcl infregerit , vel fere antiquavcrit.
Porro quoufquc hcE meae circa Concilii Tridentini non fuflficientem
promulgarionem confiderationes ,.& anxietates valere debeant,
EE. VV.SapientifTmo judicio rclinquo. Aliud aggredior, quod
pariter in facloconfiftit , ncmpe illam obtinuiffe praxim in fcede-
ratoBelgio, ut Matrimonia Haereticorum abfqueforma Concilii
contracla , ibidcm rata, & validahabeantur , & quod Conjuges
ad
'9
adfidem converfi nonfoleant, ad de novo contrahendum obligari .
A quo tempore haecpraxis introducta fuerit , non liquet , verum itta
incrementum ex propalataSententia Epifcopi Caitorienfis Vicarii
Apoftolici , quam cum a vifitatione iacrorum liminum reverfas
eftet , confulta fuper hac re Sancta Sede omnibus per HoIIandiam
Sacerdotibus in cura animarum Jaborautibus annuntiavit , & quarh
Tefert Author Bataviac Sacr# pag.481., fuperquaa Praedeceflore
meo Alphonfode Berghes interrogatus Epifcopns refcripfit eidem,
prout in annexo folio defumpto ex Authographo, quod in Archiviis
meis, confervatur . Ejulclem cum Caftorienfi dudum antea mentis
fuit Henricus Cuiickius Ruremundenfis Epifcopns , qui ad Pra?de-
ceiforum pariter meum Matthiam Hovium fcripfit ha?c verba ex
Authographoin iifciem Archiviisaffervato „ De Matrimoniis,qu«
„ apud Perduelles , ubi publicum Catholice fidei profligatum eft
„ exercitium, abfque Parochi prxfentia contracta funt, & dies con-
„ trahuntur, dici aliud nonpoteft, quam rata effe habenda :nec il-
„ lis obftare Tridentinae Synodi Conftitutionem , talia irritantcm
,, Matrimonia iisinlocis, ubiConftitutionis illius legitima fa6ta
,> eft publicatio . Ea enim Conftitutio pluribus in locis vix
„ pubhcata ert ante Catholicae Religionis profcriptum exercitium ,
,, & poft fubfecutam longifiimi temporis perdiiellionem , nec un-
,, quam repetitam , aut renovatam eam publicationem , tum in
„ Civitatibus, tum maxime inPagisjam dudum oMiteratacenferi
„ debet, & junioribusprorfus incosnita eft eaConftitutio, ejufque
„ publicatio „ Ubiobfcrvo, quod teftante Epifcopo Cuiickio, Con-
cilii Tridentini Conftitutio , & pubhcatio junioribus in Dioecefi fua
huic mea? Sedi Metropolitanae fufTraganea incogniia effet ante qua-
dragiuta annorum lapfum. Publicatio cnim per Provinciam Me-
chlinienfem fa£ta eft anno 1^70. » & Cuiickius obiit anno 1609.
HIs prxmiflis , ut iftius Sacrae Congregationis julfioni fatisfaciam » du-
bia , quae EE. VV. in laudato fcripto Typis impreifo propolira lunt,
in quofciam articulos dividenda duxi , ut mentem meam v & votura
dilucidiusexponam .
I. Duo Acatholici Hollandi , contrafto Matrimonio coram Mirii/fro , vel
Magijiratu Acathoticis , convertuntur ambo adfi Um . quuitur , a'n
Matrimonium fit nullum , <£* ritu Catholico renovancium , fervata
forma Concilii Tridentini .
Adhanc quceftionem de jure refpondere ad folam fpechtS. Sed:n
Apoflolicam . Quare referam de fola praxi obfervata in Hollandia,
& de rationibus , quibus illa inniritur .
IgituF EE. Veftraseertiores facio , ab omnibus omnino Milfionaris
Sccularibus, & Rcgularibus talia Matrimonia haberr valida,& niil-
lo prorfus fcrupulo illos dcfiipcr an^i , ac nunquant ipfbs adi<;ere
Conjuges converfos, ut de novocontrahant . Quint.u 1 Matnmo-
nia intci Catholicum , & Acatholicam , acvi.
contrafta * habentur valida ad mimis tn ratiofie 1 1 "I > •
pars Acatholica eflet Anabaptifta , & non bapi z H*
tempore Epifcopi Caftorienfis , ideft ab anno 1671. (Juivcrlai1.
TomJX. c 2
20
introdu&a , & obfcrvata fuit , eo quod illc Roma reverfius, tam vcr-
fus , tam vcrbis , quam fcriptis declaravit , fibi a S. Officio manda-
tumfuifTe, ut fequeretur , quod faluti auimarum maxime crederet
oppo)tunum , prout pariter teftatus eft apud Pra^deceftorem meum ,
ut eft in annexo Folio. At qui , inquiunt Mifllonarii Hollandi ,
S. Scdes non ignoravit hanc praxim a Caftorienfi introduftam , & is
non caruit Adverfariis , qui RomcC exponerunt , quid ille tanquam
a S. Sede acceptum , allatumque deprcedicabant , prout re ipfa con-
tigiffe aflerit Martinus de Suave» de SponC duorum citatus in fcripto
Sac. Congregarionisexhibito, porroS. Scdes noncontradixit , &
non vetuit praxim , quacjam fexaginta, &Iiusannos obtinet .
j^fltiones hujus praxis receptse allegant duas , unam , ne Religio Catho-
' Jicaillis inpartibus, fidocerent, Acatholicos omnes tali modo
conjun&os efle fornicatores, & ex fornicationc natos , maximoperc
odiofa fieret Acatholicis, & acerbiffimam in fe perfecutionem exci-
taret. Altera, ut faciliorrcdderetur converfio Acatholicorum ,
dum Conjjge Acatholico converfionem procraftinante , parti Ca-
tholica? licitum eft, in Matrimonioita contrafto permanere fine
contumeliaCreatoris . Ex hac praxi concludunt Miffionarii Hol-
landi, quod cumfciente, & non prohibente S.Sede , ilJajam tanto
tempore obtinuerit , Ecclefia derogant Legi Tridentinae , aut faltem
pro Hollandia relaxari .
£)xi Matrimonia in HoIIandia contra&a ibidem rata haberi faltem in
ratione contraUut\ quia ilJi MifTionarii ex fcholis noftratibus eo
miffi , qui fcparant contraftum M.urimonialem a Sacramento , &
tenent,Parochum, non autem ContrahentesefTeMiniftrum Sacra-
menti; hi, inquam, hanc aJteram habent praxim : quod etfi credant,
talia Matrimonia effe valida , tamen ea renovari curant , dum utra-
que parsconvertitur , & dum id commode fleri poteft : allegantes
pro ratione , I. quia certius eft , Matrimonium fubfiftere , quod co-
ramParocho, &Teftibus initur. iL Quia Benediclionis Sacerdo-
talis participes tunc fiunt . III. Quia probabiliter etiam Sacramen-
tum , & gratiam Sacramcnti tunc fufcipiunt , certum non fit T an
non furlficiat pro materia Sacramenti Matrimonii illa renovatio
confenfus , ut aliqui Dodores adnotant : Et haec forfitan ratio cft ,
cur in locis Catholicis de novo coram Parocho , & Teftibus poft fe-
parationem , & peraftam pcenitentia contraherejubeantur illi , qtri
abantei v;to ,& renitentePaftore inipfius, &Teftium praefentia
contraxerunt •
II. Cafu , quo una parsfupradiSlorum conjugum convertatuv ad fidem
altera in harefi permanente , quaritur , an part Catholicapojftt relin-
qui in illo Conjugio , & in bonafide , $* admitti pojftt ad Sacramenta
Pcenitentia , & Euchari/iia .
In tota Milfione Hollandica obtinet praxis , ut pars converfa in Ma-
trimonio relinquatur , & peracla pcenirentia ad Sacramenta admit-
tatur . Et ejufdem mentis eft Eminentiffimus Petra , & Ia Croix re-
lati in fcripto Sac. Cong. oblato pag. ibidem i $6. Nam ut fupponi-
tur, Matrimonium in ratione faltem contraftus eft validum . Hxc
au-
21
autcm fcntentia, vel ideo eft ampleftenda, & oppofit* prxponenda,
quia converfioni favet , & tranquillitati publicae : Nam fi pars con-
vcrfa fcparari deberet a parte hxretica ( prout certo in oppofite fen-
tentia fieri deberet ) innumerae fequerentur diflficultates , maxime
ubi proles jam efietnata : ex quibus fe extricare nullatenus poiTet
pars converfa , nifi Patriam relinqueret , & fic omnes omnino Mif-
fionarii evidenti periculo exilii , aliorumque gravium malorum
fubiicerentur •
Quare videturquoque Parochustalibus non debereSacramenta dene-
gare : fed partem vere converfam paterno affectu amplecli , &
quamdiu altera pars convcrfa non fuerir , nihil de Matrimonio
imprudenter effutire : Sic enim melius confuletur educationi prolis
in fidc Catholica , & faciliusallicieturad fidem parsnondum con-
verfa , qus alias forfitan refiliret , dum refciret , fe ufque modo in
continua vixifie fornicatione , Cx. refiliendo prolem fecum adduce-
retadTempla Acatholicorum , uti experientia docuit .
111« Quceritur, an expediat definitive declarare ex auftoritate Apofto-
Wca, matrimonia Hottavdorum citra formam a Conc. Trid. prafcri-
ptam contracia niilla effe-, & inlialida ?
Epifcopus Caftorienfis teftatus eft, quod anno 167 r. fibi Roma refpon-
fum fuerit a S.Oflficio: non convenire,ut quaflio afepoflpoftta a S.Of-
flcio definiretur *
EthctcS. Co:igreg-fubdie2$.Augufti itfSi.fefe abftinensab explici-
ta declaratione nulJitatis dd. matrimoniorum refcripfit: ad mentem
cum SauRiJfmofciUcet fi effet refpondendum dubio effet \refpondendum
uegative , & hnic fententicC inhcefit die ^o.Febr. 1683. *ta itt fuPra~
citato fcripto in S. Congreg. exhlbito pag. 1 54.
Si tempore CaftorienfisEpifcopi, & decennio poft,vifum fuerit, talem
decifionem non expedire, patientur EE.VV. ,ut hodiejudicem, ta-
lem decifionem horrendum ifl modum obfuturam bono Religionis
in Hollandia, cujus rei ratio fi uftra a me multis verbis allegabitur ,
dum illa EE.VV. minime lateat . Unum illud exponere liceat : Evi-
dontiflimum , & inevitabile ReligioniCarholica? exitium immine-
re , dum ex tahdeclaratione Rcftores Reipublicae fcederati Belgii
intelligerent, fe poft centum quinquaginra annos demum damnari,
tamquam in continua fbrnicatione vivenrcs, ex fornicatione natos ,
& nonnifi prolem fornicariam gignentcs. Vereor etiam , nejanfe-
nific nondum fubacli, & non omni potentia exuti in S. Sedem cru-
deliter infurgerent, & ipfofmet Reipublica? Rectores in univerfos
Romano-Catholicos , omnefque Orthodoxos Milfionarios impla-
cabilirer concitent; prout nupcr effecerunt occafione OfTicii S.Grc-
goni Papar VII. quando cxiit cdiclum juramenti ab omnibus omni-
no MilTionariis prarftandi fub pcena cxilii , aliorumque malorum .
Quare etiam fuppofita S. Conc. Tridcnt. promulgatione fuflficienti,
& per omnes, ac fingulas Parochiales Ecclefias, cenleo nonexpedi-
re , ut talis definitiva edatur declaratio nullitatis matrimoniorum
in HoIIandia citra prjefcriptum Concilii contraclorum. Vcrum eft,
Acatholjcos hanc gratiam non mereri , fed bonum Religioms , &
Fidci
22
Fidei Catholica? confervafio, nec non $o. millium Romano-Cath*»
licorum in foederato Belgio degennum com.miferatio hanc gratiam
videntur mereri in re, qu«t eft folius juris pofitivi Ecclefiaftici .
Omnibus confideratis,fmant EE.VV., ut fcntentiam meam totaliter,
& integre aperiam . Non videtur mihi fufficcre, ut matrimonia, de
quibus qua?ftio , fimpliciter toJerentur , prout ha6tenus illa tolerata
fuere : Nam fic Epifcopis, Parochis, & Milfionarhs fuperfunt,& re-
manent e<edem perplexitates,anxietates, & dubia,dequibus merito
apud hanc S. Congreg. conqueritur Epifcopus lprenfls , & qua; mc
ctiam fubinde vexarunt , 8cancipitem reddiderunt, & falvoSancli-
tatis Suae fupremo OracuJo , judico expedire in readeo perplexa, ut
pro falute animarum, & pro incremento Fidei Catholicae in foede-
ratis Provinciis (quibus Conc. Trident. fufflcienter fuifTe publica-
tum non conftat ) Summus Pontifex Jcgem latam per Conc. Trid.
ex fuprema authoritate relaxet , & fuper dielo impedimento no-
vo cum incolis Provinciarum illarum difpenfet ; quando ceffa-
bunt graviffima incommoda , converfio ad fidem catholicam red-
detur facilior , diffidia , & odia non orientur inter partem catholi-
catn, & hxreticam ratione confenfus,quem pars haeretica non volet
renovare coram Parocho ; una pars alteram non deferet , nec ad
aliud matrimonium convolabit ; vitabuntur fornicationes non tan-
tnm formales, fcd etiam materiales , q-ua? , dum fieri poteft , impe-
din quoque debent . Denique pars catholica fine ulla anxietate ad
Sacramenta admitti poterit .
Liceat quoque illud adnotare , quod in matrimoniis Hollandicis , pro
more, & fecundum leges regionis celebratis , nimirum praemiffis
tribusproclamationibus , fuperquibus numquam diipenfatur,& ad-
hibitis duobus teftibus , qui femper ibidem adhibentur , obtineatur
finis a Concilio intentus : qui fuit , ut gravifTima peccata , quaeex
ciandeftinis matrimoniis fequebantur,efflcaciter impedirentur;prae-
fertim eorum , qui hac occafione in ftatu damnationis perfcvera-
bunt, dum priori Conjuge, cum qua contraxerant, relicla , contra-
hebant cum alia publice , quia prius matrimonium probari non po-
terat; Et fic cum pofteriori conjuge in perpetuo adulterio vivebant;
atque hic finis etiam obtinetur per matrimonia coram Magiftratu
Acatholico in HoIIandia contraclo .
Poftrcmo ad EE.VV. notitiam deducendum exiftimavi,fpem effe non
infuudatam, ut ipfimet Status HoUandia? modum ponantfrequenti-
bus illis conjugis inter difparis Religionis homines , unde Ecclefije
Catholita non modica adveniret utilitas : dum ex illis matrimoniis
tam bene nafcitur periculum perverfionis partis hajietic* , & pro-
Icsnonpcriclitabiturdeflde;certeanno 1728. proponente Magno
Penfionarioin ordinarioftatuum congreftu, dJi1 eratum fuit,ut ad
pediendas rixas, diffidia . & alia varia inco. -rnoda provenientia
atrimoniis prstenfi reformati cum cafholica non liceret ulli
rcformato, aut illi,quorum parentes actualiter, aut, dum viverent,
rel 2 ionem reformatam profitebantur , conjugium inire cum ca-
tholica ;& quod prolesex fimiJibus prohibitis matrimoniis nati ef-
fent
fent illegitimi,8clegitimari non pofTent.Porrodie^o.Aprilis 1732.
conftituerunt in alio ordinario congreiTu hanc propofitionem exe-
quutioni mandare , & per Edictum promulgare , quod ultimum ta-
menufque in huncdiem ( incompertum obquas caufas) adeffe-
ctum deduftum non eft , nifi nuper admodum pro (blis Officialibus
militaribus.
Igitur, ut votum meum ad pr<*mi(Ta dubia dlftincle apud EE.VV. pro-
feram, cenfeo ad primum: Matrimonia Acatholicorum in Hollandia
contraUa citra formam a Conc. Trid. prafcriptam , rata effe , #* vaft-
da% ac minime renovanda,fi nullum obflet impedimentum Cano?iicum*
Cenfeoad feci\ndum:partem converfam poffe relinqui inillo conjugio ta»
liter contraUo, <£* in bonafua fide,atque a Parocho poffe, & deberead-
mitti ad alia Sacramenfa^fervatisfervandis . -
Cenfeo ad tertium: Non expedire folemniter declarare matrimonia Hol*
landorum effe nulla, & invalida, etiamft S.Sedi videretur ftatuendum
effe, quodea nulla, tb* invalida ftnt : idque ob graviffima, & inevitabi-
lia mala Religioni Catholica ex tali declaratione imminentia • Et
EE. VV. manus humillime deofculor .
Michliniasdie i8.0cl:obris 1737.
EE. VV.
Humillimus , & Devinclifftmus Servitor verus •
Tho: Cardinalis de Alfatia •
D
Adnotationes Secretarii in Caufa Ipren.
Vifitationis Sacrorum Liminum •
ARTICULUS PRIMUS.
An Decretum Sacri Concilii Tridentini cap.i. fefs.24. de Ref.Matrim.
fuerit in Hollandia^ caterifque Provinciis confoederatis promulgatum*
REligiofiffimus Hifpamarum Rex Catholicus Philippns II. ♦ ut exi-
mio, quo erga Apoftolicam Sedera cultu,ftudioqucgIoriabatur,
ejus Eccleftafticis San&ionibus obfequeretur , quum primum acce-
pit , Sacrofancht Tridentmae Synodi Decreta fuiffe a Summo Pon-
tifice Pio IV. folemni fua Conftitutione fub datum diei 24.Jan. 1 564.
confirmata, ftatim edixit , ut eadem in fingulis Statibus , atque Pro-
vinciis fibi fubjettis promulgarentur , utque Rectores , ac Pi\?fides
ipforum Statuum ,.& ProvinciarunL curarent ibidem ea rccipi , at-
que obfervark Id vero cum feliciter in Hifpaniarum Regnis fuccef-
fiffct , non aequa rerum tranquillitatc , pariquc animorum confen-
fionc obtineri potuit in Bclizio , aliifque finitimis Provinciis , quas
co temporc Rcgis Fratris fui nomine gubcrnabat Margharita Au-
ftriaca,Parmenfis nuncupata : Licctenim Philippus Sororemfuam
monuif-
«4
monuifTet, nel/a pubb/icazi»ne , ed efecuzione diligentijfima del Cott-
cilio di Trettto non dever effa per qualunque riguardo punto allentaret
iterumque aliis in literis eidem mcntem iuam aperuiiTet inhax
verba : A7on piacergli , che fi eccettuaffe veruna cofa nellapromu/ga-
zione del Conci/io, affinchl non fi porgeffe materia cosi di mormorare •
lntorno a dritti, e del Re , e deiie Prwincie efferfi il tutto confiderato
abbcndevo/mente , quando sy era trattatv di publicare il Concilio in
lfpagna, 01 e aveano luogo /e fiejfe dijficvha : eficcome quivi nonfiera-
3:0 apprezzate% promuigandoviji il Conciliofenza niuna limitazione , e
ponendo folo qualche /eggiero temperamento ne//' ufo : cosi vo/er lui ,
chefi adoperaffe in Fiandra» A quefio flne mandarfi copia della promul-
gazione preceduta in lfpagna , acciocchh tuttii Popoli afe ubbidienti fi
ridaceffero alla medefima norma,}i\xta. teftimonium , quod hac de re
perhibet c/,mem.Card.Pa//avicinus in hifl. Conc.Trid. iib. 1 4. cap. 1 2.
Tot tamen , tantique tumultus fub illa tempora , & ea occafione in
praedi&is Regionibus funt excitati , ut merito in controverfiam re«
vocari poffe videatur, num S.Trid.Concil., &praefertim ejus cap.i.
fefs.24. de ref. matr. fuerit in Hollandia , caeterifque Provinciis con-
fcederatis , juxta legem ab eodem Concilio indictam , promulga-
tum % cumque ad rem,de qua agitur,id pra primis ftabiliendum fit,
haud inutile erit , momenta , quas in utramque partem adduci pof-
funt, paulo fufius exponere . .
2 Ut itnqueexordium fumatur ab jis, quae promulgationem Tridenti-
r\z Synodi in enunciatis Regionibus fequutam videntur evincere ,
occurrit primo authoritas plurium non obfcuri nominis Hiftorico-
rum, qui referentes prxrrnflbs Cathoiici Regis Philippi juffus , eof-
que tanta animi firmitate abipib iteratos, porthabitis quibufcum-
que Magiftratuum multipliciter obnitentium contradiclionibus,
omnia , & fingula Tridentinorur/j Patrum Decreta fine ulla penitus
limitatione promulgari praece';„rit , inde conjeftant. afferuntque,
ejus imperatis fuifc paritum ; uti pra caeteris videre eft apud Spon»
danum ad annum Chrifli 1 56$. n.$. Famianum Strada de bello Belgico
dec.\.iib.\. infin. Carcl. Bentivog/io delle Guerre di Fiandra lib.i.
pag. Mihi 22., & Card. Pa//avicinum in Hifi.Conc. Trid. iib. 14.
cap.it, , qui , poft relatas praeinfertas Philippi Iiteras , inhaecver-
ba concludit : Quefla pieta del Re Filippo congiunta con quella del Ri
Bafliano , e de' Principi ltalianifottomife al Concilio le Regioni Occi~
dentaiideWuno, e deW altro Mondo , eparte del Settentrione , e P ln-
die Orkntali, e molti PuefideW Affrica, eper quanto 0' ciimi , ed alle
qualita di quelle Chiefe confacevanfi le ftabilite Conjlituzioni Tri-
dentine .
gSccundo ineamdem fententiam conveniunt jjraves Thcologi , &
Caaoniftac, ubi enim agunt de famigerato Tridentir/arSynodi de-
creto irritante matrimonia , quae fine Parochi , ac dur,rum faltem
teftium prasicotta ■i«npofterum eontrahcrenvur , appofite tradunt ,
eamdcm Synodum fuifie in fupediclis Provinciisevulgatarn , intcr
IOS fuut Bruno Neuffer difput.xlz. //.4. de J/eryviis art.u, Reiffen-
JLueL injtti can. /ib.4. tit.$. l.$.n*i$j, infin. Smalzgrueber eodcm lo-
co
co n. 1 1 $. &feq. VerriccU. deApofiolic.Miffion. tit. 12.de matr. q . 1 72.
fe&.i», Platellitts in Synopft Curfus Theolog. par.$. cap.j, §.j. dc
Clandeji. matr. n.\ 123. , ArJdeki». Theologia Tripartit. tom.2.par.2.
traci.4.. cap.S. de matr. §.4. n*2.,/a Croix theogol. moral. lib.6. par.\.
de matr. ».767. » Emus Petra infuis dociijftmis Comment. ad Conji.2.
Joannis XXII. ».23 . tom.4.. , & alii .
4 Tertio concurrunt teftimonia,qu£ non femel perhibuere tum Apo-
ftolici Vicarii, tum Miffionarii in eas Regiones ablegati; quippe qui
confulentesmodo unam , modo alteram ex Sacris Congregationi-
bus Urbis , num matrimonia ibi coram Acatholico Miniftro inita
deberent rata cenferi, juxta cafus expofitos in Folio in hanc caufam
diftributo fub diem 17. Augufti fuperioris anni §. Verumtamen , &
duoif.feq.y pro certo affumere videntur , Tridentinum fuifte illic
promulgatum ; fecus enim dd. Matrimoniorum validitatem, quam
<ie cxteroconati funt aliquando propugnare, in defeclu promulga-
tionis Tridentirii facillime conftituifTent .
5 Accedit demum non femel pandita S.hujus Congregationis opinio;
five enim attendatur Dubium in Caufa Hollandia matrimoniorum in
hxc verba conceptum : An in Provinciis Belgii confcederatis valeant
matrimonia Catholicorum cum Etherodoxis contra&a coram Magijlra-
tu bjcfetico, non objlante Decreto Concilii defolemnitatibus matrimo-
nii in iilis Provinciis publicato , & rectpto* cui fub diem 25. Augu-
fti 168 1. refcriptum fuit : Ad mentem cum SanBiJftmo ; Mens autera
explicata eft : *S7 ejfet refpondendum, refpondendum ejfe negative , ut
in Ub-.\ i . Decr. pag.4.^g. , five ratio habeatur pofterioris Refblutio-
nis datae in Bofcuducen. Matrimonii 3. Febr. \6%i* ubi , difceptatis
Dubiis : I. An Jiquis , dum erat h&reticus, matrimonium contraxit co-
ram Magijlrata , vel Minijiro haretico , &pcjiea convertatur ad fi-
dem catholicam ,requiratur advaliditatem hujufmodi matrimonii no-
vus conjtnfus utrijuque conjugis^ val converjt tantum . II. An^ quate-
nus httjujmodi novus confenjus prajlari commode nequeat, nihilominus
sndulgendum jit^ut in hujujmodi matrimonio poffit converfus licite pcr-
jcverare , refcriptnm pariter ruit : Admentem , quae in hunc pariter
modum legitur expofita: Mens eji , quodjcrvetur id , quodfuit ob-
Jcrvatuw injimili cafu a S. Congr. Conci/ii in una Hoi/andia matri'
moniorum i^.AuguJii 16$ < . /ib.33. decr. pag.$2. &feqq., res uti-
que arblbluta videtur , S. Congregationem de fufficienti promulga-
tione Trid. Concilii , & fignanterejus Decreti fub cap.i.fefs.24.. de
ref. matr. , jampridem fequuta in Hollandia, aliifque confcederatis
Provinciis nequaquam dubitalTe .
6 At adverfus ha:c non ievia funt , qirc opponuntur , qu#que , fi non
probant omnino per negativam, ut dici fblet, coarclatam, Triden-
tinum in Hollandra , aliifquc confcederatis Provinciis promulga-
tum non fuifTe, rem faltem videntur in magna dubietate conftitue-
re ;fiquidem pro eo , quod pertinet ad hiftoriea monumenta , pon-
derandum in primis fefe offcrt, omnes fermc authores in eocon-
venire, quod fub annum 1 564. truculentillima bella , civilefque fe-
ditiones cap|>eriut in di6tisProvinciis excrtari, ita quidem » ut \a fc-
Tom.IX. d qucnt
96
quenti anno 1565:. jam fuifTet illic ab Heterodoxis lethale haereils
venenum late diffufum ; unde Altaribus pradertim dirutis , facris
Imaginibus e Templis undequaque abrafis , falfaque Doftrina ab
Exedris publice difTeminata^Catholici Paftores a Parochiis fuis exu-
Jare cogerentur, ac mala tandem eoufque devenermt , ut circa an-
mim 15:72. totam ferme Hollandiam, Zelandiam, ac Friiiam a Ca-
tholico Rege , Sc ab avita Religione miferrime defeciffe , enarrcnt
Famianus Strada deBelloBelgico dec,\,lib.\,infin, Card, Bentivo-
glio delle Guerre di piandra l'tb.2, pag, mihi 22.,hincenim vidctur
inferri pofTe, Trid.Concilium, ac prxcipue Decretum cap.\,fefs.2^
de ref. matr, nequiviffe iis in Regionibus promulgari , quemadmo-
dum ratiocinantur nonnulli Auclores , quos tacito nomine refert
Marchantius in Tribunali Sacram, tom^.part.i.tratt.i, tit,j, q»io,
concj.3. , ubi primum fic habet : „ Porro quidam chronologico ar-
,, gumento non maJe probant , Concilium Trideminum > "& hanc
„ maxime legem de praefentia Parochi , nec fufficienter promulga-
„ ri , nec ufu communi firmari a principio in Hollandia potuifle ,
„ quia anno 15:63, , quo primum Roma? promulgatum eft , in Pro-
„ vinciis illis Belgii erant truculentiflima bella , & feditiones civi-
„ les , hxreticis , & haerefibus jam graffantibus , & venenum fuum
,, difFundentibus, ita ut anno 1 565:. Templa fpoliarentur,lconocla-
„ ftarum furore Imagines , & Altaria deftruerentur ; Paftoresfuis
„ Parochiis exturbarentur, conciones ha^retica* pjublice flerent, bo-
„ ni,& fidcles RegesexuIarent,donec tandem anno r 5:72. tota Hol-
„ landia, Zelandia, Frifia a Rege Catholico, & avita fide deficeret :
,, deinde vero ex recenftta hijhria in hac verba concludit : Qu Is hif-
„ ce concufiionibus, & turbulento Patria? ftatu credat , Concilium
„ Tridentinum in locis tam afrlictis fuiffclegitime promulgatum,
„ & ufu communi legem de prarfentia Parochi receptam? Maxime
„ cum Parochi exularent,itaut nulius Sacerdos auderet comparere,
i9 unus fuerit fidelium Iuctus,quodadSacramentaetiam neceflaria,
5, c]ux horum plenam fidem faciunt „ • Et quamvis re ipfa Triden-
tinam Synodum a Friderico Schenkio primo Ultrajeftino Antiftite
femel, iterum,ac tcrtiofub annos 1565:. i$66.& 15:70. ab Archie-
pifcopis Cameracenfi , & Mechlinenfi, & demum ab uno ex fufFra-
ganeis Ultrajeclinae Sedis, nimirum ab Epifcopo Daventrienfi, pro-
mulgatam fuifte, referat Author Batavia Sacra par.i.u.19. &feq*>
dubitandi adhuc Iocum de fufficienti faltem promulgatione viden-
tur pracbere difficultates, impcdimenta, atque oppofitiones a Cathe-
dralium , & CoIIegiatarum Capitulis, Archidiaconis , aliifque infe-
rioribus PraHatis, itidemque a fecularibus earumdem Provincia-
rum Magiftratibus interjecla, ne Tridentinae Sancliones publicaau-
thoritate promulgarentur ; magifque , ne earum fleret acceptatio ,
vcl fcquereturexequutio, quemadmodum ex Hiftoricis fcnpfere
Card. Bentivoglio delle Guerre di Fiandra Iw.i.fol.mihi 45. 48. ,
#• 1 1 7. 1 prscitatus Author Batavia SaCra part.2.pag.ig. &Jeqq.f
hJoynck Van, Papendrecht. in hift, Eccl. VltrajeB. pag.6. & 7. & in
«jujdemfpecim. Grud, Broederfpag.io. & 51. , &prcEC£teris Mco-
laut.
5J
27
laus Burgundus Betga , &author accuratiflhnus rcm totam in h;ec
vcrbacxhibens „ Primus omnium Archiepjfcopus Camcracenlis ,
„ nec fine contentione Concilium Tridentinnm vulgavit. Eamdem
euim Regionem, nec dum contagio late infederat . Poft multum
demum temporis Mechlinenfis xgre obtinuit . Ultrajeclino
,, pcrtinacius contradittum, Canonici infolitam feveritatem afper-
„ nabantur ,fpernendi morum, & licentis alfueti , cum Archiepi-
,, fcopo crebrointendebant certamen , cujus frugalitatempro vi-
„ tiis oderant . Frifiorum Civitates mifere Legatos inCuriam; op-
„ ponentibus majorum mores , & conftituta , refponfum fuit, nihil
,, adferri,cur morarentur defiderium Regis, quod caetera: Provin-
„ cia^tam prompte abfolverant . Neceoiciem nunc fcrupulos fibi
„ primum moveri : Plures Provincias idem agitaffe ; fed manerc
,, jura fu a cunclis integra , quoad difquifierit Rex , quid de his fieri
„ place.at . Non movebant h*c Frifios obftinatos adverfus impe-
,, riiun : multifque contradictionibus authoritatem Gubernatricis
„ deftruftam fequens motus languentem extinxit .
8 Augetque dubitandi occafionemdefeclus certialicujus monumenti,
ex quo peculiariter elici queatpromulgatio fcpedicti cap.i.fefs.24.
de ref+matr.; Cumenim pr^ecitati Authores eam videantur inferre
ex foia generali promulgationeConcilii Tridentini;harc tamen fuffi-
cieas non prxbet argumentum afferendi , quod faftum fuerit fatis
le^iin difta? aTridentinis Patribus , qui de hac finftione agentes
pr^ceperantomnibus Ordinariis „ ut cum primum poterint , cu-
„ rent hoc Decretum Populo publicari, acexplicari in fingulis fua-
„ rum Dicecefum Parochialibus Ecclefiis; idque primo annoquam
„ fcepifilme fiat ; deinde vero, quoties expcdire viderint ; utque hu-
„ jufmodi decretum in unaquaque Parochia fuum robur poft trigin-
», tadies habere incipiat adie prima? publicationis in eadem Paro-
„ chia fafta? numerandos „ & notant Fagnan. in cap. ^od a Pra-
deceffore 1. //.145. de Schifmat. , Reiffenftuelin ^fus Can» lib.\% tit.$*
de C/andeft. defponf. n.n. Smahgrueber eod. loco §.2. «.98*
9 Et fane ipfi quoque Hiftorici Scriptores , promulgatum afferentes
Tridentinum \n illis Provincis , uullum adferunt teftimonium , ex
quo compertum fiat, toties d. Decretum aliquo temporis fpatio
fuiffe inibi obfervatum; quum de cxtero validius argumcntum pro
inferenda promulgatione memorati decreti iis in locis , ubi fatis de
ilia non conftat, erui fbleat ex obfervantia, d nimirum doceatur,ibi
aliquando matrimoniacum Parochi , ac Teftium prxfentia fuifle
celebrata, uti appofitenotant Fagnan. in d. cap. Qupda Pradectffore
prim. n.\Ar%.de Schifmat. Pignattell. tom.4. conju/t.jg. ff.40. Smalz-
grueber iufas Can. lib.\. de Clandeji. defponfat. §.2. ».100., &
Marchantius in Tribunal» Sacram. tom.$.part.$. traci.i.tit.y. qu.xO,
concl.i. , utens hocargumento fic ait ,, ln locis Hollandi* , Ze-
,, landiae , Frifia: &c. in quibus non conftat, legem Tridcntiui fuilTe
5, legitime promulgatam , &ex vi ejufclem Concilii aliquo notahi-
•1 Ii tempore, faltcm unius, vel alterius anni , communitcr, & pa(-
,, iim obfervatam , pro non promulgata habcnda cft „ & confonat
Tom.IX. d 2 R«-
23
Refcriptum S. Congregationis relatum per Farinac.par.4. decif.feu
Refol. ejufd. S, Congr.foU mibi 27 I. , ubi eadem S.Congregatio, ab
Epifcopo Tricarienfi conflilta circa forma matrimoniorum , quae in
partibus Hollandiae , Zelandiae , & Frifiae contrahuntur, ita refpon-
dit : ,, Ubi hoc decretum nondum eft publicatum in Parochia , va-
„ let matrimonium contradum abfque obfervatione foi ma- a Con-
„ cilio prafcripta? . Publicafioautcm decreti facla praeLmitwi, ubi
,, decretum ipfum fuit aliquo tempore in Parochia , tamquam de-
„ cretum Concilii , obfervatum „ In idemque collimat altc ra Re-
folutio edita in Conflantinopolitana i.Dec.i&i^. , in qua relpuiuum
fuit„ Rituale Romanum deSacramento Matrimonii contii etitf for»
„ mam Decreti S. Conc, Trid, cap.i.fefs.24. de ref.matr. obfer-
„ vatum in finguIisParochiis Civitatis Perae tamquam Decreium
„ S. Concilii , & Summi Pontificis Romani , ind ucere furficientem
„ praefumptionem publicationis ejufdem Decreti, itaut incelebra-
„ tione matrimoniorum pro illorum validitate fervan-ia lit forma
„ ab eodcm S. Concilio praefcripta,, ut in Hb.i$. decr. p^g.130.
Undea contrariofenfu , ut dici folet , merito inferri poffe videtur ,
quod, ubi minime conftat , controverfurn Tndentini Decretum
fuidealiquandoobfervatum , non debeat promulgatum cenferi .
jo Neque magnum momentum videtur conftitui poife in aliis Rcfolu-
tionibus ejufdem S.Congreg. praecedenter allegatis; quippe quae
declarantesinvalida matrimonia in fepediclis Provinciis confcede-
ratis abfque Parochi , & Teftium pr&fentia celebrata , tametfi citra
dubium innitantur afTertx promulgationi Concilii ibidem fequutae ,
nufquam tamen apparet,iifdemRefblutionibus praeceffiflTe fedulam,
maturamque inveftigationem , num revera promulgatio Concilii
Tridentini in iis Regionibus fuerit rite expleta ; adeout prudenter
liceat opinari,faciIem fortafTeS. Congreg. praeftitiflc fldem Miffio-
nariis, & Vicariis ApoftoIicis,qui,fufflcienti rerum indagatione non
praemifla, eas tantum promovebant qu«ftiones , quibus difpofitio
Tridentini, quatenus promulgata, & ufu recepta, locum praeberet ,
quemadmodum benecolligitur ex verbis , quibus conceptum fuit
dubium in pnecitataCaufa Hollandia Matrimoniorum , pratfeferens
tanquam rem fubdifputatione tunc minime cadentem , quod De-
cretum Concilii de Solemnitatibus in Matrimonii contracTu fer-
vandis fuiffet in illis Proyinciis nedum publicatum , fedetiamre-
ceptum .
1 1 Quin vcrohaud inconfulto explicitum cenferi debet in memorato
Dubio difcuffo pro Caufa Hollandia Matrimoniorum , quod faepedi-
<ftum Tridenrini Decretum fuiffet in iis Regiombus non fblum pro-
mulgatum , verum etiam receptum : quia , fi S. Congregationi fbla
qualifcumque publicatio fuifTet expofita , itaut EE. PP« fufpicari po-
tuifTent ,Decretum illud nunquam ibi fuiffeufu receptum , diffici-
liusfortafTeemanaftetrefcripttim declarans, Matrimonia Catholi-
corum cum Heterodoxis contracTa coramMagiftratuhaereticonon
valerc ; cum plures numerentur Doclores opinantes , pr^miffam
Tridcntini Legem, ubi ca recepta non fuit, minime obligare faltem
ad
2
ad erTeftum, ut irrifa dici debeant matrimonia , qua? fine forma per
illam praefcripta fuerint celebrata ,ut in fpecie praeter alios tuentur
Guttierez de matr.pag.6i.n.\2.in fin.^Sancbez lib.^, difput.\%. n.\.
Caftro Palao defponf. difp.2.pun£i.i$. §.8. n.%.<,Piring. injus canon,
lib.4.. de clandejiin. defponf. «.9. , Scbabog, n.$. , Konig. n.27, Vief-
ner. n.2$. Smalzgrueber.%.2. ».97. * &■ Zoef. de Clandeft. defponfat.
71.21.1 ubihxchabet: Quamvis Ecclefia , ejujque Caput Romanus
PontifeX immediate a Deojuam babeat autboritatem , ut pojfit irritos
reddere contraftus clandeftinos independenter ab acceptatione populi ;
judicavit tamen expedire , nonante eos irritare, quam perfubordina»
tar Ecclefiarum poteftates in fuis Provinciis ejjet acceptata irritatio .
Poffet enim ex ea re gravius malum oriri » ttaque , antequam accepte -
tur irritatio > licet nonfinepeccato quis refragetur 9 clandeftina ma-
trimoniafutitvalida , &brevius eamdem fententiam tradit Gobat.
tratt.9, caf. 1 S^jum.^.^6. : ibi I Attamen nonfujficit promulgatio , fed
requiritur acceptatiolMarcbantius in Tribun.Sacram, tom,-$.tra&.i.
tit.7. quxji.g, concluf.i. ibi : Vbi Tridentinum communi ufu receptum
nonfuit , etfiforte promulgatum , ibi non obligat prtffentia Parocbi
tanquam necejjaria cOnditio ad valorem Matrimoniiy Reiffetiftuel. eod.
tit. «.119.: ibi : /;; hcis , & Provinciis , ubi Concilium Tridentinum
promulgatum quidem,fed receptum non eft quoad difpofitionem de ma"
trimonio clandeftinojncolce. illiut loci valide contrabunt matrimonium
abfque prafentia Parocbi , & Teftium *
z Indequealia fucceffit opinio , quod , (T probabilis fubfit dubitatio,
num toties memoratum Tridentini Decretum fuerit aliquo in loco
promuIgatum>aut fi promulgatum ,non conftet , fuiflercceptum,
Matrimonia ibidem abfque Parochi,& Teftium prxfentia contrafra
pro validis haberi debeant,ad tradita per Navar.de clandeftin. defp.
conf.2. n.6. , Marcbantius d. tit.j. quceft. 10. concl.<$. , Gobat. in apm
pend. 1 . ad caf. 1 3» n.yoi. litt.E. Picbler. de clandeji. defponf. n.12. ,
& refcripfit S. Congreg. in Antuerpien. lib.i. decr.pag.j^. , & ubi
etiam ejufmodi fententiis nolit adhctreri» illud ialtem colligi pofic
videtur, quod nifi S. Congreg^expofitum fuiffet y fcepediclum Tri-
dentini Decretum fuiflfe in Hollandia promulgatum , atque rece-
ptum, de ipfa promulgatione morofior S. eademCongreg. invefti-
galfet, an aclus affectajpromulgationis juxta mcntcm Tridentino*
rum Patrum in fingulisParochiis , &juxtamethodum aSacrofan-
cla Synodo prcefcriptam fuiflTet cxpletus.
13 Cum itaque ab editis Refolutionibus inferri nequeat , fatisconfti-
tiffe Sacra? Congregationi Concilii, quod Decretum Tridentini ,de
quo agitur , fuerit in Hollandia , aliifqueConfcederatis rite promul-
gatum , prudemer utiquc ex rationibus fuperius allatis de ipfius fuf-
ficienti publicatione videtur dubitari poffe; donecautem dubiura
eliminetur , ac rei veritas elucefcat , nondebet ab ea rccedi (enten-
tia , qUdeMatrimoniafine Parochoinibi validecelebrari tuetur ,
cum in dubio potfeffionislegis ftandumfitpro Jibertate quemad-
modum de omni lege tenent Salaspar.2-. tracl.S.difput. unicfett.iS.
».189. Azoriuspar.x. injiit. lib.i. cap.19. qu<ejl. 12. Taburin. I* De-
cal.
3°
coL lib. i . cvp.% . verb. leges , & pracepta ». i. , & in terminis dc hoc
Ttidentini Decreto aflerunt Navarr. ae clandefl. defponfat. conf.2.
n.i.prima edit. , Marchaut.clt.tit.']. quafl.io. concl.i* Gobat.in
appendic.\. adfapius citatum cajum j 8. n.$Q\.lit. E* Pichler. ttt. de
clandefl. defponfat. ».12. aliique paflim ,
,4 Hci-c (iint , qua?circa propofifam queftionem , num Sacrofancla
Tricientina Synodus , & prcefertim cjus Decretum Sejf.24. cap.i. de
reform. Matrim. fuerit in Hollandia , c*terifque Provinciis Confce-
deratis jamdudum juflu Gatholici Regis Phtlippi II. fufficienter
promulgatum , videntur expendi polTe. At ubi de fufficienti , ac
legittima promulgatione fub iis memorati Regis temporjbus fecuta
certum neqneat proferri judicium,adhuc fupereft examinandum,an
(altemquoad Catholicos fuccellu temporis idem Decretum itain
illis Regionibus publicatum dici queat , 11 1 Matrimonia, quae ab ipfis,
ejns forma non (ervata , contrahuntur , irrita cenlenda fint .
j^ Sane Fidelium cstus poft bella , & feditiones , quae in Hollandiam,
Cceterafque confcederatas Provincias novum Gubernii genus de-
mum invexere, paulatim ca?pit una cum Epifcopis , Vicariis, &
MifTionariis Apoftolicisibidem reftitui , & pacifice adeoconquie-
fcere , ut verofimillimumaliquibus reddatur,eofdem Epifcopos , &
Vicarios , feu Miflionarios Apoftolicos Catholicis illic degentibus
pr.ifctum Tridentini Decretum rite denunciafTe plurimumque ejus
iervantiam urfifTe , uti pracceterisad rem noftram ratiocinatur
Manhantius in Tribunal. Sacram. tra&.\. tit.y.quafl.g. conc/uf.4.
ibi : Reflituto tantifper catu Fidelium in Hollandia , Epifcopis y& Vi-
cariis Generalibus , Parochis , & aliis Miniftris Catholicis reflitutis
per Hollandiam maxime 'veriflmiliter ab iis , qui Romana Catholica
Ecctefla adbarent, Concilium Tridentinum , & ejus Leges , &fpecia-
ter de prafentia Parochi in Matrimoniis ufu communi recepta funt ,
adeoque in locis ubi de communi uftt conflat , leX de Parochi prafentia
sn Matrimoniis jam obtinuit , nec dbfque validitate Matrimonii ( ubi
nullum effet periculum , aut juftum impedimentum ) omitti poteft .
Ratio efl , quia , etfi in Territorio quoadpolitiam civilem Concilium
Tridentinum pcfjit fupponi aon receptum , quiatamen catus Fidelium
in Pclitia Ecclejiaflica Rempublicam quamdamfacit, & in eodem Ter-
ritorio Politiam Eccleflaflicam obtinet, legibus ejus ufu receptisfe con-
formare debet ;fuppono autem , legem deprafentia Parochi a Fideli-
bus vetut in Parochias Congregatis , ex zelo Fidei , $* reverentia ad
Lcclefiam Catholicam Romanam , (£• Tridentinum , ejufque leges , fu-
Jceptam , & Vicariorum Generalium in fpiritualibus Jollicitudinem
introdudam ejje , adeoque regulariter , & communiter , ubi jujium
itNpedimentum non efl , ebfervari debere .
16 Et rc ipla de Vicariis Apoftolicis Salboldo , Rovenio , nec non de
i ifcopo Ciftorienfi Vicario itidem Apoftolico,qui rebus poftmo-
dum i!) Hollandia pacatis , informando fidelium Gregi juxta fan-
c~>io,;esCath.Rom.Ecc!. lcges fedulo incubuere,teftimoniu pcrhibet
Author. tiavaria facra pag.19. , adcout mox allatum argumentum
cx vcrifimilitudincdepiomptum, cui innititur Marchantius , non
modici
modici fortalTe ponderis videri pofTit in finem concludendi , quod
fa?pedic"tum Tridentini decretum , fi non fuit in Hollandia, aliifque
confcederatis Provinciis fub illa priora tempora fufficienter pro-
mulgatum fecundum juflus Catholici Regis Philippi II. , fuent fal-
tem poftea ab Epifcopis , Vicariis , & Miffionariis Apoftolicis uni-
verfb Catholicorum illic degentium c^tui denunciatum , atque in-
dichim ; adeoquc ruec etiamcircumftantia , & temporum difFeren-
tia pra?oculiseft habcnda, ut ex a*quo judicetur , numad evaden*
dam ejufdcm Decreti legem res fatis tuta fit in afferto ejus Iegitimae
promulgationis defeclu momentum conftituere ; qu* tamen in-
ipedio ad Catholicos potius, qui veram religionem illic femper
profefii funt ,quamad Heterodoxos , qut jamdudum a fide defece-
runt , tridetur pofte pertinere •
ARTICUT,US SECUNDUS.
An Matrimonia intcr Hareticos celebrata in Hollandia, Zelandia , Fri-
fta , aliifqne Provinciis confosderatisftne Parochi prafentia ,fed coram
Magiflratu yflve Minijlro Acatbolicoftnt valida .
j7 f\Ua?ftio hxc aiTumenda proponitur dependenter a judicio »
V^/ quod prius ftatuatur fuper articulo prscedenti , num fcilicet
decrctum cap.i. de Ref, Matr, cenfeatur fufficientcr in memoratis
Provk*ci's promulgatum ; Quatenus enim , velejus publicatio non
crederetur rite peracla, vel Decretum illud haberetur tanquam vim
legisobligatorixnonaftecutum , utpotein iis Regionibus nunquam
ufu receptum >prompta, facilifque erTet decifio pro validitate ejuf-
modi Matrimoniorum , quum , fepofita obligatione fervandi for-
mam a Tridentino pnefcriptam , c*eterifque cefiantibus Canonicis
impedimentis , citra dubium Matrimonia inter Haereticos coram
Miniftro, ftve Magiftratu heterodoxo coutrafta deberent valida
dijudicari »
18 At fi de fufficienti promuTgationc fepedicti Decreti ad formam
Tridentini ufque ab initio fecuta conftare reputetur , ita ut , neque
de illius acceptatione , fivc obfeivantia nulla pofTir, , debeatvc am-
plius qiucftio inftitui , pluraadhuc fuperfunt ad propofiti articuli
definitionemdifpicienda ►
19 Et primo quidem ea prxmitti debet reguTa generalis , quod , fi iti
loco , ubi coutingit Matrimonia celcbrari , neque Parochus , neque
Sacerdos ab eodeputatus , qui eifdem Matrimoniis valeat afTiften-
tiam prsftare , inveniatur , vel fi quis exiftat , H*rcticorum tamen
inetu Iatitet , fivc tutus nequeat ad eum habcri accefTus , rite , vali-
dcque nedum inter Hsreticos, vcrum etiam iurer Catholicos abi-
que iIIiuspra?fentiacelebraripoiTunt Matrirnonia, fi irodo.quantum
cereroquin fieri poteft, adhibitis faltcm duobus Teftibus , formaa
Tridentino prxfcriptafervetur , quemadmodum cx Theologis tra-
dunt communiter Sylvius in Commentar. in Supplement. ad 3 part.
S. Tbom. qu.if^. art.$. quaritur 4. P/atcIius in Synopji curf. Tbcolog.
part.$.
9 2
1»
par.<$» cap.j. §.g. de Clandeftin. Matrim. n. r i2$.>>Marcbant. in Tri-
bunal. Sacram. Tom.%. par.%. TraU.utit.j. quaft.y. Concl.$. , Ste-
phanus Botrvii de Sacram. TraB. in qu#ft.\. de Matr. clandeftin. circa
ftn.lit. D.&E.', Arfdehin Theol. tripartit. Tom.2. par.z. Trabl.4..
cap.%. de Matrim. n.%. , & 4. PontaJ. Diftionar. Theol. moral. Terb.
impedimentum clandeflinatis caf.20.& ex Cmon\&\sZippaus de Spon-
jat. , & Matrim. num.16.
20 Etconfentanee ad hancCanonici Juriscenfuram confulta jampri-
dem Sacra haecCongregatio de forma , fub qua Matrimonia in fa:-
pediclisProvinciisforentcelebranda , die 27. Martii 1632. in h*c
verba refcripfit Epifcopo Tricarienfi,, Ubi conftat,Dccretum .Sacri
„ Concilii efle publicatum , vel aliquo tempore in Parochia , tin-
„ quarn Decretum S. Concilii obfervatum,fed Parochialis Ecclefia,
„ utpote carens proprio Parocho , &. Cathedralis itidem Epifcopo,
„ atqueCapituIo habcnte facultatem alium Sacerdotem delegandi
„ careat , nullufque alius ibi ilt , quivices Parochi , vel Epifcopi
„ fuppleat, Matrimonium valereabfquepr#fentia Parochi, fervata
tamen ineo , in quopoteft , fbrmaConcilii, nempe adhibitis fal-
temduobus, aut tribus Teftibus. Si exiftant quidem Parochus,
vel Epifcopus, fed nullo conftituto Vicario , uterque metu Haere-
„ ticorutn lateat, itaut vereignoretur, ubinam ilt, vel eodem metn
,, ac Dicecefi abfit , necad alterutrum iit tutus acceflus, validum
,, efle Matrimonmm contractum abfque forma Sacri Concilii Tri-
3, dentini , adhibitis tamen , ut di&um eft , duobus Teftibus ,, &
conlbnat aliud antiquius Decretum, quod referunt Philippu* Gama-
cheus in i.par. TraU. de Matrim. cap.zS. infin. yoannes Sotellius in
declarat. Sac. Congrcgationis ad Trid. colleB. in feff. 24. de Reform.
Matr. cap.i., parinac. ibidemfol. Mihi 274. & Vericell* de Apojiolic.
miJJ. tit.2. de Matrim. quaft. 1 74. SeB* 1 .
siSecundo adverti debet,magnam verfari poiTe dirTerentjam interMa-
trimonia,quae In memoratis regionibus hsretici contrahant inter fe,
& ea,qux intcrCatholicos tantum,fiveinterCathoIicum,& harreticu,
vel e converfocelebrentur; Plurcs enim Authores infenus recen-
fendi , licet exiftiment , Matrimonia ibi ab Harreticis inter ie cele-
brata abfque Parochi prarfentia noneiTe invalida ; fecus tamen te-
nendum foreuuentur de Matrimoniis inter Catholicos ibidem initis,
ut prarceteris fuftinent *}uenin. de Sacrament. diJJert.\o. quaj}.$.
cap.4. Marchant. in Tribunal. Sacram. tra&.i. ttt.j. qu.g. concl.^.,
& Platelius iu Synopf. Curf. Tbeo/og.par^.cap.j. §.$. de Clandejiin.
Matr. #.n2$.ibi„Petes tertio , quid dicendum fitde HoIIandia ,
», aliifque locis in quibus Tridentinum aliquando fuit receptum ,
?> fed modo fubjacent Haereticis Tridentinum non rccipicntibus .
,> An fcilicet in iftis Locis valeat Matrimoninm Clandeftinum .
„ Refpondeo non valere initum inter Catholicos illic habitantes, ll
» poflit haberi Parochus , vel ejus Subftitutus finc gravi ipfius , vel
v Contrahentium periculo -
Etin terminis Matrimonii aCathoIicocum H#retica , &econ-
. verfb celcbrati difterunt Rofgnol. de Matrim. tom.\. difquifit.i.
prte-
1»
prxnot. 20. n.i.pag. Mihl 6i.\ & fcqq.Vericell. de Apoft. M:Jfto?j%
ti£.\2. de Matr. quxft.v 72. Sect. 4.2*1 3. ibj:Refpondetur tertio riicto,
,, quod duo Haeretici valide contrahant abfque Parocho, tamen fe-
„ cus eft,fi unus Conjux fit H<erericus»3c alter Catholicus *«nam ra-
1, tioneCatholicicum contrahatur in loco, ubi receptum eft Decre-
?, tum Tridentini,adhibendus eft Parochus . Probatur; nam ex Tri-
», dentinorequiritur Parochus Viri , vel mulieris , ergo,quidqu d
„ fit de viro Hxretico, mulier ligatur difpofitione Tridentini, & fic
,, ratione Mulieris eft adhibendusParochus; quod pluribus exem-
,, plis oftenditur , quamvis enim Paganus non fit fubje&us Ecclefia?,
„ nec ligetur Conftitutione Ecclefiaftica, quia tamen Mulier Chri-
,, ftiana fubjicitur , ideo hsc fit inhabilis ad contrahendum cum Pa-
„ gano , & fic indirecte Paganus fubjicitur Legi Ecclefiafticae , ergo
„ licet Ha?reticus non eiTet fubjeftus Ecclefia? , aut non haberet
„ Parochum , & fic non teneretur obfervare Decretum Tridentini
,, ( quod eftfalfifilmum ) ; tamenquia Catholica decetero fubjici-
tur, indirefre quoque Ha?reticus cumeacontrahens Iigatur , ut
nequeat valide contraherc abfque Parocho .
flinc itaque progrediendo ad examen quxftionis unice verfantis
circa Matrimonia inter Ha?reticos celebrata iis in Locis , ubi con-
ftat , Decretum Tridentini fuiiTe fufficientcr promulgatum , & ubi
non defit copia Parochi ,tutufque ad eum haberi poflit acceiTus, fa-
teri oportet concordem fuper ea non efte Doftorum fententiam , &
graves iq utramquc partem militare rationes ; fiquidem pro invali-
ditate Matrimoniorum , que illic fiant abfquepra»fentiaParochi, &
duorurnfaltem , aut trium Teftium , etiamficontrahantur coram
Magiftratu , fcu Miniftrp Acatholico, docet hujus fententix Antefi-
onmusP. Leftius itjAfluar. ad pr.2.verb. Prafcriptio^ quem fe-
qiwmliy- BaJiljus Pontius in appendic.de Matrim. lib.%. cap."].n.\.i
Bujcml. in Medull. Tbeol. Moral. lib.6. tratf.6. cap.%. dijput.2. , la-
Croix /ib.6.par.^. ».769. , Rofigtiol.de Matrim.i.pranot. 20. num.i.
tom.\.pag.6i. &Jeqq., Zippaus lib.n,. de SponJal.& Matrim.n.\<$.
Boff. de Matr. cap.i. ».78. Beliarmin. ad cap.\.feff.2\. de ref. Matr.
Verricell. de Apoftol. MiJJ. tiu%$. qu aft. 17 4. fecl.u & 4- Gobat. Tbeol.
experiment. tracl.9, caf.iS.per tot. ; ubi allegat judicium a facultatc
Theologica Univerfitatis Viennenfis poft maturam rei difculfionetn
latum \S. Maii 166$. Schimier. Jurfprud. Canonico civil. tom.^.
V-b.^.traci.i.cap.^fecl.^. §.1. nM.Reiftenftuel. inJusCen. tit.de
Clandeft. dejponjat. n.i$2. &ftgnanter n. 158., Smalzgrtieber. eod. ut.
decretal. ».115.-» Pignatell. Conful.79. n.26. tom.%. , & conjuit. 104.
tom.$*& doctiffime Eminentijftmus Fetra tom.\.in Commentar. ai
Couft. 1 2 . Joatmis XXII. n.20.
24. Prxcipuum vero fententiac hujus ffindamentum a prajfatis Autho-
nbus allatum ifa eo fiftit, quod Ha-retici SanftamDti Ecclcfiairi per
Baptifmi lavacrum ingrefli , quemadmodum cxtcris omnibui Apo-
ftolicis Conftitutioniba 9 fubjiciuntur ex Ttxt. in Cam. A?o* iu v^bts
de confecr. dift.4.. in Ca n. Quod quidem l. , & ex aliis pluribus > qnos
cjpmulat Gouzal. in cap. Sicut. rn.i2.dc Maretk. lta ctiam Tridentrnil
Tom.IX. c UC~
34
Decretum formam in contrahendis Matrimoniis fervandam pra>
fcribenti obnoxii fint ,.eidemque fub pcena nullijtatis fuorum Matri -
moniorum parere teneantur, ut in fpeciediflerunt Schmier, in °jus
Can. lib.Af. trac~i.7,,eap.^.fecl.^.. §.i./;.8f>. Wieftner. in Jus Can. lib.a,..
de Sponfal. , & Matr. art.y. ».191. Verricell. de Apoft. Miff. tit. 12.
de Matr. quaft.iy^.fecl^. n.y.da Croix tom.i. lib.6.par.$. de Matr.
n.in. , & Eminentijfimns Petra in fuis mox jaudatis Commentari
ad Conft. 1 2 . ^foantiis XXII. n, 1 9. & 2 3 .
25 Econtratamen eorumdem Matrimoniorum validitatem propu-
gnant ex Theologis Liyman. )ibf$. tratf.io. par.2. cap.4.. n.j. , Tan*
nerus TbeoL tom.^.difput.S. quaft.^.dub.6. n.122. Dicaftill.de Matr.
difput.-$.dub.4* ».24., Marchant. inTribunal. facr. tom.^. par.%.
tracl.\. tit.6. quaft.\. concl.\. , 0* tjt.j. quafi. 10. , Sporer. TheoU
tom.i.far.if. cap. 1. feH.\,n.%<$. , Arfdekin.Tbtol. Tripartit. tom.2,
par.2. tratf.4.. cap.S. §.4. , Platelius TbeoL par.$. cap.j. §.5. h fin. ,
Marin. Theol. tom.^.tratl.2^. difput.y.Jecl.i . ».44., lvenin.de Sacr.
differt.\o. de Matr. , Bonagratia in differt. de Matr. Haretic. §. Ad
primum , Henricus Mayer. in Opufcol, de Sponfal. , & Matr. n.-)0. ,
Jo: Moquitius indifput. de Nupt. Clandeft, n. ult. , Theophif. Ray-
naud. Heterpclit.fpirituaU tom.i6.fec~i.i. punci.i 4. n.%. & ex Cino-
niftis W<?# in Opujcul. Qanon. Trid. de Sponfal.Piring. in jf"* Canon.
lib.^.tit. de Clandeftin. defponfat. n.\2„Picbfer. eod.ioco tib.4.. tit.\.
/7.98. ($• tit.2,. n.\6.*Wieftner ibidemtit.de Sponfal. & Afatr, n.\ 92«
Konig. tit. de Clqndeft. defponfct. n.df^Kugler. de Mitr. qti:eft,6<$. per
tot. & Modernus Lovanietfis de °ftir. Eccl.tow.i.pir.z. tit. de Spon-
fal. a n.xy.^Martin. de Suvanen. de fponJal.duorum,Stalen, in differt*
TheoU Polit. de Matr. Heret. par. 1 , quaft.A^. & par, 2 . cap.Of.
26 Hicautem prcftat animadvertere,paucosex moxallegatis Aufho-
ribus loqui peculiariter de Matrimoniis inter Haereticos in Hollan-
dia, aliifque confcederatis Provinciis contra&is > fed plerofque agc-
re de Matrimoniis in genere, aut de iis tantum, qu.e in aliis Hxreti-
corum Regionibus,& pr^fertim in Germania,aut G tllia celcbrantur:
Pr^tcrea lidem Authores priorcm fententiam , uti probabilem ,
admittunt , alteram vero veluti probabiiiorem depredicant ; & de-
mum illorum aliqui , poft expofita utriufque opinionis fundamenta,
aut a fiio proferendo fenfu abftinent , aut ingenue concludunt, diffi-
cile effe, quid certi hac in re ftatuere , ut inter alios fatetur Konig. in
^fus Canon. lib.a,. tit.^.de Clandeft, defponfat. ».4. vcrf. dicol ibi : Ne
tamen quid diffimulem , memini^ meinproem. Jur. Can. n.g. allegafse
Declarationem Cardinalium ad Tridentinum diclo cap,\.fefs.2^. n.\0.
in qua Sacra Congregatio exprefse declaravit, Matrimonia nulla efse9
qua Haretici coramfuo Pradicante ceiebjrant in locis^ubi Trid.fit pro-
mulgatum,undc difficile eft,quid certiftatuere;Qiiimmmo Apoftolica:
Sedis definitionem neceffariam effe , pridem fenfit Guilelmus Eftius
in 4. diftinci.24.. §.9, infiu. ibi „ Huic malo , quod ex Hctreticorum
„ inobedientia nafcitur, poterit Ecclefia maturiori confilio quod
,, ahquando futurum fperamus , occurrere , idque velexplicando
,, Dccreti fui fcnfum , vel novum Decretum ftatuendo .
Ra
27 Rdtionum vero momenta, quibus Authore praedifri ad ampTe&en-
dam libentius pofte.iorem fenteutiam Matnmoniorum validitati
faventem trabumur, 1i«ec potiffima videntur e(Ts . Primo , quod in
locist ubicum Catholicis permixti commorantur ha;retici,bin<e de-
beant in quolibet Parochiali diftriclu Para:cia: conllderari, non loco
quidera , fed fide , dofrrina , re.ligiioue , ac moribus diftinttae, altera
p.empc Catholicorum, alteca vero hxreti corum, qui unam Societa»
tem, & Communitatem quoad fpirituaiia omnino fcparataro,diftin-
ctam, & diverfam a Communitate Catholica conftituunt , propnoP
que habent ufus,cceremonias , & Miniftros , feu Pfeudo-Parochos ,
adeoque, eum in eadem aiTerta haereticorum Parochia Tridentini
Decretum nunquam fuerit rite promulgatum , minufque ufu rece-
ptum, nequeat eorumdem haercticorum coetus lege, & forma in eo
Decreto pracfcripta cenferi obftriftus , tametfi in Catholicorum Pa-
rochia Decretum illud fuerit promulgatum , atque inter iftos ufii
receptum , eo plane modo , quo dictum Decretum in una Catholi-
corum Parochia publicatum non ligat in alia , in qua ejus promul-
gatio fequuta non fuerit , uti prxcaueris arguunt Tannerus Tbeolog.
tom./\..d/Jput.$.quaft.i.duh.6. n.122. , Dicaftill. de matr. dijput.^.
dub.$. ».24. & Marin.Theolog. tom.^.traci.21. dijput.^.jebl.i.n-.^i^
ubi fic inquit „ Secundo , quia in talibus Iocis , ubi haeretici habent
fuos Pr^dicantes, licet Parochia h^reticorum, & Catholicorum fit
„ phyfice eadem, moraliter funt dua? Parochix fide, & mori bus di-
,, ftincta?, ideoque promulgatio Decreti Tridentini moraliter cen-
„ fetur facta in una Parochia,5c non in alia, cum fefta non fit a Prs-
„ dicantibus hxreticis •
5 Sccundo, quod harretici, reftrifrius accepta, nullam habeantParo-
chiam , proindeque tamquam vero , & proprio Parocho carentes ea
non ligentur Iege, qua? jubet , matrimonia coram proprio Parocho
celebrari , juxta ea , quae opinatur Philippus Gamacheus in 2.part.
tracl. de matr. cap.%%. infin. , ubi ait „ H<£ reticos non habere ullam
„ Parochiam , quia hxretici moraliter loquendo , non reputantur
,, Parochiani noftrarum Ecclefiarum,licet in earum confinio habi-
,, tent, eo quia nullo modo ad eas accedunt , & palam confitentur,
,, nolle unquam accedere,nec ad eas accedere aliquando copuntur.
19 Tertio , quia vetitum cum fit Parocho afliitere matrimonio , five
interhcereticos, five inter Catholicum, & hoereticam contrahendo,
uti refcriplit S.ha?c Congreg.die 22.Junii 1624.Jib12.dccr. pag.183.
in hacc vcrba ,, Sivc alter tantum ex conjugibus fit ha?reticus , live
,, ambo, nullatenus debere Parochum harreticorum matrimomis
,, affiftere , &in Caufa, cui titulus Dubia jurifdiftionis Cappella-
„ norum exercitus „ cum dijceptatum fucrit : VI II. An Cipt>ellini
C.itbolici afjiftere poJJHnt Matrimouiis Ac.nbolicorum c:t>u Acatbolicisy
6 refpeclive Catho/icis etiam iutra finet Italia , die 6. Martii 169*1.
prodiit Refcriptum Negative , ut iiri //£.44. decy. pag.Zo. , impofli-
bile propterca fit h.treticis uti pralcntia Parochi in iuismatrimo-
«iis, adeoquenihil plane difcriminisinterccdat ab cocafu, quo, vel
Parochusomnino deiit t vel tutus ad eumhaberi nequeat accefl.s ;
Tom.lX. e 2 unde
2,6
unde pari prorfus ratione valere debeat matrimonium jnter hsreti-
cos celebratum abfque praefjfeinia Parochi , qui nequit accerfiri , vct
accerfitus non aififtcret ; cum in iis, qu<e juris humani funt , ceflTare
cenfeatur obligatiofervandi legem, qu* (ive phifice,five moraliter
fcrvari nou poteft , ut cum aliis pbfervat fagnan. jn cap.ftclericus
n.<$$. Jefor. competen,
^oQuarto, quod h*retici,fi do6tioresexcipias,fepedictiim Decretum,
quo clandettina conjugia irritantur , prorfus ignoreut , uude teneri
non debeant poena legis, quam qefciunt, a fe vjolari ,
3 ! Quinto, quod h«ereticorum Miniftelli communiter veri , ac legiti-
mi Parochi reputentur; Matrimoniis vero ineundis nedum verus,&
proprius Parochus, fcd etiam is, qui ex communi Populi errorc pro
vero, ac legitimo Parocho, licet re ipfa talis non fit , valide afliftit,
juxta receptifTimamfententiam , quam cum aliis fequuntur Ptcler.
injuscanon. lib^o. tit.\.n.<)%. & f'f«3|« #«*6«> plurefque ex Doclo-
ribus fupra relatis .
32 Sexto , quod admodum verifimile fit , Tridentinos Patres ex qua-
dam Epicheja noluifle hasreticorum matrimoniarub D;creto faipe-
difto comprehendere ; quippequi optime fcirent , plura gravifiima
pericula, &incdmmoda ipfis immjnerc , fi, pofthabito Miniftro
Heterodoxo, vellent fua Connubia coram, Catholico Parocho cele-
brare ; adeoque, licet fqrma ad alicujus a&us valjditatem. praefcripta
nequeat , quacumque etiam urgente neceifitate , immo etiam con-
currenteimpoffibilitateeam fervandUbfq leejufdem i&us nullita-
te omittj, uti contingit in nvnrimonio, quodj fi firtaflfe ln articulo
rnortis , five ad legitimandam prolem , five ad avertendim quod-
cumque aHud graviflimum incommoJum abfque prcefentia Paro-
chi celebretur, irritum e(Tet,tametfi in ea temporis anguftia. impof-
fibile fuiflfet, Parochum adhiberi , fecundum ea , qu;e fufe tradunt
Suarez. de legibus lib.$. cap.z^.per tot. , Sancbez de matrim. Jib.%%
dijput.ij. n.j.^Guttierezeod. traU.,cap*6\. n.\.%Pontius lib.$. cap.6*
n.%. Perez difput.iQ.feSi.^. ».4. , Navarr. conf.^.fub tit. defponf.
parte edit. Barbof. ae offic. &potejt Bpijc alUg.iz.n.i^.. ; attameri
ubi impoflibilitas univerfalis, & pei p.etua foret , totamque Rempu-
blicam , Regionem, aut Co.mmunitatcm aliquam afficeret r omnis
xqui, bonique ratio poftulet, ut talis forma, quoad illud perfonarum
genus, cui difficillimum, ac ferme impoffibile redditur , eam ferva -
re, non ccnfcatur indu&a, quemadmodum cum aliis expendit Mar~
chant. in Tribun. Sacram. par. 5 . tit. i . quafi.S. concl. 3 ..
3 $ Septimo, quod a centum, & ultra annis, poft promulgatum fcilicet,
ufuque ab initio fortafte etiam, receptum Tridentini Dccretum,ino-
Icverat in Hollandia, aliifque Pro.vinciis confoederatis; univerfalis 9
& pacifica confuetudo cclebrandi intcr haereticos. matrimonia finc
Parochi praefentia coram Magiftratu,aut Miniftro.Acatholico;cen-
tenariaautem ejufinodi confuetudo utpote vim rjabens novam in-
ducendi Lcgem.faciliuspotueritabrogare illama Tridentino indi-
ftam, uti cum aliis arguit Wie/iner in Jus Can. /ib.4.. defponfal., &
watr. art.y. /sr.ioi.
oaa-
37
34-Octavo, quod luftuofa incommoda, quse ex dandeftinis connubiis
folent oriri , quaeque Sacrofanfta Tridentina Synodus voluit aver-
tere, fufficienterexnuptiis publicecoram Magiftratu, vcIMiniftro
Acatholico ineundis evitentur , adeoque fatis inde factum videatur
menti Tridentinorum Patrum , ut fupervacaneum fit ulterius fepe-
di6tx fanctionis implementum poftulare , uti inter alios ponderant
Stalenus in dijfert. Tbeo/og. Politic. par.2. cap.4. , & modernus Lo-
vanienfis dejure ecclefiaji. tom. 1 . par.2. tit. defponfal.^. n.^i. adfin.
35 Nono, quod Apoftolica Sedes a faepedicla Tndentina Lege h*reti-
' cos tacitedifpenfaflc cenfeatur, quemadmodum m fpecie difterunt
Sporer. Tbeolog. moral. tom.^. Par'4* caP> 1 -fefs* '• *•? J* » ubi fic ait .
,, Putandum non eft , Decretum le ad matrimonia fa£ta ibi fine Pa-
rocho extcndere , adeoque matrimonia ha?reticorum ibi finc Paro-
cho Catholico, five coram Miniftro hacretico celebrata, cffe valida,
quippc fciente,nonque contradicente, eoque ipfo tacite confentien-
te Summo Pontirlce , ne multa ibi incommoda oriantur , quod filii
corum legitime nati non effent , ideoque non capaces officiorum ,
vel facrorum oxdmum^Marin.Tbeol. tom.-$.tratf.2$. difput.y.fe&.i.
n.^\. : ibi : „ H*c fententia valde verifimilis cft , quia non eft cre-
„ dcndum , efte voluntatemPontificiam , ut Decretum Tridentini
„ fe extendat ad ea matrimonia, unde multa incommoda oriantur,
„ fi corum fllii non flt legitimi , non capaces officiorum , dignita»
„ tum , & facrorum ordinum , prxcipue cum Papa fcicns non con-
,, tradicat, necdcclaret irrita ejufmodi matrimonia, Piring. in Jus
„ Gan. Ub.\. de clandejl. defponf. §.2. n. 1 2. circafin. : ibi : In locis ,
„ ubi Concilium Tridentinum eft promulgatum , & haeretici cum
„ catholicis permixti vivunt, valida erunt matrimonia fine vero
,, Parocho celebrata propter tacitam difpenfationem Summi Pon-
„ tificis , qui fciens ejufmodi matrimonia contrahi , non contradi-
„ cit, ncc irrita declarat, ideoque non cft cxiftimandum,velle Pon-
„ tificem , ut Decretum Concilii Tridentini ad ejufmodi matri-
moniaclandeftina feextendat,ne multa gravia incommoda inde
oriantur , & Konig. w *fas Can. lib.\. tit.$. de clandeji. defponfat.
„ n.4. verf. Dicofecundo : ibi : Primaria ratio cft, quia prsefumi non
„ debet depia matre Ecclefia, quod nunquam mens ejus fuerit ob
„ defe&um Iegitimi Parochiannuilare ejufmodi matrimonia pro-
„ ptcr maxima mala,ac pericula inde proventun; Si enim Acatho-
* lici viderentfuosliberos natosex talibus matrimoniisanobis ha-
„ beri pro illegirimis , quant* hinc calamitates , atque paffim
„ Catholicorum perfecutiones? Quotbella, &feditiones move-
„ rentur ? Accedente pr«cterea in argumentum praefiimpt* difpen-
„ fationis , quod nediim Sjmmus Pontifex h^reticorum matrimo-
„ niaabfque Parochi pr<efentia in iis regionibus paffim contratta_>
„ haclenus invalida non declaravit , vcrum etiam neque matrimo-
., nia pr«tdifta poft ipforum converfionem confueverunt coram
„ Parocho ,& Teftibus reftaurari, minufqueconjugi ad fidcm con-
,. ,verfb permiflum fuit , priori reliaa uxore , ad fecunda vota tran-
t, fire, fed eadem matrimonia prorfus valida fucrc rcputata , ac ui-
»»
5»
38
„ que dum reputantui,ut filii indc procreati tamquam legitimi abf-
„ quc ulla Apoftolicadifpenfatione adOrdines iblent promoveri ,
„ quemadmodum,veIuti teftes occultari referunt Picler. ittjus can.
lib.4.. de clandeft.defponf. n.\6.^Jeiftner.tit. de fponfal.n. i<)7..Smalz-
grnebereod. loco n.% 79« Stalenus differt. de matr. haret. & Suvanen.
in differt. defponfal. duorum .
g6 Ad hic plunmum momenti conftituitur in eo , quod Joannes Epi-
fcopus Caftorienfis olim per Provincias confoederatas Vicarius
Apoftolicus, cum fuper hacipfa qusftione Congregationem S. Of-
licij confuUiiiTet, hocaccepto, uti afferitur , refponfo „ non conve-
„ nire, ut ea quaeftio a S.Officio definiretur , verum ftatueret ipfe,
„ quod cederet animarum fibi creditarum faluti maxime expedi-
„ re „ ratus praeftare magis , ut ea , de quibus dubitari contigerat,
h^reticorum matrimonia valida declararentur,literis ad Epifcopum
Gandenfem H.Augufti 1685;. , & ad Antonium Hoeflac Cathedra-
Jis Antuerpienfis Canonicum 14. Decembrjs ejufdem annisdatis ,
matrimonia praedida valida efle,ac pro validis habenda fore, edixe-
rit : qua de re apud S.hanc Congregationem infimulatus, quidquid a
le actum fuerat, enunciato Supremi Tribunalis S. Inquifitionis Re-
fponfo vindicaverit , itaut , auditis etiam rationibus , quibus fe mo-
tum aflferuit Epifcopus Caftoricenfis , nihil amplius contra Do6tri-
nam , & praxim ab eo inductam fuerit fubinde decretum , uti affir-
mat Stalen, in differt. Theol. polit \ de matr, haret.par.2. cap.4. Su-
vanen. in cit- differt. defponta Duoritm., modernus Lovanienfts de jur.
Eccl. univerf.par.2. tit.12. cap.$. ».33. la Croix lib,6. qu.$. ».798.,
& Arfdekin. in theolog. tripartit. tom.2.par.2. tracl.4.. cap.S. §.4.
37 Decimo tandem rationibus haclenusallatis addi pofTevidetur, \d
faltem evinci, quod ex omnibus prsmiflis , atque ex tor Do6torum
authoritate probabile, ut minimum fit , controverfa Iwereticorum
matrimonia faepedifro Tridentino Decreto non fubjacere : Ubi au-
tem probabile eft, impedimentum aliquod matrimoniorum vahdi-
tatcm inficiens nequaquam in jure fubfiftere , tunc eadem matrimo-
niacenfendafint vaJidecelebrari ob ipfius matrimonii favorem,
cjus namque validitas juxta cap.fin. defentent. & re judic. , quoad
fieri poteft, fuftineri debet, & in fpecie ad rem tradit P.Vtva in the-
fes damnatas par.2. propofit.i. ».29. , ubi ait, quod rationabiliter Ec-
clefta vultfavere matrimonio, reddendo illud validum , quoties jaxta_*
probabiles opini&nes contrahitur , oftendens,id procedere , non folum
in matrimoniis contraclis, verum etiam in contrahendis, & confo-
nare videtur Sanchez. lib.S. de matr. difp.6. ».18. , Dt.j?za part.4..
trali.4. rejol.4.., Cardenas infua Crifi tbeohg. propo/it.i. differt.2.
cap.S. art.$. &feqq. , Pichler. in jus canon. iib 4. tit. 1 . n. 100.
38 lftac i^itur rationcs tot Doftorum authoritate rirmata%nifi feorfim,
fingute conjunfrim faltem, uti fas eft ,acceptse videntur p! w ifnum
-^crc pro validitate matrimoniorum , dequibus an^tur : At ne
idquaiti cx iis, quae in re tanti momenti merenture*. 1
tereatur,opcrje pretium erit in unamquamque earum quccdam ani-
madvcrtcnda fiibiicere .
Ad
39
39 Ad primam fcilicet de duplici Para?cia in quolibet Parochiali di-
ftridu confideranda, Catholicorum ncmpe una ,& altera hsretico-
rum , ponderandum eft , numratio hxciurfragari pofTit h*reticis
Hollandi£,aIiarumque Provinciarum confcederatarum, ubi judice-
tur , Trid. Decretum fuifle in illis Regiontbus iufTu Philippi II. fuffi-
cienter promulgatum circa annos i 565.fr is56. ; tuncenim hasre-
ticimequepeculiarem Pfeudo Parochiam potuerunt adhucfibi con-
iUtuere, neque poftmodum id iis licuit, neafferatur hoc pafto ha?re-
ticos poffeab Ecclcfiafticis legibus, quibusdirectelubiiciuntur, fefe
indirecle fubducere, ac liberare contra ca juris principia y quae ad
rem expendunt Zippeus in jus can. lib.^.tit. defpinf & matr.n.i$.9
Schimier. jurifprud. Canonico civil.tom.^.lib.^. trat7.-$.cap.$.fett.4..
§.1. //.86. , la Croix tom.2. tib.6. par.i\. num.S6g. &feq<I'i Emus
Petra tem.$. in fuis eruditijftmis Commentariis ud Conjtit.12. ^foan-
nis XXII. //.19. & 2%.s
40 Ad flcundam , quod harreticF non ligentur Tridentini Decreto,
quiare ipfan ilium habeantpropriumParochum, expendenda funr,
qu# cum Bafilio Font.de matr. tib.^. cap.j. n.i. & in append. cap.g.
§ . r . n. I . re I poodet Verricell. de Apo/iol. Mifsion* tit. 12.de matrim .
qua/ti 174- JeSf. 4. ».9. : ibi : „ Haereticus fubjectus eft Jurifciiclioni
,, Ecclefu-, nequit enim a(? ejtis juriftiWonecontumacialiter fe exi-
mere, cui jure Divino fiibjicitur per Baptifmum, ergo Papae fub-
jccluseft, caeterifque Superioribus Papx fubordinatis,ut Epifcopis
erso,. & Parochis, nam non minusParochus,quam Epifcopus eft
ejusPaftor, quamvis ille immediatus*& fubordinatus, ergo,ficuti
nequit contumacialiter fe eximere a Papae , aut Epifcopi jurifdi-
„ ciione^itanec Parochi, ergo proprium Parochum,3t Parochiam
„ habet ; neque obftat argumentum Gamachei, quod fcilicet hure-
,, ticus nunquam adeat Parochiam,& profiteatur, fe nolle cam adi-
,, re,nam elte fub tali Parocho non provenit, quia Parochialem Ec-
„ clefiam qiiis adeat, fed quia habitat in tali loco; neque conruma-
„ cia hceretici poteft eum a Parochi jurifdictioneeximere* alioquin
„ ex deljftocommodumreportarer ? nec etiam obftat , hsreticos
„ non compclli ad Parochiam adeundam, vel quia non poffunt
,, compelli ,. vel ad maiora incommoda vitanda non compell m-
,, tur; hocaurem non indicat confenfum approbativum,fed perrr.ifc
,, livumSuperiorum ,. tum quia fruftra compellentur adire Paro-
„ chiam, nonabjurata hxrefi, quare patet, non excufari .
41 Ad tertiam deimpofiibilitaterepericndi Parochum ,qui matrimo-
niis h«treticorum afllftatob Decreta id Parocrfs diftri&e vetantia,
opponi videtur regula juris , quod tunc folum ceffat obligatio fer-
vandi aliquam. le<>em , quando impedimentum , ne illafervetur,
aliunde provenit, quam cx culpa ejus, qui legis vinculo obftringitur,
fecus enim culpa ipfa commodum delinquenti adferret .,
42 Ad quartamdeignorantia Tridentini Decreti apud harreticos ho-
dicrnos fcrme generafiter vigente^ proindeque de ipforumexcm-
ptione tam a lege, quam a poeua legis,quam communiter i^norant,
rerpendendum eft , nnm afTertx i»norationis efifcclus eoufque pro-
tcn-
9»
9'
40
tcndi poffit, ut habilitas, quam Trideiitina Synodus omnibus femel
Eccleliam ingreflis ad matrimonium line wfaefentia Parochi ineun-
dum ademit , ab haereticis obtineri cenie^ua fit , cnm de oetero lex
omnis qux irriians dicitur, etiam ignorantes afficiat, ut tradit Suct-
rez de iegibus lib.<$. cap.22. ».4., ac fignanter de Tridentino Decre-
to docent Sanchez de matr. Hb.^. cap.lj, n.io. , Baftlius Pont. lib.$.
cap.6. n. 1 8., Perez difput.^g.feti.^.^Guttierez de matr. cap,6i.n. 1 1.
C iHropul.par. 4- tratt. 28. defponf. difput.z. punB. \ 3. §.8. n.j. , ubi
rationem affignant his verbis,, Quia irritaiio acrusnon in pcenam
„ contrahentium clandeftine imponitur , fed in odium talis contra-
„ ftus * ut inconvenientia inde orta vitentur , ac proinde fivc igno-
„ ranter, fivefcienter matrimonium clandeftinum contrahatur ,
„ nullius eft valoris , la Croix tom.2. lib.6. part.^.de matr. #.172.,
„ ubi. ita refpondet . Ad quartum admitto, quod invincibilis igno-
,, rantia poffit excufare a peccato, fed ilia non poteft eos facere ha-
„ bilesad contrahendum , quos Ecclefia reddidit inhabiles , uti pa-
„ tet in confanguineis , qui , fi contrahant etiam ignorantes impe-
„ dimcntum , invalide contrahunt .
Al Ad quintam , quod haereticorum Miniftelli utpote pro veris, & le-
gitimis Parochis communiter ab illis habiti , eorumdem matrimo-
niis valide affiftant , cx regula de Parocho putativo paffim recepta ,
occurri facile poteft fententia a pluribus graviffimisDo&oribus
accrrime propugnata , quod nifi cum errore communi concurrat
quoquetitulus coloratus, quocerte haereticorum Miniftelli pror-
fus deftituti funt, folus ille communis error ad validitatem a&uum,
quicelebrantur , five quibusaffiftituraPfeudo-Parocho , non fuffi-
ciat, quemadmodum adhasrens opinioni quinquaginta circiter Do-
clorum, quos receniet , mordicus tuetur Sanchezde matr. lib.i. di-
fput. 22. n. 29.; Pmcrquam quod , ubi etiam titulusnon reputare-
tur neceffarius , fed orror communis fufficere poffet , fuxta fenten-
tiam Pont. Ub.$. dematr.cap.20.n.2. Dian.part.^. traU.\.refol.\Ae2.j
cum ifte debeat in hunc finem effe probabiIis,non autem, ut dici fo-
let, craffus, atque ifupinus , difficultas adhuc fuperefTet , num talis
cenferi queat error ille hareticorum ex obdurata ipforum pertina-
ciaderivatus .
44 Ad fextam de verifimili Tridentinorum Patrum voluntate noti
comprehendendi ex quadam epicheja fub ea lege connubia h.ereti-
corum, quippe qui fecus gravifsimisexponerentur periculis, fi poft-
habito Miniftro hxretico, vellent matrimonia coram Catholico Pa-
rocho celcbrare, vidctur obiici pofle , neminem fub obtentu verifi-
milis xquitatis , ut Epichcjae a Gcnerali Decreto prxfentium Paro-
chi proforma matrimonii explicite demandante immunem ccnfen-
dum fore fecundum ea, qua? per Text. in cap. cum diletti de refcript*
in terminis notat prae carteris Caftro PaIaopart.4.punB.ii^.S.n.g.y
eoquc minus h^reticos, qui,dum Ecclcfi* Jeges contemnunt,fi ma-
la dcinde ipfis , & gravia , ut dici folet , per accidens obveniunt in-
commoda, non debent tamen ab iifdem legibus eximi, uti cum aliis
ratiocinatur la Croix tom.2. lib.6.par.i.dt fmatr. ».772. , accedente
pra^
4*
pr«Eterea , non facife quemquam fibi imperare poiTe, ut credat, no-
luitTe Tridentinos Patres memoratam legern protendi ad h#reticos
HoHandias , Zelandias, Frifi» , aliarumque Provinciarum eonfcede-
ratarum , ut enunciata maiaevitarentur , quia , Iicet communiter
receptum fit, h#reticos Ecdefia? le^ibus poft infelicem eorum lap-
fum non teneri , quippe quod nolit Ecclefia poteftatem , & jurifdi-
ftionem, qua c.eteroquin pollet, in fifios illos perduelles exercere ,
ad notata per Marchant. in Tribuna/. Sacram. tom.i.par.-$. tit.6.
quaji.4.. conct.4.. : H*c tamen ratio videtur furTragari tantum hae-
reticis Angliae, Seotice, Hif>erniae, Svecia?, Dam> , aliarumque Pro-
vinciarum, qusante annum i$4?.i quo Tridentina Synodus haberi
ccepit , haerefi jam infefta* reperiebantur , juxta tradita per Wex
Ariadn. par.%. traB.z. §. 1. /7.25. Smalgrueber in jus canon. de clan-
deji. defponf. §.2. ».98., Schimier eod.loco /ib.4. trabl.i. cap^.feci.^,
§ . 1 . ».86. &feqq»i Secus vero quoad praefatos iiarreticos Hollandi*,
aliorumque ftatuum confqederatorum •> qui abHiipano rmperio , &
aCatholica Religione defecere poft jam abfolutam Tridentinam
Syuodum, juxta ea »qu* ex hiftoricis fcriptoribus fuperius funt ad-
notata .
42 Ad feptimam de confuetudine a centum, & ultra annis inducla ce-
/ebrandi matrimonia fine Parochi praefentia coram Magiftratu, aut
Miniftro haeretico , cujus vis;ore contenditur lex Tridentini abro-
gata, perpendendum cft,num eadem confuetudo, veluti proveuiens
ex infefta ha?refis radice , ex infano poteftatis clavium , & Jurifdi-
ftionis Ecclefiafticae contemptu, ex odio in Eccfeftam , & ex perti-
naci errore, quo Acatholici aurhoritatem legislatons a ChriftoDo-
mino reliftam fuo in Terris Vicario negant,ullius hacln re momen-
ti valeat judicari, ut expendunt adducti per Lefs./oc.fuprac. caf.i9
nx* & Rsinfeftuell. in jus canonic, lib.i. de confuet. n.14^. , itidem-
que ponderandum, an ea cenferi debeat quocumque Summi Ponti-
f^c s alioquin necelfarioconfenfu deftituta , cumpraefumi non poffe
\ ieatur, fupremum Ecclefiae caput fuum confenfum accomodaf»
i confuetudini, qua hceretici Eccrefia: rebellcs propria freri pertina-
cja tentarunt fe a facpedicla Tridentini Jege fubducere , uti hoc ar-
gurnento paffim utuntur Doftorcs adducli per Wiejiner iu jus can.
iib.4. defponf. & matr. artic.9. n. 1 9 1 ., & alii plures priorem tuen-
tes fententiam .
^ Ad ochvam , quod fatis obtineatur flnis , quem Tridentini Patres
inrcnderuntarcendi malaplurima ex clandeftinis conniniis prove-
nientia, ftatim ac ifta coram Magiftratu, five Miniftro rureticoce-
lebrantnr , hifce verbis refpondet pra?ter alios la Croix theolog. mo-
ral. lib.6. part.$. de matr. n. 772. Ad III. dico , mentem Ecc/ejia effc
nort tantum , ut pub/ice ftbi conjlet de matrimonio iegitime contraiio ,
a/ioquin etiam in partibus Catho/icis Jufficeret contrahere coram Ma*
g':-hatu , fed ut fibi de hoc conjlet per Juum qualifcutunj minijhum %
Jfarcchus enim non adhibetur mere tanquam ttjiis Jed cum mitrimo-
nittmfit Sacramentum , Ecc/cjia Vohtit , ut ipji ajjijieret ta/is minijler
i[iiusJoiemnitatis , quem 10/uit effe proprium Parochum .
Tom.lX. f A^
42
47 Ad nonam de tacita difpenfationcqua: prxiunai debe.n ab £ poflo-
lica Sede induka, ne hnic Tridentinae Sanclioni modo amplius ob-
noxii cenfeatur hccretici, ponderandiim iinprimis eit, huic prarlurri-
ptxdifpenfationi plurimum officere iteratas Refblutiones ( quarum
ahqua? defcript* fuerunt in Folio dici 17. Angufti C737., & aliac
etiam recentiores ad calcem pra-fentium adnotationurn apponem
tur J ex quibus coniicitur , tam S. hanc Congregationem , quam al-
teram S. Officii pluris cenfuiffe , controverfa hasreticorum matri-
monia, velnti line Parochi prsfentia contrada , tamquam invalida
habenda eiTe , quemadmodum cum aliis advertunt adducti -pcr
^Jiejlner in jus can. lib.^. defponf. & matr. art.g. #.191.,^ Konig.
in jus can. eod. lib.^. tit.%. de clandejl. defponf //.4. verf.Dico Secun-
do , praetereaque merentnr expendi, qua? in ejufciem tacitce difpen-
fationis exclufionem proponit praelaudatus „ LaCroix Joco mox
„ allegato • Ecclefia aJiquandocontradixit , ut conftat exdifris,
„ neque pr udenter praefumi poteft,quod Papa nunc velit indulgere,
.,, & permittere defpici leges illas ab illis rebellibus , qui ei negant
„ poteftatem ad talia impedimenta indncenda,vel tollenda. Qjod
„ autem Cepius non contradixerint Pontifices, indeeft , quia fcie-
„ bant , nil profuturum apud contumaces , & fatis erat femel , fe-
„ piufqueproteftatum efte; nam, ut refte notat cum communi
„ Suarez ,ex hoc folo , quod Superior etiam fciens aliquae permit-
„ tat, indenonpotTe univerfaliter colligi ejus.confenfum , quia
„ multa per patieiuiam tolerantur, quae non approbantur , ut dici-
„ tur cap. Jamdudum depraben. , & huic faciunt verba , qu# Tri-
,, dentmumy^/jr.24. cap.<$. de ref. matr.t\ jure profert ; non enim
„ dignus eft , qui Ecclefiae benignitatem facile experiatur, cujus fa-
„ lubria monita temere contempfit . Quod fl illi ipfi haeretici fci-
„ rent , Papam fic benigne fecum agere , irriderent eum , . uti fb-
v lent ,ergoccnfcri debet , quod Papa pergat manereinvitus. Pro-
„ batur tertio , quia in facultatibus extraordinariis , quas fingulis
„ quinqueniisSacraSedesconceditNunciis Apoftolicis, & Epifco-
„ pisGcrmania;, hdc eftuna difpenfandi in tertio , &quarto fim-
„ plici, & mixto tantum cum pauperibus contrahendis ,in contra-
„ ftis vero cum harreticis converfis etiam in fecundo fimplici , &
„ mixto, dummodo nullomodoattingat primum gradum,& in his
n cafibusprolem fufceptam declarandi leg.itimam, ex qua facultate
n colligitur, Papam etiam nunc non agnofcere illa matrimonia hac-
„ reticorum cum impedimento confanguinitatis,aut affinitatis cou-
1, tra&a efte valida » Quod autem addit , fllios eorum cenferi legi-
„ timos, verum eft, faltem pro foro externo, & civiliter fecundum
>, ditta //£.4. «.754. ; Hincetiam quandoque diflimulaturab Epi-
„ fcopo,quandoque autem non ; ideo pro fccuritate a plerifque pe-
„ titur difpeufatio. Advertenda tamen funt verba, qu«e poftmodun>
fubiicit ifte aurhor, qua-que illum non fatisfirmum in irnprighanda
validitate cjufmodi matrimoniorumoftenduut ; inquit enim : NE-
GARI AUTfcM DEBET, QUOD TALES CONJUGESCON-
VERSI POSSINT AB 1NV1CEM DlVELLi QUIA PROB A-
BILE
BILE EST, EJUSMODI MATRIMONIA VALERE, ET ES^
SE VERA SACRAMENTA.
48 Decimae tandem rationi , qua;innititur difpofirioni juris matrimo-
niorum validitatifaventius hbenter admirtcnda? , ubi ex copia, &
gravitate Do^torum fatis probabile reddatur oppofitum aliquod
lmpedimentum non fubfiftere , duplex videtnr obiici po(Tc animnd-
verfio ;primafcilicet, num probabilis vere dici queat fenrentia di-
crorum matrimoniornm valichtatem propugnans, cui Refblutiones
Sac. Congregationum Urbisadverfantur; altera vero ,quod , licet
matrimonium, poftquam fuit contraCtum , debeat validum repu-
tart,fi dubium infurgat, iMnd fniiTe cum impedimentodirimente
initum, ied probabile fit, impedimentum illud nequaquam fubfifte-
re, ut ad rem notat fepedichis la Croixtheol. moral. Ub.6. part. de
matr. num.i6j . : ibi : Si matrimonium jamftt ita contraftum , pote-
TUnt conjuges etiam converfi permanere in ufu illius , quamvis confen-
jum non renovent coram Parocho Catholico , quia probabile eft , fuiffe
validum, & fequeudo hanc opinionem probabilem , haud Sacramentum
exponitur periculo nullitatity vel irreverentia ; at fi agatur de matri-
monio ineundo, non eadem videtur recipi pofle fententia,ut in ter-
minis , quod nequeant harretici juxta praemifiam Staleni , aliorum-
0ue opinionem matrimonia contraherr , tuetur idem la Croix Ioc.
Qit.ff.169.f1c inquiens „ Probabiliuseft, non cfie licitum contra-
"» hercfuaderc, aut cooperari matrimonio ineundo fecundum rela-
''' tam Staleni, & aliorum fententiam , quia fecundum damnatio-
*9 nem prima? propofitionis ab Innocentio XI. faclam illicitum eft
■' in adminiftrationeSacramenti fequi fententiam probabiiem , re-
\ lieta tutiore , quando agiturde valore, nifi aliunde accedat certi-
'' tudo ,utidiclum eft lib.6. par.2.n. 104.. ad n.\ 1 1. ; atqui fenten-
'' tia Staleni eft tantum probabilis , & oppofita eft tutior , agitur-
" quc de Sacramenti valore , pro quo non accedit aliunde certitu-
*» do, cum fententia illanon fitcommuniter recepta , nec confor-
'' mis ftylo Curiae Romana?, qux, fi interrogetur, refolvit talia ma-
'» trimonia efte invalide contracla ; ergo quando matrimonium eft
'» adhuc contrahendum, illicitum cft fequi fententiam illam , reli-
j» cra tutiorc „ Haclenus memoratus Author . Et ha?c funt, qiue ad
ibrandum , ceftimandumque pondns rationumfuperius allatarum
vidcntur confiderari pofTe .
49 Ad bsee vero, quia inter Authorespropugnantes vafditatem ma-
trimoniorum , qu* fine praefentia Parochiab haereticis coutrahun-
rur , ubi Decretum Tridentinac Synodi eft promulgatum , rem fatis
dirTufe pertraclat Theophil. Raynaudus in Heterocl.fpi.it. tom. \6.
fecl.i.puntf.14.. ;;.8.,atqueexejusargumentis facile in me.i oriam
redire queuutgraviora momenta in utramque partem reccnfita,
licet potiflimum agere videatur de matrimoniis in Gallia contra-
ctis, non abs re eft ipfins vcrba tranfcriberc. Putat ille fiquidcm va-
lida probari h.eicticorum conjugia abfque Parocho conjiacra :
„ Qnia , nifi id admittamus , fatendum erit r omnia h.iTfticorum
91 matrimonia in Gallia efte fornicationes, & omncm eorum Sul o-
Tom.Xl. f 1 l<-m
J»
»1
44
J5 lem efle illcgitimam : Nam vix eft Pararcia ulla in GalJia, in qua
Decretum ConciliiTridentiniadverfus claudeftina matrimonia
non fit promulgatum,& tamen celebrantur ibiablixrcticiscon-
jugia non coram Parochis , fed coram Miniftris . Igitur , ii alTi-
ftentiaParochi arque pro harreticorum matrimoniis exigeretur ,
, acpro matrimoniis Catholicorum, omnia ha?reticorummaui-
9J monia per Galliam eflent fcortationes,omnes harreticorum uxo*
9i res fcorta , omnes liberi fpurii haberi deberent , quod dici ootLj
n po(Te multa evincunt ; Nam alioquin male faceret Ecclefia , cum
„ id fimularet in Haereticis , nec ea , ut de aliis fceleribus , qua? ex
„ impiis Dogmatibus cxerccnt , ut de negatione Baptifmi Pueris
i% extraCathechifim, de ciborum contra interdiftum ufu , deque
„ aliisplerilqueillicitis redargueret. Maieitem faceret , cum re-
„ deuntibusad feaCalvinifmo Conjugibus, qui inhxrefi contra*
5, xerunt , & confummarnnt , non praefcriberet , ut confiteantur,
„ quoties ufifint prartenfb Matrimonio; nam juxta fententiam_»,
„ quam reicimus , toties peccafTent mortaliter. Etquamvis dici
,, pofiit , quod id ab aliquibus non fit explicandum, quia fuerunt in
„ boriafide, ncc mortaliterdeliqucruntcain parte: tamen pleri-
„ quealii, ut qui intereosfunt eruditiores , velajnoftris Doclo-
„ ribusidinaudirepotuiflent, bonafidecaruiflet , arque adeo te«
„ nerenturad explicandum praMiftum numernm, quod dicere_j
„ eflet, ufum omnium Peritornm Confeffariorum damnare, &
„ illaqueareConfcientias, nec modicum obicem conveifioniplu-
„ rimorum opponere .
50 „ Adargumcntum exTridentino defumptum refyondet: hanc
,, lcgem , tametfi juftam , cV fanclam , efle tamen humanam; at-
„ queadeoadverfuseam poflepr^fcribi interveniente bona rtde,
„ &fi]enteEcdefia . Quamvis enim exemptioa fubjecTione debi-
„ ta poteftatiSpirituali SummiPontificis non poffitpra?fcribi,cum
„ eafubjeftiofitJuris Divini , & nulla humana obfirmatione , aut
„ voluntatefitabdicabilis, tamen exempfio ab obligatione legis
„ femel lata? , necrenovatae a Superiore pra?fcribi potcftconfuetu-
„ dine , ut deflni vit Gregorii IX. cap. nlt. de confuetudine , & ex
,, multis DD. confirmat Covarr. g. Variar. cap.13., & nomina-
„ tim quoad leges humanas de fic, vcl aliter ineundo JMatrimo-
„ "io id ipfum notavitLeffiusde juft.cap.6.num.4<;. , neque di-
„ cas ad prsfcribendum exigi bonam fidem , quae Haereticis de-
» eft; quamvisenim Harretici quoad: diflenfum aFidei Dogma-
j, tibus careant bona fide , tamen quoad ufus Sacros , & Leges po-
„ liticasEcdefiafticas poflunt bona fide potiri , praefertimqui non
n inchoarunt ufum contrarium Xegi Ecclefiaftica:, &Pr*Iatis,
* quorum eflet lcgisneglcftaeobfervationem curare nihil tale ur-
„ gcntibus .
5 1 „ Quam vis igitnr Hxrctici (profequhur Uem Author ) initio cum
,, Lex Concilii Tridcntini quoad Matrimonia Clandeftina inLo-
" 5iS.,l^orum Pr.°mulgata eft , peccaverint , cam non fervando,
» & irrita Matrimonia celebrarint non advocandoParochum , ta-
men
9»
95
4$
,, men pofteriores , quipriorum veftigiis inrlflentes , de ea obliga-
tione non cogitarunt, nec dubitarunt , quin validc fine Parocho
contraherent , fuerunt quoad hoc in bona fide , tandemque per
confuetudinem diuturnam, difTimulante Ecclcfia, prarfcripferunt
jus contrahendi valide abfque Parochi proprii pra;fentia,non ob-
„ ftante Lege Concilii obliganteCatholicos ,circa quos Ecclefia
„ invigilavit, ut contra eam Legem femel promulgatam non pec-
,, carent impune, & ne contra eam poflent pra?fcribere.
52 Rdpondctetiam argumentodefumptoabauthoritateS. Congreg.
Concilii ita fcribens ,, Quod vero Emi Cardinalis declarationi Tri-
„ dentinorum Decretorum prxfecVi affirmafTe dicuntur,Decretum
„ hoc Tridentinum de advocando Parocho obligare ctiam Ha^reti-
„ cos, li fit promulgatum in Locis,inquibus degunt,expediri poteft
,, dicendo, vere itaerTerem fpecrandonude ,& attenta vijuris hu-
„ manilegitime nondum prarfcriptu ldenim intcrerat docere ,
„ quia eftperfe, & pertinet ad communem juris obligationem.
„ Quod autem aliquuntervenientibus conditionibus ad praefcriben-
„ dum idoneis prarfcribant contra legem,8c per accidens,nec confi-
,, deraturaSapientibus , ficut, qui diceret Legem Jejunii obligare
,, etiam Mulieres in tali xtatc, refte dicere per fe loquendo , neque
„ efiet repra?hendendus,eoquod Mulieres gravidac, etiamfi ad eam
„ atatis menfuram pertigerint,non teneantur lei*e Ecclefiaftica Je-
„ junii;quia per accidens eft ad legem latam pro Perfonis in tali #ta-
,, te Conftitutis, quod intCC eas aliqua? habeant impedimentum gra-
,, viditatis , DD. autem a?que, ac Legislatorcs non fpe&ant ea , qu<c
„ fnnt per accidens , fed tantum qua? funt per fe ..
5$ ,, Hi porro Erni lnterpretes ,, ( fubiicit ille demum ) „ non habcnt
„ locum Legislatorum ^neque nrgent obiigationem Legum ab Ec-
„ clefia latarum, ut obfiftant pra?fcripnombus adverfus eas, fcd me-
„ re interprerantur Legislatoris mentem, qualisfuit, cumLexeft
„ lata . Acproinde in re praefenti noninfirmant prsfcriptionem .
„ Nec tantum cam nunc inflrmant poftquam lcgitime prarfcripmm
„ cft . Scdetiam non inflrmartenr , nec impedivifTent curfum ejus,
,, quamvis eorum deciaratiofuiffet exhibita ante exaclum tcmpus
legitimumad prxfcriptionem necefTarium , qiiacorum fcripta
(utdixi )funt tantum dedarationes fenfus Legis a Tridentina
Synodo lat#, non autem copfirmationes, vel renovationes ejus ad
abrutnpendam inchoatam praefcnptionem , tantumque difterunt
,, ab lnterpretationibus privat-orum DD„quod fint autenticaj lnter«
,, prctationis, nec adverfus cas recalcitare Iiceat,quod fas eft adver-
„ fus aliorum DD. lnterpretationes pr.Tftarc .
54 Poftremo illud etram pro coronide veluti pcculiari animadverfio-
ne dignum videtur,quod cum viginti, & amplius Authores fupenus
indic.ui fub *.2s.ftent pro validatate Matrimoniorum,de quibus agi-
lur , & corum plerique fcripferint, quum rantum terrporis fpatium
adie defeaionis Hollandix a ftde Carhulica non pr.vteriiffet, nec
cadem , qax modo fpcm fcreomnem redigendi Gcntes ilimsad
hodic
5>
4^
obedientiamS. Sedis prxfcidit , rerum Conftitutio flrmata etfet ,
ponderandnm fe cffert, an di&orum Doctorum fententi* libentius
bodie ftt adhaerendum ; Eoque mag.s fi conjugatur maxima occafio
dubitandi,quod controverfiim Tridentini Decretum nunquam fue-
rit iis in Regionibus legitime promulgatum : Ha*c enim ibla ratio ,
quod clare non conftet de legitima illius promulgatione , fufficere
poteft, ut pro didorum Matrimoniorum validirate tuto pronuncie-
tur, ad tradita per Doclorcs allegatos lub n. i g ., Immo vero Sacram
quoque Congregationem fuifle in fenfu , quod in iis Regionibus . ubi
non conftet Decretum prardiclum fuifle publicatum in Parochiis
intelligibili idiomate , feu numquam receptum , & in ufu pofnum ,
vel ipfius memoria perierit ; Matrimonia coram uon Parochis con-
trafta valida fint,apparetex Refolutione cmanata in Indiarum Orien-
talium Matrimonii 30. Martii 1669. , & confert etiam Refcnptum
prius editum in Caufi Polonia 13. JVovembris 1638.
*$ Qnoniam vero de Refblutionibus , atque Refcriptis hujus S. Con-
gregationis jam pluries incidit fermo , ne ifta lateant EE. VV.,
quotquot ad propofitam quaeftionem pertinentia fummo laborej
exquifita licuit invenire, ad literam,uti ea legere eft in libris Decre-
torum , Eminentiarum VV. oculis (qbiiciuntur ; At quia ex illis
nondum fatis Paftorum follicitudini , quiinBelgio, finitimifque
Provinciis Animarum curx invigilant, fatis confultum videtur,
prxftat repetere , quod jampridem Guilelmus Eftius ( cujus tamen
doftrina num in reliquis mereatur approbari, S. Sedis Judicio relin-
quitur) firmiorem fuper hac re definitionem exoptans veritus non
eft pronunciare in 4. dift.24. §. lnfin. „ Huic malo, quod ex H<ere-
,, ticorum inobedientia nafcitur,poterit Ecclefia maturiori confilio,
„ quod aliquando futurum fperamus , occurrere ; ldque vel expli-
„ cando Decreti fui fenfum , vel novum Decretum ftatuendo •
Et ita &c. Sub cenfura Jkc.
C. A. Archiep. Philippen. S. C. C Secret.
E
RESOLUTIONIS S. CONGREGATIONIS,
Quse conferre videntur ad Dedfionum Caufae
Iprcn. Vifitationis Sdcrorum Liminum .
ANtuerpien. Licet per Decretum Sacri Concilii Tridentini fefT.24.
cap.i. caveatur,quod Matrimonium aliter , quam prarfente Pa-
rocho, vel alio Sacerdote de ipfius Parochi, feu Ordinari s licentia,
3c duobus,vcI tribus teftibus contraclu fit irritum,& nuilu, impofita
etiam posna iis , qui hujufmodi contraftui interfnerint,quodq.ue per
Bnllam fel. rec. Pii IV. ordinatum fit , omnia Decreta Concilii ad
rcformationem, acjuspofitivum fpe&antia aKalendis Maii tunc
pro-
47
pfoximc praetcriri omnes obligare ca?piffe , neque poft eam diem
excufationem cujufque admittendam ; tamen , dum ex faclo propo-
neretur , Martinum de Rivera natione Hifpanum , dum in Civitatc
Condoncn. Regni Angliae negotiandi caufauno, autaltero menfe
folum egiffet, tertia menfis Auguftianno 1^72. in prxfentia cujuf-
dam Notarii publici , & cujufdam AlphonfiBafurtifin quodam Cae-
naculo cum quadam Heftere de Sabitoris etiam Catholica , & c\ux a
ciuobus tantum menfibus citra ex Civitate Antuerpienft in Angliam
venerat ♦ ptotulifte , & fcripfirTe , vel fubfignafTe verba fequentia ;
Ego Martinus de Rivera acciplo Hefterem de Sabitoris pro meafponfa,
&> uxore ex hoc die in antea pro tota vita mea , coquefine ei do meam
veramfidem ; & dictam Hefterem fimilia reciproca verbaad prxdi-
clum Martinumdirefta protuliffe , fcripfiffe , velfubfignafTe , hoc
addito , quod inter ipfbs Contrahentes id a&um fuifTet, ut, data op-
portunitate,in Hifpaniam,aut in infeiiores ReglonesCathoIicae Ma-
>eftati fubjeclas traiicerentur , ibique folemniterin San&a? Matris
Ecdefla? facie Matrimonium contraherent .
Dulmatum eft, an tie praditlum Decretum Concilii Tridentini ad pra-
dicios Contrahentes, non objiante , qnodpaulo ante in Regnum Angiia
h^rctica pravitate infecium,ubi Parochorum non eft copia,divertiffent3
porrigi , (£• extendi debeat , eofque adfic contrahendum inhabiies red-
riidc >it •
>acra Coiigregatio cenfuit , non extendl ,fiin illa Ecclefia , in cujus Pa*
rocbia tunc habitabant Contrahentet , nondum eo tempore , quofic con-
tr.jxtrunt , erat , ut palam dicitur , publicatum Decretum Conciliii
feff.24.de ref. Matr.cap.x. , ut m lib.i. Decr. pag.74.
rNJLONl^E , difcuffo Dubio, An, quando mulier Catholica cum H<ere-
tico, vei e ccntra Matrinonium, prafente Miniftro Haretico contrahat
i» ioco , in quo dubitatur, an Sacrum Conc. Trsd.fuerit publicatum ,
dtbcat coram Parocho Cathoiico herum contrabere,SacraCongregatiO
ful) diem 13. Novenibris 1638. ita refpondit Sinon conftet de publi-
ca/ione Sacri Conc. Trid. in Parochia Contrabentium,non tffe invalidd
arimonia coram Miniftro Heretico contracia : Si vero conftet de pu-
b :>:ationc Sacri Concilii in Parochia faitem eX iliius obfervantia pcr
aijqaod tempus, temquam Decreti Sacri Conciiii^ ad Vaiiditatem Ma-
tvimonii requiri , ut coram Parocha Cathoiico iterum contrahat , ut in
lib. 1 6. Decr. pag. 117.
I .iARUM ORiLNTALlUM MATRIMONU. InScripturJs ,&
1. i irmationibusa Sac. Congreg. S. Oflficiiad hancSac. Congreg»
pro infrafcriptorum Dubiorum refblutionc remiffis continctur ,
quod in Serra de Malavari lndiarum Orientalium ab exordio Schi-
mirisali ]ui Catholici conjungebantur itl Matrimonium a Parochis
invalide oriinatis al> Archidiacono intrufo : alii a Prcsbytens Ca-
tholicis in Panochos infritutis ab codem Archidiacono : alii a Pref-
bytcrisfaclisSchifmatrcis, & in Parochos a populo cleclis : alii abf-
quc intcrventu ullius Parochiob tiinorem Regum Paganorum, & in
aiiquibus Marrimoniis diclus Archidiaconus difpcntavit fuper im-
pedimemis dirimeimbus • Jftis pofitis , quaeritur*
I. An
I. An Matrimonia inpradiblis cafibus contracla ftnt valida .
II. An in Serra Matrimonia clandejlinajint tnValida .
lil. An .fuPpofita hujufmodi Alatrimoniorum in-validitate , & impojfibi-
litate Conjuges feparandi , vel eos denuo publice contrabere faciendi ,
potuerit Epijcopus concedere , & pubhcare fe cencejjijje Parochiseos
denuopriv.ttim in Ecclejia coram duobus , aUt tribus Tefitbus abjque
aiia publicationc conjugeudi .
Die $o. Mirtii 1669. Sacra Congregatio refpondit : Ad\.fi Decretum
ejufjem C ncilii cap.i. Jejf.24.. de ref Matrim. in iis Rcgionibus non
fuit pubUcitum in Parochiis inteliigibili idiomate , feu nunquam re-
■ ctptum , & in uju pofitum , velipfius memoria prorfus perierit , valida
ejje ivfrajcripta Malrimonia . nempe contracla coram Parochis ordi-
natisfeu injUtutis ab Archid\acono intrufo . Secundo contracia coram
Sacerdotibus Catholicis & itiJVttutis Parochis ab eodem intrufo . Ttr-
tio contratta coram aliis Sacerdotibusfatlis Schifmaticis . Quarto con-
tracia coram Parochis a Populo eleclis . ^uinto tandem contraBa abf~
que ullius Psrocht prafentia . Si vero Decrerum iUud Sacri Conctiii
fuit prfifato modo iu Parochiis pub/icatum, efr receptum, adjitque me-
moria , quod de tempore ante Schifma erant in ufu , e£* coram legitimo
Parocho. vel Mijfionario ApofioUco, & Tefiibus juxta formam Concilti
contrahebantur Matrimonia, itt hoc cafu ejfe difiinguendum , vel Pa-
rochi legitimi , aut Mijfionarii aderant in ea Regione , <$• accejfus ad
eos erat tutus* &faciiis, vel non aderant, necfi aderant, accejjusad
eos erat tutus facilis , Jt primum , omnia pr<zfata Matrimonia , cutn
potuerint ficri coraw Parocho iegitimo, vel Mijfionario & non fuerunt
jicfacia , efje invalida, & revaiidanda \ Ji fecundum ,juxta alias deci-
jum ab eadem S. Congreg.Jiante impojfibilitate habendt legitimum Pa-
rcchum , vel Mijfionarium , ejfe valida , ft coram Tejiibus faltem facla
funt . Contraclg autem cum impedimentis dirimentibus difpenfatis ab
intrufo ejfe invalidaynec pojfe dij/imuiari9 & proptcrea.,obtenta difpen-
fatwnc a Sancltjfimo , velab aliojacultatem a Sanclijfimo habente , ejfe
revalidanda . Ad II. utfupra,fi nimirum pracitatum Decretum Sacri
Concilii fuit in Parochiis intelligibili iingua publicatum , Clandejiina
ejje invalida , fi non ita publicatum , ejjevalida . Prafumendum autem
ejfe , qUodfuerit hoc modo publicatum ,ftde tempore , velpreftnti^ vel
praterito extet memoria , quod Matrimonia contrahi foltbant coram
Parocho , aut Mijfionario , & Tejiibus tauquam ex prajcripto ejufdem
Sacri Concilii . Ad 111. modum illum revalidandi fecretb coram Pure-
cho , aut MJJionario^ & Tefiibusftne nova publicatione ejfe legitimum^
& prudcntem-, ideoque in fimiiibus cafibus Clandeftmtrum ufum tenen-
dum %ut'tn lib.26.Dccr.pa». 198. & 199.
RURfiMUNDEN. MATRIMONII . Catholicus cum harretica, quac
hctrefim abjurare promiferat , Matrimonium coram Magiftratu ik-
culari in loco, ubi Conc. Trid. eft reccpturn, & Parochus commode
habtri , & adiri poterat , contraxit , & poftea conlummavit , verum
quia malicr non (blum ad haerefim abjirrandam adduci non potuit ,
icd criam alteri viro nupfit . Orator ad Partes viventes fiib obe-
dientia S. Sedis fe recepit, & cum aliti muliere contrahrre defiderat,
fcdquomam ordinarius recufat pcrmincic ablqucS.'Coiigregatio-
nis declaratione ; Orator fupplicat dccerni • An
dnpradiftum Matrimonium contraUum ab ipfo cum difta haretica mo-
do , ut prafertur <%fuer'tt nullum .
S. C. die 2. Maii 1676. , reCcvipflt,fecundum ea, qua proponuntur , di-
Sium Matrimonium fuiffe nullum , ut in ^.29. Decr.pag. 24.1.
GEDANEN. MATRIMONII. A SanaHfimo D. Noftro remitfus
fuitpro voto fupplex libellus fequentis tenoris : Beatiffime Pater:
Officialis Gedanen. defert hunc cafum de conlenfii Partium , prout
dejure decidendum . Fuit contraftum Mitrimonium inter Eliam
Conftantium Schodier CathoIicurn,& Elifabetham Mulierem h^ere-
ticam , non tamen coram Parocho Catholico, Ifcet ibi fuerit publi-
citum Sacrum Concilium Tridentinum, fupplicat itaque committi
cteclarationem Sacrae Congreg. Conc. Trid. , ut Partes poffint fibi
confulere.
An Matrimonium hujufmodi fuerit nullum .
Sac. Congregatio die 8.Maii 1677. diftulit refblutionem , quoufque
diftinftius informent , ut in //£.29. Decr.pag. 4.1 5. terg.
GEDANEN. MATRIMONII. Propofitoper libellumaSanftiffimo
remifTum Dubio infrafcripto 8. Maii proxime prarteriti , dilata fuit
Refolutio , ut Proponens magisdiftinde informaret . Nuncigitur
addit,quod in loco Matrimonii Concilium fuit publicatum, ibidem-
que adeft Parochus Catholicos : iterum igitur inftat decerni .
•An Matrlmonium inter Catholicum , & hareticam contrattum , non tam
men coram eorum Parocho Catholico yfuerit nullum .
Sacra Congregatio dic 4. Septembris 1677. refpondit : Afflrmative
Matrtmonlum fuiffe nullum > ut in //£.29. Decr. pag.$o 1 .
HOLLANDl^E MATRIMONIORUM . Qujdam ex Miffionariis fi-
■gnificavit D. Internuntio Belgii , complurium Catholicorum con-
fcientias fcrupulisagitari circa validitatem Matrimoniorum , quae
inter Catholicos, &haereticos coram Magiftratu haeretico contra-
^cla funt . Cenfebant prius Mifiionarii , Matrimonia hujufmodi nul-
la effe, tum quia Sac. Concilium in diftis Provinciis publicatum, ac
receptum fuit,tum quia haec Sac. Congregatio anno 1605. a d. Nun-
tio Apoftolico confulta refpondit, ipfbrum etiam haereticorum Ma-
trimonia ab abfque formaConcilii quamvis coram Miniftro ha?re-
lico , vel Magiftratu loci contrafta nulfa , atque irrita efTe : conlue-
verant itaque Miffionarii Catholicos de nulJitate monere eorumque
confcientias urgerc ad validandum Matrimonium rituCathofico,
ctim feparari non polTent .
Ab hanc autcm praxi modo ceftatur , quia Vicarius ApoftoTicus prohi-
buit per haec verba : Prohibemus etiam fub poena fufpenfionis ab Of-
hcio Miffionis omnibus Miffionariis , ne quis Perfonas, quarum al-
tera eft Acatholico , Nobis inconfultis , & fine noftro fpeciali con-
fenfu prcefumat conjugere .
Im» in aliquot cafibus pro Iicentia requifitns,refpondrt, ut Puella cum
Acatholico Matrimonium initura ritu Catholico conjugatur, non
cxpedit tum ob Sacramenti San£timoniam, qua? vioIati*r,dum Aca-
tholjco adminiftratur ; Tum ut Catholica conjux aliqua pcena affi-
ciatur . quod non in Domino nupferit ; Poterit tamen cum Aca^
TomJX. g »ho-
tholico conjagaliter vivcre, quiaconjunftiocoram Magiftratu facla
eft civile Matrimonium,quod liberat a fornicatione , quavis non fit
Sacramentum , quod ufum conjugis caelefti gratia perfundit : porro
Puclla illa a Sacramento Eucharifthe fufpendenda eft , junda tamcn
poenitentia , ut fxpius veniat ad Sacramentum , pcenitentiis , fanelis
adhortationibus , & piis operibus in Dei fervit io confirmanda .
Vicariusautem a D. Internuntio requifitus opinionis fuae fundamenta
afli»nat,quod Hollandi ab hominibus non reputantur fpurii , fed il-
lo> urn Caetus, Reipublic*, & Civitates, ac fi alter conjugum Fidem
Catholicam ampleftatur , adhuc Matrimonium conftit non obftare
publicationem Conc.,quia dici poteft publicatnm in iilis Provinciis,
nontamenin illa Republica , qu<ehodienon eft eadem , quaetunc
temporis erat , nequcquoad gubemium , neque quoad Habitatores,
neque quoad Religionem , ideoque non obftare Decretum S. Con
gregationis, quiafi congruebat illitempori» quo nondum defperata
erat Reverfioad Hifpanos , non congruit huic tempori, quo Hol-
landi non fimt amplius fubditi , & Refpublica immutata eft .
His ftantibus, D. Internuntius a Miflionario requifitus per Secretariam
ftatus fupplicat ab hac S. Congregatione declarari .-
An \n Provinciis Belgii confcederatis *valeant Matrimonia Catholicorum
cum Heterodoxis contraBa coram Magiflraru bxretico non abffante De-
creto Concilii defolemnitatibus Matrimonii ia illis Provinciis publi-
cato , <£♦ recepto .
S. C. die 23. Augufti i68!« refcripfit : admentem cum SanHiffimo fch
licet , fieffet refpondendum Dubio effet refponicndum neg ative , ut in
lib.31.Decr.pag. 459»
BOSCODUCEN. MATRIMONIORUM . Vicarius Apoftolicus
enarrat fuilTe ab hareticis editam legcm , qua cavetur , nulla efle
Matrimonia, qus coram Magiftratu , aut Miniftro hxretico cele-
bratanon fuerint, unde dubitat,an in cafu, quoquisex conjugibus,
qui Matrimonium juxta legem praefatam iniverunt, convertantur
ad Fidem , teneatur renovare confenfum coram proprio Parocho ,
maxime cum pluries necefle fit converfionem occuhare , & quia qui
praitenderet nullitatem primi contrafrus , gravi poena afficeretur ,
tamquam violator d. legis, nequehaereticus conjux permitteret no-
vum confenfum pr^ftari , fupplicat SanclifHmo Domino Noftro »
quatenusdeclararedignetur, licereconverfis continuare in Matri-
monio contra&o coram Miniftro haeretico etiam fine novo confen-
fu , quoties ifte commode praeftari non pofTit .
Cnm autem Sacra Congregatio S. Officii hujufmodi Dubiorum deci-
fionem ad hanc Sacram Congregationcm remiferit , Eminentifiimi
PP. refpondere non gravabuntur .
I. An ^fiquis , dum erat hareticus , Matrimonium contraxtt coram Ma-
giftratu, vel Mtntftro bdtretico, <£* pojlea convertatur ad Fidem Catho*
iicam , requiratur advaltditatcm hujufmodi Matrimonii novus confen-
fui utriujque covjugis , vel converfi ' tantum ?
II. An , quatenus bujujmodi novus confcnfus prxftari commode nequeaty
nihilominus indulgendumfit , ut in hujufmodi Matrimonio poffit con-
vtrfus iicite ptrjeverare . Sa-
Sacra Congrcgatio die rg.Fcbruar. 168$. refcripfit : Admentem Mens
eft , quedfervetur id , quodfuit obfervatum infimili caju a Sacra Con*
gregatione Concilii in una Hollandia Matrimoniorum zg. Aug. 1681. ,
ut 111 lib.^%. Decr.pag.^z.
DUBIUM VALIDITATIS MATRIMONIORUM INTER CA-
THOLICOS, ET H^RETICOS. In Dcecefi Amuerpienfi pro
rnajori parte fita fubDominoHollandice inita Matrimonia coram
Magiftratibus fecularibus revocantur in dubium , tanquam non fer-
vata fonna Concilii Tridentini, licet ibidem pubiicatafub lmperio
tamen Hifpania? ad tollenda clandcftina , quae fieri confueverant •
Modo fub dominio Acatholicorum » nullis exiftentibus fblemniis ,
contrahuntiir coram Schabinis , & Reformatis , quae valida tuetur
Epi(copus Canturicnfisnuper in Hollandia Vicarius ApoftoIicus,ea
du&us ratione, quia forma prajfcripta fit tantum in locis Cafholi-
cis , hujufmodifit praxisapud Gcrmanos , & Pcenitentiarios Rom*
fimilia matrimonia nonreprobantes, cum autem in hac Dicecefl
pro invalidis conftanti confuetudine habeantur, inftatmodernus
Epifcopus pro declaratione ♦
An bujufmodi matrimonia , nonferliataforma Concilii , fint valida •
S. Congregatio die i4.Januarii 1690. refpondit : AdD.Secretarittm
juxta mentemcum Agente Epifcopi Antuerpienfis , qua tamen non
fuit explicata, ut in iib.40. decr . pag.47.
RUREMUNDEN.MATRIMONIORUM. Relato dic prima Mar-
tii prxteriti ftatu Ecclefi* Ruremundenfis, Epifcdpus intcr cstcra^
expofuit.
In quibufdam partibus hujus Dicecefis haereticis fubJcftis , iidem obli-
gant omnes nubere coram Magiftratibus fubpcena nullitatis , &
prohibitum eft fub gravi peena , ne renovent fuos confcnfuscoram
Sacerdotc, imo plurimi utriufque fexus vadunt habitatum fub haere-
ticis , & poftquam ibi funt conjuncli , reyertuntur ad antiquam re-
fidentiam, ncc volunt ( prxfertim fi mariti funt h<eretici) renova-
re confenfum coram Parocho , quapropter ad tollendas anguftias
Confeflariis, quando pars Catholica venit ad confeffionem, fuppli-
cat refponden: Anftmilespojfentftc relinqui, & tamen afuis abfolvi
peccatis .
Hujufmodi Dubio propofito , S. Congregatio cognitionem remifit ad
S. Congregationem S. Officii, quje & ipfa fatius duxit ldem Dubium
de novo remittcre ad hanc S.Congregationem Concilu fub dic 4.J11-
nii proxime prsteriti , quare dlgnentur EE. VV. benigniter re-
f pondere .
S. Congreg. Concilii die i9.julii 1692. hujufmodi caufe co^nitioncm
. remifit ad S.Congreg. S.Officii , ut in iib.42. decr.pag.4. 8. terg.
Faclis autcm diligentiis , nihil in Regeftis S. Inquifitioni* potuit re*
periri , quod oculis EE. VV. fubiiccretur .
GANDAVEN. V. SS.LIM. Exponente inter cxtera Epifc- Licct
pauci fubditi Dioecefis fint hxretici, multi tamcn a triennio, & ultra
tempore prxfidii hyemalis copiarum Principum confcederatoium
confluunt , ouorum plurimis adhctrent filis Dicecefan* fub Ipecie
Tom.lX. g 2 pr«*
52
practenfi mafrimonii contra&i coram Miniftris Acatholicis . Con*
fului Theologorum Lovanienfem,, qui refblvit , hujufmodi matri-
monia non pofle fuftineri, nec licita efle , fed cum his belli tempo-
ribus impo(]ibiIefitabufusho(ce repellere, maximequia confilium
Flandrice caufas omnes eriam Ecclefiafticas ad fe trahit , hinc fup-
plicat edoceri, A?j, & quomodo in hoi abujusfe gerere debeat,S.Con-
gregatio die ?.Martii 1696, refpondit : Ad UI. Matrimonia ejje nul-
la, ut in Jib.^.pag.i^S. &feqq.
VENETIARUM. R. P. Patriarcha Venetus fupplicat pro decifione
calus infrafcripti -"- Titius Italus , & Catholicus, contradis Amfte-
lodami fponfalibus cum Berta pariter Catholica, temere duclus ad
Ecclefiam h.ereticorum matrimonio fe junxit cum eadem Berta co-
ram Miniftro Acatholico, & teftibus, illudque fuccefllve confum-
mavit . Non multo poft mercaturae caufa in Hifpania profeclus , &
illinc Amftelodamum reverfiis invenit Bertam alteri fe in matri-
monium copulafie . Licet autem plene cdoftus fuiflet , in ea regio-
ne ih hifce cafibus optionem dari marito , vel repetendi , vel defe-
rcndi uxorem, ftatuit tamen eam deferere . Qjare , Berta derelifra,
navigans in Grxciam aliam Puellam in uxorem duxit , ex qua filios
fufcepit . M odo TitiusfaclusdubU fidei circa validitatem primi ,
vel fecundi matrimonii fupplex expofcit Sapientiffimum EE. VV.
oraculum fuper infrafcriptis nempe .
I. Attprimum matrimonium contraciumcum Berta coram Minijlro Aca-
tholicofuerit vaJidum necne .
II. An fecundum matrimonium cum PueJJa Graca fujlineatur ?
S. Congregatio die 1. Decembris 1696. refpondit : Primum Matrimo-
nium ejje nullum ; Secundum ejfe vaJidum , niji aJiud objliterit , ut in
Jib.4.6. decr.pag. 4.81.
HOLLANDl^ MATRIMONII. Decem ab hincannis Virquidatn
Boifalair nuncupatus origine Gallus, dum ftipendia merebatur apud
B.uavorum turmas in Provinciis Hollandiae, matrimonium con-
traxit cum quadam Puella cognomento Sckoltis , nata ex patre Lu-
terano , & matre Catholica , qu« moram trahebat in Pago de Ryf-
vich prope Hagam . Matrimonium id praeceflerunt proclamata fb-
lemnia juxta moremcarum Regionum in aede Acatholicorum Re»
formatorum cum interftitio feptern hebdomadarum, quibus elapfis,
praefati fponfi conjuncli fuerunt a Miniftro hccretico . In ftatu con-
jugali vixernnt iidemfponllquinque , &lius annis, procreando
ctiam prolem jamdefundam, donec diftus Boifalair captivus in
bello factus , in Gallias duftus fuit , ubi fub Regis ftipendiis merere
perrexit . Hoc interim plures literas amore, & «ftimatione refertas
fu* conjugi dedit, fed abhinc circitcr biennio , cum reperiretur in
Stativis Civitatis Yprarum mBelgio, captus amore cujufdem puel-
lae cx cuftode carccrum natae, cum ea aliud iniit conjugium, & pro-
lem fufccpit , deferendofupradiclam primam conjugem , quae ad
animum id revocans fefe contulir Ypras , querelas fuas deferendo
apud Epifcopum d. Civitatis , 6c Magiftratum loci pro rcpetitionc
fui Viri . Epifcopus antedi&usdicitur in co fenfu efle,quod primum
matri-
matrimoniumfit nullum exdefc&u pra?icntj<t Sacerdotis Catholi-
ci : Hinc exoptans Paftor Haga; edoceri , an in cafu , quo primum
matnmonium declaretur nulfum ab Epifcopo Ypren., poffit mulier
iterum cum alio nubere , exhibuit Abbati PafTioneo thema facti fu-
pra recenfiti , ab eoque tranfmiffi ad Secretariam Status Sancliflimi
Domini Noftri,a qua ad Supremum Tribunal S.Officii,& ab eo tan-
dem ad hanc S. Congreg. pro refblutione remiflum fuit . Pleraque
excitat motiva idem Paftor fuper primo matrimonio pntmiiTo.
Quod nimirum fuerit illud folemnizatum pra?ter morem , cum la-
piu fcilicet feptem hebdomadarum ad proclamata facienda , cum
dumtaxat quindecim dies intercedere folcant ; quod conjuges uti
fubjefti illisftatibusGeneralibus contraxerint coram perfbna pu-
blica,& in publico Ioco; Quod vixerint pluribnsannis uti conjuges,
fufcepta prole : Quod , ubi unus contrahentium eft Catholicus , al-
ter vero harreticus , regulariter conjunclio non fiat coram Parocho
Catholico , fcd folummodo coram Magiftratu , five alio Miniftro %
hocque non obftante habeatur inibi contraclus validus , /uxta affer-
tam decifionem olim faCtam a S. Congregat. Inquifitionis tempore
Caftorienfis ; Quod aliter peccarctur adverfus Patrias leges diftan-
tes primum matrimonium efle validum ; quod tandem ejufmodi
matrimonium itafequutum, etfi improbatum , nunquam tamen
controverfum , feu reje&um extitit a Paftore Catholico . Prxfatus
Abbas PafTioneuspropenderevidetur infubfiftentiae opinionis Epi-
fcopi Ypren. quam nonnifi cum alteratione Patriarum Icgum Jo-
cum fibi vindicare poffe afTcverat • Quibus fane pcrpenfis , quaeritur
ab EE. VV. declararf •
An primum matrimonium contraUum inter prafatum 'virum Boifalair,&
Fuellam Sckoltisft validum in cafu &c.
Die 15. Novembris 1 710. Sac.Congregatio diftulit propofitionem, &
caufa nonapparetampliuspropofita .
^OLONIEN. Maria Anna de Horft Patria Juliacenfis, & de Dicecefi
Colonienfi, viginti circiter abhinc anniscumefTet in actate anno-
jum quatuordecim , matrimonium contraxit Parentibus invitis,
cumBoIeslaoSchtuerin ha?retico Pomerano Neomagt inHoIlan-
dia coram Miniftro harretico , licct Parochus Gatholicus adiri , &
commode haberi potuidet in eodcm loco. Ex hoc matrimonio duo
filiinatifunt, cumque Boleslaus , poft quinquenniumMariam An-
nam deferuiflct , &abicns inlonginqitas Svecia: Rcgioncs hx reti-
cam duxerit Uxorem , infelix Marianna, qus miferam duxit vitam
per fpacium plurium annorum ,cum occafionem invenerit matri-
moniumcontrahendicum EdmundoGeverfagen Catholico , fup-
plices precesporrexithuicS.Congre^ationi pro Jeclaratione nulli-
tatis matrimonii afe contracli cum BoIesIao,& pro libcrafacultat^
marrimonium contrahendi cum Edmundo.
3ata? fuerunt litera? pro informationc ad Ordinarium, qui refpondit',
primo fubfiftere in fafto eo , quae fuerunt cxpofita ; fecundo , ma-
trimonium fuiflTe contraaum coram Miifftro ha?retico Caftrenfi,
non tamen proprio illius legionis , fub qua Boleslaus rnil itabat; ter-
tio,
$4
tio, potuifle contrahi matrimonium coram MiffionarioCathoIico,
& Teftibus juxta Concilij Tndentini Decretum ; quarto , Conci-
lium Tridentinum , & Decretum de n rimonip contrahendo co-
ram Parocho,& Teftibus fuifle in loco publicatum,nec ullam quoad
hunc punclum moveri pofTe controverfiam ; quinto fe juxta repeti*
tas hujus S.Congregat.declarationes inclmare pro nullitate matri-
monii » fed fe deinde dubitare, ex quo Efnus D. meus Card.Petra 111
fuis doftifTimisCommentariisadConftitutiones Apoftolicas /0/10.4.
fcripfit non expedire, ut procedatur ad declarationem nulli tatis ho-
rum matrimoniorum , cum ex confimilibus decJarationibus muita
m^la fequantur , & Catholici degentes in Regionibus hxreticoru m
periculis perfecutionum exponantur ; fexto , fe haec mala prsvidere
in cafu, de quo nunc agitur, cum in recefTu, quem vocant, Religio-
nis fafto de anno 1672. inter Marchionem Brandeburgicum , &
Ducem Neoburgicum intuitu terrarum ex fucceflione Juliacenfi
inter fe divifarum, conventum fuerit, quod in contrahendis mixtis
matrimoniis, hoc eft v. g. Catholicae cum hxretico, afliftere fempcr
debeat Parochus , feu Minifter fponfi , & quod proles mafcula edu-
ceturin Reljgione Patris , & proles foemina inReligione matris;
feptimo, quod , licet hsc prodierint ab incompetenti auctoritate,
nihilominus in praxi recepta funt » itaut mala , infortunia, perfecu-
. tiones Catholicorum, & alia hujus generis imminere probabiliflime
credenda flnt, fi ad aures Principum Acatholicorum deveniat , pro
nullis haberi matrimonia contrafta coram-Miniftro hsreticoa £«-
mina Catholica cum Viro Etherodoxo ; oclavo , fupereiTe modum ,
quo res componi poflet , fi videlicet , prartermiito dcfeftu aiTiftentiae
Parochi Catholici, procedereturad publicationem nullitatis matri-
monii utpote contra&i coram Miniftro,qui non erat proprius fpon-
fi Minifter , erat enim Minifter altcrius Legionis, fub qua Boleslaus
non militabat, uti fupradiclum eft , cum Acatholici , etfi reputent
valida matrimonia contra&a coram alieno Miniftro,fevere nihilo-
minuspuniant Miniftrum afliftentem matrimoniis , quae a fuis fub-
ditiscontracla non fint, & idcircocredi poflit mitiuseffe laturos, fl
nullum declaretur id, quod ipfi perperam geftum agnofcunt ; ulti-
mo dcmum permiiTum fuifTe Boleslao remanere in fecundo matri-
monio contraclo cum haeretica , non quia exiftimatum fuerit , pri-
mum matrimonium contracTum cnm MariaAnna fuiffe invalidum,
fed quia ponderatum fuit ab haereticis , uti fibi Ordinarius Colo-
nienfisaflerit, ex a<ftis conftare , quod fecundum matrimonium_#
contractum fuerat cum fcemina nobili prarcedentis matrimonii
ignara .
Hxc funt , qu* continentur in Iuculenta difti Ordinarii relatione,
nunc autem tranfeundo ad exponendam praxim , & confuetudinem
hujus S. Congregationis, nec non afTerta Do6torum,pr*miiTaque re-
gula generali defumpta ex litera ConciIii/eA«24« caP- 1- de ref.matr.,
quod jpfa videJicet SancTa Synodus noluit nullitatem matrimonii ex
defeelu prxfcnti* Parochi , & Teftium fibi vindicarc locum in Pa-
rochiis,in quibus Decretum publicatum non fuerit,redactaquequae-
ftionc
ss
ftione adeos locos, in quibus Tridentinum Dccrctum fuit publica-
tum , nonnulli m ea funtopinione , quod haeretici dcgcntes in locis
pra?di6tis non firtt pra?di6ta? legi fubjedi, itaut matrimonia ibi ab eis
contra&a coram Miniftro Acatholico , & fic fine vero Parocho , &
Teftibus pro validis fint habenda,ut late oftcndere conatur Tbecphi-
lus Raynaudus in Heteroclitic.fpiritualibus tom, 1 6. pag. mihi 176,0
n.j.ufque adn.\^. Alii in ea funt opinione, quod matrimonia haec
-hsreticorum valida fint in iJlis locis, in quibus utpote tunc Principi
Catholico fubje6lis,licet olim fuerit publicatum Tridcntini Decre-
tum , hodie nihilominns fubfunt Principibus haercticis , quam affer-
tioncm ampliant etiam ad cafum , in quo non deeft copia Parochi.
Catholici, & ctiam ad cafum, in quo alter cx contrahentibus Catho-
licuselTet, utihtc oftendere conatur Vanefpen.^uris Ecclefiajiici
tom.\. part. 2. tit.12.de fponfa^ibus a n.\\. ufqne adfinem\ Et alii
demum volunt matrirnonia hxc hsreticorum nulla e(Te , five inter
hsreticos contracta fuerint , five inter hcreticurrt , & Catholicam »
dummodo tamen copia haberi potuerit Parochi , aut Sacerdotis Ca-
tholici , qui matrimonio intcreflct , quam fententiam latiflimc tue-
tur la Croixlib.6,par.i.dematr,n,jjz, & in pluribusfeq,, & ci-
dem late adhaerent ctiam caeteri plena manu cumulati pcr Anaclct.
ad tit. Decret, de CJandkftina defponfatione §.3. a num.i 32. &feq+
P. Schmalzgrueber. adeundem tit. decret. §.2. a n.\ 1 £. & inplurib.
feq., ubi enim Parochi Catholici non funt, vel cft moraliter impof»
iibilecos wperire, validum ctiam eft matrimonium fine eorum
prsfentia contradum juxta refponfum Ven. Dei Servi Card.BelIar-
mini, cujus meminit Rot. decifio%. ».25. cor. Dunozet. Seniore , &
quod pcr extenfiim refertur apud Gobat. in Theologia radicali tra c7
centejimodecimofexto cap.4. de matr, clandeji. pag. mihi 528.
Deveniendo ad hujus Sac. Congfegationis Rcfolutiones : Fuit alias ab
ca refolutum, haercticos teneri pro validitate matrimonii ad fervan-
dam fbrmam prasicriptam a Concilio Tridentino, fi ejus Decrctum
fuerit in Iocopublicatum .Item haeccadem S.Congregatio alias re-
folvit matrimonia hatc effe valida , quamvis contra6ta fine Parocho,
fi m loco nec Epifcopus, nec Parochus adfit, dummodo tamen duo>
aut tres Teftes fuerint adhibiti.St C\c fervata fuerit, quantum potuit»
forma Concilii , & omnes har refolutiones imprefsje reperiuntur
apud Pignatell.tom.%. confult.fi). n.26. &ftq. apud Anaclet. adtit.
Decr. de clandejiin. dejponjatione fub.n. 132. efrfub xr. 1 4 1 . , & apud
Eminentifs. D. Card. Petra ad Conjiit . Apojiolicas totn.4.. pag.78. ejf
plur.feq. , & concordant aliae refolutiones recentiores hujus cjuf-
demS. Congregationis in Colonien. \6.Dec. 1719. //£.69. decret,
pag.6og. a tergo , & in Moguntina 3 1 . Maii 1 72 1 . Jib.j\ . decret.
pag.\%^. tergo .
At quia hxc cadem S. Congregatio bis hoc eft in Caufa Hollandia ma-
trimoniorum 25. Augujli 1 68 1 ., & in Bofcoduceu. matrimonii \ \.Ff
bruarii , fuper hoc eodem Dubio refcripfit Sccretario cum Sancrif-
mo ad mentem , & pra?di6tus Emus D. meus Card. Petra , qui plu-
ribusannis laudabiliter, &laboriofe fun6tus eft oflficio Sccretarii,
mcn*
mentem explicavit,qua?fuit, utfiDubiorefpondendum eflef , non
aliter refponderi poffet, quam pronullitate matrimonii , fed ani-
madverfum, id non expedire, ne Catholici periculis exponantur , ex
hoc natum eft Dubium Ordinario Colonienfi juxta ea , quae in fupe-
rioribus difta funt;In quo proinde rerum themate onuserit EE.VV.
dccernere .
<guid in propofito cafu Jlatuendum fit , aut Ordinario Colonienft refpott-
dendum .
S.Congregatio die iy.Januarii 1728» diftulit propofitionem ; repro-
pofita autem caufa fub diem 2 1. Februaiii refcnpiit ad mentem^ quae
inliterisCoIonienfiofficiali datis fuit hunc in modum explicata»
quod matrimonium, ut fupra, a praefata Maria Anna contraftum ex
deduftis fit nullum, ac proinde eidem Aunae Marix tianfitus ad alia
vota permittatur,ut in //£.78. Decr.pag.7$.& in lib. literarum 27.
F
Validitatis Matrimoniorum Hollandi* .
AD I. Dubium , circa quodde mandatoEE. VV. mentem meam
aperire debeo ^ refpondendum cenferem Affirmative, loquendo
ialtemde valore iftorum matrimoniorum in ratione contra&us.
Prima ratio , qu<e ad fic fentiendum me movet,eft, quoniam mihi fatis
verefimileapparet , Caput primum de Reformatione Matrimonii
Scfs.24. Concilii Tridentini ad haereticorum Refpublicas, Commu-
nitatefque non efTe extendendum , id quod & rationem Theologi-
cam, & Concilii Hiftoriam, & Decreti Conciliaris verba probare vi-
dentur. Atque ut aratione Theologica incipiam, haec eft ; Quia
Theologi quxrentes , quando , & quomodoLex per interpretatio-
nemreftrinpi poflit, tria folent principia ftatuere,primum,quod re-
ftriclioLegis fieri poteft ad vitandam abfurditatem inipfaLege,
cum nulius Legislator abfurda voluiffe praefumendus fit: Secundum
eft , quod verba Legis adterminos rationis ejufdem Legis reftrin-
genda fint, quia Ratio eft veluti Anima Legis , & voluntas Principis
fbJa ratione , & non gratis ad Iegem volendam movetur , quamo-
brem Iimitata ratione,Lex quoque limitanda erit: Tertium eft,quod
Lex reftrin.^iturcx fubjecla materia , cum Legis verba ex fubjeftaj
Legis materia intelligenda finr. Quibus principiis poft Suarezlib.6.
de Legib. cap.$. confentiunt Theologi, qui de Legibus tra6tant,quin
& ipft Hugo Grotius de Jure Belli , & Pacis lib.z. cap.\6. ».22. in
materia PromifTionum, qu*e reftringendae fint extra fignificationem
verborum , eadem principia tamquam natura? lumine , & injure
Gentium fatis perfpicuaamplexus eft , qu* ejufdem Grotii Com-
mentatorc.s ad Foedera , Leges , & Pafta extendere folent .
Jam vero ha:c omnia fuadent, Iaudatum Tridentini Decretum reftrin-
gendum efsc quoad hajreticos quoque , qui poft ipfum Tridentmum
fuaspecuhares RefpubJicas ,CommunitaLefque conftituturi forent.
In
In primis, quoniam alias Conciliumabfurda voluifset nempe, & in-
iinitaquafiadulterina conjugia, quae , utcumque matenalia dice-
Tentur,funt tamen, tunc maxime cum funt innumerabilia , femper
abfurda , & maximam legitimarum fucceflionum , & hctreditatum
confufionem , dubiaque , & anxietates confcientia? de valore matri-
moniorum abfque numero , qu«eomnia dubio procul abfurda funt ,
nec ita de facili acordato Viro , & multo minus a fumma charita-
te,acprudentia Patrum Tridentinorum deglutiendaerant .
Seeundo eorumdem haereticorum refpeclu cefsat ratio , quo» fola ple-
ne, & efficaciter movitTridentinum ad pr^dictum Capitdum de-
cernendum , quceunicefuit, ut idemCapituIum legenti conftat ,
damna,&peccata impedire, quaeexelandeftinis matrimouiis orie-
bantur . Et quscumque alia ratio in medium proferatur, arbitraria
erit, qu.ippe quae ex ipfiusTridentini verbis,vel hiftoria minime re-
fultan.s . Nec enim SapientilTimi Concilii mens fuit contrahentes
matrimonia contra laudatam ab Auguftino Chriftiana? Religionis
iimplicitatem cceremoniis per qualificatosTeftesonerare, fed uni-
ce inconvcnientibus obviam ire , quac ex clandeftinis conjugiis na-
• fci fofebant . Iftis autem apnd haereticos fufficienter eft car.tum pcr
prcvfentiam Teftium>& Magiftratus ,aut Miniftri . Neque dicatur,
quod fihocefset>.etiam apud Catholicos matrimoniumabfque Pa«
rocho iu praefentia Magiftratuum , & Teftium valeret . Refponde-
tur enim idcirco apud Catholicos matrimonium abfque Parocho
non valere , quoniam apud Catholicos ufureceptum eft conciliare
Decretum, & ufuseftoptimusLegls interpres quOad obligationem
ejufclem , cum autem apud haereticos non fit ufu receptum , hinc
apud ipfos obligatio ejufclera Decreti, nec in ufu, nec in ratione
fundatur .
Tertio cefsat quoque materia illius Decreti , qua? circa illa fbla ctan-
deftina matrimonia verfabatur, quae, utpote clam contrafta, &
occulta, de iifdem, ut ibidemConcilium loquitur, Ecclefia nonju-
dicat , matrimonia autcm hsreticorum hoc in fcnfu miujme clan-
deftina funt, cum palam, & in apcrto contrahantur »
Hifce pofitis, jam nonunicum verificatur principium, quo fofo atten-
to Tridentini difpofitio ex mentc Theologorum , & eorura, qui dc
jurenatura* , ac gentium traclant , quoad hcereticos limitan debe-
rer,fed omnia tria limitandae Legis Principia cum verificentur,om-
mino fequitur quoad ipfbs Tridentini Decretum noncfteextcn-
dendum.
Bocinfuperafteracorroborat confidcratio. Quemadmodum enim
eft juris generalis regufa, quod in generali conceffione non veniunt
ta, qux quisnon efset in fpecie verifimiliter concefsurus, ita in gc-
nerali prohibitione, vel prarcepto non debcnt ea venire >quce Prin-
ceps nonefsetin fpecie vcrifimiIitcrprohibiturus,veI pra?ccpturus,
ut arguit fupralaudatus Suarez n. i f . , ubi prudenter ohfervat gene-
ralem illam pra:furnptionem,quod nenio in generali fermone com-
pnehendat id, quod in fj^ccie efset noliturus , in jure fundatam ejP
fe , & in rationenaturali , quia, inquit ^illaprafumptio fundatur i»
Tom.lX. h dtfc-
I
defetlu voluntatis , qua prafumitur ex incogitantia talium circum*
fiantiarum : Alqui fi Patribus Tridentini fuifset propofitum ,an in-
valida vellent innumera conjugia in futura poft ipfos haereticorum
populatifsima, & in Colonias quamplurimas in utriufquc Indiis , &
Africa diffufa Republica , profefto pro ipforum prudentia , ne de*
«lutirent fupradicta abfurda, id noluifsent , quemadmodum hac ra-
uone, ut mox dicemus , comprehendere haereticos fui temporis no-
Juerunt, dicendum itaque eft in fuo generali decreto futuras haere-
ticorum Refpublicas , communitatefque illis quoque in Iocis ftabi-
litas, in quibusantea fortaflis publicatum Conci;ium fuifset, non
comprxhendifse . Qijod fi nullas pro iftis excipiendis in fuo Decre-
to appofuerunt particulas , id fuit ex inccgitantia futurxpoft ipfos
Reipublicx , Communitatifque hsereticorum in locis promulgati
Concilii quoftante , cumeadem inconvenientia fequuntur incafa
non cogitato , a quibus Legislator abhorrebat , fi agitur de pei fbna
particulari , limitaturlcx in Doftrina Theologorum per Epikejam*
fi vero de Republica » vel Univerfitate per lnterpretationem reftrin-
gi debet .
Verum adipfam Tridentini Hiftoriam defcendamus. Efenim fi atten-
te percurratur Capitulum quartum libri 22. Hiftoriae Concilii a Car-
dinali Pallavicino confcriptae , ex ipfb num.XIl. habetur noluilTe
Tridentinum inflnitorum quafl marrimoniorum ambiguum efse
valorem , & idcircoEpifcopi Almerienfis ponderato Voto exDe-
creto verba ilJi fuftiluiffe Tejlimouj degni di Fede , nura, autem 25.
voluifte , quod in Decreto pars utilis a noxia fepararetur , infuper-
que quod ita cxtenderctur Decretum , ut maximum inconveniens a
P. Lainez confideratum , infinitorum fcilicet adulteriorum perpe-
tratio, & circa Iegitimas fucceflioncs confufio inter illos, cbe non ri+
ceveffero le Sinodali Conftituzioni , quales funt hceretici , de medip
tollerentur . Jam vcro fi Tridentinum futuras poft ipfum haeretico-
rum Refpublicas, Communitatefque comprehendere voluifset,am-
biguum reddidiiTet infinitorum quafi conjugioram valorem, in De-
creto pars utilis a noxia non fuiiTet feparata, nec graviffimis incon-
venientibus a P. Lainez confideratis medela fuifset appofita, dicen-
dum eft igitur quod , attenta Tridentini Hiftoria , Decretum con-
troverfum hctreticos, de quibus agimus, non compr<ehendifle.
Neque inverifimile efse dicatur, voIuifseConcilium haereticos quafi
in rebellionis praemium ab hujufce legis vinculo abfolvcre; Qup-
niam non in rebellionispraemium , neque ingratiam ipfbrum id vo-
luit; Etenim tam futurx haereticorum Refpublica? , quam qui tunc
crant haeretici , rebelles Ecclefiae erant,eamdemque fpernentes, ac
irridentes, & tamen iftos appofita publicationis in Parochiis claufu-
la certo apud ipfos non fecutura voluit excipere,& hoc ne fupradifra
orirentur graviflima incommoda : iftis igitur pariter evitandis , &
non in prxmium hcerefis futuras haereticorum communitates, fi fte-
mus ejufdcm hiftoriae, ligare noluit . Quod verum eft , licet prasdi-
c~ra mala , & incommoda ex hsrcticorum malitia oriantur , quibus
nihilominus condefcendendum eiTe rationes ill-e fuadent,tura quia,
ut
ut fcribebat Salluftius — Frujlra mti, & nihil aliud quam odium q*#-
rere dementia eft, tum quia fi ipfis non indulgeatur , nullus alius tru-
&us habetur , quam quod pejores evadunt , quo in cafu fuo iiigeuio
cum venia relinquendos effe aperte Canones docent, inter quos cap.
quod dileftiode confanguinitate, & cap, denique dift.4. in quodici-
tur * Qui a prava confuetudine averti nonpoffunt , aliquando cum ve~
niafuo ingenio relinquendifunt9nefortepejoresexiftant^ft a tali con-
fuetudine probibeantur .
<^uod fi quis vellet replicare , tum Ecclefi* Leges circa impedimenta
c dirrmentia obconfanguinitatem , non obftante prava haereticorum
confuetudine in contrarium,adhuc iftos ligare: tum Concilium Tri-
dentinum, quo tunc exiftentes hsreticorum Refpublicas cxeiperet,
craufulam de publkatione iii Parochiaappofuifie , quam haereticos
fbre omiffuros certo credebat: Ex oppofito igitur,ubi haeretici effent
m Parochia, in qua Decretum illud publicatum fuifset , mensCon-
crliferat iftos fuo Decretoobligare , cum , nemine refragante , op-
pofitorum fit oppofita ratio , & diiciplina .
Adprimum refpondendum eft;datoquod atfumitur, qnod tamen ma*
gnacum cautelaeftadmittendum, ne ia gravifllma incommoda
impingamus, qux hic reeenfere non cft opus, adhuc noftrum cafum
diverfiffimumefse.Etenim impedimentum dirimens confanguini»
tatis non afficit omnes aliqua in Republica contrahentes , cum non
\ omnes , fed in modico numcro fint contrahentes in qualibet Repu-
"blica,quiinter feconfanguinei fint: at in noftro cafu Tridentini
Decretuin omnia h^reticorum matrimonia irritaret , qnod eft id ,
quod Patres Tridentini,ut ex Concilii hiftoriaperfpicuum eft, no-
luerunt »
Ad fecundum autem, omifso pro nunc, quod dubia fit , & incerta haec
Tridentini publicatio in Parochiis Ordinum foederatorum , dici-
musin noftro cafu oppofitorum non oppofitam , fed camdem efse
rationem ,cum utrobique eadem gravifiima oriantur incommoda,
five fit pubJicatum, five non fit publicatum Decretum Concilii.
Qhod fi pro Focis, urbi fortaffis publicatum fuitr & poftca a nova hae-
reticorum Rcpublica occupatis, nullum remedium appofitum a Pa-
rnbus Tridentinis fuit, id, ut diximus, contigit exhujus cafus /wco-
gttantta , quem eofdem Patres compraehendere voluifse in fuo De-
crctcrnoneftcredendum,cum nullusLegislator eaabfurda voluifse
credcndus fit , a quibus eurndemin fua lcge condenda abhorruifsc
nos docet ejufdem Legis hiftoria .
Sed hacin reipfiusquoqueTrideutini vcrba funtexpendenda , cx qui-
b.is ad folasCatholicas Rcgiones, uon vcroad hcereticorum Do;ni-
nia Decretum fuum extendere voluifse videtur:Qjoniam in eodcm
fit mentio de Mifsarum folemniis , in quibus pubhcationcs fieri de-
beant : degraviter puniendis arbitrio Ordinarii fecus facicntibus :
quod contrahentes diligemer confiteantttr, e^ ad SS. Ettcbariftix Sa-
cramentum prius accedant , quctomnia quidem pro Catholicis Re-
gionibusoptime quadrant, ac pra;fcribuntur, proh.vreticis vero, ut
defe claruin cft , nullomodo . Tota igiturTridentiniLcgepciipc-
Tom.lX. h 2 fta,
6o
cla, quo non fa&o, ut dicitur in /tfg.24. digeftis de legibus ixcivile
eft judicare , vel rejpondere , habcmus ad Catholicas quidem Relpu-
blicas, Communitatefque, non veroad hxreticos,five tuncexiften-
USy five futuras Conciliare Decretum , dequoagimus, fuifsedi-
reclum .
SeCunda ratio, qu* mihi non contemnenda videtur, eft; Quoniam etfi
veriflimumefseconcedam Tridentinum Concilium in totoBelgio,
mandante Philippo II., a GubernatriceDucifsa Parmenfi fuifse pro-
mulgatum, & fortaffis etiam in multis quoque ejufdem Parochiis,
tamen quod in majori parte Parochiarum Belgii publicatum fuerii
noftrum Decretum, idquod ipfum Trideutinum requirit ,ut in re-
fpediva Parochia obligaret, confideranti mihiillorum temporum,
illarumque Regionum hiftoria perfuaderi non poteft . Etenim pra>
ter ea, qu* fcribit Burgundus laudatus, tum in eruditiffima Relatio-
ne Emi D. Card. de Alfatia , tum in dofriffimis Annotationibus
lllmi , & Rmi Dnl Secretarii Concilii refcn HugoGrotius Anna-
lium de rebus Belgicis lib.\, non alios acrius in Belgio , quam Eccle-
iiafticosevulgationi Decretorum Concilii inteiceil.fse , quod adeo
verutn eft , ut in fuo Edicto anni 1565. , quod MS. veteri iingua , &
caractereGaliico reperitur , in unoex Codinbus Mifcellaneorum
noftr* S. Crucis Bibliothecae debuerit ipfa Belgji Gubernatrix laicis
Praiidibus , & Confiliariis Regis mandare , quc d Ecclefiafticis invi-
gilareiu,an muneri.fuo circa Tridentinum (ausfacerent . Ipfi vero
Provinciarum Praefides apud Jo: Ifacium Pomauum hiftorkt Gelri-
cx lib.14.. quefti plerique fmrac palam profeifi cpntinendis ea fevc-
ritate fubditis haud pares fe efle . Quin Gabriel Chappuys in hiftoria
generali Belli Belgicilib.i.ad ann.1566. narrat, quod urgenteGu-
bernatrice exequutionem Edifti Regii circa Inquifitionem , & Tri-
dentmum Primaria Nobilitas confcederata, & unita fe oppofuit,pIu^
res Civitates fuerunt contumaces, ipfa mirante , nec fe tutam arbi-
trante Gubernatrice, qu« Edicla moderari debuerit, ex quo rebellcs
animofiores facti Regia impedirent edicla , ipfis , qui feopponere
poterant, quicfcentibus . Quo in rerum ftatu non video , quomodo
m majori parteParochiarum Belgii controverfum Tridentini De-
cretum publicatum fuerit , reluclante nobilitate, potentioribus fe
opponentibus , Civitat ibus per contumaciam refiftentibus , ipfifque
Ecciefiafticis, quorum munus erat Decrctum in Parochiis publica-
re, acrius ipfi Tridentino intercedentibus .
Stante autem qnod majorBelgii parsDecretis Tridentini reftiterit, &
publicatio in majori parte Parochiarum Bollandi* , & fcederato-
rum Ordinum impedita , vel ab ipfis Ecclefiafticis neglecla fuerit ,
infuperqueignoretur, quibusin Parochiis tale Decretum publica-
tum fuerit,jam clare non conftat in refpeftivis Parochiis dd. Ordi-
num de Publicatione dicli Decreti; Atqui,cumclare non conftat de
publicatione Dccreti Tridentini in aliqua Parochia,ftandum eit pro
validitate marrimoniorum , qus in eadcm Parochia abfque forma
Concilii contratfa fuerint,& hoc ex mente ipfius S.Congre^ationis
Concilii , cujusDecrcta Jaudat lH1nusD.SecretariusC0nciIiiw.54.
Stan-
6i
Standumigitureritetiam in noftro cafu pro matrimoniorum , dc
quibus in prsfenti agimus, validitate , cum ineodem minime con-
ftet, ubi Concilium fuerit, vel non fuerit in Parochiis publicatum .
Tcrtia ratio dcfumitur ex confuetudine apud hjercticos celebrandi
fua matrimonia, non fervata forma a Concilio prafcripta . Confue-
tudincm autem Legem etram Ecclefiafticam abrogare Theologis
certum eft, dummodo ha?c tria concurrant,nempe quod fit rationa-
bilis, quod adfit fcientiaPapae cum ejufdem confenfu faltem impli-
cito, & quod debito temporis curft legitime praefcripta fucrit, quas
omnia in noftro cafu concurrere facile perfuadetur .
Et in primis, quod contrarius haereticorum ufus denon fervanda Con-
cilii formarationabilisdici poffit,id oftendiuquoniairijut de fe con-
ftat, non eft contrarius juri naturali, vel Divino, quod , ut fit ratio-
nabilis , in Canoniftarum fententia fufficit ; Dcindc fuppofita ha^refi
Parochos Catholicos, & Tridentini Decreta reiicientc eftinfuper
rationabilisdicla confuetudo, quia pereamdem fuorum matrimo-
niorum validitati , fua; prolis legitimitati confulunt, Stcontrover-
fiis dc fucceffione in ruereditatibus obviam eunt. Et quam vis ipfa
harrefisfuppofltiofit revera irrationabilis , non tamen quidquidex
eadem confequitur , tale eft . Quoniam , mala voluntate fuppofitaf
mhilominus poftulat naturalis ratio , quod minus malum eligatur ,
minus autcm malum eft abrogare in fua Republica aliquam Legem
per aclus utcumque a principio malos ,. quam velle in eadem non
folumhxrcfim, verum etiamperpetua adulterina conjugia . Hoc
igiturattentorationabilisefsepoteft dida hxreticorum confuetu-
do, quamctfidaremusmalam per refpeclum ad h*refim , ex qua
proccdit, non tamcn mala dici poteft fub refpedibus vitandi adulte-
rina conjugia, aliifque fupra relatis inconvenientibus devitandi .
Quod vero circa talem confuetudinem adfit Pap* fcientia , oftendunt
eaquas,&0oftolica?Sedi repraefentata fuerunt tum annoj67/.ab Epi-
fcopo Caftorienfi, & anno 1 7 1 1 . a Theodoro de Koc in Bel^io Fce-'
derato olim Provicario f a quibus praxis Hollandorum, c^terorum-
que Ordinum Fcederatorum circa Matrimonia celebranda Triden-
Moi forina non fervata iil medium produfta fuit . Cui praxi , quod
ejufdem Papse implicitus confenfusaccefierit , plura demonftrant •
& in primis ejufciem confenfus Legalis , qui in Corpore Ecclefiaftici
juris exprimitur cap. ultJe Confuetudine:Demde quoniam dicris an-
nis talis praxis ad uotitiam S- Sedis deducla non fuit ab eadem S. Se-
de prohibita , neque Milfionariis , Vicanifque Apoftolicis praelcri*
prnm fuit , quod haberetur pro invaiida , 3t nulla , & confequenter
tolJerata fuit , hocautem ipfb ex S. Thoma? doclrina fuitquoque
approbata , qui primafecunda quajhyj. art^. ad tertlum , fic icnbit;
ipfa coufuetudo m tali n.ultitndine pra?valens in tantum obtinct vim
LegiS) in quantumper eos toleratur , ad quos pertinet multitudini
Legcm imponere, ex hoc enim ipfo "jidentur approbare quod coufue-
tudo /ntroduxif.Poftremo quia cum Papa fcit praxim contra aiiquam
legem , fcitei le^egravilliniaoriri incommodatum PopuIisLegi
refragantibus , tum Catholicx Religioni , & Mifiionai iis , nec ullam
cx
•
€2
ex Legis obfervatione Catholicae Fidei mter illos Populos utilitatem
oriri , nt in noftro cafu contingit , tunc fi non daret aiTenfum in ta-
lis Legis pro diftis Populis abi ogationcm , imprndenter fe gereret :
cum autem nonfit pndumendum Pcntificem imprudenrer ie gere-
re, hinc prxfumendum eft in abrogationem talisLegis implicite
confentire, maxime poftquam iple tacet , & tolerat , nec eamdem
praxim fuis Apoftolicis Vicariis , ut nullarn, invalidamque declarat,
aquibus abfque ullo contemptu , vel irriiione audiretur. Neque
contra hunctacitum Papa? confenfum afTerri potTunt Decreta Sacra-
rum Congregationum in contrarium, quoniam, praeter ea quae intra
de his Decretis dicemus, nullum contra hanc praxim poft annum
1671. , quo ab Epifcopo Caftorienfi in S.Sedis notitiam dedufta fuit,
nullum inquam Decretum fa&um fuit .
Tandem quod confuetudo, de qua loquimur, legitimo curfu temporis
pr<tfcripta fue rit, clarum eiTe videtur, nam legitimus temporis cur-
(Hs per Theologos , & Canoniftas ad confuetudiuem contra Legem
Ecclefiafcicam ftabiliendam eft quadragenarius , in noftro autem ca«
fu difta confuetudo ab annoi67i. ufque in praefens eftplufquam
quadragenaria , quo temporis intervaJlo nullum contra eamdem
Apoftolicx Sedis,vel Sacrarum Congregationum Decretum prodiit,
ejuodiftus quadragenarius legitimuscurfus interrumperetur : Di-
cereautem , quod nec per mille annos poffint hxretici contra Lc-
gem Ecclefiafticam pra?fcribere , valde durum efTe videtur. Quo-
niam hsretici fubditi funt Ecclefia?, ac Pontifici, & quilibet fubditus
contra Leges fui Superioris , hoc vel implicite, veJ expJicite confcn-
tiente , praefcribere valet .
Sciocontra hanc confuetudinem ab Aucloribus contrariae opinionis
communiter obiici , tum quod cum proveniat ab infecla hxrefis ra-
dice omni virtute Legis enervand?e deftitui : tum quod Pontiflcum,
& Conciliorum Lcges, cum fiiit a Poteftate habita non a Prjfr Jo,fed
immediate a Deo, idcirco non pofllnt per non acceptatiortem , aut
per ufum contrarium abrogari .
Verum ad primum dicendum eft , quod omnis confuetudo abro<2;ativa
Legisex infeda femper radice provenit , nempe ab a&ibus il! icitis
inobfervanti* Legis , quamobrem Rei , & obnoxii quidemdclicto
femper funt primi , qui per ufum Legi contrarium confuetudinem
adverfus Legem introducunt,non veroa!ii,qui, confuetudine intro-
durjtaoperantur, quo fenfu in fuo Common-torio Vincenrius Liri-
nenfis fcribebat : Abfohuntur Difcipuli , condemvantur Magiftri .
.Ad fecundumautem Pafferini doftrina rcponenda cft , quitom.2. de
Hominum ftatibus quaft.iSj. art.x. ».429. fcriSit quod : ^j/imvis
abfolute loquendo Bulla Pontificum ( quodidem eft de Conciliorum De-
cretis) adhoc ut obligent , ?ion indigent receptioue fubiitorum , cum
prozeniant ab aucloritate Suprema a Cbrijio Domino data Papa^ nihi-
iominus admitti debet dodrina communis , quodfciltcetper contrarium
ufum, &Jcientia Papaper curfum temporis abrogare va/eantut dixit
Card. in Proemio Clem. n.j.
Omitto illam rationem , quae in S. Thomac doctrina pluribus locis , &
pra>
praefertimpr/w.2. quafl.96. art.6. in Corpore articuli lundatur,quod
videlicet Lex , quaj nullum bonum, nec communem alicujus Populi
falutcm promovet, quae nullum malumabafiqua Republicaavertit
quin potius malum in eadam caufat , virtutem obligandi non habet*
cum tunc tali Legi ea, qua: de eflentia funt Legis, deficiant refpeftu
ejufdem Reipublics, talisautem, ut recle rera ponderanti, apud
haereticos Ordinum Fcederatorum inBelgioeffet Lex Tridentini ,
de qua agimus » qux quam noxia ibidcm cflet non folum hxreticis ,
verum etiamCathoIicis , Catholicaeque Religioni docet Vanefpen.
par.i. Vniverft juris Canonki tit.i2.n.i$. Reftat ergo quod Lex ifta
cofdem obligandi virtutem non habeat . Et quamvis mala ifta ex
hxrcticorum malitia oriantur , adhuc virtutem obligandi minime
haberer, quoniam tunc, etfiper accidens, homines illius Reipublica;
pcjores perfevcranter faceret, & contra effentiam Legis eft homines
perfeveranter pejores facere, quamobrem tunc ceftat a ratione Le-
gis, id quod ctiam innuitur in fupra laudato Canone Denique diftin-
ftionis quartae *
Hac tamen ratfone omifta, poftremaratlo eft , quoniam eft certo
pi obabile hujufmodi controverfa Matrimonia eflTe va lida,& quidem
intrinfecam probalitatem rationeshuc ufque- allatae fatis perfpicue
qftendunt .Extrinfecam autem probabilitatem demonftrant non
fblum Authores ,, quos in fuis Adnotationibuslaudat Illuftriffimus
DominusS-Congregationis Concilii Secretarius , quos num. 54.
ad quinque , & viginti afcendere fatetur : verum etiam qua: fcribit
fupralaudatus Vanefpen. num. 32. quodfcilicet in Gallia , & Ger.
mania, ac in Provinciis confcederatis a fexaginta, & decem amplius.
annis hoccommuniterfuifTe receptum, atque toto quafi Orbefpe-
clante pro validis hujufmodi Matrimonia reputata fuifte . His acce-
dit Ecclefi* Gallican* praxis, de qua ibidem num.57. idem Vanefc
ptn. teftatur , ficut, & omnium quafi Populorum vox , & confenfus
qui minimecontemnendus eft , cum vox Populi vox Dei communi
paremia dicatur, qui omnes HoIIandi* hfreticus pro iegitimis
habent. Qnibus addi fortafTTs poffet ipfa Apoftolicx Sedis aucloritas *
qui huj ■ifcemodi hcereticos abjurantes titulo illegitimitatis a Sacris
Ordinibus minime reiicit,nec eofdem unquam vivente uxore,quam
in hoerefi habuerunt, adalia Vota Matrimonialia tranfire indulfit ,
nec eofdem , uxore eadem vivente, ad Sacros Ordines promoveri
permifit, qua?omnia oftendunt Apoftolicam Sedem ad minus ut
certo pro^abilem diftorum Matrimoniorum valorem admittere .
^Je.]uecontra probabilitatem iftam pluraS. Congregationis Concilii
D.'creta,quibusMatrimonia hujufmodi invalidadeclarari videntur,
afFerantur . Quoniam itcratas lfie S. Congregationis Concilii refb-
lutiones non poffunt improbabilem reddere fententiam noftra , qu*
gcneratim , & univerfaliter de iftorum Matrimoniorum valorc
procedit, qua de re nihil unquam generalifer, & univerfaliter Apo-
ftolica Sedes decrevit , teftibus omni cxceptione majoribus, ipfa vi-
delicetS.Con^regationedePropaganda io fuo Refcripto 29.Februar.
anni 1704., &S.Cougregatione S. Officii in fuo Refcripto coram
San •
#4
San. Mem.CIementeXI. 19. Novembris 171 i.f quae Refcripta in
folio ab lllnfti iflimo D. AffeQbre communicato recenfentur .
Omnes itaque refolutiones S.Coogregationis Concilii,quse in medium
proferri pofTunt, vel pro cafibus particularibus juxta allegata proce-
dunt , vel fuppofira Oratorum expofitione quod Concilii Decretum
rite fuerit promulgatum , ac ufu receptum , nunquam vero gene-
ratim fa6tx fuerunt, in Hypothefi confuetudinis in contrarium, du-
bjx prornulgationis Decreti , & dubii an Tridentisium Decretum ad
haereticorum Communitates extendatur . Quin in fimili dubioSa-
cram Congregationem Concilii pro confimilium Matrimoniorum
validitate ftetifle ex variis ejufciem Cowrresationis refblutionibus
conftat, praefertim in una Polonia 13. Novemb. an. 1658. An autem
hifce in cafibus licita fint hujufmodi Mati imonia , non eft praefentis
inftituti examinare , in quo tantum de valore traclatur .
Certa itaque probabilitate Matrimonia , hujufmbdi funt valida , quo
ftabilito , & concefTo judicandum abfblute efie pro eorumdem valo-
remihiperfpicuum effevidetur, Quoniam caufa Matrimonialis ,
faltim ubi agitur dc Matrimonii vinculo dirimendo , quod jure na-
turali , & Divino indifTolubjIe eft , caufa graviffima , & Criminali-
bus cequiparatur fecundumomnes Do<5tores,& Rotam apud Farinac-
cium decif. Crimin.y^, n.j. tom.2. , neque enim cum alterius praeju-
dicio debemus nos periculo exponere feparandi, quos Deus fortaflis
conjunxit . Ex quo fequitur , quod ad invalidum declarandum Ma-5
trimonium probationes debeant efle concludentes , & luce meri-
diana clariores : Atqui cum pro validitate Matrimonii certa proba-
bilitas adeft , probationes , quae pro invaliditate afFeruntur , conclu-
dentes efTe non pofTunt , neque luce meridiana clariores, alias omnis
oppofita probabilitas evanefceret , hinc fequitur , quod pro hujufce-
modi Matrimoniorum valorefit refpondendum .
TToc ipfum pluribus roboratur,quae afFert Cardenas in Crifi Theologica
Di{fert.2.cap.$.art.2,., & fequentibus , tum quia Caula Matrimo-
nialis cap. rlnali de fententia , & rejudicata eftinnegabiliterfavora-
bilis , adeoque validitati Matrimonii favendum eft : tumetiam quia
in dubio pro valore aclus eft praefumendum , quod in Axioma apud
Jurifperitos tranfiit ; Et poftremo quoniam hanc efie Rotae Romana:
praxim idem Cardenas laudatis ejufdem Sacrae Rotx decifionibus
teftatur . Quin hanc effe Ecdefiae mentem fcribir P. Vtoa par.2.
prop.i. ».29. inquiens ; Rationabiliter Ecclefta vultfivere Matrimo-
nio reddendo illud lalidum , quoties juxta probabiles opiniones contra-
batur : Et ipfi quoque contrahentes , attenta qualitate contractus de
jure naturae indiflTolubilis , omni diffolutioni , quae cx probabilitate
fententU valori oppofitaeoriri pofTet , renuntiare cenfentur .
Quoniam tamen hac in graviflima materia nihil eft diflimulandum
contra hoc poftremum argumentum , quod reflexum Scholaftici
vocant , tria obiici pofTunt . Primo quod refpondit Gregorius XIII.
apudVivamin propofitionem 16. Alexandi VII. num.7. quod fci-
licet Inre dubia tutius efi adhxrere Decreto Tridentini . Secundo »
quodex cap.12. de homicidiis,& cap.5. de Clericoexcommunicato
in
in dubih femitam dcbcmus eligere tutiorem , & cap.^.de fponfalibus
exorto dubio decujufdam Matrimonii valore Conjuges feparandos
Pontifex ea ratione decrevlt , quia ht hh , qua dubtafunt , quodcer-
tius cxiflimamus stenere debemm . Tertio , quod variis Authoribus
laudatis «iocet Urfaya in dilfertatione Theologica legali de Matri-
rnonioClandeftino §.6. num.19. FavorabMtatem^ ut inquit , Matri-
tnoniorum limitari in Glandejlinitate eorumdem , quae operatur , ut in
dubiocontra Clandeltma Matrimonia , & punibili modo contracla
reipondendumfit .
NFihilomrnus ad primum dicimus , oihil mirum e(Te , quod fic refpon-
derit Gregorius XIIF. quia non agebaiur dc re , in qua periculum
effet jus naturale , ac divinum violandi , &ex qua graviffirna feque-
rentur incommoda , fed quod Epifcopi non poffcnt in aliena Dice-
cefi in fuum Confeffarium eligcre Sacerdotem non approbatum , ex
quo nullum periculum , nullumqueinconvcniens oriri clarum eft:
Oppofitum ex fxpe repetitis in noftro cafu contingit , in quo idcirco
prudentiifime S. M.CIemens XI. non refpondit id , quod refpon-
dcrat Gregorius XIII. fed in fupralaudato Decreto Congregationis
S. Officii r9. NoVembris 171 r. tantum edixit , quod Miffionarii
prudenter , & juxta probatos Authores fe gererent .
.Ad fecundum defumptum ex illis Regulis juris dicendum eft, allatas
Regulas noftrx potius favere fententiae , quoniam in noftro cafu tu-
tius, & certiuseffe videtur pro iftorum Matrimoniorum valore de-
cernere , ne feparemus , quos Deus fortaffe conjunxit , & folvamus»
quod de jurc naturae , & Divino indiffolubileeft , tutiuf]ue efrhoc
iu rernm anfraftu in Legem Ecclefiafticam , quam in jus naturale >
&Divinumcum injuria , & damoo contrahentium , & Religionis
impingere.
Ad poftremum refponfio in promptu eft , quia Authores , quos laudat
Urfaya , loquuntur de Matrimoniis inter Catholicos in regionibu*
Catholicorum contracTis , in quibus abfque controverfiaConciIii
Tridentini Dccretum rite promulgatum , & ufu receptum eft, ac
?ntibus inter fe partibusde Validitate confensus , quibus in
calibns noq debemus profecto ita protinus pronuntiare , ut inviti ,
& relnclantes conjugantur,ieddcbit t diligentiae pro in juirenda ve-
ritate faciendae funt . Ctfterum hifce adhibitis ,fi resadhuc du
remaneret , fecundum eorumdemjurifperitorum principia in ipfis
quoqucCIandeftinis M.itrimoniis ftandum eflet pro valore contra-
ftus : Cum itaqne nofter cafus fit divcrfimmus, & re attente per-
penfa probabilis remaneat Matrimoniorum , de quibus controverti-
mus, valor, hmcomnino proifto refolvendum cffe videtur.
Non immoror aliis difficultatibus, qu.ucontra valorcm iftorum Ma-
trimoniorum fieri vel (blent, vcl poflunt , quoniam omnes cx diclis
facile folvuntur , & qiu: majoris mnmtnti funt occafione in fu
allatis rationibus data . in medium produxi, & fblvi . Hoc folum
addo, quod quamvis, falvo mcliorum Judicio,valida eife exhlimem
Matrimonia»de quibus agitur, mhjlominus tamenomnibus omnino
fcrupulis prorfus cveilendisPontificiam Declaration '
Tom.lX. i
66
valore expedirc opinor eo modo faciendam, quo in ultimi dubii re-
folutione dicendum erit .
F.Joachim Befozzi Abbas S.Crucis in Jerufal. S.IG. Conf
Validitatis Matrimoniorum HoIIanditf •
ADSecundum Dubium refpondendum cenferem Affirmative . Id-
que in primis , quoniam ut oftendi in refbluuont primi dubii ,
Contruverfum Tridentm Decretum non eftextenden dum ad hsreti-
corum Communitatcs, cum autem Legiones ifbefint haereticorum_»
Communitates, fuos Duces , fuos Judices, fuos Miniftros hxreticos
habentes , fuafque infuper Patrias Leges obfervantes , hinc ad ipfas
non eft extendendum Tridentini Decretum , ex quo unice fimilium
Matrimoniorum nullitasdependeret . Quamobrem recle docuiffe
opinor V.LaCroix Jib.6. par.^.n.y^^. cjuodLegiones Hollandicae
extra Hollandiamcenfeantur gaudere eodem jure, vel difTimulatio-
ne Ecclefiie , quoin Hollandia gaudent, quia, ut inquit , etiam cen-
feri poffunt veluti Farochix cum fuo pfeudo Parocho ambulantes:
Cum autem in Hollandia , ut oftendi ad primum dubium , Milites
Legionum lftarum validecontrahant fua Matrimonia,idem, &extra
Hollandiam dicendum effe videtur . Quod conflrmari poteft ex eo,
quoniam, qui cafu abfunt , non dicuntur abeiTe fecundum Bartoli
doclrinam apud Sanchez Ub.%. difp. 1 8. quaft.2. n.j. cum autem Le-
giones iftse cafu ab HoIIandia ,, cxterifque Provinciis unitis abfint ,
hinc ab iifdcm Provinciis non cenfentur abeffe^atqui, ut oftendimus
in HoIJandia , & Provinciis unitis validecontraherent , idem igitur
dicendum , & in prajfidiis , in quibus cafu reperiuntur .
Scio contra hanc refolutionem duo peculiariaargumenta, & quidem
folida , nec contcmnenda obiici poffe « Primum ,quod iingulare fit
in contractibus,quodcontrahentes teneantur ftareLcgibus dantibus
folemnitatem eontraclibus juxta ftylum loci in quocontrahunt, quae
propofitiocommuniter admittiturab omnibus fere Theologis , ac
Jurifpcritis, & fundatur in Cap. Finali de Foro competenti, atqoc in
L.fi Fundus ff. de Evi&ionibus , extenditurque ad Advenas quoque ,
ac Peregrinos ,'qui fi in loco , in quo cafu, & per accidens reperiun-
tur , contraclum aliquem ineant, tamquamfubditi Temporarii Le-
gibus iUius loci fubiiciuntur : Atqui Milites iftarum Legionum con-
trahunt inloco,ubi certoreceptumeft, & publicatum Tridentinum,
ergoquoad Matrimonialem quoque contraftumTridentini Legi-
busfubiiciuntur . Secundum argumentum eft Sacrae Congregatio-
nis Concilii recens refblurioin cafuJfpecificoLegionum haeretico-
rum commorantinm ubi Tridentinum eft pubficaturr , quae legitur
apud Sciarra in Additamento ad Theologiam Bellicam cap.6. n. 1 6. ubi
inter varia dubia Sacra? Congregationis Concilii propofita , eidem a
Congregatione S. Officii remifTa, & refbluta die 6. Martii anni
1694. Sextumdubiumfuit : An milites Acatholici curn Achatho-
licis mulieribus contrahentes teneantur fervare foruiam praefcri
ptam a Concilio Tridentino : Cui dubio ad Sextum, refponfum frit
Affir
*7
Affinrjative, inIocis,ubipubIicatum fuit Concifium , juxtaDecre-
tum fS. Copgregationis 26. Septembris i6o2.adTertium dubium ,
appr obantcS.M.Cfemente VIII.
Refpo\ideo tamen ad primum , teneri quidem contrahentes fervare
fbl emnitates in Contra&u , ad hoc ut vaHde contrahant , juxta Le-
ge.s , & confuetudines loci , in quo contrahunt , fi tales Leges , con-
f» jetudinefque generales fint,& comprehendant omncs.ac quofcum-
<k]uecontrahentes, fecusfifuat fpecialespro tali tantum hominum
genere : cum autem , ut ex diftis pro refblutione primi dubii , Tri-
•dentini Decretum non fuerit generale proomnibus Chriftianis , kd
■fpcciale pro Catholicis tantum ,non autem pro h^reticis Communi-
tatibus , hinc confequitur illos , qui dc Communitate hjeretica funt,
iibicumque ifta reperiatur , Tridentini Decreto, utpote pro ipfis mi-
-nime Iato , ubicumque fint , non teneri . Qu,od exemplificari poteft
in Legibuscrica Ritus , & Liturgiam pro Latinis Eccrefiafticis Iatis,
quae Graecos minime Iigant,etiamfi ifti in locis Latinorum reperian-
tur. Quinetfipro hacreticisquoquecontroverfum Tridentini Dc-
cretum latum fui(Tet,eidem legitima confuetudins fuifTedcrogatum
ex diclis ad primum dubium oftcnfum cft ♦
.ftd fccundum dico , quod allatum S. Congregationis Concilii Decre-
ttim , ficuti , & alia confimilia , qu« arTerri pofTunt , facta fuerunt *
attentis unice recurrentium precibus, & iis quae in iftis alJegabantur,
non vero expenfb,an Tridentini Decrctum ad pracfentium h<eretico-
rum Commuoitates extendatur , ficuti nec expenfa Hypothefi con-
fuetudinis in contrarium : Quamobrem eadem Sacra Congregatio
de perfiftentia , & perfeverantia in confimilibus Decretis dubitavit ,
& quidem merito,cum non fint Definitiones ex Cathedra,& idcirco
novum de hacmateria demandavit examen , quod non fecifiet , fi in
Decretis perfeverare voluiffet , cum tunc fatius fuperquc fuiffet
eidem S. Congregationi in cafupraefentium dubiorum refpondere :
Communicentur Decreta jam edita ; Cum autcm rc nunc examina-
ta oftenfiim fuerit Tridentkii Decretum ad haereticorum Commu-
«itates minime extendi , quod etfi extenderetur, per confuctudinem
in conrrarium fuifie abrogatum, quin , & fuifTe abrogatum hoc ulti-
mum S. Congregationis Decretum , quod Iaudatur legitimo tem-
foris curfu pluf^uam quadragenario , oeterifque ad legitimam con-
fuetudinem , ut ex diclis ad primum dubium , concurrentibus, hinc
€onfequitur,quod non obftantelaudatoS.Congregationis Concilii
Decreto, pro validitate Matrimoniorum , de quibus in fecundo du-
bio quarritur , ftandum efle videatur .
Aitertium,&quartum cenferem refpondendum ,ut ad fecundum ex
iifdem momentisproportionefervata,iifque eipenfis, quarpro refb-
lutione primi dubii ponderabam, videlicct quod verba Decreti Con-
cilri Tridentini ad Catholicos,non vero ad hcreticos dirigi videntur.
Ad qurntum,fextum, 8c feptimum diftinguendumeflc cenferem : Vel
enim in locis , ubi celebranturdifta Matrimonia , habetur Parochus
£atholicus , vel Miflionarius vice Parochi fungens, vel non habetorj
fi primum invalida cenfcrem , fin vero fccundum valida eflfc exifti-
Tom.lX. i 3 ma-
68
marem . Ad primam refblutionis partem fequenti ratione moveor,
quoniam ut iit fimpliciter, &abfolute validus contra&us Matrimo-
nialis , debet eiTe validus ex parte utriufque contrahentium, contra-
clusenira Matrimonialis eftcontra&us mutuus, &inhoc genere
contractum ad validitatem eorumdem intervenire debent efientia-
lia ex parte utriufque , ut de fe eft perfpicuum ; cum auterii refpefru
partis Catholic* in cafu prafentium dubiorum validus effenonpof-
fit ob defeftum proprii Parochi , quem ipfa habet, & adhibere tene-
tur , erit igitur fimpliciter , & abfolute invalidus in noftro cafu con-
traclus Matrimonialis, adeoque invalida Matrimonia, dequibus
agitur , cenfenda funt •
Quod pars Catholica proprium Parochun habeat i.n prefenti fuppofi-
tione , clarurn efle videtur , quoniam vel ibi eadem habet domicN
lium ,ubi Parochus Catholicus,.vel Mifiionarius Vice-Parochi fun-
gensreperitur, & tunc iftum efTe Parochum proprium parris Catho-
Jic.e certum eft ex cap. ultimo de Parochis , in quo decernitur , gx
Domkilio unumquemque fortiri Parochum : vel ibidem dom icilium
non habet , & tunc ibidem Vaga , &Peregrina cenfenda eft ; Vagi
autem , & Peregrini , ne fint.Qves abfque Paftore , habent pro pro-
prio ParochoParochum loci , inquo vagantur, coram quo juxta
notam Tridentini doclxinam valideoontrahunt . Proprium igitur
Parochum in noftrocafopars Catholica habet.
Quod vero pars Catholica eumdem Parochum adhibere teneatur , ut
valide contractum Matrimonialem ineat , plura fuadent , & primo ,
quod pro eadem non militant rationes , ob quas probavimus Decre-
tumTndentini ad hasreticos , Communitates, hominefque minimc
extendi : Secundo , quia Ecclefia , & Romani Pontificesfemperde-
teftati fucrunt Matrimonia inter partem Catholicavn» & haureticam,
quamobrem non efi. pr«efumendus eorumdem confenfus, iive Jicen-
tia, & diiTimulatio , in id qucd hujufmodi Matnmonia facilitaret,
videlicet quod pars Catholicacum hiTetica fine folemnitatea Tri-
dentino prxfcripta Matrimonium conttrhci. Tertio quia in Hol-
landia,& Provinciis unitis, ubi reperitiu* Parochus Gatholicus , vel
Miffionarius Vice-Parochi fungens , ibi refpeftuCommunitatis Ca-
tholica? pnrfumendum eft fuiiTe publjcalflm Tridentini Decretum ,
ubi autem Tridentini Decretum praefnmitur publ»catum,& quidem
praefumptione in jure , & Lege fundat?. quoad aliquam Communita-
tem , & Parochiam, fi ifti ablque Tridentini folemnitate Matrimo-
nium contrahant , nulliter contrahunt , certum eft .
Sola diflicultas cft , an Tridentini Decretum pracfumendum fit publi-
catum in Hollandia, & Provinciisunitis quoad Catholicas Commu-
nitates in locis , ubi reperitur Parochus , vel Miffionarius Catholi-
cus,& quidem praefumptione injure,vel Jege fundata. Quain repar-
tem affirmativam perfuadet , quoniam Gatholici in iififem Provin-
ciis, ubi reperitur Parochus^vel MiftionariusCathoIicus!, contrahe-
re matrimonia folcnt coram eodem Parocho , vel Miffionario , &
tcftibus juxta prxfcriptum Tridentini Concilii , eo autem ipfo prac-
fumendum eft apud eofdem ibidem commorantes Catholicos Tri-
den-
dentiniDecretumfuirTepromulgatum, & quidem prxfumptionc
fundata in jure , vel lege , quoniam habemus Decretum S. Congre-
gationis Concilii in una Indiarum Orientalium die go.Martii »669.
ita decernens— Pradumendum autem eflfe, quod fuerit hoc modo
publicatum, fi de tempore, vel praHenti, vel pmerito extet memo*.
ria, quod matrimonia contrahi fbleant coram Parocho, aut MifTio-
nario,& teftibus tamquam ex pra?fcriptoejufdem Concilii .
Neque mihi obiiciatur , quod iti refolntione pnmi dubii inter alia exi-
ftimabam, videlicet non conftare in Hollandia, & Provinciis unitis,
ubi rite promulgatum, ac receptum Tridentinum fuerit . Quoniam
in eodem fenfu conftans fum quoad Communitates , & Parochias
hc€reticorum,nego vero quoadCommunirates,& Parochias Catho-
licorum, poftquam obfervantiam noftri Decreti Vicarii Apoftolici
urgere non ceftarunt, Sc illud ipfum Decretum in ufu apud Catho-
licos fuit receptum .
Doftrina: huc ufque allata: inniti , & eamdem confirmari opinor per
Dccretum S.Congregationis S.Officii die i^.Maii anni i72o.,quod
refertur ultimo Ioco in Foliis ab lllmo D. ArTertore S. Officii com-
rnunicatis, in quo ab EmisPP., audita unanimi DD. Confultorum
fententia,nullum fuit declaratum matrimoninr» cujufdam Itali,qui
in Belgio confcederato matrimonium cum Acatholica coram Mi-
niftro ha?retico bona fidecontraxerat , nullum inquam , fuit decla-
ratum ea ratione, ut non contrablum corarn proprlo Parocbv> . Proprius
auem Parochus hujus Ttali in Belgio fcederato tunc cornmorantis
aliusefle non poterat,quam Parochus,veI MiflioiiariusCathpIicus,
qui ibidem tnnc fortafTls haberi ooterat.
Sin autem in locis, ubi celebrantur matrimonia , de quibu» in quinto»
fexto, & feptimo dubi>agitwr, lon adfit Parochus Cathpricus , vel
Mifllonarius vice Paroch.i fungens, fed otraque eaderri locadeftitu-
ta fint, tunccontrovcrfa matrimon-a.fore va ;-'a pftenidKtur ex nota
cpiftolaCard. Bellarmini Octavio Nuntio Apoftolico, qua? habetur
apud Sylvium fupplemento in tertiam partem qaaift.^^.art.^.in
qua legitur : De matrimouiis contraftis , ubi nulh jam funt proprii
Faftorcs, jam oli.n aclum fuit cum SS. D. N., & cum Congregatio-
neConcilii Tridentini, acfententia communis fuit illa etfe rata ,
nec ad ea peftinere Decretum Concilii , cum m ejufmodi locis ob-
fervari nbn poffit, non vidco ergo , cur ea matrimonia non debeant
tolerari, cumfatit confttt Concilii Tridcntiui Decretum,quod jubet
matrimonium ficri coram Parocho, non fe extendere ad ea locambi
nulli funt Parochi .
Ad oftavum Refpondeo negative, idque exdiclis acj quintum .
Ad nonum Refpondeo , quod eadem ratione , quam ad antecedcntia
dubia attuli, invalida exiftimotalia matrimonia. Quoniam etfi pars
Catholica Legtonibus fcederatorum ordinum fit addi£ra,fit quidem,
quod quoadeffcftus civiles cenfeatur dc communitatc talium I.c-
gionum , non tamen quoad Ecclcilafticos , & quoad Sacramenyi »ID
quibus nulla communicatio inter citholicos, & hxreficos interve-
nire debet : Maxime quod iti noftro cafu pars Catholica habct pro-
prium
7°
prium Parochum Catholicum , illura videlicet , 'm cujus Parochia
funt ftativa , in quibus commoratur : quemadmodum milites noftri
Catholici i nifi fpeciali Pontifkis privilegio fint exempti , cenfentur
tubere pro proprio Parocho illum , in cujus Parochia fnnt ftativa ,
qiicc inhabitant . Cum igitur pars Catholica proprium habeat Paro-
chum, 3c contrahat in loco, ubi Tridentinum eft publicatum , hinc
confequens omninoeft, quodfiabfque Concihi folemnitate ma-
trimonium contrahat, nulliter contrahat ,
Ad decimurmut ad nonum immediate pr#cedens ,
Adundecimum loquendo de matrimoniis , quae in Civitate Mofe
Tr^jeftenfis ab hareticis inter fe contrahuntur,hxc valida eflTe cen-
fe.em ob diftaad primmn, fecundum,tertium,3c quartum Dubium:
Loquendo autem de matrimoniis, m quibus pars Cath dica contra»
hit, invalida exiftimarem ob difta ad quintum , & fjquentia Dubia .
Ad Duodecimum quoad primam partem confulendum effe Sanftiffi-
mo pro opportuna declaratione cenferem ; Qjoniam cum dubia ifta
Epifcoporum , MifJionarioriim , ac Fidelium mentes jam a multo
tcmpore torqueant, anxiique, & ignari fint,quo tuto fc vertant.hinc
Magifterii Pontificii.eft eadem folvere, & fic fidelium confcientias ,
Epifcoporum,& Miffionariorum mentes quietas reddere,ne de San-
cta Sede illa flat querela : Parvulipetierunt panem , & mn eji , qui
porrigai eis. Hocque muneris Pontjficii , & quidem dcbiticft , ut
apertefimiliin materia exorti dubii ex intelligentia Concilii Tri-
dentini S. Pius V. profeflus eft in declaratione dubii circa impedi-
tncntacognationis fpiritual is in matrimonio, qu^habetur in Septi-
mo Decretalium //£.4. tk.z. cap.$, ubi dicit : Officii noftri debitam
profequimuraclionem , fi obfcuros Sacrorum Canonum fenfus ita
aperireftudemus, utpiisChriftifidelium mentibus nulla dubitandi
occafio relinquattir.Quam vis autem S.QflRcii Cong.an.i67i.refpon-
derit non convenire,quod h*c quaftio a S.O. definiretur, id fortafle
fuit, quia haec refofutio proprie non ad S. O. , fed ad S.Congreg.
Concilli pertirrcbat, vel quia nondum confuetudo , praxifque inole-
verat, quod valida hujufmodi matrimonia cenferentur , vel poftre-
moquianondumreplicatis precibus Catholici Belgii Epifcopi an-
xietates,fcrupulofque fuos hac in materia pro opportuno remedio
S. Sediaperuerant, 'quamobrem faluberrimam modo declaratio-
nem opinor, qua inextricabilesanfraftus , ambagefque circa fimilia
matrimonia pra?cidantur, eamdemque expedire jam olim Eftius, &
Pontius audores Catholici non contemnendi cenfuerunt •
Qiiin fi mentes Einorum PP. m cam partem inclinarent , qu* fentit
invalida eilc haereticorum matrimonia,de quibus in primo,fecundo,
te. tio,ck quarto dubio agitur,nihiIominus confulendum efle SanfriP
fimocenfjrem, quod iftorum matrimoniorum validitati impofte-
rum, f lhirifque temporibus provideret. Idquc primo, quoniam hac
rationc multis, innumerjfque adulterinisconjugiis , multifque con-
fcieminrum anxietatibus,& circa legitimas haereditates dubietatibus
remcdium opportunum exhiberet , qu« fuit quoque ut in diclis ad
primum dubium, prudentifTima, charitateque pleniflima mcns Tri-
dcn»
72
dentini Concilii • Secundo , quia cum apud hajreticos in confuetumV
s?*! fint matriraonia abfque forma a Tridentino pra:fcripta , femper-
que 6c jugiter abfqueulla fperefipifcentias in eadem confuetudinej
perferveraturi exiftimantur , hi.nc pro iifdem Tridentini Decretum
inutile efle videtur fecundum S.Thoma; do6trinam/>riw.2. qu.gj,.
art.i» ad a. fcribentis — cum tales aclus multiplicantur (loquitur de
acHbus contra legem)propteraliquara mutationem honiinum,tunc
manifeftatur per confuetudinem , quod lex ulterius non eft utilis •
Qliandoautem Iex pro aliquo hominum ccetu utilis non eft, tunc
ifia pro eodem de medio eft tollenda ,.. cum ipfi tunc non expediat •
Quamobrem idem S* Thomas Ioco laudato/zr/.i. , in quo quasrit ,
An lex debeat.mutarialiquo modo, in corporearticuli concludit ..
Ex parte horainum, quorum a&us lege regulantur ». lex refre mu-
tari poteftpropter mutationemconditionum hominum, quia fecun-
dumdiverfaseorumconditiones diverfa expediunt. Tertio quo-
niamhocmodohxreticorum converfioni faciliusconfulitur , nany
multo difficilius convertuntur , qui in converfione alterum conju-
gem, ft ifte converti noIit,.dimittere debet. Nec femperin bona fi-
de relinqui poflunt , quia ut S. Congreg. Concilii Iprenfis Epilcopus
in tertio cafu expofuit, interrolloquendum a Civibus Catholicis c/e
talium matrimoniorum validitate fcrupulus iniicitur .Poftremo,.
quoniam ex fupra laudatoca/?. Denique l.De ipfadifl.^. cap.6. Qiua
prava confuetudineaverti non poflunt, aliquando cum venia fuo in-
genio relinquendi funt , ne forte pejores exiftant, fi a tali confuetu-
dine prohibeantur • Quod ipfum fere in cap.g»oi dile&fo de confan*
guinitate decernitur •
Quemadmodum igitur, ut eft notumjurifperiti diftum — nulla ratio,
juris ,.aut aequitatis benignitas patiturj, ut quas falubriter pro faluto
hominum introducuntur , ea nos duriori interpretatione contra ip-
forum commodum perducamus ad feveritatem . Ita quoque nulla_>
juris ratio, aut a?quitatis benignitas in RomanoPontifice patitur, ut
qu<c a Concilio Tridentino falubriter pro animarum ialute prsfcri-
pta fuerunt eadem pro illis Pontifex manutenerc, & urgere perfeve-
ret,contra quorum falutem funt eorumdem ab harrefi converfio-
nemdirncilorem reddendo..Hocigitur in cafli,ut eleganti S.Cyril-
li fimilitudine utar, Pontifex Nautarnmprudentiamimitabitur, qua
quadam, exonerat,ut caterafaha manea,nt.Atc]ue ita verum fe oviuni
quoque iftarumerrantium Paftorem exhibebit , cui incumbit tolle-
re, cum poteft, obftacula, qua: iifdem reditum ad ovile diflficiliorem
reddunt, qualis eft, ut dixi, prxdiftus millitatis efFeftus in Tridenti-
ni Decreto . Quo temperato, ut fereS.Auguftini verbis utar, majo'
ribus malis.fanandis cbayitas fincerafubveniet .
Providcre autem poterit tajum matrimoniorum validitati importe-
rum, non quidem abrcgando , vel derogando Concilii Tridcntini
Decreto, fed unice pro nuncquatenus opus fit ^.fufpendendo nulli-
tatiscffectum quoadhureticos, dc quibus agitur,donec Deo eorum-.
dcm corda illuminare placuerit . lta enim mea fentcntia , Ti identi-
no Concilio debita rcverentia , fuufquc honos Icrvaretur , non tol-
lcn-
72
Jendo de medioejufclem Decrefum3fed ejufctem tantum nullitatis
efFcclnm •> Ecclefiaftica ceconomia, ratione temporum» locorum , &
perfonarum, qnx a prudente Legislatore in confideratione habenda
funt,fnfpcndendo.
Quin hoc ipfuniSanfriflimofaciendum confulerem , etiamfi EE. PP.
* vaiida matrimonia , de quibui agitur, exiftimarent . Atquejioc ut
omncs prorfiisfcrupuli evellantur, qni ex probabilitate ■oppafitaj
fententiae pofient oriri .
Quoad fecundam ejufdem dubii partem , videlicet , quae Declartio a
*~~Sancli{nmo fieri debeat, ceuferem hanc Declarationem non effe fa-
ciendam per Bullam, aut Breve, quoniam hsc Declaratio , vel erit
de validitateMatrimoniorum > quae ab htfreticis contrahuntur , &
tunc cum iftorum favorem concernat , non eft folita S. Sedes inter-
loqui per BuIIas, aut Brevia hxreticorum favore , vel crit de invali-
ditate , & tunc multo minus cxpediret , quod tamquam illegitimi
per Bullas, & Brevia traducantur , ne in Catholicos cum damno Re-
ligionis exaccrbentur . Facicndam igitur talem Dcclarationem exi-
flimarem pcr Sancliffimum fuam unice mentem,prout ipfi Deus in-
fpiraveiit , apcriendo lllmo D. SecretarioCoucilii ,aquo in Rcgi-
ftris Congregationis annotetur , Epifcopifque Belgii pro eorumdem
regula communicetur .
Itacircadubia mihi communicata cenfcrem , falvo femper&c. mc
tamen ckc.
FSJoacb. Befozzi Abbas S.Crucis h Jerrf.S.RJ. Confult.
G
Hollandix Matrimoniorum .
Dub. I. An Matrimonia ad Hareticis inter fe in Locis Fcederato-
rtim Ordinum dominio in Belgio fubieBis contracia , non jervata
farma Cohci/ii Tridentini , cenfenda jit valida .
TAntus efl: in hac quacftione rationum , aucloritatum , imo &
quodammodo dccretorum , qus Sacris ex Congregationibus
emanarunt , confliftus , w fi , rem jequa lance libremus , fufpen-
ii , atque hafitantes animo teneamur , neceiTe fit.Kujufcemodi
confj.clum doftiffime juxta , atque eruditifilme pro more fuo nobis
exhibet R.P. D. Archiepifcopus Philippenfis S. Congresationis
Concrlii Secretarius inproIixaScripturanac de re edita ; Quamo-
brem , ne tempus inutiliter conteram , ab eo infuper exponendo
confuTto abitinco .
At quandoquidem cuinam parti magisadhceream , aperire juiTus fum,
': )tc Matrimoniorum , de quibus agitur , & jamdiu mc fle-
tii , adhucftareingenue fateor.Haud utioue me mdverargu-
mentum ex eo petitum , quodDecreium Tridcntinum in Pato-
chiis Piovinciartim fcederati Belgiirite publicatum , receptumve
mi
- 7?
tninime Fucrit : Siqutaem hiftorrca monumenta feine fadc adducla ,
quacquein praefataScriptura Jcgereeft , hocce argumentum infir-
tnumreddunt, nuHiufqueprore&oroboris.Suas quoque apudme
difficultates , & quidem graviffimas haber ilfud , quodexlonga
confuctudine memorato Conciliari Becreto contraria produci aflb-
\st ; coque pracfertim , quod ab Hacrcticis contra communes Eecle-
i&Ieges corriuetudincm induci' poflfc • incertum admodum mihi
cft .Certc confuctudolegcmnon abrogat , nifi inquantum fiegisla*»*
torisj fivc perfbnalem', five legalem confcnfum pr*fcfert« *r dimcile'
autem creditu eft, Eccleflam juratis hoftibus fuishuiufcemodi con-
fenfum ullo modo praeftarc velle . Doclrina vero S. Thomae de ccf-
* fatione Icgis pofitivac humanac , ubi legem ipfam non modo inuti-
lem , verum etiam perniciofam , atque obfervatu moraliter impof-
fibilem evafiflc conftiterit ;ejufmodi, inquam doftrina quatenus
Harreticos refpicit , craorum culpa , & contumacia ca incommoda
fubfequuntur, modici pondcris efle dignofcitur . Parvi quoque mihi
fiant rationes reliquae fere omnes « quac pro valore Matrimoniorum
de quibus difputatur , in medium conferuntur; tot enim , tantifquer
cxceptionibus invcniuntur obnorix^uf-nihil-' pene folidiarTerreva*-
leant ■
Kationes autem , qu* me commovent , duiepr«fertim funt : Prima ab
ipfiufmctTridentini hifloria derivatur: eolfigitur namquc cx Pal-
lavicino, eapotiffimumde Caufa anpofitam fuifle noftro decreto
claufulam ,ut in unaquaque Patochia ^ublicaremr , roburquc fa*taM*£*£
pofttriginta dies habere inciperet , a die prima: pubficationir in ca-/jV.x',. cSp.f
dem Parochia fac*bc numerandos ; ut fcilicet Acatholicarum Com-»w».i<.
munitatum , Nationum , Rerumque publicarum Matrrmonns pro-
fpiccretur , eaque memorato decreto haud quaquam irrita rcdde-
rentur . Perfpe&um namqueTridcntini Patres habebant , Aeatho-
licisejustemporis Communitatibu* , ecetibufquenec- Paroehias,
nec Parochos efle , ubi ,.& a quibus Deeretum illud pub1icarctur,&
neque publicationi Haetcticos confenfuros «nquam , ftcet eis Paro-
chi, Parochiarque fuifTcnt: Quamobrem ca claufula Acatholicorum
Matrimonia abnova condita Iegeexcipere duxerunt , atquccave-
re , ne inConcubinatusuniverfim evadcrcnt , ingentr earumdem_»
Communitatum cum Spirituali, tum Temporali de trimento, cjuod
nullo , vcl Haereticorum , vel Catholicorum bono compenfaretur •
EtverofiTridentini Patres Matrimonia quoque in Haeretkorum
Communitatibusinitacorrtprehendtre vofuiflfent , iniquam , uti
reor , condidiffcnt legem , utpote quse contra cujufvis jufts , atquc
adco verarlegisnaturamadaugendapotius ,. quam ad minueuda->
malaconduxiflent .
Cuni igitur planum, cxploratumque fit,Ecctef?a: mentemnequaquam
fuifle, Achatholicorum ejus temporis vere , proprieque mftas
CarmmunitatcsConcrTiari Jegi,qu«ead crandeftina refpkrit matri-
monia , fiibiicere : Remanet nunc difcutieridtom , eattemque , an di-
verfa Ecdefrar fit mens de iis Hacreticorum , Communitaribus, quac
in Regionibus, Regnis , Provinciis , Civitatibufquc, ubi Decretum
2b.«./X k Tri-
74
Tridehtinum aliquando publicatum , receptumquc fuit * ad praefen*
forrhat* reperiuntur? ,
Et quidem ii de iis Hsreticorum Commuhitatibus fermo fit , apud
quas Tridentini Decretum nec publicatum > hec rccepturh unquam
fuit ; & qu* eo tot* , vel ex parte migrent * Ubl * & pubiicatum , &
receptum e(l j fi , inquam * de ejufiribdi HaereticofUm Commanita»
tibus agatur , pro ccrto propcriiddurii habco -% eas detftto* de quo
agimus , nufquam fubiici ; modo, & ubi id publicatum , rcceptum-
que fuit , ita vivurit , ut yeram proprie«jUe talem CommunitatcnL*
conflent . Etenim veri Communitatfl* ubivis degaht ficuti pro-»
priis legibus vivuut , ita , & propriis exCrhptionibus , aC privilegiis
uti , fruique pbflunt . Uhde Hetvetii Rbmfc degclites , parVam^uc
Commiinitatem hicinformantes jejunium quadrageiimale non uti-
que Romaho * fedHclvetico more iricipiunt, funtque ipiisfcaccha-
ualjorum dies , qUi nobis Cinerum difti fuht ;
Majorutique dirificultascfticumde iis Acatholicorum CdmrhUnita-
nbus ioquimur i quar inibi , ex iifque indigenis exortx funt » Ubi , &
apudquos decretorh Tridentirii pUbiieaturti jarri,receptumquefue-
rat : Par enirri non videtuf , ut ejUfmbdi Comrhunitates ex propria,
patrum ve fuorum apoftafia commbdum haUriant; tantique criminis
quafi in prcemium ab receptis Ecclefije legibus tximantur • Verum
ctiam hac in hypotefi Ecclefia? niertterh noii e& * ad inemoratas
Communitates fepedictUrii decretum extendere , aiteverare vix
equidem ambigo;
Et vero fi Ecclcfia noluit Acathoiicorum Coetus tempore , quo Tri-
dentinum celebratum eft, exiftentes in decreto de clandcftinis ma-
trimoiliis ab fe Iato comprehertdere; ne ^ uti dicebatur, eorum ma-
trimoniainConcubinatus univerfim evadcrent , &abfqueulla ma-
jors boni conipeniatibhe , augereritur iceiera potius , quarri minue-
rentur : Ecquis fibi perfuaferit * piam rhatrem » ipfiflimis hifce ma-
lis haudquaquam obfkrttibus, Acatholicbrum Communitates futu-
ras in eadem faaclioriC comprehendere voiuiffe ?
Quodque cbmpreheridere reapfenoiuerit , haud levia fuadent indicia.
Ceritum fere atini funt ( poftcjuarh (cilicet Fcederati Belgii Acatho-
liciinveram , pacificamque CoalvefC RempUblicarcO ex qub Ro-
mana Ecclefia ii.ec utrique ea exgcrite cbniugi ad Catholicam Reli-
gionem cooverfb matrirhbniom rfehovari aiiquahdb juflik y hec eo-
rumdem ConiUgum uni cbnverifonovi irieuridi matrimonii facul-
tatcm fecit: nccde legitimis prefatorum Acatholicorum prblium
natalibusdubitare vifaeft. Equidcmfi id hon eft , ca rhatrimonia
pro validis, ratifque habCrc , vix uhquam aliud erTe putaverim . Do-
clores, qui rationi huic innifuntur , eamqUe promovent , atque \\~
luftrant , abunde citatos obfervare cft in laudata R. P. t). Secrctarii
fcriptura num, 5«;.
Qux autem adverfis hanc rationerh ipfain in eadem ScriptUra ««».47.
produ6ta funt , nihil folidi prsfcferre videntur . Etcnirn quod Sa-
crarum Congregationum dccreta attihet, ea vcl ad Hoiiahdig Pro-
vihcias rcfpiciunt , dum non adhuc in Veram -t paciricartt^uecoal-
vc*
7ST
verant Rempublicam ; velambiguaadmodum funf,qua;queadeo ra-
tioncm propofitam elevare minime poflunt ; ve! non plcne difcufla
Caufa prodii(re,fatis ipfamet fnperque teftantur. Ad mcmorata ener-
vanda indicia reponere cum P. La Croix. quod licet Ecclefia matri- T^o/- m9T»
monia , dequibusdifputatur , pro irritis habeat , poftquam tamen 2£j.**4r
contracla funt , ftante de valore eorum probabilitate , tanquam va-
lida , rataque fufcipiat ; id , inquam , reponere locum utique habere
poflet quoad Matrimonii civiles effeclus;fed nunquam hujufcemodi
Matrimoniorum u-fum talis doctrina licitu.n redderet:Quamobrerrt
ut is ufusevaderet licitus , Matrimonia uti dubii valoris ad Triden.
tini formam renovari dcberent , quod fieri neutiquam confuevit,
ipfbmet la Croix adftipulantes ; Nec fequitur , Acatholicos ex apo-
flafta commodum reportare : Siquidem probatum eft , Romanam
Ecclefiam haud utique in Haereticcrum gratiam , fed in aequitatis «
pietatifque fuae Acatholicas Communitatcs in decreto Tridentino
comprehendere nolle .
Vlteram rationem , quareaflfirmanti fententiaeadftipuler, fubfcribam-
que , ex indubia , fblidifque fundamentis innixa ejufdem fententiae
probabilitate hauriendam duco , eamque fic breviffime -propono •
Ecclefia habiles reipfa ad Matrimonium contrahendum reddit quot
quotopinione folide probabih tanquam habiles reputantur ; modo
tamen quaeftiocirca jus verfetur,non circa faftum ; dilputeturque
de impedimento abfola lege Ecclefiaftica derivato . Hoc aflertum
prx ceteris fufe comprobatP.JoannesCardenas , quem ncmo Iaxi-
tatis infimulabit , in exponenda prima propofitione ab Innoc.XI. ,.
profcripta : Et moralem ejus certitudinem , ob quam locum habere ftr;p('^ e' *
cxiftimat in Matrimoniis non modo contraclis , fed etiam contra-
hendis , rationibusqua Theologicis , quaCanonicisoftendcrefata-
git,ac pr^fertim Summorum Pontificum refcriptis,quae apud eum-
dem videri poflunt .
loc pofito : Certe in meridianam Iucem tenebras inferre tentant, qui
fcotentiae, quam tuemur, veram fblidamque probabilitatem adime-
re conantur . Quifquis enim praejudiciorum expcrs momenta ratio^
num in faepc laudata fcriptura pro eadem fententia congefta accura-
te expendcrit , exploratum profcdo habebit , ea fin minus divifim ,
faltem fimul confiderata tantam hujufcemodi fententiae probabi'ita-
tem adfcifcere , ut de ea merito dici poffit , fi haec non fit probabi-
lis , vix ulla erit opinio probabil/s in Theologia .
[uum itaque certoprobabilc fit , & quidem probabilitate ad jus atti-
nente , Matrimonia Acatholicorum in HoIIandia degentium , pr«-
ter formam a Concilio Tridentino pra-fcriptam , inter fefe inita va-
lere , ca rcvera valent , ac tanquam inita inter perfonas ad contra-
hendum aptas ab Ecclefh , fi opus erat , redditas excipienda funt .
erum quandoquidcm rationesiftce rem ad liquidum non perdncunt ,
funtque Doctores bene mu!ti , quibu1? neutiquam arrident, expedirc
onminojudico , ut latoab bacS. Con<zrega:icne decreto , rftentcm
Eccldix non efle , Acatholicorum Communirntcs , Refpublicas ,
ccetus ubrvis, & quomodolibet pacifice ,quantum ad Religionem
ToraJX. k 2 per-
pertinet , degentes, in decreto Tridentino de clandeftinis matrimo
niis comprehendi ; lato , inquam , tali , fimilive decreto , fupplice-
tur dein SanftilTimo pro ejufdem approbatione \ qua? tamen ita con-
cepta fit , ut vere declarationis efrlcacitatem , & vim omnem ob-
tineat.
Dub. //. dn Matrimonia inter Partem Catbolicam^ & Partem Acatho-
iicam , qua amba fint faderatorum Ordinumjnbdita , contraBa in lo-
cis eorumdem Dominio in Be/giofubje&is cenjenda Jint valida ?
Pro refbfutione notandum eftprimo , dubium reftnugi ad valorem ,
non autem ad fas extendi ; Siquidem , regulanter loquendo , veti-
tum Catholicis efle connubiale fcedus cum haereticis imre certifii-
mum eft »
Nota fecundo , Hollandiac Rempublicam phyfice quidem unam , fed
moraliter duplicem efle ; alia namque Acatholicorum , alia Catho-
licorum inibi confideranda Communitas eft ; Atque hanc decreto
Tridentini circaclandettina Marrimonia obnoxiam eile, Belgn Epi-
fcopos minime ambigcre »
Jam vero negantem propoftti Dubii partem tamquam amrmanto
longemihi probabiliorem fequendam autumo, in ejutque pro-
bationem ita in forma argumentum ftruain . In contefto apud
omnes eft , quod ubi una Pars eft ad Matrimon.um contrahendum
inepta , Matrimonium irritnm redditur , permde ac h utraque
inhabilis in fe ipfa foret : uti in impedimcnns impotentix , Voti,
Ordinis, ligaminis&c. apertiflime patet . Atqui Pars Catholica
iuHollandia, dum Tridentini forma non fervatur, eft sd Matri-
monium inibi contrahendum inepta , quamvis AcathoJicaapta-i
dicatur . Ergo Matrimonium , quod inter fe contrahererur , in-
validum prorfus , & irritum , ne dum iliicitum c^iftimandum
eflet»
Equidem fi in Hollandia aliqua Parceciarum fegrega/t.io 1 (ha diftinitio
confervaretur , ibique Parceciae , vel quafi Patce. U Cath >!ico-
rum ab Acatholicorum iive Parceciis , fiye quafi Paroe is fe-
cernerentur , matr imonium citra fraudem a parre CathOlica cum
Acatholica in quafi Parcecia AcafhoIic& Partis initum provili-
do habere , nullus abnuerem » At quandoquidem fegregatio, leu
diftinctfo ifthaec nequaquam viget , nullaque refpectu Catholico-
rum inibi negentium Parochia, vel quafi Parochia eft , in quaj
decretum Tridentini publicatum* receptumque non fuerit, quo-
cumque intra HoIIandiae fines Pars Catholica lefe conterat , nuf-
piam idonea fiet , ni Iegem Concilii fervet , ad contrahendum .
Neque dicas , in matrimonio contrahendo liberum Partibus efle five
Sponfi, five fponfae Ieges amplefti » Nam hoc verum quidem eft
quoad eleclionem Parochi , proprius enim Parochus dicitur , five
illeSponfi fit , fiveSponfe, fed ad reliqua matrimonii valorem
attinentia hujufcemodi atfertum extendi, nemoprofeclodixent .
Et fane fi duo fingamus Regna recens ad fidem' convcrfa , quorum
unius indigena? juftis de caufis exempti ab Romano Pontificede-
clarati fint ab impedimento quarti gradus coufauguinitatis , al-
terius
77
terius autem flnitimi non . Si qui reperirentur Regni non exempti
indigenae quarto confangninitatis gradu cum indigems Re^ni
exempti conjunfti , nemo , uti reor , opinabitur , eos citra dilpen-
fationem valide, Scinterfefe matrimonio juogj pofie , eo quod
una Pars in matrimonio contrahendo altenus libertatibus uti,
fruique vaJeat .
QucE autem pro refblutione hujufce Dubii di&a funt , vim y& locum
habent,ubi verus , propriufque Parochus finegravi detrimento,
vc! incommodo haberipoteft , probe etenim novi , quidSacra_>
Concilii Congregatio die 27. Martii 1632. Epifcopo Tricarienfi
refcripferit , quodque in pracfata Scriptura num. 20. relatu legitur .
Sit pro refblutionis hujufce coronide ejufdem Sac. Congr. decretum
in Caufa RuremuHdenfi matrimonii , quod item in difra Scriptura
refertur quarto loco ; & quandoquidem rem omnem id conficere
exiftimo , hic excribere non pigebit.
Catholicuscumhsretica, quae hderefim ab/urare promiferat , matri-
monium coram Magitfratu Sxculari in loco , ubi Concilium Tri-
dentinum receptum , & Parochus commode haberi , & adinpote-
rat , contraxit ., & poftea confummavit . Verum quia mulier non
folum ad hxrefiin abjurandam adduci non potuit , fed alreriviro
nupfit : Orator ad partes viventes fubobedientia S. Sedis fe rece-
pit , & cum alia muliere contrahere defiderat : Sed quoniam Or-
dmarius recufat permittere abfque S. Sedis declaratioie , Orator
fupplicat decerni,an prardiclum Matrimonium contracturn ab ipfb
cum dicla hxretica, modo ut praefertur , fit nullum .
Die 2. Maii 1676, S. Congregatio EE. S. R. E. Cardinalium Concilii
Tndentini interpretum , fecundum ea , qu«e proponuntur , cenfuit,
dictum Matrimonium fuiffe nullum.
Hifceduobus dubiis , quae inhacmateria quafi capitalia funt , refb-
lntis, reiiqua vel exdictis rcfoluta manent , vel non multum ne-
gotii faceffunt : Qliamobrem iis in prasfentis fingillatim difcutien-
dis Iibenti animo fuperfedeo .
Atque ita fub Cenfura &c.
Tbomas Sergiui Piorum Oper. S* ft. biqu, Conf.
H
Diflertatio fuper primo Dubio .
An Matrimonia ab H^reticis inter fe in Locis fcederatorum Ordinum
Dcminio in Belgio fubjeclis contracia , non fervata forma Concilii
Tridentini , cenfenda Jint njalida .
1" Nitio prpemittendum videtu r , quod Fuuclamentum , ac Bafi? rcctr
L in hactotacontrovcrfia Judicii ab utraque parte tamaffirrnan-
tium ouam negantium valorcm Matrimoniorum , de quibus dilpu-
tator,
78
tator , reponenda funt in mente , & intentione Ecclefiae circa vin
ac robur Decreti Tridentini Sefs. 24. Cap. 1. de Reformat» Matrim.
Nam fi Mens fit , ut ea Lege non ligentur Populi , de quibus agi-
tus; jam cetfat tota ratio negantium valorem , quippe tota, quan-
ta eft , ex illa lege repetitur .Contra fi Mens fit , ut ligentur ; cor-
ruunt prorfns argumenta valorem Affirmantium .
Deccm hjjufmodi argumenta incredibili diligentia , & acri Judicio
abllluflriirimoDomino Secretario colleda habemusprae manibus;
neque aliacredo, autab AffirmantibusafFerri , aut excogitari faci-
le poffe . Singulis Argumentis videmus fuas fblutiones apte fubjun-
clas . Sed affirmare mihi pofie videor neque argumentis illis , ne-
que folutionibus iftis vim conftare ullam , nifi vim refpe&ive to-
tam repetendo ab intentione Ecclefiae .
Atque u t hujusreifpecimen breviffime proebeam ; Ex decem allati<
pro valore argumentis . Primum & fecundum , quae fumunt Hae-
reticos , vel efle moraliter fine Parochia , vel efTe in Parochia mo-
raliter diverfa a Catholicis , vim nullam habent , nifi illud Morali-
ter alludatad Judicium prudenter fundatum in Ecclefix voluntate.
Quartum,& Quintum defumpta ab ignorantia, vel LegisTriden-
tinae, vel tituli fpurii inMiniftellis , nihil pofTunt , nifi confideren-
tur tamquam lndigia benignae voluntatis Ecclefiae . Tertium , Sex-
tum , & Oclavum , quae referuntur ad Epichejam . Septimum , &
Nonum , quae ad confuetudinem expticari , & intelligi nequeunt ex
natura ipfa Epichejae • & confuetudinis , nifi rem reducendo ad re-
c~tam mentem , vel confenfum Legislatoris . Decimum denique
fuudatum in directa probabilitate Sententia? affirmantis , niti debet
principio reflexo , quod illa ftante direfta probabilitate , praefuma-
tur adjungi furTragium Legislatoris , praefertim proqualirate mate«
riae favorabilis .
Itaque mihi videtur eo dirigenda confideratio tota in hac Caufa *
ut inveftigetur mens , & intentio Lcgislatoris .
Prarmitto fecundo , quod hanc mentem indagare poftumus , vel in_j
ipfo primo Legislatore, ideft in ConcilioTridentino , vel in Eccle-
fia fubfequente , cui novae fupervenientes rerum mutationes fiunt
pro tempore prxfentes. Admentem Tridentini exquirendam po-
tiffimum conducunt Rcgulae Epichejac : Ad mentem fubfequen-
tis Ecclefije fpcciali modo conferunt Regulae confuetudinis •
PARS PRIMA
De Mente Concilii Tridentini .
§.1. Proponuntur Regulac Epichejae*
lncipio a ftknte Tridentini ad Regulas Epichej* conftderanda •
EPichejam cfte unam ex praecipuis virtutibus docetpoft Arifto-
telem S. Tbomas 2. 2. quafi. 120. , ubi notat dici pofTe latinae
Al juitatcm . Porro
Porro ad hanc Virrutcm fpe&at dictare , quandonam cafus aliquis
cateroquin ex vr verboruiri legis univerfalium non exceptus,
cxcipiendus tamen eft CX vi anima; Legis , qu* eft recla Mens Le-
gislatoris . Ad drfcernendos vero huiufmodi cafus exceptos tribus
Regulis ha:c VirtuS utitur.
Prima eft , quando materia LegiS inf cafu evadit iniqua . Sic a Le*e
reftituendiDomino depofitum excipitur reftitutio gladiiDomino
furiofo .
Secundaeft, quando materia evadif tam ardua , & difficilis , ut in-
humanum, & .irfationabile fuiflct iftum cafum velle comprehen-
dere . Sic a lege generali abftinendi per Quadragefimam a Carni-
bus excipitur graviter /Egrotus .
Atque iniftis duobus cafibus folet deficefc in hUmano Legislatore
nedurri voluntas * ted efiam poteftas eos cafus ccmprchen-
dendi.-
Tertia Regula eft , quaiido licef abfoluie" f & fimpliciter ron defue-
rit poteftas a Legislatore , fi fummo iurc uti volucrit : tamen reipfa
noluefit cafum comprehendere : idquc coJIigitur er coiicurrenti-
bus indiciis . Sic a lege generali Jejunii excipiuntur minoresannis
uno , & viginti iuxta receptam Scntcntiam Doftorumcum S.Tbo-
ma 2. 2. quajl. 147. art. 4. ad 2.
^pplico jam adcafum noftrum lecundam ,- & tertiam cx prafatis
RegulisV
^.i.Meni Tridentini ex fccunda Regula Epicbej* •
REvoco prius in memoriam , quam diuturna , & acris fuerit in
TridentinoDifputatio circa Decretum noftrum. Difficdlas prar-
l 'pua , ut legere eft iu Hiftoria Cardinalis PaUavicini Ub. 22. cap.^
fb' iib.21. cap.%. & 9. inde oriebatur, qupd jure tam\naturali, quam
Divino, conftrmato etiam inEvangelio, conftitutum reperitur
himano Generi , & conccffum femedium concupifcentiar in Ma-
tnmonio*& datoomnibus Iibertas eo remedio licite utendicon-
tra graviffirnUm , & univerfale" malum . Hujufmodi aiitem fibertas
naturali, & Divino Juri nixa , videbatur magno PP. Tridentinorum
Dumero vel non pofTe ab Ecclefia reftringi , vel squum non ede^
reftringi .
Prxfertim quia , ut obfervabat in fuo Judicio Rithovius Epifc. fprenf.
agebatur de reltringenda ealibertare univerfim , & quoad omncs
Perfbnas,& non tantum in particulari quoad aliquam fpeciem Per-
fonarum, e.g. cbujunctarum certo quodam gradu confanguinita-
tis . Quarelic^t fccclefia 6c potuiffet .ratiOnabiliter voluifTet pr?c-
dictam nai.jralem libcrtatem reftringere quoad paucas illas Perfb-
nas ,qu*iis gradibus conjund.c forcnt, tam^n vef nou poffet , vel
non deueret reftringerc tali modo , qui extenderetur ad omnes
Mnndi Perfana^ .
Accedar gravis h.ec'confideratio , quod ChriftUs ipfe Dominus , cui
data eft oirinis poteftas in Coelo , & in Tcrra , quamvis in nova Le-
5?
8o
geGratiae Matrimdnium elevaveritadSacraroentldigriitatem. ar-
que adeo illud conftituerit irt novo quodam valde4 diverfo, aclonge"
firmiore ftatu , quam cntea fuiftet : Quamvis itcm praeviderit.tam
Judaros , quam Genriles , alioquin poft fufrkicnreni Legis Evangeli-
c* promulgationem ad eam aroplcftendam obligatos , nihiloroi*
nuscx pcrtinaci odio , & contcmptu illam rejec"ruros : tamen cnm
pofTct , noluit illos eofciem lcgis fu* hoftes infenfifTimos privaro
gcneraliilloconcupifccntia? rcmedio. Quare rcliquittam Judaris»
quam omnis generis Infidelibus vaJida Matrimonia, etiamfi ad pr*«
fcriptum Legis Evangelicae illa contrafruri non forent • Qua in rc
Chriftus Dominus pcculiater oftcndit illum fe efle , dc quo pradi-
clum fueratJ/a, 42. Calamum qaaffatum non conteret , & Hnum fu»
migant non txtinguct .
hxc graviffima difficultas ab aliis aliter cxpofita compulit omnes
Concilii Patrcs . Primo ad pratfermittendam omino camDecreti
jam praeparati partcm , qua irritabanturConjungia filiorum fino
confenfu parcntum . Sccundo , ad ita temperandam alteram decrcti
partcm advcrfus Matrimonia clandeftina, utlibertas illanaturalis
rcftringeretur quam minime ficri poflet . & prarcise* tantum , quan-
tum viderctur expediens ad evitanda mala £ clandeftinis cx homi-
num abufu proficifci folita •
Hispofitis, placeat nunc obfervare ad quas anguftias , & difficultares
hodie reducatur remedium illudnatuiale concupifcenti* refpe&u
Populorum , de quibus agirur ; Si contendamus ex mtnte Triden-
tini , illos adhuc ligari , & comprehendi fub ejufdem lege , non_»
obftante prcefenti fyftemate illarumPtovinciarum .
Ex una parte validc contrahere non poflent fine Parocho Catholico :
Ex alia parte hioc Magiftratus feveriflimis legibus eos prohibenti.
Catholico Pafocho adeundo ; lnde Ecclefia ipfa fanclilTime* pro-
hibct Parochis Catholicis , ne illorum Matrimoniisafliftant f nifi
^ abjurata prius B«refi.
floc re ipfa perinde eft , ac illis Populis in hunc modum edfcere : vel
convertimini ad Fidem Catholicam , vcl rcitote voscarituros re-
medio naturali concupifcentiae '. Quod ipfum eft illos efficerede-
terioris conditionis, quam fint Judaii ,& Infideles. ,
Qu*fb nunc confideretur , an converfio itlorum Populorum fit fa-
cilis? An potius fit tam ardua , ut non videatur rationabilc illos
fpoliatos vclle fupradiclo remcdio , nifipriustam arduamdiffi-»
cultatem fuperent ? Et noto , quod nunc non agitur de unius ♦ aut
altei ius hominis Matrimonio , (ed dc Matrimoniis integrorum, Sc
frequentium Populorum . lterum dico , nonne funinie arduum_#
cflcos Populos converti?
Neque vcro vicloria hujus difficultatis pendet a fb1o,& merolibito
illorum hominum . Recle' fcripfit Cardinalh Aibkiutdc Jutonftant.
Cop. i^Hnurn* 55. ad H.rrefim formalem non fufficete in fubjeclo
Baptifmum, fcd rcquiri infupcr lnftruclionem. HmcCap.i 1.0.10.
notavcrat Rufiicos , Pucros , Muliercs , aliofquc habetis ingenii «
<]uiperfirjBpIicitatcmpotiuS) quam pcrcrrorcm incidunt in Hx-
refim ,
8i
refim,non poffe dici formaliter Harreticos '. Jam quanta fit turba
hujufmodi generis hominum in ns Populis , nemo nefcit . Ad eos
ergo convertendos opus elfet Inftruftione ; opus eflet dedocero
errores , removere pracjudicia , quibus ab Infantia carciilli, &
infelices homiues inbuti lunt . Pars maxima incapaxeft leipfam in-
ftruendi per Iibros . Opus ergo effet viva voce Cathoiicorum Prae-
dicatorum . At qu* fpes invehendae pra?dicationis FideCatholice
apud H^reticos illos ? Sed quid opus pluribusad maximam diffi-
cultatem converfionis illorum Populorum oftendendam , cum res
fit omnibus compertillima l
Pofita igitur bac tanta rerum mutatione.moraliter illis Populis infupe-
rabili , propter quarn redditur iifdem moraliter impoffibilis obfer-
vantia DecretiTridentini ; locum videtur habere debere fecunda ,
quam dixi , Epicheja? regula,qua docemur,cafummoraIis impolfibi-
litatis cenferi exceptum a lege :accedente prafenim mente Tridem»
tini 5 qua? , ut dixim us , fuit , ut lege fua,qua videbat reftringi reme-
dium naturale concupifcentia? , non introduceretur nifi quam mini-
ma refti i6tio,& mediocris difficultas non magno negotio fuperabilis.
Et fane ipfa Sacra Congrcgatio hanc Epichejae regnlam fecuta eft in ite-
ratis illis Refolutionibus , quae- Iaudaotur, & confirmantur in una /»-
diarumQrientalium producla in Foliis III rni Secrefarii,illa nimirum,
qua decretum fuit , in locis . ubi non adcft Parochus , vel fi adfit ,
acceflus ad eum non eft tutus,& facilis valere Mati imonium fine Pa-
rocho , fi laltem coram Teftibus fiat. Ex qua refolutione ut hocobi-
ter obfervemmlane refutatur illorum opinio, qui dicant Epichejam
non haberc locum in lege irritante . Hsc enim refolutio certe non
eft lexaliqua uovaderogans legi Tridentinaeprocafibus in eadem_»
refohuione confideratis : fed eft tantum kgitima Interpretatio ejus
legis , atque declaratio , qjiod cafus illi propter adjunctam moralem
impoffibilitatem intelligendi funt excepti a legeTridentina .
Ubi juvat advertere duonotatu digna . Alterum eft, quod i* cit, Cau~
Ja lidiar, Or/V/rf.agebatur de temporeSchifmatis exorti in Serra_>
Malabarica , quo Schifmate fefe implicueraot ipfi Populi , qui pro-
inde PresbyterosSchifmaticos in Parochos illegitimos fibi delege-
rant . Nihilominus Sacra Congregatio nullam rationem habendam
cenfuit voluntariae rebellionis eornm Populorum a Paftore Iegitimo
nequediftinxit intereos, qui culpa fuacarerent veris Parochis,& in-
tcr eos ,qui fineculpa :fed gencratim pronunciavit moralem inr-
pofTibilitatem adeundi verum Parochum,undecumque illa origincm
traxiffet fiveaPopuIi culpa , five non,facere cafum exceptum ale-
ge Tridentini. Alterum eft,Sacram Congregationem admiiifie tunc
Matrimonia fine Parocho legitimo facta ; rejeciflTe tamen orunino ,
qoae in illo eodem Schifmate facta fuifTent cum difpenfatione Pafto-
ris intrufiin impedimentis dirimentibus . Unde intelligimus ma-
gnum reponendum cffe difcrimen inter impedimentum proveniens
ex abfentia Parochi , quod omnia prorfus Matrimonia generaliter
impcdit , & inter reliqua impedimenta , quae dumtaxat impcdiunt
Matrimonium cum certo genere Pcrfonarum .
TomJX. L hm
82
tm vero cx Iaudata refolutione Sacra? Congregationis dicirivus men-
tem Concilii e(Te benis;nc , & fecundum xquitatis regulam interpre-
tandam . Dicimus Ecclefiam legesfuas accommodare human.t in-
firmitati ad ipfius Dei Opt. Max. exemplum , qui ut dieitur Sapient.
i 1 2. Cum tranquillitate judicat.,& cum magna reverentia difponit nos.
Dicimus, in hac prxfertim lege,qua reftringebatur Hominipnsufus
a natura ,& Deo conceiTus remedii ad curandam gravilfimam con-
cupifcentix sgritudinem tantopcreneceiTarii , Ecdefram difcreto
geffiflfe fe; ac proindede ejus mente non faifCc.ut quafalubriter pro
utilitate Hominum introduUafuut , ea nos dtiriore interpretatione con-
tra ipforum commodumproducamusiquemadmodum loquitur L. Nuh
laff.de /egibus,qua. lege S.Thomas in fimili materia utitur i.2.quaft.
$6.art. 6. Itaque de mente Conciliidicendum eft non fuiflfe praefato
naturali remedio fpoliare maximam Hominum multitudinem etiam
tum , cum moralisimpoflibilitas occurreret obfervandi reftri£tio-
nem a fe impofitam .
Fateor,ejufmodi morales impoffibilitates non eTe relinquendas uniuf-
cujufque Privati judicio . Sed quoniam hodie loquimur coram legi-
timis Interpretibus Tridentin* legis, licebitproponereconfideran-
dum ,utra cenfenda fit major impoffibilitas, illane , qu* refulta-
bat inSchifmaticislndice ex eoquonon effet illis tutus , &facilis
acceflfus ad Parochum ? An vero illa , quae refultat in Haereticis Ba-
tavix cv eo quod non fit illis facilis acceflTus ad profitendam Catho-
licam Fidem ? Nam ha?c eflTet illis fuperandadifficulras , nt diximus,
fi vellenrrecuperare naturale Matrimonii remedium .
Sedlicct hoc idem illuftrarealioquodamexemplo . Certnm eft ex S.
Thoma, Bellarmino , & reliquis communiffime ,quod Matrimonii
contractus apud Infideles , aeque ac caneri humani contracTus , fub-
jacet legibus Domini temporalis illorum , five quoad licitum, five
quoad validum . Fingamusnunc aliquem bonum virum zelo quo-
damconverfionis Judarorum ferveutem fnggerere Summo Ponrifici
ut projudxis fubditis Ecclefiaftici Statusferat hanc le^em, fcilicet ,
ut illi teneanturfub pana nullit atis Matrimonia contrahere coram Ma-
gijiratu Loci. Intenm vero Pontifex prohibeat fingulis Magiftrati-
bus, ne coram fe illos admittant , nifi prius convertantur ad Chri-
ftum . Credo fane , legern hanc vifum iri omnibus irrationabilem ,
vel hoc folo nomine , quod miferos illos homines privaret naturali
concupifcentice remcdio fibi haftenus per Chriftum ipfum relifto ;
njfi diflficultatem hanc maximearduam fuperarent fe convertendi
adChriftum . Et tamen non minusjudxi tenentur Chriftianam Re-
ligionem ampledi, quam Batavi Catholicam, non minus Jud*i odio
flaarant adverfus Chriftianam Religionem , quam BatavicontraCa-
tholicam . Etalioquin in manu Pontificis cft facere,ut Judaei fibi ful>-
diti Chriftiana Doclrina inftruantur : quod item de Batavis dici non
poreft .
Dicet forte aliquis , eam legem fleri contraJud*osnon pofte , quia non
Iicet cogere Infideles ad Fidem , illa autem Lex efTct gravis , & ma-
nifcftacoaftio.
Scd
8$
ed refpondeo ; Ideo cffet gravis coafrio , quia Judaeis imponcret <»ra-
viffimum onus prius refipifcendi ab inveteratis erronbus fuis,& am-
ple&endiChriftianam Religionem , contra quam mifera , & c*cao
Gens illa imbuta eft ab lnfantia lnflnitis prx judiciis , quae facile non
fit evellere : Quare inr^umanum merito videretureofdem fpoliaro
naturali libertate Matrimoniorum , nifi prius fuperent tam arduam
diflRcuitatem . Applicetur hic difcurfus Populis Haereticis fcedcrati
Belgii , & pcrfpicuum erit vim eamdem in illis habere .
)icet forfitan iterum alius ,'quod Batavi cum rebellarunt, ab Ecclefia
reperiebantur jam fub obligatione Tridentinae Legis Judads vero de
novo imponeretur Lex illa .
>ed refpondeo in primis ; Onus y quod Jud«cis- in iUa Lege imponere-
tur , non e(Te re ipfa novum onus , quippeantecedenter ad eam le-
gem reperiuntur fub obligatione Chriftianx Religionis ampleclen-
dx . Deinde dico , idem Judicium fieri debere circa impofitionem_»
novx Legis , ac circa fenfum , vel confervationem antiqu* .
iUbendum enim femper ante oculos eft , quod ad Legis human* ra-
tionabi!itatem,ac proinde ad valorem ( fi enim rationabilis non eftv
I ex non eft jdebent concurrere certae qunedam conditiones, \\\x fci-
licct , quaf numerantur in Jure Canonico cap. Erit autem dift, 4.,
nempe quod fit poffibilis fecundum naturam,ideft non maxime diflFi-
cilis , quod fit poffibiiis fecundum Patriae confuetudinem , quod fit
loco , temporiqueconvenicns , quod fit in commodum fubdito-
rum cvc.Habendum paritcreft ante ocu!os,quod defeclus hujufmo-
di couditionum ftcuti reddit irrationabilem Legem , cum primum
fertur , fi tunc il le defefrus contingat , ita fi contingat poft Legem
latam , vel illam abrogat , vei oftendit ab initio ipfo non oompre-
hendiffe cafum , in quo difrae conditiones deficiant . Nam cum con-
ditiones il!«e fint de Lcgiseflentia ; Quandocumque illae deficiunt
five ante , five poft , non poteft non deficere eftVntia Legis . Qja do
caufa S. Thomas in aureis fuis quaeftionibus de Lcge humana 1,2,
quafl.()i$. 96,, r>.97. prejaclis conditionibus Legis iis , quasdixi-
mus ;deinde a.d defectum , vel concurfum earumdem conditionum
examinat fem^er,^ confiituit, quid fit dicendum tum de nova Lcge
condenda , tum de Legis prius conditx fenfu , exceptionibus muta-
tione , cefTatione % vel abrogatione .
uxtaquam recliffimam Regulam nobis quoque concludendum erit,
quod ficuti rationabile non effet novam Legem nunc primum ede-
re , qua five Judasis , fivc Haereticis reddatur impoffibilc remcdium
naturale concupifcenti* , nifi prius convertantur ad Fidcm , itapa-
riter irrationabilc cenferi debcat antiquam Legem traherc ad curru»
cafum comprehendendum,in quo fimiliter iifdcm Populis idem re»
inedium imnoffibile reddatur , nifi prius convertantur ad Fidem .
§. III. De eadem Tridentini Mente ex tertia Regula Epichej*.
«r
Aclenus de fecunda Re?ula Epichejae , qua: confiderat mutatio-
ncm in materia Legis faclam propter fupervcnientem alKjnara
Tom.lX. L 2 ma-
H
34
rnaximearduamdfflkultatem > qua ftante, irrat?onabiIe fitHomi-
ncm obligare .
Gradbfti nunc facio ad tertiam Regulam , nempc ad iudicia , qu* fua-
dent Lesislatorem , quamvis ablblute potuiiTet , noluifle tamen ca-
fum aJiuuem comprehendeie fub Iege.
Sed iterum revertendnm ad Hiftoriam Cardinalis Pallavicini c/t. lib.
22. Cap. 4. Duo illc alia narrat . PrimoJacobum Lafnerpropofuifle,
fecuturum ex pr.vconcepto Decreto , quo Hceretici remanfuri effent
fine veris Matrimoniis;LJnde notilfima alia abfurda confequerentur,
Concubinatuum innumerabilium,Prolium omnium illegitimarum ,
Perturbationis fuccetfionum , Maculce , & Ignomini# totius Reipu-
blicae &c. Hoc autem a Lainez propofitum incommodum vifum_>
omnibus PP. fuifle inconveniens in hac materia maximum,ideo]ue
dili^entes cavendum . Secundo hac de caufa PP. adhibuiiTc Decreto
temperamentum neceflari* in unaquaque Parochia pubiicatioms
frecialiffima forma faciendx.
In primo horum duorum habemus rationem , qua* Coiicilium movit
ad temperandum Decretum . In Secundo habemus particulare ex-
preflTum temperamentum tuncadhibitum. Ex utroque indicia pro-
micant , qu« fuadeant de mente Concilii non fuiiTe cafum hunc no-
ftrum comprehendere .
§. IV. De Primo Indicio .
ET exprimo qu*'dem jam habemus hoc fuiiTe Tridentini gravifTi-
tnum Judicium, nimirum Populos Haereticosnon cfTe abfque ve-
ris Matrimoniis relinquendos . Hmcautem fponre fua videturte-
qui ,quod Mens Concilii non fuerit lege fua cafum comprehendere,
inquo Haeretici Populi relinquendi abf]ue veris Matrimoniis ei-
fent ; Ne dicatur Concilium ftatuifle contra id,quod judicabat, five
quod idem eft , ftatuifle contra mentem fuam .
Quamobrem qui fentiunt M.itrimonia incafu valere, ii mihi videntur
reclius facere , quam qui fentiunt non valere ; IUi enim fequuntur
intentionem Legislatoris , qua? potfor eft^ul ait S.Thomas infra lau-
dandus,hi vero nimis ris»ide fectari verba videntur . Sr ideo non in*
congrue hic applicatur L. non dubium eft Cod. de leg. & Conji. Prin-
cipum, quam Legem allegat pro coufirmatione fua- de BpicheJAj
DocVmar S. Thomas 2, 2. quteft. 120. art. 1 ; fic autem ea Lex ha-
bet ; nott dubium e/i in Leg em committere eUm , qui 'Derba ^iegis am~
p/exus ,contra Legis nititurvoluntatem . Eadem porro Lex poft S.
Thom.ie tempora repcritur canonizata in Reg. ulr.Juris iu 6. , ubi
fic : Certum eft , qttod is committit in Legem , qui Legis verbi com~
pledcns, contra Legis nitiiur voluntatem. I lemquc traditur cap. Ff/t-
man<z aures 22. qu$ft. 5. cx S. Gre2;orio Magno ibi : Non debet ali-
quis verba conftderare^fed voluntatem , & intentionem , quia non de-
bet intentio verbis defervfre ,fed verba intentioni , ubi Glofs. V. ver-
focoptigeritjura nlia idem inculcantia .
Sed opponet hic aliquis , voluutatem Concilii fuifle reftritftam ad Ux-
reti-
8*
reticos fui temporis , & idcirco dumtaxat fuifle fblicitum , ne vide-
retur Decreto fuo illos in volvere , de futuris vcro Hxrericis , qui
forte pofr pnblicatum inter eos Concilium dcfcfturi ab Eccleha fo-
rent , nihil providilTe.
Refpondeo tamen in hac objeclione confundi duo , qua? diftinsiuenda-y
maximc fiint . Primum eft ratio , qua permotum Concilium fuit ad
tempcrandum Decretum :Secundum cft temperamentumtunc in_>
fpecieadfubitum »
Ratio fuir, quia Hrcretici Popbli non funt abfquc veris Matrimoniis. re-
linquendi , ul jam vidimus . Hxc auiem ratio una , & cadem eft re-
Jate ad omnes omnino H*ereticos five antiquiores, five recenriores:
Nam cTQuale inconvemens feqnitur fivc hi ,. five illi relinquantur
abfque veris Matrimoniis.Et alioquin non minus deteftabilesCon-
cilio eraiit Duces llli rebellionis in Eccleiiam tempofe ejufdem
Concilii aralTantes, quam qui poflea naicituri ex illis elTent , quo-
rum ipfornm ruina illorum primorumfceleri potiffimum tribuen-
da foret .
Temperamentum vero ra fpecie tuncadhibitum non nego expreflius
caviffime H.erericis illius primi temporis, fed cum illi tunc obfer-
varentur Concilioante oculos, mirum non eft , fi Concilmm fatis
habuit talc tunc tcmperamentum eligere , quo illis exprefle confu-
leret . Pro aliis vero cafibus fimilibus in futurum rcliquir impl.cite
rrLenrem fuam fatis intelligendam ex rationc ipfa,qua permotum eft
ad illud tuncexpreflum rcmperamentum addendum .
Jam vero ad indagandam Legislatoris mentem pius valet ratio , qua
rrovetur ad difponendum , quam modus ipfe particularis difponen-
di: Nam modus f equentem attemperatur circumftautiisqua: magis
in praefentia urgent : At rario fi una,& eadem fe nper perfever<-!t,eo-
dem femper modo manifeftat quid de mente difponentis intelli-
gendum fir . Er fane ubi de maximo incommodo vitandoagirur , in-
tentiofinis, ideft incommodi illius vitandi , fbletcfle univerfalis, &
eflfi/ax :E e&io vcio medioru n ad illud vitandum adhiberi trequetr
tcr iolet limitatlus pro occurreute necenirate. Unde non tam ex
inediis , qnam ex h:ie mcriri mentem Operantls rfebemus .
Atquc in eo, quoddiximus de maximo momento ad menrcm Lecis-
latoris indaganiam refidentc in ratione ip(a Legis , fundahtur Do-
ftrinxcommuniffirmv apud J. U.Dociores , &apud Thcofogos de
extenf<one Legum ob idcntitarem rationis.Qui de re poft alios plu-
res traclat cxquifito Judicio Suarez. de leg. lib. 6. cap. 2. &feq.
§ . V. De Secundo Indicio .
SEf expcndamus nunc illud ipfiim fpeciale temperamentum , quod
tonc Trideatinofit tdhibuit. Dicoentmei illo ipfo refiliare no-
vu indiciu.ri fhadcns, quod de ipfius mente r%n fucrit comprchen-
derecafim noftrum .
Primo pr.rcepir Ordmariis , ut quamprimum pcffent curarent hocDe-
cretum Fopulo publicari , & explicari inftfigulii Farochialibut Efcie^
fhi
fiis ; idque in primo anno quam feepijjime : deinde quoties expedire *ui-
derent .
Secundo decrevit , ut Decretum in unaquaque Parochia non priusfuum
robur babere inciperet , quam poft 30. dies a die primcs publicationis
in eaiem Parochiafacla numerandos. \\&feff. 24. cap, 1 . de Reformat.
Matrim.
Notanda nunc aliqua funt certa , & liquida rn fado quoad res Belgicas
ex Hiftoria Cardinalis Bentivogliex Batavia Sacra , & ex Hiftoria
Ultrajeclina.
Concilium Ti identinum fuit a Pio IV. confirmatum anno t 564. Mul-
*ii. i.x'pag. l0 ante nullc annum H<erefis ( 1. ) late invaferat Provincias Belgi-
4^.4<j.+7.49. cas, tamquealtas jam ibiderr radiccsegerat,ut Magiftratusad Mar-
eii'\ °'lont garitam Parmenfem fcriberent , itajam auftum Hsereticorum nu-
merum , & eoaudacia? prolapfbs , ut edicla regia palam contemne-
rentur,nec poiTibile amplius foret illa executioni mandare. Ifto ipfb
(2) id. i.i. anno 1564. pluribus in Locis (2) violenter erTringunt Carce.res , &
pa£ 69. Socios de H^refi damnatos Jiberant . Palam infuper non de nofte
modo , iedetiam de die ca;pta frequentari exercitia novarum Se&a-
rum • '
(s)Batar.Sa. Anno fequenti 1^65. prope anni finem tentata ( 3 ) Ultraje&i fuit pri-
far.i.pag\9. ma publicatio Concilii Tridentini ; fed appellantibus Capitulis ple-
nfque » & aliis , non proceflk ; ut docet Teftimonium Vicloris Sco-
(4) Card.Bt. re|jj oculatiTeftis. lfto tamen eodem anno (4)erumpit Fa&io
"*' vulgo Compromijjum nuncupata,qua? fuit veluti primum fignum Re-
bellionis contra Dominium Hifpanorum , unde continuata fere fe-
rie aliae ex aliis turbce fubnataffunt .
(0 U. i<5. Anno i566»plurimis in Lucis [ $ ] exerceturpublica Harefis Praedi-
pag-97* 98. catio , confluentibus undique Mmiftris Lutheranis , Calviniftis ,
Anabatiftis . Simnl inceptum publicum Bellum contra Sacras Ima-
gines , Fcclefias , Monafteria utriufque fexus . Hujus anni Augufto
(S) Vb.apa^. Menfe (6) devaftantur Ecclefia? Antuerpict , quod exemplum fta-
ic4 ai 107. tim alibi fecuta fimt prarcipux quxque totius Belgii Civitates : id
y pag.ii • jo(j mu|tQ magjs etiam antea faftum fuerat per Oppida , & Pagos
inomni fere Provincia;cu;us vaftiutis furorem,veI illud nnum_>
oftendere poteit , quod ( 7 )tridui fpatiojjuadringentis Eccleftis toto
(7) w/l.ui- Belgioftrages illata fuit . hi ipfa Ultrajefti Civitate Magiftratus
tr*t. pag 6. coaftus fujt Harreticus concedere Augufto Menfe hujus ejufdem an-
ni 1566. unam e Parochialibus Ecclefiiis .
'Vcard.Ben. Ql]° Panter ann° ( 8 ) ufque adeo Haeretici invaluere , ut coa-Sra Mar-
Viv.i.i.p.ios. garita fuerit obolere omnem umbram affrrt.e lnquifitionis , & libe-
er/fj. ramconcederePra:dicationem Htreticis in plurimis iliis Locis, ubi
jam exercebatur . Inter has autem tot turbas *& tumultus legimus
*?r. pagTo'. (9') LMtrajecli prope finem Junii hujus anni factam " fecundain Pu-
blicationem Tridentini , quod per dies aliquot a capite ad calcem..»
teftum latinefuit ih Mttropolitana EccIefia,Tcutonice vero in Do-
mopublicaCivitatis'; cujus publicationis Afta publica confcripta
fuut ,adhibito in Teftem laudato fupra Scorelio .
Oo)Csr.Ben. Ifto codcm anno ( lo^mifTusinBeigium fuit Dux Albanus cum Exer-
' '** citu
«7
citu, eoquepervcnit fequenti anno 1567. Res ille quidem invenit
in aliquantula quietepoft recuperatam per Margaritam Valencia-
nam , & Antuerpiam repreiTam . Sed brevis fuit,Sc inflda illaquies.
Annoenim fequente 1568,, initium faftum eft Bellorum eorum ,
quorum denique exitum omnes norunt. Porro Dux quoque AJbanus ,.m% «, ,
( 1 1 ; Iaboravit pro rndentmi promulgatione , cujus proinde cona- facr. pa^.
tibusefTeclum eft, utejus- tertia publicatio Ultrajecli reftauiata fue-
ritannoi570. Prxtereoquafdamalias alibi fa6tas,ut perhiberetur ,
Publicationes , de quibus quidquid dici poteft , expofuit in fua Rela-
tione Eminentifs. Dominus de Alfatia .
Meum hicnoneft ftatuerc quantum turbulentis hujufmodi infirmis ,
ideoque toties repetitis Publicationibus-, iilciemque hinc pcr Catho-
Jicos multosoppugnatis , inde perHaereticosomnescontemptui ha-
bitis , tribuendum fit .Taceo infupcrquam parum credibile fit po~
tuiftc fatisfieri voluntati ConciIii,taIia tempora dum fiuerent,quoad
priorem illam Dccreti partem r qua pr*cipiturhoc Decretum , &
publicari , & explicari PopuJo iti fingulis Parochiis ,. idque primo
anno quam faepiffirrie &c.
Unum hoc mihi fatis erit ex relatisfa&istamquamcertum colligere ,
quod de tempore qualifcumque Publicationis fivc in Synodis , five
in Parochiis fingulis facla? , jam Haretici illarum Provinciarum
crant palam fegregatiab fccclefia , ejufque fcobedientiapublicc jam
fubduxerant ; quatnvis eatenusa Dominio temporali Regis Hifpani
recederc non licuiffe ► •
Pofita autem hujufmodi publicaillorumfeparationeab Ecclefia , di«
cendum videtur , quod publicatione illa,qucc feparationi eidem fu-
pervenit , Jigati nonfuerint , feuafrecTi Haretici illi , nifi forte ad
fummumad tempus quoad fcilicct,fpes illosadEcclefiam reducen-
di aliqua relicla eft.
ld ut probem , revoco in memoriam prudentiiTimam obfervationem
llluftriffimi Domini Sccretarii in fuis , quas pra?manibiishabemus,
docTjiTimisAdnotationibus num. 44. ibi fitetur , communiter reccp-
tum cffe Hareticos Ecchfia Legibttt poft inftlicem eorum lapfum nott
teneri , quippe quod nolit Ecclefii Potejiatem & 7}urifdicLionem , qua
cceteroquin pollet , in Filios illos perduelles exercere ;quamqjuam tem-
perandam eam Doclrinam cenfet, hac fubdens : Hac tamen rativ vh
detur fuffragari tantum Hareticis Anglia Scotitc &c. qua ante att-
num 1 545. , quo Triaentina S^nodus haberi cepit , bareft jam irjfeHa.
reperiebantur ♦
Jam t ta harcDocTrina , etiam dicTo modo temperata , bcneprobat»
quod cx mente Concilii , & Ecclefi* , publicationc Legis Tridcnti-
nain Bjlgio, ut prafertur, editanon ligabantur Hxretici illarum
Regionum jam antea ab Ecclefia tam palam fe^regati , quam fegre-
gati anteConcilium erant Haretici Angli* ,Scotia? &c.
Nec quidquam refert , quod feparatio Anglorum contigerat de tcm-
pore , quo Concilium Legem fcribebat ; fcparatio vero Batavorum
dc tempore , quo Concilii Lex publicabatur . Etenim diligenter cft
advertendum, quodConaliumnon tudc impofuit obligationem ,
cum
88
cum Legem fcripfit , fed oblisationem dftulit ad tempus Publica-
tionis : Neque folum diftnlit obligationem pafTivam, fed vim ipfam
aclivam , & obligativam Legi^ : expreffe enim difiSofuit , ne fua Lex
inciperet robur habere,nifi poft talem determinatam publicationem.
Lexautem , quxex Legislatons exprerTadifpofitione dumtaxat inci-
pit robur habcre poft certam folemnitatem ante illam folemnita-
tem , perinde eft , quafi non effet ; accedente vero ea folemnitate ,
perinde eft , ac fi tunc primo ferretur; prsfertim quando tunc nul-
lum alicujus retrotraclionisefreclum parituraeft. IgiturConcilium
tunc cenfetur obligationem imponere,cum publicatio in aftum per-
ducitur . Quandoquidem ergo juxta allatam, & communiter recep-
tam Doclrinam Ecclefia Lege aliqua ad Diiciplinam fpeftante no-
vam obligationem imponens , non cenfetur illam imponere velle
Filiis illis , quos jam perduelles invenit ; & quandoquidem tunc Ec-
clefia oblioationem Belgii Populis imponebat , quando ibi publicata
Lex fuit;& tunc jam Ftareticos illius Regionis in ftatu perduellionis,
& feparationis reperiebat ; concludendum eft , quod intentio Eccle-
fix non erat tuncobligationem hujufmodi Filiisjam perduellibus,&
feparatis imponere .
JEt rario tum Doftrina? illius corrmnniter recepta?, tum ejus ad cafum
noftrum applicationis h*c eft : Qjia fi Ecclefia Legem , five obliga-
tionem novam riujufmodi Perduellibus imponere vellet , fruftra la-
boraret , atque operam , & oleum perderet . Quinimo obligationem
novam inducere vellet , quando certo prjevideret non in sdificatio-
nem fore, fed in deftructionem, nonin utilitatem, ied in perniciem
talium fuDditorum : id quodmaxime abhorret ab omnibus princi-
piis , quibus regulari Legislator debet in nova Lege , five obligatio-
ne inducenda . Eflet proinde conatus, & acTus valde imprudens con-
tra Monitum SpiritusSancli Eccl.32.fcJ bi auditus non eJLnon effundas
Sermonem . Et contra gravifilmum illud Chrifti Dommi Mandatum
Matth. 7. Ntque mittatis Margaritas. vefiras ante Porcos ^neforte
conculcent eas pedibusfuis , & converji difrumpant vos . Nimirum_>
ejufmodi Lex quamquam per fepretiofa inftar Margarita- , tamen
hujufmodi Perduellibus imponatur,exponitnr manifefto illorum de-
rifui, & contcmptui :ldquod Chriftus Dominus ad vivum exprefilt
verbis illis, ne forte conculcent eas pedibus fuis : Et ulterius accedent
in iifdem mavis odium,& rabiem adverfus Ecclefiam:id quod Chri-
ftus non minus graphice defcripfit verbis illis aliis , & converft dif-
rtfmpant vot .
§. VI. Objetfio quadam contra praditta refohitur .
1
"^T On diffimulabo hic, quod contra fuperius difputata de Tridentini
1 ,.mentern,,'rarevJdeatur Refponfum Sscra: Consregationis iq.
Juln anni 1 6o2.,quod refert Illuftridlmus Dominus Aflcffor S. Offi-
Cii in fuisaccuratifTimis Foliis art. 2. fub initium.Nam juxta refpon-
(um ilfud Matrimonia H.creticorum foederati Belgii declarantur
mvalida, mharrcndo fimili praeccdenti refolutioni Sac. Congrcgatio-
nis
H
nis Concilii , qux cum fit legitima Interpres Concilii ejufdem , cor«
rucre videntur quje funt allata fuperius pro valorc ex^ejuftiem Con-
cilii mente.
Jt gravi huic in fpeciem oppofitioni folide fatiffiiat , fufficiet adverte-
read tempusdatirefponfi, nempeadannum 1602. PorrodicTo tem-
porc nondum amifTa fpes erat eas Provincias reducendi fub Catbcn
Iici Regis Dominium , quemadmodum ex Hiftoria compertum eft.
Vigente autem hujufmodi fpe prudenter Sacra Congregatio cenfere
potuit nondum faftum eflc loctirn cafui excepto regulas Epichcjae
fuperius eonfideratas .
Primo cnim necdum eo rempore videbatur confummata moralis im-
pollibilitas converfionis illorum Populorum , cujufmodi impoffibi-
lita«facit cafum exceptum juxta fecundam regulam Epichejce , d#
qua drcebamus §. 2. Neque vero fine caufa ibidem- adnotavimus ju-
dicium de hujufmodi impoinbifitate non eiTe privato cuique relin-
quendum , Jure igitur fuo S. Congreg. cenfere potuit ejufdem im-
poiTibiiitati nondum eotempore fa&um eiTe locum .
iecundo nondum pariter videbantur perfecla , atque ut fic loquar , in
fuoadhuc luminecollocataduo illa Indicia , quxproduximus §.4.
d> 5".,dum tertiam Epichejae regulam urgeretTKis. Non primum ln-
dicium , quia nimirum inconveniens relinquendi tantifper Ha?reti-
cos abique veris Matrimoniis, interim dum fpes atTulgebat eofdem-
ad Catholicae Matris llnum revocandi , non videbatur adhuc tantr
jremderis eflTe , quanti illud erat, quod Tridentinum evitandum ora-
nino cenfuerat; Videturenirn a Tridentino habita ratio eorum Hae-
reticoriim ,quorum ccnverfio defperata ja-m efTet . Non itera Se-
cundum Indiciuuuquiacenferi potuit publicatione Concilii in Bel-
gioTacTa affici prudenter, &Iigari potuifleetiam illarum partium_^
Hasreticos^adhuc fub Dommio Hifpanorum , &■ non extra fpem po*
iitos redeundrad Ecclefiam : qua fpe non amiTa , jam prodeffe illis
obligatio poterat , neque praevidebatur certo,& uurce noxia illis fu-
tura ,Et idcirco de hoc Indicio dum agerem , appofui claufulam il-
lam , nififorte ctd tempus , quoadfcilicetfpcs- ittos ad Ecclefiam redu-
cendi aliqua relsUa eji .
}oftea vero quam cxtincla fpes omnis fuit eorumdem Harreticorum
rcducendorum , prxfertim poftea quam fiii Juris per Fxdus Mona-
fterienfe una cum fuis Provinciis evaferunt, atque adco poftea quam
ad enm ftatum pervencrunt,quo in ftatu reperiebantur Anglia , Sco-
tia , Dania &c. tempore Tridentini,fapientifTime eadem Sacra Con-
grcgatio manum retraxit ab hac tabula , neque unquam amplius ref-
pondiffe comperitur, ficntantiquiore illo tempore refponderat. Un-
de fi percurrantur Rcfolutiones ab lUuftrifiimo Domino Secretario
productce ,nuI1aoccurrerctpofterior dicto tempore refolutio pro
nullitate Matrimonii inter partes ambas Acatholicas , fed inter cas
tantum , quarum una Catholica , altera vero Acatholica eftet .
Juapropter poft ita infigniter mutatum rerum ftatum , Jocus mcrito
factus cft Difputationibus Doftorum circa valorem , vel nuliitatem
conjuniorum cjufmodi . Vt nos pro valore fentientes , locum cen-
Tom.IX. m femus
9°
femus fa&um jam eflfe pttenofatis Epichejac regulis,quas non ad prio-
ra illa tempora , fed ad pofteriora » & maxime ad hqdiernum earum
Provinciarum fyftemaaccommodavimus , in eoque eafclem regulas
vim efficaciflimam exiftimamus habere ad probandum , quod cafus,
de quo difputamus , ex mente ipfa Tridentini cenieri poflit , ac de-
beat cxceptus a lege.
PARS SECUNDA
§. 7. Obfervantur generatim aliqua de confuetudine
abrogativa Humana Legis
HUCufque inveftigavi mentem Tridentiniex Regulis Epicheja?.
Progredior nunc ad inveftigandam mentem fubfequentis.Ec-
clefia! ex Regulis confuetudinis . Sedjuvabit aliquapnus genera-
tim adnotare .
Primo . Confuetudirem aliquam habere vim humanx legis abro-
gandae , rrseft indubitata ex utroquejurecivili>& Canonico .
Secundo. Ad hujufmodi confuetudinem debet concurrere expar-
te Populi frequentia diuturna a&uum contra Legem , unde often-
datur Legem non amplius utilem multitudini efie: Expartevero
Principis, cujusunius eft ficut ferre, ita revocare Legem, debet
concurrere confenfus eamdem revocandi ♦
Tcrtio . Quodattinct ad Populi contra legem actus, ilfud in primis
neceflarium fempet eft , quod a&ns illa de fe , & feclufa humana_>
Lege. parvi non fint, hoceft neque naturali , neque Divino Juri
contrariifint; quippe contra haecjura nunquam intrare poteftab-
rogatio . Prsterea iidem aclus fieri poflunt vel mala fide,qua-
tenus videlicet culpabiliter lexaut non rcxipitur^ aut recepta vio-
latur: vel bonafide, quatenus fortalfis occurrat rationabiliaali-
qua excnfatio a Legis obfcrvantia.
Quarto . Quod vero ad Prmcipis confenfum attinet , ille poteft efle
perfonalis, & quidem modo exprefTus , modo tacitus , veljuridi-
cus , nempe jam antecedenter expreflus in jure atiquo .
Quinto . Hinc tres confuetudinis fpecies omnes , & iingulg ad le^em
abrogandam utiles, paflimapud Doclores pervulgatx- funt .Prima
procedit per aftus mala fide contra legem pofitos, quorum diu-
turnae frequentiae accedat denique tacitus confenfus Principisj
Optime enim docuit S. Thomas 1. 2. quaft. 97. art. 3. ad tertium
ipfa confuetudo in tali multitudine prxvalens obtinet vim legis >in
quantum per eos toleratnr , ad quos pertinet muhitudini legem im*
ponere : Ex hoc enim ipfo videntur approbare , quod confuetudo intro-
duxit . EtAngelici veftigiis inhaerens Suarez. de legibus lib.j,
cap. iS. num. 20. obfervavit. Ex ipfa duritia Populi , licet irratio-
nabili , refultat refpeUu Principis moralis caufa , & ratio , ut pojjit
judicari prudens revocatio legis ; Tunc enim poteft prafumi conni-
ventia , & abrogatioex parte Principis tacentis , & tolerantis^ quia
tunc jam abrogatio ju(la eft . Secunda fpecies confiietudinis procc-
dit
qi
dit itidem per aftus pofitos ma!a fidc , fed qua non obftante repe-
riantur inconfuetudine dus illae conditiones , cjuas requirit caput
ultim.de confuet. fcilicet quod fit rationabilis , #* legitimh prafcri-
pta . Pofitis autem duabus hilce conditionibus , jam huic confue-
tudiniaccendit confenfus juridicusPrincipis in ifto ipfoc.uJt.de con-
fuet. gencraliter expreftus . Tertia fpecies procedit per actus bona
fide factos , & fimul per duarnm praediclarum conditionum con-
curfum , quo ftante , non poteft aceedere pryjfatus confenfus ju-
ridicus Principis .
Sexto . In unaquaque ex pr<ediclis tribus tonfuetudinis fpeciebjs
debct femper in inveniri rationabilitas , ut conducere poffint ad
abrogrndam legem . Verumtamen in nullaexillis requiritur ra-
tionabilitas exeodefumpta, quod aclus confuetudmem compo-
nentcs non fine contra legem ill?tm humanam, ad quam abrogan-
dam tendunt , Repugnat enim in terrninis, quod fit confuetudo
contralegcm, & quod aftus illam componentcs non fint contra
legem. Quare nulla confuetudo contra legem efie poffet rationa-
bilis,& proinde nullum vim haberet abroganda? legis , id quod
falfum ette conftat ex utroque Jure civifi, &Canonico, ut initio
diximus, igitur rationabilnas confuetudinis conlidcranda femper
eft ,fecludendo mente noftra legem jllam , contraquam confue-
tudo tendit .
Pofthaecpr^notata difficilenon efTet oftendere , quod in cafu noftro
pra?dic"te tres confuetndinis ipecies concurrunt omnes , & fingu-
\x pro valore probando Matrimoniorum , de quibus in prarfenti
dubio difputatur . Neque vero temere in auxilium advocarem tam
Primafn , quam Secundamfpeciem confuetudinis , quandopluri-
mis, & praeclarifTimi tum Theologi , tum Canoniftx utramquo
approbant tanquam eflficacem ad humana: legis abrogationem in-
ducendam . Neque etiam deeflent argumenta ab exemplis non
paucis . Si enim EminentifTimi Domini oculos paulifper circum-
ferant per tot varias Reipublie^eChnftian* Reg;iones facile incident
in plures leges etiam Canonicas in hac vel illa Regione , vel non
receptas , vel poft receptionem pcr fubfequentem non ufum , aut
ctiam per ufum contrarium ita jam collapfas , ut durum plano
videatur culpa hodie damnarc Populos, atque in his Viros quoque
csteroquin probos , oc timorataj confcientice , qui eas amplius non
obfervant poft longarvam jam , & communem contrariam confuc-
tudinem . Et tamennon ubique hujufiTiodi confuetudinum initia
(altem .fine.peccato fuerunt .
Ncc quod fpe&at ad particularem cafum noftrum ,mnltum momen-
ti reponendum efte crederem in ea oppofitione, qUxfereunica
objici poteft ; videlicet quod Hxreticorum in prazfenti Articulo
contraria confuetudo originem ducat fuam cx eommdem adver-
fus Ecclefiam odio , & contemptu; Nam praeterquam quod mul-
ta fparfim in fuperioribus data opera pro feminavi , qux vires hu-
jus Oppofitionis plurimum extenuant ; confiderandum infupereft:
quanto mitius HccJefia fcfe gerere foleat erga Ha?reticos Natio-
Tom.IX. m 2 nales
x .
9a
nales , quos unos prafchs negotium tangit ^ quam erga illos * qui
ex perfonali perfidia Carholicam Fidem , ih qua hati , & educati
prius fuerant , turpifTIme deferuht , & abjuraht * Qua pariterdcj
caufa difcrete acco , & cleir enttr agit Ecclefia C«m Graecis , aliif-
que per Orientcm Schifmaticis, Hfdem quae haetefi nonunainfe*
6tis, quamvis noh minore illi bdio Romanam Ecclefiam profe-
quantur , quam Haererici BataVi *
£ccedit in cafuf quod Ecclefia ut tacirum tonfenfum ad legis Tfiden*
tins relaxationem adjnngat,caufas habet benemultas longiflime re-
motas ab omhi fpecie favoris haereticis illis prasftandi * Puta arcere
mala graviffima alias eiCatholics MifTioni obventura. Viam com-
plajiare errantibusad veram fidem: Divinumpraecipuehohorem il-
larfum fervare ab infimto numero fcelerum ex innumeris concubi-
uatibus pullulantium&c.
Carierum ne longior fiat haec DilTertatio, qua» videri jam nimis prolixa
poreft ; pritereo priores duas cohfuetudinis fpecies ■, & tertia dum-
taxat utor,qua vel rigidioribus Expofitoribus teud&to cap. ukim. de
confuet. fatisfieri pbfie videatur*
f.VIII. Propohitur confuetudo ad cafum prafeniem faciens •
'tj Rincipio ponatur ante oculos Decretatis Gregorii IX. Cap. ult. de
JL confuet. lbv. Licet Jongava confuetudinh honftt viiis author*tas%non
iamtn eft ufque adeo valitura , atveljuri pojitho debeat prajudicium
gencrare, hijifuerit rationabilis, e#* legitime prafcripta .
Atque hic placeat obitef obfetvare , quod primi, qui Commentarias
ediderunt in DecreUliurh quinq*jc Iibros fubmeinbratoGrcgorio
Nono compilatbs,ac~editos, futfe infigneS illi duo fub Gregorio ip-
\o florentcs, fcilicet lnnocentius IV. , qui eidem Gregorio poft Cce«
leftini IV. breViflimum dierum dUmtaxat decem , & feptem Ponti-
fjcatum fuccefilt in Pctri Cathedra , & lnhocemii contemporaneus
Henricus de Segufia, vul£o Oftiehfis diclus fc Et Innocentius quidem
in fuo commehtario in laudatam decretalem , ne confuetudo fit ir-
rationabilis, hoc Uho eonrentus eft,quOd ajure hbn improbetur : Ut
verofirlegitime praefcriptaj hil ihquint aliud,quam lapfum 40« an-
norum.Quis rbgo melius intellexefit fenfum vocis Prafcripta in ea
Decretali,quam diftus inriocentius irt eo Dighitatis gradu Ciregorio
Dccretalis Authori per idem tempus affiftens?Oftienfis vero in cap.
Exparte eod. tit. verf confuetttdines ait t ^Vtruth ftt rationabilis , vei
non, relinquo Judici, tum nec Regula poffet tradi \ Et paulo inferius:
Generuliterejl irrationabitis , ubicutnqueperjus exprefsum reproba-
tur^ vel alids ejl iniqua. Quid verO fii efTe prxfcriptam, ibidem tan-
tumexplicat pcrlapfum 40. annorum b ldem OJiienJis in cap. uk.
de confuct. multis evidenter demOnftrat prxfcriptionem confuetudi-
nislongiflime dilcreparca pr^fcriptione ftriftc, & proprie dicla^
qualiscft, ubia£irurdepr*fcribendo rei dominiot, Quocirca inter
alia difcrimina hoc tradit : Inprafcriptione requiritur tituhs, & bo~
nafidesyfediti confuetudine non rcquiro ttiji ujum , '& tempus tompk-
tum
tum .Horum ego duorum tanf x Doc"trin*,& nominis Virorum fub
ipfb Gregorio viventium in ejufdem Gregorii recentifsimam Dc-
cretalcm Commentarios pluris faciam,quam fequentium Expofito-
rum, fi qulrfunt, qui aliter expiieant .
Nihilominus in confuetudine , quam produco , mufto plus invenitur ,
quam illiduoCanoniftarum facile Prrncipes requirant ,
lgitur confuetudo , de qua foquor * eft Praxis ab Epifcopo Caftorienfi
Vicarioper Hollandiam ApoftoJico inducta , juxta quam matrimo-
nia h*reticorum Belgii fcederati inter fe , tametfi praeter formam
fegis Tridentina! contracla, /udicanfur valida: Quare ft conjuges ab
haefefi ad fidem catholicam poftea revertanturmon jubentnr iterum
ad formam Concilii conjungi,fed tamquam valideconjunftiadmit-
tunturad reliquaSacramema.Hacpraxisinccepit faltem ante an-
num 1680. Ef de rila in fado conftat tumex Batavia Sacra , tum cx
relatione per Theodoium de Cok Clementi XI. exhibita, ut lllmus
D» AiTefTbr in fuis Foliis teftatur ; tum denique ex moderna Rela-
tione Em. D.de Alfatia,
jam vero huic praxi in primis non deeftprima conditio t qaod nempe
fit rationabilis . Primo enim Tridentinum Decreto fuo , qua partc
matrimonium clandeftinum irritat, nullamappofuit claufulam re-
probativam confuetudinfs contrari«e, fl qua forte impofterum irre-
peret.Secundo ca praxis rationabiliseft tam ex parte matcri«e,quara
ex parte Authorispraxis ejnfeiem .
J?x partequidem materia?, quiamateria hujuspraxis eft valere reipfa
matrimonium faclum coram Teftibus , licet non coram Parocho •
Hujufrnodi autem Matrimonium fecundum fe fpec1atum,& fcclufa
Tridentini tege , eft rationabile , quia nullam de feturpitudinem
continet neque corttra jus nattirale , neque contra jus Divinum . Et
patet a forfiori ex Matrimonio clandeftino , quod fecundum fe jure
tam naturali « quam Divino validum fuit pertot fecula anteTri-
dcnrinum , & nuncquoque validurri eft iniis Rcgionibus , ubi Tri-
dei -tinum non eft publicatum . Patet infupcr, quia valide contrahe*
re coram feftibus, quin requirarur prajfens Parochus, poteft efle ma-
tena lee;is rationabilis . Et fane Ifl ipfb Tridentino ita prarparatum
antea Decretum fuerat (teile Pallavicino Hb.zi.cap.^. prope ini-
tium ) u t matrimonium eelebrari deberet coram tribus Teftibus,
nulla Parochi mentione facla . Quod Decrctum nemini unquam in
rreutem Venit impugnare tamqnam ftatuens materiam irrationabi-
lem ex Co pr^cife, quod Parochi prxfentia non requirebatnr ,
E < p^rte vero Authoris, Praxis eadem rationabilis eft; quia Caftoricn-
fis graVibu* ratioilibus ad eam Praxim inducendam permoveri po-
tUit, tum rtirtnirum rationibus illis direclis, qus tot celebres Autho-
res moverunt, ut ea matrimonia valere cenferent ; tum rationibus
alns r-rflexis publicum bonum Mifsionis Hollandi* refpicirntibus .
Addo cZiTi Praxim non folum continere aclus utcumque rationabiles ,
fed afhis propemodum judiciales. Reipfa enim Praxis harc contmet
judicia conftanter cOntinnata in Officio Vicariarus illius Apoftolici,
quibus nrsdicla Matritnonia valida judicantur,& dedarantur.Qua-
~re
94-
re Praxishxc formavit Jam ftylum omnium Ecdefiafticofum Tri-
bunalium illius Apoftolici Vicariatus, qui Jate protenditur per inte-
gram Ecclefiafticam Provinciam conftantem ex Archiepifcopatu
Ult.rajecTenfi,& quinque aliis Epifcopatibusfuffraganeis.Porro vul-
gatum eft plus roboris, & virium anefle confuetudini diutumaa
acTuum Judicialium, quam acTuum a folis privatis frequentatorum •
Deinde eidem Praxi non deeft fecunda conditio, quod fcilicet fit legi-
time praefcripta. Nam fi praefcriptionem hanc unice collocamus in
lapfu 4o.annorum, quemadmodum collocandam audivimusab ln-
uocemio, & Oftienfi , quos commun iffme pofleri fequuntur ; Jam
in cafu habemus lapfum annorum 60. & amplius . Si vero juxta fe-
veriora quorundam placita eam praefcriptionem regulare pro ma-
teria: capacitate velimus ad normam prsfcriptionisproprie taiis
dominiorum ; etiam ad normam illam hac praxis praefcripta dicen-
da cft . Etenim non dceft bona fides , & titulus , quse duo defiderari
poffent ad normam aiTequendam praefcriptionis illius ftrifcTe, & pro-
pric dicTae .
Ac de bona fide Caftorienfis Epifcopi , qui eam praxim poft viros do-
c~tos tum Romae , tum alibi confultos invexit , minime dubitare li*
cet. Ambigendum pariter nullo modo eft de bona eorum fide , qui
Caftorienfisexemplo, & mandatis prseeuntibus , eadem deinceps
praxim conftanter ad hanc ufque diem obfervarunt tam Vicarii
Apoftolici, quam Provicarii, Parochi, Miffionarii plane omnes .
Titulum vero,quaIis in fubjecTam materiam cadere poteft,facile dabit
dignitas ipfa , & munus legitimi in univerfa illa Ecclefiaftica Pro-
vincia Paftoris, & Judicis,qua dignitate, ac munere Caftorienfis pol-
lebat. Adjuncla infuper fin minus veritate(de qua nunc non labo-
ro ) at certe exiftimatione communi non confulta? modo hac fuper
re Apoftolicx Sedis (ut reipfa confulra fuit ex foliis Illmi AfteiTo-*
ris) vcrum etiam ita refpondentis, ut ipfius Caftorienlis arbitrio fta-
tuendum reliquerit, quod crederet animarum fibi creditarum falu-
ti maxime expedire . Jam vero ex his omnibus fufficiens confurgit
titulus partim certo verus , partim faltem coloratus , vel exiftima-
tus : Cujufmodi titulum ad praefcriptionem ipfiim Dominii fufficere
communiseft, & pervulgata DocTrina; quemadmodum de colorato
tradunt omnes , ac dumtaxat etiam exiftimato late probat ex Legi-
bus , & ex communi Juriftarum Haunoldus dejuftit. traEi,$. cap.2*
controv.^.
Qiue cum ita fint , nihil amplius defiderari pofle videtur , ut praedicTae
confuetudini dicantur ineflfe dux ilKv conditiones Rationabilis , $•
prafcripta . Concurrentibus autem duabus hifce conditionibus jam
ex difpofitione cap.ult. deconjuet. haberur totum id, quod Pontifex
in confuerudine requirit, ut poffit juri pofitivoprxjudicium genera-
re . Quamobrem ejufmodi confuetudini cenfetur eo ipfbaccefTifie
confenlusjuridicus Pontificis generaliter in ifto ipfb cap. exprefTus ,
quo pcrficiunturconfuctudinis viresad illud ptaejudicium generan-
dum . Atque hac ratione, & via legem quamiibet confuetudine ri-
tc abrogari, communis eft, & valde recepta (ententia : idque etiamfi
Prin*
9?
Princeps interim ejufmodi particularem confuetudinem fortaiie
nefciat .
icd ut iis quoque fatisflat , qui confenfu ifto juridico parum contenti ,
aufteriorcquodam ingeniorequirunt confenfum peribnalem taci-
tum Principis, de hoc etiam in noftro cafu pauca dicamus .
fVtque , ut hincexordiar , non deeft (upradicta? praxis fcicntiaapud
Apoftolicam Sedem. Namutomittam illam fuifTe defertis verbis
fignificatam Clementi XI. in Relatione Theodori dc Cok,ut lllmus-
AiTefibr refert, conftat,veI ex una HoIIandiaeMatrimoniorum mter
Refolutiones vidcnda , multo ctiam antc fuifTe eam Praxim ad Sac,
Congreg.delatam , quin imo fuitfe eidem expofitum , quod cadem
Praxis adverfari videreturantiquiori ejufdem S.Congreg.Refponfo
de anno 1602., vel 1605. Quocirca de hujus Praxis apudSedem
Apoftolicam fcientia dubitare non poiTumus.
\d fcientiamautemacceiTit tolerantia . Quamvis enim in pra?dic"ta
caufa Holland. Matr. anni i63i., & in altera Bofcoducen. Mat:v.
anni 1683. Sac. Congreg» dixcrit, fi refpondendum eiTet, cfte nega-
tive refpondendum, in primis nefcio, an tunc id refponfum negati-
vum fueritreipfa datum.Si enim datum non fuit , Sedes Apoftolica
potius abftinuit a refiftendo, quam reftitit. Deinde id refponiiim vi-
fum eft percufere dumtaxam Matrimonia Catholicorum cum Hc-
terodoxis, ut patet ex dubio in d. HoIIand. Matr. propofito . Deni-
que tametfi ex dubiis in d. Bofcoducenfi propofitis videatnr idem-
rcfponfumad Matrimonia pariter h^ereticorum debuifie protendi ,
advertendum tamcn eft ejufmodi refponfa contigifle fub exordio
praxis aGaftorienfi introduc"h? , qusMiihilominus fuum curfum te-
nuit, atque ad hodiernum ufque dicm viguit , acviget perannos
jam amplius, quam quadraginta, etiamfi cjus initium a ternporere-
fponfa jlla fubfecuto numerare quis velit . Quo quidem temporis.
curfu veftigium apparct nullum rcfiftentiar Sedis Apoftolica? quoad
pracfcntem articuu Matrimomi inter conjuges h:eretico^ celeorati.
^erum ncc intra meros tolerainLc limites fubftitifceSedes Apoftolica
videtur . Taceo hic hnjus rei indicia , qua?fubminiftrare pofiet tum
Rcfponfum Sac. Con^regatioms .ad ipiiufmet Caftorienfis dubia an-
110 t 67 1. in fohis Ilfmi Aisefsoris relatum; Tum refponfum alre*
rum, quo Caftojienfi.s afTirmabat fibi dicium, ut ftatuerct ipfe, quod
crederct aniinarum fibi creditarum faluti maximcexpedire.Unum
fatis habeo indiciumconfideranJum proponere , quod relultat ex
Refponfis toties iteratis , iifciemque CJcmentis etiam XI. Judicio
comprobatis,ficut exaccuratiiiima lllmi Afsefsoris narratione co-
gnofcimus . Etenim Emi PP.jufferunt nonfemel Vtcaritm Apojloli-
cum pro tempore^feti M.jfonarioi prudenter fe gerere , & juxta p/cba-
torum Autborum Dodrinam . Qp* verba ipfillima funt Kefponfi Sac.
Cv>cg;ej;ationis de Propaoianda Fide Thcodoro dc Cok redditi an-
110 1704. cui refponfo reliqua coucinere idem llim.is Afledor la-
pimteranimadvertit .
am vcro hoc fuper relponfo tria breviter obfervare non pigeat .
Primo.EE. PP. itadum rcfponderent,optime fcicbant quam Praiim
jaoi
*6
j.imdudum Vicarii , & Miflionam illi fervareht : Sciebantintertot
Autbores alioquin probatos , quorum illi Authorum fententiam_»
maxime fequerentur,nempe ftantem pro valore ; Pra?videbantde-
nique ex hoc refponfi genere futurum ut illi potius in fua Praxi con-
firmarentur ,quam abilla recederent , id quod & eventus femper
comprobaverat.Jam veroin his circumftantiis ita nihilominusSac.
Congrcg. refpondere, non videturpra^cife toIerare,fed aliquo vero
modofovere pr.tdiclam Praxim .
Sccundo . Alexander 111. cap. Super eo de cognat.fpirit. ad Epifcopum
Vigilienfem refcribcns, vult in quaeftione deimpedimentis etiam
dirimentibus rationem haberi maximam confuetudinis particula-
ris,five praxis Ecclefia: Metropolitan<e,& aliarum circumpofitarum,
licct ea praxis contra Jus commune jam effet . Mox eidem Epifco-
po jubet, ut quoddam Matrimonium pro irrito habeat,fi obftare vi-
deat earum Ecclefiarum cotifuetudinem : Si vero videat non obfta-
re, pra?cipit, ut id Matrimonium permittat quidem,fed non appro-
bet . Ne autem permiffio cenferetur approbativa ; Sic quomodo fe
gerat, illum Pontifex iuftruit : Difftmularepoteris , inquit , ita quod
ftec contradicere, ttec tuum videaris praftare ajfenfum .... cum poffet fic
in exemplum afsumi . Tolerantiam igitur mere permiffivam,e<; non
approbativam in eo reponit, quod nequc contradicat , neque affen-
tiri videatur, adco ut non pofTit in exemplum aflfumi. At ponamus,
ouod hoc alio modo Alexander refcripfifTet;JV diB<s confuetudo non
vbftat , adhibe probatos confliarios , &y<xta torum conftlium te gere9
approbando Matrimonium ,fi & tpfi apprubevt . Profeclo Alexander
hoc alio modo rcfpondens , non mjunxiiret Epifcopo tolerantiam ?
qu* approbativa non eflet , & qux trahi in excmplum non poflet •
Quapropter ipfamet Alexand; i 111. Refponfio non cenferetur pura,
&pura tolerantia ejufciem M.nrimonii,fed illius tacita approbatio,
dummodo tamen Epifcopus inftfuftionem fibi a Pontiflce traditam
ad ungucm fervaret . At hujus feeundi generis fuit Refponfum to-
ties a Sede Apoftolica fuisper Hollandiam Ecclefiafticis Miniftris
inculcr.tum * Non illa fane refporadit : Difftmulare poteritis , ita quod
nec contradicere^ ttec afsenfum praftare videamirti%nefic poffit in exem-
plum afsumi . At refpondit ■: QmfuHte probatos Autbores, &juxt£L*
eorum Docirinam ,ft Matrimonia ifta hxretlcorum fine Parocho fabla
pro validis habeant, vos quoque illa pro validis babjtote . Hoc cnim
ligmficat Refponfum relatum .
Tcrtio. Hujufmodi refyondendi genus aliasa Scde Apoftoficaulurpa*
tum in bac ipfa materia Matrimouii,ejufque impedimcntorum ha-
hitum fuit paffim a Docforibus inftar tacitafc approbationis , imo
ctiam implicitjc difpcnfationis fuper impedimcnto quodJuris dum*
taxathumani effet, fi forte contiugeret id impedimenturr. re vera
fubeffe, Affero exemplum in Refponfb per Urbanum Vill.dro ad
fupplicationem a Card. de Lngo exaratam fuper Matrimoniis Nco-
phitorum in Paraquaria , cujus refponfi Doctores multi meminere ;
ut nominat/m poteft legi fufe deduftum apud Cardenas in Crift pro-
pojuionum ab hnoc.XLprofcriptarum ad propoftt.i. difsert.2. cap.%.
artic.$.
artjc. $. Summa Refponfi Urbani hse fuit • Non vi/t^ri r • ,• ,?7
difpeotatraneopusefte ; fed ubi DocWum frnrL! PeClah fua
bab.les iotercedeKnt /poffe fequSiZ, , umnquepro-
rum , ac hominum Barbaris f2 b o e ^Hoc 'ZtT"' '"T
huic alteri «qnivalet , fcilicet ut fe "ererenHuxta fc^ ^
batorum Authorum Porro io eo Urfani " ffifoSS ' ^
delite.cere acitam Pontificis qua declaratio, em , qua d fe„ff i "
nemprovaloreMatnmonorum. on* >H .;„,. n.r ^ ' "
contraherentur fenfpr^ nniA~ "ti r • *- Jas ReH'oofi normam
coniraneientjr, ienlere qui de illo fcnpferunt Doftores ouemad-
modum cognofci poteft. ex laudato Cardeuas M arZ&laTur.
conirafta foxtt r efi-onfi imV ^V "' 'nqU,t' Af<""'™*« C fcilicet
conirac a j jxta refponfum.) m« efttnt certo valida, mantrtnt txmRt*
frfr',,0,,, $utd autem Pontifex confu/tus i„ reZTZvi decrC
« decreds & remi«\q| ^" eftreverfntia > de Sedis Apoftoli-
fex regulam illam fe gerendi Miniftris fuis trade^ fiZ imnlk te
ex parte A,a fupplere , fi quid opus fuerit ad valoiem M trZonif
rum, qu* ,uxta talem regulam iud,carentur ab firae^M . ftds nt
val.da: prsfertim q uando defeftus valoris unice imeri Jo eft a iola
Pareo hicfonH;: eT", T ^ eft '" P^ Pont.fi s.
V* coh.cfimilra exempla producere maliis mate.iis, veluti e. k
nemexo^ffi'01" ^J^ ^™ circa ftam J*S fo^
nem exorto Pontificem confuleret, atque hic re/ponderet : Inlemet
ut 'iWoccoc TrPr*t0r™ ScriptorimDoarinamTlc
cSemra "e &'SS^££E£5^$&
fponfijudei ille fe gereret &c! dum™°° ad normam re-
CONCLUSro.
E L^lfbHileS"15 m,e3x<<1Uidem ***"» Vl;teur OTCfafl «-
cenfc da fint J K& ouod Mjtrimon» i» P«Tenti Djbio propofita
ff e ,^ , Fwd^entum autem hd/us refolutionis hoc
d'Jn?^nZ ftt,scoll,g, videaturpartim ex Mente Tri-
^TnE X,mfe^q,elltis **» ; q»ia fcilice, Men-
Leme n, ,J ntf0,P'c'e>'do, videt ur h,c cafiis poflus exceptus sl,
m^tem vT, ''& ,ntueiJ*V,,ni,iter B"M* fubfequentis
relaxt r?on, n ?" Jam e{nS COnfenfuS accemlIe l'ro ■>** ejurdem.
reiaxinone,quatenusrelaxat,oneopusroret
auZTZ™^ • i<m digniutenu
Dienda- X » ' ^l^&j"'0 no» fic «"deahir rotynde conci-
ttaS^f^ v tT^«V*»S Sedhoc alio potiuscau-
ur in^nA ' P%" MentemA Mens eft, u[ Bpifcopo lprcnli de-
n iwStSj °Ua d,c"ur'5u»»d Matrimonii inter fe ab har.ncis
JrW SCtlt0pMter Tr,dentini foravirri contrafta , fi coutin •
n c.it
98
«at utrumque, vel alterntrum conjugem ad Ecclefiam Catholicam
reverti, poffe in prxcedenti Matrimonio relinqcti,& ad reliqua Ec-
clefu- Sacramenta etiam admitti . Haec autem refolutio ad San&if-
fimum referenda erit , atque ejus Approbatio , fi ita San&itati Suas
videbitur , expedanda . Pofita vero SancfitatisSuae approbatione ,
quam tamen opus nonerit in Inftrufrione exprimercjam fupradicta
inftru&io fatis fuperque erit , ut certo denique arguatur adefie jam.>
tacitum S. Sedis confenfum quoad valorem ejufmodi conjugiorum.
Proinde fuper his omnis in pofterum anxietas , & molefta dubitatio
conquiefcet .
Ita cenfeo, fimuljudicium hocmeum EE. PP. ,& S. Sedianimo, &
fincerefubmittens.
Dominkus Turano Soc. °Jefu *
Super Dubio Secundo y Tertio > 8c Quarto •
§.1. De Secundo Dubio ♦
DE hocfecundo Dubio non aliter judicandumexiftimo, quam de
primo : Nam revera in primo illud implicari , & includi palam
fiet ex dicendis . Inhaerendo igitur piimi Dubii refolutioni •
Ad fecundum pariter refpondendum cenfeoafErmative.Ratio eft.quia
loci differentia, qua una cafus primi Dubiiab hujus fecundi caiu cli-
fcriminatur , cenfenda eft, quantum ad praefens inftitutum attinet ,
pure materialis . Non aliter materialecenfetur loci difcrimen ; fi
h«ec alia quaeftio proponeretur,utrum ejufmodi Matrimonia valeant
in exercituex Batavis haereticis collefto , & ex foederati Belgii finir
bus in exteras terras egreflb. Profeclo iftius Qiiaeftionis refblutio
merito omnibus videretur inclufa in primi noftri Dubii refolutione.
Etenim exercitus ille , five intra , five extra patrii foli limites ince-
dens, aequcpergit pars efTe Reipublicae illius, & ficur mutatione illa
loci nihil ilJi deperit de omnimoda fub Reipublic<e' Dominio fubje-
ffione, ita nihil imminuitur deGubernatione fecundumejufdem_>
Reipublicae leges: fecum proinde ficut obedicntiam,ita regimen fuae
Reipublice exercitus ille circumfert •
Idem piane fentiendum deLegionibus praefidiariis , dequibus in hoc
fccundoDubiofit fermo . Ilfae fiquidem in Praefidiorum locis juxta
conventiones in Pace Ultrajeclen , firmatur , permanent fub Domi-
nio HolIandicaefReipubiicae, ejufciem legibus, ac moribus gubernan-
tur,& reipfa conftituunt quafdam parvulas Civitates, feu Ccetus tam
Imperii HoIIandici proprios, quam proprii funt reliquorum fubdito-
rum Coetusintra ipfius Hollandiaeconfinia confidentes . Ut proin -
de hodie HoIIandicum Imperium ultra veteres termiuos adfuain
condiftis locis difpofita Praefidia protendantur . Sunt ergoea Praefi-
dia pars HoIIandicae Reipublica:, & una cum interioribus ejus parti-
bus unam , eandemque Communitatem componunt . Qnamobrem
non aliter de his , alitcr de illis partibus cenfcodum eft , fed ficut de
Communitate univerfacenfetur , ita de fingulis ejus partibus , five
hi5,fiveillis,ccnfcri neceffe eft . Hinc
"§9
rlinc* primo cefTat omnis neceflitas cliicutiend i, utrum Pr^fidiarii
illi Milites habendi fint tamquam fimplices Advenjc in fuis qui£
que locis ; An vero tamquam ii, qui Domicilium, vel quafi Do-
micilium ibidemacquirant . Ceffat, & neceflitas ftatuendi, quae-
nam aliis prjeferenda opinio fit in ea celebri dif]->utatione de obli-
gatione Advenarum , & Peregrinorum in locis , per qu* tran-
feunt, vel in quibus brevimorantur, quam difputationem latiffi-
me inter alios traclat delbenc de immanit, cap, i 1 . & 12. Ceffat,in-
quam, omnis ejufmodi labor , & cura . Nam in hypothefi Prarfi-
diarkeLegiones Jure novo ex Principum Supremorum difpofi-
tionibusorto 11011 fequuntur locorum leges,& regimen,fed ficuti
fub fux Reipublicae Dominio , ac Gubernatione, ita fub ejufdem
legibus , ac moribus vivunt . Quo circa fruftra in praefenti labo-
raremus de vocabulis Advenarum , vel Incolarum , Domicilii ,
quafiDomicilii &c.
Hinc fecundo locirm in praefenti non habent Doclrinsde Advenis 9
& Peregrinis capita illa duo , in quibus frequentiflime Doclores
conveniunt,& fi in aliis capitibus minime confentiunt.Alterum*
■quod Advena tenetur in loco prarceptis Juris communis, etiamfi
In fua Patria eorum obligatio minime fortafTe vigeat,dummodo
'/igeat in loco . Alterum, quod tenetur Advena legibus loci , fin
minus quoad alia , certe tamen quoad contraclus . Non habent ,
inquam, ha?c locum in prsefenti , quoniam Legiones memoratae
ex prardicto novojure quoad omnia fuis patriis legibus, ac mori-
bus ita reguntur, tamquam fi intra fuam Patriam forent . Sunt
•enim , ut notavi , una eademque Communitas . Communitati*
itaquc fuae vinculis tenentur, five dejuri communi, five riecon-
traclibusagatur ;dummodo tamen aftiones fpeftentnr, qras in-
ter fefe mutuo exercent ejufdem Communitatis partes.Nam quid
dicendum , fi quis ex eadem Communitate cum extraneo ab eo-
dem agat , in aliis Dubiis cxaminandum proponitur .
Hinc tertio dcducitur refolutio undecimi Dubii, qua parte refpicit
Matrimonia ab iifdem hxreticis Batavis invicem contracla irt
CivitateMofeTrajectenfi . Nam ibi quoque fuis legibus vivunt-
Imo quod ad ita vivendum attinet, Jure fuo ibidem non aliter fe
habrnt, quam fi eam Civitatem titulo Dominii, non fblius oppi-
giiorationis poffiderent . Qua? igitur de locis Praefidiorum dicla
funt , a fortiori de Civitate Mofe Trajecteufi procedunt . Unum
tamenadvertendum quo ad pra?fcns Dubium judico . Cum in eo
lermo ftet de hctreticis addiftis Legionibus , id non effe intelli-
^endumdvjmtaxat de rigorofe addictis , hoc eft defcripto in albo
Militum , fed latius de iis omnibus, qui unum Ccetum ibidem
conflant Iegifrus Hollandiae viventem, ut nimirum comprehen-
dam famulos , /amulafque , & alias quafvis perfonas inibi cum_>
Legione Prarfid iaria unum facientes . Totum enim iftum Popu-
hvm,ac Coetum ibkfem n'<zentcm,& folius Reipublicae legibu^-g^-
bernarifolitum judico ob ^Uatam rationem a lege Tridentina ,
Tom.lX n 2 quam-
quam vis in loco vigeat, iolutum «que, ac liberum» fieuti fi intra
Hollandiac fines vcrfaretur •
■§.11. De Tertfo Dublo .
AD Tertium, in quo quaeritur de Matrjmonio in Joeis Praefidio-
rum inter unam compartem haereticam de Ccetu Praefidii , &
inter alterara pariter haereticam, fed non de illo Ccetu compar-
tem , quam propterea brevitatis gratia vocabo partem extra-
ncam.Dico attcndendam efte hujus extraneae partis conditionem,
hoc-cft utrum illa de fe,& feponendo conjugium cum partcnrx-
fidiaria copulandum reperiatur eo in loco ioluta a Tridentim 1c-
gc , ad effefrum contrahendi cum .quavis altera haeretica parte
quod quomodo contingere poffit in refolutione fequentis Dubii
indicabitur ) : An vero non ita foluta reperiatur . Sl primum va-
lide contrahet, Tridentini forma non fervata , cum parte haere-
tica ad PradidiumBatavum fpectante; Si fecundum invalide cum
cadem fic contrahet . Ratio primae partis eft manifefta . Nam cur
haereticus prasfidiarius magis in eo loco ligabitur Tridentino
Decreto, quam alius qui vis haereticus . Ratio fecundaepartis eft ,
quia nihil fpeciale cogitari poteft inPra?fidiario.haeretico Bata-
vo , cur in ejus gratiam pars illa extranea , csteroquin juxta hy-
pothefim Tridcntina lege obftrifta ab ejufilem obligationc fol-
vatur .
Opponetur forfitan primo\ quod juxta refolutionem primi , ac fe-
cundiDubii Prxfidiarius haereticus Tridentini lege non tenetur.
Ergo ligamen hoc cenfebitur fublatum etiam quoad compar-
tem alteram : quemadmodum difpenfatione uni ex contrahcnti-
bus conceffa fuperaffinitate E.G., impedimentum fublatum quo
ad unum cenfetur eo ipfo fublatum quoad alterum .
Sed relpondeq longe difparem effe rationem de impedimentis eon-
fiftentibus in relatione unius ad alterum , ac dc impedimcnto ,
quod oritur ex Tridcntina iege . Affinkas E. G. , quae eft unius
ad alterum purus quidem ordb, ac relatio * ftatim indlvifibiliter
totaperit, five definat folus terminus, five folum funiamentum»
five fola fundandi ratio, ut notum eft logicis . Quare fi ex parte
Titii fublata eft affinitas cum Berta,nequit non effe fimul fublata
ex parte Bertx cum Titio; quippe poffibile non eft , quod Titiuf
dcfinat efte.affinis Bert* , &Berta per^at effe affinis fitii , ficut
poiLbile non eft , quod Paries A defina~t effe fimilis Parieti B , &
Panes B pergat nihilofecius cffefimilis Parieti A.At vcro in qui-
bufdam alus impedimentis non ita fe rcshabet . Titius E.G. *
quo cum fuerit diipenfatum fuper proprio fimplici Caftitatis vo-
to, non ldcirco liber erit ad contrahendum cum Bertafimili vo-
to Jjgata . Et ut exempla in impedimentis dirimentibus offcram ,
I ltuis h. G. Subdiaconusex aliqua graviffima , & publica caufa
«Wpeuiatus iuper folcmni Caftitatis voto ad effe^um contraheu-
di
. ioi
di Matrimonium , non propterea hbcf erit ad contrahendum
cum Berta Monialifimili conftricla voto . Infidelis etiam , utpo-
te qui foris eft , legi Ecclefiafticae irritainti Nuptias Baptizati cum
minime Baptizato , nequaquam fubiicitur : fed non ideo valide
contrahet cum Baptizata , quafi vero idem communicare valeat
fuam ab ea lege Ecclefiaftica libertatem »
Ad hoc porro fecundum genus fpeclat folutio a Tridentino Dccre-
to, quam haereticis Hollandis concedit Primi , & Secuudi Dubii
decifio . Et ratio eft , quia ficuti difpenfatio fuper voto conceflfa
Titio inteJIigitur concefta quoad compartes a tali voto folutas ,
& ficutilibertas Viri infidelis intelligitur a Deo concefla quoad
a4ias compartes fimiliter liberas , idcft non baptizatas : lta Im-
munitas hxretici Batavi a TridentiniDecreto ex Ecclefix beni-
gna iuteutione intelligitur dumtaxat concefla quoad alias com-
partes fimiliter immunes, puta quoad compartes haereticas Hol-
landici Populi, quae pariter ex eadem Ecclefiae benignitate folu-
ta a Tridentini obligatione reperiuntur . Quapropter hoc fir-
mum eflfe debet , & inconciuTum, Ecclefiam in Tridentinae Legis
relaxationenon indefinite, & univerfaliter praedicTtis haereticis in-
duigcre, (bd intra hos tantum CanceIIos,ut nimirum inter fe va-
Iidecontrahant abfque Trldentini forma . Quo pofito Indulto ,
quifquis ex ea Republica haereticus cum alia haeretica ejufciem
Reipublicaecontrahit , idem femper contrahet cum partefoluta
a Tridentini Icge . Numquam autem indulfiffe cenfenda Ecclefia
eft, ut valide contrahant cum alia comparte, five Catholica, five
haeretica , quae alioquin perfeveret fub ligamine Tridentin* le-
gis . Neque vero, quse-prolixe fuper primo Dubio difputavimus,
aliud evincunt, quam Ecclefia: indultum praediclis limitibus cir-
cumfcriptum .
Adde, quod fi adeo indefinita eftet libertas haeretici Batavi , feque-
retur,eumvalidecontrac~turum in Italia E.G. , vel Hifpania cum
quavis loci Catholica, Tridentini forma non fervata .. Qnod ne-
mo dixerit ne de Anglis quidem , aut Danis E. G. haereticis , in
quibus caeteroquin fblutio a Tridentini vinculo evidentiorem ha-
bet, & quodammodo firmiorem , quam in Batavis, radicem . ln
illis cnim oritur cx omnimodo defeclu publicationis Tridentini
fuis in Regionibus .
Opponetur fecundo . In cafu praefenti Iocum habere poflfe Doftri-
nam illam certam , & exploratam , quod fponfa E. G. , in cujus
Parochia Tridentinum obiiget , valide contrahet in parochia
fponfi abfque Tridentini forma , fi forte in fponfi Parochia Tri-
dentinum utpote in ea non publicatum, non obliget . Ita igitur in
prxfenti extranea illacompars hacretica , quamvis alioquin con-
tingat eamdem Tridentina legeligari, in Parochia fua Catholi-
ca , in qua degit , poterit nihilominus valide contrahere abfque
Tridentini forma cum comparte Ikrretica fpeclairte ad Prarii-
diumBatavum, quippe quod cenietur vcluti diverfaParochiaJn
quaTridentinum non obligat . Scd
102
Sed iefpondeo iftud de Vrxfidlo conftituente Parochlam a loci Pa-
1 ochiis diverfam non efle exiftimandum in caiii , nifi merum fi-
gmcntum . Quar enim legitima poteftas iftam Parochiam erexit ;
An Minifiellus illius Jegionis veruseft Paftor, & legitimus Paro-
chus ? Veritas hac una eft , quod illi legionarii harretici , utpote
quiratione baptifmalis chara&eris Ecclefiie Catholicae fubje&i
funt , confequenter fimt fubjefri Parocho legitimo lociadinftar
aliorum quorumcumque intra Parochiaeillius Catholicx fines
exiilentium . ld quod tam verum eft loquendo de Batavis per ea
praefidia difperfis, quam de iifclem intra fiii Belgii fines colleelis .
Neque enim hi veras Parochias in ipfa Hollandia conflant a Ca-
tholicorum Parochiis diftinftas , fed de Jure Divino, atque huma-
no fuo quique Catholico Parocho fubfunt , intra cujus Parochiae
limites commorantur » Hoc unum illis ex benignaEcclefue vo-
luntate conccflum eflfe exiftimandum eft, utnon obftante vera
illoruui erga Catholicos Parochos fubje6tione,habeantur tamen
pro validis Matrimonia invicem inter ipfbs , Parochis licetab-
fentibus , contracla .
Quocirca dum Scriptores aliqui Catholici , quorUm llluftriffimus
Secretarius iwainot.n.iy. meminit, dixere binas confiderari de-
bcre diftinclas Parsecias in loco , ubi mixti Catholici haereticis
commorantur, alteram Catholicorum , haereticorum alteram >
iidem non aliud dicere voluifle intelligendi fiint,quam imagina-
tionc quadam noftra ccetlim haereticorum ibi confideraria nobis
poffe quafi Paraeciam diftin&am acoetu Catholicoruirf, idque ad
hunc tantummodo effeftum , ut publicationis Tridentini decretL
in ifto particulari h#reticorum ccetu defeclus a?quivalere cenfca-
tur defeftui publicationis in una aliqUa Panecia * Hoc folum vi*
ros do&os voluifle arbitrabor : De haereticis enim veram Paro-
chiam conflantibusfeorfum a Catholicis necogitafTe quidem il-
los exiftimo . Jam vero fallaciffime ex iftjufmodi jequivalentia
Parochi* imaginariae inordine ad unum effeftum progredere-
mur ad aliam aequivalentiam conftituendam in ordine ad alium
erreftum fine fpeciali urgentifiimo fundamento pro nova ifta
aequivalentiae extenfione .
Jirmum igitur mihi, & perfuafum eft,ficut haereticorum in iis lo*
ciscoetus veram diftinftam Parochiam non conftituit, ita tran-
feuntem ad ccetum illum non tranfire ad Parochiam ullam di-
ftinctam; atque adeo in praefenti tam non habere locum do&ri-
nam nobis objcetam , quam locum non habetvera diftinfta Pa-
roclua, & confequenter nec ad veram diftinftam Parochiam
tranfitus ,
§. 111. De g%uarto Bubio •
T T T hoc Dubium ad Matrimonia haereticorum fcedetati Belgii
V7 revocem , cogitabopartes duas, quarum neutra legionibus
pracfidiarus addifta fit,adveniffe in Praefidii Batavi locum ePatriis
tederatiBelgii Terris . j)ico
I03
Dico jam duos iftos Batavos codem in numero cenfendos eflTe , quo
in numero cenferentur , vel duo haretici Angli , Dani &c. in ^
eumdem iftum Iocum commigrantes. vel iftiduo iidem Batavi,
fi alibi inter Catholicos verfarentur, puta Ulytfippone , in portu
Liburno &c.
jottur, vel in loco , ubi ex hypothefi Tridentina Sanctio viget , ob-
tinuit forfitau confuetudo aliqua rationabilis , & prarfcripta , vcl
Ecclefi* tacito confenfu nixa, ut haeretici iftic degentes ( fiveln-
colae fint, five quafi lncolae, five meri advenaOpermittantur mo-
re patrio abfque forma Tridentini contrahere .. Ver nulla ibi ob-
tinet ejufmodi confuetudo .. Siprimum , validum erit in cafu
praefentisdubii duorum Batavorum fine Tricfentini fbrmaconju-
gium . Si fecundum, erit invalidum . Ratio primaf partis eft,quia
prxfuppofita confuetudo tam fufFragabitur haereticis Batavis f
quam aliis alterius cujuslibet Nationis . Ratio fecundae partis eft,
quia tunc vim fuam totam exerit difpofitio Juris Communis in
loco ex hypothefi vigens , uti videlicet in materia faltem con-
tractuum teneantur legibus inloco florentibus non Incola? mo-
do , & quafi lncolae , verum etiam Advenae , & Peregrinl: prout
jert communiflima fententia fundata in utroque jiire , & nomi-
natim in cap.fin.de for. compet. Quemadmodum ergo alii quilibet
harretici Matrimonio ibi fefe valide conjungere non poffent prae-
ter loci legcs,& multo minus poftent,fi esdem leges ad Jus com-
ir.une fpeclent ; ita neque Batavi poterunt . Quid enim caufie fit,
cum Batavi haeretici eo in lococxteris hareticis prxftent .
Dices id erfe caufie, cur ibi praeftent , quia ibi fupponitur adefle Ba-
tavum Prarfidium, quodloci legibus nontenetur.
Sed refpondeo, quod ibi Prsefidium adfit, conferre quidem ad hoc
poteft , ut duo illi Batavi illud advetti facilius reduci pofilnt ad
componendum unum moraliter commune , five unum , eum-
demque cum illo Praefidio Populum loci legibus exemptum , &
patriis tantnm Juribus.viventem. Ad-quam unitatem fi redafti
illi fuerint ( vel fi ex confuetudine cenfeantur redacli •> ftatim ac
ibi funt ) tunc non pertinent ad hoc dubium , fed ad fecundum ,
dequo fuo Ioco jam diximus . Si vero intacla fervetur hypothe-
fis dubii praefentis , quod nempe illi duo haeretici Batavi;, quam-
vis in loco Prarfidii fuae Nationis exiftentes , nulla tamen rationc
ad ejus Pra>fidii Ccetum pertineant; tunc nihil refert, quod in lo-
co Prxfidium reperiatur.Qjoniam enim ex hypothefi ad id Prx-
fidium nullatenus fpeclant , unice fpeclabunt ad Civitatem ipfam
exteram , vel tamquam Incolae , aut quafi Incolae , vel tanquam
ndvenae, prout fuerint. Supereft igitur, ut recurratur ad confue-
tudinem , fi qua ibi fit, valori Conjugiorum ejufmodi favcntem.
JEt fane alias alibihac in re confuetudines obtinuifte , Iegi poteft
apud Gobat. Theol. experiw. tracl.y. caf. 18. a //.467.
Ex quibus jam intelligi poteft praefens Dubium longefpatiofius ma-
nere, quam ejus litera pra?feferat.Pertinct enim latiffimead om-
ncs cujuslibet Nationis hajreticos m locis Catholicorum fuo mo-
re
re Conniibia jungentes , puta Gadibus, Uliflipone , in Portu Li-
burno, aliifque id genus Catholicorum Emporiis , ubi nec pauci
hcrretici,nec ad breve tempus commorantur.Sed de talibusCon-
nubiis generatim difputare neque hujus loci eit 7 neque levis ef*
iet, & brcvis lahor : Equidem eo me fentio vehementer impelli,
ut eorum valori fi nondum cenfeatur acceffiife tacitus Ecclefi^
confenfus, exoptem denique accedere ,ne innumeri Concubina»
tus multiplicentur maximo Cum detrimento honoris Divini •
Neque vero aegre ,ad hanc . rem accomodari poffent pleraeque
confiderationes ex iis , quas de primo Dubio agens expofui . Ve^
rum diutiushicnon immorabor utpote inargurnento ad difpu-
tandum minime propofuo .
Ita cenfeo , ac Judicium hoc meum EE. Patribus , ac San£be Sedi
fubmitto •
Domi/tkus Turasso Soc, Jefu .
Super Quinto Dubio , & rcliquis ,
§. I. De Quinto Dubio •
AD Quintum,quod fimiliter,ac Primum,praecipuum in hac Cau-
fa eft, videtur negative refpondendum . Ratio mihi eft , quia
nihil folidum, ac firmum invenio, quod peffi^deat valorem ma-
trimoniorum ejufmodi , qua? brevitatis gratia mixta vocabo , ut-
pote inter partem Catholicam , & Acatholicam contracla .
Itaque id genus Matrimoniis , neque fuffragantur ea, qiue in primo
Dnbio de Mente Tridentini dilputavi pro valoreMatrimonii in-
ter utrumque ha-reticum initi; ncque qu« pro valore ibidem
fcripfide Mentc, ac voluntate fubfequentis Ecclefiae . Cumque
fundamentuin refolutionis omnis pro valore in tota hac Caula
exiftimem defumi opportere ex intentione Ecclefirc ; idcirco de-
ftitui me fcntio, atque profiteor omni efficaci ratione pro eo va-
lore tuendo .
Non igitur hifceMatrimoniis fuffragantur ea , qu* de Tridentini
Mente loco citato differui . Oftendi enim a Tridentini Mento
alienumfuiffe, primo remedium concupifcentix, naturali,ac Di-
vino Jure hominibus conceffum , ad maximam difficultatem,feu
moralem impoffibilitatem redigere , & coartare : fecundo inte-
gros Populos , ac Gentes quantumvis hxrefi infe&as abfque ve~
ris Matrimoniis relinquere : tertio lege fua, ejufve prima,ac no-
va obligationeaffici velle haireticosjam pridem abEcclefiaCa-
tholica publice fegregatos. Aft horurn nihil locumhabet inMa-
trimoniis utriufque, velalterutriusCatholici, uti per fe clarum ,
atquepcrfpicuum eft .
Addo nunc vcntilatam in IIluftrifTimi Secretarii Adnotationibus dc
primaeva publicationedubitationem, meo quidem judicio, admi-
niculi non contcmnendi loco e/Te poffe pro valore Matrimonii
utriufque haretici conjugis: Catholicis vero nihil prodeffe poffe.
Quid-
Qiiidlibet enim placeat conftituere dc certa , vel dubia primxva
publicatione : Quoad Catholicos tamen pratfumendum eft illam
iub Apoftolicis Vicariisfaltem fupervenitfe . Tum quia rot indi-
cia relucent publicationis fuhSasboldo, & Rovenio proCatholi-
cis inftaurata?, utde illa mihi conftare videatur: Qu« indicia col-
ligQ exSasboldi quibufciam Canonibus relatis in Batavia Sacra_>
pag.67. , & nominatim ex Canone XVI., item ex Dica Ordinum
foederatorumcontra eumdem Sasboldum edita 16. pag.51. , nee
non ex una , & altera Rovenii Paftorali ibid. pag.85. ,& 107. ex
Dicaadverfus eumdem publicata pag.81. denique tam ex Conft.
Alexandri VII. incipit Safoatoris, quam ex decretis S.Congreg.de
Propag. Fid. ibidem Iegendis pag.95. , & 46$. Tum quia conftat
qiioad Catholicos in diuturna obfervantia ibidem fuiffe Decre-
tumTridentinum, ut proinde ex hujufmodi obfervantia ejus pu-
blicatio prxfumenda fit juxta Refol. S. C. in una Poloniae , & in
alia Jndiarum Orientalium inter .refolutiones ab Illuftriflimo
Secretario produftas .
Sed neque his mixtis Matrimoniis fuffragari fatis videntur, quae fu-
per primo Dubio dixi de Mente , ac intentione fnbfe.quentis poft
Tridentinum Ecclefia: . Equjdem fateor praxim Caftorienfis ini-
tio plurimum commovifle me , ut crederem his quoque mixtis'
Matrimoniis illam fevere . Sed re diu , & penitius confiderata, &
documentis infuper accedentibus, qua: Illuftriflimus Ailelfor ex-
promifit, acquiefcere tandem non potui, ut favere qrederem .
Noiideeft quidem in illa Praxi, feu confuetudine.conditio prima in.
cap.ult. de confuet. requifita,fcilicet quod fit rationabllh. Qiiam-.
quam enim nubere Catholicam cum haeretico fit contrarium. nou
modo Ecclefia.fticoJ-uri,verum etiam utplurimumjuri naturali,
ac Divino propter frequentiflimum periculum fubverfionisCa-
tholica: conjugis, prava» educationis filiorum &c. ; Nihilominus
rationabilitas non eft quaerenda in a6lu ipfo ita nubendi fecun-
dum fe fpeclato ; Sed in eo quod tali aclui , etfi de fe illicito, dir
catur inefte valor . Quare dua? QiKdtiones folerter diftiuguendcC
funt , prima , an raiionabile, iitCatholicam h^eretico nubere , fe-
umdaan rationabi e fiiactui ifti.quamvisper. fe iIlicito,valorem
attribuere . Primum poteft negari, atfimul poteft tuto affirmari
Secundum ; etenim notum eft non raro Legis.latores rationabi-
liiiime impertiri valorem actibus.quoque de fe cxteroquin illici-
tis. ita Parochus titulo non vero, fed colorato cum errore com-
muni gaudens illicite plures aclus exercet , at valide Ecclefia
fcilicetvalorem benigne fupplente. ltaConfeflarius excommu-
nicatus toleratus lllicite abfoluit , fed valide ; Ecclefia ifti quo-
que illicite abfolutioni non licentiam tribuente, fed valoreim. lta
Nuptiac clandeftinje fuere femper ante Tridentinum iljicitx,& ta-
mcn validx . lta, ne a praefenti argumento difcedam, Connubium
Catholicx cum hxretico, tametfi coram vero Parocho celebre-
tur, illicitum eft, fed validum, atque cjus valorem i.rpx S,. Coiir.
grei^tionem agnoviiTe,ac declaralle rationabilillimum fuit . Ut
" TomJX. O ta-
ic6
taceam nunc cte Chrifto ipfo Domino Sacrilegis ipfis pravorum
Miniftrorum Sacramentalibus aftionibus valorem ultro largien-
te . Sed res haec clarior eft , quam ut pluribus coiifirmari opor-
teat . Atque hac de caufa cum in primo Dubio de Matrimoniis
al> Heterodoxis inter fe ritu haeretico peractis loquerer, & fimul
oftenderem Caftorienfis quoad illa praxim rationabilem effeex
parte materia? ; ratio.nabilitatem non inaclu ipfo nubendi ritu
hxreticoreponebam cum probe intelligerem eum aclum facri-
lege ab h^reticis fieri , fed in eo , quod in tali aflu , quamvis per
fe itlicito , valor agnofcatur .
]am vero praxis eadem, qua parte nuncCathoIici cum Acatholico
Nuptias refpicit, non fti eo vertitur, quod illas pro Iicitis habeat;
imo vero eafdem femper fipifcopus Caftorienfis deteftatus eft, ac
pro viribus evellere ftuduit, fed in eo tantum, quoid in iis Nuptiis
valorem agnofcant, quem valorem in illis fecundum fe,& feclu-
fa Tridentini Iege fpedatis agnofcere , nullatenus irrationabile
eft. Conditio ergo rationabilitatis huic praxi procul dubio non
deeft .
Neque deeffe videtur eidem altera conditio, nimirum quod fit pcae*
fcripta , fi modo prrefcriptionis hujus nomine cui 1 probatiflimis
Theologicis , & Canoniftis non aliud intelligamijis , nifi lapiiim
annorum 40. Revera enim ea praxis per totidem .., & amplius an-
nos obtinuit etiam quoad mixta h^c Matrimonia .
Tota difficultas confiftit in confenfu Summi Pontificis , fine quo
confuetudo nulla robur acquirere unquam valet ad prctjudicium
Juri pofitivo Canonico generandum . At vero quoad hunc arti-
culum Matrimonii Partis Catholicse cum Acatholica in Provin-
ciis fcederatis contra&i deftituteilla mihipraxis videtur confen-
lii Perfonali etiam tacito , imo , & tolerantia ipfa S. Sedis . Quo
perfonali confenfu ita dericiente, confenfus quoque juridicus de-
ficiat, neceffe eft . Cum enim confenfus Juridicus nihil fit aliud ,
quam confenfus in aliquo Jure prscftitus , fi contingat Principem
pro tempore viventem cxprefse hic, & nunc refiitere alicui Con-
fuetudini , perinde erit, ac fi confenfum in Jure a fuo «quali pra>
ftitum revocarct qnoad iftam confuetudinem • ideoque confenfus
illejuridicus non amplius moraliter perfeverat , id quod neceffe
omnino foret , ut ifti confuetudini vires pr^beret .
Quod autem praxis prxdi&a iu hoc articulo deftituta videatur con-
fcnfu perfonali etiam tacito, imo , & tolerantia Sedis Apoftolict
manifefte deduci videtur Cx contrariis eidem praxi refblutioni-
bus a S. Congreg. non jam ante 40. tantum annos (quae prarfcri-
ptioni praxis confequentis minime orHcerent ) fed recentius
emanatis. Quare antiquioribus aliis refblutionibus prastermiflis,
duas accipio, alteramanni i7?,o.aS. Congreg.S. Officiieditam,
quam in fuis foliis prope finem Illuftriffimus Affeffor adducit , &
iii quadiftertiilimedecretum fuit, Matrimonium prxdittum utinon
tOMtratfum coram proprfo Parocboeffe nullum . Alteramanni 1728.
a S.Congreg. Concilii emiffam in Colonicn. , qua poftrema eft
in-
io7
intcr refolutiones ab liluftrirTmo Secretario collectas . ln utra-
querefolutione agitur deMatrimonio mixto Catholicam inter,
& AcathoJicam partem intra fcxderati Belgii fines celebrato . ln
ntraque ex defectu Parochi legitimi Matrimomum decernitur
nullum , & irritiiin . Utraque igitur adverfa fronte pugnat cum
Caftorienfis praxi Matrimonia hujufmodihabenti pro valiciis .
Non ignoro refponderi nonnulla poffe pro tuendo ejufaem praxis
robore, nequicquam obnftentiluis laudatis refblutionibus . Sed
mea quidem fententia ejufmodi funt,in quibus quiefcere animus
non pofiit , breviter illa , quie in mentem veniunt , propono .
Primo . Dicent utramque ailatam refblutionem procedere de Ca-
tholicis exteris , priorem de Italo , poiieriorem dejuliaceml:
Ndtl autem de Catholicis fcederatorum Ordinum fubditis , de
quibus agit prxfens Dubium quintum .
Secundo . Prior refolutio anni 1720. potius refpicit Matrimonium
inter duas partes Catholicas , quam inter unam Catholicam , al-*
ieram hareticam . Mulier enim feCathoIicam mrxerat . Quare
pro externo foro id Matrimonium videttir fuiffe judicandum
tainquam int-er duos Catholicos celcbratum .
Tertio . Pofterior refblutio anni 1728. prodiit fub illo modo , ex
deduclis . Non videtur autem deducta fuiife inter utriufque partis
momenta praxis Caflorien. Forfitan aliud movit S.Congregatio-
nem, quarii abfentia Parochi, puta quod illa Catholica JuJiacen-
fis in fraudem, ut fine Tridentini forma co^traheret ; in Hollan-
diam fortafte tranfierit , vel quid fimile .
Quarto'. PraxisCaftorien. ncque refpicit Nuptias interpartes hi*fe-
ticas duas , ac inter harreticam unam, alteram Catholicam . Si
trgo non claudicatquoad pr-imam partem , ut nos iih primo Du-
biodiximus, neque dicendaeft claudicare quoad. fecundajn , vel
fi quoad hanc claudicat , etiam quoad illam .
Quinto . Refponfa S. C. toties iterata,quibus juffi Vicarii funt pru-
denterfe gerere , & juxta probatorum Authorum Doctrinim ,
generaliapariter funt , neque magiscadunt fuper Matrimonium
utriufqueharretici,quam fu; °r Matrimonium alterutrius Catho-
lici . lmo praecipue fuper h.rc mixta Matrimonia cadunt . De his-
enim prarcipua S. Sedi qu.tftio proponebatur , ut apparebit confi-
derantidubia, & refponfa, illiui pndertim , quod Tefte Illuftrifli-
mo Aflefforefub Clemente XL.prodit anno 171 1. Si ergo opi-
ruone etiam noftra in iis Refponfis latct tacitus SanfeSedis
Confenfus pro priorum Valore, cur non etiam pro Valoro
poftcriorum ?
Scxto . Ex Theophylo Raynaudo per IHuftriff mum Secretarium •
allegato n.s^. Refolutiones Sac. Congrei;. inh.vrent fenfui Icgis ,
prout a Legislatore lata eft, non tangunt autem contrariam_»
praefcriptionem, fi qua iutcrea contra eamdem Legemdecurrat:
Non enim Eminentilfimi PP.agunt partes Legislatorum, fed In-
?erpretum .
irio . Hujufmodi Rcfblutiones ftcile fuerint igtioratx id Hol-
Tem.IX, o 2 landia:
io8
landia : Non enim pro Urbe , & Orbe publicantur , fed tanquam
pro fingularibus cafibus editae traduntur dumtaxat partibus. Ac-
cedit, quod etiam fi HollandisCatholicis innotuifient , cum ta-
men fint Refolutiones procedentes in cafu, nec rationes vulgen-
tur, quibus S. C. ad fic refolvendum movetur, potuiffent illi co-
gitare"non propter Parochi abfentiam , fed ob aliam ex peculia-
ribus Cafus circumftantis erutam caufam ea Matrimonia irrita
declarata . Ex quo fequitur non.obftantibus prardidis Refolutio-
nibus potuiffe adhunc pradcriptionem inchoatam adverfus Le-
gem currcre, &noninterrumpi . Etfane Doclores de Praelcri-
ptionis interruptione agentes tradunt tunc illam interrumpi na-
turaliter-, quando poftiilam rite inchoatam ceifat,vel bona fldes,
vel titulus, vel poffeffio, vel capacitas perfonae : tunc vero inte-
rumpi civi/iter, quando contra praefcribentem pronuntiatur ien-
tentia condemnatoria, vel prodit in medium conteftatio litis,vel
citatio &c. Nihil autem hujufmodi videtur iuterveniffe virtute
prxdiclarum Refblutionum , ut idcirco praefcriptio contra Tri-
den. Legem, apud Catholicos . Hollandos per Caftorien. Praxim
inchoata, cenfenda fit fublata, vel interrupta .
Ad primum tamen Refpondeo , Italum illum in Belgio fcederato
Militiae adfcriptum acquifiviffe verum ibidem Domicilium,»,
quod confirmatur ex fubfe quente Septennii ibidem habitatione .
lncola igitur erat perinde , ac alius quivis Catholicus.ibiortus :
proinde nihilintererat inter ipfum, & alios fubditos Catholicos,
quantumad valide,vel invalidecontrahendas Nuptias attinebat.
De Muliere Juliacenii idem colligitur ex figura cafus in illa Co-
lonien. propofiti ,
Ad fecunaum veritas eft, quod illa Mulier erat hatretica , atque ut
talis fuit confiderata in Decif. Laud. S. Officii : hinc poft decla-
ratum irritum Matrimonium ftatim S. C. fubjuiixit harc verba :
Caterum Matrimonium a Catholico cum haretica contrattum quamvis
illicitum.fore ,validum,fifuiffet coram proprio Parocho contraUum •
Ad tertium parum verecunde allegaretur in EE.PP. , vel ignoran-
tia , vel inadvertentia Praxis Caftorien. , quam toties Sedi Apo-
ftolicae notificatam fuiffe certiffimum eft . Quamvis ergo in de-
duclis non appareat mentio ejus Praxis , fi tamen EE. PP. ejuf-
dem alias confcii,cenfuifTeut illius rationem habendam, non re-
fcripfifTent Officiali Colonien. , utAnnae ad alia vota tranfitus
permitteretur . Quod vero addebatur de aliis forfan decidendi
caufis a Parochi abfentia diverfis mere divinando dicitur , & in-
fuper ex attenta lecfione totius Seriei caiifie plane refellitur .
Ad quartum mirum non eft ficuti lcges,ita & confuetudines in ma-
teria omnino dividua fubfiftere quoad unam materia- partem
po0e>nou vero quoad alteram. Praxis Caftoricn. in articulo ma-
trimonii hacreticorum inter fe nullam habet tempore debito
contra fc refiftentiam S. Sedls , cumque aliunde carteras condi-
tionesajurerequifitas habeat, non poteft non roborari confen-
mjuridico Principis, utfuo loco vidimus , In articulo vero Ma-
tri-
io9
trimoniorum alterutrius Catholici habct contra fe claram San-
£\x Sedis refiftentiam. Quid mirum quod firma erfe pofllt quoad
unum articulum , non vero quoad alterum ? Accedente infuper
notiffima Reg.37. de Reg. Jur. in 6. utile non debet per inutik
vitiari .
Ad quintum. Incumbit refponfum attente couflderantibus accipe-
rc illud commoda cum diftributione , atque difcernere , utri ex
duabus conjugiorum fpeciebus accedat ex eo refponfo tacitus pro
valore confenfus . Si quoad unam fpeciem adverterint militare
expreifam contradictionem, ac refiftentiam S.Sedis ; concludere
debent ejufciem S. Sedis non tacitum modo confenfum, fed tole-
rantiam quoque defiderari, & confcquenter ne juridico quidem
confenfui locum relinqui, ut fuperius oftendimus .Pro tali ergo
fpecie reftat, ut Refponfum accomodetur , quatenus pridentiam
fegerendi prsfcribit , quam ipfam prudentiam probati Autho- »
res dirigunt , puta ut relinquatur pars Catholica , vel non relin-
quatur in bona fide , prout res tulerit , & prout iidem Authores
faciendum docent . Sl vero quoad aliam Matrimoniorum fpe-
ciem concurrere omnia viderint , qux valori fuffragantur , pro
illa fpecie recte concludenti colligi ex eo Refponfo tacitum San-
6\x Sedis pro valore fufTragium. Accedit quod Refponfi tenor fic
habet , ut juxja probatorum Autlorum Doclrinam , five( ut fignifi-.
cantius in Refpomo fiib Clemente XI.' dicitur ) juxta probatam
Auclorum Doclrinam je gerant . At vero Doclrina devaloreMa-
trimonii inter partcm Caiholicam , & Acatholicam fine forma_a
Tridentina* initi , pmerquamquod non ita multis Auctoribus
probatur, ipfa per fe judicari probata quomodo poterit , dum ei-
dem S. C refblutiones aperte repugnant ?
\d fextum, & feptimum una ett , & communis Refponfio:minus re-
c~te (ut fuper primo D.ubiodiiferentes ex Oftenfienfi demonftra-
vimus ) confuetudinem cum itricta Dominii praefcriptione con-
fundi . Inter utriufque difcrimina illud capitale eft,quod in Do-
minii pradcriptione non attenditur voluutas veri Domini; imo
illo quamtumvis invito prajfcribitur , fi reliqua non delint . Sed
inconfuetudineprincipaliffime attenditur voluntas Principis, fi-
nequa lex ficut poni , ita tollinon poteft . Etratio ulterioreit,
quiaDominium in prxfcriptione acquiritur ex difpofitione Su-
premi Principis , qui invito etiam privato Domino Dorninium
transfert in alium propter bonum commune , ut vulgatum eft
apud Scribentesde Pnefcriptione . ln confuetudine vero agitur
de ipfb Supremo Principe, & Legislatore ; ac proinde non datur
aliafuperior poteflas,cujus virtuteconfuetudo praevaleat coutra
Legislatoris voluntatem . Hoc autem pofito, quoties conftiterit
de Apoitolica? Sedis voluntate praxi alicui , fcu confuetudini re-
fiftente, toties conftabit de praxisejufdem imbecillitatead legcin
Canonicam abrogandam. Atquj in cafu ita feres lnbet,ergo &c.
Quod veroex S.C* contrariis dict.r confuetudini «elblutionibiis
una, eademqu c oper<? conftet de Pap.v voluntate cidem conluc-
tudi-
< IC
tudini contraria , tam .certum effe debet , quam certum cft Te-
ftem Pontificix voluntatis meliorem erTe poffe neminem , quam
S. Cougreg. S. Officii , feu Concilji , per cujus utriufque Orga-
num fenfi.s ApoftolicTSedis his in rebus patefieri , atque imio-
cere (olet. Cadunt proinde omnia, qiiT in .exro.& feptimo ar-
.:mento congerebantur . Nam quodde Reiolutionum apud Ba-
tavos ignorantia dicebatur, uiile quidem e/Te poteft ad excufan-
dam cuipara , non vero ad legem irritantem , Papa dilfentiente,
abrogamlam . Jd quod in hac ipfa materia hotiffimiim eft: Dum
enimaliquis ex ignorantia quamtumlibet infuperabili, feu facti,-
ieu Juris,Matrimonium contrahit cum impedimento aliquo di-
rimente ; liberari quidem a culpa poterit, valide vero contrahe-
re non poterit . H«c pro veritate dixcrim , & juris rigore ferva-
to . Cxterum utrum expediat de hoc rigore remittere , Pruden-
, tlx EE. Patrum erit judicare. lllud eft certum EccJefiam, quam
maxime deteftari Matrimonia hTC mixta Catholicorum cum
hTreticis : quade re nervofe , ac fufe dilputat Emus D. Petra irt
Jtiis dotiiffimis CommentaYiis tom.4.. ad Conftlt. ^joannis XXII. Cum
mnnulii . Utrum autem iu cafu gravillim* Caufe concurrant
indulgendi, ut praedi&is Matrimoniis tacitus denique Sanctiflimi
Domini confenfus valorem adjungat, iidem EE. Patres confide-
rabunt : Mihi enim hujufmodi Caufe non innoiefcunt .
§, II. De reliquis Dubiis .
EX data ad quintum refponfione ultro defcendit negativa re-
fponfio ad iextum, feptimum, octavum, nonum, decimum, &
ad undecimum Dubium , qua parte hoc poftremum* demixtis
Matrimoniis quxrit . Nam qua parte de liTreticorum inter fe
conjugiis in ea. Civitate Mo(t Traje6tenfi agit, jam afflrmative
refpondi in Refolutione Dubii fecundi .
Hlud tantum hic obfervabo,Breve Urbani Vlll. incip. Exponi No-
bis ad Archiep. Colonien. 14. Augufti anno 1627. datum,alio re-
fpicere,quam ut ad propofita Dubia refblven ia trahit poffit.Ete-
nim Urbanus loquiturde*Incolis Loci, ubi Tridentinum eft pro-
mulgatum ; tranfeuntibus ad loca, ubi promulgatum non eft .
Quare terminum ad quem fupponit femper efle locum , ubi Tri-
dentinum nonobligat . Mox diftinguit , an eo tranfeat quis in
fraudem , an nou&c. ln fcederatp autem Belgio Tridentinum
Catholicos obligat . Quocirca fi illuc fe transferat Catholicus
exierus, inveniet fefe ibidem seque ligatumTridentina lege , ac
rcliquos loci Catholicos. Si h.rreticus exterusillucfe transferat,
invcniet ibi loci Catholicam ea lege ligatam . Terminus proin-
dcad quem in cafu noftro eftlocus, in quo Catholici quiqueTri-
^cuiiualegcteuentur. Nihil ergo huc attinct Urbaui.Decretum.
duodecimum, denique ultimum Dubium quid fit dicendum,fa-
expofui in Conclufione poft DifTertationem fuper Dubiopri-
mo. ldeoquc quod ulterius addarp, nihil fupereft .
cenfeo &c. fubmittens &c. ut fupra &c.
Dominicus Turano Scc. Jefu .
I
III
ln Caufa Ipren. Vifitationis Sacrorum Liminum .
C
UM graviffimam, EE. PP. , de clandeftinis conjugiis in fcede-
ratis Belgii Provinciis controverfiam jamdiu ab eruditiffimis
Theologisagitatam , nunc vero peculiaribus ftudiis veftris, ac
furTraglis rropofitam , tenuillimi ingenii rnci viribus expenden-
dammihi demandaftis: nulla me difficultas deterruit, quomi-
nus ad eum laborem ita omne ineum ftudium , diligentiamque
conferrem, ut nihil, quodex hac imbecillitate proricifci pofte vi-
deretur , in fingujis hujus caufie momentis difcutiendis , defide-
raretis . Verum, quoniam in quxftionibus omnino duodecim to-
ta hujus controverfia? ratio continetnr , duas quidem , quarum
altera ha?reticorum inter fe, altera Catholicorum cum h.^reticis
matrimonia complectitur , cum longiorem a me difputationcm
poftulare videantur ,copiofius tractabo ; reliquas vero , quippe
his arfines cum fint, & cx iis , qux antea difturus fum, nullo pof«
fint negotio concludi , in exiguum fane unius difceptationis gy-
riium compellam . »
DISCEPTATIO PRIMA.
Super Primo Dubio .
An Matrimonia ab baretkis inter fe itt locis fcederatorum Ordinum do-
minioin Belgio fubjettis contratta* non fervata forma Qinciiii Triden-
tini, cenfendajint valida ?
§.I.
i T} Cclefiafticis Iegibus quin aftringantur hxreticis , dubitat ne-
d mo,cumenim & ipli i>er Baptifmi januam Ecclefiam ingrei-
fi fmt, ita fiunt ei tcm fubie&i, ut non magis fe ab Ecclefiar Jurii-
dictione , & hnperio fiibtrahcrc , quam fempiternum Baptiimi
characterem dclerc pofJint, quod & liquet ex CV/.56. Concil. To-
letani 4. , relato a Gratiawo dijl.45. can.%. , & cum communi fir-
mant Suarez de L!.. iib.4.. cap. \ 9. n.2. Lavwan, in cap. canonum de
Conftit. n.2. yfxonzal. iu cap.S. de bareticis n. 1 2. , aliique pafhm .
2 HmcTridentini Dccreto cap.1jejs.24. deref. matr. etiam h.xre-
ticosin locis, in quibus promul^atum fui.t, degcntes obligari , &
conjugia,qna*contra Tridcntini praefcriptum iiidem ineunt,om-
mino irrita effe , infenmt Lejftus in Auciuar. ad 1. 2. V. Prafcri-
Jtiocafu 1. ver/ic. de Apoftol. Mi/fton. tit.n. ^ ««?//. 174. fett.i. & 4.
Gobat. Tbeolog. experim. tra&.g. cafu iS.per totum, BoJJius de mu-
trim. cap.i.num.yft., Z.ejius ad tit. de clandtftina defponfat. numl$.
Pignatell. confult. 104. to<x.%. , Laurentius Neeften. de Sicramtvtis
traB.%. quaft.x.dub.6- , Opali • ius de Sacramentis tra:'l. de matrim ^
diffmiQt.l. qutft. 1 2. uk .*.io8. Fkrthtius de Coq. Theolog.tom.4
cap.M'
\
I 12
rap. 1 2. Append. adfeft.g. , Veryvis in Pajioralis Mijfiionar. trdtl. 15,
artic.x. , Leurenius in 4. decret. tit.%. quaJl.\/\.6. num.^. , Schmier
^Jurtfprudentia Canonico Civilis tom.%. lib.4.. tra&.-*. cap.<$. JeB.^
6.J . num.%6. » Reijjenjluel tn jfus Canonicum tit. de Claudsjl. dejpon-
fat. uum. 1 3 2 . La Croix Ub.6.part. num. 769., Swerts de Sacramen-
tis Thefi ultima num.i. , Roncaglia de Sacramentis traB.9. cap.ig.
fium.xj. , foaun. Pontas in Diclionar. Caf. conjcientics tom.2. de im-
pedim. clandeftin cafs.z^. , alijque plurimi , quibus facem prxtu-
lit Sacra Connregatio Concilii , quae 29,Januarii 1605. Epifco-
po Tricrrienfi Sedis Apoftclica? ad Belgas Legato refcripfit--
ffdreticos quoque , ubi Decretum Tridentini SeJ\ti^. cap.\. de Re*
form. Matrim. efi promulgatum , tsueti talem fiormam objervare : $»
propterea etiam ipjorum matrimonia abfque forma Concilii , quamiis
coram Miui/iro haretico , vel Magijhatu loci contraBa , nulla , at'
que irrita effe — ficuti teftantur Ztpatus tit. de Sponjal. num,\6, ,
Diana part.\ i. traB.6. rejolut.i,, Tambur.dematrim.tib.%.traB>6.
cap.2- §.2. num.\2 . Veryvif. cit. loco .
5 At fi res ita le habeat , confequens eft , ut hujufmodi harreticos
perpetui concubinatus redarguamus , omnemque eorum fobor
lem illegitimam declaremus ; Quod quam vehementer eorum-
dem animos exafperaret , quam gravern adverfus Catholicos
homines perfecutionem excitaret, quam magnum in Romanam
Ecclefiam odium crearet , & quam difficiJem eorumdem redl-
tum ad Ecclefiae gremium efficeret , nemo eft , qui non videat .
Quarc cum moneamur ab Auguftino Epiftola 50. dctrahendunL*
efje atiquid feveritati , ut majoribus malis fanandis caritas fincercL*
jubveniat -- Atque a Sanfto Leone in Epiftola ad Rufticum Nar-
bonenlem , relata in Can.fin. difl. \ 4. — Multa effe, qua aut pro ne-
cejjitate temporum, aut proconftderattone atatum^opporteat temperari;
operae pretium erit decreti Tridentini verba diligentius enuclea-
re , acPatrum, quiSanttiiTimo illi Concilio interfuerunt, mcii-
tem penitus inveftigare, ut videamus, an eo nunc deventum fit ,
ut fcederati Belgii h.rretici , de quibus fermo eft , ab hujufce De-
cretifeveritate,quam verborum cortex prsfefert, eximendi fmt,
abfque eo tamen, quod a vero, & genuino ejufdem fenfu receda-
mus . Sed antequam id aggrcdiamur, quaedam argumenta aliun-
de, quam a Concilii contextu , & Patrum mente petita , quibus
multi DD. clandeftina hxreticorum matrimonh fulcire conan-
tur , perpendere , & acftimare, in rem conducet noftram .
A§. 11.
Tque in ipio Qusftionis limine illud le nobis offert inquiretir
dum,an reaplein fcederatis Belgii Provinciis , priufquam
ab HifjaniarLim Rege , & avita Religionedefcifcerent, Trident.
Decretum , quo clandeliina matrimonia fiunt irrita , fuerit rite
per fingulas Parochias promulgatum? Cum enim fine ea fpecia-
li promuIt;atione nullam hujufmodi Decretum obligatiouem
jnducere, Patres ftatuerint,fi de illa quoquo modo prudenter du-
bitari contingeret , nullus controverfiae locus reljnqueretur .
Vc-
1 1 5
Vcrum undcnam dubitandi ratio peti poflit , non intclligo ,
dum omnem dubitationi aditum pnecludunt hiftorica monu-
menta apud probatos -Scriptores exftautia , quorum fommas
haeceft,
5 Poftquam die 26. Januarii 15:64. univerfa Concilii Tridentini
a&a , & Decreta a Summo Pontifice Pio Quarto fuerant contir-
mata , eadem Philippus Secundus Hifpaniarum Rex ,. uti Regem
vere Catholicum dccebat , per omnes fuas Ditiones evulganda,
ac religiofeobfervanda mandavit . Cumque res eum apud Hi-
fpanos-, quem Philippus.optabat , exitum nacta eflet , negotium
Margarit* Parmenfi tunc Belgii Gubernatrici datum cft , ut id-
ipfumin omnibus ei commiflis Urbibus , ac Provinciis quam-
primum faciendum curaret . Metuit Margarita , neexConcilii
publicationenovae turb.e , & tumultus excitarentur inProvin-
ciis illis , qua? jamdudum ab Hifpanis deficere molita? erant ; at-
que , ut mature in re tanti momenti procederet . Epifcoporum,
& eorum , qui in celebrioribus- Urbibus Magiftratum gerebant ,
animos explorandos dccrevit . Porro ifti cusi plurima invete-
ratis illorum populorum moribus, confuetwdinibus , ac privi--
legiis adverfantia animadverterint , auclores Margarita? fuerunt,
ut vel Concilii promulgationi omnino fuperfederet , vel non-
nulla ejufdcm Decrcta prius temperaret . Hanc fcipifcoporum,&
Magiftratuum fcntentiamRcgiPhilippo Margarita pcrliteras fi-
gnificavit , ad quem etiam eodem tempore Provinciarum Ordi-
nes legatos miferunt , qui il;um quaprecibus, qua rationibus a_>
propohto dimoverent , finminus , ut Coneilii publicationem in
aliud diiFerret tempus, perfuaderent . Sed conams ad irritum ce-
ciderunt : nihil ab Rege impetratum eft : Margaritx cnim, fixum
eft , refpondit , & ftatutum , ut Concilium non fecus in Belgio ,
ac dudum in Hifpaniis , fme ulla exceptionc publicet-ur , pcrmif-
fa dumtaxat in ejus ufu perlevi aliqua moderatione . Quo re~
fponfo perlato , Gubernatrix , juxta conftantem Regis volunta-
tcm , Concilium fimpliciter , & pure promulgari jufllt Fami&nup
Strada de Bello Belgico cka.lib.^. Card.Bentii oglio delle Gnerre di
Fiandra lib. 2.pag. 26., $ 27. , Nicolaus Burgundus PliJ}. Belgica
lib. i.pag. [ 1 $., Joannes Meurfio rerum Belgicarum lib. \. pag. ic.
Emmanuel de Metere. dans V Hijioire des PayJ. Bas lib. 2. pag. $9.
► Regis , ac Gubernatricis mandatis morem fuiflfe contiuiicfgeftum,
cvConcilium per omnia Iate Belgii loca divulgarum , arTevcran-
ter affirmant cit.Scriptores,fcd \\jcu\eni\iisJa:Reiiusinfua Davett-
tria illujlrata lib. 4. pag. 364. hlS verbi -- Sub J;uem i^6$.foiuto
jam Concilio Tridentino , voluit Majefias Regia , id ab omnibus
fuis rccipi , <$* Jecundhm illud ab unoquolibet res , ac rationesfuas
injiitui . Promulgatum hoc fuit per Ditioites , ac Civitates Vuivcrjt
Belgti; — ld v.ie probe novis Pbilippus , cum exeuiirc coderrL*
anno 1 565. Margarit^ \\xc icripfit — Concilium Tridentinum jim
efi Belgis imperatum \ fnperejl , ut Sacrojantlis Coticilii Legtbus
pareatur , -- ita tcfiatUE Francifcus Harceus Annal. Belgic. pag.^ ■' ■
Tom.lX. p Dcla-
\
1T4
Deht* quidem ad Gubernatricem mnt plurimarum Urbium pra>
fertim Frifi* , & Brabantis quaerimoni* , fi qua rldes Nicolao
Burgundopag. \ \6. , & Jo. Merujiopag. 1 1. , fed aliud impetraruut
nihil , nifi ul Marganta declararet , mentem Regis efTe , ut Qui-
]\beijua priviiegia Jalva baberet , tiec Tridentino nifi in quantum ea
ferrent , Jubjaceret , prout proiequitur cit. Meurfio Quenam autem
fuerint ea jura, & privilegia , quarad pacem , & quietem Provin-
ciarum fervandam» integjra , atqu* illaefa effe voluit Gnhernatrijc
fingulatim rccenfent . Antonius Anjeimus in Triboniano Belgico cap.
32. , Berthrandus Lotb. in Rejolut. Belgicis traff. 2. art. 9. ,&
Van-EJpen. in Traci. Hijiorico Canonicopag. 9. cap. 1. §. 3. , eaque
,ut apud hos Auftores videre licet , taoiummodo refpiciunt Rega-
lia , feujura, ac Privilegia Regia , j.<ra Patronatus Laicis con-
celTa , & Jurifdiftionem laicalem ; quod perfpicuo argumento eft,
caetera omnia fuiiTe non publicata modo, fed executioni etiam
mandata
7 Atque ut proprius ad rem noftram accedamus, narrat flipraci-
tatusjo: Merufio fiuWinem ejufdem anni 1565:. Literas a Parmenfi
datas , quibus cauSmi erat . In primis ut fingulae Belgii Urbes
fuo e Senatu certum Hominem feligerens fexto quoque menfo
permutandum , qui id folura animadverteret , ac Tridentini de-
cretis, praefertim a Parochis fatisfieret; Deinde , ut in qualibet
Parochia Curio conftitueretur , qui percenferet , quot in ea Per-
fonae habitarent : quando, & quatenus Matrimonio contraxiffent &c.
H*c poftrcma accuratiffimi Hiftoricis verba fine dubio ad no-
ftrum Decretum refpiciunt , cujus promnlgationem necefTano
pro certa ponit Gubernatrix , dum tanto urget ftudio cxecu-
tionem.
% Hinc porro facTum eft , ut D ix Albanus , cui anno i$68.Be!gi-
carum rerum habenas tradit* funt , deConcilii promulgationej ,
quama Margarita ritc peraclam exiftimavit, nihil follicitus , id
unum etiam atque etiam curaverit, ut debita eidem obcdientia
deferretur . Ita Petrus Borrio Annal. Beigic.pag.j64.. — ibi Alba-
nusDux Decreta Tridentini anno 1570. executioni maniari jus fit .
laudatus Emanuel. de Meteren. iib. 2. pag. 39. ibi — En Pan. 1 570
le Ducfit des novelles ordonnances , jit mettre en effetl let decrets du
Concile de Trence , — Auctor Batta-vice Sacra p. 2.pag. \o. qui in-
ferioribui quibufdam Prarfulibus UltrajecTtinis , curn peterent , ut
de feveritate pubficatorum Concilii Decretorum , quibus eoNrum
Juriflidio nonnihil minui videbatur , aliquantum remitteretur —
Se ve r , inquit , rejpondit Albanus , omnino gerendum morem ejfey
iJque ita Regem Velle . — r
9 H*c,quat exHiftoricis profanis e.xceptimus , iicet perfpicua fint,
majorem adhuc lucem a monumentis Ecciefiafticis mutuantur.
Omnes Belgii Provincias non ita pridem % annofcilicet 1^59. Pau-
lo IV. diiribuerat in tres Archiepifcopatus , Mech!inienfem_> ,
UItra,eclinum , & Cameracenfein , ac quindecim Epifcopatus,quo-
rumfcx fubjecerit Archiepifcopo MechJinienfi , quinqucUltraje-
iO , & cjuatuor Cameracenfi . Nicolaus Burgundus citat* bijlo*'
tic£
rics tib/l* pag.4.6. Bat.Sac. p.i.pag.t. Merufius iib.i.pag.^ Ab om-
uibus vero illarum Eccleharum Paftonbus fuiiTeTridentini De-
creta recepta, atque a fingulis per fuas Dioeccfes publicata , ex feqq.
edocemur .
io Et primo , quod ad Provincias , Mechlinienfem , & Cameracen-
fem ( cum Provincias , dico , Ecclefiafticas , fecundum fiiperiorem
divifionem hic intelligo) quod , inquam , ad hafce Provincias
attinet,platie certum hoc efTe exiftimo . Nam prxterquamquod om-
nes ilU , excepta Diceccfi iylvaducenfi Provincia? Mechlinienfis*
qu* nunc H<*reticorum imperio fubftat , poft varias vicilfitudines
iub traclitandem fuerunt ab Harreticorum fervitute, & ful\Catho-
licorum Principum poteftate etiamnum perfeverant ; fcimus ,
Menfe Decemb. Anni 1565. Maximilianum a Bergis Archiepifco-
pum Cameracen. omnium fuorumComprovincialium Epifcoporum
Synodum coegifTe , in qua quotquot aderant , in hoc convenerunt :
Vt quidquid Qecumenicum Concilium Tridentinum flatuiffet , id
Sacrofantium omnibus tffet , $» invioiabite , -- & tit. i$.cap. 13.
circa Mammonia fanxerunt — Ciande&ina Matrimonia , utjunt ex
Tridentini Conciiii Decretis definita nuila , & irrita fore , Epifco-
pi denuntient^ aut denuntiari , curent Jciiicet trigefimo poji die , quam
i d prociamatum fuerit - Idem evenilfe novimus in Concilio Provin-
cialiMcchlinienii celebraro an.i 570., (iib cujus titulo de fponfalibus
c.i .legimus: Cum Conc. Trid. Matrimonia clandejiina anutiet, & in-
habiiitet ad alter contraheudum , quamfecundum formim ab eo-
dem Conciiio dejcriptam , eoi ordinatione ejufdcm Conciiii mandatr
Pajioribus , ut Jtfpius Popuio in fuis Conciertibus hanc M^trimo-
nii nullitatem, & Perfonarum inhabilitatem in memoriam rcvocent .
n Deinde non minus liquido id patet de Provincia Ultrajecti-
na, quxtoti controverfia* occafionem prxbnit , eaquodnon ita
multo poft Haereticornm jugum fubire co?cta fuerit . Siquidem
Fridericus Schenchius Archiqiifcopus Ultrajeclinus , primus om-
nium , ideft menfe Octobris 156$. , fuos Sufrraganeos in Proviu--
cialem camim convocavit, cui cumad unum omnes adfirHTeiir \
una voce affirmarunt , — Je amplecii omnia , & fngula iu Couciiii*
Tridentino abla conccrnentia Fidem , Sacrantenta , e£* ritus Eccleficc
Cathoiica , #» mandata e(i ejufmodi Qoncilii puhiicatio facienda in
Choro Eccteji* Metropotitanee ; Ha:c ex ejufdem Concilii acl :s difci-
mus,qua:a£ia Paulu^ Hoyrch Vana Papendrechin Hiftoria Ecclefiae
Uhr^cc}. pag. 6. commemorat. Reclamatunt utique Archidiaconi
quinque Cathedralium Ecclefiarum ; fcd reclamarunt dumtaxat
Decretis — Quibusfua jura Udi quarebantur Cztcra vero
omnia tam circa Fidem , quam circa reformationcm fe libettter ad-
mittere ptoteftatifunt; -- _]uemadmodum fcfert cit. Au.lo,- Bat/tvj*
Sacra par. 2. pag. 19. d'-inde rejeila penitus ea fttinque, Capituio-
rum protejiatione in line Synodo -- Archiepijcopus , c^ Epijcopi omni-
bus , &Jin<;iiis in virtute fanBa obedientia , atque fub pxna , &
Cctijuns inTfidentino txptejjis prxceperunt omnium . & finguiorum
Dccrttorum obfriwitiam , — ut profc luitur citatus Hoynch .
Tim.lX. p 2 N<-'C
1 16
1 2 Nec contentus Schenkius hac celebrari promulgatione , alias duas
Ultrajefti fieri , voluit : unam nimirum 22.Junii 1566. alterarru
die Dominica , qvx dicitur Cantate anni 1568. De prima, ex Te-
ftimonio Vicloris Schorelii Canonici Ultrajectini mentionem facit
idem AuUor Batavia Sacra . Secundam fufius defcribit ^oan%
Lindeborn Catbechejt 9. cap. r. §. 4. totidemque verbis transfert
Ediclum , quo Archiepifcopus Schenkius ad majorem ejus publw
cationis folemnitatem Ultraje&um arcefTi vit — Qmnes Prapofltos,.
& Pajhres Territorii T/ajetfenfl, Ho//andia , Geldria> Tran/is/ani<ef
Frifta , necnon quatuor Officiorum F/andria cum circumjacentibus
jLom,itaut non immerito dixeris , eam veluti in Dioecefana-»
quadam Synodoomnibus numeris abfolutam .
13 Metropolitani Ezemplum fecuti omnes ComprovinciaIes,ejuP
demque SufFraganei Epifcopi , Tridentini Decreta , quae jam in__»
Concilio Provinciali amplexi fuerant , per fuas Dicecefes promul-
garunt , &: obfervanda curarunt . Hoc de Epifcopis Daventrienll
in Tianfislania. & Middelburgenfi, m Zelandiaaccepimusab Emi-,
nentiiTimo. ab Alfatia in ejus doftiflima Relatione §. hter Epifcopos
vbi infuper addit. circumferri A&a Synodi Dicecefanae Middelbur"
genfis , quibus Tridentini publicatio fuit confignata . De Leovvar-
dienfi in Frifia , & Harlemenfi in Holandia idipfum jxSbis aliunde
innotuit , Nam Petrus Cunirus eodem menfe Feb/uarii 1 570. qua
Leoi>vardienJis Epifcopus eji inauguratus - « Statuta Tridentine pro~
mu/gavit , & die 25. fequentis Aprilis — Primam Synodum ce/ebra*
vit , qu# prafentibus omnibus ferh Ecc/efiaflicis folcmnis fuit , &
jridub abjoluta, RECEPTQ CONCILIO TRWENTINO , &
Statutis pro ratione temporis tunc editis , — Uti narrat — §fo. Pe^
trusSaffridus Lowardienfts in Appendke ad Chronicott, J 'oan.de
Beka de EpifcopisV/trajeUinhpag. 185. Sequenti vero anno 1751.
Godefridus Mierlo Epifcopus Harlemenfis Dicecefanam Synodum
& iple convocavit , in cujus capy 5. -- Statuit , & ordinat , utftn^
guiis Pajlores, & V. Curati Conci/ii Tridentini Decretam circa Ma-
trimonia/ia in Juh eorum Ecc/eftis frequenter Populo fub/icenf , &*
exponant , — Battaviae Sacro; par. 2. pag. 3 14.
14 De Epifcopo Groeningenfi quinto Ultrajecijni Suffraganeo , ni-
hilrcvera invenio; Sed cum etiamiUe, qui tunc temporis erat
Jo: Knyf , Concilio Provinciaii Ultrajeclino interfuerit , ibique ju-
rejurando fe Tridentino obtemperaturum fpoponderit , nefas vi-«
defur dubitare , quin Ofiricii fui partes obierit , Conciliumque per
fuam Dioecefim publicarit; Praefertim cum verofimile fit . Dice-
cefanum Conventum etiam ab illo fuiiTe habitum , tuw ut Tri-
dentino obfequeretur , tum ut Eccleiiae recens ereftae^, fibiqu©
commiffc fjrmam aliquam daret .
1$ Haftenus recenfita fatis fuperque noftri Decreti per fingulas Pa^
rochias promulgationem demonftrant . Quisenim credat , Epi-
fcopos fuifle negli^entes in exigcnda a Parochis promulgationo
illius Decreti , cujus cxecutionem tam in Provinciali , quam in_»
Diccccfanis Synodis iifclem pr#ceperant , atque inculcavcrant ?
Noq
1*7
Non me latet ♦ ea £fa*e cxcitatas jam fuiffein illis regionibus Tur-
bas , &Tumultus in Hifpanos ; verum illas ab Hifpanis nondum_»
defeciffe', compertum eft ; Etenim apcrtam Rebellioncm Anno
1572. , fieri cxptam fuiffe , fidem faciunt Iaudati Hiftorici . Quarc
ficuti feditiofi homines impedimcnto cffe non potuerunt , quomi-
nus Sacerdotes fblemnes agerent Conventus, in quibusTridentini
Decreta publice perlegerentur, multo minus noftri Decreti pcr
fingulas Parochias promulgationi moram afTerre quiverunt, ma-
xime cum nullam objeclae in ejufmodi Decretum peculiaris difii-
cultatis mentionem Scriptores faciant .
6 Clariora tamen fuperfunt argumenta , quorum eflkaciffirnum
iffud eft , fcilicet , quod Sebaftianus de la Torre Archiepifcopus
Ephcfinus per fcederatas Belgii Provincias Vicarius Apoftolicus in
defcriptione ftatus religionis in Hollandia , quam Summo Pontifici
Alexandri VII. Anno 1656. exhibuit . abfque ulla haefitatione affer-
vit — Concilium Tridentinum fuiffe illis in locis & receptum, <fp pro-
mulgatum , ejufque Decreta in praxim dedufta , antequam fera pef-
fima Harefts cmnia illttc devoratum lenifje l — Hoynch , iu Appendice
cit. Hift.pag.95. ; quodque idem cum Anno i6<8. SacramCon-
gregationem Sancli OflRcii confuluiftet , utrum Matrimonia , do
quibus in prarfenti difputatur, rata effent , nec nc , abfolute dixit,—
Concilium Tridentinum ante Hareftm , in pradicias Provincias in*<
troduclam , rith ,ac debite fuiffe publicatum ^&receptum : — Quod
conftat ex paginaper liluftrifrimum,& ReverendifTimumDominum
Affefforem , EE. PP. diftributa .
7 Nec poftremum locum obtinet altum hacde re filentium do-
clilfimi Epifcopi Caftorienfis , quijcum omnia conquifierit argu-
menta, ut tueretur firmitatem horumConjugiorum , nunquam_»
argumentum a negatione promulgati Concilii petiit , quo uno va-
lidifiim£ ea fuftentafiet .
8 Accedit demum auctoritas omnium Theologorum , & Canoui-
ftarum , eidem promulgationem faffragantium . Et innumeris »
quos poffem afFerre , quatuor (eligo Belgas , quos nemo adeo Ho-
fpites , & Peregrinos in Patria fufpicabitur , ut in re tanti momenti
ad eamdem pertinenteallucinentur .
Jo: Lindeborn fupracitata Cathecheft 9. cap.i. §. 4» poft narratam
publieationem Concilii Ultrajectini faclam coram omnibus Praepo-
fitis , & Paftoribus Dcecefis , quam fibi teftatam dicit a Brugefio
ejufdcm Ecclefi* Ultrajeclin* Decano , & poftea Archiepifcopo,
concludit — Hacper tranfennam , & in eorum gratiam , quibus atit
dubia , aut ignata Tridentini promulgatio .
Verivys per Provincias confcederatas Belgii Mifiionarius in_>
Paftorali Miffionariorum tratt. i^.art. 1. differens de Tridentini
Decreto irr irante Matrimonia clandeftina , ait -« Praciput agimus
de Profinciis Hollandix , Zelandi* , Priftce', & aliis , confoederatis
Belgiiy in quibuslicet aliqui dabitent , CERTISS\ME HVJVS
VECRETl PV3LICAT10 PACTA EST...+ lmmo aliquaudo
tnibi relatum fuit , quod adbuc aPaucis annh vixerint Viri Senes
Vltra-
Itt
Vitrajeclifii , qui a /uis Paftoribus certa figna tllius publicatio7iis
referebant . —
Florentinsde Coq Ecclefia? Sanfti Michaelis Antuerp. Canoni-
cus Ordims Prarmonftratenfis Theolog. tom. 4. cap. 1 a.fecl. 9. ait —
Ponb Conciiium Tridentinum fuiffe pubiicatum in Holiandia , <£»
Ztianaia , antequam tlla Prcvinciae ab obedientia Regi Catb olici
dtftciffent , EST OHNJNO CERTVM ~ ldemque Coq Tom.i.
cap. <;.fec7. 14. — Hinc patet , quod inprimis certum Jit , Conciiium
Tridentinum publicatum fuiffe in toto Belgio prafertim Holiandia^
Zelandia 1565., cum illce Provincice , nec dum a Fide defeciffent ,
uti ex variis relationibus , <$* Inftrumentis clarb conjlat . Secundo .
lu aiiis ej^aiiisBeigisProvinciis receptum effe,exceptis quibufdam pua-
clis . — Qusnam fuerint illa punfti , jam fupra audiviaius ab An*
tonio Anfelmo, & Berthrando Loth .
Van-Efpen in Trac~b Hiftorico-Canonico/>ag.9. cap.i. §.$.agens
de Tridentino inquit . — ltaque dubitari ntquit , quin Decreta^»
Difcipiina , fe reformationis his in purtibus publicuta , & recepta
fint . — Et J. E. par. 2. tit. 12. cap. 5. num. 30. loqucns dc Decreto
feifionis 2/^.cap. i.de Rtform. Matrimonii ait. -- Inhis , victttifquc
Provtnciis , & Regnis , //' Angiiam , & Poloniam exceperis , Conci-
lium Tridentinum Jufficienter quoad hoc Decretum promuigatum effcy
ojhndit e\imius D. Huygens infuis obfervatiombus de SacramentQ
Matrimonii. ;
19 Quid plura ? Adeo certum eft . Decretum Tridentini , de quo
loquimur, fuiiTe per univerfum Belgium.promulgatum , utSyno-
dus ProvincialisCamaracenfis, celebrata in Oppido MontisHan-
nonias anno 1586. , prsefidentibus Jo: Francitco Bonhomio Epifco-
po VerccIIenfi , Nuncioque Apoftolico , ac Ludovico de Barlay-
mont ArchiepifcopoCamaracenfi tit. 1 i.cap. 1. ,.ex vi illius nulla
& irrita declaraverit Matrimonia , abfque Tridentini forma con-
tracraab Hsreticis iu iis Provinciis, quas jam tunc occupabant
(occupab.mt autem eo anno 1586. Zelandiam, HoIIandjam , UI-
trajecturn cum locis adjacentibus , prxter plures Civirates in aliis
Provinciis fitas , ut colligirur ex Cardinali Bentiwoglio , & Famiano
Strada dec. 2. ) Cum Jdcrojanbium generale Conciiium Tridentinum
( en pr*di£r.t Synodi Veroa ) tos , qui aliier , quam coram Parochot
lei alio Sacerdote de ipfns Parochi ■> titlOrdinarii iicentia , & duo-
bus , %'el trihusTeJiibas Matrimonium contrahere atttntabunt , ad
Jic contrahendum omnino inbabiles reddiderit , & bujujmodi con-
tractus irritos , efy nullos tffe , declaravtrit : Hac Synodus in vim ii~
lius Decreti Matrimonia omnia iu Hs , quas Hceretici occupant , Pro-
vitiCis , ab iis contracla , qui Junt Oriundi ex aliquo ioco , ubi pubii-
catajunt Dtcreta tjufdtm Co;yci/ii . ommnonulia , &irrita ,niftcon-
tradafiut corarn Sauraote , adhoc Jptcialem potejiatem babente \ Et
r^u non cbjlantibus , eos , quific contraxerint ,poJiquam ad grtmium
Eccitfia rtaitrint ,fi induci non pofjint ad dicla Matrimonia ratifican-
dum , & infacie Ecclefia: dc novo ceicbrqndum,convolare poffe adaiias
vcras A/uptius , etiam adhuc (vi(vc?itibus ' quas lic co?jtra Canones du-
xcriM,
Xerint , Conjugibus , declarat , & decemit , &ftcf<spe a Concionato-
ribus doceri yut in pojierum ab hujujmodi Matrimoniis omnino ablii-
neant , bortatur , ac pracipit .
so- Et nequis hTreat ad illa verba : ^uifunt oriundi ex a/iquo loco ,
ubi publicatajunt Decreta ejufdem Conci/iis : ammadvertat , opor-
tet,quodcum Matrimonia , iicuri , & coeteri contraclus, pen-
deant a Jure Locorum , in quibns cetebrantur , ut arg. Cap.fin. de
For. Compet. , & L. Sifundus 6. jf. de Evicl. docent communiter
DD. a Sanchez iib.^.de Matrim. difp. 1 8. num. io. , $» 25. «c /'o*-
tiolib. %.cap. 9. /7 i.adducti > fi Patres Cameracenfes exiftimaflent,
in Iocis ab Hxreticis occupatis , ob defeclum promulgationis , Tri-
dentinum vha non hibere, non potuiiTent Matrimonia in iliis clan-
culum inita irrita decernere , etfi contrahentes , qui in illis Domi-
cilium coliocaverant , Qriuodi eflent cx loco , ubi Tridentinum vi-
gebat . Quarecum rmnor dubitandi ratio foretdealiis Belgii Pro-
viuciis, in quibus ea tempeftate RexCatholicus dominabarur, illa
verba : Si fnt Oriundi &c vidcntur folum attingere pofle Anglos,
& Gallos , illuc ad mercaturam faciendam confluentes , & mox re-
cefTuros , quos idcirco exceptos voluerunt illi Patres , quia in ea_>
f :erunt fententia , quam hicexaminare non vacat , nimirum quod
Concilii Decretum non oHhingat Perfonas ratione Loci ,ad quem
divertunt , vel per quern tranfeuoi , fed ratione loci , m quo habi-
tant yutpaulopoft exp-Lcarunt cap. 2. his verhis : declarat eadem
Synodus , neminem cenjeri alicujus Parochije , aut Dixcefts quoad Ma -
trimonium contrahcndum , niji qui anima ibidem rejidendi., non au-
ttm ftatim ad propria redeundi , i>el alio commigrandi , in ea , ve/ Di<£-
ceji ,vel Parecbia Sedem fixerit\ Atque perfpicue , & ad rem no-
ftram accomodate Syoodi fcnfum interpretatus eft Huygens in Juis
olfervationibus.de Sacramento Matrimonii cap. 37. num. 1 3.
§.11.
CUm itaque MifHonarii Belgiciomni fpedeftituantor , fore ut
prarfidio fibi fit promulgationis dcfcftus, aliam , qua his fe
difficulratibus expediant , rationem excogitant , dicentes fciiicct
matrimonia , de quibus agimus flrma eflfe in ratione contra&us,
quamvis irrira fint in ratione Sacramenti , quaderenos docet
Eminentiffimus.ab AKatia in laudata relatione §.dixi matrimonia.
Nifuntur quippe illorura Theologorum doclrina , qui Matnmonii,
ut Sacramentum eft , miniftrum eflTe putanl Sacerdotem ; Hinc
enim matrimonia , qux lineSacerdotis pracfentia , & benedictione
contrahuntur , legitimos qutdem cfle contraclus , adSacramcnti
vcro dignitatcm nequaquam pertinerc , opinantur. Itaante Tri-
dentinum fenferunt Gujelmus Paris. de Sacramenti; cap.g. , Canus
de /ocis Tbeologicis lib. S. cap. $. Patres Concilii Provincialis Colo-
nicnfis , celebrati anno 15; $6. part. 7. cap. 40. & poft Tridentinum
docnerunr EJiius im quartum diji. 26. §. 10. Piette Tbeologia part.6,
cap. sj. qucji. \ 5. Sy/vius , Steyaert , aliique DD. Parifienlcs , & Lo-
vanicnfcs pafTim .
M Vcrum,ut fc iu-c fciitentia habet,quam fufc confutarunt Bel/aymi-
nus
t 20
nus de matrim. cap. 6., & duobusfeqq. , Sattchez. lib. 2. difp. 6. Pon-
tius hb. i.cap.S. ,& Fagnanus incap. quod nobis de Clandefiin.
defponf. num.51. , certum omnino eft , eam poft Tridentinum non
favere Matrimoniis clandeftinis initis in locis , inquibus idem
Tridentinum eft promulgatum . Ratio adeo obvia eft , ut neminem
fugiat: Quoniam Tridentinum irrita jubet effe clandeftina coniugia
in eadem rationc , in qua erant antea firma, fecus nihil novi ftatuif-
fet; ex quo fit , ut qua? prius firma erant in ratione contraftus , h«ec
in eadem ratione efte nulla declaret ; lmo , quamvis antea fuiftent
Sacramcnta , uti communior fert opinio , non in alia , quam in ra-
Uonecontraclus efflccre irrita potuiftet . Etenim cum Sacramen-
torum natura ab una Chrifti D. inftitutione pendeat , qui omnem ,
&foIum contrafrum conjugalem a Fidelibus Iegitime initum ad
Sacramenti Sanclitatem evexit , non alio potuit modo Ecclefia fa-
cere ,ut clandeftina matrimonia , quae priuserant , poftea Sacra-
menta non effent , nill fubtrahendoSacramenti materiam , ftatuen-
do nimirum , ut clandeftinus contracrus tunc leginmus ', deinceps
legitimus noneftet . Et reipfa Tridentini veiba rjonSacramenti ,
fed folius contracTus rationem direfte refpicere, patet confideranti,
ait enim S. Synodus : ^ui aliter quamprxfente Parocho , *vel alh Sa-
cerdote de ipfius Parochi yfeu Ordinarii licentia , & duobus , *vel tri-
bus Tejiibus matrimonium contrahere attentabunt , eos S. Synodus ad
Jic contrahendum omnino inhabiles reddit , & hujujmodi contraftus tr-
ritos , & nullos effe, decernit .
23 Hujus ratiocinationis vim optime percipiunt DD. Parifienfes, &
Lovanienfes ;Quarelicet inFidelium matrimoniis rationem Sa-
cramenti feparari poftea ratione contraclus , exiftiment , hairc ta-
men feparationem , ouodad clandeftina matrimonia fpe&at , fo-
lummodo ubiTridentinum non eft receptum , tuentur conrinsere;
Ubi vero receptum eft , eam tunc fienarbitrantur , quando aut
contrahentibus coram Parocho , & Teftibus expreffe civilem con-
ventionem confiare ,nonSacramentum conficere deliberatum eft,
aut Parochusilla verba. Egovos conjugo&c. , quxhujufce Sacra-
rnenti formam effe , cenfent , non profert .
24 ltaquequ*re, utrum Tridentini Decretum fbcias Belgii Provin-
cias complectatur , an non ?Siais : confequitur , ut matrrmonia
inibi clam celebrata fint nullatam in rationeSacramenti , quam in
ratione contrac*his . Si negas : fit , ntrata fint ; Utrum autem in
contraftus rationc tantum , an etiam in Sacramenti ratione , difpu-
tant Theologi .
§. III.
A Liud magni , ut ipfis vicjetur , ponderis argumentum pluri-
»5 x* mi Auclores inrra profercndi a pra;fcriptione defumunt .
Exploratiflimijuns eft , inquiunt , Iegem quamlibet humanam ,
fivecivilis fit , five Canonica , contraria confuetudine , modo le-
gitime invalucrit ,abrogari , ut generatim liquet ex eap.fin.de con-
Juet; atquc \n fpecie de Legihus , matrimonia irrita facientibus ,
cruitur ex cap. Supcr eo de cognat.Jptrit. ubi ad decidendum , an ali-
qv.x
211
«fns? perfonac matrimonio intcr fe jungi qucant , dc MetropoIitan#,
aliarumque vicinarum Ecclefiarum confuetudine inquirere jubc-
mur . At omnibus compertum eft ( pergunt idem Do&ores ) a fe-
culo , & amplius , conjugia , de quibus loquimur , celebrari ab Hae-
reticis , quin de iJIorum firmiratc , vel levifFimc dubitent . Nihil
crgo obftat , quominus contra Tridentini Icgem jam pridem ab illis
fuifleprarfcnptum , cenfeamus .
>6 Verum , u quam hujufmodi argumcnto inefle eflkacitatem fatea-
mur,contra caeteras etiam Ecclefiaelegesab Hazrcticis praefcriptum»
fateamur , necefre eft : Quapropter nec Legibus , qu.r de Jejuniis »
Feitis , & atiis id genus , imoilec iis quaede Impedin en:is , ex con-
fanguinitate , & affinitate profecTis , fancitae funt , afti n3entur, cura
illas femper ex quoab Orthodoxa Religione defccerunt , temerc
violaverint; Quam fequelarn licet ultro admittant Verricelli de
ApoJl.MiJfton.tit. 3. quaft.Sy. , Picbler adtit.de Sponf. , & Ma-
trim. nttm. 98. Vvieflner eodem num. 193. , Sxhmalzgrueber ibidem
num. 197. tamcn quamabfurda , & falfa iit, exhocetiam apparet,
quod Sumuus Pontifex fuis per Germaniam , & Belgium Nunciis
hancinteralias , facultatem concedit \difpe?;fa*di in $. , & ^.fm-
plici , & mixto cum Pauperibus in contrahendis ; in contraclis vero
cum Hxreticis converfis etiam in i.ftmplici , & mixto , dummodo nui -
h modo attingat primum gradum , & in his cajibus prolem fuj eptam
legitimam deciavandi ; Quod indicio eft , inter Gonfanguineos , &
affines Ha?reticos contracta Matrimonia , non obftante eorum pra-
va confuetudine , eriamnum a Summo Pontifice irrita reputari .
57 Horum autem omnium ratioh«ec eft. Ut confuetudo fegom ex-
tinguat , cum aliae quaJitates requirantur , tum maxime rationabi-
lis\\\. ,oportet , pertextum expreflum mcit. cap.fin.de Confuet.
Et-quamvis DD. alii alio explicent modo , qua ratione confuetudo
legi repugnans queat effe rationabt/is,cum propterea, & in honefta»
& iniqua fit ^in nullms tamen opinjone ratfoaafrifes aippeU&ri pofTunt
ejufmodi Haereticorum confuetudines , quod mox conftabit .
Miqui cum Navarroin Comment.de fpoliis §. 14. num. 7. i!!am con-
fuetudinem rationabilem judicant : §>ux non ejl coutrq Legem natu-
ralem , vel Divinam , direHe , vel indiretle \ Cujufmodi , juxta Lay
ntan. in cit. cap.fin. nttm. 7. ea eft qua? advcrfatur religioni . Eodem
redit, quod alii dictmt cum Rebellio de obiigat.jujt. par* i./ib. 1.
quaji. 5. num. $.eam eonfuetudinem efle rationabilem\, qu* pecca-
tum non nutrit , nec fovet , hoc eft * ut clarius explicat Pontius Ub.
6. de Matrim.cap. 5.». 2. , qthcaliam non continet turpitudinem ,
aut peccatum ,quam quod oppofitio cum Lcge, cui nou obtempe-
ratur , neceflario per fe parit .
Kx omnes illae H^reticorum confuetudincs hac pecuHar? turpitudine
confpurcat* funt , quod (cilicet ex mero poteftatis clavium , & Ec-
clefiafticx jurildiclionis contemptu , ac in Ecclefi«c Caput Roma-
num Pontiftcem odio profluant , cx quo , & Orthodoxa! Religioni ,
ik divina? legi repugnare illas , nemo non videt . Idque prarcipuc de
Matrimoniorum contra Ecclefia: pr.cfcriptum ineundorumconfiie-
Tom.lX. q tudine
1 It
tudine comprobatur : Exc enim eotendit , ut aftruat , & moribus
confirmet hsrefim Calvini lib. 4. Inft. cap. 19. , & Lutheri lib. de
Coptivit. Babilonic , cum pervicacia aflerentium , non porniirc
Fidtles novis impedimemis l^atrimonia dirimentibusabEcclefia
obftringi ♦
Alji , quos fequitur Engei ad tit. dc confuet num. 1 i.opinantur , eam
confuetudinem efle rationabilem , qu* non eRexprejfe in Jureim-
frobata. Injure autem Canonicocxprefle improbatur oinnis con-
Tuetudo , per quam difrumpitur Nervus Ecclefiaftica? Difciplin*
pcr textum in cap. Cum inter. 5. de confuet. - ibi - JVos igitur , co-
guito , quod \m taii confuetudine ( non fervandi Interdiclum gene-
xa\e)Ji quafiret * dijrumperetur JVervus Eccleftaftica DiJcipUna,
spjam duximus irrttandam : Ubi G/oJfafin. fic CQnc\ud\i:V bicumque
fit aliquidccntra Eccleftafticam Dijciplinam ftve nervum Ecclefia ,
nonhabet locum prajcriptio : Nulla vero poteft reperiri confuetudo,
quae magis dircfte Ecclefiafticae Difciplinx nervum infirmet, ac dc-
bilitet , quam quae ex animo proficifcitur negandi Ecclefia? concef-
fam a Chrifto legum , quibus Ecclefiaftica Difciplina nititur , feren-
darum poteftatem , cujufmodi funtomnes, quas fupra indicavimus.
Hae reticorum confuetudines .
Alji demum cum Giojfa in Cap. 1. de Conft. in 6. V.rationabilia , &
Hoftienji i» Summ. tit. de confuet. num. 2. prudentis Judicis arbitrio
conftituendum cenfet . utrum confuetudo aliqua rationabilis fit ,an
irrationabiiis; qui quidem Judex , inquit Pirhing. adtit. de, Confuet.
num. 30. ldaftimare poteritex fine conjuetudinis bono , *vel malo \
Quam autem pravus fitfinis , quem refpiciunt Haeretici conculcan-
doLeges Ecclefiae ,etiam inde manifeftum fit , quiafic oftentare
volunt afFecla tam Evangelicara libertatem , cujus emendicato
practextu fuam contumaciam, & rebellionem colorare conantur .
Cum itaque relatccconfuetudinesorani ex parte vitientur , atque in
nullius fcntenua rationabiles appellari queant , nullo. pafto leges
Ecclefideabolere potucrunt. Neque huic noftra? argumentationi
quidquam ponderis , & momenti illud detrahit, quod Heterodoxo*
rum plerique non fingulari Ecclefiaftic* poteftatis odio abrepti San-
clifiimosEcelefiaeCanones contcmnant , fed caeci pecudum more
fuos magiftros fequantur , eorumque Doftrinaf acquiefcentes bona
fide agant . Etenim ad omnium confuetudinem robore exuendam f
fatis eft , fi ex errorc illo , & defpicicntia fuam duxerit ori^inern ,
atque ad hxrefim moribus ftabiliendam a pr<ecipuis Pfcudo ; Mini-
ftris fuerit introducla : huc enim appofite cadit illud S. Cypriani in
Epiftola ad Cecilium ; JVon fufficit quorundam conjuetudoin Ecclefta%
Jed quarendum eft , quem illi fequuti ftnt: Dcinde : bona , vel mala->
fides , cujus maxima in pr.tfcnptiombus ratio habetur, null.im oc-
cupat locum , cum de confuetudine contra Legem agatur . Ea enira
non idcirco Ugcm non abrogat ,quod mala fide inceperit , cX per-
fevcret , ficuti poft hfoftienfem , docent Sanchez lib. 7. de Mafrim.
difp, 4. n. 14. Diana par. 8. traB. 7. refolut. 57. Bonacina de LL.
difp. i.quaft. upuncl. uU. §. i.num. 40. , Cardinalis de Lugo def.
I2J
'& !/• diJP* $'/£&• 6>num.g6. , Haunoldus dej. & J. r™#. T. c^.
3 . num. 136., Barbofa in Cap. fiv.de confuet.num 2 r . Vallenfis ad
eum tit. §. 3. mw. 6.aliique innumeri ab his citati . Ouamobrem ,
utomnium mala fides confuetudinem , qiut per fe rationabilis fit ,
irrationabilem non reddlt , ita nec bona paucorum fidcs rationabi-
lem efficit confuetudinem , qua? alinnde irrationabilis evincitur .
28 Haec ferme de caufa a Tridentini Decreto Hxreticos eximere non
poiTumus ea iola ratione innixi , quia fcilicet iflud nunquam accep-
tarunt . Nam cum Ecclefia Leges a Populi acceptatione non pen-
deant , ldeo ea?dem non acceptats , poft certum tempus obligare
defmunt, quia Summus Pontifex ad intercrudendum majoribus
malis aditum, fuarumlegum feveritatem paulatim itamitigat, ut
Populum illum , qui legis jugum , uoa tamen gravi fine culpa , ab
initio ferre detrefravit , ab ejufdem onere prorfus tandem relevet .
ld veroaSummo Pontifice tuncforum fieri praefumitur , quando
Legum repellendarum caufa ex honeftate , & Juftitia , non ex Pon-
tificia? poteftatis derifione nafci t ur \Navarrus confiL 1. de ConjK
nnm.iAf. Suarez-. cit. Joc. num. 9. & Layman iib, i.traB, 4. cap. 3.
uum. 3.
29 "P\ Emum nedum inefficacia , fed etiam infulfa exiftimanda funt
JL/ argumenta, qua? aut exlegis per Tridentinum lataMgnoran-
tia ,qua Hsretici plerumque laborant , aut exerrore , quo iidem
funm Pfeudo , miniftrum cflc Iegitimum putant ,. deducuntur . Si-
quidem hic error eft ille idem , quo veram efie , quam fequuntur
feciam , arbitraotur; Oiiod fi error hujufmodi , utpote ortus ex ob-
durata peninacia , qua Spiritui Sanfto refiftunt , & veritatis magi-
fterium audire detreftant , illosab haercfeos criminc non liberat»
ira nec ipfbrum Pfeudo . Miniftris ullam jurifdiclionem , aut au-
cloritativam , ut dicunt , poteftatem tribuere poteft •
30 Et vero legis ignorario , tametfi quando non eft crajja , &fupina ,
omnema vioiatoribusculpam , & pce.nam amoveat , non ramen
quos lex ad contrahendum ineptos efFecit , abiles reddit , ncc a;tui ,
quem lex irritum efie juffit , priftinam vim reftituit , ut bene ner~
pendunt Menochius de Arbitrar.lib. 2. cafu 18$. > Sanchezde ma-
trim.lib.^.n.xo. , Guttierez. cap.61 . de tnatr. n.io. , Pontius Hb.%.
cap.6. numnS.Ca/ircp. difp.2. punff.i 3. §.8. num.j., aliique paflim,
qui Teftamenti non folcmnisexemplo aptc utuntur, quod non ideo
fit folemne , quia ex legis certas folemnitates prxfcribentis igno-
ranti a conditum fuit .
§.V.
31 A Lia itaque eft ineunda via, utadexoptatam met?m propere-
xV mus . Ncc una , fed duplex in omnium rem attentius confi-
dcrantium,oculos incurritmempe littera Legis,& ment I egislatoris.
Etquoad primum ; Si Tridentim verba diligenter expendantur , for-
fan foederatas BHgii Provincias minimecomprehenfas eflTe , confta-
bit ; Cumenim Tndentini Patres clandettina matrimonia jnbere->
hrrfta conftituercnt , arwc inde promanarent incommoda , fi fuum *
Tbm.lX. q a ali-
1*4 r
alicubi Decretum non accepfaretur , prolpexerunt : Quare ad
licc declinanda,ira illud temperarunt,ut neminem teneri voluerint
nili poft trigmta dies ab ejufdem promulgatione ftcla in Parochia ,
in qua quis degit , idecemit injuper ut hujufmodi Decretum in una-
quaque Parocbiafuum robur pojl trigmta dies habere incipiat , a die
pi .ma publiCiitionis in eadem Parochiafatla numerandos : Per ParQ->
chiam autem - non intelligitur hic locus , fed certa communitas Fide-
iium congregatafub tlno Pajiore obligato ad Verbum Dei , & Sacra -
v.cuta ipfis adminijhanda ; Ita Tridentinum explicat Jo, Stoz.in re-
latione hiftorica de geftis in Concilio Tridentinoy^ff. 4. art. 24.
5. 4. punft. 2. num. 475. In qua etiam fententia fuit S, Congregatio
Concilii , dum SenatuiCoIonienfi iqifcitanti , an menti Tridentini
faftum effet fafis per Decreti publicationem non in Ecclefia Paro-
chiali , fed voce Praeconis in Platea Civitatis, refpondit affirmativcy
uti teftatur Cardinalis Bellarminus in M, S, annotatJad fejf, 24. cap,
1 . ejujdem Concilii ,
52 At quam vis in Provinciis fcederatis Belgii ea publicatio fuerit
rite pera6ta , quo tempore Iegi Catholico fubjefta*. ci ant ; attamen
Epifcopus Caftorienfis per confcederatas Provincias olim Vicarius
Apoftolicus , in Epiftola Hacfuper redata ad Antonium Hceffach
Cathedralis Antuerpienfis Canonicum 14, Decembris 1685. ; Non
poteji , inquit ,dicifafta in ea republica , qua iifdem iu locis nunc eji
conjlituta : Habet Civitas , prolequitur \dQ\Wyhabet Refpublicafuam
formam , ac unitatem a Legibus . Mutata funt Leges , mutati funt
Principes , adde , Populum quoque mutatum , Sive ergo formam <%five
materiamfpettes , non eamdem hanc rempublicam dices cum iila , qua
erat , dum bis in Tcrris Tridentina Syuodusfuit publicata •
33 Etprofjcto, licet , quod proverbii loco dici folet , Reges fint
morraIes,RefpubIica?aeterna?,cum, ut recle ait Arifiotiles ^,Polit.2%
Fluminis inftar , fineulla , qua? fub fenfum cadat , muratione, jugi-
ter fluant , aliifque abeuntibus , aliicontinuo fuccedant; tamdiu
nihilominus (tailt , manentque : quamdiu communitas , qua mutuis,
complexibus ( populum ) devinzit , unumque corpus efficit , unitatem
fuam conjervaverit • inmit Plutarchus dtfera numinii vinditta'-, fed
fidifruirpatur vmculum , quo Reipublicae partes continebantur ,
fi pereat lesum forma , qua? prifcam , quafianima , Rempublicam
alebat ; Si anriqua deftruafur regiminis fpecies , quoa carteris
difcernebatur, & Populos , & Refpublicas interire dicimus , tefte
codem Ariftotelc.S.c nuIIamCapuaeantiquae Reipnblica? Imaginem
relifhim, dixit Cicero r.conrra RuIIum,eoquod a Romanisomni,
quo fruebatur Jure , Senafu , Magiftratu , imperio fpoliafa fuerit ,
lemadmodum refert Livius lib. 2^. Hac de caufa recte Hugo Gro-
ISUt de 1.8. , <> P. lib. 2. cap. 9. §. 6. , & Pufendorf. de 1. A/af. ,<£«
Gent. lib. 8. cap, \ 2. §. 9. notant , & Populos a Regibus deviclos ,
atque m Provinciam redaflos ; 5c eos , qui excuffo Regum jugo fc
a fervituteIiberarunt,IongeaIjos,atque antea vulgo exiftimari ,
perinde ac fi rccens ex antiquorum quafi ruinis eruperint.
S4 Sed a foederaris Bcl^ii ProvinciisjanidiuabfciiTum fuit iUud fer-
vitu«
12t>
vitutis vinculum , quo Hifpanorum Regi devinciebantur , & currL»
caeteris ejufdem Monarchiae Partibus in unum quafi corpus coalefce-
bant , qu^que antea unius Principis parebant Imperio, nunc Reipu-
blicae jure fruuntur : Monarchicum in Democraticum regimen
mutatum eft ; antiqu* leges everfie ; deftruch Orthodoxa Religio;
decolorati mores ; totaque devaftata avit«e Religionis difciplina,
fub qui Majores fan&iffime vixerant . Cum autem omnis interierit
forma tam Sacra? , quam civilis Reipublicae , quae olim in illis vife-
batur , confequitnr , ut Refpublica , qua? nunc exftat , eadem atque
prima cenferi moraliter non poffit; quapropter optime ajebat Ca-
ftorienfis, in pr^fenti Republica nunquam fuiflepromulgatum Tri-
dentinum » licet promulgatum olim fuerit in illis locis , in quibus
pr^fens Rcfpublica cft conftituta . Fingite animis,in Urbe Conftan-
tinopoli, pnufquamTurcarum Tyranno ferviret, fuiffe publicatum
Tridentinum . Fingite , eam Urbem nunca Chriftianis in veterem
libertatem , dignitatemque vindicari , omnefque , quotquot ibi ha-
bitant > Turcas , ejurata Mahometis perfidia , Chriftianam Religio-
ncm amplecti . Qiiifham illos Tridentini Decreto in connubiis con-
trahendis adftringi dicat?Nu!lus ,utputo;eo quod iu tanta rerum
viciffitudine extindam quilibet crederet veterem obligationem, ex
illa pervetufta publicationeprofeftam . Video quidem comparatio-
nem qurftioni noftra? non omni ex parte congruere . Si tamen ei«
dem #qua proportione accomodetur , idem omnino ad propofitum
noftrum perfuadebit .
§. VI.
; 5; TT A&enus expofitum Caftorienfis argumentum alio modo proV
XX pofuit Dicaftillo de Matrim. difp. ^.dub. 4. n. 24., ubi iic ra-
tiociuatur . In fceueratis Beteii Provinciis fuirfe Tridentini Decre-
tumper fmgulas Parochias promulgatum , nemo inficiatur : has
tameu Parochias in prarfenti dcfiderari , notum eft omnibus . Cum
emm Haeretici illas Provincias per fummum nefas occupaverunt,
omnes Catholicas Parochias devaftavcrunt , nequefaxcos folum-
modo , fed vivos etiam Templorum parietes , legitimos fcilicet
Catholici; Fidei miniftros undequaoue exturbaverunt,itaut liberum
Onhodoxx Religionis ufum funditus fuftulerint , ac delevcrint .
ltaque pergit Iaudatus AucW , fi nunc illis in Regionibus Catholi-
c* Religionis veftigium fruftra quxritur , dicere haud poftumus ,
H.rreticos-earumdem Incolas fubefTc Parochiae , in qua Concilii
promuigatio perafta fuit , & propterea Tridentini Decrctum ,
etiamfi ad cjufclem litteram animum intendamus , nullo illos pre-
mere modo , ccnfendum eft ..
6 Ne quis verohujufmodi argumentum captiofe fubtihtatisinfimu-
let , ad Juris lntcrpretes provoco .Notant omnesjuris Interpretes ,
vocem quamlibet ,a Lege adhihitam , duplicem habere pofTe figni-
ficationem , naturalem videlicct , & civilem . Naturalem vocant ,
quam vox habet ex fiia primaeva, &fimplici inftitutione , in qua_r
cotumuni:er a Populo uf irpatur ; civilem dicunt , quam vox habet
a Lege , feu ex Juris lanclione , in qua nonnifi a Jurifperitis accipi"
tur,
tur ,exemplum eft vox mors, qua? naturaliter fignificat feparatio-
nem amm* a corpore ; cimliter , etiam Profeflionem Religiofam ,
& fimilia. Pr^terea docent , verba Legis , nifi aliud ex ipfamet
conjciatur , accipienda e(Te in fignificatione naturali , ufuaii , <£»
populari , ac nequaquam extendenda ad civiiem , prout fumitur ex
cap. Sufceptum de Refcriptis in 6. ,& ex l. ultima Codic. de his , qui
veniam atatis &c, pluribufque exornant Tiraquellus inl.Siun-
quam. Cod. de revocan. donat. V. fufceperit. num. 1 7. , Suarez de
LL. iib. 6. cap. 1 . num. 10.. Layman. lib. i.tratt. 4. cap. 1 8. num. 8.
copioleque traduntetiam Grotius de JureB. & P. i. 2.cap.i6. §.2.
Pufendorf. de I. N. , & G. iib. 5. cap. 1 2. §. 3. Porro Haeretici in_>
Provinciis foederatis Belgii degentes , fi ad civilem , & juridicam
fignificationem refpiciamus , fubfunt Parochia: , in qua Tridentini
Decretum fuit promulgatum , quia ex Juris prxfcripto ei fubelfe
deberent : Verum in naturali , fcu communi , & vulgari loquendi
modo , non putantur pertineread illam Parochiam , quam nun^
quam agnoverunt, necagnofcunt , & cujus nullum nunc fupereft
nec materiale ^necformale veftigium . Si mentem igiturad fuperio-
rem regulama DD. vulgo receptam advertamus , in Tridentini
Decreto , quod clandeftina Matrimonia efle irrita jubet , ejufmodi
Hccreticos non contineri , concludemus ♦
§. VII.
ET quoniam : InteUigentia diliorum ex caufts eft affumenda di-
cendi : ut ait S. Hilarius relatus incap. 6. de V. S. , diligen-
tius caufam inveftigemus , cur Tridentini Patres fuo Decreto lllas
tantummodo Parochias , in quibus effet promulgandum , compre-
hendi voluerunt ; Hsc , fi qua fides Cardinali Pallavicino in Hi-fto-
ria Conc. Trid. lib. 22. cap. 8. num. to. , &fupracit. ^foanni Stoz.
diclajeci. 4. art. 24. §. ^..punci. 2. num. 175. Harc, inquam , fuit
potiffnna , imo forfm unica caufa , ne fcilicet ad connul ia conce-
lebranda inepti evaderent Haeretici Anglia* , Saxoniar &c. quosex
una parte cerfo pr«tvidebant , Decretum non recepturos , & ex alia
ad illi parendum non poiTe invitos adigi , utpote Hxretico Principi
fubje&os , perbelle noverant . Hsc autem ratio aeque aliis Haereti-
cis favet , qui in Proyinciam. aliquam , ih qua denunciatum jam_>
ante fuit Dccretum , invaicrunt , & ut fuam perfetta? , atque ablo-
lute nunc po.lident . Ergo , & iftos fuiffe exemptos , exiftimemus ,
oportet ; tum quia , ubi locum habet eadem ipfiffima ratio, eadem
debet efle LeGiis difpofitio , ex adduclis per Panorm. incap. Sugge-
jlum de Appellat. , Suarez lib. 6. de LL. cap. $.num. 9.,t*V* Layman.
iib. \.trall. df.cap.1%. num. 4. tum quia aliter limitarionis a Le-
lialore adhibitaealius omnino , ac fibi propofuerat , f.iturusefTet
/itus contra regulam explicandi lcges , traditam in /. Quod fwvore
ff. de LL. , quarn exornat SebaJiianus Medieis traH. de LL. part. 2.
({UAJl. \ 7.
3 3 Nce fimc alia potuit effc rrYens Tridentini , ait Caftorienfis in me-
morata Hpiflola : Nift prcfcribere modum , quo in iocis Cathoiicis
Jolemnia reddcrcntu/ Matrimonia , non vero difponere de modo ea v«-
lidiiy
ny
lida , legitimaque reddendi itfts in Provinctii , W Regnts , i» quibus
Catholica Religio.aut profcripta , a#/ certefupprejfa , omnique quoad
aciuspublicos auiioritate exuta foret : Quoniam fi hoc voJuilTet, vo*
luiflet pariter omncs Haereticos in iifdem Provinciis dominanres ,
qui nullam illi fpem facerent , fore , ut Decreto collum fubmirtc-
rent , impellcrc , ut aut vitam iemper c*libem ducerent , aut illi-
citis amplexibus fe perpetuo contaminarcnt , quod a re&iffima , &
fanctifllma Patrum Concilii Tridentini mente quam IongifTime
abeft . Notiflimnm cft illud Ifidori relati a Gratiano difl. 4. can. 2.
Erit autem Lex honefla ,jufta , pofftbilis ,fecundum naturam , fecun*
dum Patria confuetudinem , loco temporique conveniens , nectftaria ,
atilis% manifefta &c. :Sed Tridentini Lex locis , quasin Hxretico-
rum poteftate funt , necconvenicns , nec utilis, imo maxime pcr-
niciofa eflet : quamobrem dicere ab illa hnjufmodi Ioca compre-
hendi , non audea; cum opportme moneara Divo Thoma 1. a.
auaft.96. art. 6. in corp. Omnh Lex ordinatur ad communem Homi-
numfilutem , & in tantum obtinet vim Legis ; Secundum vero quod
ab hoc deficit , vim obligandi non habet. Vnde , & retle Jurifperitus;
nulla ^furis ratio , aut aquitatis henignitas patitur , ut qucefalubrh-
te\r pr$falute Hjmintm introducuntur , ea nos duriore interpretatio -
ni , contra ipforum commodum producqmus ad feiteritatem .
< §. Vlll.
59 13 Qrro> °iuia de Ifidorq mentionem fecimus, non abs re erit ,
JL in enucleanda tertia illa qualitate, quam cuivis legi,ut vim
habeat fuam, inelTe poftulat , nempe ut iltpoj/ibi/is , nonnihil im-
morari . Non ego profecTo aiTentior hic Vera- Cruci in appevd. ad
fpec. conjug. dub,^. & 5. , Soto in 4. dift.22. quaft. 1 . art*2. , Graff.
lib.z. dec. cap.%6. num.y. , Vega lib.^. fumm. cafu g6[. & Marift,
Tbeolog.tratt.2%.difp.s).feB.i.n.ii* , aiiifque, aflerentibus , ur-
gente neceiiitate, valere Matrimonium fine Parocho , qui repe-
riri non potuit , initum . Neque enim ilia regula 6. juris in 6. --
Nemo poteft ad impoffibile obligari , qucmpiam eximit a Lege , quae
certam conftituit formam actui,qui non ideo juftus, & ratus eva-
dit, quia modo a lcge praefcripto, rleri non potuit , fic cum com-
muni Navarrus confil.^.fub tit. de fponf.i. prima edit. Ledefma de
matrim. quaft.4.^. art.$. Suarez. de LL. lib.^.cap.^i.per totum^ Gut-
tierezcap.61. de matrim. num.^.Sanchez lib.^. difp, 1 7. num.4..,Dia-
na par.%. tratt.3. refol.19. Chapeaville de modo miniftrandi Sacra-
menta tempore peftis cap.6. q.26., aliique re6te inde inferentes , ir-
ritum elfe Matrimonium , fme legitime Parocho contractum/
quamvis adfuerit neceflitas illud contrahendi , puta in articulo»
mortis ad legitimandam prolem , & fimul impoifibilitas Paro-
chum arceflendi .
\o Hoc tameu verum efle, contcndo, tunc fblummodo, cum ejuf-
modi impoffibilitas unius , alteriufve perfbnx propriaeft: 000
vero cum Keipublicx , vel Rcgioni generatim , atque univerfc
accidir, & pcrpctuo durat . Etenim fi legislatoris mentem,& vo-
iuntaremlicet ex verofimil.' conjicere L.Non cfi verofimile 25. ff*
de ea
tafl
de ea, quod metus caufa, fas utique eft exiftimare, eum noluifTe ex-
cinere primum caium, ut confuleret bono publico, cui expedit,
neminem ob aliquod peculiare, & inopinatum impedimenttim a
lege folvi,ne talis impedimenti fpecie , omnes paulatim legis ju-
sum excutiant . Sed ob oppofitam rationem , iniquum eft , vel
fulpicari, quod non exceperit fecundum cafum;quiafi hunc non
excepiiTet,non profpexiifet utilitati integrae communitatis , quae
inhabiiis femper maneret ad actum , quem juxta formam nova
legeftatutam perficere nunquam poffet . Communis igitur ejuf.
modi , & perpetua impolfibilitas facit , ut Epieikiae locus detur ,
&ne legislatoremajufti , & aequi tramite deviafle opinemur,
pracfumendum eft,ilium fuae legis latius patentis feveritatem hoc
loci temperafre .
., Et ne longius a propofito aberremus,ad hanc Epieikiam confu-
giamus, oportet,fi,ut pareft, Matrimonia a vagishominibus co-
ram Parocho loci, ubi temporecontrafrus cafli, & mox difceifu-
ri commorantur, refte inita efle ,defendamus . Quia cum ille
Parochus non fit, fi emendate, fciteque loquamur ,proprius con-
trahentium, qualem Tridentinum expofcit , non alia ratione af-
firmare poffumus , illius praefentiam vagorum hominum conju-
giis vim tribuere , nifi quia per Epieikiam ftatuimus , Tridenti-
num vellelenius , ac mitius vocem proprius pro ejufmodi perfb-
nis intelligi , quaecum nufquam gentium ftabilem collocent Se-
dem, nufquam reperient Parochum ea qualitate vere prxditum.
Qtiodque magis propofito noftro conducit , hac EpieiKia innixa
SacraCongregatioConcilii fupradiclo Epifcopo Tricarienfi Se-
dis Apoftolicae ad Belgas Legato inter alia refcripfit ,, m locis
„ etiam , in quibus Tridentinum eft promulgatum , fi nullus
„ Parochus , aliufque Sacerdos a Parocho , aut Ordinario dele-
„ gatus reperiri poffit, valere Matrimonium abfque praefentia.»
„ Parochi , fervata tamen in eo , in quo poteft, forma Concilii ,
„ nempe adhibitis faltemduobus Teftibus „ : Ita cum aliis re-
fert Zipaus tit. de fpovf. n. 1 6. Quoniam cum S. Congregatio nul-
lam difpeniationem fuerit impertita , quod ex ejufdem verbis»
nullum prxfeferentibus difpenfationis indicium, optime colligit
Dicajlillo de matr. difp.^.dub.4.. «.24. , fed meram declarationem
ediderit ; non potuit ita refpondere , nifi innixa Epiemia , feu be-
nigna praefumptione, quod talis fuerit mens Tridentini , ne fecus
omnes incolas ejus loci , ubi nullum Parochum eft invenire , ex-
pertei connubii femper vivere, vel invitos cogeret .
42 Jam vero ifthaec omnia eo fpectant, ut nequis conjugia , qua? ab
h.rreticis, abfente Parocho, contrahuntur , irrita putet . Si enim
res confefla, atque manifefta eft , Tridentini Decretum aliquam
EpieiKiam,feu benignam pati interpretationem , nulla fuppetit
ratio, curulis EjpielKue utilitate fint haeretici fraudandi, quando
huicdecreto riteobtemperarenon poifunt : quod ita effe con-
ftat ; Primo quia ipfi non credunt, Parochtim Catholicum effe
lepitimum, quilem dumtaxat opinantur cflTe fuum Miniftellum;
licet
129
licet enim hic errornon tribu.it heterodoxo Miniftello legitimi
Parochi jurifdictionem, & aucloritatem, ut fupra diximus;quan-
diu tamen perieverat , parit moralem impoifibilitatem Paro-
chum Catholicum adeundi, ut per fe patet . Secundo, quia fi hse-
retici Matrimonium contracluri Parochum Catholicum arceffe-
rent , incurrent indignationem proprii Magiftratus , qui in illos
tanquam fuarum legum violatores feveriifime animadverteret .
Tertio demum , quia Matrimonium, coram Catholico Miniftro
ab hxreticis contraftum, ab aliis ejufdem Se&a? hominibus ha-
beretur irritum, atque exco fufcepta (bboles tamquam non le-
gitima a publicis muneribus arceretur . Hxc incommoda , quae
gravilfima funt, cum non facile a privatis hominibus declinari
queant, reddunt illis moraliter impoffibilem ad Catholicum Pa-,
rochum acceflum •
43 Nequehujufce noftri argumenti vim infringit , quodtalisim-
poilibilitas in eorumdem arbitrio pofita fit , poffitque removeri ,
ii nimirum Orthodoxam Religionem amplectantur ; Nam pri-
mum plane ineptum eft velle, ut Haeretici Religionem Catholi-
cam , quam unam ad Cadum viam , pertinaciter quidem , & ma-
le , fed tamennegant , necetfariam continuo ad rite matrimo-
nium ineundum exiftiment .Deinde ctiam in Hominum vago-
rum poteftateiita sftproprium Parochum habendi impoftibilitas ;
Ut quae voluntarium hucilluc difcurrendi propofitumconfequi-
tur : Eadem quoque Parochum convenieixli impoilibilitas , cui
quorumdam locorum lncolae funt obnoxii , exiguo poteft labore
remoyeri , fi nimirum illinc abeant,atque alio fe conferaiu : ni-
hilominus tam iftos , quam illos a Trideutini forma , exacte ,
atque adamuffim fervanda , per Epieikiam liberos prommcia-
mus . Cum igitur foli Ha?retici erunt fimilis Epieikiae beneficio
privandi ? Nunquid ea potuiteffe mens Tridentini , ut quandiu
in Haerefi obdurati periiftunt , vel cxlibatum colant , vel pecca-
ta peccatis cumulando , in perpetuo concubinatu vivant ? Non
iane : Ea autem fuilfet , fi illos compuliftet ad celebranda Con-
jugia coram ParochoCathoIico , cujus , vel afpefrum refugiunt.
§. 1 X.
44 /^V Mnia huc ufque allata argumenta ab oppofitis Sac. Cong.
V>/ Concilii declarationibus nonnihil intirmari perfpicio;His
igiturfatis , ut faciam, duplex declaratio lum a Sac. Cong. in-
ititutarum genus diftinguendum eft ; Alioe , Tride itiiii mentem
generatim , & ut dicunt , inabftraclo , exponunt : Aliae , quid in
hoc , & illo peculiari eventu ficiendum fit , decernunt .^ Prio-
res le^um generalium loco habendae funt : Cum enim Summi
Pontificis aucloritate muniantur.per Conftitulionem Sixti V. in-
cipien. Immenfa , S. Congregationi commiffa, fiint interpretatio-
nesauthenticx , qu^Concilii Decretis inherere dicuntur , non
fccus, acfi ab initio iifdem adjuncbe fuerint, quemadmodum in
liniili dixit Imp. in §./*. autb. de raptismulieribut docetque Fa-
gnavui in cap. Quoniam de conjlit.num.g. Pofteriores vero, Dlftgna
TomJX. r C*tC-
\ ...
vteroquin auftoritatis, fe habcnt inftar judicialis fentcntiae, quae
liis ficit in illa (ola quaeftione j de qua profertur , vim tamen le-
i univerfalis obtinere, pr.rfertim cum promulgari non foleatit,
B£ ut Petrus Ledejma injumma tom.i. de Sacram. Pivnit,cap.i^,
M/Jicult.j. Sanchez. lib.%. de Matrim, dijp,2, n.iO, Bouacina de LL»
dijp.i. quajl. i . punft.8. prop. i . num.4-. Layman, lib. \ , trati.4. cap,j.
..W/.26. Boffius intraii. de tripl. Jubii. privil, /<?#.£. cafu 2. §,J»
. w.255. , aliique plurimi . Hinc porro faclum eft, ut generales
\\\x declarationes ttojti ibjeant fieri , nifi confulto Summo Ponti-
Mce, rebufque quam accuratiifime confideratis ; Cum de pecu-
tiluis fictis, faltem tanta circumfpedionc , & cautione decidi
aon confueverit, quia videlicet, ut ait Divus Thoma(./>.2. q*9$,
art.i.ad 2. : Ilii , qui leges ponunt , ex multo tempore conftderant,
quid legc ferendum fit Jed juJicia de ftugularibus faciis fiunt ex cafi~
busfubito exortis ,
45 His praenotatis, non mihi negotium ficefllmt refponfa , a Sacra
Congregationeincafibus firrguiaribus data , qualia funt peno
omnia, qiuc ab llluftriflimo, & Revereudiflimo Domino , qui Sa-
cr.t: Congregationts aSecretis eft, ad fuarum Annotationum cal-
cem appofita funt , diflicultatem tamen , & quidem maximam
creat declaratio illa generalts, data Epifcopo Tricanenfi an-
110 1605., veljiuta alios 1603. , quae legem Tridentinigenera-
timexplicat, itaut h.rreticos iu confociatis Belgii Provinciis
habit.intcs aperte includat : hanc tamen ante prodiifle conftat ,
quam Rex Catholicus , & nomcn liherae Reipublicae , & jus illis
Provinciis permifit, eo fcilicet tempore, quo, exturbatis undique
fureticis Miniftris , ne quapraner Catholicam floreret impune
religio , idem Rex Catholicus , quam potuit diligenter , operam
dabat . ln hoc autem rerum articulo, cum nondum illis inlocis
clTet prorfus mutata forma Regiminis ; Nondum penitus everfa
Catholica Religio ; Nondum de Tridentini Decreto exequendo
fpcs omnis abjecta , erant profecto inibi degentes Hneretici Tri-
dentinilegeadftriugenii , quemadmodum adftricTos jam antea
eofiem declaraverant Patres ConciliiCameracenfis fupra rehti.
Verumpoftquam iifdem Provinciis fuis fe regere imperiis con-
ceflum ; Poftquam debita Tridentinimandatis obedienthdefpe-
rata; Poftquam denique , pace cum iifiem Monafterii an. 1648.
conft:tuta , communi lancitum eft confenfu , ut Clandeftina ma-
trimonk in Belgio frcderato celebrata,in Hifpanienfi etiam Bel-
gio rata hahercntur , nunquam amplius-Sac, Cong. eadcm irrita
gencratim , atqueuniverfepronunciavit, fed generaliter interro-
u , utrum legitima efsent , an non , ut in illa HollandU 168 1 .
\\\ < /''fcoducen, Matrimoniorum 1 68$.,mentem apcrire fuam ,
uecl.ir.itiouciu Tpifcopo Tricarienfiolim datam ad trutinam
iicrumexpen icrciioluit , hoc contenta refponfo : Si dnbio effct
njpondeu dum , rejpoudendum effct ne%ati<ve ,
frti Quod ii ta< .iir.S.ic.Con-. ,'alio hlentii genere fatis difserte lo-
fu|*fl 5ancti(Iin|»,ac Glorioflflimarmem.Clemens Xl.,quan-
do
cio Nuntio CoIoniciUi , a quo coiilultu.s ruit , qnid de Matrimo-
niis in foederato Belgio non ex Tridentini formula contractis (bn-
tiendum efset , EE.S. Onncii Cardinalrbus ad deIiberationem_,
adhibitis ,die 19.N0vem.17n. per Sacram Cong.de Propagan-
da Fiderefponfum dari , jujfit :^*pd gravibus quidem de cqufis
nihiladhuc de illis generatim , & univerje flatuendum , ctjiimatum
fuit , utex paginaper llluftriilimum , ac Reverendiffimum Ai-
fefsorem diitfibuta liquct . Cum enim de hujufmodi Matrimo-
nusnilvAgeueratim , {£• umverfe ftatuenium arbitratus eft, often-
<lit cniin vero , qusftionem generatim acceptam 110 vo eximine
indigere* nec inhaec temporaquadrareapte veterem illam Sicne
Con*regationis fententiam , qua omnia ea conjtigia faernnt irrita
declarata . Qua enim fieri rarione potuit , ut negaret Pontifex ali-
quidde \\\'^generatim , atque univerfe efle ftatuendum , fi quod ge-
ncratim, & univerfe fubClemente Vljl. fancitum jam fuerat , ad
hancnoftram xtatem pertiuere exiftimaftct > Antiquatum igitur .
acSuprcmo ranti Pontificis oraculo Fabefaftatum videtur , quod
contrarium S. Congre^aiioConcilii multo antedecreverat .
§. X.
47 S~\ Uapropreradmirationom pareredebet nemini , qnod , nihil
V^ obftanreejufmodi Decrero , rara e(Te cjn/ugra ab ru-reticis,
le^uimo Parocho abfcnte tnita propuen.tVLrint D>o£tores tfrjinta ,
qiu>s fingillatim a me, x dili^enter leftos , nomine , & Joco quenr-
que iuo h:c recenfeo. H'i f\.ivt Layman. Hb.$. tratf.io. par.2. cap.d.
num.n. , Tanuerus Theolog. tom.\. difp.S. qu.$. dub.6. »um.i22. , D*'-
cajiillo de Matrim. difp.\. dub,^. num.2^. , Bonagratia in differt. de
Matrim . h ctreticor um §.8. ad 1. , Henricus Mater in cpufculo defpon-
Jaiibus , 0* matrim. num.70. , °Joannes Moquetius indifp. de ntiptih
claudejiinisn. ult. , Theophi/rts Raynaudus tom.^6. hetcyociit. fpirit.
feii. \.punci. 1 4. num.S.,Aia, chantius in Tribunfacram. tom.^.par.^.
traij. 1 . tit.6. quctji.i.. conc/uJ.c\. & tit.j. qurtft. 1 o. , Wex in opufculo
canon. Tridcnt. de fpotifil. , Stalenus in difftrt. Theo/ogo politica de
watrim. hctreticorum par.i. qutfji.q. ,& pirt.2. cap.^. , Suvaen in
ci/jjert. de/ponfa duorum, Pirrhing. tit. de clandeji. defponf. num. 1 2.,
F/ch/er ad tit. defpouf. . & matrim. num.9%. , $* tit. de clandeji. de~
JponJ. n.v6. , ^Jieflner ad tit. defpouf. & matrtm.n. 192. , Schmalz-
grueber eodem u.^jq. Konig. tit. dec/andcfiina defponf. num.d. , Kv^
gler.de matrim. quctji.6^.p^r totam^Arfdeki,: Tbeolcg. tripart. to',,.2.
par.i. tracl.q.. cap.?y. ^..^..Piatelius T'beolog.par.$. c</p.7.§.$. iu fin.t
Sporer. Theo/og. tom.%. par.4.. cap.i ,fec~l.\. uutn.i^., Cotonius Hb.%.
de matrim. cap.^. n.263. Efparza Theo/og. tom. 2 . lib. 1 Q. quctjl. 1 1 4.
nnm. 1 $. , Marin. Theclog. tom.i. tratl.2i. dijp.^.jezl.7,. ».44. , Ive-
vin.de Sacramentis dijjert. 1 o. de matrim.cap.^. Piette Tbeo/og.par.6.
cjp.e;. quaJi,H. §.t. , Huygens in ohfftvatiopibus Jc Sacraw. Matti*
monii cap.^6'. , l/an FJpen f. E;par.2.tit. 1 2. num.^2. Ju: Stcz in >r-
lat. Htjt. de gejiisin Cot/ci/. TriJcnt. Jeci.4. artic. 24. §.4. prtnbi.'*:
Bum.4.75., Engel. ad tit. de clandefl. dejpcnj. num.20. vcf. d/co qut,.-
to^ ubidicens, TriJci; aiDecretb coritineri h/ere^ticos viventci
Tom.lX. r 2 cuin
cum Catholicis . Si hisfunt numero minores , videtur eofdem illo
decreto eximere,fi Catholicos mu1ritudine,aut fuperent,aut arquent
Gonzalez in cap.^. de cland. defponf. ,ubi referens fententiam Theo-
phili Raynaudi, ne verbumqindem addit, quo eam improbet •
§. X I.
48 HPAnta porro eft tot,ac tam confpicuorum Doctorum huic opi-
X. nioni fufTi agantium auctoritas , ut , quod hanc eamdem veri-
tatcm multo confirmat magis , & illuftrat , novum inde oriatur
argumentum . Cum enim aliquod impedimentum Matrimonium
jure folo EccJefiaftico nequaquam dirimere, lblide probabile eft;
vel quod probabile fit , nullam , qux illud induceret , extitifTe le-
gem , vcl quod probabile fit , ejulmodi legcm fuifle poft-
modum abrogatam ; tunc , etiamfi vere coram Dco , & Ec-
clefia tale impedimentum adeflet , non folum in Matrimonio
jam contraclo perfeverarc , veruni inireetiam Matrimonium cum
illo impedimento jurc Fidelibus licet : Siquidem S. Mater Ecclefia
pro fmgulari fua indulgentia, & in filios Ienitare,ne Matrimonium
forte irritum fit , impedimentum , quod abefle , probabile eft ,re-
ipfa amovet,& aufert,ita exprefte Diana par.4.. tr.4.. ref.4.., & Sa&~
cbez lib.Z.de matrim. difp.6. num. \ 8. : ibi \ft ddeffent opiniones qui*
bufdam afferentibus, id effe impedimentum , aliis vero negantibus ; ft
opinio negans effet vere probabilis , quamvis affirmans e/fet probabi-
lior tpoffet illefequens opinionem probubiltm , inire id Matrimonium
abfque aliqua dtfpenfatione : ldem fu<e , lateque proKant Cardenas
Crijis Tbeolog. propof.i. differ.2. cap.S. art.-$.&feqq. Vivain Tbtjes
damnatas par.2.propof.\. ».29. La Croix par.iJib.6. n.^xy. 527. &
538., Picbler. in jus canon. lib.4. tit. 1 . num.loo. , Marin. trati.21 .
difp.y.fecl.7. n. 1 1 2. , Roncaglia in quafitis dogmaticis , & moralibus
de Ecclejia Sacramentis tratl.^.cap.21. num.4.. , aliique ab his citati.
Ncquis veroodiofumilludprobabilitatis nomen horreat , prafer-
tim cum de Sacramcnto Matrimonii confkiendo a^atur , audiat
eumdem Roncaglia, quem unum recentiorem prof.ro , quia rem
breviter , & clare omnium laudatorum DD. nomine (lc explicat :
Ex hoc inferes , quod ,ficontrahatur Matrimonium cum tali dubioju-
rts,nonproceditur ad illius celebrationem ex opinione probabili , quod
illtcttum eft , ut conftat ex prima propofnione damnata ab binoccm.Xl.
fedexopifjionecerta, & tuta ', & reverain tali cafu opinhnes proba-
biles evadere certas , & tutas , habemus etiam ex refponfione Vrbani
Odavi , nam interrcgatus a Cardinali de Lugo de quibufdam circa
Matrimonia eorum, qui conVertebantur in Paraquaria , ait , quod nbi
tnttrcedtrent DD. Scntentia utrinqueprobabiles ,fequerentur opinio-
ntspro conditione locorum, ac Hommum,Barbaris favorabiliores , &
Jmerent doUis Hominibus ftntiendi libertatem . Neque id novum vi-
dcbitur Viro in Theologia morali mediocriter verfato, quippe
qucm non latcat, complurcs ctfe, & graviflimos DD. , qui doceant,
fasefTe Sacerdoti cumJurifdic~rione folum probabili Sacramentum
Pnemtentiac adminiftrare , & peccata riteconfltentibus remittere :
eoquod hcclefia,ne Sacramcntum fruauprivetur fuo,certam,ac iu-
dubi
dubitatam Sacerdoti probabiliter operanti conferat Jurifditlionem,
quemadmodum inter alios tuentur Diana par.2. tratf, 1 5. refol.zy.y
& par.$. trat~l.\.refol.<)i. , Sanchez Ub.-^. de Matr. dijp.22. ».65. »
Verric. part.i. quaji. motal. traci.Z. qttajt.z^. num.t;. , Bonudna
tom.i. dijp.5. dejacram. pcenit. quajl.7. puntt.$. §.4. n.\. Card. de
Lugode-toenit. difp.i<).Jeti.2.v.2C).& 34.
49 Jam vero fi nonobrationes fupraallatas , ob extrinfecam certe
tot, tantorurhque Doclorumita fentientium aucloritatem , dubita-
bir , ut opinor , nemo, quin impedimentum clandeftinitatis , aut
ad M.itrimonia, de quibus fermo eft, nullo tempore pertinuifTe,
aut hac tempeftate non pertinere , folide probabile fit . Itaque cum
rcs ita fele habeat,nemo conjugia ejjufmodi , legitimo Parocho non
pr.efente , inita, ra;a efle , inficiabitur . H-ac ratione , credo , com-
moti Gobat. & la Croix , 9 me in hujus. difcept. §.r. laudati y hanc
fcntentiam, cujus probahilitatem antea tot.s viribus elevare conati
funt , uterque tandem ; llle quidem ».471., hic vecon,-/^, ad
ufum tutorevocari pofle, ingenuefatentur ...
ro Huic cidem argumento non parum roboris. addidifTe videtur
SS. Clemens XI. , i im in fupracit. Literis juflit , perNuncium
Colonieniem moneri Vicarios Apoftolicos , ac Miffionarios B?Igii
fcederati,iu fupcrmatrinionris inibi coram Miniftro , aut Maai-.
ftiatu ha?reticocontracHs -- SECVNDVM EORVVI PRVDEN-
TIAM , AC PROS ITAM DOCTORVM DOCTRIN4M SE
GERERENT;E:criim cum Sapient.ilfimus.iHe Pontifex haud igno-
raret, apud pluresprobatos Doftores jarnpridem eam invaluide
opinionem,qu£ matrimoniis hoc modoinitis vim tribuit,& quam-
r-lurimos in BJgio Miffionarios doctrina Caftorienfis imbutosi
eandem f equenter opinipnem ad praxim reducere , non ita refpon-
diffet, nifi hanc doclrmam fecuram in praxi cenfuilfet , alioqui lif-
dem Miffionariis non levem anfarn prjebumet in re tanti momenti
audaciuserrandi , ac matcnales, utajunt, foruicationes liberius
permittendi , quod de dochlfimo , ac SS, Pjntifice ne fufpiciari qui-
dem fas eft ..
5 1 His acccdit totius fere Orthodoxac Ecclefia? confenfus , qua? ejuf-
modi conjugia rata habet . Quoniam cumhjeretici prxcipue Ger-
mauici, & Belgc ad veram Catholicam Fidem rcvertuntur ,neque
Kpifcopi ,neque Parochi iolliciti unquam fuerunt , aut funt de co-
rum Matrimoniis reftaurandis, ficutitanquam ocuJati teftes refe-
runt Sta/enus in cit, dijjert, de Mattim. H&reticortim ;, Swvaen. in
d/JJert. dc fponfa duorum §.7. Pichler.tit^declandeji.defponf. num.16.
iviejlner tit. de Jpottfal. num. \ 97 .ySchmalzgrueber. eodem num.^^.f
& alteri haereticorum conjugum,qui Orthodoxam Religionem am-
plechtur, nufquam permittitur , ut nuntio prim* uxori rcmiffo,
.'J fecundas nuptiascouvolet , ut iidem Auclores teftantur ; Quod
ii contraclura more patno conjugium reputaretur irritum , ncque
illud on^ni, ncquc hoc ncgari licerct . Ad hxc ha*rcticorum F1I1 i ,
ejurata iam haercii , tum aliis m locis , tum etiam hic Roma; , quod
Co!!c«4 :i Germanici Alrrmiis um farpe venirenovi , Sacrll Ordini-
bus
s faciflime initiantur , quin impedimento ex aotha origine deri-
vato folvantur ; Quod c*teroquin ex ncceflitate fieri prius oporte-
rct,fi parentibus non nteconjunctis nati putarentur . Ex his porro
eWcitur,omnilniseiTeperCuaium, haereticorum connubia , etiam
fme leaitiroo Parocho celebrata, firma , ac rata effe .
11 * §.X1I.
OMnibusitaque mature, atqueaccurate perpenf??, cenfeo,ma-
trimonia,ab hxreticisimer fe in Belgio fcederato contracla
non lervata forma Tridcntini, evTe rata. Sed quoniam, fatendum eft
enim , quoniam rat iones , qux hanc mihi mentem injecerunt , evi-
dentes nequaquam funt , exiftimo ad majorem faltem cautionem ,
rcandum Summum Pontificem, ut Tridentini Decretum , quoad
hsTrcticos in fociis Belgii Provinciis temperet, quam quide.m leni-
tatem facilc utendam , fuaderem , illam enim licet non mereatur
Acatholicorum protervia, expofcit tamen confervandar in univerfa
Chriftiana Republica pacisamor, expofcit graviora mala fubmo-
vendi ftndium ; Expofcit fpes perditas illas Oves ad verum Chrifti
Ovile fuavius alliciendi; Avide tandem defiderant Cathofici om-
nes illisinProvinciiscommorantes ,in quorum maximam perni-
ciem cederet , fi haereticorum , fub quorum dominatn vivunt, ma-
trimonia irrita decernerentur . Quam opportune cnim vero ad rem
noftram hoc loco venit praeclara D. Bernardi ad Eugenium fcripta
fententia/^.j. de conftder. cap.4. — Vbi necejfttas urget , difpenfnio
efi excufabilis, ubi utilitas provocat , laudabilis .
<j2 ldque eofibentius aSummoPontificefaciendum , judico , quod
aliajamvia a fcederato Belgio matrimonia omnino clandeftina ,
quam longiflime exulaverint, neque enim hifce temporibus , nifi ,
poftquam ter denunciata funt , coram Ioci Magiftratu,aut Miniftro
Acatholico , pluribufqueTeftibus celebrantur quemadmodum te-
ftantur Chriftianus Lupus itt Tertuil.cap.4.0. , & Vanefpen.part.z.
tit.\i. cap.$.n.i<>. Quare maximis illis malis , qua- ur praecaveret
Tridentinum, .clandeftina Matrimonia efle irrita juflit , profpectum
j^m fatis , & confultum eft .
JEgidius Maria Giulii Soc. °fefu .
■
DISCEPTATIO SECUNDA
Super Quinto Dubio .
Ujwiilia Matrimonia inter Partem Catbolicam , & Partem Acatholi-
cam , qu<£ ambafttttfcederatorum Ordinumfabdita >contratla in tocis
eorumdcm dominio in Betgiofubjedis , cenfenda ftnt valida ? '
Q§. I.
Uamvis Catholicos inter, & h«reticos,faltem Oriertfales , ir-
rita olim Matrimonia fuerint , quemadmodum opiiiantur
Pontius lib.-j.de Matrim. cap.^f. n.\ 1. , & Van-FJpen. 1. E.part.r.
tit.M.
*35
tit.i$. catf.S. nam.6. , certum tamSn ommna cft , eadem temporis
decurfu , five deinde jare fcriptolancjtum id fuerit , llve , quod ul-
timum fufpicatur Pontius , fola confuetudine inveftum , vim ubi-
que gentium obtinuifTe , & apud omnes etiamnum , nifi aliud quid
obftet , firma efle, atque reputari : honefta vero non item : Ea enim
nedum vetumffnr.i Ecclefi* Canones deteftantur , ut patet ex Con-
cilioGenerali Chalcedonenfi ail. 15. can*i$. Concrlio Carthasinen-
fi ^.can.M. Eliberitoctf*.i 1. 16., & 17., atque Agatenfi can.67.
Scd J»m ipfum naturale feveritTime prohibet ; propterea quod & fini
Matrimouii adverlentur , & tam Catholicum conjugem , quam na-
fcituram fobolem in inevitabile geternac ruioac difcrimen vocent .
2 Fini, inqu.im , Matrimonii , nec contemneudo adverfantur , mu-
tu.enempe inier conjuges amoris neceiftudini , atquear&iffima' ,
finc rixa, tt querela, Societati . Ouoniam ut recle Ambrofius iib.2.
de Abraham cap.g. ghfomvdo potefi covgruere caritas,ft difcrepatfides,
(£• Zonaras ad cax.72. Tvullanum \ ^uifimul ita vivunt , ut eorum
animiiuiis , qua ad fidem pertinent , contrario modo affecli Jint , quo
pacio eos iu aliis rebus couvenire pojfe , quijquam arbitretur ? ^uorum
Jenfas inits , qu.tjunt fidei , quoyum prima eft , atque pracipu 1 ratio ,
T/.lwme corigrnit ; ^ho pacio interje aquis animis in reiiqna vltdsfom
cietate communicabuntl Ei tfficacius Lezana Vjr.cor.juLd.?.. num.ij.
§htomodo quies , & tranquilviUis inter Cachoiicum , & H.ireticum
conftfierc poteji ? cumfcre necejje fit inter eos lites , j>rgia , & aiter*
cationes de fidei Religione , Jejuniis , cibis vetitis , Fejiis diebus , ve-
neratione SanUorum . $• cuitti Xmaginum quotidie fuboriri , nec ter~
minari poffe ftne aliquo oaio , vel malevolentia unius erga aiium .
; Vocant autem Catholicum in incvitabile aeternas ruinae difcri-
n.eii : Nam , qutt laudati Ambrofii voxeft: Cum Sanilo Sauclus
eris , ($• cum perverjo pervtrteris , fihocin aliis , quanto magis in
coujugio , ubi una caro , & unusjpiritus eji ; Ambrofio conlonant
tum Stephanus IV. ad Ke^em Francoium apud Baroninm tom.g.
annal. anno jyo. ^namplurimos comperimus , ficut divina. Scriptura
lijioria injlruimur , per alieriA nationis injajiam copulam a maudatis
Dei deviaffe , & in magtni dcvolutos facinoraX tum Concilium Pro-
vinciale Burdigaleufe , ceiebratum anno. 1 58 j. can.15. Expenentia
cowpertum eji , etiam ex Catholicis non paucos talibus Matrimoniis a
Fide Onhodoxa defeciffe . Quod quidem dif rimen eo magis timen-
dom eiTe, ifotat iaem Ambrofius,uhi fcemini hapretica viroCatho-
l'Co jjngitur, cjnia • inquit : Species illecebra mulieris decepit etiam
fortiores Maritos , & a Religione fecit difccdere . fique COinprobat
IxzanaexempIoSalomonis , qui fuarnm Uxorum lcnociniis in ldo-
lolatriam lapfiisetr , quin conftet, vel unam exquamplunmis, quas
domi alebat . Idololatns Uxoribus , fuifle aheo ad veri Deicultum
rraducram .
l Mnxime porro verendum eft , nc nafcitura Proles , etfi fortaffc ex
pacro inter conjuges inito , Catholicis Dogmatis imbuenda fit , h^-
iefis nihilominus venenum guttatim hauriat , atque unius Parcmi^
lue ita paulatim tabefcat .
Sicut
SicutGrex totus in agris
Unius fcabie cadit , & porrigine porci ,
Uvaque confpefta livorem ducit ab Uva. *fwvcn.fat.t.
Optimeenim advertit cit.Van-Ffpen.par.2. tit.i$.cap.8. //.9. Sem-
per adej} excmplum Parentis haretici , nec non quotidiana de harefi eo
loquia, & defide quafiiones , qua natafunt , ft non extinguere , Jal-
Um imminuere Fidem Catholicam, ipfaque proles in ea vacillantes , $•
jhccidas reddere . Qnam conftantes enim vero , flrmique in Deo fi-
deliter colendo futuri funt tenelli filii , quorum aures fexccntis ex-
fecratinnibus, Scconviciis in Orthodoxa m ReIigionem,abalterutro
Parente ja5tis, quotidie obtunduntur ? Quomodo potcrunt in Reli-
giofa legum Ecclefiafticarum obfervantia educari , atque adolefce-
re.quas, vident, aut ab h,rretico Patre , aut ab haeretica Matre fem-
per fper:ii,& conculcar ? Quo paclo Chrifti Servatoris, San&orum-
que lmaginibus debitum deferent honorem , dum fciunt , earum-
dem cultoresab alteroex Parentibus Idolotatras haberi ; Qua ra-
tioneSan6ti(fimisEcc!efia! Ritibus afTuefcentj quos domi audiunt
fupertlitionis damnari ? Minimum utique, quod timetur , eft , ne in
tauta intcr Parentes in rebus fidei difcordia rlucluantes fi!iorum
animi omnem paulatim exuant Religionem , ac tandem in detefta-
bilem Adiaphorifmum, feuDeifmum defleciant .
5 Hinc nedum Pontius in Appendie. de Matrim. cap.2. , Lezanacit.
confult.\\. #* Nicolaus Serarius integro Opufcu/o deCathoiicorum
cum Hareticis Matrsmoniis in hujufmodi deteftanda conjugia acri-
ler iiivebuntur ; Sedipfimet DD. Germani, &Belgici,quamvis ea-
dem frequenter oculis ufurpent , mifera nihilominus, & quotidiana
malorum inde pullulantium experientia edofti , ea tamquamjuri
naturali repugnantia, uno animo , atque una voce exfecrantur , in-
ter quos Laymnn. lib.^. traU.\o. par.4.. cap.i^. n.2. , Gobat. Theol.
exper. traSi.g. caf.i 1. n.2\6. , Engel. ad tit. de Matr. contra Interdi-
Ztum Fcclefiak.r.n.i.infin.^ Francifcus Schmier. Juris prod. can.
c.vil. i-par. lib.\. tratt.-$. cap.^.fe^i.^. n.$$. , Pirhing. tit. defponf.
n.\66. verf. ime cum tefle , Pichler. eod. n.129. Reiffenfiuel. n.$6o. ,
Schmalzgrueber in 4. decr. tit.6. n.xij. , Van-Efpen. c(t. tiu\%. c.8.
u.j. , Laurentius Neeffem de Sacramentis tratl.S. q.j. dub.i^.^ Flo*
rentius Cocq. Theolog. tom.4. cap.\2.feB.\o. , alnque innumeri •
6 Qjod fiejufmodi pericula in aliquo extraordinario eventu evane-
fcant, quod inter vulsjares ,atque infimae notx homines contingerc
vix pofTe, putat citr. Gobat. , Serarius, & Lezana , ea Matrimonia
recte, & honeftc contrahi potucrunt, modo Sum. Pontifex au6to-
ritatem interponat fuam , cnjus unius cft quempiam , Ecclefiaftica
lezeeasnnptias prohibente; folvere, & quo tempore naturalejus
d >I:2are ceftet , interpretari , utcum Lezana notat Serarius. Raro
antem, & nonnifrgraviffimisde caufis , tanta Summum Pontificem
potcftateufumefte, teftatur Eminentiffimus Petra in Commeut. ad
Conjl. Apcft.tom.+.pag.jG.
H*c
i$9
cretis eft, relata , in quaconfirmatum ruit Matrimonium a quodam
Hifpano in Anglia cfanculum contraelum cum foemina Antuer*
pienfi, qua,- paucis antea menfibus ibidem domicilium fixerat .
1 4 Si autem ponamus, hxreticos in Belgio foederato efle a Tridentini
Decreto immunes ; in qualibct earum Provinciarum Urbe duos
omnino confideremus, oportet, hominum conventus, alterum Ca-
tholicorum Tridentini Decreto vinftorum , haereticorum altcrum
eodem Decreto folutorum . Ha?c porro hsreticorum a Tridentini
legeimmunitas nonpoteft &\ii perfonalh > hincenim eificeretur , ut
eam fecum portarent, quocumque diverterent , adeoque ubique lo-
corum, etiamhic RomxpoiTentjnter fe,nulla habita Tridentini ra-
tione, inire Matrimonium , qudd diclurus eftnemo. Quamobrem
relinquitur, ut eadcm in illos a loco, in quo habitant, ita derivetur ,
ut ea dumtaxat fruantur intra earum Provinciarum terminos, in
quibus perfectam Rempublicam conftituunt . Nifi igiturnovam,
atque haclenus inauditam illis Iegem ftatuamus , minime dubitan-
dum videtur, quin perfonxad utrumque Conventum , Catholico-
rum fcilicet,& harrericorum pertinentes , intra earumdem Provin-
ciarum ambitumpofinit , ctiam praeter Tridentini formam , firmis
inter fe Matrimoniis conjungi .
15 Sed quo clarius res patcat : finge tibi in omni fcederati Belgii Urbe
fuum efte Carholicis locum , ruereticis fuum ; finge tibi praeterea ,
Virum Catholicum cum fcemina haeretica clandeftino jungi Ma-
trimonio; fuboriatur mox quaeftio, an hujufmodi Matrimonium va-
lcat,necne? Nemounus, utopinor, futuruseft, qui illud non
damnct , ut irritum , fi in Ioco , Catholicorum proprio celcbratum
fit, fecus vero non probet ut ratum . Confideraret enim quifque il-
la loca tamquam duplex duarum Parochiarum Territorium,in quo-
rum altero Tridentinum viget, in altcro jacet ; eaque propter pro-
pofitx quxftioni mcrito , & jure ex communi DD. fententia , quam
nuper attigimus , refpondere-t .
16 Vcrum h*c locorum diftinelio fruftra qusritur in illis Urbibus, in
quibus Catholicicum hoereticis ita permixti vivunt , ut non raro
in iildem i£dibus habitent. In quo rerum ftatu non poffumus aiiam,
atque aliamCommunitatem,Catholicam ncmpe,3c hxreticam,quod
loca fpeclat , diftinguere , nec digito indicare , quis locus Tndenti-
ni Legeobftringatur, quifveablblvatur ; fed Perfonas tantum , &
quam fequuntur , Reli^ionem , fecernere licet , dicendo fcilicet,
omnes bireticos intra EcderatJ Belgii fines efle Tridcntini Decrcto
lolutos . Qnocunque igitur m loco, dummodo non extra illas Pro
vincias, Mammooium ineaot h erctici, , femper ineunt in loco, in
ouo ipfi Tridentino non fubftant ; er quo conficitur , ut cjufdem a
Tridcntino exemptionis ctiam Conjuges , Catholicam licct profite-
antur Religionem , faciantibidcm participcs , eoprorfus modo, quo
lncola Parochia: , in qua Tridentinuna non fuit promulgatum , f\-
fjuam intra illius Jimites Uxorem ducit , huic quamvis ad Paro-
chiam Tridentino fubjeelam pertineat , fuam impertitur exemptio*»
nem .
TomJX. 1 2 Quod
i4°
17 Quod fi qusras , cur Pars ha?retica fnam potius excmptionem Ca-
tholicx parti , quam ha-c illi vinculum impertiatur fuum ? Duplex
jn promptueft ratio. Primo quidem,quia obtritam illam regnlam:
Faverct/uMt ampliandi , odia rejhingenda : facilius propagatur liber-
tas,quam contrahatur fervitus . Deinde vero, quia haeretici eafdem
Provincias dominatu tenent , eornmque numerus adeo ingens cft ,
nt pene abforbeatpulillum gregem Catholicorum, illic commoran-
ticra ;Quarecum denominatioa parte nbtiori deducatur,& om-
nes harretici in illis Provinc.iis degentes liberi a Tridentini fanftio-
ne pronuncientur ,flt, ut quod ifti cum Catholicis intra eafdem
Provincias ineunt Matrimonium , magis in loco, quem Tridenti-
num excipiat, quam quem comprehendat, celebratum cenfatur •
!8 lmmo etiamfi Catholici in iis Regionibus eflent multitudine Hae-
reticis conferendi ; nihilo tamen minus hoc contendo , ab Haereti-
ca PartemCatholicam , quacum Matrimonium contrahit ;e Tri-
dentini vinculo exemptum iri . Quod ut evincam , finge iterum_»
tibi id , quod non eft , Tridentini nempe Decreto includi Catholi-
cum , eo dumtaxat, quia Catholicus cft, Haereticum autem excludi
hac una de caufa , quia Haereticus eft : Fac nunc , Catholi£us cum_»
Hctretica ,prcEter Tridentini normam , contrahat Matrlmonium-
An non ratum illud putes ? Ita fane : ad illud enim pertinet ifthaec
regula , ouam cum Gloffa , & Bartoloin cit. L. ft communem , tra-
dunt DD. , in individuis nimirum conventionibus Jus , & Privile-
gium uni conceftum , utncfruftrafit , alteri etiam pacifcentium
permitti . Verum non ea eft , de qua agitur , quarftio : nam neque
Catholicus in fcederato Belgio hoc nomine , quia Catholicus eft ,
Tridentini Lege urgetur ; ab hac enim , fi in Angliam fe conferat,
libereft : neque iftaLege fblutus eft in eodem Belgio Hsreticus
hacde caufa,quia Haereticus eft ,quoniam in ltaliamfi veniat, llla
vincietur . Cum itaque uterque fbla loci , quem incolit , ratione ,
ille quidem lege urgeatur , hic vero fblvatur , fequitur, ut quod in-
terfeineunt Matrimonium ,nonalio fit titulo irritum , nifiquia
in loco , ubi Tridentinum viget , celebratum eft . At cum locus fit
mixtus , & tum a Catholicis Tridentini vinculo ligatis, tum ab Hae-
reticis , eodem fblutis , promifcueincoIatur,contra6tum inter Hae-
reticum , & Catholicum Matrimonium , codem planc jure poteft
dici contractum in Ioco , ubi Tridentinum viget , ac in loco , ubi
non viget . Quamobrem cum nullam , qua de hujufmodi Matri-
monii firmitate decidamus , normam a loco , in quo contrahitur ,
derivarc pofiimus , quemadmodum in aliis folemus ,hoc unum fu-
^ereft , ut illud perinde confideremus, ac fi contraclum eflet a dua-
bus Pcrfbnis , quarumalteri rationefui faveat , alteri adverfetur
Tridentini Dccretum . Quod fi in pofteriori cafu Matrimonium
clam celebratum ratum habeamus, non eft, cur in priori negemus.
19 Ac , ne cui , argumentum , quod haud fcio , an fufius , quam par
erat ,hadenus perfecutus fum , a me excogitatum , &ideo parvi
faciendum videatur , audiatSvvanium , cujus prudentiam Aufror
Batavif Sacrs, &dortrinammagnopcre commcndat , illud idem
in
i4i
in diffcrt. de Sponfa duorttm §. 7. paucioribus concludentem : Si va-
lidaftnt Matrimonia contracla coram Magiftratu, vel miniftro Harc-
tico , dum utraque Pars eft Acatholica , etiam valida dicenda viden-
tur ,tametftuna Pars duntaxatfit Acatholica', eadem argumento,quo
Matrimonium contratium in loco , ubi Decretum Concilii Tridsntini
nonejipublicatum , ejjet validum clandeftine initum , licet tantum
una Pars in loco ijio domicilium haberet , altera vero in loco , in quo
Decretum eft publicatum,& ita decifum fuijje a S. Cwg.,refert Wa*
meftus confil. can. $30.
20 Neque hujufce ratiocinationis vimfrangit , quod contra fanxifTe
videtur S. ConciliiCongregatio: Ha?c enirn Matrimonia , quae fce-
derato ki Belgio Catholici cum Hccreticis coram Loci Magiftratu ,
aut MiniftcIIo Acatholico contrahunt , ideo nulla declaravit , quia
fcilicetTridentini Lege obligari inibi degentes Hasreticos fenlit :
Svvanius autem illos fblutos ponit : & hinc quam recliflime con-
cludit, non polTe eorundem cum Catholicis fic celebrata Matrimo-
nia , fiue inconftantiae nota , irrita decerni .
§. IV.
A Lterum,quod me inconceptaopinione confirmavit , argu-
2r 1\. mentumducituraconfuetudine, qu£ ut teftatur cit. Svva-
nius , multo ante , & impcndio magis etiam poft Caftorienfem_»
apudCatholicos in confociato Bclgio invaluit , coram loci Magi-
ftratu , aut Heterodoxo Miniftello Matrimonia cum Hxreticis non
raro celebrandi . Quantum enim huic inveteratas , atque ad hsc no*
ftra tempora protraclcc , nec unquam interruptx confuetudini tri-
bucndum fit, facili negocio demonftrabo'.
22 Omnisconfuetudocontralegem,a tota , aut majori parte com-
munitatis approbata ,fi fit rationabilis , & legitime prafcripta, quan-
cumque ab Homine conditam Legem abrogat , per textus in cap*
ftn. de confuet. L. de quibus g 2. jf.de LL., & L.fin. Cod. quafit lon-
ga confuetudo ; Et quamvis hinc aliqui Iegem, quae aclum refcindat»
cxcipiant,hos tamen fblidiflimeconfutant Suarez.lib.j. de LL. cap.
19. , Sanchcz de Matrimon. libr.f. difput. 4. num.x^., Pontius
libr. 6. cap. 4, num. 6. , Perez. difp. 21. feft. 6. per totam , Gonza*
lez incap. j. de jponfal. num. 22. , & in cap. ^uod fuper de confan*
guin. n.2. Pirhing. ad tit. de fponfal.num.i 52 . , aliique innumeri ex-
prelTe infuperdocentes, impedimenta Eccleflaftico jureMatrimo-
nium dirimentia fola polTe confuetudinc auferri: Quod ipfum de
impedimento clandeftinitatis nominatim tradit CaJirop.traSf. 28.
dijp. 2. pun&.ii.§.S.num. 5.
23 Ut igitur ftatuamus , utrum iftiufmodi, quae apud Catholicos in
Belgioinveftaeft, confuetudoTridentini legem de impedimento
clandeftinis Matrimoniis objecto , antiquaverit , an non , inquiren-
da fjnt omnino tria : primo quidem , an fuerit a majori partc com-
munitatis approbata , deindean rationabilis , poftrcmo an jurc
pr ejcripta .
U Ad primum autem quod fpeftat : illud ultro concedo, non omnes
in BelgioCatholicos Matrimoniacum Hxrcticis ita contrahere Co*
litos
144
]itos : Verum ut omnium communis efle dicatur confuetudo , fatis
eft,fiqutea plerifque fic initapalara lunt , Matrimonia , cxteri ir-
rita non habuerint ; Tunc enim fe approbafle eadem non oblcure
pixfeferunt :Nam ut Iex aliqua extin°uatur , non requiritur , ut il-
lam univerfus Populus violet ; abunde eft , fi h;s , qui per plures
confequenter actus legem fragunt , tacitus conlentiat . Ita Menoch.
Jc Arbitrariis lib. 2. centur. 1. cafu 1 8 r. num. 2. , Suarez. de LL.
/•b.7.cap.io.rjur».4.& 5. Bonacina tom, 2.difp. 1. quaft. z.pun&. ult .
6.3. num. 2 2. ibi - §>uitita conditio eft , ut major pars Communitatis
perfeSi^ illam inducat , vel filtem Populus frequentiam aliuum Jimi-
lium videat , & toleret- ; Zoefun adtit. de confuet. num.\. ibi - Ad
confuetudinis juftitiam , &* valorem requiritur primo , ut/it indutta :
a Communitate capace Legis lationisfaltem pajft<v<s\ Secundo, ut ma~
jor ejusparsfciat , & confentiat in illius obfervationem - ; Pichler eo-
dem tit. num.9. ibi - Acius , quibus introducitur , confuetudo-, debent
ejfeprimonotorii ,fecundotot , quot juxta arbitrium prudentis Judt-
cis Jujfciunt ad coltigendum Populi conjenfum -, Schmier lib.i. tratl.
j.cap. g.Je&. 2.uum.72. lbi - ^uartaconditio ad confuetudinem eft
confenjus Communitatis , non quidem totius , fed majoris partis &c.
Et quarnvis cx pubiicis , notiifimifque paucorum in legem delin-
quentium aftionibus inferre Subito , & univerfirn non liceat totius
Populi confenfum; hunc tamen rectilTime , atquc adeo evidenter
colligimus ; fi legi , quae illas c(Te jubet irritas , opponantur : Hinc
cnim ftatim manifefto apparet , utrum Populus jufta nihilominus
illas aucloritate firmatas exiftimet,necne ; flrmatas autem fi putet ,
ut in ejufmodi Matrimoniisrevera putat , paucorum confuetudi-
nem ab univerfo comprobari populo , certo concludimus .
2 5 Apud omnes vero Catholicos ii eadem confuetudo non vigeat,non
idco hoc eveuit , quiaM;itrimonium Catholici cum H<eretico ,
abfente Parocho , contractum , arbitrantur irritum ; fed quia pau-
ciffimicum Hcercticis audent jungi matrimonio , quocl cum Ecclc-
fia? , tum natur.e Legibus repugnare , probe norunt . Si qui autem
vetita id genus Matrimonia celebraturi lubentiori animo Catholi-
cum Parochum arceflant : illud eft in caufa , vel quod novo (e pec-
catocontaminarehorreant , cumnunquam Catholicis fas eiTeali-
tcr , atque in Ecclefix facie nuptias inire , perfuafum habeant : vel
quod conjugium , cui Parochus bene non precatur , ratum quidera
eflc contractum , adSacramenti tamen excellentiamneutiquam_»
cvehi credant , quod quofdam fenfiffe Doctores, in prima difcepta-
tione animadvcrfum eft .
26 Jam utrum rationabiIisfucrit,videamus. LicetCanoniftaN&Theo-
logi multum oper.-e , & laboris magna in varietate , acdiflentione
co!ifumpfcrint in explicando , quomodo poffit dici rationabilis illa,
quae contra Icgcm invaluit confuetudo ,cum , quod contra legem
vcmt , id cum recla ratione neceffario ptignet : Omnes tamen in
hoc tandem convenire videntur ; rationabilem nimirum di-
ccndam eflc omnem confuetudinem , qux naturali , aut Divi-
no Juri contraria nonfit, necex legislatoris contemptioneoria-
tur
»45»
ibi — Tam ea coujuetado, qua prater Legem tendit adftatuendur.t^»
jus , tam ea , qu# contra legem tendit ad ipjam abolendam , uno aclu
contrario interrumpitur .... §$uare Ji autetcmpus legitimttm,puta
annos decem , vel quadraginta completos Legislator civilis , vel Ec-
cieftafticus Tranjgreffores pttniat yvel in Trtbtuialijuo prohge contra
conjttetudinem judicet , prajcriptio interrumpitur : ideoque de novo
poftea inchoari debet, ut legem temporis progreffu vincere poffit . ^ttod
fivero elapjo tempore legitima conjuetudo completa ft \ nou tolletur
unoaciu coutrario , Jedvel Prtncipis lege conjuetudinis abrogatoria^
vel cotJtraria nova conjuetudine cum temporis diuturnitate — Engel,
cit. num. 20. ibi — - Si tempus confuctudin'n jam effet cotnpletums ,
unus a&us contrarius non noceret , Jed deberet conjuetudo tolli eo
modo, qtio mox dicentus - Et infra — Toditur confuetudo femel legi-
time conjlituta , & iutroducla non per unnm affum contrarium , Jed
per conjuetudinem , aut legem contrartam , — ReinfFenftuel cit. loco
ibi-- ^odft poft lapjttm legitimi temporiz confuetudojam fuerit com-
pleta , & firmata , tunc ea per anicttm acium Populi contravenien-
tis non revocatur : fedvelopus eft lege fuperioris , confuetudinem it-
lam expreffe derogantis , vel nova contraria confuetudine cum tempo-
; is diuttimitate , aliifque rcquifttis Ratio eft , qttia confuetudo
jam prajcripta induxit novum jus, cum habeat vim legis , atque huic
non derogatur , niftvelper expreftam Principis revocationem , vel per
contrariam confuetudinem rite prafcriptam, , ergo &c.
32 At confuetudocontrahendi Matrimonia cum Ha?retices , abfen-
te Parocho , fi apud Catholicos iu Bclgio Jonga ante Caftorienfls
atatem invaluit , ut a Svvanio accepimus , multoque magis , fi tum,
cum eafdem Provincias Haretici occuparunt , incepit , qtiod mihi
perfuafiffimum eft , jampridem fuerat pra?fcripta , quando Sacr.
Congregatio unurn , aut aherum ex hifce Matrimoniis irriturrL,
pronunciavit : Qna propter non potuit perhas refponfioncs ad pe-
culiares quaeftiones datas infringi , fed univerfali opus fuiftet lege ,
quaea confuetudo explicitedeleretur . Tantum autem abeft , ut
luxlexunquam emanaverit,ut Sac.Congregatio generatim.ut in illa
Hollandia Matrim. i68i.in fepius memoratis Annotationibus re!a-
ta generatim , inquam , interrogata -- Au in Provinciis BelgHfoe-
derati valerent Matrimonia Catholicorttm cum Heterodoxis contracia
coram Magiftratu loci mentem aperire fuam , & diftinc~re refpondere
noluerit .
II Ad ifta , qux difta funt , accedit , quod Clemens XI. de his po-
tifTimum Matrimoniis —ab Hxretico , #* Catholico coram Miniftro
Haretico in Provinciis Hollanaia contraclis --Nunci Colonienfi,
ut hoc daretur refponfum , mandaverit — gravibus de caujis nihil
adhuc geueratim , & univerfe ftatuendum , aftimatum fuit - quod
ex pag. per Illuftriffirnum , ac Revercndiffimum AiTcfTorem diftri-
bura paiet . Quo ^riviillmo Summi Pontificis judicio fi plurimum
hebetari fandiones Sac. Cougreg. HiTeticorum clandeftina Con-
jugia damnantis conclufimus , confcquens illud eft , ut fan&ioncs ,
fiquas eadem Sacr. Congregatio contra Catholicorum in B.I^io
Tom. IX. t
confuetudinem Matrimonia cum Ha?reticis fine Tridentina forma
comrahcndi, condidit, debilitari vehementer,& infirmari dicamus.
§.V.
,, rr* Ertium denique , quod mihi hanc opinionem injecit, fuit
JL aucloritas Doclorum eidem fub.cribentium . Fateor qui-
dem , non omnes , qui clandeftina Hajreticorum inter fe Matrimo-
nia tucntur, etiam Catholicorum cum Haereticis defendere , nihilo
tamen minus non paucos magni nominis DD. inveni , qui idem
deutrifque judiciura proferunt . Hi funt LAYMAN//£. p traU,
■lo.par. 2. cap. 4. nitm. 7. PIRHING ad tit. de clandeftin. defponfat,
nutn. 12., qui generaliter affirmant , in mixtae Religionis Urbibus
Matrimonia fine legitimo Paftore celebrata 'valerc neque Ma-
trimonia,quae Haerctici inter fe, ab illis, qu* Catholici cumHaere-
ticis ineunt , diftingunt. Gcncraliter etiam , nulloque inter prima,&
lecundadifcrimine idem aflerunt DICASTILLO de Matrim. difp.
3. dub.4., ARSDEKIN. Tbeoiog. tripart. Tom.2.par.2. traB.^.cap.%,
».4. VVIESTNER tit. defponfaU nu. 192. , &feqq. diflerte autem,
atque ex profeilo id propugnant STALENUS in fupracit. dijfert,
poiit.T/jeo/ogo -- par.2., Swaen.in differt. defponfa duorum §. 7., ubi
narrat , idem quoque fenfiffe quatuor DD. Farifienfes a Caftorienfi
confultos , RUGLER.^ Matrim. qu.65. num. 903. VAN-HESPEN
/. E. part.z. )it. 12. num. 36. PICHLER ad tit. de clandeft. defponfat,
num. 1 7. in refp. ad 3. , & aJii . Jam vero cum horum Doctorum
fententiam , quam , tefte laudato Svvanio , Midionariorum in Bel-
gio praxis confirmat , probabilem , verique fimilem negare non_»
andeam, illico exurgcre video illud ipfum , ut dicunt , reflexnni
argumentum , quo praced. difcept.num, 48. conjugiorum ab Hae-
reticis initorum firmitatem evicimus : cui quidem argumento , ne
a:lum , ut ajunt , agam , in prxfenti fuperfedeo .
55 Nec filentio praztereundum eft , declandeftinis Matrimoniis Ca-
tholicorum cum Harreticis praecipue fermonem tumfuifle , cum
Clemens XI. moneri juflit Vicarios Apoftolicos^ac Mijftonarios Belgii
foederati , ut in definiendo , an rata fint , necne — Secundum eorum
prudentiam , ac probatam Auciorum Doclrinam fe gererent — Ex quo
altcrutrum omnino colligirur, vel laudatorum Auftorumdoctri-
nam , quam omnes 'Belgici Milfionarii tam feculares , quam Re-
gulares , tefte Eminentiffimo ab Alfatia in ftpius citata Relatione
§. Jyitur EE, VV. ad ufum revocant , efle improbandam , quod
quidem ego fi dicam nimis arrogans fim , vel tutam in praxi repu-
tandam .
36 Quae cum ita fint ,Matrimonia a Catholicis cum Hxreticis in fe-
dtrato Belgio coram loci Magiftratu , ac aut Heterodoxo Miniftel-
lo contracla , effe rat<e fentio .
j£*iditt$ Maria GiuUi Soc. Jefu .
DI-
s
D 1 S C E P T ATIOTERTI A47
Super reliquis Dubiis .
I Matrimonia,de quibus m fuperioribus difceptationibus egimus,
rata pronuncientur , qnx hinc continuo oriri facile poterunt qua>
ftiones «paucis fi examinem, momentifque pondcrem quafque fuis,
opcrx me pretium faclurum arbitror : Porro quo brevitari magi
ftudeam , non 'illas eo , quo mihi propofitx funt, ordine , difcutere
fed qux quodam quafi afrniitatis vinculo inter fe continentur , una
congaere , congeftafque eadem reiponfrone coruplecri vifum efta
§. 1.
Dubium II. An va/ida cenfendaftnt Matrimonia clandeftina extra fines
Dominii fcederatorum Ordinum intevfe contratla ab Hccrcticis addi-
Bis Legicnibus , qu<s ad prx/idia corum cura commijfa , mittuntur itt
loca ubi viget difpofttio Concilii Tridentini l
Dubium IX. An eadem validafint, quando utraque Parseft quidtm
addicla prxdiclis Legionibt<% ,fed una eft Catholica , altera Hctretica*
i A Pud Principes viros mutuo bello implicitos , inter cxteras
jljL cbnventiones, quibus exortas controverftas per modum tran-
iaclioms fedabant , illud ab antiquis ufque temporibus in more po-
fitumfurt, ut slteri adminiftrandx Civitatis poteftas tribueretur,
alteri , ut finitimx fux ditionis fecuritati confuleret , ejufdem Ci-
vitatrs arcem prafidio muniendojus fieret : fic Quintio Flaminio
complacitum fuifTe, legimus in ejus vita apud Vlut. — Vt-Gracis
redderetur libertas , Corintho autem , Chalcidi , & Demetriadi im-
poneretur praftdinm — Qnamquam eam conditionem poftea idem
ultro remiferit -- Vt benefciumfuum Graci haberent fncerum — Li-
viiis conrra L. 25. narrat Tarentum Annihali a Nicone , & Philo-
meno per frandem traditum , ea lege , ut promitteret — Liberos
Tnrentinos , leges fuaque omnia habituros ^neque ullum veciigal P £~
n<j penfnros, praftJiumve invitos recepturos — Veterem hunc morem
imitati An^uftillimus Cdar , atque fcederati Bclgii Ordines pacem
anno 171 3. Ultrajerjri conftituerunt hac paclione , ut inaliquot Ur-
bibus dominaretur C*far, in earumdem vero Arcibus excubias ^oc-
derati Ordines collocarent .
2 Lcsuones, quaj illas Arccs cuflodirum ex Hollani .e mcdio mit-
f uutur , complures comitari folent foeminx , quae hac de caufi mi-
Iitares appellantur. Iftxdum in iis UrbibusCxlari fubjcftis com-
morantur , cum Icgionariis illis Militibus more patrio , nullo lci-
licet Catholico Parochoadfcito , Matrimonia ineunt . Jam vero
fint ne rata cjufmodi Matrimonia , nec ne fint , illud in contto-
verfia eft .
3 Egoquidemidem prorfus de his,quod de illis, quacconjunclas 111-
tra Provincias ceKbrantur , fentio. Etenim cum illx Legiont»
tieqiK fiot mercedc aQefuc couduclx , neque obitcr ,
Tum. IX. t 2
i4& _
hofpitesin ejus Urbibus peregrinentur , fed Jftre fuo,atqiieex p«-
cto cum Carfare inito , ftabilem quodammodo fedem , certumque
ibi domicilium habeant , cenfetur Pars Reipublicx Hollandice,
quae ad illas ufqueUrbes, in quibus prsfidiarias cohortes confti-
tuendi jus obtinuit , protendi exiftimanda eft . Ea propter fi rata fta-
tuantur Matrimonia , qus five haeretici inter (e , five cum harreticis
Catholici foederatas intra Provincias clanculum contrahunt , rata
iintoportet etiamilla, qu«c eodem modo in memoratis Urbibus
ineuntduo, five fint hctretici , five altcruter fitCathoIicus; dum-
modo tamen ad pr^fidiarias Legiones ambo pertineant . Ita , &
quidem bcnignius de Mil'tum Legione , quac ex HollandiaColo*
iiiam divcrtcrat , licet mox receflura , refpondit La-Croix libr.6*
part. %.num. 753.
§. I I.
pubium III. An idem cenfendum fit de Matrimoniis,ut fupra inter H<e-
reticos cvntraclis , quando alterutra Pirs non eft additlaprafatis Le»
gionibus , five habeat ^frue non > domicilium in loco , ubi i/iget aifpofi-
tto Tridentini .
Dubium IV. §>uid cenfettdum ftt , quando neutra Pars addifta eft
Legionibus pr<zdiclis , c§« five habeat , ffve non domicilium in loco ,
ubi viget dijpofitio Tridentini , ibidem coutrahat Matrimonium, ejus
forma nonjevvatn }
Dubium Vlll. An Hctretka Pars ftederatorum Ordinumfubdita ac-
cedens ad loca , Catbolicorum dominiofubjecla , ibique cum Partc^
Catholica contrahens abfque formq Tridentini, ibidem alioquin vigen-
te , *valide contrahat ?
Djoium X. §>uid fi altera Pars addibla/it prafatis Legionibusl
4 Matrimonn «queatquecaeterorum omnium contrafrum , firmi-
tas , &robur, a Legibus in loco , ubi conrlciunrnr : v;°:entibus
omnino pendet , ut argumento cap.fin. de Foro compet. , & L.fifun-
dum jf. de evicl. docent Sanchez lib.%* de Matrim. dijp. 1 8. num. 10.
Pontius lib.%. cap^.num. i.Bofco difput. \ i,fetl.g,c§nc/. 6. nu.]92*
ldeo Reiffenftuell. ad tit. declandeftina defponfat. num. 130. — Qu*
tloco^ inquit , non promulgati . *vel non recepti , ad locum recepti
Concilii Tridentini in punclo clandeftinitatisjeconferunt, nonpcffunt
ibi vaiide contrahere Matrimonium fine prcefentia Parochi , & Te-
ftium yfive ibidem domicilium figant , five tantum tranjeant . Eft com-
munis , & certa , caretque controverfia .
5 Abhac generali regula confcriptos in prctfidiaria LegioneMdi-
tes , quibus fcemins militares nubunt , excepimus , nam tora illa_a
Lci^io quippe cum Hollandicae Reipublicar Pars habeatur , iifderrL,
atque in HoMandia Juribus gaudet . H*c autem ratio valet , fi utra-
que Parseidem fit Le^ioni addifta , fin minus , nullius momenti
eft . In Milite cnim Legionario , utpote qui quafi domicilium
hai)et in loco Tridcntini Dccreto obnoxio , non major fita eft po-
tcftas clandcftinum Matrimonium ineundi cum fcemina ; qu* Le*
gionem non attingat , quam fita in ep fit , qui ad eumdem locum ,
cx
*49
cx Hollandia fe confert, quam primum in Patriam rediturus . Qua-
re fi quod hic cum foerrJna indigena > fine Parocho , & Teftibus ,
Matrimonia ibi contrahit , irritum reputatur, utcommunis om«
nium , & cenafenrentia fcrt , nulla ratione quod ille cum eadera
fbemina ibidem , eodemque modo celebrat , poftumus fuftinere ,
6 At, inquics : an non igitur in individuis contrafribus privilegium
unius fit commune fbcio ? Ajo enim vero. Sedimmunitasa Tri-
„ dentino , qua fruuntur Hxretici , cum fit localis , fcederatarum
Provinciarum fines pnetergredi neutiquam poteft . Quod fi Le-
gionarios Milites etiam ex iilis egreffos comitetur , illud in caufiL»
eft , quia mtra eofdem fines adhuc eos confiftere , per quandam fi-
ctionem judicamus . Haec antem (icria locurn quidem habet , fl
uterque CQntrahentium ad eam Legionem pertineat, minime vero,
ii unus dumtaxat . Qjpd aiiarum conventionum comparationo
perfpicuum fiet : Poneenim, Cxfarem de certa quadam forma in
emptionibjs faciendis utenda ferre kgem; ho:c Legionarium etiam
Militem , qui in Belgii UrbeCxfari fubjecla curn ejufdem Urbis
Cive ftipjlatur, alligabit . Atfi inter duos Le^ionarios Milites
conventio inftituatur, neutrum adftringet ; pactio eoim , cuam
illi inttrfe ibiconflant, ubi more patrio, propriifque legibus vi-.
vunt , periode fe habet , ac 11. in patria perageretur .
7 Quod vero ad clandeftinum duorum , quorum neuter illis fit Le*,
gioni')usaddiclus , Matrimonium attinet , cum nulla perfuadeat
ratio illos generali eximendos Icge , quae convcntianis formam
in loco , ubi tranfigitur , vigentem fervarijubet , multo illud ma-
gis eft irritum pronunciandum. Qu* cum ita fint, ad 3., 4. , 8.,
& 10. exiftimo , negative refpondeudum .
8 llludtamen hoc loci notatum velim : licet nullum fit Matrimo-
nium , quod in Belgio Catholico ineunt Vir, & Fcemina, qui foe-
derato in Belgiodomiciiium habent fexcipe ilios , qui praelidiariis
Legionibus alligati fuut ) nihilominus ad fcederatas Provincias
ambopoftea fi reGcant , ibique tanquam Conjuges fimul vivant,
nonftatim peilicatuscriminedamnandos , neque , ad Catho!icam
Religionem fi traducantur , fineulteriori difquifitione , a:lu t u i :i_»
feparandos. Namclandeftimrm Marimonium , nbi Tridentinum
viget, a Pubenbus initum , Sporfaliorum vim obtirere quamplu-
rimi DD. autumant, quos inter Henriqtiez de Sactam. lib, 1 1. cap.$»
uum. 4. Ledefma de Matrim, lib. 1 8. Layman. lib <f. tratt. 10. par.z*
cap,i. num.iS. , & alii , quorum opinioncm Sattcbez !;j. i. de Ma-
triw. di/p. 20. nttm»2. probabilem , Cajlrop. trazl.il.. d:fp.\-puncl.4*
num.%., fi Juris feveritate rem metiamur , probabiliorem . Sc
Perez de Matrim. difput. 8. feci. 4. num. 3. , & 5. etiam verioretTL»
dicunt . PorroSponlalia eiantiquo Ju.e per fu')[ecutum concubi-
tum Matrimonii naturam inducbant cap. Veniensi^., & cap.hy
qui 50. de Sponfal. , ubi Barfafi , $• Gonzalez . Quod jus hodiequcj
ubi Trjdentinum non vigct , locum habere cum communi affir-
mant . Gonzalez in cit. cap. h , qtti num. 2. infin. , & %fckma
ber. adcit. de Sponfal. uum. 118. Quamobrcm fl hTCti cos coni >-
ciau
§§o
ciati Belgii Cives, quoquo tandem nomine Tridentini Lege fblutos
conftituamus, negare haud poffumus pcr copulam , quae clandefti-
num illud Matrimonium confequitur , fi modo Sponfaliorum loco
xtlimctur, verum apudillos, & ratum effici Matrimonium •
9 Ncque illud obftat , quod iiiciem in locis leges latae fint , quae omne
Matrimonium , quod coram loci Magiftratu, aut Heterodoxo Mi-
niftello contrafhim non fit , irntum effe jubent . Hujufmodi enim
fegei profana lata? funt poteftate , cui Matrimoninm fecundum ci-
viles quidem efFectus refcindere integrum eft , non (ecundum con-
traftus rationem , cujus abrogandi facultatem , ex quo ad Sacra-
menti excellentiam evectus fuit , penes folam Ecclefiam efle , cum
jD. Th. in 4. dtft. 42, quaft.2. art.2. ad 4. docent Bellarminus iib.\»
de Matrim.cap. 32. , Covarr.de fponjal. part.2. cap.6. §. 10.num.16.
Fagnanusiu cap. \.de cognat.fpirit. num.iz. , aliique recentiores
contra Launojum • '
§. III.
s
Dubium VI. Anft Pars Catholica extera veniens in loca di&is fcederati
ordinibusfubjetta contrahat ibidem Matrimonium cum parte haretica
loci , noti tjervataforma Concilii , Valide contrahat ?
10 Simul ac fcejerati BeJgii H.treticosa Tndentini Decreto intra
fuas Provincias immunes e(fe , concedamus ftatim fequitur , ut de
Matrimonio , quod cum Catholicis exteris clanculum iifdem in Io-
cis ineunt , planeeamdem feramus fententiam , quam de Matrimo-
nibclanculum ab Italo Catholico inAnglia cnm Muliere Haeretica
rvdem domicilium habentecontraclo : Hoc autem ratum efle ,&
hife iu fiiperiore difceptatione num. 1 3. oftendimus , &• una mente
confcnfiunt DD. Non eft igitur recufandum , quin, & illud qubque
ratumeflTe dicamus .
1 1 Neque hic illa opus eft diftinftione, quam Iitteris in forma Brevis
ad Archiepifcopum Colonienfem 14. Au^ufti 1627. datis , de qui-
'uis Cardinalis de Lugo refponf. moral. Itb. \ dub.^6. , & Gobat.
Theolog. experim. traci.t). num./sfi 1. meminerunt , quam , inquam ,
exSacracCong.Conc. fententia ftaruit Urbanus VIII. adhibendam,
inter Hominem ,qui e Joco, ubi Tridentinum receptum eft, ad lo~
cum , ubi receptum non eft fe confert m fraudem , & Hominem ,
qui alio , quam faluberrimum Tridentini Decretum eludendi ani -
mo illuc proficifcitur . H*c enim diftinftio tunc folum locum ha-
bcrcpoteft ,quando, & Vir,3c FgminaM^trimonium inter feeon-
uri in locum fe recipiunt,in quo Tridentinum non vi^et ;
Jnum enim hunc caflim refpicit ante memoratum Urbani Decre-
tom , quodexejus verbis patet ijieoprafati focola tam Mafculi ,
quam Famina Jolo animo fwe Parocho , & Teftibus contrahendi fs
nferum , habitat.ionem non matantes : non vero quando fblus
vir illum -Jocum petit, ut ibi cum Femina loci Incola Matrimonium
incat, aut vcrfavice Siquidem tunc cum alrera Pars per fe , & ra-
eloci, in quo domicilium habet , Tridentini lege folvatur,
quam longiflimc abeft ah altera omnis fraudis fufpicio , ficut'i rcftc
r'mum abalrcro cafu fejungcntcs notant Gobat.cit. loco num.479*
En?ei .
»5*
Engel. tit. de clandefl. defponf. num. 20. Rciffenfluel. eodemxum.\2\ .
Schmalzgrueber eodem num. 108. Roncaglia tratf.g. cap.19. «.40.
12 Verum Locus hic poftulat , ut moram hac in re trahamus , quo
apertius ea , qu.c iq fuperiori difceptatione diximus , ante omnium
oculos proponamus .Si Harreticiconfbciaro in Belgio Tndentini
Decreto fblvantur , confequens omnino illud eft , ut iidem , dum_,
intra fuas Provincias commorantur, quod ad clandeftina Matrimo-
nla fpefrat , cenfeantur eodem j.ire ,quo infuis Regiouibus cenfen-
turH^retici Angliar Saxonix , & Danix . Hosreroin fuis Regioni-
bus ratum line Parocho , & Teftibus Matrimonium inire cum Parte
Catholica , qua: ex ltalia, aut ex Hifpania , aut ex alio Ioco, ubi Tri-
dentinum vigtt , illuc fe conferat , e veftigio receiTura , communis
omnium Sententia tuctur,fuoque S. Congregatio conflrmavit ora-
culo : Quod cum conftct, idem de il!is feratur judicium,neceiTe eft-
13 Siautem Pars HaereticaintraHoIIandiam , nbi domicilium habet,
Partem Catholicam exteram , cumqua conjugitur , a Tridentini
Lege eximit , nulla eft ratio, cur non Catholicam etiam Partem ,
quarejufdem Hollandia? civis fit , eximat . Neutra enim Pars Ca-
tholica ad Matrimonium fine Parocho , & Teftibus celebrandurrL»
per fe*, &abfoluteefFeccaeft inhabilis, fedduntaxat efrecla eft iuha-
bilis ad Matrimonium fic celebrandum cum Perfona , qu.c , ubi
contracTus conficitur , ib; Tridentini Lege vinciatur . Quod fi n up-
tias ineat cum Perfona in Loco, quoin Ioco h«ec fit Tridentini vin-
cnlo foluta ; tam Pars Catholica extera , quam indigena Tridentin i
Decveto pariter , aequaliterque immuncs evadunt , fuamque ad Ma-
tnmonium clam contrahcndum habilitatem recupcrant ..
14 Quare , qucmadmodumfi Hxreticos HoIIandis habitatores Tri-
dentini prcrfcripto liberos cfiTe concedas, nullum adduci potcft cfifi-
cax argumentum , qood folide perfuadcat, non pofte lllos in Patria,
pratcr Tndcntini normam , rato cum Parte Cathofica extera jung i
cOftjugio, ut poffe Ha-reticos Anglia.', aliorumque Iocorum,in qui-
bus Tridentinum jacet , perfpicuum eft ; ita inter Catholicum exte-
rum , & CathoJicum Hollandiae Civem , quodad hoc caput attinet,
nullum apte potei it ftatui difcrimen .
15 Dicet fortafTe quifpiam,hoc inter illos difcriminis interefte ; quod
Ha;rctici Ansjlia? ,Saxonia? , aliorumque Iocorum , in quibus Tn-
dentinum non eft publicatum , per fe , atque attenta Tridentini lit-
tcra , abejufdem Decreto excipiantur; Fftretici contra Batavi in-
tra fcederatas Provincias , in quibus Tridcntinum fuilfe promuJga-
tum , Iiquet , ab illo eximantur folum per quandam Hpieikiam , leu
benignam ejufdem Tridentini,& mentis Ecclefia? interpretationem;
quct quidem Epieikia noneft extendenda ad Catholicos , ne quod
ex mera Ecclcfiae indul^cntiaderivatur ,nimiam foveat Iaxitatem .
16 Porro ad ifta refpondeo .In primis qu*cunquc tandem caufa fit ,
quamobrem forderata in Belgio Ha:retici Tridentini regula non_»
premantur , ab illa tamen ft.uim ut eximuntur , codem jure cos mi-
tiri debcmus , quo metimur Hxreticos Angliae , SjROttiac &C , nec
in noftra privatorum Hominum poteftate fitum cft , ut in connubiis
celc-
I$2
celcbrandis alias iis teges praTcribamus divcr/asab illis , fecundum
quas de Matrimoniis initis ab Hxreticis Angli#, Saxonia? , aliorum-
quefimilium locorum , inquibus Tridentinum non viget , ju-
dicamus .
17 Deinde vagosHomincspoflfe Matrimonium contraherc coram_*
Parocho Ioci , ubi , dum contrahunt , cafu funt , quamvis moxabi-
tuii , DD. affirmant fola freti Epiejkia : ejufmodi enim Parochus ,
fi cum veritate loquamur , noneft illorum vagorum Hominum_»
proprius , qualem Tridentinum expofcit: ut in i.difcept. num.4.1.
notavimus . Tamen fi vagus Homo , qui heri Romam venit , nup-
tias hodie inirc velit cum femina , cui in Parochia E. G. Divi Petri
domicilium eft , convenire neutiquam neceflehabet eum , qui al-
terius e Conjugibus revera proprius cfTet , D. Petri Parochum , fed
quemcumque ipfe vagus elegerit , ut probat Sancbez. lib.^. de Ma-
trim. dijp.2^. num.i 1. , vel juxta feveriorem Sententiam , quam fe-
quitur Firhing.ad tit.de clandeft. defponfat. num.19. Parochum il-
lius Parochiae, intra cujus fines vagus hodie commoratur.Quoniam,
cum hoc privilegioper Epieikiam vagus frui dicatur , ob indivi-
duamcontradus Conjugalis naturam , ejufmodi privilegii partici-
pem facit feminam , quam ducit Uxorem : quin huic , quae Paro-
chum verifllme proprium habet, feaccommodare teneatur, quem-
admodum cum aliis DD. , quos laudat , ratiocinatur Schmalzgrue-
ber. tit. de clandeft. defponf. num.\6^. Itaque fi per Epieikiam , feu
benignam mentis EccJefia? interpretationem cenfeamus , Hxreticos
foedcrati Belgii intra cafdem Provincias eife Tridentini lege fblu-
tos , ob eandem rationem , individuam nimirum contractus conju-
galis naturam , ponamus oportet , eofdem cum Catholicis tum ex-
reris,tum indigenis pofTe ibidem , fine Tridentini fprma , valido
Matrimonio conjungi . Neque hoc aflerentes in laxitatem defiefti-
mns, cum id ftatuamus,quod ex rei natura,atque ex juris pr^fcripto
illam Hxreticorum a Tridentino exemptionem necelTario con-.
iequitur .
§• iv.
Dubium VII. An idem cenftnaum Jit,ji Pars Acatholicaextera ineadem
loca njenieni >fimili modo contrahat cum Catholica ?
18 Si Acatholicus illuc fcrccipiatco animo , ut vernm ibi domici-
lium , vel quafi domicilium collocet , Matrimonium , ajo,e(Te ra-
rum.Cum enim per verum domicilium , vel quafidomicilium
Acatholicus illius Rcgionis Incola evadat , confcquens eft ,
ut iifdem Juribus,quibus caeteri AcathoJiciin ecdcm loconati
gaudcat .
19 Si vcro Acatholicus eo pronxifcatur brevi receiTurus , matrimo-
Dtttfn eft irritum . Nam Catholica Pars ibi Tridentini Decreto ad-
ftringitur ; ex quo fit , ut nifi juxta formam a Tridentino praefcrip-
tam, cum extcro , cujufcunque Religionisfit , fruftra omnino , &
manitcr cootrahat Matrimonium .
20 Ncquc hac in re inter harreticum loci Civcm , & haereticum CXtC-
rum poteft commodum inftitui comparatio : Idcirco enim ille cum
Cathc-
TS3
Catholiea muliere, etiam qua prajter Tridentini difcinam rite con-
jugitur,quia ratione loci , in quo domicilium habet a Tridentini
Decretoeximitur,atque hujofce exemptionis Feminam Catholicam
quam ibidem in uxorem ducit , neccffano facit participem .h* reti-
cus vero exterus cum in illo loco nec domicilium , nec quafi domi-
cilium habeat , Tridentini Decreto neque per fefblvitur , neque
li°;atur,fedaut libertatem , aut vinculum mutuatura Perfbna Ioci
Incola ,cum qua copulatur . Quare ficuti Contrahenscum Parte
hxretica loci Cive . pcr hanc a vinculo Tridentini Jiber eft,ita con-
trahens cum Pane Catholica ejufciem loci , per illam flt Tridenti-
ni liganini obnoxia , quo Pars CathoJica Indigena ibidem o.bfirin-
gitur.
§.V.
Dubium II» Quid cenfendum ftt de valore Matrimoniorum , quafine Tri~
jentiniforma contrabuntur , vel ab hareticis interfe, vel a Parte ha~
etioa cum Catholica in Civitate Mqfa Trajeciexfis , qua a Republica
rfcederatorum Ordinum non *fure dominii ^fedtantum oppignorationis
nominepofftdetur ?
5i Parum ad prxfentem quaeftionem conducere videtur , quonam^
Jurean pleni Dominii,an tantum oppignorationis Mofam Trajefri-
nam fcederati Ordines pollideant , fi reapfe ita poflideant , ut abfb-
lutoillam dominatu regant, fuifque legibus moderentur .Etenim
oppignotatio id unum efficit ,utUrbemea poffideant conditione ,
ut illam ne alienent , fed ut priori Domino reftituant,cum ex pa&o
ante inito redimere collibitum fuerit. Ejufmodi autem conditione
verumrei dominium non tolli, afferit Seneca de beneficiis lib.j. cap.
1 2. ibi - Non eft argumentum , deo aliquod tuum non effe , quia njsn-
dere non potes , quia confumere , quia mutare in deterius % aut meMui
nonpotes . Tuum e?iim eft, quodfub certa lege tuum eft : Quamobrem
eadem deMatrimoniis in ea Urbe contraclis , atquc de illis, qu«
aliis in locis HoIIandicx Reipublicae fubjeclis celebrantur , fenten-
tiavidetur fercnda.
§.VI.
Dubium XII. Anfuper his omnibus ftt confulendum SanBifftmo pro ali-
qua declaratione , & qua ?
»2 Romano Pontifici in honore Beatifiimi Petri Patrum Decreta pecu-
liarem omnem decreroere reverentiam in requirendis Dei rebus , qua
omnino , &follicite debent , maxime vero jufteque ab ipfe Pr&fu lum
examinari vertice Apoftolico , cujus vetufta follicitudo eft tam mala
damnare , quam probare laudanda : In eam fententiam fcripferunt
olim ad Theodorum Papam Africani Antiftites , & merito ; quia_>
Petroejufque SucccfTo»ribus , univerfi fui Grcgis pafcendi curam_>
Chriftus Dominus demandavit. Hincporro fit , ut cum Belgii
Eplfcopi fupremum totius Ecclefix Dodorem, & Magiftrum de re,
qux tanti fit momenti ,atque adeo in dies occurrat , fententiam
flagitent , non xquitas modo , fed necefTitas etiam poftuIet,ut Sum-
mns Pontifex opportuna illis decifione faciat fatis . Quid autem de-
riniendum de hifce iMauimoniis , ftatuendumque fit , Purpurato-
Tom.lX. u rum
1 54 .
rum Pati um pro ea , qua policnt fapientia , & prudcntia , pcrpenils
ritc , quae produ&az funt , rationibus , Judicium efto .
^gidius JUaria Qiulii Soc. Jefu • i
K
Relatio Revcrcndifsimi Epifcopi Brugenfis .
EGo Henricus Jofephus , Dei, & ApoftolicaeSedis gratia Epifcopus
Brugenfis , perpetnus , 6c haereditarius Flandriae Cancclhrius &c.
fidem facio,& atteftor, tum ex Regiftris Epjfcopatus Brugenfis, tutn
ex propria fcientia mihi conftare .
i Quod in partc Di<ccefeos meae, qux gemit fub Calviniano Ordinum
fcederati Belgii Regimine , a tcmpore , quo vi armorum fubafta
fuit , Matrimouia inter partes Acatholicas contrahantur coram
Pncdicutiis,five Miniftris haereticis . lmpoffibile eft hoc impedire,
& ideo coguntur illa tolerare .
2 Quod in ifta parte Romano Catholici , poftquam coram Magiftratu
Calviniano habitis tribus Dominicis fblemnibus denuntiationibus
Matrimonii contra&um juxta civilia Patria? ftatuta iniveruntSa-
cramentum Matrimonii coram Parocho , & Teftibus ex praefcripto
S. Concilii Tndentini Sejf.24.. C. 1. de Refor, Matrim. contrahant .
3 Quod ibidem neca Pra?deceiToribus meis , nec a me haftenus Ca-
rholicos inter , & Acatholicos Matrimonia permilTa fuerint;cum
Catholici Epifcopali Jurifdiclioni fubfint, Sctalia Matrimonia tam
graviter pcr Sacros Canones fint inhibita , atque per hoc haerefeos
penculo Catholiciexponerentur .
4 QuoJ conftans Diarceleos hujus praxis flt , ut Matrimonia in fcede-
ratis Provinciis coram Praedicutio , vel Magiftrato haretico inter
Catholicos contrada ab iis , qui veniunt in hac Diiccefi habitatum ,
coram Parocho, & Teftibus renoventur .
5 Quod dum una pars talium Conjugum Acatholica eft , zelofus a !i-
quis Parochus , aut Religiofus ei afiignari fbleat,a quo in Fide refte
inftruatur , & de in emiffa Fidei Profefllone , fervataque forma in
ConcilioTridentino praefcripta, Sacramentum Matrimonii legiti-
me ab ipfis hic contrahatur. Talis cafus fepius occurrit in hac
Dicecefi .
6 Imo hatid ita pridem , nempe Menfe Aprili ultimo-elapfo in hac
Diarcefi fequens adhuc evenit cafus . Jacoba Gabriels Romano-Ca-
thohca , qua» fub dominio Hollandico corarn^ Pr«cdicutio Matrimo-
nium abaliquotanniscontraxeratcumjacobo Boudens hasretico ,
co relictoad hanc Civitatem venit , ut Catholicis inferviret , cou-
tcndcns Matrimonium iftud invalidum fuifte ob irritans Concilii
Tridcntini Decretum : hoc ut pcrcepit Jacobus Boudens , qui Jaco-
bam conjiigali amore finccre compleftebatur , pr<tvi* in Fide Ro-
mnna inftruaus haerefim abjuravit , & emifTa Fidei Profeflione , ac
Con-
ConfeftionC Sacramenium Matrimoifii in facie Ecclefia? cum ipla
contraxit; atque Con/uges hi in ruvc Dt<-rcefi domicilium fi^entes
cum aediflcatione Populj colunt modo Catholicam Religionem .
7 Etiamfiin hac Dia?cefi , utiex pnrdictis vidcre eft , Matrimonia in
Foederato Belgio citra formam Tridentinam inita , habita femper
fi erint invalida ; Ego tamen anno 1 7 1 9. reddcns S. D. N. Clemcn-
ti Pap* XI. rationem villicationis meae fuper argumentis EpHcopi
Caftorienfis Sanfram Sedem confului , &31. Decembris 1720. ex
Urbe datum mihi fuit refponfumab Eminentiflimo Cardinali Cor-
radino S. Congregationis Concilii Prcrfcclo , & a profpero de Lam-
berinoSecretario fignatum , quod ita habebat ; „ Plura doclc , pie-
„ que dubitas de Matrimoniis , vel coram Miniftro hsretico , vcl
„ cum altero Conjugum Heterodoxo jun&is ; qux , & alias ad nos
» delata eadem nunc , qua jam pridem refponfione diluuntor . Pra*
», fecio bujtifmodi Matrimonia ex Tridentinis Legibus , ubi ifta pro-
>, mulgafce jamfunt* nulla,& irrita cenferi debent ; Sed cum fblem -
v nitatesMatrimohii fintjurispofitivi , vidcndum , an Pontifict
m Maximo #qua fit caufa aliquid in iifclem immutandi . Ut autem
„ in fua Ditrcefiea,quaj inveteravitconfuetudo tolerandi hujufmo-
„ di Matnmonia non abjudicetur , fuadent graviffima rationum
1, momenta , qu* ex tuislitcriscomperimus . Igitnrrem codem
m rclinqueloco, quoadhr.c fuit.
8 Quandoquidem per hanc , &per anteriores refponfiones , quas
Eminentifllmi Domini Tridentini Interpretes dederunt, evadat no-
toriiim, opinionem Epifcopi Caftorienfis Apoftolici per Hollan-
diam Vicarii non abrogaflc irritans Dccretum Concilii Tridentini,
aut habiles reddidiffe, quoscecumenicurn iftud Concilium reddi~
derat inhabiles;exiftimaveram llluftriflimumlprenfium Epifcopum
facile difTimuIaturum cum Francilco de Boouinghe Winoci Ber-
genfi Diaxefis (ux Orthodoxa: Fidei cultore , de qno in cafibus fuis
S. Congregationi Conciliipropofitis , dum hic Dunchercx coram
Parocho ,& Teftibus Matrimoninm inivit cum Clara Hugeloors
Orthodoxa , derclicla Anna Cornelia Blufie Acatholica , cum qna
UlifTingxin Zelandia fiib dominio Crdinum Hollandi* coram
miniftro ha,-retico alias iniveratcontraclum Matrimonii , quia fu-
ftinebat juxta Tridentinum hunc invalidum c(^e .
9 Maximetum, dum Calvinianus Oppidi VlifTiggani Magiftratus
Matrimonium inter Francifcum deBooninghe , & Annam Cortie-
liam Bufiecontraclum etiam quoad vinculum diflolvit , eamque
ad novasNuptiasconvolare permifit , adquasrevera 13. Dccem-
biis 1755. convolavit cum aliquojoanne Helfrick ,ut mihi conftat
ex authcnticis inftrumentis apud me depofitis ,
10 Sed llluftriffimus Iprenfis dubitabat, an S. ConaregatioConcilii
dcdiffet refponfionem, quam ei occafione fuprafcripti cafus fubmi-
feram fequentis teuoris: Mattbaus de Woljf ' Iprenjis laicus alias
contraxit Matrimonium coram Mintjiro* vel Magifhatu baretico cum
Gertrude Cornelifjen Muliere bxretica Amjielodaihi , ac deinde cre-
iensftmile Matrmor.itim twn Jnbfiflere , adCatbolicas partet redtit ,
Tom.IX. u 2 «W-
/
t$6
. -que Matrimonitim cum Maria de Vrhndc muliere Catholkcu,
d. Vicecefs Iprenjis contraxit . Vnde .
fyuarit , anjnbfjlatjecttndo ditlam Matrimonittm .
Die jo.Julii 1698. S-Congregatio Concilii cenfuit danduni effe De-
crctum in Hollanditt Matrimoniortim 25. Augufti 16S r. tenoris fe-
quentis» videlicet : Ati in Provinciis Belgii conjcederatis •valeant ma-
trimonia catbolicowm cum Heterodoxis contraUa coram Magijiratu
h<xretico non objlante decreto Concilii in illis Provinciis publicato , (fp
fccepto , S. Cong. cevfuit refpondendum negative .
I x Nunc autem cum inteUigam ab Emo Card. de AJfatia Archiepi-
fcopo noftro ex Urbe eidem lllmo fubmiffas fuifle authenticas re-
fponfiones S. Congr. quoad hanc materiam a D. Secret. -ejufdem
Consr. fignatas,non dubito,quin de pr^memorata.refponfione mo-
do certior faftus fit,3cabundantem habeat materiam dubitationibus
fuis faciendi fatis,& amplexurus fit doclrinam de invaliditatema-
trimoniorum prarter formam Tridentinam in Hollandia contraclo-
rum,cui doclrinae, praxique immortui firnt omnes Vicarii Apcfioli-
ci confcederati Bclgii ufque ad NecrkaiTelinm Epifcopum Cafto-
rienfem,& quam omnesS. Theologia:, &J,D. in alma Univerfitate
Lovanienfi femper fuftinuerunt , exceptis DD. Huynghens , de Ju-
vaen, & VamEfpen.
.1 2 Ci.m nulla pars Doecefis Iprenfis fub dominio Heterodoxo ge-
maufed tota dependeat a Religiofiffimo Auguftiffimi noflri Jmpe-
ratoris, & RegisCatholici regimine, cafus matrimoniales, qui inea
occur-ere poffent,tantum fpeftant milites HoIIandos ibidem Praefi-
diarios.Circa hos unice,meo quidemjudicio,obfervareoportetpra-
xim pertotum Belgium Auftriacum vigentem: Videlicet Paftores,
& Confeflarii tenentur fancto,ac prudenti conatu allaborare , ut qui
in partibns ha?reticis nou fervata forma effentiali in Conc. Trident.
prajfcripta matrimonium contraxerant, fuaviter inducanturad illud
ircundum d.formam in facie Ecclefix renovandum,& ad fidem Ca-
tholicam ampleclendam , fi una pars acatholica fit , quae Majeftate
Divini Officii,pietate In adminiftratione Sacramentorum,& religio-
nis noftra: fanciitate allecla fperatur cooperante Spiritu Sanfto in
CivitateCathoIica haud diflficuher convertenda}maximeficonjuges
(c(h maritali amore fincere compleetantur .
I I Vel rclinquendi funt in bona fide, iti qua Milites HolIandos,alio£
que, qui in centro confcedcrati Bclgii contraxerunt , exifterefacilo
praefumendum cft , cum Epifcopus Caftorienfis Vicarius Apoftoli-
ci s docfrinam fuam de valore dd. Matrimoniorum Hollandis om-
mis per ftatuta fua inculcari mandaverit , & harc in prxfentiarum
madhucinculcetur.
14^ Prxtefea attentQ , quod OrdV.es confcederati Belgii anno 1737.
fub pncna caffatiouis militibus fuis Acatholicis inhibuerint coniugia
icnbnsOrthodoxis , abfquedubio Ipris rarior impofterum
cvcnitoccafiocontrahendi talia Matrimonia , & Epilcopus vix aii-
quam defuper ofFenfurus eft molcftiam . •
, 5 Intcrim liceat hic refkclerejquod cum talia decreta hsvetici au-
dcant
J57
deant condere,Ecclefia Romana Catholica ob eornm contumaciam
nierito non abroget,ai 't relaxet legem , vel jn ipfa Hollandia hoc
tempore obfcrvatu facillimam , quam omnibus pratenfis incom-
modis^ac fufcitandis ex parte H^reticurum moleftiis pondereSan-
cluanimature prxvie perpenfis , inftinftu Spiritus Sancti ftabilivit
Sacrofanetum GJcumeiiicum Concilium .
16 Graviora enim vero, &animarum faluti periculofiora proflue-
rent incommoda , fi contraria ob particulares quofdam , & rariorcs
cafus Roma venirent refcripta .
lta dabamus Brugis Flandrorum in Palatio noftro Epifcopali
hac 2i.Junii 1739.
L
Relatio Eminentiffimi Epifcopi Gandavenfts .
PRa.xis , quam induxit Epifcopus Caftorienfisin HoIIandiam circa
Matrimonia ibidem celebrata , non obfervata Concilii Tridenti-
ni forma , nullo modo viget , neque unquam vigu it in illa Diaecefis
measparte , quae Federatorum Ordinum Dominio fubeft . Matri-
monia enim illa pergemus habere , ut invalida , nifi Sanda Sedes ,
quod non confido , aliter aperte declararet .
Juxta illam fentcntiam femper egi Ipris , & etiam nunc fic ago cum
Prariidio Acatholico Teneramunda? , nequidem umquam permitto,
m Paftor,autMiffionarius afllftat Matrimonio partis Catholicae,.
& partishaeretics.
M
Relatio Reverendiffimi Epifcopi Antuerpienfis<
Otitiam , Sc praxim , quam circa Matrimonia Hcetherodoxorum
in parte Dioecefis me.r , qax Fcederatorum Ordinum dominio
tubeft . fucceffive obfervatam reperi , hic reverentcr fubjungo .
In primisquantum ad Matrimonia ,qu« Acatholici inter fe contra-
lumt , nullum apparet veftigium , talia a fitculo , & ultra > fervata
utiq.ie Concilii Tridentini forma , feu coram proprio Parocho
ibidem fuiflecontrafta ,utpote variiisdecretis diverfis temporibus
cditis Presbyteris RomanoCuhoIicisfiibGeneralitate ( ut vocant,
cui duo integri hujus Dioecefis diftrictus fubjacent ) degcntibus
omni prorlus funclione ,&a{fiftentia in celebratione Matrimonio-
rum feverifiimc intcrdicta: Unde contigit,ut vel ipfi Catholici
aliquandiu, lmoper annos plurimos ad Viciniores Paftores excur-
v :c, & bcnediftioncmnupthlemexpofcere coacti fuerint , donec
fenlimrigoreillotantifper relaxato , & mitigato pcr proprios^ Pa-
rochos .ienuo folemnizatio adhiberi c<epit,hac tamen nota , nt
ct\am-
N
enamnum fervata cauteta , ut fion afllftant ulloirom Matrimonio,
qui piarvic coram lociMagiftratu, aut Minifyo iUud non contra-
xerint .Tantum abeft,ut Paftores noftri Acatholicos inducere ,
aut compcllere prxfumant ,■ ut coram fe contrahant , perfuafi certc
nulla re maj»isofTendi confcederatos Ordines , injuriofiilimum fibi
arbitrantes Tvaliditatem Matrimoniorum ita contradorum in du-
bium rcvocare , quippe qui etiam aliquando Edi&is fuis in contra-
rinmeditis nulla ,& irrita declararunt Matrimonia, qua: corarrL»
Sacerdotibus Romano Catholicoattcnta fuiiTent.
Eadem fere cft ratio de parte Acatholica contrahentc cum Catholica ,
quantumvisenim allaborent Paftores inculcare,& impedire,oe
pars Catholica conjugii jugum ducat cum Acatholica , contingit
nihilominusaliquos vefano amore duftos ad talia profilirc , ex quo
non minor Parochis fuboritur difrlcultas ,dum nequidquam ipfo-
rum juvante hortatu , aut perfuafu pars Acatholica pertinaciter ritu
noftro conjungi renuit : quainvis fubinde res fclicius fuccedaf,&
Ecclcila: Romano Catholica: Legi adcomplacentiam ufque Acatho*
lici fe fubjici patiantur ; prout meo tempore unum , aut forte duos
cafus habui , in quibus prxter graviflimas aliunde caufas , ob alle-
gatam fpem converfionis difpcnfandum judicavi. Porro memini
iftiufmodi difpenfationispropterdecretum aJiquod immediati mei
Pra?deceiTbris , quo Paftorum laxiorem in iis procedendi modurrL»
reprimerefatagensftrifte inhibuit tales fine fpcciali fua liccntia
conjungere .
ldcm qiiQCjue Parochis imminet laqueus , dum ritum Ftaretico conju-
gatorum pars una adFidem Catholicam convertitur.akera in harreft
p.erfcverante, & refraetaria manente . In gratiam partis converf*
quidquid poftunt conferre , non definunt, Jicet frequentius inani
conatuid fiat. Interim nulli funt,qui hos,aut fupramemoratos a
Saci amentorum Communione arccre praefumant, utique rati e^rum
Matrimonia civiliter eiTe valida .
Neque etiam appparet ea ibidem ufquam in dubium fuifTe revocata »
faltempoft traftatum Pacis Monafterienfis, in quo potifTimurru
fuper hac materia paftum , & conventum^fuit , ut Matrimonia irL»
Foederato Belgio celebrata , in Belgio Hilpanico quoque valida , &
lcgitima haberentur , & reciproce ea , qu* juxta folemnia in Belgio
Hifpanico rccepta inirentur,in Bclgio etiam fosderato legitima
cenferentur .
Quibus omnibus attentis , junclifque fimul rationibus ReveredifTimi
Domini Epifcopi Caftorienfis pro fundamento Praxisfuae olim ad-
du.lis optandum maxime videtur ,ut tandem Sedes Apoftofica ad
tollendas anxietates Ccpenumero exortas benigniore aliquo decreto
ndem utcumquc faverc non dcdignaretur , &fic animarum lucro
falubrius providerc .
\
V
r
BX Catfaolic Cburch, Congregatio
1935 Concilli
A36 TheBaurus i esolutionum
t.9 Sacrae Congregationis Concilii
PLEASE DO NOT REMOVE
CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET
UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY
O <M