AMA à
ru QUE 3
NN,
AAA
i
Pb Ibi NU
cs
den LU in
Keen DR
shee of TH Se
LAURE LE
ee > GRA
Ko ” EN un
4) i NE, ES NA Ava! Wi het ‘ Li ce -
par GA LA AOA N) ak i RER un te 54 ge
ALIEN ren | ‘ if 4 N ia
sap N TEN COLUI TA ÿ HAT N N 0 nt
DO)
4 ‘ joey MI + He i 4 |
MAGN A MR DA IE NE ae meal’ ah ue he ot pu ris x
N IK 1
TR bed,
Wc wur LL | À pi X PAR eek 2
(NANTES \ N N IN; We Anl: TUR A % bree Geh
NE | ya Ul | ‘3 N Mer Ri Que Mi \ N ARI eN ane Mac ‘ = OI LEE Tati vi
UT AUOT oh Mea Own RAA
AUS AUX ihe hed,
| \ FILS A sds UE AE 3
DANS MONO hi ne MA MIRO SN SE SERA mR SCAN (AU
AAA AR LA)
A ta RTRT AL
\ aie SANA y LAURE LEE ig shed: à »
Nei) ty Ay NONE NM yea RL HU 4 Sas de Were rte
(ut
ORLO SE ION DALE AA MOI pa
hr C AU) CALE pirat Ger tite #4 ls
ones
Aan * Sut es Vas
+ CATA An x
y (IA NE EE x x NO
RO (I A Re AN er seu ne inte i
ate mh} * LA a Map ao ten NAS) RS Con
ik vm Ona in si HU on ne RATE re miles LR
teh ESSEN
+) È en Pinan
ca
mu ta AA in : ehe
BR À è ix 5 MOLO ni IA
Tu irl wi
Ja,
DURO kt pos acs "
se x se x
ter Al
i
HOGER tak FAO ENI Loy à
M! Nah ah Bee di À a 5 N VA LAS
tati: un ke uty NINA he Made VAL 4
jek Lene A Ne icc ac = TRE
A i VI N t LA 107 n
BRACE te RIDI AIAR A ps Aa NEA EEE ae x 4
ÿ SRE =o ho As CREA hate
dI le Kr Den Ey en
None ino CRU Why ees
Mate Une
NEA n re ba.
UA : y Ree NOTE : a) NA Hektor
y où # AUS fit ee Pane
pe n : x ho diet
rvi
Ks
ERE
=.
EES si
Yel (on red +
î anand
we
ve la
‘ Mati erge gente
pen us De ”
min N RARA TAMA TROTA
TA ae
* iii
vote re ai La
1 A vi Ne TRE
PATROL ANNEE PE
rey:
She REN
qui DI) N W LU bb Al 5 x Ÿ
k N)
VAIO Kae a + # den
PET N NIE i ia h BRAD.
RU à Midi À UHR CE
on
fy wt ONE ER
mi vu 04 iGo ry + ein In HR è
MORE RICH HERZ ine ne:
nee + À \ ek N se BA
i
ILE Dat
VLAN)
ER
NET kr
à Re RS
RL oa pan
tds detti ey rt eb doi Be
4 RR ee tr
n DI BL agt
vip: Ag TRS
“a ; A ide un pat ARS
ey Bar : ur o MOT bos a Me à
i
reed
È “o hy
it À onu NE Ee I" ET
4 N ht Aa Yi tt + \ teri NI Cat DL SOC AU ng ve Gena vande
Ay AUS MI la \ { x I : Pa gr à ix AVE (nie in de orev
i QUA a ste bite! ton dba ang tan
KLA RS 2
AUT AG TINA a à
wiht VLAN RATER TU IM mith À a pica pi NM
1 4 À 4) high Po
N " MA N N i | È ) f De RN et EICHE ewe
RR ni MU I 14 VAT AE AT IL raps B i À
MO ADN Que site EE A i st \ CAES ok di DUBAI Manti qu te Lan te het DI Aue
00 EN E [AC spo he ti AN h à di Ru +h? ; ne ar) (ou
DAN ! M ROME À. 4e i Vor Da MAI 1 $ in SN 4
Ak wel hy A vu (gram a, i ALTE deed ba ie yore
hath tbe MPa A Aen, ‘ ì A REX QU vis
AL RE ON AD Far uate Bees pes
ROO ATMA OA à
dites AO
Libé
NU
u
EA!
N
a ‘ey i PIANI ci Ke
ick aaa in \ ARE En
1) (ek È ik Webra vant HRS v =
ae sorte taney ‘4 LA ms
tord IN Aw nel ad
Sto RIST
a CNS at ER
pri AMD MN ihn i wan ‘ N [ n A vara Death oe ork
RW UP eI Pate by ELITE NER (LITI iR) i Li ‚| IN; RR A
: È È
và tre
N A { je k
\ \ a ho YA (EURE Ex wen à
Bile Arta © ‘ ; (AU v. À À i
Win ane Lae I Mr QC “ ijd 19 14 tr, e cale raga
TANDO sax À Di AE I Lot stente Madia
SONICA N i "I EEE EUR ae 3 18 Ki
+ TRINO =") LUE
by Eee (eri ne by i
Naty ey Chae: ee perio sae a
i) if ho dall mbe 4 ML i, ee et ne DEDE
a tenth nh ke
ul Mh NA Sh ) \ 4 ‘
NE WAND: N i ACC UNSS Aut INN,
h (CORNE
ebene pe I NES
A} A N (à MAN de "Unigene
IATA hdi ts
ROMANE RL | vidi rat ) AA at
NN { VA Eu AE den hah a ent
t DD UN ? ee 114 or
di ke vos i We È
I RR m
NUL Le
en
AAC Au
hi i su à x RL
Las in MARE As PAN ‚N RUHR heh ) AAN AAN Tr n E M RUI Raison CT aria;
®
\ wi TER + ses RES
nt! \ k Qi AE i ¢ Ue HA Nn weerge porto sei dant th ae MR ed
ENA AEL MKM A AH A ‘ (2 ii | « sai " :
PAO AAA ADR AA NT te AAA NAME NRA ex need
ne
wi N
yee
REN NT?
AE
L 4
dr pranzo
MS SSS Se
TRE
“i
pa
x
>
RER
2
a
0
|
nda
16
ges GT
a
\ f
|
p )
i
L
LI
|
i
|
ï
i
j
4
\
|
4 ) | ;
| ti
; '
il 5 A
4 Î
) h
4 Mi, N
fi ]
( i 4
{ } Vie 4
TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE
UITGEGEVEN DOOR
DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING
ONDER REDACTIE VAN
Dr. Aci WiM. VAN HASSELT
F. M. VAN DER WULP
EN
Jur. DR. Ep. J. G. EVERTS
DERTIGSTE DEEL
JAARGANG 1886—87
S GRAVENHAGE
MARTINUS NIJHOFF
1887
GEDRUKT BIJ GEBR. GIUNTA D’ALBANI.
TN 1,021,
VAN HET
DERTIGSTE DEEL.
Verslag van de 41% Zomervergadering der Nederlandsche
Entomologische Vereeniging, gehouden te Winterswijk op
PUT SOE eee CAA SB n io dal inte
Lijst van de Leden der Nederl. Entomologische Vereeniging.
Bibliotheken der Nederl. Entomologische Vereeniging. —
Bijgekomen boeken van 1 September 1885 tot 10 October
1886.
Entomologische inhoud van ontvangen tijdschriften.
Verslag van de 20“ Wintervergadering der Nederl. Entomolo-
gische Vereeniging, gehouden te Leiden op 16 Januari 1887.
Mr. A. J. F. Fokker, De macroptere vorm van Geocoris
grylloides L.
F. J. M. Herzaeres, Psyche helicinella H.S. et les Psychides
à fourreau héliciforme (Pl. 10). . . . . . .
P. C. T. SwneLLEN, Bijdrage tot de kennis der Lepidoptera
van het eiland Curacao, met afbeeldingen door Prof. Dr.
J. van Leguwen jr. (PI. 1—5) .
A. W. M. van Hasserr, Etudes sur le genre ops (PI. 6).
P. C. T. SneLLEN, Synonymische aanteekeningen.
Dr. L. W. Scuauruss, Beschreibung neuer Pselaphiden aus
der Sammlung des Museum Ludwig Salvator. Ein Beitrag
zur Fauna Brasiliens, der Kgl. Niederländischen Besit-
zungen und Neuhollands. (Fortsetzung und Schluss). (Pl.
7, 8 und Pr
Bladz.
I
XXXIII
XL
LIII
XCIII
91
F. M. van per Weep, Boletina silacea n. sp. (Pl. 11, fig. 1).
Dezelfde, Nog iets over langwerpige Dexinen (PI. 11, fig.
Dezelfde, Sarcophagula , een nieuw geslacht der Sarcophaginen
(Plo ATEN yen I):
Dezelfde, Aanteekeningen betreffende Javaansche Diptera
(Plaids fe, 1015).
Dr. H. Bos, Iets over de Nederlandsche Mierenfauna
P. C. T. SneLLeNn, Aanteekeningen over Nederlandsche
Lepidoptera” ‚tor at RE
Dr. A. W. M. van Hassett, Araneae exoticae , quas collegit,
pro Museo Lugdunensi, J. R. H. NEERVOORT van DE Porn,
insulis Curagao, Bonaire et Arubâ
Dirk ter Haar, Lijst van planten, waarop de in Nederland
voorkomende Microlepidoptera te vinden zijn. (Vervolg
enislot). <a. 0 eee ee
P. C. T. SneLLEN, Boekaankondiging: Mémoires sur les
Lépidoptères, rédigés par N. M. Romanoff, Tome III,
St. ‘Petersbonrg,. 18872. mm 20%
Cremexs Mürrer, Vierzehn neue Heteromeren, von BRAD-
SHAW im Zambesi-Gebiete aufgefunden und im Museum
der Kgl. zool. Gesellschaft „Natura Artis Magistra” zu
Amsterdam befindlich, mit Abbildungen von J. R. H.
NEERVOORT VAN DE Pott (Pl. 12).
Erich Wasmann, S.J., Bemerkungen über die Attelabiden ,
Rhynchitiden und Nemonygiden von Holländisch Limburg.
Epa. Rerrrer, Bemerkungen zu der Arbeit: „Beschreibung
neuer Pselaphiden aus der Sammlung des Museums Ludwig
Salvator, von Dr. L. W. ScHAUFuss” .
Register
Errata … 0 EY 10000805 CLR Ce
Bladz.
166
168
173
175
181
199
227
245.
297
309
316
343
356.
td DM EE;
VAN DE
EEN-EN-VEERTIGSTE ZOMERVERGADERING
DER
NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING,
GEHOUDEN TE WINTERSWIJK,
op Zaterdag 17 Juli 1886,
des morgens ten 101 ure.
Voorzitter Dr. J. G. H. Rombouts.
Verder tegenwoordig de heeren Mr. A. Brants, Jhr. Dr. Ed. J.
G. Everts, Mr. A. J. F. Fokker, Dirk ter Haar, Dr. A. W. M.
van Hasselt, D. van der Hoop, Mr. A. F. A. Leesberg, J. W.
Lodeesen, P. C. T. Snellen, K. N. Swierstra, K. Bisschop van
Tuinen Hz., Dr. H. J. Veth, Joh. de Vries en F. M. van der Wulp.
Van de heeren Mr. W. Albarda, Dr. J. Ritzema Bos, J. Jaspers jr. ,
C. Ritsema Cz. en Dr. A. J. van Rossum is bericht ingekomen ,
dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.
De Voorzitter opent de vergadering met de volgende toespraak :
« Terwijl ik U, Mijne Heeren, in het daartoe uitgekozen
Winterswijk een welkom op de 41ste Zomervergadering toeroep ,
komen verschillende gewaarwordingen en herinneringen mij voor
den geest.
«Nog onder den indruk van het woord, op de voorgaande al-
gemeene vergadering door ons oudste Eerelid als Eerevoorzitter
uitgesproken, zeg ik U dank voor het in mij gesteld vertrouwen,
i
II VERSLAG.
toen gij mij hebt opgedragen de eerste vergadering van het 5de
decennium te leiden. 4
«Dankbaar werp ik een terugblik op de vele jaren van het
bestaan onzer Vereeniging, als ik bedenk, dat ik ook in hare eerste
algemeene vergadering mocht voorzitten en daarna eenige jaren
President van haar Bestuur mocht zijn. Maar, wanneer wij het
toen met het heden vergelijken, dan zult gij gemakkelijk be-
grijpen, dat ik niet zonder schroom hier den presidialen zetel in-
neem, omdat mijne entomologische studien geen gelijken tred hebben
gehouden met de groote vorderingen, die onze Vereeniging, die
de entomologische wetenschap in dat ruime tijdsverloop hebben
gemaakt. Ontschuldigingen of zelfbeschuldiging daarvoor by te
brengen, waartoe zou het dienen? Beloften om de schade in te
halen, zij zouden, op mijnen leeftijd, in uw oor slechts ijdele
klanken zijn. Mij aan de leiding dezer vergadering te onttrekken,
veroorloofdet gij mij niet.
«En daarom, Mijne Heeren, stoutmoedig dus maar den presidialen
hamer in handen genomen, wel wetende, dat die niet tot hand-
having der orde behoeft gebruikt te worden en vol vertrouwen op
uw aller welwillendheid en ondersteuning, op de voorkomendheid
van onzen geachten President en onzen ijverigen Secretaris.
«Welaan dan, Mijne Heeren, het negende lustrum der Neder-
landsche Entomologische Vereeniging met moed ingetreden. Moge
deze bijeenkomst weder de blijken dragen, dat de lust, om de
wetenschap te doen bloeien, nog niet onder ons is uitgedoofd. Moge
zij den reeds verkregen roem staande houden en opnieuw toonen,
wat eene Vereeniging, uit zoovele verschillende elementen samen-
gesteld, op het gebied der wetenschap vermag. Moge zij, even als
hare voorgangsters, strekken om onze kennis uit te breiden en
den bestaanden band van onderlinge vriendschap en waardeering
nog vaster aan te halen.
«In deze verwachting en in dit vertrouwen verklaar ik deze
vergadering geopend. »
De Voorzitter vraagt, of iemand der aanwezenden ook eenige
VERSLAG. III
aanmerking heeft op de notulen der beide vorige vergaderingen,
te Amsterdam op 18 Juli 1885 en te Leiden op 17 Januari 1886,
zooals die notulen vervat zijn in de gedrukte verslagen, welke aan
de Leden zijn toegezonden. Daar niemand deswege het woord
verlangt, worden die notulen geacht te zijn goedgekeurd.
De President van het Bestuur, Dr. A. W. M. van Hasselt,
brengt, overeenkomstig art. 17 der wet, het volgende jaarverslag uit:
«Mijne Heeren!
«Met mij, — dus bleek ten volle uit uw applaus, — zult gij
gaarne instemmen met den dank aan den geachten Patriarch der
Vereeniging, onzen Eerevoorzitter, Dr. Rombouts, voor zijne be-
belangwekkende inleiding dezer 41ste Zomervergadering. Het bleek
daaruit, dat ons oudste lid nog altijd met waarlijk jeugdig
vuur voor de belangen onzer Vereeniging is vervuld.
«In den cyclus onzer fata nemen de doodsberichten, helaas!
gewoonlijk eene vaste plaats in. Ook voor den afgeloopen jaar-
cirkel bleven zij niet achter, ofschoon gelukkigerwijze niet voor de
gewone Leden. Der Vereeniging ontvielen opnieuw twee onzer
geëerde Begunstigers en een correspondeerend Lid.
«Mr. J. Kneppelhout, de beroemde literator, — welk oud-
student denkt, onder anderen, niet aan zijn «Klikspaan» en zijn
typischen « Flanor », — overleed 8 November 1885. Begunstiger
sedert 1867, steunde hij dus bijna 20 jaren de belangen onzer
Vereeniging. Haar gaf hij in 1870 nog een bijzonder bewijs van
zijne belangstelling, door, — bij gebrek aan ruimte voor de toen
verkregen bibliotheek Hartogh Heys, — zeer voorkomend, een hem
toebehoorend lokaal te Leiden kosteloos ter onze beschikking te
stellen.
«Dr. Francois P. L. Pollen, mede sinds 1867 Begunstiger ,
ontviel ons op 9 Mei 1886. Van kindsbeen aangetrokken tot de
zoologie, ondernam hij, reeds op jeugdigen leeftijd, met zijn nog
in leven zijnden vriend van Dam eene reis naar Madagascar, waaraan
het welbekende prachtwerk over de fauna van dat eiland te danken
is. In lateren tijd besteedde hij zijn talent op verschillend gebied
IV VERSLAG
van wetenschap en nijverheid; inzonderheid behartigde hij de be-
langen der zeevisscherij. Als gevolg zijner studien over de zalmteelt
zond de Regeering hem als haar gedelegeerde naar Berlijn, ter zake
van het tractaat over de zalmvisscherij, dat onlangs door de Ver-
tegenwoordiging is bekrachtigd.
«Dr. Hendrik Weyenbergh jr., op 25 Juli 1885 overleden ,
was, na elf jaren tot de werkende leden te hebben behoord, —
in wier kring hij reeds zeer vroeg, nog medicinae student zijnde,
werd opgenomen, — van af 1872 correspondeerend Lid der Ver-
eeniging. Wetende, hoe warm zijn hart klopte voor de beoefening
der entomologie, wenschte het toenmalig Bestuur däärdoor met
hem in betrekking te blijven, toen hij in genoemd jaar het vader-
land ging verlaten. Den 6 December 1842 te Haarlem geboren ,
was hij aanvankelijk bestemd voor de geneeskunde, in welk vak
hij in 1863 het doctoraal diploma verwierf. Toegevende aan zijne
aangeboren neiging voor de natuurwetenschappen, met name tot
de dierkunde, zette hij daarin, eerst te Utrecht, later te Göttingen ,
zijne studien voort. Aan laatstgenoemde akademie promoveerde hij,
in 1871, als doctor in de philosophie. Reeds destijds had hij zich
door onderscheidene geschriften van zoologischen en vooral entomolo-
gischen aard, ook in ons Tijdschrift, een goeden naam in de ge-
leerde wereld verworven. Een jaar na zijne laatste promotie werd hij
dienvolgens uitgenoodigd tot het bezetten van den leerstoel in de
zoologie aan de universiteit te Cordova in de Argentijnsche republiek.
Tot op dat tijdstip was aldaar weinig of geen werk gemaakt van
eene wetenschappelijke beoefening van dit leerstuk. In weerwil
van veel tegenkanting, heeft hij er, met onverdroten ijver, de
grondslagen van gelegd. Hij vormde de noodige hulpmiddelen voor
het onderwijs door de stichting van een zoologisch museum; hij
riep er een tijdschrift in het leven, aan dezen tak van wetenschap
gewijd; hij bleef er voortgaan met tal van opstellen over zoologie
en entomologie in het licht te geven in verschillende tijdschriften ,
zoo in Argentina als in Europa. In 1884 deed zijne reeds lang
ondermijnde gezondheid hem besluiten, naar zijne geboorteplaats
terug te keeren. Onze vriend hoopte, door tijdelijke rust, genezing
VERSLAG. Vv
voor zijne kwaal te vinden, doch weldra, helaas! bleek zijne hoop
ijdel te zijn geweest.
«Gedurende zijn professoraat in bovengenoemde republiek heeft
hij, onder anderen, ook getracht de entomologische fauna van het
land te leeren kennen. Eenige door hem nagelaten aanteekeningen
over Argentijnsche Lepidoptera en Diptera worden bereids in ons
Tijdschrift opgenomen en zullen weldra het licht zien. De door
hem daar te lande verzamelde insecten worden door Mevrouw zijne
weduwe, met groote piëteit, als eene nagedachtenis van haren
overleden echtgenoot bewaard. Waarschijnlijk zal die collectie nog
tot verdere wetenschappelijke mededeelingen aanleiding geven !).
«Met een woord dient thans nog vermeld, dat het Bestuur, —
als daarmede destijds niet in kennis gesteld, — ten vorigen jare
verzuimd heeft het verlies te boekstaven, dat de Vereeniging ge-
leden heeft door het afsterven van den heer Emil vom Bruck
uit Crefeld, sinds 1853 correspondeerend Lid. Tengevolge van
’s mans menigvuldige reizen in Zuid-Europa heeft hij de kennis
der Europeesche Coleoptera vermeerderd met vele nieuw ontdekte
soorten, terwijl zijne collectie een van de rijksten in ons wereld-
deel uitmaakte. Hij was hoofdzakelijk verzamelaar, die gewoon was
de beschrijving zijner ontdekkingen aan sommige specialiteiten over
te laten. Ook in ons vaderland heeft hij zijne onderzoekingen voort-
gezet. Voor ongeveer 30 jaren bezocht hij, onder anderen, Scheve-
ningen en leverde toen eenige bijdragen voor onze Coleopteren-
fauna, waarvan Snellen van Vollenhoven destijds in de « Bouwstoffen »
mededeeling heeft gedaan.
«Ons Ledental, — eenigen tijd ernstig bedreigd door de zware
ziekte van een onzer volijverigste seniores, den heer Heylaerts, —
is stationnair gebleven. Niemand der gewone Leden heeft bedankt,
maar, — wat uiterst zeldzaam is, — er is ook niemand bijgekomen.
Zijn soms onze jeugdige studie-genooten, zoo aan de universiteiten
als aan de hoogere burgerscholen en elders, wellicht te beschroomd ,
1) Voor nadere bijzonderheden mag o.a. worden verwezen naar „ Dr. H. Weyen-
bergh. Ein Nachruf” von F. M. van der Wulp, voorkomende in de Wiener
Entomol. Zeitung, IV, Heft 8 (1885).
VAL VERSLAG,
om tot onze gevestigde Vereeniging reeds nu toe te treden? De
zoodanigen mogen bij deze de verzekering ontvangen, dat in
de 25 jaren, sedert welke onze betreurde Weyenbergh, reeds op
19-jarigen leeftijd, een der onzen is geworden, verscheidene andere
jonge entomologen in den lande zijn voorbeeld hebben gevolgd,
met de meeste voorkomendheid in onzen kring zijn opgenomen en
thans tot de beste werkkrachten der Vereeniging mogen worden
gerekend. Nog aan den voet staande van den hoogen berg der
wetenschap, was reeds het « excelsior » hunne leuze. Men vergete
toch niet, dat elk steentje van kennis, hoe klein in den aanvang
ook, door opeenstapeling kan medewerken tot het bereiken der
gewenschte hoogte en alzoo hier steeds erkentelijk wordt ontvangen.
«Mocht uw verslaggever reeds in onze laatste winterbijeenkomst
gewag maken van de hooge onderscheiding, aan onzen Vice-president
Snellen te beurt gevallen, door diens benoeming tot Eerelid van
de Entomological Society of London, sedert verheugden wij ons in
de eervolle waardeering van nog andere werkende Leden.
« Zoo werd Dr. R. H. Saltet, Privaat-docent in de gezondheidsleer
aan de Amsterdamsche universiteit, door eene commissie van Hoog-
leeraren aldaar hiertoe aangewezen, afgevaardigd om zich, op grond
zijner bacteriologische studien, bij Pasteur te Parijs te gaan over-
tuigen van de resultaten van diens onderzoekingen omtrent de
prophylactische geneeswijze der hydrophobie door inenting. Van
deze roeping heeft hij zich, luidens de voorloopige verslagen, door
hem in den aanvang van dit jaar, in het Nieuws van den dag
gepubliceerd, op loffelijke wijze gekweten.
«Zoo is, in den loop dezes jaars, ons medelid, Dr. A. G.
Oudemans Jsz., uit een groot aantal sollicitanten, verkozen tot
het directeurschap van het Koninkl. zoologisch-botanische Genoot-
schap te ’s Gravenhage, met welke schoone betrekking hij ook
dezerzijds van harte wordt gelukgewenscht, in het gegronde ver-
trouwen , dat hij, als zoodanig, ook zijne entomologische lievelings-
studien zal kunnen voortzetten en uitbreiden.
«Zoo heeft onlangs ons medelid Henri W. de Graaf, —
reeds vroeger bekroond met wetenschappelijk eermetaal voor zijne
VERSLAG. VII
voortreffelijke anatomisch-microscopische onderzoekingen over de
Phalangiden, — een nieuwen, in twee jaren bewerkten, hystio-
physiologischen arbeid in het licht gegeven, bij gelegenheid zijner
doctorale promotie !). Naar het uwen rapporteur toeschijnt, zal
dit zijn werk, zoo wegens den zaakrijken inhoud en de prachtige
teekeningen , als wegens de groote moeilijkheid van het onder
handen genomen vraagstuk uit de ontwikkelingsgeschiedenis der
Vertebraten, zijn reeds gevestigden roem als talentvol natuur-
onderzoeker verhoogen en tot eer strekken van de wetenschappen
in ons vaderland.
«Over den staat onzer Bibliotheken valt, in de eerste plaats,
te vermelden de belangrijke verbetering in den physieken toestand
van hare lokalen. De bekende vrije toetreding van stofwolken, die
het noodzakelijk luchten bij droog weder dikwijls in den weg stond,
behoort tot de geschiedenis. De oorzaak daarvan is opgeheven,
sedert thans het aloude drilveld op de z.g. Ruïne door het fraaie
van der Werf-park is vervangen. Ten tweede, mag de aandacht
worden gevestigd op eene insgelijks hoogst nuttige innovatie in het
opnemen der boekwerken in de bibliotheken. Deze bleven vroeger
meermalen verscheidene maanden achterwege of onderweegs. Door
onze toetreding tot het Nederlandsch wetenschappelijk centraal-
bureau, dat thans te Leiden is gevestigd en aan de uitmuntende
zorgen van Dr. P. P. C. Hoek toevertrouwd, worden deze tegen-
woordig onmiddellijk na aankomst bezorgd.
« Bibliotheek A onderging dit jaar geene buitengewone uitbreiding ,
anders dan door vele’ welwillende geschenken, als van de heeren Dr.
C. Berg, A. Preudhomme de Borre, Dr. A. W. M. van Hasselt, Geo,
D. Hulst, J. Lichtenstein, Dr. J. G. de Man, Dr. G. Mayr, Dr. L.
Netto, Dr. A. G. Oudemans Jsz., Prof. F. Plateau, J, R. H. Neervoort
van de Poll, S. H. Scudder, E. de Selys Longchamps, Prof. T.
Thorell en H. D. J. Wallengrèn, alsmede van den heer Minister
1) De titel zijner dissertatie, te Leiden den 10 Juni ll. verdedigd, luidt:
Bijdrage tot de kennis van den bouw en ontwikkeling der epiphyse bij Amphibien
en Reptilien,
VIII VERSLAG.
van Waterstaat, Handel en Nijverheid, van de Britsche Regeering
en van de Koninkl. universiteit te Christiania.
«De bibliotheek B (Hartogh Heys van de Lier) ontving hare
gewone uitbreiding door aankoop der vervolgwerken en door ruil
tegen ons Tijdschrift. Buitengewoon werd voor haar aangekocht
het prachtwerk van Graaf Eugen Keyserling, Die Spinnen Amerika’s ,
waarvan nu drie stukken verschenen zijn.
«Nieuwe ruil met het Tijdschrift is dit jaar niet aangeknoopt.
In drie voorstellen ad hoc, als van de Société d’histoire naturelle
Croate à Zagrès, van de Bombay Natural history Society en van
het K. K. Naturhistorisches Hofmuseum te Weenen, heeft het
Bestuur, na deliberatie, gemeend niet te moeten treden, omdat
de werken, die in ruil aangeboden werden, òf van minder ento-
mologisch belang zijn, òf wel in eene bij ons geheel onbekende
taal zijn geschreven.
«De financieele toestand over 1885/86 mag in het alge-
meen gunstig worden genoemd.
«De algemeene kas sluit met een saldo nagenoeg gelijk-
staande met dat van het vorige jaar. Het bedrag van gekweekte
renten levert ook weinig verschil op, evenmin als dat van de
drukloonen der verslagen, welk laatste evenwel iets hooger is.
«In de kas van het Tijdschrift blijft eene altijd betrekke-
lijke welvaart heerschen, dank zij vooral de milde subsidien van
het Rijk en van het Koninkl. zoologisch Genootschap Natura Artis
Magistra. Het debiet van het Tijdschrift is niet toegenomen , doch
het provenu van verkochte oude jaargangen was ruim ,7 40 hooger
dan ten vorigen jare, daar door Dr. A. C. Oudemans Jsz. zijn
aangekocht dl. IX tot en met XXI, met gekleurde platen.
«Ook de kas voor de bibliotheek Hartogh Heys van
de Lier, die uitsluitend gevoed wordt door de niet genoeg te
waardeeren toelagen van onze edele Beschermvrouw, verkeert mede
in goeden staat en wijst tegenwoordig weder eenig batig saldo aan,
noodig tot bestrijding der kosten voor hare zorgvuldige instand-
houding.
«Uit een en ander, Mijne Heeren, moge U blijken, dat de door
VERSLAG. IX
den Penningmeester gegeven « Schets van begrooting » niet is over-
schreden, iets wat niet altijd op het stuk van begrootingen kan
gezegd worden.
« Wat betreft de uitgave van het Tijdschrift is aan de klacht,
die ten vorigen jare door de Redactie moest worden aangeheven
omtrent gebrek aan stof en vooral aan teekeningen, sedert ruim-
schoots te gemoet gekomen. De Redactie is meer dan gerustgesteld.
De 3de aflevering toch van het loopende deel zal spoedig verschijnen ,
bevattende: Weyenbergh, Nagelaten Lepidopterologische fragmenten
(met 2 platen); idem, Dipterologische fragmenten (met plaat);
Snellen, Aanteekeningen over en beschrijvingen van onderscheidene
Lepidoptera (met plaat); Neervoort van de Poll, als voren van
verschillende exotische Coleoptera (met plaat); R. Mac-Lachlan,
Beschrijving van eene nieuwe Chloroperla 1); en voorts het begin
van een omvangrijken arbeid van Dirk ter Haar, «Lijst van planten,
waarop de in Nederland voorkomende Microlepidoptera te vinden
zijn». — Voor de 4de aflevering, die daarna weldra zal kunnen
volgen, liggen gereed: Snellen, Over een paar nieuwe exotische
Lepidoptera; en Schaufuss, Beschrijvingen van een aantal nieuwe
exotische Pselaphiden.
«In een der overgebleven hiaten onzer faunistische literatuur is
thans in de kolommen van het Tijdschrift te gemoet gekomen door
den Catalogus Aranearum hucusque in Hollandié inventarum ?),
door uwen verslaggever bewerkt. Daarin sprak hij reeds den
warmsten dank uit aan zijne veelvuldige medewerkers, vooral in
onze eigen gelederen. Hij wenscht dien bij deze gelegenheid te
herhalen, onder dringende aanbeveling voor blijvende belang-
stelling in zijne specialiteit. Ook voor dezen arbeid blijft voorzeker
nog veel te completeeren en een en ander te verbeteren.
«Dit was insgelijks het geval met de vorige, welbekende Zejsten
der inlandsehe Schildvleugeligen van onzen Everts. Het is uw
1) Voor dit doorslaand bewijs van belangstelling van ons hooggeacht en be-
vriend Eerelid uit Londen in onze Vereeniging, zij hem bij deze hare beleefde
dankzegging aangeboden.
2) Eene afzonderlijke uitgave is daarvan verschenen bij Martinus Nijhoff te
's Gravenhage,
x VERSLAG.
rapporteur een wezenlijk genoegen, te mogen mededeelen , dat heeren
Coleopterologen eene nieuwe, belangrijk gewijzigde uitgave daarvan
kunnen te gemoet zien. Bij Everts toch is dezer dagen het ver-
eerend en ook voor ons verblijdend bericht ingekomen van den
Secretaris der Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen te
Haarlem, Prof. Bosscha, dat door heeren Directeuren dier Maat-
schappij besloten is, zijn omgewerkten Catalogus der Nederlandsche
Coleoptera in hare Verhandelingen op te nemen. Onder hooge
erkentelijkheid voor die zoo welsprekende hulp en onderscheiding ,
door haar ook aan de beoefening der entomologie in ons vaderland
te verleenen, stemt gij, Mijne Heeren, gewis allen in met den
hartelijken gelukwensch deswegens aan ons even werkzaam als
kundig medelid.
«Nog blijft mij over, eene kleine aanvulling te leveren in zake
der verzending van insecten als « monsters zonder waarde ».
Uit den inhoud der circulaire van 27 April 1886 is U de wijze
bekend, op welke het Bestuur daarvoor diligent is geweest. Sedert
zijn hieromtrent berichten bij ons ingekomen van de heeren leden
Veth te Rotterdam en Neervoort van de Poll te Amsterdam, dat
zij aan de postkantoren van hunne respectieve woonplaatsen, ter
bedoelde zake, opnieuw moeielijkheden hadden ondervonden. Gelijk
was overeengekomen, heeft het Bestuur Z. Exc. den heer Minister
van Waterstaat, Handel en Nijverheid daarmede onmiddellijk in
kennis gesteld.
cAan het einde van mijn verslag gekomen, mag ik, als Voor-
zitter, niet besluiten zonder dankbetuiging aan de andere leden
van het Bestuur en der Redactie, die mij bij voortduring, elk op
zijn gebied, wederom op zoo uitstekende, krachtige en steeds bereid-
willige wijze hebben ter zijde gestaan in de zorgen voor onze
Vereeniging. Daardoor niet het minst is het mij altijd eene eer
en een genoegen gebleven, die betrekking te mogen bekleeden.
Desniettemin gevoel ik niet zelden groote neiging om, niet ons
vaandel, — dit nooit! — maar mijne tegenwoordige stelling
onder hetzelve vaarwel te. zeggen. Zulks niet alleen met het oog
op mijn hoogen leeftijd, maar ook op het verlangen, om eindelijk
VERSLAG. XI
eens van elke verantwoordelijkheid ontheven te zijn. Daartoe draagt
misschien wel iets bij een gevoel van mogelijk overdreven mis-
moedigheid. Schetste ik U, in de vorige Zomervergadering, de
sedert de oprichting steeds toenemende numerieke verhouding van
ons ledental in de afgeloopen 40 jaren van ons bestaan, thans
staan wij voor het feit, dat de Vereeniging in de twee laatst-
verloopen jaren schier stationnair is gebleven. En dit verschijnsel ,
bij onze toenemende bevolking voorkomende, zou wellicht stil-
stand en daarmede achteruitgang kunnen aankondigen. Laat
ons toch met alle kracht streven, die te voorkomen, door een-
drachtige, wezenlijke samenwerking. Ten deze heb ik enkele « ge-
moedsbezwaren », of daartoe tegenwoordig wel al het noodige wordt
in ’t werk gesteld, Ik zal die opteekenen vragenderwijee, die vragen
in de eerste plaats ook tot mijzelven richtende:
«Geven we ons wel altijd genoegzame moeite, onderling om, bi
onze eigene, ook de speciale belangen onzer medeleden, bij
elke voorkomende gelegenheid, te behartigen ?
«Zijn zij, die grootere of kleinere verzamelingen in eigendom
„bezitten, wel steeds vrijgevig genoeg in het afstaan van merk-
waardige specimina aan de erkende specialiteiten in onze
Vereeniging ?
«Houden we allen wel altijd, voor zeldzame exoten , het nationaal
belang daarvan voor het centrum der Entomologie, het Leidsche
Rijksmuseum, in het oog? (Men zij hierbij indachtig aan den
plicht der erkentelijkheid voor onze subsidie van het Rijk).
«Doen onze Leden, die er den aanleg toe bezitten, wel allen
evenzeer hun best, om elkander door entomologische teekeningen
voor te lichten bij onze bijeenkomsten ?
«Kan men, door het inzenden van «kleine mededeelingen » den
inhoud van het Tijdschrift, — dat toch den naam draagt der
gezamenlijke Vereeniging, — niet meer onderhoudend maken, ook
zonder dat men er zelf op heeft ingeteekend?
« Wonen we wel altijd, naar vermogen, de beide vergade-
ringen bij, zonder ons door zomerwarmte of vooral winterkoude
te laten terughouden ?
XII VERSLAG.
«Maken we voldoende werk er van, om jeugdige elementen
voor te bereiden en op te wekken, om zich te doen voorstellen
voor het Lidmaatschap ?
«Richten we allen op den bloei der Vereeniging en hare instand-
houding (ook van financieele zijde) wel voldoende het oog, door
de aandacht van bevriende of verwante Maecenaten te vestigen
op eventueele toetreding als « begunstiger » ? (Men herinnere zich,
dat wij in de laatste tijden het verlies van een vijftal hunner hebben
te betreuren, zonder eenige vervanging).
«Een verzoek nog, waarde vrienden! wilt dezen catechismus
toch niet aanmerken als eene philippica. Het was slechts eene
ontboezeming, mij in de pen gegeven door blakende liefde voor
het welzijn van onze kleine, en nog altijd reine, Maatschappij.
Maar, — «die staat, zie toe dat hij niet valle!»
DIXI.
Naar aanleiding van hetgeen de President van het Bestuur aan
het slot van zijn jaarverslag heeft gezegd, vraagt de heer Swierstra
het woord. Reeds dadelijk kan hij aan een der daarin uitgesproken
wenschen tegemoet komen, en wil hij het bewijs leveren, dat ook
hem de bloei der Vereeniging zeer ter harte gaat. Hij heeft namelijk
het voorrecht op een nieuwen begunstiger te mogen wijzen, den
heer Mr. A. Quaestius te Groningen, en twee nieuwe leden voor
te stellen, de heeren Dr. Max Weber, Hoogleeraar aan de universi-
teit te Amsterdam, en Dr. J. C. €. Loman, Leeraar aan het
gymnasium aldaar. — Deze blijde mededeeling wordt door de
Vergadering met luidruchtige ingenomenheid ontvangen.
De Penningmeester, de heer Lodeesen, brengt zijne rekening
over 1885/86 ter tafel, alsmede eene schets der begrooting voor
het volgende jaar. Hij geeft daarbij tevens een algemeen overzicht
van de ontvangsten en uitgaven der door hem beheerde kassen,
waaruit blijkt, 1°. dat het saldo der algemeene kas ongeveer gelijk
is aan dat van het vorige jaar en dit ook het geval is met de
verkregen renten; 2°. dat het saldo der kas voor de uitgave van
VERSLAG. XIII
het Tijdschrift ongeveer f 100 minder bedraagt dan eén jaar te
voren, doordien er, bij het afsluiten zijner rekening, slechts drie
kwartalen van de Rijks-subsidie waren ingeboekt en het vierde
kwartaal, ofschoon nu ook ingekomen , eerst in de volgende rekening
kan worden opgenomen (het debiet van het Tijdschrift is niet
vermeerderd, daarentegen de opbrengst van oude jaargangen ruim
J 40 hooger geweest); 3°. dat het saldo in kas voor de bibliotheek
Hartogh Heys van de Lier f 190 hooger is dan vroeger, omdat
nog vele rekeningen ten laste van die kas niet waren ingeleverd.
De Voorzitter verzoekt de heeren Leesberg en de Vries, de rekening
te willen nazien. Deze verklaren zich hiertoe bereid en houden
zich staande de vergadering met de hun opgedragen taak bezig.
Na verloop van eenigen tijd brengen zij, bij monde van den
heer Leesberg, deswege rapport uit en deelen mede, dat zij de
rekening met de daarbij behoorende bewijsstukken in volkomen
orde hebben bevonden; niet alleen dat de geheele rekening de
blijken draagt van een hoogst zorgvuldig geldelijk beheer, maar
ook verdient de Penningmeester in het bijzonder nog den dank
zijner medeleden, omdat hij zelfs de tijdelijke saldo’s in kas niet
renteloos laat liggen, maar daarvan nog eenig voordeel ten bate
der Vereeniging weet te trekken.
Onder dankzegging aan de beide heeren, die zich de moeile
van het nazien hebben getroost, brengt de Voorzitter, namens de
vergadering, evenzeer hulde aan den Penningmeester, aan wiens
zorgen de geldelijke aangelegenheden der Vereeniging zoo uit-
nemend zijn toevertrouwd.
Inmiddels is ook de schets der begrooting voor het jaar 1886/87
door den heer Lodeesen nader toegelicht en zonder aanmerkingen
door de aanwezigen goedgekeurd. Alleen neemt de heer Snellen
daaruit aanleiding, om er de aandacht op te vestigen, dat een der
meest bezwarende posten voor de Vereeniging bestaat in de huur
van het lokaal voor de bibliotheken. Hij vraagt, of er geen mogelijk-
heid zou bestaan om op die huur eenige vermindering te verkrijgen.
De heer van Hasselt, als President van het Bestuur, neemt op
zich te gelegener tijd daartoe pogingen aan te wenden.
XIV VERSLAG.
Aan de orde is de verkiezing van twee leden van het Bestuur.
De heeren P. C. T. Snellen en C. Ritsema Cz. zijn dit jaar aan
de beurt van aftreding, ofschoon geen bepaling der wet aan hunne
herbenoeming in den weg staat. Beiden worden met algemeene
of bijna algemeene stemmen herkozen. De heer Snellen zegt , onder
dankbetuiging voor het in hem gestelde vertrouwen, gaarne verder
zijne betrekking in het Bestuur te willen voortzetten. Aan den
heer Ritsema, die niet tegenwoordig is, zal diens herbenoeming
door den Secretaris worden medegedeeld 1).
Als plaats voor de volgende Zomervergadering wordt, inzonder-
heid met het oog op eene excursie, door den heer Everts Maastricht ,
door den heer Leesberg Bergen-op-Zoom, door den heer ter Haar
Nijmegen voorgesteld. Bij hoofdelijke stemming verkrijgt Maastricht
de volstrekte meerderheid.
Tot Voorzitter van die vergadering wordt met algemeene stemmen
gekozen de heer Mr. A. H. Maurissen te Maastricht, wien de
Secretaris hiervan kennis zal geven ?).
De huishoudelijke werkzaamheden hiermede afgeloopen zijnde,
wordt, na eenige oogenblikken pauze, overgegaan tot de weten-
schappelijke mededeelingen.
De heer van Hasselt opent de reeks der voordrachten met
de vraag, of de heeren Lepidoptero-, Coleoptero-, Hemiptero-logen ,
enz., niet vreemd zouden opzien , wanneer hun een nieuw specimen
voorkwam, dat in stede van met twee, met acht oogen voorzien
was? Eene dergelijke verrassing, in omgekeerden zin, is hem in
den loop dezes jaars voorgekomen. Steeds gewoon 8- of 6-oogige
Araneiden te bestudeeren, had hij het geluk, in de kleine collectie,
door ons geacht medelid Neervoort van de Poll op onze West-
Indische eilanden verzameld, eene ware spin met slechts twee oogen
aan te treffen, behoorende tot het uiterst zeldzame geslacht Mops
Mac-Leay.
1) Ook de heer Ritsema heeft te kennen gegeven, gaarne zijne taak als lid
van het Bestuur en als Bibliothecaris te blijven vervullen.
2) De heer Maurissen heeft zich de op hem uitgebrachte keuze laten wel-
gevallen.
VERSLAG. XV
Onder aanwijzing van het voorwerp en van fraaie teekeningen,
daarvan door Dr. Everts voor hem, even welwillend als altijd,
vervaardigd, geeft hij een algemeen overzicht over het genus en
eene voorloopige mededeeling over de daartoe behoorende, slechts
hoogst enkele soorten; terwijl hij tevens zijn voornemen te kennen
geeft, daarover een afzonderlijk opstel met plaat in het Tijdschrift
te doen opnemen, als aanhangsel van zijne in den loop van het
jaar gereed komende Lijst der overige door van de Poll medege-
brachte spinnen uit Aruba, Bonaire en Curacao.
De heer Snellen deelt het vervolg mede van zijne waarnemingen
over Dactylota Kinherella. Nadat ten gevolge der welwillende aan-
wijzingen van ons beroemd Eerelid, den heer Stainton, de rups
voor het eerst hier te lande was opgespoord door onzen collega
Dirk ter Haar, op de duinen van Walcheren, bij Domburg, en
later ook door Spreker was gevonden bij Scheveningen (zie verslag
der 39ste Zomervergadering, te Breda, p.xxv), trad een stilstand
in den gang der zaken in. De talrijk gevonden rupsen stierven
allen of leverden slechts sluipwespen op.
Ongezind evenwel om zich door dezen tegenspoed te laten af-
schrikken, ondernamen de heer Ritsema en Spreker in het begin
van September 1885, op een fraaien dag, eene excursie naar de
Katwijksche duinen, in de hoop van er een goeden voorraad rupsen
te zullen opdoen. De buit, verkregen na eenige uren ijverig zoeken ,
bepaalde zich echter slechts tot drie stuks. Eerst voornemens de
bewoonde planten te laten staan en, ter latere herkenning, met
rood garen te omwoelen, besloten zij nader die uit te graven.
Dit geschiedde; de heer Ritsema nam de planten mede, zette ze
in zijnen tuin en slaagde er in, ze tot in Mei dezes jaars levend
te houden. Spreker merkt hier nog op, dat hij in het laatst van
October 1885 ook eenige bewoonde mijnen bij Scheveningen vond,
maar die onaangeroerd liet.
Nog maar half er op vertrouwende, dat de gevonden rupsen den
winter in den tuin van den heer Ritsema goed zouden doorkomen,
deed ‘Spreker in Maart en April 1886 eenige tochten naar de
XVI VERSLAG.
Scheveningsche duinen, tot opsporing van overwinterde mijnen,
en gelukte het hem werkelijk om langzamerhand een dozijn daarvan
bijeen te brengen. De gevonden helmbladen met Kinkerella-mijnen
werden buitenshuis in eene flesch boven wat vochtig zand bewaard,
doch de helmspiertjes niet in het zand gestoken, uit vrees voor
beschimmeling. Reeds was het begin van Juni, — omstreeks
welken tijd men de vlinders kon verwachten, omdat de heer Kinker
zijn exemplaar op 5 Juni had gevangen, — lang voorbij en werden
reeds alle troostmiddelen voor deze nieuwe teleurstelling verzameld , —
daar ook bij den heer Ritsema al de rupsjes verdroogd waren, —
toen Spreker den 23 Juni aangenaam verrast werd door het zien
van een pas uitgekomen vlindertje, dat boven aan een der helm-
spiertjes zat, met dicht tegen het lijf gesloten vleugels, even als
een Crambus. Het was een d. Den 28 Juni kwam nog een
tweede voorwerp uit, ditmaal een 9, terwijl Spreker den 26 Juni
het genoegen had, op de Scheveningsche duinen, aan een’ helm-
stengel een tweede 9 te vinden, dat blijkbaar aanstalten maakte
tot eierleggen. Eenige andere, bij diezelfde gelegenheid in het
schemerlicht gevangen witte vlindertjes, aanvankelijk voor Kinkerella
gehouden, bleken Mlachista dispilella te zijn.
Uit de gedane waarnemingen ten opzichte van Kinkerella valt
af te leiden, dat het beste middel om den vlinder te bekomen,
zal zijn, de overwinterde mijnen in Maart en April op te zoeken.
Later, in Mei, schijnt dit zeer moeielijk te worden, want toen is
het niet meer gelukt, eene enkele mijn te vinden, Dit is wellicht
daaraan toe te schrijven, dat de verdorde helmstengels van het
vorige jaar dan hoe langer hoe meer knakken of afbreken en on-
zichtbaar worden door de nieuw uitspruitenden. Overigens schijnt
de hoofdvliegtijd van den vlinder inderdaad in het laatst van Juni
te vallen en verdient het ook opmerking, dat onafgevlogen vlinders
vrij wat grauwer van tint zijn, door sterker bestuiving, dan het
door den heer Kinker gevangen exemplaar, waarnaar Spreker de
soort beschreef, en voorts dat het 2 merkbaar smalvleugeliger is
dan de d.
Intusschen schijnt het toch ook, dat ten minste enkele rupsen
VERSLAG. XVII
nog langer dan tot half Juli onveranderd blijven, want bij het
nazien, op 13 Juli, der helmspiertjes, met het doel om enkelen
ervan naar deze vergadering mede te nemen, vertoonde zich al
spoedig eene nog onverpopte rups. In een der helmbladen namelijk
bevond zich eene mijn, aan welker bovenste gedeelte in de opper-
huid een klein klepje was gebeten. Meenende dat dit een door
den vlinder reeds verlaten spinsel aanduidde, wilde Spreker het
verder met eene speld openen , maar bemerkte tot zijne verwondering,
dat de langwerpige, inwendig met witte zijde bekleede cocon (de
rups overwintert in een bruin spinsel binnen in de mijn) nog eene
onveranderde, oranjegele rups bevatte. De overige spinsels werden
nu verder onaangeroerd gelaten.
Uit deze waarneming blijkt verder, dat de rups vóór hare ver-
popping een nieuw spinsel maakt en niel in hare winterwoning
verandert. Een uitgedroogd popje, dat op het zand lag en wel van
eene uit haar spinsel geraakte rups afkomstig is, was licht geel-
bruin, met lange zuiger- en sprietscheeden, als een popje van
Nannodia Hermannella F., eene verwante Gelechide.
De heer Leesberg verhaalt, dat hem in het voorjaar van 1884
door een’ wagenmaker drie stukken eikenhout werden ter hand
gesteld, nog van de schors voorzien, en welke bij het doorzagen
zooveel gaten vertoonden, dat het als onbruikbaar moest worden
afgekeurd. Spreker plaatste die brokken hout in eene gesloten kist,
maar verzuimde aanvankelijk er naar om te zien. Eerst in het
volgende jaar werd de kist weder geopend en vond hij daarin veel
zaagsel en ook eenige kleine exemplaren van Lyctus unipunctatus
Hrbst. In het najaar van 1885 bemerkte hij, dat zelfs in den
bodem der kist een gang was gemaakt, en nu, in Juni 1886,
dat er eene menigte kevers waren uitgekomen, en wel opnieuw
een aantal exemplaren van Zyctus, doch thans van grooter gestalte,
en tevens vele voorwerpen van Callidiwm variabile L. Onder deze
jaatsten bevonden zich zeven exemplaren van de var. zigrinus Muls.
(donkerblauwe dekschilden, zwart halsschild, roode pooten met
zwarte dijen, en roode sprieten); een 2 van de var. nigricollis
2
XVIII VERSLAG.
Muls. (gele dekschilden, zwart halsschild, gele pooten met zwarte
dijen, en roode sprieten); en voorts ruim een 20-tal exemplaren,
van beide sexen, van de var. testaceus L. (geheel roodgeel, alleen
somtijds de eerste achterlijfsringen zwart). Van de verschillende
varieteiten werd door Spreker de copulatie waargenomen, zoodat
de mogelijkheid van verdere kweeking bestaat.
Bij het nazien zijner collectie bevond de heer Leesberg onder
zijne exemplaren van C. variabile twee dieren, die in den Haag
op wijnvaten waren aangetroffen en aanmerkelijk smaller bleken
te zijn dan de overigen. Bij nauwkeurig onderzoek werd het hem
duidelijk, dat deze tot eene andere soort behoorden, nl. tot Callidium
lividum Rossi of melancholicum F., welke, volgens Redtenbacher,
leeft in de staken, waarop men den wijnstok bindt.
De voorwerpen, zoowel van Lyctus als van Callidium, worden
aan de aanwezigen vertoond.
De heer Everts deelt een en ander mede over het subgenus
Philochthus Steph. van Bembidium, naar aanleiding van Bedel’s
Faune des Coléoptères du bassin de la Seine. Bedel geeft het volgende
tabellarisch overzicht van de daartoe behoorende zes soorten , waarvan
de zeer gewone Bembidium guttula F als ’t ware het middelpunt
uitmaakt.
1. Achterrand van het halsschild uitge-
rand of scheef afgesneden tusschen
de achterhoeken en het midden-
gedeelte van de basis. . . . . . . 2.
Achterrand van het halsschild geheel
recht "alzesneden „1... ea
bo
De zevende stippelrij op de dek-
schilden duidelijk zichtbaar. . . . diguttatum F.
e vulneratum Dej.).
De zevende stippelry der dekschilden
volkomen ontbrekend. . . . . . . 3.
9. De zijden van het halsschild dof, met
VERSLAG. XIX
eene zeer fijne, oneffen sculptuur ;
de zijden zwak gebogen en de zij-
groef van binnen onduidelijk af-
gescheiden. i: unten ese ee aeneum Germ.
De geheele oppervlakte van het hals-
schild, ook de zijden, als gepolijst;
de zijden sterk gebogen; de zijgroef
naar binnen scherp begrensd. . . 4.
4. Het 3de tot 10de sprietenlid ongeveer
driemaal zoo lang als breed; dek-
schilden iriseerend, van voren
minder sterk bestippeld dan bij
lunulatum, de binnenste rijen zelfs
aan het uiteinde aangeduid . . . iridicolor Bed.
Het 3de tot 10de sprietenlid hoogstens
21 maal zoo lang als breed; dek-
schilden van voren grof bestippeld ;
de binnenste rijen aan het uit-
einde uitgewischt ver Ee) lunulatum Fourcr.
(= riparium Ol. en bigut-
tatum var. 8 Schaum).
5. Halsschild en dekschilden even breed
op de grootste doorsnede; dek-
schilden ovaal, op de zijden ge-
bogen, zonder duidelijke zijvlek
voor het uiteinde; bovenzijde zwart-
achtig; kop groot. . . . ve... Mannerheimi Sahlb.
Halsschild smaller dan de dekschilden;
deze op de zijden weinig gebogen,
langwerpig ovaal, met roodachtige
vlek bij het uiteinde; bovenzijde
met blauwachtigen weerschijn :
kop van middelmatige grootte . . guttula F.
(= bisignatum Serv.).
Exemplaren van al deze soorten, uit ’Sprekers collectie, worden
XX VERSLAG
ter bezichtiging gesteld. B. biguttatum is overal op vochtige plaatsen
te vinden; aeneum op zilte gronden langs de zeekust; zridicolor
Bedel 1879 (dn. Col. Seine, 1, p. 35) langs zout en brak water;
lunulatum op moerassigen bodem; Mannerheimi op vochtige plaatsen ,
onder rottende bladeren; guttula is gemeen op vochtige plaatsen.
De heer Everts laat verder zien Donacia appendiculata Ahr.
(= reticulata Gyll.), eene Zuid-Europeesche soort, die op Sparga-
nium ramosum leeft, doch waarvan de heer Maurissen verscheidene
exemplaren bij Nuth in Limburg heeft gevangen. Als de meest
noordelijke vindplaatsen van deze soort zijn Görz en de Krain
vermeld. Het schijnt meer en meer te blijken, dat menige ‘soort,
tot dusver alleen uit de zuidelijke streken van Europa bekend,
ook meer noordelijk kan worden aangetroffen. Merkwaardige vondsten
zijn vooral te verkrijgen door het bijeenbrengen van een zeer uit-
gebreid materieel. Als men b.v. een fungus ontmoet, die waar-
schijnlijk iets herbergt, dan stelle men zich niet tevreden, met
dien even uit te pluizen en enkele diertjes er uit te halen, maar
doet men beter, alles boven een zak te verbrokkelen en mede te
nemen, om dan later de geheele vangst nauwkeurig te onderzoeken.
Zoo doende bestaat er veel meer kans op zeer verrassende vondsten,
die men eerst dan bemerkt en in den beginne zeker over ’t hoofd
zou hebben gezien.
Ten slotte vertoont de heer Everts nog een exemplaar van Meloe
rugosus Marsh., nieuw voor onze fauna, en een d eng van
Xyloterus dispar F. Het eerste werd zoo even door hem van den
heer Fokker ontvangen; de Ayloterus werd door den heer Springer,
tuinbouw-architect te Amsterdam, in grooten getale bij Hilversum
op Pterocaria caucasica gevonden, en door tusschenkomst van den
heer Swierstra aan onderscheidene coleopterologen rondgedeeld.
De heer Fokker bespreekt in de eerste plaats eene door hem
gedane waarneming betreffende eene talrijke kolonie van Crabro
vagans L. In het begin van Mei dezes jaars verzocht men hem
eens te komen zien naar het afbreken eener oude klepbrug te
Zierikzee, waarvan het hout vol met dieren was. Hij ging er heen
VERSLAG. XXI
en bevond dat de zware bovenbalken der klep, ofschoon van buiten
nog gaaf en wel geverwd, inwendig vermolmd waren en allerwege
met gaten en gangen doorboord, die met eene ontelbare massa
doode en half vergane vliegen waren opgevuld. Hij liet zich een
paar blokken van dit hout te huis bezorgen. Aanstonds rees bij
hem het vermoeden, dat hij hier te doen had met de slachtoffers
eener bijen- of wespensoort, die vroeger in die balken hare nesten
had gemaakt. Bij het nalezen van een paar schrijvers werd dit
vermoeden versterkt en kwam het hem voor, dat de bewoners
graafwespen moeten geweest zijn; immers eenzaam levende, in hout
gravende bijen bergen in hare gangen geen insecten , maar zoogenaamd
bijenvoer, en de andere bijen en gezellig levende wespen kauwen
hare prooi tot eene soort van brij; hier was echter de prooi gaaf,
en dus scheen alleen aan graafwespen te kunnen worden gedacht.
Het onderzoek van het eene stuk hout leverde niets anders op
dan tallooze vliegen, allen van dezelfde soort, Calliphora vomitoria
L., een paar ledige cocons, kennelijk van eene wesp, en enkele
vrij versch er uitziende, doch ook ledige tonnetjes van eene kleinere
vlieg, die. blijkbaar op natuurlijke wijze opengebroken waren en
wier aanwezigheid dus alleen daaruit moet verklaard worden, dat
dezer larven slechts indringers zijn en geleefd hebben in rottende
dierlijke overblijfselen of houtdeelen.
Het andere stuk hout zond Spreker aan den heer Ritsema, die
onmiddellijk verklaarde, dat de vernielers zonder twijfel graafwespen
waren. De heer Ritsema was bij zijn onderzoek gelukkiger. Ook
hij vond massa’a vliegen (Calliphora vomitoria en één Lucilia caesar
L.) en eenige kleinere ledige vliegentonnetjes, doch bovendien een
cocon, waarin eene verdroogde nimf besloten was, die, hoewel
kleurloos, aan den vorm van den kop duidelijk herkenbaar was
als van eene Crabro-soort, terwijl het geel geringde en gevlekte
achterlijf, ofschoon slechts los samenhangend, toch deed zien dat
het voorwerp tot Crabro vagans L. behoorde. Dit is geheel in
overeenstemming met eene vermelding van Snellen van Vollenhoven
(Gelede dieren van Nederland, blz. 375), dat Cr. vagans zijn nest
voorziet van blauwe bromvliegjes,
XXII VERSLAG.
Er is dus geen twijfel aan, of wij hebben hier met het werk
te doen van eene thans uitgestorven, maar indertijd, — naar de
duizenden vliegenoffers te oordeelen , — buitengewoon talrijke kolonie
van Cr. vagans, die in het bovengedeelte der klep zeker vele jaren
achtereen gehuisd heeft en vermoedelijk door eene nieuwe verwlaag
zijn ingesloten (of buitengesloten) en uitgeroeid. Het voorkomen
dezer soort onder die omstandigheden en in zoo grooten getale
verdient wellicht vermelding.
In de tweede plaats vestigt de heer Fokker de aandacht op eene
nieuwe methode, om eene vloeibare conservatie-stof in de insecten-
collectien te brengen, zonder dat men gevaar loopt om de insecten
of de binnenzijde der cartons of doozen daarmede te bevlekken.
Hij ontving nl. onlangs van den heer André te Beaune een daartoe
uitnemend geschikt voorwerp, dat hij ter bezichtiging laat rond-
gaan. Het bestaat uit een klein glazen kommetje, dat rechtop,
met de opening naar boven, aan eene speld is gestoken. De heer
André levert die toestelletjes per stuk tegen 25 centimes en per
100 tegen frs, 22.
Ten slotte vertoont dezelfde Spreker
1°. Eene 73 mm. lange larve van Pygolampis bidentata Fourer, ,
eene Reduvide, door den heer Groll te Vorden gevangen. Deze
vangst is zeer merkwaardig, omdat de soort, ofschoon verspreid
door geheel Europa (ook in Belgie is zij een paar malen gevonden),
overal hoogst zeldzaam is. De soort en het geslacht zijn nieuw
voor onze fauna. Met de larve gaat ook een volwassen exemplaar
ter bezichtiging rond.
2°. Een exemplaar van Chilacis Typhae Perr,, eene Lygaeide
nieuw voor onze fauna, en eveneens door den heer Groll te Vorden
gevangen in een 10-tal voorwerpen, deels nog larven, op 7ypha
latifolia. Ook deze soort is in geheel Europa uiterst zeldzaam en
slechts hier en daar in weinige exemplaren gevonden (nog niet
in Belgie). |
3°. Een exemplaar van Nysius helveticus H.S., te Soest door
Jhr. Dr. Everts gevangen. Deze soort is wel niet zoo zeldzaam als
de beide vorigen, maar behoort toch ook tot de overal schaars
VERSLAG. XXIII
voorkomende soorten. Zij is zeer onderscheiden door de hooge richel,
die over het geheele schildje loopt en door de onafgebroken richel
van het pronotum. Het exemplaar behoort tot de varieteit brunneus
Fieb., die, even als de soort zelve, nieuw is voor onze fauna.
De heer ter Haar vermeldt de vangst van een exemplaar van
Callimorpha dominula L. door zijnen vader in diens tuin te Nijmegen,
en laat verder ter bezichtiging rondgaan eenige om hunne zeldzaam-
heid of vindplaats merkwaardige, Nederlandsche Lepidoptera, en wel:
Polyommatus Phlaeas L. var. Bleus F. — (voor de eerste maal in
ons land).
Lycaena Semiargus Rott. — Giessendam (voor het eerst in de
provincie Zuidholland).
Melitaea Aurinia Rott. — Bij Gouda.
Acronycta strigosa W.V. — Cuyk.
Scotosia rhamnata W.V, (= transversata Hfn.). — Spreker ontdekte
deze soort in 1884 te Ubbergen (gelijktijdig met den
heer Hendrichs te Velp bij Grave) en vond haar in 1885
opnieuw bij Cuyk in drie vrouwelijke exemplaren. Wilde
geeft twee generatien op: rups in Mei, Juni en Augustus,
September; vliegtijd April, Mei en einde Juni, Juli.
Dit moge in een milder klimaat het geval zijn, bij ons
te lande schijnt slechts eene generatie voor te komen.
Een 9 althans legde op 26 Juli 1885 eieren en deze
kwamen niet uit vóór 24 April in dit jaar. De teelt
mislukte volkomen bij gebrek aan het noodige voedsel,
ofschoon de eieren, om het vroeg uitkomen tegen te gaan,
in de open lucht waren bewaard.
Acidala imitaria Hbn. — Cuyk.
Hupithecia linariata W.V. — Een exemplaar op 3 Augustus te Cuyk.
» minutata Gn. — Cuyk.
» absinthiata Cl. — Cuyk; ook door Spreker te Domburg
gevangen.
deentropus niveus Ol. — Cuyk.
Schoenobius mucronellus Scop. — Cuyk.
XXIV
VERSLAG.
Teras Boscana F. var. Parisiana Gn. — Van deze soort, die bij
Cuyk als type en als varieteit eene niet zeldzame ver-
schijning is, werden door Spreker een aantal exemplaren
der varieteit gekweekt, de rupsen waren niet, zooals in
Snellen’s /linders van Nederland, naar de aangehaalde
schrijvers, beschreven wordt, groen, maar geel met
donkeren kop, een licht, donker gerand nekschild en
donkere buikpooten; de rups schijnt dus ook te variee-
ren; een exemplaar, door de zorg van een aantal sluip-
wespjes geprepareerd, is als overtuigingstuk er bi
gestoken.
Grapholitha expallidana Haw. — Cuyk.
»
»
jaceana H.S. — Cuyk.
strobilella L. — In een 15-tal exemplaren uit bij
Ubbergen opgeraapte den-appels gekweekt. De rups leeft
daarin geheel verborgen en verraadt door geen uitwen-
dig zichtbaar teeken hare aanwezigheid, zoodat men de
den-appels op goed geluk moet medenemen; terwijl de
zeer platte pop tusschen de schubben der appels te
voorschijn komt, zonder dat zij er één van stand doet
veranderen.
Enicostoma lobella W.V. — Cuyk.
Gelechia scalella Scop. — St. Jansberg, Limburg.
Coriscium cuculipennellum Hbn. — Cuyk.
Laverna aurifrontella Hbn. — Cuyk.
Elachista obscurella Staint. — Limburg (Middelaar).
Platyptilia nemoralis Zell. — Ubbergen, reeds op 8 Juli.
Bucculatria nigricomella Zell. — Een 25-tal exemplaren gekweekt
uit rupsen, in April te Cuyk gevonden; op een na, be-
hooren zij allen tot de varieteit aurimaculella Staint.
Wellicht zal de zomer-generatie den type opleveren.
Cosmopteryx Scribaïella Zell. — Van dit prachtige vlindertje vond
Spreker op den St. Jansberg een aantal rupsen , minee
rende in eene rietplant, die tusschen struikgewas stond.
Behalve een groot aantal sluipwespjes, waarvan de blad-
VERSLAG. XXV
mineerende rupsen buitengewoon veel te lijden hebben,
leverde deze kweeking een negental vlindertjes.
Nog begeeft zich de heer ter Haar voor een oogenblik op het
gebied der practische entomologie. Het best kan men rupsen
kweeken in de bekende suikerflesschen, doch een groot bezwaar
is hierin gelegen, dat bij het verwijderen van den bodem de
flesch springt of barsten ontstaan, die op den duur toch oorzaak
worden van het uiteenvallen der flesch. Het volgende middel om
dit te voorkomen, is door Spreker in de laatste jaren met vrij
goeden uitslag aangewend. Men omwinde de flesch, dicht bij den
bodem, ongeveer zesmaal met een wollen draad, die sterk moet
worden aangehaald. Den vorigen dag moet 1 of 41 centimeter
boven de plaats, waar de draad zal worden gebonden, eene reep
papier om de flesch zijn geplakt, ten einde zooveel mogelijk het
inbarsten te voorkomen. Nu drenke men den draad met spiritus,
daarbij zorg dragende dat het vocht niet op de flesch zelve loopt.
De flesch wordt dan met den bodem naar boven op de tafel ge-
plaatst, en vervolgens de spiritus in brand gestoken. Bij eene dikke
flesch dient dit nog eens herhaald te worden. Dadelijk nadat de
spiritus is uitgebrand, moet de flesch in eene kom of emmer met
koud water worden gedompeld; meestal zal dan de bodem met
een knap er geheel afbarsten en met de hand er uit kunnen
worden gedrukt.
De heer van der Wulp vestigt de aandacht op een zeer onlangs
verschenen werk: Diptera Marchiea. Systematisches Verzeichniss der
Zweiflügler der Mark Brandenburg, door G. H. Neuhaus, Berlin
1886. — Sinds het klassieke werk van Schiner, de Fauna austriaca
(1868) en diens kort daarop gevolgden Catalogus Dipterorum Europae,
had geen boek het licht gezien, waarin de geheele orde der Diptera
systematisch werd behandeld, en als zoodanig verdient de arbeid
van Neuhaus met welgevallen te worden begroet. De Schrijver, een
émeritus-predikant en tot dusver niet als dipteroloog bekend, is
een man van reeds ver gevorderden leeftijd, want in zijne voorrede
spreekt hij van het werk «seines Alters» en blijkt het, dat hij
XXVI VERSLAG.
reeds sinds 1835 zich met de studie die Diptera heeft bezig gehouden.
Nochtans bevat het boek niet meer dan 1200 soorten als in Mark
Brandenburg voorkomende, een getal stellig veel te gering, als
men in aanmerking neemt, dat in ons kleine landje op dit oogen-
blik reeds 2100 soorten bekend zijn en nog van tijd tot tijd nieuwe
ontdekkingen daaraan worden toegevoegd. Vooral aan de kleinere
soorten schijnt de Schrijver niet altijd genoegzame aandacht te
hebben geschonken. Als bloote « Verzeichniss » is het werk van
belang voor de kennis der geographische verspreiding der middel-
Europeesche Diptera; voor de systematiek evenwel zal men er niet
veel uit kunnen Jeeren, omdat de Schrijver uitsluitend de groote
meesters, Meigen en Schiner, gevolgd heeft, maar weinig of geen
acht heeft geslagen op de na hen aangebrachte systematische ver-
beteringen.
De heer van der Wulp levert verder eene opgave van in den
laatsten tijd nieuw als inlandsch bekend geworden Diptera, waarvan
de meesten tevens door hem ter bezichtiging worden gesteld. Allen
zijn zeldzame soorten, wier ontdekking te danken is aan de ijverige
nasporingen van Mr. A. H. Maurissen te Maastricht en Dr. J. G.
de Man te Middelburg, welke laatste tegenwoordig de Diptera tot
een onderwerp van zijne bepaalde studie maakt. Het zijn:
Colpodia angustipennis Winn, — Een d, Middelburg, September,
(de Man).
Sciara conspicua Winn. en placida Winn., beiden te Maastricht
(Maurissen).
Mycetophila stolida Walk. — Eeng, Middelburg, Juli (de Man).
Ceroplatus sesioides Wahlb. — Een 4, Maastricht, September
(Maurissen).
Dixa aprilina Meig. — Een d, Middelburg, October (de Man).
Beris Morrisia Dale en chalybeata Först. — Beiden door den
heer Maurissen gevangen, de eerste te Amby in Juni,
de tweede te Maastricht in Mei.
Gymnopternus nigrilamellatus Macq. — Een d te Domburg, in
Juni (de Man).
Sarcophaga erythrura Meig. — Een d bij Breda, in Juli (de Man).
VERSLAG. XXVII
Periscelis annulata Fall. — Een d te Middelburg, in Juli (de Man).
Chlorops brunnipes Zett. — Een g te Breda, in Juli (de Man).
Oscinis plumiger Meig. — Een g, als voren (de Man).
Borborus tibialis Zett. — Drie mannelijke exemplaren te Dom-
burg, in September (de Man).
De heer Veth deelt mede, dat hij, de Paasch- en Pinkster-
vacantie te Arnhem doorbrengende, dit jaar bijzonder gelukkig is
geweest in zijne vangsten aldaar. Behalve tal van meer of minder
zeldzame Coleoptera, ving hij er een zestal soorten, nieuw voor
onze fauria, te weten:
Pterostichus angustatus Dfts.
Strichoglossa semirufa Er.
Scopaeus minimus Er.
Stilicus fragilis Grav.
Brachypterus cinereus Heer.
Sitones longicollis Fahrs.
De exemplaren laat hij ter bezichtiging rondgaan.
De heer Brants zegt het einde der wetenschappelijke mede-
deelingen te hebben afgewacht, ten einde een verzoek te richten
tot de Leden, meer bepaald tot hen, die zich met het nagaan der
levenswijze van de Schubvleugelige insecten bezig houden, Het is
uit het Tijdschrift bekend, dat hij eenige jaren geleden het voorrecht
had, binnen Arnhem, op Aconitum napellus, de rupsen aan te
treffen van Plusia moneta F., die eerst in den laatsten tijd hare
woonplaats schijnt uitgebreid te hebben tot aan de kusten van de
Oost- en de Noordzee en eertijds beschouwd werd als uitsluitend
eene bewoonster der bergstreken van middel-Europa.. Sedert ge-
lukte het hem, nagenoeg jaarlijks die rupsen, meestal nog zeer
jeugdig, aan te treffen en steeds tot vlinders te kweeken, doch
hij is er nimmer in geslaagd, de paring van deze waar te nemen
of eieren te bekomen. Daar het nog steeds de vraag blyft, op
welke wijze de genoemde soort overwintert, stelt Spreker er
inmiddels belang in, hieromtrent zekerheid te bekomen, Twee
XXVIII VERSLAG.
feiten staan .vast: de rupsen vertoonen zich reeds vroeg in het
voorjaar (in April) in de samengesponnen toppen van de voedings-
plant, en de vlinder verlaat in de tweede helft van Juni het
poppenvlies; zoo althans is het verloop ten onzent. De vraag dringt
zich dan ook op den voorgrond, in welken staat de soort haar
bestaan verzekerd ziet gedurende de maanden Juli enz. tot in April
of Mei van het volgende jaar, waar men met de onderscheidene
schrijvers mag aannemen, dat slechts ééne generatie in het jaar
voorkomt ?
Ook in den loop van dit jaar heeft Spreker wederom getracht,
gekweekte vlinders in het leven te houden, ten einde deze tot
het leggen van eieren te brengen, doch geen hunner heeft ook
slechts één enkel eitje afgezet. Trouwens, zij bleven hoogstens
een veertiental dagen in het leven, ofschoon zij, zoodra ze in het
zonlicht geplaatst werden, gretig gebruik maakten van den hun
toegedienden verdunden honig. In den regel hangt de vlinder on-
bewegelijk aan een stengel of blad, en alleen door licht en warmte
wordt hij genoopt tot eene zacht zwevende vlucht of tot het be-
drijvig betasten der bloemen, ten einde daaruit, met behulp van
den buitengewoon langen zuiger, vocht op te slorpen.
Hoewel het meerendeel der gekweekte vlinders tot het manne-
lijk geslacht behoorde, zoo bevonden zich toch ook eenige vrou-
welijke dieren daaronder. Nadat deze gestorven waren, opende
Spreker hun achterlijf, ten einde althans eenigszins over het voor-
komen der eieren te kunnen oordeelen. Tot zijne bevreemding kon
hij echter bij geen dezer vlinders eenig spoor van eieren ontdekken.
Het denkbeeld kwam toen in hem op, dat deze vlindersoort ten
onzent niet voortteelt, doch telkens als hij voorkomt, ingevoerd
is door individuen die, na overwintering in zuidelijker gelegen
landen, de eieren zijn komen hechten aan de jeugdige uitspruit-
sels der voedingsplant. Het vermoeden schijnt dus gewettigd,
dat niet de jonge rups noch het ei, maar de moedervlinder
overwintert; doch ook te dien aanzien ontbreken bepaalde gegevens.
Een en ander beveelt Spreker in de bijzondere aandacht van de
Leden der vergadering aan, niet alleen omdat het hier geldt eene der
VERSLAG. XXIX
prachtigste Europeesche vlinders, maar ook, naar zijne over-
tuiging, eene soort, die bestemd is eene rol in de nijverheid te
spelen. Het dichte en betrekkelijk groote spinsel, waarin de pop
rust, bestaat namelijk uit doffe, doch zeer zachte en taaie zijde,
en het is niet onwaarschijnlijk, dat daarvan te eeniger tijd nut
zal worden getrokken voor de zijdeteelt. Dat de aandacht bereids
hierop gevallen is, bleek aan Spreker bij een bezoek aan eene
nijverheidstentoonstelling, in 1883 te Zurich gehouden, alwaar
hij, nevens de cocons der meest bekende zijde-voortbrengende
rupsen, een aantal spinsels van Plusia moneta zag tentoongesteld.
Mocht het blijken, dat de zijde van deze Plusia inderdaad bruik -
baar is, dan is het ontegenzeggelijk een groot voordeel, dat het
dier in Europa tehuis behoort en eene plant tot voedsel kiest,
welke thans reeds als sierplant op nagenoeg iedere boerenhofstede
gevonden wordt en gemakkelijk is aan te kweeken.
Hoe het ook zij, de eerste vraag, welke opgehelderd dient te
worden, is die omtrent de wijze van overwintering der soort,
omdat daarnaar te beoordeelen valt, of Plusia moneta, wat Neder-
land betreft, slechts als trekvogel is te beschouwen, dan wel of
zij gerekend mag worden tot de dieren, die bij ons inderdaad
inheemsch zijn of dit althans zullen worden. Met aandrang roept
Spreker de medewerking in van de Leden der Nederl. Entomol.
Vereeniging, ten einde dit punt tot klaarheid te brengen; voor
iedere mededeeling, die ten deze eenig licht kan aanbrengen,
houdt hij zich aanbevolen.
Niemand verder het woord verlangende, sluit de Voorzitter deze
vergadering, onder dankbetuiging aan de verschillende Sprekers.
Den volgenden dag werd in de fraaie en vruchtbare omstreken
van Winterswijk eene gezamenlijke excursie gehouden, die door
heerlijk zomerweder begunstigd werd en voor het meerendeel der
tochtgenooten veel stof tot tevredenheid opleverde. Als de merk-
waardigste vangsten werden opgegeven:
XXX
VERSLAG.
COLEOPTERA.
Elaphrus Ulrichi Redt.
Amara patricia Dfts.
Bradycellus similis Dej.
Bembidion Doris Panz.
Tachypus pallipes Dfts.
Hydroporus obscurus St.
Gyrinus colymbus Er. — Fn.
nov. sp.
Hydraena testacea Curt.
Bolitochara bella Mark.
Tachyusa coarctata Er.
Staphylinus compressus Marsh.
Baptolinus affinis Payk. — Fn.
nov. sp.
Homalium planum Payk. — Fn.
nov. Sp.
Colon brunneum Latr.
Liodes humeralis Kug.
Ptinella testacea Heer.
Scaphidium 4-maculatum Ol, —
Fn. nov. sp.
Paromalus flavicornis Hrbst.
Synchitodes crenatus Hrbst.
Cerylon deplanatum Gyll. —
Fn. nov. sp.
Laemophloeus duplicatus Waltl.
— Fn. nov. sp.
Cryptophagus lapponicus Gyll. —
Fn. nov, sp.
Enicmus rugosus Hrbst.
Litargus bifasciatus F. — Fn.
nov. Sp.
Agrilus olivicolor Kiesw. — Fn.
nov. Sp.
Rhagonycha fuscicornis Ol.
Malthodes guttifer Kiesw.
Aspidiphorus orbiculatus Gyll.
Cerocoma Schaefferi L.
Platytarsus echinatus Bonsd.
Hylobius fatuus Rossi.
Balaninus nucum L.
Tychius Schneideri Hrbst.
Sibinia Viscariae L,
Orchestes Avellanae Don.
Apion opeticum Bach.
Xyleborus dispar F.
Clytus arcuatus L.
Strangalia attenuata L.
Cryptocephalus 6-punctatus L.
» 10-maculatus L. et var.
» parvulus Müll.
» marginatus F,
pix Pim la
Crepidodera Helxines L.
Dibolia Cynoglossi Koch.
Endomychus coccineus L.
HEMIPTERA.
Geocoris grylloides L., een volkomen ontwikkeld 9, waarvan de
heer Fokker voornemens is afzonderlijk in het Tijdschrift
melding te maken.
VERSLAG.
XXXI
LEPIDOPTERA.
Melanagria Galathea L.
Lycaena Alcon W.V.
» _ Semiargus v. Rott.
Procris Pruni W.V.
Zygaena Trifolii Esp. , in aantal.
Nola centonalis Hbn., vele vari-
eerende exemplaren.
Lithosia plumbeola Hbn.
Heliothis Dipsacea L. (fraaie
varieteit).
Hydrelia uncula Clerck.
Prothymia viridaria Clerck.
Hypenodes costaestrigalis Steph.
Sthanelia hippocastanaria Hbn.
Endotricha flammealis W.V.
(fraaie varieteit).
Tortrix gnomana Clerck.
Tortrix Grotiana F.
Conchylis rutilana Hbn.
Penthina sellana Hbn.
» semifasciana Haw.
Grapholitha scutulana W.V. var.
cirsiana Zell.
> fractifasciana Haw.
» aurana F.
Nemotois cupriacella Hbn.
Argyrestia abdominalis Zell.
Depressaria costosa Haw.
Tischeria angusticolella Dup. —
Fn. nov. sp. (door den
heer ter Haar ge-
vangen).
Platyptilia ochrodactyla Hbn.
DIPTERA.
Bibio Pomonae F.
Exoprosopa capucina F. in ver-
scheidene exemplaren.
Ogcodes zonatus Er.
Chrysotus laesus Wied.
Dolichopus vitripennis Meig.
Paragus tibialis Fall. var. obs-
curus Meig.
Eristalis alpinus Panz.
Miltogramma pilitarsis Rond. —
Fn. nov sp., in 7 exem-
plaren,
Sapromyza obsoleta Fall.
Tephritis argyrocephala Löw. —
Fn. nov. sp.
ARANEIDAE.
Wat deze betreft, deelde Dr. van Hasselt het volgende mede:
De excursie leverde mij geen voor de fauna nieuwe soorten op |),
1) Het was mij, bij die teleurstelling, geen geringe troost, in dezen zelfden
tijd van den heer ter Haar een paar fleschjes met zijne vangsten bij Nijmegen
en Cuyk te mogen ontvangen, waaronder twee nieuwe, zeer zeldzame, species voor
onze fauna voorkwamen, te weten: Aystieus cuneolus C. Koch, & (= Monaeses
Thor. s. Tmarus Sim. piger Walck.) en Dysdera (Harpactes) Hombergii Scop. d jun,
XXXII VERSLAG.
niettegenstaande de dankbaar ondervonden medewerking van ver-
scheidene tochtgenooten; doch tal van fraaie en enkele zeldzame
exemplaren uit de meeste familien kwamen mij voor, ter verbe-
tering mijner collectie geschikt. De meest belangrijke onder de
velerlei verkregen soorten waren:
Coelotes atropos Walck. 2 g (Leesberg, mihi).
Linyphia frenata Wid. & jun. et pullus (Leesberg, mihi).
Walckenaera sanguinolenta Walck. 4 pullus (Leesberg).
Cyclosa conica Pls. g (Veth), zeldzaam fraai geteekend.
* Epeira adianta Walck ¢ et pullus (van der Wulp, mihi).
» Alsine Walck, 9 d (Fokker, mihi).
Thanatus formicinus Clk. 3 g (Everts, Leesberg, mihi).
Aystieus sabulosus Hahn. Verscheidene g adult. en d jun. (Fokker,
Leesberg, Everts, ter Haar, mihi). Volkomen gelijk
aan die welke op onze duinen voorkomen.
* Lycosa herbigrada Blackw. g met cocon (mihi).
* Oxyopes lineatus Latr. 2 9 jun. (Leesberg, mihi). _
Hasarius arcuatus Clk. g (Fokker).
Ballus depressus Walck. 2 (Leesberg). Deze heeft sedert een,
door mij nimmer gezien, allerfraaist sneeuwwit, plat
coconnetje vervaardigd, merkwaardig door de vele
regelmatig geplaatste, bandvormige aanhechtsels, die het
als een borduursel omzoomen.
De met een * geteekende behooren tot de in ons land bij uit-
stek zeldzame soorten.
LIJST DER LEDEN
VAN DE
NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING
op 17 Jull.1386,
MET OPGAVE VAN HET JAAR HUNNER TOETREDING, ENZ.
IAT
BEGUNSTIGERS.
Mr. U. W. Hubrecht, Lid van Gedeputeerde Staten van Zuidholland,
Voorhout 66, te ’s Gravenhage. 1859.
Mevrouw de Wed. Hartogh Heys van de Lier, geb. Snoeck, Alexander-
straat 23, te ’s Gravenhage. 1868.
Dr. F. J. L. Schmidt, te Rotterdam. 1869.
Mr. J. Thiebout, te Zwolle. 1869. |
Het Koninklijk Zoologisch Genootschap Natura Artis Magistra te
Amsterdam. 1879.
Mr. J. W. van Lansberge, oud Gouverneur-Generaal van Ned. Indie,
Huize de Rees te Brummen. 1882.
Dr. C. Sepp, Emeritus Predikant, Keizersgracht bij de Leidsche straat,
469, te Amsterdam. 1882.
C. L. Roos Vlasman, Burgemeester van Abcoude en Baambrugge,
te Abcoude. 1882.
Mr. H. Hartogh Heys van Zouteveen, Phil. nat. Dr., te Assen. 1882.
Teyler’s Stichting te Haarlem. 1883.
Mr. J. Jochems, Korte Vijverberg 4, te ’s Gravenhage. 1883.
De Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem. 1884.
Mr. A. Quaestius, te Groningen. 1886.
EERELEDEN.
Dr. G. F. Westerman, Directeur van het Koninklijk Zoologisch Ge-
nootschap Natura Artis Magistra, te Amsterdam. 1858.
H. T. Stainton, Esq., Mountsfield, Lewisham bij Londen. 1861.
3
XXXIV LIJST DER LEDEN ENZ.
Dr. C. Felder, lid der Kais. L. C. Academie der Naturwissen-
schaften en Burgemeester van Weenen, Operngasse 8, te Weenen.
1861.
Prof. J. O. Westwood, M. A., F. L. S., Directeur van het Hopean
Museum, te Oxford. 1862.
Jhr. Dr. J. L. C. Pompe van Meerdervoort, te Bergen-op-Zoom.
1861.
Dr. Gustav L. Mayr, Professor aan de Hoogere Burgerschool te Weenen ,
III Haupstrasse 75, te Weenen 1867.
Dr. H. D. J. Wallengrén, te Farhult, bij Höganäs in Zweden. 1871.
R. Mac-Lachlan, F. R. S., Westview, Clarendon-road, Lewisham,
S. E., te Londen. 1871.
Dr. T. Thorell, voormalig Hoogleeraar in de Zoologie aan de Hooge-
school te Upsala in Zweden, thans wonende te Sori, Liguria
(Italie). 1872.
Dr. C. A. Dohrn, President der Entomologische Vereeniging te
Sleltin. 1873.
M. E. Baron de Selys Longchamps, Boulevard de la Sauveniere 34,
te Luik. 1874.
Dr. V. Signoret, Avenue de Chevreuse 5, te Clamart (Seine)
Frankrijk. 1874.
CORRESPONDEERENDE LEDEN.
Frederic Moore, Bestuurder van het Museum der voormalige Oost-
Indische Compagnie, Five House, Whitehall, te Londen. 1864.
Jhr. J. W. May, Consul-Generaal der Nederlanden, Arundal House,
Percy Cross, Fulham road, S. W., te Londen. 1865.
Dr. W. Marshall, Privaat-docent, te Leipzig. 1872.
A. Fauvel, Rue d’Auge 16, te Caen. 1874.
Dr. O. Taschenberg, te Halle a. S. 1883.
A. W. Putman Cramer, Douglass street 51, te Brooklyn, Staat
New-York, in Noord-Amerika. 1883.
BUITENLANDSCHE LEDEN.
Vicomte Henri de Bonvouloir, Rue de Université 15, te Parijs.
(1867—68). — Coleoptera.
H. Jekel van Westing, lid der K. Acad. van natuuronderzoekers te
Moscou en van verscheidene entomol. genootschappen, Rue de Dun-
kerque 62, te Parijs. (1868—69). — Coleoptera, meer bijzonder
Curculioniden.
J. Lichtenstein, villa la Lironde bij Montpellier. (1878—79). —
Aphiden.
René Oberthür, te Rennes (Ille-et-Vilaine) Frankrijk. (1882—83). —
Coleoptera, vooral Carabiciden.
LIJST DER LEDEN ENZ. XXXV
GEWONE LEDEN.
1845-46.
Dr. J. G. H. Rombouts, te Groesbeek. — Algemeene Entomologie.
F. M. van der Wulp, Trompstraat 154, te ’s Gravenhage. — Diptera.
Dr. M. C. VerLoren van Themaat, Huize Schothorst, te Hoogland
bij Amersfoort. — Algemeene Entomologie.
J. W. Lodeesen, Tulpstraat 6, te Amsterdam. — Lepidoptera indigena.
W. O. Kerkhoven, te Lochem.
1851-52.
R. T. Maitland, Commelinstraat, 17, te Amsterdam. — Algemeene
Entomologie.
P. C. T. Snellen, Wijnhaven (Noordzijde) 45, te Rotterdam. —
Lepidoptera.
Dr. M. Imans, te Utrecht.
Dr. W. A. J. van Geuns, Koninginnegracht 15, te ’s Gravenhage.
1852-53.
Mr. H. W. de Graaf, Noordeinde 123, te ’s Gravenhage. — Inl. Lepi-
doptera, bijzonder Microlepidoptera.
G. M. de Graaf, Heerengracht 55, te Leiden. — Lepidoptera.
G. A. Six, De Ruiterstraat 65, te ’s Gravenhage. — Hymenoptera.
Dr. W. Berlin, Oud-Hoogleeraar, Westeinde 2, te Amsterdam. —
Algemeene Zoologie.
1855-56.
A. A. van Bemmelen, Directeur van de Diergaarde te Rotterdam. —
Algemeene Entomologie.
Mr. E. A. de Roo van Westmaas, Huize Daalhuizen, te Velp. —
Lepidoptera.
1356-57.
Mr. J. Herman Albarda, te Leeuwarden. — Neuroptera.
Mr. W. Albarda, te Ginneken. — Lepidoptera en Neuroptera.
Dr. A. W. M. van Hasselt, Amsterdamsche Veerkade 15, te ’s Graven-
hage. — Araneiden.
1857-58.
Dr. J. W. Schubärt, te Utrecht.
W. K. Grothe, te Zeist.
1858-59.
J.C.J. de Joncheere, Voorstraat, D 368, te Dordrecht. — Lepidoptera.
ONNA LIJST DER LEDEN ENZ.
1860—61.
J. Kinker, Keizersgracht CC 580, te Amsterdam. — Lepidoptera en
Coleoptera indigena,
Dr. E. Piaget, aux Bayards, Neuchatel, Zwitserland. — Diptera en
Parasitica.
1861-62.
Mevrouw de Weduwe Hartogh Heys van de Lier, te ’s Gravenhage ,
voor wijlen haren Echtgenoot.
1863-64.
Mr. R. Th. Bijleveld, Voorhout 88, te ’s Gravenhage. — Algemeene
Entomologie.
D. J. R. Jordens, Sassenpoorterwal, F 3471, te Zwolle. — Lepidoptera.
1864.—65.
Mr. A. H. Maurissen, te Maastricht. — Europeesche insecten.
Dr. H. J. Veth, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, Boezemsingel 118,
te Rotterdam. — Algemeene Entomologie, vooral Coleoptera.
H. W. Groll, te Haarlem. — Coleoptera.
1865-66.
Mr. A. Brants, Buitensingel, te Arnhem. — Lepidoptera.
1866-67.
F. J. M. Heylaerts, St.-Jansstraat, te Breda. — Lepidoptera enz.
Dr. N. W. P. Rauwenhoff, Hoogleeraar te Utrecht. — Algemeene
Zoologie.
A. van den Brandt, te Venlo. — Lepidoptera.
1867—68.
C. Ritsema Cz., Conservator bij ’s Rijks Museum van natuurlijke
historie, Rapenburg 94, te Leiden. — Algemeene Entomologie.
1868-69.
Dr. J. G. de Man, te Middelburg. — Diptera.
Dr. F. W. O. Kallenbach, te Rotterdam. — Lepidoptera.
A. Cankrien, te Kralingen. — Lepidoptera.
Mr. C. J. Sickesz, Huize de Cloese, bij Lochem.
1869-70.
M. Nijhoff, Nobelstraat 18, te ’s Gravenhage. — Bibliographie.
1870-71.
Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool,
Stationsweg 79, te ’s Gravenhage. — Europeesche Coleoptera.
LIJST DER LEDEN ENZ. XXXVII
Mr. M. C. Piepers, Lid der rechterlijke macht in Nederlandsch Indie. —
Lepidoptera.
Dr. P. J. Veth, Oud-Hoogleeraar te Arnhem.
1871-72.
Dr. J. Ritzema Bos, Leeraar aan ’s Rijks Landbouwschool te Wage-
ningen. — Oeconomische Entomologie.
J. F. G. W. Erbrink, N. Z. Voorburgwal over de Kolk 62, te Amster-
dam. — Algemeene Entomologie.
J. B. van Stolk, Schie 23, te Rotterdam. — Lepidoptera.
Mr. A. F. A. Leesberg, Gedempte Burgwal 33, te ’s Gravenhage. —
Coleoptera.
Dr. H. J. van Ankum, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit te
Groningen. — Algemeene Zoologie.
M. M. Schepman, te Rhoon. — Neuroptera.
Dr. C. K. Hoffmann, Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit te Leiden. —
Vergelijkende ontleedkunde en Embryologie.
1872—73,
Dr. A. J. van Rossum, Kastanjelaan, te Arnhem.
1873-74.
Dr. J. van Leeuwen Jr., Hoogleeraar aan ’s Rijks Universiteit (Noord-
einde 55) te Leiden. — Lepidoptera.
Mr. M. ’s Gravesande Guicherit, te Delft. — Coleoptera.
1871-75.
H. L. Gerth van Wijk, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool te
Middelburg. — Hymenoptera aculeata.
J. van den Honert, Plantage Muidergracht 32, te Amsterdam. —
Lepidoptera.
K. N. Swierstra, Conservator bij het Koninkl. Zool. Genootschap
Natura Artis Magistra te Amsterdam. — Algemeene Entomologie.
| 1875-76.
H. Uijen, Priemstraat, te Nijmegen. — Lepidoptera.
Mr.J. G. Wurfbain, Villa Claerhout bij Arnhem. — Algem. Entomologie.
A. J. Weytlandt, te Westzaan. — Coleoptera.
Dr. M. W. Beijerinck, te Delft. — Gallenmakende Insecten.
Vine. Mar. Aghina, Sacr. Ord. Praed., te Schiedam. — Lepidoptera.
1876-77.
Dr. P. H. J. J. Ras, Velper weg 56a, te Arnhem.
L. de Bruyn, Offieier der Artillerie, te Brielle.
W. H. Dreessens, Oudebrugsteeg 5, te Amsterdam.
Mr. A. J. F, Fokker, te Zierikzee. — Hemiptera.
XXXVIII LIJST DER LEDEN ENZ.
Emile Seipgens, Leeraar aan de Hoogere Burgerschool, Rapenburg,
te Leiden. — Coleoptera.
A. M. J. Bolsius, Geneesheer op het gezondheids-etablissement Sin-
danglaja, Preanger, Java.
1877-78.
Dr. C. Kerbert, Directeur van het Aquarium, Reguliersgracht 78, te
Amsterdam.
Dr. G. A. F. Molengraaff, Adsistent bij het Botanisch Laboratorium te
Utrecht. — Lepidoptera.
1878-79.
Dr. A. C. Oudemans Jsz., Directeur van het Zoologisch-Botanisch
Genootschap, te ’s Gravenhage. — Acarina.
Dr. Henri W. de Graaf, Hoogewoerd 123, te Leiden. — Anatomie en
Physiologie der Insecten.
P. T. Sijthoff, Administrateur op de kina-plantage Tjilaki, nabij
Bandong, Preanger regentschappen, Java. — Coleoptera.
Dr. F. A. Jentink, Directeur van ’s Rijks Museum van natuurlijke
historie, Morschsingel, te Leiden.
1879—SO.
Dirk ter Haar, te Cuyk. — Lepidoptera en Orthoptera.
K. Bisschop van Tuinen Hz., Leeraar aan de Hoogere Burgerschool
en het Gymnasium te Zwolle. — Lepidoptera.
1880-831.
J. T. Oudemans, Sarphatistraat 78, te Amsterdam. — Macrolepidoptera
en Hymenoptera.
J. Gerard Kruimel, op de koffie-onderneming Kalimanis, Wlingie ,
Blitar, Java. — Lepidoptera.
J. Jaspers Jr., te Velsen. — Inlandsche Insecten.
1881-82.
Dr. H. Bos, Leeraar aan ’s Rijks Landbouwschool te Wageningen. —
Formiciden.
1882-83.
Dr. R. H. Saltet, Singel 318, te Amsterdam.
D. van der Hoop, Zuidblaak 64, te Rotterdam. — Coleoptera.
Dr. J. Bosscha Jz., Leeraar aan de Hoogere Burgerschool te Breda. —
Coleoptera.
Dr. Max Fürbringer, Hoogleeraar aan de Universiteit, Stadhouderskade
73, te Amsterdam. — Lepidoptera.
H. M. Bruna, Predikant te Wijchen, bij Nijmegen. — Lepidoptera.
Dr. R. Horst, Conservator bij ’s Rijks Museum van natuurlijke
historie, Niewwsteeg, te Leiden.
LIJST DER LEDEN ENZ. XXXIX
1883-84.
«A. E. Kerkhoven, theeplanter op Ardja Sari bij Bandong (Java).
Johan P. Vink (adres: in firma H. Duys) te Nijmegen. — Lepidoptera.
Marius Koch, Administrateur op het kinaland Tjikembang bij Bandong
(Java).
J. R. H. Neervoort van de Poll, Keizersgracht bij de Leliegracht 163,
te Amsterdam. — Coleoptera.
Mr. Th. F. Lucassen, Javastraat 54, te ’s Gravenhage. — Coleoptera.
Mr. W.J. C. Putman Cramer, te Velp. — Lepidoptera.
Otto Netscher, te Batavia. — Coleoptera.
J. Biittikofer, Conservator bij ’sRijks Museum van natuurlijke
historie, Breestraat, te Leiden.
Dr. Th. W. van Lidth de Jeude, Conservator bij ’s Rijks Museum
van natuurlijke historie, Boommarkt, te Leiden. — Anatomie der
Insecten.
1884-85.
Joh. de Vries, P. C. Hooftstraat 82, te Amsterdam. — Lepidoptera.
1886-87.
Dr. Max C. W. Weber, Hoogleeraar aan de Universiteit, Sarphati-
kade 18, te Amsterdam.
Dr. J. C. C. Loman, Leeraar aan het Gymnasium, Leidsche Kade 96,
te Amsterdam.
BESTUUR.
President. Dr. A. W. M. van Hasselt.
Vice-President. P. C. T. Snellen.
Secretaris. F. M. van der Wulp.
Bibliothecaris. ©. Ritsema Cz.
Penningmeester. J. W. Lodeesen.
COMMISSIE VAN REDACTIE VOOR HET TIJDSCHRIFT.
Dr. A. W. M. van Hasselt.
F. M. van der Wulp.
Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts.
BIBLIOTHEKREN
DER
NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING.
BIJGEKOMEN BOEKEN VAN 1 SEPTEMBER 1885
Tor 19 OCTOBER 1886.
BIBLIOTHEEK A.
Natuurlijke Historie in het Algemeen.
. Helland (A), Lakis kratere og lavastromme. Kristiania, 1886. 4to.
(Geschenk van de Kon. Uuiversiteit te Christiania).
. Kihlman (Dr. A. Osw.), Beobachtungen über die periodischen
Erscheinungen des Pflanzenlebens in Finnland in 1883. Helsingfors,
1886. Ato. (Geschenk van de Societas pro Fauna et Flora Fennica).
. Schiibeler (Dr. F. C.), Norges vaextrige. Et bidrag til Nord-Europas
Natur- og Culturhistorie. 1ste Bind. Med Illustrat. og 4 Karter.
Christiania, 1885. 4to. (Geschenk van de Kon. Universiteit te
Christiania).
Algemeene Dierkunde.
. Borre (A. Preud’homme de), Note sur les Crustacés Isopodes de la
Belgique. Gand, 1886. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
. Brauer (Dr. F.), Systematisch-Zoologische Studien. M. 1 Taf. Wien,
1885. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
. Man (Dr. J. G. de), Helminthologische Beiträge. Mit 3 Tafin. Leiden,
1885. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
Algemeene Entomologie.
. Oudemans (Dr. A. C.), Die gegenseitige Verwandtschaft, Abstam-
mung und Classification der sogenannten Arthropoden. Leiden ,
1886. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
27.
18.
19.
20.
21.
22.
BIBLIOTHEKEN DER NEDERL. ENTOMOL. VEREENIGING. XLI
Bijzondere Entomologie.
A. Coleoptera.
Berg (C.), Quindecim Coleoptera nova faunae reipublicae Ar-
gentinae. Buenos Aires, 1885. Svo. (Geschenk van den Schrijver).
Borre (A. Preud’homme de), Matériaux pour la faune entomolo-
gique de la Province d’Anvers. Coléoptères. Troisième centurie.
Bruxelles, 1885. 8vo. (Met de vier volgende nommers ten geschenke
van den Schrijver).
—— Matériaux pour la faune entomologique des Flandres. Colé-
optères. Troisième centurie. Bruxelles, 1885. 8vo,
—— Listes des espèces de Coléoptères Carnassiers terrestres et
aquatiques authentiquement capturées en Belgique, avec le tableau
synoptique de leur distribution géographique dans le pays. Gand,
1886. 8vo.
—-- Descriptions de deux espèces nouvelles du genre Aegidium
Westw., suivies de la liste des Orphnides du Musée Royal d’hist.
nat. de Belgique. Bruxelles, 1886. 8vo.
—— Note sur le Geotrupes stercorarius L. et les espèces voisines.
Bruxelles, 1886. 8vo.
Poll (J. R. H. Neervoort van de), A new species of the Buprestid
genus Calodema. With fig. Leiden , 1885. 8vo. (Met de 22 volgende
nommers ten geschenke van den Schrijver).
—— On a new Longicorn genus and species belonging to Agniidae.
With fig. Leiden, 1886. 8vo.
—— On two new and some already known Longicorns, belonging
to the Batoceridae. With fig. Leiden, 1886. 8vo.
—— À new species of the Heteromerous genus Leiochrinus
Westw. Leiden, 1886. 8vo.
—— Description of three new species and a Synopsis of the
Buprestid genus Nascio C. & G. Leiden, 1886. 8vo.
—— Some remarks on Gnathocera valida Jans. and Gnathocera
costata Ancey. Leiden, 1886. 8vo.
—— Synonymical remarks about Mallodon jejunum Pase. Leiden,
1886. 8vo.
—— Novum genus Gymnetinorum. Leiden, 1886. 8vo.
Description of three new species and a Synopsis of the
Buprestid genus Astraeus C. & G. Leiden, 1886. 8vo.
XLII
27.
28.
29.
30,
31.
32
33.
37.
38.
BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE
Poll (J. R. H. Neervoort van de), Five new species of Cetoniidae
belonging to the Lomaptera-Group. Leiden, 1886. 8vo.
—— Some remarks about Australian Coleoptera. Leiden,
1886. 8vo.
—— Description of a new Australian Longicorn. Leiden, 1886. 8vo.
—— Les Cicindélides de l’île de Curacao, avec description d’une
Tetracha nouvelle. Leiden, 1886. 8vo.
—— Description of a new Paussid from South-Africa. Leiden,
1886. 8vo.
—— Description d’une espèce nouvelle du genre Eucamptognathus
Chaud. Leiden, 1886. 8vo.
—— Four new Cetoniidae from Central- and South-America.
Leiden, 1886. 8vo.
—— Description of a new Gnostid. Leiden, 1886. 8vo.
—— A new Buprestid genus and species from the Aru-islands.
Leiden, 1886. 8vo.
—— On the male of Demelius semirugosus Waterh. Leiden,
1886. 8vo.
—— Some remarks on the Longicorn genus Megacriodes Pasc.
’s Gravenhage, 1886. 8vo.
. —— On the classification of the genus Lomaptera s. 1. With a
Plate. ’s Gravenhage, 1886. 8vo.
. —— Description of a second species of the Lucanoid genus
Aegognathus Leuthn. ’s Gravenhage, 1886. 8vo.
. —— Description of a new Cetoniid from West-Africa (Congo).
’s Gravenhage, 1886. 8vo.
B. Lepidoptera.
Berg (C.), Quindecim Lepidoptera nova faunae reipublicae Ar-
gentinae et Urugayensis. Buenos Aires, 1885. 8vo. (Geschenk
van den Schrijver).
Butler (A, G.), Illustrations of Typical specimens of Lepidoptera
Heterocera in the Collection of the British Museum. Part VI.
London, 1886. 4to. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
. Hulst (G. D.), New species and varieties of Geometridae. Brooklyn,
1886. 8vo. (Met de beide volgende nommers ten geschenke van den
Schrijver).
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLIII
Hulst (G. D.), Notes on two larvae of the genus Catocala and
Notes upon various species of the Ennominae. Brooklyn, 1886. 8vo.
—_— Descriptions of new Pyralidae. Philadelphia, 1886. 8vo.
Moore (F.), The Lepidoptera of Ceylon. Part XI and XII. With
coloured Plates. London, 1885/86. 4to. (Geschenk van de Engelsche
Regeering).
Vollenhoven (Dr. S. C. Snellen van), Beschrijvingen en afbeel-
dingen van Nederlandsche Vlinders. (Vervolg op Sepp, Beschouwiny
der Wonderen Gods, enz). ’s Gravenhage, 1885/86. DI. IV;
n°, 29—32. Met 4 gekleurde platen. 4to.
Wallengrön (H. D. J.), Skandinaviens Heterocer-Fjärilar. DI. II,
Häftet 3. Lund, 1885. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
C. Hymenoptera.
André (Ed.), Species des Hyménoptères d’Europe et d’ Algérie.
Fasc. XXIV—XXVI. Beaune, 1886. Avec planches. 8vo. (In ruil
tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Mayr (Dr. G.), Ueber Eciton-Labidus. Kin Myrmecologischer
Beitrag. Wien, 1886. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
— — Die australischen Formieiden. Hamburg. 4to. (Geschenk van
den heer J. R. H. Neervoort van de Poll).
D. Hemiptera.
Lichtenstein (J.), Les Pucerons. Monographie des Aphidiens.
Premiere partie, Genera. Montpellier, 1885. Avec planches. 8vo.
(Met het volgende nommer ten geschenke van den Schrijver).
—— Monographie des Pucerons du peuplier. Montpellier, 1886. 8vo.
E. Neuroptera.
Lachlan (R. Mac-), Notes concerning Chrysopa ventralis, prasina,
abdominalis, aspersa and Zelleri. London, 1886. 8vo. (Met de
drie volgende nommers ten geschenke van den Schrijver).
—_ Notes additionnelles sur les Névroptères des Vosges (Suite).
Caen, 1886. 8vo.
— Une excursion Névroptérologique dans la Forêt-noire (Schwarz-
wald). Caen, 1886. 8vo.
—-— Chloroperla capnoptera n. sp. ’s Gravenhage, 1886. 8vo.
Sélys Longchamps (E. de), Révision du Synopsis des Agrionines.
ire partie. Bruxelles, 1886, 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
XLIV BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE
55.
56.
97.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
Wallengrén (H. D. J.), Fürteckning a de Limnophilidae, Apa-
taniidae och Sericostomatidae som hittells blifvit funna pa
Skandinaviska Halfün. Stockholm, 1880, Svo. (Geschenk van den
Schrijver).
F. Orthoptera.
Fischer de Waldheim (G.), Locustarum quaedam genera aptera
novo examini submissa. Moscou, 1839. Cum tab. col. 8vo. (Met
het volgende nommer ten geschenke van den heer J. R. H. Neervoori
van de Poll).
Gerstaecker (Dr. A.), Beitrag zur Kenntniss der Orthopteren-
Fauna Guinea’s, nach den von R. Buchholz während der Jahre
1872 bis 1875 daselbst gesammelten Arten. Greifswald, 1883. 8vo.
G. Diptera.
Niets bijgekomen.
H. Arachnoidea en Myriapoda.
Hasselt (Dr. A. W. M. van), Catalogus Aranearum hucusque in
Hollandià inventarum. Hagae, 1886. 8vo. (Geschenk van den
Schrijver).
Keyserling (Graf E.), Die Spinnen Amerika’s. Voi. I; II, 1, 2.
Niirnberg, 1880. Mit Tafin. 4to.
Thorell (Prof. T.), On Dr. Bertkau’s Classification of the Order
Araneae or Spiders, London, 1886. 8vo. (Geschenk van den
Schrijver).
Palaeontologie.
Borre (A. Preud’homme de), Analyse de deux travaux de MM.
Scudder et Ch. Brongniart sur les Articulés fossiles. Bruxelles,
1885. 8vo. (Geschenk van den Schrijver).
Scudder (S. H.), Systematische Uebersicht der fossilen Myriopoden,
Arachnoideen und Insekten. München und Leipzig, 1885. 8vo.
(Met het volgende nummer ten geschenke van den Schrijver).
—— Description of an Articulate of doubtful relationship from
the Tertiary beds of Florissant, Colo. Washington, 1882. 4to.
Ontwikkelingsgeschiedenis en Ontleedkunde.
Limbeck (R. von), Zur Kenntniss des Baues der Insectenmuskeln.
Wien, 1885. 8vo.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
(ule
72.
73.
74.
15.
76.
At:
ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLV
Plateau (F.), Recherches expérimentales sur la vision chez les
insectes. Les insectes distinguent-ils la forme des objets? Com-
munication préliminaire. Bruxelles, 1885. 8vo. (Met het volgende
nommer ten geschenke van den Schrijver).
—— Expériences sur le rôle des palpes chez les Arthropodes
maxillés. re partie. Palpes des insectes broyeurs. Meulan,
1885 8vo.
Tijdschriften.
Acta de la Academia Nacional de Ciencias en Cordoba. Tomo V,
entr. 2. Buenos Aires, 1884. 4to. (In ruil tegen het Tijdschr. v.
Entom.).
Acta Societatis pro Fauna et Flora Fennica. Vol. II. Helsing-
forsiae, 1881-1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Anales de la Sociedad cientifica Argentina. Buenos Aires, 1885/86.
Tom. XIX, entr. 4—6; tom. XX; tom. XXI; tom. XXII, entr.
1, 2. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Annalen des K. K. naturhistorischen Hofmuseums. Redigirt von
Dr. F. Ritter von Hauer. Wien, 1886. Band I, n°. 1 und
2. 8vo.
Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Genova. Serie 2,
Vol. II (XXII). Genova, 1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr.
v. Entom.).
Boletin de la Academia Nacional de Ciencias en Cordoba (Re-
publica Argentina). Tomo VIII, entr. 2 y 3. Buenos Aires, 1885.
8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Boletin del Instituto Geografico Argentino. Tomo VII, cuad. 1
y 2. Buenos Aires, 1886. 8vo. (Geschenk van het Argentijnsch
Geographisch Instituut).
Bulletin of the Buffalo Society of Natural Sciences. Vol. V, n°. 1.
Buffalo, 1886. 8vo, (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Bullettino della Societa Entomologica Italiana. Anno XVII, trim.
3 e 4; Anno XVIII, trim. 1, 2 e 8. Firenze, 1885/86. 8vo. (In
ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Bijdragen tot de Dierkunde, uitgegeven door het Genootschap
„Natura Artis Magistra” te Amsterdam. 13de Aflev. Amsterdam,
1886. fol. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Cistula Entomologica. Pars 29. London, 1885. 8vo.
XLVI BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE
78.
19:
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
Comptes-Rendus des Séances de la Société Entomologique de
Belgique, Ser. III, n°. 63—76. Bruxelles, 1885/86. Svo. (In ruil
tegen de Verslagen der Ned. Entom. Vereen.).
Entomologica Americana. A monthly journal devoted to Entomology
in general. New-York, 1885/86. Vol. I, n°. 6—12; Vol. II,
n°. 1—6. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Entomologisk Tidskrift, pà föranstaltande af Entomologiska Füre-
ningen i Stockholm. Utgifven af J. Spangberg. Arg. VI. Stock-
holm, 1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Entomologist (The), An Illustrated Journal of British Entomology.
Edited by J. T. Carrington. Vol. XVIII, n°. 268—271; Vol.
XIX, n°. 272—281, London, 1885/86. 8vo.
Insekten-Börse. Central-Organ zur Vermittelung von Angebot,
Nachfrage und Tausch, 1885, n°. 17—24; 1886, n°. 120.
Leipzig, 1885/86. 4to. (Geschenk van den witgever E. Wartig te
Leipzig).
Jahrbiicher des Nassauischen Vereins für Naturkunde. Jahrg.
XXXVIII. Wiesbaden, 1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v.
Entom.).
Meddelanden af Societas pro Fauna et Flora Fennica. Häftet 12,
13. Helsingfors, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v.
Entom.).
Memoirs of the Boston Society of Natural History. Vol. III,
n°. 11. Boston, 1885. 4to. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Naturhistorische Hefte, nebst deutsch redigirter Revue, heraus-
gegeben vom Ungarischen National Museum in Budapest. Redigirt
von O. Herman. Bd. IX, n°. 3, 4; Bd. X, n°. 1—3. Budapest,
1885/86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch Indie, uitgegeven
door de Koninklijke Natuurkundige Vereeniging in Nederlandsch
Indie, onder redactie van Dr. H. Onnen. DI. XLIV en XLV.
Batavia en ’sGravenhage, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het
Tijdschr. v. Entom.).
Proceedings of the Boston Society of Natural History. Vol. XXII,
Prt. 4; Vol. XXIII, Prt. 1. Boston, 1884/85. 8vo. (In ruil tegen
het Tijdschr. v. Entom.).
Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. Vol. X,
Prt. 1—3. Sydney, 1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v.
Entom.).
90.
31.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
ENTOMOT.OGISCHE VEREENIGING. XLVII
Proceedings of the Natural History Society of Glasgow. New Ser.
Vol. I, Prt. 2. Glasgow, 1886. 8vo. Met , Index to the Vols.
I—V (1851—1883).” (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Proceedings of the Scientific Meetings of the Zoological Society
of London for the year 1885, Prt. 2, 3 and 4; for the year
1886, Prt. 1 and 2. London, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het
Tijdschr. v. Entom.).
Report of the Commissioner of Agriculture for the year 1884.
Washington, 1884. 8vo. (Geschenk van de U. S. Department of
Agriculture).
Report (Annual) of the Board of Regents of the Smithsonian
Institution for the years 1883 and 1884. Washington, 1885. 8vo.
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Report (Fourth and fifth Annual) of the U. S. Geological Survey
to the Secretary of the Interior, 1882 -’83 and 1883—’84, by
J. W. Powell. Washington, 1884/85. 8vo. (Geschenk van de U.S.
Geological Survey).
Revue d’Entomologie, publiée par la Société Française d’en-
tomologie. Rédacteur A. Fauvel. Tom. IV. Caen, 1885. 8vo.
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Schriften der physikalisch-ökonomischen Gesellschaft zu Künigs-
berg. Jahrg. XXVI. Königsberg, 1886. 4to. (In ruil tegen hel
Tijdschr. v. Entom.).
Schriften des Vereines zur Verbreitung naturwissenschaftlicher
Kenntniss in Wien. Bd. 21—23, und 25 und 26. Wien, 1880—
1886. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Transactions of the American Entomological Society and Procee-
dings of the Entomological Section of the Academy of Natural
Sciences. Vol. XI; Vol. XII, n°. 1. Philadelphia, 1884/85. 8vo.
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Tijdschrift der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging. 2de ser.
DI. I, aflev. 1 en 2. Leiden, 1885. 8vo. (In ruil tegen het
Tijdschr. v. Entom.).
Tijdschrift van het Aardrijkskundig Genootschap gevestigd te
Amsterdam. 2de serie. Afdeeling: Verslagen en Aardrijkskundige
Mededeelingen. DI. II, aflev. 8—10; DI. III, aflev. 1-6; — Af-
deeling: Meer uitgebreide Artikelen. DI. II, aflev. 2; DI. III,
aflev. 1 en 2. Amsterdam en Utrecht, 1885/86. Svo. (In ruil
tegen het Tijdschr. v. Entom.).
XLVIII BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE
101.
102.
193.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
Tijdschrift voor Entomologie, uitgegeven door de Nederlandsche
Entomologische Vereeniging. DI. XXVIII, aflev. 3 en 4; DI.
XXIX, aflev. 1 en 2. Met gekl. platen. ’s Gravenhage,
1885/86. 8vo.
Verhandlungen der K.K. Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in
Wien. Jahrg. 1885 (Bd. XXXV); Jahrg. 1886 (Bd. XXXVI), 1
und 2 Quartal. Wien, 1885/86. Svo. (In ruil tegen het Tijdschr.
v. Entom.).
Verhandlungen des naturforschenden Vereines in Briinn, Bd. XXIII
(1884). Briinn, 1885. 8vo. Mit , Bericht der meteorologischen
Commission über die Jahre 1883.” (In ruil tegen het Tijdschr.
v. Entom.).
Verslag over den Landbouw in Nederland gedurende 1884.
’s Gravenhage, 1886. 8vo. (Geschenk van den Minister van
Waterstaat, Handel en Nijverheid).
Verslag van de 40ste Zomervergadering en van de 19de Winter-
vergadering der Nederlandsche Entomologische Vereeniging ,
gehouden te Amsterdam den 18 Julij 1885 en te Leiden den 17
Januarij 1886. 8vo.
Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Academie van
Wetenschappen, afd. Natuurkunde. 3de Reeks, deel I, 2de
stuk; deel II, iste en 2de stuk. Amsterdam, 1885/86. 8vo.
(In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Zeitschrift für Naturwissenschaften. Herausgegeben vom natur-
wissenschaftlichen Vereine fiir Sachsen und Thiiringen. Bd.
LVIII, Heft 3, 5 und 6; Bd. LIX, Heft 1 und 2. Hallea.S.,
1885/86. Svo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Reizen.
Niets bijgekomen.
Varia.
Boekwerken ter tafel gebracht in de Vergaderingen van de
Directie der Koninklijke Natuurkundige Vereeniging, gedurende
het jaar 1884 (Juli— December) en 1885. 8vo.
Borre (A. Preud'homme de), Discours prononcé à l’assemblée
générale du 26 Décembre 1885 de la Société Entomologique de
Belgique. Bruxelles, 1885. 8vo. (Geschenk van den heer de Borre).
Catalogus der Bibliotheek van de Koninklijke Natuurkundige
Vereeniging in Nederlandsch Indie. Batavia, 1884. 8vo.
111.
112.
113.
ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. XLIX
Netto (Dr. L.), Conférence faite au Muséum National en présence
de L.L. M.M. Impériales, le 4 Novembre 1885. Rio de Janeiro,
1885. 8vo. (Geschenk van Dr. L. Netto).
Programma voor het leerjaar 1886/87 der Rijkslandbouwschool
te Wageningen. Wageningen, 1886. 8vo. (Geschenk van den
Directeur der School).
Register op den Catalogus van de Boekerij der Koninklijke
Akademie van Wetenschappen gevestigd te Amsterdam. Amster-
dam, 1885. 8vo.
BIBLIOTHEEK EB.
Natuurlijke Historie in het Algemeen.
Niets bijgekomen.
Algemeene Dierkunde.
Niets bijgekomen.
Algemeene Entomologie.
Waterhouse (Ch. O.), Aid to the Identification of Insects.
With Lithografs by Edwin Wilson. Part 21—26. London. 8vo.
Bijzondere Entomologie.
A, Coleoptera.
Géhin (J. B.), Catalogue synonymique et systématique des
Coléoptères de la tribu des Carabides. Avec des planches dessinées
par Ch. Haury. Remiremont et Prague, 1885. 8vo.
Reitter (Edm.), Naturgeschichte der Insecten Deutschlands,
begonnen von Dr. W. F. Erichson. 1ste Abth. Coleoptera. Bd.
III, 2te Abth., 2 Lief., Bogen 14 bis 24. Berlin, 1885. 8vo.
Weise (J.), Naturgeschichte der Insecten Deutschlands, begonnen
von Dr. W. F. Erichson. 1ste Abth. Coleoptera. Bd. VI, 4te
Lief., Bogen 37—48. Berlin, 1886. 8vo.
B. Lepidoptera.
Moore (F.), The Lepidoptera of Ceylon. Part XI and XII.
With coloured plates. London, 1885/86. 4to.
. Vollenhoven (Dr. S. C. Snellen van), Beschrijvingen en Af-
beeldingen van Nederlandsche Vlinders. (Vervolg op Sepp, Be-
schouwing der Wonderen Gods, enz.). ’s Gravenhage, 1885/86.
DI. IV, n°. 29—32. Met 4 gekl. platen 4to.
i
10.
19%
12.
BIBLIOTHEKEN DER NEDERLANDSCHE
C. Hymenoptera.
Niets bijgekomen.
D. Hemiptera.
Niets bijgekomen.
E. Neuroptera.
Niets bijgekomen.
F. Orthoptera.
Niets bijgekomen.
G Diptera.
Niets bijgekomen.
H. Arachnoidea en Myriapoda.
Niets bijgekomen.
Palaeontologie.
Niets bijgekomen.
Ontwikkelingsgeschiedenis en Ontleedkunde.
Niets bijgekomen.
Tijdschriften.
Abeille (1°). Mémoires d’Entomologie, par S. A. de Marseul.
n°. 296—309. Paris, 1885/86. 8vo.
Album der Natuur. Jaarg. 1885, afl. 11 en 12; jaarg. 1886,
afl. 1—12. Haarlem, 1885/86. 8vo.
Arnales de la Société Entomologique de Belgique. Tome XXIX,
2me partie. Bruxelles, 1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v.
Entom.).
Annales de la Société Entomologique de France. 6me sér. Tome IV.
Paris, 1884/85. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Annales des Sciences Naturelles. Zoologie et Paléontologie. 6me
sér. Tome XIX et XX. Paris, 1885/86. 8vo.
Annals and Magazine of Natural History. Conducted by Giinther,
Dallas, Carruthers and Francis. 5th ser. vol. XVI, n°. 3—6;
vol. XVII; vol. XVIII, n°. 1—4. London, 1885/86. 8vo.
13.
14.
15.
16.
17,
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING. LI
Archiv für Naturgeschichte. Gegründet von Wiegmann und fort-
gesetzt von Erichson, Troschel, von Martens und Hilgendorf.
Jahrg. 50, Heft 5 und 6; Jahrg. 51, Heft 1—4; Jahrg. 52,
Bd. I; Bd. II, Heft 2. Berlin, 1884—86. 8vo.
Archives (Nouvelles) du Muséum d’Histoire naturelle de Paris.
2me ser. Tome VIII, ter fase. Paris, 1885. 4to.
Bericht über die wissenschaftlichen Leistungen im Gebiete der
Entomologie während die Jahre 1884 und 1885, von Dr. Pb.
Bertkau. Berlin, 1885/86. 8vo.
Berliner Entomologische Zeitschrift. Herausgegeben von dem En-
tomologischen Verein in Berlin. Redacteur H. J. Kolbe. Jahrg.
XXIX, 2tes Heft; Jahrg. XXX, 1stes Heft. Mit Tafeln. Berlin,
1885/86. Svo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou,
publié sous la direction du Dr. Rénard. Année 1884, n°. 3 et 4:
Année 1885; Année 1886, n°. 1. Moscou, 1885/86. 8vo. (In
ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Correspondenz-Blatt des naturwissenschaftlichen Vereines in
Regensburg. Jahrg. 39, n°. 4—12; Jahrg. 40, n°,1—4. Regens-
burg, 1885/86. 8vo.
Deutsche Entomologische Zeitschrift. Herausgegeben von der
Deutschen Entomologischen Gesellschaft. Redacteur: Dr. G. Kraatz,
Jahrg. XXIX, 2tes Heft; Jahrg. XXX, 1stes Heft. Mit Tafeln,
Berlin, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Entomologische Zeitung. Herausgegeben von dem Entomologischen
Vereine zu Stettin. Jahrg. 46. Stettin, 1885. 8vo. (In ruil tegen
het Tijdschr. v. Entom.).
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Conducted by Barrett,
Douglas, Fowler a. o. Vol. XXII, n°. 4—12; Vol. XXIII,
n°. 1—5. London, 1885/86. 8vo.
Horae Societatis Entomologicae Rossicae. Tom. VI—VIII; XVII;
XIX; XX, n°. 1 et 2. Petropoli, 1870—1886. 8vo. (In ruil legen
het Tijdschr. v. Entom.).
Journal (The) of the Linnean Society of London, Zoology. Vol.
XIX, n°. 109--115. London, 1885/86. 8vo. (In ruil tegen het
Tijdschr. v. Entom.).
Mittheilungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft.
Redigirt von Dr. G. Stierlin. Vol. VII, n0. 4—6. Schaffhausen,
1885/86. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
LII
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
BIBLIOTHEKEN DER NEDERL. ENTOMOL. VEREENIGING.
Notes from the Leyden Museum. Founded by the late Prof. H.
Schlegel, continued by Dr. F. A. Jentink, Director of the Museum.
Vol. VII, n°. 4; Vol. VIII. Leiden, 1885/86. 8vo.
Transactions of the Entomological Society of London for the year
1885. London, 1885. 8vo. (In ruil tegen het Tijdschr. v. Entom.).
Tijdschrift voor Entomologie, uitgegeven door de Nederlandsche
Entomologische Vereeniging. DI. XXVIII, aflev. 3 en 4; DI.
XXIX, aflev. 1—3. Met gekl. platen. ’s Gravenhage, 1835/86. 8vo.
Verhandlungen des naturhistorischen Vereines der preussischen
Rheinlande und Westfalens. Herausgegeben von Dr. Ph. Bertkau.
Jahrg. XLII, 2te Hälfte; Jahrg. XLIII, iste Hälfte. Bonn,
1885/86. 8vo. (In ruil tegen hel Tijdschr. v. Entom.).
Verslag van de 40ste Zomervergadering en van de 19de Winter-
vergadering der Nederlandsche Entomologische Vereeniging, ge-
houden te Amsterdam op 18 Juli 1885 en te Leiden op 17
Januari 1886. 8vo.
Wiener Entomologische Zeitung. Herausgegeben und redigirt von
J. Mik, E. Reitter und F. A. Wachtl. Jahrg. IV, Heft 6—10;
Jahrg. V, Heft 1-7. Mit Tafeln. Wien, 1885/86. 8vo.
Zoological Record for 1884. London, 1885. 8vo.
Zoologist (The), a Monthly Journal of Natural History, edited
by J. E. Harting. 3rd ser. Vol. IX, n°. 105—108; Vol. X,
n°. 109—118. London, 1885/86. 8vo.
Reizen.
Niets bijgekomen.
Varia.
Niets bijgekomen.
ENTOMOLOGISCHE INHOUD
DER
ONTVANGEN TIDSCHRIFTEN.
September 1885.
Entomologist (The). An illustrated Journal of general Entomology.
Edited by J. Carrington. Vol. XVIII, n°. 268 (September
1885) (a) !).
Coleophora tinctoriella mihi, by G. Coverdale. — Lepidoptera in
Argyllshire, by H. Vaughan. — The Lepidoptera of Burton-on-
Trent and neighbourhood. — A Royal Charter for the Entomological
Society of London. — Entomological Notes, etc.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 256 (September
1885) (0).
The Nitidulidae of Great Britain (concluded), by the Rev. W. W.
Fowler. — An Ascent of Mount Kosciusko, by E. Meyrick. —
A Synopsis of the British species of Cimbicidina, Hylotomina,
Lophyrina and Lydina (continued), by P. Cameron. — Notes on
Coleoptera at Brandon, Suffolk, by J.J. Walker. — Entomological
Notes, Captures, ete. — Proceedings of the Entomological Society
of London. — Obituary: Henry Milne-Edwards; by Prof. J. O.
Westwood.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVI, n°. 93
(September 1885) (0).
New species of Histeridae, with Synonymical Notes, by G. Lewis. —
1) (a) duidt aan dat het werk tot de oorspronkelijke Bibliotheek der Ned. Ent.
Vereeniging, (2) dat het tot de Bibliotheek Hartogh Heys van de Lier behoort.
LIV ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Description of a new Crustacean allied to Homarus and Nephrops,
by Sidney J. Smith.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. IV, Heft 6 und 7 (b).
Beiträge zur Kenntniss der Microlepidopteren-Fauna der Erzherzog-
thiimer Oesterreich ob und unter der Enns und Salzburgs, von
Josef Mann (10. und 11. Fortsetzung). — Beiträge zu einem
Verzeichniss der Dipteren Böhmens, von F. Kowarz. V. —
Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna Böhmens, von Lad.
Duda (4. und 5. Fortsetzung). — Die Nitiduliden Japans, von
Edm. Reitter (Schluss). — Lepidopterologische Mittheilungen, von
O. Bohatsch (Schluss). — Coleoptera nova, autore Allard. —
Ueber die Gattung Mezira Am. et Serv., von E. Bergroth. —
Note rectificative, par J. Bigot. — Einige neue und seltene
Carabidae aus dem tscherkessischen Kaukasus, beschrieben von
Dr. L. v. Heyden. — F. A. Wachtl, Zwei neue europäische
Cecidomyiden. Ein Beitrag zur Kenntniss der Gallen erzeugenden
Insecten. — Analytische Uebersicht der bekannten europäischen
Arten der Coleopterengattung Leistus Fréhl., von Edm. Reitter. —
Coleopterologische Notizen XII, von Edm. Reitter. — Literatur.
Entomologica Americana. A monthly Journal devoted to Entomology-
Vol: 15 n°. 6 (a).
Descriptions of new species of Heterocera, by R. H. Stretch. —
Note on Sandalus. — Synonymical Notes, n°. 3, by G H.
Horn. — On the Classification of North American Diptera (3rd
Paper), by Dr. 8. W. Williston. — On the Parasites of Odontota
suturalis, by L. O. Howard. — Notes and News.
Mittheilungen der schweizerischen entomologischen Gesellschaft. Vol.
VII, Heft n°. 4 (b).
Bericht über die 27. Sitzung der schweizerischen entomologischen
Gesellschaft vom 14 Sept. 1884 in Stansstad. — Necrolog: Rudolf
Meyer-Dür. — Ueber die pelagisch lebende Gattung flalobates
Eschsch. Nach den neuesten Arbeiten von Buchanan White über
die auf der Expedition des Challenger gesammelten Arten übersetzt
und zusammengestellt von Dr. G. Haller. — Ueber Dasypogon
japonicum Bigot und Laphria rufa n. sp. aus Japan, von V. v.
Rider. — Entomologische Notizen , von Dr. G. Haller. — Nachtrag.
Anales de la Sociedad Cientifica Argentina. Tom. XIX, entr. 5 y 6 (a).
Quindecim Coleoptera nova, faunae reipublicae Argentinae, por el
Dr. C. Berg. — Quindecim Lepidoptera nova, faunae reipublicae
Argentinae et Uruguayensis, por el Dr. C. Berg.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Sér. III,
n°. 63 (a).
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN, LV
Malen iaux pour servir à une Faune Arachnologique de la Nouvelle
Calédonie, 2e mémoire, par E. Simon. — Catalogue des Arach-
nides de Belgique. Revision des espéces belges de la famille des
Theridionidae, par L. Becker. — Note sur la coloration des
téguments chez les insectes et spécialement chez les Coléoptères,
par M. Bergé.
Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou. Année
1884, n°. 3 (b).
Neue Beiträge zur Kenntniss der Crustaceen-Fauna des Baikal-
Sees, von Dr. B. Dybowski. — Ein Beitrag zur Kenntniss der
im Baikal-See lebenden Ancylus-Arten, von Dr. W. Dybowski. —
Reise nach Chanskaja Stafka und zum grossen Bogdoberg. Be-
schreibung der Mylabris melanura-Larve ; Verhinderung des
Wasserscheu durch Cetonia aurata; das Vorkommen verschiedener
Insecten und Schmetterlingsvarietäten, von Alex. Becker.
Transactions of the American Entomological Society. Vol. XI (a).
Descriptions of new Psocidae in the collection of the American
Entomological Society, by S. F. Aaron. — Revision of the Cu-
cujidae of America north of Mexico, by T. L. Casey. — Revised
Catalogue of the Diurnal Lepidoptera of America north of Mexico,
by W. H. Edwards. — Descriptions of new blind Bembidii, by
W. Eblers. — Notes on the species of Anomala inhabiting the
United States, by G. H. Horn. — Synopsis of the United States
species of Notoxus and Mecynotarsus, by G. H. Horn. — Synopsis
of the Philonthi of Boreal America, by G. H. Horn. — Synopsis
of the North American Trichopterygidae, by the Rev. A.
Matthews. — A biographical Sketch of Dr. J. L. Le Conte, by
S. H. Scudder. — Synopsis of the Apioninae of North America,
by J. B. Smith. — On the North American Asilidae (Dasypoginae,
Laphrinae) with a new genus of Syrphidae, by S. W. Williston. —
Proceedings of .the Meetings of the Entomological Section from
September 13, 1883, to December 8, 1884.
Idem, Vol. XII, n°. 1 (a).
Short studies of North American Coleoptera (n°. 2), by J. L. Le
Conte. — A study of some genera of Elateridae, by G. H.
Horn. — On the North American Asilidae (Part II), by S. W.
Williston. — Notes on the Systematic position of some North
American Lepidoptera, by J. B. Smith. — A study of the species
of Cryptobium of North America, by G. H. Horn. — Studies
among the Meloidae, by G. H. Horn.
Report of the Commissioner of Agriculture for the year 1884 (a).
Report of the Entomologist.
LVI ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
October 1885.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XVIII, n°. 269
(October 1885) (a).
Lycaena Argiades Pall. (with illustration), by the Rev. O. Pickard-
Cambridge. — On breeding the varieties of Angerona prunaria ;
by G. J. Grapes. — An unusual Aphis Migration, by J. R. 8.
Clifford. — Entomological Notes, Captures, etc. — Review: the
Transactions of the Entomological Society of London for the
year 1884.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 257 (Cctober
1885) (b).
The metallic green species of the genus Coleophora, by H. T.
Stainton. — Description of a new species of Gelechia from our
salt marshes: G. tetragonella, by H. T. Stainton. — On the
Hyponomeuta of the apple, by C. G. Barrett. — Reply to Mr.
Butler’s paper , On the distinctness of Aulocera Scylla from A.
brahminus, by L. de Nicéville. — Description of the larva of
Pterophorus Bertrami, by G. 'T. Porritt. — On Lepidoptera from
St. Vincent, by E. Meyrick. — On the British species of Orthoperus ,
by the Rev. A. Matthews. — A Synopsis of the British species
of Cimbicidina, Hylotomina, Lophyrina and Lydina (continued),
by P. Cameron. — Entomological Notes, Captures, etc.
Annals (The) and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVI,
n°. 94 (October 1885) (0).
Descriptions of two new Species of Araneidea, by the Rev. O. P.
Cambridge. — On a collection of Lepidoptera made at Manipur
and on the Borders of Assam by Dr. G. Watt, by A. G. Butler. —
Orientation of the Embryo and Formation of the Cocoon in
Periplaneta orientalis, by M. P. Hallez.
Album der Natuur. Jaarg. 1885, aflev. 12 (b).
Een gevecht op leven en dood (tusschen een wesp en een spin),
door H. J. H. Groneman.
Archiv fiir Naturgeschichte. Herausgegeb. von Dr. Ed. v. Martens.
Jahrg. LI, 2tes Heft. (0).
Beiträge zur Kenntniss des Rhynchotenriissels, von H. Wedde. —
Beitrag zur Chrysomeliden- und Coccinelliden-Fauna Portoricos,
von J. Weise. — Metamorphose und Anatomie des männlichen
Aspidiotus Nerii, von O. Schmidt.
Entomologica Americana. Vol. I, n°. 7 (a).
Proceedings of the Entomological Club. — Biographical Sketch of
William le Baron, by Dr. F. W. Goding. — Notes on Chrysomela
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LVII
scalaris Lec. by G. J. W. Angell. — Notes on Mexican Lepidoptera
with Descriptions of New Species, by H. Edwards. — Synopsis
of Cerambycidae, by Ch. W. Leng (continued). — Hiibner’s
Tortricids, by Prof. C. H. Fernald. — The present Status and
future Prospects of Silk Culture in the U S., by C. V. Riley.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Sér. III,
n°. 64 (a).
Hémiptères nouveaux recueillis par M. Deby à Sumatra et à Bornéo,
par M. L. Lethierry. — Malacodermes, Lymexylonides et Hétéro-
mères nouveaux recueillis par M. Deby à Sumatra et à Bornéo,
par M. L. Fairmaire. — Description d’une Coccinellide nouvelle
recueillie par M. Deby à l’île de Sumatra, par Ant. Duvivier. —
De la coloration des téguments chez les insectes et spécialement
chez les Coléoptères, par A. Bergé (2e Note). — Quatre Phyto-
phages nouveaux, par Ant. Duvivier. — Quatre Psychides nou-
velles de l'Australie, par F. J. M. Heylaerts. —- Heterocera
récoltés par M. Weyers à Sumatra (lre série), par F. J. M.
Heylaerts.
November 1885.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XVIII, n°. 270
(November 1885) (a).
Contributions to the History of the British Pterophori, by R. South
(continued). —- Rhopalocera in the New Forest, by F. W. Hawes. —
Eriopeltis Festucae Fonsc., a scale insect new to the British
Fauna, by G. C. Bignell. — Notes from Cornwall, by W. S.
Riding. — Description of a new species of Mycalesis from the
Malay Peninsula, by W. L. Distant. — Cucullia Artemisiae added
to the British Fauna, by W. Brooks. — Entomological Notes,
Captures, etc. — Review.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 258 (November
1885) (b).
A Synopsis of the British species of Cimbicidina, Hylotomina,
Lophyrina and Lydina (concluded), by P. Cameron. — Notes on
the Lepidoptera of Belfast, by C. G. Barrett. — Note on the
circulation in embryonic larvae of Botys hyalinalis, by W. R.
Jeffrey. — The question respecting the genus Aulocera, by A.
G. Butler. — Remarks upon certain Himalayan species of Satyrid
Rhopalocera, by A. Graham-Young. — Seasonal variation in
Rhopalocera, by G. Semper. — The Nepticulae of the Mountain-
Ash, by W. Warren. — Liburnia guttula Germ.and L. guttulifera
Kbm.: a differential essay, by J. Edwards. — Entomological Notes,
LVIII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Captures, ete. — Reviews. — Obituary : Prof. H. Weyenbergh. —
Proceedings of the Entomological Society.
Annals (The) and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol XVI,
n°. 95 (November 1885) (b).
On a collection of Lepidoptera made at Manipur and on the Borders
of Assam by Dr. G. Watt, by A. G. Butler. — On an example
of polymorphism in the Amphipoda, by Ch. Chilton. — Notes
on Australian Lepidoptera, with Descriptions of New Species, by
R. Rosenstock.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. IV, Heft 8 (0).
Dr. H. Weyenbergh. Ein Nachruf von F. M. van der Wulp. —
Coleopterologische Notizen, von E. Reitter. — Beiträge zur
Kenntniss der Helophoren aus Europa und den angrenzenden
Ländern, von A. Kuwert. — Beitriige zur Kenntniss der Micro-
lepidopteren-Fauna der Erzherzogthümer Oesterreich ob und unter
der Enns und Salzburgs, von J. Mann. — Beiträge zur Kenntniss
der Hemipteren-Fauna Böhmens, von L. Duda. — Beiträge zu
einem Verzeichniss der Dipteren Böhmens, von F. Kowarz. —
Neue Afterraupen, von Dr. R. von Stein. — Ueber Acupalpus
longicornis Schaum und A. quarnerensis Reitt., von E. Reitter. —
Literatur.
Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. Vol. X,
Prt. 1 and 2 (a).
Notes on some Ceylonese Coleoptera, by A. Sidney Olliff. — Notes
on Australian Amphipoda, by W. A. Haswell. — Revision of
the genus Lamprima, with descriptions of new species, by W.
Me Leay. — Two new Australian Lucanidae, by W. Me Leay. —
The Cucujidae of Australia, by A. Sidney Olliff. — Notes on
the Natural History of the Claremont Islands, by G. F. Mathew. —
An afternoon among the Butterflies of Thursday Island, by G.
F. Mathew.
Annales des Sciences Naturelles. Zoologie. 6me sér. Tome XIX, n°. 1 (b).
Description d’un Isopode nouveau, le Jaeropsis brevicornis, par le
Dr. R. Koehler. — Comparaison des organes du vol dans la série
animale, par le Dr. Amans.
Tijdschrift voor Entomologie. Deel XXVIII, aflev. 3 (a en d).
Pelecodon of Calommata, door Dr. A. W. M. van Hasselt (slot). —
Aanteekeningen op Snellen van Vollenhoven’s opstel , les Batocé-
rides du Musée de Leyde,” door C. Ritsema Cz. — lets over
de Europeesche soorten van het genus Catocala Ochs. Led. , door
P. C. T. Snellen. — Over Noctua moldavicola H.S., door P. C.
T. Snellen. — Catalogus Aranearum, hucusque in Hollandià
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LIX
inventarum, auctore A. W. M. van Hasselt, M, D. — Lang-
werpige Dexinen-vormen , door F. M. van der Wulp. — Synony-
mische aanteekeningen, door P. C. T. Snellen. — Determinatie
der exotische Lepidoptera afgebeeld in Rösel, Insecten-belustigung
en Kleeman’s vervolg, door P. C. T. Snellen. — De entomolo-
gische inhoud van de Bijdragen tot de Natuurkundige Weten-
schappen verzameld door H. C. van Hall, W. Vrolik en G. J.
Mulder. 7 deelen (1826—1832). Amsterdam, erven H. Gartman,
door P. C. T. Snellen.
Verhandlungen der k.k. zool. bot. Gesellschaft in Wien. Jahrg. 1885,
erste Halbjahr. (a).
Cecidomyia Beckiana n. sp. auf Inula conyza D.C., beschrieben von
Josef Mik. — Feigeninsecten, beschrieben von Dr. G. Mayr. —
Die Thierwelt im Leviticus (III. Buch Moses), von Dr. L.
Karpelles. — Die Hymenopteren-Gattung Gasteruption Latr. (Foenus
aut.), von A. Schletterer. — Einige dipterologische Bemerkungen,
von Josef Mik. — Beitrige zur Kenntniss der Cicadinen, von
Paul Löw. — Ueber die Lepidopteren-Gattung Laora Walk.,
von Prof. C. Berg.
Annales de la Société Entomologique de France. 6me sér., tom. IV (0).
Sur les dégâts causés au Maïs et au Chanvre par les chenilles du
Botys nubilalis Hübn., par M.M. les Prof. Ch. Robin et A. Laboul-
bene. — Note descriptive et anatomique sur l’Alophora aurigera
Egger, par M. le Prof. A. Laboulbène. — Observations de
Myiasis due à la Sarcophaga magnifica Schiner avec réflexions,
par M. le Prof. A. Laboulbène. — Groupe des Cydnides (13e et
dernière partie), par le Dr. V. Signoret. — Diagnoses de Lycides
nouveaux ou peu connus (4e partie), par M. J. Bourgeois. —
Descriptions de quelques espèces nouvelles de la famille des
Coccinellidae, par M. H. Gadeau de Kerville. — Diptères nou-
veaux ou peu connus (24e partie), par M. J. M. F. Bigot. —
Groupe des Cy'nides, par M. V. Signoret (Table alphabétique). —
Les oeufs des Lépidoptères, par M. Th. Goossens. —- Note sur
le Platypsyllus Castoris Ritsema et sa capture en France (avec
une planche), par M. A. Bonhoure. — Note sur deux nouvelles
espèces du genre Eugaster, Orthoptères sauteurs de la famille
des Locustides, par M. H. Lucas. — Liste des Coléoptéres
recueillis par M. l’abbé David à Akbès (Asie-Mineure) et des-
criptions des espèces nouvelles, par M. L. Fairmaire. — Etudes
Arachnologiques (15e mémoire), par M. E. Simon. — Note sur
les attitudes des insectes pendant le vol, par M. G. A. Poujade. —
Note sur quelques Lépidoptères nouveaux (ire partie), par M. A.
Constant. — Relevé d'observations éthologiques faites sur les
LX
ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Miarus et les Mécinus ou Gymnetron, par M. L. Bedel. — Recher-
ches sur les Coléoptéres du Nord de l'Algérie, par M. L. Bedel. —
Note sur les Coléoptères recueillis par M. Ach. Raffray à Mada-
gascar, et descriptions des espèces nouvelles (1re partie), par
M. L. Fairmaire. — Métamorphoses du Caryoborus nucleorum
Fabr., Coléoptère de la famille des Bruchides, par MM. Ed.
Lefèvre et G. A. Poujade. — Description d’un Glaphyrus nou-
veau d'Algérie, par M. L. Bedel. — Notes sur quelques Lépi-
doptères nouveaux (2me partie), par M. A. Constant. — Diptères
nouveaux ou peu connus (25e partie), par M. J. M. F. Bigot. —
Etudes Arachnologiques (16e mémoire), par M. E. Simon. —
Notice nécrologique sur Auguste Chevrolat, par M. L. Reiche. —
Notice sur C. J. Davaine, par M. le Prof. A. Laboulbène. —
Notice nécrologique sur H. Lartigue, par M. A. Léveillé. —
Notice nécrologique sur Louis Mors, par M. Léon Fairmaire. —
Comptes-Rendus des Séances. — Bulletin bibliographique. — Faune
des Coléoptères du Bassin de la Seine et de ses bassins secon-
daires (2e volume), Sous-Ordre Rhynchophora: famille et sous-
famille Curculionidae (suite), par M. L. Bedel.
Entomologica Americana. Vol. I, n°. 8 (a).
The North American Myriapoda, by L. M. Underwood. — On the
Classification of North American Diptera (3rd paper. Concluded),
by Dr. S. W. Williston. — Notes on Plalysamia polyommata
Tepper, by G. D. Hulst. — Notes and News. — Book Noti-
ces. — Society News.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. IV, Heft 9 (0).
Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna Bühmens, von L.
Duda (7. Fortsetz.). — Beitriige zur Kenntniss der Helophoren
aus Europa und den angrenzenden Ländern, von A. Kuwert
(Fortsetzung). — Beiträge zur Kenntniss der Microlepidopteren-
Fauna der Erzherzogthiimer Oesterreich ob und unter der Enns
und Salzburgs, von J. Mann (13. Fortsetz. und Schluss). —-
Coleopterologische Notizen, von Edm. Reitter. — Ueber die
Dipteren-Gattung Hypochra Lw., von J. Mik. — Literatur:
Hemiptera, Diptera, Lepidoptera und Coleoptera.
Bullettino della Società Entomologica Italiana. Anno XVII, trim.
3 e 4 (a).
Ancora sulla ibernazione degli ovuli del Baco da Seta. Riposta del
prof. L. Luciani alle note e appunti del prof. Verson. — Artro-
podi dell’isola di S. Pietro. Nota di Angelo de Carlini. — Arac-
nidi raccolti dal conte Bouturlin ad Assab e Massana. Nota del
Prof. P. Pavesi. — Controsservazioni ad un opusculo recente di
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXI
Aracnologia, del Prof. P. Pavesi. — Dott. P. Magretti, Di una
galla di Cinipide trovata sulle radici della vite (Vitis vinifera). —
Sullo sviluppo postembryonale della Telphusa fluviatilis Lat. Nota
del Dott. F. Mercanti. — Sulla morte degli insetti per inanizione.
Esperienze di N. Passerini. — Sugli incrociamenti fra le razze
bianche del Baco da seta, Quajat. — Diagnosi di nuovi Artro-
podi della Sardegna, del Prof. A. Costa. — D. A. Roster, Con-
tributo all’anatomia ed alla biologia degli Odonati (Tav, III e
IV). — Rincoti Omotteri raccolti nell'Italia centrale e meridio-
nale dal Prof. G. Cavanna. — P, Bargagli, Rassegna biologica
di Rincofori europei. — La luce della Luciola italica osservata
col microscopio. Nota di C. Emery. — Letteratura entomologica
italiana. — Rassegna e bibliografia entomologica. — Notizie di
entomologia applicata. — Note e notizie varie.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Sér. III,
n°. 65 (a).
Des variétés du Carabus auronitens Fabr. au point de vue de la
coloration, par A. Berge, — Elatérides recueillis par M. J. Deby
à Sumatra et Bornéo en 1884, par le Dr. E. Candèze. — Note
sur les Myriopodes fossiles, par A. Preudhomme de Borre. —
Note sur le Monomorium faraonis, par A. Preudhomme de Borre.
December 1885.
Entomologist (The). Edited by J. I’. Carrington. Vol. XVIII, n°. 271
(December 1885) (a).
Anosia plexippus Linn., by J. Jenner Weir. — Diurni of the Upper
Engadine, by W. E. Nicholson. — A Year's work among the
Gall-gnats (1885), by Peter Inchbald. — New Forest: Trespas-
sers will be prosecuted, by Herbert Goss. — Entomological
Notes, Captures, ete.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 259 (Decem-
ber 1885) (0).
Notes on the Aculeate Hymenoptera of Gloucestershire, by V. R.
Perkins. — Description of the larva of Pterophorus cosmodactylus
H.S. = punctidactylus Steph., by G. T. Porritt. — The larva
of Paedisca oppressana and its habits, by J. H. Wood. — Des-
cription of a new maritime fly belonging to the Family Scato-
myzides Fallen, by R. H. Meade. — Descriptions of three new
species of Lycaenidae, by H. H. Druce. — A word respecting
Callerebia hybrida, by A. G. Butler. — Note on some British
Coccidae, by J. W. Douglas. — On a new genus allied to Cory-
lophus, by the Rev. A. Mathews. — Entomological Notes, Cap-
tures, etc. — Review. — Proceed. of the Entomological Soc.
LXII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. vol. XVI, n°. 96
(December 1885) (b).
Diagnoses of the new species of Galatheidea collected during the
» Challenger” Expedition, by J. R. Henderson. — Notes on
Australian Lepidoptera, with descriptions of new Species, by
R. Rosenstock.
Zoologist (The). A Monthly Journal of Natural History. 3rd ser. vol.
IX, n°. 108 (December 1885) (0).
Notes and Observations on British Stalk-eyed Crustacea, by E.
Lovett.
Correspondenz-Blatt des naturw. Vereines in Regensburg. Jahrg. 39,
n°. 4—9 (0).
Die Lepidopteren-Fauna der Regensburger Umgegend mit Kelheim
und Worth, von Anton Schmid (Fortsetzung). — Blattwespen-
Studien, von Dr. J. Kriechbaumer.
Annales des Sciences naturelles. Zoologie. 6e sér. tom. XIX, n°. 2
et 3 (b).
Comparaison des organes du vol dans la série animale, par le Dr.
Amans (Suite). — Etudes histologiques et organologiques sur les
centres nerveux et les organes des sens des animaux articulés,
par M. H. Viallanes. 3e Mémoire: le ganglion optique de
quelques larves de Diptères (Musca, Eristalis, Stratiomys).
Entomologica Americana. Vol. I, n°. 9 (a).
Aletia xylina vs. A. argillacea, by C. V. Riley. — Proceedings of
the Entomological Club: Notes on some structural Characters of
the Lepidoptera, by J. B. Smith. -- The family position of
Euphanessa mendica Wlk., by G. D. Hulst. — On the larval
period of Harmonia Pini, and a parasite of the same, by Dr. Kelli-
cott. — On the preparatory stages of an undetermined Cossus,
by Dr. Kellicott. — Notes on the principal injurious insects of
the year, by Prof. Riley. — Notes and News. — Book Notices. —
Society News.
Proceedings of the Scientific Meetings of the Zoological Society of
London for the year 1885. Prt 2 and 3 (a).
On the insects collected on Kilima-njaro by Mr. H. H. Johnston,
by C. O. Waterhouse. — Description of a new variety of River-
Crab, of the genus Telphusa, from Kilima-njaro, by E. J. Miers. —
On the Butterflies of Timorlaut, by Th. Kirsch. — Revision of
the Phytophagous Coleoptera of the Japanese Fauna, subfamilies
Cassidinae and Hispinae, by the Rev. H. S. Gorham. — On the
Lepidoptera of Bombay and the Deccan, Part II, Heterocera,
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXIII
by C. Swinhoe. — Descriptions of new species of Lepidoptera
Heterocera chiefly from South America, by H. Druce. — A List
of the Lepidoptera collected by Mr. H. H. Johnston during his
recent expedition to Kilima-njaro, by F. D. Godman.
Januari- 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 272
(January 1886) (a).
The Season of 1885 in Ireland, by W. F. de V. Kane. — Some
Observations on Lycaena Argiades, by R. South. — Diptera bred
from the Pupae in 1885, by P. Inchbald. — Descriptions of New
Species and a New Genus of Rhopalocera from the Malay Penin-
sula, by W. L. Distant. — Entomological Notes, Captures, etc.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 260 (January
1886) (0).
The habits of Nonagria Cannae, by F. D. Wheeler. — Harpalus
calceatus Sturm, reestablished as British, with notes on other
Harpali, by the Rev. W. W. Fowler. — A Synopsis of the
British species of Cephina, by P. Cameron. — Note on Cerati-
nostoma maritimum, by R. H. Meade. — A hundred new British
species of Diptera, by G. H. Verrall. — Entomological Notes,
Captures, etc. — Proceedings of the Entomological Society of
London. — Tropical African Coleoptera, chiefly from the Zan-
zibar Mainland, by H. W. Bates.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVII, n°. 97
(January 1886) (0).
On the Bruchidae of Japan, by D. Sharp. — A new genus of
Heteromerous Coleoptera allied to Notowus, by Ch. O. Water-
house. — On the Geodephagous Coleoptera collected by Mr. G.
Lewis in Ceylon, by H. W. Bates. — Bibliographical Notice:
Crustacea Isopoda Terrestria per familias et genera et species
descripta a G. Budde-Lund. Havniae, 1885. 8vo. pp. 319.
Notes from the Leyden Museum. Vol. VIII, n°. 1 (January 1886) (U).
Nouvelle espèce des Syntomides (Lepidoptera Heterocera), décrite
par P. C. T. Snellen. — Description de nouvelles espèces de
Lepidoptères Hétérocères des Indes Orientales, par P. C. T.
Snellen. — Zwei neue ost-indische Scolytiden-Gattungen , beschrie-
ben von W. Eichhoff. — On a new Longicorn genus and species,
belonging to the Agniidae, by J. R. H. Neervoort van de Poll. —
On two new and some already known Longicorns, belonging to
the Batoceridae, by J. R. H. Neervoort van de Poll. — A new
LXIV ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
species of the Heteromerous genus Leiochrinus Westwood, des-
cribed by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Description d’un
Cérambycide de Sumatra, appartenant à un genre nouveau de
la tribu des Disténides, par J. W. van Lansberge. — On a spe-
cimen of Peripatus Guild. from Sumatra, by Dr. R. Horst.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. IV, Heft 10 (b).
Zur Biologie von Tychius crassirostris Kirsch (ein Coleopterologi-
scher Beitrag), von J. Mik. -- Beiträge zur Kenntniss der Hemi-
pteren-Fauna Böhmens, von Lad. Duda (8. Fortsetzung). — Ueber
Blattwespen, von Fr. W. Konow. — Eine neue Art Trauer-
miicke, von Th. Beling. — Zur Metamorphose der Dipteren-Art
Zygoneura sciarina Meig., von Th. Beling. — Beiträge zur Kennt-
niss der Helophoren aus Europa und den angrenzenden Län-
dern, von A. Kuwert (Fortsetzung). — Coleopterologische Notizen,
von Edm. Reitter. — Literatur: Hemiptera, Diptera.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Sér. III,
n°. 66 (a).
Programme d’une Révision des Agrionines, par M. de Sélys-Long-
champs. — Rectification concernant l’Onychogomphus Genei Sélys,
et signalement de deux Gomphines nouvelles, par M. de Sélys-
Longchamps. — Liste des Hyménoptères recueillis en 1885 aux
environs de Bruxelles, par A. de Bormans. — Notices sur des
Psychides, par F. J. M. Heylaerts.
Berliner Entomologische Zeitschrift. Redact. H. J. Kolbe. Bd. XXIX,
Heft 2 (0).
Zur Kenntniss der Psociden-Fauna Madagaskars , von H. J. Kolbe. —
Beitrag zur Dipteren-Fauna Galliziens, Kaiserthum Oesterreich,
von Dr. A. Grzegorzek (Schluss). — Neue Mycetophiliden, von
Dr. A. Grzegorzek. — Neue Siid-Amerikanische Kiifer, von Th.
Kirsch. — Neue Hesperiden des indischen Archipels und Ost-
Africas, von Carl Plötz. — Neue Rüsselkäfer aus Algerien, von
J. Faust. — Beobachtungen über Metamorphosen der arktischen
Falter, von G. Sandberg. — Ein Wort zur systematischen Stellung
der Psociden, von H. J. Kolbe. — Vier neue Cleriden aus dem
tropischen West-Africa, beschrieben von G. Quedenfeldt. — Neue
Rhopaloceren, von E. G. Honrath. — Tabellen zur Bestimmung
der europäischen Histeriden, von J. Schmidt. — Die Ahnen
unserer Schmetterlinge in der Sekundär- und Tertiär-Periode,
von Dr. P. Oppenheim. — Beitrag zur Biologie einiger Käfer
aus der Familie der Telephoriden, von Th. Beling. — Copal-
Insecten aus Africa, beschrieben von G. Quedenfeldt. — Nekrologe:
Kothe und Brenning. — Bibliographisches. — Berichtigungen.
ONTVANGEN TIJDSOHRIFTEN. LXV
Archiv fiir Naturgeschichte. Herausgeg. von Dr. E. von Martens.
“ Jahrg. 51, Heft 4 (6).
Bericht über die wissenschaftlichen Leistungen im Gebiete der
Arthropoden während des Jahres 1884, von Dr. Ph. Bertkau und
Prof. E. von Martens.
Actas de la Academia nacional de Ciencias en Córdoba. Tom. V,
entr. 2 (a).
Viajes al Tandil y à la Tinta, del Dr. E. L. Holmberg (Continua-
cion). Insectos. Himenopteros: Abejas.
Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou. Ann. 1884 ;
n°. 4 (b).
Ueber Meromyza saltatrie Mg. und Elachiptera cornuta F., von
Prof. K. Lindeman. — Verzeichniss der bei Moskau vorkommenden
Borkenkäfer, von Prof. K. Lindeman.
Entomologica Americana. Vol. I, n°. 10 (a).
Cosmosoma omphale, by John B. Smith. — Note on Papilio Asterias
Fabr., by Fr. Tepper. — Concerning Crematochilus, by G. H.
Horn. — Hypocephalus armatus, by Ch. W. Leng. — Editorial
vagaries. — Food-Plants of Lepidoptera, by W. Beutenmiiller. —
Notes and News. — A generic Synopsis of the Hymenopterous
Family Chalcididae, by L. O. Howard. — Book Notices. —
Society News.
Tijdschrift voor Entomologie. DI. XXVIII, aflev. 4 (a en b).
De entomologische inhoud van de , Bijdragen tot de Natuurkundige
Wetenschappen” verzameld door H. C. van Hall, W. Vrolik en G.
J. Mulder. 7 deelen (1826—1832). Amsterdam, erven H. Gartman,
door P. C. T. Snellen (vervolg). — Over eenige uitlandsche
Ortalinen, door F. M. van der Wulp. — lets over het geslacht
Pilophorus Hahn, door Mr. A, J. F. Fokker. — Aanteekeningen
over Ephestia Kühniella Zell. en eenige verwante soorten, door
P. C. T. Snellen, met afbeeldingen door Prof. Dr. J. van Leeuwen
Jr. — Register.
Deutsche Entomologische Zeitschrift. Redact. Dr. G. Kraatz. Bd. XXIX,
Heft 2 (b).
Die Phylloxera in der Rheinprovinz im Jahre 1885, von Dr. L.
von Heyden. — Uebersicht der Arten der Gattung Cerocoma
Geoffr., von Edm. Reitter. — Ueber einige Cetoniden, von Dr.
G. Kraatz. — Ueber Goliathus albosignatus Boh., Westw.g, von
Dr. G. Kraatz. — Ueber Isocerus ferrugineus und purpurascens
Herbst, von Dr. G. Kraatz. — Ueber Ceroglossus Darwinii
Gerst., von Dr. G. Kraatz. — Sammelbericht aus Ost- und
West-Preussen, von G. Czwalina. — Catalogus Malachiidarum
5
LXVI
ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Europae et Circa, auctore El. Abeille de Perrin. — Carabus irre-
gularis F. var. Peronae Hopffg., von M. von Hopffgarten. —
Sammelbericht aus dem Karst, von Dr. Eg. Schreiber. — Zwei
neue Otiorhynchus aus dem Karst, von Dr. G. Stierlin. — Beiträge
zur turkestanischen Coleopteren-Fauna, von Dr. L. von Heyden,
Dr. G. Kraatz, E. Reitter und Dr. G. Stierlin. — Weitere Beiträge
zur Coleopteren-Fauna des Amur-Gebietes , von Dr. L. von Heyden,
Dr. Eppelsheim und E. Reitter. — Coptolabris Jankowsku R.
Oberth. vom Amur, von Dr. G. Kraatz. — Notiz über japanische
und amurenser Longicornia, von Dr. L. von Heyden. — Ein
neues Polyarthron aus Persien, beschrieben von Dr. L. von
Heyden. — Zwei neue Labidostomis-Arten, beschrieben von J.
Weise. — Leptosonya hirtus Weise, n. sp. — Die Anzhazien der
Cratomerus-Gruppe, von L. Ganglbauer. — Beitrag zur Kenntniss
der Pselaphiden-Fauna von Valdivia, von E. Reitter (2ter Theil). —
Abbildungen und Bemerkungen zu wenig gekannten Pselaphiden-
Gattungen mit Beschreibungen neuer Arten, von E. Reitter. —
Zwei neue Tachys-Arten, von E. Reitter. — Ueber die Varietäten
der Pachnoda sinuata Fabr., von Dr. G. Kraatz. — Ueber den
systematischen Werth der Forceps-Bildungen bei den mit Lomaptera
verwandten Gattungen, von Dr. G. Kraatz. — Neue Coleopteren
aus Europa und den angrenzenden Ländern, mit Bemerkungen
über bekannte Arten, von E. Reitter. — Uebersicht der Phyllopertha-
Arten aus Europa und den angrenzenden Ländern, von E. Reitter. —
Uebersicht der bekannten Laena-Arten, von E. Reitter. — Ueber
die Entwicklung und Zucht der Orinen, von J. Weise. — Zwei
neue Xenomela (Chrysomelinen) aus Turkestan und Samarkand,
von J. Weise. — Notizen tiber Rüsselkäfer, von J. Weise. —
Ergänzende Bemerkungen zu Dr. Gerstaecker’s Monographie der
chilenischen Carabus-Arten, von A. von Kraatz-Koschlau. —
Ergänzende Bemerkungen über Procerus-Arten, von A. von Kraatz-
Koschlau. — Beitrag zur Kenntniss der Histeriden, von J.
Schmidt. — Ueber Ceroglossus Darwinii Hope, von A, von Kraatz-
Koschlau. — Sammel-Notizen.
Journal of the Linnean Society of London. Zoology. Vol. XIX, n°. 109—
112 (2).
On the Colydiidae collected by Mr. G. Lewis in Japan, by D.
Sharp. — Notes on the Antennae of the Honey-Bee, by T. J.
Briant. — On some Colydiidae obtained by Mr. J. Lewis in
Ceylon, by D. Sharp. — On the Anatomy of Sphaerotherium,
by G. C. Bourne. — The Colombian Species of the Genus Diabrotica,
with Descriptions of those hitherto uncharacterized, by J. S.
Baly (Part I).
ONTVANGEN PIJDSCHRIFTEN. LXVIÌ
Annales de la Société Entomologique de Belgique. Tom. XXIX, 2me
partie (b).
Enumération des Lathridiidae du Japon, par le R. P. Fr. Marie
Joseph Belon. — Deux espèces de Curculionides trouvées dans
des Orchidées de l’équateur, par W. Roelofs. — Note pour servir
à la Monographie du genre Agestrata, par A. Bergé. — Un mot
sur la phosphorescence des Myriapodes , par J. Richard. — Lampy-
rides recueillis au Brésil et à la Plata par feu C. van Volxem,
avec descriptions des espèces nouvelles, par E. Olivier. — Métamor-
phoses du Cybister fimbriolatus Say, par le Dr. Eug. Dugès. —
Métamorphoses du Chalcolepidius zonatus Eschsch., par le Dr.
Eug. Dugès. — Métamorphoses du Cyllene erythropus Chevrol.,
par le Dr. Eug. Dugès. — Métamorphoses de l’ Acanthoderes
Borrei Dugès, par le Dr. Eug. Dugès. — Métamorphoses de la
Bycera villosa Pascoe, par le Dr. Eug. Duges. — Metamorphoses
de la Chapuisia mexicana Dugès (nouveau genre de Scolytide),
par le Dr. Eug. Dugès. — Comptes-Rendus des Séances.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Ser. III,
n°. 68 (a).
Observations sur la liste des Hyménoptères recueillis aux environs
de la station d’Uccle, en 1885, par le Dr. Jacobs. — Communica-
tion bibliographique, par M. van Segvelt. — Une Psychide
nouvelle de Java, par M. Heylaerts.
Februari 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°, 273
(February 1886) (a).
Anosia plexippus (with illustration). — On a probable new species in
the Crambidae, by J. W. Tutt. — Lycaena Argiolus in the
Midlands, by W. Harcourt. — An afternoon among the Butter-
flies of Thursday Island, by G. F. Mathew. — Entomological
Notes, Captures, etc.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 261 (February
1886) (0).
Tropical African Coleoptera, chiefly from the Zanzibar Mainland
(continued), by H. W. Bates. — Description of a new species of
the Coleopterous Genus Macronota from Ceylon, by D. Sharp. —
A hundred new British species of Diptera, by G. H. Verrall
(continued). — Notes on the British species of the genus Euplectus
including a description of E. nubigena Reitt., a species new to
Britain, by W. G. Blatch. — Description of the larva of Scoparia
angustea Curt. = coarctalis Zell., by G. T. Porritt. — Entomolo-
gical Notes, Captures, ete. — Obituary: the Rev. $. C. Tress-Beale.
LXVIII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVII, n°, 98
(February 1886) (0).
On the Geodephagous Coleoptera collected by Mr. G. Lewis in
Ceylon, by H. W. Bates. — Note on Delias belladonna of Fabricius,
by H. J. Elwes. — Notes on the Stomatopoda, by W. K. Brooks. —
On the Heart of the Gamasidae and its significance in the
Phylogenetic consideration of the Acarida and Arachnoidea, and
the Classification of the Arthropoda, by Prof. Carl Claus.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 1 (0).
Ueber Hyalomyia obesa Fabr., von E. Girschner. — Das Insecten-
sieb, dessen Bedeutung beim Fange von Insecten, insbesondere
Coleopteren, und dessen Anwendung, besprochen von Edm. Reitter.—
Beitrag zur Metamorphose der Zweifliigler-Gattung Sciara Meig.,
von Th. Beling. — Beitrag zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna
Böhmens, von L. Duda (Fortsetzung). — Sieben neue Allantus-
Arten, von F. W. Konow. — Eine neue Dipteren-Art aus Süd-
Tirol, von J. Mik. — Einige Worte über die Präparation des
Hypopygiums der Dipteren, von Dr. H. Dziedzicki. — Literatur.
Correspondenz-Blatt des naturwissensch. Vereines in Regensburg.
Jahrg. 39, n°. 10-12 (0).
Blattwespenstudien, von Dr. Kriechbaumer (Fortsetzung). — Die
Lepidopteren-Fauna der Regensburger Umgegend mit Kelheim
und Worth, von A. Schmid (Fortsetzung).
Entomologica Americana. Vol. I, n°. 11 (a).
New species and varieties of Geometridae, by Geo. D. Hulst. —
Proceedings of the Entomological Club of the A. A. A. $. (con-
tinued). — A generic Synopsis of the Hymenopterous family
Chalcididae, by L. O. Howard (continued). — Society News.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Série III,
n°. 69 (a).
Arachnide nouveau pour la faune de Belgique: Enyo gallica E.S.,
par L. Becker. — Diagnose de quelques Arachnides nouveaux,
par L. Becker. — Note sur le Geotrupes stercorarius L. et les
espèces voisines, par A. Preudhomme de Borre. — Buprestides
nouveaux et remarques synonymiques, par Ch. Kerremans. —
Espèces nouvelles de Fourmis américaines, par A. Forel. —
Note sur quelques Hémiptères Héteroptères de Belgique, par M.
Fokker. — Hémiptères récoltés à Aguilas, près Carthagène
(Espagne) par M. Weyers, par M. Lethierry.
Stettiner Entomologische Zeitung. Jahrg. 46 (b).
Relicta Zelleriana nebst Anhang. — Die Hesperiinen-Gattung Sapaea
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXIX
PI. und ihre Arten, von Carl Plötz. — Die Hesperiinen-Gattung
Leucochitonea Wlgr.? und ihre Arten, von Carl Plötz. — Platychile
pallida F., von ©. A. Dohrn. — Synoptische Tabelle der Callisthenes-
Arten in Fedtschenko’s Reise in Turkestan, p. 23, 24, 25, aus
dem Russischen übersetzt von J. Faust. — Lepidopteren-Aberra-
tionen, von E. Kautz. — Lesefrucht, von C. A. Dohrn. —
Nachtrag zu Hagen: ,, Ueber Termitenschaden,” von C. A. Dohrn. —
Exotisches, von C. A. Dohrn. -- Wie man Specialist wird, von
F. Plateau. — Exotisches, von C. A. Dohrn. — Lepidopterolo-
gische Mittheilungen, von Dr. A. Speyer. — Zur Kenntniss des
Tineen-Genus Elachista, von Prof. H. Frey. — Nekrolog: G. A.
Keferstein, von Dr. O. Staudinger. — Beitriige zur Lepidopteren-
Fauna von Amboina, von A. Pagenstecher, besprochen von Dr.
O. Staudinger. — Nordamerikanisches, von H. B. Möschler. —
Lepidopterologische Mittheilungen aus Livland , van C. A. Teich. —
Die jiingste Entdecknng eines Blattaflügels in Felsen die zur
Silurischen Periode gehören, von H. Goss. — Recension: Der
Trichterwickler. — Exotisches , von C. A. Dohrn. — Turkesta-
nische Rüsselkäfer, von J. Faust. — Nordamerikanisches, von
H. B. Möschler. — Nekrolog: Arnold Förster. — Arktische en-
tomologische Literatur, besprochen von C. A. Dohrn. — Ueber
europäische und amerikanische Verwandtschaften, von J. B.
Smith. — Lepidopteren von Madagascar, von M. Saalmiiller. —
Beschreibung einiger Coccinelliden, von J. Weise. — Phytophages
exotiques, par Ant. Duvivier. — Ein Brief von Zeller, mitgetheilt
von C. A. Dohrn. — Exotisches, von C. A. Dohrn. — Exotische
Lepidopteren, III, Beitrag zur Lepidopteren-Fauna von Nias,
von G. Weymer. — Schützende Aehnlichkeiten bei Insekten,
von R. Trimen. — Nachäfferei (mimicry) bei Insekten, von R.
Trimen. — Ein Fragment aus Wilhelm Jordan’s Roman , Die
Sebalds °° eingeleitet von C. A. Dohrn. — Ueber Phoroblastis
Frauniana Schiff. und Regiana Zeller, von A. Hoffmann. —
Lebensgeschichte von Charagia virescens, von A. Hoffmann. —
Errata ridicula. — Revision der Gattung Eurysoma, von H.
Burmeister. — Crambus Kobelti n. sp., von M. Saalmiiller. —
Dipteren von der Insel Portorico, erhalten durch Herrn Consul
Krug in Berlin, beschrieben von V. von Röder. — Einige neue
Lepidopteren des europäischen Faunengebietes, beschrieben von
Dr. O. Staudinger. — Mémoires sur les Lépidoptéres rédigés par
N. M. Romanoff. Tom. II, von Dr. A. Speyer. — The Periodical
Cicada. — Zellerianum particulare, mitgetheilt von C. A. Dohrn. —
Zur Biologie der Cidaria taeniata Steph. und der Cidaria scriptu-
rata Hübn., besprochen von H. Gross. — Eine lausige Lesefrucht,
mitgetheilt von C. A. Dohrn. — Fossile Insekten. — Monographie
LXX ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
der europäischen Arten der Gattung Meloë, von Dr. F. Katter,
besprochen von C. A. Dohrn. — Exotisches, von C. A. Dohrn. —
Phytophages exotiques, par Ant. Duvivier. — Ueber einige
Leptiden-Charaktere, von Dr. S. W. Williston. — Description of
two new Carabidae from Brazil, by D. Sharp. — Gestürte Illusion,
von C. A. Dohrn. — Lesefrucht, von C. A. Dohrn.
Maart 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 274
(March 1886) (a).
Editorial Announcement, by J. T. Carrington. — Lycaena Argiolus
both monogoneutic and digoneutic, by J. Jenner Weir. — Descrip-
tion of Crambus cantiellus (mihi), a Crambus new to Science
(with illustration), by J. Tutt. — The Lepidoptera of North-
Knapdale, Argyllshire, by John Mackay. — Life-history of
Asteroscopus nubeculosus (Esp.), by Amelang. — Entomological
Notes, Captures, etc. — Review: Larvae of British Butterflies
and Moths.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 262 (March
1886) (0).
Anosia plexippus L. (Danais archippus F.): a study in geographical
distribution, by J. J. Walker. — Description of a new genus
and some species of Corylophidae, by the Rev. A. Matthews. —
Two additional British Species of Braconidae, by E. Capron. —
Tenthredinidae at Shiere, by E. Capron. — Myrmecina Latreillei
at Shiere, by E. Capron. — Chaerocampa Celerio and Sphinx
Convolvuli at Ilfracombe, by H. A. Copp. — A hundred new
British species of Diptera (concluded), by G. H. Verrall. —
Entomological Notes, Captures, etc. — Note on some British
Coccidae, by J. W. Douglas.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVII, n°. 99
(March 1886) (b).
The Abyssal Decapod Crustacea of the , Albatross” dredgings in
the North Atlantic, by Sidney J. Smith. — On the Geodephagous
Coleoptera collected by Mr. G. Lewis in Ceylon, by H. W.
Bates. — Notes on the genus Terias, with Descriptions of new
Species in the Collection of the British Museum, by A. G.
Butler. — Descriptions of some new Longicornia, chiefly Asiatic
and African, by F. P. Pascoe. — Contributions to a Knowledge
of Malayan Entomology, Part IV, by W. L. Distant.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 2 (0).
Ueber Eciton-Labidus. Ein myrmecologischer Beitrag, von Dr. G,
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXI
Mayr. — Ueber mehrere neue und einige schon bekannte Blatt-
wespen, von Fr. W. Konow. — Dipterologische Notizen, von
C. R. Osten-Sacken. — Ueber Abax Hetzeri Cl. Müller, von Dr.
L. von Heyden. — Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna
Böhmens (10. Fortsetzung), von Lad. Duda. — Das Insectensieb
(Schluss), von E. Reitter. — Ein neues hochalpines Dipteron,
von J. Mik. — Beschreibung der Raupe von Lobophora sertata
Hb., von O. Habich. — Ueber Zoocecidien auf Taxus und Euphorbia,
von Dr. v. Schlechtendal. — Synonymisches über Blattwespen,
von Dr. R. Stein. — Ueber Hyalomyia obesa Fabr. (Fortsetzung),
von E. Girschner. — Beitrag zur Metamorphose der Zweiflügler-
Gattung Sciara Meig. (Fortsetzung) , von Th. Beling. — Remarques
sur quelques notes coléoptérologiques de M. E. Reitter dans la
„ Wiener Entom. Zeitung” 1885, par A. Fauvel. — Entgegnung
auf obige Bemerkungen des Herrn A. Fauvel. — Literatur.
Entomologica Americana. Vol. I, n°. 12 (a).
The North American species of Toxophora, by D. W. Coquillett. —
Proceedings of the Entomological Club. — The systematic position
of the genus Triprocris Grt., by H. B. Möschler. — The breast-
bone of the larva of Cecidomyia homologous to the labium, by
Dr. H. A. Hagen. — Society News.
Tijdschrift voor Entomologie. Deel XXIX, aflev. 1 (a en b).
Verslag van de 40ste zomervergadering gehouden te Amsterdam
den 18 Juli 1885. — Note bibliographique par F. J. M. Heylaerts. —
Les Coprides de la Malaisie, par J. W. van Lansberge. — Een
blik in de entomologische fauna van den Alblasserwaard, door
Dirk ter Haar.
Zeitschrift für Naturwissenschaften. Bd. 58, Heft 5 (a).
Dr. Heuer, Ueber Phylloxera. — Dr. Schlechtendal, Referat über
Lichtenstein’s Les Pucerons.
Verhandlungen der k.k. zoolog.-botan. Gesellschaft in Wien. Bd. XXXV
(1885) 2te Halbjahr. (a).
Ueber die Lepidopteren-Gattung Laora Walk., von C. Berg. — Gli
Ortotteri di Lesina e Curzola, con alcune notizie biologiche che
li risguardano, autore G. Bucchich. — Neue und weniger be-
kannte Longicornier des paläarktischen Faunengebietes, von L.
Ganglbauer. — Die Thierwelt des Leviticus (III. Buch Moses),
von Dr. L. Karpelles. — Ueber neue und schon bekannte Phy-
toptocecidien, von Dr. F. Löw. — Beiträge zur Kenntniss der
Helminthocecidien, von Dr. F. Löw. — Beiträge zur Naturge-
schichte der Gallenerzeugenden Cecidomyiden, von Dr. F. Lüw. —
Bemerkungen über Weyenbergh’s Lasioptera Hieronymi, von Dr,
LXXII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
Dr. F. Liw. — Ueber das Vorkommen der Blutlaus (Schizoneura
lanigera Hausm.) in der Umgebung Wiens, von Dr. F. Löw. —
Beiträge zur Kenntniss der Cicadinen, von Paul Löw. — Feigen-
insecten, von Dr. G. Mayr. — Cecidomyia Beckiana n. sp. auf
Inula conyza D.C., von J. Mik. — Einige dipterologische Be-
merkungen, von J. Mik. — Ueber hohes Vorkommen von Lepido-
pteren, von A. Rogenhofer. — Die Hymenopteren-Gattung Gaste-
ruption Latr. (Foenus aut.), von A. Schletterer.
Entomologisk Tidskrift. Arg. 6 (1885) (a).
Förteckning üfver Skandinaviens och Finlands Macrolepidoptera af
Sven Lampa. — Svensk-Norsk Entomologisk Literatur 1884. —
Bemaerkninger om enkelte variationer af vore Rhopalocera, af
W. M. Schüyen. — Mindre entomologiske Norge, af J. Sparre
Schneider. — Insekter och andra lägre djur, funna vid flottadt
timmer och bland affall fran sàdant, af F. Trybom. — Bidrag
till kännedomen om gräsflyet och dess parasiter, af C. H.
Neren. — Nekrolog üfver H. F. R. H. Gadamér, af H. D. J.
Wallengrén. — Nagra ord om kornflugans härnjingar pà Gotland
aren 1883 och 1884, af M. Larsson. — Supplement till Sydva-
rangers Lepidopterfauna, af G. Sandberg. — Résumés.
Horae Societatis Entomologicae Rossicae. Tom. XVII (0).
Diptera europaea et asiatica nova aut minus cognita. Pars III
Auctore J. Portschinsky. — Description d’un nouveau genre de
Coléoptères de la famille Cicindelidae, par V. Dokhtouroff. —
Lépidoptères du district de Kouldjà et des montagnes environ-
nantes, par S. Alphéraky (2me partie). — Einige neue Lepi-
doptera aus Russisch Armenien, von H. Christoph. — Zwei
neue Schmetterlinge aus Persien, von H. Christoph. — Une
nouvelle Colias du Caucase, par N. Mikhaïlovitch Romanoff. —
Sur le développement des ailes chez les Phryganides, par N.
Poletaéff. — Mimallo Schulzii et sa métamorphose, par H.
Weyenbergh. — Ueber einige Lepidoptera von Narva, von
Grumm-Grshimaila et S. Swiatsky. — Lépidoptères du district
de Kouldja et des montagnes environnantes, par S. Alphéraky (3me
partie). — Beitrag zur Lepidopteren-Ausbeute der Umgegend
St. Petersbourgs im Jahre 1882, von G. Duske. — Neue rus-
sisch-asiatische Bombus-Arten, von Dr. F. Morawitz.
Naturhistorische Hefte nebst Deutsch redigirter Revue. Vol. IX (1885)(a).
Die Gattungen der Sphecinen und die palaearktischen Sphex-Arten,
von F. F. Kohl. — Species novae vel minus cognitae generis
Pepsis Fabr., auctore A. Mocsary. — Myriapoda a Joanna Xanthus
in Asia orientali collecta , auctore Dr. O. Tömösväry,
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXIII
Annales des Sciences naturelles. Zoologie. Tom. XIX, livr. 4—6 (0).
Etudes histologiques et organologiques sur les centres nerveux des
animaux articulés. 3me Mémoire: le ganglion optique de quel-
ques larves de Diptères (Musca, Eristalis, Stratiomys), par M.
H. Viallanes.
Transactions of the Entomological Society of London for the year
1885 (b).
Monograph of British Braconidae, Part I, by the Rev. T. A.
Marshall. — Further Notes upon the markings and attitudes
of lepidopterous larvae, together with a complete account of the
life-history of Sphinx Ligustri and Selenia illunaria, by E. B.
Poulton. — On a new genus of Histeridae, by G. Lewis. —
List of Lepidoptera collected in Southern Afghanistan, by C.
Swinhoe. — Life-history of three species of Western Pacific
Rhopalocera, by G. F. Mathew. — On two remarkable cases of
mimicry from Elopura, British North Borneo, by H. J. S. Pryer. —
On the discovery of a species of the Neuropterous family Ne-
mopteridae in South-America, with general consideration regar-
ding the family, by R. Me. Lachlan. — New species of Langu-
riidae, by the Rev. W. W. Fowler. — The Life-history ot
Atypus piceus Sulz., by F. Enock. — On the classification of
the Australian Pyralidina, by E. Meyrick.
Annali del Museo civico di Storia naturale di Genova. 2e ser. Vol. II (a).
Descriptions of new genera and species of Phytophagous Coleoptera
from the Indo-Malayan and Austro-Malayan subregions, contained
in the Genoa Civic Museum, by M. Jacoby. — Materiali per lo
studio della Fauna Tunisina raccolti da G. e L. Doria. VII
Orthoptères, par A. de Bormans. — Note Entomologiche, di
R. Gestro. I. Contribuzione allo studio della fauna entomologica
delle caverne in Italia. II. Materiali per lo studio delle Hispidae
Malesi e Papuane. III. Appunti sul genere Myoderma. — De-
scription d’une nouvelle espèce de Trogositides, par A. Leveillé.
— List of the Curculionidae of the Malay Archipelago collected
by Dr. O. Beccari, L. M. d’Albertis and others, by F. P.
Pascoe. — Catalogue des Lampyrides faisant partie des collec-
tions du Musée Civique de Gênes, par E. Olivier. -— Descrip-
tions d’espèces nouvelles de Coléoptères appartenant au Musée
Civique de Gênes, par J. W. van Lansberge. — Rhynchota
tridentina a March. Jacopo et Laura Doria lecta anno 1884 P.
M. Ferrari enumerat. — Descriptions of some Endomychidae and
Erotylidae in the Genoa Civic Museum, by H. S. Gorham, —
Appendice alle Note Entomologiche, di K. Gestro,
LXXIV ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
April 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 275
(April 1886) (a).
Crambus contaminellus in the Zeller collection, by J. W. Tutt. —
Notes on the Crambus from Deal, by W. H. Tugwell. — Tiniae
taken near Cambridge, by W. Farren. — An afternoon among
the Butterflies of Thursday Island, by G. F. Mathew. — Ento-
mological Notes, Captures ete. — Societies. — Reviews.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 263 (April
1886) (0).
Note on some British Coccidae (n°. 2) (concluded), by J. W.
Douglas. — Notes on some Lepidoptera from Algeria, by Geo.
T. Baker. — Some captures of Lepidoptera in 1885, with re-
marks, by W. Warren. — Description of a new Bombyx allied
to Arctia caja, by Dr. O. Staudinger. — On the inconstancy of
a generic character in Nepheronia arabica, by A. G. Butler. —
Description of the larva of Scoparia mercurella, by G. T. Por-
ritt. — Entomological Notes, Captures, etc. — Societies.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVII, n°. 100
(April 1886) (6).
On Dr. Bertkau’s Classification of the Order Araneae or Spiders,
by Prof. T. Thorell. — Prof. Claus and the classification of the
Arthropoda, by E. Ray Lankester. — A few remarks on Mr.
Butler’s Notes on the Genus Terias, by W. L. Distant.
Zoologist (The). Edited by J. E. Harting. 3rd. ser. Vol. X, n°. 112
(April 1886) (0).
Notes and observations on British Stalk-eyed Crustacea, bij E. Lovett.
Notes from the Leyden Museum. Vol. VIII, n°. 2 (April 1886) (0).
Scarabaeides, Buprestides et Cérambycides de l’Afrique occiden-
tale, envoyés au Musée de Leyde par M.M. Veth et van der
Kellen, décrits par J. W. van Lansberge. — Description of
three new species and a Synopsis of the Buprestid genus Nascio
C. et G., by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Some remarks
on Gnathocera valida Jans. and Gn. costata Ancey, by J. R. H.
Neervoort van de Poll. — Synonymical remarks about Mallodon
jejunum Pasc., by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Descrip-
tion de quelques Scarabaeides des Indes Néerlandaises, apparte-
nant au Musée de Leyde, par J. W. van Lansberge.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 3 (b).
Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna Böhmens (11.
Fortsetzung), von Lad. Duda, — Deltocnemis, eine neue Gattung
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXV
aus der Käferfamilie Anisotomidae, von J. Sahlberg. — Namens-
änderung, von von Heyden. — Weitere berichtigende Notizen
zum „Catalogus Coleopterorum Europae et Caucasi” edit. III,
von L. Bedel. — Beiträge zur Kenntniss der Helophoren aus
Europa und den angrenzenden Ländern (Fortsetzung), von A.
Kuwert. — Beitrag zur Metamorphose der Zweiflügler-Gattung
Sciara Meig. (Fortsetzung), von Th. Beling. — Ueber einige
amerikanische Aradiden, von E. Bergroth. — Coleopterologische
Notizen, XV, von Edm. Reitter. — Dipterologische Miscellen,
I, von J. Mik. — Ueber Hyalomyia obesa Fabr. (Schluss), von
E. Girschner. — Ueber einige Blattwespen, von F. W. Konow. —
Literatur: Coleoptera. — Notizen.
Entomologica Americana. A monthly journal devoted to Entomology.
Vol Ui n° 1.(a).
Introductory. — On some of the Genera of our Sphingidae, by
Prof. C. H. Fernald. — Note by Editor. — Notes on North-
American Zygaenidae and Bombycidae, with Descriptions of new
forms, by H. Edwards. — Larval History of Spilosoma congrua
WIk., by Geo. D. Hulst. — On some species of Anthaxia, by
C. H. Roberts. — Book Notices. — Society News.
Cistula Entomologica. Vol. III, pars 29 (0).
Descriptions of Moths new to Japan, collected by Messrs. Lewis
and Pryer, by A. G. Butler. — Description of a new species
of Schizorrhina (Cetoniidae) from West-Australia, by A. Sidney
Olliff. — Notices of new or little known Cetoniidae, by ©. E. Janson.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Sér.
HI mes Or et 7L:(0)
Liste des Ténébrionides recueillis par C. van Volxem en Espagne,
en Portugal, au Maroc et aux îles du Cap-Vert, par L. Fair-
maire. — Descriptions de quelques espèces nouvelles de la fa-
mille des Agelenidae, par E. Simon. — Note sur les Elatérides
du genre Chalcolepidius Esch., par E. Candèze. — Note sur les
Crustacés Isopodes de Belgique, par A. Preudhomme de Borre.
— Descriptions d’espèces nouvelles de Cicindélides, par Ed. Fleu-
tiaux. — Le microscope entomologique, par J. L. Weyers.
Tijdschrift voor Entomologie. DI. XXIX, aflev. 2 (a en b).
Verslag der 19de Wintervergadering. — Beschrijvingen van Nieuwe
Oost-Indische Lepidoptera Heterocera, door P. C. T. Snellen,
met afbeeldingen door Prof. Dr. J. van Leeuwen. — Catalogus
Aranearum, hucusque in Hollandià inventarum, auctore A. W.
M. van Hasselt, M. D. (Vervolg en slot). — Lepidopterologische
fragmenten, nagelaten door Prof. Dr. H. Weyenbergh.
LXXVI ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
- Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou. Ann.
1885, n°. 2 (0).
Révision des armures copulatrices des mâles de la tribu Philérémi-
des, par le général Radoszkowski.
Verhandlungen des naturhistorischen Vereines der Preuss. Rheinlande,
u. s. w. Jahrg. 42, 2te Hälfte (0).
Landois, Ueber Ephestia Kühniella Zell. — Von Hagens, Ueber
Coccinellen, und über Farbenvarietäten bei Insekten. — Bertkau,
Ueber die Coxaldriisen der Arachniden, und über den Bau der
Augen und ein als Gehörorgan gedeutetes Sinnesorgan bei den
Spinnen. — Id., Ueber Planocephalus aselloides Scudd. und Lim-
nochares antiquus v. Heyd. — Id., Ueber den Duftapparat einiger
einheimischer Schmetterlinge.
Horae Societatis Entomologicae Rossicae. Tom. XIX (b).
Révision des armures copulatrices des mâles de la famille des
Mutillides, par le général Radoszkowski. — Hemiptera-Hete-
roptera aus Achal-Teke, von W. E. Jakowleff. — Description
de quelques nouvelles espèces du genre Sphenoptera Sol., par
W. E. Jakowleff. — Eumenidarum species novae, descripsit Dr.
F. Morawitz. — Notiz über Melitta curiosa, von Dr. F. Morawitz.
— Beitrag zur Fauna der Niederländischen Besitzungen auf den
Sunda-Inseln, von Dr. L. W. Schaufuss. — Lepidopterorum
Rossiae Biologia, auctore J. Portschinsky. — Muscarum cadave-
rinarum stercorariumque biologia comparata, auctore J. Port-
schinsky. — Faune coléopterologique Aralo-Caspienne. ire partie:
Cicindélides, par W. Dokhtouroff. — Apum Mohileviensium spe-
cies parum cognitae vel imperfecte descriptae, auctore N. Ar-
nold. — Trois Coléoptères nouveaux de la faune Aralo-Caspienne,
par B. Jakowleff. — Neue Lethrus-Art aus Fergana, beschrieben
von A. Wilkins.
Jahrbiicher des Nassauischen Vereins für Naturkunde. Jahrg. 38 (a).
Beitrige zur Lepidopteren-Fauna des malayischen Archipels. IT.
Heterocera der Insel Nias (bei Sumatra), von Dr. A. Pagen-
stecher. — Beitrige zur Biologie einheimischer Käferarten, von
Dr. Buddeberg. — Sesiomorpha, ein neues Tineiden-Genus, von
P. C. T. Snellen. — Ephestia Kühniella Zell. (die sogenannte
amerikanische Mehlmotte), von Dr. A. Pagenstecher. — Bemer-
kungen zu dem Aufsatz: , Heterocera von Nias”, von Dr. A.
Pagenstecher.
Proceedings and Transactions of the Nat. Hist. Society of Glasgow,
New Ser. Vol. I, prt. 2 (a).
On Talitrus locusta Linn., by D. Robertson, — A curious dwelling
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXVII
for a Hermit-Crab, by Th. Scott. — Notes on the Neuroptera of
Argyllshire, by J. J. F. X. King. — Hydroptila femoralis, an
addition to the Scottish Fauna. — Remarks on Rock- and Heather-
frequenting Lepidoptera, by T. J. Henderson. — Decapod Crus-
tacea new to the Greenock District. — Remarks on Hydroptila
longispina, a species new to Scotland, by J. J. F. X. King. —
Eupoecilia Mussehliana, a Moth new to the Scottish Fauna.
Tijdschrift der Nederlandsche Dierkundige Vereeniging. 2de ser. Deel
I, afl. 2 (a).
Die gegenseitige Verwandtschaft, Abstammung und Classification
der sogenannten Arthropoden, von Dr. A. C. Oudemans Jzn.
Bulletin of the Buffalo Society of Natural Sciences. Vol. V, n°. 1 (a).
Nonagria subcarnea n. sp., by D. S. Kellicott. — Hydreomena
traversata n. sp., by Kellicott.
Memoirs of the Boston Society of Natural History. Vol. III , n°. XI (a).
Palaeodictyoptera: or the affinities and classification of Paleozoic
Hexapoda, by S. H. Scudder. — Winged insects from a Paleon-
tological point of view, by S. H. Scudder.
Mei 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 276
(May 1886) (a).
An African Lepidopterous Larva (with plate), by J. T. Carrington. - -
Tephrosia crepuscularia and T. biundularia, by J. W. Tutt. —
Notes on Microlepidoptera, by A. Thurnall. — Lepidoptera in
North-west Ireland, by P. H. Russ. — Tortrices taken near
Cambridge, by W. Farren. — Rearing the Tusser Silkworm ,
by C. J. Dumaine. — Notes on Lepidoptera in Dorsetshire, by
E. R. Bankes. — Entomological Notes, Captures, ete. — Socie-
ties. — Review. — Obituary: Thomas Edward.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXII, n°. 264 (May
1886) (bh).
On the case etc. of Agraylea multipunctata Curt. (= Hydroptila
flabellifera Bremi), by K. J. Morton. — The life-history of No-
nagrıa brevilinea, by W. H. B. Fletcher. — The habits of the
imago of Nonagria brevilinea, by F.D. Wheeler. — Nyssia
hispidaria near Horsham, by W. C. Boyd. — Entomological
Field Notes at Suakim, by N. Manders. — Entomological Notes,
Captures etc.
Annals and Magazine of Natural History. Sth. ser. Vol. XVI,
n°. 101 (May 1886) (b).
LXXVIII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
New Neotropical Curculionidae. Part. VI, by F. P. Pascoe. —
Description of a hitherto unnamed Butterfly from Madeira, by
A. G. Butler. — A few words in answer to Mr. Distant’s ,Re-
marks” on the genus Terias, by A. G. Butler. — Discovery of
the heart in Gamasus, by A. D. Michael.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 4 (Mai 1886) (0).
Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna Böhmens (12. Fort-
setzung), von L. Duda, — Ueber Eciton-Labidus (Schluss), von
Dr. G. Mayr. — Beitrag zur Lepidopterenfauna Transkaukasiens,
von O. Bohatsch. — Beitrag zur Metamorphose der Zweiflügler-
Gattung Sciara Meig. (Schluss), von Th. Beling. — Beitrige
zur Kenntniss der Helophoren aus Europa und den angrenzenden
Ländern (Fortsetzung), von A. Kuwert. — Ueber eine neue
europäische Allecula, von Edm. Reitter. — Neue Afterraupen
(Fortsetzung), von Dr. R. von Stein. — Coleopterologische No-
tizen, XVI, von Edm. Reitter. — Beitrag zur Fauna der zwei-
fliigeligen Insecten, von Dr. H. Dziedzicki. — Ueber die Ochthe-
bius-Arten aus der Gruppe des 0. Lejolisii Muls., von Edm.
Reitter. — Literatur: Diptera. — Corrigendum.
Entomologica Americana. Vol. II, n°. 2 (a).
On Hemerobius (Psectra) dipterus Burm. and H. delicatulus A.
Fitch, by Dr. H. A. Hagen. — Description of Gasteracantha
rufospinosa, by Geo. Marx. — Synopsis of Cerambycidae, by
Ch. W. Leng (continued). — A generic Synopsis of the Hymeno-
pterous family Chalcididae, by L. O. Howard (continued). —
Notes on Thelyphonus Latr., by Geo. Marx. — Remarks on North
American Scolytids, by E. A. Schwarz. — Notes and News. —
Book Notices. — Society News.
Comptes-Rendus des Séances de la Soc. Entom. de Belgique. Ser. Il],
n°. 72 (a).
Deux Sternocera nouveaux de la région du Lac Tanganyka, par
Ch. Kerremans. — Résumé d’une Note de M. le Dr. Hagen sur
l’emploi des bouchons de caoutchouc vulcanisé dans les collec-
tions biologiques du Musée de Cambridge, par A. Bergé. —
Diagnoses provisoires de quelques espèces nouvelles de Fourmis
de Madagascar, récoltées par M. Grandidier, par A. Forel. — De-
scriptions of new species of Languriidae, by the Rev. W. W.
Fowler. — Crustacés Isopodes recueillis par feu Camille van
Volxem pendant son voyage en Portugal en 1871, par A. Preud-
homme de Borre.
Mittheilungen der schweizerischen entom. Gesellschaft. Vol. VII,
Heft n°. 5 (b).
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXIX
Bericht über die Versammlung der schweiz. entom. Gesellsch. in
Olten den 27. September 1885. — Einige Ameisen aus Itajahy
(Brasilien), beschrieben von A. Forel. — Les moeurs de l’Hyle-
sinus oleiperda et les galeries du Phloeotribus Oleae, par le Dr.
E. Bugnion. — Beschreibung neuer Rüsselkäfer-Arten, von Dr.
G. Stierlin.
Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou. Ann.
1885, n°. 3 et 4 (0).
Deux espèces nouvelles du genre Prionus Geoffr. , par R. E. Jakowlew.
Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. Vol. X,
Prt. 3 (a).
Catalogue of the described Coleoptera of Australia, by G. Masters.
Prt. I. — Contributions towards a knowledge of the Coleoptera
of Australia, by A. Sidney Olliff. — A new genus of Lampri-
midae, by W. Mac Leay.
Juni 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 277
(June 1886) (a).
Variations of Melitaea Athalia Rott., by W.F.de Vismes Kane. —
Observations on Acherontia Atropos, by R. South. — A new
Cecid, by P. Inchbald and R. H. Meade. Entomological
Notes, Captures, ete. — Societies.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 265 (June
1886) (b).
Notes on British Tortrices (continued), by C. G. Barrett. — Notes
on the ova and larva of Bankia argentula, by J. Brown. —
Notes on the variation of Lepidoptera taken near Derby, by
John Hill. —- Tropical African Coleoptera chiefly from the Zan-
zibar Mainland (continued), by H. W. Bates. — Entomological
Notes, Captures, ete. — Review. — Societies.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVII, n°. 102
(June 1886) (0).
Characters of undescribed Coleoptera in the British Museum, by
Ch. O. Waterhouse. — Notes on synonymy of Australian Lepi-
doptera, described by Mr. Rosenstock, by E. Meyrick. — Uon-
tributions to a knowledge of Malayan Entomology. Prt. V, by
W. L. Distant.
Entomologica Americana. Vol. II, n°. 3 (a).
Notes on two larvae of the genus Catocala , by D. S. Kellicott. —
Notes upon various species of the Ennominae, by Geo. D, Hulst. —
LXXX ENTOMOLOGISOHE INHOUD DER
Foodplants of Lepidoptera (n°. 3), by W. Beutenmiiller. —
Remarks on North-American Scolytids, by E. A. Schwarz. —
On the variation and constaney of the elytral markings in Chry-
somela, Doryphora and allied genera, by C. M. T. Townsend. —
Synopsis of Cerambycidae, by Ch. W. Leng. — Notes and News.
Comptes-Rendus de la Soc. Entom. de Belgique. Sér. III, n°. 73 (a).
Une expérience sur la fonction des antennes chez la Blatte (Peri-
planeta orientalis), par F. Plateau. — Note sur le genre Geotrupes ,
par M. Tournier. — Note sur les Triodonta aquila Cast. et cri-
bellata Fairm., par A. Preudhomme de Borre.
Schriften des Vereines zur Verbreitung naturw. Kenntnisse in Wien.
Bd. XXVI (a).
Die Wanderungen im Thierreiche, von F. Noé. — Beziehungen
der Larvenformen der Thiere zur Abstammung, von F. Brauere
Juli 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 278
(July 1886) (a).
Is Deiopeia pulchella permanently established as British ?, by R. E.
Salway. — A contribution to the life-history of Chrysophanus
salustius (with illustration), by G. V. Hudson. — Entomological
Notes, Captures, ete. — Societies.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 266 (July
1886) (0).
Note on some British Coccidae (n°. 3), by J. W. Douglas. —
Description of two new species of Teracolus, by A.G. Butler.
Description of two new species of Pieridae from Zanzibar, by H.
Grose Smith. — Notes concerning Chrysopa ventralis, prasina ,
abdominalis, adspersa and Zelleri, by R. Mc. Lachlan. — On
some points of variations in Chrysopa septempunctata, by R. Me.
Lachlan. — Entomological Notes, Captures, ete. — Obituary:
Dr. J. A. Power. — Societies. — The Scydmaenidae of Japan,
by D. Sharp.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVIII, n°. 103
(July 1886) (6).
On Aphis Rumicis, as a pest in the Mangel-Wurzel Crops in
Scropshire in the autumn of 1885, and on a Fungus destructive
of the same Aphis, by Rev. W. Houghton and W. Phillips. —
Description of a Moth of the genus Milionia from Borneo, by
A. G. Butler. — Prof. Ray Lankaster’s Memoir , Limulus an
Arachnid” and the pretentions and charges founded upon it, by
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN, LXXXI
Prof. C. Claus. — Observations on the embryology of Insects
and Arachnids, by A. T. Bruce. — On the Development and
minute structure of the Pedunculated Eyes of Branchipus , by
Dr. C. Claus.
Notes from the Leyden Museum. Vol. VIII, n°. 3 (July 1886) (0).
Description de quelques Scarabaeides des Indes Néerlandaises ,
appartenant au Musée de Leyde, par J. W. van Lansberge (fin). —
Novum Genus Gymnetinorum, descripsit J. R. H. Neervoort van
de Poll. — Dytiscides et Gyrinides nouveaux de la collection du
Musée de Leyde, décrits par M. Régimbart. — Coléoptéres Phy to-
phages nouveaux de l’Afrique tropicale, décrits par Ed. Lefèvre. —
Histérides et Anthicides nouveaux du Musée de Leyde, par S.
de Marseul. — Description of three new species and a Synopsis
of the Buprestid genus Astraeus ©. & G., by J. R. H. Neervoort
van de Poll. — Five new Cetoniidae belonging to the Lomaptera-
Group, by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Description d’une
espèce et variété nouvelle du genre Sternocera, par Ch. Kerre-
mans. — Lampyrides nouveaux ou peu connus du Musée de
Leyde, par Ernest Olivier. — Révision du genre Pyrocoelia
Gorh. (Ordre des Coléoptéres, famille des Lampyrides), par
Ernest Olivier.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 5 (Juni 1886) (0).
Dipterologische Miscellaneeñ, von G. Gercke. — Beiträge zur
Kenntniss der Helophoren aus Europa und den angrenzenden
Ländern (Schluss), von A. Kuwert. — Uebersicht der bekannten
Tapinopterus-Arten, von Edm. Reitter. — Beiträge zur Kenntniss
der Hemipteren-Fauna Böhmens (13. Fortsetzung), von Lad.
Duda. — Die Ausbeute des „Pisani” an Holobates während der
Erdumseglung 1882—1885, von Dr. E. Witlaezil. — Die euro-
päischen Blennocampen (soweit dieselben bisher bekannt sind),
von Fr. W. Konow. — Beitrag zur Fauna der zweiflügeligen
Insecten (1. Fortsetzung), von Dr, H. Dziedzicki. — Vier neue
österreichische Dipteren, von E. Pokorny. — Beitrag zur Kenntniss
der Coleopteren-Gattung Calobius Woll., von Edm. Reitter. —
Notiz über Choragus pygmaeus Robert, von Dr. L. von Heyden. —
Beitrag zur Lepidopteren-Fauna Transkaukasiens (Forts. und
Schluss), von O. Bohatsch. — Literatur. — Notiz.
Verslagen en Mededeelingen der Kon. Akad. van Wetenschappen.
Afd. Natuurk. 3de reeks, dl. II, stuk 2 (a).
Mededeeling van de Limnoria-Commissie, gedaan in de Vergadering
van 30 Januari 1886 (met Plaat).
Journal of the Linnean Society. Zoology. Vol. XIX, n°. 113 (0).
6
LXXXII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
The Colombian species of the genus Diabrotica, with Descriptions
of those hitherto uncharacterized. Part II, by J. Baly. — On
some undescribed Acari of the genus Glyciphagus, found in
Moles’ Nests, by A. D. Michael.
Deutsche Entomologische Zeitschrift. Redact. G. Kraatz. Jahrg. XXX,
Heft 1 (0).
Neue Staphylinen vom Amur, beschrieben von Dr. E. Eppelsheim. —
Ueber die Zahl der deutschen Arten der Gattung Cerambyx Linné,
von G. Kraatz. — Ueber die Lebensweise einiger Ameisengiste,
von E. Wasmann. — Neue Coleopteren aus Europa und den
angrenzenden Ländern, mit Bemerkungen über bekannte Arten,
von Edm. Reitter (2ter Theil). — Bemerkungen über Blattwespen,
von Fr. W. Konow. — Ueber Eurytrachelus Alcides Voll. und
Eurytrachelus eurycephalus Burm., von G. Albers. — Ueber Leptura
hybrida Rey und ochracea Rey, von Dr. L. von Heyden. —
Ueber Phytodecta-Varietäten, von Dr. L. von Heyden. — Eine
neue Antharia der Wiener Gegend, von L. Ganglbauer. — Eine
neue Anthaxia aus Persien, von L. Ganglbauer. — Zwei Farben-
varietäten der Kisanthobia Ariasi Robert, von L. Ganglbauer. —
Clytus nigripes Brullé, von L. Ganglbauer. — Ergänzung zu G.
Czwalina’s Sammelbericht, von Prof. Dr. Lentz. — Nochmal
Phyllobius alneti F. und calcaratus F., von J. Schilsky. — Revision
der mit Stenosis verwandten Coleopteren der alten Welt, von
Edm. Reitter. — Ergiinzende Bemerkungen zu Dr. Gerstaecker’s
Monographie der chilenischen Carabus-Arten, von A. v. Kraatz-
Koschlau. — Ueber Ceroglossus Darwinii Hope, von A. von Kraatz-
Koschlau. — Bemerkungen zu diesem Aufsatz, von G. Kraatz. —
Ueber Geotrupes foveatus Harold, von Dr. G. Kraatz. — Weshalb
soll Ceroglossus Darwinii Hope nicht blaue Rasse von gloriosus
sein? eine Frage von Herrn A. von Kraatz-Koschlau, von Dr.
G. Kraatz. — Ueber Ceroglossus Buqueti Lap. und Psittacus
Gerst., von Dr. G. Kraatz. — Aylobius humeralis L. Duf., in
Deutschland (auf dem Altvater) von Weise entdeckt, von Dr.
G. Kraatz. — Beiträge zur Coleopteren-Fauna von Turkestan,
namentlich des Mai-Gebirges, von Dr. L. v. Heyden und Dr.
G. Kraatz, unter Beihiilfe der Herren Dr. Candèze, Ganglbauer,
Dr. Stierlin und Weise. — Ueber Melolonthiden, von E. Breuske. —
Cryptocephalus abdominalis, von J. Weise. — Ueber Megadontus
pseudoviolaceus, Andrezejuskyi Fisch. und candisatus Duft., von
Dr. G. Kraatz. — Patrobus clavipes Thoms. , Polygraphus subopacus
Thoms., Xantholinus ochraceus und atratus Heer , Aleochara filum
Kraatz = spissicornis Er., von Dr. G. Kraatz. — Ueber die
Artrechte einiger französischer Carabus, von Dr. G. Kraatz. —
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXXIII
Ueber eine Fauvel’sche Recension, von Edm. Reitter. — Catalogue
synonymique et systématique des Carabides par J. Géhin, be-
sprochen von Dr. G. Kraatz. — Ueber die Benennung der
Varietäten, von Dr. G. Kraatz. — Coplolabrus constricticollis n.
sp. vom Suyfun (Amur), von Dr. G. Kraatz. — Odontolabis
celebensis Leuthner 9, von G. Albers. — Beschreibungen neuer
europäischer Histeriden, von Dr. K. Flach. — Ein blindes Ptilium ,
beschrieben von Dr. K. Flach. — Synonymische und andere
kleine Mittheilungen über Chysomeliden, von J. Weise.
Augustus 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 279
(August 1886) (a).
John Arthur Power (with plate), by J. W. Dunning. — Variety
of Eucosmia undulata (with illustration), by G. E. Crallan. —
Localities for Beginners, by J. T. Carrington. — Deiopeia pulchella,
by W. F. de V. Kane. — Entomological Notes, Captures, ete, —
Societies.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 267 (August
1886) (0).
The Scydmaenidae of Japan (concluded), by D. Sharp. — Notes
towards the Life-History of Scenopinus fenestralis, by Baron
Osten-Sacken. — Capture of Eucnemis capucinus Ahr., a genus
and species new to the British list, by the Rev. H. S. Gorham. —
Tropical African Coleoptera, chiefly from the Zanzibar Mainland
(continued), by H. W. Bates. — Entomological localities near
Liverpool, by J. W. Ellis. — Notes on the genera Caerosternus
and Idolia (Histeridae), by G. Lewis. — Description of a new
genus and species of Hemiptera-Heteroptera, by J. Scott. —
Entomological Notes, Captures, etc. — Societies. — The European
species of the genus Cerylon, by the Rev. W. W. Fowler.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVIII, n°. 104
(August 1886) (0).
Descriptions of four new species of Butterflies from Burmah, by
H. Grose Smith. — The Bed-Bug and its Odoriferous Apparatus,
by M. J. Kiinckel.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 6 (Juli 1886) (b).
Ueber Gallmücken, von Fritz A. Wachtl. — Die europäischen
Blennocampen (soweit dieselben bisher bekannt sind), von Fr.
W. Konow. — Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna
Böhmens (14. Fortsetz.), von L. Duda. — General-Uebersicht
der Helophorinen Europas und der angrenzenden Gebiete, von
LXXXIV ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
A. Kuwert. — Beitrag zur Fauna der zweifliigeligen Insecten
(2. Fortsetz.), von Dr. H. Dziedzicki. — Die Ausbeute des
» Pisani” an flalobates während der Erdumseglung 1882—1885
(Schluss), von Dr. E. Witlaezil. — Neue Käfer-Varietäten, von
A. Fleischer. — Ein neuer Bythinus aus Südfrankreich, von
Edm. Reitter. — Literatur.
Entomologica Americana. Vol. II, n°. 4 and 5 (a).
Record of some Contributions to the Literature of North American
Beetles, published in 1885, by S. Henshaw. — On the American
species of the genus Uletheisa Hübn., by H. B. Möschler. —
Notes on Hylesinus aculeatus and Phloeosinus dentatus, by W.
Knaus. — Foodplants of Lepidoptera, n°. 4, by W. Beuten-
müller. — Scent-Organs in some Bombycid Moths, by J. B.
Smith. — Notes on Geotrypes opacus Hald., by A. W. Jones. —
Synopsis of Cerambycidae, by Ch. W. Leng (continued). —
Society News. — Larva of Aphorista vittata F., by J. B. Smith. —
A family of young trap-door Spiders (Pachylomerus carolinensis
Hentz), by Geo. F. Atkinson. — Record of some contributions
to the Literature of North American Beetles published in 1885,
by S. Henshaw (continued). — A generic Synopsis of the Hymeno-
pterous family Chalcididae, by L. O. Howard. — Obituaries:
Capt. D. H. Murdock and Dr. G. Haller. — Synopses of Ceram-
bycidae, by Ch. W. Leng. — Notes and News. — Society News.
Comptes-Rendus de la Soc. Entom. de Belgique. Série III, n°. 74
et 75 (a).
Observation de larves vivant dans l’estomac d’un homme, com-
muniquée par M. F. J. M. Heylaerts. — Note sur quelques
Arachnides, par M. E. Simon. — Sur les espèces européennes
du genre Haplidia, par A. Preudhomme de Borre. — Note sur
quelques Carabicides de Belgique, par A. Preudhomme de Borre. —
Anoxia villosa en Belgique, par A. Preudhomme de Borre. —
Monstrosité observée chez un exemplaire de Leucopholis rorida
F., par A. Preudhomme de Borre.
Mittheilungen der schweiz. entom. Gesellschaft. Vol. VII, Heft 6 (b).
Beiträge zur Kenntniss der kleinen und kleinsten Gliederthierwelt
Brasiliens, von Dr. E. A. Göldi. — Vierter Nachtrag zur Lepido-
pteren-Fauna der Schweiz, von Prof. H. Frey. — Berichtigung. —
Anhang: Zusätze und Berichtigungen zur Fauna Neuropterorum
helvetica, von Dr. G. Schoch.
Bullettino della Società Entomologica Italiana. Anno XVIII, Trim.
Hex:
P. Bargagli: Rassegna biologia di Rincofori Europei (contin.). —
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXXV
Varietà e specie nuove di Imenotteri terebranti tentredinidei, nota
del Dott. P. Magretti. — Sechs neue Coleopteren aus Italien,
gesammelt von Herrn A. Dodero, beschrieben von Edm. Reitter. —
R. Gestro: Appunti per lo studio degli Anophihalmus italiani. —
Julidi del Museo di Firenze. Contributo alla fauna Miriapodologica
italiana, di A. Berlese. — I Rincoti Emitteri ed Omotteri pavesi,
pel dott. A. de Carlini. — P. Bargagli: Un nuovo lavoro del
Socio sig. H. Goss , Di alcuni insetti scoperti recentemente in
roccie carbonifere e siluriane.’ — I progenitori dei Miriapodi e
degli Insetti. Memoria V. Intorno ad un nuovo Aracnide Artrogastro
(Koenenia mirabilis) rappresentante di un nuovo ordine (Microthely-
phonida), per il Prof. B. Grassi. — VI. Cenni anatomici sul
genere Nicoletia, del Prof. B. Grassi. — Cenno Monografico degli
Odonati del Gruppo Ischnura, di D. A. Roster. — Prof. R. Latzel:
Diagnosi di specie e varieta nuove di Miriapodi raccolti in Liguria
dal Dott. G. Caneva. — Dott. U. Gabbi: Contribuzione allo
Studio dei nervi motori e della loro terminazione nei muscoli
striati degli Artropodi. — La Sottofamiglia dei Tarsonemidi.
Memoria del Dott. A. Berlese. — Alcune Formiche Africane,
descritte da ©. Emery. — G. Cavanna: Sul Dimorfismo di Stagione
negli Araneidi.
Anales de la Sociedad Cientifica Argentina. — Tomo XXI, Entr. 5
y 6 (a).
Notas sinonimicas acerca de algunos Cerambicidos de la Fauna
Argentina, por el Dr. C. Berg. — Observaciones sobre los estados
preparatorios de algunos Lepidopteros Argentinos, por el Dr.
C. Berg.
Berliner Entomologische Zeitschrift. Band XXX, Heft 1 (b).
Sitzungsberichte f. d. erste Halbj. 1886, mit Beschreibung von
Ceratopogon crudelis nov. spec. 9, von Dr. Karsch. — Verzeich-
niss der von Herrn Major a. D. von Mechow in Angola und am
Quango-Strom 1878— 1881 gesammelten Buprestiden und Elate-
riden, von G. Quedenfeldt. — Betrachtungen über die Variabilität
in der Schmetterlings Gattung Pyrgus, von J. Schilde. — Ueber
die Dipteren-Gattung Dolichopeza Curt. (Leptina Mg.), von Dr.
F. Karsch. — Die Honigbiene im alten Indien; eine Kultur-
geschichtliche Skizze, von Canus. — Ueber die Dipteren-Gattung
Laparus, von Dr. F. Karsch. — Ueber Cheilopoma castaneum
Murray, von G. Quedenfeldt. —. Skorpionologische Beiträge,
von Dr. F. Karsch. — Einige fernere Ergänzungen zur , Litteratur
für die gesammte Myriopodenkunde,” von Dr. F. Karsch. —
Synonymische Bemerkungen über afrikanische Vogelspinnen-
Gattungen, von Dr. F. Karsch. — Ueber einige neue oder wenig
LXXXVI ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
‘ bekannte Oehrwürmer (Dermaptera) der äthiopischen Region, von
Dr. F. Karsch. — Araneologisches aus Südamerika, von Dr. F.
Karsch. — Ueber eine neue, von dem Afrikareisenden Herrn
Paul Reichard in Ostafrika entdeckte Harlekin-Krabbenspinne,
von Dr, F. Karsch. — Berichtigung meiner Bemerkungen über
die Gattungen Cyclomaurus und Auchmeresthes, von J. Faust. —
Ueber die systematische Stellung der Gattungen Aosseterus Sch.
und Rhadinosomus, von J. Faust. — Ueber die Stellung von
Platypsyllus im System, von H. J. Kolbe. — Ueber bemerkens-
werthe Analogien in der Pflege der Brut bei Gliederfüsslern und
Wirbelthieren, von Dr. F. Karsch. — Orthopterologische Beiträge,
I, von Dr. F. Karsch. — Neue und seltnere Käfer von Portorico,
von G. Quedenfeldt. — Neue Rhopalocera, von Ed. G. Honrath. —
Zur Aufklärung über Papilio Cresphontes Cr. var. Oviedo m., von
Dr. Joh. Gundlach. — Zwei neue Notoxus aus Central-Afrika,
von G. Quedenfeldt. — Beitrag zur Kenntniss der Dipteren-
gruppe Actiadae Bigot, von Dr. F. Karsch. — Ueber Zophodiopsis
hyaenella Fromh., vom ©. Fromholz. — Correction to my article
on Apiocera, by C. R. Osten Sacken.
Verslag over den Landbouw in Nederland gedurende 1884 (a).
Overzicht van de schade door dieren aangericht, door Dr. J.
Ritzema Bos.
Correspondenz-Blatt des naturwissensch. Vereines in Regensburg. Jahrg.
40, n°. 1—4 (b).
Die Lepidopteren-Fauna der Regensburger Umgegend mit Kelheim
und Worth, von A. Schmid (Fortsetzung).
Natuurkundig Tijdschrift voor Nederl. Indie. DI. 45 (a).
Mededeelingen van den heer Piepers omtrent de vernieling van thee-
bladen door rupsen; over den invloed der weersgesteldheid op de
ontwikkeling der rupsen; over het aantal vlinders in verschillende
tijden van het jaar; en over Terias Sari Horsf.
Proceedings of the Scientific. Meetings of the Zoological Society of
London. 1885, Prt. 4 (a).
Descriptions of Phytophagous Coleoptera of Japan obtained by Mr.
G. Lewis during his 2nd Journey, from Febr. 1880 to September
1881, Part lI, Halticinae and Galerucinae, by M. Jacoby. —
An account of two collections of Lepidoptera recently received
from Somali-Land, by A. G. Butler. — On the Lepidoptera of
Bombay and the Deccan, Part IV, Heterocera (continued), by
C. Swinhoe. — Preliminary Notice of the Isopoda collected during
the Voyage of H. M. S, Challenger, Part II. Munnopsidae, by
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. XXXVII
F. E. Beddard. — Descriptions of some new Species and a new
Genus of Phytophagous Coleoptera, by M. Jacoby.
Verhandlungen des naturforsch. Vereines in Brünn. Bd. 23 (a).
Bestimmungstabellen der europäischen Coleopteren, XII, Necrophaga,
von E. Reitter.
Zeitschrift für Naturwissenschaften. Bd. 58, Heft 6 (a).
Neue Beitrige zur Kenntniss der in Lothringen vorkommenden
Phytoptocecidien, von J. J. Kiefer.
Naturhistorische Heften, nebst Deutsch redigirter Revue. Vol. X,
n°. 1 (a).
Ueber die Entomostrakenfauna von Budapest, von Dr. L. Orley. —
Lepidoptera nova et varietates, in Expeditione ad oras Asiae
orientalis Comitis Belae Széchenyi, a Dominis G. Kreitner et L.
Lóezy collecta, et a J. Frivaldsky descripta. — Difformitates et
monstrositates Coleopterorum a J. Frivaldsky enumeratae.
Horae Societatis Entomologicae Rossicae. Tom. XX, n°. 1 et 2 (0).
Faune hyménoptérologique transcaspienne, par O. Radowskowski. —
Neue transcaucasische Apidae, von Dr. F. Morawitz. — Descrip-
tions d’espèces nouvelles ou peu connues du genre Sphenoptera
Sol. des régions paléarctiques, par B. Jakowleff. — Ueber Cetonien
aus Turkestan, von Dr. G. Kraatz. — Turkestanische Bockkifer ,
von L. Ganglbauer.
September 1886.
Entomologist (The). Edited by J. T. Carrington. Vol. XIX, n°. 289
(September 1886) (a).
In search of Zygaena exulans, by W. H. Tugwell. — Description
of a new Cecid, by P. Inchbald and R. H. Meade. — Proctotrupes
ater Nees, bred from larva of a Creophilus maxillosus (w. illustr.),
by F. W. Frohawk. — Localities for Beginners, by J. T.
Carrington. — Entomological Notes , Captures, etc. — Societies. —
Reviews.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 268 (September
1886) (b).
The European species of the genus Cerylon (concluded), by the
Rev. W. W. Fowler. — Note on some British Coccidae (n°. 4),
by J. W. Douglas. — Cateremna terebrella Zk.; a Phycid new
to the British list, by Lord Walsingham. — A new species of
Brathinus (Silphidae), by G. Lewis. — Entomological Notes,
Captures, ete. — Reviews. — Proceedings.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVIII, n°. 105
(September 1886) (0).
LXXXVIII ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
On a collection of Lepidoptera made by Commander A. Carpenter
in Upper Burma, in the Winter of 1885—86, by A. G.
Butler. — Note on the Arterial System of the Scorpions, by M.
F. Houssay.
Entomologica Americana. Vol. II, n°. 6 (a).
On two interesting new genera of Leptidae, by S. W. Williston. —
Descriptions of some new trap-door Spiders; their Notes and
Food habits, by G. F. Atkinson. — Synopses of Cerambycidae,
by Ch. W. Leng (continued). — New species of Geometridae,
n°. 2, by Geo. D. Hulst. — Note on Quadrina diazoma Grote, by
John B. Smith.
Annales des Sciences Naturelles. Zoologie. Tom. XX, n°. 5 et 6 (0).
Contribution 4 l’étude de la faune littorale des îles Anglo-Normandes ,
par M. Koehler.
Verhandlungen des naturh. Vereines der Preuss. Rheinlande und
Westfalens. Jahrg. 43, Hälft 1 (b).
Beitrag zu der Entwickelung der männlichen Genitalien und ihrer
Ausfuhrgänge bei Lepidopteren, von C. Spichardt.
Naturhistorische Hefte, nebst Deutsch redigirter Revue. Vol. X,
n°. 2—3 (a).
Beiträge zur Anatomie, Hystologie und Physiologie des Verdauungs-
apparates des Wasserkäfers Hydrophilus piceus L., von Eugen
Väugel. — Ueber die Begattung der gekröhnten Kreuzspinne
(Epeira diademata Cl.), von A. Lendl.
Verhandlungen der k.-k. zoolog.-botan. Gesellschaft in Wien. Bd.
XXXVI, 1 und 2 Quartal (a).
Ueber die Hymenopteren-Gattung Evania Fabr., von A. Schletterer. —
Zur Kenntniss der Aradiden, von E. Bergroth. — Cecidiologische
Notizen, von Dr. F. Löw. — Beiträge zur Orthopteren-Kunde,
von Dr. H. Krauss. — Neue Beiträge zur Kenntniss der Psylliden ,
von Dr. F. Löw. — Dritter Beitrag zur Naturgeschichte (Metamor-
phose) verschiedener Arten aus der Familie der Tipuliden, von
Th. Beling. — Zwei neue Arten der Hymenopteren-Gattung Evania,
von A. Schletterer. — Die Metamorphose zweier Arten der
Gattung Anacharis Dalm. Ein hymenopterologischer Beitrag von
A. Handlirsch.
Tijdschrift voor Entomologie. DI. XXIX, aflev. 3 (a en b).
Lepidopterologische fragmenten, uit de nagelaten papieren van Prof.
Weyenbergh bijeengebracht door P. ©. T. Snellen. — Dipterolo-
gische fragmenten nagelaten door Prof. Weyenbergh, bijeengebracht
door F. M. van der Wulp. — Aanteekening over Geometra riquata
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. LXXXIX
Hiibn., door P. C. T. Snellen. — Aanteekening over twee soorten
van Noord-Amerikaansche Lepidoptera, door P. C. T. Snellen, —
Panagra Vethi nov. spec., beschreven door P. C. T. Snellen. —
Some Remarks on the Longicorn genus Megacriodes Pase., by
J. R. H. Neervoort van de Poll. — On the Classification of the
genus Lomaptera s. l., by J. R. H. Neervoort van de Poll. —
Description of a second species of the Lucanoid genus Aegognathus
Leuthn., by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Description of
a new Cetoniid from West-Africa (Congo), by J. R. H. Neervoort
van de Poll. — Chloroperla capnoptera n. sp., by R. Mac Lachlan. —
Lijst van Planten waarop de in Nederland voorkomende Micro-
lepidoptera te vinden zijn, door Dirk ter Haar. — Automolis
Kelleni Snell., door P. C. T. Snellen.
October 1886.
Entomologist (The). Edited by J. I’. Carrington. Vol. XIX, n°. 231
(October 1886) (a).
Entomology in North Lancashire, by J. Arkle. — Microlepidoptera
in 1886, by J. B. Hodgkinson. — Entomological Notes, Captures,
ete. — Societies. — Obituary: Henry Willitts.
Entomologist’s (The) Monthly Magazine. Vol. XXIII, n°. 269 (October
1886) (0).
Some new facts concerning Eristalis tenax, by C. R. Osten-Sacken. —
A luminous insect larva in New Zealand, by G. V. Hudson. —
On the pretty new species of Gelechia (Nannodia) allied to
naeviferella (stipella Hübn.), which is attached to Silene nutans,
by H. T. Stainton. — Notes on Himalayan Lepidoptera, by A.
Grahame-Young. — Two new species of Corduliina, by R. Me
Lachlan. — Discovery of the female of Eurybregma nigrolineata,
by J. Scott. — Entomological Notes, Captures, ete. — Obituary:
Maurice Girard, Baron Edgar von Harold. — Societies. — List
of British Tipulidae, ete. (, Daddy-Longlegs ”), with Notes, by G.
H. Verrall.
Annals and Magazine of Natural History. 5th ser. Vol. XVIII, n°. 106
(October 1886) (b).
Contributions to the study of the Littoral Fauna of the Anglo-
Norman Islands (Jersey, Guernsey, Herm and Sark), by Dr.
R. Koehler. — Description of a new species of Sphenophorus
(Coleoptera, Calandridae), by Ch. O. Waterhouse.
Notes from the Leyden Museum. Vol, VIII, n°. 4 (October 1886) (b),
Drei neue Elmiden von Sumatra, beschrieben von Edm. Reitter. —
Ueber die Coleopteren-Gattung Dendrodipnis Woll. aus Sumatra,
xc
ENTOMOLOGISCHE INHOUD DER
von Edm. Reitter. —- Drei neue Chelonarium-Arten von Sumatra,
beschrieben von Edm. Reitter. — Some remarks about Australian
Coleoptera, by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Description
of a new Australian Longicorn, by J. R. H. Neervoort van de
Poll. — Les Cicindélides de l’île de Curagao, avec description
d'une Tetracha nouvelle, par J. R. H. Neervoort van de Poll. —
Description of a new Paussid from South Africa, by J. R. H.
Neervoort van de Poll. — Description d’une espèce nouvelle du
genre Eucamptognathus Chaud., par J. R. H. Neervoort van de
Poll. — Four new Cetoniidae from Central- and South-America,
described by J. R. H. Neervoort van de Poll. — Description of
a new Gnostid, by J. R. H. Neervoort van de Poll. — A new
Buprestid genus and species from the Aru-Islands, described by
J. R. H. Neervoort van de Poll. — On the male of Demelius
semirugosus Waterh., by J. R. H. Neervoort van de Poll.
Wiener Entomologische Zeitung. Jahrg. V, Heft 7. (August 1886) (0).
Beiträge zur Kenntniss der Hemipteren-Fauna Böhmens (15. Fortset-
zung), von L. Duda. — Die europäischen Blennocampen (soweit
dieselben bisher bekannt sind) (Fortsetzung), von Fr. W. Konow, —
General-Uebersicht der Helophorinen Europas und der angrenzenden
Gebiete (Fortsetzung), von A. Kuwert. — Beitrag zur Fauna der
zweiflügeligen Insecten (3. Fortsetzung), von Dr. H. Dziedzicki. —
Ueber Otiorhynchus strumosus Hell., von Karl M. Heller. —
Coleopterologische Notizen, XVII, von Edm. Reitter. — Literatur. —
Notiz: Edgar Freiherr von Harold.
Comptes-Rendus de la Soc. Entom. de Belgique. Série III, n°. 76 (a).
List of Curculionidae found by Mr. van Volxem in the neighbour-
hood of Rio Janeiro, by F. P. Pascoe.
Proceedings of the Scient. Meetings of the Zoological Society of London.
1886, Part 1 and 2 (a).
Notice and Abstract of a Memoir on some new Amphipodous
Crustaceans from Singapore and New Zealand, by T. R. R.
Stebbing. — On Butterflies of the genus Parnassius, by H. J.
Elwes. — Note on Aporia hippia, by A. G. Butler. — Preliminary
Notice of the Isopoda collected during the Voyage of H. M. S.
» Challenger” (Part III), by F. E. Beddard. — On a variety of
Anthocharis Eupheno, from Mogador, by J. H. Leach. — On new
genera and species of Endomychidae, by the Rev. H. S. Gorham.
Journal of the Linnean Society. Zoology. Vol. XIX, n°. 114 and 115 (0).
On new African Genera and Species of Curculionidae, by F. P.
Pascoe,
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN. XCI
Archiv für Naturgeschichte, gegründet von Wiegmann. Jahrg. 52
Bd: I, Heit 1 (0).
Studien über neue und weniger bekannte Podophthalmen Brasiliens.
Beiträge zur Kenntniss der Siisswasser-Genera: Trichodactylus,
Dilocarcinus , Sylviocarcinus , und der Marinen-Genera: Leptopodia,
Stenorhynchus, von Dr. E. A. Göldi. — Ueber die Anatomie
und die Functionen der Bienenzunge, von P. F. Breithaupt.
Idem. Jahrg. 52, Bd. II, Heft 2 (0).
Bericht über die wissenschaftlichen Leistungen im Gebiete der
Entomologie während des Jahres 1885, von Dr. Ph. Bertkau.
Meddelanden af Societas pro Fauna et Flora Fennica. 13 Häftet (a).
John Sahlberg, Lynchia fumipennis n. sp., en pà Pandion haliaétus
lefvande Hippoboscid. — Id., En ny art af Hemipter slägtet
Aradus fràn Ryska Karelen. — Id., En ny finsk art af slägtet
Scymnus.
MEG
VAN DE
TWINTIGSTE WINTERVERGADERING
DER
NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING,
GEHOUDEN TE LEIDEN
op 16 Jjenuart 18537,
des morgens ten 11 ure.
Voorzitter: Dr. A. W. M. van Hasselt.
Verder tegenwoordig de heeren: Dr. H. Bos, Mr. A. Brants,
Jhr. Dr. Ed. J. G. Everts, Mr. A. J. F. Fokker, Mr. H. W. de
Graaf, G. M. de Graaf, H. W. Groll, J. van der Hoeven, D. van
der Hoop, Dr. F. W. O. Kallenbach, J. Kinker, Mr. A. F. A,
Leesberg, Prof. J. van Leeuwen jr., Dr. Th. W. van Lidth de
Jeude, J. W. Lodeesen, J. R. H. Neervoort van de Poll, C. Rit-
sema Cz., Dr. J. G.'H. Rombouts, P. C. T. Snellen, Dr. H. J.
Veth, J. de Vries en F. M. van der Wulp.
De heeren A. A. van Bemmelen, Dirk ter Haar, F. J. M.
Heylaerts, J. Jaspers jr., Mr. A. H. Maurissen en K. N. Swierstra
hebben kennis gegeven, dat zij verhinderd zijn.
De Voorzitter opent de vergadering met een hartelijk welkom
aan de aanwezigen. Hij verheugt zich over de belangstelling die,
blijkens de talrijke opkomst niettegenstaande het strenge winter-
weder, door de leden wordt getoond, waarvan sommigen zelfs zich
eene vrij verre en lastige reis hebben getroost. Bepaaldelijk richt
7
XCIV VERSLAG.
hij ook het woord tot de heeren van Lidth de Jeude en van der
Hoeven, die voor het eerst de vergadering bijwonen en waarvan
laatstgenoemde eerst onlangs tot de Vereeniging is toegetreden;
hij twijfelt niet of zij zullen zich thuis gevoelen in dezen kring,
aan bevordering der natuurwetenschap gewijd en waarin echte
humaniteit en onderlinge vriendschap heerschen. Hij uit ten slotte
den wensch, dat deze vergadering opnieuw de blijken zal leveren
van ons aller streven, om onze kennis der insectenwereld te ver-
meerderen en op meer en meer hechtere grondslagen te vestigen.
De reeks der wetenschappelijke voordrachten en mededeelingen
wordt door den Voorzitter, Dr. van Hasselt, geopend. Onder
verwijzing naar eene vroegere verhandeling over Pholcus opilionoïdes
Schr. (eigenlijk phalangioides Fsl.) !), vestigt hij de aandacht op
de merkwaardige familie der Pholcoidae. Hij vindt daartoe aan-
leiding in de aanwezigheid van drie bijzonder zeldzame Pholcus-
soorten in de kleine, doch zeer belangrijke (later door hem te be-
schrijven) spinnen-collectien uit Zuid-Amerika, onlangs aan het
Museum te Leiden geschonken. Eene daarvan werd door ons geacht
medelid, den heer Neervoort van de Poll, medegebracht van
de West-Indische eilanden Aruba, Bonaire en Curacao; de andere
door den bekenden natuuronderzoeker en reiziger, Dr. Herman
ten Kate jr., van de binnenlanden van Suriname.
Het verwante, doch afwijkende en 6-oogige genus Spermophora
buiten beschouwing latende, geeft Spreker vooraf een algemeen
overzicht van de karakteristiek der Pholcoiden, zoo wat hunnen
oogenstand en genitalia, als de buitengewone lengte hunner pooten
betreft,
Aan den scheeven stand der zijdelingsche ooggroepen is de ge-
slachtsnaam, naar het Grieksche « pholcos » (strabus) ontleend, en
zijn de Pholcoiden deswegens, o. a. door O. Herman, Schiel-
spinnen genaamd. Van eigenlijk «scheelzien », — het medische
strabismus, — kan intusschen, bij de onbewegelijkheid der spinnen-
oogen, wel geen sprake zijn.
1) Zie Tijdschrift voor Entomologie, XIII (1870), blz. 159.
VERSLAG. XCV
Uithoofde van de eigenaardige schuddende beweging, die zij op
de ongemeen lange en dunne pooten maken, worden zij ook tril-
of sidder-spinnen geheeten. Wegens deze pootlengte, die de lengte
van het lichaam 6- à 8-maal overtreft, zijn zij van ouds met de
zoogenaamde «hooiwagens» uit de orde der Phalangiden verge-
leken, en de soorten, door de vroegere schrijvers, diensvolgens
benoemd, als: phalangioïdes, opilionoides, nemastomoides, alsmede ,
om de analogie ten deze met sommige Tipulidae, ook wel tipuloïdes.
Zeer typisch gevormd zijn de genitalia, vooral de mannelijke,
zoowel wat hun grooten omvang als hunne samengesteldheid betreft ,
die door Spreker, onder aanwijzing van een paar preparaten en
vluchtige schetsjes, worden toegelicht. Hunne eigenlijke anatomische
structuur blijft hem nochtans steeds eenigszins raadselachtig, niet-
tegenstaande de uitvoerige afbeeldingen er van door Bertkau en
Lebert gegeven !).
Spreker stelt hierop, in de eerste plaats, ter bezichtiging spiritus-
exemplaren der meer gewone, ook in Europa voorkomende species.
De meest algemeene onder deze is Ph. phalangioides Fsl., die,
niettegenstaande zijne hooge zeldzaamheid, bij uitzondering ook in
ons vaderland levend kan worden aangetroffen. Mijn bevriende
studiegenoot L. Becker echter heeft in Belgie nog steeds geen’
Pholeus kunnen bemachtigen.
Dan volgt Ph. opilionoides Schr. Van deze kleinere en meer
teedere soort vertoont Spreker een paartje, hem voorheen door zijn
hooggeachten vriend Thorell vereerd, bij gelegenheid dat deze de
goedheid had, hem op de veelvuldig begane naamsverwisseling van
den «phalangioides » met den « opilionoides» te wijzen.
Als derde Europeesche soort, laat hij rondgaan een fraai 4 van
Ph. (Holocnemus E.S.) rivulatus Frsk. Dit is levend gevangen
in den academischen plantentuin te Utrecht, in eene kist met
O. Indische planten, en is bepaald een vreemde «gast», daar die
species slechts in Zuid-Europa en in de heete gewesten leeit. De rug
1) Zie Bertkau, Versuch einer neuen Anordnung der Spinnen, Taf. XII, fig. 4
(voor PA, opilionoïdes Schr.), en Lebert, Spinnen der Schweiz, Taf. V, fig. 37 (voor
Ph. phalangioides Fssl.).
XCVI VERSLAG.
van het abdomen is zeer fraai geteekend met accenten, in den
vorm van een folium compositum 1).
Spreker gaat over tot de eigenlijk gezegde bijzonderheden, dit
onderwerp betreffende, te weten de drie thans door hem waar-
genomen tropische vormen.
Vooreerst vertoont hij een vrouwelijk exemplaar van den zeer
kleinen PA. globosus Taczanowsky (uit Curacao, deor van de Poll).
Behalve andere details, hier niet te bespreken, wijst hij op den
bultigen vorm van het abdomen, analoog met dien van het geslacht
Cyclosa, reden waarom deze soort, iets later ook door Keyserling
beschreven, insgelijks gibbosus genaamd werd.
In de tweede plaats komen een paar feminae van PA. pullulus
Hentz (Thor.), (mede uit Curacao, door van de Poll) ter tafel,
desgelijks, zooals de soortsnaam reeds aanwijst, van een uiterst
geringen lichaamsomvang. Ofschoon door Hentz eerst tot de Theri-
dioidae gebracht, waarschijnlijk uithoofde van de veel minder ont-
wikkelde pootlengte, vooral bij de feminae, heeft Thorell deze species
bij de Pholcoïdae gesteld. Van de Poll noemt als hare vindplaats
die «onder steenen» ?), overigens een bevreemdend verblijf voor
dit langbeenig araneiden-geslacht, dat anders in huizen, schuren ,
stallen, kelders en grotten leeft. Nochtans vond Spreker, bij het
raadplegen der schrijvers, dat ook de gewone Ph. opilionoïdes
door Bertkau, Simon en Thorell gezegd wordt, bij uitzondering,
«onder steenen» te kunnen worden aangetroffen.
Ten derde geeft Spreker een, mede slechts enkele millimeters
groot, vrouwelijk P/o/cus-exemplaartje te aanschouwen, dat eveneens
uiterst zeldzaam is (uit Suriname, door ten Kate). Aan Taczanowsky’s
grooten arbeid over «les Aranéides de la Guyane Française »
dankt hij de herkenning van dit schoone spinnetje, als zijnde diens
Ph. cyaneus. Onder meer, maakt hij daarover voornamelijk deze
1) De Afrikaansche PA. elongatus Vinson, van Madagascar, komt er zoozeer
mede overeen, dat het bevreemding wekt, dit nog altijd door de voorname
araneologen niet vermeld te vinden.
2) Staande de vergadering gaf de heer van de Poll de toelichting, dat hij
dezen Pholeus ontdekte, als zich een webje gevormd hebbende in eene holte, onder
een vrij groot steenblok aanwezig.
VERSLAG. XOVII
twee opmerkingen: vooreerst, dat het, bij tegenstelling van de
gemeenlijk, voor het abdomen, wit-, geel- of bruinachtig gekleurde
Pholciden, eene fraaie, in den spiritus groene, deels nog iets
blauwachtige kleur van dit lichaamsdeel vertoont; en ten andere,
dat zijne uiterst fijne pooten eene buitengewone lengte bezitten.
Worden deze, met name voor het eerste paar, in het algemeen
gezegd, de lichaamslengte 6 4 8-maal te overtreffen, zoo vond
Taczanowsky die bij een zijner mares van deze soort ruim 16-maal
langer (staande als 65 : 4 mm.) 1)!
Ten einde dit overzicht der Pholciden-familie meer volledig te
maken, voegt Spreker nog een exemplaar uit zijne eigen verzameling
bij de vorigen. Waren de drie vorigen micro’s onder dezen, de
nu vertoonde soort mag wel een macro-Pholcus heeten. Zij wordt
vrij algemeen als PA. Borbonicus Vinson benoemd, doch althans
zijn specimen komt nog meer overeen met het door Walckenaer
afgezonderde genus Artema. Diens A. atlanta is in Zuid-Amerika
inheemsch en wordt door Taczanowcky, voor Fransch Guyana,
onder den laatsten naam, als daar vrij gemeen vermeld. Zeer
onlangs is, voor eene nauw verwante soort , ook door Simon gewezen
op de wenschelijke scheiding van dit geslacht van Pholcus als
zoodanig 2). Zijn prachtig voorwerp kreeg Spreker voor eenige
jaren ten geschenke, uit Curacao, van den militairen apotheker
Dr. Epp aldaar, en het komt hem nu bij deze voordracht zeer
te stade. Voor de grootte, mag de vergelijking van Vinson, volgens
Dumont, inderdaad in aanmerking komen: «Posée sur une carte
à jouer, les pattes antérieures, arquées et dirigées en avant,
posent sur les angles; étendues, elles dépassent les bords, de
chaque côté, de six lignes» 3). Het vertoonde individu, van het
mannelijk geslacht zijnde, strekte ook nog, om in het groot den
1) Zie Horae Societ. entom. Rossicae, T. X (1873), p. 103. — Wegens ons
reeds eenigszins gemutileerd voorwerp, is daarvan de lengte niet nagemeten,
_ doch schijnt die, op het oog, met deze opgaaf wel overeen te komen.
2) Te weten voor Artema Mauricia Walck. Zie in Extrait d. Bullet. d. 1. soc.
zoolog. d. France, T. X (1885), zijne Matériaux pour la Faune arachn. de l'Asie
méridionale, p. 19.
3) Aranéides de la Réunion, Maurice, etc., p. 135,
XCVIII VERSLAG.
kolossalen bouw der vreemdsoortige Pholcus-palpen voor de aan-
wezigen beter te verduideiijken.
Spreker voegt aan het vorenstaande nog een kort woord toe
over de te maken wijziging in de indeeling van de geslachten dezer
familie. Men onderscheidt thans: PAoleus, Holocnemus, Artema en
(hoewel 6-oogig) Spermophora. Het laatste, hem de visu onbekend,
buiten de vergelijking latende, komt het hem voor, dat daaraan
nog een genus zou kunnen worden toegevoegd. Naar aanleiding
namelijk van den Pholcus pullulus, zou hij dien, vooral wegens
het ontbreken der typische pootlengte (althans bij de 2), wel als
Brachy- of Pseudo-pholcus willen benoemd zien. Insgelijks zou, voor
de eigenlijke Pholciden, misschien eene analytische splitsing nuttig
kunnen zijn in drie groepen, bijv. de gewone, middelmatige,
Plolci (type phalangioïdes), — de macro-Pholei (type Artema), —
en de micro-Pholci, voor de hierbovengenoemde bijzonder kleine,
slechts enkele mm. lichaamslengte bezittende soorten (type globosus).
De heer Snellen laat, in aansluiting op eene vroegere mede-
deeling omtrent Europeesche vlindersoorten, die ook in de berg-
streken van Java voorkomen !), eene doos ter bezichtiging rondgaan ,
waarin zich opnieuw drie dergelijke species bevinden, te weten:
Lycaena Argiolus L., Thyatira Batis L. en Agrotis Ypsilon Hufn. —
Zij zijn gevangen in de Preanger Regentschappen, op eene hoogte
van 15—1800 meter boven de oppervlakte der zee door ons medelid
Mr. M. C. Piepers. Zooals uit vergelijking met Nederlandsche voor-
werpen van dezelfde soorten blijkt, zijn van de eerste en derde
de Javanen volkomen gelijk aan onze inlandsche, terwijl 7%. Batis
iets donkerder is en minder levendig gekleurd , hoewel aan specifiek
verschil niet te denken valt.
In eene onlangs (October 1886) weder ontvangen en zeer be-
langrijke bezending Javaansche Lepidoptera, door den heer Piepers
bijeengebracht, doch nog niet geprepareerd, heeft Spreker opnieuw
enkele zoogen. Europeesche soorten opgemerkt, o. a. Thyatira
1) Zie Verslag der 15de Wintervergadering, Tijdschr, v. Ent., deel XXV
blz, CXXVI,
VERSLAG. XCIX
derasa L. Ook deze waren in de Javaansche bergstreken gevangen.
Bovendien is die collectie vooral rijk aan Heterocera, welke, hoewel
duidelijk specifiek verschillende van Europeesche soorten , toch
daaraan nauw verwant zijn.
Wat de oorzaak aangaat van het voorkomen der bedoelde soorten
van Lepidoptera in de hoogere bergstreken van Java, zoo blijft
Spreker de verklaring, door hem op de 15de wintervergadering
aangevoerd, nog steeds voor de meest waarschijnlijke houden. Hij
voegt hieraan nog eene aanbeveling toe voor ieder, die entomolo-
gische correspondenten op Java heeft, om deze, zoo zij daartoe in
de gelegenheid zijn, vooral het verzamelen van insecten in hooger
gelegen streken op het hart te drukken; hij voorspelt daarvan
belangrijke resultaten.
Vervolgens stelt de heer Snellen ter bezichtiging een aantal
keurig uitgevoerde afbeeldingen van rupsen en poppen van Ja-
vaansche Lepidoptera, onder toezicht van Mr. Piepers te Batavia
vervaardigd, o. a. van Charaxes Schreiberi God., Doleschallia
Bisaltide Cram., Cathaemia Egialea Cram., Hebomoia Glaucippe
(E Terias Hecabe L., Miresa nitens Walk., Eusemia Bisma Moore,
Suana bimaculata Moore, Gastropacha Vishnou Lef., Crinodes Vethi
Snell., Crinodes Sommeri Hbn. en Cerura argentea Feld. De
overeenkomst van enkelen dezer rupsen met die van Europeesche
verwanten is zeer groot.
Van sommigen dezer soorten worden tevens de volkomen in-
secten vertoond, wier uitmuntende toestand de aandacht trok. Deze
was te danken aan‘ de goede behandeling door den verzamelaar,
maar ook daaraan dat de heer Piepers steeds den wijzen raad opvolgt
van den beroemden Temminck, en die ons in het geschrift van
Dr. H. J. Veth !) wordt herinnerd, namelijk om de verzamelde
naturalien ten spoedigste naar Europa te verzenden.
Spreker vestigt de aandacht der aanwezigen op de energie, welke
Mr. Piepers ontwikkelt bij het nasporen der Javaansche vlinder-
fauna. In zijne en ’Sprekers gemeenschappelijke collectie bevinden
1) Overzicht van hetgeen in het bijzonder door Nederland is gedaan voor de
kennis der Fauna van Nederlandsch Indie. Leiden, S. C. van Doesburgh, 1879,
Cc VERSLAG.
zich stellig reeds meer dan 1800 soorten van Javaansche Lepidoptera.
De in het laatst van 1885 aangekomen bezending alleen bevatte
er niet minder dan 606, waarbij 174, die vroeger niet waren
ontvangen !).
Ten derde deelt de heer Snellen mede, dat door ons ijverig
medelid Dirk ter Haar eene voor de Nederlandsche fauna nieuwe
Noctuine bij Cuyk in Noordbrabant is ontdekt, die tevens tot een,
in die fauna nog niet vertegenwoordigd genus behoort, t. w. Helia
Calvaria Wien. Verz. Tot nadere kennismaking, vooral ten behoeve
der aanwezige Lepidopterologen, gaat een fraai Duitsch mannetje
van die soort ter bezichtiging rond.
Bi) dit voorwerp is tevens een exemplaar gestoken van Agrotis
India Cram., mede eene eerst onlangs door den heer F. J. Hendrichs
bij Grave voor onze fauna nieuw ontdekte Noetuine. Hoewel door
de koolzwarte, helderwit geteekende voorvleugels zeer opmerkelijk ,
zou het toch niet onmogelijk zijn, dat zij bij het vangen slechts
voor eene bijzondere varieteit der gemeene Agrotis Tritici L. of A.
Obelisca W.V. werd gehouden, waarvan zij echter in den vorm der
mannelijke sprieten verschilt. Bouw en aanleg der teekening van
den vlinder hebben namelijk veel overeenkomst met die der ge-
noemde soorten. Daarbij komt, dat Lidia eene hoogst zeldzame
en weinig in collectien voorkomende soort is, die nog slechts in
Jutland en het noordwesten van Duitschland werd gevonden. Cramer
heeft haar in deel IV zijner Uitlandsche Kapellen, pl. 396, fig. D,
als een Surinaamschen vlinder. In een weldra in het Tijdschrift
voor Entomologie op te nemen stukje over Nederlandsche Lepidoptera
zal Spreker meer uitvoerig over deze soort handelen, zoodat hier
daarnaar kan worden verwezen.
Eindelijk vertoont de heer Snellen een exemplaar van eene
vlindersoort, waarvan in het begin van October 1886 een voorwerp
bij den Haag was gevangen door den heer J. E. Muschart, en wier
1) De vergadering, ten volle instemmende met den lof, hier aan den heer
Piepers toegebracht, wenscht daaraan ook van harentwege een woord van dank
toe te voegen voor de uitstekende wijze, waarop hij, reeds sinds vele jaren:
de entomologische wetenschap en meer bepaald de kennis van de vlinder-fauna
onzer Oost-Indische bezittingen bevordert.
VERSLAG. CI
voorkomen stellig zeer onverwacht mag genoemd worden, namelijk
Danais Archippus Fabr. (Erippus Cram., I, pl. 3 A, B). De heer
Muschart had eene goede afbeelding van den hem terecht zeer
bijzonder voorkomenden vlinder gezonden aan ons medelid Dirk ter
Haar, en deze aan Spreker. Danais Archippus, eene soort over
geheel Amerika verbreid, is in de laatste jaren begonnen, haar
gebied te vergrooten. Eerst heeft men haar gevonden op verschillende
eilanden der Stille Zuidzee, waar zij vroeger niet was opgemerkt.
Steeds westwaarts voortrekkende, bereikte zij eindelijk Nieuw-
Guinea, Nieuw-Holland, de Molukken en laatstelijk Billiton, van
waar Mr.- Piepers onlangs met andere vlinders een stuk ontving.
Oostwaarts van Amerika vertoonde zij zich (als volkomen insect)
reeds eenige malen in Engeland, terwijl in het in December 1886
verschenen n°. 271 van het Æntomologists Monthly Magazine de
heer J. J. Walker het vangen van een exemplaar, op 24 October
1886, te Gibraltar, vermeldt. De rups leeft in Amerika vooral op
Asclepiadaceae.
De heer Neervoort van de Poll laat ter bezichtiging
rondgaan : |
1°. Eene reeks nieuwe Tenebrioniden en Cisteliden, door
Bradshaw in het Zambezi-gebied gevonden, toebehoorende aan
het Kon. Zool. Genootschap Natura Artis Magistra en beschreven
door den heer Clemens Müller te Dresden, terwijl Spreker, op
verzoek van ons medelid Swierstra, de merkwaardigste vormen
heeft afgebeeld, welke teekeningen te gelijk met de typen rond-
gaan. Een en ander zal in een der volgende afleveringen van ons
Tijdschrift worden opgenomen.
2°. Eene reeks van zes mannetjes en drie wijfjes van den
prachtigen hertekever, Phalacrognathus Muelleri M. Leay, onge-
veer een jaar geleden in Noordelijk Australie ontdekt en behoo-
rende tot de groep der Lamprimiden. Het £ werd het eerst door
Mac-Leay beschreven als eene Lamprima-soort, met de opmerking,
dat de kennis van het d waarschijnlijk tot het vormen van een
nieuw genus zou leiden, en toen hem kort daarna het ¢ ter
CII VERSLAG.
beschrijving werd toegezonden, vond hij de verschillende kenmer-
ken, afwijkende van die van het geslacht Zamprima, belangrijk
genoeg, om tot die scheiding over te gaan. Spreker heeft voor
het oogenblik geen besliste meening over het al of niet wensche-
lijke van deze generieke splitsing, mear de heer van Lansberge,
die van deze familie eene bepaalde studie maakt, is van oordeel,
dat dit genus evenmin reden van bestaan heeft als het genus
Neolamprima Gestro. Het is merkwaardig, dat de mandibulae,
welke bij de minder ontwikkelde mannetjes verticaal liggen, bij
de krachtiger ontwikkelde exemplaren een meer naar boven ge-
richten vorm aannemen.
Naar aanleiding van deze opmerking vraagt de heer Snellen,
of er meer gevallen van dergelijke wijzigingen in den kaakvorm
bekend zijn, waarop de heer Ritsema de aandacht vestigt op
Psalidognathus inclinatus Motsch., welke dezelfde bijzonderheid
in tegenovergestelde richting vertoont.
3°. Eenige Australische kevers, die zeer opmerkelijke verschil-
len in grootte vertoonen bij individuen van dezelfde soort. Het-
zelfde verschijnsel deed zich voor bij verscheidene Afrikaansche
kevers, welke de heer Swierstra voor eenige jaren ter bezich-
tiging stelde 1). Waarschijnlijk hebben beide gevallen dezelfde
oorzaak ; zoowel in Australie als in Afrika bestaat er eene groote
vastelandmassa met betrekkelijk weinig rivieren en zeer uitge-
strekte woestijnen, zoodat de ontwikkeling der larven grootendeels
afhankelijk is van de hoeveelheid gevallen regen. In droge jaren
zullen de larven een klein, zwak ras opleveren, terwijl onder
gunstige omstandigheden dezelfde soort krachtiger, beter uitge-
groeide individuen zal voortbrengen. Men dient dus bij het be-
schrijven uiterst voorzichtig te werk te gaan, daar het aanmer-
kelijke verschil in grootte veeltijds gepaard gaat met zoo belangrijke
afwijkingen van vorm en sculptuur, dat men er, bij gebrek
aan tusschenvormen, allicht toe komt, de uitersten als verschil-
lende soorten te beschouwen.
1) Zie Verslag der vergadering van 15 Januari 1882, Tijdschr. v. Entom
dl. XXV, blz, Cxxxv.
VERSLAG. CIII
Naar aanleiding van een der rondgaande kevers (een kleinen
boktor, Ametrocephala mira Pasc.), die zeer op eene mier gelijkt,
vraagt Dr. Bos, of omtrent de levenswijze iets bekend is en zoo
ja, of deze dan ook eenige analogie met die der mieren heeft.
Tot zijn leedwezen kan Spreker echter daaromtrent geen inlich-
tingen geven.
4°. De typen van de in het afgeloopen jaar door Spreker be-
schreven kevers, met uitzondering van een paar unica, aan
’sRijks Museum behoorende. De aandacht wordt meer bijzonder
gevestigd op de volgenden: eene nieuwe Cicindelide, Tetracha
curacaoica, waarvan Spreker op Curacao een klein aantal heeft
aangetroffen; — eene fraaie Zuid-Amerikaansche Lucanide, dego-
gnathus Leuthneri, de tweede bekende soort van dit genus; —
eene Buprestide van de Aroe-eilanden, Semnopharus apicalis, «op
welken kever Spreker het genoemde genus heeft gegrond, het-
welk het naast verwant is aan het Zuid-Amerikaansche geslacht
Conognathus; — een klein kevertje van dezelfde familie, Trachys
Frenchi, de eerste soort van dit genus uit Australie; de sculp-
tuur is zeer opmerkelijk: kop, thorax en onderzijde vertoonen
borsteldragende punten, die ieder afzonderlijk door een ingekrast
ringetje omgeven zijn, wat echter alleen bij sterke vergrooting te
zien is; — een boktor van de groep der Agniiden, Neopharsalia
Costeri, afkomstig van Sumatra; het nieuwe genus Neopharsalia
is door Spreker voornamelijk van het g. Pharsalia afgescheiden
ter wille van den vorm der oogen en van het prosternaal uit-
steeksel; — eindelijk een boktor van de groep der Batoceriden ,
behoorende tot het genus Rosenbergia Rits., en zeer merkwaardig
door den bijzonder sterk ontwikkelden kop, die de soort met alle
recht den naam megalocephala doet dragen.
Ten slotte wijst de heer van de Poll op de belangrijke sys-
tematische waarde van het onderzoek van den penis bij Coleoptera.
In den laatsten tijd is hierover veel voor en tegen geschreven,
doch gelukkig wordt meer en meer het nut ingezien van het
onderzoek van dit orgaan, niet alleen bij de grootere kevers, maar
ook bij de micro’s. Natuurlijk levert het bij deze laatsten eigen-
CIV VERSLAG.
aardige moeielijkheden op tengevolge van de kleine afmetingen.
Vooral bij de Cetoniden blijkt steeds duidelijker, dat de forceps
van het grootste gewicht is; bij deze groep heeft dit orgaan zulk
een omvang, dat zelfs de felste bestrijders niet kunnen loochenen,
dat de geheele bouw van het abdomen, en meer bijzonder van
het pygidium, zich naar den vorm van den forceps moet wijzigen.
Bij het bestudeeren van het genus Lomaptera s. \. is de forceps
voor Spreker de beste en meest standvastige leiddraad geweest voor
zijne splitsing in vier genera: Thaumastopeus, Ischiopsopha, Loma-
ptera en Mycterophallus. Terwijl andere generieke kenmerken
minder scherp te onderscheiden zijn, blijft de forceps, zonder
eenige uitzondering, de vier streng gescheiden typen behouden.
Ter verduidelijking laat Spreker preparaten zien van een groot
aantal soorten, tot deze vier genera behoorende, en bespreekt
hij nog, tot nadere toelichting, de beide valven, die het voorste
gedeelte vormen van den forceps en de eigenlijk kenmerkende
verschillen opleveren. Bij Z%aumastopeus hebben deze valven den
vorm van twee zijdelings over elkander schuivende lappen, beiden
onderaan van een sterken doorn voorzien. Bij /schiopsopha zijn zij
vergroeid tot een vierkant, met afgeronde hoeken. Bij Zomaptera
hebben zij de gedaante van een bijna gelijkbeenigen driehoek,
waarvan de top naar beneden is gericht en waarvan uit de basis
een smal, beweegbaar tongetje ontspringt, aan beide zijden ein-
digende in een stijf dik haar, het geheel veel gelijkende op eene
slangentong; waarschijnlijk verricht dit tongetje de functie van
een kittelingsorgaan. Bij Myeterophallus eindelijk vormen de val-
ven nagenoeg een cirkel, die van onderen sterk uitgegroeid is in
eene soort van slurp; ook hier ontspringt aan de bovenzijde een
krachtige lamel, die de opening gedeeltelijk vult en van onderen
eveneens den slurpvorm aanneemt; deze lamel is even als het
boven beschreven tongetje beweegbaar, maar in mindere mate,
en doet waarschijnlijk denzelfden dienst, hoewel op meer zwaar-
moedige wijs.
Naar aanleiding hiervan ontstaat eene gedachtenwisseling, waar-
aan de Voorzitter en de heer Groll deelnemen, en waardoor men
VERSLAG. Ov
tot het besluit komt, dat de forceps als het praeputium van den
penis moet beschouwd worden en de haken aan den Thaumasto-
peus-penis als retinacula dienst zullen doen.
De heer Fokker laat zien:
1°. De beide sexen van Aradus cinnamomeus Panz., eene wants,
waarvan het 4, merkwaardig genoeg, nooit in ons land is aan-
getroffen, vóór dat Dr. Veth het in April 1886 bij Arnhem ving.
De soort leeft onder schors en komt alleen in het oosten van ons
land voor, terwijl het 4 door zijne donkerder kleur en geringer
grootte in.deze verborgen verblijfplaats nog minder in het oog valt dan
het 2. Het d is steeds macropter; het g komt in beide vormen voor.
2°. Den macropteren vorm van Geocoris grylloides L., te Winters-
wijk gevangen, die tot dusver geheel onbekend is; daaromtrent
wordt verwezen naar de beschrijving in het Tijdschr. v. Entom.,
dl. XXX, blz. 1.
3°. Eenige exemplaren van een’ Cryptophagus, dezer dagen te
Zierikzee gevonden in eene goed gesloten terrine met pàté-de-foie-
gras, waaraan zij zich ter dege hadden te goed gedaan en een Vrij
groot gaatje in het vet gevreten.
Laatstgemeld kevertje wordt door Dr. Everts herkend als Crypto-
phagus saginatus St.
De heer Leesberg zegt, — ten bewijze dat men de hoop op
nieuwe vangsten, zelfs op een reeds lang afgejaagd terrein, nimmer
moet opgeven, — den afgeloopen zomer bij den Haag, waarvan de
omstreken toch zeker wel doorzocht mogen heeten, eene zeer merk-
waardige nieuwe soort voor onze fauna te hebben ontdekt. Het
betreft een blind kevertje, behoorende tot de familie der Colydiidae ,
en wel Aglenus brunneus Gyll. Hoewel van gezichtsorganen ver-
stoken, leeft die soort in de vrije natuur onder planken en steenen,
en mocht Spreker, met den heer Everts, op eene boerenwerf,
vooral nabij eene hooischelf, er ongeveer 400 à 120 stuks van
bemachtigen. Het diertje is zeer langzaam in zijne bewegingen,
licht geelbruin van kleur en leeft meestal gezellig, zoodat er soms
ovi VERSLAG,
onder een enkel klein stukje hout wel een twintigtal werden
gevonden.
Terzelfde plaatse ving Spreker ook in een paar bovisten een
60-tal exemplaren van een overigens bij ons zeldzaam kevertje,
nl. Pocadius ferrugineus Fabr., behoorende tot de Nitidulariae,
en tot nog toe alleen bij Breda door ons medelid Heylaerts en in
één exemplaar door Spreker bij Hilversum aangetroffen. Het is
hem gelukt deze soort te kweeken, door een half verstoven bovist,
die vol witte larven was, ruim veertien dagen, nadat de eerste
kevers waren gevangen, mede te nemen, Uit deze larven ontwikkelde
zich binnen eene maand de tweede generatie, en kort daarna werden
weder nieuwe larven gevonden in de bovist, die steeds bewaard
werd; uit de larven, welke zich diep in de wanden ingroeven,
zullen waarschijnlijk in het aanstaande voorjaar opnieuw de kevers
te voorschijn komen.
De heer Everts stelt in de eerste plaats ter bezichtiging eene
Leptura, door een zijner leerlingen in huis gevangen. Het bleek,
dat zij niet met de « Bestimmungstabel » van den heer Ganglbauer
kon gedetermineerd worden. Hij vermoedde, dat het eene Noord-
Amerikaansche soort zou zijn, hetgeen door Dr. Ganglbauer, die
het exemplaar zag, bevestigd werd. Later hoopt hij met den naam
bekend te worden.
In de tweede plaats vertoont Spreker een inlandsch exemplaar
van Potaminus substriatus Müll., door den heer ter Haar bij Cuyk
gevangen. Een eerste exemplaar vond de heer von Hagens uit
Dusseldorf tijdens zijn verblijf te Valkenberg bij Maastricht. Het
genus Potaminus is na verwant aan Dryops (Parnus) en is even
als dit langs oevers te zoeken.
Verder deelt de heer Everts een en ander mede over een vijftal
Harpalus-soorten, die in uiterlijk voorkomen veel overeenkomst
hebben en hoewel daardoor dikwijls met elkander verward, toch
niet moeielijk te onderscheiden zijn, nl. M. consentaneus Dej.,
rufitarsis Dfts., melancholicus Dej., tardus Panz, (= Fröhticht St.)
en rufimanus Marsh, (= tardus Er.).
VERSLAG. CVII
Harpalus consentaneus Dej. is eene in Frankrijk voorkomende
soort, welke onlangs ook in Belgie ontdekt en reeds voor eenige
Jaren door Spreker bij Bergen-op-Zoom gevangen werd. Destijds
werd het voorwerp door wijlen den heer Putzeys verkeerdelijk ge-
determineerd als H. rufitarsis Dfts., eene soort, die ook uit Neder-
land bekend is, en waarvan een exemplaar, door den heer Veth
bij Arnhem gevangen, ter vergelijking rondgaat.
Bij A. consentaneus zijn de episterna van het middenborststuk
smal en nog al verlengd; de achterhoeken van het halsschild scherp
aangeduid en de basis buiten de indrukken iets bestippeld; de
schenen, tarsen en sprieten helderrood. Bij H. rufitarsis daaren-
tegen zijn de episterna van het middenborststuk weinig verlengd,
de achterhoeken van het halsschild stomp en de basis buiten de
indrukken nagenoeg onbestippeld; voorts de schenen even als de
dijen donker gekleurd.
Evenzeer kunnen H. melancholicus, tardus en rufimanus allicht
met elkander verward worden. Eerstgenoemde is dadelijk te her-
kennen aan de duidelijke stippelrij aan het uiteinde van de achtste
tusschenruimte der stippellijnen op de dekschilden, en aan het
groot aantal haarstippels op de achterdijen. Dit laatste kenmerk
heeft zij gemeen met JM. tardus Panz. (Fröhlichi St.), terwijl
rufimanus Marsh. slechts 3 of 4 haarstippels op de achterdijen
vertoont. H. melancholicus werd niet meer dan eenmaal op de
Haagsche duinen door Spreker aangetroffen; HM. tardus is zeer
zeldzaam, H. rufimanus daarentegen zeer gemeen.
Naar aanleiding ‘van hetgeen door den heer Everts is vermeld
omtrent de vangst van eene Noord-Amerikaansche Zeptura hier te
lande, deelt de heer Veth mede, dat ook door hem in het najaar,
in een der lokalen van de Hoogere Burgerschool te Rotterdam,
een levende exotische kever gevangen is, en wel eene Cleride,
waarschijnlijk de Noord-Amerikaansche Clerus nigripes Say.
Voorts is het hem in den afgeloopen zomer gelukt, een groot
aantal exemplaren te vangen van Siagonium quadricorne Kirby, eene
Staphylinide, die in ons vaderland nog slechts in een paar exem-
ÒVIII VERSLAG.
plaren te Valkenberg in Limburg was aangetroffen. Hij vond deze
soort bij Arnhem onder de schors van eene afgehakte ijpenstomp,
en daar deze sterk bezet was met de larven van den ijpenspint-
kever, vermoedt hij, dat de Siagonium jacht maakte op die larven ;
te meer waarschijnlijkheid bestaat er voor deze meening, omdat in
verscheidene andere ijpenstompen, op slechts een paar meter af-
stand van de eerste, noch spintkeverlarven noch Siagonium qua-
dricorne werden gevonden.
De heer Bos deelt eenige waarnemingen mede, door hem om-
trent mieren gedaan.
In de eerste plaats vermeldt hij, dat in den afgeloopen zomer door
hem in den omtrek van Wageningen exemplaren van de Amazonen-
mier (Polyergus rufescens Latr.) zijn aangetroffen, en wel werk-
mieren, die blijkbaar, naar de haast te oordeelen, waarmede zij liepen
en den tijd, waarop hij ze ontmoette (ongeveer half vier des mid-
dags), bezig waren een rooftocht op slaven te ondernemen. Daar
hij ze niet dadelijk als Amazonen-mieren herkende, verzuimde hij,
ze op haren tocht te vergezellen. Door Snellen van Vollenhoven
werd deze soort eenmaal in ons land waargenomen. Spreker wijst,
naar aanleiding van zijne vondst, op eenige bijzonderheden om-
trent den bouw en de leefwijze van deze mierensoort en laat de
gevangen exemplaren ter bezichtiging rondgaan.
In de tweede plaats spreekt de heer Bos over een gevecht tus-
schen Formica sanguinea Latr. en Masius niger L., waarvan hij
het einde bijwoonde. Het kwam hem voor, dat de strijd, die in
het begin misschien meer geregeld gevoerd was, zich nu had op-
gelost in eene worsteling van man tegen man. Op een klein
berkenboompje woedde het gevecht het hevigst. Meestal werd eene
Formica door twee of drie Lasiussen bestookt, die hare ledematen
zoo sterk tusschen de kaken vastgeklemd hielden, dat zij soms eerder
zich den kop lieten afrukken dan zich lieten dwingen, den vijand
los te laten. Het was niet mogelijk te zien, welke soort aanvaller,
en welke verdediger was. Eene Formica sanguinea wordt vertoond,
aan wier pooten nog de afgerukte kop van een Zasius niger hangt.
VERSLAG. CIX
Hierop doet Spreker een verhaal omtrent het opgraven van een
nest van Lasius fuliginosus Latr., dat zich onder eene oude eiken-
stomp bevond. Deze soort is de eenige inlandsche mier, die uit
houtkauwsel, met speeksel vermengd, zelf eene stof vervaardigt
voor het bouwen van haar nest. Stukken hout worden uitgevreten
en vormen een deel van het nest; in denzelfden vorm worden
nieuwe stukken uit de eigen gemaakte stof er tegen aan gemet-
seld. Van het uitgevreten hout en van de zelf gemaakte deelen
worden door Spreker grootere en kleinere brokken vertoond, terwijl
tevens de verschillende vormen en ontwikkelingstoestanden der soort,
in fleschjes op een stuk carton gehecht, ter bezichtiging rondgaan.
Ook eene volledige reeks van de ontwikkelingstoestanden van
Tetramorium caespitum L., op dezelfde wijze geprepareerd, worden
ter bezichtiging gesteld, met door Spreker op 20-malige vergroo-
ting geteekende afbeeldingen van den werkvorm. Aan de meerdere
of mindere ontwikkeling der larven ziet men reeds duidelijk, of
zij bestemd zijn, later tot de grootere geslachtsvormen of tot de
kleinere neutra te behooren.
Spreker laat nog eene dennenstomp zien, die gediend heeft als
middelstuk van een nest van /ormica rufa L. en geheel door de
mieren is uitgevreten, zoodat er allerlei in elkander loopende gan-
gen en kamers in zijn ontstaan. Omtrent deze soort deed hij eene
waarneming ten aanzien van hare zorg voor de poppen. Bij het
beschouwen van een nest bemerkte hij, dat de mieren zeer
weinig moeite deden , de door hem naar buiten gewoelde cocons te
bergen; zij lieten, tegen haar gewoonte, de cocons los, zoodra
haar zelven eenig gevaar dreigde. De mieren van andere, op den-
zelfden dag bezochte nesten van 7. rufa, verdedigden daaren-
tegen hare cocons op de haar eigene, woedende manier. Van alle
nesten waren eenige cocons medegenomen, en nu bleek het, dat
in die van de later bezochte nesten poppen van werkmieren be-
sloten waren, terwijl al de cocons, uit het eerste nest afkomstig,
waren bezet met mannetjes-poppen, aan welker bestaan, — ten
minste van een groot aantal, — natuurlijk niet zooveel waarde
werd gehecht.
Cx VERSLAG.
Eene korte mededeeling volgt omtrent het geregeld nedervallen
van eene menigte wijfjes van Zasius niger L, in de stad Wage-
ningen, ongeveer in de eerste week van Augustus. Drie jaren
achtereen heeft Spreker dit waargenomen. Hij laat daarbij afbeel-
dingen zien, door hem op 10- en 20-malige vergrooting vervaar-
digd, van de drie sexen der genoemde soort, alsmede een fleschje
met hare eieren, namelijk de werkelijke mieren-eieren, daar,
gelijk bekend is, in het dagelijksch leven de cocons den naam
van mieren-eieren dragen.
Voorts vestigt Spreker nog de aandacht op den staat van slavernij,
waarin Formica cinerea Mayr bij F. sanguinea Latr. verkeert.
Eenige nesten van laatstgenoemde soort, met slaven van de eerste,
werden door hem waargenomen. Blijkbaar wordt het oorlogzuch-
tige karakter van de meesters eenigszins overgeplant op de uit
hunnen aard zeer vreesachtige slaven. Bij het verstoren van de
nesten, waarin poppen van beide soorten aanwezig waren, was
geene voorliefde van eene der beide soorten voor hare eigen poppen
te bespeuren. Beide namen evenzeer deel aan de redding van de
toekomstige meesters en slaven. Exemplaren van de verschillende
vormen der beide soorten, op spiritus gezet, gaan ter bezichti-
ging rond.
Afstappende van het onderwerp der mieren, maakt Dr. Bos
ten slotte de vergadering opmerkzaam op een onderzoek van Bal-
biani, over den invloed van het inspuiten van rottingsbacterien
in het lichaam van insecten en andere gelede dieren. Bij een
groot aantal insecten en spinnen treedt, 12 tot 48 uren na de
inenting, de dood in, en wel onder dezelfde verschijnselen, die
aan de ziekte der zijdewormen eigen zijn. Lepidoptera, Hymeno-
ptera en Diptera schijnen, wegens de geringere hoeveelheid van hun
bloed, spoediger gedood te worden. Een groot aantal Orthoptera
daarentegen, vooral krekels, in wier aanzienlijker hoeveelheid
bloed ook veel lichaampjes voorkomen, bieden langer weerstand.
De bloedcellen schijnen de bacterien met pseudopodien aan te
grijpen en te verteren; dit laatste schijnen ook de groote cellen
van het pericardiale weefsel te doen.
VERSLAG. CXI
De heer de Vries vermeldt, dat hij op 14 Juli 1886 te Nigte-
vecht een mannelijk exemplaar heeft gevangen van Plusia moneta
F. Hieruit blijkt, dat deze soort zich hoe langer zoo meer naar
het westen uitbreidt, terwijl de vangtijd ongeveer eene maand later
is dan volgens de door den heer Brants gedane waarnemingen.
Eene tweede merkwaardige vangst terzelfde plaatse op 25 Juli 1886
is Diadema litterata Scop., eene soort die, volgens den heer Snellen ,
nog slechts eenmaal op de heide bij Breda was voorgekomen. De
exemplaren van de beide, zoo fraai geteekende vlindersoorten gaan
ter bezichtiging rond,
De heer Brants verhaalt, dat hij in den vroegen morgen van
14 September 1886 zich bevond op de zuidelijkste of hoogste spits
van den Monte Cevedale (het middelpunt der Ortler Alpen in Tyrol),
aan alle zijden omringd van schier onafzienbare sneeuwvelden. Als
*t ware gelijktijdig in Italie en in Oostenrijk gezeten, genoot hij
met zijn reisgezelschap, bij helder weder en volkomen windstilte,
het overweldigend natuurschoon rondom dezen ijskegel, op 3795
meter (ongeveer 11800 voet) boven den spiegel der zee, toen op
eens zijne aandacht getrokken werd door een zwartbruinen, roest-
kleurig gevlekten dagvlinder, die in zijne onmiddellijke nabijheid
vrolijk in de morgenzon voorbij fladderde. Er viel natuurlijk niet aan
te denken, het diertje te bemachtigen en de juiste soort te bepalen,
doch er was voldoende gelegenheid, in den medebezoeker van deze
hooge sneeuwvelden een’ vlinder van het geslacht Zrebia Boisd. te
herkennen en tevens waar te nemen, dat deze geenszins door een
windvlaag werd voortgezweept, maar zich uit vrije beweging zoo
ver buiten de grenzen van allen plantengroei waagde.
Spreker meent zich te herinneren, dat vlinders, zelfs de soorten
van genoemd geslacht, in den regel niet hooger dan tot 8000 voet
boven den zeespiegel worden aangetroffen, en acht het dus niet
ondienstig, de buitengewone hoogte, waarop hij dezen dagvlinder
waarnam, onder de aandacht der Lepidopterologen te brengen.
De heer van Hasselt doet ten slotte nog de volgende mede-
CXII i VERSLAG.
deeling. Bij zijne studien over het zeldzame geslacht Nops !), had
hij moeite met het bijeenbrengen der Tijdschriften-litteratuur ,
daarvoor benoodigd. Onze steeds volijverige Bibliothecaris bezorgde
hem onder anderen, uit onzen boekenschat, ook den hoofdschotel,
t. w. Vol. II, jg. 1838, der Annals and Magazine of Natural
History, bij Jardine etc., waarin Mac-Leay’s oorspronkelijke be-
schrijving van dit genus wordt gevonden. Groot was zijne voldoening,
toen hij dien arbeid, — die aan onderscheidene schrijvers over
Nops ontoegankelijk bleek geweest te zijn, — in handen kreeg;
maar nog grooter was zijne teleurstelling bij de ontdekking, dat
juist plaat I, waarop die type was afgebeeld, ontbrak! Daarna
had hij het voorrecht, dit deel, nu met de bijbehoorende plaat, ten
sebruike te mogen verkrijgen uit de bibliotheek der Koninkl.
Academie van Wetenschappen. Alvorens dit terug te zenden, kwam
hij op het denkbeeld, eene copie te doen nemen van de ontbre-
kende plaat, ten einde die in ons exemplaar te doen inbinden.
Ons talentvol medelid Everts heeft met zijne gewone bereidwillig-
heid dien wensch vervuld, zoodat thans het begeerde facsimile,
na warmen dank aan den teekenaar, ter verdere bezorging aan
den heer Ritsema mocht worden ter hand gesteld.
Niemand verder het woord verlangende, sluit de Voorzitter deze
vergadering met een woord van dankzegging aan de verschillende
Sprekers.
1) Daarover is een opstel voor ons Tijdschrift ter perse.
DE MACROPTERE VORM
VAN
GEOCORIS GRYLLOIDES L.
DOOR
Mr. A. J. F. FOKKER.
Onder de vele zeldzame of nieuwe soorten, die onze laatste
excursie in de omstreken van Winterswijk heeft opgeleverd aan de
verschillende verzamelaars en specialiteiten onzer Vereeniging, is
er eene vangst, die ik meen in merkwaardigheid den voorrang te
mogen geven.
Het betreft namelijk niet de eene of andere voor onze inlandsche
fauna nieuwe soort, maar een tot nog toe geheel onbekenden,
volkomen ontwikkelden vorm van Geocoris grylloides L.
Deze soort, reeds door Linnaeus beschreven en door gansch
Europa verspreid, ofschoon nergens bepaald gemeen, kwam, naar
men dacht, alleen en uitsluitend voor in brachypteren vorm. Bij
geen enkelen schrijver vindt men melding gemaakt van een macro-
pteren vorm; ook Dr. Puton was die volslagen onbekend.
Zeer belangrijk is dus de vangst van een stuk, dat ik zoo ge-
lukkig was in de omstreken van Winterswijk, — als ik mij wel
herinner in het veen, — aan te treffen en dat bij onderzoek mij
bleek niets anders te wezen dan de tot heden verborgen gebleven
macroptere vorm dezer soort.
Ik laat de beschrijving, zoover die afwijkt van den brachypteren
vorm, hier volgen:
Het voorwerp is 44 mm. lang; het pronotum is forscher, iets
1
2 DE MACROPTERE VORM VAN GEOCORIS GRYLLOIDES L.
langer, en iets sterker bestippeld; het helt sterk, i. e. het loopt
van het schild in hellende richting af naar den kop, terwijl bij
den brachypteren vorm schild en pronotum in eene horizontaal
rechte lijn doorloopen. De teekening van het pronotum is overigens
gelijk. Het uiteinde van het schildje is bruinachtig geel. De elytra
zijn veel minder bestippeld. Clavus geelachtig met eene fijne regel-
matige stippelrij langs den naad van het corium, overigens glad,
ongestippeld; corium zwart, alleen aan den buitenrand met
breeden geelwitten zoom, alle andere randen eenkleurig met het
middenveld; twee stippelrijen grover en minder regelmatig dan van
den clavus, langs den clavus-naad, eene derde stippelrij in iets
schuiner richting doorloopende tot de membraan, de witte buiten-
zoom met eene fijne, op de eerste helft zeer regelmatige stippelrij
en met eenige min of meer op eene rij staande grove stippels;
het middenveld met zeer enkele punten, het laatste gedeelte naar
den achter-buitenhoek toe iets meer en grover bestippeld ; membraan
een weinig langer dan het achterlijf, helder doorschijnend wit,
iriseerend.
Onderzijde, pooten enz. als bij den brachypteren vorm.
Het beschreven voorwerp is een 9.
Meer en meer blijkt, dat alle in brachypteren vorm voorkomende
soorten soms meer of minder zeldzaam macroptere exemplaren te
voorschijn brengen; vermoedelijk wanneer òf het weder òf rijkelijk
voedsel òf andere omstandigheden samenwerken tot eene buiten-
gewoon sterke lichamelijke ontwikkeling van enkele individuen.
Dat echter van eene zoo lang reeds bekende en verspreide soort
als G. grylloides eerst thans de macroptere vorm is ontdekt, en
dat nog wel niet in de zandvlakten van Hongarije of de steppen
van Rusland (wáár alleen verscheidene macroptere vormen van
andere soorten zich ontwikkelen), maar in het veen te Winterswijk ,
dat is zeker zeer interessant.
Psyche helieinella HS. et les Psychides à fourreau
héliciforme,
PAR
F. J. M. HEYLAERTS.
E;
C’est un fait bien curieux, que tous les auteurs lépidoptérolo-
giques depuis Herrich Schäffer, qui ont écrit sur les Psychides en
général ou qui en ont fait l’énumération dans leurs listes d’une
faune européenne ou locale, se sont trompés par rapport au Psyche
helicinella H.S. Et pourtant cette espèce a été parfaitement
caractérisée par son auteur. Non seulement il en a donné la figure
dans son chef-d'oeuvre, Systematische Bearbeitung der Schmetterlinge
von Europa, Bomb. pl. 20, fig. 108, après l’avoir décrite p. 24
du töme II; mais dans le tome VI, pl. xvi, il figure n°. 17, la
nervulation et n°. 18, les antennes. — Il est vrai que le portrait,
fig. 108, n'est pas bien réussi et que l’auteur commet une petite
erreur en dessinant les nervures 4 et 5 des ailes antérieures comme
étant séparées. Effectivement ces deux nervures naissent du même
point, comme j'ai pu remarquer en étudiant le spécimen typique
de la collection du Dr. Staudinger, qui en est le possesseur actuel.
L'espèce en question parait très rare, car on en connait seule-
ment deux exemplaires, dont l’un a été capturé par Mr. Mann
près de Palerme, tandisque l’autre a été pris par Mr. G. Allard
près d’Oued Houned (Alger). La chenille et son fourreau, la €,
tout cela est encore inconnu. Quoique Mr. Mann ait trouvé le d
près d’un fourreau héliciforme, celui-ci, que j'ai vu, appartient
à une femelle de /’Apterona crenulella Bruand, ainsi que celui de
Psyche planorbis x. Sieb. (Wahre Parthenogenesis p. 37, pl. fig.
15, 16 et 17).
4 PSYCHE HELICINELLA H.S. ET LES
Psyche helicinella H.S., que j'ai placé le dernier de mon groupe
Stenophanes, est un Psyche vrai, non seulement par la nervula-
tion, mais aussi par les antennes. Elle est figurée pl. 10 !) fig. 4
l’insecte parfait, fig. 2 une partie des antennes et fig. 3 la nervulation.
La téte, couverte de part et d’autre de poils fuligineux, porte
des antennes, composées de 20 articles, dont 12 ciliés, le premier
et les sept derniers ne le sont pas. Les cils ou barbes sont comme
boutonnés à leur extrémité. (Décrit d’après le spécimen Algérien;
l’exemplaire de la collection Herrich Schäffer avait perdu les antennes).
Les pseudopalpes sont courts et fuligineux. Le thorax et
l’abdomen portent des poils de la même couleur; le premier est
plus foncé, le second, ainsi que tout le dessous, est plus clair.
Les pattes sont relativement courtes, mais fortes, et leurs trochanters
et leurs cuisses portent des poils fuligineux assez longs. Les tibias
antérieurs n’ont pas d’épine et les postérieurs ont deux éperons
très courts.
Les ailes, densément couvertes d’écailles brunâtres et liserées
de brun noiràtre, sont arrondies et, pour la coupe, ne ressemblent
nullement à celles de la figure de la « Systematische Bearbeitung »
(vide notre fig. 1). La frange est assez longue, piliforme et plus claire.
Les ailes antérieures ont dix nervures entièrement libres (1a est
bifurquée près de la base) et une cellule discoidale très longue,
mais étroite, sans cellule interposée, et divisée en deux portions
à peu près égales; 2 et 3, l’une près de l’autre, 3 et 4, du
méme point, naissent de la section inférieure de la cellule; 6 nait
de la discocellulaire là, où la nervule qui divise la cellule, coupe la
nervule transversale; 7, 8, 9 et 10 viennent de la section supérieure.
Les ailes postérieures ont sept nervures, également libres, dont
2—5, à distance égale l’une de l’autre, naissent de la section
dd
2
inférieure, plus large, de la cellule; 6 vient de la section supé-
rieure très étroite et 7, la sous-costale, nait de la base, près
de laquelle une nervure transversale assez mince la relie avec le
bord supérieur de la cellule (vide fig. 3).
1) Cette planche, n'étant pas achevée au moment que le texte a été mis sous
presse, paraîtra dans une des livraisons suivantes.
PSYCHIDES à FOURREAU HÉLICIFORME. 5
LI.
Le Dr. Staudinger a établi pour Ps. helix v. Sieb. et ? helieinella
H.S., avec sa var. (?) crenulella Bruand, un genre nouveau Cochlo-
phanes Ster. (voyez Catalog, 1871). Quoique très bien nommé,
ce nom de genre doit céder le pas au nom d’Apterona Milliere,
que cet auteur a déjà publié en 1857 (vide Annal. de Lyon, IV,
p. 180). Il faut aussi que la synonymie, Ster. Cat. 1871, p. 65,
soit changée. Psyche helicinella H.S. n'appartient pas, comme
Yon a vu ci-dessus, au genre Apterona Milliére, et il faut que
cette espèce soit placée parmi les species du genre Psyche.
Mais aussi le genre Apterona Mill. appartient aux Psychina, et
non aux Canephoridae du Dr. Herrich Schäffer, comme je lai
prouvé dans la première partie de ma monographie des Psychides
(L c. p. 45). I? Apt. crenulella Bruand a été décrite en 1852 et
ne diffère presqu’en rien de / Apt. helix v. Sieb., qui, décrite en
1856, n’est elle-même qu’une variété locale de la première, tan-
disque les fourreaux, trouvés par les Professeurs Zeller et Rosen-
hauer en Sicile et en Espagne (vide v. Sieb. Wahre Parthenogenesis ,
p. 37) et nommés par le Prof. v. Siebold Psyche planorbis, sont
ceux de femelles de crenulella Brd., comme j’en ai reçus plusieurs
fois d'Italie et de la France méridionale, et desquels j'ai vu éclore
l’insecte parfait.
Le genre Apterona Mill. est parfaitement caractérisé:
4°. par la coupe des antennes, qui sont crénelées.
2°. par la nervulation, qui ressemble à celle de Ps. helicinella
H.S., mais qui pourtant en diffère, parceque les nervures 4 et 5
des ailes antérieures naissent d’un pédoncule assez long et 7
vient avec 8 d’un seul et même point.
3°. par la chenille et son fourreau, qui est héliciforme. — Ce
dernier caractère, c’est à dire la coupe du fourreau, lui est commun
avec quelques autres espèces.
Je n’ai pas besoin de décrire ni "Apt. crenulella Bruand, ni
sa var. helix v. Sieb. Toutes les deux sont parfaitement connues
aujourd’hui. Apt. crenulella Bruand est très commune dans le
6 PSYCHE HELICINELLA H.S. ET LES
midi de la France et l’Italie, tandisque la var. helia v. Sieb., dont
il ya une forma parthenogetica dans l’Allemagne méridionale
etc., parait surtout se trouver dans les environs de Botzen (Tirol).
Je possède des exemplaires, d et 2, de cette contrée, et par
conséquent je suis à même de constater, que la seule différence
entre le type et sa variété consiste en ce que les ailes antérieures
de la var. helix v. Sieb. sont plus allongées que celles de 7’ Apt.
crenulella Brd. Tout le reste, chenille, fourreau et femelle, tout
cela se ressemble tellement, que je n’ai pu trouver la moindre
différence. Aussi la nervulation est la même, et ce ne sont que
les antennes, qui pourraient, en quelques cas seulement, induire
en erreur. Or la longueur de ces dernières varie un peu. Je
possède des spécimens de la crenulella Brd., qui les ont plus
longues que celles de la var. helix v. Sieb., mais aussi d’autres,
qui les ont presque plus courtes que celles de la variété précitée.
Mr. A. Brants a bien voulu dessiner pour moi les figures 4, 5,
6 et 9 de la planche 10, dont la
fig. 4. est le fourreau, grandeur naturelle, de / Apt. crenulella
Brd. €, avec la chrysalide vide.
» 5. la chrysalide très grossie.
» 6. la nervulation (1a des ailes parfaitement bifurquée vers
le bord interne près de la base).
» 7. jai donné la coupe d’une antenne énormément grossie.
» 8. un article de cette antenne, le 10me, encore plus grossi.
» 9. la nervulation de la variété Zeliw v. Sieb. (ici aussi 1a
est bifurquée).
Rem. Les antennes des figures 6 et 9 ne sont pas ressemblantes.
Le type et la variété les ont crénelées et non pectinées.
III.
Parmi les espèces exotiques, qui ont des fourreaux héliciformes ,
je n’en connais que deux, dont je donne, fig. 10, 14 et 12, les
figures des demeures respectives.
L’une, dont j'ai figuré le sac fig. 10, est 2 Aprata Thwastesri
Moore. Elle se trouve dans Vile de Ceylon et est décrite et figurée
PSYCHIDES à FOURREAU HÉLICIFORME. 7
par l’auteur précité dans ses « Lepidoptera of Ceylon», p. 107,
pl. 118, f. 7 d et 7a chenille et fourreau. Je ne l’ai pas vu
en nature, car malheureusement, pendant mon séjour à Londres
pour étudier les Psychides du South-Kensington museum, je n'ai
pas eu l’occasion de voir les magnifiques collections de Mr. F.
Moore, qui était alors en voyage. J'ai copié le dessin du fourreau
seulement pour le mettre en rapport avec celui de /’ Apt. erenulella
Brd. — L’insecte parfait est une charmante petite bête, envergure
environ 19 mm., brunàtre; les ailes antérieures sont brunes a
reflet pourpre, antérieurement liserées de jaune, avec une tâche
de cette couleur sur le bord interne. La petite chenille est rou-
geätre et a la tête, les pattes écailleuses et les écussons dorsaux
d’un noir brillant.
De l’autre le fourreau seulement est connu. Celui-ci a été
décrit par Mr. le Professeur Gerstäcker (Bar. v. d. Decken’s Reise
in Africa) sous le nom de Cochlophora valvata Gerst. — Plus
tard, en 1877, les fourreaux furent retrouvés par Mr. le Dr.
Kirk à Zanzibar sur une Mimosa spec., et en 1884 le Dr.
Baxter les rencontra à Mpwaipwa, Afrique orientale, avec les
chenilles vivantes (vide Ent. Monthl. Mag., XXI, p. 1. Mc-
Lachlan, On an extraordinary heliciform lepidopterous larva-case from
East Africa).
Je dois à la bonté de Mr. Mc-Lachlan un de ces fourreaux
curieux et je Vai dessiné fig. 11 et 12; la fig. 12 est une vue
latérale.
Ces deux espèces exotiques appartiennent-elles aux Psychides
vraies? Je n’en sais rien encore, car de l’un je n’ai pas vu l’insecte
parfait en nature, et de l’autre. l’imago est encore inconnu.
EV,
PI. 10, fig. 13, grandeur naturelle, et fig. 14, très grossie,
représentent la Diabasis helicinoides Heyl., décrite dans les Comptes-
rendus de la Soc. ent. de Belgique du 4 Oct. 1879. Quoique cette
espèce, dont ni la femelle ni la chenille (et son fourreau) sont
connues jusqu’aujourdhui, n’a peut-être pas de rapports avec les
J ] > Pp P PP
8 PSYCHE HELICINELLA H.S. ETC.
Cochlophanes proprement dites, j’en donne ici la figure inédite,
dessinée d’une manière superbe par Mr. A. Brants d’après l’original,
qui m'a été envoyé à l’étude.
Le genre Diabasis Heyl. se caractérise ainsi:
«Antennes bipectinées, les barbules, très distancées, épaissies
«au sommet. Ailes allongées, les antérieures sans cellule interposée ;
«1a et 15 comme les ont les Canephoridae. Les pattes postérieures,
«plus longues que les antérieures, portent aux tibias une seule
«paire d’éperons très forts. »
Ce genre est donc, comme on le voit, le trait d’union entre
les Psychina (par les éperons des tibias postérieurs) et les Cane-
phoridae du Dr. Herrich Schaffer.
L’espéce elle méme est assez petite. La téte porte des antennes
assez courtes, mais fortement constituées, à 22 articles, dont les
trois derniers sans barbules, celles-ci diminuant en longueur vers
le tiers supérieur. Les pseudopalpes, relativement longs, sont gris-
noiràtres. Le thorax et l’abdomen sont de la méme couleur et
très velus. Les pattes portent, à l’exception des tarses, des poils
bruns; les éperons de la dernière paire sont, comme les tarses,
d’un brun jaunàtre.
Les ailes, d’une couleur fuligineuse et sémi-diaphanes, sont
couvertes de poils et d’écailles pileuses. Les antérieures ont 10 et
les postérieures 7 nervures libres. L’envergure est de 13 mm.
Un seul spécimen, maintenant dans le musée du Dr. Staudinger,
a été trouvé sur le mont Parnasse, en Grèce.
V.
Les figures 15, 16, 17 et 18 représentent le fourreau et la
femelle de J’ Epichnopteryx reticella Newman. Le fourreau du d a
la méme coupe, mais il est d’un tiers plus petit.
Les dessins superbes de Mr. A. Brants, faits d’après des spécimens
vivants, pris par moi à Bréda, rendent toute explication inutile,
BIJDRAGE
TOT DE KENNIS DER LEPIDOPTERA VAN HET EILAND CURACAO
DOOR
P. C. T. SNELLEN,
met afbeeldingen
DOOR
Prof. Dr. J. VAN LEEUWEN Jr.
Toen in het jaar 1875 Pater Alph. Jansen als Missionaris naar
Curaçao vertrok, verzocht ons medelid, Pater V. M. Aghina, toen-
maals in het Dominicaner klooster te Huissen verblijf houdende,
zijnen ambtgenoot, die neiging voor de beoefening der Entomologie
had aan den dag gelegd, om in zijne vrije uren de belangen dier
wetenschap niet te vergeten; vooral daar omtrent de insecten-fauna
van genoemd eiland nog niets bekend was gemaakt. De Eerw. heer
Jansen beloofde dit en kwam die belofte ook inderdaad na, door het
overmaken van twee bezendingen insecten van verschillende orden,
waarin echter de Lepidoptera verreweg het best waren vertegen-
woordigd. Ons medelid had het voornemen die bezendingen weten-
schappelijk te bewerken, doch zijne spoedig na de ontvangst gevolgde
verplaatsing naar Schiedam , — waar zijn tijd door zeer drukke ambts-
bezigheden geheel werd ingenomen en hij buitendien, ver van de
hulpmiddelen tot studie, welke hem te Huissen ten dienste stonden ,
geene geschikte gelegenheid tot bewerking had, — leverde een on-
overkomelijk bezwaar op om zijn pian uit te voeren. Daar nu de
tand des tijds reeds aan de verzameling begon te knagen en Pater
Aghina ging vreezen, dat bij langer uitstel de vruchten der werk-
10 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
zaamheid op entomologisch gebied van zijn’ ambtgenoot gevaar
liepen verloren te gaan, verzocht hij mij, de taak, wier volbrenging
hem ondoenlijk was geworden, op mij te nemen.
Volgaarne voldeed ik aan dat voor mij eervol verzoek en leg
hierbij de uitkomsten van mijne bewerking aan de lezers van dit
Tijdschrift voor.
De door Pater Jansen overgezonden Lepidoptera bevatten een
vrij aanzienlijk getal soorten, vooral van Rhopalocera maar ook
van Heterocera, en hoewel stellig nog op Curacao veel te ontdekken
valt, mag de opsomming van het verzamelde, uit het oogpunt van
de geographische verbreiding der soorten en hare meerdere of mindere
veranderlijkheid, met recht belangrijk heeten. Er zijn:
64 soorten van Rhopalocera en
89 » » Heterocera.
te zamen 153 soorten;
hetgeen voor zulk een dor, droog eiland, met schralen planten-
groei als Curacao is, en den korten tijd, waarin het verzamelde werd
bijeengebracht, in aanmerking nemende, inderdaad verre van gering
moet heeten.
Onder de Rhopalocera zijn vooral de Heliconina, Lycaenina en
Hesperidina, zooals overal in tropisch Amerika, ruim vertegen-
woordigd. Ook de Danaina, Satyrina, Eurytelina, Nymphalina,
Erycinina en Pieridina ontbreken niet. Daarentegen werden, be-
halve van de zeer kleine dagvlinder-familien der Biina, Hetaerina en
Libytheina, die ook in Amerika vertegenwoordigd zijn, van Brassolina
of Equitina geene soorten overgezonden.
Omtrent de Heterocera zal ik niet in bijzonderheden treden.
Het is bekend, dat eerst een veeljarig verblijf en aanhoudend
verzamelen in eene streek ons in staat kan stellen van die Lepido-
ptera eene eenigszins volledige verzameling bijeen te brengen. Alleen
wil ik aanstippen, dat het mij verwonderde geene enkele soort
van de anders in Amerika zoo rijk vertegenwoordigde Syntomina
in de collectie te vinden en dat daarentegen de Pyralidina zeer
wel gerepresenteerd zijn.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 11
Hoewel, zooals ik zeide, de verzameling geleden had, wat vooral
bij de kleine vlinders te betreuren is, mag ik niet nalaten te
erkennen dat de voorwerpen over het algemeen goed waren
behandeld.
Hierboven merkte ik reeds op, dat Curacao droog is en niet
rijk aan plantengroei; buitendien is het niet groot (slechts circa
15 uur gaans lang en 6 breed) en zonder hooge bergen. Overigens
ligt het nabij de kust van Venezuela, op ongeveer 12 graden N.B.
Met de vlinder-fauna van het genoemde land en met die van
Columbie heeft die van Curagao dan ook de meeste overeenkomst,
voor zoover ik kan beoordeelen. Eene volledige, duidelijke geolo-
gische en botanische beschrijving van het eiland is mij niet bekend,
maar eene goede kaart is nog niet lang geleden gepubliceerd door
den heer J. Kuyper in deel VI, n°. 3 (Mei 1882) van het 7tjd-
schrift, uitgegeven door het Aardrijkskundig genootschap te Amster-
dam, met eene korte aanteekening op p. 167.
Werd over de vlinder-fauna van Curacao nog niets geschreven,
ook van die der overige, zelfs der groote West-Indische eilanden
is de literatuur niet rijk. De reisbeschrijvingen, waarin het onder-
werp min of meer ter loops is behandeld, ter zijde latende, vinden
wij over de Lepidoptera
van Cuba:
Poey, Centurie de Lépidoptères de Vile de Cuba. Paris, 1833, etc.
R. de la Sagra, Historia fisica de la isla de Cuba (Lepidoptera
door H. Lucas). Paris, 1856 (of 1857).
Herrich-Schäffer, in Correspondenz-Blatt des Zool. Mineral. Vereins
zu Regensburg, 1862—1871, die Schmetterlinge der Insel
Cuba. (Eene reeks opstellen).
Grote, Proc. of the Ent. Soc. of Philadelphia, V en VI, 1865 —1 867
(over de Sphingiden, Bombyciden en Zygaeniden van Cuba).
van Portorico:
Dewitz, Sett. Ent. Zeitung, 1877, p. 233, enz. en Mittheilungen
des Münchener Entom. Vereins, 1, p. 91, enz. en
van Jamaica: 9
A. G. Butler, Proceedings of the Zoological Society of London,
12 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
1878, p. 480, enz. On a small collection of Lepidoptera from
Jamaica.
Enkele Microlepidoptera van St. Thomas, St. Martin en Jamaica
heb ik zelf in het Tijdschrift voor Entomologie, deel XVIII (1874/75)
beschreven.
Dit is alles wat mij bekend is.
Voor de rangschikking der Rhopalocera heb ik Herrich-Schäffer’s
Prodromus gevolgd en voor de daarin niet behandelde familien de
bewerking der Hesperidina door Plötz en Kirby's Catalogus. De
familien der Heterocera volgen in de orde, aangegeven in mijne
analytische tabel der Vlinder-familien (zie Vlinders van Nederland,
Microlepidoptera, p. 2). Voor de Noctuina en Geometrina hield ik
mij verder aan Guenées werken en voor de Pyralidina volgde ik
Lederer’s Beitrag zur Kenntniss der Pyralidinen.
Nieuwe soorten beschreef ik slechts enkelen, daar niet allen
door goede exemplaren vertegenwoordigd waren.
Mij blijft thans niets anders over dan mijnen dank te betuigen
aan Professor Dr. J. van Leeuwen Jr., die ook weder nu met de
grootst mogelijke bereidwilligheid zijn geoefend penseel te mijnen
dienste stelde en dus minstens even veel aandeel in deze bewerking
der Curacaosche Lepidoptera heeft als ik.
Ik besluit met den wensch te uiten, dat onze in vreemde landen
verblijf houdende landgenooten, die belang in Natuurlijke Historie
stellen, zich opgewekt mogen gevoelen om het door den Eerw.
heer Jansen gegeven voorbeeld te volgen en ook het hunne bij te
dragen tot vermeerdering onzer kennis der genoemde wetenschap.
Zij kunnen met zoo weinig moeite zulke belangrijke resultaten
verkrijgen !
LEPIDOPTERA VAN HET EIL, CURACAO. 13
I. RHOPALOCERA Boisduval.
HELICONINA ES.
Mechanitis Polymnia Linn., Mus. Lud. Ulr., p. 224. —
Hübn., Samml. Exot. Schmett.
Een wijfje.
Volgens Aurivillius (Kecensio critica Lep. Mus. Lud. Ulr.,
p. 42) is de type van Polymnia Linn. afgebeeld door Hübner,
Samml. Exot. Schmett., I, Tab. vit. Deze afbeelding wordt
in Kirby’s Catalogus niet geciteerd, evenmin als de zeer
goede in Rösel, Jusect. Belust., IV, pl. v, f. 2 en die in
Sepp, Sur. Vlinders, 1, pl. 2, p. 44. Van die typische,
Hiibnersche afbeelding verschilt het Curacaosche voorwerp
door twee gele dwarsbanden in het donkere puntderde der
voorvleugels en komt dus daarin overeen met voorwerpen
in mijne collectie, van Panama (Staudiriger) en Columbie
(von Nolcken). Buitendien is de eerste dier gele dwarsbanden
nog in het midden, de tweede (buitenste) onderaan, bruin-
geel, evenals de grond van de achtervleugels en het wortel-
gedeelte der voorvleugels, dus niet geheel geel als bij de
vermelde exemplaren van Panama en Columbie. Rösel’s
afbeelding stelt mede ongeveer den type voor met een smal,
geel lijntje in de voorvleugelpunt.
Hymenitis Libethris Feld, Reise der Novara, Lep., II, Tab.
45, f. 6, p.:365.
Zes exemplaren, allen wijfjes, verschillen, behalve in de
sexueele kenmerken, niet van een’ man uit Columbie (v.
Nolcken), in mine collectie.
Ithomia Aletta Hewits., Zwot. Butt.,1, Ithomia, Tab 6, f. 31.
Acht exemplaren. Hewitson’s afbeelding is wat ruw.
lthomia Lycaste Fabr., Zntom. Syst., III, 1 p. 161.
Twee wijfjes, behoorende tot de varieteit Iphianassa
Doubled., in Hewitson Zwot. Butterfl., I, Ithomia, Tab. 15,
14 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
f. 91—93; zij komen het naast bij fig. 92, maar de onderste
vlekken van den gebogen lichten dwarsband der voorvleugels
vóór den achterrand zijn meer bruingeel. Evenzoo is de
grond der achtervleugels eenkleurig bruingeel, zonder gele
vlek binnen de spits van de zwarte middenstreep der
achtervleugels. Ik heb een exemplaar dezer varieteit van
Columbie (von Nolcken), dat met Hewitson’s afbeelding
overeenstemt.
Tithorea Harmonia Cram., Il, p. 142, pl. 190 C, D..—
Pl. 1, fig. 4 (var.).
Tithorea Megara var. Doubled. en Westw., Gen. of Diurn.
hep Tab: 44, 212%
Eenige exemplaren.
Godart beschrijft in de Æxcyclopédie Méthodique, p. 223,
eene Heliconia Megara, welke thans algemeen als eene varieteit
van Harmonia Cramer wordt aangenomen en die zich daarvan
hoofdzakelijk onderscheidt door de buitenwaarts zwartbruin
gerande roodgele, door eene zwartbruine midden-langsstreep
gedeelde achtervleugels en geheel roodachtig geel geteekende
voorvleugels. Hij vermeldt buitendien van zijne Megara nog
eene varieteit, die hij als volgt beschrijft: « Elle se distingue
du commun des individus en ce que les deux bandes
longitudinales de la base des premières ailes sont d’un fauve vif
et plus dilatées et en ce que l’espace elliptique du milieu des
secondes ailes est aussi de cette couleur mais moins large. »
Tot deze varieteit nu, op ’s Rijks Museum van Nat. Hist.
te Leiden vertegenwoordigd door een paartje, van het Ber-
lijnsche Museum afkomstig, en die den naam van 7yro Klug
(in litt.) draagt, behooren de voor mij staande Curagaosche
exemplaren. Zij is reeds afgebeeld (als eene varieteit van
Megara God.) in het aangehaalde werk van Doubleday en
Westwood, maar met veel donkerder roode achtervleugels
en wortelhelft der voorvleugels dan de Curacaosche exem-
plaren bezitten. Om deze reden geef ik van laatstgenoemde
hierbij eene afbeelding.
LEPIDOPTERA VAN HET FIL. CURACAO. 15
Eene andere varieteit, aldaar ook aanwezig, die den naam
van Bogotana Feld. in litt. draagt, verschilt van 7yro door
geheel in vlekken verdeelde bleekgele teekening der tweede
voorvleugelhelft. Ik bezit haar eveneens, van Columbie
(von Nolcken).
Ik merk nog op dat bij sommige exemplaren, vooral bij
de wijfjes, de binnenste lichtgele dwarsband der voorvleugel-
punt meer roodgeel getint is dan bij den hier afgebeelden man.
Heliconia Metabilis Butl., Cistula, I, p. 167. — PI. 1, fig. 2.
Een mannetje.
Daar mij nog geene afbeelding van deze soort bekend is,
geef ik er hierbij eene. Deze soort gelijkt op Mechanitis
Polymnia L., maar behoort wegens het aderstelsel , duidelijk
tot Heliconia. — H. Mentor Weymer , Stett. Ent. Zeit. , 1884,
p. 22, pl. 1, f. 3 is eene zeer na verwante soort, waarvan
de kenteekenen door Weymer duidelijk zijn opgegeven.
Heliconia Melpomene Linn., Mus. Lud. Ulr., p. 232. —
Hübn. , Samml. Exot. Schmett.
Vele exemplaren, allen zonder twijfel tot den type be-
hoorende.
De roode dwarsband der voorvleugels verschilt in breedte,
doch is bij alle exemplaren van 5 tot 1 millimeter smaller
dan op de afbeelding in Hübner’s Samml. Erot. Schmett.
Ook is zijne kleur helderder, vurig menierood, bij de
meest frissche exemplaren naar het vermiljoenrood trekkende.
Godart, Pre. Meth., IX, p. 203, noemt die kleur ook,
evenals op Hübner’s afbeelding «rouge minium sale ». Verder
heeft de buitenrand van den dwarsband niet de sterke af-
geronde verbreeding in cel 3 en 4 van Hübner’s figuur,
maar is op ader 4 slechts flauw gebroken. Op de onderzijde
is hij in grondkleur duidelijk wit, van de randen uit rood-
geel bestoven, soms zeer weinig.
Bij een exemplaar uit Suriname in mijne collectie is de roode
dwarsband niet breeder dan bij de Curagaosche, maar steekt
16 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
op ader 4 met eene lange punt uit, terwijl hij op de
onderzijde geheel vuil okergeel is.
Op Cramer’s afbeelding (II, pl. 191 C) is de kleur van den
band karmozijnrood, wel ten onrechte. De grootte der Cura-
caosche voorwerpen verschilt van 50—74 millimeters. De
voorrand der achtervleugels is boven de middencel en ader
7 valer, bij het 2 slechts weinig, bij den ¢ zeer in het
oogloopend, bijna gris.
Eueides Aliphera Godart, rc. Method., IX, p. 246. —
Hübn., Samml. Exot. Schmett.
Vele exemplaren; schijnt niet zeldzaam.
De voorwerpen hebben eene vlucht van 46—55 millim. en
verschillen van twee exemplaren in mijne collectie, — een
uit Suriname en een van Panama (Staudinger), — doordat de
zwarte streep over ader 1 der voorvleugels veel dunner is
dan bij die twee. Bij één exemplaar ontbreekt zij bijna
geheel en bereikt bij geen zoo duidelijk den zwarten achter-
rand als de exemplaren van het vasteland. Verder zijn de
adereinden der voor- en achtervleugels minder zwart be-
schubd, daarentegen het zwart aan de voorvleugelpunt
breeder, zoodat de gesteelde aderen 7—10 geheel op zwarten
grond komen te staan.
Bij één voorwerp is de zwarte streep, die over den voorrand
der middencel, de dwarsader en ader 4 naar den achter-
rand loopt, aan den wortel van laatstgenoemde ader breed
afgebroken.
Godart zegt dat het lijf zwart, in de zijden ros is. Bij de
Curagaosche en mijne exemplaren is het op den rug vurig
roodgeel, met eene zwarte middenlijn, op den buik vaal
roodachtig geel.
Hübner’s afbeelding in zijne Samml. Exot. Schmett. is goed ;
ik merk echter op, dat bij geen der voor mij staande
exemplaren de zwarte voorrand der voorvleugels op de hoogte
der dwarsader met de streep over den voorrand der middencel
ineen vloeit.
LEPIDOPTERA VAN HET FIL. CURACAO. 17
DANAINA HS.
Danais Erippus Gramer, I, p. 4, pl 3 A, B.
Plexippus Cram., III, p. 24, pl. 206 E, F. — Esch-
scholtz, in Kotzebue’s Reise, p. 209, Tab. 7, f. 14, a, 6.
Archippe Godart, Puc. Method. IX, p. 184, n°. 28.
Vijf exemplaren; 4 mannen, 1 wijfje. Daarvan komen er
4 in grootte, in de helderwitte kleur van de stippen tegen
de punt der voorvleugels en in de kleinheid van die langs
den achterrand, vooral der achtervleugels, met Mrippus
Cramer overeen, maar zij verschillen 1°. door den helderen ,
tabakskleurig bruingelen grond der bovenzijde en 2°. door
het gemis van de witte afzetting langs het aderbeloop van
de onderzijde der achtervleugels.
Één voorwerp heeft eene even lichte onderzijde der achter-
vleugels als fig. 140 van Eschscholtz, hoewel de bovenzijde
niet van die der anderen verschilt; en het vijfde (een 9),
onderscheidt zich door vuil bleek bruingele grondkleur der
bovenzijde, met vervloeid zwart aderbeloop, ook der achter-
vleugels. Zoodoende vormt het een’ overgang op de varieteit ,
welke Godart aldus beschrijft: «Mr. Dufresne possède une
variété dont le dessus des 4 ailes est d'un blanc-verdàtre
sale; elle a du reste tous les caractères que nous venons
d’observer ». Cramer’s exemplaren, waarnaar zijne eerste
afbeelding is gemaakt, waren uit Brazilie, die der tweede
van Jamaica of New-York.
Danais Eresimus Cramer, II, p. 121, pl. 175 G, H.
Een paar, met de aangehaalde afbeelding en ook met de be-
schrijving van D. Eresime Godart, Ene. Méth., IX, p. 185,
n°. 30, overeenkomende, zoomede met een d in mijne
collectie uit Columbie.
Danais Berenice Cramer, III, p. 22, pl. 205 E, F.
Vijf exemplaren, kleiner en helderder geel van grondkleur
dan Cramer’s afbeelding, en het wit op de onderzijde der
2
18
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
achtervleugels niet zoo sterk uitgedrukt, doch overigens
daarmede overeenkomende.
Of Hresimus en Berenice wel specifiek verschillen, is
eene vraag die ik hier onbeslist laten zal.
SATYRINA H.S.
Neonympha Thelete nov. spec. — PI. 1, fig. 3.
Twee mannen, waarvan een gaaf, op de sprieten na,
die ontbreken. Vlucht 34 en 35 mm.
Deze soort komt nabij Ziturata Butl. Proc. Zool. Soc. of
London, 1867, p. 108, pl. 12, f. 18, doch heeft op de
bovenzijde eene oogvlek bij den staarthoek der achtervleugels ,
waarvan Butler geene melding maakt.
Palpen vuilwit, de haren aan de buitenzijde van lid 1 en
2 zwartgrijs met enkele vuilwitte, het eindlid aan de onder-
en bovenzijde met een grijs lijntje. Bovenzijde dof bruin-
grijs, tegen de buitenranden der vleugels donkerder. De
dwarsader der voorvleugels, vier dwarslijnen over de geheele
bovenzijde (twee over ieder vleugelpaar) en twee lijnen
langs den achterrand zijn donker grauwbruin. De vermelde
dwarslijnen zijn op de voorvleugels recht; de tweede is op
de achtervleugels ongeveer op de helft iets wortelwaarts
gebogen, tegen den binnenrand sterker buitenwaarts en
overal duidelijker dan de flauwe eerste. Van de randlijnen
is de binnenste op de voorvleugels van de punt tot in cel
2 iets puntig gegolfd, overigens recht als de buitenste. Op
de achtervleugels zijn zij beiden, als de achterrand van den
vleugel iets puntig gegolfd, en aldaar ziet men tegen de
binnenste, in cel 2 een iets ovaal oog, dat zwart, dubbel
blauwzilver gekernd en donker okergeel gerand is. In cel
3 en 5 vindt men nog twee flauwe sporen van oogvlekken.
Franje grijsbruin, buitenwaarts oplichtende.
Onderzijde licht muisgrauw, van den wortel tot twee
derden donkerder. Teekening als boven, doch de dwarsaders
zonder donker lijntje, de beide dwarslijnen veel sterker
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 19
uitgedrukt, donker omberbruin, aan de toegewende zijden
iets vervloeid, en de beide lijnen voor den achterrand bijna
zwart, doch zeer fijn en scherp; bovendien is de binnenste
op de achtervleugels onregelmatig bochtig, vooral van ader
3 tot de vleugelpunt, en wordt de grond tusschen de tweede
dwarslijn en de binnenste randlijn overal door eene flauwe
donkere schaduw gedeeld. Cel Ae met een spits-ovaal fijn
donker kringetje, het oog in cel 2 als boven, maar bleek
okergeel gerand, daaromheen nog fijn grijsbruin. Verder
ziet men nog een vrij groot rond oog in cel 5, met ééne
blauwzilveren stip boven het midden, en een veel kleiner
in cel 6, dat ovaal is, met 2 zilveren stippen. In cel 3 en
4 bevinden zich twee flauwe bruingrijze kringen, die paars-
zilver gevuld zijn. Voorvleugels met een klein oogje in cel
5 en 2 fijne paarszilveren stippen in cel 3 en 4. Franje
alleen met grijsbruinen wortel, verder lichter, bruingrijs.
EURYTELINA H.S.
Cystineura Hypermnestra Hübn., Samml. Huot. Schmett. —
Boisduval, Spec. Gén., I, pl. 9, £ 1.
Twee mannen.
Deze exemplaren zijn kleiner dan een mede mannelijk
exemplaar uit de Argentijnsche republiek, dat ik aan Prof.
Weyenbergh te danken heb. Dit heeft eene vlucht van 45
mm., het grootste der beide Curagaosche (het andere vrij
onafgevlogene is links sterk beschadigd) slechts 40 mm.
Verschillen in kleur en teekening merk ik niet op.
NyMPHALINA HS.
Anaea Morvus Fabr., Syst. Ent., p. 484.
Een wijfje.
Euptoieta Hegesia Cram., III, pl. 209 E, F.
Een man grooter dan Cramer’s figuur (54 mm.). Het exem-
plaar is afgevlogen, doch komt zeer wel, ook in grootte,
overeen met een ¢ uit Columbie (v. Nolcken).
20 BIJDRAGH TOT DE KENNIS DER
Eubagis Mylitta Cram., III, pl. 253 D, E.
Postverta Cram., |. c. pl. 254 GC, D. — Hübn., Sammi.
Exot. Schmett. (8).
Twee vrij slechte mannen. Op de onderzijde der achter-
vleugels zijn de witte dwarsbanden helderder en iets breeder
dan bij een 4 van Panama en bij een paar van Suriname
in mijne collectie.
Synchloë Saundersii Doubled., Genera of Diurnal Lep.,
phe Bae (i532)
Een man, die 4 mm. kleiner is dan een van Columbie en
daarvan verder verschilt door iets smalleren en scherper
begrensden roodgelen middenband der voorvleugels en door
het bijna geheel ontbreken van de roodgele vlekjes in den
zwarten achterrand der achtervleugels.
Ik teeken hier aan, dat volgens den heer Aaron (Papilio, IV,
p. 177) Saundersii een synoniem is van Lacinia Hübner,
Zuträge, f. 899, 900 en althans Chlosyne adjutrix Scudder ,
Bulletin of the Buffalo Society, Il, p. 269 en mediatria
Felder, Zep. d. Novara, p. 395 niet specifiek van Lacinia
verschillen, Ik kan dit niet beslissen.
Melitaea Frisia Poey, Centurie de Lepidoptères.
Bresia Gyges Hewits., Exot. Butterfl., III. Eresia, pl. 6,
f. 45, 46.
Vier slechte, doch nog goed herkenbare exemplaren.
Melitaea Liriope Cram., I, pl. 1 G, D.
Acraea Claudina Fschsch., in Kotzebue’s Reise, I, p. 212,
Tab. 8,287; 4
Een slecht exemplaar met nog minder donkere teekening
op de bovenzijde dan de varieteit C/audina Eschscholtz.
Colaenis Julia Fabr., Syst. Ent., p. 509.
Een man,
Agraulis Vanillae Linn., Syst. Nat, Ed. X, p. 482, n°. 144,
id. Mus. Lud. Ulr., p. 306.
Een d met zeer weinig zwarte teekening op de boven-
LEPIDOPTERA VAN HET BIL. CURACAO. 21
zijde. Behalve de ketenvormige op den achterrand der achter-
vleugels zijn alleen de adereinden der voorvleugels, twee
ronde vlekken in hunne middencel en drie langwerpige,
grootere daarachter zwart, terwijl de twee ronde niet wit
gekernd zijn.
Kirby heeft in zijnen Catalogus een aantal afbeeldingen
van dezen vlinder niet geciteerd. Van deze heb ik de vrij
goede in Sulzer, Abgek. Geschichte der Insekten, p. 145,
pl. 18, f. 4, 5 juist voor mij. Andere bevinden zich in
Hübner, Samm. Exot. Schmett. , — Sepp, Surin. Vlinders, —
Boisduval, Zépidopt. de VAmér. Sept., — Abbot-Smith,
Lepid. of Georgia, — en in Palisot de Beauvois, /nsectes
recueillis en Afrique et en Amérique. Men zie hierover de
nadere opgave bij Aurivillius, Zecensio critica Lepid. Mus.
Lud. Ulr., p. 104.
Anartia Jatrophae Linn., Mus. Lud. Ulr., p. 289. — Cramer,
Mia peti. pl 202 BE:
Eenige exemplaren van beide sexen, grooter en scherper
geteekend dan een paar in mijne collectie uit Brazilie en
Suriname. Evenals deze, verschillen zij van de wel wat
lompe en grove afbeelding bij Cramer, doordat de grond
van de onderzijde der achtervleugels en die van den achter-
rand der voorvleugels niet bleek roodgeel is, zooals daar,
maar paarswit als het overige van den onderkant en de
bovenzijde. Ook is de bruine band, waarin de oogvlekken
van de onderzijde der achtervleugels staan, lang niet zoo
zwaar als daar. Volgens Aurivillius, Zee. erit., p. 91, is
Cramer’s afbeelding de typische figuur.
Anartia Amathea Linn., Syst. Nat. Ed. X, p. 478, n°. 148,
Amalthea Cramer, IN, p. 29, pl. 209 A, B.
Eenige exemplaren, grooter dan Cramer’s afbeelding en
een ¢ uit Brazilie in mijne collectie. De naam dezer soort
is Amathea Linn. (niet Amalthea, naar de voedster van
Jupiter).
22 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Junonia Genoveva Cram., IV, p. 4, pl. 290 E, F.
Eenige exemplaren. Zij verschillen van Cramer’s afbeel-
ding door een wit streepje in de voorvleugelpunt, door veel
kleinere, ten deele zelfs ontbrekende blauwe kernen van
de oogvlekken, door het ontbreken van de leemgele streep
achter de oogen der achtervleugels en door meer kaneel-
kleurig getinte onderzijde der achtervleugels.
Genoveva is overigens wel niet anders dan eene varieteit
van Lavinia Cramer, I, p. 32, pl. 21 C, D.
Lymnas Jarbus Fabr., Mant Ins., Il, p. 83.
Electron Fabr., Entom. System., II, 1, p. 321.
Verscheidene exemplaren, meerendeels tot eene varieteit
Herellus Klug in litt. behoorende, die zich van den type
onderscheidt door een roodgeel streepje in den staarthoek
der voorvleugels en doordat de kleur van de iets getande
okergele streep op den achterrand der achtervleugels binnen-
waarts in vurig geelrood overgaat. Overgangen op den type
in verschillende richting ontbreken niet en specifiek verschil
wordt dus door het opgegevene in geen geval aangeduid.
Ik geloof zelfs dat de specifieke rechten van Jarbus zoowel
als van eenige andere verwanten op vrij losse gronden
steunen. Melander Cramer, IV, pl. 336 A, zou dan de
type zijn. Deze is op de bovenzijde zwart met vier bloed-
roode vlekjes, een aan iederen vleugelwortel. Voorts zijn
de franje aan de punt der voorvleugels, eene de randen
niet bereikende schuine dwarsstreep iets voorbij hun midden
en de staarthoek der achtervleugels okergeel. Pixe Boisd.,
Spec. Gen., I, pl. 20, f. À verschilt daarvan door breeder gele
voorvleugelpunt, het ontbreken van hun gelen dwarsband
en afgezonderde geelroode vlekken op den achterrand der
achtervleugels, die in de richting van hunnen staarthoek
in grootte toenemen. Jarbus Fabricius verschilt van den
type alleen door den naar boven versmallenden gelen rand
en geheel gele franje der achtervleugels. De boven be-
schreven varieteit Merellus toont door de gedeeltelijk geel-
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 23
roode kleur van den achterrand der achtervleugels, — die
bovendien bij sommige exemplaren eene sterke neiging heeft
om zich in vlekken op te lossen, — eene toenadering
tot Pixe; en Möschler beschrijft (Verh. des zool. botan.
Vereins zu Wien, 1876, p. 305) eene verdere varieteit
van Melander, met eene tweede roode vlek der achtervleugels
tegen den voorrand. Waarschijnlijk kan de varieteiten-reeks
nog wel verder worden verlengd.
Bij een exemplaar van Curacao zijn de vier wortelvlekken
der bovenzijde allen roodgeel, bij drie anderen die der
achtervleugels; bij een g zijn alleen een smal randje en de
franje der achtervleugels okergeel.
Melander Cram., pl. 336 B, verschilt van A door den lichten
dwarsband der voorvleugels, die niet okergeel maar rood-
achtig wit en vrij smal is.
Diorhina Periander Cram., II, p. 139, pl. 188 C. (2).
Ancyluris Iphinoë Godart, Enc. Meth., IX, p. 565. —
Hübner, Sammi. Exot. Schmett.
Twee mannen.
Emesis Zelotes Hewits., Exot. Butterfl., V, Emesis, Tab. 1, f. 7.
Een wijfje.
Waarschijnlijk slechts eene varieteit van Mandana Cr.,
met bleekere grondkleur en aaneengeschakelde donkere
teekening.
LYCAENINA H.S.
Lycaena Hanno Stoll, Suppl. op Cramer, pl. 39, f.2,2B. —
Hübn., Zxot, Schmett.
Twee paren.
_Thecla Marsyas Linn., Syst. Nat. Ed. X, p. 482. — Cramer,
IV, p. 83, pl. 332 A, B (9) — Kleemann, Beiträge,
p. 25 (Holl. vertaling), pl. V, f. 1, 2.
In Kirbys Catalogus is deze laatste, zeer goede afbeelding
van het 2 niet aangehaald,
24 BITDRAGE TOT DE KENNIS DER
Niet van Surinaamsche exemplaren in ısıjne collectie
verschillende.
Thecla Meton Cram., III, p. 15, pl. 201 E, D (8).
Augustus Fabr., Ent. Syst., III, 1, p. 275 (2).
Een wijfje.
Thecla Thales Fabr., Ant. Syst, III, 1, p. 268.
Thrasyllus Hübn., Zutr. f. 965, 966.
Een slecht wijfje.
Thecla Strephon Fabr., Syst. Ent., p. 522; id. Ent. Syst.,
III, 1, p. 281. — Hübn., Zutr., f. 635, 636.
Een man.
Sichaeus Cram., IT, pl. 144 C, D, die Kirby hier citeert,
behoort niet hier, daarentegen de door hem niet aange-
haalde Hübner’sche afbeelding wel. Stchaeus Cramer gelijkt
niets op Strephon, maar wel de volgende soort, die Fabricius
dan ook verkeerdelijk hier citeert. Strephon mas is kleiner,
mist de dik beschubde plek op de onderzijde der voorvleugels
en heeft niet zulk een’ sterk verbreeden voorrand der
achtervleugels.
Thecla Cyllarus Cram., I, p. 43, pl. 27 C, D.
Een man.
Thecla Crolus Cram., III, p. 85, pl. 333 G, H.
Een man.
Thecla Amyntor Cram., I, p. 76, pl. 48 E.
Menalcas Cram., III, pl. 259 A, B.
Een exemplaar.
Herodotus Fabricius, Ent. Syst., III, 1, p. 286 is wel
dezelfde als Amyntor Cramer.
Thecla Picentia Hewits., Descr. of Lycaen., p.23; id. , Ldlustr.
of Diurn. Lep., p. 138, pl. 53, f. 328, 329.
Eenige slechte exemplaren.
Thecla Sapota Hewits., Z/ustr. of Diurn. Lep., p. 203, pl.
81, f. 668, 669.
Vier slechte exemplaren.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 25
PIERIDINA H.S.
Pieris Ilaire Godart, Pre. Meth., IX, p. 142. — Boisd.,
Spec. Gén., I, p. 491.
Margarita Hübn., Samml. Exot. Schmett.
Molpadia Hùbn., Zuträge, f. 259, 260 (2).
Een man, zeer goed met Boisduval’s beschrijving over-
eenkomende. Alleen is de franjelijn der achtervleugels niet
zwart, maar eenkleurig met het overige.
Waarschijnlijk is Drusilla Cramer, II, p. 21, pl. 110 C
(Boisduval, 1. c., p. 492) het wijfje. Van Java, dat Cramer
als vaderland opgeeft, heb ik nooit een exemplaar gezien.
Pieris Monuste Linn., Mus. Lud. Ulr., p. 237. — Boisd.,
Spec. Gén., I, p. 495. — Hübn., Sammi. Exot. Schmett.
Twee mannen, tot den type behoorende (zie Boisduval,
l. c.), doch de onderzijde der achtervleugels zonder geel.
Op Kleemann’s afbeelding, Beitr., p. 19, pl. II, f. 3,
door Kirby niet geciteerd, is de grondkleur blauwachtig
wit voorgesteld. Zij wordt echter in den tekst geelachtig
genoemd.
Perrhybris Pyrrha Fabr., Syst. Ent., p. 464. Pirrha, Cram.,
I, p. 97, pl. 63 A, B (8).
Pamela Cram., IV, p. 61, pl. 319 A (2).
Een klein wijfje, behoorende tot de varieteit Malenka
Hewitson, Hot. Butt., I, Pier., pl. 1, £. 5,6.
Perrhybris Demophile Linn., Syst. Nat. Ed. XII, I, 2,
pe 71612 DE Te "ke
8 Amathonte Cram., II, p. 29, pl. 116 A, B. — Boisd.,
Spec. Gén., 1, p. 438.
2 Molphea Cram., pl. 116 C.
Een man, behoorende tot de varieteit Ca/ydonia Boisduval,
l. c., p. 439 en zeer wel met zijne beschrijving overeen-
komende. Alleen is de voorrandswortel der achtervleugels
op de onderzijde nog iets geelachtig. Daar van deze varieteit
26 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
nog geene afbeelding bestaat, neem ik de gelegenheid waar ,
er hier eene te leveren.
Terias Elathea Cram., II, p. 5, pl. 99 GC, D. — Boisd.,
Spec. Gén., I, p. 664.
Zes exemplaren, de mannen behoorende tot de varieteit
A van Boisduval, en vrij klein, daar de vlucht slechts
28—35 mm. bedraagt. Ik moet opmerken, dat deze varieteit
A eigenlijk de type is, daar zij op Cramer’s afbeelding past.
Rösel geeft (Ins. Bel., IV, pl. 3 f. 4) ook nog eene afbeelding
dezer varieteit. Zij is in Kirby’s Catalogus niet aangehaald.
Terias Nise Cram., I, p. 31, pl. 20 K, L. — Möschler, Verh.
d. zool. bot. Vereins zu Wien, 1882, p. 6 (Sep.).
Een wijfje, met bleekgeel getinte voorvleugels, terwijl
de achtervleugels wit zijn met van ader 2 tot halfweg cel
5 smal zwartgrijs bestoven achterrand.
Nise Boisduval, Spee. Gén., p. 657, wordt in Kirby’s
Catalogus bij Neda Godart geciteerd, maar ik denk dat
Nise Cram., Neda God., Zambia Feld. en Venusta Boisd.
(zie Kirby, l. c., p. 443) slechts varieteiten van ééne
soort zijn.
Van Diosia Möschler, waarvan ik een door den auteur zelf
bestemd Columbiaansch exemplaar bezit, onderscheidt het
Curacaosche voorwerp van Nise zich door de kenmerken
die Möschler 1. c. opgeeft.
Terias albula Cram., I, p. 43, pl. 27 E.
Een wijfje, in den vorm van den zwarten rand der
voorvleugels en in de geheel witte achtervleugels goed met
het door Cramer afgebeelde exemplaar overeenstemmende.
Terias marginella Feld., Wien. Ent. Mon.schr. V (1861),
pote
Twee exemplaren, waarschijnlijk mannelijk, die zeer goed
met Felder’s beschrijving overeenkomen. Zij verschillen dus
van 7. albula Cramer door den, tot aan den staarthoek door-
loopenden zwarten achterrand der voorvleugels en den vrij
LEPIDOPTERA VAN HET BIL. CURACAO. 27
breeden zwarten achterrand der achtervleugels. Volgens
Kirby’s Catalogus, Supplement, p. 789, eene varieteit
van albula.
HESPERIDINA H.S., Plotz.
Goniuris Pilatus Plôtz, Bull. de la Soc. Imp. de Moscou,
1880, III, p. 2. — PI. 2, fig. 1; fig. 1a (voorvleugel).
Dertien exemplaren.
Hieronder komen de volgende varieteiten voor:
4°. Wat betreft de puntvlekjes der voorvleugels. Deze
zijn ten getale van 2, 3 of 4.
2°. Ten opzichte van de lichte middenstreep der voor-
vleugels. Deze loopt bij varieteit
a. van den voorrand tot ader 2 en is breed, bijna
als bi) Hurycles; 4 puntvlekjes.
b. zij is even lang als bij a, maar smal, terwijl het
vlekje in cel 3 uitspringt; 3 puntvlekken.
c. zi) loopt slechts tot ader 3 en is smal; 2 puntvlekken.
d. zij wordt slechts door 3 kleine stippen in cel 3,
11 en 12 aangeduid; een nauwelijks zichtbaar
puntvlekje.
De onderzijde is bij allen dezelfde; de afbeelding is naar
een exemplaar van varieteit 6 met 3 puntvlekjes gemaakt.
Goniuris Eurycles Latreille, Zneyel. Meth., IX, p. 730. —
Plötz, Bull. de la Soc. Imp. de Moscou, 1880, 11, p. 3. —
PI. 2, fig. 2; fig. 2a (voorvleugel).
Een gaaf exemplaar. Dit voorwerp heeft 5 lichte punt-
vlekjes en de lichte middenstreep der voorvleugels eindigt
in cel 15 met een driekant vlekje. Bij een Braziliaansch
voorwerp en een zonder vangplaats in mijne collectie ziet
men 4 puntvlekjes en de middenstreep komt tot over de
helft van cel 1a.
Goniuris Catillus Cram., III, p. 119, pl. 260 F, G. —
Plôtz, Bull, de la Soc. Imp. de Moscou, 1880, II, p. 12.
28 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Twee slechte exemplaren. Bij het eene is de vlek van
de lichte dwarsstreep der voorvleugels in cel 2 vierkant,
bij het andere driekant.
Cecropterus Zarex Hübn., Zutr., f. 183, 184. — Plotz,
Berl. Ent. Zeits., 1882, p. 260, n°. 3.
Twee exemplaren.
Het tot den witten dwarsband behoorende vlekje in cel
3 der voorvleugels, ofschoon met dien band een geheel
uitmakende, steekt toch een weinig uit, als een tand. De
overige kenmerken passen.
Hesperia spec. (onkenbaar).
Twee zeer beschadigde exemplaren, Heeft de grootte van
H. conjuncta Herr. Sch., Plòtz, maar de voorvleugels hebben
ééne, sterk gebogen lichte middenvlek in de middencel.
Hesperia dispersa Herr. Sch.; Plötz, Stett. Ent. Zeit., 1883,
p. 44.
Twee slechte exemplaren.
Hesperia Achelous Plötz, Stett. Ent. Zeit., 1882, p. 315.
Een slecht maar nog kenbaar exemplaar.
Hesperia Curassavica nov. spec. Pl. 1, fig. 3; fig. 3a. (palpen).
Een gave man van 26 mm. vlucht.
Deze soort behoort tot de groep, waarin ook onze Euro-
peesche Comma en Sylvanus worden geplaatst en is, onder
de mij bekende soorten. het naast verwant aan de Noord-
Amerikaansche H. Peckius Kirby, Faun. Bor. Amer., IV,
p. 300, pl. 4, \f. 2, 3; Plötz, Stett. Ent. Zeit., 1883,
p- 208; — ook nog aan H. Huron Edwards, Proc. Ent. Soc.
of Philadelphia,’ WI, p. 16, Tab. dif 4 25 Plotz,
l. c., p. 222, — en aan H. Mystic Scudder, Proc. Essex
Institute, III, p. 172; Plötz, 1. c., p. 218. Evenals
de genoemde drie, heeft zij eene leembruine, roodgeel ge-
teekende bovenzijde, met eene schuine donkere middenstreep
der voorvleugels; doch zij kenmerkt zich vooral door den vorm
van de roodgele teekening der achtervleugels en dien van
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 29
de dik beschubde middenstreep of zoogenaamde « Narbe »
der voorvleugels. De eerste herinnert eenigszins aan den
vorm van een anker zonder stok. De middenstreep der voor-
vleugels strekt zich, evenals bij de verwanten en bij Comma
en Sylvanus, van ader 1 tot den wortel der aderen 3 en
4 uit. Zij is echter niet geheel dof koolzwart, maar het
gedeelte, dat den wortel van ader 2 bedekt, en de buitenheift
van het onderstuk in cel 15 zijn grauwbruin, iets glanzig ;
buitenwaarts wordt zij begrensd door eene vierkante, iets
ruw maar niet veel dikker beschubde, glanzig donker goud-
bruine vlek, die niet scherp begrensd is. De middencel
(behalve aan den wortel) en de voorrand tot ader 8 zijn
roodgeel, de gewone lichte (roodgele) vlekken vormen een,
vooral buitenwaarts, rond gebogen rijtje. Daarvan is het
vlekje boven in cel 2 vlak-driekant, dat in de wortelhelft
van cel 3 grooter, stomp wigvormig; die in cel 4 en 5 zijn
klein en springen niet uit; die in cel 6—8 zijn, naar
boven in grootte verminderende, streepvormig. Franje bleek
bruingeel, op de voorvleugels tegen de vleugelpunt in toe-
nemende mate donker bestoven. Aderbeloop iets donkerder
bruin dan de grond, wat vooral tusschen de roodgele teeke-
ning uitkomt. Middencel der voorvleugels door eene fijne
langslijn gedeeld.
Onderzijde der achtervleugels onzuiver bruingeel, met
eveneens aangelegde, maar licht groengeel gekleurde en zeer
vervloeide teekening als op de bovenzijde. Franjelijn bruin,
op de aderen iets dikker en donkerder. Franje als de vleugel.
Op de onderzijde der voorvleugels is cel 12 groengeel, van
het overige de punthelft okerbruin met de lichte teekening
der bovenzijde, de binnenrandshelft donkergrijs met zwartere
wortelhelft, terwijl de kleur der punthelft eene insnijding
maakt bij den wortel van cel 2. Franjelijn ook hier donker-
bruin, de franje als boven. Aderbeloop fijn donker.
Palpen bleek groengeel met zwart eindlid. Sprieten op
den rug zwartbruin, hunne onderzijde in het midden der
30 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
geledingen en op de wortelhelft van het overigens oker-
bruine knopje geel. Kopbeharing geelgroen.
Pyrgus (Scelothrix) Syrichthus Fabr., Syst. Entom., p.
534. — Plötz, Mitth. des Naturwiss. Vereins in Neu-Vor-
pommern, 1884 (XV), p. 14, n°. 37.
Een exemplaar.
Pyrgus (Syrichthus) Adepta Plôtz, lc, p. 3, n°. 4 —
Pl. 2.) fig. 4,
Eenige exemplaren.
In deze soort meen ik de bovengenoemde van Plôtz te
herkennen. Zij stemt met zijne beschrijving goed overeen;
alleen vind ik die wat betreft de onderzijde der achtervleugels
eenigszins onduidelijk, De man heeft een omslag aan den
voorrandswortel en zijne achterschenen hebben geen pluimpje.
Ten overvloede geef ik eene afbeelding naar een gaaf wijfje.
Ephyriades Tryxus Cram., IV, p. 87, pl. 334 G, H. —
Plötz, Jahrb. des Nassau. Vereins für Naturkunde, 37
(1884), p. 4.
Een paar.
Ephyriades Asychis Cram., IV, p. 87, pl. 334 E, F. —
Plôtz, Jahrb. des Nass. Vereins f. Naturkunde, 37 (1884), p. 4.
Een exemplaar.
Pythonides Loxus Doubd., Gen. of Diurn. Lep., pl. 80, f. 4.
Joxus Plötz, Jahrb. des Nass. Vereins f. Naturkunde, 37
(1884), p. 12.
Eenige exemplaren.
Achlyodes spec.
Een slecht exemplaar eener niet nader te determineeren soort.
Antigonus spec.
Een slecht exemplaar eener onbestembare soort.
Nisionades Bigutta v. Prittw., Stett. Ent. Zeit. 1868 pe
198. — Plötz, Jahrb. des Nass. Vereins f. Naturkunde
37 (4884) p. 48.
Een exemplaar.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 31
Nisionades Eusebius Plötz, Jahrb. des Nass. Vereins für
Naturkunde 37 (1884) p. 38.
Een exemplaar.
Nisionades Astur Plötz, Jahrb. des Nass. Vereins für Natur-
kunde 37 (1884) p. 38.
? Clericus Fabr., Ent. Syst. III. 1 p. 339 n°. 289.
Drie slechte exemplaren.
Nisionades? spec.
Vier exemplaren, waarvan een, wat de vleugels betreft,
vrij goed. Toevallig is echter bij allen het sprietknopje
geheel of half afgebroken, zoodat de juiste generieke deter-
minatie dezer soort, wier naam mij overigens onbekend is,
niet doenlijk wordt.
I. HETEROCERA Boisduval.
LIMACODINA Latr.
Limacodes spec.
Een onkenbaar exemplaar eener niet nader te determi-
neeren soort, hetwelk intusschen bewijst dat de familie der
Limacodina op het eiland is vertegenwoordigd.
LITHOSINA Fabr.
Halisidota rhodogaster nov. spec. PI. 3 fig. 1, fig. 4 a (kop).
Vier mannen en een wijfje, van 29— 31 mm. vlucht,
allen vrij frisch.
Dat deze soort tot het in Amerika rijk vertegenwoordigde
genus Malisidota Hübn. (Phegoptera Herr. Sch.) behoort,
wordt bewezen door den met Catenulata Hübn., Caryae
Harr., Tessellaris Abbot-Smith en andere typische soorten
geheel overeenstemmenden vorm, zoomede door de hoofd-
kenmerken, aan het aderbeloop ontleend. Ader 8 der
achtervleugels ontspringt uit het midden van den voorrand
der middencel en bereikt dien des vleugels niet ten volle;
32
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
ader 5 der voorvleugels ontspringt nabij 4, terwijl 7—9
gesteeld zijn en 6—7 der achtervleugels uit één punt
komen. Daarentegen merk ik op, dat ader 10 der voor-
vleugels uit den steel van 7—9 komt (bij Zessellaris
uit den voorrand der middencel) en 3—5 der achter-
vleugels uit één punt ontspringen (bij Zessellaris zijn
4—5 kort gesteeld en 3 ontspringt nog vóór den staarthoek
der middencel).
Sprieten gebaard, bij het wijfje korter, de schaft grijs,
de baarden zwartbruin. Palpen iets opgericht, nauwelijks
langer dan de kop, alleen het korte, stompe, zwartbruine
eindlid steekt daar voorbij uit. Lid 4 en 2 zijn plat be-
schubd, nog niet half zoo breed als de oogen, lichtgrijs als
het aangezicht, de kop en de thorax. Alles is kort en glad
beschubd, de kop met eene zwarte stip, de thorax met
drie fijne zwarte langslijnen geteekend.
Vleugels dun beschubd, de voorvleugels lichtgrijs met
fijn zwart aderbeloop, de achtervleugels bijna doorschijnend
en kleurloos, alleen de uiterste achterrand en de staart-
hoek van laatstgenoemden zijn dichter beschubd en wit,
zooals de korte, aan den staarthoek en langs den binnen-
rand iets langere franje. Onderzijde der vleugels grijswit,
het aderbeloop der voorvleugels bruinachtig; aan hunnen
wortel eene roode stip.
Rug van het iets platte, glad beschubde achterlijf helder ,
licht steenrood, met drie rijen stomp-driekante zwarte
vlekken, iedere rij van zes stuks; aan de basis van den
rug ziet men eenige grijswitte haren en een zwart langs-
streepje, bij het wijfje ook nog een zwart stipje op den
laatsten ring. Buik witgrijs, evenzoo de pooten, de tarsen
min of meer gebruind; over de buitenzijde der schenen eene
haarfijne bruine langslijn; de binnenzijde der voordijen rood.
Zij zijn glad beschubd, evenals de pooten, die iets langer
en slanker zijn dan bij Zessellaris. Achterschenen met vier
korte sporen; de middensporen op twee derden.
FAST,
J.v.L.ur. del 2 A.J.W. lieh.
Curagaosche Lepidoptera.
'
==
pe È
AY
>
=
nl i,
VA pene =
Pl.2
A.J. W. lith
J.v. L.Jr del
Curaçaosche Lepidoptera.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 33
Deze soort is het naast verwant (naar de afbeelding te
oordeelen) aan involuta Sepp, Surin. Insekten, WE, pl. 115;
maar daar zijn voor- en achtervleugels eenkleurig, veel
witter, het achterlijf is op den rug niet tot het eind rood
en met witte vlekken geteekend. Volgens Berg, An. Socied.
Cient. Argent. 13 (1882), p. 178, is deze involuta dezelfde
als de jongere Charidea nivea Herr. Sch. , Aussereur. Schmett.,
f. 279 en behoort zij tot het Syntomiden-genus Zupsodosoma
Grote. Ader 8 der achtervleugels zou dus geheel ontbreken.
Pericopis cruenta Hübn., Zutr., f. 329, 330,
De nog goed kenbare overblijfselen van een wijfje.
Deiopeia ornatrix Linn., Syst. Nat. Ed. XII, I, 2, p. 839,
n0-1310.1= Gram: II pe: 407;; più 466: CD:
Een wijfje, iets grooter dan Cramer’s afbeelding, met
eene zwarte middenvlek der achtervleugels en iets sterkere
zwarte randteekening, anders niet verschillende.
SPHINGINA HS,
Macrosila Tetrio Linn., Mantissa, I, p.538 (Boisd.). — Bois-
duval, Suites à Buffon, Hétéroc., 1, p. 61.
Hasdrubal Cram. , IN, p. 90, pl. 246 F.
; Een man.
Sphinx rustica Cram., IV, p. 21, pl. 301 B. — Sulzer,
Abgek. Gesch. der Ins., p. 151, pl. 20, f. 2. — Hübn.,
Ewot. Schmett. — Boisduval, Suites à Buffon, Hétéroc.,
Ip. 82:
Eenige exemplaren. De grondkleur der vlinders komt
meer overeen met die van Sulzer’s afbeelding dan met die
der, buitendien vrij ruwe van Cramer. Hübner’s afbeelding
is de beste.
Anceryx Ello Linn., Syst. Nat. Ed. XII, 1, 2, p. 300, n°. 13. —
Cram., IV, p. 20, pl. 201 D. — Boisduval, Suites à Buffon,
Hétéroc., I, p. 120.
Een wijfje.
34
Pachy
Chaer
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
lia Ficus Clerck, Jcones, pl. 40, f. 2. — Cram., II,
p. 90, pl. 246 E; IV, p. 216, pl. 394 E. — Boisduval,
Suites à Buffon, Hétéroc., I, p. 136.
Twee exemplaren dezer varieerende soort, van 120 en
425 millimeter vlucht. Zooals Boisduval terecht aanmerkt,
maakt de lichte voorrandsvlek bij de punt der voorvleugels
en nog meer het sneeuwwitte tandje aan den achterrand
der achtervleugels, bij den staarthoek, deze soort zeer
kenbaar.
Boisduval wijst, in de beschrijving dezer Sphingide, nog
op een vermakelijk voorbeeld van Hibnersche systematiek ,
uit diens bekend « Verzeichniss». Het is wel waar wat hij
ergens zegt, namelijk, dat Hübner de voornaamste der
Iconographen maar de minste der Systematici is. Wie steeds
lust heeft in dit boek te blijven snuffelen, heeft stellig een
buitengewonen aanleg voor het vak van voddenraper.
ocampa Tersa Drury, Zxot., I, p. 56, pl. 28, f 3
(Ed. Westwood). — Cram., IV, p. 226, pl. 397 GC. —
Boisduval, Suites à Buffon, Hétéroc., 1, p. 268.
Fen paar, overeenkomende met voorwerpen in mijne
collectie uit Noord-Amerika en uit de Argentijnsche republiek.
SATURNINA H.S.
Hyperchiria Janus Cram., I, p. 100, pl. 64 A, B. —
Boisduval, Ann. Soc. Ent. Belge, 1875, p. 208.
Eenige exemplaren.
De man verschilt alleen door de gewone sexueele ken-
merken van het wijfje.
Hyperchiria tridens Herr. Schäff., Samml. ausländ. Schmett.,
f.. 909 (Itp 61.
Een man en twee wijfjes. De wijfjes zijn iets donkerder
en meer roodachtig bruin dan Herrich-Schäffer’s afbeelding.
Daarentegen komt de man vrij wel er mede overeen, alleen
is hij kleiner (70 mm. tegen 79) en de achtervleugels zijn
lichter. Ook zijn thorax en achterlijf okergeel.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO, 35
Noctuina H.S.
Noropsis hyroglyphica Cram., II, p. 81, pl. 147 D.
Elegans Hübn., Exot. Schmett.
Fastuosa Guenée, Suit. à Buffon, Noct., I, Pa ARIES
n°. 186. — Herr. Schäff., Corr. Blatt Zool. Min. Vereins,
1868, p. 149.
Drie exemplaren.
Guenée verandert den naam dezer soort, omdat er reeds
eene andere soort van Noctuine bestond, die een gelijk-
luidenden naam droeg en hij dezelfde soortnaam niet meer
dan eens in eene familie wil bezigen. Dit standpunt kan
beschouwd worden als thans achter ons te liggen; daarom
volg ik het reeds meer gegeven voorbeeld en herstel
Cramer’s naam.
Van de drie rijen zwarte stippen, die bij deze soort voor
den achterrand der voorvleugels loopen, ontbreekt de
middelste bij een exemplaar.
Guenée's beschrijving der generieke kenmerken is on-
volledig en zelfs ten deele onjuist. De mannelijke sprieten
vertoonen korte spitse tandjes, de vrouwelijke stompe, en
zij zijn bij beide sexen half zoo lang als de voorvleugels;
de palpen zijn zeer kort, de oogen naakt, onbewimperd,
de bijoogen aanwezig; het voorhoofd puilt vrij sterk rond
uit. Het achterlijf is kegelvormig, zonder pluimpjes. Pooten
ongedoornd. Voorvleugels met aanhangcel; ader 5 der achter-
vleugels is niet veel dunner en nauwelijks zichtbaar, maar
zij is even dik als en ontspringt nabij 3 en 4. In de
Europeesche fauna zou het genus naast Brithys komen.
Ik ben het met Herrich-Schäffer, 1. c.
noodzakelijkheid der verandering van den generieken naam.
, niet eens over de
Norops en Noropsis verschillen genoeg om niet verward te
kunnen worden. Cramer’s exemplaar was ook van Curacao.
Xylomyges Eridania Cram., IV, p. 133, pl. 358 E, F. —
Guenée, Suit. à Buffon, Noct., I, p. 148, n°. 235. —
36
BISDRAGR TOT DE KENNIS DER
Herr. Schäff., Corr. Blatt Zool. Min. Vereins, 1868, p.
147. — Pl. 3, fig. 2; 2a (kop).
Twee exemplaren, overeenkomende met Cramer’s figuur
E. Het is duidelijk, dat deze figuur eer aanspraak heeft om
als type beschouwd te worden dan figuur F, hoewel Guenée
het juist omkeert. Misschien zijn de exemplaren als figuur
E ook zelfs de gewonere; het is ten minste wel toevallig,
dat de vermelde twee Curaçaosche, zoowel als twee uit de
Argentijnsche republiek, die ik aan Prof. Weyenbergh te
danken heb, eer tot Guenée’s varieteit moeten worden ge-
rekend dan tot zijnen type, want de zwarte langsstreep der
voorvleugels ontbreekt bij allen, bij een ook de zwarte stip
op de plaats der niervlek van figuur E. Een der Cura-
caosche exemplaren en de beide Argentijnsche zijn wat
grijzer van tint dan het vierde, dat met figuur E in de
tint van thorax en voorvleugels overeenkomt.
De halskraag steekt bij dezen vlinder kapvormig vooruit,
maar de oogen zijn onbehaard (ook onbewimperd) en dus
kan Fridania zeker niet met conspicillaris in het genus
Xylomiges Led. komen. De zuiger is lang, opgerold, de
pa'pen zijn opgericht, met kort stomp eindlid, meer ont-
wikkeld dan bij conspicillaris; het voorhoofd is vlak, de
sprieten zijn draadvormig, kort bewimperd, het achterlijf
is kegelvormig en draagt pluimpjes op de vier eerste ringen.
Pooten gewoon gevormd en gespoord, ongedoornd. Voor-
vleugels gewoon geaderd, met aanhangcel; ader 5 der achter-
vleugels dunner en ver van 3 en 4. Herrich-Schäffer slaat
den naam Callierges Hübn., Vere. voor Eridama en ver-
wanten voor.
In het voorbijgaan merk ik ook nog op, dat het achter-
lijf ook bij eonspicillaris duidelijk kegelvormig is, met ge-
welfden rug.
Cramer’s afbeeldingen zijn ruw en plomp, daarom maak
ik van de gelegenheid gebruik, om naar een gaaf Argentijnsch
mannetje eene betere te leveren.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO, 37
Laphygma frugiperda Abbot. — Hübn., Zutr., f. 683,
684, — Guenée, Suit. à Buff., Noct.I, p. 159, n°. 254. —
Herr, Schäff., Corr. Blatt Zool. Min. Vereins, 1868, p. 115.
Zeven exemplaren, drie mannen en vier wijfjes. De
mannen zijn zooals Guenée deze soort beschrijft, de wijfjes
hebben allen bijna eenkleurig bruingrijze voorvleugels, en
daar ik dit ook bij vijf Zuid-Amerikaansche exemplaren in
mijne collectie opmerk, vermoed ik dat er een doorgaand
verschil in kleur en teekening bestaat tusschen de beide
sexen dezer soort, evenals bij de zeer na verwante Spodoptera
Mauritia Boisd., Cilium Guen., Pecten Guen. en bij Pro-
denia littoralis Boisd. Guenée beschrijft dus waarschijnlijk
alleen mannen en zijne Laphygma Muera |. c., p. 157, is
misschien het wijfje, wat ook Herrich-Schäffer I. c. ver-
moedt. Amerikaansche entomologen zullen dit vraagstuk
wel kunnen oplossen; ik bepaal er mij bij, er de aandacht
op te vestigen, evenals op de onbeduidende karakteristiek
van Guenée’s genera Spodoptera en Laphygma, die nauwelijks
van Caradrina kunnen afgescheiden worden.
Mijne exemplaren zijn, evenmin als de voor mij staande
Curacaosche, goed genoeg geconserveerd om de generieke
plaats van Z. frugiperda volledig te kunnen bespreken.
Prodenia Androgea Cram., IV, p. 42, pl. 310 D. — Herr.
Schaff., Corr. Blatt Zool. Min. Vereins, 1868, p. 115. —
? Guenée, Suit. à Buff. Noct. I, p.161.
Twee slechte exemplaren.
Waarschijnlijk verschillen Pr. Androges Cram., Herr.
Schäff., Guen. en Commelinae Abb., Guen. (1. c., p. 162),
Herr. Schäff., niet specifiek.
Agrotis annexa Treitschke, Schmett. von Europa, V, 1, 154;
X, 2, p. 22 — Guenée 7 Suit. à Buffon, V,p. 268; VII,
p. 391. — PI. 3, fig. 3; 3a (kop).
Een paar, tot Guenée’s type behoorende. De varieteit, die
hij beschrijft, is waarschijnlijk eene andere soort van Agrotis,
38
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Agr. annexa, door Treitschke als eene twijfelachtig-Euro-
peesche soort beschreven en ten tijde van Guenée’s werk
nog door sommigen voor wellicht Europeesch gehouden,
wordt nu wel algemeen als uitsluitend Amerikaansch erkend.
Zij is uit de beide aangehaalde beschrijvingen te herkennen ;
alleen wil ik nog aanteekenen, dat de mannelijke sprieten
tot de punt met korte, dicht opeengedrongen zaagtanden
bezet zijn en de geheele schaft met korte wimperharen,
die naar de punt (deze is zelve bijna naakt) zeer in lengte
verminderen en overigens in bosjes op de tanden bijeen-
staan. De palpen zijn smaller dan de oogen en nauwelijks
opgericht; lid 2 is naar boven niet verbreed en aan de
voorzijde kort behaard, het eindlid kort en stomp. Zij zijn
dus ongeveer zooals bij Agrotis Segetum, waar zij evenwel
iets breeder en aan de voorzijde langer behaard zijn. Hunne
kleur is donker grauwbruin, de buitenhelft van lid 4 en
de voorzijde van lid 2 onderaan smal licht bruingrijs. Hals-
kraag met een smal flauw zwart lijntje geteekend, overigens
iets donkerder dan de thorax (bij het voor mij staande
wijfje zeer weinig); bij de mannen is hij lichter of donkerder
bruingrijs, naar het leemgrauwe trekkende, evenals bij den
door Treitschke beschreven type de fijn donker gestreepte
voorrand der voorvleugels tot boven de niervlek en de
vleugelpunt. Bij een’ Noord-Amerikaanschen man in mijne
collectie is de geheele grond der voorvleugels licht bruingrijs ,
weinig donkerder dan de voorrand, en slechts eene voorrands-
vlek, die het begin der tweede dwarslijn bedekt, en het
franjeveld achter de golflijn zijn donker grauwbruin. Het
koolzwarte langsstreepje, dat de onderhelft der ronde en
niervlekken verbindt, is bij al mijne exemplaren zeer duide-
lijk, ook de twee lange spitse tanden , die de eerste dwarslijn
bovenaan maakt; in cel 1a heeft die dwarslijn een korteren
tand, in 14 een rond boogje.
De voorschenen zijn iets korter dan het eerste lid der
tarsen, niet zeer smal; zij hebben aan weêrszijden eene
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 39
rij van 4—5 doornen, aan het eind, aan beide zijden,
twee langere, dikkere en iets kromme — evenals 4. Segetum.
De midden- en achterschenen zijn bedoornd.
Daar, voor zoover mij bekend, alleen Stephens in zijne
IWlustr. of Brit. Ent., U, p. 147, pl. 22, f. 2 (het citaat is
van Guenée) eene afbeelding dezer soort heeft gegeven, geloof
ik dat eene herhaalde niet overbodig is. Dr. van Leeuwen
vervaardigde haar naar een Noord-Amerikaanschen man.
De rups is door Guenée beschreven.
Heliothis armigera Hübn., Samm/. Eur. Schmett., Noct. f.
370. — Guenée, Suit à Buff., Noct. II, p. 181.
Vijf exemplaren dezer cosmopolitische soort.
Metoponia obtusula Zeller, Verh. zool. bot. Gesell. in Wien,
1873, p. 204, pl. 3, f. 2.
Elf exemplaren; daarbij een wijfje dat zeer wel met
Zeller’s afbeelding overeenkomt; een tweede wijfje is spaar-
zamer geteekend, het derde voorwerp (een man) is geheel afge-
vlogen , terwijl de overigen, allen mannen , zich onderscheiden
doordat het wortelderde der voorvleugels, in mindere mate
de binnenrandshelft van hun middenderde en dan de ruimte
tusschen de beide grootere voor- en binnenrandsvlekken,
die tegen het eind van het middenveld worden gevonden ,
okerbruin bestoven zijn. Daarentegen ontbreken de donkere
stippen, die bij den type onder het laatste voorrandsvlekje
als eene reeks voor den achterrand worden gezien.
In de bruine bestuiving van het wortelveld onderscheidt
men bij de meeste exemplaren die deze bezitten, vrij wel
eene sterk en regelmatig gebogene donkerder , dubbele eerste
dwarslijn, evenzoo eene dubbele donkere tweede dwarslijn
in de bestuiving tusschen de beide randvlekken. Bij drie
exemplaren zijn de voorvleugels tot twee derden geheel,
dus ook op de voorrandshelft van het middenveld, oker-
bruin bestoven.
Zeller’s beschrijving is overigens zeer nauwkeurig,
40
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Ik kan met Dr, Harvey, zie Bulletin of the Buffalo
Society of Natural History, UI, p. 11 (1875), vooreerst nog
niet aannemen, dat J, obtusula Zell. en obtusa Herr. Schäff.,
Ausl. Schmett., p. 68, f. 210, één zijn. De laatste heeft
naar de afbeelding eene vlucht van 25 mm. (obtusula van
18—21), zij is veel frisscher geel, de bruine lijn, die de
twee voorrandsvlekken verbindt, is in het midden gebroken
en heeft daar een’ dikken, bruinen, met de spits naar den
achterrand gerichten tand, en de rij bruine stippen langs
den achterrand sluit zich niet, zooals bij obtusula, bij het
laatste voorrandsvlekje aan, maar wijkt bovenaan af. Veeleer
zou ik denken dat zijne M. perflava (1. c.), uit Noord-
Amerika, met obtusa H.S. identiek was.
Deze drie Amerikaansche soorten van het genus onder-
scheiden zich van de Europeesche door veel meer afgeronde
voorvleugels, wier punt slechts stomprechthoekig moet heeten,
terwijl zij bij de Europeesche vrij spits is, met schuinen
achterrand. Ook is bij obtwsula de uitstekende punt van
het voorhoofd veel korter dan bij wespertalis en subflava,
daarbij zijn de palpen meer opgericht. De andere soorten
ken ik niet in natura.
Metoponia spec.
Een zeer afgevlogen voorwerp, dat ook tot Metoponia
schijnt te behooren. Het komt in vleugelvorm meer met
de Europeesche soorten overeen, maar de voorhoofdspunt
is niet langer dan bij obtusula. De voorvleugels zijn geel,
de achtervleugels grijs. Dit is al wat ik er van zeggen kan.
Ponometia ochricosta Herr. Schäff., Corr. Blatt des Zool.-
Miner. Vereins zu Regensburg, 1868, p. 154. — PI 3.
fig. 4; 4a (kop).
Vijf exemplaren, allen wijfjes.
Herrich-Schäffer beschrijft deze soort in het genoemde,
zeer weinig verbreide Tijdschrift aldus: «Ponometia m. nov.
«gen, Nach Lederer’s Eintheilung neben Mezoporia stehend;
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURAGAO. 41
«die Stirne in eine scharfe, vorn abgerundete, oben etwas
«concave Platte vorgezogen. R. 3 u. 4 der Htfl. lang ge-
«stielt, 5 deutllich schwächer.
«P. ochricosta m. Dieses leicht kenntliche Thier kann ich
«nirgends beschrieben finden. Grösse und Gestalt unserer
«sulphurea. Licht ockergelb, der Mittelrücken und die Vdfl.
«mit Ausnahme des breiten schwefelgelben, weiss abge-
«grenzten V. R. schòn veilbraun. Htfl. in der Mitte glasshell.»
Hierbij heb ik het volgende op te merken: Het zijn
vooral de generieke kenmerken en de overeenstemming in
de, verdeeling der kleuren, die mij doen aannemen dat ik
Herrich-Schäffer’s soort voor mij heb. Zijne specifieke be-
schrijving is wel wat verward, en zwavelgeel zie ik op de
voorvleugels volstrekt niet. Deze zijn langs den voorrand
okergeel en die kleur wordt binnenwaarts afgezet door eene
witte streep tegen het bruin, dat niet zoo zeer paarsbruin
als wel donker roestbruin mag heeten. Het heldert vooral
bij een paar lichtere voorwerpen in den omtrek van den
staarthoek op en kan dan niet meer dan licht leembruin
worden genoemd. Bij het lichtste exemplaar ziet men bui-
tendien tegen den staarthoek de onderhelft eener gewoon
gevormde donkere tweede dwarslijn en van eene mede
donkere maar flauwe golflijn. De franje is donker bruingrijs.
De achtervleugels met franje zijn vuilwit met bruingrijzen
achterrand en tegen den wortel bijna doorschijnend. Ach-
terlijf kegelvormig, op den rug donkergrijs, zonder pluimpjes.
Buik, pooten en onderzijde der vleugels onzuiver wit, de
voorvleugels meer geelachtig en met eene naar achteren
breeder en donkerder wordende langsveeg in het midden.
De palpen zijn smal, glad beschubd, nog niet ten volle
zoo lang als het uitstekende voorhoofd en nauwelijks op-
gericht. Zij zijn wit; het korte, stompe eindlid lichtgrijs
Kop geelwit, met schubben bekleed als de afgeronde, mede
geelwitte thorax. Sprieten weinig langer dan de helft der
voorvleugels, dun, draadvormig, naakt, Zuiger lang, opgerold,
42
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Bijoogen aanwezig; oogen naakt, onbewimperd. Pooten
gewoon gevormd en gespoord, glad beschubd, ongedoornd.
Voorvleugels met aanhangcel; uit hare spits de steel van
8 en 9. In de achtervleugels bij alle exemplaren 3 en 4
lang gesteeld, zooals Herrich-Schäffer opgeeft.
Rivula? palliceps Felder en Rogenhofer, Novara II, 2
pl. 120 f. 2 is misschien, naar kleur en teekening te
oordeelen, na verwant en althans geene Ziwvula.
Erastria spec.
Een exemplaar eener soort, stellig na verwant aan Z.
quadrifera Leller, Verh. zool. bot. Vereins zu Wien, 1874,
(Sep. p. 3) pl.12, f. 2, uit Mexico, en misschien dezelfde,
maar het voorwerp is beschadigd en onfrisch en dus niet
wel met zekerheid te bestemmen.
Thalpochares patula Morrison, Proc. Acad. of Nat. Sci. of
Philadelphia, 1875, p. 69.
Patruelis Grote, Canadian Entomologist XU (1880), p. 59.
Een wijfje; de soort komt ook in Zuid-Amerika (Argen-
tina) voor.
Panula inconstans Guenée, Swit. à Buffon, Noct. 3, p. 59,
20.1392 7 fs, 9.
Eenige exemplaren van beide sexen, die goed met de
afbeelding en beschrijving overeenkomen. Alleen zijn zij
kleiner dan Guenée opgeeft en hebben niet meer dan 22—29
mm. vlucht. Zij kunnen meest tot den type worden ge-
rekend, doch varieeren, zijnde de lichte dwarsband bij den
vleugelwortel, de grond achter de niervlek en de achter-
rand bruinwit, vuil bruingeel of grijs; de eerste is altijd
het helderste gekleurd.
Eén exemplaar, een klein wijfje van 23 mm. vlucht,
ziet er vreemd uit en schijnt bijna eene andere soort,
zijnde de vleugelwortel tot den buitenrand van den lichten
dwarsband lichtgrijs, tegen den voorrand bruin bestoven,
en het overige van den vleugel aardbruin, het donkerst
tegen den grijzen wortel, Intusschen kan men op den
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 43
vleugel de typische teekening goed onderscheiden. Naar
Guenée komen nog verscheidene andere varieteiten voor.
De oogen zijn naakt, onbewimperd, het voorhoofd vlak
met een spits kuifje, de palpen vrij gewoon gevormd, de
sprieten draadvormig, bij den man kort bewimperd, thorax
en achterlijf glad beschubd, evenzoo de ongedoornde pooten.
Voorvleugels met aanhangcel; ader 5 der achtervleugels
even dik als de andere aderen, met 3 en 4 uit één punt.
In Lederer’s systeem der Europeesche Noctuinen zou Panula
Guenée dus tusschen Acantholipes en Leucanitis komen te
staan. Van beiden onderscheidt Panula zich door de onge-
teckende, donkere achtervleugels, bovendien van Acantho-
lipes door smallere palpen met duidelijker eindlid, van
Leucanitis door ongedoornde pooten.
Panula spec.
Twee slechte wijfjes. Zij zijn grooter dan de bovenver-
melde exemplaren van P. inconstans (32 mm.), komen er
overigens zeer mede overeen, doch verschillen door sma!lere
lichte streep bij den wortel der grijsbruine voorvleugels, die
tegen den binnenrand eene drie- (niet vier-)kante kool-
zwarte vlek begrenst, en door eene drie bochten makende,
verder van den achterrand staande golflijn. Panula insipida
Feld. en Rog., Novara II, 2 pl. 12, f. 16 is eene verwante
soort, doch heeft grijze voorvleugels met eenigszins andere
teekening. Ook doet zij denken aan Bolina bisinuata Feld.
en Rog., Novara II, 2 pl. 112, f. 19, doch bij deze zijn
de achtervleugels niet eenkleurig donker, maar hebben eene
geelwitte donker geaderde wortelhelft, en de lichte streep
bij den wortel der voorvleugels is niet recht maar bochtig,
zoodat de driekante zwarte binnenrandsvlek voor haar buiten-
waarts uitgesneden is. Ook is de onderzijde bij bisinuata licht,
donker geteekend. Ik merk hier op, dat de palpen bij deze
soort in vorm overeenkomen met die van Panula inconstans
en de pooten ongedoornd zijn; generiek zijn beiden dus zeer na
verwant en disinuata is althans geene Zeucanitis Lederer,
44 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Naar deze twee slechte wijfjes durf ik hier geene nieuwe
soort benoemen; worden er later meer en betere exem-
plaren gevonden en blijken de opgegeven verschilpunten
bestendig te zijn, dan zou ik den naam ¢rigonalis voorslaan,
Bolina spec.
Ken slecht exemplaar eener soort, verwant aan B, famelica
Guenée, Noct. 3, p. 62.
Bolina fascicularis Hübn., Zutr,, f. 443, 444, — Guenée,
Suit, à Buffon, Noct. 3, p. 63, n°. 1398.
Een paar,
Bolina spec.
Een slecht wijfje eener aan fascicularis verwante soort,
Bolina abrupta nov. spec. — Pl. 4, fig. 1 ; 1a (9); fig. 2; 2a (9),
Twaalf exemplaren van 20—26 mm, vlucht.
Daar deze kleine Bolina op Curacao niet zeldzaam schijnt
te zijn, verwachtte ik, haar wel onder de door Guenée
beschreven soorten te zullen vinden, doch dit is mij niet
gelukt. Wat haar in beide sexen vooral onderscheidt, is
het beloop van den zwarten rand der overigens tot den
wortel helderwitte achtervleugels, die, van de vleugelpunt
tot ader 2, ongeveer 23 millimeter breed en bovenaan een
klein weinig smaller, verder wortelwaarts scherp begrensd
en regelmatig gebogen, even voorbij de genoemde ader
plotseling zeer versmalt, zoodat hij hetzij bijna ot geheel
afgebroken wordt en in het laatste geval in cel 15, bij sommige
exemplaren weder als eene kleine vlek te voorschijn komt,
Naar Guenée’s beschrijving is ook de zwarte achtervleugel-
rand zijner Bolina brunnearis, Noct. 3, p. 68, zoo gevormd,
maar hij zegt dat de aderen zwartachtig (noirâtres) zijn en
dat de voorvleugels met twee groote zwarte voorrandsvlekken
zijn geteekend. Geen van beide kenmerken wordt bij £.
abrupta gevonden. Ook geeft hij eene veel belangrijker
grootte (36 mm.) voor brunnearis op. Ten einde de be-
schrijving der achtervleugels hier te voltooien, wil ik nog
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 45
vermelden, dat de zwarte rand, bij de franjelijn, in cel 2
met een geelwit vlekje is geteekend, dat de overigens
helderwitte franje achter cel 3 en 4 aan den wortel met
eenige zwarte schubben is besmet en de onderkant aan de
bovenzijde gelijk is; alleen moet opgemerkt worden, dat het
randvlekje in cel 2 grooter dan boven en helderwit is; ook
is de zwarte rand binnenwaarts op ader 2 meer afgerond
dan op de bovenzijde.
Sprieten draadvormig, bij den man fijn bewimperd. Oogen
naakt; bijoogen aanwezig. Voorhoofd vlak, bovenaan met
een kort kuifje. Schedel met eenigszins ruwe, opstaande
beschubbing. Palpen bij den man bijna tweemaal zoo lang
als de kop, nog niet half zoo breed als de oogen, eenigs-
zins S-vormig, glad beschubd, het eindlid stomp en het
middenlid achter dat lid bovenaan met een bosje haren.
Kleur aan den wortel, op lid1, wit, overigens licht bruin-
grijs. Bij het wijfje is het middenlid korter en het eindlid
langer, en de geheele lengte der palpen overtreft die van den
kop slechts met een derde. Thorax glad beschubd , bruingrijs;
evenzoo is de grondkleur der voorvleugels, die bij den man
steeds bonter en meer geteekend zijn dan bij het wijfje.
Bij eerstgenoemden is het wortelvijfde licht bruingrijs; dan
komt eene smalle koolzwarte dwarsstreep, die aan den voor-
rand onduidelijk met twee lijntjes begint, maar naar onderen
steeds duidelijker en zwarter wordt; vooral het loodrechte
gedeelte onder de middencel is franjewaarts scherp begrensd;
het boveneind maakt eene kleine bocht naar buiten. Dan
volgt eene even breede bleek okergele dwarsstreep, boven-
aan een weinig grijs bestoven. De ronde en topvlek ont-
breken, de kleine, licht blauwgrijze niervlek heeft wortel-
waarts een’ zwarten doorn en achter zich korte bruingrijze
langsveegjes op een’ bruingelen grond, die zich uitstrekt tot
de, als steeds bij dit genus, sterk bochtige fijn zwarte tweede
dwarslijn, welke onder de niervlek wortelwaarts eerst fijn
geel afgezet en dan tot aan de boven beschreven gele dwars=
46
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
streep donker bruingrijs beschaduwd is. Franjewaarts is
de bovenhelft der dwarslijn fijn geel afgezet, dan smal
zwartgrijs beschaduwd, terwijl eene zwarte beschaduwing
der onderhelft zoo breed is, dat zij de geheele bocht, welke
de lijn maakt, vult. Gewaterde band door eene weinig
bochtige, vervloeide , blauwgrijze lijn doorsneden. Golflijn
viermaal hoekig gebroken, bruingeel, wortelwaarts met eene
zwarte schaduw, die over het boveneind heen in de vleugel-
punt uitloopt. Het geelbruine franjeveld is dus bovenaan
en verder ook nog achter de derde bocht der golflijn
zwart gewolkt. Franjelijn sterk gegolfd, fijn, zwart; franje
bruingrijs.
Wat de wijfjes betreft, zoo is de aanleg der teekening
wel dezelfde als bij de mannen, doch slechts bij twee stuks
is de dwarsstreep bij den wortel en de grond achter de
niervlek geel, bij de vier anderen is de grond der voor-
vleugels bijna eenkleurig bruinachtig grijs, met twee zwarte
dwarslijnen (de rechte, eerste dubbel), eene bruingele golflijn ,
zwartgrijze, wortelwaarts rechte middenschaduw en zwart-
grijs gewolkt franjeveld.
Op de onderzijde is bij beide sexen de wortelhelft der
voorvleugels wit, de tweede helft zwartgrijs met eene
langwerpig ovale witte dwarsvlek, die dus wortelwaarts
eene bijna driekante, onderaan smallere, zwartgrijze vlek
afzondert, welke in den witten wortel vervloeit. Franje
wit. Buik en pooten bij den man wit, bij het wijfje
grauwgeel , de eerste fijner beschubd dan de rug, de
laatsten gewoon gevormd en gespoord, glad beschubd,
ongedoornd.
Ader 3—5 der achtervleugels zijn allen even dik en ont-
springen nabij elkander; voorvleugels met aanhangcel. Pooten
ongedoornd. Deze soort is dus generiek na verwant aan
Panula inconstans; het hoofdonderscheid is in den vorm
der palpen gelegen, dat in de kleur der achtervleugels is
natuurlijk van weinig beteekenis.
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 47
Bolina? Calamioides nov. spec. — PI. 4, fig. 3; 34 (kop).
Drie wijfjes van 23—30 mm. vlucht.
Hoewel ik van deze soort den man niet ken, wil ik haar
toch niet met stilzwijgen voorbijgaan; twee der vrouwelijke
“exemplaren, die ik voor mij heb, zijn gaaf en frisch; de
vlinder is zeer kenbaar, gemakkelijk te beschrijven en at
te beelden en generiek stellig na aan den voorgaanden
verwant; alleen is de bouw wat plomper.
Oogen naakt, onbewimperd; bijoogen aanwezig. Voor-
hoofd vlak, met een klein, spits kuifje. Sprieten draad-
vormig, bijna naakt. Palpen anderhalfmaal zoo lang als de
kop; niet ten volle half zoo breed als de oogen, opgericht ,
weinig gebogen; lid 2 steekt iets boven den kop uit en
heeft boven aan de achterzijde eene verdikking, door schub-
ben en korte haren gevormd; het eindlid is iets korter dan
de helft van lid 2, rolrond, stomp, glad beschubd. Zuiger
opgerold.
De stompgepunte voorvleugels hebben een vlakken voor-
en geheel effenen achterrand. Hunne grondkleur is evenals
die van palpen, kop en thorax, helder, licht stofgrijs; de
beschubbing is glad en fijn. Bij alle drie de voorwerpen
zijn de schedel, de halskraag, de vleugelwortel en de wortel-
helft van den voorrand dun wit bestoven en het aderbeloop fijn
geelachtig. Een exemplaar heeft bovendien nog een blauwgrijs
stipje op de dwarsader en eenige grijswitte langslijntjes in cel
2—6. Franje als de vleugel. Achtervleugels wit, ongeteekend ,
met in verschillende mate dun grijs bestoven achterrand.
Achterlijf grijs, glad beschubd, iets lichter dan de thorax.
Onderzijde der vleugels wit, met eenige bleek grauwgele
bestuiving, vooral op het voorste paar, die ook een donker
grijs vlekje op de dwarsader hebben. Borst, buik en pooten
bleek grauwgeel; de laatsten glad beschubd, ongespoord.
Aderstelsel als bij de voorgaande soort.
Syrnia letiformis Guenée, Suit. à Buffon, Noct. VII, p. 158,
n°. 1549.
48
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Occidua ‘Cram:, U, p. 416, pl. 173 AB:
Een wijfje.
Heteropygas Ligia Feld. en Rog., Novara II, 2, pl. 117, f. 8.
Een paar.
Het wijfje is iets gedrongener van bouw dan de in de
Novara afgebeelde man, daarbij flauwer geteekend, met
minder witte, tegen den achterrand geelachtiger achter-.
vleugels. Op de onderzijde mist het den smal zwartbruinen
voorrand der voorvleugels, dien de man bezit. Het achterlijf
is gewoon gevormd.
Ik ken de soort, waarop Guenée het genus grondt (Oppi-
lata S.), alleen uit zijne beschrijving en afbeelding, doch
hoewel Zigia slanker, smal- en spitsvleugeliger , bovendien
langlijviger is, passen Guenée’s generieke kenmerken vri
wel. Ik wil daarbij nog opmerken, dat de oogen naakt en
onbewimperd zijn, de bijoogen aanwezig, ook de zuiger.
Het voorhoofd is vlak, zonder kuifje; de palpen zijn ge-
bogen, smaller dan de helft der oogen, weinig langer dan
de kop, glad beschubd, met kort, rolrond eindlid. Ader-
stelsel gewoon, de voorvleugels met aanhangcel; ader 5 der
achtervleugels is even dik als de andere aderen, zeer nabij
de uit één punt komende aderen 3 en 4 ontspringende.
Pooten ongedoornd, de midden- en achterschenen vrij dik
beschubd, eerstgenoemden met een pluimpje van blonde
haren aan de inplanting.
Heteropygas Ziczac Felder en Rogenhofer, 1. c. f. 14, ken
ik ook alleen uit de afbeelding.
Remigia latipes Guenée, Suites à Buffon, Noct. VII, p. 314,
n°. 1774; Herr.-Schaff., Corr. Blatt Zool. Miner. Vereins
1869, p. 156.
Diffluens Guenée, 1. c. p. 348, n°. 1798.
Tien exemplaren dezer varieerende soort; zij vertegen-
woordigen zoowel den type van Guenée als zijne varieteiten
min of meer duidelijk. Herrich-Schäffer merkt t. a. p. op:
«Exemplare ohne den schwarzen Innenrandsfleck scheint
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 49
Guenée als diffluens zu beschreiben ». Ik voeg er bij, dat
naar de beschrijving van Guenée, ook de eerste dwarslijn —
der voorvleugels bij diffluens duidelijk en zeer recht moet
zijn. Hiermede bedoelt hij de rechte wortelhelft der bedoelde
lijn, die steeds dubbel, doch niet bij alle exemplaren even
duidelijk uitgedrukt is,
Hypena exoletalis Guenée, Suites à Buffon, Delt. et Pyr.
pre 205 0 . 21.
Twee beschadigde exemplaren, die echter vrij wel met
Guenée’s beschrijving overeenkomen; de onmiskenbare ver-
wantschap met /7. obsitalis Hübn., waarop Guenée wijst,
maakt mijne determinatie ook vrij zeker.
Hypena spec,
Verwant aan de voorgaande, maar kleiner, met eene als
bij H. palpalis tweemaal, maar nog scherper gebroken
middenlijn. — Twee slechte exemplaren.
Buitendien zijn nog 11 soorten van Noctuinen aanwezig ,
doch bij welke de toestand der exemplaren de determinatie
en beschrijving onzeker maakt. Ik moet deze dus met
stilzwijgen voorbijgaan, Het getal der op Curacao waarge-
nomen soorten der familie bedraagt derhalve 34.
GEOMETRINA Lederer.
Eucrostis albicostaria Herr.-Schäff., Corr. Blatt des Zool.-
Miner. Vereins, 1870, p. 181.
Drie exemplaren in vrij slechten staat.
De vleugelvorm van dit spannertje herinnert zeer aan
dien van onze Europeesche indigenata de Villers, en Herrich-
Schiffer’s korte beschrijving («2; von der Grösse einer
mittleren indigenaria, apfelgrün , beide Querlinien fein weiss,
scharf gezackt; Scheitel, Rücken der Fühlergeissel und der
Vorderrand der Vorderflügel schneeweiss») past goed op deze
soort. Ik geloof dus niet in mijne determinatie te dwalen.
Alleen moet ik opmerken, dat bij mijne voorwerpen de
4
50 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
voorrand der voorvleugels eigenlijk smal geel moet heeten
en alleen de snede helderwit is.
Naar Lederer’s systeem der Geometrina is deze soort
geene zuivere Zucrostis, want de mannelijke sprieten zijn
gekamd met naakte tweede helft en de achterschenen vier-
sporig, wat op /odis zou duiden. Met dit genus komt even-
wel, gelijk reeds is opgemerkt, de vorm der vleugels niet
overeen. Verder teeken ik nog aan, dat de achterschenen
een verlengstuk hebben, dat tot over de helft van deze komt.
Het wijfje mist waarschijnlijk dit kenmerk. Het aderstelsel
is dat van Æucrostis Lederer; ook de palpen zijn als daar.
De toestand der exemplaren gedoogt tot mijn leedwezen
geene afbeelding.
Ephyra (Zonosoma Led.) spec.
Een afgevlogen wijfje, waarvan ik alleen kan zeggen,
dat de soort verwant moet zijn aan extranearia Herr.-
Schäff,, Corr. Blatt des Z. M. Vereins, 1870, p. 181.
Acidalia spec.
Een slecht mannetje.
Dezelfde soort heb ik ook van Columbie (von Nolcken)
voor mij, doch in even ongunstigen toestand.
Acidalia spec.
Vier exemplaren van beide sexen; afgevlogen.
Bezit ik mede van Columbie. Verwant aan onze A.
virgularia, ook naar sprieten, pooten en nervuur, maar
slechts half zoo groot.
Acidalia spec.
Een slecht exemplaar.
Euacidalia punctulata nov. spec. Pl. 4, fig. 4.
Negen exemplaren van 18—-20 mm. vlucht.
De overeenkomst van dit vlindertje met de afbeelding
van Huacidalia Fathmaria Oberthür, Htud. Ent. I, p. 63,
pl. IV, f. 9 (Bupithecia) en INIL p. 46 (Kuacidalia), bracht
mij op het spoor der juiste generieke determinatie. Ik had
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 51
de soort eerst voor eene Zupithecia gehouden, doch een
onderzoek van het aderstelsel toonde mij al spoedig, dat
van dit genus geen sprake kan zijn. De uit den vleugel-
wortel ontspringende ader 8 der achtervleugels toch en
hunne duidelijke, boven de helft der dwarsader ontspruitende
ader 5 bewezen zulks ten volle, terwijl de dubbele aan-
hangcel der voorvleugels, hunne ver naar boven ontsprin-
gende ader 5 en de geheele, vooral met sericeata Packard,
Monogr. of the Geometroid Moths of the United States,
p. 318, pl. 10, f. 35, overeenstemmende habitus het juiste
genus aantoonden. De nervuur der voorvleugels stemt geheel
overeen met de afbeelding, welke Packard, l. c., pl. 3,
f 15, van zijn genus Zuacidalia geeft. Zonderling mag
het heeten, dat de laatstgenoemde schrijver zich zooveel
moeite heeft gegeven voor de afbeelding van het aderstelsel
der voorvleugels zijner verschillende genera en dit, wat de
vrij wat belangrijker achtervleugels betreft, geheel nalaat.
Ik ben trouwens de eenige niet, die dit heeft opgemerkt.
Ader 2—4 der achtervleugels ontspringen, op gelijken
afstand van elkander, voor, uit en iets boven den staarthoek
der middencel, 5 boven de helft der dwarsader; 6 en 7 zijn
kort gesteeld. In de voorvleugels is de staarthoek der mid-
dencel vrij vlak, ader 2—4 als in de achtervleugels, 5
komt uit drievierden, 6 uit de spits der middencel. Deze
heeft een gebogen voorrand; op de bocht, voor de spits,
bevindt zich de aanhangcel, die eene tweede, kleinere draagt,
waaruit 7, 14 en de steel van 8—10 komen. Pooten —
volgens Packard — als bij Acidalia (de toestand mijner
exemplaren veroorlooft geene nadere beschrijving). Palpen
kort, sprieten draadvormig.
De vorm der vleugels is dezelfde lange, smalle als bij
sericeata en Fathmaria; die van floridata Packard, 1. c. is
geheel anders en herinnert b.v. aan Acidalia ochrata. Ook
de kleur van den vlinder is hetzelfde lichte grijs der beide
eerstgenoemde soorten , maar punctulata verschilt van sericeata
52
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
door de zeer duidelijke zwarte middenpunten, streepjes op
de franjelijn en stippen op den wortel der franje, die bij
de Noord-Amerikaansche soort ontbreken. Van Fathmaria,
uit Algerie, die ook zwarte middenpunten heeft, verschilt
punetulata door de in stippen opgeloste, niet scherp zwarte
dwarslijnen.
Palpen grijs. Aangezicht zwart. Schedel grijswit. Sprieten
grijs. Thorax en voorvleugels helder lichtgrijs, laatstge-
noemde iets glanzig en met donkerder, door de flauwe
grijswitte golflijn doorsneden achterrandsvierde. Verder is
de grond zwart bestoven. Eerste dwarslijn op een derde,
aan den voorrand iets dikker en zwarter beginnende, in
de middencel kort gebogen, verder schuin en zeer flauw.
Dwarsader met eene dikke zwarte stip. De tweede dwarslijn
begint even voor het laatste vierde van den voorrand met
een zwartgrijs vlekje, is dan scherp gebroken en zeer flauw ,
en bestaat verder uit eene met den achterrand evenwijdige
reeks zeer fijne zwartgrijze stipjes. Franjelijn met fijne
zwartgrijze streepjes, de wortel der grijsgele franje met
eenige zwarte stippen.
Achtervleugels tot twee derden iets witter dan de voor-
vleugels, met kleine zwarte middenpunten, De achter- en
binnenrand zijn donkerder, de eerste met lichte sporen
eener golflijn.
Op de onderzijde zijn de voorvleugels grijs, de achter=
vleugels bijna wit, zonder verdere teekening dan zwarte
middenpunten.
Achterlijf lang, grijs; pooten grijs, maar bij al de exem-
plaren in slechten toestand.
Macaria spec.
Zes slechte exemplaren, die misschien tot heliothidata
Guenée, Uran. et Phalén., Il, p. 79, behooren.
Macaria spec.
Een slecht exemplaar. Misschien paleolata Guenée, Uran.
et Phalen., II, p. 80.
LEPIDOPTERA VAN HET FIL. CURACAO, 53
Macaria spec.
Verscheidene slechte exemplaren, die wellicht behooren
tot irrufata Guenée, Uran. et Phal., Il, p. 82. De
beschrijving komt vrij wel overeen, in het bijzonder wat
den vleugelvorm aangaat.
Tephrina subarenacearia nov. spec. — PI. 4, fig. 5; fig,
54 (kop).
Verscheidene, meest slechte exemplaren van 20—22 mm,
vlucht; van beide sexen.
Gelijkt, oppervlakkig beschouwd, zoodanig op de gele
varieteit van onze Europeesche 7. arenacearia, dat ik mij
aanvankelijk afvroeg of ik geene kleinere editie van die
soort voor mij had. De verschillende, hier draadvormige,
bij de Europeesche soort kort gebaarde sprieten en de kortere
palpen gaven echter spoedig een ontkennend antwoord,
Palpen een vierde langer dan de kop, smal, stomp, iets
opgericht, levendig okergeel, als de kop. Sprieten bij beide
sexen draadvormig, grijsgeel. De vleugels hebben eene iets
stompere punt en een’ rechteren achterrand dan bij arenace-
aria, ook is het lijf in verhouding wat kloeker, maar het
aderstelsel en de vorm der pooten is juist eveneens; de man
heeft een kaal indruksel aan de onderzijde van den voor-
vleugelwortel, en dus kan de nieuwe soort zeer wel in het
genus Mubolia Lederer komen, niettegenstaande de iets
kortere palpen en afwijkende sprieten.
Grondkleur der bovenzijde een bleek grijsachtig geel
(misschien wat verschoten). De voorvleugels zijn gelijkmatig
dun bruin bestoven, met eene flauw gebogene, onduidelijke
bruingrijze dwarslijn op een vierde, eene geheel rechte,
even flauwe middenlijn, een mede niet scherp donker
middenpunt en eene vrij duidelijke bruingrijze, naar achteren
vervloeide tweede dwarslijn. Deze lijn loopt evenwijdig met
den achterrand, heeft alleen bovenaan twee zeer flauwe
bochtjes en is verder geheel recht. Het laatste derde van
den vleugel, van af de tweede dwarslijn, is ongeteekend.,
54 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Franjelijn bij sommige exemplaren met zwarte stippen, bij
andere ongeteekend.
Achtervleugels alleen tegen den achter- en binnenrand
met eenige donkerbruine schubben en op twee derden van
den binnenrand met eene naar boven ras verflauwende
bruingrijze booglijn. Franjelijn met donkere streepjes.
Onderzijde iets geler dan boven. Middenpunten en eene
onduidelijke boogstreep bruingrijs. Pooten grijsgeel.
Tephrina spec.
Een zeer afgevlogen exemplaar.
PYRALIDINA Lederer.
Hemimatia rigualis Lederer, Wien Ent. Mon. VII, p. 459,
pl. VII, f. 43.
Een man.
Beschrijving en afbeelding passen volkomen, maar ader
7—9 der voorvleugels zijn gesteeld, terwijl Lederer als
generiek kenmerk opgeeft dat ader 7 ongesteeld moet zijn.
De andere soorten van het genus ken ik niet in natura
en weet dus niets van het aderstelsel der vlinders, doch
zoo dit door Lederer juist is beschreven, moet M. rigualis,
zooal niet in een ander genus, dan toch in eene afzon-
derlijke afdeeling van Hemimatia worden geplaatst.
Thelcteria costaemaculalis nov. spec. Pl. 4, fig. 6; fig. 64
(kop).
Zeven exemplaren van 15—17 mm. vlucht.
Deze soort heeft eveneens gevormde vleugels als 7%.
pupula Zeller, ook zijn de voorhoofdspunt en de nervuur
als daar, en dus plaats ik haar in 7%elcteria, hoewel de
bijpalpen meer den vorm hebben zooals bij Mmprepes pudi-
calis, derhalve dun, bijna draadvormig en vrij lang zijn.
Lipvoelers smal, rechtuitstekend, grijs, lid 4 en 2 onderaan
wit. Voorhoofd onzuiver lichtgeel met een donker vlekje.
Thorax en voorvleugels onzuiver geelwit, op de laatsten
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO. 55
twee breede, iets convergeerende dwarsstrepen en eene
vlek aan den voorrand tusschen beiden bruingrijs; eene vlek
aan de vleugelpunt meer zwartgrijs en soms naar onderen
als eene streep tot den staarthoek verlengd. Achtervleugels
mede vuilwit met bruingrijs bestoven puntderde.
Onderzijde der vleugels iets witter, het laatste derde der
voorvleugels bruingrijs.
Hellula undalis Hübn., f. 93. — Lederer, Wien. Ent. Mon.
VII, p. 351. — Herrich-Schäffer, Corr. Blatt des Zool.
Miner. Vereins, 1871, p. 17. — Meyrick, Trans. Ent. Soc.
of London, 1884, p. 316.
Drie exemplaren.
Herrich-Schäffer teekent van zijne Cubaansche exemplaren
aan, dat de franjelijn der voorvleugels in cel 2, 3 en 8
bijzonder sterk uitgedrukte zwarte stippen draagt. Het-
zelfde merk ik ook op bij de drie Curaçaosche, doch
bij nauwkeurige bezichtiging mijner overige voorwerpen
(een uit Zuid-Europa, zeven van Java), bevind ik dat ook
bij deze de stippen der franjelijn in de genoemde cellen
iets dikker dan elders zijn, hoewel niet zoo merkbaar veel
als bij de Amerikaansche stukken. Herrich-Schäffer is de
eerste, die M. undalis uit Amerika vermeldt; Guenée en
Lederer geven alleen Zuid-Europa, Afrika en Azie op. De
soort is ook, volgens Meyrick, in Australie, althans op
Nieuw-Holland, niet ongemeen.
De niervlek der voorvleugels is bij de Curacaosche voor-
werpen ook zeer duidelijk.
Meyrick merkt terecht op, dat Lederer de beharing van
den binnenrand der middencel op de bovenzijde der ach-
tervleugels over het hoofd heeft gezien en dat hij aan
undalis de bijpalpen ontzegt. Dit doet hij echter alleen in
zijne beschrijving van het genus; in de analytische tabel ‘
der genera kent hij die organen aan Hellula toe, wat ook
zeer juist is,
56 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Botys spec.
Verwant aan B. nasionalis Zeller, Verh. Zool. Bot. Ges.
4873, p. 209, pl. 3, f. 6 en misschien wel een klein
voorwerp van die soort, doch het eenige exemplaar is zeer
afgevlogen en dus niet zeker te determineeren.
Botys togalis Lederer, Wien. Ent. Mon. VII, p. 463, pl. 8,
foule;
Een man. Lederer’s afbeelding heeft te breede en te
stompe voorvleugels. |
Deze soort komt ook op Jamaica voor.
Botys cambogialis Guen., Delt. et Pyralites, p. 331.
Een exemplaar. Het is iets kleiner dan mijne voorwerpen
uit Columbie en Brazilie.
Botys mutualis Zeller, Mieropt. Caffr., p. 40. — Snellen,
Tijds. v. Ent., XXV (1882), p. 233; XXVI (1883), p. 129.
Inanitalis Led., Wien. Ent. Mon., VII (1863), p. 464,
pl. 795 1:43:
Aegrotalis Snellen (nec Zell.), Zijds. v. Ent., XV (1872),
p. 90, pl. 7, f 8. — id., Midd. Sumatra, Lepidoptera,
p. 63 (var.).
Een wijfje, dat stellig tot dezelfde soort behoort als mijne
voorwerpen van Celebes, Java, Sumatra en Zuid-Afrika.
Het is iets grooter dan deze en behoort tot den geel-
gekleurden type.
De beschrijving van inanitalıs Lederer past goed. Mutualis
Zeller heeft hij vergeten.
Botys(?) tridentalis Snellen, 7%j4s. v. Ent., XV (1872), p. 89,
pl. 7, f. 6, 7; id., XXVI (1883), p. 133.
Een wijfje niet van mijne exemplaren uit Azie en Afrika
verschillende. Over de kenmerken van den man heb ik
t. a. p. gesproken en naar deze zou ¢ridentalis, ingevolge
Lederer’s systeem, een afzonderlijk genus moeten uitmaken ,
waarvoor misschien de naam Pharazia niet ongeschikt ware.
Phaeopteralis Guenée is stellig na verwant, maar zoo
LEPIDOPTERA VAN HET FIL. CURACAO. 57
min hij als, wat meer beteekent, ook Prof. Berg in de
Stett. Ent. Zeit., 1876, p. 347, vermelden de zwarte be-
haring aan de onderzijde van den voorvleugelvoorrand bij
den man, terwijl de laatste wel spreekt van eene « pelzige
Behaarung des ersten Tarsengliedes der vorderen (Beine)»,
welke mijne éridentalis niet bezit.
Botys. spec?
Een exemplaar eener niet nader te bestemmen soort.
Botys spec.?
Een exemplaar. Als de voorgaande.
Eurycreon evanidalis Berg, Berl. Ent. Zeits., 1875, p. 134;
id., Stett. Ent. Zeitung, 1876, p. 349. — Pl. 5, fig. 4;
fig. 1a (kop).
Een aantal exemplaren eener soort, waarin ik Berg’s
E. evanidalis meen te herkennen. Zij hebben een paar
millimeter minder vlucht dan een wijfje uit de Argentijnsche
Republiek, dat ik van Prof. Weyenbergh ontving. Naar
een gaaf mannetje vervaardigde Prof. van Leeuwen bijgaande
afbeelding.
De vlinder staat, wat den vleugelvorm betreft, tusschen
de Europeesche soorten »#dalis Hübn. (waarvan similalis
Guen., crinitalis Led. en rantalis Guen. wel slechts varie-
teiten zijn) en séictalis Linn., en heeft op de voorvleugels
de grondkleur van eerstgenoemde soort, waarvan zij zich
echter door de zeer dikke bruingrijze dwarslijnen der voor-
vleugels onderscheidt. Eene bruingrijze golflijn vloeit reeds
bij de vleugelpunt met de tweede dwarslijn ineen. Over
het geheel doet deze soort wel wat denken aan Botys
plumbofascialis Lederer, doch, alle overige verschilpunten
daargelaten, is zij eene echte Hurycreon.
Botyodes occidentalis nov. spec. — PI. 5, fig. 2; fig. 2a (kop).
Vier exemplaren van beide sexen; 25—29 mm. vlucht.
Behoort tot afdeeling I van Botyodes Guenée, met op-
58
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
gerichte palpen, welke tot dusverre alleen de Oost-Indische
B. asialis Guenée bevat.
Flavibasalis Moore is namelijk geene Botyodes en Guenée’s
tweede soort van het genus, vestigialis s., uit Columbie,
heeft, volgens hem, snuitvormige palpen en vormt afdeeling
II. Dit laatste heeft Lederer verzuimd aan te duiden. De
palpen hebben bij occidentalis een nog stomper en on-
duidelijker eindlid dan bij asialis, de sprietwortel is ge-
noegzaam eveneens gevormd, de schouderdeksels zijn echter
nog iets langer behaard en de staartpluim is geel, eenkleurig
met het achterlijf. Ook zijn de sporen langer. Overigens is
het aderstelsel eveneens.
Palpen met geelwitte onder- en grauwbruine bovenhelft.
Sprieten bleekgeel, evenzoo de thorax en waarschijnlijk ook
de geheele schedel, die bij al mijne exemplaren min of meer
ontschubd is. Bovenzijde der vleugels glanzig stroogeel, wat
bleek, dun beschubd, tegen den achterrand iets dichter
en donkerder. Voorrand der voorvleugels boven de middencel
of iets verder bruingrijs, evenzoo de vleugelpunt min of
meer grijs bestoven (bij de wijfjes uiterst weinig). Verder
zijn eene ronde- en niervlek der voorvleugels en eene
middenvlek der achtervleugels zwartbruin, sporen van twee
dwarsliinen der voor- en van eene middenlijn der achter-
vleugels bruingrijs. Van deze lijnen, die het bij de Pyra-
liden gewone beloop hebben, is de tweede der voorvleugels
tegen den voorrand dikker en springt de booglijn der achter-
vleugels in het midden met eene hoekige bocht uit.
Onderzijde bleeker, met dezelfde maar veel flauwere
teekening als boven; lijf en pooten bijna wit.
Twee exemplaren zijn van Curacao (Jansen), een van
Portorico (Staudinger), het vierde van Cuba (Boullet).
Phakellura hyalinata Linn., Syst. Nat. Ed. 12, 279.
Lucernalis Hübn., Samml. Eur. Schmett. Pyral., f. 108.
Hyalinatalis Guenée, Suit. à Buffon, Delt. et Pyr., p. 296.
Twee exemplaren (waarvan een zeer gaaf en frisch),
LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO, 59
niet verschillende van mijne andere voorwerpen uit Zuid-
Amerika. Zij zijn ook niet kleiner.
Asciodes scopulalis Guenée, Swit. à Buffon, Delt. et Pyr.,
p. 375.
Ceratoclasis verecundalis Berg, Deutsche Entom. Zeitung,
XIX (1875), p. 141.
Een paar.
Hoewel kleiner dan mijne exemplaren van Columbie,
Portorico en de Argentijnsche Republiek, blijkt uit den
met Guenée’s beschrijving overeenstemmenden sprietvorm
van den man, dat wij hier niet met gordialis Guenée te
doen hebben.
Ercta tipulalis Lederer, Wien. Ent. Mon., VII (1864), p. 425,
pr toot. 15,
Verscheidene exemplaren, merkbaar kleiner dan mijne
Columbiaansche, doch overigens niet verschillende.
Op Lederer’s afbeelding zijn de vier karakteristieke zwarte
stippen op de tweede helft van den voorrand der voor-
vleugels links (bovenzijde) niet aangeduid.
Zinckenia perspectalis Hübn., Samml. Eur. Schmett. Pyr.,
fig. 101. — Guenée, Suit. à Buffon, Delt. et Pyr., p. 226. —
Snellen, Tijds. v. Ent., XXVII (1883—84), p. 43.
Twee wijfjes, overeenkomende met exemplaren van
Jamaica, Columbie en Cayenne (volgens Guenée’s be-
schrijving) en dus verschillende, zoowel van de bruinere,
minder zuiver wit geteekende Braziliaansche en Argentijnsche
als van Oost-Indische, die merkbaar zwarter zijn dan alle
Amerikaansche voorwerpen die ik zag.
Zebronia spec.
Een zeer afgevlogen exemplaar, dat ik niet nader dan
generiek kan determineeren.
Zebronia Hübn. is het gedeelte van Conchylodes , waarvoor
ik vroeger den generieken naam van Ledereria voorsloeg
(zie Tijds, v. Ent. XVIII, 1874—75, p. 255), doch welke
60 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
naam toen juist even te voren reeds voor een ander
vlinder-genus was gebezigd. Het kan dus Zebronia Hübner
heeten.
Isopteryx flavofuscalis nov. spec. Pl. 5, fig. 3 (4) en fig. 4 (9).
Een paar van 16—17 mm. vlucht.
Hoewel deze soort door den slankeren bouw, de afge-
ronde voorvleugelpunt en de lange sprieten niet onbelangrijk
afwijkt van de soorten van Zsopteryx Lederer, die ik bezit
(magualis, foedalis en ochropteralis, welke laatste uit Nieuw-
Zuid-Wallis komt !), kan ik haar nergens beter huisvesten ,
maar ik zal het niemand ten kwade duiden, wanneer hij
weder, op de door Lederer gelegde grondslagen voortbou-
wende, een nieuw genus voor haar wil vormen. Oogen-
schijnlijk is zij nog het naast verwant aan Stenia Led. en
Amaurophanes Led., maar bij deze genera zijn de spriet-
leden hoekig en de palpen snuitvormig, wat nog belang-
rijker afwijkingen oplevert dan van Zsopterya.
Voorhoofd een klein weinig stomp uitstekend. Oogen
groot, breeder dan het aangezicht. Bijoogen, bijpalpen en
zuiger aanwezig. Palpen opgericht en gebogen, niet langer
dan de kop, het middenlid half zoo breed als de oogen,
plat. Sprieten ter lengte van goed drie vierden der voor-
vleugels, draadvormig , de wortel regelmatig gevormd. Thorax
klein, beschubd.
Vleugels iets langwerpig, hunne punten zeer afgerond,
de staarthoeken duidelijker. Zij zijn fijn, iets glanzig be-
schubd. De grondkleur is een zeer donker, bruinachtig,
bijna potloodkleurig grijs, met heldergele teekening, die bij
het wijfje levendiger, meer goudkleurig is dan bij den man.
Zij bestaat uit een schuinen dwarsband op den binnen-
rand, bij den wortel, die naar boven zeer versmalt en den
voorrand niet bereikt, en eene bijna rechte dwarsstreep , die
1) Guenée, die de soort beschrijft, kende het vaderland niet, terwijl Lederer,
wien zij onbekend was, verkeerdelijk Noord-Amerika als vaderland opgeeft,
LEPIDOPTERA VAN HET PIL. CURACAO. 61
op twee derden van den voorrand begint, even over de
helft van den vleugel komt en aldaar bij den man spits,
bij het wijfje iets omgebogen eindigt. Het laatste heeft
bovendien op de helft van den binnenrand nog een smaller
streepje, dat tot halfweg cel 15 reikt. Op de achtervleugels
is de wortel bij het wijfje tot bijna de helft geel, met een
klein donker middenvlekje; bij den man is het geel de
helft minder uitgestrekt en ongeteekend. F ranje kort,
bruingrijs, tegen den staarthoek der vleugels bleekgeel.
Op de onderzijde zijn de voorvleugels bijna als boven,
de achtervleugels tot twee derden geel, met donkere mid-
denvlek; het geel is anders begrensd dan boven, van twee
derden van den voorrand tot de helft van ader 2 (man) of
3 (wijfje) recht, dan hoekig gebroken en het bruingrijs
voor den staarthoek, die geheel bleekgeel is, ophoudende.
Achterlijf bij den man ruim tweemaal zoo lang als de
binnenrand der achtervleugels en zeer slank, bij het wijfje
slechts ongeveer de helft langer dan die rand, ook dikker
en stomper. Bij beide sexen is het op den rug aan den
wortel eenigszins geel, overigens glanzig donker bruingrijs,
op den buik bleekgeel.
Pooten dun, glad beschubd, gewoon gevormd en gespoord ,
geelwit. Aderbeloop als bij Zsopterye, 3—5 even ver van
elkander, 7 der voorvleugels aan den wortel recht, 8—10
gesteeld, 9 iets gebogen, 11 niet zeer schuin.
Bij beide sexen is het schubbenkammetje op de onderzijde
der voorvleugels, waarin het vleugelhaakje rust, vrij groot.
De man is door Baron von Nolcken van zijne tweede
reis naar Columbie medegebracht, het wijfje is van Curacao,
Pyralide spec.
Een vrouwelijk exemplaar eener niet nader te determi-
neeren soort,
Pyralide spec.
Een dergelijk exemplaar als het voorgaande.
62
BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
Homophysa crambidalis nov. spec. — PI. 5, fig. 5.
Dertien exemplaren van 15—163 mm. vlucht.
Het aderbeloop bewijst bij deze soort, dat zij tot Lederer’s
Homophysidae behoort (zie Wien. Ent. Mon., VII, 1863,
p. 454), doch daar de kop bij alle exemplaren beschadigd
is (of ontbreekt), kan ik niet zeggen of zij in het genus
Homophysa dan wel in Seybalista moet komen. De vleugel-
vorm doet mij voor het eerste stemmen. De soort komt
mij overigens voor, door de okerbruine voorvleugels, die
geteekend zijn met twee donkergrijze dwarslijnen , ongeveer
gevormd als bij Crambus chrysonuchellus en de helderwitte
achtervleugels, zeer kennelijk te zijn.
De kop met palpen verschilt, voor zoover ik om boven-
genoemde reden kan oordeelen, in kleur niet van die van
den thorax, welke helder, warm licht okerbruin mag heeten,
evenals die der voorvleugels. Deze hebben op de helft eene
in de middencel scherp gebroken en in haar verder beloop
naar de helft van den binnenrand iets gegolfde donkergrijze
dwarslijn (bij één exemplaar is deze lijn onderaan onduidelijk
dubbel). Halfweegs den achterrand komt eene tweede lijn,
die op dezelfde hoogte als de eerste, maar veel stomper,
gebroken is. Zij is onderaan een weinig sterker gegolfd
dan de voorgaande, over het geheel fijner en scherper en
buitenwaarts bij een paar voorwerpen iets witachtig afgezet.
De achterrand is, hetzij effen okerbruin of in het midden
met eene zeer vervloeide grijze schaduw geteekend. Franje
donkerbruin.
Achtervleugels wit, glanzig; de achterrand en franje zijn,
van ader 2 opwaarts en in afnemende mate, een weinig
bruinachtig gekleurd. Onderzijde der vleugels wit, iets grijs
getint, vooral de voorvleugels, en deze met flauwe herhaling
van de lijnen der bovenzijde; de achtervleugels met sporen
eener donkere booglijn op twee derden.
Achterlijf onzuiver wit, buik en de gewoon gevormde en
gespoorde, glad beschubde pooten helderder wit.
LEPIDOPTERA VAN HET FIL. CURACAO. 63
Een wijfje heeft onzuiverder, meer leembruine, donkerder
voorvleugels, waarop men geene dwarslijnen kan onder-
scheiden.
Prionopteryx spec.
Drie slechte exemplaren eener tot dit genus behoorende
soort, maar die niet nader bestemd kan worden.
In het voorbijgaan merk ik op, dat door Wollaston, in de
Annals and Magazine of Natural History, ser. V, vol. 3,
p. 340 (1879), ook eene soort van St. Helena is beschre-
ven. Zij was door Zeller gezien. Buitendien is er eene uit
Oost-Afrika bekend (exturella Zell.). De zes andere gepu-
bliceerde soorten zijn uit Amerika.
Achroea (aff.) spec.
Een exemplaar eener soort, die aan Achroea grisella Fahr.
is verwant, maar ader 10 der voorvleugels ontbreekt niet
en 6 loopt in den achterrand uit, niet in den voorrand.
Het exemplaar is wat onfrisch en aan den kop beschadigd,
daarom benoem ik deze, waarschijnlijk nieuwe soort liever
niet. De vlinder heeft zeer smalle stofgrijze voor- en donkerder
achtervleugels. De halskraag is grauwachtig okergeel, de
kop helderder.
Nephopteryx spec.
Eenige afgevlogen exemplaren eener soort van den ge-
wonen, Europeeschen vorm. Zij herinnert eenigszins aan
poteriella Zell., doch is nog minder geteekend.
Myelois (sens. Zeller) spec.
Een mannelijk exemplaar eener soort bij definitella Zell.
De sprietwortel is geheel normaal. Wat de vleugels betreft,
is dit voorwerp vrij gaaf en frisch, maar de palpen ont-
breken en daarom laat ik deze soort liever onbeschreven,
Ader 5 der achtervleugels is aanwezig.
Myelois (sens. Zeller) spec.
Een aantal zeer slecht geconserveerde exemplaren eener
64 BIJDRAGE TOT DE KENNIS DER
soort bij Peterseni Zell. De sprietwortel is bij de mannen
normaal. Achtervleugels met ader 5.
Epischnia spec.
Een slecht exemplaar eener Phycide, waarvan men alleen
kan zeggen dat zij tot het genoemde genus behoort.
Zophodia Bollii Zeller, Verh. Zool. Bot. Ges., 1872, p. 550,
pl. 3, f. 21a, 6; id., 1874, p. 336. — PI. 5, fig. 6; fig. Ga
(kop).
Tien exemplaren dezer reusachtige Phycide, die op Curacao
niet zeldzaam schijnt te zijn; zij komen overeen met een
door Boll, in Texas gekweekt zeer gaaf voorwerp in mijne
verzameling, waarnaar de bijgaande afbeelding gemaakt is.
De door Pater Jansen gezonden stukken zijn namelijk
minder goed geconserveerd, en ik wenschte toch hier eene
goede afbeelding te geven, daar er nog slechts ééne van
deze soort bestaat.
De vlinder is door Zeller, als gewoonlijk, kennelijk be-
schreven, en ik kan dan ook niet beter doen dan naar
bovenvermelde citaten te verwijzen. Alleen merk ik op,
dat hij opgeeft dat de sprieten ook bij het wijfje kamtanden
hebben, die slechts korter zijn dan bij den man; zij zijn
bij al de voor mij staande wijfjes draadvormig. Verder is
bij de Curaçaosche voorwerpen het zwarte, schuine boven-
gedeelte der eerste dwarslijn dikker dan bij mijn Texaansch
mannetje, en ook dan Zeller’s afbeelding, waar overigens de
vleugels wat te kort en te breed zijn voorgesteld.
Zeller heeft deze soort in het genus Zophodia Hübn., v.
Hein. geplaatst, bij couvolutella Hübner, en inderdaad is hier-
tegen weinig in te brengen, Vleugelvorm, kleur, teekening,
aderstelsel en richting der palpen, zelfs de vorm, kleur
en teekening der pooten zijn bij beide soorten dezelfde.
Ik merk alleen de volgende, reeds door Zeller aangeduide
verschillen op: 1°. de veel forschere bouw, 2°. de dikkere,
naar achteren opgeblazen beschubbing der schouderdeksels,
LEPIDOPTERA VAN HET FIL. CURACAO. 65
3°. de eenigszins baardvormig verlengde beschubbing van
lid 1 der palpen, 40. de gekamde sprieten van den man.
Of het op deze kenmerken is dan wel op nog andere dat
Grote zijn nieuwe genus voor deze soort, Megaphycis s.,
Canadian Entomologist XIV (1882), p. 30, heeft gevestigd,
weet ik niet, daar ik dat Tijdschrift niet kan raadplegen.
Volgens de laatst aangehaalde mededeeling van Zeller
leeft de rups dezer soort mineerend in de bladeren van
Agave.
TINEINA Stainton.
Cydosia nobilitella Cramer, III, p. 128, pl. 264 G. —
Westwood, in Duncan's Natur. Library 37, pl. 24, f. 2. —
Zeller, Horae Soc. Ent. Ross., A877, p. 239. — Berg,
An. Soc. Cient. Argent., 1880, Sep. p. 5.
Prays? hilarella Snellen, Tijds. v. Ent., XXI (1878),
bop de er 14:
Een man.
Deze soort is dezelfde als mijne Prays? hilarella. Ik had
namelijk den vlinder uit Cramer’s ruwe afbeelding niet
herkend; het spijt mij echter in dit geval niet, dat ik mij
aan eene vermeerdering der synonymie bezondigde, daar
zij aanleiding gaf tot de uitmuntende afbeelding der soort
door Mr. Brants. Met de door hem vervaardigde, schoone
voorstelling komt het exemplaar van Curacao zeer goed
overeen, alleen is dat voorwerp mannelijk en minder frisch.
De man is iets slanker dan het afgebeelde wijfje, heeft een
dunner achterlijf, met eene korte, breede stompe staartpluim,
en op den wortel van ader 4 der voorvleugels eene lange,
smalle, blaasvormige verhevenheid. Het overige, ook de
nervuur, komt overeen met mijne boven aangehaalde
beschrijving.
Psecadia xanthorrhoa Zeller, Horae Soc. Ross., 1877, p. 239,
pl. ‘Sì, Fo
Een wijfje, beschadigd en zonder palpen; mijne determi-
natie wil ik dus niet voor geheel zeker uitgeven.
66 LEPIDOPTERA VAN HET EIL. CURACAO.
Gelechia spec.
Een zeer slecht exemplaar eener aan de Europeesche
Gel. tessella Hübn. herinnerende soort.
Gelechia? spec.
Twee fragmenten.
PTEROPHORINA Zeller.
Platyptilia spec.
Een fragment.
ETUDES
SUR
LE GENRE NOPS,
PAR
A. W.M. VAN HASSELT.
Après le voyage scientifique, fait en 1885 par M.M. les Professeurs
Suringar et Martin dans nos possessions des Indes occidentales,
leur compagnon, notre membre zèlé, Mr. Neervoort van de Poll,
a offert au Musée d'histoire naturelle à Leide, entre autres, une
petite collection d’Aranéides des îles Aruba, Bonaire et Curacao.
A la demande de mon ami Ritsema, j’ai entrepris la tâche, quoique
assez difficile, de les déterminer.
Avant d'achever ma liste de ces araignées, je me suis hâté de
décrire, en particulier, sa trouvaille la plus heureuse, savoir un
exemplaire unique, appartenant au genre très extraordinaire ops.
Pendant trente ans que je m'occupe de l’aranéologie, jamais je
n’avais eu le privilège d’examiner une vraie araignée à deux
yeux, comme celle dont notre collègue vient d'enrichir le Musée
national. Aucun de mes nombreux amis et relations aux Indes orien-
tales et occidentales n’avait pu m’en rapporter un représentant.
J'étais sur le point de ne plus y croire. Et pourtant je savais,
que le célèbre aranéologue W.S. Mac-Leay l’avait décrite et fait
dessiner d’une manière claire et précise ') et que Walckenaer dans
ses Apteres >), comme Ramon de la Sagra dans sa liste *), l’avaient
1) Annals of Natural History, by Jardine, etc. (1838), vol. II, n°. 7, p. 1.
„On some new forms of Arachnida (Edition de Londres de 1839).”
2) Tome II, p. 442.
3) Histoire physique, politique et naturelle de Vile de Cuba, Paris 1857. Arach-
nides, p. LXXV.
68 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
notée depuis sans hésitation ni critique, Ce ne fùt que très long-
temps après, que ce genre singulier a été retrouvé par Mr. le
Comte Eugen Keyserling '). Sa diagnose positive, basée sur
plusieurs individus d’une tout autre espèce, a confirmée maintenant
la découverte de Mac-Leay sans replique.
Néanmoins il ne peut être nié, que le doute sur l’existence
d’un tel genre d’araignées a été assez répandu autrefois, et même
encore un de ces jours il m’a semblé, qu’un éminent entomologue,
à qui J'avais communiqué ma bonne fortune, ne fut pas trop assuré
de ma possession d’une Nops. En tout cas il me donnait le conseil
de m’assurer bien dûment, si je n’aurais pas à faire avec quelque
monstrosité («eine Spinne mit Augen-Defekt »). Cette supposition,
j'en suis convaincu, ne trouvait pas son origine dans la négation
du genre, mais uniquement dans sa grande rareté et dans la crainte
que je pourrais me tromper. C’est justement cette rareté, qui
dicta à celui, qui le premier avait vu une Nops, cette phrase:
«that my aim now is, to show that spiders may have only
two eyes» *). C'est elle aussi, qui fit écrire à Mr. Lucas, le
rapporteur de la découverte de Mac-Leay: « Nous pouvons avancer,
sans aucun doute, que c’est la seule aranéide qui, jusqu’à présent, .
ne nous ait offert que deux yeux, et il nous aurait été permis
de douter de cette organisation bizarre, si Mac-Leay n’était pas
un entomologiste aussi connu » *). Ainsi on ne doit pas s'étonner
que Mr. Simon, 25 ans après la publication de Mac-Leay, n'avait
pas encore eu l’occasion de la juger autrement. « Ce genre » disait
il alors, «est une anomalie dans l’ordre des aranéides. En effet
c'est le seul qui n’ait que deux yeux. Son extreme rareté empèche,
qu’il soit parfaitement connu » *).
Quoiqu'il soit bien avéré, que les Nops, jusqu'ici, ne sont
1) Voir „Amerikanische Spinnen-Arten”, dans Verhandlungen der K.K. zool. bot.
Gesellsch. in Wien, Band XXVII (1877), S. 217.
2) Mac-Leay, loc. cit. p. 2.
3) Voir Annales d. l. Soc. entom. de France, T. VIII (1839), p. 118: „Sur
un travail de M. Mac-Leay, etc.”
4) Voir son Histoire naturelle des Araignées, 1864, p. 110.
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 69
trouvées que très rarement ou plutôt dans très peu de lieux, là
où elles proviennent, on peut en rencontrer plusieurs individus.
Du moins Mac-Leay les nomme «common» pour Cuba, et Keyser-
ling a pu disposer aussi de divers exemplaires à la fois, tant
adultes que jeunes, mais tous pris exclusivement dans la Nouvelle
Grenada.
L’habitude d’examiner toujours des araignées à huit ou à
six yeux !) donne une explication satisfaisante aux doutes qui
ont existés, non seulement sur les araignées à deux yeux, mais
également sur celles à quatre yeux, par exemple sur la Tessarops,
dite quadri-oculaire et publiée par Mr. Rafinesque *) avant la Nops.
A propos de la Tessarops, — je la présume aussi originaire de
l’Amerique, — nommée maritima et citée par Latreille dans son
Système, comme «genre» spécial, on lit chez Mr. Lucas ce
passage: «On est souvent très surpris de rencontrer des genres
vraiment remarquables et dont même on se refuse à croire l’exis-
tence, tels sont, par exemple, les Zessarops de Rafinesque, genre
qui a toujours été revoqué en doute, à l'exception cependant du
célèbre Latreille». A l'exemple de celui-ci, il n’acceptait alors la
Tessarops qu'à cause de la Nops. Ayant acquis la certitude de
l'existence d’une araignée binoculaire, il croyait qu’il n’était
plus autorisé de nier une autre à quatre yeux. «Le nouveau genre
Nops de Mr. Mac-Leay» — telle est sa conclusion — «entraine
naturellement avec lui celui de la Tessarops de Mr. Rafinesque *).
Mr. Mac-Leay en pensait autrement et nomme la Tessarops ma-
1) Qu'on se figure l’étonnement du lépidopterologue, du diptérologue, etc.,
qui un beau jour entendraient parler de papillons ou de mouches à 6 ou 8
yeux!
2) Je n’ai pu consulter son ouvrage. Mac-Leay cite les , Annales des sc. phys,
(de Bruxelles)”, Lucas les „Annales génér. des sc. phys. (de Philadelphie)”, sans
autres indications. Pour les Annales derniers Mr. Thorell ajoute: le Tome VIII.
(On European Spiders, Literature, p. XIX).
3) Loc. supra cit. p. 117 ad 119. Lucas y a ajouté ceci: , Puisque la nature
a créé des aranéïdes avec huit yeux et même six, elle aurait fort bien pu en
créer d’autres avec quatre yeux et même deux”. Selon cette théorie de „pos-
sibilité”, en dehors de l'observation positive, on pourrait aller plus loin et
présumer aussi l'existence d'araignées à 10, 12 ou plusieurs yeux!
70 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
ritima Raf. «extremely apocryphal» '). Dans cette opinion il fut
suivi par Mr. Thorell qui, lui aussi, avait étudié cette araignée
à la source méme’), Il n’en laisse subsister que bien peu, en disant :
«Whether any 4-eyed spider exists, is uncertain; the 7. maritima
Raf., which is said to be distinguished by that unusual number
of eyes, is so ill described and drawn, that one cannot feel certain,
even that this animal is a spider at all»! *).
Mr. Keyserling semble du méme sentiment; du moins ayant
fait, longtemps après, la découverte d’une autre araignée quadri-
oculaire, il a glissé en silence sur le genre Tessarops, et préféré
pour elle le nom générique de Tetromma *). Sauf mon grand res-
pect pour l'opinion de ce célèbre aranéologue, il parait que son
genre nouveau laisse aussi à désirer. Il a décrit sa Zetromma lutea
d’après un seul exemplaire à trois yeux, auxquels le quatrième, —
Pun des deux supposés postérieurs, — manquait. A cause de ceci
l’auteur lui même l’a déclaré un «Missgeburt», en y ajoutant que
son specimen fut «ganz verschrumpft und dass dieses im Leben
wahrscheinlich ganz anders ausgesehen hat»! Sur sa planche (Taf.
XIV, £. 25) on trouve que l’oeil unique des deux réputés pos-
térieurs ne montre pas la même précision de forme, que le dessin
indique pour les deux yeux antérieurs. N’est ce donc pas une
hypothèse hasardée, que l'existence vraisemblable d’une monstro-
sité «per oculorum defectum», — chose pas très rare °), — se
1) Loc. supra cit. p. 5.
2) Voir dans les Annales (de Philadelphie) cités: Rafinesque, , Description
d'une araignée, qui constitue un nouveau genre”, p. 88, pl. 116, fig. 1.
3) On European Spiders, p. 28.
4) Spinnen aus Uruguay u. s. w. von Graf Eugen Keyserling, in Verkandl.
d. k. k. zool. bot. Gesellsch. in Wien, Band XXVII (1877), S. 607.
5) Ainsi Von connait, d’aprés Cavanna, Herman, Thorell et d’autres, des
individus de Segestria, Uroctea, Lycosa, Attus, Prosthesima et Gnaphosa, qui
tous semblaient avoir perdu un ou deux de leurs yeux, par cause externe
accidentelle, sans régéneration. Parmi celles Mr. Bertkau m'a fait remarquer
surtout la dernière, pour laquelle Mr. Kempelen avait proposé, par erreur, le
nouveau genre , sénoculé” 7%ysa. Mr. Simon et Mr. Pavesi ont trouvé également
de telles modifications congénitales, avec défaut partiel de quelques yeux,
chez des araignées, qui séjournent dans des lieux obscurs. La Leptoneta micro-
phthalma E. S., par exemple, a été rencontrée par Mr. Simon en général avec 6,
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. il
serait bornée, in casu, à «un» oeil? Ne se pourrait il pas, que
son araignée, — très détériorée selon son propre aveu, — en
avait perdu plusieurs?
Le mystère, dont fut couvert longtemps l’histoire des araignées
quadri-oculaires typiques 1), du moins pour les deux genres
cités, a été levé par la découverte de Mr. Cambridge de son genre
Miagrammopes à quatre yeux, de Ceylan 2). Une nouvelle espèce,
le Miagrammopes rimosus, de Siam, ayant «utrinque oculi bini»,
vient d'être décrite par Mr. Simon °).
Quant aux araignées à deux yeux le genre Nops de Mr. Mac-
Leay m’en semble jusqu'ici le seul représentant.
Découverte en 1838 à Cuba, dans le lieu dit « Guanabacoa » ,
son espèce a reçu le nom de N. Guanabacoae. (PI. 6, fig. 7).
Après celle ci, Mr. Taczanowsky a fait connaître, en 1873, une
seconde espèce, dans sa Diops Branicku, de Cayenne, dont je
présume qu’elle doit étre rapportée a notre genre 1). (PL 6, fig. 5).
Depuis, Mr, Eugen Keyserling, en 4877, a publié une descrip-
tion excellente, avec des figures, d’une troisième Nops, de la
Nouvelle Grenade, sa Nops variabilis (loc. sup. cit.). (PI. 6, fig. 8).
Enfin, en 1885, notre jeune voyageur Hollandais, Mr. Neervoort
van de Poll, a eu la bonne chance de trouver un nouvel exem-
par exception avec 4 yeux, et le vulgaire Nesticus cellulanus CIk., avec ses 8
yeux, n’en possède parfois que 6 ou même 4, comme Mr. Pavesi a observé sur
son Nesticus, dit ,speluncarum”. Voir la literature notée ci après (p, 73) sur les
araignées cavernicoles.
1) Je dis ,typiques” afin de les distinguer de quelques araignées caverni-
coles ou hypogées, dont le nombre des yeux (8, 6, 4) peut varier pour les
mêmes espèces.
2) Il me fâche, d’avoir négligé de noter le Journa! et la date de cette publi-
cation de Mr. Cambridge.
3) Voir ,Arachnides de Siam” par E. Simon, dans Actes de la Société
Linnéenne de Bordeaux, Vol. XL (1886) p. 21. A la diagnose des quatre yeux
il ajoute pour son espèce: ,Spatio diametro oculi saltem dimidio latiore separati;
oculus exterior interiore circiter + major et a margine laterali spatio diametro
oculi saltem duplo angustiore sejunctus”. — De cette description il résulte que
les quatre yeux sont rangés ici dans une seule série, disposition tout à fait
différente chez la Tetromma Keys.
4) Voir dans Horae Societatis entomologicae Rossicae , T. X (1873), p. 73 „Les
Aranéides de la Guyane Française”,
72 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
plaire du genre, dans Vile de Bonaire, de nos colonies Indo-
occidentales '). (Pl. 6, fig. 1).
Deux de ces naturalistes, le premier et le dernier, ajoutent
qu’on rencontre ces araignées le plus souvent «sous des pierres».
De ce qui précéde on aura remarqué, qu’elles ont leur habitat
ordinaire dans le nouveau monde et qu’elles paraissent limitées à
sa partie méridionale. Du moins Mr. Hentz, dans ses Spiders of
the United States, 1875, n’en fait pas mention pour l’Amérique
du Nord. Cette distribution géographique peu étendue explique
leur extrème rareté.
Les aranéologues qui ont pu étudier, de visu, des individus de
ce genre, sont d'accord sur sa très grande affinité avec les Segestriae
et surtout avec les Dysderae. Pendant quelques jours j'ai été dupe
moi-même de cette similitude. Sans avoir consulté encore mes livres
et sans avoir eu le temps d’examiner mon specimen de plus près,
jai commis l’erreur de le faire admirer par les membres de notre
Société entomologique °) comme une belle espèce de Dysdera inconnue!
Les Nops trouvent leur place systématique dans le tribu des
Tubitelariae 5), famille des Dysderoidae ‘), sousfamille Nopsinae °)
1) Mr. Lucas, en 1839, et Mr. Ramon de la Sagra, en 1857, eux aussi,
ont bien écrit sur notre genre, — locis supra citatis, — mais ils se bornent
à la simple annonce de la découverte de Mac-Leay. — C'est tout ce que j'ai pu
trouver sur la connaissance des Nops. Je me recommande beaucoup pour des
informations complémentaires.
2) Voir Tijdschrift voor Entomologie, Deel XXIX, blz. cr. (Verslag der
Wintervergadering van 17 Januari 1886).
3) D’après ses investigations anatomiques Mr. Bertkau croit, que les carac-
tères de ce tribu conviennent moins aux Dysderoidae que ceux des Territelariae
(Versuch einer natürlichen Anordnung der Spinnen, S. 367). Récemment cette
opinion est refutée en partie par Mr. Thorell, qui s’exprime sur cette question
suivamment: „That the Dysderoidae differ from the other Tubitelariae in a few
important points and show some affinity with the Territelariae, is true; but
they are, at all events, much more closely related to the typical Tubitelariae ,
than to any other spiders” (Annals and Magazine of Natural History for April
1886, p. 309).
4) Taczanowsky a placé sa Diops dans la famille des Drassides (loc. cit. p. 72).
5) Les Nopsinae, — pour lesquelles j’ai trouvé quelque part aussi la
dénomination moins juste de „Nopidae” — sont caractérisées par lui de cette
sorte: ,Nur zwei Augen. vorhanden; Spinnwarzen in zwei Reihen geordnet, und
zwar oben 2, unten 4; die letzten Glieder der beiden vorderen Fusspaare mit
häutigen Anhiingseln versehen” (loc. cit. p. 217).
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 73
de Keyserling. Cette classification du genre Nops peut donner
lieu à la question, s'il doit être incorporé dans le groupe des
araignées cavernicoles, qui appartiennent aussi en grande partie
à la même famille des Dysderoidae ').
En reconnaissant leur grande affinité, d’un autre côté on ne
peut méconnaitre ici une différence assez notable. Chez les caver-
nicoles, — dont la vue, dans les générations successives, a été
perdue totalement ou en partie par défaut plus ou moins grand
de l’influence de la lumiére, — on a remarqué 4 cet égard une
certaine variabilité ou instabilité pour les mémes espéces,
Chez les -Nopsinae connues, au contraire, quoiqu’elles vivent sous
des conditions analogues, il est bien vrai, que le nombre des
yeux est réduit 4 un minimum de deux, mais ceux-ci me sem-
blent constants et d’une valeur essentielle pour caractériser le
genre. Chaque aranéologue, qui verra une Nops «in natura, en
sera convaincu. Ici il n’y a point de doute sur des yeux « rudimen-
taires » ou sur quelque «monstrosité par défaut». Chez notre exem-
plaire du moins ils sont d’un aspect, d’un développement et d’une
structure tout-à-fait normales. Comme sur les dessins des autres
spécimens, l’on reconnait tout de suite une oculation très ty-
pique.
1) A Vexception du Hadites tegenaroides Keys., les trois autres araignées
cavernicoles anophthalmae, qui sont connues jusqu'ici, seraient de cette famille, :
comme |’ Anthrobia mammouthia Tellkamm (une Leptoneta selon Mr. Simon), la
Stalita taenaria Schiôdte et la Telema tenella E. Simon. Les araignées caver-
nicoles ne sont pourtant pas toujours tout à fait aveugles; leur cécité n’est
souvent que partielle, soit par diminution du nombre des yeux, soit parceque
ces organes sont devenus plus pales, moins convexes et surtout plus petits ou
rudimentaires. Parmi celles-ci la Sfalita Schiödtei Thor. est aussi une Dysderoide,
On European Spiders, bij Thorell, p. 28 et 155; — Notice sur les Arachnides
cavernicoles et hypogés, par E. Simon, dans Extrait des Ann. d. 1. Soc. entom. de France,
5me série, séances du 10 Janvier et 11 Décembre 1872, p. 215 et 473; — Liste
générale des Articulés cavernicoles de l'Europe, par. L. Bedel et E. Simon, dans
Extrait du Journ. de Zool. d. Paul Gervais, T. IV (1875) p. 1; — E. Simon,
13me Mémoire de ses Etudes arachnologiques, dans Annales cités, séance du 23
Février 1881, p. 205; — Sopra una nuova specie di ragni cavernicoli, del Prof.
P. Pavesi, dans Annal. d. Mus. civ. d. Genova, Vol. IV (1873), p.350; — Con-
siderazioni sopra nuovi casi di cecità parziale negli Aracnidi, del Prof. P. Pavesi,
dans Rendiconti del R. Instituto Lombardo, Série II, Vol. XIV, fase. IV (1881),
74 ETUDES SUR LE GENRE NOPS.
Quoique du reste d’une analogie morphologique assez prononcée
avec le genre Dysdera, les Nops possèdent, entre autres '), un
caractère propre et tout spécial dans leurs appendices mem-
braneuses aux tarses et métatarses des deux pieds antérieurs,
Mac-Leay et Taczanowsky n’y ont pas fait attention, mais Keyser-
ling, qui a découvert cette organisation générique, les a fait
figurer d’une manière si exacte *), que je n’ai eu nulle peine de
les reconnaître chez notre exemplaire.
Elles sont blanchâtres, comme laiteuses, plus ou moins opaques,
minces, peu volumineuses, pour la plupart assez difficiles à observer
avec la loupe, au nombre de trois. (PI. 6, fig. 10).
La première s'élève à l'extrémité du tarse, entre les ongles.
C'est une languette membraneuse, sémiovale, petite, et très difficile
à constater; chez notre exemplaire surtout elle est cachée en grande
partie par de gros poils multiples, flexueux et plumeux (« Fieder-
haare ») °).
La moyenne ou la seconde se trouve en dessous, ä la base
du tarse. C’est une apophyse plus prononcée, en guise d’une
lancette ou d’un éperon (calcariformis). Comme Keyserling l’in-
dique, elle semble mobile sur une articulation simple.
La troisième appendice est attachée en dessous du métatarse,
sur presque toute sa longueur. Elle représente un quadrilatère
allongé de peu de hauteur, encadré par une double palissade
régulière de poils simples, droits, raides et plus longs qu’elle.
Examinées à un fort grossissement (de x 200 à 300), seules
la première et la troisième sont membraneuses (« hiutig» Keys.),
tandis que la moyenne, — l’appendice calcariforme, — a plus de
consistance et moins de transparence; elle parait être tant soit peu
1) Par exemple la disposition des filières (voir Keyserling).
2) Loc. sup. cit. Taf. VII, fig. 84. Son beau dessin surpasse sa description
bien trop courte. Il affirme ne pas avoir reconnu des appendices semblables
chez les autres Dysderoïdae. Ne se trouvent-elles point dans d’autres familles?
Une comparaison ultérieure me semble nécessaire.
3) Ces poils manquent dans la figure de Keyserling; de là la première mem-
brane y est beaucoup plus dictincte,
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 75,
cornée (chitineuse ?). Je n’ai pu vérifier plus exactement leur texture,
ne voulant pas endommager mon exemplaire. Néanmoins la troi-
sième ne me semble pas tout-a-fait hyaline ou sans structure; son
rebord mérite cette qualification, tandis que la partie sousjacente ,
aux contours tant soit peu crénélés, est plus ou moins granuleuse
(celluleuse ?) et striée irréguliérement (fibrilleuse ?). Son ensemble
pourrait étre comparè à un petit fragment de dentelle.
Quelle est la fonction de ces appendices? Keyserling se contente
de les nommer «eigenthümlich» et «sonderbar ». On pourrait
penser à leur analogie avec les scopulae, mais à cause de la
nature membraneuse de la première et de la troisième, je présume
plutôt que ce seront des organes tactiles, pouvant suppléer à
la vision réduite des Nopsinae. Le « calcar » ou l’appendice moyenne
a peut-être quelque analogie en miniature, ou au moins une certaine
homologie avec l’éperon tibial de la première paire des pattes
chez quelques Territelariae, à fonction inconnue. Mais cette apophyse
ne se rencontre que chez des Mygales mâles, tandis que Keyserling
et moi nous l’avons observée aussi chez les femelles des Nopsinae.
Maintenant que je suis en état de la juger, la supposition d’une
affinité de notre araignée avec les Galéodes !), basée sur le
même nombre des yeux et en particulier sur leurs appendices aux
pattes, me parait bien peu fondée. Leurs yeux ne se ressemblent
guères, ni par emplacement, ni par la structure, et leurs appen-
dices n'ont rien de commun. Très développées chez les Galeodoidae ,
elles sont presque microscopiques chez les Nopsinae. Sessiles chez
celles-ci, elles sont pédiculées dans l’autre genre. Leur structure
diffère tout-à-fait, et l’organisation assez riche, constatée pour les
premières, est inconnue pour les dernières, dont la structure me
semble beaucoup plus simple. Attachées aux deux pattes antérieures
des Nopsinae, elles ne se trouvent qu’à la paire postérieure des
Galeodoidae. Chez celles-ci elles sont coxales, chez les précédentes
tarsales. Enfin, s’il y a peu de doute sur la fonction de ces
1) Voir mes: ,Studién over de Galeodiden of Solpugiden”, Ilde Stuk, de
» poot-aanhangsels”, dans Tijdschrift voor Entomologie, DI. XXVII (1883—84),
blz. 99.
76 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
organes, servant dans l'acte de la copulation des Galéodes, leur
destination chez les ops, probablement d’une nature bien diffé-
rente, — peut-étre tactile, — est encore à démontrer.
C’est bien à regretter, que Mr. Taczanowsky n’a pas fait atten-
tion, pour son prétendu genre nouveau d’araignées binoculées, à
la présence de ces appendices. Dans l'incertitude sur cette propriété
importante, j'ai avancé plus haut, que sa Diops !) appartiendrait
vraisemblablement à la Mops de Mac-Leay, «à laquelle» —
comme Taczanowsky l’avoue lui-même, — «elle parait proche
par ses caractères». Selon lui la Diops serait surtout différente par
«emplacement des yeux» et par «quelques details des autres
parties». Il ajoute, «qu’on peut se convaincre de leur diversité par
la comparaison des diagnoses génériques». Cette comparaison, faite
aux deux descriptions, ne m’a pas satisfaite, La différence capitale,
par exemple, se trouverait dans l’oculation. De celle-ci on lit
chez Mac-Leay: «Eyes only. two, placed close together, towards
the fore part of the cephalothorax», auquel il indique plus loin
une «macula oculifera parva nigra»; et chez Taczanowsky: «Deux
yeux, situés au sommet du devant de la tête, tout près l’un de
l’autre. Ils sont situés sur l’unique tache noire, qui dépasse un peu
leurs contours». Ces descriptions se ressemblent beaucoup entre elles ,
et ont assez de similitude avec mes observations de notre exemplaire,
pour ne pas admettre la nécessité de deux genres. Dans les «autres
détails» j'ai aussi remarqué beaucoup plus de conformité que de
variété, à l'exception de quelques différences sans trop de valeur
pour la forme du sternum et du labium *) Une différence plus
marquée, selon moi, mais à laquelle l’auteur semble attacher peu
d’importance, ne peut être passée en silence, savoir que «l’abdomen
de la Diops Branickii est trois fois plus long que le corselet».
Cette relation ne se rencontre pas du tout chez les autres Nop-
1) Ne pas confondre la Diops avec le genre octoculin Dinopis, plus proprement
„Deinopis”, de Mac-Leay. -— Si Mr. Taczanowsky (qui peut-être n’a pas pu
consulter, comme moi, Mac-Leay in originali) serait convaincu que ma sup-
position n’est pas fondée, j'en fais mes excuses à ce célèbre auteur.
2) Voir plus loin ma comparaison des espèces,
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 77
sinae. Si l’unique exemplaire, d’après lequel Taczanowsky a créé
sa Diops, fut parvenu à la maturité, certes on aurait dû compter
avec cette différence. Quoique l’auteur déclare qu’elle «parait
être adulte, ou au moins proche de cet état», j'ai des raisons
plausibles pour en douter. Non seulement elle est la plus petite des
Nops, qui me sont connues, mais toute sa figure (II, 2) me
parait indiquer un individu jeune, aux palpes duquel le sexe ')
ne se laisse pas reconnaître avec sécurité et pour lequel nulle
mention est faite, ni dans le texte, ni par le dessin, de la con-
formation de l’épigyne. Quand on veut comparer ensuite la con-
figuration et le colorit de la plaque dorso-abdominale chez la Diops
Branicku Tacz. et la Nops variabilis Keys., on ne saura y mécon-
naître une ressemblance très prononcée. Dans mon opinion la
premiere peut être considérée comme un pullus ou 2 junior
de la seconde.
DESCRIPTION DE NOTRE EXEMPLAIRE.
DIAGNOSIS.
Nops glauca sp. nov. 9 (ut videtur, nondum ex omni
parte matura).
Bono totais LUS RU SES Or Tale,
» eephalothoraeis;.. ntm o "2 #27, Sp
Latitudo cephalothoracis antica . . . . . 13 »
» » IMSA Wren FIOM ee AE
Longitudo abdominis . . . . . . . . 55 »
Latitudo » RE ST Bead LE) HO AID
Longitudo mandibularum . . . . . . . 0.9 » *)
Pedes 4. 1. 2. 3 (1 et 2 fere aequales).
Mamillae 6 (superius 2, inferius 4).
1) Taczanowsky la décrit comme „femelle”. L’extrémité tarsale du palpe
semble indiquer plutôt un jeune mâle (comparez notre fig. 5).
2) Mensurae meae debità aceuratione ideo tantillum carent, quia exemplar
unicum nocere metuebam,
78 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
Cephalothorace, ut et mandibulis, labio ac sterno, hoc obscurius
Jusce marginato, e fusco-rubescentibus; — oculis ex albo trans-
lucidis, in parvi maculd basali nigra positis; — pedibus palpisque ,
ut et maxillis, his infra ad latus tenuiter nigro-marginatis, laetius
e fusco-flavescentibus, femoribus autem, imprimis paris I et II
subinfuscatis ; — abdomine, supra et ad latera, ex coeruleo virides-
cente s. glauco, infra, parte apicali excepté, prope mamillas cum
ano lutescentes, coloris laetioris viridis; absque ulld pieturd
dorsali; — regione genitali, cum spiraculis, obscurius delineatd.
Cephalothorax coriaceus, oblongo-convexus etsi parum eleva-
tus, fere pyriformis, sine impressionibus cephalicis, sine limite
thoracico et fere sine sulco mediano, subnitidus, scabriculus, parce
et brevissime pilosus.
Oculi bini, sat magni, simplices, non pupillati, in tuberculo
communi parum alto, convexi, nitidi, subovato-rotundati, non
contigui sed valde approximati, cum axi visus latera versus directà,
circiter pro quartà vel quintà cephalothoracis longitudinis parte a
margine clypei distantes.
Mandibulae directae, fere non divergentes, subconicae, nec
crassae nec convexae , duplo longiores quam latiores, sed distan-
tiam oculorum areae a clypeo non superantes, subnitidae, parce
pilosae, cum unguibus ordinariis transversis, brevibus, minusque
validis.
Maxillae longiores quam latiores, semilunares, antice fere ad
rectangulum truncatae, arcte et pene totae labium cingentes.
Labium parum longius quam latius, semiovatum, antice sub-
acuminatum.
Sternum ovatum, idcirco longius quam latius '), antice trun-
catum, postice subacuminatum, fere planum, asperum s. scabri-
culum, in luce solari subnitidum, brevissime pilosum, infra, ad
circumferentiam, indistincte sed sat regulariter, ex flavo macu-
latum, margine quasi polygonali, obscuriore.
1) Sterni conformatio (Pl. 6, fig. 3), — uti quoque dorsi abdominis color, —
non exacte picturae originali respondent.
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 79
Abdomen molle, oblongo-ovatum, parum hirsutum (an abra-
sum ?).
Pedes modice fortes, magis ad breviores quam ad longos
ducendi, subnitidi, parce et brevissime albo-pilosi, non aculeati,
coxis, — hac III paris excepta, — solito longioribus, femoribus,
praecipue in pare I et II, incrassatis. Tarsi, antice pilis nume-
rosis crassioribus obtecti, indivisi, ut mihi videtur "), sed in pare
I et II posterioribus breviores, biunguiculati , unguibus nigris, sat
longis, 5 aut 6 denticulatis. De horum et metatarsorum appen-
dicibus in duobus paribus anterioribus, exiguis et difficulter
visibilibus, vide supra pag. 74.
Palpi ordinarii, sat longi, nec tenues, nec crassi, pilosiores,
praecipue in parte tarsali, solito magis clavatà, sed (ut videtur)
unguiculo terminali carentes,
Mamillae in duabus seriebus, subrectis, quarum superior
ex binis crassioribus et ceteris aliquantulum longioribus, in-
ferior ex quatuor °) tenuioribus, inter se non plane, sed
fere aequalibus (mediis paulisper minoribus) constat, omnes ad
apicem non conicae sed cylindraceae et praesertim pro majoribus, in
fusulorum areà, circulo interiore obscurius picto praeditae,
Epigyne, ut videtur, nondum plane evoluta, tribus lineis
ex nigro viridescentibus, quarum mediä posticà subsemilunari,
leviter sulcatà, indicatur. — Pone illam, sed huic contigue, ad
utrumque latus, adest spiraculum sat magnum, transversum,
ad formam stigmatis s. stomatis, absque vestigio secundi spira-
culorum paris distincto.
America meridionalis: «F ontein», in insula Bonaire.
Sub lapide.
Neervoort van de Poll.
mm
1) Confer Keyserlingii observationem, pro sud specie diversam: loc. sup.
cit., p. 219, quo dicit: „Die Tarsen sämmtlicher Beine deutlich zweiglie-
drich”. Hancce tarsi divisionem sat certe observare mihi nondum contigit.
2) Keyserling, loc. sup. cit., pro suà Dysderoidarum subfamilià »Dysde-
rinae” relationem contrariam indicat: „Superius 4, inferius 2 mamillae”,
80 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
COMPARAISON DES ESPÈCES.
Les espèces de Nops, parvenues à ma connaissance, offrent une
diversité de grandeur remarquable, due en partie aux diffé-
rences d’age.
Le 4, presqu’adulte, de Mac-Leay, avec une longueur de 12,5
mm. ') («5 lin»), est Vexemplaire le plus grand; — vient
ensuite le nôtre d’une g, de maturité douteuse, de 9.5 mm. —
La 2 adulte (?) de Keyserling n’est que de 6.3 mm., et son d
adulte que de 5 mm.; — enfin l'espèce incertaine (une 9?) de
Taczanowsky serait la plus petite, de 4.4 mm.
Leur couleur, assez conforme pour les parties antérieures,
diffère notablement pour la moitié postérieure.
Celle du céphalothorax et de ses dépendances est désignée
comme «sanguineo-ruber» (Mac-Leay), — «heller oder dunkler
rothbraun» (Keyserling), — «jaune orangé» (Taczanowsky), —
et «e fusco rubescens et flavescens» (mihi).
L’abdomen est d’une couleur uniforme chez la Nops de Mac-
Leay («colore obscuro») et la nötre («toto glauco»). Il montre,
au contraire, un dessin dorsal chez la variabilis de Keyserling
(«oben braun, mit gelbem Langsbande und drei gelbe Strichen»)
et la Branicki de Taczanowsky (selon la description, «blanc-rose,
orné par une ligne médiane et des taches dorsales de rose plus foncé»).
Il y a des variations pour les individus jeunes. Keyserling
remarque, qu'ils sont en général d’une couleur plus claire °) et
d'un dessin moins distinct. Probablement à cause de cela il a
choisi le surnom de «variabilis».
En comparant, in originali, les descriptions et les figures des
deux espèces dernières, je ne doute pas, qu’on y trouvera, avec
moi, une grande analogie, qui, jointe à l’observation sur la varia-
bilité de l’une d'elles, peut légitimer ma supposition de leur identité,
1) Cette mesuré est conformé à sa ligne de grandeur. Ramon de la Sagra ne
reconnait, probablement par erreur de calcul, que 11 mm. pour cette Nops.
2) Par exception il a trouvé aussi parmi les siens un exemplaire à dos
gris-bleuâtres
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 81
Les yeux des Nops montrent une conformité suffisante pour
caractériser le genre, sauf quelques modifications dans leurs con-
figuration (un peu plus ovale ou plus ronde) et de leur position
réciproque (un peu plus ou moins rapprochée). De méme leur
emplacement sur une tache basale noire est observé en général ').
Cependant pour les espèces il y a une différence plus réelle à
noter, savoir dans leur distance du bord du bandeau, plus
grande pour la Nops de Mac-Leay (voir sa figure) et la nòtre (PI. 6,
fig. 1), que pour celles de Keyserling («um das dreifache ihres
(des Auges) Durchmessers») et de Taczanowsky («près de l’extré-
mité de la tête») ?).
La forme générale du céphalothorax et de abdomen a beaucoup
de rapport dans toutes les espèces, l’un étant pyriforme et plus ou
moins convexe, sans trace visible de démarcation entre la téte et
le thorax, l’autre plus ou moins ovale et peu revêtu de poils °).
Également on observe une grande analogie dans la relation de
leur longueur réciproque, suivant environ la formule de 2:3 ou
de 4:5. Toutefois l’exemplaire de Taczanowsky, avec une longueur
du céphalothorax = 1 et de l’abdomen = 3 («trois fois plus long
que le corselet»), fait une exception, pas à négliger, à la règle.
Cest ici la place pour poser la question suivante: Ce caractère
différent, — le plus essentiel que j'ai pu remarquer , — suffirait-il
peur autoriser la formation d’un genre nouveau, basé comme
il le serait sur un seul individu pas encore parvenu à la maturité?
Tous les auteurs sont d’accord sur la relation des pattes, de
4. 1. 2. 3, avec deux griffes denticulées.
Elles ne sont que d’une longueur médiocre. Les «paltes
allongées», dont parle Mr. Walckenaer *), ne sont pas justifiées
par le texte de Mac-Leay, mais plus par sa figure (d’un mâle).
1) Il y a des individus sans tache. ,I possess another species (?) of the
genus, which has no black spot” (Mac-Leay). ,Peut-être est ce une variété
d'âge” (Walckenaer).
2) Ses deux figures laissent beaucoup à désirer, pas le moins pour les détails
des yeux.
3) Seule la Nops de Mac-Leay („abdomine hirto”) parait faire exception.
4) dAptères, pi 442,
6
82 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
De même on est d'accord généralement sur l'épaisseur, plus ou
moins grande, du femur et en partie de la tibia des deux paires
antérieures. Mac-Leay seul n’indique pas ce caractère, ni dans sa
description, ni sur sa planche. Je présume, du moins pour la
dernière, que ceci s’explique parce qu’il l’a fait dessiner d’après
un exemplaire desséché («drawn from a dried specimen»). Dela
peut-étre ') aussi la couleur trop brunatre du céphalothorax et des
pieds dans sa figure, désignée dans la texte comme «sanguineo-
rubra».
Des autres parties du céphalothorax, les mandibules et les
machoires ne présentent pas des différences marquées. A celles
de la lèvre et du plastron Mr. Keyserling attache peut-être
une trop grande importance °).
La lèvre, il est vrai, est nommée «longer than broad» par
Mac-Leay; — au contraire «plus large que haute» par Tacza-
nowsky; — «eben so lang als breit» par Keyserling; — et « parum
longius quam latius» par moi. (Pl. 6, fig. 9).
Quant au plastron, on l’a qualifié: «oval, twice as long as
broad» (M. L.); — «ovoide» (Tacz.); — «etwas länger als breit»
(Keys.); — et «ovatum, ideirca longius quam latius» (mihi). Sa
longueur plus grande, chez la Nops de Mac-Leay (un d), n’est
peut-etre qu’une variété de sexe.
La morphologie caractéristique des filières chez les Nopsinae, —
qu'on trouvera assez identique dans les deux dessins, qui exis-
tent °), — ne serait pas sujet à caution, sans une remarque de
Mr Keyserling (loc. cit. p. 220) à propos de leur diagnose par
Walckenaer, pour la Nops Guanacaboae. D’après ce dernier celle-ci
aurait, entre autres, «deux filières très allongées», et Keyser-
ling (sans avoir pu consulter l’ouvrage de Mac-Leay) se rapporte
1) Mac-Leay affirme, que sa figure ,was coloured from a sketch made of the
live animal”. Son dessinateur semble avoir fait plus d’attention au „specimen”
desséché, qu'au dit „ sketch”.
2) Il les indique surtout pour la distinction de son espèce de la Nops de
Mac-Leay (loc. cit. p. 220), de laquelle il avoue pourtant ne connaître que le
reféré de Walckenaer sans figures.
3) Celui de Mr. Keyserling convient beaucoup avec le nôtre (Pl. 6, fig. 4).
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 83
à cette définition et attribue à cette espèce «zwei sehr lange
Spinnwarzen». Je dois observer pourtant, que dans le reféré de
Walckenaer, l’expression de Mac-Leay sur ce point a été rendue
d’une manière tant soit peu erronée. Qu'est ce qu’on trouve chez
Mac-Leay? «Six spinners . . . . . , of which two are very pro-
minent». En confrontant sa figure et la nôtre (PI. 6, fig. 7 et À
nobis) avec cette définition, Mr. Keyserling vraisemblablement
m’avouera, que les deux filières supérieures méritent bien, tant
soit peu, la qualification de «very prominent», sans être pour cela
+ «très allongées».
Je pourrais indiquer dans la diagnose originale de Mac-Leay une
différence, qui semblerait avoir plus de poids. Il ajoute, que deux
autres filières (de la série inférieure) «are inconspicuous»!
Mais cette expression, en vérité trop forte, s’explique, comme je
l’ai supposé plus haut pour les pattes, par l’examen d’un «dried
specimen»; les deux filières les moins volumineuses auront été
desséchées.
La structure des stigmates ou des spiracula des Nopsinae
n’est pas douteuse. Leur identité avec ceux des autres Dysderoïdae
(les «Dysderinae» de Keyserling) est bien constatée. Comme il
parait, leur nombre seul peut varier. Selon ce qu’il a vu chez sa
variabilis, Keyserling leur reconnait: «zwei Athemôffnungen hinter
einander, an jeder Seite des Bauches». Taczanowsky n’en dit rien
pour sa Diops. On lit chez Mac-Leay pour son espèce type: «has
only two pulmonary pouches; or, if it has four, the additional
ones are very small». L’assertion de cet auteur est en tous points
conforme au résultat de mes recherches sur notre glauca ').
Des organes génitaux on ne connait, et encore sans trop de
détails, que le palpe mâle, d’une grande simplicité, de la
Nops de Keyserling, offrant le type de la famille. Il est décrit
1) Récemment Mr. Thorell fa fait observer, à propos de la paire postérieure
des spiracles, qu'elle peut varier dans les Dysderoïdae en général. Abstraction
faite du nombre des ouvertures externes, il déclare, qu'on trouve en cette
famille, proprement dit, „but one pair of air-sacs”. (Ann. and Mag. of Nat.
Hist, déja cités, p. 315, 316 et 319).
84 ETUDES SUR LE GENRE NOPS.
imparfaitement par Mac-Leay, comme «thick, oval and hirsute»,
tandis que sa planche parait indiquer de méme, que son individu
n’est pas encore parvenu à pleine maturité.
L’épigyne est tout-à-fait inconnue. Keyserling la passe en
silence pour sa femelle nommée «adulte». Mac-Leay et Tacza-
nowsky n’en font pas mention du tout. Notre exemplaire ne montre
qu’une petite fissure médiane douteuse ').
CONCLUSIONS.
4°. Les Nopsinae connues sont bornées à l’Amerique du Sud.
2°. Elles y paraissent bien rares. Jusqu'ici on ne les a ren-
contré qu'à Cuba, la Nouvelle Grénade, Bonaire et a Cayenne.
3°. Après sa découverte, par Mr. Mac-Leay, datant d’un
demi-siècle a-peu-près, la Nops n’est constatée que par Mr. Key-
serling, en 1877, et récemment par moi, sur le beau specimen
de Mr. Neervoort van de Poll.
4°. A ces trois Nopsinae vraies une quatrième espèce, tant
soit peu douteuse, décrite par Mr. Taczanowsky, sous le nom de
Diops, est liée très étroitement.
5°. Même il me semble, que la Diops Braniekü Tacz. n’est
qu'un individu bien jeune de la Nops variabilis Keys.
6°. Cette supposition, quand elle se vérifie, donne lieu à la
question de priorité suivante sur la dénomination de l’espece: la
variabilis Keys. (1877) ne doit-elle être remplacée par la Dranickiv
Mez. VOL en
7°. Les deux espèces citées sub 6°. se ressemblent pour la plupart
dans les caractères du genre, et entre elles par leur couleur plus claire,
jaunatre, et par leur dessin dorso-abdominal maculé et strié.
1) On sait du reste, qu'en général l'épigyne des Dysderoidae est assez peu
marquée à l'extérieur, |
2) Quant & moi, je voterais pour retenir le premier nom, basé sur un
examen beaucoup plus scrupuleux et sur les deux sexes,
ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS. 85
8°. Chez les autres, la Guamabacoae et la glauca, — d’une
affinité mutuelle encore plus prononcée, — la couleur du dos de
l’abdomen, très différente pour chacune d’elles, est, au contraire,
plus sombre, égale et sans dessin.
9°. La belle découverte de Mr. Keyserling des appendices
membraneuses aux pattes antérieures, dans les deux sexes,
est constatée par moi, en tous points, sur notre femelle.
10°. L'existence de ces organes, non seulement chez une espèce
de Nops à dos dessiné (la variabilis), mais aussi reconnue sur une
tout autre à dos de couleur égale (la g/auca), devient d’une valeur
très caractéristique pour ce genre.
11°. Vu Pextrème rareté des Nopsinae, les naturalistes des
Indes occidentales, en particulier aux îles, pourront mériter de la
science par leurs recherches zèlées, surtout sous des pierres.
N.B. — Dans ces Etudes j'ai réuni les quatre Nopsinae citées
dans un seul genre, le genre Nops de Mac-Leay. Il m'est resté
quelque doute là dessus. Je me suis demandé, s’il ne serait pas
mieux d’en séparer le genre Diops de Taczanowsky? En exami-
nant les figures de notre Planche collective, on verra que ces
quatre espèces différent entre elles, non seulement par la taille,
mais aussi par leur habitus et leur dessin. — A cette point
de vue elles présentent deux groupes, chacun d’une ressem-
blance mutuelle. Le premier contient la Nops primitive de Mac-
Leay (fig. 7) et la Nops glauca nobis (fig. 1). Dans le second la
Diops primitive de Taczanowsky (fig. 5) semble avoir beaucoup
de rapport avec la N. variabilis Keys. (fig. 8).
Cette observation pourrait donner lieu à la remarque: Pourquoi
ne pas avoir admis ces deux genres des Nopsinae?
Outre les considérations développées dans le texte, à propos de
la moindre valeur de la Diops de Taczanowsky, j'ai basé mon
opinion de l'identité générique principalement sur la découverte
86 ÉTUDES SUR LE GENRE NOPS.
de Keyserling des appendices tarsales, qui paraissent éga-
lement propres à l’une comme à l’autre des deux groupes indiqués
Néanmoins je laisse volontiers aux aranéologues-maitres la décision
de cette question.
EXPLICATION DE LA PLANCHE 6.
(Dessinée obligeamment par mon ami le Dr. Ed. Everts).
>
Fig. Nops glauca sp. nov., en dessus.
» La méme, pour les yeux, plus grossie.
» La méme, en dessous.
> co Do
» La méme, pour les filières, plus grossie.
» Diops Branicku Taczanowsky (copie).
» La méme, pour les yeux (copie).
ION
» Nops Guanacaboae Mac-Leay (copie).
Nops variabilis Keyserling (copie).
nd
© %
La méme, pour les parties buccales (copie).
Y
>
>
Patte antérieure de la Nops glauca, avec les appendices
tarso-métarsales.
SYNONYMISCHE AANTEEKENINGEN,
DOOR
P. C. T. SNELLEN.
4. Over den generieken naam Parthenos.
Hübner heeft in zijn Verzeichniss bekannter Schmetterlinge, Augs-
burg 1816, «bei dem Verfasser zu finden» (!), op p. 38 een
genus Parthenos, waarin hij Sylvia Cramer I, pl. 43 F, G plaatst.
In de Sammlung exotischer Schmetterlinge van denzelfden auteur
wordt die naam nog eens gebezigd voor eene Noctuine (N. #ubilis ;
Parthenos nubilis Guenée, Noct. III, p. 80). Het is duidelijk,
dat beiden niet te gelijk in gebruik kunnen blijven, en daar Guenée
nu voor het Noctuinen-genus den naam Parthenos heeft geadopteerd ,
terwijl Boisduval en Westwood (zie Kirby, Syuon. Cat. of Diurn.
Lep., p. 230) en ook Herrich-Schaffer in zijnen Prodromus den
generieken naam Minetra voor Sylvia bezigen, vervalt Parthenos
voor de genoemde dagvlindersoort. De questie van prioriteit kan ,
bij het bekende karakter van Hübner’s Verzeichniss, hier niet op-
geworpen worden.
2. Artaxia simulans Butler.
Deze soort, door Butler van Amboina beschreven in de Annals
and Magazine of Natural History, 5 ser., vol. XIII, p. 201 (1884),
was reeds vroeger door mij bekend gemaakt , mede van Amboina,
in het Tijdschrift voor Entomologie als Porthesia subnobilis (zie
deel XXIV, 1880—81, p. 128). Ik merk hierbij op, dat Artaria
Walk. en Porthesia Steph. geen twee verschillende genera zijn,
maar er één uitmaken. Zuproctis Hübn. Verz., ouder dan de naam
88 SYNONYMISCHE AANTEEKENINGEN.
van Stephens, wordt door Felder verworpen en door Choerotricha
vervangen, omdat die naam reeds vroeger zou zijn gebezigd; doch
Saalmüller (Lepidopteren von Madagascar, p. 183) bestrijdt deze
bewering en terecht. Er was wel een Reptilen-genus Zuproctus
Gene, maar geen Huproctis. Een tweede genus Zuproctus is dat
van Solier (1851) onder de Coleoptera,
3. Caligula lonasii Butler.
Deze vlinder, uit Japan, beschreven in de Annals and Magazine
of Natural History, 4 ser., vol. XX, p. 479, en later nog eens
in Illustr. of typical Specimens etc., II, p. 16, pl. 25, f. 2, is
Saturnia Boisduvalii Eversmann,
4. Caradrina latebrosa Lederer,
Lederer publiceerde deze soort naar een enkel mannetje, uit
Syrie, in de Verhandlungen der zool. bot. Gesellsch. zu Wien, V
(1855), p. 205, tab. 2 (Syr.) f. 11. Door de welwillendheid
van den tegenwoordigen eigenaar, Dr. Staudinger, heb ik dat
voorwerp thans voor mij. Het is zeer gaaf en vrij frisch. Ik bevind
bij vergelijking, dat het dezelfde soort is, die Guende, Noctuél.\,
p. 156, als Spodoptera Cilium beschrijft. Guenée’s werk is van
1852 en dus zijn naam de oudste, Hoogstwaarschijnlijk moet hierbij
ook worden geciteerd Spodoptera capicola Herr. Schäff., Samml.
aussereurop. Schmett., p. 68, f. 131, als een iets grooter en lichter
voorwerp. De achtervleugels zijn bij Herrich-Schäffer te sterk rood
getint; zijn werk kwam van 1850—1858 uit, de juiste ouderdom
der fig. 131 blijkt dus niet.
Dit diertje is alzoo bekend uit Syrie, van de Kaap de Goede
Hoop en van Java; de genoemde schrijvers beschreven echter slechts
den man. Het wijfje is iets grooter, heeft wat smallere voorvleugels,
die geheel donker stofgrijs zijn, met sporen der teekening. Ik heb
vijf Javaansche mannen en drie wijfjes voor mij. De eersten komen
zeer goed met Guenée’s beschrijving overeen en zijn op thorax en
voorvleugels wat lichter en grijzer dan Lederer’s voorwerp. Een
man, dien ik voor camicola houd en aan de welwillendheid van
SYNONYMISCHE AANTEEKENINGEN. 89
den heer Môschler te danken heb, is niet geheel gaaf, en ik durf
dus, hoewel ik niet aan mijne determinatie twijfel, laatstgenoemde
afbeelding niet met volkomen zekerheid bij Cilium trekken. Generiek
behooren beiden stellig bijeen.
Wat de generieke questie aangaat, zoo heeft Lederer volkomen
gelijk met zijne soort tot Caradrina te rekenen. De eenige afwij-
king van belang is, gelijk hij (Noctuinen Buropa’s p. 132) opmerkt,
dat de mannelijke sprieten «schwach vortretende Ecken» hebben
en «pinselartig bewimpert» zijn. Bovendien constateert hij by
latebrosa (en exigua) de aanwezigheid van een pluimpje op den
eersten achterlijfsring. Herrich-Schäffer merkt, 1. c. bij capicola op:
«Ich weiss nicht, warum Herr Boisduval sie mir als eine Spodoptera
bezeichnet; ich würde sie unter Charadrina gereiht haben, ebenso
wie die folgende». (Dit is ezcisa H.S. fig. 129, ook van de Kaap,
welke synoniem is met Spodoptera abyssinia Guen.; de afbeelding
van den laatsten is blijkbaar zeer slordig en past niets op zijne
beschrijving).
Spodoptera is namelijk weder een van de vele Guenée’sche genera,
die wijlen Lederer zoo vertoornden en bij welker beschrijving met
vele woorden eigenlijk niets wordt verteld. Ik heb, behalve Sp.
Cilium, nog voor mij Sp. Mauritia Boisd., Guen. (14 gave ex.
van Java en Celebes) en Pecten Guen. (99 Filum Guen.) (24 ex.
van Java en Celebes). De eerste heeft dik behaarde mannelijke
voorpooten, terwijl het wijfje normaal is en de sprieten bij beide
sexen draadvormig zijn; de tweede bezit kort gebaarde sprieten
bij den man, met gewoon gevormde pooten. Deze beide soorten
zouden dus m. i. hoogstens als afdeelingen kunnen komen aan de spits
van het genus Caradrina, welks kenmerken zij overigens vertoonen.
Pecten maakt den indruk van een sterk ontwikkelden Cilium.
5. Agrophila gibbosa Snellen (Tijdschr. v. Ent., XV,
p. 50, pl. 4, £ 9, 40; id. XXV, p. 232).
Tot mijn leedwezen moet ik ook eene van mijne eigene soorten
afmaken. De genoemde Afrikaansche A. gibbosa is namelijk Noctua
scitula Rambur, waarbij ook komt Nola exasperata Led. (Verhandl.
90 SYNONYMISCHE AANTEEKENINGEN.
zool. bot. Ges. V, 1885, p. 183, tab. 5 (Syr.) f. 13) uit Syrie
(zie Staudinger’s Catalogus); doch zij behoort niet in het genus
Erastria, waar zij in genoemden catalogus voorkomt, want de
voorvleugels missen de aanhangcel. Wil men dus hierop geen
nieuw genus gronden, dan kan scitula niet anders dan als eene
afwijkende soort in Thalpochares Led. komen. Eene Acontia is zij
ook niet, niettegenstaande veel overeenkomstigs en hoewel Lederer
niet bepaald de aanwezigheid eener aanhangcel voor dit genus eischt.
Ik stip nog aan, dat naar een bericht in het Record of zoological
Litterature for 1884, de rups van scitula door Millière is bekend
gemaakt in de Revue d’Entomologie, III, p. 1, pl. 4, f. 1—4 en
«feeds on Coccidae ».
6. Scotosia lucicolens Butler.
Deze soort, door Butler (Illustr. of type. spec., Il, p. 54, pl. 7,
f. 10), uit Japan, beschreven en afgebeeld, is Scotosia atrosignata
Bremer.
BESCHREIBUNG
NEUER PSELAPHIDEN
AUS
der Sammlung des Museum Ludwig Salvator.
Ein Beitrag zur Fauna Brasiliens, der Kgl. Niederländischen
Besitzungen in Indien und Neuhollands.
VON
Dr. L. W. SCHAUFUSS, R.
(Fortsetzung von Thl. XXIX, S. 241).
CYLINDRARCTUS Schauf.
xúluwdgos (cylindrus); &gxtos (ursus).
nov. gen.
Antennae fere approximatae, undecim-articulatae, fere monili-
formes, clava triarticulata.
Palpi articulis 2°.—4°. elongatis, tertio et quarto cultriformibus,
quarto apice rotundato-obtuso, extus subsinuato, secundo
petiolato, ex media parte ad apicem elongato-clavato.
Caput antrorsum angustatum, subtus porrectum.
Thorax subcordatus.
Corpus subcylindricum; abdomen leviter marginatum.
Coxae anteriores approximatae, posticae distantes.
Tarsi monodactyli.
92 BESCHREIBUNG
Cylindrarctus americanus Schauf. — Subeylindricus ,
piceus, longe hirsutus, nitidus, capite thoraceque sanguineis, an-
tennis pedibusque rufis; antennis articulo primo incrassato, sub-
quadrato, latitudine longiore, secundo subquadrato , 3°.—5°. breviter
obconicis, basi truncatis, 6°.—8°. fere rotundatis, 3°.—8°. latitu-
dine aequalibus, nono globoso, decimo leviter transverso, utrinque
rotundato, ultimo magno, breviter obovato, apice piloso; capite
convexo; elytris politis, longe-hirsutis, nigris; elytris humeris apiceque
sanguineis, quadristriatis, stria discoidali post mediam partem ab-
breviata; thorace subcordato, basi plicatula.
Long. 2 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Illinois, Belfrage.
Die Fühler sind genähert, kräftig, die Keule ist dreigliederig. Der
Vorderkopf ist nach unten gerichtet.
Maxillartaster: Erstes Glied wahrscheinlich sehr klein; zweites
gestielt, von der Mitte an nach vorn zu länglicher Keule erweitert,
lang; drittes Glied etwas kürzer als das zweite, breit messerförmig ,
im ersten Drittel nach innen etwas erweitert; viertes Glied wiederum
breit messerförmig mit kurzem Stiele, vorn abgerundet.
Das behaarte Halsschild lässt nicht zu, zu constatiren, ob etwa
beiderseits ein Grübchen vorhanden ist. Es ist länglich herzförmig ,
die Seiten in der Mitte etwas wulstig erweitert, nach vorn aus-
gezogen, verengt.
Hinterleib rund, Seiten etwas wulstig.
Eine Klaue.
Unterseite. Sieben Hinterleibsringe sichtbar, wovon der zweite
nur wenig breiter ist als der erste; der erste erreicht die Breite
des zweiten in der Mitte, wenn der Ausschnitt mitgenommen wird;
der dritte Ring ist 2 so breit als der zweite; der vierte und der
fünfte jeder halb so breit als der zweite, der sechste (7?) hat
tiefe Grube, der siebente bildet die Afterklappe.
Vorderhüften genähert, hoch, Schenkelanhänge nicht gross,
quer. Mittelhüften genähert, halbkugelig vorstehend, Schenkel-
anhänge länger als an den Vorderfüssen, fast 4 der Schenkel
NEUHR PSELAPHIDEN. 93
einnehmend, Schenkel auf diesen ansitzend. Hinterhüften entfernt.
Hinterbrust dazwischen mit Eindruck und gerundetem Ausschnitt
(9?). Schenkelanhang klein, länglich.
(Eingeschaltet in der Meinung, diese Gattung könne auch in Brasilien
vertreten sein.)
PYXIDICERUS Motsch.
Essai d'un Catalogue des insectes de Vile Ceylan.
(Bull. Soc. Imp. Mose. 1863, p. 422).
Herr .Edm. Reitter, in seinem « Versuche» die Pselaphiden-
gattungen tabellarisch festzustellen, was er als natürliches System
betrachtet, stellt obige Gattung zu den Euplectiden, deren Fühler
von einander abgerückt (eingefügt) sind. Dazu bemerkt Herr
Reitter, «dass diese Gattung als beschrieben betrachtet werden
könne, obgleich die Angaben über Klauen, Frontalhöcker etc.
fehlen ».
Diese Verdächtigungen drucken haben zu lassen ist von Herrn
Reitter sehr Unrecht. Wenn auch Herr v. Motschulsky von seinem
einzigen Exemplare die Klauen nicht beschreiben konnte, so hat er
doch im Uebrigen eine so genaue Beschreibung, auch der
Frontalhöcker gegeben, dass es wünschenswerth wäre, Herr
Reitter lernte von älteren Autoren und unterliess endlich, Alles
zu verunglimpfen, was ihm nicht gleich mundrecht gemacht ward,
Wer weiss, ob Herr Reitter nicht Pywidicerus nochmals als Reitter’sche
Gattung beschrieb..
Die mir vorliegenden Arten von Pyxidicerus Motsch. aus Sumatra
sind zu trennen
in solche, deren Kopf behufs Aufnahme der
Fühlergruben nach vorn verlängert ist und dessen
Hinterleibssegmente je seitlich zwei entfernte
Seitenkielchen tragen ;
hierher eine Art. . . ... Rajah m.
in solche deren Kopfverlängerung nicht in dem
Maasse vorhanden ist dass sich seitlich Gruben
94 BESCHREIBUNG
bilden, die Oberseite mit Ausnahme des glinzenden
Hinterleibes matt, der Hinterleib ohne sichtbare
Seitenkielchen ist ;
NG Ga venustus m.
amoenus Me
in solche, wo eine Verlängerung und Erhöhung
des Kopfes nicht vorhanden ist, sondern die
Fühler fast aussehen als;ob sie seitlich eingelenckt
waren ;
ere i tythus m.
cordiger m.
in solche, wo der nasenartige Vorsprung fast
direct zwischen den Augen, nur ein wenig nach
vorn liegt und stark erhöht ist, die ganze Ober-
seite glinzend ist und der Hinterleib in der durch
den Rand gebildeten Vertiefung zwei dicht neben
einander liegende feine Linien hat ........ triophthalmus m.
Die ersten drei Abtheilungen haben die von Motschulsky in der
Gattungsbeschreibung sehr wohl hervorgehoben Basalgrübchen im
Quereindruck über dem Schildchen liegend. Die vierte Abtheilung
hat einen Eindruck von drei dicht neben einander liegenden Gruben ,
die dritte Grube nach vorn.
Die Pyxidicerus-Arten lassen sich leicht bestimmen und zwar:
Halsschild mit schwer sichtbarer, nach hinten abgekürzter
Längsfurche.
Drei grosse Gruben querüber und ein Quer-
eindruck mit 3 Punkten über dem Schild-
chen (Flügeldecken , Fühlerknopf und Beine
röthlich, sonst pechbraun). . . . . . . .. Rajah Schauf.
Sumatra.
Ohne die drei grossen Gruben, mit zwei
Pünktchen über dem Schildchen . . . .. castaneus Motsch.
Ceylon.
Längsfurche schwach.
Discus kaum grubenartig vertieft, von da
NEUER PSELAPHIDEN. 95
ab nach den Hinterecken zu ein leichter
Eindruck je in einem Grübchen daselbst
endend, Quereindruck vor dem Schildchen
ohne deutliche Punkte. Dem cordiger ähn-
lich, aber noch einmal so klein. . . . .. tythus Schauf.
Sumatra.
Halsschild ohne Längsfurche.
Vorn mit drei seichten Gruben querüber
den Discus. Ueber dem Schildchen ein
kurzer Quereindruck, der jederseits punkt-
artig vertieft ist (kastanienbraun, Flügel-
decken und Extremitäten heller)... . . venustus Schauf.
Sumatra.
«Discus vorn in der Mitte mit einem einge-
drückten Punkt, über dem Schildchen ein
Quereindruck, der beiderseits schwach
vertieft ist. Die Vertiefung nach den
Hinterecken fortgesetzt gedacht, bemerkt
man wiederum einen eingedrückten Punkt. amoenus Schauf.
Sumatra.
«Discus vorn leicht quer eingedrückt, ebenso
an den Seiten nach hinten, über dem
Schildchen eine tiefe kurze Quergrube,
jederseits punktartig vertieft und daselbst
glänzend. Die Quergrube verläuft bogen-
artig nach vorn und den Seiten und endigt
daselbst wiederum in einer kleinen Grube. cordiger Schauf.
Sumatra.
«Discus mit einem Grübchen, dahinter über
dem Schildchen zwei Grübchen und je eine
zur Seite. Die mittelsten drei Gruben
lehnen mit. den Rändern an einander ,
wovon. die beiden hinteren kaum geschieden
sind. (Flügeldecken glänzen!!). . . . ¢riophthalmus Schauf.
Sumatra,
96 BESCHREIBUNG
Pyxidicerus Rajah Schauf. — Elongatus, castaneus, sub-
nitidus , antennarum articulo ultimo pedibusque subtestaceis , elytro-
rum disco rufo-castaneo, capite thoraceque densius punctatis, elytris
punctatissimis ; antennis fortibus, articulis brevibus; capite transverso ,
antice utrinque excavato; thorace latitudine longitudinem aequante,
breviter subcordato, disco ad apicem leviter foveiforme-canaliculato ,
utrinque ante angulos fovea aequa, supra scutellum valde trans-
versim impresso, impressione tripunctata; elytris in disco non punctatis,
subquadratis, lateribus vix rotundatis, ad apicem angustatis, basi
emarginata, subelevata, valde quadripunctata, stria suturali integra,
juxta suturam valde impressis, impressionibus antice nitidis; ab-
domine postice vix ampliato, late marginato, segmentis supra
quinque visibilibus, tribus primis longitudine aequalibus, utrinque
bilineatim-carinulato-insculptis.
Long. fere 11 mm., lat. 1 mm.
Hab.: Sumatra.
Es ist dies der grösste der mir bekannten Pyxidicerus-Arten.
Er zeichnet sich durch eine Färbung aus, die mit der des casta-
neus Motsch. übereinstimmen mag, durch dicht punktirten Kopf
und Halsschild, dadurch, dass die Flügeldecken weniger punktirt
sind, durch glatten Discus derselben, durch die Finsenkung neben
der Naht, durch Basaleindruck des Halsschildes mit drei Pünktchen
und nach vorn verlängerten Eindruck auf der Mitte des Hals-
schildes, welcher wie eine Rinne aussieht.
Der glänzende Hinterleib, dessen Seitenkanten nach hinten stumpf-
eckig vorstehen, hat oben fünf sichtbare Ringe. Die ersten drei
davon sind gleichbreit, glatt, glänzend, der vierte schmäler, seitlich
etwa so weitläuftig als die Flügeldecken punktirt ; die ersten drei
Ringe haben jederseits zwei Längskielchen, am vierten bemerke
ich aber nur ein abgekürztes.
Pyxidicerus triophthalmus Schauf. — Elongato-ovalis,
subnitidus, thorace subtiliter punctulato, abdomine pubescente,
castaneus, antennis pallidioribus; antennis in medio capite in nodo
elevato insertis; thorace angulis anticis distinctis, obtusis, lateribus
EE
JVLE del, A.J.W. sculps.
Curacaosche Lepidoptera.
Mii |
ce
NE
a
n as we
Ù
i UNE TI
Den il A Der ne
Den
e i |
cl: i
ie Li um Il dh di
| sh | Ùi a i ae
zal
Pl 4,
J.v.L.d® del. È . A.J.W.sculps.
Cnracaosche Lepidoptera.
PR
RATE
APE
i
S di i Vee
TRA I
LAM Te
E
J.w.L.JF del.
Curaçaosche Lepi doptera.
Fui
* be vats à t
Pile ais
iA VA JA rt
PA Pa
xl «sh ie
FSG:
A
ums
Gen. Nop S Mac-Leay.
Ed Ev. del.
NEUER PSELAPHIDEN. 97
postice rotundatis, disco unifoveolato, basi profunde quadrifoveolata ,
foveolis duabus basalibus et discoidali approximatis sed separatis,
lateralibus elongatis; elytris subquadratis, stria suturali integra,
discoidali media abbreviata, basi profunde quadri-impressa ; abdomine
ovali, marginato, segmentis supra quinque visibilibus, tribus primis
(solum?) utrinque bilineatis.
Long. 44 mm., lat. è mm.
Hab.: Sumatra.
Das Halsschild ist an den Seiten äusserst fein, ein wenig sperrig
punktirt, dagegen an der Basis dichter. Der Mitteleindruck auf
dem Halsschilde ist rund, tief, siebartig, die daran schliessenden
hinteren Eindrücke brillenartig, als ob zwei Ringe eingedrückt wären.
Auf den Flügeldecken kann ich eine Punktur nicht finden,
obgleich der Glanz derselben kein durchschlagender ist. Neben
dem Suturalstreif sind die Flügeldecken ziemlich tief eingedrückt.
Der Hinterleib ist sehr fein behaart, glänzend, und scheint
namentlich an den Ränderen die graue Pubescenz deutlich hervor.
Fühler kurz, Keule sehr gross, während die Mittelglieder nicht
so stark als bei Aajah m. sind.
Der Zeichnung Motschulsky’s nach (Bull. Mose. 1861, T. IX
f. 16) wäre Pyx. triophthalmus seines Kopfes halber am ehesten
als Type zu betrachten, der Beschreibung nach steht aber Kajah
‘dem castaneus am nächsten.
Pyxidicerus tythus Schauf. — Opacus, dense subtilissime
punctulatus, rufo-piceus ; antennarum basi, thorace, elytris, seg-
mentorum abdominalium basi obscure rufescentibus; pedibus palli-
dioribus; capite brevi, transversim convexo; thorace subquadrato,
angulis anticis leviter excisis, lateribus postice subrotundato angulatis,
disco elongato-foveolatim-impresso, utrinque ad latera foveolato,
his tribus foveis linea indistineta conjunctis, supra scutellum trans-
versim et breviter profundius impresso ; elytris thorace latioribus, basi
emarginata, lateribus postice leviter rotundatis, basi quadriplicata,
plicis subdepressis, striis suturali impressa, discoidali valde abbre-
7
98 BESCHREIBUNG
viata, solum ad basin distineta; abdomine subparallelo, lateribus
postice vix rotundatis, postice obtuso, supra quinque segmentis
visibilibus, quorum primo angustiore quam secundum et tertium,
quarto paullum latiore, segmentorum angulis posticis parum pro-
minulis.
Long. 1 mm., lat. circa 1 mm.
Hab.: Sumatra.
Unterscheidet sich von Pyx. Rajah m. durch Kleinheit, matte
Oberseite, durch die Eindrücke. des Halsschildes, welche vom
Discoidalgrübchen nach den vor den Hinterecken liegenden Grübchen
laufen, durch verhältnissmässig breite Flügeldecken, ferner durch
Mangel der Seitenkielchen auf dem Hinterleibe.
Ich besitze nur ein an den Fühlern beschädigtes Exemplar. Das
erste und zweite Fühlerglied sind dicker als die folgenden Glieder.
Auffallig ist, dass das zweite Glied eher ein ganz klein wenig
dicker als das erste, und quadratisch, kaum länger als breit,
seitlich etwas abgerundet ist. Die folgenden Glieder sind scheiben-
formig , ganz eng aneinandergepresst. (Keule fehlt an meinem Stücke).
Wenn nicht der Eindruck über dem Schildchen ware, wurde
ich das Thier nicht zu Pyxidicerus stellen.
Pyxidicerus venustus Schauf. — Habitu Pyxidicero cor-
digero similis, differt autem thorace antice non transversim impresso,
supra basin quadri-impresso, impressionibus duabus mediis connexis,
carinula vero separatis, disco et lateribus antice leviter foveatis;
thorace subcordato, angulis posticis rotundatis, anticis angulatis;
abdomine nitido, supra quinque segmentis visibilibus, quorum
primo angusto, secundo tertioque latis, inter se aequalibus, quarto
tertio angustiore, at latiore quam primum.
Long. 14 mm., lat. è mm.
Hab.: Sumatra.
Die Flügeldecken sind wie beim cordiger gestaltet, die Scheibe
etwas röthlicher angehaucht als die Seiten; der Hinterleib ist
seidenartig glänzend, ziemlich parallel, doch nach hinten etwas
NEUER PSELAPHIDEN. 99
rundlich erweitert. Die Hinterecken der Ringe stehen fast gar nicht
vor. Eindriicke finde ich auf letzteren nicht.
Ich sehe ein ziemlich deutliches messerförmiges, letztes Maxil-
lartasterglied.
Pyxidicerus cordiger Schauf. — Rufo-castaneus, pedibus
antennarumque clava pallidioribus, nitidus; capite, thorace, elytris,
antennisque opacis, punctatissimis; capite transverse triangulari non
valde porrecto; thorace rotundato-cordato, antice parum transversim
impresso, trifoveolato, supra basin profundius impresso, medio
foveis duabus profundioribus, nitidis ornato; elytris subquadratis,
basi emarginata, quadri-impressa, stria suturali integra, valde di-
stincta, discoidali media abbreviata, obtusa; segmentis abdomina-
libus supra quinque visibilibus, quorum quatuor prima longitudine
inter se aequalia, late marginata, tria prima postice utrinque
angulata, reliqua rotundata.
Long. 11 mm., lat. circa 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Grösser als Pyx. tythus m. Die Fühler sind, namentlich in den
Mittelgliedern, nicht so kräftig als bei Pyx. Rajah m. Die Punktur
auf den Flügeldecken, Halsschild und Kopf ist ziemlich gleich,
nur scheint sie auf den Flügeldecken nach der Naht zu weniger
dicht aufzutreten.
Die Flügeldecken sind kaum breiter als der Hinterleib, aber
breiter als das rundliche gewölbte Halsschild an der Basis, welches
hinten eingezogen ist.
Fühler nicht so eng eingelenkt als bei Pyx. Rajah m.
Pyxidicerus amoenus Schauf. — Elongato-ovalis, piceus,
subnitidus, antennarum clava pedibusque pallidis, elytris casta-
neis, capite, thorace, elytris punctulatis, subopacis; capite medio
leviter impresso; thorace rotundato-cordato, disco unifoveolato, basi
quadrifoveolata, his quatuor foveolis linea impressa conjunctis,
foveis mediis approximatis carinula separatis; elytris subquadratis,
100 BESCHREIBUNG
antice vix rotundato-angustatis, basi emarginata, elevata, quadri-im-
pressa, stria suturali integra, discoidali abrupta; abdomine sicut
in Pys. venusto.
Long. 11 mm., lat.
Hab.: Sumatra.
ulm
B
5
Von der Gestalt des venustus m., aber durch seinen Kopf mit
deutlichem Eindrucke verschieden.
Gamba brevipennis Schauf. — Testacea, dense pubescens;
capite subtriangulari, antice et angulis posticis rotundatis, vertice
profunde exciso, sulcis frontalibus antice subapproximatis, postice
profunde foveolatis et parum abbreviatis; thorace transverso, antice
semicirculariter-, postice utrinque valde exciso, supra basin bisi-
nuatim-impresso, utrinque profundius; elytris subquadratis, late-
ribus vix rotundatis, antice angustioribus, ad humeros rotundatis,
humeris distinctis, nodiformibus, basi carinulata, punctis quatuor
impressulis, stria suturali integra, apice leviter declivibus, trun-
catis; abdomine acute marginato, segmentis subaequalibus, primo
haud longiore; antennis fortibus, sensim latioribus, articulis 5°.—10°.
transversis, ultimo elongato, acuminato; palporum articulo ultimo
minute-oviformi, articulo secundo et item antennarum articulo
ultimo pallidis.
Long. 14 mm., lat. fere 2 mm.
Hab.: ad flum. Amazon.
Am Kopfe finde ich nur den tief ausgeschnittenen Scheitel,
welcher zwei Halbkreise bildet, etwas punktirt. Die Augen sind
gross, aber stehen kaum vor.
Die Flügeldecken sind namentlich an den Seiten und vorn deutlich
fein runzlich punktirt; die Behaarung derselben, so wie des Thieres
überhaupt, ist, bei guter Vergrösserung gesehen, zart zottig.
Von Gamba (Gasola Reitt.) Simoni Reitt. (Sagola Simoni Reitt.)
durch deutliche Schultern, nicht cpunktformigen» Suturalstreif und
durch kurze Flügeldecken abweichend, welche letztere bei brevi-
pennis m. so lang als breit sind.
NEUER PSELAPHIDEN. 101
Von Gamba Argus Reitt. verschieden durch Kiirze und Breite,
sowie durch schmale Hinterleibsringe und dadurch dass Gamba
Argus Reitt. gar keine Gamba Reitt., sondern eine Ducio/a Reitt.,
also richtiger ein Jubus Schauf. ist.
Mit Jubus Schaufussi Raffr. verglichen, weicht Gamba brevipennis
Schauf. durch seine, von der der Gattung Jubus eigenen ver-
schiedene Fühlerbildung ab; von Jubus longipennis Rafír., welche
ich für eine Gamba halte, durch die Fiihlerform und Kleinheit;
von Jubus laticollis Rafîr. (wohl ächter Jubus) ebenso generell
wie von Jubus Schaufussi Raffr.; von Jubus Reitteri Raffr. durch
das Maass, die Kopfform etc. Diese letztere Art ist sicher eine Gamba,
zu welcher Gattung als Synonym Arctophysis Reitt. gehören wird,
wie schon Herr Raffray glaubte.
Jubus inermis Schauf. — Elongatus, testaceo-rufus, nitidus,
pubescens; capite subelongato-triangulari, antice et angulis posticis
obtusis, vertice emarginato, convexo, sulcis parallelis, medio
approximatis; thorace postice cordato, antice obcordato, supr:
basin linea impressa , utrinque foveaeforme-impresso ; elytris latitudine
parum longioribus, subdepressis, basi media carinulata et utrinque
impressa, humeris pliciformibus, parum angustatis, stria suturali
integra, subtiliter punctulatis, pubescentibus; abdomine late marginato,
segmentis subaequalibus, supra viso primo secundo angustiore.
Antennis articulis 1°.—7°. minutis, subquadratis, primo et
secundo reliquis parum majoribus, 8°.—40°. magnis, subquadratis,
ultimo elongato-acuminato.
Long. 13 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Columbia, Amer. mer.
Jubus inermis m. weicht von allen Arten der Gattung, die bis
jetzt beschrieben sind, durch die Fühler und Halsschildbildung ab.
Die Fiihlerkeule nimmt über die halbe Länge der Fiihler ein und
ist auffallend dick.
Das Halsschild ist nach hinten und vorn herzförmig, über der
Basis zwar abgeschnirt und linear eingedriickt, hat aber daselbst
keine scharfe Ecke.
102 BESCHREIBUNG
Im « Versuch einer system. Eintheil. d. Pselaph. » (Verh. Brünn)
pag. 211 sagt Herr Reitter: «Ich vermuthe dass die Gattung nicht
zwei ungleiche, wie der Autor angiebt, sondern zwei gleiche Klauen
haben dirfte, Ob die Fühler genähert sind, wurde nicht gesagt ». —
Ich lasse dahin gestellt, ob diese Vermuthung nicht vielleicht auf
einer Mittheilung des Herrn Consul Raffray beruht, welcher einen
Jubus kennen lernte, der in Wirklichkeit zwei gleiche Klauen hat.
«C’est un Jubus qui tient à la fois des Gamba et des Arctophysis
(Rttr.) et oblige à supprimer ces deux genres» sagt Herr Raffray
bei Beschreibung seines Jubus Reitteri.
Die von mir s. Z. bei Aufstellung der Gattung Jubus auf die
Klauen untersuchte Art behält 13 Klaue. Da Herr Consul
Raffray constatirt hat, dass er ausser J. Keitterı, den ich für
Gamba halte, andere Jubus mit zwei gleichen Klauen gefunden
hat, ist bei dieser Gattung möglicherweise das ähnliche Vorkommniss
vorhanden, wie bei den Bythiniden: Machaeritis hat eine, auch
13 Klaue (Facetus). Weitere Fälle werde ich gelegentlich besprechen.
Das von Reitter l. ce. angegebene Vaterland « Ost-Indien » ist
unrichtig. Die sämmtlichen bis jetzt beschriebenen Arten stammen
aus dem nördlichen Südamerika.
Um den Ansichten über Berechtigung der Gattungen Jubus
Schauf. und Gamba Schauf. einen weiteren Spielraum zu geben,
sind auf Tafel 7 und 8 die Arten Jubus spinicollis, subopacus ,
Gamba elongata und rugicollis, die ich im Nunquam otiosus s. 2.
beschrieb, abgebildet, und zwar
Taf. 7, fig. 1. Jubus spinicollis, fig. Aa Fühler, fig. 10 Maxille,
fig. 1c Taster, fig. 1d Oberlippe, fig. 1e, f Mandibeln,
fig. 19 Vordertarse.
» » fig.2. Jubus subopacus, fig. 2a Fühler, fig. 24. Palp.
» » fig.3. Gamba elongata, fig. 3a Fühler, fig. 34 Palp.,
fig. 3c Vordertarse, fig. 34 Hintertarse.
Taf. 8, fig. 1. Gamba rugicollis, fig. Aa Fühler, fig. 14 Thorax,
fig. de Vordertarse.
NEUER PSELAPHIDEN. 103
CYLINDREMBOLUS Schauf.
xvavvdgos (cylindrus); &ußoAos (embolus).
nov. gen.
Palpi maxillares articulis primo non observato, secundo tenui,
elongato, apice robustiore, tertio minuto, quarto elongato-
obovato, apice acuminato.
Antennae distantes, undecim-articulatae, articulis 3°.— 8°. minutis,
ultimo solo clavato.
Oculi mediocres, in capite medio utrinque sitis.
Thorax cordatus, fovea utrinque distincta ornatus.
Corpus Bryaxi-forme; abdomen breve, tenuiter-carinulatum ,
segmentis laevibus.
Coxae posticae distantes, deplanatae.
Von den kleinen Maxillartasterchen sehe ich ein diinnes zweites
Glied, ein kleines drittes und ein lang verkehrt eiförmiges viertes
Glied, welches das zweite an Länge nicht überragt. Es ist vorn
etwas zugespitzt und möglicherweise auf der Unterseite eingedrückt.
Auf der Unterseite bildet der oben sichtbar erste, unten zweite
Bauchring eine breitere Fläche als der unten erste oder dritte und
ist fast breiter als die etwas zusammengeschobenen dritter und
vierter Ring zusammengenommen.
Die Hinterhüften sind weit von einander entfernt, nicht ver-
längert, wie die vorderen es sind; die Schenkelanhänge nicht lang.
Ich finde ein kleines erstes, ein langes zweites und ein kürzeres
drittes Tarsenglied (kürzer als das zweite); eine Klaue erscheint
mir deutlich, doch kann bei grösserem Materiale eine genaue Zer-
gliederung möglicherweise auch zwei ungleiche Klauen constatiren.
Die Hinterschiene weist an meinem Exemplare einen Dorn auf,
welcher kürzer ist als das dritte Tarsenglied.
Cylindrembolus marginalis Schauf. — Rufo-testaceus,
pubescens, thoracis basi, elytrorum sutura apiceque obscuris;
antennarum clava magna, ultimo solum articulo formata, testacea,
articulis primo et secundo latitudine longioribus, tertio breviter
104 BESCHREIBUNG
obconiforme, 4°.—8°. moniliformibus, nono et decimo transversis,
undecimo obovato; capite subquadrato, angulis posticis rotundatis ,
inter oculos bifoveolato, antice leviter impresso; thorace convexo,
cordato, utrinque unifoveolato; elytris subtiliter punctulato-pubes-
centibus, subgloboso-quadratis, antice parum angustatis, humeris
minutis, basi sexpunctulata, stria suturali integra; abdominis
segmentis supra quatuor visis, laevibus, pubescentibus, gradatim an-
gustioribus, primo utrinque anguste carinato, reliquis linea instructis ;
femoribus apice clavatis; tibiis posticis apice latioribus, subincurvis.
Long. 4 mm., lat. large 3 mm.
Hab.: ad flum. Amazon.
Das Thierchen ist einer kleinen Pryaxis ähnlich, von gewölb-
ten, gleichmässigen Formen. Ausser den eigenthümlichen Fühlern
und dem runden Hınterleib bietet sie nichts Auffälliges. Zwischen
den Fühlern ist der Kopf etwas eingedrückt, die Knötchen der
Fühlereinlenkung treten jederseits wenig hervor, die beiden Grüb-
chen zwischen den Augen sind deutlich.
Tyrus compressicollis Schauf. — Testaceo-rufus, elytris
femoribusque pallidior, nitidus, pubescens; capite antice binoduloso,
vertice transversim convexo; thorace subelongato-quadrato, convexo,
postice utrinque constricto-impresso, impressionibus sulco basali
conjunctis, antice transversim vix impresso; elytris magnis, late-
ribus convexis, sutura leviter elevata, striis suturali integra, altera
discoidali abbreviata, ad basin impressis, pilosis, pilis ad apicem
curvatis; tibiis elongatis, leviter sinuatis, unguibus duobus aequa-
libus distinctis praeditis.
Long. 15 mm., lat. 4 mm.
Hab.: Chile.
Taf. 8, fig. 2; fig. 2a (Fiihler); fig. 2 (Palp); fig. 2c. (Vordertarse).
Dieser Tyrus zeichnet sich durch langes Halsschild aus, dessen
tiefer Basaleindruck sich seitlich tief und breit nach unten und
vorn zieht, woselbst die Seite knotig vorsteht. Auch vorn querüber
ist ein breiter Eindruck angedeutet,
NEUDR PSELAPHIDEN. 105
Die Fiihler sind schmächtig, die dreigliederige Keule nicht sehr
auffallend, mit Ausnahme des letzten Gliedes.
Die grossen Flügeldecken haben an der Basis vier tiefe Punkte;
die Discoidalstreifen sind kurz, tiefliegend, die Schultern stehen
höher, wulstiger hervor als der erste Zwischenraum der Flügel-
deckenstreifen.
Die von oben sichtbaren vier Hinterleibsringe haben abnehmenden
breiten Rand; deren Ecken stehen etwas vor. Das erste und
zweite Segment sind gleichbreit, jedes etwas gewölbt, das dritte
und vierte schmäler. Jedes ist am Hinterrande schmal befilzt.
Tyrus calcaratus Schauf. — Tyro sexspinoso m. similis,
differt trochanteribus anticis inermibus, mediis longe calcaratis,
thorace utrinque postice foveato, capite vertice convexo.
Long. 21 mm., lat. fere 1 mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasil.
Mit Tyrus sexspinosus m. einmal vom verstorbenen Entomo-
logen Sahlberg gefunden, und, wie alle jetzt beschriebenen Arten,
in meiner Sammlung.
Bei 7yrus calcaratus zeigt sich jederseits des Halsschildes eine
sehr grosse, etwas dichter als das Thier sonstwo, behaarte Grube.
Die vordersten Schenkelanhänge sind unbewehrt, die mittleren
aber zeigen einen langen vorn etwas umgebogenen, zugespitzten
Dorn.
Das Kielchen des ersten Hinterleibsringes ist linger als bei 7.
mucronalus oder den anderen Arten.
Tyrus humeralis Westw. und humeralis Aubé collidiren mit ihren
Namen, ob aber der Westwoodsche 7yrus auch ein Tyrus ist?
Jedenfalls wird er in ein anderes Genus überzutreten haben.
Tyrus sexspinosus Schauf. — Piceus, elytris castaneis,
pedibus ferrugineis, disperse pubescens; capite inter oculos bifo-
veato, antice profunde, postice minus impresso; thorace breviter
cylindrico, antice rotundato-angustato, postice linea arcuata im-
106 BESCHREIBUNG
presso; elytris subquadratis, lateribus antice parum angustatis,
humeris obtusis, disperse punctulatis, punctis fere cristatis, pilosis,
basi rugulosa, stria suturali integra, altera discoidali abbreviata,
in fundo glabris; trochanteribus anticis unispinosis, femoribus
anticis mucronatis.
Antennis filiformibus, articulis 2°.—8°. leviter obconicis, nono
et decimo breviter ovalibus, reliquis parum latioribus, ultimo
breviter ovali, majore.
Long. 2-5 mm., lat. } mm.
Hab.: Brasilia.
Die vier fast gleichlangen ersten Hinterleibsringe (von oben
gesehen) sind etwas gewòlbt. Der erste hat das der Gattung eigen-
thümliche kurze Kielchen. Die Ränder sind sehr breit.
Das nette Thierchen ward vom verstorbenen Dr. Sahlberg in
der Provinz Minas Geraes, wohl um Petersburg, gefunden.
Tyrus sexspinosus m. ist grösser und schmäler als 7. Aumeralis
Aubé, mit rauhem, kurz behaarten Kopf, dessen oberster Theil
einen kleinen Längseindruck zeigt. Bei der neuen Art sind auch
die Schenkelanhänge des ersten Beinpaares zur Spitze ausgezogen.
Von Tyrus Victoriae King, den ich als Type vor mir habe, sind
die Palpen folgendermaassen gestaltet: Zweites Glied fast so lang
als das vierte, fadenférmig, nach vorn wenig verstärkt; das dritte
viel dicker, namentlich nach vorn, aber kurz, kaum länger als
breit; das letzte dick, spindelférmig, breiter als das vorhergehende.
Herr Consul Raffray stellt meine Bryaxis chamaeleon zur Gat-
tung Zyrus Aubé. Auf Grund genauer Nachuntersuchung kann
ich heute constatiren, dass meiner Art die Borste am letzten
Maxillartasterglied, welche wir beim typischen 7yrus humeralis
Aubé und mucronatus Panz. finden, fehlt. Auch hat das letzte
Maxillartasterglied von chamaeleon eine andere Form als das der
Gattung Zyrus: es ist etwa viermal so lang als breit, von aussen
NEUER PSELAPHIDEN. 107
gesehen nach vorn allmählig zur Keule angeschwollen, von vorn
nach unten gesehen S-förmig gebogen, also ist die Seite nach dem
Kopfe zu curvig eingedrückt oder ausgehöhlt.
Der Art chamaeleon fehlt ferner das Kielchen am ersten Hin-
terleibsringe (welches Herr Reitter «Längsfältchen» nennt).
Ganz merkwürdig sind die Tarsenglieder aber gebildet, nicht
minder die Klaue. Durch die Notiz des Herrn Consul Raffray
(Revue d’Entomologie 1883, p. 72) auf das Thier nochmals speciell
aufmerksam gemacht, entschloss ich mich, mein einziges Exemplar ,
auf die Gefahr hin dass es dabei beschädigt werde, aufzuweichen.
Das Resultat besteht in Obigem und in der Thatsache, dass die
Tarsenglieder ausserordentlich flach, vorn doppelt so hoch als
hinten, und sehr schräg abgeschnitten sind; die Klaue ist doppelt
und beschreibt einen Viertelkreis, verlängert sich aber über den-
selben hinaus.
Hinterhüften von einander entfernt, halbkugelig herausstehend ;
Schenkelanhänge etwa 1 so lang als die Schenkel. Die Coxen sind
nicht so gross als die Mittelhüften, welche letztere als genähert
bezeichnet werden müssten, wenn sie nicht durch einen linearen
Eindruck geschieden wären.
Die Vorderhüften sind erhöht, aneinanderstehend, etwas konisch
zugespitzt, aber am Ende abgestumpft. Schenkelanhänge kurz,
breit dreieckig. Die Anhänge der mittleren und hinteren Coxen
sind 4 bis 4 so lang als die Schenkel selbst.
Von unten sind sechs Bauchringe zu sehen. Der erste ist schwer
sichtbar, der zweite und fünfte nur wenig breiter als der dritte
und vierte.
Zwei gleichgrosse Klauenglieder.
Bryaxis chamaeleon m. ist also, wie Herr Consul Raffray richtig
herausgefunden hat, keine Bryaxis, dieser umsichtige und hoch-
verdiente Forscher stellt sie aber auch nicht mit Recht zu 7yrus,
sondern sie ist ein Thier, welches einen besonderen Platz verdient.
Ich halte es für den australischen Vertreter der Gattung Hamotus;
die Tarsen- und Klauenbildung, die grossen Seitengruben des
Halsschildes, die kleinen niedlichen Palpen aber ergeben generelle
108 BESCHREIBUNG
Unterschiede, und habe ich das Thierchen zwischen Hamotus und
Tyrus als
HAMOTULUS (nov. gen.) chamaeleon Schauf.
einrangirt.
Eupsenius dominicanus Schauf. — Rufo-cinnamomeus,
nitidus; oculis magnis, convexis, capite subquadrato, angulis
anticis rotundatis, inter oculis profunde bifoveolato, vertice trans-
versim convexo; thorace cordato postice utrinque compressiusculo;
elytris subquadratis, convexiusculis, lateribus et angulis anticis
rotundatis, basi valde quadri-impressa, stria suturali suturae valde
approximata, tenuiter impressiuscula ; abdomine marginato, seg-
mento supra viso primo secundo longiore, breviter biplicatulo.
Long. 14 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Ins. S. Domingo.
Palpen klein, vorletztes Glied sehr klein, kugelig; letztes Glied
kurz dick-spindelförmig, etwa fünfmal so lang und zwei und
einhalbmal so breit als das vorletzte; zweites Glied etwas länger
als das letzte, von der Basis nach vorn dürn, gebogen, vorn
verdickt.
Die Lippentaster sehe ich zweigliederig, erstes Glied stielrund,
viermal länger als breit, zweites fadenförmig, nach vorn in eine
feine Spitze auslaufend, so lang als das erste Glied.
Augen gross, convex, grob granulirt.
Die Fühler fehlen leider meinem Exemplare bis auf die beiden
ersten starken Glieder.
Der Hinterleib hat einen gleichmässig, nicht breit gerandeten
(oben sichtbar) ersten Ring, der breiter ist als die übrigen unter
sich. Der zweite und dritte Ring ist nur schmal gerandet.
Von unten gesehen ist der erste Hinterleibsring schmal, meist
durch die Schenkel bedeckt, am Rande hell bewimpert; der zweite
Ring sehr breit, der dritte, vierte und fünfte fast linear schmal,
nach den Seiten ein wenig erweitert, der sechste breit,
NEUER PSELAPHIDEN. 109
Vorderhüften hoch, wie die mittleren anliegend; zwischen
Mittel- und Hinterhüften, die durch die Ausbuchtung der Hinter-
brust getrennt und flach sind, ist die Brust muldenartig vertieft.
Die vorderen Schenkel sind nach vorn keulig verdickt. Schenkel-
anhinge kurz, elliptisch, vorn zugespitzt, an der Basis gerundet,
seitlich ansitzend.
Ich sehe eine kurze, kräftige Klaue, zwei Tarsenglieder, von
denen das erste fast doppelt so lang, und dicker (dabei ein wenig
gebogen) als das zweite ist. Das Ende der Schiene trägt am Vor-
derrande einen Kranz kurzer Borsten, unter welchem möglicher-
weise ein drittes, das Basal-Tarsenglied, verborgen ist. Ich erwähne
dies nur zur Beruhigung der Kritik. Das lange, also wahrschein-
lich zweite, sichtbar erste Tarsenglied ist auf der Unterseite mit
Reihen kurzer Härchen besetzt.
Das ganze Thier ist zimmetroth, die Flügeldecken etwas heller.
Ich habe alles Das beschrieben, was ich an dem mir vorlie-
genden Unicum gesehen habe, zumal die Palpenform etwas von
der Leconte’ schen Diagnose der Gattung abweicht und meiner
neuen Art der Basaleindruck auf dem Halsschilde, wie auch die
Seiteneindriicke, — «utrinque in ipso latere foveatus» (Lec. Bost.
Journ. 1850, p. 90), — fehlen; das Halsschild ist daselbst nur
zusammengedriickt.
Der Zupsenius des Festlandes scheint auf den Inseln durch eine
Form vertreten zu sein, deren Halsschild ohne Eindrücke ist.
Von Zups. politus Reitt. weicht dominicanus durch glatte Flügel-
decken, die Farbe und die beiden Fältchen des ersten Hinterleibs-
ringes ab.
BYTHINOMORPHA Schauf.
nov. gen.
Bythinus; poggi, forma.
Differt a genere Batrisomorpha Raffr.: abdominis segmento primo
110 BESCHREIBUNG
longitudine reliquis segmentis fere aequali, non majore, non plicato ;
thorax novi generis basi linea impressa instructus est.
Bythinomorpha ist von Bythinus-form, doch ist der Hinterleib
ohne Rand, weshalb ich das interessante kleine Geschöpf anfangs
vorläufig zu Batrisomorpha stellte. Es unterscheidet sich aber von
dieser letzteren Gattung durch den verhältnissmässig schmalen ersten
Hinterleibsring. Herr Reitter erweitert in seinem « Versuch syst.
Einth. Psel.», p. 191 den Gattungsbegriff von Batrisomorpha,
indem er dem oben ersten Bauchring Basalfältchen zuschreibt ;
auch von diesen ist an Bythinomorpha exsculpta m. nichts zu finden.
Das letzte Palpenglied scheint gross, konisch zugespitzt zu sein,
so lang als die beiden ersten Fühlerglieder zusammengenommen ;
die Fühler sind kurz, die Mittelglieder zusammengenommen schnur-
förmig, die Keule, welche länger und viel dicker ist als die Glieder
3—8, besteht aus zwei flachen und einem dicken konischen Gliede.
Ich sehe eine Klaue.
Bythinomorpha exsculpta Schauf. — Castanea, elytris
piceis, his et corpore valde pilosis; antennis undecim-articulatis,
articulo primo et secundo magnis, latitudine longioribus, articulis
3° —8°. transversis, nono et decimo lentiformibus, undecimo breviter
conico, basi utrinque rotundato; capite inter antennas bifoveolato,
inter oculos antice exsculpto, rugoso; thorace convexo, subcordato,
supra basin impresso; elytris disperse punctatis, bulbosis, humeris
noduliformibus, stria suturali tenui, apice singula rotundata; ab-
domine convexo, declivi, segmento primo secundo longitudine fere
aequali.
4? Femoribus antice media parte subtus ungulatim-dentatis.
Long. #7 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Der Basaleindruck des Halsschildes ist jederseits am Ende etwas
tiefer.
NEUER PSELAPHIDEN, 1a al
BYTHINOGASTER Schauf.
nov. gen.
Bythinus; yeorijg, venter.
Palpi maxillares capite fere longiores, articulo primo minuto,
secundo tenui, curvato, tertio et quarto crassioribus, ultimo
ovato, subacuminato.
Antennarum basis distans, articuli filiformes aut moniliformes,
ultimus magnus.
Thorax convexus, utrinque puncto impresso praeditus.
Elytra convexa, laevia, sutura tenuiter elevata.
Abdomen convexum, oviforme, antice truncatum, ad latera
segmentis primis, fere aequalibus, parum impressis.
Coxae anticae longae, approximatae, mediae parum distantes,
subhemisphaericae , posticae distantes, deplanatae.
Tarsi triarticulati, uni-unguiculati.
Die neue Gattung unterscheidet sich von Pselaptus Lec. dadurch ,
dass das erste Abdominalsegment weder oben noch unten « länger »
ist; — von Zutrichites Lec. durch Fehlen sowohl der Basalquer-
furche am Halsschild, als der Basal-impression der Flügeldecken.
Das Endglied der Palpen ist verkehrt eiförmig, stumpf zuge-
spitzt, das zweite und dritte Glied je kleiner als das vierte, das
dritte ebenso dick als das vierte, das zweite gebogen, nach vorn
etwas verdickt.
Fühler elfgliederig, nach oben etwas gekniet, Basis entfernt,
vorn unter der Ecke neben den Augen in grosser Höhlung ein-
gefügt.
Flügeldecken ohne Dorsalstreifen, mit Nahtstreif; dieser letztere
ist schwer sichtbar, an der erhöhten Naht fast anliegend und
infolge dessen scheinbar sehr zart. Die Flügeldecken sind gewölbt.
Unten sind sechs Hinterleibsringe sichtbar, wovon der erste fast
linear schmal, der zweite verbreitert sich nach oben sehr und ist
seitlich so lang als der dritte und vierte zusammengenomen. Die
Segmente 3—5 sind gleichbreit.
112 BESCHREIBUNG
Oben sind die Hinterleibsringe gleichbreit, die ersten drei schwach
gerandet, nicht aufgebogen, der Rand des ersten und zweiten (also
wirklich zweiten und dritten) Ringes ist oben etwas eingedrückt,
wodurch eine schmale Wulst entsteht.
Vorderhiiften genähert, hoch. Mittelhüften entfernt, ziemlich
flach. Hinterhüften entfernter, flach. Zwischen denselben liegt
eine tiefe Grube (d ?).
Eine Klaue.
Bythinogaster simplex Schauf. — Ovatus, piceus, elytris
castaneis, antennis pedibusque plus minusve sanguineis, nitidis;
capite longitudine parum latiore, lateribus antice angustatis,
antice subtruncato, declivi, utrinque impresso, medio subtiliter
carinulato, inter oculos magnos convexos obsolete bipunctato; thorace
convexo, cordato, postice utrinque impressulo et unipunctato;
elytris latitudine longioribus, convexis, cum abdomine ovatis, antice
truncatis, sutura tenuiter elevata.
Long. 1} mm., lat. 2 mm.
Hab.: Ins. S. Domingo.
Die Fühler sind schnurförmig, bis zum sechsten sind die Glieder
länger als breit, 7—14 rundlich, das zehnte wenig, das elfte
stark vergrössert, länger als breit, vorn ein wenig seitlich zu-
gespitzt.
Halsschild gewölbt, herzförmig, glatt; es scheint hinten seit-
lich ein wenig eingedrückt und wie mit einem Pünktchen
versehen. |
Die Flügeldecken haben hinten seitlich eine kleine Längsfalte.
Vorderschienen unten reihig mit haarartigen Borsten besetzt.
Tarsen: zweites und drittes Glied gleichlang oder das zweite
eher etwas länger und dicker; das erste doppelt so lang als breit.
NEUER PSELAPHIDEN. 113
Genus BRYAXIS.
a. Sumatraner Arten.
Bryaxis clara Schauf. — Testaceo-ferruginea, nitida, sub-
pilosula; oculis magnis, capite quadrato, quadripunctato (::),
vertice vix foveolato; thorace subhemisphaerico, basi unifoveolato ;
elytris latitudine parum longiore, subconvexis, punctulato-pilosis ,
stria suturali integra, altera discoidali media abrupta, ad basin
profunde impressis; abdomine alte marginato, segmento primo
maximo, utrinque medio longe plicato; femoribus elongatis, post
mediam partem leviter clavatis, tibiis ad apicem leviter curvatis,
elongatis, validis.
Antennis decem-articulatis, articulis 4°.—3°. latitudine longioribus,
4°,—T°. moniliformibus, 8°.—10°. clavam elongatam formantibus,
decimo ovato, apice parum acuminato.
Long. 15 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Gross, etwas abgeflacht, von schöner heller Farbe. Fühler
zehngliederig, gestreckt. Kopf mit 4 Pünktchen, wovon zwei
zwischen den Augen, und einem Grübchen auf dem Scheitel.
Das erste Hinterleibssegment ist oben so lang als die übrigen
sichtbaren zusammen.
Bryaxis sumatrensis Schauf. — Subnitida, ochraceo-pilosula,
lata; capite transverse-quadrato, dense punctato, postice punctis
binis profundius impressis, medio late longitudinaliter elevato,
postice convexo; thorace transverse-subgloboso, cordato, punctis
magnis dispersis antice minoribus et minus impressis praedito,
basi foveola media et utrinque lineatim impressa, ante angulos
posticos foveolato; elytris subconvexis, antrorsum subrotundato-
angustatis, striis suturali integra, altera plicaeformiter impressa,
-humeris distinctis, punctato-pilosis; abdominis segmento primo
maximo, marginato, nitido, utrinque medio linea longe insculpta
apice evanescente; palpis maxillaribus articulo primo minuto,
8
114 BESCHREIBUNG
latitudine longiore, secundo tenui, elongato, tertio tenui, sub-
quadrato, ultimo elongato-obclavato (fusiformi).
Antennis decemarticulatis, articulis primo elongato, 2°. —8°.
subquadratis, minutis, nono quadrato, magno, decimo maximo,
obpyriformi.
Long. 455 mm., lat. § mm.
Hab.: Sumatra.
Das letzte Maxillartasterglied bildet eine verkehrte regelmässige
lingliche Keule, die so lang ist als das zweite und dritte Glied
zusammengenommen, an der dicksten Stelle aber doppelt so breit
ist als diese.
Das erste Fühlerglied ist so lang als die vier folgenden zusam-
mengenommen, oder so lang als das letzte Glied. Der Fiihler hat
etwa die Länge von Kopf und Halsschild zusammengenommen.
Bryaxis sumatrensis m. ist einer der interessantesten, schönsten
Pselaphiden der Kön. niederländischen Besitzungen, und giebt
vielleicht später Anlass, durch seine Kopfform, Punktur und mehr,
für ihn einen besonderen Platz in einem System zu errichten.
Die Klauen konnte ich leider nicht untersuchen, da ich nur
ein beschädigtes Exemplar besitze.
Bryaxis extuscurvata Schauf. — Convexa, postice lata,
rubro-castanea, nitida, ore pedibusque pallidioribus , pilosula; oculis
valde convexis, capite subquadrato, antice parum angustato et
foveolatim impresso. inter oculos bifoveato, postice transverse con-
vexo; thorace globoso, subcordato, supra basin minute-foveolato,
ante mediam partem utrinque foveato; elytris convexis, antrorsum
angustatis, angulis rotundatis, subtilissime coriaceis, quadristriatis,
stria suturali apice intus curvata, discoidali apice extus curvata
et abbreviata; abdomine marginato, segmento primo maximo, utrinque
ante mediam pariem plicula obliqua.
Antennarum articulis 4°.—5°. latitudine longioribus, 6°.—9°.
subquadratis, decimo rotundato, magno.
Long. 12 mm., lat. 2 mm.
3
Hab.: Sumatra.
NEUER PSELAPHIDEN. 115
Die Seitengruben des Halsschildes sind von oben halb sichtbar ;
vom Hinterleib sieht man von oben drei Ringe, der erste ist so
breit als der zweite und dritte zusammengenommen.
Der Eindruck am Kopf zwischen den Fiihlern ist wenig vertieft
und sieht aus wie eine an vier Ecken gehaltene Fläche, deren
Mitte eingesenkt ist.
Bryaxis intuscurvata Schauf, — Nitida; capite subquadrato,
triocellato-foveolato; thorace globoso-subcordato, trifoveolato, foveolis
lateralibus supra parum visibilibus; elytris longitudine parum latio-
ribus, antrorsum rotundato-angustatis, punctulato-pilosulis, qua-
dristriatis, striis apice leviter incurvis, discoidalibus apice abruptis ;
abdomine marginato, segmento primo maximo, utrinque plicula
brevi insculpta.
Long. 13 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Sumatra.
Aehnlich der Bryaxis extuscurvata m., jedoch die Flügeldecken
punktulirt und nach vorn nicht so verengt, die Gribchen auf dem
Halsschilde. gleichmässiger, im Kopfeindruck vorn eine deutliche
querovale Grube, etc.
Das mittlere Basalgrübchen ist etwas kleiner als die von oben
etwas sichtbaren seitlichen, hinter der Mitte gelegenen Gruben.
Die beiden Fältchen sind nicht weit von der Nahtecke entfernt,
gerade, und viel kürzer als bei Br. extuscurvata m.
Fühler wie bei letztgenannter Art.
Var. an sp.? Bryaxis aurita Schauf. — Speciei praece-
denti similis, differt vero abdomine piceo, segmenti primi plicis
distinctioribus, thorace foveis lateralibus latis et profundis.
Long. 13 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Bryaxis ornatissima Schauf. — Rufo-ferruginea, subnitida,
subtilissime punctulata; capite inter oculos magnos bipunctato;
116 BESCHREIBUNG
thorace latitudine longiore, antrorsum angustato, lateribus postice
parum angustatis, angulis posticis rectis, basi anguste-sculpturata ,
media breviter longitudinaliter sed foveaeforme-impressa, impressione
utrinque carinulata, lateribus longitudinaliter impressis, impressi-
onibus postice foveolatim-profundioribus; elytris subquadratis, sub-
convexis, angulis anticis obtusis, humeris distinctis, ex his ad
basin subimpressis, basi foveolata et scutellum versus impressa,
quadristriatis, striis discoidalibus subincurvis, subtiliter sed dense
punctulatis, fere rugosiusculis; abdomine carinato-marginato, supra
viso segmento primo secundo parum latiore, tertio secundo an-
gustiore.
Antennis articulis 1°.—3°. latitudine longioribus, 4°.—10°.
subrotundatis, 7°.—40°. fere leviter compressis, nono et decimo
majoribus, undecimo maximo parum oblique conico-obovato.
Long. 15 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Lryaxis ornatissima m. ist leicht an den beiden Längseindrücken
des Halsschildes und der rauhen Basis mit ihren Abzeichnungen
zu erkennen. Die Basalgrube in der Mitte ist rechts und links
mit Kante eingefasst.
Die Fühlerkeule nimmt etwa die Länge ein, wie das 3. bis 8.
Glied zusammengenommen.
Der Discoidalstreif der Flügeldecken verschwindet kurz vor dem
Hinterrand der Flügeldecken.
Der erste Hinterleibsring ist oben an der Basis etwas eingesenkt.
Ich finde mit der Lupe keine Fältchen.
Herr Reitter hat mehrfach versucht (warum ?), Bryaxis mamilla ,
Baumeisteri, cordata und rufa von Siam zusammenzuziehen (u.a.
Verh, zool. bot. Ges. Wien, 1882, pag. 288). Aus den deutlichen
Beschreibungen geht hervor, dass br. mamilla und Baumeisteri
in das Reitter’sche Subgenus Bryaxis, Br. cordata und rufa Schm.
aber in das R.’sche Subgenus Xeichenbachia gehören. Herr Reitter
NEUER PSELAPHIDEN. DET
scheint dies ganz übersehen zu haben, ebenso wie Beweise
für seine Ansicht zu bringen.
b Chilenische Art.
Bryaxis proportionalis Schauf. — Castanea, nitida, pilosa,
lata; antennis articulis mediis moniliformibus, clava triarticulata,
articulo octavo septimo majore, globoso, nono transverse-rotundato,
decimo (ultimo) magno, breviter obconico, apice obtuso; capite
subquadrato, oculis magnis prominulis, inter oculos bifoveolato et
utrinque antrorsum leviter impresso, inter antennas distantes non
impresso; thorace subgloboso, capite non latiore, „basi media uni-
foveolata, lateribus posticis utrinque foveolatim-impresso; elytris
stria suturali integra, altera discoidali postice abbreviata, valde
impressis, basi utrinque puncto impresso notata; abdomine anguste
marginato, segmento primo magno, reliqua tria cuncta longitudine
subaequante, utrinque medio plica abbreviata insculpta.
Long. 13 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Pozuzu; leg. D. doct. Abendroth.
Leicht zu erkennen an den tief eingedrückten Nahtstreifen und
dem Basalpunkte ausserseits des Discoidalstreifens.
Auf dem Scheitel befindet sich ein kleines Grübchen; der vor-
handene Längseindruck von dem Stirngrübchen nach vorn ver-
einigt sich vorn nicht.
ce. Südamerikanische Arten mit
Ausnahme der Chilenen.
Vorbemerkung: Eine monographische Arbeit zu geben, ist jetzt
weder Zeit noch Platz vorhanden. Es liegt mir, nachdem ich zumal
wiederum bei den Gattungen Aplodea, Gonatocerus u. a. festzustellen
Gelegenheit hatte, auf wie schwachen Füssen die Pselaphiden-
Litteratur augenblicklich theilweise noch steht, auch mehr daran,
dureh die Veröffentlichung neuer Arten meiner Sammlung einem
späteren Monographen einen Materialbeitrag zu seiner Riesenarbeit
zu bieten.
118 BESCHREIBUNG
Ich gebe deshalb die nachstehende Tabelle der stidamerikanischen
Arten blos zur flüchtigen Orientirung; sie hat keine systema-
tische Bedeutung. Es sei dies nur erwähnt, um von vorn-
herein der Kritik eine überflüssige Arbeit zu ersparen.
I. Fühler zehngliederig.
Kopf mit hufeisenförmigem Eindrucke: . . zaza Schauf.
Amazon. 14 mm.; 2 mm.
curticornis Schauf.
Yucatan. 12 mm.; 2 mm.
Aurwillii Schauf.
Surinam. 11 mm.; 2 mm.
Letztes Fühlerglied vorn ausgeschnitten: cochlearifer Schauf.
Mexico. 13 mm.; 2 mm.
Letztes Fühlerglied innen leicht ausge-
SCHNIBEEN Ra eee dre soror Schauf.
Mexico. 14 mm.; 2 mm.
Letztes Fühlerglied innen ausgehöhlt und
cezahnti ee Cette denticornis Schauf.
Mexico. 11 mm.; 3 mm.
Kopf zwischen den Augen mit zwei Punkten: dimissionis Schauf.
Brasilia. 12 mm.; 2 mm.
Kopf zwischen den Augen mit zwei Ein-
drücken:
Thorax mit einer Grube: . ...... laevicollis Aube.
Caracas. 11 mm.
Thorax. mit drei’ Gruben? aanta 2. corpulenta Schauf.
Minas Geraes. 13 mm. ; 1 mm.
Kastamienhraun x!) odoat An Annas, Se Cearae Schauf.
Brasilia. 13 mm.; 3 mm.
Rothbraunsis te) Es EADS en macrocephala Schauf.
Amazon. 14 mm.; 3 mm.
Nahtidunkles nr Be a suturalis Schauf.
1 I = po
Mexico. 13 mm.; $ mm.
unifoveolata Schauf.
Cuba. 14 mm.; è mm.
NEUER PSELAPHIDEN. 119
II. Fühler elfgliederig.
Fühler irregular gebildet . . . . . . .. eucera Aubé.
Portorico. 13 mm.
pentachiroides Schauf.
Minas Geraes. 13 mm.; $ mm.
sarcinaria Schauf.
Mexico. 13 mm.; 7 mm.
Fühlerglieder 4, 2, 5, 6 verlängert. . biocellata Schauf.
Mexico. 13 mm.; $ mm.
Fühlerglied 11 (letztes) verlängert . . . lougiclava Schauf.
| Cuba. 11 mm.; 2 mm.
Fühlerglieder 7 und 8 linsenförmig . . Keicheana Schauf.
Columb. Guatem. 12 mm.; $ mm.
Fühlerglieder 9 und 10 linsenförmig. . éruncata Schauf.
Cuba. 1 mm.; 4 mm.
Fiihlerglieder 9 und 10 fast linsenförmig . fraudatrix Schaut.
Nov. Friburg. 12 mm.; j mm.
Fühlerglied 14 globos. . . . . . . . .. pusilla Schauf.
Mexico. 1 mm.; 3 mm.
Füblerglied 2 dreieckig, 1 und 2 gross. triangulifer Schauf.
Minas Geraes. 1 mm.; 3 mm.
Kopf vorn mit eingedrückten Querlinien . separabilis Schauf.
Yucatan. 14 mm.; 3 mm.
adparata Schauf.
Yucatan 11 mm.; 3 mm.
truncata Schauf.
(s. oben).
Kopf mit hornartiger Verlängerung: . . . monoceros Schauf.
Surinam. 11 mm.; 2 mm.
bisinuata Schauf.
Cuba. 11 mm.; 3 mm.
nasuta Reitt.
Brasilia. 14 mm.
Kopf vorn unten ausgehöhlt, mit kleinem
Mittelhonrnchen +... «4 HSE) nis, convera Schauf.
Brasilia. 13 mm.; $ mm.
120 BESCHREIBUNG
Kopf. ohne Griibchen:.. piglia rta tie. binodulu Schauf.
Columb. 13 mm.; $ mm.
Kopf jederseits längsausgehöhlt, zwischen
den Augen gezähnt und erhöht... . eweisa Schauf.
Cuba. 12 mm.; 2 mm.
Mepfi-vNumetogedrickt. nn ovl as spuria Schauf.
Nov. Friburg. 11 mm; 3 mm.
impunctata Schauf.
Mexico. 11 mm.; 3 mm.
Kopf ©. - grubig:
CRinle-testacea DIL agio me. ur. pilosella Schauf.
Venezuela. 17 mm.; 1 mm.
« Rufo-cinnamomea ».
Discoidalstreif in der Mitte abgekürzt: . rubra Aubé.
Brasilia. 14 mm.
semisanguinea Schauf.
Minas Geraes. 14 mm.; 2 mm.
dorsopunctata Schauf.
Brasil. 11 mm.; 2 mm.
Discoidalstreif fast durchaus gehend: . . subnitida Schauf.
Amazon. 13 mm.; 2 mm.
cBufo-castane D Zur u a n subfoveolata Schauf.
Nov. Granada. 13 mm.; 2 mm.
Kopf rt. oeil ct ar a ae sarcinaria Schauf.
(s. oben).
pubescens Schauf.
Mexico. 12 mm.; 7 mm.
fluviatilis Schauf.
Amazon. 2 mm.; $ mm.
Kopf mit zwei Gruben und zwei Punk-
hem (rs pia EN e TE hippopotamus Schauf.
Brasil. 13 mm.; 2 mm.
Kopf mit zwei grubigen Eindrücken (. .).
Thorax an der Mitte der Basis mit
kammartiger Erhöhung. . . . . . .. cristata Schauf.
Mexico. 14 mm.; 3 mm.
NEUER PSELAPHIDEN. 121
Gruben tief, «nigro-sanguinea » . . . . atrata Schauf.
14 mm.; 3 mm.
Scheitel mit angedeuteter Grube: « rufo-
Castatied Doo sd) caino ong teehee be recens Schauf.
| Amazon. 1 mm.; 3 mm.
Stimmteinpedrückt ia) 4. tits clara vara tenuicornis Schauf.
Amazon. 13 mm.: $ mm.
Kopf mit zwei Punkten und einer
Grube (*.°):
« Piceo-castanea » (ant. artic. 10 et 11
fere: globos.).npli uu. pis ist . +. Lebasiì Aubé.
Columb. 15 mm.
«Bufo-castanea pute til. tete. penita Schauf.
Amazon. 11 mm.; 4 mm.
(Kopf fast breiter als Halsschild): . . . Gorgi Aubé.
Brasil. 13 mm.; 2 mm.
Minasanae Schauf.
Minas Geraes. 13 mm.; $ mm.
Grübenkschwach, 0 alia ove oe pygmaea Schauf.
Amazon. 7 mm.; è mm.
Bryaxis nana Schauf. — Testaceo-cinnamomea, subnitida,
pubescens; capite bifoveolato, foveolis impressione A - formi
connexis; thorace subtransverse-globoso, subcordato, basi unipun-
ctato; elytris subquadratis, antrorsum rotundato-angustatis, hu-
meris callosis, stria suturali integra, altera discoidali media evane-
scente, ad basin impressis; abdominis segmento primo magno,
utrinque medio striola incisa.
Antennarum artieulis 1°.—5°. subelongatis, primis parum validis,
sexto et septimo minutis, 8°.—10°. clavam validam formantibus.
d. Antennarum clavae articulo primo secundoque magnitudinis
fere aequalis; femoribus mediis valde dilatatis et spinoso-armatis.
Long. 1} mm., lat. è mm.
3
Hab.: ad flum. Amazon.
Habituell ist die neue Art der Bryawis macrocephala va. àhnlich,
122 BESCHREIBUNG
der Kopf ist jedoch kleiner, das ganze Thier glänzender und
rôther.
Ich finde nur ein Grübchen auf dem Halsschilde über dem
Schildchen. Die dreigliederige Keule der zehngliederigen Fühler
hat ein verhältnissmässig kleines Basalglied.
Der am Kopfe vorn nach den Grübchen zu gelegene Eindruck
ist seicht und irregulär und berührt, wenigstens beim Männchen,
dessen bizarre Mittelschenkel bis jetzt in ihrer Art einzig dastehen,
vorn zwei Pünktchen.
Die Vorderschenkel zu untersuchen hebe ich mir für später
auf, wenn ich mehr Material unter der Hand habe, da das einzige
bekannte Pärchen (meiner Sammlung) bereits defect ist.
Der grosse, oben erste Hinterleibsring ist fast länger als alle
übrigen zusammengenommen, Er hat jederseits in der Mitte ein
lineares Fältchen von halber Länge der Breite des Ringes.
Bryaxis soror Schauf. — Pilosa, castanea, pedibus rufo-
pallidis; capite bifoveato, inter antennas planulato; thorace
convexo, subcordato, basi media unifoveolata, lateribus mediis
fovea ocelliformi magna distinctis; elytris pubescentibus, convexis,
subquadratis, lateribus antrorsum leviter rotundato-angustatis ,
humeris minutis, striis suturali integra, altera discoidali media
parte elytrorum evanescente, impressis; abdomine anguste-margi-
nato, segmento primo magno, utrinque medio plica abbreviata
instructo; tibiis posticis elongatis, apicem versus validioribus, cur-
vatis; tarsis articulo primo distincto, secundo tertio longiore ,
monodactylis, unguiculo elongato.
Antennis decem-articulatis, articulo sexto minuto, clava fere biar-
ticulata, articulo nono abrupte breviter conico, ultimo breviter
obovato, acuminato, apice intus leviter exciso.
Long. 14 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Mexico.
Bryaxis soror m. ist der Br. biocellata habituell gleich, doch
mit normal gebildeten zehngliederigen Fühlern, ohne grosse Quer-
NEUER PSELAPHIDEN. 123
grube vorn amı Kopfe und mit in der Mitte abgekürztem Dorsal-
streifen der Flügeldecken.
Bryaxis dimissionis Schauf. — Brevis, corpus latum,
convexum, rufo-cinnamomea, villosula; capite subgloboso, antror-
sum rotundato, postice latiore, angulis obtusis, inter oculos
bipunctato; thorace breviter cordato, trifoveolato, foveola media
reliquis parum minore, nuda; elytris longitudine latioribus, villo-
sulis, sutura apiceque obscurioribus, striis suturali integra, altera
discoidali apice tertia parte abbreviata ad basin impressis ; abdomine
marginato, supra segmento primo maximo, utrinque ex basi ad
mediam partem plicula longa insculpta; pedibus antennis palpisque
pallidioribus, pedibus tenuibus.
Antennis subvalidis, decem-articulatis, articulis primo et secundo
obconicis, magnis, 3°.—5°. breviter obconicis, 6°.—7°. hemi-
sphaericis, octavo et nono gradatim majoribus, transversis, cum
decimo ovali basi truncato clavam formantibus.
Long. 12 mm,, lat. $ mm.
Hab.: Brasilia.
Der Kopf ist mit den Augen fast dreieckig, die Winkel
abgestutzt, die Stirnpunkte sind klein, der Kopf ist fast der Länge
nach und nach vorn gewölbt.
Hinterleib schmal gerandet.
Bryaxis corpulenta Schauf. — Castanea, elytris sanguineis,
pedibus et antennarum articulis primo et decimo pallidioribus,
pilosula; oculis magnis, capite quadrato, antice truncato, inter
antennas bifoveolato ; thorace subquadrato-convexo , antice rotundato ,
utrinque ante mediam partem supra visibili fovea tomentosa, media
basi fovea parum minus impressa; elytris abdomineque fere du-
plicis latitudinis thoracis; elytris fere ruguloso-disperse punctato-
pilosis, humeris elevatis, valde quadristriatim-impressis, stria dis-
coidali post mediam partem evanescente; abdomine marginato,
segmento primo supra viso maximo, medio utrinque plicula longa
instructo.
124 BESCHREIBUNG
Antennis decem-articulatis, articulis 1°.—6°. ovalibus, primo
magno, septimo minuto, rotundato, octavo et nono gradatim
latioribus, cum ultimo ovali clavam formantibus.
Long. 13 mm., lat. 1 mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. Dom. Sahlberg.
Der Kopf ist zwischen den Grübchen ein wenig erhöht und
verflacht sich nach hinten.
Die Punktur ist auf dem hinteren Theile der Flügeldecken
undeutlich.
Man sieht von oben nur zwei Hinterleibsringe, den dritten
allenfalls als schmale Linie; der zweite ist viermal schmäler als
der erste, breite, etwas convexe Ring.
Ein grosses schénes Thier mit diinnen länglichen Fuhlern.
Bryaxis macrocephala Schauf. — Ferrugineo-castanea ,
antennis, palpis, pedibus pallidis, subtilissime punctulata, pubes-
cens; capite magno, subquadrato, subconvexo, inter oculos bifo-
veolato, distinctius punctulato, antice truncato, angulis anticis
oblique truncatis, posticis obtusis; thorace cordato, trifoveolato;
elytris pubescentibus, stria suturali integra, altera discoidali media
abbreviata, antrorsum impressis; abdomine brevi, segmento primo
maximo, utrinque media linea abbreviata insculpta.
Antennarum articulis 2°.—5°. subquadratis, ad basin parum
angustis, sexto et septimo minutis, 8°.—10°. clavam sat magnam
formantibus.
Long. 41 mm, lat. 2 mm.
Hab. ad flum. Amazon.
Der gewölbte viereckige, vorn etwas vorragende, daselbst ab-
gestutzte Kopf hat schräg abgestutzte Vorderecken, unter welchen
die Fühlergruben liegen, ohne auf dem Kopfe eine Auftreibung
verursacht zu haben. Die Augen sind gross und liegen ziemlich
weit nach hinten.
Die Halsschildgrübchen sind fast gleichgross, die seitlichen filzig,
und daher gròsser erscheinend.
NEUER PSELAPHIDEN, 125
Bryaxis unifoveolata Schauf. — Castaneo-rufa, elytris
sutura et apice obscurior, disperse pilosula; capite inter antennas
bifoveolato, antice utrinque leviter transverse bifoveolato, vertice
vix impresso; thorace transverse-cordato, supra scutellum uni-
foveolata; elytris subquadratis, parum convexis, antrorsum parum
rotundatim-angustatis, stria suturali integra, altera discoidali media
abbreviata, ad basin impressis, basi quadripunctata , disperse pilosula ;
abdomine marginato convexiusculo, segmento primo magno, utrinque
medio plica abbreviata, secundo primo parum angustiore.
Antennarum articulo tertio subquadrato, quarto transverse-qua-
drato, nono et octavo transversis, ultimo (decimo) obovato.
Long. 11 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Cuba; leg. D. doct. Grundlach.
Taf. 8 fig. 3; fig. 34 (Fühler); fig. 35 (Palp).
Der Bryaxis suturalis m. von Mexico habituell.ähnlich, doch
viel kleiner.
Durch den eingedrückten Discoidalstreifen der Flügeldecken treten
die Schultern deutlich hervor.
Bryaxis pentachiroides Schauf. — Bryaxi convexae Schauf.
similis at capite antice in femina angustiore, subtus antice et in
latere non producto, antennis in mare articulo quinto bulboso,
introrsum excavato, valde in dentem elevato, articulo sexto elongato,
capite trifoveato (-.:).
Long. 1$ mm., lat. $ mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D. doct. Sahlberg.
Von Dr. Minasanae m. durch die Fühlerbildung verschieden.
Beim 2 ist diese letztere der der Br. convexa m. fast ganz gleich und
erscheint nur durch wenig längeres achtes Glied (als bei Br. convexa)
verschieden. Die neue Art (2) weicht aber auch von convexa (2)
durch die vorn schmälere Kopfbildung ohne untere vorstehende
Leiste ab, ferner durch den nicht punktirten Hinterleib. Die längeren
Discoidalstreifen, welche sie mit der convexa gemeinsam hat, zeichnet
sie gleichfalls von Dr. Minasanae aus,
126 BESCHREIBUNG
Der Bryaris clavata Reitt. nahestehend, jedoch hat diese, der
Beschreibung und Abbildung nach, das sechste Fiihlerglied des 4
fast quadratisch, während dasselbe bei pentachiroides über doppelt
so lang als breit ist; ferner sind bei der neuen Art das siebente,
achte und neunte Fühlerglied des d quadratisch, nach der Basis
zu etwas verengt, klein, das achte kleiner als das siebente oder
neunte; die Keule, welche leider an meinem d nicht vollständig
ist, ist fast zweigliederig. Täusche ich mich nicht, so ist das sechste
Glied etwas ausgehöhlt und mit einem Zähnchen versehen.
Bryaxis (Pselaptus?) longiclava Schauf. — Pubescens,
castanea, elytris, antennis pedibusque rufo-castaneis; capite thorace
parum angustiore, oculis minutis, subquadrato, angulis obtusis,
antice vix triimpresso (..), inter oculos bifoveolato, punctato;
thorace convexo, breviter cordato, subtiliter punctulato, basi leviter
lineatim transverse impresso et puncto minuto medio impresso;
elytris latitudine longioribus, convexiusculis, lateribus subrotun-
datis, humeris parum distinctis, disco ad basin subdeplanato, basi
lineis abbreviatis insculptis (an semper ?), stria suturali indistincta,
sutura vix elevata, ruguloso-punctulatis; abdomine convexo, seg-
mentis primis utrinque parum impressis, primo secundo parum
longiore.
Antennis filiformibus, sensim clavatis, subgeniculatis, articulis
primo et secundo fortibus, 1°.—3°. parum-, 4°.—6°. vix latitudine
longioribus, septimo et octavo subquadratis, nono et decimo trans-
versis, cum undecimo clavam formantibus, undecimo longitudine
articulos 4—10 cunctos fere aequante.
Long. 11 mm., lat. è mm.
Hab.: Cuba.
Taf. 9, fig. 1; fig. 14 (Fühler).
Von Dr. Grundlach gefunden, mir von Herrn Zahlmeister Riehl
in Cassel vor Jahren gütigst überlassen.
Das Thier sieht einem Bythinogaster ziemlich ähnlich, doch
giebt seine dichte, feine Pubescenz, der Basaleindruck des Hals-
NEUER PSELAPHIDEN. 127
schildes und die Basaleindrücke der Flügeldecken, sowie die
Punktur, mit welcher dieser Pselaphid versehen ist, demselben
eine andere Stellung; möglicherweise unter Pselaptus Lec. (dessen
Originalbeschreibung ich inzwischen nicht kenne).
Die Grübchen auf dem Halsschilde sind sehr klein.
Flügeldecken sehr fein gerunzelt, dazwischen zart punktirt.
Der Nahtstreifen ist nur rudimentär vorhanden.
Ich finde eine dünne, lange Klaue.
Das letzte, lang gurkenförmige Fühlerglied zeichnet die Art
wohl aus,
Bryaxis sarcinaria Schauf. — Rufo-cinnamomea, nitida,
pubescens; capite valde triocellato; thorace convexo, subcordato,
media basi unipunctulato, utrinque valde uniocellato, abdomine
marginato, segmentis secundo et tertio declivibus, primo et secundo
(supra visis) basi utrinque valde abbreviatim plicatis.
Antennarum articulo quinto ampliato, ultimum longitudine
aequante, sed latiore et altiore, clava triarticulata.
Long. 13 mm., lat. 7 mm.
Hab.: Mexico, Yucatan.
Es ist dies eine der merkwürdigsten Bryaxen, die ich kenne.
Sie befindet sich unter n°. 97 auch in der Reiche’schen Samm-
lung in Paris. Sie ist auf den ersten Blick dadurch auffällig, dass
das fünfte Fühlerglied zu einer grossen Blase aufgebauscht ist,
die so lang, aber breiter und höher als das letzte Glied ist.
Bryaxis biocellata Schauf. — Pubescens, castanea, pedibus
rufo-pallidis; capite trifoveato, fovea antica transversa, magna
thorace convexo, subcordato, basi media unifoveolata , lateribus
medio fovea magna ocelliformi; elytris pubescentibus, convexis,
subquadratis, lateribus antrorsum leviter rotundato-angustatis ,
humeris minutis, striis suturali integra, altera discoidali postice
evanescente et incurvo leviter incisis; abdomine anguste marginato,
segmento primo magno, utrinque medio plica abbreviata.
128 BESCHREIBUNG
Antennarum articulis 1°., 2°., 5°., 6°. elongatis, tertio obconico ,
4°., 7°,, 8°., 9°., 10°. rotundatis, nono et decimo gradatim majoribus,
9°.—11°. clavam liberam formantibus, undecimo majore.
Long. 13 mm., lat. $ mm.
Hab.: Mexico.
Von der Form eines Hamotus, doch ist die Ftihlerkeule diinner.
Hinterleib schmal gerandet, die Ränder heller als der Körper,
die Flügeldecken heller, röthlicher als dieser.
Die Fühlergliederlänge und die Eindrücke des Kopfes sind sehr
auffallend, ebenso die grossen Gruben seitlich der Mitte des Hals-
schildes.
Bryaxis truncata Schauf. — Bryaxi bisinuatae habitu similis,
differt autem: antennarum articulis primo et secundo elongatis,
3°.—8°. subtransversis, nono et decimo latioribus, lentiformibus,
ultimo ovato crasso; capite antice truncato, inter antennas linea
curvata impresso.
Long. 1 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Cuba.
Taf. 9, fig. 2; fig. 2a (Fühler); fig. 25 (Palp).
Von Br. bisinuata durch vorn gerade Stirn, welche zwischen
den Fiihlern mit Querlinien versehen ist, sowie kurze Fuhler-
glieder und sehr starke Fiihlerkeule, kleines drittes Maxillartaster-
glied verschieden.
Auch von Herrn Riehl erhalten.
Bryaxis triangulifer Schauf. — Ferruginea, pubescens;
capite quadrifoveolatim-impresso (::); thorace cordato, postice
utrinque fovea magna, media basi foveola minuta; elytris stria
suturali integra, altera discoidali ad basin plicaeformiter impressa,
basi quadri-impressa; abdomine marginato, segmento primo magno,
prope suturam utrinque biplicatulo,
Antennis articulo primo et secundo magnis, latitudine longiore,
NEUER PSELAPHIDEN. 129
secundo triangulari, — intus angulato —, tertio, quarto et sexto
minutis, subquadratis, quinto et septimo parum praecedentibus
majoribus, nono et decimo transversis, undecimo obovato, majore,
9°.—11°. clavam formantibus.
Long. 1 mm., lat. 14 mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D. Sahlberg.
Die Basis der Flügeldecken hat vier zusammengeflossene Doppel-
punkteindriicke, etwas undeutlich.
Von den Kopfeindrücken liegen zwei zwischen der Fühlerbasis,
sie sind tiefer als die zwischen den Augen.
Bryaxis (Eupines?) separabilis Schauf. — Obovato-
elongato-cylindrica, nitida, ferrugineo-rufa; capite convexiusculo,
postice rotundato, antice deplanato, quadrato, lineaque transversa
profunde impressa signato; thorace transverse subcordato; elytris
basi leviter plicatis, stria suturali integra, apice incurva; abdomine
anguste marginato, segmentis quatuor supra visibilibus subaequalibus,
sed gradatim minoribus et angustioribus; tibiis posticis elongatis,
antrorsum fortioribus, eleganter curvatis.
Antennarum clavae articulis nono et decimo valde transversis,
ad basin rotundato-angustatis, obscuris, undecimo abrupto, magno,
ovali, testaceo, item articuli 4.—8.; antennis basi distantibus.
Long. 11 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Yucatan,
In dieser Bryaxis liegt eine neue Gattung vor, die mehr Bestand
haben wird als manche andere der Bryaxen. Sie dürfte der King schen
« Eupines» nahe zu stehen kommen.
Die Art ist sofort an dem scharfen Quereindrucke zwischen den
Fühlern zu erkennen.
Bryaxis (Eupines?) adparata Schauf. — Ovalis, nitida,
ferrugineo-rufa; capite magno, transverse quadrato, parum convexo,
oculis parum prominulis, antice linea transversa utrinque profun-
9
130 BESCHREIBUNG
dius impressa; thorace convexo, transverse subquadrato; elytris
subquadratis utrinque convexis, basi vix biplicatula, sutura sub-
curvato-striata; abdomine tenuiter marginato, pubescente, segmento
primo, supra viso, secundo parum longiore, utrinque medio striola
minuta insculpta; tibiis posticis curvatis, tarsis elongatis.
Antennarum clava triarticulata, articulo nono et decimo trans-
versis, undecimo breviter ovali.
Long. 11 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Yucatan.
Neben Sryaxis separabilis m. zu stellen und von ihr durch
minder tief eingedrückte, in der Mitte fast unterbrochene Quer-
linie zwischen den Fühlern sofort kenntlich unterschieden, ferner
auch durch die nicht aussergewöhnlich gebildeten Fühler.
Bryaxis bisinuata Schauf. — Nitida, convexa, rufo-
ferruginea; capite post antennarum basin fere quadrato, antice
medio leviter porrecto, utrinque sinuato, inter oculos bipunctato;
thorace subcordato, convexo; elytris subconvexis, utrinque an-
trorsum leviter rotundato-angustatis, stria suturali tenui; abdomine
anguste marginato, declivi, supra visis segmentis tribus, primo
secundo parum longiore.
Antennis elongatis, articulis 1°.—7°. latitudine longioribus, 8°. —
10°. moniliformibus, undecimo ovali.
Long. 44 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Cuba.
Taf. 9, fig. 3; fig. 3a (Fühler); fig. 30 (Palp).
Der Br. truncata m. täuschend ähnlich, von ihr aber durch
den Eindruck jederseits zwischen den Fühlern, den nasenartigen
Vorsprung des Kopfes und dünnere Fühlerkeule verschieden.
Die Palpen haben ein fadenförmiges zweites Glied, welches wenig
länger ist als das dritte; dieses ist sehr dick und doppelt so lang
als breit, 2 so lang und breit als das vierte; das vierte nach vorn
zu gerundet und zugespitzt.
NEUER PSELAPHIDEN. 131
Mandibeln sehr kräftig.
Hinterhüften entfernt, flach. Schenkelanhänge klein; Beine
lang, dünn.
Afterklappe sehr gross, leicht gewülbt.
Die Flügeldeckenbasis ist abfillig, mit einigen kaum bemerk-
baren Fältchen.
Ich verdanke dieses glatte Geschöpf der Güte des Herrn Zahl-
meister Riehl in Cassel.
Bryaxis convexa Schauf. — (Nung. otios., p. 487).
In der Provinz Minas Geraes sammelte s. Z. Dr. Sahlberg sen.
diese Art mehrfach. Mir ist die gesammte Pselaphidenausbeute
dieses Entomologen vor einigen Jahren überlassen worden und kann
ich meiner früheren Beschreibung jetzt noch das Nachfolgende
hinzufügen:
Das d (?) ist unter dem Vordertheil des Kopfes, und zwar
unterhalb der Fühlereinlenkung quer ausgehöhlt, weshalb darüber
der Kopf etwas wulstig erhoben ist. Mir scheint, als ob in der Mitte
zu unterst der Aushöhlung ein kleiner hornartiger Vorsprung sei,
die Seiten aber breit abgerundet, mit einer eckigen Erhöhung seien.
Der Nahtstreif ist ganz, der Discoidalstreif verschwindet bei
wenigen Exemplaren hinter der Mitte, er reicht meist bis über
das dritte Viertheil heraus.
Die Flügeldecken haben zwei Basalpunkte, welche zwischen den
beiden Streifen stehen, diese selbst sind an der Basis tief einge-
drückt, sodass man bei gewisser Beleuchtung sechs Punkte zu
sehen glaubt.
Die Weibchen sind vorn zwischen den Fühlern und von da an
abwärts quer tief eingedrückt, aber nicht ausgehöhlt, darunter
befindet sich eine beiderseits vorspringende und daselbst abgerundete ,
in der Mitte wenig ausgeschnittene Leiste,
Var. 1. Capite vertice leviter foveolato.
» 2. Capite supra oculum unipunctato.
In frischem Zustande ist Bryaxis convexa ziemlich reichlich mit
kurzen gelblichen Härchen besetzt, die sich aber leicht abreiben.
132 BESCHREIBUNG
Bryaxis spuria Schauf. — Castaneo-rufa, ore, antennis pedi-
busque plus minusve testaceis, nitida; capite quadrato angulis
anticis obtusis, posticis rotundatis, inter oculos antennasque bi-
punctato; thorace cordato, lateribus utrinque leviter compressis,
nitidis, supra scutellum foveola vix conspicua; elytris convexis,
subquadratis, lateribus antrorsum parum angustato-rotundatis, basi
quadripunctata, stria suturali integra, altera discoidali valde ab-
breviata impressis; abdomine anguste marginato, segmento primo
secundo latiore, basi (utrinque suturae elytrorum) striola instructa ;
femoribus elongato-clavatis; tibiis sat robustis, elongatis.
Antennis articulis 4°.—8°. subglobosis, 9°.—11°. gradatim ma-
Joribus clavam formantibus.
Long. 43 mm., lat. large } mm.
Hab.: Nov. Friburg., Brasilia.
Die beiden Punkte zwischen den Fiihlern verlängeren sich linear
entgegen und bilden quasi die Ueberreste einer vorhanden gewesenen ,
jederseits eingedriickten Linie.
Erinnert in der Kopfform an die von mir unter Bryaais (Eupines ?)
beschriebenen Arten von Yucatan.
Bryaxis impunctata Schauf. — Rufo-ferruginea, nitida;
capite subquadrato, antice obtuse cordato, transversim bifoveolato,
inter oculos minute foveolato; thorace convexo, cordato; elytris
subconvexis, antrorsum subrotundato-angustatis, stria suturali postice
incurva leviter insculpta; abdomine anguste marginato , elytra longitu-
dine aequante, segmentis quatuor supra visibilibus, sensim angus-
tioribus, primo magno, basi utrinque suturae elytrorum abbreviatim
plicatulo.
Antennis brevibus , articulis 2°.—8°, fere moniliformibus, 8°.—11°.
clavam formantibus, clava non robusta.
Long. 14 mm., lat. fere 2 mm.
Hab.: Mexico, Yucatan.
Zwischen den Fiihlern und in der Mitte von der Stirn nach
NEUER PSELAPHIDEN. 133
vorn ist der Kopf T-artig leicht erhöht oder vielmehr neben dieser
Figur nach vorn abschüssig, seitlich eingesenkt.
Aehnelt der Bryaxis truncata m, in Gestalt und Form des Kopfes ,
auch im Uebrigen, unterscheidet sich aber leicht durch den längeren
Hinterleib, besonders den längeren oben ersten Ring, und dessen
beiden Fältchen neben der (verlängert gedachten) Naht.
Bryaxis semisanguinea Schauf. — Sanguinea, elytris piceis,
antennis pedibusque rufis, ore tarsisque pallidis, nitida, pubescens;
capite trifoveolata (-.:); thorace convexo, late cordato, utrinque
postice unifoveolato, media basi uni- subpunctato ; elytris subconvexis,
antrorsum rotundato-angustatis; striis suturali integra, altera di-
scoidali media abbreviata, ad basin impressis; abdomine marginibus
sanguineo-subhyalinis, segmento primo secundo non duplo latiore,
utrinque medio breviter plicatulo.
Long. 11 mm., lat. 2 mm.
3
Hab.: Minas Geraes; leg. D. Sahlberg.
Der Suturalstreif wendet sich hinten der Nahtspitze zu; die Naht
selbst erhöht sich da etwas,
Bryaxis dorsopunctata Schauf. — Castanea, pubescens,
nitida, ore, antennis pedibusque testaceis; capite trifoveolato (*.*);
thorace breviter cordato, antice angustato, utrinque foveolato, media
basi puncto impresso; elytris nitidis, vix visibiliter disperse punctato-
pubescentibus, striis suturali integra, altera discoidali media abrupta,
impressis; abdomine marginato, segmento primo reliqua duo cuncta
longitudine aequante, utrinque ad basin impresso et medio breviter
plicatulo, distincte punctato.
Antennis filiformibus, articulis latitudine longioribus, clava an-
gusta, fere biarticulata.
Long. 11 mm., lat. 2 mm.
3
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D. Sahlberg.
Der oben sichtbar erste Bauchring ist deutlich punktirt.
134 BESCHREIBUNG
Bryaxis subnitida Schauf. — Rubro-cinnamomea, nitidula ,
antennis pedibusque dilutioribus; thorace subgloboso, fossulis inter-
media minima, lateralibus majoribus.
Long. 13 mm., lat. è mm.
Hab.: ad flum. Amazon.
Mit dieser Diagnose ist sowohl die Dryazis rubra Aubé als die
subnitida m. gedeckt. Die Type zu Br. rubra Aubé befindet sich
in der Reiche’schen Sammlung, wohl noch in Paris, welche ich
s. Z. durchstudirte. Ich fand jedoch an dem als rwbra-Type be-
zeichneten Exemplare die Seitengruben des Halsschildes nicht so, wie
Aubé angeseben hat, und vermuthe deshalb, dass dasselbe irgend
einmal verwechselt worden ist, zumal sich in derselben Sammlung
ein Thier befindet, von Rio Janeiro stammend, auf welches die
Aubé’sche Beschreibung passt. Ich erkläre diese letztere Art also
für die ächte rubra Aubé, Type; das in der Reiche’schen Sammlung
mit «rubra Aubé» bezeichnete Exemplar ist die columbische Art
laevicollis.
Die subnitida Schauf. vom Amazonenstrom gleicht der Br. rubra
Aube fast vollständig, doch sind die Discoidalstreifen der Flügel-
decken als feine Linie fast bis zum Hinterrande fortgesetzt, der
Hinterleib ist schmäler gerandet, und das Grübchen zwischen den
Fühlern ist nicht so breit als bei Dr. rubra, welche ich vom
Amazonenstrom, speciell von Santarem, erhielt.
Bryaxis fluviatilis Schauf. — Rufo-ferruginea, subnitida,
pubescens, antennis pedibusque pallidioribus, palpis testaceis; capite
punctato, triimpresso ocellatoque, angulis posticis rotundatis, oculis
prominulis; thorace subcordato, punctato, postice utrinque fovea
magna, medio unipunctulata; elytris basi ad suturam oblique im-
pressa, quadripunctata , subquadratis , convexis, antrorsum rotundato-
angustatis, pubescentibus, striis suturali integra, altera media
abbreviata; abdominis segmento primo magno, reliqua cuncta longitu-
dine subaequante, ad basin utrinque medio linea abbreviata in-
sculpta, pubescente,
NEUER PSELAPHIDEN. 135
Antennarum articulis 1°.— 7°. latitudine longioribus, septimo fere
globoso, octavo et nono subglobosis, decimo et undecimo majoribus ,
clavam formantibus.
3
Long. 2 mm., lat. 3 mm.
Hab.: ad flum. Amazon.
Eine lange elegant aufgebauschte Bryaxis, leicht kenntlich an
dem punktirten Halsschild und Kopf, welcher drei augenartig ein-
gedrückte Grübchen trägt; eines vorn zwischen den Fühlern, zwei
zwischen den Augen.
Die Fühler sind dünn, wie die Keule, welche scheinbar nur
zweigliederig ist,
Bryaxis hippopotamus Schauf. — Ferruginea , hirsutula ;
capite subquadrato, utrinque convexiusculo, angulis obtusis, anticis
nodi forma elevatis, unipunctatisque, inter oculos valde bifoveato ,
antice medio utrinque impresso et nasutulo; thorace rotundato-
cordato, trifoveolato; elytris convexis, subaureo-hirsutulis, basi sex-
punctata, stria suturali integra impressa, altera discoidali solum in
forma plicae impressa; abdomine marginato, segmento primo maximo
utrinque medio recte abbreviatim-plicatulato.
Antennis undecim-articulatis, articulis 3°.—8°. subquadratis , reli-
quis clavam magnam sed elongatam formantibus.
Long. 15 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Brasilia (Petropolis ?).
Das nasenformige Knôtchen ragt nicht über den Vorderrand des
Kopfes hinaus und liegt tief zwischen den beiden halbkugelförmigen
Hübeln, welches einen eingedrückten Punkt zeigen.
Bryaxis penita Schauf. — Rufo-castanea , antennis pedibusque
pallidioribus , pilosulis ; capite inter oculos bifoveolato, antice impresso ;
thorace subcordato, antrorsum angustato, lato, fossula intermedia
valde distincta, lateribus supra visis valde impressis; elytris latis
antrorsum rotundato-angustatis, basi. sexpunctata (**..**), stria
suturali integra, altera discoidali incurva, marginem posticum non
136 BESCHREIBUNG
attingente insculptis ; abdomine marginato, segmento primo maximo
utrinque medio plicula brevi instructo.
Long. 11 mm., lat. 3 mm.
Hab,: ad flum. Amazon.
Dadurch, dass die Seitengruben des Halsschildes tief eingedriickt
und die Seiten der Gruben abgerundet (convex) sind, erscheinen
sie sehr gross. X
Die Mittelstreifen der Fliigeldecken erreichen fast das Ende der
letzteren.
Neben Br. Lebasii Aubé zu stellen; kleiner, heller, nicht dicht
behaart, die Seitengruben des Halsschildes tiefer ; das vorletzte der
elf Fühlerglieder zwar auch kugelig und lose, aber nicht so breit
als bei Lebasii Aubé, deren Fühlerbildung sehr ähnlich ist.
Bryaxis Minasanae Schauf. — Castaneo-picea, antennis
pedibusque testaceis ; capite bifoveolato, inter antennas impressulo;
thorace fossula intermedia punctiformi, lateralibus foveoliformibus;
elytris stria suturali integra, altera discoidali media abbreviata ;
abdominis segmento primo medio utrinque (pone elytrorum suturam)
breviter plicatulo.
Long. 13 mm, lat. = mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D, Sahlberg.
Obs. Bryaxi Goryi subsimilis, differt autem thorace angustiore ,
foveolis punctisque minus distinctioribus, capite minus lato, longiore,
Gory’s gespiesst gewesene Type, welche M. Aubé zur Beschreibung
diente, befindet sich in meiner Sammlung. Sie ist der Br. Minasanae
sehr ähnlich, unterscheidet sich aber wesentlich durch kleineres
Halsschild und schmälern Kopf; auch sind die Fühler etwas dünner
und heller.
Die Fühler sind elfgliederig, Glieder 3—8 sind klein, nur die
ersten davon kaum länger als breit, die Keule ist wenig auffallend ,
Glied neun und zehn sind quer.
Die neue Art hat nur halben Discoidalstreifen der Flügeldecken ,
wie Bryaxis -anopunctata m. und ist viel seltener um Minas Geraes
als Br. convexa m. u. A,
NEUER PSELAPHIDEN. ; 137
Zu Bryaxis Goryi Aubé sei erwähnt, dass Aubé zwar als Maass
+ mm. angiebt, die erwähnte Type aber 12 mm. long. und über
4
+ mm. lat. misst,
Bryaxis tenuicornis Schauf. — Rufo-cinnamomea, palpis
pedibusque pallidis, pubescens; capite inter antennas bifoveolato,
antrorsum leviter impresso, vertice transversim convexiusculo, an-
gulis posticis obtusis; thorace cordato, ante mediam partem utrinque
fovea magna media basi unifoveolata; elytris lateribus postice rotun-
datis, antrorsum angustatis, disperse hirsutulis, basi inter strias
puneto impresso, stria suturali integra, altera discoidali postice
incurva et abbreviata; abdomine marginato, segmento primo magno,
basi utrinque minute abbreviato-plicata.
Antennis filiformibus, clava tenui, distincta.
Long. 13 mm., lat. #3 mm.
Taf. 9, fig. 4; fig. 4a (Fühler); fig. 45 (Palp).
Hab.: ad flum. Amazon.
Bryaxis tenuicornis Chevr. in litt.
Kopf viereckig, vorn eingedriickt, daselbst glänzend, der Ein-
druck jederseits oben durch ein Piinktchen begrenzt.
Der Hinterrand der Flügeldecken ist dichter mit hellen Härchen
besetzt als das Thier sonst wo.
Gattung BATRISUS.
a. Hinterindische Arten.
Batrisus Dohrni Schauf. — Castaneus, capite thoraceque
piceis, palpis testaceis, nitidus, disperse ochraceo-pilosus; capite
inter antennas late decliviter deplanato, angulis anticis acutis, postice
angustato, obtuso, supra late longitudinaliter elevato; thorace
longitudinaliter abbreviatim tricanaliculato et bicarinato, canalibus
media parte impressionibus irregularibus subconnexis, elongato,
138 BESCHREIBUNG
ante mediam partem angulato, antice fere semirotundato, angulis
posticis rectis; elytris subquadratis, convexis, lateribus parum
ampliatis, basi sexpunctata, stria suturali tenui, discoidali ad
basin valde impressa, elytris humeris et mediis ad basin valde
pliciformibus, punctis majoribus dispersis, pilosis; femoribus ro-
bustis, clavatis, tibiis subincurvis, latis, extus ampliatis.
Long. 21 mm., lat. $ mm.
Hab.: Birma.
Batrisus plicatus Motsch. in litt. Mém. Mose. 1851, sep. p. 44,
Das Halsschild dieser schönen Art, die ich der Güte des En-
tomologen Herrn Dr. C. A. Dohrn verdanke, erweitert sich ge-
radlinig nach vorn und macht im dritten Viertel eine Ecke. Oberseits
sind jederseits zwei vorn abgekürzte scharfe Kiele, verschiedene
Gruben vermitteln mehr oder weniger den Zusammenhang zwischen
der vorn abgekiirzten Mittelrinne und den Seitenfurchen und Kielen.
Ich wiirde den v. Motschulsky’schen Sammlungsnamen belassen
haben, wenn die wenigen Worte, die er über die Art schrieb,
der Wirklichkeit auch nur einigermassen entsprächen.
Batrisus custos Schauf. — Rufo-castaneus, palpis testaceis,
pilosulus; antennis tenuibus, clava mediocri; capite subquadrato,
antice subito angustato, medio leviter angulato, angulis obtusis,
oculis magnis convexis, inter oculos bifoveolato; thorace elongato-
cordato, utrinque longitudinaliter sulcato, linea media antice ab-
breviata impresso et supra basin sulco transverso instructo, sulco
plus minusve trifoveolato, post sulcum utrinque unifoveolato ; elytris
globosis, pilosulis, quadristriatis, striis leviter impressis, stria
discoidali apice evanescente, ad basin valde impressa, humeris
distinetis; abdominis segmento primo medio bicurvatim-exciso et
bis elevato, altera elevatione postice in forma dentis carinata,
postice trinodoso, nodo medio magno, antice spiniformi, reliquis
segmentis declivibus, angustatis; pedibus elongatis, femoribus
clavatis.
Long. 12 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Borneo,
NEUER PSELAPHIDEN. 139
Die Linie auf dem Thorax ist nach der Basis zu tiefer ein-
gedriikt.
Der erste grosse, breite Hinterleibsring ist vorn in der Mitte
ausgeschnitten. Der Ausschnitt is jederseits (kurvig) geschwungen,
und jederseits durch einen hohen, kurzen, oben stumpfen Kiel
begrenzt, der nach hinten zu abgerundet nach unten geht. Hinter
dieser Figur ist das Segment breit eingedrückt. Der Eindruck ist
jederseits durch eine knotenartige Erhöhung begrenzt und in der
Mitte, und etwas dahinter gelegen, erhebt sich ein kleiner Hügel,
welcher in eine nach vorn gerichtete Spitze ausläuft.
Das Thierchen ist durch die beiden Grübchen auf dem Kopfe
leicht zu erkennen.
Batrisus quaestus Schauf. — Castaneus et rufo-casta-
neus, ore, antennis pedibusque pallidis, nitidus, tenuissime
villosulus; capite bifoveato, inter antennas transversim impresso,
oculis magnis convexis, valde granulatis; thorace elongato, valde
cordato, longitudinaliter trisulcato, sulco medio antice obsolete-
abrupto, sulcis lateralibus antice rotundato-deflexis, supra basin
transverse-sulcato , in angulis posticis unifoveolato; elytris sub-
globosis, humeris subacutis, angulis posticis obtusis, stria suturali
integra, altera discoidali apice leviter curvata, abrupta, striis ad
basin profunde impressis; abdomine supra viso segmento prim®
maximo, solum ad basin utrinque breviter carinato, utrinque medio
minute sed distincte carinulato.
Antennarum articulis 3°.—8°. obconicis, clava triarticulata, arti-
culis fere rotundatis.
Long. 13 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Birma.
Batrisus semisuleatus Motsch. in litt.
Fiihler dünn, die dreigliederige Keule besteht aus zwei länglich-
runden und einem verkehrt eiförmigen kurzen, etwas zugespitzten
Gliede.
Die ungleiche Klaue ist sehr deutlich zu sehen.
Der Sammlungsname des Herrn v. Motschulsky ist bereits vergeben,
140 BESCHREIBUNG
6. Südamerikanische Arten.
Die Batrisus-Arten von Central und Südamerika, mit Ausnahme
derer von Chile und der gespornten oder gezahnten «Syrbatus»-Arten ,
lassen sich folgendermaassen übersehen:
Kopf mit zwei Gruben (. .).
Zwischen den Fühlerhöckern ein Kopf-
horn von der Höhe derselben, dieses
vorn mit gelbem Haarbüschel . . . penieulus Schauf.
Brasilia.
Scheitel zweibogig ausgehöhlt. . . . cornutus Schauf.
Brasilia.
Stirn längsgekielt > ... „trans oa carınıfrons Schauf.
Brasilia.
anthicoides Schauf.
Brasilia.
Stirn kurz-, nach vorn niedrig- längs-
gekielt, hornartig verlängert . . . . sus Schauf.
Brasil. Min. Geraes.
Scheitel mit fünf Kielchen. ...... rivularis Schauf,
Panama.
Scheitel tafelförmig erhöht, in der Mitte
leicht grubig eingedrückt . . . , .. stultor Schauf,
Minas Geraes.
Fühler des Männchens: Glied 4—7
aufgetrieben.. N. u ee ee curvicornis Schauf.
Mexico.
Kopf mit kleinen Längsgrübchen unter
dem hornartigen Kielchen auf dem
Scheitel, daselbst jederseits ein Knöt-
Chen tun ve hacer (« Syrbatus ») trinodulus Schauf.
Brasilia.
Kopf mit zwei Punkten (..) . ... . . macrocephalus Schauf,
Brasilia.
NEUER PSELAPHIDEN. 141
Kopf mit drei) Gmmbenuien a) A trifoveolatus Schauf. 1)
Nova Granata; Col.; Venez.
Kopf mit drei Gruben und jederseits aus-
EEN ee ET PORN EREN rugifrons Schauf.
Nova Granata.
Kopf mit vier Punkten . ........ quadripunctatus Schauf.
Mexico.
Kopf mit vier Gruben.
In der Mitte ein Kamm....... carinatus Schauf.
Brasilia.
Mit Kamm, vorn mit vier Knötchen. rhinoceros Schauf.
Brasilia.
Vorn niedergebogen, vorragend, ab-
ASALA ee A EOD Ee vividus Schauf.
Amer. centr.
Kopf mit fünf Eindrücken ....... quinquefoveolatus Schauf.
Brasilia.
Kopf matt, mit fünf ausstrahlenden
Längslinien . ..... RE AN Ve dite asteriscus Schauf.
i Nov. Granata.
Kopf ausgehöhlt, vorn dreihörnig.
« Pone oculos etiam carina transversa 5
utrinque in punctum profundum
termimanled enh oa eo En Le . coronatus Westw.
Brasilia.
Grube mit Doppelzahn . . ...... Orion Schauf. ?)
Brasilia.
MEIN SCHOEN età a hat à i honestus Schauf.
Brasilia.
1) Zu #rifoveolatus Schauf. (1872) ist synonym: Luzerae Reitt. (1882), Columb.;
und zu Zrifoveolatus var. planifrons Schauf. (1872): éripunctatus Reitt. (1882),
N. Granata. Ich wiisste nicht, wie eine Sonderung möglich sei.
2) Die versuchte Vereinigung von Batr. coronatus Westw. und Orion Schauf.
ermangelt bis heute der Begründung. Bei den soust so genauen Beschreibungen
Westwoods in der 1870er Arbeit, welche Herr Reitter als „wahre Muster” be-
zeichnete, ist es nicht gut annehmbar, dass Westwood den deutlichen und das
Thier characterisirenden Doppelzahn in der Grube nicht gesehen haben sollte,
142 BESCHREIBUNG
Scheitel eingedriickt , Kopf jederseits
mit einer tiefen Furche . . . . . . Aubei Schauf.
Brasilia.
Kopf vorn tief quer eingedrückt, Emdruck
in der Mitte unterbrochen («Arthmius») bicolor Reitt.
Brasilia.
cinnamomeus Schauf.
Brasilia.
« Vertice tuberculato, tuberculo levi
(elongato-) foveolato, fovea variabili». Germari Aubé.
Brasilia.
«Fronte fortissimo exciso, lateribus
(angulis) postice valde dilatatis et
dentato-elevatis, margine antica re-
trorsum cornuta, cornu valido sub-
depresson (RENE): 31 ese. ne mirabilis Reitt.
Brasilia mer.
Batrisus (Bryaxis sec. Westw.) auritulus Westw. (1870) fällt
in der Tabelle aus, weil Herr Edm. Reitter 1882 eine Xybaris
spiniceps publicirt hat, welche mit dem Westwood’schen Batrisus
in der Art zusammenfällt, wie aus den Beschreibungen und Abbil-
dungen ersichtlich ist. Das Thier heisst also Xybaris auritula
Westw. = spiniceps Reitt.
Batrisus anthicoides Schauf. — Piceus, elytris femori-
busque sanguineis, tarsis palpisque pallidis, magnus; antennarum
articulis elongatis, clava triarticulata parum distincta; capite sub-
opaco, villosulo, punctato, oculis angulatim prominentibus, postice
rotundato, antice porrecto, rotundato-truncato, supra utrinque an-
tennis sub nodulis insertis, postice utrinque foveolato-excavato, et
medio longitudinaliter carinato; thorace opaco, cribrato-punctato,
elongato-cordato, antice convexo, utrinque cornu brevi acutissimo
instructo, basi disperse punctata, supra scutellum linea longitudinali
impressa; elytris hemisphaericis, stria suturali integra, punctato-
NEUER PSELAPHIDEN. 143
pilosis, utrinque et basin versus densius, sutura seriatim punctulata ;
abdomine brevi convexo, ad basin leviter constricto, disperse piloso-
punctato, articulo primo maximo, utrinque oblique carinato; femori-
bus parum clavatis, tibiis anticis et posticis leviter curvatis.
Long. 25 mm., lat. 4 mm.
Hab.: Brasilia.
Einer der schönsten und interessantesten Pselaphiden Süd-
Amerika’s!
Die beiden kurzen scharfen Hörner auf dem Halsschilde und
der eigenthümliche Kopf kennzeichnen ihn.
Batrisus sus Schauf. — Piceus, elytris pedibusque rufo-
castaneis, tarsis, ore antennarumque articulis ultimis pallidis; capite .
porrecte obtuse cornuto, medio minute cristato, antice late carinato,
utrinque unifoveolato; thorace antice globoso-ampliato, ante basin
linea transversa, utrinque profundius, impressa, basi irregulariter
ruguloso; elytris subquadrato-rotundatis, pulvinatis, basi quadri-
foveolata, stria suturali integra; abdomine pulvinato, segmento
primo reliquis cunctis majore, lateraliter tenuiter carinato et linea
impresso, segmentis apice longe pilosis.
Antennis tenuibus, articulis latitudine longioribus, clava angusta
triarticulata.
Long. 2 mm., lat. 4 mm.
5
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D. Sahlberg.
Von Batrisus carinifrons durch Form des Kopfes verschieden ,
indem die kielartige Längserhöhung sich nach vorn hornartig aus-
dehnt und bei einigen Exemplaren daselbst auch etwas nach oben
gerichtet ist. Die Kopfgrübchen sind manchmal seicht.
Die Farbe ist anders als die des carinifrons, der Körper dunkler,
Beine und Flügeldecken heller, röthlich. In frischem Zustande ist
das Thier jedenfalls mit längeren Härchen mehr oder minder dicht
besetzt. Meine Exemplare sind vom seeligen Dr. Sahlberg gesammelt.
Das Kopfhörnchen nach vorn und die Knoten über den Fühler-
144 BESCHREIBUNG
einlenkungen sind meist mehr oder weniger punktirt oder rauh
oder irregulàr mit Harchen besetzt.
Der erste Hinterleibsring ist kugelig aufgetrieben, wie bei B.
carinifrons, und viel grösser als die anderen Ringe zusammen-
genommen. Er ist seitlich und gleich daneben nach innen linear
gerandet.
Batrisus stultor Schauf. — Rufo-piceus, antennis pedibusque
pallidis , longe ochraceo-pilosis ; capite transverse-subquadrato , vertice
elevato, supra deplanato foveolatoque, utrinque unifoveolato, antice
truncato, utrinque nodoso; thorace ovali-globoso, ante basin linea
transversa impressa; elytris semi-hemisphaericis, basi sex-impressis,
stria suturali tenui integra; abdominis segmento primo reliqua cuncta
multo longitudine superante, utrinque breviter plicato et linea
interna curvata insculpta.
Antennis tenuibus, articulis latitudine longioribus, clava angusta.
Long. 15 mm., lat. $ mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia.
Habituell ganz dem Batrisus sus und carinifrons ähnlich, der
erste Hinterleibsring ist jedoch ohne deutlichen Kiel oder Rand,
nur jederseits mit kurzem gebogenem Einkniff. Auch die dicht
und langbehaarten Fühler sind denen des B. carimifrons fast ganz
gleich.
Der Eindruck auf dem Scheitel ist oft ziemlich flach.
Batrisus stultor m. ist ein Beleg dafür, dass auf die Randung
des Hinterleibes bei der Eintheilung der batrisus-artigen Pselaphiden
ein systematischer Werth nicht zu legen ist, denn nur etwa ein
drittel des Randes des ersten Segmentes ist zart gekielt, daneben
nach innen ist eine nach hinten abwärts geschwungene Linie zart
eingesenkt. An der Basis endlich findet man jederseits der Mitte
ein sehr kurzes Faltchen.
Batrisus («Syrbatus») trinodulus Schauf. — Piceus, sub-
hyalinus, erecte longe pilosus, elongato-obovatus, elytris cum ab-
NEUER PSELAPHIDEN. 145
domine pilosis , ovalibus , convexis ; capite vertice carinula longitudinali
minuta apice dentiformi, infra dentem minute elongato-foveolato ,
postice utrinque nodulo elevato, inter nodulos antennarum biim-
presso, antice medio subnoduloso; thorace parum cordato, utrinque
unisulcato, sulco postice profundiore, foveoliformi, his foveolis
linea basali connexis; elytris hemisphaericis, basi sexpunctata, stria
suturali integra; abdominis segmento primo reliquis cunctis majore,
utrinque bicarinato, basi utrinque media uniplicatula; tibiis sub-
incurvis.
Antennis tenuibus, articulis oblongiusculis, clava angusta, libera.
Long. 17 mm., lat. $ mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D. Sahlberg.
Ich glaube in dem vorliegenden Pselaphiden einen Syrbatus im
Sinne des Autors vor mir zu haben. Die beiden Seitenrinder ver-
einigen sich am Hinterrande des ersten Hinterleibssegmentes. Die
Fühler sind von denen der mir der Beschreibung nach bekannten
Syrbatus-Arten verschieden. Die Schienen unbewaffnet.
Die Unterschiede, welche Herr Reitter für Syrbatus Reitt. und
Arthmius Lec. hinstellt, sind nicht genügend, um darauf eine
Untergattung zu gründen. — Batrisus sus Schauf., stultor Schauf.
u. a. gehören habituell zu Batrisus (Syrbatus) trinodulus Schauf. ,
nicht zu Arthmius Lec., obgleich ihnen die nach Reitter allein
characterische Seitenfurche des Halsschildes fehlt. Zur Begründung
selbst einer Untergattung müssen andere Merkmale hervorgesucht
werden.
Batrisus carinatus Schauf. erhielt ich von Minas Geraes
und kann constatiren, dass meine s. Z. gegebene Beschreibung nach
einem unausgebildeten Exemplare gefertigt wurde. Es muss deshalb
die Diagnose, Nunquam otiosus, p. 284, umgeändert werden in:
« Brunneus, palpis tarsisque testaceis », und ihr zugesetzt werden :
« Abdominis segmento primo utrinque vix marginato, linea sub-
marginali impressa leviter extus curvata, apice evanescente, plicis
binis minutis in basi. »
10
146 BESCHREIBUNG
Batrisus asteriscus Schauf. -— Cinnamomeus, subopacus,
pubescens; capite opaco, ruguloso, vertice lineis tribus, postice
utrinque linea incurva abbreviatis insculptis; thorace quinquelineato,
basi quadrispinuloso ; elytris ampliatis, subopacis, disperse punctato-
piliferis, basi carinata, sexpunctata; abdomine fere rotundato-conico ,
supra segmentis quatuor visibilibus subaequalibus, primo secundo
parum longiore, utrinque bicarinato, secundo, tertio et quarto
utrinque ad basin carinatis; tibiis post mediam partem clavatis.
Long. 13 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Nov. Granata, Bogotà.
Möglicherweise ein « Batrisodes» Reitt.; doch soll dieser nur
drei Halsschildfurchen haben, während die neue Art deren fünf
hat. Auch auf Zahl der Halsschildfurchen sind meiner Ansicht
nach keine Gattungen zu creiren!
Batrisus trifoveolatus Schauf. und die dazu von mir 1872
beschriebene Varietät planifrons wurden 1882 von Herrn Reitter
nochmals als Batrisus (Arthmius) Luzerae und tripunctatus (Deutsch.
ent. Zeit., A882, p. 137 und 138) publicirt. Batrisus trifoveolatus
m. ist über Neu Granada, Columbien und Venezuela verbreitet
und die einzige mir bekannte Art von Südamerika, welche am
Hinterkopfe drei Punkte quer in einer Linie hat.
Batrisus cinnamomeus Schauf. — Obscure cinnamomeus,
pedibus, palpis et antennarum articulo ultimo parum pallidioribus ,
rare et longe pilosus; capite transversim subquadrato, antrorsum
transversim impresso, impressione media ocelliformiter interrupta,
antice inter antennas bisulcato, vertice linea transversa lineisque
tribus longitudinalibus subtilissime insculptis; thorace parum cordato-
globoso, linea basali et utrinque foveola oblonga tenuiter impressis;
elytris subquadrato-globosis, angulis obtusis, humeris plicae causa
basalis distinctis, basi sexpunctata; abdominis segmento primo con-
vexo, reliquis cunctis majore, utrinque tenuiter carinato et juxta
carinam linea ad apicem subcurvata leviter insculpta, basi distincte
biplicata.
NEUER PSELAPHIDEN. 147
Antennis tenuibus, articulis oblongis, clava angusta, libera,
triarticulata.
Long. fere 13 mm., lat. 3 mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasilia; leg. D. Sahlberg.
Zunächst dem Batrisus bicolor Reitt., den der Autor als Arthmius
beschrieb, stehend. Verschieden durch die Farbe und die Sculptur
des Scheitels, welcher bei bicolor «ohne Längskiel » ist, wie in der
Beschreibung steht. Die interessante Sculptur auf dem Scheitel des
cinnamomeus wm. würde Herr Reitter nicht übersehen haben zu
erwähnen. Die beiden Basalfalten des ersten Hinterleibsringes sind
nahe der Mitte jederseits gelegen.
Die Diagnose von £. bicolor Reitt. ist leider in recht flüchtiger
Art und Weise gegeben, sie sagt z. B.: « vertice intermediis sub-
globosis, ultimis tribus» u. s. w., — es fehlt also ein ganzer
Satz, und Scheitel und Fiihler sind vermengt.
Batribraxis inflexa Schauf. — Ferruginea, ore, antennis
pedibusque pallidis, nitida, disperse pilosula; capite transverse
quadrato, bifoveato, disco deplanato, angulis posticis obtusis, antice
inter antennas declivi, porrecto, utrinque dilatato; thorace rotundato-
cordato, basi punctis impressis, supra basin linea insculpta utrinque
foveolatim impressa; elytris convexis, subquadratis, lateribus antice
parum angustatis, humeris obtusis, stria suturali tenui, basi
quadripunctata; abdomine supra viso segmento primo reliquis cunctis
longitudine aequante, basi profunde triimpresso et quadriplicato.
Antennis curvatis, articulis 4°.—10°. subquadratis , irregulariter
connexis.
Long. 1} mm., lat. 2 mm.
Hab.: Mexico.
Hat die Form eines Batrisus. Ich finde nur eine sehr kleine
Klaue, zwei Gruben zwischen den Augen, eine jederseits des Hals-
schildes, welche letztere durch eine nach vorn bogige diinne Linie
verbunden sind, und hinter welchen sich einige eingestochene
Punkte befinden; eine tiefe Quergrube hinter den Fliigeldecken :
148 BESCHREIBUNG
jederseits daselbst eine tiefere, welche durch je eine Falte begrenzt
werden. Der Hinterleib ist ohne scharfen Rand.
Die Fühler sind mehr curvig, die ersten drei Glieder dünner
als die Glieder 4—10, welche theils an der Ecke, theils an der
Mitte angefügt sind; das elfte Glied ist grösser als das zehnte,
länglich, zugespitzt, verkehrt eiförmig, wenig dicker als die übrigen.
Das Thier hat dickere, kürzere, gekrümmtere Fühler als Batrisus
curvicornis m., kleineren Kopf, etc.
Batribraxis ist nach dem Autor, Herrn Reitter, « Untergattung ».
Aber wovon? Wo hört nach Herrn Reitter der Begriff « Gattung »
auf? und wo fängt er an?
Batribraxis infleva m. schliesst sich habituell der Batribr. fortis
und curtula Reitt. an, es entfernt sich aber die
Batribraxis(?) ') labialis Schauf. — Obscure cinnamomea,
elliptica, convexa, hirsuta; palpis maxillaribus pallidis, articulo
ultimo elongato-acuminato; capite transverso, subquadrato, angulis
posticis obtusis, oculis minutis convexis, inter oculos utrinque
profunde impresso, antice semicirculariter valde et vertice minute
impresso; thorace breviter subcordato, basi linea curvata valde
impressa, foveas laterales conjungente ; elytris subquadratis, lateribus
antice vix rotundato-angustatis. basi fere carinata, sexpunctata,
stria suturali integra profunda; abdomine supra segmentis quinque
visibilibus, inter se fere aequalibus longitudine et leviter convexis,
segmento primo media basi cariniformiter biplicato, plicis diver-
gentibus; pedibus extus pallidis.
Long. 12 mm., lat. fere 2 mm.
Hab.: Brasilia, Rio Janeiro.
Tab. 9, fig. 5; fig. 5a (Fühler); fig. 54 (Palp); fig. 5e (Hintertarse).
Eine Punktur ist an dem Thiere nicht deutlich zu erkennen,
1) , Batrisobryaxis” wäre vielleicht wohlklingender gewesen als ,, Batribrazis”’.
Deutsche und Russen zerbrechen sich daran die Zunge nicht, andere Völker aber
dürften an den Barbarismen keinen Gefallen finden. Möge die neue Art Bafriso-
bryawis labialis heissen.
NEUER PSELAPHIDEN. ; 149
dagegen ist es mit langer gelblicher , zottiger Behaarung dicht
besetzt.
Die über dreimal dickere Keule als die Mittelglieder der Fühler,
welche als zweigliederig, aber auch als viergliederig bezeichnet
werden kann, da das zehnte Glied viel grösser ist als das neunte,
ist dieser Art eigen.
Kopf vorn bogig, mit hoher Wulst, die dadurch entstandene
Einsenkung dahinter verbindet sich mit den beiden tieferen Gruben.
Die tiefe Basallinie des Halsschildes ist nach dem Schildchen zu
merklich hingeneigt.
Der erste Hinterleibsring ist jederseits nur kurz kielartig gefaltet ,
wie die beiden Mittelkielchen zunächst der Naht, die den Hinter-
rand nicht erreichen und nach aussen gerichtet sind; die Ringe
nehmen an Breite nur sehr wenig ab.
Eine deutliche lange Klaue.
Basalglied der Tarse versteckt.
Während ich Batribrawis Reitt. für Gattung bis auf weiteres
festhalten möchte, betrachte ich Batrisobryaxis Schauf., auch bis
auf weiteres, als Untergattung von Batribraxis und zwar unter-
scheiden sich beide:
Erster oben sichtbarer Hinterleibsring grösser
als die übrigen zusammengenommen . . Batribrawis- Reitt.
Erster oben sichtbarer Hinterleibsring an
Länge von den übrigen wenig verschieden . Batrisobryaxis Schauf.
Andere Unterschiede bis etwa auf das, etwas spindelförmig aus-
gezogene letzte Maxillartasterglied, finde ich z. Z. nicht, besitze
auch von jeder Art nur ein Exemplar, welches ich zu weiteren
Untersuchungen nicht opfern mag.
Bryaxis (an nov. gen.) nodifera Schauf. — Elongato-ovata,
convexa, cinnamomea, dense subtiliter pubescens; antennis basi
fere approximatis; capite quadrato, convexo, marginibus obtusis,
impunctato, antice utrinque nodulo minuto, medio nodulo porrecto
instructo; thorace cordato, linea transversa tenui insculpta; elytris
150 à BESCHREIBUNG
latitudine longioribus, lateribus antice parum angustatis, striis
suturali integra, altera discoidali media abbreviata, ad basin im-
pressulis; pedibus longis.
Antennarum articulo primo latitudine longiore, secundo sub-
quadrato, reliquis non observatis.
Long. 13 mm., lat. large 3 mm.
Hab.: Nova Friburgia, Brasil.
Palpen wie bei Pryaxis, letztes Glied schmal.
Die grésste Breite des Halsschildes liegt in der Mitte.
Von oben sind vier Hinterleibsringe sichtbar, von denen die
ersten drei mit einem schmalen, scharfkantigen Rand versehen
sind. Sie verschmälern sich allmählig. Der erste ist nach der Mitte
der Basis zu mit zwei etwas nach der Seite auslaufenden Strichelchen
von der halben Länge der Breite des ersten Ringes ausgezeichnet.
Unten sind vom Hinterleib fünf Glieder sichtbar. Das erste
Glied ist sehr gross, 2—4 schmal, nach der Mitte zu verengt.
Vorderhüften hoch, kräftig, an einander liegend; Mittelhüften
etwas von einander entfernt, flach; Hinterhiiften weit von einander
entfernt, flach. Hinterbrust zwischen den Hinterhüften etwas ein-
gesenkt (4 ?).
Am Vorderfusse sind zwei Tarsenglieder sichtbar, das dritte,
Basal-, Glied ist jedenfalls in dem Schienenende versteckt; letzteres
ist mit einem feinen Borstenkranze besetzt, der vorn schräg ab-
gestutzt ist und aus kurzen bis langen Borsten besteht. Die Unter-
seite der beiden sichtbaren Tarsenglieder des Vorderfusses hat ein
paar Reihen langer stachelartiger Härchen. Auf der Oberseite be-
finden sich am Ende jedes Tarsengliedes zwei Haarborsten.
Eine Klaue.
Diese Bryaxe könnte zur Untergattung Acamaldus Reitt. gestellt
werden , doch wird diese wohl am Halsschilde jederseits ein Grübchen
haben, welche der Bryaxis nodifera m. fehlen; es fehlt ihr ferner
das Basalgrübchen zwischen den Dorsalstrichelchen am Abdomen.
Will man für die neue Art einen « Gattungs »-Namen haben,
so kann man zu « Oryphorhinula » greifen, welche dann diagnosticirt
werden könnte;
NEUER PSELAPHIDEN. 151
(Sub-) Gen. nov.- dcamaldo affine, differt foveis thoracis abdomi-
nisque absentibus.
Die Fühler sind unter dem Vorderrande des Kopfes eingefügt
und nur durch eine schmale Wand geschieden.
Der Habitus ist Bryaris-artig, die Halsschildquerfurche sehr
schwach, nach den Seiten zu deutlicher. Der Hinterleib ist oben
gewölbt, seitlich gerundet, die schmalen Ränder liegen fast bogig
nach unten.
Das einzige Exemplar meiner Sammlung ist leider stark be-
schädigt. Besseres Material bringt mich vielleicht zu anderer Ansicht
über den generellen Werth von Cryphorhinula.
NEODEUTERUS Schauf.
nov. gen.
véos, novus; dsvtegos, alter.
Palpi maxillares articulo ultimo ovali, subacuminato.
Antennae subapproximatae, decem-articulatae, clava biarticulata.
Oculi magni.
Abdomen immarginatum, supra segmento primo maximo.
Coxae anticae approximatae, reliquae distantes.
Tarsi uniunguiculati.
Neodeuterus unterscheidet sich von Zethus m. !), mit welchem
1) Herr Reitter hat in seinem Streben, alles von mir Ausgehende auf jede Weise
todtzumachen, für den Namen Zethus Zethopsis Reitt. einzuführen versucht, weil
Zethus bereits in einer anderen Thierordnung vergeben sein soll. Für mich gelten
die von v. Harold aufgestellten Principien der Nomenclatur und unter diesen
lautet eines: „Wir haben den Grundsatz adoptirt, solche Namen, — die Collision
im eigenen Gebiete der Coleopterologie ausgenommen, — die in einer anderen
Ordnung der Entomologie bereits vergeben sinl, nicht nur beizubehalten, sondern
auch die desfalls vollzogenen oder in Anregung gebrachten Aenderungen zu ver-
werfen, da bei der immer intensiver und exclusiver sich gestaltenden Specialisi-
rung der einzelnen Fächer der Naturwissenschaft an eine ernstliche Gefahr der
Verwirrung nicht zu denken ist, und die desfalligen Abänderungen bei
näherer Prüfung noch viel tiefer eingreifend sich ergeben würden, als gemeinhin
angenommen wird,”
152 BESCHREIBUNG
er die zehngliederigen Fiihler gemein hat, sofort durch ungerandeten
Hinterleib und zweigliederige Fühlerkeule; durch langes letztes
Palpenglied, etc. etc,
Neodeuterus admirandus Schauf. — Piceo-ferrugineus ,
subpubescens, subnitidus, capite, thorace elytrisque plus minusve
punctulatis, abdomine distanter punctulato; capite impresso, vertice
elevato canaliculatoque; antennarum articulis transversis, articulis
nono decimoque latitudinis aequalis, valde transversis; thorace antice
late rotundato, postice parum rotundato et utrinque inciso,
disco uni-, basi tri-foveolato, his foveis linea basali conjunctis,
longitudinaliter triimpresso ; elytris subconvexis, lateribus sub -
rotundatis, basi quadrifoveolata, striis suturali integra, altera di-
scoidali valde abbreviata, castaneis, nitidis; abdominis segmentis
primo utrinque bi-, secundo unilineatis.
Long. 14 mm., lat. large 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Die Farbe des Thieres ist ein helles Rostbraun, an den Flügel-
decken etwas heller.
Letztes Glied der Maxillartaster oval, zugespitzt.
Fühler zehngliederig; die beiden Basal- und die zwei Endglieder
am grössten; Glieder 1 und 2 wenig länger als breit, plump,
dick, 3 fast dreieckig, nach vorn erweitert, Ecken abgerundet,
4—8 breiter als lang, allmählig schmäler werdend, 7 und 8 fast
linsenförmig, 9 doppelt so breit als 8, knopfförmig, mit dem über
dreimal so langen Endgliede, welches nach vorn schwach erweitert
und dann stumpf zugespitzt ist, eine grosse gleichbreite Keule,
fast von der Länge der Glieder 2—8 zusammengenommen , bildend.
Die Fühler sind zart behaart.
Kopf tief eingedrückt, dreieckig, ringsum scharfkantig; Scheite]
erhöht, mit schmaler Längsrinne.
Halsschild vorn gerundet verengt, Basis wenig gerundet erweitert;
jederseits des tiefen Eindruckes über der Basis tritt der Seitenrand
zahnartig hervor. Drei Längseindrücke, wovon der mittlere eine
NEUER PSELAPHIDEN. 153
längliche Grube bildet, enden in den daselbst grubenartig ver-
tieften Quereindruck. Die seitlichen Eindrücke sind sehr seicht.
Halsschild und Fliigeldecken sind dicht punktirt, an den Seiten
etwas dichter.
Flügeldecken länger als breit, seitlich etwas gerundet, leicht
convex; der gekürzte Mittel- und der Nahtstreif entspringen in
tiefen Eindriicken.
Der Hinterleib zeigt von oben gesehen vier Segmente, von denen
das erste doppelt so breit ist als das zweite. Das erste hat Jederseits
zwei Längsfältchen: das innere ist ganz, das äussere erscheint
etwas abgekürzt. Der zweite Ring hat nach der Mitte zu zwei
abgekürzte Fältchen. Der Hinterleib ist nicht gerandet , weitläuftig
punktirt.
Von unten sieht man sieben Hinterleibsringe; jeder ist leicht
wulstig abgesetzt; der erste am breitesten, 2—5 fast gleichbreit ,
wenig schmäler als der erste; der sechste in der Mitte schmäler ,
der siebente convex.
Hinterbrust convex; von den Mittel- nach den Hinterhüften
verläuft je eine Leiste, welche die Mittelplatte begrenzt.
Vorderhüften sehr hochständig, schmal, fast aneinanderliegend.
Mittelhüften sind zwar näherstehend als die Hinterhüften, werden
jedoch durch einen Brustfortsatz getrennt: sie sind halbkugelig.
Hinterhüften stehen etwas entfernt.
Tarsen dreigliederig. Klauen fehlen meinen Exemplaren.
Neodeuterus alter Schaut. — Rufo-ferrugineus, subpubes-
cens, subnitidus; capite impresso et trifoveato, vertice elevato et
foveolato; antennarum articulis nono et decimo clavam subellipticam
formantibus; thorace ut in Neod. admirando, foveis lateralibus
distinetioribus, angulis posticis excisis.
Long. 4 mm., lat. large + mm.
Hab.: Sumatra.
Von Neodeuterus admirandus m. durch die Kopf- und Fühler-
bildung verschieden. Der Längseindruck auf dem Scheitel ist kürzer 5
154 BESCHREIBUNG
ebenso das letzte Palpenglied; auch sind die vier Gribchen an der
Basis der Fliigeldecken nicht stark ausgeprigt. Das ganze Thier
ist kleiner.
Maxillartaster: Erstes Glied nicht beobachtet; zweites dünn ge-
stielt, mit dicker, kugeliger Keule.
Fühler: Zweites Glied rundlich und dicker als das erste ver-
längerte; 3.—8. gleichbreit; 9. mit dem 10. eine dick-elliptische,
an der Basis abgestutzte Keule bildend.
Kopf eingedriickt, mit drei Gruben.
Hinterbrust zwischen den Hinterhüften halbkreisförmig ausge-
schnitten. Von den Hinterhüften nach den Mittelhüften ein Leistchen.
Vorderhüften hochstàndig, fast aneinanderliegend; Mittelhüften
entfernt; Hinterhiiften dick, etwas länger als breit, vorstehend,
entfernt.
Tarsen einklauig, Klauen dinn.
Euplectus brasiliensis Schauf. 3. — Obscure ferrugineus,
elytris pallidioribus, pubescens; antennis moniliformibus, clava
uniarticulata; capite antice parum late porrecto subrotundatoque ,
semicirculariter valde impresso, vertice convexo foveolatim impresso,
angulis posticis anticisque obtusis, oculis in his sitis; thorace capite
parum latiore, postice angustiore, angulis posticis obtusis, supra
transversim tri- , antice medio profunde uni-foveolato , foveolis lineis
inter se tenuibus conjunctis (12), lineis margines non attingentibus ;
elytris pubescentibus, elongaté-quadratis , lateribus parum rotundatis ,
humeris distinctis, striis discoidali 4 elytrorum latitudinis, altera
suturali integra, distinctis, basi quadrifoveolata; abdomine late
marginato, supra segmentis quatuor observatis, tribus primis fere
aequalibus, primo vix angustiore , quarto duplo longiore quam secun-
dum; subtus septem segmentis visibilibus longitudine subaequalibus ;
femoribus sensim clavatis; tibiis subincurvis,
Long. 44 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Minas Geraes, Brasil.; leg. D. Sahlberg,
NEUER PSELAPHIDEN. 155
Die Mandibeln sind diinn und spitz. Das letzte Palpenglied ist
dreimal so lang als breit, elliptisch.
Das zehnte Fühlerglied ist scheibenförmig, breiter und dünner
als das neunte; man könnte beide mit als zur Keule gehörig be-
trachten; 3.—8. Glied sind rundlich, etwas abgeflacht.
Die Ränder der Hinterleibsringe sind nach hinten eckig vortretend ,
wulstig, innen schief eingedrückt begrenzt.
Euplectops denticollis Schauf. — Ferrugineus, nitidus,
disperse subtilissime pilosulus punctulatusque; antennarum articulis
primo et secundo robustis, 3.—11. transversis, 3.—8. minutis, 9.—11.
clavam crassam formantibus; capite forma hipposideri impresso,
postice utrinque foveolato; thorace #eodeuteri-forme; elytris latitudine
longioribus, subpilosis, basi quadrifoveolatis, striis suturali integra,
altera post mediam partem abrupta; abdomine segmentis supra
quatuor visis, segmento primo parum longiore, utrinque medio
elongatim-plicato.
Long. 11 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Sumatra,
Fühlerkeule dreigliederig, so lang als fast der halbe Fühler,
gezogen elliptisch. Glieder 1 und 2 einhalb mal stärker als die
folgenden kürzeren Glieder 3—8, welche breiter als lang sind.
Fühler genähert.
Kopf hufeisenförmig eingedrückt, der Eindruck hinten jederseits
in eine Grube endigend.
Halsschildbasis nach hinten gerundet, Hinterecken als scharfes
Zähnchen vorstehend; dann ist das Halsschild nach vorn einge-
schnürt und erweitert; über der Basis ist es zweibogig eingedrückt,
welcher Eindruck drei Gruben verbindet, von denen nach vorn
Eindrücke gesandt werden; deren mittlerer ist grubenartig.
Flügeldecken mit ganzem Naht- und bis über die Mitte gehendem
Discoidal-Streifen.
Hinterleib nach unten jederseits schmal gerandet. Von oben vier
Segmente sichtbar; erstes wenig breiter als zweites oder drittes,
156 BESCHREIBUNG
jederseits etwa in der Mitte mit einem Kielchen, drei viertel so
lang als der Ring breit ist.
Kehle halbmatt, quernadelrissig.
Hinterbrust mit beiderseits geleisteter Mittelplatte.
Vorderhüften hochständig, oben aneinanderliegend, an der Basis
durch einen Keil der Vorderbrust getrennt (wie bei vielen Euplec-
tiden). Mittelhüften nicht aneinanderliegend. Hinterhüften durch
einen Vorsprung der Hinterbrust getrennt.
Schenkel schmalkeulig.
Tarsen von drei viertel der Schienenlänge, dick, nach vorn
schmäler. Eine Klaue.
PHTHARTOMICRUS Schauf.
nov. gen.
deiow, perdere; wızoos, parvus.
Corpus lineare, subdepressum.
Antennae subapproximatae, undecim-articulatae, articulis medns
minutis, clava maxima.
Oculi magni.
Thorax brevis, antice rotundatus, postice utrinque excisus,
quadrifoveolatus.
Abdomen immarginatum, segmento primo supra viso maximo.
Coxae posteriores distantes.
Observ. Abdominis segmento primo utrinque bistriolato. Coxae
mediae magis distantes quam posticae, Unguiculi non observati,
Phthartomicrus externus Schauf — Obscure ferrugineus ,
nitidus, thorace subopaco; antennarum clava fere triarticulata ,
lata et fere dimidiae antennae longitudinis; capite antice rotundato,
impresso, inter oculos foveolato; thorace cribrato-punctulato , antice
rotundato, angulis posticis valde excisis, disco mediocriter- basique
NEUER PSELAPHIDEN. . 157
tri-foveolato, basi impressa; elytris laevibus, leviter convexis,
striis suturali integra alteraque abbreviata insculptis; abdominis
segmento primo maximo, utrinque bistriolato.
Hab.: Sumatra.
Das einzige mir vorliegende sehr beschädigte Exemplar, welches aus
Sumatra-Tabak gelesen ward, dürfte ungefähr 11—14 mm. lang sein.
Fühler an der Einlenkungsstelle unter dem gerundeten Clypeus
genähert. Die elliptische, fast eher als zwei- denn dreigliederig zu
bezeichnende Keule ist halb so lang (annähernd) als der ganze
Fühler. Das zehnte Glied is kaum mehr als halb so breit als das
elfte. Dieses ist zugespitzt, verkehrt eiförmig, 3—9 klein, breiter
als lang
(A)
seitlich gerundet.
Mandibeln gross, scharf spitz.
Augen sehr gross.
Kopf ohne Augen etwas länger als breit, mit den Augen noch
etwas schmäler als das Halsschild, vorn und seitlich nach hinten
eingedrückt, zwischen den Augen mit zwei Gruben.
Halsschild breiter als lang, matt dicht narbig punktirt, mit drei
grossen Basalgruben, von denen die mittelste die grösste ist. Davor
ist eine kleinere sichtbar. Von vorn nach hinten ist das Halsschild
halbkreisförmig, von da nach der Basis zu scharf in ! Bogen
ausgeschnitten, sodass die Hinterecken rechtwinkelig werden, da-
gegen die Ausschnitte hinter der Mitte der Seitenränder eine scharfe
Ecke bilden. Basis ziemlich gerade. Von dieser vorstehenden Ecke
zu Ecke ist das Halsschild nach hinten zu bogig quer eingedrückt,
so dass die vor dem Eindruck liegenden Gruben quer hinter die
Mitte des Halsschildes zu liegen kommen.
Flügeldecken länger als breit, glänzend, mit sehr feinen Sutural-
und halben Discoidalstreifen.
Hinterleib unten mit sieben Segmenten. Oben ist das erste
Segment fast doppelt so lang als das zweite oder dritte.
Mittelhiiften entfernt, Hinterhiiften weniger entfernt.
158 5 BESCHREIBUNG
MECHANICUS Schauf.
nov. gen.
unyovix@s, mechanicus.
Corpus breviter ovale, convexum.
Caput trigonum, marginatum.
Oculi postice positi, magni, valde granulati, valde convexi.
Palparum maxillarium articulis (primo non observato) secundo
et quarto longitudinis aequalis, secundo elongato-clavato,
tertio minuto, quarto ovali, apice acuminato.
Antennae breves, subapproximatae, antice utrinque in cavis
insertae, articulis primo et secundo latitudine longioribus,
robustis, 3.—10. transversis, 9.—11. clavam valıdam
formantibus.
Abdomen non marginatum, supra visum segmentis quinque,
subtus septem formatum, articulis longitudine non aequalibus.
Coxae anticae altae, approximatae, posteriores parum distantes,
subconvexae. |
Pedes tenues, subcompressi; tarsi distincte triarticulati, uni-
unguiculati.
Mechanicus chlamydophorus Schauf. — Brunneus, sub-
nitidus, capite dense-, thorace elytrisque sat cribrato-punctatus;
antennarum articulis mediis transversis , minutis, aequalibus , binis
primis angustioribus quam articuli nonus et decimus, undecimo
breviter conico, lateribus rotundatis, clava ter validiore quam articuli
medii; capite valde impresso , vertice nodiformi, medio longitudinaliter
canaliculato; thorace transverso, angulis posticis acutis et infra
nitidis, ante hos angulos subsinuato et tenuiter carinato, basi sub-
rotundato, lateribus rotundatim valde angustatis, supra basin linea
sinuata impressa, foveas duas conjungente; elytris basi subcarinato-
elevata, striis suturali parum impressa integra, altera in forma
ovi impressa; abdomine brevi, supra viso segmento primo secundi
duplicis longitudinis, secundo, tertio et quarto inter se longitudine
NEUER PSELAPHIDEN. 159
aequalibus, quinto noduliformi. Segmento primo utrinque in media
parte unicarinato. Subtus segmentis subaequalibus, primo parum
longiore.
Long, 1-5, mm., lat. large 3 mm.
Hab.: Sumatra.
Das kurze, plumpe, dicke Thierchen erinnert etwas an die
Stratus-Form, ist aber gerundeter, kiirzer, und hat Halsschild
und Flügeldecken dicht grosslöcherig punktirt.
Die Fiihlerkeule ist elliptisch, an der Basis abgestutzt, etwa so
lang als die übrigen Fiihlerglieder zusammen, und ohngefähr dreimal
dicker als die Mittelglieder.
Halsschildhinterecken etwas nach vorn gerichtet, trotzdem ziem-
lich rechtwinkelig, spitzig; die obere Fläche vor denselben glänzend
und ein wenig niedergedrückt. Die Basis des Halsschildes erweitert
sich im Bogen nach hinten. Der Quereindruck auf der Basis des
Halsschildes ist nach dem Schildchen zu unegal, wie mit mehreren
Grübchen besetzt, die Seitengruben sind deutlich, neben ihnen
nach aussen befindet sich eine fast glatte Stelle bis zum scharfen
Eckzahn; vor diesem ist noch ein nach hinten gerichtetes Zähnchen
schwach angedeutet.
Fliigeldecken weitläuftiger punktirt als das Halsschild, auch etwas
glänzender. Die Discoidalstreifen der Fliigeldecken bilden je eine
breite, längliche, nach vorn und seitlich durch eine Wulst be-
grenzte Grube.
Der Hinterleib gliinzend, gelblich behaart, und jedes einzelne
Glied nach hinten wulstig abgesetzt.
Hinterbrust in der Mitte mit linglicher, seitlich gerandeter,
eingesenkter (3°) Platte.
Mittelhüften weniger von einander entfernt als die Hinterhiiften.
Die vier hinteren Hiiften sind kurz, wenig linger als breit.
Euplectomorphus elegans Schauf.— Piceus, tarsis pallidis,
160 BESCHRBIBUNG
subnitidus, brevis, ovalis, subdepressus; antennis robustis, brevibus ;
capite rotundato, porrecto, antice rotundatim impresso, punctulato ,
late sed breviter alte-nasuto, supra medio longitudinaliter canali-
culato, oculis postice sitis magnis; thorace profunde punctato,
subquadrato, postice angustato, angulis obtusis, postice utrinque
et medio foveolato, disco unifoveolato; elytris latitudine longioribus,
laevibus, basi fortiter quadrifoveolato, striis suturali integra, altera
dimidio abbreviata profunde incisis; abdomine marginato, supra
segmentis 1.—3. utrinque semiplicatis, primo secundo angustiore,
2.—4. longitudine subaequalibus; unguiculis non observatis.
Long. 14 mm., lat. 2 mm.
Hab.: Sumatra.
Der Kopf ist nach vorn und unten verlängert, dreieckig, so dass
die Augen die Hinterecken bilden. Mit den Augen ist er ein wenig:
breiter als das Halsschild.
Die Kehle ist mit einer Längsrinne versehen und weitläuftig
mit einzelnen feinen Punkten besetzt. Um den Mund ist eine
dichte, starke Punktur, nach den Seiten zu eine weniger starke,
aber ziemlich dichte sichtbar. Der Mund erscheint kurz queroval,
ausgeflacht, in der Mitte wie mit einem Knötchen versehen; die
Mandibeln, in Ruhe ein Halboval bildend, geben die vordere Kante.
Die Fühler scheinen neungliederig zu sein, u. zw.: erstes Glied
dick, kurzwalzig, zweites wenig dünner, so lang als breit, 3.—8.
schnurförmig, jedes breiter als lang, achtes etwas breiter als die
übrigen, neuntes kurz verkehrt eiförmig. Aber auch bei dieser
Art glaube ich die feinen Nähte angedeutet zu erkennen, welche
das neunte Glied als eine Compression des neunten, zehnten und
elften zeigen, sodass die Fühler den bei der Beschreibung von
Euplectomorphus testis m. gemachten Angaben entsprechen. Die
beiden ersten Glieder zusammen sind so lang als das letzte. Die
Fühler sind genähert, auf Nasalhöckern seitlich eingefügt.
Schenkel und Schienen sind fast linear; Tarsen heller als das
Thier überhaupt, zweites Glied etwas angeschwollen.
Hinterbrust quer convex, wie der Hinterleib glänzend, am Ende
der Mitte mit einem Grübchen.
NEUER PSELAPHIDEN. 161
Vorderhiiften hochständig, fast aneinanderliegend. Mittelhüften
aneinanderliegend, kleiner als die hintersten, convex. Hinterhiiften
aneinanderliegend, klein, fast halbkugelig. Schenkelanhänge über
4 der Schenkellänge.
Bauch aus sechs Ringen gebildet, Ringe 1, 2, 5, 6 unter sich
fast gleichlang, 3 und 4 je 3 mal länger.
Zur vorstehenden kleinen Arbeit sei bemerkt, dass noch manche
der beschriebenen Arten Anlass zu Abtheilungen , Untergattungen
und Gattungen gegeben haben würde ‚ wenn ich reichlicheres
Untersuchungsmaterial unter den Händen gehabt hatte. Den Lieb-
habern neuer Gattungsnamen und Systematikern muss aber schliess-
lich auch etwas übrig bleiben. Die A rten-Kenntniss in der Familie
der Pselaphiden ist zwar heute bereits eine reiche, aber immer
noch sehr lückenhafte; wir müssen noch viel mehr Arten kennen
lernen, ehe sich die Berechtigung für Abgrenzung in Gattungen
sicher feststellen lässt.
Bryaxis Reichei Schauf. (S. 119) taufe ich in Br. Reicheana um,
wegen Bryaxis Reichei Motsch., die erkenntlich beschrieben ist.
11
162 BESCHREIBUNG
REGISTER
DER
ERWAHNTEN GATTUNGEN UND ARTEN.
N.B. Pag. 242—296 beziehen sich auf Band XXIX, Pag.
91—160 auf Band XXX.
Den Arten, welche von Dr. Schaufuss nicht beschrieben sind,
ist der Autorname beigesetzt.
Neue Arten sind im Druck ausgezeichnet.
Abascantus n. g. 258.
sannio. 258.
Acamaldus. 150.
Batrisus bicolor Reitt. 142, 147.
n carinatus. 141, 145.
à carinifrons. 140, 143, 144.
Aplodea adumbrata Reitt. 272, 273. È cinnamomeus. 142, 146.
ca castanea Blch. 271, 272, 273. = cornutus. 140.
5 cosmoptera Blech. 271, 272, 5 coronatus Westw. 141.
273. = curvicornis. 140.
= difformis. 272. NN custos. 138.
en Elsbethae Reitt. 272. n Dohrni. 137.
n gibbicollis. 269, 272, 273. = Germari Aube. 142.
x palpalis Reitt. 272,273, 274. ES honestus. 141.
di praeses. 270, 273. 5 Luzerae Reitt. 141, 146.
à spinula Reitt. 273, 274. = macrocephalus. 140.
5 ons Blch. 271, 273. 4 mirabilis Reitt. 142.
5 villosa. 268, 273. » Orion. 141.
Arthmius. 145. ” peniculus. 140.
si PACE Reitt. 147. 7 planifrons. 141, 146.
| uzerae Reitt. 146. = plicatus Motsch. 138.
È tripunctatus Reitt. 146. 5 quadripunctatus. 141.
co quaestus. 139.
Batribraxis curtula Reitt. 148.
en fortis. 148.
5 inflexa. 147.
A labialis. 148.
Batrisobryaxis n. g. 148, 149.
labialis. 148.
Batrisodes. 146.
Batrisus anthicoides. 140, 142.
= asteriscus. 141, 146.
ca Aubei. 142,
n auritulus Westw. 142.
quinquefoveolatus. 141.
rhinoceros. 141.
rivularis. 140.
rugifrons. 141.
semisulcatus Motsch. 139.
stultor. 140, 144, 145.
sus. 140, 143, 144, 145.
trifoveolatus. 141, 146.
trinodulus. 140, 144, 145.
tripunctatus Reitt. 141, 146.
vividus, 141,
NEUER PSELAPHIDEN,
Bryaxis adparata. 119, 129.
n anopunctata. 136.
” atrata. 121.
$ aurita. 115.
5 Aurivillei. 118.
N Baumeisteri. 116.
A binodula. 120.
5 biocellata. 119, 122, 127.
È bisinuata. 119, 128, 130.
5 Cearae. 118.
ñ chamaeleon. 106, 107.
= clara. 113.
n clavata Reitt. 126.
ta cochlearifer. 118.
5 convexa. 119, 125, 131.
ò cordata. 116.
à corpulenta. 118, 123.
= cristata, 120.
= curticornis. 118.
7 denticornis. 118.
A dimissionis. 118, 123.
= dorsopunctata. 120, 133.
ta eucera Aub. 119.
È excisa. 120.
"i extuscurvata. 114.
» fluviatilis. 120, 134.
5 fraudatrix. 119.
> Goryi Aub. 121, 136, 137.
= hippopotamus. 120, 135.
n impunctata. 120, 132.
5 intuscurvata. 115.
ar laevicollis Aub. 118.
“ Lebasii Aub. 121, 136.
ES longiclava. 119, 126.
5 macrocephala. 118, 121, 124.
> mamilla. 116.
RI Minasanae. 121, 125, 136.
Di monoceros. 119.
> nana. 118, 121.
7 nasuta Reitt. 119.
nodifera. 149.
n ornatissima. 115.
= penita. 121, 135.
= pentachiroides. 119, 125.
n pilosella. 120.
= proportionalis. 117.
n pubescens. 120.
n pusilla. 119.
= pygmaea. 121.
à recens. 121.
n Reicheana. 119.
> rubra Aub. 120, 134.
ä rufa. 116.
h sarcinaria. 119, 120, 127.
~
1 semisanquinea. 283, 120, 133.
„ separabilis. 119, 129, 130.
1 soror. 118, 122.
n spuria. 120, 132.
5 subfoveolata. 120.
” subnitida. 120, 134.
h sumatrensis. 113.
A suturalis. 118, 125.
» tenuicornis. 121, 137.
Jubus.
163
Bryaxis triangulifer. 119, 128.
AS truncata. 119, 128, 130, 133.
5 unifoveolata. 118, 125.
Bythinogaster n. g. 111.
5 simplex. 112.
Bythinomorpha n. g. 109.
5 exsculpta. 110.
Bythinus clavicornis. 283.
Canthoderus Motsch. 274.
Cryptorhinula n. g. 150.
nodifera. 150.
Curculionellus anopunctatus. 254.
È bicolor. 253.
5 brevipalpis. 254.
È, clavicornis. 253.
n 5 var. verator. 254.
semipolitus. 255.
Oyathiger Baumeisteri. 243.
5 punctatus King. 247.
L Reitteri. 242.
ze Simonis. 243.
Cylindrarctus n. g. 91.
5 americanus. 92.
Cylindrembolus n. g. 103.
5 marginalis. 103.
Durbos affinis. 291. 296.
= cribratipennis. 291, 292.
Be formosus King. 289, 290, 292.
DI humeralis Westw. 290, 291.
= intermedius. 290, 292.
> interruptus. 290, 291.
Enoptostomus dirmanus. 276.
3 clandestinus. 277.
= siamensis. 277.
Epicaris Reitt. 277.
Eupines? 129, 132.
Euplectomorphus elegans. 159.
3 pygmaeus Motsch. 282.
È testis. 281. .
Euplectops denticollis. 155.
Euplectus brasiliensis. 154.
Eupsenius dominicanus. 108.
5 politus Reitt. 109.
Eutrichites. 111.
Gamba Argus Reitt. 101.
5 brevipennis. 100,
pn elongata. 102,
È rugicollis. 102.
= (Sagola) Simoni Reitt. 100.
Gonatocerus basalis King. 279. 281.
a communis. 279. 281.
a tertius. 279, 281.
Hamotulus n. g. 108.
= chamaeleon. 108.
Harmophorus n. g. 264.
n manticoroides. 265,
101,
164
Jubus inermis. 101.
pi laticollis Raffr. 101.
n longipennis Raffr. 101.
5 Reitteri Raffr. 101.
= Schaufussi Reitt. 101.
si spinicollis. 102.
= subopacus. 102.
Mechanicus n. g. 158.
chlamydophorus. 158.
Metopias curculionoides Gory. 290.
Metopioxys spiculatus. 278.
Neodeuterus n. g. 151.
5 admirandus. 152, 153.
î alter. 153.
Octomicrus interruptus. 275.
n verticalis. 275, 276.
Odontalgus vestitus. 243.
Phalepsus ampliventris. 257.
a fluminicola. 256.
È hirsutus. 257.
ñ subglobosus Westw. 256.
Phamisus bellus. 267.
. horroris. 265, 267.
= Reichenbachii Aub. 267.
Phthartomicrus n. g. 156.
= externus. 156.
Pselaphus antipodum Westw. 251.
a bipunctatus. 250.
n bizonatus. 246.
È canaliculatus. 248.
= castaneus Blch. 272.
4 elegantissimus. 246.
4 frontalis. 251.
= geminatus Westw. 249, 251.
5 insignis. 249.
S laevicollis Reitt. 248.
= lativentris Reitt. 248.
3 longepilosus. 248.
> multangulus. 248.
5; opacus. 245.
4 pilicornis Reitt. 248.
= squamiceps. 252.
= tripunctatus. 252.
5 trossulus. 247.
Pselaptus ? 126.
Pyxidicerus amoenus. 94, 95, 99.
BESCHREIBUNG
Pyxidicerus castaneus Motsch. 94, 97.
5 cordiger. 94, 95, 99.
5 Rajah. 93, 94, 96, 97, 98.
x triophthalmus. 94,95, 96, 97.
= tythus. 94, 95, 97, 99.
E venustus. 94, 95, 98, 100.
Rytus corniger King. 289.
LA gemmifer. 287, 289.
n nanus Sharp. 288, 289.
3 orientalis. 287, 289.
È palpalis King. 289.
ñ porcellus. 289.
» procurator. 286, 288.
punctatus King. 289.
Stratus. 274, 159.
Syrbatus. 140, 144, 145.
Taphrophorus. 274.
Tychus niger Payk. 260.
à politus. 260.
N Tasmaniae. 260.
Tyraphus proportionalis. 263.
umbilicaris. 261, 262.
= sobrinus. 252.
Tyromorphus comes. 285.
à constrictinasus. 284.
È. nitidus Raffr. 285.
Tyrus calcaratus. 105.
LI compressicollis. 104.
5 formosus King. 289.
5 humeralis Aub. 105, 106.
n. ” Westw. 289, 105.
2 mucronatus Panz. 290, 106.
È sexspinosus. 105.
h Victoriae King. 106.
Upoluna n. g. 283.
= flavitarsis. 283.
Xybaris spiniceps Reitt. 142.
ÿ auritula Westw. 142.
Zosimus n. g. 293.
A globulicornis. 295, 296.
= longipes. 294, 295.
à modestus. 295.
: punctipennis. 296.
> subasper. 295.
NEUER PSELAPHIDEN. 165
TAFELERKLARUNG.
Band XXIX, Taf. 10, fig. 1. Pselaphus opacus Schauf. Amazon.
2. » elegantissimus Schauf. id.
3. » bizonatus Schauf. id.
4. Aplodea villosa Schauf. Chile.
PR AREA » gibbicollis Schauf. Amazon.
2. » praeses Schauf. Chile.
3. Metopioxys spiculatus Schauf. Amazon.
Band XXX, Taf. 7, fig. 1. Jubus spinicollis Schauf. N. Granada.
2. + subopacus Schauf. id.
3. Gamba elongata Schauf. Chile.
SNA Sede ante de » Tugicollis Schauf. id.
2. Tyrus compressicollis Schauf. id.
3. Bryaxis unifoveolata Schauf. Cuba.
En Onde » longiclava Schauf. id.
2. » truncata Schauf. id.
3. » bisinuata Schauf. id.
4. » tenuicornis Schauf. Amazon
5.
Batrisobryaxis labialis Schauf. Brasil.
BOLETINA SILACEA nov. sp.
DOOR
FM VAN DER WULP.
De soorten van het genus Boletina zijn niet zeer talrijk, —
ruim een twintigtal, allen uit Europa, — en de bestaande beschrij-
vingen zijn van dien aard, dat men de soorten vrij gemakkelijk
daaruit leert kennen. Ik durf het daarom wagen hier eene nieuwe
en naar het mij toeschijnt, zeer kennelijke soort te beschrijven
en af te beelden.
Boletina silacea nov. sp.
Rufo-flava, abdomine tribus striis transversis et apice (ovipositore
excepto) nigro-fuscis, alarum apice infuscato. — 9 long. 4 mm. —
Bld dees:
Roodgeel, eenigszins glanzig. Voorhoofd bruinachtig grauw. Sprieten
niet langer dan de thorax, de wortelleden en het begin der schaft
geel, verder allengs bruingrauw wordende. Palpen geel. Op den
thorax eene flauwe aanduiding van drie bruinroode langsbanden.
Achterrand van den tweeden, derden , vierden en vijfden lijfsring
bruinzwart; de laatste ringen geheel van die kleur; de korte eierbuis
met de beide lamellen geel. De borstels van den thorax en de
korte, platliggende beharing van het achterlijf geelachtig. Pooten
geel; de spits der achterheupen en der achterdijen, alsmede de
tarsen zwartachtig; de eindsporen der schenen geelachtig, ofschoon
iets verdonkerd ; aan de voorpooten de dijen en schenen ongeveer
van gelijke lengte, de tarsen anderhalfmaal zoo lang als de schenen;
achterste schenen met fijne korte borsteltjes. Kolfjes geel. Vleugels
eenigszins spits toeloopend, glasachtig, aan den voorrand met gele,
overigens met iets grijze tint; aan het eind van den voorrand eene
BOLETINA SILACEA NOV. Sp. 167
wegsmeltende zwartbruine vlek; randader slechts weinig voorbij
de uitmonding der cubitaal-ader voortgezet ; hulpader ongeveer op
de halve vleugellengte en ver voorbij den oorsprong der cubitaal-ader
in den voorrand uitmondende, met een dwarsadertje aan de sub-
costaal-ader verbonden; oorsprong der cubitaal-ader dichter bij den
vleugelwortel dan in andere soorten, op ruim een derde der
vleugellengte ; steel der bovenste vorkcel verlengd, ruim half zoo
lang als de bovenarm; basis der onderste vorkcel veel meer naar
den vleugelwortel teruggetrokken dan die der bovenste.
Een g, door den heer Snellen den 25 Juli 1886 te Rijen
gevangen:
Volgens het aderbeloop behoort deze soort stellig tot het genus
Boletina Staeg. Ik vind echter geene soort van dat geslacht be-
schreven, die, zooals deze, eene roodgele kleur heeft en eene donkere
vlek aan de vleugelspits vertoont.
Bij hare determinatie zou kunnen gedacht worden aan Leia
dimidiata Meig. (Klass. I. 91. 3 en Syst. Beschr. I. 254. 1), waar-
van het, bij gemis van eene afbeelding en van de beschrijving van
het aderbeloop, niet is uit te maken, tot welk der nieuwere genera
Zi] behoort. De beschrijving (ook alleen op het 9 gegrond) wijkt
echter af door de zwarte thorax-strepen, door zes (niet vier) zwarte
dwarsbanden op het achterlijf en door de vleugels, waarvan niet
enkel de spits, maar het geheele buitenste derdedeel bruin is.
NOG IETS OVER LANGWERPIGE DEXINEN,
DOOR
F. M VAN DER WULP.
I. Genus URAMYIA Rob. D. (= Oxydexia Big.)
Toen ik vroeger in dit Tijdschrift (dl. XXVIII blz. 189) eenige
langwerpige Dexinen besprak, maakte ik met een enkel woord
melding van het geslacht Ovydexia Big. (Bull. Soc. Ent. de France
1885 p. xxxm), doch let dit verder buiten aanmerking, omdat
© ?
de heer Bigot mij had medegedeeld, dat hij genoodzaakt was dat
geslacht weder in te trekken.
Het genus was gegrond op een enkel voorwerp van Brazilie,
met een zeer verlengd achterlijf («abdomine angusto , conico ,
acuminato»), en dat aanvankelijk door Bigot voor een d gehouden werd;
de soort noemde hij O. acuminata.
Onder de Mexicaansche vliegen van de heeren Ducane Godman
en Salvin vond ik er een, die mij toescheen als O. acuminata te
kunnen worden bestemd, ofschoon sommige punten van twijfel
overbleven. Zoo b. v. had mijn exemplaar duidelijk behaarde oogen ,
terwijl Bigot's beschrijving zegt: «oculis nudis» en op eene andere
plaats «oculis fere nudis ».
Daar ik er veel belang in stelde, om ten aanzien van de identiteit
mijner soort zekerheid te verkrijgen, vroeg ik den heer Bigot,
onder toezending van eene schetsteekening, nadere inlichtingen,
o. a. ook op het punt der oogen. Blijkens zijn antwoord, had ik,
althans in de bepaling van het genus, niet misgetast, en wat de
beharing der oogen betreft, ook deze werd bij nader onderzoek
door Bigot aan zijn exemplaar waargenomen.
Inmiddels had de heer Bigot onder een groot aantal nog onge-
NOG IETS OVER LANGWERPIGE DEXINEN. 169
determineerde vliegen in zijn bezit, een paar Braziliaansche exem-
plaren gevonden, die, met uitzondering van het veel minder verlengde
achterlijf, volmaakt op zijne O. acuminata geleken, en die hij
daarom voor de andere sexe van dezelfde soort hield. Hij kwam
tevens tot het besluit, dat hij het beschreven exemplaar ten onrechte
voor een d had gehouden, want de verlengde laatste lijfsring meende
hij nu voor de eierbuis te moeten aanzien.
Voorts bemerkte hij, dat in zijne collectie zich een exemplaar
uit Zuid-Amerika bevond met het etiquet: Uramyia producta Rob. D.,
en bij nauwkeurige vergelijking bleek het, dat Oxydexia acuminata
generiek daarvan niet verschilde, en slechts eene andere soort was
van het geslacht Uramyia Rob. D. — Het bedoelde Zuid-Ameri-
kaansche voorwerp had ook het achterlijf zeer verlengd en werd
daarom door hem mede voor een ¢ gehouden.
Het geslacht Uramyia wordt door Robineau Desvoidy (Myodaires
p. 215) gekenmerkt als volgt:
«Caractères des Thélaïres: chète tomenteux. Front étroit sur
«les deux sexes; le dernier segment abdominal des femelles prolongé
cen une longue tarrière; corps cylindrique.» Hij voegt er bij:
«on ne confondra jamais ce genre avec aucun de ses voisins,
«surtout lorsqu’on possédera les femelles ».
Robineau Desvoidy beschrijft vervolgens de eenige hem bekende
soort van dit geslacht, uit Brazilie herkomstig, onder den naam
van U. producta. Gelijk uit het vorenstaande blijkt, kende hij de
beide sexen en verkeerde hij ook in de meening , dat het verlengde
achterlijf bij de eene sexe niet anders dan de eierbuis van het g kon
aanduiden.
De heer Bigot is zoo goed geweest, mij het exemplaar van U. pro-
ducta, alsmede een d en 2 van U. acuminata ten onderzoek te zenden.
Uit de vergelijking dezer voorwerpen is het mij duidelijk geworden,
dat het Mexicaansche exemplaar, onder mijne berusting, niet behoort
tot Uramyia (Oxydexia) acuminata Big., maar tot U. producta
Rob. D.
Op twee punten ben ik het met mijn geachten Franschen collega
niet eens. In de eerste plaats houd ik de voorwerpen met het
170 NOG IETS OVER
verlengde achterlijf niet voor het 9, maar integendeel voor het à,
en zulks vooral naar analogie met het geslacht 7richodura Macq.,
alwaar juist bij het d het achterlijf in een langen staart eindigt
(zie mijne aanteekening daaromtrent in het Zidschr. voor Ent.,
dl. XXVIII bl. 194). Daar blijkt dit duidelijk, omdat de wijfjes
een breeder voorhoofd en kortere klauwen en pulvillen aan de
tarsen hebben, waaraan over ’t algemeen , bij de Muscidae calypterae,
de vrouwelijke voorwerpen bij den eersten oogopslag te herkennen
zijn. Deze sexueele kenmerken kunnen nu wel voor het geslacht
Uramyia niet gelden, want, gelijk Robineau Desvoidy reeds heeft
aangegeven, is daar het voorhoofd ook bij de wijfjes smal, terwijl
evenmin de tarsen het gewone verschil aanduiden ; maar de voor-
werpen met verlengd achterlijf hebben van onderen aan den laatsten
lijfsring, niet geheel aan het einde, de genitaal-spleet, op de wijze
van de mannetjes van 7richodura en andere min of meer verwante
genera, zooals ik dit l.c. op pl. 6 fig. 4, 8, 11 en 14 heb afgebeeld,
In de tweede plaats kan ik met den heer Bigot niet medegaan,
ten opzichte van de plaats, die hij aan het geslacht Uramyıa in
het systeem aanwijst. Hij wil dit namelijk opnemen onder de
Sarcophaginen, die zich over ’t algemeen onderscheiden door den
aan ’t begin gevederden en aan ’t eind naakten sprietborstel, in
tegenstelling o. a. van de Dexinen, bij welke de sprietborstel tot
het einde gevederd is. Nu heeft inderdaad het genus Uramyza den
sprietborstel kort gevederd en aan het einde naakt; maar de heer
Bigot hecht m. i. te veel waarde aan dit ééne kenmerk en ziet
daardoor alle anderen voorbij. De zeer langwerpige lichaamsvorm
toch en de sterk verlengde pooten geven aan deze dieren een’ habitus,
dien men wel onder de Dexinen maar nimmer bij de Sarcophaginen
aantreft. Trouwens de wijze van beharing van den sprietborstel
levert zoowel in de eene als in de andere groep zooveel afwijkingen
en overgangen op, dat men bij de rangschikking der genera stellig
niet uitsluitend op het daaraan ontleende kenmerk kan afgaan.
Aan de generieke kenmerken van het geslacht Uramyia, zooals
zij kortelijk door Robineau Desvoidy en meer uitvoerig door Bigot
voor het daarmede synonieme genus Ozydewia zijn aangegeven,
LANGWERPIGE DEXINEN. 171
behoeft niet anders te worden toegevoegd, dan dat de oogen in
beide sexen duidelijk behaard zijn; dat het aangezicht tusschen de
sprietgroeven niet kielvormig is opgehoogd; dat in & de laatste
lijfsring dunner en merkelijk langer is dan de voorafgaande, waardoor
tevens het geheele achterlijf langer dan de vleugels is; dat de
achterdijen, althans van het 4, zeer verlengd en de achterschenen
eenigszins gedraaid zijn; eindelijk dat de vleugelschubben , vooral
de onderste, zeer groot zijn.
Wat nu betreft de beide soorten, U. producta Rob. D. en
acuminata Big., deze zijn nauw aan elkander verwant en leveren in
coloriet en teekening weinig verschil op. De thorax is lichtgrijs ,
op den rug met twee dunne zwarte langslijnen en daarnevens, ter
wederzijde , een zwarten, aan den dwarsnaad afgebroken langsband ;
het schildje is grijs, aan den wortel min of meer verdonkerd ; het
achterlijf zwart, met grijzen, in ’t midden ingekeepten of zelfs
afgebroken voorrand; in sommige richtingen doet zich de grijze
kleur op de beide middelste ringen als een paar zijvlekken voor.
De pooten zijn zwart, de schenen meer pekbruin. Voorhoofd en
aangezicht zijn witachtig; de sprieten zwart, doch gedeeltelijk met
roodbruine tint ; de palpen en het uiteinde van den zuigsnuit roodgeel.
De vleugels zijn bruinachtig, aan den voorrand en langs de aderen
donkerder.
Het onderscheid tusschen de beide soorten kan ik alleen voor de
mannelijke sexe aangeven, omdat mij van U. producta Rob. D.
het 2 niet bekend is. Het bestaat hoofdzakelijk daarin, dat bij de
genoemde soort de laatste ring van het mannelijk achterlijf meer
dan dubbel zoo lang is als de voorlaatste en dicht bij den wortel
naar onderen eenigszins verbreed; de aldaar zich bevindende
genitaal-opening verlengt zich naar achteren in eene lange spleet,
die tot aan het einde doorloopt. Bij U. acuminata Big. daarentegen
is de laatste lijfsring van het & nauwelijks dubbel zoo lang als de
voorlaatste ; de verbreeding naar onderen en de genitaal-opening
bevinden zich verder van de basis en de spleet schijnt niet geheel
tot het einde door te loopen ; ook zijn de vleugels aan den voorrand
sterker gebruind; dit laatste is vooral ook bij het ¢ het geval.
172 NOG IETS OVER LANGWERPIGE DEXINEN.
Ten overvloede geef ik hier schetsteekeningen van
U. producta, einde van het achterlijf d vanterzijde. Pl. 11, fig. 2.
» » idem, van onderen … „iu ste ; » 3.
» acuminata, einde van het achterlijf & van terzijde. » 4.
» » idem:fvantonderemtiz; su alien DO arse » 9.
» » achterlijf: 2: van boven nitie sw » 6.
» » idem van terzi] desolata ee: Den.
II. Genus DOLESCHALLA Walk.
In mijn vorig opstel over langwerpige Dexinen heb ik verzuimd
van dit genus melding te maken. Het werd door Walker (Proceed.
Linn. Soc., V, 1861, p. 242) opgericht voor eene soort van Nieuw
Guinea, terwijl later (Proc. VII, p. 225 en 226) door hem nog
twee soorten van het eiland Waigoe daaraan werden toegevoegd.
Naar Walker’s beschrijving te oordeelen, schijnt het geheel met
mijn geslacht A/aphis overeen te komen; althans al de generieke
kenmerken, door hem aangegeven, passen ook op mijne Ahaphis
elongata. Deze verschilt echter specifiek van de drie door Walker
bekend gemaakte soorten, gelijk uit de beschrijvingen duidelijk blijkt.
De generieke naam Doleschalla, als de oudste, zou dus den
voorrang hebben. Men zou wellicht kunnen tegenwerpen, dat er
reeds een geslacht Doleschallia Feld. onder de Lepidoptera bestond ,
dat van 1859, dus van twee jaren vroeger, dagteekent; maar er
zijn voorbeelden genoeg, dat dezelfde generieke naam in verschillende
insecten-orden wordt gebezigd, zonder dat daaruit eenige ongelegen-
heid ontstaat. Men denke slechts aan Degeeria, die onder de Neuro-
ptera, de Thysanura en de Diptera voorkomt, aan Zubricia,
Boisduvalia en zoo vele anderen.
SARCOPHAGULA.
een nieuw geslacht der SARCOPHAGINAE,
DOOR
F, M VAN DER WULP.
Eenige exotische Sarcophaga-soorten geven mij aanleiding tot
generieke afscheiding, waartoe te meer reden is, omdat het ge-
slacht Sarcophaga, over alle deelen der wereld verspreid, in
tallooze specifieke vormen optreedt, die niettemin onderling de
meeste overeenstemming vertoonen.
De hier bedoelde soorten, waaraan ik den naam van Sarcophagula
wensch te geven, zijn allen van kleine gestalte; de grootste is
niet meer dan 6 mm. lang. Zij komen overigens in habitus met
de meeste Sarcophagen overeen en hebben, even als deze, een
gevederden sprietborstel, doch waarvan het eind naakt is. Het
verschil bestaat voornamelijk daarin, dat de teekening op den
thorax (de drie zwarte langsstrepen) en de weerschijnvlekken op
het achterlijf veel minder duidelijk zijn, en bovendien in het
aderbeloop der vleugels. Dit laatste zal duidelijk worden bij ver-
gelijking van Pl. 11 fig. 8, waar de vleugel eener gewone
Sarcophaga is voorgesteld, en fig. 9, welke die eener Sarcophagula
vertoont. De schijfdwarsader namelijk, bij de echte Sarcophaga-
soorten gebogen, is hier recht en in plaats van op twee derden
of bijna drie vierden, op of nauwelijks iets voorbij de helft van
de spitscel ingewricht. De radiaal-ader loopt nagenoeg recht, de
ombuiging der discoidaal-ader vormt een rechten hoek en de
spitsdwarsader is slechts zeer weinig gebogen, zoodat de spitscel
aan haren ondersten hoek ook bijna niet uitpuilt. De mediastinaal-cel
174 SARCOPHAGULA NOV. GEN.
is klein en bij gevolg het derde segment der voorrandsader merkelijk
korter dan het volgende. Aan het eind der hulpader bevindt zich
gewoonlijk een duidelijk randdoorntje.
Bij de mij bekende soorten zijn de macrocheten van den
thorax goed ontwikkeld en ook in ’t oog vallende dorsocentraal-
borstels aanwezig; macrocheten bevinden zich op den rug van
het achterlijf aan den achterrand van den tweeden en derden
ring; de anale ringen van het d zijn niet zoo sterk ontwikkeld
als bij de echte Sarcophagen, maar hebben toch ook den bolronden
vorm, waardoor deze zich onderscheiden.
Tot het geslacht Sarcophagula behooren Sarcophaga occidua F.,
voorts S. canescens, brevispina, genalis, pallicrus en despecta
Thoms. (Dipt. Eugen. Resa), en waarschijnlijk ook 8. calida,
surinamensis, terminalis, amata, sugens, obsoleta en parvula Wied.
Allen zijn uit Zuid-Amerika, met uitzondering van S. pallicrus
Thoms., die in Australie voorkomt.
AANTEEKENINGEN
BETREFFENDE JAVAANSCHE DIPTERA,
DOOR
F. M. VAN DER WULP.
De heer Mr. M. C. Piepers te Batavia blijft steeds voortgaan,
met bij de bezendingen Lepidoptera, die hij aan onzen geachten
vriend Snellen doet toekomen, — en die allengs tot eene zeer
uitgebreide verzameling aangroeien, — ook enkele Diptera voor mij
te voegen. Ik ben hem daarvoor zeer erkentelijk en wensch dit
te doen blijken, door van zijne merkwaardigste vangsten op dit
gebied van tijd tot tijd melding te maken in dit Tijdschrift.
De laatstelijk van hem ontvangen voorwerpen geven mij weder
aanleiding tot een paar opmerkingen, alsmede tot de beschrijving
van eene nieuwe Sciara-soort en van een nieuw genus uit de
groep der Geomyzina.
4. Ocyptera umbripennis v. d. Wulp.
Dipt. Sum. Exp., 35, 1.
Van deze soort ontving ik een gaaf mannelijk exemplaar. Zij
komt dus ook op Java voor. Aan mijne vroegere beschrijving kan
ik nu nog toevoegen, dat ook de glanzig zwarte vierde en vijfde
lijfsringen een wit bestoven voorzoom hebben en dat de onderzijde
der dijen en de voorzijde der voorste schenen bij opvallend licht
zich witachtig grijs vertoonen. Wat het aderbeloop der vleugels
betreft, daaromtrent valt het volgende op te merken: de middel-
dwarsader is even vóór de uitmonding der subcostaal-ader en on-
geveer op het midden der schijfcel geplaatst; de discoidaal-ader
is aan hare ombuiging afgerond en als spitsdwarsader, kort vóór
176 AANTELKENINGEN BETREFFENDE
hare verbinding met de cubitaal-ader eveneens rondachtig terug-
gebogen; het steeltje der spitscel is schuin omhoog gericht; de
schijfdwarsader is recht en op drie vijfden der spitscel ingewricht.
De soort is van de verwante 0. fuscipennis Wied., behalve
door minder grootte, onderscheiden door minder stomp geéindigde
vleugels en door het aderbeloop: bij ‚fuseipennis namelijk vormt
de ombuiging der discoidaal-ader een spitsen hoek en de schijf-
dwarsader is flauw gebogen; welk een en ander kan blijken uit
de hierbij gevoegde vleugelafbeeldingen (PI, 11, fig. 10 fuscipennis, —
en fig. 11 umbripennis).
2. Adrama determinata Walk.
Dacus determinatus, Walk., Proc. Linn. Soc., I, 133, 154.
Adrama determinata, O. Sack.. Ann. mus. Gen., XVI, 479.
Dacus cylindricus, v. d. Wulp, Tijdschr. v. Ent., XXIII, 181,
43, pl. AAs 605:
Acanthipeza maculifrons, Rond., Ann. mus. Gen., VII, 438.
Van deze soort ontving ik voor eenige jaren van den heer Albarda
een Javaansch d, door mij als Dacus cylindricus beschreven '),
en nu onlangs een 2, mede op Java door Mr. Piepers gevangen.
De heer Osten Sacken beschouwt mijne soort als synoniem met
Dacus determinatus Walk., die tot het genus Adrama moet worden
gerekend. Werkelijk beantwoorden mijne beide exemplaren vol-
komen aan de kenmerken van dit genus, zooals die kortelijk door
Walker (Proc. Linn. Soc., III, p. 117) en door Osten Sacken
(Ann. mus. Gen., XVI, p. 479) meer uitvoerig zijn aangegeven.
Walker’s beschrijving der soort intusschen geeft wel eenige aan-
leiding tot twijfel. Hij begint met het dier «nigro-aeneus» te
noemen, en hieraan vooral is het toe te schrijven, dat ik het
vroeger niet herkend heb, want bij mijne exemplaren heeft de
thorax eene zwarte grondkleur en zonder merkbaren metaalgloed ;
alleen de achterrug is zeer glanzig, maar ook zonder metallieken
1) In mijne diagnose, Tijdschr. v. Ent., XXIII, p. 182, gaf ik het voorwerp
ten onrechte als een $ aan.
JAVAANSCHE DIPTERA. 177
schijn; die glanzig zwarte kleur strekt zich ook over een deel der
achterheupen uit.
Op den thorax is een gele middenband, die wel over den mede
geel gezoomden dwarsnaad reikt, maar niet tot het schildje door-
loopt; de schouderknubbels zijn bleekgeel en grenzen van achteren
aan eene groote, glanzig witte, haakvormige vlek boven de midden-
heupen; eene dergelijke, meer elliptische vlek is ter wederzijde op
den achterrug, onmiddellijk achter de inplanting der vleugels,
De mondrand is over een groot deel harer breedte zwart, iets
waarvan Walker in zijne beschrijving geen melding maakt; ook
op het achterhoofd vind ik eene zwarte vlek, die evenmin door
Walker is genoemd. Bij het voorwerp van de Philippijnsche eilanden,
waarvan Osten Sacken gewaagt (Berl. ent. Zeitschr., XXVI, p. 210),
is de zwarte kleur van den mondrand in twee vlekken verdeeld
en ook de vlek op het achterhoofd aanwezig. Den zwarten driehoek
op het schildje (door Osten Sacken vermeld) vind ik mede in mijne
exemplaren; bij het d is die echter minder duidelijk , waardoor in
mijne beschrijving van Dacus eylindrieus daarvan werd gezwegen,
| De basis van het achterlijf is in mijne (Javaansche) exemplaren
zwart, hetgeen met Walker’s opgaven strookt, maar eene afwijking
vormt van het Philippijnsche exemplaar , waarvan het geheele achter-
lijf, volgens Osten Sacken, rood zou zijn.
Aan de roodgele pooten zijn de voorschenen en voortarsen, de
achterschenen (met uitzondering der spits) en de laatste leden der
achtertarsen zwart of zwartbruin. Van eene verdonkering aan de
spits der dijen (waarvan Walker’s beschrijving spreekt) zie ik niets.
De kolfjes zijn geel. De vleugels stemmen volkomen met Walker’s
opgaven overeen.
Niettegenstaande de hierboven opgesomde verschilpunten, geloof
ik mijne exemplaren, even als die van Osten Sacken, als A. determi-
nata Walk. te moeten beschouwen en alleen aan lokale varieteiten
van de soort te kunnen denken,
3. Sciara sulcata nov. sp.
Nigra, parum nitida; thorace bisulcato; forcipe anali maris robusta ,
12
178 AANTERKENINGEN BETREFFENDE
crassa, biarticulata; pedibus halteribusque piceis; alis nigro-fuseis:
basi cellulae furcatae pone nervi subcostalis apicem sita. — 4 long.
5,5 mm.
Uit de verwantschap van de Europeesche Se. Thomae L. en door
de gezwollen tangarmen op Sc. analis Egg. gelijkende; in grootte
met eerstgenoemde overeenkomende. — Zwart met eenigen glans.
Sprieten ter lengte van kop en thorax. Op den rug van den thorax
een paar langsgroeven en achter de schouders eene ingedrukte plek.
Achterlijf vrij breed, dicht behaard; genitalien (pl. 11, fig. 42)
groot, de tangarmen elk uit twee bijna gelijk groote, bolvormige ,
uitwendig behaarde leden bestaande. Pooten pekbruin, fijn behaard ;
de voortarsen langer, de achterste tarsen korter dan de schenen ;
dijen aan de buitenzijde met duidelijke groef. Kolfjes zwart, met
zeer langwerpige knop. Vleugels zwartbruin, aan den voorrand
het donkerst; subcostaal-ader lang, hare uitmonding een eind voorbij
den wortel der vorkcel; hulpader tot boven den oorsprong der
cubitaal-ader duidelijk, doch van daar zich in de vleugelvlakte
verliezende; oorsprong der cubitaal-ader merkelijk vóór het midden
der subeostaal-ader; uitmonding der cubitaal-ader dichter bij de
vleugelspits dan de uitmonding van den onderarm der vorkcel.
Een d van Java (Piepers).
4. APSINOTA gen. nov. !).
ayıs (boog, gewelf) en v@tos (rug).
Caput rotundatum; frons lata, nuda, vertice solum setoso;
genae angustae; setae orales nullae vel vix visibiles. Antennae
breves, articulo tertio elliptico; arista plumata. Thorax elevatus,
convexus; scutellum margine postico quadrisetoso. Abdomen elon-
gatum, pictum, macrochetis ad marginem segmenti secundi et
tertii. Pedes graciles; tibiae intermediae bicalcaratae, anticae et
posticae seta praeapicali parva munitae. Alae abdomine longiores ;
1) In het Verslag van de vergadering der Entomologische Vereeniging van
17 Januari 1886, waar voor het eerst van dit nieuwe genus is melding gemaakt
(zie Tijdschr. v. Entom., XXIX, blz. cvim), wordt het verkeerdelijk Azinota
genoemd.
JAVAANSCHE DIPTERÀ. 179
costa subnuda; nervus subcostalis vix quartam partem costae
attingens; nervus auxiliaris a subcostali paullo remotus, sed in
apice illo conjunctus; nervus cubitalis in alarum apicem excur-
rens; nervi transversi valde distantes: nervus transversus medius
ante nervi subcostalis apicem et versus alarum basin retractus;
nervus transversus discoidalis rectus, prope alarum marginem
posticum; cellula basalis media cum cellula discoidali confluens.
Dit geslacht is nauw verwant aan Diplocentra Löw (= Cur-
tonotum Macq.), waarmede het in den gevederden sprietborstel ,
den hooggewelfden rug, het sierlijk geteekende achterlijf en de
ver vaneen geplaatste dwarsaderen overeenkomt. Het moet, even
als dit, tot de groep der Geomyzinae worden gebracht. Het ver-
schilt hoofdzakelijk door het ontbreken der doorntjes aan den
voorrand der vleugels, door het gemis van duidelijke mondborstels
en doordien de middeldwarsader nog dichter bij den vleugelwortel
is geplaatst.
Kop laag aan den thorax gehecht, van voren rond; voorhoofd
naakt, gelijkbreed, breeder dan de dwarsdoorsnede der oogen;
op den schedel eenige borstels; wangen en kinbakken zeer smal;
een paar zeer kleine en zwakke mondborstels zijn alleen bi) sterke
vergrooting zichtbaar. Sprieten korter dan het aangezicht; derde
lid elliptisch, ongeveer driemaal zoo lang als het tweede; spriet-
borstel lang gevederd. (Monddeelen ingetrokken, niet goed te
zien). — Thorax bultig verheven, gewelfd, op den rug zonder
macrocheten, maar met eene zeer korte, borstelige beharing; 4
-praescutellaar-borstels, de buitenste langer; schildje aan den ach-
terrand met vier borstels. — Achterlijf langwerpig, gelijkbreed,
naar beneden omgebogen; achterrand van den tweeden en derden
ring met macrocheten. — Pooten lang en dun; middendijen met
een paar apicaal-borstels; een praeapicaal borsteltje aan de voor-
en achterschenen; middenschenen daarentegen met een paar eind-
sporen. — Vleugels (Pl. 44 fig. 15) langer dan het achterlijf;
hulpader van de subcostaal-ader afgescheiden, doch dicht langs
deze loopende en aan de uitmonding met haar samengesmolten ;
die uitmonding nog vóór het eerste vierde der vleugellengte en
180 AANTEEKENINGEN BETR. JAVAANSCHE DIPTERA.
aldaar met een klein randdoorntje; de voorrand overigens zonder
uitstekende borstels (met eene sterke loupe ontdekt men er eene
zeer korte borstelige beharing); radiaal-, cubitaal- en discoidaal-aderen
lang, recht, naar het eind een weinig uit elkander loopend, de
cubitaal-ader in de vleugelspits uitmondende; de beide dwars-
aderen zeer ver van elkander geplaatst; de middeldwarsader ligt
nog vóór de uitmonding der subcostaal-ader en dus zeer dicht by
den vleugelwortel; de schijfdwarsader is recht, steil en dicht bij
den achterrand der vleugels; de middenste wortelcel is niet van
de schijfcel afgescheiden. |
Apsinota pictiventris nov. sp.
Parva, cinerea: antennis, pedibus halteribusque flavescentibus ;
thorace lineato; scutelli margine postico rufescente; abdomine nigro-
picto; alis hyalinis. — ¢ long. circa 5 mm. — PI. 11, fig. 13.
Aangezicht roodachtig wit, in ’t midden onder de sprieten ver-
donkerd; voorhoofd met breeden, grauwbruinen, in ’t midden door
eene fijne lichtgrijze lijn gespleten en van voren boven de sprieten
roodachtigen langsband; de oogkanten met smallen witachtigen
zoom. Sprieten roodgeel, de sprietborstel zwart, aan den wortel
verdikt, van boven dichter dan van onderen gevederd. — Thorax
van boven grauwbruin, met vier fijne lichtere langslijnen; borst-
zijden en heupen lichtgrijs; schildje grauwbruin met roodgelen
achterrand. — Achterlijf (fig. 14) grijs, van boven met fluweel-
zwarte teekening; deze bestaat uit een breeden achterzoom der
ringen, die zich ter wederzijde nog naar voren uitbreidt en op de
drie eerste ringen een klein vlekje tegen den achterrand vrijlaat ;
de overblijvende lichte plekken worden door eene rugstreep in
tweeén gedeeld; aan het lichte gedeelte van den eersten ring
bevinden zich nog een paar zwarte zijvlekjes; aan de buikzijde
vertoonen zich eene langsstreep en de insnijdingen mede zwart. —
Pooten roodgeel; de spits der achterste dijen, benevens al de
tarsen bruinachtig. Kolfjes bleekgeel. Vleugels zuiver glasachtig.
Een g van Batavia (Piepers).
IETS OVER DE NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA,
DOOR
Dr ©. BOS:
Sedert ongeveer drie jaren houd ik mij zoo nu en dan bezig
met het verzamelen van mieren op Nederlandschen bodem. Wat
mij uit deze interessante familie onder de oogen kwam, bewaarde
ik en trachtte ik zoo goed mogelijk te determineeren. Ook waren
enkele heeren, die mijn plan kenden om eenigszins met de in-
landsche mierenfauna vertrouwd te raken, zoo welwillend, mi
hunne vondsten af te staan.
Veel werd op dit gebied tot heden in Nederland niet gedaan.
De eenige mij bekende lijst van in ons land voorkomende mieren
is die van Snellen van Vollenhoven in Herklots’ Bouwstoffen voor
eene fauna van Nederland. Verder had ik tot mijne beschikking de
weinige voorwerpen, welke de familie veriegenwoordigen in de
vroegere collectie der Entomologische Vereeniging, welke thans
het eigendom der Rijkslandbouwschool is. Daar ik wel in de ver-
schillende streken van ons vaderland, waar ik kwam, moeite
deed, mieren te verzamelen, maar verscheidene provincien nog
geheel onbezocht zijn gebleven, is het natuurlijk, dat onderstaande
lijst, èn wat soorten, èn wat vindplaatsen betreft, in geenen
deele op eenige volledigheid mag roemen. Toch vond ik het wen-
schelijk, mijne tot nog toe verkregene resultaten te publiceeren ,
en wel 1° omdat eene eenigszins volledige lijst toch stellig nog
jaren lang op zich zal moeten laten wachten, en 2° omdat ik hierdoor
misschien de opmerkzaamheid van sommige heeren entomologen,
die met mijn plan onbekend zijn, daarop zou kunnen vestigen,
wat op de volvoering van mijn voornemen gunstig kan werken.
Het betrekkelijk gering aantal vormen, dat ik onder de oogen
182 IETS OVER DE
kreeg, maakte dat ik niet in alle gevallen even zeker van de
soortsbepaling kon zijn. Daarbij komt eene andere zwarigheid.
Sommige soorten zijn zeer geneigd tot ras-vorming, en het is
niet altijd mogelijk, een individu met volstrekte zekerheid tot de
eene of andere soort te brengen, die G. Mayr in zijne Zuro-
päische Formiciden opstelt, want tusschen verschillende zoogenaamde
soorten bestaan allerlei overgangen, zooals uitvoerig door A. Forel
in zijne Fourmis de la Suisse wordt aangegeven. Voorloopig heb
ik de qualificatie als soorten behouden, omdat men voor het
groepeeren der rassen en overgangen een meer omvangrijk mate-
riaal uit verschillende streken noodig heeft.
Bij het determineeren heb ik mij dus hoofdzakelijk gehouden
aan het genoemde boek van G. Mayr, Die Europäischen Formi-
ciden (Wien 1861).
De familie der Mieren verdeelt men gevoegelijk in drie onder-
familien, nl. die der Formiciden, die der Poneriden en die der
Myrmiciden. Zooals bekend is, hebben alle mieren eene zeer
dunne verbinding tusschen den thorax en het eigenlijke abdomen.
Het eerste abdominaal-segment is namelijk zeer dun en draagt bij
de meeste Formiciden eene schub. Bij de Myrmiciden is ook het
tweede abdominaal-segment van zeer geringe doorsnede en vormt
samen met het eerste den petiolus of steel. Het eerste segment
van den Myrmiciden-steel herinnert soms. door zijn’ vorm aan den
schubdragenden steel der Formiciden. De Poneriden vormen tusschen
de twee vorige groepen min of meer een’ overgang, daar zij een
abdomen-steel hebben, die wel uit één segment bestaat, maar
bovendien eene insnoering tusschen het eerste en tweede abdo-
minaal-segment s.s. vertoonen. De meeste Formiciden hebben
geen angel, ofschoon men de rudimenten ervan nog vindt, welke
dienst doen bij het uitspuiten van gif in eene door de kaken ge-
maakte wond; de Poneriden en de Myrmiciden hebben, natuurlijk
slechts in de vrouwelijke sexe (2, 8), een angel, die als wapen
kan dienst doen. De Myrmiciden zijn blijkbaar eene oudere groep
dan de Formiciden. Of de kleine subfamilie der Poneriden een’
overgang tusschen beiden voorstelt, is niet zeker,
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 183
In de hieronder volgende lijst beteekent:
H. dat de soort in de bovengenoemde lijst van Herklots’
Bouwstoffen enz. reeds was opgenomen;
E. dat zij in de gemelde collectie der Entomologische Vereeni-
ging aanwezig is;
B. dat zij door mijzelven is gevonden of althans in mijn bezit is.
De namen heb ik, zooals gezegd, ontleend aan Mayr. Ter
voorkoming van verwarring zal ik hierbij evenwel nog de voor-
naamste synoniemen voegen, volgens Forel.
A. Subfamilie FORMICIDAE.
1. Tapinoma erraticum Latr.
Tapinoma erraticum Nyl., Mayr; T. collina Förster; Formica
atomus Latr.; F, caerulescens Losana; F. glabrella Ny].
B. slechts alleen loopende exemplaren 8 op of in de buurt van
den Wageningschen Berg, in Mei en Augustus.
Verbreiding: Mayr: grootste deel van Europa tot + de
Isothere van 15°.
Forster: Rijnprovincie (Boppard, Zevengebergte,
Aken).
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland, Hel-
singfors, Hongarije, Madera.
2. Polyergus rufescens Latr.
Polyergus rufescens Nyl. Mayr; Formica testacea Fabr.; F.
rubescens Leach.
H. door Sn. v. Vollenhoven bij Heemstede, één d en 4 2.
B. Wag. Berg, 8, 9 Augustus, op eene plek in vrij groote
hoeveelheid, allen in dezelfde richting loopende, des namiddags
tusschen 3 en 5 uur. Later ben ik op andere tijden van den dag
gaan zien, maar heb ze niet teruggevonden. Dit stemt overeen
met de door anderen gedane waarneming, dat deze mier op dien
tijd van den dag poppen van slaven gaat rooven,
184 IETS OVER DE
Verbreiding: Mayr: Europa, tot de Isothere van 18°,
Förster: Frankrijk, Zwitserland, Duitschland (niet
in de Rijnprovincie).
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Frankrijk, Zwitserland, Duitschland, Oos-
tenrijk; in het noorden van Frankrijk
zeldzaam, in Engeland nog niet ge-
vonden.
3. Formica sanguinea Latr.
Formica sanguinea Mayr; F. dominula Ny}.
E. door Burgersdijk te Breda, 3, één exemplaar.
B. Amerongen, Wag. Berg, verscheidene nesten, allen 8,
in Juni, Juli en Augustus; een paar 2 gevleugeld op den Ame-
rongschen Berg, einde Juni. Op den Wageningschen Berg een
paar nesten met slaven, behoorende tot de soort F. cinerea
Mayr; poppen van beide soorten midden Augustus.
Varieert zeer veel wat de tint betreft, één exemplaar met niet
uitgeranden clypeus.
Verbreiding: Mayr: Europa, behalve de zuidelijke schierei-
landen en eilanden, tot in Oost-Siberie
en in N. Amerika.
Förster: Frankrijk bij Tulle, Rijnprovincie bij
Aken.
Meinert: Seeland en Jutland.
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland, Oos-
tenrijk , Hongarije, Italie, Finland en
het noordelijk deel van Noord-Amerika.
4. Formica subrufa Rog.
Bb. Wag. Berg, %, 2 exemplaren, in de tint van den thorax
iets van elkaar verschillend.
Van deze soort ben ik niet geheel zeker.
Verbreiding: Mayr: Andalusie, Georgie.
De andere auteurs geven deze soort niet op.
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 185
5. Formica rufa L.
Formica dorsata Panz. (9), F. obsoleta Zetterstedt; F. lugubris
Zett.; F. major Nyl.; F. polyctena Forst.; F. truncicola Forst.;
F. apicalis Smith; F. piniphila Schenk; Lasius emarginatus Fabr.
H. Sn. v. Vollenh. en Schubärt, Utrecht en Gelderland.
E. Sn. v. Vollenh., Renkum; Ritsema, de Bilt, Ginneken,
Oosterbeek, Domburg, 2 en %; verder de Man, 26 Mei, Middel-
burg; en Heylaerts, Breda 4.
B. Omstreken van Wageningen, Ede, Doorwerth, Grebbe,
Darthuizer en Amerongsche Berg, Apeldoorn, Domburg, Win-
terswiik;-Everts, den Haag, Loosduinen. $ in het geheele zomer-
halfjaar, minstens van half April tot October; poppen % laatst van
Mei, 29 Juni (pas verpopt), 16 Augustus, dezelfde (bijna ge-
reed) 7 Juli, 21 Juli, 4 Aug
g., 16 Aug.; 9 gevleugeld begin
April, ongevleugeld 13 Maart en 2 Juni; poppen van 9 op ver-
schillenden leeftijd 13 Juni; 4 2 Juni, een dood exemplaar; 16
Aug. poppen 4, 2 Aug. nog enkele poppen ¢ en ook uitgekomen
d in een nest. Kleine larven nog op 23 Augustus. Deze waar-
nemingen hebben in ’t algemeen op verschillende nesten betrekking;
het eene nest is het andere dikwijls weken vooruit. Op 28 Februari,
bij mooi weer, reeds 8 over een’ weg loopende gevonden.
Verbreiding: Mayr: Europa tot in Oost-Siberie, ook in N.
Amerika.
Förster: Finland, Lapland, Zweden, Duitschland,
Frankrijk.
Meinert: Denemarken.
Smith: Europa.
6. Formica congerens Nyl.
Formica congerens Mayr; F. pratensis de Geer; F. rufo dorso-nigra
Huber, Jurine.
B. Wageningsche Berg, #, 23 Aug. , twee typische exemplaren,
een klein, eenigszins afwijkend exemplaar.
Verbreiding: Mayr: Europa tot in Oost-Siberie.
Förster: Rijnprovincie.
186 IETS OVER DE
Meinert: vermeldt de soort niet, waarschijnlijk
omdat hij haar niet onderscheidt van
F. rufa.
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland , Hon-
garije, Zwitserland, Italie, Finland.
7. Formica truncicola Nyl.
Formica truncicola Mayr; F. obsoleta L. (2); F. truncorum Fabr. (2).
B. Wageningen 8, zeer twijfelachtig; de exemplaren hebben
ook veel overeenkomst met /. rufa L.; Everts, den Haag, 4.
Verbreiding: Mayr: Europa, van Lapland tot Piemont.
Förster: vermeldt /. truncicola Nyl. voor Finland,
Lapland, Rijnprovincie (Aken); vol-
gens Forel evenwel synoniem met F.
rufa L. (zie aldaar).
Meinert: Seeland.
Smith: Duitschland, Oostenrijk, Zwitserland,
Hongarije, Italie, Lapland, Finland,
Denemarken.
8. Formics gagates Latr. .
Formica gagates Mayr, Nyl.; F. capsincola Schill.?; F. picea Nyl.
B. Scheveningen, ? (door Dr. Ed. Everts).
Verbreiding: Mayr: Europa, van Finland tot aan de zuid-
spitsen, een groot deel van Azie.
Förster: Frankrijk , Duitschland.
Meinert: Noord Jutland.
Smith: Frankrijk , Duitschland, Oostenrijk, Zwit-
serland, Hongarije, Finland.
9. Formica cinerea Mayr.
B. %, een enkel 9. Grebbe, Wag. Berg, Apeldoorn, Win-
terswijk, Rolde (door Dr. A. W. M. van Hasselt), eigenlijk het
geheele jaar door, behalve in de bepaald koude tijden. Reeds 13
Februari. Eén ongevleugeld 9 te Apeldoorn onder mos, 28 April:
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 187
Daar deze soort zoo algemeen in Nederland verspreid blijkt te
zijn, verwondert het mij, dat zij zelfs bij de gebrekkige, voor-
handene opgaven nog niet is vermeld. Evenwel geloof ik, dat de
als F, fusca opgegeven exemplaren geheel of gedeeltelijk tot F.
cinerea moeten worden gebracht, te meer daar ik F. fusca in
Nederland nog slechts eene enkele maal vond.
In twee nesten van 7. sanguinea vond ik deze soort als slaven.
Verbreiding: Mayr: Zuid-Europa tot de Isothere van 18°.
Förster; vermeldt haar niet, maar geeft een groot
verbreidingsgebied voor F. fusca,
Meinert: Jutland.
Smith; Frankrijk, Duitschland, Hongarije, Italie.
10. Formica cunicularia Latr.
Formica cunicularia Mayr, Nyl.; F. pratensis Olivier; F. nicaeensis
Leach; F. stenoptera Forst.; F. rufa Losana; F. media Rai.
H. Sn. v. Vollenhoven, in de duinen van Meerdervoort bij
’ Gravenhage.
E. Sn. v. Vollenhoven, den Haag %, v. Bemmelen, Drie-
bergen 8.
B. Wageningen, Oosterbeek y, v. Hasselt, Holland 9.
Van deze soort ben ik niet geheel zeker,
Verbreiding: Mayr: Overal in Europa tot in Mongolie en
Oost-Siberie.
Fôrster: Finland, Zweden, Duitschland, Rijnpro-
vincie, Frankrijk. F. stenoptera n. sp.
Aken.
Meinert: geheel Denemarken.
Smith: Engeland, geheel Europa tot aan de
Alpen, Hongarije, Finland, Siberie.
fd Kormiea, fusca L,
Formica fusca Mayr, Nyl., Latr.; F. glebaria Nyl.; F. Zibera
Scopoli; #. flavipes Geoffroy.
H. Sn. v. Vollenh. in de duinen bij den Haag, Mei.
188 IETS OVER DE
E. Wttewaal, Utrecht; v. Bemmelen, Warmond; v. Vollenh.,
Noordwijk, allen $; Six, Driebergen, 4; v. Vollenh. Amersfoort 9.
Zij zijn niet duidelijk meer te herkennen als 7. fusca of F. cinerea.
B. Wageningen, één gevleugeld 9, 9 Aug., vrij wel met de
karakteristiek van fusca overeenstemmende, vooral in het ont-
breken van de zijdeachtige aanliggende beharing. Verder nog één
twijfelachtige 8, Everts, Loosduinen.
Verbreiding: Mayr: geheel Europa, Madera, ook in Afrika
en N. Amerika.
Förster (F. glebaria Nyl.): Finland, Duitschland
(Rijnprovincie).
Meinert: vrij algemeen in Denemarken.
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland, Oos-
tenrijk, Hongarije, Finland, Madera.
12. Lasius fuliginosus Latr.
Formica fuliginosa Latr.
H. Sn. v. Vollenh. Brummen, Juli, 4 en 2.
E. v. Bemmelen, Warmond; v. Vollenh., Beekhuizen, den
Haag en Oosterbeek; Ritsema, Domburg; allen &.
B. Op verschillende plaatsen tusschen Arnhem en Wageningen;
verscheidene nesten in de buurt van Wageningen, te Ede, Ben-
nekom, Rolde (door Dr. A. W. M. van Hasselt), Dedemsvaart
(door den heer A. M. C. Jongkindt Coninck), den Haag en
Scheveningen (door Dr. E. Everts), Winterswijk, in Wageningen
een nest in een’ tuin, waarschijnlijk onder de fundamenten van
het huis. d en 2 aangetroffen 27 Mei, 13 Juni (slechts 3), 23
Juni in het nest, een ¢ begin Juli vliegende, 26 Juli een onge-
vleugeld ¢ op de Bennekomsche heide, 11 Augustus d, 2 en Sin
een nest. Larven en poppen & op 29 Juni. Sommige nesten blijken
zeer oud te zijn, te rekenen naar de diep uitgetrapte loopen,
die zich naar verschillende kanten begeven. Op den Oorsprong bij
Oosterbeek staan verscheidene nesten met elkaar in verbinding.
Reeds den 1 Maart vond ik werkmieren op een mooien dag
wakker, ofschoon loom.
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 189
Deze soort vertoont zeer weinig variatie.
Verbreiding: Mayr: geheel Europa, nog niet in Spanje en
Turkije gevonden.
Forster: Finland, Zweden, Duitschland (Rijnpro-
vincie), Frankrijk, Engeland.
Meinert: een groot gedeelte van Denemarken, op
vochtige en zandige plaatsen.
Smith: Engeland en verder geheel Europa.
43. Lasius niger L.
Lasius. niger Mayr, Nyl., Formica brunnea Jurine, Huber; F.
fusca Forst.; F. pallescens Schenk.
H. Sn. v. Vollenh., Zwammerdam en ’s Gravenhage.
E. v. Vollenh., den Haag; Ritsema, Haarlem, Vogelenzang ,
Leiden (alle 3 sexen).
B. Wageningen, op verscheidene plaatsen; Wag. Berg, in
tuinen, op de uiterwaarden, Rolde, Groningen, Winterswijk ,
Amerongsche Berg, Dedemsvaart (door den heer Jongkindt Coninck),
Amsterdam, in eene broeikas (door Dr. M. W. Beijerinck), typi-
sche exemplaren; ¢ in Juni, begin Augustus, midden Augustus,
23 Augustus, g begin en midden Augustus; d, 2 en $ Winters-
wijk, Juli (door Dr. E. Everts). In 1883, 1884 en 1886 (1885
was ik op dien tijd niet in de stad) liep in het begin (7—10)
Augustus de geheele stad Wageningen vol gevleugelde en onge-
vleugelde 9, waarschijnlijk pas uit de bruidsvaart neergevallen. 13
Juni nest met poppen van d en 9, 1 Augustus nest met poppen
8, 16 Augustus dito.
Deze soort is zeer algemeen op allerlei gronden, maar varieert
zeer in grootte, beharing van lichaam, pooten en sprieten, en
tint, vooral van den thorax.
Verbreiding: Mayr: geheel Europa, Madera, N. Amerika.
Förster: (2. fusca): Finland, Zweden, Duitschland
(Rijnprovincie), Frankrijk.
Meinert: zeer algemeen in Denemarken.
Smith: geheel Europa, Madera,
190 IETS OVER DE
44. Lasius alienus Först.
Lasius alienus Mayr, Nyl.
E. v. Bemmelen, Hilversum, 3 sexen; Ritsema, Haarlem,
Sept., d.
B. Wag. Berg, 2 exemplaren, 13 Juni en 16 Augustus,
8, met zeer weinig behaarde sprietschaft en schenen; Everts,
Scheveningen, April, 9.
Misschien zijn onder de door mij gevangen Z. niger, die beter
onder deze soort worden gebracht.
Verbreiding: Mayr: Europa op de zuidhelft tot aan de Iso-
there van 18°.
Förster: Rijnprovincie (Aken).
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk, Hon-
garije, Italie.
45. Lasius emarginatus Latr.
Lasius emarginatus Olivier, Latr., Losana, Lepelletier, Nyl., Mayr.
B. Rolde, §, 29 Juli, d en 9 Wag. Berg, 9 Aug., blijkbaar
exemplaren, na de bruidsvaart op den grond gevallen en door F.
rufa en sanguinea weggesleept.
Verbreiding: Mayr: Middel- en Zuid-Europa, tot de Isothere
van 19°.
Forster: Zuid-Frankrijk (Parijs), Engeland.
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk , Hon-
garije, Italie.
16. Lasius brunneus Latr.
Lasius brunneus Latr., Losana, Nyl., Mayr; Formica timida Forst.
B. Ede heide, 8 en 4 met vleugels, gezamenlijk onder zoden
of steenen; 19 Sept. op dezelfde plaatsen, maar afzonderlijk loopend ,
ongevleugelde 2; 19 Sept., in den gevel van de Rijkslandbouw-
school, tusschen steenen, een nest met $, 30 Aug. Everts x.
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 191
Verbreiding: Mayr: Europa tot de Isothere van 16°.
Forster: Frankrijk, Pruisen, Duitschland (Regens-
burg) en F. timida n. sp. Rijnprovincie
(Aken).
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Engeland, F rankrijk , Duitschland, Italie,
enz., Georgie.
17. Lasius mixtus Nyl
Lasius mixtus Mayr.
E. Ritsema, Haarlem, Sept.
Verbreiding: Mayr: Europa, behalve de zuidelijke schier-
eilanden en Engeland.
Förster: vermeldt haar niet (zie Z. umbratus).
Meinert: enkele plaatsen, in Denemarken niet zoo
heel algemeen.
Smith: Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk , Zwit-
serland.
18. Lasius umbratus Ny].
Formica miata F ürst.
E. Sn. v. Vollenh. , vindplaats niet opgegeven, 3 sexen, Juli.
B. Smilde, ¥ en g (door Dr. A. W. M. van Hasselt) 29 Juli;
Rolde, 2, 28 Juli, één exempl.; Wageningen, één ongevleugeld
2, 19 Juli, veel donkerder dan het exemplaar van Rolde, en ook
in andere opzichten Wat afwijkend; Everts, den Haag, Scheveningen ,
April, 8.
Verbreiding: Mayr: Europa, N. Amerika (nog niet in Spanje
en Turkije gevonden).
Forster: Formica umbrata: Finland, Zweden,
Rijnprovincie (Aken); 7. mixta: Zweden,
Rijnprovincie (Aken).
Meinert: bij Kopenhagen, maar niet zeer algemeen,
Smith: Engeland , Midden-Europa , Finland ,
Zweden,
192 IETS OVER DE
49. Lasius flavus Fabr.
Lasius flavus de Geer, Fabr., Latr., Nyl., Mayr; Formica rufi-
cornis Fabr.
E. v.Bemmelen, 9, Wolfheze; Sn. v. Vollenhoven, %, Wasse-
naar, Sept. (beiden « verosimiliter » , terwijl de toestand niet meer
toelaat ze nader te determineeren).
B. Rolde, %, 28 Juli, onder een’ steen, met eene menigte
poppen; enkele Lasiws niger waren daarbij en hielpen ijverig de
poppen wegdragen. 9 Aug. d en 14 Aug. 9, Wag. Berg, beiden
echter twijfelachtig.
Verbreiding: Mayr: Europa, behalve Spanje en Turkije.
Forster: geheel Europa.
Meinert: over geheel Denemarken, maar niet zoo
algemeen als Z. wiger.
Smith: geheel Europa, ook Engeland en Lapland,
20. Prenolepis nitens Mayr.
Waarschijnlijk = Tapinoma polita Smith en 7. nitens Smith.
E. Sn. v. Vollenh., Leiden; Ritsema, Leiden, Bot. tuin ; beiden
8; twijfelachtig.
Verbreiding: Mayr: Tirol tot Zevenbergen en in het zuiden
van Oostenrijk.
Förster: vermeldt haar niet.
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Oostenrijk, Dalmatie, Hongarije.
De mogelijkheid bestaat, dat deze mieren met planten naar Leiden
zijn gevoerd.
B. Subfamilie PONERIDAE.
Tot nog toe zijn geene vertegenwoordigers van deze Subfamilie
in ons land aangetroffen. Het verbreidingsgebied van Ponera contracta
Latr. doet evenwel vermoeden, dat deze soort te eeniger tijd ook
bij ons zal worden gevonden.
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 193
C. Subfamilie MYRMICIDAE.
24. Myrmica laevinodis Nyl.
Myrmica rubra L. (partim); M. laevinodis Mayr; M. longiscapus
Curtis.
E. Sn. v. Vollenh., den Haag; Burgersdijk, Breda; beiden x;
v. Bemmelen, Noordwijk, g; Sn. v. Vollenh., Brummen, g (Aug.).
B. Wageningen, Rolde, Domburg tot nog toe alleen g gevonden ;
Winterswijk, Juli (door Dr. E. Everts), 3.
Verbreiding: Mayr: Europa, tot Siberie.
Förster: Finland, Zweden, Rijnprovincie (Aken).
Meinert: Denemarken, zeer algemeen.
Smith: Noord- en Midden-Europa.
22. Myrmica ruginodis Nyl.
Myrmica rubra L. (partim); M. vagans Curtis; M. ruginodis
Mayr; M. diluta Nyl.; Formica vagans Fabr.
E. Sn. v. Vollenh., Leiden, den Haag (Aug.), Brummen (Aug.),
allen 2.
B. Wageningen, Apeldoorn, Rolde, Dedemsvaart (door den
heer Jongkindt Coninck), Doorwerth, Oosterbeek , van midden April
tot einde Augustus, tot nog toe slechts 3,
Verbreiding : Mayr: Europa, tot Siberie.
Förster: Finland, Zweden, Rijnprovincie (Aken).
Meinert : Denemarken, zeer algemeen.
Smith: Noord- en Midden-Europa.
Deze soort komt dus op dezelfde plaatsen voor als de vorige,
23. Myrmica lobicornis Nyl.
Myrmica rubra L. (partim); M. lobicornis Mayr; M. denticornis Curtis.
B. Winterswijk, 2, Aug. een exemplaar, den Haag, Juni, g,
en Loosduinen, April, % (beiden door Dr. E. Everts).
Verbreiding: Mayr: Europa, tot Oost-Siberie.
Förster: Finland, Zweden, Rijnprovincie (Aken).
Meinert : geeft haar onder de meer zeldzame soorten
van Denemarken op.
13
194 IETS OVER DE
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland, Honga-
rije, Italie, Finland.
24. Myrmica scabrinodis Nyl.
Myrmica rubra L. (partim); M. rubra Curtis: M. caespitum
Zetterstedt.
E. Sn. v. Vollenh., Wassenaar, 3, Aug.; Brummen, 2, Aug. ;
v. Bemmelen, Driebergen, 9; Ritsema, duin bij Zandvoort, 2, Sept.
B. Eiland Rottum, & (door Dr. J. Ritzema Bos), Juli of Aug. ;
Loosduinen, 8, April (door Dr. E. Everts).
Verbreiding : Mayr: geheel Europa.
Förster: Finland, Zweden, Rijpprovincie (Aken).
Meinert: na M. laevinodis en ruginodis een van
de meest algemeen voorkomende soorten
in Denemarken.
Smith: Noord- en Midden-Europa.
De vorige vier soorten en nog een paar andere zijn door Linné
samengevat onder den naam van M. rubra; H. M. rubra L. door
Sn. v. Vollenh. zeer algemeen in Holland en Gelderland.
25. Leptothorax tuberum Nyl.
Leptothorax tuberum Fabr., Nyl., Mayr.
B. den Haag, Scheveningen, #, Mei en Juni (door Dr. E. Everts).
Verbreiding: Mayr: Zweden, Finland, Duitschland, Honga-
rije, Frankrijk; waarschijnlijk geheel
Europa.
Förster: Finland, Zweden, Frankrijk.
Meinert: vermeldt deze soort niet.
Smith: Frankrijk.
26. Tetramorium caespitum L.
Tetramorium caespitum Latr., Nyl., Mayr; Myrmica atratula (8)
Schenk (niet d en 9); Formica binodis L.; Myrmica fuseula
Nyl.; Myrmica impura Forst.; M. modesta Först.
H. (als Myrmica fuscula Nyl.) Sn. v. Vollenh. onder een’
steen in de duinen bij den Haag,
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA. 195
E. Sn. v. Vollenh., Wassenaar, 2, Juni, den Haag, %, Aug.;
de Man, Middelburg, 9, 7 Juli.
B. In de buurt van Wageningen en Bennekom vrij algemeen,
het geheele zomerhalfjaar door ¥; Dedemsvaart (door den heer
Jongkindt Coninck); Scheveningsche duinen, %, April en den
Haag, d en 8, Juni (door Dr. E. Everts); 8 6 Juni, Bennekom,
d en 9, ook larven en poppen, 19 Juni; begin April reeds twee
soorten larven, de kleine waarschijnlijk van 8, de groote van
de geslachts-individuen; 23 Juni, Wag. Berg, nest met % en
drie soorten van ‘poppen, groote van d en 2 en kleine van ÿ;
buitendien kleine larven van x.
De tint en de vorm van de rimpels en korrels van den thorax
verschillen bij deze soort nog al veel.
Verbreiding: Mayr: geheel Europa.
Forster: (M. fuscula Nyl.): Finland, Zweden,
Rijnprovincie (Aken); (M. impura
Först.) Rijnprovincie (Aken); (M. mo-
desta Först.) idem.
Meinert: geheel Denemarken.
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland, Hon-
garije, Finland.
27. Tetramorium lippulum Nyl.
Tetr. lippulum Roger, Mayr; Asemorhoptrum lippulum Nyl.;
Myrmica Minchii Förster; M. graminicola Smith.
E. Ritsema, Haarlemmerhout, $, Juni.
Verbreiding: Mayr: in Europa hier en daar verstrooid.
Forster: (M. Mincki): Rijnprovincie (Crefeld).
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Engeland, Frankrijk , Duitschland, Oos-
tenrijk, Finland.
28. Tetramorium simillimum Smith.
B. Rolde, ¥, 29 Juli; deze exemplaren zijn vrij donker ge-
kleurd en hier en daar tusschen de rimpels van den thorax
196 IETS OVER DE
glanzend als bij 7. caespitum, echter op zij van het mesonotum
duidelijk netvormig gerimpeld. Wag. Berg, %, 13 Juni, 16
Aug., lichter dan de vorige, op zij van den thorax minder net-
vormig gerimpeld dan wel korrelig.
Verbreiding: Mayr: Engeland.
pees vermelden haar niet.
Meinert :
Smith: vermeldt haar onder het geslacht Lep-
tothoraz Mayr en stelt haar met een
? gelijk aan J. affinis Mayr, die hij
echter ook nog afzonderlijk opneemt.
Voor de eerste geeft hij op: Engeland,
Oostenrijk.
29. Atta subterranea Mayr.
Atta subterranea Nyl., Latr.; Aphaenogaster subterranea Mayr.
H. Sn. v. Vollenh., op de Gliphoeve, in houtstoven, eenige
nesten te Brummen.
Verbreiding: Mayr: Zuidelijk Europa tot de Isothere van 18°.
Förster: Frankrijk (in het zuiden en bij Parijs).
Meinert: vermeldt haar niet.
Smith: Frankrijk, Duitschland, Zwitserland.
SM. Atta barbara I
Aphaenogaster barbara Mayr.
B. Wageningen, in de stad op de straat, 2, 14 Aug. een
ongevleugeld exemplaar, denkelijk na de bruidsvaart op den grond
gevallen. Iets kleiner dan Mayr opgeeft en daardoor niet volkomen
zeker gedetermineerd.
Verbreiding: Mayr: Zuidelijk Europa tot de Isothere van
21°. Hij beschouwt de opgave van
Belke, dat deze soort in Podolie zou
voorkomen, als foutief en waarschijn-
lijk berustende op eene verwisseling
met A. structor.
NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA, 197
A: vermelden haar niet.
Meinert: :
Smith: Frankrijk, Duitschland, Oostenrijk , Hon-
garije, Dalmatie, Italie, Sardinie, Sicilie.
31. Monomorium sp.
De heer K. N. Swierstra zond mij eenige exemplaren & van
eene soort van dit geslacht, welke in eene bakkerij te Amsterdam
waren aangetroffen. Voorloopig bestemde ik ze als Monomorium
mediterraneum Mayr, ofschoon zij in eenige punten er iets van
afweken. Later kwam ik op de gedachte, of deze soort ook M.
Pharaonis (= Diplorhoptrum domesticum Smith = Myrmica mo-
desta Say) kon zijn, die uit Zuid-Amerika afkomstig, sedert eenige
tientallen jaren Europa overstroomt en zich ook wel in de huizen
nestelt, waar zij gangen maakt in houtwerk en meubels. Mij
ontbreken evenwel op dit oogenblik de gegevens, om deze iden-
titeit uit te maken. De verbreiding van Monomorium mediter-
raneum, welke soort slechts door Mayr wordt aangegeven, is zoo
gering (Cadix en Azie aan de Roode zee), dat het voorkomen dezer
soort bij ons niet waarschijnlijk is te achten. Intusschen zou M.
mediterraneum wel eene varieteit van J. Pharaonis kunnen zijn.
32. Stenamma Westwoodi Westw.
Formicoxenus Mayr; Stenamma Westwoodi Mayr, Steph.; Myr-
mica nitidula Nyl.; M. debilis Forst.; M. laeviscula Forst.
B. Wageningen, %, 22 Sept., in eene boomstomp, door F.
rufa uitgeknaagd en bewoond (een middenstuk van een nest),
met larven in eene kleine holte verborgen.
Verbreiding: Mayr: Europa, behalve de zuidelijke schier-
eilanden.
Förster (M. nitidula): Finland, Rijnprovincie
(Aken).
(M. debilis en laeviscula): Rijnprovincie
(Aken).
Meinert: op verschillende plaatsen in Denemarken,
198 IETS OVER DE NEDERLANDSCHE MIERENFAUNA.
Smith: Engeland, Frankrijk, Duitschland, Fin-
land.
De twijfelachtige soorten meetellende, vind ik dus voor ons
land van de geslachten
Tapınoma. . . . 4 soort. Myrmica .... 4 soorten.
Polyersus ord Leptothorax. . . 1 soort.
Formica a =, (oO ssoorlens Tetramorium . . 3 soorten.
L'ASIE ORD) ADE NA MERE ONE)
PrÉnolepiS te ec inn >» Monomorium . . 1 soort.
Stenamima tt. ed »
Formicidae . . . 20 soorten. Myrmicidae . . . 12 soorten.
Ondertusschen zal bij nader onderzoek het aantal soorten nog
wel aanmerkelijk grooter blijken te zijn.
Bij de opgaven omtrent verbreiding dient te worden opgemerkt,
dat die van Mayr en Smith meer het geheele verbreidingsgebied
omvatten, terwijl Meinert alleen het al of niet voorkomen in
Denemarken aangeeft, en Förster meer afzonderlijke vindplaatsen
dan een geheel gebied vermeldt.
NASCHRIFT.
Door bemiddeling van Dr. E. Everts ontving ik eenige, als
Monomorium Pharaonis gedetermineerde mieren uit Berlijn. Deze
bleken met de exemplaren uit Amsterdam van dezelfde soort te
zijn. Ter zelfder tijd zond genoemde heer mij nog exemplaren uit
een sigarenkist en andere, uit huizen in den Haag afkomstig,
waar zij in groote menigte voorkwamen en zeer lastig waren.
Al deze dieren bleken van dezelfde soort te zijn. Ik geloof nu met
vrij groote zekerheid M. Pharaonis werkelijk voor mij te hebben,
AANTEEKENINGEN
OVER
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA,
DOOR
P. C. T. SNELLEN.
Hoewel sedert het verschijnen van het tweede gedeelte mijner
Vlinders van Nederland (Leiden, E. J. Brill, 1882), slechts ruim
vier jaren verloopen zijn, heb ik toch reeds rijkelijk stof ver-
gaard tot bijvoegselen en aanvullingen. Niet alleen betreft dit de
Microlepidoptera, maar ook de Macrolepidoptera, niettegenstaande
deze vooral zich sedert het verschijnen van de lijst onzer inland-
sche Lepidoptera, door Mr. H. W. de Graaf, in het eerste deel
van de Bouwstoffen voor eene Fauna van Nederland (Leiden, E.
J. Brill, 1853), in de voortdurende belangstelling onzer Lepido-
pterologen mochten verheugen. Eigene voortgezette waarnemingen,
meer nog de welwillende en hoog gewaardeerde medewerking van
andere Nederlandsche Entomologen stelden mij in staat tot het
verzamelen van die stof tot bijvoegselen. Terwijl ik hier gaarne
aan den meermalen door hen uitgedrukten wensch tot bekend-
making van het opgegaarde voldoe, blijf ik mij ook verder voor
nadere mededeelingen aanbevelen. Er valt zeker nog veel waar te
nemen, al ligt het niet meer zoo voor de hand als een groote
dertig jaren geleden.
Wat mijne bijvoegselen en aanvullingen betreft, zoo gelden die
eerstens voor de Nederlandsche Fauna nieuwe soorten. Ook daaraan
ontbreekt het niet. Op heden zijn mij reeds niet minder dan 5
nieuwe soorten van Macrolepidoptera en 10 van Microlepidoptera
bekend geworden, te weten:
200 AANTEEKENINGEN OVER
Orthosia litura L.
Agrotis Lidia Cram.
Helia calvaria WN.
Acidalia laevigata Scop.
Cidaria Rhamnata WN.
Huzophera polyxenella Mill.
Homoeosoma nebulella W.V.
» cretacella Rössl.
Grapholitha turbidana Tr.
Gelechia Hippophaeëlla Schrank.
Xystophora tetragonella Staint.
Butalis Knochella Fabr.
Coleophora vitisella Gregs.
Laverna propinquella Staint.
Tischeria angusticolella Dup.
Hierdoor klimt het getal der in Nederland waargenomen soorten
van Lepidoptera, die wij als inheemsch mogen beschouwen, tot
1670. Behalve deze werden nog de volgende, die ik niet als
werkelijk inlandsch kan aannemen, gevonden:
Acidaha herbariata Fabr.
Ephestia Kihmiella Tell.
» calidella Guen. (Ficella Dougl.).
» caliritella Tell. (passulella Barrett).
Wat de eerste betreft, zoo heeft de heer F. J. M. Heylaerts te
Breda haar reeds voor eenige jaren binnen die stad aangetroffen,
ik meen in een’ drogistwinkel; later vond ik zelf een exemplaar
te Rotterdam bij mij in huis. Ik zal bij het genus Acidalia deze
soort nader bespreken.
- Ephestia Kühniella is de nieuwe, maar reeds beruchte plaag
der korenmolens en der fabrieken waar men meel verwerkt. Hare
faam is reeds tot het groote publiek doorgedrongen, blijkens de
zoogenaamde wetenschappelijke mededeelingen, die de redactien
van sommige dagbladen meenen van tijd tot tijd aan hare lezers
le moeten opdisschen, doch die maar al te vaak wemelen van
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 201
absurditeiten. In die mededeelingen kwam Kühniella ook reeds
eenige malen voor met allerlei komieke spel- en drukfouten in
haren naam. Een uitvoerig opstel over die soort heeft het licht
gezien in dit Tijdschrift, deel XXVIII (1885), p. 237, enz.,
plaat 8.
Ephestia calidella Guenée is mede reeds in dit Tijdschrift be-
sproken, onder den naam van Ficella Douglas (wanthotricha Staud.) ,
zie deel XXVIII (1885), p. xcv, doch de heer Ragonot heeft in het
Entomologist’s Monthtly Magazine, deel XXII p. 24 (1885), onlangs
aangetoond, dat zij de calidella van Guenée’s Index Method. Miero-
Lepidopt. p.82 is en deze naam, die reeds van 1845 dagteekent ,
als de oudste moet gelden. Zij is als zeer schadelijk voor kurken
bekend geworden.
Ephestia cahiritella Zell. is de t. a. p. in ons Tijdschrift ook
reeds besproken passu/ella Barrett. Het eerst in Egypte waarge-
nomen, trof men later deze soort aan in Engeland, Nederland ,
Siberie, Java, Celebes en Chili. Eene ware wereldburgeres dus.
Ik zal deze drie Ephestien bij het genus nader behandelen.
Alvorens ik overga tot mijne aanteekeningen over nieuwe en
reeds als inlandsch bekende soorten, wil ik nog de aandacht
vestigen op eene mededeeling van den heer F. J. M. Heylaerts
over door hem bij Breda waargenomen Lepidoptera, zie Tijdschr.
v. Ent., deel XXVI (1882—83), p. cxLIX enz. (Les Macro-
lépidoptera de Breda et de ses environs, Liste Supplémentaire
n°. 8) en op het stukje van den heer Dirk ter Haar, in het
Tijdschrift voor Ent., deel XXIX, p. 26, over de Insecten van
den Alblasserwaard.
202 AANTEEKENINGEN OVER
I MACRO LE PT DO PTERA:
Melitaea Aurinia v. Rottb. — Snellen, I, p. 24; II, p. 1122.
Deze soort komt ook elders in Zuid-Holland, behalve in de duin-
streken, voor. De heer Dirk ter Haar vond namelijk den 22
Mei 1884 een exemplaar bij Gouda.
Melitaea Dictynna Esp. — Snellen, I, p. 26; II, p. 1122.
Van deze soort kan ik geene nieuwe localiteiten vermelden, maar
ik mag eene opmerking van Frey, in de Zepidopteren der Schweiz
(1880), p. 29, niet onbesproken laten. Hij zegt, na onderzoek van
circa 300 exemplaren van Melitaea Athalia en verwanten uit de
meest verschillende streken, dat hij niet alleen aan de soortsrechten
van die verwanten, maar ook — wat ik niet vermoed zou hebben —
aan die van Dictynna is beginnen te twijfelen, vooral naar exem-
plaren van beiden uit het noorden van Europa te oordeelen. Ook
zegt hij uit Zwitserland «intermediaire» stukken te bezitten. Wat
de , betrekkelijk weinige, Nederlandsche exemplaren die ik zag betreft,
zoo worden zij door de kenmerken, die ik opgaf, duidelijk van de
gemeenere Athalia gescheiden, maar ik wil toch de aandacht vestigen
op Frey’s opmerking, als afkomstig van een voornaam Lepidopteroloog.
Dat Britomartis, Parthenie, Aurelia, Deione en Asteria — om bi
deze vijf, die ik bezit, te blijven — niet van Athalia kunnen
worden gescheiden, vermoedde ik vroeger reeds (zie V7. v. N., I,
p. 26, noot) en mijne meening is sedert op dit punt niet veranderd.
Argynnis Euphrosine L. — Snellen, I, p. 29.
Gilze-Rijen, 24 Mei (de Joncheere).
Deze soort is stellig zeldzaam; behalve bij Breda (7%7ds. v. Ent.,
XIN, 1870, p. 145), om Zutphen en in Limburg, is zij nog nergens
in ons land waargenomen.
Vanessa Cardui L. — Snell., I, p. 35.
Bij versche exemplaren heeft het roodgeel der bovenzijde eene
vleeschkleurige tint.
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 203
Limenitis Sibilla L. — Snell., I, p. 42.
Gelderland: Harderwijk (Bondam).
Apatura Iris L. — Snell., I, p. 42.
Geruchten omtrent het voorkomen in andere streken van Ne-
derland onvermeld latende, kan ik als stellig mededeelen , dat Ap.
Iris den 7 Juli 1884 door Mr. A. H. Maurissen bij Gronsveld
in het zuiden van Limburg is gevangen.
Melanagria Galathea L. — Snell.,I,p.50;II,p. 1123.
Door den heer R. Bondam voornoemd werd een ¢ dezer soort ,
bij Doesborgh gevangen, aan Mr. H. W. de Graaf gezonden.
Deze stond het mij welwillend voor mijne collectie af.
Vele exemplaren werden ook bij Winterswijk op de excursie
der Ned. Ent. Vereeniging, den 18 Juli 1886 gevangen.
Coenonympha Arcania L. — Snell.,I, p. 53; II, p. 1124.
De weinige, mij bekende vindplaatsen dezer soort hier te lande
zijn met eene, tegelijk de noordelijkste , vermeerderd. De heer R.
Bondam, een der oudste medewerkers voor de Lepidoptera aan de
Bouwstoffen voor eene Fauna van Nederland (zie deel II, p. 148
van dat werk), vond eenige exemplaren bij Harderwijk in Gelderland
op de buitenplaats Essenburg, op open plaatsen in het bosch, in
de maand Juli 1886.
De heer Bondam had de goedheid mij, op mijn verzoek, eene
uitvoerige naamlijst te zenden van de op de vliegplaats van CQ.
Arcania en in de omstreken groeiende grassoorten. Daarbij is Melica
ciliata niet, en deze plant behoeft dus bij de opgave van het voedsel
der rups niet in de eerste plaats genoemd te worden. Ook schrijft
de heer B. mij, dat die grassoort bij ons te lande alleen in Zeeland
is gevonden, terwijl de verwante Melica uniflora enkel voorkomt
bij Maastricht, Nijmeeen, enz. Op M. ciliata leeft de rups van
C. Arcania dus in Nederland zeker niet.
Lycaena Arion L. — Snellen, I, p. 56 5 [hype 1195:
Zuid-Holland: Lisse (Dr. Henri W. de Graaf). Zie ook Verslag
der 39ste Zomervergadering van de Ned. Ent. Vereeniging, p. XXV,
204. AANTEEKENINGEN OVER
Lycaena Semiargus v. Rottb. — Snellen, I, p. 57.
Ook in Zuid-Holland waargenomen door den heer Dirk ter
Haar, die den 4 Juni 1885 bij Giessendam een exemplaar ving.
Ter aanvulling mijner beschrijving van den vlinder wil ik hier
nog opmerken, dat bij den d het aderbeloop der bovenzijde fijn
zwart is en dat er ook wijfjes voorkomen met geheel witte franje.
Verder dat ik een 3 voorwerp heb gevangen, waar de boogrij
oogjes op de onderzijde der voorvleugels tusschen ader 3—6 vrij
vlak is, en een ander, dat bij den staarthoek van de onderzijde
der achtervleugels sporen van randvlekken vertoont, zooals die bij
de varieteiten Bellis Freyer en Parnassia Staudinger uit Zuid-
Europa duidelijk ontwikkeld voorkomen, bij de varieteiten Helena
Staud. (uit Griekenland) en Antiochena Lederer (uit Klein-Azie en
Syrie) zelfs met roode vlekken of band tusschen de beide rijen.
Lyeaena Medon v. Rottb. — Snellen, I, p. 59; II, p. 1125,
1126. — Id., Tijds. v. Ent., XXVII, p. 138. — ter Haar, l. c.,
p. 137.
Op laatstvermelde plaats leze men in de analytische tabel in
plaats van «cel 5» — cel 6.
Voor de nadere beschrijving van een paar varieteiten dezer
soort, eene met ten deele wit gerande middenvlek van de boven-
zijde der voorvleugels, eene andere met lichtblauwe bestuiving van
de drie bovenste roode randvlekken der voorvleugels (bovenzijde),
verwijs ik naar de aangehaalde plaatsen in het 7#dschrift voor
Entomologie.
Lyeaena Aegon W.V. — Snellen, I, p. 60.
Dat ik deze soort in de Hollandsche duinen bij ’s Gravenhage,
waar zij nog maar alleen door de heeren de Graaf bij Katwijk
was gevangen, heb wedergevonden, deelde ik op de Zomerverga-
dering der Ned. Ent. Vereeniging in 1884 te Breda (zie Verslag,
p. xxv) mede, Ik denk wel niet, dat wij de verwante Zyc. Argus
L. (zie Snellen I, p. 56), ooit in Nederland zullen vinden,
vooral sedert de mededeeling van den heer de Selys Lonchamps
op de Zomervergadering der Ned. E. V. te Amsterdam in 1885
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 205
(zie Verslag, p. xx), waaruit blijkt dat ook de in Belgie gevangen
en voor Argus gehouden vlinders slechts groote exemplaren van
Aegon waren.
Polyommatus Dorilis Hfn. — Snellen, I, p.63; II, p. 1126.
Een tweede wijfje der donkere varieteit, dat echter op de boven-
zijde der voorvleugels eenige roodgele bestuiving vertoont en de
roodgele randvlekken van den type bezit, ving ik bij Rijen in
Noord-Brabant.
De vlekken der boogrij staan bij Dorilis en Phlaeas paarsge-
wijs bijeen, bij Huridice vormen zij eene vrij regelmatig gebogen
reeks.
Polyommatus Phlaeas L. — Snellen, I, p. 64.
Een zeer duidelijk tot de varieteit Meus Fabricius (Ent. Syst.
Suppl., p. 430, n°. 180—181) behoorend exemplaar ontving ik
van den heer Dirk ter Haar. Het was den 9 Augustus 1885
bij Cuyk gevangen. Deze varieteit onderscheidt zich van den type
door zeer donkere voorvleugels, welker goudkleur bijna verdwenen
is. Zij komt in Zuid-Europa, als zomer-generatie, veelvuldig voor,
in Duitschland, Zwitserland en Belgie zeldzaam, bij ons wel slechts
sporadisch.
Fabricius geeft ook als kenmerk van zijne Hesperia Eleus op,
dat de achtervleugels (aan den staarthoek) sterk uitgesneden en
bijna dubbel gestaart zijn. Dit is echter bij PAlaeas een doorgaand
kenmerk der zomervlinders, ofschoon het bij onze inlandsche voor-
werpen niet zoo sterk is uitgedrukt als bij Zuid-Europeesche en
Klein-Aziatische exemplaren. De zomervlinders zijn ook overigens
nooit zoo levendig goudkleurig als die, welke men in Mei vangt,
en vooral niet als de September-voorwerpen, welke van allen de
helderste goudkleur en de meest afgeronde achtervleugels bezitten.
De grootte van de zwarte vlekken der voorvleugels verschilt bij
Phlaeas ook nog al.
Uit dit alles blijkt de juistheid van Zeller’s bewering, dat zelfs
de gemeenste soorten van vlinders nog stof tot opmerkingen kun-
nen leveren.
206 AANTEEKENINGEN OVER
Pieris Daplidice L. — Snellen, I, p. 74; II, p. 1127.
Dordrecht 12 Juli 1885 (de Joncheere).
Syrichthus Tages L. — Snellen, I, p. 82.
Gelderland: Harderwijk, in Mei, verscheidene exemplaren (R.
Bondam). Uit de waarneming van Frohawk (zie Æntomologist XVII,
p. 49, met afb.) blijkt, dat deze soort in volkomen rust met
geheel neergeslagen, dicht tegen het lijf liggende vleugels zit.
Deilephila Nerii L. — Snellen, I, p. 93.
Een exemplaar is in September 1884 bij Zwolle gevangen (K.
Bisschop van Tuinen).
Deilephila Celerio L. — Snellen, I, p. 94.
Deze gewoonlijk zeer zeldzame soort heeft zich in den nazomer
en herfst van 1885 op verschillende plaatsen van Nederland ver-
toond. Ik zelf ontving een voorwerp uit Eindhoven in Noord-
Brabant. Verder werden exemplaren gevangen in Utrecht, bij
Driebergen (opgave door Prof. van Leeuwen), — in Overijssel, bij
Zwolle (K. Bisschop van Tuinen), — in Noord-Holland, bij Am-
sterdam, 2 exemplaren (Joh. de Vries, K. N. Swierstra).
Trochilia bembeciformis Hübn. — Snellen, I, p. 105;
II, p. 1132.
Breda (F. J. M. Heylaerts), idem (J. T. Oudemans).
De heer Heylaerts beschrijft, op de bovenaangehaalde plaats,
eene afwijking, met breedere vleugels, sterker dan gewoonlijk geel
geteekend schildje en roodachtig oranjegeel gekleurden vierden
achterlijfsring.
Bembecia hylaeiformis Lasp. — Snellen, II, p. 1133.
Twee exemplaren dezer tot dusverre alleen uit Limburg bekende
soort werden den 29 Juli 1883, op de excursie na de Vergade-
ring der Ned. Ent. Vereeniging, bij Rolde in Drenthe door de
heeren Brants en van der Wulp gevangen. Het door eerstge-
noemden bemachtigd voorwerp, een zeer gaaf, berust in de col-
lectie van den heer K. Bisschop van Tuinen te Zwolle; het tweede
schonk de heer van der Wulp aan mij.
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 207
Zygaena Filipendulae L. — Snellen, I, p. 126.
Deze soort komt in Zeeland en Holland in de duin- en heide-
streken voor, ontbreekt op hunne veen- en kleigronden, maar
verschijnt weder op den zandbodem der overige gewesten. Exem-
plaren uit de duinen zijn grooter (zij behalen tot 42 mm. vlucht)
en hebben groener en glanziger voorvleugels, met verder uiteen-
staande vlekken van iets vuriger karmijnrood dan al mijne voor-
werpen uit andere provincien (vlucht 28—37 mm.). Vooral exemplaren
uit het zuiden van Limburg onderscheiden zich door de blauwgroene ,
bijna blauwe grondkleur der voorvleugels. Ook behooren vele
voorwerpen uit het midden, oosten en zuiden des lands (Zoest,
Garderen, Ruurlo, Winterswijk, Limburg) tot de varieteit Cytisi.
Nola centonalis Hübn. — Snellen, I, p. 146; II, p. 1139.
In Sepp bewerkt door Prof. Dr. J. van Leeuwen Jr., zie deel IV,
2de Serie, p. 125, pl. 25.
Calligenia miniata Forster. — Snellen, I, p. 143; II,
p. 1139.
Wijlen Dr. Snellen van Vollenhoven zegt in het Tijdschr. v. Ent.
XIII, p. 158, in eene noot, dat het werk van Forster, waarin
deze zijne Phal. miniata beschrijft, van 1781 is, en dus reeds
daarom de naam, door Fabricius in zijn Systema Entomologiae van
4775 aan dezelfde soort gegeven, t. w. Bombyx rosea, de voorkeur
verdient. Waarschijnlijk is Dr. Snellen van Vollenhoven door eene
verkeerde opgave in Hagen’s Bibliotheca Entomologiea tot de
meening gekomen, dat Forster’s werk 6 jaren na het aangehaalde
van Fabricius verscheen, want andere schrijvers geven 1774 als
jaar van uitgave van de Novae Species Insectorum op. Ik heb het
boek nooit gezien, maar dat het niet in 1781 kan verschenen zijn,
blijkt. uit eene aanhaling in het Syst. Verzeichn. der Schmettert.
der Wiener Gegend, welk werk in 1773 het licht zag. De schrij-
vers citeeren op p. 68 bij hunne Noctua rubicunda de Phal. mimata
van Forster en geven in eene noot den titel van diens werk en
het jaar der uitgave als 1774 op. Dit duidelijk bewijs voor de
prioriteit van Forster’s algemeen aangenomen naam is mij eerst
208 AANTEEKENINGEN OVER
onlangs bekend geworden, maar Dr. Snellen van Vollenhoven sprak
t.a. p. met zooveel stelligheid, dat ik bijna ging gelooven , dat hij
het werk van Forster voor zich had liggen, toen hij voor het
behoud van den naam rosea pleitte, en dus met zekerheid 1781
als jaar der uitgave kon noemen. Een nieuw bewijs hoe gevaarlijk
het is om zonder eigen toetsing bij de woorden van anderen,
al zijn zij ook nog zoo beroemd, te zweren.
Lithosia depressa Esper. — Snellen, I, p. 149.
Gelderland: Oosterbeek (J. W. Lodeesen).
Lithosia lutarella L. — Snellen, I, p. 151; II, p. 1140,
De type dezer soort is door den heer Heylaerts bij Breda ge-
vonden.
Callimorpha Dominula L. — Snellen, II, p. 1140.
Gelderland: Nijmegen 2 Juli 1886 , een exemplaar (Dirk ter Haar).
Aretia Russula L. — Snellen, I, p. 160, II, p. 1141.
Zeeland: Domburg 23 Aug. 1883 (Dirk ter Haar).
Spilosoma Menthastri Wien. Verz. — Snellen, I, p. 165.
De heer Lodeesen vond bij Amsterdam eene varieteit, bij welke
de zwarte stippen, die men bij typische exemplaren op het wor-
telderde der voorvleugels ziet, door zwarte langsstreepjes zijn ver-
vangen. Een ander, met grijsgetinte voor- en bepaald lichtgrijze
achtervleugels, kweekte Dr. Kallenbach te Rotterdam.
Porthesia chrysorrhoea L. — Snellen, I, p. 176.
Uit de waarneming van den heer Heylaerts (Tijds. v. Ent. XXVI,
p. cLi) blijkt, dat er exemplaren dezer soort voorkomen , waarbij
het uiteinde des achterlijfs goudgeel gekleurd is, even als bij
auriflua. Beide soorten zijn echter door het verschil in de nervuur
goed te onderscheiden.
Bombyx Ilicifolia L. — Snellen, II, p, 1143.
Nog eens bij Breda waargenomen door de heeren de Joncheere,
die den 9 Mei 1886 een exemplaar van den vlinder vonden.
EEZ
Vo gl. del.
é È A.J.W. sculps.
Exotische Pselaphiden.
PIRA,
Vo sl. del, A.J.W. sculps.
Exotische Pselaphiden |
hr
a
Er
dh PRO
ua u
Lu
|
ta
NT
gra I
NA DR
di à
0 4) D
dar,
i LAS
is 4
Pa, i
| ah
Vote Anke
VIRA
y ı
È
7 CORTE: oa à
dh 6 7 ì 4
> RIT) le gs
7. 3
Lo an DÈ
i hil
zer A
ave
Vo él. del.
A.J.W. sculps.
Exotische Ps elaphiden.
FLAG;
AB. Al. W.&FJ.MH. del.
ATW. sculps.
Psychidae.
ONE
LARE
MTA L Al CO
v. d. W. del.
AJW. sculps.
Diptera.
NEDERLANDSOHE LEPIDOPTERA. 209
Thyatira derasa L. — Snellen, I, p. 229.
Van deze steeds vrij zeldzame soort vond Dr. A. W. M. van
Hasselt een exemplaar bij ’s Gravenhage.
Cymatophora fluctuosa L. — Snellen, I, p. 232; II,
p. 1145.
Van de rups dezer soort geeft Wackerzapp in de Stettiner Entom.
Zeitung, XLIII (1882), p. 211, eene uitvoerige beschrijving. Daaruit
blijkt, dat die van Wilde, welke ik aanhaalde, onjuist moet heeten.
Volgens Wackerzapp is de volwassen rups op den rug zeer donker-
groen, wit gewaterd, dun wit behaard, eene breede witte zijstreep
donker- besprenkeld, de buik en pooten groenachtig wit.
De ontdekking van het voor onze Fauna nieuwe genus Hela
Guenée, Lederer, vereischt zijne opname in de analytische tabel
der Noctuinen-genera (Vlinders v. Ned., p. 240 enz.). Het genus komt
geheel aan het eind, op p. 249, achter Sophronia en wel aldus:
SETE PIO Palpen dun, het eindlid zeer spits priemvor-
mig, iets gebogen, aan de achterzijde niet behaard.
Voorvleugels met donkere dwarslijnen geteekend . 87 Helia
Sophronia heeft een korter, rechter en minder spits eindlid
der palpen, in beide sexen draadvormige sprieten en een zeer
Geometrinen-achtigen habitus. Deze is bij Helia meer Pyraliden-
achtig (als Aylossa), maar de Noctuinen-teekening der voorvleugels
is vrij volledig (alleen de tapvlek ontbreekt) en niet afwijkende.
Het is hier ook de plaats, om op de mogelijkheid te wijzen der
ontdekking in Nederland van het genus Jaspidea Boisd., Led., met
de eenige soort Celsia Linn. De oogen zijn naakt en onbewim-
perd, de pooten ongedoornd, de achterrand der voorvleugels niet
uitgesneden, maar duidelijk getand. De thorax is achter den hals-
kraag met een pluimpje versierd en ook het achterlijf gepluimd,
terwijl de schoone vlinder overigens zeer kenbaar is door de
appelgroene voorvleugels, die een smallen, bruinen dwarsband
over het midden en een smal bruinen achterrand hebben. Grootte
als Trachea Atriplicis. Hij is beschreven bij Ochsenheimer en
14
210 AANTEBRENINGEN OVER
Treitschke, V, 3 p. 147 en afgebeeld: Hübner, Beiträge IL,
4, Tab. 4 fig. B; id., Sammi. eur. Schm., Noct. f. 72; Esper,
III: Tab. 69, fig. 22 3; Dupeneh,, IV, ply 103, fies Go None
Index, Doubtful, fig. 51. De rups is beschreven door Thurau,
Stett. Ent. Zeit. 1879, p. 511 en leeft van Juni tot Augustus
aan graswortelen, in dennenbosschen, b. v. van Nardus stricta ,
Aira cespitosa enz. Zij gelijkt zeer op die van Luperina Monoglypha.
De vlinder vliegt in September.
Aeronyeta strigosa Wien. Verz. — Snellen, I, p. 257.
Ook deze soort is eindelijk weder eens teruggevonden en wel
door den heer Dirk ter Haar, die den 20 July 1885 een man
bij Cuyk in Noord-Brabant aantrof.
Acronyeta Aceris L. — Snellen, I, p. 261.
Een exemplaar dezer soort, tot de donkere varieteit candelisequa
Esper, pl. 194, f. 1 behoorende, doch, merkwaardig genoeg, aan
wortel en achterrand der voorvleugels met de lichte kleur van den
type, ving de heer H. Uijen in September 1885 bij Nijmegen.
Die varieteit was mij nog niet uit Nederland bekend.
Dyschorista suspecta Hübn. — Snellen, I, p. 277; II,
p. 1148.
De heer Lodeesen vond den 19 Julj 1884 — «à la lan-
terne» — een man bij Vorden in Gelderland en trof deze soort
in 1886 ook in dezelfde provincie bij Oosterbeek aan.
Taeniocampa opima Hübn. — Snellen, II, p. 1149.
Eene uitvoerige beschrijving der rups geeft de heer Heylaerts
in het Tijdschrift voor Entomologie, deel XXVI (1883), Verslag,
p. CLL Zij is tot de derde vervelling geheel groen, later wordt
het bovenlijf bruin met eene breede zwarte zijstreep, terwijl het
onderlijf groen blijft. Het voedsel was Zuring (Aumex acetosa).
Hieruit blijkt dat Salıw capraea niet de eenige plant is waarop
deze soort leeft,
Orthosia litura L., Faun. Suec. Ed. 2, n°. 1213. — Hiibn.,
Samml. eur. Schmett. Noet., fig. 127 (4) en Larv. Lep. —
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 211
Ochs. en Treitschke, Schmell. v. Europa, V, 2, p. 242; N,
2, p. 79. — Wood, f. 181. — Guen. Noct., I, p. 368. —
Stainton, Manual, I, p. 248. — Zell., Tijds. v. Ent., XIII
(1870), p. 241. —
Ornatrix Hübn., fig. 813, 814.
Deze reeds in Duitschland en Engeland waargenomen soort is
nu ook in Nederland, door den heer Heylaerts, ontdekt. Onder
de soorten van het genus Orthosia is zij het naast aan pistacina
verwant, door de zwarte streepjes, waarmede de voorrand der
voorvleugels is geteekend; grootte en vleugelvorm zijn dezelfde als
bij die soort, maar Zitura onderscheidt zich door de iets glanzige,
donker grauwbruine kleur van kop, thorax en voorvleugels, wier
aderbeloop geheel eenkleurig met den grond is, terwijl de wortelhelft
van den vleugel, vooral tegen den voorrand, lichtgrijs is bestoven.
Voorts zijn de ronde- en niervlek niet smal en afwijkend van
vorm, zooals bij pistacina, maar zij verdienen inderdaad haren
naam, en over den onderrand der laatstgenoemde gaat de op
diezelfde plaats vrij scherp gebroken, duidelijke schaduwlijn, welke
de bovenvermelde grijze bestuiving begrenst De voorrand is met
vijf zeer duidelijke en veel scherper dan bij pistacina uitgedrukte,
koolzwarte streepjes geteekend, zijndé ook het begin der halve
dwarslijn en twee, meest ineengevloeide vlekjes boven aan de zeer
flauwe, lichte, geslingerde golflijn zwart. De gewone dwarslijnen
zijn fijn, iets grijsachtig, weinig donkerder afgezet, de tapvlek ont-
breekt en de achtervleugels zijn bijna zoo donker als de voorvleugels.
September, October.
De rups is bij Hübner afgebeeld en wordt door Treitschke uit-
voerig en, zooals de heer Heylaerts, die den vlinder uit het ei
kweekte, opmerkt, uitstekend beschreven. Zij wordt in den voor-
zomer volwassen gevonden en leeft op Wilgen, Berken, Sleedoorn,
Rozen, Klaver, Alsem enz. en is, volgens laatstgenoemden schrijver,
volwassen groen, bruin, roodachtig tot rozenrood, met lichteren
buik, gele, naar boven witte zijdestreep en wit en zwart gestip-
pelden rug, die met drie fijne lichtere lijnen is geteekend. Ver-
popping in den grond.
212 AANTEEKENINGEN OVER
Breda, een g, in October 1884, dat verscheidene eieren legde
(Heylaerts, Verslag van de 40ste Zomervergadering der Nederl. Ent.
Vereeniging, in 1885, p. XXVI).
Orthosia macilenta Hübn. — Snellen, I, p. 293.
De heer Dirk ter Haar ving een g bij Cuyk op den 7 December
1885. Hieruit zou ik opmaken dat het ei niet, althans niet altijd,
overwintert, zooals ik vond opgegeven en mededeelde, maar ook wel
de vlinder.
Orthosia lota Clerck. — Snellen, I, p. 293.
De zwarte vlek in de onderhelft der niervlek is niet altijd even
duidelijk; er komen ook exemplaren voor, bij welke zij slechts
vaal-zwart mag heeten en niet in het oog loopt. Ik bezit er een
en zag er ook in andere verzamelingen.
Xanthia icteritia Hübn. — Snellen, I, p. 296.
99 togata Esp. — Snellen, I, p. 297.
Bij deze soorten ligt de ingesponnen rups wel zes weken eer
zij verpopt, evenals bij citrago. Ik heb beiden meermalen gekweekt,
maar kan de eene niet van de andere onderscheiden. Aan het
specifiek verschil valt echter natuurlijk niet te twijfelen.
Xanthia aurago Wien. Verz. — Snellen, I, p. 297; II,
p. 1150.
Opnieuw door Mr. H. W. de Graaf bij ’s Gravenhage gevonden.
Orrhodia rubiginea Wien. Verz. — Snellen, I, p. 301;
Ip All:
De heer Heylaerts vertoonde op de 40ste Zomervergadering der
Ned. Ent. Vereeniging (zie Verslag, p. xxvır) de zoo zonderlinge,
afwijkende langbehaarde rups dezer soort. Guenée vond in haar eene
aanleiding, om een genus Dasycampa te vormen, maar de vlinder
wijkt niet, ook niet in leefwijze, van de andere soorten van Or-
rhodia af en daarom is Guenée’s «creatie» niet aangenomen.
Xylina ornithopus Hufn. —Snellen, I, p. 312; Il, p. 1152.
Deze tot dusverre alleen in Gelderland en Noord-Brabant waar-
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA, 213
genomen soort is nu ook in Zuid-Holland gevonden. Mr. H. W.
de Graaf ving een blijkbaar overwinterd exemplaar in de Wasse-
naarsche duinen, den 13 April 1884.
Xylina Lamda Fabr. — Snellen, I, p. 312; II, p. 1152.
Nijmegen, 6 April 1884, een exemplaar (Dirk ter Haar); —
Velp, bij Grave, in Noord-Brabant (J. F. Hendrichs).
Chloantha Polyodon Clerck. — Snellen, I, p. 329.
De omstreken van Zutphen in Gelderland zijn tot dusverre de
eenige localiteit, waar deze soort in Nederland is waargenomen.
De heer J. W. Lodeesen ving den vlinder weder aldaar den 12
Augustus 1883.
Hadena irregularis Hfn. — Snellen, I, p. 346.
Onder de enkele, in mijn werk opgenomen soorten van Macro-
lepidoptera, waarvan mij eene bevestiging harer indigeniteit altijd
nog hoogst wenschelijk voorkwam, behoorde ook Madera (Dian-
thoecia) wregularis. Een zeer vertrouwbaar waarnemer, Prof. Dr. J.
van Leeuwen Jr., zond mij echter een 4, door hem den 4 Juli
1882 bij Overveen (omstreken van Haarlem) gevangen, ter be-
zichtiging. Voor mij is örregularıs nu stellig inlandsch.
Hadena advena W.V. — Snellen, I, p. 349.
Deze soort is in Sepp’s Ned. Insecten, 2de Serie, deel IV, p. 26,
behandeld door Prof. Dr. J. van Leeuwen Jr.
Apleeta occulta L. — Snellen, I, p. 352; II, p. 1154.
Utrecht: Driebergen (J. C. J. de Joncheere). — Noordbrabant:
Breda, in 1883 zeer talrijk, op «smeer» gevangen en daaronder
bijzonder zwarte exemplaren. De heer Heylaerts, die van een der
gevangen wijfjes eieren verkreeg, kweekte daarvan de rupsen en
vlinders, die ten deele reeds in het midden van den winter
uitkwamen.
Mamestra adusta Esp. — Snellen, I, p. 356; 11, p. 1155.
De heer Heylaerts ontving eenige exemplaren uit Saltdalen
214 AANTEEKENINGEN OVER
(Arktisch Noorwegen) en daar gevangen; zij zijn kleiner dan de
adusta vit Midden-Europa (35—36 mm.), met meer effen licht
schorsbruine voorvleugels, zonder lichtere plek boven den staart-
hoek in cel 40. Juist zulk een exemplaar ving ik den 29 Mei
4882 bij Breda in het Mastbosch.
Ilarus ochroleuca W.V.— Snellen, I, p. 358; II, p. 1155.
Gelderland: Nijmegen (D. ter Haar), Vorden (J. W. Lodeesen).
— Noord-Brabant: Rijen, den 9 Augustus 1885 een exemplaar,
dat overdag wild rondvloog, de bloemen bezoekende, evenals eene
Plusia Gamma. Reeds Treitschke vermeldt 1. c. deze bijzon-
derheid , die ik kan bevestigen.
Heliophobus Cespitis W.V. — Snellen, I, p. 361.
Noord-Brabant: Cuyk, 10 Sept. 1885 (Dirk ter Haar). —
Gelderland : Oosterbeek (Lodeesen).
Luperina scolopacina Esp. — Snellen, I, p. 370.
Van deze steeds zeldzame en locale soort ving de heer J. W.
Lodeesen te Vorden «a la lanterne» verscheidene exemplaren en
daarbij ook eene donkere, olijfgeel getinte varieteit, waar de niervlek
geene witte schubben heeft.
Tapinostola Helmanni Eversm. — Snellen, I, p.392;
ILE p 1157.
Gelderland: Vorden, 8 Aug. 1884 (Lodeesen).
Leucania littoralis Curtis. — Snellen, I, p. 402; II,
p. 1158.
Bij eene excursie, door den heer Ritsema en mij ondernomen tot
het zoeken naar de rups van Dactylota Kinkerella, vond eerstge-
noemde op de zeeduinen te Katwijk, den 7 Sept. 1885, onder
het zand verborgen, eene Leucaniden-rups, die hare aanwezigheid
reeds had verraden door aangebeten bladeren van het helmgras en
op het zand verstrooide uitwerpselen. Voortgezette nasporingen
brachten ons in het bezit van een achttal dezer rupsen, wier grootte
verschilde van ruim een tot bijna anderhalven centimeter, Ik nam
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 215
de dieren mede naar Rotterdam, waar ik, toen de voorraad helmgras
opgegeten of verdord was, aan mijne kweekelingen Dactylis glomerata
voorlegde. Zij lieten zich dit nieuwe voedsel goed smaken , — zooals
Sepp zou gezegd hebben, — verborgen zich overdag in het zand en
aten alleen ’snachts, doch groeiden weinig. In het laatst van October
ging ik nog eens naar Scheveningen, om naar Äinkerella te zoeken,
en wijdde ook mijne aandacht aan de nieuwe, mij steeds onbe-
kende Leucaniden-rups, waarvan ik er weder vier vond. Ik slaagde
er in, de meesten mijner rupsen door den winter van 1885/86
heen te brengen, wat, met het oog op diens zeer langen duur,
volstrekt niet gemakkelijk ging. In April maakte ik nog een paar
tochtjes naar de duinen, hoofdzakelijk ter wille van Aurkerella , doch
ook om nog eens naar de Leucania te zien en voedsel voor mijne
rupsen te halen. Nog enkele exemplaren werden gevonden, die
echter kleiner waren dan mijne te huis gekweekte. Naarmate het
weder warmer werd, namen al mijne rupsen belangrijk in grootte
toe, en toen werd het mij duidelijk, dat ik die van Zeucania
littoralis bezat. Deze rups is met den vlinder — middelmatig
goed — afgebeeld en beschreven in de Annales de la Société
Entomologique de France 1863, pl. 2, fig. 2, 2a door Mabille en
naar die afbeelding door mij in mijn werk, t. a. p. beschreven.
Ik wil hier slechts opmerken, dat de rups niet alleen roodachtig
grijs, maar ook wel geelachtig grijs voorkomt, wat trouwens
Mabille reeds zegt, en dat zij, in verhouding van den vlinder,
vrij groot en dik wordt, nog grooter dan op de aangehaalde af-
beelding is voorgesteld. Onjuist is, wat Mabille zegt «qu'elle éclot
pendant l’hiver ». Zelfs bij het voorkomen eener tweede generatie
komen de rupsen stellig vóór den winter uit het ei. Mijne rupsen
zijn in den loop van Mei ingesponnen en de vlinders verschenen
van 44 Juni tot den 27 dier maand, steeds overdag. Het is
waar, wat Mabille zegt, dat gekweekte exemplaren er anders
uitzien dan gevangene. Zoo is bij de eersten de franje der voor-
vleugels niet iets grijzer dan de grond van deze, maar duidelijk
donker grijs, en zijn hunne aderen 6 en 7 even helder wit als
de middenader, wat bij mijne, overigens vrij gave gevangen voor-
#
216 AANTEEKENINGEN OVER
werpen niet meer het geval is. Eindelijk is de beharing van het
lijf bij de gekweekte stukken sterker en hebben zij dus een vrij
plomp voorkomen, hoewel niet in die mate als Mabille afbeeldt.
De voorvleugels zijn ook bij hem wat te sterk groen gemengd.
Op p. xxvi van het Bulletin der bovenaangehaalde Annales,
geeft de Graslin eene aanvullende nota over de levenswijze dezer
soort, waarvan hij ook eene tweede generatie waarnam, en ver-
betert ter loops de onjuiste bewering van zijnen collega, dat de
rups in den winter uit het ei komt.
Ik merk nog op, dat volgens de Graslin, deze soort ook langs
de Middellandsche zee aan de Fransche kusten voorkomt. In de
tweede editie van Staudinger en Wocke’s Catalogus der Europeesche
Lepidoptera is dit niet vermeld.
Eenige exemplaren van den vlinder zijn in ons land ook op
stuifzandgronden (oude zeeduinen) bij Zoest en de Bildt gevangen,
zooals ik reeds aanteekende, dus ver van de tegenwoordige zee-
duinen.
Leucania Turca L. — Snellen, I, p. 406; II, p. 1159.
Utrecht: Driebergen (J. T. Oudemans).
Agrotis interjecta Hiibn. — Snellen, I, p. 416; II, p. 1159.
Noord-Brabant: Budel (de Joncheere). — Zeeland: Middelburg,
22 Juli (Dr. J. G. de Man). — Utrecht : Driebergen (J. T. Oudemans).
Agrotis saucia Hübn. — Snellen, I, p. 430.
In het systematisch register had de varieteit aegua vermeld
moeten worden. Verder teekende Heylaerts terecht aan, dat mijn
citaat uit Millière moet luiden, pl. 148, wiet 138.
Agrotis Ericae Boisd. — Snellen, I, p.431. (? Molothina
Esper).
Eenige goede exemplaren dezer zeldzame soort werden door Dr.
Kallenbach en mij gevangen op «smeer» bij Breda, aan den oost-
rand van het Mastbosch. Ook is de tot dusver onbekende rups
beschreven door Dr. M. Standfuss in de Stett. Ent. Zeit., 1884,
p. 201. Zij leeft op heide (Calluna vulgaris) van Augustus tot in
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 217
den winter en verpopt meest zeer vroeg in het voorjaar. Zij is
volwassen grauwbruin, bruinachtig groen tot zwartgroen, met eenige
lichtere langslijnen en donkere rugstippen, terwijl zij zich, evenals
de rupsen van Meliophobus leucophaea en Rusina tenebrosa, onder-
scheidt door een witachtig waas, als ware zij iets berijpt.
Agrotis Lidia Cramer, Uitl. Kap., IV, p. 222, pl. 396 D. —
Hiibn., Noct. pl. 149, f. 690, 691. — Treitschke, Schmett. von
Europa, V, 1 p. 131; VI, 1 p. 381. — Herr.-Schäff., Syst.
Bearb., II, p. 332, Noct. fig. 21. — Guen, Noct.,I,p. 293,
n°. 478. — Hein., I, p. 526.
Van. deze zeldzame, voor de Nederlandsche fauna nieuwe soort
werd den 27 Juni 1884 een zeer gave man bij Velp in Noord-
Brabant gevangen door den heer J. F. Hendrichs, en mij door
tusschenkomst van Mr. A. H. Maurissen welwillend ter verificatie
toegezonden. Hoewel schijnbaar na aan wigricans L. verwant, — 700
zelfs, dat men haar, ook omdat zij even groot is, lichtelijk voor
eene bijzondere scherp licht geteekende varieteit daarvan zou aan-
zien, — ligt, daar de mannelijke sprieten veel korter getand zijn,
het specifiek verschil buiten kif. De soort behoort overigens, naar
den bouw en de bedoorning der voorschenen en om den vorm der
palpen, tot dezelfde afdeeling van Agrotis als nigricans , heeft evenzoo
een bijna koolzwarten kop, thorax en voorvleugelgrond, doch onder-
scheidt zich in het oogloopend door de krijtwitte kleur der onder-
helft van den halskraag, van den wortel der middencel tot de
eerste dwarslijn en van de ronde- en niervlek. Deze laatsten zijn
in het midden een weinig grijs gewolkt. Ook de dwarslijnen zijn
wit, maar zeer fijn, de vleugelpunt en de wortelhelft van den
gewaterden band grijs bestoven. Tapvlek iets zwarter dan de grond,
maar zeer onduidelijk.
Franje, ook der vuilwitte, tegen den achterrand breed donker-
grijze achtervleugels, grauwgeel, donker gedeeld.
Vliegt in Juni en Juli. De rups is nog onbeschreven, misschien
ook nog onbekend.
Lidia is tot dusverre alleen in het noord-westen van Duitschland
en in Denemarken gevonden,
218 AANTEEKENINGEN OVER
Cramer’s afbeelding is kenbaar, maar wat plomp , die door Herrich-
Schäffer zeer goed, beter dan de Hübner’sche.
Cramer zegt, dat zijne Lidia uit Berbice in Zuid-Amerika was,
doch is waarschijnlijk misleid geworden en misschien wel het af-
gebeelde exemplaar in Nederland gevonden. Ik merk hier op, dat op
dezelfde plaat 396 nog meer zoogenaamde Surinaamsche vlinders
staan afgebeeld, die inderdaad Europeesch zijn, namelijk:
Fig. K. Ædleriana is Grapholitha arcuana Clerck.
» L. Druryella » Harpella Bractella L.
» M. Cramerella » » Geoffrella L.
Misschien is ook fig. E Apronia, wel eene ruwe voorstelling van
Agrotis triangulum Hufn.
Caradrina Taraxaci Hübn. — Snellen, I, p. 446.
99 Alsines Brahm. — È I, „ 446.
Ik verwijs voor deze beiden naar de mededeelingen van Prof.
van Leeuwen, Zijds. v. Ent., XXV, Verslag, p. cxxxm, mijne
opmerkingen idem, XXVI, Verslag, p. cxxxv, waaruit wel als
slotsom op te maken is, dat zij als varieteiten van dezelfde soort
bijeenbehooren, die dan A/sizes Brahm moet heeten.
Plusia Moneta Fabr. — Snellen, II, p. 1162.
Ook bij herhaling in tuinen te Breda door den heer Heylaerts
gevonden en nog voortdurend bij Arnhem door Mr. Brants waar-
genomen. De heer Heylaerts merkte op, dat het spinsel bij de
sexen van Moneta in kleur verschilt. Dat waaruit een d zal komen,
is wit, het vrouwelijke geel.
Zeer aanbevelenswaardig is de lezing van een uitgebreid opstel
over Plusia Moneta door Dr. A. Speyer, in de Stett. Ent. Zeitung ,
XLVI (1885), p. 87, waaruit blijkt, dat deze soort bezig is, de grenzen
van haar rijk uit te breiden, hoewel misschien slechts tijdelijk.
Plusia Jota L. — Snellen, I, p. 464.
Niet alleen de meer algemeene, kleinere varieteit /-aureum
Guenée, maar ook de grootere, lichtere type is door mij uit de
rups gekweekt. Ik vond geen onderscheid in de eerste toestanden,
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 219
Specifiek verschil tusschen Jota en V-awreum Guenée (pulchrina
Haworth) bestaat er wel niet.
Prothymia viridaria Clerck. — Snellen, I, p. 478.
Noord-Brabant: Rijen (Snellen).
De rups leeft in den zomer op eene soort van Polygala en is
beschreven door Hellins, in Zntom. Monthly Mag., II, p. 163;
N pi 199
Catocala nupta L. — Snellen, I, p. 484.
Eene varieteit met okergelen grond der achtervleugels is gevangen
bij Nijmegen door den heer J. Galloway en afgebeeld 7jds. v.
Pet XXVII 00.2209, ple dd, fo 4.
Hypenodes costaestrigalis Steph. — Snellen, I, p. 494.
De rups is beschreven door Hellins, Ent. Monthly Mag., VI,
p. 216. Zij werd uit een donkerrood ei, in Juli gelegd, gekweekt,
en bij onbekendheid met het rechte voedsel, gespijzigd met de
bloemen van Thymus serpyllum. Het dier was volwassen op den
rug bruin, onduidelijk donker geteekend; de zijden en buik bleeker ,
meer okerkleurig. De rups veranderde den 15 Augustus in eene
groene, bruin gemengde pop.
De vlinder is in 1886 in Gelderland bij Oosterbeek door Lodeesen
en bij Winterswijk door mij gevangen.
Helia calvafria Wien. Verz., p. 71, Fam.n’. 9. — Esper,
Schmett., IV, p. 692, Tab. 178, fig. 2, 3. — Borkhausen,
Eur. Schmett., 1V, p. 168. — Hein., I, p. 602. — Lederer,
Noct. Eur., p. 210.
Calvarialis Hiibn., Pyr., Tab. 4, f. 23, p. 9 en Larv. Lepid. —
Treitschke, VII, p. 41. — Freyer, Be:tr., II Heft, p. 34,
Tab. XII, fig. 1. — Guenée, Delt. et Pyral., p. 77.
Voor de hoofdkenmerken van het genus zie men de aanteekening
aan het hoofd der Noctuina. Verder zijn de bijoogen aanwezig, de
mannelijke sprieten gebaard, de vrouwelijke draadvormig, maar bij
beiden weinig langer dan de helft van den voorvleugelvoorrand;
de spitse palpen zijn sterk sikkelvormig, tweemaal zoo lang als de
kop, de zuiger opgerold. Lijf slank (als bij Hypena en Sophronia),
220 AANTEEKENINGEN OVER
met grove, gladgestreken beharing. Voor- en achtervleugels even
breed, regelmatig gevormd, stomp gepunt met gelijkmatig gebogen
achterrand. Aderstelsel als bij de verwanten, de voorvleugels met
aanhangcel, ader 5 der achtervleugels even dik als 3 en 4, uit
een vierde der dwarsader.
Het genus bevat slechts ééne Europeesche soort en de vlinder
heeft eene vlucht van 30—31 mm. Beide sexen zijn even groot,
Palpen, kop, thorax en voorvleugels zijn dof, donker aardbruin,
grijswit bestoven, vooral op den thorax en langs den voorrand der
voorvleugels; deze vertoonen de gewone dwarslijnen, welke iets
donkerder dan de grond en wit afgezet zijn; de schaduwlijn is
zwartbruin, de golflijn wit, naar onderen dunner en alle lijnen
gegolfd. Tapvlek ontbrekende, de ronde- en niervlek okergeel, de
eerste eene stip, de tweede groot, sterk buitenwaarts gebogen,
meest met uitgerekte bovenhelft en met twee zwarte stippen ge-
teekend. Achtervleugels grijsbruin, iets lichter dan de voorvleugels,
met drie gegolfde, donkere, grijswit afgezette, doch eerst tegen
den binnenrand duidelijke booglijnen. Randstippen dik, zwart.
Franje donker grauwgeel.
De onderzijde der vleugels is bruingrijs, sterk wit bestoven, met
eene herhaling van de dwarslijnen der bovenzijde.
Achterlijf niet langer dan de achtervleugels, iets plat, bij den d
met zeer korte staartpluim, bij het 9 spits. Het is donker grauw-
bruin met ringen van grijswitte schubben.
Pooten bij beide sexen gewoon gevormd en gespoord, glad be-
schubd, bruingrijs.
Juli, Augustus. Eene generatie. Zit volgens Lederer met vlak-
gelegde vleugels, hunne binnenranden over elkander.
Rups volgens Hübner en Treitschke veertienpootig, chocolaad-
bruin, met zwarten kop. Over den rug loopt eene rij zwarte stippen,
die op de eerste ringen enkelvoudig, op de overige dubbel is. Verder
is de rug met korte, weérhaakachtige uitwassen bezet. Zij leeft
op Zuring, is in Mei en Juni volwassen en verpopt in den grond.
Noord-Brabant: Cuyk, den 30 Juli 1886 een exemplaar (Dirk
ter Haar).
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 221
Eugonia fuscantaria Haw. — Snellen, I, p. 527; II,
p. 1167.
Noord-Holland: Amsterdam (Joh. de Vries). Bij Rotterdam ook
nog steeds voorkomende.
Urapteryx Sambucaria L. — Snellen, I, p. 532.
De rups leeft ook veel op Klimop.
Phorodesma pustulata Hufn. — Snellen, I, p. 546; II,
_p. 1168.
Noord-Holland: Hilversum (J. T. Oudemans).
Pellonia vibicaria L. — Snellen, I, p. 549.
Clerck heeft deze soort het eerst afgebeeld in zijne ‘cones, pl.
3, fig. 2 (1759), de beschrijving van Linnaeus is twee jaar
jonger en van 1761. Hieruit volgt dus, dat eerstgenoeinde als
auteur vermeld moet worden. De exemplaren met geheel onver-
vloeide tweede dwarslijn der voor- en eerste der achtervleugels
noemt Staudinger (Cat. der Lepid. des europ. Faunen-Gebiets, 1871
p. 154) varieteit strigata.
Acidalia muricata Hfn. — Snellen, I, p. 560 1).
Een in Juli 1885 gevangen wijfje legde een achttal eieren,
die in verhouding tot den vlinder zeer groot waren. Hieruit
1) Acidalia herbariata Fabr., Ent. Syst., suppl., n°. 278—279. — Guenée, Uran.
et Phal., I, p. 465. — Staint., Man., 2, p.46. — Heylaerts, Ann. Soc.
Ent. Belge, 1878, p. 1. — Pusillaria Hübn., Geom., f. 99. — Treitschke,
VI, 2, p. 11. — Fisch. v. Rösslerst., Addild., p.163, Tab. 61, fig. at,
Deze soort is zoo groot als incanaria, ader 6 en 7 der achtervleugels zijn ge-
steeld, de achterrand der vleugels is nergens uitgesneden; bij den 4 zijn de sprieten
gelijkmatig kort bewimperd, de achterschenen plat, breed, ongespoord en de
achtertarsen zeer kort; achterschenen van het 9 met één paar sporen.
Overigens is de vlinder op de bovenzijde vuil bruinwit, grof bruin bestoven
en geteekend; de middenschaduw is zeer dik, op de voorvleugels meest wortel-
waarts vervloeid tot aan de eerste dwarslijn; deze en de op ader 6 gebroken
tweede dwarslijn zijn aan den voorrand dikker. De zeer sterk geslingerde golflijn
is wortelwaarts, doch niet tot aan de tweede dwarslijn, grauwbruin beschaduwd.
Middenpunten meest klein en onduidelijk; franjelijn met afgebroken donkere
streepjes, op den wortel der franje donkere stippen. :
Voor de rups zie men Fischer von Rösslerstamm en Heylaerts t. a. p.
wae
ae
222 AANTEEKENINGEN OVER
kwamen in Augustus de rupsjes, die ik met Salade, Paardebloe-
men, Weegbree en Sedum acre voedde, tot in Juni en Juli van
het volgende jaar, toen zij volwassen werden. Ik merkte op, dat
zij, evenals de meeste, zoo niet alle Acidalia-rupsen , eerst dan
met smaak gingen eten, wanneer het voedsel verwelkte. De vol-
wassen rups is ruim 2 centimeter lang, slank, iets plat, een
millimeter breed; de kop is in twee stompe spitsen gedeeld. Kleur
van het lijf helder lichtgrijs, op de eerste ringen iets roodach-
tig, rug en buik met vuilwitte middellijn; de laatste is verder
met twee geslingerde zwarte zijdelijnen en daarnaast, meer naar
buiten toe, nog met eene dikkere, op het midden van iederen
ring verbreede donkere lijn geteekend. De rugzijde heeft vooreerst
eene zwarte afzetting der middenlijn, die op het midden van iede-
ren ring iets verbreed is en op de laatste ringen twee onafgebrokene,
dikke zwarte lijnen vormt. Vervolgens ziet men nog twee flauwe
donkere lijnen op zijde van den rug, die mede op iederen ring
eenigszins verbreed zijn. Gewone stippen zwart.
Een exemplaar der rups was geheel roodachtig grijs, overigens
eveneens geteekend als de andere. Naar de door mij aangehaalde
schrijvers komt de rups ook kaneelbruin voor. De pop, die tusschen
verdorde bladeren was ingesponnen, heeft eene bleek grauwgele
kleur, de thorax, staartspits en luchtgaten zijn zwart, de vleugel-
deksels groenachtig, zwart geaderd.
Het eerste exemplaar van den vlinder ontwikkelde zich den
25 Juni, het laatste dezer kweekerij eerst den 11 Augustus.
Acidalia laevigata Scopoli, Ent. Carn., p. 230, n°. 575. —
Treitschke, Schmett. v. Eur., VI, 1 p. 291. — Guenée, Uran. et
Phal.,I, p. 460. — Millière, Icones, II, p. 111, pl. 64, fig. 1—3.
Laevigaria Hübn., Samml. eur. Schmett. Geom., Tab. 14,
fig. 74. Rössler, Schmett. v. Nassau, p. 107.
141—16 mm. vlucht.
Deze voor onze Fauna nieuwe en vrij kenbare Acidalia komt
in de analytische tabel der soorten naast incanaria, maar onder-
scheidt zich van deze en van al de andere inlandsche soorten der
afdeeling c.c. van de tabel, door de bijzonder dikke, op de ach-
NEDERLANDSOHE LEPIDOPTERA, 223
tervleugels tot den vleugelwortel toe vervloeide , op de voorvleugels
slechts van den binnenrand tot ongeveer de middencel reikende,
zwartgrijze schaduwlijn. De grondkleur der bovenzijde is een onzui-
ver beenkleurig geel, dat fijn donkergrijs is bestoven, het meest
in het franjeveld, waarin men eene golflijn der grondkleur ziet.
De dwarslijnen zijn zwart; de tweede is in het midden gebogen,
aan den voorrand der voorvleugels dikker, naar onderen in punt-
jes opgelost, aan den binnenrand (ook der achtervleugels) met een
dikker stipje eindigende. Middenpunten onduidelijk, vooral
op de voorvleugels. Voorrand in het midden met een zwartgrijs
vlekje (begin der schaduwlijn). Franjelijn fijn donker, op de ader-
einden afgebroken, de franjewortel daarachter met zwarte stippen.
Verder is het voorhoofd zwart, de schedel als de vleugels ge-
kleurd; bij den & zijn de sprieten zeer kort en fijn bewimperd ,
de achterschenen breed, plat en ongespoord en de tarsen daaraan
zeer kort.
Juni, Juli, Augustus. Twee generatien.
De door Milliére en Rössler gelijktijdig bekend gemaakte rups
is geelgrijs, in het groenachtige vallende, met donkere stippen en
op iederen ring met eene eenigszins T-vormige donkere teekening.
Voedsel: het gewone der Acidalia-rupsen.
Maastricht, 10 Juli, een exemplaar bij Bunde (Mr. A. H.
Maurissen).
Acidalia rusticata W.V. — Snellen, I, p. 560; II,
p: 1169,
Noord-Holland: Bussum, 19 Juli 1885 (K. Bisschop van Tuinen).
Acidalia inornata Haw. — Snellen, I, p. 563; II, p. 1170.
Zie de uitvoerige beschrijving der rups, met die van aversata
vergeleken, door den heer Heylaerts (Tijds. v. Ent., XXVI, p. cum).
Acidalia nigropunctata Hfn. — Snellen, I, p. 566;
EL, p: 1170.
In mijne beschrijving dezer soort staat, dat het 9 slechts één
paar sporen aan de achterschenen heeft. Dit is onjuist, het heeft
aldaar 4 sporen.
294 AANTHEKENINGEN OVER
Deze soort is in Sepp, 2de Serie, deel IV, p. 155, pl. 30,
bewerkt door Prof. Dr. J. van Leeuwen Jr.
Acidalia corrivallaria Kretschmar. — Snellen, II,
p. 1170:
De naam van dezen vlinder is verkeerd gespeld; hij heet corrivalaria.
Nyssia zonaria W.V. — Snellen, II, p. 1172.
De heer Dirk ter Haar kweekte een ¢ uit de rups, die hij bij
Nijmegen had gevonden. De grondkleur van dit exemplaar is iets
geelachtiger wit dan bij mijne Duitsche voorwerpen, Anders zie ik
geen verschil.
Amphidasys betularia L. — Snellen, I, p. 585; Il,
p. 1173.
De zwarte varieteit Doubledayaria is ook waargenomen bij Dord-
recht (de Joncheere) en bij Grave (F. J. Hendrichs).
Boarmia roboraria W.V. — Snellen, I, p. 592.
In Sepp, Nederl. Ins. 2de Serie, IV, p. 117, pl. 23 en 24,
behandeld door Mr. A. E. de Roo van Westmaas.
Fidonia brunneata Thunb. — Snellen, I, p. 605.
Deze soort, slechts eenmaal hier te lande waargenomen, bij Ede,
in Gelderland, is nu ook door den heer H. Uijen bij Nijmegen
gevonden.
Cidaria rhamnata W.V., p. 109, Fam. K., n°. 2. —
Borkhausen, Eur. Schmett., V, p. 288, n°. 129. — Hiibner,
Geom., fig. 271 (3), fig. 400 (9) en Larv. Lep. — Treitschke,
Schmett. v. Eur., VI, 2 p. 67. — Dup., V, p. 372, pl. 196,
fig. 3. — Wood, fig. 618. — Guen., Uran. et Phal., IX, p.
447. — Stainton, Manual, IT, p. 109.
Transversata Hein., Schmett. Deutschl. und der Schweiz, I,
p. 789.
Eene nieuwe inlandsche soort uit Cidaria, afdeeling B, naast
undulata en vetulata, iets grooter dan beiden (30—31 mm. vlucht) en
zich onderscheidende door de schorsbruine kleur der bovenzijde,
NEDERLANDSCHE LEPIDOPTERA. 225
de dikke zwarte franjelijn, de zwartbruine kleur van het midden-
veld der voor- en achtervleugels en door de schuin loopende,
zeer weinig gegolfde dwarslijnen. Aderstelsel als bij de verwanten.
Vliegt in Juni en Juli, volgens Treitschke ook in de lente.
Rups, volgens de aangehaalde schrijvers, op Rhamnus catharticus ,
groen, wit gelijnd en met zwarte luchtgaten, of bruinrood, wit
geteekend, soms met gele zijdevlekken. In Mei, waarschijnlijk ook
in het najaar. Verpopt in den grond, de pop overwintert.
Gelderland: Ubbergen 12 Juli 1884 een 4 (D. ter Haar). —
Noord-Brabant: Velp bij Grave (F. J. Hendrichs).
Cidaria vetulata W.V. — Snellen, I, p. 638; II, p. 1180.
Noord-Brabant: Cuyk (D. ter Haar). — Gelderland: Vorden
(Dr. J. van Leeuwen Jr.) — Drenthe: Rolde (J. W. Lodeesen).
Cidaria fluviata Hübn. — Snellen, II, p. 1180.
Lie de aanteekening in het Tijds. v. Ent., deel XXVI, p. cxxxiv,
waar de vondst van een exemplaar dezer soort bij ’s Gravenhage,
op 28 October 1882, door Mr. H. W. de Graaf vermeld is. De
heer de Graaf had de goedheid mij dit voorwerp voor mijne col-
lectie te schenken.
Cidaria viridaria F. — Snellen, I, p. 654.
Zie voor deze soort: Sepp, 2de Serie, IV, p. 113, pl. 22, waar
zij door Prof. Dr. J. van Leeuwen Jr. is behandeld.
Cidaria capitata Herr.-Sch. — Snellen, I, p. 659; Il,
p. 1182. .
Warnsveld bij Zutphen, 10 Juli 1882 een 2 (Mr. A, Brants).
Het voorwerp werd mij door den vinder geschonken.
Cidaria variata W.V. — Snellen, I, p. 660.
Afgebeeld in Sepp, 2de Serie, IV, p. 163, pl. 31, door Mr. E.
A. de Roo van Westmaas.
Cidaria ocellata W.V. — Snellen, I, p. 669.
Afgebeeld in Sepp, 2de Serie, IV, p. 109, pl. 21, door Prof.
Dr. J. van Leeuwen Jr.
15
226 AANTEEKENINGEN OVER NEDERL. LEPIDOPTERA.
Cidaria bifasciata Haw. — Snellen, II, p. 1184.
Zuid-Holland: Numansdorp 11 Juli een exemplaar (de Joncheere).
Eupithecia linariata W.V. — Snellen, I, p. 687; II,
p. 1185.
Noord-Brabant: Cuyk, 3 Aug. 4885 (Ter Haar) en Rijen, waar
ik zelf den 5 Juli van hetzelfde jaar een zeer fraai exemplaar
tegen een’ boom vond zitten.
Eupithecia piperata Steph. — Snellen, I, p. 694.
Noord-Brabant: Rijen, 5 Juli 1885 een exemplaar door mi
gevangen.
Eupithecia satyrata Hübn. — Snellen, II, p. 1188.
Verscheidene exemplaren der varieteit ca//unaria Doubleday ,
Wood, werden in den zomer van 1883 door verschillende verza-
melaars, ook door mij, gevangen, en Prof. van Leeuwen kweekte
haar uit door een van die voorwerpen gelegde eieren. Callunaria
is kleiner dan de type, helderder blauwgrijs en scherper getee-
kend. Vooral is het begin der gewone lichte strepen aan den
voorvleugelvoorrand duidelijker.
Eupithecia tenuiata Hübn. — Snellen, I, p. 703.
Zuid-Holland: bij ’s Gravenhage (Kallenbach).
Men kan de rupsen gemakkelijk bekomen door in het voorjaar
de katjes der breedbladige wilgen (Sali caprea, aurita) te verza-
melen. In die van Salie repens vonden wij echter nooit rupsen
van tenwiata.
ARANEAE EXOTICAE,
quas collegit, DIO Museo Lugdunensi,
J. R. H. NEERVOORT VAN DE POLL,
INSULIS CURACAO, BONAIRE ET ARUBA},
et quas determinavit
Dr. A. W. M. VAN HASSELT.
DYSDEROIDAE.
1. Nops glauca n. sp. 9.
Bonaire.
Sub lapide.
N.B. De pretiosissimà hac capturà araneae binoculatae confer
Tijdschrift voor Entomologie, XXX, p. 67 et 77.
ZODARIOIDAE Th.
s. ENYOIDAE ES.
2. Storena (Habronestes) spirafer(a) L.K. 4.
Perrara.
Anne varietas ?.
Longitudo totalis. . . .. 449 hm!
» cephalothoracis 6,5 »
» abdominis... 45 »
De hacce pulchrà Storend, — cum «spirä» palporum fusco-
rubra, nitidä, permagnà et forti, ad clavae latus internum ac
externum bis convolutà, — confer L. Koch, Die Arachniden
Australiens, Tte Lieferung, S. 318 et Tab. XXV, fig. 7 ?).
1) Harum una, n°. 9, non est insularis, sed in Paramaribo capta.
2) Ibi quoque de unico exemplare agitur, nostro minore, scil. long. tot. 7 mm.
228 ARANEAE EXOTICAE
Palpi structura singularis, oculatio in tribus seriebus (2.4.2),
mamillae (inferiores multo longiores), color (pro cephalothorace cum
pedibus e flavo laete fuscus, pro abdomine e nigro fuscescens) et
omnia quae ad formam pertinent, cum Kochii relatione sat conveniunt.
Magis variant :
Cephalothorax. In nostro exemplari abdomine adhuc lon-
gior quam in illo Kochii.
Sternum. Hoc nec distincte « pilosum », nec «grob», ast
magis «sehr fein granulirt». Etiam minus « cordiforme», quam
quidem valde oblongo-ovatum.
Mandibulae. Observare non potui, quod essent «der Quere
nach fein gerunzelt ».
Maxillae. Sunt antice non «sehr», sed parum « verschmä-
lert ». Hac occasione de novo mihi in hocce ac sequente exemplari
constare licuit praesentiam analogam barbae nigerrimae, quam pro
Storend melanognathi notavi 1).
Pedes. Non tam «kurz behaart», uti Koch de suà perhibet.
Miror, quod nihil scripsit de aculeis multis, longis et fortibus,
quasi spinosis, quibus paria III et IV, in femoribus minus numerosis ,
instructa sunt. In Tabula vero hos plus minusve figuravit. Pedum
(4, 1, 2, 3), — multo longiorum et crassiorum quam in specie
sequenti, — longitudo pro pare I et IV non multum differt.
Paria I et II in toto ceteris fortiora sunt et tibiae I cum patellis
incrassatae. Femora non sunt «etwas dunkler gefarbt », uti in
exemplare Kochi.
Quoad picturam abdominis insuper notandum, quod haec
minus accurate cum hac spiraferae congruit, cui tamen analoga
videtur, ut et huic, quam pro sequente speciei descripsi. In ventre
non adsunt « der schwarze Querfleck » nec «runde weisse Fleckchen »
et non «drei» sed modo duo « Längsstreife » , quae parum expressae.
Gephalothorax non est «ganz glanzlos », e contra, in luce
variabili, aliquomodo metallice micat.
1) Confer pag. 35 Catalogi mei de nonnullis Araneis ex Midden-Sumatra, in
„Reizen en onderzoekingen der Sumatra-expeditie, witgerust door het Aardrijks-
kundig Genootschap in 1877”. Leiden, bij Brill, 1881.
EX INSULIS CURAGAO ETC. 229
Sternum non tote «ròthlich braun», sed cum margine nigro
infuscato.
Curacao (Savonet).
Sub lapide.
3. Storena (Habronestes) Pollii ') ES. n. sp. 9.
Longitudo totalis. . . . . 10,2 mm.
» cephalothoracis 4,5 »
» abdominis... 5,7 »
Cephalothorax sat elongatus, sed longitudine multo minor
quam in specie antecedente, valde convexus, fusco-piceus, versus
marginem posticum leviter dilutior, nitidus, laevis, antice paucis
setis nigris munitus.
Oculi in lineas tres ordinati; linea prima constat ex oculis
duobus, transversim late remotis; linea secunda, paene recta, et
primà paulo latior, ex oculis quatuor, quorum mediis inter se
subcontiguis et lateralibus paulo majoribus; linea tertia, s. postica ,
ex oculis duobus non contiguis sed sat proximis, a mediis secundae
lineae plus quam pro eorum diametro remotis, omnibus reliquis
minoribus ac magis applanatis.
Clypeus verticalis, fere planus, areà oculorum (hac magnà et
aliquantulum latiore quam longiore) parum angustior.
Mandibulae robustae, fusco-rufulae, conicae , subnitidae , antice
crebre nigro hirsutae, unguibus ordinariis, parum validis.
Maxillae conicae, truncatae, fulvae, pilosae, etsi semilunares,
labium (semiovatum, longius quam latius) antice fere ast non tote
includunt. Ad apicem transversim nigerrime «barbatae» ?),
perfecte uti in Storend melanognathd mihi 3).
Palpi sat longi, pedum coloris, sed apicem versus infuscati et
ibi nigro-hirsuti.
1) Vir cel. Simon, qui mihi in sequente diagnosi auxilium suum benevolen-
tissime praebere voluit, sic nominavit, in honorem captoris Neervoort van de Poll.
2) Quamvis haecce , barba” in nostro exemplari maturo, ut videtur abrasione
deperdita sit, in altero hujus speciei specimine feminae junioris, quod dein in
collectione inveni, valde distincte provenit.
3) Confer Catalogum meum de Midden-Sumatra, supra jam citatum,
230 ARANEAE EXOTICAE
Sternum oblongo-ovatum, laeve et nitidum, in medio fulvo-
rufescens, ad marginem nigro-fuscescens,
Pedes (4, 1, 2, 3), quorum par IT et III fere aequale, parum
longi et modice robusti (hac ratione valde diversi a specie praece-
dente), fulvo-rufescentes, subnitidi, parce pilosi. Tibia I, ut in
spiraferd, reliquis robustior. Pedes postici (IMI et IV) numerose
et fortiter, quasi spinoso-, longe aculeati. Metatarsi quoque, excepto
pare I, imprimis versus apicem, solito longius aculeati '). Ungues
tarsales longi et ut mihi videtur bini.
Abdomen oblongo-ovatum, e fusco nigricanti lividum ; supra,
prope basin, 2 maculis irregularibus, dein zonis 4, quarum 2
dorsales longitudinales rectae et (utrinque) 2 laterales obliquae, ac
in lined dorsi medianà 5 maculis triquetris, uniseriatis, ornatum ;
omnis haec pictura fulvo-testacea ; infra omnino fulvo-testa-
ceum, exceptà maculà parvà nigricante utrinque prope mamillarum
basin ?).
Area genitalis magna, semicircularis, rufa, plagulà medià
triangulari testaceà, antice acutissime produetà, postice utrinque,
ad angulum, sinuoso-emarginatà.
Mamillae inferiores, comparatione cum reliquis, perlongae,
valde graciles et fulvae.
Bonaire (Fontein).
Sub lapidibus.
NB. Simon hancce Storenam mihi affinem dicit cum Storend
(Habronestes) spiraferd et S. (Habronestes) Gracffei L. Koch. Ab
hisce inter alia differre statuit, praesertim picturà abdominis et
1) Quoad aculeos Simon sequentia (quae eheu! oculi mei non satis certe
discernere valent) adhuc notavit. Tibia I infra in parte secundà aculeis
interioribus binis. Tibia II aculeo inferiore unico. Metatarsns I infra aculeis
parvis 2—2. Metatarsus II aculeis longioribus 2—1 atque aculeis apicalibus trinis.
2) Pro secundo nostro dicto exemplari juniore, in toto coloris laetioris aut
vividioris, pictura haec dorsalis accuratius sese ostendit. Ex eo adhuc patet,
zonas longitudinales constare e serie macularum inregularium, arcte secum
connectarum, — zonas aut fascias laterales obliquas seu curvas de longitudina-
libus convergere versus ventrem et mamillas, — et seriem macularum media-
rum non solum hic illic inter se, sed quoque cum zonis longitudinalibus, striis
parum conspicuis, cohaerere.
EX INSULIS CURACAO ETC. 231
oculis mediis secundae seriei aut lineae lateralibus evidenter majo-
ribus. — Adhuc de illà mihi scripsit: «cette espèce est très intéres-
sante, car la famille des Enyoides a très peu de représentants en
Amérique».
PHOLCOÎDAE.
Ex eà Familià itidem duo valde rara specimina, ut ita dicam
«micro-Pholcorum», in hac collectione inveni. Hucusque nes-
ciebam, hoc in genere tam exiguas species provenire.
4. Pholcus globosus Tacz. g (= gibbosus Keys.).
Exemplar minus bene conservatum, pedibus mutilatis et dorso
abdominis postice vulnerato.
Longitudo totalis 4,5 mm.
Cephalothorace luteo, in medio thoracis fusce spinoso; abdomine
griseo, parce nigro maculato, hujus apice obtuse tuberculiformi (aut
si vis globoso vel gibboso) ; vulvd permagnd et mamillis *) brevibus, huic
valde proximis, inferis.
Primo intuitu, ob magnam affinitatem et figuram brunneam
triquetram pone oculos, habui pro PA. v-notato Thorellii (Studi
etc. II, p. 163), sed, inter plura, signa maxime characteristica
nostrae speciei in eo absunt.
Taczanowsky hune Pholeum prius breviter notavisse mihi videtur,
sine figuris, anno 1873 (confer Horae Rossicae, T. X, p. 105),
dein Keyserling, sub nomine PA. gibbosus n. sp., illam multo
accuratius descripsit et partim depinxit, anno 1877 (confer Verhandl.
d. K. K. cool. bot. Gesellsch. in Wien, Band XXVII, S. 208).
In illorum, — quoque in Americà meridionali (Cayenne et St. Fé de
Bogota) obvenientibus, — speciebus, ambo simul detexterunt s pinu-
lam thoracicam singularem. Haec distincte in nostro specimine
observatur. Taczanowsky de eà scripsit: «Le corselet est comme à
l'ordinaire, l’impression médiane est profonde, suivie en arrière
d’un tubercule presque conique, bien distinct.» Keyserling: «Am
1) Mamillarum hanc positionem, huic Cyclosae conicae Pls. similarem, de-
scripsit Taczanowsky, et figuravit absque descriptione Keyserling,
252 ARANEAE EXOTICAE
Ende der Mittelgrube erhebt sich ein, von der Seite betrachtet,
konisch geformt erscheinender Höcker, der an der Vorderseite
einen tiefen Einschnitt besitzt » (hoc mihi minus clare elicuit) « und
etwas höher emporragt als der Kopftheil ».
Porro pro hocce Pholco quoque valde notabile est ejus, in
comparatione cum toto animalculo, enorme genitale. Taczanowsky
de illo nil aliud dicit, quam quod sit «d'un brun marron » (sic).
Rectius Keyserling dein pro eo notavit: «Deren vordere Ecke
ist verlängert in einen kurzen, hakenförmigen, nach unten
gekrümmten flachen Fortsatz, der mit zwei kleine Spitzen endet ».
Quoad ceteram hujus organi formam, Keyserlingii descriptio (« Eine
stark gewölbte herzförmige Platte») haec minus bene congruit cum
eà in nostro exemplari, sic describendà: vulva vel epigyne partim
nigro-fusca, permagna, cornea, valde elevata, sed parum longior
quam latior, antice parvo processu plano et leviter bifurco
instructa, ad latera utrinque subarcuata, ad speciem ferri equini,
arcubus postice paulo introrsum flexis.
Adhuc pro hacce araneolà notanda videtur positio duarum
trachearum transversarum fuscarum (an «Ficher-Tracheén »
Btk.?), in medio intra vulvam et mamillas, hisce proxima.
Ceteroquin oculatio, conformatio, pilositas, pictura etc., —
quantum observari in nostro specimine licuit, — mutatis mutan-
dis, sat conveniunt cum auctorum citatorum enunciatione.
Curacao (Willemstad).
Sine ulteriore indicatione,
5. Pholcus pullulus Hentz (Thor.) ¢ junior.
(sub Theridion Hentz).
Longitudo totalis 23 mm.
In toto haecce Pholci species minima, propter abdominis
conformationem, revera aliquam similitudinem cum Theridiis,
primo visu, prae se fert, eo magis quia pedes (saltem in nostris
feminis junioribus) minus tenues, ac imprimis multo minus elon-
gati sunt quam in genere hocce solent; — confer pro ea
Descriptions 0. t. Araneae coll. in Colorado by Packard, by
EX INSULIS CURAÇAO ETC. 233
Thorell, in Bullet. o. t. United States Geol, a. Geogr. Survey,
Vols ME; tn? 494 AST pt 487.
Thorellii, ut solet, accuratissima descriptio, pro forma et pictura ,
cum nostris exemplaribus, —- quorum duo solummodo conservare
potui, ceteris nimis mutilatis, — multo magis quadrat quam Hentzii
brevis diagnosis et figura, licet hic oculationem, in genere Pholeis
propriam, recte depinxisse mihi videatur.
Cephalothoracis autem «vitta furcata» in nostris specimi-
nibus non valde evidens. — Itidem variant «maculae abdominales
nigrae », in nostris multo numerosiores quam «4» (Hentz) et non
tam magnae («large») quam in mare Thorellii. — Pedum annulatio,
Hentzio notata, in Thorellii exemplare unico, ut et in nostris,
minime provenit. — Pro hisce valde dolendum, vulvam nondum
sat evolutam fuisse, ut describi posset. In uno modo specimine
rima transversa, ovata, cum margine corneà leviter infuscatà, et
adhuc aegre, distinguitur. — Tarsi IM paris «segmentationem »,
Thorellio in suo mare maturo detectam, quoque constare in
feminis mihi non successit, metuenti, teneras hasce araneolas, —
jam sat emollitas, — manipulatione nimis noceri.
Curacao (Willemstad).
Sub lapidibus magnis et subtus excavatis.
N.B. Hocce domicilium pro Pholcis mihi hucusque non
aliter cognitum fuit, quam pro PA. opilionoide Schrank. Confer
Thorell (On Synonyms, p. 150), Simon (drachnides de France,
T. I, p. 260), ac Bertkau (Versuch, u. s. w. S. 399). Cambridge,
pro Pholeis in genere, perhibet: « Occasionally under and among
large stones» (Spiders of Dorset, p. 76).
THERIDIOIDAE.
6. Lathrodectus curagaviensis Müll. 2, d et cocon.
Mas unicus, valde rarus. Feminae in exemplaribus nume-
rosissimis, in omnibus picturae et aetatis varietatibus, incluso, ut
credo, Z. erebus (fere tote niger) Duf. et Sav.
De hac araneà, cujus venenum indigenis sine dubio nimis timetur ,
confer mea «Studien over de 2. g. Curagaosche oranje-spin», in Tijdschrift
234 ARANEAE EXOTICAE
voor Entomologie, deel IE, 1860, blz. 46. Posthac plura et meliora,
inter alios, de ed scripsit Thorell in Oefversigt af kongl. Vetenskaps-
Akademiens Förhandlingar, 1870, n°. 4, p. 372, et in Proceedings
o. t. Zool. Soc. 0. London, 1875, March, p.141, ubi 7 ad. descripsit.
Curacao (Willemstad, St. Jan), Bonaire (Fontein),
7. Lathrodectus geometricus C.K. g.
Femina unica adulta, magnitudine ac structurà cognitis , multopere
cum specie praecedente conveniens. Confer CG. Koch, Die Arach-
niden, Bd. VIII, S. 117, Fig. 684, et T. Thorell, Or some
Spiders of New Caledonia etc. in Proceed. o, t. Zool. Soc. o. London,
March 2, 1875, p. 138 (varietas 6). Simon quoque hune ex multis aliis
terrae locis accepit deque illo scripsit: « Espéce remarquable par
la vaste étendue de son habitat » (Arachnides de Khartoum ete.,
in Extrait du Bull. de la Soc. Zool. de France, T. IX, 1884,
p. 24).
Dorsi abdominis pictura pulchre expressa et quidem adhue
distinctior quam in figura citatà, imprimis quod attinet ad maculas
medianas nigras, albo-zonatas, quae similares videntur cum his in
C. Kochii Metd (Lathrodecto) Schuchii ex Graecia (Fig. 167).
Ventris, in medio albescentis, signa hujus auctoris (« zwei
Längsflecken bräunlich ») in nostro exemplari desiderantur; supra,
duabus maculis rotundatis fuscis excipiuntur. Infra, tales itidem 6
observantur minores circum basin mamillarum (hae non totae
«rostgelb », sed basi fuscescentes).
Epigyne, de qua auctor tacet, simplex, aliquantulum elevata,
in medio rimà transversà superficiali corneà infuscatà instructa.
Curacao.
Absque domicilii indicatione.
8. Lithyphantes septemmaculatus Keys. 2.
Longitudo totalis 3 mm.
Pulchra haec araneola, primo intuitu, nostrae Steatodae guttatae
Wid. subsimilaris, ex omni parte, respondet èt descriptioni ét
figuris Keyserlingii. Confer ejus opus praeclarum: Die Spinnen
Amerika’s, Theridiidae, 1. Hälfte, II. Bd., S, 141, Tab. VI,
EX INSULIS CURACAO ETC. 235
N.B. Proprie dietu «septem» maculae in nostris duobus exem-
plaribus ad novem duci possent. Macula enim Keyserlingii
septima, supra-analis, mediana, de quà dicit «oft in der Mitte
getheilt», nobis in tribus maculis minoribus dividitur.
Curacao.
Sub lapidibus,
EPEIROIDAE.
9. Gasteracantha Raimondii Tacz. g.
(An = Epeira cancer Hentz?) !).
Longitudo totalis 8 mm,
» abdominis cum spinis 6,5 mm.
Latitudo » » Dm ASD
Evidenter ad /sacantha Sim. pertinet.
Licet picturae obscurioris, magis picei, et pro hac imprimis
minus cum G. rubiginosa C.K, (quäcum auctore e longinquo com-
paratur) conveniens, pro aliis supra notatae speciei characteribus
satis similaris videtur. Confer Horae Rossicae. Les Aranéides du
Pérou central, par Taczanowsky, T. XV, 1879, p. 106, Tab. I,
fig. 25.
Quia haec in magnà altitudine vitam degit et nostrum exemplar
in plano, ad littora maris et fluminis, tantillum in dubio versor.
Ceteroquin ét descriptio ét figura (25 magis quam 26) conveniunt.
Ita stigmata ad spinarum basin lateralium in magnas maculas
irregulares nigras confluunt; — tam antice quam postice, ut et
in dorso, multis aliis haec Gasteracantha est convexior; — spinae
anteriores distincte ceteris minores; — venter numerose et evidenter
exigue nigro-granulosus; — sternum cum maculà medianà rubro-
flava (illà vero parva, non « grosse » Taez.):
Suriname (Paramaribo).
Sine domieilii indicatione.
1) Hujus vero diagnosis „Black; dise of the abdomen yellowish with black
dots, circumference with black spines” (Spiders o. £. United Stales, p. 126;
plate XIV, fig. 13), quidem convenit, sed nimis brevis, ut sat confideri possit,
236 ARANEAE EXOTICAE
10. Argiope argentata Fabr. (G.K., Wlk.) ? et «cocon ».
Valde affinis cum Argiope Maronico Tacz. (Gonfer Horae Rossicae ,
PIT pe 261 Cer po 102). .
Exemplar unicum, bene conservatum et perpulchre pictum.
Haec species ceteroquin in Americà meridionali, mare excepto !),
secundum Holmbergii effatum, « vulgarissima ».
Non raro non solum in Americà, sed in aliis regionibus tropicis ,
variare videtur, uti Taczanowsky pro speciminibus ex Peru obser-
vavit. Ejus quoque « Maronieus » forsan ad varietates duci potest.
Pro hac specie differentias principales assumsit : 10, in abdominis
tuberculis lateralibus, non rotundatis sed conicis, apice acuto. Idem
in nostro exemplari non pro omnibus hisce, sed evidenter pro
duobus anticis valet. 29. in dorsum magis applanatum et sine
vestigio parvi tuberculi mediani. Id ita etiam nobis provenit.
Porro pro nostro quoque adest in ventre «un chevron assez aigu»
(haec vero non «mince» ni jaune», sed sat lata et alba) ; — itidem
in medio sterni «une grande figure jaune, en forme de croix ?).
Bertkau, ut et mihi videtur, recte animadvertit, argentatum C.
Kochii non similem esse hujus ‚fenestrino. Epigyne, Bertkauo pro
argentati figurata, perfecte cum hujus organi conformatione in nostra
Argyope convenit. E contra in hacce minime constare potui « den
scharfen Kiel auf der Unterseite an das Hüftglied des ersten Bein-
paares» 3).
A. flavipalpis Luc. et A. Pechuelii Karsch 4), ambae ex Africa ,
etiam nostrae araneae, pro magnà parte, valde aflines puto. Harum
pietura ventralis tamen multopere variat. Sed ita quoque variant
in nonnullis harum «specierum », ut in nostra, palpi, mune toti
flavi, uti in nostro, tune nigro-annulati, ut in Maronico.
1) E. L. Holmberg, in Expedicion al Rio Negro, Zoologia, Buenos Ayres,
1881, p. 121, affirmat, se inter mille exemplaria nunquam marem (quem adhuc
indescriptum credit) invenisse.
2) Haec sterni figura eodem modo L. Kochio depingitur pro suà À.
amoend, ex Japan (Verhandl. d. K. K. zool. bot. Gesellsch in Wien, Bd. XXVII,
1878, S. 736).
3) Confer ejus Verzeichniss der Arachniden aus Brasilien u. s. w. Brussel ,
Hayez, 1880, 8. 93.
4) Giebel’s Zeitschrift u. s. w., 1879, Bd. IV, S. 340.
EX INSULIS CURACAO ETC, 237
Aruba (Oranjestad) et Bonaire !).
Ad Cactum Opuntiae.
N.B. Saccus ovulorum plano-globosus coloris est laete virides-
centis.
11. Epeira trivittata Keys. g.
Longitudo totalis 10 mm.
Exemplar unicum.
Confer Eugen Keyserling. Beschreibung neuer Arten der Fam.
Orbitelae, S. 95 (33), fig. 6.
Palpi non tote flavescunt, articulis terminalibus nigricantibus.
Cephalothoracis vitta tertia (mediana) parum expressa.
Abdominis indumentum, antice, variat ad modum ejus Z.
triangulae, ibi, nempe, sparsim, «bekleidet mit zahlreichen aus
dunklen Fleckchen entspringende Härchen ».
Epigynes conformatio, cum processu styliformi typico, et
ventris maculatio in nostro specimine sat his in ¢rivittatd
similes.
Curaçao (Willemstad).
Ad arbustum.
12. Epeira pallidula Keys. 9 (?).
Longitudo totalis fere 8 mm.
Exemplar unicum (albino).
Confer « Beschreibung» pro n°. 11 citatum, S. 125 (42), fig. 14.
Huic Keyserlingii major. Anne alia species?
Capite enim, ut et mandibulis, fortissime convexis ac
valde latis; de horum nitore atque colore profunde fusco auctor
tacet. De hisce quidem mentio fit pro praecedente Keyserlingii
alia, certe affini, specie, nempe sua £. dubid (S. 193, 40) ?).
Hujus e contra abdominis pictura atque epigynes structura valde
diversae ab eis in pallidulá et in nostro exemplari. Epigyne, in
hisce est sine scapo seu stylo ordinario. Proprie dictu medium
1) Ibi quidem vidit van de Poll, sed occasionem capiendi non habuit.
2) De hacce scripsit: , Der hintere Theil des Cephalothorax ist gelb, der
vordere dagegen dunkelbraun gefärbt”, ut in nostra observatur , cum eadem figura
triangulari, et uti pro dubië pingitur (Tab. IV, 12).
238 ARANEAE EXOTICAE
tenet inter ambas Zpeiras hie citatas, cephalothorace magis similari
huic dubiae, abdomine magis huie pallidulae.
Curacao (Willemstad).
Absque ulteriore indicatione.
13. Nephila clavipes Walck. (non C.K.) 9 et 4.
Verosimiliter = cornuta Pall., = fasciculata de Geer (Bertkau) !),
et ut credo, = clavipes Tacz. (perverse sub «Koch» ?).
Longitudo 2 25 mm,
» CONTES)
Femina. Cephalothorace bituberculato, tuberculis magnis nigris
(inde «cornuta» dicta); sterno triangulari. Abdomine e flavo
lutescente, albido (subargenteo?) maculato, imprimis in lateribus.
Quoad colorem van de Poll notavit: «hunc, in vivo, pulchre
viridescere». Et aliis auctoribus « oliven-farbig » dicitur.
Pedum (ruforum, ad extremitates infuscatorum), quantopere adsunt,
paris IV tibiis fortiter nigro-fimbriatis (inde «fasciculata» dicta).
Epigyne simplex, in lato tuberculo posita, macula transverse
ovata, nigro-fuscà, cum duobus orificiis rotundatis nigris, indicatur.
Mas. Cephalothorace et abdomine (magis ovato quam cylindrico) e
fusco flavescentibus; illius lateribus, triquetrim, e nigro-fusco late zona-
tis, hujus dorso, in medio, trabeculà longitudinali e nigro-fuscà notato.
Palpi stylo ordinario minus elongato et ad apicem magis incur-
vato quam in N. maculatd Fabr.
Curacao (Willemstad).
2 et d iisdem locis, sed non secum.
Ad « Mangrovam» (?).
N.B. Nec Hentz nec Keyserling, tamquam scio, de Nephilis
Americanis scripserunt. Walckenaer vero nostram speciem com-
munem et propriam dicit : «au continent des deux Amériques et dans
l’Archipel Américain » (Mist. natur. des Aranéides, 1806 : Explication
des Planches).
Hujus speciei Indiae occidentalis, tam color et pictura
1) Verzeichniss Arachniden Brasilièns, 8. 86.
2) Horae etc. T. IX, p. 147.
EX INSULIS CURACAO ETC. 239
quam longitudo, multopere, pro locis et praesertim pro aetate,
variare videntur, uti, magis adhuc, pro ejus congenere orientali
(N. maculata Fabr.) constat.
Inde verosimiliter cognominum supra dictorum aliorumque confusio
apud auctores.
HETEROPODOIDAE.
14. Selenops (Hypoplatea) celer Mac Leay ?, junior *).
Ei valde affinis mihi videtur Keyserlingii Selenops nigromaculatus ,
e Mexico ?).
Longitudo 5 mm.
Griseus, nigro pictus, et uti Mac-Leay rectissime animadvertit ,
habitu Artamo C. Koch simillimus.
«Six ocelli in an arch convex outwards and two others (which
are the least of all) in front, at each corner of the head » (M.L.) 3) (sic),
Oculis vero imprimis quatuor maximis, maculä nigrà circumdatis,
uti in wigro-maculato Keys. Ceteroquin horum magnitudo relativa
ab amborum auctorum descriptionibus et Mac-Leayi figurà paullulum
differt in exemplari nostro.
In hocce duo oculi anteriores, ad latus cephalothoracis, equidem
minulissimi, sed oculorum 6 posteriorum duobus externis, in declivi-
tate externa cephalothoracis positis, non tantopere ovatis, uti Mac-
Leay pinxit.
Hujus quoque seriei (posterioris) duobus medianis ceteris minime
aequalibus, sed sat multo minoribus.
Cephalothoracis margine (apud Mac-Leay griseo), uti in
nigro-maculato Keys., nobis nigricante.
Sternum postice non tantopere excavatum quam in celeri.
Mandibulae, prope ungues, bidentatae (M.L.).
1) Annals of Natural History, Vol. II, London, 1839, p. 6 (In Cuba
communis).
2) Die Spinnen Amerika's, Laterigradae, 1880, S. 230. Celer illi solummodo
ex Mac-Leayi descriptione cognitus.
3) Oculatio haecce non sine quâdam homologià cum illà in Perissoblemmé
thomisiformi Cambr. (Proceed. Zool. Soc. 0; London, Oct. 1881).
340 ARANEAE EXOTICAE
Maxillae parum vel non incurvatae ad labium (« straight » M.L.).
Abdominis apice non tam «nigro » ac «emarginato » (M.L.),
quam in celere adulto.
Pedum paris tertio ceteris aliquantulum longiore, tam in celeri
quam in »igro-maculato. Horum fasciatio (annulis incompletis) nigra
nec cum descriptionibus specierum dictarum, nec cum Mac-Leayi figurà
tote conveniens. In specimine nostro ad tibias ceteris distinctior.
Mamillae (de quibus auctores nostri tacent) luteae, nigro-
maculatae, modice magnae. Duae superiores cylindraceae, lon-
giores, rectae, multum a sese remotae. Inferiores duae conicae,
crassiores, proximae et convergentes. Mediae parvissimae, parum
conspicuae.
Bonaire (Fontein).
Sub lapide 1).
15. Heteropodae 9 junior, mihi indeterminabilis.
Longitudo 19 mm.
Nescio, quid de ea faciam. Zaterigradae in Spinnen Amerika's
von Graf E. Keyserling hanc speciem mihi non continere videntur
(Resp. oculationem).
Diversa a H. venatorid L. clypei colore obscure fusco, absque
vittà flavà-aurantiacà.
Mandibulis, ad longitudinem, nigro- tristriatis.
Mamillis, ad latus, nigro-lineatis.
Abdomine solito magis ovato.
Oculis quatuor lateralibus ceteris majoribus, medianis seriei
anticae omnium minimis!
Pedum paribus I, IL, IV parum longitudine diversis, femoribus
nigro-lineatis et maculatis.
Pictura et colore aliquomodo conveniens cum Sarotes procerus
L.K. (Arachniden Australiöns , 14te Lieferung), itidem , sed respectu
alio, cum Heteropoda meticulosa E.S. (Révision des Sparassidae,
1) Im Cuba vero haec aranea ,is darting, in the rainy season, with extreme
velocity, over the plastered floors” (M. L.); „elle court les plafonds
en temps de pluie” (Ramon de la Sagra).
EX INSULIS CURAGAO ETC. 241
p. 98); quoque dubitavi, de Zeteropoda bivittata Th. (Studi s. Ragni
Malesi, I, p. 145).
Curacao (Willemstad).
16. Misumena crocea Keys. g jun. et pullus(?).
Longitudo 6 mm.
Ambae nondum adultae, epigyne deficiente, ut et in dictà
Keyserlingii specie, quäcum color, oculatio, pedumque longitudo
sat conveniunt.
Vittae longitudinales thoracicae magis distinctae sunt quam
abdominales, tamen in pullo provenientes.
Cephalothorace setulis anticis nigris; harum ma jor ineurva
utrinque ad oculorum posticorum latus.
Abdomen praeterea scatet parvis maculis cretaceis, pro dictà
specie non notatis. Anne alcohole productae ?
Habitu totali (non colore et picturà nec longitudine) quodam-
modo M. trieuspidatae Fabr. nostrae similis.
Curacao (Kato).
Absque domicilii indicatione.
LYCOSOIDAE.
17. Ctenus hybernalis Hentz, 9 junior.
Longitudo 8 mm.
Oculis duobus anticis (prima Hentzii series) valde pronis. Cum
ceteris nigricant, lateralibus secundae (mediae) Hentzii seriei ,
magis albescentibus seu translucidis et planioribus. Haec series est
valde procurva. i
Pictura cephalothoracis omnino, haec abdominis satis cum Hentzii
figurà quadrat; haec ventris (in nostro specimine tote lutei) abest;
itidem pedum extremitates tibio-tarsales non nigricant.
Epigyne nondum evoluta.
Sin species diversa, ratione habitä totius formae ac picturae
Lycosinae, C. Zycosoides sub nomine indicari potest. Primo adspectu
pro Zycosae specie habui, sed tarsi modo bi-unguieulati.
Curacao (Kato).
Domicilio non notato.
16
242 ARANEAE EXOTICAE
ATTOIDAE.
18. Attus taeniola Hentz. 9 !).
Longitudo 5,5 mm.
Cephalothorace planissimo, uti in nonnullis Maeviae ac Mar-
pessae speciebus. Oculis lateralibus anticis relative parvis, posticis
paulisper minoribus; medianis minimis, fere in horum medio et in
eädem linea positis.
Pare pedum IV ceteris multum longiore; omnium femoribus
incrassatis ac infuscatis, imprimis in pare I.
Pulchrum nostrum specimen sat quadrat cum brevi descriptione
et meliore figurà. Color vero palporum pedumque, ut et areae
dorsalis inter «taenias» albas, indicium «black», pro tota araneà datum,
minime respondent, illis rufis et hac obscure fuscà. Quoque tarsi, —
quidem ungues, — non nigricant. Insuper variat maculis parvis albis
in cephalothorace, pone oculos posticos, obviis, Hentzio non indicatis.
Epigyne ex duabus rimis transversis, corneis, rubris constat.
Mamillae luteae, breviores, sat crassae, contiguae.
Bonaire (Fontein).
19. Euophrys leucophaea C.K. d var. (2).
Longitudo 4 mm.
Dubitavi an referri deberet ad « Attum capitatum» Hentz, et
magis adhuc ad ejus «Altus militaris», propter hujus dentem
magnam ad basin mandibularum, et propter amborum pedum paris
I longitudinem ceteris multo majorem ?).
In Zeucophaed Kochii, ex « Pennsylvanien », frons magis albescit.
An hujus pubes alba in nostrà abrasa? Ad clypeum et mandi-
bularum basin haec distincte provenit. Stria nigricans in medio
folii dorsalis, pro typo indicata, in nostro specimine desideratur.
Curacao (Kato).
1) In ejus Indice „Zaenifolia” scribitur. — Haec, nec sequentes, in numerosis
Attidum Guianensium speciebus, quas descripsit Taczanowsky, obvenire videntur.
2) Exceptis, inter alia, ,le large trait blanc tout le long du dessus de la
tête et les deux grandes taches de la même couleur derrière les yeux de la
dernière paire”, Aftus Guianensis Taczanowsky (Horae, T. VIII, p. 61) speci-
mini nostro plus minusve affinis videtur.
EX INSULIS CURACAO ETC. 243
N.B. Pictura dorsi abdominis hujus araneae; albo-limbata vel
zonata, quoad formam plus minusve analoga , in diversis aliis Attoi-
darum speciebus conspicitur, e. g. in Cocalo albo-limbato Thor. , in
Viciri& albo-limbati E. Sim., in Wald albo-vittatd Keys., in Hasario
albo- cineto L. Koch, in Maevid albo-zonatd mihi (e Sumatra), in
duobus Altis, supra citatis, Hentzii, et forsan aliis. Inde harum
diagnosis differentialis non facilis.
20. Attus Bonairensis n. sp. 2.
Longitudo fere 4 mm. (cephalothorace abdomine longiori).
Cephalothorax semiovatus, margine anteriore truncato, clypeo
minimo, albo-piloso, vertice plano, thorace abrupte declivi, niger,
metallice micans, tote, inprimis postice, late albo-limbatus, insuper
in declivitate thoracicà tribus parvis striis albido-pilosis, minus
distincte, ornatus. Fronte et lateribus sparsim longe nigro-setosis.
Oculi medii antici magni, contigui, glauci; laterales antici iis
plus duplo minores; duo secundae seriei minuti, fere in medio,
sed posticis tantillum proximiores, lined rectà inter anticos et pos-
ticos; hi lateralibus anticis paulo majores et longe a sese remoti,
Sternum ovatum, fuscescens.
Mandibulae directae, conicae, parvae, sed sat crassae, rubro-
fuscae, ad basin albo-pilosae, ungui rubrà minutà.
Maxillae latiores ad apicem, rufae, labio multo longiores;
hoc parvo, ad speciem triquetro, nigricante.
Palpi mediocres, sat robusti, albescentes, ad apicem partis
tibialis parvà apophysi laterali, leviter calcaratà, nigrà instructi,
bulbo fusco, longiore quam latiore, simplici, galeaeformi, apice
breve piloso, subtus spinam semilunarem, recumbentem includente.
Pedes mediocres, hi IV paris ceteris sed paululum longiores,
omnium femoribus, inprimis paris I et II, incrassatis, e flavo
rufis, cum tibiis, supra et ad latera, nigro-infuscatis, sat pilosi
et praesertim pare III et IV longe et fortiter aculeati.
Abdomen cephalothorace minus, tam latitudine quam longitudine,
anguste ovatum, apice acuminatum, griseo-fuscum et (in exemplari
siccato) luteo pilosum, picturae incertae (partim abrasae), ad basin,
244 ARANEAE EXOTICAE EX INSULIS CURAGAO ETC.
in medio dorsi et ad mamillarum latera, nigro-tinctae. Ventre
luteo, in medio, late obscurius infuscato.
Mamillae luteae, mediocres, longitudine fere aequales, parallelae,
cylindratae, superiores tenuiores.
Bonaire (Fontein).
N.B. Strenue perscrutanti praecipuos , qui de Attoideis Americanis
scripserunt auctores, Keyserling, Peckham et alios, — inter quos
Taczanowsky pro 54 speciebus, plurime novis, notandus, — mihi
non contigit, hanc araneolam dignoscere. Idcirco novam speciem
proponere coactus fui, quamvis haec fere nullo charactere proprio
gaudeat, sat specifico ad illam denominandam aliter, quam secun-
dum insulam, quà capta fuit.
Ut abunde patet, haecce nostri collegae Collectio aranearum
exoticarum, etsi parva, nihilominus pretiosa dici meretur. Ei prover-
bium «non multa sed multum » summo jure applicari potest.
Inter 20 sua specimina non minus quam 7 proveniunt, inter
alia, magni pro araneologià momenti, scilicet: 2 Storenae rarae
(quarum 1 nova), — 2 Pholcoidae perrarae, — 1 Selenops parum
cognitus, — 4 Aus verosimiliter speciei novae, — et, «last not
least», 1 Nops, ad omnium rarissimas ducenda !
Peregrinatori transmarino Hollandico, pro suo labore, tam im-
probo quam fertili, et hac occasione nostrae gratiae offeruntur.
LIJST VAN PLANTEN,
waarop de in Nederland voorkomende
MICROLEPIDOPTERA
te vinden zijn,
DOOR
DIRK TER HAAR.
(Vervolg van deel XXIX, blz. 159).
181. POA L. (Beemdgras).
Elachista cerusella Hbn. — JV en VI — M.
Poa annua L. (Pluimgras).
Elachista nigrella Tr. — ///, JV en VI, VII en VIII. — M.
Poa compressa L.
Elachista nigrella Tr. — 777, IV en VI, VII en VIII. — M.
Poa pratensis L.
Elachista luticomella Zell. — /. — M. in de onontwikkelde
bladeren
182. POLYGALA L. (Kruisbloem).
Polygala chamaebuxus L.
* Hypercallia eitrinalis Scop. — 77. — in de eindscheuten
enim B:
Polygala vulgaris L.
* Hypercallia citrinalis Scop. — 7. — in de eindscheuten
en in B.
183. POLYGONUM L. (Duizendknoop).
Polygonum aviculare L. (Kreupelgras).
Nomophila noctuella W.V. — WII, IX en zomer .
* Augasma aeratellum Zell. — najaar tot in /Y/. — in de
gallen le; note En
878
889
889
891
427
427
423
246 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Polygonum hydropiper L. (Waterpeper).
Gracilaria phasianipennella Hbn. — len VIII, IX. —
eerst M. dan I. .
Polygonum persicaria L. (Perzikkruid).
Gracilaria phasianipennella Hbn. — /Ien VII, IX. —
eerst M. dan I. .
184. POPULUS L. (Populier).
Teras ferrugana W.V. — VI, VIII en IX. — I.
Penthina salicella L. — VJ volwassen. — 1.
Grapholitha incarnana Haw. — in de eindscheuten .
» aceriana Dup. — #7 volwassen. — in de eind-
scheuten recy AR la
» oppressana Tr. — (nog niet beschreven).
» minutana Hbn. — 7, VI. .
? Phoxopteryx diminutana Haw. — zomer en najaar. —
o. ingesponnen. — I.
Tachyptilia populella Clerck. — I. tusschen de topbladeren.
Gelechia turpella W.V. — /, MI. — IL
» nigra Haw. — #7, VL — TI. . :
Chelaria Hübnerella Donov. — voorjaar tot /I. — TI. .
Gracilaria stigmatella Fabr. — /,/Ien VIII, IX. — 1.
Coleophora viminetella von Heyden. — volwassen VJ. — K.
Batachedra praeangusta Haw. — volwassen VJ. — I. .
Phylloenistis suffusella Zell 1). — VJ, VIII en nog eens
Cemiostoma susinella H.S. — WJ, VIII, IX. — M. .
Populus alba L. (Abeel).
Nephopteryx rhenella Zincken. — najaar. — I. tusschen
plat op elkander gesponnen bladeren :
Lithocolletis comparella Zell. — zomer en najaar. — M.
* Nepticula turbidella Hein. — laat in het najaar. — M.
1) Door mij te Domburg in aantal ook op Populus alba L. gevonden,
774
774
184
264
323
325
326
332
395
612
629
630
695
767
808
863
945
949
131
939
975
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN. 247
Populus canadensis Smith.
* Nepticula turbidella Hein. — laat in het najaar. — M. 975
Populus nigra L.
* Nepticula turbidella Hein. —- laat in het najaar. — M, 975
» trimaculella Haw. — V// en najaar. — M. . 1004
Populus pyramidalis Rozier. (Italiaansche populier).
* Nepticula turbidella Hein. — laat in het najaar. — M. 975
» trimaculella Haw. — ZZ/ en najaar. — M. . 1004
Populus tremula L. (Esp, Ratelpopulier).
Tortrix crataegana Hbn. — VY, VI. — I. — (Sorhagen,
BE ZONE 132), eee oma nofat 198
* Grapholitha Branderiana L. — VY. — IL — (Barrett,
Hots MMS EU apar kl) ee ee 288
» ophthalmicana Hbn. — volwassen einde /. —
(zie Barrett, Ent. M. M., XX, p. 268)... 341
Phoxopteryx laetana Fabr. — zomer en najaar volwassen. —
o. in een toegevouwen blad. — verpopt voor-
[gaa oe e Vata pe dev iS
» tineana Hbn. — I. — (niet beschreven). . . 394
Gelechia nigra Haw. — #7, WI — I... . . . . . 630
* Gracilaria populetorum Zell. — (niet beschreven). . . 765
Lithocolletis Tremulae Zell. — 7, VII. — M. onderzijde. 940
*Neptietila argyropeza; Zeil. — Miei. 0. ie Wk ve TD
» . assimilella Zell — /II en herfst. — M. . . 1003
185. POTAMOGETON L. (Fonteinkruid).
Hydrocampa nymphaeata L. — voorjaar volwassen. — I. 74
Potam. crispus L.
Parapoyox*stiatiotata/ Rit AO EI Hak à > TT
Acentropus niveus Oliv. — zomer en najaar tot voor-
jaar. — eerst M. dan onder den rand of een
stukje van het blad; eindelijk I. , , » + 80
248 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Potam. lucens I.
Acentropus niveus Oliv. — (zie bij Potam. crispus L.) . 80
Potam. pectinatus L.
Acentropus niveus Oliv. — (zie bij Potam. crispus L.). 80
Potam, perfoliatus L.
Acentropus niveus Oliv. — (zie bij Potam. crispus L.) . 80
186. POTENTILLA L. (Ganzerik).
Teras aspersana Hlm ZAC eis io
» Schalleriana L. — VI, VIII, IX. — I . . 188
Potent. anserina L. (Zilverschoon).
* Nepticula occultella Hein. — /II en najaar. — M. . 973
Potent. tormentilla Sibth. (Zevenblad).
* Nepticula aenofasciella H.S. — najaar. — M. . . . . 971
> pv rtormentillella ELSE SME CEA ISO ere
» occultella Hein. — #77 en najaar. — M, . . 973
* » areuatelantl. SE UM Pat eae ees ae at 974
187. POTERIUM L.
Poterium sanguisorba L. (Pimpernel).
eras: ‘aspersana: Hbn.. — ZI — Lane gi oe 21
*Nepticula: "Poteri Staint. Mid N. ee MO
188. PRENANTHES L.
Pren. purpurea L.
Pterophorus brachydactylus(a) Koll — #7, VI... . . 1051
189. PRIMULA L. (Sleutelbloem).
Prim. farinosa L.
Conchylis ciliella Hbn. — ZI — in Z, . . . . « 246
“
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
190. PRUNUS L.
Cemiostoma scitella Zell — #77, IX, X. — M.
bovenzijde .
Prunus avium L. (Zoete kers).
Lithocolletis cerasicolella H.S. — V7, Y// en najaar. —
M. onderzijde.
Prunus cerasus L. (Zure kers).
Penthina pruniana Hbn. — VY volwassen. — I.
Simaethis pariana Clerck, — #7, ZI. — 1.
Swammerdammia pyrella de Vill — VJ, IX, X. — I.
Argyresthia ephippella Fabr. — voorjaar. — in de blad-
knoppen RL ENTRE
Coleophora albidella H.S. — volwassen FZ — K.
» hemerobiella Scop. — volwassen VJ. — K
Lithocolletis cerasicolella H.S, — 77, VIT en najaar. —
M. onderzijde. ii
Lyonetia Clerckella L. — VI, VIII en IX. — M.
verpopt buiten de mijn
Nepticula prunetorum Staint. — najaar. — M.
Prunus cerasus L. var. austera Ehrh. (Morel).
Enicostoma lobella W‚V. — najaär. — I. onder de naar
onderen omgevouwen bladeren
* Tischeria gaunacella Dup. — zomer en najaar. — M. .
Prunus domestica L. (Pruim).
Teras contaminana Hbn. — VY, WI en VHI. — 1.
Tortrix crataegana Hbn. — #7, WI. — I. — (Sorhagen ,
Bi BZ SANI ep: 132)
Penthina pruniana Hbn. — VY volwassen. — I. .
Grapholitha funebrana Tr, — in Z. .
Hyponomeuta padellus(a) L. — #7, — I. .
249
952
923
271
436
516
530
841
842
923
943
984
607
897
190
198
271
361
508
250 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
? Argyresthia ephippella F. — in het voorjaar in de blad-
knoppen ARS à «NUE
Cerostoma scabrella L. — YJ volwassen. — I,
Gelechia vulgella Hbn. — #7. — I.
Coleophora coracipennella Hbn. — /, YJ volwassen. — K.
» hemerobiella Scop. — #7 volwassen. — K.
* Lyonetia prunifoliella Hbn. — voorzomer en herfst. — M.
Prunus Mahaleb L. (Weichselboom).
* Hyponomeuta mahalebellus Guen. — lente volwassen. — I.
Prunus Padus L. (Vogelkers).
Botys prunalis W.V. — najaar en ? WI. — I.
* Tortrix cinnamomeana Tr. — I. al piatti
Penthina profundana W.V. — Z, ZL — I.
* Grapholitha signatana Dougl.
Hyponomeuta Padi Zell, — WT. |
* Lithocolletis padella Glitz. — M. sg
Prunus spinosa L. (Sleedoorn).
Botys prunalis W.V. — najaar en ? WI. — I.
Myelois suavella Zincken. — najaar. — o. klein. — zomer
volwassen in met hare uitwerpselen bekleede ,
zeer lange gangen langs de takken.
Teras holmiana L. — VJ volwassen. — I. . . . .
» contaminana Hbn. — 7, WT en WIIL — I. .
Tortrix crataegana Hbn. — 7, WI. — I. — (Sorhagen ,
BE 07. eX MVE ope 132)
Sciaphila nubilana Hbn. — begin #7 volwassen. — I. .
Penthina pruniana Hbn. — VY volwassen. — I. .
Hyponomeuta padellus(a) L. — VI. — I. .
Swammerdammia combinella Hbn. — V7, VII. — L.
» spiniella Zell — VJ en IX. —
Argyresthia albistria Haw. — voorjaar volwassen. — in
de knoppen en scheuten
» mendica Haw. — voorjaar volwassen. — in de
scheuten (?) of de knoppen (?)
56
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
? Argyresthia ephippella Fabr. — voorjaar volwassen. —
in. de bladknoppen st. Minis
Cerostoma horridella Tr. — VJ volwassen, ZX. — I. .
Enicostoma lobella W.V. — najaar. — I. onder de naar
onderen omgevouwen bladeren
* Tachyptilia subsequella F. v. R. — I.
* Gelechia flavicomella Zell. — najaar.
Ypsolophus fasciellus(a) Hbn. — najaar. — 0, inge-
sponnen, — I.
Ornix torquillella Zell. — VJZ en JX, — 1. .
> finitimella Zell — VIII, IX en X. — I...
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
o. — K.
» coracipennella Hbn. — 7, VI volwassen. — K.
» albidella H.S. — volwassen VJ. — K.
* Tischeria gaunacella Dup. — zomer en najaar. — M. .
Lithocolletis spinicolella Staint. — zomer en najaar. —
o. — M. onderzijde.
* Lyonetia prunifoliella Hbn. — voorzomer en herfst. — M.
Cemiostoma scitella Zell. — ZZZ, IX en X. — M. bovenzijde.
Nepticula prunetorum Staint. — najaar. — M.
» plagicolella Staint. — VII, IX, X. — M.. .
» malella Staint. — YZ/ en van VII tot X. — M.
191. PSAMMA Beauv. (Helm).
Psamma arenaria R.S.
Dactylota Kinkerella Snell. — najaar. — M.
Psamma baltica R.S.
Dactylota Kinkerella Snell. — najaar. — M.
192. PULICARIA Gaertn.
Pul. dysenterica Gaertn. (Heelbladje).
Botyx crocealis Hbn. — voorzomer en najaar. — I.
* Pocheteusa inopella Zell. — zomer en herfst. — in B. en Z.
* Acrolepia granitella Tr. — M.
251
930
947
607
612
620
701
784
787
804
812
841
897
924
943
952
984
990
998
689
689
o1
429
999
252 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
# Nannodia bifractella Dougl — Z. . Et ON
Coleophora troglodytella Dup. — VI, VII. 2 Ri. 10829
? Laverna fulvescens Haw. — VJ en VIII. — I. tusschen
de toppen der eindscheuten en de bloemknoppen, 855
193. PULMONARIA L.
Pulm. officinalis L. (Longkruid).
* Psecadia pusiella L. — aan de onderzijde der bladeren. — I. 604
Aciptilia tetradactyla L. — V, VI volwassen. . . . 1055
194. PYROLA Tourn. (Wintergroen).
Pyrola secunda L.
Penthina pyrolana Wocke. — najaar. — o. half vol-
wassen. — verpopt V. — I . . . . . 274
195. QUERCUS L.
Quercus robur L. (Q. pedunculata Ehrh. et
sessiliflora Sm.) (Eik).
Asopia glaucinalis L. — najaar tot voorjaar. — tusschen de
dotre bladeren 77, 5, en Am eee 18
Cryptoblabes bistriga Haw. — najaar. — I. . . . . 125
Nephopteryx spissicella Fabr. — V, VI. — Il... . . 129
? » formosa Haw. — najaar volwassen. — I. . . 130
» similella Zincken. — VII en VIII. — I. . 134
Myelois rubrotibiella F.v.R. -— o. — in den | 53
zomer volwassen 233 140
» tumidella Zincken. — o. — in den a
zomer volwassen . eli 140
» consociella Hbn. — o. — VI ja „58
wassen . . - A 144
Teras literana L. — Ven VII. — I — (niet beschreven). 176
» ferrugana W.V. — VI, VIII en IX. — I. . 184
> queréinana FRI =. VE EEE IE
» sponsana Fabr. — volwassen VII. — I . . 188
Tortrix crataegana Hbn. — V, VI. — I. — (Sorhagen,
B. E. Zs, NAVI, pl 432) 47) Re ANT
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Tortrix xylosteana L — V, VI. — I.
>» sorbiana Hbn. — V, VI.
» dumetana Tr. — VI. — I. — Tia Eee:
p. 133). Ed
» paleana Hbn. — V, VI, VII. —
>» viridana L — V, VI. — I.
» diversana Hbn. — volwassen VI. — I.
» Loeflingiana L. — V, VI. — I. — (nog niet be-
schreven) . Di md NS,
>» Lecheana L. — lente — (soms reeds einde / y
volwassen). — L 3
» favillaceana Hbn. — VI tot VIII. —
(Heylaerts, Compt. Rend. Soc. Ent. Belg. ne
p- CXLII) pae >
- Cheimatophila tortricella Hbn. — I Vi tot VL — I.
Penthina profundana W.V. — V, VJ volwassen. — I.
Grapholitha incarnana Haw. — in de eindscheuten .
» ocellana W.V. — soms volwassen najaar, meestal
o. en volwassen V, VI.
» adustana Hbn. — V, VI. volwassen — soms
in nog groene galnoten.
> vacciniana Zell. — VII.
>» amplana Hbn. — in Z.
» splendana Hbn. — najaar volwassen. — ver-
popt soms voorjaar. — in Z.
» plumbatana Zell. — in eikenschors. — (niet
beschreven) Br
» argyrana Hbn. — in eikenschors. — (niet be-
schreven) . ware
» gallicolana Zell. — in gallen. — (niet beschreven)
» flexana Zell. —VI tot najaar. — I. tusschen twee
bladeren — (Barrett, Ent. M. M., XXI,
DA es ila REEN ran lg
Phoxopteryx Mitterbacheriana W.V. — najaar. — I. in
een toegevouwen blad. — verpopt voorjaar.
385
394
254 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Phoxopteryx upupana Tr. — (niet beschreven). .
Fumea nitidella APS Sho cina
wassen. — K. .
Nemophora Swammerdamella L. — najaar. — M. later
K. — o. — voorjaar op lage planten .
Argyresthia glaucinella Zell. — III, IV. — in de schors.
Cerostoma lucella Fabr. — VI. — I
» alpella W.V. — VI. — I..
» sylvella L. — zomer. — I.
» parenthesella L. — zomer. — I.
» radiatella Donov. — zomer. — I. .
Dasystoma salicella Hbn — V tot herfst. — I. .
Cheimophila phryganella Hbn. — zumer. — I.
Carcina quercana Fabr. — VI. — I. bovenzijde der
bladeren
Psoricoptera gibbosella Zell. — VJ volwassen. — I.
Gelechia fugitivella Zell. — V. IT En
» triparella Zell. — VII tot IX. — I.
» luculella Hbn. — najaar. — 0, waarschijnlijk
onverpopt . os OE Brede ‚ze
Heliozela Stanneella F. v. R. — VII. — in de blad-
stelen
Gracilaria alchimiella Scop. — VI I, VII I en najaar. — I.
Coriscium Brongniardellum(a) Fabr. — VI, VIII, IX. —
M. gezellig, bovenzijde . ;
Coleophora lutipennella Zell. — volwassen V, VI. — K.
onderzijde der bladeren
» currucipennella Zell. — najaar tot V. — K.
» palliatella Zincken. — herfst tot VI. — K.
» ibipennella Zell. — VI volwassen. — K.
* Tischeria decidua Wocke. — herfst. — M.
» complanella Hbn. — najaar. — M.
» dodonaga Staint. — najaar. — M.
* Lithocolletis irradiella Scott. — M. onderzijde
» Roboris Zell. — VJ, VIT en najaar. — M. Lene
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Lithocolletis hortella Fabr. — VIF en najaar. — M.
»
onderzijde . È :
Amyotella Dup. — VII en herfst. — M. onder ADI
Cramerella Fabr. — VJ, VII en herfst. — M.
onderzijde . 2 ST
Heegeriella Zell. — VI, VII è en herfst. — M.
onderzijde . RIT Sdi
quercifoliella Zell. — VI, VII en najaar. —
M. onderzijde . 5
messaniella Zell. — VI, VII. en najaar. — M.
onderzijde .
lautella Zell. — zomer en najaar. — M. onderzijde.
Bucculatrix ulmella Zell. — VII, IX, X. — eerst M.
dan vri :
# Nepticula basiguttella Hein. — M.
i » samiatella H.S. — najaar. — M. .
»
»
»
atricapitella Haw. — VI, IX, X. — M.
ruficapitella Haw. — VI, IX, X. — M . .
subbimaculella Haw. — VZI, X, XI. — M..
Micropteryx fastuosella Zell. — volwassen VI. — M.
196. RHAMNUS L.
Rhopobota naevana Hbn. — V, VI volwassen. — I.
Rhamnus cathartica L. (Rijnbezie).
* Phtheochroa sodaliana Haw. — (niet beschreven).
Phoxopteryx apicella W.V. — VI en IX. — I.
» derasana Hbn. — zomer en IX. — in een peul-
vormig toegevouwen blad .
Laverna rhamniella Zell. — eerst V, M. in de june.
der eindscheuten, later VII. — I.
Bucculatrix frangutella Goeze. — VIII, IX. — eerst
M. dan vrij
* Nepticula rhamnella H.S. — najaar. — M.
»
catharticella Staint. — zomer en najaar. — M.
255
908
909
910
910
256 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Rhamnus frangula L. (Wegedoorn, Vuilboom).
? Gonchylis ambiguella Hbn. — voor- en najaar. — in Z.
Phoxopteryx apicella W.V. — VI en IX. — I.
* Coleophora ahenella Hein. — najaar volwassen. — K. .
Laverna rhamniella Zell. — eerst V, M. in de toppen
der eindscheuten , later VII. — 1.
Bucculatrix frangutella Goeze. — VIII, IX. — eerst
M. dan vrij
197. RHINANTHUS L. (Ratelen).
Botys fuscalis W.V. — najaar. — o. volwassen. — I.
198. RIBES L.
Ribes grossularia L. (Kruisbes).
Botys ferrugalis Fabr. — najaar volwassen. — I.
Zophodia convolutella Hbn. — VI. — I. tusschen Z.
Ribes nigrum L. (Zwarte Aalbes).
Botys olivalis W.V. — V volwassen. — I. — (Sorhagen,
B, E. Z., XXVI, p. 148)
Ribes rubrum L. (Roode- en Witte Aalbes).
Zophodia convolutella Hbn. — VI. — I. tusschen Z. .
Incurvaria capitella Clerck. — vroeg in het voorjaar. —
volwassen JV. — in de knoppen en twijgspitsen.
199. ROSA L. (Roos).
Botys prunalis W.V. — najaar en ? VI. — I.
Teras variegana W.V. — VI, VIII. — I.
» holmiana L. — VI volwassen. — I. .
» Schalleriana L. — VI, VIII, IX. — 1.
* Tortrix Forskaleana L. — I. vira
>» Bergmanniana L. — V, VI volwassen. — I. .
Penthina ochroleucana Hbn. — V, VI volwassen. — I.
Grapholitha amoenana Hbn. — V, VI. — I.
>» tripunctana W.V. — V. — I.
239
391
793
859
960
Or
bo
57
156
481
56
175
183
188
195
214
270
320
321
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN. 257
Grapholitha roborana W.V. — V, VI. — I. . . . 322
» suffusana Zell — V volwassen. — in de
ennui ANR (hese PA iw, ere Mes OLS
» roseticolana Zell. — najaar. — o. ingesponnen. — a
verpopt voorjaar. — in Z. . inde eet 15904
Incurvaria morosa Zell. — in de knoppen. — ae be-
schrévenñ),5.1.7. : ri dur =)
Dasystoma salicella Hbn. — v tot herfst. — I. . . . 564
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
Ba Re a ee ac. iu ASOR
» gryphipennella Bouché. — najaar tot voorjaar. —K. 840
* Tischeria angusticolella Dup. — M. . . . . . . . 897
# Nepticula centifoliella Zell. — M. . . . . . . . 973
È » angulifasciella Staint. — M. Ut EIA
>» anomalella Goeze. — VII, L x, x. — Mz)... 982
* Platyptilia rhododactyla W.V. — in de bloemknoppen . 1014
200. ROSMARINUS L.
Rosmar. officinalis L. (Rozemarijn).
Botys sanguinalis L. — najaar en VI, VII. — I. . . 46
201. RUBUS L.
Incurvaria rubiella Bjerk. — voorjaar. — in de knoppen
cn'vjonge: schauten), . a ye Coe a ets. NN 484
Schreckensteinia festaliella Hbn. — VI, VII en
DARE ae i a) MIT OI
* Tischeria Heinemanni Wocke. — M. . . . . . . 897
* Nepticula rubivora Wocke. — M.» . … . . . . … 974
Rubus caesius L. (Dauwbraam).
Tortrix dumetana Tr. — VI. — I. — ale B.
BZ Suva 138) O a . 202
» Be L. — V of VI volwassen. —
(Barrett Ent MM; XXI, p. 44). 0.00 214
Tischeria marginea Haw. — VII en najaar. — M. . 897
258 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Rubus fruticosus L. (Braam !).
Grapholitha lacunana W.V. — IV, Ven VI, VII. —T. 290
» achatana W.V. — (nog niet beschreven). . . 298
» Uddmanniana L. — voorjaar. — I. . . . . 299
Fumea nitidella H.S. — najaar tot voorjaar. — K. . . 443
Incurvaria praelatella W.V. — najaar M. — voorjaar K. 482
Nemophora metaxella Hbn. — najaar M. — voorjaar K. 488
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
PRE DEN eten co U
Tischeria marginea Haw. — VII en najaar. — M. . 897
* Nepticula pretiosa Hein. — najaar tot voorjaar. — M. . 974
» aurella Fabr. — VII, herfst tot voorjaar. — M. 983
» splendidissimella H.S. — VII, VIII, IX en
A SUM a Ne tite MIRO DI
Rubus Idaeus L. (Framboos).
Botys prunalis W.V. — najaar en ? VI. — Il... 56
» olivalis W.V. — najaar tot V. — I. — (Sorhagen,
Bob Za Kalle nas i I
Teras Schalleriana L. — VI, VIII, IX. — I . . 188
Grapholitha Uddmanniana L. — voorjaar. — I. . . . 299
202. RUMEX L. (Zuring).
Botys olivalis W.V. — najaar tot V. — I. — (Sorhagen,
BEM XXNI PLAZA 57
1 Grapholiths ‘arcuellà» Glerek. MER ROME ER TUE
Rumex acetosa L.
* Nepticula Acetosae Shield. — zomer en najaar. — M.. 972
Rumex acetosella L.
Gelechia velocella Dup. — in het onderste gedeelte van
S. of I. onder de onderste bladeren . . . 634
1) Ofschoon het onvoldoende is om ,Braam” door R. fruticosus L. te
vertalen, daar in ons land vele soorten worden onderscheiden, welke vroeger bijna
alle tot R. fruticosus L. werden gebracht, zoo meen ik zonder gevaar , braam”
hierin te kunnen vertalen, daar het onderscheiden der verschillende soorten uiterst
moeielijk is en voor den entomoloog niet van bijzonder nut schijnt te zijn.
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Gelechia peliella Tr. — voorjaar. — I. in gangen van
spinsel tusschen de wortelbladeren . ’
» diffinis Haw. — IV en VII. — in gangen van
spinsel tusschen Z. .
Xystophora tenebrella Hbn. — voorjaar volwassen. — I.W.
* Nepticula Acetosae Shield. — zomer en najaar. — M. .
203. SALICORNIA L.
Salicornia herbacea L. (Zeekraal).
#9 Gelechia instabilella Dougl. — IV, V. — M. .
204. SALIX L. (Wilg).
Rhacodia emargana Fabr. — volwassen einde VI. — 1.
Teras hastiana L. — VJ volwassen en VIII, IX. — I.
» sponsana Fabr. — VII volwassen. — I.
» Schalleriana I. — VI, VIII, IX. — I.
Tortrix crataegana Hbn. — V, VI. — I. — (Sorhagen,
B. E. Z., XXVI, p. 132)
» dumetana Tr. — VI. — I.
Penthina salicella L. — VJ volwassen. — I.
* Grapholitha crenana Hbn.
».incarnana Haw. — in de eindscheuten
» nisella L. — JV. — in B. en jonge scheuten.
» cruciana L. — V of VI volwassen
» Servillana Dup. — voorjaar. — I. in gallen aan
de twijgen. — (z. Wood, Ent. M. M., XX, p. 245).
? Phoxopteryx diminutana Haw. — zomer en najaar. —
o. ingesponnen. — IL. . . . . .
Fumea nitidella H.S. — V, VI volwassen. — K.
* Cerostoma sequella Clerck. — I. HS:
Depressaria ocellana Fabr. — VI, VII. — I.
» conterminella Zell. — V. — I. aan ’t eind der
twijgen.
Tachyptilia populella Clerck. — I. tusschen de sita
* Gelechia cuneatella Dougl. — VII. .
259
639
641
688
972
625
260 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
~
Gracilaria stigmatella Fabr. — V, VI, VIZI, IX. —1.
Coleophora viminetella von Heyden. — VJ volwassen. — K.
» currucipennella Zell. — najaar tot V. — K.
Batachedra praeangusta Haw. — VJ volwassen. — I. .
Pterophorus monodactylus(a) L. — voorjaar tot najaar .
Salix acuminata Sm.
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I...
pl icorticana Hon. ae) Va on e I
Grapholitha campoliliana W.V. — V, JX en X. —
onderzijde der bladeren onder de afgeknaagde
wolligheid .
» populana Fabr. — VZ/.—-in de toppen der twijgen.
Nemophora metaxella Hbn. — najaar M. — voorjaar K.
met bramen gevoed. MERA
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I. .
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
_ de topbladeren
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora Hr Zell. — najaar volwassen. —
— K. - .
» it Zincken. — herfst tot VI. — K.
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde . 5 Re
Phyllocnistis saligna Zell. — VI, vir en einde IX.
M. bovenzijde.
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M.
Salix alba L. (Witte- of Schietwilg).
Nephopteryx hostilis Steph. — VIII. — I in gangen
tusschen bijeengesponnen bladeren .
Penthina seriptana Hbn. — VI. — I. .
Hyponomeuta rorellus Hbn. — VI. — I.
Lithocolletis connexella Zell. — najaar en zomer. — M.
onderzijde .
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN. 261
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
OEZ EIN TER. MDN HET may 2997
>» pastorella Zell. — VIII en IX volwassen. —
M. onderzijde … . . . SR
Phyllocnistis saligna Zell. — VI, VILE en einde IX. _
MODELE OENE es PE UE A ar GAG
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M. 1001
Salix amygdalina L. (Waardehout).
Penthina seriptana Hbn. — VI — I... . . . . 265
* Ornix caudulatella Zell. — eerst M. dan LI . , . . 782
È > interruptella Zetterst. — eerst M. dan I. . . 7892
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar, — M.
OOR HER Mena: sons n ae ee 907
Phylloenistis saligna Zell. — VI, VIII en einde IX. —
NSE zijd Eeen wage ra, ORG
Nepticula vimireticola Frey. — VII en najaar. — M. 1004
Salix angustifolia Wulf.
Penthina scriptana Hbn. — VI — I . . . , . .. 265
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde … . .. . "Ri nr LT
Phyllocnistis saligna Zell. — VT, VII en einde IX. —
Momen der Meo, we, ig ee ee 94
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M.. 1001
Salix aurita L. (Geoorde Wilg).
Penthina semifasciana Haw. — Ven VI volwassen. — I. 965
> = corticana Hbn. — V. — I... 0. 266
Grapholitha campoliliana W.V. — V en IX, X. —
onderzijde der bladeren, onder de afgeknaagde
WOAR Satie nea a 348
» semifuscana Steph. — V en VI volwassen. —
I. tusschen de topbladeren. . . 340
» populana Fabr. — VII. — in de TORTA der
EWE Re sg ae ft. ROSE e cae ONT
262 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
met bramen gevoed. Se
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I. .
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
de topbladeren
>» notatella Tr. — najaar. — I. tusschen opeen-
gesponnen bladeren .
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
ORS sev Te re ia
» lutipennella Zell. — volwassen V, VI. — K.
onderzijde der bladeren.
» palliatella Zincken. — herfst tot VI. — K.
» anatipennella Hbn. — VI volwassen. — K.
Lithocolletis salicicolella Sircom. — zomer en najaar. —
M. onderzijde .
Nepticula Salicis Staint. — zomer en najaar. — M.
Salix babylonica L. (Treurwilg).
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Nepticula Salicis Staint. — zomer en najaar. — M.
Salix caprea L. (Ruige- of Waterwilg).
Endotricha flammealis W.V. — VII tot V. — I. —
(Buckler, Ent. M. M., XIX, p. 149).
Penthina semifasciana Haw. — V en VJ volwassen. — I.
». certicana Hbox — Vis 1.
Grapholitha campoliliana W.V. — Ven LX, X. ME
der bladeren, onder de afgeknaagde wolligheid.
» semifuscana Steph. — V en VI volwassen. —
I. tusschen de topbladeren JS A che
» populana Fabr. — VII. — in de toppen der
twijgen.
488
561
630
663
700
804
814
838
840
916
999
997
999
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
met bramen gevoed.
* Argyresthia pygmacella Hbn. — voorjaar in de knoppen.
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I. .
Psoricoptera gibbosella Zell. — V/ volwassen. — I.
Gelechia sororculella Hbn. — Ven VI. — I. tusschen
de topbladeren Ty its
» notatella Tr. — najaar. — I. tusschen opeen-
gesponnen bladeren .
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr, — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
or Re SR
» lutipennella Zell. — volwassen V, VI. — K.
onderzijde!derbladeren: ©.» JAN OUR
» palliatella Zincken. — herfst tot VI. — K.
» anatipennella Hbn. — V/ volwassen. — K.
* Lithocolletis spinolella Dup. — M. onderzijde .
= » dubitella H.S, — M. onderzijde.
» salicicolella Sircom. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Nepticula Salicis Staint. — zomer en najaar. — M.
Salix cinerea L. (Grauwe wilg).
Penthina semifasciana Haw. — V en VI volwassen. — I.
» coreana libi TE dt ric ei
Grapholitha campoliliana W.V. — Ven /X, X. — onderzijde
der bladeren onder de afgeknaagde wolligheid.
» semifuscana Steph. — V en VI volwassen. —
I. tusschen de topbladeren Hilden a
» populana Fabr. — VII. — in de toppen der
twijgen. are i
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
met bramen gevoed.
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I. .
263
488
561
264 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
de topbladeren.
» notatella Tr. — najaar. — I. tusschen opeen-
sponnen bladeren re
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
o. — K. PRO bt cn hd me
» lutipennella Zell. — volwassen V, VI. — K.
onderzijde der bladeren.
» palliatella Zincken. — herfst tot VL
Salix fragilis L. (Kattehout).
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I. .
* Ornix caudulatella Zell. — eerst M. dan I.
A » interruptella Zetterst. — eerst M. dan I.
Lithocolletis connexella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
» salictella Zell — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Phyllocnistis saligna Zell. — VJ, VIII en einde IX. —
M. bovenzijde.
* Nepticula intimella Zell. — najaar. — M. .
» vimineticola Frey. — VII en najaar. — M.
Salix incana Schrank. (Grijze wilg).
Penthina semifasciana Haw. — V en VI volwassen. — I.
» corticana Hbn. — V. — I. i
Grapholitha campoliliana W.V. — Ven IX, X. — ötleraijde
der bladeren onder de afgeknaagde wolligheid.
» semifuscana Steph. — V en VI volwassen. —
I. tusschen de topbladeren. AAR cre
» populana Fabr. — VII. — in de toppen der
twijgen.
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
met dbyanienvitevded® 77 AAN EAA RINO
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I.
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
de topbladeren
» notatella Tr. — najaar. — I. tusschen opeen-
gesponnen bladeren .
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen, —
o. — K. I gii to
» lutipennella Zell. — volwassen V, VI. — K.
onderzijde der bladeren. wel
» palliatella Zincken. — herfst tot VI K.
Salix pentandra L. (Laurierwilg).
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I.
* Ornix caudulatella Zell. — eerst M. dan I.
* » interruptella Zetterst. — eerst M. dan I. .
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Phyllocnistis saligna Zell. — VI, VIII en einde IX. —
M. bovenzijde.
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M. .
Salix purpurea L. (Fijne wilg).
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I.
* Ornix caudulatella Zell. — eerst M. dan I.
+ » interruptella Zetterst. — eerst M. dan I.
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Phyllocnistis saligna Zell. — VI, VILL en einde IX. —
M. bovenzijde. En ea Sr
Nepticula vimineticola Frey. — V// en najaar. — M. .
Salix repens L. (Duinwilg, kruipende- of zandwilg).
” ” » (8 fusca).
Teras tristana Hbn. — VI, VIII — I.
182
266 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Tortrix viburnana Fabr. — V, VI. —
>» Pilleriana W.V. — VI volwassen. — I.
Penthina semifasciana Haw. — V, VI volwassen. — I.
Grapholitha populana Fabr. — VII volwassen. — in de
toppen der twijgen .
Cerostoma parenthesella L. — zomer. — I.
Tachyptilia temerella Zell. — VJ volwassen. — I. tusschen
de topbladeren ! ln BEL
Gelechia sororculella Hbn. — V, VI. — I. tusschen de
topbladeren eden. Ud
Lithocolletis quinqueguttella Staint. — zomer en najaar. —
M. onderzijde.
Salix seringeana Gaud.
Penthina semifasciana Haw. — Ven V/ volwassen. — I.
» corticana Hbn. — V. — L A ER ENDE
Grapholitha campoliliana W.V. — V en IX, X —
onderzijde der bladeren onder de afgeknaagde
wolligheid . b> cane PRON ata
» semifuscana Steph. — V en VJ volwassen. —
I. tusschen de topbladeren
» populana Fabr. —V/J. — in de derd der twijgen.
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
gevoed met bramen. AT ee:
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I. 8
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
de topbladeren
» notatella Tr. — najaar. — I. tusschen opeen-
gesponnen bladeren .
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. ——
o. — K. ie LARE
» lutipennella Zell. — volwassen V, VI. — K.
onderzijde der bladeren.
» palliatella Zincken. — herfst tot VI — K.
630
914
265
266
318
340
377
488
561
630
663
700
804
814
838
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Salix Smithiana Willd.
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I.
» corticana Hbn. — V. — I. ANAL
Grapholitha campoliliana W.V. — V en IX. X. —
onderzijde der bladeren onder de afgeknaagde
wolligheid . dati e
» populana Fabr. — VZI. — in de toppen der
twijgen . A ;
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
met bramen gevoed . Or
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I.
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
de topbladeren
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
o. — K. 5 .
» palliatella Zincken. — herfst tot VI. — K.
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Phyllocnistis saligna Zell — VI, VIII en er x —
M. bovenzijde. sad Paw Pay:
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M.
Salix stipularis Sm.
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I. .
» corticana Hbn. — V. — I. | A nent
Grapholitha campoliliana W.V. — V en JX, X. —
onderzijde der bladeren onder de afgeknaagde
wolligheid . Beds PR Bite ote Ps bee
>» populana Fabr. — VII. — in de toppen der
twijgen . Bst :
? Nemophora metaxella Hbn. — najaar M., voorjaar K.
gevoed met bramen . tar ap,
Dasystoma salicella Hbn. — V tot herfst. — I. .
267
268 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Gelechia sororculella Hbn. — V en VI. — I. tusschen
de topbladeren rd:
Ypsolophus ustulellus(a) Fabr. — najaar. — o. inge-
sponnen. — verpopt voorjaar. — I.
Coleophora paripennella Zell. — najaar volwassen. —
o. — K.
» palliatella Zincken. — herfst tot VI
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
Phylloenistis saligna Zell. — VI, VIII en einde IX. —
M. bovenzijde. a EED
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M.
Salix undulata Ehrh
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I...
* Ornix caudulatella Zell. — eerst M. dan J.
À » interruptella Zetterst. — eerst M. dan I.
Lithocolletis salictella Zell. — zomer en najaar. — M.
onderzijde . > .
Phyllocnistis saligna Zell. — VI, VIL en einde IX. —
bovenzijde . os ARS:
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M.
Salix viminalis L. (Bindwilg).
Penthina scriptana Hbn. — VI. — I. .
Lithocolletis viminetorum Staint. — zomer en najaar. —
M. onderzijde . : 1
Phyllocnistis saligna Zell. — VI, VIII en einde IX. —
M. bovenzijde . af ef :
Nepticula vimineticola Frey. — VII en najaar. — M..
205. SALSOLA L.
Salsola Kali L. (Loogkruid).
Gymnancyla canella W.V. — najaar. — S.
206. SALVIA L.
Salvia pratensis L. (Wilde Salie).
Botys cingulata L. — in gangen van spinsel onder de plant.
630
155
42
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Coleophora albitarsella Zell. — volwassen V, VI. — K.
» virgatella Zell. — volwassen VI. — K..
207. SAMBUCUS L.
Samb. nigra L. (Vlier).
Botys sambucalis W.V. — najaar. — o. volwassen in
een spinsel. — I. - 3
» olivalis W.V. — V volwassen. — I. — (Sithagone
Be ie Zig, SVI, ps 148)
208. SANGUISORBA L.
Sang. officinalis L. (Gewoon Sorbenkruid).
* Teras Shepherdana Steph. — VJ. — I. — (Sorhagen,
B. E. Z., XXVI, p. 130)
Tortrix dumetana Tr. — VJ. — I. — (Sorhagen, l. c.,
p. 133) ati):
* Nepticula Sanguisorbae Wocke. — najaar. — M.
209. SAROTHAMNUS Wimm.
Saroth. vulgaris Wimm. (Brem).
Grapholitha succedana W.V. — VI en VIII. — 7. —
(Sorhagen, B. E. Z., XXVI, p. 139).
Depressaria costosa Haw. — V, VI. — TI.
» assimilella Tr. — voorjaar volwassen. — I. tusschen
de dunnere twijgen.
» scopariella Hein. — VJ volwassen. — I.
Gelechia mulinella Zell. — najaar tot V. — I. vooral in B.
* Anarsia spartiella Schrank. — voorjaar volwassen. —
in de eindscheuten . : SL NON
Gracilaria Kollariella Zell. — VI en herfst. — M. .
* Coleophora trifariella Zell. — VJ. — K.
È » Sarothamni Rössler, — K.
» bilineatella Zell. — VJ volwassen. — K.
* Lithocolletis scopariella Zell. — M. aan S. onder den bast.
Cemiostoma spartifoliella Hbn. — M. in de schors. —
rups o. half volwassen .
269
805
825
53
57
175
202
270
372
577
270 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
219. SAXIFRAGA L. (Steenbreek).
Saxif. granulata L.
* Pterophorus pelidnodactylus(a) Stein. — voorjaar volwassen. 1034
211. SCABIOSA R.S.
Nemotois metallica Poda. — najaar in B. en Z., voorjaar K. 497
» minimella W.V. — najaar in B. en Z., voorjaar K. 500
Gelechia acuminatella Sircom. — VII en IX. — M. . 652
* Ypsolophus limosellus Schläger. — V, VI. — I. . . 700
Scab. columbaria L.
Conchylis zoegana L. — I.W. salita 5 237
Grapholitha fractifasciana Haw. — VI, VIII, IX. — Lof
S. of in de koppen. — (Sorhagen, B. E. Z.,
MMV Spie 1449) 0 VE SLT. alte ra
* Lithocolletis scabiosella Douglas. -— M. onderzijde. . . 906
Pterophorus plagiodactylus Staint. — V. — I. de jonge
scheuten, vitsretend zo 22:7 ee edele ve E03
* Alucita Hübneri Wallengr. — in verdikkingen van S. . 1060
212. SCHOENUS L.
Schoenus nigricans L. (Knopbies).
* Glyphipteryx schoenicolella Staint. — in Z. — (nog
onbeschreven) 10% 10676107 == VASO AEG RENE Oo
213. SCIRPUS L. (Bies).
Scirpus caespitosus L. (Zodevormende bies).
Elachista rhynchosporella Staint. — V. — M. — (nog
miet.-heschreven) … Rtl bd MERS To
Scirpus lacustris L. (Mattebies).
= Child -cieatricellus(a) Hbn, = 105827 0 ee 87
214. SCLERANTHUS L. (Hardbloem).
Scler. perennis L.
Butalis cicadella Zell. — V volwassen. — A.W. in kokers
van spinsel-met zand bekleed …. . . . .. 747
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
215. SCOLOPENDRIUM Smith.
Scolop. officinarum Sw. (Hertstong).
* Teichobia Verhuellella Staint.
216. SCUTELLARIA L. (Glidkruid).
Seut. galericulata L.
Choreutis Myllerana Fabr. — einde VII en ? najaar tot
voorjaar.
217. SECALE L.
Secale cereale L. (Rogge).
Ochsenheimeria vacculella F. v. R. — V volwassen. — M.
218 SEDUM L. (Vetplant).
Nemotois minimella W.V. — najaar in B. en Z. , voorjaar K.
Sedum acre L. (Muurpeper).
Glyphipteryx equitella Scop. — V. — M. in blaadjes
en scheuten
Sedum album L.
Nemotois cupriacella Hbn. — najaar in B. en Z., voorjaar K.
Sedum purpurascens Koch. (Hemelsleutel).
Hyponomeuta vigitinpunctatus Retz. — VI, VII en
N CON
Sedum refiexum L.
Nemotois cupriacella Hbn. — najaar in B. en Z. , voorjaar K.
Sedum sexangulare L.
Nyctegretis achatinella Hbn. — IV, V, VI en? VIII. —
A.W. — (Sorhagen, B. E. Z., XXVI, p. 155).
219. SENECIO L. (Kruiskruid).
Homoeosoma nimbella Zell. — VI, najaar volwassen. —
o. ingesponnen. — B..
271
418
438
500
152
498
498
148
159
272 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Sen. aquatieus Huds.
Platyptilia monodactyla Haw. — V en VIII volwas-
sen. — S.
Sen. Jacobaea L.
Conchylis atricapitana Steph. — S. — verpopt S.
» dubitana Hbn. — in B. en Z. — o. meestal
(ftgesponnen, Ass ee ASIE RI SERRATURE
Grapholitha trigeminana Steph. — najaar, XJJ of I vol-
wassen. — I.W. verpopt in den grond. —
(Barrett, Ent, MI MX | op 269)
Sen nemorensis L.
Platyptilia nemoralis Zell. — volwassen VIT, VIII. — in S.
» Zetterstedtii Zell. — in S. — (niet beschreven).
Sen. saracenicus L.
* Depressaria Senecionis Nick. — VI. — ?M. .
Platyptilia Zetterstedtii Zell. — in S. — (niet beschreven).
220. SERRATULA L.
Serrat. tinctoria L. (Zaagblad).
* Coleophora brevipalpella Wocke. — VI volwassen. — K.
221. SESLERIA Arduin.
Sesl. caerulea Arduin.
Elachista cinctella Tengstr. — V, VII. M.
222. SILENE L.
Sil inflata Smith.
* Gelechia leucomelanella Zell. — in de scheuten
* Coleophora Inflatae Staint. — VIII volwassen. — verpopt
voorjaar. — K. .
Sil nutans L.
Gelechia cauligenella Schmid. — VJ en VII volwassen. —
onder in opgezwollen S.
1018
330
1019
1020
572
1020
799
884
626
798
656
*
+
*
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Coleophora leucapennella Hbn. — 7.
» nutantella Mühl. en Frey. — Z. — K. .
Sil. Otites Sm.
Gelechia cauligenella Schmid. — VJ en VII volwassen. —
onder in opgezwollen S.
Coleophora nutantella Mühl. en Frey. — Z. — K.
» Otitae Zell — VI volwassen. — K.
223. SISYMBRIUM L.
Sisymb. Alliaria Scop. (Look zonder look).
Adela rufimitrella Scop. — najaar tot voorjaar. — K. .
Sisymb. officinale Scop. (Steenraket).
Orobena extimalis Scop. — najaar volwassen .
224. SIUM L.
Sium latifolium L. (Breedbladig Watereppe).
Depressaria nervosa Haw. — VI, VII volwassen. —
I.B. of I. in de kokervormig opgerolde bladeren,
verpopt in den stengel.
225. SOLANUM L.
Solan. Dulcamara L. (Bitterzoet of Elfrank).
Acrolepia pygmaeana Haw. — VI, VII en VIII, IX. — M.
Gelechia costella Westw. en Humphr. — najaar. — M.
de bladeren bijeentrekkende en ook Z. en S.
beknagende
226. SOLIDAGO L.
Solid. Virga aurea L. (Gulden Roede).
Botys pandalis Hbn. — zomer en najaar. — I.
» fuscalis W.V. — najaar. — o. volwassen. I.
Lobesia permixtana Hbn. — VIZI. — in de stengelspitsen,
verpopk den gronde vo, tb 7:
18
273
795
801
656
801
* 83
491
67
601
274 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Grapholitha latiorana H.S. — ZX en X. — in B. . . 309
Coleophora Virgaureae Staint. — /X en X. — inB.— K. 833
Platyptilia Zetterstedtii; Zeil. 215. vee dan 0020
Pterophorus tephradactylus(a) Hbn. — najaar tot /. . 1046
227. SONCHUS L. (Melkdistel).
Depressaria arenella W.V. — MA. — I. . . . . . 580
Sonch. arvensis L.
Grapholitha expallidana Haw. — najaar tot // in de
bloemhoofdjes. — o. ingesponnen. — (Wood,
Ent. MM: RTK, pet 140) ane) EE AP oe ane
228. SORBUS L.
Sorb. aria Crtz.
Ornix: seotieella. Staint. = VA. — eerst Modan I. 0785
Lithocolletis corylifoliella Hbn. — zomer en najaar. —
Mi: bovenzijde... | AIA E
* Nepticula mespilicola Frey. — M : . :. : . . . 972
Sorb. auenparia L. (Lijsterbes).
Botys prunalis W.V. — najaar en 2 WI — I... . 56
Myelois advenella Zincken. — 0. — FV volwassen. —
in met hare uitwerpselen bekleede kokers van
zijde Tischen BV enza re
Teras holmiana L. — 7/7 volwassen. — I. . . . . 183
» Schalleriana L. — #77, VIII, IX. — I. . 188
Tortrix ministrana L. — nazomer. — verpopt voorjaar. — I. 217
Grapholitha ocellana W.V. — volwassen 7, FI. ... 325
Simaethis pariana Clerck. — 7 en WII. — TI. .. 436
Hyponomeuta padellus(a) L. — #7 — I. . . . . 508
>) malinellus Zell, == 272... — 1 cia 22 a
* Swammerdammia compunctella H.S. — WJ, najaar. —I. 513
* Argyresthia sorbiella Tr. — 7. — in de knoppen . . 525
si » conjugella Zell — //// — in Z. — (Mountain
Ash) AE res male ar
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Semioscopis Steinkellneriana W.V. — WII, IX. — 1.
Carcina quercana Fabr. — 77 volwassen. — I.
Recurvaria leucatella Clerck, —- #7, MI. — I.
Ornix scoticella Staint. — ZX. — eerst M. dan I.
Coleophora coracipennella Hbn. — //, /1 volwassen. — K.
» hemerobiella Scop. — // volwassen. — K.
Lithocolletis Sorbi Frey. — zomer en rajaar. — M.
onderzijde . AE AM Si:
Lyonetia Clerckella L. — VJ, VIII en IX. — M.,
verpopt buiten de mijn :
Cemiostoma scitella Zell. — 7777, IX, X. — M. Hören
* Nepticula Nylandriella Tengstr. — najaar. — M.
È » Sorbi Staint. — M.
» oxyacanthella Staint. — JX, X. — M.
» Aucupariae Frey. — J/M en najaar. — M.
Sorb. torminalis Crtz.
* Lithocolletis torminella Frey. — M. onderzijde.
229. SPARGANIUM L. (Egelskop).
Sparg. ramosum Hds.
Hydrocampa stagnata Don. — voorjaar volwassen. —
eerst M. dan I. .
Orthotaelia sparganella Thnbg. — 7 volwassen. -— in S.
Sparg. simplex Hds.
Hydrocampa stagnata Don. — voorjaar volwassen. —
eerst M. dan I. .
230. SPIRAEA L.
Teras aspersana Hbn. — VJ volwassen. — 1.
Spiraea ulmaria L.
* Teras Shepherdana Steph. — I. à D
Grapholitha lacunana W.V. — 4/5, 2 en VI, 7 Tl, — I.
Incurvaria praelatella W.V. — najaar M. — voorjaar K.
904
175
290
482
276 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
231. STACHYS L. (Andoorn).
* Platyptilia cosmodactyla Hbn.
» acanthodactyla Hbn.
* Alucita desmodactyla Zell. — in verdikkingen van S.
Stachys alpina L.
Oxyptilus obscurus Zell. — voorjaar en ? VI. — boven
in het hart
Stachys arvensis L.
Grapholitha antiquana Hbn. — voorjaar. — LW.
Stachys germanica L.
Tortrix Pilleriana W.V. — VI volwassen. — I.
Stachys hirta L.
* Coleophora Wockeella Zell. — VJ volwassen. — K.
Stachys palustris L.
Penthina fuligana Hbn. — najaar tot voorjaar. — I. W. en S.
Stachys recta L.
* Coleophora auricella Fabr. — VII volwassen. — K.
Stachys sylvatica L.
Botys stachydalis Germar. — najaar. — o. volwassen in
een spinsel. — I.
» ferrugalis Fabr, — najaar. — 1.
» olivalis W.V. — najaar tot V. — I. — (Sor hagen,
BEE ZeON pn)
Tortrix gnomana Clerck. — (niet beschreven). — I.
Penthina fuligana Hbn. — najaar tot voorjaar. — I.W. en S.
Coleophora ochripennella Zell. — V volwassen. — K.
232. STATICE L.
Grapholitha littoralis Curt. — voorjaar volwassen. — in
deischeuten à, 1. ca eee
1015
1023
1060
1030
798
799
280
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Statice elongata Hoffm.
* Ergatis brizella Tr. — herfst. — in B.
Statice Limonium L.
* Agdistis Bennetii Curtis. — V.
233. STELLARIA L. (Sterremuur).
Stell. graminea L.
Coleophora apicella Staint. — Z. — K.
Stell. holostea L.
* Gelechia Knaggsiella Staint. — VJ. — in Z..
» Hübneri Haw. — voorjaar. — I. tusschen de
topbladeren
» maculea Haw. — voorjaar. — I. tusschen de
topbladeren en in Z.
» tricolorella Haw. — voorjaar. — I tusschen de
topbladeren
* Coleophora olivacella Staint. — voorjaar volwassen. — K.
» solitariella Zell — V volwassen. — K.
Asychna modestella Dup. — zomer. — Z. dan met het
ledige zaadhuisje rondwandelende, waarbinnen
zij ter verpopping een zak maakt
Stell. media Vill.
Incurvaria Oehlmanniella Tr. — najaar M. Tilia. — voor-
Jaar K.
Stell. uliginosa Murr.
* Gelechia fraternella Dougl. — voorjaar. — in de eind-
scheuten .
>» Hübneri Haw. — voorjaar. — I. tusschen de
topbladeren
234. STRATIOTES L.
Strat. aloides L. (Scheeren of Ruiterkruid).
Parapoynx stratiotata L. — I.
277
1011
828
844
483
626
657
77
278 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
235. SUCCISA M.K.
Succ. pratensis Moench.
Grapholitha fractifasciana Haw. — VI, VIII, IX. — I.
en S. en in de koppen. — (Sorhagen, B. E. Z.,
KENIS p.. 142) AU RIRE OI A
Nemolois cupriacella Hbn. — (niet beschreven) . . . 498
Pterophorus serotinus Zell. — voorjaar en zomer. — I.
of het hartjuitvretend 44m venta ORG
236. SYMPHORICARPUS Dill.
Symphor. racemosus Pursh. (Radijsboompje of
Sneeuwbes).
Lithocolletis emberizaepennella Bouché. — zomer en na-
jaar. — M. onderzijde . . . . 932
» trifasciella Haw. — VII, IX.— M. N 957
237. SYMPHYTUM L.
Symphyt. officinale L. A
Teras Schalleriana L. — VI, VIII, IX. : 188
Psecadia funerella Fabr. — VI, VIT, on — Laan
de onderzijde der bladeren . . . 21605
Gracilaria imperialella Mann. — VII en VI, IX. —
M. sondegzijde. ii ala Le gelet RR catches
238. SYRINGA L. (Sering).
Syringa vulgaris L. en Syringa persica L.
Gracilaria syringella Fabr. — VI, VIII en soms IX,
Mu ==. erst, My dan ct REA
239. TANACETUM L.
Tanac. vulgare L. (Boerenwormkruid).
Dichrorampha quaestionana Mann. — laat in ’t najaar. —
I. W..entonder in ouder SM FPR 2. a ZO
» …__ TanabetiyStaintt. — ul: Wilor al. hits dazi 406
* Depressaria emeritellassStaunt.. pica sae 575
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN. 279
Cleodora striatella W.V. -— najaar tot voorjaar. — S.. 705
* Coleophora tanacetella Rôssler. — VI. — K . . . 797
x DA TANGO ENS Kn , 4 e 800
Platyptilia ochrodactyla Hhn. — VI, VIT. — in het
BONES VONN es sonnet A o AG
? » Bertrami Rössler. — VI. — in het bovenste
RASE En OT
240, TARAXACUM Juss.
Tarax. officinale Wigg. (Paardebloem).
Grapholitha striana W.V. — voorjaar. — A.W. . BE 200
241. TEUCRIUM L. (Gamander).
. Teuc. Chamaedrys L.
Gracilaria lumosella@®Dup. —.M. 12.0.0. US 27 765
Teuc. Scorodonia L.
Botys verhascalis W.V. — najaar volwassen. — |. . . 54
* Coleophora auricella Fabr. — tot VII. — K. . . . 799
242. THYMUS L. (Thijm).
Thymus Serpyllum L.
Botys nigrata Scop. — VIII tot X en zomer. — I. —
(Buekler Wer MAM. XEN pel) sii ue. 49
» sanguinalis L. — zomer en najaar. — I. . . 46
Pempelia subornatella Dup. — najaar tot zomer. — I. 152
» adornatella Tr. — najaar tot zomer. — I —
(Rare tints. MISE PNO o e IE LEE ES
Gelechia artemisiella Tr. — tot VI. — I. . . . . 652
Butalis senescens Staint. — V. — I. . . . . . . 743
» siccella Zell — zomer volwassen. — in gangen
van spinsel tussthen W. en S.. . . . . 748
* Coleophora niveicostella Zell. — VI volwassen. — K. . 796
» albitarsella Zell. — V, VI volwassen. — K. . 805
» lixella Zell. — najaar (na den winter Grami-
HÉROS KIN en, Rd se dk RATEN DEN
Aciptilia tetradactyla L. — V, VI volwassen . . . , 1055
280 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
243. TILIA L. (Linde).
* Roesslerstammia Erxlebella Fabr. .
Incurvaria Oehlmanniella Tr. — najaar M. — (voorjaar
K. op Stellaria media Vill.)
* Cerostoma sequella Clerck. — I
* Coleophora ahenella Hein. — najaar volwassen. — K. .
Chrysoclista Linneella Clerck. — herfst tot in het voor-
jaar. — in de schors
* Bucculatrix thoracella Thunb. — zomer en najaar. —
eerste M. dan VE y tenerle paso
? » ulmella Zell. — 7Z/ en JX, X. — eerst M.
dan vri
* Nepticula Tiliae Frey. — najaar. — M.
Tilia parvifolia Ehrh.
Semioscopis avellanella Hbn. — zomer. — I. — (Wood,
Ent.) MM NE, OA tartar
244. TORILIS Adans. (Doornzaad).
Depressaria applana Fabr. — VJ volwassen. — I.
Tor. Anthriseus Gmel.
Depressaria purpurea Haw. — JL, VII — L
245. TRIFOLIUM L. (Klaver).
Nephopteryx semirubella Scop. — najaar tot zomer. — I.
* Ypsolophus limosellus Schläger. — V, VI — I
Gracilaria Ononidis Zell. — JV, V en ? VIII. — M.
* Lithocolletis insignitella Zell, — M. onderzijde
5 » Bremiella Frey. — M. onderzijde .
Trif. filiforme L.
Anacampsis taeniolella Zell — 7, FI .
Trif. pratense L.
Anacampsis anthyllidella Hbn — 7, V en VII. —
eerst M. dan I. .
567
989
590
137
700
775
903
906
674
676
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
246. TUSSILAGO L.
Tuss. Farfara L. (Klein Hoefblad).
Botys olivalis W.V. — najaar tot 7. — (Sorhagen,
B. E. Z., XXVI, p. 148)
# Grapholitha grandaevana Zell. — I.W.
» Brunnichiana W.V. — ?S. waarschijnlijk I.W.
Platyptilia gonodactyla W.V. — najaar tot 7. — B. of
onrijp Z — VII. — in het hart .
i 247. TYPHA L. (Lischdodde of Kolven).
Typha angustifolia L.
* Limnaecia phragmitella Staint. — in de kolven
Typha latifolia L.
Calamotropha paludella Hbn. — 7, FI. — M.
* Limnaecia phragmitella Staint. — in de kolven
248. ULEX L.
Depressaria costosa Haw. — 7, VJ volwassen. — I.
Ulex europaeus L. (Gaspeldoorn).
Depressaria umbellana Steph. — JZ, WII — I. in
gangen van spinsel tusschen de naalden
Gelechia mulinella Zell. — einde 7 volwassen. — in B.
Lampros lambdella Donov. — voorjaar volwassen. — in
dorre takjes
* Butalis grandipennis Haw. — voorjaar. — I.
Coleophora albicosta Haw. — / volwassen. — eerst? Z ,
later K. op de peulen .
Ulex nanus Sm.
Depressaria umbellana Steph. — /V/, FI. — I in
gangen van spinsel tusschen de naalden
249. ULMUS L. (Ip, Olm).
Nephopteryx formosa Haw. — najaar volwassen. — I.
281
97
345
328
1021
421
977
978
637
-1
“I
a bo
m NO
820
578
130
282 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Teras Boscana F. — VJ, VII. — I
Grapholitha trimaculana Don. — /, VJ volwassen .
Lampros augustella Hbn. — in de schors. — (niet be-
schreven) . Pa Meier pi PA e cage
Coleophora fuscedinella Zell. - #7, VJ volwassen. — K.
» limosipennella Dup. — soms najaar, soms VJ
volwassen. — K.
Lithocolletis Schreberella F. — zomer en najaar. — M.
onderzijde .
» tristrigella Haw. — zomer en najaar. — M.
onderzijde . PCR TU CET RS UE WEA Eire
Bucculatrix ulmella Zell. — #77, IX, X. — eerst M.
later vri à ;
» Boyerella Dup. — VI, VI, IX, — eerst M.
later vri
* Nepticula viscerella Staint. — najaar. — M. . . . .
» marginicolella Staint. — WI, IN, X. — M.
» ulmivora Staint. — Z// en najaar. — M.
Ulmus campestris L.
Conchylis Schreibersiana Fröl. — tot in /#. — onder
de schors. — (zie echter Sorhagen, B. E. Z.,
XXVI, p. 135) .
Cerostoma vittella L. — 4. — I.
Gelechia fugitivella Zell. — #7 volwassen
* Lithocolletis agilella Zell — M. onderzijde .
250. UMBELLIFERAE.
Depressaria applana Fabr. — VI volwassen. — I. . .
Chauliodus chaerophyllellus(a) Goeze. — VI, VIII. —
eerst M. later I. onderzijde der bladeren .
251. URTICA L. (Brandnetel).
Eurrhypara hortulata L. — najaar. — o. — verpopt IF
of #. — I. 3 :
Botys prunalis W,V, — najaar en ? VI, — I
181
333
724
812
816
931
933
957
959
970
985
986
37
96
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Botys olivalis W.V. — V volwassen. — I.
>» {riscuralissiSeops — voorjaar: 2E Lulu zov i
Tortrix dumetana Tr. — YJ. — I. — (Sorhagen, B. E. Z.,
XXVI, p. 133) . th METIN
Grapholitha lacunana W.V. — JV, Ven VI, VII. — 1:
» achatana W.V. — (nog niet beschreven),
Simaethis Fabriciana L. — 7, II, HAD 9 À
Urt. urens L.
Botys flavalis W.V. — I. — (Sorhagen, B. E. Z., XXVI,
p. 147).
252. VACCINIUM L.
? Nephopteryx formosa Haw. — najaar volwassen. — I.
Tortrix paleana Hbn. — 7, VI, VII. — I
» rusticana Hbn. — najaar. — o. volwassen, inge-
sponnen. — I. cas
» politana Haw. — zomer en herfst volwassen. — I.
» gnomana Clerck. — (niet beschreven). — I.
» Gerningana W.V. — ZI volwassen. — I. .
* Nepticula myrtillella Staint. — M.
Vaccin. Myrtillus L. (Boschbes, blauwbes, klokke-
beien). .
Endotricha flammealis W.V. — najaar tot ZL — in
gangen van spinsel van den grond naar de
dorre bladeren, overdag in den grond ver-
borgen. — (Heylaerts, Compt. R. Soc. Ent.
Belg., Ser. III, n°. 23—24, p. EXE).
Teras variegana W.V. — ZI, VIII. — I. — (Sorhagen ,
B. E. Z., XXVI, p. 129)
Penthina sauciana Hbn. — V volwassen. — I. — (niet
beschreven) Sen ot ee LAN
Grapholitha fractifasciana Haw. — VT en LIT, IX. —
I. tusschen de topbladeren. — (Sorhagen , L. c.,
p. 142).
283
349
284 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Grapholitha vacciniana Zell — VII — I... . . . 348
Phoxopteryx myrtillana Tr. — I. — (nog niet beschreven), 393
Rhopobota naevana Hbn. — volwassen V, VI. — Le. 397
Gelechia infernalis H.S. — voorjaar. — I. — (niet be-
sthréven) tit, VE MAN ENGE MINES
Oecophora flavifrontella Hbn. — rups voorjaar volwassen. —
K. dor loof. — (Heylaerts, G. R. Soc. Ent.
Belg, XX MLIE ; op Cae a En RE RTS
Coleophora vacciniella H.S. — najaar volwassen. — K. 807
Vacein. uliginosum L. (Rijsbes).
Tortrix decretana Tr. — V. — I — (Sorhagen, I. c.,
p. ISDN we Sn ze N
* Coleophora uliginosella Glitz. — najaar volwassen. — K. 794
» vacciniella H.S. — najaar volwassen. — K. . 807
Vacein. Vitis idaea I. (Roode boschbes).
* Teras lipsiana Tr. — VII. — I. — (Sorhagen, I. c.,
Pi 12 ia oe a i i ARE de MAR
Tortrix viburnana Fabr. — V, VI — I . . . . 207
Grapholitha rufana Scop. — volwassen. — IV. — I. . 295
» ustomaculana Curtis. — V volwassen. — I. . 335
* Coleophora Glitzella Hofmann. — voorjaar volwassen. — K. 794
È » vitisella Gregson. — voorjaar volwassen. — K. 794
» vacciniella H.S. — najaar volwassen. — K. . 807
Lithocolletis junoniella Zell. — zomer en van najaar tot
EV Mi \onderzjdet 0 Mie) aa Sy
Neptieula Weaveri Staint. — najaar tot voorjaar. — M. 1005
253. VALERIANA. L. (Valeriaan).
Val. officinalis L.
? Botys stachydalis Germar. — najaar. — o. volwassen in
een: spinsel EL Le voren oa E ot
254. VERBASCUM L. (Toorts).
Verbase. Schraderi Mey. (Wollekruid).
Nothris verbascella W.V. — lente en voorzomer. — I. 697
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIIN.
250. VERONICA L. (Eerenprijs).
Botys prunalis W.V. — najaar en ? VI. — 1.
>» olivalisW.V. — V volwassen. — I. — (Sorhagen ,
B. E. Z. XXVI, p. 148).
Veron. Chamaedrys L.
Adela fibulella W.V. — eerst zomer in Z. dan tot voorjaar K.
Pterophorus pterodactylus(a) L. — V, VI.
Veron. officinalis L.
Adela fibulella W.V. — eerst zomer in Z. dan tot voorjaar K.
206. VIBURNUM L.
Viburn. Lantana L.
Teras tristana Hbn. — VI en VIII. — I: — (niet
beschreven)
? Conchylis ambiguella Hbn. — voor- en najaar. — Z.
* Lithocolletis lantanella Schrank, — M. onderzijde.
Viburn. Opulus L. (Sneeuwbal).
Teras tristana Hbn. — VI en VIII. — 1. — (niet
beschreven)
? Conchylis ambiguella Hbn. — voor- en najaar. — in Z.
* Coleophora ahenella Hein. — najaar volwassen. — K. .
* Lithocolletis lantanella Schrank. — M. onderzijde .
257. VICIA L. (Wikke).
Grapholitha nebritana Tr. — zomer. — 7,
* Xystophora carchariella Zell, — voorjaar.
* Lithocolletis Bremiella F rey. — M. onderzijde .
Vicia pisiformis L.
* Cosmopteryx Schmidiella Frey. — najaar. — M.
Vicia sepium L.
Phoxopteryx badiana W.V. — VJ EX E
* Cosmopteryx Schmidiella Frey. — najaar. — M.
490
868
393
868
286 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Vicia sylvatica L.
Grapholitha orobana Tr. — JX volwassen. — o. in een
dik spinsel. — Z.
258. VITIS.
Vitis vinifera L. (Wijnstok).
Tortrix Pilleriana W.V. — VI volwassen. — I.
Conchylis ambiguella Hbn. — voorjaar en najaar. — in
de knoppen en Z.
259. ZWAMMEN.
Scardia Boleti Fabr. — najaar tot voorjaar. — in Polypori.
Tinea parasitella Hbn. — in Polypori (Pol. fomentarius Fr.
volgens Bouché) .
» corticella Curtis — in Polypori (vooral aan Fagus).
» cloacella Haw. — » » > (Agee Ulmus
campestris L.)
» granella L. — in Polypori
Oinophila v-flava Haw. — VI. — (in schimmel op
wijnvaten) . :
Lampros unitella Hbn. — JV volwassen.
AANHANGSEL.
260. ROTTEND HOUT.
Grapholitha fimbriana Haw. — (niet beschreven). —
Quercus
Blabophanes fenestratella von Heyd. — (niet beschreven). —
Alnus. .
* Tinea caprimulgella H.S.
» fulvimitrella Sod. — (niet beschreven)
» arcella Fabr. — (niet beschreven) .
Harpella forficella Scop. — in het hout of de bast van
ziekelijke boomen
» Bractella L. —- in het hout of de hast van
ziekelijke boomen
366
381
456
459
462
463
714
712
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN. 287
* Dasycera sulphurella Fabr. — III volwassen. . . . 75
» oliviella Fabr. — tot in het voorjaar. — (niet
heschteven)..== Quercus... lor . 115
Lampros unitella Hbn. — JV volwassen . . . . . 723
» tinctella Hbn. — (niet beschreven) . . . . 724
261. PLANTAARDIG VOEDSEL.
Aglossa pinguinalis L. — najaar tot voorjaar. — plant-
gardigenvalvaly at oo.) lantossità, mien «il 14
» cuprealis Hbn. — voorjaar volwassen. — plant-
Anasenlatvalnt + Wussten wal deed army. AS
Asopia farinalis L. — najaar tot voorjaar. — kurk,
zemelen, meel, granen en peulvruchten . . 16
Ephestia elutella Hbn. — hooi, gedroogde vruchten en
keurden meel enz ATEN ME 162
Plodia interpunctella Hbn. — voorjaar. — 0. meestal als
rups, soms als pop. — in krenten, confituren
en gedroogde -ysuchtens guri. y. - © < + 163
Tinea tapetzella L. — in gangen van spinsel, in tapijten
Men andere: stolfen ea 0 M se 469
» granella L. — in granen en zaden . . . . 466
» spretella W.V. — K. — van allerlei afval . . 467
Lampros pseudospretella Staint. — in allerhanden droogen
afval: ARRE A MILES PEL a, ve 720
Endrosis lacteella W.V. — in allerlei afval. . . . . 729
Oecophora minutella L. — voorjaar volwassen. — in zaden. 733
262. DIERLIJK VOEDSEL.
Aglossa pinguinalis L. — najaar tot voorjaar. — vet-
achtige stoffen, zooals vogeldrek. . . . . 14
Ephestia elutella Hbn. — insectenverzamelingen enz., enz. 162
Diplodoma marginepunetella Steph. — VII. — o. vol-
wassen. — K., doode vliegen en spinnen . 449
* Blabophanes imella Hbn. — von Heyden vond de rups
in een ouden vilten schoen . . . . . . 456
288 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Tinea misella Zell. — K. — (op een opgezetten vogel) .
» spretella W.V. — K. — van allerlei afval .
» pellionella L. — K. — wol, haar, pelterijen
en borstelwerk
» lapella Hbn. — zomer en herfst tot voorjaar. —
in vogelnesten. — (zie over de levenswijze:
Sorhagen, B. E. Z., XXVI, p. 143, die slechts
de rups vond in nesten met veeren gevoerd).
Tineola biselliella Hummel. — in gangen van spinsel,
wol, haar en doode insecten .
Lampros pseudospretella Staint. — in allerhanden droogen
afval E
Endrosis lacteella W.V. — in allerlei afval .
263. BIJENKORVEN.
Galleria mellonella L. — in gangen van spinsel
Achroea grisella Fabr. — » » » »
264. HOMMELNESTEN.
Aphomia sociella L. — in gangen van spinsel.
265. MIERENNESTEN,
* Myrmecozela ochraceella Tengstr. .
266. WESPENNESTEN.
Aphomia sociella L. — in gangen van spinsel.
467
467
468
120
1069
119
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
REGISTER
OP DE
NEDERLANDSCHE BENAMINGEN DER PLANTEN ENZ,
IN DE VORENSTAANDE LIJST VERMELD.
Aalbes (roode en witte). 198. ')
n. (zwarte). 198.
Aardbezie. 99.
Aardkastanje. 53.
Abeel. 184. .
Abrikoos. 22,
Ahorn. 3,
Akelei. 20.
Akker-kamille. 17.
Akker-kruisdistel. 90,
Akker-winde. 70,
Alsem. 23,
Andoorn. 231,
Appel. 178.
Aster. 25.
Averuit (wilde). 23.
Basterd-wederik. 87,
Beemdgras. 181.
Berberis. 32.
Berenklauw. 115.
Berk. 35.
Besheide. 86.
Beuk. 96.
Bevernel. 176.
Bies. 213.
Bies (zodevormende). 213.
Bieslook. 11.
Biggekruid. 123.
Bijenkorven. 263.
Bijvoet. 23.
Bindwilg. 204.
Bitterkruid. 175.
Bitterzoet. 225.
Bladmossen. 122,
Blauwbes. 252.
Bloembies. 130.
Boendergras. 9.
Boerenwormkruid, 239,
Borstelkrans. 64.
Borstelwerk. 262,
Boschbes. 252.
= (roode). 252,
Bosch-kortsteel. 36.
Braam. 201.
Brandnetel. 251.
Breedbladig watereppe. 224,
Brem. 102, 209.
Confituren. 261,
Damastbloem, 116.
Daslook. 11.
Dauwbraam. 201,
Den. 177.
Dierlijk voedsel. 262,
Distel. 49.
Dolle kervel. 68.
Donderkruid. 126.
Doornzaad. 244,
Doove netel. 134,
Dopheide. 88,
Draverik. 39,
Driedistel. 51.
Duindoorn. 118,
Duinriet. 44,
Duinwilg. 204.
Duizendblad. 4.
Duizendguldenkruid. 91.
Duizendknoop. 183.
Eendekroos. 139.
Eerenprijs. 255.
Egelskop. 229.
Eik. 195.
Elfrank. 225.
Els. 12.
Engbloem. 78.
Engelkruid (wild). 16.
Erwt. 179.
Esch. 100.
Eschdoorn. 3.
Esp. 184.
Esparcette. 162.
Fijne wilg. 204.
1) De getallen duiden het volgnummer aan,
19
289
290 LIJST VAN PLANTEN WAAROP DE IN NEDERLAND
Fonteinkruid. 185. Kamille (gele). 17.
Framboos. 201. „ (stinkende). 17.
“ ; Kamperfoelie. 144.
Gagel. 159. Kardinaalsmuts. 95.
Gamander. 241. Karwij. 53.
Ganzebloem (witte). 60. Kastanje (aard-). 53.
Ganzerik. 186. n (tamme). 54.
Ganzevoet. 59. n (wilde). 6.
Gaspeldoorn. 243. Kattedoorn. 102.
Gedroogde vruchten. 261. Kattehout. 204.
Gele kamille. 17. Kattestaart. 149.
Gemeen kropaar. 80. Kers (zoete). 190.
Gentiaan. 103, i „ (zure). 190.
Geöorde wilg. 204. Kervel (dolle). 68.
Geranium. 105. A (dronkenmakende). 58.
Gierst. 168. "È (knoldragende). 58.
Glaskruid. 169. Klaver. 245.
Glidkruid. 216. Klein hoefblad. 246.
Gouden regen. 79. Klimop. 112.
Granen. 261. Klit. 135.
Grassen. 110. Klokkebeien. 252. a
Grauwe wilg. 204. Knoflook. 11.
Grijze wilg. 204. Knoldragende kervel. 58.
Groot hoefblad. 172. Knoopkruid. 55.
Gulden roede. 226. Knopbies. 212.
Kolven. 247.
Haagbeuk. 52. Kool. 37.
Haagdoorn. 75. Korenbloem. 55.
Haagwinde. 70. Kornoelje. 72.
Haar. 262. Kortsteel (Bosch-). 36.
Haarsteng. 45. Kraaiheide. 86.
Hanekammetje. 162. Krenten. 261.
Hardbloem. 214. Kreupelgras. 183.
Havikskruid. 117. Kroonkruid. 73.
Hazelaar. 74. Kropaar (gemeen). 80.
Heelbladje. 192. Kropsalade. 133.
Heggerank. 40. Kruipende wilg. 204.
Heide (gewone). 46. Kruisbes. 198.
Helm. 191. Kruisbloem. 182.
Hemelsleutel. 218. Kruiskruid. 219.
Hennip. 47. Kurk. 261.
Hertshooi. 121. Kweepeer. 77.
Hertstong. 215.
Hoefblad (groot). 172. Lage planten. 2.
a (klein). 246. Laurierwilg. 204.
Hommelnesten. 264. Leverkruid. 7, 92.
Hondsdraf. 106. Levermossen. 122.
Honigklaver. 155. Liguster. 141.
Hooi. 261. Lijsterbes. 228.
Hoornblad. 57. Linde. 243.
Hoornbloem. 56. Lisch. 127.
Hop. 120. Lischdodde. 247.
Hulst. 124. Longkruid. 193.
Loofhout. 1.
IJp. 249. Loogkruid. 205.
Insecten (doode). 262. Look. 11.
Italiaansche populier. 184. Look zonder look. 223.
Lorkenboom. 136.
Janskruid (St.). 121. Luzerne. 153.
Jeneverbes. 131.
Malrove. 152. _
Kaardedistel. 82. Mattebies. 213,
Kamille (akker-). 17. Meel, 261,
VOORKOMENDE MICROLEPIDOPTERA TE VINDEN ZIJN.
Meelraai. 119.
Meidoorn. 75.
Melde. 27.
Melkdistel. 227.
Mierennesten. 265.
Mierikwortel. 65.
Mispel 157.
Morel. 190.
Mossoorten. 158.
Munt. 156.
Muurpeper. 218.
Muurruit. 24.
Nagelkruid. 104.
Netel (doove). 134.
Noot. 129.
Olm. 249.
Oogetroost. 94.
Ooievaarsbek. 105.
Ossetong. 15.
Paardebloem. 240.
Paardenkastanje. 6.
Parelgras. 154.
Parelkruid. 143.
Pastinake. 170.
Peen (wilde). 81.
» (witte). 170.
Peer. 178.
Pelterijen. 262.
Peperwortel. 65.
Perzik. 14.
Perzikkruid. 183.
Peulvruchten. 261.
Piekgras. 108.
Pijpkruid. 18.
Pimpernel. 187.
Pinksterbloem. 48, 127.
Plantaardig voedsel. 261.
Plomp. 160.
Pluimgras. 181.
Populier. 184.
Populier (Italiaansche). 184.
Prei. 11.
Pruim. 190.
Radijsboompje. 236.
Ratelen. 196.
Ratelpopulier. 184.
Riet. 174.
Rijnbezie. 196.
Rijsbes. 252.
Roede (gulden). 226.
Roerkruid. 109.
Rogge. 217.
Rolklaver. 145.
Roode boschbes, 252.
Roos. 199.
Rottend hout. 260.
Rozemarijn. 200.
Ruige wilg. 204.
Ruiterkruid, 234.
Rupsklaver. 153.
Salade. 133.
Salie (wilde). 206.
Salomonszegel. 69.
Schaapsgras. 98.
Scheeren. 234.
Schietwilg. 204.
Sering. 238.
Sint Janskruid. 121.
Slangekruid. 85.
Sleedoorn. 190.
Sleutelbloem. 189.
Smalbladige weegbree. 180.
Smeerwortel. 237.
Sneeuwbal. 256.
Sneeuwbes. 236.
Sorbenkruid (gewoon). 208.
Spar. 177.
Spinnen (doode). 262.
Stalkruid. 163.
Steenbreek. 210.
Steenraket. 223.
Sterremuur. 233.
Stinkende kamille. 17.
Stofmos. 158.
Stokroos. 13.
Struisgras. 8.
Struisriet. 44. Q
Stuifmos. 158.
Tamme kastanje. 54.
Tapijten. 261.
Thijm. 242.
Toorts. 254.
Treurwilg. 204.
Trilgras. 38.
IE abe
Valeriaan. 253.
Vederdistel. 63.
Veldbies. 146.
Veldkers. 48.
Vetplant. 218.
Vilt. 262.
Vlier. 207.
Vogeldrek. 262.
Vogelkers. 190.
Vogelnesten. 262.
Vogels (opgezette). 262.
Vruchten (gedroogde). 261.
Vuilboom. 196.
Waardehout. 204.
Walnoot. 129.
Walstroo. 101.
Waterbezie. 67.
Watereppe. 33.
eN (breedbladig). 224,
Waterpeper. 183.
Waterscheerling. 61.
Watervenkel, 161.
291
292 LIJST VAN PLANTEN ENZ.
Waterweegbree. 10.
Waterwilg. 204.
Wederik. 148.
Weegbree. 180.
n (smalbladige). 180.
Wegdistel. 164.
Wegedoorn. 196.
Weichselboom. 190.
Wespennesten. 266.
Wijustok. 258.
Wikke. 257.
Wild Engelkruid. 16.
Wilde Averuit. 23.
» kastanje. 6.
Peen melt
„salie. 206.
Wilg. 204.
» (fijne). 204.
» (geüorde). 204.
» (grauwe). 204.
„ (grijze). 204.
» (kruipende). 204.
» (ruige of water-). 204.
(witte of schiet-). 204.
Winde. 70.
Windhalm. 9.
Wintergroen. 194.
Winterkers, 30.
Witte peen. 170.
Wol. 262.
Wolfsmelk. 93.
Wolgras. 89.
Wollekruid. 254.
Wondkruid 19.
Zaagblad. 220.
Zandhaver. 50.
Zandwilg. 204.
Zeeaster. 25.
Zeekraal. 203.
Zeepostelein. 111.
Zegge. 50.
Zemelen. 261.
Zevenblad. 5, 186.
Zilverschoon. 186.
Zodevormende bies. 213.
| Zoete kers. 190.
Zonnekruid. 113.
Zulte. 25.
Zure kers. 190.
Zuring. 202.
Zwammen. 259.
Zwenkgras. 98.
BOEKAANKONDIGING.
MÉMOIRES SUR LES LÉPIDOPTÈRES, RÉDIGÉS PAR
N. M. ROMANOFF. TOME III, avec 17 planches coloriées
et 2 cartes, 4°. St. Pétersbourg, imprimerie de M.M.
Stassuléwitch, 1887.
Door de welwillendheid van den vorstelijken redacteur, die het
mij ten geschenke zond, ligt ook weder het derde deel van dit
belangrijke werk voor mij en zulks, niettegenstaande ik niet de
eer had, aan dat deel, zooals aan de beide vorige het geval was,
mede te werken. Ik beschouw het dus als mijn plicht, de aan-
dacht van het entomologische publiek in Nederland op het werk te
vestigen en doe zulks met te meer vrijmoedigheid, omdat dit derde
deel der «Mémoires» niet alleen niet van mij, maar ook van geene
andere vaderlandsche entomologen bijdragen bevat en niemand mij
dus van aanprijzing, hetzij van mijn eigen werk of dat mijner
vrienden zal kunnen verdenken !).
Ondernomen, vooral met het doel om de kennis der in het zoo
uitgebreide en steeds nog aanwassende Russische rijk voorkomende
Lepidoptera te bevorderen, zonder, blijkens de voorrede van deel I,
verhandelingen over de vlinders van andere landen geheel uit te
sluiten, zagen in de laatste 4 jaren nu reeds 3 deelen het licht,
van steeds toenemenden omvang; want terwijl deel I 181 pagina’s,
10 platen en eene kaart bevat, bestaat deel II reeds uit 262 pagina’s
en 16 platen en geeft het juist verschenen Illde deel, behalve de
1) Deel II bevat ook nog van de hand van onzen collega F. J. M. Heylaerts:
1. Description d’un genre nouveau et d’une espèce nouvelle appartenant aux
Cossina H.S. (pl. 1x, f.1, p. 172—175), en 2. Psychides nouvelles ou peu connues
de l’Empire Russe. (pl. 1x—x, p.176—194); beiden opgeluisterd door teekeningen
van Mr. A. Brants en Prof. Dr. J. van Leeuwen,
294 BOEKAANKONDIGING.
bovenvermelde 17 platen en 2 kaarten , niet minder dan 419 blad-
zijden druks. Wel een bewijs dat het materiaal voor deze publicatien
rijkelijk blijft toevloeien. Vooral wordt dit teweeggebracht door de
belangrijke verzamelingen van Z. K, H. den Grootvorst Nikolaas
Mikhailovitch zelf, maar ook door de collectien, die de door hem
ondersteunde entomologen: H. Christoph, G. Grumm-Grshimailo en
Otto Herz bijeenbrachten, en welke zoowel door Z. K. H., als door
Dr. Staudinger, die ook zooveel voor het entomologisch onderzoek van
Russisch-Azie heeft gedaan, en door anderen, daartoe uitgenoodigd ,
zijn bewerkt.
Deel I en II der Mémoires zijn reeds en wel zeer uitvoerig
-besproken en aangekondigd door Dr A. Speyer in de Stett. Ent.
Zeitung 1884, p. 177 en 1885, p. 353. Ik kan volstaan met
naar die aankondigingen te verwijzen en mag mij onverdeeld aan-
sluiten bij den lof, dien de geleerde Duitsche entomoloog aan deze
onderneming toezwaait. Duidelijk is het, dat niet alleen geene
kosten, maar wat meer zegt, geene zorgen zijn gespaard om der
volmaking in ieder opzicht zoo nabij te komen als mogelijk. Vooral
de platen in het derde deel leveren daarvan opnieuw het bewijs.
Zij zijn in verschillende opzichten, hoewel door de hand derzelfde
kunstenaars, — de heeren Lang en Castelli, — bewerkt, nog veel
beter dan die der eerste deelen.
Over den inhoud van dit derde deel in bijzonderheden te treden
en het geleverde werk nader te beoordeelen, is mij, zoo kort na
de verschijning, nog onmogelijk. Hiertoe is eene opzettelijke studie
noodig, die ik wel hoop te ondernemen evenals voor de beide
voorgaande deelen, maar die een belangrijken tijd vereischt. Ik
wil mij dus alleen bij de bloote aankondiging en aanbeveling —
dit ook in den handel verkrijgbare werk mag m. i. in geene be-
langrijke zoologische bibliotheek ontbreken — bepalen. Toch kan
ik niet nalaten om de aandacht te vestigen op het karakter van
de vlinder-fauna van Noordelijk en Centraal-Azie. Zij draagt door
en door den stempel der Europeesche fauna (Noord-Afrika, de
Canarische eilanden, Syrie en Klein-Azie, misschien met het grootste
gedeelte van Perzie er bij begrepen), welke dan ook veel beter
BOEKAANKONDIGING. 295
met den naam der Palae-arctische fauna wordt aangeduid. De
Lepidoptera van Trans-Caucasie , door Z. K. H. zelf bewerkt, zijn
voor verreweg het grootste deel die van Midden-Europa, en zelfs
die van het zoo. verwijderde Oostelijk Bokhara, tot aan den voet
van het Pamir-geberste reikende, behooren, hoewel talrijke nieuwe
soorten opleverende, toch voor verreweg het grootste deel tot wel-
bekende Europeesche genera.
Waar de juiste grenzen der Europeesche of Palae-arctische fauna
zijn, is iets, wat voor het grootste gedeelte van Centraal-Azie nog
niet bepaald kan worden. Misschien kan de grenslijn ook niet overal
scherp worden getrokken en zal zij altijd eenigszins willekeurig
zijn. In het zuiden van het Amoer-gebied schijnt het mij toe, dat
de Indo-Maleische en de Palae-arctische faunae beginnen ineen te
vloeien. Het voorkomen toch van soorten als Danais Tytia Gray
(Sita Kollar, in von Hügel’s Kaschmir, IV, p. 424, Tab. 6), van
het Equitinen-genus Sericinus en van de Heteroceren-genera Oreta,
Chalcosia, Sypna, Lagoptera en anderen, geeft aan de vlinder-fauna
der Zuidelijke. Amoerlanden een exotisch karakter. De fauna van
Korea valt, dunkt mij, reeds geheel buiten het z. g. Europeesche
gebied. In jeder geval zal het beter zijn, de bedoelde grenzen
eerder wat fe nauw dan te ruim te nemen. De industrie van
sommige handelaars in naturalien moge daardoor lijden, zeker is
het, dat het begrip der Palae-arctische fauna, — bij welker studie
het meerendeel der Entomologen en daaronder stellig niet de minst
degelijken, zich dient te beperken, —- zooveel te zuiverder zal
blijven. Dan ware het nog beter, de studie der Noord- Amerikaansche
insecten, welke zooveel verwantschap hebben met die van het
noorden der oude wereld, binnen den kring onzer onderzoekingen
te trekken.
Deel III der « Mémoires» bevat de volgende opstellen:
1. Romanoff (N. M.), Les Lépidoptères de la Trans-
caucasie, Troisième partie (PL I, II). . .p 4—49
2. Christoph (H.), Lepidoptera aus dem Achal-
Tekke-Gebiete, Dritter Theil (Pl. HIV) . » 50—125
3. Staudinger (Dr. O.), Neue Arten und Varie-
296
BOEKAANKONDIGING.
täten von Lepidopteren aus dem Amur-Gebiete
(Pl. VI—XII, XVI en XVIII).
Fixsen (Dr. C.), Lepidoptera aus Korea (PI.
XIII, XV und eine Karte
Grumm-Grshimaïlo (Gr.), Bericht über meine
Reise in das òstliche Buchara (Correspondenz ,
mit eine Karte). Nebst Anhang: Diagnosen
einiger neuen Species .
Alphéraky (S.), Diagnoses de Meran dr
ptères inédits du Thibet .
Table alphabétique
Rotterdam, 30 Mei 1887.
- »
e D
- »
- D
ad
126—232
233—356
397—402
403—406
407—419
P. C. T. SNELLEN.
VIERZEHN NEUE HETEROMEREN,
von Bradshaw im Zambesi-Gebiete aufgefunden
und im Museum der Kôniglichen Zoologischen Gesellschaft
„Natura Artis Magistra” zu Amsterdam befindlich,
BESCHRIEBEN VON
CLEMENS MÙLLER,
MIT ABBILDUNGEN VON
J. R. H. NEERVOORT VAN DE POLL.
4. Zophosis aciculaticollis m.
Ovalis, nigra, subopaca, fronte confertim aciculata; elytris bi-
carinatis subtiliter coriaceis, ad latera apicemque lineolis elevatis
tenuissimis obsitis; epipleuris lineolis elevatis parce obsitis; metasterno
postice profunde sulcato.
Long. 7—83 mm.; lat. 4—5 mm.
Diese Art gehòrt wegen der überall von oben sichtbaren Epipleural-
Leiste in die Abtheilung AA Deyrolles. Die Gestalt ist ziemlich
regelmässig oval, nach hinten kaum etwas mehr zugespitzt. Schwarz,
fast matt. Zweites Fühlerglied verdickt und um ein Drittel kürzer
als das folgende. Kopfschild nach vorn verengt und dort gerade
abgeschnitten. Augen schmal, nach unten mit einen dünnen langen
Anhangsel versehen. Kopf auf der Stirn dicht nadelriszig, nach
dem Clypeus zu viel feiner und undeutlicher.
Halsschild dreimal so breit als in der Mitte lang, nach vornim
flachen Bogen stark verengt, vorn sehr stark ausgerandet und die
Vorderecken stumpf gerundet; Hinterecken sehr lang und spitz
ausgezogen; Hinterrand in der Mitte gerundet und beiderseits nach
den Ecken zu stark ausgeschweift; Oberseite ziemlich gewölbt und
sehr dicht nadelriszig sculptirt. Flügeldecken etwas gewölbt und
298 VIERZEHN NEUE HETEROMEREN.
jede derselben mit zwei schmalen Längsrippen versehen; die eine
auf der Mitte der Decke befindliche Rippe ist hinten und vorn
stark verkürzt, der Raum zwischen der gleichen Rippe der andere
Decke querüber nicht gerade sondern leicht gewölbt. Die zweite
Rippe ist höher als die vor erwähnte und sehr scharf, dicht am
Seitenrand, denselben ganz parallel laufend und erst vor der Spitze
verschwindend. Die Flügeldecken sind sehr fein lederartig gerunzelt ,
der Zwischenraum der beiden Rippen nicht sehr dicht mit feinen
linienartigen erhabenen Runzeln versehen, welche vereinzelt auch
noch jenseits der Mittelrippe sich finden.
Die Epipleuren sind mit feinen erhabenen Längslinien nicht sehr
dicht besetzt; diese erhabenen Längslinien sind nicht einzeln stehend
wie die auf der Oberseite befindlichen , sondern in der Längsrichtung
zusammenhängend, und bilden lange fast die ganze Länge der
Epipleuren durchlaufende feine Leistchen.
Prosternalfortsatz horizontal, lanzettlich zugespitzt, mit tief ein-
gegrabener Rinne versehen, Fläche desselben fein punktirt.
Das hintere Drittel des Metasternums mit tiefer Mittelrinne.
Sporen der Schienen hellbraun. |
Ich habe die Art auch aus Zansibar und dem Somoliland erhalten.
2. Psammodes dilaticollis m. (Tab. 12, fig. 1).
Elongatus, niger , nitidissimus; capite inter antennas transversim
impresso, minus dense sat fortiter punctato; thorax longitudine latior,
angulis anticis minus productis, rotundatis, lateribus rotundato-
angulatis, marginatus, disperse punctatus; elytris oblongo-ovalibus ,
convexis, thorace via latioribus, disperse punctatis ; tarsorum articulo
primo quarto via longiore. — € segin. abdom. 1—3 leviter ferrugineo
pubescentibus.
Long. 17—25 mm.; lat. 7—10 mm.
Eine ziemlich schlanke Art von der Form des P. laevipenms,
in dessen Nähe dieselbe im System einzuordnen ist. Schwarz, stark
glänzend, auch auf der Unterseite. Kopf sehr deutlich aber nicht sehr
dicht punktirt, zwischen den Fühlern stark quer eingedrückt. Hals-
schild breiter als lang, seitlich winkelich gerundet, ringsum deutlich
VIERZEHN NEUE HETEROMEREN, 299
gerandet; Vorderecken wenig vorspringend, gewülbt, mässig stark
zerstreut punktirt, an den Seiten etwas stärker und dichter. Flügel-
decken reichlich doppelt so lang als das Halsschild, ihre grösste
Breite gleich hinter den Schultern, dort kaum breiter als das
° Halsschild in seiner grössten Breite, nach hinten zu rasch ver-
schmälert, am Ende die Decken zusammen gerundet; dieselben
sind gewölbt, zerstreut fein punktirt mit sehr feinen einzelnen
Runzeln, nach der Spitze zu stärker gerunzelt, an den Seiten
fein gerandet, der Rand nach hinten etwas breiter. Epipleuren
der Flügeldecken fast glatt. Prosternalfortsatz umgebogen, ge-
runzelt, an den Seiten gerandet. Bauchsegmente äusserst fein sehr
zerstreut punktirt, an den Seiten mit feinen Längsrunzeln versehen,
Beine kurz, sehr grob punktirt; das erste Glied der Hinterfüsse
kaum länger als das vierte. Männchen auf der Mitte des 1—3
Bauchsegmentes mit feiner dichtstehender rostfarbigen Behaarung.
3. Psammodes compressitarsis m. (Tab. 12, fig. 2).
Elongatus, niger, nitidus, antennis tarsisque brunneis; capite
inter antennas transversim impresso, minus dense sat fortiter punctato ;
thorace transverso, lateribus rotundato, angulis anticis rotundatis,
marginato, margine laterali suberenulato, dorso sparsim fortiter
punctato, lateribus paullo ruguloso; elytris valde elongatis, thorace
latioribus, convexis, margine subtiliter recurvis, disperse punctatis vie
longitudinaliter rugulosis; subtus fere laevis; pedes breves, leviter
brunnei pubescentes ; tarsis brevissimis, articulis posteriorum compressis.
Long. 29—30 mm.; lat. 11343 mm.
Durch langgestreckte Gestalt etwas, dem Ps. herculeanus Ahnlich,
abgesehen von der Gròsse, jedoch durch anders gebildetes unge-
randetes Halsschild und seitlich zusammengedrückte Hintertarsen
sehr verschieden. Durch letzteres Merkmal steht die Art in naher
Verwandschaft mit Ps. tarsalis, weicht aber durch viel gestrecktere
Gestalt, bedeutendere Grösse , kleineren Kopf und verschiedene
andere Merkmale ab.
Schwarz glänzend, Fühler und Füsse braun; Kopf klein, sehr
deutlich aber nicht sehr dicht punktirt, zwischen den Fühlern
300 VIERZEHN NEUE HETEROMEREN.
quer eingedrückt. Halsschild breiter als lang, nicht ganz dreiviertel
so breit als die Flügeldecken, wenig gewölbt, an den Seiten mehr
oder weniger gerundet, die Seitenrinder schwach crenulirt, vor
dem Hinterrand beiderseits mit einem lichten Eindrucke, ziemlich
stark aber wenig dicht punktirt, an den Seiten gréber und dichter
zu Runzeln zusammenfliessend. Flügeldecken langgestreckt, reich-
lich dreimal so lang als das Halsschild, grösste Breite in der Mitte,
gewölbt mit schmalen aufgebogenen Seitenrand, fein zerstreut
punktirt und undeutliche Längsrunzeln zeigend; auf den letzten
Viertel der Flügeldecken sind statt der Punkte erhabene Körnchen.
Epipleuren der Flügeldecken etwas runzlich. Unterseite stark
glänzend. Prosternalfortsatz umgebogen , längsrunzlich, an den
Seiten gerandet. Mittel- und Hinterbrust deutlich zerstreut punktirt,
Bauchsegmente nur mit sehr zerstreuten äusserst feinen Pünktchen
versehen. Schienen gelb behaart , eben so die kurzen Fisse, letztere
an den Hinterbeinen stark seitlich zusammengedrückt.
4. Ethmus plicatus m. (Tab. 12, fig. 3).
Niger, opacus; capite dense punctato, inter antennas transversim
profunde impresso; thorace late trapezoidali, leviter convexo, subti-
liter aciculato-striolato, marginato, basi trisinuato, angulis posticis
late rotundatis; elytris tricostatis, interstitus transversim plicatis ,
opacis, costis plicisque nitidis; epipleuris elytrorum leviter plicatis
et granulatis.
Long. 15 mm.; lat. 7 mm.
Schwarz matt. Kopf dicht punktirt, zwischen den Fiihlern mit
einem tiefen Quereindruck.. Halsschild breit trapezoidalisch (nach
vorn sehr stark verschmälert); Hinterecken desselben, breit abge-
rundet, sehr schwach gewölbt, fein nadelriszig gestrichelt, an den
Seiten etwas gröber punktartig zusammenfliessend, Hinterrand
dreifach ausgebuchtet. Flügeldecken matt, mit drei Rippen, wovon
die innerste etwas weniger hoch, die Zwischenräume der Rippen mit
unregelmässigen Querfalten, Rippen und Falten schwach glänzend.
Epipleuren der Flügeldecken mit wenig deutlichen Fältchen ,
dazwischen mit sehr kleinen glänzenden Körnchen. Bauchsegmente
VIERZEHN NEUE HETEROMEREN. 301
matt, äusserst fein granulirt. Mittel-und Hinterbrust fein nadel-
riszig. Beine ziemlich stark und dicht punktirt.
5. Opatrinus setuliger m.
Oblongus, nigricans, opacus, subtiliter setulosus ; capite thoraceque
dense punetatis; elytris punctato-striatis, interstitiis convexis, minus
dense subtiliter punctulatis; pedes simplices.
Long. 9—103 mm. ; lat. 4—43 mm.
Der Untergattung Zodinus Muls. angehörend.
Länglich, grau-schwarz, durch die zahlreichen anliegenden feinen
braunen Börstchen etwas bräunlich matt. Kopf und Halsschild
dicht punktirt, bei letzteren an den Seiten noch gedrängter und
die Punkte zu Runzeln zusammenfliessend. Halsschild ein halbmal
breiter als lang, wenig gewölbt, fein gerandet, bis etwas über die
Mitte gleichbreit, dann stark noch vorn verschmälert, der Vorder-
rand ziemlich stark ausgerandet , der Hinterrand stark zweibuchtig ,
die Hinterecken sehr spitz, etwas nach auswärts gerichtet. Flügel-
decken wenig gewölbt, punktirt-gestreift, Punkte in den Streifen
klein und sehr dicht aneinander stehend (65— 70 im vierten Streifen),
Zwischenräume leicht gewölbt, der 3, 5 und 7 kaum merklich
höher, nicht dicht aber sehr fein punktirt. Auf der Unterseite die
Seitentheile des Halsschildes dicht grob lingsrunzlich punktirt.
Prosternalkiel an den Seiten gerandet, hinterwärts stark gerundet
und ungerandet. Hinterleib glänzend zerstreut punktirt, in jedem
Punkte ein feines braunes Börstchen. Beine einfach, ohne Zähne
an den Mittelschienen beim Männchen , die Schienen leicht gebogen.
Sehr ähnlich ist diese Art dem O. costulatus Guér. aus Abessi-
nien, aber durch vorn stärker verschmälertes Halsschild, ein wenig
grössere Punkte der Punktstreifen und den Mangel eines Zahnes
an den Mittelschienen beim Männchen, leicht zu unterscheiden.
6. Opatrinus ater m. (Tab. 12, fig. 4).
Oblongus, ater, opacus, glaber; capite thoraceque minus dense
subtiliter punctatis; elytris punctato-sulcatis, interstitiis conveaie ,
302 VIERZEHN NEUE HETEROMEREN.
subtiliter vage punctatis. — 3 tibiis anticis incrassatis et minus
emarginatis, tibus mtermedus dentatis.
Long. 10—11 mm.; lat. 4—5 mm.
Ebenfalls zur Untergattung Zodinus Muls. gehòrend. Verhältniss-
mässig etwas kürzer als der vorige, tiefschwarz, nicht glänzend;
Kopf und Halsschild nicht sehr dicht fein punktirt, letzteres ein
halbmal breiter als lang, ziemlich flach, an den Seiten leicht
gerundet und nach vorn viel mehr als nach hinten verengt ; Vorder-
rand tief ausgerandet, Hinterrand fein gerandet, tief zweibuchtig ,
an den Seiten stark gerandet, der Rand etwas aufgebogen ; Hinter-
ecken spitz, nach hinten gerichtet. Flügeldecken flach gefurcht,
in den Furchen grob punktirt (circa 20 Punkte in der 4 Furche),
Zwischenräume gewölbt, sehr fein zerstreut punktirt. Auf der
Unterseite die Seitentheile des Halsschildes zerstreut sehr flach
punktirt. Prosternalkiel an den Seiten und an dem gerundeten Ende
erhaben gerandet. Brust und Hinterleib fein zerstreut punktirt und
etwas glänzend.
&. Vorderschienen nach vorn etwas verdickt und dort ausge-
randet; Mittelschienen innen mit stumpfen. Zahn.
Auch aus Zansibar und Somaliland.
Diese Art sieht in der Form etwas 0. madagascariensis Muls.
ähnlich; letzterer ist jedoch kleiner, die Flügeldecken sind viel
feiner sculptirt, und das Männchen hat keine Zähne an den
Mittelschienen.
7. Lyprops pilosus m.
Piceus, pilosus, supra grosse punctatus, subnitidus; capite postice
coarctato, antennarum articulis 6-40 subquadratis , thorace transverso,
lateribus rotundato, postice angustato; pedes breves. |
Long. 7 mm.; lat. 3. mm.
Pechbraun, dicht abstehend dunkel behaart, sehr grob punktirt,
doch die Punkte nicht dicht stehend, sondern durch fast gleich-
grosse Zwischenräume getrennt. Kopf hinter den Augen eingeschnürt
wie bei Amaedus. Fühler kurz, kaum über die Basis des Hals-
VIERZEHN NEUE HETEROMEREN. 303
schildes reichend, ziemlich stark, 6.—10. Glied fast quadratisch.
Halsschild breiter als lang, an den Seiten stark gerundet, nach
hinten etwas verengt, so dass es schwach breit herzförmig erscheint ;
Kopf und Halsschild wenig gröber punktirt als die Flügeldecken ,
letztere vorn ein halbmal breiter als das Halsschild in seiner
grössten Breite, nach hinten etwas erweitert , umgeschlagener
Seitenrand und Nebenseitenstücke der Brust so grob punktirt wie
die Flügeldecken, Brust etwas feiner und zerstreuter punktirt.
Hinterleibssegmente fein zerstreut, an den Seiten stàrker, fast
runzlich punktirt. Beine sehr kurz und kräftig.
8. Lyprops badius m.
Elongatus, badius, minus nitidus, subtiliter pubescens; capite
postice coarctato, minus dense grosse punctato, antennarum articulis
440 transversis; thorace longitudine via latiore ‚ lateribus rotundato ,
postice angustato, minus dense punctato; elytris dense substriato-
punctatis; pedes validi, breves. |
Long. 73 mm.; lat. 21 mm.
Ziemlich lang, dunkel kastanienbraun, wenig glinzend, sehr
fein kurz behaart. Kopf hinter den Augen verengt, grob nicht
sehr dicht punktirt. Fühler kurz und breit, die Basis des Hals-
schildes nicht erreichend, von 4.—10. Glied zunehmend breiter
werdend. Halsschild kaum breiter als lang, an den Seiten gerundet ,
nach der Basis etwas mehr als nach vorn verengt. Flügeldecken
gestreckt, reichlich ein halbmal breiter als das Halsschild, nach
hinten kaum erweitert, ziemlich stark punktirt, die Punkte grüssen-
theils Reihen bildend, in jedem Punkte ein kurzes Hirchen. Beine
kräftig und kurz.
Auch aus Zansibar erhalten.
9. Emyon Swierstrae m. (Tab. 12, fig. 5).
Oblongo-ovatus, niger, minus convexus, subnitidus; antennis tar-
sisque brunneis; capite rugoso-punctato; thorace subtilissime striolato
et punctulato, tenuiter marginato ; elytris tenuiter sexcostatis, inter-
stitus geminato seriato-punctatis; lobo prosterni intercoxali prolongato.
304 VIERZEHN NEUE HETEROMEREN.
d. femoribus incrassatis, tibiis anticis valde incrassatis et ex-
cavatis, posticis apice minus dilatatis et curvatis.
9. thus posticis apice minus curvatis.
Long. 9—10 mm.; lat. 5—53 mm.
Länglich eiförmig, leicht gewölbt, schwarz, wenig glänzend ;
Fühler und Füsse braun. Kopf runzlich grob punktirt, zwischen
den Fühlern eine scharf eingedrückte Querlinie; Epistom winklich
ausgeschnitten; Halsschild wenig breiter als lang, von der Mitte
nach vorn verengt, Vorderecken stumpf, Hinterecken rechtwinklich,
fein gerandet, hinten in weiten Bogen ausgerandet fast gerade,
Oberseite wenig gewölbt, fein punktirt, die Punkte grösstentheils
Längsstrichel bildend und in einander fliessend, Männchen aut
der Scheibe weniger dicht punktirt. Flügeldecken (welche beim
Männchen etwas gestreckter als beim Weibchen sind) ausser der
erhabenen Randleisten mit sechs Rückenleisten (beim Weibchen
dieselben etwas niedriger), beiderseits derselben Punktreihen, welche
aus circa 40 Punkten bestehen. Unterseite glänzend, leicht ge-
strichelt punktirt. Der gewölbte Prosternalkiel mit eingedrückter
Rinne und nach hinten in eine stumpfe Spitze verlängert. Männchen:
die Schenkel verdickt, Vorderschienen stark verdickt und nach
unten zu tief ausgehöhlt, Hinterschienen nach der Spitze zu leicht
verdickt und ziemlich stark gebogen. Fussglieder der Vorderfüsse
stark verbreitert, das erste am breitesten, die anderen nach und
nach schmäler werdend. Weibchen: Beine einfach, nur die Hinter-
schienen leicht gebogen.
E. caelatus Gerst. unterscheidet sich durch bedeutend gröbere
grübchenartige Punktreihen (20 im vierten Zwischenraum).
E. tristis Boh. ist verschieden durch die Zahl der Rückenrippen
und den nicht verlängerten hinuntergebogenen Prosternalkiel.
10. Drosochrus conspersus m.
Ovatus, niger vel obscure brunneus, subnitidus, convexus; antennis
pedibusque piceis; capite thoraceque strigosis, hoc lateribus distincte
marginato 5 elytris coriaceis , tomento fulvo-conspersis ; subtus brunneus,
dense strigoso-punctatus.
VIERZEHN NEUE HETEROMEREN. 305
Long. 7—10 mm.; lat. 4—6 mm.
Männchen länglich eiförmig, Weibchen breiter. Oberseite schwarz
oder dunkelbraun, kaum glänzend, gewölbt; Fühler und Beine
pechfarbig. Kopf und Halsschild deutlich gestrichelt, letzteres an
den Seiten deutlich scharf gerandet, dicht an die Flügeldecken
anschliessend und am Hinterrand so breit als der Vorderrand der
Decken. Schildchen klein. Flügeldecken ein halbmal länger als
breit, ziemlich stark lederartig gerunzelt, fast matt, mit zer-
streuten fleckenartig zusammenstehenden kurzen gelben Haaren
besetzt ; Unterseite braun, stark punktirt, Punkte in die Länge
gezogen.
Von den sehr ähnlichen Dr. obesus Dej. (Oncotus) durch viel
stärkere Sculptur sowohl auf dem Halsschild als auf den Flügel-
decken, geringeren Glanz und etwas andere Gestalt, verschieden.
11. Hoplonyx opacus m. (Tab. 12, fig. 6).
Oblongus, niger, glaber, supra opacus; capite rugoso-punctato ,
epistomate impressione lineaque arcuatim transversis a fronte disjuncta,
spatio interoculari quintam (2) vel septimam (€) partem frontis
occupante; thorace longitudine latiore, dense rugoso-punctato ; elytris
Fortiter punctato-striatis, interstitiis convexis vie punctulatis.
3. Antennarum articulis filiformibus, 5—10 minus obeonieis.
9. Antennarum articulis 5—10 interne subserrato-dilatatis.
Long. 12-43 mm.; lat. 53—6 mm.
Gehört zu den schmälern gestrecktern Arten. Flügeldecken fast
parallel, schwarz, oben ohne Glanz; Kopf grob runzlich punktirt,
das Epistom durch eine gebogene tief eingedrückte Linie getrennt.
Der Zwischenraum der Augen beim Männchen ein siebentel, beim
Weibchen ein fünftel der Stirnbreite.
Halsschild breiter als lang, bis zwei drittel seiner Lange fast
parallel, dann nach vorn stark gerundet verschmälert; Vorderecken
spitz vorgezogen, nach hinten an den Seiten kaum wahrnehmbar
gebuchtet; Hinterecken scharf rechtwinklich ; Oberseite grob runzlich
punktirt, wenig gewölbt, nach vorn etwas stärker; Hinterrand
20
306 VIERZEHN NEUE HETEROMEREN.
beiderseits schwach ausgebuchtet. Flügeldecken tief gestreift, Punkte
in den Streifen klein und dicht aneinander stehend, Zwischenräume
stark gewölbt, sehr zerstreut äusserst fein kaum wahrnehmbar
punktirt. Unterseite, besonders Hinterbrust und Bauchsegmente,
stark glänzend. Beine dicht punktirt.
Männchen. Fühler sehr dünn und lang, fast bis zur Mitte der
Flügeldecken reichend, die Glieder 5—10 nur wenig nach vorn
verdickt.
Weibchen. Fühler viel kürzer, nur wenig über den Anfang
des Halsschildes reichend, die Glieder 5—10 stark verbreitert,
fast gesägt.
12. Praogena fossulata m. (Tab. 12, fig. 7).
Elongata, atra, violaceo-micans; thorace leviter transverso, sat
dense fortiter punetato ; elytris minus latis, parum converts , fossulato-
substriatis, aeneo-violaceis, interstitiis converts laevibus; prosterno
postice inter coxas tuberculato.
Long. 14-19 mm.; lat. 44—6 mm.
Diese Art gehòrt in die Abtheilung A Mäklius, da das Proster-
num als stumpfe Spitze zwischen den Vorderhüften hervortritt.
Von gestreckter Gestalt, schwarz mit violetten Schein. Kopf grob
zerstreut punktirt, die starken Fühler bis zur Mitte des Körpers
reichend, drittes Fühlerglied etwas länger aber nicht so breit als
das vierte. Halsschild verhältnissmässig klein, etwas breiter als
lang, an den Seiten leicht gerundet, nach vorn stark gerundet
verengt, am Hinterrande beiderseits leicht ausgebuchtet; Hinter-
ecken rechtwinklich; Oberseite schwach gewölbt, ziemlich dicht
grob punktirt; Flügeldecken hell oder dunkel violett erzglänzend,
wenig gewölbt, nicht ganz doppelt so breit als das Halsschild,
nach hinten ein wenig verschmälert; auf denselben bilden dicht
stehende längliche Grübchen schwach eingedrückte Streifen, welche
nach hinten tiefer werden; die Grübchen der Seitenreihen sind
tiefer und grösser als die auf der Mitte der Deckschilde befind-
lichen, die Zwischenräume gewölbt und glatt. Mittel- und Hinter-
VIERZEHN NEUE HETEROMEREN,. 307
brust sowie Bauchsegmente glänzend und äusserst fein zerstreut
punktirt. Schenkel dicht und stark punktirt.
13. Ectenostoma apicalis m. (Tab. 12, fig. 8).
Oblongo-elliptica, ferruginea, capite thoraceque supra viride micanti-
bus, elytris dilute olivaceis, minus nitidis, tenuissime pubescentibus ;
antennis, abdomine versus apicem, tarsisque nigris ; thorace confertissime
punctulato; elytris dense aspere-punctulatis, tenuiter striatis.
Long. 7—8 mm.; lat. 23—3 mm.
Länglich elliptisch, rostbraun, oben wenig glänzend, dicht und
fein behaart. Kopf und Halsschild oben griinlich schimmernd; Kopf
gröber aber etwas weniger dicht als das Halsschild punktirt ; letzteres
fast halbrund, Hinterrand beiderseits leicht ausgebuchtet; Hinter-
ecken etwas spitzwinklich, Oberseite sehr dicht fein punktirt, mit
kaum bemerkbaren leicht eingedrückten Längseindruck. Flügeldecken
hell olivengrün, dicht und fein raspelartig punktirt, mit leicht
vertieften Längsstreifen, welche nach der Spitze zu tiefer werden.
Fühler, Füsse und Spitze des Bauches schwarz.
14. Cistela capitata m.
Oblonga, subtiliter pubescens, ferruginea; capite, antennis , pedibus
(femorum basi excepta), abdominis apiceque nigris; antennae sub-
serratae; thorace elytrisque confertissime punetulatis, his tenuiter
punctato-striatis; femoribus minus incrassatis et depressis; tarsis
omnibus articulo penultimo, quatuor anterioribus etiam antepenultimo ,
membranaceo-appendiculatis.
Long. 51 mm. ; lat. 23 mm.
Ziemlich lang, an den Seiten etwas erweitert, braunlich gelb,
Kopf, Fiihler, Beine mit Ausnahme der Schenkel-Basis, und Bauch
an der Spitze schwarz, fein niederliegend behaart. Kopf klein;
Augen gross, hervorragend, auf der Stirne nur durch einem
schmalen Zwischenraum getrennt, Fühler vom vierten Gliede an
schwach gesägt und beinahe bis zur Mitte der Fliigeldecken reichend.
Halsschild fast halbkreisförmig, hinten gerade, Hinterecken recht-
|
|
308 VIERZEHN NEUE HETEROMEREN.
winklich, äusserste Spitze derselben etwas gerundet, oben leicht
gewölbt, fein und sehr dicht punktirt. Flügeldecken ebenfalls dicht,
jedoch etwas gröber punktirt als das Halsschild, schwach gestreift,
in den Streifen dicht fein punktirt, doch etwas gröber als auf
den Zwischenräumen. Schenkel verdickt, etwas breitgedrückt und
wenig gebogen. An den hintern Fussgliedern das vorletzte, an
den vier Vorderfüssen das dritte und vierte Glied mit häutigen
Lappen versehen.
BEMERKUNGEN
UBER
pie ATTRLABIDEN, RIYNCHITIDEN uno NEMONYGIDEN
VON HOLLANDISCH LIMBURG,
VON
ERICH WASMANN, S. J.
(EXAETEN BEI ROERMOND).
I. ATTELABIDAE.
Von dieser Familie fand ich in Holländisch Limburg nur die
allgemein häufigen Arten: Attelabus curculionoides L. und Apoderus
Coryli L. Ausser der gewöhnlichen Form von eureulionoides (Thorax
und Flügeldecken ganz roth), fand ich einige wenige Stücke mit
schwarzem Hinterrand des Thorax, schwarzer Naht und Aussenrand
der Flügeldecken (Var. marginatus: « thoracis margine postico , elytro-
rum sutura et margine exteriore nigris »). Es waren stets kleinere
Exemplare (3,5—4 mm.). Im Uebrigen schwankt die Körpergrösse
von eureulionoides sehr bedeutend; ich fand Exemplare von 2,5 bis 5,2
mm. Körperlänge (excl. rostro). Mangelhafte Nahrung im Larvenstande
scheint die Hauptursache für die geringere Körpergrösse zu sein.
Von Apoderus Coryli scheinen nicht selten zwei Generationen in
einem Jahre vorzukommen. Aus Haselblattròllchen, die ich anfangs
Juni frisch gefunden, kamen die Käfer schon Ende Juli, und da
man um diese Zeit manchmal frische Blattröllchen von Apoderus
findet, ist es wahrscheinlich, dass diese von den Nachkommen der
Frühlingsgeneration gefertigt werden, dass also wirklich manchmal
zwei Generationen erscheinen !).
1)* Ratzeburg (Forstinsecten, I, S. 97) scheint zwei Generationen jährlich als
die gewöhnliche Regel angesehen zu haben. Taschenberg (Prakt. Insectenkunde ,
I, S. 184) sieht darin höchstens nur eine seltene Ausnahme (?),
310 BEMERKUNGEN UBER DIE ATTELABIDEN,
Ueber die specifischen Kunsttriebe von Apoderus und Attelabus
beobachtete ich hier Folgendes !). Atlelabus curculionoides fertigt
seine Blattröllchen stets mit zweiseitigem Schnitte (von beiden
Seiten des Blattes her bis zur Mittelrippe schneidend), oder ver-
wendet sehr selten (bei ganz kleınen Blättchen) das ganze Blatt
für seinen Wickel. Apoderus dagegen fertigt seine Röllchen mit
einseitigem Blattschnitte (von einer Seite des Blattes her bis
über die Mittelrippe, bisweilen bis über eine starke Seitenrippe
schneidend). Die Wickel von Attelabus sind kleiner, tönnchen-
förmig, jene von Apoderus grösser und gestreckter , geldrollenförmig.
Attelabus benutzt als Blattarten nur Eichen- und Kastanienblatter ,
Apoderus Hasel-, Erlen-, Hainbuchen- und Birkenblätter ?). Als
Schmarotzer erzog ich aus den Röllchen von Attelabus und Apoderus
die winzige Hymenoptere Poropoea Stollwerkii Förster, aus ersteren
überdiess (als Einmiether) eine Anzahl kleiner fleischrother Gall-
mücken (Cecidomyia spec.).
I > RAFYNCHLTIDAE
Von der Gattung Zhynehites Herbst (inclus. Bytiseus) fing ich
in Holländisch Limburg folgende Arten: Bacchus L., aequatus L.,
Alliariae Payk., pauxillus Germ., germanicus Herbst, aeneovirens
Marsh. und var. Fragariae Gyll., cupreus L., conicus Ill, uncinatus
Thoms., nanus Payk., megacephalus Germ., sericeus Herbst, pubes-
>
cens F., olivaceus Gyll. var. pauciseta, Betulae L., betuleti F. und
var. viridis, Populi L. und var. cupreus.
1) Näheres hierüber vgl. Uebersicht über die Kunsttriebe der Attelabiden,
in meinem Buche: Der Trichterwickler, eine naturh. Studie üb. d. Thierinstinct
(Münster, 1884), S. 226—236.
2) Die von Taschenberg (Brehm’s Z'%ier/., 9 Band, S.140, u. Prakt. Insectenk.,
I, S. 183) erwähnten Eichenblattröllchen von Apoderus scheinen hier nicht vorzu-
kommen; denn sämmtliche Wickel, die ich in grosser Zahl an Eichengebüsch
fand, zeigen den karakterischen zweiseitigen Blattschnitt von AZtelabus. Die
Birkenwickel von Ap. Coryli und die Kastanienwickel von Aff. eureulionoides sind
von früheren Berichterstattern (so weit mir bekannt) noch nicht erwähnt worden.
Die Kastanienwickel von 4, atricornis erwähnt Marseul (Abeille, 1868, Monogr.
d, Attelab, p. 315),
RHYNCHITIDEN UND NEMONYGIDEN. . 311
A. Bacchus fing ich wiederholt bei Bl. !) und zwar meist in
September und October, Mittags an schönen Herbsttagen umher-
fliegend. Einmal flog mir ein Exemplar sogar durch das geöffnete
Fenster in das Zimmer.
2. Aequatus L. — Auf blühenden Ebereschen (Sorbus aucuparia)
und Weissdorn (Crataegus oxyacantha) im Mai nicht selten (Bl., Ex.).
3. Alliariae Payk. — (= interpunetatus Steph. = multipunctatus
Bach.). Einige Exemplare bei Bl. von Eichengebüsch geklopft (April
1882) ?). Selten.
A. Pauxillus Germ. — Bei W. auf Eichen (Mai 1885), selten.
5. Germanicus Herbst (= minutus Gyll.). — Auf Eichen- und
Birkengebüsch von Mai bis Juli häufig (BL, Ex., W.), auch auf
Himbeerstriuchen die Triebe anstechend beobachtet (Juli 1882, BI.).
6. Aeneovirens Marsh, — Ende April und anfangs Mai 1882 bei
BI. sehr häufig auf Fichengebisch; in den folgenden Jahren selten.
Seine Eier legt er wahrscheinlich in die schwellenden Eichenknospen
(« Eichenknospenstecher »).
Die var. Fragariae Gyll. 1882 bei Bl. häufig mit den vorigen
auf Eichengebüsch, jedoch minder häufig als jener. In den folgenden
Jahren war umgekehrt diese Varietät minder selten als die Stamm-
form. Mai 1884 und 1885 (W.), Mai 1886 (Ex.) einzelne Exem-
plare gefangen, während ich die Stammform in jenen Jahren daselbst
nicht fand.
Diese blaugrüne Varietät kommt häufiger beim 2 vor (lougirostris
Bach) als beim d, Von germanicus, dem die Männchen in der
1) Bl. = Blijenbeck bei Afferden (Bezirk Gennep) im nördlichen-, — Ex. =
Exaeten bei Roermond im mittleren-, — W. = Wynansrade, und Arn. = Arnsgen-
hout bei Valkenberg im südlichen Theile von Holl. Limburg.
2) Diese Exemplare von Alliariae waren meist grössere Stücke mit flachen,
sehr deutlich punktirten Zwischenräume der Flügeldeckenstreifen, die der Be-
schreibung von multipunetatus Bach (Berl. ent. Zeitschr., II Jahrg., S. 372 und
Natur u. Ofenbarung, X Jahrg., S. 201) entsprechen. Ich finde keinen wesent-
lichen Unterschied zwischen diesen und den kleineren Stücken von Alliariae (von
Miller in Wien), die mir Dr. Everts freundlichst zur Ansicht mittheilte. Hiernach
ist meine frühere Ansicht über RA. multipunctatus Bach zu berichtigen (System.
Bestimmungstabelle der Attelabiden, Rhynchitiden u. Nemonygiden Europa’s u. der
Nachbarländer, S. 250, in Trichterwickler, Anhang IJI. Vergl. auch S. 173,
Anm. 1).
312 „BEMERKUNGEN ÜBER DIE ATTELABIDEN,
Rüssellänge nahe kommen, ist /ragariae stets an der langen, zottigen
Behaarung, an den starken, grubenartigen Punkten der Flügeldecken-
streifen und an den stark gewölbten Zwischenräumen zu unter-
scheiden. (Für die Bestimmung ist zu beachten, dass sowohl bei
aeneovirens als bei germanicus und pauvillus, die Haarwurzeln auf |
den Flügeldeckenzwischenräumen unter der Lupe leicht als feine
Punkte angesehen werden, während in Wirklichheit daselbst, in
Gegensatz zu Allvariae und conicus keine Punktreihen sich finden).
7. Cupreus L. — Häufig auf blühenden Ebereschen im Mai (Bl.
und W.), auch im September umherfliegend gefangen (BI.).
8. Conicus Il. — Auf Eichengebiisch selten (BL, W.).
9. Uncinatus Thoms. (= planirostris Desb., non Fabr. (?) !)
Juni 1886 auf Birken (Ex.), Juli und August 1886 auf Weiden
in einem Wäldchen bei Arn. nicht selten.
10. Nanus Payk. (= planirostris F.) 1). — Auf Birken und
Weiden im Mai und Juni häufig (Bl., Ex.).
Diese Art unterscheidet sich von der vorhergehenden (nach meinen
Holländischen Exemplaren) namentlich in folgenden Punkten: w2-
cinatus ist grösser (? bis 3 mm., excl. rostr.), manus kleiner (2 bis
2,5 mm. excl. rostr.); wuneinatus ist weniger glänzend; manchmal
fast glanzlos, zanus stärker glänzend; bei uncinatus ist der Thorax
dichter und tiefer als bei zanus punktirt. Am leichtesten sind beide
Arten meist an der Rüsselbildung zu unterscheiden. Bei uncinatus
ist der Rüssel viel länger und schlanker, besonders beim 2; bei
uncinatus 3 ist der Rüssel ungefähr so lang wei bei nanus 2; bei
uncinatus 2 deutlich länger als Kopf und Halsschild, gegen die
Spitze nicht breiter und erst an der Spitze‘ selbst ein wenig ge-
rundet erweitert; bei zanıs 2 nur so lang als Kopf und Halsschild,
gegen die Spitze deutlich und allmählig erweitert; bei ncinatus ¢
ist die vordere Hälfte des Rüssels glanzlos oder nur sehr matt,
dicht und grobrunzlig punktirt; bei anus 2 ist die vordere Hälfte
des Rüssels glänzend, nur einzeln punktirt. Bei beiden Arten ist
das Halsschild der Männchen schlanker, mit fast geraden Seiten,
dasjenige der Weibchen breiter, mit stark gerundeten Seiten.
1) Vergl. Cat, Coleopt. Eur. et Caucas., Ed. 3.
RHYNCHITIDEN UND NEMONYGIDEN. 313
11. Megacephalus Germ: — Einmal (7 Aug. 1886) ein Exemplar
auf Pappelgebüsch in einem Wäldchen bei Arn. Von #rcinatus,
nanus und allen anderen Verwandten leicht an dem breiten Kopf
mit. stark vorquellenden Augen zu unterscheiden, der durch eine
kreisförmige tiefe Furche vom Thorax halsartig abgeschnürt ist.
12. Sericeus Herbst. — Im Mai und Juni auf Eichengebüsch
nicht gerade selten (BL, Ex., W.).
13. Pubescens F. — Auf Fichengebiisch, häufiger als der vorige
(BL, Ex., W.). Erscheint meist etwas spiiter als jener (von Mitte
Mai an). Seine Eier legt er in Eichenzweige, in die er mit dem
gezähnten Aussenrand der Oberkiefer eine kleine Hohlung aussägt
“und dieselbe nach der Eierablage wieder verschliesst (« Eichenzweig-
säger») 1). Bemerkenswerth ist die Veränderlichkeit der Körper-
grosse von pubescens; dieselbe schwankt (von den kleinsten & bis
zu den grössten 9) zwischen 3,8—6,8 mm.
14. Olivaceus Gyll. var. pauciseta. — Während ich die Stammform
in Holl. Limburg nicht fand, erhielt ich einmal ein Exemplar (2)
dieser Varietät aus Eichengebüsch an der Holl. Grenze bei Cleve.
Die Charakteristik ist kurz folgende:
«Major (4,5 mm. excl. rostr.), caeruleo-viridis, capite parcius
punctato, elytrorum interstitiis serie punctorum fortium simplici
usque ad apicem distincta instructis. »
An Grösse einen kleinen pubescens ähnlich, durch die schlankere
Gestalte des Thorax und die regelmässigen stärkere Punktirung
der Flügeldeckenzwischenräumen zu olivaceus gehörig. (Bei olivaceus
zeigen die Zwischenräumen nur eine einfache ziemlich regelmässige
und starke Punktreihe, bei pubescens eine feinere, mehr oder minder
verworrene Doppelreihe). Durch die sehr spärliche Punktirung
des Kopfes und die etwas spärlichere Punktirung des Halsschildes,
durch die sehr regelmässigen Punktreihen der Deckenzwischen-
räumen, deren Punkte von derselben Stärke sind wie in den
Hauptreihen und bis zur Spitze kaum schwächer werden, gekenn-
zeichnet. (Bei o/ivaceus sind die Nebenreihen für gewöhnlich etwas
1) Vergl. „der Eichenzweigsäger u. sein Kunsttrieb” (Der Trichterwickler ,
eine naturh. Stud. Anhang S, 172—226),
PI RI ET LE
i
314 BEMERKUNGEN liBER DIE ATTELABIDEN,
schwächer als die Hauptreihen und beide werden, — nach Des-
brocher’s Mon. d. KRhynch., p. 68, — meist im letzten Viertel
verwischt).
15. Betulae L. (Trichterwickler) 1). — Im ganzen Gebiete häufig ,
April bis Ende Juli. Die von ihm gerollten Blatttrichter fand ich
auf der gemeinen und auf der haarigen Birke, auf der Buche,
Hainbuche, Erle, Hasel. Als Schmarotzer erzog ich aus denselben
Poropoea Stollwerkii Förster, ein anderes noch unbekanntes Micro-
hymenopteron und zahlreiche kleine fleischrothe Gallmücken (Ceci-
domyia fuscicollis Meig.?). Diese Gallmücken sind gleich den
obenerwähnten, die ich aus den Wickeln von Attelabus erzog,
wohl nicht eigentliche Schmarotzer (Parasiten) sondern Einmiether
(Metöken), deren orangerothe Maden häufig in den Blattwickeln
neben den Käferlarven sich finden.
16. Betuleti F. (= Alni Müll.). — Die stahlblaue manchmal blau-
srüne Form ist von April bis Juli meist nicht selten (Bl., Ex., W.). |
Ausser dieser gewöhnlichen nordischen dunklen Form findet sich
manchmal (und zwar ohne Uebergänge) eine lichtgrùne Abart ?),
(Var. viridis: «supra laete viridis, infra subauratus »); ich erhielt
nur zwei Exemplare derselbe (Bl., W.). Die zigarenförmigen
Blattwickel fand ich auf Zitterpappeln , Buchen , Birken , Birnbäumen,
stets aus mehreren Blättern bestehend.
17. Populi L. — Auf Pappeln, seltener auf Birken, von Mai
bis August. Die Wickel dieses Käfers bestehen meist nur aus
einem Blatte, selten aus mehreren kleinen (z. B. Juni 1886, Ex. auf
Pappeln). Manchmal scheinen zwei Generationen vorzukommen ,
denn während aus den anfangs Juni gesammelten Wickeln schon
Ende Juli und anfangs August die Käfer kamen, fand ich noch
am 5 August (1886) Weibchen mit Anfertigung von Blattwickelen
beschäftigt (Arn.). Ausser der gewöhnlichen goldgrünen oder gold-
rothen Form kommt (selten) eine kupferrothe vor (var. cupreus:
«supra totus rubro-cupreus »), mehrere Exemplare, Arn., August
1) Eingehendes über dessen Kunsttrieb vgl. „Der Trichterwickler”.
2) Nicht zu verwechselen mit Westhoffi var. viridulus („elytris viridulis ”).
(Käfer Westph., S. 232),
RHYNCHITIDEN UND NEMONYGIDEN. 315
1886 und Juli 1887. Reingrine Stücke sind übrigens fast eben
so selten als die kupferrothen (2 Stiick. Ex., Juni 1886).
III NEMONYGIDAE.
Von dieser Familie fand ich in Holländisch Limburg ÆAinomacer
attelaboides F. und Diodyrhynchus austriacus Oliv., beide auf blühenden
Kiefern im April und Mai (Bl., Ex.), letzteren ziemlich selten.
Ausser den genannten Arten könnten wahrscheinlich in Limburg
gefunden worden: Xhynchites auratus Scop., cyanocephalus Herbst ,
olivaceus Gyll. (die Stammform) und tristis F., welche theils in
anderen Provinzen Hollands, theils in Rheinland und Westphalen
vorkommen.
CE a ee ne ——— re
BEMERKUNGEN
ZU DER ARBEIT: „BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN
AUS DER SAMMLUNG DES MUSEUMS LUDWIG SALVATOR;
von DR. L. W. SCHAUFUSS, 1)”
VON
EDM. REITTER
IN MODLING BEI WIEN.
Der Verfasser beschreibt anlässlig der projectirten Veröffentlichung
eines Catalogs der bis jetzt beschriebenen Pselaphiden durch seinen
Sohn Camillo eine Reihe neuer Pselaphiden, den « Diamanten unter
den Insecten», worinn ich ihm gern zustimmen will, deren
« Diagnosen meist auf werthvollen Einzelheiten beruhen ». Gleich-
zeitig benützt er die Gelegenheit Correcturen von Fehlern
vorzunehmen, welche sich in die Literatur über Pselaphiden ein-
geschlichen haben.
Diese sogenannten Fehler-Correcturen sind es jedoch haupt-
sächlich, welche mich zwingen über die Schaufuss’sche Arbeit mehr
zu sagen, als ich es sonst gethan haben würde, denn seine « Fehler-
Correcturen », welche zu allermeist nichts anders sind, als ungerecht-
fertigte Verdächtigungen und Verdrehungen meiner Pselaphiden-
Arbeiten, erfordern durchaus dass sie in das richtige Licht gestellt
werden.
Pag. 264. Der Verfasser weiss sich über Batribraxis Reitt. keine
Vorstellung zu machen, indem er sagt, sie wäre Harmophorus
Schauf., wenn meinen wenigen Angaben nicht beigefügt wäre:
1) Tijdschrift voor Entomologie , Vol. XXIX, 1886, pag. 241—296, mit 2 Tafeln,
und Vol. XXX, 1887, pag. 91—165, mit 3 Tafeln,
BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’ ETC. 317
«das Mittelgrübchen des Halsschildes fehlt». — Auf p. 147 be-
schreibt aber Dr. Schaufuss eine neue Batribraxis und stellt dazu
noch ein Subgenus: Batrisobryaxis auf. Was meine «wenigen»
Angaben über Patribraxis betrifit, so wäre lebhaft zu wünschen ,
dass Herr Dr. Schaufuss in ähnlicher durchaus präciser Weise
seine neuen Gattungen charakterisiren würde, unter gleichzeitiger
Berücksichtigung des ganzen verwandten Formenkreises, wie ich es
gethan habe. Da Herr Dr. Schaufuss jedoch es vorzieht, seine
neuen Gattungen ohne jeden systematischen Zusammenhang und |
ohne die nöthigsten Vergleiche aufzustellen, so sind dieselben von
vorne herein Räthsel, die erst von ernsten Entomologen gelösst
und an ihren richtigen Platz gestellt werden müssen.
Auf pag. 280 und 281 setzt der Verfasser auseinander, dass er
in der Lage ist, 3 Gonatocerus-Arten zu unterscheiden, hievon
eine neue. Hiebei wird gerügt, dass ich seine erste Art: @. communis
zu (Bryaxis) basalis King gezogen habe, und beklagt sich, dass
ich ihn wieder einmal, wie schon so oft, Unrecht gethan habe,
wobei er noch bemerkt, dass für Behauptungen Beweise gefordert
werden. Das letztere ist ganz richtig. Dr. Schaufuss vergisst aber,
dass ich allen meinen Behauptungen auch die gewichtigten Gründe
beigefügt habe, und dass es Herrn Dr. Schaufuss auch noch nicht
in einem Falle gelungen ist, nachzuweisen, dass ich im Unrechte
bin. Sein so oftmaliger Hinweis Beweise zu liefern, sind nur ein
Manöver das entomologische Publicum zu täuschen, da mir bis
jetzt nichts übrig blieb Herrn Dr. Schaufuss zu beweisen; wohl
aber fehlt seinen zahlreichen Protesten das Wichtigste, wenn sie
überzeugen sollen, nämlich die nachweisende fachliche Erläuterung.
Indem ich aber seinerzeit den Gonatocerus communis mit basalis
King vereinigte, war ich ganz im Rechte und wenn Herr Dr. Sch.
heute trotzdem 3 Arten dieser Gattung unterscheidet, wobei er
geneigt ist, auch den eingezogenen communis als Art zu halten,
so ist er an meinem, übrigens ganz correcten Vorgange, wie ich
nicht nur behaupten, sondern nachweisen werde, selber Schuld.
Dr. Schaufuss beschrieb den Gonatocerus communis in den Schriften
318 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS'
der Soc. ent. Belg. 1880, p. 506; dabei sagt er, dass der Habitus
jenem von Sryaxis entspricht, dass aber die Form der Fühler
dieser Gattung die Stellung neben Ahexius anweisen, welche letztere
Angabe vollständig unrichtig ist. Die in der That ausserordentliche
Uebereinstimmung mit Pryaxis hätte aber einen gewissenhaften
Beschreiber bestimmen müssen unter den im gleichen Lande vor-
kommenden Pryaxis-Arten Rundschau zu halten, ob sich das Thier
nicht bereits als Bryaxis beschrieben vorfindet. Das hat aber der
Verfasser sicher nicht gethan, was aus Weiterem hervorgeht. Ich
selbst habe jedoch sogleich unter Gonatocerus eine Bryaxis mit
etwas abweichend gebauten Fühlern vermuthen müssen, was sich
in der That bestätigte. Es liess sich auf das Leichteste constatiren ,
dass die Bryaais basalis King mit Gonatocerus identisch ist und da
weiters Dr. Schaufuss seine Art für communis erklärt und diese
commune Art in allen Stücken mit der Bryaais basalis King über-
einstimmte, so war ich gewiss berechtigt, die Identität beider
anzunehmen. Diese Berechtigung hätte ich dann nicht gehabt,
wenn der Verfasser die Bryaxis basalis King gleich bei Beschreibung
seines Gonatocerus communis in Betracht gezogen hätte und Unter-
schiede zwischen beiden angegeben haben würde. Daraus folgt,
dass er an meiner einzig richtigen Schlussfolgerung selber Schuld
trägt, und dass es müssig ist, seine wissenschaftlichen Unterlassungs-
sünden durch unrichtige Anklagen, dass ich ihm Unrecht thue, zu
beschönigen. Unrecht geschah bloss unserer Wissenschaft durch
den Verfasser selbst, indem er theils schon gelösste, theils leicht
zu lösende, oben angeführten Thatsachen , sei es aus Bequemlichkeit,
sei es aus anderen Gründen, unbeachtet gelassen hat.
Wenn nun Dr. Schaufuss wirklich drei nahe stehende Gonatocerus-
Arten zu unterscheiden vermag und wenn selbst G. communis als
Art zu halten wäre, so wäre dies ein Ergebniss der durch mich
über diesen Gegenstand angeregten Discussion. Indess sind die
Ausführungen des Verfassers mit grösster Vorsicht aufzunehmen ,
weil sich ihnen offenbar das Bestreben kundgiebt den @. communis
gegen meine Ueberzeugung als Art zu halten.
Das geht aus der Angabe hervor, dass nach Dr. Schaufuss das
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 319
erste Fühlerglied des @. basalis in männlichen Geschlechte keine
scharfe Ecke besitzen soll, obgleich sie King bei seiner Art sogar
zeichnet. Und alles dies soll sein den Beschreibungen gemäss! Da
sich dabei Herr Dr. Schaufuss auf die Richtigkeit der Beschreibungen
beruft, so darf ich hier nicht unerwähnt lassen, dass nach der-
selben der Kopf des G. communis ganz anders sculptirt sein würde,
als er in seiner neuesten Arbeit angiebt, denn er sagt: « capite
magno, vertice profunde bifoveolato, fronte utrinque foveola maxima
notato». Der Scheitel hat mithin zwei tiefe Grübchen, die Stirn
hingegen jederseits ein grösseres. Nach seiner neuesten Arbeit,
hat aber der Scheitel gar kein Grübchen, sondern es befinden
sich zwei zwischen den Augen und nur zwei Punkte am Vorder-
kopfe! Weiters sagt Dr. Schaufuss in seiner Originalbeschreibung:
«thorace cordato, lateribus postice foveolato, foveis basi linea tenui
eonjunetis». King hingegen sagt, der Halsschild hat nur an den
Seiten je ein Grübchen, und zwar ganz so wie sie die Typen des
G. communis aufweisen; von der diese Grübchen verbindenden
Furche ist nirgends die Spur vorhanden. Und solche grobe Fehler
gestatten Herrn Dr. Schaufuss noch zu sagen, die Objecte sind
ganz den Beschreibungen gemiiss, oder wie Eingangs seines neuesten
Artikels: die Diagnosen beruhen auf werthvollen Einzelheiten!
Gerade aber dieser Hinweis auf die richtige Beschreibung des
G. communis (die aber in diesem Falle nicht richtig ist oder doch
mit einer späteren im Widerspruche steht) macht es sehr bedenk-
lich, den G. communis Schauf. als Art zu halten.
Schliesslich mache ich aufmerksam, dass der Name Gonatocerus
ein hinfälliger, weil bei den Insecten vergebener war, wesshalb
ich schon im Jahre 1882 dafür den Namen Briara eingeführt habe,
was aber Dr. Schaufuss consequent ignorirt.
Auf pag. 274 bis 274 corrigirt Herr Dr. Schaufuss meine Arbeiten
über das Genus Aplodea Reitt., indem er die Blanchard’schen
Arten anders deutet als ich es gethan habe, wozu, wie ich nach-
weisen werde, kein Grund vorliegt, und verstümmelt meine gewiss
gute Bestimmungstabelle dieser Arten, gegen welchen Vorgang
320 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
ich auf das nachdrücklichste protestiren muss, zumal sie durch
eine andere ersetzt wird, der ich jede Brauchbarkeit abspreche.
Herr Dr. Schaufuss beginnt in folgender Weise: |
«Fir die Arten der Gattung Aplodea giebt Herr Edm. Reitter
in der Deutsch. Ent. Zeitschr. 1885, I, p. 321
Bestimmungstabelle. Dieselbe ist in der Hauptsache ganz verfehlt.
322 (sep.) eine
«In seine erste Abtheilung stellt Herr Reitter die Arten, welche
in den verschiedenen Geschlechtern verschieden. gebildete Fühler
haben, in die zweite die Arten mit bei beiden Geschlechtern drei-
gliederiger Keule. Unter letzterer Abtheilung wird A. valdiviensis
Blanch. aufgeführt; das d von valdiviensis hat aber eine fünf-
gliederige Keule, ausser anderen Auszeichnungen an den Fühlern.
Ferner wird in der zweiten Abtheilung Aplodea castanea Blanch.
«einfarbig gelbroth, oder nur Kopf und Abdomen etwas dunkler »
genannt; Blanchard aber sagt in Gay’s Histoire naturelle «hell
kastanienbraun », mir scheinen beide Beschreibungen sich nicht zu
decken. Weiter unterscheidet Herr Reitter A. castanea von cosmoptera
einfach durch Vorhandensein eines Discoidalstreifens; in den Ori-
ginalbeschreibungen ist bei beiden Arten ganz speciell hervorgehoben ,
dass jede Flügeldecke nur einen Streifen hat.
«Herr Reitter mag sich nach Exemplaren gerichtet haben, die
ihm als richtig bestimmt eingegangen sein mögen, vielleicht auch
nach sogenannten «typischen», die Litteratur aber hat er jeden
Falles nicht beachtet. Hoffentlich hat er dies bei seinen andern
vielen Arbeiten gethan. »
Bevor ich zur Widerlegung dieser Anschuldigungen schreite,
muss ich gleich bemerken, dass ich es ganz unbegreiflich finde,
dass ein Coleopterologe, der ernst genommen sein will und der
bereits in einer Zeit descriptiv thätig war, als ich noch nicht
meine Lieblinge mit einem lateinischen Namen zu bezeichnen ver-
mochte, noch heute, nach so langjähriger Praxis, nicht im Stande
ist in einer wissenschaftlich sein sollenden Arbeit sich so viele
Blössen zu geben und damit zu zeigen, wie wir sich auf seine
Behauptungen verlassen können.
In obigen, von Herrn Dr. L. W. Schaufuss angeführten Sätzen ,
BESCHRFIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 321
die für den Leser ziemlich harmlos aussehen mögen, ist nicht nur
das Meiste aus Irrthum falsch, sondern weil absichtlich von Dr.
Schaufuss verdreht und sich passend zurechtgelegt, geradezu erlogen.
Hier die Beweise:
4. Ich stelle wohl A. valdiviensis Blanch.. in die zweite meiner
Gruppen mit in beiden Geschlechtern dreigliederiger Fühlerkeule ;
aber diese Art hat nicht eine fünfgliederige Keule im männlichen
Geschlechte wie Dr. Schaufuss sagt (Nachweis später). — 2. Wenn
Herr Dr. Schaufuss sich die Mühe genommen hätte meine Be-
schreibungen ordentlich nachzulesen, so müsste er gefunden haben ,
dass sich .die abweichende Färbungsangabe (Kopf und Abdomen
dunkler) nicht auf A. castanea Blanch., sondern auf A. Klsbethae
Reitt. bezieht. — 3. Ist es einfach eine Lüge, dass ich A. castanea
von cosmoptera durch Vorhandensein eines Discoidalstreifens unter-
scheide; ich habe tabellarisch va/diviensis und nicht castanea von
der mir unbekannten cosmoptera dadurch abgetrennt. — 4. Ich habe
nirgends gesagt, dass Blanchard von mehr als einem Flügeldecken-
streifen spricht. — 5. Ich habe mich weder nach eingesendeten ,
sogenannten richtig bestimmten Exemplaren, noch nach sogenannten
«typischen » Stücken gerichtet, sondern habe, viel früher als es Herr
Dr. Schaufuss je gethan hat !), gewissenhaft die Blanchard’schen
Beschreibungen im Originale bentitzt. Dass ich die letzteren « jeden-
Falles nicht beachtet» habe, ist eine ebenso unwahre als dreiste
Behauptung, angesichts des Umstandes, als die neuesten Deutungen
der Blanchard’schen Aplodea-Arten des Herrn Dr. Schaufuss in
allen Stücken mit den Blanchard’schen Beschreibungen in Wider-
spruche stehen, was ich nicht nur behaupte, sondern auch später,
was Dr. Schaufuss niemals thut, nachweisen werde.
Herr Dr. Schaufuss fährt dann weiter fort:
«Die Blanchard'schen chilenischen Arten sind bis heute in den
Sammlungen allermeistens falsch bestimmt, die meinigen früher
1) Herr Dr. Schaufuss bekennt auf pag. 272, dass er es versucht hat zu
einem kritischen Resultate über die Blanchard'schen Arten zu kommen, ohne
dass ihm die Blanchard’schen Beschreibungen vorgelegen sind! Und das geschieht,
nachdem er mir kurz vordem dieselbe, aber in diesem Falle unwahre Nachlässig-
keit zum Vorwurfe macht.
21
322 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
nicht ausgeschlossen !). Bereits vor zwanzig Jahren habe ich
einmal die Sammlungen von Riel, Reiche, Vic. de Bonvouloir, Dr.
Dohrn, ete., revidirt, um mir einen Begriff von den Blanchard’schen
Thieren zu machen, aber fast durchgehends fanden sich andere
Arten unter einem Namen und konnte ich zu keinen kritischen
Resultate gelangen ?). Erst später, nachdem ich durch die Güte
des Herrn Hans Simon in den Stand gesetzt war, den Originaltext
zu studiren, gelang es mir mein reichliches Material wissenschaft-
lich und sicher zu bestimmen *), woraus ich zur Ueberzeugung
gelangte, dass Herr Reitter Pselaphus castaneus Blanch. nicht er-
kannt hat und als Zlsbethae beschrieb , den cosmopterus Blanch.
aber für castaneus Blanch. nahm ?).»
Weiters berichtiget Herr Dr. Schaufuss, das die Fühler nicht
in gleicher Weise einander genähert sind; er findet Arten mit
genäherten, sehr wenig entfernt stehenden und mehr oder weniger
entfernt stehenden Fühlern. Ich habe indess die Fühlerstellung
in meiner Artentabelle nicht benützt, sie hätte für eine solche gar
keinen Werth, weil es ganz natürlich ist, dass bei den verschiedenen
Arten der Kopf wohl nach dem gleichen Typus gebaut, jedoch in
verschiedener Weise ausgebildet erscheint. Bei einigen Arten ist
der vordere Theil von den Augen bis zum Vorderrande parallel,
dieser Theil bald breiter, bald schmäler, bald ist derselbe von den
Augen nach vorn verengt, und da unterhalb dessen Vorderwinkel
die Fühler eingelenkt sind, so ergiebt sich im Abstande der Fühler
eine Differenz bei den einzelnen Arten nicht nur dieser Gattung,
sondern auch in anderen, deren Fühler im Allgemeinen als « ge-
nähert» bezeichnet werden. Die Gattung Aplodea gehört übrigens
1) Wie ich nachweisen werde, sind die seinigen es noch bis heute.
2) Wie wäre dies auch möglich gewesen , ohne die Blanchard’schen Beschrei-
bungen vor sich zu haben? Und weil Dr. Schaufuss ohne die Blanch. Beschrei-
bungen zum Ziele kommen wollte, so soll und muss ich dies gleichfalls gethan
haben „jeden Falles’’ ?
3) Wie „sicher und wissenschaftlich” diese Bestimmungen waren, werde
ich mir erlauben auf Grundlage des Blanchard’schen Originaltextes zu beleuchten.
4) Beides ist erlogen: A. castanea Blanch. ist ein einfarbiges, Æ/sbethae Rttr.
ein zweifarbiges, die cosmoptera Blanch. ein zweifarbiges, meine castanea hin-
gegend, entsprechend der Blanchard’schen Angabe, ein einfarbiges Thier.
BESCITREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 323
in die Gruppe der Tyriden, woselbst die Fühlereinlenkungsdifferenz
keine besondere Wichtigkeit hat. Denn alle mir bekannten Genera
dieser Gruppe haben mehr oder weniger genäherte Fühler. Die
Gattungen derselben, welche entfernt stehende Fühler besitzen
sollen: Zyropsis, Durbos und Morana, sind mir unbekannt und
gehören vielleicht gar nicht hieher, wie z. B. die letzte Gattung,
von der es bereits gewiss ist, dass sie zu den Batrisinen gehört.
Herr Dr. Schaufuss giebt nun nachfolgende Tabelle der Aplodea-
Arten seiner Sammlung:
Gross: Flügeldecken hinten jederseits mit
i grossen, gelben Längswisch . . . A. adumbrata Rttr.
» Halsschild vor der Basismitte mit kur- i
zem, rückstehenden Hörnchen !). gebbicollis Schf.
Fühler genähert: ?)
Kopf vorn jederseits beulig aufgetrieben ,
Fühler in beiden Geschlechtern ver-
schieden. (Hiezu die Bemerkung, dass
ich irrthümlicherweise das Gegentheil
STE Le) AE e aaa valdiviensis BI.
Halsschild jederseits und hinten tief ein-
HET AO ITS TAN PEN TEE ao . . villosa Schf.
Fühler von einander mehr oder weniger entfernt 5).
Kopf glatt, Flügeldecken glatt. (Augen
Bl ae ne an; rl cosmoptera Bl.
(= castanea Rttr.) 4).
1) Ist wahrscheinlich nur ein sexueller Character, was freilich Dr. Schaufuss
nicht zu beurtheilen vermag.
2) Ein Gegensatz zu den vorhergehenden grossen Arten fehlt. Sind die nach-
folgenden Arten so auffällig kleiner? Ap/. praeses ist aber nach Dr. Schaufuss
doch ein grosser Pselaphid!
3) Da die Weite der Fiihlereinlenkung bei den einzelnen Arten in verschiedener
Weise ausgeprägt erscheint, worauf doch Dr. Schaufuss selbst aufmerksam ge-
macht hatte, so ist dieser Satz vom vorigen schlecht abgegrenzt.
4) Ist falsch, wie ich schon vorhin (sub 4) angedeutet habe und was später
seine Erledigung finden wird.
verriet e
SUE LELE TZ III II ng
324 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
Flügeldecken fein punktirt (Augen gross) !) eastanea BI.
(= Elsbethae Ritr.) ?).
Kopf zwischen den Augen in der Mitte,
mit 2, Punkten! 3) . ettaro Schi,
Am Schlusse dieses voll Unrichtigkeiten und Verdrehungen
der wirklichen Thatsachen strotzenden Artikels bemerkt der Ver-
fasser noch:
« Apl. spinula ist nach meiner Ueberzeugung Pselaphus valdiviensis
Blanch. Ich unterlasse die Publication noch unbestimmter Arten, weil
ich nicht weiss, was Herr Reitter unter dp/. spinula 9 versteht. »
Die Apl. spinula kann aber ebensowenig mit va/diviensis Blanch.
zusammengehören, so wie man nicht den Batrisus formicarius
mit dem venustus als synonym verbinden kann. Wenn Herr Dr.
Schaufuss nicht weiss was ich unter Ap/. spinulag verstehe, so kommt
das daher, weil derselbe, wie auch noch aus seiner letzten, neuesten
Pselaphiden-Arbeit hervorgeht, überhaupt in den wenigsten Fällen
in der Lage ist das Geschlecht eines Pselaphiden zu erkennen und
anzugeben, obgleich ein sichtbarer Geschlechtsunterschied innerhalb
dieser Familie fast immer vorhanden ist und in häufigen Fällen in
so crasser Weise zum Ausdrucke gelangt, dass das eine Geschlecht
dem andern ganz unähnlich wird. Eine vollständige Beschreibung
muss demnach auf beide Geschlechter Rücksicht nehmen, und wenn
dies nicht möglich ist, hat man anzugeben, welches Geschlecht
einer Beschreibung zu Grunde gelegt wurde. In diesem letzteren
Falle ist die Kenrtniss der Species eine unvollkommene. Die Be-
schreibungen des Herrn Dr. Schaufuss sind aber weniger als un-
vollkommene , weil Geschlechtsangaben zum allergrössten Theile
fehlen und wo darüber wenige Worte gesagt werden, dies in
zweifelhafter Form geschieht, aus der hervorgeht, dass Herr Dr.
Schaufuss das Geschlecht seider Lieblinge nicht zu erkennen vermag.
1) Dieser Satz, welcher wohl dem vorigen unterzustellen kommt, wird ganz
unverständlich.
2) Unwahr (siehe sub 4).
3) Dieser Satz hängt ganz in der Luft; er steht weder mit dem vorigen,
noch mit einem nachfolgenden in einem ordentlichen Zusammenhang.
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 325
Ja noch mehr; es ist als sicher anzunehmen, dass in sehr häufigen
Fällen beide Geschlechter von ihm als verschiedene Arten beschrieben
erscheinen, wie es ja bei dem Umstande gar nicht anders erwartet
werden darf, als Herr Dr. Schaufuss sich, wie aus so Vielem
hervorgeht, noch nicht darüber klar geworden ist, was zur Species
und was zur sexuellen Unterscheidung gehört, und es ist sicher,
dass er einzig nur aus diesem Grunde sexuelle Unterschiede in
seinen Pselaphiden-Arbeiten verschweigt, welchen Angaben kein
anderer Schriftsteller über diese Familie aus dem Wege geht. Seine
obige Bemerkung über Aplodea spinula Rttr. 2 ist demzufolge ganz
erklärlich; - warum soll gerade Dr. Schaufuss das Geschlecht der
Apl. spinula erkennen wollen, wenn es demselben bei andern
Pselaphiden ganz gleichgültig ist und er lieber diese Mühe seinen
nacharbeitenden Collegen überlässt. Herr Dr. Schaufuss ist so
grössmüthig, wegen der fatalen Ap/. spinula 2 die Publicirung
weiterer unbestimmten Arten dieser Gattung zu unterlassen. Es wäre
lebhaft zu wünschen gewesen, dass derselbe die Publicirung seiner
grossen Pselaphiden-Arbeit verschoben hätte, bis es ihm möglich
gewesen wäre, bei jeder Art das Geschlecht derselben , respective
die Eigenthümlichkeiten der beiden Geschlechter anzugeben.
In der vorliegenden Arbeit beschreibt Herr Dr. Schaufuss etwa
416 neue Pselaphiden-Species. Bei etwa 7 Arten nur werden
einige auf das Geschlecht bezughabende Worte gesagt, worunter
aber meist solche, welche die Unsicherkeit des Herrn Dr. Schaufuss
bei Beurtheilung des Geschlechts documentiren; wie z. B. p. 277:
der Verfasser ist geneigt den beschriebenen Odontalgus vestitus ,
wegen seines dritten schwachen Keulengliedes (der Verfasser be-
schreibt es aber als sehr gross) für ein g anzusehen ; bei einigen
wird d oder 2 mit ? versehen. Diese wenigen Geschlechtsangaben
sind so ungenügend und unvollständig, dass man davon kaum
reden kann. Bei 95 Procent der beschriebenen Arten hat der
Verfasser das Geschlecht nicht erkannt 1), und das auch bei
1) Herr Dr. Schaufuss ist wohl einer der ältesten lebenden Entomologen,
welche über Pselaphiden geschrieben haben; trotzdem ist demselben noch unbe-
kannt, was viele Anfänger bereits wissen, dass sich das Geschlecht jedes Psela-
326 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
Gattungen wie Bryavis, wo sich die Geschlechter in allen Fällen
durch gewisse Eigenthümlichkeiten unterschieden. Bei Gonatocerus
tertius sagt der Verfasser: « Leider ist mein Exemplar nicht be-
sonders gul erhalten, und muss ich mir eine Untersuchung des
Hinterleibes vorbehalten, ebenso wie die Constatirung meiner Ver-
muthung, dass ich es mit einen Männchen zu thun habe». —
Ist es aber nicht sehr traurig um eine Wissenschaft bestellt, in
welcher Männer thätig sind, denen ein Exemplar eines Thieres
nicht genügt, an demselben die Beschaffenheit des Hinterleibes zu
constatiren ? Der Hinterleib wird doch an dem nicht besonders gut
erhaltenen Exemplare vorhanden gewesen sein? Aber Dr. Schaufuss
that das lieber nicht, weil er hätte die Momente aufzählen müssen ,
wesshalb sein Thier ein d ist, was ihm nicht leicht geworden
wäre, weil er darinn ungeübt ist. Und hierin liegt die Ursache,
wesshalb er sich die Untersuchung des Hinterleibes für die Zukunft
vorbehalten muss. Vielleicht findet sich auch vor dieser Frist ein
anderer Freund seiner Lieblinge, der ihn dieser heiklen Arbeit
überhebt.
Der Verfasser beschreibt auch unter den sehr vielen andern
neuen Arten drei neue Aplodea’s, ohne die geringste Geschlechts-
Angabe, obwohl er aus meinen Arbeiten wissen müsste, dass hier
die Geschlechts-Angabe unerlässlich ist.
Herr Dr. Schaufuss geht bei Beschreibung meiner Bestimmungs-
Tabelle der chilenischen Aplodea-Arten nicht nur von der Ansicht
aus, dass die A. castanea Reitt. (non Blanch.) = cosmoptera Blanch. ;
die Ælsbethae Reitt. = castanea Blanch. und die spinula Reitt.
phiden, auch solcher Arten, die scheinbar keine Differenzen in beiden Geschlechtern
aufweisen, leicht constatiren lässt. Die stark chitinischen Abdominalsegmente sind
bei diesen Thierchen wenig beweglich und haben in jedem Geschlechte ihr
Leibesende nach einem bestimmten Typus gebaut. Bei dem 2 ist die Unterseite
des Bauches in einer Flucht gleichmässig horizontal und die Abrundung mit der
Oberseite liegt etwas höher oben, bei dem ¢ ist die Abdominalspitze mehr oder
weniger deutlich nach unten gezogen, der Bauch erscheint auf der Unterseite,
im Profile gesehen, vor der Spitze bald mehr, bald minder ausgebuchtet. Der
männliche Genital-Haftapparat ist bei den Pselaphiden sehr ausgebildet, gross
und kräftig und bei seinem Vorgestrecktsein stets nach unten und vorne gerichtet,
was durch die Form der hornigen Analspitze bedingt wird.
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. aot
(3) = valdiviensis Blanch. ist, sondern er setzt gleich an Stelle
meiner Namen die von ihm substituirten in meine Tabelle, durch
welchen Vorgang die Textirung dieser Tabelle natürlich hinfällig
werden muss und nicht mehr stimmen kann. Dieses Zerrbild zeigt
er dann dem Leser, welches nicht mehr meine Arbeit ist, und
die daraus von Dr. Schaufuss abgeleiteten Gebrechen habe ich nicht
verschuldet, sondern sie sind von ihm fabricirt worden und jeder
Vorwurf, den er diesbezüglich an meine Adresse schickt, muss ich
an die seinige zurückgeleiten lassen. Selbst wenn meine Arten
wirklich zum Theile mit den Blanchard’schen zusammenfielen , was
aber nicht der Fall ist, so müsste Dr. Schaufuss, so wie jeder der
meine Tabelle benützt, sich vergegenwärtiget halten, welche Form
ich unter einem bestimmten Namen vor Augen hatte und bei diesem
billigen und übligen Vorgange würde weder er, noch sonst jemand
auf einen Widerspruch in meinen Angaben stossen. Das thut aber
Dr. Schaufuss nicht, sondern indem er meine Namen streicht und
andere an deren Stelle setzt, dieangeblich damit identisch
sein sollen, kritisirt er den nicht mehr damit im Einklange
befindlichen Text meiner Tabelle, — und darin liegt die von Dr.
Schaufuss begangene Fälschung derselben.
Ich komme nun zu den zwischen mir und Dr. Schaufuss differi-
renden Deutungen der Aplodea-Arten.
Blanchard beschrieb in Gay’s Hist. Nat., Vol. V, p. 560
drei Pselaphus-Arten aus Chile, welche in mein Genus Aplodea
gehören. Die Beschreibungen daselbst bestehen aus je circa 3
Zeilen Diagnosen und einer, aus wenigen Sätzen bestehenden ,
in spanischer Sprache gegebenen Specialbeschreibung. In letzterer
sind die Angaben der Diagnose wiederholt und nur sehr wenige,
die Diagnose wirklich ergänzende Daten sind zugefügt. Diese
Angaben, welche in der Diagnose nicht vorkommen, führe ich
mit der letzteren von sämmtlichen Blanchard’schen Arten hier
an, womit ich bezwecke, dass sich jeder unbefangene Leser selbst
ein Urtheil bilde, wie die Artendeutungen aussehen, welche uns
Herr Dr. Schaufuss zum Besten giebt und die er wissenschaftlich
sicher nennt.
328 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS'
Pselaphus castaneus Bl. « Totus testaceo-castaneus; capite
prothoraceque laevibus, antennis elongatis, pallidioribus ; elytris
subtilissime punctatis; femoribus castaneis , tibiis tarsisque fusco-
testaceis. — Long. vix À lin, »
Santiago. Beine von der Hauptfarbe des Kürpers; Tarsen
heller.
Pselaphus cosmopterus BI. « Breviter ovatus, obscure fuscus,
capite prothoraceque laevibus, antennis pallide rufis, elytris
rufo-rubris, mitidis, unistriatis, pedibus rufis. — Long.
3 lin.»
San-Carlos. — Körper kurz und oval, glänzend, Kopf glatt.
Fühler mässig lang. Flügeldecken heller roth, glatt. Beine
und Fühler roth.
Pselaphus valdiviensis Bl. « Ovatus, fuseus, antennis
testaceo-rufis, prothorace lato, lateribus foveolato, elytris pallide
rufis, pedibus concoloribus. — Long. 2 lin.»
Körper oval; Kopf mit zwei länglichen Eindrücken jederseits.
Die 3 letzten Glieder der Fühler bilden eine ovale Keule.
Flügeldecken glatt, convex, klar roth, an der Basis wenig
dunkler, dann «i provisto cada uno de una estria bastante
fuerte». Beine einfarbig roth.
Diese kleine Art stammt von Valdivia, ist ähnlich der
vorigen, aber sie ist etwas grösser, die Fühler « larges», und
ihr Corselet jederseits mit einem grossen Grübchen.
Ausser diesen Angaben wird überall wiederholt, dass die drei
letzten Glieder der Fühler eine abgesetzte Keule bilden, dann, dass
die Flügeldecken einen ganzen (Naht-)Streifen besitzen.
Aus diesen Angaben folgt , dass wir bei der Deutung der
Blanchard’schen Pse/aphus - (Aplodea-)Arten, fast nur an die allerdings
hier sehr wichtigen Färbungsunterschiede undan die Grössenangabe
angewiesen sind, da die weiteren Details nur sehr wenig enthalten,
was man bei ihrer Deutung mit verwerthen könnte. Die Erwähnung
des Nahtstreifens, die bei va/diviensis etwas anders angegeben wird,
ist wohl von keiner besonderen Wichtigkeit, da mir wenigstens
keine einzige Aplodea-Art bekannt ist, die ausser einem ganzen
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 329
Nahtstreifen nicht noch einen mehr oder minder verkiirzten Dorsal-
streifen !) aufweisen würde.
Nochmals möchte ich darauf aufmerksam machen, dass Blanchard
keine Art gekannt hat, die eine fiinfgliederige Fiihlerkeule, oder
eine solche im männlichen Geschlechte besitzen wiirde. Dagegen
liesse sich einwenden, dass vielleicht Blanchard nur Weibchen
vorgelegen sind und ich selbst habe diese Eventualitàt nicht ausser
Acht gelassen.
Dr. Schaufuss verbindet zuerst die Aplodea castanea Reitt. (non
Blanch.) mit cosmoptera Blanch. Meine castanea ist aber ein ein-
farbiges, hell gelbbraunes oder rostrothes Thier von 2 mm. Länge.
Die cosmoptera Blanch. hingegen ist ein schwarzbraunes Thier mit
hell rothen Flügeldecken und ist höchstens 1,1 mm. (4 lin.) lang,
die kleinste der Blanchard’schen Arten 2). — Wie ist es nun
möglich, nach der «sicheren, wissenschaftlichen » Bestimmung des
Herrn Dr. Schaufuss, zwei in der Färbung so total verschiedene
Thiere, wovon eines doppelt so gross ist als das andere, mit ein-
ander zu verbinden? Wo sind die Gründe zu dieser Zusammen-
ziehung , wo die Beweise, zu denen Herr Dr. Schaufuss bei
jeder Gelegenheit ostentativ auffordert, ohne dass er sie jemals
selbst für seine Behauptungen oder gegentheiligen Ansichten
erbracht hätte?
Die Aplodea castanea Blanch. stimmt aber mit meiner castanea
in allen Stticken überein und auch die Grosse trifft genau zu. Mir ist
unter allen chilenischen keine weitere bekannt, welche ausser dieser
Art für die castanea Blanch. genommen werden könnte, unter
1) Aplodea villosa Schauf. soll 4 Streifen auf jeder Flügeldecke besitzen,
hievon alle hinten verkiirzt. Auf der Abbildung ist jedoch ein ganzer Nahtstreif
und nur ein.abgekiirzter Dorsalstreif dargestellt, wie dies letztere, conform anderen
Arten, auch wohl sein dürfte. Bei À. gibbicollis Schauf. und praeses Schauf. hin-
gegen zeigt die Abbildung auf jeder Decke 3 hinten verkiirzte Streifen; der
Beschreibung nach soll aber, wie gewöhnlich, nur ein ganzer Nahtstreifen und
ein abgekiirzter Dorsalstreifen vorhanden sein. Welch eine Verwirrung muss
durch solche Nachlissigkeiten entstehen!
2) Mit demselben Rechte könnte Dr. Schaufuss die grosse hell gefärbte Bryazis
haematica mit der kleineren, dunklen, zweifarbigen Helferi als synonym erklären.
Die Unterschiedsverhälltnisse sind oben zum mindesten die gleichen.
330 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
welchen Umständen wohl der Beweis erbracht sein dürfte, dass
die Apl. castanea Bl. von mir ganz richtig gedeutet wurde, und
dass die Deutung, wie sie neuestes Schaufuss decretirt, absolut
unzulässig ist. Interessant ist es aber, dass auch Dr. Schaufuss
vor seiner wissenschaftlichen Prüfung des Originaltextes der
Blanchard’schen Beschreibungen nur diese Art für castanea ge-
halten hat, wahrscheinlich, weil es keine andere in Chile giebt, auf.
welche der Name castanea sonst passen würde. Ich besitze nämlich
diese Art in einigen Stücken von Herrn Hans Simon in Stuttgart ,
der sie von Dr. Schaufuss als castanea Bl. erhalten hat, wie aus
der Etiquette ersichtlich ist; die letztere trägt die Bezeichnung
« Type», mit Dr. Schaufuss als Geber. Die « Type» bezieht sich
offenbar auf eine Type von Dr. Schaufuss. Herr Dr. Schaufuss
hat also seine gute Bestimmung umgeworfen, um sie durch eine
ganz unmögliche zu substituiren, welche nicht geeignet erscheint ,
seiner Determinationsgabe besonderes Vertrauen einzuflössen.
Schon aus den obigen Auseinandersetzungen folgt, dass auch die
Apt. Elsbethae Reitt. nicht bezogen werden kann auf die obige
castanea Bl. Färbung und Grösse ist bereits oben angegeben. Die
Elsbethae ist gelbbraun (oder wie die Folge gezeigt hat, rostroth);
Kopf und Abdomen schwarzbraun oder schwarz. Sie hat demnach
eine solche ausgezeichnete Färbung, wie sie sich bei keiner anderen
bis jetzt bekannten Art wiederfindet. Weiters ist ihr Kopf und
Halsschild fein punktirt (bei castanca Bl. ausdrücklich glatt), und
die Grösse nur 1,5 mm., also beträchtlich kleiner als castanea Bl.
Eine Verschiedenheit zwischen Mfsbethae und castanea ist auch Dr.
Schaufuss nicht entgangen, denn er macht mir den Vorwurf, dass
sich die Färbungsangaben beider Arten nicht decken; gleichwohl
zieht er beide zusammen, ohne auch nur den Schatten einer reellen
Berechtigung dazu zu haben, ohne auch nur den geringsten Grund
anzuführen, was ihn veranlasst hat, an die Vereinigung beider
zu schreiten. Sollte seine Behauptung, dass es ihm gelang, sein
reiches Aplodea-Material « wissenschaftlich und sicher » zu bestimmen ,
in den Augen der Coleopterologen genügend sein, den Beweis
erbracht zu haben, dass diess wirklich geschehen ist? — Durch
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 331
vorstehende Daten glaube ich auch diese Synonymie richtig be-
leuchtet und auf ihren wissenschaftlichen Werth zurückgeführt
zu haben.
Die dritte Art, welche Dr. Schaufuss gedeutet hat, ist die dp/.
spinula Reitt. ¢, welche er zur valdiviensis Bl. gezogen wissen
will. Ueber das 2, ein und derselben, gleich grossen, gleich ge-
formten und gleich gefärbten Art, deren Mittelschenkel in beiden
Geschlechtern! mit einem Zahne bewaffnet sind, wie bei keiner
andern, weiss derselbe noch nichts zu sagen. Die Apl. spiwula ist
die einzige der eingezogenen Arten, welche wenigstens in einem
Punkte, nämlich in der Färbung übereinstimmt mit der Art, mit
der er sie verbindet. Dass aber diese Vereinigung auf das Bestimmteste
unzulässig ist, geht aus nachfolgendem hervor: Die Ap/. valdiviensis
Bl. ist, wie der Autor ausdrücklich sagt, eine kleine Art, die nur
etwas grösser ist, als die 3 lin. messende cosmoptera; ihre Grösse
wird mit 2 lin. angegeben, mithin circa 1.6—1.7 mm. Ihre Flügel-
decken sind punktirt, die Fühlerkeule wird oval bezeichnet. dp/.
spinula Reitt. hingegen gehört zu den grossen Arten, sie ist viel
grösser als praeses Schauf. und die grösste Blanchard’sche Art
castanea; Kopf und Halsschild sind fein punktirt, die Fühlerkeule
ist wenigstens bei den häufigeren & neben sonstigen Auszeich-
nungen an denselben fünfgliederig (dort dreigliederig beim d und 9);
die dreigliederige Fühlerkeule des 9 ist nicht oval, endlich haben
die Mittelschenkel in der Mitte bei beiden Geschlechtern einen
Dorn, der so gross ist, dass ihn weder Blanchard noch Dr. Schaufuss
an den langen Beinen übersehen könnte. Aus dem Gesagten folgt
also, dass die doppelt grössere, mit anders gestalteten Beinen und
Fühlern ausgestatteten A. spinula Reitt. nicht identisch sein kann
mit der kleinen, ganz anders geformten A. valdiviensis BI. Herr
Dr. Schaufuss beliebe doch eingehende Betrachtungen zwischen der
Beschreibung der dp/. valdiviensis Bl. und seiner Ap/. praeses vor-
zunehmen, er wird finden, dass die Zusammenziehung seiner Art
mit der valdwiensis auf geringere Schwierigkeiten stossen wird,
und wenn er anstandslos die noch grössere spinula zu valdiviensis ,
wenn auch aussichtslos, zusammen zu ziehen versuchte, so wird
332 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
er nun wohl seine kleinere, auf die Färbungs- und Grössen-
angabe !) passende praeses, wenn auch schweren Herzens, mit
der valdiviensis verbinden müssen
Hiemit habe ich nachgewiesen, dass alle Deutungen des Herrn
Dr. Schaufuss, welche sich auf die Blanchard’schen Aplodeen be-
ziehen, nicht nur unrichtige, sondern geradezu ganz unmögliche
sind, womit ich das Capitel über Aplodea schliesse.
BEMERKUNGEN ZUM ZWEITEN THEILE.
Auf p. 93 gestattet sich Dr. Schaufuss einen neuen heftigen
Ausfall gegen mich zu machen, indem er von der Gattung Pyzi-
dicerus Motsch. schreibt :
«Herr Edm. Reitter in seinem Versuche ?) die Pselaphiden-
gattungen tabellarisch festzustellen, was er als natürliches System
betrachtet *), stellt obige Gattung zu den Euplectinen, deren
1) Wenn nämlich seine Grössenangabe (12 mm.) richtig und auf der Zeichnung
(2 mm.) falsch ist. Ich vermuthe das letztere, weil die ganze Beschreibung nicht
im Einklange steht mit der schematischen und ungenauen Figur. Dies gilt übrigens
auch von den andern Bildchen.
2) Meine systematische Eintheilung der Pselaphiden habe ich einen „ Versuch”
bezeichnet, weil sich voraussichtlich in kurzer Zeit sehr Vieles darin ändern
musste. Ich hatte dabei mit zwei Schwierigkeiten zu kämpfen; nämlich, dass
eine beträchtliche Anzahl Motschulsky’scher Gattungen unterzubringen, oder
wenigstens zu entscheiden war, ob sie überhaupt Aufnahme finden dürfen, die
in den allermeisten Fällen in ganz ungenügender Weise in die Wissenschaft ein-
geführt wurden,"und dass ein grosser Theil der Schaufuss’schen Gattungen, deren
zahlreiche Irrthümer ich wohl erkannte, aber da sie mir nicht bekannt waren
und der Autor meiner Bitte, die Typen kennen zu lernen, nicht entsprach, in der
verfehlten Position erscheinen mussten, die sich aus den Schaufuss’chen Anfüh-
rungen ergab. Herrn Schaufuss muss ich demnach das Hauptverdienst zusprechen,
dass meine Arbeit eine provisorische, ein , Versuch” bleiben musste.
3) Ich hoffe allerdings ein , System” durch meine Arbeit angebahnt zu haben,
trotz den vergeblichen Bemühungen sie ins Lächerliche zu ziehen. Ich habe in
meiner Arbeit das System von Aube ausgebaut, das mir ganz geeignet erschien,
die Basis zu einem natürlichen System zu bilden. Das von mir gebrachte System
ist also das Aubé’sche und nicht mein eigenes, das nicht mehr nothwendig war,
da ja durch dieses der richtige Weg vorgezeichnet erschien, auf dem weiter ge-
arbeitet werden musste. Weder Aubé noch ich haben aber die Natürlichkeit dieses
Systems so oft betont, als Herr Dr. Schaufuss sein eigenes als natürliches System
bezeichnete, trotzdem dieses auch Staphyliniden einschloss, welche allerdings
derselbe nicht als Staphyliniden erkannte, und trotzdem darin die unmöglichsten
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 333
Fühler von einander abgerückt (eingefügt) sind. Dazu bemerkt
Herr Reitter « dass diese Gattung als beschrieben betrachtet‘
werden könne, obgleich die Angaben über Klauen, Frontalhöcker
etc. fehlen».
« Diese Verdächtigungen drucken haben zu lassen, ist von Herrn
Reitter sehr Unrecht. Wenn auch Herr v. Motschulsky von seinem
einzigen Exemplare die Klauen nicht beschreiben konnte, so hat
er doch im Uebrigen eine so genaue Beschreibung, auch der Frontal-
höcker, gegeben, dass es wünschenswerth wäre, Herr Reitter lernte
von älteren Autoren und unterliess endlich, Alles zu verunglimpfen ,
was ihm nicht gleich mundgerecht gemacht ward. Wer weiss, ob
Herr Reitter nicht Pyxidicerus nochmals als Reitter’sche Gattung
beschrieb. »
Ich habe hiezu zu bemerken, dass ich nicht nur die Gattung
Pyxidicerus Motsch. anerkannt habe, sondern auch noch eine weitere
Anzahl Motschulsky’scher Gattungen, die Herr Schaufuss durchaus
nicht gelten lassen will (Cantoderus, Goniacerus etc.), womit ich
gewiss keine Animositàt gegen Motschulsky bekunde und was mit
den Anklagen des Herrn Dr. Schaufuss gewiss nicht in Einklang
zu bringen ist.
Dr. Schaufuss findet es ganz in der Ordnung, dass Motschulsky
bei Pyxidicerus über die Klauen keine Angabe macht, angeblich
weil er sie nach einem einzigen Exemplare nicht beschreiben konnte.
Das ist aber eine neue Verdrehung bekannter Thatsachen, denn
Motschulsky hat die Klauen bei seinen Pselaphidenarbeiten regel-
mässig ignorirt , demnach auch bei Pyxidicerus und Herr Dr. Schaufuss
Positionen vorkommen. Gerade so wie in der vorliegenden Pselaphiden-Arbeit
die Reihenfolge der beschriebenen Arten sich dadurch auszeichnet, dass stets
das Verwandte durch ganz fremdartige Formen unterbrochen erscheint, gleich wie
ein durchgemischtes Kartenspiel, in ganz ähnlicher Weise präsentirte sich sein
natürliches System. Was aber meine systematische Eintheilung der Pselaphiden
anbelangt, so sagt darüber Raffray, der gewiss auch Dr. Schaufuss maasgebend
sein dürfte: sie „ist eine der bemerkenswerthesten Arbeiten, welche durch spätere
Entdeckungen ohne Zweifel zu einer Umarbeitung und vielleicht auf eine neue
Basis gedrängt wird, welche jedoch unumgänglich nothwendig geworden ist,
um diese interessante Familie dem Chaos zu entreissen, ein Dienst, welchen als
Erster Herr Reitter der Wissenschaft erwiesen hat, die ihm dafür dankbar ist.”
(Rev. d'Entom. 1887, p. 42).
334 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
ist den Beweis schuldig geblieben, dass Motschulsky diese Gattung
nur nach einem einzigen Exemplare beschrieb. Indem aber Dr.
Schaufuss die Nachlässigkeit Motschulsky’s zu vertheidigen sucht,
verurtheilt er sich selbst, da er ein einziges Exemplar, das ja
sechs Füsse, mithin sechs Paar Klauen besitzt, als nicht genügend
bezeichnet, die Form einer beliebigen dieser sechs Klauen angeben
zu können! Das ist der Mantel, mit dem auch Dr. Schaufuss immer
und immer wieder seine entomologischen Schwächen zu decken
sucht; das eine einzige Exemplar muss stets herhalten, wenn er
Angaben nicht machen kann, die absolut nothwendig wären; ein
Exemplar ist demselben noch nicht einmal genügend, die Form
des Hinterleibes zu beschreiben !
Wenn Motschulsky und Dr. Schaufuss nicht in der Lage waren
und sind, nach einem Exemplare die nothwendigsten Angaben zu
machen, so hatte einfach die Beschreibung nach einem einzelnen
Exemplare zu unterbleiben.
Es ist ferner unwahr, dass Motschulsky eine so genaue Be-
schreibung seiner mir bis dato unbekannten Gattung Pyxidicerus,
und der Frontalhöcker gab, dass ich hätte daraus entnehmen
müssen, ob die Fühler einander genähert oder abgerückt seien.
Nach seiner Figur musste ich das letzte annehmen. Motschulsky
beschreibt den Kopf nachfolgend: Fühler eingefügt über der Stirn,
Scheitel gerade erhöht, plötzlich abgestutzt nach vorn, welcher
Umstand eine breite Excavation verursacht, dann mit fünf Tuber-
keln über der Vorderparthie des Kopfes. — Wahrscheinlich ist die
Position der Höcker und Gruben so, dass die Fühlereinlenkung
und die Frontalhöcker (die entgegen der Behauptung des Herrn
Dr. Schaufuss, nicht einmal erwähnt werden, da die fünf Tuberkeln ,
von denen Motschulsky spricht, doch nicht die Frontalhöcker sein
können) genähert sind. Das sind aber Umstände, welche Dr.
Schaufuss nicht aus der Beschreibung Motschulsky’s, sondern von
den ihm vorliegenden Pyxidicerus-Arten entnimmt, und mithin
habe ich auch nicht Motschulsky Unrecht gethan, sondern Dr.
Schaufuss hat mit gemachter Absicht meine Angaben verdächtiget
und dabei nichts widerlegt, wie er es eben gewöhnt ist.
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 335
Herr Dr. Schaufuss beschreibt 7 neue Pyxidicerus-Arten in seinem
letzten grossen Pselaphiden-Artikel. Man sollte doch glauben, dass
dieser Autor diese Gelegenheit benützen wird, die fehlende, durchaus
wichtige Angabe über die Klauen, welche Motschulsky nicht gemacht
hat, zu erginzen; man sollte doch glauben, dass dies bei einer
dieser Arten doch zu constatiren möglich gewesen sein dürfte. Aber
darin irren wir vollständig. Herr Schaufuss benützet lieber diese
Gelegenheit, mir einige moralische Fusstritte zu geben, als Entgelt
dafür, dass ich es wagte, hie und da eine von ihm abweichende
Meinung zu äussern.
Herr Dr. Schaufuss wünscht, ich möchte von älteren Autoren
lernen, wobei er offenbar sich selbst meinen muss, da ich alle
älteren Autoren, welche über Pselaphiden geschrieben haben, mit
grossem Vergnügen studirte und heute noch das alte Aubé sche
System hochhalte. Von Herrn Dr. Schaufuss bleibt mir aber
wenig zu lernen übrig; es wäre traurig, wenn ich mich mit
ihm auf demselben Niveau entomologischer Thätigkeit bewegen
würde.
Herr Dr. Schaufuss frägt endlich: « wer weiss ob Herr Reitter
nicht Pyxidicerus nochmals als Reitter’sche Gattung beschrieb ».
Eigentlich sollte dies der Autor wissen, wenn er das Feld beherschen
will, auf dem er seine Weisheit baut. Da dies aber, der Frage
nach zu urtheilen, nicht der Fall zu sein scheint, so will ich
demselben gestehen, damit er wieder ruhig schlafen kann, dass
keine Reitter’sche Gattung mit Pyxidicerus identisch ist, was wohl
keines Nachweises erst bedürfen wird.
Pag. 401 bemerkt der Verfasser. bei Gamba brevipennis:
«Von Gamba Argus Reitt. verschieden durch Kürze und Breite,
sowie durch schmale Hinterleibsringe und dadurch, dass Gamba
Argus Reitt. gar keine Gamba, sondern eine Duciola Reitt., also
richtiger ein Jubus Schauf. ist.»
Diese ganze Tirade ist nichts als eine Verdàchtigung, die weder
Sinn noch Berechtigung hat, weil sie eben unwahr ist, denn ich
habe nirgends eine Gamba Argus beschrieben. Sie ist nichts als
336 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
ein neuer Beweis, wie leichtfertig Herr Dr. Schaufuss mit Behaup-
tungen herumwirft, die der Gegensatz zur Wahrheit sind; sie
beweiset aber auch, dass der Autor nicht nur meine wirklichen
vorhandenen Arbeiten zu verdächtigen und schlecht zu machen
sucht, sondern dass er in seiner lebhaften Fantasie auch schon
über meine noch nicht existirenden Arbeiten herfällt, um ausgiebig
Raum zu finden, seiner Galle Luft zu schaffen.
Pag. 102 sagt der Autor, dass meine ausgesprochene Vermuthung
(Syst. Hinth. d. Psel., p. 211), dass bei Gamba Schauf. anstatt
der angeführten 14 Klauen, zwei gleiche vorhanden sein dürften,
möglicherweise von Herrn Consul Raffray herrühre. Das ist, wie
fast alle Correcturen und Vermuthungen des Herrn Dr. Schaufuss ,
unrichtig. Meine Arbeit erschien im Jahre 1882, die von Dr.
Schaufuss citirte Bestätigung meiner Vermuthung durch Raffray
1883. Hiebei sei noch bemerkt, dass mir über diesen Gegenstand
niemals, weder mündlich noch schriftlich, eine Aeusserung von
Herrn Raffray zugekommen ist.
Die Differenz in den Angaben über die Form der Klauen bei
Jubus ist wahrscheinlich darauf zurückzuführen, dass die eine
der Klauen meistens viel dünner und meist auch ein klein wenig
kürzer ist, als die andere, ohne aber in der Verkürzung dieser
einen Klaue jener gleichzukommen , wie sie bei Bafrisus und
Trichonyx vorkommt. Ueber diesen Gegenstand sind weitere Unter-
suchungen nothwendig, deren ich mich demnächst zu unterziehen
gedenke.
Pag. 116 frägt Herr Dr. Schaufuss, warum ich mehrfach versucht
habe, die Bryawis mamilla Schaut., Baumeisteri Schauf. und cordata
Schauf. mit rufa Schmidt zusammen zu ziehen. — Diese Frage habe
ich indess schon bei der Zusammenziehung beantwortet, und Herr
Dr. Schaufuss hat bereits über diesen Gegenstand mit mir polemisirt ,
ohne aber nur einen ernsten Versuch gemacht zu haben, den
Nachweis zu liefern, dass ich damit in Unrechte bin. Aus den
Pselaphiden Siams von Dr. Schaufuss geht deutlich hervor, dass
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 337
er die Br. rufa Schmidt weder gekannt noch berücksichtiget hat.
Die Br. cordata Schauf. ist ohne jede Frage mit ihr identisch.
Die Br. mamilla Schauf. ist aber sicher das 9 der Baumeister: à,
was nicht zu verwundern ist, zumal sie ja auch auf rein sexuelle
Charactere aufgestellt erscheint, und Herr Dr. Schaufuss ja bekannt-
lich nicht weiss, was zum & oder g einer Bryaxis gehört. Mein
von Dr. Schaufuss stammendes Stück der Br. Baumeisteri ist aber
von rufa Schmidt ebenfalls nicht verschieden, So steht die Frage
bis heute. Es ist aber nicht ausgeschlossen, dass die Br. Daumeisteri
Schauf. (mamilla Schauf.) sich von rufa Schmidt irgendwie unter-
scheidet und dass die von Herrn Dr. Schaufuss an Herrn Simon
als Baumeisteri abgegebenen und an mich übergegangenen Stücke
falsch bestimmt waren und sind; — allein Dr. Schaufuss muss
sich bequemen, die Unterschiede dieser Arten auf wissenschaftliche
Weise zu begriinden. Diese Begriindung muss aber anders sein,
als es oben durch den blossen Hinweis geschieht, dass aus seinen
Beschreibungen hervorgeht, dass Dryaris mamilla und Baumeisteri
in mein Subgenus Dryazis; cordata und rufa hingegen in mein
Subgenus Leichenbachia gehört, wodurch doch absolut nichts be-
wiesen erscheint. Aber auch diese Angaben entsprechen nicht der
Wirklichkeit, denn ich habe kein Subgenus Sryavis und Reichen-
bachia geschaffen; das geschah schon durch den alten Leach und
meine Abgrenzung dieser Gruppen deckt sich vollkommen mit der
Leach’schen, wesshalb von meinen Subgenera zu sprechen Herr
Dr. Schaufuss nicht berechtiget ist. Weiters ist es unrichtig, dass
die Br. mamilla und Baumeisteri in das Subgeuus Bryaxis gehört,
weil Vertreter dieser Abtheilung in Ostindien überhaupt nicht vor-
kommen.
Wenn Herr Dr. Schaufuss an gleichem Orte sagt, dass ich den
Beweis meiner Ansicht über die Zusammengehörigkeit der be-
sprochenen Bryazis-Arten zu erbringen schuldig geblieben, so ist
dies ebenfalls unrichtig, denn ich habe auf Grund von, nach Dr.
Schaufuss selbst bestimmten Exemplaren meine Aussagen gemacht
und dabei aber auch Schmidt-Goebels Beschreibungen berücksich-
tiget, was allerdings durch Dr. Schaufuss nicht geschehen ist.
22
338 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’
Pag. 118 bringt Dr. Schaufuss eine Tabelle der stidamerikanischen
Arten der Gattung Bryaxis. Ich habe bisher nicht gewusst, dass
auch Mexico, Yucatan, Cuba etc., zu Südamerika gezählt wird.
Die Decarthron-Arten nennt er einfach Pryawis; in der soge-
nannten Tabelle fehlt Decarthron bipunctatum Reitt. (Columb.) und
externedens Reitt. (Brasil). In der Tabelle der eigentlichen Bryaxis-
Arten fehlt wiederum Br. bielavata Reitt. (Golumb.) und Stussineri
Reitt. (Brasil).
Pag. 140. In der Tabelle der central- und südamerikanischen
Batrisus-Arten fehlen fast alle meine zahlreichen Arten aus diesen
Ländern, weil Dr. Schaufuss die gespornten oder gezahnten Arten
ausschliest. Da nun fast alle Arten dieser Convenienzen die Hinter-
schienenspitze bald deutlich, bald schwach, aber immer noch
nachweisbar gespornt haben, so hat er meine sorgfältig beschriebenen
Arten (bei denen ich natürlich auch diesen Sporn nicht übersah)
hinaus bugsiert, womit man meinen muss, dass sie in eine
andere Section gehören, als die Schaufuss’schen. Das ist aber
keineswegs der Fall; es ist dies ein Manöver, es zu ermöglichen ,
sich nur mit den eigenen Kindern befassen zu müssen; denn
der oft sehr kleine Sporn der Hinterschienen fehlt auch seinen
Arten nicht.
Pag. 141 und gleichzeitig 146 versucht Herr Dr. Schaufuss,
meinen Batrisus Luzerae zu trifoveolatus Schauf. und den tripunctatus
Reitt. mit planifrons Schauf., der bei Dr. Schaufuss eine Varietät
des vorigen sein soll, zu vereinigen, indem er zufügt, dass er
nicht wüsste, wie eine Sonderung möglich wäre. Ich könnte an
dieser Stelle sagen, dass eben Dr. Schaufuss wohl Manches nicht
weiss, was er eigentlich wissen sollte und könnte; seine Vereinigung
einfach negiren und wie er es stets thut, von ihm die Beweise
fordern, denn dass er Etwas nicht weiss, ist ja noch immer kein
Beweis! Ich ziehe es aber vor, meinen eingeschlagenen Weg
fortzusetzen und will ihm sagen, warum diese Synonymie unzu-
lässig wäre,
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 339
Batrisus trifoveolatus Schauf. hat einen « Thorace cordato, basi
punctis-, lineaque utrinque foveolata, impressis»; es ist mithin
ein Syrbatus, dessen Kopf nach Schaufuss punktirt ist und dessen
Schultern nicht vorstehen.
Batrisus Luzerae und tripunctatus Reitt. haben keine Längs-
linien an den Seiten des Halsschildes, sind demnach Arthmius-
Arten, ihre Stirn ist nicht punktirt und die Schultern treten
beulenförmig vor.
Das sind doch positive Unterschiede. Wie sich Batrisus Luzerae
von Zripunetatus unterscheidet, habe ich in den Verh. d. zool. bot.
Ges. Wien, 1882, p. 378 und Deutsch. Ent. Zeitsch. 1882, p. 137
und 138, angegeben.
Pag. 142 verbindet Dr. Schaufuss meine Xybaris spiniceps mit
Batrisus (Bryaxis bei Westwood) auritulus Westw., weil diess,
nach Schaufuss, aus den Beschreibungen und Abbildungen ersicht-
lich ist. Das Thier hätte in Folge Xybaris auritula Westw. zu
heissen.
Man möchte in diesen wenigen Sätzen gar nicht vermuthen,
wie viel Unsinn darin enthalten, und es ist im Interesse der
Wissenschaft zu beklagen, dass Dr. Schaufuss, anstatt ihr durch
ordentliche Studien zu nützen, durch seine leichtsinnige Oberflàch-
lichkeit ilfr schadet und sie misskreditirt. Batrisus auritulus Westw.
ist ein Thier von bedeutender Grösse, nämlich 23 mm. Länge,
kastanienbraun, der Scheitel ist rugos; der Halsschild hat an den
Seiten eine feine Längslinie (die Seitenfurche der Syrbatus-Arten),
und vor dem Hinterrande befindet sich eine Querfurche; Beine
schlank und einfach, die Tarsen mit zwei ungleichen Klauen,
hievon die grössere vor der Spitze zahnförmig eingeschnitten.
Xybaris spiniceps Reitt. ist hingegen einer der kleinsten Psela-
phiden von nur 4 mm. Länge, hell rothgelb, der Kopf sowie der
Körper überhaupt glatt, der Halsschild nicht wie bei Batrisus,
sondern wie bei Bryazis, an den Seiten mit einem Grübchen
(welches jenem der Bryaais entspricht), vor der Basis ohne Quer-
furche und ohne sonstige Sculptur, Vorderschienen dünn, hinter
340 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS?
der Mitte ausgerandet, an der Spitze gebogen, die mittleren vor
der Spitze innen stumpf gezahnt, die hintersten in der Mitte ge-
bogen, die Tarsen nur mit einer einfachen Klaue.
In beiden Fällen ist auf Männchen Rücksicht genommen und
dieser Auszug aus den vorhandenen Beschreibungen verfasst. Daraus
folgt also, was wir lange schon gewusst haben, dass das West-
wood’sche Thier ein Batriside und meines ein Bryaxide ist und
dass die zufällige Verbreiterung der Schläfen, welche beide besitzen ,
die aber bei beiden in verschiedener Weise zum Ausdrucke gelangt,
für Herrn Dr. Schaufuss hinreichend gewesen ist, beide Thiere,
welche ebenso auseinander stehen, wie etwa ein Aphodius und
Rhizotrogus, als ein und dasselbe Thier zu verbinden und damit
einen wissenschaftlich monströsen Unsinn zu Tage zu fördern. Wie
gross derselbe ist, wird der Verfasser am leichtesten zu ermessen
im Stande sein, wenn ich ihm die Mittheilung mache, dass seine
neue Gattung Cylindrembolus mit Xybaris Reitt. identisch ist, die
wohl sicher wenig Aehnlichkeit mit einem grossen Batrisus hat,
der eben der B. auritulus ist und wohl bleiben wird.
Pag. 145 bemängelt der Verfasser die Unterschiede der Batrisus-
Subgenera. Ich glaube nicht, dass er bessere an deren Stelle setzen
könnte. Er soll es doch thun, wenn er es im Stande ist. Wir
werden ihm gewiss dankbar sein, wenn seine Resultate bessere
sein sollten.
Pag. 148 sagt Dr. Schaufuss, Patribraxis Reitt. ist nach mir
eine Untergattung und fügt hinzu die Frage: Aber wovon? Wo
hört nach Reitter der Begriff « Gattung» auf und wo fängt er an?
Bevor ich Ihnen, Herr Doctor, diese Fragen beantworte, wozu
ich mit Vergnügen bereit bin, wollen Sie mir früher sagen, wo
und wann ich die Gattung Patribraxis als Untergattung erklärt
habe. Im anderen Falle müsste ich diese Lüge zu den andern legen ,
die ich Ihnen nachgewiesen habe.
Pag. 151. Herr Dr. Schaufuss sträubt sich gegen meine Namens-
BESCHREIBUNG NEUER PSELAPHIDEN. 341
änderung der Gattung Zethus Schauf., wegen Zethus Fabr. bei
den Hymenopteren und Zethus Pender bei den Crustaceen, in
Zethopsus, und führt Harolds Ansicht ins Feld, dass Namencollisionen
nur im eigenen coleopterologischen Theile zu beseitigen sind. Be-
kanntlich wurde aber in dieser Hinsicht Harolds Ansicht von
Niemandem acceptirt, und Herr Dr. Schaufuss mag immerhin auf
demselben Standpunkte stehen. Das wird aber nicht genügen, dem
verfallenen Namen, sowie anderen, aufzuhelfen. Für die Gattung
Tetracis Sharp habe ich ebenfalls, weil bei den Lepidopteren prä-
occupirt, den Namen Desimia eingeführt, und Raffray beschrieb
seine Arten’ nicht als Zefracis, sondern Desimia, ebenso der Autor
der eingezogenen Gattung Tetracis selbst, Sharp, als Desimia (Biol.
Centr. Amer. 1887, Vol. II, Pt. 1, p. 2). Und endlich beschreibt
Raffray (Zev. d’Ent. 1887, p. 50—53) verschiedene Zethopsus-
Arten und nicht Zethus! Da nützt eben kein besonderer Standpunkt
und auch kein Strampeln.
Und nun bin ich endlich mit meinen Entgegnungen so ziemlich am
Ende. Ich habe mit Absicht keine Stelle der letzten Schautuss’schen
Arbeit übergangen, in welcher Angriffe gegen mich oder meine
Arbeiten vorkommen, und glaube sie auch durchwegs in das richtige
Licht gestellt zu haben. Ueber die Vorzüge dieser Arbeit und
über die Wahrheitshebe des Autors können sich nun auch die
Leser dieser Zeitschrift die nöthigen Schlüsse ziehen.
Ueber die Arbeit selbst, insoweit ich darinn nicht angegriffen
werde, will ich mich zu sprechen enthalten, um nicht die Güte
der Redaction zu misbrauchen. Nur Nachfolgendes halte ich mich
verpflichtet, nicht zu verschweigen. Auffällig ist nämlich die systemlose
Aneinanderfolge der von Dr. Schaufuss beschriebenen Arten. Dadurch
wird die Deutung der neu beschriebenen Gattungen ausserordent-
lich erschwert, um so mehr, als bei keiner erwähnt wird, in welche
Gruppe sie gehört; ja sie werden in der Regel nicht einmal von
den ihnen nächstverwandten Gattungen unterschieden. Diese Arbeit,
sowie die meisten Pselaphiden-Arbeiten dieses Autors, wird erst
|
342 BEMERKUNGEN ZU DR. SCHAUFUSS’ ETO,
des Studiums anderer Autoren bediirfen, um die Novitàten dort
hinzustellen, wohin sie gehören, und aus den fragmentarischen
Artbeschreibungen das zu machen, was sie sein sollen, nämlich ein
Ganzes, bestehend aus der Berücksichtigung des männlichen und
weiblichen Geschlechtes. Jeder andere Entomologe würde auch auf
beigegebenen Tafeln nicht bekannte Gattungsvertreter, sondern die
Typen der neuen Gattungen abgebildet haben, was zum Verständ-
nisse der neuen Genera sehr wesentlich beigetragen haben wiirde.
Wenn auch die Figuren sehr wenig im Einklange stehen mit dem
Texte der diesbezüglichen Beschreibungen, so hätten sie doch von
viel grösserem Nutzen sein können, wenn Dr. Schaufuss seine
neuen Gattungsvertreter hätte abbilden lassen. Indess wir sind es
gewohnt, von Dr. Schaufuss stets das zu erhalten, was wir selten
brauchen können.
Ree GES ER.
COLEOPTERA.
Acumaldus Reitt. 150.
Aegognathus Leuthneri v.d.Poll. cııı.
Aglenus brunneus Gyll. cv.
Agrilus olivicolor Kiesw. xxx.
Amara patricia Dfts. xxx.
Ametrocephala mira Pasc. CHI.
Apion opeticum Bach. xxx.
Aplodea adumbrata Reitt. 323.
= castanea Blanch. 320, 324.
5 cosmoptera Blanch. 320, 323.
Elsbethae Reitt. 321, 324.
; gibbicollis Schauf. 323.
È praeses Schauf. 324.
È spinula Reitt. 324.
”
n
valdiviensis Blanch. 320, 323.
villosa Schauf. 323.
Apoderus Coryli L. 309.
Arctophysis Reitt. 101.
Artmius bicolor Reitt. 142, 147.
n Luzerae Reitt. 146.
5 tripunctatus Reitt. 146.
Aspidiphorus orbiculatus Gyll. xxx.
Attelabus atricornis. 310.
5 curculionoides L. 309.
Balaninus nucum L. xxx.
Baptolinus affinis Payk. xxx.
Batribraxis Reitt. 316, 340.
à curtula Reitt. 148.
= fortis Reitt. 148.
e inflexa Schauf. 147.
AN labialis Schauf. 148.
Batrisobryaxis Schauf. 148, 317.
Yi labialis Schauf. 148.
Batrisodes ? asteriscus Schauf. 146.
Batrisus anthicoides Schauf. 140, 142.
Fe asteriscus Schauf. 141, 146.
n Aubei Schauf. 142.
en auritulus Westw. 142, 339.
pe bicolor Reitt. 142.
& carinatus Schauf. 141, 145.
> carinifrons Schauf. 140, 143.
5 cinnamomeus Schauf. 142, 146.
= cornutus Schauf. 140.
Di coronatus Westw. 141.
5 curvicornis Schauf. 140.
- custos Schauf, 138.
| Batrisus Dohrni Schauf. 137.
A formicarius. 324.
5 Germari Aubé. 142,
en honestus Schauf. 141.
macrocephalus Schauf. 140.
= Luzerae Reitt. 141, 146, 338.
mirabilis Reitt. 142
Orion Schauf. 141.
peniculus Schauf. 140.
338.
È, plicatus Motsch. 138.
= quaestus Schauf. 139.
rhinoceros Schauf. 141.
= rivularis Schauf. 140.
rugifrons Schauf. 141.
semisulcatus Motsch. 139.
stultor Schauf. 140, 144.
sus Schauf. 140, 143.
trifoveolatus Schauf, 141,146,
338,
|
| n
venustus. 324.
vividus Schauf, 141.
| Bembidium aeneum Germ. xIx.
biguttatum F. xVIII.
bisignatum Serv. xIx.
Doris Panz. xxx.
guttula F. XVIII, XIX.
iridicolor Bed. xIx.
| lunulatum Fourcr. xIx.
Mannerheimi Sahlb. xIx.
riparium Ol. xIx.
vulneratum Dej. XVIII.
| Bolitochara bella Märk. xxx.
Brachypterus cinereus Heer. xxx,
| Bradycellus similis Dej. xxx.
Briara Reitt. 319.
Bryaxis adparata Schauf. 119, 129.
anopunctata Schauf. 156.
a atrata Schauf. 121.
> aurita Schauf, 115.
auritula Westw. 142, 339.
Aurivillii Schauf. 118.
basalis King. 317, 318.
Baumeisteri Schauf. 116, 336.
planifrons Schauf. 141, 146,
2 quadripunctatus Schauf. 141.
5, quinquefoveolatus Schauf. 141.
trinodulus Schauf. 140, 144.
tripunctatus Reitt. 141, 338.
|
|
344 R E
Bryaxis biclavata Reitt. 338.
5 binodula Schauf. 120.
i) biocellata Schauf. 119, 127.
n bisinuata Schauf. 119, 120.
5 Cearae Schauf. 118.
si chamaeleon Schauf. 106.
PE clara Schauf. 113.
5 cochlearifer Schauf. 118.
hi convexa Schauf. 119, 131.
ñ cordata Schauf. 116, 336.
~ corpulenta Schauf. 118.
5 eristata Schauf. 120.
curticornis Schauf. 118.
5 denticornis Schauf. 118.
~ dimissionis Schauf. 118, 123.
5 dorsopunctata Schauf. 120, 133.
= eucera Schauf. 118, 125.
> excisa Schauf. 120.
A extuscurvata Schauf. 114.
4 fluviatilis Schauf. 120, 134.
5 fraudatrix Schauf, 119.
È Goryi Aubé. 121.
= haematica. 329.
+ Helferi. 329.
3 hippopotamus Schauf. 120, 135.
5 impunctata Schauf. 120, 132.
a intuscurvata Schauf. 115.
à laevicollis Schauf. 118.
È Lebasii Aubé. 121.
ni longiclava Schauf. 119, 126.
n macrocephala Schauf. 118, 124.
en mamilla Schauf. 116, 336.
h Minasanae Schauf. 121, 136.
a monoceros Schauf. 119.
= nana Schauf. 118, 121.
En nasuta Schauf. 119.
‘ nodifera Schauf. 149.
5 ornatissima Schauf. 115.
È penita Schauf. 121, 135.
n pentachiroides Schauf. 119,
125;
5 pilosella Schauf. 120.
5 proportionalis Schauf. 117.
ss pubescens Schauf. 120.
so pusilla Schauf. 119.
5 pygmaea Schauf. 121.
n recens Schauf. 121.
N Reicheana Schauf. 119.
È Reichei Motsch. 161.
a Reichei Schauf. 161.
5 rubra Aubé. 120.
5; rufa Schmidt. 116, 336.
5 sarcinaria Schauf. 119, 120,
127.
rd semisanguinea Schauf. 120,
133.
= separabilis Schauf. 119, 129.
= soror Schauf. 118, 122.
5 spuria Schauf. 120, 132. ®
È Stussineri Reitt. 338.
5 subfoveolata Schauf. 120.
= subnitida Schauf. 120, 134.
a sumatrensis Schauf. 113.
|
Ge FST SOR,
Bryaxis suturalis Schauf. 118.
; tenuicornis Schauf. 121, 137.
È triangulifer Schauf. 119, 128.
n truncata Schauf. 119, 128.
Li unifoveolata Schauf. 118, 125.
Bythinogaster Schauf. n. g. 111.
x simplex Schauf. 112.
Bythinomorpha Schauf. n. g. 110.
LI exsculpta Schauf. 110.
Callidium variabile L. xvii.
Cantoderus Motsch. 333.
Cerocoma Schaefferi L. xxx.
Cerylon deplanatum Gyll xxx.
Cistela capitata Müll. 307.
Clerus nigripes Say. CVII.
Clytus arcuatus L. xxx.
Coleoptera (Verschil in grootte bij som-
mige soorten van). CII.
n (Nut van het onderzoek van
den penis bij). CII.
Colon brunneum Latr. xxx.
Crepidodera helxines L. xxx.
Cryptocephalus decemmaculatus L. xxx.
rs marginatus F. xxx.
È parvulus Müll. xxx.
en ENI
"i sexpunctatus L. xxx.
Cryptophagus lapponicus Gyll. xxx.
a saginatus St. Cv.
Cryptorhinula Schauf. 150.
Cylindrarctus Schauf. n. g. 91.
à americanus Schauf. 92.
Cylindrembolus Schauf. n. g. 103, 340.
3 marginalis Schauf. 103.
Decarthron bipunctatum Reitt. 338.
pe externedens Reitt. 338.
Desimia Reitt. 341.
Dibolia Cynoglossi Koch. xxx.
Diodyrhynchus austriacus Ol. 315.
Donacia appendiculata Ahr. xx.
È reticulata Gyll. xx.
Drosochrus conspersus Müll. 304.
n obesus Dej. 305.
Duciola Reitt. 335.
Ectenostoma apicalis Müll. 307.
Elaphrus Ulrichi Redt. xxx.
Emyon caelatus Gerst. 304,
s Swierstrae Mill. 303.
3 tristis Boh. 304.
Endomychus coccineus L. xxx.
Enicmus rugosus Hrbst. xxx.
Ethmus plicatus Miill. 300.
Eupines adparata Schauf. 129.
> separabilis Schauf. 129.
Euplectomorphus elegans Schauf. 159.
à testis Schauf. 160.
Euplectops denticollis Schauf. 155.
Euplectus brasiliensis Schauf 154.
Eupsenius dominicanus Schauf. 108.
politus Reitt. 109.
| Eutrichites Lec. 111.
| Gamba Argus Reitt. 101, 335.
= brevipennis Schauf. 100, 335.
REGI
Gamba elongata Schauf. 102.
a rugicollis Schauf. 102.
= Simoni Reitt. 100. 4
Gasola Simoni Reitt. 100.
Gonatocerus basalis King. 317.
3 communis Schauf. 317.
x tertius Schauf. 326.
Goniacerus Motsch. 333.
Gyrinus colymbus Er. xxx.
Hamotulus Schauf. n. g. 108.
5 chamaeleon Schauf. 108.
Harmophorus Schauf. 316.
Harpalus consentaneus Dej. CVII.
= Fröhlichi St. ovit.
pn melancholicus Dej. CVII.
s rufimanus Marsh. CVII.
ai rufitarsis Dfts. CVII.
5 tardus Panz. CVI.
tardus Er. CVII.
Homalium planum Payk. xxx.
Hoplonyx opacus Miill. 305.
Hydraeus testaceus Curt. xxx.
Hydrophorus obscurus St. xxx.
Hylobius fatuus Rossi. xxx.
Jubus Schauf. 335.
ca inermis Schauf. 101.
sn laticollis Raffr. 101.
= longipennis Raffr. 101.
ni Reitteri Raffr. 101.
= Schaufussi Raffr. 101.
A spinicollis Schauf 102.
subopacus Schauf. 102.
Laemophloeus duplicatus Waltl. xxx.
Liodes humeralis Kug. xxx.
Litargus bifasciatus F. xxx.
Lyctus unipunctatus Hrbst. xvi.
Lyprops badius Miill. 303.
= pilosus Müll. 302.
Malthodes guttifer Kiesw. xxx.
Mechanicus Schauf. n. g. 158.
5 chlamydophorus Schauf. 158.
Meloë rugosus Marsh. xx.
Neodeuterus Schauf. n. g. 151.
È admirandus Schauf. 152.
en alter Schauf. 153.
Neopharsalia Costeri v. d. Poll. crrr.
Odontalgus vestitus. 335. °
Oncotus obesus Dej. 305.
Opatrinus ater Müll. 301.
= costulatus Guér. 301.
5 madagascariensis Muls. 302.
setuliger Miill. 301.
Orchestes Avellanae Don. xxx.
Paromalus flavicornis Hrbst. xxx.
Phalacrognathus Muelleri M. Leay. cı.
Phthartomicrus Schauf. n. g. 156.
pe externus Schauf. 156.
Platytarsus echinatus Bonsd. xxx.
Pocadius ferrugineus F. cvr.
Potaminus substriatus Müll. cvr.
Praogena fossulata Müll. 306.
Psammodes compressitarsis Müll. 299.
= dilaticollis Müll. 298.
S TER.
345
Psammodes herculeanus. 299.
> tarsalis. 299.
Pselaphus castaneus Blanch. 322, 328.
= cosmopterus Blanch. 322, 328.
DO valdiviensis Blanch. 324, 328.
Pselaptus Lec. 111.
s longiclava Schauf. 126.
Pterostichus angustatus Dfts. xxVI.
Ptinella testacea Heer. xxx.
Pyxidicerus amoenus Schauf. 94, 95, 99.
castaneus Motsch. 94.
cordiger Schauf. 94, 95, 99.
È Rajah Schauf. 93, 94, 96.
triophthalmus Schauf. 94, 95,
96.
tythus Schauf. 94, 95, 97.
venustus Schauf. 94, 95, 98.
Reichenbachia Reitt. 337.
Rhagonycha fuscicornis Ol. xxx.
Rhinomacer attelaboides F. 315.
Rhynchites aeneovirens Marsh. 310, 311.
id. var. Fragariae Gyll. 310,
311.
5 aequatus L. 310, 311.
Alliariae Payk. 310, 311.
Alni Miill. 314.
s auratus Scop. 315.
Bacchus L. 310, 311.
ñ Betulae L. 310, 314.
= betuleti F. 310, 314.
id. var. viridis. 310, 314.
conicus Ill 310, 312.
cupreus L. 310, 312.
cyaneocephalus Hrbst. 315.
germanicus Hrbst. 310, 311.
interpunctatus Steph. 311.
longirostris Bach. 311.
megacephalus Germ. 310, 313.
minutus Gyll. 311.
multipunctatus Bach. 311.
nanus Payk. 310, 312.
olivaceus Gyll. 315.
id. var. pauciseta. 310, 313.
pauxillus Germ. 310, 311.
planirostris F. 312.
planirostris Desbr. 312.
Populi L. 310, 314.
id. var. cupreus. 310, 314.
5 pubescens F. 310, 313.
sericeus Hrbst. 310, 313.
5 tristis F. 315.
E uncinatus Thoms. 310, 312.
Westhoffi var. viridulis. 314.
Rosenbergia megalocephala v. d. Poll.
CIII.
Sagola Simoni Reitt. 100.
Scaphidium quadrimaculatum OI. xxx.
Scopaeus minimus Er. XXVI.
Semnophorus apicalis v. d. Poll. CIT.
Siagonium quadricorne Kirb. CVII.
Sibinia Viscariae L. xxx.
Sitones longicollis Fabr. xxvII.
Staphylinus compressus Marsh. Xxx.
346
Stilicus fragilis Gray. XXVII.
Strangalia attenuata L. xxx..
Strichoglossa semirufa Er. xxVII.
Synchitodes crenatus Hrbst. xxx.
Syrbatus trinodulus Schauf. 140, 144,
Tachypus pallipes Dfts. xxx.
Tachyusa coarctata Er. xxx.
Tetracha curaçaoïca v.d.Poll. cr.
Tetracis Sharp. 341.
Trachys Frenchi v.d.Poll. cut.
Tychius Schneideri Hrbst. xxx.
Tyrus calcaratus Schauf. 105.
RS compressicollis Schauf. 104.
à humeralis Westw. 105.
È humeralis Aubé. 105.
à mucronatus Panz. 106.
ES sexspinosus Schauf. 105.
Victoriae King. 106.
Xybaris auritula Westw. 142, 339.
> spiniceps Reitt. 149, 339.
Xyleborus dispar F. xxx.
Xyloterus dispar F. xx.
Zethopsis Reitt. 151, 341.
Zethus Schauf. 151, 341.
Zodinus ater Miill. 302.
5 setuliger Müll. 301.
Zophosis aciculaticollis Müll. 297.
HEMIPTERA.
Aradus cinnamomeus Panz. Cv.
Chilaris Typhae Perr. xxır.
Geocoris grylloides L. xxx, cv, 1.
Nyssius helveticus H.S. xxII.
Pygolampus bidentata Fourer. xxII.
HYMENOPTERA.
Aphaenogaster barbara Mayr. 196.
> subterranea Mayr. 196.
Asemorhoptrum lippulum Nyl. 195.
Atta barbara L. 196.
SI structor. 196.
5 subterranea Mayr. 196.
Crabro vagans L. xx.
Diplorhoptrum domesticum Smith. 197.
Formica apicalis Smith. 185.
a atomus Latr. 183.
4 binodis L. 194.
n brunnea Jur. 189.
caerulescens Losana. 183.
capsincola Schill. 186.
n cinerea Mayr. cx, 186.
a congerens Nyl. 185.
n cunicularis Latr. 137.
dominula Nyl. 184.
dorsata Panz. 185.
flavipes Geoffr. 187.
fuliginosa Latr. 188.
fusca L. 187.
fusca Först. 189.
gagates Latr. 186.
glebaria Nyl. 187.
REGISTER.
Formica glabrella Nyl. 183.
= libera Scop. 187.
Hi lugubris Zett. 185.
È major Nyl. 185.
ni media Rai. 187.
so mixta Fôrst. 191.
“ nicaeensis Leach. 187.
" obsoleta Latr. 186.
in obsoleta Zett. 185.
3 pallescens Schenk. 189.
= picea Nyl. 186.
5 piniphila Schenk. 185.
à polyctena Forst. 185.
pratensis d. Geer. 185.
pratensis Ol. 187.
rubescens Leach. 183.
ie Oise, Ale
rufa Losana. 187.
ruficornis F. 192.
rufo dorso-nigra Hub. 185.
sanguinea Latr. cvi, 184.
È stenoptera Fürst. 187.
subrufa Rog. 184.
5 testacea F. 183.
5 timida Först. 190.
i truncicola Först. 185.
È truncicola Nyl. 186.
je truncorum F. 186.
5 umbrata Forst. 191.
vagans F. 193.
Lasius alienus Forst. 190.
n brunneus Latr. 190.
emarginatus Latr. 185, 190.
5 flavus F. 192.
= fuliginosus Latr. cıx, 188.
sa mixtus Nyl. 191.
DI niger L. CVIII, Cx, 189.
umbratus Nyl. 191.
Leptothorax tuberum Nyl. 194.
Myrmica atratula Schenk. 194.
= caespitum Zett. 194.
af debilis Forst. 197.
È denticor is Curt. 193.
3 diluta Nyl. 193.
3 fuscula Nyl. 194.
„ impura Först. 194.
graminicola Smith. 195.
5 laevinodis Nyl. 193.
3 laeviscula Forst. 197.
5 lobicornis Nyl. 193.
5 longiscapus Curt. 193.
Minckii Forst. 195.
modesta Say. 197.
modesta Forst. 194.
5 nitidula Nyl. 197.
rubra L. 193. ,
ruginodis Nyl. 193.
N scabrinodis Nyl. 194.
vagans Curt. 193.
Monomorium mediterraneum Mayr. 197
5 Pharaonis. 197, 198.
Polyergus rufescens Latr. cvin, 183.
Ponera contracta L. 192.
REGISTER.
Poropoea Stollwerkii Först. 310, 314.
Prenolepis nitens Mayr. 192.
Stenamma Westwoodi Mayr. 197.
Tapinoma collina Först. 183.
È erraticum Latr. 183.
5 nitens Smith. 192.
Lo polita Smith. 192.
Tetramorium caespitum L. CIX, 194.
n lippulum Nyl. 195.
à simillimum Smith. 195.
LEPIDOPTERA.
Acentropus niveus Ol. xx111, 247, 248.
Achlyodes sp. 30.
Achroea grisella F. 288.
5 (aff.) sp. 63
Acidalia corrivalaria Kretsch. 224,
herbariata F. 200, 221.
imitaria Hbn. xxHI.
È inornata Haw. 223.
laevigaria Hbn. 222.
pa laevigata Scop. 100, 222.
A muricata Hfn. 221.
= nigropunctata Hin. 223.
a pusillaria Hbn. 221
i rusticata W.V. 223.
sp. 50.
Aciptilia tetradactyla L. 252, 279.
Acrolepia granitella Tr. 251.
pygmaeana Haw. 273.
Acronycta Aceris L. 210.
x candelisequa Esp. 210.
strigosa W.V. xxii, 210.
Adela fibulella W.V. 285.
rufimitrella Scop. 273.
Agdistis Bennetii Curt 277.
Aglossa cuprealis Hbn. 287.
ts pinguinalis L. 287.
Agraulis Vanillae L. 20.
Agrophila gibbosa Sn. 89.
Agrotis annexa Tr. 37.
‘ Ericae Boisd. 216.
= interjecta Hbn. 216.
> Lidia Cram. c, 200, 217.
"n saucia Hbn. 216.
= triangulum Hfn. 218.
ypsilon Hfn. xCVIII.
Alucita desmodactyla Zell. 276.
Hiibneri Wallgr. 270.
Amphidasys betularia L. 224.
= Doubledayaria. 224.
Anacampsis anthyllidella Hbn. 280.
n taeniolella Zell. 280.
Anaea Morvus F. 19.
Anarsia spartiella Schr. 269.
Anartia Amathea L. 21.
Do Jatrophae L. 21.
Anceryx Ello L. 33.
Ancyluris Iphinoé God. 23.
Antigonus sp. 30.
Apatura Iris L. 203.
Aphonia sociella L. 288.
347
Aplecta occulta L. 213.
Aprata Thwaitesii Moore. 6.
Apterona crenulella Bruand. 3.
Arctia Russula L. 208.
Argynnis Euphrosine L. 202.
Argyresthia abdominalis Zell. xxxI.
x albistria Haw. 250.
conjugella Zell. 274.
È ephippella F. 249, 250, 251.
ñ glaucinella Zell. 254.
= mendica Haw. 250.
fo pygmaeella Hbn. 263.
sorbiella Tr. 274.
Artaxia simulans Butl. 87.
Asciodes scopulalis Guen. 59.
Asopia farinalis L. 287.
FA glaucinalis L 252.
Asychna modestella Dup. 277.
Augasma aeratellum Zell. 245.
Batachedra praeangusta Haw. 246, 260.
Blabophanes fenestratella v. Heyd. 286.
a imella Hbn. 287.
Boarmia roboraria W.V. 224.
Bolina abrupta Sn. 44.
= calamioides Sn. 47.
= fascicularis Hbn. 44.
Bombyx ilicifolia L. 208.
EN rosea F. 207.
Botyodes occidentalis Sn. 57.
Botys cambogialis Guen. 56.
n cingulata L. 268.
5 crocealis Hbn. 251.
Po ferrugalis F. 256, 276.
D flavalis W.V. 283.
È fuscalis W.V. 256, 273.
= inanitalis Sn. 56.
È mutualis Zell. 56.
ci nigrata Scop. 279.
x olivalis W.V. 256, 258, 269,
276, 281, 283, 285.
5; pandalis Hbn. 273.
5 prunalis W.V. 250,256, 258,
274, 282, 285.
= ruralis Scop. 283.
5 sambucalis W.V. 269.
= sanguinalis L. 257, 279.
5 stachydalis Germ. 276, 284.
= togalis Led. 56.
5 tridentalis Sn. 56.
verbascalis W.V. 279.
Bucculatrix Boyerella Dup. 282.
à frangutella Goeze. 255, 256.
5 nigricomella Zell. xxiv.
5 thoracella Thunb. 280.
x ulmella Zell. 255, 280, 282.
Butalis cicadella Zell. 270.
5 grandipennis Haw. 281.
5 Knochella F. 200.
= senescens Staint. 279.
pn siccella Zell. 279.
Calamotropha paludella Hbn. 281
Caligula Jonasii Butl. 88.
Calligenia miniata Först. 207.
348
RE
Callimorpha dominula L. xxm1, 208.
Caradrina Alsines Brahm. 218.
si latebrosa Led. 88.
si Taraxaci Hbn. 218.
Carcina quercana F. 254, 275.
Cathaemia Egialea Cram. xcrx.
Catocala nupta L. 219.
Cecropterus Zarex Hbn. 28.
Cemiostoma scitella Zell. 249, 251, 275.
È spartifoliella Hbn. 269.
3 susinella H.S. 246.
Ceratoclasis verecundalis Berg. 59.
Cerostoma alpella W.V. 254.
5 horridella Tr. 251.
‘i lucella F. 254.
si parenthesella L. 254, 266.
È radiatella Don. 254.
A scabrella L. 250.
5 sequella CIk. 259, 280.
n sylvella L. 254.
vittella L. 282.
Cerura argentea Feld. xcıx.
Chaerocampa Tersa Drury. 34.
Chalcosia. 295.
Charaxes Schreiberi God. xcıx.
Chauliodus chaerophyllellus Goeze. 282.
Cheimatophila tortricelia Hbn. 253.
Cheimophila phryganella Hbn. 254.
Chelaria Hübnerella Don. 246.
Chloantha Polyodon Clk. 213.
Chilo cicratellus Hbn. 270.
Choerotricha Feld. 88.
Choreutis Mylleriana F. 271.
Chrysoclista Linneella Clk. 280.
Cidaria bifasciata Haw. 226.
5 capitata H.S. 225.
5 fluviata Hbn. 225.
ta ocellata W.V. 225.
Da rhamnata W.V. 200, 224.
ta transversata Hein. 224.
5 variata W.V. 225.
fa vetulata W.V. 225.
viridaria F. 225.
Cleodora striatella W.V. 279.
Cochlophora valvata Gerst. 7.
Coenonympha Arcania L. 203.
Colaenis Julia F. 20.
Coleophora ahenella Zell.
285.
È albicosta Haw. 281.
4 albidella H.S. 249, 251.
à albitarsella Zell. 269, 279.
= anatipennella Hbn. 262, 263.
5 apicella Staint. 277.
È auricella F. 276, 279.
É bilineatella Zell. 272.
5 brevipalpella Wocke. 272.
256, 280,
n coracipennella Hbn. 250, 251,
275.
à currucipennella Zell. 254, 260.
È fuscedinella Zell. 282.
n Glitzella Hofm. 284.
= gryphipennella Bouch. 257.
GE I Sher
R.
Coleophora hemerobiella Scop. 249, 250,
275
5 ibipennella Zell. 254.
DI Inflatae Staint. 272.
> leucapennella Hbn. 273.
a limosipennella Dup. 282.
à lixella Zell. 279.
È lutipennella Zell. 254, 262
263, 264, 265, 266.
4 niveicostella Zell. 279.
A nutantella Mühl. 273.
= ochripennella Zell. 276.
= olivacella Staint. 277.
‘ Otitae Zell. 273.
2)
È palliotella Zinck. 254, 260,
262, 263, 264, 265, 266,
267, 268.
1) paripennella Zell. 251, 257,
258, 260, 262, 263, 264,
265, 266, 267, 268.
a Sarothamni Rössl. 269.
a solitariella Zell. 277.
ta tanacetella Rössl. 279.
S Tanaceti Mühl. 279.
5 trifariella Zell. 269.
en troglodytella Dup. 252.
a uliginosella Glitz, 284.
En vacciniella H.S. 284.
5 viminetella v. Heyd. 246, 260.
+ virgatella Zell. 269.
n Virgaureae Staint. 274.
vitisella Gregs. 200, 284.
Wockeella Zell. 276.
Conchylis ambiguella Hbn. 256, 285, 286.
atricapitana Steph. 272.
si ciliella Hbn. 248.
E dubitana Hbn. 273.
> rutilana Hbn. xxxr.
= Schreibersiana Fröl.
zoegana L. 270.
Coriscium Brogniardellum F. 254.
2 cuculipennellum Hbn. xxIv.
Cosmopteryx Schmidiella Frey. 285.
= Scribaïella Zell. xxıv.
Crinodes Sommeri Hbn. xcıx.
à Vethi Sn. xCIX.
Cryptoblabes bistriga Haw. 252.
Cydosia nobilitata Cram. 65.
Cymatophora fluctuosa L. 209.
Cystineura Hypermnestra Hbn. 19.
Dactylota Kinkerella Sn. xv, 251.
Danais Archippe God. 17.
di Archippus F. cı.
Berenice Cram. 17.
Eresimus Cram. 17.
Erippus Cram. cı, 17.
Plexippus Cram. 17.
Sita Koll. 295.
Tytia Gray. 295.
Dasycera oliviella F. 287.
sulphurella F. 287.
282.
”
Dasystoma salicella Hbn. 254, 257, 260,
262, 263, 265, 266, 267.
REGISTER 349
Deilephila Celerio L. 206.
È Nerii L. 206.
Deiopeia ornatrix L. 33.
Depressaria applana F. 280, 282.
i, arenella W.V. 274.
i; assimilella Tr 269.
È conterminella Zell. 259.
3} costosa Haw. XXXI, 269, 281.
5 emeritella Staint. 278.
n nervosa Haw. 273.
5 ocellana F. 259.
= purpurea Haw. 280.
scopariella Hein. 269.
5 Senecionis Nick. 272.
umbellana Steph. 281.
Diabasis helicinoides Heyl. 7.
Diadema litterata Scop. Cxr.
Dianthoecia irregularis Hfn. 213.
Dichrorampha quaestionana Mann. 278.
Diorhina Periander Cram. 23.
Diplodoma marginepunctella Steph. 287.
Doleschallia Bisaltide Cram. xcıx.
Dyschorista suspecta Hbn. 210.
Elachista cerusella Hbn. 245.
2 cinctella Tengstr. 272.
5 luticomella Zell. 245.
si nigrella Tr. 245.
n obscurella Staint. xxIV.
rhynchosporella Staint. 270.
Emesis Zelotes Hew. 23.
Endotricha flammealis W.V. xxxI, 262,
283.
Endrosis lacteella W.V. 287, 288.
Enicostoma lobella W.V. xxiv, 249, 251.
Ephestia cahiritella Zell. 200.
ni calidella Guen, 200.
i elutella Hbn. 287.
5 ficella Dougl. 200.
h Kühniella Zell. 200.
passulella Barr. 200.
Ephyra sp. 50.
Ephyriades Asychis Cram. 30.
= Tryxus Cram. 30.
Epichnopteryx reticella Newm. 8.
Epischnia sp. 64.
Erastria sp. 42.
Ercta tipulalis Led. 59.
Erebia sp. CxI.
Ergatis brizella Tr. 277.
Euacidalia punctulata Sn. 50.
Eubagis Mylitta Cram. 20.
Eucrostis albicostaria H.S. 49.
Eueides Aliphera God. 16.
Eugouia fuscantaria Haw. 221.
Eupithecia absynthiata Cl. xxrır.
à callunaria Dbld. 226.
x linariata W.V. xxnI, 226.
a minutata Gn. XXIII.
DI piperata Steph. 226.
5 satyrata Hbn. 226.
tenuiata Hbn. 226.
Euproctis Hbn. 87.
Euptoieta Hegesia Cram. 19.
Eurrhypara hortulata L. 282.
| Eurycreon evanidalis Berg. 57.
Eusemia Bisma Moore. xCIx.
| Euzophera polyxenella Mill. 200.
Fidonia brunneata Thunb. 224.
Fumea nitidella H.S. 254, 258, 259
Galleria mellonella L. 288.
Gastropacha Vischnou Lef. xcrx.
Gelechia acuminatella Sire. 270.
“ artemisiella Tr. 279.
E cauligenella Schmid. 272, 273.
ñ costella Westw. 272.
9 cuneatella Dougl. 259.
si diffinis Haw. 259.
flavicomella Zell. 251.
DE fraternella Dougl. 277.
5 fugitivella Zell. 254, 282.
Sì hippophaeella Staint. 200.
se Hübneri Haw. 277.
5 infernalis H.S. 284,
5 instabilella Dougl. 259.
fa Knaggsiella Staint. 277.
È leucomelanella Zell. 272.
n luculella Hbn. 254.
7 maculea Haw. 277.
si mulinella Zell. 269, 281.
ke nigra Haw. 246, 247.
n notatella Tr. 262, 263, 264,
265, 266.
+ peliella Tr. 259.
: scalella Scop. xxIV.
n sororculella Hbn. 260, 262,
263, 264, 265, 266, 267, 268.
5 tricolorella Haw. 277.
5 triparella Zell. 254.
E turpella W.V. 246.
= velocella Dup. 258.
5 vulgella Hbn. 250.
sp. 66.
Glyphipteryx equitella Scop. 271.
7 schoenicolella Staint. 270.
Goniuris Catillus Cram. 27.
n Eurycles Latr. 27.
n Pilatus Plötz. 27
Gracilaria alchimiella Scop. 254.
n imperialella Mann. 278.
où Kollariella Zell. 269.
5 limosella Dup. 279.
5 Ononidis Zett. 280.
a phasianipennella Hbn. 246.
3 populetorum Zell. 247.
= stigmatella F. 246, 260.
syringella F. 278.
Grapholitha aceriana Dup. 246.
5; achatana W.V. 258, 283.
n adustana Hbn. 253.
sa amoenana Hbn. 256.
= amplana Hbn. 253.
È) antiquana Hbn. 276.
5 arcuana Clk. 218.
si arcuella CIk. 258.
5 argyrana Hbn. 253.
> aurana F. xxxI.
350
Grapholitha Branderiana L. 247.
5 Brunnichiana W.V. 281.
5 campoliliana W.V. 260, 261,
262, 263, 264, 266, 267.
a crenana Hbn. 259.
= cruciana L. 259.
R expallidana Haw. xxIV, 274.
È fimbriana Haw. 286.
È; flexana Zell. 253.
5 fractifasciana Haw. xxx1, 270,
278, 283.
= funebrana Tr. 249.
si gallicolana Zell. 253.
5 grandaevana Zell. 281.
n incarnana Haw. 246, 253,259.
DS jaceana H.S. xxIv.
5 lacunana W.V. 258,275, 283.
; latiorana H.S. 274.
x littoralis Curt. 276.
53 minutana Hbn. 246.
ss nebritana Tr. 285.
5 nisella L. 259.
È ocellana W.V. 253, 274.
5 ophthalmicana Hbn. 247.
Do oppressana Tr. 246.
a orobana Tr. 286.
ci plumbatana Zell. 253.
ñ populana F. 260, 261, 262,
263, 264, 266, 267.
5 roborana W.V. 257.
5 roseticolana Zell, 257,
à rufana Scop. 284.
À scutulana W.V. var. cirsiana
Zell. xxx1.
ä semifuscana Steph. 261, 262,
263, 264, 266.
< Servillana Dup. 259.
= signatana Dougl. 250.
= splendana Hbn. 253.
È striana W.V. 279.
5 strobilella L. xxiv.
= succedana W.V. 269.
s suffusana Zell. 257.
n trigeminana Steph. 272.
= trimaculana Don. 282.
à tripunctana W.V. 256.
si turbidana Tr. 200.
a Uddmanniana L. 258.
Fs ustomaculana Curt. 284.
vacciniana Zell. 253, 284.
Gymnancyla canella W.V. 268.
Hadena advena W.V. 213.
n irregularis Hfn. 213.
Halisidota rhodogaster Sn. 31.
Harpella Bractella L. 218, 286.
| # forficella Scop. 286.
x Geoffrella L. 218.
Hebomoia Glaucippe L. xcrx.
Helia calvaria W.V. c, 200, 219.
= calvarialis Hbn. 219.
Heliconia Melpomene L. 15.
metabilis Butl. 15.
Heliophobus Cespitis W.W. 214.
REGIS
T E R.
Heliothis armigera Hbn. 39.
dipsacea L. xxxt.
Heliozela Stanneella F.v.R.
Hellula undalis Hbn. 55.
Heminatia rigualis Led. 54.
Hesperia Achelous Plötz. 28.
254.
È curassavica Sn. 28.
à dispersa H.S. 28.
SÌ Eleus F. 205.
Heteropygus Ligia Feld. 48.
5 Ziczac Feld. 48.
Homoeosoma cretacella Rössl. 200.
A nebulella W.V. 200.
sì nimbella Zell. 271.
Homophysa crambidalis Sn. 62.
Hydrelia uncula Clk. xxxr.
Hydrocampa nymphaeata L. 247.
” stagnata Don. 275.
Hymenitis Libethris Feld. 13.
Hypena exoletalis Guen. 49.
Hypenodes costaestrigalis Steph. xxxI,
219
Hypercallia citrinalis Scop. 245.
Hyperchiria Janus Cram. 34.
E tridens H.S. 34.
Hyponomeuta mahalebella Guen. 250.
E malinella Zell. 274.
= padella L. 249, 250, 274.
4 Padi Zell. 250.
È: rorella Hbn. 260.
x vigintipunctata Retz. 271.
Ilarus ochroleuca W.V. 214.
Incurvaria capitella Clk. 256.
> morosa Zell. 257.
È Oehlmanniella Tr. 277, 280.
= praelatella W.V. 258, 275.
. rubiella Bjerk. 257.
Isopteryx flavofuscalis Sn. 60.
Ithomia Aletta Hew. 13.
e. Lycaste F. var.
Dbld. 13.
Jaspidea Celsia L. 209.
Junonia Genoveva Cram. 22.
Lagoptera. 295.
Lampros augustella Hbn. 282.
Ss lambdella Don. 281.
5 pseudospretella Staint. 287,
288.
> tinctella Hbn. 287.
4 unitella Hbn. 286, 287.
Laphygma frugiperda Abbst. 37.
Laverna aurifrontella Hbn. xxrv.
3 fulvescens Haw. 252.
2 propinquella Staint. 200.
3 rhamniella Zell. 255, 256.
Leucauia littoralis Curt. 214.
5 Turca L. 216.
Limacodes sp. 31.
Limenitis Sibilla L. 203.
Limnaecia phragmitella Staint. 281.
Lithocolletis agilella Zell. 282.
x Amyotella Dup. 255.
9 Bremiella Frey. 280, 285.
Iphianessa _
REGISTER.
Lithocolletis cesaricolella H.S. 249.
En comparella Zell. 246.
n connexella Zell. 260, 264.
à corylifoliella Hbn. 274.
to Cramerella F. 255.
sn dubitella H.S. 263.
3 emberizaepennella Bouch. 278.
LI Heegeriella Zell. 255.
ji hortella F. 255.
insignitella Zell. 280.
n irradiella Scott. 254.
= junoniella Zell. 284.
n lantanella Schr. 285.
N lautella Zell. 255.
n messaniella Zell. 255.
n padella Glitz. 250.
= pastorella Zell. 261.
5 quercifoliella Zell. 255.
= quinqueguttella Staint. 266.
5 Roboris Zell. 254.
"i salicicolella Sire. 262, 263.
pe salictella Zell. 260, 261, 262,
264, 265, 267, 268.
5 scabiosella Dougl. 270.
4 Schreberella F. 282.
n scopariella Zell. 269.
+ Sorbi Frey. 275.
spinicolella Staint. 251.
spinolella Dup. 263.
si torminella Frey. 275.
is Tremulae Zell. 247.
a trifasciella Haw. 278.
> tristrigella Haw. 282.
SI viminetorum Staiut. 268.
Lithosia depressa Esp. 208.
= lutarella L. 208.
= plumbeola Hbn. xxxI.
Lobesia permixtana Hbn. 273.
Luperina scolopacina Esp. 214,
Lycaena Aegon W.V. 204.
si Alcon W.V. xxxI.
È Antiochena Led. 204.
2 Argiolus L. xCVII.
na Argus L. 204,
4 Arion L. 204.
- Bellis Freyer. 204.
È Hanno Stoll. 23.
5 Helena Staud. 204,
se Medon Rott. 204.
5 Parnassia Staud. 204.
5 Semiargus Rott. xxII,xXXI,
04
Lymnas Jarbus F. 22.
Lyonetia Clerckella L. 249, 275.
= prunifoliella Hbn. 250, 251.
Macaria sp. 52, 53.
Macrosila Hasdrubal Cram. 33.
5 Tetrio L. 33.
Mamestra adusta Esp. 213.
Mechanitis Polymnia L. 13.
Melanagria Galathea L. xxxı, 203.
Melitaea Asteria. 202.
n Athalia. 202.
Nephopteryx formosa Haw. 252 281,
283
351
Melitaea Aurelia. 202.
5 Aurinia Rott. xx111, 202,
7 Britomartis. 202.
sj Deione. 202.
: Dictynna Esp. 202.
ni Frisia Poey. 20.
+) Liriope Cram. 20.
a Parthenice. 202.
Metoponia obtusula Zell. 39.
Micropteryx fastuosella Zell. 255.
Minetra Sylvia Cram. 87.
Miresa nitens Walk. xcıx.
Myelois advenella Zinck. 274.
consociella Hbn. 252.
si rubrotibiella F. v. R. 252.
5 suavella Zinck. 250.
È tumidella Zinck. 252.
po sp. 63.
Myrmecozela ochraceella Tengstr. 288.
Nannodia bifractella Dougl. 252.
Nemophora metaxella Hbn. 258, 260
262, 263, 264, 266, 267.
Swammerdamella L. 254.
cupriacella Hbn. xxxr, 271
278.
5 metallica Poda. 270.
a minimella W.V. 271.
Neonympha Thelete Sn. 18.
’
”
Nemotois 3
5 hostilis Steph. 260.
El rhenella Zinck. 246.
È semirubella Scop. 280.
5 similella Zinck. 252,
= spissicella F. 252.
sp. 63.
Acetosae Shield. 258, 259.
. aenofasciella H.S. 248.
È angulifasciella Staint. 257.
n anomalella Goeze. 257.
5 arcuatella H.S. 248.
en argyropeza Zell. 247.
à assimilella Zell. 247.
5 atricapitella Haw. 255.
> Aucupariae Frey. 275.
5 aurella F. 258.
ci basiguttella Hein. 255.
5 catharticella Staint. 255.
5 centifoliella Zell. 257.
5 intimella Zell. 264.
= malella Staint. 251.
N marginicolella Staint. 282.
n mespilicola Frey. 274.
x myrtillella Staint. 283.
; Nylandriella Tengstr. 275.
. occultella Hein. 248.
n oxyacanthella Staint. 275.
% plagicolella Staint. 251.
zn Poterii Staint. 248.
> pretiosa Hein. 258.
. prunetorum Staint. 248, 251.
5 rhamnella H.S. 255.
5 rubivora Wocke. 257.
352
Nepticula ruficapitella Haw. 255.
Salicis Staint. 262, 263.
samiatella H.S. 255.
Sanguisorbae Wocke. 269.
= Sorbi Staint. 275.
splendidissimella H.S. 258.
subbimaculella Haw. 255.
Tiliae Frey. 280.
tormentillella H.S. 248.
trimaculella Haw. 247.
turbidella Hein. 246, 247
ulmivora Staint. 282.
265. 267, 268.
viscerella Staint. 282.
Weaveri Staint. 284.
Nisionades Astur Plötz. 31.
Bigalta Prittw. 30.
A Eusebius Plötz. 31
Noctua seitula Ramb. 89.
Nola centonalis Hbn. xxxr, 207.
A exasperata Led. 89.
Nomophila noctuella W.V. 245.
Noropsis elegans Hbn. 35.
fastuosa Guen. 35.
2 hyroglyphica Cram. 35.
Nothris verbascella W.V. 284.
Nyctegretis achatinella Hbn. 271.
Nyssia zonaria W.V. 224.
Ochsenheimeria vacculella F.v.R. 271.
Oecophora flavifrontella Hbn. 284.
ñ minutella L. 287.
Oinophila v-flava Haw. 286.
Oreta. 295.
”
n
Ornix caudulatella Zell. 261, 264, 265,
268.
finitimella Zell. 251.
265, 268.
scoticella Staint. 274, 275.
torquillella Zell. 251.
Orobena extimalis Scop. 273.
Orrhodia rubiginea W.V. 212.
Orthosia litura L. 200, 210.
lota Clix. 212.
macilenta Hbn. 212.
55 ornatrix Hbn. 211.
Orthotaelia sparganella Thunb. 275.
Oxyptilus obscurus Zell. 276.
Pachylia Ficus Clk. 34.
Panula inconstans Guen. 42.
Parapoynx stratiotata L. 247, 277.
Parthenos nubilis Guen. 87.
> Sylvia Cram. 87.
Pellonia vibicaria L. 221.
Pempelia adornatella Tr. 279.
È, subornatella Dup. 279.
Penthina corticana Hbn. 260, 261,262,
263, 264, 266, 267.
fuligana Hbn. 276.
ochroleucana Hbn. 256.
profundana W.V. 250, 253.
È pruniana Hbn. 249, 250.
n
n
vimineticola Frey. 260, 261,
interruptella Zett. 261, 264,
REGISTER.
Penthina pyrolana Wocke. 252.
a salicella L. 246, 259.
A sauciana Hbn. 283.
5) scriptana Hbn. 260, 261, 264,
265, 267, 268.
sellana Hbn. xxxt.
È semifasciana Haw. xxxI, 261,
262, 263, 264, 266.
Pericopis cruenta Hbn. 33.
Perrhybris Amathonte Cram. 25.
‘3 Demophile L. 25.
a Molphea Cram. 25.
Pyrrha F. 25.
Phakellura ai L. 58.
E. hyalinatalis Guen. 58.
A lucernalis Hbn. 58.
Phalaena Apronia Cram. 218.
È Cramerella Cram. 218.
pn Druryella Cram. 218.
En Edleriana Cram. 218.
Phorodesma pustulata Hfn. 221.
Phoxopteryx apicella W.V. 255, 258.
badiana W.V. 285.
5 derasana Hbn. 255.
È diminutana Haw. 246, 259.
laetana F. 247.
È Mitterbachiana W.V. 253.
ts myrtillana Tr. 284.
upupana Tr. 254.
Phtheochroa sodaliana Haw. 255.
Phyllocnistis saligna Zell. 260, 261, 264,
265, 267, 268.
n suffusella Zell. 246.
Pieris Daplidice L. 206.
Ilaire God. 25.
Margarita Hbn. 25.
5 Molpadia Hbn. 25.
Monuste L. 25.
Platyptilia acanthodactyla Hbn. 276.
Bertrami Rössl. 276.
à cosmodactyla Hbn. 276.
gonodactyla W.V. 281.
"i monodactyla Haw. 272.
a nemoralis Zell. xxıv, 272.
ochrodactyla Hbn. xxx1, 279.
2 rhododactyla W V. 257.
È Zetterstedtii Zell. 272, 274.
sp. 66.
Plodia interpunctella Hbn. 287.
Plusia Jota L. 218.
moneta F. xxvII, CxI, 218.
v-aureum Guen. 218.
Pochetusa inopella Zell. 251.
Polyommatus Dorilis Hfn. 205.
= Eleus F. xxi, 205.
” Phlaeas L. xxIII, 205.
Ponometia ochricosta H.S. 40.
Porthesia chrysorrhoea L. 208.
subnobilis Sn. 87.
Prays? hilarella Sn. 65.
Prionopteryx sp. 63.
Procris Pruni W.V. xxxI.
Prodenia Androgea Cram. 37.
”
REGISTER
Prothymia viridaria Clk. xxxr, 219.
Psecadia funerella F. 278.
co pusiella L. 252.
5 xanthorrhoa Zell. 65.
Psoricoptera gibbosella Zell. 254, 263.
Psyche crenulella Bruand. 5.
x helicinella H.S. 4, 5.
n helîx v. Sieb. 5.
i planorbis v. Sieb. 3, 5.
Pterophorus brachydactylus Koll. 248.
3 monodactylus L. 260.
5 pelidnodactylus Stein. 270.
5 plagiodactylus Staint. 270.
5 pterodactylus L. 285.
» © serotinus Zell. 278.
tephradactylus Hbn. 274.
Pyrgus Adepta Plotz. 30.
5 Syrichthus F. 30.
Pythonides Joxus Plötz. 30.
È Loxus Dbld. 30.
Recurvaria leucatella CIk. 275.
Remigia diffluens Guen. 48.
5 latipes Guen. 48.
Rhacodia emargana F. 259.
Rhopobota naevana Hbn. 255, 284.
Roesslerstammia Erxlebella F. 280.
Saturnia Boisduvallii Eversm. 88.
Scardia Boleti F. 286.
Scelothrix Syrichthus F. 30.
Schoenobius mucronellus Scop. xxIII.
Schreckensteinia festaliella Hbn. 257.
Sciaphila nubilana Hbn. 250.
Scotosia atrosignata Brem. 90.
= lucicolens Butl. 90.
È rhamnata W.V. xxII.
2 transversata Hfn. xx11.
Sericinus. 295.
Semioscopis avellana Hbn. 280.
= Steinkellneriana W.V. 275.
Simaethis Fabriciana L. 283.
n pariana Clk. 249, 274.
Sophronia. 209.
Sphinx rustica Cram. 33.
Spilosoma Menthastri W.V. 208.
Spodoptera capicola H.S. 88.
= Cilium Guen. 88.
Stanelia hippocastanaria Hbn. xxxI,
Suana bimaculata Moore. xCIx.
Swammerdammia combinella Hbn. 250.
la compunctella H.S.. 274.
7 pyrella Vill. 249.
Synchloë Saundersii Dbld. 20.
Sypna. 295.
Syrichthus Adepta. Plötz. 30.
3 Tages L. 206.
Syrnia letiformis Guen. 47.
Tachyptilia populella Clk. 246, 259.
= subsequella F.v.R. 251.
5 temerella Zell. 266.
Taeniocampa opima Hbn. 210.
Tapinostola Helmanni Evm. 214.
Teichobia Verhuellella Staint. 271.
Tephrina subarenacearia Sn. 53.
Teras aspersana Hbn. 245, 275.
5 Boscana F. 282.
= id. var. parisiana Gr. xxIv.
ia contaminana Hbn. 249, 250,
A ferrugana W.V. 246, 252,
ii hastiana L. 259.
x holmiana L. 250, 256, 274.
È lipsiana Tr. 284.
po literana L. 252.
co quercinana Zell. 252.
È Schalleriana L. 248, 256, 258,
259, 274, 278.
= Shepherdana Steph. 269, 275.
5 sponsana F. 252, 259.
n tristana Hbn. 265, 285.
variegana W.V. 256, 283.
Terias albula Cram. 26.
A Diosia Môschl. 26.
= Elathea Cram. 26.
= Hecabe L. xcıx.
5 Limbia Feld. 26.
È marginella Feld. 26.
= Nise Cram. 26.
= Noda God. 26.
Venusta Boisd.
Thalpochares patruelis’ HE 42.
E patula Morr. 42.
Thecla Amyntor Cram. 24.
A Augustus F. 24
Di Crolus Cram. 24.
si Cyllarus Cram. 24.
5 Herodotus F. 24.
rd Marsyas L. 23.
co Menalcas Cram. 24.
5 Meton Cram. 24.
ta Picentia Hew. 24.
= Sapota Hew. 24.
” Sichaeus Cram. 24.
5 Strephon gi
Thales F.
Thrasyllus “ibn. 24.
Thelcteria costaemaculalis Sn. 54.
Thyatira Batis L. xCVIII.
È derasa L. xCVvIII, 209.
Tinea arcella F. 286.
pe caprimulgella H.S. 286.
= cloacella Haw. 286.
= corticella Curt. 286.
- fulvimitrella Sod. 286.
i granella L. 286, 287.
~ lapella Hbn. 288.
N misella Zell. 288.
1 parasitella Hbn. 286.
5 pellionella L. 288.
a spretella W.V. 287, 288.
tapetzella L. 287.
Tineola biselliella Humm. 288.
Tischeria angusticolella Dup. xxxI, 200,
257.
n complanella Hbn. 254.
È decidua Wocke. 254.
x dodonaea Staint. 254.
5 gaunacella Dup. 249, 251.
23
353
m nenn ner
354
Tischeria Heinemanni Wocke. 257.
marginea Haw. 257, 258.
Tithorea Harmonia Cram. 14.
= Megara Dbld. 14.
Tortrix Bergmanniana L. 256, 257.
ca cinnamomeana Tr. 250.
a crataegana Hbn. 247, 249, 250,
252, 259.
LI decretana Tr. 284.
> diversana Hbn. 253.
de dumetana Tr.
283.
5 favillaceana Hbn. 253.
Forskaleana L. 253.
5 Gerningana W.V. 283.
2 Grotiana F. xxxI.
i Lecheana L. 253.
EA Loefflingiana L. 253.
Li ministrana L. 274.
Rs paleana Hbn. 253, 283.
a politana Haw. 283.
DI rusticana Hbn. 283.
Ri sorbiana Hbn. 253.
a viburnana F. 266, 284.
= viridana L. 253.
xylosteana L. 253.
Trochilia bembeciformis Hbn. 206.
hylaeiformis Lasp. 206.
Urapteryx sambucaria L. 221.
Vanessa Cardui L. 202.
Xanthia aurago W.V. 212.
a; icteritia Hbn. 212.
A togata Esp. 212.
Xylina Lamda F 213.
5 ornithopus Hfn. 212.
Xylomyges Eridania Cram. 35.
Xystophora carchariella Zell. 285.
si tenebrella Hbn. 259.
Ypsolophus fasciellus Hbn. 251.
à limosellus Schläg. 270, 280.
pe ustulellus F. 260, 262, 263,
264, 265, 266, 267, 268.
Zebronia sp. 59.
Zinckenia perspectalis Hbn. 59.
Zonosoma sp. 50.
Zophodia Bollii Zell. 64.
convolutella. Hbn. 256.
Zygaena Filipendulae L. 207.
5 Trifolii Esp. xxxI.
DIPTERA.
Acanthipeza maculifrons Rond. 176.
Adrama determinata Walk. 176.
Apsinota v.d.W. n. g. 178.
5 pictiventris v.d.W. 180.
Beris chalybeata Först. xxVI.
È Morrisia Dale. xxvr.
Bibio Pomonae F. xxxI.
Boletina silacea v.d.W. 166.
Borborus tibialis Zett. xxvır.
253, 257, 269,
gnomana Clk. xxxI, 276, 283.
Pilleriana W.V. 266, 276, 286.
RDG IS TIER.
Calliphora vomitoria L. xxI.
Cecidomyia fuscicollis? Meig. 314.
Ceroplatus sesioides Wahlb. xxvrr.
Chlorops brunnipes Zett. xxvii.
Chrysotus laetus Wied. xxxI.
Colpodia angustipennis Winn. xxvI.
Dacus cylindricus v.d.W. 176.
determinatus Walk. 176.
Dixa aprilina Meig. xxvI.
Doleschalla Walk. 182.
Dolichopus vitripennis Meig. xxxI.
Eristalis alpinus Pauz. xxxI.
Exoprosopa capucina F. xxxI.
Gymnopternus nigrilamellatus Macq.
XXVI.
Leia dimidiata Meig. 167.
Lucilia caesar L. xxI.
Miltogramma pilitarsis Rond. xxx1.
Mycetophila stolida Walk. xxvr.
Neuhaus (G. H.), Diptera Marchica. xxv.
Ocyptera fuscipennis Wied. 176.
5 umbripennis v.d.W. 176.
Ogcodes zonatus Er. xxx1.
Oscinis plumiger Meig. xxvii.
Oxydexia acuminata Big. 168.
Paragus tibialis Fall. xxxI.
Periscelis annulata Forst. xxvır.
Rhaphis elongata v.d.W. 172.
Sapromyza obsoleta Fall. xxxI.
Sarcophaga erythrura Meig. xxvI.
Sarcophagula v.d.W. n. g. 173.
amata Wied. 174.
brevispina Thoms. 174.
5 calida Wied. 174.
canescens Thoms. 174.
È despecta Thoms. 174.
n genalis Thoms. 174.
ci obsoleta Wied. 174.
S occidua F. 174.
pallicrus Thoms. 174.
> parvula Wied. 174.
surinamensis Wied. 174,
terminalis Wied. 174.
Sciara conspicua Winn. XXVI.
5 placida Winn. xxvI.
è sulcata v.d.W. 177.
Tephritis argyrocephala Löw. XXXL.
Uramyia acuminata Big. 171.
producta Rob. D. 169.
n
ARANEIDAE.
Anthrobia mammouthia Tellk. 73.
Argiope argentata F. 236.
5 flavipalpis Luc. 236.
Ps Maronica Tacz. 236.
5 Pechuelii Karsch. 236.
Artema Atlanta Walck. xcvu.
as Mauricia Walck. xcvrr.
Attus bonairensis y. Hass. 243.
= capitatus Hentz. 242.
7 guianensis Tacz. 242.
ie militaris. 242.
REGISTER. 355
Attus taeniola Hentz. 242.
Ballus depressus Walck. xxxrr.
Coelotes atropos Walck. xxxII.
Ctenus hybernalis Hentz. 241.
Cyclosa conia Pls. xxXxII.
Diops Branickii Tacz. 71, 84.
Dysdera Hombergii Scop. xxxI.
Epeira adianta Walck. xxxII.
5 Alsine Walk. xxxII.
4 cancer Hentz. 235.
5 pallidula Keys. 237.
R trivittata Keys. 237.
Euophrys leucophaea C.K. 242,
Gasteracantha Raimondii Tacz. 235.
Habronestes Graeffii L.K. 230.
5 Pollii E.S. 229.
= spirafer L.K. 229.
Hadites tegenaroides Keys. 73.
Harpactes Hombergii Scop. xxxI.
Hasarius arcuatus Clk. xxxrr.
Heteropoda bivittata Thor. 241.
2 meticulosa E.S. 240.
DI venatoria L. 240.
Holocnemus rivulatus Frsk. xcv.
Hypoplatea celer M.-Leay. 239.
Lathrodectus curagaviensis Miill. 233.
n geometricus C.K. 234.
"i Schuchii C.K. 234.
Leptoneta microphthalma E.S. 70.
Linyphia frenata Wid. xxxII.
Lithyphantes septemmaculatus Keys. 234.
Lycosa herbigrada Blackw. xxxII,
Meta Schuchii C.K. 234.
Misumena crocea Keys. 241.
n: tricuspidata F. 241.
Monaeses piger Walck. xxxI.
Nephila clavipes Walck. 238.
È clavipes Tacz. 238.
a cornuta Pall. 238.
3 fasciculata de Geer. 238.
Nesticus cellulanus CIk. 71.
Nops M.-Leay. xIv.
5 glauca v. Hass. 77, 227.
x guanacoboae Walck. 82.
. variabilis Keys. 71, 84.
Oxyopes lineatus Latr. xxxıt.
Pholeus borbonicus Vins. xcvır.
a gibbosus Keys. xcvr, 231.
= globosus Tacz. xcvr, 231.
= opilionoides Schr. xcıv.
5 phalangoides Fssl. xcıv.
ne pullulus Hentz. xcvı, 232.
A rivulatus Frsk. xcv.
Sarotes procerus L.K. 240,
Selenops celer M.-Leay. 239.
Spermophora. xCIV.
Stalita Schiödtii Thor. 73.
5 taenaria Schiödte. 73.
Storena Graeffii L.K. 230.
5 Pollii E.S. 230.
È spirafera L.K. 227.
Tamarus piger Walck. xxxI.
Telema tenella E.S. 73.
Tessarops maritima Latr. 69.
Tetromma lutea Keys. 70.
Thanatus formieinus Clk. xxxır.
Theridion pullulum Hentz. 232,
Walckenaera sanguinolenta Walck.xxx11,
Xysticus cuneolus C.K. xxxI.
= sabulosus Hahn. xxx11.
ALGEMEENE ZAKEN.
Bruck (E. vom), corresp. lid, overleden. v.
Conservatie-vocht in insecten-collectien.
XXII.
Everts (Dr. E.), Nieuwe Naamlijst van
Coleoptera. 1x.
Graaf (Dr. Henri W. de), Dissertatie. vir.
Hasselt (Dr. A. W. M. van), Catalogus
der in Nederland voorkomende
Spinnen. IX.
Insecten (Verzending van) als monsters
zonder waarde. x.
Kneppelhout (Mr. J.), begunstiger, over-
leden. 111.
Kweekflesschen voor rupsen. xxv.
Neuhaus (G. H.), Diptera Marchica. xxv.
Oudemans Jsz. (Dr. A. C.) benoemd tot
directeur van het zool. bot.
genootschap te ’s-Gravenhage.
VI
Piepers (Entomol. werkzaamheid van
Mr MC). RE
Pollen (Dr. F. P.L.), begunstiger, over-
leden. II.
Ritsema Cz. (C.) als bestuurslid herkozen.
XIV.
Rottingsbacterien (Inspuiting van) in
insecten. Cx.
Saltet (Dr. R. H.) afgevaardigd tot onder-
zoek van de geneeswijze der
hydrophobie door Pasteur. vr.
Snellen (P. C. T.) als bestuurslid her-
kozen. XIV.
Weyenbergh (Prof. H.), corresp. lid,
overleden. IV.
Blz. 121 regel 1
„ 220
„ 251
„ 296
”
”
”
D
+
3
2
ERRATA.
Gorgi, lees: Goryi.
onderzijde, lees: bovenzijde.
Botyx, lees: Botys.
ns lees: pagina.
Plaat 10. In fig. 3 (ondervleugel) zijn de binnenrandsaderen (la, 15 en 1c)
ten onrechte met de mediaan-ader verbonden, in plaats van haren oorsprong,
te nemen uit de vleugel-basis.
Bij fig. 8 is een lijntje geplaatst ter aanduiding van de ware grootte ;
dit lijntje had niet aldaar, maar nevens fig. 7. moeten staan,
PMP
Nxvd.P del. RW.MT. imp.
Heteromera vom Zambesi-Gebiete.
» TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE Lidl
DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING
Dr. A. W. M VAN HASSELT
_ F. M. VAN DER WULP |
EN
Jun. Dr. En. J. G. EVERTS.
DERTIGSTE DEEL
| JAARGANG 1886—87
_ Kerste Aflevering
DELLA
’SG RAVENHAGE
- + “MARTINUS NIJHOFF :
4887
EEE ea ee
TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE
DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING
“Da. A. W. M. VAN HASSELT |
EM. VAN DER WULP
JHR. Dr. Ep. J.G: EVERTS
_DERTIGSTE DEEL
JAARGANG 1886—87:
Derde Aflevering
aa aaa a ata Ne
ae S GRAVENHAGE
_ MARTINUS NIJHOFF _
| 1887
_ TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE
DE NEDERLANDS CRE ENTOMOLOGISCHE VEREENIGING
‘Dr. A. W. M VAN HASSELT |
| F. M. VAN DER WULP
SEEN |
Jun. Dr. En. J. G. EVERTS —
DERTIGSTE DEEL
3 AARD ANG 1886-27
Vierde Aflevering |
On
| ‘sGRAVENHAGE
bi: LÌ MARTINUS NIJHOFF
: SAGGIO
ak
MC:
TIJDSCHRIFT VOOR ENTOMOLOGIE
DE NEDERLANDSCHE ENTOMOLOGISCHE FEREENTOING
Dr. A. W. M VAN HASSELT
F. M. VAN DER WULP
hee
| Jun. Dr. Ep. J. G. EVERTS |
DERTIGSTE DEEL
| JAARGANG 1886-—87
AAA
’SGRAVENHAGE
MARTINUS NIJHOFF
1887
i À i vj
(A
i"
AE
MUONI
mit
4
LAN
va
2%
ER
2 Les 4
pl
a
re
ER
>
PA
à
LI
x
v
N x A AN
> AS / A
AA A it
Sra ie
Mis
1
n
el
Le, plaie NON Pa
ve wuts a ee An
| MR a pe ee
PRO TRE"
Il
3 9088 00908 8527