6
: O^^.
TREAS LEABHAR
NAN SGOILEAN GAE'LACH
Ah' an cumail suas le Comunn Ard-Sheanaidh
EaMais na h-Alha.
AN DARA CLODH-BUALADH.
DUNEIDIN :
AIR A CHLÒDH-BHUALADH
LE UILLBAM BLACKWOOD AGUS A MHia
1857.
SEOLANNA.
San leabhar so Jeanaidh am fear-teagaisg na seòlauna a
chaidh sgrìobhadh sios aig toiseach an dara leabhair.
'Nuair thig am foghlumach gu taobh-duiUeig (38) cuirear
" Leahhar cheìsd na mathar'" 'na làimh ; agu« iunnsaichidh e
earrann deth sin gach là, a rèir raar a chi am fear-teagaisg
iomchuidh a shonrachudh nia<."h dha.
I. M'D.
LAURISTON CASTI.E
IJSRARYACCESSIUN
A' CHEUD EARRANN.
1. Is duine mi-sheadhar e. Mliothaich e a'
ghaoth a' sèideadh 'na aghaidh. Chaidh e an
sàs sa'' mhòintich. BhòicHch c girn coimhhon-
adh e a ghealla. Ghlidich na daoine a' chraobh.
Bha an sluagh ioganach. Chronuich sinn an
t-òganach air son a dhroch sheòlanna. Bha
tonnan na fairge air an iom-hjasgadh leis a"*
ghaoith. Dh'fhàs na saighdearan lag-chridh-
each ''nuair chunnaic iad an^naimhdean. Cha'n
""eil an duine iùlmhor no tapaidh. An do chuir
iad as a leth gu'n robh leannan-sìth aice ?
2. Chunnaic mi coileach-dubh agus liath-
chearc. Lìomhaidh e a chlaidheamh an agh-
aidh a naimhdean. Bha a theangadh hodach.
Am fac thi> lùchairt an righ ? Dh'èirich e aig
camhanaich an là. Na dean màirneal, air eagal
gu''n caiil thu an cothrom a f huair thu. Tha
maoth-bhlàth a' còmhdachadh nan craobhan.
Phrab thu an snàth. Rinn an neach ud reub-
ainn air a choimhearsnach. Chuir iad freic-
eadan sa' chaisteil. Seachainn coluadar na
cloinne a ta frionasach. Tha am fochann
bòidheach. Am bheil na fiodhagan abuich ?
Cò e am fleasgach uaibhreach so ? Rinn
mo mhaighstir foireigin orm. Leugh mi an
leabhar.
3. Chaldh e calg-dhìreach an aghaidh a leas.
Chaochail e aig meadhon-là. An do ghablì
thu an t-aisig aig caolas na mara? Fhuair e
caismeachd. Rinn na burruis mòran cron.
Bha a folt caisreagach. Dh"*fhalbh iad leis a'
bhàt-iasgaich. Thèid iad imrich aig là Beal-
tuinn. Bha e ro bheulachair, agus shoirbhich
leis. Bi bàigheil ri d' ainmhidh. Chiiir e
suas athchuinge r"*a Chruithear. Thàinig an
t-àrd-easpuig do'n dùthaich. Na bris am bal-
lan-seilcheig so. Chuir iad teine ris an t-samh-
naig. Bhleith iad an t-eorna. Tha sian sa'
mhonadh. Cha lèir dhoibh an leas. Is mithich
dhomh nis bhi falbh. — A. Taobh-duilleig 15.
4. Ciod e fàth do chabhaig ? Is ciatach an
aimsir fhogharaidh sin. Am bheil thu cluinn-
tinn a bheag do naigheachd ùr mu thimchioll
na rioghachd ? Tha an duine sulchair agus cair-
deil. Thionaii mi subh-craobh, subh-làir, agus
subh-talmhainn. Thuit e ann an suain-ghalar.
Bha a"* chòmhdhail sodanach. Dh''èirich an
smeòrach gu h-àrd air iteig. Chòmhdaich
slaman-ceathaich sinn. Cha robh do shaothair
an nasguidh. Mharbh iad muc-mhara. Fhuair
e mi-chliu dha fein.
5. ChaiU mi mo mheoghalr, agus mo
chuimhne. Am bheil am fear so Via dhuinc
macanta ? Nach leòmach a' chailin ud. Thig
am niisgeir agus an duine geòcach gu bochd-
ainn. Tha an crodh a' geumnaich. llinn na
feallsanaich gèasadaireachd. Labhair e ann an
cosamhlachd. Cia àluinn do bhùthan, O lacoib.
Is mòr arn briseadh-cridhe a fhuaire. Chaidh
na tobhlairean an tòir air a' mhadadli ruadh.
Phlaoisg e a' pheasair. Dhcarmad e a dhieas-
danas. Dh'eirich a' ghrian an àird.
6. Taoisinn a' mhin. Tha an duine làidir
rudanach. lonnlaid thu fèin ann an uisge.
An aon ma dheireadh do dhithis. Ghlac e
an dearc-luachrach. Thug an lèigh leis a
chungaidh leigliis. Lion an gunna. Thafhios
agam gu bheii am fear ud connsachaiJ. Crios-
laich do leasraidh. Sealladh gruamach àrd.
Faillein na cluaise. Bha e ro-bhruidhneach.
Thàinig calldach mòr air. Tha am fear ud
air a chuthach. Beairt figheadair. Ilinn iad
eudach hn agus ollaidh. Nach beag-nàrach an
creutair e ? Bu f hlathail i "na coiseachd. Rinn
an t-òr-cheard iodhol deth. — B. Taohh-duìlleig
7. llinn e eadar-ghuidhe air son an t-sluaigh.
'Se Criosd fear-saoraidh an t-saoghail. Tha
mac an duine air a naomhachadh ie spiorad an
Tighearna. Is còir do gach neach bhi cuinih-
neachail air a chrìch dheireannaich. Thoir
ùmhìachd do àitheantaibh Dhè. Thagnothucli
a3
sonruichte ngam riiit. Is e dleasdanas gach
neach earbsadh à freasdal an Tighearna. Bheir
leughadh nan sgrioptuirean ecMas agus toil-inn-
tinn seachad. Thug iad èisdeachd do na
nithibh a labhair e rìu. Bithidh an duine
diadhaidh agus glic a ghnàth a' gluasad ann an
eagal an Tighearna.
8. Cha mhol mi thu, oir cha'n 'eil thu airidh
air moladh. Bha toil aig a chairdean a chuimh-
neachadh. Cuimhnich do Chruithear ann an
làithibh t'òige. Tha inntinn an duine an còmh-
nuidh ag iarraidh an dèigh sonais. 'Se na
sgrioptuirean an t-aon riaghaiit creidimh agus
umhlachd. Dh'orduich Dia an seann tiom-
nadh agus an tiomnadh nuadh gu bhi 'nan
riaghailt-stiùraidh dhuinn san t-saoghal so.
"Se ar Cruithear ùghdar gach ni tha maith agus
ionmholta. Tha briathra fallain am beul an
duine thuigsich. Chaidh am Biobul a dheach-
dadh le spiorad an Uile-chamhachdaich.
9. Tha Dia neò-fhaicsinneach 'na bhith,
agus uile-ghlic, agus uile-leirsinneach. Is mòr
an dealachadh a ta eadar an duine nadurra,
agus an duine iompaichte. Thig crioch air
gach ni a ta fo'n ghrèin, agus aig deireadh
an t-saoghail leaghar na dùile le dian-theas.
Tha Dia glòrmhor 'na uile bhuaidhibh. Cha'n
ionnan nàdur do''n dà dhuine. Rinn Dia an
duine air an t-seathamh ]à, agus air an t-seachd-
amh là ghabli e fois o uiF oibribli a rinn e. —
i)lùth-leanaidh doruinn ngus truaighe air lorg
a' pheacaidh. Riiin e cùmhnant rls a thaobh
na seirbhis. Thuit ar ceud sinnseara 0^1 staid
àluinn san do chruthaicheadh iad. — C. T.d. 18.
10. Cha tig crioch air siorruidheachd. Ghoir
Dia cùmhnant nan gnionih do'n cheud choimh-
cheangal a rinn e ris an duine. Tha bàs aim-
sireil, spioradail, agus siorruidh air a thasgaidh
fa chomhair nan daoine mi-dhiadhaidh. Chaidh
briseadh an lagha a bhagradh le peanas cruaidh.
Bithidh an creideach air a shabhaladh tre
f hìreantachd an t-Slànuighir. Tha do bhràthair
ro fhoighidneach fo a thrioblaid iarganaich.
Is muladach an ni a thachair do'n duine so.
Cuiridh àm dealachadh eadar an t-anam agus
an corp. Thoirmisg e dhomh olc a dheanamh.
Bha an t-òganach fo eagal ciod a thachaireadh
dha.
11. Annammeadhon gàraidh Edein shuidh-
ich Dia craobh an eòlais a' mhaith agus an
uilc. Is gràineil an ni eas-umhlaclid do phàr-
antaibli. Thug am brcitheamh binn a macii
'na aghaidh. Tha peanas siorruidh air orduch-
adh fa chornhair an t-sluaigli neo-aithrcachail.
Cha'n ""eil co-chomunn eadar solus agus dor-
chadas. Rinn an righ ìomhaigh òir. Ciod a
ta thu a** ciallachadh leis an t-samhladh sin ?
Bha nàdur an duine fior-ghlan. Chaidh
cruthachadh an t-saoghail a choimhUonadh ann
an sè làithibh. Bheir do choluadar sòlas domh.
Na toir caidreamh do mhi-ruin. Ni beannachd
Dhe duine beartach.
12. Dh'iomchair e eallach throm. Bha ar
nàdur air a shalachadh agiis air a thruaill-
cadh ]e sal a"* pheacaidh. Mhothaich e gu goirt
gu'n robh a chridhe tlo-lubadh a dh"'ionnsuidh
an ni a ta maith. Cuir cùl ris gach droch-
bheart ; lean eisempleir nan daoine ghce, agus
thig thu gu h-urram. Tha sinn so-aomadh
chum an uilc. Cha'n 'eil acli beag toil-inntinn
sa' bheatlia so. Bha an t-òganach fo amharus
mu thimchioU nan nithe a chual e. Tha
trioblaidean agus àmhghairean 'gar cuairteach-
adh air gach taobh. Bha gorta, agus cogadh
agus plàigh, air feadh na rìoghachd. Thig an
duine aingidh gu bochdainn, — D. T.d. 19.
13. Tha plàighean agus galairean spioradail
an anama, ni's miosa na plàighean agus
galairean a' chuirp. Ni doille inntinn, agus
cruas cridhe, agus laigse cuimhne an duine
a thoirt air seacharan. Theasairg e a namh-
aid agus bha e ro-thruacant ris. Gheall
Dia sochairean mòr agus prìseil dhoibhsan a
ghluaiseas a rèir a lagha. 'Se Criosd an t-aon
eadar-mheadhonair eadar Dia agus duine.
Esan a ni gu h-amaideach gabhaidh e aith-
reachas. Chaidh e an urras air a choimhears-
uach. Tha an duine so bunaiUeach 'na ghnoth-
uch fein. Thig au duine tha treibhdhireach ''na
chridhe gu urram agus chu. Eadhon ''na
theanntachd bithidh aobhar misnich aig an
fhìrean. Thug e fuasgladh dhomli a'm''
fheum.
14. Rinn esan cabliaìr orm 'nuair a threig
gach aon eiie mL Diolar an aingidheachd
air ceann nan aingidh. Esan tha toil-
each air maith a dheanamh, bheir Dia comas
agus cothrom dha. Cha"'n ""eil neach air bith
comasach air fearg neo-chriochnach iomchar.
Tha tri pearsa san trionaid ghlòrmhoir. Dh'-
f hàs a shhochd bochd. Mairidh Dia o bhith-
bhuantachd gu bith-bhuantachd. Ann an iom-
laineachd na h-aimsir thàinig ar Slànuighear
chum an t-saoghail, agus ghabh e ar nadur-
ne d'a ionnsuidh fein. Tha òr ro-phrìseil
agus luachmhor. Feumaidh gach neach bhi
air ath-ghineamhuinn mu'm bi e air a shaor-
adh o thruaiUidheachd a nàduir.
15. Ciod e uchd-mhacachd ? Cha bhuadh-
aich e air a' bhàs. Buinidh do charaid do
theaghlach mheasail. Bha a' bhean a phòs e
beag-inbheach. Cha ni coitchionn an ni so.
Lion SL phrasaich le conalaich. Am bheil duine
ann is urrainn a ràdh " tha mi neo-lochdach .?""
— Bha doilgheas air do bhrìgh gu'n do chaill
e a' chùis. Chuir e fallus deth leis a' cha-
bhaig a rinn e. Tha e mar fhiachaibh oirnn
comh-fhulangas a bhi againn r'a chèile. Ni
pobull aoradh dha, agus bheir slòigh urram
dha. Dh'ung iad an righ le h-oladh phrìseil.
Bha e 'na sheirbhiseach dìleas agus tairis.
Tha an geamhradh ro fhuar, agus an sneachd
ro-dhomhain. Bhuaii a' ghaoth thuath ro
dheas air.— E. T.d, 20.
10
16. Leighis an lèigh creuchdan an duine
euslaint. Thug an sagart seachad ìobairt-
loisgte. Chaidh a chrocliadh suas ris a' chrann-
cheusaidh. Saoraidh Criosd sinn o dhaorsa,
agus riaghlaidh e sinn le a lagh. Dh' fhuihng
an neach ud cràdh ro-gheur. Èha bàs a"" chroinn-
cheusaidh air a mheas "na bhàs malluichte,
maslach, agus dòruinneach. Tha ifrinn agus
lèir-sgrios air an ulluchadh fa chomhair nan
daoine aingidh. Chaidh an t-adhlac seachad,
agus bha mòran a"" siubhal leis. Rinn e an uaigh
farsuing agus domhain. Dh" atharraich e a
bhùth as an àite san do shuidhich e an toiseach
e. Tha an diabhul, an saoghal, agus an f heoil
"'nan naimhdibh do mhac an duine.
1 7. Ciod a thachair dhuit 'nuair a phiU thu
air fais le leithid do chabhaig.^ Thaisbein
Criosd a chumhachd do''n t-saoghal, — dhaing-
nich e a dheisciobuil sa' chreidimh, — agus
tha e nis air àrdachadh sna nèamhaibh, a'
deanamh eadar-ghuidhe air son a shluaigh.
Cheannsaich e a namhaid leis a"* chlaidh-
eamh. Thug do bhràthair seachad airgiod an
coingheall. Cha'n aithne do neach c'uin a
thig a là deireannach. Deanamaid faire gach
là, agus bitheamaid a ghnàth air ar faicill.
Bheirear buille dha. Dùisgear na mairbh le
fuaim na trompaid deireannaicli. Sealbhaich-
idh na naoimh rioghachd nèimh. Ciod tha e
a' ciallachadli leis na briathraibh so ?
18. Tlia trioblaid a"* feitheamh air gach
II
rieach. Dhluthaich e gu teann ris, agus ghabh
e greim dheth. Cha'n 'eil eifeachd air bith ann
an creidimh, no ann an aidmheil as eugmhais
oibre. 'Se am peacadh màthair-aobhair gach
truaigh tha teachd an crannchur an duine.
Chaochail an duine aig ceithir uairean an
dèigh mheadhon-là. Tha meadhona ri bhi air
an gnàthachadh anns gach ni. Bha geur-
mhothachadh aig an òganach do chunnart a
staid. Bi bunailteach timchioll do ghnothuich,
agus cuir an gniomh gach dleasdanas tha mar
fhiachaibh ort. Chaidh na h-àitheantan a
sgrìobhadh.— F. T.d. ^l.
19- Chaidhiodhoi-aoradh athoirmeasg do na
h-Iudhaich, agus do na cinnich. Tha sannt
agus gadachd 'nan nithibh gràineil. Choimh-
hon mi gach ni a dh'iarr thu orm. Ciod am
barrantas ata agad gu so a dheanamh. Chuir
e suas comhara so-fhaicsinneach. Tha dà
shacramaint ann, agus theirear riu Baiste
agus Suipeir an Tighearna. Cò e àrd-cheann-
ard na h-armailt.'' Tha aidmheil, iarrtus, agus
buidheachas air an gabhail a steach ann an
urnuigh. Tha tròcair an Tighearn nuadh
dhuinn gach maduinn, agus tha a fhreasdal
cairdeil ""gar cumail suas. Leugh mi comh-
dhùnadh an leabhair. Tha am Biobul 'na
riaghailt-stiùraidh dhuinn.
20. Bha e ro dhùraclidach agus ro dhich
iollach 'na athchuinge. Am bheil thu toil-
eacli mo chuideachadh leis an obair so.?
?:m Jadh U I^o. 'na carra.h
-t."« ae«ehfnn^Sra*.^'T^^^
eadh cha do leag e s,os « n^^^ ^ dheanada.s.
vabhadh dha "^' * ^.^ sa' mhuir r«a,dK
Bhathadh na W^^ ^^^ an ^g^f ^,„^",
Rinn an sluagh ceam jeampj"' agus
•^h Chaidh an f §"' f° an t-slua,gh.
;fu. e seachad ''^''"^/^Chstir. B^o"-
^Ì,"^àicheadh Peadar ^.-^^leh e na da,mh
:tt:e^a^a:'fl'TaShaAo^^
£-:S:"»^-£r^^s:th;
b£ragu^7f^rde:;:^^^^^^
Ihailinn ris an t-sH,agh. ^ jjha an t-
:- ^S'^^ ,rfch'Ì ehoimhears,,acJ -^
n-'''*Ìictlh dòchas cnfe -
""""^"'lSeiri^S.ran.ainn
13
leis an uisge. Bhris an leòmhan a mach, agus
rìnn e diùbhail mhòr am measg na sprèidhc.
Bha crith-thalmhainn mhòr ann. Na cùl-
chàin neach air bith. Chuir i gnùis-bhrat air
a h-aghaidh. Eadar-mhìnich dhomh na nithe
a labhair e. Tha ionad-còmhnuidh aig an
iolar ann an sgeiribh nan creag. Bha an sluagh
rag-mhuinealach. Rinn a naimhdean feall-
fholach air a shon, ach fhuair e fios roimh-
làimh air, agus chaidh e as.
^3. Bha an neach ris an do labhair thu ro
dhìchiollach. Dh'eirich na h-eoin aig teachd
na h-ùr-mhaidne. Tha an eallach a chuir thu
orm so-iomchar. Am bheil cìiis-chasaid agad
'na aghaidh ? Rinn mi geur-f hiosrach mu
thimchioll nan nithe a dh"* earb thusa rium.
Bha an sluagh rag-mhuinealach, agus ceann-
airceach. Chùl-sleamhnuich iad o'n t-slighe
cheart. Ged pheacaich e cha do ghabh e
aithreachas. Bha thu mairnealach mu do
ghnothuch. Chaidh na losgainn suas air
aghaidh na tìre. Shiubhail c gu àitibh iom-
allach na talmhainn. Bhruadair e bruadar,
agus chunnaic e aishng. Chaidh an sealgair
do'n bheinn, agus mharbh e fiadh. Sàth am
bacan san talamh. (H.) T.d. 26.
24. Thug e cuireadh dhomh a dh' ionn-
suidh na bainnse. B'fhearr lcis achmhasan a
thoirt da, na a bhualadh le slait. Chuala mi
am minìsteir a' toirt seachad earailean taitneach.
Bhuail am meirleach am fcar-siubhail, agus
14
thug e airgiod uaith. — Cha b'urrainn do''n
chaiptein an loingeas a stiùradh. Seachainn
coluadar an òganaich sin. Cha chòir dhuitbhi
neo-thoiHchte le do chrannchur. Ghiulain se e
fein gu mi-chiatach. Chaidh e suas ris an aon-
ach. Tha am monadh còmhdaichte le sneachda,
agus tha mòran do na caoraich air chall.
23. Is fearr deadh ainm na mòran beartais.
Daingnich do ghealladh. Shanntaich e cuid
a choimhearsnaich. Ulluichibh sibh fèin fa
chomhair gach tuiteamais a thig 'nur crann-
chur. Tha a' mhaduinn soilleir agus blàth.
An do dhiol thu na fiachan a bha aW dhèigh ?
Chrom se e fèin gu ruig an làr. Blais am
biadh a dheasaich mi air do shon. Tha e a' seall-
tuinn air son an ni a chaill e. Dh'iomain e
an treud do''n mhonadh. Chaidh na buach-
aillean air seacharan sa** cheò. Dh"* akaich iad
beatha a chèile. llinneadh balì-magaidh dheth.
Thug e leis an sluagli am braighdeanas.
Cruinnich am biadh briste. Comhairhch do
charaid. (I.) T.d. 28.
24. Cuairtichidh iad muir agus tìr chum aon
duine a dheanamh d'an creidimh fèin. Eiridh
a' chorra-ghlas gu h-àrd air a sgiathaibh. Dh"*-
imich e do'n mhachair ann am fìonnuaireachd
an là. lonakair an treud air an raon. Tha
am fear so àrd-inntinneach. Thug am mad-
adh-alluidh uan as an treud. Tha an t-anam
neo-bhàsmhor. Bi ro-bhaigheil ris an òganach.
Sgcadaich se e fein le trusgan riomhach
15
Bha an saighdear dìleas d'a righ. Dallaidh
tiodhlac sùilean an duine ghlic. Bha e tul-
chuiseach 'na ghniomh. Thug a namhaid
toibheum dha. Is tamailteach an gnothuch
so. Tha e tiom-chridheach. Eiridh mi mu
chamhanaich an Jà, agus theid mi mach gu
beachd-smuaineachadh sanfhaiche. — (K.) T.d.
29.
(A.) MU UMHLACHD DO PHAllANTAIBH.
A mhic mo ghaoil, thoir urram do fathair
a ghin thu ; agus thoir ùmhlachd do d" mhà-
thair a rug thu. O bheathaichibh na machar-
ach foghlurn gliocas ; o eunlaith nan speur
faigh tuigse. Rach do'n fhàsach, agus thoir
fa'near a' chorra-bhàn. Labhradh i ri do
chridhe, agus dùisgeadh i teas-ghràdh a\l
chom. Giulainidh i a pàrant aosmhor gu
caomh air a sgiathaibh ; cuiridh i ann an àitc
tàimh agus fois e, — gleidhidh i e gu tèaruinte,
— agus solaraidh i lòn lathail air a shon.
Is taitneach, òganaich mo rùin, seadh is ro-
thlachdmhor ùmhlachd, agus irioslachd, agus
teas-ghràdh na li-òige. Tha urram dligheacli
do'n aosda, agus tha umhlachd do phàrantaibh
ni's cvibhraidh na tùis dheadh fhàile. Bi thu-
sa taingeil do t'athair, oir is e a sholair air do
shon 'nuair a bha thu maoth agus eu-com-
asach air thu fein eiridinn : bi taingeil do d'
mhàthair, oir is ise a chum suas agus a dh' al-
16
um thu 'nuair nach robh mothachadh agad
do'n ghràdh agus do'n churam a fhrcasdail do
d'uireasbhuidh. Eisd riu araon, oir labhraidli
iad chum do leas: thoir aire do'n comhairlc,
oir tha i sruthadh o ghràdh. Gu ruige so
rinn iad faire thairis ort, agus shàruicii siad
iad fein gu minic chum gu''m biodh paikeas,
agus fois, agus sìth agad-sa.
'Nan sean aois, uime sin, bi thusa aM"* chul-
taice dhoibh. Na lot an cridhe le d'eas-umh-
lachd ; na tre'ig iad 'nuair a ni trioblaid agus
doilgheas greim orra, agus na dean tàir air an
anmhuinneachd 'nuair a bhios an ceann hath,
agus an cos air bruaich na h-uaighe. Bi
caoimhneil riu, agus cum suas iad 'nuair tha
iad a"* tuiteam sios fo chudthrom bhhadhnacha:
rhoir sòlas d'an cridhe 'nuair tha e air a chràdh
le pèin ; dean an shghe rèidh dhoibh chum na
h-uaighe le bhi frithealadh d'an uireasbhuidh,
agus an sin leanaidh maitheas agus tròcair thu
sa' bheatha so, — cuairtichidh beannachdan do
phàrantan do cheann, agus bithidh " do làith-
ean buan air an fhearann a thug an Tighearna
do Dhia dhuit."
(B.) THA MOR BHUANNACHD AG EIRIGH O
UMHLACHD DO THOIL DHE.
Chronuich duine diadhaidh àraidh seana
bhantrach a blia cumail bùth marsandachd, do
bhrìgli gu'n robh i a"* reiceadh air là na Sàbaid.
Bha aobhar aig a smuameachadh gu'n roblì
suim aice do'n là naomh sin, agus gu'n robh
cagal an Tighearn sl gabhail còmhnuidh 'na
cridhe, ged bha i ciontach sa' pheacadh so.
Dh'aidich i fein da, 'nuair a thagair e rithe,
gu'n robh a giulan ro-chronail, agus gu'n robli
a cogais ""ga càsaid air a shon ; ach thubhairt i
ris gu'n robh i bochd agus aosda, agus nach
robh dòigh air bith aice air i fèin a chumail
beò as eugmhais a bùtha. A bhàrr air sin,
dh'innis i dha gu''n robh i a' reiceadh tuille
air là na Sàbaid, na bha i a"* reiceadh rè nan
sè iàithean eile, agus nan dùnadh i a bùth air
an là sin nach b'urrainn di i fèin a chumail suas.
Ach thubhairt esan rithe nach robh biiann-
achd air bith ann an giulan peacach, no calld-
ach air bith ag èiridh o ùmhlachd do lagh Dhe.
Dh"* innis e dhi gu''m bu chòir do gach neach
earbsadh à freasdal an Tighearna. Ach an
àite sin a dheanamh, gu'n robh ise, le bhi reic-
eadh air là na Sàbaid, a' toirt a cùis à làimh an
Tighearna, agus ag earbsadh 'na ghocas agus
'na seòltachd fèin ; agus air an aobhar sin nach
robh e "'na chùis iongantais ged bha i bochd
agus uireasbhuidheach.
Dh''aidich a"" bhantrach ceartas nan nithe so,
agus o sin suas dhùin i a bùth air là na Sà-
baid. I^eagan an deigh sin thachair an duine
diadhaidh so air a' bhantraich cheudna, agus
dh'fheoraich e dhith an d^'fhàs i bochd o
na leig i dhith bhi reiceadh air là na Sàbaid.
" Cha d'fhàs," thubhairti, " oir shoirbhich Dia
b3
18
lcam gu iTiòr o nn cìiiiir mi cùl ri m''aÌTìgi(lh-
cachcl, ngus tha mi nis a"* mothachadh o'm
fhiosrachadh fcin, Nach ''eìl calldach air bitli ag
ciri<i!:h o umhlaclid do thoil an Tiffhearna.
(C.) MUN BHAS.
Tha e air aithris mu thimchioll Philip righ
Mhacedoniagu'n do thuarasdalaich c neach gu
teachd gach maduinn a dh'ionnsuidh a sheòm-
air, agus gu eigheach a mach 'na èisdeachd,
" Cuimhnicli gu'm faigh thu bàs.'" Tha e mar
fhiachaibh air gach neach an cleaclida so a
ghnàthachadh d''a thaobh fein, le bhi cumail
a chrìch dheireannaich an còmhnuidh 'na
chuimhne, agus le bhi ga ghiulan fèin gach là
mar gu"'m b'e sin an là mu dheireadh d'a
bheatha air thalamh. Cha bhi esan 'na
thràill do'n t-saoghal so a chuimhniclieas an
còmhnuidh gu bheil e bàsmhor, agus cha
suidhich esan 'aigne air nithibh truaillidh
tahiihaidh a tha an còmhnuidh a' socrachadli
a shùilean air talla dorcli na h-uaighe.
Is tearc agus olc làithean beatha an duine.
Cha'n urrainn da a ràdh gu'm faic e a' ghrian
a ta soiUseachadh an t-slighe dha an diugh ag
èirigh am màireach, no gu'n dean a chridhe a
ta aoibhneach air an uair gairdeaciias tuille an
deigh so. Cha''n 'eil am bàs an còmhnuidh a'
toirt rabhaidh seacliad roimh-làimh. Air uair-
ibh tlia e teachd gu h-obann air cùl an duinc,
agus ""ga sguabadìi à tìr nam beò mu''m bheil
19
comas aig a ràdh, " Aii iV fluiair thu mi, O
mo nàmhaid." Agus do bhrìgh nach 'cil àitc-
còmhnuidh buan againn air thalamh, agus
nach 'eiì gealladh againn gu'm bi ar beatha air
a caomhnadh car aon mhionaid, is còir da so
ar brosnachadh gu ulluchadh a dheanamh fa
chomhair ar crannchuir shiorruidh, fhad 'sa
tha là nan gràs 'nar tairgse. Is còir dhuinn
bhi dichiollach 'na thràth, air eagal gu'n abair
sinn an dèigh so mar a thubhairt neach àraidh
air leabaidh a bhàis, " Am feadh a bha mi
beò, dh^uUuich mi air son nan uile nithe, ach
air son a' bhàis a mhàin : A nis is èigin domli
bàsachadh, agus, mo thruaighe, tha mi neo-
ullamh air a shon.""
(D.) GRADH MACAIL.
Chaidh duine uasal àraidh a chòmhnuicìi
san t-Suain a dhìteadh gu bàs, air son eucoir a
rinn e ann an dreuchd àrd agus chudthromach,
a lìon e car iomadh bliadhna le mòr-chliu agus
creideas da fèin. Cha bu luath a chual a
mhac, òganach a bha ochd bliadhna deug a
dh''aois, ciod a thachair, na ruith e dh'ionn-
suidh 8L bhreitheimh, agus air dha e fèin
a thilgeadh aig a chosaibh, ghuidh e air gu"*n
leigeadh e leis bàsachadh an àit 'athar.
Chual am Breitheamh na briathra so le
mòr-iongantas. Car tamuiU bhig cha b'urr-
ainn da a chreidsinn gu'n robh an t-òganach
treibhdhireach san ni a diriarr e ; ach mu
20
dheireadh air dha fhaicinn gu soilleir gu'n
robh e toileach air beatha 'athar a theasairginn
le a bheatha fèin ìobradh do lagh na riogh-
achd, sgriobh e dh'ionnsuidh an righ, agus
thug e niìn-chunntas da mu thimchioll nan
nithe so uile. Air do'n righ htir a' Bhreith-
eimh a leughadh, agus a' chùis a rannsach-
adh, cuir e teachdair uaith le saor-mhaith-
eanas a dh'ionnsuidh an athar, agus le ordugh
am mac àrdachadh gu inbhe mhòr agus
urramach.
(E.) MEALLTAIREACHD NA H-OIGE.
Cha chreid an òige nach 'eil sonas ri
mhealtuinn san t-saoghal so, agus uime sin
iarraidh iad cuibhrionn, agus sòlas, agus toil-
inntinn doibh fèin am measg nan nithe sin nach
mair ach sealan, agus nach sàsuich miann a'
chridhe 'nuair a mhaireas iad. Cha chreid iad
gu bheil an duine air a bhreth gu bròn, agus
gu bheil an saoghal so 'na chuain thrioblaidean
far am bheil aon tonn ag eirigh air lorg tuinn
eile, agus far am bheil àmhghar agus cràdh an
tòir air cloinn nan daoine. Cha'n 'eil staid
neach air bith an taobh thall do thrioblaid.
Tha an ceann air am bheil an crùn rioghail a'
dealradh air a chuairteachadh le curam. Tha
urram, iomadh uaire, sC fosgladh an ra-
thaid chum nàire agus maslaidh : Agus tha
saoibhreas gu minic air a ghleidheadh do
dhaoine chum an aimhleis agus an lèir-sgrios.
1 21
Cha"'n 'eil an ròs is maisiche gun bhioran g'a.
chuairteachadh, agus gheibhear air uairibh na
trioblaidean is truime an cois an t-soirbheis
a's mò san t-saoghal so. Uime sin is còir do
na trioblaidibh, agus do'n bhròn tha dlùth-
leantuinn an duine air thalamh iarrtus agus
togradh a chridhe a thogail a dh'ionnsuidh an
ionaid sin, far nach cluinnear caoidh no gearan
gu siorruidh ; agus do bhrìgh nach sàsuich an
saoghal diomhain so miann a chridhe, 'se a
dhleasdanas co-chomunn ri Dia a mhiannach-
adh ; oir 'na dheadh-ghean-san tha beatha, agus
mairidh a thròcair gu siorruidh.
(F.) AM MADADH-ALLUIDH.
Buinidh am madadh-alluidh do'n aon seòrsa
no gnè ainmhidh ris na coin ; ach tha e am
bitheanta a** fàs ni"'s mò, ni's gairge, agus ni'*s
cruadalaiche na iadsan. Cha"'n ""eil e na ro-
shaighdear "'nuair tha pailteas aig g''a bheathach-
adh ; ach an uair a bheanas gorta ris, fàsaidh
e fiadhaich agus garg, agus bheir e ionnsuidh
cha'n e mhàin air beathaichibh na macharach,
ach mar an ceudna air cloinn òg, agus air
uairibh air sluagh mòr. Far am bheil na mad-
uidh-alluidh ro-honmhor cruinnichidh treud
mhòr dhiubh cuideachd, agus thèid iad an tòir
air fèidh agus air sithionn, ag ullurtaich gu
h-àrd gus an glac iad a' chobhartach. Tha e
aithnichte gu^'n sàsuich am madadh-alluidh a
chiocras air cuirp dhaoine marbha a thogas e
22 5
fts an uaighibh Vmair a bhios sC chobhartach
gann ; agus mar an ceudna nach 'cil cairbh air
bitli cho gràineil is nach gabh e lòn dith.
Mairidh e bcò gus am bi e còrr is fìchead
bHadhna.
Gheibhear ani madadh-alluidh ach beag anns
gach earrann do'n t-saoghal. Bha mòran
diubh ann an Albainn roimhe so, ach chaidh
duais a ghealUainn do gach neach a chuireadh
as doibh, agus air an dòigh so chlaoidh-
eadh iad gu mòr. A thuille air sin chaidh a''
choillteach far an robh iad a' tàmh a ghearr-
adh sios a lìon beagan agus beagan ; chaidh
an t-ionad-fasgaidh a bha 'gan dionadh o inn-
lcachd an t-sealgair a sguabadh airfalbh; agus
<io bhrìgh gu'n robh iad ro-dhiubhaileach do
rnheanbh-sprèidh, agus ro-chunnartach do"*n
t-sluagh ; agus do bhrìgh gu'n robh duais air
orduchadh fa chomhair gach neach a mharbh-
adh aon diubh, chaidh an ruagadh o àite gu
h-àite, gus nach d'fhàgadh fiu a h-aon diubh
ma dheireadh san Eilean so.
Anns na sgriobtuiribh gheibhear iomradh
gu minic air a' mhadadh-alluidh. Tha sluagh
a ta garg agus fuileachdach 'nan nadur, agus
a ta Jàidir agus treun ann an cogadh, air an
coimeas ris. ""Nuair a bheannaich lacob a mhic,
thubhairt e mu thimchioll an fhir a b'òige
dhiubh, "Ni Beniamin fìadhach mar mhadadh-
alluidh ; Sa' mhaduinn ithidh ea"" chobhartacii,
apus san fheasgar roinnidh e sl chreach."
9,'ò
Tha so a' ciallacliadh ga'm biodh Beniamìn
garg an cath, agus girn tugadh e buaidh air a
naimhdean. 'Nuair a dirorduich ar Slànuighear
d"*a dheisciobluibh dol agus an soisgeul a shear-
monachadh, thubhairt e riu, " Imichibh ; feuch
a ta mi 'gur cur a mach mar uain am measg
mhadadh-alluidh ; a' nochdadh dhoibh gu
soilleir gu'm biodh iad air an cuairteachadh le
droch shluagh, a rachadh an tòir air am
beatha, agus a dh'iarradh an sgrios bhàrr agh-
aidh na tahnhainn. Ann am fàidheadaireachd
Isaiah tha an comhara so air a thoirt seachad
air amannaibli sìochal an t-soisgeil, " An sin
gabhaidh am madadh-alluidh còmhnuidh maille
ris an uan, agus luidhidh an hopard sios maille
ris a' mheann ; agus an sprèidh reamhar le
cheile ; agus ni leanabh òg an stiùradh.'"
(G.) AN SEANN DUINE AGUS 'aSAL.
'Nuair a bha seann duine agus a mhac i\
dol a dh'ionnsuidh fèìlle a reiceadh asail,
thachair neach eigin orra air an t-shghe, a
thubhairt, " Nach e an t-amadan am fear
so a tha toirt air a mhac òg siubhal d'a
chois ""nuair tha an asail cho chomasach air a
ghiulan .'' Air ^0**^ t-seann duine na briathra
so a chluinntinn, chuir e a mhac air an asail,
agus dh'fhalbh e fein gu sunndach suilbhir
r'a thaobh. Thubhairt neach eile a thach-
air orra ris an ògannach, " Am bheil e ceart no
dligheach gu''m biodh tusa a"" marcachd air an
ainmhidh ^iuair tha t'athair aosda agus truagh
a' siubhal d'a chois?'' Cha bu luath a chual an
seann duine so na thug e air a mhac teachd
bhàrr na asail, agus chaidh e fèin a mharc-
achd oirre. " Am bheil sibh faicinn,"" thubh-
airt an treas fear, " mar a ta an duine làidir
leasg so a' marcachd, "'nuair a ta a mhac òg,
sgìth agus crupach, a"* siubhal d"'a chois !"" Cha
bu luath a chaidh so a labhairt an èisdeachd
an t-seann duine na thog e a mhac suas air a
chulaobh. " Guidheam orf' thubhairt an
ccathramh fear, " am buin an asail so dliuit
fein ?'■' " Buinidh,"" thubhairt an seann duine.
" Cha smuainicheadh neach sin,"" thubhairt an
fear eile ris, " do bhrìgh gu bheil thu 'ga
iuchdachadh gun iochd; tha thu fein agus do
mhac ni\s comasaich air an ainmhidh a ghiulan,
na ta an t-aimnhidh air sibhse a ghiulan."
" Ni air b'ith g'ur toileachadh,'" thubhairt
maighstir a' bheathaich ; agus air teirneadh da
fèin, agus d'a mhac bhàrr na asail, cheangail
iad a cosan, agus thug iad oidhearp air a giul-
ain thar an drochaid a bha stiùradh chum a'
bhaile.
Chruinnich an sealladh iongantach so mòran
sluaigh cuideachd; agus an uair a bha iad a'
magadh air an t-seann duine agus air a
mhac, agus a"" dluthachadh riu le-iolaich mhòir,
gliabh an asail eagal, — rinn i strì gu faotainn
air falbh, — bhris i an cord a cheangal i, agus
'na cabhaig gu dol as chaidh i thar an droch-
25
aid, agus bhàthadh i. 'Nuair a chunnaìc an
seann duine ciod a thachair da' asaii, phill e
dhachaidh air a lionadh le nàire agus le bròn.
Thug e oidhearp air gach neach a thoileach-
adh le'm bu mhiann comhairle a thoirt air;
ach an àite so a dheanamh, cha do thoihch
e aon air bith, agus air a cheann mu dheir-
eadh chaill e 'asal le 'amaideachd.
Tha comhairle caraid ghUc agus dhìleis ro
luachmhor ; ach an uair a leanas sinn comh-
airle gach neach leis am miann ar comhair-
leachadh, tha e ro-chosmhuil gu^n caill sinn ar
n-aimsir agus ar saothair, — gu measar mar
amadain sinn, — agus fadheoidh nach dean sinn
maith dhuinn fèin no do shluagh eile.
(II.) MU THIMCHIOLL a' BHIOBUIL.
Tha am focal Bìohul sl cialJachadh Leahhar;
do bhrìgh gur e an t-aon leabhar e is airidh bhi
air a leughadh gu dùrachdach, agus air a
chreidsinn gu h-iomlan ìeis gach neach aig am
bheil curam d'a anam neo-bhàsmhor. Tha e
da rìreadh 'na leabhar prìseil, oir tha e teagasg
dhuinn gach ni a ta feumail guV deanamh ghc
san t-saoghai so, agus sona san t-saoghal ri
teachd. Tha an sluagh nach cual riamh iom-
radh air, a dliìth eòlais air an Dia a chruthaich
iad, — air a lagh naomh agus fior-ghlan, — aii
staid thruaigh an duine a thaobh nàduir, agus
air slàinte tre an Tighearn losa Criosd. Agus
air dhoibh bhi aineolach alr na nithibh sin
26
cha'n urrainn doibh Dia a thoileachadh, agus
cha'n 'eil e 'n comas doibh dol as o'n pheanas
sin tha a cheartas ag iarraidh o gach neach
nach"* eil air a shaoradh o thruailHdheachd na
feòla, agus air a sgeadachadh le fìreantachd
an t-Slànuighir.
Cia cho taingeil is còir dhuinne a bhi nach
d' f hàg Dia sinn ann an aineolas ; agus ciod
an t-aobhar buidheachais agus molaidh a ta
againn g'n d'thug e dhuinn am 13iobul annsam
})heil e a foillseachadh dhuinn ciod i a thoil
bheannaichte, agus ciod an dòigh air an dionar
sinn o f heirg shiorruidh, agus air am faigh sinn
sealbh air rìoghachd nèimh. Gun teagamh is
còir dhuinn bhi ro-aireach mu'n leabhar so os
ceann gach leabhair eile, do bhrìgh gii bheil e
a"* foillseachadh dhuinn focail na beatha mair-
eannaich ; agus tha e mar fhiachaibh oirnn a
nochdadh le ar creidimh agus le ar giulan gu
bheil sinn ''ga mheas mar an ni a's luachmhoire
tha sinn a' sealbhachadh san t-saoghal so.
Cha'n urramn e bhi gu bheil sinn deanamh so
'nuair nach Vil mòr-thlachd againn bhi g\i
leughadh gu minic, — 'nuair nach 'eil sinn a'
creidsinn gach ni tha e foillseachadh dhuinn
mu thimchioll ar Slànuighir, — no 'nuair nach
Vil sinn a"" gluasad a reir lagh ar Tighearna,
agus a' co-chumadh ar beatha r'a thoil naomli
agus fhiorghlan.
Ghabh sluagh aosda aithreachas gu minic
gu''n do dhichuimhnich iad am Biobul a ranns-
n
achadh ann an làÌLhibh an òige. Ach cha
chuala sinn riamh iomradh air duine a ghahh
aithreachas 'nuair a bha e aosmlior, no "na
luidhe air leabaidh a"* bhàis, gu'n do chaith e
mòran d'a aimsir a"* rannsachadh an leabhair
so, — no neach air bith a rinn gearan do bhrìgh
gun do thaisg e a bhriathra fallain 'na chridhe,
agus gu'n do chuir e an gniomh iad 'na chaithe-
beatha.
Is caraid fior agus dìleas am Biobul ann
an là ar trioblaid ; agus 'nuair a thrèigeas
gach dòchas saoghalta sinn, agus a bheir
doilgheasan na beatha so ar cos gu bruaich na
h-uaighe, eadhon an sin bheir e misneach do
ar cridhe, agus altrumaidh e dòchas an taobh
a steach dliuinn a ghiulaineas sinn an taobh
thall do'n uaigh. Bithidh e 'na lòchran
do ar cosaibh, agus 'na sholus-iùil do ar ceum-
annaibh : soillsichidh e an dorchadas tha
cuairteachadh ghhnn sgàile a' bhàis, agus ath-
bheathaichidh e ar spiorad le dòchas na beatha
maireannaich 'nuair a tha am bàs a' teachd
'nar dàil, agus a' criochnachadh ar beatha san
t-saoghal so. O mata gu'n deanadh sean agus
òg focal an Tighearn 'na riaghailt-stiùraidh
dhoibh, — gu'm bitheadh iad a' beachd-smuain-
eachadh air an còmhnuidh, — gu'n tarruingeadh
iad sòlas uaith ann an là an trioblaid, agus
gu'm biodh an dòchas ri sonas siorruidh air a
shuidheachadh air na geallannaibh prìseil agus
tròcaireach tha e cumail mach dhoibh.
28
(I.) MU BIIEACIID-SMUATNKACIIADH.
Mocli air maduinn shamhraidh, 'nuair a bha
an t-athair fionn-fhuair, an talamh tais, agus
aghaidh a"* chruthachaidh gu ièir ùrar agus
sgiamhach, dh'èirich òganach o ""leabaidh, agus
chaidh e ^0"*^ mhachaira bheachd-smuaineach-
adh. Is gann a bha an saoghal luaineach air
mosgladh ; cha do clirath sgios deth a throm-
chodal, agus bha fear an àrdain agus na h-
aimhreit tosdach air a leabaidh. Ghabh sìth
agus suaimhneas còmhnuidh air aghaidh na
talmhainn, agus bha gach ni fo"*n ghrèin ag
aomadli cridhe an duine gu ciùineas, agus a'
brosnuchadh 'inntinn gu smuaintibh diadhaidh
agus ghc. Thrèig an Uiseag a mhàin a nead,
agus dh"'èirich i gu h-àrd air a sgiathaibh, a""
fàilteachadh teachd an ùir-là o'n àird an ear,
agus a"* deanamh gairdeachas gu suilbhir agus
binn do bhrigh a'' mhaitheis a bha air a sgaoil-
eadh mu'n cuairt di. " Eoin is moiche gluas-
ad,"" thubhairt an t-òganach ; " chompanaich
na maidne ! eiream maille riutsa a thoirt buidh-
eachais, agus a dheanamh aoraidh dhasan a tha
toirt air dol a mach na maidne agus an fheas-
gairgairdeachas a dheanamli os mo cheann.""
" O cia tlachdmhor bhi dol do'^n mhachair
aig an uair mhoch so, — bhi sealltuinn air a**
mhaitheas a ta air a sgaoileadh air aghaidh na
talmhainn, agus le beachd-smuaineachadh air
obair a"* chruthachaidh, bhi 'g èirigh ann an
smuaintibh gu ruig an Dia sin a chruthaich aii
29
talamh agus a làn. An caithe' mise, do'n dthug
Dia gliocas agus tuigse, na h-uairean prìseil so
ann an leisg, 'nuair tha a' ghrian an àird, agus
a' dol air gnothuch a"* Cruithfhir, — 'nuair tha
eunlaith an athair a'' laoidh-mholadh Dlie agus
ag aoradh dha le co-sheirm chiùil, — an uair
tha an talamh agus an fhairge ri gairdeachas,
agus uile chranna na coille ri luathghàire. O
na biodh e mar so : na biodh an creutair a
fhuair tuille eòlais na ainmhidhean na mach-
arach, agus tuille tuigse na eunlaith an athair,
a'' diultadh guth-aoraidh reusonta a chur ri
ceol a"* chruthachaidh gu h-iomlan, agus cliu a
bhilean, agus gràdh agus ùmhlachd a chridhe
a thoirt do'n Ti sin a thug gealladh dha air a'
bheatha a ta làthair, agus air a' bheatha a ta
teachd.
(K.) MU lllAGHLxiDlI XA TEANGAIDH.
Tha mòran sluaigh am barail ged nach
fheud iad gach ni is àill leo a dheanamli, gu
bheil comas aca gach ni is àill lco a ràdh. Ach
is mearachd mòr so ; oir cha leinn fèin ball air
bith a bhuilich Dia oirnn, agus uime sin cha'n
fheud sinn a ghnàthachadh a rèir ar toil fein.
Tha gach ni tha sinn a' sealbhachadh air a
dheònachadìi dhuinn air son deadh chrìch ;
agus ma tha sinn 'ga chur gu droch bhuil, tha
sinn gu ro-shoilleir a' cur an aghaidh toil an Ti
sin a chruthaich smn, agus 'gar fàgail fein
buailteach d'a chorruich.
c S
30
Am measg bhall ar cuirp cha'n ^eil a h-aon
is prìseile na'n teangadh, no aon tha creutaire
truagha ni's deise air a mhi-ghnàthachadh
clium an aimhlcis. Feudaidh an tcangadh bhi
air a stiùradh chum Dia a mholadh no a dhi-
mholadh; chum maith no chum olc adheanamh
do^i chinne-daoine, agus chum leas no chum
aimhleas do'^n neach d'am buin i. Tha Solamh
ag innseadh dhuinn gu bheil beatha agus bàs
ann an cumhachd na teangaidh ; agiis tha ar
Slànuighear a' teagasg dhuinn " Gu'n toir
daoine cunntas ann an là a** bhreitheanais, air
son gach focail dhiomhain a labhras iad."
Bu chòir d'a so thoirt oirnn faire a chur air
ar beul, agus ar fàgail ro churamach mu thim-
chioll gach focail tha sinn a' Jabhairt, cho maith
agus mu thimchioll gach gniomh tha sinn a'
coimhhonadh.
Tha an t-Abstol Seumas ag ràdh " gur
teine an teangadh, — saoghal do aingidhcachd ;
ionnus gu'n salaich i an corp gu h-iomlan,
agus gu'n las i cùrsa an nàduir, air dhi fèin
bhi air a lasadh o ifrinn."" An urrainn ni air
bith a nochdadh dhuinn ni's soiUeir na tha na
briathra so a"* deanamh, meud an uilc a dh''
fheudas èirigh o'n teangaidh, agus cia cho
mi-riaghailteach \sa tha i, 'nuair tha sluagh a""
toirt srein di. 0^^"*^ ""eil e 'n comas neach air
bith an teangadh a cheannsachadh gu h-iom-
lan ; is olc do-chasgaidh i, làn do nimh
marbhtach. Air an aobhar sin is còir dhuinn
31
aire a tlioirt do ar slighe air eagal gu'm peac-
aich sinn le ar bihbh, agus a ghnàth bhi cur
suas urnuigh an t-Sahiiadair, " Cuir, a Thigh-
earna, faire air mo bheul ; agus gleidli dorus
mo bhilean."
'S iomadh dòigh air am bheil sluagh a' labh-
airt gu h-aingidh, agus a' mi-ghnàthachadh
an teanganna chum an aimhleis fein. Tha
iad a"* deanamh so 'nuair tha iad a'' toirt ainm
Dhè an diomhanas, — nuair tha iad a"* cur ri
mionnaibh agus ri breugaibh, — ""nuair tha iad
a' mallachadh am pàrantan, — 'nuair tha iad a'
cul-chàineadh an coimhearsnaich, — agus an
uair a ta iad a"* toirt toibheim dhoibhsan
nach dVinn cron no eucoir air bith orra. Tha
gach aon diubh sin air an toirmeasg le lagh
Dhè, agus ged tha cuid diubh ni's gràineil na
cuid eile, tha iad uile gràineil an sealladh
Dhe ; agus air an aobhar sin 'se ar dleasdanas
an seachnadh le'r n-uile dhìchioll.
200
cc
Dà clieud.
.^00
ccc
Tri cheud.
400
cccc
Ceithir cheud.
500
D
Cùig ceud.
600
nc
Sè ceud.
700
DCC
Seachd ceud.
800
DCCC
Ochd ceud.
900
DCCCC
Naoi ceud.
1000
M
Mìle.
1500
MD
Cùig ceud deug.
AN DARA EARKANN.
1. Cha mhlonnaich sibh air ainm an Tigh-
earna gu breugach. Na dean fòirneart no
reubainn air do choimhearsnach. Cha mall-
uich thu am bodhar, agus roimh an dall cha
chuir thu ceap-tuislidh. Am fac thu an seal-
gair dol ris a' bheinn ? Cha'n ""eil e ceart
breitheanas fhiaradh. Na h-iarr a dh'ionn-
suidh luchd fiosachd. Thàinig coigreach do'n
dùthaich. Chlach iad gu bàs e. Bha gaoid
san each, agus uime sin cha cheannaiclieadh
se e. An deach an saighdear a dh'ionnsuidh
a"* chaimp ? Dhòirt e an oladh-ungaidh air a
cheann. Chaidh e d'a àite-còmhnuidh fèin.
2. Cuir suas am pàilHun. Chruinnich e
steach toradli an fhearainn, agus bha tomad
mòr dheth. Fuin dà bhreacaig a gheibh an
buachaiU. Tha am baile air a chuairteachadh
le balla mòr agus làidir; cha'n urrainn na
naimhdean a ghlacadh. Rinn e tràillean d'^a
sheirbhisich. Chuir e mach mòran airgid air
riadh. Ghnàthaicli e uachdaranachd os ceann
33
an t-sluaigh le h-ain-iochcl. Thug e tuarasdal
do"'n duine a rinn an obair air a shon. Pheac-
aich an shochd gu ro olc. Tharruing e a
chlaidheamh loinreach, agus shath e troimh e.
Bi air t'fhaiciU an aghaidh cuilbheartan an
duine so.
3. Chaidh e an tòir air ann am fraocli feirge.
Thug e lom-sgriob air gach ni a shealbhaicli
e. Bha ioghnadh air do phiuthar a thaobh
nan nithe a chaidh labhairt rithe. Choisrig e
na sagairt air son seirbhis an Tighearna.
Mhalartaich e an t-each donn. Chaidh iad
d'a ionnsuidh le duais na drùidheachd 'nan
làimh. Mharbh e araon fear agus bean, lean-
abh agus ciochran. Cha tuit aon romeag do
fholt a chinn gu làr. Rug e air foir "fhalluinn,
agus reub e i. Chuir e clach-chuimhneachain
suas. Giùlain na deich mulachagan do'n mhar-
gadh.— (A.) T.d. 38.
4. Bha iad a' seinn agus a' dannsadh. Bi
misneachail agus neartaich do chairdean.
Nithear balbh na bilean breugach, a labhras
le h-uabhar agus tarcuis, an aghaidh an
fhìrein. Tha shghe nan aingidh dorch agus
sleamhuinn. Esan a chladhaicheas slochd air
son an fhìrein, tuitidh e fein ann. Bithidh
na h-aingidh mar mholl fa chomhair na
gaoithe; ""nan aingidheachd fuadaichear air
falbh iad. Campaichidh aingeal an Tigh-
earna muVi timchioU-san d'an eagal e. Tha
a chreuchdan a' lobhadh , agus tha a thin-
34
neas ro-cliràiteach. Rìnn e ball-maslaidh
d"*a choimhearsnach. Seachainn co-luadar nan
daoine ain-diadhaidh — gleidh thu fèin uapa.
5. Gach ni a roghnaicheas tu, gheibh thu e.
Tha uile shaothar an duine air son a bheoil ;
gidheadh cha'n ''eil a mhiann sàsuichte. Mar
fhuaim droighinnich fo phoit tha gàire an
amadain. Ann an là an t-soirbheachaidh bi
subhach, ach ann an là an doirbheis smuain-
ich. Is fearr làn duirn le suaimhneas, na an
dà làimh làn le saothair agus buaireadh,
spioraid. Cha bhrisear cord thri duail gu h-
obann. Ann an iomadalachd bhriathra tha
diomhanas. 011^**^ ann do na daoinibh luatha
tha an reis, no do na daoinibh tuigseach saoibh-
reas ; ach tacharaidh àm agus tuiteamas dhoibh
uile.— (B.) T.d. 40.
6. Is fearr madadh beò na leòmhan marbh.
Ma bhios an t-iarunn maol, agus nach geur-
aichear e, feumaidh an tuille spionnadh a
chur leis. Tha a"* chraobh fo bhlàth, agus
aghaidh a"* chruthachaidh ùrar agus gorm.
Giulain a' chunneag a dh'' ionnsuidh an tob-
air. Chriothnaich luchd-gleidhidh a' bhaile.
Le mòran leisge thèid an aitreabh sios, agus
le diomhanas nan làmli snidhidh an tigh
troimhe. Mar chrann ubhal am measg chrann
na coille, is amhuil sin duine glic am measg
amadana. Chaidh e a shealg air earbaibh
agus air eildibh na macharach. Is fearr esan
a tha foighidneach 'na spiorad, na esan a ta
35
àrdanach 'na spiorad. Cliaidh dhaoine a
bhàthadh san amhainn.
7. Tha thu sl gleachdadh ris-san is treise
na thu fèin. Rinn Dia an duine dìreach ;
ach dh'iarr e fein iomadh innleachd a mach,
Tha a chridhe làn-suidhichte air tìr a dhill-
sean. Cuimhnicli do Chruithear ann an làith-
ibh t'òige. Atharraich doilgheas o d' chridhe
agus cuir olc air falbh o d' f heòil ; oir is
diomhanas leanabachd agus òige. Eadhon
ann ad smuaintibh na malluich an righ, agus
an taobh a stigh do d' sheòmar na malluich
an saoibhir; oir giulainidh eun an athair an
guth, agus innsidh an ni air am bheil sgiath-
an a"* chùis. Ma bhios na neòil làn do uisge,
falmhachaidh siad iad fèin air an talamh, agus
ma thuiteas craobh mu dheas no mu thuath,
anns an àit san tuit a' chraobh an sin bithidh
i. Cluinncamaid brìgh na chaidh ràdh uile :
Biodh eagal Dè ort agus glèidh "'àitheantan ; oir
is e so dleasdanas iomlan an duine. (C.) T.d. 42.
8. Aig toiseach an fhogharaidh (1^^^^^ e
sinn. Chruthaicheadh gach ni ann an sè làithibh.
Tha''n soitheach gun chumadh. Bha dorch-
adas air aghaidh na talmhainn. Ciod an
dealachadh tha eatorra ? Shiubhail i air
uachdar nan uisgeachan. Chruinnichear ri
cheile iad. Tha a' ghrian àrd sna spcuraibh.
Tha an righ a' riaghladh ann an ccartas. Is
iomadh creutair gluasadach a ta air thalamh.
Chruthaicheadh gacli eun iteagach a rèir
36
ghnè. Fliuair e uachdaranachd os an ceann.
Tha eunlaith an athair, agus gach ni a
shnàigeas air an talamh, fo cheannsal an duine.
Chriochnaich e an obair a fhuair e r'a dhean-
amh. Leum e thar a' ghàraidh. Meudaich-
idh iadsan an doilgheas, a leanas an deigh
diomhanais.
9. Bha an coimhthional lionmhor. Car son
tha thu a' cur eallach cho trom air a' mhuileid.
Ilinn iad ball-sgeig deth. Ghearr iad sìos
crionach na coille. Thoir leat a' chuach
bhleodhainn, agus imìch gu grad. Is olc an
ni cùl-chàineadh. Tha an Jà doilleir, agus
ciùin. An d' thug e dùbhlan do'n f heachd ?
Thilg se e am measg na h-eantagaich. Bha e
eòlach an ealdhainn an lèigh. Chaidh an t-
eunadar do^'n t-sHabh le 'ghunna, agus ]e 'chù.
Mharbh e dà mhaitheach agus tri cearcan-
fraoich. Thug na creachadairean air falbh
na caoraich. Is deistinneach an duine sud.
Am bheil an t-uisge druidhteach ? Fhuair mi
nead an dreathan-duinn agus deich uibhean
innte. (D.) T.d. 44.
10. Is mòr an t-eadar-dhealachadh a ta eadar
an dà f hear so. Rinn e cùmhnant ri ar sinn-
searaibli. Bha co-chaidreamh agus coluadar
sòlasach aca ri chèile. Thoirmisg e an eadar-
sgarachduinn. B'e sud a roghainn. Blia e
air a shuidheachadh gu daingean. Ciod an co-
chomunn ata aig solus ri dorchadas. Is mòr
na sochaircan ìx fhuair e. Tha a ghinealach
37
lionmhor agus urramach ag èirigh suas
'na dhèigli. Buinidh ath-ghineamhuin agus
uchd-mhacachd do chloinn De. Bha slat
rioghail aig 'na làimh. Tha Vudacli "'na luid-
eagaibh. Am bheil e 'na aithreachan treibh-
dhireach ? Cò ris a shamhlaichear an duine
cealgach so .'* Thug e tiodhlacan seachad. Bi
iriosal agus cuimhneachail air a"* bhàs. Tha
jiearsa an duine so àiUidh. B'e Adhamh agus
Eubha ar ceud sinnseara. An do shabhaladh
iad ? T)\\ fhuiHng e mòran àmhghair agus
doilgheis.
11. — Tha amhach an leinibh goirt. Cha''n
V'il e codal gu maith. Ma ghiùlaineas se e
fein gu ciatacli an deigh so, gheibh e niaith-
eanas. Na dean magadh no fanoid air neach
a ta ciurramach. Thuit mòran clabhuinn agus
sneachd an raoir. Bha a' ghaiUionn deistineach.
Mhùchadh na caoraich fo'n t-sneachd. Fhuair
mòran do na h-òisgean bàs. Chaidh an lasair
suas 'na caoiribh dearg. Stiùir iad an loingeas
do'n chaladh. Bha e caog-shuileach. Chual
mi nuallan a' chruidh. Leum a' chearc-tho-
main bhàrr a nid. Tha do bhràthair ro-chinn-
eadail. Chuir a' chlach-bhalg eagal air na h-
eich. Dh'innis e dhomh mu thimchioll craobh-
thuinnidh nam Fiann. Rinn e crùban aig ceann
an tighe. Thàinig tur-chodal air. Loisg e
tùis.— (E.) T.d. 47.
12. — Chuir iad a' chrois-tàraidh troimh an
dùthaich. Shniomh i air cuidheall dà làimh
38
Ghlac an damhan-alluidh sC chuileag. Dli"'òl
iad dcoch-slàinte a chèile. Moch an dè bha
an dealt fuar agus reòtaidh. Bha iad ro-
dheothasach mu thimchioll a chèile. Chaidh
am mart an diosgadh. Bha an t-àite dùlain-
each. Shnàmh an Eala air an loch. Thuit
an eaglais. Croch e air an fhailbheig. Tha
am madadh fad-chluasach. An do miiarbh
thu a bheag do na feannagaibh ? Bha mòran
tairneanaich agus tein'^-athair ann. Chunnaic
e tannasg a chuir eagal mòr air. Thochail iad
slochd, agus thuit iad fèin ann. Bha e trom-
inntinneach. Bi glic agus beusach, agus thig
thu gu h-urram. Bhuail e an tunnag le cloich.
Bhris e uaidnean a"* chroinn. Bha an laoch
neo-umhaiUeach, agus mi-chùramach mu thim-
chioll a' ghnothuich. — (F.) T.d. 50.
(A.) MOLADH AN TIGHEARNA.
Cha"'n 'eil seirbhis air bith is iomchuidh
agus is cubhaidh do chreutair tuisgeach na
bhi toirt cliu agus moladh do'n Ti sin a
chruthaich e. 'Nuair a bhcachdaicheas sinn
air maitheas Dhè do ar taobh o thàinig sinn a
dh''ionnsuidh an t-saoghail, — 'nuair a chuimh-
nicheas sinn gu"*n do shèid e air tùs anail na
beatlìa 'nar pollairibh, agus gu'n d' thug e
anam tuigseach agus neò-bhàsmhor dluiinn, —
39
gun do fhreasdail e do ar n-uireasbhuidh rau'n
robh eòlas againn air an làimli fhialaidh a
bheathaich sinn, — gu"'n do dhion e sinn o
iomadh gàbhadh agus cunnart nach b'urrainn
duinn aon chuid fhaicinn roimh-laimh, no a
seachnadh ged chitheamaid iad, — gu'n do hon
e ar beul le moladh, agus ar cridhe Je subh-
achas 'nuair a bha sinn a'' gabhail eagail gu''n
deanadh bròn greim oirnn, — agus gu'n d' ath-
ùraich e ar gnùis Je slàinte, 'nuair a shearg
ar gruaidhean fo an-shocair, agus a bha sinn
fo eagal gu'n sluigeadh an uaigh suas sinn, —
'nuair a smuainicheas sinn air gach ni dhìubb
so, nach feum sinn aideachadh gu bheil cliu
agus moladh air dòigh ro-àraidh dligheach do
Dhia.
Tha na tiodhlacan aimsireil tha Dia sl buil-
eachadh oirnn ro-phrìseil ; ach an uair a smuain-
icheas sinn air a ihiodlilacaibh spioradail do'r
taobh, agus a ghabhas sinn beachd air sC ghràdh
iongantach a nochd e dhuinn ann an losa
Criosd, feudaidh sinn da rìreadh a ràdh maille
ris an t-Salmadair, " Cò e an duine, gu'm biodh
tusa cuimhneachail air, agus mac an duine
gu'm fiosraicheadh tu e?"'"' Tha an gràdh a
nochd Dia dhuinn, 'nuair a thug e 'aon ghin-
mhic fèin mar ìobairt-reitich air ar son, 'na
chùis iongantais eadhon do na h-ainglibh
naomha ; agus tha na beannachdan a ta sruth-
adh uaith so do'n chinne-daoine ni''s mò na's ur-
rainn duine gearr-sheallach a chaoidh a thuig-
40
sinn. Uime sin gach uair a bheachdaicheas
sinn air an t-saorsa a choisinn Criosd duinn,
hilheaniaid air ar brosnuchadli gu ràdli ri ar
cridhe ann am briathraibh an t-Salniadair,
1 O m'anam, beannaich thusa nis
An Dia lehobhah mòr :
Moladh gach ni an taobh stigh dhiom
Ainm naomha mar is còir.
2 O m'anam, beannaich fein a nis
lehobhah mòr do Dhia:
Na dìchuimhnich gach tiodhlaca
A dheònuich dhuit an Triath.
3 'Se mhaitheas dhuit gu gràsmhor caoin
Gach peacadh annad fèin :
'Se bheir dhuit slàint"', is furtachd fòs,
O d'' easlaintibh gu lèir.
4 Do bheatha fòs o sgrios a' bhàis
""Se dh'fhuasglas duit gu pailt :
""Se chrùnas thu le coron gràidh,
'S le tròcair chaomh gun airc.
5 I^e 'mhaitheas is le 'thiodhlacaibl)
Sàr-lionaidh e do bheul :
'S tha t'òige air a nuadhachadh
Mar iolair luath nan speur.
(B.) GIULAN EIGH ARAIDH.
Bha righ àraidh air uair eigin ro thuirseach
agus brònach an deigh dha breth a thoirt air
sluagh a bhris lagli na rioghachd, agus an
41
dìteadh gu bas. Air d"'a bhràthair fhaicinn
san staid so, dh' fheòraich e dheth c'ar son a
bha e co iomagaineach. Fhreagair esane, " Do
bhrìgh gu'n do dhìt mi sluagh eile gu bàs a
chionn gu'n do bhris iad lagh dhaoine , agus
cionnus a nis a theid mi fèin as o dhìteadh
siorruidh, a bhris gu minic lagh fior-ghlan
agus glòrmhor an Dè bheò ?"" Air d'a bhràthair
so a chluinntinn, thubhairt e ris, *' Cha'n "'eil
leithsgeul agad bhi ro-mhuladach air son an ni
sin ; theagamh gu bheil ùine fhad nnrn tig an
là roimh am bheil eagal ort, agus os bàrr, ch;i
bhi an gnothuch cho cruaidh no cho cudthrom-
ach "*sa tha thu a' smuaineachadh/'
Chual an righ na briathra faoine so ; agus
do bhrìgh gun robh e doilich gu''n do thuit a
bhràthair ann am baraiiibh mearachdach m\i
thimchioll a"* bhreitheanais ri teachd, dhealbh e
innleachd gu ""aineolas agus 'fhaoin-bharail a
leigeadh ris da. San dùthaich so, "'nuair a
dheanadh neach air bith ceannairc an aghaidh
an righ, bha e "'na chleachda gu n rachadh trom-
paid a shèideadh aig a dhorus aig meadho<
oidhche, agus air an ath-la gu'n rachadh u
thoirt a mach as a thigh, agus a chur gu bàs.
A rèir a"* chleachda so dh^'àithn an righ trompaid
a shèideadh aig dorus tighe a bhràthar air
feadh na h-oidhche. Mhosgail a bhràthair à
chodal cho luath 'sa ràinig fuaim na trompaid
a chluasan, agus dh"* èirich e agus thàinig e le
d3
42
ball-chrith a dh'iotinsuidh an rigli. " Ciod n nis?
thiibhairt an righ ris, " Carson a ta lliii fo
eagal?''* Flircagair esan agus thuhhairt e, " Tha
ceannairc air a chur as nio leth, agus am niàir-
each gheibh nii bàs." " Carson a ta thu fo
thrioblaid co mòr air son an ni sin," thubhairt
an righ ris, " air dhuit fios a bhi agad gu'n
toirear breth ort a mhàin le do bhràthair, agus
sin air son cùis do''m bheii thu neochiontach ?
Thami am barail gu"'n aidich thu nis gur mòr is
mò na sin bu chòir eagal a bhi ormsa, a chioiin
gur e Dia a bheir breth orm, agus sin ann an
cùis d'am bheil mi ciontach. A thuille air sin
ged thigeadh e gus a' chuid a's miosa, cha
bhàsaicheadh tusa ach bàs aimsireil, ach tha
mise eadar anam agus chorp buaiUeach do
bhàs siorruidh. Agus uime sin, 'nuair tha mi
a' dìteadh sluaigh eile air son cionta beag, nach
'eil leisgeul agam bhi tuii'scach air eagal gu''m
bi mi fèin air mo dhìteadh le Dia uile-cìiumh-
achdach gu peanas siorruidh ?"
(C.) AMÀIDEACHD A BHI FO EAGAL SAN
DORCHA.
Tha mòran do shluagh òg ealamh gu bhi
fo eagal san dorcha, agus gu bhi sgàthach
mu thimchioll ni eigin aig nach Vil hith ach
'nam breithneacliadh diomhain fèiu. ]3u cliòir
do^i dream so smuaineachadh air amaideachd
agus faoineachd am barailean, agus a tlioirt fa"'-
43
near gu'n robh an oidhchc air a h-orduchadh
le Dia chum fois do dhuine agus do ainmhidh,
agus cha'n ann chum comas a thoirt do spior-
adaibh olcfalbh mu'n cuairt a dlieanamh croiii,
agus a chur eagail air sluagh. — Bha òganach
beag maille ri ban-seirbhiseach ag imeachd
dhachaidh air oidhche ro-dhorch, agus bha
coinneal aca air a lasadh chum an t-shghe
f hoillseachadh dhoibh. Sheid a'' ghaoth ro làidir
'nan aghaidh, agus chuir i as a' choinneal. Bha
a"* bhan-seirbliiseach an sin fo gheilt air eagal
gu"'n tachaireadh ni-eigin neo-thahnhaidh oirre ;
ach thubhairt an t-òganach rithe, " Na biodh
eagai ort, oir an Ti a ta 'gar freasdal san là,
tha e comasach air ar freasdal san oidhche mar
an ceudna. Cha chòmhciaich an dorchadas o
a shealladh-san, agus clia tachair ni air bith
dhuinn ach ni a ta air onhicliadh leis-san ann
an ghocas, agus ann am maitheas. Air an
aobhar sin c"'ar son a bhitheamaid fo eagal
agus fios againn gu bheil sinn ann an làmhaibh
an Ti sin a's urrainn ar tèarnadh o gach gàbh-
adh agus cunnart.'"
Nan sealladh clann bheag air freasdal an
Tighearn sa' bheachd so ; nan cuimhnicheadh
iad gu bheii a làthaireachd an còmhnuidh
maille riu ; gu'*n teasairge a shluagh fèin anns
gach teanntachd, agus gu^i toir e air gacli ni
co"'-oibreachadh chum maith dhoibhsan a chuir-
eas an dòchas ann, chitlieadh iad aobhar a ràdb
maille ris an t-Sahnadair,
44
1 Mo shùile togam suas a, cliiim
Nam beann, o'n tig mo ncart.
2 0^1 Dia rinn talamh agus nèamh,
Tha m'fhurtachd uile teachd.
3 Cha leig do d"* chois air chòr air bitli
Gu'n sleamhnuich i gu bràth ;
Tàmh-neul cha tig sin air an neach
'S fear-coimhid ort a ghnàth.
4 Feuch air fear-coimhid Israeil,
Codal cha'n aom no suain :
'Se Dia t"* f hear-coimhid ; ^se do sgàil
Air do làimh dheis gu buan.
6 iV ghrian cha bhuail i thu san là,
No 'ghealach fòs san oidhch',
Ni Dia do choimhead o gach oic ;
Ni t"* anam dhion a chaoidh.
8 Do dhol a mach, ""s do theachd a steach
Coìmhididh Dia a ghnàth ;
O'n aimsir so a nis a fann,
'S o sin a mach gu bràth.
(D.) GLIOCAS AGUS FREASDAL DE.
Tha gliocas an Tighearna ri fhaicinn air
dòigh ro shoilleir anns gach earrann do obair
a' chruthachaidh. Cha'n'eil luibh tha fàs suas
sa"* mhachair nach "'eil a" nochdadh dhuinn gu
bheil Dia iongantach ann an comhairle, agus
òirdheirc ann an gniomh. Ma bheachd-
aicheas sinn gu mionaideach air an dòigh
àraidh air an do shaothraich a làmh gach
i5
fGornain (10^1 fheur tha còmhdachadh, agiis
ojach luibh agus craobh tha soeudachadh, agh-
aidh na tahuliain!!, chi sinn gu blieil na li-uile
nithe air an orduchadh le gliocas do-ranns-
uichte, agus chum na crìche a''s fearr agus a's
iomchuidh do mhac an duine. Tha an kiibh
mhaoth a' sgaoileadh a freumhan san talamh,
agus as a sin tha i tarruing sùth g'a beath-
achadh, agus lòn g'a neartachadh agus g'a
cumail suas an aghaidh na gaoithe làidir
agus dhoinionnaich. Tha cuislean aice tlia
tarruing sùth as an talamh, agus g'a churmu''n
cuairt a dh' ionnsuidh a' mheoir is caoile agus
is fhaide mach dhi ; 'Nuair tha a duilleigean
a' dionadh an t-sìl araon o theas agus o f huachd,
agus SL toirt cothrom dha teachd gu foirfeachd.
Tha an siol fèin, 'nuair tha e abuich, air a
sgaoileadh mu'n cuairt le gaoith nèimh, agus
air a dhionadh o reothadh a gheamhraidh le
mòr-innleachd agus le mòr-ghliocas.
'S iomadh dòigh air am bheii luibhean na
macharach air am meudachadh. Tha am feur
glas, a ta còmhdachadh aghaidh na talmhainn,
agus a tha air son lòin do bheathaichibh na
coille, a"* sgaoileadh a fhreumhan beaga mu'n
cuairt da ; agus uaithe so tha feur ùr ag èirigh,
a thuille air an fheur tha fàs o"'n t-siol tha e
giulan. Anns an innleachd so tha sinn faicinn
maitheas agus ghocas an Ti naoimh sin a dh'
fhosglas a làmh fhialaidh agus a shàsuicheas
miann gach uile chrentair ; an Ti sin a bheir
45
air feur fàs air na slèibhtibh, agus a chòmh-
daicheas na glinn le h-arbhar chum "'s gn'ni
l)i pailteas ann do dhuine agus do ainmhidh.
Gu'n teagamh is iongantach oibre an Tigh-
earna. Tha an talamh làn d'a mhaitheas, agus
tha gach luibh a ta fàs suas a' nochdadh a
ghliocais, a fhreasdail, agus òirdheirceis a
nàduir. Agus ma tha sinn a"* faicinn freasdal
an Tighearna mu thimchioU gach bileag fheoir
tha fàs suas air aghaidli na macharach, agus ma
tha sinn a' tuigsinn gu bheil cùram aige do'n
fheur tha sinn a' saltairt fo ar cosaibh, c'arson
nach earbamaid sinn fèin ris, agus nach fagam-
aid sinn fiein an taice r'a fhreasdal caomh agus
tròcaireach ? Feumaidh sinn aideachadh, ged
tha sinn a^ mothachadh gu bheil Dia a"* freas-
dal do gach ni a chruthaich e, nach 'eil sinn
'gar n-earbsadh fèin ris an fhreasdal cheudna ;
ach gu bheil sinn gu minic air ar toirt air
falbh le ana-miann ar sùl, agus le diomhanas an
t-saoghail ; agus a"* cur ar dòchas 'nar gliocas,
agus 'nar seòltachd fèin.
Thug ar Slànuighear rabhadh dhuinn a
thaobh amaideachd ar giulaìn anns na briath-
raibh so, " C'arson a ta sibh ro-chùramach mu
thimchioll bhur culaidh ? fòghlumaibh cionnus
a ta na Hlighean a' fàs sa"" mhachair ; cha saoth-
raich iad agus cha sniomh iad. Gidheadh tha
mi ag ràdh ruibh, Nach robh Solamh fèin ""na
uile ghlòir air a sgeadachadh mar aon diubh so.
Air an aobliar sin ma tha Dia mar sin a"* sgead-
47
achadh fcoir na macharach, a ta an diugh ann,
agus am màireach air a thilgeadh sanàmhuinn,
nach mò na sin a sgeadaicheas e sibfise, a
dhaoine air bheag creidimh ? Uimc sin na bith-
ibh làn do chùram, ag ràdh, ciod a dh'itheas
sinn ? no ciod a dh'òlas sinn ? No ciod a chuir-
eas sinn umainn ? Ach iarraibh air tùs rìogh-
achd Dhe, agus 'f hìreantachd-san, agus cuirear
n;i nithe so uile ribh.""
GHoc-as Tarr-uing Mach-air
Faic-inn Tal-amh Meud-aich
Tigh-earn Agh-aidh Maith-eas
Oir-dhearc Lai-dir Paih-eas
Freumh-an A.r-aon Ar-bhar.
(E.) MU XEBUCHADNESAR.
Tlia e ro shoilleir gu'n robh Nebuchadnesar
air a thogail suas le Dia chum gu'n coimh-
honadh e a thoil air ludea, agus air luchd-
àiteachaidh lerusaleim. Dh'innis Dia roimh-
laimh le 'fhàidhibh gu'n rachadh na h-Iudh-
aich a thoirt an braighdeanas do Bhabilon,
agus na cinnich a bha mu'n cuairt doibh a
smachdachadh gu geur, air son Honmhoireachd
an aingidheachd. Bha na nithe so air an coimh-
Honadh le làimh Nebuchadnesair. Bhuadhaich
e air na h-Iudhaich "'nuair a chog e 'nan
aghaidh, — chreach e an teampull san robh iad
ag aoradh do Dhia, agus tliug e air falbli a
miieud diubh 's a dh'fhàg an claidlieamh am
48
braighcleanas d'a thìr fèin. An dèigh sin chog
e an aghaidh Thiruis, Shidoiii, agus Mhoaib ;
agus an uair a thug Dia thairis cl"'a làimh iad,
choimhlion e gach ni orra a roimh-innis Dia
nurn timchioll le a sheirbhisich na fàidhean.
Tha e ro chosmhuil gu"'n robh fhios aig
Nebuchadnesar c'ar son a thogadh suas e gu
bhi 'na ligh mòr agus cumhachdach os ceann
uile rìghre na tahnhainn. Tha e ro shoilleir
gu''m fac e gu'n robh làmh an Tighearn a"*
cogadh maille ris ; agus air an aobhar sin,
""nuair a bhuadhaich e air a naimhdean gu li-
iomlan, thug e cliu agus moladh do Dhia ìacoib
air son an t-soirbheachaidh iongantaich a chaidh
dhcònachadh dha. Anns a' cheathramh caib-
deil do leabhar Dhanieil ghnàthaich e fein na
briathra so, " Chunncas ceart dhomhsa, gu'n
cuirinn an ceill na comharan agus na mior-
bhuilean a dh' oibrich an t-àrd Dhia do m**
thaobh : cia mòr a chomharan ! agus cia cumh-
achdach a mhiorbhuilcan ! a rioghachd-san is
rioghachd shiorruidh i, agus tha \iachdaran-
achd o Hnn gu linn.'"
An dèigh do Nebuchadnesar pilltinn do
Bhabilon dhìchuimhnich e an làmh a stiùir e
am measg gach gàbhaidh agus cunnairt troimh
an deachaidh e. ""Nuair a dh"* amharc e air
a"* chumhachd agus a"" mliòrachd a thugadh
dha, bha a chridhe air a thogail suas, agus
'inntinn air a cruadhachadh ann an uabhar ;
agus an Dia sin d'am buineadh a shlighe cha
49
do glilòraich e. Bhrosnuich a ghiulan foigh-
idin an Uile-chumhachdaich, agus am feadh a
bha a chridhc air a sheideadh suas le mòr-chuis
agus le àrdan, thàinig guth o nèamli, ag ràdh,
" 0 a righ Nebuchadnesair, riutsa tha e air
a labhairt, Tha an rioghachd air dealachadh
riut. Agus fògraidh iad thu o dhaoinibh,
agus bithidh do chòmhnuidii ie beathaichibh
na macharach : bheir iad ort feur itheadh mar
dhaimh, agus thèid seachd aimsirean thairis
ort, gus am bi fios agad gu bheil an Ti a's
àirde riaghladh ann an rioghachd dhaoinc,
agus g'a tabhairt do neach air bith a's àill
leis."
Air an uair sin fein choimhhonadh am
bagradh eagallach so. Bha Nebuchadnesar
air fhogradh o dhaoinibh, agus dh'ith e
feur mar dhaimh, agus bha a choluinn fliuch
le deaìt nèimh, gus an d"* fhàs 'fhionna mar
chloimh na h-iolaire, agus 'iongannan mar
spuirean eun." Tha an eachdraidh so a'
nochdadh dhuinn gu soilleir cia cho gràineil 'sa
tha sealladh àrd agus inntinn uaibhreach an
làthair an Tighearna. Dhiult Nebuchadnesar
cUu agus urram a thabhairt do Dhia air
son nan nithe iongantach a choimhUon c d'a
thaobh, agus air an aobhar sin chaidh a
chrannchur a shonrachadh dha am mcasg
l)heathaichean na macharach, gus an robh e
air iriosalachadh 'na clu-idhe, agus gus an d''
thug e umhlachd do'n Tì a's àirde. O an
50
eisempleir so is còir dliuinn fhoghhim bhi
iriosal. Tha irioslachd inntinn an dà chuid
feumail agus iomchuidh dhuinn, oir tha sinn
an taice ri Dia air son gach sochair tha sinn a""
sealbhachadli — air son gach mionaid do ar
beatha, agus air son gach ni tha sinn an
dòchas ri mhealltuinn. Gabhaidh Dia còmh-
nuidh maille ris an neach sin tha iriosal 'na
chridhe ; ach tilgidh e an t-uaibhreach gu ruig
an làr, agus bheir e fear an àrdain bhuirb gii
bochdainn agus truaighe. A thaobh nan nit]!c
so thubhairt an Salmadair 'na urnuigh ri Di;i.
Na leig do chois an àrdain bhuirb
A'm'' aghaidh teachd, a Dhe ;
Is làmh an droch dhuin"' aingidh l'os,
Gu bràth na tulgadh mi.
Lasan no campar na biodh ort,
Mu dhaoinibh aingidh olc,
Is na gabh farmad ris an dream
A bhios a' deanamh lochd.
Oir amhhiidh mar is dual do'n fheu; ,
Glan-sgathar iad gu grad,
Is amhluidh mar na hisa maoth
Crion-seargaidh iad air fad.
(F.) a' ghrain.
Tha a' glirian do'n t-saoghal nadurra, niar
a ta spiorad na beatha do mhac an duine. 'Se
n teas a ta toirt fnis do hiibhibh na macharach ;
agus an uair a sgaoileas i caoinihneileachd iia
51
glùir-mhaidnc mu'n cuirt di, bithidli oach
crcutair heathail le a làthaireachd, — rsiiilbhir
agus aidhireach le a tiodhlacaibh. Le a teas
eiridh mìlte do chuileagaibh sgiathach gu
beatha. CHsgidh na h-eoin à'n codal, agus
dòirtidh iad a mach an ceileirean sunndach
ann an co-sheirm chiùil ""nuair a mhothaicheas
iad a blathas. Le meihch bheir na treuda
buidheachas air son teachd na maidne ciùine,
agus innsidh am buar le'n àrd-gheumnaich an
taingeileachd. Aithrisidh na gleanntan an
ceòl ceudna, agus freagraidh na cnuic ^0"*^
fhonn. Bheir teas na grèine air gach luibli
tha air aghaidh na talmhainn fàs gu h-ùrar
agus gorm ; — còmhdaichidh e na craobhan le
duilleach, — a' mhachair le arbhar agus meas,
— na sìèibhtean le buar agus treudaibh, agus
cridhe an duine le gairdeachas agus taingeil-
eachd.
A rèir cunntais nam feallsanach no nan
daoine foghluimte tha a** ghrian deich ceud
mìle uair ni's mò na an talamh, agus ceithir
fichead 'sa deich muilJiona do mhìltibh air
astar uaith. Tha a' ghrian a' tionndadh mu'n
cuairt d'a rotha fèin aon uair sa' bhhadhna,
a' siubhal o dheas gu tuath, agus air a h-ais
a rìs. 'Nuair tha i fada gu deas tha an là
goirid, agus an aimsir fuar againr san eilean
so ; ach an uair tha i pilltinn gu tuath tha ar là
a"* fàs fad, agus tha blàthas an t-samhraidh ag
ath-ùrachadh gach kiibh mhaoth a shearg,
.52
n<rus gach craobh a lòm, gaoth reòtaidli a'
<>;licanihraidli. Smuainichidh sluagh uco-
Ihoghluimte gu blieil a' ghriaii ag eirigh saii
àird an ear agus a' dol fodha san àird an iar,
do bhrìgh nach ""eil iad a' tuigsinn gu bheil
an talamh a' tionndadh mu''n cuairt, no a"* cur
car dheth air a roth aon uair sna ceithir uairibh
ficliead ; agus le so a** nochdadh na greine do
shùilean an duine mar gu^n biodh i ag èirigh
san àird an ear, agus a"* luidhe san àird an iar
gach uair a ta an talamh a' cur car dheth air an
dòigh so.
Tha cuid do na reultaibh tha sgeadachadh
agliaidh nèimh le sgèimh ghrinn, mòran ni's
mò na an saoghal so, agus tha daoine fogh-
hiimte am barail gu bheil iad uile air an
àiteachadh le creutairibh tuigseach cosmhuil
riunn fèin. Comhairichidh am feallsanach le
innil-seallaidh beanntan agus uisgeachan air
aghaidh na grèine agus na gealaich — chi e
air uairibh cuid do na h-àrd-bheanntaibh a'
sgeith mach teine agus luaithre, amhuil a
ni beinn Etna ann an SiciH ; agus cha"'n 'eil e
eu-cosmhuil gu'm feud na h-inneala-seallaidh
bhi air an leasachadh cho mòr, agus gu"'n
comharaich iad fathast an sluagh gun àireamli
tha ""g àiteachadh gach mìle saoghal a ta mu"'!!
cuairt duinn.
Tha oibre Dhe ro-lionmhor agus iongan-
tach. Cha''n urrainn do clireutair cruthaichte
an tuipsinn no an àireamh. Tha an cunntas
53
os ceann gacb ni air an urrainn da smuaineach-
adh, agus tha an ghocas a dhealbh, agus, an
cumhachd a ta 'gan cumail suas, ro-iongantach
thar eòlas chloinn nan daoine. 'Nuair a dli''-
amliairc Daibhidb air oibribb iongantach agus
glòrmhor an Tighearna, thubhairt e, " Cuiridh
na nèamha an cèiU glòir Dbè, agus nocbdaidh
na speura gnìomh a làmh. Tha là a' deanamh
sgeil do là, agus oidbche, a'' foillseachadb eòlais
a dh' oidhche. Cha'n 'eil cainnt, cha'n 'eiì
briathra anns nach cluinnear an guth. Air
feadh na talmhainn uile chaidh am fuaim a
mach, agus am focail gu iomall an dombain.
Do'n ghrèin chuir e pàilUun annta ; agus tha
i mar fbear nuadh-pòsda a** teacbd a macb à
"sbeòmar : ni i gairdeachas mar gbaisgeacb a'
ruitb a shhghe. Tba dol a mach o chrìcli
nan speur, agus a cuairt gu ruig an criocli-
aibb ; agus cha'n 'eil ni air bitb a dh'' f bolaicb-
ear o a teas.''"'
Saogh-al Làth-air Geamb-radh
N^d-ur-eil Taing-eil Pill-tinn
Luibh-ean Sleibh-tean Creu-tair
Mad-uinn Cuil-eag Samb-radh
MU MHOTHACHADH.
Se mothachadh fior-tbobar gacb ni a ta luach-
mhor "'nar subbachas, no costail ''nar dubbaclias.
''Se so a ta ""gar toirt gu gairdeachas a dheanamb
maiUe riusan a ta ri gairdeachas, agus gu caoidh
E 3
54
maille riusan a ta rì caoidh. "'Se so a la Var
stiùradli gu tigli a'' bhròìn, agus a tha toirt
duinn comhfhulangas a bhi againn ri ar co
cln-eutairibh "'nuair tha làmh throm na trioblaid
iarganaich a' kiidhe gu goirt orra. Cha'n 'eil
sealladh air bith a's àluinn na bhi faicinn sùil
na h-òige a"* sileadh dheur air son thrioblaidean
na sean aois ; agus cha''n ^eil ni air bitli a bheir
tuiUe toil-inntinn duinn na bhi 'g amharc air
cloinn a' frithealadh do dh'uireasbhuidh am
pàrantan ; agus le'n caoimhneas agus an gràdh
agus an cùram d'an taobh, a' nochdadh gu
bheil mothachadh aca do thrioblaid an t-sluaigli
a ghin iad, amhuil a bhiodh aca d'an trioblaid-
ibh fèin.
'S ann o fhior-mhothachadh tha sruthadh
gach subhachas, gach cùram, agus gach
maitheas tha 'g àrdachadh nàdur an duine,
agus tha togail a smuainte os ceann an dus-
laich, air am bheil e ag imeachd. ""Se so tobar
siorruidh an fhulangais tha toirt air pàrant-
aibh freasdal d"'an cloinn ann an là an triob-
laid le gràdh nach sgìthich, agus le curam a
dhiultas fois d'an sùihbh, agus sòlas d'an
cridhe : Agus is ann uaith so tha 'g èirigh an
gràdh agus an cùram tha clann a" nochdadh
d'am pàrantaibh 'nuair tha iad aosmhor agus
eu-comasach air iad fèin eiridinn.
Bha fìor-mhothachadh aig lob do thriob-
laidibh sluaigh eile; dh'' fhiosraich e cor an
truaghain agus an fheumaich, agus chuidich
55
c leis san a bha deas gu tiiiteam. Air an
aobhar sin blia gràdh aig gach ncach dlia,
agus b\n'rainn da a ràdh, '*• An uair a cliunl
a' chluas, bheannaich i nii, agus an uair a
chunnaic an t-sùil, thug i fianuis leani. A
chionn gu'n do shaor mi am bochd a bha 'g
eigheach, agus an dìlleachdan aig nach robh
fear-cuideachaidh. Thàinig beannacliadh an
ti a bha ullamh gu bàsachadh orm ; agus
thug mi air cridhc na bantraich seinn le h-
aoibhneas. Chuir mi ionracas orm, agus dh'-
eudaich e mi : mar fhalluing agus mar choron
bha mo bhrcitheanas. Bu shùilean mi do'n
dall, agus bu chosan mi do'n bhacach. Bha
mi a'm'' athair do na bochdaibh, agus a' chùis
nacli b'aithne dhomh rannsaich mi a mach."
MU N TRIUIR CHLOINNE A THILGEADH SAN
AMHUINN THEINNTICH.
Rinn Nebuchadnesar righ Bhabiloin ìomh-
aigh òir a bha tri fichead làmh-choille air
àird, agus sè làmha coiìle air leud ; chuir e
suas i ann am raachair Dhura, agus choisrig
e i le mòr-ghreadhnachas. An dèigh dha so a
dheanamh thug e àithne seachad, Ciod air bith
àm san cluinneadh a shluagh fuaim gach
seòrsa ciiìi] gu'n tuiteadh iad sios agus gu'n
tugadh iad aoradh do'n ìomhaigh ; agus co
air bith nach striochdadh sìos, agus nach
deanadh aoradh, gu'n tilgear e san uair sin
fèin, ann am builsgeir èmhuinn theinntich
56
dhian-loiscrich. Aig an àm so bha triuir ludh-
aich àraidh,d"'am b'ainm Sadrach, Mcsach, agus
Abednego, a chòmhnuidh ann am mòr-roinn
Bhabiloin ; agus do bhrìgh guVi robh iad ""naii
daoinibh glice, agus a' deanamh seirbhis do
Dhia an aithriche, dhiult iad aoradh a thoirt
do'n ìomhaigh òir a chuir righ Bhabiloin suas.
Air do Nebuchadnesar so a chluinntinn bha
e ann an corruich mhòir, agus bhagair e iad le
bàs uamhasach mur geilleadh iad d'^a thoil,
agus mur striochdadh iad sios do'n dealbh a
rinn e. Ach fhreagair iadsan agus thubhairt
iad, Cha'n 'eil suim againn freagradh a thoirt
duit sa"* chùis so, O a righ. Ma's ann mar sin
a bhitheas tha ar Dia-ne, d'am bheil sinn a'
toirt seirbhis, comasach air ar saoradh o'n
àmhuinn theinntich dhian-loisgich ; agus ni e
ar saoradh o d"* làimh-sa, O a righ. Ach mur
dean, biodh fhios agad, O a righ, nach toir sinn
seirbhis do d' dhiathaibh, no aoradh do'n ìomh-
aigh òir a chuir thu suas."'
'Nuair a chual Nebuchadnesar na briathra
so, bha e air a lionadh le corruich, agus dh"*-
àithn e gu'n teasaicheadh iad an àmhuinn
seachd uaire ni bu mhò na bu ghnàth leo a
teasachadh, agus gu'n tilgeadh iad an triùir
f hear so ceangailte sios 'na builsgein. Kinneadh
so ; ach bha làmh an Tighcarna mu'n cuairt
do 'n triuir dhaoine, agus chuir e 'aingeal
g'an teasairginn, chum's nach biodh comas aig
an teine docliann a dheanamh orra. Greis an
57
deigh sin, chaidh Nebuchadnesar a shealkainii
ciod a tliachair dlioihli ; agus air dlia nm
faicinn ag imeachd am meadhon an tcine,
agus aingeal an Tighearna niaille riu, lionadh
e le h-uamhunn, agus rinn e deifir, agus dh^-
orduicli e an toirt a nios à builsgein na h-
àmhuinn theinntich dhian-loisgich.
A rèir orduigh an righ chaidh na daoine a
thogailsuas; agus an uair a chunnaic Nebu-
chadnesar nach robh cumhachd air bith aig an
teine air an corpaibh, thiibhairt e, " Gu ma
beannaichte gu'n robh Dia Shadraich, Mhc-
saich, agus Abednego, a chuir a nuas 'aingcal,
agus a shaor 'òglaich a chuir an dòchas ann,
agus a chuir an aghaidh focail an righ, agus
a thug seachad an cuirp chum nach tugadh
iad seirbhis do Dhia air bith ach d'an Dia fein.
Uime sin tha mi toirt orduigh gu'm bi gach
sluagh a labhras ni sam bith an aghaidh Dhè
Shadraich, Mhesaich agus Abednego air an
gearradh 'nam bloighdibh, agus an tighean
air an deanamh 'nan dùin aolaich, a chionn
nach 'eil Dia air bith eile ann a's urrainn tèar-
nadh air an dòigh so.'' Tha sinn a' foghlum
o'n eachdraidh so gu''m bi freasdal an Tigh-
earn an còmhnuidh mu'n timchioll-san a ni
bun a 'ghràs, agus a dh' fhàgas iad fèin an
taice ris : gu'n dion e iad o gach urchuid, agus
a rèir briathra an f hàidh, " 'Nuair a dh'imich-
eas iad tre an teine cha loisgear iad, agus cha
dean an làsair greim orra.'*''
58
MU FHREASDAL AN TIGHEARX
1 Ts o Dia fèin a's biiacliaiU (llionil).
Clia bhi mi ann an dìth.
Bheir e fa''near gu kiidhinn sios
Air chianaibh glas le sìth :
2 Is fòs ri taobh nan aimhnichean
Thèid seachad sios gu mall,
Tha e gach uair g'am threòrachadh,
Gu mìn rèidh anns gach ball.
3 Tha ""g aiseag m'anam' dhomh air ais ;
'Sa treòrachadh mo cheum
Air sHghibh glan na fìreantachd
Air sgàth 'dheadh-ainme fèin.
4 Seadh fòs ged ghluaisinn eadhon trid
Ghhnn dorcha sgàil a' bhàis,
Aon olc no urchuid a theachd orm
Ni h-eagal leam 's ni 'n càs.
5 Air son gu bheil thu leam a ghnàth,
Do lorg ""s do bhata treun,
Ataid a' tabhairt comhfhurtachd
Is fuasglaidh dhomh a' m' fheum.
6 Dhomh dheasuich bord air bheul mo nàmh
Le h-oladh dhVmg mo cheann,
Cuir thairis tha mo chupan fòs
Aig meud an Jàin a t'ann.
7 Ach leanaidh maitli is tròcair rium
An cian a bhios mi beò ;
?s còmhnuicheam an àros De,
Ili fad mo rò 's nio lò.
59
AM MATH-GHAINIHUIN.
Tha am raath-^liamhuin ''iiaainmliidh làidir,
iargalt, agus coimheach. 'Se is àite-còmh-
nuidh dha gu minic coilltean aonaranach.
agus àrd-mhonaidhean fuar far nach 'eil duine
a' tathaich ; agus anns na h-àitibh iomallach
sin cuiridh e seachad iomadh mìos do'n gheamh-
radh 'na chodal, gun mhothachadh aig do
fhuachd no do ocras. Ann an iomadh cearn
do'^n domhain tha sealgadh a"* mhath-ghamhuin
'na obair bhitheanta aig an t-sluagh. Tha
Yheoil ro mhilis agus bhlasda, cosmhuil ri
muic-fheoil ; agus tha a cheithreanan air an
sailleadh, agus air an giulan do gach earrann
(10""^ Roinn-Eorpa air son a"" mhargaidh.
Gheibhearam math-ghamhuin ro-lionmhor ann
an Rusia; tha 'fheoil ro-phrìseil aig bord nan
(laoine mòra, agus tha a chroicionn ro mhaith
chum còmhdach leabaichean, agus làmhuinean
a dheanamh dhoibhsan tha 'g aitheachadh nan
dùthchanna sin far am bheil mòran doininn
agus fuachd.
Anns na sgrioptuiribh tha iomradh againn
gu minic air a"* mhath-ghamhuin. An uair a
chaidh EUsa suas gu Betel, an dèigh do a
mhaighstir bhi air a thogail suas le iom-ghaoith
do na nèamhaibh, thàinig clann bheag a mach
as a' bhaile agus rinn iad fanoid air. Agus
sheall esan 'na dhèigh, agus mhallaich e iad ann
an ainm an Tighearna ; agus thàinig dà mhath-
gliamhuin bhoirionn a mach as a' choiUe, agus
60
reul) iad a dlià agus dà fhicliead duine cloiTmte
dhiiibli. Air do Dhaibhidh bhi toileach dol a
chogadh an aghaidh an PhiUstich athugdùbh-
lan do annailtibh Israeil, dh'innis e do Shaul,
inar aobhar a dhòchais, gu'n do mharbh e
leòmhan agus math-ghamhuìn a thug ionn-
suidh air an treud a bha e ag ionaltradh sa"*
nihachair; agus thubhairt e ris gu^n biodh ani
Philisteach neo-thimchioll-ghearrta so'na làimh
mar aon diubhsan, do bhrìgh gu'n d'thug e
dùbhlan do armailtibh an De bheò. Agus a
shoillseachadh nàdur siochail rioghachd Chriosd,
roimh-innis am fàidh Isaiah, "Gu'n ionaltradh
a"" bho agus am math-ghamhuin le chèile; gu'n
luidheadh an àlach sios cuideachd ; agus gu"*n
itheadh an leòmhan connlach mar an damli."
larg-alt Mall-aich Thubh-airt
Coimh-each Lion-mhor Riogh-achd
Coill-tean Arm-ailt Cuideachd
Croic-ionn Seal-gair Leòmh-an
Maiffh-stir Boir-ionn Conn-lach.
MU SHAOllSA SHIORIIUIDH.
Cha'n urrainn duinn an t-saorsa a dh'oibrich
Criosd a mach air ar son a mheas os ceann a
luach. Tha i ro-phrìseil thar gach beannach-
adh coitchionn tha sinn a' sealbhachadh, agus
le fìrinn feudar a ràdh mu timchioll nach 'eil
ni air an cua!a duine riamh iomradh a ghabhas
car aon mhionaid a clioimeas rithe. Eadhon
sa' bheatha a ta làthair tha ar Slànuighear a''
()1
deònachadh dhuinn bheannachdan a's airidh
air ar n-uile chliu agus ghràdh. Tha e toirt
eòlais duinn air nàdur glòrmhor an Dè bheò
agus neo-f haicsinnich ; tha e ''gar teagasg mu
thimchioll truaillidheachd ar nàduir fèin ; agus
a' nochdadh dhuinn ciod an dòigh air am feud
ar cridhe bhi air ath-nuadhachadh a rìs gu bhi
cosmhuil ri ìomhaigh ar Cruithfhir.
A thuille air so tha e toirt saorsa dhuinn o
chumhachd a' pheacaidh ; buaidh thar ar
n-aignibh truaiHidh ; agus an neart agus an toil
gu cogais neo-lochdach a bhi againn a thaobh
Dhe agus a thaobh dhaoine. Tha e mar an
ceudna a' toirt sòlais duinn am measg gach
tuiteamas tha teachd 'nar crannchur ; agus
anns na trioblaidibh is goirt a ta 'gar teannach-
adh, agus anns na neoil is doirche a ta gar
cuairteachadh, neartaichidh e sinn gu'n giulan
le foighidinn, agus feuchaidh e dhuinn ciod an
dòigh air am faigh sinn saorsa uapa.
Ged tha beannachdan prìseil a' sruthadh o'n
t-saorsa a choisinn Criosd duinn sa' bheatha
so, 'sann a thaobh siorruidheachd a chi sinn air
dòigh ro-àraidh cia cho luachmhor agusphrìseil
's a ta i. Mar pheacaich tha sinn buailteach do
sgrios siorruidh, ach tha Criosd "'gar teasairginn
o'n staid eagallach sin le tairbhe na h-ìobairt a
thug e seachad 'nar riochd air a' chrann-cheus-
aidh. Cha'n e mliàin gu bheil e 'gar teasairg-
inn o'n staid thruagh agus pheacacli san do
thilg ar n-easumhlachd sinn ; cha'n e mhàin
62
gu blieil e ""gar teasairginu o ifrinn agus o
leir-sgrios ; ach tha e mar an ceudna 'gar dean-
anih iomchuidh air son nèimh, ma tha sinn
a' cur ar dòchais ann air son fireantachd agus
slàinte : agus tre oibreachadh eifeachdach an
Spioraid naoimh tha e 'gar naomhachadh, agus
Var giulan air ar n-aghaidh o gliràs gu gràs
gus an ruig sinn iomlaineachd ar nàduir. Cia
cho taingeil ma ta is còir dhuinn bhi do Chriosd
a choisinn saorsa cho mhòr dhuinn : Cia cho
curamach chum beannachdan an t-soisgeil a
mhealtuinn ; agus cia cho dichiollach ann an
gnàthachadh nam meadhona sin a dh'orduich-
eadh le Dia chum gu'n ruig sinn fa-dheoidh
air a' bheatha mhaireannaich.
Is brònach an ni e gu bheil mòran sluaigh
caoin-shuarach mu thimchioll na slàinte a chois-
inn Criosd do'n chinne-daoine. Tha iad a'
teachd beò san t-saoghal so mar nach bitheadh
cunntas aca ri thoirt san t-saoghal ri teachd,
mar nach bitlieadh fear-saoraidh ann, no mar
nach b''airidh an t-slàinte a cboisinn e dhoibh
bhi air a gabhail o a làimh. ladsan a chaith-
eas am beatha air an dòigh so, smuainichidh
iad air dòigh eile aig crìch an làithean, agus chi
iad amaideachd an giulain 'nuair nach dean an
deòir, am bròn, no an aithreachas a leasachadh.
Chum 's gu"'n seachainn sinn cor agus cunn-
art an duine aingidh, bitheamaid a ghnàth a'
oeachdachadh air òirdheirceas na slàinte a
dh'' oibrich Criosd a mach air ar son, ao;us
68
giiidheamaid gii dùrncÌKlach air T)ia gum
maitheadh e dhuinn ar peacanna, gun naomh-
aicheadh e ar cridheacha, agus le còmhnadh
èifeachdach a spioraid gu'n deanadh e iom-
chuidh sinn gu dol a steach fadheoidh do
aoibhneas ar Tighearna. Agus do bhrìgh gu
bheil ar làithean gearr agus ar beatha neo-
chinnteach, tha e ro-amaideach dhuinn bhi
cur dàil air bith ann an obair ar Slàinte. Cha'n
eil gealladh againn air uair do aimsir san t-
saoghal so; agus ma ghlacas am bàs sinn ann
an staid neo-iompaichte, feumaidh sinn bhi
truagh gu siorruidli, — " Oir cha'n 'eil obair, no
innleachd, no eòlas, no gliocas san uaigh chum
am bheil sinn uile triall."
NA LOCUIST.
Tha an locust mu'n cuairt do thri oirlich
air fad, a dhath ciar-dhonn, agus a chruth
cosmhuil ri cruth an fhionain-fheòir. Falbh-
aidh sgaoth mhòr do locuist cuideachd, air
achd is gu''n dorchaich iad soius na greine, mar
gu'n tigeadh neul tiugh eadar i agus an tal-
amh ; agus ge b'e àit san stad iad ithidh iad
suas gach luibh ghorm, agus duilleach gach
craoibh tha fàs air aghaidh na talmhainn. Bha
armailt cho mòr dhiubh cruinn an taobh deas
Africa bcagan bhliadhnacha air ais is gu"'n do
chòmhdaicli iad tuille tahnhainn na ta ann an
eilean Bhreatain gu h-iomlan. Shèid gaoth
dhoinionnacli mòran diubh do'n fliairge far an
6^
do bhàsaich iad, agiis air do na tonnan an tilg-
cadli a mach air an traigh, bha iad air an
carnadh suas cosmhuil ri balla àrd ; dh'fhàs
iad breun ann an ùine ghoirid, agus thog iad
plàigh ghràineil do'n t-sluagh bha tuineachadh
san àite sin.
Is eagallach an diùbhail tha na locuist a'
deanamh anns gach cearn sam bheil iad a
chòmhnuidh : Tha gorta mhòr am bitheanta
'gan leantuinn, agus tha aghaidh na tahTihainn,
an dèigh dhoibh siùbhal thairis oirre, a dh'eas-
bhuidh aon luibh,no aon bhileag do f heur gorm.
'Se Africa gnàth àite-còmhnuidli nan locust,
As a sin thàinig iad air uàiribh do'n Roinn-
Eorpa, agusannsa'bhHadhnal748 bhabeagan
diubh air am faicinn an Sasgunn. Chuir an
sealladh so mòr-eagal air an t-sluagh ; ach air
do fhuachd a' gheamhraidh teachd, chuir e
crioch air na locuist agus air an eagal faraon.
0^^""^ 'eil adh'innleachd aig mac an duine na''s
urrainn cur as do na beathaichibh gràineil so;
agus mur tugtadh sgrios orra air uairibh le h-
uisge, le fuachd, agus le gaoith ata''gan sèideadh
do'n mhuir agus 'gam bathadh, chreachadh iad
gu h-iomlan na dùthchanna tha iad ag àit-
eachadh.
Am measg nam plàighean uamhasach a thug
Dia air Pharaoh agus air a shhiagh, 'nuair a
dhiult iad clann Israeil a leigeadh air falbh as
Aiì tìr, chuir e locuist d"'an criochaibli a cliòmh-
daich agliaidh na talmhainn, agus a dh'itli suas
65
uile luihh na macharach, agus uilc mhcas nan
craobh ann an talamh na h-Eiphit. A reir
lagha an t-Seann Tiomnaidh bha e ceadaichte
do na h-Israehch na Jocuist itheadh ; agus tha
e air aithris mu thimchioU Eoin Bhaiste gu'n
robh a chulaidh do fhionna chàmhal, agus
gu'm b'e bu bhiadh dha locuist agus mil
fhiadhaich.
Duill-each Plàigh-ean Lo-cuist
Tal-mhainn Uamh-as Oir-leach
Còmh-daich Tionn-daidh Bàs-aich
Lean-tuinn Fiadh-aich Cos-mhuil
Bhadh-na Crioch-an Gràin-eil
DIA MAR. AR N-ATHAIR NEAMHAIDH.
Is tlachdmhor agus aoibhneach an ni bhi
beachdachadh air Dia mar ar n-Athair nèamh-
aidh. Is e ar n-Athair e do bhrìgh gu'n do
chruthaich e sinn ; ""S e ar n-Athair e do bhrìgh
gur e a fhreasdal caoimhneil a ta 'gar cumail
suas, agus gur i a làmh fhialaidh tha sàsuch-
adh ar n-uile mhiann ; agus os ceann gach ni
is e ar n-Athair e do bhrìgh gu'n do shaor e
sinn o ar staid thruaigh agus chaillte tre ìob-
airt 'aoin ghin-mhic, agus gu'n d'thug e comas
dhuinn bhi 'nar cloinn d'a fèin, agusa' bheatha
mhaireannach a shealbhachadh. ""Nuair a
bheachdaich Eoin air gràdh athaireil Dhè do'n
chinne-daoine, thubhairt e, " Feuch ciod a*"
ghnè ghràidh a thug an t-Athair dhuinne gu"*n
goirteadh clann Dhe dhinn.''''
66
Ma ghràclhaich Dia sinn air dòigh cho ion-
gantach is girn d"* thiig e 'aon ghin-mhic mar
ìobairt air ar son, gun teagamh is còir dhuinn
esan a ghràdhachadh le'r n-uile chridhe agus
leV n-uile neart : agus nochdaidh sinn gu bheil
an gràdh so a' gabhaiì còmhnuidh 'nar cridhe
ma bhitheas gràdh againn d'^a chèile. Tha
sinn uile 'nar bràithribh agus peathraichibli
anns an t-seadh a's àirde do'n fhocal. Tha
an t-aon Dia againn air son ar n-Athar ; an
t-aon Slànuighear "'gar teasairginn o thruaighc,
agus an t-aon Spiorad gu ar stiùradh air an
t-slighe tha treòrachadh gu nèamh. Uime sin
an àite bhi ri comhstri ; an àite bhi 'g altrum
farmad agus tnù 'nar cridhe, thugamaid gràdh
d'achèile mar bhràithribh, — bitheamaid seirceil
aon ri aon eile, agus deanamaid dichioll air
maith a dheanamh do na h-uile a rèir ar coth-
roim ; agus an sin èisdidh Dia ri ar n-urnuigh
'nuair a ghairmeas sinn air mar " Ar n-Athair
a ta air nèamh."
LAOIDH XXXIII.
1 Athair gach dùil a bhos is shuas !
D'an dual gach chu is glòir ;
A'd'* làthair striochdaidh sinne sìos,
Gu h-iosal niar is còir.
52 D^ainm naomhaichear sna h-uile àit,
Is aoradh dlia gach slògh ;
Craobh-sgaoil do Shoisgeul ""s thoir dlia
Is hiathaich rioghachd na glòir. [buaidli,
Deanadh gach dùil air thalamh bho5J.
Do thoil mar ainghbh nèimli ;
Dhi geilleadh iad le cridhe ait,
'S ie giulan macant sèimh.
Ar n-aran lathail deònuich dhuinn,
Is cridhe taingeil leis ;
Is ciod air bith is cuibhrionn duimi,
Do bheannachd biodh 'na chois.
Maith dhuinn ar fiacha trom, a Dhe,
A reir mar mhaithear leinn,
D'ar feichnibh fèin an euceartan,
'S gach beum a thug iad dhuinn.
Na ]eig am buaireadh sinn, a Dhè,
Ach gleidh sinn o gach lochd ;
Oir rìoghachd, cumhachd, ""s glòir gu'n
'S leat nis 's a rìs gu beachd. [chrioch,
MU CHOIRC.
Cia ionmholta agus eag-mhaiseach an t-ull-
uchadh a rinn Dia air son uile uireasbhuidh a
chreutairean. Anns na talmhannaibh teth tha
meas cùbhraidh agus blasda, eutrom agus
fionnar, air a sholair gu pailte fa chomhair an
duine ; agus tha na craobhan air an còmhdach-
adh le duilJeach, agus na doireachan a' tilgeadh
an sgàile air son fasgaidh dha o theas na
grèine. Cha'n 'eil iomail air bith do'n domhain
anns nach faighear pailteas do na nithibh sin
tha feumail do'n t-sluagh tha 'ga àiteachadh.
Anns na h-àitibli tuathach tha na caoraich a'
68
giulan olainn, agus na fiath-bheathaiche croic-
nean tuigh agus blàth a chòmhdachadh an
t-skiaigh, agus 'gan dian o''n ghaillionn : ""Nuair
tha an talamh a' giulan sìl, agus a'' mhuir toirt
seachad eisg a blieathachadh an cuirp.
Anns gach cearn do'n domhain tha coirc,
(an luibh is luachmhoire agus is prìseile tha fàs
as an talamh,) r'a fhaotainn do aon seòrsa no
do sheòrsa eile. Eadhon anns na gleanntaibh
tuathach, ged tha iad air an cuairteachadh le
monaidhean lom agus fuar, fàsaidh e suas gu
siolmhor. 'Nuair tha coirc air a dheasachadh,
tha e ro iomchuidh air son bìdh agus dibhe do
mhac an duine, agus tha an talamh comasach air
mòr-phailteas deth a ghiulan ma thèid a shaoith-
reachadh gu ceart. Is suilbhir agus is taitneach
an sealladh bhi faicinn nan gleann air an còmhd-
achadh le caoraich, agus nan cluainean air an
sgeudachadh le feur, agus nan achaidhean a"*
giulan mòr-phailteas do gach gnè sìl, air son
sochair an duine. Is mòr tha do mhaitheas
agus dochaoimhneas an Tighearna air am foill-
seachadh anns na nithibh so. Tha iad a'
nochdadh dhuinn gu soilleir an làmh fhialaidh
sin tha sàsuchadh miann gach uile chreutair,
agus aC toirt aobhar dhuinn a ràdh maille ris
an t-Salmadair,
Mu'n bhhadhna coron tha thu cur,
Le d' mhaitheas fèin, a Dhè ;
Tha saill a' sileadh anns gacli àit,
O d' cheumannaibh gu rèidh.
69
Air cluaiiiibli gl;i> aii fhàsaich hiiiTì,
Nuas silidh iad gu min ;
Na tulaich bheag, oach taohh a ta
Làii aoibhneis agus gean.
Na cluainean air an sgeadachadli
I^e treudaibh anns gach àit ;
Na glinn le h-arbhar folaichte,
'Seinn iolach ait is gàir.
MU LEISG.
Ann an làithibh t'òige, O òganaich, na bi
mairneileach ann ad ghnothuch, no leasg anns
an dreuchd a chaidh a shonrachadh dhuit.
Ma thòisicheas tu aon uair air dàil a chur
anns na dleasdanasaibh sin a tha mar fhiach-
aibh ort a choimhhonadh, fàsaidh tu uidh air
n-uidh ni's neo-churamaiche mu'n timchioll,
gns ma dheireadh gu'm bi e ro-dheacair ort
an cur an gniomh. Feudaidh tu an sin bhi
cur romhad gu'n ath-leasaich thu do bheatha,
agus gu'm bi thu dichìoUach, agus duineil
chum do dhleasdnas a chomhlionadh. Ach
is diomhain do rùn-suidhichte ; oir air dhuit
aon uair droch chleachda fhòghlum, agus air
dhuit bhi car tamuill a' caithe do bheatha an
diomhanas, bithidh tu a hon beagain agus
beagain air do chuibhreachadh fo ghlasaibh
teann na leisge, agus tuitidh tu ann an seòlann-
aibh seachranach nach bi e furasd duit a
thrèigsinn. Saolaidh tu an toiseach gu'n toir
70
thu buaidh air do leisg aiin an oradaig aig
àm air bith a chi thu iomchuidh ; ach an uair
a bheir thu oidhearp, mothaichidìi tu an sin gu
bheil do nàmhaid ni's cumhachdaiche na bha
dùil agad : Agus air dhuit a thuigsinn gu
bheil cath goirt agad r'a chur mu'n toir thu
buaidh air an droch chleachda so, suidhidh tu
sios a dhìth misnich, agus gun umhail ^0^1
truaighe tha thu toirt ort fèin.
Ma leigeas tu le leisg buadhachadh ort,
gabhaidh tu do leith-sgeul fèin aig gach àm
ann am briathraibh an hmdair, agus their thu
mar so, " Do bhrìgh gu bheil mo nàmhaid
tuiUe 's làidir air mo shon, leigidh mi leis,
agus gabhaidh mi fois agus socair dhomh fèin."^
Air an dòigh so goididh leisg^ a steach ort,
agus bheir i thu fadheoidh gu bochdainn agus
gu luideagaibh.
Tòisich uime sin gun dàil, O òganaich, air
a bhi gniomhach agus dichiollach. Cha phili
na làithean a dh' fhalbh ni's mò, agus tha na
làithean a ta ri teachd gearr agus neo-chinn-
teach. Air an aobhar sin tha e mar fhiach-
aibh ort an aimsir a ta làthair a bhuileachadh
gu ceart agus gu treibhdhireach. Na glacadh
eu-dòchas thu air son sl mhi-bhuil a thug thu
as a"* chuid a chaidh seachad do d' bheatha,
agus na dean bun as an àm ri teachd. Bi
dichioUach an diugh, agus buihch gach mion-
aid thagabhail seadi air dòigh a bhioschum do
leas; oir cha'n 'cil fhios agad ciod a thachair-
71
eas am màireach, no cuin a dh'' iarras Dia
t'anam uait.
Cha'n Vil ni air bith a's soilleire na gu bheil
uireasbhuidh agus bochdainn a' sruthadh o
leisg, 'nuair tha suaimhneas agus sìth, slàinte
agus pailteas, ann am fardoch an dichiollaich.
Cò esan aig am bheil beartas agus cumhachd,
a tha sgeadaichte le h-urram agus ]e cHu,
agus a tha 'na chompanach do dhaoinibh
mòra agus tuigseach na talmhainn ? Nach e
esan leis am fuathach leisg, agus a chuireas
cùl ri lunndaireachd ; — esan a ta dichioUach
'na dhreuchd, agus treibhdhireach 'na dhleas-
danas ; — esan a dh'èireas gu moch, agus a
luidheas sios gu h-anmoch, — a bhios trathail
an cois a ghnothuich, agus nach sguir gu h-
eallamh air sgàth suaine. Cha'n 'eil an duine
so air a shàruchadh le tinneas no le h-eucail
mar ata an leisgein. Tha e a' caitheadh a
bheatha gu sunndach agus suilbhir, 'nuair tha
an lundair "'na eallaich dha fèin, agus do
dhaoine eile. Seachainn uime sin eisempleir
an duine leisg, oir tha a làithean a"* siubhal
seach mar fhallais, agus cha'n fhàg e bheag
'na dhèigh a bhios airidh air cuimhne. Thig
bochdainn 'na dhàil mar iom-ghaoith an fhàs-
aich, agus thèid e sios do'n uaigh le nàire agus
masiadh : cha dean a luchd-eòlais tuireadh air
a shon, agus cha chuimhnichear 'ainm ann an
tìr nam beò. ""Si so crioch mhuladach an
leisojein.
72
MU BHREITHEANAS.
Anns na Scrioptuiribh naomha tha e air
fhoillseachadh dhuinn gu'n do shuidhich Dia
là san toir e breth air an t-saoghal ; agus gu
bheil an t-àm a' dlùthachadh sam feum sinn
cnnntas a thoirt muV timchioll fèin, agus
sam faigh sinn a' bhinn sin a shonraicheas a
mach ar crannchur gu siorruidh. Ann an là
a' bhreitheanais feumaidh an cinne-daoine gu
h-iomlain freagradh do Dhia air son an gniomh-
ara sa' bheatha so, agus a bhi air an saoradh
no air an dìteadh leis tre hnnibh na siorr-
uidheachd. Tha focal an Tighearn a' nochd-
adh dhuinn air dòigh so-thuigsinn gu'm
feum sinn uile bhi air ar taisbeanadh an
làthair caithir-bhreitheanais De ; agus tha na
nithe leis an tèid breth a thoirt oirnn a' gabh-
ail a steach gach focal a labhair, agus gacli
gniomh a choimhhon sinn sa' choluinn. Tha
iad a' gabhaii a steach rùn uaignidheach agus
smuainte diomhair a' chridhe, ged nach do
chòmhdaicheadh iad riamh ann am briathraibh,
agus ged nach robh iad aithnichte do neach
air bith ach dhuinn fèin agus dhasari a rann-
saicheas cridhe, agus a sffrudas airnean an
dume.
Aig là niòr cumhachd Dhe thèid breth a
thoirt air a' chinne-daoine a rèir an lagha agus
an t-soisgeil. Tliug Dia lagh dhuinn mar
riaghailt-stiùraidh san t-saoghal so, ach air
dhuinn an lagh sin a bhriseadh, tha sinn
73
huailteach do''n pheanas tha e bagairt air na
ciontaich ; agus air an aobhar sin mur bith-
eadh riaghaik-bhreitheanais air bith eile air
a sonruchadh faV comliair dh' fheumamaid
dol am mugha gu siorruidh. Ach cliu do
Dhia gu''n do shonruich e cùmhnant eile air ar
son, agus gu'n do chuir e aon ghin-mhic fèin
a dh' ionnsuidh an t-saogliail so g'a dhaing-
neachadh, chum gu''n teasairgeadh e sinn o
chumhachd a' bhàis agus o phiantaibh ifrinn,
ma''s e is gu'n creid sinn ann air son fireantachd
agus slàinte. Ach ma chuireas sinn cùl ris an t-
Slànuighear, — ma dhiukas sinn gai)hail ris na
tairgsibh gràsmhor a thug e dhuinn, an sin
tlieid breth thoirt oirnn leis an lagh a bhris
sinn, ugus luidhidh mallachd Dhè oirnn gu
siorruidh.
Tha e air fhoillseachadh dhuinn anns na
sgrioptuiribh gur e Criosd fèin a bhios 'na
bhreitheandi aig là mòr sin an Tighearna.
Cia prìseil do na fireanaibh, eadhon do'n t-
skiagh a chuir an dòchas gu h-iomlan san t-
Siànuighear, fios a bhi aca gur e am fear-
saoraidh a bhios '*na bhreitheamh orra ; — gur
e esan a bhàsaich air an son a ta gus an crann-
chur a shonrachadh a mach dhoibh, agus gur
e so na briathra a labhras e riu, " Thigibh, a
dhaoine beannaichtc m"' Athar-sa, sealbhaichibli
an rioghachd a ta air a deasachadh dhuibh o
leagadh bunaitean an domhain.'" Air an
làimh eile cia eaffallach an ni do na h-aingidh
74
gu'm bi caithir a' bhreitheanais air a lionadh
leis-san a thàinig aon uair g'^an tèarnadh,
""nuair a chuimhnicheas iad gu"'n do chuir iad
cùl ri a thairgsibh tròcaireach, agus gu''n d'
rinn iad tarcuis air Spiorad nan gràs : Agus
cia uamhasach am binn 'nuair a their Criosd
riu, " Imichibh uam, a shluagh malluichte,
dh'ionnsuidh an teine shiorruidh a dh"* ulluich-
eadh do'^n diabhul, agus d'a ainglibh."
Cha'n 'eil e air fhoiUseachadh dhuinn cuin
a thig là a^ bhreitheanaìs : Ach tha fhios
againn 'nuair a gheibh sinn bàs gu'm bi seula
air a chur air ar crannchur gu siorruidh, agus
air an aobhar sin tha là a"* bhàis co-ionnan
dhuinne ri là sC bhreitheanais. Agus ciod bu
chòir d'a so a theagasg dhuinn ? Tha e teag-
asg dhuinn gur e ar dleasdanas bhi an còmh-
nuidh ag uUachadh fa chomhair crìche ar
beatha, agus bhi an còmhnuidh toirt fa'near
gu'n dean ar giulan san t-saoghal so, ar cor
siorruidh a shonrachadh a mach dhuinn san
t-saoghal ri teachd. O gu'm bitheamaid glic !
gu'n tuigeamaid so, agus gu'n gabhamaid gu
cùramach do'r cridhe, " Gu bheil e air orduch-
adh do dhaoine bàs fhaotainn aon uair, agus
""na dhèigh so breitheanas.'"
AN SGADAN.
Tha an sgadan o sheachd oirlich gu dà
oirlcach dheug air fad. Tlia a dhruiiii gonii,
— a bholg agus a dhà thaobh do dhath sgiamh-
75
ach, cosmhuil ri dath an airgid. Tha 'itean
mòr air son a mheud, — a plicircill ioclidarach
ni's mò na^'m pcircill uaclidarach, ngus ""carball
gobhlacli agus lcathan. Tha c ro-fhurasd a
ghlacadh, agus gheibh e bàs ann an gradaig
an uair a bheirear as an uisge e. Sa' gheamh-
radh agus aig toiseach an earraich tha na
sgadain air chladh. Fàgaidh iad an iuchragan
air grinneal no air gaineimh ghlan na fairge ;
agus aig deireadh an earraich no aig toiseach
an t-samhraidh tha na iuchragan so a' teachd
<Xu beatha.
Tha an sgadan 'na iasg ro-thoirteach. Ann
an aon do mheud meadhonach chaidh àireamh
mu'n cuairt do sheachd mìle deug thar fhich-
ead do iuchragan. Aig toiseach an fhogh-
araidh tha tachdar mòr dhiubh, (a tha teachd
as na cuantaibh tuathach, agus tha a"* pill-
tinn air an ais a rìs mu mheadhon a' gheamh-
raidh,) r'am faicinn anns na h-uisgeachaibh
tha cuairteachadh an Eilein so : tha an tachdar
co Honmhor air uairibh is gu bheil e còmh-
dachadh tuille is ceud mìle air fad agus tri
mìle air leud. Os an ceann tha mòran do
eunlaith mara ag itealaich agus a' sgreadail :
aig an deireadh tha mucan-mara ag èirigh
agus SL cluich san uisge ; agus air an dòigh so
tha iad a' toirt fìos do'n iasgar c'àit am bheil an
tachdar, agus c'àit an còir dha a Hon a thilg-
cadh a mach.
'Nuair a dh'èireas na sgadam suas gu uach-
dar an uisge ri là greine, tha iad a' dealraclh
cosmhiiil ri ncamhnuidilìh soillscach ; agus air
feadh na li-oidhchc tha iad cosmhuil ri mealì
teine air aghaidh na fairge. Air do'n tach-
dar teachd gu taobh tuath Alba, tha iad an
sin a' sgaradh o chèile; cuid dhiubh a' dol
gu traigh na h-àirde "'n iar; cuid diubh gu
traigh na h-àirde deas do Bhreatann agus do
Eirin ; agus cuid eile dhiubh a'' dol gus na
traighibh mu thuath do'n Roinn-Eorpa. Stad-
aidh iad sna h-àitibh sin gus an tig àm na
claidhe, agus air dhoibh an iuchragan, no
na sgadain òga fhàgail, tha iad a"* tionndadh
gu tuath do na h-ionadaibh a^^s doinihnc do^'n
chuan, far am bheil iad a'' fantuinn gus an
orduich an Cruithfhear uile-ghlic dhoibh, trc
lagh nàduir, gluasad a rìs a dh'ionnsuidli
na h-àirde deas.
"•Se na sgadain ata air an glacadh anns na
h-uisgeachaibh domhain is fearr araon a tliaobh
meud agus fàile — agus 'se so is aobhar gu
bheil sgadain na àird' an iar ni's prìseile na
sgadain na àird' an ear a dh"* Alba. Tre
thoirbheartas an Tighearna is mòr an lòn a
tha an duine a' tarruing as a' mhuir. Tha
tachdar mòr sgadain air an glacadh gach
bhadhna, agus air an sailleadh air son a'
mhargaidh. Ithear iad araon ùr agus saillte,
agus cuid diubh smùidte, ris an abrar sgadain
dhearg. Tha mòran a dh'àitibh iasgaich 'nar
tìr, agus tha na h-iasgairean 'nam maraichibli
77
cruadalach tapiiidh. Tha iad honadh a' chabh-
laich Bhreatannaich le deadh mharaichibh,
agus o so feudar a ràdh gu bheil iad 'nam
balla-dionaidh do''n rioghachd. Treun ri h-àm
cruaidh-chais, agus foghainteach ri h-uchd
feuma, thèid iad gu h-aobhach suilbhir an dàil
gach tuiteamais a thig fa'n comhair ; agus
""nuair a bhios rioghachdan eile ""gar bagradh le
cogadh, seasaidh iad gu dìleas agus duineil ar
còir dhuinn.
Tha iad mar an ceudna a'' tarruing mòr-
shaoibhreas do'n àite so le bhi reiceadh nan
sgadan tha iad sl glacadh ri dùthchannaibh
fad air astar. Chaidh reachdan a dhealbh
chum duais a thoirt doibh a rèir an àireimh
sgadain a ghlacas agus a shailleas iad ; agus
a thuiileadh air sin cha'n 'eil cìs air bith aca ri
thoirt seachad air son an t-salainn tha iad a'
caithe sa' ghnothuch so.
Tha e tachairt gu minic gu bheil na sgadain
aon bhhadhna tearc, agus bhadhna eile hon-
iiihor ; agus cha''n 'eil iad a ghnàth a' teachd
do na h-àitibh ceudna aig na h-amannaibii
suidhichte. Ciod is aobhar d'a so, cha'n 'eil
e an comas duinne a rannsachadh a mach.
Gidheadh am bitheanta tha iad a'' teachd agus
a' falbh aig an àm shuidhichte, agus tha an
nàdur g'an aomadh chum an iuchragain f hàgail
sna h-uisgeachaibh sin san deach lad fèin a
chladh agus àrach.
g3
EAHHATNNEAN DO NA SCRIOP-
TUIRIBH.
GENESIS.
1 Caib. I. — San toiseacli chruthaich Dia
2 na nèamhan agus an talanih. Agus blia
an talamh gun chumadh agus falamh ; agus
bha dorchadas air aghaidh na doimhne;
agus bha Spiorad De a** gluasad air aghaidh
3 nan uisgeachan. Agus thubhairt Dia,
Biodh solus ann : agus bha solus ann.
4 Agus chunnaic Dia an solus gu "'n robh e
maith : agus chuir Dia dealachadh eadar
5 an solus, agus an dorchadas. Agus dh''-
ainmich Dia an solus Là, agus an doicli-
adas dh'ainmich e Oidhche : agus b'iad am
feasgar agus a' mhaduinn an ceud là.
6 Agus thubhairt Dia, Biodh athar am
meadhon nan uisgeachan, agus cuireadh e
dealachadh cadar uisgeachan agus uisg-
7 eacha. Agus rinn Dia an t-athar, agus chuir
e dealachadh eadar na h-uisgeachan a bha
fuidh 'n athar, agus na h-uisgeachan a bha
os ce^^mn an athair : agus bha e mar sin.
8 Agus dh'*ainmich Dia an t-athar Nèamli.
agus b*'iad am feasgar agus a** mliaduimi
79
9 an dara là. Agus thubhairt Dia, Cruinn-
ichear na h-uisgeachan a ta fuidh nèamh a
dh'aon àite, agus leigear ris ani fearann
lOtioram: agus bha e mar sin. Agus dh'-
ainmich Dia am fearann tioram Talamh,
agus cruinneachadh nan uisgeacha dh'-
ainmich e Fairgeachan : agus chunnaic Dia
gu'n robh e maith.
11 Agus thubhairt Dia, Thugadh an tal-
amh a mach feur, luibh a ghineas sìo],
craobh-mheas a bheir a mach meas a rèir
a gnè, aig am bheil a sìol innte fein, air an
12 talamh : agus bha e mar sin. Agus thug
an talamh a mach feur, luibh a ghineas
sìol a reir a gnè, agus craobh a bheir a
mach meas, aig am bheil a sìol innte ft'in
a rèir a gnè: agus chunnaic Dia gu'n
13 robh e maith. Agus b'iad am feasgar agus
14 a"* mhaduinn an treas là. Agus thubhairt
Dia, Biodh sohiis ann an speuraibh nèimh
a chur dealachaidh eadar an Jà agus an
oidhche, agus bitheadh iad air son chomh-
aran, agus air son aimsirean, agus air soii
15 làithean, agus bhliadhnachan. Agus biodh
iad mar sholusail)h annan speuraibh nèimli.
a thoirt sokiis air an talamh : agus bha e
mar sin.
16 Agus rinn Dla c!à sholus mhòr, an sokis
a's mò a riaghladh an latha, agus an solus
a's lugha a riaghladh na h-oidhche ; agus
17 na reultan. Agus shuidhich Dia iad ann
80
an speuraibh nèimh, a thoirt soluis air an
Ì8talamh; Agus a riaghladh san là, agus
san oidhclie, agus a chur dealachaidh eadar
an solus agus an dorchadas-: agus chunn-
19 aic Dia gu'n robh c maith. Agus b'' iad
am feasgar agus a"* mhaduinn an ceathramh
^O là. Agus thubhairt Dia, Thugadh na h-
uisgeachan a mach gu pailt an creutair
gluasadach anns am bheil beatha, agus
biodh eunlaith ag itealaich os ceann na
21 talmhainn air aghaidh speuran nèimh. Agus
chruthaich Dia muca-mara mòra, agus
gach uile chreutair beò a ghluaiseas, a thug
na h-uisgeachan a mach gu pailt a rèir an
gnè, agus gach eun iteagach a rèir a ghnè ;
agus chunnaic Dia gu'n robh e maith.
22 Agus bheannaich Dia iad, ag ràdh,
Sìolaichibh, agus fàsaibh lìonmhor, agus
lìonaibh na h-uisgeachan anns na fairgibli,
agus fàsadh an eunlaith lìonmhor air an
23 talamh. Agus b'iad am feasgar agus a""
24 mhaduinn an cùigeadh là. Agus thubhairt
Dia, Thugadh an talamh a mach an creu-
tair beò a rèir a ghnè, sprèidh, agus gach
ni a shnàigeas, agus beathaiche na tahiih-
ainn a reir an gnè: agus bha e mar sin.
25 Agus rinn Dia beathaiche na talmhainn a
rèir an gnè, agus an spreidh a reir an gnè,
agus gacli ni a shnàigeas air an talamh a
rèir a ghnè : agus chunnaic Dia gu'n robh
e maith.
81
26 Agus thubhairt Dia, Deaiiamaid chiine
'nar dealbh fein, a reir as coslais fein,
agus biodh uachdaranachd aca os ceann
eisfr na mara, ag-iis os ceann eunlaith nan
speur, agus os ceann na spreidhe, agus
os ceann na tahiihainn uile, agus os ceann
gach ni a shnàigeas a ta snàigeadh air an
27 taìamh. Agus chruthaich Dia an duine
'na dhealbh fèin ; ann an dealbh Dhe
chruthaich se e : fìrionnach agus boirionn-
28 ach chruthaich e iad. Agus blieannaich
Dia iad, agus thubhairt Dia riu, Sìolaich-
ibh, agus fàsaibh lìormihor, agus lìonaibh
an talamh, agus ceannsaichibh e; agus
biodh uachdaranachd agaibh os ceann eisg
na mara, agus os ceann eunlaith nan speur,
agus os ceann gach ni beò a ghluaiseas air
an talamh.
29 Agus thubhairt Dia, Feuch, thug nii
dhuibh gach hiibh a ghineas sìol, a ta air
aghaidh na tahnhainn uile, agus gach
craobh anns am bheil meas craoibhe a
ghineas sìol ; dhuibhsc bithidh e mar
30 bhiadh. Agus do uile bheathaichibh na
talmhainn, agus do uile eunlaith nan speur,
agus do gach ni a shnàigeas air an talamh,
anns am bheil beatha, thug mi gach hiibli
ghorm mar bhiadh : agus bha e mar sin.
31 Agus chunnaic Dia gach ni a rinn e, agus,
feuch, bha e ro mhaith. Agus b' iad am
feasgar agus a' mhaduinn an seathadh là.
82
GENESIS.
1 Catr, it. — Agus clirìochnaicììoadli na
nèanilian agus an talanili, agus nn sluagli
2 uile. Agus chrìochnaich Dia air an t-
seachdamh là ""obair a rinn e ; agus ghabh
e fois air an t-seachdamh là o 'obair uile
3 a rinn e. Agus bheannaich Dia an vseachd-
amh là, agus naomhaich se e : do bhrìgh
gur ann air a ghabh e fois o 'obair uile, a
1 6 chruthaich Dia agus a rinn e. Agus dh'
àithn an Tighearna Dia do'n duine, ag
ràdh, Do gach uile chraoibh sa" ghàradh
ì 7 feudaidh tu itheadh gu saor : Acli do
chraoibh an eòlais a' mhaith agus an uilc,
cha'n ith thu dhi sin : oir anns an là a dh'
itheas tu dhith, gu cinntcach bàsaichidh tu.
18 Agus thubhairt an Tighearna Dia, Cha
Veil e maith gu'm biodh an duine 'na
aonar : Ni mi dha còmhnadh d'a rèir fèin.
19 Agus dhealbh an Tighearna Dia as an
talamh uile bheathaiche na macharach,
agus uile eunlaith nan speur, agus thug e
iad a chum Adhaimh, a dh'fhaicinn cionn-
us a dh'ainmicheadh e iad ; agus ge b'e
ainm a thug Adhamh air gach crcutair
20 beò, b'e sin a b'ainm dha. Agus thug Adh-
amh ainmean do'n sprèidh uile, agus do
eunlaith nan speur, agus do uile bheath-
aichibh na macharacli : acli do Adhamh
cha d'fhuai-adh còmhnadh d'a rèir fein.
83
21 Agus thug an Tighearna Dia air codal
trom tuiteam air Adhamh, agus choidil e :
agus ghabh e h-aon d'a aisnibh, agus dhùin
22 e an fheoil suas "'na h-àit. Agus thog an
Tighearna Dia an aisne a thug e o'n duine
suas 'na mnaoi, agus thug e i chum an
duine.
23 Agus thubhairt Adhamh, So a nis
cnàimh do m' chnàmhaibh, agus feoil do
m' f heoil-sa : goirear bean dith, do bhrìgh
24 gur ann as an duine a thugadh i. Air an
aobhar sin fàgaidh fear 'athair agus a mhàth-
air, agus dlùth-leanaidh se r'a mhnaoi;
25 agus bithidh iad 'nan aon fheoil. Agus
bha iad le chèile lomnochd, an duine agus
a bhean ; agus cha robh nàire orra.
GENESIS.
1 Caib. III. — A nis bha an nathair ni l)u
sheòha na h-aon do. bheathaichibh na mach-
arach a rinn an Tighearna Dia; agus
thubhairt i ris a"* mhnaoi, Seadh, an dubh-
airt Dia, Cha'n ith sibh do gach craoibh
2 sa' ghàradh ? Agus thubhairt a' bhean ris
an nathair, Do mheas craobhan a' ghàr-
3 aidh feudaidh sinn itheadh : Ach do mheas
na craoibhe a ta ann am meadhon a' ghàr-
aidh, thubhairt Dia, Cha'n ith sibh dheth,
agus cha bhean sibh ris, a chum nach faigh
4 sibh bàs. Agus thubhairt an nathair ris a'
mhnaoi, Gu cinnteach cha'n fhaigh sibh bàs:
84
6 Oir a ta fios aig Dia, san là a dlfitheas sibh
(Iheth, gii'm fosglar bhur sùilean agusgu'm
bi sibh mar dhèe, fiosrach air maith agus
() air olc. Agus chunnaic sl bhean girn robh
a' chraobh maith a chum bìdh, agus gu'n
robh i taitneach do''n t-sùil, agus na craoibh
r'a miannachadh a dheanamh neach glic ;
agus ghabh i d'a meas agus dh"'ith i, agus
thug i mar an ceudna d'a fear maille rithe,
agus dh'ith e.
7 Agus dhYhosgladh an sùilean le cheilc,
agus dh'aithnich iad gu'n robh iad lom-
nochd; agus dh' fhuaigh iad duilleach
croinn fhìge r'a chèile, agus rinn iad dhoibh
8 fèin aprain. Agus chuaP iad guth aii
Tighearna Dè ag imeachd sa"* ghàradh ani
fionn-fhuaireachd an là: agus dh'fholaich
Adhamh agus a bhean iad fèin o ghnùis an
Tighearna Dè am measg chraobhan a"*
9 ghàraidh, Agus dh'èigh an Tighearna Dia
air Adhamh, agus thubhairt e ris, C'àit am
10 bheil thu.? Agus thubhairt e, Chuala mi
do ghuth sa' ghàradh, agus bha eagal orm
a chionn gu'n robh mi lomnochd, agus
1 ì dh'fholaicli mi mi fèin. Agus thubhairt
e, Cò dh'innis dhuit gu'n robli thu lom-
nochd.? An d'ith thu do'n chraoibh, a
dh"'àithn mise dhuit gun itheadh dhith ?
1 ':! Agus thubhairt an duine, A' bhean a thug
thu gu bhi maiUe rium, thug ise dhomh
do'n chraoibh, a<ius dh'ith mi.
85
13 Agus thubhairt an Tighearna Dia ris a'
mhnaoi, Ciod e so a rinn thu ? agus thubh-
airt a"" bhean, Mheall an nathair mi, agus
14dh''ithmi. Agus thubhairt an Tighearna
Dia ris an nathair, A chionn gu'n d'rinn
thu so, tha thu malluichte thar gach ain-
mhidh, agus thar uile bheathaiche na
macharach : air do bhroinn imichidh tu,
agus duslach ithidh tu uile làithean do
I 5 bheatha. Agus cuiridh mi naimhdeas eadar
thusa agus a' bhean, agus eadar do shìol-sa
agus a sìol-sa : bruthaidh easan do cheann,
agus bruthaidh tusa a shàil-san.
] (i Ris a"" mhnaoi thubhairt e, Meudaichidh
mi gu mòr do dhoilgheas agus do thoirr-
cheas ; am pèin beiridh tu clann, agus ri
d' fhear bithidh do thogradh, agus bithidh
17 uachdaranachd aige ort. Agus ri h-Adh-
amh thul)hairt e, Do bhrìgh gu'n d' èisd
thu ri guth do mhnà, agus gu''n d'ith thu
do'n chraoibh a dh'àithn mise dhuit, ag
ràdh, Cha'n ith thu dhith, tha'n talamh
malluichte air do shon ; ann an doiigheas
ithidh tu dheth uile làithean do bheatlia.
18 Agus droighionn agus cluarain bheir e
mach dhuit, agus ithidh tu luibh na mach-
li) arach. Am fallus do ghnùise ithidh tu
aran, gus am piU thu dh' ionnsuidh na
tahiihainn ; oir aisde thugadh thu ; oir is
duslach thu, agus gu duslach piliidh tu.
86
^O xVgus thug Adhamh Eubha uiar auiin
air a nihnaoi, do bhrìgh gu''m b^ i màthair
21 nan uile bheò. Agus rinn an Tighearna
Dia do Adhamh agus d'a mhnaoi, còtaich-
2!^ ean croicinn, agus chòmhdaich eiad. Agus
thubhairt an Tighearna Dia, Feuch, a ta'n
duine air fàs mar aon dhinn fèin, fìosrach
air maith agus olc. Agus a nis air eagal
gu'n sìneadh e mach a làmh, agus gu'n
gabhadh e mar an ceudna do chraoibh na
beatha, agus gu'n itheadh e, agus gu''m
23 biodh e beò gu siorruidh : Air an aobhar
sin chuir an Tighearna Dia a mach e à
gàradh Edein, a shaoithreachadh na tahnh-
24 ainn, as an d'thugadh e. Agus dh'fhògair
e mach an duine; agus shuidhich e san
taobh an ear do ghàradh Edein Cheruban,
agus claidheamh lasarach, a bha tionndadh
aìr gach làimh, a ghleidheadh slighe
craoibhe na beatha.
GENESIS.
1 Caib. VI. — Agus 'nuair a thòisich daoine
ri fàs lìonmhor air aghaidh na tahnhainn,
2 agus a rugadh nigheana dhoibh, Agus a
chunnaic mic Dhè nigheana dhaoine, gu''n
robh iad sgiamhach, ghabli iad dhoibh fein
J3 mnài do gach uile a ròghnaicii iad. Agus
thubliairt an Tighearna, Cha bhi mo
Spiorad a'' strì ris an duine a ghnàth, do
87
bhrìo-h giir feoil a mhàiii e gidheadh bith-
idh a làithean ceud agus fichead bhadhna.
4 Bha famhairean air an talanili sna làith-
ibh sin ; agus mar an ceudna 'na dheigh
sin, "'nuair a thàinig mic Dhè a steacli a
chum nigheana dhaoine, agus a rug iad
clann dhoibh, dh'fhàs iad sin 'nan daoinibh
treuna, a bha o shean 'nan daoinibh ainm-
5 eil. Agus chunnaic an Tighearna gu'm
bu mhòr aingidheachd an duine air an ta-
lamh, agus gu"'n robh uile bhreithneachadh •
smuaintean a chridhe a mhàin olc gach
6 aon là. Agus b'aithreach leis an Tighearna
gu'n d"* rinn e an duine air an talamh, agus
7 thog e doilgheas da 'na chridhe. Agus
thubhairt an Tighearna, Sgriosaidh mi an
duine, a chruthaich mi, bhàrr aghaidh na
talmhainn, araon duine agus ainmhidh, agus
an creutair a shnàigeas, agus eunlaith nan
speur ; oir is aithreach leam gu'n d' rinn mi
8 iad. Ach fhuair Noah deadh-ghean ann
an sùihbh an Tighearna.
9 Is iad so ginealaich Noah : Bha Noah 'na
dhuine cothromach, agus iomlan 'na linn ;
10 agus ghluais Noah maille ri Dia. Agus
ghin Noah triuir mhac, Sem, Ham, agus
11 laphet. Agus bha 'n talamh truaiHidh
am fìanuis Dè, agus lìonadh an talamh le
12 fòirneart. Agus dh'amhairc Dia air an
talamh, agus, feuch, bha e truaillidh ; oir
thruaili gach uile fheoil a slighe air an tal-
88
13 amh. Agus thubhairt Dia ri Noah, Thàin-
\cr crìoch gach uile fheòla a'm'' fhiaiiuis ;
oir tha'n talamh air a lìonadh le fòirneart
cran trìd-san ; agus, feuch, sgriosaidh misc
iad maille ris an talamh.
14 Dean dhuit fèin àirc do f hiodh ghopher ;
seòmraichean ni thu san àirc, agus còmh-
daichidh tu i a stigh agus a muigh le pic.
15 Agus so a"* chumachd air an dean thu i:
Tri cheud làmh-choille fad na h-àirce, leth-
cheud làmh-choille a leud, agus deich "'ar
16 fhichead làmh-choille a h-àirde. Uinneag
ni thu do'n àirc, agus an làmh-choille
crìochnaichidh tu i 'na mullach ; agus do-
rus na h-àirce cuiridh tu ""na taobh : le lobht-
aibh ìochdarach, meadhonach agus uachd-
17 arach ni thu i. Agus, feuch, bheir mise,
eadhon mise, dìle uisgeachan air an talamh,
a sgrios gach uile fheòla, anns am bheil
anail na beatha fuidh nèamh : agus gheibh
ISgach ni a ta air an talamh bàs. Ach
daingnichidh mi mo choimhcheangal riutsa :
agus thèid thu a steach do'n àirc, thu fèin,
agus do mhic, agus do bhean, agus mnài
do mhac maille riut.
19 Agus do gach uile ni beò do'n uile fheoil,
dithis do gach seòrsa bheir thu steach do'n
àirc, gu'n gleidheadh beò maille riut; firionn
20 agus boirionn bithidh iad. Do''n eunlaith
a rèir an gnè, agus do gach ni a shnàigeas
air an talamh a rèir a ghnè : thèid dithis
89
do gacb seòrsa steach a t'ionnsuidh, ou"'n
21 ^lcidlicadh bcò. Agus gabb tbusa dhuit
do gach uile bhiadb a dh'itbear, agus
cruiiiniclìidh tu a t' ionnsuidli c; agusbitii-
idh c dhuitse agus dhoibbsan airson bcath-
acbaidh. Mar so rinn Noah ; a rèir gacli
ni a dh'àitbn Dia dha, mar sin rinn e.
GEMESIS.
1 Caib. VII. — Agus thubhairt an Tigli-
earna ri Noab, Rach tbusa, agus do tbigli
uile, a steach do'n àirc; oir thusa chunn-
aic mi cothromaclì a'm" fhianuis sa' gbin-
2 ealach so. Do gach uile ainmbidli glan
gabhaidh tu dhuit 'nan seachdaibh, am fir-
ionn agus a bboirionn ; agus do ainmbidb-
ibh nacb ^eil glan 'nan ditbisibb, am firionn
3 agus a bhoirionn : Mar an ceudna do eun-
laith nan speur 'nan seachdaibh, firionn
agus boirionn, a ghleidheadb sìl beò air
4 aghaidh na taliiihainn uile: Oir fathast
seacbd làithean, agus bheir mise air uisge
teachd air an talamb dà f bichead Jà agus
dà fhichead oidhche; agus sgriosaidb mi
gach dtiil bbeò a rinn mi, bhàrr aghaidh na
talmbainn.
5 Agus rinn Noali a rèir gach ni a dh'àitlm
6 an Tigbearna dba. Agus bba Noah sè
ceud bhadhna db'aois, 'nuair a l^ba an dìle
7 uisgeacban air an talamb. Agus chaidli
Noah steacli, agus a mbic, agus a bbean
n ?>
90
agus innàì a mhac maille ris, €10"^ àirc, air
8 soìi uisgeacha na dìle. Do ainmhidhibli
gìan, agus do ainmhidhibh nach Vil glan,
agus do eunlaith, agus do gach ni a shnàig-
9 eas air an talamh, Chaidh dithis agus
dithis a steach a dh'ionnsuidh Noah do^i
àirc, firionn agus boirionn, a rèir mar a
10 dh'àithn Dia do Noaìi. Agus an deigh
sheachd làithean bha uisgeacha na dìle
11 air an talamh. Anns an t-seathadh ceud
bliadhna dh''aois Noah, san dara mìos, san
t-seachdamh latha deug do'n mhìos, san
]à sin fèin bhriseadh suas uile thobraiche
na doimhne mòire, agus bha tuil-dhorsa
12 nan nèamh air am fosgladh. Agus bha'n
t-uisge air an talamh dà fhichead là agus
dà fhichead oidhche.
13 Sa"* cheart là sin fèin chaidh Noah, agus
Sem, agus Ham, agus laphet, mic Noah,
agus bean Noah, agus triuir bhan a mhac
14 maille riu, a steach do''n àirc; lad fein,
agus gacii uile bheathach a reir an gnè,
agus gach creutair a shnàigeas a ta snàig-
eadh air an talamh a rèir a ghnè, agus an
eunlaith uile a reir an gnè, gach eun do
gach seòrsa.
1 5 Agus chaidh iad a steach a chum Noali
do'n àirc, a lìon dithis agus dithis, do gach
uile fheoil, anns am bheil anail na beatha.
KiAgus iadsan a chaidh a stcach, firionn
agus boirionn chaidii iad a steach do gacii
91
uìle fheoil, mar a dh'àithn Dia cìlia : agus
17 dhruid an Tighearna stigh c. Agiis bha
an dìle dà fhichead là air an talamh, agus
niheudaichcadh na h-uisgeachan, agus
ghiùlain iad an àirc, agus thogadh suas i
18 os ceann na tahnhainn. Agus hhuadhaich
na h-uisgeachan, agus mheudaicheadh iad
gu h-anabarrach air aghaidh nan uìsg-
19 eachan. Agus bhuadhaich na h-uisgeacha
gu ro-anabarracli air an talamh ; agus
chòmhdaicheadh na beanntan àrda uile, a
^O bha fuidh na nèamhaibh gu lèir. Cùig
làmh-choiUe deug air àirde bhuadhaicli na
h-uisgeachan ; agus chòmhdaicheadh na
beanntan.
21 Agus dh'eug gach uile fheoil a bha
gluasad air an talamh, araon do eunlaith,
agus do sprèidh, agus do bheathaichibh,
agus do gach ni a shnàigeas a ta snàigeadh
2^ airan talamh, agus gach uiledhuine. GacK
ni aig an robh anail na bcatha ann an cuin-
einibh a shròine, do na h-uile a hha air an
23 talamh thioram, dh'eug iad. Agus sgrios-
adh gach uile dhùil a bha air aghaidh na
talmhainn, araon duine agus ainmhidh,
agus an creutair a shnàigeas, agus eunlaith
nan speur ; agus sgriosadh iad bhàrr na
taimhainn, agus dh'fhàgadh a mhàin Noah,
24 agus na bha mailie ris san àirc. Agus
bhuadhaich na h-uisgeachan os ceann na
talmhainn ceud agus leth-cheud là.
9S
GKNESIS.
1 Catb. VIII. — Agus clinimhnich Dia air
Noah, acjus oach ni beò, agus gach uilc
spreidh a blia maille ris san àirc, agusthui;-
Dia air gaoith dol thairis air an talamh,
2 agus thraogh na h-uisgeachan. Agus
dhruldeadh suas tobraiche na doimhne,
agus tuil-dhorsa nan nèamh ; agus choisg-
3 eadh an t-uisge o na nèamhaibh. Agus
phill na li-uisgeachan a ghnàth bhàrr na
tahnhainn ; agus thraogh na h-uisgeachan
4 an deigh ceud agus leth-cheud là. Agus
stad an àirc anns an t-seachdamh mìos, air
an t-seachdamh là deug do'n mhìos, air
5 beanntaibh Ararit. Agus thraogh na
h-uisgeachan a ghnàth gus an deiclieamh
mìos: Anns an deicheamh mìos, air a''
cheud là do'n mhìos, clmnncas mullaich
nam beann.
6 Agus an ceann dà fhichead là, dh'f ho&gnil
7 Noah uinneag na h-àirce a rinn e. Agus
chuir e mach fitheach, a chaidh a mach
a' dol air 'ais agus air 'aghaidh, gus an do
thiormaicheadh na h-uisgeacha bhàrr na
8 talmhainn. Mar an ceudna chuir e mach
columan uaithe, a dh'fhaicinn an do
tlu'aogh na h-uisgeacha bhàrr aghaidh na
9 talmhainn. Ach cha d'fhuair an columan
fois do blionn a choisc, agus phill e d'a
ionnsuidh do'n àirc, do bhrìgli gu'n robl)
93
na h-uisgeachan air aghaidh na talmhainn
uile. An sin chuir e mach a làmh, agns
rug e air, agus thug e stigh c tra ionnsuiclh
10 €10^1 àirc. Agus dh'fhan e fathast seachd
làithean eile, agus a rìs chuir e mach an
columan o'n àirc.
11 Agus thàinig an columan d'a ionnsuidh
san f heasgar, agus, feuch, duilleag craoibh-
oladh, a spìonadh leis, aige 'na ghob : agus
dh'aithnich Noah gu'n do thraogh na
1 9, h-uisgeacha bhàrr na talmhainn. Agus
dh'fhan e fathast seachd làithean eile, agus
chuir e mach an columan ; agus cha do
IB phill e rìs d'a ionnsuidh ni's mò. Agus
anns an t-seathadh ceud bHadhna agus a
h-aon, anns a' cheud mhìos, anns a' cheud
là do'n mhìos, thiormaicheadh na h-uisg-
eacha suas bhàrr an talmhainn : agus bhuin
Noah air falbh còmhdachadh na h-àirce,
agus dh'amhairc e, agus, feuch, bha agh-
14 aidh na talmhainn tioram. Agus san dara
mìos, san t-seachdamh là ""ar fhichead do'n
mhìos, bha an talamh air tiormachadh.
15 Agus labhair Dia ri Noah, ag ràdh, Rach
16 a mach as an àirc, thu fèin, agus do bhean,
agus do mhic, agus mnài do mhac mailie
17 riut. Thoir a mach leat gach ni beò a
ta maille riut, do gach uile fheoil, do eun-
laith, agus do sprèidh, agus do gach uile
ni a shnàigeas a ta snàigeadh air an talamh,
94
chum as s^irn sìolaich iad air an talamli,
agus gu'm bi iad torrach, agus gu'm fàs
18 iad lìonmhor air an talamh. Agus chaidli
Noah a mach, agus a mhic, agus a bhean,
19 agus mnài a mhac maille ris : Chaìdh gach
uile bheathach, gach ni a shnàigeas, agus
gach eun, gach ni a ghluaiseas air an ta-
lamh, a rèir an cineil, a mach as an àirc.
20 Agus thog Noah altair do'n Tighearn,
agus ghabh e do gach ainmhidh glan, agus
do gach eun glan, agus thug e suas tabh-
21 artais-loisgte air an altair. Agus dh'fhair-
ich an Tighearna fàile cùbhraidh ; agus
thubhairt an Tighearna 'na chridhe, Cha
mhallaich mi rìs an talamh ni''s mò air son
an duine ; oir a ta smuainte cridhe an
duine olc o 'òige; ni mò a sgriosas nii
22 tuille gach ni beò, mar a rinn mi. Am
feadh a mhaireas an talamh, cha sguir àm
an t-sìl-chur agus foghar, agus fuachd agus
teas, agus samhradh agus geamhradh, agus
là affus oidhche.
GENESIS.
1 Caib. XII. — Agus thubhairt an Tigh-
earna ri h-Abram, Rach a mach à do
dhùthaich, agus o d' dhishbh, agus à tigli
t'athar, do'n tìr a nochdas mise dhuit.
2 Agus ni mi thu a'*d' chinneach mòr, agus
beannaichidh mi thu, agus ni mi t'ainm
mòr : agus bithidh tu a'd' bheannachadh.
96
3 Aì;iis beannaichidh mi iadsan a hheannaich-
eas thu, agus iadsan a mhallaicheas thu
mallaichidh mi ; agus annadsa beannaich-
4) ear uile theaghlaiche na talmhainn. Agus
dh'imich Abram, mar a labhair an Tigh-
earna ris, agus chaidh Lot maiUe ris.'
agus bha Abram cùig bHadhna dcug is tri
fichead a dh'aois 'nuair a chaidh e mach à
5 Haran. Agus ghabh Abram Sarai a bhean,
agus Lot mac a bhràthar, agus am maoin
uile a chruinnich iad, agus na h-anaman a
fhuair iad ann an Haran, agus chaidh iad
a mach gu dol do thìr Chanaain ; agus
thàinig iad do thir Chanaain.
GENESIS.
1 Caib. XXII. — Agus an dèigh nan nithe
sin dhearbh Dia Abraham, agns thubliairt
e ris, Abrahaim, Agus thubhairt e, Feuch,
^ tha mi 'n so. Agus tliubhairt esan, Gabh
a nis do mhac, t'aon mhac Isaac, a's ion-
mhuinn leat, agus rach do thìr Mhoriah,
agus thoir suas an sin e mar thabhartas-
loisgte air aon do na beanntaibh a dh'inns-
3 eas mise dhuit. Agus dh'èirich Abraham
gu moch sa' mhaduinn, agus dh'uighimich
c 'asal, agus ghabh e dithis d'a òganaich
maille ris, agus a mhac Isaac ; agus sgoilt
e fiodh air son an tabhartais-loisgte, agus
dli'cirich e suas, agus chaidh e do 'n àit a
dh'innis Dia dha.
96
4 A nis air an treas là tliog Abraham suas
a shùilean, agus chunnaic e an t-àite fada
5 uaith. Agus thubhairt Abraham r'a ògan-
aich, Fanaibh-sa an so maille ris an asal,
agus thèid mise agus an gilie gu ruige sud,
agus ni sinn aoradh, agus thig sinn a rìs
6 d'ur n-ionnsuidh. Agus ghabh Abraham
fiodh an tabhartais-loisgte, agus chuir se
e aìr muin a mhic Isaaic ; agus ghabh e
'na làimh an teine, agus an sgian : agus
7 dh'imich iad le chèile cuideachd. Agus
labhair Isaac r'a athair Abraham, agus
thubhairt e, Athair : agus thubhairt esan,
Feuch, tha mi 'n so, a mhic. Agus thubh-
airt e, Feuch an teine agus am fiodh ; ach
c'àit am bheil an t-uan air son tabhartais-
8 loisgte.? Agus thubhairt Abraham, Glicùbh
Dia, a mhic, uan dha fèin air son tabhar-
tais-loisgte : Mar sin dh'imich iad cuideachd
le chèile.
9 Agus thàinig iad do'n àit a dh'innis Dia
dha, agus thog Abraham aìtair an sin,
agus chuir e 'm fiodh an ordugh ; agus
cheangail e a mhac Isaac, agus chuir e air
10 an altair e air uachdar an fhiodha. Agus
shìn Abraham a mach a làmh, agus ghabh
11 e an sgian a mharbhadh a mhic. Agus
ghlaodh aingeal an Tighearna ris o nèamh,
agus thubhairt e, Al^rahaim, Abrahaim,
Agus thubhairt esan, Feuch, tha mi 'n so.
12 Agus thubhairt c, Na leag do làmh air a'
97
ghille, agus na dean ni sam bith air: oir
a nis tha nii fiosrach gu bheil eagal Dè ort,
do bhrìgh nach do chum thu do mhac,
13 eadhon t'aon mhac uamsa. Agus thog Ab-
raham suas a shùilean, agus dh'amhairc e,
agus, feuch, reithe air a chùlaobh an sàs
ann am preas air 'adhaircean ; agus chaidh
Abraham, agus ghabh e an reithe, agus
thug e suas e mar thabhartas-loisgte an àit
a mhic.
14 Agus thug Abraham lehobhah-Iireh
mar ainm air an àite sin : mar a theirear
gus an là'n diugh, Ann an shabh an Tigh-
15 earna chithear e. Agus ghlaodh aingeal
an Tighearna ri h-Abraham an dara uair
16 o nèamh, Agus thubhairt e, Orm fèin
mhionnaich mi, ars' an Tighearn, a chionn
gu'n d'rinn thu an ni so, agus nach do
chum thu uam do mhac, eadhon t'aon
ITmhac; Gu'm beannaich mi thu gu mòr,
agus gu'n dean mi do shliochd ro-honmhor
eadhon mar reulta nèimh, agus mar a'
ghaineamh a ta air tràigh na fairge : agus
sealbhaichidh do shUochd geatadh an
1 8 naimhdean ; Agus beannaichear ann ad
shUochd-sa uile chinnich na talmhainn, a
19 chionn gu'n d' èisd thu ri m' ghuth. Mar
sin phill Abraham a dh'ionnsuidh 'ògan-
acha ; agus dh'èirich iad suas, agus chaidh
iad cuideachd gu Beer-seba ; agus ghabh
Abraliam cònihnuidh aig Reer-seba.
98
GENESIS.
10 Caib. XXVIII. — Agus chaidh lacol) a
niach o Bheer-seba, agus chaidh e gu
1 1 Haran. Agus thachair e air àite àraidh,
agus dh'fhan e an sin an oidhche sin, a
chionn gu*'n robh a"* ghrian air hiidhe ; agus
ghabh e li-aon do chlachaibh an àite sin,
agus chuir e fuidh a cheann i, agus luidh e
12 sìos san àite sin a chodal. Agus bliruad-
air e ; agus feuch, fàradh air a chur suas
air an talamh, agus a bhàrr a' ruigheachd
gu nèamh : agus feuch, aingil Dè a"* dol
15 suas agus a"* teachd a nuas air. Agus
feuch, sheas an Tighearna os a cheann,
agus thubhairt e, Is niise an Tighearna
Dia Abrahaim fathar, agus Dia Isaaic:
am fearann air am bheil thu a'd'' luidhe,
bheir mise dhuit e, agus do d' shliochd.
14 Agus bithidh do shliochd mar dhuslach
na talmhainn ; agus sgaoilidh tu mach a
dh'ionnsuidh na h-àird' an iar agus na h-
àirde deas: agus beannaichear annadsan
uile theaghlaiche na talmhainn, agus ann
15 ad shliochd-sa. Agus feuch, tha mise
maille riut, agus gleidhidh mi thu anns
gach àit an tèid thu, agus bheir mi rìs
thu dh'ionnsuidh na tìrc so; oir cha trèig
mi thu, gus an dean mi an ni sin, a labhair
mi riut.
16 Agus dhùisg lacob as a ciiodal, agus
tliubhairt e, Gu cinntcach tha 'n Tigh-
99
earna san àite so, agus clia robli fios agam
17 air. Agus bha eagal air, agus thu-
bhairt e, Cia h-uanihasadi an t-ionad so !
cha 'n àit air bith so ach tigh Dhè, agus
18'sesogeata nèimh. Agus dh"'èirich lacob
gu moch sa' mhaduinn, agus ghabh e
chlach a chuir e fuidh a cheann, agus chuir
e suas ""na carragh i, agus dhoirt e oladh
19air a mulach. Agus thug e Bctel mar
ainm air an àite sin : ach b' e Luds ainni
20 a" bhaile sin air tùs. Agus bhòidich lacob
bòid ag ràdh, Ma bhios Dia ieam, agus
nia ghleidheas e mi air an t-shghe sin air
am bheil mi 'g imeachd, agus ma bheir
e dhomh aran r^'a itheadh, agus eudach r'a
21 chur umam ; Agus gu'n tig mi rìs an
sìtli a dh'ionnsuidh tighe m'athar: an sin
22 bithidh an Tighearn agam 'na Dhia. Agus
bithidh a"* chlach so, a chuir mi suas 'na
carragh, 'na tigh aig Dia: agus do gach
ni a bheir thu dhomh, bheir mi gu cinn-
teach an deachamh dhuit.
I SAMUEL.
38 Caib. XVII. — Agus chuir Saul 'èididh
fèin air Daibhidh, agus chuir e clogaid
umha air a cheann ; mar an ceudna chuir e
39 lììireach air. Agus chriosiaich Daibhidh a
chlaidheamh air uachdar 'èididh, agusb'àlll
leis imeachd, oir cha do chleachd e iad :
agus thubhairt Daiìihidh ri Saul, Cha'n
100
urrainn nii imeachd leo so, oir cha do
chleachd mi iad. Agus cliuir Daibhidh
40 dheth iad. Agus ghabh e a bhata "*na
liiimh, agus thagh e dha fein cùig clacha
mìne o^^n t-sruth, agus chuir e iad ann am
màla buachaille a bha aige, eadhon ann an
sporan, agus bha a chrann-tàbhuiU 'na
làimh : agus tharruing e am fagus do'n
41 Phihsteach. Agus thàinig am Phihsteach
air aghaidh, agus tharruing e "'m fagus do
Dhaibhidh ; agus fear iomchair a sgèithe
roimhe.
4S Agus an uair a dh'amhairc am Phil-
isteach agus a chunnaic e Daibhidh, rinn
e dimeas air, a chionn gu'n robh e 'na
òganach, agus ruiteach, agus sgiamhach
43 'na ghnùis. Agus thubhairt am Phihsteach
ri Daibhidh. An cù mise, gu'n tigeadh
tu a m' ionnsuidh le bataibh ? agus mhall-
aich am Phihsteach Daibhidh ann an ainm
44 a dhèe. Agus thubhairt am Phihsteach ri
Daibhidh, Thig a m"* ionnsuidh-sa, agus
bheir mi t'fheoil do eunlaith an athair,
45 agus do bheathaichibh na macharach. An
sin thubhairt Daibhidh ris an Phihsteach,
Tha thusa a** teachd a m' ionnsuidh-sa le
claidheamh, agus le sleagh, agus le sgèith ;
ach tha mise sl teachd a d' ionnsuidh-sa ann
an ainm Thighearna nan shiagh, Dhe
armailtean Israeil, d'an d'thug thusa
46 dùbhlan. Air an là 'n diugh bheir an
lOI
Tigliearna thairis thu do m"' làimh-sa, agus
buailidh mi thu, agus buinidh mi dhiot do
cheann, agus bheir mi closaichean fheachd
nam Philisteacli air an là 'n diugh do eun-
laith an athair, agus do fhiadh-bheath-
aichibh na talmhainn; a chum gu'm bi fios
aig an talamh uile gu bheil Dia ann an
47 Israel. Agus bithidh fios aig a" choimh-
thional so uile, nach ann le claidheamh no
]e sleagh a shaoras an Tighearna ; oir is
leis an Tighearn an cath, agus bheir e
sibhse d'^ar làimh-ne.
48 Agus an uair a dh'eirich am Philisteach,
agus a thàinigeagus a tharruinge 'm fagus
an coinneamh Dhaibhidh, an sin rinn Dai-
bhidh cabliag, agus ruith e dh'ionnsuidh na
49 h-armailt an coinneamh an Philistich. Agus
chuirDaibhidh a làmh 'na mhàla,agus ghabh
e as a sin clach, agus thilg e as a chrann-
tàbhuill, agus bhuail e 'm Philisteach an
clàr 'eudain : agus chaidh a"* chlach a stigh
ann an clàr 'eudain, agus thuit e air agh-
50 aidh dh'ionnsuidh an làir. Mar sin thug
Daibhidh buaidh air an Philisteach le
crann-tàbhuill agus le cloich ; agus bhuail
e "m Philisteach, agus mharbh se e: ach cha
robh claidheamh ann an làimh Dhaibhidh.
51 Uime sin ruith Daibhidh agus sheas e air
an Philisteach, agusghlac e a chlaidheamh^
agus tharruing e_^ a thruaill e, agus
102
mharbh se e, agus ghearr e dlieth a cheann
leis. Agus an uair a chunnaic na Philis-
tich gu'n robh an gaisgGacli mar])h, thcich
iad.
II RIGH.
1 Caib. II. — Agus thachair an uair a
bha'n Tighearna gu Eliah a thogail suas
le h-iom-ghaoith do na nèamhaibh, gu'n
deachaidh Ehah maille ri Elisa o Ghilgal.
2 Agus thubhairt Eliah ri Ehsa, Fan an so,
guidheam ort ; oir chuir an Tighearna
mise gu Betel. Agus thubhairt Ehsa ris,
Mar is beò an Tigliearna, agus mar is beò
t'anam, cha"'n fhàg mi thu. Agus chaidh
,3 iad sìos gu Betel. Agus thàinig mic nam
fàidh a bha ann am Betel a mach gu EHsa,
agus thubhairt iad ris, Am bheil fhios
agad gu"*n toir an Tighearn an diugh do
mhaighstir air falbh o d' cheann ? Agus
thubhairt esan, Seadh, tha fhios agam air ;
4 bithibhse 'nur tosd. Agus thubhairt EHah
ri Ehsa, fan an so, guidheam ort; oir
chuir an Tighearna mise gu lericho. Agus
thubhairt esan, Mar is beò an Tighearna,
agus mar is beò t'anam, cha dealaich mi
riut.
5 Agus thàinlg iad gu leiicho. Agus
thàinig mic nam fàidh a bha ann an lericho
gu Ehsa, agus thubhairt iad ris, Nach Vil
fhios agadsa gu'n toii* an Tighearn an
103
diugh do mhaighstir air falbh o d' cheann ?
Agus fhreagair esan, Seadh, tha fhios
6 agam air, bithibh-sa 'nur tosd. Agus
thubhairt Ehah ris, Fan, guidheam ort,
an so; oir chuir an Tighearna mise gu
lordan. Agus thubhairt esan, Mar is beò
an Tighearna, agus mar is beò t'anam,
cha'n fhàg mi thu. Agus chaidh iad ''nan
7 dithis air an aghaidh. Agus chaidh leth-
cheud fear do mhacaibh nam fàidh, agus
sheas iad fa'n comhair fad as : agus sheas
8 iadsan 'nan dithis làimh ri lordan. Agus
ghabh EHah 'fhalkiing, agus dh'fhiU e
cuideachd i, agus bhuail e na h-uisgeacha,
agus roinneadh iad a nuU agus a nall :
agus chaidh iadsan 'nan dithis thairis air
9 talamh tioram. Agus an uair a bha iad
air doi thairis, thubhairt Ehah ri EHsa,
larr ciod is àill leat mise a dheanamh air
do shon, mu^i toirear mi air falbh uait.
Agus thubhairt Ehsa, Bitheadh, guidheam
ort, cuibhrionn dhùbaihe do d' spiorad
orm.
10 Agus thubhairt esan, Is cruaidh an
ni a dh'iarr thu : gidheadh ma chi thu
mise 'nuair a bheirear air falbh uait mi,
bithidh e dhuit mar sin ; ach mur faic,
11 cha bhi e mar sin. Agus an uair sl bha
iad a"* gabhaii air an aghaidh, agus a'
comhradh, feuch, carbaid teine, agus eicJi
theine, agus dhealaich iad o chèile iad :
104
agus chaidh Eliah suas le h-ionri-ghaoith do
\9 iia nèamhaibh. Agus chunnaic EHsa sin,
agus ghlaodh c, M'athair, m'atliair, carbad
Israeil, agus a mharc-shluagh. Agus cha'n
fhac'' e ni's mò e : agus rug e air ''eudach
1 3 f ein, agus reub e ''na dhà mhìr e. Agus thog
e suas falluing Eliah, a thuit uaith, agus
14 sheas e làimh ri bruaich lordain ; Agus
ghabh e falluing Eliah a thuit uaith, Agus
bhuail e na h-uisgeacha, agus thubhairt e,
Càit a nis am bheil an Tighearna, Dia
Eliah ? Agus an uair a bhuail e na h-
uisgeacha, roinneadh iad a nuU agus a
15 nall, agus chaidh Elisa thairis. Agus an
uair a chunnaic mic nam fàidh e, a bha
ann an lericho fa chomhair, thubhairt iad,
Dh'fhan spiorad Eliah air EHsa. Agus
thàinig iad 'na choinneamh, agus chrom
siad iad fein dha g-u làr.
ISAIAII.
1 Caib. XI. — Agus thig geug a mach o
bhonn lese, agus fàsaidh faiHean suas as a
^ fhreumhaibh. Agus gabhaidh spiorad an
Tighearna còmhnuidh air, spiorad gHocais
agus tuigse, spiorad comhairle agus cumh-
achd, spiorad eòlais agus eagail an Tigli-
3 earn : Agus bithidh e geur-mhothachail,
ann an eagal an Tighearn; agus ^^^^1
ann a rèir seaHaidh a shùl a bheir c breth,
no a rèir clàisteachd a chhjas a bheir e
105
4 achmliasan. Ach le ceartas bheir e breth
air a' hhochd, agus bheir e achinhasan, le
cothrom, as leth dhaoine ciùine na tal-
mhainn ; agusbuaihdh e an talamh le slait a
bheoil, agus le anail a bhile marbhaidh c
5 an t-aingidh. Agus bithidh ionracas 'na
chrios m'a leasraibh, agus firinn ""na chrios
m'a airnibh.
6 An sin gabhaidh am madadh-alluidh
còrahnuidh maille ris an uan, agus kiidhidh
an hopard sìos maille ris sl rnheann ; agus
an laogh, agus an leòmhan òg, agus an
spreidh reamhar le chèile ; agus ni leanabli
7 beag an stiùradh. Agus ionaltraidh a' bhò
agus am math-ghamhuin le chèile ; luidh-
idh an alàch sìos cuideachd ; agus ithidh
8 an leòmhan connlach mar an damh. Agus
cluichidh an leanabh cìche air toll na nath-
rach nimhe ; agus air nead na righ-nathrach
cuiridh an leanabh a thàinig o'n chìch a
9 làmh. Cha dochainn agus cha sgrios iad,
air feadh mo shlèibh naoimh-sa gu h-iom-
lan ; oir lìonar an talamh le eòlas an Tigh-
earna, mar a chòmhdaicheas na h-uisgeach-
an aigin na fairge.
TSAIAH.
1 Caib. liii. — Co a chreid ar teachdair-
eachd .'' agus cò do'n robh gaìrdean an
2 Tighearn air Yhoillseachadh ? Oir fàsaidh
e suas mar f haillean 'na làthair, agus mar
lOfi
fhreumh à talamh tioram ; cha Veil sgeimh
no grinneas aige, gu'n amhaircoamaid air ;
ni mò tìia maisc aige, gu'n iarramaid e.
3 Tlia e air a dhimeas, agus air a chur air
chùl le daoinibh ; 'na dhuine dhoilghiosan,
agus eòlach air bròn ; agus mar neach a
dh'fholuicheas 'aghaidh uainn, tha e air a
dhimeas, agus cha V/eil suim againn dheth.
4 Gu deimhin ar n-anmhuinneachd ghiul-
ain e, agus ar doilghiosan dh'iomchair e ;
ach shaoii sinne gu'n robh e air a bhualadh,
air a smachdachadh le Dia, agus air a
5 chlaoidheadh. Ach lotadh e air son ar
peacaidh-ne, bhruthadh e air son ar n-
aingidheachdan ; leagadh air-san smach-
dachadh ar sìth, agus le a chreuchdailìh-
6 .san shlànuicheadh sinne. Chaidh sinnuile,
mar chaoraich, air seacharan ; thionndaidh
sinn, gach aon 'ga sliHghe fein ; agus leag
an Tighearn air-san aingidheachd gach
aoin dinn.
7 Shàruicheadh e, agus rinneadh ainneart
air, gidheadh cha d'f hosgail e a bheul ;
thugadh e mar uan chum a' chasgraidh,
agus mar chaor a bhios balbh an làthair a
luchd-lomairt, mar sin cha d'fhosgail e a
8 bheul. O fhoirneart agus o bhreitheanas
thugadh air falbh e ; agus a ghinealach cò
a chuireas an cèill .'' oirghearradh as eothìr
nam beò : air son eusaontais mo shluaigh-
9 sa bha e air a throm-bhualadh. Agus
107
dh'orduicheadh \iaigh maille ris na h-aing-
idh, agus maiUe ri duine saoibhir 'na hhàs;
air son nach d'rinn e eucoir, agus nach robh
10 cealg 'na bheul. Ach b'i toil an Tighearn
a bhruthadh ; chuir e fo àmhghar e ; an
uair a ni thu 'anam 'na ìobairt-rèitich, chi
e shochd, sìnear a làithean ; agus soirbhich-
idh rùn an Tighearna 'na làimh.
11 Do shaothair 'anama chi e, agus
bithidh e toilichte. Le eòlas airsan ni
m'òglach fìreanach mòran fhìreanachadh ;
12 oir giùlainidh e an euceartan. Air au
aobhar sin, roinnidli mi dha cuibhrionn
maiUe ris a' mhòran, agus roinnidh e a'
chreach maiUe ris na cumhachdaich ; a
chionn gu'n do dhòirt e mach 'anam gu
bàs ; agus gu'n robh e air 'àireamh am
measg nan ciontach ; agus ghiùlain e pcac-
adh mhòrain, agus rinn e cadar-ghuidhe air
son nan ciontach.
ISAIAH.
1 Caib. lv. — Ho ! gach neach air am blieil
tart, thigibh-sa chuin nan uisgeachan ; agus
esan aig nach 'eil airgiod, thigibh, ceann-
aichibh agus ithibh ; seadh thigibh, ceann-
aichibh, gun airgiod agus gun luach, fìon
f2 agus bainne. Car son a ta sibh a' caitli-
eamli airgid air ni nach sàsuich ? Eisdibh
le deadh aire riumsa, agus ithibh an ni a ta
maith; agus gabhadh 'ur n-anam toihnntinn
108
S ann an cuilm shòghmhor. Aomaibh 'ur
cluas, agus thigibh do m'ionnsuidh-sa ;
eisdibh, agus mairidh 'ur n-anam beò ; agus
ni mi ruibh coimhcheangal sìorruidh,
eadhon tròcairean cinnteach Dhaibhidh.
4 Feuch, thug mi e mar fhianuis do na cinn-
ich, 'na cheann-iùil agus 'na uachdaran do
5 na slòigh. Feuch, gairmidh tu cinneach
nach b'aithne thu, ruithidh iad a d' ionn-
suidh ; air sgàth an Tighearna do Dhe,
agus air son Ti naoimh Israeil, oir ghlòr-
6 aich e thu. larraibh an Tighearn, am
feadh a ta e r'a fhaotainn ; gairmibh air
7 am feadh a ta e am fagus. Trèigeadh an
t-aingidh a shhghe, agus an duine eucorach
a smuainte; agus pilleadh e ris an Tigh-
earn, agus nochdaidh e tròcair dha; agus ri
ar Dia-ne, oir bheir e maitheanas gu paiU.
A ciiiiioon.
( ^
Live Music Archive
Librivox Free Audio
Metropolitan Museum
Cleveland Museum of Art
Internet Arcade
Console Living Room
Books to Borrow
Open Library
TV News
Understanding 9/11