An t-slighe, air am bheil am peacach air a ghabhail agus a dol a steach ann an coicheangal nan gras : maille ris na comharaibh, a ta dearbhadh, co dhiu tha, no nach 'eil so air a dheanamh

AN T-SLIGHE,

AIR AM BHEIL AM PEACACH AIR A GHABHAIL AGUS A
DOL A STEACH ANN AN COICHEANGAL NAN GRAS,

, MAILLE RIS

NA COMHARAIBH,

A TA DEARBHADH, CO DHIU TRA, NO NACH 'EIL SO AIR
A DHEANAMH.

EARRANN A DH' OBAIlt AN OLLAIDH URRAMAICH EOIN
COLCHUOIN MU 'n CKOICHEAKGAL SIN,

EAD AR-THE ANGAICHTE GU GAELIC,

Aia IATRTUS AGUS COSTASAN URRAMAICH MHAIGHSTIR NAIRN,
TIGHEARNA DHUNSINNAIN.

*< Aomaibh 'ur cluas, agus thigibh do m' ionnsuidh-sa ; eisdibh agus
mairidh 'ur n-anam beo : agus ni mi ruibh Coicheangal siorruidh
eadhon trccairean cinnteach Dhaibhidh."— Isai. lv. 3.

DUNEIDIN :

CLODH-BHUAILTE LE A. BALFOUR.

1826.

2 -*:?£'F£Ò

o

a lEgfinoshioO mi

AN T-SLIGHE AIR AM BHETL AM PEACACH A |>0L
A STEACH ANN AN COICHEANGAL NAN GRAS AIR
CHOR 's GU FAIGH E COIR AJR A J3HJBANNACH-
DAN UILE.

Anns an t-Soisgeul, tha Coicheangal nan Gràs
air a thoirt am fagus, co fhagus 's gu bheil e an
taobh a stigh ruigheachd air, do na h-uile peacach
a ta fuidh eisdeachd: ionnus gur eigin do gach
neach diu so a bhi, an dara cuid, a cur cul, no
gabhail ris ; agus is do-chur an ceill cunnart na
muinntir a ta 'g a dhiultadh. Deanaibh greim air
a Choicheangal so,, a pheacacha, oir 's e 'ur beatha
e. Tha sibh furdh Choicheangal briste nam oibre ;
anns nach 'eil beatha, no slainte sam bith air 'ur
son. Ach tha dorus Coicheangail nan Gràs air
fhosgladh dhuibh. Thigibh, uime sin, agus
lachaibh, gun dàil, a steach ann. Grad-theichibh
o uachdranachd Coicheangail nan oibre, fuidh 'n
ào rugadh sibh agus fuidh 'n do bhuanaich sibh
riamh gu ruig an uair so : ni, o nach f heud sibh $
bhi air 'ur saoradh, air dhoigh sam bith, a mach o
ghreim a dheanamh air agus a dhol a steach ann
an Coicheangal nan Gràs, a ta air a thairgseadh
dhnibh 'san t-Soisgeul.

4

Chum's gu feud mhìi, tre chumhachd soill-
seachaidh an Spioraid Naoimh, 'ur slighe a steach
do'n Choicheangal f haicsinn ni's soilleire, hithidh
e feumail a mhineachadh dhuibh, ciod e am
meadhon, trid em bheil am peacach a dol a steach
agus air a shuidheachadh ann, chum slainte shior-
ruidh. Agus, ann an cainnt choitchionn, 'se so
creidimh ann an losa Criosd, — meadhon trid am
bheil neach air aonadh, air mhodh spioradail, ris-
san, mar Cheann a choichearigail. Ach, air mhodh
ni's sonruichte,,

Anns a cheud aìte, tha peacaich, gu pearsanta
agus dorireadh, air an suidheachadh anns a Choi-
cheangail shiorruidh le bhi air an aonadh, air
mhodh spioradail, ri Criosd, neach is e Ceann agus
Fear-ionaid a sliluaigh 'sa Choicheangal sin.a
Troinih 'n aonadh agus am posadh spioradail so,
buinidh Criosd fein dhoibh/ 'na phearsa, 'na
dhreuchdaibh agus 'na dhaimhibh.b Choiìion
esan cumhachan a 'choicheangail, agus tre 'n
aonadh so, buinidh un coilionadh sin dhoibh-san, le
meas-lagha? agus na h-uile beannachd, a ta air an
geailtainn ann, le co«V-lagha.d
. Tha 'n Tighearn Iosa,, am Fear<-saoraidh, ma ta,
ann an dreuchd an ti is foisge ann an 'daimh, a
toirt pheacach a stigh ann am bann a choichean-
gail le 'n aonadh ris fein, mar am Fear-posda, mar
an Ceann fireantachd agus beatha, an Ceahn fìr-
eanachaidh agus naomhachaidh.e Tha iàclsan a
dol a steach tre 'n aonadh feiri ris-san am Fear-

a TSai. liv. 5, 9, 10.— Esec. xvi. 8.—Hos. ii. 18-20.
Dàn. ii. 1G.— Phil. iii. 8, 9.

* feaÌ xlv. 24, 25.— Jer. xxiii, 6.-2 Cor. v. 21.
& 1 Cor. ili. 21 -23.

• Isai. liv. 5, 17, agus Ixi. 10 — Eph. '£ 10.

5

àonaid coitchionn, ris an robh an Coicheangal air
a dheanamh, mar Urras air son an duine, <e Is
mise" deir esan <e an dorns ; triomsa, ma theicj
neach sam bith steach, tearnar e."a 'S ann mar
so, tha aonachd a Choicheangail agus aite aii
Fhir-ionaid ann, air an nochdadh agus air an
coimhead iomlan. Nam b'ann air doigh sam bith
eile, thigeadh daoine steach do 'n Choicheangal,
abair, tre aontaphadh ri cumhachan, (ris an goir-.
teadh gu ceart an t-ainm sin) air an cur an ceill
dhoibh, agus tre ghealltuinn air an son fein, gu
'm bitheadh na cumhachan so air an coilionadh
air an taobhsan ; an sin, bhitheadh aite an urrais
agus an Fhir-ionaid air atharrachadh agus air a
mhilleadh; agus bhitheadh, gu fìrinneach, aireamh
Choicheangal nan Gràs co lionmhor ri aireamh na
muinntir a rachadh a steach ann, aig caochladh
^mannaibh anns gach linn: aig a chuid is lugha,
bhitheadh Coicheangal Chriosd agus Coicheangal
namuinntir so, nan dithis, gu soilieir eadar-dhea-
luichte o cheile^-r-ni, mar a dhearbh sin^ ann aipi
àite eile, a ta calgdhireach an aghaidh nan Oracla
naomh. Ach, air bhi do Choicheangal nan Grks
air a dheanamh ri Criosd, mar an Adhamh dheir-
eannach,ann an.ainm nan uileabhuineadh dha^tha
ero shoilleir, gur ean t-aon dhoigh air an urrainn
iad a dhol a steach, gu pearsanta, 'n a bhann, iad
a bhi air am faotainn ann an daimh ris-san, Ceanm
a Choicheangail, mar an Ceann fein.

Cionnus a chaidh sinn uile a steach ann an Coi*
cheangal nan oibre, air chor as gu d'rinneadh sinn 'n
ar luchd-coimh-pairt d'a mhalluchd uamhasaich?
Nach b^nn tre bhi dhuinn air ar faotaiiyi, le

f JoJm x. 9.

6

gmealach gnathaichte, 'n ar geugaibh de 'n cheud
Adhamh, freumh agus fear-ionaid a shliochd anns
a choicheaTigal sin ? 'S ann mar so, a chaidh gach
aon againn a steach, gu pearsanta, agus a shuidh-
icheadh sinn ann^ agus rinneadh so, mu 'n robh
e lh ar comas, aon chuid, aontachadh, no cul a chur
ris a Choicheangal. 'S ann air an doigh cheudna,
tha sinn a dol a steach ann an Coicheangal nan
Gràs, air chor as gu bheil sinn air ar faotainn 'n ar
ìuchd-coimh-pairt à' a bheannachdan tre bhi
dhuinn air ar deanamh n ar geugaibh de n dara
Adhamh, Freumh agus Fear-ionaid a shluaigh 'sa
Choicheangal sin. 'S ann le bhi air ar suidh^
eaclihadh ann an Criosd, a nithear sinn 'n ar
ìuchd-coimh pairt de 'n Choicheangal agus à' a
shochairibh. Uaith so, tha e tachairt, a thaobh
naoidheanna, ged nach 'eil iad comasach air crei-
dimh a chleachdadh, no a thuigsinn, ciod e an Coi-
cheangal fein,, gidheadh., air bhi dhoibh 'n an
luchd-coimh-pairt de Spiorad a chreidimh,, tha
iad a dol a steach agus air an suidheachadh ann ;
a mheud 's gu bheil iad tre n Spiorad so,, air an
aonadh gu h-eifeachdach ri Criosd. Direach mar
aghabh Dia an t-Athair., ann an deanamh a Choi-
'cheangail, Criosd^ an àite nan uile^, airson nan
cumhachan agus airson na muinntir a bha dol a dh'
fhaotamn nan geallanna, air bhi dhasan ria dhaia
Adhamh ; 's ann mar so, air an làimh eile, ann an
gaùhail ris a choicheangail sin, tha peacaich a
gabhaiì Chriosd air son an iomlan de 'n choich-
eangal, air son gach earrann deth agus air son a
chumhnantaichean, air bhi dhoibh annsan, an t-
Adhamh deireannach, neach is e Di'a agus duine
nraraon ann an aon phearsa. Do reir so,. deirir
gun cl'thug Iehobhah an t-Athair, Criosd am Mac

7

air son Coicheangail do'n t-sluagh, do bhrigh,
annsan, gu m feucì an sluagh greim a dheanamh
air a choicheangal maille ri a bheannachdan
luachmoir nile.

Fadheoidh, tha peacaich air an suidheachadh,
gu pearsanta agus do rireadh, anns a choicheangal,
tre chreidimh, ni is e meadhon an aonaidh spior-
a I ai 1 sin fi Criosd. Ceart mar a ta 'n Tighearn
losa, air rathad gràis, a toirt pheacach taghta
steach anns a choicheangal, tre e fein aonadh
riu, is amhuil sin, tha iadsan, mar an ceudna,
air rathad dleasdanais, a dol a steach 'na bhann,
tre chreidimh, 'g an aonadh fein ris-san. Tha
coiclieangal nan gràs, anns an t-soisgeul, air a
thaisbeanadh agus air a chur an ceill do pheacach-
aibh. Tha Jehobhah, ann bhi g a thairgseadh, ag
radh riu : " Ni mi ruibh coicheangal siorruidh,
eadhon trocairean cinnteach Dhaibhidh."a Agus
chum 's gu'n daingnichear e dhoibh, agus gu
'n suidhichear iad ann, air son uile chriche na
slainte, 's e amhain na tha e *g iarruidh orra,
iad a dh' eisdeachd, ?s e sin, iad a chreidsinn :
Eisdibh agus mairidh 'ur n-anam beo.'a An
ti a ta creidsinn, tha e gu pearsanta agus do
rireadh, an taobh a stigh de choicheangal
nan gràs : an ti nach 'eil a creidsinu, tha e
fathast fuidh choicheangal nan oibre, far an
cl'f hagadh e leis a cheud Adhamh. 'Se creiclimh
am beul, leis am bheil peacaich a cur an ceill an
aonta ris a choicheangal, no an aonta, gu 'm bi
Dia, ann an Criosd, na Dhia dhoibh-san agus gu
'm bi iadsan 'n am pobull dhasan. 'Se an lamh
e, leis am bheil iad a deanamh greim air a choi-

* Isaiah lv. 3.

8

cheangal, gach neach air 'a sìion fein; agus a
ctunadh a cho-chordaidh air son a shlainte fein.
Co f had 's a ta muinntir a buanachadh an taobh
a muigh de 'n choicheangal, ged a tha se a'dh'-
fhiachaibh orra, umhlaehd iomlan thoirt, air pèin
na malìuchd a ta air a cur an ceill ; agus, a
thuilleadh air so, a bhi fulang gus am bi ceartas
Dhe lan-riaraichte, a reir coicheangail briste nan
oibre : agus eadhon an deigh dhoibh bhi air an
toirt a steach anns a choicheangal nuadh, ged a
tha umhlachd adh' uile aitheantaibh an lagha air
iarruidh orra, mar riaghladh dleasdanais agus
geill adh' uile smachdaehadh a choicheangail, areir
suidheachaidh coicheangail nàn gràs: gidheadh,
direach chnm dol a ste&ck agus a bhi air an snid-
heachadh ann air son slainte, cha n' eil ni sam
bith air iarruidh orra, a thuilleadh air creidsinn
leis a chridhe ann an losa Criosd : " Creid anns
an Tighearna Iosa Criosd agus saorar thu."a — ■
iC Amhàin creid/'b — Deanadh iad an ni a's aill
leo, mur creid iad, tha iad a buanachadh ann an
.staid ditidh. Ma chreideas i&d le 'n cridhe,, tha
iad air an doigh so, a dol thairis gu staid iirean-
eachaidh agus slainte. Ged chanadh iad mile
uair le'm bilibh, gu bheil iad a deanamh greim
air a choicheangal ; ged thigeadh iad fuidh na
ceanglaichean is soleimte, gu bhi leis an Tighear-
na, Jg an gabhail orra fein, ann an urnuigh no
air dhoigh sam bith eile, agus sin, anns na bria-
thraibh is soilleire ; ged scriobhadh iad an coi-
eheangal, ged chuireadh iad an ainm ris, agus an
lorg so, chum 's gu 'n daingichteadh na h-uile ni
a rinneadh, ged ghabhadh iad an t-sacrameinte

* Gniomh xvi. 31.

& Marc v. 36.

9

ncoimh, gidheadh mur 'eil iad a creidsinn le 'n
eridhe ann an Josa., cha ri 'eil iad idir a dol a
steach anns a choicheangal ; cha n'eil iad ag amas
air,, agus tha iad a mairsinn an taobh a muigh d'a
bhann. Ach an àite so, air an làimh eile,, n ao.
creideadh iad, aig an dearbh am so, le 'n cridhe,
ann an Jòsa, gun uine, no cothron sam bith aca,
aon chuid, air son cainnt no urnuigh, air son scrio-
bhaidh no sacrameinte, tha iad, anns a mhionaid
's an do chreid iad,, a toiseachadh air dol a steach
agus a bhi air an suidheachadh, do rireadh agus
gu pearsanta, anns a choicheangal, ^s nach feud
iadj am feasda^ tuiteam, aonchuid annanuine no
ann an siorruidheachd. 'Se Dia, ann an Criosd,,
an Dia-san. Is leo-san uile 'fhireantachd-san
agus uile gheallanna a choicheangail. Ged mhear-
achdaich iad greim air a choicheangal mile uair
roimh so, gidheadh, a nis, tha 'n greim cinnteach
agus neo-ghluasadach. 'S iad so briathran an ti
do nach comasach breug a dheanamh : " Gu
dehnhin, deimhin, deirim ruibh, an ti a ta creid-
sinn, annam-sa, tha bheatha mhairionnach aige."a
'Se creidimh ann an Croisd, mar so, a ta air
orduchadh mar mheadhoin, trid am bheil peacaich
air an toirt a steach agus air an suidheachadh
anns a choicheangal ; agus tha e ri f haicsinn gur
meadhon e, a ta gle fhreagarrach ri naduir agus
ruintean a Cho-chordaidh urramaich sin. 'N uair
tha creidimh ag aonadh a pheacaich ri Criosd,
Fear-io^aid a shluaigh anns a choieheangal agus,
inar sojjà coimTiead aonachd a choicheangail gun
fhiaradh, tha e, aig an am cheudna, a gabhail
ri uile 'shGchairean mar shaor thiodhlacaibh, agus,

Eoin vi. 47.

10

mar so? a foilìseachadh a ghrais gun smal. Air
an doigh so, mar an ceudna, tha 'n gealladh air
a dheanamh daingean d'an t-siol uile.a Tha
creidimh, anns a chùis mhoir so, eadar-dhealaichte
o oibribh, mar a ta gràs o f hiachaibh.b N'am
b'e obair sam bith leinne am bunachar, air an
robh sinn gu dol a steach agus còir f haotainn anns
a choicheangal agus ann a gheallanna, an sin,
bhitheadh beannachdan a choicheangail air am
meas, mar f hiachaibh dhuinne, — ni a ta gu tur an
aghaidh rùin dearbhta innleachd glormhoir na
slainte : oir is e crioch na h-innleachd so, saor
ghràs Dhe arduchadh, agus an creutair a dhe-
anamh falamh dhe na h-uile aobhar uaill.c Ach
a thaobh creidimh, tha naduir na h-eifeachd a
bhuineas dha, anns a chuis, a co-chordadh gu
h-iomlan ri run ud a choicheangail, do bhrigh gur
gràs e nach 'eil a toirt ni sam bith uaith, ach, an
àite sin, a faotainn na h-uile ni, — a gabhail ris na
h-uile ni gu saor, gun airgiod agus gun luach,^— a
ta leagail a thaice air son trocair agus deadh-
ghean Dhe amhàin air n a rinn agus na dh'fhu-
laing Esan, agus a ta cur cùl, gu bnileach, anns
a phonc so, ris na h-uile dochas ann oibribh agus
fulangasaibh sam bith leis fein. Tba'n gealladh,,
mar so, air a dheanamh daingean dhuinn : oir, an
uair is eigin do gach earbsadh ta steidhichte
air ohair sam bith leinn fein, a bhi gle neo-chinn-
teach agus mhealltach, tha tagradh a chreidimh a
gnnàth cinnteach agus eifeachdach, do bhrigh
gur ann air obair chriochnaichte Chriosd amhàin
a ta e air a shuidheachadh,, — bunachar daingean
sin na còir air a bheatha mhairionnach.

a Romh iv. 16. b Romh iv. 4-, 5. c Eph. ii. 8, 9.

11

Tha e soilleir, ma ta, gur ann tre 'n aonadh ri
Criosd, tha peacaich a dol a steach, gu pearsanta,
ann an coicheangal nan gràs, neach is e a cheann,
agus do bhrigh gur ann, tre chreidimlr, tha iad air
an aonadh, tha e soilleir gur ann tre chreidimh
ann-san, tha peacaich a dol a steach agus air an
suidheachadh anns a choicheangal agus air an
saoradh do reir a choicheangail sin. Iad-san,
uime sin, a ta creidsinn, tha iad, leis a so a fao-
tainn coir agus air an suidheachadh anns a choich-
eangal : iadsan nach 'eil a creidsinn,, tha iad a
dh'easbhuidh cuid sam bith ann. Tha iad fathast
a buanachadh fuidh mhalluchd eagallaich coich-
eangail nan oibre.

O na nithibh so, tha ceist ro chudthromach ag
eiridh, a bhitheas feumail a fhreagradh chum 's
gum bi peacaich air an seoladh a dh' ionnsuidh
slighe a choicheangail chum slainte : agus si so a
cheist, cread e an creidimh sin, trid am bheil neach
air aonadh ri Criosd agus mar so a dol a steach
ann an coicheangal nan gràs ?

'Se so mo fhreagradh-sa : Do reir feuma ghnàth-
aichte an fhocail anns na scriobtuiribh naomh,
tha creidimh a cialluchadh an ni ceudna ri
earbsadk. 'Se is brigh dha, earbsadh a focal a
chaidh labhairt. — a neach a labhair, no a m mu'n
do labhradh, no ni a leigeadh ris, no a chuireadh
an ceill. Is ionnan seadh a ta aig an da dhoigh-
labhairt a ieanas, anns na scriobtuiribh : a bhi
creidsinn dha, a bhi creidsinn ann, agus, a bhi 'g
earbsadh ris, a bhi 'g earbsadh ann. A cheud
doigh-labhairt, ged tha e neo-chleachdta, 'n ar
measgne, ann an comhradh, gidheadh, tha e gle
ehumanta, ann an cend chanain nan scrobtuireau.

F2

1. Tha fior chreidhnh, a taoibrichte ann an
cridhe peacaich thaghta leis an spiorad naomh, a
co-sheasamh ann an earbsadh ri focal a chaidh
labhairt, no ri aithris. " Co" deir am faidh
Isaiah ff a chreid ar n-aithris-ne ? a (anns an
Eabhra co a chreid dha no a dh' earb ris!')
Ar n-aithris-ne, 'se sim, ar n-eisdeachd ne, no na
focail a chual e uainn : 'siad sim, foeail Mhesiaih
le 'fhaidhibh agus le 'abstolaibh. 'Se th' ann,
mar an ceudna^ a bhi creidsinn ann, no bhi 'g
earbsadh ann am focal a labhradh. u An sin
chreid iad a bhriathra"b (anns an Eabh. " an
sin chreid iad ann, no dliearb iad ann a bhri-
athraibh.") 'S e creidimh slainteil, uime sim, earb-
sadh ri, no earbsadh ann am focal Chriosd ; 's e
sin, a bhi creidsinn, no g earbsadh, gu bheil f ho-
cal-san, a ta air a chur sios anns na scriobtuiribh,
Jior air mhodh diaduidh. Cha mhor tuilleadh a
th' ann an creidimh cealgach ach amharus no
eagal, gum feud fianuis De, mu thimchiolì a
Mhic, a bhi fior. 'Se fior chreidimh, air an laimh
eile, a bhi 'g earbsadh, gu bheil an f hianuis so fior :
ni, anns am bheil fillte steach,, ni h-e amhain
creidimli, ach toil agus miann, gu'm bitheadh e fior
dhomh-sa. Tha earbsadh ri,, no ann am focal
Chriosd, gu sonrukhte, a gabhail steach creidimh,
leis a chridhe, nobeachd shuidhichte, gu bheil e fìor.
" Leis a chreidimh so, tha 'n criosduidh a creid-
sinn, gu bheil na h-uile ni,, a ta air f hoillseachadh
anns an fhocal, fior air sgàth ughdarrais Dhe
fein a ta labhairt ann ;"c ìm, tha e ag creidsinn,
gu bheil an f hianuis, no an teisteas, mu 'à Tìgh-

aIsai liii. 1. bSalm cvi. 12.

9 Leabbar Aidmheil a Chreidimh Caib xiv. JEarr-

earna Josa agus mu choicheangal nan gras. ro-
f hirinneach, agus sin, air ughdarras Dhe, clo nach
eil e comasach breug a dheanamh, agus a tha toirt
na nanuis. Tha'n Spiorad Naomh, ann an oibrea-
chadh creidimh dhiadhuidh, a toirt dearbh-
bheachd do'n inntinn air fìrinn an teisteis dhiad-
huidh, air mhodh co shoilleir, as gu bheil cinnt
dhruiteach air a giontuinn mu'n fhirinn so, no,
aontachadh daingean ris an f hianuis, mar ni ata
fìor. Uaith so, tha e leantuinn, gu bheil an duine
co shuidhichte agus co chinnteach 'n a bheachd,
gur e teagasgan agus geallanna an t-soisgeil, an
dearbh ni a ta Dia 'g raclh a ta annta, as abhitheadh
e, air dha am faicsinn le 'shuilibh fein.

2. 'Se creidimh, mar an ceudna,, earbsadh
ri, no, ann an neach, no 'm pearsa, a ta labhairt
ruinn. Tha sinn a lenghadh gu 'n (C do chreid
na h- f sraeìich" o shean " an Tighearn agus Maois,
a sheirbhiseach,"a (anns an Eabh) " anns an Tig-
hearn agus ann Maois, a sheirbhiseach.,> Tha
sinn a leughadh, mar an ceudna : " as ainglibh
cha 'n earb Dia,b" (anns an Eabh) " cha chreid e
ann a sheirbhisich." 'Se creidimh slainteil, uime
sin, a bhi creidsinn no 'g earbsadh, ni h-e amhain
ann am focal Chriosd, ach ann an Criosd fein, a ta
labhairt ruinn agus air a thairgseadh dhuinn 'n a
f hocal. 'Se th' ann, a bhi creidsinn ann an Criosd,
no,, ann am briathraibh eile,, a ta cialluchadh an ni
cheudna, a bhi 'g earbsadh ris, n a cur ar dochais
ann.

3. Fadheoidh. 'Se creidimh, mar an ceudna^
earbsadh ri ni, no, ann an m3 mu n do labbradh, no
a chuireadh an ceill. Ann an cainnt an Spioraid

& Ecsod, xiv. 31. *> Job iv. 18.

14

Naoimh, is ionnan an doigh-labhairt so : (anns an
Eabh) " cha chreid thu ann do bheatha/'a ris n'a
tha sinn a leughadh anns an Eadar-theangachadh
Bheurla "cha bhi cinnt air bith agad dhe do
bheatha i" 'se sin cha bhi earbsadh no muinghìn
chinnteach air bith agad innte, a chionn nach 'eil
saorsa sam bith agad o amharus, a thaobh a tearuin-
teachd. 'Se creidimh, do reir sin, duine a.bhi
'g earbsadh ri ni, mu n deachaidh labhairt, no, ann
am briathraibh eile, cinnt a bhi aige, no, e bhi
cinnteach dheth. A rìs : fe an creid thu an t-
aon adharcach (an creid thu ann) gu'n aisig e do
shiol agus gu 'n cruinnich se e do d'urlar bual-
aidh?"b 'Se sin, an earb thu ris, no as, gu'n
dean e so ? Uaith so, is ni soilìeir e, gur e fior
chreidimh ann am fìreanteachd agus an lànachd
Chriosd, a bhi 'g earbsadh asda, ag earbsadh gu'n
toir fhireantachd-san còir dhomh air a bheatha
mhairionnach agus gu'n dean a lanachd-san suas
m'uile uireasbhuidhean eagsamhla. Tha'n doigh-
labhairt ceudna air aghnathachadhmu'nteagasg so
anns an Tiomnadh nuadh, air a tharraing o'n t-
seann Tiomnadh.

Ag ionnsuchadh, ma ta, inntinn an Spioraid
Naoimh, anns a chuis so, o na briathraibh a ta e
fein a teagasg, tha mia co-dhunadh, gur e creidimh,
mar a taeair ainmeachadh^agus air a mhineachadh
Leis-san, ann an coitchiomr, Earbsadh: agus, gur
e creidimh slainteil, gu sonruichte, Earbsadk
anns an fhocal, a ta Criosd a labhairt, ann an
Criosdjein, a ta labhairt agus ann 'fhireanteachd
agus a lanachd-san, a„ta air an cur an ceill 'n'a f ho*
cdì, agus mum bheil f hocal a toirt cunntais.

a Deut. xxviii. 66.

b Job xxxix. 12.

15

A nis, tha'm focal, anns am bheil aig na li-
uile ri creidsinn no earbsadh,, leis am b'aill a dhol
a steach ann an coicheangal nan gras, da-fhillte :
*s iad sin, focal an lagha agus focal an t-SoisgeiL
Ann an creidsinn a cheud fhocail, tha creidimh
an lagha a co-sheasamh : agus, anii an creidsinn
an dara, Creidimh an t-soisgeil.

EARRANN I.

MU CHREIDIMH AN LAGHA, MAR A TA E *G UL-
LUCHADH A PHEACAICH GU DOL A STEACH, GU
PEARSANTA, ANN AN COICHEANGAL NAN GRAS.

Tha 'n Lagh agus an Soisgeul maraon a coimh-
head, fa leth,an aite fein^ann am frithealadh coich-
eangail nan gras ; agus air an aobhar sin, feu-
maidh an dithis a chreidsinn agus an eo-chur
ruinn fein. Le fìanuis an lagha a chreidsinn, tha
sinn a faotainn,air ughdarras Jehobhaih, foillsichte
d'ar coguisibh. dearbh-shoilleireachd domhainn
air ar cionta, air ar truaighe agus ar neo-chomas
ìomlan air m sam bith a dheanamh chum ar slainte
fein. A reir riaghlaidh suidhichte frithealaidh
coicheangail nan gras,, is eigin do chreidimh an
lagha, ann an ordugh naduir, a bhi roimh creidimh
an t-soisgeil. Tha e cosmhuil ri cluinntinn na
gaoithe laidire, mothachadh na crith-thalmhainn
agus faicsinn an teine, — nithe, anns nach robh an
Tighearna, ach gidheadh, a bha iomchuidh chum
an fhaidh ulluchadh, o shean, a chluinntinn a
gkutha chiuin chaoil, anns an robh Esau.a 'Se

1 Righ, xix. 11, 12.

16

creidimh an lagha, uiine sin, co mhaith ri creid-
imh an tsoisgeil, ohair Spioraid Chriosd, ged nach
ionnan an doigh air am bheil e 'g an oibreachadh.
A cheud chreidimh, tha e*^ 'g oibreachadh mar
" Spiorad daorsa" a toirt geur-mhothachaidh air
cionta agus truaighe :a a chreidimh dheireannaich,
mar " Spiorad saorsa, gliocais, agus taisheanaidh"
a soillseachadh, tre 'n t-soisgeul, na h inntinn le
h-eolas slainteil air Criosd ;b agus, an dithis, tha
e g oibreachadh mar Spiorad aik-ghineamkuinn.

Ma 's aill le neach air bith, ma ta, a dhol a
steach ann an coicheangal nan gras, feumaidh, an
toiseach air na h-uile ni, creidimh an lagha a bhi
aige, mar choicheangal nan oibre ; agus, air an
aobhar sin, tha e feumail an lagh, co mhaith ris
, an t-soisgeu], a shearmonachadh do pheacachaibh.
A nis, tha creidimh an lagha, a co-sheasamh anns
na, nithe so a leanas, a chreidsinn gu daingean.

1. Ann am beachd shuidhichte a bhi aig duine
mu thimchioll fein, gu bheil e Va pkeacack, Va
fhear-briseadh aitheantan an lagha, agus, uime
sin, lom-ruisgte do dhioghaltas Jehobhaih uile-
chothromaich. Tha 'n lagh naomh a gairm cion-
tach dheth ; thaesana creidsinn tìanuis an lagha
agus 'ga co-chur ris fein. Tha 'chridhe, trom agus
bronach, tre 'n creidimh so, 'g ath-fhreagairt
fuaim an lagha, ciontack, ciontach,.c Ni h-ann
air fianuis dhaoine, aon chuid air a scriobhadh no
air a labhairt, a ta 'n creidimh so steidhichte ;
ach is creidimh diadhuidh, os cionn naduir, a
th'ann, an taic ri fianuis De, ann a lagh naomh,
a ta dearbhta do'n choguis, le " Spiorad na daorsa"

a Romh. viii. 15. V.om. xvi. 8. b 2 Cor, iii. 17, 18,
Euh i 17, ltì c Romh. iii. 20.

17

agus (< Spiorad an losgaidh," gur e guth neò-
miieadhonach Jehobhaih bhibhuain a ta ann, agus
gur ann ris-san, gu sonruichte rnar pheacach, a ta
e a labhairt. Ag creidsinn aitheantan an lagha,
ann an samhladh coicheangail, a ta 'g iarruidh air-
san umhlachd iomlan, air pèin na maìlachd uamh-
asaich, agus 'g an co chur ris fein ; tha dearbh-
shoilleireachd aige air a chionta, le fìanuis Dhe
do nach comasach breug a dheanamh. Mar so,
tlia e a creidsinn, air thus. 1 . gu'n d'thainig e
chum an t-saoghail fuidh chionta ceud peacaidh
Adhaimh, air a mheas dha. Tha e a creidsinn
agus tha e air a cho-eigneachadh a dh' aideachadh,
air bhi do Adhamh na fhear-ionaid dha, ann an
coicheangal nan oibre, gu 'n (C do pheacaich e ann»
san agus gu'n do thuit e maiiìe ris, anns a cheud
seacharan." Is dearbh leis " gun d'thainig, tre"
choire aoin duine, breitheanas air na h-uile dhao-
inibh chum ditidh," agus, ce trid easumhìachd
aoin duine, gun d'rinneadh moran na'm peacach-
aibh" agus e fein gu sonruichte.a 2. Tha e a
creidsinn, 'san dara aite, gun d'thainig e chum
an t-saoghail, fuidh uireasbhuidh na ceud fhirean-
tachd, agus fuidh chali iomhaigh spioradail Dhe,
a ta co-sheasamh annan eolas, ann am nreantachd
agus ann am fior naomhachd, — iomhaigh air an ào
cìiailì e coir, le peacachadh an aghaidh Dhe, anns
a cheud Adhamh ;b agus, ann an tomhas neirt a
chreidhiniìi so, tha cinnt aige, gu bheil gach easb-
Hiiiidn aor'taehaidh, a ta ann an naduir, ri lagh
naomh Dhe, peacach, co mhaith ri gniomh easumh-
ìachd sani bith 'na chaitheadh-beatha. Tha e a toàs-

» Rotnh. v. 18, 17. b Romii. iii. 10, 12. Gen. ii. 17.

18

cachadk air fhaicsinn agus aideachadh le naire, gu
bheil uireasbhuidhna naomhachd,ann am buaidhibh
anama agus am ballaibh a chuirp, a fagail
eadhon a naduir fein, co mhaith H a bheatha,
gu h-uile peacach, neo-ghlan agus fuath-thoilltin-
neach ann an sealladh Dhe a ta, gu neo-chrioch-
nach, naomh. Tha e, mar an ceudna, a creid-
sinn, gu'n d'thainig e chum an t-saoghail, le na-
duir, gu h-iomlan truaillidh ; air a dhealbhadh
ann an euceart, a agus air a ghabhail 's a bhroinn
ann am peacadk, gu bheil a naduir, gu h-uile.,
neo-aontaichte agus eadhon an aimh-reite rinaduir
naomh agus toilDhe,, — truaillidheachd naduir,anns
am bheil fillte steach siol agus proimh-thoiseach
gach uile ghnè peacaidh-gniomh. An tràth u
dhealruicheas an lagh naomh a steach anns a
chridhe, tha e a leagail ris iomadh anamhiann
eagsamhuil,, do nach d'thug an duine riamh aire
roimh so ; agus^, aig an àm cheudna^ 'n, tràth a
dhluthaicheas e, gu teann, ris a cridhe mhi-naomh,,
tha e 'g am brosnuchadh agus, mar so, air dhoibh
f às ni's buaireasaiche,, a toirt cothroim dhoibh, air
iad fein nochdadh ni 's soilleire. Air an doigh so^
tha rùn-diomhair aingidheachd an taoibh a stigh
a tighinn am fradharc do'n pheacach, ni nach
b'urradh dha riamh a chreidsinn roimh so, gu'n
robh e idir a gabhail comhnuidh an sin. " Bha
mise beo," deir Pol, " as eugmhais an lagha, uair
eigin ; ach air teachd do'n aithne, bheothaich
am peacadh agus bhasuich mise." b Is dearbh
leis, a nis, gu " bheil an cridhe cealgach thar na
h-uile nithe/' " agus do-leigheas ;" f gu bheil a

J Salm \l 5.
J er# xvii. 9.

b Bomh. vii. 9.

19

thruaillidheachcl a srutliaclh o 'shinnsireachd, na-
durra agus ro anbharrach domhainn ; agus, mar
bi e, gu h-iomlan, air ath-nuadhachadh, nach eil
e an comas da tìu a h-aon ghniomh maith a dhea-
namh, 4. Tha e a creidsinn, mar an ceudna, gu
bheil a smuainte^ a bhriathra^ agus a ghniomhara
liile peacach agus, uime sin, gu neo chriochnach
gràineil, ann an sealladh Dhe, a reir fianuis an
Spioraid Naoimh ; " Chlaon iad uile as an t-
slighe, tha iad uile mi-tharbhach ; cha'n eil neach
a deanamh maith, cha 'n 'eil fiu a h-aon/'a &c,
Ann an cleachdadh a chreidimh sin, tha dearbh-
bheachd dhaingean aige, gu'n do chlaon e fein gu
sonruichte, a slighe na h-aithne naoimhe, agus gu
bheil e a gluasad ann an slighe a pheacàidh, ni is
e slighe an leir-sgrios shiorruidh ; gu bheil e a
** eaithearnh a bheatha ann an seacharan ;"h nach
nrradh neach air bith aireamh a pheacanna, araon
dearmaid agus deanadais, a thuigsinu ; agus gu
bheil " fhireantachd-uile," co mhaithri euceirtean
ann an sealladh Jehobhaih " mar luideig shala-
ieh." c Air na h-uile doigh diu so, tha e a creids-
inn, gu bheil e fein, ann an sealladh an Aoin Aird
agus Naoimh, 'na chreutair ro anabharrach pea-
cach agus fuath-thoilltinneach.

2. 'Se creidimh an lagha, neach a bhi creidsinn,
gu bheil e, a thaobh naduir, gu h-iomlan agus do
rivei\àh,fuidh chumhachd Coicheangail nan oibre :
a bhi creidsinn, gu bheil e ceangailte air, le h-ugh-
darras diadhuidh, umhlachd iomlan a thoirt, air
eon heatha, do'n lagh, anns na h-uile ponc ; ged
nach urrainn e, an tornhas is lugha a dh' f hior

* Romìi. iii. 12—16.
Xsaiah lxiv. G.

'*» 2 Pcad. n.

20

unihlachd a thoirt dha, ann am ponc sam bitli*
Air dha bhi creidsinn aitheantan an lagha^ anns
an samhladh so, agns 'g an co-chur ris fein, tha
fios cinnteach aige, gu bheil e n a dh 'f hiachaiblv'
air-san, gu-sonruichte, "anlagh, a gu h-uile, a
choilionadh" le h-umhlachd iomlan a thoirt adh' uile
iarrtuis chothromaich, mar chumhnant beatha ;
agus> nach d' 'rinn briseadh Coicheangail nan
oibrè^ de'n robh e,, a cheawa, ciontach, a chuid is
lùghade'n cheangal sin a lasachadh^fuidh'm bheil,
e *n a luidhe, air buanachadh anns na h-uile nith-
ibh a ta scriobhta ann an leabhar an lagha, chum
an deanamh. A creidsinn, 'sanàm cheudna, mal-
luchd an lagha agus 'g a co-chur ris fein^ tha
cinnt aige^ co f had as a mhaireas e 'na staid na-
durra, gu bheil e, air son gach aoin gniomh eas-
umhlachd, fuidh bhinn bais, ann uile 'mheudachd
agus a bhuanachadh eagallaich. Is dearbh leis,
gu'n robh na h-uile peacadh anns an robh e riamh
ciontach, air a chur an gniomh an aghaidh 'Dhe,"
aig am bheil morachd. agus fior-ghloine neo-ckri-
ochnach : gu bheil gach peacadh, uime sin, na
olc neo-chriochnach agus, air an aobhar sin,, toill-
tinneach air peanas neo-chriochnach ; agus, do
bhrigh gur i cainnt an lagha,, " malluichte gu'n
robh gach neach nach buanaich anns na h-uile
nithibh a ta scriobhta ann chum an deanamh/,b
is dearbh leis, gu bheil esan gu sonruichte fuidh
na mhalluchd sin, leis am bheil e air a dhitadh
chum a pheanas so uile 'f hulang. Cha'n f heud e
ni 's mo a bhi 'g amharc air a mhalluchd so, mar
ni a ta fad o laimh, mar ni a bhuineas dhoihhsan
amhain a ta air am nieas, eadhon ann an suilibh

a Gal. v. 3.

b Ual. iii. 10.

21

dliaoine, nan uile-bheistean ann an aingidheachd,
agus ni h-ann,, dha fein : oir tha Spiorad an Tigh-
earnna 'ga co-chur ris-san gu teann — co theann, as
mar gu'n abradh e ris, " Is'tusa an duine." Agus,
air an aobhar sin, cosmhuil ri neach, an aghaidh
am bheil binn bàis air dol a mach, tha e air a
chìaoidheadh fuidh throm eallaich agus a cur an
ceillachreidimh le h-osnaidh, aglaodhaich/'chaidh
as domh ; tha mi basuchadh." a

3. 'S an aite mu dheireadh, 'se creidimh an
lagha, dearbh-bheaehdfdhaingean a bhi aig duiner
gti bheil e, gu buiìeach, neo-chomasach air e fein
shaoradh o'n pheacadh agus o mhalluchd an lagha-
Ànn an cleachdadh a chreidimh sin, tha e creids-
inn, gu bheil e, ann sa chuis so, as eugmhais neirt,
agus, uime sin, nach urrainn e, tre dheanadas no
fhulangas sam bith leis fein, aon chuid, efein the-
arnadh o mhalluchd an ]agha, no a naduir agus a
Mieatha atharrachadh, air chor as gu'm bi iad, 's an
tomhas is lugha, taitneach do Dhia. Tha e a
ereidsinn agus a co-chur ris fein an teisteis a lea-
nas, a ta Spiorad na firinn a cur an ceill mu'n chor
iosal agus chaiìlte ann sam bheil e. " Co bheir
glan a neo-ghlan? Cha tabhair a h-aon." b "Àm
feud an t-Etiopach a chraicionn a mhuthadh, no
an liopard a bhreice ? An sin feudaidh sibhse, bha
eieachdta ri olc, maith a dheanamh.,,c Tha e3 a
nis, ann a bheachd fein, ni h-e amhain 'na phea*-
cach, ach 'na pheacach, a ta, a reir an lagha
agus gu spioradail, marbh ; 'na pheacach,d do'in
hheiì e co eucomasach cabhair a dheanamh air
fein, as a ta e do chorp marbh eiridh agus
jmeachd. Ann ambeagan f liocail, thugadh dearbh-

a Luc. xv. 17.

Jer. 3fifi. 23.

b Job. xiv. 4<.

* Komli. vii. 9 .Ep!i. ii. U

22

shoilleireachd da, co-fhad as a ta 'n gnothuch an
taic ri 'fhireantachd no neart fein, gu bheil a
staid gu h-iomlan a dh' easbhuidh dochais ; agus,
a reir Coicheangail nan oibre, fuidh 'm bheil e air
f haotainn le ceartas Dhe, nach 'eil ni ris am feud
duil a bhi aige, ach ie peanas f hulang le sgrios
siorruidh." a Air an doigh so tha ih Spiorad
Naomh, mar spiorad losgaidh,h, co mhaith as mar
spiorad daorsa^, a cur as do na h-uile earhsadh,
a db/ f heudas a bhi aig a pheacach 'dsfein. Tha e a
losgadh suas uile 'dhochais o'n lagh agus uile
9£ hein-f hireantachd, eadar fhreumh agus gheig,
gun aon fhreumh f hagail fodha, no geug os a
cheann.

'Se so creidimh an lagha : agus 'se toradh a
chreidimh so, gu'm bi cridhe a pheacaich, a ta
air a dhusgadh, briste, le breithneachadh eagal-
laich roimh f heirg an uile-chumhachdaich, air am
bheil e toilltinneach. Tha e a deanamh broin air
son a pheacaidh, mar an t-olc is ro mhilltiche a ta
ann : agus ag iarruidh gu durachdach, a bhi air a
shaoradh uaith. Dh' fhailnich gach earbsadh a
bh'aig air son slainte as fein, agus tha e 'g amharc,
le mor chùram, air son slainte ann an rathad eile.c
Tha creidimh an lagha, mar so, 'g ulluchadh na
slighe air son creidimh an t-soisgeil, trid am bheil
am peacach air aonadh ri Criosd. Ann an ìaimh
an Spioraid Naoimh, tha e a gluasad agus a bros~
nuchadh a pheacaich, gu teicheadh air son didein
a dh'ionnsuidh Chriosd, an dochas a chuireadh fa
chomhair, no mar is fearr a dh' f heudar a radh, 'ga
fhogradh a mach o gach uile dhideiu. breige.
Ni ii-ann gur e creidimh an lagha, no ni sam bith

a 2 Tcs. i. 9, b Xsa. iv. 4

^ftniomh ii. 37, agus xvi. 30.

23

a leanas uaith, an cumka, tre 'm bheil am peacach
air a ciheanamh aiìidh no iomchuidh air teachd a
dh'ionnsuidh Chriosd agus coicheangail nan gràs.
Tha a shlighe a dh'ionnsuidh Chriosd agus a choich-
eangail air a dearbhadh a bhi gu h-iomlan saor.
Cha 11 eil cumha, no deasachadh sam bith air
iarruidh air, chum barandasa thoirt dha, mar phea-
cach de'n chinne-daoine,, gu teachd a dh'ionnsuidh
Chriosd air son fireantachd agus slainte. Ach.,
ged tha 'n t-slighe rèidh, agus ged 'se làn-beatha
a pheacaich., as eugmhais creidimh an lagha, a
thighinn a dh'ionnsuidh Chriosd; gidheadh, as
eugrnhais a chreidimh so, cha 'n'eil Criosd tait-
neach no luachmhor 'na shulibh. As eugmhais a
chreidimh §o,feudaidJi peacach tighinn a dh'ionn-
suidh Chri*>sd, ach co fhad as tha e as eugmhaisj,
cha n 'aill leis teachd. 'Sann tre 'n creidimh so,
tha tìos cinnteach air a thoirt dha, air 'fheum son-
ruichte agus ro anabharrach air Criosd agus a
Ghràs'; agus tre 'm bheil e a tuigsinn, gu bheil
aige-san, ann fein, na comharan peacach agus
oiìteil sin fuidh 'm bheil daoine air an cuireadh,
anns an t-soisgeul, a dh'ionnsuidh Chriosd air son
slainte.a Tha 'n creidimh so,, ma ta, agus na nithe
a ìeanas uaith, feumail, ni h-ann a thoirt còir do
pheacachaibh air teachd a dh'ionnsuidh Chriosd :
aeb^ ann an laimh an Spioraid, g' am brosnachadh
agus g'an eigneachadh chum f'eum a dheanamh,
gun dàil, de'n chòir agus an comas a ta aca, gu dol
da dh'ionnsuidh fein agus coicheangal nan gràs :
do bhrigh as eugmhais a so,, ann an tomhas eigin,
beag no moir, nach'eil aon neach toileach air
gabhail ris-san, no ris a choicheangal. Chum mo

a 1 Tim. i. 13, 15. Rom. viL 9—13. Mat. xi. 28.

24

bheachd mu 'n chùis so, a mhineachadh : abraibh,
g'un do chuìr Lèigh, ann aui baile no an dùth-
aich araidh, a mach flos, gu'm bitheadh e toileach
air cungaidh-leighis a bhuileachadh, a nasguidh, air
na h-uile a bha euslan, leis am b'aill^an iarrùidh.
A nis ann an lsithid so de chùis, is ni soilieir e,
nach aill le h-aon neach, anns an 'àite sin, iarruidh
'n a dheidh, ach a mhuinntir a ta 'g am mothachadk
fein fuidh thinneas eigin, leis am bheil iad^air an
saruchadh : agus, gidheàdh, ni h-e, am mothach-
adh so air an galar, a dh'f heudas a bhi aca, ari
cumha, air am bheil an comas no an deagh altu-
cha-beatha, ann an dol a dh'ionnsuidh an lèigli,
an crochadh ; ni mo am bheil am mothachadh so
feumail chum an slanuchadh. 'Se 'n t-aon feum
a ta aige, anns a chùis, a mhuinntrr euslan a
dheanmh toileach air dol a dh'ionnsuidh an lèigh
agus air gabhail ri a chungaidh-lèighis.

Ann an gairm' pheacach, mata, de 'n chinne-
daoine, gu hhi gabhail ri Criosd agus coicheangal
nan gràs, tha iad air an gairm, air doigh neo-
dhireach, agus mar ni a leanas, gu creidirnh so
an lagha a chleachdadh Tha iad air an gairm
gu bhi creidsinn, gu bheil iad 'nam peacaich, ann
an Adhamh, nam peacaich, a thaobh naduir, agus
'nam peacaich, a thaobh cleachd ; gu bheil iad
'nam peacaich chaillte, fuidh mhalluchd an lagha
agus, gu h-uile, neo-chomasach air iad fein shao-
radh ; gidheadh, ni h-e so, ann an cainnt theann
no cheirt, creidimh slainteil ; do brigh nach e so
am meadhon, no an ionstruimtinte leis am bheil
iad air an suidheachadh anns a choicheangai :
buinidh sin do chreidimh an t-soisgeil amhain,
mn'm bheil mi, a nh, a cur romham a bhi labhairt
guh-ait h-ghearr.

EARRANN II.

MU CHREIDIMH AN T-SOISGEIL LEIS AM BHKIL
AM PEACACH A DOL A STEACH, GU PEARSAN-
TA, ANNS A CHOICIIEANGAL.

'Se an creidimh sin a ta 'na mheadhoin air
peacaich aonadh ri Criosd, creidimh an t-soisgeil ;
oir 'se 'n soisgeul amhaiir, " ministreileachd na
fireantachd."a 'Sann 'san t-soisgeul amhain, a ta
" fireanteachd,, Dhe tre chreidimh air a foilìseach-
adh gu creidimh ;"b air a foillseachadh chum 's
gun gabhtadh rithe, tre chreidimh. Se 'n soisgeul
amhàin an ni sin, a ta ann an laimh an Spioraid,
a giuian, a dh'ionnsuidh pheacach chaillte, eoiais
air an t-Slanuighear uile fhoghainteach., air 'f huil-
san, a ta gu neo-chriochnach luachmhor, agus air a
choicheangal, nuadh a ta daingnichte 'na f huil ;
agiis> uime sin, 'se an t-aon fhocal e, trid am bheil
creidimh slainteil air a ghiontuinn ann an cridhe
a pheacaich.c Se 'n soisgeul, am focal, anns am
bheil an Tighearn Iosa, maille re 'fhireantachd
agus a shlainte, a reir a choicheangail, ri dlilu-
ghabhail agus ri chreidsinn ann :d ionnus, tre
ghabhail ri focal an t-soisgeil, le creidimh, gu
bheil aig peacachaibh, a ta creidsinn le'n cridhe,
sealbh ann an Criosd agus 'na choicheangal maille
ri a bheannachdan luachmoir uile. 'Se creidimh
slainteilj, ath-fhreagradh an anama, a ta air a
a bheothachadh, adh' fhocal a ghrais shlainteil.
'Se th'ann, a bhi 'g earbsadh, n'a ereidsinn ann am

a 2 Cor. iii. 9.
Oaì, iii. 2»

b Rom. i. 17.

26

focal an t-soisgeil, ann am pearsa aoin Slanuighir
pheacach chaillte, agus annsan ni, a ta air a churn-
ail a mach an sin., do pheacachaibh, Ise sin, fìrean-
teachd agus lànachd an Fhir-shaoraidh, gu bhi
air an gabhail tre chreidimh, air son slainte. 3Be
so, ma ta, creidimh an t-soisgeil, ris an goirear,
air an aobhar sin, leis an abstol Pol, « eisdeachd
a chreidimh."a 'Se so an creidsinn sin, leis am*
bheil peacaich, mar mheadhoin no ionstruimeint,
air an aonadh^ air mhodh beathail, ri Criosd, a
dol a steach ann sa choicheangal agus air an suidh-
eachadh an sin, chum slainte.

A nis, ma dh'fharraideas an leughair, aig am
bheil dearbh-shoilleireachd air peacadh agus a
ta iarrtunach air son slainte, Creud e creidimh
sin an t-soisgeil, tre 'm feud peacach caillte, fuidh
mhalluchd an lagha, a bhi aonta ri Criosd, a dhol
a steach agus còir fhaghail ann an coicheangal
nan gràs^ air chor as gu 'n rainig e air a bheatha
mhairionnach ? 'Se so mo f hreagradh-sa : 'Se
creidimh sin an t-soisgeil, creidimh cumhachd
Chriosd, a thearnadh pheacach,, — creidimh tairgse
an t-soisgeil, — creidimh ar coir-ne, tre 'n tairgse
sin, air bhi 'g earbsadh ann, agus creidimh earbs-
aidh shonruichte no muinghin ann, air son slainte
dhuinn fein. Mu gach aon diu so., labhram ann
an ordugh.

1. Anns a cheud àite,, 'se creidimh an t-soisgeil,
creidimh ann an cnmhachd Chriosd a thearnadh
pheacach de 'n chinne-daoine. Se so, a bhi creid-
sinn, leis a chridhe, no dearbh-bheachd a bhi
againn air a chumhachd araon nadurra, agus
modhannail. 'Se th'ann a bhi creidsinn ann a

a Gal. iii. 10.

27

ohumhachd nadurra gu tearnadh. Ann an creid-
sinn m t-soisgeil, tha duine a creidsinn, gu bheil
ann Criosd na h-uile iomlanchd air son slainte do
pheacachaibh chaillte. 'Se so an fhianuis, a ta 'n
soisgeul, a ghnàth, a toirt, mu thimchioll Chriosd.
" B'e deagh thoil an Athar," deir an t-abstol Pol,
" gu, 'n comhnuicheadh gach uile iomlanachd
Ann-san.,,a Th'an t-abstol ceudna 'g innseadh
dhuinn fcgu'n do shearmonaich e am measg nan
cinneach saibhreas do-rannsuchadh Chriosd.,,b
Agus " gu bheil Criosd comasach air an droing a
thig a dh'ionnsuidh Dhe tridsan, a shlanuchadh
gu h-iomlan.,,e Anns an t-soisgeul, tha Iosa
Criosd air a chur an ceill, marS hlanuighear chum-
hachdaich, seadh, uile-chumhachdaich, a thearn-
adh, gu neo chriochnach comasach air peacaich a
shaoradh o pheacanna 'n cridhe agus am beatha^
o mhalluchd an lagha, 'agus o f heirg Dhe.d Tha
'f hireantachd-san co choilionta agus coluachmhor
mnte fein, agus ann am meas an Athar, \s gu
bheil i, gu leoir agus gu pailte, foghainteach chum
nreanachadh, naomhachadh agus iomlanachd na
beatha shiorruidha cheannachadh air son pheacach,
a ta toilltinn annta fein a bhàis shiorruidh. Tha
"thoiìltinneas-san 'na fhasgadh f hoghainteach o
dhoininn feirge Dhe, a ta ullamh, air gach
mionaid., gu bhi air a dhortadh a mach an aghaidh
nan ciontach. " Bithidh duine," deir am faidh
Isaiah " mar ionad- fasgaidh o*n ghaoith agus mar
dhideiu o 'n doininn."e Tha Spiorad-san leoir-
fhoghainteach chum an neach is truaillidh a dh'

a Col. i. 10.
c Eablì. vii. 2-5.
e Isai. xxxii. %

b Eph. i'i. 8.
d Isa. Ixiii. 1.

23

&th- ghiontuinn, agus an neach is mi-naoirnhe a
dh' ath-nuadhachadh.a 'Se creidimh an t-sois-
geil, ma ta, a bhi creidsinn, gu daingean, ann an
cumhachd nadurra Chriosd gu slanuchadh. 'Se
th' ann, os barr, a bhi creidsinn, mar an ceudna,
ann a chumhachd modhannail, se sin, gu bheil e
toileach, eadhon, air ceannfeadhna nam peacach a
thearnadh. Tha Criosd fein, anns an t-soisgeul a
gearan " nach aill le peacaich a teaehd da dh'ionn-
suidh-san, chum as gu faigh iad beatha ;"b ni a
ta dearbhadhr gu soilleir, gu bheil esan fein
toileach air beatha thoirt do na h-uile peacach a
thig da dh' ionnsuidh. 'Se creidimh slainteil, ma
ta, a bhi creidsinn, leis a chridhe, air steigh na
fìanuis Diadhuidh, gu bheil an t-Iosa uile-iochd-
mhor so toileach, gu neo-chriochnach toileach air
peacaichde'n chinne-daoine a thearnadh, — gu bheil
e toileach, gum bitheadh dochas air a chur ann le
neach sam bith de theaghlach Adhaimh, — gu bheil
e toileach air a dhreuchdan, mar Eadar-mheadh-
onair, a chur an gniomh air son slainte iomlan do
na peacachaibh is mò,— gu bheil e toileach air na
h-uile peacach a dh' earbas ris, le chridhe, air son
slainte iomlan, a sgeadaehadh le trusgan fhirean-
tachd, a ghlanadh ann an tobair fhola, a dhean-
amh maiseach le h-oirdheirceas a ghrais, agus a
thoirt a steach a dh' aitibh-comhnuidh a ghloire.
Ann an geallannaibh ro mhor agus luachmhor a
ehoicheangail, tha 'n Tiomnadh-fhear Diad'huidh
iàg radh : (( Is aill leamsa ;" agus tha na geallanna
so, ann an Criosd fein agus an co-chuideachd ris
fein,air an tairgseadh,no air an cur, ann an tairgse,

» 1 Cor. vi, 11. JEoin v. 40,

29

a dh'ioniisuidh pheacach ann an coitchionn, gun
eadar dhealuchadli sam bith.

A nis 'se n creidimh so ann an cumhachd slan-
ùchaidh losa, araon nadurra agus modhannail,
crcidimh coitchionn an t-soisgeil : agus tha e feu-
mail, chnm an earbsaidh shonmichte sin, trid am
bheil slainte air a caramh ris an duine fein, mar
anam fa leth : oir is eigin do dhuine, air tus
firinn teachdaireachd sam bith a chreidsinn, no a
chreidsinii gu bheil i fior innte fein, mus am feud
e earbsadh aisde, mar ni a ta fior dha-san. Is
eigin da chreidsinn, gu bheil cusbair air bilh maith
ann fein, mus an urrain e earbsadh as, air son
maith dha-san. Tha creidimh na Jirinn feumail, a
dh' ulluchadh na slighe air son earbsaidh shon-
ruichtè.

Far am bheil creidimh an t-soisgeil air a thoirt
air aghaidh, air achd as gu bheil am peacach air
aonadh ri Criosd, tha'n toradh, a dh' eireas air bail
o n chreidimh choitchionn so, araon cudthromach
agus luachmhor. 'Se so an toradh, meas mor air
Criosd agus air a choicheangeal, iarrtus dhurach-
dach an deigh aonaidh, agus co-chomuinn ris,
agus an deigh fireanteachd agus siainte uaith-san.
Cha 'neii an neach, a ta creidsinn mar so, do
rireadh, fiosrach, gu bheiì fathast còir aige annan
Criosd agus anns a choicheangal : ach tha ro
thogradh aige air a chòir so fhaghail. As eug-
irihais so, tha na h-uile cusbair eiie gun bhias, gun
luaeh, seadh, "nan neo-ni, dha-san. 'Se glaodh a
chridhe, an taobh a stigh dheth: "eha n'f hoghain ni
no neach, ach Criosd ; thoir dhomh Criosd, no
basuichidh mi." Tha e toiiichte air dealuchadh
ris na h-uile air son Criosd, agus'Esan a ghabhail,
an aite nan uile. Tha n ni so soilieir o chosàmh-

Machd an ienmhais, a bha folniehte sari fhearanh
agus naneamhnuide luachmhoire,nithe air amas do
zieach orra^, a dh'eignicheas e, chum na h-uile ni a
ia aige a reiceadh agus iad-so a cheannachadh.a

Gidheadh, tha 'm meas agus an deigh so air
Criosd, eadar-dhealuichte, ann an tomhas eigin,
o'n mheas agus an deigh a ta leantuinn o aonadh
agus co-chomunn an anama ris, an lorg seaibh
fhaghail, tre chreidimh, ann fein agus na
shochairibh do-labhairt, agus an lorg ruigh-
eachd air beachd iomchuidh a dh' oirdheirceas
a mhaise agus de luachmhoireachd ionganntach.b
'S ann o phriomh-thoiseach an fhèm-cho-
imhid, no an fhèin-chùraim, tha 'n ceud
inèas agus iarrtus a sruthadh, ann an co-
chuideachd ri beachd de Chriosd, ann an solus,
freagarrach ri uireas})huidhibh an anama. Tha
*n ceannuiche ag iarruidh neamhnuide maiseach
g'a dheanamh fein saibhir, agus a faicsinn, gur
leòir an aon neamhnuid so, chum na criche a ta
aig 's an amharc, cha n'fheud e fois a thoirt dha
fein, gus am faigh e sealbh innte. Tha'm peacach,
an lorg a dhùsgaidh, air a ruagadh gu dian, le
malluchd an lagha, a ta a ghnàth a glaodhaich
damnaidh, mar le guth tairneanaich, 'n a chlu-
asaibh. Aig an am cheudna, tha e a faotainn
foeachd, ged tha e fathast dorcha agus fad as, de'n
bhaiie didein agus,air an aobhar sin, tha e a dlùth-
achadh ris leis an uile dheitir. Ach, ciod e ma-
thair-aobhar a chabhaig? 'Se cùram a bheatha,
# bheatha luachmhoire: cha n'fheudar, gu cinn-
teach, earbsadh, mas am bheil e ah aonadh ri

* Mat. xiii. 44, 46.

*> ftalm, lxxiii. 26, 20. 1 Pead. ii. 7.

M

<Criosd gu'n oibrich e o phriomh-thoiseach~air bith
ni h failaine ; oir deir an Slanuighear fein, H as
m' eugmhais-se/, no dealuichte uamsa, ff cha
n' urradh sibh aon ni a dheanamh.,,a Ach na
bitheadh eagal air ; 'se a lan-beatha a dh' ionn-
suidh an t- Slanuighir, eadhon, ged nach ann o
jìin sam bith is fearr, no is airde a ta e a teachd.
'Sè so an f hirinn mu 'n chùis. Tha 'n Tighearn
Iosa, le 'Spiorad Naomh, a dusgadh, anns an duine,
priomh-thoiseach an fhèin-choiinhid, no an fkein-
churaim, ni a ta maith ann fein mar bhuaidh na-
durra, agus tha e a deanamh feuma deth so, mar
mheadhoin, chum am peacach eigneachadh le ca-
bhaig a theachd da dh'ionnsuidh fein. Tha so
follaiseach o ghearan fein a dh'ainmich sinn a
cheana : " cha n' aill leibh teachd a m' ionn-
suidh-se chum as gu faigh sibh beatka.,?h Agus
an gabh e smuainteachadh, gu'n tilg an Slan-
uighear uile iochdmhor a mach peacach truagh a
tighinn da dh'ionnsuidh air son beatha ; 'n uair is
e a ghearan, nach aill leoteachd d'a dh'ionnsuidh,
direach air son ha dearbh chriche sin ?

2, Anns an dara aite, se creidimh an t-soisgeil,
a bhi creidsinn leis a-chridhe, tairgse an Usoisgeil.
Ann an creidsinn an t-soisgeil, tha 'm peacach a
creidsinn, gu bheil Criosd, maille ri f hireantachd
agus a shlàinte, air a thairgseadh leis an Athair
shiorruidh agus leis fein, do pheacachaibh a ta 'g
eisdeachd an t- soisgeil, agus dha fein gu son-
ruichte. Tha Iosa Criosd ag radh ris na h-uile
d'an ionnsuidh am bheil an soisgeul a teachd:
(< Tha m'Athair-sa toirt, dhuibh an fhior arain o
nèamh.,,c Ho ! gach neach air am bheil tart, tkigibk
chum nan uisgeachan, agus esan aig nach 'eil air-

a Eoin vx. 5.

b Eoin v. 10. c Eoin vi. 32.

32

giod, thigibh, ceannuichibh, agus ithibh, &c."a
<c Cia be neach leis an aill, gabhadh e uisge na
beatha gu saor."b ec Ribhse, o fheara, tha mi
g eigheach, agus tha mo ghuth ri cloinn nan
daoine.Vc Agus deir an t-Athair siorruidh: " Bheir
mi thu fòs, mar sholus do na cinnich, gu bhi
ad'shlainte uamsa gu iomall na talmhainn : agus
gleidhidh mi thu agus bheir mi thu, mar choi-
cheangal do'n t-sluagh"d " Dhuinne," deir an Eag-
lais o shean, " rugadh duine-cloinne ; thugadh
dhuinn mac/'e Mar so, ann an frithealadh fol-
laiseach coicheangail nan gràs, tha tairgse ro
ghrasmhor de Chriosd,, maille ri 'f hireanteachd
agus a shlainte, air a toirt adh' uile luchd-eis-
deachd an t-soisgeil : ann an co-chuideachd ri
gairm ughdarrach, iad a ghabhail ris agus an
taic a leagail air-san, agus air 'f hireantachd-san,
air son an slainte uile. Tha 'n coicheangal fein
air a chur an ceill, ann an tairgsibh gràsmhor
dheth, chum as gu'n dean iad greim air tre chrei-
dimh ; maille ri gairmibh grasmhor dhoibh gu so
a dheanamh. Anns a bheachd so, is coicheangai
e, thaobh Dhef a ta deanta riu ; agus bithidh
eifeachd aig a choicheangal so orra-san, tre 'n
tairgse agus na geallanna a ta air an tairgseadh,
bhi air an càrarnh, gu treibh dhireach, riu fein,
agus sin ann an earbsa ris an f hireantachd, a ta
air a coilionadh agus air a cumail a mach dhoibh
anns an tairgse cheudna.

A nis, 's e creidimh an t-soisgeil, a bhi creid-
sinii, leis a chrjdhe, na tairgse so, a ta gu neo-
chriochnach saor agus làn, agus a bhi g'a co-chur

a Isai lv. 1. b Taisb xxii. 17. c Gnath vii. 4«.
Isai xlix. 6. 8. c Isai ix. 0.

33

ri neach iein. 'Se th'ann, duine a bhi creidsinn,
le'chridhe gu bheil an tairgse air a deanamh/ no
airacumail a machris-san,gusonruichte, maranam
fa leth. Ach, cia tearc iadsan, mò thruaighe ! a
ta g'a creidsinn air an doigh so ? Gun amharus,
cha chreid aon neach i chum tairbhe^gus am fosgail
Spiorad Chriosd a seadh do'n tuigse, agus gus an
teagaisg e dhoibh adh' aithneachadh innte ugh-
darrais agus firinn lehobhaih, d'a nach comasach
breug a dheanamh. An sin, chi iad, anns an
tiodhlac so, an cinnt is mb, agus ,an luach is airde.
An sin, is dearbh leo, gu bheil i air a cur d'an
ionnsuidh-san agus air a toirt dhoibsan : agus
gabhaidh iad rithe, le'n cridhe, gach aon air son
'f heuma agus a mhaith shonruichte fein. Tha mìl-
tean de pheacachaibh, a ta fathast 'jian codal, a
cluinntinn gu bheil tairgse an t-soisgeil air a cur
d'an ionnsuidh-san, agus, a thaobh coslais^ tha iad
a gabhail rithe, le gairdeachas ; ach ni 'm bheil iad
a faicsinn innte, aon chuid, gràis, no ughdarrais
no treibhdhireis an Tighearna Iosa. Cha n' 'eil iad
ag eisdeachd rithe, mar ri focal Chriosd fein agus
sin air a labhairt riu-san, gu sonruichte, ach mar
ri focal duine amhain. Air an aobhar &w, tha
e as eugmhais ughdarrais iomchuidh, ann an co-
guisibh, agus as eugmhais cnmhachd tairngeacir,
ann an cridheachaibh. Cha n'eil iad a faicsinn
barandais sam bith ann, gu bhi creidsinn gu dain-
gean, " gur fiu tiodhlae do-labhairt Dhe a ghab-
hail rithe air gach aon chor/' agus gu bheil an
tiodhlac so air a toirt dhoihh-san, anns an tairgse,
air a cumail a mach, an sin, do gach aon fa leth,
chum as gu 'n gabh e rithe. Mar so, a chaidh
amharc air tairgse Chriosd, n uair a chuireadh
au ceill i le 'bhilibh fein. Ann Nasaret, " tliug

34

iad uile fianuis da, agus ghabli iad iongantas ris
na briathraibh gràsmhoir a thainig a mach as a
bheul : ach thubhairt iad, nach e so mac Joseiph ?
agus,, an uine aith-ghear, dh'eirich iad agus thilg
iad mach e as a bhaile.a" A rìs, an uair a dh' aith-
nicheas am peacach mothachaiì gùth Chriosd, anns
an tairgse, tha e ullamh gu bhi co-dhùnadh, gur
ann do mhuinntir eile, agus ni h-ann dha-san a
bhuineas so. l'ha mi-chreidimh agus uabhar a
chridhe 'g aomadh chum na cainnt a leannas :
" Cha n' f heud e bhi5 gu bheil tairgse de leithid
so a shlanuighir, agus de leithid so a shlainte, air
a toirt agus air a cumail a mach do pheacach co
neo-airidh, co thaireil, agus co mhòr rium-sa :
agus, gu sonruichte, do pheacach a ta co tur
dh'easbhuidh gach buaidh mhaith, as a ta mise
g'a mo mhothachadh fein." Cha chreid e gu
bheil sgeul co mhaith, o Dhia na naomhachd agus
a cheartais neò-chriochnuichte, air a chur da
dh'ionnsuidh-san, no gu bheil tairgse co shaibhir
agus co ghlormhor air a toirt dha-san. Air an
doigh so, a chionn nach eil am peacach a creid-
sinn Dhe, anns "an fhianuis a tha e toirt mu
thimchioll a mhic," 'se sin, gu bheil Esan, maille
ri 'f hireantachd agus a shlainte,, air a thairgseadh
no air a thoirt, ann an tairgse, dha-san, tha e " a
deanamh breugaire de Dhia."b

Ach an uair a ta 'n Spiorad Naomh ag oibreach-
adh creidimh dhiàdhuidh, tha e co-chur, le cumh-
achd,, tairgse an t-soisgeil, ris a pheacach, mar
anam fa leth, mar fhocal Iehobhaih fein nach
urrainn breug a dheanamh ; agus, leis a so, tha 'n
duine a faotainn fios cinnteach., gur e guth no

a Luc. iv. 22, 29. b 1 Eoin. v. 10, 11.

35

focal Chriosd a ta ann, agus gur ann ris-san, gu
sonruichte a ta e labhairt ; agus, air an doigh so,
le bhi creidsinn, tha e 'ga chàramh ris fein. Do
reir so, tha 'n t-abstol Pol ag ràdh, " Cha
d'thainig ar soisgeul-ne d'ur n-ionnsuidh-se, ann
am focal amhàin, ach mar an ceudna ann an cum-
hachd, agus anns an Spiorad naomh, agus ann am
mor lan-dearbh-bheachd." a " Nuair a ghabh
sibh ri focal De a chuala sibh uainne, ghabh sibh
ris, cha n'ann mar f hocal dhaoine, ach (mar is e gu
nrinneach) focal De, a tha 'g oibreachadh, gu h-
eifeachdach, annaibhse a ta creidsinn." b Tha
so, air mhodh do-sheachnaidh, feumail. As eu-
gmhais cha n'f heud Criosd a bhi air a ghabhail
ris ; do bhrigh, air dhoigh sam bith eile, nach
urradh duine bunait sheasamhach creidimh air a
shon fein f haicsinn : oir, is ni follaiseach e, nach
feud gibht air bith a bhi air a gabhail rithe, gu
ceart, far nach eil duine a creidsinn, gu bheil i
air a tairgseadh, dha, f èin gu sonruichte. 'S ann,
an so, a tha 'n co-chur sonruichte sin, a bhuineas
amhàin do chreidimh an t-soisgeil, a toiseachadh :
co-chur, a ta 'g amharc ri aonadh an anama ri
Criosd.

Ma 's aill le neach, ma ta, a bhi air aonadh ri
Criosd, agus, mar so, a dhol a steach ann an Coi-
cheangal nan gràs, islicheadh se e fein co f hada 's
gu'n taisbean se e fein, annan làthair anTighearna.
niar pheacach fuidh mhalluchd an lagha, agus
creideadh e, le 'chridhe, gu bheil tairgse an t-
soisgeil air a cur, gu sonruichte, d'a dh' ionnsui-
dh-san, 'na pheacach fuidh dhitadh. Mar so, thig
e d'a dh' ionnsuidh, mar a dh'eireas solus na maid-

a 1 Tes. i. 5.

b l Tes. ii. 13.

36

he air neach a tha 'na shuidhe ann an dorchadas.
Na mealladh a chridhe e, le bhi toirt aite do mhi-
chreidimh, ach creideadh e, gu daingeari, agus gun
dàil, gu bheil an Tighearn Josa fein a toirt na
tairgse agus 'ga toirt dha-san, ceart co 'f hirinneach
agus co shonruichte, 's ged nach bitheadh peacach
eil 's an t-saoghal, da 'm feudadh i a bhi air a
toirt. " Aomaibh 'ur cluas," deir Esan, " agus
thigibh am ionnsuidh-sa : eisdibh, agus mairidh
'ur n-anam beo ; agus ni mi ruibh Coicheangal
siorruidh/, a

Ach, anns an aite so, bithidh e iomchuidh, cuid
de na cunnuilibh is araidha thoirt as an ràthad, a
dh' f heudas a bhi aig peacach, an lorg a bhi air a
dhusgadh, an aghaidh tairgse an t-soisgeil a
chreidsinn, leis a cho-chur shonruichte agus f heu-
xnail so ris fein.

1 . A cheud cunnuil. <c Tha Criosd, a nis, ard-
tiichte 'na righ-chathair, air nèamh : agus cha n'eii
mise a cluinntinn gutha air bith o neamh ; cionnus,
nia ta, is urradh dhomh a chreidsinn, gu bheil e
fein, g'a thairgseadh fein dhomh-sa ?" 'Se so mo
f hreagradh-sa ; ged is ni cinnteach e, gu bheil an
Tighearn Iosa air nèamh, gidheadh, tha e fathast
a labhairt ruinne o nèamh : ni h-ann, gun am-
harus, le guth aig am bheil 'fhuaim 's ua speu-
raibh, ach le guth aig am bheil 'f huaim anns an
t-soisgeul. " Thugaibh àire," deir Abstol, " nach
diult sibh esan a ta labhairt, — a ta labhairt o ne-
amh." b Agus, ni h-e amhain, gu bheil a ghuth
's an t-soisgeul, ach, mar a tha 'n t-abstoi ceudna
a teagasgc, tha esàn fein an sin le 'Spiorad. Uaith

aIsai. lv. iii.

* Jioroh. x. 6—8.

bEabhxii. M.

87

òo, tlia e tachairt, gur focul beatha,, focal beoth-
achaidh do na marbhaibh, an soisgeuL % Na
briathran a tha mise a' labhairt ribh" deir Iosa,
" is Spiorad agus is beatha iad." a Se 'n sìol beò
agus neo-thruaillidh a th' ann, ìeis ani bheil an
creHtair nuadh air 'ath-gheanmhuinn agus air a
thogail suas. b Labhair an Tighearn losa aon uair
focal geur-mhothachaidh le guth aig an robh
'f huaim 'sna speuraibh ; ach, eadhon. air an àm
iomraiteach sin_, chaidh focal a thairgse fèin ear-
bsadh ri searmonachadh an-t-soisgeil le ministeir
a bh' air a ghairm chum na crìche sin.c Tha
guth Chriosd, aig am blieil 'f huaim anns an fho-
cal, co dhiu air a sgrìobhadh no air a shear-
monachadh, ni 's ro chinntiche na guth aig am
bheil 'fhuaim 's na speuraibh. 'Se a ghuth
anns an fhocal am bunachar òrduichte air am
feum creidmhich an taic a leagail air son slàinte.
■s 'Se soisgeul Chriosd cumhachdDhè chum slàinte
do na h-uile a chreideas."d Gu deimhin, cha
'n'eil creidimh diadhuidh idir air a chleachdadh
far nach do ghabhadh ris an t-soisgeul mar fhia-
nuis dhiadhiudlr, no dìreach mar dhearbh f hocal
no guth Chriosd fèin.e Feumaidh, uime sin an
neach a ta seasamh ris a' chunnuil so, a dh' ain-
deoin uabhair agus claoin-bhreith a chridhe, oir-
peachadh air a chreidsinn^ gur e an soisgeul f ìor
ghuth Chriosd fèin, agus guth Chriosd dìreach gu
sònruichte ris fein.

2. An dara cunnuil : " Cha 'n'eil Criosd, anns
an t-soisgeul, a' cur na tairgse a'm' ionnsuidh-sa

* Eoin. v. 63. b 1 Pead i. 23.

Gniomh ix. 4—7. d 1 Pcad. i. 18, 19.

e 1 Tes. ii. 13.

D

38

air m* ainm ; agus, air an aobhair sin, cha n'ur-
radh dhomh a chreidsinn gu bheil e 'g a thairgseadh
fein maille r'a' f hìreantachd agus iomlanachd, uile
dhomhsa gu sònruichte." 'Se so mo fhreagradh-
sa : Ni mò 'm bheil e cur a d' ionnsuidh-sa àith-
eantan agus mallachd an lagha. Cionnus, uime
sin a thàinig thu gu bhi creidsinn, gur peacack
thu no fear-brisidh an lagha ? Nach Vann, air
dhuit a thuigsinn gu'n do chuireadh àitheantan an
lagha a dh' ionnsuidh nan uile dhaoinibL, gu 'n do
cho-dhùin thu, do bhrìgh gur tusa aon a dh' àir-
eamh a* chinne-dhaoine, gu bheil iad air an cur a
d' ionnsuidh-sa co maith ri daoinibh eile^ agus gu
bheil iad a' toirmeasg dhuitse gu sònruichte,
peacadh a chur an gnìomh ? Agus, cionnus a
thàinig thu gu bhi creidsinn gu bheil thusa gu
sònruichte fuidh mkalluchd an lagha bhriste ?
Nach bann, air dhuit a thuigsinn gu bheil an
lagh a' bagradh a mhalluchd an aghaidh gach
neack a bhriseas e,a gnn do cho-dhùin thu gu
bheil e 'ga do mhalluchadh-sa gu sònruichte, do
bhrìgh gur tusa aon d'a luchd-brisidh ? A nisr
tha aobhar a cheart co mhaith agad air a chreid-
sinn, gu bheil tairgse an t-soisgeil air a toirt
dhuitse gu sònruichte, do bhrìgh gu bheil i air a
toirt, gun eadar-dhealuchadh agus gun choigil
sam bith, do na h-uile dVnibheil an soisgeul air
a shearmonachadh.b Tha thu a' faiesinn gu bheil
e air àithneadh an tairgse a thoirt do na h-uile
creutair fuidh nèamh ;c agus, cia b'e air bith co
peacach is a tha thusa, is aon thu de na creu-
tairibh sin. Tha guth Chriosd, anns an t-sois-
geul, ri daoinibh agus ii macaibh an duine :rt agus

a Gaì. iii. 10. Romh iii. Jò. b Isai lv. 1. Taisb xx.IT.
f Gnath viiù i. rt Marcxvi. 15.

39

bitheadh thusa n'a dh'f heudas tu, cha n' urradh
dhuit a bhi aeh 'n ad aon de mhacaibh no de
nigheanaibh an duine. Cha 'n urradh dhuit a bhi
ni's lugha na do peacach de'n chinne dhaoine, agus
cha n' urradh dhuit a bhi ni 's mò na ceann-feadh-
na nam peacach. Tha 'n tairgse ghràsmhor,
uime sin, gu ro chinnteach agus gu sònruiehte,
dhuitse. Do rèir so, tha ùghdarras aig minis-
teiribh an t-soisgeil air an tairgse choitchionn a
thoirt agus a cur fa chomhair gach neach gu
sònruichte, agus tha barandas aig gach neach
fa leth gu bhi a co-chur na tairgse so ris fèin.
" Creid/' ma ta, W anns an Tighearn Iosa Criosd,
agus saorar thu."a

3. An treas cunnuil : 6 i Ach, tha eagal orm gu
bbeil mise a dh' easbhuidh nam buadhan agus
an ulluchaidh sin, a ta comharrachadh mach, na
muinntir d'am bheil tairgse an t-soisgeil gu sòn-
ruichte air a toirt. Tha eagal orm nach 'eil mi
fathast air ruigsinn air fior gheur-mhothachadh
no dearbh-shoilleireachd air mo pheacadh ; agus is
<( aithne dhomh gur iadsobriathransoilleir Chriosd:
" Cha n ann aig a mhuinntir, a ta slàn, a ta feum
air an lèigh,, ach aig a' mhuinntir a ta enslan ;
cha d' thàinig mise a ghairm nam f ìreanach, ach
nam peacach chum aithreachais."b Tha tairgse
agus gairm an t-soisgeil a' ruith anns na briathr-
aibh so: "Ho ! gach neach air am bheil tart, thigibhse
chum nan uisgeacha."c (( Thigibh a' ixi' ionn-
suidhse, sibhse uile a ta ri saoihair agus fuidh
throm eallaich"^ (( Cia b' e neach leis an àill
gabhadh e de uisge na beatha gu saor/'e Ach, mo
thruaighe ! 'n uair a dh' amhairceas mi a steach

a Mat. ix. 12, 13. *> Gniomb xvi. 31.

c Isai lv. 1. d Mat. xì. 28. e Taisb xxii. 17.

40

air fonn mo chridhe, tha aobhar eagail agam, nacli
d' ràinig mi fathast air an tart sin an dèigh an
t-Slànuighir agus air an ioil sin air gabhail ris5 a
ta air an ainmeacliadh anns na h-earranaibh ud
d'a f hocal ; agus nach fheud mi a bhi air m' àir-
eamh am measg na muinntir a ta ri saothair agus
faidh throm eallaich. Cionnus ma ta, a dh'fheu-
das mise, le barandas, a chreidsinn gu bheil an
Tighearn Iosa 'ga thairgseadh fèin dhcmhsa gu
sònruiehte.

'Se so mo f hreagradh-sa : cha 'n'eil ceist sam
bith mu 'n chùis, mar bi fìor fhaireachduinn agad
air do pheacadh, mur bi tart ort an dèigh Chriosd
agus f hìreantachd san, mar bi thu luchdaichte le
jior mhothachadh air eallach do pheacaidh, agus
mar bi thu toileach air gabhail ri Criosd, mar a ta
e air a thairgseadh anns an t-soisgeul, cha bhi thu
a chaoidh air d' aonadh ris le creidimh slàinteih
Ach cia b'e air bith buadhan no ulluchadh a dh'
fheudas a bhi agad, no air am feud thu a bhi
a dh'easbhuidh; gidheadh, ma 's peacach caillte
thu de theaghlach Adhaimh (agus gu cinnteach
cha n'urrainn thu so, eadhon rè aon tiota a chur
an teagamh) tha losa maille a r' f hìreantachd-san
agus a shlàinte, air a thairgseadh gu saor, gu h-
iomlan agus gu sònruichte, dhuitse.a Oir., ged a
tha ullachadh àraid, gu firìnneach,, feumail chum
do ghluasad, agus do bhrosnuchadh, a ghabhail ris
an t-Slànuighar,gidheadh cha'n'eil uiread as aonni
air iarruidh, mar chumha.gu bhi a' druideadh suas
no a' cuibhreachadh no a' cur tomhais air an tairgse,
a ta, gu neo-chi iochnach saor, cia b'e air bith is cor
dhuit ; uime sin, tha losa Criosd, aig an àm so,

a Eoin vi. 32.

m

agìis gu sònruichte^ gu saor agus gu h-iomlan air
a thairgseadh leis an Athair agus leis Fèiu, dhuitse.
Agus air an aobhar sin, mur creid thusa, le co-
chur riut fèin, an tabhartas ro anabharrach saor,
air chor as gu 'k gabh thu ris an t-Slànuigh-
ear, anns an tairgse^ bithiclh tu., gu cinnteach
air do dhamnadh air son do mhi-chreidimh.a
Cha 'n f heudar àicheadh, mar is lugha motha-
chaidh a bhitheas aig peacachaibh de'n pheacadh,
gur ann is faide a ta iad o f hìreantachd ; ach air
a' cheart aobhar sin, is ro mhò amfeum air Criosd,
tha e ni 's ro shònruichte feumail, an gairm chum
aithreachais.b Tha so soilleir o uile theagasg nan
sgriobtur, co maith as o bhrìgh na cùise fein.
Tha e ri f haicsinn, uime sin, gur iad peacaich
ann an coitchionn, agus ni h-iad a mhàin peacaich
mhothachail,, a ta air an cialiuchadh ann am Mat.
ix. 12, 13. air an t-sèol cheudna mar a 'siad
muinntir euslan, ann an coitchionn, — a' gabhail a
steach eadhon naroinne sin dhiuratacofhadabhàrr
am beachd, o a bhi & smuaineachadh agus ag ràdh,
gu bheil iad 'nan euslaintich, aig am bheil feum
air an lèigh ; agus ni h-e, iadsan a mhàin aig am
bheil mothachadh air an euslainte agus an cun-
nart. Cha 'n'eil èigin sam bith oirnn a dhol o
bhrìgh f hollaiseich so nam briathran. Gu deimhin,
le bhi trèigsinìi an t-seadh so dhiu, tha mòran de
dhragh, de mhi-sHuaimhneas agus de chuibhreach-
aibh air an cur, gu tric, air peacachaibh, ann ^an
teachd a dh' ionnsuidh an t-Slànuighir.

Ni mò 'm bu chòir an tart sin^ a ta air ainmeach-
adh ann an Isaiah lv. 1 . a bhi air a mheas a mhàin
'na thart gràsmhor agus spioradail, 'na thart

a Marc xvi. 16.

*> Taisb iii. 17, 18.

42

an dèigh Chriosd agus f hìreantachd-san ; oir aig
a'chuidis lugha, a thaobh cuid de'n mhuinntir., air
am bheil tart, agus a dh' ionnsuidh am bheil au
tairgse an sin air a cur, deirear, gu soilleir, anns an
rann a leanas, " Gu bheil iad aig a' cheart àm, a'
caitheadh an airgid air son ni nack aran, agus an
saothair air son ni nach sàsuick." Ach is ni
follaiseach e, nach 'eil peacaich aig am bheilfìor
mhothachadh air am peacadh fèin agus air am bheil
tart spioradail an dèigh Chriosd, agus air son
f ìreantachd uaithe-san, a' caitheamh an airgid agus
an saothair air an dòigh sin ; ach an àite so, 'g an
caitheamh air son ni as aran agus air son ni a
shàsuicheas do rireadh ; 'se sin r'a ràdh, " Criosd,
an t-aran beò, a thàinig a nuas o nèamh, ehum as
ma dh'itheas duine sam bith dheth, gu mair e beò
gu sìorruidh."* Anns an tart, uime sin^ a ta air
ainmeachadh 's an àite so, feumaidh a bhi fillte
steaeh, seadh agus gu sònruichte air a chialluchadh,
an t-iarrtas sin an dèigh sonais agus sàsachaidh
a ta nàdurra, agus air an aobhar sin, coitchionn
do pheacachaibh de 'n chinne-dhaoine. An uair a
bhitheas daoine air an claoidheadh leis an tart so,
tha e nàdurra dhoibh ruith a dh'ionnsuidh na
cruitheachd falaimh, agus an ana-mhianna fèin,
g'a chìosaehadh : agus mar so, tha iad " a' caith-
eamh an airgid air son ni nacli aran, agus an
saothair air son ni nach sàsuich do bhrìgh nach
'ei} ni sam bith an sin ri fhaghail, a shàsuicheas
an ocras, no a choisgeas an tart. A nis, do phea-
cachaibh^ anns a' chor tbruagh so, tha tairgse
uisgeacha na beatha air a toirt. Tha Iosa Criosd
air a chur an cèill, ann an tairgse shaor, niar aran

a Eoin vi. 51.

4#

agus nmr chuilm shòghmhoir, mar anni a ta
maitli, agus mar an ni a shàsuicheas an tart crài-
teach^ nach feud a bhi air a chosgadh air dòigh, no
le cusbair sam bith'eile gu sìorruidh.

Ni mò 'm bheil an tairgse ùghdarrach agus
f hìrinneach sin a ta air a cur sìos ann am Mat.
xi. 28, ceangailte ri seòrsa àraidh de shluagh,
uidheamuichte le buadhaibh no ulluchadh sòn-
ruichte agus cliù-thoilltinneach,, air an ainmeach-
adh anns na briathraibh so, ri saothair agus
fuidh throm uallaich. Tha na briathra so, gun
amharus, a' cur an cèill na saothair chlaoidhtich
agus a' mhi-shuaimhneis a ta nàdurra do dh'anam
ciontach an duine, ri saothair eadhon gu sgìos
agus a' caitheamh a shaothair air son ni nach
sàsuich. An uair a bhris ar n-athair Adhamh coi-
cheangal nan oibre, dh'fhàg e a theaghlach uile le
coguis làn de chionta agus le cridheachaibh làn
de thogxaibh neo-riaruichte. Agus, air bhi d'ar
coguis, a thaobh nàduir, a dh'easbhuidh sìthe
agus ar cridhe a dh'easbhuidh fois, tha ar n-anam,
gu nàdurra, anns an tomhas cheudna, ri saothair
air son suaimhneis dhoibh. Tha e ri saothairy
mar a' mhuinntir sin a bha saoithreachadh anns
an teine agus 'g an sgìtheachadh fèin air son ni
faoin. Tha e ri saothair ann an tìr neo-tharbhach
an lagha theiimtieh air son sìthe do'n choguis,
agus anns a' chruitheachd f halamh air son fois
do'n chridhe. Ach an dèigh so uile, tha choguis
fathast fuidh throm uallaich, fuidh uallaich
peacaidh., anns nach d'fhuaradli maitheanas, co
dhiu a ta beo fhaireachadh air so, no nach 'eil ;
agus, tha 'n cridhe fathast fuidh uallaich de
thograibh neo-shàsuichte^ ionnus nach urradh an
dara h-aon no an aon eile diu ruigheachd air

44

suaimhneas fìor agus maireannacru ?Se so cor
neo-shòlasach agus truagh chìoinn Adhaimh uile
co fhada 's a tha iad 'nan staid nàdurra. Tha
iad trom-luchdaichte fuidh uallaich de pheacadh,
nach do mhaitheadh,, uallaich. de dhaorsa thruail-
lidh do'n pheacadh, uallaichde mhalluchdaibh an
lagha, uallaich de fheirg drrìoghaltaich, agus, ma
dh'fheudas mi a ràdh, uaìlaich de neo-mhothach-
adh cionfach.a A nis, tha 'n t-Iosa uile-iochd-
mhor a~ cuireadh pheacach a ta, mar so^ ri sao-
thair agus fuidh throm uallaich a theachd n'a
'ionnsuidh-san air son fois, 'se sin, air son fois
d'an coguis anns an fhìreantachd a choisin esan,
agus air son fois d'an cridhe anns an t-sith sin ri Dia,
a cheannuich esan. Chum a' mhìneachaidh so air
na briathriabh, tha sinn air ar treòrachadh, le
cainnt an Spioraid Naoimh, araon anns an t-seann
Tiomnadh agus 's an Tiomnadh nuadh.b

Fa dheòidh, a thaobh na toile,, mu'm bheil
èagal ort, gu bheil thu a dh'easbhuidlii oirre; gun
teagamh, anns gach gnothuch eile, tha e air a
thuigsinn,, a rèir seadh coitchionn nam briathra.,
gu bheil an duine, a their, cia b e neach leis an
ùilljgahhadh e leithid so de thiodhlac ; a' toirt anns
a' chainnt sin,, tairgse do na h-uile de'n ni a dh'ain-
micheadh,, agus nach 'eil e druideadh a mach
aon neach o ghreim a dheanamh air. Aig an
àm cheudna, feudaidh an dòigh labhairt so, a

a Tha 'm focal, anns a' cheud chànain, ann am Mat.
xi. 28, a' ciahuchadh, luchdachadh luinge^m, ged a tha i as
eugmhais heo-mhothachaidh, gidheadh, a dh'fheudas, le
cudthrom a luchd, a dhol fodha agus a hhi caillte gu tur.

b Fcitdaidh an leughair, chum so 'fhaicsinri, na h-
earranna de'n sgriobtuir a leanas, a choimeas le cheile 2
Ecl. i. 8, agus x. 15; Ifahac. ii. 13 ; Isaiìv. 2, agus 1,
3, 4 ; 2 Tim. iii. 6, 7.

45

chiallachadh, nach 'eil an ni a ta air a thairgseadh*
gtt bhi air a chur air neach sam bith a àìiain-
deoin, no 'n aghaidh a thoile. Cha 'n 'eil, uime
sin samhladh dh' aobhair air son nam briathra sin,
ann an Taisb. xxii. 17, a thuigsinn ann an seadh,
leis am bitheadh tairgse agus gairm an t-soisgeil
air an ceangal ri seòrsa àraidh de pheacachaibh.
Tha 'n tairgse, agus gu sònruichte, an tairgse
dheireannach so, gu h-iomlan saor o chuibhreach-
aibh- Aig an àm cheudna, tha atharrachadh mòr
eadar an ni, a dh'fheudas peacaich a dhèanamh, a
thaobh barandais, agus an ni a's urrainn iad no as
àill leOy do rìreadh, a dhèanamh,, do rèir am
barandais. Feudaidh na h-uile peacach creid-
sinn ann an Criosd, gidheadh, cha n'urradh, no
cha 'n àill le aon neach creidsinn ann, saor o
pheacachaibh fhìor-mhothachail. Cha n'urradh,
no cha n'àill, deiream ; oir ma bhitheas iad toil-
each, bithidh iad comasach, do bhrigh gur neo-
chomas a bhuineas do 'n toil fuidh 'm bheil iad 'nan
luidhe, ni 's ionnan ach beag ri mi-thoil.a S' iadsan
a mhàin, aig am bheil an cridheachan air an lotadh
le saighdibh an geur-mhothachaidh, a gheibh blas
ann an tairgse an t-soisgeil. Cha 'n 'eil so, gidh-
eadh, a' cur cuibhrich no tomhais sam bith air
tairgse agus gairm an t-soisgeil : Ni mò 'm bu
chòir do pheacachaibh, le bhi 'g iarruidh buadh-
an cliu-thoilltinneach no ulluchaidh annta fèin,
a bhi cur bacaidh no ceap-tuislidh air bith 'nan
rathad fèin a dh'ionnsuidh an t-Slànuighir ; ach
bu chòir dhoibh, gun dàil agus gu neo-mheadhonach
creidsinn ann air son a shlàinte uile, agus mar
sin, earbsadh, gum bi iad air an saoradh leis-san,

a Salm. cx. 3. Eoin v. 40.

46

Co-dhùineam, ma ta, nach 'eil Criosd a' cur
bacaidh sam bith ann 'ur slighe 'na 'ionnsuidh
fèin, no ann an slighe aoin pheacaich de 'n chinne-
dhaoine, a ta cluinntinn an t-soisgeil. Na cuir-
ibhse, uime sin, grabadh air bith 'n 'ur rathad ìe
'r làimh fèin, agus, a rìs, a bhi ri gearan, nach
urradh sibh a dhol thairis oirre. Oir 'sè so fianuis
Dè, firinn neo-chaochluidheach, a ta sgrìobhta
ann an LeabharDeachdaidh an Spioraid Naoimhe,
gu bheil losa Criosd air a thairgseadh dhuitse gu
saor, dhuitse mar pheacach de'n chinne-dhaoine.
Creid an teisteas le do chridhe, creid e le co-chur
riut fèin, no, air cunnart sìorruidh d'ananla, " Ni
thu breugaire do Dhia."a

3. 'S an treas àite, 'se creidimh an t-soisgeil,
sinn a' bhi creidsinn, ni h-e a mhàin, gu bheil
Criosd uile-fhoghainteach agus toileach air pea-
caich a theàrnadh, agus gu bheil e air a thairgs-
eadh dhuinn,ann an coitchionn,mar pheacachaibh,,
ach, gu bheil còir againn uaith so, air a bhi
gabhail ris agus ag earbsadh as,, air son slàinte
dhuinn fèin. Na'n deanadh neach air bith de
na h-aingiibh, a pheacaich oidheirp air gabhail ri
Criosd mar an Slànuighear-san agus air earbsadh
ris air son an slàinte, bhitheadh e 'na ghniomh
an-dànadais uamhasaich. Agus, c'arson? A chionn
nach eil barandas sam bith, no, air an aobhar sin/
còir sam bith aca, gu bhi'g earbsadh gu'n saor e iad-
san. Ach is mòr an t-eadar-dhealachadh a ta eadar
so, agus cor pheacach de'n chinne-dhaoine dh' a
ìonnsuidh am bheil an soisgeul air teachd. Ni
am bheil e dhoibhsan 'na an-dànadas,a bhi a' gabh-
ail ris agus agearbsadh as; àch, an àite sin, 'se 'n

a 1 Eoin v. 10.

dleasdanas e, an dleasdanas a làthahy an dleasd-
anas àraidh agus feumaiLa An tràth a dh'earbas
iad ris air son an slàinte gu lèi.s> cha 'n 'eil iad a'
dèanamh ni air bith tuilleadh> ach ni> air son am
bheil barandas foghainteach aca, agus> uime sin>
còir iomlan air a dhèanamh. Tha losa Criosd>
anns an t-soisgeul> air a thairgseadh dhoibh-san
agus ni h-ann do na h-ainglibh a thuit. Tha
tairgse ùghdarrach an t-soisgeil> ann an co-chuid-
eachd r' a ghairm agus 'àithne^ a bhi gabhail ris> a'
toirt dhoibh-san agus ni h-ann a dh'aingKbh caillte>
barandais choilionta gu bhi 'g earbsadh, le 'n cridhe
ris an Tighearn Iosa> air son an slàinte uile. Aig
peacaich., a ta cluinntinn an t-soisgeil, tha baran-*
das an Tighearna fèin ; agus> air an aobhar sin>
ni h-e a mhàin, gu bheil còir> còir iomlan aca> ach>
mar an cuedna, còir neo-ckrìochnach agus neo-
chaochluidheach> air gabhail ris an t-Siànuighear
maille r' a f hìreantachd agus a lànachd. Tha 'n
tairgse a toirt barandais, agus tha 'm barandas a'
cruthachadh agus a toirt còire. Ni h-e 'n geur-
mhothachadh air peacadh> no 'n iarrtus an dèigh
Chriosdj no 'n dearbhadh air còir ann-san, no
eadhon an creidimh> a tha toirt dhoibh barandais,
agus> mar sin> còir air a bhi 'g earbsadh ris air son
sìàinte ; ach, an aite so> se 'n tàirgse ùghdarrach
dheth> anns an t-soisgeul maille ris a chuireadh
agus an àithne a bhi gabhail ris a ta a mhàin a'
toirt dhoibh araon barandais agus còire. Tha 'n
tairgse> maille ris a' chuireadh agus an àithne so>
air dhoibh a bhi air an cur a dh'ionnsuidh na
h-uile peacach a ta 'g èisdeachd an t-soisgeil> a'
tjoirt> do gach neach fa leth> barandais fhoghaint-

».Eoin vi.M4

48

ich agus còir air sealltuinn ri Criosd, air son a
shlàin-te gu lèir.

An uair a chreideas, ma ta, peacach mothaeh-
ail, le 'chridhe, tairgse an t-soisgeil, agus sin le co-
chur ris fèin, tha e creidsinn, gu bheil an tairgse
so, a toirt dhàsan, gu sònruichte, còir air Criosd,
eòir uir dol 'na ionnsuidh, còir, ni h-ann, air
dòchas,no dearbh bheachd 'na o fhaireachadh fèin
gu hheil sealbh aige, a cheana, ann an Criosd, ach
còir air sealbh aghabhail ann, còir, ni h-ann air a
mhi-ghnàthachadh, ach air feum a dhèanamh
dheth, mar a chuid fèin, air son uile chrìche a
shlàinte iomìain, còir air earbsadh ris, ni h-ann,
air son saorsa do pheacadh sam bith, no ann am
peaeadh sam bith^, ach saorsa o gach uile phea-
cadh. An tràth a chreideas e, gu bheil an Tigh-
earn losa, maille r a f hìreantachd agus a lànachd,
air a thairgseadh dha o Dhia agus air a chur fa
ehomhair,ann an crùth tìodhlaic no tabhartais, tha
e creidsinn gu 'm biiin e dha} a thaobh còire ; agus
anns an tomhas 's am bheil e a' ereidsinn, gu 'm
buin Criosd dha^ anns an tairgse, tha e creidsinn
àgus cha n' fheud e ach creidsinn, gu 'm buin e
dha, à thaobh còire no comais air earbsadh ris, agus
le bhi 'g earbsadh, sealbh a ghabhail ann. Is
dearbh leis gu bheil àn tairgse ùghdarrach, a
thugadh dha-san gu sònruichte 'na stèidh còire,
dha, no na stèidh air am feud e a chòir tha gradh,
air muinghm neo-amharusach a chur ann an losa
Criosd ; no, gu bheil Iehobhah, ann a bhi toirt
Chriosd dha-san, ann an tairgse, èià stèidh còire
dha, air ngkabfrail agus earbsaàh ris. mar a chuid
fèin, air §on a shlàinte uile. An uair a chreideas
duine gu bheil tairgse an t-soisgeil dha-san, J'ìor
Igus gu bheil Criosd agus a shochairean, a ta,
■5

49

air an tairgseadh, maitk, tha e creidsinn, gu m
buin iad, a thaobh feartan na tairgse, dha-san, air
chor, as gu 'm feud e, le barandas agus gu saor,
feum a dhèanamh dhiu, mar a chuìd fèin ; no
gu 'm feud e earbsadh ris an Tighearn Iosa
air son slàinte iomlan dha fèin gun aobhar
eagail sam bith, gu m measar e, le so a dhean-
amh, ciontach a dh' an-dànadas. Ann an
cruaidh-ghleachd na coguis, tha e gu minic, g a
mhothachadh ni 's deacaire a chreidsinn gu 'm
buin Criosd dha, air an dòigh so, no bhi dìreach a'
creidsinn, gu bheil e air a thairgseadh dha. Cha
Veil e 'na ni neo-chumanta do neach anns an staid
sin, a bhi cur air falbh Chriosd, air a bhonn so,
nnch buin e dha-san. Ach an uair a ta 'n Spiorad
Naomh g a neartachadh chum creidimh slàinteil
a chleachdadh, tha e'ga dheanamh comasach agus
xìeònach air a chreidsinn gu'm buin losa dhà-san ;
210 gur leis-san e a thaobh còire air a ghabhail, agus
earbsadh as. Cha n' fheud e a smuaineachadh
gur tuilleadh 's a chòir, so a dhèanamh. Mur
creid e ach a mhàin ann an coitchionn, gur e Iosa
Slànuighear an t-saoghail, agus ni h-e, gur e
a shlànuighear-san e, cha 'n'eil e creidsinri ni
sam bith tuilleadh na tha na deamhain. Tha
iadsan a' creidsinn gu daingean, gur esan losa
an Slanuighear.a Ma 's àill leis dol ni 's faide
na ìad so, feumaidh e a chreidsinn, le 'chridhe,
,gur e Criosd a Shlànuighear-^, anns an t-seadh a
tha n dèigh so gu bhi air a mhìneachadh, agns anns
an t-seadh cheudna gur leis-san 'f hnreantadid acms
a shlàmte. Feumaidh e thoirt fainear, nach
urramn e m feasd, gu laghail, gabhail, m

a 3Iarc i.
13

50

earbsadh ris an t-Slànuighear, irmr buin e dha
thaobh còire, air earbsadh ris. Fendaidh duine
le h-eu-ceirt, sealbha ghabhail ann anni nach'eil
e creidsinn a bhuineas da athaobh còire air a ghab*
Iiaii ; ach cha 'ir fheud duine air bith, sealbh a
ghabhaii, le ceartas, no gu h-onorach, anns an ni
sim, nach 'eil e a' creidsinn, a bhuineas dha fèin, 's
an t-seadh a chaidh a mhìneachadh. Feumaidh
losa Criosd, a bhi, 'n toiseach, air a thoirt, ann
an tairgse, do 'n pheacach, agus feumaidh am
peacach, so a chreidsinn, agus a chreidsinn, mar
an ceudna, gu bheil còir aige-san, air a' bhonn
sin, air earbsadh ris, mu'm feud e, le barandas
gabhail ris, agus a mhuinghin a chur ann. Ci Cha 'n
'ei] duine comasach air ni sam bith a ghabhail, mur
bidh e air a thoirt dha o nèamh "a 'Seadh, agus
is èigin gur e a bki toirt air taobh Dhè, am bonn
air son, a bki gabhail, air taobh a' pheacaich.
Troimh thairgse lehohhah do 'n pheacach, buinidh
an ni sin, a ta air a thairgseadh dha, air stèidh
leòir-f hoghainteach, a thaobh còire air a ghabhail
no greim a dheanamh dheth. An ti, uime sin, a
ta cleachdadh creidimh slàinteil, tha e creid-
sinn gur e Criosd a Shlànuighear-san, gu'm buin
f hìreantachd-san dha, agus gur leis-san a' bheatha
mhaireànnach, a thaobh còire air sealbh a ghabhait
annta.

Am bheil an leughair, a nìs, a' feòrachd, ee Ciod
an stièdh a ta agam-sa, 'n am pheacach caillte,
'nam pheacach, a thaobh nàdnir, fuidh mhalltichcl
an lagha, air am feud mi a chreidsinn, gur learn^
sa Criosd maille r' a •.. fhìreantachd-san agus a
slìlàintc, a thaobh còire air earbsadh ann Wi 'Se-

*■ ìlvhì iit. 27.

51

so mo fhreagradh-sa : Feudaidhthu a chreidsinn^
gu daingean, air bunait chinnteach ughdarraìs
agus fianuis Iehobhah d'a nach comasach breug
a dheanamh. Ciod e an soisgeul, a chaidh na-h-
abstoil a chur a mach ann an ainm an Tighearn
Iosa Criosd g a chur an cèilì ? Tha 'm freagradh
againn do 'n cheist so, o 'n abstoì Eoin ; u Ciiun-
naic sinn agus tha sinn a' deanamh fianuis gu'n
do chuir an t-Athair am Mac uaith gu bhi 'n
Shlànuighear an domhain/'a 'Se losa Crios'd,
ma ta, a thaobh a dhreuchd, Slànuighear an t-
saoghail ; agus ma tha esan mar so, agus ma 's
tusa aon de shaoghal sin a' chinne-dhaoine, nach e,
air an aobhar sin, do shlànuighear-sa, — do shlàn-
uighear-sa, a thaòbh còire air, agus earbsadh ris ?
C'arson ma ta, nach ereid thu so ? Shuidhich Dia a'
ghrian anns na speuraibh, gu bhi 'na solus do'n
t-saoghal ; agus nach 'eil thu, uime sin a' creid-
sinn, gu bheil còir agadsa air solus na grèine, co
maith ri neach air bith eile de'n chinne-dhaoine ?
Nach 'eil thu do rèir so, a' deanamh feuma dheth
gu saor air son leughaidh, agus saoithreach, mar
ni a bhuineas dhuit tre shaor thabhartas Dhe ? 'Se
Criosd (C grian na fìreantachd, solus an t-saog-
hail,b air a thoirt mar sholus do na cinnich agus
gu bhi *na shlàinte o lehobhah gu iomall na tal-
mhamn/'c Is tusa aon de shaoghal a chinne-
dhaoine, aon de na cinnich. Air an-aobhar sin,
'se do sholus-sa e ; tha e àir a thoirt mar sholu.s
dhuit-sa : agus thugadh dhuit e, air stèidh ta-
bhartais no tairgse lehobhah, gu ghabhail chugad
fein agus a ràdh, 'se an Tigheam mo sholus agus
mo shlàintè."d An àiil leat focal Chriosd fèin a

a 1 Eoin ìv. 14. p. Eoin viii. 12. c Tsai xlix. 6.
à Salni xxriì. 1.

52

ghabhail air son so ? Thubliairt e ' ri coi-
thional aig Capernaum,, 'n am measg nach robh
mòran a thaobh coslais, a bha, do rìreadh, a' creid-
sinn ann, — u Tha m'athair-sa a' toirt dhuibh an
arain fhìor o nèamh."a Nan tairgeadh do choimh-
earsnach no do charaid aran dhuit, a shàsu-
chadh d'ocrais, chreideadh tu gun cheist, do
bhrìgh gu'n robh esan 'g a thoirt dhuit, gu'm
buineadh e dhuitse ; a thaobh còire air feum a
dhèanamh dheth, agus, mar sin, ghabhadh tu e gu
saor, agus dh'itheadh tu dheth mar do chuid
fèin. Nan toireadh d'uachdaran dhuit tigh no
fearann, air an robh còir iomlan aige fèin air am
buileachadh, nach measadh tu 's a' mhionaid, gu'm
bu leat-sa e, a thaobh còire, tre 'thabhartas-san,
agus nach rachadh tu gu saor a ghabhail còmh-
nuidh anns an tigh, no sealbh anns an f hearann,
mar do chuid fèin? Cionnus, ma ta, tha e a'
tachairt, an uair a tha'n t-Athair sìorruidh a' toirt
dhuit aon-ghin Mhic losa Criosd, nach creid thu
gu'm buin e dhuit, a thaobh còire air earbsadh ris,
no greim a dheanamh dheth, mar do chuid fèin ?
Gu deimhin, 'se so an f hìrinn mu'n chùis,—
creididh tu do charaid, — creididh tu do choim-
hearsnach,— ereididh tu d'uachdran ; ach, — cha
'n'eil thu a' creidsinn do Dhia, a' labhairt riut ann
am focal a ghràis, ach tha thu " a deanamh breu-
gaire dheth, do brìgh nach 'eil thu a' creidsinn
'fhianuis mu thimchioll a Mhic."b Ach, co dhiù
chreideas tu, no nach creid, is fìrinn ro chinn-
teach e, gur e Criosd do $hlànuighear-sa, a thaobh
còire air earbsadh ann.air son do shlàinte; agus,
mnr creid thu, a nis, chum slànuchaidh d'anama,

a Eoin vi. 32.

b 1 Eo'm v. 10.

53

gheibh tlm maeh, gun teagamh, do nihearachd,
*xi uaii% air blii dhuit bàsachadh fuidh f hraoch
feirge neo-chriochnaich Dhè agus an Uain, a bhi-
theas làn dearbhachd air a thoirt dhuit, gu
bheii thu a' dol am mugha, ni h-ann do bhrìgh
nach robh Slànuighear agad, ach, do bhrigh nach
b'ailì leat-sa greim a dheanamh air chum do
thèarnaidh.

Euinidh an fhìreanteachd sin, a choilion Criosd,
mar Jphear-urrais a shluaigh, dhuitse, mar au
ceudna, a thaobh cdire air a gabhail. is leat-sa i,
tre shaor thabhartas, air a toirt dhuit, maille ris
fèin, ann an tairgse ; agus uime sin, goirear dh'i,
cc Tìodhlac na f ìreantachd."a Is gibht i, ann an
cruth dìleib ; oir tha i air a foillseachadh agus air
a tairgseadh dhuit ann an Tiomnadli an Tighear-
na losa.

Tha a' bheatha mhaireannach, anns an Tiomnadh
cheudna ann an co-chuideachd ri Criosd agus
'f hìreantachd-san, air a tairgseadh, agus uime sin,
buinidli si dhuitse a thaobh còire air greim a
dheanamh dh'i. Mar a bhuineas Criosd fèin
dhuit, a thaobh còir air earbsadh ann, agus 'fhìr-
eantachd-san a thaobh còire air earbsadh rithe,
mar so "buinidh a* bheatha mhaireannach ann-san
dhuit a tlìaobh còire air bhi 'g earbsadh air a son.
Tha fianuis, tha teisteas Dè agad, d'a nach coma-
sach breug a dheanamh, a7 toirt cinnte dhuit, gu
bheil a* bheatha mhaireannach air a toirt, ann an
tairgse, dhuitse. c£ 'Se so an f hianuis, gu'n d'thug
Dia dhuinn a' bheatha mhaireannach ; agus tha a'
bheatha 30 ann a Mhac."b A nis, nach 'eil fianuis
De 'na steidh f'hoghainteach creidimh? Àm bheil

a Komh. v. 17. b Eoin v. 11.

tiiread dhànadais agad, le lethsgeiì sam bith, 's
a clmireas an teagamh e? Anns an earrann a
dh'ainmicheadlv a chianamh, tha 'm fhianuis
Dhiadhuidh, an fhianuis ùghdarrach sin agad,
<e gun d'thug Dia, (ann an tairgse) dhuinn a'
bheatha mhaireannach." Feudaidh e bhi,, gu'n
tòisich thu ri smuaineachadh. gur 'ann ri
credmhich a mhàin^ no aig a' chuid is mò, ri pea-
caich thaghta, & ta 'n fhianuis so a' seailtainn,
agus ri tairgseadh so,, mar lethsgeil, air son a
bhi diùltadh a creidsinn agus a co-chur riut fèin :
ach, thoir fainear, guidheam ort, gur e so am
barandas air son nan uile, gu bhi creidsinn ann
an Criosd agus mar sin, greim a dheanamh air a'
bheatha mhaireannach ann-san ; do bhrìgh gur
e fianuis Dè a ta ann., mu thimchioll a mhic/ gu
bhi air a gabhail rithe leis na h-uile do 'm bheil
an soisgeul air a shearmonachadh. Ach, gu'n
d'thugDia a' bheatha mhaireannach àochreidmhich
a mhàin^ no do pheacaich thaghta, cha n'urrainn
so, am feasd, a bhi air a mheas, gu ceart, 'na
bharandas air son uiie luchd-èisdeachd an t-sois-
geil, gu bhi creidsinn ann. Os bàrr, tha mi-
chreidimh, am peacadh sin, is mò de na h-uile, a'
co-sheasamh ann a bhi cur an amharus, no ann
am fantuinn o chreidsinn na fìanuis so : ach ni 'm
bheil mi-chridimh a' co-sheasamh ann a bhi cur
an teagamh, gu'n d'thug Dia a' bheatha mhaireana
nach clo f hìor chreidmhich,, no do pheacaich
thaghta,oirtha na mi-chreidmhich is ladurine agus-
is eu-dòchasaich a' ta ann, a' creidsinn so; agus tha
'm fiosairso, a' meudachndh an dòruinn : ach, tha
mi-chreidimh a co-sheasamh ann ain fantuhm a

A 1 Eoin v. 9.

55

chreidsinn, gu bheil Dia air toirt, ann an ta'irgse,
na beatha maireannaich do pheacaich de'n chinne-
dhaoine,mar pheacaich,agus do gach neach fèin gu
sònruichte. Xs ionann a bhi creidsinn na fianuis
so agus a bhi creidsinn tìodhlaic no tairgse Chriosd
o 'n Athair do pheacaich de 'n chinne-dhaoine, ann
an coitchionn, an ni mu'm bheil an f hianuis air a
toirt, agus a bhi co-chur natairgse sin ruinn fèin,
ag ràdh, maille ris an Eaglais o shean, k rugadha
dhuinne duine-cloinne, thugadh dhuinne niac."b
Mar so, tha e follaiseach, gu bheil an stèidh is
daingne agad air son gnìomh so a' chreidimh,
'se sin, fianuis Dè, do nach comasach breug a dhea-
namh. Ma 's àill leatsa, ma ta, a bhi air d' aonadh
ri Criosd agus air do shuidheachadh ann an coi-
cheangal nan gràs, creid, le do chridhe, gu <m buin
Esan maille r' a f hìreantachd-san agus a' bheatha
mhaireannach, a cheannuicheadh leis-sa, dhuitse
a thaobh còire air earbsadh as. Creid, nach e do
chreidimh-sa, ach fìrinn Dhè, anns an fhianuis, a'
tairgseadh Chriosd dhuitse, a ta toirt barandais
agus còire dhuit, air do dhòchas a chur ann air son
do shlàinte.

'Se so co-chur a's dlùithe, agus, air an aobhar sin
a's sòlasaiche de chreidìmh na cheud cho-chur a
dh'ainmich sinn, agus 's ann uaith sin, tha e sruth-

ixro' irfcf-ve- 'nntt > limirè^ih^m £ ■Amiblisiu-hu iiexid

a Thaam focal so, anns a' cheud chànain, a' cialluchadh,
gu ceart, thaisbeanadh, no chuireadh e 'n ar Jihanuis, an dzigh a
bhreith, mar bu chìeachdaidh do naoidhean air ùr-bhreith a
bhi air a thoirt do luchd-dàimh, aig an robh còir shòn-
rui&te air. Mar so, bha cioinn Mhachir, 'n uair a rugadh
iad, air an toht a dh'ionnsuidh Ioseiph agus air an cur air
aglilùinibh, Gen. L 23 agus mar an cendna, mac Ruit, gu
Naomi; RìiU iv. 17.

b Isai ix. 6.

56

adh a mach. 'Se a th' ann a bhi creidsinn, le
co-chur ruinn fèin, cuìnhachdagm èifeachd tairgse
an t-soisgeil. Ma 's e gu 'm blieil Bia a' toirt
Chriosd agus ma 's e gu 'm bheil Criosd 'g a thairg-
seadh fèin maille r' a fhìreantachd-san agus a
lànachd dhuitse : gu cinnteach, is èigin do 'n
toradh so leantuinn o 'n tìodhlac no 'n tairgse,
gur leat-sa e, a thaobh còire air earbsadh ris, air
son na beatha maireannaich. Agus ma tha thu a'
creidsinn, gu bheil an tabhartas Diadhuidh fìrin-
neach agus gu bheil Dia, d'a nach 'eil e an comas
breug a dlieanamh, treibhdhireach anns a' chùis,,
cha n'urrainn dhuit fantuinn geàrr air bhi
creidsinn, gu bheil so^, gu ro chinnteach, a' toirt
còire air d'earbsadh fèin ris an losa bheannuichte
air son do shlàinte uile. Cha 'n 'eil e air a chur an
teagamh,, gu bbeil tabhartas no tairgse dhaoine, 'n
uair a tha iad fìrinneach, agns an treibhdhireas
annta sin air a dhearbhadh, a' cruthachadh còire do
'n mhuinntir, air son am bheil iad air an dèanamh,
air sealbh a gliabhail anns an ni, a ta air a thais-
beanadh ?s an tairgse. Na'n comharraicheadh do
charaid^ aig an robh suim airgid 'na luidhe ann
an làimh a choimhearsnaicli, le sgrìobhadh fuidh
làimh fèin, an t-suim so, mar thìodhlaic dhuitse,-
chum do cliòmhnadh ann an cruaidh-chas, cha
chuireadh tu ceist, nach fheudadh tu a dhol agus
a thogail ; no, air do 'n t-suim a bhi aige 'na làimh
fèin, na'n tairgeadh e dhuit i, mar gliibht, cha
bhitheadh tu 'n amharus, aon tiota, an robh còir
agad air sealbh a ghabhail innte. Air gach dòigh
diu so, gha.bhadh tu e gu saor, agus dheanadh tu
feum dheth mar do chuid fèin. Agus, nach bi
tabhartas ùghdarrach an Athar agus tairgse ghràs-
mhorChriosd, aig a' chuid is lugha, co èifeachdaeh?

Oarson, ma ta, nacli 'eil thu a' creidsinn a' chumh-
acìid, gu bhi toirt dìiuitse còire air dlù-ghabhail
ri Criosd agus earbsadh ris air son na h-uile nithe
niath, a ta anns a' choicheangal.

Gu f ìrinneach, \se, a bhi creidsinn na coire so,
an ceum is faisge de aonadh an anama ri Criosd ;
agus, air an aobhar sin, tha e air a chur an ceill
do'n pheacach, mar am meadhon a's dlùithe, chum
a thoirt am fagus do Dhia ann an Criosd. " Pill
ris an Tighearna do Dhia f a mar gu'n labhradh
an Spiorad Naomh air an dòigh so : " Is e do
Dhia-sa e, ann an tairgse : tha coìr agadair teaehd
'na ionnsuidh : pill, uime sin ; thig dlù dha,
agus sealbhaich e, mar do Dhhfèin." Do rèir so,
'n tràth a thig peacach, tre chreidimh 'na ion-
suidh, tha e a' teachd, dìreach, air a' bhonn so :—
cc Feuch, tha sinn a' teachd do d'ionnsuidh : oir is
tu an Tighearn ar Dia ; gu deimhin anns an Tig-
hearn ar Dia-ne tha slàinte Israeil." b Amhuil
mar a dh'f hosgladh sùilean Hagair, a dh'f haicsinn,
gu'n robh tobair uisge am fagus, an dèigh dhi'
a dochas a chail mu bheatha a mic ; c dìreach mar
sin, 'n uair a tha 'm peacach, fuidh obair a' gheur-
mhothachaidh, 'n a iuidhe, leònta gu bàs leis an
lagh, tha Spiorad a' chreidimh, tre 'n soisgeul, mar
mheadhon, ann an obair soillseachaidh shlàinteil, a'
fosgladh a 'shùilean air chor 's gu'm faic e, gu bheil
aige, ann an tairgse an t-soisgeil, Slànuighear,
fìreantachd, agus saorsa iomian ; agus, an sin, gun
dàil, ni e greim orra agus gnàthaichidh e iad air
son 'fheuma, mar a chuid fèin. Mar so, chreid am
mac struidheii, air thùs, gu n robh fathast athair

a Hos. xiv. M
c Ck>n. xxi. 16.

b Jer. iii. 22, 23.

38

aige agus tigli athar, anns an robh "'aran gù leòir
agus ri sheachnadh/> agus, an sin^ " dh'èirieh e
agus chaidh e 'na ionnsuidh." a

Feudaidh e bhith, gu'm bi leughair eigin ul-
lamh, a nis, gu ràdh : e{ Ma tha stèidh mar so
agam air son creidsinn, gu'm buin losa Criosd,,
maille r'a f hìreantachd-san agus a shlàinte dhòmh-
sa^ nach feud mi, uaith so, a cho-dhùnadh, gu bheil
còir agam, a cheana, ann-san, agus gu bheil mo
shlàinte air a deanamh cinnteach ?" 'Se so mo
f hreagradh-sa ; cha nfheud thu, air chor sam
bith. Is leat-sa, gu deimhin, e, ann a thairgse,
agus is leat e, thaobh càire air sealbh a ghabhaiì
ann, ach cha n'urradh còir sam bith f hìrinneach
no phearsanta, no còir sam bith dlù do shlàinte
a bhi agad ann, gus am buin e dhuit ann an seilbh.
Is leat-sa e, a cheana, a thaobh còire air a shealbh-
achadh ; ach, cha bhuin e idir dhuit ann aii
seilbh f hìrinnich, aon uair, gus an dèan thu feuni
de'n chòir sin, air achd, as giìn gahh thu sealbh
ann. Tha m bunait, gun amharus, foghainteach,
air am feud thu a chreidsinn, gu bheil barandas
agad, gu bhi gabhail seilbh ; ach cha 'n 'eil bunait
sam bith amx, air am feud thu a cho-dhùnadh, gu
bheil sealbh agad ann fèin agus 'na shlàinte, gus
am bi thu, an toiseach, airagabhaiL Abairgu'n
do thachair thu air duine, a bha dlù ri bàsachadh
le-h-ocras, agus air bhi dhuit air do ghluasad le
truacantas, gu n do sholaraich thu as do mhaoin
fèin biadh iomehuidh, agus an dèigh a chur 'na
làthair, gu'n abradh tu ris : " Feueh,, biadh air do
shon, gabh, agus ith deth gu saor." Na'm
radh e, " Cha n'fheud mi, le barandas, a i>]ialyh;ul ;
iui yUniìi) ' tiìodotuù xlgoid t!iia araiO iA ^vl 'AÌ^t
aLuc.xv. 17, 18.

59

r oir clia leam fèin e/* Nacli innseadh tu dha,
ì <e gan robh do thairgse dheth a' toirt còire dha air
itheadh deth, gu saor agus le coguis maith, mar
a chuid fèin r" Ach na'n abradh e 'n sin g u Gu ro
i , cheart, ma 's Jeam-sa e, tha mi air mo dhìonadh 'n
i aghaidh bàsachadh le gorta : cha ruig mi leas an
dragh a chur orm, a ghabhail agus itheadh."
Nach co-dhùineadh tu, " gu'n robh e, an dara
euid, a dh'easbhuidh cèille,, no ri magadh ort ;
agus nach robh e idir, a thaobh coslais, a' tuigsinn
i a chunnairt, anns an robh e, air bàsachadh le-h-
ì ocras ? Nach canadh tu ris^ chum a ghleidheadh
o bhasuchadh le gorta, nach foghain e, gur leis am
biadh, a thaobh còire air a ghabhail, ach, gur èigin
da a ghabhail do rìreadh agus itheadh deth, agus,
mar sin,, feum a dheanamh dheth mar a chuid
fèin, ma 's àill leis buannachd fhaotainn uaith ?"
Air an t-seòl cheudna, ni h-e Criosd a bhi
agad-sa a mhàin a thaobh còire air earbsadh ann,
a shlànuicheas tu : is èigin duit gabhail ris tre
chreidimh agus feum a dheanamh dheth, mar do
chuid fèim, air son do shlàinte, ma 's àiìl leat do
rìreadh a bhi air do theàrnadh leis-san. Is mòr
an t-eadar-dhealachadh, gu fìrinneach, a ta eadar
ni a bhidh agad, a thaobh còìre air sealbh a ghabh-
ail ann, agus, an ni ceudna a bhidh agad ann an
peilbh. JS ann air a' cheud dòigh diu so, is leat*
sa Criosd roimh aonadh beothail ris, agus mur
dean thu feum de 'n chòir a ta agad, le dol
'na ionnsuidh, le earbsadh as, agus mar sin, seaìbh
a ghabbail ann,, bàsaichidh tu, agus sir^ gu
sìorruidh. . (( Mur robh sibh fìrinneacli ann an
euid duine eile., co a bheir iltinibh an ni a 's lcibh
fèin ?"u (£ Uime sin, biogh faitcheas oirnn, air

il Luc. xvi.

60

eagal, air bhi do gheattadh dol a steach à 'a
shuaimhneas air fhàgail againn, gu'n d'thigeadh
neach agaibh a dheigh-làimh air."a

Air an làimh eile, feudaidh am peacach moth-
achail, an so, a bhi cur an aghaidh nan nithe sin,
agus ag ràdh^— " Tha Slànuighear Diadhuidh,
f ìreantachd choilionta, agus beatha mhaireannach
'nan cusbairibh co ro ana-barrach mòr agus
ìuachmhòr, agus tha mise, co tàireil, ' co cion-
tach agus co neo-airidh, 's gu bheil e ro
chruaidh orm a chreidsinn, gur leam-sa iad, eadh-
on a thaobh còire air an gabhail, agus feum a
dhèanamh dhiu." 'Se so mo fhreagradh-sa : 's
ann an so, do rìreadh, tha mòran de 'n aobhar 'nu
luidhe/a ta g'a dheanamh 'n a' obair co deacair,
a bhi creidsinn. An uair a bhitheas sùilean inn-
tin duine air an soillseachadh a dh' aithneachadh
oirdheirceis ghlòrmhoir Chriosd, olcais ana-
bharraich a' pheacaidh agus a neo-fhiùthalachd
iomlain fein, gheibh se e 'na ghnìomh, ni h-e a
mhàin duilich, ach eadhon do-dhèanta dha fèin a
bhi creidsinn, air dhòigh sam bith eile, ach tre oib-
reachadh uile-threun an Spioraid Naoimh. Ach,
air son misnich dhuit, thoir fainear, gur leat-sa
iad, le tabharta's dhiu dhuit, a ta gu neo-chrìoch-
nach, saor, ni a ta co fhad o bhi gabhail a steach
no 'g iarruidh fìùthalachd air bith anns a'
chreutair, gu bheil e druideadh a mach o
'n chùis, ann an tomhas neo-chrìochnach, gach
uile phonc de 'n fhiùthalachd sin. 'Se Iosa
Criosdfèin tìodhlac an Athar dhuitse :b is tìodh-
lac, 'fhìreantachd-san mar an cendna, air mhodh
Dhiadhuidh., saor;c agus air an dòigh cheudna; tha

a ìvdbh. iv„ 1. w Eoin iy. 10. agus vi. 32.
cKomh. v. 17.

61

bheatha mhaireannach, mar a ta i, ann-san.a A
nis, ciod is urrainn a hhi ni saoire na tìodhlacy na
gibht, a ta gu neo chrìochnach, saor ? Agus, a rìs,
ged tha na beannachdan so do rìreadh nan gibht,
ata gu neo-chrìochnach àrd os cionn na h-uile
ni ris am b' urradh dùil a bhi agad-sa, gidheadh
ni 'm bheil iad ro mhòr air son a bhi air an toirt o
Dhia, aig- am bheil gràs neo-chrìochnach. Ann
an toirt na tiodhlaic ghlòrmhoir sin, thaisbean se
e fèin, ni h-ann a reir inbhe na muinntir, air son
an do shònruicheadh i, ach, a rèir a mhòralachd
agus a mhàitheis neo-chrìochnaichte fèin ; rù-
naich e urram a chur air a mhòrachd iongantaich
agus air saoibhreas a ghràis. Aig an àm cheudaaj
ged tha 'n tìodlilac do-labhairt, gu neo-chrìoch-
nach, os cionn do thoilltinneis-sa, gidheadh, cha
n'eil tuilleadh innte n'a dh' fheumas d' uireasbh-
uidhean. Na 'n deanadh ni 's lugha d' èigin a
choinneachdh, cha 'n'eil aobhar air a smuaineachdh
gu 'n d'thugadh an Dia, a ta a mhàin glic, Aon-
ghin Mhic, a ta gu neo-ehrìochnach gràdhach dha,
gu bhi air a dheanamh 'na mhallachd agus air a
chèusadh air do shon-sa. Ma ni thu ach a mhàin
a shaoilsinn gu 'm feudadh ni 's lugha fòffhnadh,
tna tnu, ann an tomhas, a' toirt eas-urraim do
'n f hoillseachadh gun choimeas, do fhoillseachadh
iongantach agus oirdheirc a' ghràidh shaoraidh
sin.b Air an aobhar sin, reusanaich riut fèin air
an dòigh so : " Tha 'n tìodhlac, gu deimhin, gu
neo- chrìochnach mòragus do-labhairt annanluach,
ach, gidheadh cha b'Urradh ni 's lugha m' uireas-
bhuidhean a dheanamh suas.Mur leam-sa Criosd
is èigin domh, air mhodh do-sheachnaidh, bàsacli*

a f Eoin v. 11. f Eoin iìl. 16.

adh. Do bhrìgh, uime sin, gu n dubhairt Dia, do
jiach comasach breug a dheanamh, gu 'n d'thug
Esan dhomh, ann a thairgse agus a thaobh còire
air dol 'na ionnsuidh, a Mhac Iosa Criosd ; agus
do bhrigh nach 'eil an tìodhlac, gu neo-chrìoch^
nach ghlòrmhor so, ro mhòr air a shon-san,, a bhi
9ga buileachadhj no ro mhòr air son m' f heuma sa,
is èigin dhomh, agus is àill leam a chreidsinn, gu
'm buin Esan dhomh,, maille r'a 'f hìreantachd-san
agus a lànachd, a thaobh còire air mo dhòchas a
ehtir ann fèin agus air 'fhìreantachd air son mo
shlàinte gu lèir."

Aon uair eile, bithidh cuid, feudaidh e bhith,
deas gu ràdh ; ce Tha 'n teagasg sin, tha eagal
orm,, ag aomadh gu misneach a thoirt a dh' an-dàn-
adas, agus mar an ceudna, a' iughdachadh nan
aobharan agus lasachadh nan ceanglaichean ris
am bheil caithe-beatha naomh an earbsadh." 'Se
so mo f hreagradh-sa, agus bithidh e aith-ghearr.
Feudaidh thu air ball dealachadh ri d' uile
eagalaibh mu 'n chùis sin. 'Se 'n teagasg sin, mar
a dhearbh sinn, roimhe so, earrann de 'n f hìrinn a
ta air a cur sìos anns an t^soisgeul, ni is e, 'n'a
tiile earrannaibh an teagasg, agus an t-aon teagasg,
a tà do rèir na diadhuidheachd.* Cha 'n 'eil e 'n
comas do dhuine air bith beatha naomh a bhi idir
aige, no a coimhead., gus an tòisich e air earbsadh
anns an Tighearn losa air son naomhachaidh.
Cha n'urradh neach air bith, le barandas, earbsadh
ann,, ach mar a $hlànuigheart/I?m, Ach mus an
tòisich e air earbsadh ann cha n'fheud e bhith
gu 'm buin an Slànuighear dhà-san ach ann an
iqirgsè, a' toirt barandais agus còire dlia air earbs*

°ff *Ammiì ' » i rm$ mùfa tfoh

63

adh ann. Chan'urainn, uimesin, fìor naomhachd.,
no ùmlachd thaitneach sam bith, a bhi idir ann,
as eugmhais fìor chreidimh, mar am prìomk-ikois-
each, no mar an tobair, o 'n sruth iad a mach :
agus cha n'urrainn f ìor chreidimh a bhi idir air a
chleachdadh, mur 'eil còir aig a' pheacach, roimh-
làimh, air a thaic a leagail air Iosa Criosd air son
a shlàinte fèin. A nis, còir a bhi aige air
earbsadh ann an Criosd, agus Criosd a bhi aige,
a thaobh còire air earbsadh ann, is aon ni iad. Tha
efeumail, uime sin, luchd-èisdeachd an t-soisgeil
a theagasg, gur leò-san Criosd maille r'a fhìrean-
tachd-san agus a shlàinte, ann an tairgse, agusair
an aobhar sin, gur leo e, a thaobh còire air earbs-
adh ann ; chum 's gu'm faigh iad agus gu'n cuir
iad an gnìomh an fhìor naomhachd sin aig am
bheil, agus aig an èigin a bhi, creidimh neo-
chealgach, mar a prìomh-thoiseach. A thaobh
an-dànadais, ni is e muinghin gun bharandas, agus,
uime sin, ladurna agus neo-reusanta, anns an t-
Slànuighear, — a bhi a' teagasg, gu bheil e, gu
saor, air a thairgseadh do pheacachaibh, ann an
coitchionn, agus gu bheil aig na h-uile peacach
fa leth, a ta 'cluinntinn an t-soisgeil, barandas no
eòir, tre 'n tairgse so, air earbsadh ann, ni h-e,
gun amharus, air son slàinte roinnte, ach air son
slàinte iomlan, — an àite so a bhi toirt misnick
do dhòchas an-dàna, 'se 'n aon teagasg e, a bhèir
mi-mhisneach gu h-èifeachdach, do leithid so de
dhòchas ; do bhrigh gu bheil e leigeil ris an t-
aoin fhìor bhunachair dòchais reusanta ann an
Criosd. Air son neach a ghabhail air fèin, a bhi
'g. earbsadh ann an Criosd gun bhi creidsinn
n'a toirt an aire dorn bharandas f hoillsichte no
do'n chòir dhiadhuidh, air son so a dheanamh, 'se
sin, do rireadh, a bhi cur dòchais ladurua, agus

6*

neo-reusanta ann, no, ann am briathraihh dle, a
bhi ciontach a dh'an-dànadas : ach, a bhi 'g earbs-
adh ann air son mo shlàinte uile, air a bhonn so,
gur leam-sa e, roimh-làimh, anns an tairgse. agus,
air an aobhar sin, gur leam e, a thaobh còire air so
a dhèanamh, — 'se so, a bhi cur mo dhòchais ann,
le barandas.

4. Anns a' cheathramh àite agus 'san àite mu
dheireadh, 'se creidimh an t-soisgeil, duine a bhi
'g earbsadh anns an Tighearn losa air son slàinte
dha fèin gu sònruichte. An uair a tha teisteas
Dhe, mu thimchioll a Mhic, air a sgrìobhadh, leis
an Spiorad Naomh, air cridhe a' pheacaich mhotha-
achail, air chor a's gu'n tòisich e air creidsinn, gu
cridheil, ann an cumhachd agus toil Chriosd
gu teàrnadh, anns an tairgse a thugadh dhà-san
de Chriosd, agus anns a' chòir a ta aige-san
leis so, air earbsadh ann an Criosd, air son na h-
uile nithe maith a ta 'sa choicheangal ; tha e, an
lorg, agus do rèir so, a' cur muinghin a chridhe
anns-an air son a shlàinte fèin. Tha e 'g earbs-
adh ann, mar a shlànuighear uile-fhoghainteach,
r a fhìreantachd-san, mar ni a's leis fèin anns an
tairgse, agus sin, air son a shlàinte gu lèir. Tha
e deanamh so, air stèidh ùghdarrais agus tair-
isneachd lehobha ann am focal a ghràis. Tha
a chridhe 'g earbsadh ann air son saorsa o'n
pheacadh co maith a's o f heirg : air son naomh-
achd co maith a's air son sonais. Tha 'n t-earbs-
adh so air a chur an cèill leis an abstol, ann
Gniomh. xv. 2, ann am briathraibh ro shoilleir. —
<f Tha sinn a' creidsinn, tre ghràs an Tighearn
losa Criosd, gu'n saorar sinn." 'Se creidimh na
tairgse agus nacòire^ìvàoX^ dh'ionnsuidh Chriosd,
a bhi creidsinn Dhe, no a' creidsinn a Mhic ;

65

tha *n t-earbsadh so a' dol ni *s faide; se th'ann
a bhi creidsinn ann, no aira Mhae, agus is ionann
's a bhi gabhail ris.a 'Se à th' ann a bhi creid-
si nn no ag earbsadh ann an Dia, mar neach a ta
f ìreanach' a choilionadh an ni a gheall e ; agus a
bhi creidsinn no ag earbsadh ann an Criosd, mar
neach a ta, a rèir nan geallanna, " Comasach air
slànuchadh gus a' chuid is faide." Ni h-e a mhàin
aontachadh le fianuis Dè a th' ann, ach, mar an
ceudna, socruchadh air an fhianuis sin ; earbsadh
ann an Criosd,b air teisteas, no fianuis Dè, no, air
fìrinn an aithris sin a ta, ann an ainm Dhè, air
dol amach m'a thimchioll-san. 'Se an tearbsadh
sònruichte so an gnìomh is dìùithe agus ìsjeum-*
aile, ann an creidimh slàinteil ; agus, tha e
sruthadh a mach, gu neo-mheadhonach, o chrei-
dimh sin na fìrinn a ta aìr 'oibreachadh leis an
Spiorad Naomh anns a' chridhe. *Se so an creid-
imh sin anns an Tighearn losa, trid am bheiì am
peacach air 'aonadh, gu beothaiL, ris-san, agns,
mar so^ air a thoirt a steach, gu pearsanta, ann am
bann coicheangail nan gràs air son slàinte. Tlia
so foìlaiseacho na h-eairannaibh de na Sgriobtui-
ribh a leanas, air an coimeas r a clièile. i% Creid
anns an Tighearna losa Criosd agus saorar thu/'e

a Eoin i. ] 2.

h Tha Maighstir Cros, ann a shearmon air RomJi. iv. 2.
ag innseadh dhuinn, gu blieil Maighstir Bacstar ann a
leabhar an aghaidh mearacbd an Olìaidh Chrisp, ag ràdli ;
" bha mi, uair-eigin, a' creidsinn gu 'm b'ann ann an aonia*
chadh, a bhanaduir a' chreidimh 'naluidhe ; ach, a nis, tha
caoehladh barail agam ; tha mia' creidsinn gu bheil e 'na
luidhe ann an earbsadh ; oir 'se a bhi ann, mi a bhi a' leagail
mo thake aÌrCriosd,mar acbharno toilìtineaà mo mhaithea-
nais, mo bheatha, mo chrùin, mo ghlòire,>'

e'Gniomh xvi. 31.

66

'* Is beannuichte iadsan uile a dh' earbas as!\
(i Teasairgidh e iad o dhroch dhaoinibh agus
saoraidh e iad a chionn gu 'n d'earb iad as."b
Ànn-san cuiridh na cinnich an ddchas* <( Cia b e
dfiearhas as an Tighearna., bithidh e tèaruinteA
" Oìy, a ta fìreantachd Dhè air a foillseachadh
ann, tre chreidimh gu creidimh,e no, a ta f ìrean-
tachd Dhè tre chreidimh air a foillseachadh arin
do chreidimh, 'se sin, air a foillseachadh chum as
gu 'm bi air a gabhail le creidimh, no earbsadh
àir a chur innte. u Chreid sinn fèin ann an Iosa
chum gu 'm bitheamaid air ar fìreanachadh tre
chreidimh Chriosd."f

^Se an t-earbsadh so ann an Criosd, mar at a e air
a mhìneachadh ann ananLeabhar aithghearr nan
ceist, Peacach a bhi gabhail ris, no'g a shocruchadh
fèin air-san a mhàin air son slàinte; agus, a rèir
searìh ghnàthaichte an fhocail anns na Sgriobtui-
ribh 'se a th' anri/àbhi creidsinn, gun ni tuil-
leadh ach creidsinn ann-san.

i . 'Se a th' ann, a rèir nan Sgriobtuirean a
bhi a' gabhail ri Criosd, no a' socruchadh air-san
a mhàin air son slàinte.s 'Se a th'anu, tha mi 'g
ràdh, a bhi gabhail ris. e( A mheud 's a
ghabh risy thug e dhoibh cumhachd a bhi 'nan
cloinn do.Dhia, eadhon dhoibh-san a ta creidsinn
'na ainm/ h Anns an àite so, tha gabhail ri Criosd,
air a mhìneachadh., leis an Spiorad Naomh agus
air a dhearbhadh, a bhi cialluchadh an aoin ni ri
creidsinn 'na ainm. Tha Dia, anns an t-soisgeul,
a toirt ■Chriosd, mar thìodhlaic, agus tha Criosd
m,?:-tì& fi*Ì>a<bi3if>oà w%s fan> Vmìèsrg 3sohO h AbRdàftt

a j »o 8i itj m ikhom Aìimthumsiii nqa im aiMat n

' Salm. ii. 12. *> Salm. xxxviì. 40.

* Romli. xv. ] 2. d Gnath. xxix. 25.

< Rom. i. 17. f Gal. ii. 16. , cf

s Ceist, 86. h Eoin i. 12.

«7

'ga thairgseadh fèin do pheacachaibh, mar an
Slànuighear. Tha 'm peacach, ann a bhi creidsinn,
a' creidsinn na tìodhhlaic Diadhuidh agus na
tairgse^ le 'n co-chur ris fèin ; agus,, air a' bhonn so,
tha e cur a dhòchais ann an Criosd agus ann-san
a mhàin air son a shlàinte uile. Nach e so, a bhi
gabhail ris, anns an t-seadh, agus anns a' bheachd
sin dheth mar Shlànuighear, anns am bheil
an t-Athair 'g a thoirt ? Nach e so, duine a
bhi 'g a ghabhail 'na ionnsuidh, no 'g a chà-
ramh ris fèin, direach mar a ta e air a
thairgseadh dha, 's an t-soisgeul? Tha Criosd
ri gearan an aghaidh nan Iudhach, ee ged thàinig/'a
Esan an ainm 'Athar, nach do ghabh iadsan ris ;
'se sin, nach do ghabh iad ris, anns an t-seadh, no
anns a'bheachd,no air sonna crìchesinair sonando
chuireadh esan/se sin mar am Mesiah, mar Shlàn-
uighear ungta pheacach, agus mar an Slànuighear-
san chum earbsaidh ann air son an slàinte. Tha
e follaiseach, gur e so, a ta e a' ciallachadh, 's an
àite sin, o na briathraibh a leanas air ball : ee Ma
thig neach eile 'na ainm fèin, gabhaidh sibh,
ris-san mar gu'n abradh e : Creididh sibh, gur
esan am Mesiah agur 'ur Slànuighear, agus ear-
baidh sibh as do rèir, gu'n saor e sibh." 'Se a
a th' ann mar an ceudna ann an seadh sgriobturail
an f hocail, a bhi socruchadk air Crìosd air son
sslàinte. ee Gleidhidh tu esan ann an sìth iomlan
a% am bheil 'inntinn suidkichte ort, a chionn gu'n

" a *S iad gniomharan àraidh a'chreidimh shlàinteil, aon-
tachadh ri Criosd, gabhail ris, agus socruchadh air-san
a mhàin air son fìreanachaidh, naomhachaidh agus beatha
mhaireannaich, tre fearta coicheangail nan gràs/ Leugh
Aidmheil a' Chreidirah. ♦ Caib. xiy. Earr 2. dmoH '*
b Eoin i. 12, c Eoin v. 43.

68

do chuir e a dhòchas annaà"* Gufìrinneaclv chà i
it'ucradh neach a bhreithneachadlv cionnus a dh* )
fheudas duine a thaie a leagail air focal no air i
pearsa, air dhòigh sam bith saor o earbsadh ann. i
Tha sinn 2! leughadh, ann % Eachd xxxii. 8. gu'n l
se Do shocruich an sluagh ìad fèin air briathraibh -
Heseciah righ Iudaih." Cionnus a ghabhas e a
smnaineachadh, gu'n d'rinn iad so, ach le bhi 'g
earbsadh riu ? A rìs, " Cuidich leinn, a Thigh-
earna, ar Dia ; oir, (anns an Eabhrach) ort-sa tha
sinn gar socruchadh fèin."b Ciod an dòigh air am
b'urradh dhoibh iad fèin a shocruchadh air-san,
ach le bhi 'g earbsadh as air son an cobhair ? • :
2. Is ionnan earbsadh, a rèir feuma ghnathaichte
an f hocail, anns na Sgriobtuiribh^ ri creidimh, ni
air an d'thug mi oidheirp, 'sa cheud dol a mach,
air a dhearbhadh o na sgriobtuiribh fèin. Oir, 'se
a th' ann, earbsadli ann amfhcal, 'se sin, ann am
ftanuis Dè, cusbair a chreklimh is neo-mheadhon-
aiche agus is faisge, — earbsadh ann am pearsa,
*se sin, Iosa Criosd, agus Dia ann-san, cusbair
pearsarda a' chreidimh/ agus earbsadh ann an ni, !
?se sin, f ìreantachd Chriosd, cusbair deireannach a' \
ehreidimh/ agus so uile air son slàinte shìorruidh.
An uair a b aiìl leis an abstoì Peadar 'earbsadh
fèin, agus earbsadh nan abstol eile, air son an
slàintefèin, a chur an cèilì, thubhairt e: " tha
sinne creidsinn, tre ghràs an Tighearna losa
Criosd^ gu'n saorar sinn."e Agus an sin, cha
Veil ni sam bith ann ach a bhi creidsinn ; oir,
air andòigh so, cha Veil an creidimh a dh'f hirean-
" ' ■ . i';,?:'*': '. < '>.). ■•■ .;■ .; ■ ."'- 1 ^'^&!:';'.;/;.v ;. ' \iy.b'-,'Si

a Isai xxvi. 3. b 2 Eachd xiv. 11.

e Gniomh xvi. 31. ' d Romh i. 17.
e Griiomh vx. II.

6.9

aìcheas agus a shlànuicheas, àir a thioiindadli, tre
mhìneachadh, gu ni, no gnìomh ; ach, air a thoirt
fainear mar ni, a ta gu h-iomlan eadar-dheal-
uichte o ghnìomh a rèir mar a ta creidimh slàin-
teil agus oibre air an cur an cèill anns an Sgriob-
tuir, mar nithibh a ta gu h-uile dealuichte, ann
an nàdur o chèile, agus a ta, anns a' bheachd sin,
eadhon an aghaidh a chèile.

Co-dhùineam, uime sin, gur e earbsadh ann an
Criosd, an creidsinn sin ann, trid am bheil neach
air aonadh ris-san agus air a shuidheachadh ann
an coicheangal nan gràs. A nis, tha earbsadh
ann an Iosa Criosd agus r'a f hìreantachd-san, a*
gabhail a steach nan nithe so a leanas.

1. Tha e filleadh a steach cùlachaidh crìdheil
agus threibhdhirich gach uile dhòchais air son
slàinte à neach fein agus as na h-uile creutair
eile. Ann an cleachdadh an earbsaidh so, tha 'm
peacach a' trèigsinn a mhuinghin ann fèin, anns a'
chreutair, anns an lagh, agus tha e togail air
bunait, gu h-iomlan, nuadh. " Do d'ionnsuidh-
sa," deir Ieremiah, " thig na cinnich o chrìoch-
aibh na talmhainn, agus their iad, gu deimhin
shealbhaich ar n-aithriche ni gun bhrìgh, dìomh-
anas agus nithe gun tairbhe/,a Is sinne, u deir
an t-abstol/, an timchioll-ghearradh, a ta deanamh
aoraidh do Dhia 'san Spiorad agus a' deanamh
gàirdeachais ann an Iosa Criosd, agus nach 'eil a'
cur muinghin 'san fheòil."b 'Se a th' ann a bhi
'g earbsadh, gu h-uile ann an Criosd agus r a
fhìreantachd-san air son slàinte ; ag earbsadh, no
creidsinn leis ah uile chridhe.c Ann a bhi cleachdadh

a Jer. xvi. 19. b PhiL iii. 3.

c Gnath. iii. 5 ; Gniomh viii. 38.

70

àn earbsaidh so, tha 'n creidmheach a' teachd
o oibribh an lagha, a dh'ionnsuidh fìreantachd
choimhliontaChriosd, air son 'fhireanachaidh,, agus
mach as fèin, a dli'ionnsuidh Spioraid Naoimh
Chriosd,, air son naomhachaidh ; air do chinnt
a bhi aige, nach urrainn seirbhis no fulangais
sam bith leis fèin, maitheanas am feasd a chean-
nach air a shon, anns a' pheacadh is lugha,
agus nach urrainn gliocas no neart sam bith leis
fèin, a chaoidh, a dheanamh comasach air a' bhall
i$ lugha de chorp a pheacaidh a cheusadh.a

2. Tha e gabhail a steacL, ni h-e a mhàin toile
ach mar an ceudna, iarrtuìs threibhdhirich, air a
bhi saor o 'n pheacadk, co maith 's o fheirg.
Ànn an cleachdadh an earbsaidh chridheil so, tha
3n cridhe,, gu neo-chealgach agus gu dùrachdach
ag iarruidh a bhi, gu h-iomlan, air a naomhach-
adh, co maith a's air 'fhìreanachadh gu saor ; a
bhi air a shaoradh o chumhachd, o shalaehar, o
chleachdamh,, aguso bhith, co mhaith s' o chionta a*
pheacaidh ; a rèir iarrtuis agus dùrachd Phòil, an
abstoil naoimh sin, " Co a shaoras mi o chorp a'
bhàis so ? tha mi toirt buidheachais do Dhia trid
Iosa Criosd ar Tighearna*"b 'Se a th' ann, a bhi
3g earbsadh ann an losa, ni h-e air son cuid d'a
shlàinte, no air son saorsaidh a mhàin o fheirg
an t-aon ni, air son an àill leis an duine'deas-
ghnàthach no 'n cealgair a bhi 'g earbsadh, aig
nach 'eil dèigh air bith air saorsadh o leannan-
peacaidh,, no anamhiann taitneach-eigin ; ach,
'se a th' ann, a bhi 'g earbsadh ann-san air son an
iomlain d'a shlàinte, 'se sin, air son saorsaidh o
fheirg agus o'n pheacadh maraon. Do rireadh,

a Mafc. v. 3; Isai xlv. 24. b Romh. vii. 24. 25.

m

iha cridhe an fìiìor chreidmbich suidhiehte, gti
sònruichte, air saorsadh o'n pheacadh, o na h-
uile peacadh., agus o na h-uile peacadh co luath
is a dh'fheudas e, ni a 's e, 'na bheachd- san,a' chuid
's ro àraide d'a shlàinte a Ann an earbsadh, tha
iarrtus, no miann, air f hilleadh a steach. Feudar
a'ràdh,, gu bheil eagal air duine gu'n euir neach
'na 'ionnsuidh ni-eigin nach 'eil e 'g iarruidh,
ach, cha n' urradli duine sam bith ann an seadh
ceart, a bhi Ig earbsadh ann an neach air son ni
nach 'eil e idir ag iarruidh, no toileach a shealbh*-
achadh. Cha 'n 'eil e 'n comas do dhuine sam
bith neo-iompaichte, ciod air bith a dh'fheudas e
a ghabhail air fèin, earbsadh, gu treibhdhireach,
ann an Criosd air son saorsaidh o gach nile phea-
cadh no o gach uile iodhol : do bhrìgh^ co f had
's a mhaireas e neo-iompaichte,, nach urradh tog-
radh no iarrtus sam bith a bhi aige air son leithid
sin de shlàinte. Is èigin da bhi air a bhreith a
rìs., mus an urrainn toil 110 iarrtus a bhi aige, air
bhi saor o gach uile eu-ceart, Feudaidh duine
neo-iompaichte, a bhi fuidh eagal gu -m huin
Criosd uaith anamiann taitneach-eigiix, ach cha
n'urrainn e bhi 'g earbsadh, gu'n saor Criosd e
uaith so, fSe creidimh slàinteil, a bhi 'g earb-
sadh no a? " creidsinn leis a' chridhe."b 'Se slàinte
an Tighearna losa uile, an ni sin, air am bheil
cridhe na h-uile duine a ta air ath-ghineamhuinn,
suidhichte agus de 'm bheil e,, gu toileach., a'
deanamh roghainn.

3. Tha 'n t-earbsadh so a' gabhail a steach aon-
tachadh cridheil agus ilachd ann an innleachd
•dbj&ih oCi . cXioama dbfìo^anq h o. %ir%& §tI^Ì1
a Mat. I 20. b Zom. x. 10.

n

na slàinte> do rèir coicheangail nan gràs a ta
foillsichte anns an t-soisgeul. Tha 'n duine a ta
creidsinn le 'chridhe^, làn thoilichte leis an inn-
le ichd ghlòrmhoir sin. Tha e g'a faicsinn mar
innleachd a ta, gu ro iongantach, iomcbuidh,
seadh, gu neo-chriochnach freagarrach ri onoir
buadhan òirdheire agus reachdan Iehobhah, ri
cor pheacach chaillte, agus ra chor fèin gu son-
ruichte. Agus, do rìreadh, as eugmhais aontach-
aidh cridheil ris an innleachd so, cha n'urradh
duine sam bith, aig am bheil aithne cò e Dia,
ciod e an lagh, ciod e am peacadh, ciod e an t-
anam neo-bhàsmhor, cudthrom .a shlàinte a leag-
ail an taic oirre. Ach an uair a dh'earbas neach
a shlàinte uile ri Iosa Criosd, tha e noehdadh., gu
bheil e làn-thoilichte le Criosd,, mar neach ris am
feud peacaeh, a rèir a mhèas-san, gnothuichean
anama uile earbsadh, gu saor, gun.an cunnart aY
lugha. Làn-dearbhta, gu " bheil an coicheangal
sìòrruidh air a shuidheachadh anns na h-uile ni
agus cinnteach ; that e, do rìreadh taitneach dha,
agus tha 'thlachd ann ; agus, ann an cleachdadh
amhuinghin chridheil agus neo-amharusaich, their
e, cc 'Se so mo shlàinte uile agus mo. mhiann uile."a
Tha e eo-aontachadh, air a shon fèin, ris an inn-
leachd iongantach slàinte sin. Tha 'chridhe ann
bhi 'g earbsadh rithe, làn-shàsuichte leatha, agus
a' gabhail fois innte. Tha 'chridhe 'g aoniadh, le
mòr thlachd, 'na h-ionnsuidh ,, mar ni a ta gu h-
uile iomchuidh, gu h-iornlan foghainteach, agus
gu neo-chrìochnach tèaruinte,air son earbsaidh ris,
do bhrigh "gur e cumhachd Dhè chum slàinte e"^.

3 2 Sam. xxxiu 5. U Cor. i. 2.4.

73

Tha e meas na muinntir sin uile tèaruinte agus
sona, aig am bheil cuid anns an t-slàinte so. Air a
shon fèin, tha e miannachadL, os ceann na h-uile
ni, còir a bhi aig innte ; oir is deimhin leis, gu
'm bitheadh e air a shoaradh chum a' chuid a '$
faide, nam bitheadh làn-ghreim aige oirre. 'S ann
mar so, a chleachd a' bhean air an robh an dòrtadh
fola, m' am bheil iomradh 'san t-soisgeul, a crei-
dimh : " Thubhairt i, innte fein, ma bheanas mi
ach ri 'eudach, bithidh mi slàn."a Tha 'm f ìor
chreidmheach co làn-thoilichte leis an t-slighe so,
's gu bheil e suidhichte, le rùn cridhe, an aghaidh
slàinte iarruidh n'a ghabhail, air dhòigh sam bith
eile. Is fad o 'n f honn so, inntinn agus aomadh
cridhe a' chealgaire ; ma bhitheas esan tèaruinte o
phian sìorruidh, is coma leis, cia 'n dòigh air an
saorar e.

4. Ann an cleachdadh an earbsaidh shònruichte
so, tha 'm peacach a' dol fuidh fhasgadh an
Tighearn Iosa agus f hìreantachd-san, air son a
shlàinte. Tha so, mar an ceudna, fillte steach
anns a' mhuinghin a tha e cur ann, oir air dha blii
creidsinn gu 'm buin Criosd dha, maille ri fhìrean-
tachd-san agus a lànachd, anns an tairgse, agus
a thaobh còire air earbsadh ann, agus aig an àm
cheudna, gu 'm bheil esan comasach air a theàr-
nadh gus a' chuid is faide, tha 'n duine, do rèir so,
ag earbsadh ann, agus r'a f hìreantachd-san, air
son a shlàinte gu lèir; agus, ann a bhi dèanamh
so, tha e dol fuidh 'dhìon agus 'ga fhàgail fèin an
crochadh ris, mar aon shlànuighear : eadhon,
coshmhuil ri neach d' am b'àbhaist, a bhi tigh-
inn beò air dèircibh ; ach, air creidsinn dha, gu

» Mat. 9. 21.
O

74

'n d' fhàgadh, mar dhììeab, air a shon le caraid
no fear-dàimh mòr shaibreas,— sguiridh e o bhi 'g
■icsftuidh na dèirce, earbaidh e, air son a theachd-
an-tir as an t-saibhreas sin a mhàin, agus, mar so,
tha e dol fuidh dhìon. Troimh earbsadh anns an
Ti jrhearn Iosa Criosd, tha 'n duine, mar pheacach
fuidh dhìteadh, a' gabhail fasgaidh ann-san, mar
'Fhear-saoraidh o chionta a' pheacaidh agus o
nTialluchd an lagha ; agus,, mar pheacach truail-
113h, tha e dol fuìdh dhìon, mar a shlànuighear o
chnmachd agus o shalchar a' pheacaidh. Do rèir
so, goirear de creidimh, anns na sgriobtuiribh, ee A
bhi" dol a dh'ionnsuidh Chriosd a bhi iC teich-
eadh da 'ionnsuidh-san air son dìdein ;"h agus
tha e, gu minic^ air ainmeachadh, mar, air son
èiseimpleir, ann an Salm. II; 12, le focal a ta cial-
luchacfh, gu ceart anns a' cheud chànain, a bhi
dol as gu ionad uaigneach, no teicheadhy air
son dìdein a dliionnsuidh sgàile, dùbhraidh, nofas-
gaidh ; c no bhi dol a thaobh, chumfois agus dìon,
mar chriunnicheas na h-eòin a steach fuidh sgia-
thàibh na circe. 'Sann mar so, a thubhairt Boas
ri Rut, " Gu n dìoladh an Tighearn do shaothair,
V gu'n robh do dhuais iomlan o*n Tighearna
Dia Israeil, fuidh a sgiathaibh an d'thàinig thu a
chur do dhòchais ;" no, mar a dh'f heudtadh 'eadar-
theangachadh ni 's dìriche ee fuidh a sgiathaibh
an do theich thu, air son dìdein."d

5. Agus, 'san àite mu dheireadh, Tha 'n t-earb-
sadh so ann an Criosd air son slàinte, a' gabhail a
steach muinghin no dòchais dhaingean ann-san, air
sgàth 'fhìreantachd, agus do rèlr a gheàllaidh, a

a Eoin vi. 35.
e Breith. ix. 15.

b Eabh. vi. 18.
d Rut. ii. 12.

75

thugadh dhuinn ann an tairgse an t-soisgeil, gu'n
saor e simi o'n pheacadh agus o f heirg. A bhi 'g
earbsadh anns an Tighearn Iosa Criosd, air son mo
shlànte, is ionann e, ri bhi gu h-iriosal agus gu cridh-
ag earbsadh, gu bheil Esan g'am shaoradh,
agus gu'n saor e mi. 'Se th'ann a bhi 'g am earbsadh
fèin ris ; a' cur mo mhuinghin ann, no 'g am thoirt
fèin agus mo shlàinte uile suas 'na làimh ; no, le
muinghin, a' leagail mo thaice air, gu sònruichte,
air son mo shlàinte fèin. 'Se is brìgh do 'n chtinn-
tas so, agus do gach cunntas eile coslach ri so,
mu chleachdadh a' ehreidimh, na nithe a leanas :
's e creidimh anns an Tighearn Iosa Criosd air son
slàinte dhomh fèin : agus is ionnan an t-earbsadh
so ann-san, air son mo shaoraidh agus gu'n saor
e mr, — ri earbsadh, gu bheil e 'g am shlànuchadh
agus gu 'n slànuich e mi, ni h-ann, anns a' pheac-
adh, no do'n pheacadh, ach, o'n pheacadh agus
o gack uile pheacadh ; no, ri earbsadh, gu bheil
e seasamh, agus gu'm mair e ann a bhi seasamh an
àite Caraid, agus ni h-e nàmhuid ; an àite Slànui-
ghir agus ni h-ann an àite millteir, eadhon dhòmhsa.
Gubheil earbsadh a' chreidimh a' gabhaila steach a*
mhuinghin shònruichte so ann an Criosd, tha e
follaiseach : I. O Sgriobtuiribh na f ìrinn ; cc Ear-
badh e as ainm an Tighearna, agus leigeadh e a
thaic r' a Dhia." a " Feuch is e so ar Dia-ne ;
dh'fheith sinn ris agus teàrnaidk e sinn."b cc Ged
ghluais mi ann am meadhon amhghair, atk-hkeo-
thaichidh tu mi ; an aghaidh corruich mo nàimh-
de, sìnidh tu do làmh agus saoraidh do dheas lamh
mi. ce Coimhlionaidh an Tighearn^zV mo shon."c
cc Ged shuidhinn ann an dorqhadas, bithidh an

a Isai 1. 10. b Isai xxv. 9. c Salm cxxxviii. 7, 8.

76

Tighearn 'na sholus dhomh ; bheir e mach mi
chum an t soluis, agus chi mi' fhìreantachd.,>a Le
do chomhairle stiùiridh tu mi, agus fadheòidh,
gabhaidh tu mi chum do ghlòire."b '< Tha sinn a'
creidsinn, tre ghràs an Tighearna Iosa Criosd,
gu'n saorar sinn''c " Saoraidh an Tighearn mi
o gach uile dhroch obair, agus gleidhidh e mi chum
a rìoghachd nèamhaidh fèin."d " Oir rinneadh
sinne n'ar luchd-comh-pairt do Chriosd, ma chum-
as sinn toiseaeh ar muinghin gu diangean gus a'
chrìoch/,e 2. Gu bheil earbsadh a' chreidimh, co
sònruichte so^ tha e follaiseach mar an ceudna
o bhrìgh na cùise fèin. Oir an uair a dh'earbas
duine ann an neach,, no, ann an ni sam bith, tha
le so, 'g a f hàgail fèin an crochadh ri cusbair
earbsaidh, mar neach, no ni, a ta làn-fhoghain-
teachgu bhi freagairt crìche a dhòchais; 'g a dhean-
amh fein cinnteach, mur tuit ni nach 'eilr'a fhaic-
sinn roimh-laimh 's an rathad, gu'n coimhlion e a
dhùil. Cia b'e neach a tha 'g earbsadh ann an
duine air son ni sam bith, tha dearbhachd
aige, 'san tomhas cheudna ri neart an earbsaidh
sin, gu'n dèan an duine a' cheart ni sin air a shon.
Mar chomhara soilleir air so, an tràth a dh'
f hàilnicheas an neach anns an robh an t-earbsadh,
tha 'n neach a bha 'g earbsadh, a' tòiseachadh air
nàire a ghabhail agus a bhi fuidh amhluadh, air
dha bhi air a mhealladh, a thaobh an ni sin, a
bha e 'g earbsadh, a bhitheadh air a choimhlionadh
leis an neach eile, air a shon. A nis, a chionn,
gu'n do mhealladh ena dhòchas, tha e tòiseachadh
air nàire a ghabhail de 'mhuinghin. Do brìgh,

a Mic. vii. 8, 9. b Salm lxxiii. 24. c Gniomh xv. 2.
d Tim. iv. 18. • Eabh. ui. i4

77

uìme sin gu bheil earbsadh a' chreìdimh Dhia-
dhuidli air a chur ann an Aon, nach urrainn
fàilneachadh,, nach urrainn bretig a dheanamh,
agus nach urrainn an t-anam a chuireas a dhòn
chas, le 'chridhe ann, a mhealladh ; cha tuit e, a
chaoidh, geàrr air a' chrìoch. Tha na Sgriobtui-
rean a' toirt cinnte dhuinn, " Cia b'e neach achreid-
eas ann-san, nach naraichear e, agus nach cui-
rear e gu h-amhluadh.''a Tha so, gu soilleir, a'
cialluchadh, gu bheil an tij, a ta creidsinn ann an
losa, air son a shlàinte, ag earbsadh, an ann leagail
a thaice ris^ gun saor e gu sònruichte esan. Qir,
air dhòigh sam bith eile, cha b'urradh aobhar
nàire, no amhluidh a' bhi aige^ cia b'e air bith.
crìoch, gus an tigeadh a dhòchas. Do rèir so,
tha earbsadh a' chreidimh shlàinteil, a reir a sheas-
mhachd, a' socruchadh agus a' daingneachadh a
ehridhe. " Tha chridhe suidhichtey ag earbsadh
as an Tighearna."b Anns a' chùis so, tha eisiom-
plair f hreagarrach againn anns an Abstol Phòl.
£* Cha 'n 'eil naire orm deir esan,, " oir, tha
f hios agam, co anns an do chreid mi f no, mar a dh'-
fheudar a leughadh, u co as a dìiearb mi."c Do
rèir so, goirear de creidimh, anns na Sgriobtui-
ribh,, a bhi " togail" air Criosd, mar bhunait a
ghiùlanas ar cudthrom uile.d Goirear deth, mar
an ceudna, a bhi leagail ar taice ris,e a bhi 'n
crochadh ris/ a bhi socrachadh qirfi a bhi cur ar
n-eallaich air, mar neach is urradh ar cumail suas,h
à bhi sealltuinn riSy1 no ar sùilean a bhi suidh*

dtMSfeàÌG$ o Mf <'òà&OQ'db B AhMùsihix oh
a Romh. x. 11. 1 Pead. ii. 6. *> Salni cxii. 7.

0 2 Tim. i. 12. d Isai xvviii. 16. 1 Pead. ii. 6.
e isai xxvi. 3. f Dan. viii. 5. S 2 Eachd. xiv. 11.
h 2 Eaehd. xvi. 8. 1 lsai xlv. 22.

78

ichte air, mar neach ris am bheil sinn ag amharc
àir son ar slàinte uile ; agus, anns an Tiomnadh
Nuadh, gu sònnr-chte, a bhi creìdsinn ann, a mar
an Aon, tre a ghràs, am bheil sinn a' creidsinn,
no, 'g carbsadh, gu 'n saorar sinn.b Cha 'n 'eil na
focail samhlachail sin, gach aon diu, fa leth, &
ciallachadh atharrachaidh gnìomh,no atharrachaidh
tomhais de chreidimh ; ach tha na coslachdan
maiseach agus iomadh-ghnèitheach so air an gnà-
thachadh, 's na Sgriobtuiribh a chur an cèill cliù
agus saibhreis eugsamhuil Chriosd, agus fìor chor
a' chreidmhich aig caochladh amannaibh agus aig
caochladh uidhibh de thuras. Tha 'n Tighearn
Iosa Criosd, Cusbair glòrmhor a' chreidimh, air a
thaisbeanadh dhuinn, 'san t-soisgeul, fuidh iomadh
beachd ; ann an co-chòrdadh ri gach aon diu so,
tha creidimh a' faghail 'ainme. Mar a ta 'n Cuan
sl gabhail atharrachaidh ainmean, o na dùthchan-
naibh làimh ris am bheil e luidhe, is amhuil a
tha Creidimh, a rèir na beachd spnruichte anns
am bheil an Slànuighear air fhoillseachadh, a'
gabhail 'ainme.

An duine, aigam bheil dearbh-shoilleireachd air
peacadh, thae a' trèigsinn na h-uile dòchas slàinte
ann an cusbairibh eile, tha e 'g a shocruchadh fèin,
tre chreidimh, air Iosa Criosd agus air fhìrean-
tachd thoilltinneach-san ; ag earbsadh, air stèidh
na f ìreantachd choimhlionta sin, gu'n sealbhaich e
slàinte uaithe-san ? Tha e, do rìreadh, fior, gu
bheil iomadh ionnsuidh air a toirt air an earbsadh
shònruichte so co dhiu beag no mòr, le h-amha-
rus agus le h-eagal ; ach 'siad sin nithe a ta rn
aghaidh Creidimh, agus 'nan aghaidh-san, am
bheil aig creidimh, ann a chleachdadh, ri spàirn a
dhèanamh. Tha amharus, agus an-earbsadh, gu

79

minic anns a' chreidmheach, ach, gidheadh, nì 'm
bheil iad ann a chreidimh ; 's ann a. tha iad a' cur
an aghaidh a' chreidimh, agus, air an aobhar sin,
mar is anf hainne an creidimh, 's ann is mò a
bhuadhaicheas iad so, agus mar is treise an creid-
imh, 's ann is lugha a bhuadhaicheas iad. 'N uair
a thòisich Peadar air tuiteam an amharus, co dhiù
chumadh Iosa o dhol fodha e, agus, mar so, a thòi-
sich e air dol fodha ; thubhairt an Slànuighear
ris, et O thusa, air bheag creidimh, c'arson a bha
thu fuidh amharus ?"a Creidmhich amharusach,
faodaidhbhi ann, ach creidimhamharusach, charobh
riamh, ni mò is urradh a bhi ann. Creidimh amh-
arusach, is creidimh neo-chreidmheach e, no^ mar is
feàrr a dh' fheudar a cbantuinn, ann am briath-
raibh eile, mi-chreidimh creidmheach. Ach, 's
cainnt gun bhrìgh so gu follaiseach. Tha tomhas a'
chreidimh, gu fìrinneach, eadar-dhealuichte gu
mòr ; anfhann, ann an cuid ; agus làidir an cuid
eile de chreidmhich ; agus, anns a' chreidmheach
cheudna, aig caochladh amannaibh ; ach ma
bhitheas, gach uile earbsadh no mhuinghin anns
an t-Slànuighear, air son slàinte do neach fèin,
gu sònruichte, air a sgaradh o chreidimh, tha fìor
bhrìgh creidimh shlàinteil air a dhìtheachadh no
mr 'àicheadh. Oir, air an t-suidheachadh sin,
bhitheadh peacach fìor mhothachail, aig nach
'eil muinghin air son slàinte ann an cusbair sam
bith eile, agus, aig an àm cheudna, as eagmhais
gach uile mhuinghin ann an Criosd air son a
shlàinte, air f hàgail gu h-iomlan neo-shocruiehte.
Bhitheadh e air fhàgail ann an iom-chomhairle,
air fhuadachadh, agus neo-bhunaiteach, cosmhuilri

- Jbmdim' * Ma,t. xìv. 31.

80

ionnaibh na fàirge ; agus, an siu, c'àite am bitheadh
an crochadh, leagail an taice, cur a chudihroimyan
togail agus an socruehadh sin air CrioscL, leis am
bheil cleachdadh a' chreidimh,, air a mhìneachadh.,
anns na Sgriobtuiribh ? " larradh e, le creidimh/'
deir an t- Abstol, ec Gun bhi fuidh amharus sam
bith ; oir an ti a tha fuidh amharus, is cosmhuil e
ri tonn na fairge a shèidear le gaoith agus a tha
air a luasgadh chuige agusuaith; oir na saoileadh
an duine sin gu'm faigh e ni air bith o'n Tigh-
earna."a An duine., air an làimh eile,, a ta, do
rìreadhj a' creidsinn, air d'a mhuinghim anns an
f heòil, a bhi air a tilgeadh bun os ceann, tha e,
%re chreidimh, & cur muinghin a chridhe anns
an Tighearna losa,, 'g earbsadh gu'n saor esan e.
Agus cia b'e air bith co neo-shuidhichte., 's a dh'
fheudas e bhr, 's a' chùis sin, air a ìuasgadh chuige
agus uaith le h-uiread a dh' amharus agus a dh'
eagal mu thimchioil a shlàinte^ 's a lagaicheas a
mhuinghin, agus, air uairibh, a bhuadhaicheas co
mòr as gu n cuir iad stad air a chleachdadh,
gidheadh,, eadhon ann ammeadhoin na h-iomchom-
hairle agus a' bhuaireis inntinn so uile, cha Veil e
air fhuadachadh, fuidh amharus,, cosmhuil ri tonn
na fairge, aig nach eil ni sam bith 'g a shocruch-
adh, ach m mhuir cosmhuil ri luing ann an acarsaid.
Cha n 'eil a mhuinghin, a thaobh a phrìomh-
thoiseach agus a chleachdadh a ehaoidh,, air a
chladhachadh, no air a spìonadh as a bhun, agus,, air
anaobharsin^fuidhfheartaibhna SpioraidNaoimh,
ath- bheothaichidh e, agus nochdaidh e a thoradh.
Anns a' bheachd so, mar chomhara cinnteach,, gun
d'rinneadh e 'na f hear-comh-pairt de Chriosd,

81

(i Cumaidh" gach uile f ìor chreidmheach <( toiseach
a mhuinghin" ann-san, " gu daingean, gus a'
chrioch."a

Aig àm Ath-leasachaidh na h-Eaglais, agus
rè ùine mhòr 'na dhèigh, bha an earbsadh,
no muingkin so a' chreidimh, air a ghairm
dearbh bkeachd a' chreidimh. Le dearbhachd
a' chreidimh bha, agus tha fathast le h-iomadh
Diadhair eagnuidh, air a chialluchadh, ni h-e
dòchas daingean, gu bheil mi air m'aonadh ri
Criosd, air mo shuidheachadh anns a' choicheangal,
no, a cheana, air m' fhìreanachadh agus air mo
shaoradh ; ach creidimh dòchais daingein, agus
muinghin, ann an Criosd air son a shlàinte uile.b

3 Eabh. iii. 14.

b Tha e soilleir, gu'n robh earbsadh shbnruichte no muin-
ghin a' chreidimh agus dearbhaehd a' chreidimh air am
meas, le Diadhairibh an Iar-Mhinisteir, nan aon ni, o'm
freagradh so do 'n cheist mu dheireadh ann an Leabhar is
mò nan Ceist ; — " Mar so, tha sinn, tre chreidimh, a'

faotainn dànachd A chur ar n-earbsaidh, gu fois-

neach, ann-san, gu 'n coimhlion e ar n- iarrtuis. Agus, a
thaisbeanadh ar miann agus ar lànearbsaidh no cinnte air
èisdeachd fhaghail, tha sinn ag ràdh, Amen." Tha
bheachd so de làn-earbsadh a' chreidimh co fhreagarrach
ri nàduir a' chreidimh agus ri dòigh-labhairt nan Sgriob-
tuirean naomh, 's gu bheil am focal a ta ciallachadh, 'sa
cheud chànain, creidimh no creidsinn9 gu minic, air a
leughadh a rèir fìor sheadh na cainnte, ann ar n- Eadar-
theangachadh-ne, dearbhachd* no cinnt. Mar so, ann
Gniomh. xvii. 31. '« Air so thug e dearbhadh;" dearbh-
achdnocinnt; anns a' Ghreugais, «' creidimh." Maran
ceudna, ann an Deut. xxviii. 66. " Cha bhi cinnte air bith
agad do d' bheatha;" anns an Eabhra, " Cha chreid thu
ann do bheatha." Is leòir, na h- eisiomplairean gin a
dh' fheuchainn, gur ionann, a bhi creidsinn, a rèir dòigh-
labhairt nan sgriobtairean naomh, agus ann an còmhradh

82

ìs ionann a bhi creidsinn agus dearbhachd a
bhi againn, agus sin, ri cinnt a bhi againn. Anns
an tomhas 'sam bheil duine a' creidsinn bith cus-
baire, cha Veil ega chur an teagamh ; is dearbh
leis, gu bheil e ann, no tha e cinnteach, gu bheil
e ann. A bhi creidsinn agus a bhi cinnteach, a
thaobh fearta,, tha iad de 'n aon seadh. Aig na
h-uile creidmheach, ann an cleachdadh a' chreid-
imh, tha dearbhachd no cinnt de 'n ni a ta e
creidsinn aige. Is deimhin leis, no tha e cinnteach
gur e an dearbh ni sin a th'ann a tha esan a' creid-
sinn a bhi ann : anns an tomhas anns nach 'eil e
cinnteach dheth, anns an tomhas cheudna cha n'
eil e'ga chreidsinn. A bhi creidsinn le creidimh
Diadhiudh, 'se th' ann, dearbhachd, no cinnt
a bhi againn., stèidhichte air focal, air coicheangal,
air gealladlr, agus air mionnan Dhè do nach com-
asach breug a dheanamh. Ma tha 'n creidimh
so anf hann, tha 'n dearbhachd anfhann ; ma
tha e làidir, tha 'n dearbhachd làidir anns an
tomhas cheudna. 'Se so, ma ta, dearbhachd
sl chreidimh, creidimk daingean, gu bheil Criosd,
comasach, agus toileach air peacaich a shaoradh ;
creidimk daingean, gu bheil e, gu saor, air a
thairgseadh dhomh-sa^ a ta 'nam pheacach, agus,
gu bheil an tairgse ghràsmhor a' toirt dhomh-sa
barandais air mo shlàinte earbsadh ris-san ; agus,
gu sònruichte, earbsadh daingean, no muinghin
ann-san, air son mo shlàinte uile. Do rèir so,
feudaidh dearbhachd a chreidimh a' bhi aig
duine agus, gidheadh, e fèin a bhi aineolach air

dhaoine, 'nuair a tha iad ri bruidhinn mu ghotbuchaibh
cumanta na beatha so, ri cinnt, no dearbhachd, a bhi
againn, a rèir tomhais ar creidimh.

83

i bhi aige ; ni h-eadh, ach rè seal,, feudaidh e
bhi 'g àicheadh gu dian, gu bheil ni air bith cos-
mhuil ri so aige. Feudaidh an dearbhachd
sin a bhi aige, a ta stèidhichte air jirinn, no
tairisneachd, ann am focal Dè, an taobh a muigh
dhe fèin ; agus, gidheadh, a bhi a dh'easbhuidh
dearbhachd a' mhothachaidh, a ta stèidhichte
air fèin-f hiosrachadh air obair Dhè an leth a stigh
dheth. Feudaidh e bhi 'g earbsadh, gu daingean
gu 'n saor Iosa Criosd e, agus gidheadh, a bhi
eucomasach air a cho-dhùnadh,, air ball, o chom-
haraibh a shlàinte, gu 'n do shaor se e. Feudaidh
fìor dhearbhachd a bhi aige/ agus, gidheadh,
a bhi fad o shealbhachadh làn dearbhachd a*
chreidimh. 'Se dleasdanas & chreidmhich., a
ghnàth^ a bhi sealbhachadh na làn-dearbhachd
so ; " Thigeamaid am fagus," deir Abstol, ec le
cridhe fìor, ann an làn dearbhachd a' chreid-
imh ;'h ach is ro ainmic a ta e ruigheachd air so.
Oir, le làn-dearbhachd a' chreidimh, mar a ta
e fillte steach anns an f hocal so, 'san earrann a
dh' ainmich sinn mu dheireadh, anns a' cheud

Q " Tha 'n creidirah so eadar-dhealuichte 'n a thomhas ;
lag, no làidir ; a' fàs suas ann am mòran, gu ruig làn-
dearbhachd" Leabhar Aidmheil a? Chreìàimh. Caib.
xiv. Earr. 3. Ach, cionnus is urrainn creidimh fàs suas
ann am mòran gu tàrc-dearbhachd, mur eil tomhas
eigin de dhearbhachd ann a fhìor naduir ? cia be air
bith àirde gus am feud ni sam bith fàs, cha 'neil e 'n
comas da, ruigsinn, le fàs air atharrachadh gnè no nàduir.
Cha n' urrainn luibh, mar so, a chaoidh, fàs na h-ain-
mhidh, no ainmhidh 'na dhuine. Air an dòigh cheuna,
mur bitheadh càil-eigin de dhearbhachd ann am brìgh
a' chredimh, cha b'urrainn eam feasd, fàs suas gu ruig làn-
dearbhachd.

b Eabh, x. 22.

84

chànain, tha sinn a' tuigsinna aontachaidh no
cinnte iomlain, agus muinghin iomlain ; no, ann am
briathraibh eile, tomhas àrd de chreidimh dain-
gean anns an fhianuis Nèamhaidh, , agus de
mhuinghin dhaingean anns an Tighearn Iosa.
'N uair a ruigeas an creidmheach air làn-dearbh-
bhachd a chreidimh,, cosmhuil ri luing, luch-
daichte gu saibhir, a ta, fuidh shèolaibh, air an
liònadh Je deagh shoilgheas, air a giùlan a dh'
ionnsuidh a' chàlaidh ; tha 'anam, fuidh stiùradh
chumhachdaich an Spioraid Naoimh, air a ghiùlan,
gu beothail, a dh' ionnsuidh a' chusbair bhean-
nuichte, agus chum tuilleadh agus tuilleadh
dheth, a mhealltuinn. Tha e, le h-analachadh
grasmhoir an Spioraid, air a ghiùlan air aghaidh
chum aontachaidh iomlain, no làn-dearbhachd
na tuigse ; chum muinghin iomlain, no làn dearbh-
achd a' chreidimh, ris an goirear an t-ainm gu
ceart ; agus chum earbsaidh iomlain, no làn
dearbhachd an dòchais.

Aig a' chreidimh sin, ma ta, leis am bheil
muinntir a' deanamhgreime air coicheangal Iehobh-
aih, tha fillte steach 'n a nàduir, fìor dhearbh-
achd, ged nach tric a ruigeas e air làn dearbh-
achd. Tha amharus an agus eagalan do rìreadh,
r'am faotainn ann an creidmhich a rèir tomhais

a Tha Hesichius, an Sgoilear ainmeil sin, ann ara
foghlum nan Greugach, a' mìneachadh an fhocail a ta air
a ghnàthachadh an so, anns a' cheud chànain, le j3s/W<n?;,
focal a ta cialluchadh bunaiteachd no neo-ghluas-adachd.
Se làn-dearbhachd na tuigse, a' chreidimh, agus an
dòchais, ma ta, do rèir brìgh sin an fhocail, tomhas àrd
a dh'aontachadh daingean, de mhuinghin dhaingean agus a
dh' earbsadh dhaingean, a ta, anns an tomhas cheudna, a*
socrucìiadh a' chridhe. •«!

85

anf hainneachd an creidimh ; ach ni h- iad so
idir an creidimh fèin : agus, gu minic., cha n'
ann ri fìrinn no tairisneachd Dhè, ann amfocal a
ghràis, a ta na h- amharusan agus na h- eagalan so
'g amharc gu dìreach, ach ri fìrinn an fhèin^
fhiosrachaidh air a' ghràs, 'san taobh stigh dhiu
fèin, anns an àm a chaidh seachad, no 'san àm a
ta làthair : agus, air an aobhar sin, tha iad, ann
an seadh ceart, an aghaidh dearbhachd a'
mhoihachaidh, no 'n àth-smuainteachaidh_, ni 's
mò 'na dearbhachd a' chreidimh. Ma tha ar
cridhe-ne, gu treibhdhireach, a' fuathachadh} a'
dìteadh, agus a' cur an aghaidh ar n amharuis, mu
fhìrinn agus dhìlseachd Dhè^ann a thairgsibh agus
'na gheallannaibh, tha fìor dhearbhachd a'
chreidimh againm ged nach 'eil i làn.a

Is ni ro anabharrach cudthromach agus feu-
mail e, chum comhfhurtachd agus naomhachd
a' chreidmhich, eadar-dhealachadh ceart a
dhèanamh eadar dearbhachd a' chreidimh
agus dearbhachd a' mhothachaidh. Feudaidh
dearbhachd a' chreidimh a bhi aig duine,, 'n
uair uach do ràinig e fathast air dearbhachd
a' mhothachaidh. Aig a' cheud aon., tha 'm bunait
an leth a muigh d' an duine ; aig an dara h aon,
tha 'm bunait, a's faisge. an leth stigh dheth. 'Se
Criosd, air a thairgseadh 'san fhocal, cusbair
dearbhachd a' chreidimh ; 'Se Criosd, air a
dhealbhadh 'san anam, cusbair dearbhachd a'
mhothachaidli. 'Se stèidh na ceud aoin, fìanuis
Dèr àn taobh a muigh dhinn ; 'se stridh na dara
aoin. obair Dhè^ an taobh a stigh dhinn. Leis a
. a ciAd^fsijidb niiigmiixina-'db txn59^Jiiab a».^ti3B3iioe ■
a Saim xlii. 5. 11. agus xliii. 5. agus Ixxvii. 10. Matt.
xiv. g8, 29. Gal. v. 17.

H

8(3

eheud aon, tlia sinn a' dlù-ghabhail ris a' ghealladh ;
le'is an dara h-aon, tha sinn a' sealbhachadh a
gheallaidh. Le dearbhachd a' chreidimh, tha
sinn a' gabhail ris an Tighearna Iosa, agus ag
earbsadh ann air son a shlàinte ; le dearbh-
achd a' mhothachaidh., tha aithne, fiosrachadh
no faireachadh againn, gu bheil e 'g ar slànuchadh.
Is urrainn dearbhachd a' chreidimh, do bhrìgh
gur e creidimh dearbhadh nan nithe nachfaicear,
a bhi tagradh agus a' dlùleantuinn ri iJia a ta
tionndadh air ais agus 'ga f holachadh fèin. Thubh-
airt Sion, ie Thrèig an Tighearn mi, agus rinn
mo Thighearn mo dhi-chuinhneachadh ;" agus an
Eaglais, '* Dh'f hosgail mi do Fhear mo ghràidh ;
ach thionndaidh Fear mo ghràidh, agus dh' imich e
roimhe ;" ionnus., mar thubhairt Samuel Ruterford
diadhuidh, "feudaidh e bhi 'na Dhia adhi-chuimh-
nicheas agus a dh' imicheas roimhe do mo mhotha-
chadh, agus gidheadh, aig an àm cheudna,, mo Dhia
agus mo Thighearna." Ach, air an làimh eile,
'se dearbhachd a' mhothachaidlv, dearbhadh nan
nithe a ta air amfaicsinn agus nan nithe a ta air
amfaireachadh. Leis a' cheud aon, abraidh an
creidmheach,, (e Bheir e mach mi chum an t-
soluis ;" leis an dara h-aon, " Thug e mach mi
chum an t-soluis leis a' cheud aon,, abraidh
neach, " Ged mharbh e mi, gidheadh earbaidh mi
as ;" leis an dara h-aon, h Tha e dealrachadh., tha
e taisbeanadh a ghnùise ghràsmhoir dhomh, uime
sin earbaidh mi as." Leis a cheud aon, their an
criosduidh naomh, ie Eisdidh mo Dhia rium ;"
leis an dara h-aon, ee Dtièisd e ri gùth m'ath-
chuinge." Leis a' cheud aon., their creidmhich,
ee Beannaichidh e siim f leis an dara, ie Bhean-
naich e sinn leis gach uile bheannachd spioradail."

87

'Se a bliì coiineasgadh an dà ghnè dhearbli-
achd so, agus a' toirt ainme dearbhachd a'
chreidimh do dhearbhachd a' mhothachaidh, a
ta co fhada dealuichte o chèile, is aobhar air a
chuid a's mò de mhearachdaibh mhillteach na
cuideachd sin, d' an goirear Antinòmianaich/ agus
tha aobhar eagail gu bheil na nithe so, mar an
ceudna a' fàgail teagasgan an sgriobtuir,muchreid-
imh slàinteil, glè dhorcha agus thar a ehèile ann
an inntinn mhòran aig am bheil, a thaobh coslais,
aomadh agus rùintean ni 's feàrr.

Ma bhitheas cunnuil aig an leughair, a nis, an
aghaidh an teagaisg, mu pheacach a bhi 'g earbs-
adh ann an Criosd air son slàinte dha fèin, ag
ràdh : " Do bhrìgh gur fad a ghabh e o bhi f ìor,
gu'm bi na h-uile,, a ta cluinntinn an t-soisgeil
air an saoradh, cha 'n urradh, gu cinnteach., a bhi
aig gach aon diu so, stèidk, air am feud iad an
t'earbsadh shònruichte sin a bhi air a shocruchadh
le barandas." 'Se so mo f hreagradh-sa : gidheadL,
aig na h-uile neach diu sin, aig gach aon, fa leth,
tha bunait co-ionann agus làn-f hoghainteaeh, air
am feud e earbsadh ann an Criosd agus 'na fhìr-
eantachd-san, air son slàinte dha fèin : 'se sin, an
tairgse agus a' ghairm, a ta air an cur a dh'ionns-
uidh gack neack, ann an co-chuideachd ri gealladh
Dhè,, " Cia b'e neach a chreideas anns a' Mhac,
nach sgriosar e,, ach, gu'mbia' bheatha shìorruidh
aige."b 'Se so, is seadh do'n ghealladh sin, cia b'e
neach a chreideas, le chridhe, no, a dhearbas ann
an Criosd air son a shlàinte gu lèir, cha mheallar
e, ach saorar e gu cinnteach. Feuch, rna ta, fìr-
inn Dhè, ann am focal a ghràis, mar stèidh

a 'Se sin, Muinntir a tha *g àicheadh naomhachd ann
an cleachdamh, 's an giùlan.
o Eoin iii. 16.

88

an earbsaidh shònruichte sin, agus tha creidimh
Diadhuidh, anns a' chridhe, a ghnàth, socruichte
air fìrinn Dhè, anns an fhocal. Tha e fìor,
gun amharus, gu bheil mòran d'am bheil an
soisgeul air a shearmonachadh, nach bi, dorìreadh,
air an teàrnadh: ach, gidheadh, tha e ceart co
fìor mu 'n mhuinntir nach saorar do rìreadh,
nach creid iad le 'n cridhe. Cha 'n àill leo, ged
a tha bunait seasmhach agus barandas foghaint-
each aca gu sin a dhèanamh, muinghin an cridhe
a chur anns an t-Slànuighear uile-chumhachdach,
air son an saoraidh o na h-uile peacadh, co maith
as o na h'-uile truaighe. A nis, an dèigh so uile,
mur àill leo, gu treibhdhireach, earbsadh ann, air
son leithid so de shlàinte, 's ann uatha fèin amhàin,
is èigin an lèir-sgrios sruthadh a mach, bàsaichidh
iad, gun lethsgeul, agus gheibhear am mi-chreid-
imh, na 'aobhar àraidh air son an dìtidh. Buinidh
Iosa, maille r'a fhìreantachd agus 'iomlanachd
dhoibh-san, le tabhartas an Athar agus le 'thairgse
fèin, ann an seadh, agus co fhad as gu 'm feud
gach neach dhiu, le barandas, earbsadh ann, mar
a Shlànuighear air son a shlàinte shìorruidh fèin.
Ach, gidheadh, ma's àill leo-san an tairgse, gu
neo-chrìochnach, saor, a chreidsinn, le co-churriu
fèin, agus mur àill leo, air a' bharandas so, earbsadh
ann, gach aon air son slàinte dha fèin ; tha iad
le 'm mi- chreidimh, a' dèanamh bhreugaire de Dhia,
agus a' tuiteam, le ceartas neo-mhearachdach,
fuidh chorruich shìorruidh.

Ma bhitheas e, air an làimh eile, air a ràdh an
so ; " Tha mòran, gu dàna, ag earbsadh ann an
Criosd, gu'n teàrn e iad, a ta, gidheadh, a' buan-
achadh ann a bhi, an dara cuid, 'n am muinntir
mhi-naomh, no, 'nan cealgaraibh deas-ghnàthach :

89

agus, mar so, ni bheil iad, tre 'n creidimh, air an
aonadh ri Criosd, no, air an suidheaehadh ann a
choicheangal gràis, mar a tà fìor chreidmhich
uile." 'Se so mo fhreagradh-sa ; tha 'n t-abstol
Pòl, le bhi labhairt mu " chreidimh neo-cheaU
gack,"a a' ciallachadh gu bheil creidimh ceaigach
ann. Agus, gu fìrinneaclr, 'se so an t- aon seòrsa
creidimh a ta aig luchd-samhlaidh na diadhachd,
no aig cealgairibh a thaobh an earbsaidh chridheil
sin anns an Fhear-shaoraidh, air an d'thug mi
oidheirp amhìneachadh as na Sgriobtuiribh naomb^
tha e co chinnteach,nach 'eil e idir aig an Ieithid so
de mhuinntir 's a tlia e, gu'n glan e an cridhe^
agus gu'n naomhaich e an duine gu h-uile.c Tha
iad., gun amharus, a' gabhail a dhànadas a
smuaineachadh, agus eadhon, a ràdh, gu
bheil iad ag earbsadh anns an t-Slànuighear
air son slàinte ; ach an t-earbsadh neo-chealgach
sin, muinghin sin an cridhe ann-san, cha 'n'eil, do
rìreadh, aca. Oir cha 'n'eil iad ag earbsadh ann
fèin agus r' a f hìreantachd-san a mhàin air son na
slàinte, a ta iad a' gabhail orra, a bhi 'g iarruidh.
Cha 'n 'eil iad ag earbsadh ann,, le 'n uile chridhe ;
ach tha iad ag earbsadh ann an cuid, ris-san,
agus, ann an cuid, ri 'n seirbhis agus am fulang-
asaibh fèin, eadar iad fèin agus an Slànuighear,
eadar an oibre truaillidh fèin, agus 'fhìreantachd
fhìor-ghlan-san, tha 'n cridhe roinnte. Tha so
follaiseach o bhriathraibh sin ar Tighearna fèin :
" Is beannuichte iadsan a ta bochd 'nan spiorad :
oir is leo rìoghachd nèimhe."d Cha 'n 'eil iad ag
earbsadh ann-san air son na h-uile de 'n slàinte ;

a 1 Tim. i. %. b Gniomh. xv. 9. • Gniomln xvi. 18.
* Mat. v. 3.

90

nì h-eadh, is ro f had a ta iad o bhi gabhail tlachd
ann an saorsadh o na h uile peacadh, ni is e a'
chuid 's ro àraidh de shlàinte-san. Is maith a
dh' fheudas, ma ta, an saorsadh sin, a chean-
nuicheadh le Mac Dhè, agus a ta air a thairgseadh
ann an coicheangal nan gràs a bhi 'na chusbair
fuaith agus eagail, ach, cha n' urrainn e bhi 'na
chusbair miann agus earbsaidh dhoibh. Ann an
aon fhocal,— cha 'n 'eil am muinghin stèidhichte
air fìrinn Dhè, ann an tairgse shaor, agus
gealladh an t-Soisgeil ; ach tha e togta air bunait
gaineimh, nach urradh cudthrom sam bith a
ghiùlan.a

Air an dòigh so, tha mi, a nis, air f heuchainn,
ann an tomhas eigin : Ciod e an creidimh sin,
trid am bheil peacach air aonadh ris an Adhamh
dheireannach, agus, mar sin, a' dol a steach, gu
pearsanta, ann an coicheangal nan gràs. 'San àite
so, bithidh e iomchuidh a thoirt fainear, gu h-
aithghearr, gur e am muinghin cridhe so ann an
Iosa Criosd, air son a shlàinte uile, am meadhon
no an innealh is freagarraiche, a b' urradh
a bhi, air son aonachd beothail eadar Esan, an
cusbair, gu neo-chrìochnach glòrmhor anns am
bheil an t- earbsadh, agus an t-anam a ta
*g earbsadh ann ; do bhrìgh, gu bheil an t-anam,

a Mat. vii. 26, 27.

b Tha e coslach, gu'n do ghabh Seanadh an Iar-
Mhinisteir cumha agus inneal, mar fhoclaibh aig am
bheil an t- aon Seadh. Oir, ann an Leabhar Aidmheil
a' Chreidimh, Caiò. xi. Earr. 2. tha Ìad ag ràdh, " Gur e
creidimh an aon inneal^ fìreanachaidh agus, ann an
Leabhar a \s mò nan ceist, Ceist 32, tha iad, ag ràdh,
" gu bheil Dia 'g iarruidh creidimh mar chumha^ trid ara
faigh peacaich còir annsan Eadar-mheadhonair."

$1

tre 'n mhuinghin so^ air a dhlù-cheangal, agus
a dlu-leantuinn Ris san, agus r'a 'fhìreantachd
choimhlionta, air chor's o'nmhionaid sin, gu 'n seas
no gu'n tuit iad, gu h-iomlan, còmhladh, mar a ni
aitreabh, ann an co-chuideachd ris an stèidh air
an do thogadh i ; no mar chusbair a ta socruichte.,
no an taic, maille ris & bhonn, a ta 'ga ghiùlun.
Air an aobhar sin, do bhrìgh gu bheil cusbair
beannuichte a' chreidimh, carraig sin na slàinte,
an stèidh sin, a shuidhicheadh ann an Sion, neo-
ghlusadach agus neo-chaochluidheaclr, bithidh
iadsan uile a dh'earbas as, agus a thèid,, mar so,
a steach anns a' choicheangal cheudna maille ris-
san, mar shliabh Shioin nach caruiehear, ach a
mhaireas gu sìorruidh.a Mairidh iadsan, aonta
Ris-san agus suidhichte 'na choicheangal, am
feadh a ruidheas linn nan linntean.

A nis, o na nithibh a chaidh làimhseachkdh 'sa
chaibideil so,, feudaidh sinn a cho-dhùnadh gur e à'
cheud ni a thigeadh do pheacach neo-iompaichte,
oidheirp a thoirt air a dhèanamh, anns an diadh-
achd a bhi creidsinn, — a bhi creidsinn chum
gu'm faigh agus gu'n dèan e aithreachas. Bu
chòir do 'xi duine neo-iompaichte, air thoiseach air
na h-uile ni, ordheirp a thoirt air an Lagh a
ehreidsinn, le co-chur ris fèin : agus, an sin, an
Soisgeul. 'Se ceud ghnìomh spioradail an duine
iompaichte gnìomh creidimh. Tha e creidsinn
an Lagha, le co-chur ris fèin,, agus, tha e mar so,
a' faghail dearbh shoilleireachd air a pheacadh
agus air a thruaighe. Tha e,, mar an ceudna, a
. creidsinn an t-soisgeil le co-chur ris fèin ; agus,
4ha e mar so, 'g earbsadh air son naomhachd agus

* Salm cxxv. 1»

$onais. Tha e a* deanamh so, chum gu 'm feud e
aithreachas soisgeulach a chleachdadh, agus deagh
oibre a nochdadh. 'Nuair 'se creidimh obair an
Spioraid, 'se dleasdanas a' pheacaich e, mar an
ceudna; agus air an aobhar sin, tha impidh ri
chur air, a bhi 'ga chleachdadh, mar a' cheud
dleasdanas, agus mar phrzomh-thoiseach nan uile
dhleasdanas.

Am bheil f ìor chreidimh a' co-sheasamh ann an
creidsinn araon an Lagha, agus an t-soisgeil ?
Anns an ni so, tha e eadar-dhealuichte o chreid-
imh cealgach. Tha creidimh cealgach mar is
tric, a co-sheasamh, an dara cuid_, ann an creid-
sinn an lagha, as eugmhais an t-soisgeil, agus air
an dòigh so a' tionndadh lagha Dhè gu aobhar air
spiorad laghail àrachadh ; no^ ann an creidsinn
an t-soisgeil, as eugmhais an lagha, agus air an
dòigh so, a' tionndadh gràis Dhè gu macnus ; ni
creidimh cealgach duine, an dara cuid, na' f hear
fèin-f hìreanachaidh,, no mi-riaghailteach.

Feudaidh an leughair 'fhoghlum, mar an
ceudna, o na nithibh a chaidh thoirt fainear gu'm
bu chòir dha, ann an smuaineachadh, no ann an
labhairt mu 'n bharandas air son creidsinn, deal-
achadh a chur, le mòr chùram e;adar an t-athair^
a bhi toirt Chriosdvann an tairgse do na h-uile a
ta fuidh èisdeachd an t-soisgeil, agus e bhi 'ga
thoirt ann an sealbh dhoibhsan a ta, le 'n cridhe,
a' creidsinn ann. 'Se Esan a bhi toirt Chriosd
ann an tairgse, no 'g a thairgseadh do dhuine, a tha
toirt barandais do'n duine air ea.rbsadh ann air son
a shlàinte ; agus 'se an t-athair, a bhi 'g a thoirt do
dhuine ann an sealbh, a tha toirt barandais dha
air a cho-dhùnadh, gu 'm bheil e air earbsadh ann,
agus gu bheil e 'g a shealbhachadh. 'Se a' cheud

93

tiì, steidh, agus an dara ni dearbhadh an earbsaidh
shònruichte air son slàinte. Tha e soilleir, gur e
dìth aire do 'n eadar- dhealachadh so,— eadar
^bunait aguscòmhdaichean a' chreidimh, a' charraig
air am bheil na h Antinomianaich agus mòran eile
de 'n aon spiorad, air deanamh long-bhriseadh.

O na nithibh so, cuideachd, feudaidh an leugh-
air a thuigsinn, ciod a ta air a chialluchadh le
dlù ghabhail a' chreidimh. A bhi dlù ghabhail
Chriosd maille r' a 'f hìreantachd agus a shìàinte,
d' am ionnsuidh fèin, cha 'n e so, cinnt a bhi agam,
air bonn dearbhaidh, gur leam-sa e a cheana, ann
an sealbh ; (oir 'se so dearbhachd a' mhotha-
chaidh, agus feudaidh fìor chreidimh a bhi, far
nach 'eil sin,) ach 'se a th' ann, a bhi creidsinn
gu bheil e 'ga thoirt fèin dhòmh sa, ann an tairgse ;
agus, a bhi 'g earbsadh, air barandas na tairgse,
gu bheil e 'ga thoirt agus gu'm buanaich e ann a
bhi 'ga thoirt fèin dhòmh-sa, ann an sealbh ; no,
'se a th'ann a bhi creidsinn gur leam-sa e ann an
tairgse, agus gur leam e, a thaobh còire air mo
shlàinte uile earbsadh ris, agus do rèir so, a bhi 'g
earbsadh ann, gu n coimhlion e, gu dìleas, dreuchd
slànuighir dhòmh-sa. Ni h-e dearbhachd a
th' ann, gur leam-sa e, a cheana ann an sealbh ;
ach 'se a th' ann a bhi 'g a ghabhail d'am ionnsuidh
chum a shealbhachadh, a bhi toirt dhachaidh chum
m'anama fèin Slànuighir sin an domhain, agus na
slàinte choitchionn/ a ta nan luidhe, fa mo chomh-
air, ann an tairgse an t-soisgeil. Is ionann, a
thaobh eosìais, dlù-ghabhail, ri co-chur a' chreidimh.

Fa dheoidhj o na nithibh so, feudaidh an leughair
ionnsuchadh, ged nach e creidimh an cumha

R Jud. 3,

94

toilltinneach ris am bheil còir air beannachdan a'
choicheangail shìorjfuidh an crochadh, gidheadh,
gu bheil e co feumail mar mheadhon no mar
inneal air son gabhail ri Criosd agus greim
a dheanamh de 'n choicheangal, s' nach urrainn
duine air bith còlr a bhi aige^adh'easbhuidhairann
an Criosd, no anns a' choicheangal. Tha creidimh,
do rìreadh, 'na chumha nasgaidh anns & choi-
cheangal ; ach a dhearbhadh, nach e cumha a'
choicheangail e ris am bheil a bheannachdan, ann
an seadh ceart, an earbsadh, is leòir an comhar so ;
— gu bheil dìreach a'cheud aon de na beannachdan
sin> air a buileachadh, ? oimh cheud ghnìomh a'
chreidimh ; 'se sin, ath-ghineamhuinn, no ath-
bheothachadh an Spioraid. Os bàrr, nam bitheadh
e 'na chumha toilltinneach, ris an robh gràs a'
choicheangail an crochadlr, bheireadh e do 'n
chreidmheach còir thoilltinneaeh, no choisinnte
air a ghràs sin ; ionnas, an uair, a chleachdadh e
creidimh, gu'm feudadh e a chreidimh a thagradh
mar stèidh còire air gràs; seadh, agus dh'f heudadh
e gràs agairt mar fhhiachaibh, no mar ni a
bhuineadh dha, air a' bhonn sin. Ach, an tagair
criosduidh tuigseach, iriosal, no treibhdhireach
air bith, le 'f hios, gràs Dhè air bonn a chreidimh
fèin ? Cha tagair. Tha f hios aige, gur 'ann o
ghràs, a tha beannachdan a' choicheangail uile a'
sruthadh, gu h-iomlan saor dhà-san ; gur 'ann o
ghràs, saor agus gun tomhas, a tha a' bheannachd
mu dheireadh, co maith ris a' cheud bheannachd
a' teachd da dh'ionnsuidh-san. An aìte a bhi
tagradh a chreidimh, 's ann a tha e, tre chreidimh,
a'gabhail ri fìreantachd Iosa Criosd agus a' tagradh
najìreantachd so a mhàin mar stèidh a chòire air

95

maith a' choicheangail.a Tha 'm maith sin uile,
n' a ghràs a ta,, gu neo-chrìochnach saor do 'n
chreidmheach : do bhrìgh, ged a tha creidimh,, air
mhodh, do-sheachnuidh, feumail mar inneal
air son gabkail ri còir, gidheadh, nach 'eil
e toirt dha còir sam bith air beannachdan a'
choicheangail. A Leughair, anns a' mhionaid 'san
leig thu do thaic ri do chreidimh, mar bhunait
còire air beannachdan a ghràis^, tha thusa air do
shon fèin & tionndadh coicheangail nan gràs gu
coicheangal oibre. Cha 'n 'eil gras, 'na ghràs ni
's mò dhuitse, mur ceaduich agus mur aontaich
thu gu bheil e, ann a dhearbh bhrìgh, agus gu
h-uile3 saor. Bi cleachdadh creidimh, ma ta, ann
an gabhail ris na h-uile mar thiodlae, a ta, gu
neo-chrìochnach,, saor ; agus na bi sealltuinn ri
do chreidimh air son còir air a' bheannachd is
lugha.

CAIB VII.

NA COMHARAN A TA DEARBHADH, CO DHIU THA,
NO NACH 'EIL NEACH SUIDHICHTE, GU PEAR-
SANTA, ANN AN COICHEANGAL NAN GRAS.

Tha coicheangal nan oibre, agus coicheangai
nan gràs a' roinn a' chinnidh-daoine uile eatorra.
Tha na h-uile duine 'san t-saoghal,, fuidh 'n dara
h-aon, no 'n aon eile dhe 'n dithis : agus cha 'n
urradh neach sam bith a bhi fuidh na dhà le chèile
còmhladh.b Fuidh choicheangal nan oibre, tha

aPhiLiii.9. Salm lxxi. 16. Romh. v. 21.
b Romh. vi. 14.

m

àireamh lìcnmhor 'n an seasamh, anns a' eheud
Adhamh, ceann a' choicheangail bhriste sin, a'
tarruing uaithe-san a' pheacaidh agus a' bhàis.
Fuidh choicheangal nan gràs, tha àireamh taghta
'nan seasamh, auns an dara Adhamh, ceann a'
choicheangailchoimhliontasin, a'faghail uaithe-san
f ìreantachd agus beatha. Bheirear breith air an
dà chuideachd so, air gach aon diu do rèir a'
choicheangail fuidh 'm faighear iad. Nithear
peanas, le sgrios sìorruidh air a' cheud àireamh, tre
fearta malluchd a' choicheangail fuidh 'm bheil iad
'nan luidhe ; agus teàrnar an dara àireamh, le
saorsadh shìorruidh, tre fearta geallaidh a' choi-
cheangail, fuidh 'm bheil iadsan 'nan seasamh.
Anns an àm a ta làthair, tha slighe ann, air son
pheacach fuidhchoicheangal nan oibre, air am feud
iad a' chuideaehd, agus an coicheangal sin f hàgail
agus iad fein a dhlù-cheangal ris a' chuideachd a
ta fuidh choicheangal nan gràs; ach air teachd
do'n bhàs,, druidear suas an t-slighe so a chaoidh.
Air an aobhar sin, 'se dleasdanas agus buannachd
na dara cuideachd, co mhaith ris a' chuideachd eile
eòlas a ghabbail co dhiù de na coicheanglaibh so,
fuidh 'm bheil iad, gach aon fa leth^, 'na luidhe.
Agus gu firinneach ma bheir duine fainear, le
dùrachd, coicheangal nan gràs, mar an ni sin, ris
am bheil slàinte anamaluachmhoir an earbsadh, is
gann gu'r urradh e sheachnadh, a' cheist so a chur
ris fèin ; " Ciod a chòir a ta agam-sa, anns a'
choicheangal sin ? Tha e fìor, gu bheil agam-sa,
mar aig peacaich eile fuidh èisdeachd an t-soisgeil,
còir choitchionn ann ; trid am bheil barandas
agam, ni nach 'eil aig na h-ainglibh a thuit, a
dhol a steach ann. Ach feudaidh mi so a shealbh-
achadh, agus gidheadh, bàsadhadh. Oir liìgear
2

<)7

eadhon clann na rìoghachd ann an dorchadas a ta
'n leth muigh.a Ach am bheil còir shlàinteil
agam-sa anns a' choicheangal ? Am bheil mi, do
rìreadh, air dol a steach 'na bhann ? Tha 'n
coicheangal, gun amharus, ann an tairgse, agus
ann an òrduighibh an t-soisgeil, air a thoirt am
fagus dhomh ; ach am bheil mise air ma thoirt a
steach anns a' choicheangal ? Tha e air a f hrith-
ealadh dhòmh-sa, an leth a muigh, air dòigh
choitchionn, maille ri peacachaibh eile ; ach,, am
bheil mise, tre chreidimh, aif deanamh greim
dheth, air chor as gu bheil còir phearsanta agam
air a shochairibh uile air mo shon fèin ? Chum an
leughair a chuideachadh, fuidh theagasg Spioraid
na fìrinn, ann am freagradh fìrinneach agus
iomchuidh a thoirt do 'n cheist chudthromach
sin, cuiream air a bheulaobh na comharan so^ a
leanas, air neach a bhi, do rìreadh agus air mhodh
shlàinteil, suidhichte ann an coieheangal nan gràs.

1 . Tha iad-san, aig am bheil c ir shlàinteil
anns a' choicheangal chinnteach sin^ air teicheadh,
fuidh fhìor mhothachadh air an cionta agus an
truaighe, d' a 'ionnsuidh, air son dìdein o uach-
dranachd agus o mhalluchd coicheangail bhriste
nan oibre. Tha iad air teicheadh a dh'ionnsuidh
coicheangail an dara Adhaimh, air son tèatmuinn,
o choicheangal a' cheud Adhaimh. 'Siad " oigh-
reachan a' gheallaidh/' muinntir " a theich chum
dìdein gu greim a dheanamh air an dòchas a
chuireadh rompa."b Uair eigin, bha iad, a' gabh-
ail cònihnuidh,, gun chùram fuidh uachdranachd
coicheangail an lagha ; ach tha Spiorad an Tigli-
earna air cur ri theine nan ionada-còmhnuidh

a Mat. viii. 12.

b Eabh. vi. 17, 1 8.

I

98

sin ; ionnas nach urradh iad smuaineachadh air
fantuinn ni 's faide air crìochaibh a' choicheangail
sin. Bha " sliabh Shinai uile fa dheataich " mu 'n
cuairt orra, agus " dh'fhas fuaim trompaid an
lagha ni's làidire agus ni 's làidire j gus am b'èigin
doibh a chluinntinn air taobh am f ìreantachd fèin
agus an dèanadais a's feàrr fèin, air taobh na cluaise
bu bhuidhre ; agus, mar mhalluchd, air a bagradh,
gu sònruichte 'nan aghaidh fèin, chuir am fuaim
so iad " fuidh eagal ro mhòr agus fuidh chrith."
ff Air teachd do'n àithne, dh' ath bheothaich am
peacadh agus bhasaich mise."a Tha iad air an
ruagadh as gach ionad-folaich de 'n bheinn sin a
%2l ri theine ; agus cha d'fhàgadh àite sam bith an
taobh a stigh crìochan a' choicheangail a dh'ionn-
suidh am feudadh iad teicheadh air son tèaruin-
teachd. Tha iad, le so, air am fuadachadh a
mach, ni h-ann a mhàin o 'n droch shlighibh, ach
o gach dòchas ann an deagh ghnè agus aomadh an
inntinn fèin, ann an iarrtasaibh maith agus an
rùntaibh glana fèin, agus 'n an gnìomharaibh a's
feàrr fèin : chum gu 'n teicheadh iad air son bea-
tha a dh'ionnsuidh coicheangal nan gràs, mar a
theicheadh am marbhaiche a dh'ionnsuidh a' bhaile
dhìdein. Bha peacanna a' chaithe-beatha air an
dearbhadh air cealgairibh, ach tha fior chreid-
mhich a' faghail dearbh shoilleireachd, ni h-e a-
mhàin air eu-ceartaibh an caithe-beatha^ ach mar
an ceudna, air peacaidhean Nàdnir, air truaillidh-
eachd dhomhainn, agus aingidheachd ro anab-
arrach an cridhe. Feudaidh e bhi gu 'n doghabh
a' cheud dream iongantas ro mhò^^tiòsmhuil ri
Simon Magus, no gu 'n do chriothnaich iad,
V.v hv jifB fa&tmèld% rfbiftbièifo-oib.

a Romh. vii. 9.

99

eosmhuil ri Felics ; ach chaidh an dream mu
dheireadh, a chur gu criothnachadh air chor 's
gu'n robh iad air an èigneachadh, maille ri fear-
coimheid a' phrìosuin,, adh' fhèorachd, gach aon air
a shon fèin,, " Ciod a ni mi, chum 's gu'n saorar
mi ?" Fuidh gheur mhothachadh domhainn air an
cor caillte, thòisich iad air beachdachadh, le dùrachd,
air an slàinte shìorruidh mar an aon ni feumail,
mar chusbair àraidh an aire, an smuaintean agus
am miann, agus, air dhoibh dealachadh ris na
h-uile dòchas, air iad a bhi a chaoidh comasach,
le f ìreantachd no le neart sam bith, leo fèin, air
iarrtuis àrda an lagha bhriste a thoileachadh, theich
iad a dh'ionnsuidh coicheangal nan gràs, anns am
bheil f ìreantachd choimhlionta agus beatha mhai-
reannach, mar saor thìodhlacaibh Dhè tre Iosa
Criosd ar Tighearn. A nis, a leughair, an e so
do chor-sa. <c An robh agadsa, riamh leithid
dè mhothachadh air do neo-chomas iomlan air
ùmhlachd a thoirt a dh'àitheantaibh, agus peanas
coicheangail nan oibre fhulang, 's a dh'èignich
thu gu teicheadh,, le rùn suidhichte agus gun
dàil dh' ionnsuidh coicheangal nan gràs, agus gu
bhi gabhail ri f ìreantachd agus beatha mar thìo-
dhlacaibh gràis shaor agus ard-uachdranaich ? Am
bheil thu ann an gnothuch na fìreanachaidh,
marbh do 'n lagh, mar choicheangal oibre." Am
bheil do dhòchas gu 'n ruig thu air beatha mhair-
eannach, tre d' ùmhlachd fèin do 'n lagh, air a
bhualadh marbh ?

2. Tha iadsan, a ta suidhichte ann an coichean-
eal nan gràs, ag aontachadh, le 'n cridhe, agus a'
gabhail tlachd anns gach earrann a dh' innleachd
a' cho-chòrdaidh ghlòrmhoir sin.

100

Tlia iad ng aontaehadh rls le 'n uile cliridhe.
Is toil leo e mar choicheangal, a ta 'nam beachd-
san, gu neo-chrìochnach, freagarrach ri glòir Ie-
hobhaih, ages ri uile uireasbhuidhibh an anama
agus a ta iad mi-thoilichte leo fèin air son nach
'eil an tachd ann ni 's mò. Ag amharc air mar
choicheangal a shuidhicheadh anns na h-uile ni
agus a ta cinnteach, air chor as nach àill le Dia
agus nach urrainn duine a bhriseadh,, tha iad làn-
thoilichte leis. Ann an solus focail agus Spioraid
Chriosd, tha iad a' faicsinn na h-uile ni a ta ann,
air an cur anns an ordugh a's ro mhaisiche agus
a s ro ìomchuidh. Tha iad a' faicsinn tròcairean anns
a' chiocheangal a ta co-fhreagairt ri uile choraibh
agus uireasbhuidhibhgach anamaa ta suidhicte ann.
Tha iad a' faicsinn, agus is taitneach an sealladh ;
tha iad a' faicsinn maitheanais anns a' choicheangal
air son cionta 's a choguis ; naomhachaidh 's a
choicheangal air son truaillidheachd 's an anam ;
neirt, 's a choicheangal, air son anmhuinneachd 's a
chreutair ; sòlais 's a' choicheangal, air son doil-
ghios 'sachridhe, agus seasmhachd's achoichean-
gal, air son caochluidheachd 's a chreidmheach.
Tha iad a' faicsinn, 's a' choicheangal, na h-uile ni
air ath- nuadhachadh, na h-uile ni air aisig, le
barrachd neo-chriochnach air na bha caillte tre
bhriseadh a' cheud choicheangail. An so, tha iad a'
faghail tèaruinteachd ann an cunnart, sìthe ann
an amhghar, lànachd ann an uireasbhuidh agus
beatha ann am bàs. Agus, air do'n cridhe, 'san
àm cheudna,, a bhi air a dhealbhadh ris an t-Slàn-
uighear agus ris a' ehoicheangeal air chor as nach
sàsuich ni 's lugha agus nach 'eil tuilleadh air
iarruidh; their iad, mu Chriosd, U Thae, gu h-uile,

101

gràdhach," agus, mu'n choicheangeal, " 'se mo
shlàinte uile, agus mo mhiann uile e."a 5Nuair a
tha Dia a' toirt a' chridhe nuaidh do dhuine, tha e
daingneachadh air a' chridhe so, dealbh innleachd
na slàinte anns a' choicheangal, air mhodh 's gu
bheil e ullamh air son aontachadh leis an inn-
leachd ghlòrmhoir sin. Air an aobhar so, air dha
'n t slighe sin a thoirt fainear, anns am bheil
iarrtuis an lagha agus a' cheartais air an làn-ria-
ruchadh agus peacaich chaillte air an teàrnadh, a
chaidh a thùradh le Dia, 'na ghliocas neo- chrìoch-
nach, agus a ta air a thaisbeanadh 's a' choicheang-
al, tha e 'g a meas 'na slighe co maith agus co
cinnteach as gu 'n cùlaich agus gu 'n trèig e, ann
an gnothach an fhìreanachaidh, oibre an lagha
agus gu 'n dlùthaich e ris an innleachd iongan-
taich sin. A nis tha 'n t-aontachadh so, gu neo-
sgaraiì, ann an co-ehuideachd ri creidimh slàinteil,
agus 'n a dhearbhadh neartmhor air còir phearsanta
anns a' choicheangal. Oir cia b'e neach a dh'
amhairceas a steach, le deagh aire, air truaillidh-
eachd cridhe an duine, chi e gu h-aithghearr,
gu bheil innleachd na slàinte, mar a ta i air a
deanamh aithnichte ann an coicheangal nan gràs,
gu h-iomlan an aghaidk breithneachadh, toil, agus
aomadh nàduir mi-naomh dhaoine ; ionnus nach
fheud ni sam bith a 's lugha na cumhachd neo-
chrìochnach Spioraid nan gràs, duine a dheanamh
toileach air aontachadh rithe le 'uile chridhe. Tha
'n Tighearn Iosa, uime sin, 'g an gairm ie bean-
nuichte, cia b'e neach nach faigh oilbheum ann-
san."b Feudaidh gun teagamh, daoine neo-iom-
paichte, an coicheangal atharrachadh, 'n an inntinn
fèin, chum leithid a dheilbh, as gu'm faighear leo

* 2 Sam. xxiii. 5V:J

b Mat. xi. 6.

102

fèin è 'na chusbair taitneach. Feudaidh iad, mar
so, a shaoilsinn, gur coicheangal e, a shònruicheadh
chum muinntir a dhèanamh suaimhneach agus
sona, 'n uair a tha e, 'san àm cheudna, g an
ceadachadh, aig a' chuid a's lugha, ann an roinn de
nithibh,, a bhi buanachadh n an cor mi-naomha fèin ;
norgur coicheangal e, d'a rèir am feud Dia gabhail
riusan, tre Chriosd., air son an deagh oibre, a dh'
aindeoin an anmhuinneachdan nàdurra agus an
droch oibre. Ach, am measg nan nithe so, 'sann
le h-iomhaigh a dhealbh am mac-meamnadh, fèin,
le 'm faoin innleachd fèin, a ta iad toilichte, agus
ni h-ann^ le coicheangal gràsmhor Iehobhaih.
Bitheadh an coicheangal naomh sin air a thais-
beanadh dhoibh, ann an solus nan Oracla naomh ;
beachdaicheadh iad air, eadhon aon tiota 's an
t-solus sin, agus is ni cinnteach e, gu'm faigh iad
coire dha. Na bitheadh ach eadhon rùn a' choich-
eangail, gu soilleir, air a thoirt am fradharc, ni is e,
gràs ard-uachdranach Dhè air àrduchadhair nochd-
làrach gach uile urraim agus òirdheirceis anns an
duiner agus Criosdair a dheanamh 'na h-uile/agus
an duine 'na neo-ni, ann a shlàinte fèin ; agus coin-
nichidh an fhirinn so mi-thlachd an cridhe uabh-
raich, a thionndaidheas air falbh uaithe le gràin.
Cha luaithe a bhitheas a chumhachd a dhealuch-
adh a chaoidh an anama o anamhiannaibh tait-
neach, air a tuigsinn le daoine nadurra, nV
theicheas iad uaith, mar o chusbair a ta araon
cunnartach agus fuathach. Àbair, gun tigeadh
iad eadhon gu bhi smuaineachadh, gu dùraehdaclu
cionnus a tha 'n coicheangal iomchuidh, araon, a
dh' urram buadhan glòrmhor Dhè, agus do
shlàinte anaman neo-bhàsmhor, agus cha 'n 'eil e
'n comas dhoibh a thui^sinn cia mar a dh'fheudus

103

siu a bhi. a Do na Iùdhaich heòlmhor, bha e
'na cheap-tùislidh, 'na innleachd neo-fhreagar-
rach, 'n am beachd-san, ri cliù Iehobhaih ; do na
Greugaich fhoghluimte^ bha eJna amaideachd, 'n a
dhòigh slàinte neo-iomchuidh agus neo-thèaruinte
air son a bhi 'g earbsadh rithe. 'Se sùil a' chrei-
dimh a mhàin a chì gur cumhachd Dhè agus
gliocas Dhè e, araon urramach do Dhia 'na naomh-
achd, agus tèaruinte do chreutairibh ciontach.

Tha iadsan, a ta suidhichte anns a ehoicheang-
al, ag aontachadh leis, agus a gabhail tlachd anns
na h-uile earran deih. Tha 'n cridhe a' gabhail
fois ann, agus sàsuichte leis an innleachd, neo-
chrìochnach ghlic sin. Nuair " is e an slàinte
uile," 'se am " miann uile e" mar an ceudna : cia
b'e ni a chaill iad, tha e 'ga aisig dhoibh. Na 4
h-uile ni a b'urrainn dhoibh iarruidh, tha e dèan-
amh cinnteach dhoibh. Tha e 'na choicheangal
co coimhlionta, 's nach 'eil ni sam bith air f hàgail
as, a dh'fheudadh, gu reusanta, a bhi air a mhiann-
achadh, no ni sam bith air a ghabhail a steach
ann ach n'a tha, do rìreadh, ion-mhiannuichte.
An so, tha iad a' faotainn tobair beatha, a ta làn
agus a' cur thairis. An so, tha iad a' sineadh an
anaman sgith, le f ìor thoil-inntinn agus a' beatha-
chadh an anaman ocrach, mar le smior agus le
reamhrachd ; ionnas, gu bheil an cridhe ann an
uchd a' choicheangail bheannuichte so, aig fois,
agus an anam a' gabhail còmhnuidh gun chùranu
'Nuair a tha 'n coicheangal air fhoillseachadh
dhpibh, mar ni a rinneadh, o shìorruidheachd,
eajdar Dia an ■t-Athair, agus Criosd, an dara Adh-
amh, le aontachadh agus tlachd neo-chrìochnach

9 lis* n* &do bu^jb ,iodim.MiUo^ii HBmmB hinìàhb
* 1 Cor. ii. 14.

104

an Spioraid Naoimh, tlia iad, ann an dèanamh
greime air, 'g an nochdadh fèin toilichte le dùbla-
chadh Nèimh dheth, co f had as a tha iad 'ga
thuigsinn^ gun oidheirp a thoirt, aon chuid, air ni
sam bith a churris, no ni a thoirt uaith. Tha iad
toilichte leis na h-uile, a ta iad a' faotainn an taobh
a stigh de 'n choicheangal, gun iarrtus gu'm
bitheadh ni sam bith air atharrachadh chum&n leas
fèin. Tha iad toilichte le cumhachaibh a' choich-
eangail mar a ta iad air an coimhliònadh le Criosd
a mhàin, co mhaith 's le 'gheallanaibh a ta dol gu
bhi air an coimhlionadh dhoibh fèin ; le gealladh
an naomhachaidh, co maith 's le gealladh an fhìr-
eanachaidhj no a ghlòrachaidh j le laghannaibh, co
maith 's le shochairibh ; le smachdachadh, co
maith as le duaisibh a' choicheangaiL Tha 'n
cridhe socruichte, le tlachd, air an iomlan deth,
gun bhi 'g iarruidh ni air bith an taobh muigh,
agus gun bhi mi-thoilichte le ni air bith an taobh
stigh d'a chuairt. Do rèir so, tha 'n co-chòrdadh
Diadhuidh sin, mar a ta e air a chur an ceill 'san
t-soisgeul, air ainmeachadh ann an Isai. liii. 1. ann
an leth-oir na duilleige, " Eisdeachd 'se sin,
ni a tha r'a chluinntinn, no r'a ghabhail ris le crei-
dimh, mar a ta fuaim r'a èisdeachd no r'a ghabhail
leis a' chluas ; a rèir nam briathar sin,, " Eisdibh,
agus mairidh ur n-anam beòV' a Tha clann
Adhaimh,, a thaobh nàduir, ni's aomta a bhi
labhairt n'a bhi 'g èisdeachd. Tha sinn ni 's
ullaimhe a chur an cèill ar toile fèin le bhi labh-
• airt, nVtha sinn a ghabhail ri toil Dhè, le bhi
g èisdeachd rithe. Do bhrìgh, gur e an soisgeul,
MìlseacÌiadh toile Dhè chum ar slàinte, a mhàin

i( Isr. jvi. 3,

105

ga bhi air èisdeachd agus air a ghabhail ris le
ereidimh, agus air an aobhar sin, air a ghairm,
% Eisdeachd a' chreidimh,"a tha cumhachd gràis
Dhè feumail chum ar cridhe aomadh gu bhi 'g
èisdeachd, agus chum ar beul a dhruideadh o bhì
dealbhadh n'a cur an cèill, a thaobh slighe na
slàinte ar comhairlean, no ar n-innleachdan fèin.

Am bheil thusa, a leughair, ag aonlachadh leis
a' choicheangal Nèamhaidh,òirdheirc agus dheagh-
shuidhiehte sin ? Am bheil thu toilichte le
'chumadh, co fhad 's is aithne dhuit e ; agus mi-
thoilichte leat fèin, air son nach 'eil tuilleadh
tlachd agad ann ? Am bheil thu, aig a' chuid a 's
lugha, a' faicsinn tuilleadh agus tuilleadh aobhaìr
air son a bhi làn-thoilichte le 'uile chùisibh ;
agus, an e do mhiann agus d'oidheirp bhitheanta
a bhi fàs 'na d' aontachadh cridheil leis ? Am bheil
do chridhe toilichte leis na h-uile ni a ta thu a'
faicsinn 's a' choicheangal sin ? Am bheil na h-uile
earrann deth 'n a d-mheas-sa, araon an ni bu
chòir a bhi ann, agus anns an àite 's am bu chòir
dha bhith ? Nach' àill leat ath-leasachadh, no
atharrachadh sam bith, a bhi air a dhèanamh ; no
gu 'm bitheadh ni sam bith air ìocadh ris, no air
a thoirt uaith? Am bheil thu toilichte agus
iarrtunach air, bhi ni's mò, agus ni 's mò toilichte,
a bhi 'n a' d' fhear-fiach sìorruidh, air son do
shlàinte, do ghràs a' choicheangail ghlòrmhor sin ?
Ma tha, is comhara maith e, gu bheil còir phears-
anta agad ann.

3. Tha iadsan a ta} do rìreadh, suidhichte ann
an coicheangal nan gràs a' gradhachadh Dhè ann
an Criosd, gu treibhdhireach, mar Dhealbhadair,

i Gal. iii. 2.

106

agus ùghdar a' choicheangail shìorruidh sin. Tha
iad 'g a ghràdhachadh leis a' mheas a' s àirde, le
h-aignibh neo-chealgach ; agus tha iad 'g am
fuathachadh fein 'n an sealladh fèin air son gu
bheil co beag gràidh aca dha. Tha iad 'g a
ghràdhachadh air son a mhaise agus oirdkeirceis
ann fèin} agus, anns an tomhas anns am bheil
aithne aca air, tha iad a' gràdhachadh na h-uile
dheth. Tha iad a' gràdhachadh a naomhachd
agus a cheartais co maith r' a mhaitheas agus
'f hìrinn. Tha iad 'g a ghradhachadh,, mar an
ceudna, air son a ghràidh-san dhoibhfèin. Tha
'n creidimh leis am bheil iad a' deanamh greime
air a' choicheangal, ag oibreachadh, tre ghràdh
dha-san. Is mòr an gràdh a dh'f hoillsich Dia
dhoibh-san, anns a' choicheangal sin. 'S ann o
phrìomh-thoiseach gràidh àrd-uachdranaich,, neo-
àsluichte^ neo-choisinnte agus neo-chriochnaich, a
ghluais na Cùmhnantaichean glòrmhoir anns an
obair. 'S ann o'n ghràdh shaor sin, a dh'èirich a'
cheud smuain air coicheangal nan gràs, chum
gu'm bitheadh slàinte air a deanamh cinnteach
dhoibh-san. 'S ann o 'n tobar so, a shòniuich an
t-Athair Aon-ghin Mic gràdhach a thoirt air an
son ; a dh'aontaich am Mac? le tlachd neo-chrìoch-
nach a bheatha a leagail sios air an son ; agus a
dh' irioslaich an Spiorad beannuichte e fèin, a
ghabhail còmhnuidh annta, agus, mar sin, am
beothachadh, an naomhachadh,, agus an sòlasach-
adh. B'e gràdh neo-chriochnach an Athar a thug
bith do na geallannaibh ro mhòr agus luachmhor
ata air an dèanamh 'n an leas-san, air cumha-
chaibh a tha co-sheasmhach ri onoir a naomhachd
agus a cheartais fèin. 'Se gràdh iongantach Chriosd
dhoibh-san, a dh' aom esan a ghabhail nan cumh-

107

achan sin. Agus an uair a bha 'n co-chòrdaclh
Diadhuidh, le dearbhadh an Spioraid Maoinih,
a rèir an t-soisgeil, air fosgladh an anaman,
dhealruich an gràdh sin a mach dlioibh air leithid
de dhòigh 's gu'n d' èignicheadh iad chum a chreid-
sinn. "Dh' aithnich sinne/' deir an t-abstol Eoin>
" agus chreid sinn an gràdh a tha aig Dia dhuinn.
Is gràdh Dia."a Las gràdh-saoraidh sin Dhè,
tre 'chreidsinn le co-chur, ann ar cridheachaibh,
teas-ghràdh dhà-san. ii Tha gràdh againn dha-
san, do bhrìgh gu 'n do gràdhaich Esan sinne an
toiseach."b Agus, air an aobhar sin, ged nach
'eil an gràdh beothail do ghnàth, anns an t-aon
tomhas, ach, ni 's làidire agus ni 's anf hainne a
rèir neirt no laigse an creidimh ; gidheadh, a
mheud 's nach 'eil an creidimh idir & f àilneachadh
gu buileach, ni mò 'm bheil an gràdh.c Is prìomh-
thoiseach gnìomhach e, a tha 'g an co-èigneachadh>
gu buadhach, chum ùmhlaehd soisgeulach ; agus
a' toirt na rìgh-chathrach nan aignibh do Dhia,
mar an Dia-sanann an coicheangal,agus doChriosd,
mar an ceann 's a' choicheangal ; ionnus g'un abair
an t-anam : <e Cò a ta agam air nèamh ach thusa ?
agus cha 'n 'eil neach air thalamh air am bheil mi
an dèigh seaehad ortsa."d Tha e 'ga dheanamh
' 'na chùram a's mò dhoibh, Esan a thoileachadh
agus a bhi air am faotainn taitneach Leis-san ;
agus 'n a chùis eagail a's mò dhoibh, diombadh a
chur air-san, agus a bhrosnuchadh air chor as gu m
foluich e orra a ghnùis. Tha e a' deanamh an
dleasdanais 'nathoil-inntinn dhoibh,eagus fuigheal
a' pheacaidh annta 'n a eallaich ro throm dhoibh,

a 1 Eoin iv. 16. b 1 Eoiniv. 19. c 1 Cor. xiii. 8.
d Salm Ijcxiii. 2ò. e 1 Eoin v. 3.

108

na eallaich, o 'm bheil iad ag amharc, le mòr-
thogradh agus dùrachd, air son saorsaidh.a Tha
gràdh aca, mar an ceudna, do dh'fhocal Dhè, anns
am bheil an choicheangal air fhoillseachadh dhoibh,
agus tha iad 'g a mheas ni 's mò na n dlighe-
bìdh.b Ann am beagan fhocail : Tha gràdh aca
do chloinn Dè, a dh' aindeoin nan anmhuinn-
eachdan peacach atha dlù-leantuinn rio, do bhrìgh
gu 'm bheil iad a' giùlan 'ìomhaigh-san. " Cia b'e
ghràdhaicheas an Ti a ghin, gràdhaichidh e mar
an ceudna, an ti a ghineadh leis."c Agus a rìs,
" Tha fhios againn gu 'u deachaidh sinn thairis o
bhàs gu beatha, do bhrìgh gu bheil gràdh againn
do na bràthraibh."d

A leughair, an urrain thusa, ma ta, a chan-
tuinn, gu bheil òirdheirceas agus gràdh neo-
chrìochnach Dhè, ann an Criosd, foilsichte ann
an coicheangal nan gràs, air an creidsinn leatsa,
agus gu bheil iad air do cho-èigneachadh esan a
ghràdhachadh os cionn gach uile chusbair eile ?
A ghràdhachadh a bhuadhan uile ? a' choichean-
gal-san uile ? a bhriathar-san uile ? a shluagh-san
uile ; agus sin, le cridhe glan, gu dùrachdach ?
Am bheil thu a' faicsinn tuilleadh agus tuilleadh
aobhair air esan a ghràdhachadh fad os cionn nan
uile chreutairean ? Agus, am bheil thu, ann an
tomhas sam bith, gu fìrinneach, ri bròn air son
lionnf huaireachd do ghràidh dhà-san? An e do
dhleasdanas., do thoil-inntinn agus do thlachd ?
An e do dhleasdanas, anns gach earrann deth,
an ni sin de 'm bheil do chridhe a' dèanamh
roghainn ? Ma 's e so do shuidheachadh, is
%m a* Aimdsti *o» hdol3^x.ib^fo^u^-OT4^ai»•'

a Romh. vii. 24* b J0b xxii. 12.

« 1 Eoin v. 1. d 1 Eoin iii. 14.

109

comhara e gu bheil thusa an taobh a stigh do bhann
coicheangail nan gràs.

4. Tha iadsan, aig an bheil còir phearsanta 's a
choicheangal shìorruidh., ag aontachadh gu'm bith-
eadh an Tighearn Iosa, ceann a choicheangail sin,
air a dheanamh 'n a Cheann dhoibh-san.

Tha iad air a ghabhail, gu cridheil, mar an/
ceann, 's a' choicheangal, agus sin, air son uile
chrioch a' choicheangail ; agus tha iad a' buanach-
adh, gu suidhichte, 'n an rùn, nach atharraich-
eadh iad an roghainn, ged a bhitheadh e ri dhèan-
amh mìle uair. Tha 'n cridhe, gu toileach, a
strìochdadh dha, agus 'g a chur-san, mar Cheann-
coicheangail, air thoiseach air na h-uile neacli
eile. Tha iadsan air son an do roghnuich an t-
Athair, o bhith-bhuantachd, Criosd mar cheann-
coicheangail, ag aontachadh ann an ùine leis an
roghainn so, agus 'g a dheanamh thairis a rìs, gach
aon air a shon fèin. Do rèir so, deirear umpa,
" gu 'n gabh iad dhoibh fèin aon cheann."a Co
minic as a dh' ath-nuadhaicheas iad cìeachdadh
an creidimh, ni a's e an obair làitheil, tha iad, a
thaobh fearta, ag ath-nuadhachadh an roghainn
so. Air do mhothachadh domhain a bhi aca, air
n' a chaill iad tre eas-ùmhlachd Adhaimh, an
ceud ceann^coicheangail, tha 'n Tighearna losa
luachmhor 'n am meas, mar an dara ceann-coich-
eangail. Thàinig iad a steach do 'n choicheangal,
agus tha iad, mar an ceudna a' fantuinn an sin,
a mhàin fuidh sgàile a sgèith-san : gun dùil aca
ri sochair sam bith ach troimhe-san agus fodha-
san, a mhàin. Tha iad air gabhàil ris mar an
ceann-uachdranachd co mhaith 's an ceann-
beatha. Tha iad air an toirt fèin suas dha, gu
bhi air an riaghladh agus air an suidheachadh 'n

Ephes. ìy. 15.
K

110

an cor, co mhaith as air an saoradh, agus .air tin
cumail suasj Leis-san ; gu bhi air an stiùracìh le
'reachdaibh, agus ni h^an-n le n an anamiannaibh
fèin, co mhaith 's arr an slànuchadh le 'ghràs,
agns ni h-ann le 'n oibribh fèin.

A nis, a leughair, an e so suidheaehadh agus
rùn bidheanta do chridhe-se ? Am bheil thu co
toileach a bhi air do riaghladh le lagh, agus air
do shocruchadh 'nad chrannchur le fhreasdal, 's a
tha thu, a bhi air do shaoradh tre ghràs Chriosd ?
Am bheil thu a' deanamh roghainn dheth-san,
roirnh na h-uile neach eile, eo dhiu air nèamh no
air thalamh, mar do cheann ■uachdranachd, do
cheann urraim, agus do cheann cumhachd ? Am
bheil thu a' dKi-leantumn rìs-san,a, deanamh uaille
as, agus " A' fàs suas, anns na h-uile nithibh,
chuige-san, mar do clH,ann.,, Ma tha thu a'
dèanamh so, tha thu, ann-san agus fodha-san, am
taobh a stigh do bhann a' choicheangail sin, de am
bheil esan Tia Cheann glòrmhor.

5. Tha iad, le 'n cridhe, a* leagail an taìce, air
son an slàinte, air cumhachaìbh a' choicheangail,
air an coimhlionadh Leis-san. Tha iad ag amharc
airf hìreantachd choimhlionta san ; mar an aon stèidh
air am feud Bia gabhail riu„ agus air arn bhcil
còir aca air a' bheatha sin uile a ta air a geaìltainn
's a' choicheangal. Ia ionann, an t-anam a bhi
creidsinn ann an Criosd ri bhi togail air san, mar
ee Iehobhah ar fìreantachd ne."a Ma thogas
peacaich air stèidh sam bith eile, tha iad a' togail
air a' ghaineamh, agus bithidh am muinghin air
a thilgeadh bun os ceann. Ma 's o, air dhoibh bhi
air an crathadh dhe na h-uiìe bunait eile, gu'n
diùlt iad fathast togail air gn aon so, '& èiginn
dlioibh, mar mholl a sgapas a' ghaoth, a dhol àin

a 1 Pead. ii. 6.

111

mugha air mliodli do-sheaehnaidh. A bhi creid-
sinn, no togail air fìreanteaehd Chriosd, cha 'n
urrainn e ni 's lugha a chialluchadh na duine a
bhi 'g earbsadh rithe air son a shlàinte uile. Co
dhiu a bhitheas an t-earbsadh so anf hann no làidir
is èigin da a bhi ann, no cha 'n 'eil creidimh idir
ann, cha M 'eil earbsadh 'a Criosd air son slainte
ann ; ach bithidh an t-anam air fhàgail ann an
staid luasgaidh gu h-iomkn an aghaidh na staide
sìji anns am bheil e 'ga shoeruchadh fèin, tre
ehreidimh. air an t Slànuighear.a A nis, tha
iad-san, a tha, 'n taobh^t stigh do bhann a' choi-
cheangail, a' gabhaiì ri fìreantachd iomlain, an
dara Adhaimh, mar aon stèidh an dochais air son
sia beatha maireannaich ; oir cha 'n 'eil an coi-
cheangal ag ainmeachadh, ni mò a cheadaicheas e
stèidh sam bith eile.b Tha iad a' cleaehdamh tomh-
ais eigin de mhuinghin air son an slàinte fèin,
air a' bhonnsin, trid am bheil iad eadar dheal-
uichteo mhi-chreidmhich agus luchdan eu-dòchais;
agus am niuinghin, a ta iad a' cleachdamh air son
an slàinte, tha iad a' cleachdamh air a' bhonn sin
■& mhàin ; tridam bheil iad eadar-dhealuiehte o
chealgairibh, luchd na fèin-fhìreantachd agus
ìuchd samhlaidk na diadhachd. Tha na nithe so
le cheile air am faotainn còmhladh anns na f'or
chreidmkich ; tha iad a " deanamh gàirdeachais
ann an losa Criosd " agus/' aig an àm qheudna,
" cha 'n 'eil muinghin aca 'san fheòiL"c

Am bheil an dearbhadh so cuideachd agad-sa. a
leughair, gu bheil thu, gu pearsanta, suidhichte
's a' choicheangal shìorruidh ? Am bheil tomhas
eigin agad de mhuinghin iriosal, a dh* earbsadh
-shònruichte ann an Criosd air son an ìomlain
dhe do shlàinte ? Agus arn bheil do mhuinghin

a Seum. i. 6, 7. b 1 Cor. iii. 11. * Phil. tti 3.

112

uile air son so, togta air stèidh 'fhìreantachd-san
a mkàin, air a tairgseadh dhuit'san t-soisgeul ? Ma
Ve so do chor, tha thu 'nad fhìor chreidmheach,
n ad aon de 'n fhìor thimchioll-ghearradh, 'n ad
aon de chloinn a' choicheangail. Tha dìonadh a'
choicheangail agad an aghaidh a bhàis shìorruidh
agus còir a' choicheangail air a' bheatha shuthain.

6. Ach, a thuilleadh air so ; tha iad sàsuichte
leis na h-uile, a ta air a ghealltuinn 's a' choi-
cheangal. Tha a gheallanna, mar an cuibhrionn,
a làn-riaruchadh an cridheachan. Tha geallanna
an naomhachaidh 'g an toileachadh co mòr ri
geallannaibh an fhìreanachaidh agus an t-sòlais.
Tha iad, gun amharus, fiosraeh, gu bheil iad fuidh
mhòran a dh' uireasbhùidhibh, ach tha iad, 's an
àm cheudna, a' faicsinn na h-uiread anns na
geallannaibh, 's a dh' fhòghnas, gu saoibhir., chum
an deanamh uile suas. Is deimhin leo, gu bheil
pailteas a dli uisge ann an tobraichibh sin na
slàinte chum an tart a chosgadh, gu h-iomlan
n'am b' urrainn dhoibhsan ach ruigsinn air gliocas
g' a tharruing. 'S ann 's a' bheachd so, gu
sònruichte tha an coicheangal sìorruidh air
fhaicsinn 'nuair is e 'am miann uile.a Tha 'n
sealladh so de 'n choicheangal, ni h-ann o nàdnr,
ach o 'n ghràs sin a ta foillseachadh uiread de
luach anns an neamhnuid phrìseal 's a ni duine
toilichte air na h-uile a ta aige a reiceadh chum
's gum feud e a shealbhachadh.b Cha 'n àill le
neach air bith a dhol a steach anns a' ehoicheangal,
gus an ruig e ann an tomhas eigin air leithid so
de shealladh no de fhoillseachadh ; oir, co a
cheangladh e fein, le 'fhios, ann an cùmhnant
pòsaidh, no eadhon ann an cùmhnant seirbhis, ri

a 2 Sam. xxiii. 5.

b Matt. xiii. 46.

113

neach sam bith, maille ris nacli 'eil e faicsinn
eionnus is urrainn dha teachd beò ? Le suil a'
chreidimh, tka peacaidh thaghta a' faicsinn, 's a'
choicheangal, ni h-e a mhàin, ionad-dìdein, chum
an dìonaidh. ach cuibhrionn chum an deanamh
saoibhir.a Air dhòigh sam bith eile, cha roghnai-
cheadh iad am feasd a dhol a ste&ch ann ; agus
^ha roghnaicheadh aon neach a-ta air ruigsinn air
an t-sealladh so, fantuinn an taobh a muigh dheth
aon mhionaid ni 's faide. " Cuiridh iadsan/' deir
an Salmaidh, " do 'n aithne d' ainm,, an dòigh
annad."b Co luath 's a tha luachmhoireachd an
ionmhais a ta foiuichte ann am fearann an t-sois-
geil, air aithneachadh air mhodh spioradail, tha
na h-uile air a reiceadh air son ruigsinn air ;c
..tha na h-uile air a mheas 'n a chall air sonro òir-
dheirceis eòlais air.d Cha 'n 'eil daoine an t-saogh-
Miì, do rìreadh, a' faicsinn an ni $0, anns sl choi-
cheangal ; agus, air an aobhar sin, cha 'n 'eil ann
ach ni suarach agus falamh 'n an sùiìibh. Tha
'n co-chòrdadh glòrmhor sin air a thaisbeanadh,
anns an t-soisgeul, dhoibh, ann a leud agus 'f had,
ann a lànachd agus iomchuidheachd ; achis fad a
ghabh e o'n toileachadh-san : is fad, ro anabarrach
fad aghabh eobhi dhoibh-san mdxamìniann-sanuile*
An dèigh na h-uile ni, ceart mar nach bitheadhiad
air faicsinn ni sam bith a dh'fheudadh an sàsu-
chadh, tha iad a' feòrachadh, " Co nochdas dhuinn
ni maith ?"e Gu deimhin, cha 'n urrainn cridhe
a' pheacaieh gu leòr fhaicsinn 's a' choicheangai a
fhreagairt agus a shàsuchadh 'anamiannan, gus an
toir Spiorad nan gràs aomadh nuadh dha, air chor

a Saim cxliì. 5. b Salm ix. 10.

c JMCatt. m*M, U. * Phil. iii. 8. • Salm iv. (j.

114

's gu'm bi iarrtuis air an ath-chumadh agus air
an riaghladh. Oir, anns a' choicheangal, cha
'n 'eil ullachadh sam bith air a dheanamh airson,
ach an aghaidk an dearbh ni sin, air am bheil an
eridhe nàdurra agus neo-iompaichte, gu h-àraidh
agus do ghnàth, suidhichte. Tha 'm f ìor chreid-
mheach, air an làimh eile, 'g aithneachadh, gur e
Criosd agus gràs nan geallanna, an t-aon ni maith
a shàsuicheas, an t-aon chuibhrionn a ni an t-
anam neo-bhàsmhor, do rìreadh, saoibhir agus
urramach.

A nis, a leughair, am bheil thusa air ruigh-
eachd air so, ann an tomhas sam bith ? Am
bheil geallanna a' choicheangail ro mhòr agus
luachmor 'n ad' mheas-sa ? Am bheil iad milis
do d' ananr, a' toileachadh agus a' sàsuchadh do
chridhe ? Am bheil thu co làn-thoilichte le geal-
lannaibh an naomhaehaidh js a tha thu le geal-
lannaibh an fhìreanachaidh agus an t-sòlais? le
geallannaibh naomhachd 's a tha thu le geallan-
naibh sonais ? Am bheil thu a' faicsinn faoin-
eachd anns gach ni agus aìte eile, agus iomlanachd
a mhàin ann an geallannaibh a' choicheangail ?
Am bheil thu, a nis, ni's mò na roimhe so, a' faic-
sinn olcais ana-bharraich, agus cumhachd a' pheac-
aidh a ta gabhail còmhnuidh annad, agus do
ghnàth-fheum air leasachadh gràis o na geal-
lannaibh? Agus, an ann, ag earbsadh ris a ghràs
anns na geallannaibh, agus ni h-ann ri gràs 'n ad
chridhe fèin, a tha thu'g oidheirpeachadh air deadh
oibridh a dheanamh? Ma 's ann mar so, tha 'n
gnothuch le d' anam, is comhara maith e gu bheil
còìr agad ann an coicheangal a' ghealkidh air chor
's gur tu aon a dh' oighreachaibh a' gheallaidh.

7. Tha Spiorad a' choicheangail aca, a' gabhail
còmhnuidh agusag oibreachadh annta. Si Cuiridh

115

mi," deir Iehobhah, " mo Spiorad an taobh a
stigh dhibh agUs bheir mi oirbh gluasad ann am
reachdaibh."a 'Se an Spiorad, a tha 'nso air a
ghealltuinn, Spiorad Chriosd, agus Spiorad a'
choicheangail. Tha feartan slàinteil an Spioraid
so, air an ceannuchadh le fuil a' choicheangail,
air an tasgadh suas ann an Criosd, ceann a' choi-
cheangail, agus ann an tomhas eigin air an co-
pàirteachadh ri sluagh a' choicheangail uile.b

A nis, feudaidh e bhi air aithneachadh co dhiu,
a tha Spiorad Chriosd, a ta gabhail còmhnuidb
ann an sluagh a' choicheangail, annta-san, do
rìreadh, no nach 'eil, le bhi 'n a Spiorad glanaidh
no naomhachaidh ann an coitchionn. 'Se rùn
àraidh a' choicheangail, an rùn is fhaisge do
ghlòir lehobhah gum bitheadh peacaich de'n
chinne-dhaoine air an deanamh naomh.c Tha na
h-uile earran de 'n choicheangal a coinneachadh
a chèile an so, mar ann am meadhon. Tha gliocas
agus gràdh neo-chrìochnach air an taisbeanadh
ann an dealbhadh a' choicheangail ; ceartas neo-
chrìochnach ann a chumhachaibh ; gràs agus
tròcaire neo-chrìochnach ann a gheallannaibh ;
cumhachd agus fìrinn neo-chrìochnach 'n a fhrith-
ealadh ; — ach, tha naomhachd neo-chrìochnach a'
dealrachadh le maise f ìor-ghlan, anns gach ear-
rann deth. Uaith so, goirear ris anns na Sgriob-
tuiribh, ie An coicheangal naomh."d Am bheil e,
ma ta> reusanta a smuaineachadh, gu 'm feud
muinntir mhi-naomh, coigrich do chumhachd na
diadhachd, nach urrainn a bhi air an cumail le
ceangal sam bith diadhachd, gidheadh, a bhi an
taobh a stigh do bhann a' choicheangail naoimh
»dbÌBlIfi9iìg ejs 'fldifi'ddfisixigio ydb & ma uti iirg &jk
■ Esec. xxxvi. 27. b Romh. viii. 9.

g Luc. i. 74, 75. d Dan. xi. 30.

116

sìn ? Cha n'f heud, air chor sam bith ; cha 'n 'eil
gu deimhin, ann ; cha 'n'eil Spiorad a' choich-
eangail idir aca. Tha an Spiorad naomh sin à'
deanamh sluaigh a' choicheangàil, ie naomh, 'n an
uile chaithe-beatha."a Tha e toirt air fèith
naomhachd ruith tre 'n nàdur uile agus am
beatha uile ; tre 'n smuaintibh, am briathraibh
agus an gniomharaibh ; tre 'n co chomunn agus
an gluasad maille ri Dia, agus an comhluadar
agus an gnothuchaibh ri daoinibh. Is co-bhoinn,
an coicheangal, anns an deachaidh an t-Athair
agus am Mac a steach, le aontachadh an Spioraid
Naoimh chum am peacadh a chur air falbh o
chridhe agus o bheatha pheacach de 'n chinne-
dhaoine; chum ìomhaigh Dhè aiseag dhoibh; agus
chum am pilìtinn air an ais a dlrionnsuidh aon-
tachaidh iomlain ris an lagh naomli o 'n do chlaon
iad anns a' cheud Adhamh. 'S ann chum na criche
so, a bha a chumhachan air an coimhlionadh ; a
gheallanna air an toirt, agus a fhrithealadh air
earbsadh ri Criosd, Aon Naomh Dhè. (C 'S ann
chum na crìche so, a dh'fhoillsicheadh Mac Dhè
ehum gu'n sgrios&dh e oibreh an Diabhuil."b
Tha na h-uile, uime sin, a ta suidhichte 's a'
choicheangal naomh sin, 'n an luchd-co-pairt cle
'n Spiorad, mar " Spiorad naomhaehd."c

Ach air mhodh ni 's mionaideiche, feudaidh
muinntir aithneachadh,, am bheil Spiorad a choi-
cheangail a' gabhail comhnuidh annta, le bhi,

1. 'N a Spiorad saor agus tfialuidh annta. Is
Spiorad saor, Spiorad a' choicheangail. " Cum
suas mi," deir an Salmaidh naomh, tf le do Spiorad
saor/' d no toileach. Spiorad Chriosd air a cho-

* 1 Pead. i. 15.
< Gal. v. 16, 18.

li 1 Eoin iii. 8.
Salm. li. U.

117

pàirteachadh ri 'phobull fèin, is Spiorad mic e,
agus ni h-e Spiorad tràilleil, Spiorad saor, toil-
each agus fialuidh.a Tha sèorsa a dh' ùmhlachd
air a toirt le muinntir dhaor do lagh nam modh-
anna, fuidh choicheangal nan oibre, co maith 's
le daoiuibh saor, fuidh choicheangal nan gràs ;
agus ged nach lèir do shùil co-chreutaire athar-
rachadh sam bith eadar ùmhlachd cuid de 'n
cheud mhuinntir agus ùmhlachd na dara muinn-
tir, gidheadh is urrainn Iehobhah uile-lèirsin-
neach f haicsinn, ni h-e a mhàin atharrachadh ana-
barrach eatorra, ach, gu bheil iad gu h-iomlan an
aghaidh a chèile. Am bheil iadsan, a ta suid-
hichte 's a' choicheangal a' cleachdadh ùrnuighe ri
Dia ? Mar sin, tha mòran a' deanamh aig nach
'eil còir sam bith shlàinteil ann.b Am bheil iad,
cothromach agus onorach, suairce agus dìleas,
measarra, agus crionna, neo-choireach agus neo-
chiontach ? Mar sin, tha mòran eile a thuilleadh
orra-san, air son atharrachaidh sam bith a*s ur-
rainn daoine aithneachadh.c 'N fhad so, tha iad,
a thaobh coslais,, a' co-chòrdadh r' a chèile. Ach
tha eadar-dhealachadh ro mhòr ann, a thaobh an
Spioraid, leis am bheil iad, gach aon, fa leth, air
a ghluasad ; ni a tha dèanamh atharrachaidh agus
eas-aontachd mhòr ann an gnè agus modk an
ùmhlachd. Tha mi-chreidmhich air an gluasad
le Spiorad tràilleil agus daor, a' co-f hreagairt ri
staid an daorsa fuidh choicheangal nan oibre.d
'S e eagal tràilleil roimh ifrinn, agus dùil thràilleil
ri nèauih, an dà chudthrom a tha air an crochadh
riq. leis d! choicheangal sin, 'g an èigneachadh a
ghluasad ann an cuairt nan dleasdanas an leth a

a Romh. viii. 14, 15. b Isai lviii. 2.

c Phil. iiù 6. %k - d Oal. iv. 24, 25.

118

inuigh. Tha peacanna air àn seaclniadh, agus
fcha dleasdanais air an coimhlionadh, ni h-aim, o
ghràdh do Dhia, agus d'a lagh naomh-san, aeh, o
spèis dhoibh fèin agus do 'n tèaruinteachd fèin
Tha ereidmhich, air an làimh eile, air an gluasad
le Spiorad saor agus tìaluidh, Spiorad na h-uchd-
mhacachd, a' co-f hreagairt ri staid an uchdmha-
eaehd, fuidh choicheangal nan gràs.a 'Se Dia,
ann an Criosd, an Athair gràsmhor, agus tha iad
a' dèanamh seirbhis dha, ni h-ann mar thràillibh,
aca mar mhacaibh.b Tha 'n Spiorad Naomh &
gabhaii còmhnuidh annta agus 'g an deanamh 'nan
luchd-co-pairt de nàdur nuadh agus diadlmidh.*
Uaith so, tha e tachairt, gu bheil am peacadh air
fhuathachadh agus air a threigsinn mar ni a ta 'n
aghaidh, agus an dleasdanas air a ghràdhachadh
agus air a choimhlionadh, mar ni a ta do reir an
nàduir nuaidh. 'Se Crìosd am Bràthair is sine,
f! A ghràdhaieh iad agus a thug e fèin air an son,"
agus is e a ghràdh-san, a ta g an co-èigneachadh d
Tha creidimh gràidh Dhè dhoibh, ann an Criosd,
air beothachadh anntagràidh dba-san^mar phrìomh-
thoiseach an ùmhlachd.e Tre chreidimh, tha
iad ag earbsadh as an Tighearn Iosa air son
an slàinte uile : agus tha so a* spionadh as a
f hreumh annta, araon an eagail thràilleil roimh
ifrinn agus an dòchais thràilleil ri neamh : ionnus,
gu bheil iad so, o sin a mach co f had o bhi 'n an
aon aobhairibh air an ùmhlachd, nach urrainn iad
a bhi nan aobhairibh buadhach ; ni h-eadh, cha
n'fheud iad eadhon buanaehadh idir annta, ach
mar nàimhdibh do 'n creidimh, do ìù gràdh agns
do 'n dòchas. f

a Romh. viii. 15. Gal. v. 26. * Mal. iii. 1%

c Pead. i. 4. d 2 Cor. v. 11.

«; 1 Tim. i. 5, f Salm cxix. 120. Eabhr. xi. 7.

119

Aig an àm cheudna., bu cliòir a chumail an
cuimhne, nach ni tràilleil a th' ann, a dh'fhìor
chreidmhich a bhi fuidh eagal roimh dhiomb
alhaireìl Dè, agus leis so, a bhi air an dùsgadh
chum an dleasdanais :a ni mò 'm bheil e'na dhùil
tràilleil, a bhi buanachadh ann an coimhlionadh
an dleasdanais., ann an dòchas, gu'n ruig iad air
tuilleadh de cho-chomum maille ris ann an ùine,b
agus gu'n sealbhaich iad e gu h-iomlan ann an
sìorruidheachd : agus sin uile, air stèidh f ìrean-
tachd Chriosd a mhàin, air a meas dhoibh.c Tha
'm feum air na nithibh so, mar bhrosnuchadh
chum ùmhìachd, a' rìearbhadh, gun amharus, gu
bheil iad 's a' bheatha so, ann an staid leanaban-
nachd, (oir cha bhi feum sam bith air leithid so
a dh'aobhairibh air nèamh) ach, cha chomhara
idir e, gu bheil iad ann an staid dhaorsa, no
thràilleil. Ni mò am bheil e idir 'n a ni tràilleil
anns na naomhaibh, gu 'm bitheadh an cridhe air
a lìonadh le h-eagal urramach roimh Iehobhah,
an tràth a bheir iad fainear toradh uamhasach a'
Cheartais, agus a dhìoghaltais eaga]laich air cus-
bairibh doghruinneach ann an ionad na truaighe ;
agus leis so, a bhi air am brosnuchadh chum
ùmhlachd.d A bhi smuaineachadh ciod a ta aig
a' mhuinntir so ri ghiùlan air son a' pheacaidh,
agus le h-eagal agus ball-chrith, a bhi pilltinn
uaith a dh' ionnsuidh Dhè, air slighe an dleas-
danais, is ni so, at ta, gu h-uile, freagarrach
ri staid na muinntir a tha, tre creidimh, air
faotainn rìoghachd, nach gluaisear ; ach gidh-
eadh, nach 'eil fathast air an àrduchadh chum
a làn-sealbhachadh air nèamh; muinntir a tha,
do rìreadh, air an tarruing a nìos as an t-

• Eoin. xiv. 2\. b i Cor. xv. 58.

c Eabhr. xiì. 28, 2Ù. d Lsai vi, 1—3.

120

slochd uamhasach, ach, gidheadh, nach 'eil fa-
thast air an suidheachadh air mullach na car-
raige; ged tha slabhruidh neartmhor a' choi-
cheangail ag iadhadh co teann umpa, 's gur ni
eucomasach e dhoibh,, a chaoidh, tuiteam sìos a rìs.
Ni h-eadh, eadhon air nèamh, bithidh a' mhuinn-
tir shaorta, air son an aobhar cheudna, air an lìonadh
le eagal urramach roimh Iehobhah, agus sin ann
an tomhas iomlan.a Ach is ni tràilleil e 's na
naomhaibh, a bhi fuidh eagal, gu'n leigear leo
tuiteam ann an ifrinn air son am peacanna : agus
is dùil thràilleil e, annta, a bhi 'g earbsadh gu'n
àrduichear iad air nèamh, air son an dleasdanais.
Tha atharrachadh. mòr eadar creidmheach a bhi
seachnadh an uilc o eagal ifrinn, agus e bhi 'ga
sheachnadh o eagal Dhe, " a ta comasach air a
chorp agus an t-anam a mhilleadh ann an ifrinn."
Se eagal tràilleil a ta anns a' cheud eagal, a' cur
bacaidh air a' chreidmheach o 'n pheacadh, chum
's nach damnar e ; se eagal urramach roimh
Dhia, a ta anns an eagal dheireannach, a' teagasg
a' chreidmhich sguir o 'n pheacadh chum 's nach
cuirear diomb, no eas-urram air Dia.

2. Feudaidh daoirie aithneachadh, am bheil
Spiorad & choicheangail a' gabhail còmhnuidh
annta, le e bhi 'na Spiorad athckuinge annta.
" Dòirtidh mi/' deir Iehobhah, " air tigh Dhai-
bhidh agus air luchd-àiteachaidh Ierusaielm
Spiorad nan gràs agus nan athchuingean. 'b 'Siad
na h-athchuingean, a ta air an ainmeachadh 's an
àite so, a rèir seadh dìreach an fhocail anns a'
cheud chànain, athchuingean air son gràs, no,
ùrnuighean iriosal agus taitneach, an aghaidh
na h-uile peacadh agus truaighe, agus air son
maith coicheangail nan gràs. Tha Iehobhah air

a Isai vi. 1—3* b Sech xii. 10.

121

gealltainn gu saor, nithe maith a' choicheangail
uile d'a shluagh agus tha e air a' rùnachadh, air
sgàth f ìreanteachd Mic a ghràidh, am huileachadh
gu saor, orra-san ; ach tha e air a rùnachadh mar
an ceudna, gu'n cuir iad-san suas athchuingean
iriosal air an son. Tha e 'g an gealltainn d'a
shluagh 's a choicheangal le geallannaibh iomlan,
gun chumha, geallannaibh a 's e a thoil a choimh-
lionadh gu saor dhoibh ; agus, gidheadh, 's e a
thoil, gu'm bitheadh na sochairean, a ta mar so
air an gealltainn, air an toirt dhoibh mar fhrea-
gradh a dh' ùrnuighibh iriosal co maith as mar
choimhlionadh geallanna saora. Agus air an
aobhar sin, an deidh dha beannachdan spioradail
agus aimsireil a' choicheangail a ghealltainn gu
gràsmhor d' a shluagh o sheaa, thubhairt e :
" Bithidh mise fathast air m' iarruidh 's an ni so
le tigh Israeil, chum a dhèanamh air an son."a
Ged is aithne dha, roimh-làimh, uireasbhuidhean
a chloinne ghràdhaich uile, gidheadh 'sea thoil a
bhi cluinntinn mu 'n timchioll uapa fèin. Na
nithe, uime sin, a ta ann an geallannaibh Iehobh-
ah, 's iad sin na nithe a dh' f heumas a bhi air an
iarruidh ann an athchuingibh-san. Le bhi 'g
asluchadh air son nam beannachdan a ta air an
gealltainn, tha iad a glòrachadh an Ti a tha g an
toirt; a leigeil ris a' mheas mhòr, a ta iad a cur
air a thìodhlacaibh ; ag aideachadh an earsba
iomlan as ; agus a' cur urraim air ùrnuigh mar *
mheadhon a dh' òrduicheadh le Dia. Is èigin
do Mhesiah fèin iarruidh ; agus an sin, bheir an
t-Athair dha na cinnich mar oighreachd;b is mò,
gu mòr, is eigin dhoibh-san iarruidh chum 's gu
'm faigh iad. 'S ann uaith so, tha e tachairt,

a Esec. xxxvi. 37. galm ii. 8.

L

Ì22

gu bheil Spiorad Chriosd a* gabhail eòmhnuidhy
mar Spiorad nan athchuingean, ann an sluagh
a' choicheangail uile Tha e gu gràsrabor 'g an
teagasg, 'g an aomadh, agus 'gan neartuchadh, a
bhi tagradh, le creidimh agus le irioslachd, ann
an ainm Chriosd, air son coimhlionaidh nan
geallanna dhoibh. 'Nuair a ta e, mar an ceudna,
annta, mar Spiorad na h-uchdmhacachd, tha e
'g an dèanamh comasach air a bhi glaodhaich,
Ahba, Athair, agus air asluchadh, air mhodh
thaitneach, uaithe-san gràs a' ehoicheangail. Ais
lorg so, tha iad, ann am bidheantas, aomta ri
ìirnuigh ; is toigh leo bhi ri ùrnuigh, agus
cha n'urrainn dhoibh ach bhi ri ùrnuigh. Dh*
f heudadh neaeh mairsinn beè, gun 'anail a thar-
ruing ceart co luath 's a dh'fbeudadh duine aig
am bheil còir ann an coicheangal nau gràs agus
fuidh f heartaibh Spioraid nan gràs, a bhi beò as
eugmhais ùrnuighe. Mar nach saoil neach, a
ta 'n a shlàinte, gur eallach, no gnìomh draghail,
anail a tharrumg, mar sin, eha 'n 'eil an duine aig
am bheil a' bbeatha spioradaii agus a ta fuidh
fheartaibh Spioraid nan athchuingean> 'g a mheas
'n a eallach no *n a sgios, a bhi ri ùrnuigh. An
àite sin, 's ann tha e fuidh è'igin shona, a bhi
dòrtadh mach a chridhe ann an ùrnuigh ; ionnus
gu'm bitheadh e, ach beag, co do-iomchair dha, a
bhi air èigneachadh sgur, rè seal, o ùrnuigh, 's
a bhitheadh e dha, a bhi air èigneaehadh sgur, rè
seal, o 'anail a tharruing.

3. Aon nair eile, feudaidh daoine aithneachadb,
am bheil Spiorad a' choicheangail a gabhail cùmb-
nuidh annta, le bhi 'na Spiorad Cofhtda?igai$
annta Aig a' mhuinntir ata 's an aon choicheangal,
tha còir agus gnothuichean aca ann.an co-chuid-
eachd r' a chèile ; agus, uaith so, co-f hulangas, no

123

€0-mhothaehadh, aiggach aon diu r'a chèile, air a
riaghladh do rèir gnè a' choicheangail sin a ta
**g an nasgadh r' a chèile. Tha 'n co-f hulangas, no
'n co-mhothachadh sin, a ta 'n Spiorad Naomh
'g oibreachadh ann an sluagh a' choicheangail
nèamhuidh, ag amhare ri ceann agus ri pobull a'
choicheangail araon.

Th co-fhulangas eaomh, agus gràdhach aca ri
Dia agus ri Ceann a' choicheangail. Cha n'f heud^
gun amharus, fìor ghlòir Dhè, a chaoidh, a bhi,
3o rìreadh, air a lughdachadh ; cha n'fheud a
shuaimhneas bith-bhuan ann fèin bhi a chaoidh
% an tomhas a's lugha, air atharrachadh le ni air
bith a ta 'n comas dbaoine no aingkan a dhèan-
amli no fhulang; agus, tha nàdur-daonna Chriosd,
Ceann a' choicheangail, a nis air àrduchadh, gu
neo-chrìochnach, os cionn ruigheachd fulangais.
Gidheadh, tha ghlòir fìioillsichte, anns an t-
saoghal, air uairibh, a' dealrachadh gu soilleir,
agus air uairibh eile, fuidh neuL A nis, do
òhrìgh, n an uile chùisibh-san, 'n an eunnartaibh,
agus 'n an saorsuinnibh, 'n an àmgharaibh agus
*n an sòlasaibh,a gu bheil Aige san co-fhulangas
riu, co neo chrìochnach <;aoinh 's gu bheil an ti a
bheanas riu, a' beantuinn ri cloich a shùla san ; b
air an t-seòl cheudna, tha aca-san co-fhulan-
gas maoth Ris-san, ann - an aobharaibh mòr a'
ghlòire agus glòire Dhè ann-san. Tha iad a'
deanamh gàirdeachais ann an soirbheachadh a
rìoghachd :c tha iad a' deanamh ùrnuighe air son
so;a agus, tha iad, gach aon diu fa leth, 'na
inbhe fèin, a' saoithreachadh, gu bidheanta,
-<chum an cur air aghaidh. Tha co-mhothachadh

r-^T 3ilai0fi J iTGi? a® 2 ^ ****** niif dìu % A bìb ub
* Tsai Ixiii. 9. Ruc. xv. 5* * Sech ii. 8.
« G-nlomh. xi. 23. d Salm. Ixxii. 15.

124

aca, anns na maslaidhibh a ta air an nochdadh
da mhòralachd ghlòrmhor-san, mar gu 'm bith-
eadh iad air an toirt dhoibh fein.a Tha iad ri
bròn air son peacanna dhaoine eile, co maith 's
air son am peacanna fèin, fa chùis an eas-urraim
a ta air a thoirt leo sin do Dhia agus d'a naomh-
reachd.b Cha 'n 'eil iad, aon chuid, a' cur bacaidh
air meudachadh rìoghachd spioradail Chriosd 's
an t-saoghal, ni mò 'm bheil iad cion shuarrach
mu timchioll ; ach tha iad, a rèir an caochlaidh
dreuchd agus inbhe ann an comunn dhai>nna, gu
toileach, a' cur an guailne ri obair an Tighearna,
'g a còmhnadh air aghaidh. Agus, gu fìrinneach
as eugmhais tomhais eigin de 'n Spiorad co-
fhulangach so, cha 'n 'eil e 'n comas do dhuine
air bith, a thaisbeanadh, gu bheil Spiorad Chriosd
aige, mar dhearbhadh air a chòir phearsanta anns
a' choicheangal nuadh. c

Tha co-fhulangas caoimhneil aca, mar an
ceudna, ri pobull & choicheangail. Tha Spiorad
Chriosd ag aomadh nan uile, anns am bheil e
gabhail còmhnuidh, a bhi caoimhneil agus feumail
do dhaoinibh ann an coitchionn, ach air mhodh
sònruichte do dhaoinibh naomha ; a dheanamh
maith do na h-uile, ach gu h-àraidh dhoibh-san
a ta de theaghlaeh a' chreidimh.d Tha bann
choitchionn a' choicheangail 'g an cur fuidh
fhiachaibh, a chèile ghràdhachadh ; do bhrigh,,
anns a' bhann sin, ni h-e a mhàin, gu bheil iad
ann an combanas nèamhaidh d'a chèile, ach mar
an ceudna'n an cusbairibhcoitchionn fuath dhaoine
saoghalta. Tha iad a' giùlan ìomhaigh an Adh-
aimh nèamhaidh, neach a 's e an ceann coit-

a Salm cxix. 136.
$ Mat. xii. 30.

*> Salm. xii. 30.
d Gal. vi. 10.

125

chionn ; agus ni an ìomhaigh dhiadhuidh so, 'n
uair a chithear i, na h-uile a ta 'g a giùlan, ion-
mhuinn ann an sùilibh an duine a tha, do rìreamh,
an taòbh stigh do bhann a' choicheangail. 'Se a
ghràdh-san, uìme sin, gràdh do na h-uile naomh-
aibh.a Uaith so, tha 'n co-fhulangas sin ag
cirìgh, a tha na h-uile duine naomh a' moth-
achadh ris na h-uile naomhaibh eile co fhad 's is
aithne dha iad Tha 'n còir choitchionn 's a'
choicheangal ag iarruidh so ; oir, tre 'n choi-
cheangal sin, tha 'n dàimh a's tinne agus a's
gràdhaiche air a dhaingneachadh eatorra. Tha
iad 'n am buill, gach aon, d'a cheile ;b agus o 'n
aonachd, fuidh an aon ceann-coicheangail, tha 'n
co-chomunn a' sràthadh a mach^ agus air an
aobhar sin, co-mhothachadh gach aoin r'a chèile.c
Tha Spiorad an fhèin-speis, uime sin a thar-
ruingeas aire duine a dh' ionnsuidh nan nithe a
bhuineas dha fèin a mhàin, agus a dh' f hàgas e
gun chùram no co-fhulangas air son Eaglaise
Ohriosd, 'na ehomhara, gu bheil e fathast, ann
*an staid neo-iompaichte. Agus, air an làimh
eile, tha Spiorad co mhothachaidh, a dh' aomas
duine gu co-fhulangas a bhi aige ri sluagh Dhè,
no gu fuìang air an son, an lorg, fios fhaotainn
mr na nithibh a ta iad-san a' fulang, 'na chom-
hara maith, gu bheil e suidhichte ann an choi-
cheangal nan gràs.

A nis, a leughair, ceadaich dhomh f heòrachd
idhiot, am bheil Spiorad a' choicheangail agadsa,
st' gabhail còmhnuidh agus ag oibreachadh 'na d'
mnam ? Am bheil e a gabhail còmhnuidh 'n ad
chridhe, mar Spiorad saor> agus Jialuidh ì Am
i>heil e 'g ad aomadh, gu bhi naomh 'n ad uile

* Eplì. i. U. * Eph. vi. 23. c 1 Cor. xii. 12, 26.

126

chaithe-beatha, agus sin o do rogkainn shaor fèin ;
a chuartachadh gach dleasdanais o ghràdh do
Dhia agus d'a naomh-reachd-san ; agus a bhi
toileach agus cridheil 'n a d' ùmhlachd ? Am
bheil thu, ann am bidheantas a' toirt ùmhlachd,
ni h-ann co mòr do bhrigh gur èigin duit, 's do
bhrigh gur toigh leat. gu bheil dèidh agad, agus
gu bheil thu an geall air foirfeachd na naom-
hachd? Am bheil, tuilleadh eagail ort roimh
peacadh an aghaidh Dhè, na roimh fulangas air
son peacaidh ? Am bheil an Spiorad 'g ad aomadh
agus ga do neartachadh gu bhi a guidheadh, anri
anainmChriosd, air son beannachdan a'choichean-
gail uile ; a bhi tagradh ann an creidimh agus le
h-irioslackd, air son coimhlionaidh a gheallanna
uile do d' anam-sa ? Am bheil thu, ann am bi-
dheantas, air do dheanamh toileach a bhi ri ùrnuigh,
gu sònruichte ann an.uaigneas, agus sin le urram
naomh agus le muinghin iriosal ? An toigh leat,
a bhi gu tric agus gu dùrachdack ri ùrnuigh ;
agus am bheil thu deanamh bròin gu treibh-
dhireach air son seacharain do smuante agus feòl-
mhorachd do chridhe anns an dleasdanas sin ? Os
bàrr, am bheil co-fhulangas caoimhneil agad, ann
an tomhas sam bith ri Iosa Criosd, Ceann, agus
ris na naomhaibh, sluagh a' choicheangail ? Am
bheil thu, ann am bidheantas, fuidh dhiomb, agus
fuidh bhròn, 'n uair a chi thu do Shlànuighèar
gràdhach, a faghail easurraim ? Agus am bheil
thu a' mothachadh toil-inntinn agus sòlais, 'n uair
a tha Esan a' faghail urraim, co dhiù, 'sann uaite-
sa, no, o dhream eile, agus 'n uair a tha gno-
thuichean a rioghachd a' soirbheachadh ? Am bheil
co mhothachadh caòimhneil agad, mar an ceudna,
r' a naomhaibh-san,, a' deanamh gàirdeachais, mail-
le riu-san, a ta ri gàirdeachas, agus bròin maille

127

riu-san a ta ri bròn ? Ma 's e so do shuidheachadh,
thaSpiorada'choicheangail'na chòmhnuidh annad,
mar dhearbhadh gu bheil thu. fèin an taobh a
stigh do bhann a choicheangail sin.

8. Tha reachd a' choicheangail sgrìobhta air an
cridheachaibh. « Cuiridh mi," deir Iehobhah,
" mo reachd 'n an taobh stigh agus sgrìobhaidh
mi air an cridheachan e." a 'Se reachd a choi-
cheangail, lagh nam modhanna. mar riaghailt
f ìreantachd ann an làimh an àird Eadar-mhead-
honaire, do shluagh a choicheangail uile. Tha 'n
lagh so, anns na h-uile earrann deth, 'na ath-
sgriobhadh fìor-ghlan de 'n nadur Diadhuidh.
Tha e air ath-sgrìobhadh, anns an ath-ghineamh-
uinn, air cridhe gach neach a ta deanamh greime
air a choicheangal ; agus tha na h-uile dheth
sgrìobhta an sin, ged nach 'eil, na h-uile earrann
deth sgrìobhta co soilleir r'a chèile; no earrann sam
bith, gu coimhlionta. Anns an tomhas 's am bheil
ìomhaigh naomh Dhè air a h-ath-nuadhachadh ann
an creidmhich, tha lagh nam modhanna sgrìobhta
air an cridheachaibh. Tha naomhachadh a cheana,
coimhlionta annta, a thaobh a h-uile earrannan ;
agus, air an aobhar sin, tba *n lagh air a sgrìobh-
adh, 'n a uile earrannaibh, agus sin, air gach
buàidh agus ceudfàth de 'n anam ; ged^nach 'eil,
ann an tomhas iomlan, air buaidh sam bith. Àch
cionnus a dh' fheudas muinntir aithneachadh co
dhiù tha no nach 'eil anlaghnaomh ain sgrìobhta
air an cridhe ? 'Se so mo f hreagradh-sa.

1. 'S à cheud 'aite, cha luaithe a tha 'n lagh air
a sgriobhadh air cridhe neach sam bith, na tha
iad ag aontachadh le gach àithne deth, co f had 's
a tha e aithnichte dhoibh. " Measam, deir an

a Jer. xxxi. 33.

128

Salmaidh," do reachdan uìle a thaobh gach ni a
bhi ceart.a Tha iad a' gràdhachadh Dhè, agus,
uime sin, tha 'n tlaelid 'n a lagh, mar a ta e lei-
geil ris dhoibh ìomhaigh a naomhachd-san ; agus
do brìgh nach 'eil ni sam bith 's anJagh, ach ath-
sgrìobhadh d'a naomhachd f hior-ghlan, tha iad
sàr-thoilichte le spioradalachd, le farsuingeachd
mhòr, agus le iomlanachd an lagha. Ceart mar a
ta ceann a' choicheangail 'n am beachd-san, gu h-
uile gràdhach,b mar sin, tha reachd a'choicheangail
ni a tha 'n a fhìor dhùblachadh a dh' iomhaigh
naoimh-san. Cha 'n 'eil gràdh aig mi-chreidmhich
do naomhachd lehobhah, agus uime sin, cha'n 'eil
an tlachd ann am f ìor-ghloine a lagha.c Ach,
air an làiinh eile, air do chreidmhich a bhi gràdh-
achadh Dhè naoimh ann an Criosd, agus sin a
chionn gu bheil e naomh, tha iad mar an ceudna,
a' gràdhachadh a lagha, a chionn gu bheil ìomh-
aigh a naomhachd-san gun smal, agus fìor-cho-
throim air a nochdadh an sin. Cha lughaide idir
an tlachd ann, gu bheil e 'g iarruidh ùmhlachd
choimhlionta agus bhuan mhaireannach, agus gu
bheil e toirmeasg an smuain, no 'n tograidh
peacach 's lugha ; an àite sin, 's ann a tha iad,
gu cridheil toilichte leis, dìreach air son gu bheil
e co fìor-ghlaii, co teann agus co foirfe, 's gu bheil
e toirmeasg a mhi-riaghalt a's lugha anns na h-
aignibh agus a' ghluasaid a's lugha de'n pheacadh
's an anam; Tha 'n lagh naomh sin, is tiosrach
iad, a' dìteadh mòran de nithibh annta san,
seadh na h-uile ni, co f had 's nach 'eil e gn h-
iomlan ceart. Ach mar so, tha iadsan mar an
ceudna 'g an dìteadh fèin, ag aontachadh leis an

a Salin. cxix. 120. b Dan. i. Shol. v. 16. c I?om. viii. 7.

129

lagh, gu bheil e maith.a Tha e diteadh gach
uile pheacaidh, gach uile anamiann, eadhon an t-
iodhol a ta togail an àite a's àirde 's a' chridhe
thruaillidh ; agus 's ann air son an dearbh aobhair
so, a tha fuath aig an anam neo-iompaichte dha,
agus a' miannuchadh os ìosal gu'm bitheadh e, a
chaoidh, air a chur air cùl. Ach, cha luaithe,
a tha 'n lagh air a sgrìobhadh air a' chridhe, n'a
tha 'n duine a' tòiseachadh air aontachadh leis,
agus aomadh truaillidh 'inntinn agus 'aignidhean
fein, air an dìteadh, mar nithibh a ta 'n aghaidh
àitheantan cothromach an lagha. " Tha 'n lagh/'
deir Pòl, " Naomh, agus a ta 'n àithne naomh,
cothromach agus maith, ach tha mise feòlmhor."b
2. Cha luaithe a tha 'n lagh sgrìobhta air an
cridhe, na tha iad, a' tòiseachadh air aomadh, no
togradh cridhe a bhi aca 'n a ionnsuidh, co
f had as a tha iad 'g a thuigsinn air mhodh spiora-
dail. f' O ! nach robh mo cheumanna/' deir
Daibhidh naomh, Ci air an stiùradh chum do
reachdan a choimhead."c Deirear ris a' chreutair
nuadh, a ta, 's an ath-ghineamhuinn, air a dheal-
bhadh ann am peaeachaibh taghta, an duine
nuadh^d a' nochdadh 'iomlanachd. Ni h-e sùil
nuadh, a ta ann, no cluas nuadh, no teanga nuadh,
no làimh nuadh, ach duine nuadh. Tha prìomh-
thoiseach bunaiteach air a shuidheachadh leis an
Spiorad, 'n an cridhe, a ta 'g aomadh an aon rathad
ris an lagh naomh ; a' pilltinn o na h-uile nithibh
a tha 'n lagh a' toirmeasg, agus a dh' ionnsuidh
nan uile nithibh a tha 'n lagh ag àithneadh. Tha
e fìor, gu bheil prìomh-thoiseach de ghnè eile
a' mairsinn annta, a tha cogadh an aghaidh a

a Rora. viì. 16. b Romh, vii. 12, 14.

c Salm cxix. 5. d CoJ. iii. 10.

133

chreutair nuaidh ; ach tha iadsan, mar so/a cur
an aghaidh a' phrìomh-thoisich eile sin> gu dù-
rachdach, an geall air buaidh iomlan os a chionn,
agus air co-chumadh iomlan ris an lagh naomh.a
'San ath-ghineamhuinn,, tha 'n cridhe a' faghail
suidheachaidh nuaidh a ta 'g a aomadh a dh'
oibreachadh air son co-chumaidh iomlain ris an
lagh, ni h-ann le miannaibh leasg, ach le oidh-
eirpibh dian, gnìomhach agus seasmhach, chum,
ruigsinn air a' cho-chumadh sin.

3. Cha luaithe a ta chùis air an t suidhechadh
so, na tha iad a' tòiseachadh air a bhr, gu bidh-
eanta, co-ckumta 'n an cleachdanah, ris an lagh
naomh uile. u An sin5" deir an Salmaidh naomh.,
u cha ghabh mi nàire 'n uair a bheir mi spèis do
t-àitheantaibh gu lèiì\'>ì) Ma bhitheas an lagh
air a sgrìobhadh air cridhe duine gabhaidh e
leughadh 'n a chaithe-beatha an leth muigh.
Trèoraichidh naomhachadh 's a' chridhe, gu cinn-
teach, chum naomhacbd 's a' chaithe beatha.
u Ma bhios do shùil glan/' deir ar Tighearna
beannuichte cc bithidh do chorp uile làn soluis."c
agus an t-abstol Pòl/ " Is sinne obair-san, air ar
cruthachadh ann an Iosa Criosd chum dheadh
oibrer air son an d'ulluich Dia roimh làimh sinn
chum gu'n gluaiseamaid annta<"d Ciod am buan-
nachd a bhitheadh 's a choicheangal naomh na 'in
feudadh muinntir a bhi an taobh a stigh dheth ;
agus, gidheadh, am beatha chaitheadh, cosmhuil
riu san a tha 'n leth muigh ? Ni h eadh, ach do
na h-uile d'an d'fhoillsicheadh gu h-èifeachdach,
gràs slàinteil Dhe, tha e teagasg gach mi-dhiadh-
achd agus ana mianna àicheadh, agii3 am beatha

a Gil. v. 11.
* Mat. vi. 22.

b Salm cxix. f.
d Eplu ii !0.

131

a chaitheamhj gu stuama, gu cothromaeh agus gu
diadhaidh anns an t-saoghal so làthair.a Mur
'eil, uime sin, gr s a' choicheangail a' teagasg do
chuid de dhaoinibh am beatha a chaitheamh gu
smama ; ach an àite so, 'g am fàgaii 'n an tràillibh
do mntinn fheòlmhor, no a dh' ana-miannaibh
mi-gheirnnidh ; cha n' 'eil c ir shlàinteil sam bith
aca 's a' choicheangal naomh sin. Ged a bhitheas
iad air an toirt chum nan dleasdanas, a ta a dh'
fhiachaibh orra d'an taobh fèim, ach gidheadh, ni
'm bheil chum iian dleasdanas, a.ta'dh' fhiach-
aibh orra a thaobh an coimhearsnaich ; ma tha
iad fathast a' dearmad dleasdanais mifircaniachd,
a thaobh an coimhearsnaieh co fhad 's gu'n gabh
iad de dhànadas, eadhon anns na gnothuchaibh
a's lugha, a bhi buntainn gu neo-chothromach
ris ; an aite bhi an taubh a stigh de bhann a'
choicheangail, tha iad riamh fathast ann an dom-
blas na seirbhe agus fuidh chuibhreach na h-
eucorach.b Àch ged ruig iad air an dà cheann
dleasdanais so, ma tha iad mi-dhìadhaidh ; mur 'eil
iad o dheadh choguis a' coimhlionadh nan dleas-
danas cràbhach, a ta dh' fhiachaibh orra, athaobh
Dhè^ tha iad fathast 'nan coigreachaibh d' a'
choicheangal naomh-san. Ach, air an làimh eile,
2l mhuinntir a tha-'g earbsadh, le'n cridhe, à
Criosd agus à f hìreantachd-san, air son slàinte
a* choicheangail gu lèir, agus a tha, aig an àm
cheudna, ag oidheirpeachadh,- ann an creidimh a'
gheallaidh,, a bhi ni 's mò agus ni 's mò, co-chumta,
'n an cleachdamh ris an lagh naomh, ged tha
iad, anns na h-uile nithibh, a' tighinn geàrr air
an iomlanachd a tha e 'g iarruidh, tha iad air an

a Tit. n 11, m

b Gnìomh viii. 23, Faic mar an ceudna, Luc. xvi. 1 J .

1S2

dòigh so, a' dearbhadh gu bbeil iad suidhichte 's
a' choicheangal, agus bu chòir dhoibh a bhi gabhail
a shòlais a Tha spèis chridheil do iiile àitheantaibh
Dhè, agus rùn bidheanta, maille ri oidheirp ann
an smuain, am briathanv agus an gniomh, air J)ia
a ghlòrachadh, 'n an deadh chomharaibh, gu bneil
neach an taobh stigh do bhann a' choicheangail
sin, anns am bheil glòir a ghràis a* deairachadh
ann an solus f ìor loinnreach. Gu deimhin, tha
spèis threibhdhireach do na h-uile de ghlòir a
ghràis-shaoraidh, do na h nile de theagasg a
ghràis, agus do na h-uile de 'n dleasdanas, leis am
bheil an teagasg sin air a dheanamh maiseach, 'n a
dhearbhadh neo-fhàilinneach air còir phearsanta
ann an choicheangal nan gràs.

4. Aon uair eile, cha luaithe a tha lagh a' choi-
cheangail sgrìobhta air an cridhe, na tha 'n.
cridhe 'na luidhe fosgailte do na h-uile, no ullamh
gabhail ris na h-uile dheth air nach 'eil fathast
aithne aca. Tha iad 'n an cridhe, toileach air
eòlas fhaotainn air àitheantaihh an lagha uile,
agus sin, 'n an uile spioradalachd, f harsuingeachd
agus iomlanachd. Tha iad, gu treibhdhireach,
2l miannachadh gu 'm bitheadh iad air an teagasg
dhoibh, chum, tre ghràs a' choicheangail, gu'n
gluais iad, gu taitneach, d'an rèir. " Thoir tuigse
dhomh," deir an Salmaidh, " agus glèidhidh mi
do lagh f' agus, a rìs, Teagaisg dhomh do reachd-
an."b Tha mòran de pheacanna man creid*
mheach foluichte orra, do bhrigh gu bheil mòran
de lagh a* choicheangail fathast meo-aithniehte
dhoibh. Tha cealgairean, de'n toil, aineolach air
iomadh nithibh anns an lagh naomh, do bhrigh
nach 'eil togradh no dèidh sam bith aca, air gèill

a Cor. i. 12. i> Salm cxix. 34, 68.

133

a thoirt dhoibh : cha 'n 'eil iad toileach no iarr-
tanach air eòlas a ghabhail air an lagh uile. Ach,
fìor iompachanna, air dhoibh bhi togarrch, w # h-uile
slighe aingidh a thrèigsinn, agus cuing Chriosd
uile a ghabhail orra ; a' fuathachadh gach uile
eu-ceirt inar ni a ta 'n aghaidh nàduir agus toile
naoimh Dhè; agus a' gràdhachadh naomhachd
iomlain, mar ni a ta do rèir sin ; tha iad, air an
aobhar so, 'g iarruidh, gu dùrachdach, tuilleadh
soilleireachd, mu 'n pheacadh a tha air a thoir-
measg agus mu'n dleasdanas a tha air àithneadh,
anns an lagh chothromach sin. " An ti a ni 'n
f hìrinn, thig e chum an t-soluis ;" agus uime sin,
is toil leis a bhi 'g asluchadh ; <e Rannsaich mi, a
Dhè, agus amhairc am bheil slighe olc air bith
annam, agus trèoruich mi anns an t-slighe shior-
ruidh."b

A nis, a leughair, an urrainn thusa a ràdh,
ann an firinn, gu bheil lagh a' choicheangail air
a sgrìobhadh air do chridhe ? Am bheil thu, gu
cridheil, ag aontachadh leis an lagh naomh sin ?
Am bheil thu sàr-thoilichte leis gach-uile àithne
deth, a chionn gu bheil e co spioradail, co far-
suing, co iomlan^ co naomh, co cothromach agus
co maith ? Am bheil thu a' gabhail tlachd ann,
a rèir an duine an taobh a stigh? Am bheil thu
làn-thoilichte leis air son gu bheil e g iarruidh
na h-iomlanachd a's àirde de na h-uile dleas-
danas, agus a' toirmeasg an tomhais a's lugha de
na h-uile peacadh ? Am bheil aomadh cridhe
agadsa a dh' ionnsuidh na h-uile de 'n lagh, co
f had as a tha thu 'g a thuigsinn ? Am bheil do
chridhe, ann an bidheantas, a' pilltinn o na h-uile
nithibh a tha 'n lagh a' toirmeasg, agus a' dlùth-

a Eòin. iii. 21. b Salm cxxxix. 23, 24.
M

à'chadh risnah-uile nithibh, athae'g iarruidh ? Ani
bheii thu, ann am bidheantas, ag oidheirpeachadh,
trè ghràs, a bhi, 'n ad chieachdamh, 'n ad smuain-
tibh/n ad bhriathraibh, agus 'n ad ghnìomharaibh,
co-ckùmta ris an iagh uile ; agus sin; gu sòn-
ruichte, chum glòire Dhè, ann an Criosd ? Ma tha
thu mar so^ tha lagh a' choicheangaiì air a ^griobh-
adh air do chridhe, agusis comhara daingean e gu
bheii thu air do shuidheachadh anns a' choicheang-
al naomh sin.

9« O's bàrr, tha iad a coisrigeadh no a' toirt
suas na h-uiìe a ta iad, agus na h-uile a ta aca,
chum seirbhis agus glòire Dhè ann an Criosd, a
rèir a' choicheangail. 'N uair a tha iad, gu cridh-
eil, & gahhaìl ris na h-uile a ta, agus a ta aig an
Trionaid d' an ionnsuidh fein • tha iad, gu toiìeach
a' ioirt suas na h-uile a ta iadsan ugus a ta aca,
dha-san. 'Nuair a tha iad a' faotainn, gun ni
air a chumail air ais, na h-uile a ta Dia ann an
Criosd, agus ha h uile a ta aige, mar an cuibh-
rionn, tha iadsan, a toirt suas, gun choigieadh,
sam bith, na h-uile a ta iad tre 'ghràs-san, agus
na h-uile a ta aca, air son a ghiòire-san. Tha
lehobhah, a rèir a' choicheangail ag ràdh riu-san."
À taiui, agus bithidh mi 'n am Dhia dhuibhse."
Agus, tha iadsan, 'n am fèin-choisrigeadh naomh,
ag ràdh : se Tha sinne, agus bithidh sinn 'n ar
pobull dhuitse."a Cha 'n 'eil fear samladh na
diadhachd a' gabhail ach ri earran de 'n t-slàinte
a tha air a tairgseadh 'san t-soisgeul, no 'g a thoirt
fèin suas ach ann an cuid, do Dhia. Is duine e,
aig am bheil inntinn dha-fhillte. Tha 'chridhe
roinnte. Tha e roghnachadh a mhàin cuid a
ghabhail, agus cuid a thoirt ; agus 's e a rùn, ann

»Salm. cxix, 94, I2o.

135

a bhi toirt, gn 'm faigh e. Ach, tha 'm fior
chreidmheach a' gabhail ris na h-uile agus a' toirt
seachad na h-uile. Tha e, ann an tomhas eigin
a' faotainn na h-uile de Chriosd, na h uile de
Dhia aiin an Criosd, agus na h-uile de 'n t-slàinte
a cheannuicheadh le Criosd; agus an lorg sin, ag
aiseag a rìs na h-uile do Chriosd, ann an cleachd-
adh a ghràsan spioradail agus ann an coimhlion-
adh nan dleasdanas a tha air an àithneadh. Agus,
cha 'n 'eil e toirt, chum as gu'm faigh e ; ach an
àite sin, 'sann a tha e a' gabhail, chum 's gu n toir
e. Tha e a' gabhail ri uile nithibh maith a'
choicheangail, mar shaor thiodlacaibh ; agus an
sin, tha e a' coisrigeadh, mar thabhartas saor-
thoile,, d'a Dhia 's a' choicheangal, na h uile ni
maith a ta aige, tre ghràs Chriosd, aon chuid, 'n a
chridhe no 'n a làimh. Tha e a' gahhail ri Criosd,
agus ri Dia arm an Criosd, a mhàin gu h-uile.,
agus gu sìorruidh ; agus an lorg so tha e 'g a -thoirt
fèin suas do Dhia, mar a Dhia-san ann an coi-
cheangal, a mhàin, gu h-uile agus gu sìorruidh.a
Tha e a coisrigeadh na h-uile a ta e, ngus ni h-
uile a ta aige do Dhia, ni h-ann, chum gu 'm hi
Dia n a' Dhia dha-san, ach a chionn gu bheil e 'g
earbsadh, gu 'n à' rinneadh e cheaìia, n a Dhia
dha-san. Tha e, an toiseach, a' gabhail, agus an
sin, a toirt seachad. A nis^ a leughair. ma 's e so do
chleachdadh, an sin 's cinnteah, gu bheil thusa an
taobh a stigh do 'n choicheangal, gur e Dia ann an
Criosd do Dhia-sa^ agus gur tusa aon de 'shluagh-
isai&rnnb gl .jsirfCI. ob tburo jija-miii .rbi tmz mb\
10. Fa dheòidh, chi n' 'eil iad, ann an cainnt
theann, a' cuairteachadh dleasdanais, aìr son .vò7-
ais ; ach, air an làimh eile^ ag iarruidh sòlais,

» Isai. xlv. 5; Saìm. xliv. 12, 16, 17, 18.

136

chum an ullachadh aìr son dleasdanais. Tha iad
a' cur meas air comhfhurtachd spioradail, gu
ceart, air sgàth an dleasdanàis, a tha mar fhia-
chaibh, orra a choimhlionadh ; agus hi h-ann air
son dleasdanas air sgàth na comhf hurtachd ann an
gniomharaibh fèin, agus a' gràdhachadh dleas-
danais, gu h-àraidh, air son an t-sòlais agus an
t-sonais ris am bheil dùil aca, air an dòigh so,
f haghail dhoibh fèin ; a' coimhlionadh an dleasda-
jiàk, ni h-ann do Phia, ach dhoibh fèin, ni h-ann
clmm glòire Dhè, mar an crìoch dheireannach, ach
a nihàin, air son an sìthe agus an comhfhurtachd
fèin. Tha iad so 'g oibreachadh uapafèin mar am
prìomh-thoiseach, agus air an son fèin, mar an
crìoch dheireannach. Tha suin aca do dhleas-
danasaibh ni 's mò air son an t-sòlais a tha 'g an
leantuinn, no air son glòire Dhè a ta air a cur air
aghaidh leo Air bhi do chreidmhich, air an làimh
eile, a bhi a' stèidheachadh an còrach air comh-
f hurtachd spioradail a shealbhachadh, air f ìrean-
tachd Iosa Criosd, air a tairgseadh dhoibh 's an
t-soisgeul, agus ni h-ann, air an dèanadas fèin,
tha iad ag iarruidh sòlais air son an dleasdanais,
agus a coimhlionadh an dleasdanais chum Dia a
ghlòrachadh leis, a ghràdhaich, iad' agus a thug
aon-ghin mic chum an saoraidh. Tha iad air an
ceangal le àitheantaibh an lagha, agus air an co-
èigneachadh ]eis a' ghràdh a ta foillsichte 's an t-
soisgeul, a bhi subhach,a agus seirbhis a dheanamh
do ffe Tighearna le h-aoibhneas.b Tha iad, air an
aobhar sin, ag earbsadh agus ri ùrnuigh aìr son
comhf hurfcachd spioradail ; ni h-ann co mòr chum
's gu nieal iad fèin a mìlseachd, ach a' chum gu
'm bi iad, mar so, air an neartachadh agus air an

a 2 Cor. xiii. 11. b Salm c. 2.

137

deanamh ni 's de;naiehe a choimhlionadh an dleas-
danais, gu taitneach, chum glòire an Dè agus an
Slanuighir. Ged tha iad ag iarruidh sòlais spior-
adail, air a shon fèin, mar earran de 'n bheatha
shuthainn, a cheannuicheadh air an son, agus a ta
air a gealltainn Jhobh 'sa' choicheangal ; gidheadh,
tha iad 'g a iarruidh, gu sònruichte, ehum, trid-
san, gun dean iad seirbhis Dha-san, gu cridheil,
agus, mar so, le bhi eliùthachadh na diadhachd do
na h-uile a tha mu 'n cuairt dhoibh, gu'm bi Esan
air a ghiòrachadh mar Dhia na h-uile comhh-
f hurtachd. Ann an aon fhocal, tha iad iarrtun-
ach gu 'm faigheadh an cridhe sòlas, chum gu'n
dean iad gàirdeachas agus gu'n oìbrich iad fìrean-
tachd.a Tha iad ag earbsadlr, gu'n cuirear e
am farsuingeachd, chum gu'n ruith iad ann an
slighe àitheantan Dhè.b

A nis, a leughair, an ann, gu h-àraidh, air son
leithide so a dh' aobhar, a tha thusa a' miannuch-
adh sòlais spioradail ? Am bheil thu 'g earbsadh
agus ag iarruidh ann an ùrnuigh co-chomuinn
shòiasaich ri Dia ann an Criosd, mar do Dhia-sa;
gu h-àraidh, chum gu'm fàs thu ni 's naoimhe,
agus chum gu'm bi gloir do Dhè agus do Shlàn-
uighir air a taisbcanadh air mhodh ni 's deaU
raiche, le d' ùmhlachd thoileach agus chridheil ?
Ma tha a' chùis, mor so maille riut, is comhara
maith e, gu'm bheil còir phearsanta agad 's a*
choicheangai urramach' sin, anns an bheil glòir
lehobha, mar Dhia na h-uile comhfhurtachd a'
soillseachadh le deairadh ro òirdheirc.

Mus an co-dhùn mi an earran so, feudaidh e
bhi feumail a thoirt fainear gu h aithghearr, gu
blieil an t-abstol Pòl a' deanamh iomraidh air

b Salm. cxix. 32.

138

a chòir phearsanta *s a' choicheangal, a ta araon
cinnteach agus aon-fhillte. Ann an 1 Tim. i. 5.
deir e ; " A nis, se 's crìoch do 'n àithne, gràdh
à cridhe glan, agus à coguis mhaith agus à
creidimh neo-chealgach." An so, tha 'n t-abstol
a' teagasg, gur èigin ùmhlachd do 'n lagh sruth-
adh o ghràdh, agus gràdh, o chridhe glan, agus
cridhe glan, o choguis mhaith, agus coguis mhaith
o chreidimh neo-chealgach. Se so, a rèir an
abstoil, an aon sruth-chlais, anns an feud deadh
oibre ruith. An so, tha riaghailt, a dh'f heudas,
fuidh f hianuis an Spioraid Naoimh, an duine a
tha creidsinn ann an Criosd, a threòrachadh chum
tomhais eigin de dhearbhachd, gu bheil e ann
an staid ghràis. Ma cheasnuicheas se e fèin,
a rèir na riaghailt neo-mhearachdaich so cha 'n
urrain e ùmhlachd do n lagh a mheas^ gu tèaruin-
te^, mar chomhara air a bhi ann an staid ghràis,
gus am faic e gur ann o ehreidimh a ta gabhail
ri Criosd^ a tha 'n ùmhlachd sin a teachd. Air
dha aon uair a bhi fiosrach, a thaobh nan nithe an
leih a muigh anns am bheil a dhleasdanas a' co-
shers imhj gu bheil e 'g oidheirpeachadh ùmhlachd
a thoirt a dìi uile àitheanlaibh an lagha mar
riaghailt beatha, feumaidh e a dhol air aghaidh
a dh' fheòrachadhj co dhiù tha 'n ùmhlachd so a'
sruthdah o ghràdh, o'n ghràdh a's àirde do Dhia
ann an Criosd agus o ghràdh d'a ehoimhearsnach.
Ma gheibh e mach, gur e so, a's màthair-aobhar d'
a umhlachd, bu chòir dha, an lorg sin, f harraid,
co dhiu a tha 'ghràdh treibhdhireach ; no, ann
am briathraibh eile, an ann o chridhe glan agus
naomh, a tha e sruthadh ; o chridhe a ta fuath-
achadh na h-uilc a ta olc, agus a' dlu-leantuinn
ris na h»uih a ta maith, co fhad a's a tha iad air
an deanamh aithnichte dha. Ma gheibh e mach

139

gu bheil a gliràdh ; mar so treibhdhireach, 's e
an ath cheum, a dh' fharraid, co dhiù, tha 'n
cridhe glan so 'g èirigh o choguis mhaith, 's e
sin, o choguis ghlan agus shìthichte ; o choguis
air a naomhachadh le gràs Dhè, agus air a glanadh
o oibribh marbha le fuil Chriosd; no, ann an
briathraibh eile, co dhiu tha naomhachd choimh-
lionta, 'g èirigh o 'aithne, 'n a choguis., air maith-
eanas a pheacanna. Ma gheibh e mach gur ann,
is còir dha, an sin, a rannsachadh, ni 's faide, co
dhiu a tha 'choguis mhaith a' sruthadh o cìireid-
imh ; \% e sin, o chreidimh na narjuis Diadhuidh le
co-chur ris fèin, agus o mhuinghin ann an Criosd
air son slàinte iomlain dha fèin. Ma tha e fios-
rach^ gur ann o 'n tobair so, a tha choguis nihaith
a' sruthadh, is còir dha, 's an àite mu dheireadh,
a rannsaehadh co dhiu a tha 'chreidimh neo-cheal-
ach ; 'se sin, co dhu tha e neo-fhìrinneaeh, no
treibhdhireach ; no, ann am briathiaibh eile, co
dhiu tha e creidsinn, le chridhe, na fianuis, agus
ag earhsadh 1e chridhe à Criosd agus ri 'f hìrean-
tachd-san a mhùin air son na slàinte uiie, a tha
air a gealltainn 's & choicheangal. Ma gheibh e
mach, fuidh fhianuis an Spioraid, gu 'm ihe.il a
chreidimh treibhdhireach ; feudaidh e a cho-
dhùnadh ìe barandas gu bheil 'umhlachd do 'n
lagh fìrinneach, agus gur comhara, f ìor agus cinn-
teach so air a chòir phearsanta 's a' choicheangal.
No, air an dòigh so ; ma gheibh e mach gu bheil
a chreidimh air deanamh cos:uis mhaith dha ; gu.
bheil a choguis mhaith air deanamh a chridhe
glan ; gu bheil a ghràdh a gintinn gràidh ; agus
gu bheil a ghràdh a' gintinn ùmhlachd threibh-
dhirieh do 'n àithne naomh, an sin, tha ùmhlachd
threibhdhireach anns a' chor so, 'na fìor dhearbh-
adh air bith agus treibhdhireas a' chreidimh*

140

o 'm bu cliòir dha a cho-dhùnadh, gu bheil e air
'aonadh ri Criosd, agus suidhichte 's a' choichean-
■gal. ^ ^ HfPa iw ^bn'gà tlbRdom.

Smuainicheamaid a nis, gu bheil dithis dhaoine
dolasteach,a rèir an t-seòlaidh so,ann an rannsach-
adh mu 'n cor ann an làthair an Tighearna ; agus
gu bheil an gnìomhara an leth a muigh n am
beachd, mar dhleasdanasaibh faicsinneach, ged a
tha iad fathast aineolach co dhiu tha na gnìomhara
sin treibhdhireach no cealgach. Abramaid gu
bheil a' cheud aon diu faotainn a mach, nach robk
à dhleasdanais an leth a muigh a' sruthadh o
ghràdh do Dhia agus do choimhearsnach ; no ma
bhà, gidheadh, nach robh an gràdh so a' sruthadh
o choguis mhaith ; no, ma bha, gidheadh, nach
robh a' choguis mhaith so, le leithid de mhaitheas
's a bhuineas dh'i, 'g èiridh o chreidimh neo^
chealgach. Anns na h-uile agus anns gach còr
diu so, is ni follaiseach e, nach nrrainn na gnìomh-
ara sin an leth a muigh, air am bheil sùil an
duinesuidliiehte,a bhi 'nan comharaibhfìrinneach,
o 'm feud e 'cho-dhùnadh, le barandas, gu bheil
e ann an staid ghràis. — Ach, tha 'n daraneach diu
so, air an laimh eile, a' faghail a mach, gu'n robh,
agus gu bheil a ghnìomhara an leth a muigh a*
sruthadh o ghràdh do Dhia ann an Criosd, agus d'a
choimhearsnach ; gu n robh agus gu, bheil a
ghràdh a' snìthadh o chridhe glan ; a chridhe glaii,
o choguis mhaith ; agus a choguis mhaith, o
chreidimh neo-chealgach ; o chreidimh tre 'm
bheil e dlù ghabhail d'a ìonnsuidh, agus ag
earbsadli a Iòsa Criosd a vihàin air son a shlàinte
uilè. ftfàr so, fuidh f hianuis an Spioraid Naoimh,
t.ha e ruigsnm air dearhhachd, gu bheil a chreid-
irnh neo^chealgach, agus gu bheil e fein gu pears-
anfa, siiidhichte 's a' ehoicheangal shioriuidh.

111

Agus a nis, mo leughair ionmhuinn, am bheil
aon sam bith de na dearbhannaibh, a chaidh
ainmeachadh agad-sa, air aonachd bheothail ri
Criosd, agus air còir phearsanta /s a' choicheangal
shìorruidh ? Ma tha thu cinnteach, tre fhianuis
an Spioraid Naoimh, g;u bheil iad uile, no eadhon
cuid dhiu agad, feudaidh thu, le barandas, a clio-
dhùnadh, gu bheil thu suidhichte ann an coi-
cheangal nan gràs ; gu bheil thu, a nis, 'n a d"
sheasamh air stèidh a' choicheangail nuaidh, agus
gu bheil còir coicheangail agad air tròcairibh
cinnteach Dhaibhidh uile, air beannachdaibh a
ghràis uile agus air saoibhreas na glòire uile. Tha
lehobhah air deanamh riutsacoicheangal sìorruidh,
air a shuidheachadh anns gach ni agus cinnteach ;
coicheangal sìorruidh, nach pill e air falbh uait
chum maith a dheanamh dhuit ; agus gu'n cuir
e 'eagal fèin 'n ad chridhe, chum nach dealuich
thu ris-san. Cia maiseach, cia ìonoaii tach, cia
glòrmhor suidheachadh a' choicheangail so ; cia
luachmhor do shochairean-sa, air bhi dhuit a nis
bhi suidhichte ann ! Cia neo-chaocjilaidheach do
thèaruinteachd, gum bi thu air do chomihead o
thuiteam, agus nach bàsuich thu, a cliaoidli, ach
gum bi a bheatha shìorruidh agad ! Is e Dia
agus Athair ar Tighearna Iosa Criosd, do ì 'hi?.-
sa, gu saoghal nan saoghal ; stiùiridh e^thu eadh-
on gu ruig am bàs ! Air d' aonadh ri Criosd,
mar do Cheann-coicheangail, is co-oighre thu
maille ris-san air Dia, mar do Dhia-coicheangail-
sa, agus air a bheatha mhaireannach, mar d'
oighreachd chinnteach agus nach searg as. Air
dhuit greim a dheanamh air coicheangal sìorruidh
Iehobhah, tha thu tòiseachadh air greim a dhean-
amh air a' hheatha mhaireannach ; oir Ve so aii
gealladh, a gheall e dhuit, eadhon a iheatha

142

mhaireannach, agus is fìreanach an Ti a gheall.—
Ach, mur 'eil aon de na dearbhannaibh so agad,
cha 'n 'eil thu an taobh a stigh do. choicheangal
nan gràs ; agus mur 'eil thu suidhichte 's a' choi-
cheangal ghràsmhor sin, tha thu fathast fuidh
choicheangal briste nan oibre\ Tha e, mar
f hiachaibh ort, ùmhlachd iomlan a thaisbeanadh
do lagh a choichean^ail so, air pèin a' bhàis, 'n a
uile mheud agus' a bhuanas uamhasach ; agus tha
e gu daingean ceangailte ort,, 's an àm cheudna,
peanas eagailach a' choicheangail sin, air a chur
an gnìomh chum a' chuid a 's faide, fhulang, air
son.thu hhi, a cheana, air a bhriseadh. Och ! tha
thusa, mar fhear brisidh a' choicheangail sin, 's a'
cheud Àdhamh, agus air uairibh gun àireamh
'n ad phearsa fèin, aig an dearhh mhionaid so,
fuidh mhalluchd eagallach a' choicheangail sin ;
ni a tha mar fhiachaibh air ceartas bith-bhuan
Dhè-a.chur an gnìomh. Oir tha e sgrìobhta ;
" Is malluichte gach neach nach buanaich anns
na h-uile nithibh 'a ta sgrìobhta ann an leabhar an
lagha chum an dèanamh." Tha thusa fuidh
uachdranachd lagha nan oibre, agus. uime sin.,
tha thu, ni h-e a mhàin, fuidh chionta d'uile eu
ceirtean, ach fuidh chumhachd a' pheacaidh * oir
's e neart a' pheaeaidh, an lagh. Tha bfnn dìtidh
an lagha bhriste 'g a do cheangal sìos, mar le
slabhruidhibh, fuidh chumhachd a' pheacniclh,
agus a' druideadh a mach na h-uile feairt ghràs-
mhoir agns na h-uile feairt naomhachaidh o d'
anam ciontach. Cia brònach, cia uamhasach an
cor 's a bheil thu ! Tha thu 'n ad pheacach an
aghaidh na Mòrachd anns na h-ardaibh, 'n ad
pheacach fèin sgriosta,*— caillte agus neo-chreid-
mheach, Tlia thii, uime sin, air do dhìteadh a
cheana, agus tba fearg Dhè a' gabhail eòmhnuidh

H3

urt. Feudaidh § bhi, nach 'eil thusa a' creidsirm
so l ach cha dèan sin an fhìrinn ni 's neo-chinn-
tiche, no do chor-sa, ni 's neo~dhòruinniche.
Cionnus is urrainn duit ni sarn bith a dheanamh,
aon chuid, chum Dia a chìuineachadh no thoil-
eachadh, 'n uair a thu a' buanachadh fuidh
a dhiomb uile-cbumhachdach, agus fuidh 'mhall-
uchd uile-mhillteach ? A' fantuinn fuidh choi-
cheangal briste nan oibre, agus, air an aobhar sìn,
fuidh chumhachd a' mhi-chreidimh, cha 'n 'eil
creidimh slàinteil idir agad, agus, as eugmhais
creidimh, cha 'n 'eil e comasach Dia a thoileach-
adh. Cionnus, ma ta, a dh'fheudas d' oibre-se a
bhi taitneach dha-san, no thusa a chjiùthachadh
air son a dheagh ghean-san ? Gach ni nach 'eii o
chreidimh,is peacadh e. Ach,cionnus is urrainn an
ni sin a tha 'na pheacadh, agus a' toiìltinn a' bhàis
shìorruidh, còir a thoirt dhuitse, 's an àm cheudna,
air a' bheatha mhaireannach, no eadhon air a'
chaoimhneas a 's lugha aig làimh Dhè. Bitheadh
flos cinnteach agad sa, uime sin, nach bi feòil
sam bith air a fìreanachadh 'na fhianuis-san, tre
oibribh an lagha ; oir is ann tre 'n lagh, a tha
eòlas peacaidh. A pheacaich, bitheadìi dearbh-
shoilleireachdagad, gu bheil do lochdan do-àireamh
air d'fhàgail lom-ruisgte ri bàs sìorruidh ; agus
nach 'eii f ìreantachd sam bith agad, aon chuid,
gu do dlnon o'n bhàs shiorruidh, no thoirt còire
dhuit air a bheatba mhaireannach. An t-anam
a chiontaicheas, gheibh e sin bàs ; agus cha
sealbhaich luchd-deanamh na h-eucorach riogh-
achd Dhe. Os bàrr, fuidh choicheangal nan
oibre, bithidh e eu-comasach dhuit fàs na;>mb,
agus as eugmhais naomhachd cha 'n f haic neach
air bith an Tighearna, Och ! cia peacach, cia
truagh, cia do-labhairt uamhasach do chor ! Cia

144

tnòr, cia eagallach do chunnart ! Cia uamhannach,,
cia claoidhteach do roimh-bheachd ! Tha thu
fuidh bhinn dìtidh an lagha bhriste, ann an
cruth coicheangail ; agus cha 'n 'eil f hios agad,
nach f heud a' bhinn eagallach, air a' cheart là,
no 'n uair so, tòiseachadh bhi air a cur an gnìomh
gu sìorruidh ort ; agus an sin, cha bhi fois agad, a
là no dh'oidhche, ach bithidh deatach do phèin,
ag eiridh suas gu saoghal nan saoghal. — O, ma ta,
mo leughair gràdhach, teich o 'n fheirg a ta ri
teachd. Teich air son do bheatha ; chum nach
ciùrrar thu leis an dara bàs. Na mair uair ni 's
faide fuidh choicheangal nan oibre. — Thig a dh>-
ionnsuidh an t-Slànuighir uile-iochdmhoir, agus
tre chreidimh ann-san, rach a steach ann am
bann coicheangail nan gràs. Thig d'a ionnsuidh-
san, mar pkeacach, mar pheacach mi-fhiùthail ;
agus na bi cur dàile ann an teachd, gus am faic
thu agad fèin, deagh bhuadhan, no ullachadh
air bith gu do chliùthachadh dha-san. Oir cha
n' urrainn aon bhuaidh chliùiteach, no thoilltin-
neach, no mhaith, a bhi annad a chaoidh, gus an
tig thu 'n a ionnsuidh-san air son an ni sin.
Thig, uime sin, d'a ionnsuidh-san, mar a tha thu ;
thig 'na d'uile chionta, 'n ad uile shalachar, 'n ad
uile thruaillidheachd, 'nad uile fhalamhachd, agus
'n ad ùile dhroch-thoilltinneas : agus cha tilg
Esan, air aon chor, a mach thu. Cluinn a' chuir-
eadh ghràsmhor fèin ; " Thigeadh an neach air
am bheil tart ; agus cia b'e neach leis an àill,
gabhadh e uisge na beatha gu saor." Tha còir
agus barandas aig peacachaibh de 'n chinne-
dhaoine, ann an coitchionn, agus agad sa, gu
sònruichte, air creidsinn anns an Tighearna Iosa.
Tha tairgsean, cuiridhean, agus geallaidhean lòm
agus firinaeach an t-soisgeil, maille ri àithne

H5

ìnliòr an lagha, air an cur uile a d'ionnsuidh-se ;
fcgus tlia iad a' toirt dhuitse, gu sònruichte, baran-
dais Dhiadhuidh agus uile-f hoghainteich, a dh'-
earbsadh à Criosd air son do shiàinte mhòir <*u
lèir; agus, mar sin, a bhi air daonadh ris-san
agus air do shuidheachadh 's a choicheangal shior-
ruidh. O, ma ta, bitheadh impidh air a cur
ort a dh'fhaicsinn,, bitheadh deafbhachd agad,
nach 'eil e 'n comas duit a dhol as o choicheangal
nan oibre air dhòigh sam bith eile, saor o dhol a
steach ann an coicheangal nan gràs : agus nach
fheud thu so a dhèanamh ach tre chreidimh. O,
creid, mà ta, — a mhàin creid; agus • anns ' a*
mhionaid 's an tòisich thu air creidsinn ahn an
Criosd, an dara Adhamh, ceann na fìreantachd agus
ìm beatha, tha thu a' tòiseachadh air a' bheatha
shìorruidh a shealbhachadh, — a' dol thaifis o
bhàs chum beatha. Earb as an Tighearna losa,
le d' uile chridhe, agus sin, air son a shlàitfte uile.
Leig do thaic air 'fhìreantachd choimhlionta-san,
air son còire air a shiàinte gu lèir. An sin bithidh
tu air d'fhìreanachadh tre chreidimh, An sin,
oibrichidh do chreidimh tre ghràdh,— glanaidh e
do eridhe— agus bheir e buaidh air an t-saoghal ;
agus bithidh iad so, nan dearbhannaibh do d 'inn-
tinn fein, gu bheil thu air daonadh ri Criosd,
agus air do shuidheachadh ann an coicheangal nan
gràs. ^ Gu deimhin, cha dean iad suas cuid sam
bith de do bharandas a ■ dh' ath-nuadhachadh
d' earbsaidh no do chreidimh ann an Criosd ;
ach bithidh iad 'n an toradh, agus n an comh-
araibh, a dh'fheujchainn gu'n dearb, agus gu'n
do chreid thu a cheana ann-san air son do
shlàinte uile. Thoir fainear, gu bheil an Tigh-
earna losa, maille r'a f hìreaiitachd.#gus a shlàinte

146'

air a thairgseadh., gu h-uile, gu saor, agus gn
sònruichte dhuitse : agus gur e an creidinlh, mar
an ceudna, an t-aon mheadhon air son gabhail
ris-san, a tha air a thairgseadh gu saor, agus air
a thairgseadh dhuitse. 'Nuair a mhothaicheas tu,
ma ta, air àm sam bith, nach urrainn duit creid-
sinn ann-san ; an àite a bhi leigeil le so bacadh a
chur ort o bhi g oidheirpeachadh air creidimh a
chleachdadh, co-chur riut fein na geallanna loma
agus fìrinneach so ; earb riu ; agus tagair iad :
C€ Eadhon 'n a ionnsuidh-san thig daoine, 'n a
ainm-san cuiridh na cinnich an dòchas. Fàgaidh
mi fòs ann ad mheadhon sluagh an-shocrach agus
dìblidh, agus cuiridh iad an dòchas ann an ainm an
Tighearna." A' sealltainn ris an t-Slanuighear
uile-iochdmhor fèin air son an coimhlionadh do
d'anam-sa, oidheirpich air earbsadh ann-san, agus
ri 'fhìreantachd-san, air son do shlàinte uile :
agus, a rèir do chreidimh, bithidh e dhuit.

<c A nis/' a leughair " gu'n deanadh Dia na
sìthe, a thug air ais o na marbhaibh ar Tighearna
Iosa, Ard bhuachaill nan caorach, tre f huil a choi-
cheangail shìorruidh/' thusa agus na h-uile/d'an
ionnsuidh am feud an Leabhar beag so. a theachd,
" coimhlionta, anns gach uile dheadh obair, chum
sibh a dheanamh a thoile-san, ag oibreachadh
annaibh an ni a ta taitneach 'n a làthair-san, tre
Iosa Criosd ; dha-san gu robh glòir gu saoghal
nan saoghal." Amen.

a' chrioch.

/

yts