fate on ay
en e
μὴ ον sf,
ΠΝ κι και ,.
δια, ιν, ἐκ, ν γεν.
ema,
RI
MOLsa aad LAReL TR. eoe τ τὰν ΤΟΥ Br
ANIM en
AN MUTEAaNA Ii Phe NT Ne NN a nae oan LE
MOBMMLLDIMI κλαφ κεν τ ἡ ἐς
MAT ΟΝ tech ttes δεν QUNM AY 4A ANA I meet Ch SR Riz S n ri
Δ τ ΡΝ ΔΝ ῸΝ να ΠΝ πλαν BUSON Ia X6 ΝΑ RA he an een sn Some
wehren a UM HI INNV E AH HA PC c me
dorsa ge
Sarteter
Va av ted,
Veteres
SNR
TTC
LC
LII DD
NDS ΚΑ 8 Ime he mon on Rt Rt
PUSH ase ue EIL κονα
MONS ARENA NOR AR Bam sw erc
NEN S SQN ὦ κα eee e Nis SEO Moe c A e M
di. d YN Nnm sto LN ΟΝ CN Co Ne Ios e Pi A Rm
Morena ΛΟ NOSSA νον πὰ τὰ I ACINS NS P C Vnde Tim SC x
DALITL PITE
Maher en ᾿
ΠΡ
αἴος,
EDIT:
NI ten
tse
rester
Foster
RITE
[LS
iN ts RT
ILL
UC P caos 8 me c MR 4)
[m
Y raya
gays
e eth y
ἐν λαμ αν κε d
LLL TORRE
Ne eaa y τὸ αὶ mim ND, a sa
ἌΜΑ NP αν vH ἃ CA aas INC Fa AN UNANSN ER Ag Bar Ro era y
MILLIUM ν τένων ἘΔ Ἄνανον, DITEMT UIS Htm NON US SR
ΣΝ δῶ C ova a e ΤΉ Ψ Cf"m NS maus atus DR ILE I
' T UU IN won eae Meo Ἄγ de IN My Maias ivoire no δ το» SU Ne Rex
ΠῚ ῃ M rSn Mtf, Pr αὐ t πο
í Y) Ya
LET
ποὺς Ww utyhas y Ὁ ,,,6;
MANOS MÁS ORO ORC ran
LLLI
Jttooy toners a rts
NS NNMSRAN UN Ans Na Bim RR er a vA MC Pra Lr
VU N nho ON DN Dita gx a ANS A hs a v ΚΘΆΣΆ ΧΑ Ν ΝΑ YN 6r ei muc Pra CO Y) a δ, Ὁ MALI ULM PC.
ARUE MBA Af SC LATA ce rire SU Lar d Yonne na va y WHICH uM Hao ivan e acr δα κ᾿ ΚἈΝ σιν πῖον AS MGRNO M BOW AI Rec M V ZR ORA) iy ts
"yt tiges MP AINT alti IIR Mis nerd NN amy ca Tq cH aM e riy ΓΆΔ Bonds No vcre Pre RA I Xa e E eire
"9 mms DE Yoreeth κθυννεν Vote hib tr Yita iaa DA ac NY ge
n ng try Ce n d .
OMM ptietes ton cr n
« FARE OENerHPr D
tyr eight yr. m
TIT
dom am eos
ΚΔ NUN IN fnt Pone ot Meme
NON ILC
CHRIS EON No dns κακὸ qon Más Nue ul νου, NA EB DONNA AGE a Rem ecd n KL RC 2, r8 A: tem n
AC NOS enin Nt ehem Mh ema a am ὮΝ MELLE MAR eO HL
An N neu MAINE NOUIS NIHCh as ee Na An Pee μα SAGA Pian
MNA S NAME HA PNSTANON, s eae α MERLLALS PEPCNEUSPRn ME IRL IMP
PESE STIS riw eA SNR Our B mr as Ripe Fora
TEENS eret ger ΤΥ ΤΟΥ A UN a i 8,3 / ERR,
ELE κὰν ἴνεν Ἢ ΘΑ nA Non
LUPIS
INSTR IN tc oh s vs
INO
Yvon Nan s
ok SY acta s sei a cn
ALEX
LEAL
NP OOo ms Ps oa NS
REO Lm:
x Ae μα Na inc Ove
ett
τὰν ont Cb τὰκ
Mar eye ug
LLL IPM
Vote ovas
Τιρδ vas ἦν n
t9 πες
von
DL
TOR
dir
ortus Ns ha
es
OS nme
Yi ANS moy oon
MEUPLTEEM
ub Oa sre sn
wrtod oo.
MY
REDI TUT
ho m fa ἌΝ ΒΑ PR i
way As Pim e
ΕΝ n i ODIO e P Rs re faaPes
FELETPPPNENM
tay Y/so
OGE QM B's. ta crei pay
Saee i oy ar
[n
Vote rte ns
MANAB uH AN C60 Ara erum at ec ir KS te QE
V VV les Ni s o vC cto IV nne a PR er a MID
Peor sei tu teh E ria A PERS NAAR A S eR ES RAS ARS AA TN SN ARP μέρα να κα ta era Pra t a
ETEM NON MILITE HOW? Sa n OnN HN uin t PA m E cn m V
VUA. CS ges fcm n Ras; t
ΜΝ yruty Paul Nun t a
d'sdeney 6s vay
eC P eph gg
neum
[LT
ts ud von
INN N Tos κα Pa m aen] a nO, Rer ca
RIENLLM M 2RSA n2 N'EN Re mec t Rs
MIN NANN NN Βα X48 Ves me nr
ILLIC
MU NINH man.
MUMMUSLILTPDTPTS
NS NINH nes Hos e inva
MNT NO NP Ta a A x:
MeONSHO τῶν SR dye mede e
Wa PA NON na yas
ον
Ὧν TONS Lam
TUM ns uy y aie INS os et ems
V1 htnc vin aan n eg AX Nm e
LL
Wehen tae vas
DLE TER
EM
NCMO! a Ao Im Hu Bi
VAR MENS Me HON m SR Ita YN Ati d Ane
BAIN AR Cono c esrire To Xem, ara Pert Ra
NEP MAPS H OU I Ἀνὰν Ner rA eR BAR Opa REA
PNIS NuoeA e thes
Ue Rent Rame
e
My cv a ovs
wy
ex n rhe yt
Usi eant ty v tantieury
DM
Menus
Ve vmm nd
teme
Mice
tun
T's es
in
eene
UN Nt Ves esc NN
DOLI
Nam N vum
DNE
fs Ra is m
ARTIUM ee Net A PAN
LUNA ULM
Δαν e e No es reos Y e em κ-
LS
ML
Ma n verte
cM.
MILD D
DII
MS Iu ἢ n NE am rS INS
MU Pre DILE
Teen vv
Utm irt Ne
Na Nac v IMPR te
tr oHeesem acne
NM SN ag
DELI
Mts uf a Ne
Ἐ ΤΩΝ mpoon de edat
LIMIT
IMS
Mns
M NIS eme
Animes Mmm
Nr NNUS VN CR s vs
MORI
VN Ni teh ΣΝ ΧΝΑῪ ΡΝ τὸ τον
MT
DID
Neh
ΜΌΝΗΝ
LIT
aveva
ἘΝ ΘΝ εν τ αν
ng
MONA s haee
Dn
^s
Mert uy
IIDLLTTIEENM
hr
-^
DILE
IL LISLIT
MILD:
BLU
Ian e
PNE ien εν οἷς δι LR ἄς νιον AUSR eme o
ML Peut qa 7s tee Sn NH NHACUN ISSN ua
MSc cesa
vr
SR ada
ey
M ht eher
DET
TE
DIL IUD
M NIIS mma Se ems
Mom Shen Me Pace ay
ἄρον SN Nw eru me nr ms
NNUS ORE S ee Fame me ra,
JAUNE hse P aA He t meme saam
TUS NS Num ot o SP Re NR Ves a
ΠΝ ΩΝ a s SNR on
NN MS Pos AS Ne mate mnmum UN SR ἀν
MESUN S NUN Pha No Ne rta & 27 tate PS RON Nf eae
Don ἬΝ ΑΝ NP Ne NS 3 IM eere ren
M9
MES the
Nr NS nma m
Nem
E
ste
MY om uc en iN ah ny
er ds
DOCTR
Na NI enr
Mar nete ns Mn τὴν atus t
NS Denuncia DeL
€N Neg ΩΝ
T hah sete A NR Nn
INIHI nv os
M4 A Net ates Nt mss
LITT
Mesa Nee 9 ia m Nas t NI
Mesi t how ota yate
Mes ane
) Tft Ng
ΔΆΝ Ε, aee s
V^ 9s Poma e s
Mtt ems
Δ ΟΝ
δον εν ete a “πε team Se
DIL
vatis
Nr Ne v Mh er Seem
EDT :
ose Neo
47 SS ous
ON rede. ἴω,
rm
t
[TL
tete eun
ἈΝ
DD
—
Mu rS Ne SS t PM
m» caca fos Se Nt s
ΤῊΝ
ΟΝ Nite e Ps S
E
va LPDEM
Ee
EN
MEDII TES
AT A8 e een S rx
ASA te NS mae aca NON eem.
(reNeN e as 6h
MH ober msn ot
NOUS NS Ner A RS
EST
MIA Siem m
pott ts δ νιν
59e
ΤῊΝ
Yi ees Ye vus
em s
LE
PN NN s
Se ym
Ne yrs
hee ON
(Nm Ns
Me a NAM mae Nom
Vn eai
meses
MISSED"
Ves b ip trei rt
tos meus vue
vtr
ve
EUM
ie
DILECTO
Sons emnes
DIT
where a
SAO SN a Nue
hes
vyc ioa
ID
Sia s ars e
"^
Mean
ANN MS ἘΝ Sae es
verts
Dome Sa hcm he
Moses ELLLLLOILOUM
ἐν δον
na
"t CI a Ne sw Nes e Ne S
PLU
CH o tam P NI τ Ἢ
(^S SANT ha NA Nh
Ne NANNY ΚΑ rS
ITI
D
Nets rates e
ἜΝ δα ἀκ ΝΣ ΣΝΚΟΝ ΤᾺΝ
Mise ei No κι ον ον
ἊΝ ΚΝ ΑΚ Ἀν δ αν
Mna NS RSS sw
MANI Ih os
CAS ote
NN en
Morse
IL
RNEDCOTCPDTAN INL
LI SANA MSN SRI sts
E IUE rea en
MUS t a NNRS
AS hh
MN or NNNS SS
RII
VO IN Ne
-€—
M nS AA AS να αν κὴν,
ΟΝ
NUS Nt NIE Res
y ^" Nm Nata Veo S S A an
CE CAP NR FNY att sg e ame AR NAA '
΄ "tan eau DILLON uem ES Meet, Ἂν
tite CBE * BELT MUN atas m Jd
ἃ Μ 2 P ana E m NosNe Ni Ne ais nw ws
idi- 2i . E run
eias LUNPINT p oasis ᾿ς κῶν εἰ s :
SERM SANAT.
/ vov ey τ ΓΗ UN ΠῚ AN.
“το ὅν ACE VSNRTA Ae ANA Ma rr ts
Ima dc oe Wd D SU MILLIUM DON
- Ceca E . Joy vere ai P t V Won cael X
, -— emo rai ] DEO TI γῶν ἢ; D "n YT a o Vote Q^ a^ ΑΚ τ Ν᾿
n Leaf dj 17 | bar] rc " n ye VS ῃ X ANUS MONGA πὰς ον 5
"T "vs ἢ : : Le μη μάντη του Vs ARN, Y
᾽ γα ἢ δ τσ. rion) " M i 4 ἢ y ἐν
t fe nh fic IY ABE eye o reus 5 n "nd
ras ὡ x jV prm ttes a * n ] "ie.
D (^y D UU WE pocos NO UPS LO Np o
Id M UM Ca TON rini
ced ccce. wie 67 uou crois pi
*-- .
14 Ἔῶπο πα πα ἐς
᾿ x | VALENTINI ROSE
ARISTOTELES
4 PSEUDEPIGRAPHUS.
LIPSIAE
IN AEDIBUS B. G. TEUBKERI.
A. MDCCCLXIII.
In B.G. Teubner's Vexag in Leipzig sind ferner erschienen und
in allen Buchhandlungen zu haben:
Aeschyli Septem ad Thebas. Ex recensione G. HERMANNI cum scripturae disere-
pantia scholiisque codicis Medicei scholarum in usum edidit FmrpERICUS
RirscHELIiUs. gr. 8. 1853. geh. 16 Ner.
m uely Eduard, zur Dialektik des Platon. Vom Theaetet bis zum Parmenides.
$. 1856. geh. 15 Ner.
Ws. rhetoris epistolae cum adnotatione critica editae ab AvevsTo Mkir-
NEKIO. 1853. geh. 175 Thlr.
Anthologia Tun continens Theognidem Babrium Anacereontea cum ceterorum
poetarum reliquiis selectis, Edidit TmEgoponus BEnck. gr. 8. 1854, geh.
22'5 Ngr. :
Apollonii Argonautica. Emendavit, apparatum criticum et prolegomena adieeit
R. MEnxEL. Scholia vetera e codice Laurentiano edidit HENRIicus Kzrir.
gr. 8. 1854. geh. 5 Thlr.
Aseherson, F., Umrisse der Gliederung des griechischen Drama. gr. .8. 1862.
eh. 8 Ngr.
iude F., opuseula philologica maximam partem Aeschylea collegit F.
G. ScusEIDEWIN. Praemissa est memoria F. BAwBERGERI à G. T. A. Knuzs-
GERO conscripta. 9r. 8. 185060. geh. 1 Thlr. 20 Ner.
Becker, Paul, über eine Sammlung unedierter Henkelinschriften aus dem süd-
lichen Russland. gr. 8. 1862. geh. 10 Ner. !
Benndorf, Otto, de anthologiae Graecae epigrammatis quae ad artes spectant.
py. 8. 1862. geh. 16 Ner.
Bentley's, Dr. Richard, Abhandlungen über die Briefe des Phalaris, Themistocles,
Soerates, Euripides und über die Fabeln des Aesop. Deutsch von WorpEMAR
RiBBECEK, Dm. gr. 8. 1857. geh. 4 Thlr. 20 Ner.
Boeckh, A., zur Geschiehte der Mondeyelen der Hellenen. er. 8. 1855. geh.
22'5 Ngr.
Es. ΠΕ ehronologische Studien. Zweiter Beitrag zur Geschichte der
Mondceyclen der Hellenen. gr. 89. 1857. geh. 1 Thlr. 3 Ngr.
orationes in universitate litteraria Friderica Guilelma Berolinensi habitae.
Edidit FERDINANDUS ÁscHrRsON. gr. 8. 1858. geh. 2 Thlr. 20 Ner.
Zweiter Band. A. u.d. T.: August Boeckh's Reden gehalten auf der
Universitát und in der Akademie der Wissenschaften zu Berlin. Heraus-
gegeben von FERDINAND ÁscHERSON. gr. 8. 1859. geh. 3 Thlr.
Bredovius, F. I. C., quaestionum eriticarum de dialecto Herodotea libri quattuor.
gr. 8. 1846. geh. D lr.
Brunn, Heinrich, die Philostratischen Gemálde gegen K. FRrgpERICHS vertheidigt.
gr. ὃ. 1861]. seh: 24 Ner.
. Bueolicorum Graecorum Theocriti Bionis Moschi reliquiae accedentibus incertorum
idyllüs. Edidit HeNaicvus Luporrus AnHnEsNs. "Tomus primus textum cum
apparatu critico. continens. gr. 8. 1855. geh. 2 Thlr. 12 Ngr.
''omus secundus scholia continens. gr. 8. 1859. geh. 4 Thlr. 24 Ner.
Christ, Wilhelm, Grundzüge der griechischen Lautlehre. οὐ. 8. 1859. geh.
PAM UA
Curtius, Georg, Grundzüge der griechischen Etymologie. Zwei Theile. gr. 8.
1858. 1862. geh. 5 Thlr. 10 Ner.
-Deimling, Dr. Karl Wilhelm, die Leleger. Eine ethnographische Abhandlung.
gr. 8. 1862. geh. 1 Thlr. 20 Ner.
Demosthenis orationes contra πον ται de corona et de falsa legatione cum
argumentis graece et latine. Recensuit cum apparatu critico copiosissimo
edidit Dr. I. Tg. VogwELius. gr. 8. 1862. geh. 5 Thlr. 10 Ner.
Didymi Chalcenteri grammatici Alexandrini fragmenta quae supersunt. Collegit
et disposuit Maumicius ScouwipT. gr. 8. 1854. 'geh. 9 Thlr.
Dronke, Gustav, die religiósen und SHE Vorstellungen des Aesehylos und
Sophokles. gr. 8. 1861. geh. 24 Ner.
Düntzer, H., die Interpolationen im eilften Buehe der Ilias. gr. 8. 1861. geh.
8 Ner.
BIBLIOTHECA GRAECA
VIRORUM DOCTORUM OPERA
RECOGNITA ET COMMENTARIIS INSTRUCTA
CURANTIBUS
FR. JACOBS :r VAL. CH. FR. ROST.
ad
LIPSIAE IN AEDIBUS B. ἃ. TEUBNERI.
Ed
Bedeutend ermássigte Preise.
Erschienen sind bis jetzt: a υφὴ
Aeschinis oratio in Ctesiphontem, notis instr. 7. ZH. Premi. 8. mai. 1826. — — 71
Aeschyli Choephorae, illustr. 7. Z. Klausen. 8. mai. 1835 . . — 22
Agamemno, illustr. R. 7. Klausen. Ed. II. ed. Ai. £nger.8. mai. 1803. ] 715
Anaereontis carmina, Sapphus et Erinnae fragmenta , annotatt. illustr.
E. A. Moebius. 8. mai. 1826 . . — 0
Aristophanis Nubes. Ed. illustr. praef. estIF. S. "Teufel. Ed.II.8.mai.1803. — 12
Deleetus epigrammatum Graecorum, novo ordine conc. et comment.
instr. Fr. Jacobs. 8.mai. 1820. . — ὃ
Demosthenis conciones, rec. et explic. Z. Sauppe. Sect. I. (cont. Phi-
lipp. I. et Olynthiacae I DIO ἘΠ. 11. 8. ταδὶ. 184... s — 10
Xuripidis Euro 105) ed. P/lugk et Klotz. Vol. I, II et III. Sect. juu. ΤΣ
inzein
ΝΠ Medea. Ed. II. . — 15
po Hecwba. Ed. IL. . . — ]2
E—— — Andromacha. ld. II. — 12
po feraclhldae. Ed. 11. — 12
p Helena. Ed. II.. — 12
po Aleestis. Ed. II.. — 12
— —— Hercules furens — 18
E Phoenissae . — 18
. Orestes — 12
— Iphigenia Taurica — 12
Iphigenia quae est Aulide Wu GIbuPM i r2
Hesiodi ἘΠ ΕΠ δ recens. et illustr. C. Goctlling. ἘΔ. ΤΙ. 8. mai. 1843. 1 —
inzein Α
p —Theosonia . : — . 7.
Scutum Herculis . — ὃ
- Opera et dies. — 10
Homeri certamen, fragmenta et vita i Hesiodi SO
Homeri HE xarietat. lect. adi. Spitzner. Sect. I—IV. 8. mai. 1832—36. 1 15
inzein
e — Sect. I. lib. 1—6 — 9
m 9ecb II. hb. 7—12 — 9
— — Beet.III. lib. 13— 18 — 1315
E eel. IV. lib. 19 —24 : .— 191}
E n Be Ausgabe der lias, welche den kritischen Apparat vollstándig
Lysiae et Aeschinis orationes selectae, ed. 7. Z7. Premi. 8. mai. 1826. — 15
Lysiae orationes selectae, ed. 7. J. Premi. 8. mai. 1826 — 9
Pindari carmina cum deperditarum fragm., variet. lect. adi. et com-
ment. illustr. L. Dissen. Ed. II. cur. Sc/neidewin. Vol.I. 1843. . | 9
Vol. II. Sect. I. II. (Comment. in Olymp. et Pyth.) 1846. 47.
(ἃ 16 Ngr.) d idem
Platonis opera omnia, recensuit, prolegomenis et leounmmeutalis in-
struxit G. Síiallbawn. X voll. (21 Sectiones). 8. mai, 1856 — 61.
compl. . M PJCIaU Viu Duc o NUS U.
Einzeln:
———— Apologia Soeratis et Crito. Ed. IV. 1858 — 24
"— HPhaedo. Ed. III. 1850 ἄρνα ταν — 2214
Platonis opera omnia ed, G. Stallbaum. af «7253
Symposium c. ind. Ed. III. 1852 2215
-- — (Gorgias. Ed. DM. 1501 : — 24
—— — Protasoras. BdoXbbve- und. 1840-9 8 oC edic — 24
——— onum SINE de republica libri decem. 2 Voll. Ed. II. . 2I
InZzein :
pe ἐπὶ VoL-L.-Lib. L—V?419888 ..^.c c. . —. Εν
AT SENSN Vol. II. Lib, VI—X. 1859. 1.9
-—- — Phaedrus. Ed. LL. 11857 SUE : — 24
. —. Menmexenus, Lysis, Hippias uterque, Io. Ed. II. 1857 : — 21
e uachess Charmides, Alcibiades I. II. Ed. II. 1857 . — 21
cx Cratylus cum ind. 1835 . : — 27
Euthydemus. 1836 — 21
Meno et Euthyphro itemque incerti scriptoris Theages, Er astae
et Hipparchus. 1836 . . : : 1 12
Timaeus et Critias, 1838 1 24
— —— 'Theaetetus. 1839. ] 12
— —— Sophista. 1840 «Cos 5089 RBRCRTC DN -- 9}
L7 Politicus et incerti auctoris Minos. 1841 € 074 0 CS IEEE -- 2
I— Philebus: 1942 Ὁ : S E — 27
—— ires eio 1 ΠΕ}. Ἐ-|ν. 1858 . 1-6
CICER Vol. IL Lib. V—VIII. 1859 : t. 1. ὁ
Vol. III. Lib. IX—XII. et Epinomis. 1860 . A PIE
Sophoclis PDA rec. et explan. E. W/underus. 2 Vol. 8. mai.
1847—57 . . OMS SM REESE ss X —
Einzeln:
- εἰ Philoetetes. Ed. HL... . . . . .'...". 5c MEN MM LU
Oedipus tyrannus. Ed. IV.. .-..:. . .-: . MNESEENEL LOI
Oedipus Coloneus. Ed. II... .-. .-.-.72 πῆς
Antigona, Ed. IV.:- .. . — "7.5 . lou M LL
.-- Eléctra. JEd. III |. . .-. 2 7. ^9. 4 1 REBEL
Aiax.. Ed. Hl. ". -. . — 2. 1o... ΝῊΡ
T«raehiniaes Ed B -. — 12
Thueydidis de bello Peloponnesiaco libri VI, explan. E. F. Poppo.
4 Voll. 8. mai. 1843— 1856. . 4 —
Einzeln:
τε ΣΡ. 1. πῶς om Um t v ORI ES CO ΘΙ
USE ἀπ. DL 0€ 5 0.2 0 v 2004 99-9457. cC
2S2'c- Tab. JIB . X5 290. 9.5 Q4 τ o προ εν
Ὁ Τὴ ΤΥ τρια 4590 δος τς τὸ SU S C ΟΞ
Istis Lab. V. l0. o9. S. 09 3.244 79 REEL
5€ pab. VÀkoe νον νυ lU Ir dM I T LS
-—. cibo VILl.- .—-. & ow. s 79v velo dum EM
auro TAUDVABUD το τ ς : EE
Indices et de historia Thucydidea ταποτηθπ τοῖο ἌΡΤΙ — 20
Xenophontis Cyropaedia, comment. instr. F. 4. Pornemann. 8.mai. . 1838. Ὁ
Memorabilia (Commentarii), illustr. A. KàAner. 8. mai. 1858.
pod. oe LE GN CMM .— 21
Anabasis (expeditio "Oyri min.), illustr. ἘΣ Kühner. 1852 . ρον Ὁ
Kinzeln à 18 .255::
Sect. I. Lib. 1:1
ASIE τ V ΞΕ
i
— —— Oeconomieus, rec. et explan. Z. Preitenbach. 8.mai. 1841 .. — 15
£^ "Agesilaus ex ead. recens. 8. mai. 1849 . . . X MMMLLID
— v-""Hiero ex ead, rec. 8. mai. 1844 . . . . . . ΝΞ
——— Helleniea, Sect. I. (lib. I. II.)), ex ead. rec. 8. mai, 1898 —— — 12
Sect. IL. (lib. III— VIL.), ex ead. rec. 8. mai. 1868. . 1 18
Unter der Presse befinden sich:
Pindari carmina edd. LZ. Dissen et F. WW. Schneidewin. Sect. II. Fasc. III:
Commentarius in Carmina Nemea et Isthmia nee non in fragmenta ab
E. de Leutsch confectus.
VALENTINI ROSE
ENRISFOTELES
PSEUDEPIGRAPHUS
VALENTINI ROSE
RgqUISTOTELITES
PSEUDEPIGRAPHUS.
LIPSIAE
IN AEDIBUS B. G. TEUBNERI.
A. MDCCCLXIII.
SS ll E —- LL
LIPSIAE TYPIS B.G. TEUBNERI.
ARISTOTELES PSEUDEPIGRAPHUS.
PARS PRIMA
CONTINENS
FRAGMENTA ARISTOTELIS PHILOSOPHICA.
9 i] ^ 5 i] i - 9 ,
E«v μὴ «vrog 6v σασνυτοῦ cxovomgc,
» ,
ἄλλῳ γε λέγοντι μὴ πιστεύσης.
PraATO.
ARISTOT, PSEUDEPIGR, ii
Aristoteles Stagirita dudum post Platonis mortem, cuius non tam
discipulus quam auditor fuerat a reliquorum Platonicorum tunc floren-
tium grege penitus universa indole dissentiens, philosophiam diuturnis
multorum annorum studiis excultam atque praeparatam edere Athenis
coepit (cf. V. Rose de Aristotelis librorum ordine et auctoritate. Berol.
1854, p. 231) circa initium olymp. 110 (vel 109 fin.). exorsus enim a dia-
lecticorum consuetudine statim post Topica prima et Analytica composuit
Rhetorica (post ol. 110, 3 cf. Rose p. 121 *)), deinde cum Ethicis (Speusippi
morte ol. 110, 2 recentioribus sec. Rose p. 125) Politica ol. 111, 2 (Rose p.
125), quibus subiecit Poetica. iam vero post Metaphysica nova operum
physieorum series incipit, quae reliquum vitae tempus omne abstulit,
immo ipsius vitae terminos excedens Theophrasti etiam in magistri la-
bores suecedentis nomen operamque occupavit. et Physica quidem quae
proprie vocantur — neque ea ante ol. 112 perscripta sunt (Rose p. 203)
— post l. de Caelo et de Generatione concluduntur Meteorologicis, quae
edita sunt c. ol. 113, 1 (Rose p. 204. de Problematicis cf. ib. p. 189. 194).
deinde Historiae animalium libris novem quasi quadam introductione (post
ol. 112, 2, scil. c. ol. 113, 3—4. cf. Rose p. 216) viam sibi munivit ad
edendos libros et psychologicos (ol. 114, 1—2. cf. Rose ib.) et physiolo-
gicos (ol. 114, 2—3), in quibus quum hoc ipso anno ol. 114, 3 mortuus
sit, magistri quidem opera substitit, discipulorum autem et philosophiae
quasi heredum studiis legavit libros ab ipso etsi multis locis annunciatos
nunquam tamen perscriptos (Rose p. 173 sqq. 216) περὶ τροφῆς καὶ
αὐξήσεως, περὶ νόσων et quibus Theophrasti nomen maxime inclaruit
σσερὶ φυτῶν (quales a Theophrasto editi sunt post ol. 118, 1 et post 1. de
metallis et lapidibus ol. 116, 2 vulgatos, cf. Rose p. 178. libri eiusdem
*) De tertio libro quem post Diogenis eynici mortem, de cuius
mentione p. 1411, 24 facta dixit Greswell, Origin. kalend. Hellen. Lon-
don 1862 t. III p. 177, scriptum editumque fuisse significatur, alibi
dicetur. etenim aut vana est narratio, qua uno eodemque die cum
Alexandro rege functus ille vita dicitur D. L. 6, 79 et Plut. qu. conv.
8, 1, 1 cf. D. L. 6, 76 sqq. 44. 57, aut non est ipsius Aristotelis iste
tertius, verum a discipulo quodam retractante additus, quem ad mo-
dum factum est in metaphysicis.
AI τες,
περὶ ὑδάτων conscripti sunt postquam Gallorum gens a Cassandro
obsessa in Haemwm se contulit, cf. Sen. qu. nat. 3, 11. Plin. 31, 30. quo
libro usus est Callimachus apud Antig. mir. 158). atque horum quidem
Aristotelis operum praeter Problematica nihil nunc perditum est nisi Po-
liticorum et Poeticorum et Metaphysicorum partes iam ante ipsam gram-
matieorum Alexandrinorum aetatem pessumdatae. fragmenta autem libro-
rum Aristotelis qui deperditi sint praeter illos, neque extant ulla neque
extiterunt. nam quae ex plurimis libris nomine quidem Aristotelis iam
bibliothecariorum Alexandrinorum aetate inscriptis plurimae servantur
Aristotelis reliquiae, non sunt librorum quos vel ipsius citantis verbis
significari videas; vel ad idem tempus quo opera illa gravissima edidit
modo recensita omnino pertinuisse verisimile sit, vel quos denique quum
serioris tamen originis manifesta in multis vestigia extent, multo antea
editos esse autumans ad iuvenem Aristotelem magisque etiam tunc Pla-
tonicum referre possis. etenim Aristotelici magisterii auctoritas scholae-
que Peripateticae fama quum plurimorum discipulorum scriptis continuata
propagaretur, eis quidem quae quasi e magistri sententia disputantium
eiusque identidem scientiam recolentium auctorum nominibus passim aut
carerent aut si quae gessissent, librariorum incuria facile eis destitueren-
tur, factum est ut quoniam tituli ab aliis postea librariis male suppleti
Aristotelis esse perhiberent quod Aristotelicum reperiretur, multorum
Aristotelis discipulorum periret memoria atque eo praesertim tempore quo
in bibliothecas novo more conditas exemplaria undequaque congereren-
tur, modo Aristotelis nomine modo celeberrimi discipulorum et cuius
plurima revera scripta fuissent Theophrasti, diversissimorum scriptorum
fetus venum irent. quos titulos postquam bibliographorum Alexandrinorum
in philosophorum libris parum curiosorum (Rose p. 29 sqq.) facilis usus
recepit, longinqua deinde consuetudo sanxit, non fere erat quomodo
posteriores et qui in re critica essent diligentiores (qualis in oratorum
scriptis Dionysius Halicarnassensis) corrigerent, nisi ita ut quae Aristo-
telis esse propter manifesta quaedam serioris temporis indicia nullo«modo
possent, aecenserent Theophrasteis, de multis autem quae sub utroque
nomine traderentur utrum Theophrasti esse mallent au Aristotelis au alius
dubitarent. atque eodem fere discrimine et ratione parum certa et pru-
denti saepeque fortuita librorum Aristotelicorum sermonis pariter atque
argumenti similitudine cognatorum acervos, quos in bibliothecis veteri-
bus repererant, dividere atque disponere coeperunt exegetae Attici,
scilicet Andronieus Rhodius , qui tabulas librorum et Aristotelis et Theo-
phrasti primus confecit, seculo ante Christum primo quo et philosopho-
τ Ὁ. 0
rum studio (velut Panaetii et Posidonii) et philologorum (Alexandri Myn-
dii, Demetrii Magnetis, Dionysii Halicarnassensis, aliorum, praecipue
autem Didymi, qui philologorum vera propriaque eruditione illustrium
ultimus fere idemque princeps fuit) scriptorum Aristotelicorum memo-
ria renovata est (cf. Rose p. 37) atque post exhausta sectarum vana certa-
mina (Rose p. 34) nova provenit Peripateticorum soboles, quorum diligen-
tia ipsos libros commentariis illustrantium opera nobis Aristotelis philo-
sophica (hoc est omnia) una cum variis librorum pseudonymorum exemplis
tradita sunt et conservata. Andronicus autem qui in ipsis novi studii pri-
mordiis librorum inventorum et adhuc extantium indices scripsit, iu hoc
negotio antiquiorum quorundam auctorum et Alexandrinorum iudicio usus
est et praecipue Hermippi, qui in vitis philosophorum de Aristotelis
quoque vita egerat, cuius quidem antiquiorum iudicii de variis Aristo-
telis operibus varie opinantium etiamnunc vestigia tibi legere videaris et
in ipsius Hermippi fragmentis (cf. infra de Gryllo etc.) et apud Demetrium
Magnetem eos scriptores recensentem (Diog. L.5, 35) quibus idem Aristo-
telis nomen fuerit et in certis quibusdam onomatologi Hesychiani frag-
mentis (apud Suidam s. Νικόμαχος. ubi filius Aristotelis scripsisse dicitur
ἠϑικῶν βιβλία & καὶ περὶ τῆς φυσικῆς ἀκροάσεως τοῦ πατρὸς αὑτοῦ.
avus autem medicus Nicomachus ἰατρικῶν βιβλία ς καὶ φυσικῶν ἃ. de
Nicomachi ethicis cf. Rose p. 88 sq. add. Anon. Paris. in Porphyr. cod. 1939
f. 512: ἔγραψε γὰρ ἠϑικὰ Νικομάχεια μεγάλα καὶ μικρά" δεῖ γὰρ εἰδέ-
voL ὅτι Ag. ἔσχε καὶ πατέρα Νιλόμαχον καὶ υἱὸν Νικόμαχον, καὶ
ἔγραψε πρὸς ἑκατέρους ἠἡϑικὰς πραγματείας καὶ ἐπέγραψε τὰ πρὸς
τὸν πατέρα μεγάλα Νικομάχεια, τὰ δὲ πρὸς τὸν υἱὸν uuxoc), in quibus
operum Aristotelicorum auctores familiares varii finguntur filius pater
avus, ad Hippocraticorum fere librorum exemplum inter Hippocratis fami-
liam criticorum coniectura distributorum. attamen verorum etiam aucto-
rum, quos loco suo Aristotelis nomen moverit, iidem interdum memoriam
servaverint non mera semper coniectura redintegratorum, sive aequalium
(velut fortasse Menaechmi Sicyonii) sive discipulorum (Theophrasti,
Eudemi, Pasicratis, Menonis) cui titulorum incertitudini, quae etiam
nunc in testimoniis apparet ad Alexandrinam fontium antiquorum aetatem
pertinentibus, finem plerumque (at non ubique, cf. ὕπομν. £6roguxc) fecit
tabularum Andronicearum usus, quamvis postea etiam librariorum recen-
torum aut incuria aut inscitia ad Aristotelis fere quam ad Theophrasti
auctoritatem propensiorum vel etiam antiquum quoddam iudicium resu-
mentium (cf. 1. περὶ τῶν ἀτόμων γραμμῶν. contrarium autem factum esse
videtur in 1. de principis i. e.in metaphysico Theophrasteo) novam in
B
hae re inconstantiam pepererit. atque haec omnia librorum modo Aristo-
teli modo Theophrasto modo aliis Peripateticis tributorum fragmenta
quum in unum corpus non Aristotelis, immo Peripateticorum antiquis-
simorum reliquias comprehendens coniungi deberent, nunc ita diviso
negotio distraho, ut titulorum antiquitus traditorum sortes secutus expo-
nam ea quae ipsius Aristotelis nomen ferant, reliqua autem et quae Theo-
phrasti audire maluerint Hermanno Usenero (cf. eius analecta Theophrastea
Lips. 1858 p. 1) libens concedam.
Est autem librorum illorum, quos recensuit Andronieus quorumque
aut integra specimina aut reliquias aequalium eius studio maximam par-
tem excerptas atque a posterioribus auctoribus multis repetitas legimus,
et propter aetatem (c. ol. 115 — 130) et propter tractandi rationem ea
diversitas, ut sex fere vel septem classes distinguas hasce:
| A. antiquiorum:
LI libri discipulorum philosophici quibus ipsa quasi aut continuatur
Aristotelis philosophia aut nova editione retractatur, velut inter logica
praeter analytica varia categoriarum libri et περὶ ἑξομηνείας , rhetorica
item TTheodectea et oeconomieus primus, porro metaphysici plures (o ἐλ.
X, 1, Μμ) qui metaphysicorum Aristotelicorum 14 libris comprehensorum
editioni antiquitus inserti sunt (cf. epidemiorum Hippocraticorum cor-
pus etc.) et physieus liber περὶ κινήσεως (ἢ) et περὶ ξώων κινήσεως
(Rose p. 174). cf. Theophrasti de animalibus et de plantis etc.
Π. libri philosophici historici, quibus novo litterarum genere a
Peripateticis invento (cf. Theophr. hist. physicorum et Eudemi hist. geo-
metr. et astrolog. etc. Rose p. 70) antiquorum philosophorum rhetorum
medicorum placita et enarrantur et iudicantur: cuius generis fuerunt 7
ἰατρικὴ συναγωγὴ Menoni a quibusdam tributa, τεχνῶν (Qqr.) συνα-
γωγή . item monobiblia varia de ideis Platonicorum, de Pythagoreis, de
philosophia Archytea, de Xenophane, de Melisso, de Gorgia, compendia
denique librorum Platonicorum de republica de legibus Timaei.
MI. Libri historici auctorum ad philologiam vergentium atque ad
rerum antiquarum studia ab Alexandrinis potissimum exculta (velut De-
metrii Phalerei, Dicaearchi, Philochori), quales fuere πολυτεῖαν (scriptae
ol. 116 vel 117 et Timaeo notae), olympionicarum et pythionicarum re-
census (de Pythico Menaechmi cf. praef. in fr. pythionic.), διδασκαλίαν
(ante Eratosthenem vulgatae), quibus addas poetarum antiquorum studia
variis aporematum poeticorum (Homericorum etc.) libris consignata.
IV. libri populares philosophici, quibus ad Socraticorum et Plato-
nicorum studia ethico- politica dialogique formam Socraticam ab Aristo-
— e κεν
tele verae scientiae conditore consulto neglectam Peripatetica schola
gressum reflectit, ex ipsius Theophrasti exemplo qui post Callisthenis
regisque Alexandri mortes dialogum edidit περὲ πένϑους s. Callisthenem
(cf. Clearchi Arcesilas) aliosque. qui Peripateticorum dialogus coaevus fuit
et novae comoediae fabulis (cf. de bono fr. 1) et Crantoris dialogis atque
Stilponis, qui et ipse praeter alios multos dialogum edidit 4orororéAge
inscriptum (D. L. 2, 120), hoc est in quo Aristotelis dudum mortui eodem
fere modo partes essent, quo in dialogorum Pseudaristotelicorum multis.
atque si ad Pasicratem auctorem referre haesites, tamen aetati eius ad-
scribendum fuisse l. περὶ ὀργῆς veterum criticorum coniecturae credas.
idem autem tenipus reliquis*quoque dialogis convenire docet protrepticus
ante eum qui chriarum Zenonis librum edidit compositus, docet Gryllus
nomine Theophrasti Hermippi aetate vulgo inscriptus, item dialogus de
poetis ante Eratosthenem et Apollodorum extans, de iustitia dialogus
Chrysippo fortasse notus etc.
B. recentiorum :
V. libri philosophici originis paulo recentioris et qui ab ipsis passim
non solum Aristotelis sed Theophrasti librorumque Aristoteli male tribu-
torum auctoribus pendeant, tertiam quandam ab Aristotele philosophorum
stirpem indicantes, eamque Platonieis nequaquam inimicam nec reliqua-
rum sectarum colores caventem. exempla habes multa: l. περὶ ἀντιίκει-
μένων. rhetoricam ad Alexandrum (Rose p. 101), magna moralia Nico-
machea, l. de officiis uxoris et mariti, συσσιτικόν. 1. de Nilo (ante Eras
tosthenem scriptum), περὶ χρωμάτων. περὶ φυτῶν. de sterilitate (περὶ
τοῦ μὴ γεννᾶν Rose p. 171), περὲ πνεύματος (tempore Erasistrati, v. Rose
p. 168), περὲ exovorGv , physiognomonica, περὶ κόσμου ad Alexandrum
(ante Eratosthenem, cf. Rose p. 97. hunc librum ex Ptolemaei ut videtur
indice pleniore memorat Hadschi Κα. V, 111 Fl.).
VI. libri collectanei, memorabilia varia et sine ordine ex variis alio-
rum Peripateticorum libris conscripta continentes (velut aphorismi Hip-
pocratici etc.). huc pertinent problemata varia. et aporemata, ϑαυμάσια
ἀκούσματα , zoica (cum ἀνατομῶν epitoma) et fortasse γεωργικά, νόμιμα,
δικαιώματα, oeconomicus qui male vocatur secundus, ὑπομνήματα λο-
γικὰ varia et διαιρέσεις (item metaphysicus à), ὑπομνήματα ἑστορικά.
Peplus etc. |
VIL libri plane subditicii epistolarum, orationum, carminum ad
Peripateticam scholam nihil pertinentes (attamen Hermippi iam aetate
pervulgati).
Indieis librorum Aristotelis ab Andronico
confecti reliquiae.
Versus finem vitae Aristotelis Marcianae (cod. 257 f. 277) ita narra-
tur: καὶ τελευτᾷ ἐκεῖσε διαϑήκην ἔγγραφον καταλιπών, ἢ φέρεται παρά
τε ᾿ἀνδρονίκῳ καὶ Πτολεμαίῳ μετὰ τοῦ πίνακος τῶν αὐτοῦ συγγραμ-
μάτων. ferebantur igitur et principis commentatorum Aristotelicorum
Andronici et Ptolemaei scripta (de philosophia Aristotelis), in quorum
utroque tabula quaedam librorum Aristotelis exhiberetur eadem quae re-
centiorum atque Àmmonii eiusque discipulorum aetate nota esset et per-
vulgata. et Ptolemaeus quidem, etsi nunc mutilus tantum eius index
apud Arabes servatus sit, Andronici librum ipse citat fontemque signi-
ficat. Plutarchus (Sulla 26) item τοὺς νῦν φερομένους πίνακας librorum
et Aristotelis et Theophrasti ab Andronico scriptos dici asserit. eiusdem-
que tabulae quas! frusta quaedam apposuisse videntur seriores Aristotelis
commentatores, ubi in prolegomenis philosophiae obscuriorum quorun-
dam titulorum exempla memorant. (velut David p. 24, 27. ^8, qui fontem
et ipse prodit Andronicum p. 24, 20). denique Laertii recensum, quo-
eum Ptolemaeus in quibusdam ita conspirat ut ex eodem fonte utrumque
hausisse appareat (velut in eo quod a 4ialogis initium et ipse capit),
quum soleat is auctor scriptores quosdam recentes usuque promptiores
sine proprio labore ullo repetere atque inter se componere, ex recenti
quodam fonte, Favorini scilicet. commentariis, excerptum esse videri
alibi comprobatum est. Favorinum autem non est qui, si scriptorum .
Graecorum Romanorumque inde ab altero potissimum post Christum se-
culo mores noverit, ex antiquis illis bibliothecariorum Alexandrinorum
copiis hausisse aestimet ipsosque manu versasse statuat quos identidem
citare solent. immo nemo dubitare poterit, quin eosdem illos indices vul-
gares secutus fuerit, quos Andronico tribuit Plutarchus eius aequalis.
itaque ad eundem undique Andronicum Rhodium revertimur, cuius in
Aristotelis et Theophrasti operibus edendis disponendisque operam Por-
phiyrius praedicat in vita Plotini (cf. Rose de Ar. libr. p. 28 — 50). Andro-
nicus autem (nam hoc saltem ex narratione illa vulgata de librorum Ari-
stotelis:et Theophrasti bibliotheca Apellicontea pro recto veroque accipi
potest) titulos adseripserat ex ipsis libris atque ex bibliothecis veteribus
L EQ oie
(et ut videtur Atticis), de quibus Adrastus narraverat in libro de ordine
librorum Aristotelis (cf. praef. ad fr. log.), una cum singulorum quidem
et versuum numero et primis verbis pro more antiquorum bibliotheca-
riorum (cf. de Callimacho Keil in Rhein. Mus. N. F. VI, 110. 117) additis
(sicut de categoriis testatur Adrastus, cf. fr. log. 4, et qui generalem
versuum numerum memorat Laertius, de quo cf. Usener Rh. Mus. N. F.
XIII, 309 sqq). atque idem eodem hoc tempore, quo veterum ab Aristotele
philosophorum studia nascebantur philologica, instituit qui Strabone
paullo maior fuit (μικρὸν πρὸ ἡμῶν) Apollonius Tyrius ὁ τὸν πίνακα
ἐχϑεὶς τῶν ἀπὸ Ζήνωνος φιλοσόφων καὶ τῶν βιβλίων (Strabo XVI
p. 787. cf. de Athenodoro D. L. 7, 84). de singulis autem libris qui dubi-
tationem haberent antiquorum testimonia adhibuit Andronicus et praeci-
pue Hermippi, qui de vita Aristotelis et Theophrasti ediderat. nam hoc
quidem testantur notae illae ad physicorum Theophrasti septimum et ad
principium metaphysicorum cum Andronici et Hermippi testimoniis a
librario quodam exeerptae. quarum qui auctor fuit Andronico et Nicolao
recentior, ad Hermippum certe fontem ipse non redierat, sed ex clarissimo
Andronici libro, in quo esset ἡ ἀναγραφὴ τῶν (4ριστοτέλους xol) Θεο-
φράστου. Hermippi etiam noverat auctoritatem. quod si recte iudicatur,
ad Andronici nomen indieis mentionem pertinere potius quam ad Hermippi
intelligitur, quo modo autem in hac re Hermippum Andronicus citaverit
nulla coniectura effici posse, verum fieri potuisse ut mera excerpentis
negligentia itaamborum nomina quasi quorum aequur ius fuisset eademque
utilitas coniuncta essent et citantis quem novisset scholii auctor et ignoti
eius qui citatur. Hermippi igitur, quem virorum illustrium historiam
coluisse scimus, at quem nescimus ad Callimachi magistri exemplum
bibliothecarii partes egisse, eius qualis quantaque opera fuerit plane
ignoramus. veri quidem simile est et quod et seculi rationi et Hermippeae
scriptionis vestigiis magis consonet, eum non dedita opera sed quasi
fortuito de singulis tantum libris quaedam adnotasse ubi res ipsae citandi
occasionem ferrent. at quoquomodo sese illud habet, hoc tamen constat
indices illos qui Favorini et Plutarchi Porphyriique aetate ferrentur quo-
rumque reliquiae apud Laertium et Hesychium et apud Arabes ex Ptole-
maeo nunc habentur, ultra Andronici auctoritatem referri nullo modo
posse, etiam si eos — id quod nego (Androniceae enim originis in ipsa
indicis ratione vestigia extare, ad singulorum librorum fragmenta passim
notavi, cf. ad Gryllum, ad 1. π. ἀρχῆς. ad fr. 2 de ira, ad zoica etc.)
simili quodam Hermippi labore niti statueris. praeterea manifestum est
indicem Laertianum, etsi ordinis cuiusdam certi librorumque ex argu-
zz e INT dea
menti ratione dispositorum vestigia relicta habeat, nunc plane esse con-
turbatum. nec tam Androniceei indicis exemplum quam mutilas reliquias
comprehendere, in quibus tamen hoc etiamnunc observari possit, quae-
cunque scripta in scholis legebantur ipsiusque philosophiae quasi corpus
efficiebant, a commentatoribus inde ab Andronico varie et disposita et
explicata, ea consulto omissa fuisse solosque in maiori hoc indice recen-
seri eorum titulos qui extra corpus illud ferebantur. quod Porphyrio
teste. in πραγματείας διεῖλε composuitque primus Andronicus. Hesy-
chius autem, qui in onomatologo Diogenis Laertii opera ubique usus ih-
dicem quoque scriptorum Aristotelicorum, ut plane manifestum est, ex
eodem repeteret, quum neque universam illam indicis naturam nec sin-
gulorum saepe titulorum rationem perspexisset , librorum qui male
neglecti viderentur aliunde titulos reduxit atque tota tabula inscite inter-
polata falso mutavit multa iterumque atque iterum, si paulo diversus
traderetur titulus, apposuit plurima, et maxime iu appendice librorum post
ultima Laertii additorum. idem scilicet et alios quosdam titulos ex alio
fonte haustos tradidit qui apud Laertium nunc certe non extant. etenim
quam facile fieri potuerit, ut in hae plurimorum titulorum descriptione
nonnulli interim exeiderint, hoc quivis concedet qui antiquissimi codicis
Laurentiani recensionem multis titulis (Theophrasteis maxime) carentem
cum recentioribus exemplaribus comparaverit, ex quibus in margine ille
suppletus est. habetur autem vita Aristotelis ex Hesychii lexico sumta
biographico illo et bibliographico, cuius fragmenta lexico suo inseruit
Suidas, librarii cuiusdam Byzantini opera seorsim scripla praeter Me-
nagii codicem (cf. Observ. ad Laert. p. 202: Aanc Aristotelis vitam in-
cerli auctoris mecum olim communicavit Philippus Loialtaeus nostras,
quam unde habuerit mihi non liquet. eam viderat Octavianus Ferra-
rius teste Nunnesio, qui quidem Nunnesius ea uti quondam prodiret
optabat. cf. vit. Ar. Nunnes. ed. 1666 p. 18: aliam nactus erat in-
certo item. auctore Octavianus Ferrarius, quae utinam prodüsset.
erat enim aliquot locis copiosior , ut quum successores Aristot. ad de-
cem usque producit, et in illa fit mentio indicis librorum Aristotelis),
qui nune latet, in unico illo chartaceo monasterii S. Ioannis in insula
Patmo, quem vidit Tischendorf (Wiener Jahrb. der Litt. Bd. 110. 1845.
Anz. Bl. p. 17. cf. eiusdem Reise in den Orient Il, 261) cum edito plane
conspirantem (id quod ex specimine apud eundem apposito comprobatur.
eius idem est titulus qui apud Menagium : ᾿“ριστοτέλους βίος καὶ συγγραμ-
ματα αὐτοῦ). denique quod ad indicem Ptolemaei (cf. Rose de Ar. l.
p. 49. Ibn-Alkifti apud Casiri I p. 306: orum librorum recensiori
x c AME oe
fidem alque auctoritatem adicit indiculus , quem Ptolemaeus in libro
ad Agallim vel Agalliam repraesentat. ubi ad Aglm fortasse fuerit ad
Amelium?), donec meliora dabit , qui litterarum Arabicarum sincere pe-
ritus sit, ad duplicem (praeter Hadschi Khalfam, qui Ibn - Alkifti libro
usus est) Casirii et Wenrichii operam confugiendum est temeraria saepe
titulorum Graecorum comparatione contaminatam. qui quidem Ptole-
maeus quum Androniceo fundo et ipse nitatur, posteriorum tamen libra-
riorum usum in quibusdam sequitur, utpote qui librum inter Theophra-
steos a Laertio positum περὶ τῶν ἀτόμων γραμμῶν Aristoteli cum co-
dicibus servatis attribuit (Wenr. p. 143. item librum Theophrasti περὶ
τῶν φωλευόντων ξώων Ὁ cf. Wenr. p. 146). idem scholasticos, ut ita
dicam, libros ceteris immiscuit qui extra ordinem ferrentur, sicut postea
Hesychius. plurimos autem titulos Arabis excerpentis incuria plane
omisit. ὶ
Laertii indicenr ex antiquissimo (saec. XII vel XIII) codice Laur. 69, 13
(de quo cf. Cobet in ed. Paris. p. II) anno 1857 Florentiae ipse descripsi.
quem deinde partim Florentiae partim Venetiis contuli cum recentiori-
bus Laur. 69, 35 (— 1) et 69, 28 (— 2), Mareianis 394 (ΞΞΞ 8. hic ipsa
Bessarionis manu correctus fuit, quam tamen in collatione consulto
neglexi) et 393 (— 4). hi omnes membranacei sollennem saec. XIV re-
censionem referunt, ex qua veterem illum correctoris cuiusdam manus
passim mutavit et quos omnissos esse titulos videret in margine addidit.
inferioris ordinis chartaceorum saec. XV, quibus fere respondet Lex-
tus ante Cobetum vulgatus, exemplum habui (a. 1858) codicem biblio-
thecae Lobcovicianae Raudnicensem (WF. c. 38). cuius lectiones, utpote
quarum nulla est utilitas, non magis hic repeto quam textus vulgati co-
dicumque in editione Huebneriana passim excerptorum. at non item re-
pudiandus erat Walterus Burley Anglicus (l. de vita et moribus philoso-
phorum et poetarum c. 53: de Aristotele philosopho. cf. Rose de Ar. Il.
p. 249 sqq.), qui quum indicem librorum Aristotelis ex Diogenis Laertii
versione latina saeculo XII confecta (de qua alibi agetur) excerpsisset,
antiquissimo codici Graeco par esse auctoritate videretur. eius inspexi
praeter editiones Norimbergensem Fr. Creusneri 1479 aliasque codicem
Berolinensem théol. lat. qu. 10,
Index Diogenis.
Περὶ δικαιοσύνης ἃ B y ὃ.
περὶ ποιητῶν ἃ p y.
περὶ φιλοσοφίας α D y.
πολιτικοῦ c D.
5 περὶ δητορικῆς ἡ Γρύλλος €.
Νήρινϑος α.
σοφιστὴς ἃ.
Μενέξενος α.
ἐρωτικὸς ἃ.
10 συμπόσιον α.
e Ι
περὶ πλουτου
Ξ ι
A
TíQOTQETUTLX0G
; AURI
σύερν ψυχῆς e.
5 - -
περὶ εὐχῆς α.
ἢ ? ,
16 stegL ευγξενειας c.
περὶ ἡδονῆς oc.
; ^N ,
᾿Δλέξανδρος ἡ ὑπὲρ ἀποίκων o.
περὶ βασιλείας α.
περὶ παιδείας α.
, Ξῷ - eni -
20 περὶ ταγαϑοῦ α p y.
Ni 16) -» ΄ ΄ Mo σα
vo éx τῶν νόμων Π]λατῶνος α D γ.
᾿ Á bos
τὰ ἐκ τῆς πολιτείας α D.
Li —
OLXOVOULXOG C.
περὶ φιλίας c.
1 - , "}} , -
20 TUEQL TOU πασγεῖν ἡ πεπονϑεναι α.
3) περὲ qup ἃ β y Laur. 4) περὶ πολιτικοῦ ἃ β Laur. etl. δ) περὶ
ῥητορικῆς γρύλλος ἃ 1. 2. 3. 4. 6) fort. corr. Κήρινϑος. 7) hie tit.
inter lineas ad h. 1. suppletur a vet. manu Laur., in quo post νήριν-
doc ἃ statim sequitur: πλούτου «c, licet hoc infra post 8— 10 συμπό-
σιον ἃ suo loco repetatur: περὺὶ πλούτου ἃ. 8—10 om. 1, at man. sec.
supplevit in margine. 9) bis ponitur in 4: ἐρωτικός d. ἐρωτικός ἃ.
nescio an recte. cf. praef. ad fr. h. 1. 16) περὶ ἡδονῆς ἀϊλέξανδρος.
ἢ ὑπὲρ ἀποίκων Laur. 23) οἰκονομίας ἃ Laur. οἰκονομικῶς ἃ 1. 3.
24) περὶ φιλοσοφίας (ex compendio male lecto cf. ad 3 Laur.), περὶ
τοῦ 7. l. 2. 8. 4. περὶ φιλίας. περὶ vov π. Laur.
περὶ ἐπιστημῶν c.
᾿ p
περὶ ἐριστικῶν o D.
br]
λύσεις ἐριστικαὶ ὃ.
διαιρέσεις σοφιστικαὶ ὃ.
80 περὶ ἐναντίων α.
στερὶ εἰδῶν καὶ γενῶν a.
περὶ ἰδίων a.
ὑπομνήματα ἐπιχειρηματικὰ y.
προτάσεις περὶ ἀρετῆς ἃ β.
35 ἐνστάσεις c.
περὶ τῶν ποσαχῶς λεγομένων ἢ κατὰ πρόσϑεσιν cl.
περὶ παϑῶν ὀργῆς ἃ.
ἠϑικῶν ἃ B y ὃ &
περὶ στοιχείων ἃ β 7.
10 περὶ ἐπιστήμης c.
περὶ ἀρχῆς ἃ.
διαιρέσεις i£.
διαιρετικῶν (-κὸν) ἃ.
(περὶ) ἐρωτήσεως καὶ ἀποκρίσεως ἃ β.
45 περὶ κινήσεως ἃ.
27) sie 1, 8. 4. περὶ ἐρωτικῶν Laur. et 2, at corr. Laur. in marg.
yo. ἐριστικῶν. 28) ἐραστικαί 2. 31) m. s. w. γενῶν. περὶ ἰδίων ἃ
Laur. z. &. *. γενῶν. περὶ ἰδίων ἃ 2. 3. 4. π. s, κ- γενῶν ἃ 1 (et Ambr.),
qui quod omiserat περὶ ἰδίων c in marg. a man. sec. adiectum habet.
Burl de genere et specie et proprio unum. duo fuisse libri videntur
sese argumento excipientes, separati tamen. 33) ita Laur. (et cod.
Ambrosii), ἐπιχειρητικὰ 4 et Bess, m. in 3, ἐπιχειριτικά 2, ἐπιγυρι-
τικά 1 et pr. m. 3. 34) ita mei omnes. 90) ita Laur. (cf. Ambr.),
ἔνστασις ἃ 1. 2. 8. 4. Burl. de instantüs unum. 30) ἢ κατὰ πρόϑεσιν ἃ
Laur. (et Ambr.) πρόσϑεσιν à 4. πρόσϑεσιν περὶ π. ὁ. (sine num.) 2.
πρόσϑεσιν ὃ 1. 3 (secundum propositum quinque Ambros.) Burl. de his
que multipliciter dicuntur vel secundum additionem unwn. 38) 8 quod ad-
didit Laur., postea erasum est. ἃ f y ὃ 1. 2. 3. 4 (quattuor Ambr.).
Burl. de moralibus quinque. 40) ita Laur., ὑπὲρ ἐ. 1. 2. 3. 4. 42) ὃ.
ἑπτακαίδεκα 1. 2. 8. 4. 43) ita omnes, sed legendum est διαιρετικὸν
&, sicut infra in altero eiusdem tituli libro. nam nominativus tituli
ponitur ubi ὃν est βιβλίον, genitivus ubi plures enumerantur πρῶτον
δεύτερον etc. ubi non libri singuli enumerantur, sed aut librorum aut
capitulorum tantum unius eiusdemque libri summa traditur, numero
item nominativus additur. 44) ita omnes, adde περὶ. 45) ita omnes
(item Ambr.). à]
προτάσεις ἃ.
προτάσεις ἐριστικαὶ ὃ.
συλλογισμοὶ α.
προτέρων ἀναλυτικῶν ἃ B y δὲς ἕ
50 ἀναλυτικῶν ὑστέρων μεγάλων ἃ p.
περὶ προβλημάτων
μεϑοδικὰ (-xàv) ἃ B y δὲ e ξ q.
περὶ τοῦ βελτίονος a.
gi
1 E 28/7 i
περὶ τῆς ἰδέας c.
[ἢ A mw m -— UE I» ER -- iai E
δῦ ὅροι πρὸ τῶν τοπικῶν c D y δὲ c €.
συλλογισμῶν α β.
κ LA -
συλλογιστυκον καὶ OQOL α.
M Ὁ n τω Y - , -
περὶ τοῦ αἱρετοῦ καὶ τοῦ συμβεβηκότος c.
A ^. -
τὰ πρὸ τῶν τόπων α.
- ' 1 e AEN
60 τοπικῶν πρὸς τους ὁρους α D.
zo c.
4 -
διαιρετικον α.
1 -
μωαϑηματιῖον c.
c Ξ----
ὁρισμοὶ Ly.
65 ἐπιχειρημάτων α p.
ς -
zgL ἡδονῆς c.
προτάσεις 0.
M SC , E
περὶ ἑκουσίου d,
σερὶ καλοῦ o.
70 ϑέσεις ἐπιχειρηματικαὶ x6.
ϑέσεις ἐρωτικαὶ ὃ,
41) πρ. ἐξοριστικαὶ ἃ Laux., at corr. in marg. γρ. ἐριστικαί. ἐριστικαὶ ὃ
2. 4 et Bess, in 3, ubi pr. m. correctura deleta est. αἱρετικαὶ Ó pr. m. 1,
quod corrigitur in αἱριστικαὶ a m. sec. 49) ita omnes (novem etiam
Ambr., item Hesychius). 52) ita omnes, sed corrigas μεϑοδικῶν (Ambr.
de quaestionibus ad disciplinam pertinentibus octo. cf. Hes.). 53, 54, 55)
om. Laur. 55) ὅροι πρῶτον τ. 1, ubi c suprapositum correctoris est.
πρῶτον 4. πρῶτων 3. πρω vov 2. Burl. de diffinitionibus priorum topico-
rum (primo topicorum cod.). 57) συλλογιστικῶν καὶ ὅροι ἃ Laur. et 1. 8,
(item Ambr.) 58, 59) om. Laur., sed add. corr. m. in marg. 58) eífos-
τικοῦ 2. 00) τοπικὸν 2. 4. 04) τρισκαίδεκα 1. 2. 3. 4. 66) περὲ ἠδο-
νῶν ἃ Laur. 70) ita Laur., $9. ἐπιχειρητικαὶ πέντε καὶ εἴκοσι 1. 2. 3. 4,
nisi quod ἐπιχειριτικαὶ 2. 71) ita Laur., cf. Burl. de positionibus ama-
livis duos. om. 1. 2. ὁ. 4 (item Ambr.).
ϑέσεις φιλικαὶ B.
ϑέσεις περὶ ψυχῆς α.
(ϑέσεις) πολιτικὰ (-xol) β.
75 πολιτικῆς ἀκροάσεως ὡς ἡ Θεοφράστου ἃ B y δὲ &
περὶ δικαίων ἃ β. |
wv |
--2
τεχνῶν συναγωγὴ (-γῆς) ἃ p.
τέχνης δητορικῆς ἃ β.
τέχνη α.
80 ἄλλη (-c) τεχνῶν συναγωγὴ (-γῆς) ἃ β.
μεϑοδικὸν o.
τέχνης τῆς Θεοδέκτου συναγωγὴ ἃ.
πραγματείας τέχνης ποιητικῆς ἃ p.
ἐνθυμήματα βητοριχὰ o.
85 περὶ μεγέϑους c.
ἐνθυμημάτων διαιρέσεις c.
περὶ λέξεως ἃ β.
περὶ συμβουλίας α.
συναγωγῆς ἃ β.
90 περὶ φύσεως ἃ β y.
φυσικὸν ἃ.
περὶ τῆς ᾿Φρχυτείου φιλοσοφίας « B y.
περὶ τῆς Σπευσίππου καὶ Ξενοκράτους a.
τὰ ἐκ τοῦ Τιμαίου καὶ τῶν ᾿“ρχυτείων.
95 πρὸς τὰ Μελίσσου a.
72) δύο 1. 3. 74) δύο 1. 3. corr. πολιτικαὶ β i. e. ϑέσεις πολιτι-
καὶ B (ut apud Hesychium). 75) i. e. diversae a vulgaribus Aristotelis
politieis et Theophrasteorum similis. cf. 49, 50. in Laur. post ἢ addi-
tur $, puncto in mediam litteram posito postea deletum. 77) συνα-
yey5 omnes (compendio seriptum in Laur. συναγῶ)). corr. συναγωγῆς.
80) ita Laur., ἄλλη τέχνη 1. 2. 3. 4. Burl. de arte alia (li. 11 cod.) corr.
ἄλλης v. συναγωγῆς. 82) τέχνης τῶν Θεοδέκτου συναγωγή Laur., cé-
χνης τῆς O. συναγωγῆς 1. 2. 9. 4. item Ambr. Burl. de arte introductoria
ad divina. hic igitur legit εἰσαγωγῆς cum ed. Frob. Steph. $83) πρα-
γματεῖαι codd., -τείαι Laur. (i. e. -τεέα, ut videtur). πραγματείας scripsi
cum Stephano et cod. Raudn. qui et in hoc et in plurimis. consentit
cum ed. pr. Froben. Burl. de negociacione artis practice (corr. poetice).
84) ἐνθυμήματα ῥητορικὰ περὶ μεγέϑους ἃ 2. 3. 4 (Ambr.). 80) ita
omnes (idem Ambr.). Burl. de divisionibus conceptionum. 89) hoc post
90 ponitur in Laur., ubi συναγωγή (comp. scr. ut 77 et 82). 92) ita
omnes (-z£ov 3). Burl. de primitiva philosophia. 94) ita 1. 2. 9. 4. (αρ-
Eo e iei
πρὸς τὰ ᾿Δλκμαίωνος q.
πρὸς τοὺς Πυϑαγορείους c,
πρὸς τὰ Γοργίου ἃ.
πρὸς τὰ Ξενοκράτους (-φανους) α.
100 πρὸς τὰ Ζήνωνος ἃ.
σερὶ τῶν Πυϑαγορείων ἃ.
περὶ ξώων ἃ β 7 δὲς ξὴ Ὁ.
ἀνατομῶν ἃ β γδὲεξςξ
ἐκλογὴ ἀνατομῶν ἃ.
105 ὑπὲρ τῶν συνϑέτων fov α.
ὑπὲρ τῶν μυϑολογουμένων ξώων c.
ὑπὲρ τοῦ μὴ γεννᾶν ἃ.
περὶ φυτῶν ἃ Q.
φυσιογνωμονικὸν ἃ.
110 ἰατρικὰ β.
στερὶ μονάδος ἃ.
σημεῖα χειμώνων ἃ.
ἀστρονομικὸν α.
ὀπτικὸν ἃ.
115 περὶ κινήσεως ἃ.
περὶ μουσικῆς 6.
μνημονικὸν ἃ.
ἀπορημάτων Ὁμηρικῶν e B y ὃ ες.
ποιητικῶν α.
120 φυσικῶν κατὰ στοιχεῖον λη.
----«.----..
χυτίων 1. 8). τὰ ἐκ τιμαίου X. τ. α. Laur. Burl οοηίγα timeum et que-
dam primitiva. 96) τὰς Laur. 97, 98, 99, 100 om. Laur, sed corrector
titulos 98 — 101 suppl. in marg. post περὶ τῶν πυϑαγ., quod bis nune legi-
tur. 99) ita omnes, etiam Burl. Ξενοφάνους, quod tamen Scribendum est,
nusquam legitur. nam de Flor. qui omnino non habet hunc titulum
praeterquam in margine, falso testatur Menag. obs. p. 195. 102) huius
tituli numerum eum numero tit. 108 commutare videtur 2, qui illius ἃ
— £, huius & — $ enumerat. 103) ἃ — £ Laur. et 4 (cf. 2 ad 102),
ἢ add. 1. 3 (et Ambr.). 105) om. Laur. 106) ita omnes. 107) ita om-
nes. est autem idem liber quod novem historiae animalium libris vulgo
subiungitur pro decimo male puftatus a librariis, 110) δύο 1. 3 (τακτικὰ
B cod. Raudn. cum ed. Frob.). 114) om. Laur. sed a corr. apponitur
in margine. 118) ἀπὸρημάτων Laur. 119) correxi ποιητικῶν — i. 6.
ἀπορημάτων ποιητικῶν, cf. Hesych. ποιητικὸν (i. e. -κῶν) à Laur.
ποιητικὰ ἃ 1. 2. 3. 4. 120) i. e. ἀπορημάτων vel προβλημάτων qvci-
τ ἢν τς ΔῸΣ Ξ τ:
ἐπιτεϑεαμένων προβλημάτων ἃ β.
E] ’ EN
ἐγκυκλίων « D.
μηχανικῶν a.
προβλήματα ix τῶν 4ημοκρίτου £.
195 περὶ τῆς λίϑου α.
παραβολαὶ ἃ
» TOY
αταῦτα Lp.
2e , EET, BI
ἐξηγημένα κατὰ γένος i0.
δικαιώματα ἃ.
, Ἂς z
130 Ολυμπιονῖκαι c.
Πυϑιονῖχαι c.
(περὶ) μουσικῆς a.
H ἐξ
Ilvóixoe α.
ΠΟυϑιονικῶν ἔλεγχοι a.
135 νῖχαι ΖΔιονυσιακαὶ ἃ.
; EE
περὶ τραγῳδιῶν α.
διδασκαλίαι α.
παροιμίαι α.
, Mi Χ
νόμος συστατικος (συσσιτιχος) c.
; ur
140 νόμοι « D γ ὃ.
κατηγορίαι c.
περὶ ἑρμηνείας a.
κῶν. φυσικὰ καταστοιχείων λὴ Laur. φυσικῶν (φυσικὰ 92. 4) κατὰ
στοιχεῖον ὀκτὼ πρὸς τοῖς τριάκοντα 1. 2. 8. 4. κατὰ στοιχεῖον i. e. φ.
ἃ B y etc. usque ad Ag. 121) — παρατετηρημένων i. e. problematum.
ex ipsa rerum observatione iamiam solutorum lib. I et II, quale fuit
problema de Nilo. (inspectorum problematum duos Ambr.) 122) i. e. éyx.
προβλημάτων. hune tit. om. 2. 123) ita scripsi, ut sit μηχανικῶν
προβλημάτων. problemata enim indicant tituli omnes a 118—125. codd.
ommes μηχανιπὸν ἃ. 124) i. e. problemata septem. π᾿ ἐκ τῶν 4. f
(non α B) Laur. et 2. 4 et pr. m. l. sed 3 et corrector in 1 habent £
(sez Ambr.) 127) δεκαδύο 1. 2. 3. 4 (πρόταχτὰ cod. Raudn. cum ed.
Frob.). 128) ita 2 (cf. Hes.). ἐξηγμένα Laur. et 3. 4, item 1 (nisi quod
corrupte hiec habet ἐξηυμένα). τέτταρα καὶ δέκα 3. 4. 130) -νέκαι
Laur. 131) πυϑιονῖκαι ἃ. μουσικῆς ἃ 2. πυϑιονῖκαιν (-νίκαν 1. 3)
μουσικῆς ἃ Laur. εὐ 1.3.4 (Ambr.). 134) ita ommes (-xàv 2, -χῶν sine
aec, Laur.) 135) νίκαν Laur. 137) διδασκαλιῶν ἃ Laur. 139) νόμος
συστατικὸς ἃ 1. 2. 3. 4 (Ambr.), etiam Burl. de lege constitutiva 1. νόμοι
ὐὑυστατικοί compendiis scr. Laur. (cf. Hesych.) corrigendum est συσσι-
τικός. 141) ita scripsi. codd. omnes κατηγοριῶν ἃ.
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 2
πολιτεῖαι πόλεων δυοῖν δεούσαιν of, (κοιναὶ) καὶ ἴδιαι, δημο-
κρατικαί, ὀλιγαρχικαί, ἀριστοκρατικαί, τυραννικαί.
ἐπιστολαὶ πρὸς Φίλιππον. Σηλυμβρίων ἐπιστολαί. πρὸς ᾿Δλέξαν--
ρον ἐπιστολαὶ ὃ. πρὸς ᾿ἀντίπατρον 9. πρὸς ἹΠέντορα ἃ.
πρὸς ᾿Δρίστωνα ἃ. πρὸς Ὀλυμπιάδα ἃ. πρὸς Ἡφαιστίωνα a.
πρὸς Θεμισταγύόραν ἃ. πρὸς Φιλόξενον ἃ. πρὸς 4ημό-
XQurOV α.
145 ἔπη. ὧν ἀρχή «ἁγνὲ ϑεῶν πρέσβισϑ᾽ ξκαταβόλε».
ἐλεγεῖα, ὧν ἀρχή «καλλιτέκνου μητρὸς ϑύγατερ».
γίνονται of πᾶσαι μυριάδες στίχων τέσσαρες καὶ τεσσα-
ράκοντα πρὸς τοῖς πεντακισχιλίοις καὶ διακοσίοις ἕβδο-
,
μήκοντα.
Index Hesych1ii.
(ex Aegidii Menagii observ. in Diog. Laert. p. 201 cum vitiis omnibus
accurate exscriptus.)
Περὶ δικαιοσύνης ὃ. περὶ ποιητῶν y. περὶ φιλοσοφίας ὃ. πο-
λιτικὸν ἃ. περὶ πολιτικῆς ἢ Γρύλλος y. Νήρινθϑος c. περὶ πλού-
του ἃ. σοφιστιμῆς ἃ. περὶ εὐχῆς. lMevíbevog v. περὶ εὐγενείας a.
ἐρωτικὸς &. περὶ ψυχῆς ἃ. προτρεπτικὸν c. περὶ ἡδονῆς c. περὶ
βασιλείας &. οἰχκονομικὸν ἃ. περὶ παιδείας ἢ παιδευτικὸν α. συλλο-
143) πολιτείαι δυοῖν δέουσαι o£. καὶ ἰδία δι 0A. τυρ. ἀρ. Laur.
δυοῖν (δυεῖν 1. 3) δεούσαιν ἑξήκοντα καὶ ἑκατὸν καὶ ἰδία (ἰδίαι Frob.
Steph. item cod. Raudn. seorswnque ad Philippum Ambr.) ὃ. ὁλ. καὶ
ἀριστοχρατικαὶ καὶ τυραννικαί 1. 2. 9. 4, 144) post Φέλιππον in codd.
omnibus deest numerus. σηλυβρίων Laur. πρὸς ἀλέξ. τέτταρες ἐπι-
στολαί 1. 2. 9. 4, πρὸς ἀντίπ. ἐννέα 2. ἐπιστολαὶ πρὸς ἄντ. ἐννέα 1.
3. 4. πρὸς μέντορα 4 Laur. πρὸς ἀρίστωνα ἃ in 2 ponitur ante πρὸς
μέντορα ἃ. πρὸς δημόλχριτον ἃ. ἔπη etc. Laur. πρὸς δημόκριτον ἔπη
ὧν etc. 1. 2. 3. 4. ἔπη. ὧν ἀρχαὶ Laur, ὧν ἡ ἀρχή 2. πρέσβις 9" ἕκα-
τιβόλε Laur., πρέσβις δ᾽ ἐκατάβολε 1. 8 (sed pr. m. 1 πρέσβυς, ut in 4),
$9" ἑἕχαταβόλε 2. 4 (moíc(sv9' cod Raudn. cum ed. Frob. et Steph.).
ἐλεγείων (ὧν add. corr.) ἀρχή Laur., ἐλεγεῖαι ὧν ἀρχή 1. 9. 4, ἐλεγεῖα
ὧν ἡ ἀρχή 2.
In subser. ἀπᾶσαι Laur. et 2, eL πᾶσαι 1. 9. 4. numerus idem in
omnibus. ;
-— M9 --—
γισμῶν ἃ. περὶ τοῦ ἀγαϑοῦ ἃ. περὶ ἀρχῶν ἢ φύσεως ἃ. ᾿Δ4λέξανδρος
ἢ ὑπὲρ ἀποικιὼν ἃ. τὰ ἐκ τῶν νόμων Πλάτωνος B. περὶ φιλίας γ.
περὶ ἐπιστημῶν ἃ. περὶ εἰδῶν ἃ. λύσεις ἐριστικαὶ ὃ. περὶ πάϑους
ὀργῆς ἃ. διαιρέσεις σοφιστικαὶ α. περὶ ἐναντίων α. ὑπομνημάτων
^d πειρῶν y. προτάσεις περὶ ἀρετῆς f περὶ στοιχείων 7. ἐνστά-
σεις περὶ τῶν ποσαχῶς λεγομένων ἢ τῶν κατὰ πρόϑεσιν ἃ. προτά-
σεων ἃ. ἠϑικῶν x. περὶ ἐρωτήσεως καὶ ἀποκρίσεως € €. προτασεων
puc ἃ. περὶ ἰδέας &. ἀναλυτικῶν προτέρων ὃ. ἀναλυτικῶν
ὑστέρων | p. προβλημάτων. μεϑοδιπα. mo τοῦ βελτήθρο ας α. συλλο-
pono» B. τυ το τον ὅρων α. περὶ αἱρετοῦ καὶ Οὐ ΤΟΥ ον το: τα e.
τὰ πρὸ τῶν τόπων α. περὲ ἑκουσίων c. τοπικῶν πρὸς τοὺς ὅρους καὶ
πάϑη a. δρισμῶν βιβλία vy. ἐπιχειρημάτων β, περὶ κάλλους ἃ. περὶ
δικαίων B. ϑέσεις ἐπιχειρηματικαὶ ἐν βιβλίοις κε. ϑέσεις ἐρωτικαὶ
ἐν βιβλίοις ὃ. ϑέσεις φιλικαὶ ἐν βιβλίοις B. ϑέσεις περὶ ψυχῆς ἐν
«βιβλίῳ α. ϑέσεις πολιτικαὶ β. πολιτικῆς ἀκροάσεως x. τεχνῶν συν-
ἀγωγὴ ἃ. τέχνης δητορικῆς y. τέχνης α. τέχνης τῆς Θεοδέκτου συν-
αγωγὴ ἐν y. τέχνης ποιητικῆς B. ἐνθυμημάτων ϑητορικῶν c. περὶ
μεγέϑους ἐνθυμημάτων καὶ αἱρέσεων. περὶ λέξεως καϑαρᾶς e. περὶ
συμβουλῆς €. περὶ φύσεως ἃ. περὶ φυσικῶν ἃ. περὶ τῆς ᾿Δρχύτου
φιλοσοφίας y. περὶ τῆς Σπευσίππου καὶ Ξενοκράτους α. ἐκ τῶν Τι-
pov καὶ ᾿Αρχύτου a. πρὸς τὰ Μελίσσου ἃ. πρὸς τὰ ᾿Δλκμαίωνος c.
το τῶν τυ Ἰορδίῶῦ ἃ. πρὸς τὰ Γοργίου. περὶ τοῦ μὴ γεννᾶν.
περὶ ζώων 9. aee τῶν συνϑέτων ζώων α. περὶ ἀνατομῶν S: ἐκλογὴ
τούτων Q. περὶ τῶν μυϑολογουμένων ξώων a. τ φυτῶν β. φυ-
σιογνωμονικὰ B. περὶ ἰατρικῆς B. συμμαχίας χειμώνων ἃ. περὶ μο-
νάδος ἁ. ἀστρονομικὸν ἃ. περὶ κινήσεως ἃ. ὀπτικπὸν ἃ. περὶ μου-
σικῆς ἃ. πέπλον. ἀπορημάτων Ὁμηρικῶν ἕξ. ἀπορημάτων ϑείων ἃ.
ποιητικὸν ἃ. μνημονικὸν ἃ. φυσικῶν λη κατὰ στοιχεῖον. Benigne
σικὰ x. προβλημάτων ἐπιτεϑεαμένων. ἐγκύκλιον f. μηχανικὸν α.
κύκλον περὶ ποιητῶν γ. προβλημάτων ΖΔημοκριτείων B. περὶ τῆς
λίϑου ἃ. παραβολῶν α. διατάκπτων B. δικαιωμάτων πόλεων α. ἐξη-
τασμένων κατὰ γένος 10. ὀλυμπιονίκας βίβλους ἃ, ἐν ᾧ Μέναιχμον
ἐνίκησεν. περὶ μουσικῆς ἃ. ἐλέγχων σοφιστικῶν, ἢ περὶ ἐριστικῶν
νικῶν. Διονυσιακῶν ἀστικῶν καὶ ληναίων προοιμίων α. περὶ τραγῳ-
διῶν α. περὶ διδασκαλεῶν &. νόμων συστατικῶν c. νομίμων ὃ. κα-
τηγοριῶν c. περὶ ς ΤΠ ἀναλυτικῶν β. πολιτείας
πόλεων ἰδιωτικῶν καὶ τ τς καὶ ὀλιγαρχικῶν τ: συσσιτι-
κῶν προβλημάτων y. ἐπιστολὰς x. ἔπη. ὧν ἀρχή « ἁγνὲ ϑεῶν πρέ-
σβυσϑ᾽ ἑκατηβόλε». ἐλεγεῖα, ὧν ἀρχή «καλλιτέχνου μητρὸς ϑύγατερ».
2
m MO es
περὶ τῶν Σόλωνος ἀξόνων &. περὶ μακροβιότητος. εἰ δέ ποτε Ὅμηρος
ἐποίησεν τὰς ἡλίου βοῦς. ἀπορήματα Ἡσιόδου ἐν ἃ. ἀπορήματα ᾽4ρχι-
Jogo. Ἐυὺριπίδους, Χοιρίλου ἐν βιβλίοις γ. ἀπορημάτων ποιητικῶν a.
αἰτίας ποιητικᾶς. προβλημάτων ΟΠ τοῦ τς gue ἀκροάσεως v.
περὶ γενέσεως καὶ φϑορῶξ B. περὶ μετεώρων ὃ. ἢ μετεωροσκοπεκα.
περὶ πλούτου ἃ. περὶ τύχης γ. περὶ ῥητορικῆς τῆς μετὰ φυσικὰ τ΄
τ ξώων ἱστορίας t. περὶ ζώων κινήσεως y. περὶ ξώων τ γ.
περὶ fowov γενέσεως y. περὶ τῆς τοῦ Νείλου ἀναβάσεως. περὶ τῆς
ἐν τοῖς μαϑήμασιν οὐσίας. περὶ συσσιτίων ἢ συμποσίων. περὶ δόξης
περὶ ἀρετῆς. ἢ περὶ φωνῆς. περὶ συμβιώσεως ἀνδρὸς καὶ γυναιπός.
νόμους ἀνδρὸς καὶ γαμετῆς. περὶ ἰατρικῆς C. συμμίκτων ξητημά-
τῶν of, ὥς φησιν Εὔκαιρος 0 ἀκουστὴς αὐτοῦ. πέπλον" περιέχει δὲ
ἱστορίαν σύμμικτον. περὶ χρόνου. περὶ βασιλείας. περὶ παιδείας.
περὶ ὄψεως β. περὶ ἡϑῶν Νικομαχείων ὑποϑήκας. περὶ ᾿Ζλεξαν-
ϑρου ἡ. περὶ δήτορος ἢ πολιτικοῦ. τέχνην ἐγκωμιαστιπήν. ϑαυμα-
σίων EE ἐγκώμια ἢ ὕμνους" ὙΠ ἐρωτικῶν ς. περὶ
εὐγενείας ἃ. περὶ ἀνθρώπου φύσεως. περὶ κόσμου γενέσεως. νόμιμα
Ῥωμαίων. rupi ugue συναγωγή (-yqv cod. Patm.). apev-
δεπίγραφα δέ, ἀνατομὴ ἀνθρώπου. ἀπολογία εὐσεβείας πρὸς Εὐρυμέ-
δοντα. γεωργικα. ἐγκώμιον λόγου. μαγικόν. περὶ σωφροσύνης.
᾿4λεξάνδρου ἐγκλησία (ἐκχλησία cod. Patm. sec. Tisch., qui finem cata-
logi adscripsit inde a tit. περὶ ῥήτορος ἢ) πολιτικοῦ). ἐγκώμιον πλούτου.
πρὸς ᾿Αλέξανδρον. περὶ μεϑόδου. —
Index librorum pseudaristotelicorum, quorum
fragmenta habentur.
I. Dialogi.
l. περὶ φιλοσοφίας (fr. 1 — 21).
περὶ τἀγαϑοῦ (fr. 22 — 25).
μαγιπός ue 26 — 30).
Cute d ἢ περὶ ψυχῆς (fv. 31 — 40).
περὶ εὐχῆς (fr. 41 — 42).
σροτρεπτιπός (fr. 43 — 44).
περὶ παιδείας (fr. 45 — 40).
. Νήρινϑος (fr. 4).
. σοφιστής (fr. 48 — 50).
S
τι 5 Θι τὸ do
co Qo
VC 0 -
10. Γρύλλος ἡ περὶ δητορικῆς (fr. 51 — 52).
11, περὶ ποιητῶν (fr. 53 — 60).
12, πολιτικὸς (fr. 61).
18, περὶ δικαιοσύνης (fr. 62 — 68).
14, περὶ βασιλείας (fr. 69 — 70).
15. ᾿Ζλέξανδρος ἢ ὑπὲρ ἀποίκων (Ir. 71 — 72).
16. περὶ εὐγενείας (fr. 73 — 76).
17. περὶ πλούτου (17 — 19).
18. ἐρωτιχός (fr. 80 — 83).
19. (περὶ ὀργῆς fr. 84 — 88.)
20. περὶ μέϑης (fr. 89.— 97).
21. συμπόσιον (fr. 98).
I. Logica. | | :
32. περὶ προβλημάτων (fr. 99).
23. διαιρέσεις (fr. 100).
24. ὑπομνήματα λογικά (fr. 101).
24a. μεϑοδικα.
24b. τὰ παρὰ τὴν λέξιν.
9. τ τη γοθίαι (fr. 102).
6. περὶ ἀντικειμένων (περὶ ἐναντίων. fr. 103 — 109).
III. Rhetorica et poetica.
27. τέχνης τῆς Θεοδέκτου συναγωγή (fr. 110 — 117).
28. τεχνῶν συναγωγή (fr. 118 — 123).
29. (περὶ συμβουλίας. fr. 124.)
30. ἀπορήματα Ὁμηρικα (fe. 125 — 165).
IV. Ethica.
31. τὰ ἐκ τῆς πολιτείας Πλάτωνος (fr. 166).
32. νόμος συσσιτικός (fr. 167).
33. (περὶ συμβιώσεως ἀνδρὸς καὶ γυναικός. fr. 168 — 109.)
V. Philosophica. j
34. περὶ ἀρχῆς (fr. 170).
359. περὶ ἰδεῶν (fr. 171 — 175).
36. περὶ τῶν Πυϑαγορείων (fr. 176 — 191).
37. περὶ τῆς ᾿ΖΦρχυτείου φιλοσοφίας (fr. 192).
38. περὶ Ζημοκρίτου (fr. 193).
VI. Physica.
39. προβλήματα φυσικά (fr. 194 — 226).
39a. ἐγκύκλια προβλήματα (fr. 227 i
40. περὶ τῆς τοῦ NeíAov ἀναβάσεως (fr. - 229).
ND n
41.
42,
49.
44,
40.
46.
IR que e
(περὶ τῆς λίϑου. fr. 230.)
περὶ σημείων (fr. 231 — 235).
(ἀστρονομικόν. fr. 230 — 237.)
περὶ μετάλλων (fr. 938 — 245).
περὶ φυτῶν (fr. 246 — 250).
γεωργικά (fr. 251 — 254).
VII. Zoica.
47.
48.
49
90.
91.
ξωικά (s. ἀνατομαί. fr. 255 — 311).
ἐκλογὴ ἀνατομῶν (fr. 312).
. περὶ ζώων (sec. al. Theophrasti. fr. 313 — 324).
(ὀπτιμόν.) :
(περὶ ἀνθρώπου φύσεως. ἴν. 325 — 330.)
ἰατρικά (fr. 331 — 336).
VIII. Historica.
52.
99.
54.
99.
506.
97.
58.
σολιτεῖαι (fr. 337 — 552).
νόμιμα (fr. 553 — 559).
δικαιώματα (fr. 560 — 562).
σσυϑιονῖκαι (fr. 568 — 565).
διδασκαλίαι (fr. 566 — 578).
ὑπομνήματα ἵστορικά (Er. 579 — 584).
πέπλος (fr. 585 — 591).
IX. Orationes et epistolae.
99.
60.
61.
62.
63.
ἀπολογία ἀσεβείας (fr. 592).
πρὸς ᾿Δλέξανδρον (συμβουλευτικός. fr. 593).
ἐγκώμιον ᾿4λεξαάνδρου (fr. 594).
ἐγκώμιον Πλάτωνος (fr. 595).
ἐπιστολαί (fr. 596 — 611).
X. Carmina.
64.
65.
66.
67.
ἔπη (fr. 612).
ἐλεγεῖα (fr. 613 — 614).
ἐπιγράμματα ((ν. 615).
ὕμνοι (fr. 616).
XI. Dubia.
a. Sententiae (ex florilegiis).
b. Chriae (Aristonis).
c. Theologumena (Aristoclis).
d. Falsa varia.
ID ATAAWXOTOT
Inter perditos libros-Aristotelis nullos fere vulgatiores fuisse patet
politiis et dialogis. nam sicut politias grammaticis historicisque rerum
tractatarum copia commendabat, ita dialogos qui quaestiones apud philo-
sophos post Platonem vulgares populari sermone et intellectu facili sti-
loque pro Aristotele politiore explicarent, non solum philosophorum
Romano praesertim imperio florente, velut Panaetii (m. εὐγενείας) et
Posidonii ceterorumque Andronici Didymique aequalium, ipsorumque Ro-
manorum studiis, velut Varronis et Ciceronis, aptos fuisse intelligimus,
sed etiam rhetoribus secundum Demetrium qui περὶ ξομηνείας scripsit
iisque qui quasi miscereut rhetorem et philosophum Dioni Prusensi,
Iuliano, Themistio, Basilio ipsique Plutarcho, eosdem autem propter
variam virorum illustrium memoriam morumque exempla etiam historicis
sratos fuisse. at nihilominus testimoniorum quae extant maxima pars
non eorum qui citant lectioni debetur, sed ut reliquorum quae perditos
libros spectant plurima philologis aut Alexandrinis aut Varronis Didy-
mique primo et ante et post Christum natum seculo aequalibus, qui tamen
et ipsi multa debent Alexandrinis. etenim ut recentiores taceam quos
aliena sibi studia arrogasse et consentaneum et ranifestum est, velut
Proclum et commentatores quos legimus Platonis Aristotelisque pleros-
que omnes, rerum insuper variarum collectores grammaticos velut Athe-
naeum et Laertium, num ipsi dialogos viderint eos quidem quos citant
verbotenus et ubi citant doctissimi recentiorum Plutarchus (m. ψυχῆς;
7. εὐγενείας) item Sextus et Aphrodisiensis Alexander (m. φιλ.; π. τὰ-
γαϑοῦ) plane incertum est. quanquam fieri potuit ut iidem qui dialogos
non omnes quidem sed quosdam legissent, et horum fragmenta et eorum
quos non vidissent ex aliis fontibus alia oecasione repeterent, id quod
de ipsius Ciceronis consuetudine, qui philosophicis certe ipsius Aristotelis
libris nunquam usus est, statuendum esse videtur. hic enim suavitatem
illam dicendi Aristotelicam (top. 1, 3. de invent. II, 2, 6. cf. Brutus 31
120 —21. de orat. I, 11, 49) et flumen orationis aureum (acad. II, 38
cS p qur
l
non aliunde novit quam ex dialogis (cf. Madvig ad Cic. de fin. p. 856 not.).
legebat enim ut epistolae declarant et Heraclidis et Aristotelis (cuius se-
qui se morem dieit dialecticum atque peripateticum simul et academicum
dialogis editis in contrarias partes disserendi. v. ep. ad div. I, 9. tuscul.
disp. II, 3, 9. cf. de orat. IIT, 21, 80), solennem autem iudicii inde pro-
fecti formulam vel ubi de rhetoricis veri Aristotelis scriptis loquitur non
dubitat iterum iterumque apponere (de invent. II, 2. top. 1). quod quidem
iudicium si dialogorum sermoni narrationum variarum illecebris passim |
ornato (cf. Eudemi fr. apud Plut. et Cic.) satis convenit, ad ipsam minime
spectat dialogi artem, quae Platoni in legum libris negligenti et ad ipsas
res intento similis speciem potius inutilem disputationis refert quam dis-
putationem (ef. fr. zr. εὐγ.) nec tam suavitate praestitisse intelligitur quam
simplici quadam tenuique quaestionum cognitu suavium faciliumque et
vulgarium expositione, quae ex Homero passim ducebantur (Dio Chrys.
or. 53 p. 634 Emp. καὶ δὴ καὶ αὐτὸς oiororéAgc, ἀφ᾽ ov φασὶ τὴν
χριτικήν τε καὶ γραμματικὴν ἀρχὴν λαβεῖν. ἐν πολλοῖς διαλόγοις περὶ
τοῦ ποιητοῦ διέξεισι ϑαυμάξων αὐτὸν ὡς τὸ πολὺ καὶ τιμῶν ἔτι τε
καὶ Ἡρακλείδης 0 Ποντικός. τούτων δὲ πρότερος Πλάτων πανταχοῦ
μέμνηται ...). quam ex more praeivit prooemium (Cie. ep. ad Att. 4, 16,
ubi de dialogis suis loquitur : ?taque cogitabam quoniam n singulis libris
utor prooemüs, ut Aristoteles in 1715 quos ἐξωτερικοὺς vocat, aliquid |.
efficere ut non sine causa istum appellarem scil. in disputationem quam
institui de republica), personarum sermonumque causas explicans, nullo
id quidem interiore et Platonico argumenti nexu cum ipsa disputatione
coniunctum (cf. Proclus in Parmen. t. IV p. 54 Cous. — p. 503 ed. Stall-
baum. Lips. 1841: τὸ δὲ παντελῶς ἀλλότρια τὰ προοίμια τῶν ἑπομένων
εἶναι, καϑάπερ τὰ τῶν Ἡρακπλείδου τοῦ Ποντικοῦ καὶ Θεοφράστου δια-
λόγων, πᾶσαν ἀνιᾷ κρίσεως μετέχουσαν ἀκοήν); nisi quod sicut in
Eudemo et dialogo de iustitia, occasionem sermonis describit ex homi-
num locorumque fatis sumtam. in quo nullum artificii Platonici vesti-
gium nec minima poetae vena cernebatur (cf. Basil. epist. 135 p. 327 ed. -
Par. 1830: ὅτι χαὶ τῶν ἔξωϑεν φιλοσόφων of τοὺς διαλόγους συγγρά-
ψαντὲς ᾿Ζριστοτέλης τε καὶ Θεόφραστος εὐϑὺς αὐτῶν ἥψαντο τῶν
πραγμάτων διὰ τὸ συνειδέναι ξαυτοῖς τῶν Πλατωνικῶν χαρίτων τὴν
ἔνδειαν. Πλάτων δὲ τῇ ἐξουσίᾳ τοῦ λόγου ὁμοῦ μὲν τοῖς δόγμασι μά-
χεται, ὁμοῦ δὲ καὶ παρακωμῳδεῖ τὰ πρόσωπα), licet fabulis rhetorice
insertis neque Theophrasti Heraclidisque et Aristonis dialogi caruerint.
hoc enim vel solo titulo significant Abaris ille Heraclidis et Aristonis
Tithonus et Trophoniana Dicaearchi narratio (cf. Midas ille in Eudemo
ESO T ΞΕ:
Pseudaristotelis). personae vero dialogi finguntur eorum qui dudum
mortui essent (velut ipse Plato et qui comparent in Demetrii dialogorum
titulis Cleon, Socrates, Artaxerxes, Aristides, Dionysius, et apud Hera-
clidem Protagoras, Clinias etc.), quorumque sermones sive aliorum ore
exceplos sive ipso teste puero habitos auctor narrat, aut cum quibus
ipse olim nunc defunctis (velut in Callisthene Theophrasti) ita locutus
esset, ut penes ipsum (ut ait Cicero ep. ad Att. 13, 19: quae autem his
temporibus scripsi ᾿Δριστοτέλειον morem habent, in quo sermo ita in-
ducitur ceterorum ut penes ipsum sit principatus. cf. ep. ad Quintum
fr. 3, 5 ubi de dialogis suis: .4ristotelem denique quae de republica et
praestante viro scribat ipsum loqui) fuisset principatus. alteri generi et
Platonico eorum dialogorum argumentum convenit fere Platonissans, in
quibus quum quaestiones Platonicis familiares agitentur, academica fere
obtinet disputatio, licet ab ipso Platone passim auctor dissentiat (quales
.Eudemus, Cerinthus, Gryllus, Menexenus, de philosophia, de bono, de
iustitia) alterum quamvis et ipsum populare sit atque vel ideo sapiat
academiam, dialogo Peripatetieo Socraticum dialogorum scribendorum
morem post Aristotelem ad ceterorum philosophorum exemplum renovanti
magis congruum est (dial. de ira, de nobilitate, de regno, de colonis
s. Alexander, convivium, cf. Clearchi Arcesilas etc.) utpote veterum Peri-
pateticorum (Pseudaristotelis, Theophrasti) et Platonicorum (Xenocratis,
cf. Platonis leges) in ethicis praecipue consensum prodens potius quam
dissensum illum de quo Cicero acceperat inter exoterica et scripta philo-
sophica (Cic. de fin. V, 5: quia duo genera librorum sunt... non sem-
per idem dicere videntur, Peripatetici scilicet Aristoteles et Theo-
phrastus. de exotericis cf. Rose de Ar. l. p. 104 sqq.). hoc enim duplex
scribendi genus a discipulis primoque Theophrasto institutum (cf. praef.
ad Eudemi fr. et Cic. de fin. 5, 5) cum dialogis multis Aristotelis sermo-
nes varios et a discipulis conscriptos tradentibus ad ipsius magistri morem
laboremque referebant grammatici librariique subaequales. certe tituli
qui Aristotelem auctorem praedicant ad ipsa philologiae et bibliographiae
Alexandrinae initia pertinent. ita protrepticum Aristotelis novit Zenonis
discipulus Stoieus qui chrias eius edidit, dialogum de iustitia Chrysippus,
Hermippus Gryllum, de poetis dialogum Eratosthenes et Apollodorus,
item Sotion e quo plurima Favorini et Laertii testimonia manaverunt.
a quorum aetate criticae rationis vestigia qua librorum inscriptiones po-
nerent in duplici et Grylli (Aristotelis sive potius Theophrasti) et libri
de ira (Aristotelis sive potius Pasicratis) titulo manent, ab Andronici qui-
dem aetate qui integrum operum Aristotelicorum indicem , Alexandrinorum
— 960 —
quidem et Hermippi de Aristotelis vita libris minime neglectis, primus
edidit, fere oblitterata. ex Andronici enim indicibus et Aristotelis libro-
rum et Theophrasti, quorum reliquias Laertius ex Favorino sumtas ad
nostram aetatem transmisit, posteriorum omnis nolitia derivata est. inde
dialogorum titulos viginti novimus, quos ab initio indicis iunctos Laer-
(tium exhibere manifestum est. quibus tres praeterea addendi esse viden-
tur librorum περὲ ὀργῆς (περὶ πόϑους ὀργῆς) et περὶ μέϑης a convivio
diversi ct magici plurimorum ex iudicio ab Aristotele alieni. quorum om-
nium fragmenta extant praeter Menexenum (qui Platonicum titulum iterat)
el si meam quidem opinionem sequaris libri περὶ ἡδονῆς (cf. praef, fr.
στ. δικαιοσύνης). atque hos omnes dialogos viginti tres variis ego Aristo-
telis tribuo discipulis, non Aristoteli, qui si unquam dialogos scripsit,
aut eadem omnes vitae aetate necessario scripsit quum iuvenis adhuc erat
et Platonici magisterii auctoritate atque imitatione impeditus (quae qui-
dem criticorum quorundam veterum coniectura fuit), aut si hoc serioris
temporis scholaeque Peripateticae vestigia passim relicta vetitant, variis
vitae momentis et studiorum quasi quadam remissione iuvenis partim,
partim senex edidit. at senem quoque tale quid nunquam cogitasse, stu-
diorum ratio prorsus diversa in libris quos habemus philosophicis usque
ad mortis annum (ef. Rose de Ar. 1. p. 231) occupati persuadet. omnino
autem de Aristotelis ingenio iudicaturo testis fide dignus extat nullus
praeter ipsum Aristotelem.
Iam vero dialogorum quos novimus hi sunt tituli:
περὶ φιλοσοφίας. πολιτικός.
περὶ τἀγαϑοῦ. περὶ δικαιοσύνης.
μαγιπός. περὶ ἡδονῆς.
Εὔδημος ἢ περὶ ψυχῆς. περὶ βασιλείας.
σερὶ εὐχῆς. ᾿Ζλέξανδρος ἢ ὑπὲρ ἀποίκων.
προτρεπτιπός. περὶ εὐγενείας.
stegL παιδείας. περὶ πλούτου.
Νήρινϑος (Κήρινϑος ὃ). ἐρωτιπός.
σοφιστής. περὶ ὀργῆς (περὶ πάϑους ὀργῆς).
Γρύλλος ἢ περὶ ϑητορικῆς. περὶ μέϑης.
ἹΜενέξενος. συμπόσιον.
| φύξρὶ ποιητῶν.
e AD ὡς:
I.
Περὶ φιλοσοφίας.
Geleberrimus est locus Aristotelis in libro de anima (1, 2), ubi post-
quam Platonis in Timaeo de animae natura sententiam tetigit, non iam
ipsius Platonis (ut male creditur) sed Platonieorum de Timaei (et Philebi)
argumento variis modis disputantium (cf. Plut. de Tim. c. 1. 2) rationes
infert his verbis: ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας λεγομένοις
(i. e. in eis quae de philosophia Platonis explicare solebant οὗ νῦν philo-
sophi eius amici. cf. Theophr. metaph. p. 312, 18 — 313, 12) διωρίσϑη
(ef. τῶν διωρισμένων ἐν τοῖς κατὰ qu. de part. an. 1, 1. τοῖς κατὰ quà.
λόγοις ἐν οἷς διώρισται pol. 3, 12), αὐτὸ μὲν τὸ ξῶον ἐξ αὐτῆς τῆς τοῦ
ἕνος ἰδέας καὶ τοῦ πρώτου μήκους καὶ πλάτους καὶ βάϑους, τὰ δ᾽ ἄλλα
(i. e. τὰ πράγματα, cf. 404" 18. 25) ὁμοιοτρόπως (quae ubi exposuit The-
mistius adnotat f. 66^: ταῦτα δὲ ἅπαντα λαβεῖν ἐστὶν ἐκ τῶν περὶ φύ-
σεως ἐΞενοχράτους. Simplicius autem f. 7? v. 17: ὡς ἐκ τῶν ὑπ᾽ 4g.
λεγομένων τεκμαίρεσϑαι. idem v. 7: χαὶ σαφέστερον μὲν m τῶν
ἀνδρῶν ἔννοια ἐν τοῖς εἰς τὰ μετὰ τὰ φυσικά μοι γεγραμμένοις
διήρϑοωται. Aristoteles autem prae ceteris spectasse videtur Speusippum,
ex cuius libro περὶ πυϑαγορικῶν ἀρυϑμῶν excerpta habent "Theolog.
arithm., ubi cf. p. 62 Ast. Arist. metaph. 6, 3). Zr; δὲ καὶ ἄλλως (scil. ut
addit idem Them. τὸν αὐτὸν τοῦτον λόγον μετηεσαν) νοῦν μὲν τὸ
ἕν ete. (ef. Sext. p. 223 Bk.) .. . οὗ μὲν γὰρ ἀριϑμοὶ τὰ εἴδη αὐτὰ καὶ
αἵ ἀρχαὶ ἐλέγοντο, εἰσὶ δ᾽ ἐκ τῶν στοιχείων ... ἔν οι (Xenocrates)
συνέπλεξαν.... ἀποφηνάμενοι τὴν ψυχὴν ἀριϑμὸν κινοῦνϑ᾽ ξαυτόν.
haec parum recte intellexerunt commentatores, Simplicius maxime et Ioan-
nes, quum Platonem de bono disputantem induxisse eiusque quasi ἀγρά-
φους συνουσίας descripsisse Platonicos scirent propriis dialogis, quibus
magistri sermones, quos variis dialogis (republica, Timaeo et maxime Phi-
lebo) expresserat, auditorum animos, sieut et ipse describit (Phileb. p.
14 — 16) et Aristoxeno teste (harm. II p. 30 Meib. cf. Rose de Ar. 1. p. 26)
describere solebat Aristoteles, admiratione percellentes non minus quam
perturbantes novitate, hos igitur et imitati et quum Pythagorica nume-
rorum symbola venarentur diversa ratione persecuti essent. atque has
quidem Platonis secundum Platonicos et apud Platonicos opiniones τὰ
λεγόμενα ἄγραφα δόγματα ipse Aristoteles appellat (phys. 4, 2. in quibus
τὴν ὕλην dicat τὸ μέγα καὶ τὸ μικρόν p. 209" 14 et 35. cf. phys. 3, 4.
3, 6. quae sunt eorum qui Philebum interpretarentur et quod ibi est τὸ
D SAO S NEU
μᾶλλον καὶ ἧττον — τὸ ἄπειρον p. 234). quibus verbis abusi commen-
tatores certam quandam et peculiarem Platonis fingunt περὶ τἀγαϑοῦ
ἀκρόασιν (AMexander apud Simpl. in phys. f. 32^ sive p. 334^ 30 Br. qua
eadem voce utitur Aristox. 1. c.) et secretam numerorum idealium scien-
liam, quam discipuli o? παρεγένοντο varie scriptis consignarint Speusip-
pus Xeuocrates Heraclides Hestiaeus Hermodorus (Rose p. 84), ipse de-
nique Aristoteles (rectius Galenus ad l. de nat. hom. t. XV p. 68 Lips.
καὶ Πλάτωνος... οὗ μαϑηταὶ λέγουσιν εἶναί τινα παρὰ vo
γεγραμμένα τῶν ἀγράφων δογμάτων αὐτοῦ). itaque quum ipsius Aristo-
telis librum. quendam verbis supra adscriptis (ἐν τοῖς περὶ quA. λεγ.)
significari censerent, eius autem libri quibus similia protulisset, titulum
fuisse περὶ τἀγαϑοῦ assererent [cf. Simpl. de an. Ven. 1527 f. 6^ fin.
z&gl φιλοσοφίας νῦν λέγει τὰ περὶ τοῦ ἀγαθοῦ αὐτῷ ἐκ τῆς Πλάτωνος
ἀναγεγραμμένα συνουσίας. ἐν οἷς ἱστορεῖ τάς ve Πουϑαγορείους --- i. e.
pythagorissantes Platonicorum, v. Rose p. 83. cf. 80 sq. — καὶ Πλατω-
νικὰς περὶ τῶν ὄντων δόξας. Philop. de an. Ven. 1535 f. € 1^: τὰ περὶ
τἀγαϑοῦ ἐπιγραφόμενα περὶ φιλοσοφίας λέγει. ἐν ἐκείνοις δὲ τὰς
ἀγράφους συνουσίας τοῦ Πλάτωνος ἱστορεῖ 0 ᾿Ζ4ριστοτέλης" ἔστι δὲ
γνήσιον αὐτοῦ τὸ βιβλίον. ἱστορεῖ οὖν ἐκεῖ τὴν Πλάτωνος καὶ τῶν
Πυϑαγορείων περὶ τῶν ὄντων xol τῶν ἀρχῶν αὐτῶν δόξαν. λέγει
οὖν — in hoc scil. 1. de anima loco. — φάσκειν αὐτοὺς ὅτι τὰ εἴδη
ἀριϑμοί εἰσιν, ἀριϑμοὶ δὲ Oexodrxol* ἕκαστον γὰρ τῶν εἰδῶν δεκάδα
--1 2 -Ἐ ὃ - 4-ΞΞ10 — ἔλεγον. quae cum ceteris omnibus ex
vulgari illa inter recentiores Platonicos theologia arithmetica ipse Philo-
ponus adiecit. cf. Anon. eclog. schol. Philoponi Simplicii al. in Ar. de an.
in marg. cod. Par. 2034 f. 120^: ἤτοι ἐν ταῖς ἀγράφοις συνουσίας τοῦ
Πλάτωνος" ἐκεῖ γὰρ ἱστορεῖ ὃ ᾿Ζριστοτέλης τὼς δόξας τοῦ τε Πλάτωνος
καὶ τῶν Πυϑαγορείων περί ve τούτων καὶ τῶν ἀρχῶν αὐτῶν. Suidas.
p. 11 Bekk. (inde schol. marg. ext. cod. Marc. B ad Il. e, 320 p. 138 Vill.)
ὅτι περὶ voy o € od βιβλίον συντάξας ᾿Δριστοτέλης τὰς ἀγράφους τοῦ
Πλάτωνος δόξας ἐν αὐτῷ κατατάττει. καὶ μέμνηται τοῦ συντάγματος
ἐν τῷ πρώτῳ περὶ ψυχῆς ἐπονομάξων αὐτὸ (καὶ add. Br.) περὲ φιλο-
σοφίας: quae ut similia multa apud Suidam exscripta sunt ex Anonymi
christiani eclogis inscr. δόξαν περὶ ψυχῆς (Michaelis Pselli sec. Leon.
Allatium de Psellis c. 42. Hardt cat. codd. Monac. V p. 551), ex quibus co-
dice Vatic. usus Brandis de perd. Ar. libr. p. 49 hune locum attulit in
editis praetermissum. Io. Tarinus enim quem cum Origenis Philocalia
Par. 1618 dudum haec edidisse ignoravit. qui partem posteriorem iterum
dedit Spengel iu ind. lect. Monac. hib. 1847, codicibus Parisiensibus usus
: /
est ut ipse ait corruptissimis. Tarini editionem citat Morelli in bibl. ms.
Ven. p. 201 ad cod. Marc. 320. cf. Hardt ad cod. Mon. 538. praeterea cf.
Philop. de gen. et corr. f. 50^, idem in phys. Ven. 1535 f. n 6^ sup.
τὰς ἀγράφους συνουσίας τοῦ Πλάτωνος αὐτὸς ὃ ᾿Αριστοτέλης ἀπεγρά-
ψατο. et Simpl. in phys. f. 1265 — Br. p. 371^25. ^6. cf. Simpl. in phys.
f. 104b], satis illi indicaverunt in libris de philosophia Aristoteli adscriptis
non tam περὶ τῶν ὄντων rerumque principiis ideis numerisque (sicut in
libris de bono) sermonem fuisse institutum quam, ut fragmenta persua-
dent, περὶ ϑεῶν. eadem autem ratione de causa finali ἐν τοῖς στ. φιλο-
σοφίας dictum fuisse negaveris, si ad ethica potius relata videas (Simpl
et Philop. in phys. p. 349^ 14. 16. 22. Themist. phys. f. 24^. idem de an.
f. 76") quae leguntur apud Ar. phys. 2, 2: διχῶς γὰρ τὸ ov fvexo:
εἴρηται δ᾽ ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας (scil λεγομένοις —5 ἐν τοῖς κατὰ
φιλοσοφίαν λόγοις. cf. Rose p. 105), revera autem spectant ad Platoni-
corum definitiones ipsumque Platonis Philebum (p. 53 —54: τὸ οὗ ἔνεκα
quod est ἐν τῇ τοῦ ἀγαϑοῦ μοίρᾳ, et τὸ ἕνεκά του. cf. Ps. Arist. me-
taph. 4, 7. de quo loco Bonitz comm. p. 499), non ad ipsius Aristotelis
perditum metaphysicorum librum περὶ τῶν ποσαχῶς (cuius quidem lo-
cum nune alius cuiusdam Peripatetici idem argumentum retractantis liber
occupat). i
lam vero si Alexander in comm. ad metaphysica (1, 9. 992, 10: Bov-
λόμενοι δὲ τὰς οὐσίας ἀνάγειν εἰς τὰς ἀρχὰς μήκη uiv τίϑεμεν ἐκ
μακροῦ καὶ βραχέος. ἔκ τινος μικροῦ καὶ μεγάλου. καὶ ἐπίπεδον ἐκ
πλατέος καὶ στενοῦ. σῶμα δ᾽ ἐκ βαϑέος καὶ ταπεινοῦ) de idearum ele-
mentis idem Platonicorum placitum exposuisse monet Aristotelem etiam
ἐν τοῖς σπτερὶ φιλοσοφίας, unde nihil tale traditum habebant commenta-
tores, et si quae ibi eum narrasse aestimat nec tamen nunc nisi ipsis
ex loco metaphysicorum proposito Aristotelis verbis repetitis significat
(Alex. p. 86, 31 ed. Bonitz. ἐχτίϑεται δὲ τὸ ἀρέσκον αὐτοῖς. ὃ καὶ ἐν
τοῖς περὶ φιλοσοφίας εἴρηκε" βουλόμενοι γὰρ τὰ ὄντα... ἀνάγειν εἰς
τὰς ἀρχάς ἃς ὑπέϑεντο᾽ ἤσαν δὲ αὐτοῖς ἀρχαὶ τῶν ὄντων τὸ μέγα καὶ
τὸ μικρόν. ἣν ἔλεγον ἀόριστον δυάδα᾽ εἰς δὴ ταύτην ϑέλοντες πάντα
Α [7 ς i] E A A 1 ΄ ς ,
μὲν μήκους ἀρχὰς ἔλεγον τὸ βραχυ καὶ μακρον. ὡς x
2 , -
ἄναγειν, τοῦ
- A A »" , er 9
μακροῦ τινὸς καὶ βραχέος τὴν γένεσιν ἔχοντος τοῦ μήκους. α ἔστι
7 ι , ^N e , - , CE m p L4 er -"
μέγα. καὶ μικρόν, ἡ ὡς πάσης γραμμῆς ἐν τῷ ἑτέρῳ τούτων ουσῆης. τοῦ
' ' , i$] 2 , ΄
δὲ ἐπιπέδου τὸ στενὸν καὶ πλατύ. ἃ καὶ αὐτα ἐστι μέγα καὶ μικρόν.
DS ' - 3 , Y ΄ε a NER ΄ ? Po
εἰπὼν δὲ ταῦτα καὶ ἐχϑέμενος τὴν δόξαν αὐτῶν ἐπὶ τούτῳ énpéost . ..),
ea igitur revera conveniunt cum eis de quibus primo de anima ipsum
Aristotelem testatum perhibent in suo se de philosophia libro docuisse,
cu impe. δ
manifestum est Alexandrum eiusdem testimonii memorem nihil aliud illic
dixisse nisi haee: «exponit autem Platonicorum placitum, quod 1pse
etiam ait se tractasse ἕν τοῖς περὶ φιλοσοφίας. id est in eo libro in
quo ad reliquorum omnium Platonicorum exemplum , qui quidem Pla-
lonis de bono sermonibus interfuerant (id est qui libros ediderant περὲ
? Ὁ, 6 . - .
voyocOov inscriptos), sententias eius (ut falso statuebant commentatores.
nam Platonicorum erant ex Philebo derivatae, non Platonis, vel Aristo-
tele teste metaph. v, 2. cf. u, 7) perseripserat de unitate et indefinita
2 , Ong EU , ?
dyade (ἕν — δυὰς ἀόριστος : μέγα μικρόν), scilicet £v τοῖς πεῤθὶ ταγα-
M : dia C Y M a
O0)». cf. Simplicius in phys. f. 104^: zo μέντοι ἀπέιρον καὶ ἕν τοῖς
m 3 S 9 E 1
αἰσϑητοῖς εἶναί quor (phys. 3, 4. 203, 9) xoc ἐν ταῖς ἰδέαις. ἀρχὰς yo
c 3 “ Mes ᾿ Y 2 v ΄ ΄, , 1 ,
τῶν αἰσθητῶν τὸ ἕν καὶ τὴν αὐριστὸν φασι δυαδὰ λέγειν vov llAo-
9.7 pn τὸ A
rove. τὴν δὲ ἀόριστον δυάδα καὶ ἐν τοῖς νοητοῖς τιϑεὶς ἀπειρον
5 2! Y Ν L )! 1 3 M ? N A osa -
εἶναι ἔλεγεν. καὶ τὸ μέγα δὲ καὶ τὸ μικρὸν ἀρχὰς τιϑεὶς ἀπειραὰ εἶναι
e , τὸ c QE ς
ἔλεγεν ἐν τοῖς περὶ τἀγαϑοῦ λόγοις, οἷς ὁ “Δριστοτέλης καὶ Ηρακλεί-
(E A » E e»
δης καὶ Εἰστιαῖος καὶ ἀλλοι (cf. ex Alex. f. 32^) τοῦ Πλάτωνος ἑταῖροι
, ? » Y -Ὕ C ἴ ΄
π΄αραγενομξνοι ἀνεγραψαντο τὰ ῥηϑέντα αἰνιγματωδῶς ὡς ion).
Πορφύ δὲ διαρϑοοῦν αὐτὰ ἐ ÀÀo (à L αὐτῶν yé-
ορφύριος δὲ διαρϑροῦν αὑτὰ ἐπαγγελλόμενος ταδὲε περὶ αὐτῶν y
- Y M - Sol '
γραφὲν ἐν τῷ Guo: «αὐτὸς τὸ μᾶλλον καὶ τὸ ἡττον xol τὸ
NUS i RO ἊΣ :
σφόδρα καὶ τὸ ἠρέμα τῆς τοῦ ἀπείρου (τῆς ἀπειρον ed.) φύσεως εἶναι
à! Ἢ - - Y Ml P4
βούλεται: ὅπου γὰρ ἂν ταῦτα vy κατὰ τὴν ἐπίτασιν xol ἀνεσιν
2 ) 3 Y ? - Y
προιόντα, οὐχ ἵσταται οὐδὲ περαίνει τὸ μετέχον αὐτῶν. ἀλλὰ πρόει-
Y -Ὁ ? 2 e A ^ M
σιν εἰς TO τῆς ἀπειρίας ἀὔριστον. ομοίως δὲ ἔχει καὶ vo μεῖζον καὶ τὸ
2! Y ND ? 2 / v ΄ CON ΄ 1 , 4 Y
ἔλαττον καὶ τὰ ἀντ αὐτῶν λεγόμενα ὑπὸ llÀievovog τὸ uéyo xoL τὸ
΄ 1 C — €- C
μικρόν... ἐν τούτοις δὲ xol ἢ ἀόριστος δυὰς ὁρᾶται... ταῦτα ὁ
΄ 3 D Us M ca ap RUE id ΄ D
Πορφύριος εἶπεν αὐτῇ ὄχεδον τῇ λέξει. διαρϑροῦν ἐπαγγειλάμενος τὰ
-Ὁ 2) - » [uA
ἐν τῇ περὶ ταγαϑοῦ συνουσίᾳ αἰνιγματωδῶς δηϑέντα. καὶ ἴσως οτι
τ᾽ 9 2s c
σύμφωνα ἐκεῖνα ην τοῖς ἐν Φιλήβῳ yeyooapuévorc. xol o
2 " . . . “9 -
“Δλέξανδρος (ex quo sua mutuaverat Porphyrius in illo commentarii ad Phi-
A » ? » - , (g
lebum loco) δὲ καὶ αὐτὸς ἐκ τῶν περὶ ταγαϑοῦ λόγων vov Πλάτωνος ouo-
: € , ? MN -
λογῶν λέγειν οὖς ἱστόρησαν ᾿“Δριστοτέλης τε καὶ οἵ ἀλλοι τοῦ Πλάτωνος
M -- A N 9 δ » [y
ἑταῖροι. ταδὶ γέγραφεν" «ζητῶν γὰρ τὰς ἀρχὰς τῶν ὄντων ὁ Πλάτων,
? 1 - c 2 A 507 ? - -»Ὕ ἐξ 5 - »
os πρῶτος ὁ JOE μας ἐδόκει un τη φύσει εἶναι τῶν c. 2x
ἀρχὴν τοῦτον ἡγεῖτο εἶναι, καὶ τας τοῦ πρώτου ἀρυϑμοῦ ἀρχὰς xo
M ? wn 7 Y - - ? M € ? M
παντὸς ἀριϑμοῦ ἀρχὰς εἶναι" πρῶτος δὲ ἀριϑμὸς ἡ δυάς, ἧς ἀρχᾶς
5 hi /, .
ἔλεγεν εἶναι τό τε ἕν καὶ τὸ μέγα καὶ τὸ μικρόν (cf. Alex. in metaph.
; 2 UN - s
1, 6. p. 42 Bon.) . . . ἀόριστον δὲ δυάδα ἔλεγεν αὐτὴν τῷ μεγάλου καὶ
π᾿ » M - e
uix god μετέχουσαν ἤτοι μείζονος καὶ ἐλάττονος τὸομᾶάλλον καὶ ἧττον
A v -" ? ?
ἔχειν. κατὰ γὰρ ἐπίτασιν καὶ ἄνεσιν προιόντα ταῦτα οὐχ ἵσταται, ἀλλ᾽
CDI s.
ἐπὶ τὸ τῆς ἀπειρίας ἀόριστον προχωρεῖ etc. in quibus nihil inest, quod
aliunde derivatum putetur atque ex ipsius Aristotelis in metaphysicis nar-
ratione cum Philebo comparata et composita.
Ad ipsa Aristotelis verba in libro de anima Alexandrum respexisse
ubi citavit τὰ περὶ φιλοσοφίας. hoc magis etiam patet ex eis quae ad
similem locum pseudaristotelici metaphysicorum libri μ᾿ ex primo idem
repeliverat. perdita enim Alexandri verba ex commentario eius, quem
exprimere solent, eisdem plane verbis servaverunt et Syrianus (apud
Brandis. de perd. Ar. libris p. 42) et Michael Ephesius (p. 756, 10 Bon.).
ita quidem Pseudaristoteles u, 9 p. 1085, 7: ὁμοέως δὲ καὶ περὶ τῶν
ὕστερον γενῶν τοῦ ἀριϑμοῦ συμβαίνει τὰ δυσχερῆ, γραμμῆς τε xol
ἐπιπέδου καὶ σώματος. οὗ μὲν γὰρ ἐκ τῶν εἰδῶν τοῦ μεγάλου καὶ τοῦ
μικροῦ ποιοῦσιν" οἷον ἐκ μακροῦ μὲν xol βοαχέος τὰ μήκη, πλατέος
δὲ καὶ στενοῦ τὰ ἐπίπεδα, ἐκ βαϑέος δὲ καὶ ταπεινοῦ τοὺς ὄγκους"
ταῦτα δέ ἐστιν εἴδη τοῦ μεγάλου καὶ μικροῦ. τὴν δὲ κατὰ τὸ ἕν ἀρχὴν
ἄλλοι ἄλλως τιϑέασι τῶν τοιούτων. ad haec igitur illi: βουλόμενοί φησι
(Eph. λέγει δὲ ὅτι βουλόμενοι) καὶ τὰ μεγέϑη παράγειν ἀπὸ τῶν δύο
ἀρχῶν. τοῦ τε ἑνὸς καὶ τῆς ἀορίστου δυάδος. ἐκ μὲν τῆς δυάδος φασὶ
τήν τὲ γραμμὴν τὸ μακρὸν καὶ βραχὺ λαβεῖν, τό τε ἐπίπεδον τὸ στενὸν
καὶ πλατύ (Eph. τὸ πλατὺ καὶ στενόν). τό τε στερεὸν τὸ βαϑὺ καὶ τα-
πεινόν. ταῦτα γὰρ (τὸ μακρὸν καὶ βραχὺ καὶ τὰ λοιπὰ add. Eph.) εἴδη
ἐκάλουν τοῦ μεγάλου καὶ μικροῦ τοῦ ἐν τῇ ἀορίστῳ δυάδι. τὴν δὲ κατὰ
τὸ ἕν, φησίν, ἀρχὴν ὀυχ ὁμοίως εἰσῆγον ἅπαντες. ἀλλ᾽ οἱ μὲν αὐτοὺς
τοὺς ἀριϑμοὺς τὰ εἴδη τοῖς μεγέϑεσιν ἔλεγον ἐπιφέρειν, οἷον δυάδα
μὲν γραμμῇ; τριάδα δὲ ἐπιπέδῳ. τετράδα δὲ στερεῷ [cf. praeter Simpl.
et Philop. ad Ar. de an. 1, 2 Themist. de an. f. 66^: τοὺς ἀριϑμοὺς δὲ
ἐχείνους εἴδη τῶν ὄντων ἐτίϑεντο.. . . τοῦ μὲν οὖν αὐτοζώου, τουτέστι
τοῦ κόσμου τοῦ νοητοῦ. στοιχεῖα τὰ πρῶτα ἐποίουν τῶν εἰδητικῶν
ἀριϑμῶν. τὴν τοῦ ἑνὸς ἰδέαν καὶ τὴν τῆς πρώτης δυάδος καὶ τὴν
τῆς πρώτης τριάδος καὶ τὴν τῆς πρώτης τετράδος. ἐπειδὴ γὰρ ἐν τῷ
νοητῷ κόσμῳ δεῖ πάντως τὰς ἀρχὰς παρεμφαίνεσϑαι τοῦ αἰσϑητοῦ. δ᾽
δὲ αἰσϑητὸς ἐκ μήκους ἤδη καὶ πλάτους καὶ βάϑους. τοῦ μὲν μήκους
ἰδέαν εἶναι τὴν πρώτην ἀπεφήναντο δυάδα. ἀπὸ γὰρ ἕνὸς ἐφ᾽ ἕν τὸ
μῆκος, τουτέστιν ἀπὸ σημείου ἐπὶ σημεῖον: τοῦ δὲ μήκους ἅμα καὶ
πλάτους τὴν πρώτην τριάδα. πρῶτον γὰρ τῶν ἐπιπέδων σχημάτων
ἐστὶ τὸ τρίγωνον" τοῦ δὲ μήκους καὶ πλάτους καὶ βάϑους τὴν πρώτην
τετράδα. πρῶτον γὰρ τῶν στερεῶν ἐστὶν ἡ πυραμίς. ταῦτα δὲ ἅπαντα
λαβεῖν ἐστὶν ἐκ τῶν περὶ φύσεως Ξενοχράτους. οἴ. similia ex Speusippo
in Theol. arithm. p. 62 Ast. ἔτε πάντες o£ λόγοι ἐν τῷ δέχα, 0 τε τοῦ
ΕΘ RS
ἴσου x«i τοῦ μείζονος καὶ τοῦ ἐλάττονος καὶ τοῦ ἐπιμορίου καὶ τῶν
λοιπῶν εἰδῶν ἐν αὐτῷ καὶ of γραμμικοὶ καὶ of ἐπίπεδοι καὶ of στερεοί.
τὸ μὲν γὰρ ἃ στιγμή; τὰ δὲ β γραμμή; τὰ δὲ y τρίγωνον, τὰ δὲ ὃ πυ-
ραμίς" ταῦτα δὲ πάντα ἐστὶ πρῶτα καὶ ἀρχαὶ τῶν καϑ'᾽ ἕκαστον ὁμο-
γενῶν. de Xenocratis libro sz. φύσεως cf. Them. de an. f. 71^ et 7237"
τοιαῦτα γὰρ ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας ἱστορεῖ περὶ Πλάτωνος (διὸ καὶ
ἐνταῦϑα βραχέως καὶ συντόμως τὴν τούτων ἐξέθετο διάνοιαν add. Eph.),
of δὲ μεϑέξει τοῦ ἑνὸς τὸ εἶδος ἀπετέλουν τῶν μεγεθῶν. in quibus
eodem plane modo a Platonis μεϑέξει (metaph. 1, 6 etc.) Platonicorum
quorundam qui (Speusippo ut ego censeo auctore) ideas esse numeros
unumque idealium numerorum genus esse statuerent (cf. Bonitz comm. ad
metaph. p. 544. 545), ὁμοίωσις illa dialectice distinguitur, quo apud com-
mentatores in Ar. phys. 4, 2 de materia Platonica. cf. Themist. p. 37120 Br.
καίτοι τὴν ὕλην ἄλλως uiv ἐν Τιμαίῳ φησὶ δέχεσϑαι τὰ sión, ἄλλως
δὲ ἐν τοῖς ἀγράφοις δόγμασιν" ἐκεῖ μὲν γὰρ κατὰ μέϑεξιν, ἐν τοῖς ἀγρα-
φοις δὲ καϑ' ὁμοίωσιν i. e. ut Simpl. habet ib. p. 37156: ἐν δὲ ταῖς ἀγρά-
φοις συνουσίαις (quas ipse scripsit Arist. sec. Philop. p. 371^ 25) μέγα
καὶ μικρὸν ἐκάλει.
Si igitur commentatorum testimonia ut quae ad libros de bono per-
lineant nihili esse intelligimus neque in eo versatum fuisse auctorem
eum qui de philosophia scripsit ut de ideis numerisque Platonice dispu-
taret, prorsus opinionem hane confirmat notum illud ex tertio libro Cice-
ronis ^stimonium, quo ipsa omnis argumenti summa tangitur. theolo-
gum agnoscimus ex opinione vulgari disputantem cum Platone, non phi-
losophum qui Aristotelis morem exemplumque secutus sine metaphora
primas rerum causas definiret. theologia traditur non eadem quae prima
philosophia Aristotelis, sed quae astronomia Platonis (velut in ultimo
eius scripto — cf. Rose p. 25 — Epinomide p. 990 in. cf. Tim. p. 47),
qui deum mentem mundique divini animalis, regem praedicaret verosque
deos quos vulgus suspiceret, astra esse diceret quae divinae naturae quasi
imaginem referant utpote animantium omnium genus principale. atque
eandem theologiam popularem praeter eos qui proprie Platonici vocantur,
Peripateticos etiam commendasse Theophrasti exemplo docemur. in quo
argumento quum barbarorum quoque et antiquissimorum ipsius Graeciae
theologorum consensus explorandi parata occasio esset, de Magis et Aegy-
ptiis exterisque gentibus (quarum in ceterorum Peripateticorum post Ale-
xandrum regem libris larga esset memoria, velut de Aegyptiis ipsisque
Iudaeis Syrisque. apud Theophrastum in dialogo περὲ εὐσεβείας Porph.
de abst. II p. 106. 147. cf. 137, in Eudemi theologica historia de Magis
Eu Dni.
Sidoniis Aegyptiisque sec. Damascium de princ. p. 384. 385, de Magis in
Heraclidis dialogo Ζωροάστρης Plut. adv. Col. 14. cf. Strabo II p. 98. 100,
item in Theophrasti inscripto ᾿Ζκίχαρος de Babyloniis sec. Mülleri Fr.
hist. II p. 26. cf. Indum Aristoxeni fr. 31, Iudaeum Clearchi fr. 69. de
Magis Platonici etiam Hermodorus D. L. 1, 2. 1, 8 et Xenocrates apud
Plut. de Tim. c. 2 etc.) atque de Orphieca theologia aliisque pro more Pe-
ripateticorum historice multa inserebantur. qualis quidem tractandi ratio
libro populariter scripto optime convenit. dialogos enim fuisse libros de
philosophia (sieut Speusippi de philosophia apud D. L. 4, 4. ceterum cf.
Xenocratis librum eodem titulo inscriptum ib. 4, 13) nune certum testi-
monium extat Prisciani Lydi fontes suos recensentis in praefatione quae-
stionum naturalium ad Chosroem Persarum regem (de quibus cf. Rose
p. 87. 45, ubi pro Ptolemaeo Vincentii ex editis p. 556 nunc resurgit Plo-
tinus) p. 553 ed. Dübner (post Plotinum Paris. 1855): ex Platonico enim
Timaeo Phaedoneque et Phaedro et Politia et alis convenientibus
disputationibus: assumpta atque confecta sunt, et actionibus Aristotelis
de physica et de coelo et de generatione et corruptione et μετεώρων,
Similiter quoque ex his quae sunt de somno et somniis ete x his quae
quasi indialogis scripta sunt de philosophia et de mun-
dis. Theophrastus item etc. ipsum autem magistrum Platonem et p/ilo-
sophiae quae proprie vocatur conditorem (cf. de rep. VII, p. 521) sermo-
nes de philosophia hosce habuisse statuerim, quibus qui narret auctor
adolescens interfuerit. quapropter Platonicorum titulo seme!, eosdem
citari (Bournot, Platonica Aristotelis opusc. p. 15), etsi scrupulus resideat,
non iam miraberis. nec magis miraberis, quum idearum numerorumque,
de quibus ipsis in dialogo de bouo disputabatur, non prorsus nullam in
his memoriam fuisse ex uno illo Syriani loco comprobari videas, de quo
quum libri numerus (ἐν τῷ B) definiatur vix est cur dubitetur. quem
Alexandro Aphrodisiensi, sicut reliqua Pythagoricis exceptis omnia, Syria-
num debere manifestum est. Alexander autem, quum saepius certe citas-
set qui ipse nosset libros ad expositionem eorum quibus Platonicos Ατὶ-
stoteles impugnaverat in metaphysicis quam maxime opportunos de phi-
losophia de bono de ideis, is igitur et ipse antiquiorem doctrinam recoquit
sive Áspasii qui antea commentarium in metaphysica ediderat, licet si ex
eiusdem ad ethica commentariis (ineditis) iudicium feramus minus eru-
ditum, sive alius cuiusdam. hoc idem autem fragmentum si de aetate
auctoris quaeras maximi momenti est. nam quum Speusippum potius
tangat ideales numeros profitentem quam Platonem , quumque ex Aristo-
telis sententia et Peripateticorum numerorum usum symbolicum inutilem-
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 9
os E
que a Platonicis excogitatum redarguat eodem fere modo quo Aristoteles
in metaphysicis, aut ad senioris Aristotelis tempora pertinet eaque qui-
bus Platonicam sententiam urgentibus adversariis (cf. met. p, 9. 10806,
2—5) ita mutaret Xenocrates, ut mathematicos modo numeros concederet,
hoc est ipsam rei formam numeri nomine exprimens ad simplex illud Py-
thagoreorum dogma: formas Aristotelicas (τὰ εἴδη) imagine quadam nu-
meri designantium (cf. met. v, 3. 1090, 20 — ^5. μι, 6. 1080514 — 20. ubi
Pythagoreos comparat et Xenocratem, cuius de substantiis sententiam
Platoni et Speusippo tertiam solet componere, velut 4, 1: ἄλλη δὲ ἀκί-
νητος" καὶ ταύτην τινὲς εἶναί φασι. χωριστήν, of μὲν εἰς δύο διαι-
ροῦντες [Plato], o£ δὲ εἰς μίαν φύσιν τιϑέντες τὰ εἴδη καὶ τὰ μαϑη-
ματικά [Speusippus], o£ δὲ τὰ μαϑηματικὰ μόνον τούτων [Xenocrates].
cf. &, 2. u , 0. 9. v, 3) rediret, sicut inter ipsos Peripateticos Dieaearchus
(eadem enim est animae harmonia quae numerus Xenocratis, idemque
apud utrumque argumentorum contra harmoniam numerosque mere dia-
lecticorum neglectus) — quod nego, nullus enim talis dialogi locus est
in mediis iis seriptis quae servantur quaeque quum alienum prorsus in-
genium demonstrent Aristotelis esse ab omnibus et nunc et olim conce-
duntur, aut ad. popularem discipulorum Aristotelis scriptionem, quorum
rationi plane convenit. Theophrasteae igitur aetati et hos de philosophia
libros tribuo et reliquos omnes auctorum Peripateticorum dialogos Ari-
stotelis nomine a bibliothecariis Alexandrinis librariisque eorum aequali-
bus inscriptos.
[s
Cic. de fin. 2, 12, 39: primum (semovendas putabo sententias) Ari-
Stippi Cyrenaicorumque omnium , quos non est veritum in ea voluptate
quae maxima dulcedine sensum moveret, summum bonum ponere con-
temnenles istam vacuitatem. doloris. δὶ non viderunt, ut ad cursum
equum, ad arandum bovem, ad indagandum canem , sic hominem ad
duas res, ut ait Aristoteles, ad intelligendum et agendum esse natum
quasi mortalem deum. coniraque ut tardam aliquam et languidam pe-
cudem, ad pastum et ad procreandi voluptatem hoc divinum animal
ortum esse voluerunt. quo nihil mihi videtur absurdius.
2:
Cic. Tusc. disp. 3, 28, 60: itaque Aristoteles veteres philoso-
phos accusans , qui existimavissent philosophiam suis ingeniis esse per-
fectam, ait eos aut stullissimos aut gloriosissimos fuisse. sed se videre,
quod paucis annis magna accessio facta esset, brevi tempore philoso-
phiam plane absolutam fore.
Hune Ciceronis locum reddidit Lactantius div. inst. 3, 28.
De antiquissima philosophiae origine (Plato epin. p. 986 sq.) cf. ve-
terum scriptorum (velut Hermodori Ρ] ἃ 0 ἢ 15 discipuli ἐν τῷ περὶ τῶν
μαϑημάτων 1,2. 1, 8. cf. Simpl. phys. f. 54^ ἐκ τῆς περὶ Πλάτωνος
αὐτοῦ συγγραφῆς. D. L. 2, 106. 3, 6) testimonia ex Sotione derivata apud
Diog. Laert. 1, 1—9.
3.
Synesius calvit. encom. c. 22 (ed. Krabinger 1834 p. 29): εἰ δὲ xol
ἡ παροιμία σοφόν" πῶς δ᾽ οὐχὶ σοφὸν περὶ ὧν ᾿Ζριστοτέλης φησίν,
ὅτι παλαιᾶς εἰσὶ φιλοσοφίας ἐν ταῖς μεγίσταις ἀνθρώπων φϑοραῖς ἀπο-
λομένης ἐγκαταλείμματα περισωϑέντα διὰ συντομίαν καὶ δεξιότητα;
παροιμία δήπου καὶ τοῦτο ...
Hane de proverbiorum origine sententiam ex solenni illo et Platonis
(in politico praecipue et in Timaeo et in legibus) et Aristotelis et Peri-
pateticorum placito de rerum atque philosophiae non solum antiquitate
sed vicissitudine repetitam huie dialogi de philosophiae principio aptam
censeo, nego autem ad proverbiorum libri (παροιμίέαι e D. L. 5, 26. cf. ad
fr. polit. ult.) praefationem recte referri. hüius enim neque apud paroe-
miographos, qui ex politiis maxime Aristotelem multorum proverbiorum
testem appellant, neque alibi vestigium ullum cernitur.
Simillimus est locus (et quem ipsum Synesii memoriae obversatum
fuisse paene suspiceris) Pseudaristotelici auctoris libri metaphysiei 4, 8.
1074^10 fabulosas de deis opiniones antiquae cuiusdam philosophiae reli-
quias esse censentis: πολλάκις εὑρημένης εἰς τὸ δυνατὸν ἕκάστης καὶ
τέχνης καὶ φιλοσοφίας καὶ πάλιν φϑειρομένων. καὶ ταύτας τὰς δόξας
ἐχείνων οἷον λείψανα περισεσῶσϑαι μέχρι τοῦ νῦν. cf. Arist.
meteor. 1, 3. 339^27. de coelo 1, 3. 270^16. polit. 7, 10. 1829Ρ»25, in qui-
bus locis eisdem fere verbis ἀπειράκις τὰς αὐτὰς δόξας inter. homines
orbe quodam redire repetitur (de quo rerum orbe cf. maxime meteor. 1, 14
quam Aristotelis disputationem simul et Platonis in rep. p. 546 respicit
Proclus in Tim. p. 2554 et p. 36^. praeterea cf. Ar. phys. 4, 14. 223524.
probl. 17, 3). eandem de artibus sententiam Peripateticam uberius expli-
caverat Theophrastus (apud Philon. opp. Frf. 1691 p. 964. cf. p. 959 c —
964e) suamque fecit auctor libelli qui Ocelli Lucani titulum veterisque
Pythagorei famam antiquam arripuit (c. 3, 5).
2 fbr
4.
Diog. Laert. 2, 23 (e Favorino): καὶ Πυϑώδε ἐλϑεῖν (τὸν Σωκρατην)
“Αφιστοτέλης φησίν ἀλλὰ καὶ εἰς ᾿Ισϑμόν, ὡς Φαβωρῖνος ἐν τῷ
πρώτῳ (cf. Rose p. 43) τῶν ἀπομνημονευμάτων.
5.
Plutarch. adv. Colot. 20: ὁ δὲ Ἡράκλειτος ὡς μέγα τι καὶ σεμνὸν
διαπεπραγμένος «ἐδιξησάμην., φησίν, ἐμεωυτόν.» καὶ τῶν ἐν Δελφοῖς
γραμμάτων ϑειότατον ἐδόκει τὸ γνῶϑι σαυτόν, ὃ δὴ καὶ Σωκράτει ἀπο-
ρίας καὶ ξητήσεως ταύτης ἀρχὴν ἐνέδωκεν (cf. Plat. Ale. p. 124), ὡς
᾿ΦΖριστοτέλης ἐν τοῖς Πλατωνικοῖς εἴρηκε.
0.
Porphyr. (ἐκ τοῦ περὶ τοῦ γνῶϑι σεαυτόν cf. c. 27. 28) apud Stob.
flor. 21, 26 (ex Didymo): τί ποτὲ ἣν ἄρα καὶ τίνος τὸ ἱερὸν πρόσταγμα
τὸ ἐν Πυϑοῖ, ὃ γνῶναι ξαυτὸν τοῖς τοῦ ϑεοῦ δεησομένοις προσαγο-
οεύει; ... ἀλλ᾽ εἴτε Φημονόη (Sch. Plat. p. 390. D. L. 1, 40)... εἴτε Φα-
νοϑέα ... εἴτε καὶ Βίαντος ἢ Θαλοῦ ἢ Χίλωνος qv ἀνάϑημα (Stob. fl.
3, 79 ex Demetr. Phal. cf. 21, 12. Clem. Al. p. 129. Suid. Sch. Il. y, 53 ete.)
. εἶτε Κλεάρχῳ (sc. ἐν τῷ περὶ παροιμιῶν, quod fr. om. Müller Fr.
hist. t. II. cf. Theophrastus ἐν τῷ περὶ παροιμιῶν Stob. fl. 21, 12) παρ--
exvéov μᾶλλον τοῦ μὲν Πυϑίου φράζοντι εἶναι παράγγελμα, χοησϑῆναι
δὲ Χίλωνι τὸ ἄριστον ἀνθρώποις μαϑεῖν πυνθανομένῳ (eadem Schol.
Plat. p. 383 cf. Stob. fl. 21, 12): eire καὶ πρὸ Χίλωνος ἦν ἔτι ἀνάγρα-
πτον ἐν τῷ ἱδρυϑέντι νεῷ μετὰ τὸν πέτρινόν τε καὶ χαλκοῦν, καϑάπερ
"AougvoréAqe ἕν τοῖς περὶ φιλοσοφίας εἴρηκε.
Cf. Clem. Alex. strom. 1, 14, 60 p. 129 Sylb. τὸ μὲν οὖν pss σαυ-
τὸν of μὲν Χίλωνος ὑπειλήφασι, Χαμαιλέων δὲ ἐν τῷ περὶ ϑεῶν Θαλοῦ
(hinc ea quae habet D. L. 1, 40), 4 ριστοτέλης δὲ τῆς Πυϑίας.
Hoc fragmentum indicavit Bournot, Platonica Aristotelis opuscula.
Putbus 1853 p. 15. tria illa sive Chilonis sive Pythiae praecepta Delphica
(cf. Plato Charm. p. 165) propter primum nosse se quemque iubentis de
Socrate -philosophiaeque prineipio verba faciens memorasse Aristoteles
videtur.
T.
Apud eundem Clem. Alex. in eadem disputatione (quae copias Didy-
meas reddit, cf. M. Schmidt Did. fr. p. 373) paulo post leguntur haee
(strom. 1, 14, 61 p. 129): τὸ δ᾽ ἐγγύα πάρα δ᾽ ἄτα Κλεομένης uiv ἐν
τῷ περὶ Ἡσιόδου... of δὲ περὶ AovovovéAm Χίλωνος αὐτὸ νομίζουσι,
Δίδυμος δὲ Θαλοῦ (cf. Stob. fl. 3, 79, 0) φησὶν εἶναι τὴν παραίνεσιν.
M ΟΣ Ὁ
Cf. Diodor. exc. IX, 14 Bekk. ὅτε Χίλων ἀφικόμενος εἰς Δελφοὺς
χαὶ καϑάπερ ἀπαρχὰς ποιούμενος τῷ ϑεῷ τῆς ἰδίας συνέσεως; én£yga-
ev ἐπί τινα πίονα τρία ταῦτα γνῶϑι σεαυτὸν καὶ μηδὲν ἄγαν καὶ
τρίτον ἐγγύα πάρα δ᾽ ἄτα (cf Plinius 7, s. 32. tertium hoc Chilonis
fuisse multi dixerunt, velut Diog. L. 1, 73 et altero loco Clem. Al. strom.
6, 2, 21 atque Delphieum epigramma noverunt Schol. Plat. p. 324, Schol.
Od. 9, 351 etc. de secundo quod τὸ Χιλώνειον vocat ipse Ar. rhet. 2, 12.
1389^3, v. Clem. str. 1, 14, 61: πάλιν αὖ Χίλωνι τῷ “ακεδαιμονίῳ ἀνα-
φέρουσι τὸ μηδὲν ἀγαν. Στράτων δὲ ... Δίδυμος δὲ etc. cf. Schol. Eur.
Hippol. 263).
De Periandro (D. L. 1, 99) vid. polit. Corinth. fr. 2.
8.
Incertus est locus quem hic appono Etymologici M. p. 722, 16 Sylb.
s. σοφιστής: τορος 0 σοφιζόμενος o δὲ Agua οτέλης σοφιστὰς
λέγει τοὺς ἑπτὰ σοφούς. ἐλέχϑη δὲ καὶ ὁ ἐϑελοφιλόσοφος σοφιστής 0
δὲ τῷ ovt. σοφός. ὅϑεν ἐπεπόλαζε λέγειν" φιλοσόφει ὄφρ᾽ εὖ γιγνώ-
όκῃς ἠμὲν ϑεὸν ἠδὲ σοφιστήν (ex ll se, 128). νῦν σοφιστὰς τοὺς δια-
τριβῶν προισταμένους. οὕτως ᾿Δπολλώνιος (Ἡλιόδωρος cod. Marc.) ἐν
ἐξηγήσει τῶν Ἡροδότου γλωσσῶν.
Cf. Schol. Il. o, 410 (o£ γὰρ παλαιοὶ πάντας σοφιστὰς ἐκάλουν).
D. L. 1, 12. Suid. s. v. etc.
9.
Diog. L. 1, 8 (ex Sotionis, ut videtur, historia philosophorum aut
- . - . . . . 2
potius ex Heraclide qui eius epitomam scripsit): ΖΦ ριστοτέλης δ᾽ ἐν
, 1 J 1 , 5 τὰ ΄ -
πρώτῳ περὶ φιλοσοφίας καὶ πρεσβυτέρους εἶναι (sc. τους Meyovg) τῶν
2 5 5) ΄ , 1
Δἰγυπτίων: καὶ δύο κατ΄ αὐτοὺς εἶναι ἀρχᾶς, ἀγαϑὸν δαίμονα καὶ
κακὸν δαί LO μὲν O ἶναι Ζεὺ ὶ ᾿Θρομασὸ ) δὲ
καλὸν δαίμονα, καὶ τῷ μὲν ὄνομα εἶναι Ζευς καὶ Δδἀρομασδης., τῷ δὲ
“Διδης καὶ ᾿Φρειμάνιος cL δὲ τοῦτο καὶ Ἕρμιππος ἐν τῷ πρώτῳ
US ERUL S LU M 0 9 ω ποτα
, c ἣ ΄
περὶ Μίαγων καὶ Ευδοξος ... καὶ Θεόπομπος.
Consentit theologicae historiae auctor (Rose de Ar. l. p. 71. cf. Use-
ner anal. Theophr. p. 17) Eudemus Rhodius (qui statim citatur etiam apud
D. L. !, 9 de mortuorum sec. magos resurrectione et immortalitate) se-
. . , - ΝΥ,
cundum Damascium de princ. p. 384: Ϊαγοι δὲ καὶ πᾶν vo ἄρειον γέ-
» ΄ c L4 ΄ ’ -»
νος, ὡς καὶ τοῦτο γράφει ὁ Εὔδημος, o£ μὲν τόπον of δὲ χρόνον καλοῦσι
ι ' re; 1 τ ὦ , 2, e c bI! lI 5 '
TO Deren απαν καὶ TO ΠΡΟΚΥΡΟΤΣ ἐξ OU το νου U Qeov ἀγαϑον
καὶ Boro κακόν, ἢ φῶς καὶ σκότος πρὸ τούτων. ὡς ἐνίους λέγειν.
οὗτοι δὲ οὖν καὶ αὐτοὶ μετὰ τὴν ἀδιάκριτον φύσιν διακρινομένην
edes. HM.
ποιοῦσι τὴν διττὴν συστοιχίαν τῶν κρειττόνων" τῆς μὲν ἡγεῖσϑαι τὸν
᾿φρομάσδη, τῆς δὲ ᾿Αρειμάνιον (cf. Plutarch. de Is. 46). veterum poe-
tarum (velut Orphei, v. fr. 10) et magorum de bono et malo ad principia
relatis sententiam etiam ipse tangit Arist. metaph. 13, 4.
10.
Philopon. ad Ar. de anima (1, 5. 1410528 ἐν τοῖς Ὀρφικοῖς καλου-
μένοις ἔπεσι. similiter de gener. an. 1, 2 ἐν τοῖς καλουμένοις ᾿Ορφέως
ἔπεσιν) f. F 88 sup. λεγομένοις εἶπεν ἐπειδὴ μὴ δοκεῖ Ὀρφέως εἶναι τὰ
ἔπη, ὡς καὶ αὐτὸς ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας λέγει" αὐτοῦ μὲν γάρ
εἶσι τὰ δόγματα, ταῦτα δέ φησιν Ὀνομάκριτον ἐν ἔπεσι (ed. οἱ codd.
vulg. ὄνομα χρεῖττον ἐνέπεσε) κατατεῖναι (cf. Sext. Empir. p. 126, 15.
462, 2 ubi inter veterum physicorum de elementis sententias ex an-
liquo quodam auctore, qui Theophrasteo de physicorum opinionibus
opere niti videtur, desumtas memoratur Ὀνομάκριτος ἐν τοῖς 'Oo-
guxotc).
Cic. de nat. deor. 1, 38: Orpheum poetam docet Aristoteles
nunquam fuisse et hoc Orphicum carmen (i. e. theogoniam Orphicam 24
illis carminibus vulgatam ef. Suid. s. Oogeve, Clem. Al. strom. 1, 21, 131
p. 144 Sylb., Lobeck Aglaoph. p. 948 sq. cf. p. 467. 489. 714. 7260) Py-
thagorei ferunt cuiusdam fuisse Cercopis.
Orpheum fuisse negavit quidem Cicero (ut sententiae tenor docet, cf.
Schoemann ad h.l. et quem citat Bournot p. 15 Dionys. apud Suid. 5. Ὀρφεύς :
᾿ὈΟδρύσης ἐποποιός" Διονύσιος δὲ τοῦτον οὐδὲ γεγονέναι λέγει), non autem
negaverat Aristoteles, de quo quod testimonium aliunde aecepit male ille
intellexit. Aristoteles enim uon Orpheum negavit sed Orpheum poetam. de
Cercope Pythagoreo non iam ex Aristotele sed aliunde comperta videtur
adiecisse qui Aristotelem citaverat. ἡ δὲ παρὰ TQ περιπατητικῷ En-
δήμῳ ἀναγεγραμμένη ὡς τοῦ Ὀρφέως οὖσα ϑεολογία (Damasc. de princ.
p. 382. οἵ, Philop. 1. c. αὐτοῦ μὲν γάρ εἰσι τὰ δόγματα) differre videba-
tur Damascio ab ea quae erat ἐν ταῖς φερομέναις ταύταις βαψῳδίαις
Ὀρφικαῖς (Dam. p. 380). nam illa ἀπὸ τῆς νυκτὸς ἐποιήσατο τὴν ἀρχήν;
sicut apud ipsum Aristotelem metaph. 11, 6 οὗ ϑεολόγοι of ἐκ νυκτὸς
γεννῶντες (cf. Bonitz comm. p. 490).
11.
Syrian. (ex Alexandro) in Ar. métaph. 12, 9 (Schol. in met. ed. Bran-
dis, Berol. 1837 p. 322, 4. cit. Brandis, de perd. Ar. libris de ideis et de
bono, Bonn. 1823 p. 47): ἐπεὶ ὅτι καὶ αὐτὸς (Ar.) ὁμολογεῖ μηδὲν εἰρη-
E o vac
M Y Li r .
κέναι προς τὰς ἐκείνων (Platonicorum ante Xenocratem, de quo cf. Bonitz
- ly
comm. in met. p. 544, Ar. met. 12, 9 p. 1086, 2) ὑποϑέσεις μηδ᾽ ὅλως
-Ὕ - - 2 ^ -
παρακχκολουϑεῖν τοῖς εἰδητικοῖς ἀριϑμοῖς. εἴπερ ἕτεροι τῶν μαϑηματι-
- 3 S IS e) T 9.7 1 - ’ » -
πῶν εἶεν, μαρτυρεῖ τὰ ἕν τῷ β τῶν περὶ τῆς φιλοσοφίας ἔχοντα τοῦ-
Α ͵ Ὁ 3 “] τ Y "^ »v! A A ,
τον τὸν τρόπον «ὥστε εἶ ἀλλὸς αρεϑμὸς αἴ ἰδέαι. μη μαϑηματικος δέ,
2 - ; 2 M -
οὐδεμίαν περὶ αὐτοῦ σύνεσιν ἔχοιμεν ἂν. τίς γὰρ τῶν γε πλείστων
ς -» n MN ? , δ 1 - c 1 M M
ἡμῶν συνίησιν cÀÀov ἀριϑμον:» c0TS καὶ vuv ὡς προς τους πολλους
L] , ; , 93, ^? x M , A n X 34 7
τους οὐκ εἰδότας cÀÀOV ἡ VOV μοναδικὸν egrOuov πεποίηται τοῦς ἐλέγ-
- - 5 » 2 M 2 ,
χους. τῆς δὲ τῶν ϑείων ἀνδρῶν διανοίας οὐδὲ τὴν ἀρχὴν ἐφήψατο.
12.
. 3
Sextus Empir. adv. dogm. 8, 20—22 (p. 395 Bekl.): Ζ“ριστοτέλης
o: * A ὃ ^ ? πον 2 9 €- 2 A 7? 2 »᾽ 2 9 /
& ἀπὸ δυοῖν ἀρχῶν ἔννοιαν ϑεῶν ἔλεγε γεγονέναι ἐν τοῖς ἀνθρώποις.
3 , - A , Y -
ἀπὸ τὲ τῶν περὶ ψυχὴν συμβαινόντων καὶ ἀπὸ τῶν μετεώρων. ἀλλ᾽
9 ΤῊΝ m Y Y ΄ E ' Es
ἀπὸ μὲν τῶν περὶ viv ψυχὴν συμβαινόντων διὰ τοὺς ἐν roig ὕπνοις
, Y δὴ e
γινομένους ταύτης ἐνθουσιασμοὺς καὶ τὰς μαντείας. ὅταν γάρ, φησιν,
, »ν € - 2590 N , e , ΄ὔ Y », ?
ἕν τῷ vzvo)v καϑ' ἑαυτὴν γένηται ἢ ψυχή . vove τὴν ἴδιον ἁπολα-
E , Y
βοῦσα φύσιν προμαντευεταί ve καὶ προαγορεύει vo μέλλοντα (v. fr. Eu-
demi Ll. etc. cf. de naturali apud veteres Peripateticos Aristotelem Dicae-
archum divinatione Cic. de divin. 2, 48. cf. 1, 3. 39. 50. Plac. phil. 5, 1).
- N M ΄ - ΄
τοιαύτη δέ ἐστι καὶ ἐν τῷ κατὰ τὸν ϑάνατον χωρίξεσϑαι τῶν σωμάτων.
, - N Mo (77 e - ,
ἀποδέχεται γοῦν καὶ τὸν ποιήτην Ομήρον ὡς τοῦτο παρατηρήσαντα᾽
i 1 ΄ὕ PT po "
πεποίηκε yog vov uiv Πάτροκλον ἐν τῷ αἀναιρεῖσϑαν προαγορεύοντα
- (€ ? M $ cr EU ,
περὶ τῆς Εἴκτορος ἀναιρέσεως, τὸν δ΄ Exrogo περὶ τῆς ἀχιλλέως τελευ-
- - c ΄ “ Sg ΄, '
τῆς. ἐκ τούτων ovv, φησίν, υὑπενόησαν o£ ἄνϑρωποι εἶναί τι ϑεὸν.. τὸ
3 1 1 - A: ΄ , ' Y
καϑ' ἕαυτο ἐοικὸς τῇ ψυχῇ καὶ πάντων ἐπιστημονικώτατον. ἀλλὰ δὴ
Π 2 M] - L4 ü /, A c NN e , A]
καὶ ἀπὸ τῶν μετεώρων (v. fr. 13): ϑεασαμενοι yog μεϑ' ἡμέραν μὲν
-Ὁ- , M A 2 N ?
ἥλιον περιπολοῦντα, vuxvOQ δὲ τὴν svroxvov τῶν ἄλλων ἀστέρων xí-
5 Ml A - , ΄
νησιν. ἐνόμισαν εἶναί τινα ϑεὸν τὸν τῆς τοιαύτης κινήσεως καὶ εὐτα-
E » ς
ξίας αἴτιον. τοιοῦτος μὲν καὶ ὁ ᾿'Δριστοτέλης.
Haec cum fr. 14 Eudemo dialogo tribuit Krische (theol. Lehren p. 17.
304. Rose de Ar. l. p. 110), libris de philosophia aptius Bournot, Platon.
Ar. opusc. p. 16 et Brandis, Aristot. I p. 84.
13.
Alterum argumentum paulo post ex eodem Aristotele uberius exse-
qui videtur Sextus adv. dogm. 3, 26 — 27 p. 396 (cf. ib. 44. 45 p. 400):
ἔνιοι δὲ ἐπὶ τὴν ἀπαράβατον καὶ εὔτακτον τῶν οὐρανίων κίνησιν πα-
, M ? lU - - - , 1 ΄
ραγινόμενοί φασὶ τὴν ἀρχὴν ταῖς τῶν ϑεῶν ἐπινοίαις ἀπὸ ταυτῆς
lm
, - L4 Y » 2 ἢ - - ΄
γεγονέναι πρῶτον᾽ ὠόπερ yoQ εἴ τις ἐπὶ τῆς Τρωικῆς καϑεζόμενος
E α’ Ἃ —-— C73 , P Ἃ » 2 ἢ 7ς
Ιδης ἑώρα την τῶν Βλλήνων στρατείαν μετα πολλοῦ κοσμου καὶ ταξξως
τοῖς πεδίοις προσιοῦσαν «ἵππῆας μὲν πρῶτα σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν.
ET , ΄ 4, πὸ X -
πεζοὺς δ᾽ ἐξόπιϑεν» (Il. δι 297), πάντως «v ὃ τοιοῦτος εἰς ἔννοιαν ἡλϑὲ
-- δ΄ c ΄ A Υ͂ ΄ε δ
τοῦ ὅτι ἔστι τις O διατασσων τὴν τοιαυτὴν ταξιν (cf. Ar. met. 11, 10 in.)
- G 2 DEN “-
καὶ ἐγκελευόμενος τοῖς ὑπ᾿ αὑτὸν κοσμουμένοις στρατιώταις, οἷον ΪΝέ-
"ox - ec ΄ CY 2 - er ἢ X 12 720p
στῶρ ἡ ἄλλος τις τῶν ἡρώων, Og ἤδει «κοσμῆσαι ἵππους τε καὶ ἀνέρας
, d ν᾽ ὧν ΄ Co» Y c, - 4
ἀσπιδιώτας» (Il. B, 554) καὶ Ov τρόπον ὁ ἔμπειρος νεὼς ἅμα τῷ ϑεα-
΄ - ’ὔ , ^ 1 DS -Ὁ
σασϑαι πόρρωϑεν ναῦν ουρίῳ διωκομένην πνεύματι παὶ πᾶσι τοῖς
? e , , v;
ἱστίοις εὐτρεπιξζομένην, συνίησιν οτι ἔστι τις 0 κατευϑύνων ταύτην καὶ
- ν -»Ὕ 3,
εἰς τοὺς προχκειμένους λιμένας καταντῶν, οὕτως of πρῶτον εἰς οὐρανὸν
, , 1 /, [ω 2 1 b ? x 5 - , ,
ἀαναβλέψαντες καὶ ϑεασαμξνοι ἡλιον μὲν vovg ἀπὸ ἀνατολῆς μέχρι Óv-
΄ , ? ? ΄Μ A E
σεως δρόμους σταδιεύοντα, ἀστέρων δὲ evrcxvove τινὰς yogsíeg, ἐπε-
, Ὰ - - , , ?
ζήτουν τον δημιουργὸν τῆς περικαλλοὺς ταυτῆς διακοσμήσεως. οὐκ ἐκ
2 , 5 N ? ? e L4
ταὐτομάτου στοχαζόμενοι συμβαίνειν αὐτὴν ἀλλ᾽ ὑπό τινος κρείττονος
E ΄ ΄ὔ ei Z ΄,
καὶ ἀφϑάρτου φύσεως . ἡτις ἣν ϑεὸς.
14.
Cicero de natura deorum II, 37: certe ita temere de mundo effutiunt,
ut mihi quidem nunquam hunc admirabilem coeli ornatum , qui locus est
procimus, suspexisse videantur. praeclare ergo. Aristoteles si essent,
inquit, qui sub terra semper habitavissent bonis et illustribus domiciliis
quae essent ornata signis atque picturis insiructaque rebus 115 omnibus
quibus abundant 4 qui beati putantur, nec tamen eaissent unquam
supra terram, accepissent autem fama et auditione esse quoddam numen
et vim deorum, deinde aliquo tempore patefactis terrae faucibus ea illis
abditis sedibus evadere in haec loca quae nos incolimulkatque exire po-
tuissent, quum repente terram. et maria coelumque vidissent , nubium
magnitudinem venlorumque vim cognovissent adspeaissentque solem
eiusque tum magnitudinem pulcritudinemque tum etiam efficientiam co-
gnovissent quod is diem efficeret toto coelo luce diffusa, quum autem
lerras noc opacasset tum coelum totum cernerent astris distinctum et
ornatum lunaeque luminum varietatem tum crescentis tum senescentis
eorumque omnium ortus et occasus atque in omni aeternitate ratos immu-
tabilesque cursus, haec (codd. quae) quum viderent, profecto et esse deos
el haec tanta opera deorum esse arbitrarentur. atque haec quidem ille.
Obversatam fuisse auctoris animo Platonicam illam hominum ἕν
καταγείῳ οἰκήσει σπηλαιώδει vinctorum imaginem (reipubl. VII init.)
significavit olim Patricius discuss. Peripat. t. I p. 75 (cf. etiam infra quae
disputat Plato p. 529 — 30 de astronomia ad philosophiam et ad deum
ducente).
| 15.
Simplicius in Ar. de. coelo (1, 9. 279, 30: καὶ γὰρ καϑάπερ ἐν τοῖς
ἐγκυκλίοις φιλοσοφήμασι περὶ τὰ ϑεῖα πολλάκις προφαίνεται τοῖς λό-
γοις ὅτι τὸ ϑεῖον ἀμετάβλητον ἀναγκαῖον εἶναι πᾶν τὸ πρῶτον καὶ
ἀκρότατον ὃ οὕτως ἔχον μαρτυρεῖ τοῖς εἰρημένοις. οὔτε γὰρ ἄλλο
κρεῖττόν ἐστιν ὃ τι κινήσει, ἐκεῖνο γὰρ ἂν εἴη ϑειότερον, οὔτ᾽ ἔχει
φαῦλον οὐϑέν, οὔτ᾽ ἐνδεὲς τῶν αὑτοῦ καλῶν οὐδενός ἐστιν) p. 487, 6
Brand. (cf. apud Ravaisson, essai sur la métaphysique d'Aristote t. I p. 67
ex cod. Par. 1910. eadem ex ant. Guilelmi de Moerbeka vers. lat. Ven.
1555f. 4423): λέγει δὲ περὶ τούτου ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας. καϑόλου
γὰρ ἐν οἷς ἐστί τι (τὸ R) βέλτιον. ἐν τούτοις ἐστί τι καὶ (ἐ. καὶ τὸ R)
ἄριστον. ἐπεὶ οὖν ἐστὶν ἐν τοῖς οὖσιν ἄλλο ἄλλου βέλτιον. ἔστιν ἄρα τι
3v δ, $4. Y A 9 5 1 75 DUCES»,
καὶ cQLGTOV, ὁπὲρ εἴη cv τὸ ϑεῖον. εἶ ovv τὸ μεταβάλλον ἡ vm ἀλλου
΄ qe 9S το NUES y v0 3197 E ; ^" ; Ξ
μεταβαλλει ἡ vg ἕαυτοῦ. καὶ εἰ ὑπ᾽ ἀλλου ἡ κρείττονος ἡ χείρονος. εἶ
δὲ ὑφ᾽ ἑαυτοῦ ἢ ὡς πρός τι χεῖρον ἢ ὡς καλλίονός τινος ἐφιέμενον, τὸ
δὲ ϑεῖον οὐδὲ κρεῖττόν τι ἔχει ἑαυτοῦ ὑφ᾽ οὗ μεταβληϑήσεται, ἐκεῖνο
γὰρ ἂν qv ϑειότερον. οὔτε ὑπὸ χείρονος τὸ κρεῖττον πάσχειν ϑέμις
ἐστί" καὶ μέντοι εἰ ὑπὸ χείρονος, φαῦλον &v τι προσελάμβανεν. οὐδὲν
δὲ ἐν ἐκείνω φαῦλον. ἀλλ᾽ οὐδὲ ἑαυτὸ μεταβάλλει ὡς καλλίονός τινος
ἐφιέμενον. οὐδὲ γὰρ ἐνδεές ἐστι τῶν αὐτοῦ καλῶν οὐδενός" οὐ μέντοι
οὐδὲ πρὸς τὸ χεῖρον, Orc μηδὲ ἄνϑρωπος ἕκὼν ἑαυτὸν χείρω ποιεῖ,
μήτε δὲ ἔχει τι φαῦλον μηδὲν ὅπερ ἂν ἐκ τῆς εἰς τὸ χεῖρον μεταβολῆς
προσέλαβεν. καὶ ταύτην δὲ ἀπὸ τοῦ δευτέρου τῆς Πλάτωνος πολιτείας
᾿Αριστοτέλης μετέλαβε τὴν ἀπόδειξιν (iam refert Platonis argumenta).
Manifestum est Aristotelem verbis illis quae a Simplicio explicantur,
non librum quendam citare, nedum ipsius quendam librum antea editum,
immo relegare lecturum ad nota illa et vulgata Platonicorum argumenta
(τὰ ἐγκύκλια guiocogruoro, cf. eth. 1, 3. Rose p. 104 sq. cf. p. 84),
qualia de hac re ipse Plato proposuerat reipublicae secundo (p. 380 sq.).
cuius ei propria verba in mentem venisse docent ultima: ovr. ἐνδεὲς τῶν
αὑτοῦ καλῶν οὐδενός ἐστιν, quae respondent Platonicis: ov γάρ που
ἐνδεῶ γε φήσομεν τὸν ϑεὸν κάλλους ἢ ἀρετῆς εἶναι. Simplicii autem
argumentatio, qua ipsa librorum de philosophia auctoris verba repeti vo-
]uerunt Ravaisson (essai sur la mét. I p. 67) et Bournot (Platon. Ar. op.
p. 17), adeo non solum Platonis sed ipsius libri de coelo verbis nititur
(eadem enim leguntur haec: ἐχεῖνο γὰρ cv ἦν ϑειότερον ---οὐδὲ γὰρ
ἐνδεές ἐστι τῶν αὐτοῦ καλῶν οὐδενός. cum Platonicis praecipue conferas
GR M ctm
argumentum ex homine sumtum Ore μηδὲ ἄνϑρωπος ἕκών etc.), ut ne-
cessitudinem quandam certam inter textus rationem et commentatoris,
inter libros de coelo et quos volunt de philosophia obtinere intelligatur,
eam quidem ut ex altero alterius loci scriptor. profecerit. attamen ne-
que is qui libri de coelo verba fecit, quum ad eos de deo immutabili ser-
mones remittat qui satis noli essent omnibus, de suo quodam in eadem re
tractatu recordatus est, quem tamen qui quae alibi tractata essent eL ci-
taturus erat et revera citat, vix si usus eo esset citare neglexisset (nedum
ita neglexisset ut qui aliena citantis speciem affectaret, alienis ipsisque
Platonieis verbis usus reperiretur), neque profecto auctor dialogi de phi-
losophia ita recordatus esset exilia haecce notae cuiusdam argumentatio-
nis vestigia, ut his potissimum insisteret, quae in suis non nisi amplifi-
caret et quasi suppleret. utrumque igitur quum parum sit consentaneum,
veri simile erit omnem illam argumentorum seriem, postquam ex notitia
quadam parum definita in universum haec asseruerit. ad librorum de phi-
losophia materiam pertinere, ab Alexandro (nam ex hee ipso eam a Sim-
plicio translatam esse, cui et proxima hie debet et optima quaeque, ex
Themistio probatur, qui ex eodem fonte eandem reddat), ab Alexandro
igitur ex Aristotelis in libro de coelo verhis et ex ipsa quam deinde cita-
vit Platonis demonstratione deductam et quasi compositam esse, ut quae
breviter Aristoteles tetigisset, ipse refingeret. id quod plane ex more eius
fuisse docet commentarius ad metaphysica (in quo e. gr. cf. de ideis Pla-
lonis argumenta ad 1, 9 exposita) nec a quoquam qui hune noverit igno-
ratur. quae si recte disputata sunt, speciosi fragmenti nihil restat nisi
pauca haec: λέγει δὲ περὶ τούτου ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας. licet horum
quoque auctoritas parum constet. fieri enim potuit ut non tam ex certo
quodam testimonio dicerentur quam ex parata quadam et consueta de
libris περὶ φιλοσοφίας opinione, quibus τὰς ἀγράφους συνουσίας Plato-
nis de philosophia Aristoteles descripseril. nam, ut ait Simplicius , ἐγκύ-
πλιὰ καλεῖ φιλοσοφήματα τὰ κατὰ τάξιν ἐξ ἀρχῆς τοῖς πολλοῖς προτι-
ϑέμενα, ἅπερ καὶ ἐξωτερικὰ καλεῖν εἴωϑεν, ὥσπερ καὶ
ἀκροαματικὰ καὶ συνταγματικὰ τὰ σπουδαιότερα. λέγει δὲ περὶ τού-
του ἐν τοῖς περὶ φιλοσοφίας. |
Cf. Themist. paraphr. 1. Ar. de coelo (Moyse Alatino Hebraeo Spo-
letino interprele. Ven. 1574. qui hebraicam versionem latine se reddidisse
dicit ex arabica faetam) f. 16a (tex. 100): Persaepe enim in vulgi plebis-
que de rebus divinis disputationibus exponitur, omnino consentaneum
6586, in omni 60 quod primum est et extremum , ul divinum sit nullam-
que mutationem consequatur. nos autem videmus id ila se habere quem-
admodum dicunt. quod etiam quae a nobis dicta sunt confirmat. nam
divinum corpus quod in circulum fertur profecto non commutatur nec
mutationem admittit. alioquin si commutaretur necessarium foret , ut
vel ex se vel ab alio mutationem reciperet. si ab alio, omnino td a quo
commutatur nobilius extitisset. quare consonum esset, ut ipsum nec
divinum nec primum diceretur. si vero ex se, in id profecto commearet
quod nobilius esset. etenim falsum ac dissentaneum foret, ut mutare-
tur in id quod turpius ac ignobilius extitisset. nec defectus in eo in-
venitur , ut hoc nomine debeat in aliquod nobilius ac perfectius mutari.
nec demum turpe quippiam, ut id fugitaret evitaretque. rationi itaque
consentaneum est, ut sempiternus motus eius existat etc.
Platonis autem disputatio, qua et Aristoteles usus est et Alexander,
3 : D e τῷ Qe
haec fere est (reip. II p. 380): ... ἀνάγκη, εἴπερ τι ἐξίσταιτο τῆς αὐτοῦ
, "^ 5 v e ? δ - 7ὔ ?A (c ? 3) Ὁ N Π $74
φύσεως, ἡ αὐτὸ vp é&wvrov μεϑίστασϑαι v vz αλλου.... ὑπὸ μὲν αλ-
δε oy » iv A , -Ὕ ’ 1 ^ ? M N
Àov τὰ ἀριστὰα ἔχοντα ἡκισταὰ ἀλλοιοῦται τὲ καὶ κινεῖται... ἀλλὰ μὴν
ec ΄ 1 M - - L » » , 91955; 2 NN ς
0 ϑὲος γὲ καὶ τὰ τοῦ ϑεου παντῃ ἀριστα ἔχει ... αλλ ἀρὰ ovrog αυ-
M , "^N e) -- ES , , ? -
τὸν μεταβάλλοι ἂν καὶ αλλοιοῖ; Ζ4ὴῆλον. ἔφη. ὅτι. εἴπερ αλλοιοῦται.
΄ 5 ' ὔ ΄ ΄ ' ^ '
Πότερον ovv ἐπὶ vo βέλτιον ve καὶ καλλιον μεταβαλλει ἑαυτὸν ἡ ἐπὶ vo
- / N - 2 ΄ M E 7
χεῖρον καὶ τὸ αἴσχιον ἑαυτοῦ; ἄναγκη, ἔφη. ἐπὶ τὸ χεῖρον. εἴπερ αλ-
- 2 ΄ - L4 M Y ΄ νι ? -
λοιοῦται: οὐ γὰρ που ἐνδεὰ ys φησομὲν τὸν ϑεὸν κάλλους a] ἀρετῆς
c: , ΄ 5 29 ΔΖ , Η Y e » — ἢ ,
εἶναι. Ορϑότατα. qv ὃ ἐγώ. λέγεις " καὶ οὕτως ἔχοντος δοκεῖ ἀν τίς
G 2 OZ (Qe ΤΩ CY " ANC Θεῶν ἡ Bur 900
OL. €) “δείμαντε. ἕκῶν αὐτὸν χείρω ποιεῖν ὁπηοῦν ἡ Qeov ἡ ανϑρω-
, ΄ , 2 ΄ "ὕ Gy ἜΣΤΙΝ
zv; 4Óvvorov, ἔφη. ἄδυνατον ἀρα, ἔφην. καὶ Oeo ἐϑέλειν αὐτὸν
x 4
? - ? , [v » L4 Y M ?! , A Y er
ἀλλοιοῦν. αλλ΄᾽ ὡς ἔοικε καλλιστος καὶ ἄριστος ὧν sig τὸ δυνατὸν ἕκα-
dE H τα C - 3 - e - -
στος αὐτῶν μένει «eL ἁπλῶς ἕν τῇ αὐτου μορφῇ.
0.
Cicero acad. IT, 38, 119: quum enim tuus iste Stoicus sapiens. syl-
labatim tibi ista dixerit, veniet flumen. orationis aureum fun-
dens (cf. praef. ad dial.) 4ristoteles qui illum desipere dicat. neque
enim ortum esse unquam mundum , quod nulla fuerit novo consilio inito
tam praeclari operis inceptio, el ita esse eum undique aptum , ut nulla
vis tantos queat motus mutationemque moliri, nulla senectus diuturni-
tate temporum exsistere, ut hic ornatus unquam dilapsus occidat.
Haec dialectica potius in animum revocant de mundi aeternitate argu-
menta academicis et peripateticis (velut Critolao et Theophrasto apud Phi-
lonem) et pseudopythagoreis (Stob. ecl. I c. 20. Tim. Locr. p. 95. Ocell.
c. 1) communia quam ipsius Aristotelis consensum (de coelo 1, 9 etc.)
MN acce
17.
Cic. de nat. deor. II, 15 (in Stoici disputatione deos esse docentis):
quum enim aliorum animantium ortus in terra sil, aliorum in aqua, in
aere aliorum , absurdum esse Aristoteli videtur in ea parte quae sit
ad gignenda animalia aptissima, animal gigni nullum pulare. sidera
autem aethereum locum obtinent , qui quoniam tenuissimus est et semper
agitatur ei vigel, necesse est, quod animal in eo gignatur , id et sensu
acerrimo €t mobilitate celerrima esse. quare quum in aethere astra
gignantur , consentaneum est in dis sensum inesse et intelligentiam. ea
quo efficitur in deorum numero astra esse ducenda.
Cf. Ps. Plut. plac. phil. 5, 20: ἔστε πραγματεία Aoravoré-
λους; ἐν ἡ τέσσαρα γένη ξώων φησί, χερσαῖα ἔνυδρα πτηνά οὐρά-
viu: καὶ γὰρ τὰ ἄστρα ξῶα λέγεσϑαι καὶ τὸν κόσμον καὶ τὸν ϑεὸν
ξῶον λογικὸν ἀϑάνατον. eadem ex eodem fonte Stob. ecl. I c. 37 (p. 750 Η.):
Πλάτων καὶ AguovovéAng τέτταρα γένη ζώων, χερσαῖα ἔνυδρα
πτηνά οὐράνια. καὶ γὰρ τὰ ἄστρα ξῶα λέγεσϑαι καὶ αὐτὸν τὸν κόσμον
ἔνϑεον ζῶον λογικὸν ἀϑαάνατον. item Ps. Galen. hist. phil. c. 35 (p. 336
Lips.): Πλ. καὶ 4g. τέσσαρα εἶναι ξώων γένη λέγουσι καὶ τὸν αὐτὸν
κόσμον ζῶον, χ. ἔ. πτ. οὐρ., καὶ γὰρ τὰ ἄστρα ζῶα εἶναι καὶ αὐτὸν
τὸν κόσμον ζῶον λογικὸν ἀϑάνατον.
Quae si ad perditum etiam Ar. librum (non solum ad Platonem a Ps.
Plut. male omissum) revera pertinent (sicut ex eis sane quibus introdu-
cuntur verbis «ἔστε πραγματεία» efficias. cf. Brandis Arist. I p. 84. Patric.
disc. Per. I p. 74), Platonem is hic quoque imitatus est, qui ita in Ti-
maeo p. 39 extr. εἰσὶ δὴ τέτταρες (ἰδέαι ζώου), μία μὲν οὐράνιον ϑεῶν
γένος, ἄλλη δὲ πτηνὸν καὶ ἀεροπόρον, τρίτη δὲ ἔνυδρον εἶδος, πεζὸν
δὲ καὶ χερσαῖον τέταρτον (cf. epinom. p. 981—85. Procl. in Tim. p. 209 ο.
de mundo animali v. Tim. p. 30).
18.
Schol. (Olymp. et al.) in Plat. Phaed. (p. 111 ubi de terrae aetheriae
incolis longaevis et morbi expertibus) ed. Finckh p. 165: ὅτε δὲ δεῖ τε
καὶ ὅλον γένος ἀνθρώπων εἶναι οὕτω τρεφόμενον. δηλοῖ xol ὃ τῇδε
ταῖς ἡλιακαῖς ἀκτῖσι μόναις τρεφόμενος, ὃν ἱστόρησεν ᾿Τριστοτέλης
ἰδὼν αὐτός. ἶ
Cf. ib. sch. al. ad eundem locum p. 208: εἰ ἐνταῦϑα ἱστόρησεν
"AotavoviAgg ἄνϑρωπον ἄυπνον καὶ μόνῳ τῷ ἡλιοειδεῖ τρεφόμενον
ἀέρι, τί χρὴ περὶ τῶν ἐκεῖ οἴεσθαι;
Citavit Patricius disc. Peripat. p. 94.
19.
. . . c 7,
Olympiodor. in Phaedon. p. 22 ed. Finckh: καὶ ὁ μὲν Πρόκλος βού-
Χ 2 ? τ 2 1 ΄ ? ;
λεται τὰ οὐράνια ὄψιν μόνον καὶ ἀκοὴν ἔχειν, καϑάπερ καὶ A οιστο-
Y - M M E.
. τέλης" μόνας γὰρ τῶν αἰσϑήσεων ἐκείνας ἔχει τὰς πρὸς τὸ εὖ εἶναι
; $ A M Y Ἁ 5 δ | M , , A
συμβαλλομένας. ov μὴν τὰς πρὸς τὸ εἰναι" o£ δὲ e'ÀÀo αἰσϑήσεις πρὸς
TY ; e ^ ,
τὸ εἶναι συμβάλλονται. καὶ ὁ ποιητὴς δὲ μαρτυρεῖ τούτοις λέγων (Il. y,
? -» , ? c ? ΄
277) «ἠέλιος, ὃς πάντ᾽ ἐφορᾷς καὶ πᾶντ᾽ ἐπακούεις», ὡς ἂν ὄψιν μό-
3 1 - “ J
vqv καὶ ἀκοὴν αὐτῶν ἐχόντων" καὶ Ort αὑται μάλιστα ef αἰσϑήσεις ἐν
- ^ » , 2 m: , ΄
τῷ ἐνεργεῖν μᾶλλον γινώσκουσιν ἤπερ ἕν τῷ πάσχειν καὶ οἰκειότεραι
e ? - . e 2 , c
αὗται αὐτοῖς (cf. Plat. Tim. p. 44—47) ὡς cveAAororou. ὁ δὲ γε 4α-
΄ Li A » 3 ΄ [2 σὴ o»
ueGxioc καὶ τας ἄλλας αἰσϑήσεις βούλεται αὐτὰ ἔχειν.
In dubio hoc loco (citavit Patric. disc. Perip. I p. 94.) nihil fortasse
inest Aristotelei praeter notum illud sensuum discrimen (Ar. de sens. 1.
de an. 3, 12. 13. cf. Pseudar. fr. de anima 9 extr.) cum Procli verbis ab
Olympiodoro conflatum. cf. (sec. Finckh. not.) Procl. schol. in Crat. ecl. p. 40
E ᾿ * c ,
Boiss. Ὅτι καϑὼς λέγει Ὅμηρος οὕτως éorív« ἠέξλιός 9' ὃς...» xol ἔχου-
-- A ς 1 A ,
σιν of ἐμφανεῖς ϑεοὶ καὶ τὴν ὁρατικὴν αἴσϑησιν καὶ τὴν ἀκουστικήν,
D 2 ; : : E 2 a -
ἀλλ᾽ ovx ἔξωϑεν. idem Proclus in Hesiod. opp. 9 (p. 37 Gaisf) κλῦϑι
(m , » ? E 7
ἰδών: ὡς πάντα ἐφορῶν καὶ ἀκούων τῶν γινομένων ... ὅπερ δὲ Ὅμη-
u.s ΤΩΣ C45 , -Ὃἢ7΄ὦ e , ; EN » A 5 : δ’ ,
ρος ἐπὶ τοῦ ηλίου φησί, τοῦτο Ησίοδος ἐπὶ τοῦ 4ιος εἶπεν " ὁμοιον γάρ
- - γέλ ΄ 9 ex - ^ Ἶσ 9. “δ [4 Y e 1
ἐστιν τῷ «ηἠἕλιὸς € 0c...» τῶν ye αἰσϑήσεων μόνην τὴν ὁρασιν καὶ
1 ? c A 2
τὴν ἀκοὴν ὡς χαριεστάτας ἐπὶ τοὺς ϑεοὺυς ἀναφέρουσι.
20.
Cicero de nat. deorum IL, 16: nec vero Aristoteles non laudan-
dus in e0, quod omnia quae moventur aut natura moveri censuit aut
vi aut voluntate. moveri aulem solem et lunam et sidera omnia. quae
auíem natura moverentur, haec aut pondere deorsum aut levitate in
sublime ferri. quorum neutrum astris contingeret, proplerea quod eorum
motus in orbem circumquaque ferretur. nec vero dici potest vi quadam
maiore fieri, ul contra naturam astra moveantur. quae enim potest
esse maior? restat igitur ul motus astrorum sil voluntarius. quae qui vi-
deat, non indocle solum , verum etiam impie facial, si deos esse neget.
Aliena haec sunt ab Arist. de coelo 1, 2. 2, 1 (cf. 284, 15). 8, 2 etc.
21.
Cicero de nat. deor. I, 13 (in Epicurei sermone Phaedri de nat. deo-
rum librum exprimente): 4ristoteles quoque in tertio de philo-
sophia libro multa turbat a magistro Platone non dissentiens. odo
enim menti tribuit omnem divinitatem (cf. Plat. Phileb. p. 28. leg. 897),
modo mundum ipsum deum dicit esse (cf. fr. 17. Plat. Tim. p. 34. 68. 92:
ϑεὸς αἰσϑητός) . modo quendam alium (Platonis δημιουργόν) praeficit
mundo eique eas partes tribuit ut replicatione quadam mundi motum
regat atque tueatur (τῇ τοῦ παντὸς ἀνειλίξει Plato politic. 209 ---70. 286.
cf. Tim. 80. 39 5 ταὐτοῦ φορὰ ... στρέφουσα ἕλικα. ib. 40. epin. 987
etc. nihil enim huc pertinet Arist. metaph. λ.). (um coeli ardorem (i. e.
coelum, οὐρανόν. cf. Pl. epin. 977. Tim. 28) deum dicit esse , non intel-
ligens coelum mundi esse partem, quem alio loco ipse designarit deum.
quomodo autem coeli divinus ille sensus in celeritate tanta conservari
potest? ubi deinde illi tot dii (singulorum scil. corporum coelestium, $07
ὁρατοί Timaei, οὗ φαινόμενοι οὐράνιον ϑεοί Theophrasti z. εὐσεβείας
apud Porph. de abst.IL, 5), δὲ numeramus etiam coelum deum? quum
autem sine corpore idem vult esse deum, omni illum sensu privat et
prudentia. quo porro modo mundum movere carens corpore , aut quo-
modo semper se movens esse quietus et beatus potest?
ΤΠ.
Περὶ τἀγαϑοῦ.
Platonis discipuli sermonem eius in Philebo de finis (vel finiti) et
iufiniti unitate huiusque secundum numerorum rationem mixtionis causa
deo vel mente explicantes (ex quo etiam Pseudo-Philolaus ille profecit Pla-
Lonicorum pythagorissantium fetus, cf. Syrian. in met. p. 325, 8 Br., Da-
masc. de princ. p. 133. 147. Proclus etc. Rose de Ar. l. p. 35 et 92) atque
in certos quosdam placitorum terminos cogentes, rerum principia pone-
bant τὸ ἕν et δυάδα ἀόριστον (τὸ μέγα καὶ τὸ μικρόν, ex eo quod est
in Philebo τὸ μᾶλλόν τε καὶ ἧττον) aliisque similibus ex Pythagoreorum
imitatione assumtis (cf. schol. ad Arist. de anima 1, 2 quae citavi ad fr.
περὶ φιλοσοφίας) declarabant in libris περὶ τἀγαϑοῦ (Rose p. 84 cf. praef.
in fr. dialogi de philosophia) aliisque. quorum decreta ad ipsum magi-
strum, cuius sensum exprimere affectabant (cf. Xenocr. apud Plut. de Ti-
maeo c. 2), recentiores referebant (vel adeo ad Pythagoram, ex solenni
illa Pythagoreorum qui nihil unquam scripto tradiderant cum Platonicis,
qui primi rationes pythagoricas numerorumque studia libris repetentes
ediderunt, confusione. cf. praeter alios scriptores plurimos Sextus p.528 sqq.
cum Alex. Aphr. in metaphys. p. 41, 20—42, 24 Bon.). talem Aristotelis
etiam fuisse aiunt librum de bono (περὶ τἀγαϑοῦ ἃ β y D. Laert., & Hes.,
9 libris sec. Ptolem. Wenr. p. 143), in quo ut reliqui Platonici vulgatum
illud de unitate et dyade argumentum tractaverit e Platonis mente locutus
- (cf. Simpl. in phys. f. 104^) eiusque doctrinam et expósiturus et (quod ex
fr. 3 conieceris) diiudicaturus. praeterea enim nihil fere de hoc libro tra-
ditur, quo ne Alexandrum quidem usum fuisse, qui pro fonte erat poste-
rioribus qui commentarios ediderunt omnibus, ex ipsa citandi ratione
patet (ef. ad fr. de phil.) nisi quod contrariorum divisionem istam quam
saepius memorat Aristoteles (suam quidem et Peripateticam in libro περὶ
τῶν ποσαχῶς descriptam, de quo cf. Rose p. 155, non ut ii qui libro de
bono eam tribuunt statuerint necesse est, Platonicam) ex antiquiori quo-
dam testimonio ad eosdem libros delegant. quam tamen qualis fuerit cum
reliqua libri materia ignorant. dialogos fuisse hos quoque libros, non
secus ac libri de philosophia, ex ipsa argumenti Platonici natura sequitur.
idem denique de auctoris aetate iudicium ferendum esse significare vide-
tur fr. 3.
Ceterum Dionysii Hal. verba (de Thucyd. p. 815 R.): ᾿Ζριστοτέλης
τὲ γὰρ οὐχ ἅπαντα κατὰ TO κράτιστον εἰρῆσϑαι πείϑεται τῷ καϑηγητῇ
Πλάτωνι, ὧν ἐστὶ καὶ τὰ περὶ τῆς ἰδέας καὶ τὰ περὶ τἀγαϑοῦ καὶ rc
περὶ τῆς πολιτείας . ea nescio an huc magis spectent quam ad metaphy-
sica et ethica et politica Aristotelis aut ad ipsos tantum doctrinae eius locos.
1 (25)
Vita Aristot. Mare. cod. 257 (quae antiquissimorum fontium funda-
mento nititur per varias commentatorum manus tradito) f. 276^: xo[:
μάλα δὲ] ὃ 4oiovovéAme τὸ ἦϑι[ος μέτριος] γέγονεν. εἰ ἐν μὲν ταῖς
κατηγορίαις (p. S^ 21) φησὶ μὴ δεῖν προχείρως ἀποφαίνεσϑαι αλλὰ πολ-
λάκις ἐπεσκεμμένον, καὶ μὴ [t . ......... 7εῖν (i. e. ἀπορεῖν : καὶ μὴν οὐδὲ
διαπορεῖν supplevit Robbe, qui ex Cobeti apographo hane vitam nuper
edidit L. B. 1861) μόνον ἄχρηστον εἶναι" καὶ ἐν τοῖς περὶ τοῦ ἀγαϑοῦ
«δε[ζ μεμν]ῆσϑαι ἄνϑρωπον ovre οὐ μόνον τὸν εὐ[τυχοῦντα ἀλλ]ὰ καὶ
τὸν ἀποδεικνύντα»" καὶ ἐν τοῖς ἠϑικοῖς Νικομαχείοις ...
CE. vers. lat. vet. (sec. ed. Ven. et codd. a me collatos): multum autem
Aristoteles moderatus fuit moribus, unde in predicamentis ait «non oportet
prompte diffinire sed quidem multociens considerare» et dubitare de sin-
gulis non esse inutile. et in hiis que de bono «oportet reminisci homai-
nem eaistentem non solum bene fortunatum sed et demonstrantem».
Quae verba interlocutoris esse videntur alterius qui alterum admo-
neat Philemonis illud ἄνϑρωπος cv τοῦτ᾽ ἴσϑι καὶ μέμνησ᾽ ἀεὶ (Stob.
D MOT
fl. 21, 1. Meineké fr. com. Gr. IV p. 62. cf. sent. Men. 16 ib. p. 340) non
solum ad fortunatum quemque pertinere qui fortunam amittere possit
sed etiam ad philosophum qui errare.
2. (23)
Alexander in Ar. metaph. (1, 6. 987^ 38) p. 42, 22 (postquam recen-
suit vulgaria Platonicorum argumenta in scholis tradita): καὶ διὰ τοιαῦτα
’ 2 ΧΑ - ? - Y m PIA c , 3:155 /,
μὲν vive. ἀρχὰς τῶν ve ἀρυϑμὼν καὶ τῶν ovrov ἀπαντῶν éridevo I1Ao-
A τ ᾿ Y 7 GENET) ^ Y 3 - ,
τῶν τὸ τὲ ἕν καὶ τὴν δυάδα. ὡς ἕν τοῖς περὶ τἀγαϑοὺῦ Δριστοτέλης
λέγει. λέγει δὲ νῦν καὶ διὰ τοῦτο ...
Cf. Alex. ad met. (1, 9. 990^ 17) p. 63, 18: ἀρχαὶ δέ εἰσι τό τε ἕν καὶ
ἢ ἀόριστος δυάς, ὡς πρὸ ὀλίγου τε εἴρηκε καὶ ἱστόρηκεν αὐτὸς ἐν
τοῖς περὶ τἀγαϑοῦ.
Simplicius in phys. f. 32^ (p. 334^ 25 Br.): λέγει δὲ ὁ ᾿4λέξανδρος
Or. κατὰ Πλάτωνα πάντων ἀρχὴ καὶ αὐτῶν τῶν ἰδεῶν τό τε ἕν ἐστι
καὶ ἡ ἀόριστος δυᾶς, ἣν μέγα καὶ μικρὸν ἔλεγεν, ὡς καὶ ἐν τοῖς περὶ
τἀγαϑοῦ ᾽ Δριστοτέλης μνημονεύει. λάβοι δὲ ἄν τις καὶ παρὰ Σπευ-
σίππου καὶ παρὰ Asvoxgorove καὶ τῶν ἄλλων, o? παρεγένοντο ἐν τῇ
περὶ τἀγαϑοῦ τοῦ Πλάτωνος ἀκροάσει" πάντες yog συνέγραψαν καὶ
΄ b! ,c ? b 1 ΄ TN ? - - ,
διεσώσαντο τὴν δοξαν αὐτοῦ καὶ ταύταις αὐτον ἀρχαῖς χρησϑαι λέγουσι
(cf. idem in phys. f. 104^ cit. in praef. ad fr. 1. de philosophia). cf. Simpl.
in phys. f. 117. p. 368, 30 (ad 3, 6. 207, 29): τοῦ γὰρ Πλάτωνος ἐν τοῖς
περὶ τἀγαϑοῦ λόγοις εἰπόντος τὸ μέγα καὶ τὸ μικρὸν τὴν ὕλην, ἣν
καὶ ἄπειρον ἔλεγε et cetera quae ex ipso textu ducta sunt omnia.
Philop. de gen. et corr. (2, 3. 330^ 15: ὡσαύτως δὲ καὶ of τρία λέ-
yovreg — sc. στοιχεῖα --- καϑάπερ Πλάτων ἐν ταῖς διαιρέσεσιν" τὸ γὰρ
, V cs b 9 , 3 E [y ES
μέσον μῖγμα ποιεῖ) fol. 50^: ἁποδεχτέον ovv μᾶλλον omg τελευταῖον
προστίϑησιν ὁ ᾿Αλέξανδρος φάσκων περὶ τῶν ἀγράφων δογμάτων τοῦ
Πλάτωνος λέγειν τὸν ᾿Δριστοτέλην, ἅπερ αὐτὸς ᾿Αριστοτέλης ἀπεγρά-
» τω , δὴ
φετος καὶ ταῦτα καλεῖν διαιρέσεις. ἐν ἐκείνοις τοίνυν ὁ Πλάτων τὸ μέγα
N c 2 ,
καὶ μικρὸν καὶ τὸ μεταξὺ τούτων ὑποτίϑεται.
3. (24)
- / 22277 ^
Alex. in metaph. (1, 6. 988, 11) p. 45, 8: ξητήσαι δ᾽ ἂν τις πῶς
, ΄ Y ) » 2 e J Y ι 3
λέγοντος llÀevovog καὶ ποιητικὸν αἴτιον, ἕν oic λέγει «rov μὲν ovv
Ἁ 1 mw A (2 m) ^ .
ποιητὴν καὶ πατέρα τοῦ παντὸς εὑρεῖν τε καὶ δεῖξαι ἔργον» (Tim. p. 28),
2 Y ENS τ d 10 90.8 ΄ , NON ,
ἀλλα καὶ τὸ Ov ἕνεκεν καὶ τέλος. δι΄ ὧν παλιν λέγει «περὶ τὸν παντῶν
2 ΄ -»Ὕ
βασιλέα πάντα ἐστὶ κἀκείνου ἕνεκα πάντα». οὐδετέρου τούτων τῶν αἱ-
΄ (Quy) - , - ΄ ^. c
τίων ἐμνημόνευσεν ὁ ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ δόξῃ τῇ Πλάτωνος; ἢ ὁτι ἐν
τε τῇ} se
f ET TA Ld 5 S A ὍΣ 0p CL - Y 3
οἷς περὶ αἰτίων ἔλεγεν, οὐδενὸς τουτων ἐμέμνητο, ὡς ἐν τοῖς περὶ ταγα-
E "cz -» -» 2 -
ϑοῦ δέδειχεν" ἢ ὅτι τῶν ἐν γενέσει καὶ φϑορᾷ ov τίέϑεται ταῦτα αἴτια,
9 , * * ,« , » LT , ^
αλλ΄ ουδὲ ἐξειργασατὸ vL περὶ αὐτῶν.
4. (25)
. 5 e 5 e ^ ». -
Alex. in metaph. (3, 2. 1004, 2: τεϑεωρήσϑω Ó ἡμῖν ταῦτα ἐν τῆ
- - n ? e - ^w -
ἐχλογῇ τῶν ἐναντίων) p. 2306, 19: ἀναπέμπει δὲ ἡμᾶς περὶ τοῦ γνῶναι
ü N Y [y 2) M 2 1
ὅτι σχεδὸν πάντα τὰ ἐναντία ὡς εἰς ἀρχὴν ἀνάγεται τό τε ἕν καὶ τὸ
" 9 M 2 Y - 2 D € 55) 1 7
σὐλῆϑος εἰς τὴν ἐκλογὴν τῶν ἐναντίων. ὡς ἰδίᾳ περὶ τούτων πραγμα-
, ^ Δ) - »
τευσάμενος. εἴρηκε δὲ περὶ τῆς τοιαύτης ἐκλογῆς καὶ ἐν τῷ δευτέρῳ
EJ -
στερὶ ταγαϑοῦ,
᾿ ΄ὔ 2
Cf. Alex. in met. (3, 2. 1004^ 34: πάντα δὲ καὶ τάλλα ἀναγόμενα
A » Y c MICE
φαίνεται sig vo ἕν καὶ πλῆϑος " εἰλήφϑω γὰρ ἡ ἀναγωγὴ ἡμῖν) p. 318,
10: ὃ A δὲ - 7! , 9 i (2 - 9 É Y CAT 5 ,ὕ 7 e -
: διὰ δὲ τοῦ «εἰληφϑὼ γὰρ ἡ ἀναγωγὴ ἡμῖν» ἀναπέμπει πάλιν ἡμᾶς
. 1 - »5 ? - 1 e ἘΣ
εἰς τὰ ἐν τῷ β περὶ τἀγαϑοῦ δεδειγμένα. «φανερὸν ovv etc. (1005, 2):
A A N - 2
εἰπὼν ὅτι πως τὰ ἐναντία πάντα εἰς τὸ ἕν καὶ πλῆϑος ἀνάγεται καὶ
- 207€: , 5 -Ὕ vU b) , 9 - 5 1 , -
τοῦτο δι ἧς πεποίηται ἀναγωγῆς τῶν ἐναντίων ἐν τῷ β περὶ ταγαϑοῦ
w L4 - /,
εἰς ταῦτα πιστωσαμένος ... δῆλον φησι ete.
Eadem ex Alexandro Asclepius ad eosdem hos locos (v. Bonitz ad
Alex. 1. c. et p. 649^ 4 Brandis. cf. Pseudo-Philoponus cit. apud Ravais-
son, essai sur la mét. I p. 73). ex Alexandro item Michael Ephesius (ad 9, 3.
1054, 29: ἔστι δὲ τοῦ uiv ἕνός, ὥσπερ καὶ ἐν τῇ διαιρέσει τῶν ἔναν-
, L4 Y ὍΝ LA 30» - 1 ; A
τίων διεγραψαμεν. τὸ ταῦτο καὶ ὁμοιον καὶ ἴσον. τοῦ δὲ πλήϑους TO
er 7 NA . " ’ δ ’, 2
ἕτερον καὶ ἀνόμοιον καὶ ανισον) p. 588, 1: πεποίηκε yog διαίρεσιν év
- 1 2 - c . 2 » » go. No
τοῖς περὶ τἀγαϑοῦ. ὡς xe ἐν αλλοις εἴπομεν, δὲ ἧς ἀπαντα τὰ ἕναν-
x » M ;
τία εἴς τε τὸ πλῆϑος καὶ τὸ ἕν ἀνήγαγεν (cf. schol. cod. Par. 1853 apud
- εἶ 3 J ᾿ 2 33 ’ e τ e) E) :
Br. p. 788, 44: τῷ ἐπιγραφομένῳ περὶ τἀγαϑοῦ βιβλίῳ , 0 vov ovx ἔστιν
e , : A - M
εὑρισκόμενον). — Ephes. (ad 10, 3. 1061, 10: ἐπεὶ δὲ παντὸς τοῦ ὄντος
M c - ΄,
πρὸς ἕν τι καὶ κοινὸν ἡ ἀναγωγὴ γίγνεται καὶ τῶν ἐναντιώσεων ἕκα-
' 1 NE ΄ ? ΄ » 2
στη πρὸς τὰς πρώτας διαφορὰς καὶ ἐναντιώσεις ἀναχϑήσεται τοῦ Ov-
» 2. 5€ 2 , » ^
τὸς. tire πλῆϑος καὶ tv εἴϑ' ὁμοιότης καὶ ἀνομοιότης cf πρῶται τοῦ
2 M DARK Bout) ANCINSE , 2 M € /
ὄντος εἰσὶ διαφοραὶ εἴτ᾽ ἄλλαι τινές" ἔστωσαν yoQ αὐται τεϑεωρημέ-
ναι) p. 616, 1: ... ἔστωσαν τεϑεωρημέναι. εἴρηκε γὰρ τίνες αὑταί εἰ-
σιν ἐν τῷ περὶ τἀγαϑοῦ ἐπιγραφομένῳ αὐτοῦ βιβλίῳ. --- Ephes. (ad 11,
? ' (3 - 2 c
7. 10725 1: ὅτι δ᾽ ἔστι τὸ ov ἕνενα ἐν τοῖς ἀκινήτοις, ἡ διαίρεσις δη-
^ e 72 i] » ,
Aor) p. 669, 26: λέγων διαίρεσιν ἐν ἢ πολλακις εἴρηκε τὴν τῶν ἕναν-
; , , , - ^
τίων πεποιηκέναι ἀναγωγήν ταύτην δὲ πεποίηκεν ἐν τῷ περὶ ταγα-
ϑοῦ ἐπιγραφομένῳ βιβλίῳ.
Ex omnibus his quae unum idemque testimonium antiquitus Alexan-
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 4
!
dro traditum parumque definitum et merae coniecturae simile repetunt,
nihil aliud fere constat nisi quod ex fr. 2, tractasse scil. auctorem de Pla-
tonis principiis (cf. schol. ad Ar. de an. 1, 2) quae dixit τὸ £v — δυάς
sive τὸ ἕν — πλῆϑοο.
ΠΙ.
ΜΠ αγικός.
Plurimi erant ab Alexandri Magni aetate of τὰ περὶ Μάγων γρά-
ψαντες (cf. D. L. 1, 6—9. Plin. 30, 2. praef. ad fr.' de phil.) inter quos
Aristotelis etiam nomine ferebatur liber μαγικός inscriptus, quem iam
Alexandrinis grammaticis notum fuisse Laertii testimonium probat quod
Sotioni (ἐν διαδοχαῖς φιλοσόφων) debetur, id est ei cuius sibi operam
Laertius arrogat Ieraclidis ἐπιτομῇ τῶν τοῦ Σωτίωνος usi. iste autem
liber ex eorum numero erat, qui quum incerli auctoris haberentur, aut
duplici auctoris nomine aut ab aliis alio inscribebantur. quo factum est
ut quem inter ψευδεπίγραφα exhibeat Hesychius, Laertius in indice ne-
glexerit qui ὅσα γε ἀναμφίλεκτα (id est quae simpliciter Aristoteli tribue-
rentur) se daturum esse promiserit. scilicet ex Suida (s. ᾿ἀντισϑένης) disci-
mus eundem librum ab accuratioribus Antistheni adscriptum fuisse, quem
Soeraticum alii, alii historicum Rhodiumque putarent, cuius mentionem
ex Demetrio Magnete facit D. L. 6, 19. ita enim cum Bernhardyo statuo
apud Suidam legendum esse of δὲ τῷ Ῥοδίῳ scil. ᾿ἀντισϑένει pro of δὲ
Ῥόδωνι (cod. A ῥόδων). Suidas quidem et quam reddidit vulgaris opinio
de Socratico celeberrimo cogitabat, quanquam is titulus in decem illis
tomis, quorum notitiam ex Laertio traxit Hesychius singulos libros re-
censenle, minime occurrit utpote revera et ab Antisthene alienus et ab
Aristotele, quia incertus et ex coniectura positus. quae coniectura si,
quod sane probabile est, Socraticum spectavit, dialogum fuisse coniece-
ris, in quo magus ille Athenas profectus, quem alio quodam loco Laer-
tius memorat, cum Socrate collocutus sit. etenim iam antiqua illa aetate
Graecorum sapientiam et barbarorum quam Alexandri victoria patefecit
inter se ita fuisse comparatas, ut utriusque partis philosophi disputantes
inducerentur, Heraclidis praeterea et Clearchi exempla demonstrant, quo-
rum ille in Zoroastre dialogo ad Gelonem venisse magum quendam finxe-
rat (Plut. adv. Col. 14. cf. Posidonius apud Strab. II. p. 98. 100), hic Ari-
stoteli in Asia iter facienti cum Iudaeo sermonem fuisse (fr. 69 Müll. cf.
Bernays, Arist. über Wirkung der Trag. p. 190). videtur autem magici
auctor in animo habuisse fabulam illam, quam etiam Aristoxenus musicus
similiter narrasse dicitur (fr. 31 Müll. ex Aristocle ap. Euseb.), 448»vqot
ἐντυχεῖν Σωκράτει τῶν ἀνδρῶν ἐχείνων (sc. τῶν Ἰνδῶν) ἕνα τινά.
Praeterea hae occasione notandum est, primo quidem fragmentum
illud Plinianum (ex Apionis fortasse libro περὶ μάγου petitum, de quo
Suidas s. Πάσης) de aetate Zoroastris ad magicum Aristotelis me retu-
lisse potius cum Fabricio quam quo item referri possit ad dialogum de
philosophia (cf. fr. 2. 9), quamvis Plinius quoque Eudoxum Aristotelem
Hermippum de magis auctores ita fere coniunxerit quemadmodum Laer-
tius (1, 8) ubi pest magici auctorem et Dinonem iterum Aristotelem citat
ἐν ἃ περὶ φιλοσοφίας. alterum autem hoc moneo neque magico conve-
nire neque libro de philosophia Plutarchi locum de Is. et Os. c. 60: χα-
ϑόλου δ᾽ ἀμείνων οὗτός ἐστιν (sc."Ocigig), ὥσπερ xol Πλάτων ὑπο-
νοεῖ καὶ ᾿“ριστοτέλης. qui non ad perditum quendam librum οἱ ἃ
Aegyptios pertinet, ut male putavit Parthey ad h. l. p. 254, sed eum sen-
sum gerit ut Osirim i. e. τὴν γόνιμον δύναμιν i. e. τὸ εἶδος cum Aegy-
ptiis τὸ ἀγαϑουργὸν εἶναι consenserint Plato quoque et Aristoteles, quo-
rum de duobus principiis sententiam in superioribus etiam Plutarchus
comparaverat cum theologia Aegyptiorum (ef. de Aristotele c. 48, de Pla-
tone c. 53. 56).
(26)
Diog. L. 2, 45: φησὶ δ᾽ ᾿“ριστοτέλης Μαγον τινὰ ἐλϑόντα ἐκ
Συρίας εἰς epe τά τε ἄλλα Deum ocu TOU Σωκράτους SE Aristox.
fr. 31) xal δὴ καὶ βίαιον ἔσεσϑαι τὴν τελευτὴν αὐτῷ.
50 [21] |
Suidas (ex Hesychio) s. A4vriGQ vno : ᾿4ϑηναῖος... ovrog συνέγραψε
τύμους δέκα (secundum Laertium 6, 15), πρῶτον (?) μαγικόν ἀφηγεῖται
δὲ περὶ Ζωροάστρου τινὸς μάγου εὑρόντος (cf. de phil. fr. 9) τὴν σο-
φίαν. τοῦτο δέ τινες ᾽'Δριστοτέλει, of δὲ Ῥοδίω ἀνατιϑέασιν.
3. (28)
Plinius n. ἢ. 30, s. 2 (ex quo Isidorus orig. 8, 9, 1. cf. Rose p. 85):
Eudoxus qui inter sapientiae sectas clarissimam utilissimamque eam (sc.
magicam) intelligi voluit, Zoroastrem hunc sex millibus annorum ante
Platonis mortem fuisse prodidit. sic et Aristoteles (itemque apud D. L.
1, 2 Hermodorus Platonicus, de quo cf. praef. fr. de phil., qui ἐν τῷ περὶ
μαϑημάτων φησίν a magorum conditore Zoroastre εἰς τὴν Τροίας ἄλω-
σιν ἔτη γεγονέναι πεντακισχίλια. eadem apud Plutarch. de Is. c. 46).
4 *
M ON
4. (29)
Diog. L. 1, 1: To τῆς φιλοσοφίας ἔργον ἔνιοί φασιν ἀπὸ βαρβά-
ρῶν ἄρξαι. γεγενῆσϑαι γὰρ παρὰ μὲν Πέρσαις Μάγους, παρὰ δὲ Βα-
βυλωνίοις ἢ ᾿Ζσσυρίοις Χαλδαίους. καὶ γυμνοσοφιστὰς meo Ἰνδοῖς,
παρά τε Κελτοῖς καὶ Γαλάταις τοὺς καλουμένους δρυΐίδας καὶ σεμνο-
ϑέους, καϑά φησιν ᾿Δριστοτέλης ἐν τῷ μαγικῷ καὶ Σωτίων ἐν
εἰκοστῷ τρίτῳ τῆς διαδοχῆς. Φοίνικα τε γενέσϑαι 'χον (de quo Eudem.
ap. Dam. de princ. p. 385) καὶ Θρᾷκα Ζάμολξιν καὶ Δίβυν άτλαντα.
ὅ. (80)
Diog. L. 1, 6—8: τοὺς δὲ Μάγους περί τε ϑεραπείας ϑεῶν δια-᾿
τρίβειν καὶ ϑυσίας καὶ εὐχάς, ὡς αὐτοὺς μόνους ἀκουομένους. ἀπο-
φαίνεσϑαί τε περί τε οὐσίας ϑεῶν καὶ γενέσεως, ovg καὶ πῦρ εἶναι καὶ
γῆν καὶ ὕδωρ (cf. Dino in Persicis apud Clem. Al. protr. 1,.ὅ, 66. fr. 9
Müll): τῶν δὲ ξοάνων καταγινώσκειν καὶ μάλιστα τῶν λεγόντων (Chal-
daeorum) ἄρρενας εἶναι ϑεοὺς καὶ ϑηλείας. περίτε δικαιοσύνης λόγους
ποιεῖσϑαι. καὶ ἀνόσιον ἡγεῖσϑαι πυρὶ ϑάπτειν καὶ ὅσιον νομίξειν μη-
vgl ἡ ϑυγατρὶ μίγνυσϑαι (de his cf. Pseudo-Xanthus ἐν τοῖς ἐπίγρ. μα-
γικοῖς apud Clem. ΑἹ. str. 3, 2, 11), ὡς ἐν τῷ εἰκοστῷ τρίτῳ φησὶν ὃ
Σωτίων ἀσκεῖν τε μαντικὴν καὶ πρόρρησιν, καὶ ϑεοὺς αὑτοῖς ἐμφα-
νίξζεσϑαι λέγοντας. ἀλλὰ καὶ εἰδώλων πλήρη εἶναι τὸν ἀέρα κατ᾽ ἀπόρ-
ροιαν ὑπ᾽ ἀναϑυμιάσεως εἰσκρινομένων ταῖς ὄψεσι τῶν οξυδερκῶν᾽"
προκοσμήματα τε καὶ χρυσοφορίας ἀπαγορεύειν. τούτων δὲ ἐσϑὴς μὲν
λευκή. στιβὰς δὲ εὐνή. καὶ λάχανον τροφὴ τυρός τε καὶ ἄρτος εὐτελής;
καὶ κάλαμος ἢ βακτηρία. ᾧ X£VTOUVTEQ, φασί, τοῦ τυροῦ ἀνῃροῦντο
καὶ ἀπήσϑιον (haec omnia adscripsi quanquam ex Dinone potius dederit
Sotion quam ex Aristotele). τὴν δὲ γοητικὴν μαντείαν (μαγείαν Cob.) οὐδ᾽
ἔγνωσαν, φησὶν 0 ἀριστοτέλης ἐν τῷ μαγικῷ καὶ Δείνων ἐν τῇ
πέμπτῃ τῶν ἱστοριῶν" ὃς καὶ μεϑερμηνευόμενόν φησι τὸν Ζωροάστρην
ἀστροϑύτην εἶναι" φησὶ δὲ τοῦτο καὶ ὁ Ἑρμόδωρος.
IV.
Εὔδημος ἢ περὶ ψυχῆς.
Ubi de acromaticorum et dialogicorum Aristotelis librorum discri-
mine commentatores exponunt, argumentorum diversa in utrisque ratione
iractatórum diversoque sermonis genere scriptorum (Ammonius — non
Ip; C NS
Philoponus — in categ. p. 36^ 28 Br. ἐν δέ γε τοῖς διαλογικοῖς, ἃ πρὸς
τοὺς πολλοὺς αὐτῷ γέγραπται. καὶ ὄγκου φροντίζει τινὸς καὶ περιξρ-
γίας λέξεων xol μεταφορᾶς; καὶ πρὸς τὰ τῶν λεγόντων πρόσωπα σχη-
weiter τὸ εἶδος τῆς λέξεως καὶ ἁπλὼς ὅσα λόγου οἶδε καλλωπίζειν ἰδέαν.
cf. p. 35^ 39. 44. David p. 26^ 35: ἐν μὲν τοῖς διαλογικοῖς ... ποικίλος
ταῖς μιμήσεσιν... καὶ χαρίτων ἀνάμεστος. cf. Plut. de aud. poet. 1) dis-
similiumque sententiarum exemplum aut animo considerare aut statim
afferre solent (cf. David cit. fr. 2. Philop. ad Ar. p. 407^ 29 de an. f. E, 1^:
τὰ ἐξωτερικὰ συγγρώμματα, ὧν εἰσὶ καὶ of διάλογοι. àv ὁ Εὔδημος)
disputationis de immortalitate animae institutae et in tertio de anima et
in dialogo qui Eudemus inscribitur. in qua eiusdem ut putabant auctoris
discordiam concedentes quomodo illi (ex diverso methodi ad auditorum
captus accommodatae consilio) explicent, nihil refert. quanta autem qua-
lisque revera fuerit (cf. Rose de Ar. l. p. 110 sq.) fragmenta loquuntur.
quibus Platonicorum sermones auctor exprimit de anima hominis divina
corporique ex necessitate quadam indita ab eoque in meliorem vitam deis-
que similem morte solvenda, atque ita quidem exprimit ut fabularum
quidem memoriam eis immisceat (velut Theophrastus in l. περὶ εὐσεβείας,
cuius contra animalium immolationem argumentationem Porphyrius retulit
χωρὶς τῶν ἐμβεβλημένων uvOcv, ut ait de abst. p. 162 Traj. cf. Plutarch.
de aud. poet. 1 qui Peripateticorum velut Heraclidis et Aristonis poeticis
argumentis dialogisque μὴ φιλοσόφως μηδὲ ἀπὸ σπουδῆς in iuniorum
gratiam scriptis adiungit etiam τὰ περὶ τῶν ψυχῶν δόγματα μεμιγμένα
μυϑολογίᾳ. cf. etiam Heraclides περὶ “ψυχῆς D. L. 5, 87), non tamen ipsos
quasi fabulis involvat, velut in dialogo de anima poeta Plato. cuius inti-
mum sensum poeticae orationis specie indutum quum recte in plerisque in-
tellexissent discipuli, qui ut hoc utar (cf. Rose p. 36) animae mundique ge-
nerationem in Timaeo λόγῳ (κατ᾽ ἐπίνοιαν) γινομένην (sec. Xenocratem
apud Plut. de Tim. 2—3. item Crantor Plut. 1. c. Procl. in Tim. p. 85 a.
uterque enim de Platonis in Timaeo sententia disputaverat, sicut ex Peri-
patetícis Clearchus sec. Plut. c. 20. cf. Xenocr. apud Censor. de d. n. 4,
ubi cum Ocello Lucano auctore pseudonymo c. 3 et Theophr. apud Philon.
ed. Frf. 16901 p. 961 4. 964a—e τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων ἀΐδιον εἶναι
statuit, sicut et ipse Plato legg. p. 781—82. eodem autem modo quo
mundi, etiam idearum numerorumque idealium generationem defendebat
Xenocrates sec. Ár. met. 12, 4. 1091, 28 cf. M. Ephes. p. 799, 5) et ϑεω-
ρίας ἕνεκα (vel σαφηνείας διδασκαλικῆς . ut.ait Procl. in Tim. p. 88 f.
cf. p. 177d: τὴν ψυχικὴν οὐσίαν oiov evoréuvov. in qua explicatione
recentiores Platonici conveniunt fere omnes) viderent atque aeternitatem
i-r M
utriusque contra Peripateticos defenderent Aristotelem et Theophrastum
male qui Platonem vituperarent (Theophr. ex Tauro cit. ap. Philop. con-
tra Procl. 6, 8. 21. 27. apud Philonem p. 959—604. concedit tamen vel ipse
Peripateticus ὅτι τάχα ἂν γενητὸν λέγῃ σαφηνείας χάριν etc. cf. Arist.
de coelo 1, 10. 279^ 32), iidem tamen quae de aeterna illa anima et im-
mortali Plato in Phaedone disserit, de singulorum hominum anima (non.
de mente sola in singulis divina et universali i. e. de ideis) revera pro-
nuntiata credidisse perhibentur (Olymp. in Phaed. p. 98: o£ δὲ μέχρι τῆς
ἀλογίας ὡς τῶν μὲν παλαιῶν Ξενοκράτης καὶ Σπεύσιππος — scil. ἀπα-
ϑανατίζουσιν. Lucian. encom. Dem. 47: τῶν Ξενοκράτους καὶ Πλάτω-
νος ὑπὲρ ἀϑανασίας λόγων ἐκλαϑόμενος. cf. Atticus apud Euseb. pr. ev.
XV, 9 p. 43 Gaisf. Πλάτων μὲν ἀϑάνατον τὴν ψυχὴν ἀπολείπει... πολλὴ
δὲ καὶ τοῖς ἐσπουδακόσι περὶ τὰ Πλάτωνος ἡ φιλοτιμία γέγονε συνα-
γωνιξομένοις τῷ ve δόγματι καὶ τῷ Πλάτωνι. σχεδὸν γὰρ τὸ συνέχον
τὴν πᾶσαν αἵρεσιν τἀνδρὸς τοῦτ᾽ ἐστίν), nimium fortasse concedentes
politicae illi religioni et symbolicae, qua non ut legislator Plato utitur
sed ut poeta qui idearum religione plenus πρὸς εὐσέβειαν παρακαλεῖ (ut
Tauri verbo utar apud Philop. c. Pr. 6, 21). haec autem politica religio-
nis ratio atque utilitas in certum fere placitum abiit et Platonicis (cf. Ps.
Tim. Locr. fin.) et ipsis Peripateticis, qui legislatoris consilia et philoso-
phi quodammodo coniungentes, populares sermones non prorsus negli-
gunt, ut Aristoteles, cuius in hac ipsa re proprium ingenium omnisque
a Platone differentia cernitur (Rose p. 111—12), immo certis utriusque
partis limitibus iamiam constitutis emendare student atque corrigere, ve-
lut Theophrastus. Aristoteles enim qui corporis formam appellat ani-
mam, Platonicorum de animae immortalitate quaestionem (de Phaedonis
et Timaei argumento disputantium, velut Speusippus et Xenocrates in
libris περὶ ψυχῆς D. L. 4, 4. 4, 13. cf. Olymp. in Phaed. p. 66. Krische
theol. Lehren p. 321) utpote otiosam prorsus negligit, quam uno illo quo
tangit verbo dirimit de intellectu quem ipsum κατὰ λόγον tantum esse
χωριστόν significat (de an. 3, 4 in. cf. 2, 2), rectius quidem Platonem in-
tellisens quam ipsi Platonici. contra qui Aristotelem sequitur Dieaearchus
ad populares illos Platonicorum sermones tractandos revertitur, non qui-
dem ita ut admittat eos sed ut oppugnet, contra immortalitatem ani-
mae ab Aristotele tacito contemtu missam et contra Platonem in dialogis
duobus de anima acerrime disserens (Cic. Tusc. 1, 10. 18. 22. 31. Dic. fr.
62—0606. Aristox. fr. 82) animique substantiam (cum Aristoxeno et Stra-
tone) hon re tantum ut Aristoteles, sed verbis tollens (τἀκόλουϑον fxa-
νὸς ὧν ϑεωρεῖν, ut recte licet inimicus ait Atticus apud Eusebium pr. ev.
XV, 9 p. 46. cf. Plac. ph. 5, 1). idem autem (si recte traditur) Dicaear-
chus et praecipue Aristoxenus harmoniam esse animam voluerunt, Aristo-
telis illam entelechiam alio nomine appellantes et Platoni proprio Pytha-
goreisque quorum studia (licet alia ratione quam Platonici aequales) con-
iungere solent Aristotelico magisterio. iam vero, ut Aristoteles ait (pol. 8,
5 extr.), πολλοί φασι τῶν σοφῶν of μὲν ἁρμονίαν εἶναι τὴν ψυχήν, o£
δ᾽ ἔχειν ἁρμονίαν (cf. Jambl. de an. apud Stob. ecl. I p. 864) nec solum
Plato qui in Phaedone Pythagoricam Simmiae harmoniam (cf. Plotin. 4,
7, S) dialectice reiicit, Pythagoreos in Timaeo imitatus harmoniam esse
animam declarat philosophice et symbolice (cf. Procl. in Tim. p. 178 c),
sicut numerum Xenocrates (cf. Plut. de Tim. ὁ. 3. Stob. ecl. I p. 796); sed
eliam ipse Aristoteles (de an. 1, 4. cf. Trend. p. 267) concedit secun-
dum Themistium (de an. f. 70^ med.) oz: 009" &guovíav οἷόν τε εἶναι
τὴν ψυχὴν οὔτε ἄνευ ἁρμονίας παντάπασιν (quod secundum eundem
f. 703 1. c? ad fr. 7 xol ἐκ τῶν νῦν εἰρημένων καὶ ἐκ τῶν ἐν ἄλλοις
δῆλόν ἐστιν). atque hoc ipsum ovx ἄνευ ἁρμονίας in Aristotelica illa apud
Plutarchum harmoniae descriptione ut plurimum memorabili exponitur
(fr. 9). quae quum ita sint, non alia de causa in Eudemo, ubi εἶδος esse
animam auctor teneret (fr. 5), contra harmoniam disputatum fuisse suspi-
ceris, quam in Phaedone librisque de anima, atque dialogi etiam Peripa-
telici rationem quodam modo qui Peripateticam sententiam tradit expli-
casse Alexandrum Aphrodisiensem, cuius in 1. de anima (f. 127^ ed. c.
Them. opp. Ven. 1534) haec est dissertatio Ὅτε ovx ἔστιν ἁρμονία ἡ
ψυχή (cf. f. 124^ : Ὅτι εἶδος ἢ ψυχή), quae ita incipit: ov δεῖ δὲ ὑπο-
λαμβάνειν τὴν ψυχὴν ἁρμονίαν ὙΠῸ τοὺς λέγοντας αὐτὴν εἶδος εἶναι
γινόμενον ἐπὶ τη τοιᾷδε: μίξει τὲ καὶ nguotr τῶν ὑποκειμένων αὐτῇ
σωμάτων .. . 1] μὲν γὰρ ἁρμονία ὁ "ge καὶ 7 σύνϑεσις τῶν μὲεμιγμέ-
νῶν ... ἡ γὰρ δύναμις καὶ τὸ εἶδος τὸ ἐπιγινόμενον τῇ κατὰ τὸν τοιόνδε
λόγον κράσει τῶν σωμάτων ψυχή. ἀλλ᾽ οὐχ ὁ λόγος τῆς κράσεως οὐδὲ
ἡ σύνϑεσις" μᾶλλον γὰρ ἂν τὴν ὑγίειάν τις εὐλόγως ἁρμονίαν ἢ τὴν
ψυχὴν λέγοι (cf. Pl. Phileb. p. 25— 26. 31) ... desinit ita f. 1285; τὸ δὲ
εἶναι τῇ ψυχῇ οὐ κατὰ τὴν ἁρμονίαν ve xol κρᾶσιν ἔσται ὡς ἐκείνοις
(Stoicis, Epicuro, Platoni in Timaeo) ἕπεται λέγειν, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἐπ᾽
αὐτῇ δύναμιν γενομένην (cf. Pl. Phileb. p. 26 sq. 80 sq. qui νοῦν vocat
τὴν αἰτίαν τῆς μίξεως et ab harmonia numeroque distinguit. mentem
autem immortalem Eudemus probat secundum Them. v. fr. 2). neque enim
si Platonico sermone usus populari opinione religioneque nititur, ab Ari-
stotelis sententia scholaque plane secessisse is putandus est, eoque mi-
nus quod sententias illas de anima Platonissantes ipsius Platonis personae
S MP es NES
tribuisse videtur, qui cum Eudemo collocutus sit. fuit autem hic quoque
philosophus Platonis discipulus Dionisque et ut Cicero perhibet ipsius Ari-
stotelis i. e. auctoris familiaris ol. 106, 4 mortuus (Cic. de div. 1, 25. Kri-
sche theol. Lehren p. 15), ad quem teste Olympiodoro elegiam illam idem
scripsit amicitiae eius cum Platone testem (v. carm. fr. 3). Platonis igitur
cum Eudemo sermones olim habitos narrare auctor videtur, qui interfuerit
quidem ipse, non autem ipse disputavit. id quod patet ex fragmento Plutar-
cheo, in quo licet ἔφην vulgo legatur, ipse verborum contextus (κἀκεῖνος
ὑπολαβὼν ... ἔφη) ἔφη scriptum fuisse clamat. animae autem immortali-
tatem revera docuisse auctorem Peripateticum, qui omnino docet magis
quam disputat atque dialogi speciem exhibet magis quam dialogum, hoc
eorum qui Eudemi mentionem faciunt et maxime Alexandri qui amicam
sententiam non neglexisset, narrationi necessario concedas. comparandus
igitur hic erit cum aliis qui ad vulgarem religionem emendandam pertinent
dialogis Peripateticis, velut cum eo in quo ἔννοια ϑεῶν et explicabatur et
defendebatur (περὲ φιλοσοφίας), cum libro περὶ εὐχῆς Aristoteli adseripto
et Theophrasti περὶ εὐσεβείας (apud Porphyr. de abst. p. 106—602 et p. 278
—82 ed. Rhoer), in quo de vera erga deos pietate disserit qualis aesti-
manda sit et quomodo restituenda, nullumque animal occidendum esse
vult (ἀπαγορεύει, μὴ ϑύειν τὰ ἔμψυχα τοὺς τῷ ὄντι εὐσεβεῖν ϑέλοντας)
quippe anima. praeditum et hominibus cognatum (cf. p. 123 sq. 140 sq.
149. 278—850. similiter Xenocrates ib. p. 379 et Dicaearchus p. 295. 299).
qui quidem Theophrastus discrimen illud philosophiae et religionis pro-
pter civilem utilitatem admitteudae et vel scriptis commendandae illu-
strandae corrigendae aut expresse docuisse aut saltem dupliei literarum
genere probasse primus videtur, neque adeo erraveris si antiquitus tra-
ditam posteriorum de exotericis et esotericis Aristotelis operibus narra-
tionem a Theophrasti ratione, quem una cum Aristotele Cicero (de fin. 5,
5, 12) et Galenus (IV, 758 Lips. ὥσπερ ... ᾿Δριστοτέλους ἢ Θεοφράστου
τὰ μὲν τοῖς πολλοῖς γεγραφότων, τὰς δὲ ἀκροάσεις τοῖς ἑταίροις) no-
minant, repetendam esse statuas. hunc enim nemo negabit simul et dia-
logos condidisse manifesto populares et libros mere philosophicos ad mo-
dum exemplummque Aristotelis scriptos, a quibus illi longe differre vide-
rentur (ita veri Theophrasti librum fuisse περὶ εὐσεβείας vestigium for-
tasse habes Porph. p. 123: ψυχὴ δὲ πολλῷ τιμιώτερον τῶν ἔκ γῆς φυ-
ομένων cf. Procl. in Tim. p. 281^ et 1775: οὐδὲν γὰρ τίμιον ἄνευ ψυχῆς.
ὡς ἐν τῷ περὶ οὐρανοῦ γέγραφεν, scil. Theophrastus. qui idem τὸ περὲ
προνοίας δόγμα dixerat πολιτικόν sec. Olymp. in Phaed. p. 169 cf. Procl.
in Tim. p. 138*, quod sequitur in illis περὶ εὐσεβείας, ubi cf. de deis vel
deo — τὸ δαιμόνιον appellat p. 115. 197 — p. 143— 45. 108. 136. 102.
cf. Th. apud Stob. fl. 3, 50. cum Eudemi fr. 4. 5 comparatur nota illa
Theophrasti vox ἐν μεταφορᾷ dicentis apud Plut. de sanit. tu. 22: πολὺ
τῷ σώματι τελεῖν ἐνοίκιον τὴν ψυχήν. cf. Plut. fr. I, 2. ex Plut. Porph.
de abst. p. 373). etenim si philosophum et imperitis consulere debere et
peritis existimaret, non solum peritis ut Aristoteles, qui praeterquam quod
tanquam legum civilium fundamento religione utitur in politicis (cf. me-
taphys. 11, 8) Platonis exemplum secutus, religionem pietatemque pror-
sus neglexit nec verbo tetigit quae eius sunt problemata, consentaneum
est ad populare dialogorum Socraticorum genus illum rediisse atque So-
cratem miscuisse Aristoteli. quod si facillime amplecti consilio potuisse
eos iudices qui magistrorum studia retractarent et supplerent, a vero plane
abhorrere videtur si in eo etiam statuas, qui nihil adeo quaerit quam ut
se suaque et philosophiam ab omni magisterio separet atque eximat ab
omni auctoritate, qui finem nullum habens praeter veritatem novam plane
philosophiae rationem condidit eamque cuius novitas in eo esset ut poe-
tico omni apparatu reiecto verum scientiae sermonem scientiae inveniret
(Rose p. 112). hune quis putet suae ipsius operae illudentem quum indo-
lem longe diversam iam scriptis editis probasset, dialogi Platonici lusus
resumsisse? aut si iuvenem Platonis auditorem fingas dialogorum scri-
ptorem, iuvenem scripsisse plus quam quadragenarium et qui etiam nunc
Platonica mente imbutus fuisset? Eudemus certe et post Eudemi et post
Platonis mortes cuius librum imitatus est et quem induxit loquentem, com-
positus esse videtur, quia vivorum personis abuti in publicis litteris fictis-
que sermonibus non magis Aristoteli (Rose p. 117) neque licuit neque
placuit quam Platoni, quos in auctorum amicorumque aequalium vel ci-
tandis nominibus anxie cautos novimus. Platonis autem colloquia in omni-
bus certe dialogis tradita fuisse videntur, in quibus non ipse disputavit
auctor, ut in plerisque (Rose p. 106), sed aliorum disputantium serniones
narravit. ad quos pertinet Eudemus cum aliis multis dialogis Peripateticis
qui et Aristotele et Theophrasto recentiores essent. nam Praxiphanes
etiam, quum alii Aristotelis sermones perscriberent, velut Clearchus, Pla-
tonis et Isocratis συνέγραψε διατριβήν τινα περὶ ποιητῶν, γενομένην
ἐν ἀγρῷ παρὰ Πλάτωνι ἐπιξενωϑέντος τοῦ Ἰσοκράτους (D. L. 3, 8).
accedit quod vel senis Aristotelis philosophiam spectant verba quaedam,
velut in Eudemo, si ex ipso quidem dialogo revera traditur, definitio illa
quae τὴν ἀσϑένειαν vult ἀσυμμετρίαν τῶν δμοιομερῶν (fr. 7. cete-
rum cf. praef. ad dial. z. δικαιοσύνης et Nerinthum). omnino autem si
dialogos scripsit iuvenis, aut omnes scripsit, quos quidem scripsit, aut
E NET
nullos. quosdam autem si scripsit, senex scripsisse deprehenditur. nul-
los igitur scripsit. itaque neque iuvenis neque senex scripsit, néque om-
nino Aristoteles, sed Aristotelis discipuli, quorum opera propter aequa-
lium incuriam in celeberrimi magistri nomen abiit. revera enim qui adeo
suus fuit, is nunquam fuit Platonieus (eo quidem nomine quo Speusippus
ceteri) qui adeo logicus, is nunquam ne voluit quidem poeta esse. qua-
propter si vel utrumque ex mera coniectura dici nec pro certo probari
posse teneas, sive iuvenilis ingenii specimina quis fingat dialogos fuisse,
sive nunquam dialogum condidisse Aristotelem asseras titulosque qui
ferebantur a bibliothecariis Alexandrinis librariisque qui illis codices
suppeditarent ex falsa Theophrasti et reliquorum Peripateticorum siuili-
tudine dialogos edentium litterasque Socraticas a magistro neglectas de-
nuo tentantium positos fuisse, aptior certe rebusque et historiae magis
consona haec coniectura est quam illa, quae traditis librorum inseriptio-
nibus nititur quia traditi sunt, quanquam ut sexcenties docemur nulla
auctoritate traditi sunt. nam profecto non minus temerarius putandus
est is qui perditos quos vocant Aristotelis libros Aristotelis fuisse sine
causis affirmet. quam qui negaverit sine causis. habeant sibi inveteratae
opinionis consuetudinem. ego et iuvene et sene Aristotele aeque indignum
fuisse intelligo dialogum quemcunque nedum Eudemi puerile argu-
mentum.
1. (31)
Cicero de divinat. ἴ, 25: sed veniamus nunc si placet ad somnia
philosophorum. est apud Platonem Socrates (Criton. p. 44)... Xenophon
Socralicus (exp. Cyri 3, 1, 11. 4, 5, 8) .. . quid? singulari vir ingenio
Aristoteles et paene divino ipsene errat an alios vult errare, quum
scribit Eudemum Cyprium familiarem suum iter in Macedoniam facien-
tem Pheras venisse, quae erat urbs in Thessalia tum admodum nobilis,
ab Alexandro autem iyranno crudeli dominatu tenebatur. in eo igitur
oppido ita graviter aegrum .Eudemum fuisse, ut omnes medici diffide-
rent. ei visum in quiete egregia facie iuvenem dicere fore ut perbrevi
convalesceret paucisque diebus interiturum Alecandrum tyrannum (ol. :
105 , 4), ipsum autem Eudemum quinquennio post (ol. 106, 4 vel 107, 1)
domum rediturum. atque ita quidem prima statim scribit Aristoteles
consecuta et convaluisse Eudemum et ab uxoris fratribus (cf. Plut. Pelop.
extr. Xen. Hell. 6, 4, 36. Diod. 16, 14) interfectum (yrannum. quinto
autem anno exeunte quum esset spes ec illo somnio in Cyprum illum ea
Sicilia esse rediturum, proeliantem eum ad Syracusas occidisse (ol:
"EON τα
106, 4 sec. Krisch. cf. Diod. 16, 36). ex quo ta illud somnium esse in-
terpretatum, ut quum animus Eudemi e corpore excesserit, tum do-
mum revertisse videatur. adiungamus philosophis . . . poetam etc.
Haec prooemii fuisse vidit Krische, Theol. Lehren der Griech. Den-
ker p. 15. Ζίωνος φίλοις Eudemum adnumerat etiam Plutarchus in Dione
c. 22: συνέπραττον δὲ (τῷ Δίωνι, ol. 105, 4) καὶ τῶν πολιτικῶν πολλοὶ
- L4 , 74 CN
καὶ τῶν φιλοσόφων Ὁ τε Κύπριος Ευδημος , εἰς ov (postea quum Plato
mortuus esset — hie enim cum Eudemo loquitur, audiente auctore ---,
. : ? [ ? ΄ i] Y - ΄ὕ
i. e. post ol. 108, 1) ““ριστοτέλης ἁποϑανόντα τὸν περὶ ψυχῆς διάλογον
2 , Y L e ΄ . . . 2
ἑποίησε καὶ Τιμωνίδης o Ζ4ευκάδιος (Speusippi amieus, ad quem res a
. . E Α
Dione gestas conscripsit sec. D. L. 4, ὅ). συνέστησαν δὲ xoi Μίλταν
vorG τὸν Θεσσαλόν, cvÓ ( ὶ σχηκότα τῆς ἐν ᾿Ζ“καδημεία
αὐυτῷ τὸν Θεσσαλον, ανόρα μᾶντιν X«L μετξεοχηκοτα τὴς ημξιο
διατριβῆς.
2. (32)
. E € c - Ἃ
David. proleg. in Ar. categ. p. 24 ^10: τῶν δὲ συνταγματικῶν τὰ
τ) , ς , δ MUR
μέν εἰσιν αὐτοπρόσωπα. ἃ καὶ ἀκροαματίκα λέγονται, τὰ δὲ διαλογικα,
€ t N Y ?
& καὶ ἐξωτερικα λέγονται. .. (19) ἔγραψε δὲ καὶ πρὸς ἀνεπιτηδείους
Y M ,
πρὸς φιλοσοφίαν τὰ διαλογικά . .. (22) xevooxevetov δὲ τὴν ἀϑανα-
- - ? - ? ^ e No) -
σίαν τῆς ψυχῆς χὰν τοῖς ἀκροαματικοῖς δι΄ ἀναγκαστικῶν λόγων χατα-
^ ET M - ΄ *
σκευάξει, ἐν δὲ τοῖς διαλογικοῖς διὰ πιϑανῶν εἰκότως. φησὶ γὰρ ἐν
^ T 5 ^ A^
τοῖς περὶ ψυχῆς ἀκροαματικοῖς (de an. 1, 4. 408^ 18) . . . (30) ἐν δὲ τοῖς
- A er [4 ec M ? , 3, A , -
διαλογικοῖς φησὶν ovrog. OrL ἡ ψυχὴ ἀϑανατος, ἐπειδὴ αὐτοφυῶς
; » ' E. :
πάντες οὗ &vOgoztoL καὶ σπένδομεν χοὰς τοῖς κατοιχομένοις καὶ ouvv-
2 ? - ? - E" » *
μὲν κατ᾽ αὐτῶν. οὐδεὶς δὲ τῷ μηδαμῇ μηδαμῶς ὄντι σπένδει ποτὲ 1j
A2 - c B M
OpvvGL κατ᾽ αὐτοῦ (cf. fr. 6). ὁ δὲ '4Affavógog ἄλλην διαφορὰν λέγει
- τὸ - ' 1 » ? -
τῶν ἀπροαματικῶν πρὸς τὰ διαλογικά, ὅτι ἐν μὲν τοῖς ἀκροαματικοῖς
M EU ? - , 1 A , - , ἃ ^ - NA
τα δοχοῦντα αὐτῷ λέγει καὶ vo ἀληϑή,. ἐν δὲ τοῖς διαλογικοῖς τὰ αλ--
E ι το 2 * 2: '
λοις δοκοῦντα τὰ ψευδῆ... (40) τοῦτο δὲ εἶπεν ᾿4λέξανδρος. ἐπειδη
Y ' , Ἁ c c ? -"
τὴν λογικὴν ψυχὴν βούλεται φϑαρτην εἶναι, o δὲ Δριστοτέλης ἐν τοῖς
» , - , Ἁ ? ET EV
διαλογικοῖς μαλιστα δοκεῖ κηρυττειν τὴν ἁϑανασίαν τῆς ψυχῆς"
z 1 - X gs , ' -" cy
ἵνα ovv μὴ σχῇ ἐλέγχοντα vov “Αριστοτέλην. διὰ τοῦτο εἶπε τοιαύτην
διαφορᾶν.
Themist. de anima (opp. ed. Ven. 1534) f. 90^ (ad Ar. 1. III): καὶ o£
, € ? , . . ^ »
λόγοι δὲ ovg ἠρώτησε (Plato scil. in Phaedone) περὶ ψυχῆς ἀϑανα-
Y - dj Y ^
σίας εἰς τὸν νοῦν ἀνάγονται σχεδόν τι of πλεῖστοι καὶ ἐμβριϑέστατοι,
, -»" 2 A c ΄ ς -
0 τε ἐκ τῆς αὐτοκινησίας ἐδείχϑη γὰρ ὡς αὐτοκίνητος μόνος 0 νοῦς,
A » c Y
εἰ καὶ τὴν κίνησιν ἀντὶ τῆς ἐνεργείας νοοίημεν " καὶ ὁ τὰς μαϑήσεις
5 e N ' M c ΄
ἀναμνήσεις εἶναι λαμβάνων καὶ ὃ τὴν πρὸς τὸν ϑεὸν ομοιότητα. καὶ
B Mp πὸ
L2 P4 L1 i] 9?c , En 9 - » -
τῶν eAÀov δὲ τοὺς ἀξιοπιστοτέρους δοκοῦντας οὐ χαλεπῶς ἂν τις τῷ
- , [y - δ ? c) -
νῷ (cf. fr. 8) προσβιβάσειεν., ὥσπερ γε καὶ τῶν ὑπ᾽ αὐτοῦ orar o-
ς - , c e - c,
τέλους ἐξειργασμένων ἐν τῷ Evóquo. ἐξ ov δῆλον ὁτι καὶ Πλάτων
N -» 3 4 v
τὸν νοῦν ἀϑάνατον μόνον ὑπολαμβανει. . .
3. (33)
Proclus in Plat. Tim. V p..338d (p. 823 Schn): τὴν ψυχὴν τῷ σώ-
ματι συνῆψεν ἀμέσως πάντα τὰ περὶ καϑόδου ψυχῆς ὑπεχτεμὼν προ-
βλήματα.. .. ἀλλ᾽ οὐδὲ τὰ μετὰ τὴν ἔξοδον αὐτῆς ἐν τούτοις παρα-
δώσει... ὅτι φήσω τὸ πρέπον διασώζει τῇ τοῦ διαλόγου προϑέσει
καὶ τῆς περὶ ψυχῆς ϑεωρίας ὅσον φυσικὸν ἐν τούτοις παραλαμβάνει
τὴν πρὸς τὸ σῶμα τῆς ψυχῆς ὁμιλίαν παραδιδούς. ὃ δὴ καὶ ᾽'άφιστο -
τέλης ξηλώσας ἐν τῇ περὶ ψυχῆς πραγματείᾳ φυσικῶς αὐτὴν μετα-
χειριζόμενος οὔτε περὶ καϑόδου ψυχῆς οὔτε περὶ λήξεων ἐμνημόνευσεν,
ἀλλ᾽ ἐν τοῖς διαλόγοις χωρὶς ἐπραγματεύσατο περὶ αὐτῶν καὶ τὸν
προηγούμενον κατεβάλλετο λόγον. ταῦτα μὲν οὖν περὶ τούτων.
Cf. Plut. de aud. poet. c. 1.
4. (34)
Proclus in Plat. remp. (diss. XII c. 4 sec. ind. cod. Laur.) apud
Maium Spicileg. Rom. t. VIII Rom. 1842 p. 705: λέγει δὲ καὶ ὃ δαιμόνιος
᾿ἀφριστοτέλης αἰτίαν δι᾿ ἣν ἐκεῖϑεν μὲν ἰοῦσα ἡ ψυχὴ δεῦρο ἐπι-
λανϑάνεται τῶν ἐκεῖ ϑεαμάτων. ἐντεῦϑεν δὲ ἐξιοῦσα μέμνηται ἐκεῖ
τῶν ἐνταῦϑα παϑημάτων. καὶ ἀποδεικτέον τοῦ λόγου" φησὶ γὰρ ovv
καὶ αὐτός, ἐκ μὲν ὑγείας εἰς νόσον ὁδεύοντας {-τα M.) λήϑην ἴσχειν
τινὰς καὶ αὐτῶν τῶν γραμμάτων ὧν ἐμεμαϑήκεισαν, ἐκ νόσου δὲ εἰς
ὑγείαν ἰόντα μηδένα πώποτε τοῦτο πάσχειν" ἐοικέναι δὲ τὴν μὲν ἄνευ
σώματος ζωὴν ταῖς ψυχαῖς κατὰ φύσιν οὖσαν *. . . (codicis lacunam ita
fere quod ad sententiam expleas: ὑγείᾳ. νόσῳ δὲ τὴν ἐν σώματι. 09cv)
σημαίνει τὰς μὲν ἐκεῖϑεν ἰούσας ἐπιλανθάνεσϑαι τῶν ἐκεῖ, τὰς δὲ ἐν-
τεῦϑεν ἐκεῖσε τῶν ἐνταῦϑα διαμνημονεύειν. δοκεῖ δέ μοι. ..
ὅ. (35)
Augustinus contra Tulianum Pelag. IV (15), 78: videntur autem non
frustra christianae fidei propinquasse , qui vitam istam fallaciae mise-
riaeque plenissimam non opinati sunt nisi divino iudicio contigisse, tri-
buentes utique iustitiam conditori, a quo factus est et administratur hic
mundus. quanto ergo 16 melius veritatique vicinius de hominum gene-
ratione senserunt quos Cicero in extremis partibus Hortensüi dialogi (fr.
84 Or. p. 485 opp. IV, 2) velut ?psa rerum evidentia ductus compulsusque
Set Pec e
commemorat. nam quum multa quae videmus et gemimus de hominum
vanitate atque felicitate diacisset, «ex quibus humanae, inquit, vitae er-
roribus et aerumnis fit, ut interdum veteres illi sive vates sive in sacris
initiisque tradendis divinae mentis interpretes, qui nos ob aliqua scelera
suscepta in vita superiore poenarum luendarum causa natos esse dixe-
runi, aliquid vidisse videantur verumque sit illud quod est apud Ari-
stotelem, simili nos affectos esse supplicio atque eos qui quondam,
quum in praedonum Eíruscorum manus incidissent, crudelitate exco-
gitata necabantur , quorum corpora viva cum mortuis , adversa adver-
sis accommodaia quam aptissime colligabantur. sic nostros animos
cum. corporibus copulatos, ut vivos cum mortuis esse coniunctos».
5b. (36)
Clem. Alex. strom. VI, 6,53 (t. III p. 130 Lips: Ἰσίδωρος δὲ ὃ
Βασιλείδου υἱὸς ἅμα xol μαϑητὴς iv τῷ πρώτῳ τῶν τοῦ προφήτου
Παρχὼρ ἐξηγητικῶν καὶ αὐτὸς κατὰ λέξιν γράφει «φασὶ δὲ καὶ οἵ
᾿Ζττικοὶ μεμηνῦσϑαί τινα Σωκράτει παρεπομένου δαίμονος αὐτῷ , καὶ
᾿Φριστοτέλης δαίμοσι κεχρῆσϑαι πάντας ἀνθρώπους λέγει συνομαρ-
τοῦσιν αὐτοῖς παρὰ τὸν χρόνον τῆς ἐνσωματώσεως. προφητικὸν τοῦτο
μάϑημα λαβὼν καὶ καταϑέμενος εἰς τὰ ἑαυτοῦ βιβλία. μὴ ὁμολογήσας
ὅϑεν ὑφείλετο τὸν λόγον τοῦτον ».
6. (37)
Plutarch. consolat. ad Apoll. 27: πολλοῖς γὰρ καὶ σοφοῖς ἀνδράσιν,
[4 ; - A , L4
ὡς φησι Koevrog, οὐ νῦν ἀλλὰ πάλαι χέκπλαυσται τανϑρώπινα τιμω-
c A A M
ρίαν ἡγουμένοις εἶναι τὸν βίον καὶ ἀρχὴν τὸ γενέσϑαι ἄνϑρωπον συμ-
€- A
φορὰν τὴν μεγίστην. τοῦτο δέ, φησὶν 4 οιστοτέλης. καὶ τὸν Σείλη-
vov συλληφϑέντα τῷ MíÓe (cf. Theopompi fr. 74 — 77. Wichers Th.
2 , ? A Y »Ὕ , p
fr. p. 162.) ἀποφήνασϑαι. βέλτιον δ᾽ αὐτὰς τὰς τοῦ φιλοσόφου λέξεις
, 1 Wt e) ν 27 2 , "t 1 -
παραϑέσϑαι. φησὶ δὲ ἐν τῷ Εὐδήμῳ ἐπιγραφομένῳ ἡ περὶ ψυχῆς
* , 1 -
ταυτί: «διόπερ ὦ κράτιστε πάντων καὶ μακαριστότατε. καὶ πρὸς τῷ
? * ' ΄ N
μαχαρίους καὶ εὐδαίμονας εἶναι τοὺς τετελευτηκότας νομίζειν καὶ τὸ
2 - i] ^ ? ων c a
ψεύσασϑαί τι κατ᾽ αὐτῶν καὶ τὸ βλασφημεῖν ovy ὅσιον ὡς κατὰ βελ-
΄ e ΄ 1 ΄ » , 1
τιόνων [ἡγούμεϑα] καὶ κρειττόνων qó« yeyovorov (cf. fr. 1)" καὶ
n? 2 τ UAG 1 - g) - [y
ταῦϑ' οὕτως ἀρχαῖα καὶ παλαιὰ διατελεῖ νενομισμένα sveo- ἡμῖν, ὥστε
Y 2 * , » ,
τὸ παράπαν οὐδεὶς οἶδεν οὔτε TOU χρόνου τὴν ἀρχὴν οὔτε τὸν ϑέντα
»" . . ^ ^ το Y
πρῶτον ἀλλὰ (ἀλλ᾽ ἢ Bern.) τὸν ἄπειρον αἰῶνα [τυγχάνουσι διὰ τέλους
[χ] i] , , "T ? /,
οὕτω νενομισμένα]" πρὸς δὲ δὴ τούτοις διὰ στόματος ἐν τοῖς ἀνϑοώ-
Cos» c - - - ,
ποις ὁρᾷς ὡς ἐκ [πολλῶν ἐτῶν] παλαιοῦ χρόνου (fort. ἔκπαλαι. Bern.
4
ἜΚ NUM
ὡς παλαίφατόν τι) περιφέρεται ϑουλούμενον. Τί τοῦτ᾽; ἔρη. Κἀκεῖς-
vog ὑπολαβών: ὡς ἄρα μὴ γίνεσϑαι μέν, ἔφη (vulgo ἔφην , male),
ἄριστον πάντων. τὸ δὲ τεϑνάναι τοῦ ξῆν ἐστὶ κρεῖττον. καὶ πολλοῖς
οὕτω παρὰ τοῦ δαιμονίου μεμαρτύρηται (cf. Plut. c. 14 — Cic. Tusc.
1, s. 113 — 115). τοῦτο μὲν ἐκείνω τῷ Πίδᾳ λέγουσι δήπου μετὰ τὴν
ϑήραν ὡς ἔλαβε τὸν Σειληνὸν διερωτῶντι καὶ πυνθανομένῳ. τί ποτέ,
ἐστι τὸ βέλτιον τοῖς ἀνθρώποις καὶ τί τὸ πάντων αἱρετώτατον. τὸ μὲν
πρῶτον οὐδὲν ἐϑέλειν εἰπεῖν, ἀλλὰ σιωπᾶν ἀρρήτως (ἀρρήκτως Rau-
chenstein in Mus. Rhen. XVII, 465. ἀρράτως Bernays)' ἐπειδὴ δέ ποτε
μόλις πᾶσαν μηχανὴν μηχανώμενος προσηγάγετο φϑέγξασϑαί τι πρὸς '
αὐτόν, οὕτως ἀναγκαξόμενον (-νος vulgo. ἀνακαγχάζοντα coni. Bern.)
εἰπεῖν" Ζαίμονος ἐπιπόνου καὶ Τύχης χαλεπῆς ἐφήμερον σπέρμα. τί
μὲ βιάζεσϑε λέγειν ἃ ὑμῖν ἄρειον μὴ γνῶναι (cf. Dicaearch. apud Cic.
de diviu. 2, 52); μετ΄ ἀγνοίας γὰρ τῶν οἰκείων κακῶν ἀλυπότατος ὃ
βίος. ἀνϑρώποις δὲ πάμπαν οὐκ ἔστι γενέσϑαι τὸ πάντων ἄριστον
οὐδὲ μετασχεῖν τῆς τοῦ βελτίστου φύσεως ἄριστον ἄρα (corr. Berm.,
vulgo γὰρ) πῶσι καὶ πάσαις τὸ μὴ γενέσϑαι᾽" τὸ μέντοι μετὰ τοῦτο καὶ
τὸ πρῶτον τῶν ἄλλων ἀνυστόν. δεύτερον δέ. τὸ γενομένους ἀποϑανεῖν
ὡς τάχιστα. δῆλον οὖν ὡς οὔσης κρείττονος τῆς ἐν τῷ τεϑνάναι δια-
γωγῆς ἢ τῆς ἐν τῷ Cuv οὕτως ἀπεφήνατο».
Cf. Cicero Tusc. 1, 48, 114: affertur etiam de Sileno fabella quae-
dam, qui quum a Mida captus esset, hoc ei muneris pro sua missione
dedisse scribitur. docuisse regem, non nasci homini longe optimum
esse, prooimum autem quam primum mori.
Hoc fragmentum nunc praeclare correxit Bernays (Rhein. Museum
N. F. XVI, 236 — 46).
7. (88)
Io. Philoponus (ex Alexandro) in Ar. de an. I (c. 4 in.) ed. Ven. 1535
΄ EMT) - N -
fol. E, 1* sup.: μεμψάμενος ὁ “Δριστοτέλης κοινῶς rovc περὲ ψυχῆς
’ /, [4 » ? Y ,
ἀπαντὰας εἰπόντας οτι μηδὲν περὶ τοῦ δεξομένου αὐτὴν σώματος διε-
? , -ὕὉ ,-e »
λέχϑησαν.... οἰκείως ἀκόλουϑον τούτοις περὶ ψυχῆς δόξαν συνάπτει.
? ' ΄ ? er 3 ς 1 - -
εἰς ταῦτο γάρ τινὲς ἀποβλέψαντες Ort οὐχ ὡς ἔτυχε τὸ σῶμα ψυχῆς
3 A ἘΝ - “ δυ 2 e
μετέχει. ἀλλα δεῖ τοιᾶσδε κράσεως. ὥσπερ καὶ ἡ ἀρμονία ovy ὡς ἔτυχε
- - - 2 κ A - , i Sutter.
τῶν χορδῶν ἐχουσῶν γίνεται. ἀλλα δεῖ τοσῆσδε τάσεως. ἔἐνομισαν καὶ
M Χ ς c » Ν N ; -
τὴν ψυχὴν ἁρμονίαν εἶναι τοῦ σώματος καὶ πρὸς τους διαφόρους τοῦ
e , - - 53 , 5
σώματος ἁρμονίας τὰ διάφορα εἴδη τῶν ψυχῶν εἶναι. ταύτην οὖν
E] , ᾿ Fs ᾿ , 1 , M 975 Y ὃ ΄
ἐκτίϑεται τὴν δόξαν καὶ διελέγχει. καὶ τέως μὲν αὐτὴν τὴν δόξαν
, , , " E ? 47 δὲ 1 ' λό ἃ 5: 7€ 3
μόνην ἐν τούτοις ἱστορεῖ. μετ΄ ολίγα δὲ καὶ τους λόγους δὲ ὧν εἰς
EOM. es
^ δὴ ^c c r^ » »
ταύτην ἐχεῖνοι τὴν δόξαν ὑυπήχϑησαν τίϑησιν. ἦδη δὲ καὶ ἐν αλλοις
1 ὔὕ E] x ' ΄ε , fere) — Or 7) e yz
πρὸς ταύτην ἀντεῖπεν τὴν δόξαν. λέγω δη iv τῷ Εὐδημῳ διαλόγῳ,
ι N 5 zug ΄, 2 - of. , ι , 3
καὶ πρὸ αὐτοῦ ὁ llÀervov ἕν τῷ Φαίδωνι πέντε τισὶ κέχρηται ἐπιχει-
, 1 , M ΄ς .
ρήμασι πρὸς ταύτην ἐνιστάμενος τὴν δόξαν (quae iam exponuntur cum
Epicuri contra tertium argumentatione. cf. etiam Olympiod. et al. eclog.
Ξ SR ἢ 3
schol. in Phaed. p. 137 sqq. 183 sqq.)... (fol. E, 1^:) αὑται μὲν ovv
[4 ΝΑ ς
ef πέντε ἐπιχειρήσεις αἵ Ἰ]λάτωνος. κέχρηται δὲ καὶ αὐτὸς ο᾽άριστο-.
, c p c , - ? , - 7ὔ / , 7
τέλης, ὡς ἤδη εἶπον. iv τῷ Εὐυδήμῳ τῷ διαλογῳ δύο ἐπιχειρησεσι
7 zx P! 6? Σ UE , , 2 2 ,
ταῦυταις. μιᾷ μὲν ουὐτῶς" τῇ to uovig, φησίν. ἔστι τε ἐναντίον.
ς 2 - - ? ? ? c
ἢ «veguocría* τῇ δὲ ψυχῇ οὐδὲν ἐναντίον. ovx ἄρα 1
δὰ τὰς , 2 , . -
ψυχὴ αφρμονέα ἑστίέν (cf. quartum Platonis argumentum apud Philop.
? v ' - . . ΟΥ
f. E, 1? med.). εἴποι Ó ἂν τις πρὸς τοῦτο (ut ait scil. Alexander), oz:
-C ? 9 , A 2E
τῇ αρμονίᾳ ἐναντίον ovx ἔστι κυρίως ἐναντίον ἀλλα στέρησις αὐριστος᾿
καὶ τῇ ψυχῇ δ᾽ ὡς εἴδει τινὶ οὔσῃ ἔσ Y / γόριστον. xoi
αὐ τῇ ψυχῇ Ó ὡς L τινὶ ουσῃ ἔστι TL ἀντικείμενον cOQLOTOV. καὶ
e - Y ᾽, ς ΄ ι *
ὡσπὲρ ἐχεῖ φαμὲν τὴν τοιᾶνδὲ ἁρμονίαν μεταβάλλειν εἰς τὴν ἀναρ-
, e ' ΄, - "
μοστίαν , οὕτω καὶ τὴν τοιάνδε στέρησιν μεταβάλλειν εἰς ψυχήν. δευ-
7, ΓΩ͂Ξ - ς , , - , 2 , ? 1
τέρᾳ δέ" τῇ ἀαρμονέᾳ, φησί, τοῦ σώματος ἐναντίον ἐστὶν
e ? - , 2 -" ΄
ἡ ἀναρμοστία τοῦ σώματος, ἀναρμοστία δὲ τοῦ ἐμψυ-
΄ ΄ No ς , Y 3 3 ' ᾿
yov σώματος νοῦσος καὶ ασϑεένεια xoL αἰσχος" ὧν τὸ μὲν
2 - c L4 - ς
ἀσυμμετρία τῶν στοιχείων ἡ νόσος. τὸ δὲ τῶν οὁμοιο-
E 3307 1 E 3 zs ᾿ 5 Ξ
μερῶν ἡ ἀσϑένεια, ro δὲ τῶν ὀργανικῶν τὸ αἴδχος. εἰ
ς ? , ? 5
τοίνυν ἡ ἀναρμοστία νόσος καὶ ἀἁσϑένεια καὶ αἶσχος;
c t A c 1 E
ἡ αρμονέα ἀρα υγεία καὶ ἰόχυς καὶ κάλλος (cf. Arist.
^ ? c
p.408, 1. ψυχὴ δὲ οὐδέν ἐστι τούτων οὔτε vysíea φημὶ
P 9 ' A ΄ M N 5 1 c ,
οὔτε ἰόσχυς οὔτε καλλος" ψυχὴν yog εἰχε καὶ o Θερσέ-.
2/ ? " e M c
της αἴσχιστος QV. οὐκ ἄρα ἐστὶν ἡ ψυχὴ ἁρμονία. καὶ
- 1 2 2 ’ 2 - 1 J , 2 4
ταῦτα μὲν ἕν éXsbvOLG. ἕνταυϑα δὲ τεσοαρον Ἀεχρήηται &eTLyeLOTJOEGLV
- - γε ΄ τ κ
ἀνασκευαστικαῖς τῆς δόξης ταύτης, ὧν τὸ τρίτον (p. 408, 1 --- 3) ἐστὲ
Ἁ - ^ ΄ ’ . .
ro εἰρημένον ἐν τῷ Εὐυδήμῳ δεύτερον. (nunc explicantur quatuor illa
ἐπιχειρήματα Aristotelis ex p. 407^ 32 — 408, 5, ad quorum tertium
; c , - 2 ye
p. 408, 1 haec leguntur fol. E, 2*:) «αρμοζεν δὲ μᾶλλον xo? υὑγιξίας
c e; - - ? - ui A b
λέγειν ἀρμονίαν καὶ oÀog τῶν σωματικῶν ἀρετῶν ἢ xoc ψυχῆς»:
e , ? , 2 M] A M , » , -Ὕ ? , [4
τοῦτο τρίτον ἐπιχείρημα ἐστὶ δὲ τὸ δεύτερον τῶν ἐν τῷ Evóqug. ort
ς ς ς p , - - /
δὲ oguovío ἡ υγίεια ἔδειξεν ἐν ἐχείνοις ἐκ τοῦ ἐναντίου τῆς νόσου.
X Ag , h , ' - ν
εἴπομεν δὲ ἀνωτέρω τὴν ἀγωγὴν τοῦ συλλογισμοῦ.
Admodum breviter hunc locum tangit Simplicius (qui Ilamblichi com-
tentario nititur, non Alexandri ut Ioannes) haec scribens f. 14? (ed. Ven.
Ec 2? o9 , “ AN ,
Ald. 1527) : ἐν κοινῷ δὲ γινομένους λόγους (cf. Io. f. E, 1") τοὺς συμμέ-.
M 2712292 - ΄ ᾿
τρῶς καὶ τοῖς πολλοῖς ηρωτημένους καλεῖ. αἰνιττόμενος μὲν ἴσως καὶ
A A CN ? b ^ -
τους ἐν Φαίδωνι. λέγων δὲ καὶ τοὺς ὑπ᾽ αὐτοῦ ἐν τῷ διαλόγῳ τῷ
4
Εὐδήμῳ γραφέντας ἐλεγκτικοὺς τῆς ἁρμονίας.
Themistius de an. f. 705: xoi ἄλλη δέ τις δόξα παραδέδοται περὶ
ψυχῆς πιϑανὴ μὲν οὐδεμιᾶς ἧσσον τῶν λεγομένων, δεδωκυῖα δὲ εὐϑύ-
νας καὶ ἐξητασμένη καὶ ἐν τοῖς κοινοῖς λόγοις (Platonicorum scil) χαὶ
ἐν τοῖς ἰδίοις. λέγουσι γάρ τινες αὐτὴν ἁρμονίαν καὶ γὰρ τὴν cgu0-
νίαν πρᾶσιν καὶ σύνϑεσιν τῶν ἐναντίων εἶναι καὶ τὸ σῶμα συγκεῖσϑαι
ἐξ ἐναντίων" τὴν οὖν τἀναντία ταῦτα εἰς συμφωνίαν ἄγουσαν καὶ ἀρ-
μόζουσαν, ϑερμὰ λέγω καὶ ψυχρὰ καὶ ὑγρὰ καὶ ξηρὰ καὶ σκληρὰ καὶ
μαλακὰ καὶ ὅσαι ἄλλαι ἐναντιώσεις τῶν πρώτων σωμάτων, οὐδὲν
ἄλλο εἶναι ἢ τὴν ψυχήν. ὥσπερ καὶ ἡ τῶν φϑόγγων ἁρμονία τὸ βαρὺ
xol τὸ ὀξὺ συναρμόξει. πιϑανότητα (Ar. p. 407 ^27) μὲν οὖν ὃ λόγος
ἔχει, διελήλεγαται δὲ πολλαχοῦ καὶ ὑπ᾽ ᾿Δριστοτέλους καὶ ὑπὸ
Πλάτωνος. καὶ γὰρ ὅτι τὸ μὲν πρῶτον τοῦ σώματος, τουτέστιν ἡ
ψυχή. ἁρμονία δὲ versgov: καὶ ὅτι τὸ μὲν ἄρχει καὶ ἐπιστατεῖ τῷ
σώματι καὶ μάχεται πολλάκις, ἁρμονία δὲ οὐ μάχεται τοῖς ἡρμοσμέ-
νοις " καὶ ὅτι τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον ἁρμονία μὲν δέχεται, ψυχὴ δὲ οὔ"
καὶ ὡς ἁρμονία uiv σωξομένη οὐ προσίεται ἀναρμοστίαν, ψυχὴ δὲ
κακίαν προσίεται" καὶ ὅτι εἴπερ τοῦ σώματος ἡ ἀναρμοστία νόσος
ἐστὶν ἢ αἶσχος ἢ ἀσϑένεια, ἡ ἁρμονία τοῦ σώματος κάλλος ἂν εἴη καὶ
ὑγίεια καὶ δύναμις ἀλλ᾽ οὐ ψυχή. ταῦτα μὲν ἅπαντα εἴρηται ὑπὸ
τῶν φιλοσόφων ἐν ἄλλοις (i. e. in Phaedone arg. 1 --- 4 et in Eudemo
arg. 4— ὅ) & δὲ νῦν AgiororéAqe φησί, τοιαῦτα ἐστιν... . ὅτι μὲν
οὖν of λέγοντες ἁρμονίαν τὴν ψυχὴν οὔτε ἐγγὺς ἄγαν οὔτε πόρρω
τῆς ἀληϑείας βάλλειν ἂν δόξειεν, καὶ ἐκ τῶν νῦν εἰρημένων καὶ ἐκ
τῶν ἐν ἄλλοις δῆλόν ἔστιν.
Cf. Olympiodori vel Procli eclog. schol. in Phaedon. p. 142, 1 (ed.
Finckh. Heilbr. 1847. cf. Patric. disc. Peripat. I p. 94): Ὅτι ὁ ᾽άριστο-
τέλης ἐν τῷ Εὐδήμῳ οὕτως ἐπιχειρεῖ" τῇ ἁρμονίᾳ ἐναντίον ἐστὶν ἡ
ἀναρμοστία᾽ τῇ δὲ ψυχῇ οὐδὲν ἐναντίον" οὐσία γάρ" καὶ τὸ συμπέ-
ρασμα δῆλον. ἔτι. εἰ ἀναρμοστία τῶν στοιχείων τοῦ ζώου νόσος: ἡ
ἁρμονία εἴη ἂν ὑγίεια ἀλλ᾽ οὐχὶ ψυχή. ib. p. 142, 8: τὸ τρέτον ταὐτὸν
τῷ ἐν Εὐδήμῳ δευτέρῳ (cf. Philop. supra).
Eudemi ex commentatoribus mentionem reddiderunt etiam Sopho-
nias in paraphr. Ar. de an. (cit. Trend. comm. p. 265) et Georgius Pachy-
meres in philosophiae lib. VII tit. 1 c. 1 (fol. 128? cod. Paris. 1929. ef.
vers. lat. Phil. Bechii Bas. 1560 p. 186).
LC (SITMET
8. (39)
ICA NR : TUN. : $
Simplic. in Ar. de an. 1. III (de intellectu) f. 622 inf.:: o uiv ovv
, L4 c ^
Πλάτων καὶ ἐπὶ πάντων εἴωϑεν ομωνύμως τὰ τε εἴδη xol τὰ κατ᾽ αὐτὰ
, , c ? e;
εἰδοποιούμενα προσαγορεύειν. ὁ δὲ ᾿Ζριστοτέλης ὁταν μὲν μεριστὸν
' ΄ S ΄ 1 e 1 Y a -
τὸ εἰδοποιούμενον ἢ. φυλάττεται τὴν ομωνυμίαν διὰ τὴν πολλὴν τοῦ
- N 1 * ? ^" * L4 Y
μεριστοῦ προς TO εἶδος ἀμέριστον Ov ἀπόστασιν" τὴν δὲ λογικὴν apv-
M] c M , ξ 3 A e * £N ' c -
χὴν ὡς μὴ μόνον οριζομένην ἀλλὰ καὶ ogov ovoav* μεταξὺ γὰρ ὡς τοῦ
DM. E, * er ze ὦ -
ἀμερίστου καὶ μεριστοῦ ἄμφω πῶς οὐσα. OvVTO καὶ τοῦ ὅρου καὶ τοῦ
€ s) ΄ M ς ? M N
οριζομένου ἀμφότερον ἐμφαίνουσα. τὸ μὲν ὡς ανελιττομένη. vo δὲ διὰ
M 3 "uS CA me) A! N - ? ,
τὴν «eL κατὰ Ogovo μεταβασιν «cL διὰ τὴν τῶν ανειλιγμένων πάντων
εἰς ἕν (ὃν ed.) συναγωγὴν ὦ σουμέ d.) τῷ ὁρίξ )
ς ed. yoynv ὡς παρισουμένη (-νὴν ed.) τῷ ορίζοντι vo.
1 A “" ι 23 - 3 ΄ / 5 / ? ,
καὶ δια τοῦτο καὶ ἐν τῷ Ευδήμω διαλογῳ εἶδὸς τι ἀποφαίνεται
M M * ΄
τὴν ψυχὴν εἶναι (cf. fr. 2 ex Them. de an. f. 90P), xoi ἐν τούτοις
- λ » - N Y ΄ p , “ '
ἐπαινεῖ τοὺς τῶν εἰδῶν δεκτικὴν λέγοντας τὴν ψυχήν, ovy ὅλην ἀλλὰ
A a e - Δ ς € , ^ , - , a - A &
τὴν vOourLXQv ὡς τῶν ume δευτέρως εἰδῶν γνωστικὴν " τῷ γαρ τῆς
-. » - * , ’
ψυχῆς κρείττονι νῷ τὰ ἀληϑὴ εἴδη συστοιχα. τούτων προδιωρισμένων
A 2 à] ? , p
τὴν “Δριστοτελικὴν ἀναλαβόντες λέξιν...
9. (40)
. 4 € L4 2 Ὁ;
Plutarchus de musica c. 22: δεδειγμένου δὲ ori 0 llÀerzov οὔτ
? , 2/2873. 2053 ὔ Y 221 ΄ $23: c ? , ,
αγνοίᾳ OUT ἀπειρίᾳ τὰ ἀλλὰ παρῃτήσατο αλλ ὡς OU πρέποντα τοιαύτῃ
D DEL [4 (e ? - -
πολιτείᾳ. δείξομεν ἑξῆς οτι ἔμπειρος ἁρμονίας qv. ἐν γοῦν τῇ ψυχο-
- - [o A e c A
γονίᾳ τῇ ἐν τῷ Τιμαίῳ ...(c. 23:) oz. δὲ σεμνὴ ἡ αρμονία καὶ ϑεῖον
? e ΄ ς e L /
TL χαὶ μέγα. Δ ριστοτέλης o Πλατῶνος ταυτὶ λέγει «ἡ δὲ αρμονία
, 1 3 ᾽ὕ M] , 7 , Y A EN ,
ἐστὶν οὐρανία τὴν φύσιν ἔχουσα ϑείαν καὶ καλὴν καὶ δαιμονίαν " τετρα-
ι - ΄ e ; ; 3 ΄
μερης δὲ τῇ δυναμει πεφυκυῖα δυο μεσοτητας ἔχει ἀρυϑμητίκὴν τε καὶ
€ , M , - Y n ς
ἀρμονικῆν, φαίνεταί τε τὰ μέρη αὐτῆς καὶ τὰ μεγέϑη καὶ e£ υπεροχαὶ
3 2. 7 ' 35 , 2 N M Λ e ,
κατ ἀριϑμον xcL ἰσομετρίαν: ἐν γὰρ δυσὶ τετραχόρδοις δυϑμίζεται
LI , - A [4 L4 , 2 - 1 -
τὰ μέλη». ταῦτα μὲν τὰ ῥητα. συνέσταναι δ᾽ αὐτῆς TO σῶμα ἔλεγεν
»"» * , aA P4 -
ἐκ μερῶν ανομοίων, ovugovovvrov μέντοι πρὸς ἀλληλὰα (cf. Pseudo-
E , ^ ' 1 ΄ REL ᾿ 1
Philolaus Stob. ecl. 1, 458). ἀλλὰ μὴν καὶ τὰς μεσότητας αὑτῆς κατὰ τὸν
2 A , - ' ' , A A [4 ,
ἀρυϑμητικὸν ÀOyov συμφωνεῖν" τὸν γὰρ νέατον προς TOV ὑπατον ἐκ
ΠΡ ii AME d 7o τανς deat :
διπλασίου λόγου ἡρμοσμένον την διὰ πασῶν συμφωνίαν ἀποτελεῖν.
, c ' , , A [4
ἔχει γάρ, ὡς προείπομεν. τὸν νέατον δώδεκα μονάδων. vov δὲ ὑπατον
5 ' - ᾿ [s , 9c ΄ ΄
ἕξ, τὴν δὲ παραμέσην συμφωνοῦσαν προς ὑπατὴν καϑ' ἡμιόλιον λογον
2 , ΄ € κ * ' 3 ΄ 94 / -
ἐννέα μονάδων, τῆς δὲ μέσης oxvo εἶναι μοναδὰς ἐλέγομεν. συγκεῖσϑαι
A ^ - -" M] ’ , ,
δὲ δια τούτων τῆς μουσικῆς τὰ κυριώτατα διαστηματα συμβαίνει. τὸ
M ΄ ' ' , ' ' e;
τε διὰ τεσσάρων 0 ἐστι κατὰ τὸν ἐπίτριτον λόγον. καὶ τὸ δια πέντε o
A i] e , ' i - , ^ M ,
ἐστι κατὰ τὸν ἡμιόλιον λόγον, καὶ τὸ διὰ πασῶν 0 ἐστι κατὰ τὸν διπλα-
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 5
σιον. ἀλλὰ γὰρ καὶ τὸν ἐπόγδοον σώξεσϑαι . ὅς ἐστι κατὰ τὸν τονιαῖον
λόγον. ταῖς αὐταῖς δ᾽ ὑπεροχαῖς ὑπερέχειν καὶ ὑπερέχεσϑαι τῆς ἀρ-
μονίας τὰ μέρη ὑπὸ τῶν μερῶν καὶ τὰς μεσότητας ὑπὸ τῶν μεσοτήτων.
κατά τὲ τὴν ἐν ἀριϑμοῖς ὑπεροχὴν καὶ κατὰ τὴν γεωμετριπὴν δύναμιν
συμβαίνει. ἀποφαίνει γοῦν αὐτὰς ᾿Δ φιστοτέλη ς τὰς δυνάμεις ἐχού-
σας τοιαύτας. τὴν μὲν νεάτην τῆς μέσης τῷ τρίτῳ μέρει τῷ αὐτῆς
ὑπερέχουσαν; τὴν δὲ ὑπάτην ὑπὸ τῆς παραμέσης ὑπερεχομένην ὁμοίως,
ὡς γίνεσϑαι τὰς ὑπεροχὰς τῶν πρός vL" τοῖς γὰρ αὐτοῖς μέρεσιν ὑπερ-
ἔχουσι καὶ ὑπερέχονται. τοῖς γοῦν αὐτοῖς λόγοις οἵ ἄκροι τῆς μέσης
καὶ παραμέσης ὑπερέχουσι καὶ ὑπερέχονται, ἐπιτρίτῳ καὶ ἡμιολίῳ "
τοιαύτη δὴ ὑπεροχή ἐστιν ἡ ἁρμονική. ἡ δὲ τῆς νεάτης ὑπεροχὴ καὶ
τῆς uem κατ᾽ ἀριϑμητικὸν λόγον ἴσῳ μέρει τὰς ὑπεροχὰς ἐμφαίνου-
σιν. ὡσαύτως καὶ ἡ παραμέση τῆς vmerue: τῆς γὰρ μέσης ἡ παρα-
μέση κατὰ τὸν ἐπόγδοον λόγον ὑπερέχει. πάλιν ἡ νεάτη τῆς ὑπαάτης
διπλασία ἐστίν, ἡ δὲ παραμέση τῆς ὑπάτης ἡμιόλιος. ἡ δὲ μέση ἐπί-
τριτος πρὸς ὑπάτην ἥρμοσται (cf. Boeckh Philol. p. 69). χαὶ τοῖς μὲν
μέρεσι καὶ τοῖς πλήϑεσι καὶ κατ᾽ ᾿Δριστοτέλη ἡ ἁρμονία οὕτως ἔχουσα
πέφυκε. (24) συνέστηκε δὲ φυσικώτατα ἔκ τε τῆς ἀπείρου καὶ περαι-
νούσης καὶ ἐκ τῆς ἀρτιοπερίσσου (cf. fr. de Pythag. 8) φύσεως καὶ αὐτὴ
καὶ τὰ μέρη αὐτῆς πάντα (cf. Pseudo -Philol. ap. Stob. ecl. I, 454)" αὐτὴ
μὲν γὰρ ὕλη ἀρτία ἐστὶ τετραμερὴς οὖσα τοῖς ὅροις, τὰ δὲ μέρη αὐτῆς
καὶ of λόγοι ἄρτιοι καὶ περισσοὶ καὶ ἀρτιοπέρισσοι " τὴν μὲν γὰρ νεά-
την ἔχει ἀρτίαν ἐκ δώδεκα μονάδων, τὴν δὲ παραμέσην περισσὴν ἐξ
' ἐννέα μονάδων. τὴν δὲ μέσην ἀρτίαν ἐξ ὀχτὼ μονάδων, τὴν δὲ ὑπάτην
ἀρτιοπέρισσον ἕξ μονάδων οὖσαν. οὕτω δὲ πεφυκυῖα αὐτή τε καὶ τὰ
μέρη αὐτῆς πρὸς ἄλληλα ταῖς ὑπεροχαῖς τε καὶ τοῖς λόγοις ὅλη τὲ ὅλῃ
καὶ τοῖς μέρεσι συμφωνεῖ. (25) ἀλλὰ μὴν καὶ αἵ αἰσϑήσεις of τοῖς σώ-
μασιν ἐγγιγνόμεναι διὰ τὴν ἁρμονίαν af μὲν οὐράνιαι ϑεῖαι οὖσαι;
μετὰ ϑεοῦ τὴν αἴσϑησιν παρεχόμεναι τοῖς ἀνθρώποις, ὄψις τὲ καὶ
ἀκοή (cf. Plato Tim. p. 45 — 47. dial..de philos. fr. 19), μετὰ φωνῆς
καὶ φωτὸς τὴν ἁρμονίαν ἐπιφαίνουσι" καὶ ἄλλαι δ᾽ αὐταῖς ἀκόλουϑοι
7 αἰσϑήσεις x«9' ἁρμονίαν συνεστᾶσι" πάντα γὰρ, καὶ αὗται ἐπιτε-
λοῦσιν οὐκ ἄνευ ἁρμονίας , ἐλάττους μὲν ἐκείνων οὖσαι; οὐκ ἄπο δ᾽
ἐκείνων ἐκεῖναι γὰρ ἅμα ϑεοῦ παρουσίᾳ παραγιγνόμεναι τοῖς σώμασι
κατὰ λογισμόν. ἰσχυρᾶν τε καὶ καλὴν φύσιν ἔχουσι.
φανερὸν οὖν ἐκ τούτων ὅτι τοῖς παλαιοῖς τῶν Ἑλλήνων εἰκότως
μάλιστα πάντων ἐμέλησε πεπαιδεῦσϑαι μουσικήν etc.
De hoc fragmento ad dialogum de anima recte referendo iam nemo
dubitabit, licet inde a Patricio (disc. Peripat. p. 76 Bas.) et Fabricio (B.
|
συ
-.τ
|
G. ΠΙ, 397 H.) libro περὶ μουσικῆς (D. L. 5, 26) vulgo tribuatur. et
hic quidem nusquam citatur musicaeque Peripateticae laudes ad unum
fere pertinent Aristoxenum (cf. Plut. de mus. 3: τῶν τε γὰρ Πλατωνικῶν
of πλεῖστοι καὶ τῶν ἀπὸ τοῦ περιπάτου φιλοσόφων of ἄριστοι περί τὲ
τῆς ἀρχαίας μουσικῆς συντάξαι ἐσπούδασαν καὶ περὶ τῆς αὐτῇ γεγενη-
μένης παραφϑορᾶς. et Plutarchus quidem Heraclide potissimum et Ari-
stoxeno Peripateticis in ipsius libro utitur), quanquam aliorum etiam
fuerunt musica et harmonica problemata plurima. ποῖος γὰρ cv αὐλὸς
ἢ κιϑαάρα., ait Plutarchus (non posse suav. vivi s. Epic. c. 13) . . . οὕτως
ηὔφρανεν "Enízovoov καὶ Μητρόδωρον. ὡς 4oi6roríA καὶ Θεόφρα-
στον καὶ Ἱερώνυμον καὶ 4ικαίαρχον of περὶ χορῶν λόγοι καὶ διδασκα-
λίαι καὶ τὰ δι᾿ αὐλῶν προβλήματα καὶ δυϑμῶν καὶ ἁρμονιῶν. quibus
iam exempla addit ille non magis quidem ipsi Aristoteli tribuenda quam
quae inter problematum ex Peripateticorum scriptis collectorum libros
etiam nunc feruntur musica problemata (06c περὶ ἁρμονίαν), seorsim
saepe scripta a librariis.
V.
Περὶ εὐχῆς.
Huic dialogo praefationi sint verba quibus argumenti ratio a di-
scipulo quodam fusius tractati comprehendi videtur, Aristotelis in ethicis
M » - T ,
Xx , 22): ὁ δὲ κατὰ νοῦν ἐνεργῶν καὶ τοῦτον ϑεραπεύων καὶ
X, 9 (p. 1179, 22): o ὁ οὖν EVE οὔτον ϑερασε
» 3 L4
διακείμενος ἀριστὰ καὶ ϑεοφιλέστατος ἔοικεν εἶναι" εἶ γὰρ τις ἐπιμέ-
BOULE 9 9 2 5. emu
τι , * - x v
λεια τῶν ἀνθρωπίνων ὑπὸ ϑεῶν γίνεται, ὥσπερ δοκεῖ. καὶ εἴη αν
Ν ? 9
P4 ? ὩΣ Ὁ - - 5
εὔλογον χαίρειν τε αὐτοὺς τῷ ἀρίστῳ καὶ τῷ συγγενεστάτῳ" τοῦτο ὃ
E 4 4, 4 4
^ » 6 - - 1 i] ?, -- /, : -
αν εἴη 0 νοῦς (cf. metaph. XI, 7)" καὶ vovg eyezovreg μαλισταὰ τοῦτο
» , - c - ? ^
καὶ τιμῶντας ἀντευποιεῖν ὡς τῶν φίλων «uroíg ἐπιμελουμένους καὶ
ω - 1 - ΄ e 1 , ; - - - ,
ορϑῶς τε xci καλῶς πράττοντας. OTL δὲ παντὰ το D Goo μα-
? c , 7) 2 pA 3 δ
λισϑ' ὑπάρχει. ovx ἀδηλον᾽ ϑεοφιλέστατος ἀρα. τὸν αὑτον ὃ εἶκος
? . . . . . .
καὶ εὐδαιμονέστατον. quibus verbis etiam Platonis sententia contine-
tur (cf. Euthyphron, leg. X p. 899—907). sapieus igitur, quum philoso-
phatur, loquitur cum deo (ut ait Theophrastus Hieronymi in 1. περὶ ya-
: P . : -
μου) simul et precatur. εὐχεσϑαι enim idem est ac νοεῖν atque eadem,
ut ait Varro in Eumenidibus (apud Non. s. precantur et s. miras), est me-
dicina Serapidis qui animo curat quotidie precantor quae Aristotelis et
. philosophiae (Ios. Scaligeri sive Yvonis Villiomari in locos controversos
Rob. Titii animadvers. IX, 12. Par. 1586. cf. Oehler, Varr. sat. p. 123).
5*
1. (41)
Seneca quaest. nat. 7, 30, 1: Egregie Aristoteles ait nunquam
nos verecundiores esse debere, quam quum de dis agitur. [si intrumus
templa compositi . . . quanto hoc magis facere debemus quum de side-
ribus, de eorum natura, de stellis disputamus etc.
2. (42) |
Simplicius in Ar. II de coelo (f. 285 cod. Par. 1910 scripti manu Io.
Rhosi a. 1471. de Simplicio cf. V. Rose de Ar. l p. 247): ... τὸ δὲ
em ἄλλου λαμβανον μετέχειν (hucusque Brandis in schol. Arist. p. 498, 22).
ὅτι yaQ ἐννοεῖ τι xol ὑπὲρ τὸν νοῦν καὶ τὴν οὐσίαν ὁ ᾿ἀριστοτέλης
δῆλός ἐστι πρὸς τοῖς πέρασι τοῦ περὶ εὐχῆς βιβλίου εἰπών, ὅτι ὁ ϑεὸς
ἢ νοῦς ἐστὶν ἢ ἐπέκεινα τι (cf. Plato de rep. p. 509. epist. 6 p. 323. 2
p. 312) τοῦ νοῦ. [τὸ δὲ δι᾿ ὀλίγων κινήσεων ἀφικνεῖται πρὸς τὸ ξαυτοῦ
τέλος διττὸν δὲ τὸ γένος οἷο. i
Eundem Simplicii locum ex antiqua commentariorum de coelo ver-
sione a Guilelmo de Moerbeke facta in fine vitae Aristotelis eodem seculo
XIII latine versae adscripsit librarius quidam. quae verba quum in multis
quidem vitae huius exemplaribus ita legantur, ut cum ipsa plane coalue-
rint, in multis autem plane desint, eadem in cod. Paris. lat. 7695 A
(membr. sec. 13/14) post finem verbaque solennia: Ja«plicit liber de vita
Aristotelis, minoribus alius cuiusdam manus litteris infra scripta ita re-
periuntur: Zecit autem et Aristoteles librum de oratione. unde Sim-
plicius «quod enim intelligat et aliquid supra intellectum et super sub-
stantiam Aristoteles , manifestus est apud finem libri de oratione plane
dicens, quod deus aut intellectus est aut est aliquid ultra antellectum».
VI.
IToovotzcixóg.
Inter dialogos apud Laertium (et Hesychium) nominatur qui et ipse,
quanquam λόγον potius significare titulus videatur, fortasse dialogus
fuit (Rose de Ar. libr. p. 108), dialogorum certe sapit rationem dialecti-
cam i. e. academicam (v. fr. 2), προτρεπτικός sive ut ait Ptolemaeus
(Wenrich p. 142) cohortatio ad philosophiam, qualem titulum et inter
Stoicorum multorum et Peripateticorum libros habes (velut Theophrasti,
cuius duo diversi memorautur diversorum scil. auctorum , Chamaeleontis,
Demetrii , "Persaei,.Ari$tónis, Cleanthis' etc. apud D. L. 5, 49. 50. Athen.
IV, 184d. D. L. 5, 81. 7, 36. 163. 175). nam ita ait Stobaeus ecl. II p. 40
ex Philone academico moralis philosophiae divisionem instituens: Z£orxé-
ναι δέ φησι τὸν φιλόσοφον ἰατρῷ. καϑάπερ ovv ἔργον ἰατροῦ, πρῶ-
τον μὲν πεῖσαι τὸν κάμνοντα παραδέξασϑαι τὴν ϑεραπείαν. δεύτερον
δὲ τοὺς τῶν ἀντισυμβουλευόντων λόγους ὑφελέσϑαι, οὕτως καὶ τοῦ
φιλοσόφου. κεῖται τοίνυν ἕκάτερον τούτων ἐν τῷ προσαγορευομένῳ
προτρεπτικῷ λόγῳ ἔστι γὰρ ὁ προτρεπτικὸς ὁ παρορμῶν ἐπὶ τὴν ἀρε-
τήν. τούτου δ᾽ ὁ μὲν ἐνδείκνυται τὸ μεγαλωφελὲς αὐτῆς. ὁ δὲ τοὺς
ἀνασκευάζοντας 1] κατηγοροῦντας ἤ πῶς ἄλλως κακοηϑιζομένους
τὴν φιλοσοφίαν ἀπελέγχει. Aristotelicus autem liber πρὸς Θεμίσωνα
erat, unum e regulis Cypriis (Engel, Kypros I, 694, οἵ, 365), quo-
rum regna subvertit Ptolemaei bellum contra Antigonum et Demetrium
(0l. 117, 1. Diod. 19, 79), nec nisi apud Stobaeum citatur et sive ex
ipso Alexandro sive alio quodam apud recentiores Aristotelis commen-
tatores, eos quidem qui ex Olympiodori commentario pendent, ano-
nymum Parisiensem (vel Pseudo -Davidem cod. 1939. ef. cod. Taurin. 108.
Monac. 399), Eliam, Davidem. apud quos in prolegomenis ad philoso-
phiam, unde principium ducebat scholastica Aristotelis interpretatio , at-
que in ipso quidem illorum initio, ubi de dignitate philosophiae dispu-
tatur, Aristotelis testimonium repetitur. neque olim hoe deerat apud
anonymum, ubi nune deest una cum omni libri initio in codicibus
omisso. Eliae autem integrum prooemium quindecim cum. proleg. in Por-
phyrium, quae desunt in cod. 1977, praxes continens servatur in cod.
Coislin. 387, e quo anonymum edidit Cramer (anecd. Par. IV, 389. e cod.
Par. 1977 antea Brandis sch. p. 6). de Elia auctore (non Olympiodoro,
quem olim anonymo codicis Par. 1939 nondum inspecto statui de libr.
Ar. p. 244, eo argumento usus quod in ipsum etiam anonymum Par. 1939
quadrat. uterque enim Olympiodori materia usus sibi arrogat epigramma
illud de Platonis Phaedone, quod Olympiodoro tribuit David), quod no-
men suppeditat Pseudophilop. Bodl. apud Br. p. 11^ 37 (cui respondet cod.
Coislin. 387 fol. 62?) atque de commutatis inter se et confusis Eliae et
Davidis (sicut Ammonii et Philopoui) commentariis commentariorumque
partibus alio tempore exponendum erit in libro, quem Aristotelis scho-
liorum codicibus qui in bibliothecis Germanicis Gallicis Italicis reperiun-
tur olim perlustratis praeparavi de Aristotelis librorum commentatoribus
Graecis scholiorumque Aristotelicorum codicibus.
Stobaei autem testimonium in fragmentis ex Teletis dissertationum
philosophiearum epitoma sumtis continetur, quae quidem τῶν Τέλητος
ἐπιτομή (95, 21. 97, 31. in reliquis locis simpliciter 2x τῶν Τέλητος.
suc EN een
cf. epitomas sermonum Musonii et Epicteti quibus idem Stobaeus utitur)
Theodori dicitur in Parall. sacr. Laur. (1, 7, 47 p. 703 ap. Gaisf. ed. ecl.
Stob. t. II. 1850). qui locus, siquidem revera Zeno Stoicus testatur, hoc
solum comprobat quod omnino manifestum est, antiquissimo iam tem-
pore Aristotelis libellos extitisse quorum catalogum scripsit Androni-
cus nunc deperditorum, recte inscripti fuisse ut credantur minime evin-
cit. immo quo antiquiores eo incertiores fuisse statuas librorum titulos,
qui in bibliothecis antiquissimis Alexandrinis reperirentur, eorum scilicet
qui ante conditas illas in manibus hominum versarentur certosque simul
magistrorum typos referrent atque certas studiorum vias. at incertum
est ipsum Zenonem ita tradidisse. nam quae Teles iste refert, ea sicut
plurima quae Diogenis Bionis Cratetis aliorum dicta memorat, e certis
chriarum libris petita videntur, quemadmodum apud Laertium (6, 91) de
eodem Cratete citatur Ζήνων o Κιτιεὺς ἐν ταῖς χρείαις hoc est auctor
quidam qui Zenonis dictorum chriarumve (quales multi narrabant, Ari-
ston, Hecaton etc. cf. e. g. D. L. 7, 21) librum edidit. aecedit quod simi-
lis apud Laertium legitur (7, 2) altera de Zenone narratio qui postquam
in bibliopolio audivit secundum commentariorum Xenophontis, admira-
tione commotus Cratetem praesentem secutus sit discipulus. quamvis
igitur in antiquo quodam ehriarum libro de Cratete Aristotelis protrepti-
cum legente atque audiente Zenone relatum fuerit, non sequitur rem ho-
minum memoria traditam et fortasse inventam revera ita accidisse. neque
igitur Zenonis illud ex ignoto scriptore testimonium pro certo iustoque
habendum est, neque Teles ipse, cuius apud Stobaeum longiora utpote
vulgatioris (et ut puto recentioris) fragmenta apponuntur ex una illa quae
dicitur epitoma petita, qua aetate vixerit notum est. Stilponis enim dia-
logum quendam (ut Cratetis sermonem 98, 72) repetit apud Stobaeum
(fl. 40, 8) Stilponisque aetatem (cuius patriam memorat Megarensium ur-
bem ab Antigoni filio captam, cf. Diod. 20, 46. D. L. 2, 115. Plut. De-
metr. 9), non ut olim volebat Niebuhr (kleine philol. Schriften I p. 453.
cf. 461 et antea Wyttenbach animadv. iu Plut. 1, 1, p. 38) suam describit
Teles. cuius epitoma videtur fuisse διατριβῶν liber, quales e recentio-
ribus feruntur Arriani τῶν Επικτήτου διατριβῶν libri quatuor et Dionis
Chrysostomi aliquot. iam igitur, ut hoc addam, de hoc quoque Aristo-
telis scripto cohibeat saltem iudicium, qui quum non audeat cedere uni-
versae litterarum Aristotelicarum inter se comparatarum rationi, certe non
cedere debet traditorum titulorum auctoritati, quam qualis quantaque sit
plane ignorat.
(43)
Io. Stob. floril. 95, 21: ἐκ τῶν Τέλητος ἐπιτομή (corr. ἐπιτομῆς.
sub quo titulo tria sequuntur fragmenta ex dissertatione de paupertate
num impedimento sit philosophiae, quorum secundum est hoc): Ζήνων
ἔφη Κράτητα ἀναγινώσκειν iv σκυτείῳ χαϑήμενον τὸν Aouarozé-
λους προτρεπτικόν. ὃν ἔγραψε πρὸς Θεμίσωνα τὸν Κυ-
J , J e 2 ι ’ 2 Y ς ΄ ' ᾿
πρίων βασιλέα λέγων οτι οὐδενὶ πλείω ἀγαϑὰα ὑπάρχει προς τὸ
φιλοσοφῆσαι᾽ πλοῦτόν τε γὰρ πλεῖστον αὐτὸν ἔχειν ὥστε δαπανᾶν εἰς
ταῦτα. ἔτι δὲ δόξαν ὑπάρχειν αὐτῷ. ἀναγινώσκοντος δὲ αὐτοῦ τὸν
σχυτέα eg] προσέχειν ἅμα uou καὶ τὸν Κράτητα εἰπεῖν: ἐγώ
au δοκῶ, ὦ τ uer γράφειν εἰς σὲ προτρεπτικόν᾽ πλείω γὰρ ὁρῶ σοι
ὑπάρχοντα πρὸς τὸ φιλοσοφῆσαι ὧν ἔγραψεν ᾿“ριστοτέλης.
2. (44)
Alex. Aphrod. in Ar. top. (Ven. Ald. 1513) p. 80 (— p. 206, 15 Br.
ad top. 1. II p. 110, 25): ἔστι δὲ ἐφ᾽ ὧν καὶ πάντα τὰ σημαινόμενα λαμ-
βάνοντες ἔστιν ἐπὶ πάντων αὐτῶν ἀνασκευάζειν τὸ κείμενον" οἷον εἰ
λέγοι τις ὅτι μὴ χρὴ φιλοσοφεῖν ἐπεὶ φιλοσοφεῖν λέγεται καὶ τὸ ξη-
τεῖν αὐτὸ τοῦτο εἴτε χρὴ φιλοσοφεῖν εἴτε καὶ μή. ὡς εἶπεν αὐτὸς ἐν
τῷ προτρεπτικῷ. ἀλλὰ καὶ τὸ τὴν φιλόσοφον ϑεωρίαν μετιέναι, ἕκά-
τερον αὐτῶν δείξαντες οἰχεῖον τῷ ἀνθρώπῳ πανταχόϑεν ἀναιρήσυμεν
τὸ τιϑέμενον. ἐπὶ μὲν οὖν τούτων xar ἄμφω ἐνδέχεται δείκνυσϑαι
τὸ προκείμενον. ἐπὶ δὲ τῶν πρώτων παραδειγμάτων οὐκ ἐπὶ πάντων
ἀλλ᾽ ἢ δι ἑκατέρου ἢ ἔκ τινων.
Anon. schol. περὶ τῶν εἰδῶν πάντων τοῦ συλλογισμοῦ (in fine
cod. Paris. membr. ant. 2064 scholia misc. in 1. I analyt. pr. continentis
ἀπὸ φωνῆς ἀμμωνίου. de quo Waitz Org. I, 27, f. 261^ —263^) f. 2035...
τοιοῦτος δὲ (παρασυνημμένος sc.) καὶ 0 A4 ota roréAovg λόγος ἐν τῷ
προτρεπτικῷ᾽ εἴτε φιλοσοφητέον εἴτε μὴ φιλοσοφητέον, φιλοσοφητέον.
ἀλλὰ μὴν ἢ φιλοσοφητέον ἢ οὐ φιλοσοφητέον: πάντως ἄρα φιλοσοφη-
τέον. τοιοῦτος καὶ ὁ Πλάτωνος (cf. Olymp. in Alc. p. 145) ἐν τῷ Πρω-
ταγόρα.
Olympiodor. in Alcib. ed. Creuzer 1821 p. 144: καὶ ᾽4ρ. μὲν ἐν τῷ
TLQOT OETUTLA C ἔλεγεν ὅτι εἶτε φ. φ. εἶτε μὴ φ. φ.. πάντως δὲ φιλοσο-
φητέον. Πλάτων δέ φησιν etc. Elias proleg. philos. prax. 2 (p. 7, 13
Br. e cod. chart. rec. Paris. 1977 f. 2?, cf. Coisl. 387 Senn. sec. zn apud
Cramer IV, 391), ubi de iis qui negant esse ΤΠ παρ παι: ἢ καὶ ὡς φησὶν
E ἐν τῷ TQOTQEmTLEGQ Portage ore ( μὐε ΜΙΝ, ἐν
o προτρέπει τοὺς νέους πρὸς πο OUR φησὶ γὰρ οὕτως"
εἰ μὲν φιλοσοφητέον φιλοσοφητέον (hoc alterum φελ. om. cod. 1977) καὶ
εἰ μὴ φιλοσοφητέον φιλοσοφητέον. πάντως ἄρα φιλοσοφητέον. του-
τέστιν εἰ μὲν γὰρ ἔστι. πάντως ὀφείλομεν φιλοσοφεῖν οὔσης αὐτῆς εἰ
δὲ μή ἐστι. καὶ οὕτως ὀφείλομεν ζητεῖν πῶς ovx ἔστι φιλοσοφία. ζη-
τοῦντες δὲ φιλοσοφοῦμεν. ἐπειδὴ τὸ ζητεῖν αἰτία τῆς φιλοσοφίας
ἐστίν.
David proleg. philosoph. pr. 4 (cod. Paris. bomb. 1900 f. 5^, membr.
ant. 2723 f. 1675, exc. ex Davide in cod. membr. ant. 2089 f. 635. cf.
Brandis sch. p. 13, 2): xol ὁ ᾿“ριστοτέλης δὲ ἔν τινι προτρε-
TT L9: ᾧ (προαιρετικῷ 2723, τρεπτικῷ 1000) αὐτοῦ συγγράμματι; ἐν
ᾧ προτρέπεται (προτρέπει 2089) τοὺς νέους ἐπὶ φιλοσοφίαν.
λέγει ὅτι εἴτε μὴ φιλοσοφητέον φιλοσοφητέον. εἴτε φιλοσοφητέον φιλο-
σοφητέον, πάντως δὲ φιλοσοφητέον (π. δ. φ. om. 2723 et 1900). του-
τέστιν ὅτι ei λέγει τις μὴ εἶναι φιλοσοφίαν. ἀποδείξεσι (τισι add. 2089)
κέχρηται δι᾿ ὧν ἀναιρεῖ τὴν φιλοσοφίαν" εἰ δὲ ἀποδείξεσι, (τισι add.
2089) χέχρηται δηλονότι φιλοσοφεῖ (φελοσοφία ἐστίν 2089)" μήτηρ γὰρ
τῶν ἀποδείξεων ἡ goxercgpe eire λέγει εἶναι φιλοσοφίαν. πάλιν uc
Àocogsi* ἀποδείξεσι γὰρ κέχρηται δι᾿ ὧν δείκνυσιν οὖσαν αὐτήν
(αὐτὴν οὖσαν aU πάντως ovv φιλοσοφεῖ καὶ ὃ ἀναιρῶν αὐτὴν καὶ
ὃ μὴ ἀναιρῶν. ἑκάτερος, γὰρ (γὰρ om. 1900) αὐτῶν ἀποδείξεσι κέχρη-
ται δι᾿ ὧν πιστοῦται τὰ λεγόμενα" εἰ δὲ ἀποδείξεσι κέχρηται δηλονότι
φιλοσοφεῖ " μήτηρ gm τῶν ἀποδείξεων ἣ φιλοσοφία... mapu οὖν
τὸ εἴ ἐστιν ἔλϑωμεν ἐπὶ τὸ τί ἐστι καὶ εἴπωμεν τί ἐστιν ἡ φιλοσοφία.
VII.
Περὶ παιδείας.
Testantur indices Laertii, Hesychii (περὶ παιδείας ἢ παιδευτικόν c),
Ptolemaei (ὟΝ. 143). similem autem ut videtur περὶ παιδείας librum,
propter ea quae de cultioris vitae auctoribus instrumentisque observata
erant ab Athenaei et Laertii et Hesychii testimoniorum auctoribus ex-
cerptum, inter Peripateticos Clearchus ediderat (Cl. fr. 27 — 29 Müll.),
fortasse etiam Hieronymus (Io. Damasc. par. sacr. II, 13, 121 p. 743 Gaisf.
quae dialogi sunt, Plut. de recta rat. aud. c. 18).
1. (45)
Plutarch. qu. conviv. 8, 10, 1: Προβλήμασιν -Aguarorélovg φυσι-
xoig ἐντυγχάνων Φλῶρος εἰς Θερμοπύλας κομισϑεῖσιν αὐτός τε πολ-
λῶν ἀποριῶν... ὑπεπίμπλατο καὶ τοῖς ἑτέροις μετεδίδου, μαρτυρῶν
, - »Ἥ , , Y ΄ Χ 3 Y
αὐτῷ τῷ Δριστοτέλει λέγοντι τὴν πολυμαϑειαν πολλὰς ἀρχὰς (corr.
1 Ζ: 1 5 M o tQ
ταραχας) ποιεῖν. τὰ μὲν ovv ἄλλα μεϑ' ἡμέραν etc.
2. (46)
Diog. Laert. 9, 53 (ex Favorino, cf. Rose de Ar. l. p. 45): καὶ πρῶ-
rog (0 Πρωταγόρας) τὴν καλουμένην τύλην ἐφ᾽ ἧς τὰ φορτία βαστά-
“ξουσιν εὗρεν (eadem fere ex Diog.Suid. s. χοτύλη), ὥς φησιν ᾿ἄριστο-
τέλης ἐν τῷ περὶ παιδείας" φορμοφόρος γὰρ ἦν. ὡς καὶ Ἐππίκουρός που
(in epistolis sc. cf. D. L. 10, 8. Athen. VIIL, 864 c) φησί. καὶ τοῦτον τὸν
τρόπον ἤρϑη πρὸς Δημόκριτον, ξύλα δεδεκὼς ὀφϑείς (cf. Gell. 5, 3.
ex Diog. Hesychius apud Suid. et Eudoc. s. v. et in schol. ad Plat. de rep.
X p. 421 Bekk.).
VIII.
Νήρινϑος.
In dialogorum serie Νήρινϑος (ita codd. omnes, etiam Laur.) re-
peritur apud Diogenem idemque ex Diogene apud Hesychium. qui dialo-
gus ex nomine proprio, ut videtur, inscriptus (fortasse Κήρινϑος cf.
Suid. s. Κήρινθϑος πόλις, καὶ ὄνομα κύριον et Pape s. v. Κορίνϑιος
autem ut est apud Themistium appellaretur a loco, ut Theophrasti Me-
γαρικός qui Megaris sermo habitus videtur, ex quo de Diogene cynico
refert Laertius 6, 22. cf. Dicaearchi Κορινϑιακός et “εσβιακός, item
Χαλκιδικὸς Demetrii D. L. 5, 81) idem habetur cum eo, in quo secun-
dum Themistium Aristoteles philosophus narravisse fingitur ea, quae de
philosophia Platonem ipsum colloquentem audiverit cum rustico quodam
Corinthio. quanquam vulgatissimum Corinthii nomen qua librarii insci-
tia in obscurum illum Nerinthum abierit difficile intelligas, facillime
contrarium. rusticus autem iste quum Platonis dialogum legisset qui
Gorgias inscriptus est, philosophiae amore captus et Athenas profectus,
ad Platonem et philosophos accessisse dicebatur, sicut Zeno Citiensis
postquam Xenophontis librum casu quodam cognovit (et secundum D. L.
7, 3 ἡσϑεὶς ἐπύϑετο ποῦ διατρίβοιεν of τοιοῦτοι ἄνδρες) ad Cratetem
cynicum; ex mercatore philosophus. collocutus est cum Platone agri-
cola, de quo (quem zz) honorifice sine dubio auctor in prooemio
narraverat (ut laudaret scil. philosophiam, non ut hominis rusticitatem
cavillaretur, quod ridicule sibi persuasit 1. G. Huschke, comm. de C.
»
Annio Cimbro. Rostochii 1824 p. 63). Platonis autem sermones antequam
mortuus fuerit, scripto neminem tradidisse neque magistri viventis per-
sona in dialogis abusos fuisse (non magis quam vivum Socratem induxe-
runt Xenophon, Plato, ceteri Socratici), hoc veterum mori atque reli-
gioni quivis facile concedet intelligetque dialogos tales, quicunque Pla-
tonis personam habuerunt, certe post ol. 108, 1 fuisse editos. in quibus
quum ipse affuisse, qui sermones olim habitos enarraret, fingeretur auc-
tor (id est qui putabatur Aristoteles), quam facile fieri potuerit manifestum
est, ut qui talibus libris ipsisque quasi philosophi testantis documentis
uterentur philologi Alexandrini, vel viginti annos cum Platoue Athenis
commoratum fuisse Aristotelem sibi persuaderent, dialogorum istorum
specie non minus decepti quam quibus avide uterentur epistolarum fieti-
ciarum falsa auctoritate. etenim non omnes dialogos qui Aristotelis no-
mine inde ab aevi Alexandrini primordiis "inscripti ferebantür, ita fuisse
institutos, ut quae auctore praesente et disputante acta essent (cf. Rose
de Ar. 1. p. 106) ipse paullo post referret quem penes sermonis fuisset
principatus, sicut in libro περὶ εὐγενείας. sed fuisse etiam quibus quae
inter se alii ipso quidem iuvene praesente sed tacente disputavissent sim-
pliciter narraret, velut in Eudemo περὲ ψυχῆς. id vel tituli dialozorum -
docent non solum ex aequalium (licet mortuorum) nominibus dueti, velut
Callisthenes Theophrasti et Metrodorus (cf. D. L. 10, 158—23) Epicuri, sed
ex antiquiorum et pridem mortuorum et amicorum Platonis (cf. etiam
qui ad longe remotiora tempora interdum confugiunt Demetrii et Hera-
clidis dialogos), Eudemi (T c. Ol. 107, 1. cf. Krische, die theol. Lehren
der Griech. Denker p. 15), Grylli (t Ol. 104, 2. cf. D. L. 2, 54. Paus. 8, 9.
11. 9, 15. 1, 3), Menexeni. quibus accensendus esse videtur ὁ γεωργὸς
ὁ Κορίνϑιος sive ΙΝήρινϑος. quos alteros quum Platonis sermones re-
ferant, consentaneum fere est academiam magis sapere, at illos peripatum
magis et morem Aristoteleum.
1. (47)
Themistius orat. 33 p. 356 Dind. (p. 295c Hard): οὗτος ὃ ἀνὴρ
μικρὰ ὁμιλήσας τῇ ἐμῇ εἴτε σπουδῇ εἴτε παιγνίᾳ ταὐτὸν μικροῦ ὑπέ-
μεινε πάϑος A&oO£o τῇ φιλοσόφῳ (cf. D. L. 4, 2) καὶ Ζήνωνι τῷ Κι-
τιεῖ (cf. D. L. 7, 2—3) καὶ τῷ γεωργῷ τῷ Κορινϑίῳ. ᾿Δξιοϑέα μὲν γὰρ
ἐπιλεξαμένη τι τῶν ξυγγραμμάτων ἃ Πλάτωνι πεποίηται ὑπὲρ πολι-
τείας, ᾧχετο ἀπιοῦσα ᾿4ϑήναξε dE ἀρκαδίας καὶ Πλάτωνος ἠκροᾶτο
λανϑάνονσα ἄχρι πόρρω ὅτι γυνὴ εἴη. ὥσπερ 0 ᾿Δχιλλεὺς τοῦ Δυκο-
μήδους" ὁ δὲ γεωργὸς ὁ Κορίνϑιος τῷ Γοργίᾳ ξυγγενόμενος, οὐκ
3 -— 5 , , , 1 - , I4! 4 ᾽ LES YT a
αὐτῷ ἐκείνῳ Τοργίᾳ ἀλλα τῷ λόγῳ ον llÀerov ἔγραψεν ἐπ᾽ ἐλέγχῳ
͵ ?
- M ? 1 M 2 Y 1 A J , ,
TOU σοφιστοῦ. αὐτίκα ἀφείς τὸν ἀγρὸν καὶ τας ἀμπέλους llierovi
Ἃ A ; Gi p
ὑπέϑηκε τὴν ψυχὴν καὶ τὰ ἐκείνου ἐσπείρετο καὶ ἐφυτεύετο. καὶ ovrog
c e uc 2 - , - '
ἐστιν ὃν τιμὰ ὁ Α ριστοτέλης τῷ διαλόγῳ τῷ Κορινϑίῳ. τὰ δὲ
9 Y , ? , , 2259 1 ? L4 ς Y - ri , 1
ἀμφὶ Ζήνωνος ἀρίδηλα τέ ἐστι καὶ cÓousva ὑπὸ πολλῶν, ort αὐτον.
c , 3 ETT: , 27 ? A /
ἢ ΦΣωλρατους ἀπολογία ἐκ Φοινίκης ἡγαγὲν εἰς τὴν ποικίλην.
Σοφιστῆς.
Sophistae dialogo (cf. Platonis Πρωταγόρας ἢ σοφισταί D. L. 2, 59)
qui adscribendi sunt unius Laertii loci, Favorini commentariis historicis
hic manifesto debet (cf. 9, 53 cum 9, 53. item 8, 57 cum 3, 47—48) cum
plerisque aliis philosophi testimoniis (velut 9, 53 περὶ παιδείας. 3, 48
περὶ ποιητῶν cf. 3, 37 etc. cf. Rose de Ar. l. p. 40. 48 --- 45). argumen-
tum titulus indicat (D. L., Hes., Ptolem. W. 142). cf. Phanias (ἐν τοῖς
πρὸς τοὺς σοφιστάς Athen. 14, 638^).
1. (48)
Diog. L. 8, 57: ᾿ἀριστοτέλης δ᾽ ἐν τῷ σοφιστῇ φησὶ πρῶτον
᾿Εμπεδοκλέα δητορικὴν εὑρεῖν, Ζήνωνα δὲ διαλεκτικήν. ἐν δὲ τῷ περὶ
ποιητῶν φησίν etc.
Cf. Diog. L. 9, 25 (de Zenone Eleate): φησὶ δ᾽ ᾿ἀφριστοτέλης ἐν
τῷ σοφιστῇ εὑρετὴν αὐτὸν γενέσϑαι διαλεχτικῆς, ὥσπερ ᾿Εμπεδοκλέα
ῥητορικῆς (cf. D. L. 3, 47. de Emp. cf. Quintil. 3, 1, 8).
Sextus Empir. adv. dogmat. 1, 6 (p. 191 Bekk.): Ἐμπεδοκλέα uiv
γὰρ 0 Δριστοτέλης φησὶ πρῶτον ῥητορικὴν κεκινηκέναι,; ἧς (sicut
idem alibi ait, in ipso scil. principio rhetoricorum) ἀντέστροφον εἶναι τὴν
διαλεκτικήν... Παρμενίδης δὲ ovx ἂν δόξαι τῆς διαλεκτικῆς ἀπεί-
occ ἔχειν. ἐπείπερ πάλιν ᾿Ζριστοτέλης τὸν γνώριμον αὐτοῦ Ζήνωνα
διαλεκτικῆς ἀρχηγὸν ὑπείληφεν.
2. (49)
Diog. L. 8, 63 (de Empedocle): φησὶ δ᾽ αὐτὸν καὶ A4oicroréAne
ἐλεύϑερον γεγονέναι καὶ πάσης ἀρχῆς ἀλλότριον, εἴ ye τὴν βασιλείαν
αὐτῷ διδομένην παρῃτήσατο, καϑάπερ Ξάνϑος (sc. ὁ μελοποιός cf.
Athen. XII, 6. Aelian. v. h. 4, 26: ἐγένετο δὲ οὗτος πρεσβύτερος Στη-
σιχόρου τοῦ Ἱμεραίου. hunc citaverit Aristoteles) ἐν τοῖς περὶ αὐτοῦ
à
Α , ΄ 5 2 Y ? 5 i] ἢ
λέγει. τὴν λιτότητα δηλονότι πλέον ἀγαπήσας. τὰ ὃ cvro καὶ Τίμαιος
2 Y E 0»
εἴρηκε. τὴν αἰτίαν ἄμα παρατιϑέμενος τοῦ δημοτικὸν εἶναι vov ανδρα.
φησὶ γάρ etc.
9. (50) disse
Diog. L. 9, 54 (postquam de Protagora Aristotelem ἔν τῷ περὶ παι-
δείας apposuit ex Favorino, ita ex eodem pergit): διεῖλέ ve vov λόγον
πρῶτος εἰς τέτταρα, evyc ijv, ἐρώτησιν, ἀπόκρισιν. ἐντολήν" of δὲ
εἰς ἕπτ -- πρῶτον δὲ τῶν λόγων ἑαυτοῦ ἀνέγνω τὸν περὶ ϑεῶν ..
ἀνέγνω δ᾽ ᾿Αϑήνησιν ἐν τῇ Εὐριπίδου οἰκίᾳ ἡ ὥς τινες ἐν τῇ Meya-
κλείδου, ἄλλοι δ᾽ ἐν “υκείῳ, μαϑητοῦ τὴν φωνὴν αὐτῷ χρήσαντος
᾿Δρχαγόρου τοῦ Θεοδότου. κατηγόρησε δ᾽ αὐτοῦ Πυϑόδωρος Πολυζή-
Àov, εἷς τῶν τετρακοσίων" ᾿ἀριστοτέλης δ᾽ Εὐαϑλόν φησιν.
Cf. Cramer Anecd. Par. I, 172, de Protagorae lite cum Euathlo di-
scipulo cf. Gell. 5, 10. D. L. 9, 56,
X.
Περὶ ῥητορικῆς ἢ Γρύλλος.
1. (51)
Diog. Laert. 2, 95 ed. Cob.: φησὶ δὲ dora voréAng (in prooemio
dialogi) ὅτε ἐγκώμια καὶ ἐπιτάφιον I'ovAAov (cf. 2, 54) μυρίοι ὅσοι
συνέγραψαν, τὸ μέρος καὶ τῷ πατρὶ χαριζόμενοι. ἀλλὰ καὶ Ἕρμιππος
ἐν τῷ περὶ Θεοφράστου καὶ Ἰσοκράτην (vulgo male Σωκρατη) φησὶ
Γρύλλου ἐγκώμιον γεγραφέναι.
De Gryllo cur in vita Theophrasti potius quam Aristotelis Hermippus
iractaverit, vix alia causa cogitari potest quam quod Theophrasti dialo-
gum noverit iudicaveritque eundem quem Aristotelis nomine vulgo in-
scriptum index Androniceus exhibebat (cf. Rose de Ar. l. p. 31). quod
idem aliis quoque libris accidit, velut 1. περὲ ὀργῆς et οἰκονομικῷ (cl.
Rose p. 128), qui quum Pasicratis etiam et Theophrasti nomine ante An-
dronicum ferrentur testante Philodemo Epicureo (de ira col. 74 et de virt.
et vit. l. IX col. 7 et 27), ab Andronico numerati sunt inter Aristoteleos.
2. (92)
Quintilian. inst. or. 2, 17: Transeamus igitur ad eam quaestionem
quae sequitur , an rhetorice ars sit. quod quidem . . . ex dis qui prae-
cepta dicendi tradiderunt nemo dubitavit . . . sed cum his philosophi
c Li MESS
et Stoici et Peripatelici plerique consentiunt . . . (4) equidem illos qui
conira dispularunt non tam sensisse quod dicerent quam exercere
ingenia materiae difficultate credo voluisse . . . (5) quidam naturalem
esse rhetoricen volunt . . . (7) nihil quod ex arte fiat ante artem fuisse
. .- (11) non esse artis id quod faciat qui non didicerit, dicere autem
homines et qui non didicerint . .. (14) 4ristoteles ut solet quae-
rendi gratia quaedam subtilitatis suae argumenta excogitavit in Gryllo
(scil. quibus artem negare videretur, id quidem agens ut rhetores refu-
taret qui omnem vim dicendi in arte ponerent, non autem ut totam repu-
diaret. quae Ciceronis verba sunt de or. 1, 24, 110. cf. Ar. rhet. p. 1354,
9—11). sed idem et de arte rhetorica tres libros scripsit et in eorum
| primo non artem solum eam fatetur , sed ei parliculam civilitatis sicut
dialectices assignat. (19) multa Critolaus (cf. 2, 15, 23. Sext. Empir.
p. 677 Bekk) contra, multa Rhodius Athenodorus. 44gnon quidem de-
traxit sibi inscriptione ipsa fidem, qua rhetorices accusationem pro-
fessus est. nam. de Epicuro, qui disciplinas omnes fugit, nihil miror.
hi complura dicunt sed ex paucis locis ducta (de quibus cf. s. 16—40.
Sext. Emp. p. 676—078).
XI.
Περὶ ποιητῶν.
De poetis libros tres, qui inter dialogos in Laertiani indicis prin-
cipio positos nominantur, in modum dialogi revera scriptos fuisse ex-
presse testatur auctor vitae Aristotelis Marcianae (cod. 257 f. 2769): ἕως
uiv ovv ἔτι νέος qv, τὴν τῶν ἐλευϑέρων ἐπαιδεύετο παιδείαν, ὡς
δηλοῖ τὰ γεγραμμένα αὐτῷ Ὁμηρικὰ ξητήματα καὶ ἡ τῆς Ἰλιάδος ἔκ-
δοσις ἣν δέδωκε τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ καὶ ὁ περὶ ποιητῶν διάλογος καὶ τὸ
περὶ ποιητικῆς σύγγραμμα καὶ cf δητορικαὶ τέχναι etc. (vers. lat. vet.
Aristoteles autem iuvenis adhuc existens doctrinam eloquencie doctitat,
ut declarant Homerica commenta scripta ab eo et Yliadis dictamen
quod dedit Alexandro et dyalogus de poetis et (tractatus de poetica et
rhetorica etc.). cuius argumenti dialogo tractati allerum exemplum inter
Peripateticos habes Heraclidis περὶ ποιητικῆς καὶ τῶν ποιητῶν ἃ (D. L.
9, 88). quo quidem titulo Aristotelici quoque operis ratio exprimitur,
quod non solum περὶ ποιητῶν inscribitur sed etiam περὶ ποιητικῆς, ita
tamen ut a nobiliore illo et singulari libro et qui simpliciter appellatur
περὶ ποιητικῆς (neque enim nisi duo haec Aristotelis de poetica scripta
ac ἘΠῚ ἐς
ἃ veteribus adhibentur). addito libri numero dialogus distingueretur. dis-
putabatur enim in hoe quoque de arte poetica, de natura eius in imi-
tatione posita, de utilitate politica ad civium mores affectuum quadam
quasi quam termino Platonico (cf. Phaedon. p. 69) usus vocat purificatione
id est educatione usuque moderato rectoque colendos atque firmandos
(cf. Plut. de rat. aud. c. 8: οὔτε γὰρ βαλανείου. φησὶν 0 ᾿Δρίστων,, οὔτε
λόγου μὴ καϑαίροντος ὀφελός ἐστιν). haec enim quaestio inde a
Platonis maxime dissertatione in decimo politiae (operis praeter Aristo-
telem ipsum a Clearcho aliisque Peripateticis tractati) famosa erat et
in Peripateticorum de poetica libris contra Platonem multis agitata." sci-
licet Platonis opinio, qui de affectibus ait p. 000: τρέφε: γὰρ ταῦτα
ἄρδουσα (ἡ ποιητικὴ μίμησις) δέον α ὑχμεῖν utilitatemque (et κάϑαρ-
σιν) negavit (λογέζεσϑαι γὰρ οἶμαι ὀλίγοις τισὶ μέτεστιν ὁτι ἀπολαύειν
ἀνάγκη ἀπὸ τῶν ἀλλοτρίων εἰς τὰ οἰκεῖα), quum ab universa illa Peri-
pateticorum de affectuum usu (cf. fr. libri περὶ ὀργῆς cum praef.) senten-
tia discreparet, πολλὴν αἰτιάσεως ἀφορμὴν non solum Aristoteli sed
Theophrasto ceterisque qui περὶ ποιητικῆς libros ediderunt, necessario
praebuit eorumque omnium et ipsius Pseudaristotelis communis ratio in
tredecim illarum (tot enim fuerunt) ad rempublicam Procli dissertationum
quarta examinatur. cuius verba etsi non ad unum Aristotelem pertinen- -
tia (nedum ad veri Aristotelis de poetica libri servati partem ultimam
antiquitus et ante studia non solum Andronici commentatorumque sed
bibliothecariorum Alexandrinorum cum politicorum fine perditam, cf.
Rose p. 133), sed ad Peripateticorum sententiam (cf. Strabo I p. 16: ποιη-
τὴν γὰρ ἔφη — scil. Eratosthenes — πάντα στοχάξεσϑαι ψυχαγωγίας,
οὐ διδασκαλίας. τοὐναντίον of παλαιοὶ φιλοσοφίαν τινὰ λέγουσι πρώ-
τὴν τὴν ποιητικήν, εἰσάγουσαν εἰς τὸν βίον ἡμᾶς ἐκ νέων καὶ διδά-
σκουσαν ἤϑη καὶ πάϑη καὶ πράξεις μεϑ' ἡδονῆς. διὰ τοῦτο καὶ τοὺς
παῖδας αἱ τῶν Ἑλλήνων πόλεις πρώτιστα διὰ τῆς ποιητικῆς παιδεύ-
ουσιν, οὐ ψυχαγωγίας χάριν δήπουϑεν ψιλῆς ἀλλὰ σωφρονισμοῦ ...
ταῦτα δ᾽ οὐ μόνον παρὰ τῶν Πυϑαγορείων ἀκούειν ἐστὶ λεγόντων;
ἀλλὰ καὶ ᾿Δριστόξενος οὕτως ἀποφαίνεται. καὶ Ὅμηρος δὲ τοὺς ἀοι-
δοὺς σωφρονιστὰς εἴρηκε. cf. Plut. de aud. poet. c. 1 extr.) ex aliorum
antiquiorumque auctorum testimonio acceptam, inter ipsa tamen dialogi
fragmenta, cuius aeque sensum expressisse intelliguntur, adscribenda esse |
putavi. alia contra (cf. H. Düntzer, Rettung der aristot. Poetik. Braun-
schw. 1840 p. 2—16) quae consulto omisi, aut ad poeticam spectant eam
quam habemus aut erronea sunt et a commentatoribus priorum semper
copias repetentibus male tradita aut denique utroque nomine vituperan-
m MO acus
tur (velut Themistii locus or. 26 p. 382 Dind. s. 316d Hard.) ita etiam
Simplicius (in cat. f. 8 £ Bas., p. 43, 13. 27. 32 Brand.), quum ex Porphyrii
commentario descripserit haec: καὶ γὰρ xal 0 ᾿Δριστοτέλης ἐν τῷ περὶ
ποιητικῆς συνώνυμα εἶπεν εἶναι ὧν πλείω μὲν τὰ ὀνόματα (non ut
in categoriis ὧν τὸ ὄνομα κοινόν), λόγος δὲ ὁ αὐτός, οἷα δή ἐστι τὰ
᾿πολυώνυμα, τὸ τε λώπιον καὶ ἵματιον καὶ τὸ φᾶρος... ἔνϑα δὲ περὶ
τὰς πλείους φωνὰς ἡ σπουδὴ καὶ τὴν πολυειδῆ ἑκάστου ὀνομασίαν,
ὥσπερ ἐν τῶ περὲ ποιητικῆς καὶ τῷ τρίτῳ περὶ δητορικῆς (3,2), τοῦ
ἑτέρου συνωνύμου δεόμεϑα,. ὅπερ πολυώνυμον ὁ Σπεύσιππος ἐκάλει...
οὐ γὰρ παραλέλειπται (τὰ παρὰ τοῖς νεωτέροις καλούμενα συνώνυμα...
καὶ πολυώνυμα sicut ante Porphyrium censuit Boethus) ἀλλ᾽ ἐν ἄλλαις
πραγματείαις. ἐν αἷς ἣν οἰκεῖος ὃ λόγος, παρείληπται — Simplicius
igitur non intellexit de synonymorum significatione (cf. Fr. Guil. Wiehe,
de vestigiis et reliquiis synonymicae artis Graecorum. Hauniae 1850
p. 23 sqq.) in poetica arte et rhetorica obtinente τὸ περὶ ποιητικῆς ci-
tari ipsius Aristotelis (qui poeticae haec tribuit in rhet. 3, 2. p. 1405, 5
cf. 1404^ 7. 28. poet. 22) adhibito testimonio (cf. Rose p. 130. ἐν τοῖς
ἐχδεδομένοις λόγοις satis iam de animi affectionibus quando quales eve-
niant dictum esse ait poet. c. 15 p. 1454 ^18 cf. p. 1453 ^12, Rose l. c.,
id est in libris antea editis, scilicet rhetoricis. ita ut idem illud velit
atque alibi c. 19 ἐν τοῖς περὶ ῥητορικῆς κείσϑω).
Philosophicum igitur, non historicum libri de poetis argumentum
fuisse ex ipsa dialogi ratione sequitur (tractatur μέμησις fr. 3, oratio
poetica atque metrica fr. 3— 4, φιλονεικία poetarum et sophistarum
fr. 7 etc.). ex fragmentis autem locisque a grammaticis excerptis alterum
quoque titulum iustum esse sequitur, de arte ita disputatum fuisse signi-
ficantem ut multa variaque poetarum memoria illustraretur. quam qui-
dem rem Peripateticis omnibus a philosophia ad historiam vergentibus
nimium placuisse notum est. quantopere autem Pseudaristoteli in deliciis
idem fuerit, longa illa de Homero Ieta narratio ostendit (cf. Rose p. 71).
quae quidem ut recentiorem Aristotele magistro auctorem agnoscas sola
sufficit, etiam si Aristotelis nomen titulo inscriptum iam Eratosthenes et
Apollodorus (fr. 2), Nicias item et Sotion (fr. 3) legisse videantur.
Reliquorum Peripateticorum de poetis et de poetica qui ferebantur
libri hi fere sunt. Aristotelis praeter eum quem nunc legimus in indice
Laertiano cum ceteris genuinis eisque omnibus qui ad ipsas Andronici
pragmatias pertinerent scholarum lectione usuque frequentes ornissum,
praeter hunc igitur de quibus agimus περὶ ποιητῶν y (D. L. 5, 22 et He-
sychius, qui eosdem male bis ponit, altero quidem loco post κύκλον
πὰς CM ou
alius libri titulum ab editoribus male coniunctum), eiusdem πραγματεῖαι
τέχνης ποιητικῆς B. (D. L. 5, 24 et om. v. ztg. Hes., de quibus nihil notum
est. cf. Ptolem. ap. Wenr. p. 145: de arte poetica secundum | Pytha-
gorae eiusque sectatorum placita libri 11, ubi diversorum librorum de
poetica et de placitis Pythagoreorum tituli interpretum errore in unum
conflati esse videntur), eiusdem ποιητικὰ ἃ (9, 20. solus Laur. cum Hesych.
ποιητικόν, COrT. ποιητικῶν) id est ἀπορημάτων σπονητυκῶν ἃ (quem titu-
lum inter ἀπορημάτων Ὁμηρικῶν et φυσικῶν aliorumque problematum
libros positum quum ita supplendum esse non vidisset Hesychius, in ap-
pendice titulorum Laertianis ab ipso additorum repetiit ἀπορημάτων
ποιητικῶν ἃ insuperque addens αἰτίας ποιητικάς tertium eadem posuit).
deinde Theophrasti περὶ ποιητικῆς « (9, 47), eiusdem περὶ ποιητικῆς
ἄλλο ἃ (5, 48) Phaniae περὶ ποιητῶν (ἐν B Athen. 8, 352 c). Praxi-
phanis dialogus coram Platone habitus περὶ ποιητῶν (D. L. 3, 8. cf. M.
Schmidt Did. fr. p. 201). Heraclidis περὶ ποιητικῆς καὶ τῶν ποιητῶν c
(D. L. 5, 88). Hieronymi (Rhodii) περὲ ποιητῶν (cuius πέμπτον erat περὶ
κιϑαρῳδῶν Athen. 14, 635 f. cf. Müller Fr. h. Gr. IL 450) ceterum
ἀπορημάτων ποιητικῶν quod exemplum praebere videatur de Euripide
fragmentum apud Maerobium, hoc et ipsum tamen recte iudicari e libro
de poetis sumtum fuisse vestigium relictum est οἶμαι illud dialogum pro-
dens. nullius igitur momenti est, quod quum aporematum illorum se-
cundus liber de Euripide fuisse videatur (eadem enim iudicaveris apud
Hesychium ἀπορήματα ποιητικά — non à, sed y — et ἀπορήματα ᾽49-
χιλόχου Εὐριπίδου Χοιρίλου ἐν βιβλίοις y), ex secundo de poetis apo-
rema illud Euripideum citatur.
Aristoclis Rhodii locos duos ex l. περὶ ποιητικῆς in Aristotelis no-
men male scriptos vide inter fragmenta Aristoclis Aristoteli falso tributa
(11. 12). de Aristotele Cyrenaeo (Stilponis Megarici aequali sec. D. L.
2, 113), qui ex Demetrio Magnete (D. L. 5, 35) dicitur γεγραφὼς περὶ
ποιητικῆς (non τὸ vel τὰ περὶ ποιητικῆς Aristotelis), cf. Scheurleer, de
Demetrio Magnete. L. B. 1858 p. 38 (qui coniecit περὶ zvvxzux jc , cf. Clem.
Al. strom. 3, 6, 51. Aelian. var. hist. 10, 2).
1. (53)
Diog. Laert. 8, 57 (e Favorino, sicut fr. 2—4, cf. D. L. 8, 73—74.
951—533. 63. e Laertio eadem Eudoc. p. 170): 14 ριστοτέλης δ᾽ ἐν τῷ
σοφιστῇ (fr. 48) φησὶ πρῶτον Ἐμπεδοκλέα ῥητορικὴν εὑρεῖν, Ζήνωνα
δὲ διαλεχτικήν. ἐν δὲ τῷ περὶ ποιητῶν (ubi de differentia poetae et
διὰ μέτρων scribentis, cf. Ar. poet. c. 1. Plutarch. de aud. poet. c. 2)
x ep
φησὶν ὅτι xol Ὁμηρικὸς ὁ Ἐμπεδοκλῆς καὶ δεινὸς περὶ τὴν φράσιν
γέγονε. μεταφορικός τ᾽ ὧν καὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς περὶ ποιητικὴν ἐπι-
τεύγμασι. χρώμενος (nihilo tamen magis poeta, cf. Ar. poet. 1, 1447 ^ 16.
Plut. 1. c.) καὶ δὴ ὅτε γράψαντος αὐτοῦ καὶ ἄλλα (praeter physica)
ποιήματα τήν τε τοῦ (Ξέρξου διάβασιν καὶ προοίμιον εἰς AmoAAova,
-a? * n | * ΄ ? - Ἢ , e
ταῦϑ' voregov κατέχαυσεν ἀδελφὴ τις αὐτοῦ — ἢ ϑυγαάτηρ. Oc φη-
s M 2 N . .
σιν Ιερώνυμος — τὸ μὲν προοίμιον ἀχουσα. τὰ δὲ Περσικὰ (cit. in
ἐπ Α 2 * T /
Pseudar. probl. 21, 22) βουληϑεῖσα διὰ τὸ ἀτελείωτα εἶναι. (58) καϑόλου
, . Y , 7) Y 7 1 ΄
E φησι (sc. Aristoteles) καὶ τραγῳδίας cvrov γράψαι nor 7tOÀLTLX.
JENC - 5
Ἡρακλείδης à ὁ τοῦ Σαραπίωνος ἑτέρου φησὶν εἶναι τὰς τραγῳδίας.
€ , ? ΄
Ἱερώνυμος δέ φησιν αὐτὸν τρισὶ καὶ τετταράκοντα ἐντετυχηκέναι,
΄ ᾿ , » / Y ) Y SPAN)
Ννεανϑὴς δὲ νέον ovro γεγραφέναι τὰς τραγωδίας καὶ αὐτὸν ἔπειτα
2 ^
αὑταῖς ἐντετυχηκέναι.
2. (54)
Diog. L. 8, 51 (hoc Müllero fr. 263 cf. Rose de Ar. 1. p. 69): Ἐμπε-
δοκλῆς, ὥς φησιν Ἱππόβοτος, Μέτωνος ἦν υἱὸς τοῦ Ἐμπεδοκλέους.
᾿Ζκραγαντῖνος. τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ Τίμαιος ... καὶ Ἕρμιππος ... λέγει δὲ
καὶ ᾿Ερατοσϑένης ἐν τοῖς ὀλυμπιονίκαις τὴν πρώτην καὶ ἑβδομηκοστὴν
ὀλυμπιάδα νενικηκέναι τὸν τοῦ Μέτωνος πατέρα (i.e. Empedoclem
quendam, quem vulgaris opinio philosophum, cf. Athen. I p. 3* οἱ Favorin.
j. 1. 8, 53, philosophi avum cum aliis propter aetatis rationem de qua
testatur Aristoteles, haberet Eratosthenes), μάρτυρι (de vitae annis) χρώ-
μενος “Δριστοτέλει. (52) 4moAió0cgog δ᾽ 0 γραμματικὸς iv τοῖς
χρονικοῖς φησὶν (cf. ed. Cobeti qui. cum Meinekio et Clintono versus se-
narios restituit) «ὡς qv Μέτωνος μὲν víóc, εἰς δὲ Θουρίους αὐτὸν νεωστὶ
παντελῶς ἐκτισμένους ΤΠ λαῦκος (scil. 0 Ῥηγῖνος ἐν τῷ περὶ ποιητῶν,
de quo Ps. Plut. vit. Antiph. p. 233, 66 West. cf. D. L. 9, 38 ex Apollod.)
ἐλϑεῖν gnoív»* εἶϑ᾽ ὑποβὰς᾽ «of δ᾽ ἱστοροῦντες ὡς οἴκοϑεν πεφευγὼς
εἰς τὰς Συρακούσας μετ᾽ ἐκείνων ἐπολέμει πρὸς τοὺς ᾿“ϑηναίους. τε-
λέως ἀγνοεῖν μοι δοκοῦσιν. ἢ γὰρ οὐκέτ᾽ ἦν ἢ παντελῶς ὑπεργεγηρα-
κώς. ὅπερ οὐ φαίνεται. ᾿οιστοτέλης γὰρ αὐτόν, ἔτι τε Ἡρακλεί-
δης (cf. 8, 51. 60. 61 etc. vulgo male Ἡ ραπλειτον), ἑξήκοντα ἐτῶν φησὶ
τετελευτηκέναι.» 0 δὲ πρώτην καὶ ἑβδομηκοστὴν ὀλυμπιάδα νενικη-
κὼς κέλητι τούτου πάππος (ita recte Cobet, vulgo πάντως) ἦν ὁμώνυ-
μος (id quod meram coniecturam fuisse patet. nihil enim traditum erat
nisi Eum. κέλητι). ὥσϑ᾽ ἅμα xol τὸν χρόνον ὑπὸ τοῦ imoAAoÓopov
σημαίνεσθαι.
Cf. Diog. L. 8, 74: νοσήσαντα δ᾽ ἐκ τούτου τελευτῆσαι. (ait Neanthes
ARISTOT. PSEUDEPIGR,., 6
— 8. —
apud Favorinum) ἐτῶν ἕπτὰ καὶ ἑβδομήκοντα ... περὶ δὲ τῶν ἐτῶν
᾿Τφριστοτέλης διαφέρεται" φησὶ γὰρ ἐκεῖνος ἕξήκοντ᾽ ἐτῶν αὐτὸν
τελευτῆσαι" οἵ δ᾽ ἐννέα καὶ ἑκατόν (ii 561}. qui olympionicam ol. 71, 1
οἱ ποτ: ol 91 vivum eundem esse sumerent) ἤκμαζε δὲ κατὰ τὴν
τετάρτην καὶ ὀγδοηκοστὴν ὀλυμπιάδα (i.e. Thuriorum conditorum tem-
pore, cf. 8, 52).
Sexaginta igitur annos natum decessisse Empedoclem ex libro Ari-
stoteli iam tunc adscripto de poetis narraverant et Eratosthenes et Apol-
lodorus.
9. (95)
. Diog. L. 3, 48: διαλόγους τοίνυν φασὶ πρῶτον γράψαι Ζήνωνα
τὸν ᾿Ελεάτην (cf. Aristot. apud D. L. 8, ὅ7. 9, 25. fr. 48). Δ ριστοτέ-
λης δ᾽ ἐν πρώτῳ περὶ ποιητῶν ᾿Δλεξαμενὸν τὸν Στυρέα ἢ Tov, ὡς
καὶ Φαβωρῖνος ἐν ἀπομνημονεύμασιν. δοκεῖ δέ μοι Πλάτων ἀκριβώσας
τὸ εἶδος καὶ τὰ πρωτεῖα δικαίως ἂν ὥσπερ τοῦ κάλλους οὕτω καὶ τῆς
εὑρέσεως ἀποφέρεσϑαι.
Athen. XI p. 505c a de rivalitate Platonis el Xenophontis, de qua
cf. D. L. 3,34): ἐγκώμια αὐτοῦ (Menonis a Xenophonte vituperati) διεξέρ-
χεται ὃ τοὺς ἄλλους ἁπαξαπλῶς πακολογήσας (Πλάτων), ἐν μὲν τῇ
πολιτείᾳ Ὅμηρον ἐκβάλλων καὶ τὴν μιμητικὴν ODE αὐτὸς δὲ τοὺς
διαλόγους τη γος γράψας, ὧν τῆς ἰδέας οὐδ᾽ αὐτὸς εὑρετής ἔστι.
πρὸ γὰρ αὐτοῦ τοῦϑ' εὑρε τὸ εἶδος τῶν λόγων ὃ Τήιος ᾿Δλεξαμενός.
ὡς Νικίας ὃ Νικαεὺς ἱστορεῖ καὶ Σωτίων (in diadochis philosophorum
uterque, et quidem in Platonis historia, ipso Aristotelis quod sequitur
Lestimonio usi). ᾿“ριστοτέλης δὲ ἐν τῷ περὶ ποιητῶν οὕτως γράφει
«οὐκοῦν οὐδὲ ἐμμέτρους τοὺς καλουμένους Σώφρονος μίμους μὴ φῶ-
μὲν εἶναι λόγους καὶ μιμήσεις. ἢ τοὺς ᾿Δλεξαμενοῦ τοῦ Τηίου τοὺς
προτέρους (ita ed. Meineke. vulgo male πρώτους. πρότερον Bake) γρα-
φέντας τῶν Σωκρατικῶν διαλόγων:» ἀντικρὺς φάσκων 0 πολυμαϑέ-
στατος ᾿Αριστοτέλης πρὸ Πλάτωνος διαλόγους γεγραφέναι τὸν ᾿Ἄλεξα-
μενόν. |
Ita etiam Ar. poet. c. 1. 1447^ 9 tanquam μέμησιν continentes sine
metris poeticam componit τοὺς Σώφρονος (Platoni caros cf. Suid. s. v.,
Duris ap. Athen. XI, 504 ^. D. L. 3, 18. Olymp. vit. Plat. p. 384, 62 West.)
καὶ Hevogyov μίμους καὶ τοὺς Σωκχρατικοὺς λόγους. cf. etiam Bernays,
über Wirkung der Tragódie p. 186 et quae de h. 1. disputat Bake (schol.
hypomnem. t. H. 1839), qui hoc quidem recte monet p. 51, non Socrati-
corum dialogorum auctorem diei Alexamenum. scilicet simpliciter sive dia-
logorum auctor dicitur sive eorum quae licet mimis. illis cognata, dialo-
μεν ON. τος
gis tamen Soeraticis propter formam similia essent, antequam scriberen
tur dialogi Socratici.
4. (56)
Diog. L. 3, 37 (e Favorino): φησὶ δ᾽ 4oicGroril«qc τὴν τῶν
λόγων ἰδέαν αὐτοῦ (sc. Πλάτωνος) μεταξὺ ποιήματος εἶναι καὶ πεζοῦ
λόγου. | |
Cf. Cicero orat. 20.
52 (97)
Proclus diss. in Plat.remp. p. 360 (Bas. 1534. in cap. inscr. περὶ τῆς
ποιητικῆς ... τὰ Πλάτωνι δοκοῦντα): Πρῶτον εἰπεῖν χρὴ καὶ διαπο-
ρῆσαι περὶ τῆς αἰτίας δι᾿ ἣν οὐκ ἀποδέχεται τὴν ποιητικὴν ὃ Πλάτων
... δεύτερον τί δήποτε μάλιστα τὴν τραγῳδίαν καὶ τὴν κωμικὴν ov
παραδέχεται χαὶ ταῦτα συντελούσας πρὸς ἀφοσίωσιν τῶν παϑῶν. ἃ
μήτε παντάπασιν ἀποκλίνειν δυνατὸν μήτε ἐμπιμπλάναι πάλιν acga-
λές, δεόμενα δέ τινος ἐν καιρῷ κινήσεως. ἣν ἐν ταῖς τούτων ἀκροάσε-
σιν ἐκπληρουμένην ἀνενοχλήτους ἡμᾶς ἀπ᾿ αὐτῶν ἐν τῷ λοιπῷ χρόνῳ
ποιεῖν. ... (p. 302:) τὸ δὲ δεύτερον (πρόβλημα). τοῦτο δ᾽ ἣν τὸ τὴν
τραγῳδίαν ἐκβάλλεσθαι xol κωμῳδίαν ἀτόπως. εἴπερ διὰ τούτων δυ-
νατὸν ἐμμέτρως ἀποπιμπλάναι τὰ πάϑη καὶ ἀποπλήσαντας ἐνεργὰ πρὸς
τὴν παιδείαν ἔχειν. τὸ πεπονηκὸς αὐτῶν ϑεραπεύσαντας. τοῦτο δ᾽ οὖν
πολλὴν καὶ τῷ Δ ριστοτέλει παρασχὸν αἰτιάσεως ἀφορμὴν καὶ τοῖς
ὑπὲρ τῶν ποιήσεων τούτων ἀγωνισταῖς τῶν πρὸς Πλάτωνα λόγων, οὐ-
τωσί πως ἡμεῖς ἑπόμενοι τοῖς ἔμπροσϑεν διαλύσομεν ... δεῖν μὲν οὖν
τὸν πολιτικὸν διαμηχανᾶσϑαί τινας τῶν παϑῶν τούτων ἀπεράσεις καὶ
ἡμεῖς φήσομεν. ἀλλ᾽ οὐχ ὥστε τὰς περὶ αὐτὰ προσπαϑείας συντείνειν.
τοὐναντίον μὲν οὖν ὥστε χαλινοῦν καὶ τὰς κινήσεις αὐτῶν ἐμμελῶς
ἀναστέλλειν, ἐκείνας δὲ ἄρα τὰς ποιήσεις πρὸς τῇ ποικιλίᾳ καὶ τὸ ἄμε-
τρον ἐχούσας ἐν ταῖς τῶν παϑῶν τούτων προχλήσεσι πολλοῦ δεῖν εἰς
ἀφοσίωσιν εἶναι χοησίμους" e£ γὰρ ἀφοσιώσεις οὐκ ἐν ὑπερβολαῖς εἰσὶν
ἀλλ᾽ ἐν συνεσταλμέναις ἐνεργείαις. σμικρὰν ὁμοιότητα πρὸς ἐκεῖνα
ἔχουσαι ὧν εἰσὶν ἀφοσιώσεις.
Procli locos omnemque disputationem qua 4r?stotelis sententiam
(loco scil. poeticae servatae celeberrimo consentaneam) a Platone dissen-
tientem conatur refellere, citavit Fr. Robortelli in Ar. poet. Flor. 1548 p. 54
(ed. Bas. 1555 p.47). item Thom. Gale ad Iambl. de myst. 1, 11 p. 196. Lobeck
Aglaoph. p. 088 sq. ex loco Ar. deperdito illa fluxisse statuit J. bernays,
Grundzüge der verl. Abh. des Ar. über Wirkung der Tragódie (Abh. d. hist.
phil. Ges. in Breslau. Bd. I. 1857) p. 164 sqq. cf. Iamblichus de myst. 1, 11
6:7
M ας
p. 39 (ed. G. Parthey. Berol. 1857. cf. ib. p. 37. 41. 9, 9 p. 119. Bernays l. c
p. 160. 169): ἔχει δ᾽ ἔτι ταῦτα καὶ ἄλλον λόγον τοιοῦτον. cf δυνάμεις
τῶν ἀνθρωπίνων παϑημάτων τῶν ἐν ἡμῖν πάντη μὲν εἰργόμεναι κα-
ϑίστανται σφοδρότεραι,, εἰς ἐνέργειαν δὲ βραχεῖς (βραχεῖαν Bern.) καὶ
ἄχοι τοῦ συμμέτρου προαγόμεναι χαίρουσι μετρίως καὶ ἀποπληροῦνται
καὶ ἐντεῦϑεν ἁἀποκαϑαιρόμεναι πευϑοῖ καὶ οὐ πρὸς βίαν ἀποπαύονται.
διὰ δὴ τοῦτο ἔν τε κωμῳδίᾳ καὶ τραγῳδίᾳ ἀλλότρια πάϑη ϑεωροῦντες
ἵἴσταμεν τὰ οἰκεῖα πάϑη καὶ μετριώτερα ἀπεργαζόμεϑα καὶ ἀπο-
καϑαίρομεν, ἔν τε τοῖς ἱεροῖς ... θεραπείας οὖν ἕνεκα τῆς ἐν ἡμῖν
ψυχῆς καὶ μετριότητος τῶν διὰ τὴν γένεσιν προσφυομένων αὐτῇ κα-
κῶν λύσεώς τε ἀπὸ τῶν δεσμῶν καὶ ἀπαλλαγῆς χάριν τὰ τοιαῦτα προσ-
ἄγεται. '
6. (58) |
Macrob. saturn. V, 18, 19 (ed. L. Jan p. 460): Morem vero Aetolis
fuisse uno tantummodo pede calceato in bellum ire ostendit clarissimus
scriptor Euripides tragicus, in cuius tragoedia quae Meleager inscribitur
nuntius inducitur describens quo quisque habitu fucrit οαΣ ducibus qui ad
aprum capiendum convenerant. in 60 hi versus sunt (Eur. fr. 534 Nauck)
... in qua quidem re ... non relicebimus rem paucissimis notam, repre-
hensum Euripidem ab Aristotele qui ignorantiam istud Euripidis fuisse
contendit, Aetolos enim non laevum pedem habere nudum sed dextrum.
quod ne affirmem potius quam probem, ipsa Aristotelis verba ponam
ex libro quem de poetis seeundo subscripsit, in quo de Euripide loquens
Sic ail : τοὺς δὲ Θεστίου κόρους τὸν μὲν ἀριστερὸν πόδα φησὶν Εὐριπίδης
ἐλϑεῖν ἔχοντας ἀνυπόδετον᾽ λέγει γοῦν ὅτι «τὸ λαιὸν ἴχνος ἦσαν ἀνάρ-
βυλοι ποδός. τὸ δ᾽ ἐν πεδίλοις ὡς ἐλαφρίξον γόνυ ἔχοιεν » (ὃς δὴ πᾶ-
σιν Αἰτωλοῖς νόμος add. Eur.): ὡς δὴ πᾶν τοὐναντίον ἔϑος τοῖς ΔΑ ίτω-
λοῖς. τὸν μὲν γὰρ ἀριστερὸν ὑποδέδενται, τὸν δὲ δεξιὸν ἀνυποδετοῦσιν
(ita etiam Plataeenses apud Thuc. 3, 22)" δεῖ γὰρ οἶμαι τὸν ἡγούμενον
ἔχειν ἐλαφρόν, ἀλλ᾽ οὐ τὸν ἐμμένοντα. |
7. (89)
Diog. Laert. 2, 46 Cob.: τούτῳ (sc. Σωκράτει) τίς. καϑά φησιν
᾿Δφριστοτέλης ἐν τρίτῳ περὶ ποιητικῆς. ἐφιλονείκει ᾿Δντίλοχος 4ή-
uviog καὶ ᾿Δντιφῶν ὁ τερατοσκόπος, ὡς Πυϑαγόρᾳ Κύλων Κροτωνιά-
τῆς (his iterum usus est 8, 40)" xoi Σύαγρος Ὁμήρῳ ζῶντι. ἀποϑα-
νόντι δὲ Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος" καὶ Κέρκωψ Ἡσιόδῳ ξῶντι. τε-
λευτήσαντι δὲ ὃ προειρημένος Ξενοφάνης" καὶ Πινδάρῳ ᾿Δντιμένης ὃ
Κῶος, Θάλητι δὲ Φερεκύδης καὶ Βίαντι Σάλαρος Πριηνεύς, Πιττακῷ
, - 5 . , »
Αντιμενίδας καὶ Δλκαϊος, “Ζναξαγόρᾳ Σωσίβιος “καὶ Zuwovíón Ti.
μοχρέων.
: 8. (60)
Pseudoplutarch. de vita Hom. 1, 3 (Plut. opp. ed. Dübner t. V. Par.
- y 2 rd ’ἅ
1855 p. 101. cf. p. X): Ζριστοτέλης δὲ ἐν τῷ τρίτῳ περὶ ποιητι-
X 4 s 4 δ
€» A. - , DCN A N e , -
κἧς iv Io φησὶ τῇ νησῳ. x«9 ον καιρὸν Νηλεὺς ὁ Κόδρου τῆς Ἴωνι-
- ? £ M CO E . .
κῆς ἀποικίας ἡγεῖτο (de aetate igitur Homeri consentiebant Pseudaristo-
i ΄ ι - -
teles et Aristarchus), κόρην τινὰ τῶν ἐπιχωρίων γενομένην ὑπό τινος
zs zs Ee ΄ ΄ " 1
δαίμονος τῶν συγχορευτῶν ταῖς μούσαις ἐγκύμονα. αἰδεσϑεῖσαν τὸ
ι dra ONES ὡς Ὁ ' "Met -u x , M À £—
συμβαν διὰ vov 0yxov τῆς γαστρὸς ἐλϑεῖν εἴς τι χωρίον τὸ καλούμενον
κι , i] 5 A
Alywav* εἰς 0 καταδραμοντας λῃστὰς ἀνδραποδίσαι τὴν προειρημένην
, , , 5 (9 A — , » EVI -
καὶ ἀγαγόντας εἰς Σμυρναν οὐσαν ὑπὸ “υδοῖς τότε τῷ βασιλεῖ τῶν
- pA " A , ,
“υδὼν ovr, φίλῳ vovvouc Πῆαίονι χαρίσασϑαι" τὸν δὲ ἀγαπήσαντα
ἣν κόρην διὰ τὸ κάλλος γῆ ἣν διατρί » τῷ M
τὴν xogqv διὰ τὸ xcAÀog γῆμαι. ἣν διατρίβουσαν παρὰ τῷ Πέλητι.
ES ec i M * τῷ 2 - ' 52, , 1 -» -
τ τὺ “τῇ TG ὠδῖνος αποχυήῆσαν τον Ὅμηρον €7UL τ ποταμῷ.
€ 3 e 4 E ' ,
ov ἀναλαβὼν o ΜΜαίων ὡς ἴδιον ἔτρεφε. τῆς Κριϑηίδος uere τὴν κύη-
2 , , € , 5
σιν εὐϑέως τελευτησάσης. χρόνου δὲ ov πολλοῦ διελϑόντος καὶ αὐτὸς
, - - [d ^ -
ἐτελεύτησε. τῶν δὲ “υδῶν καταπονουμένων ὑπὸ τῶν Αἰολέων καὶ
Ἢ ^ i] , "E M e , A
κρινάντων καταλιπεῖν τὴν Σμυρναν. κηρυξάντων τῶν ἡγεμόνων vov
΄ 5 M 9c R - ΄ E L4 ur c7
βουλόμενον αἀκολουϑεῖν ἐξιέναι τῆς πόλεως. ἔτι νήπιος ov Ὅμηρος
2.3 ; Ἂς 7 , UNE C
ἔφη καὶ αὑτὸς βουλεσϑαι Ouqosiv: o9ev ἀντὶ Μ|ιελησιγενοῦς Ὅμηρος
, , 2. 3 c , 1 ,. 2).
προσηγορευϑη. γενόμενος δ΄ ἐν ηλικίᾳ καὶ δόξαν ἐπὶ ποιητικῇ κεχτη-
, 2 , , M ΄ , p , 1 ΄ Auc δὲ
μένος ἤδη ἐπηρῶτα τον ϑεόν. τίνων ce εἴη γονέων καὶ ποϑὲν" o δὲ
2 - [uA
ἀνεῖλεν ovrOG*
3, P - M - , e, ,
ἐστιν΄ log νῆσος μῆτρος πατρίς. ἡ σε ϑανοντα
. ? A ? » 7 n
δέξεται" ἀλλὰ νέων ἀνδρῶν αἴνιγμα φύλαξαι.
A € * . . .
φέρεται δὲ καὶ ἕτερος χοησμος τοιοῦτος (decem versibus qui Aristoteleis
. t.t - ? ? ' ΄
ab auctore interpositi videntur) ... μετ᾽ οὐ πολὺν δὲ χρόνον πλέων ἐς
΄ N ? , . T tu
Θήβας (εἰς τας ἄϑηνας Ps. Herod. vit. Hom. p. 18, 65 West. et quidem
- ΄ . . - - 3 - ,
ἐκ τῆς Σάμου. ubi secundum Procli περὶ τῆς τελευτῆς αὐτοῦ λόγον,
qui idem est cum Aristoteleo, dicitur p. 25, 27 West. διατρῖψαι μὲν παρὰ
K 40, γράψαντα δ᾽ Οἰχαλίας ἅλωσ τῷ χαρίσασϑαι. ἥτις νῦν
ρεωφύλῳ; γράψαντα ἰχαλίας ἅλωσιν τουτῷ χαρίσασϑαι- ἡτις VU
ὡς Κρεωφύλου περιφέρεται. quae manifestum est non nisi Procli errore
male aut excerpentis aut excerpti de Io insula potius quam de Samo dicta
: " , P EDS c » ? ? - χὰ»:
videri) ἐπὶ τὰ Koóvia: ἀγὼν δὲ ovrog ἄγεται παρ αὐτοῖς μουσικός
5 z ΄ ΄ c τι
ἦλϑεν εἰς lov. ἔνϑα ἐπὶ πέτρας καϑεζόμενος ἐθεάσατο αλιεῖς προῦσ-
πλέοντας, ὧν ἐπύϑετο εἴ τι ἔχοιεν (Procl. p. 25, 30: ϑεασάμενον αλιεῖς
-- ' 5 ^ M » »
προσειπεῖν αὐτοὺς καὶ ἀνακρῖναι τοῖσδε τοῖς ἔπεσιν.
» 5 7 ΄ 24.
ἄνδρες ἀπ᾿ ᾿Δρκαδίης ϑηρήτορες «9 ἔχοιιέν τι;
NE AES
cf. vit. Hom. p. 28, 20. 30, 37 ubi est ἁλιήτορες ἡ Q ἔχομέν τι). of δὲ
ἐπὶ τῷ ϑηράσαι μὲν μηδέν, φϑειρίσασϑαι δὲ διὰ τὴν ἀπορίαν τῆς ϑή-
ρας οὕτως ἀπεκρίναντο"
ὅσσ᾽ ἕλομεν λιπόμεσϑ'᾽. ὅσσ᾽ ovy ἕλομεν φερόμεσϑα:
αἰνισσόμενοι ὡς ἄρα ove μὲν ἔλαβον τῶν φϑειρῶν ἀποχτείναντες κατέ-
λιπον, oUc δ᾽ οὐκ ἔλαβον ἐν τῇ ἐσϑῆτι φέροιεν. ὅπερ οὐ δυνηϑεὶς συμ-
βαλεῖν Ὅμηρος διὰ τὴν ἀϑυμίαν ἐτελεύτησε. ϑάψαντες δὲ αὐτὸν of
᾿Ιῆται μεγαλοπρεπῶς (cf. vit. p. 80, 44 West.) τοιόνδε ἐπέγραψαν αὐτοῦ
τῷ τάφῳ" j
ο΄ ἐνθάδε τὴν ἱερὴν κεφαλὴν κατὰ γαῖα καλύπτει ,
ἀνδρῶν ἡρώων κοσμήτορα ϑεῖον Ὅμηρον.
quae ultima, sicut ex Procli narratione superiora, supplenda sunt ex vit.
Hom. p. 30, 43 West. ov νοήσας δὲ τὸ. λεγόμενον ἀπὸ ϑλέψεως ére-
λεύτησεν iv "Io τῇ νήσῳ. ἔϑαψαν δ᾽ αὐτὸν μεγαλοπρεπῶς ol
Τῆται etc. et Procli chrest. gr. p. 25, 38 West. οὕτω δ᾽ ἐκεῖνον ἀϑυμή-
σαντα σύννουν ἀπιέναι τοῦ χρησμοῦ ἔννοιαν λαμβάνοντα καὶ οὕτως
ὀλισϑέντα περιπταῖσαι λίϑῳ καὶ τριταῖον τελευτῆσαι (cf. Cert.
Ποιη. et Hes. p. 45, 29 West.).
Ietam (itaque Ionem non Aeolium quem sustentat Ps. Herod. p. 19,
499) secundum Aristotelem fuisse poetam vitae llomeri descriptiones va-
riae repetunt (p. 28, 29 et 31, 5 Westermanni in biogr. Gr., Cramer anecd.
Par. III, 98. Ps. Piut. de vit. et poesi Hom. IL, 2. Tzetz. exeg. in ll. p..8
Herm.). cf. Gellius 3, 11: Aristoteles tradit eo insula Io natum. de Creo-
phylo cf. Strabo XIV p. 038, Suid. s. v. (at cave credas Welckero Ep. Cycl.
| p. 225. de sepulcro lfomeri cum epigrammate cf. Welcker ib. p. 159.
Pasch di Krienen, Breve descr. dell Arcipelago. Livorno 1773 p. 38. 44 —
ed. L. Ross. Halle 1860 p. 39. 44. de quibus falsarii nugis Welcker Kl.
Schr. ΠῚ, 284 sqq.). |
| XII.
II oAvvuxocz.
Ὁ 1 - τοῦ ΠΣ. τ
Πολιτικοῦ (περι πολιτικοῦ cod. Laur.) α Laertius, e quo Hesy-
chius zoÀrvixov (immo πολιτικὸς) ἃ. i
1. (01)
Cicero ep. ad Quintum fr. III, 5 (ubi de mutata librorum de optimo
statu civilalis et de optimo cive id est de republica qui vulgo vocantur,
c RE Lue
scribendorum ratione, in quibus antea sermonem instituerat Africani et
amicorum): Ai libri quum zn Tusculano mihi legerentur audiente Sal-
lustio, admonitus sum ab illo multo maiore auctoritate illis de rebus
dici posse, si ipse loquerer de republica, praesertim quum essem non
Heraclides Ponticus sed consularis et is qui in iaaimis versatus in
republica rebus essem. quae tam antiquis hominibus attribuerem, ea
visum iri ficta esse ... Aristotelem denique quae de republica et
praestante viro scribat ipsum loqui. commovit me et eo magis quod
macimos motus nostrae civilatis at(ingere non poteram, quod erant in-
feriores quam illorum aetas qui loquebantur.
ACTI:
Φ ,
ΠΠεοὺὶ δικαιοσυνῆς.
Aristotelis qui ferebantur περὶ δικαιοσύνης libri (quatuor sec.
Laert. Hes. et Ptol. ap. W. 142. cf. Hadschi Khalfa V, 115: 4r. libri IV
de iustitia, eiusdemque de qualitatibus iustitiae o pus aliud quatuor
libris constans. cf. Cic. de rep. 3, 8 p. 248 Mai. class. auct. t. 1: alter
autem de ipsa iustitia qualtuor implevil sane grandes libros i. e. Arist.
cf. 3, 7. tres autem erant Stratonis et Heraclidis D. L. 5, 58. 86), in quo-
rum prooemio induxisse quendam auctor videtur de perdita propter ci-
vium luxuriam atque inertiam. Athenarum libertate ratione fere Demosthe-
nica lamentantem (ut Heraclides in l. zegz ἡδονῆς Athen. XII, 512^ ubi
ex adversarii voluptatisque amici parte loquitur, et ex antiquo quodam
auctore Dio Chrys. or. 2, 36), aequalis quidem hic, ut patet, non iuvenis
Aristotelis, cui vulgo tribuunt dialogos, immo senis atque imperii Mace-
donici, eius igitur libri praeter rerum ob iniustitiam et voluptatem male
gestarum memorias, quales ex similibus Heraclidis et περὶ δικαιοσύνης
et περὶ ἡδονῆς libris excerpserunt grammátiei (apud Athenaeum, cf. Mül-
ler Fr. h. Gr. II, 199), disputationem continebant philosophicam de ratione
quae inter iustitiam reliquasque virtutes intercedat et inter voluptatis
partes. quod igitur de voluptate in hoc quoque libro disseruit, id mihi
causae fuit ut ea quoque fragmenta, quae si ipsa per se spectes, perdito
περὶ ἡδονῆς libro facile concedas, inter librorum de iustitia reliquias ap-
ponere maluerim. ceterum quod ad librum περὶ ἡδονῆς notandum est
praeter singulos et Stratonis (D. L. 5, 59) et Heraclidis (D. L. 5, 88. cf.
Ath.) duo memorari in indice Theophrasteorum (D. L. 5, 44): περὶ ἠδο-
νῆς ὡς ᾿“Αριστοτέλης α i. e. qui Aristoteleo (alteri scil. quem habet D. L.
Le ΤΑ ΤΩΣ
ὅ, 24) ita fere similis esset, ut ethica Eudemea et phvsica et sec. ἢ. L. 5,
24 Theophrasti politica et χατηγορεῶν ἄλλο illud aliique Aristotelicis.
v. Rose p. 39. cf. E. Kópke de Chamaeleonte peripat. p. 43. Usener anal.
Theophr. p. 18) et περὶ ἡδονῆς ἄλλο e, id scilicet. quod etiam Chamae-
leonti tribuebatur secundum Athenaeum (VIIL, 3479) modo huius (VI, 279)
cum criticis, modo illius (XIL, 5115, 526*) nomine in exemplaribus vulgato
utentem. habetur tertius praeterea Theophrasti liber περὶ ψευδοῦς ἢδο-
γῆς (D. L. 5, 46), duo autem Aristotelis (dialogus scil. apud D. L. 5, 22 et
Hesychium, aliusque quem Hesychius omisit apud eundem Laertium 5, 24
et apud Ptolemaeum Wenr. 145, cui Theophrasti ille scriptionis ratione
similis fuit), qui nunquam citantur. contra nobiliores fuisse videntur et
lectiores libri περὶ δικαιοσύνης. quos iam Chrysippus Stoicus (t ol. 143)
respexisse deprehenditur et in ipsius tertio περὶ δικαιοσύνης (cuius tituli
erant alii etiam contra Platonem sec. Plut. de Stoic.*rep. 15. ef. adv. Stoi-
cos 25) et ut credo in libris περὶ τοῦ καλοῦ καὶ τῆς ἡδονῆς (Athen. 8,
13. 14. 16), ubi de epitaphio Sardanapali. nam quum sieut Plutarchus (cf.
adv. St. 25) etiam Athenaeus (XIII, 565?) Chrysippi libris vulgatissimis ipse
usus esse videatur, vix casu factum esse potest quod in eodem Chrysippi
loco versibusque regis sepulcro inscriptis Aristotelem simul et ille cita-
verit et Cicero in Tusculanis. Chrysippi autem aetate et Callimachi iam
omnem illam, sicut Hippocraticorum, ita librorum Aristoteli (ex primor-
diali illa aetatis vel Theophrasteae vel Alexandrinae ante nata litterarum
studia bibliographica incuria atque inscitia) falso adscriptorum molem ex-
titisse eodemque titulo eosdem fere omnes, licet quorundam titulos Her-
mippus aut coniectura aut exemplarium comparatione correxerit in vita
Aristotelis discipulisque potius quam magistro tribuerit (velut Grylli et si
Philodemum audimus oeconomici, fortasse etiam libri περὶ ὀργῆς , quem
Pasicratis Rhodii idem Philodemus novit, exemplo autem prae ceteris ma-
nifesto septem illarum περὶ ζώων dissertationum , quas ut Antigoni mi-
rabilium excerpta demonstrant," Aristotelis, non quo etiam nunc merito
leguntur Theophrasti nomine inscriptas legerat Callimachus), postea etiam
ad Andronicum usque extitisse, qui iustos librorum Peripateticorum in-
dices primus condidit, hoc identidem animadvertimus. iam vero monen-
dum est, Platonissantem in hoc quoque dialogo ut in aliis multis conspici
auctorem, qui si quidem fides est Stoico, de iustitia illa Platonica egerit
totius animae virtute una et perfecta reliquasque omnes confirmante (Plato
de rep. 433: τὸ ὑπόλοιπον ... σωφροσύνης καὶ ἀνδρίας καὶ φρονήσεως
... ὃ πᾶσιν éxelvorg τὴν δύναμιν παρέσχεν ὥστε ἐγγενέσϑαι) et com-
prehendente (v. Plato de rep. IV, 433. 442— 43. cf. Pseudopythagoreorum
v de eu χὰ
dissertationes ex academia simul et peripato derivatas conflatasque, velut
Theagis Stob. fl. 1, 67 et Metopi ib. 1, 64 et ᾿Εχπώλου — sic pro Πώλου
etiam Photius in indice auctorum Stobaei sub litt. E — Lucani ib. 9, 54,
cui δοχεῖ τὰν δικαιοσύναν ματέρα τε καὶ τιϑάναν τῶν ἄλλαν ἀρετᾶν
προσειπτέν" ἄτερ γὰρ ταύτας οὔτε σώφρονα οὔτε ἀνδρεῖον ovre φρόνι-
μον οἷόν τε ἦμεν. ἁρμονία γάρ ἔντι καὶ εἰράνα τὰς ὅλας ψυχᾶς μετ’
εὐρυϑμίας. non autem de Aristotelica (eth. Perip. ap. Stob. ecl. II p. 304.
cf. 204) et Stoica (D. L. 7, 92. Stob. 1. c. p. 102. cf. 104. 106 ubi de spe-
ciebus eius, de quibus cf. Pseudar. divis. Plat. ap. D. L. 3, 83 — Pseudar.
de virt. et vit. c. 5. 1250^ 19), quae quidem non sit τελεία illa et ὅλη (Ar.
eth. 5, 3. ef. magna mor. 1, 34), sed ἢ £v μέρει δικαιοσύνη (Ar. eth. 5, 4).
haec enim est quae dicitur διανεμητικὴ τοῦ κατ᾽ ἀξίαν (de virt. et vit.
p. 1250, 12) atque de hac valet quod inter theses Peripateticas (ex Favo-
rino cf. 5, 21. 28, 34) ponit Laertius 5, 31: τας τε ἀρετὰς ἔφη μὴ ἀντα-
xoAovOsiv: ἐνδέχεσθαι yoQ φρόνιμόν τινα καὶ ὁμοίως δίκαιον ὄντα
ἀκόλαστον χαὶ ἀκρατῆ εἶναι... contra Pseudaristoteli, qui voluptatem de-
fendit non quidem τέλος esse, attamen ἀγαϑόν (sicut Plato in Philebo, cf
Ar. eth. 7, 14), ei igitur argumentanti συναναιρεῖται τῇ δικαιοσύνῃ καὶ
τῶν ἄλλων ἀρετῶν ἕκαστη (cf. Stob. ecl. II p. 306), sicut Platonicis.
1. (62)
Demetrius περὶ ἑρμηνείας c. 28 (Walz. rhet. Gr. IX p. 17, ubi de
. - τον -Ὁ , , T - ς
homoioteleutorum usu): ovre δῆτα ἐν δεινότητι χρήσιμα vo τοιαῦτα, ὡς
* p p/4 , » c - Y 5 /,
ἔδειξα. ovre ἐν παϑεσι xol v Osoiv* ἁπλοῦν yog εἶναι βουλὲται καὶ
Ξ , ' ΄ c , EY 1 NES: 2 - AR. ,
οποίητον τὸ παϑος. ομοίως δὲ καὶ τὸ ηϑος. ἐν γοῦν τοῖς Aorcovoré-
À Y ὃ s ς A '49 ^g jÀ od ΄ SEN, e:
ους περὶ δικαιοσύνης o τὴν 4ϑηναίων πόλιν oÓvgousvog si μὲν ov-
. . vM c E , , "er -
TO εἴποι (sicut scil. revera dicit) ozz «ποίαν τοιαυτὴν πόλιν εἷλον τῶν
ῳ 1 5 ΄ , , -
ἐχϑρῶν. οἵαν τὴν ἰδίαν πόλιν ἀπώλεσαν» (ol 114, 2: ad Antipatrum
enim et Macedoues, non ad Lacedaemonios et ol. 93, 4 hoc pertinere vi-
2 T ἊΝ 5 Y " dz UE 5 ᾿ ΄
detur), ἐμπαϑῶς αν εἰρηκὼς εἴη καὶ οδυρτικῶς" εἰ δὲ παρόμοιον
AEN ΄ ' L4 - - ΄ ς
αὐτο ποιήσει" ποίαν γαρ πόλιν τῶν ἐχϑρῶν τοιαύτην ἔλαβον ὁποίαν
Ὰ 5 ^ ' Y , , 2 ' N ΄,
τὴν ἰδίαν ἀπέβαλον. ov μα τον Δία παϑος κινήσει ἀλλὰ vov καλου-
i Ἁ EV A VI
μενον Ἀλαυσιγέλωτα. τὸ γὰρ ἐν πενθοῦσι παίξειν κατὰ τὴν παροιμίαν
Ἁ ' » -" , ^
TO τὰ τοιαῦτα ἐν τοῖς πάϑεσι κακοτεχνεῖν ἐστί.
9. (63)
Athen. epit. I p. 64: ἄλλοι δὲ φίλιχϑυν τὸν Φιλόξενόν (de quo Ath.
I, c. 8—11) φασιν. ᾿ριστοτέλης δὲ φιλόδειπνον ἁπλῶς , ὃς καὶ γρά-
φει που ταῦτα᾽ «δημηγοροῦντες ἐν τοῖς ὄχλοις κατατρίβουσιν ὅλην τὴν
ἡμέραν ἐν τοῖς ϑαύμασι καὶ πρὸς τοὺς ἐκ τοῦ Φάσιδος ἡ Βορυσϑένους
P E
καταπλέοντας, ἀνεγνωκότες οὐδὲν πλὴν ei vo Φιλοξένου δεῖτονον οὐδ᾽
ὅλον». «
Philoxeni ubi de voluptate disputat ipse quoque mentionem facit
Aristoteles eth. 3, 10. cf. Eudemi eth. 3, 2. probl. 28, 7.
3. (64)
Suidas (cuius copiae ex primo fonte Didymo derivatae videntur, cf.
Hesych. et Harpocr. s. v. Diogen. prov. 4, 76. Schol. Lucian. p. 139 Jac.
; , 1 , Ὁ
e Suida Apostol 8, 12 Leutsch. s. Ευρύβατος: πονηρὸς, ἀπὸ τοῦ
πεμφϑέντος ὑπὸ Κροίσου (cf. Harp. p. 89, 17) .... Νίκανδρος Alyweiov
Εὐρύβατον πανουργότατον, ov μνημονεύει dotavovéAqo ἐν ἃ περὶ
, . . € 5 ΄
δικαιοσύνης (sic etiam Apostol). Δοῦρις δὲ ... καὶ “φριστοφάνης Ζίαι
΄ Y ? 7
δάλῳ ... λέγεται τὸν Εὐρύβατον κλέπτην ὄντα, εἰρχϑέντα καὶ παρα-
φυλαττόμενον, ἐπειδὴ συμπίνοντες ἔλυσαν αὐτὸν of φυλάσσοντες καὶ
2?! 2 »: δ Ξε N Á 2 J M M -
ἐκέλευσαν ἐπιδείξασϑαι τὴν ἐπὶ τους οἴκους ἀναρρίχησιν. τὸ μὲν πρῶ-
τον διωϑεῖσϑαι, δεομένων δὲ ὡς οὐ βουλόμενον, ἐπεὶ μόλις ἀνέπεισαν.
, à ? ^
περιϑέμενον τοὺς σπόγγους καὶ τὰς ἐγκεντρίδας ἀναδραμεῖν εἰς τοὺς
τοίχους. ἀναβλέποντες δὲ ἐκεῖνοι καὶ ϑαυμάζοντες τὰς τέχνας, λαβεῖν
αὐτὸν τὸν 0gogov καὶ ὑπερβάλλοντα, πρὶν ἐκεῖνοι κύκλῳ περιέλϑωσι.
διὰ τοῦ τέγους καταπηδῆσαι.
Cf. Gregor. Corinth. ad Hermog. περὶ μεϑόδου δεινότητος c. 19
(Walz. t. VIL, 2 p. 1277. cf. Anon. ad eundem Walz. t. V p. 568. Eustath.
in Od. p. 1864) Εὐρυβάτου πρᾶγμα (Demosth. or. 18, 24. cf. Hesych.
s. v): ὃ Εὐρυβάτης ovrog παλίμβολος γέγονεν ἀνήρ. ὁ 0$ ἄρεστο-
, / P! AN , (orn V EE) ? ΄ -
τέλης κλέπτην μὲν cvrOv γενέσϑαι. cÀovra δὲ ἐπ΄ αὐτοφώρῳ δεϑῆ-
, A L4 -
ναι καὶ δημοσίᾳ φυλαττεσϑαι" κἄπειτα τοὺς φυλάττοντας ἐπιϑυμοῦν-
τας ϑεάσασϑαι ὅπως διὰ τῶν τοίχων ἀνιὼν εἰς τὰς οἰκίας παρίοι (πά-
ρεισι cod. Mon.), λυσαντάς τε (τέως Mon.) αὐτὸν ἐπιδείκνυσθαι παρα-
τὸ 1 ᾿ ΄ 2 L c , c ΄ :
καλεῖν. τον δὲ τὰς τὲ ἐγκεντρίδας ὑποδυσαμενον (υποδησάμενον Reiske)
/ L4 ? € - 2 -
καὶ τοὺς σπόγγους λαβόντα ἀναβῆναί τε ῥᾷστα καὶ τὸν ὕροφον τῆς
ἰκίας ἐξελεῖν. εἶτα ἐν ὅσῳ περιήεσαν οἵ φύλ ἑτέρωϑεν 0 λά
οἰκίας ἐξελεῖν. εἴτα ἐν οσῳ περιῃεσαν of φύλακες ἑἕτέρωϑεν Om À«-
βοιεν (καταλάβοιεν Mon.) κατιόντα, οἴχεσϑαι φεύγοντα. ἄλλοι δέ
(Epharus apud Suid. Harp. Eust.) φασιν ἄνδρα τοῦτον εἶναι Ἐφέσιον etc.
4. (65)
. ? ? ΄ c
Plutarch. de Stoicorum repugn. c. 13: ἀλλ᾽ αὐτός ye πάλιν (ὃ Χρύ-
- 4 [4 ΄ "
σιππος) ἐν τῷ τρίτῳ περὶ δικαιοσύνης φησίν. ὁτι δικαιοσύνην cvar-
- CP. c ἢ ᾿ c » c 1 L , ' c
ροῦσιν of τέλος ὑποτιϑέμενοι vqv ἡδονὴν" of δὲ μόνον ἀγαϑὸν εἶναι
? ? - , X 4
λέγοντες ovx ἀναιροῦσιν. ... (c. 15:) πάλιν ἐν μὲν τοῖς περὶ δικαιοσύνης
c , cr Χ ? A ? A A , , N C * » ,
ὑπειπών. OTL τοὺς ἀγαϑὸν ἀλλα μὴ τέλος τυϑεμένους τὴν ἡδονὴν évóé-
ἜΑ ΠΕΡ. ὦ.
7, 1 i] , ; a ^ A ,
χεται σώζειν καὶ viv δικαιοσυνην ... ἐν δὲ τοῖς πρὸς Πλάτωνα κατηγο-
-» 3 - - , A , τὸ Χ c , M]
ρῶν αὐτοῦ δοκοῦντος ἀγαϑὸν απολιπεῖν τὴν υγείαν. ov μόνον τὴν δι-
΄, ? Y M D Ξ
καιοσύνην φησὶν ἀλλὰ καὶ τὴν μεγαλοψυχίαν ἀναιρεῖσϑαι καὶ τὴν σω-
΄ ' M " N (Q , ^t A € M ^N 1 Ὁ
φοοσύνην καὶ τὰς ἄλλας ἀρετὰς ἁπάσας. Cv τὴν Ἧδονην 1) τὴν ὑγείαν
E - 2} τι ' L , , 1 , 7 G n 5 ^
ἢ τι τῶν αλλῶν 0 μὴ xeov ἔστιν ἀγαϑὸν ἀπολείπωμεν. ἃ μὲν ovv δη-
, Gs , 2 L4 , M 2h. 7. 2 - DIC
τὲον ὑπὲρ ΠΙλατωνος ἕν ἀλλοις γέγραπται πρὸς cvrOov. ἐνταῦϑα ὃ ἢ
΄ , “- ?^ A €- € € -
μάχη καταφανῆς ἔστιν. ὁπου μὲν «v μέτα τοῦ καλοῦ τις ὑποϑῆται xol
A c Y 3 Y 5 ,
τὴν ἡδονὴν ἀγαϑον εἶναι σώξεσϑαι δικαιοσύνην λέγοντος. ὅπου δὲ πά-
1 A , M N ? 4 ) ? M G ,
λιν τους μὴ μόνον τὸ καλὸν ἀπολιπόντας αἰτιωμένου τὰς ἀρετὰς ἁπά-
?. SS τ δὲ nd 3 λονί. ui AL 2 ΄ '4
σας αναιρεῖν. ἵνα δὲ μηδ ἀπολογίαν υπολίπῃ τοῖς ἐναντειωμασιν. A ot-
, 3 , " 2 δ ? "»
στοτέλει περὶ δικαιοσύνης ἀντιγράφων οὐ φησιν αὑτὸν ὀρϑὼς λέ-
rn - lu - " 5 ^ e /,
γειν. OrL τῆς ἡδονῆς οὐσὴς τέλους αναιρεῖται μὲν ἡ δικαιοσυνὴ (cf.
Porphyr. de abst. p. 282 Traj.), συναναιρεῖται δὲ τῇ δικαιοσύνῃ καὶ τῶν
PA ? € L4 1 1 Π (τ ὙΠΟ 2 - (s 2
αλλὼν ἀρετῶν ἕχαστη. τὴν μὲν ye δικαιοσύνην vz αὐτῶν ὡς αλη-
- ? E A 2152097. 5 Y ? Α ΄ c P4 » 1
ϑῶς ἀναιρεῖσθαι. τας ὃ ἄλλας ἀρέτας οὐδὲν κωλύει ὑπάρχειν εἶ καὶ
1 , BRUN ^ M ? S ES y - ἧς 22 M ? J 5.
μὴ δὲ αὐτὰς αἷρετας αλλ ἀγαϑας γοῦν καὶ ἀρέξτας ἐσομένας " εἶτα
΄ ra ΄, 3 ΄ Y ΄
ἑχαστην ἐξ ονόματος προσαγορεύει ... τίς Ovv τουτου πρὸς λογους
c EU » ? ,
ἰταμώτερος γέγονεν, ὃς δυεῖν vv ἀρίστων φιλοσόφων ἐγκέ-
» Dr » ? A ? - ; M 5 M 5
xqxs τῷ μὲν ὅτι πᾶσαν ἀρετὴν ἀναιρεῖ μὴ μόνον τὸ cyoQov cmoA-
- AUC - e » AN ? - 5 AN M —
πών. TQ ὃ Ort τῆς ἡδονῆς τέλος οὐσης ov πᾶσαν ἀρετὴν ἄνευ τῆς
, L4 Ml A c ζῶν -
δικαιουσυνης σώζεσθαι νομίζει; θαυμαστὴ γὰρ ἡ ἐξουσία περὶ τῶν
3 -» , ὃ ἢ , C /9 G. S AN ? A ἘΝ ^4 G
αὐτῶν πραγματῶν διαλεγόμενον ἃ τίϑησιν αὐτὸς ἐγκαλῶν ἄρφιστο -
, RU θ.9.. - D 2 7 - "Me
τέλει. ταῦτ αναιρεῖν παλιν llÀevovog κατηγοροῦντα. cf. adv. Stoi-
Í , A - ι ΄ ; ἢ ς ΄ NY c 1
cos c. 25: ἐν δὲ τοῖς περὶ δικπκαιοσυνῆς εἰ μὲν τις ὑυποϑοιτο τὴν ἡδονὴν
, * ΄ ' Q ? 2 S
τέλος. οὐκ οἴεται σώξεσϑαι τὸ δίκαιον" εἰ δὲ μὴ τέλος ἀλλ΄ ἁπλῶς eya-
΄ὔ A € ? PY - 7 -
ϑόν. οἴεται. τὰς δὲ λέξεις οὐκ οἴομαί σε δεῖσϑαι νῦν ἀκούειν ἐμοῦ
κ a , ,
καταλέγοντος᾽ τὸ γὰρ τρίτον περὶ δικαιοσύνης βιβλίον ἐστὶ πανταχό-
ϑὲεν λαβεῖν.
5. (00)
Porphyrius comm. in Ar. περὲ ἑομηνείας (ad ipsa prima verba ἔστι
E 5 ἊΣ 5 - - - 2 bd € , , o -
μὲν ovv τὰ ἐν τῇ φωνῇ τῶν ἐν τῇ ψυχῇ παϑηματῶν συμβολα) de signi-
ficationis vi veterum sententias recenset apud Boethium ed. sec. in l. de
interpret. ed. Ven. (Ioh. et Greg. de Gregoriis) 1499 fol. 85^ (Ven. 1491
f. 67^. Bas. 1570 p. 208): putabant namque alii res vocibus designari...
alii vero incorporeas quasdam naturas ... alii vero sensus, alii imagi-
nationes significari vocibus arbitrabantur. quum igitur isla esset con-
tentio apud superiores et hoc (haec Bas.) usque ad Aristotelis pervenis-
sel aetatem, necesse fuil ut qui nomen et verbum significativa esse
dicturus erat (s. esset. diffinilurus Bas.), praediceret quorum ἰδία de-
zx UO. oe
.-signativa sint. Aristoteles enim nominibus et verbis res subiectas
significari non putat nec vero sensus vel etiam 1maginaliones. sensuum
(sensum Bas.) quidem non esse significativas voces nomina et verba in.
opere de iustitia sic (sic om. Bas.) declarat dicens : φύσει γὰρ διηνέχϑη-
σαν τὰ τὲ νοήματα καὶ τὰ αἰσϑήματα, quae interpretari Latine potes
(potest edd.) hoc modo: natura enim sunt diversa intellectus et sensus.
differre igitur aliquid arbitratur sensus atque intellectus, sed qui pas-
siones animae a vocibus significari dicit, is non de (de om. Bas.) sensi-
bus loquitur. sensus enim passiones corporis sunt ... neque magis de
imaginationibus, ut probatur in libris de anima (3, 8). intellectus igitur
vult. cf. iufra p. 304 Bas. passiones autem animae dixit quoniam alias
diligenter ostensum est omnem vocem animalis aut ex passione animae
aut propter passionem proferri.
Verba illa ex disputatione quadam de voluptatis variis generibus de-
sumta videntur. etenim secundum Ar. eth. 10, 5: διαφέρουσε o£ τῆς δια-
νοίας (ἐνέργειαι) τῶν κατὰ vog αἰσϑήσεις. καὶ αὗται ἀλλήλων κατ᾽
εἶδος καὶ ef τελειοῦσαι δὴ ἡδοναί... οὐ μὴν ἔοικέ γε ἡδονὴ διάνοια
εἶναι οὐδ᾽ αἴσϑησις " ἄτοπον γάρ. ἀλλὰ διὰ τὸ μὴ χωρίζεσϑαι φαίνε-
ται ταὐτόν τισιν. ὥσπερ οὖν αἴ ἐνέργειαι ἕτεραι, καὶ af ἡδοναί, δια-
φέρει δὲ ἡ Owig ἁφῆς καϑαριότητι καὶ ἀκοὴ καὶ ὄσφρησις γξύσεως.
ὁμοίως δὴ διαφέρουσι καὶ αἴ ἡδοναί, καὶ τούτων af περὶ τὴν διάνοιαν
καὶ ἑκάτεραι ἀλλήλων elc. (cf. eth. 3, 10. Eudem. eth. 3, 3. problem.
28, 7 ubi περὶ σωφροσύνης).
6. (67)
Athenaeus VIII p. 335!: τί γὰρ τῶν ἐπιτρῖψαι δυναμένων παρέλι-
mtv ὃ καλὸς ovrog ἐποποιὸς (᾿Δρχέστρατος) καὶ μόνος ζηλώσας τὸν
Σαρδαναπάλλου τοῦ ᾿Δνακυνδαράξεω βίον, ὃν ἀδιανοητότερον εἶναι
κατὰ τὴν προσηγορίαν τοῦ πατρὸς “Δ ρειστοτέλης ἔφη. ἐφ᾽ οὗ τοῦ τά-
φου ἐπιγεγράφϑαι φησὶ Χρύσιππος τάδε" «εὖ εἰδὼς ὅτι ϑνητὸς ἔφυς»
ete. (cf. Schweigh. animadv. IV p. ὅ06 sq. Ath. XII, c. 38—40 e Clearcho
περὶ βίων aliisque).
Cf. Cicero Tuscul. disp. 5, 35: ex quo Sardanapali opulentissimi
Syriae regis error agnoscitur, qui incidi iussit in busto:
haec habeo quae edi quaeque exsaturata libido
hausit. al illa iacent multa et praeclara relicta. .
quid aliud , inquit Aristoteles, in bovis, non tn regis, sepulcro in-
scriberes? haec habere se mortuum dicit, quae ne vivus quidem diutius
habebat quam fruebatur. iterumque Cicero de fin. 2, 32, 106: corporis
—— 199
autem voluptas si etiam praeterita delectat, non intelligo cur Aristo-
teles Sardanapali epigramma tanto opere derideat, in quo ille rex
Syriae glorietur se omnes secum libidinum voluptates gbstulisse. quod
enim ne vivus quidem, inquit, diutius sentire poterat quam dum frue-
batur, quo modo id potuit mortuo permanere?
Septem versuum quos e Chrysippo: adscripsit Athenaeus (cf. Diod.
.2, 23), quartum et quintum ex alio fonte habet Cicero eosdemque duos
(cf. Plut. de se ips. laud. 17) Graece Strabo XIV p. 672: xoi δὴ καὶ πε-
οιφέρεται τὰ ἔπη ταυτί «ταῦτ᾽ ἔχω 000. ἔφαγον καὶ ἐφύβρισα καὶ μετ᾽
ἔρωτος (σὺν ἔρωτι Ath.) τέρπν᾽ ἔπαϑον, τὰ δὲ πολλὰ καὶ ὄλβια πάντα
λέλειπται (ita etiam Cic. Diod., λέλυνται Ath. cf. etiam Naeke, Choerili
Samii quae supersunt. Lips. 1817 p. 208 sqq.).
Ceterum haec legi etiam potuerunt aut in libro περὶ βασιλείας. sicut
in Dionis Chrys. orationibus περὶ βασιλείας Sardanapali iterata mentio
extat (or. 2, 35. 3, 72. 4, 113) aut in libro περὶ ἡδονῆς (cf. Theophr. ap.
Athen. XII, 511*. Heraclid. 8123).
7. (68)
Proclus (e Plutarchi comm., ut putat Wyttenbach fr. 17. cf. opp.
Plut. VI, 1 p. 607) schol. in Hesiod. opp. v. 359 (p. 194 Gaisf.) £ γάρ xsv
καὶ σμικρόν: δοκεῖ uiv ἀπηρτῆσϑαι τοῦτο τοῦ προρρηϑέντος᾽ ἔχει δὲ
x«l συνέχειαν. ἐπειδὴ γὰρ εἶπεν ὅτι κἂν ἢ σμικρὸν τὸ ἀφαιρεϑέν,
παχνοῖ τὸν ἀφαιρεϑέντα διὰ τὴν ἀκούσιον ἀφαίρεσιν, ἐπήγαγεν ὅτι τὸ
σμικρὸν ἐπισωρευόμενον μὲν μέγα τι γίνεται. ἀφαιρούμενον δὲ εἰς τὸ
μηδὲν καταλήγει" ὥστε εἰκότως λυπεῖ καὶ τὸ σμικρὸν ἀφαιρούμενον.
καὶ εἰ τοῦτο ἀληϑές. ὀρϑῶς 4 ριστοτέλης ἔλεγεν (iu apophthegmate ?)
ὅτι χείριστον τῶν ἐν τῷ βίῳ τὸ μὴ παρὰ τοῦτο λεγόμενον (id est: si
quid repetere soleat μὴ παρὰ τοῦτο). εἶ γὰρ καταφρονοῖτο ὡς μικρὸν
ἕχαστον καὶ ἐπιλέγοιμεν μὴ παρὰ τοῦτο, κακῶς πράξοιμεν. ἐν μὲν
οὖν οἰκονομίαις λιμώξομεν τοῦτο ἀεὶ ἐπάδοντες. ἐν δὲ τῇ διαίτῃ νοσή-
σομεν, πολλάκις μὲν παρορῶντες τὸ ὀρϑόν. λέγοντες δὲ ταύτην τὴν
φωνήν" ἡ γὰρ καϑ' ἕν ἕχαστον ἔλλειψις μεγάλην αϑροίζει τοῖς παρο-
ρῶσι τὴν βλαβην.
XV.
II £oi βασιλείας.
In divisione librorum Aristotelis haec habet Ammonii quae fertur
. NC . . . T bi.
(vel Philoponi) introductio in categorias (Amm. ed. Ven. 1545 f. 9"): με-
ax WO ὡς
ρικὰ μὲν ovv ἐστίν, ὅσα πρός τινα ἰδίᾳ γέγραπται, ὡς ἐπιστολαὶ ἢ ὅσα
ἐρωτηϑεὶς ὑπὸ ᾿Δλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος περί vs βασιλείας καὶ
ὅπως δεῖ τὰς ἀποικίας ποιεῖσϑαι γεγράφηκε (cf. Sch. Br. p. 86} 14).
quae scholiastae verba nescio an parum accurate e prioribus pro recen-
tiorum more tradita etsi ἐπιστολιμαῖον βιβλίον significent potius quam
dialogum, ego quidem sic statuo, Alexandri sermonem quendam (fortasse
cum Philippo patre habitum) auctoris narratione repetitum fuisse, ita
fere ut postea apud Dionem Chrysostomum, qui Socraticorum dialogos
saepius imitatus in usum suum convertit (velut in or. 3 et 4. ef. 9. 10.
or. 3, 26—28 z— Xen. mem. 4, 4. or. 4, 98 ἔτε καὶ vov i. e. Diogenis
aetate. de librorum Socraticorum studio Dionis cf. p. 297. 640), in or. II
περὶ βασιλείας ad Aristotelici dialogi fortasse exemplum argumentumque
composita, cuius haec initium est: “4έγεταί ποτε ᾿Δλέξανδρον τῷ πατρὶ
Φιλίππῳ ΠῚ ὄντα διαλεχϑῆναι περὶ Ὁμήρου (cf. p. 634) I
dodo καὶ ue τς o£ δὲ αὐτοὶ λόγοι οὗτοι σχεδόν τι καὶ
περὶ Puruudne ἤσαν. ἐτύγχανε μὲν γὰρ 0 ᾿Δλέξανδρος στρατευόμενος
ἤδη μετὰ τοῦ πατρὸς. καίτοι τοῦ Φιλίππου κωλύοντος ... (2) τότε δ᾽
οὖν ἀπὸ στρατείας ἥκοντες ἐν Δίῳ τῆς Πιερίας ἔϑυον ταῖς μούσαις καὶ
τὸν ἀγῶνα τῶν Ὀλυμπίων ἐτίϑεσαν. ὅν φασιν ἀρχαῖον εἶναι παρ᾿ αὖ-
τοῖς. Íinis autem hic: ταῦτα δὲ ἀκούσας ὁ Φίλιππος ἡσϑεὶς οὐ p
TWV, eimev, ἡλέξανδρε. περὶ πολλοῦ ποιούμεϑα τὸν AgiovoréAn καὶ τὴν
msg αὐτῷ συνεχωρήσαμεν ἀνακτίζειν Στάγειρα τῆς Ὀλυνϑίας οὐ-
σαν. ὃ γὰρ ἀνὴρ ἄξιος πολλῶν καὶ μεγάλων δωρεῶν, εἶ τοιαῦτά σε δι-
δάσκει περί τε ἀρχῆς καὶ βασιλείας εἴτε ᾽ Ὅμηρον ἐξηγούμενος εἴτε καὶ
ἄλλον τρόπον. certe in altero libro ᾿Ζλέξανδρος ἢ ὑπὲρ ἀποίκων, quem
ipse titulus fatetur dialogum, Alexandri disputantis partes fuisse consen-
taneum est. ceterum philosophis inde ab aetate Macedonica (cf. de Xeno-
crate Plut. adv. Col. 32 etc.) hoc περὲ βασιλείας argumentum im deliciis
erat (cf. Stob. fl. 48, 27), etiam ΩΣ velut Theophrasto (sec. D. L.
5, 42 et 49 περὶ βασιλείας c, περὶ παιδείας βασιλέως ἃ. περὶ βασι-
λείας α B5 quorum primus πρὸς Keccvógov idemque fuerit qui a qui-
busdam Sosibio tribuebatur sec. Athen. IV, 1419), Stratoni (D. L. 5, 58)
etc. Aristotelis librum Ptolemaeus etiam memoravit (Wenrich 143).
Ceterum cf. infra ad tit. LX (de suasoria Ar. ad Alexandrum).
1. (69)
Pseudo-Ammonii vita Arist. (aute comm. in categ. Ven. 1545 f. 5):
- 3.5 "7 : » 3
τῷ δ᾽ ᾿Δλεξανδρῷ καὶ περὶ βασιλείας ἔγραψεν ἐν ἑνὶ μονοβίβλῳ, παι-
? N er ^ ,
δεύων αὐτὸν ὁπὼς δεῖ βασιλεύειν.
2
Cf. vit. Arist. Marc. (cod. 257 f. 276? extr.): ἕνα δὲ καὶ πάντας cv-
ϑρώπους εὐεργετήσῃ. γράφει τῷ “4λεξάνδρῳ βιβλίον περὶ βασιλείας,
διδάσκων ὅπως βασιλευτέον. ὅπερ οὕτως ἔδρασεν εἰς τὴν ᾿Δλεξάνδρου
ψυχήν. ὡς λέγειν ὅτε μὴ ὠφέλησ[ζέ] wwe σήμερον ovx ἐβασίλευσα,
οὐδένα γὰρ εὖ ἐποίησα. (vers. ant. lat. ut autem et omnibus hominibus
universaliter benefaceret , scripsit Alexandro librum de regno, docens
ipsum qualiter oportet. regnare. et in tantum movit animam Alexan-
dri ad benefaciendum , quod dicebat: quod non benefeci aliquibus
hodie, non regnavi) Ὁ |
2:30)
. - Β ΄ ^t ΄ €
Themistius orat. 8 (inser. Οὐάλης ἡ περὶ φύσεως βασιλικῆς. hab.
z Ἐν ΄, - SE
a. 368) p. 128 Dind. (1079 Hard.): Πλάτων μὲν ovv, εἰ xol τὰ ἀλλα
, c E] ee ? ui - ^ ? - *
πᾶντα ϑεῖος καὶ αἰδοῖος. ἀλλὰ τοῦτόν ys ἀτεχνῶς ἀποκεκινδυνευμένως
΄ ΄ ^ [4 M , ' ΄ς -
προήκατο λόγον (de rep. p. 473), or; μη πρότερον τὰ κακὰ λήξει τοῖς
, ΄ M ^V ΄ ΄ὔ ^" x
ἀνϑρώποις πρὶν «v ἡ φιλόσοφοι βασιλευσωσιν ἡ βασιλεῖς φιλοσοφήσω-
94 7 ἅτ ὡς , ' J ? ΄ - ΄ ^
σιν. éAgAeyzraL, δὲ o λόγος καὶ δέδωκεν εὐϑύνας τῷ χρόνω. ἀγασϑαι
4 4
2 - ? ec M M 7, ’ὔ
δὲ ἀξιον Δριστοτέλην, οτι μικρὸν τὰ Πλατῶνος δήματα μεταϑεὶς
LI , , ? ; πο A - - zi e
τον λόγον πεποίηκεν ἀληϑέστερον. φιλοσοφεῖν μὲν τῷ βασιλεῖ οὐχ ὁπῶς
? - 3 ΄ ? A r A - *
αναγχαῖον εἶναι qooxov ἀλλα καὶ ἐμποδών, τὸ δὲ φιλοσοφοῦσιν cAy-
NE , ? - 2f ι τ: - A
ϑινῶς ἐντυγχανειν εὐπειϑὴ καὶ εὐήκοον" ἔργων yog αγαϑῶν τὴν βα-
, ΄ - δ A
σιλείαν ἐνέπλησεν. οὐχὶ δηματων (cf. Dio Chrys. or. II s. 26 p. 26 Emp.).
XV.
E "E. NOME 1 ? n 8
Αλέξανδρος ἡ vxéo ἀποίκων.
f
Ὑπὲρ ἀποίκων (ita codd. omnes, etiam Laur. ὑπὲρ ἀποικεῶν Hesych.
sec. Menagium) i. e. ὅπως δεῖ τὰς ἀποικίας ποιεῖσϑαι., ad Alexandrum
(cf. loc. supra cit. ad 1. περὶ βασιλείας) liber, id est dialogus in quo
persona Alexandri: itaque post mortem certe regis compositus, ab Ari-
stotele alienus.
2- (42)
Plutarch. de fortuna Alex. L 6: ov γὰρ ὡς ᾽Φριστοτέλης cvve-
βούλευεν αὐτῷ (sc. ᾿Δλεξάνδρῳ) , τοῖς uiv Ἕλλησιν ἡγεμονικῶς,
τοῖς δὲ βαρβάροις δεσποτικῶς χρώμενος καὶ τῶν μὲν ὡς φίλων καὶ
οἰχείων ἐπιμελούμενος, τοῖς δὲ ὡς ξώοις ἢ φυτοῖς προσφερόμενος,
πολεμοποιῶν φυγῶν ἐνέπλησε xol στάσεων ὑπούλων τὴν ἡγεμονίαν,
ἀλλὰ κοινός etc. (cf. Arist. pol. 3, 14).
XVI.
Περὶ εὐγενείας.
Inter bona recensetur a Platonieis non minus quam a Peripateticis
nobilitas (cf. Welcker in prolegg. ad Theognidis rel. Frf. 1826), non ani-
mae quidem illa, non corporis, sed inter exteriora (τὰ ἀπὸ τύχης yryvo-
μενα rhet. 2, 15. cf. 1, 5. Pseudar. rhet. ad Alex. 36. Cic. acad. post. 1,
9 sq. Stob. ecl. II, 290 in ethicae Aristotelicae expositione: ἐχτὸς δὲ.
πλοῦτον καὶ δόξαν καὶ εὐγένειαν καὶ δυναστείαν καὶ φίλους καὶ συγ-
γενεῖς καὶ πατρίδα. cf. p. 292: ἔτε δὲ τῶν ἀγαθῶν τὰ uiv... τὰ δ᾽
οὔτε κτήσασϑαι οὔτ᾽ ἀποβαλεῖν, ὡς εὐγένειαν. cf. p. 288. de Platonicis
idem p. 84. 86 et ex Pseudar. definit. Plat. Laertius 3, 88 ubi quatuor no-
bilitatis species dividuntur: τῆς ἄρα εὐγενείας τὸ μὲν ἀπὸ προγόνων
ἐπιεικῶν, τὸ δὲ δυναστῶν, τὸ δὲ ἐνδόξων, τὸ δὲ ἀπὸ τῆς αὑτοῦ καλο-
κἀγαϑίας). est enim εὐγένεια secundum Plàtonem (Menex. p. 237. Alcib.
120) et Aristotelem (polit. 1, 6. 3, 13. 4, 8. 5, 1. rhet. 2, 15. cf. Pseudar.
rhet. ad Al. 36) ἀρετὴ γένους. ita ut alius sit γενναῖος, alius εὐγενής
(hist. anim. 1, 1. 488^ 18: εὐγενὲς μὲν γάρ ἔστι τὸ ἐξ ἀγαϑοῦ γένους,
γενναῖον δὲ τὸ μὴ ἐξιστάμενον ἐκ τῆς αὑτοῦ φύσεως. eadem in rhet.
2, 15), quos quidem ipso sermonis usu distinctos quum definire deberent,
confundunt cum Socraticis (cf. Dio Chr. or. 15, 29 ---- 92) Stoici, quibus non
alio nomine laudatur nobilis ac sapiens. immo vero quia, ut ait Aristoteles
(rhet. 2, 15), φορά τίς ἐστιν ἐν τοῖς γένεσιν ἀνδρῶν ὥσπερ ἐν τοῖς κατὰ
τὰς χώρας γιγνομένοις καὶ ἐνίοτε ἂν ἡ ἀγαθὸν τὸ γένος, ἐγγίνονται
διά τινος χρόνου ἄνδρες περιττοί, κἄπειτα πάλιν ἀναδίδωσιν (cf. pol.
1, 6. 1255 2: οὕτω καὶ ἐξ ἀγαθῶν ἀγαϑόν" ἡ δὲ φύσις βούλεται μὲν
τοῦτο ποιεῖ!" πολλάκις. οὐ μέντοι δύναται. cf. 1254" 27), nobilis est qui
nobilitatem a maioribus acceptam ad filios propagat. atque hoc ipsum
est quod ex definitione magistri disputando eruit stabilitque peculiaris
περὶ εὐγενείας (Laert., Hes., Ptolem. W. 143) monobibli dialogique auctor
discipulus quidam, qui disputationem de hoc argumento ab ipso aliquando
habitam, num ex bonis sit nobilitas et si sit quid sit nobile et quomodo
ex principis cuiusdam vi atque natura φορὰ illa ἀνδρῶν derivetur, eam
memoria narrans repetere (ἔφην) fingitur. quem celebriorem olim inter
dialogos Peripateticos fuisse docent Plutarchi, Athenaei, Diogenis Laertii
SR lp t
testimonia ipsique de eadem materia a Philone Iudaeo et Plutarcho libri
editi, quorum ille reprehendit philosophos (opp. t. Il p. 437 Mangey: τοῖς
δὲ ὑμνοῦσι τὴν εὐγένειαν ὡς μέγιστον ἀγαϑὸν καὶ μεγάλων αἴτιον οὐ
μετρίως ἐπιτιμητέον, εἰ πρῶτον μὲν οἴονται τοὺς ἐκ παλαιοπλούτων
καὶ παλαιενδόξων εὐγενεῖς .... cf. Plut. ap. Stob. fl. 88, 21 ubi contra
nobil.: τέ γὰρ ἄλλο νομίζομεν εἶναι τὴν εὐγένειαν e μὴ παλαιὸν πλοῦ-
τον ἢ καὶ παλαιὰν δόξαν. item Dio Chrysost. or. 15 p. 281), hic ita sen-
sum Aristotelici scriptoris expressisse videtur Platonicus (cf. etiam [ulia-
nus in or. ΠῚ p. 202 Pet.), ut ipsa quae una eum Plutarcheis a Stobaeo
exhibentur servata Aristotelis qui ferebatur fragmenta quanquam pro
Plutarchi more fere ampliora ex eodem Plutarchi libro excerpta fuisse
facile tibi persuadeas. certe nou minoris ambitus fragmentum idem appo-
nit Eudemi dialogi in libro consolationis ad Apolloniam (c. 27). de auctore
autem Aristotele fuisse qui dubitarent confitetur Plutarchus Panaetii, ut
videtur, cum testibus allatis iudicium referens. ex Panaetio enim recepta
eadem veterum scriptorum testimonia unus idemque auctor tradidisse vi-
detur et Plutarcho et Athenaeo, Laertio quidem, ut coniicio, Favorinus
Plutarchi amicus. qui vulgatae de duabus simul Socratis uxoribus fa-
bellae et ab epistolarum etiam philosophorum nomine datarum scriptori-
bus memoratae (cf. Aristippi ad Aretam, de qua Bentley in Orell. Socr.
epist. ed. p. 418. 419 —22 et Diogen. ep. ined. p. 233 Boiss.), quam Pa-
maetius refutaverat, testes citant Callisthenem, Aristoxenum (qui in vita
Socratis quam ex Porphyrii hist. phil. citat Cyrillus. c. Iul. p. 185—186
Spanh. alteram illam et legitimam uxorem dixerat ᾿Ζριστείδους ϑυγατρι-
δὴν τοῦ zvcoiuoyov), Demetrium, Satyrum, Hieronymum, quibus
aut ex Athenaei coniectura aut eius cuius copias recolit τὸ ἐνδόσιμον
"AoweroréAquo ἔδωκεν, non. quod eandem plane fabulam ille narravisset, ut
male intellexerit Athenaeus, sed quia de Aristidis etiam filia Socratis uxore
(altera scil. post Xanthippam, ut iudicabant legentes) mentionem fecerat.
de qua Aristidis filiae secundum Socratem nobilitate revera tangitur qui-
- dem in Ar. fragmento apud Stob. fl. 86, 25, sed ita ut in alio quodam libri
loco plura accessisse necessario statuas (cf. John Selden, titles of honour,
ed. II. Lond. 1631 pref. £àis '» as part of that mhich I presume Plu-
tarche had, in that book of Aristotle concerning Myrto etc.). nulla enim
causa est; cur huius potissimum fragmenti verbis nuptiarum mentionem
corrigendo (sicut Luzac lect. Att. Lugd. 1809 p. 94 sq. cf. 86, qui pro
γενναίαν εἶναι scribit γεγαμηκέναι) ingeramus (Rose de Ar. 1. p. 108).
ego certe non tam propter fabulam illam, de qua quomodo dixerit Ari-
stoteles propter scriptorum aliena sibi negligenter arrogantium discor-
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 7
DIU eS
diam ignoramus, dialogum hunc pseudepigraphum fuisse credo, quam
dialogum reiicio cum ceteris dialogis utpote Socraticis in ipso Peripato
studiis post Aristotelem exhaustamque verae philosophiae venam renascen-
tibus proprium ipsique adeo primo Theophrasto. qui si quidem auctor
fuit libri περὶ εὐσεβείας (D. L. 5, 50), etiam περὶ εὐγενείας librum hune
ediderit. eundem enim utriusque libri auctorem fuisse affinis. quodam.
modo similisque Stobaei fragmento 88, 13 sermo significat apud Porphy-
rium, qui in libro περὶ ἀποχῆς ἐμψύχων (ed. lac. de Rhoer Traj. 1767
p. 100—162 et p. 278—82) integram fere libri περὶ εὐσεβείας disputa-
tionem inseruit. cf. p. 278: Θεόφραστος δὲ καὶ τοιούτῳ κέχρηται λόγῳ
(contra esum animalium): τοὺς ἐκ τῶν αὐτῶν γεννηθέντας. λέγω δὲ
πατρὸς καὶ μητρός, οἰκείους εἶναι φύσει φαμὲν ἀλλήλων" καὶ τοίνυν
καὶ τοὺς ἀπὸ τῶν αὐτῶν προπατόρων σπαρέντας οἰκείους ἀλλήλων εἷ-
ναι νομίζομεν" καὶ μέντοι τοὺς ἑαυτῶν πολίτας τῷ τὲ γῆς καὶ πρὸς
ἀλλήλους ὁμιλίας κοινωνεῖν" ov γὰρ ἐκ τῶν αὐτῶν ἔτι τότε τοιούτους
ἀλλήλοις φύντας οἰκείους αὑτοῖς εἶναι κρίνομεν. εἰ μὴ ἄρα τινὲς vv.
πρώτων αὐτοῖς προγόνων of αὐτοὶ τοῦ γένους ἀρχηγοὶ πεφύκασιν ἢ
ἀπὸ τῶν αὐτῶν. οὕτω δὲ καὶ οἶμαι καὶ τὸν “Ἕλληνα μὲν τῷ Ἑλληνι,
τὸν δὲ βάρβαρον τῷ βαρβάρῳ. πάντας δὲ τοὺς ἀνθρώπους ἀλλήλοις
φαμὲν οἰκείους τε καὶ συγγενεῖς elvat ... καὶ μὴν πᾶσι τοῖς ξώοις αἵτε
τῶν σωμάτων ἀρχαὶ πεφύκασιν of αὐταί... παντάπασιν ἂν οἰκεῖον εἴη
καὶ συγγενὲς ἡμῖν τὸ τῶν λοιπῶν ξώων γένος. quae omnium hominum
συγγένεια necessario ex Aristotelis de libertate et nobilitate sententia de-
rivatur, quippe quae omnium hominum sit qui virtute et sapientia reli-
quos superant natura moribusque servos et humiles, non solum Graeco-
rum, quibus si in universum quidem ceterae gentes natura cedunt (pol.
3, 14), non ita tamen cedunt ut τὸ φύσει δοῦλον εἱ ἐλεύϑερον et τὸ εὐ-
γενές et δυσγενές quod virtute et vitio differat, idem sit cum Graeco et
barbaro. nam quod revera liberi nobilesque natura tantum moribusque
diffiniuntur et maiorum filiorumque moribus toti generi quantum id qui-
dam naturae inconstantia patitur (1255P 3. cf. 3, 15. 17) a principio quodam
insitis, hoc ad universum genus humanum pertinet (Ar. pol. 1, 6) et ad
animalia omnia (cf. fr. 4. Ar. 1254, 31. ^10. h. a. 1, 1). atque hanc sane
nobilitatis a libertate diversae quaestionem tractasse Peripateticos et con-
ira aliarum partium philosophos defendisse, etsi praeter Aristotelem alio-
rum Peripateticorum de nobilitate libri nusquam indicentur, documento
sunt qui eodem titulo libri extiterunt Metrodori Epicurei (D. L. 10, 24) et
Stoici Diogenis Babylonii (Athen. IV, 1689).
r- uo. cue
1. (73)
Stob. flor. 86, 24 ed. (αἰδῇ. (cf. Jacobs animadv. ad Eurip. et Stob.
1790 p. 280. ei. lect. Stob. 1827 p. 129): ἐκ τοῦ ᾿ἀριστοτέλους περὶ
εὐγενείας (ita cod. A, ed. Trine. Ven. 1536 brevius “ριστοτέλους).
Ὅλως περὶ εὐγενείας ἐγὼ ἀπορῶ, τίνας χρὴ καλεῖν τοὺς εὐγενεῖς.
Εἰκότως ye, ἔφην, τοῦτο σὺ (corr. Wytt. Plut. V, 968. codd. £v) διαπορῶν.
καὶ γὰρ παρὰ τῶν πολλῶν καὶ μᾶλλον παρὰ τῶν σοφῶν τὰ μὲν ἀμ-
φισβητεῖται τὰ δ᾽ οὐ λέγεται σαφῶς, εὐθὺς τὰ περὶ τῆς δυνάμεως"
λέγω δὲ τοῦτο, πότερον τῶν τιμίων ἐστὶ καὶ τῶν σπουδαίων ἢ καϑά-
πὲρ “υκόφρων -[ὃ σοφιστὴς add. ed. Ven.] ἔγραψε κενόν (καινόν codd.,
corr. Jac., Luzae l. c. p. 87) τε πάμπαν. ἐχεῖνος γὰρ ἀντιπαραβάλλων
ἑτέροις ἀγαϑοῖς αὐτήν, εὐγενείας (---αἂν codd., corr. Jac., Luzac p. 88)
μὲν ovv φησίν (ἧς codd., corr. Jac., Luz. ib.) ἀφανὲς τὸ κάλλος, ἐν λόγῳ
δὲ τὸ σεμνόν" ὡς πρὸς δόξαν οὖσαν τὴν αἵρεσιν αὐτῆς, κατὰ δ᾽ ἀλή-
ϑειαν οὐϑὲν διαφέροντας τοὺς ἀγεννεῖς τῶν εὐγενῶν.
2. (74)
ἘΞ - ? »"
Stob. flor. 86, 25: ἐν τῷ αὐτῷ (cf. 86, 24 — fr. 1. deest lemma
in Ven.).
2 » 1 , 1 1 - , ΄
“ἀμφισβητεῖται δὲ καϑαπὲρ καὶ περὶ τοῦ πηλίκον ἀγαϑὸν ἐστιν,
e; A Ξ ? τ ' ' AO -
OUTO χαὶ τίνας δεῖ καλεῖν εὐγενεῖς. o£ μὲν γὰρ τους ἐξ ἀγαϑῶν γονέων
ue τῷ 5 n ΄, H ΄ δὶ 1 1 3
ευγενεῖς εἶναι νομίζουσι. καϑαάπερ καὶ Σωκρατῆς" διὰ γὰρ τὴν “4ρι-
5 1 ' n ? - s: : ,
στείδου ἀρέτην καὶ τὴν ϑυγατέρα αὐτοῦ γενναίαν εἰναι. Σιμωνίδην δέ
E) ΄ 2 ^ a
φασιν ἀποχρίνασϑαι διερωτώμενον τίνες εὐγενεῖς. τους ἐκ πάλαι πλου-
, , M] - N , 3
σίων |gever add. codd., fort. pvvzeg]* «ero, κατὰ τοῦτον vov λόγον ovx
E E ES Ds ΄ 5. 27€ M c , E
ὀρϑῶς ἐπιτιμῶσιν ο Θεῦγνις οὐδ᾽ ὁ ποιητὴς 0 ποιήσας (Eurip. fr. 399
T C. cr Y , - -
Nauck. ap. Stob. fl. 92, 3) ὡς ὁτε «τὴν μὲν εὐγένειαν αἰνοῦσιν βροτοί, uaà-
δὲ ὃ ΄ n λ " ἽΝ N A M m ο ΄ Ἢ e ἢ
λον δὲ κηδεύυουσι τοῖσι πλουσίοις ». ἡ προς Ζιηος οὐχ WAEID USUS LE
- ΄ AES S , ^ - ΄ ΄ 3»
τῶν αὐτὸς. ἢ OU O πρόπατπος ἡ τῶν προγόνων τίς πλούσιος jV, αὐτὸς δὲ
- N 2/ 5 - ? ,
πένης; Πῶς yog ovx, εἶπε. Καὶ δέοι y (δέοιτ codd., δέοι δ΄ Halm lect.
ta ^ , - , ^ n m ? ; 2 ἢ
Stob. T, 32) αν χηδευειν τοῖς πλουσίοις μᾶλλον 1] τοῖς εὐγενέσιν * εὐγενεῖς
' ^ , ὔ, ᾿ δ - ? o c , p ς ΄
γαρ o£ παλαιοί, κρείττους δὲ οἵ νῦν. οὐκ ovv ὁμοίως xav τις υπολαμβανῃ
E] : i] . ^ 3 i] 2 L4 , e ' λ $- ? -
οὐ τους εὐγενεῖς εἶναι τους éx παλαι πλουσίων ἀλλὰ rovg ἐξ ἀγαϑῶν
, A ^ p ? ^ - ,
πάλαι; κρείττων yog cv δόξειεν ἀρχαίας ἀρετῆς πρόσφατος καὶ με-
c , i] ?N , , ? ? A -
τέχειν μᾶλλον ἕκαστον πατρὸς ἡ προπάππου, αἱρετώτερον ὃ cvrov (ita
, - 5 ^ ? ? , A / AN
Gesn., codd. αὐτοῦ) εἶναι σπουδαῖον ἀλλ᾽ ov τὸν πρόπαππον ἢ τινὰ
- 74 ΄ 2 - Y
τῶν ἄλλων προγόνων. Ορϑῶς. ἔφη. λέγεις (λέγειν codd., corr. Cobet
E 3 ; 5 * , euo ' ,
Mnem. IX, 140). 440 ovv ovx ἐπεὶ ἐν μηδετέρῳ τούτων ορῶμεν τὴν εὐ-
, , x , L d 2459. ἘΞ " ] er
γένειαν, σχεπτέον cÀÀov τρόπον; Τίνα τοῦτον αἰνίττει (codd. ἐνίοτε.
"dx
zs E —
^ ΄ 3 :
Halm δήποτε); Zxemvéov δή (δ᾽ codd.), ἔφην (ἔφη codd., corr. Luzac
' 2 ΄ - -
p. 89)" τὸ εὖ σημαίνει τι δήπου τῶν ἐπαινετῶν καὶ σπουδαίων, οἷον
M ^ , 1 A 5 ? E ΄ ^ Y 5
TO εὐπροσωπον καὶ τὸ εὐοφϑαλμον" ἀγαϑὸν yog vL ἡ καλὸν σημαί-
᾿ - ' ΄ / Z , 5 5
veL χατὰ τοῦτον τὸν λόγον. Πανυ γε. εἶπεν. Οὐκ ovv εὐπρόσω-
1:59 5 o» 9 ' ΄ 2 7 " A5 is
πον μέν ἔστι τὸ ἔχον ἀρέτην προσώπου. εὐόφϑαλμον δὲ τὸ οφϑαλμοῦ
, 7 [A $3 2 N , , , A Α ^ A L]
ἀρέτην; Ovroc, εἶπεν. ἄλλα μὴν ἔστι γένος vo μὲν σπουδαῖον. zo δὲ
- 2 ? ? cs j 5 -
φαῦλον ἀλλ᾽ ov σπουδαῖον. Πάνυ ye, εἶπε. Σπουδαῖον δέ γέ φαμὲν
y A 3 LU 3 5 A c
ἕκαστον κατὰ τὴν αὐτοῦ ἀρετὴν εἶναι, ὥστε καὶ γένος σπουδαῖον ὡσαύ-
Ω 5 » 2.75 ς᾽ Cr; , 1 c , , ? i ’
τῶς. Ovroc, εἶπε. Ζ4ῆλον ag , ἔφην, ovi ἐστὶν ἢ εὐγένεια ἀρετὴ γένους.
3. (15)
. . . . 2:42
Diog. Laert. 2, 26 Cob. (in vita Socratis): φησὶ δ᾽ “Δ ριστοτέλης
, X CEA ? , , Ἁ E , »- € ? zs
δυο γυναῖκας αὐτὸν ἀγαγέσϑαι. προτέραν μὲν Ξανϑίππην, ἐξ ἧς αὐτῷ
à! * ^ -
γενέσϑαι “αμπροκλέα δευτέραν δὲ υρτω την ΖΔριστείδου τοῦ δικαίου
c - eo
ϑυγατέρα. qv καὶ ἄπροικον λαβεῖν. ἐξ ἧς γενέσϑαι Σωφρονίσκον καὶ
c - A ΄,
ἹΜενέξενον. of δὲ προτέραν γῆμαι τὴν Mvgro φασιν" ἔνιοι δὲ καὶ
2 , - € - G 3 3 , ΄ ὙΠ τὸ , (9T p
ἀμφοτέρας σχεῖν ὁμοῦ, ὧν ἐστὶ Σατυρὸς τὲ καὶ legcvvuog 0 Ροδιος.
A E
φασὶ yeg etc.
. d o Ὁ € ΄
Cf. Plutarch. vit. Aristid. 27: 4Ζημήτοιος δ΄ ὁ Φαληρεὺς καὶ ᾿Ιερώ-
(τ (Ὁ 2 p Ὁ A ?
vuuoc ὁ Ῥόδιος καὶ Δ ριστόξενος ὁ μουσικὸς καὶ Δριστοτέλης; εἰ
N »
δὴ τὸ περὶ εὐγενείας βιβλίον ἐν τοῖς γνησίοις ᾽4ριστοτέ-
» A D . L
λους ϑετέον. ἱστοροῦσι υρτω ϑυγατριδὴν (hoc temporis rationem
aliorum alio modo — cf. Athen. 1. seq. — corrigentium fuit, nam filiam
. . 2 ΄ » -
volebat fabula, etiam Pseudaristoteles) 4 ριστείδου Σωκρατει τῷ σοφῷ
- m pe ΄
συνοικῆσαι, γυναῖκα μὲν ἑτέραν ἔχοντι, ταύτην ὃ ἀναλαβόντι χηρεύου-
3 πε ? 1 5 ,
σαν δια πενίαν καὶ τῶν ἀναγκαίων ἐνδεομένην. πρὸς μὲν ovv τουτους
- c » : ΄ 5
ἱκανῶς ὁ Παναίτιος ἐν τοῖς περὶ Σωκράτους αντείρηκεν. ὁ δὲ Φαλη-
1 !
θευς etc.
, 5 c 4 AN
Athen. ΧΠῚ p. 556?: ἐκ τούτων ovv τις ὁρμώμενος μέμψαιτ᾽ ἂν
Y r 4 , L4 à TU f ὔ 1
τους περιτιϑέντας Σώκρατει δυο γαμετας γυναῖκας Ξανϑίππην xoi
NH DEN , ? - , , δ ΄ M τὶ
τὴν “Δριστείδου Μυρτω. ov τοῦ δικαίου καλουμένου, o£ χρόνοι γαρ οὐ
- 2 1 - "oC |
συγχωροῦσιν. ἀλλα τοῦ τρίτου ἀπ᾿ ἐκείνου. εἰσὶ δὲ Καλλισθένης, Zfq-
4 b ; c ΄ 2 Ln T Y
μήτοιος 0 Φαληρεὺς. «Σατυρος ὁ περιπατήτικος, “4 ριστοξενος, οἷς τὸ
΄ 2 - -» €
ἐνδόσιμον Δ ριστοτέλης ἔδωκεν ἱστορῶν τοῦτο ἐν τῷ περὶ εὐγενείας
2 -» LY LY) , 1 - , 4 - ,
. ἀντεῖπε δὲ τοῖς λέγουσι περὶ τῶν Σωκράτους γυναικῶν Παναίτιος
[y
ὃ Ῥύδιος.
4. (76)
- 2 ? .
Stob. flor. 88, 13: ἐκ τοῦ ΖΦριστοτέλους περὶ εὐγενείας (sic
cod. A, sine lemm. ed. Ven.).
o 3 ’ 2 250. Nonae. 7| ὃ ΄ ὃ δι ἐν δ
ανερον τοίνυν. ἔφην ἐγώ. περὶ ὧν πάλαι διηπορήσαμεν, δια τί
x MOL
i! , , ,
ποτὲ Of ἐκ πάλαι πλουσίων ἡ of ἐκ πάλαι σπουδαίων εὐγενέστεροι Óo-
- c; - » 7 2 Y SEEN
κοῦσιν εἶναι μᾶλλον τῶν σύνεγγυς τάγαϑα xexvquévov. αὐτὸς γὰρ ἐγ-
2 ^ ^ ΄ , URBoND Ὁ
γύτερος σπουδαῖος ὧν ἢ πάππου σπουδαίου τετυχηχώς., Gor εἴη ἂν
3 MC USO τ ; e, »
εὐγενὴς 0 ἀγαϑὸς ἀνήρ. καί τινες εἰρήκασιν ovrOg £x τοῦ διελέγχειν
΄ 3 A - 2 τ 3
προσποιούμενοι TOV συλλογισμὸν τῆς εὐγενείας. ὥσπερ φησὶ καὶ Ev-
. τὸ ΄ ς ΄ὔ Ξ ,
oumiÓnc, οὐχὶ τῶν ἐκ πάλαι σπουδαίων evyéveiav φαμενος εἶναι, αλλ᾽
c; ? ^ ? M ὯΝ 7 e ι 3 Ἁ , ,
οστις ἀνὴρ ἀγαϑὸς (cod. À οἷς τισιν, Ven. οἷς τίς ἀνὴρ ἀγαϑοί. corr.
IN T- Y 3 ? 3 oz Ey € N
Gesner) ἁπλῶς. τὸ δ΄ ovx ἔστιν" ἀλλ΄ ὀρϑῶς ξητοῦσιν of τὴν ἀρχαίαν
, ι Ν᾿ τὸ " G
ἀρετὴν προτιϑέντες. τὰ ὃ αἴτια εἴπομεν. τουτέστιν OrL ἡ μὲν εὐγέ-
’ , M e Sf on) δὶ - - 5
νειὰ ἐστιν ἀρετή γένους. ἡ ὃ ἀρετὴ σπουδαῖον" σπουδαῖον δ᾽ ἐστὶ γέ-
? e Y Dor. ΄ D. p ’ WOO
νος, ἕν ᾧ πολλοὶ σπουδαῖοι πεφύκασιν ἐγγίνεσθαι, συμβαίνει δὲ τὸ
- ᾿ e; , 5 1 P P) - , c 1 * 1
τοιοῦτον. ταν ἐγγένηται ἀρχὴ σπουδαία ἐν τῷ γένει" Ἢ γὰρ ἀρχὴ
, M ΄ N , (Q7 ? -
τοιαύτην ἔχει τὴν δύναμιν. πολλὰ παρασχευαζειν οἵαπερ αὐτή. τοῦτο
, - » - DENEN ΄ iol
γάρ ἐστιν ἀρχῆς ἔργον, ποιῆσαι otov αὐτὴ ἕτερα πολλά. ὅταν ovv ἐγγέ-
- T » e; e c ?
νηται τοιοῦτος εἷς τις ἐν τῷ γένει καὶ οὕτω σπουδαῖος ὥστ᾽ ἔχειν τὸ
, ; , M 1 7, - ἕῳ , ΄ὕ 3
ἀπ᾿ ἐκείνου ἀγαϑὸν πολλὰς ysvecg, τοῦτο σπουδαῖον ἀνάγκη εἶναι τὸ
, Y RT ^ " M ? , T
γένος. πολλοὶ yog ἔσονται σπουδαῖοι ἀνϑρωποι. ἂν τε ἀανϑρώπων ἢ
M , A er - qu CNRC D 1 22:137 ΤῊΝ - » ΄
τὸ γένος, ἂν τε ἵππων, ἵπποι" ομοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν αἀλλων ζώων.
2 , ? ve? ? ? ,
ὥστ᾽ εὐλόγως οὐχ of πλούσιοι οὐδ᾽ of ἀγαϑοί, ἀλλ᾽ of ἐκ πάλαι πλου-
; "5 ΄, , E , c ug »" NN c , , EA
σίων 1] £x πάλαι ἀγαϑῶν ευγενεῖς eiev ἂν, ζητεῖ yog ὁ Aoyog zen.
? Y A » ΄ ? Y 5 3 ? e? e» 7 9 EU
ἀρχή γὰρ ανωϑὲν πάντων, ov μὴν ἀλλ᾽ οὐδ᾽ οἱ ἐκ προγόνων ἀγαϑῶν
, ἐς ΄ 3 DC ci ΄
εὐγενεῖς παντῶς . αλλ οσοις (codd. οσον. male Luzac p. 91) τυγχανου -
, Ὁ ΄ 7 5 DEN , ,ὕ ι
σιν ἀρχηχοὶ τῶν προγύνων ὄντες. ὁταν μὲν ovv αὐτὸς ἀγαϑὸς, μὴ ἔχῃ
Σ E ΄ c NEC 9
δὲ τοιαύτην δύναμιν τῆς φύσεως ὡς τίχτειν πολλοὺς ομοίους, οὐ ἔχει
c 1 , 3 M ; , ΄
ἡ ἀρχὴ (codd. ovx ἐ. ἀρχὴν, corr. Gesn.) τοιαύτην δυναμιν ἐν τούτοις.
Y , ' - : 2 zs SIN ΄ -
... Aero (codd. ἀρχή) τοῦ γένους καὶ εὐγενεῖς οἵ ἀπὸ τούτου τοῦ
; p 3 $^ ec 3 ? 1 5 D) $ 9 c5 κ᾿ Le ,
γένους ὄντες. ovx ἐαν ὁ πατὴρ εὐυγενῆς yg. ἀλλ΄ écv ὁ ἀρχηγὸς τοῦ y&-
, A , 5 A c A , 5 ? , ? , rr; 3 ὔ
γους. οὐ γαρ δι αὐτὸν ὁ πατὴρ ἕγέννησεν ἀγαϑον, ἀλλ᾽ οτι £x. τοιου-
του γένους wv.
Haec ultima alterius fragmenti sunt superiori mediis omissis adhae-
rentis. in quo loco quae male alii tentaverint (Ferronus, Wyttenb. t. V
p. 962, Luzac p. 91) non refert attulisse.
XVII.
τ ,
Περὶ πλουτοῦυ.
E bonis exterioribus quae laudantur a Peripateticis praeter nobili-
tatem sunt divitiae (Ar. rhet. 2, 16. Ps. Ar. rhet. ad Al. 36 p. 1440} 18.
zoe D
Ps. Ar. def. Plat. apud D. L. 3, 80. eth. Perip. ap. Stob. ecl. II, 290. de
Platonicis cf. D. L. 3, 78), de quarum utilitate πρὸς ἀγαϑὴν ζωήν si recte
utaris, neque ἄσωτος neque ἀνελεύϑερος sed ἐλευϑέριος (Ar. eth. 4, 1—3),
multis illi tractabant magistri sententiam explicantes (Ar. et Theophrasti
σπ. πλούτου apud D. L. 5, 22. 47. item Platonicorum Speusippi et Xeno-
cratis 4, 4. 11. cf. 3, 78. Theophrastum ἐν τοῖς περὶ ἠθῶν καὶ ἐν τῷ
περὶ πλούτου citat Anon. in Ar. eth. 1. IV post Eustrat. ed. Ven. 1536 fol.
51, v. 54). etenim ὃ ἀληϑινὸς πλοῦτος. ut ait Aristoteles (polit. 1, 8.
12565 28—37) ὀργάνων πλῆϑος ἐστιν οἰκονομικῶν καὶ πολιτικῶν i. e.
χρημάτων πρὸς ξωὴν ἀναγκαίων καὶ χρησίμων εἰς κοινωνίαν πόλεως
ἡ οἰκίας (cf. Plutarchus in l. περὶ φιλοπλουτίας c. 4), licet vulgo simpli-
citer plerumque definiatur νομίσματος πλῆϑος (ib. 1, 9. 1257^ 8), cuius
οὐϑὲν τέρμα. itaque Peripatetici in bonorum divisione oceupati sie etiam
statuunt (Stob. ecl. II, 286 sq.): τῶν δ᾽ ἀγαϑῶν τὰ μὲν εἶναι τίμια, τὰ
δὲ ἐπαινετά, τὰ δὲ δυνάμεις. τὰ δὲ ὠφέλιμα. τίμια μὲν οἷον ϑεόν ἂρ
χοντὰα πατέρα. ἐπαινετὰ δὲ οἷον δικαιοσύνην φρόνησιν, δυνάμεις δὲ
οἷον πλοῦτον ἀρχήν ἐξουσίαν (περὶ ἐξουσίας est 1. Heraclidis ap. D. L.
5, 88), ὠφέλιμα δὲ τὰ ποιητικὰ τούτων καὶ φυλακτικὰ οἷον ὑγείαν καὶ
εὐεξίαν. ἔτι τῶν αἱρετῶν καὶ ἀγαθῶν τὰ μὲν καϑ' ἑαυτὰ εἶναι αἵρετά,
τὰ δὲ δι᾿ ἑτέρων. τὰ μὲν γὰρ τίμια καὶ ἐπαινετὰ καὶ τὰς δυνάμεις xo"
αὑτά" καὶ γὰρ τὰς δυνάμεις ὑπάρχειν τῶν καϑ' αὐτὰ ἀγαθῶν, οἷον
πλοῦτον καὶ ἀρχάς, οἷς ἂν χρήσειεν καὶ ἃ ζητήσειεν ὃ ἀγαϑὸς ἀνήρ᾽
καὶ οἷς δύναται εὖ χρῆσϑαι ἀγαϑὰ καὶ καϑ'᾽ ἑαυτὰ ἀγαϑὰ πεφυκέναι,
ὥσπερ ὑγιεινά. ἃ ζητήσειεν ἂν ὃ ἰατρὸς καὶ δύναιτο χρῆσϑαι. τὰ δὲ
ὠφέλιμα δι᾿ ἑτέρων ... cf. p. 292. 200: πλοῦτον δὲ καὶ ἀρχὰς καὶ δυ-
νάμεις οὐ παντί (ἀγαϑα). πῶς οὖν ἀγαθά; καϑ' 0cov ἀφώρισται τὸ
εἶναι ἀγαϑὰ τῇ τοῦ ἀγαϑοῦ ἀνδρὸς χρήσει (quapropter Stoicis ἀδιά-.
φορα eadem et aestimantur et appellantur, προηγμένα tamen, cf. D. L. 7,
102—7. Aristo ap. Sext. Emp. p. 959) ete. quibus si consonum est quod
divitiarum commoda nimium interdum atque rhetorico stilo magis fere
quam philosophico extulisse Theophrastus dicitur, nescio an minus re-
spondeat Aristoteles ille Theophrasto oppositus apud Ciceronem in libro
quo Stoicos potissimum aemulatur de officiis (II, 16), cuius Aristotelis
gravitatem Stoicam fuisse suspiceris munerum largitionem cum Panaetio
recusantis et voluptatis adversarii. quae licet ex Panaetio testimonia
sumta sint gravissimo Stoicorum, ut ait Cicero (2, 14) et quem multum
in his libris secutus est (2, 17), Aristotelis tamen et Peripateticorum
amico (cum Posidonio, cf. D. L. 7, 128. 103. Cic. de fin. 4, 28 etc.), non
recte pro Aristotelis nomine Aristonem Ceum (cuius quidem scripta bene
MOS ---
novit Panaetius sec. D. L. 7, 163) posuisse videntur qui hune locum cor-
rexerunt (cf. ed. Orelli t. IV, 2, 385), sic fortasse ratiocinati ut cuius
omniuo desideraret gravitatem (de finibus 5, 5, 13. cf. Cato mai. 3. Ritschl
Rh. Mus. N. F. I, 193. ef. VL, 542 de dialogo Aristonis Cei περὶ γήρως),
vel eum in hac quidem re Theophrasto graviorem Cicero dixisset. at nulla
mutatione opus est, quum sicut inter Theophrasteos dialogi multi cen-
sentur qui theoreticam sapientis vitam nimium efferentes Stoicum quid
sapiunt et Pythagoricum (περὶ εὐσεβείας apud Porphyrium , περὲ γάμου
apud Hieronymum), ita ab aequabili philosophi ratione recessisse putandus
sit popularium dialogorum auctor Aristoteles pseud-aristoteles, morum
praeceptor potius quam philosophus. haec igitur Ciceronis si aliena sunt
ab Aristotele et μεγαλοπρεπείας laudatore (eth. 4, 4—0. cf. p. 1122 ^ 22.
1123, 23), non necessario aliena sunt a dialogo Aristotelis nomine inscri-
pto, cui. nusquam quidem citato praeterea non restat nisi unus quem
conieetura,tribuas Plutarchi locus ex libro περὲ φιλοπλουτίας. nisi forte
eiusdem fuisse malis de Cimonis liberalitate fragmentum illud apud Plut.
Cim. 10 (— reip. Athen. fr. 18), quia eandem sane rem qui commemoravit
Theophrastus, in libro de divitiis videtur tetigisse (Cic. de off. 2, 18. cf. 16).
Metrodorus autem (Epicuri discipulus) in libro περὶ πλούτου (cf. Philod.
col. XII) ubi examinavit Aristotelis τὸν ἐν TQ πε.ι πι....... λόγον ὑπὲρ τοῦ
τὸν μὲν ἀγαθὸν ἄνδρα καὶ χρηματιστὴν ἀγαϑὸν εἶναι, τὸν δὲ φαῦλον
καὶ χρηματιστὴν φαῦλον (ut Philodemus tradidit de virt. et vit. 1. IX.
col. XXI), non ad librum eius περὶ πλούτου (Rose p. 107) spectavit, sed
ad τὸν ἐν τῷ περὶ πολιτείας λόγον (politicorum I, 8—10).
1. 77
Plutarch. Pelopid. 8: τῶν γὰρ πολλῶν, ὡς At ὁτοτέλης φησίν,
of μὲν οὐ χρῶνται τῷ πλούτῳ διὰ μικρολογίαν, of δὲ παραχρῶνται δι᾽
ἀσωτίαν. καὶ δουλεύοντες οὗτοι μὲν ἀεὶ ταῖς ἡδοναῖς. ἐκεῖνοι δὲ ταῖς
ἀσχολίαις διατελοῦσιν.
Eodem loco utitur Plut. de cupid. divit. 8: ᾿“ριστοτέλους λέ-
γοντος ὅτι οἱ μὲν οὐ χρῶνται, οἵ δὲ παραχρῶνται, καϑάπερ οὐδετέρου
προσήκοντος᾽ ἀλλ᾽ ἐκείνους μὲν οὐκ ὠφελεῖ τὸ οἰκεῖον οὐδὲ κοσμεῖ,
τούτους δὲ καὶ βλάπτει καὶ καταισχύνει,
- f. Arist. eth. 4, 1—3. quae vero Theophrasti sequitur locutio in
altero Plutarchi loco (ἄπλουτος πλοῦτος καὶ ἀζηλος), ex νόμων opere
repetenda videtur (Plut. Pelop. 3 — Lycurg. 10, e quo Porph. de abst.
p. 304).
— 104 —
9. (18)
Cicero de off. 2, 16: i(aque miror quid in mentem. venerit Theo-
phrasto in eo libro quem de diviliis scripsit. in quo multa praeclare,
illud absurde. est enim multus in. laudanda magnificentia. et appa-
ratione popularium munerum , taliumque sumptuum facultatem fru-
clum divitiarum putat. mihi autem ille fructus liberalitatis, cutus pauca
exempla posui, multo et maior videtur. et certior. quanto Aristote-
les gravius el verius nos reprehendit, qui has pecuniarum effusiones
non: admiremur quae fiunt ad multitudinem. deliniendam. αἱ ii qui ab
hoste obsidentur si emere aquae seatarium mina cogerentur, hoc primo
auditu incredibile nobis videri omnesque mirari, sed quum attenderint
veniam necessitati dare: in his àimmanibus infinitisque sumptibus nihil
os magno opere mirari, quum praesertim neque necessitati subvenia-
lur nec dignitas augeatur , ipsaque illa delectatio multitudinis sit. ad
breve exiguumque tempus eaque a levissimo quoque. in quo tamen ipso
una cum satietate memoria quoque moriatur voluptatis. bene etiam
colligit haec pueris et mulierculis et servis et servorum simillimis libe-
ris esse grata, gravi vero homini et ea quae fiunt iudicio certo pon-
deranti probari posse nullo modo.
3. (19)
Ioannes Lydus de mensibus IV, 62 p. 252 (ed. Roether. Lips. 1827):
* L4 EY [ (a - 2 M - -— . "
τὴν Τύχην Φορτοῦναν λέγουσιν οἱ Ρωμαῖοι ἀπὸ τῆς φορᾶς, ἔνϑουν
DT ? , DE 3 ΄ 2-- 3. ΄ 2M ᾿
ὠφέλειαν. “ριστοτέλης" «εἰ ἔστιν ἀρετή. ovx ἔστι τύχη" ἄνω γὰρ
’, 1 - ^ ?
xol κάτω τὰ τῆς τύχης ἐν τοῖς ἀνθρωπίνοις γυμνάξεται πράγμασι
, ΄ ? V 2 A -
πλούτῳ τε καὶ διαφερόντως ἀδικίᾳ. οἵ δὲ πρὸς ἀρετὴν ἔχοντες καὶ ϑεοῦ"
μεμνημένοι καὶ κρείττονας ἐπὶ τῶν μακαρίων καὶ cviov πραγμάτων
ἐλπίδας σαλεύοντες καταφρονοῦσι τῶν τῇδε καλῶν " οὐδὲν γὰρ ἀσφαλὲς
? - ς 3
οὐδὲ κεκριμένον ἐστὶν ἐπὶ τῆς τύχης. ὡς Ευριπίδης (cf. Eur. Alc. 785.
fr. 936 Nauck) φησί.» -
Sequitur Isocratis (rhetoris) ex paraenesibus ad Demonicum senten
lia, quae supra etiam ubi eodem hoc excerpto utitur, adiungitur IV, 7
ec m eu ΄ S -"Ὕ ’ :
p. 196: o£ Ῥωμαῖοι ... αὐτὴν ... παντῶν ἡγεῖσϑαι νενομίκασιν, Φορ-
- PN 2 NUN - - -» E) 2
τοῦναν αὑτὴν ἀπὸ τῆς φορᾶς ἐμφερῶς ὀνομάσαντες. of μὲν ovv πρὸς
2 M - - ?
ἀρετὴν ἔχοντες καὶ ϑεοῦ μεμνημένοι καὶ κρείττονας ἐπὶ τῶν evkov καὶ
/, "EM m M
μακαρίων πραγμάτων ἐλπίδας σαλεύοντες χαταφρονοῦσι τῶν τῇδε κα-
E" N ? € Ἂν AA
λῶν. εἰ μὲν γὰρ τύχη ἐστί. οὐδὲν δεῖ ϑεοῦ" εἰ δὲ ϑεὸς σϑένει. οὐδὲν
ς EV , -—
ἡ τύχη" εἰκαῖον γάρ τι καὶ ἀνούσιον τὸ τῆς τύχης ὄνομα.
Huius fragmenti neque locum. certum esse fateor neque auctoris
MU --
nomen. si recte tamen Aristoteles auctor scribitur, ex dialogis id sum-
tum fuisse contendo: sic etiam Theophrastus de fortuna declamavit in
dialogo Callisthene περὶ πένϑους (Cic. tusc. 3, 10, 21. 5, 9. 25. Plut. consol.
ad Ap. 6). ceterum in Hesychii indice, ubi habentur περὶ τύχης y , sine
dubio legendum est περὲ ψυχῆς y.
ΧΥΠΙ.
Ἐρωτικός.
De amore, qui secundum Theophrastum (Ath. XIII, 562*) μετριαξων
μέν ἐστιν εὔχαρις, ἐπιτεινόμενος δὲ xol διαταράττων χαλεπώτατος, Pe-
ripatetici scripserunt citante Athenaeo Aristoteles, Theophrastus (cui
duo eiusdem argumenti libri tribuuntur in indice D. L. 5, 43 ἐρωτιπός et
περὶ ἔρωτος. e quo cf. Strabo X p. 478), Clearchus (cuius rationem a dia-
logi forma alienam.satis ostendunt longa illa problemata erotica Theo-
phrasteis simillima apud Athen. XII, 533* et XV, 6695, Heraclides, Aristo
(ὅμοια ἐρωτικαὶ et secundum Laertium Demetrius. Aristotelis unum
librum statuit index Laertii (et Hesychii), citat secundum Athenaeus, tres
apud Arabes Ptolemaeus (Wenrich p. 144. Hadschi Khalfa V, 117 et 147.
sunt autem praeter eroticum illum apud Laertium et Hes. ϑέσεις ἐρωτι-
καί ὃ cf. Wenr. 152 et 146 et in appendice Hesychii ἐρωτικῶν [Ὁ] e).
habebat ille, ut ceteri, affectus et naturam et medelam, morum causas,
exemplorum passim narratiunculas, quarum quidem specimina apud Plu-
tarchum exstare credo politiis olim a. C. Müllero (cf. fr. 107. 111) tributa.
1. (80)
7 ἘΝ ? 5 b
Athen. XV p. 674^: “ριστοτέλης δ᾽ ἐν δευτέρῳ ἐρωτικῶν xol
? , ς , - 1 M , E) , 5. ^ »
“Αρίστων ὁ περιπατητικος. Κεῖος δὲ τὸ γένος, £v δευτέρῳ ἐρωτικῶν
2 zT A A 5 ΄ m
ὁμοίων φασὶν ὅτι of ἀρχαῖοι διὰ τοὺς περὶ τὸν οἶνον πόνους τῶν κε-
M A [n4 i] , ^ - /,
φαλαλγιῶν δεσμους evgLGxov τους vvyOvrOG, τῆς τῶν xgorogov συνδέ-
5 Lo /, δ ?' Cj [ ^) 743 , ,
σεως ὠφελεῖν δοχουσης" of δ΄ voregov cuc τῷ κροτάφῳ προσέβαλον
- 1 ΄ 3 ^ ^ A Ἁ 5 ^ ΄
τινα καὶ κόσμον οἰκεῖον τῇ παρὰ τὸν οἶνον διαγωγῇ μηχανησάμενοι
' , } , Y ' M 7 y , , ? » ^3
τὸν στέφανον. βέλτιον δὲ διὰ τὸ πασας τας αἰσϑήσεις ἐν τῇ κεφαλῇ
Σ » μ}} M 7
εἶναι ταύτην στεφανοῦσϑαι ἡ διὰ τὸ συμφέρειν ἐσκεπόσϑαι καὶ συνδε-
J M 4 1 ' *
δέσϑαι τοὺς χροτάφους προς TOV οἶνον.
Eandem plane argumentationem ex Andrea medico Philonides expo-
nit (apud Athen. XV, 675 *—*) et Apollodorus (ib. XV, 675*) ἐν τῷ περὶ
μύρων καὶ orepovov eisdem uterque verbis. de coronarum usu etiam
—— Ws -—-
in symposio Aristotelis quaeritur. de ebrietatis medicina cf. Niclas ad
Geopon. 7, 33. Plut. qu. conv. 3, 3. Clem. Al. paed. 2, 8.
zo 61)
Athen. XIII p. 564^ (post Aristonem citatum et Clearchum £v τῷ ἃ
τῶν ἐρωτικῶν): καὶ ὁ ᾿φιστοτέλης δὲ ἔφη τοὺς ἐραστὰς εἰς οὐδὲν
ἄλλο τοῦ σώματος τῶν ἐρωμένων ἀποβλέπειν ἢ τοὺς οφϑαλμούς, ἐν οἷς
τὴν αἰδὼ κατοικεῖν. '
9. (82)
Plut. Pelopid. 18: τὸν δ᾽ £egov λόχον, ὥς φασι, συνετάξατο l'og-
γίδας πρῶτος... ἔνιοι δέ φασιν ἐξ ἐραστῶν καὶ ἐρωμένων γενέσϑαι τὸ
σύστημα τοῦτο (cf. Ath. XIII, 5617. Hieronym. ap. Ath. 602?) ... λέγεται
δὲ καὶ τὸν ᾿Ιόλεων τοῦ Ἡρακλέους ἐρώμενον ὄντα κοινωνεῖν τῶν «cv
καὶ παρασπίξειν (cf. Plut. de frat. am. 21 extr.). ᾽ριστοτέλης δὲ καὶ
καϑ' αὑτὸν ἔτι φησὶν ἐπὶ τοῦ τάφου τοῦ Ἰόλεω τὰς καταπιστώσεις
ποιεῖσϑαι τοὺς ἐρωμένους καὶ τοὺς ἐραστας.
Cf. Plut. in erotico c. 17: Ἡρακλέους δὲ τοὺς μὲν ἄλλους ἔρωτας
ἔργον ἐστὶν εἰπεῖν διὰ πλῆϑος, ᾿Ιόλαον δὲ νομίζοντες ἐρώμενον αὐτοῦ
γεγονέναι μέχρι νῦν (i.e. usque ad Pseudaristotelis aetatem. ita enim
negligenter scriptorum quibus utitur aetates sibi arrogare Plutarchus so-
let) σέβονται καὶ τιμῶσιν ἔρωτος ὄρχους τὲ καὶ πίστεις ἐπὶ τοῦ τάφου
παρὰ τῶν ἐρωμένων λαμβάνοντες.
4. (88)
’ὔ ι Á,
Plutarch. erot. c. 17: Κλεόμαχον δὲ vov Φαρσαλιον ἔστε δήπουϑεν
e 3 el -
ἐξ ἧς αἰτίας ἐτελεύτησεν ἀγωνιζόμενος: ... ἧκεν ἐπίκουρος Χαλκιδεῦσι
^ mw Υ͂ - 2 A
[μετὰ] τοῦ Θεσσαλικοῦ, πολέμου πρὸς ᾿Ερετριεῖς ἀκπμάξοντος. καὶ τὸ
i L4 - » - A
μὲν πεΐζον ἐδόκει τοῖς Χαλκιδεῦσιν ἐρρῶσϑαι, τοὺς δ᾽ ἱππέας μέγα
» 5 » - , . / Y M ΄, »
ἔργον ἣν ὥσασϑαι τῶν πολεμίων. παρεκάλουν δη vov Κλεόμαχον ἂν-
N Y , -»Ὕ Y
δρα λαμπρὸν ὄντα τὴν ψυχὴν o£ σύμμαχοι πρῶτον ἐμβάλλειν εἰς vovg
δ ? c OUS) / l4 M 9 ΄ , , - x
ἱππέας. 0 δὲ ἠρωτησε παρόντα rov ἐρώμενον. εἰ μέλλει ϑεᾶσϑαι vov
- m ? DIN 2
ἀγῶνα. φήσαντος δὲ τοῦ νεανίσκου καὶ φιλοφρόνως αὐτὸν ἀσπασαμέ-
D i , 2 , 2 Mss ΄ Y NET.
νου καὶ τὸ ἄρανος ἔπιϑεντος, ἐπιγαυρώϑεῖς o KAsoueyog καὶ τους egL-
E" - Y ec A -
στους τῶν Θεσσαλῶν cuveyeyov περὶ αὑτὸν ἐξήλασε λαμπρῶς καὶ
προσέπεσε τοῖς πολεμίοις, ὥστε συνταράξαι καὶ τρέψασϑαι τὸ ἱππικόν.
- c ^ Ξ Ν
ἐκ δὲ τούτου καὶ τῶν ὁπλιτῶν φυγόντων. ἐνίκησαν κατὰ xocvog o£ Χαλ-
- ' - ΄ 2 2 -
κιδεῖς" τὸν μέντοι Κλεόμαχον ἀποϑανεῖν συνέτυχε, τάφον Ó αὐτοῦ
, - , ἘΝ $ € - c
δεικνύουσιν ἐν ἀγορᾷ Χαλκιδεῖς, ἐφ ov μέχρι νῦν (cf. fr. 3) ὁ μέγας
Β ^ , »
ἐφέστηκε κίων" καὶ τὸ παιδεραστεῖν πρότερον ὃν ψόγῳ τυϑέμενοι; τότε
—— ccs
μᾶλλον ἑτέρων ἡγάπησαν καὶ ἐτίμησαν. ᾿Αριστοτέλης δὲ τὸν uiv
, "u ? - A ΄ - ? , -
KAcoueyov cÀÀeg ἀποϑανεῖν φησί κρατήσαντα τῶν Eosrgiéov τῇ
΄ M ^ [d N - 5 , , €- ? N L4
μαχῃ; τὸν δὲ ὑπὸ τοῦ ἐρωμένου φιληϑέντα τῶν ἀπὸ Θρᾷκης Χαλκι-
δέων γενέσθαι πεμφϑέντα τοῖς ἐν Εὐβοίᾳ Χαλκιδεῦσιν ἐπίκουρον.
οϑεν ἄδεσϑαι παρὰ τοῖς Χαλκιδεῦσιν «9 παῖδες o? χαρίτων τε καὶ
πατέρων λαχετ᾽ ἐσϑλῶν. μὴ φϑονεῖϑ᾽ ὥρας αγαϑοῖσιν ὁμιλίαν. σὺν
γὰρ ἀνδρείᾳ καὶ ὃ λυσιμελὴς Ἔρως ἐπὶ Χαλκιδέων ϑάλλει πόλεσιν».
"uu C NIA -5 στὴ 9:02 , diu ς 2 ^ , 7
ντῶν ἣν ὄνομα τῷ ἐραστῇ, τῷ ὃ ἐρωμένῳ Φίλιστος, ὡς ἕν τοῖς αἰτίοις
f, A
Διονύσιος ὃ ποιητὴς ἱστόρησε.
De Chalcidensium amoribus cf. Athen. XIII, 6019: ὅλως δὲ τοὺς παι-
δικοὺς ἔρωτας τῶν ἐπὶ ταῖς ϑηλείαις προκρίνουσι πολλοί, παρὰ γὰρ
ταῖς μάλιστα εὐνομουμέναις πόλεσιν ἐπὶ τῆς Ἑλλάδος σπουδασϑῆναι
τόδε τὸ ἔϑος. Κρῆτες γοῦν, ὡς ἔφην (ΧΙ, 20), καὶ οἵ ἐν Εὐβοίᾳ
Χαλκιδεῖς περὶ τὰ παιδικὰ δαιμονίως ἐπτόηνται. mulierum etiam
Chaleidensium puleritudinem memoravit (in erotico) Theophrastus (Ath.
XIII, 609»).
; XIX.
Περὶ παϑῶν ὀργῆς.
Dialogis sieut librum de amore adnumero librum de ira (περὶ πα-
ϑῶν ὀργῆς c, ut codd. omnes, etiam Laur. περὶ πάϑους ὀργῆς ἃ Hesy-
chius), qui ad affectuum considerationem pertinet (Ar. eth. 2, 4: λέγω
δὲ πάϑη μὲν ἐπιϑυμίαν, ὀργὴν. φόβον, ϑράσος. φϑόνον. χάριν [ubi
male uunc χαράν}» φιλίαν, μῖσος. mo9ov, ζῆλον. ἔλεον. ὅλως οἷς
ἔπεται ἡδονὴ καὶ λύπη. definitionem Aristotelicam ex rhetor. 2, 1.
1378, 20 imitati sunt Stoici et Chrysippus, cf. D. L. 7, 111 etc. ap. Zeller
II[, 132) sive ut Cicero ait perturbationum animi ab Aristotele quidem in
ethicis neglectam, non item a Peripateticis. nam quum ipse quidem iam
antea in rhetoricis (2, 2—11) et accurate definiens et quomodo aut exci-
tentur aut sedentur subtiliter describens de affectibus egisset, utpote rhe-
tori maxime cognitu necessariis per quos animis commotis persuaderet
quae vellet (ἐξ ὧν αἱ πίστεις 2, 11 extr.), ethicus autem magis attenderet
τὰ ἤϑη quam τὰ πάϑη.- virtutem in agendi libertate positam quam vir-
tutis ut ita dicam materiam naturalem (de qua cf. Ar. eth. 2, 4 unde
Plut. de virt. mor. 4: 2, 2. 1104^ 13. Eud. eth. 2, 2. magna mor. 2, 7.
1206^ 18. ib. 2, 10. rhet. 8, 5: 1340, 15. cf. Pseudopyth. ap. Stob. fl. 1, 64:
τὰ δὲ πάϑεα τᾶς ἀρετᾶς ὕλα. ib. 1, 08. Aleciu. d. Pl. 32. Stob. ecl. Il
s LU s
p. 306), Peripatetiei non solum libris singularibus et alios alii et eosdem
multi affectus curiose illustrabant, sed etiam quum diligentes in hac parte
fuisse viderent Stoicos (D. L. 7, 110. Stob. ecl. II p. 166. Cie. Tuscul. 1. IV)
atque contra Stoicorum ἀπάϑειαν (cf. Ar. eth. 1104 ^24) acrius defende-
rent cum ipsis Platonicis (cf. de ira Plat. leg. p. 731) τὴν μετριοπάϑειαν
virtutemque ἐν τοῖς πάϑεσι καὶ ἐν τοῖς περὶ vo πάϑη (i.e. ἐν. ταῖς
πράξεσι) μεσότητα, suum illis locum et proprium et a virtutum defini-
tione separatum. in ethica disciplina tribuebant, id quod ex ethicae Peri-
patelicae enarratione ea quam Stoicae subiungit Stobaeus (ecl. II p.
242—322 cf. Madvig ad Cic. de fin. p. 862. Trendelenburg in: Monatsber.
der Berl. Acad. 1858 p. 155) manifesto intelligitur (cf. p. 296. 306). ita
autem tractabant Peripatetiei, ut singulorum alfectuum magis vim de-
scriberent et naturalem et moralem exemplisque pro more congestis mul-
tis illustrarent, quam dialectice omnes -dividerent et definirent. aut si
Ciceronianis uti malis (Tusc. 4, 4, 9): Chrysippus et. Stoici quum de
animi perturbationibus disputant, magnam parlem in 115 partiendis
et definiendis occupati sunt. illa eorum perexigua oratio est, qua mc-
deantur animis nec eos turbulentos esse patiantur. Peripatetici autem
ad placandos animos muta afferunt, spinas partiendi et definiendi
praetermittunt. scilicet. qui exstirpandas esse ducunt perturbationes,
simplicem ii quidem et unam adhibent medicinam. aliter illi qui ut ait
Plutarchus (de virt. mor. 12) σύμφυτον censent τὴν τοῦ πάϑους ἀρχὴν
ovx ἐπεισόδιον ἀλλὰ ἀναγκαίαν οὖσαν οὐδὲ ἀναιρετέαν παντάπασιν
ἀλλὰ ϑεραπείας καὶ παιδαγωγίας δεομένην (vel. ἐθισμοῦ sec.
Plut, de coh. ira 11,“ οἵ, Themist. or. 32 p. 959 Hard.) iam igitur sicut
ex ethicis scriptis reliquis atque ex erotico narratiunculas praecipue ex-
cerptas novimus, ita Aristotelico περὶ ὀργῆς libro non solum Satyri illud
exemplum a Plutarcho (de coh. ira 10) allatum, sed etiam physicae expli-
cationis ex mutua calidi et frigidi ratione pro- more Aristotelico (cf. probl.
27, 9. de an. 1, 1, 9 et praeterea quod ad physicam affectuum causam Sen.
de ira 2, 19. Plut. de virt. mor. 11 etc.) petitae fragmentum ab. eodem
servatum (c. 3: ἑώρων δὲ οὐ μόνον ψυχροῦ κατασκεδαννυμένου λήγου-
σαν ὀργήν, ὡς Ag. ἱστόρηκεν) recte. tribui facile quis cogitaverit utpote
ex uno pelita eorum librorum, e quibus Pseudaristotelica problemata
congesta sunt, nisi horum ipsorum studium tantopere adamasse Plutar-
chum (ex συμποσιακῶν προβλημάτων praecipue libris) constaret. itaque
ipsa potius tetigerit problemata, ubi eadem revera extant (9, 27 et 8, 20.
problematis 3, 27 alteram partem idem Plut. citavit qu. symp. 3, 8). quae
autem apud Ciceronem in Tusculanarum quarto et in Senecae libro de
π᾿ Je
ira (Plutarchi enim et Sotionis περὶ ὀργῆς libri quos citat Stobaeus per
diti sunt) similibus argumentis refutatae specimina habemus pathologiae
Peripateticae ex simili quodam Stoicarum dissertationum fonte translatae,
in eis licet ipse existat defensor irae Aristoteles (Sen. de ira 3, 3. 1, 3.
350r 17), dubium est utrum ipsius liber iste significetur de ira eadem-
que-igitur ratione qua aliis ibidem locis Theophrastus (1, 12. 14) et Hie-
ronymus (1, 19. cf. Plut. de coh. ira c. 4. 12) citetur magister, an senten-
tia potius Aristotelis vel Peripateticorum (et ipsius fortasse Theophrasti).
communem enim Peripateticorum defendens aliquis per totum librum fin-
gitur, qui sicut in reliquis scriptis (de vita beata, de beneficiis, de con-
solatione aliisque), ubi adversarii oppugnantur, sine nomine simpliciter
inquit, raro certi cuiusdam auctoris nomiue posito aperte significatur.
saepissime autem a posterioribus eisque qui de placitis philosophorum
scribentes ipsis non iam fontibus utuntur, tradita Peripateticorum et.
Aristotelis philosophia brevibus quibusdam solennibusque formulis eius-
demque semper ordinis vineulo connexis expressa (cf. Diog. L. 5, 309—931
cum Stob. ecl. II p. 266. 284. 306. 308. 310) sub ipso principis nomine
exhibetur, velut in hac ipsa affectuum materia zc90vc definitio apud
Stob. ecl. II p. 86 (πάϑος δ᾽ ἐστίν. ὡς μὲν ᾿“ριστοτέλης. ἄλογος wv-
χῆς κίνησις mister 2. . κἀκείνως δ᾽ ὁρίζεται" πάϑος ἐστὶ tque
TOU ἀλόγου μὲ τς τῆς ψυχῆς πλεοναστικὴ κατὸ DUE ἡδέος ἡ)
λυπηροῦ. ὁ μὲνοὺν Περιπατητικὸς — scil. ὅρος -- οὕτως. εἴ.
ibid. similes Stoicorum et Alcin. dogm. Plat. 82: ἔστι τοίνυν πάϑος
κίνησις ἄλογος ψυχῆς ὡς ἐπὶ κακῷ ἢ ὡς ἐπ᾽ ἀγαϑῷ et seqq. cf. ape.
sius in Ar. eth. IL, cod. Paris. 1903 f. 32^: c Ὁ δὲ μὴ οὕτως βέλτιον ἄνω-
ϑεν λαβεῖν τί ποτέ ἐστι τὸ πάϑος. . . of μὲν ovv ἐκ τῆς Στοὰᾶς oneq-
σαν πάϑος εἶναι ὁομὴν σφοδρὰν ἢ δρμὴν ἄλογον... τῶν δὲ ἐκ τοῦ
Περιπάτου τῶν μὲν παλαιῶν παρ᾽ οὐδενὶ εὑρίσκομεν
δρισμὸν τοῦ πάϑους" τῶν δὲ ὕστερον ᾿ἀνδρόνικος μὲν εἴρηκε
σαϑος εἶναι τῆς ψυχῆς κίνησιν ἄλογον δι᾿ ὑπόληψιν κακοῦ ἢ ἀγαϑοῦ....
Βοηϑὸς δὲ τὸ πάϑος τῆς ψυχῆς κίνησιν ἄλογον ἔχουσαν τι dyes.
μήποτε οὖν 7 τὸ πάϑος κίνησις τοῦ ἀλόγου τῆς ψυχῆς ὑπὸ OM ἢ
λυπηροῦ), quam libro περὶ παϑῶν Aristotelis (volunt autem librum
περὶ παϑῶν ὀργῆς) deberi male coniecit Heeren (ad h. 1., ex quo Zeller
HI, 132. ceterum cf. Ar. eth. 1, 13) itemque amoris apud Hermeam in
Phaedr. p. 76 Ast. CA4grozoréAge δὲ ὅλης uiv τῆς ψυχῆς φησὶ τὸν ἔρωτα
παάϑος εἶναι xov μὲν ὁ λογισμὸς κρατήσῃ: φιλίας αὐτὸν εἶναι. ἐὰν
δὲ τὸ πάϑος συνουσίας. cf. Heraclid. ap. Herm. ibid.), quae ex ipso ethi-
cae Aristotelicae apud Stobaeum auctore sumta videtur (ecl. Il p. 308:
τς W --ἰ
ἔρωτα δ᾽ εἷναι τὸν μὲν φιλίας, τὸν δὲ συνουσίας, τὸν δὲ ἀμφοῖν διὸ
καὶ τὸν μὲν σπουδαῖον, τὸν δὲ φαῦλον. τὸν δὲ μέσον. cf. D. L. 5, 31:
εἶναι δὲ τὸν ἔρωτα μὴ μόνον συνουσίας. ἀλλὰ καὶ φιλίας , ubi male nune
scribitur φιλοσοφίας). neque aliter intelligenda est Peripatetiea illa apud
Olympiodorum καϑάρσεως formula, qua πάϑος πάϑει ἰάσϑαι dicitur,
quae licet musicam illam affectuum leniendorum atque recti usus con-
suetudine educandorum medicinam (Ar. pol. 8, 7. 5. cf. Plut. et Them.
l. e. Procl. in Pl. remp. p. 360. 362 Bas. vid. etiam Spengel, über die
Καάϑαρσις: in Abh. d. Münchner Acad. phil. Kl. IX, 1. p. 24 sqq.) in men-
iem revocet, tantum abest ut libro cuidam Aristotelis perdito (Spengel
l. c. p. 37) debeatur ut potius Platonicis conveniat et recentiorum quo-
rundam post Aristotelem (cf. magna mor. 2, 8 fin.) Peripateticorum doc-
tinae cum Platonica compositae, qualem in illis Stobaei cernimus et in
fictorum Pythagoreorum fragmentis ϑυμοῦ et ἐπιϑυμίας regente et mo-
derante ratione harmoniam (συναρμόσασϑαι τὰ πάϑεα ποτὶ τὸ λόγον
ἔχον. cf. Stob. flor. 1, 64. 67. 68. 69. 71. ecl. 1, 41, 27. II p. 272. Alcin.
dogm. P]. 28. Plut. qu. Pl. 9. lambl. ap. Stob. fl. 5, 136 ete.) praedi-
cantium , ortam illam Critolai fere aetate, quum et ipsi Platonici poetico
magistri sermone exuto Peripatelicis similiores evaderent, ex Pseudoperi-
pateticorum (velut Heraclidis, Aristoxeni, Dicaearchi, Clearchi) studiis
Platonicis. Olympiodori autem tres hi loci sunt. in comm. ad. Pl. Alcib.
. (ed. Creuzer. cf. in Phaedon. p. 37 sq.), ubi varios καϑάρσεως τρόπους
describit (cf. Spengel, über die Κάϑαρσις p. 34), p. 6: οὐδ᾽ ὥσπερ 2ρι-
στοτέλης παρακελεύεται τὸν ϑυμὸν τῇ ἐπιϑυμίᾳ παύειν, τὴν δὲ ἐπι-
ϑυμίαν τῷ ϑυμῷ. τουτέστι τοῖς ἐναντίοις. p. 54: ἰστέον γὰρ ὅτι, κα-
ϑάπερ καὶ ἐν ἀρχῇ εἴρηται. τρεῖς εἰσὶ τρόποι καϑάρσεως Πυϑαγορι-
xóe, Σωκρατικός, Περιπατητικὸς ἤτοι (hoc aperto errore addit) Στωι-
κός. καὶ ὁ μὲν Στωικὸς διὰ τῶν ἐναντίων τὰ ἐναντία ἰᾶται, τῷ μὲν
ϑυμῷ τὴν ἐπιϑυμίαν ἐπάγων καὶ οὕτω μαλάσσων αὐτόν, τῇ δὲ ἐπι-
ϑυμίᾳ τὸν ϑυμὸν καὶ οὕτω δωννύων αὐτὴν χαὶ ἀνάγων πρὸς τὸ ἀν-
δρικώτερον. δίκην τῶν κεχαμμένων ῥάβδων ἃς of ϑέλοντες εὐϑῦναι
πρὸς τὸ ἐναντίον περιλυγίζουσιν. ἵνα ἐκ τῆς εἰς τὸ ἐναντίον περιφορᾶς
τὸ σύμμετρον ἀναφανῇ. οὕτω καὶ ἐπὶ ψυχῆς ἐκ τοῦ τοιούτου τρόπου
ἁρμονίαν ἐμποιεῖν ἐπετήδευον. p. 140: τέταρτος 0 ᾿Αριστυτελικὸς ὁ
κακῷ τὸ κακὸν ἰώμενος καὶ τῇ διαμάχῃ τῶν ἐναντίων εἰς συμμετρίαν
ἄγων (quae redeunt ad illa Aresae Pyth. ap. Stob. ecl. I p. 854: ἁρμόξας
γὰρ ὃ νόος τὸ ἀδὺ τῷ λυπηρῷ συγκατακρεόμενος [-κερώμενος Heer.]
καὶ τὸ σύντονον καὶ σφοδρὸν τῷ κούφῳ μέρει τᾶς ψυχᾶς καὶ διαχυ-
τικῷ, ἕκαστόν τε ἑκάστω πράγματος τὰν σύμφυλον καὶ συγγενέα προ-
-- "Wero
μάϑειαν διαμεμέρισται. cf. cet. locos supra cit.). subesse tamen verbis
Platonicis ipsius etiam Aristotelis disputatio videtur de voluptate doloris
medicina (ἰατρεία) in eth. 7, 15 (ἐξελαύνει δὲ ἡδονὴ λύπην). cf. Θεόφραστος
ἐν ἡϑικοῖς λέγων apud Aspas. in eth. 1. c. (cod. Laur. 85, 1 fol. 3995).
ita igitur et Seneca Aristotelem dixerit pro Aristotelicis. accedit quod
eadem plane de irae utilitate argumentatio in gemina illa Ciceronis nar-
ratione (Tusc. 4, 19, 43) Peripateticorum simpliciter vocatur, quod prae-
terea quantopere in auctorum testimoniis, quae ex priorum scriptorum
libris repetere solet, negligens fuerit Seneca, ex multis exemplis mani-
festum est. nam ut unum afferam, quam de vitae humanae brevitate
Aristotelis. querelam appellat (de vit. brev. 1), eam ex accuratiore Cice-
ronis et Aristotelem et Theophrastum una citantis (Tusc. 3, 28, 69. cf.
D. L. 5, 41) testimonio Theophrasti potius morientis chriam fuisse con-
stat. misso Seneca quae sola restant de ira tria illa Aristotelis apud Sto-
baeum (fl. 20, 47. 55. 65) in titulo περὶ ὀργῆς [fragmenta (Theophrasti
aulem de ira punientis locum fl. 19, 12 libro περὶ τιμωρίας tribueris), ea
epistolarum esse malueris quam dialogi (ἢ οὐχ ὁρᾷς 20, 47) de ira, quo
quidem Plutarchus usus sit in libro περὶ ὀργῆς. cuius praeter locum de
Satyro ex Plutarcho (περὶ ἀοργησίας) excerptum (fl. 20, 58) Stobaeus
fragmentum affert fl. 20, 70. ceterum pluralis numerus in libri περὶ πα-
Sov ὀργῆς titulo, nisi quidem mutilus hic est, nescio quorsum spectet nisi
ad varias irae species ab ipso partim Aristotele (in eth. 4, 11. cf. 7, 7)
indicatas, de quibus Stoicorum definitiones affert Stob. ecl. II. p. 174
(ϑυμὸς καὶ χύλος καὶ μῆνις καὶ κότος καὶ πικρία καὶ τὰ τοιαῦτα). 170.
ΠῚ 7 114 (τ. 1π5ὸ. 1. 10,21. δθη. de τὰ 1; 4. Ἰρϑι8. autem -irae
notio Áristoteli apud Senecam adscripta eadem est quam exempli causa
memorat philosophus de an. 1, 1, 11 (0ge&wv ἀντιλυπήσεως) quam-
que accuratius exposuerat in rhet. 2. 2 in. (ἔστω δὴ ὀργὴ ὄρεξις μετὰ
λύπης τιμωρίας φαινομένης διὰ φαινομένην ὀλιγωρίαν τῶν εἰς αὐτὸν
ἢ τῶν αὐτοῦ, τοῦ ὀλιγωρεῖν μὴ προσήκοντος). eadem autem sicut re-
liqua illa de affectibus disputatioue adeoque ipso Aristotelis rhetoricoruin
libro usos fuisse Stoicos et Chrysippum in libris περὶ παϑῶν., hoc ipsae
etiamnunc apud Laertium (7, 110— 14) παϑῶν definitiones testantur et
haec irae (7,113): οργὴ δὲ ἐπιϑυμία τιμωρίας τοῦ δοκοῦντος ἠδικηκέναι
οὐ προσηκόντως (cf. Stob. ecl. Il p. 176. Posidon. ex Senecae de ira loco
deperdito apud Lactant. de ira dei c. 17, 18. Cie. Tusc. 4, 10, 21).
Iam vero, licet factum esse possit, ut nusquam liber Aristoteli ad-
scriptus π΄. ὀργῆς commemoraretur , tamen excerpendam esse duxi Senecae
Stoici contra Peripateticos disputationem.
MNT T NIE
1. (84) i
da) Seneca (ed. F. Haase. Lips. 1852) de ira I, 3: Ar istotelis finitio
non multum a nos(ra abest. ait enim iram esse cupiditatem dolo-
ris reponendi. x
heponendi ait id est reddendi. qui usus quum minus
vulgaris esset, varia et apud Senecam et apud Lactantium qui Se-
necae locum repetit (de ira dei 17, 13) librariorum lectio orta est,
ut reprimendi (ita Sen. cod. rec. Gryphisw. apud Fickert ed. t. II
p. 336. Lact. ed. Paris 1509. 49), apud Lact. vulgo rependendi, in
aliis autem codicibus respuendi (velut in rec. sec. XV Berol. theol.
lat. fol. 266 et 277. cf. cod. Lips. Goth. in ed. Cellarii Lips. 1698
p. 595 not), respondendi (cod. rec. Berol. theol. lat. fol. 381.
cf. ed. Ven. 1478. 49).
b) Sen. ib. L, 9, 2: Ira, inquit Aristoteles, necessaria est, nec quic--
quam sine illa expugnari potest, nisi illa implet animum et spi-
ritum accendit. utendum autem illa est non ut duce sed ut
milite.
cf. 1, 11, 1 (sed adversus hostes, inquit, ira est necessaria).
1, 13, 3 (utilis, inquit, ira est quia pugnaciores facit). infra 1, 17, 1.
Sen. ib. 1, 14, 1: Non potest inquit fieri Theophrastus, ut non vir
bonus irascatur malis. cf. 1, 12, 1 (cf. Fick. p.349): quid ergo?
inquit, vir bonus non irascitur , si caedi patrem suum viderit, si
rapi mairem? . . . (3) quum hoc dicis, Theophraste ...re-
licto iudice ad coronam venis.
cf. 1, 16, 6 (iracundia opus est ad puniendum). 2, 6, 1 (virtus,
inquit, ut honestis rebus propitia est, ita turpibus irata esse debet).
2, 11, 1 (utilis est, inquit, ira quia contemptum fugit, quia malos
terret). 2, 33, 1. 2, 12, 1 (nequitia, inquit, de rerum natura tol-
lenda est, si velis iram tollere. neutrum autem potest fieri). 2, 13, 3
(non potest, inquit, omnis ex animo ira tolli, nec hoc hominis na-
tura patitur).
ib. 2, 17, 1 (orator, inquit, iratus aliquando melior est).
cf. Plut. de coh. ira 12 (Ar. probl. 3, 27) : ᾿Δριστοτέλης δὲ ἱστορεῖ
Σατύρου (τοῦ Σαμίου add. Stob. fl. 20, 58. ὃ Κλαζομένιος vocatur
in probl.l c.) τοὺς φίλους ἐμφράξαι τὰ ὦτα κηρῷ δίκην ἔχοντος
ὅπως μὴ συγχέῃ τὸ πρᾶγμα διὰ ϑυμόν.
c) Sen. ib. 1,17,1: 4ristoteles ait affectus quosdam si quis illis
bene utatur pro armis esse.
—— Ni --
cf. 1, 10, 4 (ita, iuquit, utilis affectus est si modicus est).
.2, 17, 2 (languidus, inquit, animus est qui ira caret).
d) Sen. ib. 3, 3, 1: Atqui, ut in prioribus libris dixi, stat Aristote-
les defensor irae et vetat illam nobis exsecari. calcar ait esse
virtutis. hac erepía inermem animum et ad. conatus magnos
pigrum inertemque fieri. (cf. 3, 3, 4: hunc aliquis affectum virtuti
adiutorem comitemque dat?) 3, 3, 59: Non est ergo quod me putes
tempus in supervacuis consumere, quod iram quasi dubiae apud
homines opinionis sit infamem, quum aliquis sit et quidem de
dllustribus philosophis, qui illi indicat operas et tanquam
utilem et spiritus subminisirantem in proelia, in actus rerum, ad
omne quodcunque calore aliquo gerendum est vocet.
add. 2, 15, 1 (ut scias, inquit, iram habere in se generosi ali
quid, liberas videbis gentes, quae iracundissimae sunt, ut Germanos
et Seythas). 2, 16, 1 (animalia, inquis, generosissima habentur qui-
bus multum inest irae). 2, 16, 3 (simplicissimi, inquit, omnium ha-
bentur iracundi).
e) Sen. ib. 1, 7, 1: /Vum quid . . . ira adsumenda est, quia utilis saepe
fwit? extollit animos et incitat, nee quicquam sine illa magnificum
in bello fortitudo gerit, nisi hinc. flamma subdita est et hic sti-
mulus peragilavit misitque in pericula audaces. optimum itaque
quidam putant temperare iram, non tollere , eoque detracto
quod exundat ad salutarem modum cogere, id. vero retinere
sine quo languebit actio et vis ac vigor animi resolvetur.
Iam cf. Cicero Tusc. disp. IV, 19: Quid? quod idem Peripatetici
(scil. qui perturbari animos necesse esse dicunt, sed adhibent modum
quendam, quem ultra progredi non oporteat IV, 17, 38) perturbationes
isías. quas nos exstirpandas putamus, nom modo naturales esse di-
cunt sed etiam utiliter a natura. datas. quorum est talis oratio. pri-
mum mullis verbis iracundiam laudant (cf. Cic. de off. 1, 25), cotem
fortitudinis esse dicunt multoque et in hostem et in improbum civem
vehementiores iratorum impetus esse. leves autem ratiunculas eorum
qui ila cogitarent, proelium rectum est hoc. fieri, convenit. dimicare
pro legibus pro libertate pro patria. haec nullam habent vim, nisi
ira excanduit forlitudo. nec vero de bellatoribus solum | disputant,
imperia severiora nulla esse putant sine aliqua acerbitate iracundiae.
oratorem denique non modo accusantem sed me defendentem quidem
probant sine aculeis iracundiae. quae etiamsi non adsit, lamen verbis
ARISTOT, PSEUDEPIGR, 8
c ME 0 5Ξς
atque motu simulandum arbitrantur, ut auditoris iram oratoris in-
cendat actio. virum denique videri negant. qui irasci nesciat eamque.
quam lenitatem nos dicimus , vitioso lentitudinis nomine appellant. mec
vero solum hanc libidinem laudant . .. sed ipsum illud genus vel libi-
dinis vel cupiditatis . . . (c. 20) ipsam aegritudinem . . . reliquas quoque .
parles aegritudinis . . . haec tamen ita disputant ut resecanda esse
fateantur, evelli penitus dicant nec posse nec opus esse et in omnibus
fere rebus mediocritatem esse optimam ecistiment.
Videtur igitur, si quidem recte superiora omnia ex libro quodam
Peripatetico de ira repetenda malui quam ex ampliore de affectibus (vel-
ut Aristotelis παϑη ἃ apud Laert. et Hes., Theophrasti περὲ παϑῶν D. L.
5, 45. cf. Xenocrates περὶ τῶν παϑῶν ib. 4, 12) vel de virtute narra-
tione, de natura irae utpote gravioris et principalis (ef. Cie. verba supra
adscripta: primum multis verbis iracundiam laudant etc.) disputationi
coniunctus fuisse sermo de universo affectu.
Quomodo autem factum sit, ut multorum et diversorum auctorum
ignobiliamque Peripateticorum libri quum in bibliothecas colligerentur
titulisque a bibliothecariis ornarentur, in unius Aristotelis prineipis no-
men abirent, sicut in unius Hippocratis medieorum multorum et diver-
sissimorum, id huiusce fortasse de ira libri Aristoteli vulgo adscripti
exemplo manifesto declarari potest, quem a Pasicrate potius Rhodio edi-
tum fuisse (eodem quem libri metaphysicorum ἃ minoris quosdam auc-
torem voluisse tradunt commentatores, ὃς ἦν ἀχροατὴς ᾿Δριστοτέλους.
υἱὸς δὲ Βοηϑοὺῦ τοῦ Εὐδήμου ἀδελφοῦ, cf. gloss. ad tit. 1. metaphys.
α ἐλ. p. 993, 29 sumpta ex Schol Ar. p. 589, 40 et Asclep. ib. p. 520, 7
in quibus male scribitur Πασικλῆς. Pasicrates autem a Ps. Philop. in
metaph. p. 7 ed.lat. quem citat Fabricius B. G. HI, 501 H. cf. Bonitz
comm. in Ar. met. p. 15) novisse videtur Philodemus Epicureus (hic enim
revera est qui anonymus vocatur ab editore Oxoniensi) in libro περὲ ὀργῆς.
in hoc enim leguntur non modo eis quae e Senecae disputatione supra
excerpta sunt plane similia haec (Volum. Herculan. P. 1 Oxon. 1824 col. 64):
2. (85)
τῶν δὲ φιλοσόφων of μὲν φλυαροῦντες ἐν ταῖς παραμυϑίαις. of
b! ? ΄
δὲ χαὶ μετὰ [φη ἐϊνηγορίας ἐπιρρωννύντες ἀφ... . μὲν ϑήτορας καὶ
Y » , - -
ποιητὰς καὶ πᾶσαν τὴν τοιαύτην γρυμέαν. ἔνιοι γοῦν τῶν Περιπα-
Ww δ’ Y L4
τητικῶν. ὡς που καὶ πρότερον παρεμνήσϑημεν, διὰ προσωπῶν éxré-
9 à » » - A A $ A A A DES
ὕειν τὰ νεῦρα τῆς ψυχῆς φασὶ rovc τὴν ὀργὴν καὶ τὸν ϑυμὸν αὐτῆς
P 2 j i p 5" 5
ἐξαιροῦντας " ὧν χωρὶς οὔτε κόλασιν OUT ἀμυναν εἶναι...
BD
sed ea etiam, quae Stobaei fragmentis, de quibus utrum dialogi
essent an epistolae modo dubitavi (cf. fr. sentent. ex floril. coll. 10 — 12),
de ira Aristotelis sententias referentibus ita respondeant, ut ad Aristo-
telis i. e. Pasieratis de ira dialogum revera haec omnia pertinuisse suspi-
ceris. ita enim Philodemus col. 74
(86)
[4 E M , - : A b! XE M 2? 1 3 δέ
... OUTOQ κακὸν ἐροῦμεν τὸ μὴ τὴν φυσικὴν ὁργην ἀναδέχεσθαι.
- x 3 , er 3 3 A
κακῶς γὰρ ἀχούων καὶ πασχῶὼν οστις οὐκ ὀργίζεται. πονηρίας πλεῖ-
, , 1 ' , JN, M ς D
στον τεκμήριον φέρει χατὰ rov MévevOgov. ἑνίοτε δὲ [ἡ δυσ]κινησία
- , . Ἁ /, EV
[τῆς] λύττης περιετερα (sic)* διὸ φανερὸς ἔστιν ἐπὶ τοῖς ἐλαχίστοις παρὰ
2 ΄ 5 Y 5 1
πόδας εὐϑέως [ἐκ]στησόμενος. ἀγαϑὸν δὲ vo ἀναδέχεσθαι. παρὰ δ᾽
&vi Πασικράτει (ita lego pro κασικρατει apographi Oxoniensis, quod
idem nune exhibetur in Herculanensium voll. collectione altera t. I Neap.
a . . - 2 - ' 1 2 M
1861 fol. 61 i. e. libri σσερὶ ὀργῆς col. 38) λέγεται [τ]ὸ τὴν φυσικὴν ὀργὴν
1 , M v ΄ -Ὁ- 2 N ^ D
μὴ μόνον κατὰ τὴν ἰδίαν φύσιν λυπεῖν. ἀλλὰ καὶ ἐπισχοτεῖν τοῖς Ào-
τ € ? -
γισμοῖς ὅσον ἐφ᾽ ἑαυτῆς κ...
(87)
Stob. flor. 20, 55 (eadem Maxim. c. 19): ᾿“ριστοτέλους. ὥσπερ
0 χαπνὸς ἐπιδάκνων τὰς ὄψεις ovx ἐᾷ βλέπειν ἱπροβλέπειν Max.) τὸ
κείμενον ἐν τοῖς ποσίν. οὕτως ὁ ϑυμὸς ἐπαιρόμενος τῷ λογισμῷ ἐπι-
σχοτεῖ χαὶ τὸ συμβησόμενον ἐξ αὐτοῦ ἄτοπον οὐκ ἀφίησι τῇ διανοίᾳ,
σολαβεῖν (προσλαβεῖν vulgo, προβλέπειν vel προσβλέπειν Max.).
5. (88)
Stob. flor. 20, 47 (eadem Max. c. 19}: ““φιστοτέλους. ἢ οὐχ
ὁρᾷς. ὅτι τῶν ἐν ὀργῇ διαπραττομένῶν ἁπάντων ὃ λογισμὸς ἀποδημεῖ
φεύγων τὸν ϑυμὸν ὡς πικρὸν τύραννον;
Ab his tamen duobus Stobaei locis si dialogi sint, tertium qui ni-
mis rhetorem redolet, consulto separo (Stob. fl. 20, 65 —— fr. 12 sent.
11). ex Philodemo autem hoc quoque adnotandum est, Bionis etiam (aca-
demici scil., cf. D. L. 4, 47) extitisse librum περὶ τῆς ὀργῆς. quem cum
Chrysippo ἐν τῷ περὶ παϑῶν adnumerat ille τοῖς ψέγουσι μόνον. ἄλλο
δὲ μηδὲν ποιοῦσιν (col. 34), quum ipse quidem Epicureus iram defendat:
ἀπόχρη γὰρ ἐπιδεῖξαι τὸ κοινὸν ὅτι συσχεϑήσεταί τισιν ὀργαῖς ὁ σο-
φύς (col. 77).
Ξ 0 ee
XX.
Περὶ μέϑ'ης.
Περὶ μέϑης liber (dialogo ut puto scriptus), cuius maxima fuisse
videtur cum erotico similitudo, in indicibus non comparet. notitiam eius
(praeter singulos Apollonii paradoxographi et Plutarchi locos) uni fere
Athenaeo debemus quae ad mores spectarent et usum vitae collisenti.
multorum autem Peripateticorum (quos pro more Varro imitatus est in
ipsius satirarum libro Est modus matulae περὶ μέϑης, cf. Theophr.
apud Ath. XL, 463€ cum Varr. ap. Non. p. 28) idem praeter Aristotelem
fragmenta affert, Theophrasti, Chamaeleontis, Hieronymi. e quibus quum
in argumento tractando fere conspirasse omnes videantur, ipso Theo-
phrasti libro usus esse deprehenditur Hieronymus Rhodius eadem cum illo
narrans de primoribus Atheniensium in Thargeliorum festo saltantibus
sec. Ath. X, 424 f. (ab eodem Hieronymo alibi etiam Theophrastum fuisse
citatum docet Ath. X, 434 f. quod ad ἀκρατοποτεῖν et σκυϑίσαι similia
habuisse Chamaeleontem et Hieronymum patet ex Ath. X, 427b et XI
499f, cf. etiam Theophr. X, 427d et de Scythis Ar. probl. 3, 7. contra
de heroum potatione ex nominum permutatione erronea Theophrasti
verba affert Ath. ΧΙ, 4976, quae eadem recurrunt apud Chamaeleontem
X, 461b. hoc etiam addo eodem quodam fonte nisum videri Theophrastum
in hoc libro, quo in Atthide Philochorum, cf. Th. ap. Ath. XV, 693e. et
ΧΙ, 465b cum Phil. ap. Ath. XV, 6998 ἃ et II, 38c. e Philochoro Philonides
Ath. XV, 075.). praeterea variorum (cf. e. g. probl. 3, 2 cum 3, 27) Peri-
pateticorum fragmenta, maximam quidem partem Theophrastea (cf. probl.
ὁ, 16. quo Chaeremonis tragici eundem versum adhibet auctor quem ite-
rum Theophrastus in erotico ap. Ath. XIII, 502e ὡς τὸν οἶνον τῶν χρω-
μένων τοῖς τρόποις κεράννυσϑαι), in tertia problematum Pseudaristo-
telicorum sectione ὅσα περὶ οἰνοποσίαν καὶ μέϑην habes collecta. qua
collectione quum plurimum utatur Plutarchus in probl. symposiacis , uno
tamen loco peculiarem περὶ μέϑης librum hune de quo agitur citavit.
quem non magis praeteriisse aestimo Philonem Iudaeum (ef. ed. Mangey
t. I p. 357), qui περὶ μέϑης duos libros ediderat. quorum primus deper-
ditus est ut qui a sacra scriptura alienior, servatur secundus qui ad ipsum
proprie vetus testamentum Mosemque pertinet. in huius igitur initio ita
ait Philo: τὰ μὲν τοῖς ἄλλοις φιλοσόφοις εἰρημένα πεοὶ μέϑης ὡς οἷόν
τὲ ἣν ἐν τῇ πρὸ ταύτης ὑπεμνήσαμεν βίβλῳ.
-— Mc
: 1. (89)
Epit. Athen. I p. 404: Σέλευκος δὲ (ἐν γλώσσαις scil.) τὸ παλαιὸν
ovx εἶναι ἔϑος ovr. οἶνον ἐπὶ πλεῖον οὔτ᾽ ἄλλην ἡδυπάϑειαν προσφέ-
ρεσϑαι μὴ ϑεῶν ἕνεκα τοῦτο δρῶντας. διὸ καὶ ϑοίνας καὶ ϑαλίας καὶ
μεθυς ὠνόμαξον. τὰς μὲν ὅτι διὰ ϑεοὺς οἰνοῦσϑαι δεῖν ὑπελάμβανον,
τὰς δ᾽ ὅτι ϑεῶν χάριν ἡλίζοντο καὶ συνήεσαν᾽ τοῦτο γάρ ἐστι τὸ δαῖτα
ϑάλειαν.] τὸ δὲ μεϑύειν φησὶν 4 φιστοτέλης (citatus a Seleuco, ut
videtur, quemadmodum ἃ Didymo Seleucus) τὸ μετὰ τὸ ϑύειν αὐτῷ
197091.
2. (90)
EU Athen. II p. 44d: AgiavoréAng δ᾽ ἐν τῷ περὶ μέϑης gor
olv OTL ἀλμυράς τινες προσφερόμενοι τροφὰς iori Bapsens ὧν
ἦν ᾿Δρχωνίδης 0 ᾿Ζργεῖος. Μάγων δὲ ὁ Καρχηδόνιος τρὶς τὴν ἄνυ-
Ógov διῆλϑεν ἄλφιτα ξηρὰ σιτούμενος καὶ μὴ πίνων. dotes δ᾽ o
ἀκαδημαικὸς E ξάμενος ἀπὸ τριάκοντα ἐτῶν ὑδροπότησε μέχρι ϑανά-
του. ὡς ἔφη 4Avríyovog ὃ Καρύστιος etc. quae inter alia huius modi
exempla de Philino paulo antea memoraverat Athen. II p. 44c, ea quum
diversos et Aristotelis et Theophrasti περὶ μέϑης libellos ille noverit,
ἐν τοῖς ὑπομνήμασι sine dubio posuerat 44orororéAqe ἢ Θεόφραστος.
Exempla ab Athenaeo distincta confudit Apollonius qui idem ne-
scio unde testimonium exscripsit in mirab. 25: ᾿“φιστοτέλης ἐν τῷ
περὶ μέϑης᾽" ᾿άνδρων. φησίν. ᾽4ργεῖος ἐσϑίων πολλὰ καὶ ἁλμυρὰ καὶ
ξηρὰ δι᾿ ὅλου τοῦ βίου ἄδιψος καὶ ἄποτος (ita Meurs., ἄπιος cod. cum
v supra 4) διετέλεσεν. ἔτι δὶς (ita cod. sec. Bast lettre p. 50) πορευϑεὶς
elc ᾿ἄμμωνα διὰ τῆς ἀνύδρου ὁδοῦ ἄλφιτα ξηρὰ σιτούμενος ov προση-
νέγκατο ὑγρόν. τοῦτο δὲ ἐποίησε δι᾿ ὅλου τοῦ βίου. cf.D. 1,. 9, 81 (Sex-
tus hyp: 1, 84): ἄνδρων δὲ 0 Aoysioc, ὥς φησιν ᾿Τριστοτέλης, διὰ
τῆς ἀνύδρου Zi vnus ὥδευεν ἄποτος.
9. (91)
Athen. XIV p. 641b: "4orcrozéAgg δ᾽ ἐν τῷ περὶ μέϑης τὰ
τραγήματόά φησι λέγεσϑαι ὑπὸ τῶν ἀρχαίων τρωγάλια cel γὰρ ἐπι-
δορπισμὸν εἶναι. [Πίνδαρος (fr. 98) δ΄ ἐστὲν ὃ εἰπὼν «δείπνου δὲ λή-
γοντος γλυκὺ τρωγάλιον etc.»
Cf. Schol. ad Aristoph. pac. (unde Suidas s. τρωγαλίων cf. Hesych.
s.v): τρωγαλίων δὲ ἀντὶ τοῦ τῶν τραγημάτων" οὕτω γὰρ ἐκάλουν τὰ
τραγήματα o£ παλαιοί.
Ipsa huius testimonii verba paulo post retulit Athenaeus XIV p. 6414:
᾿Δριστοτέλης δὲ ἐν τῷ περὶ μέϑης παραπλησίως ἡμῖν δευτέρας
ces
) , , N , 1 Y $5 nmn , ,
τραπέξας ἀπαγορεύει διὰ τούτων «τὸ μὲν ovv 0Àov διαφέρειν τραγημὰ
δ Ὁ N ,
βοώματος νομιστέον 0cov ἔδεσμα τρωγαλίου. τοῦτο γὰρ πάτριον TOU-
-« 0 2 PN WES ΄ J A ,
νομα τοῖς Ελλησιν, ἔπει ἕν τραγημαᾶσι τὰ βοώματα παρατίϑενται (— p.
041b). διόπερ οὐ κακῶς ἔοικεν εἰπεῖν ὁ πρῶτος δευτέραν προσαγορεύ-
» A , ς /
σας τράπεξαν" ὄντως γὰρ ἐπιδορπισμὸς τις ὁ τραγηματισμὸς ἔστι καὶ
- er , ,
δεῖπνον ἕτερον παρατίθεται τραγήματα».
POEM : ᾽ c; 2.59
Epit. Athen. I p. 34b: “Φριστοτέλης δέ φησιν οτι of μὲν ἀπ
,
οἴνου μεϑυσϑέντες ἐπὶ πρόσωπον φέρονται .. of δὲ τὸν κρέϑενον πεπω-
᾽ὔ »; L4 A 7 (9 Α lY 5 ΄ c Α
κότες ἐξυπτιαάζονται τὴν κεφαλὴν" ὃ μὲν yog οἶνος καρηβαριζος. 0 δὲ
/,
κρέϑινος Xo9oTLXOG.
. 2 2 cg
Haec supplentur ex altero Athenaei loco X p. 447a: αλλ ὡς φησιν
2 f - Y -» V
AoiGvorélmeo ἐν τῷ περὶ μέϑης. eig τὰ νῶτα καταπίπτουσιν οὗ vov
" 4 e - - ἢ Ὁ V UO A
κρίϑενον πεπωκότες. OV πῖνον καλοῦσι. λέγων ovrog «πλὴν ἴδιον τι
Y - » Y - c A
συμβαίνει περὶ τὰς τῶν κριϑῶν. τὸ καλούμενον mivov: ὑπὸ μὲν yog
- *w 1 - δ 35.. ἢ ΄ “ΟΣ
τῶν λοιπῶν τὲ καν μεϑυστικῶν OL μεϑυσϑέντες ἕπι παντὰ τὰ μέρη
i] A ? M a ^ c;
πίπτουσι" καὶ yog ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ καὶ δεξιὰ καὶ πρηνεῖς καὶ ὑπτιοι,
(2 A δ - ’, , , 2 F VERGI [
μόνοι δὲ of τῷ πίνῳ μεϑυσϑέντες εἰς τουπίσω καὶ vrtLOL κλίνονται».
5. (93)
Athen. X p. 420c: 4oiGrovéAmo δ᾽ ἐν τῷ περὶ μέϑης φησίν
«εἰ ὁ οἶνος μετρίως ἀφεψηϑείη, πινόμενος ἧττον μεϑύσκει" τὴν γὰρ
δύναμιν ἀφεψηϑέντος αὐτοῦ ἀσϑενεστέραν γίνεσϑαι. μεϑύσκονται δέ,
φησίν. of γεραίτεροι τάχιστα. δι᾿ ὀλιγότητα καὶ ἀσϑένειαν τοῦ περὶ
αὐτοὺς ἐνυπάρχοντος φύσει ϑερμοῦ. καὶ οἱ παντελῶς δὲ νέοι τάχιον
μεϑύσκονται διὰ τὸ πλῆϑος τοῦ ἐνυπάρχοντος ϑερμοῦ" τῷ γὰρ ἐκ τοῦ
οἴνου προσγινομένῳ κρατοῦνται ῥαδίως. μεϑύσκονται δὲ xev τοῖς
ἀλόγοις ζώοις (de quibus eadem refert etiam Aelianus var. hist. 2, 40)
ὕες uiv σταφυλῆς στεμφύλων χορτασϑέντες xol τὸ τῶν κοράκων καὶ
τῶν κυνῶν γένος τὴν οἰνοῦτταν καλουμένην φαγόντα βοτάνην, πίϑη-
κος δὲ χαὶ ἐλέφας πιόντες οἶνον. διὸ καὶ τὰς ϑήρας ποιοῦνται τῶν
πιϑήκων καὶ τῶν χοράκων μεϑυσϑέντων τῶν μὲν οἴνῳ τῶν δὲ τῇ
οἰνούττῃ».
6. ἢ
Plutarch. qu. conv. III, 3 (e quo Macrob. saturn. VII, 6): Ἐϑαύμαξε
δὲ Φλῶρος. εἰ γεγραφὼς ᾿Δριστοτέλης ἐν và περὶ μέϑης (in libro
quem de ebrietate composuit Macr. 1. c.), ὅτι μάλιστα μὲν οἷ γέροντες,
ἥκιστα δὲ αἵ γυναῖκες ὑπὸ μέϑης ἁλίσκονται, τὴν αἰτίαν (quoad
mc MM
mulieres quidem) ovx ἐξειργάσατο μηδὲν εἰωϑὼὺς προίεσϑαι τῶν τοι-
οὕτων.
Haec ultima non recte ita interpretatum esse Macrobium ut diceret
nec causam vel huius frequentiae vel illius raritatis adiecit,
docet Athenaei testimonium ex eodem loco petitum (v. fr. praeced.). Plu-
tarchus autem, qui ubi ipse causam explicavit, ad Aristotelem; redit his
verbis: ἔστε δέ τι καὶ παρ᾽ αὐτοῦ λαβεῖν ᾿Αριστοτέλους: τοὺς γὰρ
ἄϑρουν καὶ ἀπνευστὶ πίνοντας; ὅπερ ἀμυστίξειν ὠνόμασαν o£ παλαιοί,
φησὶν ἥκιστα περιπίπτειν μέϑαις. οὐ γὰρ ἐνδιατρίβειν τὸν ἄκρατον
αὐτοῖς. ἀλλ᾽ ἐξωϑούμενον ῥύμῃ διαπορεύεσϑαι διὰ τοῦ σώματος (haec
deinde problemati supra proposito Plutarchus suis verbis applicat), non
iam eundem librum significare videtur, sed problem. III, 21.
7. (65)
Athen. X p. 429f: τὸν δὲ σαμαγόρειον (cl. Poll. 6, 82) οἶνον καλού-
uevóv φησιν 0 AororocríAuqg ἀπὸ τριῶν κοτυλῶν κερασϑεισῶν με-
ϑύσκειν ὑπὲρ τεσσαράκοντα ἀνὸδρας.
8. 9. (90. 97)
- ; à v2 , 35 » 1 , e
Athen. XI p. 464c: καὶ 4 ριστοτέλης δὲ ἕν τῷ περὶ μέϑης «αἱ
/, zT , A e x
δοδιακαί. φησί. προσαγορευόμεναι χυτρῖδες διὰ ve τὴν ἡδονὴν εἰς τὰς
Ξ A M €
μέϑας παρεισφέρονται καὶ διὰ τὸ ϑερμαινομένας τὸν οἶνον ἧττον
τὰ L4 ΄ Y - ,
- ποιεῖν μεϑυσκειν᾽ σμύρνης yog καὶ Gyoívov καὶ τῶν τοιούτων ἑτέρων
᾽ 5S ιβληϑέντων ἕψοντα NT m i; E Y 3 c
εἰς v0 ὑδωρ ἐμβληϑέντων ἕψονται καὶ παραχεόντων εἰς τὸν οἶνον ἧττον
9 A
μεϑύσκουσιν». καν ἀλλῳῷ δὲ μέρει (fr. 9) φησίν «ef δοδιακαὶ
^ , P4 r4
χυτρῖδες γίνονται σμύρνης, Gyoívov ἀνϑους. xgoxov, βαλσάμου,
2 eA G N ΄ »"
ἀμώμου. κινναμώμου συνεψηϑέντων: eg ὧν καὶ τὸ γινόμενον τῷ
7 ^ ci POS
οἴνῳ παραχυϑὲν οὕτω μέϑας ἵστησιν, core καὶ τῶν ἀφροδισίων παρα-
7 A
λύειν τὰ πνεύματα πέττον.
Ξ ’ 5 ? B ^w
Cf. Athen. XI p. 496f: ῥοδιάς .. . μνημονεύει ὃ αὐτῶν (sc. τῶν
^ . ? -
GoÓLox Gv) ... (praeter comicos) xat Δ ριστοτέλης ἐν τῷ περὶ μέϑης
, c - ὶ -
““υγκεύς τε 0 Σάμιος ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς (cf. Hesych. s. ῥοδιακόν,
ῥοδιας).
ΧΧΙ.
Συμπόσιον.
Socraticorum conviviorum morem inde a Platonis et Xenophontis
dialogis apud litteratos celebrem (Plut. qu. conv. VI prol. I, 1, 3. VII, 7.
- 190᾽--
Athen. lib. V et ΧΙ, 504e. οἵἁ Aristonis eroticorum ex Ione locum apud
Ath. X, 419c -— Plut. qu. conv. VI prol.) cum Platonicis imitati symposia
id est λόγους παρὰ πότον γινομένους ediderunt (cf. M. Schmidt, Didymi
fragm. p. 308) Peripatetici Aristoteles (συμπόσιον ἃ. quod ponit Laer-
tius, Hesychius omittit, addit autem alibi συσσετικῶν προβλημάτων y),
Theophrastus, Aristoxenus (euius συμμικτὰ συμπόσια quae dieit Ath.
XIV, 632a, dialogum produnt), Prytanis, Hieronymus. testatur Plutarchus
qu. conv. VI prol. ἀλλὰ καὶ τῶν φιλοσόφων τοὺς ἐλλογιμωτάτους ἀντι-
μαρτυροῦντας ἔχειν Πλάτωνα xoi Ξενοφῶντα καὶ ᾿Δριστοτέλην καὶ
Σπεύσιππον "Emíxovoóv τε καὶ Πρύτανιν xol Ἱερώνυμον καὶ Δίωνα
(Βίωνα 3) τὸν ἐξ ἀκαδημίας ὡς ἀξιόν τινος σπουδῆς πεποιημένους
ἔργον ἀναγράψασϑαι λόγους παρὰ πότον γενομένους (qui locus Macro-
bio, qui Plutarchi qu. conv. saepe utitur, obversatus est in saturn. VII,
3, 23 ita dicenti: cum videas, inquam, anceps esse omne scommatum
genus, suadeo in conviviis in quibus laetitiae insidiatur ira, ab huius
modi dictis facessas. et magis quaestiones convivales vel proponas vel
ipse dissolvas. quod genus veteres ita ludicrum non putarunt, ut et
Aristoteles de ipsis aliqua conscerépserit et Plutarchus
et vester Apuleius, nec contemnendum sit. quod tot philosophantium
curam meruit). idem non posse suav. vivi sec. Ep. 13: τέ λέγεις, ὦ Ἔποί-
xovpe; κιϑαρῳδῶν καὶ αὐλητῶν ἕωϑεν ἀκροασόμενος εἰς τὸ ϑέατρον
βαδίξεις. ἐν δὲ συμποσέω Θεοφράστου περὶ συμφωνιῶν διαλεγο-
μένου καὶ ᾿Δριστοξένου περὶ μεταβολῶν καὶ ᾿Δριστοτέλους (vulgo-
male ᾿“ριστοφάνους. cf. etiam e. 13 infra et c. 12: γράφειν περὶ Ὁμή-
gov καὶ περὶ Εὐριπίδους ὡς ᾿Δριστοτέλης καὶ Ἡρακλείδης καὶ 41:-
καίαρχος) περὶ Ὁμήρου, τὰ ὦτα καταλήψῃ ταῖς χερσὶ δυσχεραίνων
καὶ βδελυττόμενος; εἶτ᾽ ovx ἐμμελέστερον ἀποφαίνουσι τὸν Σκύϑην
᾿Δτέαν. ὃς Ἰσμηνίου τοῦ αὐλητοῦ ληφϑέντος αἰχμαλώτου καὶ παρὰ
πότον αὐλήσαντος, ὥμοσεν ἥδιον ἀκούειν τοῦ ἵππου χρεμετίζοντος;
etc. Aristoteli igitur in hoc praecipue dialogo ut in ceteris passim dis-
putandi materiam praebuit Homerus et Homerica convivia (de quibus
Athen. V, c. 3—20). quod autem ad titulum inscriptum, qui neque συμ-
πόσιον Theophrasti in librorum eius indice occurrere notaverit neque
inter Aristotelicos περὶ μέϑης titulum, nihilominus erraret, si quum
de Homero id est de Homerici aevi more Aristotelem in convivio sermo-
nem iniicere audivisset sicut in libro περὶ μέϑης de potatione poculisque
heroicis Theophrastum, insuper autem de coronarum in conviviis usu
(de qua re tamen et in erotico Ar. agitur) argumentoque ad vinum et
vini usum faciente disputatum fuisse animadvertisset, observasset denique
T —
Ismeniae tibicinis mentionem fieri et in Varronis libello περὲ μέϑης (ap.
Non. p. 172) et in symposio Theophrasti, ad quem quidem περὶ συμφω-
viov disputantem referendum esse existimaret Scythae illius dictum (apud
Plutarchum l. c.), propterea igitur non diversa fuisse censeret Aristotelis
et Theophrasti convivia a libris de ebrietate certo semper titulo ab Athe-
naeo distinctis, qui utriusque libri Aristotelici fragmenta ex auctoribus
doctioribus recepit. de proprio enim et principali dialogi argumento nihil
constat. narraverat igitur auctor qui perhibetur Aristoteles sermonem
ipsius cum amicis discipulisque in convivio aliquando habitum nescio
quem, sicut Epicurus in sympos?o collocutus est ipse cum Polyaeno socio
aliisque philosophis (Plut. adv. Col. 6. Athen. V, 187b. cf. 177 b. 182}.
et sine prooemio quidem ille problemata inferens sec. Ath. 186 e) περὴ
δυσπεψίας et deinde περὶ πυρετῶν (Ath. 187 6. in quibus etiam de vino
sec, Plut. l. c.). H
1. (98)
Athen. XV p. 674f: ὡς εὐανϑέστερον γὰρ καὶ κεχαρισμένον μᾶλλον
D -Οο'Ρ , : . (o - L4 » à] V
τοῖς ϑεοῖς παραγγέλλει (scil. ἡ Zee) στεφανοῦσϑαι τους ϑυοντας.
᾿Δφριστοτέλης δ᾽ ἐν và συμποσίῳ φησὶν ὅτι οὐδὲν κολοβὸν προσφέ-
M M! 4 ? Y , YA Y Ἁ -Ὕ / ,
ρομὲν πρὸς τους ϑεους. ἀλλα τέλεια καὶ ολα᾽ τὸ δὲ πλῆρες τέλειον
ἐστι, τὸ δὲ στέφειν πλήρωσίν τινα σημαίνει. Ὅμηρος «κοῦροι δὲ κρη-
τῆρας ἐπεστέψαντο ποτοῖο» (1]. c, 470) χαὶ «ἀλλὰ ϑεὸς μορφὴν ἔπεσι
, EN ᾿ 1 5 ' p 2.- τ , ? ,
στέφει» (Od. 9,170). zove yog αὖ τὴν Ὄψιν euoogove, φησίν. ἀναπλη-
ροῖ ἡ τοῦ λέγειν πιϑανότης. ἔοικεν ovv ὁ στέφανος τοῦτο ποιεῖν βού-
λεσϑαι. διὸ χαὶ περὶ τὰ πένϑη τοὐναντίον mogeoxsvofousv: ouona-
, i! - ΄ A Cro ? M ET » -"
ϑείᾳ γὰρ τοῦ κεκμηκότος κολοβοῦμεν ἡμᾶς αὐτους τῇ τε κουρᾷ τῶν
τριχῶν καὶ τῇ τῶν στεφανωὼν ἀφαιρέσει.
Cf. schol. ad Theocr. id. IIT, 21 (p. 139, 16 Ahrens): τὸν στέφα -
vov τῖλαί με... στεφάνοις ἐχρῶντο ἐν τοῖς συμποσίοις. ὥς φησιν
᾿Ζριστοτέλης.- εὐετηρίαν καὶ ἀφϑονίαν αἰνιττόμενοι τροφῶν " στέ-
ψαι γὰρ τὸ πληρῶσαι, ὡς Ὅμηρος «κοῦροι δὲ κρητῆρας ἐπεστέψαντο
πυτοῖο».
Consentiunt scholia ad Il. «, 470 (cf. Buttmann Lexil. I p. 97) et ad
Od. 9, 170.
IL -LOGIC.X
-
Ex logicorum librorum farragine (Rose de Ar. 1. p. 63 — 67. Bran-
dis Rh. Mus. 1827 I, 3 p. 267 sqq.), quibus Peripatetica schola logicae
disciplinae inventoris operam aut paucis passim mutatis novatisque om-
nem sive brevius sive fusius repetebat (velut Theophrastus iu topicis,
idem et Eudemus in analyticis) aut dissertationibus in singula eius capita
doctrinaeque locos editis auxit. (velut Theophrastus ἐν τῷ περὶ καταφά-.
σεως καὶ ἀποφάσεως et Pseudaristoteles ἐν τῷ περὶ ἑρμηνείας vel περὶ
προτάσεων, item Peripatetici duo de categoriis proprie agentes, quorum
alter alterum nova eiusdem argumenti recensione repetit), rarae admo-
dum reliquiae servatae sunt neque alia de causa quam quod ipsi etiam
commentatores, quorum inde ab Andronici aetate in his potissimum pro-
lixus labor consumebatur, non reperirent quibus Aristotelis scripta ge-
nuina revera aut illustrarent aut supplerent. eorum autem maximam par-
tem studii magis causa quam philosophiae compositam fuisse tituli docent
qui satis multi multosque libros comprehendentes in indicibus Laertii et
Ptolemaei comparent, operam mere collectivam materiamque in dialec-
Licorum usum fere enumeratam prodentes, velut ϑέσεις, προτάσεις.
τόποι (cf. Rose p. 66. τόπους sine dubio continebat etiam liber περὲ τοῦ
αἵρετοῦ καὶ τοῦ συμβεβηκότος ἃ i.e. περὶ τῶν τοῦ αἱρετοῦ χαὶ τοῦ
συμβεβηκότος τόπων. velut in top. 1. III et II. cf. fragm. illud apud
Waitz org. D p. 7), ἐνστάσεις. ἐπιχειρήματα. λύσεις, διαιρέσεις. ὅροι,
ὁρισμοί, συλλογισμοί. σοφίσματα (cf. Simplic. in categ. f. 1, € Bas. δοκεῖ
δὲ τὰ ὑπομνηματικὰ μὴ πάντη σπουδῆς ἄξια εἶναι" διὸ οὐδὲ πιστοῦνται
ἀπ᾽ αὐτῶν τὰ τοῦ φιλοσόφου δόγματα). quorum exemplum nune etiam
praebent Πλάτωνος διαιρέσεις Aristoteli tributae (Diog. L. 3, 80 —109.
cod. Marc. 257 f. 250 — 53. citantur a Philopono in Ar. de gen. et corr.
f. 505, cf. Ptol. p. 151 W. et infra fr. log. 2. Rose de Ar.l. p. 65), de
quibus alio loco agendum erit. ceterum ex tot librorum sive Aristoteli
sive Theophrasto tributorum copia praeter topica et analytica hi fere soli
citantur: Ar. κατηγοριῶν ἄλλο (D. L. 5, 26), περὶ τῶν ἀντικειμένων,
“9 -
Strato (περὶ προτέρου καὶ ὑστέρου), Th. περὶ καταφάσεως καὶ ἀπο-
φάσεως (D. L. 5, 44. item alterius Peripatetici ib. 5, 46), ΤῊ. περὶ τῶν
πολλαχῶς s. περὶ τοῦ ποσαχῶς (quod Aristoteli adscribitur in indice D.
L. 5, 23: περὶ τῶν ποσαχῶς λεγομένων ἢ κατὰ πρόσϑεσιν &. cf. Rose
p. 66. alius Peripatetici libellus metaphysieus, qui τῶν πολλαχῶς Àeyo-
μένων recensum agit, in metaphysicorum Aristotelis editionem nunc pro
ipso genuino perditoque Aristotelis insertus legitur), Ar. περὶ προβλη-
μάτων (D. L. 5, 23. Ptol. p. 153 W. ef. Th. περὶ προβλημάτων cvva-
γωγῆς apud D. L. 5, 48 et Anon. ad anal. post. f. 113), Th. περὶ ἀνα-
λύσεως συλλογισμῶν et ἀνηγμένων τόπων (λόγων AL) εἰς τὰ σχήματα
(D. L. 5, 42. Alex. in anal. pr. f. 115), denique quae in uno simul Sim-
plicii loco memorantur μεϑοδικαά (quae topicis nostris sive methodicis,
de quibus cf. Rose p. 120, similia quidem at non eadem habes apud D.
L. 5, 23 cf. 5, 20: πρὸς μὲν οὖν τὴν εὕρεσιν vd τε τοπικὰ καὶ μεϑοδικὰ
παρέδωχε προτάσεων πλῆϑος etc. scilicet analytica etiam, quae ibidem
Laertius ponit, ex eis sunt quae praeter genuinos libros ferebantur se-
eundum Adrastum in Schol. Ar. p. 39, 19. 33 ^32, 30 P 4) et ὑπομνήματα
(sc. ἐπιχειρηματικά D. L. 5, 23. neque vero Theophrastea illa miscella-
que D. L. 5, 48. cf. Ptolem. p. 156 W.) et διαιρέσεις (cf. supra, item
varia illa apud D. L. 5, 23) et τὰ παρὰ τὴν λέξιν (εἴ. Ar. soph. el. 4 et
de Eudemo Prantl Gesch. der Logik 1, 398) quod autem ἐπιχειρήματα
Aristotelis citari perhibent (Brandis in Schol. Ar. p. 227, 46 et Arist. I
p. 86 n. 129. Rose de Ar. l. p. 63. Prantl Gesch. d. Log. I, 94. Zeller
Phil. der Griechen II, 2, 54 ed. alt.), falsum est. Philoponus enim f. 51^
(ad Ar. analyt. post. p. 82 ^35: λογικῶς μὲν ϑεωροῦσιν ὧδε φανερόν
seil. 82 ^35—84, 8 ubi opponitur ἀναλυτικῶς 02...) non librum se-
cundum spectat, sed alterum illud τῶν λογικῶν ἐπιχειρημάτων, de qui-
bus in textu agit Aristoteles. est enim τὸ πρότερον ἐπιχείρημα (229 ^25
Br.) in quo λαμβάνει ὅτι εἰσὶν δρισμοί (227, 44. 220 ^26, cf. Ar. 82 ^38
εἰ γὰρ ἔστιν ὁρίσασϑαι), τὸ δεύτερον autem (cf. 220 ^32 τὸ νῦν ἐπιχ.)
im quo λαμβάνει τὸ εἶναι ἀπόδειξιν (227, 47. 229 ^92 sqq. cf. Ar. p.
83 ^32). cf. etiam vers. lat. vet. Ven. 1545 f. 44 et Themist. f. 8 inf.
neque magis huc pertinet Aristotelis locus de mem. 2. 451, 19 (de remi-
niscentia πρῶτον μὲν ovv ὅσα ἐν τοῖς ἐπιχειρηματικοῖς λόγοις ἐστὶν
ἀληϑῆ δεῖ τίϑεσϑαι ὡς ὑπάρχοντα" οὔτε γὰρ μνήμης ἐστὶν ἀνάληψις
ἡ ἀνάμνησις οὔτε λῆψις). qui eristicorum aequalium et dialecticorum
rationes spectat, licet de libro quodam Aristotelis iam Michael Ephesius
(in Ar. de mem. f. 131^: ἐπιχ. λόγους λέγει τὰ προβλήματα. ἔστι δὲ vo
λεγόμενον" ὅσα ἐν τοῖς προβλήμασιν ἡμῖν εἴρηται καὶ δέδεικται ἀπο-
——ONME se
δεικτικῶς περὶ ἀναμνήσεως. δεῖ ἐνταῦϑα ὡς ὁμολογούμενα λαμβάνειν)
cum Pseudo- Themistio (qui ex Ephesio parvorum q. d. naturalium para-
phrasim compilavit) f. 97 (σσα. ἐν τοῖς ἐπιχ. λόγοις καὶ προβληματικοῖς
ἡμῖν ἀποδέδεικται) cogitaverit. porro si quando Aristotelis , non Theo-
phrasti citari videbitur liber περὶ καταφάσεως (Alex. iu metaph. p. 286,
24 Bon. ad Ar. 3, 7 in... . e£ τε καταφάσεις καὶ ἀποφάσεις. εἴρηται δὲ
περὶ τούτων ἐπὶ πλέον ἔν τε τῷ περὶ ἑρμηνείας καὶ ἐν τῷ περὶ κατα-
φάσεως), monendum est in celeberrimorum quae de eodem hoc argumento
agerent scriptorum mentione auctorum nomina Aristotelis et Theophrasti
simplieiter omissa esse neque magis de Theophrasti libro Alexandrum
dubitavisse (cf. idem in metaph. p. 229, 26) quam qui commentario eum
illustravit (opp. 19, 42 Lips.) Galenus. denique τὸ περὶ προτάσεων , cuius
hic illic mentio fit, idem est cum libro περὶ ἑρμηνείας (ἐν ᾧ περὶ προ-
τάσεων διδάσκει Philop. in anal. post. 195 ^40. 196, 5 Br.), velut apud
Themistium de anima f. 74^: ἦν γὰρ καὶ ovrog ὁ τρόπος τοῦ δυνατοῦ,
ὥσπερ εἴρηται ἐν τοῖς περὶ προτάσεων i. e. περὶ ἕομ. c. 12) et Alex. in
top. Ven. 1513 p. 52 (ad Ar. p. 105^ 80. sch. p. 261, 22 Br): εἰπὼν τῶν
προβλημάτων τε καὶ προτάσεων τὰ μὲν ἠϑικὰ εἶναι τὰ δὲ φυσικὰ τὰ
δὲ λογικά, προστίϑησιν ὅτι τῷ φιλοσόφῳ κατὰ τὸ ἀληϑὲς δεῖ τὴν περὶ
τούτῶν Jogo ἐξέτασίν τε καὶ πα τς καϑ' ἕκαστον γὰρ εἶδος
τῶν προειρημένων τῆς τοῦ ἀληϑοῦς χάριν τὸς τὴν κατὰ ταῦτα
πραγματείαν ποιεῖται. ἐν μὲν ταῖς πολιτικαῖς τε καὶ ἠϑικαῖς ἀκροάσεσι
περὶ τῶν ἠϑικῶν ... ἐν δὲ ταῖς ϑεωρητικαῖς τε καὶ φυσικαῖς τὰ ὡς
ἀληϑῶς ἀληϑῆ ξητήσει. ἐν δὲ τοῖς ἀναλυτικοῖς καὶ ἐν τοῖς περὶ
προτάσεων καὶ ἐν τῇ τῶν πολλαχῶς λεγομένων διαιρέσει
(metaphys. δι nisi forte ipsas categorias voluit, cf. Rose p. 66) xo ὅσα
τοιαῦτα τῶν ἀληϑῶς χρησίμων τὴν ἐκλογὴν ποιεῖται λογικῶς, διαλε-
χτικῶς δὲ πρὸς δόξαν. ὡς ἔν τε ταύτῃ τῇ πραγματείᾳ καὶ ἐν τοῖς δη-
τορικοῖς καὶ ἐν τοῖς ἐξωτερικοῖς - καὶ γὰρ ἐν ἐκείνοις πλεῖστα καὶ περὶ
τῶν ἠϑικῶν καὶ περὶ τῶν φυσικὼν ἐνδόξως λέγεται.
In eodem autem Alexandri commentario aliorum praeter eos qui
nunc habentur logicorum Aristotelis librorum memoria extat his locis:
in top. p. 5 med. (p. 252, 8 dry. περὶ δὲ τῆς οὕτω λεγομένης διαλεκτι-
nis “Αφιστοτέλης μὲν καὶ ἐν ἄλλοις βιβλίοις πεπραγμάτευται. μάλιστα
δὲ ἐν τούτοις ἃ ἐπιγράφεται τοπικά, item in top. p. 16 inf. (p. 254 ^10
Br. ad ΑΓ. p. 101, 28 πρὸς JE ἢ DU λέγοι ἂν τὴν εἰς
ἑκάτερον μέρος ἐπιχείρησιν. ἦν δὲ σύνηϑες τὸ τοιοῦτον εἶδος τῶν
λόγων τοῖς ἀρχαίοις ... ἀλλὰ ϑέσεώς τινος προτεϑείσης εἰς ταύτην
γυμνάζοντες αὐτῶν τὸ πρὸς τὰς ἐπιχειρήσεις εὑρετικὸν ἐπεχείρουν
ED e
κατασχευάζοντες ἢ ἀνασκευσζοντες δι᾽ ἐνδόξων ro κείμενον. καὶ ἔστι
δὲ βιβλία τοιαῦτα ᾿4ριστοτέλους τε καὶ Θεοφράστου γεγραμμένα ἔχοντα
τὴν εἰς τὰ ἀντικείμενα δι᾿ ἐνδόξων ἐπιχείρησιν (cf. Ptol. p. 152 sup.),
quibus consona sunt Theonis verba (progymm. c. 2 p. 105 W.): παρα-
δείγματα δὲ τῆς τῶν ϑέσεων γυμνασίας λαβεῖν ἐστὶ παρά τε ᾽Αριστο-
τέλους (v. D. L. 5, 24 ϑέσεις ἐπιχειρηματικαί xe etc. — Ptol. p. 152)
καὶ Θεοφράστου (D. L. 5, 44: ϑέσεις κδ)" πολλὰ γάρ ἐστιν αὐτῶν βιβλία
ϑέσεων ἐπιγραφόμενα.
Restat denique ut de analytieis pseudaristotelieis Adrasti testimo-
nium apponam (ex Porphyrio, ut videtur) a commentatoribus. (&mmonio,
Philopono, Davide) identidem repetitum. Pseudo- Ammonius (i. e. Phi-
loponus interpolatus) in categ. Ven. 1545 f. 13: ἀμέλει φασὶν ἐν τὴ Wé-
γάλῃ βιβλιοϑήπῃ (Mexaudriae? Athenis?) εὑρῆσϑαι ἀναλυτιχῶν
μὲν τεσσαράκοντα βίβλους. κατηγοριῶν δὲ δύο" ἐκρίϑη δὲ ὑπὸ τῶν
ἐξηγητῶν κατηγοριῶν μὲν τοῦτο εἶναι γνήσιον τοῦ ᾿Αριστοτέλους.
ἀναλυτικῶν δὲ τέσσαρα. ἐκρίϑη δὲ ἔκ τε τῶν νοημάτων xel τῆς φρά-
σεῶς καὶ τῷ ἀεὶ ἐν ταῖς ἄλλαις πραγματείαις μεμνῆσϑαι τούτου τοῦ
βιβλίου τὸν φιλόσοφον (quod quidem ultimum nihili est. nam catego-
riarum quidem mentio reperitur, at categoriarum libri nusquam). cf.
Schol. Brandis. p. 39, 19: εἰδέναι δὲ δεῖ ὅτι ἐν ταῖς παλαιαῖς pi-
βλιοϑήκαις τῶν μὲν ἀναλυτικῶν μ βιβλία εὕρηνται, τῶν δὲ κατη-
γοριῶν δύο. τὸ μὲν ἕτερον εἶχε τὴν... ἀρχὴν οἷο. ib. (David) p. 30 ^4:
γνήσιον τοίνυν... ἀπὸ τῆς φράσεως... καὶ ἐκ τοῦ εὐθύνας δεδω-
κέναι αὐτὸ τοῖς Δττικοῖς ἐξηγηταῖς (Andronico οἴο., cf. 25 ^42,
Rose p. 46. o£ ᾿Δττικοὶ ἐξηγηταὶ citantur etiam in scholiis Olympiodori
ad Phaed. p. 83, 31.94, 12. cf. p. 104, not. 1)' τεσσαράκοντα γὰρ βι-
βλίων εὑρεϑέντων àv παλαιαῖς βιβλιοϑήκαις τῶν ἀναλυτικῶν
καὶ δύο τῶν κατηγοριῶν. τέσσαρα μόνον τῶν ἀναλυτικῶν ἐγκρίνουσι
καὶ ἕν τῶν χατηγοριῶν. p. 33 "30 (τὸ δὲ γνήσιον οὕτως sc. ἀποδέ-
δειχται... )) ἀπὸ τοῦ εὐθύνας δοῦναι πᾶσι τοῖς ᾿Δττικισταῖς καὶ
πάντας τοῦτο ἐκ β βιβλίων εὑρεϑέντων τῆς αὐτῆς ὑποϑέσεως γνήσιον
μόνον ἐπικρῖναι, ὥσπερ ἔκ μ τὰ ὃ ἀναλυτικά. ὡς ἄδραστος ἵστορεῖ
(sc. ἐν τῷ περὶ τῆς τάξεως vOv ᾿Ζριστοτέλους συγγραμμάτων . ex quo
categoriarum initia citat Simplicius in οαΐορ,, f. 4, ξ Bas. cf. sch. Br. p.
39, 20). cf. D. L. 5, 23: προτέρων ἀναλυτικῶν e B y δὲ ς ξῆ 9
ἀναλυτικῶν ὑστέρων μεγάλων ἃ B, qui duo magnorum anal. poste-
riorum libri nota ista mere bibliographica μεγάλων addita a genuinis
duobus quos habemus distinguuntur (velut ἠϑικὰ μεγάλα Νικομάχεια
i. e. Magna Moralia et ἡϑυκὰ μικρὰ Μιχομάχεια i. e. quae vulgo appel-
cm AMD. --Ξ-
lantur ethica Nicomachea. cuius usus alia exempla collegi de Ar. 1. p. 89).
patet igitur corpus illud librorum genuinorum atque in scholis traditorum
expositorumque ab indice Androniceo plane exclusum eaque sola ibi re-
censita fuisse, quae praeter iustas illas πραγματείας ab Andronico divi-
sas el in certum unius corporis ordinem compositas Aristotelis nomine
inscripta ita (ἀναμφέλεκτα) ferrentur, ut nou. simul et Theophrasti alio-
rumve haberentur. itaque diversi a nostris habendi etiam sunt qui indican-
tur D. L. 5, 26 κατηγορίαι «c. περὶ ἑρμηνείας c et reliqui libri omnes
logici, rhetorici, ethici, politici (velut 5, 24 πολιτικῆς ἀκροάσεως ὡς ἡ
Θεοφράστου. hoc est eius quaea vulgari illa Aristotelis diversa po-
liticorum Theophrasteorum rationi scriptionique similis sit, ita ut poli-
lica tria extitisse intelligas inter se d ethicorum trium exemplum consi-
milia, Aristotelea nostra, Aristotelea ad Theophrasti modum scripta et
Theophrastea. cf. D. L. 5, 45) physici, eis exceptis qui quum non pro-
prie essent philosophici, neque in scholis explicarentur nec ferrentur in
corpore (velut 5, 25 historia animalium περὲ ζώων novem et 5, 26 physi-
corum problematum libri 38). quod autem ad numerum analyticorum Ari-
stoteleorum, verisimile est pro τεσσαράκοντα apud ipsum Adrastum fuisse
τεσσαρεσκαίδεκα, quorum decem (apud D. L.- anal. priorum octo? — non
novem — et duo posteriorum) fuerint τοῦ μεγάλου πιναπιδίου (cf. Galen.
apud Rosam p. 90), quatuor autem τοῦ μικροῦ.
. XXII.
Περὶ προβλημάτων.
1. (99)
Alexander in Ar. top. (1, 8. 103^ 5) p. 34 ed. Ven. 1513 (p. 258,
, Que t» c Y - ΄ e ΄
22 Br.): ἐπιξητήσαι δ᾽ ἂν τις ὑπὸ τί γένος τῶν προβλημάτων ὑπαχϑή-
a - , N prc L c - ’,
σεται τὰ τοιαῦτα προβλήματα. διὰ τί ἡ λίϑος ἡ μαγνῆτις λεγομένη
B / πὸ (3e ὦ -
ἕλκει τὸν σίδηρον καὶ τίς φύσις μαντικῶν ὑδάτων; δοκεῖ yog μηδενὶ
- c , » ^ 2 A ΄ -
τῶν κειμένων ὑπάγεσϑαι ταῦτα. ἡ οὐδὲ διαλεκτικα προβλήματα ταῦτα,
H M Z ς ΄ ι 7 δ J 2 ^» à ec
περὶ δὲ τούτων ὁ λύγος καὶ τούτων of διαιρέσεις... ἀλλ᾽ ἔστι và οὕτω
, N , & 2 - Y ΄
προβαλλόμενὰ φυσικὰ προβλήματα. ὡς ἕν τῷ περὶ προβλημάτων
€, 1 - 2 ' * z - '
εἴρηκεν" ὧν γὰρ φυσικῶν ὄντων τὰ αἴτια ἀγνοεῖται, ταῦτα φυσικὰ
tow A ,
προβλήματα. γίνεται μέντοι καὶ φυσικῶν πέρι διαλεχτικα προβλήματα,
e 3 ? - od ἃ S
ὥσπερ ovv καὶ περὶ ἡϑικῶν τε καὶ λογικῶν, ἀλλὰ τὰ μὲν ἐκείνως
»! , i] Li δ ΄ 1 ς᾽ “Ἢ Y i
ἔχοντα διαλεχτικα. τὰ δὲ ovrog φυσικα. καὶ εἴη αν τὰ διαλεκτικα
, , ? /, A , -Ὁ Ω’ -Ὁ-
προβλήματα παντὰ ἀναγόμενα eie τὴν ζήτησιν τοῦ τε Ort ἔστι καὶ τοῦ
εἶ ἔστιν. ἃ ἐστι δύο τῶν τεσσάρων ἃ εἶπεν ἀρχόμενος τοῦ δευτέρου τῶν
ὑστέρων ἀναλυτικῶν" τὸ γὰρ διὰ τί (διότι ed.) ἐστι καὶ τί ἐστιν οὐ
διαλεχτικὰ προβλήματα.
De hoc loco quanquam neque ad topica (sicut alius hic Alexandri in
top. 5, 5. 135, 9 p. 199 inf. καὶ £v τῇ τῶν προβλημάτων διαιρέσει ὁρικὰ
εἶπεν εἶναι τὰ τοιαῦτα i. e. Lop. 1, 4. 101^ 21. cf. Alex. p. 49: ὡς εἶπε
καὶ ἐν τῷ περὶ τῶν προτάσεων λόγῳ i. e. top. 1, 10. 104, 13 ete.) neque
ad analytica commode referri potest, tamen dubius haereo. nescio enim
an fieri potuerit, ut male scriberetur ὡς ἐν τῷ pro οἷα ἐν τῷ περὶ προ-
βλημάτων εἴρηκεν i. e. qualia collegit in physicorum problematum libris.
quae autem praeterea in hoc Alexandri commentario citari videntur, ad
ipsorum topieorum aliorumve librorum quos tenemus partes spectant (ve-
lut p. 26 extr. — p. 257, 15 Br. ὡς ἐν ἄλλοις λέγει i. e. top. 4, 2. 122^ 16.
item p. 29 med. ὡς αὐτὸς ἐν τοῖς συγχοιτικοῖς τύποις ὠνημονεύξι i20;
in top. 1: III, ef. Alex. p. 114. item p. 32 sup. ad p. 1, 7. 103, 8 de quarto
modo τοῦ ταὐτοῦ quem ἐν ἄλλοις ... εἴωϑε ... προστιϑέναι, cf. metaph.
ὃ, 9 et 6. 1016^ 31). in eo etiam loco quem quia incertus est statim ap-
pono, ethicae Peripateticae potius compendium quoddam adhibuisse vi-
detur (idem scilicet, quo Stobaeus usus est), quam sive ἠϑικὰ μεγάλα,
ubi eadem cum aliis bonorum divisio traditur (1, 2) sive librum quendam
singularem inseriptum-ózeroéozig vel Ótougerixov. neque in servato διαι-
!
θέσεων ex Platonis doctrina expositarum libro illa quidem extat.
XXIII.
(duie«vo£osug.)
2. (100)
Alex.-in top. (1, 2. 116^ 37) p. 126 iuf. (p. 274, 42 Br.) ἔτι τὸ καλ-
λιον καϑ' αὑτὸ καὶ τιμιώτερον καὶ ἐπαινετώτερον : κοινότερον τοῖς
ὀνόμασιν νῦν χρῆται τῷ ve καλλίονι καὶ τιμιωτέρῳ καὶ τῷ ἐπαινετω-
τέρῳ. ἐν μὲν γὰρτῇ τῶν ἀγαϑ ὦν διαιρέσει τίμια μὲν τῶν ἀγα-
ϑῶν εἶπεν εἶναι τὰ ἀρχικώτερα, ὡς ϑεούς γονεῖς εὐδαιμονίαν, καλὰ
δὲ καὶ ἐπαινετὰ τὰς ἀρετὰς καὶ τὰς κατ᾽ αὐτὰς ἐνεργείας. δυνάμεις δὲ
οἷς ἔνεστιν εὖ καὶ κακῶς χοῆσϑαι, ὠφέλιμα δὲ τὰ τούτων ποιητικὰ
τῶν αὐτῶν χαὶ εἰς ταῦτα συντελοῦντα. νῦν δὲ καὶ τὸ καλὸν καὶ τὸ
ἐπαινετὸν xoi τὸ τίμιον ἔοικε καὶ κατὰ τῶν ὡς δυνάμεων ἀγαϑῶν
φέρειν.
ΞΕ MS Iu
Cf. Magna mor. 1, 2. 11835 20—37. Stob. ecl. lI p. 286. eandem di
visionem (ἐπαινετῶν , τιμίων. δυναμεων)Ὶ tanquam notam ponit exponit.
que Arist. eth. 1, 12. 1101^ 11. ceterum vid. praef. ad Anecd. Arist. IV.
XXIV.
Ὑπομνήματα (Aoyixa).
9. (101)
Simplicius (ex Porphyrio) in categ. (c. 4) f. 16, « ed. Bas. 1551 (p. 47^
40 Br.): ἀλλὰ διὰ τί. φασὶν of περὶ vov Zovxiov, τοὺς συνδέσμους παρ-
ἕλιπεν, εἰ λέξεις καὶ οὗτοι σημαντικαί ... ἐπιζητοῦσι δὲ (iidem scil. o£
ἐλλείπειν ἀποφαινόμενοι τὴν διαίρεσιν i. e. of περὶ τὸν “ούκιον καὶ
τὸν Νικόστρατον) καὶ τὰ ἄρϑρα ποῦ ταχϑήσεται ; καὶ περὶ τούτων δὲ ὁ
αὐτὸς λόγος" καὶ γὰρ ταῦτα oiov σύνδεσμοί εἰσι τὰ γένη προσσημαί-
γοντὲς τό τὲ ἄρρεν xol τὸ ϑῆλυ ἀορίστως οὐ γὰρ τί ἐστι δηλοῦσι" διὸ
καὶ ἀόριστα καλεῖται παρά τινων. ἀλλ᾽ of ἀποφάσεις καὶ of στερήσεις
of τε διάφοροι τῶν δημάτων ἐγκλίσεις ἐν τίνι ταχϑήσονται; ἢ πρὸς
τοῦτο αὐτὸς 'Δριστοτέλης ἐν τοῖς ὑπομνήμασιν ἀπεκρίνατο" καὶ γὰρ
ἐν τοῖς μεϑοδικοῖς καὶ ἐν τοῖς ὑπομνήμασι καὶ ἐν ταῖς ÓLoco£-
GeGL καὶ ἐν ἑτέρῳ ὑπομνήματι ὃ ἐπιγράφεται (add. và) παρὰ τὴν
λέξιν. ὅπερ εἰ καί τισιν οὐ δοκεῖ γνήσιον ᾿Δριστοτέλους ἀλλὰ τινός
ἐστι πάντως τῶν ἀπὸ σχολῆς (quod quidem iudicium non huie solum,
sed reliquis etiam omnibus commentariis deperditis sive logici argumenti
fuerunt sive alius cuiuscunque, recte applicatur) ἐν τούτοις προσϑεὶς
τὰς κατηγορίας ἐπάγει «λέγω δὲ ταύτας σὺν ταῖς πτώσεσιν αὐτῶν ἤτοι
ἐγκλίσεσι» ταῖς τε ἀποφασεσι καὶ ταῖς στερήσεσι καὶ τοῖς ἀορίστοις συν-
ἔταξεν αὐτῶν τὴν διδασκαλίαν. ἔστι γοῦν τὸ ἀνυποδετεῖν τῆς αὐτῆς
κατηγορίας ἧς καὶ τὸ ὑποδεδέσϑαι etc.
Ex eodem fonte (Porphyrio) de eadem re ita refert Dexippus in categ.
(ed. Spengel. Monachii 1859) p. 40, 5 (— p. 48, 46 Br.): ἀλλ᾽ ef ἀποφά-
σεις. φασί, xoL ef στερήσεις τά τε ἀόριστα καὶ o£ ἐγκλίσεις καϑ' ἕκά-
στην κατηγορίαν ἐν τίνι ταχϑήσονται; περὶ δὴ τούτου βέλτιον αὐτὸς
᾿“ριστοτέλης ἐν τοῖς ὑπομνήμασιν ἀνεδίδαξε" προϑεὶς (al. προσϑεὶς)
γὰρ τὰς κατηγορίας σὺν ταῖς πτώσεσιν αὐτῶν καὶ ταῖς ἀποφάσεσι καὶ
ταῖς στερήσεσι καὶ τοῖς ἀορίστοις ὁμοῦ συνέταξεν αὐτῶν τὴν διδασκα-
λίαν, πτώσεις τὰς ἐγκλίσεις ὀνομάξων. ἔσται δὴ οὖν τὸ ἀνυποδετεῖν
τῆς αὐτῆς κατηγορίας, ἧς καὶ τὸ ὑποδεδέσϑαι etc.
—— e
XXV.
Κατηγορίέίαι.
Categorias decem ex Platonicorum (Xenocratis) dialectica ab Aristo-
tele repetitas (cf. Rose de Ar. l. p. 237 sqq.) post Peripateticum eum, cu-
- E - . A M » ΄
ius librum (utpote antetopica continentem s. τὰ πρὸ τῶν τοπῶν secun-
dum Andronicum et Adrastum Sch. p. 39^ 24. 30, 7. 81, 29. Boeth. in
praedic. p. 114. 192 Bas. cf. titulos Aristotelis et Theophrasti apud D. L.
9, 24 et 5, 49 ab Andronico fortasse repetendos, qui genuinum esse librum
negaverat, cf. Rose p. 232. nisi cogitare malis de primi topicorum argu-
1 : ἃ . . XN ἜΣ
mento τὰ προτετεχνολογημένα habentis ut ait Alex. in top. p. 67) inde
ab Andronico scholae Peripateticae disciplina usurpavit, monobiblio altero
cemelloque alteraque quasi recensione ediderat alius quis (D. L. 5, 26. ce-
terum Theophrastum quoque et Eudemum et qui inveterato errore Clinias
vocatur in Oceano Florentino, Phaniam categorias scripsisse perhibent
commentatores, velut Ammonius in prima verba Porphyrii isag. cod. Par.
- ς l , N E. 59 Y r 5 cr NJ , M ; ,
1973 f. 21^: παρὰ τῷ giovoréAen εἶπεν ἵνα δηλώσῃ τὰς κατηγορίας
Y 2 & , ι A VM Y ? - » -
τὰς παρ «“ ριστοτέλει" πολλοὶ γὰρ καὶ cÀÀOL καὶ αὐτῶν τῶν μαϑητῶν
2 c ς 4 c UA
“ριστοτέλους ἔγραψαν κατηγορίας. ὡς 0 Θεόφραστος καὶ o Evóquoc,
N 5 - ΄ὕ M τι 2. Φ.92. δὴ ΄ ς
κατὰ μίμησιν τοῦ διδασκάλου. πρὸς οὐς οὐδ ολως συμβαλλέεται 7] πα-
ροῦσα πραγματεία. quam explicationem ad eundem locum refert repre-
henditque David p. 19, 34 Br. itemque anon. comm. cod. Laur. 85, 1 qui
s C N 7 ' δ
Oceanus vocatur f. 17 ubi haec: τὸ καὶ πρόσκειται. ἐπειδὴ καὶ o Κλει-
’ ES Evà Ξ x 9 , LU : ’ tri:
νίας καὶ o Εΐυδημος καὶ ὁ Θεοφραστος ἔγραψαν κατηγορίας. quae tria
nomina bis deinde repetuntur. cf. etiam Schol. Br. p. 33^ 27, ubi genui-
. . ? 1 - » 2 -
nus esse doclaratur- categoriarum liber ἀπὸ τοῦ τοῖς ἑταίροις αὐτοῦ
ς ΄ 4 . E -
ομῶνυμα γεγράφϑαι συγγραμματα i. e. secundum p. 32^ 33 περὶ τῶν
- c ^ ω 7 . . E . -
κατηγοριῶν. ὡς o£ ἑταῖροι αὐτοῦ “4ριστοτέλους). cuius libri et princi-
pium et versuum numerum in Aristotelicorum librorum indicibus ex more
bibliographorum Alexandrinorum solenni apposuerant Andronicus RBho-
dius et Adrastus Aphrodisiensis. cf. locos supra citatos Schol. Ar. p. 30» 5.
33^ 30. Pseudo-Amm. in cat. f. 13 et alios hosce quos refert integros
adiicere.
4.. (102)
- ae . n ^ i] (9 ED y 9
Simplicius proleg. in categ. f. 4, € Bas.: ἱστορεῖ δὲ 0 άδραστος ἐν
- - ΄ς - 7 [77 :
τῷ περὶ τῆς τάξεως τῶν ᾿Δριστοτέλους συγγραμμάτων , οτι φέρεται καὶ
, - - ς 2A 1
ἄλλο τῶν κατηγοριῶν βιβλίον ὡς "Aoiovovékove, καὶ αὐτὸ βραχὺ
Ζ ΄ὔ 5
Ov-xcLl σύντομον τὴν λέξιν καὶ διαιρέσεσιν ὀλίγαις διαφερόμενον, ἀρ-
ADS 3 0» » P7, Y , 2 - δὲ γε m 4
χην δὲ ἔχον «v Qv ovv ov τὸ μὲν ἔστι». πλῆϑος δὲ στίχων ἑκατέρου
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 9
— j3. e
1 ὁ. ὁ , er N 1 l 1 N /t 5 e ,ὕ
τὸ (UTO ἀναγράφει. ὥστε τὸ βραχὺ κατὰ τὴν λέξιν εἶπεν. ὡς συντο-
uoc ἕκαστον τῶν ἐπιχειρημάτων ἐχτυϑέμενον.
Cf. Ammonius (i. e. Philoponus codicum Brandisii) proleg. in categ.
- ^ - P E
p. 39, 19 Br. : εἰδέναι δὲ δεῖ ὅτι ἐν ταῖς παλαιαῖς βιβλιοϑήκαις τῶν μὲν
2 Ἤο - n [64 C) A bd A ' P er
ἀναλυτικῶν w βιβλία εὐρηνται, τῶν δὲ κατηγοριῶν δυο. vo μὲν ἕτερον
37 N -
εἶχε τὴν ἐπιγραφήν, οὕτως δέ φημι τὴν ἀρχήν «τῶν ὄντων τὰ μὲν
, N -
ὁμώνυμα λέγεται τὰ δὲ συνώνυμα». τὸ δὲ δεύτερον, ὅπερ νῦν
ἔχομεν προκείμενον, εἶχε τὴν ἐπιγραφὴν τοιαύτην «ὁμώνυμα λέγεται
€ c : : c : M
ὧν ὄνομα ὄνομα μόνον κοινόν, ὁ δὲ ὅρος (in cat. codd. sie: 0 δὲ κατὰ
m m c [o
τοὔνομα λόγος) τῆς οὐσίας ἕτερος. προτετέμηται δὲ τοῦτο ὡς τάξει καὶ
-“Ὕ - Y ? —-
πράγματι πλεονεχτοῦν καὶ πανταχοῦ πατέρα τὸν “4ριστοτέλην κηρῦττον.
Philoponus interpolatus (i. e. Ammonius vulgo editus) in proleg. ad
€ » ς
cat. Ven. 1545 f. 17: δύο δὲ ὡς εἴρηται (f. 13) βιβλίων κατηγοριῶν ευ-
Y Y
ρεϑέντων σχεδὸν παραπλησίων κατὰ πάντα καὶ xov αὐτὸ τὸ προοίμιον᾽
N - c - ς
ἔστι γὰρ τοῦ ἑτέρου ἡ ἀρχή «τῶν ὄντων τὰ μὲν ὁμώνυμα ἐστι
y δὲ συν ώ ἢ δὸν ἡ αὐτή ἐστι τῷ : λέῳ"
τα δὲ συνώνυμα». τις σχεδὸν ἡ αὐτὴ ἔστι τῷ προκειμένῳ βιβλίῳ
9 , m , 3 - ΄ Y , e V Js
ἐχρίϑη τοῦτο γνήσιον εἶναι τοῦ φιλοσόφου ro βιβλίον ὑπὸ παντῶν
ἐξηγητῶν.
Boethius in praedicamenta p. 113 sq. ed. Bas. 1570: Aristotelis vero
neque ullius alterius liber est, idcirco quod in omni philosophia sibi.
ipse de huius operis disputatione consentil et brevitas ?psa atque sub-
lilitas ab Aristotele non discrepat . .. quanquam extet alter Aristo-
telis liber de eisdem disputans, eadem fere continens, quum sit ora-
tione diversus. sed hic proprietatis liber calculum cepit.
XXVI.
A 5 ’ N 5 ,
Περὶ ἐναντίων (s. περὶ &vvvxevu&vopv).
Praeter eam περὶ ἀντικειμένων dissertationem quae in utroque (α ἢ
Simplicii verba docent eodem fere versuum numero idem in utroque ar-
gumentum descriptum esse perhibentis) categoriarum tractatu compre-
hendebatur, alia etiam singularis ἐν ἑνὶ βιβλίῳ ferebatur, cui inscriptum
erat ᾿Δριστοτέλους περὶ ἀντικειμένων (περὶ ἐναντίων ἃ D. L. 5, 22).
quam quaestionum multitudine eis similium quas Stoici agitare solerent
(velut Chrysippus ἐν τοῖς περὶ τῶν στερητικῶν λεγομένοις. cf. D. L. 7,
100: περὶ τῶν κατὰ στέρησιν λεγομένων f. utrumque et Aristotelem
et Chrysippum passim comparat Simplicius, qui p. 87, 3 τὸν πλήρη περὶ
τῶν στερήσεων λόγον sumendum esse indicat ἔκ τὲ τοῦ ᾿“ριστοτελικοῦ
-— ie
καὶ τοῦ Χρυσιππείου βιβλίου). insignem fuisse narrat Simplicius, qui
categoriarum locum qui est de oppositis explicans varia eius fragmenta
ex lamblicho (schol. Br. p. 88. 30, ubi de Archytae libro a Iamblicho
neglecto: xol ἴσως ovx ἢλϑεν εἰς αὐτόν ov γὰρ ἂν αὐτὸ παρῆκεν ὃ τὸ
τοῦ ᾿Δριστοτέλους περὶ ἀντικειμένων βιβλίον ἐπισκεψάμενος. cf. p. 87,
4, 83, 14) sumta apposuit. Iamblichus autem ex Porphyrio profecit, qui
multus esset in Stoicorum comparatione (p. 40, 36). atque haec quidem
cognatorum comparatio aetatem, in qua Aristotelicum librum conscriptum
esse putes, satis declarat (cf. Rose p. 66), Theophrasteam scilicet Chry-
sippo paulo anteriorem. quam eandem significat illud ἀποριῶν πλῆϑος
ἀμήχανον Peripateticis gratum ipsique Theophrasto, sicut exempla com-
probent libri περὶ ἀρχῆς (s. metaphysicorum) et περὶ ψυχῆς, de quo ita
Themistius de au. f. 91: καὶ τὰ ἐφεξῆς ἃ μακρὸν ἂν εἴη παρατίϑεσϑαι,
καίτοι μὴ μακρῶς εἰρημένα ἀλλὰ λίαν συντόμως τε καὶ βραχέως τῇ γε
λέξει" τοῖς γὰρ πράγμασι μεστά ἐστι πολλῶν μὲν ἀποριῶν. πολλῶν δὲ
ἐπιστάσεων. πολλῶν δὲ λύσεων. ἔστι δὲ ἐν τῷ πέμπτῳ τῶν φυσικῶν,
δευτέρῳ δὲ τῶν περὶ ψυχῆς.
5. (103)
. CR . - 2 2 M
Simplicius in categ. (f. 98, y Bas.) p. 83, 13 Br.: ἀλλ᾽ ἐπειδὴ σαφη-
c —-— »
νείας ἔτυχεν ἡ τοῦ “ρφιστοτέλους λέξις (cat. p. 11^ 33—12, 25), ἔδωμεν
- , (23 /, , - D - -
καὶ ὅσα τῷ τόπῳ προσεξεργάζονται of κλεινότεροι τῶν ἐξηγητῶν" τῶν
A - - - - c
yag Στωικῶν μέγα φρονούντων ἐπὶ τῇ τῶν λογικῶν ἐξεργασίᾳ. ἔν τε
AE P Ἐς ΄ὔ ΄ 77 ὔὕ
τοῖς ἄλλοις καὶ ἐπὶ τῶν ἐναντίων σπουδαΐξουσι δεικνυναι οτε πάντων
à! 2 N Cas , ? τι ?
τας ἀφορμὰς 0 Δφριστοτέλης παρέσχεν ἐν ἑνὶ βιβλίῳ 0 περὶ ἀντι-
(e: 3 - - 3 ΄ € 3
κειμένων ἐπέγραψεν. ἐν o καὶ ἀποριῶν ἐστὶ πλῆϑος ἀμήχανον. ὧν ὁλί-
- M 1 " -
γὴν ἐκεῖνοι μοῖραν παρέϑεντο. καὶ τὰ uiv ἀλλα ἐν εἰσαγωγῇ παρεμ-
- 2 - 7
βαλεῖν οὐκ εὔλογον, ὅσα δὲ συμφώνως of Στωικοὶ τῷ ΖΔ ριστοτέλει διε-
c - [4 ^ -
τάξαντο. ταῦτα δητέον. Ogov τοίνυν παλαιοῦ περὶ τῶν ἐναντίων κατα-
, e τ ox 2 ΄ γ- ν δ 31587
βεβλημένου. ov καὶ ξμπροσϑεν £uvquovevocusv, or, occ ἐστὶν (corr.
[4 3 1 [4 , - ? - , - ? , , ,
OTL ἐστὶν OG) ἕν τῷ αὐτῷ γένει πλεῖστον ἀλλήλων διαφέρει (— φέ-
MN M [4 (227 ; J , - 1 - ?
govzc scr. Br.), ηυϑυνὲ vov ogov ὁ Ζ4ριστοτέλης ἐν τῷ περὶ τῶν ἀντι-
» 9: ἡ A Y
κειμένων πολυειδῶς βασανίσας αὐτόν. καὶ γαρ εἰ καὶ τὰ διαφέροντα
c A L4 cy ,
ἐναντία ἐστὶν ἐπέστησε. καὶ ei ἢ διαφορα ἐναντιότης εἶναι δύναται, καὶ
ς € ς N - EN A
εἶ ἡ πᾶσα διάστασίς ἐστιν ἡ τὸ πλεῖστον διαφέρουσα. καὶ εἰ ταῦτον τὰ
H. 2 AUN TN a) RU ι
πλεῖστον ἀπέχοντα τῷ τὰ πλεῖστον διαφέροντα (τῷ τὸ πλ. διαφέροντι
(OE TA - » TU 2 2 ,
Br), καὶ τίς ἡ ἀπόστασις καὶ πῶς τοῦ πλεῖστον ἀπέχειν ἀκουστέον.
€ 2 - , OM CIC ^ M
Qv eromov φανέντων προσληπτέον τι τῷ γένει. ἵνα ἡ 0 ὁρος τὰ πλεῖς-
^ , - , A er τ
στον ἀπέχοντα ἐν τῷ αὐτῷ γένει. καὶ τίνα τούτῳ ἄτοπα ἕπεται, καὶ
9*
c—— LIA
εἰ ἑτερότης ἐστὶν ἡ ἐναντιότης καὶ εἰ τὰ μάλιστα ἕτερα ἐναντία, ἄλλους
τε ἔϑηκεν ἐλέγχους πλείονας. (deinde ita pergit Stoicorum studia similia
tangens: χρησαμένου δὲ ὅμως τῷ ὅρῳ τούτῳ iv τῷ περὶ τοῦ ποσοῦ
λόγῳ — i.e. eat. p. 6, 17 — μετὰ τὸ ἐπισημήνασϑαι ὅτι παλαιὸς ὁ
ὅρος; o£ ἀπὸ τῆς στοᾶς παραλαβόντες αὐτὸν ἐχρήσαντο, τὸ μὲν σαϑρὸν
αὐτοῦ παραδεικνύοντες, πειρώμενοι δὲ ὅλως λύειν τὰ δοκοῦντα ἄτοπα.
ὃ μέντοι Νικόστρατος αἰτιᾶται... τοῦτο δὲ πολλοστὸν μέν ἔστι μέρος
ὧν ᾿Φ“ φιστοτέλης ἕν τῷ λόγῳ τῷ περὶ τῶν ἐναντιοτήτων ἠπόρησεν.
quibus iterum 1. zt. ἀντι. significat, non ipsius categoriarum libelli τὴν
περὶ τῶν ἐναντίων διδασκαλίαν. sicut p. 83^ 0.)
0. (104)
Ih. p. 83^ 7: τούτοις οὖν (τοῖς ξητήμασι) of. ἀπὸ τῆς στοῶς ἐχρή-
σαντο πᾶσι καὶ τοῖς ἄλλοις διορισμοῖς τοῖς περὶ τῶν ἐναντίων 'Agi-
στοτέλει κατὰ πόδας ἠκολούϑησαν, ἐκείνου (quod Porphyrii compa-
rantis coniectura est) τὰς ἀφορμὰς αὐτοῖς δεδωκότος ἐν τῷ περὶ τῶν
ἀντικειμένων συγγράμματι. ἃς ἐξειργάσαντο ἐν τοῖς αὑτῶν βιβλίοις ...
(83^ 24:) τοιαύτης δὲ οὔσης τῆς Στωικῆς διδασκαλίας. ἴδωμεν πῶς αὐ-
τὴν ἀπὸ τῆς ᾿Αριστοτέλους παραδόσεως παρεσπάσαντο. οὗτος γὰρ ἐν
τῷ περὶ ἀντικειμένων τὴν δικαιοσύνην πρὸς τὴν ἀδικίαν ἐναντίαν λέ-
ye." οὐ λέγεσϑα: δὲ τὸν δίκαιον τῷ ἀδίκῳ ἐναντίον φησίν, ἀλλ᾽ ἐναν-
τίως διακεῖσϑαι. εἰ δὲ καὶ ταῦτα ἐναντία φησί. διττῶς ῥηϑήσεται τὸ
ἐναντίον" ἢ γὰρ καϑ᾽ αὑτὰ τὰ ἐναντία δηϑήσεται.. οἷον ἀρετὴ καὶ κα-
κία. κίνησις στάσις, ἢ τῷ μετέχειν ἐναντίων. οἷον τὸ κινούμενον τῷ
ἑστηκότι καὶ τὸ ἀγαϑὸν τῷ κακῷ. (haee deinde iterum explicando Sim-
plicius repetit.)
7. (105)
N Y ΄ v *
p p. He 11} διὸ τὴν μὲν Tono τῇ ἀφφοσύνῃ ds c
εὐ τευ (sc. 0 CUu), TOv δὲ 0gov τῷ Ogo (sc. τὴν ἐπιστήμην
ἀγαϑῶν καὶ κακῶν καὶ οὐδετέρων τῇ ἀγνοίᾳ τῶν αὐτῶν. cf. v. 40) οὐ-
xir, ὁμοειδῶς ἐναντίον εἶναί φησιν. ἐπ᾽ ἐκεῖνα δὲ ποιούμενοι τὴν ἄνα.
qogcv, καὶ τοὺς ὅρους κατὰ συζυγίαν ἀντιτιϑέασιν. ταῦτα δὲ παρὰ
τῷ “ρφιστοτέλει πρώτῳ διώρισται, ἀσύνϑετον μὲν μὴ ἀξιοῦντι ἐναν-
τίον εἶναι τῷ τοῦ ἐναντίου ὅρῳ. οἷον τὴν φρόνησιν μὴ εἶναι ἐναντίον
τῇ ἀγνοίᾳ τῶν ἀγαϑῶν καὶ κακῶν καὶ οὐδετέρων. ἀλλ᾽ εἰ ἄρα, κατὰ
συζυγίαν ὅρον ὅρῳ ἀντιτιϑέναι καὶ ἐναντίους λέγειν τούτους τῶν ἔἐναν- j
τίων εἶναι πραγμάτων. φιλοτεχνεῖ δὲ περὶ τούτων ἐπιπλέον, ὡς λόγος
ὁριστικὸς λόγῳ ἐναντίος ἐστίν, ἐὼν τῷ γένει τι ἢ ἐναντίον ἢ ταῖς δια-
φοραῖς ἢ ἀμφοτέροις" οἷόν ἐστι τοῦ καλοῦ ὁρισμός, εἰ οὕτω τύχοι, συμ--
dog
^ , , ? ω 4
μετρία μερῶν πρὸς ἄλληλα; τούτῳ ἐναντίον ἀσυμμετρία μερῶν πρὸς
A RED NC) 6.2 , 2 - H - -
ἀλληλα" καὶ ἔστι τῷ γένει ἡ ἐναντίωσις. αλλαχοὺ δὲ ταῖς διαφοραῖς,
οἷον λευκὸν χρῶμα διακριτικὸν ὄψεως, μέλαν δὲ χρῶμα συγκριτικόν"
, à! A
ἐν γὰρ τούτοις τὸ uiv γένος τὸ αὐτό, κατὰ δὲ τὰς διαφορὰς ἐναντίωσις.
L4 9 T ΄ 7 2 ’ 2 / ᾿ (2 ox E 1
εἴρηται ovv πῶς λόγος λογῷ ἑναντίος ἑἕστί, καὶ οἵ τῆς οὐσίας δὲ δηλω-
΄ ) Y v 5 , ? -
τικοὶ λόγοι ἐναντίοι ἔσονται. ἀλλα ταῦτα μὲν ἀρκούντως μέχρι τοῦδε
προήχϑω.
8. (106)
2-8 NC CR , ? - Y - 5
Ib. p. 84, 28: αὐτὸς δὲ “ριστοτέλης ἕν τῷ περὶ τῶν ἀντι-
, , ι CX" OD NN , 2e ^7 ,
κειμένων βιβλίῳ (περὶ τῶν; ΠΟ καὶ ἐμμέσων agens) ἑξητήσεν , εἰ
ϑάτερον ἀποβαλὼν p μὴ ἐξ ἀνάγκης ϑάτερον λαμβάνει. eoe ἐστί τι
τούτων ἀνὰ μέσον ἢ οὐ πάντως: O γὰρ τὴν ἀληϑὴ δόξαν ἀποβαλὼν
οὐκ ἐξ ἀνάγκης ψευδὴ δόξαν λαμβάνει οὐδὲ ὁ ψευδὴ ἀληϑῆ. ἀλλ᾽
3 2 - ^c , "m 9 Y 1 e C» // ?N 3
ἐνίοτε ἐκ τῆς δόξης rovtq(c ἡ εἰς τὸ μηδὲν oÀog ὑπολαμβανειν ἢ εἰς
, ΄ὔ, σε ? - - 2
ἐπιστήμην μεταβάλλει. δόξης δὲ αληϑοῦς καὶ ψευδοῦς οὐδέν ἐστιν ἀνὰ
5 2
μέσον ἢ οὐκ ἄγνοια οὐδὲ ἐπιστήμη.
Ὁ: 10. (Οἱ -9)
Ih. p. 86^ 35 (f. 102 8 Bas.): ἀτόπως δὲ ἐκ τῶν κατὰ ἔϑος στερή-
σεων τὰς ἐπιχειρήσεις ποιούμενος καὶ στέρησιν εἰς ἕξιν μεταβάλλειν
φησίν (se. ὃ Νικόστρατος) ... (38) ὁ δὲ ᾿Δριστοτέλης (cat. p. 13, 31) οὐκ
ἐπὶ τῶν ἐξ ἔϑους ἀλλ᾽ ἐπὶ τῶν φύσει τὴν ἕξιν καὶ τὴν στέρησιν πα-
ocAoev , ἐφ᾽ ὧν καὶ κυρίως ἡ κατὰ ἕξιν καὶ στέρησιν ἀντέϑεσις λέ-
γεται. qo φησώμεϑα οὖν αὐτοῖς τς “Ἰριστοτύλους πρὸς τὸν Νικό-
στρατον" ἐν γὰρ τῷ περὶ τῶν ἀντικειμένων αὐτός φησιν, ὡς ef μὲν
στερήσεις τῶν κατὰ φύσιν λέγονται. of δὲ τῶν ἐν ἔϑει, af δὲ τῶν κα-
τηγορημάτων, αἷ δὲ ἄλλων τινῶν, τυφλότης μὲν τῶν φύσει, γυμνότης
δὲ τῶν ἐν ἔϑει. ἀργυρίου δὲ στέρησις τῶν ἐν χρήσει παραγινομένων.
εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλαι στερήσεις πλείονες, καὶ ἐνίων μὲν στερήσεων οὐκ
ἔστιν ἀπαλλαγή, ἐνίων δὲ ἔστιν ... (87, 2) ἀλλὰ τὸν μὲν πλήρη περὶ
τῶν στερήσεων λόγον ἔστιν ἔκ τε τοῦ ᾿Δριστοτελικοῦ καὶ τοῦ Χρυσιτ-
πείου βιβλίου λαμβάνειν, τινὰ δὲ καὶ ὁ Ἰάμβλιχος παρέγραψεν ἔχοντα
οὕτως᾽ «πολλαχῶς τοῦ ἔχειν λεγομένου, ὡς ἤδη παρεδείξαμεν, ἡ στέρη-
σις διατείνει μὲν ἐπὶ πάντα τὰ σημαινόμενα τοῦ ἔχειν. οὐκέτι μέντοι
χαὶ ἐπὶ πάντα τὰ ἐναντία: ἀπωλείᾳ γὰρ ἴσον ἡ στέρησις, ὥστε οὐκ ἂν
τοῦ καχοῦ γένοιτο στέρησις: ὅτι μηδὲ ἀπώλεια κακοῦ γένοιτο cv ἢ
βλαβεροῦ ἀλλ᾽ ἀγαθοῦ ἢ χρησίμου" οὐ γὰρ ὁ νόσου ἢ πενίας ἀπαλλα-
Acre ὙΕΤΩ͂Ν: «5.5 - ΄ Ἂ , 244 ^ rA
Es EU αν o ci pg νοσου ἢ LE ἀλλα pou ως ES
ἢ πλούτου ἀφαιρεϑείς. ἀγαϑοῦ μὲν στέρησις ἡ τυφλότης᾽ ἀγαϑὸν γὰρ
LC
Eco lg eod
CD ? , ra ds ΄ ? 4 Y Noctm A Y »
ἡ ὄψις. ἀδιαφορου δὲ ἡ γυμνότης" αδιαφορον yog τὸ ἵματιον καὶ ovre
2 Y A , N , 2 ,ὔ 2 Y 5,,.47 ἡ" LORS]
ἀγαϑὸν ovre καπον. διο στέρησις οὐδεμία ἀγαϑὸν αλλ TrOL xoxov ἢ
? zi "? v ze VEN e E
ἀδιάφορον. καὶ ἀγαϑῶν δὲ στέρησις γένοιτο αν ἤτοι τῶν παντῶν ἢ
E , e J 2 , - 3 ur cU - 2
τῶν πλείστων. ἥκιστα δέ φησιν Δ ριστοτέλης vov ἐν τῇ ψυχῇ eya-
» 2 Y
ϑῶν καὶ προαιρέσεως ἐχομένων γενέσϑαι στέρησιν᾽ οὐδεὶς γαορ λέγει
- M c - 2 Ξ 2x
δικαιοσύνης ἐστερῆσϑαι., καὶ ὁ εἰπὼν ort ἐπισταμαν οὐδεὶς φέρει, cro
c 9 es » 3 ΄ ΄ε » - ΄
τῆς αὐτῆς ἐννοίας εἴρηκε. μᾶλλον ovv πλουτου δόξης τιμῆς τῶν τοιου-
E A , E ? »
τῶν καὶ μάλιστα τῶν περὶ τὰς χτήσεις καλουμένων ἀγαθῶν εἰσὶν αἱ
στερήσεις" διὸ καὶ ἔλεοι καὶ οἶκτοι ἐπακολουϑοῦσι ταῖς πλείσταις στε-
, e ? ^ - 4 . -
ρήσεσιν.» ὁ μέντοι ᾿Δριστοτέλης τῶν φυσικῶν στερήσεων νῦν (i. e. in
3 2 ,ὕ N 3 - 2 ὔ , , Y
categ.) τὴν ἀντίϑεσιν πρὸς τὴν τῶν ἐναντίων παραβέβληκεν. αλλο
- 2 ^
ταῦτα μὲν ἀρκούντως.
11. (109)
Ib. f. 103e: ταῦτα τοῖς περὶ τῶν ἐναντίων εἰρημένοις προστέϑησι
T E δ τὸ Ξ ᾿ ΄ ze
(in cat. p. 135 36) ... ὅτι τῷ μὲν ἀγαϑῷ κακὸν πάντως ἑναντίον. τῷ δὲ
- 3 i / - 9
κακῷ ποτὲ μὲν ἀγαϑὸν ποτὲ δὲ κακόν ... (88, 42) ἐν δὲ τῷ περὶ ἄντι-
κειμένων βιβλίῳ προσέϑηκε τοῖς τρόποις τούτοις τῶν ἐναντιώσεων καὶ
x € ΄ 3 - - ᾿ Y r4 ? hl
τὸν τῶν μήτε ἀγαθῶν μήτε κακῶν πρὸς τὰ μήτε ἀγαϑὰ μήτε xoxo,
N 3 zs 3 z M - Ls XA EN
οὕτως λέγων τὸ λευκὸν τῷ μέλανι καὶ τὸ γλυκυ τῷ πικρῷ καὶ τὸ οξὺ
- ^ -"Ὕ A » ? ,
τῷ βαρεῖ καὶ τῇ κινήσει τὴν στάσιν ἐναντιοῦσϑαι ... (88^ 3) Nixoovoa-
4 4
j 3c [Y Ψ 3 σα E c 9 , , ?
τος δὲ αἰτιᾶται ἕν uiv Ovi ἀτελῶς ἔχει ἡ τῶν ἐναντίων διαίρεσις. ov
M c ? ΄ ῳ 4 5 C . :
γὰρ προσέϑηκεν, ὅτι καὶ ἀδιάφορον ἀδιαφόρῳ cvríxsvrot. ὅπερ (sicut
. e . . 2 X d b 2 ,
contra advertit Iamblichus i. e. Porphyrius) ἐν μὲν τῷ τῶν ἀντικειμένων
βιβλίῳ προσέϑηκεν εἰπὼν εἶναί τινα τρόπον ἀντιϑέσ ὃν μήτε ἃ
Ὁ προσέϑηκεν εἰπὼν εἶναί τινα τρόπον ἀντυϑέσεως τῶν μήτε ἀγα-
- ΄ - N Y ΄ 2 Y / ΄ c
ϑῶν μήτε κακῶν πρὸς τὰ μήτε ἀγαϑα μήτε κακά. ὡς εἴρηται πρότε-
9 ΄ 2 3 ΄ ς 5 ΄ 2 '
gov. ἀδιάφορα δὲ αὐτὰ ovx ἐκάλεσεν. ὡς οἶμαι. διὸ νεώτερον ἣν τὸ
» 2 , M N - -
TOU ἀδιαφόρου ὄνομα. παρὰ τῶν Στωικῶν τεϑέν.
Hoc ipso Pseudaristotelis loco libroque (sicut categoriarum libro)
usus esse videtur Pseudo-Archytas ἐν τῷ περὶ τῶν ἀντικειμένων βιβλίῳ
citatus ἃ Simplicio f. 104 β et 99 β.
III. RHETORICA ET POETICA.
XXVII.
Τέχνης τῆς Θεοδέκτου συναγωγή.
Aristotelis apud veteres praeter rhetoricae vulgatae libros tres fere-
batur altera ars modo Theodectea inscripta modo artis Theodecteae com-
pendium. sie enim habet codex Laertii antiquissimus Laurentianus cum
ceteris quos vidi (cf. etiam P. Victorius, comm. in l. Ar. de arte dicendi.
Flor. 1579 p. 639) Italicis et cum Hesychio τέχνης τῆς Θεοδέχτου cvva-
γωγὴ ἃ (nisi quod τῶν Θεοδέχτου Laur., τῆς Θ. συναγωγῆς ceteri Ital.,
alii εἰσαγωγῆς cum edd. συναγωγὴ ἐν γ Η65.), i. e. τέχνης ϑητορικῆς
συναγωγὴ Θεοδεκτική (est enim τέχνης συναγωγή idem quod τέχνη,
quemadmodum alteram illam lectionem εἰσαγωγ ἧς recte explicabat 4. W.
Elink Sterk, Symbolae litterariae Batav. VII Traj. 1845 p. 10) sive τέχναν
(δητορικαὶ) Θεοδεκτικαί. sicut citatur in fr. 4. qui titulus eodem modo
explicandus videatur quo aut ethica Aristotelis Nicomachea (Victorius l. c.)
aut quo Eudemea. ita enim iam veteres statuunt (cf. Rose p. 88), sicut
ethicorum analyticorum (Alex. in top. p. 70) physicorum Eudemeorum
Eudemum et secundum nonuullos Nicomacheorum Nicomachum, rhetori-
cae istius cum Aristotelicis scriptis in unum codicem collatae auctorem
potius fuisse Theodectem talemque criticorum (Alexandrinorum) coniectu-
ram ipso Theodecteae rhetoricae íitulo apposito significatam esse. quod
quidem ex Quintiliani certe verbis patet propter titulum antiquitus tra-
ditum (ἀριστοτέλους τέχνη δητ.) confitentis vulgo creditum esse Aristote-
lis quod Theodectis fuisse critica ratio maluerit. cuius criticorum coniectu-
rae ansam dedisse videtur ipsius argumenti observatio, quo τεχνικὰ παραγ-
γέλματα (ut ait Dionysius p. 722) in Isocrateorum (inter quos Theodectes
etiam nominatur Dionysio p. 626) fere modum auctor traderet, non artis
ipsius naturam legesque explicaret cum Aristotele et Theophrasto. nam
ut fragmenta docent (collecta olim a Maerckero de Theodectis Phaselitae
vita et scriptis Vratisl. 1835 p. 60, Max. Schmidt de tempore quo ab Arist.
libri de arte rhet. conscripti et editi sint Hal. 1837 p. 5, Car. Müller in
Fragm. oratorum Atticorum Par. 1858 p. 348), Isocrateae plane artis am-
cow DISP -
bitum tenebat et persuadendi artes orationisque artificiosae praecepta pro-
posuit rhetoricae pseudaristoteleae q. d. ad Alexandrum (quae tamen totum
περὶ λέξεως caput propter ipsa fortasse Theodectea quae respicit negli-
gebat) ex quadam parte similior quam rhetoricae Aristotelis theoreticae.
id enim pro certo constat nullam extitisse artem Theodectis praeter eam.
quae Aristoteli tribuitur et ubieunque Theodectis placita citantur, Pseud-
aristotelica haec intelligenda esse. nullatenus autem neque ita cogitandum
est certam quandam ipsius Theodectis artem ab Aristotele fuisse in com-
pendium redactam, velut libri Platonis de republica et de legibus et Ti-
maeus dialogus, — nullam enim ille ediderat non magis quam Isocrates
aliique plures ante Aristotelem, quorum tamen artes postea ferebantur
(Rose de Ar. l. p. 101). nam qui sive poetae et oratori Tbeodecti artem
quoque tribuunt sive minorem quendam alterum filiumque Theodectem
arlis auctorem fingunt (Hes. apud Suid. s. v.), eos Aristotelis Theodectea
spectare patet. neque artis qua in orationibus (ab Aristotele iu. rhetorica
citatis) Theodectes usus sit non scriptae regulas quasi descripsisse Ari-
stoteles putandus est, quia Theodecti Isocrateo nihil adeo in arte pro-
prium erat (nam τὴν Θεοδέχτου τέχνην Antiphanes comicus apud Athen.
IV, 134^ rhetoricam appellat utpote aequalis celebrisque, non quod inve-
nerit, cf. M. Schmidt l. c. p. 11) nee nisi vulgaris rhetoricae praecepta
ars illa repetit ex Aristotele pendens. at fuisse videmus qui Theodecteo-
rum titulum ab antiquissimis sive bibliothecariis sive librariis nescio quo
iure positum eo modo explicarent, quem secutus est auctor aliquanto
recentior rhetoricae ad Alexandrum modo Aristoteli (ex ipsius auctoris
mente hanc sibi auctoritatem arrogantis, cf. Syrian. in Hermog. IV, 60 Walz)
modo Anaximeni (ex antiquioris cuiusdam ante Andronicum Alexandrini
testimonio assentationem fortasse in Anaximene nolatam spectantis, quod
repetiisse aestimandus est Quintil. 3, 4, 9) ex veterum criticorum et libra-
riorum coniectura adscriptae, neutri autem, ut fere fit iu re incerta, iure
adsceriptae (Aristotelis enim arte et tribus generibus, etiamsi duo tantum
in initio libri auctorem praeter codicum auctoritatem statuisse credas,
omnis illa ars nititur scriptoris et Aristotele et Anaximene et falso Theo-
decte posterioris, cf. Rose de Ar. l. p. 103), qui in fine epistolae libro
eius praemissae et Isocrateam illam λόγων φιλοσοφίαν i. e. rhetoricam
extollentis (quam quidem epistolam quum ceteris Pseudaristotelicis aequa-
lis revera sit, alius auctoris fuisse postea additam sine causa nunc cum
Spengelio putant quidam, velut Usener qu. Anaxim. p. 5. cf. Rose p. 100)
ita locutus est: παρειλήφαμεν δὲ ... καὶ τῶν λοιπῶν τεχνογράφων εἴ
τίς τι γλαφυρὸν ὑπὲρ τῶν αὐτῶν τούτων γέγραφεν ἐν ταῖς τέχναις.
περιτεύξῃ δὲ δυσὶ τούτοις βιβλίοις. ὧν τὸ μέν ἐστιν ἐμὸν ἐν ταῖς ὑπ᾿
ἐμοῦ τέχναις Θεοδέχτῃ γραφείσαις. τὸ δὲ ἕτερον Κόρακος. quam ean-
dem quorundam sententiam Theodectis quae videretur auctoritatem ne-
gantium retulit Valerius Maximus (8, 14, 3 ext. Aristoteles Theodecti
discipulo oratoriae artis libros quos ederet donaverat molesteque ferens
titulum eorum sic alii cessisse, proprio volumine quibusdam rebus in-
sistens planius sibi de his im Theodectis libris dictum esse adiecit).
fuerunt igitur inter philologos Alexandrinos qui adversarentur eis qui
quum in librorum Aristotelicorum in bibliotheca collectorum farragine
artem rhetoricam Theodecteam ferri reperirent, ex hoc ipso titulo iudi-
cium facientes non solum artem istam Theodecti protinus auctori adscri-
berent, sed inter artium scriptores Theodectem rhetorem numerandum
esse inde potissimum scire sibi et intelligere viderentur. Aristoteles au-
tem qui ex scriptis Theodectis saepius exempla ducat, artem eius nusquan
significavit. unicus enim locus qui testari videtur, contrarium probat rhet.
3, 9 (quem respicit Valer. Max. l. c.). ubi postquam in periodis ἀντίϑεσιν
exemplis illustravit, παρίσωσιν nunc verbo tangit describitque παρομοίω-
σιν. quae et in principio locum habeat, maxime autem in fine colorum
(cf. rhet. ad Alex. 29. Demetr. z. éggu. 25). deinde exempla ponit, duo
illius quae initii est, plura variaque homoioteleuti. deinde ad totam huius
capituli materiam respiciens adnotat haec: ἔστι δὲ eue πάντα ἔχειν ταὐτό,
χαὶ ἀντίϑεσιν εἶναι ταὐτὸ καὶ πάρισον καὶ ὁμοιοτέλευτον. εἰσὶ δὲ καὶ
ψευδεῖς ἀντιϑέσεις, οἷον ... iam aliud incipit capitulum decimum (ἐπεὶ
δὲ διώρισται περὶ τούτων). ultimis autem noni verbis parum apto loco
(post καὶ ὁμοιοτέλευτον , quum deberet ante ἔστε δὲ ἅμα) haec nota in-
seria est: αὖ δ᾽ ἀρχαὶ τῶν περιόδων σχεδὸν ἐν τοῖς Θεοδεκχτείοις ἐξ-
ηρίϑμηνται. quae verba si scripsit Aristoteles, ad scripta Theodectis (cf.
Rose p. 89) pertinent id est ad orationes eius («zn2£ía autem periodorum
fere dimensus est Theodectes in orationibus»). nam neque artem Theo-
dectis ita ille citasset (cf. de Licymnii arte 3, 13), neque suam ipsius, non
magis quam ethica sua citans ἐν τοῖς ΝΝΝκομαχείοις unquam dixisset pro £v
τοῖς ἠἡϑικοῖς, itaque si ad artem. quandam aliam ipsius quidem, prout
volebat Valerii testis, non Theodectis, revera haec legentem reiicere vi-
dentur, non ea in textu artis scripsit Aristoteles sed in margine librarius
(Alexandrinus quidem Valerii fonte antiquior) commentatoris cuiusdam
vel grammatici glossam excerpeus, qui compararet Theodectea Aristotelis?)
*) nisi forte ab ipso Aristotele omnino neges rhetoricam profectam
esse, aut universam quam habemus, aut certe tertium eius librum, ita
—— dde -
Theodecteorum memoriam ex antiquioribus scriptoribus repetitam
tradiderunt artium rhetoricarum auctores Dionysius, Cicero, Quintilia-
nus, Graeci recentiores velut anonymus Seguerianus qui artem orationis
iudicialis ex Alexandro potissimum Numenii, Neocle, Harpocratione com-
pilavit aliique. sunt praeterea loci nonnulli qui quum ad Aristotelem vin-
dicent placita rhetorica a rhetoricis eius servatis aliena, ad Theodectea
pertinere potuisse putarentur, nisi aut alia plane ratione explicandi es-
sent (velut in anon. proleg. stat. Rhet. Gr. VII p. 12 Walz. τρεῖς τοίνυν
δητορικὰς ὑποτίϑενται etc. qui ex Aristotelis sententia sibi disputare
visus est, cf. Rh. G. IV, 24, quam Pl:tonis fuisse interpretantur alii apud
Walz. VII, 33. originem ea ducunt ex rhetoricae definitione Ar. 1, 1. 1355,
24—29) aut confusione manifesta auctorum aliena male repetentium in
Aristotelis nomen traherentur, velut qui de quarto orationis genere hi-
storico referunt, quod Aristoteli quidam (anon. ad Hermog. zr. εὗρ.
3, 15 apud Walz. VIL, 794: τὸ παρὸν δὲ τοῦτο παράγγελμα οὐ περὶ τῶν
ἐναγωνίων ἐστὶ διηγημάτων ἀλλὰ περὶ τῶν ἁπλῶς, ἱστορικῶν φημὶ
καὶ πανηγυρικῶν" ἀντιδιαστέλλομεν γὰρ τὸ ἱστορικὸν τοῦ πανηγυρι-
χοῦ ᾿Δριστοτέλει ἐξακολουϑοῦντες τέταρτον τοῦτο εἶδος ἐπεισάγοντι
δητορικῆς. item anon. in Aphthonii prog. W. II, 630, secundum quem
Aristoteles τέταρτον παρὰ τὰ τρία τὰ προλεχϑέντα τὸ ἱστορικὸν ἐκά-
λεσε μικτὸν ἀπὸ τῶν τριῶν εἶναι εἰπών. contra Io. Sicel. in Hermog. de
id. W. VL, 456: καὶ οὐ προσεκτέον Θέωνι καὶ Σωπάτρῳ παρὰ τὴν κοι-
νὴν δόξαν καὶ Πλάτωνος καὶ Agiovor£Aove τέταρτον εἶδος τῆς δητορι-
κῆς τιϑεμένοις scil. τὸ faroguxóv) , incertis quibusdam aliis accuratiores
tribuunt (ef. Rufus apud W. III, 447: ἢ 6roguxx ἔστιν ἐπιστήμη vov
καλῶς καὶ πειστικῶς πάντα τὸν προκείμενον διαϑέσϑαι λόγον. εἴδη
τοῦ δητορικοῦ ἐστὶ τέσσαρα, δικανικόν συμβουλευτικόν ἐγκωμιαστικόν
ἵστορικόν" δικανικὸν μὲν οὖν ἐστὶ ... 448: ἱστορικὸν δὲ ἐν ᾧ διηγού-
μεϑα πράξεις τινὰς μετὰ κόσμου ὡς γεγενημένας et qui occasionem
confusionis ostendit Syrianus in Hermog. status IV, 60: εἴδη δὲ αὐτῆς
of μὲν δύο πραγματικὸν καὶ ἐπιδεικτικόν, of δὲ τρία OrxovixOv συμ-
βουλευτικόν πανηγυρικόν, of δὲ τέταρτον τούτοις προστιϑέασι τὸ [oro-
οικόν" ᾿Αριστοτέλης δὲ δύο γένη φησὶν εἶναι τῶν πολιτικῶν etc. cete-
rum cf. Cic. ad Att. 1, 19. Theophr. ap. Cic. orat. 12, 39. scripsit Theo-
phrastus περὶ ἱστορίας D. L. 5, 47.)
autem statuas pro Aristotelica quae perdita sit Peripatetici cuiusdam
recensionem antiquitus traditam nos tenere Aristotelis nomine inseri-
ptam (ad instar ethicarum trium), in qua citetur ars Theodectea. cf.
not. pag. 3.
x UL --
Duobus vel partibus vel libris constitisse videntur Theodectea, quo-
rum unus rhetoricae ad Alexandrum argumento similis (ubi in praefatione
commemoratur unus ex Theodecteorum libris τὸ ἐν roic ... Θεοδεχτείοις
βιβλίον. cf. Ar. rhet. lib. I. II) alter περὶ λέξεως (sicut Ar. rhet. lib. III).
auctorem autem fuisse ut rhetoricae ad Alex. ita huiusce artis dico Peri-
patetieum quendam, qui Isocrateorum rursus arti cum rhetoribus pleris-
que favens Isocrateam rhetoricam atque Aristotelicam quodammodo con-
iungat. de reliquis autem titulis quos exhibent indices nihil constat prae-
ter historiam rhetorum (quae inscr. τεχνῶν συναγωγή ἃ β. 0:1: 5.24.
ibidem paulo ροβί ἴῃ uno cod. Laur. ἄλλη τεχνῶν συναγωγή ἃ β. ubi
vulgo ἄλλη τέχνη ἃ B. tertio deinde 5, 25 simpliciter συναγωγή ἃ B. cf.
ἡ ἐπιτομὴ τῶν δητόρων quam dicit Demetr. Magnes apud D. L. 2, 104),
in qua priscorum rhetorum usque ad Isocrateorum aetatem regulas artes-
que (post mortem Theodectis, quo quidem tempore tali operi iam non va-
cavit ipse Aristoteles) narravit auctor Peripateticus Theophrasti aemulus
historiae physicorum scriptoris celeberrimi. quod ad titulum (D. L. 5, 23)
ἐρωτήσεως καὶ ἀποκρίσεως ἃ B, fieri potest ut (si quidem non spectat
ad topicum argumentum, cf. Rose p. 66. 32) intelligenda sint fragmenta
illa duo ex cod. Par. 1874 a Seguerio edita (περὶ ἐρωτήσεως. περὶ cmo-
κρίσεως. cf. Rhein. Mus. N. F. V, 261. 588. Rhet. Gr. ed. Spengel t. I.
p. 165 cf. p. X), quibus rhetoricae Aristotelicae capitulum quoddam
(IIL, 19) dilucidius ampliusque exponitur a Peripatetico quodam verba ma-
gistri retractante. similia certe fragmenta pro libris singularibus antiqui-
tus tradita inter Hippocratea et ferebantur et feruntur (de quibus Littré,
introd. p. 414 sqq. 372 sq. cf. etiam quod inscribitur rozuxav 9 περὶ
τῶν τοῦ συμβεβηκότος τόπων in cod. Laur. 89. sup. 77 apud Waitz. Org. I
p. 7. quod idem eodem titulo haberi vidi in codice nunc Laurentiano ab-
batiae Florentinae 2604 bomb. sec. XIV, quo organon continetur, in fol.
134). habebantur praeterea in veteribus bibliothecis ἐνθυμήματα δητο-
ρικά ἃ (et Th. 47 περὶ ἐνθυμημάτων ἃ. cf. Rhet. Gr. IV, 35), ἐνθυμη-
μάτων διαιρέσεις c (Ptol. «de divisione conditionum quae in dicendo
constituendae sunt libri tres» Madschi Khalfa V, 136 Fl. et Wenrich
p- 151. de re cf. Apsines rhet. c. 10 p. 376 Sp.), περὶ λέξεως ἃ B (et Th. 47
σερὶ λέξεως c. cf. M. Schmidt de Theophrasto rhetore. Hal. 1839 p. 37
— 53. item Eudemi περὶ λέξεως Alex. top. p. 38 Ven., id. metaph. p. 63,
15 Bon., in anal. pr. p. 146, 24. 642 Br. Galen. t. 19, 42), περὶ μεγέϑους
(sc. λέξεως) ἃ. quod est orationis adornandae caput singulare (περὶ με-
γαλοπρεπείας) tractans τὸ μέγα καὶ σεμνὸν καὶ περιττὸν ἐν λέξει. sicut
Theophrastus (apud Dionys. de Isocr. 3) in libro περὶ λέξεως clarissimo,
zc NEN). “---
quo tertii rhetoricorum Aristotelis argumentum uberius retractaverat
(cf. Schmidt 1. c. p. 42). idem autem Theophrastus artem etiam bre-
viorem et uno libro comprehensam edidisse dieitur (D. L. 5, 49. cf. πα-
ραγγέλματα Quroguxc c 47), quae pseudaristoleleae similis practica
praeter orationis artem praecepta ad reliquorum rhetorum Isocrateo-
rumque modum habuisse videtur. atque sic etiam in Aristotelicis prae-
ier tres libros quos legimus τέχνη « (rhet. ad Alex.?) et antea τέχνης
δητορικῆς ἃ B. ;
Quum denique ad rhetoris officium memoria pertineat, qua insignis
fuisse dicitur Theodectes (uvmuovixog ἣν Poll. 6, 108. Aelian. n. a. 6, 10.
Cic. tusc. 1, 24. Quint. 11, 2, 51. egit de eo Hermippus ἐν τοῖς περὶ τῶν
᾿Ισοχράτους μαϑητῶν.. e quo Didymea Pollucis fluxerint), brevem hie
mentionem subiicio tituli cuiusdam qui et ipse (inter physica scripta) ita
habetur in indicibus: uvquovixóv « (Ptolemaeus apud H. Kh. V, 60 FI.
Wenrich p. 154 «memoriale»). mnemonicam. enim artem quum in rheto-
rum recentiorum artibus principalis quidam locus esset memoriae (Quint.
11, 2 etc.), excoluisse dicuntur Charmadas academicus et Metrodorus Scep-
sius (cf. C. Morgenstern de arte veterum mnemonica. Dorpati 1835 p. 11),
neglexit cum philosophis Aristoteles, quanquam quum ipse quod funda-
mentum quasi artis est de memoria physice agens tetigerit (de mem. c. 2.
451^ 29, cf. 16. 19. 452, 12. ^4) atque ex aequalium usu τὸ μνημονικὸν
παράγγελμα citaverit (de insomn. 458^ 21. cf. ad h. 1. Michael Eph. f. 142,
cf. etiam de an. 3, 3. 427^ 19 o£ ἐν τοῖς μνημονικοῖς). ipsius iam aetate
eandem illam artem fuisse docemur quam explicat auctor rhetoricae ad
Herennium, eam scilicet quae nititur locis et imaginibus (cf. Morgenstern
p. 34. p. 18 sqq.).
1.- (110)
Quintilianus II, 15: est igitur frequentissimus finis. rhetoricen
esse vim persuadendi ... vim. dico τὴν δύναμιν. haec opinio originem
ab Isocrate, si tamen revera ars quae circumfertur eius est, duxit ...
apud Platonem quoque Gorgias in libro qui nomine eius inscriptus est,
idem fere dicit ... (10) «a quo non dissentit Theodecles, sive ipsius id
opus est quod de rhetorice nomine eius inscribitur, sive ut creditum est
Aristotelis, in quo est finem esse rhetorices ducere homines di-
cendo in id quod actor velit.
Cf. Aristot. rhet. 1, 2: ἔστω δὴ ϑητορικὴ δύναμις περὶ ἕκαστον
τοῦ ϑεωρῆσαι τὸ ἐνδεχόμενον miQovóv, quae philosophi sunt, ut rhe-
toris illa.
— 141 —
2x (111
Gem. Pletho epit. rhetor. (Rh. Gr. VI, 585 W.): Mivovxiavóe ovv,
ὡς ἔφην, ἐκεῖνος ὁ vegvoyocqoc φύσεως ϑείας μετεσχηκῶς., χκαϑάπερ
πρὸ τούτου xol Θεοδέκτης, ὀλίγοις πάνυ τοῖς δήμασι τὴν πᾶσαν
ῥητορικὴν περιέλαβε δύναμιν. εἰπὼν ἔργα δήτορος (cf. VII, 28 W. etc.)
εἶναι εὕρεσιν. τάξιν, οἰκονομίαν. μνημοσύνην. ὑπόκρισιν. ἑρμηνείαν
(cf. p. 583: φέρε δὴ κατὰ τὸν Θεοδέκτην τὸν Φασηλίτην καὶ τὸν τεχνο-
γράφον Μινουκιανόν. ὃν 'EguoytvQe ὁ σοφιστὴς διασύρει etc.) cl.
fr. 3 extr.
Ex quibus Minuciani verbis qualia Theodectes comparatus brevi-
bus dixerit ἔργα δήτορος. nunc nullo modo effici posset, nisi idem
de Theodecte testimonium aecuratius traditum extaret apud commentato-
res Hermogenis. etenim in excerptis variis de rhetorica quae anonymi
cuiusdam prolegomenis in status annexa leguntur, post Ζολλιανοῦ frag
mentum de prooemio (quod uberius exponitur in alius anon. proleg. in
stat. VIL, 65 W. cf. etiam Ar. rhet. 3, 14. rhet. ad Alex. 30. anon. Seguer.
p. 185 ete.) et ante Syriani locum de artis utilitate (— Syrian. in stat. IV,
297 W.) hoc medium legitur (VII p. 33 W.): Ὅτι ἔργον δήτορος. ὥς φησι
Θεοδέκτης. προοιμιάσασϑαι πρὸς εὐνοιαν. διηγήσασϑαι πρὸς πι-
ϑανότητα, πιστώσασϑαι πρὸς πειϑώ, ἐπιλογίσασϑαι πρὸς ὀργὴν ἢ ἔλεον.
cf. anon. (lo. Sicel. Doxopatri) proleg. rhetor. W. VI, 19: ἔργα δὲ ῥητο-
ρικῆς κατὰ Θεοδέκτην προοιμιάσασϑαι πρὸς εὔνοιαν. διηγήσασϑαι
πρὸς πίστιν. ἀγωνίσασϑαι πρὸς ἀπόδειξιν. ὀνακεφαλαιώσασϑαι πρὸς
ἀνάμνησιν (eadem etiam in anon. epit. rhet. III, 611 W.).
Communem hanc Isocrateorum (et Aristotelis, cf. rhet. 3, 13: zrgoof-
μον. πρόϑεσις s. διήγησις, πίστις. ἐπίλογος. item in rhet. ad AI.
προοίμιον. διήγησις i. e. s. ἀπαγγελία s. δήλωσις s. πρόρρησις. βε-
βαίωσις et de qua cf. Ar. 3, 13. 17. Quint. IV pr. 6 προκατάληψις. πα-
λιλλογία s. ἐπίλογος. cf. Theophrasti 1. περὶ προϑέσεως καὶ διηγήματος
ad Ar. l. ]. D. L. 5, 48) partitionem dicit Dionys. de Lys. c. 16.
Cf. etiam de rhetoris officiis anon: de reth. p. 321 Sp. (Rh. Gr. I):
c * S - 1 ? , ΄ὔ 2 "UU 4
ovroe yc (sc. 0 Δογγῖνος) καὶ εὐμαϑέστερος ἔστι τοῖς ἀναγινωσκουσιν
εὐϑὺς ἀπὸ προοιμίου ἀρχόμενος καὶ τὰς ἀρετὰς ἑκάστης τῶν τῆς τέχνης
μεϑόδων δήλας ἅπασι καϑιστῶν. ἔργον γοῦν. φησὶν ἐκεῖνος. προοι-
μίου [ἐπιείκεια] εὔνοια πρόσεξις εὐμάϑεια - διηγήσεως δὲ δηλῶσαι τὸ
πρᾶγμα καὶ πίστεως πεῖσαι διότι τοῦτό ἐστιν᾽ ἐπιλόγου δὲ αὐξῆσαι καὶ
ἀναμνῆσαι καὶ προτρέψαι τὸν ἀκροατὴν τὴν ψῆφον ἐπενεγκεῖν ἣν βου-
λόμεϑα (v. fr. 4).
a bI)
Quintil. IV,2, 31: eam (narrationem i. e. διήγησιν) plerique scripto-
res, maxime qui sunt ab Isocrate, volunt esse lucidam , brevem, veri-
similem (cf. rhet. ad Alex. 31: σαφῶς, συντόμως, πιστῶς. item poste-
riores plerique) ... (36) erit autem narratio aperta et lucida, si ...
(40) brevis erit narratio ante omnia, si... (52) credibilis autem erit
narratio ante omnia, $i -. . (601) his tribus narrandi virtutibus adiciunt
quidam magnificentiam quam μεγαλοπρέπειαν vocant ... (63) illa quo-
que ut narrationi apía ila cum ceteris partibus communis est virtus,
quam Theodectes huic uni proprie dedit. non enim magnificam modo
vult esse verum etiam iucundam eaopositionem.
Cf. anon. Seguer. art. rhet. p. 191 (ex Alexandro Numenii): ἐπειδὴ
δὲ τῆς διηγήσεως τὰς ἀρετάς φαμὲν τήν τε συντομίαν καὶ τὴν σαφή-
νειαν καὶ τὴν πιϑανότητα, καιρὸς ἂν εἴη λέγειν περὶ ἑκάστης...
(p. 194) καὶ διηγήσεων μὲν ἀρεταὶ αὗται καὶ τοσαῦται" εἰσὶ δὲ οἵ πρὸς
ταύταις ταῖς τρισὶ καὶ μεγαλοπρέπειαν καὶ αὔξησιν καὶ ἡδονὴν καὶ
προσήνειαν ἤτοι ἐπιείκειαν ἀρετὰς ἔφασαν διηγήσεως. περὶ μὲν οὖν
ἡδονῆς καὶ μεγαλοπρεπείας ἔφϑημεν εἰπόντες, αὔξησιν δὲ καὶ ἐπιεί-
κειαν τί ἐστι πολλαχοῦ ἀκηκόαμεν. περὶ μέντοι συντομίας ᾿Δριστοτέ-
Ane ἐφίστησιν: εἶ γάρ ἐστι, φησίν, ἡ συντομία συμμετρία τῆς μήτε πα-
ραλιπούσης τι τῶν ἀναγκαίων μήτε πλεοναζούσης. ἀρετὴ γενήσεται"
εἰ δέ ἐστιν ὥσπερ ἔνδεια τῆς ὑπερβαινούσης τι τῶν χρησίμων, ἐν ταῖς
κακίαις μᾶλλον ταχϑήσεται, (quae ultima etsi liberius expressa et ita ut
ethica illa Aristotelis μεσότης respiciatur, ad ipsius Aristotelis verba spe-
ctant Isocrateorum vulgare placitum perstringentis in rhet. 3, 16, ut docet
ceminus Quintiliani locus post s. 31 ita pergentis s. 32: eadem nobis
placet divisio, quanquam et Aristoteles ab Isocrate parte in una dis-
senserit. praeceptum brevitatis irridens, tanquam necesse sit longam
aut brevem esse expositionem nec liceat ire per medium. | Theodorei
quoque solam relinquunt ultimam partem, quia nec breviter utique
nec dilucide semper sit utile exponere. eadem enim Theodori mentio
subiungitur apud anon. Seg. ὁ δὲ Γαδαρεὺς Θεόδωρος τὴν πιϑανότητα
μόνην ἀρετὴν νομίζει τῆς διηγήσεως; τὰς δὲ προειρημένας ἀρετὰς ἰδίας
μὲν μὴ εἶναι μόνης τῆς διηγήσεως. κοινὰς δὲ ἅπαντος τοῦ λόγου. ex
eodem igitur fonte utriusque et Quintiliani et quem hie ut plerumque
sequi videtur anonymus Alexandri scientia derivatur.)
Similiter (licet in alio artis capitulo) Theophrastus etiam in libro
περὶ λέξεως quatuor orationis (i. e. λέξεως, non διηγήσεως cf. Ar. 3,
2— 7) laudes statuit quaerens, ut ait Simplicius in categ. f. 3, 9 Bas. (cf.
“τς δ t
M. Schmidt de Th. rhet. p. 38. 44. cf. 39) τέ τὸ σαφὲς ἐν ταῖς λέξεσι. τί
τὸ μεγαλοπρεπές, τί τὸ ἡδὺ καὶ πιϑανόν. cf. Cic. orat. 12, 79: dilu-
cide planeque dicetur, quid deceat circumspicietur. unum aberit quod
quartum numerat Theophrastus in orationis laudibus, ornatum illud,
suave el affluens. ceterum rhetoribus plerisque omnibus inde ab Isocrate
et Theodecte (cui Minucianum comitem dat Tzetzes ut supra Pletho) vir-
tutes illas quatuor (non expositionis, sed orationis) σαφήνειαν, cvvro-
μίαν. πιϑανότητα, μεγαλοπρέπειαν celebratas esse, nomina temere con-
gerentes perhibent Tzetzes in historiis (chil. XII, 566 sqq.) et Gem. Ple-
tho epit. rhet. (VI,.587 W.), quorum verba non digna sunt quae ascribantur.
4. (113)
Anonymus Seguerianus (τέχνη τοῦ πολιτικοῦ λόγου quam ex cod.
Par. 1874 primus edidit Séguier de St. Brisson in Notices et extr. des mss.
de la bibl. du roi t. XIV, 2. 1842. cf. deinde Spengel in Rh. Gr. t. I)
p. 205: διαιρεῖται ὃ ἐπίλογος εἰς εἴδη δύο (ita etiam Quint. VI, 1, 1),
εἴς τε τὸ πραχτικὸν καὶ τὸ παϑητικόν, καὶ τοῦ πρακτικοῦ ἐστὶν ἡ
ἀνακεφαλαίωσις. τοῦ δὲ παϑητικοῦ τὸ τὰ (p. 206) πάϑη κατασχευόζειν
καὶ δωννύειν τὸν λόγον (cf supra p. 200 ubi epilogus definitur secun-
dum Alexandrum λόγος ἐπιρρωννὺς τὰ εἰρημένα)... ἔργον δὲ ἐπιλόγου
Πλάτων μὲν ἐν Φαίδρῳ (p.267) φησὶν ἐν κεφαλαίῳ ἕκαστα λέγοντα ὑπο-
μνῆσαι ἐπὶ τελευτῇ τοὺς ἀκούοντας περὶ τῶν εἰρημένων. ἔχεται δὲ τῆς
αὐτῆς δόξης καὶ Χούσιππος (cum Stoicis apud quos vitii loco est af-
fici. ad Stoicos enim pertinet, quod de anacephalaeosi ait Quint. VI, 1, 7:
id unum epilogi genus visum est plerisque Atticorum et philosophis
fere omnibus qui de arte oratoria scriptum aliquid reliquerunt): καὶ
γὰρ αὐτὸς μονομερῆ φησὶ τὸν ἐπίλογον. oicroríAlqg δὲ ἐν ταῖς
Θεοδεκτικαῖς τέχναις φησίν. ὅτι ὁ ἐπίλογος τὸ μὲν κεφάλαιον ἔχει προ-
τρέψασϑαι τοὺς ἀκούοντας. προτρέψομεν δὲ τριχῶς, εἰς τὰ πάϑη ἀνά-
γοντες τὰ ἑκάστῳ προτρεπτικά᾽ ἕν μὲν οὖν ἔργον ἐπιλόγῳ τὸ τὰ πάϑη
διεγεῖραι. δεύτερον τὸ ἐπαινεῖν ἢ ψέγειν" τούτων γὰρ ἐν ἐπιλόγοις ἡ
χώρα" τρίτον δὲ τὸ ἀναμιμνήσκειν τὰ εἰρημένα. οὔτε δὲ và εὐμνημό-
- γευτὰ οὔτε τὰ ἀπαϑῆ πκινητέον.᾽
Cf. Arist. rhet. 3, 19: ὁ δὲ ἐπίλογος σύγκειται ἐκ τεττάρων. ἔκ
τε τοῦ πρὸς ἑαυτὸν κατασκευάσαι εὖ τὸν ἀκροατὴν καὶ τὸν ἐναντίον
φαύλως. καὶ ἐκ τοῦ αὐξῆσαι καὶ ταπεινῶσαι. καὶ ἐκ τοῦ εἰς τὰ πάϑη
τὸν ἀκροατὴν καταστῆσαι, καὶ ἐξ ἀναμνήσεως (cf. Rufus rhet. p. 470 Sp.).
ex primis duabus partibus unam fecit Pseudotheodectes cum posterioribus
(cf. Apsines rhet. c. 12: ὁ ἐπίλογος τόπος τριμερής ἐστιν" ἔχει γὰρ καὶ
-— MEME --
ἀνάμνησιν τῶν εἰρημένων καὶ ἔλεον καὶ δείνωσιν. ἡ δὲ δείνωσις κατὰ
τὴν αὔξησιν ϑεωρεῖται).
Prooemii quoque triplicem virtutem eodem modo in Theodecteis de-
scriptam fuisse aestimaveris, quo post Arist. 9, 14 et rhet. ad Alex. 80
apud Longinum (de quo refert anon. de rhet. p. 320 in Rh. Gr. I Spengel)
et Lollianum (Rh. Gr. VII, 32. cf. 65) et anonymum Seguerianum (p. 185)
aliosque, scil. ut ἔργον eius sit εὔνοια. zroócs£re , εὐμάϑεια.
5. (114)
Dionys. Hal. de comp. verb. 2 p. 8 R.: ἡ σύνϑεσίς ἐστιν, ὥσπερ καὶ
αὐτὸ δηλοῖ τοὔνομα. ποιά τις ϑέσίς παρ᾽ ἄλληλα (v. l παράλληλος)
τῶν τοῦ λόγου μορίων, ἃ δὴ καὶ στοιχεῖα τινες τῆς λέξεως καλοῦσι.
ταῦτα δὲ Θεοδέκτης uiv καὶ ᾿Φριστοτέλης (i.e. Theodecteorum
auctor sive Theodectes sive Aristoteles. Aristoteles enim, ut ait Varro 1.
]. 8, 11: orationis duas partes esse dicit vocabula et verba. cf. Theophr.
qui secundum Simpl. in cat. f. 3 8 Bas. quaestionem hane tractat πότερον
ὄνομα καὶ δῆμα τοῦ λόγου στοιχεῖα. ἢ καὶ ἄρϑρα καὶ σύνδεσμοι καὶ
ἄλλα τινώ, λέξεως δὲ καὶ ταῦτα μέρη. λόγου δὲ ὄνομα καὶ δῆμα. Lersch,
Spraehphilosophie der Alten II, 11—18. ΠΙ, 106) καὶ of κατ᾽ ἐκείνους
φιλοσοφήσαντες τοὺς χρόνους ἄχρι τριῶν προήγαγον ὀνόματα καὶ βή-
ματα καὶ συνδέσμους πρῶτα μέρη τῆς λέξεως ποιοῦντες. of δὲ μετ΄ αὖ-
τοὺς γενόμενοι καὶ μᾶλλον of τῆς Στωικῆς αἱρέσεως ἡγεμόνες ἕως τετ-
τάρων προὐβίβασαν χωρίσαντες ἀπὸ τῶν συνδέσμων τὰ ἄρϑρα. cf.
idem de vi Demosth. 48 p. 1101: τοῖς πρώτοις μορίοις τῆς λέξεως. ἃ δὴ
στοιχεῖα ὑπό τινων καλεῖται. εἴτε τρία ταῦτ᾽ ἐστίν, ὡς Θεοδέχτῃ τε
καὶ ᾿Ζριστοτέλει δοκεῖ, ὀνόματα καὶ δήματα καὶ σύνδεσμοι, εἴτε πλείω.
Eadem accepit Quintil. I, 4, 18: fum videbit ad quem hoc pertinet
quot et quae sint partes orationis. quanquam de numero parum con-
venit. veteres enim, quorum fuerunt Aristoteles atque Theo-
dectes (i. e. Aristoteles in Theodecteis) verba modo et nomina et con-
vinctiones íradiderunt ... paulatim a philosophis ac mazaime Stoicis
auctus est numerus , ac primum convinctionibus articuli adiecti ete.
6. (115)
Cicero orat. 51, 172 (unde Marius Victorin. art. gramm. III, 6, 3):
is igitur (sc. Aristoteles rhet. 3, 8) versum £n oratione velat esse, nu-
merum iubet. eius auditor (cf. Maercker p. 16. add. argum. or. Isoer. c.
soph. p. 116, 4 in ed. schol. Dindorf. Ox. 1852) Theodectes, in primis,
ut Aristoteles (ex eo exempla ducens in rhetoricis) saepe sigmificat,
ID
politus scriptor atque artifex, hoc idem et sentit et praecipit. | Theo-
phrastus vero (cf. 228. de orat. 3, 48) eisdem de rebus etiam accuratius.
ἡ. (110)
Cicero orat. 57, 194 (unde Quintil. IX, 4, 88 et Rufinus de metris II, 2
p.388 Gf): Sequitur ergo ut qui maaxme cadant in orationem aptam
numeri videndum sit ... Aristoteles (rhet. 3, 8) ... paeana probat ...
atque haec quae sunt apud Aristotelem, eadem (cf. de orat. 3, 48, 187)
α Theophrasto Theodecteque de paeane dicuntur. οἷ, ib. 64, 218:
est quidem (paean), ut inter omnes constat antiquos Aristotelem Theo-
phrastum Theodectem Ephorum (de quo cf. 101. 172) , unus aptissi-
mus orationi vel orienti vel mediae. putant illi etiam cadenti, quo loco
mihi videtur aptior creticus.
78. (117)
Schol. cod. Marc. B (marg. int. sch. 8 in fol. 115. extat etiam in cod.
Lips. Bachm. et in Townleiano f. 6^) in Il. &, 303 ἐρωήσει: παρὰ τὴν
ἐρωήν , ἤτοι ὁρμήσει. ἐναργῶς δὲ πέφανται τὸ περὶ τὸ δόρυ μεϑ᾽ 0g-
μῆς ἐκχεόμενον αἷμα. καὶ ταύτας ἐμψύχους ἔλεγεν εἶναι παρ᾽ αὐτῷ
(τὰς add. Townl.) λέξεις '4ριστοτέλης.
Schol B (marg. int. sch. 19 in fol. 15^. cf. Bongiov. no. 392 p. 108.
extat item et in Lips. et in Townleiano f. 9^) in Il. «, 481 πρῆσεν:
᾿ἀριστοτέλης φησὶν ὡς κινούμενα ὀνόματα γράφει ὁ ποιητής.
Schol. V ad Il. zx, 283 πάπτηνεν: δεινότατον τῶν ἐπῶν Ὁμή-
gov τοῦτό φησιν ᾿“Δἀριστοτέλης; ἐν ᾧ πάντες φευχτιῶσιν. καὶ οἰκεῖον
βαρβάρων.
Haec non nisi eorum memoriam continere videntur, quae ipse Ari-
stoteles exposuit in rhetor. 3, 11. 1411} 31— 1412, 9 (καὶ ὡς κέχρηται
Ὅμηρος πολλαχοῦ τῷ τὰ ἄψυχα ἔμψυχα λέγειν διὰ τῆς μεταφορᾶς...
κινούμενα γὰρ καὶ ξῶντα ποιεῖ πάντα, ἡ δ᾽ ἐνέργεια κίνησις).
XXVIII.
Τεχνῶν Gvveyoyq.
1. (118)
Cic. de invent. II, 2: ac veteres quidem scriplores arlis usque a
principe illo atque inventore Tisia repetilos unum in locum conducit
Aristoteles el nominatim cuiusque praecepta magna conquisita cura
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 10
-- WB —
perspicue conscripsit atque enodata diligenter exposuit. ac tantum 1n-
ventoribus ipsis suavilate et brevitate dicendi praestitit , wt nemo illo-
rum praecepta eo ipsorum libris cognoscat, sed omnes qui quod illi
praecipiant velint intelligere, ad hunc quasi ad quendam multo com-
modiorem eaplicatorem revertantur.
Cf. Cic. de orat. II, 38, 160 apud quem ita Antonius: atque anter
hune Aristotelem, cuius et illum legi (legi hoc dialogi causa posi-
tum esse patet, non quod revera Cicero legerit. aequales enim hic exscri-
bere solet) Zibrum in quo exposuit dicendi artes omnium superiorum,
et illos in quibus ipse sua quaedam de eadem arte dixit, et hos ger-
manos huius arlis magistros hoc mihi visum est interesse etc.
Ceterum cf. L. Spengel, Artium script. Stuttg. 1828, a quo tamen in
multis corrigendo saepe dissentio (cf. etiam Rose p. 101).
2. (119)
Cic. Brut. 12 (cf. 7. Quintil. HL, 1, 8—13 qui Ciceronis librum respi-
cit. v. etiam Cic. orat. 12 et 52 ex Theophrasto. ef. Schmidt de Th. rhet.
p. 49. 41): itaque ait Aristoteles quum sublatis in Sicilia tyrannis
res privatae longo intervallo 2udiciis repeterentur , tum. primum quod
esset acuía illa gens et controversa natura (sic codd.), artem et prae-
cepta Siculos Coracem et Tisiam conseripsisse. nam antea neminem
solitum via nec arte sed accurate tamen et de seripto plerosque dicere,
scriptasque fuisse et paratas a Protagora rerum illustrium. disputa-
tiones, quae nunc communes appellantur loci. quod idem fecisse Gor-
giam , quum singularum rerum laudes vituperationesque conscripsisset,
quod iudicaret hoc oratoris esse maxime proprium rem augere posse
laudando vituperandoque rursus affligere. huic Antiphontem Rham-
nusium similia quaedam habuisse conscripia, quo neminem unquam
melius ullam oravisse capitis causam, quum se ipse defenderet, se au-
diente, locuples auctor scripsit Thucydides. nam Lysiam primo pro-
fileri solitum artem esse dicendi, deinde quod Theodorus esset in- arte
sublilior in orationibus autem ieiunior, orationes eum scribere aliüs
coepisse, aríem remowisse. similiter Isocratem primo artem | dicendi
esse negavisse, scribere autem alüs solitum orationes quibus in iudiciis
uterentur. sed quum ex eo, quia quasi committeret contra legem, quo
quis iudicio circumveniretur , saepe ipse in iudicium vocaretur, oratio-
nes alüs destitisse scribere totumque se ad artes componendas trans-
tulisse. et Graeciae quidem oratorum partus atque fontes vides.
xc by ---
3. (120)
Diog. L. 2, 104 (ex Demetrio Magnete): Θεόδωροι δὲ γεγόνασιν
εἴκοσι... ἔνατος Βυζάντιος, ἀπὸ λόγων πολιτικῶν. δέκατος ὁμοίως.
οὗ ᾿Ζριστοτέλης μνημονεύει διὰ τῆς ἐπιτομῆς τῶν δητόρων.
Ex eodem scriptore Theodoro, quum nomina auctorum eolligeret,
duos fecisse videtur Demetrius male cautus, sicut alibi saepe.
4. (121)
Quintil. IIT, 1, 13 (cf. Cic. orat. 52, 1760): /is successere multi, sed
clarissimus Gorgiae auditorum Isocrates. quanquam de praeceptore
eius inter auctores non convenit, nos autem Aristoteli credimus.
Ὁ: {129)
Dionysius Hal. περὶ τῶν ἀρχαίων δητόρων (de Isocr. c. 18) p. 576
. 1 ? 2 -» c ’ 22567 ? M c
Reiske (opp. rhet.): μηδεὶς δ΄ ἀγνοεῖν ὑπολαβῃ μηδ΄ ort. ἄφαρευς o
, , 3 L4 : l4 - 1
προγονός τὲ καὶ εἰσποίητος ᾿Ισοκρατεὶ γενόμενος ἐν τῷ πρὸς Meya-
κλείδην περὶ τῆς ἀντιδόσεως λόγῳ διορίζεται (διισχυρίζεται em. Wolf.)
μηδεμίαν ὑπὸ τοῦ πατρὸς ὑπόϑεσιν εἰς δικαστήριον γεγράφϑαι. μηδ᾽
ὅτι δέσμας πάνυ πολλὰς δικανικῶν λόγων ᾿Ισοχρατείων περιφέρεσϑαί
φησιν ὑπὸ τῶν βιβλιοπώλων ᾿Δριστοτέλης" ἐπίσταμαι γὰρ ταῦτα
Ἐπὴν ES ERE) pi PPS ACIE ; (0-259 , ᾿ Δ
ὑπὸ τῶν ἀνδρῶν ἐχείνων λεγόμενα καὶ ovr “4ριστοτέλει πείϑομαι Qv-
, A A ’ὔ 95222919 ^ ΄ ? e ,ὕ τ)
παίνειν τὸν ἀνδρα βουλομένῳ ovr “φαρεῖ τουτου y. ἕνεχα λόγον εὐ-
πρεπὴ πλαττομένῳ συντίϑεμαι. ἱκανὸν δὲ ἡγησώμενος εἶναι τῆς ἀλη-
ϑείας βεβαιωτὴν τὸν ᾿4ϑηναῖον Κηφισόδωρον. ὃς καὶ συνεβίωσεν Ico-
΄ 7 ?
κράτει (cf. p. 620. 722) καὶ γνησιώτατος ἀκουστὴς ἐγένετο καὶ τὴν ἀπο-
΄ - 2 -
λογίαν τὴν πάνυ ϑαυμαστὴν ἐν ταῖς πρὸς ᾿Δριστοτέλην ἀντιγραφαῖς
, , 7; c M -
ἐποιήσατο, πιστεύω γεγράφϑαι λόγους τινὰς ὑπὸ τοῦ ἀνδρὸς εἰς δικα-
στήρια. οὐ μέντοι πολλούς. |
Vulgarem illam de Aristotelis et Isocratis inimicitia (cf. Cic. de off.
1, 1. or. 19, 62. 5L, 172. de or. 9, 35. Quint. III, 1, 14 etc.) fabulam ex
ipso demum rhetoricae philosophicae et practicae discrimine, quod et iu
rhetorica Aristotelis vulgari conspicuum est et fuerit in discipuli opere
historico, natam esse patet et a discipulorum rixis in magistros postea
translatam. Cephisodori autem librum (ef. Euseb. p. e. XV, 2 p. 10 Gaisf.
Stahr Aristot. II, 42. Müller Fr. hist. II, 85) non contra certos quosdam
libros Aristotelis, nedum contra ipsam rhetorum historiam editum fuisse
statuas, sed contra Aristotelem et Peripateticos eorumque de arte Isocra-
tea iudicia.
10*
uU UM
6. (123)
Anonymus (christianus sec. VI) auctor prolegom. in Isocratem (apud
schol. Gr. in Aeschinem et Isocratem ed. Dindorf. Ox. 1852 p. 105, 22)
in vita Isocratis habet haec: λέγεται δ᾽ ὡς ὅτι xol τέχνην Omroguxmv
ἔγραψε. τῷ δὲ χρόνῳ ἔτυχεν αὐτὴν ἀπολέσϑαι. ἐρεῖ δέ τις. καὶ πό-
Oev δῆλον ὅτι τοῦτο οὕτως ἔχει; λέγομεν ὡς ὅτι ᾿Τριστοτέλης ὁ
φιλόσοφος συναγαγὼν τέχνας δητορικὰς ἐμνήσϑη καὶ ταύτης.
9
XXIX.
(Περὶ συμβουλίας.)
In rhetoris usum videtur scriptus fuisse liber περὶ συμβουλίας «
(D. L. 5, 25. περὶ συμβουλῆς « Hesych. cf. Th. περὶ συμβουλῆς « 5, 48),
quem rhetoricis adiungit index Laertianus, utpote comprehendentem zé-
χνὴην τοῦ συμβουλευτικοῦ λόγου sive περὶ ὧν ἔχειν δεῖ τὸν μέλλοντα
συμβουλεύειν (περὶ ὧν συμβουλή Ar. rhet. 1, 4. 5. 2, 1. cf. rhet. ad
Alex. 2 et Pseudar. διαίρεσιν συμβουλίας. quae et ipsa rhetorem respi-
cit apud-D. L. 3, 106). huius libri unum fortasse fragmentum extare pu-
taveris quod sequitur ex antiquioris cuiusdam rhetoris copiis repetitum.
1. (124)
Schol. in Demosth. Olynth. I p. 11, 10 Did. (in Orator. Att. ed. C.
Müller. vol. II Par. 1858 p. 532): πολλὰ διὰ τοῦ παραδείγματος ἤνυσεν
.. τέταρτον πρὸς τούτοις συνηρίϑμησεν αὑτὸν τοῖς τότε στρατεύσασι.
'τεχνικῶς σφόδρα τὸ ἀξιόπιστον ἑαυτῷ προσκτώμενος. ὁ γὰρ 4 Quo v o-
τέλης φησὶ δεῖν τὸν σύμβουλον οὕτω συμβουλεύειν ὡς ξαυτὸν μέλ-
λοντα κοινωνεῖν τούτοις ἐφ᾽ οἷς ποιεῖται τὴν συμβουλήν" τούτοις γὰρ
πείϑονται μᾶλλον. οὖς ἂν ὁρῶσιν ἑτοίμους ὄντας συμμετέχειν ὧν συμ-
βουλεύειν ἐγνώκασι.
XXX.
᾿πορήματα Ὁμηρικᾶ.
Quaestionum Homericarum volumen, quibus pro more Graecorum
inde a sophistarum rhetorumque aetate Homeri versibus illudentium (cf.
Lehrs de Aristarch. p. 200 sqq. Aristot. poet. c. 26. soph. el. c. 4) poetae
— 9r
in argumento praecipue tractando rebusque enarrandis artes consiliaque
acute plerumque et subtiliter observatae examinabantur, rerumque pas-
sim commemoratarum, rarius vocabulorum rationes, singularibus capi-
tulis nescio quo ordine, nisi forte nullo (velut in phys. probl. libris),
propositis ita explicabantur ut ingenia hominum qualia describeret poeta
veterisque aevi diversarumque gentium mores respicerentur atque causae
poeticae regulis passim coercerentur (cf. fr. 19: λύει δ᾽ "AgiororéAqc
λέγων ὅτι τοιαῦτα ἀεὶ ποιεῖ Ὅμηρος οἷα ἣν τότε. cf. fr. 22), interdum
autem ab eodem qui alibi difficultates obiectas liberali quodam et sano
iudicio removeret negaretque (velut fr. 5. 21) et psychologico quod
maxime adamat studio solveret, argutius verbis inhaerente inutilis opera
perderetur (velut in lusu arithmetico fr. 20) — hoc igitur quaestionum
volumen ex Peripateticorum studiis philologis profectum in sex libros
divisum fuisse perhibet librorum Aristotelicorum catalogus hoc titulo
adseripto: ἀπορημάτων Ὁμηρικῶν ἃ B y ὃ ὃ c (Diog. L. Ὁμήρου
ἀπορήματα Phrynichus cf. fr. 35). unde corrigendus est Hesychius
qui ex Diogene habet $ alterumque eiusdegp libri titulum in appendice
subdit προβλημάτων Ὁμηρικῶν « (cf. Ptolemaeus apud Wenr. p. 157.
Ὁμήρου προβλήματα vocantur in vita Arist. vel, sicut est in pleniore
eiusdem vitae recensione cod. Marc. 257, Ὁμηρικὰ ζητήματα). cuius
libri quaecunque fragmenta restant praeter unum Phrynichi testimonium
singulosque quos huc traxeris Strabonis, Plutarchi, Athenaei locos ser-
vavit Porphyrius in commentariis Homericis quos Ὁμηρικὰ ξητήματα
(cf. sch. in Il. y, 175. β, 308. 249) inscripsit, quasi in quodam talium
quaestionum thesauro (cf. Tzetz. exeg. in Il. p. 3. 125 Herm. ipsiusque
Porphyrii prooemia in sch. ad Il. x, 252 et in quaestionum Hom. qui fer-
tur libello). nam quum antiquiores sive in declamationibus rhetoricis
sive (ut Antisthenes) in dialogis philosophicis singulas passim emisis-
sent, peculiaribus libris inde materiam ab Aristotelis aetate quaesive-
runt Peripatetici et Stoici (velut Heraclides Ponticus D. L. 5, 88 et Zeno
D. L. 7, 4) cum grammaticis Alexandrinis, philologi deinde recentiores
Caesarum temporibus priorum quaestiones cum variis solutionibus in
unum corpus diligenter collectas composuerunt, velut Dionysius (ἐν τῷ
€ τῶν ἀπόρων Schol. Il. 8, 308), quo Porphyrius usus est et Porphyrii
magister Longinus (οἵ, Suid. s. v.) eumque imitatus ipse maxime Por-
phyrius, ex cuius opere praeter excerpta illa quae pro singulari quaestio-
num Homericarum libello male venditantur et omnia fere recurrunt inter
scholia Homerica cod. Ven. B sive edita sive inedita (cf. qu. 15 —— sch.
Ven. B. ined. f. 35—4^ ad c, 78 Πρῶτος δοκεῖ Πλάτων etc., qu. 17 —
— oO ——
sch. Ven. B. ined. f. 6? ad c, 121 Παρατηρεῖν δεῖ etc. cuius particulae
iam extant ed. ad c, 105. 0, 5), petita illa ab editore Romano (Romae
1518. οἵ. Noehden de Porphyrii scholiis in Homerum Gott. 1797 p. 3 not.)
ex cod. Vatic. 305 bomb. sec. XIV (f. 171: Πορφυρίου φιλοσόφου Ὁμη-
οικῶν ξητημάτων βιβλίον c. cf. Not. et extr. des mss. t. VIII p. 237.
Cobet in Mehleri ed. Heracliti alleg. Hom. p. V), uberrima fragmenta
servantur in Iliadis cod. Marc. 453 (Ven. B), quo negligenter admodum
usus est qui primus celeberrima duorum codicum Venetorum 454 (A) et
453 (B) scholia edidit Villoison (Ven. 1788). duo enim et diversi com-
mentarii in illis leguntur, qui tamen eodem subinde fonte nitantur et
easdem interdum res verbis aut similibus aut quod rarius evenit eisdem
fere reddant. . quem fontem aliis postea additamentis auctum et quodam
modo obliteratum signifieasse puto Eustathium qui ipsa illa quae tene-
mus lliadis scholia (Ven. A), quibus subesset Apollonii (Archibii filii)
λεξικὸν τῆς Ἰλιάδος (et Odysseae) ex Apione et Heliodoro compilatum
(quod una cum Diogeniano Hesychius etiam adhibuit et auctor Etym.
Magni — nunc autem epitoma tantum extat in ordinem alphabeticum re-
dacta), mutilo titulo citaret scholia Apionis et Herodori (pro Heliodori),
eadem fere ratione qua Hesychii lexicon in cod. Marc. 622 (f. 15 extr.)
inscribitur: λέξεων πασῶν συναγωγὴ κατὰ στοιχεῖον ἐκ τῶν ἀριστάρ-
χου καὶ ἀπίωνος (cod. ἀππίωνος) καὶ ἡλιοδώρου (i.e. ex Apollonio
aliisque): ἡσυχίου γραμματικοῦ ἀλεξανδρέως. auctor autem fundi
illius communis e quo uterque commentator (A et B i. e. B. int.) hau-
sit suaque sibi selegit, praeter Apollonium (cf. sch. v, 564 cum Apoll.
Hesych. Et. M. s. σχκῶλος. sch. y, 443 cum Apoll. Hes. s. τρητοῖσι) et
ipse iam usus erat et Herodiano (et Oro) et qui recentissimus omnino
scholiorum fons est Porphyrio (cf. sch. e, 63 ubi A apud Vill. p. 10:
Ἡρωδιανὸς τελείαν δίδωσι καὶ κοινὸν τὸ μάντιν. ὃ δὲ Πορφύριος
οἰωνὸν τὸν διὰ σημείων | ἢ τεράτων μαντευόμενον, ὀνειροπόλον δὲ
τὸν ὀνειροκρίτην. ubi Bekker correxit τὸν δι᾽ οἰωνῶν ἢ σημείων. B
int. apud Bongiov. p. 17 ita: Ἡρωδιανὸς τελείαν δίδωσιν εἰς τὸ μᾶν-
τιν, ἵνα ἢ γενικόν. ὃ δὲ Πορφύριος μάντιν λέγει τὸν διὰ οἰωνῶν ἢ
σημείων ἢ τερατῶν μαντευόμενον. ἱερέω τὸν διὰ ϑυσιῶν, ὀνειροπό-
λον δὲ τὸν ὀνειροπολούμενον ϑεατὴν ὀνείρου γεγονότα. e quo L p. 13
Bachm. "Hg. τελ. 0/0. εἰς τὸ ἐρείομεν ἵνα γενικὸν ἢ τὸ μάντιν. ὃ δὲ IH.
τρία ἀποδέχεται μάντιν λέγων ete. cf. ipsa Porphyrii verba in 56}..Β
ext. p. 9, 7—14 et 17—26. ita Nicanor etiam citatur in Α et B int., cf.
sch. ad y, 318, ubi A cod. f. 488; ἐὰν εἰς τὸ ἠρήσαντο στίξωμεν , φησὶν
ὁ Νικάνωρ, ὡς ἕτέροις ἔσονται ϑεοῖς ἀνατείναντες τὰς χεῖρας" διὸ
palo
A ^ A ? - μὲ
στίζει, εἰς τὸ ϑεοῖς. καὶ τὸ ἰδὲ ἀντὶ τοῦ καί. eadem B marg. int. f. 488:
ἊΝ 2 ? N L , N - N 1 q o9 1 -
ἐὰν... ἀνατείνοντες . . . ÓLO στίζει εἰς τὸ ϑεοῖσι" τὸ yog δὲ ἀντὶ τοῦ
ι Ὡς :
καί φησιν. ἐγὼ δὲ ἰδέ φημι. e quo eadem L p. 176 Bachm. ἐγώ illud
etiam alibi, cf. A et B int. ad c, 120. in A et B. int. ad «, 575 citatur
Philoxenus etc.) atque his quidem scholiis quae ex communi partim
fonte eoque qui Porphyrio recentior esset in commentarii speciem ipsi
adornaverant, À superaddidit ipsa verba exscripta quatuor grammati-
corum Aristonici, Didymi, Herodiani, Nicanoris, qualia nusquam leguntur
in B, contra Porphyrii, Heracliti, Diogeniani fragmenta in margine se-
cundo B, quae nulla sunt in A, ἱστορίας passim uterque (velut Danaae,
Semelae, Alemenae ad ἕ, 319. 323. 325 A f. 186^ et B ext. f. 1939). uter-
que autem commentarius quum separatim edi deberet, Villoison unum
tantum A secutus est quem integrum exhiberet, ex altero codice B de-
lectu quodam scholiorum fortuito ita addito ut quae vel nova essent vel
similia (cf. A et B int. ad c, 117 v. 600v, ad c, 120 v. λεύσσετε. ad o,
569 apud Vill. p. 40, ad c, 554 Vill. p. 39 cf. Bong. p. 120, Bachm. p. 68
ete.) partim ipsa proferret atque ubi deficerent ex Lipsiensi tacite sup-
pleret mutaretque (ef. Vill. p. 101 ex AB et BL ad l. c. y, 318) partim ubi
similia, etiamsi non eadem verba extarent, codicum siglis una appositis
consensum (cf. Vill. ABL. ad y, 316 χαλκήρει . quae sunt verba cod. A.
B aulem ita f. 485 marg. int. ἡ διὰ τοῦ ἤρῆης παραγωγὴ βαρύνεται. εἰ
μὴ ἀπὸ τοῦ ἀρῶ διὰ τοῦ ἃ γένηται ἡ ἐπαγωγή. ὡς τὸ «ἔχει δ᾽ ἄλοχον
ϑυμάρεα». quae eadem habet L p. 176 Bachm.) simpliciter notaret (AB
scribens ubi cum A consentiret B, et ita saepe ubi cum L quem ipse sequi-
iur, BL), omnino autem saepissime sigla illa negligenter confunderet.
immiscuit praeterea utrisque scholiis alia, quae in exteriore margine
codicis B adiecta sunt, diligenter et loco et litterarum magnitudine spe-
cieque a iusto illo commentario distincta, cuius singula binarum pagi-
narum scholia litteris (ἃ. B. y etc.) appositis ad textum carminis, quem
proxime (i. e. in interiore margine) cingunt, accurate ab eadem manu
scripta referuntur. quae omnia ipso loco diversam prorsus originem si-
gnificantia, sicut sexcenties factum vidi in commentatorum Aristotelicorum
codicibus duos vel tres ordines scholiorum marginalium continentibus,
postquam integer cum primis scholiis textus a librario finitus est, tan-
quam secundas curas minoribus litteris et minus accuratis eadem ut vi-
detur manus addidit (non secunda ut Cobetum statuisse ex Mehlero video,
quum vel primi ordinis scholiis interdum finem imponat, mutata ut in
secundis litterarum magnitudine specieque, cf. sch. ὃ in fol. 190^, item
f. 2835, f, 78 etc. contra sch. ext. marg. f. 11? ad c, 300 διὰ τί ὃ ἀχιλ-
— ES es
λεύς. cuius altera pars in scholia primi ordinis errore immergitur, eis--
dem ibi quibus haec litteris seribitur) neque iam litterarum signis sed
aliis variisque ad textum retulit, ex pluribus quidem illa libris petita,
Porphyrii quaestionibus, Heracliti allegoriis atque lexica et etymologica
multae lexico quodam, e quo eadem in Etymologico magno (ef. B ext.
ad & 85 s. ϑεοπρόπιον. ad α, 172 s. 9'vuog, ad «, 189 s. λασίοισι, ad
α, 501 s. βηλοῦ etc.) et apud Suidam (cf. B ext. ad e, 272 s. φόβος, ad
e, 320, ad ε, 449 s. εἴδωλον, ad e, 638, ad e, 739, ad ε, 792 s. ϑυμός etc.)
saepe reperiuntur. licet enim utriusque commentarii auctor (et A et B
int.) Porphyrii opus in usum converterit ipsumque eius nomen citaverit,
cuius sententias tradunt in brevius contractas (cf. A ad c, 117. f, 308.
y. 179. 314. 325 etc. B int. ad c, 117. 211. 266 etc. ad α, 211 ubi Por-
phyrius citatur in B int. p. 21, 16—22 Bekk., simul ipse qui citatur Por-
phyrii locus in ex t. marg. apponitur p. 21, 22—26 Bekk. ubi ἄλλως illud
ipse addidit Villoison, Πορφυρίου nomine inscriptus in cod. Escurial.
sec. Heeren, bibl. f. alte litt. u. kunst VI, 139. atque ita in aliis loeis
multis, velut ad «, 63 etc. in schol. B ad y, 175 Porphyrius citatur, quan-
quam sit marg. ext. f. 455, non. int), ipsa Porphyrii verba integraque
quaestionum Homericarum fragmenta in exteriore tantum codicis B mar-
gine leguntur, ita tamen ut quod passim a Villoisono scholiis praescri-
bitur Πορφυρίου , in aliis quidem codicibus (velut Etonensi, Escurialensi)
occurrat, in Veneto nunquam legatur (neque magis in Lipsiensi). edito-
ris igitur coniecturae debetur, qui Heraclitea quoque suo arbitrio ita in-
scripsit ad ὃ, 3. μ, 27. ξ, 346 (ἡρακλείτου semel legitur in codice marg.
ext. f. 198, sicut in ed. p. 410, 20 Bekk.), qui idem etiam non minus quam
Bongiovanni, ubi duo diversi ordinis (int. et ext.) scholia ad idem lemma
pertinerent, v. ἄλλως interposito coniungere ea ipse solet. illorum autem
scholiorum quum extremae membranae, in primis maxime foliis ubi plu-
rima nunc deficiunt, usu attritae sint multaque aut difficilius lesantur
aut etiamsi nullo negotio legi potuerunt, propter quaestionum vel alle-
goriarum prolixitatem taedium afferrent aut simpliciter oculis praetereun-
tibus negligerentur, satis magnam partem non solum Villoison omisit
sed etiam qui unius codicis Β in primum carmen scholia edidit Bongio-
vanni (Ven. 1740). cuius quidem opera hoc nomine digna est quae ani-
mos advertat ipsa iam scholiorum natura admonitos, quod qualia revera
extant in B (e quibus quidem in exteriore margine extare, quum per
tres vel quatuor dies Iliadis codices Venetiis m. Sept. a. 1860 iterum com-
moratus perlustrarem, haec vidi quae sequuntur numeris in Bongiovanni
editione additis notata: 6. 11^, 225. 34b, 395, 60, 615. 67. 72b. 8l
ipo
82. 96b. 97. 100. 107. 108. 118. 126. 128. 133. 134. 141. 142. 144^,
145. 1470. 154. 160. 166. 170. 171. 176. 179. 182. 183b. 185. 180. 191.
[95 108: 205..207b. 919b; 0]4v0- 222.223. 252. 204. 208. 2095. 349,
371. 384. 391. 397. 407. 448. 454b, 455. 402b. 407. 408. 472. sunt
praeterea quae a Bong. omissa apposuerit Villoison, nonnulla denique
quae uterque neglexerit, quaestiones praecipue) specimine quodam certo
probare valeat atque docere quot locis et Villoison in codicum siglis
appingendis erraverit quotque novos etiam errores qui saepenumero primi
editoris variam ralionem et inconstantem non perspexit, Imm. Bekker
addiderit, quum in unum codicem scholia Homerica digereret, Veneta
quidem ex editione Villoisoni omnia confundente simpliciter repetens.
quo factum est ut etiam nunc de scholiorum compositione atque origine
pro certo diiudicari omnino non possit ante novam veramque Venetorum
ex utroque codice separato duplicem vel potius triplicem editionem, quam
diu iam expectatam diutius Cobet distulit. triplicem dico, quia praeter
utrumque commentarium seorsim edenda sunt quaestionum Porphyria-
narum fragmenta, quae plurima nunc dispersa iaceut in exteriore codicis
B margine, immo totum fere occupant. atque in his quidem etiam libri
Aristotelici reliquiae quotquot in scholiis ad Iliadem nunc extant, legun-
tur omnes tribus locis exceptis, uno in B eoque de quo num huc perti-
neat dubitare possis (B int. ad e, 778. fr. 13), duobus in A (ad ὃ, 88 et
τ, 108. fr. 10. 21). nec non in Odysseae scholiis per recentiores codices
traditis et qui varios iam scholiorum rivos colligendo confundant, Por-
phyriana fere sunt ea quibus Aristotelis nomen debetur. id quod ex ipsa
scholiorum ratione eorumque quae -in multis codicibus Porphyrii esse
etiam nunc asseruntur comparatione facile dignoscitur. in Veneto autem
ubicunque Aristoteles citatur, praeter duos locos (ad B, 649 et c, 15),
iuxta in margine scholii (vel etiam supra, ut f, 53 aut ante ipsum scholii
initium, ut semel ad ἡ, 93) rubricae instar a librario scriptum est ἀριστο-
τέλους. ut scilicet lectores de Aristotele citato admonerentur. quod no-
men quasi auctoris nomen fuerit ex quo ipsum scholium excerptum sit,
tribus locis (ad B, 53. 169. 183) a Villoisono servatum est, ceteris merito
abiectum. neque tamen in ipsis commentariis (A, B int.) Aristotelica om-
nino extare nego, sed nomen eius ipsaque verba dedita opera et ab eo
quidem citata, qui libro Aristoteli tributo ipse usus sit. multas enim sed
breviores et quas facile discernas a Porphyrianis et illi habent, praeser-
tim À (cf. ad e, 1 sch. B int. zy. fol. 2? p. 15 35—9P11 Bekk. cum sch. A
q. 1* 25—34 et 1—9), Porphyrioque et Porphyrianis copiis velut Aristo-
tele (cf. fr. 10. 13. 21), licet testium nomina repetere supersedeant, et
UE --
ipsi utuntur. ceterum Aristotelis quaestiones conciso illo problematum
Peripateticorum sermone scriptas breviterque et enunliatas et solulas
fuisse opinor (cf. Rose de Ar. libris p. 70), a Porphyrianae certe qua nunc
involvuntur . "fationis prolixa amplitudine longe diversas.
Quae pra tomerica ab lIlesychio uno in appendice commemo-
rantur problema: — . liis poetis petita, Hesiodo, Archilocho, Euripide,
Choerilo (ἀπορήι Ἡσιόδου iv ἃ. ἀπορήματα ᾿Αρχιλόχου Εὐριπίδου
Χοιρίλου ἐν βιβ, .ις y , ἀπορημάτων ποιητικῶν &, αἰτίας ποιητικάς,
προβλημάτων Ὁμηρικῶν £i. e. decem libros problematum poeticorum,
Homeri sex, aliorum poetarum i. e. Hesiodi etc. quatuor?), eorum nul-
lum nunc vestigium reperitur. licet Homericorum studiorum . famam,
quam fabulosa etiam illa testatur τῆς Ιλιάδος ἔκδοσις ἣν δέδωκε τῷ
᾿Δλεξάνδρῳ (ita in vita Ar. Marc.) i. e. exemplar Alexandri ἐκ τοῦ νάρ-
$1xoc quod ad Aristotelem magistrum referendum. fuisse scholasticorum
quorundam posteriorum consuetudo finxit (cf. Rose de Ar. libris p. 68),
Euripidi coniungat quodam modo Plutarchus, qui tamen reliquos etiam
Peripateticos respicit (non posse suav. vivi sec. Epic. 12: γράφειν περὶ
Ὁμήρου καὶ Εὐριπίδου ὡς ᾿“ριστοτέλης καὶ Ἡρακλείδης καὶ Ζικαίαρ-
χος. οἵ, c. 13 ubi similia Aristotelis οἱ Peripateticorum studia didasca-
lica tangit et musica Aristotelemque dialogorum auctorem ἐν συμποσίῳ
διαλεγόμενον περὶ Ὁμήρου. cf. Dio Chrys. or. 53 in. Rose l. c. p. 107.
inter Heraclidis libros praeter λύσεις Ὁμηρικάς exhibet Diog. L. 5, 87
περὶ AgyiÀóyov καὶ Ὁμήρου duos etc. Praxiphanis studia in Hesiodum
et Sophoclem collata monstrant sch. Hes. p. 3 Ox. Soph. Oed. Col. 900.
cf. M. Schmidt, Didymi fr. p. 261. Porphyrii quaestiones respicere vide-
iur qui Homeri interpretem obiter commemorat Aristotelem Tzetzes in
proleg. scholior. in Aristoph. p. 111 Keil. Rh. Mus. N. F. VI). omnino
autem fatendum est pauca nunc in scholiis Hesiodeis atque Euripideis,
si Homerica compares, eruditionis Alexaudrinae fragmenta, pauciora
velerum quaestionum vestigia relicta esse, quales et multas et celebres
fuisse coniicias ex schol. Eurip. Med. 171 (τῶν διαβεβοημένων ἐστὶ ζη-
τημάτων καὶ τοῦτο... .) et Hippol. 71 (διαβεβόηται τοῦτο τὸ ζήτημα).
cf. sch. Phoen. 44. 208. Rhes. 5 etc. item sch. Hes. op. 97 ete. quem
denique singularis libri titulum ita profert idem Hesychius reliquos illos
libros in indice praecedentem: εὖ δή ποτε Ὅμηρος ἐποίησε τὰς Ηλίου
Bovc, singularis forsitan problematis Homerici libellum ita significet, ut
physieum problema singulare solennique problematum forma (rc τί etc.)
propositum comprehendit libellus περὶ τῆς vov Νείλου ἀναβάσεως.
SIRO. ——
1 1159]
Schol. ext. (i. e. Porphyr.) Ven. B cod. fol. 20^ ad Il. B, 53 p. 46 ed.
Villoison (ad B, 73 p. 50 ^41 Bekk.): διὰ τί ὁ ᾿Δγαμέμνων ἀποπειρᾶται
τῶν Δἀχαιῶν καὶ ovrog ἔπραξε ὥστε ὀλίγου τὰ ἐναντία συμβῆναι (cod.
E / "fw o5 , 1 Y ΄ E) N »
συμβουλεύειν. corr. Bekk.) ἡ ἐβουλεύετο: καὶ τὸ κώλυμα ἀπὸ μηχανῆς.
ς 5:9 -5 7 2 NS. , Y 7 7 P »
ἢ γὰρ Δϑηνὰ ἐκώλυεν ἔστι δὲ ἁποίητον ro μηχάνημα λύειν ἄλλὼς εἰ
wx] (ita Vill. ἄλλως μὴ cod.) ἐξ αὐτοῦ τοῦ μύϑου. φησὶ δὲ 0 Apicco-
τέλης ποιητικὸν μὲν εἶναι τὸ μιμεῖσϑαι τὰ εἰωϑότα γίνεσϑαι καὶ
ποιητῶν μᾶλλον τὸ κινδύνους παρεισάγειν. εἰκὸς δὲ καὶ ἐκ λοιμοῦ
πεπονημένους . .. (sequitur amplior Porphyrii explicatio).
9. (126)
ἊΣ E , ^ ^
Schol. ext. B cod. fol. 23? ad Il. B, 169 p. 54. (Οδυσῆα Zi μῆτιν)
3 ΄, : ΄ UAE , ' ΄ 2M » E
«rcÀeavrov: àvov Oo douicororéÀqgo τὸ ταλαντον ovre ἴσον φησὶ
, τῷ 3 A 7 » , ^
τότε χαὶ νῦν εἶναι (cf. Suid. s. τάλαντον) ovre ἀφωρισμένῳ γχρῆσϑαι
- 9 Ὰ ὔ ΄ὕ 5 (9 1 , 1 . c
GrcOuo , ἀλλὰ μέτρον vL uovov εἰναι, ὡς καὶ φιαλὴ (unde scil. ὑπερ-
- 2 5 .
φίαλον) σχῆμα τὶ ἀφωρισμένον ovx ἔχον σταϑμόν., μέτρον δέ τι (ita
x 2 2, , , ? 3 , x 1
corrigo. vulgo cum cod. egg. ἔχον σταϑμὸν. μέτρον Ó οὐκέτι). καὶ
M ΄ H , " 2 A M v i H , χ 1
τὸ τάλαντον δὲ μέτρον τί ἐστι. ποσὸν δὲ οὐκέτι ἀφωρισμένον διὸ καὶ
V2 2) » ς ΄ .
τὸ ἀντικείμενον αὐτοῖς ὑπερφίαλον καὶ ἀτάλαντον eic. itaque secun-
n 2 72 [s δ 9, - ΄
dum scholii auctorem ἀτάλαντος est ὁ τὸ ἄνισον τῶν ταλάντων μὴ
' .
ἔχων, διο καὶ ἴσος. ceterum hoc scholion non hoc loco, sed ad v, 295,
ubi nihil tale nune legitur in editis, appositum olim fuisse, id non ex
E - s . . . €- , - 2 ΄
ipsius tantum ultimis verbis (τοῦτο δεδήλωκεν ἐν τῷ ἀτάλαντος Ap)
efficitur, sed plane affirmatur in altero scholio BL, sumto illo e Dioge-
. . - i ? Y 7 [y 2
niani lexico, ad Il. ε, 577 ἀτάλαντον : τὸ τάλαντον ὁ μὲν “ριστοτέλης
t -U e E A os
ἄλλως ἐξηγεῖται καὶ ευρήσεις τοῦτο ἔμπροσϑεν (ἐν τῷ v add. L) εἰς
Y c 5, , ει 72 ΄ A —- 9 /, »
zov ουτῶς ἔχοντα στίχον «ὡς φατο. ῆηριονης δὲ ϑοῷ ἀτάλαντος Aon»
(i. e. v, 295).
Ceterum cf. Syracus. polit. fr. 6 (i. e. Poll. 9, 87), a quo hoc fortasse
fragmentum omnino non diversum esse credideris, ita ut non ipse sol-
veret hane quaestionem Aristoteles, sed ex Aristotelis (politiarum) quo-
dam testimonio ad solutionem faciente Porphyrius. quem quidem huius
scholii auctorem esse, ex pleniore codice dixit Eustathius ad Il. p. 196 :
e , ΟΝ 2 ᾿ 4 A c
0 δὲ Πορφύριος καὶ αὐτὸς ἁτάλαντον λέγων vov ἴσον. ἄλλως τὴν λέξιν
, : Ἵ T ᾿ P
καϑίστησι δεικνύων (secundum Arist.) cvicov μὲν εἶναι παρὰ τοῖς πα-
τὸ 1 / c - γὼ 2.7 9-5 co
λαιοῖς TO τάλαντον. ὡς πολλαχοῦ φαίνεται. ἀταλαντον δ΄ ἐντεῦϑεν
^ A M A A , Pl 2 i M ? , 2 ,
νοεῖσϑαι τὸ μὴ κατὰ τὸ τάλαντον ἄνισον ἀλλα τῆς ἕκείνου ἐστερημένον
5 ,
ἀνισότητος. cf. Porphyr. qu. Homer. 27 ed. Ald. 1521. (ΞΞΞ sch. B Il. 9,
-- 180. --
3:27. Ὁ [s 1 OVE
233): ἀτάλαντος ovv ὃ ἴσος καὶ wr ταλαντεύων. accedit quod eadem
Aristotelis observatione in simili iterum quaestione Porphyrius utitur ad
Il. ψ, 269 (quod scholium, licet Villoison quasi esset ex À, codicis no-
tam errrore quodam omiserit, quin ad codicem B pertineat non dubito)
τῷ δὲ τετάρτῳ ϑῆκε δύο χρύσοιο τάλαντα: πῶς τῷ τετάρτῳ πάντων
4 ΄ ἊΣ 4 4,
- 2 €. 3 Y 5 M /
μεῖξον δίδωσι; φησὶν ovv 0 “ἀριστοτέλης μὴ εἶναι τὸ τάλαντον
c Y (r7
ὡρισμένον ποσόν, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ qcoovoc καὶ μείζονος λαμβάνεσϑαι"
» M DJ ς e er e E 1 - M : €
νῦν μὲν γὰρ ὡς ἧττον ἵππου λαμβάνεται. ἐν δὲ ταῖς λιταῖς (n, 122) ὡς
μεῖζον. εἶχε δὲ ποτὲ μὲν etc. quae cf. c. sch. A ad h. v.
ὃ. (127)
Schol. ext. B. cod. fol. 23^ (p. 55 Vill.) et L (p. 95, 25 ed. Bachm.)
ad β.188 ἀπὸ δὲ χλαῖναν βάλε: [᾿4ριστοτέλους suprascriptum in B,
ut semper fere. ᾿“ριστοτέλης etiam L, qui illius auctoritatem sequitur.
est autem Porphyrii, sicut omnia quae in B similiter saepe (ἀπρεπές) in-
cipiunt] ἀπρεπὲς εἶναι δοκεῖ τὴν χλαῖναν ἀποβαλόντα μονοχίτωνα ϑεῖν
τὸν Ὀδυσσέα διὰ τοῦ στρατοπέδου καὶ μάλιστα οἷος Ὀδυσσεὺς εἶναι
ὑπείληπται. φησὶ δ᾽ ᾿Δριστοτέλης;, ἵνα διὰ τοῦτο ϑαυμάξων ὁ
ὄχλος ἐπιστρέφηται καὶ ἐξικνῆται ἡ φωνὴ ὡς ἐπὶ μείξονα (μεῖζον L
et Bekk.) ἄλλου ἄλλοϑεν συνιόντος" οἷον καὶ Σόλων λέγεται (cf. Plut.
Solon. 8) πεποιηκέναι. τε συνῆγε τὸν ὄχλον περὶ Σαλαμῖνος (-μῖνα
Vill. σαλαΐν cod.) ἄλλοι δὲ...
Eadem fere ratio Aristotelica in eodem mox scholio (quod Villoi-
son v. ἄλλως interposito in duas partes diremit praeter codicem qui con-
sentit cum Lipsiensi p. 95, 36. cf. Bekk. p. 60, 21. nisi quod Venetus verba
Homeri repetit post συνέβη. βῆ δὲ ϑέειν . . . εὐρυβάτης. of δὲ ὅτι τὴν
σπουδήν ...) ex alio quodam auctore redit: ὅπως ἐπιστρέφῃ τὸ πλῆϑος
elc. item in schol. int. B (et L), quod ex ipso Porphyrii loco auctor ex-
cerpsit (διὰ τὸ ἐπιστρέφειν τῇ παραδόξῳ ϑέᾳ τοὺς πολλούς).
4. (128) :
Schol. ext. B. cod. fol. 26^ ad Il. 8, 305 (p. 63 Vill) ἡμεῖς δ᾽ ἀμφὶ
περὶ κρήνην ἱεροὺς κατὰ βωμούς, μέχρι τοῦ. τῷ δεκάτῳ δὲ πόλιν of-
΄ , - - 2 ΄ G9
οήσομεν εὐρυαγυιαν (329): περὶ τούτων τῶν ἐπῶν ἠπόρηται 0 A oroco-
τέλης τοιαῦτα διὰ τί 0 Καλχας εἶ μὲν οὐδὲν qv τέρας τὸ γινόμενον.
͵ A ς M] 2 CN N j
ἐξηγεῖται ὡς τέρας; τί γὰρ ἄτοπον ὑπὸ ὄφεως στρουϑοὺς κατέδεσϑαι
El! ΄ E] 1 5 E] A Y ὔ , 5 o1 , ει S:
ἢ τούτους OxvQ εἶναι; περὶ δὲ τοῦ λίϑον γενέσϑαι οὐδὲν λέγει. ὃ qv
μέγα" εἶ μὴ ἄρα εἰς τὸν ἀπόπλουν ἐσήμαινεν, ὥς τινές φασιν. οὐκ ἔδει
δὲ ἀναμνῆσαι" εἰκὸς γὰρ ἦν ὑπολαβεῖν. καὶ εἰ μάρτυς ἔλεγε καὶ τότε
— $57 e
P » 2 e 5 € 2 , οι 3
ἀξίως ἔλεγε τοῦτο. (ἠπόρηται scil) οτε οὐδὲ ἀπέδωκεν. cv εἴη τὸ
) "EL ' 5 c , 4 Y 3» e 1 *
τέρας" ἐνάτη γὰρ ἣν ἡ μήτηρ. δεκατῳ δὲ vo ΄λιον ἡλω. φησὶν ovv
Ζ Y , -Ὕ M - 2
(sc. Aristoteles) μὴ εἰς τὸν νόστον εἰρῆσϑαι τὰ περὶ τῆς ἀπολιϑώσεως
-Ὁ " x 25
τοῦ δράκοντος. διὸ οὐδ᾽ ἐποίησε λέγοντα" ovre yoQ πάντες ἄνοστοι
n 5 cy - - 2 A ^
ἐγένοντο. γελοῖός τ᾿ ἂν ἣν ovx ἀποτρέπων τοῦ πλοῦ ἀλλὰ πλεῖν προ-
t ΄ 1 E" M ,« ΄ , *
τρεπόμενος. ovg ἐδήλου τὰ σημεῖα μὴ ἐπανήξειν. μή ποτ᾽ οὖν. φησὶ
- . E Y ^ YN ΄
(idem sc. Aristoteles, cf. infra), τὸ σημεῖον τὸ λίϑον γενέσϑαι βραδύ-
. ΄ M . M 2 e p
τητος (ita corr. Bekk., βραδύ τοῦτο Vill) σημεῖον v, οπὲρ ἤδη xot
3 ; Y 0 n9 “5 ΄ 2) 7 Sues 3.0 Ὁ 5} XX. E
ἐγεγόνει. καὶ οὐκέτ᾽ ἣν φοβερόν, ἑἐλήφϑη δὲ ovv ἔτεσιν ἐννέα" τοῦ
2 Ev A e
δεκάτου γὰρ ἔτους coyouévov ἐγένετο. ἀριϑμεῖ δὲ τὰ ὁλόκληρα Prm,
DOO 5. ἀρ y , u c
e , ? - ς ? Y - ? , ET ^ Z .
ὥστε συνᾷδει ορϑῶς ὁ ἀριϑμὸς τῶν ἀπολωλότων καὶ τῶν ἐτῶν. iam ita
- “. . . A » -
pergit auctor scholii (i. e. Porphyrius): o£ δὲ τὰ περὶ οἰωνιστικῆς τῆς
? r7 : E
ue9' Ὅμηρον γράψαντες etc. multo plura addens (cod. f. 26^—27*)
quam quae describere voluit Villoison. in quibus Aristotelis etiam locum
iterum tangit his verbis (f. 278 sup.): ἢ δὲ τοῦ δράκοντος ἀπολίθϑωσις
N κ ? [ Y , 0^7 1 M a -
κατα μὲν 4ριστοτέλην τὴν βραδυτητα ἐδήλου καὶ τὸ σκληρὸν τοῦ πο-
δὴ "ὔ i] -
Àíuov, κατὰ δὲ ἄλλους τὴν τῆς πόλεως ἐρήμωσιν...
5. (129)
Schol. codd. B ext. (cod. fol. 355, p. 79 Vill. ad Boeot. v. 156), L (p.
141 Bachm.) et in quo Porphyrio tribuitur Etonensis (v. G. H. Noehden de
Porphyrii scholiis in Homerum. Gott. 1797 p. 33) ad Il. 8, 649. Κρήτην
ἑχατόμπολιν: διὰ τί ἐνταῦϑα μὲν πεποίηκεν «ἄλλοι 9' o? Κρήτην
δ ΄ ? , 2 ᾿ - , QN e, EU e
ἑκατόμπολιν ἀμφενέμοντο». ἔν «δὲ τῇ Οδυσσείᾳ εἰπὼν οτι ἔστιν ἡ
Κρήτη καλὴ καὶ πίειρα καὶ περίρρυτος, ἐπάγει «ἐν δ᾽ ἄνϑρωποι πολ-
λοὶ ἀπειρέσιοι καὶ ἐνενήκοντα πόληες» (τ, 173); τὸ γὰρ ποτὲ μὲν éve-
΄ ι NC ' , -2 , £ ς ,ὔ Y
vixovre ποτὲ δὲ ἕχατον λέγειν δοχεῖ ἐναντίον εἶναι. Ἡρακλείδης μὲν
ovv καὶ ἄλλο; λύειν ἐπεχείρουν οὕτως ... 4 οιστοτέλης δὲ ovx ἀτο-
πόν φησιν, sl μὴ πάντες τὰ αὐτὰ λέγοντες πεποίηνται αὐτῷ οὕτως
γὰρ καὶ ἀλλήλοις (-λοι Vill) τὰ αὐτὰ παντελῶς λέγειν ὥφειλον (ita
cod., ὀφείλουσιν Vill. Bekk.). [μήποτε δὲ καὶ μεταφορά ἐστι τὰ ἕχα-
TÜD S.
In schol. D ad h. v., in quo de eadem quaestione brevius agitur, ar-
gcumentum illud Aristotelicum non occurrit. in schol. A (quod plenius
: ; ΠΣ Β 2 g δ ΄ , 1 -
apud Eustath. p. 313) ita (Aristonicus): ἤτοι ovv ἑκατομπολιν ἀντὶ TOU
L4 ^^ N 5 ?
πολύπολιν (cf. B D), ἡ ἐπὶ τὸν σύνεγγυς καὶ ἀπαρτίξζοντα ἀριϑμὸν κα-
, ^ 93:272. , 1 δι 35 L1 ,c ΄
τενήνεχται νῦν. ἐν Οδυσσείᾳ δὲ vo ἀκριβὲς ἐξενήνοχεν.
— 58 ---
6. (130)
Schol. B. ext. fol. 46^ inf. (ined.) ad y, 230 (δοιὼ δ᾽ ov δύναμαὴ:
διὰ τί τὴν EAévqv πεποίηκεν ἀγνοοῦσαν περὶ τῶν ἀδελφῶν ὅτι οὐ πα-
οῆσαν, δεκαετοῦς τοῦ πολέμου ὄντος καὶ αἰχμαλώτων πολλῶν γινομέ-
γῶν" ἄλογον γάρ. ἔτι δὲ xol εἰ ἠγνόει, ἀλλ᾽ οὐκ ἦν dryer μνη-
σϑῆναι τούτων οὐκ Γ᾿ ὑπὸ τοῦ Πριάμου περὶ αὐτῶν᾽ οὐδὲ
γὰρ πρὸς τὴν ποίησιν πρὸ ἔργου ἣν ἡ τούτων μνήμη. φησὶ μὲν οὖν
᾿ἀριστοτέλης" ἴσως ὑπὸ τοὺ ᾿Δλεξάνδρου ἐντυγχάνειν ἐφυλάττετο
τοῖς αἰχμαλώτοις. [ἢ (ἡ cod.) ὅπως τὸ ἦϑος βελτίων φανῇ καὶ μὴ πο-
λυπραγμονοίη. οὐδὲ τοὺς ἀδελφοὺς ἤδει ὅπου εἰσί. φαίνεται δὲ πάντα
καὶ λέγουσα καὶ οἰκονομοῦσα ὅπως 0 τε Πρίαμος καὶ οἵ ἄλλοι πεισϑῶσι
Τρῶες ὅτι ἀκούσιος καὶ παρὰ γνώμην αὐτῆς ἡ εἰς τὴν Ἴλιον γέγονε
ἄφιξις. quam rem multis deinde documentis ex Homeró petitis Porphy-
rius comprobat. (cf. schol. alt. B ext. f. 46? ἀπίϑανον εἶναι δοκεῖ ete. p.
108, 51 Bekk.).
Aristotelis solutionem ex Porphyrio pro more excerptam habes in
commentario B int. f. 46^ sup. ad h. 1. (p. 108, 44 Bekk.) : τοῦτό φησιν ὡς
πάντῃ μὲν ἐχπετάσασα τὴν Qécv, οὐδαμῇ δὲ ἰδοῦσα. πῶς δὲ ovx ἐρω-
τηϑεῖσα προβάλλεται τὰ περὶ τῶν ἀδελφῶν ; δῆλον ὅτι προοικονομεῖ ὁ
ποιητὴς βουλόμενος εἰπεῖν τὴν ἀφάνειαν αὐτῶν. ἠγνόει δὲ τὰ περὶ
αὐτῶν ἴσως μὴ συγχωρουμένη συντυγχάνειν τοῖς αἰχμαλώτοις (idem
sch. in L p. 172 et V Bekk).
7. (191)
Schol. ext. B. cod. fol. 475 (p. 99 Vill. quod sch. codici A falso tribuit
Bekker, qui codieum notas solet eonfundere neque satis perspexit Villoi-
soni rationes erroresve), item cod. Etonensis (apud Noehden p. 35) ad Hl. y,
276: (Πορφυρίου. εἰς τὸ, Ζεῦ πάτερ Ἴδηϑεν μεδέων κύδιστε μέγιστε,
καὶ μέχρι τοῦ στίχου (300), ὧδέ σφ᾽ ἐγκέφαλος χαμάδις ᾿δέοι ὡς ὅδε
οἶνος. ἀπορία. haec addit Eton.) διὰ τέ βουλόμενος ἐπιορκῆσαι τοὺς
Τρῶας 0 ποιητής. ἵνα εὐλόγως ἀπόλωνται. οὐδαμοῦ (-μῶς Eton.) πε-
ποίηκεν ἐπιορκοῦντας, ἀλλ᾽ οἴεται; ὃ γὰρ ὅρκος qv, εἰ ᾿Ζλέξανδρον
ἀποκχτείνειεν 0. Μενέλαος, ἀποδοϑῆναι τὴν Ἑλένην οὐκ ἀναιρεθέντος
δὲ οὐδαμοῦ (-μῶς Eton.) ἠδίκουν μὴ ἀποδιδόντες οὐδ᾽ ἐπιώρκησαν,
φησὶ δ᾽ (ὃ add. Et) Τφιστοτέλης ὅτι οὐδ᾽ ὁ ποιητὴς λέγει, ὡς ἐπιώρ-᾿
Aga, καϑάπερ ἐπ᾽ ἄλλων «ὥς gero καί δ᾽ aai: {πὶ ὄρκον Vill.)
ὥμοσεν» (x, 332), ἀλλ᾽ ὅτι κατώρατοι ἦσαν" αὐτοὶ γὰρ ξαυτοῖς κατη-
ράσαντο εἰπόντες «Ζεῦ κύδιστε. μέγιστε καὶ ἀϑάνατοι ϑεοὶ ἄλλοι, ὁπ-
πότεροι πρότεροι. ὑπὲρ ὅρκια πημήνειαν, ὧδέ σφ᾽ ἐγκέφαλος χαμάδις
oq udgg e
e ΄ ol ,
δέοι ὡς ὅδε οἶνος» (y. 508). οὐκ ἐπιώρκησαν μὲν ovv, FUE
δὲ καὶ Pio τοὺς ὅρκουρ᾽ ἐπάρατοι οὐν᾿ ἦσαν. ταῦτά τοι καὶ "Hoc
πο τῶι ἐξ αὐτῶν ὧν κατηράσαντο - γε εὐϑοι αὐτοῖς τὴν βλάβην"
εὐξαμένων γὰρ ἐκείνων «ὑππότεροι πρότεροι ὑπὲρ ὁρκια πημήνειαν,
€. ? 5 ’ 7 δ᾽ Qo qn $* (S (A DIEN -
οὐδὲ σφ΄ ἐγκέφαλος χαμαδις δέοι ὡς οδὲ οἶνος» ἢ Ho« αὕτο τοῦτο πα-
, - - T , - , ,
θακελεύεται τῇ ἀϑηνᾷ «ἐλϑεῖν ἐς Τρώων καὶ ᾿4χαιῶν φύλοπιν αἰνήν.
Ξ » c - ῳ ς Ἐξ x
πειρᾶν Ó ὡς xsv Τρῶες (τρῶας Eton., ὡς xev τρῶσιν Ven. quem male
leeit Vill i bet de ς δα. ^4 M Eee ^
egit Vill. qui habet κέντροισιν) ὑπερκυδαντας yoiovo co&oc. (sic
Ven. et Eton., ἄρξαντας male Vill.) πρότεροι (ita Ven., πρότερον Eton.,
T. [y e ΄ -- λ ,
zgorégovg male Vill. ὑπὲρ ogxic δηλήσασϑαι» (0, 05). ro δὲ ϑβλαψαι
3 E
ovx ἔστιν ἐπιορκῆσαι.
(132)
Schol. ext. B cod. fol. 478 (p. 99 Vill.) et L (p. 173 Bachm.) ad Il.
Y 95 , 2... ΄, 3. 5,9. ^ M , Y [4 ΄, 9 - Ἢ
y, 211 ἡέλιὸς 9 og παντ΄ ἑφορᾶς: διὰ τί τὸν ἡλιον παντὰ ἐφορᾶν καὶ
, - - - ? ΄
πάντα ἐπαχούειν εἰπών. ἐπὶ τῶν ἑαυτοῦ βοῶν ἀγγέλου δεόμενον ἐποίη-
3 e 2 5
σεν «ὠκέα δ᾽ ἠελίῳ ὑπερίονι ἄγγελος ἡλϑὲ “αμπετίη τανύπεπλος, 0
, M 2
οὗ βόας ἔκταν ἑταῖροι» (Od. μ, 874). λύων δ᾽ “ ριστοτέλης φησίν.
^ CA Cuz cac DS 2q τῇ » ei SC z
ἤτοι OrL mevre E 0gc (108 ἀλλ᾽ οὐχὶ ον; ητοι OTL τῷ qm (rov
ἡλίου Vill.) ἣν τὸ ἐξαγγεῖλαι ἡ eue ὥσπερ τῷ ἀνθρώπῳ ἡ ὄψις"
ἢ ὅτι, φησίν. ἁρμόττον qv εἰπεῖν οὕτως τὸν τὲ ᾿ἀγαμέμνονα δρκίζοντα
ἐν τῇ μονομαχίᾳ «ἠἕλιός ϑ᾽ ὃς πάντ᾽ ἐφορᾶς καὶ πάντ᾽ ἐπακούεις»
ι Y 2 , b A δ , , ? N N Y AE [i
καὶ τὸν Οδυσσέα πρὸς τους ἑταίρους λέγοντα" ov ye δὴ καὶ τὰ £v αδου
e iJ δ, e N so
ὁρᾷ. [καὶ ὁλως ὁ ποιητὴς etc. quae sunt verba Porphyrii.
Idem fere scholium ad alterum etiam locum Od. μ, 374 adscribitur
in cod. Vindobonensi (Graec. phil. 133 fol. 57^): Mou um marg.).
ὠκέα δ᾽ ἠελίῳ ὑπερίονι: ἐναντίον τοῦτο τῷ «ἠέλιος ὃς πάντ᾽ ἐφορᾶς
΄ ? 5, -€- ' M ,
καὶ πάντ᾽ ἐπαχούεις»" ἀφ᾿ ἑξαυτοῦ γὰρ ἔχρην ἐγνωκέναι τὸν πάντα
5 - 7 , “ι ?^ n A i] ΄ m A -
ἐφορῶντα. λύοιτο Ó ἂν ἡ τῇ λέξει" τὸ yoQ πανταὰ δηλοῖ τὰ πλεῖστα.
[[{2ριστοτέλους in margine quasi ad alterum scholium, cui praefigatur
p/4 A 5 . . . 4 ,
ἀλλως] ἄλλως vs (inter lineas. quasi omissa adduntur haec: πάντα μέν.
? “ 7 - - . 3 5) ΄ M ,
ovy cuc δέ. cf. H i. e. Harleianus ap. Dind.) ovx ἡγνόξι τὸ πεπραγμένον
C e 3 ? 3i c ’ EL] " ? " e^ -
ὁ ἥλιος, ἀλλ᾽ ἔδει ὡς ποιμαίνουσαν καὶ ταύτην ἀπαγγεῖλαι. ἢ τῷ
- e N ^ -
καιρῷ λύεται. ὡς vuxrOc ἐπιϑεμένων ταῖς βουσὶ τῶν ἑταίρων (huc us-
que idem scholium habetur in Ambrosianis B et Q Dind.). 7 ὅτι ἡλίω
^ c;
(ἥλιος τυ ἐξαγγέλλει ἡ Md ὥσπερ τῷ ἀνθρώπῳ ἡ ὄψις" ἢ ὅτι,
φησίν. ἁρμοστὸν qv εἰπεῖν οὕτω τὸν τὲ ἈΠ (etc. ut supra) ...
ov γὰρ δὴ καὶ τὰ iv ἄδου ὁρᾶν. [καὶ ὁ λό ic) ὁ τῆς ὅπου
γὰρ δὴ καὶ τὰ ἕν c ραν, L 0 λόγος (sic) o ποιητῆς
, “. , ,
πάρεστιν... (usque ad finem scholii) πάντα ἐποπτεύει.]
Hi) --
9. (133)
Schol. codd. B ext. fol. 515 (p. 106 Vill.) et L (p. 184 Bachm.), item
Etonensis (Noehden p. 38) ad Il. y, 441: (Πορφυρίου add. solus Eton.)
διὰ τί τὸν ᾿“λέξανδρον πεποίηκεν οὕτως ἄϑλιον ὥστε μὴ μόνον ἡττη-
ϑῆναι μονομαχοῦντα, ἀλλὰ καὶ φυγεῖν καὶ ἀφροδισίων μεμνημένον
εὐϑὺς καὶ ἐρᾶν μάλιστα τότε φάσκοντα καὶ οὕτως ἀσώτως διακεῖσϑαι;
᾿Δριστοτέλης μέν φησιν, εἰκότως" ἐρωτικῶς μὲν γὰρ καὶ πρότερον
διέκειτο, ἐπέτεινε (ita non solum L et Eton. sed Venetus etiam, πέφηνε
male Vill) δὲ τότε. πάντες γάρ, ὅτε μὴ ἐξῇ ἢ φοβοῦνται (φοβῶνται
Et.) μὴ ἕξουσι, τότε ἐρῶσι μαλιστα᾽ διὸ καὶ νουϑετούμενοι ἐπιτεί-
νουσι μᾶλλον" ἐκείνῳ δὲ ἡ μάχη τοῦτο ἐποίησεν. [of δὲ ὅτι.
10. (134)
Schol. codd. B ext. f. ὅ98 (non A, quem qui codicis notam easu quo-
dam et errore manifesto omisit, significare videbatur Villoison ad δ, 93
p. 111. Porphyrii enim scholia, sicut allegoriae Heracliti, in codice A
omnino non leguntur) et 1, (p. 194 Bachm.) et D (f. 1025. Ald.), item Eto--
nensis (ad δ, 84 Noehden p. 39) et codicum quibus continentur scholia hoc
titulo conscripta ἱστορίαι καὶ ἀπορίαι τῆς Ἰλιάδος, scil. Paris. 2556 (ap.
Cramer Anecd. Paris. t. IIT p. 162) et Marc. 531 (chart. sec. 15, fol. 49^)
ad Il. δ, 88: (Πορφυρίου solus add. Eton.) διὰ τί ἡ ᾿4ϑηνᾶ sig σύγχυ-
σιν τῶν ὅρκων οὐ τῶν Τρώων τινὰ ἐπελέξατο ἀλλὰ τῶν ἐπικούρων:
καίτοι κεχαρισμένος ἂν τις ἐγένετο ᾿4λεξάνδρῳ μᾶλλον, εἰ τῶν οἰκείων
ἦν. καὶ διὰ τί τῶν ἐπικούρων τὸν Πάνδαρον ἐπελέξατο; φησὶν οὖν
(ita B, L. χαί φησιν Vill. ex D, cum Par. Marc. EL) ὁ ᾿““ριστοτέλης;
ovt τῶν uiv Τρώων οὐδένα, διότι πάντες αὐτὸν ἐμίσουν, ὡς ὃ ποιη-
τής φησιν «ἶσον γάρ σφιν πᾶσιν ἀπήχϑετο κῆρι μελαίνῃ (y, 454)» "
τῶν δὲ ἐπικούρων τὸν Πάνδαρον ἐπελέξατο ὡς φιλοχρήματον " σημεῖον
δὲ ἡ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ τῶν ἵππων κατάλειψις (ita Ven. B, 1, et Eton.
σημ. δὲ ἡ τῶν ἵππων αὐτοῦ ém οἴκου κατάλειψις D Marc. Vill, nisi
quod Marc. ἐπ᾿ οἴκων. Vill. ἐν οἴκῳ), ἵνα μὴ δαπανᾷ (e, 202)" καὶ ὅτι
φύσει ἐπίορκος ἣν" τὸ γὰρ (γοῦν D, Marc. Et.) ἔϑνος ἔτι καὶ νῦν δοκεῖ
εἶναι ὅϑεν ἐκεῖνος ἦν ἐπίορκον (hucusque Vill. at plura in codice).
[ἄλλοι δὲ (καὶ add. Et. οἵ δέ τινες D, Marc.) οὕτως λύουσιν... ὡς ἄρι-
στον οὖν αὐτὸν ἐπελέξατο τοξότην. (hic desinunt Ven. B, D; L, Eton.,
soli Paris. et Marc. addunt haec:) ὅϑεν οὐχὶ ἀσεβὴς wv, ὡς "Aprororé-
λης ἀπεφήνατο. ἀλλ᾽ εὔστοχος.
Eundem Aristotelis locum respicit scholium codd. A (sec. Vill. p. 110,
cf. Bekk. ad δ, 66) L (p. 195 Bachm.) et D (non B, αἱ Vill.) f. 102^ Ald,
-- oL -—
ex alio illo commentario sumtum, quo brevioribus quaestionibus referto
et ab ipsius Porphyrii sermone longe diversis plurimum utitur Venetus A,
ad δ, 88 εἴ που ἐφεύροι: ovx ἀσεβεῖ (δὲ add. D, L), φησίν, ὃ Πάνδαρος.
- ΄ 1 3 5:
εἰ ἡ A9qvà συνεβούλευσε xol ὁ Ζεὺς ἀπέσταλκεν. δητέον ovv ὅτι ὃ
μὲν Ζεὺς εἰδὼς τοὺς ὅρκους κακῶς γεγενημένους (εἰδὼς κακῶς τοὺς
- e 3 , .
0. γεγ. Marc. εἰδὼς ov καλῶς τ. 0. yey. D): οὐδὲν γὰρ ἕτερον (ita L. ov
1 ὁ -
γὰρ ἕτερον Marc., ov δὲ y. £r. D. οὐδὲ γὰρ érígog Vill) Τρῶες ἢ ἐπὶ
E ? , A M - , Á - Ἁ ? n
τοῖς ἀλλοτρίοις ὠμοσαν᾽ δια τοῦτο ἐσπούδασε λυϑῆναι τὰς ἀδίκους
, 3 - " Ὁ ς ? s 1 9 "t EU
συνθήκας. 4O04vàv δὲ νῦν ὑποληπτέον τὸν λογισμὸν αὐτοῦ τοῦ (ita
- - 5 -Ό * ,
L. Marc. et om. zo? D. αὐτὸν τὸν τοῦ Vill.) Πανδάρου καὶ ὅτι αὐτὸς
M e a - " 2 3 , ς ι
πρὸς ἑαυτον ταῦτα διελογίζετο" ἀπίστοι γὰρ zdvxoovsc, ὡς καὶ 4ρι-
, - » » [LY Ll ? τυ "UC / ΄ P
στοτέλης μαρτυρεῖ. αλλοι δὲ καὶ αὐτοῖς τοῖς Ὁμήρου λυοντές φασι
, M ^
(λύουσι λέγοντες L) προειρηκέναι τὸν ποιητὴν «πειρᾶν τ᾽ αἴ κε ϑέλῃσινν,
?
οὐχὶ πείϑειν.
11. (135)
Schol. codd. B. ext. fol. 57? et Vaticani (de quo cf. Villoison Anecd.
Gr. II p. 266 et in proleg. ad Hom. p. 47) sec. Vill. p. 119 (quem male in-
tellexit Bekker A litteram apponens), item Eton. (Noehden p. 40) ad II.
0, 297 Ímmjec μὲν πρῶτα σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν : (Πορφυρίου add.
Eton.) διὰ τί τὴν τάξιν ταύτην ἐποίησεν. ἵππῆας μὲν πρῶτον. πεζοὺς
δ᾽ ἐξόπισϑε, κακοὺς δ᾽ ἐς μέσον : ἄτοπον γὰρ τὸ τοὺς ἱππέας πρὸ τῆς
φάλαγγος ποιῆσαι καὶ τούτων μεταξὺ τοὺς φαύλους. λύει δ᾽ ᾽άριστοα-
τέλης" ἡ οὐ πρὸ τῆς φάλαγγος λέγειν τοὺς ἱππεῖς φησὶν ἀλλ᾽ ἐπὶ
τοῖς κέρασιν. καὶ οὕτως πρῶτοι εἶεν ἄν. τοὺς δὲ κακοὺς οὐ τόπῳ
διορίζει, ἀλλ᾽ ἐναλλὰξ μεταξὺ ἀνδρείου τὸν ἀσθενέστερον. πεζοὺς δ᾽
ἐξόπισϑεν τῶν ἱππέων. ὥστε τὰ μὲν κέρατα κρατεῖν τοὺς ἱππέας, μετὰ
δὲ τούτους τοὺς πεζούς. πανταχοῦ δὲ μεταξὺ τῶν ἀνδρείων ἵππέων τε
καὶ πεζῶν τετάχϑαι (sequentia quae non habet Vill. qui unum codicis
versum integrum omisit, inter τετάχϑαι et o£ ἱππεῖς of ἀνδρεῖοι inseruntur
ex ipso cod. Ven. et Etonensi) τοὺς κακοὺς ἤτοι ἵππέας τε καὶ πεζούς.
[ἄλλοι δὲ οὐδὲν ὅλως τῷ τόπῳ διορίζειν, ἀλλὰ τῷ χρόνῳ λέγειν πρῶτα
(πρώτους B) καὶ μέσον (μέσους B) καὶ τὸ ὄπισϑεν ὕστερον (ὑστέρους B),
ἵνα πρῶτα (πρῶτοι B) μὲν συμβάλλωσιν of ἱππεῖς οἵ ἀνδρεῖοι, μεϑ'
οὖς ἐπιφέρονται of χείρους τῶν ἱππέων τε καὶ πεζῶν of ἀνδρειότατοι.
pergunt Ven. et Eton. o£ δὲ ὅτι οὐχ ὡς ἐπιτιμᾶται ἔταξε" καὶ γὰρ Βοιω-
τοὺς (-τοῖς B) οὕτω τάττειν δοκεῖ. in eodem Eton. alterum deinde extat
de eadem re Porphyrii scholium, quod habetur etiam in cod. Par. 2681
(Cramer Anecd. Par. t. III p. 283) sub hoc titulo qui compilatori debetur:
ARISTOT. PSEUDEPIGR, JH
“πὴ
Πορφυρίου ἕτέρα ἐξήγησις εἰς τὸ αὐτό. καὶ yo etc. ov φασι ταῖτι-
κὸν εἶναι οὐδένα γὰρ οὕτως τάσσειν, ὡς 0 Νέστωρ εἰσῆκται. τινὲς
μὲν οὖν φασὶ Βοιωτοὺς εἰρῆσϑαι τούτῳ" ὥστε ἀπὸ τοῦ ἔϑους ἡ λύσις.
of δὲ ἀπὸ τῆς λέξεως" τὸ γὰρ πρῶτον δῆλον τὸ δεξιὸν κέρας, ὄπισϑεν
δὲ τὸ ἀριστερόν. contra in Veneto B haec verba, omisso principio ὁ
φασι... . εἰρῆσϑαι τούτῳ, uno tenore supra adscriptis continuantur sie:
καὶ γὰρ Βοιωτοῖς οὕτω τάττειν δοκεῖ" ὥστε ἀπὸ τοῦ ἔϑους ἢ λύσις.
of 0$... ἀριστερόν. (quae hinc addit B, non Α ut habet alio loco Vill.
p. 118, extant etiam in D f. 108^ Ald.) πρώτους ovv εἰκὸς εἰρῆσϑαι
τοὺς ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ μέρους (κέρως D) ἑστῶτας, ὄπισϑεν δὲ τοὺς ἐπὶ
τοῦ ἀριστεροῦ" ὡς εἰκὸς μεταξὺ τετάχϑαι τοὺς δειλούς. οὕτω γὰρ καὶ
λόγον ἕξει τὸ (300), ὄφρα καὶ οὐκ ἐϑέλων τις ἀναγκαίῃ πολεμίξῃ. --
(tertium scholium — ἄλλως inser. ap. Vill. — est in eisdem B int. et
Vat. see. Vill. item in Eton. et sec. Bekk. in V.-solum hoe extat in L:
ov δεόντως φασί etc.) cf. Eustath. in Il. p. 474. extr. (ex scholiis q. d.
Apionis et Herodori).
12. (136)
Schol. B ext. f. 78? (p. 148 Vill.) ad Il. e, 741 ἐν δέ ve Γυοργείη κε-
φαλὴ δεινοῖο πελώρου: διὰ τί ποτὲ μέν φησι τὴν κεφαλὴν τῆς Γορ-
γόνος ἐν δου εἶναι λέγων «μή μοι Γοργείην κεφαλὴν δεινοῖο πελώ-
gov ἐξ ἄδου πέμψειε» (04. λ. 084), ποτὲ δὲ τὴν ᾿Α4ϑηνὰν ἔχειν ἐν τῇ
αἰγίδι λέγων «βάλετ᾽ αἰγίδα ϑυσανόεσσαν» καὶ ἐπάγει «ἐν δ᾽ ἔρις. ἐν
δ᾽ ἀλκή, ἐν δὲ κρυόεσσα ἰωκή. ἐν δέ τε Γοργείη κεφαλὴ δεινοῖο πε-
λώρου». φησὶ δ᾽ ᾿φιστοτέλης ὅτι μήποτε ἐν τῇ ἀσπίδι οὐκ αὐτὴν
εἶχε τὴν κεφαλὴν τῆς Γοργόνος, ὥσπερ οὐδὲ τὴν Ἔριν οὐδὲ τὴν
κρυόεσσαν ἰωκήν., ἀλλὰ τὸ ἐκ τῆς Γοργόνος γιγνόμενον τοῖς ἐνορῶσι
σάϑος (cf. Aristophanes gramm. ap. Eustath. p. 603, Nauck fr. p. 271 ---- 78)
καταπληκτικόν. [καὶ μήποτε πάλιν Quréov ὅτι ovx αὐτὴν εἶχεν. ἀλλ᾽
ὅτι γεγραμμένον (ita cod. corr. ἐγγεγραμμένην, ut est ad Od.) τῇ ἀσπίδι
ὥσπερ σημεῖόν τι. δητέον δὲ...
Idem. scholium eisdem verbis (et novis quibusdam in fine additis)
ad alterum locum apponitur Od. 4, 634 (B H Q ap. Dind. p. 527, item in
Vindobon. f. 51") μή μοι Γοργείην κεφαλήν: καὶ πῶς ἐν τῷ ὅπλῳ τῆς
᾿4ϑηνᾶς ἐγκεῖσϑαί φησιν αὐτήν; λέγει γὰρ «λάβε δ᾽ αἰγίδα etc. οἱ
Porphyrio diserte tribuitur in Vindobonensi ubi ita incipit: διὰ τέ ποτὲ
μὲν τὴν κεφαλὴν τῆς Γοργόνος ἐν ἄδου εἶναι ὡς ἐνταῦϑα. ποτὲ δὲ
τὴν ᾿4ϑηνᾶν ἐντὸς ἔχειν ἀσπίδος» λάβε δ᾽ αἰγίδα etc.
Porphyrii ἐξήγησις τῆς αἰγίδος quam promittit B ad Il. B, 447, etiam
- NS
nune inedita extat in codice f. 38^ (marg. ext.): τῶν μεϑ᾽ Ὅμηρον ποιη-
τῶν πολλοί τινες τὴν αἰγίδα παραδιδόασιν... (des. f. 39* inf. οὕτως
ἂν ἔγγιστα δειχϑείη). eadem uti videtur Eustathius ubi l. c. Aristophanem
(ex Porphyrio scil.) citat pro Porphyrio ἐν τῷ περὶ αἰγίδος.
13. (137)
Schol. B int. f. 78^ (p. 150 Vill), L (p. 278), V (Victor. ap. Bekk.) ad
Il. s, 778 e£ δὲ βάτην τρήρωσι πελείασιν ἔϑμαϑ᾽ ὁμοῖαι: [τὴν ὁρμὴν
καὶ τὴν πτῆσιν ἄτοπον γὰρ τρυφερῶς βαδίζειν τὰς εἰς πόλεμον ἐσκευ-
ασμένας. — ἄλλως.] καλῶς τῶν βουλομένων λαϑεῖν τὰ ἴχνη περιστε-
ραῖς εἴχασεν" ἀφανῆ γὰρ αὐτὼν τὰ ἴχνη, ὡς ᾿Φριστοτέλης" [9 καὶ
διὰ τὸ καϑαρόν, ἢ διὰ τὸ ταχύ (ἀφανῆ γὰρ τῶν περιστερῶν τὰ “ἴχνη
καὶ Ag. λέγει. ἄλλως. πρὸς τὸ καϑαρὸν καὶ ταχύ etc. L).
Haee quae in interiore margine leguntur (ef. fr. 24), ex Porphyrio
sine dubio sumsit auctor commentarii.
14. (138)
Ὰ , 5 ,
Schol. B ext. (p. 164 Vill.) ad Il. ξ, 234 ἔνϑ' αὐτε Γλαύκῳ Κρονί-
δης φρένας ἐξέλετο Ζεύς: εἰκότως (cf. ilem sch. in L V) .. . διὰ τί ὃ
4 E" 7, 3 , - 2 /, 30 -
μὲν Γλαῦκος προηχϑή εἰς φιλοτιμίαν vov ἁλλασσειν τὰ οὁπλὰ χρυσᾶ
3I 1 , c P ' 2 rM. , , 585 9 ,
ὄντα πρὸς Διομηδη, ὁ δὲ ποιητης ἐπιτιμᾷ ὡς οὐ δέον οὐδ᾽ εἰ φίλος
» 7 ’ A ς ) , AUS ,
εἴη προίεσϑαι πλείονος ἄξιον; ... 0 ποιητῆς δέ, φησὶν Δ ριστυτέ-
à 2 e 1 ^ , D » ΄ὔ D 2 c 5a L7 3
16, οὐχ OrL τὰ πλείονος ἄξια ὄντα προήκατο ἐπιτιμᾷ. αλλ᾽ ὅτι ἐν
- ΄ 3 2 N ? ,ὔ e
πολέμῳ καὶ χρώμενος προίετο᾽ οὐδὲν γὰρ ἀλλοιότερον ὥσπὲρ ὧν εἰ
, , a c 3 » 2 e, n ? ? , M
ἀπέβαλε τὰ ὅπλα. ἐπιτιμᾷ ovv οτι κρείττω προίετο οὐκ εἰς τιμὴν
5 ? 3 - ? ^ Α - - 9 ΄ τ 2.»
ἀλλ᾽ εἰς χρῆσιν" ἀναγκαῖον δὲ τοῦτο δηλῶσαι εἰπόντα τὴν αξίαν. [τι-
vig 0i...
15. (199)
Schol. B ext. f. 94^ (p. 179 Vill.) ad Il. ἡ, 93: διὰ τέ προκαλουμένου
ἽἝχτορος εἰς μονομαχίαν o£ μὲν ἄλλοι ἄριστοι αἴδεσϑεν μὲν ἀνήνασϑαι,
δεῖσαν δ᾽ ὑποδέχϑαι. Μενέλαος δὲ πρῶτος ἀνίσταται καὶ μεμψάμενος
τοὺς ἄλλους κατεδύσατο τεύχεα καλά, μάχεσϑαι προϑυμούμενος" Orc
δὲ προτραπέντες of ἐννέα ἀνίσταντο, οὐδαμοῦ αὐτὸς ἐν τούτοις εὑ-
οίσχεται, ἀλλ᾽ ᾿4γαμέμνων καὶ 4ιομήδης καὶ οἵ Αἴαντες καὶ Ἰδομε-
νεὺς καὶ Μηριόνης καὶ Εὐρύπυλος καὶ Θύας καὶ Ὀδυσσεύς; φησὶ δὲ
ὁ ᾿“ριστοτέλης ὁτι ἅπαξ ὁκούσας «μηδ᾽ ἔϑελ᾽ ἐξ ἔριδος σεῦ ἀμεί-
vovi φωτὶ μάχεσϑαι Ἕκτορι» (η. 111) οὐκ ἔμελλεν αὖϑις ἀνίστασϑαι᾽
καὶ ὅτι τὸ πρότερον ἐκ φιλονεικίας ἡ ἀνάστασις" καὶ ὅτι ἤδη μονο
dis
-— 104 —
μαχήσας ἐτύγχανεν ᾿“λεξάνδρῳ καὶ ov καλῶς ἀπαλλάξας, καὶ νεωστὶ
ἐτέτρωτο ὑπὸ Πανδάρου" καὶ ὅτι ἀποκινδυνεύειν τοῦτον οὐκ ἐχρῆν, ἐν
ᾧ τὸ τέλος ἤρτητο τοῦ πολέμου ἐπὶ γὰρ ᾿Δλεξάνδρου ἴσον ἦν τὸ τοῦ
κινδύνου.
16. (140) |
Schol. B ext. f. 975 (p. 183 Vill.) ad Il. η, 228: διὰ τί ὁ drag τῷ
Ἕκτορι δεδήλωκε τὴν τοῦ “Ἀχιλλέως μῆνιν; οὐδεμία γὰρ ἀνάγκη qv
οὐδὲ φρονίμου ἀνδρὸς τὰ παρ᾽ αὑτοῦ κακὰ gut πολεμίοις ἐξαγγέλλειν.
qr... A iG vovéAmo δέ, ἵνα μὴ οἴηται τὸν ᾿Δχιλλέα ἀποδεδειλια-
κέναι, ἀλλὰ κἀκεῖνον καὶ ἄλλους αὐτοῦ εἶναι κρείττους. [εἶτα εἰπών...
17. (141)
Schol. B ext. f. 1140 (p. 211 Vill. quod falso a Bekkero tribuitur co-
diei A) ad Il. 1, 17: διὰ τί λέγοντα ποιεῖ £v δήμῳ «ὦ φίλοι ᾿Αργείων
ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες» τοὺς ἡγήτορας (ita cod., ἡγεμόνας Vill.) καὶ βα-
σιλεῖς προσφωνῶν καίπερ πάντων παρόντων; φησὶν οὖν ὃ ᾽άριστο-
τέλης ὅτι ὁ μὲν δῆμος μόνου τοῦ ἀκοῦσαι κύριος, of δὲ ἡγεμόνες καὶ
τοῦ πρᾶξαι.
18. (142)
Schol. B ext. £f. 131^ (p. 245 Vill., Bekk. p. 282, 18 ad x, 198) ad Il. x,
98 μὴ τοὶ μὲν καμάτῳ ἀδηκότες ἠδὲ καί ὕπνῳ: ἠπόρησεν ᾿Αριστοτέ-
λης, διὰ τί ἔξω τοῦ τείχους ἐποίησε τοὺς ἀριστέας βουλευομένους ἐν
prendi ἐξὸν ἐντὸς τοῦ τείχους ἐν ἀσφαλεῖ. καί φησι" πρῶτον
μὲν οὖν οὐκ εἰκὸς ἦν ἀποκινδυνεύειν τοὺς Τρῶας οὔτ᾽ ᾿ἐπιτίϑεσϑαι
νύκτωρ᾽ οὐ γὰρ τῶν εὐτυχούντων ἣν ἀποκινδυνεύειν" ἔπειτα ἐν ἐρη-
μίᾳ καὶ καϑ' ἡσυχίαν βουλεύεσθαι περὶ τῶν τηλικούτων ἔϑος. ἄτο-
πον (cf. B ad x, 194) δ᾽ ἂν ἦν; εἰ ἠξίουν μὲν πορευϑῆναί τινὰς εἰς τοὺς
Τρῶας, αὐτοὶ δὲ οὐδὲ μικρὸν προσελϑεῖν ἐτόλμων. ἔπειτα (cf. B ad x,
194. 198) στρατηγῶν ἂν εἴη τὸ φυλάσσεσϑαι τοὺς νυκτερινοὺς ϑορύ-
βους, τὸ δ᾽ ἐν τῷ στρατεύματι νυκτὸς συνιόντας βουλεύεσϑαι, νεω-
τερισμοῦ ὑποψίαν παρασχόν. φόβον ἐνεποίει. [ἅμα δὲ καὶ ἡ πρόϑεσις
qv τοὺς φύλακας ϑεάσασϑαι Ev οἷς ἦν ἡ σωτηρία τῶν καϑευδόντων.
γενόμενοι δ᾽ ἐν τούτοις etc. quae Porphyrii sunt.
Secundum et tertium argumentum redeunt in aliis scholiis Porphy-
rianis (B) ad x, 194 et 198.
19. (143)
Schol. B ext. f. 132^ (p. 247 Vill.) ad Il. x, 153 099" ἐπὶ σαυρωτῆ-
9oc (---τῆρας Aristoph. sec. sch. A) ἐλήλατο: φαύλη δοκεῖ εἶναι ἡ τῶν
——— e deeem
"Ἂς 3 ἃ - , 1 a EU 5 ^
δοράτων ἐπὶ σαυρωτῆρας στασις" καὶ δή πανταχοῦ (ita cod. πολλαχοῦ
- , [4 9:2.
Bekk.) ϑόρυβον ἤδη πεποίηκε νύκτωρ ἕν μόνον πεσόν. λύει δ᾽ Aor-
τι AU € 5 5
στοτέλης λέγων ὅτι τοιαῦτα ἀεὶ ποιεῖ “Ὅμηρος. οἷα qv τότε. qv δὲ
^ ' 7 -͵7 Y a ? ^ 7, 1 M er
τοιαῦτα τὰ παλαιά, οἷάπερ καὶ νῦν ἐν τοῖς βαρβάροις " πολλοὶ δὲ οὕτω
- bl ,
χρῶνται τῶν βαρβαρων.
20. (144)
Schol. B ext. f. 134^ (p. 251 Vill.) ad Il. x, 252: ἡ συναγωγὴ τῶν
ξητουμένων (sequitur ipsum prooemium libri cuiusdam ξητημάτων Ὁμη-
ouxàv Porphyrii, e quo huc delatum est hoc scholium) ... αὐτέκα τῶν
παλαιῶν ξητημάτων ὡμολόγηται εἶναι τὸ τοιοῦτο (quod τὸ πολυϑούλ-
λητον ζήτημα vocatur in A cuiusque iam ipse Aristoteles mentionem fecit
in Poet. 25 p. 1461, 20), ἐν οἷς φησίν «ἄστρα δὲ δὴ προβέβηκε, παρῴ-
quxe δὲ πλέον νὺξ τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ᾽ ἔτι μοῖρα λέλειπται».
πῶς γὰρ εἰ αἴ δύο μοῖραι ἐξήκουσιν αὐταί ve καὶ ἔτι τούτων πλέον. ἡ
τριτάτη μοῖρα λέλειπται. ἀλλ᾽ οὐχὶ τῆς τρίτης μόριον (sequuntur mul-
torum ἀποδόσεις, Metrodori, Chrysippi, Aristotelis, Autochthonis, Apio-
nis aliorumque qui non nominantur) ... Δ ριστοτέλης δὲ οὕτως ἀξιοῖ
λύειν, ἐν οἷς φησίν: ἡ εἰς δύο διαίρεσις εἰς ἴσην δύναται γενέσϑαι dv
τούτοις ἐπεὶ δὲ (ἐπειδὴ Vill. ex cod.) τὸ πλέον τοῦ ἡμίσεος ἀόριστόν
ἐστιν, ὅταν τοσοῦτον αὐξηϑῇ ὡς τοῦ ὅλου τρίτον ἀπολείπεσϑαι., ἀκρι-
βῶς ἂν εἴη τὸ ἀφορίσαι τοῦτο καὶ δηλῶσαι ὅσον ἐστὶ τὸ καταλειφϑέν,
ἕνα ὅσον ηὐξήϑη τοῦ ὅλου τὸ ἥμισυ δῆλον γένηται. οἷον τῶν s ἥμισυ
τὰ γ. εἴπερ διαιρεϑείη τὰ & εἰς B ἴσα, ἔσται γ. ἐὰν τὸ d “μέρος
αὐξηϑῇ: Dus πότερον τ: ἀριϑμοῦ ἢ ὅλῃ μονάδι. ἐὰν ovv ὅλῃ
μονάδι, πλέον γένηται. τὸ μέρος τὸ ὑπολειπόμενον τρίτον ἔσται τοῦ
ὅλου, ὥστε καὶ ὁ εἰπὼν τῶν δύο μερῶν ϑάτερον πλέον γενόμενον κα-
ταλέλοιπε τριτάτην μοῖραν. δεδήλωκεν ὅτι ἐν αὐξήσει τὸ πλέον μονάδι
γέγονε; τεσσάρων γεγονότων. τῶν Fue καὶ δύο ὑπολειπομένων, ὕπερ
ἦν τῶν $6 τὸ τρίτον. ἐπεὶ ovv καὶ τῆς νυκτὸς αἱ δώδεκα μοῖραι εἰς
δύο ἴσας μερίδας μερίζεσϑαι δύνανται εἰς ἕξ, ηὐξήϑη δὲ καὶ πλέον γε-
γονὸς ϑάτερον μέρος, ἄδηλον δὲ τὸ πόσαις ὥραις" καὶ γὰρ μιᾷ καὶ
δύο καὶ τρισὶ καὶ πλείοσιν ἡ αὔξησις δύναται γίνεσϑαι" ἀφορέξει (corr.
-ἰσας) 0 ποιητὴς τὸ ἀόριστον τοῦ πλείονος πόσον ἦν καὶ ὅτι δύο ὥραις
ηὐξήϑη, ἐπήγαγεν ὅτι τριτάτη μοῖρα λέλειπται. ὡς ὀκτὼ μὲν γενέσϑαι
τὰς παρῳχηκυίας ὥρας, καταλείπεσϑαι δὲ τέσσαρας. αἵπερ εἰσὶ τοῦ
ὅλου τρίτον.
Haec aliis duobus exemplis amplius exsequitur Porphyrius, deinde
Autochthonis et Apionis sententiae advocantur.
—
20a.
Schol. A ad Il. 4, 385 (p. 277 Vill.)
A , , κ᾿ ,
robore, λωβητήρ, κέρᾳ αγλαξ, παρ-
-» (c - f ? - -
ϑενοπῖπα: ἡ διπλῆ OrL κέρᾳ οὐ τῇ
-» 3 ? --
τοιχὶ ψιλῶς. ἀλλ΄ ἐωπλοκῆς τι γέ-
3
νος εἰς κέρατος τρόπον ἀνεπλέκον-
το οἷ παλαιοί. Σώφρων «κορώνας
5 , | 0 0? - ,
ανδουμενοι»" καὶ ot. A0qvotor véz-
? [4 il DEG ,
rLyog ἑνεπλέκοντο" καὶ meg Ομη-
oo «πλοχμοί ϑ' o? χρυσῷ τε καὶ
2 Ὁ - » P! Ξ "d
αργυρῷ» (Il. o, 52). ἔνιοι δὲ τῷ vo-
L ? , E.
ξῳ oyoAAousve* προείρηκε δὲ τοξο-
τὰ λωβητήρ. ex his haec tantum
habet exile Schol. V quod idem legi-
tur in Townleiano (nunc Burnei. 86),
. . ?
quem inspexi, fol. 1145 (κέρᾳ ey Ao...)
»" - , [7 [L| 3 ,
αλλῶς. τῇ τριχί, οϑεν καὶ τὸ κεί-
? 3 - ΄
οειν. “Δ φιστοτέλης δὲ ὦ τῷ τό-
ξῳ σεμνυνόμενε.
166
(145)
Eustath. ad Il. p. 851: o£ δὲ περὶ
t L , E
Hó0ogov καὶ Antove (i. e. scho-
lia vetera in lliadem, eadem quae
non satis integra reddidit codex A)
καὶ τοιαῦτα φασιν" ἐμπλοκῆς TL
[4
γένος εἰς κέρατος τύπον ἀνεπλέκον-
N -
το of παλαιοί. καὶ διὰ τοῦτο οὕτως
? » 3: :
ἐχάλουν αὐτό. καὶ ἀλλα δὲ σαν τρι-
-» , e » ΄
χῶν κοσμήματα. ὁ yovv Σωφρων
, ?
φησί που xogcoveg αἀναδούμενοι "
42 - , τ) ,
καὶ 4 ϑηναῖοι vévrvyog ἀνεπλέκον-
a
το" καὶ παρ Ὁμήρῳ πλοχμοί τινες
- ?
χρυσῷ χαὶ ἀργύρῳ ἐσφήκωντο.
?
Αρφιστοτἕλης δὲ φασὶ (corr.guol)
» M ? - Y
κέρᾳ ἀγλαὸν ἀντὶ τοῦ αἰδοίῳ σεμνυ-
, J
νομενον. ἐπὶ τοιουτου σημαινομένου
M LP ? ^ , NES
τὴν λέξιν éxsetvoc νοησας. καὶ £0Lxev
(S ; δ Ἂ ^t )G ; ^4 ,
0 σχορπιώδης τὴν γλώσσαν Agyíi-
ts Y N ^
λοχος ἁπαλὸν κέρας τὸ αἰδοῖον εἰ-
A - A c
πῶν ἐντεῦϑεν τὴν λέξιν πορίσασϑαι.
In scholio Vicetoriano diversas explicationes ita confusas esse ut al-
terius ad alteram auctor adscriberetur, ex Eustathio patet, qui iam antea
explicationem in V Aristoteli tributam memoraverat his verbis (p. 851):
τὸ δὲ κέρα ἀγλαέ of μὲν ἀντὶ τοῦ τόξοις ἀγλαιζόμενε. ἵνα λέγῃ κέρατα
τοὺς προρρηϑέντας πήχεις τοῦ τόξου. οἵ πέρ εἰσιν, ὡς ἐδηλώϑη, συμ-
βεβλημένα κέρατα: of δὲ φασὶ τὸ κέρᾳ ἀγλαὲ παρϑενοπῖπα ἀντὶ τοῦ
χάλλιστε τὴν τρίχα ἐπὶ ἀπάτῃ παρϑένων. οἵ, Hesychius s. κέρας:
ϑοίξ, τόξον καὶ αἰδοῖον. debilem autem codicis Victoriani fidem nomen-
que Aristotelis licet confirmet non solum Eustathius sed etiam codex Town-
leianus antiquissimus, ad Aristotelem illa minime. pertinere puto. euius
nomen in scholiorum codicibus cum Aristophane saepe, rarius eum Ari-
starcho commutari notum est (cf. Nauck Aristoph. fr. p. 37), velut ad β.
A47 schol. BL (p. 76^ 36 Bekk. p. 125, 10 Bachm.), ad 9, 137 cod. Par.
2679. 2766 in Cramer Anecd. Par. III p. 9. 282, ad Il. ες 21 Schol. Hornei.
(Flor.) ed. Helmst. 1620, ad qp, 122 cod. Par. 2766 in Crameri A. P. III
p. 291 (p. 570^ 49 Bekk.) etc. Aristoteles pro Aristarcho in sch. Par. 2670
(Cramer A. P. III p. 16) ad Il. 4, 636 (cf. Schol. A Didymi indeque sch. B
Porphyrii p. 325, 14. 31 Bekk.). contra Aristophanes est pro Aristotele (ex
167
hist. an.) in cod. B ad v, 252 p. 559^ 37 Bekk. alia de causa in schol. vulg.
D ad p, 252 Aristoteles comparet (μελανόστου ᾿“ριστοτέλης p. 576^ 9
Bekk.) etenim confusis ex Porphyrii scholio ad c, 315 negligenter ab-
breviato Aristotelis (h. a. 9, 32) et Democriti testimoniis, Aristoteli tribui-
tur quod Democriti dicendum erat. nisi forte qui Democritum citavisse
dicitur in sch. c, 315 ipse fuit Aristophanes, quem Aristotelem scripse-
rint et D et cuius idem vitium cernitur, B (576^ 13 Bekk. ex int. marg.).
videtur enim Aristophanem reprehendere Aristarchus quemadmodum
cod. V ad c, 340 (p. 640, 12 Bekk.) πέδιλα: ᾿“ριστοτέλης (corr. ᾿Ζρι-
στοφάνης) αὐτὰ πτερωτὰ οἴεται. ψευδῶς (cf. ad Od. e, 97). de quibus
locis male iudicavit Lehrs de Aristarcho p. 50. atque in illo quoque loco
de usu vocis κέρας fieri potest ut Aristophanem, qui κέρας voluerit signi-
ficare αἰδοῖον. reprehenderit Aristarchus, qui τόξον. talem certe Ari-
starchi fuisse sententiam, ex scholiis ad verba χέρας βοὸς (Il. co, 81) eadem
grammaticorum disputatione illis coniuncta colligimus. in qua re eodem
librariorum vitio Aristoteles pro Aristarcho scribitur apud Plutarchum de
solertia animal. 24 eisdem (e Didymo?) copiis usum quas gerunt scholia
Homerica.
Plut. 1. c. καὶ τῶν τριχῶν τὰ
A A "
καϑήκοντα πρὸς τὸ ἄγκιστρον
e , E: A
ὡς ἔνι μάλιστα λευκὰ φαίνε-
- - Y
σϑαι μηχανωνται" μαάλλον γὰρ
ὕτως ἐν τῇ ϑαλάττῃ δι᾿ ὁμοιό-
ovrog ἐν τῆ ῃ μοιο-
» , ,
τητὰ τῆς χροας λανϑανουσι. τὸ
e - - L4
δὲ ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ λεγόμενον
e
«ἡ δὲ μολυβδαίνῃ (Il. o, 80—
82)...
, -ι 5», ' Mi c
είαις Q'OLÉLV οἴονται προς τας 0Q-
, 52327
παρακουοντὲς ἔνιοι βο-
-» ' ,
μιὰς χρῆσϑαι τους παλαιους"
" ' N , ,
κέρας γὰρ τὴν τρίχα λέγεσθαι.
ι N , ' τὸ 1
καὶ τὸ κείρασϑαι δια τοῦτο καὶ
, ' ?
τὴν xovocv' καὶ τὸν παρ 49-
, , ,
χιλοχῳ περοπλαστὴν φιλοκοσμον
εἶναι περὶ κόμην καὶ καλλω-
? E
πιστήν. ἔστι δ᾽ οὐκ αληϑές"
' n EY i]
ἱππείαις yog ϑριξὶ χρῶνται; oc
- 2
τῶν ἀρρένων λαμβάνοντες" ef
A , - 2/4 ^ J
γαρ ϑηλειαν τῷ 0voo τὴν τρίχα
7 ET -
βεβρεγμένην ἀδρανῆ ποιοῦσιν.
Schol. B ad o, 81 χέρας: 0 προσά-
"e ῳ A A Nc ,
σπτουσι T?) OQuLG προς τὸ μὴ ἐσϑίεσθαι
καὶ ὁμόχροον εἶναι τῇ ϑαλάσσῃ. of δὲ
A »Ἥ
νεώτεροι κέρας τὴν συμπλοκὴν τῶν
τοιχῶν (cf. ad À, 385). — Schol. V ib.
e MI L4
ὁμοίαν κέρατι" «τὸν κεροπλάστην ἄειδε
»"Ἥ 2 c
Γλαῦκον» Αρχίλοχοις (cf. Hes. s. κε-
,
οοπλάστης: λεπτουργὸς ἢ τριχοκοσμη-
, T c x » pi. [64 1
"We et V ad 4, 385 τῇ vougt* οϑὲεν xot
τὸ X&igéLv). — Schol A ib. (Aristo-
.- c - Di
nicus) ἡ διπλῆ. ὅτι ov λέγει βοὸς κέ-
1 ; 1 Ξ:
occ βοὸς τρίχα διὰ τὸ τριχίνην εἶναι
A c , - » τ:
τὴν ὁομιαν" λιναῖς γὰρ ἐχρῶντο" «ἐκ
, , € L SETS ^w
πόντοιο ϑύυραζε λίνῳ évt ἡνοπι χαλκῷ»
(Il. zc, 408). of δὲ νῦν οὐδὲ βοείαις
» 2 3
χρῶνται. ἀλλ᾽ ἱππείαις (cf. schol. A ad
^t g
σύ; 408). λέγοι ev ovv βοὸς κέρας xv-
οίως᾽ xcreGxsvotov γὰρ σύριγγα ἔκ
[4] -Ὕ
κέρατος βοείου, ἣν παρετίϑεσαν τῇ 09-
e ἀν c, '
μιᾷ ὑπὲρ τὸ ἀγπιστρον. ὅπως μὴ οὗ
, ΄ , , X. ’,
ίχϑυες ἁποτρωγωσιτον λίνον. cf. schol.
-—— Ole. ——
"AovicroréAqg δέ φησι μηδὲν Q ad Od. u, 253 (ubi idem illud redit
ἐν τούτοις λέγεσϑαι σοφὸν ἢ πε- βοὸς κέρας): κέρας A oíGvoQyoc τὸ
οιττόν, ἀλλὰ τῷ ὄντι κεράτιον κεράτινον συρίγγιον. ὃ ἐπιτιϑέασι πρὸς
περιτίϑεσϑαι πρὸ τοῦ cyxí- τὸ μὴ ἐσθίεσθαι ὑπὸ τοῦ ἰχϑύος τὴν
στρου περὶ τὴν δρμιᾶάν. ἐπεὶ ὁρμιάν. ἔνιοι δὲ τὴν τρίχα (cf. schol.
πρὸς ἄλλο ἐρχόμενοι διεσϑίου- B Q V ib., Etym. M. p. 505, 16 s. χέρας
σιν, 23 Booc, Hesych. et Apollon. lex. Hom. s.
βοὸς κέρας).
audias denique Apollonium lex. Homer. s. κέρᾳ ἀγλαέ: of μὲν γλωσσό-
γραφοι ταῖς Qoi£lv ἀγαλλόμενε" κέρας γὰρ τὴν τρίχα λέγεσϑαι. ὃ δὲ
᾿ρίσταρχος κυρίως (cf. Et. M. l. c.) ἀκούει τὸ τοῦ βοὸς κέρας οἷον
τὸ κεράτινον συρίγγιον: τὸ γὰρ παλαιὸν πρὸς τὸ μὴ ἀποτρῶξαι τὸν
ἰχϑὺν τῷ ἀγκίστρῳ περιτίϑεσϑαι τοῦτο. τὸν δὲ Ὅμηρον μηδέποτε εἰ-
ρηκέναι χέρας τὴν τρίχα᾽ ὅϑεν ἐπὶ τοῦ κέρᾳ ἀγλαέ, τόξῳ ἀγαλλόμενε
(cf. Eust. 1. c.). unde id quidem pro certo efficitur in schol. V ad à, 385
ita legendum esse κέρᾳ ἀγλαέ: τῇ vouy(* 09v καὶ τὸ κείρειν. Aglorog-
χος δὲ ὦ τῷ τόξῳ σεμνυνόμενε,. Eustathium autem verisimiliter sic cor-
rigi: ᾿“ριστοφάνης δέ φησι κέρᾳ ἀγλαὸν ἀντὶ τοῦ αἰδοίῳ σεμνυνό-
μενον.
Propter argumenti similitudinem hic libet adnotare in Schol. Aristoph.
pac. 1178 (λινόπτας γάρ φησιν ᾿Δριστοτέλης τοὺς τὰ ϑηρευτικὰ λίνα
φυλάττοντας. ὡς καὶ οἰνόπτας τοὺς οἰνοφύλακας. cf. Hesych. s. λινό-
σύτης) eodem modo corruptum videri auctoris nomen.
21. (140)
Schol. cod. A fol. 253^ ad Il. τ, 108 (p. 441 Vill) εἰ δ᾽ ἄγε νῦν μοι
» ' D Go 2-2 ' . . L :
ὁμοσσον: διὰ τί ἡ Ηρα ὁμοσαι προς (sic Vill., corr. προάγει vel tale
quid cf. χελεύει in sch. B) τὸν Δία; ἢ δῆλον ὡς οὐ ποιοῦντα ἃ ἂν
᾿Ξ , jM - 1 , τὸ » 3 M 1 3 L 55, ec
φῇ. εἰ δὲ τοῦτο. διὰ τί Ov κατανεῦσαι c ÀÀo καὶ ομοόσαι ἠξίωσεν. ὡς
, e , ,
καὶ ψευδομένου ἂν μὴ ὀμόσῃ; 0 δὲ ποιητής φησιν ἀληϑεύειν «0 τι κεν
κεφαλῇ κατανεύσῃ (ll α, 527). τὸ μὲν ovv ὅλον μυϑῶδες" καὶ γὰρ
δ᾽ 2 5. Ὁ » - 4 Ὅ δὲ ,ὔ 3-7, 2137 c
ουδ΄ cg ἑαυτοῦ ταῦτα φησιν Ὅμηρος οὐδὲ γινομενα εἰσάγει; ἀλλ᾽ ὡς
διαδεδομένων περὶ τὴν ᾿Ηρακλέους γένεσιν μέμνηται. δϑητέον δὲ ὅτι καὶ
0 μὖϑος εἰκότως εἰσάγει τὴν Ἥραν ὁρκοῦσαν τὸν Zo: πάντες γὰρ
περὶ ὧν φοβοῦνται μὴ ἄλλω: ἀποβῇ. πολὺ τῷ ἀσφαλεῖ προέχειν πει-
ρῶνται" διὸ καὶ ἡ Ἥρα ἅτε οὐ περὶ μικρῶν ἀγωνιξομένη καὶ τὸν Δία
9 ^ e, 3 , Y € ? , S , -
εἰδυῖα ov, αἰσϑόμενος vov Ηρακλέα δουλεύοντα ὑπεραγανακτήσει. τῇ
ἰσχυροτάτῃ ἀνάγκῃ κατέλαβεν αὐτόν. οὕτως ᾿Αριστοτέλης.
Hoc praeter sch. ad 9, 88 (fr. 10) uno loco citatur Aristoteles (Ari-
bu
starchus?) in cod. A. reliquae omnes aporematum Aristoteli tributorum
mentiones debentur ipsi Porphyrio, cuius commentariorum Homericorum
(ζητημάτων Ὁμηρικῶν) fragmenta passim dispersa αὐτολεξεὶ leguntur in
extrema margine codicis Veneti B, nulla nisi editorum errore in cod. A.
quum autem Porphyrium excerpserit auctor quaestionum inter scholia
cod. Α saepissime appositarum, in hoc etiam codice licet auctorum testi-
monia plerumque ille omiserit, Aristotelem subinde citari (cf. fr. 10) non
miraberis.
22. (147)
Schol. B ext. f. 322? (p. 516 Vill.) et M (Mosq. p. 88 Matth.) ad Il.. o,
15: (Πορφυρίου M) διὰ τί ὁ ᾿“χιλλεὺς τὸν ExrOQe εἷλκε περὶ τὸν τά-
φον τοῦ Πατρόκλου παρὰ τὰ νενομισμένα ποιῶν εἰς τὸν νεκρόν; ἢ πα-
ρανομοῦσι τὰ αὐτὰ οὐχ of ἀμυνόμενοι ἀλλ᾽ οἵ ἄρχοντες. ὃ δὲ Ἑκτωρ
πρότερος ἐπεχείρησε λωβήσασϑαι Πάτροκλον τὰ τοιαῦτα... ἔστι δὲ λύ-
σις (λύειν M), φησὶν ᾿ἀφιστοτέλης. καὶ εἰς τὰ ὑπάρχοντα ἀνάγων
(£. ἀνάγειν) ἔϑη ὅτι τοιαῦτα qv , ἐπεὶ καὶ νῦν ἐν Θετταλίᾳ περιέλκουσι
περὶ τοὺς τάφους. :
De solutionum variis certisque generibus v. Arist. poet. 25. Pseudo-
alex. probl. I praef. cf. Lehrs de Aristarchi stud. Hom. p. 225. ad rem
cf. Callimachus in eadem quaestione citatus ad y, 397: διὰ ví 45. ϑα-
νόντα σύρει τὸν Ἕκτορα... ὁ δὲ Καλλίμαχός φησιν ὅτι πάτριόν ἐστι
Θεσσαλοῖς τοὺς τῶν φιλτάτων φονέας σύρειν περὶ τοὺς τῶν φονευ-
ϑέντων τάφους etc.
23. (148)
Schol. Victor. (p. 642, 28 Bekk. idem eodem modo legitur in cod.
Townleiano qui nunc est Burneianus 86 musei Brit., f. 274^) ad Il. c», 420
σὺν δ᾽ ἕλκεα πάντα μέμυκε: παράδοξον (τέρας ait Eustath. p. 1350, qui
eadem fere habet)" τὰ μὲν γὰρ τῶν ζώντων ἕλκη μετὰ ϑάνατον uud,
τὰ δὲ μετὰ ϑάνατον γινόμενα σήπεται.
ib. ἀδύνατον νεκρῶν τραύματα μύειν, ὥς φησιν 'Δριστοτέλης
εἰρηκέναι Ὅμηρον (in carmine deperdito) «μῦσεν δὲ περιβροτόεσσα ὠτει-
λή». τοῦτο δὲ τὸ ἡμιστίχιον οὐδὲ φέρεται.
24. (149)
- Schol. B (p. 529 Vill. hoc non vidi in cod. f. 3388) ad Il. o, ὅ69 μή
σε, γέρον, οὐδ᾽ αὐτὸν ἐνὶ κλισίῃσι ἐάσω: |dovovovélqg φησὶν ἀνώ-
μαλον εἶναι τὸ ᾿Αχιλλέως ἦϑος. οἵ δέ φασιν ὅτι ἵνα ἀποστήσῃ αὐτὸν
τοῦ ἐφ᾽ Ἕκτορι ϑρήνου. διὰ τοῦτο δειδίσσει.
siint
. 2 ?
Cf. Eustath. in ll. p. 1365: σημείωσαι Ó ὅτι ᾿Αριστοτέλης. ὥς
. . . ? Ü 3 M E
φασιν o£ παλαιοί (i. e. scholia Homerica), ἀνώμαλον εἶναι zo τοῦ 4χιλ-
5 ; ᾿ - . : ED 3
λέως «90g συναγει, ὃς τὰ πρῶτα μειλιχίοις δεξιωσάμενος vov ἵκέτην
5 qv0$ ; 06 u S
* e c ^ A c 5:
Πρίαμον. εἶτα λεοντωϑθεὶς οἷον ὡς δηλοῖ τὸ »λέων ὡς ἀλτὸ ϑύραξε»
X - c , ? -
(572), διὸ καὶ νῦν ἔδεισεν ὁ γέρων καὶ ἐπείϑετο μυϑῳ,, ἀγριοῦται καὶ
E) i Y m) D [4 n e
ατύειλεῖται τὰ προρρηϑέντα. καὶ δοκεῖ uiv ἐπίτηδες ovro ποιεῖν. ὡς
^N D V 2 ΄ - Y ? ? »
αν ἐκπλήξῃ τὸν γέροντα καὶ ἀποστήσῃ τοῦ οἴκτου. v0 δ΄ ἔστιν οὐ τοιοῦ-
Y 3 ec D [S S 5 ΄
τον" καὶ προιῶν (584-—806) γὰρ ὁ ποιητὴς υπολαλεῖ δέος εἶναι μὴ
ε Πρί ἐν ἀχνυμέν δίῃ χόλον οὐκ ἐρύσ ἴδα ἰδώ
ποτε Πρίαμος μὲν ἀχνυμένῃ κραδίῃ χόλον οὐκ ἐρύσαιτο παῖδα ἰδῶν,
2 - 5.5 2 Ν ?
Aut δ᾽ ὁρινϑείη φίλον qvoo καί ἕ κατακτείνειε,. Διὸς δ᾽ αλίτηται
92 ΄ e 5 9 / e Y , c2 A 9 E"
ἑφέτμα-. 0 ἔστιν évcoÀag ... ολῶς yog ταρασσεται 0 Ἄχιλλευς ἔνταυϑα
c 5 5 à z 9 , σ᾽ » m κ ᾿ , τ
ὡς μαλιστα, εἰ καὶ μόνον ἀκουσει Exvogoc ovouo, 0 δὴ καὶ (Φίλιπσιος
r , Ἁ N , , [4 x , «? 9 ,
λέγεται πασχειν μετα τὴν ἕν μάχῃ πηρῶσιν.... διο ovÓ ἐμφανίζει
? - A , Ἁ e »Ὅ ^ c B - Ἁ ei ,
αὐτῷ τὸν υἱόν. μὴ καὶ 0 ἐπὶ τῷ νεκρῷ οἶκτος τοῦ πατρὸς ἀναξωπυρήσῃ
, -5 coc NR b QAO IU. D ,! 2 — [ ,
χολον τῷ “χιλλεῖ. c uoc δὲ ηοῖ φαινομένῃ ὀψεσϑαι αὐτὸν λέγει. Guvo-
- " Ar -Ὁ
γεται δὲ τὸ τοῦ ᾿Δχιλλέως ἄστατον καὶ ἐν τῇ α δαψωδίᾳ καὶ ἐν ταῖς
λιταῖς.
25. (150)
Schol. Harl. (H) et Ambros. Ὁ (Q 88 sup.) et E ad Od. δ, 356 p. 206.
26 Dindorf. (νῆσος... 4 ἰγύπτου προπαροιϑε, Φαρον δέ ἕ κικλήσκου-
σιν,) τόσσον ἄνευϑ' (ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ νηῦς ἤνυσεν): τοσοῦ-
τον γὰρ ἀπέχει ΙΝαυκράτεως ἡ Φάρος. ἔνϑα τότε τῆς Αἰγύπτου τὸ ἐμ-
πόριον ἦν, ὥς φησιν Δριστοτέλης (ex Herodoto 2, 179 ἦν δὲ τὸ
παλαιὸν μούνη ἡ Ναύκρατις ἐμπόριον καὶ ἄλλο οὐδὲν 4ἰγύπτου). μέ-
χρι ΝΝαυκράτεως τὸ πέρας ἦν τοῦ Νείλου τότε. καὶ Ἡρόδοτος γοῦν
φησὶν ὅτι τὸ παλαιὸν τὸ κάτω μέρος τῆς 4ἰγύπτου πᾶν πέλαγος ἦν, ὁ
δὲ Νεῖλος πολλὴν καταφέρων ἰλὺν τὴν καλουμένην κάτω χώραν ὅλην
προσέχωσεν᾽" ὅϑεν καὶ μέλαινα καλεῖται. ὁρᾶται δὲ καὶ μέχρι νῦν xoy-
χύλια καὶ λοπάδες. ἐγὼ δὲ καὶ πεοὶ Μέμφιν εἶδον. φησὶν ὁ Πῖος (qui
interdum etiam in schol. B ad lliadem citatur, nunquam autem in Ven. A.
ὑπόμνημα eius appellatur ab Etym. M. s. ὠμήρησε. qui auctor nescio an
e solenni nominis Porphyrii scribendi compendio ortus sil. πῳίου enim
scholia sunt σορφυρίου in codicibus).
26. (151)
Schol. Hamburg. (T) ad Od. 2, 93 p. 251, 14 Dind. (Porphyrii, ut ex
altero-scholio colligitur) χέρασσε δὲ νέκταρ dgvS90v: εἰ μηδὲν ἄλλο πί-
νουσιν of ϑεοὶ ἢ τὸ νέκταρ, διὰ τί αὐτὸ ἡ Καλυψὼ τῷ Ἑρμῇ κεράσασα
δίδωσιν; εἰ γὰρ κεκέρασται σὺν ὕδατι, οὐ μόνον τὸ νέκταρ ἀλλὰ καὶ
— Age
Nc A ?
τὸ ὕδωρ πίνουσιν. καίτοι. φησί. ψιλὴν ἀμβροσίαν παρέϑηκε «κέρασσε
΄ , 5 e? ' 2
δὲ νέχταρ ἐρυϑρόν». λύων ovv ὁ -AguororéAno vo κέρασσε. φησίν. ἤτοι
1 S 231 desi Eun GAS pro 3 (E CUSNEUY) 1 DEAE
ro μῖξαι ἄλλο ἄλλῳ ὑγρῷ δηλοῖ ἡ vo £yyéou* ἀμφῶ γὰρ δηλοῖ τὸ κε-
, - 5 Y , TOR ἢ , DN luus RETE
ρασαι. νῦν Ovv TO «χκέρασσε δὲ νέχταρ ἐρυϑρον» ov τὸ μῖξαι δηλοῖ, αλλα
ψιλῶς ἐγχέαι.
Porphyrium sequitur eius commentarii auctor ex quo desumtum est
alterum scholium codd. Ambros. QEB et ex parte P p. 251, 12 et 22 Dind.,
quod habet ita cod. Vindob. (Gr. phil. 133 f. 89) κέρασε δὲ νέχταρ ἐρυ-
9 , E S 1 - 5 1 ud ? M - A , 3 Ȉ; 1 03
ρον: ἀντὶ TOU ἐνέχεεν " οὐ yeg κιρνᾶται τὸ νέκταρ. εἰ οὐδὲν yog αλλο
’ δ 1 Ἢ , EY 3 M - e e 3 , 3»,
πίνουσιν o£ ϑεοὶ ἡ νέκταρ πῶς αὐτὸ κιρνᾷ ὕδατι ἡ KoÀvwpo; ἔστιν
Df. D - - *
οὐν ἀντὶ τοῦ ἐνέχεεν ἀπὸ τῆς ἀρχαίας cuvnQcíog: εἰς κέρας yag ἐγ-
, » RI "Nor Ἁ ? A N
χέοντες &mtvov (cf. Eustath. ad h. 1. p. 1525). ἡ ovt τὸ xégeoe χατὰ vOv
? c ΄ὕ , , A AUC ,ὕ
Δριστοτέλην; ὡς ὁ Πορφύριος λέγει, οὐ μόνον δηλοῖ τὸ μῖξαι ἁλλῳ
Ὁ - 2 ? -
υγρῷ ἀλλο. ἀλλὰ καὶ τὸ ἐγχέαι ψιλῶς.
27. (192)
Schol. TQEP ad Od. ε. 334 [Ἰνὼ “ευκοϑέη, ἢ πρὶν μὲν ἔην βρο-
τὸς αὐδήεσσα). cuius pars prior altera apponitur et ad Od. x, 136 in
Hamb. (T) et cum ipso vero initio ad Il. z, 407 in Ven. B. coniungenda
enim sunt fragmenta haec Porphyriana p. 529* 35—^3 Bekk. cum p. 278,
15—279, 9 Dind., sicut recte. factum est in Vindob. (cf. Ambros. E) ad
Od. ε, 334 (f. 43): τὸ αὐδήεντα (Il. τ. 407) ovx ἔστι φωνὴν ἔχοντα ἀλλ᾽
ἀνθρωπείᾳ φϑεγγόμενον ὀπὶ ὡς οἵ ἀνϑρωποι" καὶ ὡς παράδοξον ἐπε-
σημήνατο. καὶ τὸ « Κίρκη ἐυπλόκαμος δεινὴ ϑεὸς αὐδήεσσα» (x, 130)
σημαίνει τὸ ἀνθρωπίνως (ἀνθϑρωπιστί T) φϑεγγομένη, οὐχ ὡς ϑεός
(cod. Vind. ita incipit βροτὸς αὐδήεσσα : φωνῇ ἀνθρωπίνῃ χρωμένη; ἀλλ᾽
οὐχὶ ϑείᾳ etc.): διὰ σημείων γὰρ (καὶ male add. T) οἰωνῶν καὶ ἱερείων
καὶ ϑυσιῶν. καὶ δι᾿ ὀνείρων (xol ἐφετμῶν add. Ven. B) καὶ οὐκ αὐδῆς
φϑέγγονται οἵ ϑεοί. καὶ ἐφετμαὶ αὑταί (sic Vind. et E nisi quod male
αὐταί scribitur. χαὶ cf ἐφετμαί T, καὶ ἀλλαχόϑι Ven. B) «of δ᾽ αἰεὶ (τ᾽
αἰεὶ B) βούλοντο (-Aotvro Vind.) ϑεοὶ μεμνῆσϑαι ἐφετμέων» (0d. ὃ, 353),
τῶν ϑεοπροπίων λέγει. ἡ δὲ Κίρκη «καλὸν ἀοιδιάει» (Od. x, 227) ὡς
ἄνϑρωπος (ἡ δὲ — ἀνϑρωπος om. Vind. et E, ubi male sequitur ἄλλως).
ξητεῖ δὲ (sic pergit Vind.) ὃ “ριστοτέλης. διὰ ví τὴν Καλυψὼ καὶ
τὴν Κίρκην καὶ τὴν Ἰνὼ αὐδηέσσας λέγει μόνας" πᾶσαι γὰρ καὶ of
ἄλλαι φωνὴν εἶχον. καὶ λῦσαι μὲν οὐ βεβούληται (βούλεται QE et Vind.),
μεταγράφει δὲ ποτὲ μὲν εἰς τὸ αὐλήεσσα, ἐξ οὗ δηλοῦσϑαί φησιν ὅτι
μονώδεις ἦσαν" ἐπὶ δὲ τῆς Ἰνοῦς οὐδήεσσα (codd. αὐδήεσσα . etiam
Vind.) τοῦτο (ἐκεῖνο Vind. et E) γὰρ πάσαις ὑπῆρχεν αὐταῖς καὶ uo-
c— ANTE 0
ναις " πᾶσαι γὰρ αὗται ἐπὶ γῆς (ἐπὶ αὐλὰς Vind. et E) ῴκουν. μήποτε δὲ
τὸ αὐδήεσσα οὐ τὸ φωνῇ μόνον (μόνῃ QTP) χρῆσϑαι (κεχρῆσϑαι QP) δηλοῖ,
ὡς τὸ «αὐδήεντα δ᾽ ἔϑηκε» (IL. τ. 407), pgs δὲ καὶ τὸν τ καὶ
ἐπίφημον. καὶ ἑκάστη δὲ τούτων ἔνδοξος. ὥσπερ " Ἰνώ: ὅτε γὰρ iv
ἀνϑρώποις ἦν. ἔνδοξος καὶ ἐπίφημος ἐν πᾶσιν ἐτύγχανεν. In ΠῸ Ρ
alterum scholium hoc est (quod reddit Eustathius p. 1543) ad Od. e, 334
(p. 278, 8 D.): ὃ μὲν "Agierogévyg τὰς ἀνθρωποειδεῖς ϑεὰς αὐδηέσσας
φησὶν οἷονεὶ φωνὴν μετειληφυίας, ὁ δὲ ᾿Αριστοτέλης (hoc nomen
etiam Eust.) οὐδήεσσαν λέγει οἵονεὶ ἐπίγειον. οὕτως καὶ Χαμαιλέων.
cf. H ad 5,186 (p. 457, 8) αὐδήεσσα: ᾿Ζ4ρίσταρχος (corr. 4orovor£Aqc)
οὐδήεσσα (quod proprie pertinet ad e, 334) ibid. Q B V (Eustath. ib.
p. 1651): ἦτοι περιβόητος. ἢ εἰς διάλεξιν καὶ προσαγόρευσιν ἀνθρώ-
ποις ἐρχομένην, ἢ καϑὸ ἐπίγειός ἐστιν (οὐδήεσσα ἡ ἐπίγειός ποτε sch.
vulg. ad ὃ. 334 p. 278, 6, unde huc translatum est). cf. ex Apione Apollon.
lex. Hom. s. αὐδήεσσα,. Etym. M. p. 169.
98. (153)
Schol. H Q p. 414, 29 Dind. et cod. Vindobon. f. 255 ad Od. ε, 106
(principium scholii usque ad παρηλλαγμένα extat etiam in T ad ες 311
p. 430, 18 D.) Κυκλώπων δ᾽ ἐς γαῖαν: ξητεῖ ᾿Α ριστοτέλης πῶς ὁ
Κύκλωψ ὁ (0 om. Vind. et T) Πολύφημος μήτε πατρὸς ὧν Κύκλωπος"
Ποσειδῶνος γὰρ wv: μήτε μητρός, Κύκλωψ ἐγένετο. αὐτὸς δὲ ἑτέρῳ
μύϑῳ ἐπιλύεται (αὐτὸς Κύκλωψ ἐγένετο. ἑτέρω μύϑω ἐπιλύεται T).
καὶ γὰρ ἐκ Βορέου ἵπποι γίνονται καὶ ἐκ Ποσειδῶνος καὶ τῆς Μεδού-
σης 0 Πήγασος ἵππος. [τί δ᾽ ἄτοπον ἐκ Ποσειδῶνος τὸν ἄγριον τοῦ-
τον γεγονέναι. ὥσπερ καὶ τὰ ἄλλα ἐξ αὐτοῦ ἀναλόγως τῇ ϑαλασσῃ
ἄγρια γεννᾶται ἢ τερατώδη ἢ παρηλλαγμένα. γελοίως δ᾽ αὐτοὺς ἐτυ-
μολογεῖ Ἡσίοδος etc. quod Porphyrii Scholium esse docet eiusdem sen-
tentiae scholium nomine eius in Vindob. inscriptum (ad ει. 315 f. 295 —
sch. M p. 434, 18—21 D.). sequuntur apud Porphyrium aliae de Polyphemo
quaestiones, cf. Apollon. lex. Hom. (s. ἀϑεμίστων): καὶ ἔστιν ὅλος ὁ
τόπος οὗτος τῶν προβλημάτων.
29, (154)
Schol. H T p. 432, 12 Dind. ad Od. n 345 (rectius ad 1, 333): διὰ τέ
Ὀδυσσεὺς πρὸς τοὺς Φαίακας τω ὅτι τὸν Κύκλωπα ἐτύφλωσε Πο- |
σειδῶνος υἱὸν ὄντα. οὐσι xol αὐτοῖς ἀπογόνοις Ποσειδῶνος; λύων οὖν
᾿ἀριστοτέλης φησὶν ὅτι ἤδει ἐχϑοοὺς αὐτοὺς ὄντας τοῦ Κύκλωπος"
ἐχβληϑέντας γάρ φησιν ὑπὸ τῶν Κυκλώπων ἐλϑεῖν ἐπὶ τὴν Σχερίαν
(E, 4) «o? πρὶν μέν ποτ᾽ ἔναιον ... ἀλφηστάων».
S Ὁ πεν
Cf. Schol. Q et M (Marc. 613 bomb. sec. 14) ad ε, 333 p. 431, 23),
item Vindob. f. 29* ad ε. 315: πῶς (διὰ τέ Vind.) ovx ἐδεδίει τοὺς ἐκγόνους
Ποσειδῶνος Φαίακας τὴν πήρωσιν λέγων Κύκλωπος; 4AoicovoréAmc
οὖν φησὶν ὅτι ἤδει ἐχϑροὺς ὄντας αὐτοῖς «of σφεας σινέσκοντο» (ξ, 0).
30. (155)
Schol. ad Od. ε, 525 p. 440, 29 Dind.: διὰ τί Ὀδυσσεὺς (πρὸς τὸν
Κύκλωπα add. P et M.) οὕτως ἀνοήτως εἰς τὸν Ποσειδῶνα ὠλιγώρησεν
τῷ λόγῳ εἰπών «ὡς ovx ὀφϑαλμόν γ᾽ ἰήσεται οὐδ᾽ ἐνοσίχϑων» (525).
᾿Αντισϑένης (sc. in dialogis a Porphyrio saepius citatis, quibus Homericas
quaestiones singulares tractabat ex gane socraticorum. sophistarumque
et hanc quideni, ut quos ἴῃ 1. Κύκλωψ 1 περὶ Ὀδυσσέως DL. 6, 17) μέν
φησι διὰ τὸ εἰδέναι ὅτι οὐκ ἣν ἰατρὸς ὃ Ποσειδῶν ἀλλ᾽ ὁ ᾿Απόλλων,
᾿ἀριστοτέλης δὲ οὐχ ὅτι οὐ δυνήσεται, ἀλλ᾽ ὅτι οὐ βουληϑήσεται
διὰ τὴν πονηρίαν τοῦ Κύκλωπος (H T 0. haec brevius ita in M f. 114?
post ἐνοσίχϑων. ἢ διὰ τὸ γινώσκειν ὡς οὐκ ἣν ἰατρὸς ἀλλ᾽ ὃ AnóAAOv,
ἢ ὅτι οὐ ϑεραπεύσει αὐτὰ διὰ τὴν πονηρίαν αὐτοῦ). διὰ τί οὖν ὁ Πο-
σειδῶν ὠργίσϑη, καίτοι μὴ χαλεπαίνων διὰ τὸ ἀπόφϑεγμα (ὠργ. μὴ
διὰ τὸ ἀπ. χαλεπαίνων M), ἀλλὰ διὰ τὴν τύφλωσιν «Κύκλωπος γὰρ
πεχόλωται ὃν ὀφρϑαλμοῦ ἀλάωσεν» (0d. c, 69), χαὶ παμπονήρου ὄντος καὶ
τοὺς ἑταίρους κατεσϑίοντος; λύων δὲ 0 d ριστοτέλης φησὶ (καὶ ᾽4ρ.
φησὶ M) μὴ ταὐτὸν εἶναι ἐλευϑέρῳ πρὸς δοῦλον καὶ δούλῳ πρὸς ἐλεύ-
E οὐδὲ τοῦς ἐγγὺς τῶν ϑεῶν οὖσι πρὸς τοὺς ἀποϑεν. ὁ δὲ Κύκλωψ
qv μὲν (ὁ μὲν ovv K. qv M) ξημίας ἄξιος ἀλλ᾽ οὐκ Ὀδυσσεῖ κολαστέος
ἀλλὰ τῷ Ποσειδῶνι (H T M). ἢ (codd. εἢ πανταχοῦ νόμιμον (εἰ νόμι-
μὸν M) τῷ διαφϑειρομένῳ βοηϑεῖν, τῷ víg: καὶ ἦρχον ἀδικίας of
ἑταῖροι (T M).
90. (156)
- . . ^ 3 5
Eustath. in Od. μ.9 62 (p. 1712 Rom. ubi de Planctis: τῇ μέν τ΄ ουδὲ
1] , ? 1 / , n 9:99 ) 1 1
ποτητὰ παρέρχεται οὐδὲ πέλειαι τρήρωνες, ταί v ἀμβροσίην zii πατρὶ
φέρουσιν, ἀλλά τε καὶ τῶν αἰὲν ἀφαιρεῖται λὶς πέτρη): of δὲ παλαιοὶ
, (29 5 27
οὕτω τὰ TOU Ties ϑεραπεύουσι. Χείρων Oo paite CURUUTUT
τοῦ Μακεδόνος ἐρωτήσαντος. φασί, τί βούλεται παρὰ τῷ ποιητῇ τὸ
τὰς περιστερὰς εἰπεῖν κομίζειν ἀμβροσίαν τῷ 4ιὶ καὶ τὸ ἀφαιρεῖσϑαί
gm CE ΕΞ Ὁ τῷ *
TL αὐτὰς (corr. τὰς πέτρας) καὶ τῶν πελειῶν. περὶ τῶν πλειάδων εἶναι
1 d 2 e 5 j c ΄ ’ Y 67 ὦ; » x -U M
τον λόγον ἔφη: ἂς εἶναι μὲν ἕπτα. φαίνεσϑαι δὲ ἕξ τοῖς ἐκεῖ, τῆς μιᾶς
i] ἃ 2 - 2 ? A - -
διὰ τὸ καὶ ἄλλως ἀμυδρὸν τοῦ ἀστρίου ἀφανιζομένης ὑπὸ τῶν πετρῶν.
ς δα - , e 2 ΄ 2 - 5
ὡς δὲ ἡμεῖς, φησί, πελειαδὼν ἤτοι πλειαδων ἐπιτελλουσῶν ἀρχομεϑα
? 2 »
ϑερίξειν, οὕτω καὶ ϑεοὶ τὴν ἀμβροσίαν κομίξεσϑαι. - (inseruntur hic ab
ΞΞ GN -—
Eustathio excerpta ex Athenaei lib. XI) ... (p. 1713:) ἀλλ᾽ οὕτω μὲν ὃ
"AugunoAirue Χείρων. "4oiGrovéAqc (sic Eustathius, licet Stoici eu-
iusdam nomen exspectaveris potius quam Aristotelis) δέ, φασίν, ἀλληγο-
oux Gc εἶπε δηλοῦν Ὅμηρον ἐξ ἀναϑυμιάσεως τρέφεσϑαι τοὺς ϑεοὺς
ἤτοι τὰ ἄνω σώματα. ἀεροπόρον ζῶον παραλαβόντα εἰς ἔνδειξιν τῆς
τοιαύτης τροφῆς. τὸ δὲ ἀφαιρεῖσϑαί τι ὑπὸ τῆς πέτρας δηλοῦν ἔφη;
ὡς “καὶ ἡ γῆ ἕλκει ἐκ τῆς τοιαύτης ἀναϑυμιάσεως. ᾿Αλέξανδρος δὲ ὃ
βασιλεύς. διὰ τὸ δοκεῖν φύσει (vulg. φησὶ) τοὺς ϑεοὺς φιλοσόφους καὶ
ἡδονῆς μείζους, ἀναϑεῖναι τὸν ποιητὴν τὴν ἐκείνων τροφὴν τῷ ἀσϑε-
νεστάτῳ καὶ τρυφερωτάτῳ Loo, op οὗ βραχύ τι ἂν παρακομίζοιτο.
[ἀλλοι δὲ ΖΔία μὲν νοοῦσι τὸν ἥλιον etc. (hinc enim quae sequuntur phy-
sice explieata, respondent scholiis nunc servatis ad h. 1. in H Ὁ V.)
Haec ad Ptolemaei Hephaestionis figmenta pertinere docet Photius
(bibl. eod. 190), qui primi novae historiae libri argumentum describens
eadem memorat (p. 147, 3 Bekk.): διὰ τί ὁ ποιητὴς πελειάδας ἐποίησε
τῆς τροφῆς τῶν ϑεῶν διακόνους καὶ τίνα ᾿Αλέξανδρος ὁ βασιλεὺς καὶ
᾿Αριστοτέλης εἰς τοῦτο εἶπον καὶ περὶ “Ομήρου καὶ πελειάδων (cf. Β.
Hercher, über die Glaubwürdigkeit der N. G. des Ptolemaeus Chennus, Ν.
Jahrb. f. Phil. u. Paed. Suppl. N. F. Bd. I. 1855. p. 271).
31. (157)
Schol. Vindob. (Gr. phil. 133 f. 535) ad. Od. uw, 128 et 129 duo habet
scholia, recentissimum alterum, alterum antiquum. βόσκοντ᾽ ἠελίοιο βόες
(128): ἀπόβλητον ἣν τοῖς ἀρχαίοις ἀρότην βοῦν κτείνειν. ἔπασχε γὰρ
κακῶς ἐξ ἀνθρώπων ἢ ϑεῶν ὅστις τοῦτο πεποίηκεν. ὅπερ οἱ τοῦ Οδυσ-
σέως φίλοι ποιήσαντες ἀπώλοντο. ᾿Αριστοτέλης φυσικῶς φησίν᾽
λέγει γὰρ τὰς τριακοσίους τοῦ χρόνου (i. e. anni) ἡμέρας πρὸς ταῖς λοι-
παῖς (cf. schol. B p. 542, 4 D. item Q et M cod. f. 146? ubi ita: ἑπτὰ β.
ἀγ-. ἀριστοτέλης φυσικῶς quet: λέγει γὰρ τὰς κατὰ σελήνην (xo9^ qu
cum comp. cod.) ἡμέρας πεντήκοντα πρὸς ταῖς τριακοσίαις). --- ἕπτὰ
βοῶν ἀγέλαι (129): ᾿“ριστοτέλης φυσικῶς τὰς κατὰ σελήνην ἡμέρας
αὐτὸν λέγειν φησὶ zv (τὰς v Vind.) οὔσας. τὸν γὰρ πεντήκοντα ἀρυϑμὸν
ἑπταπλασιάσας εἰς τὸν τριακοστὸν πεντηκοστὸν περιξστάναι εὑρήσεις
(hoe etiam in Q p. 542, 8 D.).
E scholiis Eustathius p. 1717: ἰστέον δὲ ὅτι τὰς ἀγέλας ταῦτας καὶ
μάλιστα τὰς τῶν βοῶν φασὶ τὸν AoicroriÀqv ἀλληγορεῖν εἰς τὰς
κατὰ δωδεκάδα τῶν σεληνιακῶν μηνῶν ἡμέρας γινομένας πεντήκοντα
πρὸς ταῖς τριακοσίαις ὅσος καὶ 0 ἀριϑμὸς ταῖς ἑπτὰ ἀγέλαις ἐχούσαις
ἀνὰ πεντήκοντα ξῶα. διὸ οὔτε γόνον αὐτῶν γίνεσϑαι Ὅμηρος λέγει,
" , A ^ 2: 4 A ? - ΄ .
οὔτε φϑοράν᾽ τὸ γὰρ αὐτὸ 060v αξεὶ ταῖς τοιαύταις ἡμέρας μένει. cf.
etiam schol. B ad μ. 128 et 353. E ad c, 8.
39. (158)
Schol. N (i. e. Marc. IX, 4 app., de quo cod. a Cobeto adhibite Dindorf
- z - -— e A ? a -
praef. p. XIV) ad Od. v extr. (p. 789 Dind.): διὰ τί Οδυσσεὺς τῇ μὲν
, ς n P7] , , 1 ΄ 25A ? , ΄, €
Πηνελόπῃ ἡλικίαν τὲ ἤδη ἐχουσῃ καὶ φιλούσῃ evrov οὐκ ἐδηλῶσεν oc
qv, τῷ δὲ Τηλεμάχῳ νέῳ ὄντι καὶ τοῖς οἰκέταις τῷ μὲν συβώτῃ τῷ δὲ
l ? 4 E ! et XC 4 i: $ 5 4 u Hi 4
, , * i] , i] M , ,
βουκόλῳ ὄντι; ov yog δήπου μὴ πεῖραν ἐκείνης εἰληφώς. ἔστι φάναι:
ι 3 , 4 - j EU € c , , co
φησὶν Δ ριστοτέἕλης. ὁτι τοῖς μὲν ἔδει ὡς αν μετέχειν μέλλουσι τοῦ
΄, AS e ΄ -
κινδυνου εἰπεῖν" ἀδύνατον γὰρ ἣν ἄνευ τούτων ἐπιϑέσϑαι τοῖς μνη-
στῆρσι. (pergit Porphyri ἔστι δὲ εἰπεῖν καὶ ὅτι ηὐλαβήϑη μὴ
Ἰοσι. (pergit Porphyrius)... ἔστε δὲ εἰπεῖν καὶ ove ηυλαβηϑη μὴ περι-
A ? , 7 , 1 AEN 72
χαρῆς ἀκούσασα γένηται καὶ ἐπίδηλον ποιήσῃ. ξώρα yog αὑτὴν σφό-
ὃ E 9 ν c ΄ 2229. -
ὅρα ἐπιϑυμοῦσαν. οὐκοῦν καὶ 0 υἱός. ἀλλ᾽ ὁ μὲν καὶ μειδιᾶν εἴωϑε
V.C - ᾿Ξ ? n x - , e κ ΄ Ἔ )
καὶ ἁπλῶς διαλέγεσθαι καὶ κρατεῖν τοῦ παϑους. v] δὲ μόνον κλαίειν.
, 5 MS , NDS [y
παυσαμένης ovv τοῦ κλαίειν μόνον. εἶ καὶ μηδεὶς ἐξεῖπεν, υποψία τις
E τ τ ΟΝ e ᾿ | τῷ » ^
ἐγένετο. οὐ γὰρ ἂν προσεποιήϑη δακρύειν" ἢ yag χαρὰ ὑποῦσα ovx ev
"» - ’
κρατεῖν τῆς ποιήσεως εἴασεν.
| 33. (159)
Schol. Vindob. (phil. 133 f. 973) ad Od. o, 326 14oyov δ᾽ αὖ κατὰ
uolo ἔλαβε: 4orcorovréíAmg φησὶν ὅτι πρεσβύτης ἣν ἤδη σφόδρα ὃ
κύων καὶ ὑπὸ τῆς ἡδονῆς τῆς πρὸς τὸν Ὀδυσσέα ἐτελεύτησεν εἰκότως"
ΟΞ S ι 9 1 , MEN TERN 2 ,
αἴ γαρ σφοδραὶ ηδοναὶ καὶ ἰσχυραὶ διαλύουσι. διο καὶ τὸν κύνα ἐποίη-
σεν ἀναγνωρίσαντα καὶ ἡσϑέντα καταψῦξαι (-ψύξαι cod.).
94. (160)
T . Ἔ Gov δὶ A - "
Schol. Vindob. (phil. 133 f. 145^) ad Od. 4p, 337 ἀλλὰ τοῦ οὐποτε
N ; M , N -
ϑυμον ἐνὶ στήϑεσσιν ἔπειϑεν: Πορφυρίου. δια ví Οδυσσευς τῆς Ka-
- L4 , € ' ? ? P ?
λυψοῦς διδούσης αὐτῷ τὴν ἀϑανασίαν ovx ἐδέξατο; 4 ριστοτέλης
1 7 M Y ,ὕ ΄ - ; * , er [4
μὲν ovv προς τους Φαίακας φησι ταῦτα λέγειν Οδυσσέα ἕνα σεμνοτε-
-» 2 -- 72 τ - E ὰ
οος φαίνηται καὶ μᾶλλον ἀλλοῖα (αλ... codex litteris duabus vel tribus
syllabae alterius charta perforata excisis nulloque. accentu primae addito.
$$ 11 Ξ Ι 111 ὃ 7, aT 1 C ἘΞ: 1 1
non igitur ἀλλὰ vel αλλων) σπουδασαι. συνέφερε γὰρ αὐτῷ πρὸς TO
- , v 2 - 1 - N
ϑᾶττον ἀποσταλῆναι. ἔπειτα ἔοικεν οὐ τῷ μὴ πεισϑῆναι λέγειν μὴ
- ' , ΄ ? U M - vns, - ,
λαβεῖν την τοιαύτην δωρεαν. ἀλλα μὴ πιστεῦσαι αὐτῇ τοιαῦτα λεγουσῃ.
c A l4 c ? ? 7,
ἢ μὲν γὰρ ἔφασχε ποιήσειν. 0 δὲ οὐκ ἐπίστευεν. οὐχὶ πιστεύων παρη-
- » 3-4 1 -» - 3 , ? τι - ,
τεῖτο. [εἴη Ó ἂν καὶ τοῦ cogov αϑανασία ovy qv τοιαῦται δαίμονες
χαρίσαιντο etc. quibus ipse pergit Porphyrius.
τῷ MD
35. (161)
Phrynichus in ecloga voc. Att. ed. Hoeschel. Aug. 1601 p. 36 (cf. ed.
Lobeck. Lips. 1820 p. 225) s. βασίλισσα: οὐδεὶς τῶν ἀρχαίων εἶπεν, ἀλλὰ
βασίλεια ἢ βασιλίς (eadem Thom. Mag. ecl. voc. Att. p. 58, 13 Ritschl).
— atque in (altera) epitoma quae vocatur idem p. 42 s. βασίλισσαν
Alxeióv φασι τὸν κωμῳδοποιὸν καὶ orovovréAqv ἐν τοῖς “Θμήρου
ἀπορήμασιν εἰρηκέναι (quam formam extare etiam addit in falsi Demo-
sthenis or. in Neaeram) ... τοῖς πλείοσιν ovv πειϑόμενοι βασίλειαν ἢ
βασιλίδα λέγωμεν. eadem tangit Antiatticista Bekk. Anecd. I p. 84, 26
s. βασίλισσα : ᾿Αλκαῖος Γανυμήδει, ᾿Δριστοτέλης Ounoixoig ἀπο-
ρήμασιν.
Hoc uno loco ipse libri titulus citatur.
36. (162)
' Athenaeus XIII p. 5564 (e quo Eustath. in Il. p. 1361): ϑαυμάσαι
δ᾽ Gv τις, φησὶν ἀριστοτέλης; ὅτι οὐδαμοῦ τῆς Ἰλιάδος Ὅμηρος
ἐποίησε Μενελάῳ συ πο ONUS παλλακίδα πᾶσι δοὺς γυναῖκας. κοι-
μῶνται γοῦν παρ᾽ αὐτῷ καὶ οὗ γε μετὰ γυναικῶν, Νέστωρ et
Il. 4, 6260) καὶ Φοίνιξ. οὐ γὰρ ἤσαν οὗτοι ἐκλελυμένοι que go ἐν
τοῖς τῆς νεότητος χρόνοις ἢ διὰ μέϑης ἢ δι᾽ ἀφροδισίων ἡ καὶ διὰ τῆς
ἐν ταῖς ἀδηφαγίαις ἀπεψίας, ὥστε εἰκότως ἔρρωνται τῷ γήρα. ἔοικεν
οὖν ὁ Σπαρτιάτης αἰδεῖσϑαι γαμετὴν οὖσαν τὴν Ἑλένην, ὑπὲρ ἧς καὶ
τὴν στρατιὰν ἤϑροισε' διόπερ φυλάττεται τὴν πρὸς ἄλλην κοινωνίαν.
ὁ δ᾽ ᾿Ζγαμέμνων ὡς πολυγύναιος ὑπὸ Θερσίτου λοιδορεῖται «πλεῖαί τοι
χαλκοῦ κλισίαι., πολλαὶ δὲ γυναῖκες εἰσὶν ἐνὶ κλισίης ἐξαίρετοι. ἄς τοι
᾽Αχαιοὶ πρωτίστῳ δίδομεν » (Il. B, 236). ἀλλ᾽ οὐκ εἰκός, φησὶν δ΄ 49 ι-
στοτέλης, εἰς χρῆσιν εἶναι τὸ πλῆϑος τῶν γυναικῶν, ἀλλ᾽ εἰς γέρας"
ἐπεὶ οὐδὲ τὸν πολὺν οἶνον εἰς τὸ μεϑύειν παρεσκευάσατο.
363. (163)
Strabo XIII. p. 598 (ex Demetrii Scepsii disputatione de Ilii veteris
situ): καὶ μὴν τόγε ναύσταϑμον τὸ νῦν ἔτι λεγόμενον πλησίον οὕτως
ἐστὶ τῆς νῦν πόλεως (sc. Ἰλίου), ὥστε ϑαυμάζειν εἰκότως ἂν τινὰ τῶν
μὲν τῆς ἀπονοίας. τῶν δὲ τοὐναντίον τῆς ἀψυχίας᾽ ἀπονοίας μέν, εἰ
τοσοῦτον χρόνον ἀτείχιστον αὐτὸ εἶχον. συλησίον οὔσης τῆς πόλεως καὶ
τοσούτου πλήϑους τοῦ τ ἐν αὐτῇ καὶ τοῦ ἐπικουρικοῦ" νεωστὶ γὰρ
γεγονέναι φησὶ τὸ τεῖχος" ἢ οὐδ᾽ ἐγένετο, ὃ δὲ πλάσας ποιητὴς ἠφά-
νισεν, ὡς 'Δριστοτέλης φησίν (haec verba eis quae ex Demetrio retu-
lit, interponere videtur ipse Strabo): ἀψυχίας δέ, si γενομένου τοῦ τεί-
΄ DON M 4
χους ἐτειχομάχουν καὶ εἰσέπεσον εἰς αὐτὸ τὸ ναύσταϑμον καὶ προσε-
b ? 3 L4
μάχοντο ταῖς ναυσίν. ἀτείχιστον δὲ ἔχοντες ovx ἐθάρρουν προσιόντες
- - ^ , 2
σολιορκεῖν μικροῦ τοῦ διαστήματος Ὄντος.
Incertus utrum de auctoris nomine dubitarem an de sede fragmenti
(Rose de libr. Ar. p. 69) librique titulo, tamen haec adscripsi.
37. (164)
: e - BN 2 - 2 ,
Plutarch. de aud. poetis 12: o£ δὲ παῖδες αν ὀρϑῶς ἐκτρέφωνται
τοῖς ποιήμασιν. καὶ ἀπὸ τῶν φαύλους καὶ ἀτόπους ὑποψίας ἐχόντων
ἕλκειν τι χρήσιμον ἁἀμωσγέπως μαϑήσονται καὶ ὠφέλιμον. αὐτίκα γοῦν
Ὁποπτός ἐστιν ὃ -᾿“γαμέμνων ὡς διὰ δωροδοκίαν ἀφεὶς τῆς στρατείας
τὸν πλούσιον ἐκεῖνον (sc. ᾿Εχέπωλον M. ap, 290) καὶ τὴν 4ἴϑην χαρι-
4 2 - RO e /, ee 26 bu 3 L4 ? ?
Gcuevov αὐτῷ «δῶρ. ἵνα μὴ of ἕποιϑ' ὑπὸ ἴλιον ἠνεμόεσσαν. ἀλλ
? € , , , ΄ e» M P 2 » )
αὐτοῦ τέρποιτο μένων" μέγα γαρ οὗ ἔδωκεν Ζεὺς «gevoc». ὀρϑῶς δὲ
γε ἐποίησεν, ὡς oic vovéAmng φησίν. ἵππον ἀγαϑὴν ἀνθρώπου τοι-
΄ ΄ PET ' NU. od e ας $45 X ' ) ᾿
οὕτου προτιμήσας. [οὐδὲ γαρ κυνὸς ἀντάξιος οὐδ ovov ua Ζ]έα δειλὸς
ἀνὴρ καὶ ἄναλκις ὑπὸ πλούτου χαὶ μαλακίας διερρυηκώς. -
Cf. Schol. B ad Il. 4p, 297 δῶρ᾽ ἵνα μή of ἕποιϑ᾽: ἀπεσέμνυνε τὴν
ἵππον οὕτως αὐτὴν εὐγενίσας ὥστε καὶ δῶρον (λυτρόν V) ἀστρατείας
δοϑῆναι. κρεῖττον δὲ ἡγήσατο πολεμικὴν (-μιστὴν V) ἵππον ὑπὲρ ἀπό-
: j
λεμον ἄνϑρωπον Ayouzuvov (cf. etiam schol. A).
38. (165)
Athen. V, 6 p. 188* (in disputatione περὶ τῶν ὁμηρικῶν συμπο-
σίων): πάντα δ᾽ ov ἀκριβὴς Ὅμηρος καὶ τὸ μικρὸν τοῦτο ov παρέλιπε
τὸ δεῖν ϑεραπεύσαντα τὸ σωμάτιον καὶ λουσάμενον ἰέναι πρὸς τὸ δεῖς
πνον. ἐπὶ γοῦν τοῦ Οδυσσέως εἶπε πρὸ τῆς παρὰ Φαίαξι ϑοίνης «αὐ-
τόδιον δ᾽ ἄρα μιν ταμίη λούσασϑαι ἄνωγεν» (9, 449). ἐπὶ δὲ τῶν περὶ
Τηλέμαχον «ἔς δ᾽ ἀσαμίνϑους βάντες ἐυξέστας λούσαντο» (0,48). ἀπρε-
πὲς γὰρ ἦν, φησὶν ᾿ριστοτέλης. ἥκειν εἰς τὸ συμπόσιον σὺν ἴδρῶτι
πολλῷ καὶ xoviogrQ.
Eadem Aristotelis verba (cf. Schweigh. animadv. t. III p. 12) altero
etiam loco inepte exhibent Athenaei codices (V, 3 p. 187*), ubi uncis ea
merito inclusit Meineke. λύσεις autem llomericas, ne de /egibus convi-
valibus Aristotelis cogites, certo fere signo prodit solenne illud ἀπρεπές.
in scholiis nihil (cf. ad ὃ, 52 p. 177, 12 Dind.).
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 12
IV. ETHICA.
XXXI.
Τὰ ἐκ τῆς πολιτείας Πλάτωνος.
Platonis scripta varia in compendia redegisse Aristotelem perhibent
indices Laertiani, Politiam (τὰ ἐκ τῆς πολιτείας. cf. sub Theophrasti no-
mine aut simile aut idem compendium apud D. L. 5, 43), Timaeum (τὰ ἐκ
τοῦ Τιμαίου). Leges (τὰ ἐκ τῶν νόμων). quorum primum Ptolemaei
etiam index fert (Wenrich p. 144: compendium operis Platonici de re-
gimine civitatum libri II. Madschi Khalfa V, 60 Flügel: Zibri V Ar.
de administranda republica. excerpsit ibà cum delectu verba Platonis.
cf. ib. p. 142: 4r. de voluptate libri.duo , in quibus potiora quae Plato
in Politia dixerat selecta tractavit, ubi duo diversi tituli coaluerunt. se-
quitur enim liber de voluptate in indice Ptolemaei W. p. 145) memorat-
que de eodem ex antiquiore fonte unus Proclus. pertinent autem haec
studia non ad Aristotelem, sed ad eos qui historiam philosophiae ab ipsa
philosophia separatam primi condiderunt Theophrastum, Eudemum cete-
rosque Aristotelis discipulos philosophos philologos.
1. (166)
Proclus in Plat. remp. p. 350 Bas. (ef. fr. 167): καὶ μαρτυροῦνται
καὶ οὗτοι τὴν ἐπιγραφὴν (sc. τῆς πολιτείας) ἀρχαιοτάτην οὖσαν" καὶ
γὰρ ᾿“Φριστοτέλης ἐπιτεμνόμενος τὴν πραγματείαν ταύτην οὑτωσί
φησιν (in prooemio) «ἐπιτέμνεσϑαι τὴν πολιτείαν».
XXXII.
Νόμος συσσιτικός e.
Convivii Peripatetici ἃ Theophrasto, ut in testamento eius dicitur,
instituti (D. L. 5, 52 —53. Athen. V, 1802) διάταξιν describebat νόμος
συσσιτικός Aristoteli tributus. νόμος συστατικός communi codicum om-
nium, etiam Laurentiani, vitio legitur in indice Laertii, quod olim ex
Proclo correxit Fabricius bibl. Gr. III p. 398 Harl. eodem vitio ex Laertio
Hesychius νόμων συστατικῶν c, idem iterum in appendice περὶ συσσι-
τίων ἢ συμποσίων. consuetudinem potius philosophorum quam quibus
ea illustratur libros tangere videtur Athenaeus V, 2 p. 186^: xoi τοῖς
φιλοσόφοις δὲ ἐπιμελὲς ἦν συνάγουσι τοὺς νέους μετ᾽ αὐτῶν πρός τινὰ
τεταγμένον νόμον εὐωχεῖσθαι. τοῦ γοῦν Ξενοκράτους ἐν ἀκαδημείᾳ
᾿ καὶ πάλιν ᾿Αριστοτέλους συμποτικοί τινες ἦσαν νόμοι. allamen eadem
verba loco parum certo ita apposuerat epitomator I p. 3: ὅτε Ξενοκρά-
τῆς ὃ Χαλκηδόνιος καὶ Σπεύσιππος ὁ ἀκαδημαιπὸς καὶ ᾿Δριστοτέλης
συμποτικοὺς (βασιλικοὺς legitur in codicibus, cf. Schweigh. animadv.
t. I p. 43. HI p. 9) νόμους ἔγραψαν. ipsum autem de conviviis quomodo
iis recte institutis utamur argumentum inter certos iustosque ethicae
disciplinae locos exhibet Eudorus secundum Stob. ecl. II p. 50: τῷ δὲ
περὶ φιλίας (λόγῳ) κατὰ γειτνίασιν ὑπάγει τὸν περὶ ἔρωτος. vOv περὶ
συμποσίων. secutus ille cum Peripateticis et hoc ipso Pseudaristotele (cf.
Procli verba infra citata) principem Platonem, quem de syssitiorum ad
rempublicam instituendam more antiquo commendatorum utilitate multis
disserentem omnes novimus, in legum praecipue secundo, ubi τὴν κατ᾽
0g90v χρείαν τῆς ἐν οἴνῳ συνουσίας explicat, cui quidem νόμους εἶναι
δεῖ συμποτικούς (ρ. 671). qualium quidem legum convivalium multos de-
inde libros revera editos fuisse docet meretricium illud auctoris sub Gna-
thaenae nomine ridentis opusculum. de quo Athenaeus XIII p. 585^ : ἐμμελὴς
δὲ ἣν πάνυ ἡ Γνάϑαινα καὶ οὐκ ἀνάστειος ἀποφϑέγξασϑαι" ἥτις καὶ
νόμον συσσιτικὸν συνέγραψε xo ὃν ἔδει τοὺς ἐραστὰς ὡς αὐτὴν
καὶ τὴν θυγατέρα εἰσιέναι, κατὰ ζῆλον τῶν τὰ τοιαῦτα συνταξαμένων
φιλοσόφων. similis autem libri moralis titulus inter Aristotelicos extat
oeconomici illius secundi ex antiqua versione latina pridem editi, quem
Hesychii significare vóuove ἀνδρὸς καὶ γαμετῆς docui olim de Ar. 1.
p. 60—63. ]
(167)
Proclus in Plat. rempubl. (ed. cum Platonis opp. Bas. 1534) p.
350: ἕτεροι δὲ ovx ἐλάττους τούτων οὐδὲ ἀνεχεγγυώτερα γράφον-
τες περὶ πολιτείας εἶναι τὴν πρόϑεσιν ἀξιοῦσιν, εἰ καὶ πρότερον ξή-
cupo γέγονε περὶ δικαιοσύνης, ovy ὡς προηγούμενον ὃν ἀλλ᾽ ὡς εὐ-
πρόσωπον τῷ περὶ πολιτείας σχέμματι παρέχον ὁδόν. καὶ d d
ροῦνται καὶ οὗτοι τὴν ἐπιγραφὴν ἀρχαιοτάτην οὖσαν" καὶ γὰρ
Αριστοτέλης ἐπιτεμνόμενος τὴν πραγματείαν ταύτην οὑτωσί φησιν
12*
το an. —
«ἐπιτέμνεσϑαι τὴν πολιτείαν» καὶ ἐν τῷ συσσιτικῷ τοῦτον αὐτὴν προσ-
αγορεύει τὸν τρόπον καὶ ἐν τοῖς πολιτικοῖς ὡσαύτως καὶ Θεόφραστος
ἐν νόμοις καὶ ἄλλοϑι πανταχοῦ.
Ex antiquioribus Platonis commentatoribus tradita se accepisse te-
stimonia haecce veterum Peripateticorum ipse fatetur Proclus. de qua
quidem re, etiamsi non ipse monuisset, nemo dubitaret qui harum litte-
rarum gnarus esset.
XXXIII.
(Περὶ συμβιώδεως ἀνδρὸς καὶ γυναικὸς.)
Gemellos libros (cf. Pseudar. oecon. 1, 2) habet Hesychii index περὶ
συμβιώσεως ἀνδρὸς καὶ γυναικός (quem commemorat David in categ.
25^ 7. cf. de Herodiani libro lexicologico περὶ γάμου xci συμβιώσεως
Lehrs Rh. Mus. 1843 Ν. F. Il, 121) et νόμους ἀνδρὸς καὶ γαμετῆς (cf. Ar.
ib. 1344, 8: νόμοι πρὸς γυναῖκα). alteri tribuo quod in altero non extat
fragmentum Clementis Alex. νόμον scilicet antiqui (sec. XIII fin.) interpre-
tis Latini opera etiam nune servantur, de quibus vide infra in Anecdotis.
cf. Rose de Ar. 1. p. 60—603. 129. ad Theophrasti potius quem antea cita-
verat (p. 189) de nuptiis librum (περὶ γάμου, cuius recordatio notitiaque
deprehenditur in Scipionis Africani dicto apud Caton. fr. inc. libr. 15 Jor-
dan) quam ad Aristotelica haec (in quibus non de coniugio agitur, sed de
vita coniugum) spectare videntur Hieronymi verba 1. I adv. Iovin. (p. 191
t. IV, 2. Par. 1700): scripserunt Aristoteles et Plutarchus et noster Se-
neca de mairimonio libros, ex quibus et superiora (cf. p. 185 sq.
187 sq. de Socratis uxoribus p. 190) nonnulla sunt et ista quae sub-
ücimus.
1. (168)
Anon. (Olympiodoreus) proleg. philos. (cod. Paris. 1939 f. 51 a):
ἔγραψε δὲ καὶ οἰκονομικὰ 0 ᾿Δ ριστοτέλης ἐν oig διαλέγεται ὁτι πῶς
ὀφείλει εὖ οἰκονομεῖσϑαι ὁ οἶκος. ἐν οἷς καί φησιν ὅτι χρὴ συντρέχειν
ἐπὶ τοῦ οἴκου ταῦτα πάντα, σχέσιν γυναικὸς πρὸς ἄνδρα, στοργὴν γο-
νέων πρὸς τέκνα. δέος οἰκετῶν πρὸς δεσπότας καὶ ἵνα ἴσα ὦσι τὰ εἰσ-
ἐρχόμενα πλείω εἰσὶ τῶν ἐξερχομένων., ἀσώτως ἐστι. (sic legitur. quo-
rum verborum quamvis corruptorum sensus patet: ἕνα ἔσα ὦσι τὰ εἰσ-
ἐρχόμενα τοῖς ἐξερχομένοις. εἰ γὰρ ... πλείω ὦσι τὰ ἐξερχόμενα τῶν
εἰσερχομένων, ἄσωτός ἐστι.)
-— jeje
Cf. David in categ. p. 25^ 6 Br. : ἀλλὰ μὴν καὶ οἰκονομικά εἶσιν αὐτῷ
γεγραμμένα βιβλία, ὡς τὸ οἰκονομικὸν σύνταγμα καὶ περὶ συμβιώσεως
ἀνδρὸς καὶ γυναικός. ἐν ᾧ λέγει ἐκ τεσσάρων σχέσεων (de quibus cf
οος γ cg, ἕν Q λέγει & ρῶν Gy e quibus cf.
. - Y ? » 5 N M ,
polit. 1, 3. 12) συγκεκροτῆσϑαι τὸν εὖ ἔχοντα οἶκον. πατρὸς πρὸς véxvo,
ἀνδρὸς πρὸς γυναῖκα, δεσπότου πρὸς δούλους. εἰσιόντων πρὸς ἐξιόντα
καὶ ὡς εἴρηται ἡμῖν ἐν τοῖς τῆς Πορφυρίου εἰσαγωγῆς προλεγομένοις
(sc. in eo loco commentarii Davidis Olympiodorea pro more referentis,
qui verbis ex Olympiodori recensione Parisiensi cod. 1939 supra allatis
correspondet. qui quidem a Brandisio ante verba p. 16^ 16 ἰστέον δὲ etc.
omissus, hic est sec. cod. Paris. 1900 f. 369):
L4 ᾿ ι X 2 2 e Y , »
ἔγραφε δὲ καὶ τὰ oixovourxe, ἐν oig περὶ διοικήσεως οἴκου δια-
, 2! , (4 - 1 / - E » ΄
λέγεται. ἔνϑα λέγει ὁτι δεῖ vive τέσσαρα συνδραμεῖν εἰς οἴκου σύστα-
" Χ ᾿ - 3 A M
σιν. σχέσιν ἀνδρὸς προς γυναῖκα. στοργὴν πατρὸς πρὸς τέκνα, δέος
τι 1 7 " 5 ΄ qe exe E S
οἰκετῶν προς δεσπότην; καὶ ἵνα ἡ σύμμετρα τὰ ἕξιοντα τοῖς εἰσιοῦσιν.
δ ΄ 1 2 ^5 n7 3 1 c
ἑκατέρα (ἑκάτερα cod.) yog ἀμετρία αἰσχρὰ ἐστιν ὅταν yog πολλὰ ev-
€ * , 3 M p [4 L4 (o 1
ρεϑῶσε τὰ εἰσιόντα ολίγα δὲ τὰ ἐξιοντα. αἰσχρόν τι συμβαίνει" ὁ γὰρ
- c ΄ 3 e -
τοιοῦτος φιλάργυρος εὑρίσκεται. εἴτε πάλιν ολίγα ευρεϑῶσι τὰ εἰσιόντα
N M ΝΡ ΣΉΝ , , , C, Y ec -
πολλὰ δὲ τὰ ἔξιοντα. αἰσχρὸν τι συμβαίνει" ευρίσκεται yog 0 τοιοῦτος
,
ἀσῶτος.
in eodem introductionis philos. loco eisdem fere verbis, quibus Da-
vid in categ., utitur Elias (i. e. anon. Olympiodoreus cod. Par. 1977 f. 19
a—b — p. 424 ed. Cramer): διὰ δὲ τὸ οἰκονομικὸν γέγραπται αὐτῷ ὃ
οἰκονομικὸς τὸ σύνταγμα, ἐν ᾧ φησὶν ἐκ τεσσάρων σχέσεων συγκεκρο-
τῆσϑαι τὸν οἶκον, πατρὸς πρὸς τέκνα, ἀνδρὸς πρὸς γυναῖκα. δεσπότου
πρὸς δούλους. εἰσιόντων πρὸς ἐξιόντα ἵνα μήτε πλείονα τὰ εἰσιόντα
τῶν ἐξιόντων. φειδωλία γὰρ τοῦτο καὶ ἀνελευϑερία, μήτε πλείονα τὰ
ἐξιόντα τῶν εἰσιόντων. ἀσωτία γὰρ τοῦτο, ἀλλ᾽ ἐπ᾽ ἴσης.
eadem denique ita exponit anonymus cod. Par. 1973 (sec. Ammonium)
in prolegg. phil. f. 17^: xoi δηλοῖ 4 ριστοτέλης ἔν τινι αὐτοῦ μονο-
βιβλίῳ περὶ οἰκονομίας ἀρίστης διαλεγόμενος" καὶ λέγει ταύτην ἐκ
τεσσάρων γενέσϑαι σχέσεων. πατρὸς πρὸς τέκνα. δούλου πρὸς δεσπό-
τὴν. γυναικὸς πρὸς ἄνδρα, εἰσιόντων πρὸς ἐξιόνττα ἵνα μὴ ἐλλείπῃ
μηδὲ πλεονάζῃ ἀλλὰ φυλάττῃ (-τειν cod.) ἀναλογίαν πρὸς ἄλληλα. εἰ
γὰρ κακῶς ἔχει ὃ πατὴρ πρὸς τὸν υἱὸν καὶ ὃ ἀνὴρ πρὸς τὴν γυναῖκα
ἢ ὃ δεσπότης πρὸς τὸν δοῦλον καὶ τὸ ἀνάπαλιν τὰ λοιπὰ ἐναντίως
ἔχουσι πρὸς ἄλληλα, καπὸς ὁ οἶκος ἔσται ovt οὐ μίαν προαίρεσιν ἔχου-
, - »" , 2 A] ,
σιν ἐν τῷ οἴκῳ παντὲες ἀλλὰ διαφόρους.
2. (199)
Clemens Alex. paedag. 3, 12 p. 111 Sylb. (1, 335 Lips.): ἐγὼ δὲ καὶ
τοῖς γεγαμηκόσι παραινέσαιμι ἂν οἴκοι τὰς γυναῖκας μήποτε κατὰ πρόσ-
cov οἰκετῶν φιλεῖν, οὐδὲ γὰρ προσγελᾶν δούλοις (arridere mulieri-
bus in servorum praesentia) 49:6 roréAsgg εἴα ποτέ, πολλοῦ ys καὶ
δεῖ κατ᾽ ὄψιν αὐτῶν φιλοφρονούμενον φαίνεσϑαι τὴν γυναῖκα. ἄμει-
vov δὲ οἴκοϑεν ἀρξαμένους ἀπὸ τοῦ γάμου τὴν σεμνότητα ἐπιδείκνυ-
σϑαι. μεγίστη γὰρ ἡ σωφροσύνης συξυγία καϑαρὰς ἡδονὰς (v. l. καϑα-
ρᾶς ἡδονῆς) ἀποπνέουσα. πάνυ γὰρ ϑαυμασίως ἡ τραγῳδία φησί (Stob.
flor. 67, 3) «φεῦ φεῦ γυναῖκες ...» ταῦτα τῆς δικαιοσύνης τὰ παραγγέλ-
ματα καὶ παρὰ τοῖς τὴν κοσμικὴν μετιοῦσι σοφίαν ἐκφωνηϑέντα οὐ
παραιτητέον. | |
Ad similia pudicae mulieris praecepta pertinet locus Eustathii in
Od. o, 92 p. 1775 R. : ἐν τούτοις δὲ καὶ οἰκονομικόν τι κεῖται παραγγελμα,
ἔνϑα τῇ τε ἀλόχῳ καὶ ταῖς ὁμωαῖς ἐκέλευσεν 0 βασιλεὺς δεῖπνον ἕτοι-
μάσαι" διδάσκει γὰρ πραγματικῶς ὁ ποιητὴς μὴ δίχα τῆς γυναικὸς
δεῖν εἶναι τὸν ἄνδρα χελεύειν (corr. κελεύοντα) ταῖς κατ᾽ οἶκον γυ-
ναιξί, Θεόφραστος δ᾽ ὕστερον γράψας αὐτός (αὐτό ) τε παραδέδω-
xev καὶ ὡς οὐδὲ γυναιξὶν ἀνδρὸς δίχα χρὴ μετεῖναι τῆς ἀνδρωνίτιδος.
V. PHILOSOPHICA.
XXXIV.
Περὶ ἀρχῆς.
Θεοφράστου τῶν μετὰ τὰ φυσικά libello notum est in codicibus
quibusdam haec subscribi: τοῦτο τὸ βιβλίον ᾿άἀνδρόνικος μὲν καὶ Ἕρ-
μεππος ἀγνοοῦσιν οὐδὲ γὰρ μνείαν αὐτοῦ ὅλως πεποίηνται ἐν τῇ ἀνα-
γραφῇ τῶν Θεοφράστου βιβλίων. Νικόλαος δ᾽ ἐν τῇ ϑεωρίᾳ τῶν Agi-
στοτέλους μετὰ τὰ φυσικὰ μνημονεύει αὐτοῦ, λέγων εἶναι Θεοφράστου.
εἰσὶ δὲ ἐν αὐτῷ οἷον προδιαπορίαι τινὲς ὀλίγαι τῆς ὅλης πραγματείας.
Andronicus igitur in Theophrasteorum indice — ad hune unum enim, qui
ipse Hermippum citaverit in vita Theophrasti a scholii istius auctore
certe non adhibita libros Theophrasteos passim memorantem (cf. Rose de
libr. Ar. p. 31), titulus ille pertinet utpote recentiorem studiorumque Ari-
stotelicorum instauratorem — quum non citaverit librum illum metaphy-
sicum (Aristotelis metaphysica vulgo praecedentem, velut etiam nunc in
cod. Marc. 211 et Vindob. phil. 34, in quibus post Ar. phys., de coelo, de
gen. et corr., meteor. sequitur Θεοφράστου τῶν μετὰ τὰ φυσικά. econtra
inter libros Theophrasteos minores legitur in Marc. 260), citavit procul
dubio inter Aristotelica. et sane quidem in indicibus Diogenis, qui ex Au-
droniceis derivati sunt, Theophrasti liber non memoratur, memoratur Ari-
stotelis. verum enim et antiquum libri titulum fuisse περὶ ἀρχῆς (vel περὶ
ἀρχῶν), qualis legitur in indice librorum Aristotelis (D. L. 5, 23, cf. He-
sych. περὶ ἀρχῶν ἢ φύσεως a), docet antiqua seculi XIII versio latina
quae inter varia Aristotelis opuscula in Manfredi regis gratiam, quem
multos libros e Graeco transferendos curasse peritis constat, a Bartholo-
maeo de Messana conversa (de mirabilibus auditionibus, de physiognomo-
nia, de signis — reliqua interpretis nomine carent —) fertur in cod. S.
Antonii Patavino 370 (membr. sec. H quem postquam commemoravit hu-
ius bibliothecae custos Minciotti, Catalogo dei codici mss. esistenti nella
bibliotheca di S. Antonio di Padova, Pad. 1842 p. 99, ipse versavi a. 1857)
IST
sic. inscripta: Incipit liber aristotilis de principiis translatus de
greco in latinum a magistro bartholomeo de messana in curia illustris-
simi maynfredi serenissimi regis sicilie scientie amatoris de mandato
Suo. cuius haec prima verba ut leguntur in codice speciminis loco affe-
ram: Quomodo determinare oportet et quibus speculationem que est de
primis que enim utique est. natura multiplex est. et ut quidam utique
aiunt ingenita tamen inmutationes habens omnimodas que autem est
primorum determinata et semper secundum eadem est quod utique et
in intelligibilibus non sensibilibus ipsam posuerunt . . . desinit autem post
91 columnas (in fol.) ita: misi sí quis huius modi accipiat formas qua-
les democritus suponit atomorum sed de hiis perseruptandum temptan-
dum quod in principium dictum quendam accipere terminum et in na-
tura. et in universi substantia et huius modi causa et in. melius motus
hic est principium universi considerationis in quibus entia et quomodo
se habent ad invicem. Explicit. itaque hic incerti auctoris liber περὶ
ἀρχῶν vel περὶ ἀρχῆς eis adnumerandus est, qui duplici varioque titulo
inscribebantur 149:6r0réiovg ἡ Θεοφράστου. simile autem alterum exem-
plum extare puto libelli inter Aristoteleos nunc etiam vulgati περὶ ἀρε-
τῶν καὶ κακιῶν (p.12490—51 Bekk. ᾿Δριστοτέλους περὶ ἀρετῆς Stob.
flor. 1, 18), quem virtutum definitiones et descriptiones ex ethicis Platoni
et academiae accommodatis excerptas breviter proponentem, inter Theo-
phrasteos non meliore quidem iure recensere videtur Andronicus Favo-
rini apud D. L. 5, 42: ἀρετῶν διαφοραί ἃ (a cuius ratione diversus erit .
περὶ ἀρετῆς c 5, 40).
Ceterum adnotandum est ab auctore antiquae versionis latinae e
graeco factae metaphysicorum Aristotelis notam illam inter libri Theo-
phrastei finem principiumque Aristotelei positam ita fuisse intellectam,
ut non ad praecedens opus Theophrasti pertineret sed ad sequens Ari-
stotelis. etenim in cod. Laur. lat. XII sin. 7 praemitti ait Bandini (catal.
codd. lat. t. IV p. 98) metaphysicorum libro I sequens monitum rubrica
exaratum: Junc librum primum Omnes homines natura scire etc. An-
dronicus Hemippus (sic) igmorant. neque enim ipsius memoriam fa-
ciunt omnino in enumeratione librorum Aristotelis (sic). Vicolaus au-
tem in theorica metaphysicae Aristotelis memorat ipsius, dicens eum
esse Theophrasti. et stylus eius in Graeco non assimilatur stylo Ari-
stolelis. quia tamen vulgus habet eum pro libro Aristotelis et Olympio-
dorus in commento super Gorgiam Platonis (p. 16 cod. Bas. s. p.120 Jah-
nii) inducit. quaedam verba ipsius tanquam. sint Aristotelis, nolumus
eum a metaphysica Aristotelis hic deesse. quae ultima de suo addidit
ae € —
interpres, cuius errore comparato explicari videtur Alberti Magni senten-
tia, qui metaphysici operis principium ideo apud Arabes non haberi con-
iiceret, quia ad Theophrastum auctorem referri primum librum accepis-
sent (Jourdain, Rech. p. 38, 177 et 357. cf. de quinti physicorum fine Tho-
mas ap. Jourdain p. 3906).
(170)
Propter argumenti similitudinem subiicio incertae sedis fragmentum
ex scholiis quibusdam in Proverbia Salomonis haustum, quae post Olym-
piodori comm. in Ecclesiastem, brevi tantum lemmate proposito, habentur
in antiquo cod. membr. Paris. 174 f. 45*—48^ quorumque nonnullis, ab
initio maxime (usque ad f. 46"), adscribuntur in margine nomina auctorum
quibus debentur. primum est hoc f. 455: τοῦ ἁγίου βασιλείου. ἐκ τοῦ τῶν
παροιμιῶν λόγου (Basil. opp. ed. Garnier. Par. 1839 t. II. p. 186): — τί
ἐστι παροιμία. παροιμία ἐστὶν παίδευσις ἡϑῶν καὶ παϑῶν ἐπανόρϑω-
σις. sequuntur alia, διδύμου, εὐαγρίου. παλλαδίου, et hoc etiam Ari-
stotelis (f. 469):
ἀριστοτέλους" ἡ ἀρχὴ ἢ μία ἢ πολλαί. καὶ εἰ μὲν μία
ἔχομεν τὸ ξητούμενον. εἰ δὲ πολλαὶ ἢ τεταγμέναι ἢ ἄτακτοι. ἀλλ᾽ εἰ
μὲν ἄτακτοι. ἀταχτότερα τὰ ἐξ αὐτῶν. καὶ οὐκ ἐστὶ κόσμος ὁ κόσμος.
ἀλλ᾽ ἀκοσμία. καί ἐστι τὸ παρὰ φύσιν τοῦ κατὰ φύσιν μὴ ὄντος. εἰ δὲ
τεταγμέναι. ἢ ἐξ ξαυτῶν ἐτάχϑησαν. ἢ ὑπὸ ἔξωϑεν τινὸς αἰτίας. ἀλλ᾽
εἰ μὲν ὑφ᾽ ἑαυτῶν ἐτάχϑησαν. ἔχουσί τι κοινὸν τὸ συνάπτον αὐτὰς
κἀκεῖνο ἡ ἀρχή:
haec Academicorum potius sapiunt dialecticam, e dialogo quodam
fortasse sumpta. quod ad ro συνάπτον illud cf. Theophr. metaph. in.
(p. 308, 7 ed. Brandis) ἀρχὴ δὲ ποτέρα συναφή τις καὶ oiov κοινωνία
πρὸς ἄλληλα etc.
XXXV.
Περὶ ἰδεῶν.
In duobus libris de ideis (περὶ ἰδεῶν vel εἰδῶν Alex. Syr. — περὶ
ἰδέας c D. L. et Hes., Ptolemaeus W. p. 144 de ideis utrum eaistant nec
ne libri III. item apud Hadschi ΚΗ. V, 109 4r. libri specierum tires utrum
exislant nec ne. cf. etiam Theophrasti περὶ εἰδῶν & β D. L. 5, 43. nihil
huc facit alius Ar. titulus apud D. L. qui ad propriam Ar. logicam perti-
net περὶ εἰδῶν καὶ γενῶν d, cui subiicitur περὶ ἰδίων ἃ. vel ut est in
cdi Ὲ-
Laur. aliisque περὲ εἰδῶν καὶ γενῶν. περὶ ἰδίων ἃ, de genere specie et
proprio I W. Burley — Hes. περὶ εἰδῶν) metaphysicorum Aristotelis com-
mentatores acceperant tractari quae pro ideis et contra ideas argumenta
in scholis Platonicorum (cf. Speusippi περὶ γενῶν καὶ εἰδῶν παραδει-
γμάτων et Xenocratis περὶ εἰδῶν ἃ. περὶ ἰδεῶν ἃ, περὶ γενῶν καὶ εἰ-
δῶν c apud D. L. 4, 5. 12. 13) et qui his adversarentur philosophorum vel
eristicorum sophistarumve (velut Polyxeni illius quem Phanias memoravit
Alex. p. 62, 28) exagitata essent. quos libros ne Alexandrum quidem ad-
hibuisse, qui ter eos unusque fere citavit, quicunque commentarium eius
ad primi metaphysicorum capitulum nonum diligenter pertractavit ite-
rumque et iterum retractavit, ei pro certo constabit (cf. Rose p. 83). nihil
enim is quum aliorum quoque commentatorum vestigiis insisteret (cf. p. 74,
18 ὥς τινὲς ἤκουσαν. 77, 30 διὸ οὐδὲ ὑπεμνηματίσαντο αὐτήν. unum
nomine citat Aspasium p. 44, 22. 340, 10) aliud egit nisi ut ea quae inde
ab ipso Platone in scholis exponi solebant (cf. etiam Alcin. dogm. Pl. c. 9.
Sext. p. 533, 13 sqq.) argumenta antiquitus tradita tritaque ad eos locos
afferret, quibus aut notas quasdam. demonstrationes refutationesque verbo
tetigisset Aristoteles aut similia multa excogitari posse professus ipse
narrare supersedisset. atque haec quidem quae ille omiserat quum suum
esse duxisset Alexander exemplis congestis illustrare, similia interdum in
Aristolelis de ideis libris contendit contineri, ita tamen ut quae illico da-
ret ipse, de suo dare videretur, non ut propria Aristotelis verba se finge-
ret exscribere (cf. οἷος εἴη ἄν p. 58, 27—31. — ὧν δὲ νῦν μνημονεύειν
ἔοικε λόγων εἰσὶ τοιοῦτοι 59, 7—231, ubi cf. v. 17 o£ δὴ τοιοῦτοι λόγοι
τὸ μὲν προκείμενον ov δεικνύουσι etc. ex Ar. p. 990^ 11, cf. Alex. p. 58,
31. — χρῶνται καὶ τοιούτῳ λόγῳ εἰς κατασκευὴν τῶν ἰδεῶν 59, 32—
.60, 5, ubi cf. sqq. — ὁ λόγος 0 ἀπὸ τοῦ νοεῖν κατασκευάζων τὸ εἶναι
ἰδέας τοιοῦτός ἐστιν 00, 32—01, 3. — ὁ uiv xoi τῶν πρός τι κατα-
σκευάζων ἰδέας λόγος τοιοῦτός ἐστιν 01, 9---27, --- ὁ δὲ λόγος ὁ τὸν
τρίτον ἄνϑρωπον εἰσάγων τοιοῦτος 62, 12 ---68, 16, in quibus et Phaniam
et Eudemum et Aristotelem iuxta citat. — τοιοῦτοί τινές εἰσεν of λόγοι
of διὰ τῆς τῶν ἰδεῶν ϑέσεως τὰς ἀρχὰς αὐτῶν ἀναιροῦντες πρὸς τοῖς
προειρημένοις 64, 15 —65, 1 ad Ar. 990} 21: χαὶ πάνϑ' ὅσα τινὲς ἀκο-
λουϑήσαντες ταῖς περὶ τῶν ἰδεῶν δόξαις ἠναντεώϑησαν ταῖς ἀρχαῖς. ---
τὸ δὲ «καὶ ἄλλα μυρία συμβαίνει» εἶπεν, ἐπεὶ καὶ ἄλλοι τινές εἶσι λόγοι
΄ L4 A ^-
δεικνύναι βουλόμενοι τὰς ἰδέας ... εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλοι πλείους τοιοῦτοι
᾽ὔ P7 er
λόγοι 65, 13—24. — δεδειγμένου δὲ τούτου προσϑείη ἂν τις τούτῳ 07,
΄ 5 πιὸ Y ,
23—808, 18. — ῥάδιόν φησιν εἶναι συναγαγεῖν πολλὰ καὶ ἀδύνατα £xo-
- ^4 » » DN - (07 » , - 5 1
μενα τῇ Oobq τῇδε. εἴη ὃ αν τοιαῦτα ... καὶ οδα ἄλλα ἕν τῷ β περὶ
cT
ἰδεῶν 72, 15—73, 11. — ὅτε γὰρ μὴ πρὸς παράδειγμά τι καὶ ἰδέαν γί-
νεταί τι ἢ γέγονε τῶν φύσει συνεστώτων. δείξαι τις ἂν καὶ διὰ τοιού-
του λόγου 76, 13—77, 28. — πολλὰ φησι συμβήσεσϑαι ἄτοπα. ἃ ovx
ἐπήνεγκεν ὡς Ὄντα γνώριμα... τοιαῦτα μὲν τὰ ἄτοπα 82, 9---20. cf. 81,
24 —32. 92, 22 --Ο8, 5. ---- ἐπειρῶντο δὲ καὶ ἐκϑέσει τινὶ χρώμενοι
πάντα εἰς τὸ ἕν ve καὶ τὴν οἰκείαν οὐσίαν ἀνάγειν, ὁ δὲ τρόπος αὐτοῖς
τῆς ἐκϑέσεως ἦν τοιοῦτος 91, 10—92, 3. cf. vulgare illud apud Alexan-
drum οἱ Aspasium ὃ δὲ λέγει τοιοῦτόν ἐστι 88, 4 sive ὁ λόγος τοιοῦτος
94, 18. 95, 10 etc.). in quibus explicandis quum uno certe loco non solum
Aristotelem sed Eudemum etiam et Phaniam testes faciat, non intelligitur
cur, siquidem, .quod nego, ex ipsis fontibus antiquis ea hausta sint, in
ceteris quoque Aristoteles potius exscriptus esse existimetur quam Eude-
mus, et cur unus potius quam simul plures. itaque sic statuo, vulgaria
atque scholastica argumenta reddidisse Alexandrum singulis quibusdam
certorum auctorum testimoniis distincta, quibus si ipse usus fuisset non
dubito quin accuratiorem diligentioremque mentionem eorum fecisset, in
quibus cum metaphysicorum argumentis aut conveniant aut ab iis dissen-
tiant. at nihil fere recentioribus videtur notum fuisse quam quod et Sy-
- rianus et ex Alexandro Ephesius repetunt, σχεδὸν ταὐτά in libris de ideis
retractari quam quae in metaphysicis. duos fuisse libros (neque eos dia-
logis adnumerandos, id quod ex polemica materiae ratione efficitur) iidem
fatentur illi, ita ut quod semel legitur ἐν τῷ τετάρτῳ librarii errore
natum sit (cf. Rose 1. c.) ἐν τῷ ὃ legentis pro ἐν τῷ &.. ipsum denique
Aristotelem tales olim libros condidisse antequam metaphysica ederet, quis
putaverit qui uberiorem de similibus disputationem cum contemtu quodam
recusantem legerit itaque recusantem ut plura de iisdem facili opera posse
colligi praedicaret potius quam ab ipso olim collata esse uno verbo con-
fiteretur. quae ipsa magistri verba respexisse putandus est qui metaphy-
sicorum hoc contra ideas capitulum singulari opere et quasi quodam sup-
plemento retractavit.
1s4t71)
. . 3 1 - -
Syrian. in metaph. (μ, ὅ. 1080, 9: ἀλλὰ περὶ μὲν τῶν ἰδεῶν καὶ
- , ' ,
τοῦτον τὸν τρόπον καὶ διὰ λογικωτέρων καὶ ἀκριβεστέρων λόγων ἔστι
πολλὰ συναγαγεῖν ομοια τοῖς τεϑεωρημένοις. quae verba post ea quae
ex α, 9 exscripsit Pseudaristoteles ex imitatione eorum posita sunt quae
“11: 7 M ^ / Dp
illic leguntur p. 991, 18 ῥάδιον yog συναγαγεῖν πολλὰ etc. ibi Alexan-
der mentionem similiter fecerat librorum de ideis) p. 301, 33 Br. (sch. in
met. Berol 1837. cf. apud Bavaisson, essai sur la mét. I p. 79 ex cod.
cec CASS e
Par. 1895): ὅτι μὲν τούτων οὐδὲν πλέον εἰπεῖν ἔχει πρὸς τὴν τῶν εἰδῶν
ὑπόϑεσιν δηλοῖ καὶ τὸ πρῶτον ταύτης τῆς πραγματείας βιβλίον καὶ τὰ
περὶ τῶν εἰδῶν αὐτῷ πεπραγματευμένα δύο βιβλία" σχεδὸν γὰρ ταὐτὰ
ταῦτα πανταχοῦ τὰ ἐπιχειρήματα μεταφέρων καὶ ποτὲ μὲν αὐτὰ κατα-
κερματίξζων καὶ ὑποδιαιρῶν ποτὲ δὲ συντομώτερον ἀπαγγέλλων πειρᾶ-
ται τοὺς πρεσβυτέρους ἑαυτοῦ φιλοσόφους εὐϑύνειν.
Syrian. in met. (v, 6. 1093524: τὰ μὲν οὖν συμβαίνοντα ταῦτα τε
κἂν ἔτι πλείω συναχϑείη) cit. apud Brandis, de perd. Ar. l. p. 14: ταῦτα
ἐστιν ἃ ἐν τούτοις ἀντιλέγει ταῖς τῶν Πυϑαγορείων καὶ Πλατωνικῶν
ἀνδρῶν ϑεωρίαις, δὲ δὴ περιέχει καὶ τὰ ἐν τῷ μείζονι τῶν & δηϑέντα,
ὡς καὶ 0 ὑπομνηματιστὴς ᾿Αλέξανδρος ὑπεσημήνατο.
διὸ καὶ ἡμεῖς τούτοις ἐπιστήσαντες οὐδ᾽ ἐκεῖνα (scil. in 1. & commen-
tarium non scripserat Syrianus, sed tantum in f, y, p, v) παραλξλοι-
πέναι vouífousv, ov μὴν οὐδ᾽ ὅσα iv τοῖς περὶ εἰδῶν δύο βιβλίοις
πρὸς αὐτοὺς εἴρηκε σχεδὸν γὰρ χἀκεῖ τὰ αὐτὰ ταῦτα ἀνακυκλοῖ.
eadem ad ἢ. l. ex eodem Alexandro Ephesius quoque repetit p. 815, 15
Bon.: τὰ μὲν ovv συμβαίνοντα... τὰ δηϑέντα ἐστί, xol ἔτι πλείω
τούτων συναχϑείη, τὰ περὶ τῶν εἰδῶν γραφέντα αὐτῷ δύο βιβλία,
ἄλλα ὄντα παρὰ τὸ μὶ καὶ v καὶ ἐκτὸς τῆς μετὰ τὰ φυσικὰ συντάξεως
(ex Ephesio similiter Pseudophiloponus in met. f. 67^ apud Ravaisson I
p. 79).
2: 1010172)
Schol. ad Dionys. Thrac. gramm. (Stephani philosophi, cf. fin. pro-
leg. p. 673 et schol. Steph. cit. p. 743. 759. 817. 868 sqq.) in Bekkeri
Anecd. Gr. t. II. p. 660, 82. (ex ms. cit. Fabric. B. G. III, 395 H.): Ἰστέον
δὲ ὅτι οἵ ὅροι τῶν καϑόλου xol ἀεὶ μενόντων εἰσίν. ὡς καὶ ᾽'ά φιστο -
τέλης εἴρηκεν ἐν τῷ (corr. τοῖς) περὶ ἰδεῶν ἃ πρὸς τὰς Πλάτωνος
ἰδέας ἐστὶν αὐτῷ πεποιημένα. τὰ μὲν μερικὰ πάντα μεταβάλλουσι
καὶ οὐδέποτε ὡσαύτως ἔχουσι, τὰ δὲ καϑόλου ἄτρεπτα καὶ αἰδιά ἐστιν.
ἃ δὴ συλλαβὼν ὃ τεχνικὸς ὁρίζεται. οἷον...
Haec ex metaphysicorum commentario quodam fluxisse advertit
Bournot (Platon. Ar. opusc. p. 5), qui comparat Asclepii comm. ad locum
illum de Platonicorum argumentorum vi atque. pretio in met. c, 9. 990^10
(ἐξ ἐνίων μὲν γὰρ οὐκ ἀνάγκη γίγνεσϑαι συλλογισμόν) ab Alexandro
multo brevius (p. 58, 26—31) absolutum. utriusque verba iam digna vi-
dentur quae excerpantur. Asclepius (ex Ammonio) p. 563, 23 Br. (cit.
Brandis de perd. Ar. l. p. 15): τέσσαρα οὖν αἴτια ὑπάρχουσι τὰ δει-
κνύντα ὁτι αἵ ἰδέαι ὑπάρχουσιν. ἀλήϑεια, μονὴ καὶ μνήμη, ἀρυϑμός,
— τ --
Y e ΄ 9 n E - 5 " e; ΄ὕ δ᾽
καὶ ορισμός. ἐκ μὲν ovv τὴς ἀληϑείας ovro κατεσχευαΐζον οτι
E v EA » M e c) 2 ὩΣ s e A
ὑπαρχουσιν αἷ ἰδέαι. ἔλεγον yag ovrog Or, ἐνταῦϑα ovx ἔστε καϑαρα
΄ E 3 Y - , ? ,
αλήϑεια. ἀλλ ἔχει μεμιγμένον τὸ ψεῦδος καὶ ovx ἔστιν ἀλήϑεια.
ς , el * , PI A ΑΞ του ΤΠ) ΄ ΘΚ 9
ὡμολόγηται δὲ οτι ἔστιν ἁληϑεια" ἐὰν γὰρ μὴ ἢ ἀλήϑεια, οὐδ΄ ἄλλο
NES. " ? T 2 ’ EZ , 1 5: δ,
τί ἔστιν. εἴ γε ἕκ τῆς ἀἁληϑείας τὰ ἀλλὰ προέρχεται. φανξρον ovv οτί
ς ΄ * 2 A N ΄ NEN
ὑπάρχουσιν αἱ ἰδέαι" παρ᾽ αὐταῖς yoo σώζεται τὸ ἀμιγὲς καὶ καϑαρὸν
^ -" , e e ? ΄ 7
παντῶν τῶν πραγμάτων. στε καὶ ἡ κυρίως ἀλήϑεια. παλιν δέ φασιν
e 3 ^os , - A 4 A ’ὔ Y λ e A
οτε & μὴ ἔστιν ἐνταῦϑα μονὴ μηδὲ καϑαρὰ μνήμη διὰ τὸ Qevorov
ΕΟ) EC M ES e 3 - , 5 H L *
τῆς vàgue* ἢ γαρ ῥεῦσις αὐτὴ οὐκ ἐᾷ Wovrgrov-etver so? στασιμον τὴν
, e , A
μνήμην" ἔστε δὲ ὁμολογουμένως καϑαρὰ μνήμη καὶ εἰλικρινῆς καὶ
γ,96.λ QA 0G ΄ Ej 2 2, δέ ΄ ᾿ -
ἀϑόλωτος καὶ ἀεὶ ὡσαύτως ἔχουσα. ἔστιν ἀρὰ ἰδέα μνημὴς mogo τῷ
- N - 5 Y τ Z P d ^
δημιουργῷ. ἐπειδὴ καὶ δεῖ εἶναι τὴν ovrog μνήμην. ἐξ ης πᾶσι τοῖς
24 X 5 E 3o. - EJ zv ; M δον Y
ἄλλοις TO εἰναι. ἔπειτα καὶ ἕκ τῶν ἀριϑμῶων. εἰ yag vo ἔνταυϑα
; 2 δ τὸ ’, PEN M Y s 1 2 1 ? ς M
σαντα ἀριϑμητα ὑπαρχουσιν. εἰσὶ δὲ καὶ ἀριϑμοὶ αὐτοὶ xe? αὐτους
- NEL ΄ , * Uc NS
μετροῦντες τὰ ἀριϑμητα, ἐπεὶ οὐδὲ ἀριϑμητα υπαρχουσι μὴ ὄντων
M 3 - - 2223. ’ A (7) ς
τῶν ἀριϑμῶν τῶν ἀριϑμούντων, φανερὸν ὁτι ὑπάρχουσιν ἰδέαι" of
i ? Y M » - C ,
yog κυρίως ἀριϑμοὲ of μετρητικοὶ παρὰ τῷ δημιουργῷ ὑπαρχουσιν.
, -» e - M A - 2 e ,
παλιν δὲ καὶ ἐκ τῶν ορισμ Qv. τὰ yog ἐνταῦϑα cogioro vregyovorv,
e - 2 ΄, (s ΄ -
of δὲ κυρέως οροι τῶν αιδίων πραγμάτων ὑπάρχουσι χαὶ τῶν ἀεὶ
ς ΄ ΄ A E 3x Me
ὡσαύτως ἐχόντων καὶ μὴ ποτὲ uiv ovrov ποτὲ δὲ μη ovrov, τὰ δὲ
ES 5 UM: e Y Φ
ἐνταῦϑα τοιάδε" εἰ ovv ὑπαρχουσιν ὁρισμοί, φανερὸν οτι χαὶ ἰδέαι
ς ΄ » €- /
ὑπάρχουσι. cf. Alexander p. ὅδ, 26—831: ἡ τινας τῶν λεγομένων Aoyov
ὃς 9 ΩΣ e ΓΞ ΄ - T
vz αὐτῶν ὡς τέλειον ψευδεῖς καὶ μηδὲν δεικνύντας αἰτιᾶται, οἷος
zr NUN , ? 5, 9 , 5 RN ANC e N 2 -
εἴη αν 0 λέγων εἰ ἔστι τι ταληϑές. εἴη αν τὰ εἴδη" τῶν γὰρ ἐνταῦϑα
2v ? ! Y 2 5 2 CELA X ΤᾺ vr eue M / Ὁ
οὐδὲν ἁληϑές. xci εἰ μνήμη ἔστιν, ἔστι τὰ εἴδη" ἡ γαρ μνήμη τοῦ
c N , X * - 2 Ἵ
μένοντος. καὶ ὁ τὸν ἀριϑμον ὄντος εἶναι λέγων. ταῦτα δὲ ovx ὀντα,
- - A M c ς Y c 1
εἰ δέ. τῶν εἰδῶν" ἔστιν ἄρα τὰ εἴδη. ομοίως δὲ καὶ ὁ rovg ορισμοὺς
- ! 5 5 - Δ
τῶν ὄντων εἶναι λέγων, τούτων δὲ μηδὲν εἶναι. of δὲ τοιοῦτοι λόγοι
: M ' A , SN ΄ i €U P A »Ó
ψευδεῖς τε καὶ τὸ δέον ουδὲν δεικνύντες" διὸ τῶν μὲν τοιουτῶν οὐδε-
“ E , P4 ^ , ,
vog μνημονεύει νῦν, εὐθύνει δέ τινας τῶν Óoxovvrov τι Óswxvuvot
(v. fr. 3).
3. (173)
Alexander ad Ar. metaph. (1, 9. 990^10 ubi post verba in fr. 2 illu-
? c pd M ? 7)
strata: ἔτε xe 9 ovg τρόπους δείκνυμεν οτι ἔστι τὰ εἴδη. κατ οὐυϑένα
΄ c i] 5 * 7 ,
φαίνεται rovrov: ἐξ ἐνίων μὲν yag ovx aveyxa γίγνεσϑαι συλλογισμὸν
EE D SD ι ' , e "7 ΄ »" ,
— pergit ita: ἐξ ἐνίων δὲ καὶ οὐχ ὧν οἰόμεϑα rovrov εἴδη γίγνεται.
» A M /, i] »"ν » 7,
κατὰ τε γὰρ τοὺς λόγους τους ἔκ τῶν ἐπιστημῶν εἴδη ἔσται παντῶν
, » N i » - , ,
ὅσων ἐπιστῆμαί εἰσι. καὶ κατὰ τὸ ἕν ἐπὶ πολλῶν καὶ τῶν ἁποφασεῶν,
i] * A -»" Li - - , , ; ΄ ΓΑ
κατὰ δὲ τὸ νοεῖν τι ρϑαρέντος τῶν φϑαρτῶν᾽ qovracue γαρ τι τοῦ
zt MU as
2 , ES. M ^ ? , N M -
τῶν ἑἕστίν) p. ὅ9, 6: πλεοναχῶς μὲν ταῖς ἕπιστημαις πρὸς τὴν τῶν
τὸ 1 ΄ ς 9 c " 1 “-
ἰδεῶν κατασκευὴν προσεχρήσαντο, ὡς ἐν τῷ πρωτῷ περὶ ἰδεῶν
" f É RAS S ον
λέγει. ὧν δὲ νῦν μνημονεύειν ἔοικε λόγων εἰσὶ τοιοῦτοι. si πᾶσα ἐπι-
DL - N N ^ N C€- ὦ
στήμη προς ἕν τι καὶ τὸ αὐτὸ ἐπαναφέρουσα ποιεῖ τὸ αὐτῆς ἔργον καὶ
᾿ 9 c P p p ^ σ΄ 7 Y 1
προς οὐδὲν τῶν καϑ' ἕκαστον. εἴη ἂν τι ἀλλο καϑ' $xoGTNV παρὰ τὰ
E] M 25 L1 72 » 2 δ ' 9 ’ὔ T
αἰσϑητὰ αἶδιον καὶ παραδειγμὰ τῶν καϑ' ἕκαστην ἐπιστήμην γινο-
, ᾿ - δὲ c 7s » Gg - 215 - » ud
μένων" τοιοῦτον δὲ ἡ ἰδέα. ἔτι ὧν ἐπιστῆμαί εἰσι. ταῦτα ἔστιν" αλ-
N N ? ’, » - *
λων δέ τινων παρὰ τὰ καϑ' ἕκαστα εἰσιν of ἐπιστῆμαι. ταῦτα yog
E ΄ 7 cM 2 - c ? , το
ἀπειρα τὲ καὶ αοριστα, αἷ δὲ ἐπιστῆμαι ὡρισμένων (- μένον codd.)* ἔστιν
» A Y 1 ^ e - j EE ? 3. € 5 Y
«Qc τινὰ παρὰ τὰ καϑ' ἕκαστα, ταῦτα δὲ αἷ ἰδέαι. ἔτει εἰ ἡ ἰατρική
? » 9 ΄ M - ς ’ 9 216 - 5 L 92)
ovx ἔστιν ἐπιστήμη τῆσδε τῆς υγιξίας ἀλλ᾽ ἁπλῶς υγιξίας. ἕσται τις
x) , ^ w - m
αὐτουγίεια " καὶ εἰ ἡ γεωμετρία μὴ ἐστι τοῦδε τοὺ ἴσου καὶ τοῦδε τοῦ
9 22MC - c -
συμμέτρου ἐπιστήμη ἀλλ ἁπλῶς ἴσου καὶ ἁπλῶς συμμέτρου. ἔσται τι
3 , ? - N - ΄
αὐτόισον καὶ αὐτοσύμμετρον, ταῦτα δὲ «f ἰδέαι. of δὴ τοιοῦτοι λογοι
M Sp D , e $2: Y
το. μὲν προκείμενον (ut ait ipse p. 990511) ov δεικνυουσιν. Ο mv τὸ
5 2 v N 5 N A! 2
ἰδέας εἶναι, ἀλλὰ δεικνύουσι τὸ εἶναί τινα παρὰ τὰ καϑ' ἕκαστα καὶ
; 4 ? 7 1 9 fr ΟΓ 9 N N ᾿ ἊΣ
αἰσϑητα. οὐ παντῶς δὲ, εἴ τινα ἔστιν α εἰσι παρὰ τὰ καϑ' ἕκαστα,
ἜΣ ἀπ DAS ES 5.) » 1 N M ^ e M " (3 A
ταῦτα εἰσιν ἰδέαι" ἔστι γὰρ πᾶθὰ τὰ καϑ' ἕκαστα τὰ XOLVO, ὧν φαμὲν
1 3 3 ; 7 : 2 ; 59 39 e: δὲ Y n À ΄
καὶ τὰς ἐπιστήμας εἰναι... (p. ὅ9, 32) χρῶνται δὲ καὶ τοιουτῷ λογῷ
, ' Ὁ 9 - ς ΟἿ » - 2 , 2
εἰς κατασχευὴν τῶν ἰδεῶν. εἶ ἕκαστος τῶν πολλῶν ἀανϑρώπῶων ἀνϑρω-
΄ E] 1 - ΄ - ΡΣ σὰ -" » c ,ὕ 1 , 9 i
σὸς ἔστι καὶ τῶν Gov ζῶον καὶ ἐπὶ τῶν ἀἁλλὼν ομοίως, καὶ ovx ἔστιν
5 , ? » 5. ῸὉΝ e - ΄, ? ? €
ἐφ᾽ ἕκαστου αὐτῶν αὐτὸ αὐτοῦ τι κατηγορούμενον, αλλ᾽ ἔστι τι ὃ καὶ
΄, ? » ^ ? ? ^ DIENEN 94 M ’
παντῶν αὐτῶν κατηγορεῖται οὐδενὶ αὐτῶν ταῦτον Ov, εἴη ἂν τι του-
TUN ' ? M E ? 0x * ,
τῶν παρὰ τὰ x00 ἕκαστα ovre Ov κεχωρισμένον αὐτῶν ocíÓLOv* cl
i! c - -Ὕ 2 M 2
γαρ ὁμοίως κατηγορεῖται πάντων τῶν κατ᾽ cgr0uov ἀλλασσομένων.
£N uc, 3 DRAN - , ὅπ τς yj 9 - 9
0 δὲ ἕν ἔστιν ἐπὶ πολλοῖς κεχωρισμένον τε αὐτῶν καὶ αἶδιον. τοῦτ
P724 Cu A Y [4 L4
ἐστὶν ἰδέα" εἰσὶν cgo ἰδέαι. τοῦτόν φησι vov λόγον xerocxsvotsuv
59 1 - ? , e / e 2 M - ^
ἰδέας καὶ τῶν ἀποφασεων ... (p.00,32) ὁ λόγος ὁ ἀπὸ τοῦ νοεῖν
’, A c ως I Y ^ MA
κατασκευαζῶν τὸ εἶναι ἰδέας τοιοῦτός ἐστιν. εἰ ἐπειδὰν νοῶμεν av-
?N 3 ^" c -Ὕ » , - L1 ον » “
ϑρῶπον ἡ πεζον ἡ ζῶον, τῶν ovcov τέ τι νοοῦμεν καὶ οὐδὲν τῶν καϑ'
er x / e 2 N »Ἥ c
ἕκαστον. καὶ γὰρ φϑαρέντων rovrov μένει ἡ αὐτὴ ἔννοια, δῆλον ὡς
2! N 1 2 (qu 1 9 7 C que? 9 ’ὔ 1 1
ἔστι παρὰ τὰ X00 ἕχαστα χαὶ αἰσϑητα. O καὶ ovrov éxsivowv καὶ μὴ
2, » 2 ii A NC » - 8. 7
ὄντων νοοῦμεν" οὐ yog δὴ μὴ ὃν τι νοοῦμεν τότε. τοῦτο δὲ εἶδός τὲ
Δ σ᾽.) 2 y ι M Y M 7 M τ 59
καὶ ἰδέα ἐστίν. φησὶ δη τοῦτον τὸν λόγον καὶ... φϑαρτῶν ἰδέας
,
X0OTOOXsUULeLV ete.
4. (174)
Alexander ad Ar. metaph. (ib. v. 15 — 17: ἔτε δὲ οἵ ἀκριβέστεροι
τῶν λόγων of uiv τῶν πρός τι ποιοῦσιν ἰδέας. ὧν οὔ φαμεν εἶναι
? GUN L M e
xc αὐτὸ γένος. of δὲ τὸν τρίτον ἀνϑρῶπον λέγουσιν) p. 62, 12: ὁ δὲ
. 4 c A » , -
(contra ideas) λόγος ὁ τὸν τρίτον ἀνϑρῶπον εἰσαγῶν τοιοῦτος. λέγουσι
ι δὲ - ΄ - 2 » 3 -
τὰ Ἀδινῶς κατηγορουμένα τῶν οὐσιῶν κυρίως τὲ εἶναι τοιαῦτα καὶ
- c M [4 ? , - ? »Ἥ N
ταῦτα εἶναι τὰ ἴσα. ἔτι. τὰ ὁμοία ἀλλήλοις TOU αὐτοῦ τινὸς μετουσίᾳ
c; D WA c τι ὔ 3 ἘΠ Ὁ E Y e 2T S 5512
ὁμοία ἀλλήλοις εἶναι. O0 κυρίως ἐστὶ vOUTO' καὶ τοῦτο εἶναι τὴν ἰδέαν.
2 2n » Y ΄ - - ^ ' 5.
ἀλλ᾽ εἰ τοῦτο, καὶ τὸ κατηγορούμενον τινῶν κοινῶς. αν μὴ ταῦτον
i (3 c “ὔ ? - N -
ῃ ἐκείνων τινὶ ὧν κατηγορεῖται. αλλο ví ἐστι παρ᾽ ἐκεῖνα. διὰ τοῦτο
1 [s , , c; ΄ - 2
γὰρ γένος ὁ αὐτοανϑρῶπος ὁτι κατηγορούμενος τῶν καϑ' ἕκαστα
2 UN τὸ ἘΠ τῷ Qo " / ' ?
οὐδενὶ αὐτῶν qv 0 αὐτός. τρίτος ανϑρωπος ἔσται τις παρὰ ve τὸν xo
ec [c , Y , Y δ Y 557 e Y
ἕχαστα. οἷον Σωκράτη καὶ IlAcerovo, καὶ παρὰ τὴν ἰδέαν. τις καὶ
55: ΤᾺ 3 A9 ΄ e ς
αὐτὴ μία κατ ἀριϑμὸν ἔστιν. .. (p. 02, 33) δείκνυται καὶ ovrog ὁ
» ' ΄ ὃ τὸ , ? τ
τρίτος ἀνϑρωῶπος. εἶ τὸ κατηγορουμενον τινῶν πλειόνων ἀληϑῶς καὶ
2! 2 M Aree c» , 2) cS E 1
ἔστιν ἀλλο παρὰ τὰ ὧν κατηγορεῖται κεχωρισμένον αὐτῶν" τοῦτο yog
ς - ΄ Y Y - , ?
ἡγοῦνται δεικνύναι of τας ἰδέας τιϑέμενοι, διὰ τοῦτο yog &oví τι αὐτο-
΄ , ? , Ο᾽ 9) Y - 5 e ?
cvOgcO0g κατ DIEOUSENUUILD ἀνϑρωπος κατὰ τῶν καϑ' ἕχαστα Cv-
ϑρώπων πλειόνων ὄντων ἀληϑῶς κατηγορεῖται καὶ ἄλλος τῶν καϑ'
ἕκαστα ἀνθρώπων ἐστίν" ἀλλ᾽ εἰ τοῦτο. ἔσται τις τς ἄνθρωπος.
εἰ γὰρ ἄλλος ὁ κατηγορούμενος ὧν κατηγορεῖται καὶ κατ᾽ ἰδίαν ὑφε-
΄ - - ? Y -"
στώς. κατηγορεῖται δὲ κατά τε τῶν καϑ' ἕκαστα καὶ κατὰ τῆς ἰδέας
CE, 9 » , 2 9 , A 9 er
ὁ ἀνϑρῶπος. ἔσται τρίτος τις ανϑρῶπος παρὰ τὲ τους καϑ' ἕκαστα
N ei i e ΄ ΄ -
καὶ τὴν ἰδέαν. ovroc δὲ καὶ τέταρτος 0 λατα τὲ τούτου καὶ τῆς ἰδέας
καὶ τῶν καϑ' ἕκαστα κατηγορούμενος, ὁμοίως δὲ καὶ ru καὶ
τοῦτο ἐπ᾽ ἄπειρον. ἔστι δὲ ὁ λόγος οὗτος τῷ πρώτῳ ὁ αὐτός. ἐπεὶ
ἔϑεντο τὰ ὁμοια τοῦ αὐτοῦ τινὸς ἱετουοία ὅμοια εἶναι" ὅμοιοι γὰρ οἵ
25 D
τε ἄνϑρωποι καὶ af ἰδέαι... τῇ μὲν οὖν πρώτῃ (p. 62, 12.—20) τοῦ
"ὕ -
τρίτου ἀνθρώπου ἐξηγήσει ἄλλοι τε κέχρηνται καὶ Εὔδημος σαφῶς ἐν
- 1 7: - ' J - P ΘΙ ῸΝ 2 -
τοῖς περὶ λέξεως. τῇ δὲ τελευταίᾳ (p. 02, 33—03, 9) αὐτος ἔν τε τῷ
, 4 X» - Qd o5) ΄ Ὁ Δ. .
τεταρτῷ (corr. πρώτῳ) περὶ ἰδεῶν καὶ ἐν τουτῷ uer ὀλίγον (scil.
9 1 ; ι ΣΕΥ ΜᾺ ià - ὃ bd ' - , EU
p. 991, 2: χαὶ εἰ μὲν ταῦτο εἶθος τῶν (θεῶν καὶ τῶν μετεχοντῶν. COTOL
Ἁ -» L4
TL χοινόν eic. ad quem locum Alex. p. 68, 25: ἔστι δὲ τὸ νῦν λεγομε-
e , »] - eX. -95. ΄ M n , p ΄ ΟῚ ΄
νὸν ὑπ αὐτοῦ, O ἐξηγούμενοι τὸν τρίτον ἀνϑρωπον δεύτερον ἐϑή-
καμεν).
48.
Ex reliqua Alexandri disputatione si quae ad Pseudaristotelem per-
linere tenueris (cf. praef.), cogitandum praecipue videtur de eis quae ha-
bet p. 64, 15—065, 1 et p. 65, 14—24 et p. 82, 11 —20 ad Ar. p. 990^21.
991524,
m o ioc
5. (175)
ey € » c e ^
Alexander ad Ar. metaph. p. 72, 13: ὅτι δὲ μὴ ὡς Εὔδοξος ἡγεῖτο
, t - - A ,
καὶ ἄλλοι τινὲς μίξει τῶν ἰδεῶν τὰ ἄλλα, ῥαάδιόν φησιν (1, 9. 991, 18)
5 ^ N 1 ? [4 δ , - ^c -Ὁ “ 5,
εἶναι συναγαγεῖν πολλὰ καὶ ἀδύνατα ἑἕπομενα τῇ δόξῃ τῆδε. εἴη ὃ
- - , -
ἂν τοιαῦτα. εἰ μίγνυνται «f ἰδέαι τοῖς ἄλλοις. πρῶτον uiv σώματα
? c ΄ λ js ^ 3 er. 3 L M 2 ΄ -
αν εἶεν" σωματῶν γαρ ἡ μῖξις, ἔτι ἕξουσιν ἐναντίωσιν πρὸς ἀλλήλας
c A X 9 , » 7 3 » ν ΄ ς »"» c
ἢ γαρ μῖξις κατ΄ ἐναντίωσίν ἔστιν. ἕτι ovvoc μιχϑήσεται ὡς ἡ oÀqv
2 δ 7 - € , , “Ἔ . 5 ? ,
ἐν ἑκαστῳῷ τῶν οἷς μίγνυται (-νυνται codd., corr. Bonitz) εἶναν ἡ μέρος,
? DA Y Y Y 5 , '
ἀλλ᾽ εἰ uiv ὅλη, ἔσται ἐν πλείοσι τὸ Tv κατὰ τὸν ἀριϑμόν" ἕν γὰρ
A x ? A] c M M - ?
κατὰ TOv ἀριϑμὸν ἡ ἰδέα. εἰ δὲ πρὸς μέρυς. τὸ μέρους τοῦ αὐτοαν-
? M] ? /;
ϑρώπου μετέχον. ov τὸ αὐτοανϑρώπου ἔσται ἄνϑρωπος (cf. Alex. p. 72,
ἊἪἊ , » D A . Ξ N
18: ἡ λέγοι àv, oe τινὲς ηλουσαν — Aspasius, ut credo — τὸ
n» 207 ΄ - ? , / CSV - ' 590)
«κὰτ οὐδένα τρόπον τῶν εἰωϑότων λέγεσθαι» ὑπὸ τῶν roc ἰδέας
- Ἁ e A € - -. ?^ er
TLOcuévov. ξητοῦντες γὰρ τίνα τρόπον ἡ μετοχὴ ἡ τῶν εἰδῶν, ἡ οὕτως
" - M M T
φασὶν ὡς ἐν ἕχάστῷῳ τῶν κατὰ μέρος ἐνυπάρχειν τὴν ἰδέαν, oiov ἐν
-ὝὝ - 5 ΄ N ? , ?^ ,
ἑκάστῳ τῶν τινῶν ἀνθρώπων τὸν αὐτοάνϑρωπον, ἡ ἐν ἑκάστῳ μέρος
- 2 N $e6^4 cs ὩΣ
τῆς ἰδέας. ἢ παράδειγμα τὸ εἶδος ἐστι τοῖς μετέχουσιν. ὧν of μὲν
» L4 ΄ - - 2 ΄ SMS: (s -Ὕ
πρῶτοι δύο τρόποι τῆς μετοχῆς ἀδύνατοι. ὡς ἡμεῖς τε ἐδείξαμεν
Uu» DRÓN 5 2 ,e ΄
σρο Ολίγου καὶ αὑτὸς εἶπεν Εὐδόξου μνημονεύσας... cf. eadem pror-
sus in eadem re scepticorum ratiocinatio contra Pythagoricos i. e. Pla-
tonicos apud Sextum adv. dogm. IV p. 535, 4—16 Bk). ἔτει διαιρεταὶ
, 5 3 2 -
ἂν εἶεν αἵ ἰδέαι καὶ μερισταί, οὐσαι ἀπαϑεῖς. ἔπειτα ἔσται μὲν ὁμοιο-
- L4 M , € 9 n
uso. εἴγε πάντα τὰ ἔχοντα τι μέρος ἐξ αὐτοῦ ὅμοιά ἐστιν ἀλλήλοις"
τ v 1 c m c 1 τ E
πῶς δὲ οἷόν ve τὰ εἴδη ὁμοιομερῆ εἶναι; οὐ γὰρ οἷόν τε τὸ μέρος τοῦ
? 2 3 c N - -
ἀνθρώπου ἄνϑρωπον εἶναι. ὡς τὸ τοῦ χρυσοῦ μέρος χρυσόν. ἔτι, ὡς
S EUN , '
καὶ αὐτος ὀλίγον προελϑῶν λέγει (p. 990, 27. Alex. p. 77, 29. cf. Alex.
, 2 2 A
p. 67, 23—08, 9), ἐν ἕκαστῳ ov μία ἔσται ἰδέα μεμιγμένη ἀλλα πολλαί"
A “ , 7 p] c P4
εἰ yog &ÀÀ uiv ζώου ἰδέα ἄλλη δὲ ἀνθρώπου, ὁ δὲ ἄνϑρωπος καὶ
-Ὕ 7/4 ? ?N - - ς
ζῶόν ἐστι καὶ ἀνϑρωπος, ἀμφοτέρων cv μετέχοι τῶν ἰδεῶν" καὶ ὃ
3 , 3 307 € n 1 -5 3 , *^ 1 ᾽ -
αὐτοανϑρωπος δὲ ἰδέα. ἡ uiv καὶ ξῶόν ἔστι. μετέχοι αν καὶ αὐτοῦ
- , e δ E e p. 3 2 3 π᾿
του ζωου" ovrog δὲ οὐκέτι αν ἁπλαῖ cf ἰδέαι εἶεν. ἀλλ΄ ἐκ πολλῶν
, 1 δ M 0 x - δ ji , , κ , 2
συγλείμεναι, καὶ α μὲν αὐτῶν πρῶται αἷ δὲ δεύτεραι. εἰ δὲ μὴ εἶσι
» - ? » 2 Y * -
ξῶον, πῶς ovx ἄτοπον ἄνϑρωπον λέγειν μὴ εἶναι £àov; ἔτι δέ. εἰ
^ M 5... ΤᾺ 5] T 00 * ς
μίγνυται τοῖς πρὸς αὐτὰ OUGL, πῶς αν ἔτι εἶεν παραδείγματα. ὡς λέ-
Z ᾿ [y ^ , E ,
γουσιν; οὐδὲ γὰρ οὕτως τὰ παραδείγματα ταῖς εἰκόσι τῆς ὁμοιότητος
»Ὃ A * M 57 -Ὁ Aj » Ἢ , Ἅ PY
τῆς πρὸς αὐτὰ αἰτία TO μεμῖχϑαι. ἔτι T€ καὶ συμφϑείροιντο αν τοῖς
- , ^ T 2 ,
ἐν οἷς εἰσὶ φϑειρομένοις. ἀλλ᾽ οὐδὲ χωρισταὶ ἂν εἶεν αὐταὶ καϑ' αὖ-
΄, Dau 9 - , 5 «€ zo H ΄ 2.6852 AT
τας. ἀλλ £v τοῖς μετέχουσιν αὐτῶν. πρὸς δὲ τούτοις οὐδὲ ἀκίνητοι
[4 2 » x ^ A
ἔτι ἔσονται, καὶ ὅσα ἀλλα ἐν τῷ δευτέρῳ περὶ ἰδεῶν τὴν δόξαν
x {0 --
΄ n c E A - hi 3 M
ταύτην ἐξετάζων ἔδειξεν ἀτοπὰα ἔχουσαν. δια τοῦτο yaQ εἶπε τὸ «βά-
M AX Y ? ^ Y A ΄ε ,
διον γὰρ συναγαγεῖν πολλὰ καὶ ἀδύνατα προς τὴν δόξαν ταὐτην»"
E A z -
ἐκεῖ γὰρ συνῆκται.
XXXVI.
Περὶ τῶν lIlv?9eyoosíorwv.
Libri Aristoteli adscripti de Pythagoreis (de quo v. Rose de Ar. ].
p. 79—83), qui minime inutilis rarusque fuit posterioribus (usque ad
Augusteam certe aetatem, de ceteris enim non liquet. etenim si ipse
eum, quod facile credas, Alexander Polyhistor adhibuit, nullus tamen
eorum novit qui fragmenta tulerunt infra collecta, excepto fortasse Apol-
lonio), eius igitur reliquiae quae satis multae extant, clarissime illud
comprobant, quod qui et Aristotelis antiquorum iudicem agentis ratio-
nem cognoverunt et litterarum Graecarum historiam perspexerunt, in qua
ab Aristotele et Theophrasto novus plane rerum ordo incipit, sciunt
ommes (Roethios excipio et Gerlachios et Gladischios eorumque similes)
Pythagoricam non philosophiam extitisse sed fov Πυϑαγορικόν, nou
tam philosophos fuisse Pythagoreos quam sapientes, nullatenus autem
neque scriptores neque dialecticos. comprobant igitur ea quae discimus
ex Aristotele, si quidem recte discimus itaque ut quae de Pythagoreorum
dietis placitisque narret, terminis exuamus philosophicis quos a Platonis
schola accepit et a philosophici sermonis consuetudine. etenim haec duo
potissimum sunt iu quibus illustrandis auctor versatus esse reperitur,
symbolica atque religiosa dicendi docendique ratio qua vitam ador-
naverant atque studia mathematica ad rerum naturam et ipsa symbolice
applicata. mathematica enim scientia pro philosophia erat Pythagoreis,
mathematicam autem philosophiam sive potius dialecticam mathematicam
non Pythagoras invenit neque Pythagorei, immo Plato et Platonici et
qui ex eadem sententia iudicans numerique urgens usum dialecticum , de
quo non cogitaverant Pythagorei symbolis contenti, historiam philoso-
phiae primus inchoavit Aristoteles. de quo ommi argumento (cf. Rose
de Ar. 1. p. 2 sq. 10 sqq. 359. 79 sqq. 91 sqq. ete.) quod iam olim con-
silium professus sum peculiari libro uberius exponendi (p. 79), id sicubi
Aristotelico negotio defunctus ero studiisque in commentatores Graecos
Aristotelis librorumque eius versiones Latinas et medii aevi litteras col-
latis, etiamnunc me executurum esse spero. nunc autem satis habeo
monuisse primum in eadem de Pythagoreis sententia cum Aristotele Eu-
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 13
— dd" —
demo Theophrasto eonvenire libri de Pythagoreis auctorem anonymum
(Rose p. 80), deinde autem ipsum consilium quo placita narrare Pytha-
gorica suscepit, ad Peripateticorum studia discipulorumque. Aristotelis
aetatem pertinere priorum sive physicorum (ut omnium celeberrimo
exemplo Theophrastus) sive mathematicorum sive theologorum (sieut Eu-
demus, cf. Rose p. 70 sq.) sive rhetorum placita aut ordine composita in
unum colligentium aut singularibus libris aceuratiora etiam historiae
studia parantium. quorum hos quidem qui magis etiam singula perscru-
Larentur recentiores fuisse verisimile est (certe post Xenocratis — i. e.
post ol. 116, 3 — mortem libros edidit qui de philosophia eius tracta-
vit). restant eliam nunc horum studiorum testes libri qui et ipsi Aristo-
telis ferebantur singulares de Xenophane, de Melisso, item de Gorgia,
perditorum autem tituli in indicibus operum et Aristotelis et Theophrasti
Laertianis quam plurimi, quorum recensum subiicio: περὶ τῶν ᾿ἄναξι-
μένους ἃ (Th. 5, 42), περὲ τῶν ᾿Δἀναξαγόρου ἃ (Th. 5, 42), πρὸς -4va-
ξαγόραν c (Th. 5, 42. Simpl. in phys. f. 35^ Θεόφραστος ἐν τῷ περὶ
Ave&eyOogov δευτέρῳ), τῶν Διογένους συναγωγή « (Th. 5, 43), περὶ
τῶν AgysAcov e (Th. 5, 42), περὶ Δημοκρίτου (libri sex diversis titulis
Th. 5, 43. cf. Rose p. 7), περὶ Δημοκρίτου c (Th. 5, 49. cf. Ar. fr. ap.
Simpl), προβλήματα ἐκ τῶν Δημοκρίτου € (Ar. b, 26), τῶν ητρο-
δώρου (Chii, D. L. 9, 58) συναγωγή ἃ (Th. 5, 44), πρὸς ταὶ Ξενοφάνους ἃ
(Ar. ὅ, 25. vulgo Aevoxgcrove sicut etiam Burlaeus), πρὸς τὰ Παρμε-
νίδου (Ar. Philop. in phys. fol. 6, 9 a extr. Ven. 1535 — p. 331^1 Br.
φασὶ δὲ xol γεγράφϑαι αὐτῷ ἰδίᾳ βιβλίον πρὸς τὴν Παρμενίδου δόξαν,
ὃ νῦν αἰνίττεται Ar. scil. in phys. 1, 3. 186, 23, cf. Rose p. 72), πρὸς τὰ
Μελίσσου ἃ (Ar. 5, 25), πρὸς τὰ Ζήνωνος « (Ar. 5,95), περὶ Ἔμπε-
δοκλέους ἃ (Th. 5, 43), πρὸς τὰ Γοργίου (Ar. 5, 25), πρὸς τὰ ᾿Ζλπμαίω-
νος « (Ar. 5, 25), περὶ τῶν Πυϑαγορείων ἃ (Ar. 5, 25. primus et secun-
dus liber citatur in (r. 11. 12. 16 ex Stobaeo, Alexandro, Simplicio.
cf. Ptolem. Wenr. p. 145 ubi duas diversorum librorum inscriptiones con-
fudisse videtur interpres Arabicus de arte poetica et de Pythagorae
eiusque seclatorum placitis 1. I1. cf. Hadsechi Kh. V, 104: idem libros
duos de arte poetica secundum disciplinam Pythagorae scripsi. {{{π|-
lus variis modis enuntiatur: Πυϑαγοριχός a Theone fr. 9, Πυϑαγορικά
Simpl. fr. 14, συναγωγὴ τῶν Πυϑαγορικῶν Simpl. fr. 16, τῶν Πυϑα-
γορείοις ἀρεσκόντων συναγωγή Simpl. fr. 10, Πυϑαγορικῶν δόξαν Alex.
fr. 13, περὶ τῆς Πυϑαγορικῶν δόξης Alex. fr. 12, περὶ τῆς Πυϑαγόρου
vel zr. τ. Πυϑαγορικῆς φιλοσοφίας Stob. fr. 11 et Iambl. fr. 3), πρὸς τοὺς
Πυϑαγορείους (Ar..5, ?5), περὶ τῆς ᾿“ἀρχυτείου φιλοσοφίας ἃ B y (Ar.
o gy —
5, 25 vel ᾿ἀρχύτεια fr. 1 Damase.), τὰ ἐκ τῆς πολιτείας Πλάτωνος (Ar.
5, 22), ἐπιτομὴ τῆς Πλάτωνος πολιτείας ἃ β (Th. 5, 43. eadem quae et
Aristotelis? cf. Procl. in fr. 1), τὰ ἐκ τῶν νόμων Πλάτωνος (Ar. 5, 22),
τὰ ἐκ τοῦ Τιμαίου (Πλάτωνος) καὶ τῶν Aoyvrsioov. (Ar..5, 25), διαι-
ρέσεις Πλάτωνος (Ar. D. L. 3, 80. Rose p. 65), περὶ τῆς Σπευσίππου
καὶ Ξενοκράτους φιλοσοφίας α (Ar. 5, 25), τῶν ΞἘενοχράτους συνα-
joy α (Th, 5, 47). τέχνης τῆς Θεοδέχτου συναγωγή ἃ (Ar. 5, 24). cf.
etiam Aristoxeni libros de Pythagora et Pythagoreis et q. inscr. Πυϑα-
γορικαὶ ἀποφάσεις. Clearchi de mathematicis iu Platonis republica (et
in Timaeo, cf. Plut. Tim. 20), Heraclidis l. de Pythagoreis, de Zenone,
Democrito, Heraclito, (D. L. 5, 86. 87) et ex Platonicis aequalibus Xeno-
cratis de Parmenide et Pythagoreis (D. L. 4, 13) etc.
1. (176)
- Clem. Alex. strom. I, 14, 62 p. 129 Sylb. (ex quo eadem Theodoret.
therap. I p. 19 Gaisf): Πυϑαγόρας μὲν οὖν Μνησάρχου Σάμιος. cc
φησιν Ἱππόβοτος (cum plurimis sec. Porph. 1. cf. D. L. 8, 1), ὡς δὲ
"Aotoróésvog (fr. 1 Müll.) ἐν τῷ Πυϑαγόρου βίῳ καὶ ᾿Δρίσταρχος (49. -
στοτέλης corr. Preller Polem. fr. p. 59) «c Θεόπομπος (Θεόφραστος
Prell.) Τυρρηνὸς ἦν (πατρόϑεν scil. cf. Aristox. ap. D. L. 8, 1. Porph. 2
et Plut. qu. conv. 8, 10; 1. τῶν τὴν “ῆμνον ἀποικησάντων Mnesarchum
fuisse volunt eumque postea εἰς Σάμον ἐλϑόντα καταμεῖναι, ut habet
Porph. cf. Anton. Diog. apud Porph. 10 et Phot. bibl. p. 109514), ὡς δὲ
Νεάνϑης (cf. Porph. 1) Σύριος ἡ- Τύριος.
9. uri
3 : E ΄ Y ΄
Apollonius mirab. 6 (ed. Westermann): τούτοις δὲ ἐπιγενόμενο
Il 9 , M , e ' i] » ὃ ES : ἢ EY
υϑαγορας Μίμνησαρχου υἷος vo μὲν πρῶτον OLemOveirO περὶ τὰ μα-
' τ) ΄ e ΄
ϑήματα καὶ τοὺς ἀριϑμοῦς, πυστερον δέ ποτε καὶ τῆς Φερεκύδου τερα-
9 ^ M
τοποιίας οὐκ ἀπέστη. καὶ γὰρ ἐν Μεταποντίῳ (ed. pr. x. y. τῷ Πον-
4 4
, L : ’ 2 J ὔ »
τίου. Μεταποντίου Meurs.) πλοίου εἰσερχομένου φορτίον ἔχοντος
΄ τ , , 1 3
(πλοίῳ - ἔχοντι vulgo) καὶ vov παρατυχοντῶν εὐχομένων σωστον (εἶναι
^ - M i] , ᾿Ξ
add. ed. pr., ἐκεῖνο corr. M.) χατελϑεῖν δια τὸν φόρτον, ἐφεστῶτα
τα €) (2 c :- ' M
(vulgo ἑστῶτα. cf. lambl. 36) τοῦτον εἰπεῖν «νεκρὸν (μέκρον ed. pr.)
͵ (s -- - 2 1 τυ -»
τοίνυν φανήσεται υμῖν σῶμα ἅγον τὸ πλοῖον τοῦτο» (cf. Iambl. v. P.
142. Porph. 28). πάλιν δὲ ἐν Καυλωνίᾳ, ὥς φησιν ᾿ἀριστοτέλης "
2 , e,
(laeunam ex homoioteleuto, ut puto, ortam, explet Iambl. 142. ὡς φησιν
A ἐλ ὃ αὐτὸς ᾿Δριστοτέλης voc t ράφων περὶ
οιστοτέλης .. . O αὐτὸς “ριστοτέλης γραφῶν etc. γρὰφ (
5 - 1 1 dou , 1 1 2 , / ,
αὐτοῦ zt0ÀÀo μὲν καὶ αλλα λέγει καὶ τὸν ἐν Τυρρηνίᾳ, φησί, δακνοντα
18:
ze dip
ϑανάσιμον ὄφιν αὐτὸς δάκνων ἀπέκχτεινεν (cf. lambl. 142). καὶ τὴν γε-
νομένην δὲ στάσιν τοῖς Πυϑαγορείοις προειπεῖν (cf. 1. 142)" διὸ xol
εἰς Μεταπόντιον ἀπῆρεν ὑπὸ μηδενὸς ϑεωρηϑείς (cf. I. 248. D. L. 8, 40).
καὶ ὑπὸ τοῦ Κόσα τοῦ (vulgo ὑπὸ τοῦ κατὰ Σάμον. οἷ, idem nomen
varie corruptum in Νέσσον apud Iambl. Laert. et Καύκασον apud Porph.
Cyrill. est autem Κόσας Latii apud Strabonem V p. 237) ποταμοῦ δια-
βαίνων σὺν ἄλλοις ἤκουσε φωνὴν μεγάλην (add. xol) ὑπὲρ ἄνθρωπον
(ita eod. sec. Bastium, male v. ἀνθρώπων) «Πυϑαγόρα, χαῖρε»" τοὺς δὲ
παρόντας περιδεεῖς γενέσϑαι (cf. Ar. apud Ael. 2, 26. 4, 17. D. L. 8, 11.
Porph. 27. lambl. 134). ἐφάνη δέ ποτὲ καὶ ἐν Κρότωνι καὶ ἐν Μετα-
ποντίῳ τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ καὶ ὥρᾳ (cf. Arist. apud. Ael. ll. ec. ἔν τε M.
καὶ ἐν Ταυρομενίῳ Porph. 27. 29. Iambl. 136). ἐν ϑεάτρῳ δὲ (i.e. ἐν
᾿Ολυμπίᾳ Ael., cf. Plut. Numa 8) χαϑήμενός ποτὲ ἐξανίσταται, ὥς qu-
σιν Δριστοτέλης: καὶ τὸν ἴδιον μηρὸν παρέφηνε (- φαῖνε vulgo) τοῖς
καϑημένοις (corr. παρακαϑημένοις. deinde ed. add. εἰς) χρυσοῦν (cf.
Arist. apud Ael.l. c. Porph. 28. Iambl. 140. 135. 92). λέγεται δὲ περὶ
αὐτοῦ καὶ ἄλλα τινὰ παράδοξα. ἡμεῖς δὲ μὴ βουλόμενοι μεταγραφέων
ἔργον ποιεῖν αὐτοῦ τὸν λόγον καταπαύσομεν.
Haec omnia μετέγραψεν Apollonius ex uno Aristotele, ex quo par-
tim eadem partim alia Aelianus, Laertius, Porphyrius, Iamblichus nimis
quidem contracta referunt.
Aelian. var. hist. 2, 20: “ριστοτέλης λέγει ὑπὸ τῶν Kgoro -
νιατῶν vov Πυϑαγόραν Δπόλλωνα Ὑπερβόρειον προσαγορεύεσϑαι (P.
28. 1. 140. 135. 91). χακεῖνα δὲ προσεπιλέγει ὁ τοῦ Νικομάχου ὅτι
τῆς αὐτῆς ἡμέρας ποτὲ καὶ κατὰ τὴν αὐτὴν ὥραν καὶ ἐν Μεταποντίῳ
ὦφϑη ὑπὸ πολλῶν καὶ ἐν Κρότωνι." (iv) τῷ ἀγῶνι ἐξανιστάμενος
(-Ξ-Ξ 1. 140), ἔνϑα καὶ τῶν μηρῶν ὁ Πυϑαγόρας παρέφηνε τὸν ἕτερον
χρυσοῦν. λέγει δὲ 0 αὐτὸς καὶ ὅτι ὑπὸ τοῦ Κόσα (al. Κώσα) ποταμοῦ
(τὸν ποταμόν codd.) διαβαίνων προσερρήϑη xci πολλούς φησιν ἀκη-
κοέναι τὴν πρόσρησιν ταύτην. quibus addendum est alterum Aeliani
excerptum var. hist. 4, 17: Εδίδασκε Πυϑαγόρας τοὺς ἀνθρώπους ὅτι
κρειττόνων γεγένηται σπερμάτων ἢ κατὰ τὴν φύσιν τὴν ϑνητήν᾽ τῆς
γὰρ αὐτῆς ἡμέρας cO καὶ κατὰ τὴν αὐτὴν ὥραν ἐν Mervomovrío,
φησί (aut scrib. φασί aut intell. ᾿“ριστοτέλης)., καὶ ἐν Κρότωνι. καὶ
ἐν Ὀλυμπίᾳ δὲ παρέφηνε χρυσοῦν τὸν ἕτερον τῶν μηρῶν. καὶ Muvà-
λίαν δὲ τὸν Κροτωνιάτην ὑπέμνησεν ὅτι Μίδας ὁ Γορδίου ἐστὶν ὃ
Φούξ (οἴ.1. 148). καὶ τὸν ἀετὸν δὲ τὸν λευκὸν κατέψησεν ὑπομείναντα
αὐτόν (cf. 1. 142. Plut. Num. 8). ἀλλὰ καὶ ὑπο τοῦ Κόσα τοῦ ποταμοῦ
διαβαίνων προσερρήϑη, τοῦ ποταμοῦ εἰπόντος αὐτῷ «χαῖρε. Πυϑα-
, . . A
γόρα». cf. Diog. Laertius 8, 11: xoi yoQ καὶ σεμνοπρεπέστατος λέγεται
,« * ? - e 3 L
γενέσϑαι καὶ of μαϑηταὶ δόξαν εἶχον περὶ αὐτοῦ ὡς εἴη Anoliov
1346 ων - o : λόγος δέ ποτ᾽ αὐτοῦ ϑέ
ἐξ Ὑπερβορέων -ἀφιγμένος. λόγος δὲ αὐτοῦ παραγυμνωϑέντος
M 1 , » ΣΕ τὰ 67 [ ΄, e '
τὸν unQoov ὀφϑῆναι χρυσοῦν" καὶ or. ΪΝεσσος (scr. Κοσας) o ποταμὸς
1 , A 3 e /,
διαβαίνοντα αὐτὸν προσαγορεύσαι πολὺς qv 0 φάσκων.
Iambl. de vita Pythag. c. 28 s. 140— 143 (ed. Kiessling Lips. 1815
M ν ? ? ^ 5 ΄ ς » 5
p. 294): τὴν δὲ πίστιν τῶν παρ΄ αὑτοῖς ὑπολήψεων ἡγοῦνται εἶναι
$5 - ᾿ 2007. : 5.5 3
ταύτην. ὅτι ἣν ὃ πρῶτος εἰπὼν αὐτὸς (qui sc. αὐτὸς ἔφα). οὐχ ὁ τυ-
A 2 M Y SEEN 2 e 9 220€
χὼν ἀλλὰ ϑεός (vulgo zr. εἰπὼν αὐτὸ ovy o τ. ἀλλ᾽ ὁ ϑεός). καὶ ἕν
€ € 2 c ,
τοῦτο τῶν ἀκουσμάτων (cf. lambl. 82) ἐστί, τίς o Ilv9eyogec; φασὶ
M * 3 , e , /
γὰρ εἶναι moÀAc Ὑπερβόρεον. rovrov δὲ τεκμήρια (cf. Laert. 1. c.)
» r? ? - 5 - « L4 - A V ? AS
ἔχεσϑαι OrL £v τῷ ἀγῶνι é&aviarouevog τὸν μῆρον παρέφηνε χρυσοῦν.
v: 07 A N C ; δ L 1 M 9 A ? -- 2 p
καὶ or. Apoguv τὸν Ὑπερβορξἕον storío καὶ vOv οἶστον αὐτοῦ ἀφείλετο
e , -» ς ᾿ς mS LÀ i! e » 3
n) PaUicpporo (cf. I. 91 sq. P. 29 — 1. 136). λέγεται δὲ ὁ Aeoic ἐλ-
^ [: ? * A A
ϑεῖν ἐξ Ὑπερβορέων ἀγείρων χρυσὸν sig vov νεῶν (cf. I. 91) καὶ προ-
, / H Δ ΩΣ 9 — δ - 1 Ed L HN 3 ,
λέγων λοιμὸν. κατέλυε δὲ ἐν τοῖς ἱεροῖς καὶ ovre πίνων οὔτε ἐσϑίων
2 ? b A
ὦφϑη ποτὲ ουϑέν. λέγεται δὲ καὶ ἐν “ακεδαιμονίοις ϑῦσαι τὰ κωλυ-
, 1 A - ^07 , e, 9 " M
τήρια καὶ δια τοῦτο οὐδένα πῶώποτε υστερον fv “ακεδαίμονι λοιμὸν
-» 3 3 0x 5
γενέσϑαι (cf. I, 92). τοῦτον ovv vov Zfagu, παρελόμενος ὃν εἶχε yov-
E , v o» E) T; 21: 1 ec 1 : e
σοῦν οἶστον, Ov ἄνευ οὐχ οἷὸς T tjv τὰς οδους ἐξευρίσκειν. ὁμολο-
^w 2€ ^w za
γοῦντα ἐποίησε. καὶ ἐν Μεταποντίῳ εὐξαμένων τινῶν γενέσϑαι αὐτοῖς
A 9 - J n M , Ἵ A - C x
τὰ ἐν τῷ προσπλέοντι πλοίῳ «vexgog τοίνυν αν ὑμῖν» (ἡμῖν vulgo)
EU * V 03-7 N » A M. X2, ; ' A
ἔφη" καὶ ἐφάνη vexgov oyov τὸ πλοῖον. καὶ ἕν Σύυβαρει τον Oguv
M ; / ' M » 12 ὔ e ’
τον ἁποχτείνοντα (-ναντὰ v.) τὸν δασυν ἔλαβε καὶ ἀπεπέμψατο. ομοίως
4 1 1 3 ’ 1 Ἢ P e $ DEA
δὲ χαὶ TOV ἕν τσ το τοῦ UEGUS Brus (corr. COR) ἀπέκτεινε
7 , ?
δάκνων. ἐν Κρότωνι δὲ τὸν ἀετὸν τὸν λευκὸν κατέψησεν ὑπομείναντα.
- E)
ὥς φασι (cf. P. 25 — 1. 62. Plut. 1. c.). βουλομένου δέ τινος ἀκούειν
, n ? 017 » A ^
ovx ἔφη πω λέξειν πρὶν ἡ σημεῖόν τι φανῇ καὶ μετα ταῦτα ἐγένετο
9 , e Σ VT Z. ἘΞ LI N A ,
ἐν Καυλωνίᾳ ἡ Àevxv ἄρῆτος (cf. P.28 — IL. 60). xet πρὸς vOv μὲλ-
c 3 » N [4 , - 3
λοντα ἐξαγγέλλειν αὐτοῦ vov (τούτου add. v.) ϑάνατον προεῖπεν ovrog
^ 1 , 2 e; 5
(cf. Apoll. supra). καὶ ῆυλλίαν τὸν Κροτωνιάτην ἀπέμνησεν ὅτι ἦν
7 c LA SI SEA PP) e , , M » ΄
Μίδας o Τορδίου" καὶ ᾧχετο o Μυλλίας εἰς τὴν ἤπειρον ποιήσων
v / ^ /, e? N ? -
οσα ἐπὶ τῷ τάφῳ ἐκέλευσε. λέγεται δὲ καὶ οτε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ o
, Xia , e e H δ δ M7 )À G 9e ? ; δὲ
πριάμενος καὶ ἀνορύξας α μὲν εἶδεν οὐδενὶ évoÀunoev εἰπεῖν, ἀντὶ δὲ
P] c , , ES ,
τῆς αμαρτίας (cf. D. L. 8, 15) ταύτης ἐν Κροτωνι ἱεροσυλῶν ἐληφϑὴη
2 M A ? M] » , A -
καὶ ἀπέθανε" τὸ γὰρ γένειον ἁποπεσον TOU ἀγάλματος TO χρυσοῦν
3 MAI ΄ 25 cx , ' L 15977
ἑφώραϑη λαβῶν. ταῦτα τε ovv λέγουσι πρὸς πίστιν καὶ ἀλλα.
τοιαῦτα.
τ
3. (178)
Iamblichus de vita Pythagorica s. 31: ἱστορεῖ δὲ καὶ "4otovocvé-
λης ἐν τοῖς περὶ τῆς Πυϑαγορικῆς φιλοσοφίας διαίρεσίν vivo τοιώνδε
ὑπὸ τῶν ἀνδρῶν ἐν τοῖς πᾶνυ ἀπορρήτοις διαφυλάττεσϑαν" τοῦ λο-
γικοῦ ξώου τὸ μέν ἐστι ϑεός, τὸ δ᾽ ἄνθρωπος. τὸ δὲ oiov Πυϑα-
γόρας.
Idem Iambl. 144 (ubi post ea quae supra adscripsi in fr. 1, ita per-
git): ὡς δὲ rovrov ὁμολογουμένων καὶ ἀδυνάτου ὄντος περὶ ἄνϑρω-
zov ἕνα ταῦτα συμβῆναι. ἤδη οἴονται σαφὲς εἶναι ὅτι ὡς παρὰ (male
corrigunt περὶ xg. et postea περὶ ἐκείνου. cf. initium totius argumen-
tationis s. 140) κρείττονος ἀποδέχεσϑαι χρὴ τὰ παρ᾽ ἐκείνου λεχϑέντα
καὶ οὐχὶ ἀνθρώπου. ἀλλὰ καὶ τὸ ἀπορούμενον ταυτὰ σημαένειν" ἔστι
γὰρ παρ᾽ αὐτοῖς λεγόμενον Ort «ἄνϑρωπος δίπος (δίπουν, δίπους codd.)
ἐστὶ καὶ ὄρνις καὶ τρίτον ἀλλο». τὸ γὰρ τρίτον Πυϑαγόρας ἐστί.
Cf. Aelianus (cuius excerptum ex Aristotelicis totum fluxisse vide-
tur) v. h. 4, 17: οὐχ οἷον τε δὲ ἦν διαπορῆσαι ὑπέρ τινος αὐτῷ ἢ τοῖς
λεχϑεῖσί τι προσεπερωτῆσαι, ἀλλ᾽ ὡς χρησμῷ ϑείω οὕτως of τότε προσ-
εἶχον τοῖς λεγομένοις ὑπ᾽ αὐτοῦ. ἐπιστρεφομένου δὲ τὰς πόλεις αὐ-
TOU, διέρρει λόγος ὅτι Πυϑαγόρας ἀφίκετο οὐ διδάξων ἀλλ᾽ ἰα-
τρεύσων.
3a. (178a)
Apuleius de deo Socr. 20 (sec. codicem quem nuper, Sept. 1862, in-
spexi Harleianum 3969 membr. sec. 14 fol. 96?: credo vestrum plerosque
hoc quod (modo vel commodo add. al. codd.) dixi cunctantius credere
el impendio mirari formam daemonis Socrati visam (al. visitatam).
at hoc seculo (sco cod. Harl.) oppido mirari solitos Pythagoricos, si
quis se negaret unquam vidisse daemonem , satis ut reor idoneus auc-
tor (auctor om. Harl.) est Arzstoteles. quod si cuivis potest evenire
facultas contemplandi divinam (dignam Harl.) effigiem, cur non ap-
prime potuerit Socrati obtingere etc.
In hoc loco pro verbis quae corrupta videntur af Aoc (scil. Socratis ?)
seculo...Pythagoricos male in aliis legebatur ita secundum
(scdin, scdo) Pythagoricos. cf. var. lect. apud Hildebr. p. 158, ubi
sie: etenim secundum Pythagoricos mirari solitos oppido etc.
4. (179)
Gellius IV, 11: Plutarchus quoque, homo in disciplinis gravi auc-
toritate, in primo librorum quos de Homero composuil Aristotelem
mU. ἘΞ
philosophum scripsit eadem ipsa de Pythagoricis scripsisse, quod non
abstinuerunt edendis animalibus nisi pauca carne quadam. verba ipsa
. : E z . . . ? ,
Plutarchi, quoniam res inopinata est, subscripsi: Αριστοτέἕλης
74 ? ΄ ΄ »
δὲ μήτρας καὶ καρδίας καὶ ἀκαλήφης καὶ τοιούτων cÀÀOv ἀπέχεσϑαί
F 1 , -» 4 A » ? ,
φησι τους Πυϑαγορικοῦς, χρῆσϑαι δὲ τοῖς ἄλλοις. ἀκαλήφη autem est
animal marinum quod urtica appellatur. sed et piscibus nonnullis ab-
stinere Pythagoricos Plutarchus in symposiacis dicit (qu. conv. 8, 8, 1:
, - L4 A -7, -» EU
μάλιστα τῶν ἰχϑύων ἀπείχοντο' xol γὰρ ἱστορεῖται τοῦτο περὶ τῶν
παλαιῶν Πυϑαγορικῶν. cf. Athen. VII p. 3089). cf. Porph. v. P. 45 (ex
Arist.): ἀπέγεσϑαι δὲ καὶ ἀλλ T. ] 1 ὶ λί
Arist.): ἀπέχεσϑαι δὲ καὶ ἀλλῶν παρῃνει. οἷον μήτρας τὲ καὶ τριγλί-
ν 3 ΄ x » ,
δος καὶ ἀχαλήφης, σχεδὸν δὲ xol τῶν ἄλλων ϑαλασσίων (cf. 1. 98)
ξυμπάντων.
L Y ^ 3 » ? zx
Diog. Laert. 8, 19: παντὸς δὲ μᾶλλον ἀπηγόρευε μήτ ἐρυϑῖνον
ἐσϑέειν μήτε μελά - χαρδίας τ᾽ ἀπέχεσϑαι καὶ κυάμων" ᾽Α
ἐσϑίειν μὴτε μελανουρον" καρδίας v ἀπέχεσϑαι καὶ κυαμῶν οι-
στοτέλης δέ φησι καὶ μήτρας καὶ τρίγλης ἐνίοτε (οἵ, fr. 5 init. et
Iambl. 109)
5. (180)
. - Y ^ -
Diog. Laert. 8, 33—235: τιμὰς ϑεοῖς δεῖν νομίξειν καὶ ἥρωσι μὴ
1 - ' 2 * , το Ἶ
τὰς ἴσας. ἀλλα ϑεοῖς ecl μετ᾽ εὐφημίας λευχειμονοῦντας (cf. 8, 19)
. ?
καὶ eyvevovreg (cf. Diod. 10, 21 Bekk.), ἥρωσι δ᾽ ἀπὸ μέσου ἡμέρας.
2 Ὁ 5 Χ - »
τὴν Ó ἁγνείαν εἶναι διὰ καϑαρμῶν καὶ λουτρῶν καὶ περιρραντηρίων
καὶ διὰ τοῦ καϑαρεύειν ἀπό τε κήδους καὶ λεχοῦς καὶ μιάσματος παν-
τὸς καὶ ἀπέχεσϑαι βρωτῶν ϑνησειδίων τε κρεῶν καὶ τριγλῶν καὶ με-
΄ Ὁ, e 253N ΄
λανούρων |cf. fr. 4 et Ael, 4, 17 extr. προσέταττε δὲ ὁ αὐτὸς Πυϑαγό-
? Ξ 2041. , - ^
ρας καρδίας ἀπέχεσϑαι καὶ ἀλξχτρυόνος λευκοῦ καὶ τῶν ϑνησειδίων
* -" 1 A ^ , LT , * ,
παντὸς μᾶλλον xci μὴ χρῆσϑαι βαλανείῳ. μηδὲ βαδίξειν τὰς λεωφο-
p M , £ ? 1 DENS EU
govc* ἄδηλον yeg εἰ καϑαρεύουσι κατ΄ (v. καὶ) αὐτὰ ἐκεῖνα. cf. lambl.
5» Σ -
83] xci ὠῶν (Plut. qu. conv. 2, 3, 1. cf. Gell. l. c.) καὶ τῶν ὠοτόκων
΄ - -€ ΄ Y
ξώων καὶ κυάμων καὶ τῶν ἄλλων ὧν παρακελεύονται καὶ of τὰς τε-
τ A ; A $2? ; —
λετὰς ἐν τοῖς ἱεροῖς ἐπιτελοῦντες. φησὶ δ᾽ 4ριστοτέλης περὶ τῶν
κυάμων (ita recte Cobet ex cod. Laur., quem et ipse inspexi. codd. rec.
t edd. inepte ἐν τῷ περὶ τῶν xvc γγέλλειν αὐτὸν ἀπέχεσϑ
et edd. inepte ἕν τῷ περὶ τῶν κυάμων) παραγγέλλειν αὐτὸν ἁπέχεσϑαι
» , 74 e, , n » ἵ (7 ^ c D/4 74 e,
τῶν κυαμῶν ἤτοι OL αἰδοίοις εἰσὶν ὁμοῖοι ἢ Ort. Διδου πύλαις" eyova-
N , 2. ΛΑ , "V oc w - ( , er oc;
TOV γὰρ μόνον" ἡ OrL φϑείρει ἡ OTL τῇ τοῦ OÀOV QvGsL OuOLOG ἢ OTL
- ὁλιγαρχικόν" κληροῦνται (cf. Plut. de lib. educ. 17) γοῦν αὐτοῖς (eas-
dem partim causas affert Lucian. vit. auct. 6. quocum cf. Porph. 44 et
Pseudorig. philos. p.8 Mill. ceterum de fabis cf. sententiam controversam
Aristoxeni ex l. de Pythag. f. 7 Müll. item eiusdem de carnis esu ib. con-
tra autem Theophr. ap. Porph. de abst. p. 153. cf. p. 168. Eudox. Porph.
-- -ἢ--
Y 7 4 ? Α i] 2 cu e EU
v. P. 7). τὰ δὲ πεσόντ᾽ ἀπὸ τραπέζης μὴ ἀναιρεῖσϑαι, vmio rov ἐϑί-
Mete ΄ὔ , , "oc; 2991 - , 1? ,
ξεσϑαι μὴ ἀκολαστῶς ἐσϑίειν v] ὁτι ἐπι τελευτῇ τινος" καὶ “ριστοφα-
ἈΝ ΟΖ - M
νης ... ἀλεκτρυόνος μὴ ἀπτεσϑαι λευκοῦ (cf. Ael. 1. c. Iambl. 84), ὅτε ἕερὸς
- 1 : Y 21595) » , - - ,
τοῦ ηνος καὶ ἱκέτης" τὸ Ó ἣν τῶν αγαϑῶν" τῷ τε Mmvi ἱερὸς"
M A e a ch - Ξ V
σημαίνει γὰρ vog ὥρας (cf. ad h. 1. not. ed. Hübner.) τῶν /79vov μὴ
δ, Y S M ? * L4 ^
ἄπτεσϑαι ὅσοι ἱεροί- μὴ γὰρ δεῖν τὰ αὐτὰ τεταχϑαι ϑεοῖς καὶ ἀνϑοώ-
e ?e? 5 , Π ΄ 1 1 A N - 2
ποις. ὥσπερ οὐδ ἐλευϑέροις καὶ δουλοις. καὶ τὸ μὲν λευκὸν τῆς τὰ-
E Ml PY E p A
γαϑοῦ φύσεως. τὸ δὲ μέλαν τοῦ κακοῦ. ἄρτον μὴ καταγνύειν, ὅτι ἐφ᾽
er ἴω 7 m 7 2 D , 5 Y a ἴω ,
ἕνα o£ παλαι τῶν φίλων ἐφοίτων. καϑαπερ ἔτι καὶ vov o£ βαρβαθοι᾿
1 M 88 9 2 7 δ 3 ' ' ? er δ
μηδὲ διαιρεῖν Og συναγει αὐτους" of δὲ πρὸς τὴν ἐν ἀδου κρίσιν, οἵ
? , ἊΝ 3 *
δ᾽ εἰς πόλεμον δειλίαν ποιεῖν. οἵ δὲ ἐπεὶ ἀπὸ τούτου ἄρχεται τὸ ὅλον
- (Sr) p S -
(cf. Iambl. 86)... .. καὶ ταῦτα μέν φησιν ὁ 4λέξανδρος (sc. ἐν ταῖς τῶν
^ - ^ c ’
φιλοσόφων διαδοχαῖς) ἐν τοῖς Πυϑαγορικοῖς ὑπομνήμασιν (quae me-
moraverat apud Laertium 8, 24, a Platonicis quidem, ut patet, conscripta)
ς N ,
εὑρηκέναι xol τὰ ἐκείνων ἐχόμενα ὁ ᾿Α οιστοτέλης.
(6: 81)
Porphyr. vit. Pyth. 41 (ubi quae praecedunt ex Aristoxeno derivata
videntur, cf. D. L. 8, 8. 21): ἔλεγε δέ τινα καὶ μυστικῷ τρόπῳ συμβολι-
κῶς. ἃ δὴ ἐπὶ πλέον MotovovéAqg ἀνέγραψεν. oiov ὅτι τὴν ϑάλατ-
ταν μὲν ἐκάλει εἶναι (sic vitio manifesto editur pro nomine proprio, Κρό-
vov scil, ut habet Clem. Al. strom. V, 8, 51: τοιαῦτα καὶ of Πυϑαγό-
peto. ἡνίσσοντο, Φερσεφόνης uiv κύνας τοὺς πλανήτας, Κρόνου δὲ
δάκρυον τὴν ϑαάλασσαν ἀλληγοροῦντες. cf. Plut. de Is. 32: τὸ ὑπὸ τῶν
Πυϑαγορικῶν λεγόμενον ὡς ἡ ϑάλαττα Κρόνου δάχρυόν ἐστιν) δα-
κρυον. τὰς δὲ ἄρκτους Ῥέας χεῖρας, τὴν δὲ πλειάδα Μουσῶν λύραν,
τοὺς δὲ πλανήτας κύνας τῆς Περσεφόνης" τὸν δ᾽ ἐκ χαλκοῦ κρουομέ-
νου γινόμενον ἦχον φωνὴν εἶναί τινος τῶν δαιμόνων ἐναπειλημμένην
τῷ χαλκῷ. cf. Ael. 4, 17: καὶ τὸν σεισμὸν ἐγενεαλόγει οὐδὲν ἀλλο εἶναι
ἢ σύνοδον τῶν τεϑνεώτων, ἡ δὲ ἶοις ἔφασκεν ὡς αὐγὴ (ὡς ἡ γῆ codd.,
corr. Gesn.) τοῦ ἡλίου (τοῦ νείλου codd., corr. Gesn.) ἐστέ, καὶ ὁ πολλάκις
ἐμπίπτων τοῖς ὠσὶν ἦχος φωνὴ τῶν κρειττόνων. οἵ. 46 via lactea Arist.
meteor. 1, 8. Porph. de antro 25. Lob. Agl. p. 935. de tonitru Ar.
analyt. post. 2, 11. de symphonia coelesti id. de coelo 1, 9. cf. Porph.
31. de anima id. de an. 1, 2 aliaque praeter fr. 5 religiose dicta et super-
stitiose apud Plut. qu. Rom. 95. qu. Gr. 39. Hermipp. apud D. L. 8, 10.
de melanuro Iambl. protrept. p. 330 Kiessl. de furiis ib. p. 341 etc. cf. Lo-
beck Agl. p. 885 sqq. qui γόητας illas secundum Timonem Pythagorae
δόξας collegit.
2:20) 08 —
7. (182)
Pergit Porphyrius ib. 42: qv δὲ καὶ ἄλλο εἶδος τῶν συμβόλων
τοιοῦτον ᾿ ζυγὸν μὴ ὑπερβαίνειν, τουτέστι μὴ πλεονεκτεῖν. μὴ τὸ πῦρ
τῇ μαχαίρᾳ σκαλεύειν. ὅπερ ἦν μὴ τὸν ἀνοιδοῦντα καὶ ὀργιζόμενον κι-
νεῖν λόγοις παρατεϑηγμένοις. στεφανόντε μὴ τίλλειν, τουτέστι τοὺς
νόμους μὴ λυμαίνεσϑαι᾽ στέφανοι γὰρ πόλεων οὗτοι. πάλιν δ᾽ αὖ ἕτερα
τοιαῦτα" μὴ καρδίαν ἐσϑίειν. οἷον μὴ λυπεῖν ἑαυτὸν ἀνίαις. μηδ᾽ ἐπὶ
χοίνικος καϑέζεσϑαι. οἷον μὴ ἀργὸν ξῆν. μηδ᾽ ἀποδημοῦντα ἐπιστρέ-
φεσϑαι. (add. τουτέστι) μὴ ἔχεσϑαι τοῦ βίου τούτου ἀποϑνήσκοντα. τὰς
δὲ λεωφόρους μὴ βαδίζειν. δι᾽ οὗ ταῖς τῶν πολλῶν ἕπεσϑαι γνώμαις
ἐκώλυεν. τάς τε τῶν ὀλίγων καὶ πεπαιδευμένων μεταϑεῖν (παρήνει
seil). μηδὲ χελιδόνας ἐν οἰκίαις δέχεσθαι. τουτέστι λάλους ἀνθρώπους
xol περὶ γλῶτταν ἀκρατεῖς ὁμοροφίους μὴ ποιεῖσϑαι. φορτίον δὲ συν-
ανατιϑέναι μὲν τοῖς βαστάζουσιν. συγκαϑαιρεῖν δὲ μή. δι᾿ ov παρῇ-
νει μηδενὶ πρὸς δαστώνην ἀλλὰ πρὸς ἀρετὴν καὶ πόνους συμπράττειν.
ϑεῶν τε εἰχόνας ἐν δακχτυλίοις μὴ φορεῖν. τουτέστι τὴν περὶ ϑεῶν δό-
ξαν καὶ λόγον μὴ πρόχειρον μηδὲ φανερὸν ἔχειν μηδ᾽ εἰς πολλοὺς φέ-
ρειν. σπονδάς τε ποιεῖσϑαι τοῖς ϑεοῖς χατὰ τὸ οὖς τῶν ἐχπωμάτων᾽
ἐντεῦϑεν γὰρ ἠνίττετο τιμᾶν τοὺς ϑεοὺς καὶ ὑμνεῖν τῇ μουσικῇ" αὕτη
γὰρ δι᾿ ὥτων χωρεῖ. μηδ᾽ ἐσϑίειν ὅσα μὴ ϑέμις (cuius praecepti sequi-
tur uberior explicatio).
Haec qui exprimit (scil. ex Porphyrio, cuius primum librum histo-
riae philosophicae id est hunc ipsum de vita Pythagorae in eadem re citat
Cyrillus c. Iul. IX p. 300 ed. Lips. 1696) Hieronymus adv. Rufin. 1. III
p. 469 (t. IV, 2 Par. 1706) ipsi etiam sicut ea quae praecedunt Aristoteli
tribuit: Pythagorica et illa praecepta sunt, amicorum omnia esse com-
munia ... illaque aenigmata, quae diligentissime Aristoteles in suis
libris prosequitur : stateram ne iransilias, id est ne praetergrediare
iustitiam. ignem gladio ne fodias, iratum videlicet et tumidum animum
verbis maledicis ne lacessas. coronam minime carpendam, id est leges
urbium conservandas. cor non comedendum, id est moerorem de animo
proüciendum. quum profectus fueris, inquit, ne redeas, τὰ est post
mortem vitam ;:psam mne desideres. per viam publicam ne ambules, id
est ne multorum sequaris errores. hirundinem in domum mon susci-
piendam , id est garrulos et verbosos homines sub eodem tecto non ha-
bendos. oneratis superponendum, onus deponentibus non communican-
dum , id est ad virtutem incedentibus augmentanda praecepta , traden-
les se otio relinquendos. et quia Pythagorica dogmata legisse me
dixeram ...
-- ANA. c
Eadem symbola aliaque plura multi recensent similesque explicatio-
nes addunt, velut Demetrius Byzantius ἐν τετάρτῳ περὶ ποιημάτων (Athen.
X, 71), Clemens Alex. strom. V c. 5, Plutarchus de liberis educ. c. 17 (et
7, 1. 2. 4. 7, 4, 6 etc.) et maxime
Iambl. protrept. c. 21 et Laertius 8, 17 (ed. Cob.): ἣν δ᾽ αὐτῷ σύμβολα
7 c , Y ΄ A Na 7 EN /
ταδε" πῦρ μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύειν, &vyov μὴ ὑπερβαίνειν. ἐπὶ χοίνικος
singula passim idem, velut qu. conv. 8,
3 D! A ^
μὴ καϑίζειν, καρδίαν μὴ ἐσϑίειν. φορτίον μὴ συγκαϑαιρεῖν συνεπιτι-
Y ΄ 2 -»
ϑέναι δέ, τὰ στρώματα ἀεὶ συνδεδεμένα ἔχειν. ἐν δακτυλίῳ εἰκόνα 9500
A ^^ ^w ^ '
μὴ περιφέρειν, χύτρας ἴχνος συγχεῖν ἐν τῇ τέφρᾳ, δαδίῳ ϑᾶκον μὴ
DEN NBC , dere) 1 L Q^
Ou0QyvuGOoL, πρὸς ἡλίιον τετραμμένον μὴ ὀμίχειν, voc Aecopogove μὴ
, M JS ’ A 2 , E a ς
βαδίζειν, μη ῥαδίως δεξιὰν ἐμβαλλειν (cf. Plut. de amic. mult. 6), ὅμο-
A N rj
gogíovs χελιδόνας μὴ ἔχειν, γαμψώνυχα μὴ τρέφειν, ἀπονυχίσμασι καὶ
» A “ DEC 2
κουραῖς μὴ ἐπουρεῖν μηδὲ ἐφίστασϑαι. ὀξεῖαν μάχαιραν ἀποστρέφειν,
3 - AIR x " P sic DT ESSEN, E
ἀἁποδημοῦντα ἐπὶ τοῖς ὅροις ἀνεπιστρεπτεῖν. q0cÀs Ó αὐτῷ τὸ μὲν πῦρ
Y ΄ - ? N » Y M
μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύειν. δυναστῶν ὀργὴν καὶ οἰδοῦντα ϑυμὸν μὴ κι-
c» 3 4 M ΔΈ , 5S o» 1 , Noc ,
νεῖν" τὸ δὲ fvyov μη υπερβαίνειν. τὸ ἴσον καὶ δίκαιον μὴ πυπερβαΐί-
3E, / Y , 3: peor STI - AN
νειν, ἐπί τὲ χοίνικος μὴ καϑίζειν, ἐν ἴσῳ τοὺ £vtGTOTOG φροντίδα
^v Y D , e * ^ ς (c , , N Α
ποιεῖσϑαι καὶ τοῦ. μέλλοντος" ἡ yog χοῖνιξ ἡμερησία τροφη. δια δὲ
- , 55 , 507 Y ^ A T0197 P. ι ,
TOU καρδίαν μὴ ἐσϑίειν ἐδήλου μὴ τὴν ψυχὴν ἀνίαις καὶ λύπαις κατα-
τήκειν. διὰ δὲ τοῦ εἰς ἀποδημίαν βαδίζοντα μὴ ἐπιστρέφεσϑαι παρή
EPUM SNR ς ἀπούημ ἷ μη τὴν θη:
νει τοῖς ἀἁπαλλαττομένοις τοῦ βίου μη ἐπιϑυμητικῶς ἔχειν τοῦ ζῆν
BEEXG V - 9 RO e -" , , Π NA B -
μηδ ὑπὸ τῶν ἐνταῦϑα ἡδονῶν ἐπαάγεσϑαι. καὶ τὰ ἀλλα προς ταῦτα
, pr 1 s" :
λοιπόν ἐστιν ἐκλαμβάνειν ἵνα μὴ παρέλκωμεν (iam sequuntur verba in
fr. 4 adscripta, in quibus citatur Aristoteles).
Longam uniusque auctoris tenorisque de symbolis disputationem
(Nicomaehi qui Aristotele utitur?) apponit Iamblichus v. P. c. 18, in qua
iuesse certe Aristotelica verbis etiam quae superioribus passim consona
. . . c , € ? ,
reperiuntur comprobatur. ait autem ita s. 82: παντὰ δὲ τοιαῦτα ἀπου-
΄ 3 d up 9, ' )! i 2 «x p.19 ’ M
σματα διήρηται εἰς τρία εἴδη. τὰ μὲν yeg αὐτῶν τί ἔστι σημαίνει. τὰ
Ὁ ΄ - , ^? N ’ V 2
δὲ τί μάλιστα, τὰ δὲ τί δεῖ πράττειν ἡ μὴ πράττειν. τὰ μὲν ovv τί ἔστι
€ ὩΣ , »" ΄ A
τοιαῦτα , οἷον τί ἐστιν ef μακάρων νῆσοι, ἥλιος. σελήνη; τί ἔστι vo ἐν
^ ^ , , ? ,
Δελφοῖς μαντεῖον; verQexvvc (quae xocuog ὠνόμασται Plut. de Is. 75
Φ ἐδ e - X P!
etc.)* ὅπερ ἐστὲν ἡ ἁρμονία àv ἢ e£ Σειρῆνες (cf. Porph. 31). ve δὲ τί
e ; 7 N ΄ 2 ΄
μάλιστα, οἷον τί τὸ δικαιότατον; ϑύειν. τί τὸ σοφώτατον; ἀριϑμοὸς͵
΄ M - ΄ Nm) - .
δεύτερον δὲ τὸ τοῖς πράγμασι τὰ ὀνόματα τιϑέμενον (cf. Procl. in Tim.
E , 5 x w , E ^,
p. 84*. Ael. v. h. 4, 17: ἔλεγε δὲ ἱερώτατον εἶναι v0 τῆς μαλαχὴης φυλ-
, e , ΄ 336 ^ ΄
λον. ἔλεγεν ὅτι πάντων σοφώτατον 0 ἀριϑμος: δεύτερος δὲ 0 τοῖς πρα-
Nes αν ΄ E 2 CS 2 ,
γμασι τὰ ὀνόμοτα ϑέμενος). τί σοφώτατον τῶν παρ ἡμῖν; ἰατρικη. τί
΄ G ΄ L4 ? , ,
κάλλιστον; ἁρμονία. τί κράτιστον; γνώμη. τί ἀριστον; εὐδαιμονία. τί
το qe —
3 e M 3 er e
δὲ ἀληϑέστατον λέγεται: Ort πονηροὶ of ἀνϑροωποι ... ἔστι δὲ αὕτη ἡ
ὑτὴ τὴ τῶν ἕπτὰ àv (cf. de philos. fr. 8) λεγομέν ᾳ. καὶ
αὐτὴ τὴ τῶν ἕπτα σοφιστῶν (cf. de philos. fr.8) λεγομένῃ σοφίᾳ. καὶ
M - 2 Y E) A 7, 3 1
γαρ ἐκεῖνοι ἐζήτουν ov ví ἐστι voyoO0v ἀλλὰ τί μάλιστα, οὐδὲ τί τὸ
(A
S
. ' Y is c; a ἢ τῷ ἂν , 1
διον ἀλλα τί τὸ δᾷστον. ὁτι τῷ ἔϑει χρῆσϑαι. τῇ τοιαύτῃ γὰρ σοφία
v 4 ? 4 5 [ 1 Ν 4
Y 2 ' ἢ ’ e, ᾿ CIEN Ὁ DENTIST
χαλεπὸν ἀλλὰ τί τὸ χαλεπώτατον. OrL TO αὐτὸν γνῶναι. ουδὲ τί τὸ
, 2 1 - 2 / ΄ 4 e
μετηκολουϑηκέναι ἔοικε τὰ τοιαῦτα ἀκούσματα πρότερον γὰρ οὗτοι
, 25 P 3 ᾿ J H ^ , J - 2 ΄
Πυϑαγόρου ἐγένοντο. τὰ δὲ τί πρακτέον ἢ οὐ πρακτέον τῶν ἀκουσμα-
- , es L -Ο E ^ ^ M τ
τῶν τοιαῦτα ἐστιν. οἷον ὅτι δεῖ τεκνοποιεῖσθαι" δεῖ yog αντικαταλι-
A ι ΄ 1 ΄' "oc ET 1 EUN c ET
πεῖν τοὺς ϑεραπευοντὰας τὸν O&0v. ἢ οὁτι δεῖ vOv δεξιον ὑποδεῖσϑαι
L ^ c OP ' À 7 δέ 08 NS 50: 2-
πρότερον. ἡ OrL Ov δεῖ roc λεωφόρους βαδίξειν odovg ουδὲ εἰς περιρ-
, , $ , "ἤ 1 -
ραντήριον ἐμβάπτειν ουδὲ ἐν βαλανείῳ λούεσϑαι" ἀδηλον γὰρ ἐν πᾶσι
΄ " A - Ἷ "»
τουτοις εἶ καϑαρεύουσιν of κοινωνοῦντες (cf. Ael. 4, 17). καὶ ἀλλὰ
, * ^ 95 A AS mw *
ταῦε᾽ φορτίον μὴ συγκαϑαιρεῖν" ov yog δεῖ αἴτιον γίνεσϑαι τοῦ μὴ
- ; M ΄ 1 7
πονεῖν. συνανατιϑέναι δέ. χρυσὸν ἐχούσῃ μὴ πλησιαζειν ἐπὶ vexvo-
' 4 ΄ὕ ej ΞΘ M * 5 συ
ποιίᾳ. μὴ λέγειν ἀνευ φωτός. σπένδειν τοῖς ϑεοῖς κατὰ τὸ οὐς τῆς
, - 4 A ? A - *? ^
κύλικος οἰωνοῦ ἕνεκα χαὶ ὅπως μὴ ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ πένηται. ἐν δακτυ-
, PN , n -- ?. ,- 4 A ’ὔ Ξ "» ΄,
λίῳ μὴ φέρειν σημεῖον ϑεοῦ εἰκόνα. ὁπῶς μὴ μιαίνηται" ἄγαλμα yog,
e, 2 - NS x 2 Ἂς , 1 [3 Ἐξ
περ δεῖ φυτεῦσαι ἐν τῷ οἴκω. γυναῖκα οὐ δεῖ διώκειν την αὐτοῦ"
M x 3 3 3 e Ev M L ^
ἵκέτις yog, διὸ καὶ ἀφ ἑστίας αγόμεϑα καὶ ἡ λῆψις διὰ δεξιᾶς (cf. Iambl.
E , /, e;
48. Pseudar. oecon. 1344, 10: καϑάπερ of Πυϑαγοόρειοι λέγουσιν. ὡσπερ
n 7 CERES) 3 e , , D ς [uA - 5 ^ bi 2
ἵχέτιν καὶ ἀφ᾽ ἑστίας qyuévqv ὡς xiva δεῖν αδικεῖν). μηδὲ ἀλεκ-
, λ z M 9 L4 RUE ,ὕ M ; δ Δ EV M , ὃ A A Y : ,
rgvovo λευκὸν ϑύειν᾽ ἱκέτης yog. ἷερος vov ῆηνὸς. διὸ καὶ σημαί-
e. : ἘΡῚ
νουσιν ὥραν (cf. D. L. 8, 34. Iambl. protr. p. 346 Kiessl). καὶ συμβου-
λεύε δὲ Y τὸ βέλτισ )G λευομένωῳ fegóv γὰρ c
λευειν μηδὲν παρὰ τὸ βέλτιστον τῷ cvuovievouévo: fegov γὰρ συμ-
7 3 1 δ ᾽ὔ σον X ἣν 9 λ / ΄ Ρ.) τ
βουλή. ἀγαϑον of πόνοι. ef δὲ ἡδοναὶ ἐκ παντὸς τρόπου χκακον᾽ ἐπὶ
" 1 - A 7, N53 " 1
κολάσει yog ἐλϑόντας δεῖ κολασϑῆναι. ϑύειν χρὴ ανυπόδετον xol πρὸς
A * A 3 - , A ,
τὰ ἱερὰ προσιέναι. εἰς ἵερον ov δεῖ ἐκτρέπεσθαι" οὐ yog παρεργον
XEM ζω M "2 ς S
δεῖ ποιεῖσθαι τὸ ϑεῖον (cf. P. 38. Iambl. protr. p. 320). vzrouévovre καὶ
" ΄ 2 ^—- » - 2 7 3 ’ὔ X
ἔχοντα τραυματὰ ἐν τῷ ἔμπροσϑεν τελευτῆσαι ἀγαϑον. ἐναντίως δὲ
2 / 3 τέ z fo ? LEVE 3 9 ΄ ΣΑΣ τοὶ oz
ἐναντίον. εἰς μόνα τῶν ἕωῶν οὐκ ἐσέρχεται ανϑρώπου ψυχὴ α ϑέμις
35 32 - ' ν T / N39 7 ΄ (RS Y
ἐστὶ τυϑῆναι" διὰ τοῦτο τῶν ϑυσίμων χρὴ ἐσϑίειν μόνον oig ov τὸ
/ P4 A 3 / - a
ἐσθίειν καϑήκῃ.: ἀλλου δὲ μηδενὸς ζώου (Porph. de abst. p. 153. 168 sq.
zi ' S: - - E)
cf. v. P. 34. 42. D. L. 8, 20. cf. P. 36). τα μὲν ovv τοιαῦτα τῶν c«xov-
M - E) ΄
σμάτων ἐστί, τὰ δὲ πλεῖστον ἔχοντα μῆκος περί τε ϑυσίας καϑ' ἕχα-
i ' - M ET , p/4 ΄
στους τους χαιρους πῶς χρὴ ποιεῖσϑαι τάς τε ἀλλας καὶ περὶ μετοικήη-
- - N N - EV /, ,
σεως τῆς ἐντεῦϑεν καὶ περὶ τὰς ταφὰς πῶς δεῖ καταϑαπτεσϑαι. ἐπ
3-9 ' 7 2 J - / ^ T e » ^A er
ἐνίων μὲν ovv ἐπιλέγεται δια τί δεῖ, οἷον οτι δεῖ τεκνοποιεῖσϑαι ἕνεκα
Ξ — el 3 9. τ » -» L4 ^ A 2 1
τοῦ καταλιπεῖν ἕτερον cvO éovroU ϑεῶν ϑεραπευτήν᾽ τοῖς δὲ ουδεὶς
, L ν Ξ "-
λόγος πρόσεστι. καὶ ἔνια μὲν τῶν ἐπιλεγομένων δόξει προσπεφυκέναι
20204 —
ἅπερ ἂν ἢ. ἔνια δὲ πόρρω. oiov περὶ τοῦ τὸν ἄρτον μὴ καταγνύναι
ὅτι πρὸς τὴν ἐν ἄδου κρίσιν συμφέρει. αἵ δὲ προστιϑέμεναι εἰκοτολο-
γίαι περὶ τῶν τοιούτων οὔκ εἰσι Πυϑαγορικαὶ ἀλλ᾽ ἐνίων ἔξωϑεν ἐπι-
σοφιζομένων καὶ πειρωμένων προσάπτειν εἰκότα λόγον, οἷον καὶ περὶ
τοῦ νῦν λεχϑέντος διὰ τί οὐ δεῖ καταγνύναι τὸν ἄρτον. of μὲν γάρ
φασιν ὅτι οὐ δεῖ τὸν συνάγοντα διαλύειν: τὸ γὰρ ἀρχαῖον βαρβαρικῶς
πάντες ἐπὶ ἕνα ἄρτον συνήεσαν (συνίεσαν vulgo) of φίλοι (cf. D. L. 8, 35)*
of δ᾽ ὅτι οὐ δεῖ ο᾽ωνὸν ποιεῖσϑαι καταγνύντα καὶ συντρίβοντα.
8. (183)
Marcianus Capella lib. VII (de arithmetica) S 731 ed. Kopp. Frf. a. M.
1836 p. 584: licet Aristoteles, unus e sectatoribus meis (sc. Philo-
- sophiae), ex eo quod unum solum ipsa (sc. monas) sit et se quaeri sem-
per velit, Cupidinem asserat nominatam, quod se cupiat, siquidem ultra
nihil habeat et expers totius elationis aut copulae in se proprios detor-
quet ardores. |hanc quoque alii concordiam, hanc pietatem amicitiam-
que dixere, quod illa nectatur ut non secetur in partes. tamen rectius
Jupiter nuncupatur etc.
9. (184)
Theon. Smvrn. arithm. c. 5 (p. 30 ed. de Gelder L. B. 1827): τῶν δὲ
ἀριϑμῶν ποιοῦντα τὴν πρώτην τομὴν εἰς δύο" τοὺς μὲν γὰρ αὐτῶν
ἀρτίους, τοὺς δὲ περιττούς φασι... πρώτην δὲ τῶν περιττῶν ἔνιοι
ἔφασαν μονάδα... ᾿“ριστοτέλης δὲ ἐν τῷ Πυϑαγορικῷ τὸ ἕν φησιν
ἀμφοτέρων μετέχειν τῆς φύσεως" ἀρτίῳ μὲν γὰρ προστεϑὲν περιττὸν
ποιεῖ. περιττῷ δὲ ἄρτιον, ὃ οὐκ ἂν ἠδύνατο εἰ μὴ ἀμφοῖν ταῖν φύ-
σεουν μετεῖχε" διὸ καὶ ἀρτιοπέριττον καλεῖσϑαι τὸ ἕν. συμφέρεται δὲ
τούτοις καὶ ᾿Δρχύτας.
Loquebatur hoc loco Pseudaristoteles de numeris rerum principiis
ipsisque numeri principiis quae dicit περιττὸν καὶ ἄρτιον (non vero mé-
ρας καὶ ἄπειρον, quae sunt principia Platonis et Platonicorum, cf. Ar.
metaph. 3, 2. 1024, 32 ibique Alex. p. 217, 32. phys. 1, 5. 188^ 34. licet
enim in contrariorum receusione apud Aristotelem occurrat πέρας καὶ
ἄπειρον 9. unde Platonicorum usui obtemperans vel initium faciat, haec
non ideas volunt ut apud Platonem sed τὰ πεπερασμένα καὶ ἄπειρα
ipsasque res, sicut ex Pythagoreorum sententia quam florente academia
scripto tradere conatus est, recte statuit Pseudophilolaus Platonicus. v.
Ar. phys.:3, 4. 203, 6. cf. Alex. in met. p. 36, 2. 40, 17. 46, 23) ad ipsius
magistri exemplum, qui sie in metaphysicis (1, 5): φαένονται δὴ καὶ
205. —
€ E ἢ Y , ? ' 3 doo τ᾽ - Ξ '
ovroL τὸν ἀρέύϑμον νομίζοντες ἀρχὴν εἶναι καὶ ὡς υλὴν τοῖς ovoi καὶ
ς ΄ c - ? - - ΄ » E
ὡς zt: τὲ καὶ ἕξεις. τοῦ δὲ ἀριϑμοῦ στοιχεῖα τὸ τε ἄρτιον καὶ τὸ
΄ 7ὕ 4 A r1 , M qoc 24/ Y ? e Y
περιττόν. τούτων δὲ τὸ μὲν πεπερασμένον τὸ δὲ ἀπειρον. τὸ δ᾽ ἕν ἐξ
* Li / P 5 ΄ M 2
ἀμφοτέρων εἶναι τούτων" καὶ γὰρ ἄρτιον εἶναι καὶ περιττόν" τὸν ὃ
? M 9 - δ ΄ 5 M Y , » A D ? ΄
ἀριϑμον ἐκ τοῦ ἕνος. ἀρέίϑμους δὲ καϑαπερ εἴρηται τὸν oÀov οὐρανόν.
quae ubi aliis verbis exposita repetit Alexander, idem illud argumentum
à - ι 7 d S , * Y c
occurrit quod apud Theonem: τῶν δὲ ἀρυϑμῶν τὴν uoveóc ἀρχὴν εἶναι
των ? - -Ὕ 5 A 4
συγκειμένην ἔκ ve τοῦ ἀρτίου καὶ περιττοῦ" εἶναι γὰρ τὴν μονάδα cuo
E] ) [4 M - Y ? Y 3 -"Ὗ
αρτιοπέριττον. O ἐδείκνυε διὰ τοῦ γεννητικὴν αὐτὴν εἶναι καὶ τοῦ πε-
- -Ὕ 2 9 » ? M V
QurTOU καὶ τοῦ ἀρτίου ἀριϑμοῦ" ἀρτίῳ μὲν γὰρ προστιϑεμένη περιττὸν
^ -»Ὕ »
γεννᾷ. περιττῷ δὲ ἀρτιον (p. 30, 17 Bon.).
10. (185)
i .oelo II. 2. 284^ 6-- ἐπειδὴ δέ τινέα εἰ t A
Arist. de coelo II, 2. 284^ 6: ἐπειθη θὲ τινὲς εἰσιν ot φασιν sivo
A qu A - 5 - L4 δ ΄
τι δεξιον καὶ ἀρίστερον τοῦ οὐρανοῦ. καϑαπερ οὗ καλούμενοι Πυϑα-
᾿ [3 c ΄ ΄ A
γόρειοι" ἐκείνων γὰρ ovrog ὁ λόγος dGrív: σκεπτέον πότερον τοῦτον
p 1 L [3 E 5 S ix
ἔχει τὸν τρόπον ὡς ἐχεῖνοι λέγουσιν. ἢ μᾶλλον ἑτέρως. εἴπερ δεῖ πρόσ-
΄ c ES ᾿ ,ὕ ΄ 1 - ΄ Α T 1
ατύτειν τῷ TOU παντὸς σώματι ταυτὰας τας αρχας ... ib. p. 285, 10:
M bU 277) , [4 , , ΄
διὸ x«t τῶν Πυϑαγορείων ἂν τις ϑαυμάσειεν ὁτι δύο μόνας ταύτας
2 β' ᾿ £z ; 1 ὃ ΓΕΒΟῚ 1 NS, 7 N δὲ D 3 oy
ἀρχᾶς ἕλεγον vo δεξιον καὶ τὸ ἀριστερὸν, τας δὲ τέτταρας (sc. TO ἄνω
΄, NE "» . .
καὶ κάτω καὶ τὸ ἕμπροσϑεν καὶ οπισϑεν)ὴ παρέλειπον (in contrariorum
enumeratione — de hac enim agitur — apud Ar. metaph. 1, 5. Plut. de
Is. 48. Porph. v. P. 38. Eudorus apud Simpl. phys. f. 39. cf. Stob. ecl.
phys. p. 360, ubi quidem qui citatur Pseudophilolaus ex Platonis Ti-
5 e pA . “Ὁ
maeo p. 62 sq. pendet) ovóév ἧττον χυρίας οὔσας. ad haec Simplicius
Pythagoreos pro more defendens p. 492, 13 Br.: o£ μὲν ovv Πυϑαγύόρειοι
, A 2 * Ld N
εἰς δύο συστοιχίας πάσας τὰς ἀντιϑέσεις ἀναγαγόντες τὴν μὲν χείρονα
X 1 , "» Ὁ ΠΡ ν " ES E
τὴν δὲ βελτίονα ἤτοι vov ἀαγαϑοῦ καὶ τοῦ κακοῦ (sec. Ar. eth. 1, 4. 2,5.
a c ι B , m: c -
cf. Eudorus apud Simpl. phys. f. 39), καὶ τῇ δεκαδι συμβολικῶς ὡς τῷ
- ΄ ΄ 2 »
παντὶ ἀριϑμῷ συμπληρώσαντες ἑκατέραν, ἑκάστην ἀντίϑεσιν τῶν δέκα
ς λ En
οὕτω παρέλαβον ὡς πάσας τας ἑαυτῆς συγγενείας συνεμφαίνουσαν (οἴ.
5 . Ξ - - 5 ι ΣΝ
Procl in Tim. p. 80 ο). καὶ τῶν τοπικῶν ovv σχέσεων τὸ δεξιον καὶ τὸ
2 A , , » 1 Y 2 N ? ,
ἀριστερὸν παρέλαβον... £X τουτῶν καὶ voc ἄλλας τοπικας ἀντυϑέσεις
΄ M Z ΩΣ E
ἐδήλωσαν (cf. Rose p. 82). vo ovv δεξιὸν καὶ ἄνω καὶ ἔμπροσϑεν
(τὸ ἄνω καὶ ἔμπροσϑεν explicantis scilicet est Aristotelis, non Pythago-
? A , N M ’
reorum) ἀγαϑὸν ἐκάλουν, vo δὲ ἀριστερὸν καὶ κάτω καὶ ὄπι-
9 1 Jer P c 2 EN x. 'A 4. n ΄ 2 Ls -
GÜcv κακον ἔλεγον, ὡς αὐτὸς ριστοτέἕλης ἱστόρησεν ἐν τῇ τῶν
7 -
Πυϑαγορείοις ἀρεσκόντων συναγωγῆ.
: -—— Nb --Ξ
11. (186)
Stob. ecl. phys. 1 c. 18, 1 p. 380: L4grorovéAge ἐν τετάρτῳ φυσικῆς
ἀκροάσεως (IV, 6. 213" 22) γράφει «εἶναι δέ φασιν (ἔφασαν καὶ Ar.) of
Πυϑαγόρειοι κενὸν καὶ ἐπεισιέναι αὐτὸ τῷ οὐρανῷ ἐκ τοῦ ἀπείρου
πνεύματος ὡς ἀναπνέοντι» [add. Ar. καὶ τὸ χενὸν ὃ διορίζει τὰς φύ-
σεις. ὡς (αἰτίου addendum ex Simpl. f. 152^. p. 381, 4 Br.) ὄντος τοῦ
κενοῦ χωρισμοῦ τινὸς τῶν ἐφεξῆς καὶ τῆς διορίσεως. καὶ τοῦτ᾽ εἶναι
πρῶτον ἐν τοῖς ἀριϑμοῖς" τὸ γὰρ κενὸν διορίζειν τὴν φύσιν αὐτῶν].
ἐν δὲ τῷ περὶ τῆς Πυϑαγόρου φιλοσοφίας πρώτῳ γράφει (scil. Pseud-
aristoteles Aristotelis rationem imitatus) τὸν μὲν οὐρανὸν εἶναι ἕνα.
ἐπεισάγεσϑαι δ᾽ ἐκ τοῦ ἀπείρου χρόνον τὲ καὶ πνοὴν καὶ τὸ κενὸν ὃ
διορίζει ἑκάστων τὰς χώρας ἀεί.
Cf. Stobaeus paulo post 18, 4 p. 390 (— Plac. philos. 2, 9. Pseudo-
Galen. hist. pe Ὁ. 12 p- 208): o£ μὲν ἀπὸ E een εἶναι TOU
κόσμου κενόν, εἰς ὃ ἀναπνεῖ ὃ κόσμος καὶ ἐξ οὐ.
De tempore Ar. phys. 4, 10. 218^ 1: of uiv γὰρ τὴν τοῦ ὅλου κί-
νησιν εἶναί φασιν (τὸν χρόνον), οἱ δὲ τὴν σφαῖραν αὐτήν. de nes loco
Simpl. f. 165 extr. : o£ uiv τὴν τοῦ ὅλου κίνησιν καὶ περιφορὰν τὸν χρό-
νον εἶναί φασιν, ὡς τὸν Πλάτωνα (in Timaeo) νομέξουσιν 0 τε Ἐύδη-
μος καὶ ὁ Θεόφραστος. καὶ ὁ Δ λέξαν δοος. οἱ δὲ τὴν σφαῖραν αὐτὴν
τοῦ οὐρανοῦ, ὡς τοὺς Πυϑαγορικοὺς ἱστοροῦσι λέγειν. cf.
f. 166 extr. (s eodem Alex.).
12. (187)
Alexander Aphrod. in comm. ad Ar. metaphysica, postquam suo
“19 Zr 1 N
sermone reddidit quae habet Ar. 1, 8. 990, 22—30 (scilicet δια τούτων
- M ΄ A ? - 5
δείκνυσι πῶς ἐποίουν vov κόσμον καὶ τους ἐν αὐτῷ ἀριϑμούς.... ἔλε-
N , 1 * , Eu , ,« , 9 N ^
yov γὰρ ἕν τινὶ μὲν μέρει τοῦ τη eue συνίστασϑαι. £v ἄλλῳ δὲ
΄ - n , c ΄ ΄, E ΄ὕ
XCceLQOV... τῆς δὲ τουτῶν κατὰ τὴν ταξιν τὴν τοιαυτὴν συστασεῶς αἀπο-
J p [4 ΄ - , M y?
δειξιν ἔφερον or; vovrQv μὲν ἕκαστον τοῦ ἀριϑμοῦ ἐστίν. ἕκαάστῳ δὲ
ὔὕ 2 το ΄ 5, do , , *, , - Y M , dm
τόπῳ £v τῷ χοσμῷ οἰκεῖος τίς ἔστιν ἀρυϑμος. TO μὲν yog μέσῳ TO ἕν.
^ ΄ , , - ^ A A , i ΄ f ^ »
πρῶτον yog ἔστιν ἐνταῦϑα᾽ uero δὲ τὸ μέσον τὰ δυο, c δοξαν τε ἔλε-
M / e; ? , . D 2 -
yov καὶ τόλμαν" καὶ ovrOG ἀεί... .) haec addit in fine (p. 56, 9): τῆς δὲ
ξεως τῆς ἐν τῷ οὐρανῷ ἣν ἐποιοῦ ὃν ἀριϑμῶν o£ Πυϑαγό
τάξεως τῆς τῷ οὐρανῷ ἣν ἑποιοῦντο τῶν αριυϑμῶν οἱ Πυϑαγο-
' QeLOL, μνημονεύει ἕν τῷ δευτέρῳ περὶ τῆς Πυϑαγορικῶν δόξης. e quo
tamen libro nihil habet quod ad Aristotelis verba explicanda afferat (Rose
p. 81). nam quae de numerorum symbolis secundum arithmeticam theo-
logiam apud Platonicos vulgatissimam interposita pauca et ad ipsa Aristo-
* . "Ὁ 2 ΄ς LP
telis exempla addita leguntur (1 νοῦς οὐσία. 2 δόξα τόλμα κίνησις ént-
.Ξ -
EE —
7 ἘΣ , πὸ , ? - iz E es
ϑεσις. 4 et 9 δικαιοσύνη, 5 γαμος, 1 καιρὸς “ϑηνα Alex. p. 55, 24. 28,
23—29, 21. cf. Asclep. in met. p. 540^ 29, 542^ 27, 559^ 6. qualia novi-
mus ex Philone Iudaeo, Nicomacho Photii, Theologumenorum arithm.
editore anonymo, Io. Lvdo aliisque multis), ea cave ne ex Pseudaristotele
derivata coniicias.
* τοῦτος Y Y , Y Y , Y ΄
Cf. Ar. met. 1, 8: γεννῶσί τὲ yog τὸν ουρανοὸν χαὶ περὶ τὰ του-
, ι N ΄ Y Y» - δ € » ᾿
TOU μέρη xci τὰ πάϑη καὶ τὰ ἔργα διατηροῦσι τὸ συμβαῖνον... ἔτι δὲ
- - m zz » N 5 N A-— 9 - ΄ r 1 * 3
πῶς δεῖ λαβεῖν αἴτια μὲν εἶναι τὰ τοῦ ἀριϑμοῦ παϑὴ καὶ τὸν αριϑιμο-
- A ' ? a A ᾿Ξ M “
τῶν κατὰ τὸν οὐρανὸν OvrQV καὶ γιγνομένων ... met. 1, ὅ: καὶ τὸν ὁλον
2 M ς Σ 2 ΄ er 35 [y ,
ovoQavov ἀρμονίαν εἶναι καὶ ἀριϑμὸν" καὶ oco εἶχον ouoAoyovusve δει-
ΤΣ NES - τὶ P τς M Χ - 9 -
κνύναι ἔν τὲ τοῖς ἀριϑμοῖς καὶ ταῖς ἁρμονίαις πρὸς τὰ τοῦ οὐρανοῦ
, N Y er , » L4
παάϑη καὶ μέρη καὶ πρὸς τὴν ὁλὴν διακόσμησιν. ταῦτα συνάγοντες
, 1 Ἐν N A [27 9 i ΄
ἐφήρμοττον. cf. Pseudar. met. 12,6: τὸν γὰρ ὁλὸν οὐρανὸν xcrcGoxsvo-
3 - - 2 - ^
ζουσιν ἐξ ἀριϑμῶν. Ar. phys. 3, 1: τοῖς ἐξ ἀριϑμιῶν συντιϑεῖσι τὸν
οὐρανόν.
13. (188)
Ad Aristotelis verba metaph. 1, 5. 986, 3: καὶ ὅσα εἶχον ὁμολογού-
L4 s
μενα (cf. fr. 12)... éprguovrov* καν εἴ τι που διέλειπε, προσεγλίχοντο
p τὰ 2 - 5 SB
τοῦ συνειρομένην πᾶσαν αὐτοῖς εἶναι τὴν πραγματείαν. λέγω δ᾽ oiov
1 c ' 5 Ὁ - N -
ἐπειδὴ τέλειον ἡ Óexetg εἶναι δοκεῖ καὶ πᾶσαν περιειληφέναι τὴν τῶν
5 - , M , i] Y ? M “
αριϑμῶν φυσιν. καὶ τὰ φερόμενα χατὰ τὸν οὐρανὸν δέχα μὲν εἰναΐί
2 , - - Y - , A ?
φασιν, ὀντῶν δὲ ἐννέα μόνον τῶν φανερῶν διὰ τοῦτο δεκάτην τὴν ev-
M , , [y w ?
τίχϑονα ποιοῦσιν. διώρισται δὲ περὶ rovrov £v ἕτέροις ἡμῖν ἀκριβέ-
στερον — quae quum ad librum postea scriptum de coelo II, 13 (cf. Rose
p. 81) proprie spectent, ad librum de Pythagoreis etiam pertinere aesti-
. E - ? - 5 M
mavit — haec habet Alexander p. 30, 25: αὐτίκα γοῦν τέλειον eguOuov
c ΄ Y , c -» Y - M
ἡγούμενοι τὴν δεκάδα. ὁρῶντες δὲ ἐν τοῖς φαινομένοις ἐννέα τὰς κι-
M ^ M ? , N N -
νουμένας σφαίρας ἕπτα μὲν τας τῶν πλανωμένων. ογδόην δὲ την τῶν
2 - ΄ N »Ὕ A ΄ ς - -
ἀπλανῶν. ἐννάτην δὲ τὴν γῆν καὶ yag καὶ ταύτην ἡγοῦντο κινεῖσϑαι
z ' J Y c L τι - 5,.,.-.Ἁ 3 2 ΄
κύχλῳ περὶ μένουσαν τὴν ἑστίαν. O πῦρ ἕστί κατ αὐτοῦς (v. Àr. de
2 E ; V /
coelo l. c.)* αὐτοὶ προσέϑεσαν ἐν τοῖς δόγμασι καὶ τὴν ἀντίχϑονα τινα,
[4 ? ^ e - » A - z - - v)
qv ἀντικινεῖσϑαι ὑπέϑεντο τῇ γῇ καὶ δια τοῦτο τοῖς ἐπὶ τῆς γῆς ἀὐρα-
Ξ ΄, ^ ? »ν
τον εἶναι. λέγει δὲ περὶ τούτων καὶ ἐν τοῖς περὶ οὐρανοῦ μὲν καὶ ἐν
- - - ΄ς 2 ,
ταῖς τῶν Πυϑαγορικῶν δόξαις ἀκριβέστερον.
Celebrem Pythagoreorum de decem corporibus mundanis sententiam,
de qua si accuratius quid expositum extitisset in Peripateticorum Plato-
nicorumque libris de Pythagoreis editis, non ommis certe apud Alexan-
drum et commentatores (tam ad hune metaphysicorum locum quam ad l.
m MUS
de coelo) priorum memoria periisset, eandem igitur ex communi fama
etiam Pseudophilolaus repetit (apud Stob. ecl. phys. p. 488. cf. p. 452).
14. (189)
Aristoteles de coelo II, 13. 293, 20: ἐναντίως of περὶ τὴν Ἰταλίαν,
καλούμενοι δὲ Πυϑαγόρειοι λέγουσιν. ἐπὶ μὲν γὰρ τοῦ μέσου πῦρ εἶ
ναί φασι. τὴν δὲ γῆν ἕν τῶν ἄστρων εἶναι κύκλω φερομένην περὶ τὸ
μέσον νύκτα τε καὶ ἡμέραν ποιεῖν. ἔτι δ᾽ ἐναντίαν ἄλλην ταύτῃ κατα-
σκευάζουσι γῆν, ἣν ἀντίχϑονα ὄνομα καλοῦσιν. οὐ πρὸς τὰ φαινό-
μένα τοὺς λόγους καὶ τὰς αἰτίας ζητοῦντες, ἀλλὰ πρός τινας λόγους
καὶ δόξας αὑτῶν τὰ φαινόμενα προσέλκοντες καὶ πειρώμενοι Gwyxo-
σμεῖν (cf. met. 1, ὅ προσεγλίχοντο ete.) ... ἔτι δ᾽ of γε Πυϑαγόρειοι
(sc. οὐκ οἴονται ἐπὶ τοῦ μέσου κεῖσϑαι τῆς σφαίρας αὐτήν. ἀλλὰ μᾶλ-
λον τὸ πῦρ) καὶ διὰ τὸ μάλιστα προσῆκον φυλάττεσϑαι τὸ κυριώτατον
τοῦ παντός" τὸ δὲ μέσον εἶναι τοιοῦτον, ὃ Διὸς φυλακὴν ὀνομάξουσι.
τὸ ταύτην ἔχον τὴν χώραν πῦρ ... haec ita παραφραζξει Simplicius p. 505,
18 Brand. (cf. Themist. f. 34): ἀντιφάσκουσι δὲ οἵ Πυϑαγόρειοι" τοῦτο
γὰρ σημαίνει τὸ ἐναντίως ov περὶ τὸ μέσον λέγοντες αὐτήν. ἀλλ᾽ ἐν
μὲν τῷ μέσῳ τοῦ παντὸς πῦρ εἶναί φασι. περὶ δὲ τὸ μέσον τὴν ἀντί-
χϑονα φέρεσϑαί φασι γῆν οὖσαν καὶ αὐτήν. ἀντίχϑονα δὲ καλουμένην
διὰ τὸ ἐξ ἐναντίας τῇδε τῇ γῇ εἶναι" μετὰ δὲ τὴν ἀντίχϑονα ἡ γῆ ἦδε
φερομένη καὶ αὐτὴ περὶ τὸ μέσον, μετὰ δὲ τὴν γῆν ἡ σελήνη" οὕτω
γὰρ αὐτὸς ἐν τῷ πέρατι τῶν Πυϑαγορικῶν ἱστορεῖ (sic enim ipse in
fine Pythagoricorum narrat vers. vet. lat. Ven. 1555 f. 77. ceterum cf.
: oU MCI ἐν Q9 eG ; es 9$ & Eu Cuir
Pseudophilol. 1. c.: μεθ ove sjÀtov, vp. ὦ σελήνην, vo ἢ τὴν γῆν. vo
ἢ τὴν ἀντίχϑονα: us9' ἃ σύμπαντα τὸ πῦρ οἷς.) τὴν δὲ γῆν ὡς ἕν
τῶν ἄστρων οὐσαν κινουμένην περὶ τὸ μέσον κατὸ τὴν πρὸς τὸν ἥλιον
σχέσιν νύχτα καὶ ἡμέραν ποιεῖν. ἡ δὲ ἀντίχϑων κινουμένη περὶ τὸ
μέσον καὶ ἑπομένη τῇ γῇ οὐχ ὁρᾶται ὑφ᾽ ἡμῶν διὰ τὸ ἐπιπροσϑεῖν
ἡμῖν ἀεὶ τὸ τῆς γῆς σῶμα... τέλειον γὰρ ἀριϑμὸν ὑποϑέμενοι τὴν
δεχάδα ἐβούλοντο καὶ τῶν κυκλοφορητικῶν σωμάτων τὸν ἀρεϑμὸν εἰς
δέκα συνάγειν. ϑέντες ovv, quot, τὴν ἀπλανὴ μίαν καὶ τὰς πλανωμέ-
vec ἑπτὰ καὶ τὴν γῆν ταύτην σὺν τῇ ἀντίχϑονι, τὴν δεκάδα ἐπλήρω-
σαν. καὶ οὕτω μὲν αὐτὸς τὰ τῶν Πυϑαγορείων ἀπεδέξατο. of δὲ γνη-
σιώτερον αὐτῶν μετασχόντες (Nicomachus seil. eiusque similes!) πῦρ
μὲν ἐν τῷ μέσῳ λέγουσι τὴν δημιουργικὴν δύναμιν τὴν ἐκ μέσου πᾶ-
σαν τὴν γῆν ζωογονοῦσαν καὶ τὸ ἀπεψυγμένον αὐτῆς ἀναϑαλπουσαν
(ef. schol. cod. Coisl. 166 f. 176^ p. 504^ 42 Br.). διὸ o£ μὲν Ζανὸς πύρ-
yov (cf. Nicom. theol. ar. apud Phot. bibl. p. 143, 32 Bk. Procl. in Tim.
xg —
p. 6010: ἐκεῖ γὰρ 0 Ζανὸς πύργος: ὥς φασι. ib. 1728, 282*. Simpl. in
phys. f. 319^: xol διὰ τοῦτο of μὲν Πυϑαγόρειοι Ἑστίας τόπον ' vel
Ἑστίας οἶκον. ut schol. Coisl. p. 505, 7 Br. — xoi Ζανὸς πύργον ἐκά-
λουν τὸ κέντρον) αὐτὸ καλοῦσιν. ὡς αὐτὸς ἐν τοῖς Πυϑαγορικοῖς (dv
τοῖς Πυϑαγορείοις im scholio cod. Coisl. 169 f. 71^ quod ex Simplicio
excerptum est) ἱστόρησεν. οἵ δὲ Διὸς φυλακήν, ὡς ἐν τούτοις (cf. Procl.
in Eucl. p. 25), οὗ δὲ Διὸς ϑρόνον (Διὸς οἶκον Pseudophilolaus 1. c.),
ὡς ἄλλοι φασίν. ἄστρον δὲ τὴν γὴν ἔλεγον ὡς ὄργανον καὶ αὐτὴν
χρόνου" ἡμερῶν γάρ ἐστιν αὕτη xol νυχτῶν αἰτία. ἡμέραν μὲν γὰρ
ποιεῖ τὸ πρὸς τῷ ἡλίῳ μέρος καταλαμπόμενον, νύκτα δὲ τὸ κατὰ τὸν
κῶνον τῆς γινομένης ἀπ᾽ αὐτῆς σκιᾶς. ἀντίχϑονα δὲ τὴν σελήνην ἐκά-
λουν of Πυϑαγόρειοι, ὥσπερ καὶ αἰϑερίαν γῆν (recentiores seil. cf.
Procl. in Tim. p. 1548, Lobeck Agl. p. 500), καὶ ὡς ἀντιφράττουσαν xol
ἐπιπροσϑοῦσαν τῷ ἡλιακῷ φωτί , ὕπερ ἴδιον γῆς, καὶ ὡς ἀποπερατοῦ-
σαν τὸ οὐράνια χαϑάπερ ἡ γῆ τὰ ὑπὸ σελήνην.
Idem de coelesti ordine argumentum tractavit Eudemus in mime
giea historia (quam citavit Sosigenes sec. Simpl. p. 498, 46), τὴν τῆς ϑέ-
σεως τάξιν εἰς τοὺς Πυϑαγορείους πρώτους ἀναφέρων (Simpl. de coelo
p. 497, 11 Br. ad Aristot. p. 291, 81).
55. (19072)
Schol. vet. in Hesiodi theog. v. 275 ἐσχατιῇ πρὸς νυκτός, ἵν᾿ Ἕϊσπε-
oíózc λιγύφωνοι (p. 41 Ox.): διὰ τοῦτο ταύτας καλεῖ, διότι κατὰ
μουσικὴν ἁρμονίαν of ἀστέρες κινοῦνται περὶ τὰ Γάδειρα, ὡς 'ριστο-
τέλης φησί.
De symphonia Pythagoreorum coelesti dixit Aristoteles de coelo II, 9
(metaph. 1, 5). cf. Simplic. p. 4965 11: ἢ μέντοι τοῦ μὴ ἀκούειν ἡμᾶς
ἀποδοϑεῖσα (ab Ar. 1. c. 290" 28) αἰτία ἡ διὰ συντροφίαν καὶ συνήϑειαν
λέγουσα ϑαυμάζω εἰ τοῖς Πυϑαγορείοις ἐπιπρέπει τὸν Πυϑαγόραν
ἱστοροῦσιν (cf. v. 26 ὥσπερ ὁ Πυϑαγόρας ἱστόρηται) ἀκοῦσαί
ποτε τῆς τοιαύτης ἁρμονίας (Porph. v. P. 30. cf. 31. Iambl. 65.
cf. 45. Schol. Od. α, 371. Lobeck Agl. p. 944), καίπερ καὶ ἐκείνω σύν-
τροφος qv ὥσπερ καὶ τοῖς ἄλλοις ἀνθρώποις.
16. (191)
. x b ri [e E
Aristot. de coelo II, 2. 285, 22: δῆλον τοίνυν ὅτι 0 ἀφανὴς πόλος
δ. »" - », —- 2 . e
ἐστὶ τὸ ἄνω. καὶ of uiv ἐκεῖ οἰκοῦντες ἐν τῷ vo εἰσὶν ἡμισφαιρίῳ
Y Ll t ^ € ^ - ’ M ^ 7) ^
καὶ πρὸς τοῖς δεξιοῖς. ἡμεῖς δ᾽ ἐν τῷ κάτω καὶ πρὸς τοῖς ἀριστεροῖς,
3 , ? c n , , ? πῇ A ς - »
ἐναντίως ἡ ὡς οἱ Πυϑαγόρειοι λέγουσιν" ἕχεῖνοι γὰρ ἡμᾶς ἄνω τὲ
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 14
mop s —
ποιοῦσι καὶ iv τῷ δεξιῷ μέρει. τοὺς δ᾽ ἐκεῖ κάτω καὶ ἐν τῷ ἀριστερῷ.
συμβαίνει δὲ τοὐναντίον. ἀλλὼ τῆς μὲν δευτέρας περιφορᾶς, οἷον τῆς
τῶν πλανήτων (opp. τοῦ οὐρανοῦ ἡ περιφορά v. 17), ἡμεῖς μὲν ἐν τοῖς
ἄνω καὶ ἐν τοῖς δεξιοῖς ἐσμέν. ἐκεῖνοι δὲ ἐν τοῖς κάτω καὶ ἐν τοῖς ἀρι-
στεροῖο. ἀνάπαλιν γὰρ τούτοις ἡ ἀρχὴ τῆς κινήσεως... ad hune locum .
ita Simplicius p. 492^ 39 Br.: πῶς δὲ τοὺς Πυϑαγορείους ἡμᾶς ἄνω
ποιεῖν φησὶ καὶ ἐν τῷ δεξιῷ. τοὺς δὲ ἐκεῖ κάτω καὶ ἐν τῷ ἀριστερῷ,
εἴπερ ὡς αὐτὸς ἐν τῷ δευτέρῳ τῆς συναγωγῆς τῶν Πυϑαγορικῶν ἕστο-
oet, τοῦ ὅλου οὐρανοῦ τὰ μὲν ἄνω λέγουσιν εἶναι τὰ δὲ
κάτω, καὶ τὸ μὲν κάτω τοῦ οὐρανοῦ δεξιὸν εἶναι τὸ δὲ
ἄνω ἀριστερόν, καὶ ἡμᾶς ἐν τῷ κάτω εἶναι; ἢ τὸ μὲν ἄνω καὶ
πρὸς τοῖς δεξιοῖς ἐνταῦϑα λεγόμενον οὐ κατὰ τὸ ἑαυτῷ ἀρέσκον εἶπεν
ἀλλὰ κατὰ τοὺς Πυϑαγορείους" ἐκεῖνοι γὰρ τῷ δεξιῷ τὸ ἄνω καὶ τὸ
᾿ἔμπροσϑεν συνέταττον (sec. Simpl. cit. in fr. 10), τῷ δὲ ἀριστερῷ τὸ
κάτω καὶ τὸ ὄπισϑεν. τὰ δὲ ἐν τῇ τῶν Πυϑαγορικῶν συναγωγῇ μετα-
γεγράφϑαι μᾶλλον ὑπό τινος ὁ ᾿Αλέξανδρος οἴεται ὀφείλοντα ἔχειν
οὕτω: τὸ μὲν ἄνω τοῦ οὐρανοῦ δεξιὸν εἶναι τὸ δὲ κάτω ἀριστερὸν καὶ
ἡμᾶς ἐν τῷ ἄνω εἶναι, οὐχὶ ἐν τῷ κάτω ὡς γέγραπται" οὕτω γὰρ ἂν
συνάδοι τοῖς ἐνταῦϑα λεγομένοις. ovt ἡμᾶς κάτω λέγοντες οἰκεῖν καὶ
διὰ τοῦτο καὶ ἐν τοῖς ἀριστεροῖς, εἴπερ τῷ ἀριστερῷ τὸ κάτω συντέ-
΄ταῦται, ἐναντίως λεγόμενον ἢ ὡς οἵ Πυϑαγόρειοι λέγουσιν ἄνω καὶ £v
τοῖς δεξιοῖς. καὶ τάχα ἔχει λόγον τὸ μεταγεγράφϑαι, εἴπερ οἶδεν ὃ
᾿Αριστοτέλης τῷ μὲν δεξιῷ τὸ ἄνω τῷ δὲ ἀριστερῷ τὸ κάτω συντάτ-
τοντας. cf. Themistius de coelo (Moyse Alatino interprete Ven. 1574) f. 265:
siquidem Pylhagorei dicunt superiorem partem eam esse, quae dextrae
e regione exislit. quemadmodum invenimus Aristotelem iis annotationi-
bus carpere 608, quas adversus Pythagoreorum sententias conscripsit x
ubi contra. eos disputat qui superiorem partem dextram esse conten-
debant. |
Ex hac Alexandri opinione. a Simplicio memorata manifestum esse
puto, quae ex falsi Aristotelis libro ille attulerat (eadem scilicet quae
priore loco tetigit Simpl. fr. 10), ab aliis allata eum repperisse. non enim
adeo incertus haereret, qui ipse quae auctor ille Aristotelem imitatus
pluribus necessario exposuerat, prae oculis habuisset. ceterum de ipsa re
cf. Boeckh, Untersuchungen über das kosmische System des Platon. Berl.
1852 p. 109 (Lobeck Agl. p. 915).
πὴ MES
XXXVII.
Ilsgiv9g9 ᾿ἀρχυτείου φιλοσοφίας.
Archyteorum id est de Archytae philosophia (vel potius περὶ τῆς
᾿Αρχυτείου φιλοσοφίας. ut habent cum cod. Laur. ceteri quos vidi omnes,
non quod vulgo editur περὲ τῆς ᾿Αρχύτου g.) tres libros numerant Laer-
tius, Hesychius, Ptolemaeus (Wenr. p. 143). iu quibus de Archytae, qui
Platonis aequalis familiarisque fuit, et Archyteorum (Beckmann de Pyth.
rel. p. 23) sapientia politica, physica, mathematica similiter tractaverit
Pseudaristoteles atque de Pythagoreorum placitis auctor libri περὶ Π|ὺυ-
ϑαγορείων. cuius libri unicum fragmentum ex antiquiorum scriptis re-
petitum servavit in inedita parte libri περὶ ἀρχῶν Damascius (cit. Creuzer
meletem.l p.105). eundem autem alius cuiusdam opera postea excerptum
et eum Platonici dialogi argumento qui Timaeus inscribitur quodammodo
comparatum fuisse indicare videtur alius titulus τὰ ἐκ rov (cod. Laur.
τὰ ἐκ τιμαίου etc. celeri τὰ ἐκ τοῦ τ.) Τιμαίου καὶ τῶν Δρχυτείων (i. e.
compendium Timaei Platonis et Archyteorum Aristotelis. ceterum auctor
vers. lat. Laertii apud Burlaeum sic habet: Contra timeum et quedam
primiliva unum et antea similiter de primitiva philosophia tres, sc. pro
Archyteis aut legit aut intelligit ἀρχαίους). cuius sensum mutavit corrupit-
que qui ex Laertio petiit Hesychius scribens ἐκ τῶν Τιμαίου καὶ Agxyv-
του ας quasi quorum neque Aristoteles neque Theophrastus neque Eude-
mus scripta edita novere (cf. Rose de Aristot. libr. p. 80) ipsorum Timaei
et Archytae Pythagoreorum libros quosdam in compendium auctor rede-
gerit. at licet postea nominibus Pythagoreorum, quos plane non scri-
psisse constat, Platonici abusi sint litteras Pythagoricas colentes, tamen
quum Theophrasto aliquanto recentior fuisset qui ficticios hos ipsos spe-
ctasset Archyteorum epitomator, ad certos libros qui Archytae nomine
cireumferrentur (Beckmann, qu. de Pythag. reliq. Berol. 1844 p. 27. cf.
Boeckh de corp. mund. fabr. p. 29, id. Philol. p. 45. Ritter, Gesch. der
pyth. Phil. p. 65) minime pertinere puto titulum illum τῶν ἐκ τῶν ᾽49-
χυτείων. nedum ipsorum Ζρχυτείων id est librorum περὶ τῆς ᾿Δρχυτείου
φιλοσοφίας. ceterum Simplicius qui unus praeter indices Timaei com-
pendium commemoravit, eius libri praeter ipsum titulum nihil novisse in-
tellisitur (v. Simpl. de coelo p. 491^ 35: xo πάντων οἶμαι μᾶλλον ὃ
᾿Δριστοτέλης τὴν ἐν Τιμαίῳ περὶ τούτων τοῦ Πλάτωνος γνώμην ἡπί-
στατο, ὃς καὶ σύνοψιν ἢ ἐπιτομὴν τοῦ Τιμαίου γράφειν οὐκ ἀπηξίωσε.
cf. Rose l. c. p. 86). neque magis eum Proclus adhibuit neque in prolixo
14*
c M
ilo celebrique ad Timaeum commentario neque in singulari libro qui
inseribebatur ἐπίσκεψις τῶν πρὸς Πλάτωνος Τίμαιον ὑπ᾽ "AgiovovéAove
ἀντειρημένων (cf. Procl. in Tim. p. 2264) quique stomachum movit Ioanni
Alexandrino.
1. (192)
Damascius quaest. de principiis (sive quaest. in Parmenidem: idem
enim opus theologiae Platonieae, quae Parmenide potissimum Platonico
nititur, significant duarum partium codicum lacuna seiunctarum tituli,
editae atque ineditae, scil. δαμασκίου διαδόχου ἀπορίαι καὶ λύσεις περὶ
τῶν πρώτων ἀρχῶν et τοῦ αὐτοῦ ἀπορίαι καὶ λύσεις εἰς τὸν πλάτωνος
παρμενίδην ἀντιπαρατεινόμεναι τοῖς εἰς αὐτὸν ὑπομνήμασι τοῦ φιλο-
σόφου. cf. titulum in fine cod. Marc. gr. 246 membr. ant. sec. 10/,, f. 435,
in quo codice altera haee pars vacuis quinque foliis interiectis incipit sine
titulo, ita tamen ut B littera ab eadem antiqua manu posita in margine
significetur f. 210. cf. cod. rec. Monac. gr. 5 f. 177. 345) cod. Hamburg.
(ex leg. Holsten. Graec. philos. in fol. 1) p. 400: πεμπτὸν ἀλλὰ δὴ τὰ
ἄλλα τίνα φατέον ὡς ἀληϑῶς; εἰ μὲν yag... (p. 4095 med.) μήποτε
οὖν τὰ ἐν τῷ δημιουργῷ πλήϑη τὰ ἄλλα ἐστίν, ὡς of παλαιότεροι λέ
vv τὰ ἕν τῷ δημιουργῷ πληϑη , Qc Qo, À&-
EV , ^N c; " - » ? "Ὁ
γουσι τῶν φιλοσόφων. 17 ovro γε... βέλτιον ἄρα τῷ διορισμῷ αὐτοῦ
[ M Y A ΄ Y A D - -» ’,
ἐμμένειν κατὰ τὴν Πυϑαγορικὴν συνηϑειαν καὶ την αὐτοῦ τοῦ Πλα-
τῶνος ἄλλα (cod. ἀλλὰ) νοοῦντας τὰ ἔνυλα πράγματα xol αὐτὴν τὴν
ὕλην" ἔν τε γὰρ τῷ Φαίδωνι οὕτως ὀνομάζει τὰ ἄλλα. τὰ εἴδη τὰ αἰ-
σϑητὰ λέγων ἄλλα, καὶ ἐν ἄλλοις" ᾿Δριστοτέλης δὲ ἐν τοῖς ᾿Ζρχυ-
/ δ - E , » ' e, e» ς δ ' n
τείοις ἱστορεῖ και Πυϑαγόραν cÀào τὴν vÀqv xeAstv ὡς Qevorqv καὶ
ἀεὶ ἄλλο γιγνόμενον (ita etiam cod. Laur. 86, 5 membr. rec. sec. XV. ἀεὶ
ἄλλο καὶ ἄλλο: yuyv. Creuzer l. c.). ὥστε δῆλος ἐστι καὶ ὁ Πλάτων ταύτῃ
NE^ ? / A LY /, €- M 2 Ὡ "A
ro ἄλλα ἀφοριζόμενος. cf. p. 490: πρὸς δὲ τούτοις πᾶν τὸ ἕν vào ον
1 ΘΝ ΟΝ Y [A M SEAT VISA 19 ,ὕ ΄ 1 M ?
καὶ αὐτὴν την vÀqv ἀλλα καλεῖ o ἐν Φαίδωνι Σωκρατῆς καὶ πρὸ cv-
τοῦ οἱ Πυϑαγόρειοι.
Platonico argumento et Platonicorum (cf. metaph. v, 1) terminis
(quibus ipsos Pythagoreos condonare solent recentiores, velut in hac
eadem re Michael Ephesius ad Arist. metaph. l. c. p. 777, 22 Bon. cf. Rose
de Ar. l. p. 80 sup.) Pseudaristoteles utitur in Pythagoriea quadam defi-
nitione (Archytae ὄρους dicit Arist. metaph. 7, 2. cf. 1, 5 extr. D. L. 8,
48. lambl. v. P. 82) explicanda, velut in ipsius Archytae Eudemus, qui
melius Platone motum esse τὸ ἄνισον (ἕτερον, ἄλλο) contendente (cf. Ar.
phys. 3, 2. 201^ 20) inter varias rerum causas (id est in contrariorum sy-
. . . . E NI eA
stoichia cf. Plut. de Is. 48. Porphyr. v. P. 38, qui el ipsi τὸ ἄνισον ex
Platone addunt eis quae recenset Arist. met. 1, 5) illud exhibuisse Ar-
p
chytam memoraverat in physicis. ita enim ex Alexandro Simplicius in phys.
τ € € ci 2
f. 98^ (p. 360, 5 Br): νῦν δὲ τοσοῦτον ἰστέον Ori καὶ Εὔδημος πρὸ
» ἘΞ τ » δ ’΄ , ^c 5
τοῦ ᾿Ζλεξάνδοου ἱστορῶν τὴν Πλάτωνος περὶ κινήσεως δόξαν καὶ ἀντι-
λ , etes “ὃ ΄ IlÀ ΄ δὲ M J H M 1 M ΛΝ
ἕγων αὐτῇ ταδὲ γράφει «Πλατῶν δὲ τὸ μέγα καὶ μικρὸν καὶ τὸ μη ov
- δ / DIXON A
καὶ τὸ ἀνώμαλον xol ὅσα τούτοις ἐπὶ revTO φέρει την κίνησιν λέγει...
A M » . Br
βέλτιον δὲ αἴτια λέγειν ταῦτα (sc. ἐν πλῆϑος πέρας ἀπειρον et similia,
M , E E
vel zo αὐριστον. de quo statim ios. cf. Eudorus ap. Simpl. phys.
f. 39), ὥσπερ Apyvveg». καὶ uev ὀλίγον «τὸ δὲ tO Qu Gv ov, φησί, xo-
λῶς ἐπὶ τὴν κίνησιν of Πυϑαγόρειοι καὶ ὁ Πλάτων ἐπιφέρουσιν.
XXXVIII.
(4091GTov£Aovg ἢ Θεοφράστου)
Περὶ Δημοκρίτου.
Ex incerti auctoris libro singulari περὶ 4ημοκρίτου qui in Theo-
phrasteorum indicis tertia parte memoratur (D. L. 5, 49) potius quam ex
problematis Aristotelis Democriteis (D. L. 5, 26) translata esse coniicio
quae ex Alexandro affert Simplicius ad Arist. verba haec in l. de coelo 1,
; * ' E x “ 3
10. 279^ 12: γενόμενον μὲν ovv (rov ovgevov) ἀπαντες εἶναί φασιν.
2 A ΄ δ 1 55 δ Y M [4 c - »Ἤ -»
ἀλλὰ γενόμενον οὗ μὲν ἀέδιον. of δὲ φϑαρτον ὠσπερ οτιοῦν ἀλλο τῶν
φύσει συνισταμένων.
1. (193)
- 220 ^w ?
Simplicius de coelo p. 488, 6 Br. : καὶ ταῦτα δὲ προστίϑησιν ὁ AAM-
€ "n, δ ὔ Y 4 r, Ν - 1 3M ?! ?
ξανδρος 0v. οὗ λέγοντες ποτὲ μὲν ουτῶ τὸ πὰν ποτὲ δὲ ἄλλως ἔχειν. αἀλ-
- » δ 4? ? V
λοίωσιν μᾶλλον τοῦ παντὸς ἀλλ᾽ ov γένεσιν καὶ φϑορὰν λέγουσιν. οἵ
Α ΄ , LI Ἁ , Y , e e - »
δὲ γενητον. φησί. καὶ φϑαρτον λέγοντες τὸν κόσμον ὡς οτιοῦν c AÀO
» 3 ^" / c 1 -
τῶν συνισταμένων εἶεν αν of πεοὶ Δημόκριτον. ὡς γὰρ ἕκαστον τῶν
/ 2 5 [4 - ,
ἄλλων γίνεται καὶ φϑείρεται κατ᾿ αὐτούς, OvTO δὲ καὶ τῶν κόσμων
» 2 c M - AN A
τῶν ἀπείρων ἕκαστος" ὡς γὰρ ἐπὶ τῶν ἄλλων τὸ γενόμενον ov ταὐτὸν
- , ; "a 2T. [72 NO 9ESN - ,ὕ "
τῷ φϑαρέντι eb μὴ ἄρα xev εἶδος, οὐτῶ xal ἐπὶ τῶν κοσμῶν À£yov-
5 A o V δ " 1 345: , - 2 ^w [4 ἣ
σιν. εἰ δὲ αἴ ἁἀτομοι αἷ αὐταὶ μένουσιν ἁπαϑεῖς ουσαι. δῆλον οτι καὶ
» 4 . ze * 2 5 , e
οὗτοι ἀλλοίωσιν cv λέγοιεν τῶν κόσμων ἀλλ᾽ ov p90ogev, ὥσπερ Ἔμ-
» ^ c / 2 A - ?
πεδοκλῆς δοκεῖ λέγειν καὶ HoexAewog: ὀλίγα γὰρ ἔκ τῶν Δ φριστοτέ-
A - ? -
λει περὶ Zinuoxoírov παραγραφέντων δηλώσει τὴν τῶν ἀνδρῶν ἐκεί-
νῶν διανοιαν (vers. lat. Guilelmi f. 455 ed. Ven. pauca autem ex dictis
Arist. de Democrito transcripta manifesta faciunt virorum illustrium
E . . » 2
mentem. wnde sic corrigendum est in graeco: éx τῶν “4 ριστοτέλους m.
, ^ J
A. vel ἐκ τῶν “4ριστοτέλει εἰρημένων m. 4. παραγραφένταλ)"
— MEE 7 —
, e EU N ^ ? /, τ Α
«Ζημόκριτος ἡγεῖται τὴν τῶν αιδίων φύσιν εἶναι μικρὰς οὐσίας.
Y ? " , n ΄, » c , M 2
πλῆϑος ἀπείρους, ταῦταις δὲ τόπον ἄλλον υὑποτίϑησιν ἀπειρον τῷ με-
L4 Y , ^ - 3 ΄ M -
γέϑει. προσαγορεύει δὲ τὸν μὲν vomov τοῖσδε τοῖς ὀνόμασι. τῷ ve κενῷ
» "ν» 2 - 2 - , » b Ὁ
καὶ τῷ ουδενὶ καὶ vQ ἀπείρῳ, τῶν δὲ οὐσιῶν ἕκαστην τῷ τῷδε καὶ τῷ
A τ 3 e 1 ι ? I :
ναστῷ καὶ τῷ ὄντι. νομίξει δὲ εἶναι ovro μικρὰς τας οὐσίας ὥστε £x-
- N S ΄ - e ΄ ^
φυγεῖν τὰς ἡμετέρας αἰσϑήσεις (cf. Ar. p. 325, 30), ὑπάρχειν δὲ αὐταῖς
A , ^ Y 7
παντοίας μορφὰς καὶ σχήματα παντοῖα καὶ κατὰ μέγεϑος διαφοραᾶν.
΄ 5. P , - -
ἐκ τούτων ovv δὴ καϑάπερ ἐκ στοιχείων γεννᾶν (corr. yevvacOor) καὶ
N 2A - A
συγκρίνειν (corr. συγκρίνεσϑαι) τοὺς ορϑαλμοφανεῖς καὶ τους αἰσϑη-
A EV - / M
τοὺς ὄγκους. στασιάζειν δὲ καὶ φέρεσϑαι ἐν τῷ κενῷ διὰ ve τὴν ἀνο-
, Y zu N / ;
μοιότητα καὶ τὰς ἀλλας τὰς εἰρημένας διαφορᾶς. φερομένας δὲ ἐμπί-
M “ CY - , ? A
πτειν καὶ περιπλέκεσϑαι περιπλοκὴν τοιαύτην. Y) συμψαύειν μὲν αὐτὰ
δ 3 A ; ?
καὶ πλησίον ἀλλήλων εἶναι ποιεῖ, φύσιν μέντοι μίαν ἐξ ἐκείνων κατ
ἀλήϑειαν οὐδ᾽ ἡντιναοῦν γεννᾷ" κομιδῆ γὰρ εὔηϑες εἶναι τὰ δύο ἢ τὸ
ἡϑειαν ovÓ ηντιναοῦν γεννᾷ - κομιδῆ yc εὕηϑες εἰ j τὰ
, 2 c v '
πλείονα γενέσϑαι ἂν ποτε ἕν (cf. Ar. p. 325, 35). τοῦ δὲ συμμένειν τας
2g. 5 ? [4 ’, M 3 € N 2 N Α v ?
οὐσίας μετ΄ ἀλλήλων μέχρι τινὸς αἰτιᾶται τας ἑπαλλαγὰς καὶ τὰς ἀντι-
; τς ΄ E ι 5. Γγὺ 5 ΄ : ?
λήψεις τῶν σωμάτων" τὰ uiv yog αὐτῶν εἶναι GxoAqve, τὰ δὲ ἀγπι-
A ΒΩ M. * Y L4
στρώδη. τὰ δὲ ἀλλα (corr. ἀλλας) ἀναρίϑμους ἔχοντα διαφοράς. ἐπὶ
- 5 ΖΕ ΕΞ - onm
τοσοῦτον οὖν χρόνον σφῶν αὐτῶν ἀντέχεσϑαι νομίζει καὶ συμμένειν,
-»Ὕ ? ΄
ἕως ἰσχυροτέρα τις ἔκ τοῦ περιέχοντος ἀνάγκη παραγενομένη καὶ δια-
, Y 1 ARGDUN 7
σείσῃ καὶ χωρὶς αὐτὰς PESO
/ M Y J Y 2 ) pet es ΄ 9 ΄
λέγει δὲ τὴν ycveoLv καὶ τὴν ἑναντίαν αὐτῇ διάκρισιν OU μόνον
Y ΄ 2 N Y Y my ἢ Y ΄ ι ΄ 1
περὶ ζώων ἀλλα καὶ περὶ φυτῶν καὶ περὶ κόσμων καὶ συλληβδην περὶ
- - C , c ^,
τῶν αἰσϑητῶν σωμάτων ἀπαντῶν. εἶ τοίνυν ἡ uiv γένεσις σύγκρισις
» ? L4 , ἢ ς EY ^ 7 4 N ΄ ?
τῶν ἀτόμων ἐστὶν ἡ δὲ φϑορα διάκρισις. καὶ κατὰ Ζημόκριτον αλ-
λ , δι » c , Y Y ι um ὃ - Y , ,
οίῳσις αν εἴη ἡ γένεσις. καὶ yog καὶ Εμπεδοκλῆς τὸ γινόμενον ov
AUN -»Ὕ» , 1 , Ὁ 2}. 2 * 4 δ΄ -»Ὕ 2
ταῦτο τῷ φϑαρέντι φησὶν εἰ μὴ ἄρα κατ᾽ εἶδος. καὶ oÀcg τοῦτον ἀλ-
2 ? ? e ? D
λοίωσιν ἀλλ᾽ ov γένεσιν ὑποτίϑεσθϑαί φησιν 4λέξανδρος.
Cf. Arist. de gen. et corr. 1, 8. de coelo 3, 4. ceterum ut novum,
ita incertum esse hoc fragmentum fateor. ipsius enim Alexandri esse
possunt ex variis Aristotelis locis sua colligentis. altera tamen magis ar-
ridet opinio quam secutus sum.
VE. PHYSICA.
XXXIX.
ροβλήματα φυσικα.
Problematum libris octo et triginta qui etiam nunc feruntur (toti-
dem autem in indice Andronici numerabantur gvozxQv προβλημάτων
χατὰ στοιχεῖον λὴ D. L. 5, 26 cf. Hes. κατὰ στοιχεῖον i. e. libri qui in-
scribuntur secundum ordinem litterarum numerorum vices gerentium c
By £&zelc. usque ad λη. quas litteras quum deinceps ommes appo-
nere soleat auctor indicis, in maiori tamen hoc numero labore superse-
det, sicut in Theophrasti νόμων κατὰ στοιχεῖον xà D. L. 5, 44. nihil igi-
tur huc pertinere potest Aristotelieus ille mos librorum κατὰ τὴν τάξιν
τῶν τοῦ λόγου στοιχείων inscriptorum, cf. Simplic. sch. p. 404^ 3, Rose
p. 33. Usener Rhein. Mus. N. F. 16, 471) notum est (cf. Rose de Ar. l.
p. 189—292) nihil fere commune esse cum genuinis quae extant Aristotelis
operibus neque magis commune quidquam fuisse cum ipsius philosophi
libro προβλήματα vel προβληματικά inscripto et antiquissimo iam tem-
pore i. e. ante philologorum Aletandrinorum aevum et ante libros colli-
gentium studia deperdito, quem licet ratione quadam longe diversa insti-
tutum fuisse censeas, extitisse quidem ipse significavit in eis qui servan-
tur (Rose p. 189. Prantl, über die Probleme des Ar. p. 364). constat enim
ea ex Theophrasti maxime aliorumque Aristotelis discipulorum scriptis
physicis idem saepe argumentum identidem retractantibus atque in rerum
singularium delicia et variarum quaestionum partim subtilium partim
.etiam prae nimio studio ineptarum multitudinem pro more excurrentibus
verbotenus excerpta et quasi excisa atque in ingens quoddam corpus nullo
verbo mutato redacta (xer' εἶδος συναγωγῆς) fuisse alius cuiusdam sta-
tim post Theophrasti et Stratonis aevum Peripatetici opera Callimacheae
fere aetatis aequali (c. ol. 130). quale quidem librorum genus huic aetati
adamatum fuisse (Rose p. 190) ipsius Callimachi aliorumque multorum et
consimile mirabilium quae Aristotelis feruntur collectoris exemplum do-
- E --
cet (de quo studio cf. etiam Theophr. apud Procl. in Tim. p. 1764, item
ipsius libr. ind. D. L. 5, 45. 47— 48). iam vero praeter ea quae nunc fe-
runtur alia multa problemata citantur ab eis auctoribus qui sive medici
et physici sive grammatici rerum singularium curiositate delectari solent,
velut secundo maxime p. C. seculo Athenaeus, Plutarchus, Galenus (qui
de physicorum quaestionibus et quaestionum more multis disputat in l.
de simpl. medic. t. XI p. 426 sqq. 435. 474 sqq.), Pseudoalexander, (Apol-
lonius), qui omnes vel ubi perdita referunt, Aristotelis simpliciter physi-
corum problematum unum. idemque opus significant, ita ut etiamsi libro-
rum numerus nunc congruat cum Androniceo (λη) , non solum in servatis
libris in quibus eadem multa iterata abundant, excidisse tamen alia plu-
rima existimes, sed integros etiam physicorum problematum libros simi-
les quorumque nuuc non extat argumentum (velut quae erant de quadru-
pedibus περὶ ξώων καὶ τετραπόδων praeter 1. 10 physiologicum. cf. Use-
ner Alex. Aphr. probl. p. X. cf. quae dicit Apuleius in apologia p. 477 de
animalibus problemata innumera eiusdem, tum ex eadem secta cetero-
rum) deperditos esse concedas. id quod eo magis verisimile est quia qui
singulares libri nunc habentur, communi saepius titulo in manuscriptis
subiunguntur, velut in cod. Marc. 215, 216, 259 1. 15—17, qui unius ge-
neris habent φυσικὰ πρ. ὅσα μαϑηματικῆς μετέχει ϑεωρίας καὶ ὅσα (15,
4 sqq.) περὶ τὰ οὐράνια, ὅσα περὶ τὰ ἄψυχα, ὅσα περὶ τὰ ἔμψυχα
(eodem modo in versione antiqua Petri Aponi), et similiter de plantis
1. 20—22 ὅσα περὶ ϑάμνους etc. et 1. 31—38 ὅσα περὶ ὀφϑαλμούς etc.
(in aliis sectiones 39 vel numerantur, ut in Marc. 200, vel saltem distin-
guuntur, quum sint occ βοηϑηματικὰ πρὸς ἴασιν 1, 30 sqq.). quapro-
pter consensum illum fortuito potius factum vel a librariis postea resti-
tutum quam genuinum esse suspiceris. hanc enim opinionem confirmant
nova Aristotelis problemata ab Iriarte et a Morellio (bibl. msta Ven. p. 144)
reperta et a Bussemakero primo, deinde ab Usenero (sub falso titulo Alex.
Aphr. 4. f. probl. 1. III et IV. Berol. 1859) nuper edita, quae ad recentio-
rem quandam problematum collectionem pertinent ex variorum auctorum
libris in modum epitomae (ἐκλογαί) compositam et post Cassii medici (cu-
ius aetas ignoratur) aevum ab iguoto quodam auctore recentissimae aeta-
tis (post Theophilum Hippocratis commentatorem?) ita adornatam, ut
problemata Alexandri Aphrodisiensis quae dicebantur et Aristotelis et
Cassii in quinque libros /erguxv ἀπορημάτων καὶ φυσικῶν προβλημά-
τῶν (4λεξανδρου ἀφροδισιέως καὶ ᾿“ριστοτέλους καὶ Κασίου) coniunge-
ret. ex codicum enim inscriptionibus manifestum est eiusdem operis, cu-
ius l. I et II Alexandri problemata, Aristotelis III et IV contineret, quin-
——L UI
tam partem fuisse Cassii problematum librum seorsim plerumque scri-
ptum a librariis (quemadmodum etiam Alexandri problemata i. e. liber I
et II separatim vulgo leguntur in codicibus), sed ita quidem ut originis
testimonium interdum praebeat titulus in fine subscriptus qui ad maioris
illius operis ambitum spectet, velut in cod. Paris. 1943 (chart. rec.), ubi
post scholia in anal. pr. et post Damascii parecbolas in 1. I de coelo (haec
eadem duo post problematum V libros sequuntur in cod. Marc. 257) le-
guntur fol. 43^: ἰατρικαὶ ὁπορίαι περὶ ζώων καὶ τετραπόδων. κασίου
ἰατροσοφιστοῦ προβλήματα: in quorum fine sunt haec: ἀριστοτέλους
καὶ κασίου προβλήματα ε΄ (liber V). quod ut clarius pateat, titulos quin-
que librorum appono quales habentur in codicibus Marcianis (quos ipse
manibus versavi Venetiis m. Maio a. 1857). habetur igitur in cod. Marc.
257 (bomb. sec. 14, post ᾿“λεξάνδρου ἀφροδισιέως περὶ κράσεως καὶ
αὐξήσεως):
f. 11^ (ἢ ἀλεξάνδρου ἀφροδισιέως.
inc. (sine prologo) α. διατί τοὺς ἀνθρώπους ὅμηρος πο-
λιοχροτάφους ...
465. περὶ πόλεως ἰδίας ὁπλιζόμενοι : ---
τέλος ἐκλογῶν ἰατρικῶν ἀπορημάτων καὶ φυ-
σικῶν προβλημάτων: α.
f. 25^ (II) sine titulo, cui tamen (rubrica scribendo) duarum linearum
spatium reservatum est.
inc. prol. τὸ ἀσκληπιοῦ δῶρον ...
α διατί οἵ νεφριτικοί...
des. ἐξυδαρωϑῆναι καὶ ἐμπνευματωϑῆναι: ---
ἀλεξάνδρου ἀφροδισιέως φυσικῶν ἀπορημά-
τῶν καὶ ἰατρικῶν προβλημάτων ἐκλογαὶ
τόμος β.
f. 35^ (IH) ἀρειστοτέλους περὶ ζώων ἰδιότητος.
inc. prol. εἰ μὲν οἵ πλεῖστοι τῶν παλαιοτέρων ἰατρῶν ..
(qui prologus una cum aphorismi definitione eadem,
ex qua incipit commentarius Theophileus ante textum
aphorismorum Hippocraticorum praemittitur in cod.
Vindob. gr. med. 49 f. 1)
ἃ διατί τῶν ἐν γάλακτι τρεφομένων ...
des. χαὶ δυσηκοία καὶ δυσπνοια: —
ἀριστοτέλους ἰατρικῶν προβλημάτων καὶ φυ-
σικῶν ἀπορημάτων ἐκλογαὶ τὸ γ.
f. 38^ (IV ἀριστοτέλους φυσικὰ προβλήματα. τοῦ ὁ.
CUM c
ine. (sine prol.) διατί οἵ τὴν κάτω κοιλίαν δευματιξζό-
μένοι...
f. 805 (inc. prologus) λοιπὸν τοίνυν περὶ τῶν xoL-
νῶν συμπτωμάτων διελεῖν καιρός...
λ8.. διατί κάτω μὲν βληϑέντες ἰλιγγιῶμεν....
des. ἐξουρεῖν τὴν γονήν: —
sine subscriptione.
f. 49» (V) ἐατρικαὶ ἀπορίαι περὶ ξώων καὶ τετραπόδων.
κασίου ἰατροσοφιστοῦ προβλήματα e.
inc. διατί τὰ στρογγύλα ἕλκη...
des. ἡ δὲ ἄμμος ἡ πρὸς τὸν αἰγιαλόν: ---
ἀριστοτέλους καὶ κασίου προβλήματα t.
cum cod. 257 consentit cod. 521 (bomb. sec. 14), ubi sic:
f. 7185 (D ἀλεξάνδρου ἀφροδισιέως ἰατρικῶν ἀπορημάτων καὶ φυ-
σικῶν προβλημάτων (cum prologo qui ine. τῶν προ-
βλημάτων .. .).
f. 845 (I) ἀλεξάνδρου ἀφροδισιέως ἰατρικῶν ἀπορημάτων καὶ φυ-
σικῶν προβλημάτων βιβλίον δεύτερον.
f. 89^ (III) cora vovéAoveg περὶ ζώων ἰδιότητος.
f. 91? (IV) ἀρειστοτέλους φυσικῶν προβλημάτων τὸ ὃ.
in fine: ἰατρικαὶ ἀπορίαν περὶ ξώων καὶ τετραπόδων.
βιβλίον ὃ. |
f. 97* (V) Κασέου ἰατροσοφιστοῦ προβλήματα βιβλίον s.
unde simul efficitur titulum περὶ ζώων καὶ τετραπόδων ad Aristotelem
quartumque librum pertinere, Cassii vero titulum vulgarem cum quarti
subscriptione male confusum esse. omnino autem facillime fieri potuisse
patet ut in unius primique auctoris titulum quinque omnes libri negli-
genter breviterque scribenti abirent (cf. de vers. lat. Georgii Vallae et de
cod. Mutinensi Usener p. VL. X), id quod factum est in cod. Marc. 259
(chart. sec. 15), ubi sic:
f. 1 (I) ἀλεξ. ἀφρ. ἐπί τισι φυσικαῖς ἀπορίαις λύσεις (ita eliam in
cod. Coisl. 332). post prol f. 25. repetitur rubrica
ἀλεξάνδρου ἀφροδισιέως et in margine β ^5 (errore).
f. 18^ (ΠῚ τοῦ αὐτοῦ ἐκλογαὶ ἰατρικῶν ἀπορημάτων καὶ φυσικῶν
προβλημάτων. in marg. ys.
f. 29^ (III. IV) τοῦ αὐτοῦ. in marg. Ó ^(f.32* eodem tenore additur lib.IV).
f. 45^ (V) ἰατρικαὶ ἀπορίαι. περὶ ξώων καὶ τετραπόδων κασίου
ἰατροσοφιστοῦ προβλήματα.
revera autem antiquo tempore Aristotelis nomine cum quarto libro ter-
Se MIR c
tium inscriptum fuisse certum aliud documentum habeo problemata Ari-
stotelis philosophi (infra ed. inter Anecd. Aristot.) numero quadraginta
tria, quae ex Graeco Latine versa extant (ef. Jaeck, Beschr. d. Biblioth.
zu Bamberg I p. 15) in codice antiquissimo Bambergensi (L. IlI. 8) sec. X
et partim quidem Graece reperiuntur in prima libri IV. parte ad Alexan-
drum proprie pertinente (a cuius libri problemate primo διὰ τί of τὴν
κάτω κοιλίαν ete. et ipsa initium faciunt) partim nova accedunt. quae
postquam a. 1855 Bambergae descripsi, eadem (licet numero pauciora)
postea (Nept. 1856) magistelli euiusdam seculi duodecimi cura emendata
sine nomine auctoris haberi vidi in cod. Bruxellensi (no. 2419— 2431 sec.
XII, qui medica varia continet), tertio denique in Berolinensi (lat. qu. 198
membr. sec. XII, pag. 14 inter medica miscellanea quae praecedunt Theo-
dorum Priscianum), qui codex ex pretiosissimis est bibliothecae regiae.
etenim si nihilominus certum est novorum ed. Parisiensis problematum
priorem partem Alexandream esse id est eiusdem auctoris (Neoplatonici,
cf. 1, 87. 89. 121. prol. II. 2, 46. 47. 53. 61. 67), cuius libri falso Alexan-
dri Aphrodisiensis nomine inscripti in collectione illa praecedunt, alteram
autem partem Aristoteleam id est problematum physicorum 38 libris com-
prehensorum supplementum, iam plane manifestum est, sub Aristotelis
quidem. nomine libros illos y et ὃ pridem ibi post Alexandreos extitisse,
antiquo tamen errore in maiorem quam qui decebat problematum ambi-
tum Aristotelis titulum (cuius locum indicat prologus libri quarti ante pr.
A49, ita ut tres fere sint libri Alexandri, quartus Aristotelis, quintus Cas-
sii) translatum fuisse. atque haec quidem nova problemata Aristotelica
(scil. inedita Bussemakeri IL, 39 sqq. et IIT, 1—45) ex ampliore illo physi-
corum Pseudaristotelis problematum corpore (in quo eisdem verbis non
pauca leguntur, quae repetuntur inter inedita) et ipsa desumpta fuisse
cognoscitur ex Athenaei et Plutarchi usu, qui ex uno eodemque proble-
matum opere et vuleatorum aeque et ineditorum exempla afferunt, velut
Plutarchus de Pyth. orac.3 (δι᾽ ἣν αἰτίαν μάλιστα τῶν ὑγρῶν ἀναπίμπλη-
σιν ἰοῦ τούὔλαιον — ined. Buss. 3, 17), idem quaest. nat. 12 et de primo
frig. 13 (διὰ τί τῆς ϑαλάττης ἐλαίῳ καταρραινομένης γίνεται γαλήνη
ΞξΞ jned. 5, 29: quo item utitur auctor probl. ined. 3, 47 Buss.), Athe-
naeus XIV p. 656^ (διόπερ ἑφϑὸν ἐποπτᾶν ov φασι δεῖν — pr. ined. 3,
45: neque enim Philochorus est qui citat, id quod vulgo temere creditur,
neque qui locus Aristotelis ab Athenaeo citatur, idem est cum meteor. 4, 3),
item Pseudoalexander pr. 1, 141 (— pr. ined. 2, 147 et 153 διὰ τέ vc χαί-
ρει τοῖς δυσώδεσιν). contra Plut. qu. nat. 21 (Bussemaker praef. p. XVIII)
spectat ad ipsam Ar. hist. an. 6, 28, quo loco uterque et Plutarchus uti-
- MEE) --
tur et Pseudar. pr. ined. 2, 142. iam vero deperditorum problematum quo-
rum praeter novam illam ignoti auctoris collectionem et praeter vulga-
rem operis Aristotelici recensionem vestigia deprehenduntur, haec sunt
argumenta:
(msoi τὰ οὐράνια) 1.
(περὶ τὸν ἀέρα --- cf. 2.
Sect. 25)
(περὶ τὰ ὕδατα — 4
cf. sect, 24) 5
6
7|
(περὶ τὸ ἁλμυρὸν 9-
doo καὶ ϑαάλατταν
— cf. s. 23)
(περὶ οἶνον καὶ ἔλαι- 9.
de lunae eclipsi — Plutarchus.
3. de vi frigoris (exoveu τοῦ μολίβδου) — Plut.
. de aqua nivali — Plut.
. de aqua pluviali — Gellius.
. de aqua puteali — Plut.
. de aqua dulci et salsa — Plut.
. de fulmine mare percutiente (αλες) — Psellus.
10. de musto — Plut., Galenus.
ον — cf. 5. 3 et ined. ' UR
3:9:599, «ih sicot 11. de aceto Gal.
οἴνου καὶ ἐλαίου D.
L. 5, 45)
12. de oleo aliisque variis — Gal.
13. de oleo conservando — Plut.
(περὶ ὀπώραν etc. 14.
botaniea — ef. 5. 20
— 22)
(περὶ τὰ εὐωδὴ — 18.
cf. 5. 12. 13)
(περὶ ζῶα καὶ τετρά- 90.
ποδὰ --- cf. ined. 2,
125 sqq.)
(περὶ τροφήν) 21.
de ustionis effectu (ἐμπτύρευμα) — Gal.
de fructuum coctione (ἐμστύρευμα) — Gal.
. de ficu — Pseudo-[ulianus.
. de lignis ficulneis — Schol. Aristoph.
de bene olentium exhalatione — Plut.
de palmae arboris ligno — ell.
de bisulcorum talis — Apollonius.
de hominibus autumno magis esurientibus —
Plut.
22. de pondere post esum — Apollonius.
23. de coctione ciborum — Plut.
24. de eis qui semel per diem cibum capiunt —
(περὶ τρίχας — cf. 295.
ined. 2, 54 sqq. Th.
σερὶ τριχῶν D. L.
5, 45)
(περὶ ἱδρῶτα — cf. 20.
s. 2)
(περὶ ὦτα — οἵ, 5.32) 27.
Apollonius.
de canitie eorum qui unguentis utuntur — Athe-
naeus.
de lavacro sudorem sistente — Athen.
de sordibus aurium — Apollon.
"ew —
(ParzQuxc! — cf. s. 1) 28. de rotundis vulneribus sanatu difficilioribus —
Pseudalex. probl.
29. de caducis — Apuleius.
30. de lumbricis — Alexander Aphrod.
(de anima) 31. de insomniis autumno fallacioribus — Plut.
(περὶ φόβον καὶ ἀν- 32. de rubore et pallore — Gell.
δροείαν — cf. s. 27)
33. de more proelii ad tibicinum modulos ingrediendi
— (ell.
cetera ommía quae plurima (et maxime a Plutarcho in libris συμποσια-
κῶν προβλημάτων) citantur extant in editis (velut apud Athen. X, 431
— pr. vulg. 3, 11. 33. apud Galenum, qui cum aliis libris Aristotelis pro-
blemata nominat t. II p. 8, t. XVII, 2 p. 29 — pr. 30, 1 et 4, 30. cf. Gal.
XVII, 2 p. 416 — 1, 25 et 29.-apud Plutarchum qu. conv. 8, 3, 1 — pr:
Buh pos 3— pr-9. 91b. 9. 10; Θ΄ — pr. 1, 35. de. pr. frig. 7 —
pr. 26, 48, quod sumptum est ex Th. de ventis 19, 20, 22. etc.). ex Latinis
denique Plutarcho partim utitur Gellius, utroque et Plutarcho et Gellio
Macrobius. quanta autem talium quaestionum Romaui imperii temporibus
fama fuerit praeter Galeni disputationem supra memoratam docere potest
Athenaei locus epit. 1, 19* de Matrea Alexandrino, qui ἐθαυμάζετο παρ᾽
Ἕλλησι xol Ῥωμαίοις... ἐποίησε δ᾽ ovrog καὶ παρὰ τὰς uorort-
λους ἀπορίας καὶ ἀνεγίνωσκε δημοσίᾳ διὰ τί ὃ ἥλιος δύνει μὲν κολυμβὰ
ὸ᾽ οὔ etc.
Quod ad reliquos problematum (praeter poetica) libros qui occur-
runt in indiee, notandum est problema illud a Gellio citatum ex 4risto-
telis libro qui ἐγκύκλια προβλήματα inscriptus est (cf. D. L. 5, 26: £y-
κυκλίων προβλημάτων « B. nec dissimile fuerit argumentum ἐπιτεϑεα-
2 - δι - e 1
μένων προβλημάτων ἃ B) διὰ τί of Διονυσιακοὶ τεχνῖται ὡς ἐπὶ τὸ
A . . .
πολυ πονηροί εἰσιν; inter ea verbotenus redire quae physicorum cor-
pori inserta sunt (cf. pr. 30, 1. Rose p. 190). de encycliis (i. e. vulgaribus
s. popularibus) cf. Aspasius in Ar. I eth. (f. 9^ cod. Paris. 1903): εἰρῆσϑαι
/ ι ΄ Wo - 2 δ , 2 ᾿ S: Ξ
δέ φησι περὶ rovrov καὶ ἐν τοῖς ἐγκυκλίοις. ἔστι δὲ αὐτοῖς (sic. corr.
2 - 7 5 , , * | 5 , , /,
αὐτῷ) προβλήματα ἐγκυκλια παντοδαπα. διὸ καὶ ἐγκυκλια ὠνομαᾶξετο
Hj 1 , 1 AE 1 “᾿
δια τὸ ἐγκυχλίως αὐτοὺς καϑημένους ἐπιχειρεῖν εἰς τὸ προτεϑέν, ἢ
LAN ΄ M z) - - .
διὰ τὸ ἐν κύκλῳ περιεστῶτας ἀκροᾶσϑαι (cf. fr. 15 de philos. et fin.
praef. in Carmina, ubi citantur Simplicius et Eustratius) quibus addas
Ptolemaeum ex Arabum ore ita loquentem apud Hadschi Kh. V p. 84
Fl. Liber orbis (i. e. κύκλος Hesychii): proposuit hic 4r. quaestio-
nes encyclicas, quibus philosophi metaphysici utuntur, quae eadem
- ME
in-ipso indice Ptolemaei sic habet Ibn Alkifti (Wenr. p. 153): quae-
stiones orbiculares , problemata encyclica, in praeceptorum usum.
1. (194)
Plutarch. de facie lun. 19: "4oíovreggoc δὲ τὴν διάμετρον τῆς σε-
λήνης ... ὅϑεν ἡ μὲν γῆ παντάπασι τῆς ὄψεως τὸν ἥλιον ἀφαιρεῖται
διὰ μέγεθος" μεγάλη γὰρ ἡ ἐπιπρόσϑησις καὶ χρόνον ἔχουσα τὸν τῆς
νυκτός" ἡ δὲ σελήνη κἂν ὅλον ποτὲ κρύψῃ τὸν ἥλιον, οὐκ ἔχει χρόνον
οὐδὲ πλάτος ἡ ἔκλειψις, ἀλλὰ περιφαίνεταί τις αὐγὴ περὶ τὴν ἴτυν
οὐκ ἐῶσα βαϑεῖαν γενέσϑαι τὴν σκιὰν καὶ ἄκρατον. "4916voréAqgg
δὲ ὁ παλαιὸς αἰτίαν τοῦ πλεονάκις τὴν σελήνην ἐκλείπουσαν ἢ τὸν
ἥλιον καϑορᾶσϑαι πρὸς ἄλλαις τισὶ καὶ ταύτην ἀποδίδωσιν" ἥλιον
γὰρ ἐκλείπειν σελήνης ἀντιφράξει, σελήνην δὲ * [o δὲ Ποσειδώ-
γιος ...
Cf. Pseudalex. Aphr. probl. 2, 40 (. .. ἐλάττων δὲ αὐτοῦ τυγχάνουσα
τῷ μεγέϑει τὸν δίσκον πάντα κρύπτειν οὐ σϑένει" τοῦτο δὲ πάσχει
συνεχέστερον αὑτὴ sc. ἡ σελήνη).
2. (195)
Plutarch. de primo frigido 11: καὶ μὴν ἁπάντων ys τῶν γινομέ-
vov ὑπὸ ψυχρότητος τοῖς σώμασι σφοδρότατον καὶ βιαιότατον ἡ πῆ-
ξις οὖσα πάϑος μέν ἐστιν ὕδατος, ἔργον δ᾽ ἀέρος" αὐτὸ μὲν γὰρ καϑ'
ἑαυτὸ τὸ ὕδωρ εὐδιάχυτον καὶ ἁπαγὲς καὶ ἀσυστατόν ἐστιν, ἐντείνε-
ται δὲ καὶ συνάγεται τῷ ἀέρι σφιγγόμενον ὑπὸ ψυχρότητος... καὶ
δῆλόν ἐστε μάλιστα περὶ τὰς χιόνας" ἀέρα γὰρ μεϑεῖσαι καὶ πρρα-
ναπνξύσασαι λεπτὸν καὶ ψυχρόν. οὕτω ῥέουσιν. ᾿Δφριστοτέλης δὲ
καὶ τὰς ἀκόνας τοῦ μολίβδου τήκεσϑαί φησι καὶ δεῖν ὑπὸ κρύους καὶ
χειμῶνος, ὕδατος μόνου πλησιάζοντος αὐταῖς" 0 δ᾽ ἀήρ, ὡς ἔοικε, συν-
ἐλαύνων τὰ σώματα τῇ ψυχρότητι καταϑραύει καὶ δήγνυσιν.
Ad hune locum impeditissimum, quem diu frustraque tentavi, Guil.
Xylandri verba repeto: Plumbeas Aristotelis ἀκόνας non intelligo satis,
quanquam etiam. in sexto Symposiacorum capite quinto et octavo fit
eiusdem rei mentio. cf. qu. conviv. VI, 8, 6: ὅτι δὲ τὸ ἐκψύχεσϑαι οὐ
πήγνυσι μόνον ἀλλὰ καὶ τήκει τὰ σώματα, δῆλόν ἐστιν ἐν μὲν yag.
τοῖς μεγάλοις χειμῶσιν ἀκόναι μολίβδου διατηκόμεναι; τό τε τῆς ἀφι-
δρώσεως (Vl, 8, 6, 4A—5) καὶ τὸ πολλοῖς μὴ πεινῶσι συμπίπτειν τὴν
βουλιμίασιν (Pseudarist. probl. 8, 9, ex quo loco Aristotelem supra ci-
tavit Plut. VI, 8, 3), κατηγορεῖ μᾶλλον ἀραίωσιν καὶ ῥύσιν ἢ πύκνωσιν
τοῦ σώματος. '
—— AM. --
ὁ Eandem rem tangit (e Theophrasti libro de metallis) Pseudarist.
. I Y , M Ml ΄ , ^ 7ὔ
mirab. 50: τὸν κασσίτερον τὸν Κελτικὸν τηκεσϑαί φασι πολυ ταχιον
- S I b] z Ω ’, ^ j ed
μολίβδου. σημεῖον δὲ τῆς εὐτηξίας οτι τήκεσϑαι δοκεῖ καὶ ἐν τῷ
Ω’ ^ - [d , , - ,
ὑδατι" χρώζει γοῦν. ὡς ἔοικε, ταχύ. τήκεται δὲ καὶ ἐν τοῖς ψύχεσιν.
& z z e;
ὅταν γένηται πάγη. ἐγκαταχλειομένου ἐντός. ὡς φασι. καὶ συνωϑου-
- - - , - ? - A N ?
μένου τοῦ ϑερμοῦ τοῦ ἐνυπάρχοντος αὐτῷ διὰ τὴν ἀσϑένειαν,
3. (196)
Plutarch. quaest. conviv. VI, 5 (ex quo Psellus in 1. inscr. διδασκ.
παντοδαπή c. 154 ed. Fabric. quod capitulum cum aliis multis adscriptum
est margini cod. Stobaei Farnesini apud Heeren ecl. t. II p. 464): ἀλλὰ
uv περὶ τῶν χαλίκων. ἔφην. ἢ τῶν ἀκμόνων (corr. ἀκονῶν i. e. uo-
λιβδίδων.. sicut est in titulo huius quaestionis. infra quoque ὃ 8 ἀκόνας
legendum pro ἄκμονας. ut ὃ 6 ef ἀκόναι xci of χάλικες. cf. S 7 ὁ
λίϑος καὶ ὃ μόλιβδος). οὖς ἐμβάλλοντες εἰς τὸ ὕδωρ ψύχειν αὐτὸ καὶ
στομοῦν δοκοῦσιν. εἰρημένον ᾽᾿Δριστοτέλει μνημονεύεις. αὐτὸ τοῦτο,
ἔφη. μόνον ἐν προβλήμασιν εἴρηκε τὸ γινόμενον, εἰς δὲ τὴν αἰτίαν
ἐπιχειρήσομεν ἡμεῖς - ἔστι γὰρ μάλιστα δυσϑεώρητος....
τ 4. (197)
Gellius 19, 5 (ubi scena quidem tota pro more scriptoris ficta est.
Gellii verba expilavit Macrobius sat. VIl, 12): erat nobiscum vir bonus ex
Peripatetica disciplina bene doc(us et Aristotelis unice studiosissimus.
18. 05 aquam multam ex diluta nive bibentes coercebat severiusque in-
crepabat. adhibebat nobis auctoritates nobilium medicorum et cumpri-
mis Aristotelis. philosophi, rei omnis humanae perilissimi, qui
aquam mnivalem frugibus sane et arboribus fecundam diceret, sed ho-
mipmibus potu. nimio insalubrem esse tabemque .et morbos sensim atque
in diem longam. visceribus inseminare ... promit . . . Aristotelis lib-
rum eumque ad nos affert . . . in eo libro scriptum fuit, deterrimam
esse potu aquam e nive itemque solidius latiusque concretam esse eam,
quam κρύσταλλον Graeci appellant (cf. Macrob. 1. c. s. 24: nosse haveo,
cur aqua quae obsita globis nivium perducitur ad nivalem rigorem
minus in polu ποῖα est quam ex ipsa nive aqua resoluta). causaque
ibi adscripta est . . . verba ipsa Aristotelis ez eo libro (sc. in physicis
quaestionibus ut recte Gellium intellexit Macrobius) pauca sumsi et ad-
scripsi: διὰ τέ τὰ ἀπὸ χιόνος καὶ κρυστάλλων ὕδατα φαῦλα ἐστιν;
ὅτι παντὸς ὕδατος πηγνυμένου τὸ λεπτότατον [διαπνεῖται) καὶ κου-
φότατον ἐξατμίξει. σημεῖον δέ, ὅτι ἔλαττον γένεται ἢ πρότερον,
SWEAT s
e - , 2 ΄ὔ *5 - € Ἅ Qu τ, 3. τἢ 1
οὁταν vox" παγὲν" ἀπεληλυϑότος ovv τοῦ υγιξινοτατου c'voyxy esL TO
, AJ E
καταλειπόμενον χεῖρον εἶναι.
5. (198)
Plutarch. quaest. natur. 2: Διὰ τί μᾶλλον ὑπὸ τῶν ὑετίων ἢ τῶν
ἐπιρρύτων ὑδάτων τὰ δένδρα καὶ τὰ σπέρματα πέφυκε τρέφεσθαι;
πότερον, ὡς Λάϊτος (cf. qu. 6) ἔλεγε, τῇ πληγῇ τὰ ὄμβρια διιστάντα
τὴν γῆν πόρους ποιεῖ καὶ διαδύεται μᾶλλον εἰς τὴν δίξζαν" ἢ τοῦτο
μὲν οὐκ ἀληϑές, ἀλλ᾽ ἔλαϑε τὸν Δάϊτον ὅτι καὶ τὰ λιμναῖα φυτά;
τύφη καὶ φλέων καὶ ϑρύον, ἀναυξὴ καὶ ἀβλαστῆ μένει μὴ γενομένων
ὄμβρων xo9' ὥραν τὸ δὲ τοῦ Agi vovéAovg ἀληϑές, ὅτι πρόσφα-
τόν ἐστι καὶ νέον ὕδωρ τὸ vóusvov, ἕωλον δὲ καὶ παλαιὸν τὸ λι-
μναῖον ;
6. (199)
Plutarch. quaest. conv. VL 4, 1: zfi& τίνα αἰτίαν τὸ φρεατίδιον
ὑδὼρ ἀρυσϑὲν ἐὰν ἐν αὐτῷ τῷ τοῦ φρέατος ἀέρι νυχτερεύσῃ, ψυχρό-
τερον γίνεται; ψυχροπότῃ ξένῳ τρυφῶντι παρεσκεύασαν of ϑεράπον-
τὲς ἐκ τοῦ φρέατος ὕδωρ ψυχρότερον᾽ ἀρυσάμενοι γὰρ ἀγγείῳ καὶ
κρεμάσαντες τὸ ἀγγεῖον ἐν τῷ φρέατι τῆς πηγῆς μὴ ἁπτόμενον. sia-
σαν ἐπινυκτερεῦσαι καὶ πρὸς τὸ δεῖπνον ἐκομίζετο τοῦ προσφάτου ψυ-
χρότερον. ἦν δὲ ὃ ξένος φιλόλογος ἐπιεικῶς καὶ τοῦτο ἔφη λαβεῖν ἐκ
τῶν ““ριστοτέλους, μετὰ λόγου κείμενον. εἶναι δὲ τοιόνδε τὸν λό-
γον. πᾶν ὕδωρ προϑερμανϑὲν ψύχεται μᾶλλον, ὥσπερ τὸ τοῖς βασι-
λεῦσι παρασκευαζόμενον ὅταν ἑψηϑῇ μέχρι ξέσεως. περισωρεύουσι τῷ
ἀγγείῳ χιόνα πολλὴν καὶ γίνεται ψυχρότερον. ὥσπερ ἀμέλει καὶ τὰ
ἡμέτερα σώματα λουσαμένων περιψύχεται μᾶλλον: ἡ γὰρ ὑπὸ τῆς
ϑερμότητος ἄνεσις πολύπορον τὸ σῶμα καὶ μανὸν ἀπειργασμένη πολὺν
δέχεται τὸν ἔξωϑεν ἀέρα καὶ βιαιοτέραν ποιεῖ τὴν μεταβολήν" ὅταν
οὐν. ὑποπλασϑῇ ὑπὸ τῆς πηγῆς τὸ ὕδωρ ἐν τῷ ἀέρι προϑερμανϑέν,
περιψύχεται ταχέως. | |
Cf. Arist. meteor. 1, 12. 348530: γίγνονται δέ mors... καὶ τῆς
ὀπώρας χάλαξαι.... συμβάλλεται δ᾽ ἔτι πρὸς τὴν ταχύτητα τῆς πήξεως
καὶ τὸ προτεϑερμάνϑαι τὸ ὕδωρ᾽ ϑᾶττον γὰρ ψύχεται. διὸ πολλοὶ
ὅταν τὸ ὑδωρ ψῦξαι ταχὺ βουληθῶσιν, εἰς τὸν ἥλιον τιϑέασι πρῶτον.
Olympiodor. (scil. ex Alex. Aphr., cf. Pseudo-Alex. in mete. f. 86 ap. Ide-
ler. I p. 238) 'ad h. 1. f. 21^ (I p. 232 1d.): τὰ γὰρ προϑερμανϑέντα τα-
χύτερον ψύχονται. οὕτω γὰρ ἐὰν ϑελήσωμεν ψυχρότερόν τι ποιῆσαι
προϑερμαίνομεν αὐτὸ καὶ εἶϑ᾽ οὕτως περιπλάττομεν ἔξωϑεν χιόνα, ἵνα
ὡς διὰ νοτεροῦ μᾶλλον διεισδύνῃ ἡ ψύξις.
7. (200)
Plutarch. quaest. conv. I, 9 (e quo sua transtulit Macrob. saturn.
VIL, 13): 4ιὰ τί τῷ ποτίμῳ (cf. de lacu Ascanio Pseudar. probl. 23, 40
—: probl. ined. Paris. 3, 45 e Phania ap. Antig. mir. 156 et ap. Pseudar.
mir. 53, vel e Theophrasto ap. Plin. n. h. 31 s. 46, 2) βέλτιον ὕδατι ἢ
τῷ ϑαλαττίῳ πλύνεται τὰ ἱμάτια; . .. ἀλλ᾽ εἰπὲ δι᾿ ἣν αἰτίαν Ὅμη.-
goc ἐν τῷ ποταμῷ πλύνουσαν, οὐκ ἐν τῇ θαλάττῃ; καίπερ ἐγγὺς ovo,
τὴν ΪΝαυσικάαν πεποίηκε, καίτοι ϑερμοτέραν γε καὶ διαφανεστέραν
εἰχὸς καὶ ϑυπτικωτέραν εἶναι. καὶ ὁ Θέων. ᾿Δλλὰ τοῦτό ye, εἶπε, τῷ
γεώδει ᾿Δριστοτέλης πάλαι διαλέλυκεν ὃ προβέβληκας ἡμῖν. καὶ
γὰρ τῇ ϑαλάττῃ τὸ τραχὺ καὶ γεῶδες ἐνδιέσπαρται καὶ τοῦτο ποιεῖ
τὴν ἁλυκότητα μεμιγμένον: ἧ καὶ μᾶλλον (iam conferas Pseudar. probl.
23, 13) ἡ ϑάλαττα τούς τε νηχομένους ἐξαναφέρει καὶ (cf. probl. 23, 3.
Ar. meteor. 2, 3. 359, 7) στέγει τὰ βάρη, τοῦ γλυκέος ἐνδιδόντος διὰ
κουφότητα καὶ ἀσϑένειαν ἔστι γὰρ ἄμικτον καὶ καϑαρόν" ὅϑεν ἐν-
δύεται διὼ λεπτότητα καὶ διεξιὸν τοῦ ϑαλαττίου μᾶλλον ἐκτήκει τὰς
κηλῖδας. ἢ οὐ δοκεῖ σοι τοῦτο πιϑανῶς λέγειν ᾿“ριστοτέλης: [πιϑανῶς.
ἔφην ἐγώ. οὐ μὴν ἀληθῶς... λιπαρὰ δὲ ἡ ϑάλαττα, τοῦτο ἂν αἴτιον
εἴη μάλιστα τοῦ μὴ καλῶς πλύνειν. ὅτι δέ ἐστι λιπαρά, καὶ αὐτὸς
εἴρηκεν ᾿Δριστοτέλης (probl. 23, 7. 15. 32. cf. Plut. qu. nat. 1)* of τὲ
γὰρ ἅλες λίπος ἔχουσι καὶ τοὺς λύχνους βέλτιον παρέχουσι καιομένους᾽
αὐτή ve ἡ ϑάλαττα προσραινομένη ταῖς φλοξὶ συνεκλάμπει, καὶ καίε-
ται μάλιστα τῶν ὑδάτων τὸ ϑαλάττιον.... (4) ᾿Αριστοτέλης γὰρ ἐν
τῷ αὐτῷ βιβλίῳ (probl. 23, 10) φησὶ τοὺς ἐν ϑαλάττῃ λουσαμένους
X. T. À. cf. similia etiam in probl. 3, 21, quae tangit Plut. VI, 9, 3.]
8. (201)
Mich. Psellus in 1. qui inscribitur διδασχαλία παντοδαπή (in ed.
Fabricii Bibl. Gr. t. V Hamb. 1723. sic autem in cod. Paris. 2087 f. 71:
- - ^ - 2
τοῦ σοφωτάτου ὑπερτίμου τοῦ ψελλοῦ ἀποκρίσεις συνοπτικαὶ [καὶ]
c , ΄ , . 2 ^
ἐξηγήσεις πρὸς ἐρωτήσεις διαφόρας [sic] καὶ ἀπορίας γραφεῖσαι πρὸς
τὸν βασιλέα κύριον μιχαὴλ τὸν δοῦκα), in quem ex Plutarchi quaest.
conviv. problemata multa contulit, nescio unde c. 184 habet hoc (ex Psello
cum aliis multis Pselli capitulis adscriptum margini codicis Farnesini
. € ? ΟΡ
eclogarum Stobaei ed. Heeren II p. 465): Τίς ἡ αἰτία δι΄ ἣν orav εἰς
΄ 2 , ΄, e 2: -» ΄ N ,
ϑαλασσαν ἐμπέσῃ xsgovvog, αλὲς é&ovOovor; πηγνυμένον ro ϑαλοσ-
e LS - - ΄
σιον vÓcQ τοὺς ἅλας ποιεῖ, πήγνυται δὲ τοῦ κεραυνοῦ ἐμπεσόντος ἐν
-" , 1 1 1 " ΄ e LP vL M 1
τῇ ϑαλασσῃ καὶ τὸ γλυκυ καὶ πότιμον υδῶρ ἔξαγοντος. οϑεν TO μὲν
ΑΙ ι ΄ [7 LA QUON ee ΄ ; Ὁ
λεπτὸν χαὶ πότιμον vÓcQ ovO ὑπὸ ηλίου καιόμενον πήγνυται οὐυϑ'
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 15
zc cop
ὑπὸ κεραυνοῦ, τὸ δὲ ἁλμυρὸν ὑπ᾽ ἀμφοτέρων τοῦτο πάσχει καὶ μά-
λιστα ὑπὸ κεραυνοῦ" ϑειῶδες γὰρ ὃν τὸ κεραύνιον πῦρ, ὅταν εἰς τὴν
ϑάλασσαν ἐμπέσῃ, ἐξατμίξει μὲν καὶ ἀναξηραίνει τὸ πότιμον. πήγνυσι
δὲ τὸ γειῶδες καὶ ἁλμυρόν. ὅϑεν ἄσηπτα μὲν of κεραυνοὶ τὰ σώματα
ποιοῦσι. ἄσηπτα δὲ of ἅλες (διαφυλάττουσι add. cod. Farn.), ἐχτηκο-
μένης ὑπ᾽ αὐτῶν τῆς ὑγρότητος. ταύτην τὴν αἰτίαν καὶ (pro καὶ Farn.
habet 0) ᾿ ριστοτέλης ὃ φιλόσοφος τίϑησί τε καὶ ἀποδέχεται καὶ οἱ
κρείττους τῶν φυσικῶν. '
9. (202)
Plut. qu. conv. III, 7, 3 (unde Macrob. sat. VII, 7, 18—20): Ζιὰ τέ
τὸ γλεῦκος ἥκιστα μεϑύσκει: ... ἤ τε βαρύτης ἐστὶ τοῦ γλεύκους, ὡς
᾿ἀριστοτέλης φησίν, ἡ διακόπτουσα τὴν κοιλίαν καὶ τὸ πολὺ συμ-
βαίνειν (ita ed. Paris. Dübn., vulgo συμμένειν) πνευματῶδες καὶ ὑδα-
τῶδες᾽ ὧν τὸ μὲν εὐθὺς ἐκπίπτει βιαζόμενον. τὸ δὲ πέφυκε τὸ ὑδατῶ-
δὲς ἀμβλύτερον ποιεῖν τὸν οἶνον. παλαίωσις δὲ ἐπίτασιν ἐμποιεῖ, (ita
Wytt, codd. παλαίωσις ἐπὶ τὰ ἐκκρινομένου.,, Steph. m. καὶ ἐπίτασιν
λαμβάνει ἐκκρ.), ἐκκρινομένου τοῦ ὑδατώδους " καὶ γίνεται μέτρῳ μὲν
ἐλάττων ὃ οἶνος. δυνάμει δὲ σφοδρότερος. (haec ultima ita Macrobius :-
inesse autem aquam musto vel hinc docetur quod cum in vetustatem
procedit, fii mensura minus sed acrius fortitudine, quia exhalata aqua
qua molliebatur remanet vini sola natura cum fortitudine sua libera,
nulla diluti humoris permixtione mollita.)
Ceteri loci quibus ad Aristotelis de vino et ebrietate. problemata
Plutarchus respicit, extant in editis, velut IIL, 5 (cf. probl. 3, 5 — 3, 26.
3, Ὁ — 3, 1. 3, 29 — 3, 32), VI, 9, 3 (— probl. 3, 22. cf. 9, 3), Hil; τὰ
ubi post qu. 7 ex eodem libro denuo citari Aristotelem ita pergens signi-
ficat: οὐκοῦν... ἐπεὶ παρακεκινήκαμεν τὸν AorororéAqv , καὶ περὶ
τῶν ἀκροϑωράκων (ex probl. 3, 27 cf. 3, 2, verbis quidem non accu-
rate expressis) καλουμένων ἴδιόν τι ἐπιχειρήσομεν εἰπεῖν " ov γὰρ £xa-
νῶς μοι δοκεῖ, καίπερ ὀξύτατος Gv. ἐν τοῖς τοιούτοις ξητήμασι διη-
κριβωκέναι τὴν αἰτίαν. φησὶ γάρ etc. atque ex ipso quidem problema-
tum libro (tertio ὅσα περὲ οἰνοποσίαν καὶ μέϑην), sicut pleraque in hoc
opere, ea ducta esse malo quam ex eo quem semel tangere videtur (III,
3, 1l. ubi tamen s. 5 convenit cum probl. 3, 21) περὶ μέϑης, quo sci-
licet aeque ac ceteris Peripateticorum veterum de eodem argumento
libris (Theophrasti, Chamaeleontis, Hieronymi etc.) usus fuerit ille qui
problematum physicorum ex illorum scriptis excerptorum codicem diges-
sit non integre nunc servatum.
-—— MEN U—
10. (203)
. - 5, 3
Galen. de simpl. med. IV p. 661: ἐπὶ δὲ τῶν οξέων ἴσως ἂν ro
δόξειε λείπειν O τινας καὶ τῶν ἐλλογίμων ἰατρῶν ἐξηπάτησεν: τῷ γὰρ
' p 1 , FEST -5 E - D ΄
τους οἴνους τους ἀσϑενεῖς ἕν τὲ τῷ ρι καὶ τῷ ϑέρει μεταβαλλειν τε
? ᾽’, - 5 ^ ’ ,
καὶ ὀξύνεσϑαι. χειμῶνος Ó ἐν ταῖς οἰκείαις φυλάττεσϑαι ποιότησιν.
ἘΞ: - cR C3 cruE - ΄ς 3 c
ὑπὸ ϑερμοῦ τισὶν ἔδοξεν ἡ ὀξύτης γεννᾶσϑαι. συναύξει δ᾽ αὐτῶν τὴν
ς , δ᾽ 7 * e ? ^
ὑπόληψιν ὃ ve κινηϑεὶς σφοδρότερον οἶνος ὁ τ ἐν τοῖς πλοίοις μετα-
1 , ι M ^ - A 4 3 -
κομισϑεὶς πορρώτερον" καὶ γὰρ οὗ τοιοῦτοι παᾶντὲς ὅταν ἀσϑενεῖς
3 Lp , Α͂ N e , Ν ,5
ὦσιν, ὀξύνονται τάχιστα... (p. 602:) ξητήσει yog ὁ λόγος τὴν αἰτίαν.
ὃ 3- £X c Mi - "c , ει L4 A | E) 1 Σ
“ἣν υπὸ τῆς ἔξωϑεν ϑερμότητος O φυσει ψυχρὸς καὶ ἀσϑενῆς οἶνος
5. 7 D Tu "EX A - ἣ πος e
ἐλέγχεται, καίτοι τοῦτο ys αὐτὸ TO δῆμα το ἐξελέγχεται δηϑὲν ἁπάσας
1 3 ΄ ΄ ͵΄ E
τας εἰρημένας ἀπορίας ἐπιλύεται. παραπλήσιον γάρ τι συμβαίνει τοῖς
ez , ; c ;
οἴνοις, OGOL φύσει ψυχρότεροι καὶ υδατωδέστεροι τυγχάνουσιν ὄντες,
e ET - 9 . M ,
οἷον TL καὶ ταῖς μικραῖς καὶ ἀσϑενέσι φλοξί" καὶ γὰρ καὶ ταῦτας ἐν
ζω», 1 , P Ξ L * * A x. A - , ^
ἡλίῳ καταϑεὶς ἰσχυρῷ (p. 003:) τελέως cuvÓoec ὄψει γιγνομένας ἢ
΄ 9 er , L4
καὶ παντάπασιν ἀποσβεννυμένας. ουτω δὲ καὶ λύχνον καιόμενον si
2 H - Ξ 1 , , ᾿Ξ E , 3 e Ln
που ἄλλῃ φλογὶ σφοδρᾷ καὶ μεγάλῃ παραϑείης sir ἕν ἡλίῳ κατα-
- , , , ;
ϑείης ἰσχυρῶ, μαραινόμενον καὶ διαφορούμενον αὐτίκα ϑεάσῃ (cf.
Pseudar. probl. 3, 26. 870, 7. 3, 5. 871, 37. 8, 23. 8745) καὶ μὲν δὴ
2 ge ry D c. yG9 p 1 à 1ó 9G 2 ,
καν εἰ διπίξοις ἰσχυρῶς ασύϑενη καὶ ULZQUV φλόγα. ὕαττον ἀποσβέσεις
2. ^ 57 A N 2 M 3
αὐτὴν ἢ αὐξήσεις. ovis γαρ κίνησιν ovre ϑερμασίαν ἰσχυρὰν ἀσϑενὴς
΄ 3 A - Y * - d ^ E e A
ὑπομένει φύσις. ἀλλὰ διαφορεῖται προς αὐτῆς μᾶλλον ἡ αὔξανεται ...
3 * ΄ 2
(p. 664:) «AA of γε περὲ Θεόφραστον καὶ ᾿ἀριστοτέλην τήν τ᾽ ἐμ-
M A
πειρίαν ἐπὶ πλέον ἐκτείναντες καὶ διὰ τὴν ἐν φυσιολογίᾳ γυμνασίαν
, , e f) t " € 1 1 1
ἀκριβέστερον ἁπαντὰα διαρϑρῶώσαντες, ἀλλὰ τὲ τοιαῦτα πολλὰ καὶ περὶ
- 6 - - € e; ,F - e - 3 - ,
τῶν οἴνων ἡμᾶς ἐδίδαξαν ὡς ομοιὸν τι τοῖς ἡμῶν αὐτῶν πάσχειν
; ^ - Y /
σώμασιν. ἢ γὰρ οὐχὶ καὶ ταῦτα ϑεώμεϑα παρὰ τό πως ἔχειν ἀσϑε-
^ , ς Χ - LARES 3 ΄, , 1
ψείας ἡ ϑώμης ὑπὸ τῶν αὐτῶν ὀνινάμενα καὶ βλαπτομενα; καὶ γὰρ
, Y e , ΄7 A A
καὶ γυμνάσια σφοδρα καὶ ἥλιος ἰσχυρότερα μὲν ἐργάξεται τὰ ϑερμὰ
, , ^ , A
καὶ δωμαλέα σώματα. καταβάλλει δὲ καὶ διαφορεῖ καὶ καταψύχει τὰ
D - - Y : 1 ΄
μὴ τοιαῦτα. καὶ τῶν οἴνων τους μὲν ϑέρμους φύσει καὶ κίνησις διπί-
EM rt 3 , ' H Ὁ
ξζουσα καὶ ἥλιος ἐκϑερμαίνων καὶ φλογες πλησίον καιόμεναι (cf. Gal.
- - ,
p. 663. Ar. meteor. 4, 10. 388*5) πεπαίνουσι ϑᾶττον" ὅσοι δὲ ψυχρο-
c , ς ^ -»Ὕ ;
τεροί εἰσι καὶ υδατωδέστεροι. τουτους ἐξελέγχει τε τὰ τοιαῦτα πᾶντὰ
' - 3 2 ΄ e M - e » L
χαὶ ϑᾶττον ἀναγκάζει πάσχειν ἃ μικρον (p. 665:) υστερον ἔμελλε πεί-
, N - » - ΄
σεσϑαι. φυλάττεται μὲν yog ἕκαστον τῶν ὀντῶν ἐπὶ τῆς οἰκείας φύ-
, L “- PAL M M ^ ». 3 , 5
σεως οἰκείω ϑερμῶ. διαφϑείρεται δὲ πρὸς τῆς ἔξωϑεν ἀμετρίας T]rOL
, ? , "^ Lp “ἢ - .
ϑερμότητος οϑνείᾳ ἡ ψύξεως πλεονεξίᾳ (cf. Theophr. c. pl. 6, 7, ubi $6
15.
uc UBS.
extr. cf. 6, 11, 2 ad perditum et separatum qui sequatur librum περὶ
τῶν ἀπὸ διανοίας καὶ τέχνης γινομένων χυλῶν reiicimur. cf. 6, 20 extr.
et 6, 3, 3).
11. (204)
. . 2 M M
Galen. de simpl. med. 1 p. 413 (t. XI ed. Lips.): Ez δὲ τὰ λοιπὰ
- - 2 Ὁ; -
τῶν ὑγρῶν φαρμάκων ἤδη μεταβαίνωμεν. ὧν ἐν τοῖς μάλιστα περὶ
- m X c 2 [^ "Ὁ
ὄξους ἠμφισβήτηται. τῶν μὲν ψυχρὸν εἶναι λεγόντων αὐτό, τῶν δὲ
A , 2 - x ? ?
Ocouov, ἐνίων δὲ τινὰ μὲν ϑερμότητα διδόντων αὐτῷ τινὰ δ᾽ ἀφαι-
3 c M 5 v
govuévav, ὥσπερ of λέγοντες οἶνον τεϑνεῶτα καὶ νεκρὸν εἶναι τὸ 0&oc*
€ Y 2 2.2 1 ;
οὗτοι yog ἀπολωλεκέναι μὲν αὐτὸ φασι τὴν οἰκείαν οἴνου ϑερμότητα,
. Ld
σηπεδονώδη δέ τινα προσειληφέναι. — id. IV p. 629: £r, δὲ τούτων
- 5 πον ΣΌΝ ΄ δ - €- * - .
μᾶλλον ἐπὶ o&ovg. ϑαυμαζουσιν (οὗ πλεῖστοι τῶν τὰ τοιαῦτα — i. e.
-- , (S L4 , - ALEON
περὶ τῶν φαρμάκων ἀπαντῶν — ζητησαντων). εἶ τολμῶμεν αὐτὸ λέ-
» ?
γειν ἀπολωλεκέναι uiv τὴν ἔμφυτον τοῦ οἴνου ϑερμότητα. τὴν δ᾽ ἐκ
΄ 2 Cf M ro , H , - M
σήψεως ἔχειν, ὁπὲρ δὴ καὶ 4 ριστοτέλει καὶ Θεοφράστῳ δοκεῖ" τὰ
΄ -ὝὟο΄ Y A c 3
μὲν γὰρ οἰνώδη μόρια τοῦ οἴνου κατὰ τὴν εἰς ὄξος μεταβολὴν ἀποψύ-
A 3: τ - ,
χεται. τὸ ὃ ὑδατῶδες περίττωμα σηπόμενον ἐπίκτητόν τινὰ ἴσχει 8ερ-
e 5 /, 1 .
μότητα. ὥσπερ καὶ ταλλα πάντα τὰ σαπέντα (de qua re cf. Arist. me-
’ N Ὡς D ^
teor. 4, 11). καὶ γίγνεται σύνθετον τι vo 0£oc ἐξ ἐνιαντιωτάτων ταῖς
- 9 -Ὁ -
δυνάμεσι μορίων, τῶν μὲν ἀπεψυγμένων. τῶν δὲ ϑερμῶν., ὥσπερ αἵ
τῶν καυϑέντων ξύλων τέφραι πᾶσαι" καὶ γὰρ ἐν ἐκείναις τὸ μὲν οἷον
N i , -
ἐμπύρευμα κατὰ uixoc μόρια παρέσπαρται, καὶ τοῦτο μὲν ἱκανῶς
9 " ΄ a erp EU cm Y ΄ 1 ^ πὸ
ἐστὶ ϑερμόν. τὸ Ó cÀÀo πᾶν γεῶδές τε καὶ ψυχρόν. καὶ διὰ τοῦτο
ἐπειδὰν ὕδατι βραχεῖσα τέφρα διά τινων σωμάτων ἀραιῶν συμμέτρως
E - A
ἡϑῆται (cf. Ar. p. 3892), συναποφέρεται uiv ἐν τῷδε τὰ ϑερμὰ καὶ
Y 5 (S /, ? -
δριμέα μόρια, vo δ᾽ ὑπόλοιπον οὐκέτι ϑερμόν ἐστιν ἐναποϑέμενον τῷ
e ἢ ΄, , - n A το [7 n
ὕδατι τὰ πυρωδὴ μόρια. καλοῦσι δὲ τὸ τοιοῦτον ὕδωρ of ἀνϑρωποι
, 5 Ξ u J ' 4 Y ΄
κονίαν. — id. IV p. 057: διενήνοχε μέντοι τὴν δύναμιν κατὰ τοσόνδε
Y 3! « c; - 2M. ,
ὄμφακος yvÀog obovg, ὅτι τῷ μὲν ὃξει προσέρχεταί τις ἐκ σηπεδονώ-
’ L4 M b » 2
δους ϑερμότητος δριμύτης " καὶ διὰ τοῦτο καλῶς ἔλεγεν “Δ ριστοτέ-
3 - zc 7A hl LO mw c
λης αὐτῷ (ed. αὐτό) vo μὲν οἰκεῖον τοῦ οἴνου ϑεομὸν ψυχρὸν ὑπάρ-
E ᾿ 9. ots , e 1 a Ἐ» ΄
χειν. τὸ δ᾽ ἐπίκτητον ϑερμόν" ὃ δὲ τῆς ὄμφακος χυλός....
Ceterum a Galeno praeter problematum collectionem multis locis in
prioribus huius operis libris et introductoriis Aristotelis ipsa Meteoro-
logica significantur, velut V p. 716 — Ar. meteor. 4, 4. 382, 11. p. 720
—- Ar. meteor. 4, 6. 383, 18. IV p. 690. 691 (ef. 693) —— Ar. meteor.
2, ὃ. 399, 14.
-- 9929 —
12. (205)
: 3 $5 Y 1 A "
Galen. de simpl. med. I p. 426: δὲ αὐτὸ γὰρ δὴ τοῦτο καὶ πόρ-
A - » ΄ 5-« , , , [i4 ,
ρῶϑεν ἀρχεσϑαι τῆς τῶν δυνάμεων ἐξετασεως ἔκώλυον, Ort περιπίπτειν
EA -— /, ? A ΕῚ
ἀναγκαῖον ἐστι φυσικοῖς προβλήμασιν οὐ σμιᾷρας ἔχουσιν ἀπορίας"
αὐ - 3 ς ^ ? , , , -» ,
ἡμῖν δὲ νῦν ovy ὡς φυσικοῖς ἀνδρᾶσι πρόκειται παντῶν τῶν πραγμα-
i] c z) A A ’ -ὋῊ᾿ὦ , -
τῶν τὰς αἰτίας ἐξευρίσκειν. ἀλλὰ τὰς δυναμεις τῶν φαρμάκων énvyva-
M - [ij M M ? - ,
v«L...(p.427:) ἐπειδὰν πρῶτον ευρῶμὲν τὸ πρὸς αὐτῶν χθήστον,
3 S - - 3 ΄ , c
ἀποχωρεῖν δεῖ προβλημάτων φυσικῶν ἀπορίας ἐχόντων συχνάς. ὑπὸ
P4 EU L4 S) Ces (7
τίνος γὰρ κράσεως ἐν τῷ καϑόλου πέφυκεν ὀξύτης καὶ γλυκύτης xol
e ? ^ /, , -
πικρότης ἁλυχκότης τε χαὶ αὐστηρότης καὶ δριμύτης ἑκάστη τε τῶν
-Ὕ EY ^ σὴ , ^
ἄλλων ποιοτήτων γίγνεσθαι. καὶ αὐτοῖς τοῖς φυσικοῖς ἀνδράσι ξητοῦ-
2 Χ , ?
σιν ἀπορίαι μέγισταί τε καὶ πάμπολλαι κατὰ τους λόγους evegoetvov-
΄ 2: A - 3 ΄
ται. ταῦτας οὖν ἐγὼ φυλάττεσϑαι παραινῶ καϑάπερ τινὰ κρημνόν,
΄ ΄ eo € - N "
ἔχοντάς ye λεωφόρον 000v , ἢ κρίνειν ἐγχωρεῖ τὰ φάρμακα .. . (p. 434:)
, 1 ΄, o ᾿ - D , 2 M ET 2 ,
ἕπει ποϑὲεν. ὦ πρὸς ϑεῶν. ov, Qeguov ἔστι τὸ πῦρ ἴσμεν. £x τίνος
€ [4 ?N x ? ς , ,
συλλογισμοῦ μαϑόντες ἡ διὰ ποίας ἀποδείξεως πιστωσαμενοι; πόϑεν
3 Meo ΄ ? *N - ΄ ΄
δ᾽ ὅτι ψυχρὸς ὁ χρύσταλλος ἀλλοϑεν ἡ ἐκ τῆς αἰσϑήσεως ἐμάϑομεν ;
Ao f ΄ὔ ΄ 2 δὴ ΄ -
εἶτα τις ταύτην ἑασας ἀναπίμπλησι τα βιβλία προβλημάτων φυσικῶν.
τὶ 3 c M 3 - Y ^ D
ἢ οὐκ ἐξ ἐκείνων ἐστὶ καὶ τὸ διὰ τίνα αἰτίαν ἀναξυμοῖ τὴν γὴν τὸ ὄξος:
2 M 3 , C c ? - [2 . ἣ 1
ἔνεστι yog Οἶμαι λέγειν ἡμῖν ὡς ἀγνοοῦμεν, qOzeQ καί ἀλλὰ πολλὰ
» /2 ^N 7 ΄
τῶν τοιούτων προβλημάτων. ἣν δέ τις ἐκ προχείρου λαμβάνῃ. διότι
N ^ L τ mun A , 32952. ,
ϑερμον ἡ διότι ψυχρὸν" ἕκατερα yog λέγουσιν" εἰς ἀμφισβητουμένους
2 πὸ 1 ; ΄ .
καὶ εἰς ἀσαφεῖς ἑαυτὸν ἐμβαλλει λόγους. — talium problematum phy-
Ξ c € 5 , ? $$
sicorum de oleo (cf. Ar. meteor. 4, 7, ubi p. 383520: eogorere Ó ἔχει
e - , .
ἡ τοῦ ἐλαίου φύσις, et Theophrasti 1. περὶ οἴνου καὶ ἐλαίου, Pseuda-
ristotelis praeterea probl. ined. Paris. 3, 23 sqq.) infra exempla affert
Dioclis de oleo sententiis (p. 472—73) in problematum Aristotelicorum
formam atque ex parte etiam argumenta redactis 1. ll p. 474: δέον δὲ
2) 0 ᾿ριστοτέλης καὶ Θεόφραστος ἕτεροί τέ τινες ἄνδρες quio
ὥσπερ 0 Δριστοτἕλης φοαστος ἕτερ ς ἄνδρες φιλό-
^ — - ΄ M b ,
GogoL τὰ τοιαῦτα τῶν προβληματῶν ἐν τοῖς φυσικοῖς ξητήμασιν προ-
’, 2. ΣᾺ e b , M]
βαάλλουσί τε καὶ λύουσι. καὶ αὑτὸς (0 Διοκλῆς) εἴπερ ἐβούλετο τὰς
e - - ^ [s ? ,
αἰτίας ἁπάντων τῶν γιγνομένων ζητεῖν, ομοίως ἐκείνοις προβαλλειν
, $ 2 » -
τε καὶ λύειν. εἰ δ᾽ οὐ φαίνεται τοῦτο ποιῶν. ἐν τούτῳ καὶ μάλιστα
πο » A , - ? A
δοχεῖ μοι σφάλλεσθαι" τὸ μὲν γὰρ φαινόμενον ἐναργῶς ἀεὶ χρὴ (p.
» c.m A
4715:) τίϑεσϑαι πρῶτον, ἐπισκέπτεσθαι δὲ ἐφεξῆς εἴ τις ἐϑέλοι τὴν
3n, , - ' ; J ΄ ΣΝ Y ,
αἰτίαν αὐτοῦ, φυσικὰ προβλήματα συντιϑέντα τρόπῳ τοιῷδε" διὰ τί
* ᾿ 2 : J ' 3 ' Y Y. p Es ΄
τὸ μὲν ἕλαιον ξηρα καν ψαϑυρὰ xcL xoovgo vo £v αὐτῷ καϑεψομένα
x 1 E ' e c ' ^ Y Y
ποιεῖ (Diocl. p. 472), ro δὲ vog ὑγρὰ καὶ μαλακά; v δια ví τὰ μὲν
, 1 , : : ' ; »v 3
ἑψόμενα κατὰ τοὔλαιον ἁποξηραίνεται (D. ib.), τὰ δ᾽ ἄλλως ἐν αὐτῷ
—0290- -
βροεχόμενα φυλάττει τὴν οἰκείαν ὑγρότητα μᾶλλον ἢ εἰ μηδ᾽ ὅλως
ἐβρέχετο; διὰ τί δὲ τὰς ἀπὸ σκίλλης καὶ ἀκαλήφης δήξεις ἰᾶται (cuius
rei non meminit Diocles ut ait Gal. p. 491); διὰ τέ δὲ τούτων μὲν ἰατι-
κόν ἐστι. αὐτὸ δὲ δάκνει τοὺς ὀφϑαλμοῦς (D. p. 473. 481 extr. 491);
διὼ τί δὲ τὸ μὲν ἄλλο σῶμα πᾶν οὐ δάκνει, τοὺς ὀφθαλμοὺς δὲ δάκνει;
διὰ τί τὴν μὲν φάρυγγα τραχύνει (D. ib.), τὰ δὲ ἕλκη παρηγορεῖ (non
mem. D., v. p. 482. 491. cf. Pseudar. pr. ined. 8, 26); διὰ τέ γαστρὸς
ὑπάγωγόν ἐστι (D.ib.; διὰ τέ κόπων ἰατικόν (cf. Gal. p. 476. 485);
διὰ τί τοὺς ἀλευψαμένους ἀπερυψύκχτους τηρεῖ (cf. Gal..p. 515); διὰ vt
τῶν ἐντόμων ζώων ἀναιρετικόν ἐστι (Arist. h. a. 8, 27. Theophr. c. pl.
6, 5, 8. mr. Oo. fr. 11. ipsa quaestio habetur apud Pseudalex. Aphr. 1, 64.
cf. Gal. p. 514: ἔτει τοίνυν ἀπὸ τοῦ διαφϑείρεσϑαι βρεχομένας ἐλαίῳ
μελίττας τε καὶ μυίας καὶ σφῆκας καὶ μύρμηκας of μὲν ψυχρὸν of δὲ
ϑεομὸν ἐπιδεικνύναι πειρῶνται τοὔλαιον . ..); διὰ τέ τῶν ἱμάντων
καὶ βυρσῶν μαλακτικὸν ὑπάρχει (D. p. 507), τῶν δ᾽ ἑψομένων ἐν αὐτῷ
σχεδὸν ἁπάντων σπληρυντικόν;; ἕν μὲν εἶδός σοι προβλημάτων τοῦτο,
φυσικῷ προσῆχον μόνῳ. τὸ δ᾽ ἕτερον. ὃ κοινὸν ἤδη καὶ τοῖς ἀπὸ
τῶν τεχνῶν. ἐστι τοιόνδε. διὰ τίνα αἰτίαν ἐπαλείφουσιν (p.476:) ἐλαίῳ
πρότερον ὀπτῶντες of μάγειροι τοὺς ἰχϑῦς καὶ τὰ κρέα (etc. quae ha-
bent ἐμπειρικὴν αἰτίαν. cf. similem disputationem Pseudalexandri in praef.
1. Iprobl)... διὰ τί μέντοι τὸ ἔλαιον ἴαμα κόπων ἐστίν (cf. probl.
vulg. 1, 39 τξξἜΕ 5, 88 ex integriore quam qui nunc servatur Theophrasti
περὶ κόπων textu s. 17 desumta. cf. probl. 5,0), ovx ἔτι οὔτε γυμνα-
στὴς οὔτε παιδοτρίβης ovr. ἰατρὸς ἐμπειρικὸς ἐπίσταται. οὐ μὴν οὐδ᾽
ὅτι μὴ γινώσκουσιν ἀφίστανται τῶν ἐναργῶς φαινομένων. οὐδὲ γὰρ
διὰ τί λευκὸς μὲν ἐλλέβορος ἄνω καϑαίρει, μέλας δὲ κάτω (— Pseudar.
probl. ined. 2, 124 Buss. διὼ τέ ἐναντίως ὁ λευκὸς καὶ ὁ μέλας ἐλλέβο-
θος χαϑαίρει. cf. probl. vulg. 1, 41) γινώσκοντες, (p. 417:) οὐδὲ διὰ τί
κνίκος μὲν φλέγματος ἀγωγόν ἐστιν, ἐπίϑυμον δὲ μελάνων (cf. Pseud-
alex. probl. praef. 1. I) οὐκ εἰδότες, ὅμως χρῶνται τοῖς φαρμάκοις εἰς
ἅπερ ἐδίδαξεν ἡ πεῖρα. deinde Galenus (p. 509—17) ut perversam facul-
latis inveniendae viam exemplo quodam ostendat, philosophorum de oleo
ἐπιχειρήματα exponit (ἀναμιμνήσκων p. 517) in contrarias rationes di-
scedentium, Peripateticis quidem ϑερμὸν εἶναι τούλαιον contendentibus,
aliis ψυχρόν. incipit autem hoe modo p. 509: λεγόντων ovv τῶν φιλο-
σόφων, ϑερμὸν εἶναι τούλαιον καὶ τεκμήριον τούτου τιϑεμένων οὐ
σμικρόν, ὡς οἴονται, τὸ τάχος τῆς εἰς τὴν φλόγα μεταβολῆς etc. in-
esse autem τὸ ἀερῶδες (cf. Ar. meteor. 4, 10. 388, 31) aeremque calidum
esse secundum Aristotelem. atque in eisdem argumentis conspirasse pro-
— eni
blemata Aristotelica, etiam nunc exempla sunt, velut probl. ined. Par.
- Y acm s9p 1 ΄ , ι " 7
3, 85: διὰ τί τὸ ἔλαιον ov πήγνυται. ἀλλα συνίσταται ; (resp. ort λιπα-
΄ 4 ? Y M
ρώτερόν ἐστι) cf. Gal. p. 510: ἀλλὰ καὶ περὶ τοῦ πήγνυσϑαι ταχὺ τὸ
“4, c ὃς" -»"Ὕ Ν ? " 25 DP :
ἔλαιον. οὁπὲρ ἔδοκει τοῖς ψυχρὸν ἀποφαίνουσιν αὐτὸ (itemque Pseud-
v A -— , 7 L4 er
alexandro probl. 1, 128), τὸ μὴ σφοδρῶς πήγνυσϑαι καϑάπερ τὸ υδωρ
, ι δ ΄, SUNEEN S
ἀντιπροτείνουσιν of ϑερμὸν ὑπάρχειν αὐτὸ φάσκοντες. οὐδὲ γὰρ οὐδὲ
τω - Y , ? - "^ 5 ET D ,
πῆξιν εἶναι τὸ γινόμενον ἐπ᾿ αὐτοῦ φασίν. cv ἀκριβῶς ἐξετάξωμεν,
ἀλλ᾽ οἷον σύστασίν͵ τινα καὶ πάχυνσιν, καὶ γίγνεσϑαι τοῦτο λέγουσιν
δ i ? ec
ὅτι παχὺ καὶ γλισχρόν ἐστιν. οὐχ ὅτι apvygóv.
13. (200)
S , M zs -
Plutarch. qu. conv. VII, 3, 3: ἐδόκει δὲ πρὸς τοῦτον ὑπεναντιοῦ-
NI , ? e) ? L4 4 ?
σϑαι vov λόγον (ex quo sc. oleum οὐδὲ τῷ ἀέρι δίδωσιν ἀναμιξιν.. αλλ
5 - N , - D 1 Li 3 7
αποστατεῖ. διὰ λεπτοτητὰ τῶν μορίων καὶ συνέχειαν) Φ φριστοτέλης
L4 ? Y
τετηρηκώς. ὥς φησιν. εὐωδέστερόν τε γινόμενον καὶ βέλτιον ὅλως τὸ
3 UE aro. , - 1:5 J 3 ’ »
ἐν τοῖς ἁἀποκχενουμένοις (ita Wytt., codd. ἁποκειμένοις) ἀγγείοις ἔλαιον"
- - 9 AN - , ? ,F
εἶτα τῷ ἀέρι τὴν αἰτίαν τῆς βελτιώσεως cvoríOnco,: πλείων γάρ ἐστι
PES ? ' EA :
καὶ κρατεῖ μᾶλλον εἰς ἁποδεὲς κατερχόμενος τὸ ἀγγεῖον. contra, ut ait
Plutarchus (2), vinum quod aere admisso facile vitiatur, non nisi pleno
E M ? 9.9 ,
dolio conservatur: οἴνῳ μὲν γὰρ ὠφέλιμον. ἐλαίῳ δ᾽ ἀσύμφορον πα-
ς € 5 , ΞΕ
λαίωσις, ἣν ἑκατέρου προσπίπτων ὁ ἀὴρ ἀφαιρεῖ.
14. (207)
. - ΄ , '
Galen. de simpl. med. IX p. 163 (t. XI: μεταβήσομαι ὃ imi τὸ
, 2, 3 πὸ a
δεύτερον ἤδη Gxéuuc . .. of μὲν yog πλεῖστοι. νομίζουσι τὰ καυϑέντα
, € 2 »"Ὕ ? Dic
πάντα ψυχρότερα γίγνεσϑαι σφῶν αὐτῶν, ἔνιοι δ᾽ ἔμπαλιν αὐξανεσϑαι
' - ΄ ς , [4
τὴν ϑερμασίαν οἴονται τῶν καυϑέντων ἁπάντων. ἁμαρτάνοντες ἕκά-
5 A - ᾿ὕ ? /;
τερον... (p. 164:) τὰ μὲν ovv δριμέα πολὺ τῆς ϑερμότητος ἀπόλλυσι
' 1 - ΄ M ὃς
καυϑέντα. τὰ δὲ μὴ τοιαῦτα προσλαμβάνει. τελέως δὲ ψυχρὸν ουδὲν
ET » i] ? τυ T ,
τῶν καυϑέντων ἐστίν. ἐγκαταλείπεται yog αὑτοῖς oiov ἐμπύυρευμά
1 "i 2
τι (cf. fr. 11 ex Gal. p. 629)* καὶ γὰρ προσηγόρευεν οὕτως ἄριστο-
5 , nU» M A N , ,
τέλης αὐτό: xol τοῦτ᾽ ἔστι τὸ κατὰ τὰς πλύσεις ἀπορρυπτόμενον.
' - » ? €
ἔστι δὲ τὸ λεπτομερέστατον τῆς τῶν καυϑέντων οὐσίας. ov συναπελ-
΄ T6 ' 1 - ’ Lu) , SUP NE παν
ϑόντος τῷ υδατι τὸ λοιπὸν τοῦ καυϑέντος οὐσία γεώδης ἐστί" τὸ μὲν
δ - » Ν arc , -0!
γὰρ ὑγρὸν ἅπαν ἡ καῦσις ἐχκδαπανᾷ,τὸ δ᾽ ὑπολειπόμενον γεῶδὲς ἐστιν
- 9 5 ,
ἅμα τῷ πρὸς ᾿Δριστοτέλους ἐμπυρεύματι κληϑέντι. τοῦτ᾽ ovv ὅταν
; - / ' er [3 1 ,
τις ἀφέληται καὶ χωρίσῃ τῇ πλύσει, τὸ μὲν ὑδὼρ ᾧ τὸ φαρμακον
, , i] , , ΄ »" A ? e D
ἐπλυϑη. ϑερμὴν δυναμιν ἐπεχτήσατο λεπτομερῆ; τὸ ὃ υπολοιπον
- Es iU P4
γίνεται γεῶδες ψυχρὸν ξηραίνειν ἀδήκτως δυνάμενον.
15. (208)
. x e^ ) -
Galen. de simpl. med. IV p. 653: ἀπαντα δὲ τὰ γλυκέα τῇ μὲν ϑερ-
, - I7 τ A Y
μότητι πλησίον ἥκει τῶν σωμάτων oic φαίνεται γλυκέα, κατὰ διττὸν
e - A
δὲ τρόπον. ὡς εἴρηται (cf. p. 652), γίνεται (p. 654:) τοιαῦτα " τινὰ μὲν
2 , 9 (d 9 ^ N 4λ A à , /, 9 ἐν e
οἰκείῳ ϑερμῷ καϑάπερ τὸ μέλι. τινὰ ὃ ἐπικτήτῳ καϑάπερ ἅπαντα
M M ΄ Y - f » ^N 3 ΄
τὰ διὰ πυρὸς GxevotOusvo: καὶ διὰ τοῦτο πὲρ ἄχρις ἂν ἡ ϑερμᾶ,
- [y - ? -
μέχρι τοσοῦδε xol ηδίω φαίνεται τοῖς ἀναϑρέψεως δεομένοις (aliter
- i
Pseudar. probl. 22, 12). ἔοικε δὲ καὶ τὸ γλεῦκος ovx οἰκείᾳ, μόνον ἀλλὰ
Y 2 , , , L4 E A M e 2 Ἢ ΄
καὶ ἐπικτήτῳ ϑερμασίᾳ φαίνεσθαι γλυκὺ" πολὺ y&Q, ὡς χαὶ Θεο-
V? , » M» - e € , τ
φραστος και Αριστοτέλης ἕλεγε. v0 &x τῆς ἡλιακῆς ϑερμασίας οἷον
΄ ΄ - P ^ ^ eA - C22 τ
ἐμπύρευμα τι ταῖς τὲ δαξὶ καὶ τοῖς ἄλλοις ὑπάρχει καρποῖς. ὑφ᾽ οὐ
Y € - T c
τὸ ὑδατῶδες ἐν αὐτοῖς ἔτι καὶ oiov ἡμίπεπτον εἰς πέψιν ἄγεται (ef.
X , - ,F c ,
Theophr. c. pl. Ὁ; 7) καὶ κατεργαξξται, τῷ μεταβάλλοντι puce
[4 N 3 ’ 6 -
μενον. core xcv ἀποϑλίψῃς τὸν χυλὸν ὀπώρας ἡστινοσοῦν, εὐφήσεις
΄ M -"
μὲν εὐθέως ζέοντα καϑάπερ τὸ γλεῦκος (cf. probl. 22, 8. 980028, Ar.
meteor. 3853), ἐν δὲ τῷ μᾶλλόν τε καὶ ἧττον διαφέρουσαν τὴν ζέσιν
€ Y - - L4
εἰς ὁσον ἂν καὶ ὁ καρπὸς τοῦ καρποῦ διαφέρει ϑερμότητος. μεταβλη-
- € ^ e
ϑέντος δὲ καὶ κατεργασϑέντος τοῦ υδατώδους τε καὶ ημιπέπτου καὶ
τῆς τὴν ζέσιν ἐργαζομένης ϑερμασίας διαπνευσάσης, αἵ τῶν χυλῶν
οἰκεῖαι φαίνονται ποιότητες εἰλικρινεῖς.
16. (209)
Pseudo-luliani epist. 24 (i. e. sophistae cuiusdam Damasceni [aut
E . . N Co
certe Syri, qui urbem. suam Damascum laudibus effert et τὸ παρ᾽ ἡμῖν
σῦκον p. 35 quasi omnium praestantissimum] qui e schola Libanii fuerit,
ficos centum Damascenas ad Serapionem dono mittentis declamatio rhe-
torica de ficorum primum, deinde [cf. p. 37] de numeri centum dignitate,
cui argumento plane similis extat anonymi epistola de sex pomorum dono
ed. in Revue de philol. t. II. 1847. p. 200) ed. Heyler. Mogunt. 1828. p. 33:
- ET ? , L4 , c Α 2 Y A ? , — L4 ,
σῦκον δὲ ovx αἰσϑῆσει μόνον ἡδὺ ἀλλὰ καὶ ἀναδόσει κρεῖττον ἔστι
(cf. Philotimus ἐν τῷ y περὶ τροφῆς ap. Athen. III p. 79. Herodot. Lyc.
ib. p. 78. Galen. de alim. fac. t. VI p. 570). οὕτω δέ ἐστιν ἀνθρώποις
3 δ Ε USE - : : :
ὠφέλιμον, ὥστε χαὶ ἀλεξιφάρμακον (cf. Suid. s. σῦκον. idem hac epi-
. , 2 RN ^ ? " , Π 2
stola utitur v. μὲλι) αὐτὸ παντὸς ολεϑροίου φαρμάκου φησὶν ἄριστο -
, 5 ^ ? ΄ ΄
τέλης εἶναι καὶ τοῖς δείπνοις οὐκ ἄλλου τινὸς ἢ τούτου χάριν
τῶν ἐδεσμάτων προτίϑεσθαί τε xol ἐπιτραγηματίξεσϑαι, καϑάπερ
, 3^ 9} M ? A πὸ m E ,
ἀντ΄ ἄλλης τινὸς ἀλεξήσεως ἱερᾶς ταῖς τῶν βρωμάτων αδικίαις περι-
΄ A [77 δ M τὸ , ΄,
πτυσσόμενον. καὶ μὴν OrL ϑεοῖς τὸ σῦκον ἀνάκειται καὶ ϑυσίας ἐστὶν
is - - ,
ἁπάσης ἐπιβώμιον καὶ ὅτι παντὸς λιβανωτοῦ κρεῖττον ἐς ϑυμιάματος
INE --
σκευασίαν ἐστίν. ovx ἐμὸς ἴδιος ovrog o λόγος. ἀλλ᾽ ὅστις τὴν χρείαν
αὐτοῦ ἔμαϑεν οἷδεν ὡς ἀνδρὸς σοφοῦ (eiusdem scil. Aristotelis) καὶ
ἱεροφάντου λόγος ἐστί. Θεόφραστος δὲ ὁ καλὸς ἐν γεωργίας παραγγέλ-
μασε (cf. etiam c. pl. 1, 6. h. pl. 2, 5, 4) τὰς τῶν ἕτεροφύτων δένδρων
γενέσεις ἐχτιϑεὶς καὶ ὅσαι ἀλληλούχοις ἐγκεντρίσεσιν εἴκουσι, πάν-
τῶν οἶμαι τῶν φυτῶν μᾶλλον ἐπαινεῖ τῆς συκῆς τὸ δένδρον...
17. (210)
Schol in Aristoph. vesp. 145 συκίνῳ : ὅτι καὶ of δικασταὶ δρι-
αὐτατοι καὶ ὃ γέρων. καπνοποιὸν γὰρ τὸ σύκινον ξύλον" καὶ ὅτι ὃ
ix τῶν συκίνων ξύλων καπνὸς δοιμύτατος. καὶ 4 ριστοτέλης φησὶν
ἐν προβλήματι (corr. -σι),
Haec a problematum collectore ducta erant ex Theophrasti 1. dé igne
12: ἡ δὲ δριμύτης τοῦ καπνοῦ κατὰ τὴν ὑγρότητα τὴν £xcorov: διὸ
καὶ ἀπὸ τῶν συκίνων δριμύς" ὀπωδέστατον γάρ (cf. Theophr. h.
pl. ὅς 9, 5).
18. (211)
Plutarch. de Is. et Osir. 80: .. . ἐπιϑυμιῶσι. διαλύει γὰρ ἡ 8ερ-
μότης καὶ σκίδνησι τὸ συνιστάμενον iv τῷ περιέχοντι ϑολερὸν καὶ
ἰλυῶδες. καὶ γὰρ of ἰατροὶ πρὸς τὰ λοιμικὰ πάϑη βοηϑεῖν δοκοῦσι
φλόγα πολλὴν ποιοῦντες ὡς λεπτύνουσαν τὸν ἀέρα. λεπτύνει δὲ βέλ..
τιον. ἐὰν εὐώδη ξύλα καίωσιν οἷα κυπαρίττου καὶ ἀρκεύϑου καὶ πεύ-
κης. "xoove γοῦν τὸν ἰατρὸν ἐν ᾿4ϑήναις ὑπὸ τὸν μέγαν λοιμὸν
εὐδοκιμῆσαι λέγουσι πῦρ κελεύοντα παρακαίειν τοῖς νοσοῦσιν" ὥνησε
γὰρ οὐκ ὀλίγους. ᾽'άριστο τέλης δέ φησι καὶ μύρων καὶ ἀνϑέων καὶ
λειμώνων εὐώδεις ἀποπνοίας οὐκ ἔλαττον ἔχειν τοῦ πρὸς ἡδονὴν τὸ
πρὸς ὑγείαν. ψυχρὸν ὄντα φύσει καὶ παγετώδη τὸν ἐγκέφαλον ἠρέμα
τῇ ϑερμότητι χαὶ λειότητι διαχεούσας. cf. qu. conv. IIL 1, 3: ἐνίων
δ᾽ ἀνθῶν ὀσμαῖς ἄνω σκιδναμέναις περὶ τὸν ἐγκέφαλον of τε πόροι
τῶν αἰσϑητηρίων ἐκκαϑαίρονται, καὶ λεπτύνεται τὰ ὑγρὰ πράως ἄνευ
πληγῆς καὶ σάλου τῇ ϑερμότητι διακρινόμενα, καὶ φύσει ψυχρὸς ὧν
ὃ ἐγκέφαλος ἀναϑάλπεται. quibus consimilia habet Clem. Alex. paedag.
IL 8, 71 (cf. 70. 68), de sertorum atque unguentorum usu et ipse ex
eodem fonte disputans.
1 A
e JUDA E m
Ad problemata 06« περὶ τὰ εὐώδη fortasse pertinet locus Apollonii
- - i τι 3 ^
mir. 42: τῶν παρατετηρημένων ἐστὶ τὸ καὶ τοῖς λευκοίοις ἄνϑεσιν ἢ
, Y ' , ' €
στεφάνοις διὰ vvzrog λύχνους παρακαίεσϑαι. ἵνα εἰς τὴν πρωίαν ταῦτα
3 , M - ΄
παραμένῃ ἁμάραντα. ποιοῦσι δὲ τοῦτο OÍ στεφανηπλόκοι.
" Ly
— od
19. (212)
Gellius3,6: Per hercle rem mirandam Aristoteles in septimo (2)
problematorum et Plutarchus in octavo symposiacorum dicit. si super
palmae, inquiunt, arboris lignum magna pondera imponas ac tam gra-
viter urgeas oneresque ut magnitudo oneris sustineri non queat, non
deorsum palma. cedit nec intra flectitur , sed adversus pondus resurgit
el sursum nititur recurvaturque. propterea, inquit Plutarchus, in cer-
taminibus palmam signum esse placuit victoriae , quoniam ingenuum
ligni eiusmodi est, ut urgentibus opprimentibusque non cedat.
Ex Aristotele igitur (ἐκ μέσων ἀνεσπασμένα τῶν περιπατητικῶν
τόπων ὃ 1) Plutarchus qu. conv. VIII, 4, 5: ἔδιον δὲ παρὰ ταῦτα πάντα
καὶ μηδενὶ συμβεβηκὸς ἑτέρῳ τὸ μέλλον λέγεσθαι φοίνικος γὰρ ξύ-
λον ἂν ἄνωϑεν ἐπιϑεὶς βάρη πιέξῃς, οὐ κάτω ϑλιβόμενον ἐνδίδωσιν,
ἀλλὰ κυρτοῦται πρὸς τοὐναντίον ὥσπερ ἀνθιστάμενον τῷ βιαζομένῳ.
τοῦτο δὴ καὶ περὶ τοὺς ἀϑλητικοὺς ἀγῶνάς ἐστι (erat enim quaestio
haec: διὰ τί τῶν ἱερῶν ἀγώνων ἄλλος ἄλλον ἔχει στέφανον. τὸν δὲ
φοίνικα πάντες)" τοὺς μὲν γὰρ ὑπ᾽ ἀσϑενείας καὶ μαλακίας εἴκοντας
αὐτοῖς πιέξουσι κάμπτοντες, o£ δὲ ἐρρωμένως ὑπομένοντες τὴν ἀσκη-
σιν οὐ μόνον τοῖς σώμασιν ἀλλὰ καὶ τοῖς φρονήμασιν ἐπαίρονται καὶ
αὐξοῦνται.
20. (218)
Apollon. mirab. 21: τῶν παρατετηρημένων δ᾽ ἐστὶ τὸ τὰ δίχηλα
μόνα τῶν ζώων εἰς τοὺς ὀπισϑίους πόδας ἀστραγάλους ἔχειν (ex Ar.
part. an. 4, 10, 690, 15: διὰ γὰρ τοῦτο καὶ ἐν τοῖς ἐμπροσϑίοις ovx
ἔχουσιν ἀστράγαλον τὰ ἔχοντα ἀστράγαλον [sc. τὰ δίχηλα] ἀλλ᾽ ἐν
τοῖς ὄπισϑεν, ὅτι δεῖ ἐλαφρὰ εἶναι τὰ ἡγούμενα καὶ εὔκαμπτα, τὸ δ᾽
ἀσφαλὲς καὶ τὴν τάσιν ἐν τοῖς ὄπισϑεν οἰς.). ἀποδέδωκεν τὴν αἰτίαν
᾿Πριστοτέλης iv τοῖς φυσικοῖς προβλήμασιν (similia nunc leguntur
in probl. ined. 2,131 544.), διὰ τί ἐν τοῖς ὀπισϑίοις καὶ οὐκ ἐμπροσϑίοις.
“οὐδὲν γὰρ μάτην ἡ φύσις ἐποίησεν.
Rationes negligit qui multas Aristotelis ἐν τοῖς φυσικοῖς προβλή-
μασιν (ita sexies c. 7. 9. 21. 28. 37. 51, semel c. 22 simpliciter ἐν τοῖς
7:0.) quaestiones exscripsit (editas quidem in c. 7. 22. 23 in. 37, ineditas -
c. 9. 21. 28. 51 et fortasse etiam 23. 42. 45, ubi παρατετηρημένα dicun-
tur de quibus quaeritur, sicut ex Arist. c. 21. 28. 35. probl. ined. 2, 56
ete. et saepe apud Cassium) Apollonius, τὰ ϑαυμαστὰ sola colligens.
Etiam quae statim sequuntur c. 22—23 ex Aristotele omnia, neque
proxima tantum, petita videntur: συνῶπται δὲ ἐν τῷ βίῳ καὶ τὸ uq-
ΞΘ ---
- τ ze ,
δὲν τῶν χερασφύόρων focv ἀποψοφεῖν. αποδέδωχκεν δὲ καὶ τούτων
1 , m ΄ z E OEC
τὴν αἰτίαν “ριστοτέλης ἐν τοῖς προβλήμασιν (et quidem in editis 10, 44).
9 ὃν δὲ xol τὸν ἥλιον ἐπικαίειν ἡμᾶς. τὸ δὲ πῦρ μηδ᾽ 0À
αὐυμαστὸον δὲ καὶ τὸν ἥλιον ἐπικαίειν ἡμᾶς. τὸ δὲ πῦρ μηδ΄ ολως
ἘΞΣ A , A - » M a
(probl. 38, 7: διὰ τί ὃ uiv ἥλιος ἐπίκαει. vo δὲ πῦρ οὔ). καὶ τὸ τὸν
9 5 A ,
ἀδάμαντα μὴ ϑερμαίνεσϑαι πυρούμενον (cf. Theophr. de lap. 19) καὶ
, ὔ δ , P 2 e N ja τ ^ 2 61
μάγνητα λίϑον ἡμέρας μὲν ovogg ἕλκειν, νυκτὸς δὲ ἧττον ἡ ουδὲ
e
0Àcg ἕλκειν.
91. (214)
A 7, . A
Plutarch. qu. conv. II, 2: zfi& τί βρωτικώτεροι γίνονται περὶ τὸ
T “"- E 5 ,
μετόπωρον ... “αμπρίᾳ (quem personam colloquii fingit) δὲ καὶ ἀνάγκη
' ES / ς " 1 ;
πρὸ τοῦ χήπου (Epicuri) κυδαίνοντι τὸν περίπατον καὶ τὸ “ύκειον
- ? ' ς 2,22 N ;
ἔργῳ μαρτυρεῖν Αριστοτέλει" φησὶ γὰρ ὁ ανὴρ βρωτικωώτατον
D LEN c -» 1 , - i]
ἕκαστον αὑτὸν αὐτοῦ περὶ TO φϑινοπωῶρον εἶναι" καὶ την αἰτίαν ἐπεί-
3-*N 9 3 ΄ e 1 ; -— δ, 1 , EV
Quxev, ἐγὼ δ᾽ ov uvquovevo . . . 0 δὲ Ζ“Ζαμπρίας εἶπεν ὁτι 0 οἰκεῖον
' L4 ' . - € , -
καὶ τὸ σύμφυτον ϑερμὸν ἡμῶν. ᾧ τρέφεσϑαι πεφύκαμεν, ἐν μὲν τῷ
? 7 -
ϑέρει διέσπαρται καὶ γέγονεν ἀσϑενέστερον καὶ μανόν, ἐν δὲ τῷ φϑί-
- ’ὔ , , 1 M
VOVTL καιρῷ συναγείρεται πάλιν καὶ ἰσχύει κατακρυπτόμενον ἔντος δια
M! . ' , - ,
την περίψυξιν καὶ τὴν πύκνωσιν TOU σώματος.
92. (215)
Apollon. mir. 31: ᾿ριστοτέλης δὲ ἐν τοῖς φυσικοῖς προβλή-
μασιν [εἴρηκεν] τὸν ἀνϑρωπόν φησι βεβρωκότα καὶ πεπωχότα τὸν
αὐτὸν σταϑμὸν ἀγειν καὶ ὅτε νήστης ὑπῆρχεν. πειρᾶται δὲ καὶ τὴν
αἰτίαν τοῦ γιγνομένου ἀποδιδόναι.
23. (216)
Plutarch. de tuenda sanit. praec. 19: ἐπεὶ δὲ 2“ .οιστοτέλης oiz-
ται τὸν μὲν περίπατον ἀναρριπίζειν τὸ ϑερμόν. τὸν δὲ ὕπνον cv
εὐθὺς καϑεύδωσι καταπνίγειν" ἕτεροι δὲ τὴν μὲν ἡσυχίαν οἴονται
τὰς πέψεις βελτίονας ποιεῖν. τὴν δὲ κίνησιν ταράττειν τὰς ἀναδύσεις"
καὶ τοῦτο τοὺς μὲν περιπατεῖν εὐθὺς ἀπὸ δείπνου τοὺς δὲ ἀτρεμεῖν
πέπεικεν...
24. (217)
Apollon. mir. 9: ᾿ρεστοτέλης δὲ ἐν τοῖς φυσικοῖς προβλήμασί
φησιν" of μονοσιτοῦντες πικρότερα τὰ ἤϑη ἔχουσι μᾶλλον ἢ of δὶς τρο-
φαῖς χρώμενοι.
25. (218)
Athen. XV p. 692^ (unde Eustath. Od. p. 1079): ξητεῖ δ᾽ ὁ πολυ-
μαϑέστατος Morc voréAmg ἐν τοῖς φυσικοῖς προβλήμασι « διὰ τί of
που b e
μυριξόμενοι πολιώτεροι; ἢ ὅτι τὸ μύρον διὰ τὰ ἀρώματα ξηραντικόν
ἐστι, διὸ καὶ αὐχμηροὶ of μυριζόμενοι, ὃ δὲ αὐχμὸς πολεωτέρους ποιεῖ;
εἴτε γὰρ αὔανσις τριχὸς ἡ πολιά (id quod reiicitur ab Ar. h. a. 3, 11.
518, 11) εἴτ᾽ ἔνδεια ϑερμοῦ (ita Arist. gen. an. 5, 4. 784, 81 cf. probl.
ined. 2, 74. 77), ἡ ξηρότης μαραίνει. διὸ καὶ τὰ πιλία ϑᾶττον ποιεῖ
πολιούς᾽ ἐκπίνεται γὰρ ἡ οἰκεία τῆς τριχὺς ὑγρύτης».
Eodem testimonio utitur Clemens Alex. paed. 2, 70 p. 77 Sylb.,
scriptoris tamen nomine neglecto. ceterum de pilis multa problemata
leguntur in Pseudar. probl. ined. (Buss.) 2, 55 sqq.
96. (219)
Epit. Athen. I p. 249: ἔστι καὶ τρόπος ἕτερος (sc. apud Homerum)
καμάτων λύσεως ἐκ τῶν κατὰ κεφαλῆς καταιονήσεων «ϑυμῆρες κερά-
σασα κατὰ κρατός τε καὶ ὥμων» (04. x, 362). «f γὰρ ἐμβάσεις περι-
κεχυμένου πανταχόϑεν τοῖς πόροις τοῦ ὕδατος φραττουσι τὴν τῶν
ἱδρώτων ἔκκρισιν, καϑάπερ ἂν εἴ τις ἡϑμὸς εἰς ὕδωρ βληϑή᾽ διέξεισι
γὰρ οὐθέν. εἰ μή τις αὐτὸν μετεωρίσας τοῖς πόροις ἀναψυχὴν καὶ
διέξοδον εἰς τὸ ἔξω παράσχῃ, ὡς ᾿Δριστοτέλης εἴρηκεν ἐν τοῖς φυ-
σικοῖς προβλήμασι ξητῶν, διὰ τί οἱ ἰδροῦντες ἐπὰν ἔλϑωσιν εἰς 9to-
μὸν ἢ ψυχρὸν ὕδωρ. οὐκ ἔτι ἴδροῦσιν, ἕως ἂν πάλιν ἐπανέλϑωσιν
ἀπὸ τῶν ἐμβάσεων. |
Tertius locus quo apud Athenaeum citatur ὁ ᾿“ριστοτέλης ἐν
τοῖς φυσικοῖς προβλήμασι (X p. 4347), refertur ad probl. 3, 4 (ef.
SOUS
97. (220)
Apollon. mirab. 28: ᾿ριστοτέλης ἐν τοῖς fouxoic (fr. 310) «ὁ
δύπος. φησίν. ἐν τοῖς ὠταρίοις γιγνόμενος πικρὸς ὧν (cf. Pseudar.
probl. 32, 4), ὅταν τελευτᾶν μέλλωσιν ἐν ταῖς μανραῖς νόσοις γλυκὺς
γένεται. τοῦτο δέ, φησίν, παρατετήρηται ἐπὶ πολλῶν γιγνόμενον.
ἀποδέδωκε δὲ καὶ τὴν αἰτίαν τοῦ γιγνομένου ἐν τοῖς φυσικοῖς προ-
βλήμασιν.
98. (221)
Pseudalex. Aphr. probl. 1,99: Διὰ τέ τὰ στρογγύλα τῶν ἑλκῶν
δυσίατα; ὅτι κατὰ παρουσίαν χολῆς δριμείας ... οὕτω μὲν of ἰατροί"
of δὲ φυσικοὶ καὶ οἵ φιλόσοφοί (Aristoteles ex probl. ab auctore citatur
eodemque modo medicis comparatur L 141 — pr. ined. II, 147.) φασι τῷ
μὴ εἶναι ἀρχὴν ὅϑεν ἢ οὐλὴ ἄρξηται" ἐν γὰρ κύκλῳ οὔτε ἀρχὴν ovre
τέλος ἔστι λαβεῖν. cf. Pseudarist. probl. Bamberg. 21: Quare rotunda
edm. —
vulnera non facile cicatricantur ? quia initium cicatricis non habent
(idem probl. uberius a Cassio tractatur pr. 1).
. . : € Hi 3. Ὁ Ὰ M
His addo Apollon. mir. 42: τῶν παρατετηρημένων ἐστὶ τὸ Óvoxa-
, ^^ ^ m m
τούλωτα ἕλκη γίγνεσϑαι ταῖς τε κυούσαις καὶ τοῖς σπληνικοῖς καὶ τοῖς
A - c [4 c A
κιρσους ἔχουσι καὶ ταῖς γυναιξὶν ὅσαις ἰξίαι περὶ τοὺς μηροὺς ἔνεισιν.
29. (222)
Apuleius de magia (t. II ed. Hildebrand) c. 51: percontatus an
esset mulieri illà (caducae sc.) caput grave, cervix torpens, tempora
pulsata, aures sonorae. ceterum quod deaterae auris crebriores tin-
mitus fatebatur , signum erai morbi penitus adacti. nam deatera cor-
poris validiora sunt (cf. probl. 31, 12. 31, 13. Ar. h. a. 1, 15. 493^20 etc.)
eoque minus spei ad sanitatem relinquunt, quum et ipsa aegritudini
succumbunt. Aristoteles adeo in problematis scriplum reliquit,
quibus aeque caducis a dextero morbus occipiat, eorum esse diffi-
ciliorem medelam. longum est si velim Theophrasti quoque senten-
tiam de eodem morbo recensere :' est enim etiam eius egregius liber de
caducis.
30. (223)
Pseudo - Alexander (ex Aphrodisiensi expressus) in Arist. meteor. f.
a 4-22 : Rem xp. bou τῇ
131? (ap. Id. I p. 194) : λέγει δὲ im Arist. meteor. 4, 3 p. 381^9) £v τῇ
τῆς τροφῆς πέψει, vig ἕν τῇ evo κοιλίᾳ γίνεται. μηδὲ ζῶον yev-
- Ω’ L4 3 2 ^ , - 2
νᾶσϑαι. ὡς τινὲς ὥοντο, αλλ ἕν τοῖς περιττώμασι καὶ τῇ ἀποκρίσει
4 4
- , € - Mi , C τῷ
καὶ τῇ κάτω κοιλίᾳ σηπομένῃ. ὡς ἐπὶ τῶν ἐκτὸς σηπομένων ὁρᾶταί
» ς [44 : , 72) n;
τινα ζῶα. ὡς προείρηκεν ore ἔλεγε περὶ σήψεως γεννώμενα δὲ ovro
X, 2 - SERA , 1 ἢ Y A , 3/5 70 5 -
τε καὶ ἐνταῦϑα ἐπάνεισι πολλάκις ἐπὶ τὴν evo κοιλίαν. ἐστὶ δὲ ταῦτα
, 4 , TU ,
o? τε λεγόμεναι τερηδόνες καὶ o£ ἕλμινϑες. διὸ πολλάκις ἐν ταῖς νόσοις
»ν ? b 3 ’
καὶ ἐμοῦνται. τὴν δ᾽ αἰτίαν τοῦ κάτω μὲν γίνεσϑαι αὐτά. ἐπανιέναι
ι » D ze
δὲ πολλάκις καὶ ἐπὶ τὴν ἄνω κοιλίαν, ἐν ἑτέροις εἰρῆσϑαί φησιν
381^13)* ἐν γὰρ τοῖς προβλήμασι. κα ἐν γὰρ καὶ ἐν τῇ κάτω κοι-
(s 3) γαρ τοῖς προβλημασι. xcro μὲν yog xc |] κατῶ X
AL 5 2. en ^ ’ 2 790 δὲ σῇ 2NAEA G δὲ ἐ M
Le. Ort &X σήψεως γίνεται. ἐνταυῦα O8 ἡ σηψις. ἕπανεισι ὁὲ ἕν ταις
΄ 9. ἃ A 2 , 3. CN 2 2 ,ὔ 35297 ,
νόσοις καὶ ἐπὶ τὴν Gvo κοιλίαν δι΄ ἃς ἕν ἐκείνοις αἰτίας λέγει.
Revera igitur de hac re dixerat Pseudaristoteles in problemate quo-
dam perdito, Aristoteles autem in loco illo, quem falso intelligit Alexan-
der, ad librum περὶ τροφῆς respicit (cf. Rose de Arist. libris p. 176) aut
nunquam perfectum aut ante Alexandrinos collectores bibliothecasque
conditas deperditum.
31. (224)
Plutarch. qu. conv. VIIL 10, 1: 4ιὰ ví τοῖς φϑινοπωρινοῖς Évv-
πνίοις ἥκιστα πιστεύομεν; προβλήμασιν "AoraroríAovg φυσικοῖς
ἐντυγχάνων Φλῶρος εἰς Θερμοπύλας κομισϑεῖσιν αὐτός τε πολλῶν
ἀποριῶν, ὅπερ εἰώϑασι πάσχειν ἐπιεικῶς ef φιλόσοφοι φύσεις. ὑπε-
πίμπλατο καὶ τοῖς ἑταίροις μετεδίδου, μαρτυρῶν αὐτῷ τῷ ᾿Αριστο-
τέλει (supra fr. 45) λέγοντι τὴν πολυμάϑειαν πολλὰς ἀρχὰς (ita codd.,
πολλὰς ἀποριῶν ἀρχάς coni. Reiske, πολλὰς ταραχάς Wytt.) ποιεῖν (εἴ.
metaph. 1, 2). τὰ μὲν οὖν ἄλλα usO^ ἡμέραν οὐκ ἄχαριν ἡμῖν ἐν τοῖς
περιπάτοις διατριβὴν παρέσχε, τὸ δὲ λεγόμενον περὶ τῶν ἐνυπνίων,
ὡς ἔστιν ἀβέβαια καὶ ψευδῆ (cf. Ar. de ins. p. 4068, 4) μάλιστα περὶ
τοὺς φυλλοχόους μῆνας, οὐκ οἶδ᾽ ὅπως ἑτέρους λόγους πραγματευσαμέ-
vov τοῦ Φαβωρίνου μετὰ τὸ δεῖπνον ἀνέκυψε. τοῖς μὲν οὖν σοῖς ἕταί-
porc ἐμοῖς δὲ υἱοῖς ἐδόκει λελυκέναι τὴν ἀπορίαν ᾿Δριστοτέλης. καὶ
οὐδὲν ᾧοντο δεῖν ζητεῖν οὐδὲ λέγειν ἀλλ᾽ ἢ τοὺς καρπούς, ὥσπερ
ἐκεῖνος. αἰτιᾶσϑαι. νέοι γὰρ ὄντες ἔτι καὶ σφριγῶντες πολὺ πνεῦμα
γεννῶσιν iv τῷ σώματι καὶ ταραχῶδες. ov γὰρ τὸν οἶνον εἰκός ἐστι
μόνον ξεῖν καὶ ἀγανακτεῖν οὐδὲ τοὔλαιον ἂν ἢ νεουργὸν ἐν τοῖς λύχνοις
ψόφον ἐμποιεῖν ἀποκυματιζούσης τὸ πνεῦμα τῆς θερμότητος. ἀλλὰ
καὶ τὰ σιτία τὰ πρόσφατα καὶ τὴν ὀπώραν ἅπασαν ὁρῶμεν ἐντετα-
μένην καὶ οἰδῶσαν, ἄχρι ἂν ἀποπνεύσῃ τὸ φυσῶδες καὶ ἄπεπτον. ὅτι
δέ ἐστι τῶν βρωμάτων ἔνια δυσόνειρα καὶ ταρακτικὰ τῶν καϑ' ὕπνον
ὄψεων. μαρτυρίοις ἐχρῶντο τοῖς τε κυάμοις καὶ τῇ κεφαλῇ τοῦ πο-
λύποδος, ὧν ἀπέχεσϑαι κελεύουσι τοὺς δεομένους τῆς διὰ τῶν ὀνείρων
μαντικῆς.
92. (220)
Gellius 19, 6: In problematis Aristotelis philosophi ita .scri-
ptum est: διὰ τί of. μὲν αἰσχυνόμενοι ἐρυϑριῶσιν, of δὲ φοβούμενοι
ὠχοιῶσιν, παραπλησίων τῶν παϑῶν ὄντων (cf. Ar. eth. Nic. 4, 15, ad
quem loeum spectat Eustath. Od. p. 1754. Il. p. 923); ὅτε τῶν μὲν αἰσχυ-
vouévov διαχεῖται τὸ αἷμα ἐκ τῆς καρδίας εἰς ἅπαντα τὰ μέρη τοῦ
σώματος ὥστε ἐπιπολάξειν, τοῖς δὲ φοβηϑεῖσι συντρέχει εἰς τὴν καρ-
δίαν ὥστε ἐκλείπειν ἐκ τῶν ἄλλων μερῶν.
Eiusdem argumenti problemata collecta sunt in 1. 27 problematum
ὅσα περὶ φόβον καὶ ἀνδρείαν. quae supra iam tetigit Gellius 19, 4. (ex
probl. 27, 10 cf. 27, 1 et ex probl. 7, 3) ubi ita incipit: Aristotelis libri
sunt qui problemata physica inscribuntur. etc. ceterum cf. Cass. 49.
Pseudar. pr. lat. Bamb. 20. Pseudalex. pr. L 14. 15. 12. 19. 32 (Macrob.
sat. 7, 11).
—— 299 —
33. (226)
Gellius 1, 11: zorem autem illum ingrediendi ad tibicinum modu-
los proelii institutum esse a Lacedaemoniis Aristoteles in libris pro-
blematum scripsit, quo manifestior fieret exploratiorque militum secu-
ritas et alacritas. nam diffidentiae, inquil, et timori cum ingressione
huiuscemodi minime convenit et moesti atque formidantes ab hac tam
intrepida ac tam decora incedendi modulatione alieni sunt. verba pauca
Aristotelis super ea re apposui: διὰ τί ἐπειδὰν πολεμεῖν μέλλωσι, πρὸς
αὐλὸν ἐμβαίνουσιν ἵνα τοὺς δειλοὺς ἀσχημονοῦντας γινώσκωσιν.
XXXIX a.
"Eyxvoxàw προβλήματα.
552)
Vid. Gell 20, 4 — : Ar. phys. probl. 30, 1 (ef. praef. ad fr. probl.
phys.).
XL.
Περὶ τῆς τοῦ Νείλου ἀναβάδεως.
Hie libellus (ind. Hesych. et Ptolem. W. p. 145 et Hadschi Kh. V,
166: 4r. de Nilo Aegypti libri tres), qui licet diutina oblivione obrutus,
etiam nune extat medio aevo latine versus, problematis Peripatetici (διὰ
τί) seorsim tractati speciem habet, auctoris autem. esse videtur ant ipsius
Theophrasti, quod verisimile est (eandem enim in suis meteorologicis rei
causam explicaverat. cf. de ventis 5. item Pseudar. probl. 26, 7. 56. prae-
terea Theophr. apud Sen. nat. qu. 3, 26 et Plin. 2, 106), aut Theophrasteae
aetatis socii et sub Ptolemaeo Lagi potius quam sub Philadelpho scri-
bentis. eundem librum Aristotelis nomine inscriptum iam legerat Erato-
sthenes. cuius quae graece fragmenta extant (ex Posidonio, ut videtur,
deprompta, qui eandem sententiam sequitur apud Strab. II, 98 et XVI, 790
el apud Cleomed. 1, 6, similiter atque Agatharchides Cnidius, quo usus
est Diodorus 1, 41) hoc loco inserui, integrum opusculum in Anecdotis
Aristotelicis infra editurus. famam quaestionis antiquitus celebratae ipse
Aristoteles significat (in analyt. post. 2, 15. 98, 31. cf. Strabo p. 790: καὶ
νῦν ἔτι ξητεῖται). ipsam autem scripto nusquam exposuit, quamquam no-
vit imbres Aethiopicos (meteor. 1, 12. cf. Theophr. c. pl. 3, 3, 3) eandem-
-. ZH --
que hanc incrementi causam statuisse videtur quam ex amnium Indico-
rum comparatione coniicientes proponebant rerum Alexandri Indicarum au-
ctores Aristobulus et Nearchus (Strabo XVI p. 692. 696. cf. Arrian. Ind. 6).
cf. Strabo XVI p. 789: of uiv ovv ἀρχαῖοι στοχασμῷ τὸ πλέον, of δ᾽
ὕστερον αὐτόπται γενηθέντες ἤσϑοντο ὑπὸ ὄμβρων. ϑερινῶν πληρού-
μενον τὸν Νεῖλον τῆς Δἰϑιοπίας τῆς ἄνω κλυζομένης. et prioribus
quidem istis accensendus est Democritus Abderita i. e. Pseudo-Demoecritus
quidam vel Democriteus, quem Thrasyaleem Thasium fuisse aestimasse
videtur Posidonius, ubi verae explicationis auctores recensuit Homerum,
Thaletem, Thrasyaleem (de quo cf. Str. I, 29 ex Posid.), Aristotelem, Calli-
sthenem (sec. Strab. p. 790). nam Io. Lydus de mens. IV, 68, qui Senecae
dissertationem (quaest. nat, IV, 2) exscripsit olim integriorem, eandem
Thrasyaleis opinionem affert (cum etesiarum mentione Thaletisque sen-
tentia quodammodo coniunctam, apud quosdam autem plane confusam, cf.
Schol. Demosth. p. 35 Par. unde Suid. s. ἐτησίαι et Zon. p. 800, item
Schol. Apoll. Rhod. 4, 269 p. 495 Keil), quam Democrito tribuunt Anon.
Florentinus de Nilo, Pseudoplut. pl. ph. 4, 1 et ex Agatharchide Diod. 1,
39, qui praeter Senecam et schol. Apoll. de Nili incremento veterum sen-
tentias collectas exhibuerunt. autopsiam autem, quam sibi Ptolemaeorum
aetas vindicat, testatus esse nescio quo Lydi errore parum aecurata refe-
rentis dicitur Cailisthenes, quem ita scripsisse in Hellenicis ut Alexan-
dri iussu rem exploratam esse memoraret, prout apud Photium legimus
ex anonymi vita Pythagorae, quanquam invitus fortasse concedas. itaque
idem factum, quod Callisthenes (T ol. 113, 3), post Callisthenem brevibus
respexerit auctor Peripateticus de Nilo, quem volunt Aristotelem. plane
enim verisimile est primo iam Ptolemaeo regnante rei causam observatam
fuisse, quae sane sub Philadelpho (cf. Strabo p. 789. Diod. 1, 37. item
Str. p. 769. Plin. 6, 33. 34) plenius confirmata in communem notitiam ab-
ierit. ceterum etiam in schol. Odyss. 9, 477 (unde Eustath. p. 1505) con-
fusa extat de eadem re Aristotelis et Eudoxi mentio, quam ex Posidonio
et ipsam pendere Homeri quod adhibetur testimonium significat. ipsum
autem initium disputationis simillimum est Pseudaristotelis et Diodori
(i. e. Agatharchidis ap. Diod. 1, 36 p. 48, 28 Bk.). hoc denique animadver-
tendum videtur, si quis similium quorundam nominum confusione Aristo-
telis nomen inscriptum crediderit (cum Patricio Disce. Peripat. p. 26),
plane diversum ab hoc de Nilo sive libello sive problemate singulari fuisse
τὸ περὶ τοῦ Νείλου βιβλίον, quod sub gemina auctoritate et Aristonis
Peripatetici (de quo cogitabat Patricius) et (Academici) Eudori Strabo lege-
rat (p. 790), nihil porro huc facere Aristonis nomen τοῦ πεμῳϑέντος ὑπὸ
c CASE e
Πτολεμαίου (sc. a Philadelpho) πρὸς κατασκοπὴν τῆς ἕως ὠκεανοῦ
παρηχούσης Aoopíeg (sec. Agath. ap. Diod. 3, 43).
Subiicio de Callisthene Strabonis et Io. Lydi testimonia. Strabo XVI
p. 190: φησὶ γὰρ (Ποσειδωνιος) Καλλισϑένη λέγειν τὴν ἐκ τῶν ὄμβρων
αἰτίαν τῶν ϑερινὼν παρὰ ᾿Δριστοτέλους λαβόντα, ἐκεῖνον δὲ (ex Posi-
donii coniectura) παρὰ Θρασυάλκου τοῦ Θασίου τῶν ἀρχαίων δὲ φυσι-
κῶν εἷς οὗτος ἐκεῖνον δὲ παρὰ Θαλοῦ (ita C. Müller ed. Paris. p. 612,
14, vulgo παρ᾽ ἄλλου). τὸν δὲ παρ᾽ Ὁμήρου διιπετέα φάσκοντος τὸν
Νεῖλον. à
Io. Lydus de mensibus IV, 68: ἀλλὰ καὶ Θρασυάλκης ὁ Θάσιος τοὺς
ἐτησίους φησὶν ἐξωϑεῖν τὸν Νεῖλον" τῆς γὰρ Αἰϑιοπίας ὑψηλοῖς παρὰ
τὰ καϑ' ἡμᾶς ὄρεσι διεξωσμένης ὑποδεχομένης τε τὰς νεφέλας πρὸς τῶν
ἐτησίων ὠϑουμένας, ἐκδιδόναι τὸν Νεῖλον, ὡς καὶ Καλλισϑένης ὃ πε-
ριπατητιπὸς ἐν τῷ τετάρτῳ βιβλίῳ τῶν Ἑλληνικῶν φησίν. ἑαυτὸν συ-
στρατεύσασϑαι ᾿Δλεξανδρῳ τῷ Μακεδόνι καὶ γενόμενον (I) ἐπὲ τῆς Ai-
ϑιοπίας εὑρεῖν τὸν Νεῖλον ἐξ ἀπείρων ὄμβρων κατ᾽ ἐκείνην γενομένων
χαταφερόμενον (i. e. quum in Aegypto Alexander militaret, fando se ac-
cepisse de imbribus Aethiopicis Nili incrementi causa ?).
1. (228)
Ioannes gramm. ad Arist. de gen. et corr. (1, 9 p. 321, 9) f. 22? Ven. :
zépuxs δὲ πυκνοῦσϑαι (sc. ὁ ἀήρ) καὶ εἰς ξαυτὸν συνιξάνειν οὐ μόνον
ψυχόμενος (sicut voluit Aristoteles, cf. meteor. 1, 9. 346 ^29 et de Nilo
ib. 1, 12. 349, 5) ἀλλὰ καὶ ὠϑούμενος καὶ πιλούμενος. οὕτω γοῦν ἀπο-
δέδειχεν ὃ ᾿“ριστοτέλης ἐν ϑέρει ἐν τῇ Αἰϑιοπίᾳ τοὺς ὑετοὺς γινο-
μένους" ὠϑουμένης γὰρ τῆς ἐκ τῶν βορείων ἀτμίδος ὑπὸ τῶν ἐτησίων
πνευμάτων καὶ τοῖς ᾿Αραβικοῖς προσπιτπτούσης ὕρεσι μεγίστοις οὖσι
καὶ συνϑλιβομένης ἀεὶ ὑπὸ τῆς ἐπιγινομένης, τῇ πιλήσει πυκνοῦσϑαι
καὶ εἰς ὕδωρ μεταβάλλειν. [ἔστι γοῦν τὸν τῶν ἐτησίων χρόνον iv τῇ
Αἰθιοπίᾳ κατὰ συνέχειαν δρᾶν κρουνηδὸν τοὺς ὑετοὺς καταφερομένους
ψύξεως ἁπάσης χωρίς" τὸ αὐτὸ δὲ καὶ ἐν τοῖς βαλανείοις γίνεται" ἡ
γὰρ ἀνιοῦσα ἀτμὶς καὶ τῇ ὀροφῇ πλησιάζουσα διέξοδον οὐκ ἔχουσα
συμπιλεῖται εἰς ξαυτὴν xol πυχνουμένη γίνεται ὕδωρ καὶ τῇ συμφύτῳ
βαρύτητι καταρρεῖ.
Cf. Olympiod. in meteor. (prax. 12 ad Ar. meteor. 1, 9) f. 18* inf.
(L 122 Ideler): ἰστέον ὅτι 0 μὲν ᾿Δριστοτέλης αἴτιον λέγει τῆς εἰς ὑδωρ
μεταβολῆς τὴν ψῦξιν μόνον. Θεόφραστος δὲ οὐ μόνον τὴν ψῦξιν λέγει
αἰτίαν τῆς τοῦ ὕδατος γενέσεως ἀλλὰ καὶ τὴν πίλησιν. ἰδοὺ γὰρ ἐν
Ai onto μὴ οὔσης ψύξεως ὅμως ὑετὸς κατάγεται διὰ τὴν πίλησιν.
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 16
E -- ---
N P 5 ^ c ΄ * e N -
φησὶ ye og» εἶναι ἐκεῖσε ὑψηλότατα, eic ἃ τὰ νέφη προσπταίουσι καὶ
D ΟΝ GN / MARY , ’ ? MN ι
εἶἰϑ' ovrog ὑετὸς καταρρήγνυται διὰ τὴν γινομένην πίλησιν. ἀλλὰ μὴν
nd c , EVI - * —-
καὶ ἐπὶ τῶν λεβήτων ὑγρότης, φησίν, ἀντικαταρρεῖ, ἔτι δὲ καὶ ἐπὶ τῶν
L € -» Y ΄ ΄ς N κ ’, ΄
ϑόλων τῶν λουτρῶν μὴ παρούσης ψύξεως. δια τὴν πίλησιν δηλονότι
τούτου γινομένου (εἴ. Olymp. f. 218, 345. quam deinde ineptam Theo-
phrasti distinctionem merito redarguit commentator Aristotelem defendens.
: 3. (229)
Photius bibl. cod. 249 (ἀνεγνώσϑη Πυϑαγόρου βίος) p. 441} 1:
φέρονται γοῦν (of ἐτησίαι ἄνεμοι) ἐπὶ τοὺς ἐναντίους τόπους" ἐκεῖ δὴ
ταῦτα ἐκφερόμενα προσπίπτει τοῖς ὑψηλοτάτοις ὄρεσι τῆς «ἰϑιοπίας
καὶ πολλὰ xol ἀϑρόα γινόμενα ἀπεργάζεται verovc* xol ἐκ τῶν ὑετῶν
τούτων ὃ Νεῖλος πλημμυρεῖ τοῦ ϑέρους, ἀπὸ τῶν μεσημβρινῶν καὶ
ξηρῶν τόπων δέων. καὶ τοῦτο ᾿Δριστοτέλης ἐπραγματεύσατο" αὐὖ-
τὸς γὰρ ἀπὸ τῆς φύσεως ἔργῳ κατενόησεν., ἀξιώσας πέμψαι τὸν ᾿4λέ-
ξανδρον τὸν Μακεδόνα (i. e. regem, quem ex coniectura scriptor ponit
Alexandrum: nisi forte idem factum is spectat quod Lydo teste Callisthe-
nes) εἰς ἐκείνους τοὺς τόπους xal ὄψει τὴν αἰτίαν τῆς τοῦ NeíAov αὐὖ-
ξήσεως παραλαβεῖν. «διό φησιν ὡς τοῦτο οὐκέτι πρόβλημά ἐστιν"
ὦφϑη γὰρ φανερῶς ὅτι ἐξ ὑετῶν αὔξει» (vers. lat. vet. propter quod
idi non problema videtur esse. in sensum enim venit quemadmodum
per se videntes facti a visis. cf. Plin. 5, 10: observatum est).
Cf. Proclus in Tim. p. 374 (similia in Schol. Plat. Tim. p. 425 Bk.):
καὶ γὰρ τοῦτο ἕν εἶναι αἴτιον ὄμβρων φησὶν ὃ Θεόφραστος τὴν τῶν
γεφῶν πίλησιν πρός τινα τῶν ὀρῶν... (καὶ γὰρ φέρεται πρῶτον ὁ
Νεῖλος) ἐκ τῶν Σεληναίων ὀρῶν. ἃ διὰ τὸ ὕψος οὕτω ἐχάλεσαν καὶ
τῶν πρὸς ἐκείνοις ἀϑροιζομένων νεφῶν ... ᾿Ερατοσϑένης δὲ οὐκέτι
φησὶν οὐδὲ ξητεῖν χρῆναι αἰτίαν τῆς αὐξήσεως τοῦ Νείλου, δαφῶς καὶ
ἀφικομένων τινῶν εἰς τὰς τοῦ Νείλου πηγὰς καὶ τοὺς ὄμβρους τοὺς
γινομένους ἑωρακότων, ὥστε κρατύνεσϑαι τὴν “ΑΔ ριστοτέλους ἀπό-
δοσιν.
XLI.
(Περὶ τῆς λίϑου!
1. (280)
Ἢ λίϑος breviter appellatur ἡ Ἡρακλεία (lapis Herculis), ἢ μαγνῆ-
τις λίϑος (cf. Th. H. Martin, De l'aimant, de ses noms divers ete. in Mém
prés. à l'ac. des inscr. t. 6. 1860 p. 391—411). ex ipso igitur libri titulo
(cf. Democriti περὶ τῆς λέϑου D. L. 9, 47) manifestum est nihil aliud signi-
ficari ac celeberrimum illud inter veteres philosophos de vi magnetis ar-
sumentum (ἢ ἔνδοξος αὕτη καὶ πολυϑρύλλητος λίϑος ἢ τὸν σίδηρον
ἐπισπωμένη vocatur a Galeno qui in primo περὶ δυνάμεων φυσικῶν hu-
ius problematis exemplo utitur, v. opp. t. IV p. 44—51. cf. 106. 206. XI,
612. Themistius analyt. post. f. 13^ vel p. 249, 4 Br.), ita ut idem sint
tituli libelli Aristotelici et quaestionis quae inter Alexandri Aphrodisien-
sis physicorum et ethicorum scholiorum quaestiones legitur (l. I[, 23
p. 136—41 ed. Spengel. Mon. 1842) περὶ τῆς Ἡρακλείας λίϑου διὰ τί
ἕλχει τὸν σίδηρον. cuius quidem disputatio quum plane similiter proce-
dat similique argumentaudi specie utatur (cf. imprimis p. 139, 4 etc.) at-
que altera illa non minus famosa libri Aristotelici adhuc servati de Nilo,
Aristotelicam illam quasi quadam imagine exprimere videtur eiusque apud
nos vices gerere valet. nam sicut auctor de Nilo, ita Alexander primum
quidem priorum ante Aristotelem philosophorum opiniones recitat Empe-
doclis (quem sequitur Plutarchus quaest. Platon. 7, 7), Democriti (cum
quo convenit Epicurus apud Gal. If, 45), Diogenis Apolloniatae et ex ipsis
eorum argumentis, nimis fere quae proposita erat rei soli intentis nec
similia multa quare aut omnino non accidant in rerum najura, aut si quae
aceidant non eodem modo accidant, satis declarantibus, materiam refu-
tandi sumit, deinde suam ipsius explicationem ex Peripatetica doctrina
repetitam breviter in fine exhibet talem (p. 140, 24): οὕτω καὶ ὁ σίδηρος
ἐπὶ τὴν λίϑον φέρεται οὐχ ἕλκουσαν αὐτὸν βίᾳ πρὸς ἑαυτήν, ἀλλ᾽ ἐφέ-
Ger τούτου οὗ ἐνδεὴς μέν ἐστιν αὐτός. ἔχει δ᾽ αὐτὸ ἡ λίϑος δοκεῖ γὰρ
καὶ ἡ λίϑος σιδηρῖτις εἶναι. ἐξικμασμένη (ἐξ ἱκμασμένης ed. Ven. 1530,
Speng. ἐξικμασμένης etiam cod. antiquiss. Mare. 258 fol. 2805, item re-
centes Marc. 261 et app. gr. 4, 16) μέντοι ἤδη ἤτοι ὑπὸ χρόνου ἢ ὑπό
τινος ἄλλης αἰτίας. ov μόνον γὰρ τὰ αἴσϑησιν ἔχοντα καὶ τὰ ἔμψυχα
ἐφίεται τοῦ κατὰ φύσιν fevroig, ἀλλ᾽ οὕτω πολλὰ καὶ τῶν ἀψύχων
ἔχει. quae ad modum auctoris libri pseudaristotelici de causa motus ani-
malium excogitata sunt.
XLII.
Περὶ σημείων.
Aristoteli in indice Laertii (σημεῖα χειμώνων α. cf. Hesych. σημα-
σίας χειμώνων. Walter c. 53 de signis hiemis unum) tribuitur liber inter
160
— MA o
Theophrasti opera inde ab ed. Basil. 1541 vulgo editus περὶ σημείων ὑδα-
τῶν καὶ πνευμάτων (καὶ χειμώνων καὶ εὐδιῶν) qui dicitur ἀνωνύμου in
indice praemisso t. II editionis principis Aldinae 1497 (cf. Hieron. Gemu-
saeus in praef. ed. Bas. ubi libellos Theophrasteos recenset ibi collectos:
Sequuntur ... de ventis, libri singuli. Item de aquarum et ventorum
signis liber unus, quem priores incerti autoris inseripserunt. | Ab. his
deinde habentur etc. nomen tamen Theophrasti non inscribitur ipsi libri
iuitio f. 239, sed simpliciter Περὶ σημείων ὑδάτων καὶ πνευμάτων. ut in
ed. Ald.). idem nomen inscriptum erat codici quem medio aevo secutus
est interpres Latinus Bartholomaeus de Messana (cf. 4r. de signis aqua-
rum ventorum et tempestatum ed. Bonon. 1501 in Opere septisegmen-
tato Alexandri Achillini, cuius lectiones dedit Schneider ed. t. V p. 163.
in eod. S. Antonii Patavino 370, in quo cum problematis, mirabilibus, phy-
siognom. aliisque latine versis iste etiam liber habetur, hune titulum re-
peri: Incipit liber aristotelis de signis translatus de greco in latinum
a Mag. bartholomeo de messana in. curia illustrissimi maynfredi, se-
renissimi regis Sicilie scientie amatoris de mandato suo) eundemque
auctorem aut appellant aut significant codices Graeci qui nunc servantur
omnes (cf. Io. Lyd. de ostentis p. 274 Bk. τὰ γὰρ 4giovoréAer — περὶ
σημείων scil --ᾳ εἰρημένα γνωριμώτατα). in quibus quidem cum l.
περὶ σημείων ὑδάτων καὶ πνευμάτων coniungi solet fragmentum inserip-
tum ἀνέμων ϑέσεις καὶ προσηγορίαι: ἐκ τῶν ““ριστοτέλους περὶ ση-
μείων, velut in antiquissimo eorum qui extant cod. Marc. app. 4, 58 bomb.
sec. XIV, quo (K?) L Bekker usus est in Ar. ed. p. 973, post Ar. mirab.
physiogn. et 1. de signis illud apponente et ante Alexandri Aphrodisiensis
quae dicuntur problemata. atque post physiogn. et l. de signis et ante
Alex. probl. idem habetur in cod. Par. 1893 ch. sec. XVI (cum eisdem
etiam, licet mutato ordine, in Par. 2048. cf. Laur. 57, 33 ubi cum phy-
siogn. et l. de signis, et Marc. 200. 215. 216). qui omnes codices recentes
sunt et ex eodem fundo repetendi unius librarii, qui primus fragmentum
libri nune deperditi excerpserit librisque illis adiecerit. quis autem frag-
menti auctor fuerit, quis Aristoteles iste cui tribuitur, facile suspiceris,
si nominum quae ventis localibus indita fuerint colligendorum rationem
cum fragmento illo mutilo comparaveris, quo nunc liber Theophrasti περὶ
ἀνέμων clauditur (Theophr. ed. Schneider IV, 719. V, 163), citato ab Ale-
xandro in meteor. I p. 308. 309 Id. (de Olympia Euboeae vento consentit
Theophr. h. pl. 4, 14, 11. c. pl. 5, 12, 4. non equidem dubito quin ad
Theophrasti librum περὶ σημείων (Diog. L. 5, 45) pertinuerit, eundem
scil. de quo mentionem fecit Proclus in Tim. p. 286 Bas. qui quum plura
—— LA tem
quae ignoramus e Theophrasti libro referat, unum in mediis istis locum
habet, quem in Aristotelis qui fertur z. σημ. ὑδ. καὶ mv. libro repetitum
etiam nunc legimus. nimirum totum hunc librum cuivis vel obiter per-
currenti patet non tam iustum librum esse quam iusti libri particulas ex-
cerptas (cf. Schneider Th. IV, 719), immo discerptas et nullo fere ordine
nexuque denuo compositas, ita quidem ut vel bis eadem in diversis locis
ponerentur (cf. e. c. de luna c. 2, 2 — c. 3, 1 cum Arato 788—965 Bekk., et
signa quae sunt κοινά, quales ὕδατος καὶ πνεύματος sunt o£ διάττοντες
c. 1, 13 — 2, 12 — Arat. 926—32, et alia quam plurima, maxime in
c. 1, praecipue autem c. 3, 7 et 3, 11 ubi eisdem generaliter observatis de
tempestatum antapodosi — cf. Plin.n. h. 18 5. 80. sunt autem σημεῖα ὅλων
τὲ τῶν ἐνιαυτῶν καὶ τῶν μορίων utc. 4, 6—7, hiemis praesagiis male
immixta — eadem ratione continuantur hiemis signa ex ilicis fecunditate),
quum in quatuor ordines signa secundum effectum (cf. c. 1, 9) Arateo
exemplo (multis tamen veri nexus vestigiis relictis cf. c. 4, 3—5 et τὰ
κοινά in c. 1) distraherentur (ef. σήματα ἀνέμου Arat. 000—832, ὕδατος
933—987, εὐδίας 988—1012, χειμῶνος 1013—1141, exceptis v. 1051 —63
qui alio excurrunt sieut Pseudar. c. 4, 6 de lentisco agentes, qui sationum
tempora significet, itemque exceptis v. 1004— 1103), antiquo id quidem
tempore et Alexandrino perinde atque eo quo characterum Theophra-
steorum libellus compositus est et ex Theophrasto congesta sunt mira-
bilia Aristotelis, hoc est multo ante Andronieum, brevi ante Hermippum
tempore vel uullo. Arati enim sub Antigono Gonata in Macedonia degen-
tis διοσημεῖα vel praesagia meteorologica a coelestibus rebus capta et ani-
malibus tantum abest ut ex libro de signis qui nunc fertur expressa sint,
ut quum in ipsis saepe verbis mirum in modum conspirent (cf. e. c. Arat.
960—062 cum Pseudar. c. 1, 17. Arat. 970—71 cum c. 1, 18. Arat. 909—
12 cum c.2, 4. Ar.920 cum c.2, 9 et multa alia) nec poeta putandus sit scri-
ptoris verba servasse (non magis quam Eudoxi in phaenomenis, cuius ta-
men librum versibus expressit secundum Hipparchum in 1. de Arati et
Eudoxi phaenomenuis), multa autem afferantur in Arateis quae non apud
Theophrastum etiam reperiantur sicut sane pleraque, tantum igitur ab-
est, ut potius Arateum ordinem verbaque Aratea imitatus esse Pseudari-
stoteles iste videatur. idem tamen, quum plura saepe praebeat quam
Aratus, et ea quidem quae intimo nexu cohaereant cum rebus utrique
communibus, ad communem fontem reversus esse intelligitur, quo uter-
que nitatur, Theophrastum dico libri zo? σημείων auctorem, qui δημό-
orc (c. 1, 23. 3, 12 et quidem Atticae et Macedoniae cf. c. 1 et c. 4, 2:
Ὄλυμπος καὶ 490g ... τὰ ὄρη τὰ σημαντικα) tempestatum prae-
Ξε... up. ---
sagia, ad quae iam Aristoteles animum advertisset (cf. Ar. meteor. 3, 8. 1,
7. ἢ. a. 6, 21. 575^ 17. 9, 6. 612^ 4 ubi. cf. Pseudar. c. 2, 5 etc. similia
passim in probl. phys., velut 1, 22) colligeret et separatim exponeret non
solum ex sole et luna stellisque et meteoris sed etiam ex animalibus
(ο. Ἵ, 9), praesagientium quidem genera recensens, ut Plinius (18, s. 78 sqq.
et in carminis principio etiam Aratus 778—818 de luna, 819—91 de sole,
880—89 παρήλια et 892—908 φατνη). non praesagiorum vel tempesta-
tum, ut Pseudaristoteles. Theophrasteum enim librum spectasse videtur
qui ex Aristotele avium signa proponit Aelianus n. a. 7, 7, quorum plu-
rima, at non omnia, apud Pseudaristotelem passim leguntur. en igitur
librum Aristoteli tributum, qui excerptus est e libro qui Theophrasto inde
ab eodem aevo Alexandrino tribuitur! en auctoritatem catalogorum vete-
rum, quorum auctores etiamsi veram rei rationem non ignorent, non
eritici partes agunt sed bibliothecarii in tabulas redigentis auctorum
titulos codicibus inscriptos. ceterum num genuinus fuerit Theophrasti
liber, nunc diei nequit. attamen quum et ipsum duplieiter et Aristotelis
et Theophrasti nomine inscriptnm fuisse Geminus, Aelianus et scholii
Aratei auctor praeter fragmenti servati titulum testari videantur, est quod
dubites. quorum Gemini primum verba placet excerpere, utpote quae et
in Arati σημεῖα et Aristotelis et in omne hoc argumentum faciant.
1. (291)
Geminus isag. in phaenom. (in cap. περὶ ἐπισημασιῶν τῶν ἄστρων)
p. 231 sq. (ed. Edo Hilderieus Altorphii 1590 cf. ed. Petavii in Uranolog. p.
61): ὥστε εἶναι φανερὸν ἐκ πάντων. ὅτι οὐδ᾽ οὗτος ὁ ἀστὴρ (sc. ὁ κύων)
οὔτ᾽ ἄλλος οὐδεὶς τηλικαύτην τινὰ δύναμιν ἔχει ὥστε μεταβολὰς περὶ
τὸν ἀέρα κατασκχευαζειν, ἀλλ᾽ ἔστι τὸ ἡγεμονικὸν αἴτιον περὶ τὸν ἥλιον.
of δὲ τούτων ἐπιτολαὶ καὶ δύσεις ἐπὶ τὴν ἐπίγνωσιν τῶν περὶ τὸν ἀέρα
μεταβολῶν παράκεινται" δι᾿ ἣν αἰτίαν οὐδὲ διὰ παντὸς συμφωνοῦσιν.
ὅϑεν βελτίοσιν ἄν τις σημείοις χρήσαιτο τοῖς ὑπὸ τῆς φύσεως ἡμῖν δι-
δομένοις, οἷς καὶ ΄Ἄἄρατος κέχρηται. τὰς μὲν γὰρ ἐκ τῶν ἐπιτολῶν καὶ
δύσεων τῶν ἄστρων γινομένας μεταβολὰς τοῦ ἀέρος φήϑη εἶναι διεψευ-
ὁμένας, τὰς δὲ φυσικῶς γινομένας καὶ μετά τινος αἰτίας κατεχώρισεν
ἐν τῇ τῶν φαινομένων πραγματείᾳ ἐπὶ πέρατι (ἐπὶ πᾶσι male edd.) τῆς
ὅλης συντάξεως. λαμβάνει γὰρ τὰς προγνώσεις ἀπὸ τῆς τοῦ ἡλίου
ἀνατολῆς καὶ δύσεως καὶ ἀπὸ τῶν τῆς σελήνης ἀνατολῶν καὶ δύσεων
καὶ ἀπὸ τῆς i τὴς γινομένης περὶ τὴν σελήνην ἐπὶ ἀπὸ τῶν διαισ-
σόντων ἀστέρων καὶ ἀπὸ τῶν ἀλόγων ξωων" αἵ γαρ ἀπὸ τούτων
προγνώσεις μετά τινος φυσικῆς αἰτίας γινόμεναι κατηναγκασμένα
n
N 5 b! t F - /,
ἔχουσι τὰ ἀποτελέσματα. ὅϑεν καὶ Βοηϑὸς 0 φιλόσοφος ἐν τῷ τετάρτῳ
, ET 3) 7 $. 7 M M LES 5 , m
βιβλίῳ τῆς ᾿ἄρατου ἐξηγήσεως φυσίικας τὰς αἰτίας ἀποδέδωκε τῶν τε
» d Y //
πνευμάτων καὶ ὄμβρων. ix τῶν προειρημένων εἰδῶν veg προγνώσεις
- 2 c
ἀποφαινόμενος. τούτοις δὲ τοῖς σημείοις καὶ “Δ ριστοτέλης ὃ φιλό-
- 2 ΄
σοφος κέχρηται καὶ Εὔδοξος καὶ ἕτεροι πλείονες τῶν ἀστρολόγων.
Ὁ; 252]
"Avíuov ϑέσεις καὶ προσηγορίαι: ἐκ τῶν ᾿“ριστοτέλους περὶ
σημείων (vid. Arist. opp. ed. Casaub. Lugd. 1590 t. I p. 755. ed. Bekker
p.973, qui usus est cod. Marc. app. IV, 58 (K?). hune ego mense Sept.
1860 Venetiis iterum commoratus et ipse inspexi cum codd. rec. Marc.
200. 215. 216, qui in eisdem vitiis consentiunt).
1. 2. Βορρᾶς. ovrog ἐν μὲν Μαλλῷ IleyoeUg: πνεῖ γὰρ ἀπὸ κρη-
μνῶν μεγάλων καὶ ὁρῶν διπλῶν παρ᾽ ἄλληλα κειμένων ἃ καλεῖται
Παγρικά. ἐν δὲ Καύνῳ μέσης. ἐν δὲ Ῥόδῳ Καυνίας πνεῖ γὰρ
ἀπὸ Καύνου ἐνοχλῶν τὸν λιμένα αὐτῶν τὸν ἀκανίαν (ita codd.,
corr. αὐτῶν τῶν Καυνίων). ἐν δὲ Ολβίᾳ τῇ κατὰ ΜΠάγυδον (Μύ-
γαλον codd., c£. C. Müller ad Seylac. per. c. 100 in Geogr. Gr. min.
t. I p. 75) τῆς Παμφυλίας Ióvoevg (codd. Γαυρεύς. corr. Meineke
ad Steph. Byz. s. Ióvooc. cf. Theophr. de ventis 53)* πνεῖ γὰρ ἀπὸ
νήσου 4] καλεῖται Ἰδυρίς (codd. Γαυρίς). τινὲς δὲ αὐτὸν βορρᾶν
᾿οἴονται εἶναι (et non μέσην sc.), ἐν οἷς καὶ Ζυρνατιεῖς (λυρναν-
τεῖς codd. cf. Steph. Byz. s. v.) οὗ κατὰ Φασηλίδα.
3. Καικίας. ovrog iv uiv “έσβῳ καλεῖται Θηβάνας (cf. Hes. s.
Θήβανις, Θήβανα. Mein. ad St. B. s. 2δανα) πνεῖ γὰρ ἀπὸ Θή-
βης πεδίου τοῦ ὑπὲρ τὸν ᾿Ελαιτικὸν (ita K^ Q, vulgo "EAeteixóv)
κόλπον τῆς Μυσίας. ἐνοχλεῖ δὲ τὸν Μιτυληναίων λιμένα. μάλιστα
δὲ τὸν Μαλόεντα. παρὰ δέ τισι Καυνίας (vulg. παρὰ δὲ αἰκαυ-
víog, T. ὃ. τοῖς καυνίας — non καυνίαις quod affert Bekker —
K?, π. δ. τῆς καυνίας ΟἹ), ὃν ἄλλοι βορρᾶν (βορέαν K* Q) οἴονται
εἶναι.
4. ᾿4πηλιώτης. οὗτος ἐν μὲν Τριπόλει τῆς Φοινίκης ποταμεὺς
καλεῖται. πνεῖ δὲ ἔκ πεδίου ὁμοίου ἄλωνι μεγάλῃ. περιεχομένου
ὑπό τε τοῦ Λιβάνου καὶ τοῦ Βαπύρου (i. e. ᾿Αἀντιλιβάνου cf. Str.
XVI p. 754 extr.) ὄρους" παρὸ καὶ ποταμεὺς καλεῖται. ἐνοχλεῖ δὲ
τὸ Ποσειδώνειον (. δόνιον codd. Ποσείδιον Steph. Str. etc.). ἐν δὲ
τῷ Ἰσσικοῦ κόλπῳ καὶ περὶ Ῥωσὸν Συριάνδος (ita codd., fort. IMv-
ριανδεύς. cf. υρίανδος πόλις Str. XIV p. 676) πνεῖ δὲ ἀπὸ τῶν
Συρίων πυλῶν, ἃς διέστηκεν 0 τε Ταῦρος καὶ Ταυρόσια (corr. τὰ
6.
11.
sen MES um
Posi) ὄρη. iv δὲ τῷ Τριπολιτικῷ κόλπῳ Μαρσεὺς (ὃ μαρσευς
,
K* Q) ἀπὸ Μάρσου κώμης. ἐν δὲ Προκοννήσῳ καὶ iv Tío καὶ
» É L] , "n 1 /, e ’ὔ , , a.
ἐν Κρήτῃ καὶ Ευβοίᾳ καὶ Κυρηνη RE e s τος K^,
ἑλισποντίας Q). μάλιστα δὲ ἐνοχλεῖ τὸν ve τῆς Εὐβοίας Καφηρέα
(καιφαρέα K?, καὶ φηρέα Q) καὶ τὸν Κυρηναίων (ita codd., Κυρη-
ναῖον vulgo) λιμένα, καλούμενον δὲ ᾿“πολλωνίαν" πνεῖ δὲ ἀφ᾽ Ἑλ-
λησπόντου (ἑλησπόντου K*, ἑλισπόντου Q) ἐν δὲ Σινώπῃ Βερε-
, ) TEE - N , ,ὔ ,
κυντίας (-κυπτίας K* Q) ἀπὸ τῶν κατα Φρυγίαν τοπῶν πνέων.
ἐν δὲ Σικελίᾳ καταπορϑμίας πνέων ἀπὸ τοῦ πορϑμοῦ. τινὲς δὲ
39. Δ ,ὔ » 5 ’ ,
αὐτὸν καικίαν οἴονται εἶναι Θηβαναν (ϑηβανὼ Q) προσαγο-
ρεύοντες.
5 Gi * ^U CY) X
. Evpooc. ovrog ἕν μὲν Alyoig ταῖς κατὰ Συρίαν σκοπελεὺς πκα-
λεῖται ἀπὸ τοῦ Ῥωσίου σκοπέλου, ἐν δὲ Κυρήνῃ Κάρβας ἀπὸ τῶν
Καρβανῶν (cf. Steph. s. Καρβανίς) τῶν κατὰ Φοινίκην (φοινίκων
K* Q)' διὸ καὶ τὸν αὐτὸν Φοινικίαν (cf. Arist. p. 304, 3. 17) κα-
λοῦσί τινες. εἰσὶ δὲ o? καὶ ἀπηλιώτην (cf. Arist. p. 304519) νομί-
ἕξουσιν εἶναι (cf. Theophr. de ventis 62). |
Ὀρϑόνοτος (scr. OpQ&oóvoroc). τοῦτον o£ μὲν evgov, of δὲ ἀμνέα
προσαγορεύουσιν.
’΄ ς Y - - N Y 3 N Ἁ
.INNóvog δὲ ὁμοίως παρὰ πᾶσι καλεῖται" τὸ δὲ ὄνομα δια τὸ vo-
- 3 36:2. 7 37
σώδη εἶναι. ἔξω δὲ κάτομβρον, κατ᾽ ἀμφότερα δὲ νότον.
ς e 4 Ys -
. Asvxovoroc ομοίως (ὃμ. om. Casaub.) τὸ δὲ ὄνομα ἀπο τοῦ
συμβαίνοντος " λευκαίνεται γάρ (albus notus Veget.)...
€ 3M , Ν ᾽, ω ^»
. AL ínp. καὶ ovrog τὸ ὄνομα ἀπὸ Ζιβυης. οϑεν πνεῖ,
10. ὑ
΄ Nae. A N 5) D EV
Ζέφυρος. xol ovrog τόδε τὸ ὄνομα διὰ vo ἀφ᾽ ἑσπέρας πνεῖν,
c i fg , ; Ὶ 7
ῃ δὲ ἑσπέρα (lacunam hic, ut supra post λευκ. γὰρ, auctore Casau-
bono significant editores, non codices)...
Ἰάπυξ. ovrog iv Τάραντι «Σκυλλητῖνος (codd. σχυλητῖνος) ἀπὸ
χωρίου Σκυλλητίου (codd. σκυλαντίμου). κατα δὲ οραλεοντο Φρυ-
γίας (ita sine acc. K?, καταδεοραλεοντοφρυγίας Marc. 215. 216. κα-
ταδεορωλεοντοφρυγίας 0). ὑπὸ δέ τινων φαραγγίτης᾽ πνεῖ γὰρ
£x τινος φάραγγος τῶν κατὰ τὸ Παγγαῖον (ita K* Q, vulgo. Πη-
γαῖον). παρὰ πολλοῖς δὲ ἀργέστης.
Θ , ^ X 9 ΄ 5» D € EY à! ; à! -
. Θρᾳκίας κατὰ μὲν Θρακὴν τρυμονίας᾽ πνὲξὶ γὰρ ἀπὸ του
Στρυμόνος ποταμοῦ (cf. Steph. s. ν.) χατὰ δὲ τὴν Μεγαρικὴν
Σκίρρων ἀπὸ τῶν Σπιρρωνίδων πετρῶν (cf. Strabo IX p. 391), ἐν
δὲ Ἰταλίᾳ καὶ Σικελίᾳ Κιρκίας (Κίρκας vulgo. cf. Th. 1. c. Pseudar.
de mundo p. 394^31, ubi male nune καικίας) διὰ τὸ πνεῖν ἀπὸ τοῦ
Kigxolov. ἐν δὲ Εὐβοίᾳ καὶ “έσβῳ Ὀλυμπίας (ὁλαμπίας K*, 0
ERU -
λαμπίας Q), τὸ δὲ ὄνομα ἀπὸ τοῦ Πιερικοῦ Olvumov (cf. Hesych.
S. v.)* ὀχλεῖ δὲ Πυρραίους (cf. Ar. p. 363^ 24, Th. 1. c.).
[ὑπογέγραφα δέ σοι καὶ τὰς ϑέσεις αὐτῶν ὡς κεῖνται καὶ πνέ-
ουσιν, ὑπογράψας τὸν τῆς γῆς κύκλον, ἵνα καὶ πρὸ ὀφθαλμῶν
σοι τεϑῶσιν.
—-
S
S3
e
b
&
3
QR
3
—
Undecim ventos hie habet Pseudaristoteles, quos ordine enumerat ita ut
quum non nisi epitomatoris negligentia primi duo septemtrionales βορ-
ρᾶς sc. et μέσης (qui iidem postea vulgo ἀπαρκτίας et βορρᾶς sive μέ-
σης) confundantur ipsumque nomea μέσης eum significet qui medius
esset inter aparctian et caecian (Ar. p. 363^ 30 cf. Plin. 2, 46), plenum
certumque duodecim ventorum systema (de quo cf. Daremberg ad Oribas.
If p. 846) agnovisse videatur, quod alienum est ab Aristotele (meteor.
2, 6), primo autem tribuitur Timostheni Ptolemaei Philadelphi secun-
dum Strabonem et Plinium nauarcho (Agathermerus I, 2). atque eosdem
duodecim ventos, si errores narrantium corrigas, praeter Eratosthenem
(qui octo illos ex Aristotelis disputatione selegit, sc. tres orientales et
tres occidentales cum borea et noto, p. 363 P11— 27. cf. Vitruv. 1, 6.
Galen. t. XVI p. 406. Favorin. ap. Gell. 2, 22. Agathem. 1. c.) posteriores
tenent omnes, velut qui Graecos fontes reddere solet et Peripateticos
Varro (apud Sen. qu. nat. 5, 16 et Plin. 2, 46 — communi enim fonte
— DU cu
uterque utitur. cf. etiam Veget. de re mil. 5, 8) atque auctor 1. de mundo
et Adamantius in libro inedito de ventis (cf. Posidon. ap. Strab. I p. 29).
quem numerum qui quasi significavit et praeparavit Aristoteles decem
tantum nominat, quorum octo οὗ κατὰ διάμετρόν τὲ κείμενοι καὶ οἷς
εἰσὶν ἐναντίοι nec nisi dubitando undecimum concedit gorvuixéov (p. 364, 2).
Pseudaristoteles autem cum Timosthene certa nomina habet reliquorum
duorum quos esse negaverat Aristoteles, Aeuxovorov sc. (s. λιβόνοτον)
et qui praeterea nusquam oceurrit ὀρϑρόνοτον (i. e. εὐρόνοτον s. φοινικίαν
vel gocvixo), neque tamen ἀπαρτίαν et βορέαν nomine distinguit sicut
inde a Timosthene usus obtinuit, sed βορέαν (qui etiam Aristoteli idem
est cum aparctia) et μέσην. scripsit igitur auctor libri περὶ σημείων,
ex quo de ventis fragmentum hoc excerpsit is qui ultima verba (vzoyé-
γραφα δὲ σοι etc.) addidit, aetate inter Aristotelem et Timosthenem fere
intermedia, id est Theophrastea.
Eadem occasione de ventis dixit etiam Pseudarist. de signis (vento-
rum) e. 2, 10: o£ δὲ στάσεις τῶν πνευμάτων οὕτως ἔχουσιν, ὡς ἐν τῷ
γράμματι (vel potius διαγράμματι. id est in tabula textui appicta, ut
apud Arist. meteor. 2, 6 et in ipso fragm. zr. σημείων v. Ar. 973^ 22) διώ-
οισται. ubi quae sequuntur (2, 10—12) ex ipsis Aristotelis meteorologi-
cis excerpta sunt (2, 10 — Ar. 2, 6, 16 Id. et 2, 11—12 — Ar. 2, 6,
19— 22).
9: [259)
Proclus in Tim. p. 285f ed. Das. (p. 691 ed. C. E. Chr. Schneider.
Vratisl 1847): ἐπειδὴ δὲ τὰ σχήματα καὶ τὰς κινήσεις τῶν οὐρανίων
φόβους εἶπε (Plato Tim. p. 404) χαὶ σημεῖα τῶν γιγνομένων παρέχειν
τοῖς δυναμένοις λογίξεσϑαι. τοσοῦτον ἰστέον ὅτι οὐ μόνον ἐκεῖνα ση-
μαίνειν οἰητέον, ἀλλὰ σημεῖα γεγονότων ὄντα σημαντικά τινων" διὸ
καὶ αὐτὸς τῶν σημαντικῶν ξαυτοῖς (ita ed. Bas., quae convenit cum cod.
Marc. 190 membr. sec. XV f. 2195, ἐν αὐτοῖς corr. Schn.) ἐνεργειῶν προη-
yovuévoc ἐμνήσϑη. ϑαυμασιωτάτην δὲ εἶναί φησιν ὁ Θεόφραστος
ἐν τοῖς κατ᾽ αὐτὸν χρόνοις τὴν τῶν Χαλδαίων περὶ ταῦτα ϑεωρίαν τά
τε ἄλλα προλέγουσαν καὶ τοὺς βίους ἑκάστων καὶ τοὺς ϑανάτους " καὶ
οὐ τὰ κοινὰ μόνον οἷον (286) χειμῶνας καὶ εὐδίας : ὥσπερ καὶ τὸν
ἀστέρα τοῦ Ἑρμοῦ epos uev ἐκφανῆ γενόμενον ψύχη σημαίμειι
καύματα δὲ ϑέρους, εἰς ἐκείνους ἀναπέμπει" πάντα δ᾽ ovv αὐτοὺς καὶ
τὰ ἴδια καὶ τὰ κοινὰ προγινώσκειν ἀπὸ τῶν οὐρανίων ἐν τῇ περὶ ση-
μείων βίβλῳ φησὶν ἐκεῖνος.
Cf. Pseudar. de signis c. 3, 9: ὁ τοῦ Ἑρμοῦ ἀστὴρ χειμῶνος μὲν
φαινόμενος ψύχη σημαίνει ϑέρους δὲ καῦμα.
SEE ue
4. (234)
Schol. in Arat. 1094 (0706. 362) p. 244 (ed. Buhle. Lips. 1793 t. I) ex
Plutarcho (cuius in Aratum liber erat hoc titulo: αἰτίαν τῶν ᾿Αράτου διο-
σημείων): περὶ δὲ τῶν ὀρνίϑων ᾿ριστοτέλης φησίν, ὅταν μὲν
ψυχρὸς καὶ ὑγρὸς 1) ὁ ἀήρ, TO τηνικαῦτα xol αἵ νῆσοι βρεχόμεναι
ἀναφύουσιν ὅταν δὲ αὐχμώδης ἢ καὶ ξηρός, τότε παντελῶς τῶν νή-
σῶν μὴ ἀναφυουσῶν ἐπὶ τὴν γῆν τὰ ἐν ταῖς νήσοις ὄρνεα φεύγουσιν.
εἰς ἣν δύνανται xcv ἐξ ὀλίγου τρέφεσϑαι. καὶ οἵ κολοιοὶ δὲ ἐκ τῶν
νήσων πετόμενοι τοῖς γεωργοῖς σημεῖον αὐχμοῦ καὶ ἀφορίας εἰσίν"
ἐὰν δὲ ἔμμετροι χωρῶσιν, εὐκαρπίαν δηλοῦσι. [τὸ δέ, αὐχμῷ ἀνιηϑείς
(v. 1098), ἤγουν βλαβεὶς ὑπὸ τοῦ αὐχμοῦ. ξηρότεραι γὰρ «f νῆσοι τῶν
ἠπείρων τυγχάνουσαι, ὥς φησι Πλούταρχος, ϑᾶττον καὶ δᾷον τοῦ
αὐχμηροῦ καταστήματος ἀντιλαμβάνονται.
Cf. Arat. 1094---1100 — Pseudar. de signis 1, 17: καὶ ϑέρους ὅταν
πολλοὶ ἀϑρόοι φανῶσιν ὄρνιϑες o? βιοτεύουσιν ἐν νήσῳ. ὕδωρ σημαί-
νουσιν" ἐὰν δὲ μέτριοι. ἀγαϑὸν αἰξὶ καὶ βοτοῖς" ἐὰν δὲ πολλοὶ ὑπερ-
βολῇ, αὐχμὸν ἰσχυρόν.
Alter locus schol. in Arat. 1047 (διοσ, 315) p. 234 (cf. schol. Mosqu.
p. 360), ubi in simili Plutarchi disputatione causam praesagii explicante
Theophrastus citatur (φησὶν ovv καὶ Θεόφραστος ὅτι ἡ πρῖνος καὶ ἡ
τς αὐχμηραὶ τῇ πράσει καὶ ξηφότεραι τῶν ἄλλων πεφύκασιν. ros
λὺν ovv κάρπον οὐ φέρει, ἐὰν μὴ εἰς βάϑος ὑγρανϑῇ. εἰκότως οὖν τῇ
τούτων ἀφορίᾳ καταμαντεύονται περὶ τῶν τοῦτον οὗ γεωργοί, μιᾶς
αἰτίας οὔσης δι᾿ ἧς ἀμφοτέρων ἡ MELDE quid ἐπέρχεται. εἰ δὲ ὑπερ-
βάλλει τοῦ καρποῦ τὸ πλῆϑος. οὐχ ἀγαϑὸν σημεῖον: ἄμετρον γὰρ
ἐπομβρίαν καὶ πλεονασμὸν ὑγρότητος ἡ περὶ τὸν ἀέρα ἀνεέσις καὶ ϑη-
λύτης δηλοῖ. οὕτω καὶ Πλούταρχος). ad hist. pl. 1, 6, 1. 2 simpliciter
referendus videtur.
5. (235)
Aelianus de nat. anim. 7, 7 (p. 118 ed. R. Hercher. Par. 1858):
1. 4ouGvoréAovg ἀκούω λέγοντος, ὅτι ἄρα γέρανοι ἐκ τοῦ
πελάγους εἰς τὴν γῆν πετόμεναι χειμῶνος ἀπειλὴν ἰσχυροῦ ὑποσημαί-
νουσι τῷ συνιέντι" πετόμεναι δὲ ἄρα ἡσυχῆ αἵ αὐταὶ ὑπισχνοῦνται
εὐημερίαν τινὰ καὶ εἰρήνην ἀέρος, καὶ σιωπῶσαι δὲ ὅτι ἔσται ὑπεύδια
τοὺς οὐκ ἀπείρως ἔχοντας τῇ σιωπῇ ὑπομιμνήσκουσιν αἴ αὐταί" ἐὰν
δὲ καταπέτωνται καὶ βοῶσιν καὶ ταράττωσί τε καὶ ταράττωνται, ἀπει-
λοῦσι χἀνταῦϑα χειμῶνα ἰσχυρόν (diff. Pseudar. 3, 1. 4, 3. Arat. 1075
—81. 1031— 32, 1010— 12. Ael. 3, 14. cf. Plin. 18, 87: grues in medi-
mo Lu c
terranea festinantes [ventum] ... grues silentio per sublime volantes
serenitatem).
2. ἐρωδιὸς δὲ κνεφαῖος βοῶν τὰ αὐτὰ ἔοικεν ὑποδηλοῦν, ὡς ὃ
αὐτὸς ᾿Δοιστοτέλης φυλάξας λέγει" πετόμενος δὲ ἐρωδιὸς τῆς ϑα-
λάττης εὐθὺ ὕδωρ ἐξ οὐρανοῦ δαγήσεσϑαι αἰνίττει (Pseudar. 1, 18. 2, 3.
Arat. 919 ---1ὅ. 972).
3. εἰ δὲ εἴη χειμέρια, ἄσασα γλαὺξ εὐδίαν σημαίνει καὶ ἡμέραν
φαιδρόν (Arat. 999 sq.)* ἐὰν δὲ εὐδία μὲν ἢ. ἢ δὲ ὑποφϑέγγηται, χει-
μῶνα δεῖ προσδέχεσθαι (Pseudar. 4, 3. Plin. l. c. sic noctua in imbre
garrula |serenitatem], at sereno tempestatem).
4 κόραξ δὲ ἐπιτρόχως φϑεγγόμενος καὶ xgovov τὰς πτέρυγας
καὶ κροτῶν αὐτάς. ὅτι χειμὼν ἔσται κατέγνω πρῶτος (Pseudar. 1, 16.
3, 3. Arat. 968 sq. Plin. 1. c.) κόραξ δὲ αὖ καὶ κορώνη (Ps. 4, 4) καὶ
κολοιὸς (Arat. 1023) δείλης ὀψίας εἰ φϑέγγοιντο. χειμῶνος ἔσεσϑαί τινα
ἐπιδημίαν διδάσκουσιν (Ps. 8, 2: καὶ κορώνη καὶ κόραξ καὶ κολοιὸς
ὀψὲ ἄδοντες χειμέριοι).
9. κολοιοὶ δὲ ἱερακίξζοντες, ὡς ἐκεῖνος λέγει. καὶ πετόμενοι πῇ
μὲν ἀνωτέρω πῇ δὲ κατωτέρω, κρυμὸν καὶ ὑετὸν δηλοῦσιν (Ps. 1, 16.
Arat. 968---66).
6. xog va) δὲ ἐπὶ δείπνου ὑποῳφϑεγγομένη ἡσυχῆ. ἐς τὴν ὑστε-
ραίαν εὐδίαν παρακαλεῖ (Arat. 1001 sq. cf. Ps. 4, 4).
7. φανέντες δὲ ὄρνιϑες πολλοὶ μὲν τὸν ἀριϑμὸν λευκοὶ δὲ
τὴν χούαν (ut στρουϑὸς ἢ χελιδὼν ἢ ἄλλο τι τῶν μὴ εἰωϑότων λευκῶν
sec. Pseudar.), χειμὼν ὅτι ἔσται πολὺς ἐκδιδαάσκουσιν (Ps. 3, 2. cf. 3, 10.
Plin. 1. c.).
8. νῆτται δὲ καὶ αἴϑυιται πτερυγίζουσαι πνεῦμα δηλοῦσιν ἰσχυ-
ρὸν (Ps. 2, 3. Arat. 918 sq. Plin. 1. c. οἵ, Ps. 1, 18. Arat. 970 sq.).
9. ὄρνεϑες δὲ ἐκ τοῦ πελάγους εἰς τὴν γὴν σὺν Opi πετόμενον
μαρτύρονται χειμῶνα (Ps. 3, 3. Arat. 1024).
10. ἐρέϑακος δὲ εἰς τὰ αὐλιὰα καὶ τὰ οἰκούμενα παριὼν δῆλός
ἐστι χειμῶνος ἐπιδημίαν ἀποδιδράσκων (ὔρχιλος οἱ ἐρεϑεύς Arat.
1024 et cum eo Ps. 3, 2. ἐρέϑακος appellatur ab Arist. h. a. 9, 49).
11. ἀλεκτρυόνες ye μὴν xol ὄρνιϑες of ἡϑάδες πτερυσσόμενον
καὶ φρυαττόμενοι καὶ ὑποτρύζοντες χειμῶνα δηλοῦσιν (diff. Ps. 1, 17.
Arat. 960 sq.).
12, ἀπειλοῦσι δὲ xol πνεῦμα λουόμενοί ys ὄρνεϑες καὶ ἀνέ-
uev τινὰς ἐμβολὰς ὑποφαίνουσι (Ps. 1, 15. Arat. 942. sq.). χειμῶνος δὲ
ὄντος εἰς ἀλλήλους ὄρνιϑες πετόμενοι καὶ δι᾿ ἀλλήλων ϑέοντες σημαί-
νουσιν εὐδίαν. ogviOsc δὲ ἀϑροιξόμενοι περί τε λίμνας καὶ ποταμῶν
- Wd. --
οχϑας χειμῶνα ἐσόμενον οὐκ ἀγνοοῦσι. πάλιν τὲ OgviOsc of μὲν ϑα-
λάττιοι καὶ of λιμναῖοι ἐς τὴν γῆν ἰόντες, ὡς ἔσται χειμὼν πολὺς οὐκ
ἀγνοοῦσιν (cf. supra $. 9), o£ δὲ χερσαῖοι σπεύδοντες ἐς τὰ νοτερὰ εὐ-
δίας ἀγγελοί εἰσιν, ἐὰν μέντοι σιωπῶσιν (haec omnia desunt apud Ps. et
Arat.).
iam sequitur septimi libri c. 8, ubi primum ex alio fonte aliena af-
fert, deinde ad fontem c. 7 exscriptum eandemque praesagiorum mate-
riam redit Aelianus (cf. Plin. 18, 88 qui eadem ratione ab avibus transit
ad pecora ceteraque animalia, usus quidem, ut puto, Varronis quodam
de signis libro Graecos imitati, cf. Varro apud Plin. 18, 79).
13. καὶ ἐκεῖνα δὲ προσακήκοα ἐκπλῆξαι ἵκανά. βοῦς ἐὰν βοᾷ
καὶ ὀσφραίνηται [τῆς γῆς]. ὕειν ἀνάγκη (Ps. 1, 15. Arat. 954 sq. cf. 1118.
Plin. 1. c.): ἄδην δὲ βόες καὶ πέρα τοῦ ἔϑους ἐσθίοντες δηλοῦσι χει-
μῶνα (Ps. 3, 4. cf. Arat. 1118— 21).
14, πρόβατα δὲ ὀρύττοντα ταῖς ὁπλαῖς τὴν γῆν ἔοικε σημαίνειν
χειμῶνα (Ps. 3, 4. Arat. 1082 sq.), ἀναβαινόμενα δὲ τὰ αὐτὰ πρωὶ (πώεα
codd.) χεεμῶνα ὁμολογεῖ (cf. Ps. 1, 25 et 3, 3. Arat. 1008—71). κοιμώ-
μεναι δὲ ἀϑρόαι αἱ αἶγες τὰ αὐτὰ ὁμολογοῦσιν (cf. Ps. 3, 3).
15. ὕες δὲ ἐν τοῖς ἀρώμασι φαινόμεναι ὑετοῦ φυγὴν διδάσκου-
GLv (corr. μύες ὃ his enim vel vermibus aptum est verbum φαένεσϑαι
ef. Ps. 3, 5 γῆς ἔντερα πολλὰ φαινόμενα χειμῶνα σημαίνει — Plin.
l. c. vermes terreni erumpentes. de porcis alia Ps. 3, 12. Arat. 1123.
Plin: T. ic).
16. ἄρνες δὲ ἄρα καὶ ἔριφοι ἀλλήλοις ἐμπηδῶντές τε xol ὑπο-
σχιρτῶντες φαιδρὰν ἡμέραν ὁμολογοῦσιν (diff. Arat. 1104 sqq. quae qui-
dem non extant apud Pseudar.).
17. γαλαῖ δὲ ὑποτρίξουσαι καὶ μύες ἐκείναις δρῶντες τὰ
αὐτὰ χειμῶνα συμβάλλονται ἔσεσϑαι ἰσχυρὸν (de muribus Ps. 3, 4. Arat.
1132 sq.). E
18. λύκοι δὲ φεύγοντες ἐρημίας καὶ εὐθὺ τῶν οἰκουμένων ἰόν-
τὲς χειμῶνος ἐμβολὴν μέλλοντος ὅτι πεφρίκασιν, μαρτυροῦσι δι᾿ ὧν
δρῶσι (Ps. 3, 9. Arat. 1128 ---28, cf. Ps. 3, 10).
19. λέοντος (de quo ne mireris cf. Rose de Ar. l. p. 208) δὲ ἐν
τοῖς καρπίμοις χωρίοις ἐπιδημία αὐχμὸν δηλοῖ.
20. σκιρτῶντα ys μὴν τὰ ὑποξύγεα καὶ βοῶντα τοῦ ἔϑους μᾶλ--
λον νοτερὸν χειμῶνα ἐσόμενον δηλοῖ εἶ δὲ καὶ ταῖς ὁπλαῖς κόνιν προσ-
αναβάλλοι. ταὐτὰ ταῦτα δηλοῖ ποῦ (cf. ad S. 16).
21. λαγῷ δὲ ἐν τοῖς αὐτοῖς χωρίοις ὁρώμενοι πολλοὶ δηλοῦσιν
εὐδίαν (δ 19—21 desunt apud Ps. et Arat.).
— a4 .-
quibus omnibus iam finem ponit rhetor his verbis: πάντων δὲ τού-
των ἀπολείπονται οἵ ἄνθρωποι καὶ ἴσασιν αὐτὰ ὅταν γένηται. ex
eodem tamen fonte alibi quoque apud Aelianum abscissas particulas ha-
bes, velut 9, 19 (— Plut. de sol. an. 34) de ranis (cf. Ps. 1, 15. Arat.
946 sq.):
22. orav δὲ βάτραχοι yeyovóregov φϑέγγωνται καὶ τῆς συνη-
ϑείας λαμπρότερον. ἐπιδημίαν δηλοῦσιν ὑετοῦ.
XLIII.
(ἀστρονομικον.)
Sub hoc titulo (D. L. 5, 26) coniungi libet de siderum effectu lunae-
que fragmenta haec duo, quorum plane incertus est locus.
1. (296)
Aelian. de nat. au. 9, 6: κατὰ τὴν νουμηνίαν δὲ τὰ ξῶα, ὡς πυν-
ϑάνομαι (i. e. ut scriptum reperio), ἢ φϑέγγεταί TL τῇ συντρόφῳ φωνῇ
ἢ πίπτει, λέων δὲ ἄρα μόνος, ὡς ᾿Δριστοτέλης φησίν, οὐϑέτερον
αὐτοῖν δρᾷ. |
Cf. de simiis et novilunio Plin. 8, 80, 215. pro πίώστει corr. τίμτει ἢ
cf. Plin. 2, 102. Cic..de nat. deor. 2, 46 etc. item Ael. n. a. 9, 6. in uni-
versum autem de plantis et animalibus cum lunae lumine modo auctis
modo minutis Procl. in Hes. opp. v. 763, Olympiod. in Alc. p. 18 Cr. et
alia multa. quae praecedunt apud Aelianum similia sunt Plinio 2, 41.
2-297)
Plinius n. ἢ. II s. 101: omnia plenilunio maria purgantur ... his
addit ... Aristoteles nullum animal nisi aestu (scil. propter lunae de-
fectum cf. Posid. apud. Priscian. qu. p. 971 etc.) recedente exspirare.
observatum id multum in Gallico oceano et duntaxat. in homine com-
pertum.
XLIV.
Περὶ μετάλλων.
Librum de metallis, qui habetur in indice librorum Theophrasteo-
ruin (D. L. 5, 44: περὶ μετάλλων ἃς p.), non item in Aristotelicis, non
minus quam libros de plantis clarissimos Theophrasti esse, qui magistri
cn eB
consilium in fine meteorologicorum tertii nuntiatum exegerit, probe no-
verunt harum rerum periti (cf. Theophr. de lapid. 1 et praef. in fr. 1. de
plantis), dubitabant qui testimonia a lexicographis antiquitus tradita re-
petebant grammatici (Pollux) neque adeo veri dissimile est prima illa
philologiae Alexandrinae Hermippique de Theophrasto scribentis aetate
Aristotelis ipsius nomine hune quoque librum inseriptum vidisse eum,
qui quum Aristotelis aliorumque ϑαυμάσια ἀκούσματα colligeret, eosdem
libros quos postea renascente philosophia Aristotelica omnes viderent
esse Theophrasti, septem dico de animalibus dissertationes (D. L. 5, 43
—44), Aristotelis credidit cum Antigono Carystio (mir. 20. 25). quem
ego quidem pro certo habeo ex ipso illo Theophrasti metallico hausisse
quae post miracula ignium (c. 33—40) locumque singularem e libro Theo-
phrasti de lapidibus ductum (c. 41 — de lap. 13) de metallis apponit (c. 42
—90. ef. 601. 62). nam quum ex duplici fontium genere opusculum illud
consarcinatum sit, id quod eorundem fragmentorum ab aliis scriptoribus
eitatorum comparatio docet, altera pars (c. 1—77, exceptis fortasse c. 91
—60. quae alienam speciem habent ordinemque male hic intrusa turbare
videntur) universa philosophis hoc est Peripateticis atque Theophrasto
talibus rebus referto debetur, cuius quidem scripta (μονοβίβλους) cum
Aristotele auctor confundit (ipsius enim Aristotelis nihil inesse videtur
praeter initium i. e. c. 1—8. 11—15), historicis (Timaeo sc. et Theo-
pompo) altera (e. 75—138, ita quidem ut restituta ex codicum ipsius-
que scriptoris indiciis vera capitulorum serie, c. 78—114. 130—136 ex
Timaeo uno tenore omnia excerpta sint, ex Theopompo quae deinde se-
quuntur 137. 115—129. 138), nisi quod in ipso fine (c. 139—151) redit
Theophrastus (vel Aristoteles 149. 150). quae autem post illa vulgo ad-
haerent (c. 152 sqq.), plane aliena sunt, recentia, separata, nec nisi a
librario quodam inconsulto cum Aristotelis qui ferebatur opusculo con-
glutinata.
Ceterum advertendum est metallici Theophrastei nullum vestigium
extare apud Plinium (in l. de metallis 33 et 34) qui multa gerit libri de
lapidibus. ad hunc enim pertinet Theophrasti mentio in indice auctorum
]. 33 facta (cf. 33, 37. 43). de Arabicis Aristotelis libris (de quibus alibi
agetur) de lapidibus et de metallifodinis v. Rose de Ar. 1. p. 181 sq. 183.
hoc tantum nunc addo eundem Aristotelis (i. e. anonymi Byzantini) librum
apud Arabes celeberrimum de lapidibus (quem per partes excer-
ptum iranslatumque medio aevo legebant Latini, velut Albertus Magnus
in l. de mineralibus, Vincentius Bellovacensis, auctor PAisonomiae regiae
impr. Mersborg 1473 et antea Arnoldus de Saxonia, qui in libro de viz-
uet 2 DN S
tute universali cap. octavo interpretem eius Gerardum dicit sc. Cremo-
nensem. cf. cod. Leod. 77 et quem ipse exscripsi Montispess. 277) fontem
fuisse tractatus de lapidibus qui naturalium quintus est in encyclopae-
dia philosophica fratrum sincerorum seculo decimo composita (v. ver-
sionem Germ. a Fr. Dieterici editam hoc titulo: Die Naturanschauung u.
Naturphilosophie der Àraber im zehnten Jahrh. Berl. 1861, ubi p. 118 idem
Ar. liber sine nomine auctoris citatur, item p. 112 ubi docti illi qui 700
lapides numerant pro ipso iterum Aristotele inducuntur qui de septingen-
tis lapidum speciebus disseruisse dicitur (S. de Sacy, Chrestom. Ar. III, 533.
447. cf. Rose l. c. p. 181). etenim quae de singulis lapidibus in hoc tra-
ctatu afferuntur, cum fragmentis quae habent Honein (sive Costa ben
Luca), Ibn El-Beitar, Teifàschi, alii, ad verbum saepe conveniunt. cf..e. g.
de smaragdo Diet. p. 127 — Ar. ap. Ibn El-Beitar I p. 537 Sonth., Ho-
nein de incantat. [sc. a Constantino Africano latine versus, vel potius
" Constantinus filius Lucae i. e. Costa ben luca de phisicis ligaturis secun-
dum cod. Norimb. cent. V, 21. cf. cod. Amplon. qu. 395.|] p. 318 opp.
Const. Afr., Ar. de lap. exc. c. 2 cod. Mp. f. 127?, Vinc. Bell. spec. nat.
8, 102. Phisonomia regia col. 29 cf. 91 (Albertus Magn. de mir. opp.
t. II p. 236. cf. 210) etc. 2
1. (238)
Theophr. de lapid. init: Τῶν ἐν τῇ γῇ συνισταμένων τὰ μέν
ἐστιν ὕδατος τὰ δὲ γῆς (cf. Arist. meteor. 3 extr. 4, 10 p. 389, 7. 11.
Galen. t. XII p. 166. 208): ὕδατος uiv τὰ μεταλλευόμενα, καϑάπερ ἄρ-
γυρος xol χρυσὸς xol τάλλα, γῆς δὲ λίϑος τε καὶ ὅσα λίϑων εἴδη πε-
ριττότερα καὶ εἴ τινες δὴ τῆς γῆς αὐτῆς ἰδιώτεραι φύσεις εἰσὶν 1] χρώ-
μασιν ἢ λειότησιν ἢ πυκνότησιν ἢ ἄλλῃ τινὶ δυνάμει. περὶ μὲν οὖν
τῶν μεταλλευομένων ἐν ἄλλοις τεϑεώρηται. περὶ δὲ τούτων νῦν λέ-
γωμεν.
Scriptus est liber περὶ λέϑων Ol. 116, 2 (Rose de Ar. libr. p. 178).
2. (239)
Hesych. s. προσφανῆ: Θεόφραστος ἐν μεταλλικῷ χρυσίου συρ-
θροῦς. et fr. 7,1.
| 3. (240)
Harpocr. lex. p. 108, 22 (ex quo Phot. et Suid. s. v.) s. Κεγχρεῶν:
ΖΔημοσϑένης ἐν τῇ πρὸς Πανταίνετον παραγραφῇ (or. 37, 27) «κἄπειτ᾽
ἔπεισε τοὺς οἰκέτας τοὺς ἐμοὺς καϑέζεσϑαι εἰς τὸν κεγχρεῶνα» ἀντὶ
τοῦ εἰς τὸ καϑαριστήριον, ὅπου τὴν ἐκ τῶν μετάλλων κέγχρον (cf. Poll.
—— DUO eue
7, 90: τὸν τῶν ἀργυρίων κονιορτὸν κέρχνον sc. ὠνόμαξον. loquitur
autem Demosthenes de argentifodina quadam Attica) διέψυχον, ὡς ὑπο-
σημαίνει Θεόφραστος ἐν τῷ περὶ μετάλλων. :
CÉ Phot. lex. (— Lex. rhet. Seguer. p. 271, 23 Bekk.) p. 151, 26 s.
χεγχρεών : τόπος ᾿Δἀϑήνησιν, ἐν ᾧ ἡ ἀργυρῖτις ἐκαϑαίρετο κέγχρος. καὶ
j| ἀπὸ τῶν ἀργυρείων ἀναφερομένη ἄμμος (Boeckh über die Laur. Sil-
berbergwerke p. 106). Plin. 37, 15: unum ex Us (sc. ex adamantis gene-
ribus iis quibus pallor est argenti. cf. M. Pinder de adamante. Berol. 1820
p. 92) vocant cenchron, quod est milii magnitudine. alterum Macedo-
nicum in Philippico auro repertum , et hic est cucumis semini par.
4. (241)
7 E] D T 008 3 / :
Hesych. s. συζωσμα: ἐν τῷ μεταλλικῷ vov éxgéovro χαλπον.
5. (242)
Hesych. s. σχαρφῶν : εἶδος καμίνου, ἐν τῷ μεταλλικῴῷ.
Hesychii locos tres iam pridem monstravit Io. Meursius in Theo-
phrasto L. B. 1640 p. 36 (no. 64).
6. (243)
Pollux 7, 97—99 (cf. 3, 87. 10, 149) ad μεταλλέων opus spectantia
habet haec: μεταλλεία, μέταλλα. μεταλλεύς, μεταλλεύειν, ὀρύττειν,
γεωρυχεῖν, σκάπτειν καὶ ἀνασκάπτειν καὶ διασκάπτειν. χρυσοῦ με-
ταλλεῖς, χρυσουργοί. χρυσουργοῦντες . χρυσὸν ὀρύττοντες. τὰ χρυσεῖα,
τὴν ὑπόχρυσον γῆν. τὴν κατάχρυσον ψάμμον, τὴν ἐπίχρυσον κόνιν,
τὴν χρυσῖτιν γὴν μεταλλεύοντες, διασήϑοντες. διηϑοῦντες, διακρένον -
τες, ἕψοντες, καϑαίροντες, πυρὶ βασανίξζοντες. ἄπεφϑος χρυσός, ἀκρι-
iig , εἰλικρινής, ἀκήρατος. ἀκραιφνής, 4αρεικός, Γυγάδας. ἀργύ-
Qro, ἀργυρῖτις γῆ, ὑπάργυρος. ἐπάργυρος , ἀργύρεια μέταλλα. καινο-
τομίαι μετάλλων. μεσυκρινεῖς κίονες οἵ ἐν τοῖς μετάλλοις ὑφεστηκότες
ἀνέχειν τὰ ὀρύγματα (cf. 3, 87: ovg δὲ κατέλιπον μέσους κίονας οἵ με-
ταλλεῖς ἀνέχειν τὴν γῆν, οὗτοι μεσοχρινεῖς ὠνομάζοντο. Plut. vit. orat.
7. Lex. Seguer. p. 286, 33). ἄργυρος καϑαρός, διαφανής, ᾿Δἀρυανδικός.
γὴ ὑπόχαλκος" οὐ γὰρ χαλκῖτις οὐδὲ χαλκεῖα μέταλλα, ὥσπερ καὶ
σιδήρου μέταλλα καὶ γῆ σιδηρῖτις. ταύτης δὲ τὸ κάϑαρμα σκωρίαν
(cf. Ar. meteor. 4, 6. 383, 34) ὠνόμαζον, ὥσπερ τοῦ χρυσοῦ τὸ ἄνϑος
ἀδάμαντα (cf. Plin. 37, 15. Pinder de adamante p. 21. 51) καὶ τὸν ἀργυ-
ρέων κονιορτὸν κέρχνον (fr. 3. τὴν δὲ σκωρίαν καὶ κίβδον ἐκάλεσαν,
ἀφ᾽ ἧς καὶ οἵ μεταλλεῖς κίβδωνες. τὸ δὲ ἀγγεῖον ἐν ( κατεκεράννυσαν
ARISTOT, PSEUDEPIGR, 117
— 9258 —
τὸν σίδηρον. περίοδος καλεῖται ἐν τῷ περὶ μετάλλων εἴτε ᾽άριστο-
τέλους ἐστὶ τὸ βιβλίον εἴτε Θεοφράστου.
Poll. 10, 149: μεταλλέως σκεύη ϑύλακες, περίοδος. σάλαξ. καὶ
ϑυλακοφορεῖν μὲν τοὺς μεταλλέας οἵ κωμῳδοὶ λέγουσι, περίοδον δὲ καὶ
σάλακα Θεόφραστος ἐν τῷ μεταλλικῷ, περίοδον μὲν τὸ ἀγγεῖον ἐν
ᾧ κατακεραννύουσι τὸν σίδηρον, σόάλακα δὲ τὸ τῶν μεταλλέων xóoxi-
vov (cf. Hes. s. περίοδος. σαλαγξ).
Cf. Boeckh über die Laurischen Silberbergwerke in Attica (h. phil.
Abh. d. Berl. Acad. 1814—15) p. 101 sqq.
7. (244)
Pseudaristot. mir. 42— 50. 61. 62.
1 (42). περὶ Φιλίππους τῆς Μακεδονίας (rovg ἐν Μακεδονίᾳ al.)
εἶναι λέγουσι μέταλλα. ἐξ ὧν τὰ ἐκβαλλόμενα ἀποσύρματα αὐξανεσϑαί
φασι καὶ φύειν χρυσίον, καὶ τοῦτ᾽ εἶναι φανερόν.
Has scilicet χρυσίου συρροὰς προσφανεῖς (καὶ τοῦτ᾽ εἶναι φανε-
gov) voce inusitata dixerat Theophrastus ἐν μεταλλιυκῷ (fr. 2). de Phi-
lippico auro cf. Plin. 37, 15 (supra fr. 3).
2 (43). φασὶ δὲ καὶ ἐν Κύπρῳ περὶ τὸν καλούμενον Τυρρίαν (al.
τυρίαν. τὸ Κούριον coniectura nimis incerta correxit Meursius) χαλκὸν
ὅμοιον γίγνεσϑαι. κατακόψαντες yag, ὡς ἔοικεν, εἰς μικρὰ σπείρουσιν
αὐτόν" εἶϑ᾽ ὑδάτων ἐπιγενομένων αὐξάνεται καὶ ἐξανέίησι καὶ οὕτως
συνάγεται.
Cf. fr. 8 et Aristot. h. a. 5, 19. 552^ 10: ἐν δὲ Κύπρῳ. οὗ ἡ χαλκῖτις
λίϑος καίεται ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας ἐμβαλλόντων (Th. de lap. 25).
3 (44. φασὶ δὲ καὶ iv ηλῳ τῇ νήσῳ ἐν τοῖς ἐξορυσσομένοις
τόποις τῆς γῆς (τὰ ἐν Μήλῳ μέταλλα appellat Poll. 7, 99) πάλιν cva-
πληρώματα γίγνεσϑαι.
Cf. Alexander Aphr. (inl qui falso appellatur II de anima) f. 74?
(post Themistii opera ed. Ald. 1534): ἡ γὰρ τῶν λέϑων αὔξησις ὁμώνυ-
μος, ὅτι προσϑήκῃ. ἢ εἴπερ καὶ οἱ λίϑοι διόλου αὔξονται, εἴη ἂν καὶ
ἐν τούτοις εἶδος ζωῆς. ἀλλὰ λίαν γε ἀμυδρᾶς ἐπεὶ καὶ γεννᾶν τινὲς
λίϑοι λέγονται, ὡς Κλέαρχός φησιν (qui locus in Clearchi Solensis
fragmentis a C. Müllero Fr. h. Gr. t. II collectis omissus est) ἀλλὰ καὶ
ἐπὶ τούτων ἢ ὁμώνυμος ἡ γένεσις ἢ ἄλλον τρόπον.
4 (49). περὶ Παιονίαν λέγουσιν ὅταν συνεχεῖς ὄμβροι γένωνται,
εὐρίσκεσϑαι περιτηκομένης τῆς γῆς χρυσὸν τὸν καλούμενον ἄπυρον.
λέγουσι δ᾽ ἐν τῇ Παιονίᾳ οὕτω χρυσίξειν τὴν γῆν, ὥστε πολλοὺς εὑ-
ρηπέναι καὶ ὑπὲρ μνᾶν χρυσίου ολκήν. τῷ δὲ βασιλεῖ τινά φασιν
c DO) :—
εὑρόντα ἀνενεγκεῖν δύο βώλους. τὸν uiv τρεῖς μνᾶς ἄγοντα τὸν δὲ
πέντε" οὖς φασιν ἐπὶ τῆς τραπέξης αὐτῷ παρακεῖσθαι καὶ ἐπ᾽ ἐκεί-
vov πρῶτον εἴ τι ἐσϑίει ἀπάρχεσϑαι.
5 (46). φασὶ δὲ καὶ ἐν Βάχτροις τὸν Sov ποταμὸν καταφέρειν
βώλια χρυσίου πλήϑει πολλά: καὶ ἐν Ἰβηρίᾳ δὲ τὸν καλούμενον Θεό-
δῶρον ποταμὸν ἐχβράσσειν τὲ πολὺ περὶ τὰ χείλη χρυσίον, ὁμοίως δὲ
καὶ καταφέρειν.
6 (47). λέγουσι δὲ καὶ ἐν Πιερίᾳ τῆς Μακεδονίας ἀσημόν τι χρυ-
σίον κατορωρυγμένον ὑπὸ τῶν ἀρχαίων βασιλέων. χασμάτων (τε add.
Sylb.) τεττάρων ὄντων. ἐξ ἑνὸς αὐτῶν ἀναφῦναι χρυσίον τὸ μέγεϑος
σπιϑαμιαῖον.
7 (48). λέγεται δὲ καὶ ἰδιαιτάτην εἶναι γένεσιν σιδήρου τοῦ Χα-
λυβικοῦ καὶ τοῦ ᾿Δμισηνοῦ. συμφύεται γάρ. ὥς γε λέγουσιν, ἐκ τῆς
ἄμμου τῆς καταφερομένης ἐκ τῶν ποταμῶν. ταύτην δ᾽ οἱ μὲν ἁπλῶς
φασὶ πλύναντας (ita Sylb. codd. πλύναντες) καμινεύειν, of δὲ τὴν ὑπό-
στασιν τὴν γενομένην ἐκ τῆς πλύσεως πολλάκις πλυϑεῖσαν συγκαίειν,
παρεμβάλλειν δὲ τὸν πυριμάχον (οἴ. Th. de lap. 9 ὡσαύτως καὶ of πυ-
ρομάχοι καὶ of μυλίαι δέουσιν οἷς ἐπιτιϑέασιν o£ καίοντες, sc. ὡσαύτως
τοῖς μεταλλευτοῖς. cf. etiam Ar. meteor. 4, 6. 388" 5) καλούμενον AL-
Sov: εἶναι δ᾽ ἐν τῇ χώρᾳ πολύν. ovrog δ᾽ ὁ σίδηρος πολὺ τῶν ἄλλων
γίνεται καλλίων. εἰ δὲ μὴ ἐν μιᾷ καμίνῳ ἐκαίετο, οὐδὲν ἄν, ὡς ἔοικε,
διέφερε τἀργυρίου. μόνον δέ φασιν αὐτὸν ἀνίωτον εἶναι, οὐ πολὺν δὲ
γίνεσϑαι.
8 (49). φασὶ δὲ καὶ ἐν Ἰνδοῖς τὸν χαλκὸν οὕτως εἶναι λαμπρὸν
καὶ καϑαρὸν καὶ ἀνίωτον. ὥστε μὴ διαγινώσκεσϑαι τῇ χρόᾳ πρὸς τὸν
χρυσόν, ἀλλ᾽ ἐν τοῖς Δαρείου 'ποτηρίοις βατιακὰς εἶναέ τινας καὶ
πλείους. ἃς εἰ μὴ τῇ ὀσμῆ, ἄλλως οὐκ ἣν διαγνῶναι πότερόν εἶσι χαλ-
καῖ ἢ χρυσαῖ. |
9 (50). τὸν κασσίτερον τὸν Κελτικὸν τήχεσϑαί φασι πολὺ τάχιον
; at NI MC ONP RUN vea nie ai
μολύβδου. σημεῖον δὲ vig εὐτηξίας. Ori τήκεσϑαι δοκεῖ καὶ ἐν τῷ
ὕδατι" χρώζει γοῦν. ὡς ἔοικε, ταχύ. τήκεται δὲ καὶ ἐν τοῖς ψύχεσιν,
ὅταν γένηται πάγη, ἐγκατακλειομένου ἐντός. ὥς φασι. καὶ συνωϑου-
μένου τοῦ ϑερμοῦ τοῦ ἐνυπάρχοντος αὐτῷ διὰ τὴν ἀσϑένειαν.
Cf. Plut. qu. conv. 6, 8, 6.
10 (61). ϑαυμαστὸν δέ τί φασιν ἐν Ἰνδοῖς περὶ τὸν ἐκεῖ μόλυβδον
συμβαίνειν" ὅταν γὰρ τακεὶς εἰς ὕδωρ καταχυϑῆ ψυχρόν, ἐκπηδᾶν ἐκ
τοῦ ὕδατος.
11 (02). φασὶ τὸν Μοσσύνοικον χαλκὸν λαμπρότατον καὶ λευκό-
τατον εἶναι, οὐ παραμιγνυμένου αὐτῷ κασσιτέρου, ἀλλὰ γῆς τινὸς
11"
Ξε AU. --—
? - DU 1 G , ; astu λέ δ δὲ N ΟΞ i]
αὐτοῦ γινομένης καὶ συνεψομένης αὐτῷ. λέγουσι δὲ τὸν evgovro τὴν
mw ΄ς ' x 7) ^ » ,
κρᾶσιν μηδένα διδαξαν" διὸ τὰ προγεγονότα ἐν τοῖς τόποις χαλκώματα
» 1 2g ΄ 2 ,
διάφορα, τὰ ὃ émvyvyvoueve ovxeci.
8. (245)
In codice gr. Paris. 1310 (chart. sec. 15), qui miscellanea continet
rhetorica historica poetica admodum varia, post carmina Theodori Pro-
dromi singularia quaedam capita sequuntur περὶ τῶν τεσσάρων ποτα-
μῶν τῶν éxgvouévov éx τοῦ παραδείσου (f. 4423). περὶ τοῦ ῥωμαικοῦ
βισέξστου (f. 4433), περὶ γενέσεως καὶ φϑορᾶς ἀνθρωπίνων σωμάτων
(f. 4430), περὶ τῶν ὃ στοιχείων (f. 4443), ultimum denique iu ultima co-
dicis pagina (f. 444^) hoc, quod cum omnibus scripturae vitiis mense Ia-
nuario a. 1857 ita Parisiis descripsi:
Περὶ τῶν εὑρισκομένων μετάλλων iv τῇ vico κύπρω.
᾿Ιστέον ὅτι ἐν τοῖς βίβλοις τῶν περὶ γαληνὸν περὶ εἰδῶν, καὶ ἀρε-᾿
στοτέλους φυσιολογικῶν περὶ οὐσίας γῆς καὶ λίϑων καὶ μεταλ-
λων εὑρέσεις, εὑρέϑη ἐν τῆ κύπρω νήσω ὅτι ἔστιν ὅρος μέγα καὶ
ὑψηλὸν ὑπὲρ πάντων τῶν βουνῶν αὐτῆς, τρόγοδος καλούμενον. πολλὰ
καὶ διάφορα εἴδη βοτανῶν τῆς ἰατρικῆς τέχνης χρήσιμα εὑρισκόμενα.
& τινὰ λέγειν ἐπιχειροῦντα xo £v, ἐπιλήψει μὲ διηγούμενον ὁ χρό-
voc. Ὁμοίως καὶ περὶ μετάλλων γῆς; γέγραπται ἐν τῷ περὶ λέϑων
διαφορᾶς ἀριστοτέλους. ὅτι χρυσίου μετάλλων ὅρος, H βούκασα. ἢ
καὶ διακειμένη εἰς πόδοσιν τοῦ τρογόδου. καὶ ἐπιβλέπει ἐπὶ τὰ βο-
οειότερὰ μέρη τῆς νήσου. κατὰ ϑάλατταν δὲ, γίνεται δυτικώτερον
αὐτῆς. ἔχει δὲ ramas μετάλλων καϑὼς διηγήσατο. φημή οἵ pro
φημί). Moor καὶ ἀργυρίου καὶ Ἰδλκου. στυπτηρίας σχιστῆς καὶ λευ-
κῆς. καὶ ἀληϑηνῆς WD Que καὶ σωροῖ (sic τ Gn τὸ πρῦσις
μιον τοῦ χρυσαρίου. καὶ μίσσει (sic pro μἱσυ) καὶ ὃ χαλκίτης. καὶ
| ἄλλα διάφορα μέταλλα. ἐν ἑτέροις δὲ ὄρεσι φασὶ τῆς κύπρου, γίνεται
ὁ σίδηρος. ὁ ὕελος. καὶ πᾶσα ὕλη τιμία: ---
Summus Cypri mons et qui idem debet esse cum Trogodo illo, quo
nomine recentiori sane nunc quoque appellatur (Throdos, Troodos apud
Engel, Kypros I, 34), Olympus est, prope quem (£v ποσίν), ut Strabonis
utar (14 p. 084), μέταλλα χαλκοῦ ἐστὶν ἄφϑονα τὰ ἐν Ταμασσῷ, ἐν οἷς
τὸ χαλχανϑὲς γίνεται xol ὁ ἰὸς τοῦ χαλκοῦ πρὸς τὰς ἰατρικὰς δυνά-
eve χρήσιμα (cf Steph. Byz. s. Ταμασός: πόλις Κύπρου διάφορον
ἔχουσα χαλκόν, ἐν μεσογείᾳ. Engel, Kypros I, 149). Galenus qui iuvenis
adhuc ut μεταλλικὰ φάρμακα (de quibus v. Dioscor. 1. 5, Gal. de simpl.
l. 9, Oribas. l. 15) sibi compararet itinere facto in Cyprum insulam pro-
mc ON —
fectus est apud medicos (cf. Engel, Kypros II, 41 sqq.) famosam, τὸ u£-
ταλλον visitavit prope Solos (ab eo igitur de quo agitur diversum, licet
eiusdem montium iugi fuerit), de quo saepe memorat in opere de simplic.
medicam. fac. (XII, 214. 219 sq. 226. 234. 238 sqq. cf. XIV, 7) aliisque
fortasse deperditis, unde haec ducta sint.
XLV.
Περὶ φυτῶν.
Quot seculis, ait Quintilianus (ΧΠ, 11, 22), Aristoteles didicit, ut
non solum quae ad philosophos atque oratores pertinent scientia com-
plecteretur, sed animalium satorumque naturas omnes. perquireret?
illis enim haec invenienda. fuerunt. nobis cognoscenda sunt. et sane
plantarum quidem non minus quam animalium historiae peritissimum -
fuisse Aristotelem, immo utriusque doctrinae et Graecis et Latinis no-
bisque auctorem, opera declarant. atque eundem etiam postquam zoo-
logica studia seriptis condidit aeternis, botanica diu exculta edere in
animo habuisse, ipsius verbis constat ad libros de plantis postmodum
edendos saepius lectorem ablegantis (cf. Prantl, de Ar. 1. ad hist. an. per-
tin. ord. 1843 p. 47. Rose, de Ar. libr. ord. et auct. 1854 p. 177). atta-
men inter ipsas etiam litteras zoologicas (Rose p. 216) morte immatura
abreptus est. quos ipse non scripsit libros de plantis, de lapidibus et
metallis, seripsit Theophrastus Aristotelicae doctrinae famaeque heres,
unius quasi corporis librorum Aristotelicorum scientiam universam po-
steris tradentium partes. atque ea quidem causa fuit (cf. Rose p. 178),
cur recentiores Aristotelis commentatores, ubi in praefationibus scho-
liorum libros Aristotelis hoc est scientiarum orbem dividerent ordine-
que disponerent, non dubitarent et de animalibus et de plantis opera
referre, Aristotelis scilicet et Theophrasti. cf. Simplic. in categ. Bas.
1551 f. 1^: τῶν δὲ ᾿᾽4. συγγραμμάτων τὰ μέν ἐστι μερικὰ... τὰ δὲ
καϑόλου- τὰ δὲ καὶ μεταξύ. ὡς αἵ περὶ ζώων καὶ φυτῶν ἱστορίαι.
David in categ. p. 25, 21 Br.: καὶ εἰ μὲν μερικῶν. ἢ ἐμψύχων ἢ ἀψύ-
χων... καὶ εἰ μὲν περὶ ἀναισϑήτων ἐμψύχων, ὡς τὰ περὶ φυτῶν
αὐτοῦ ξητήματα᾽ εἰ δὲ αἰσϑητῶν, καὶ τοῦτο πάλιν vj περὶ τῶν καϑό-
λου. ὡς «f περὶ τῶν ξώων αὐτοῦ ἱστορίαι... Simplic. in phys. Ven.
1526 f. 15: τῶν δὲ ἐν τῷ καϑ᾽ ἡμᾶς τόπῳ ἐπειδὴ τὰ μέν ἐστιν ἔιιψυχα
"MN
^ (x , , - -Ο ’
τὰ δὲ ἁψυχα. περὶ μὲν ἁψύχων ἐν ταῖς τῶν μετάλλων πραγματείαις
Ν
^ , A ^ A ἔχ x
διδάσκει" τῶν δὲ ἐμψύχων τὰ μέν ἐστι ζῶα, τὰ δὲ φυτά, τὰ δὲ ξωό-
φυτα. περὶ uiv ovv ζώων ἐν ταῖς περὶ ζώων παντοδαπαῖς πραγμα-
- »Ὕ M - ? e
τείαις διελέχϑη, πὴ μὲν ἱστορικῶς τὰ περὶ αὐτῶν ἀφηγούμενος ὡς ἐν
^ Y ΄ δ , - M 3 Y z c 3 -
ταῖς περὶ ἕωων ἱστορίαις. πῇ δὲ αἰτιολογικῶς διδασκων ὡς ἕν ταῖς
, , [4 ^
περὶ ζώων γενέσεως xol uogícov καὶ κινήσεως καὶ ὑπνου καὶ τῶν TOL-
c - hi Y -
ovrQv. ομοίως δὲ xol περὶ φυτῶν κατὰ τὸν διττὸν τοῦτον ἐδίδαξε
τρύπον (scil. in Theophrasti libris περὶ φυτῶν ἱστοριῶν el φυτικῶν
-» a g ? x
αἰτιῶν). Ioannes in phys. Ven. 1535 f. a, 18: γέγραπται ovv αὐτῷ...
1 Y - - - ES , Y - ὦ ΄
καὶ περὶ τῶν κοινῇ πᾶσι τοῖς ἐν γενέσει καὶ φϑορᾷ παρακολουϑουν-
« EV ^ , -»
τῶν ἐν τοῖς περὶ γενέσεως καὶ φϑορᾶς, ἐν δὲ τοῖς μετεώροις περὶ τῶν
9 » -
ἰδίᾳ τούτοις. γέγραπται αὐτῷ καὶ περὶ μετάλλων τοιοῦτο δέ ἐστι
: c - , , : ? Gr Y - - 2 4
καὶ ὁ τῶν μετεώρων τέταρτος " ἐν oig περὶ τῶν τοῖς ἁψύχοις παρεπο-
, 878 4 e SN Y ΄ E - - Zi -
μένων ἐδίδαξεν. αἱ δὲ περὶ ζώων καὶ φυτῶν πᾶσαι πραγματεῖαι αἱ
-» e , 5 , e
μέν εἰσι περὶ τῶν ὡς ἐμψύχοις καὶ ἀναισϑήτοις παρακολουϑούντων ὡς
δ 1 T δ Y Y - c ? ΄ M , Lo c e
ef περὶ φυτῶν, αἱ δὲ περὶ τῶν ὡς ἐμψύχοις καὶ αἰσϑητικοῖς ὡς αἱ
περὶ ξώων πᾶσαι πραγματεῖαι καὶ ἱστορίαι. Damasc. de coelo p. 454,
A N - ΄
22 Βι.: τὰ μὲν ἄψυχα διὰ τῶν περὶ μετάλλων συγγραμμάτων γνω-
- M A A
οἶξεται, τῶν δὲ ἐμψύχων τὰ μὲν αἰσϑητικὰ καὶ κατὰ τόπον κινούμενα
ς M z Y YN Y Y ΄ [ S X922 ,
ὡς τὰ $c καὶ δὴ καὶ περὶ ζώων γέγραπται... τὰ δὲ ἀναίσϑητα
ι , c 1 ΄ Y , 1 Y - -" 2
καὶ κατερριζωμένα ὡς τὰ puro καὶ μέντοι καὶ περὶ φυτῶν τῷ ᾽4ρι-
στοτέλει γέγραπται. Simplic. de coelo p. 408"25 Br.: καὶ περὶ μὲν τῶν
5 N - “
ἀψύχων τὰ περὶ μετάλλων γεγραμμένα διδάσκει. τῶν δὲ ἐμψύχων
' Y A ΄ i c 1 - ᾿
τὰ μέν ἐστιν αἰσϑητικὰ καὶ κατὰ τόπον κινούμενα ὡς τὰ ξῶα. τὰ δὲ
D e i] -
ἀναίσϑητα καὶ κατερριζωμένα ὡς τὰ φυτά" καὶ δὴ καὶ περὶ φυτῶν
? ^
αὐτῷ γέγραπται καὶ περὶ ξώων. loannes de gen. et corr. Ven. 1527 f. 15:
^ ΄ -»Ὕ c ΄
ἐν δὲ ταῖς περὶ ζώων πραγματείαις περὶ τῶν ὡς ἐμψύχοις καὶ αἰσϑη-
- ΄ ΄ - Y Gi M '
τικοῖς (παραπκολουϑούντων διαλήψεται)" πλεῖσται δὲ αὐται διὰ τὸ πο-
^ LU , PY » - -
λυειδὲς τῆς τῶν ξωων φύσεως. ἐν δὲ τοῖς περὶ φυτῶν περὶ τῶν ἐμ-
΄ 1 2 3 - J ' Y » 2 Ζ 2 ^ Ur
ψυχῶν μὲν ovx αἰσϑητικῶν δέ, πεοὶ δὲ τῶν ἁψύχων ἕν τοῖς περὶ μὲ -
τάλλων καὶ ἐν τῷ τετάρτῳ τῶν μετεωρολογικῶν. id. f. 22: εἴρηται
N 1 2 ? M F [/4 3 1 1 - , c - 7
γαρ καὶ κατ ἀρχὰς OTrL OU περὶ τῶνδέ τινῶν ἡ παροῦσα πραγματεία
’ 2 A -Ὁ- , - -
διαλαμβανει. ἀλλὰ κοινῇ περὶ πάντων τῶν £v γενέσει καὶ φϑορᾷ"
A M ς, ὦ -“ ΄
κατὰ μέρος γὰρ περὶ τούτων αἷ ἐφεξῆς πραγματεῖαι. διδασκουσιν. αἵ
» EY : //
uiv περὶ τῶν iv τῷ μετεώρῳ συμβαινόντων, ἄλλαι δὲ περὶ ζώων καὶ
φυτῶν (cf. f. 28Ρ med. ad Ar. p. 322^1). Olympiodorus in meteor. Ven.
. "T Z - E E oss
1551 f. 25 (ad ipsa prooemii verba quibus promittit Ar. εἴ v; Óvvouedo
? » , » ᾽’
. .. ἀποδοῦναι περὶ ξώων χαὶ φυτῶν): τὰ δὲ μέλλοντα προανακρουε-
᾿ b e ^ ^ e
ται μεμνημένος τῶν ὑπολοίπων αὐτοῦ πραγματειῶν ὅσαι περὶ ἐμψύ-
- 2 A , OY AIME - c
χων αὐτῷ εἰσὶ γεγραμμέναι, ἀλλὰ περὶ ἐμψύχων ἡ ἀναισϑητῶν ὡς ἡ
pam DE
^ ?N c ec ,
περὶ φυτῶν πραγματεία. ἡ αἰσϑανομένων ὡς ἡ περὶ ζώων ἱστορία.
το v - - ' »
id. f. 2^: ἐξ γὰρ οὐσῶν τῶν πραγματειῶν συνιστασῶν τὴν πᾶσαν φυ-
e" » -ὉἍ EV
σιολογίαν. τρισὶ μὲν ἕπεται ἢ παροῦσα πραγματεία. τριῶν δὲ προηγεῖ-
-» i] - ? € ? € ET
ται" τῇ uiv γὰρ φυσικῇ ἀκροάσει καὶ τῇ περὶ οὐρανοῦ καὶ τῇ περὶ
γενέσεως καὶ φϑορᾶς ἕπεται. προηγεῖται δὲ τῶν περὶ ψυχῆς. τουτέστι
ind ^ ^ , . . .
τῆς περὶ φυτῶν καὶ τῆς περὶ ζώων. quibus locis videmus eadem ra-
A3 ? - , - - ΄ '
tione eosdem occupatos ἐν τῇ διαιρέσει τῶν φυσικῶν πραγμάτων καὶ
- 9 -ἢΡ᾽ vw - , . .
τῶν εἰς ταῦτα πραγματειῶν τοῦ ZorororéAovg (ut ait loannes) Aristo-
teli tribuere librum de metallis (Simpl. et Ioannes in phys., Dam. et Simpl.
de coelo, loannes de gen. et corr.) neque nisi ad ipsa Aristotelis verba
extrema libri tertii meteorologicorum metallica promittentia (sicut ad
similia de phyticis verba extr. c. 4l. de sensu p. 442^25 Alexandro de
A N P4 , - -
sensu Ven. 1527 f. 1008: τὰ γὰρ ἀλλα παϑή τῶν χυμῶν ... οἰκείας
φησὶν εἶναι τῇ περὶ φυτῶν φυσιολογίᾳ. καὶ ἔστι περὶ φυτῶν Θεο-
, 2
φράστῳ πραγματεία γεγραμμένη" “Δ ριστοτέλους γὰρ οὐ gége-
ται. cf. Michael Ephes. de vita et morte f. 175^, qui deperditum putat
librum) plerisque in mentem venit auctorum nomina distinguere, quae
specie quadam aequabili induta quasi e communi sectae Peripateticae
bono aecepissent, magistro et discipulo dividere, admonere non ipsum
Aristotelem esse auctorem libri qui ferretur de metallis sed Theophra-
stum. ita Pseudalex. in meteor. Ven. 1527 f. 126? (IL, 161 Id.): ἰδέᾳ δὲ
δεῖν φησὶν ἕκαστον τῶν εἰρημένων γενῶν προχειριξομένους và οἰκεῖα
RADI ELS mc I UUR ΄ , 2 T
αὐτοῖς ἐπισχοπεῖν᾽ περὶ ὧν Θεόφραστος πεπραγματευται ἔν τὲ τῷ
» ΒΩ
περὶ τῶν μεταλλευομένων καὶ ἐν ἄλλαις τισίν. Olymp. f. 59^ (II,
162 Id.): xoi ταῦτα μὲν καϑολικῶς περὶ μετάλλων παραδίδωσιν ᾿Ζριστο-
ς ΄ , c; QNI
τέλης, ὑπισχνούμενος καὶ ἰδίᾳ γράφειν. οὐκ ἔγραψε δὲ ocov ἡμᾶς
- c N ΄
καὶ τοὺς πρὸ ἡμῶν εἰδέναι" ὁ μέντοι τούτου μαϑητὴς Θεόφραστος
» 9557 Ἐπ ΕΛ 2 ; . . .
ἔγραψεν ἰδίᾳ πεοὶ ξκαστου μεταλλου. contra idem in prooemio meteor.
Olympiodorus argumenti divisioni intentus scriptores nominare negligit
- » 2 ΄
f. 3* (L 133 14.): ἐν δὲ τῷ πέρατι τοῦ τρίτου βιβλίον περί τινων αψύ-
T - r ΄ ς »
χων διαλέγεται, οἷον περὶ τῶν μετάλλων ... σύνϑετα ὁμοιομερῆ
e ’ » , - M ΄
ἄψυχα, ἅπερ διδάσκει ἐν τῷ πέρατι τοῦ τρίτου λόγου τῆς παρούσης
πραγματείας καὶ ἐν τῇ μονοβίβλῳ περὶ μετάλλων γεγραμμένῃ. ib.
A 1 Y A C
Ioannes (ad Ar. p. 33957) f. 77^: μετα yog τὰ μετεωρολογικὰ ἢ περὶ
» M 74 -
ξώων καὶ φυτῶν λείπεται Qecogíe* περὶ yog μετάλλων ἐν τῷ τετάρτῳ
(cf. Io. in phys. et de gen. et corr.) τῶν προκειμένων ἐδίδαξε (et in 1. de
E Ip . ι er À c 1 C om 1
metallis, ut alibi addit 1. c.). καὶ ουτῶ Aormov o προτεϑειῖις ἡμῖν περι
- - - ᾿ ᾿
τῆς τῶν φυσικῶν ϑεωρίας σκοπος τέλος εἴληφε. ceterum inter auctores
veteres qui de plantis egerunt, rustici quidem et medici (Varro, Plinius,
co Z(pii e eee
Plutarchus, Galenus cet.) nullius in his rebus Peripatetici antiqui auc-
toritatem noverunt nisi Theophrasti, grammatici dubitant. idem enim.
Athenaeus, cui uni Phaniae περὶ φυτῶν librorum (qui singulis fere hi-
storiae plantarum Theophrasteae respondisse videntur) fragmenta debe-
mus, non solum falsi Aristotelis περὶ ξωυκῶν effudit testimonia gramma-
ticis propter verborum novitatem singulorumque animalium ad modum
lexici enumerationem utilia, sed etiam περὶ φυτῶν, eiusdem scilicet
opusculi quod duobus libris comprehensum ferebatur in indice Andro-
nici (unde D. L. 5, 25. Ptolem. W. p. 150.). idem novere qui eisdem cum
Athenaeo copiis Didymeis uti solent Harpocration, Pollux. quae autem
in scholiis Nieandreis male habitis parumque doctis extare videbantur,
ea huc non pertinent. locus enim περὶ ἠρύγγου sch. ther. 645 p. 51, 15
ed. Keil. Lips. 1856 (E. Meyer, Gesch. der Botanik I, 90) est historiae
animalium (IX, 3. eadem in Theophrasti fr. de anim. invidis ap. Phot.)
atque in sch. ther. 509, ubi optimus quidem cod. Vaticanus (cum Paris.
et ed. Ald. 1499) ita habet ἀριστολόχεια. . . βοτάνη δέ ἐστιν, ἢ ἀριστο-
λόχεια (Nic. 509— 19. Theophr. h. pl. 9, 20, 4. Plin. 25, 54) ὠνόμασται.
ταύτην δέ (sc. vires eius medicas nobilissimas) quow ᾿Ζριστοτέλης yv-
ναῖχα εὑρηκέναι, emendandum est sine dubio cum Gottingensi quem
sequuntur Schneider et Bussemaker: ταύτην δὲ (φασιν Buss.) "AguGro-
λόχην γυναῖκα εὑρηκέναι, (nisi forte, quod parum verisimile, ταύτην δέ
φησιν ᾿Δριστοτέλης “4ριστολόχην γυναῖκα εὑρηκέναι). desideratur enim
nomen eius qui invenit, quemadmodum Gentianam invenit Gentius . .
invenit et Lysimachus herbam Lysimachiam multaque eius modi apud
Plinium libro XXV. Nicolaus autem Damascenus, philosophiae Aristotelis
epitomator, cuius de plantis libellos duos quos ad mentem Aristotelis
composuit ex Graeco conversos antiquiores Arabes legebant (Hadschi
Khalfa V, 162: 4r. libri duo de plantis, quos Nicolaus interpretatus
est el Ishac ben Honein addita Thabiti ben Corra. emendatione verti)
— postea enim ipsius Aristotelis nomine vulgo inscribebantur (Rose p.
181. Meyer Gesch. d. Bot. I, 324. IIT, 143. interpres latinus de quo sine
causa nunc dubitat Meyer, pleno nomine appellatur 4/vredus de Sareshel
[al. Sarechel| Anglicus ad Rogerum de Herefordia scribens in cod.
Paris. lat. 478) — is num spurios illos duos Aristotelis usurpaverit necne,
quaeri quidem potest et negari, at non diiudicari.
Quod ad librum Aristotelis πεοὲ χυμῶν. quem titulum exhibet
Olympiodorus (cf. Rose p. 179), notandum est eodem plane modo, quum
ad Theophrasti opus (D. L. 5, 46) quod respicit et ad Theophrasti nomen
confugere deberet commentator ut Aristotelis verbis satisfactum esse
mc DN
doceret talem disputationem (in l. seil. de plantis instituendam) promit-
tentibus (meteor. 2, 3. 358^22. 359520), Aristoteleum librum nuntiari,
quo modo supra librum de metallis (ἐν γὰρ τῷ περὶ χυμῶν αὐτοῦ μο-
νοβίβλῳ λέγει περὶ τούτων Olymp. in met. f. 8605, item 875, cf. f. 85 ἐν
τῇ μονοβίβλῳ περὶ μετάλλων γεγραμμένη). nam cautioribus verbis ad
eosdem locos usos fuisse priores ostendit qualis quidem nume fertur
Alexander f. 975. 98^ (cf. etiam Mich. Ephes. in Ar. de vita et morte f. 1755).
iuvabit ipsa commentatorum verba legere et comparare: ad Ar. meteor.
2. 3. 358522 (πάϑη γὰρ τάλλα διά τινα σύμμιξιν τοῦ ὕδατός ἐστιν καὶ
οἷον ἂν τι 7 τὸ συμμιχϑέν, τοιοῦτον ποιεῖ τὸν χυμόν. ἀλλὰ περὶ uiv
τούτων ἐν ἄλλοις καιροῖς οἰχκειοτέροις ποιητέον τὴν σκέψιν):
- Pseudoalex. f. 97^: εἰπὼν δὲ τοὺς χυμοὺς μιγνυμένου τινὸς τῷ ὕδατι
γίνεσϑαι, καὶ τοιούτους ὁποῖον ἂν ἢ τὸ μιγνύμενον, ὑπερτίϑεται τὸν
περὶ τούτων λόγον ὡς ὄντα ἄλλης πραγματείας " τῆς γὰρ περὶ χυμῶν
ἴδιος ὁ περὶ τούτων λόγος.
Olympiod. f. 362: ἐν γὰρ τῷ περὶ χυμῶν αὐτοῦ (χυμοῦ αὐτῶν
ed.) μονοβίβλῳ λέγει περὶ τούτων.
deinde ad Ar. meteor. 2, 3. 35920 (αὖ δὲ διαφοραὶ αὐτῶν ἐκεῖϑεν
δῆλαι. ποῖοι δὲ χυμοὶ ἐκ ποίων γίνονται κράσεων, εἴρηται [— εἰρή-
σεται cf. Rose de Ar. 1. p. 118] περὶ αὐτῶν χωρὶς ἐν ἄλλοις. περὶ μὲν
οὖν ὑδάτων... ἔτι δ᾽ ὁπόσα παϑήὴ κατὰ φύσιν αὐτοῖς συμβαίνει
ποιεῖν ἢ πάσχειν. εἴρηται σχεδὸν ἡμῖν περὶ τῶν πλείστων) :
Pseudoalex. f. 98^ : τὰς δὲ διαφορὰς τῶν γινομένων ἐν τοῖς ὑδασι
χυμῶν ἐχεῖϑέν φησιν εἶναι δήλας. ἐκ τοῦ εἰδέναι ποῖοι χυμοὶ ἐκ ποίων
γίνονται κράσεών τε καὶ μίξεων. εἰρῆσϑαι δὲ περὶ αὐτῶν φησὶ κατ᾽
ἰδίαν ἐν ἄλλοις: τῆς γὰρ περὶ χυμῶν πραγματείας ἡ περὶ τούτων
οἰχεία ϑεωρία.
Olvmpiod. f. 318: οὔτε γὰρ περὶ πάντων χυμῶν τοῦ ὕδατος εἴρηται,
ἀλλὰ περί τινῶν περὶ γὰρ πάντων ἐν τῷ περὶ χυμῶν αὐτοῦ μο-
νοβίβλῳ εἴρηται.
cf. Michael Ephesius in Ar. de vita et morte (de respir.) extr. f.
1755: ταῦτα εἰπών. εἶτα φήσας ὅτι περὶ ὑγείας καὶ νόσου οἰκεῖόν
ἐστιν εἰπεῖν τῷ φυσικῷ μέχρι του. καὶ ὅτι οὐ δεῖ λανϑάνειν ἡ δια-
φέρουσιν ἰατρική τε καὶ φυσικὴ καὶ πῶς διαφέρουσι ταὐτὰ τὴν ὑγείαν
καὶ νόσον ϑεωροῦσαι. καὶ ὅτι GUvogog ἐστιν ἡ φυσικὴ τῇ ἰατρικῇ.
τούτου μὲν πέπαυται τοῦ βιβλίου. τὰ δ᾽ ἕξῆς ἔδει μὲν ἔχειν τὸν περὶ
γάλακτος λόγον: πάλαι γὰρ ἐς ὕστερον ἐρεῖν ὑπερέϑετο᾽ ἐν ᾧ καὶ
περὶ πέψεως καὶ ἀπεψίας εἰπεῖν ἁρμόττει (Rose p. 175. cf. p. 167).
οὕτοις δ᾽ οἰκεῖος καὶ ὁ περὶ ὑγείας καὶ νόσου" τῆς γὰρ τροφῆς κρα-
Dn .--
τουμένης uiv εἰκὸς ὑγείαν, ἀπέπτου δὲ γινομένης τὰς νόσους yev-
νᾶσϑαι. ταῦτα δὴ καὶ τὰ τούτοις ἑξῆς, Ὄντα δὲ περὶ φυτῶν καὶ
χυλῶν, ᾿Δριστοτέλους μὲν οὐχ εὑρίσκομεν, διὰ τὸ τὰς συντάξεις ἀπο-
λωλέναι (hoc quidem putat Ephesius), éx δὲ τῶν Θεοφράστου δεῖ λαμ-
βάνειν μέχρι ev εὑρεϑῇ τὰ vm. ᾿Δριστοτέλους γραφέντα.
1. (240)
Athen. XIV p. 6052? (s. φοίνικες): καὶ ᾿ριστοτέλης ἐν τῷ περὶ
φυτῶν οὕτως «φοινίκων ἀνόρχων, ovc τινες εὐνούχους καλοῦσι. οὗ
δὲ ἀπυρήνους».
Ad rem c£ Theophr. ἢ. pl. 2, 6, 6, ubi nihil de spadonum nomine,
quod tamen addit qui eodem de palmis Theophrasti eapite utitur Plinius
13, 8: quaedam ferunt statim in trimatu, in Cypro vero Syria Aegypto
quadrimae, aliae quinquennes altitudine hominis (haec e Th. 2, 6, 7),
nullo intus pomi ligno quamdiu sunt novellae, ob id spadonum accepto
nomine. aliunde igitur ultima haec addidit is quem repetit Plinius. hie
enim neque Theophrasto ipse neque Aristotele unquam usus est. cete-
rum ut palmarum illic ita calamorum quorundam apud Theophrastum
mentio est anthela carentium, ovg καὶ προσαγορεύουσιν εὐνουχίας (h.
pl. 4, 11, 4).
2. (247)
Athen. XIV p. 6534 (unde Eustath. in Od. p. 1405 et in Il. p. 545): γεν-
ναῖα (σῦκα) λέγει τὰ εὐγενῆ ὁ φιλόσοφος (Πλάτων)... ἢ τὰ ἐπιγεγεν-
νημένα. οἷον τὰ ἐπεμβεβλημένα. ὁ γὰρ ᾿ φριστοτέλης καὶ ἐπεμβο-
λάδας ἀπίους ὀνομάξει τὰς ἐγκεκεντρισμένας.
Ex eodem fonte Harpocr. lex. p. 71, 8 s. ἐμβεβλημένα: ἀντὶ τοῦ
ἐγκεκεντρισμένα. 4ημοσϑένης ἐν τῷ πρὸς Νικόστρατον. καὶ ᾿4ριστο-
τέλης (in epit. male ᾿ΖΦριστοφάνης) δ᾽ ἐμβολάδας ἀπίους λέγει τὰς
τοιαύτας.
De piris insiticiis cf. Plut. qu. conv. 2, 6, 1. Theophr. ἢ. pl. 2, 2, 5.
Geopon. 10, 24. 10, 76, 2 etc.
3. (248)
Pollux 10, 170: τάχα δὲ x&v ὄροφόν τις ὀνομάσειεν, Og ἔστι
στεγαστὴρ κάλαμος. ὃν καὶ Ὅμηρος (Il. o, 451) ὀνομάξειν ἔοικεν ἐπὶ
τῆς ᾿Αχιλλέως σκηνῆς" καὶ ἐν ᾿Δριστοτέλους δὲ ἢ Θεοφράστου
φυτικοῖς (codd. et edd. φυσικοῖς) γέγραπται «καλάμου, ὀρόφου, ϑρυαλ-
λίδος. στροβίλου. πίτυος». :
Nescio an εὐχαύστων et Óvcxezvov (cf. Theophr. de igne 72)
exempla haec fuerint.
-- δ --
4. (249)
Antigonus mirab. 169 [129: πεποίηται δέ τινα καὶ ὁ Κυρηναῖος
- ΄ὔ G 2 ΄ PE
Καλλίμαχος ἐκλογὴν τῶν παραδόξων. ἧς ἀναγράφομεν ὁσα ποτὲ ἡμῖν
ἐφαίνετο εἶναι ἀκοῆς ἄξια. φησὶν Εὔδοξον ἱστορεῖν... (133) περὶ δὲ
τῶν ποταμῶν καὶ κρηνῶν (ita etiam in seqq. περὲ --- περὶ —) “ύκον
.. . (106) περὲ δὲ πυρὸς Κτησίαν φησὶν forogstv . .. (108) περὲ δὲ λί-
ϑων τὸν αὐτὸν τοῦτον λέγειν .. .1: περὶ δὲ φυτῶν τῆς ἀκάνϑου εἶδος
(περὶ δὲ τούτων τῆς ἀκανϑείσας cod., corr. Bentl) ᾿“ριστοτέλην
φάσκειν περὶ τὴν ᾿Ἔρυϑηναν (corr. ᾿Ερύϑειαν) εὑρίσκεσϑαι διαποίκι-
λον τὴν χρόαν, ἐξ ov πλῆκτρα γίνεσϑαι. Τίμων δὲ ὁ κιϑαρῳδὸς εἶχεν
A 3 J - ΄ 2 » A ΄’ 2 ^
καὶ ἐπεδείκνυεν πολλοῖς. φασχων αὐτῷ rov διδασκαλον JoroxAüv
€ 5 2 ^ ' ET ΄
δεδωρῆσϑαι, εἶναι δ᾽ αὐτῶν τὴν ἁφὴν ἐν τῇ χρείᾳ σκληρᾶν.
- 2 ΄
. . €f. Theophr. h. pl. 4, 4, 12: ἐν δὲ τῇ “ρίᾳ χώρᾳ καλουμένῃ
M ΄ € ΄ » ΄ »Ἥ "ἡ
ἀχανϑα ἐστιν, ἐφ᾽ ἧς γίνεται δάκρυον ὅμοιον τῇ σμύρνῃ καὶ τῇ ὄψει,
καὶ τῇ ὀσμῇ. τοῦτο δὲ ὅταν ἐπιλάμψῃ ὁ ἥλιος καταρρεῖ, πολλὰ δὲ xol
ξ 1] "d uw o ἡλῖος *ovooger. :
v - - ζ "Ὁ mM
ἄλλα παρὰ τὰ ἐνταῦϑα καὶ ἐν τῇ χώρᾳ καὶ ἐν τοῖς ποταμοῖς γίνεται.
ἐν ἑτέροις δὲ τόποις ἐστὶν ἄκανϑα λευκὴ volofoc, ἐξ ἧς καὶ σκυτάλια
καὶ βακτηρίας ποιοῦσιν. ὀπώδης δὲ καὶ μανή. ταύτην δὲ καλοῦσι
Ἡρακλείαν (ex Erythea sc. insula propter Herculis in Iberiam στρατείαν
famosa: eadem igitur est Theophrasti spina Herculea quae Pseuda-
ristotelis). τῇ
5. (250)
Eustath. in Il. v, 289 (£v αὐχένι) p. 982: σημείωσαι δὲ ὅτι αὐχὴν
3 ΄ 3-551 ΄ / ? ' deg E: c mo jg
ov μόνον ἐπὶ ζώων λέγεται ἀλλα καὶ ἐπὶ καρπῶν. ὡς δηλοῖ ὁ ovro
γράψας (i. e. lexici cuiusdam auctor. eademque plaue verba habet Photius
in lex. s. ἕσμα) «ἕσμα φησὶν ᾿Δριστοτέλης. Θεόφραστος δὲ uicyov.
E 2 16 pL AN - € - 5 , 9 2
ἔστι δὲ ὁ αὐχὴν τοῦ καρποῦ τῶν ακροδρυων » (Phot. ἔσμα: 4 ριστο -
΄ ΄ ς E 1 - » -
τέλης ὅπερ Θεόφραστος uíGyov: ἔστι δὲ ὁ αὐχὴν τοῦ καρποῦ τῶν
ἀκροδρύων).
1 7 - HAUT SS «ὦ ΄
Cf. Lage Π pl ΤΊ I μίσχος" τοῦτο ὁ ἐστὶν ᾧ συνήρτηται
κ A M , 4 . .
πρὸς τὸ gvrOv τὸ φύλλον καὶ ὁ καρπός. quo ipso loco utebantur lexica,
. . , c 1 » ,
v. Hesyph. s. v. qui alteram addit glossam μίσχος: ὁ παρὰ τῷ φυλλῳ
z er , . 5 Dn ,
40X40c. pro &ouc autem πέσμα occurrit in lex. Hesychii s. πέσμα:
πεῖσμα (cf. Geopon. 10, 50, 4) ἢ μίσχος. ἔστι δὲ ἐξ ov τὸ φύλλον ἤρτη-
ται. οἷ, 5. πάσμα: o συνήρτηται πρὸς τὸ τοῦ φυτοῦ φύλλον. ἔνιοι
μαλλὸν ἐρίου. quae ad unam eandemque glossam omnia pertinent. οἵ,
Schneider ad Theophr. t. III p. 143.
e DOS! ---
XLVI.
Dleoopyuxa.
Agricultura quanquam de plantis doctrinae pars sit secundum Pe-
ripateticos (Theophr. c. pl. 3, 1, 1. Rose de Ar. l. p. 179) nec nisi περὶ
φυτῶν libri duo in Androniceis Diogenis Laertii nominentur, quos licet
georgica quaedam habuisse non minus quam Nicolai opusculum (ef. I,
16, 17) concedas, minime quidem ipsos decebat inscribere georgicos, sub
hoc tamen georgicorum titulo proprium Aristotelis opus ferebatur, quod
inter ψευδεπίγραφα commemorat index Hesychii habuitque secundum
Arabes index Ptolemaei (Wenrich de auct. Gr. vers. p. 154. Hadschi
Khalfa V, 132 Fl.). atque eodem nomine georgica Aristotelis citabantur
in Quintiliorum fratrum illustrium, quos necavit Commodus (cf. Needham
et Niclas proleg. ad Geop. p. 607), georgicis post medium seculum se-
cundum graece scriptis, unde idem quoddam Aristotelis testimonium po-
stea traxerunt et Gargilius Martialis et Anatolius Berytius. ille quidem
Alexandri Severi, cuius vitam edidit, aequalis in celeberrimi tractatus de
hortis, quae operis maioris, ut docent curae boum, de re rustica pars
erat, libro tertio de pomis, si fides inscriptioni codicis Vaticani. ante
quem tertium de oleribus (περὶ λαχάνων) Gargilius (cf. Cassiodor. de
inst. div. scr. 28) egerat, ut docet pAgysicae vel medicinae Plinii secundi
(ita cod. Pragensis. liber Plinii iunioris legitur in cod. Dresdensi sec. XII
tres tantum primos libros satisque diversos continentis) i. e. collectionis
cuiusdam medicamentorum Salernitanae (et quasi viatici pereerinantium
cf. praef.) liber quartus, qui (ut recte iam vidit E. Meyer Gesch. d. Bot. t.
II p. 233) nihil nisi Gargilii excerpti medicinas continet ex oleribus (c.
1— 38) et pomis (c. 39—58), id quod probat medicina ex cydoniis (Garg.
in Maii auct. class. I p. 393 ——- Plin. c. 42. cf. medicinarum ex pomis
epitoma Vaticana apud Maium ib. III p. 419). fuerit igitur librorum de
hortis secundus de oleribus, de floribus odoratis primus (fere ut in Geo-
pon. 1. X—XIT. Quintiliorum autem operi, quo saepe (p. 392. 394. 396.
405. 410. 412) usus est, Aristotelis quoque mentionem Gargilium debere
suadent Geoponica hoc est Vindanius (vel Vindanionius sec. Geop.) Ana-
tolius-Berytius, amicus Iuliani eodemque proelio a Persis interfectus a.
364 (Ammian. 25, 3. Niclas prol. in Geopon. p. 49), auctor συναγωγῆς
γεωργικῶν ἐπιτηδευμάτων (Phot. bibl. cod. 163), e quo uno fonte auc-
tor ἐχλογῶν περὶ γεωργίας. quas, etsi non integras, nunc tenemus, sua
omnia simpliciter excerpsit. fuit is secundum codices Graecos Cassianus
co CAPE, e
Bassus scholasticus, qui Constantino cuidam imperatori opus suum in
praefatione commendavit, Pogonatae (1 685) fortasse, ut credidit 1. Cor-
narius, vel Copronymo (t 775). nam Porphyrogeuneta certe, quem vo-
lunt, antiquiorem fuisse illum docent Arabes. sub tribus enim nominibus
Geoponica e Graeco conversa apud Arabes ferebantur triumque diverso-
rum auctorum fragmenta se apponere credidit Abu Omar Ibn Hadschádsch
(a. 1073 scribens sec. Ibn El-Awwàm I p. 8 in), quem in suo de agri-
eultura opere imitatus compilavit Ibn El-Awwàm (ef. I p. 8. 9. cf. p. 410.
406), lunii, Costi, Casii vel Casiani. quae nomina multis modis in codi-
cibus scribuntur. lüniüs (Kunius vel Niunius incerta codicis scriptura le-
gitur pro Viunius apud Ibn El-Beitar L, 114 Sonth. cf. Meyer Gesch. d.
Bot. HI, 154 — Bonyos, Bonoset in Rasis Contin. l. XXV, 1 f. 498, 4.
L 4 f. 8, 4 ed. Ven. 1515. idem est Tritus Rasis XXI, 143 et Barbios Sera-
pionis de simpl. med. in cap. de faba Meyer III, 157, id est Berytius)
i. e. Vindanius (V-nd-niüs — V-iü-niüs), et Costus (Kosthüs, Kosthas
etc. apud Rasim Costa, Costes, Castes, Fastes etc.) i. e. Constantinus
iam in Rasis (qui mortuus est a. 923) Continente citantur, ingenti illo
scriptorum Graecorum et Árabieorum thesauro, e quo qui eosdem duo
auctores nominant Serapion et Ibn El-Beitar, locos omnes transtulerunt.
atque Vindanium sine dubio, non Costum iam sexto seculo in Syriacam
linguam transtulit Sergius Eliae filius Resainensis, interpretum eius se-
culi clarissimus (cf. Renan de phil. peripat. apud Syros p. 23), cui e qua-
tuor Costi versionibus Arabicis antiquissima et perfectissima tribuitur
(Hadsehi Khalfa V, 132 Fl. Wenrich p. 292 quae continebat duodecim ca-
pita, i. e. libros, sicut opus Anatolii. et revera apud Ibn El- Awwàm
inde a Part. II c. 31, ubi de re pecuatia — Geopon. 1. XIII sqq., desinunt
Iunii testimonia, non item Costi et Casii). Costo qui Christianus fuit (cf.
de Davide apud Ibn El-Awwàm I, 564 —: Geopon. X, 87, 8) ab Ibn El-Aw-
wàm fere coniungitur Casius (v. l. Csiüs, Csinüs, Csniüs, Cstnüs, Ctsnüns
sec. Banq. I p. 42) i. e. Cassianus, cuius liber non nisi titulo in aliis
versionibus alio adscripto a Costo (i. e. Cassiano ad Constantinum) differre
videtur similisque fuerit versioni Syriacae inter codices Londineuses re-
pertae, de qua nuper dixit P. Bóttcher de la Garde (de Geoponicon ver-
sione Syriaca. Lips. 1855: cuius ipsum textum nunc idem edidit. Persico-
arabicae versionis, quam commemoravit Hadschi-Khalfa l. c., vestigia ha-
bes apud Ibn El-Awwáàm |l, 388. 420). cum Graecis autem Geoponicis .
quae a tertia quadam manu Cassianum mutilante profecta sunt (atque ea
est quae in tres auctores discerpsit unum hominem Vindanium Anato-
lium Berytium scriptorumque nominibus in excerptorum titulo inepte
τ τ .--
additis quasi unius omnia essent quae deinceps sequuntur, uberrimam
errorum segetem genuit, quam sedulo metentem nuper vidimus E. Meye-
rum botanieae historicum) neque lunius neque Costus neque Casius
plane conveniunt, ut qui de eadem re modo ampliora habeant modo
pauciora, modo eadem verba modo in brevius contracta. et Iunius qui-
dem, ubi eadem extant in Geoponicis, ipsa plerumque verba exprimit,
Costus et Casius liberius saepe commutant, contrahunt (ef. e. gr. Iunius
IL, 333 et Costus 334 cum Geopon. II, 27. Iunius IL, 205 et Costus II, 207
cum Geop. II, 29. Iunius 1, 362 et Costus 3601 et 363 cum Geop. V, 8.
Casius II, 460 et Costus IL, 461 cum Geop. XVIL 2 etc. ceterum quem
unum locum sub ipsius collectoris Κασσιανοῦ nomine falso intellecto
— cf. Geop. X, 2 — habent Geop. V, 6 ubi illud ἐν τῷ Μαρατωνύμῳ χωρίῳ,
eundem e Costo habet Ibn El-Awwám I, 352, Graeco tamen nomine illo
alienoque pro more omisso, ut in vers. Syr. Lond. secundum P. de la Garde
p. 7). atque ex his Georgicorum Graecorum versionibus et ex Iunio qui-
dem, ut patet. — ceteri enim auctorum nomina singulis capitulis addita
fere omisisse nec nisi ea quae in medio textu occurrerent , servasse vi-
dentur, cf. de la Garde p. 16 — id est ex Anatolio, ceterorum quoque
Graecorum de re rustica auctorum fragmenta habent Arabes, velut Flo-
renlini et Didymi (apud Geop. X, 76, 8—9 —— Ibn El-Awwáàm I, 418. Di-
dymus enim est qui Sadihames apud Banquerium scribitur 1, 203. 266.
269. 275 elc., Florentinus i. e. Flor-entinus qui Karur-Anthos I, 418. 419.
Karur Aafantáaus I, 2830, Carur Atifo 1, 232, Karur Athikos I, 260. 289,
Barur Akthos 1, 299 etc.). ex Anatolio (Costo) item, quum unus nunc án
Graecis supersit locus Aristotelis e Quintiliis sumtus, plures eiusdem
habet Ibn El-Awwáàm, quos sicut in Hispanicam linguam transtulit Ban-
queri, infra placet adscribere.
Praeterea georgica Aristotelis nou memorantur. nam quod in eorum
scriptorum recensu, quos in re rustica consulendos Graecum quendam
secutus exhibet Varro (de re rust. 1, 1, 8) — quem recensum secundum
litterarum ordinem propositum simpliciter qui id ipsum confitetur (18, 5)
expresserat Plinius in auctorum externorum indicibus l. XIV. XV. XVII.
XVIIL, ubi tamen nonnulla nomina nunc exciderunt, eundemque non nisi
mutato ordine ex eodem Varrone descripserat Columella (de re rust. 1,
1, 7) — citabantur Aristoteles et Theophrastus Peripatetici, id manifestum
est spectare ad libros de animalibus et de plantis, qui iidem ex parte sunt
georgici (cf. ibid. Xenophon Socraticus propter Oeconomicum advocatus
ete.). nee nisi plantarum historiae Theophrasteae in georgicis Plinii libris,
ut apud Varronem (quem cf. de Th. phyticis 1, 5), usus reperitur, Aristo-
271
—
teles semel citatur meteorologicus de ventis (18, 77, 1), semel et apud
Varrouem et apud Columellam de animalibus.
Gargil. c. V de amyg-
dalis p. 407 Mai (e Gar-
gilio eadem citat Palla-
dius II, 15, 9—10. ef.
Colum. de arbor. 25. de
re rust. 5, 10, 20): S?
ferax non erit, tere-
brari in radicibus de-
bet, et taxillus e taeda
in foramen aptari vel
in locum taedae cune-
us, qui esset ez robore.
quidam radicibus per-
foratis silicem adiciunt
etita arboris librum pa-
Liuntur inolescere. (ul-
tima haec e Columella
5, 10, 20: amygdala si
parum feraa erit, fo-
rata arbore lapidem
adigito et ita. librum
arboris inolescere si-
nito.)
Gargil. c. V p. 408 Mai.
(— Pallad. II, 15, 11):
(1) Ut teneras nuces
procreent, wlile erit,
[51] ablaqueatis radi-
cibus anlequam flore-
ant, aqua calida per
aliquos dies arrigetur
(Pall. 2ngeratur. cod.
qui supra omittit 51,
1. (251)
Cf. Theophr. h. pl. 2,
7, 6 (unde Plin. 17, 43):
ἐὰν δέ τι μὴ φέρῃ καρ-
πόν. ἀλλ᾽ εἰς βλάστη-
σιν τρέπηται; σχίξζουσι
τοῦ στελέχους τὸ κατὰ
γῆν καὶ λίϑον ἐντιϑέα-
σιν ὅπως ἂν βαγῇ:- καί
φασι φέρειν ... ἀμυγ-
δαλῇ δὲ καὶ πάτταλον
ἐγκόψαντες σιδηροῦν,
ὅταν τετράνωσιν, ἄλλον
ἀντεμβάλλουσι δρύι-
νον καὶ τῇ γῇ κρύπτου-
σιν᾽ ὃ καλοῦσί τινες
κολάζειν, ὡς ὑβρίξον
τὸ δένδρον (cf. Geopon.
X, 61).
Ibu El-Awwàm I p.
591 Banq.: Es maaima
de Aristoteles que
introduciendo una gne-
dra en la hendidura
eaecutada en el pie del
arbol, le hace esto fru-
ctificar ; la qual ha de
quedar descubierta, se-
gun Aastos.
Geopon. X, 59 (ubi
eadem plane, licet non
eodem ordine, leguntur
ex communi cum Garg.
fonte sumta et ᾿φρι-
κανοῦ, al. τοῦ αὐτοῦ i.
e. Florentini, inscripta)
s. 3: ἁπαλὴν δὲ καὶ
γλυκεῖαν ix σκληρᾶς
καὶ πικρᾶς ποιήσεις, el
sec. Maium habet 1771-
gata pro irrigatur i. e.
irrigetur).
(2 fiunt dulcia ex
amaris, si circumfosso
slipile (ribus a radice
digitis latior caverna
ponatur (ap. Maium po-
nitur), qua pruina de-
currat. post media
Irunci parte terebrata
cuneum, qui esset ea
arboris quidem radici-
bus, simplici delibu-
tum melle fizerunt | (si
... fiat caverna ... vel
medius iruncus tere-
bretur et cuneus ligni
melle oblitus imprima-
tur Pall.).
(9) nec minus utile
est, si affundatur (ef-
fundatur Mai.) stercus
272
Theophr. h. pl. 2, 7,
7 (unde Pliu. 17, 43):
ἀμυγδαλὴν δὲ καὶ ἐκ
πικρᾶς γίνεσϑαι γλυ-
κεῖαν, ἐάν τις περιο-
ούξας τὸ στέλεχος καὶ
τιτράνας OGOV τὲ πα-
λαιστιαῖον πανταχόϑεν
τὸ ἀπορρέον δάκρυον
ἐπὶ ταὐτὸ ἐᾷ καταρρεῖν
(cele 2. als cere 305 tns
10.). e Theophrasto Ni-
col. de plantis I, 17,
amygdalae quoque et
mala granata mutan-
tur e malitia sua per
culturam. sed mala
granata (cf. Th. h. pl.
2, 2, 11. Pallad. 4, 10-in.
Geop. X, 34) stercore
porcino fimata et aqua
dulci frigida rigata
meliorantur.sed amyg-
dali quoque clavis con-
ficae gummi per mul-
tum lempus emittunt,
multaeque plantae sil-
vestres per hoc artifi-
cium fiunt hortenses.
Geopon. III, 3 (ἐκ τοῦ
Βαάρωνος καὶ τῶν Kuv-
τιλίων, id est, e Quin-
N Y N J
τὰ περί TO στέλεχος
er - 3 T rc
ἑῶς τῶν ἕπιπολης QL-
ξῶν γυμνάσειας καὶ ἀρ-
δεύσειας συνεχῶς ὕδα-
TL ϑερμῷ πρὸ τῆς ἀν-
ϑοβολήσεως.
Geopon. ib. s. 1: γλυ-
κεῖαν δὲ ἐκ πικρᾶς
ποιήσεις. εἰ ἐκτρυπή-
σας τὸ πρέμνον ἐπὶ
παλαιστὴν ἐν τετρα-
γώνῳ, τὸ δάκρυρν ἐκ-
δέξῃ τὸ κατ᾽ ἐνιαυτόν.
ἕως ἂν γλυχανϑῇ.
perg. ib. s. 2: καλ-
λιον δέ τινὲς ποιοῦν-
τες, περιορύττουσι καὶ
Suillum humano lotio
resolutum et radicibus
superfusum.
- 5
tiliis qui citant. Varro-
, -
nem): τούτῳ τῷ μηνὶ
4 4
(Magzío sc.) ταῖς ῥί-
» 2 »
ζαις τῶν ἀμυγδαλῶν
,
κόπρον χοιρείαν ἐπι-
, i]
ϑήσομεν" τὰς τε γὰρ
περιβάλλουσι κόπρον
ς
υείαν. ἐπιχέοντες xol
3 πε
OvQOv, εἶτα προσχώ-
5 2
σαντὲς ἀρδεύουσι κατ
2 ΄ er e
ÉVLOUTOV, 80g 0v yÀv-
κεῖα γένηται.
πικρὰς γλυκείας ποιεῖ
καὶ μείζους καὶ τρυ-
φεράς, ὡς ᾽άριστο-
τέλης φησί. Θεόφρα-
στος δὲ ovgov ταῖς ῥί-
foie ἐπιχέειν φησί (c. —
pl.3,9,3. 3,17,5—-8).
- 2299)
Curae illae supra descriptae neque amygdalis solis punicisque sed
aliis multis pomiferis adhibitae (cf. Theophr. Pallad. et Geopon. mul-
tis locis, Ibn El-Awwàm 1, 556 sqq.) eam habent causam generalem, ut
coctionem (πέψιν) fructuum adiuvent fructusque et largiores et meliores
efficiant, ita quidem ut humore superfluo detracto nimiaque alimenti co-
pia sublata magis valeat calor insitus. ita enim docet Theophrastus c. pl.
1, 17. 2, 14. 5, 9. unde haec appono (c. pl. 1, 17, 9:) οὐ μονὸν δὲ có
πλῆϑος ὀψικαρπεῖν ποιεῖ τῆς τροφῆς (i.e. τῆς ὑγρότητος), ἀλλὰ καὶ
ἀκαρπεῖν ἔνια. καϑάπερ ἐπί τε τῶν ἀμπέλων εἴρηται καὶ ἐπὶ τῶν
ἀμυγδαλῶν καὶ Ὅλως τῶν διατιτραινομένων καὶ κολαζομένων. (ib. 2,
14, 1:) ἀφαιρεϑέντος γὰρ τοῦ πλήϑους τῆς τροφῆς ἰσχύει μᾶλλον τὸ
σύμφυτον ϑερμὸν εἰς τὸ κατάλοιπον. (ib. 2, 14, 4:) ἀπορρεούσης γὰρ
τῆς ὑγρότητος ἡ καταλειπομένη ῥᾷον ἐκπέττεται γλυκύτης. sicut autem
fructus parum cocti acidi sunt, ita nimis cocti atque desiccati fiunt amari,
de qua re exposuit Nicolaus in secundo de plantis (2, 16. 17).
cohaeret quod post ea quae supra adscripsi pergens addit Gargilius (l.
c. p. 408 M. post verba . . . et radicibus superfusum) :
Aristoteles in georgicis amaritudinem amygdali flagranti soli
adsignat , quum crebrius exustae dulcior sucus hauriatur (i. e. ἀπάγη-
ται τὸ γλυκύ).
Cf. Nicol. de pl. 2, 16 ed. Meyer: Fructus vero erit amarus (immo
acidus, quod male intellexerunt interpretes), quia calor et humor non
sunt completi in digestione. frigus quoque et siccitas impediunt ut com-
pleantur. converluntur ergo ad amaritudinem . . . cumque perfecta
18
atque ita
ARISTOT, PSEUDEPIGR,
"c AMPIS cuc
fuerit maturatio, erit amarus. et hoc est propter superfluum calorem
cum pauco humore (cf. 2, 17 extr. de causa amaritudinis etiam Pseudar.
probl. 20, 25).
4. (254)
Ibn El-Awwáàm (Libro de agricultura, traducido al Castellano por
Don losef Antonio Banqueri. Madrid 1802):
1. T. I p. 551 (c. XII) — vid. supra fr. 1.
2. T. I p.657 (c. XV): En quanto a las lechugas y las acelgas dice
Aristoteles que, si quieres que en un solo pie de qualquiera de
ellas haya dos especies de hortaliza, tomes excremento de camello
(Ὁ cf. Graeca) u otro igual, y horadandole hasta dexarle hueco, pongas
en el dos o tres granos de cada una de las simientes de lechugas, apio
o semejantes, y sepultandolas en tierra labrada, y cubriendolas con
polvo de buena calidad y estiercol podrido bien desmenuzado en can-
lidad suficiente, segun lo expresado en la siembra de las hortalizas,
les des con frequencia los acostumbrados riegos, pues así quando
nacen se forman un solo pie; y lo mismo sucede, si en lugar de las
lechugas se ponen acelgas.
Similia in Geopon. XII, 14 s. tit. Ὥστε ϑρίδακα ἔχειν ἐν ἑαυτῇ σέ-
λινον καὶ εὔξωμον xol ὥκιμον καὶ τὰ τοιαῦτα ἀπὸ τῆς αὐτῆς ῥίζης.
Διδύμου: Alyoc ἢ προβάτου λαβὼν τὴν κόπρον, καίτοι μικρὰν
οὖσαν τρυπήσας; κένωσον εὐφυῶς καὶ ἔνϑες τὰ σπέρματα εἰς τὸ κενω-
ϑὲν πυκνῶς τῶν προειρημένων ἢ ὧν βούλει σπερμάτων καὶ εἰς βάϑος
μὴ ἔλαττον παλαιστῶν δύο κατάϑου, προυποπάσας ἁπαλὴν κόπρον καὶ
ἀραιὰν διαϑείς, ἔπειτα λεπτὴν γῆν ἐπιχώσας ἄρδευε ἠρεμαίως ὕδατι
καὶ ἐκφυὲν τὸ σπέρμα κατάρραινε, συνεχῶς ἐπιπάσσων κόπρον" καὶ
ὅταν εἰς καυλὸν αὐξηϑῆ, ἐπιμελοῦ πολλῷ μᾶλλον, καὶ ἔσται ϑροίδαξ
τῶν συνεμβληϑέντων σπερμάτων συμφυής (cf. Pallad. 2, 14, 3).
9. T.I p. 671 (c. XVD: S? quieres, dice Aristoteles, conservar
manzanas, guardalas metidas en barro de alfahares el tiempo que te
pareciere, y las hallaras buenas y sanas. Y si te agradare, pon el
mismo barro en vaso de igual materia, lodo seco, o cosa semejante,
y alli occulta las manzanas sin juntar unas con otras; las quales guar-
dando las en el vaso despues de seco, las sacaras «ugosas siempre
y quando quisieres; y si las pones en tinajas , embarrando le a estas
un poco, se conservan frescas mucho tiempo.
Similia quidem sed artificiosiora habent Geopon. X, 21. cf. Pallad.
(e Gargilio) 3, 25, 17.
- D o
4. T. I p. 673 (c. XVD): Mazima es de Aristoteles, que el que
quiera conservar los membrillos , los tenga en barro de alfahareros.
Cf. Geopon. X, 38. Gargil. (c. 1 de cydoniis) p. 392 M., e quo Pal-
lad. 3, 25, 25.
9. T. II p. 226 (c. XXV): citando a Aristoteles se dice, sobra
las cosas que echan a perder los melones, que si se rocian con algun
vinagre, se pudren enteramente; que si en el melonar o cohombral
entra muger menstruada , dana esto a uno y otro, pues les corrompe
el fruto haciendo le amargo; y tambien se dice, que enferma y se
pudre.
De mulieris accessu cf. Colum. 11, 3, 50. Geopon. XII, 20, 5 (ubi
περὶ μηλοπεπόνων): γυνὴ ἔμμηνος μὴ εἰσίτω εἰς σικυήλατα μαραίνει
γὰρ τοὺς καρποὺς καὶ τὰ φυόμενα πικρὰ ἔσται.
6. T. II p. 242 (c. XXV): Si quieres, dice Aristoteles, que fruc-
tifiguen mucho las calabazas , los cohombros y los pepinos, y que ade-
mas de esto no necessiten aquellas (segun K astos) mucho riego, cava
en la tierra donde quieras sembrar aquellas pepitas unos hoyos hon-
dos y anchos,y habiendoles rehinchido la mitad de paya y herba seca,
acabalos de llenar con mezcla de polvo vugoso y estiercol repodrido
quanto un codo en alto; y sembrando alli aquella simiente riegala con
agua. pues de este modo viendra bien y su fruto sera muy abundante.
Anade el mismo Καὶ asto etc.
18?
1. ΖΟΙΟΑ.
ZOEVILE
Ζωικά
(— everoyueoi)
Novem περὶ ξώων libros in indice numeravit Andronicus, ἀνατομῶν
septem (cf. ad ind. no. 102. 103), quibus duobus singulares quosdam li-
bellos (no. 104—7) idem addit. ex his semel apud Apollonium memora- .
tur ἡ ἐκλογὴ ἀνατομῶν, cuius originem maiori illi quod praecedit ἀνα-
τομῶν operi deberi manifestum est. ultimus autem ὑπὲρ (— περὶ) τοῦ
μὴ γεννᾶν idem est cum eo qui post historiam animalium vulgo et legi-
tur in manuscriptis et legebatur, decimus a librario quodam inepte olim
numeratus (Rose p. 171). de reliquis duobus nihil notum est nisi quod
alterius titulus, cuius argumentum ex variis historiae animalium locis
facile suspiceris (Rose p. 209), redit inter libros Stratonis (περὶ τῶν
μυϑολογουμένων ξώων D. L. 5, 59) iam vero sicut duo quae maioris
ambitus fuerint de animalibus opera posuit Andronicus, duas item περὶ
ξώων πραγματείας titulo distinguit Apollonius is cuius ἱστορίαι ϑαυ-
μάσιαν cum reliquis mirabilium scriptoribus in unico nobis traduntur
codice Palatino 398, ubi citatur c. 27 ᾿Δριστοτέλης ἐν τοῖς ξωικοῖς " δύο
γάρ εἶσιν αὐτῷ πραγματεῖαι ἡ μὲν περὶ ξώων ἡ δὲ περὶ τῶν ζωικῶν
quum vero historia anima-
(i e. euius inscriptio fertur haec: feux).
lium, quorum revera simpliciter vulgo titulus citatur περὶ ζώων (apud*
Athenaeum quidem περὶ ζώων μορίων. quo de partibus historici signi-
ficantur, hoc est historia animalium, non qui nunc vocantur de partibus
animalium libri philosophici), per aevum antiquum omne tantopere
celebrata fuerit et certatim a grammaticis (sicut scholiorum quae servata
sunt et lexica testantur) physicisque inde ab Alexandrinis in usum vocata
(velut ab Aristophane Byzantio qui epitomam scripsit, cf. Nauck Arist. |
fr. p. 280, sicut inter scripta Theophrasto tributa memorantur ἐπιτομῶν
᾿Δριστοτέλους περὶ ξώων libri sex, atque ab ipso Callimacho qui sicut
postea περὲ ζώων Trypho, cf. A. von Velsen Tryph. fr. p. 89, περὲ ὀρνέων
vocabulorum causa scripsit singula καταριϑμούμενος. ut ait Athen. IX
p. 3883. cf. ἀναγράφειν illud in fragmentis apud schol. Aristoph. repe-
titum ed. Blomfield. Lond. 1815 p. 218 sq.), alterius operis, scil. Zoico-
rum (cuius neque Philo in l. de animalibus armeniace servato ed. Ven. 1822
neque Plutarchus in l. de solertia animalium notitiam habuerunt neque
qui Plutarcheo illo utitur Porphyrius in eis quae scripsit de abstinentia
ab esu animalium: qui omnes ex historia animalium multa transtulerunt.
cf. etiam de antiquioribus Porphyr. de abst. p. 238. 276. 5), praeter pauca
illa Apollonii et praeter vestigia apud Aelianum et Oppianum (et Plutar-
chum?) apparentia, apud unum Athenaeum, qui et ipse ut eorum men-
tionem faceret lexicologico quodam studio adductus est, fragmenta re-
periuntur plurima quidem numero at ita comparata ut spurii cuiusdam
operis et Aristoteli falso adscripti ea fuisse nullatenus dubites (cit. ἐν
τῷ περὶ ζωικῶν — ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ ξωικῷ: nam sicut ἐν τῷ ἃ
περὶ ζώων ἱστορίας non raro dicitur pro ἐν τῷ c ἕώων ἱστορίας. ita
ἐν τῷ περὶ ξωικῶν idem est apud Athenaeum atque ἐν τῷ ξωικῷ. ἕν
τοῖς ξωικοῖς. quod autem in his fragmentis interdum legitur περὶ ξώων.
ubique emendandum est et scribendum περὶ ξωικῶν). neque praeterea
locus extat, ubi perditum hoc alterum de animalibus opus adhiberi vi-
deas, nisi unus Apuleii, qui talis est ut quum de asello pisci ex Aristo-
telis quas vocat anatomis (qui titulus praeter indicem D. L. nusquam me-
moratur) idem plane afferat et eodem errore insigne mirumque quod in-
ter reliqua zoicorum fragmenta habet Athenaeus (fr. 41), eiusdem operis,
alterius scil. de animalibus pragmatiae, duos diversosque titulos fuisse
sine ulla dubitatione intelligas, Anatomarum alterum, quo utitur Andro-
nicus, alterum Zoicorum, quem parum certum et definitum qui ex anti-
quioribus ut videtur fontibus testimonia promunt, adhibent Athenaeus et
Apollonius. neque enim aliud est titulorum illorum (περὶ ξώων et περὶ
* quanquam sane in tanta Plutarchi aliorumque auctorum praeter
Athenaeum brevitate quippe qui ipsa nunquam testimoniorum nescio
unde arreptorum verba afferant, difficillime sit diiudicatu, utrum ex ipsa
historia animalium ea derivata habeant repetantque an ex compendio
quodam in usum faciliorem edito ipsisque adeo Zoicís, quorum eadem
plerumque materia fuit. cf. de Plutarcho ad fr. 1 et 52. quibus addas
locum Plut. qu. conv. 8, 7, 3 de hirundine: σαρκοφαγος γάρ ἔστι --- οἵ.
Ar. h. a. 8, 3. 592516 — καὶ μάλιστα τοὺς τέττιγας ἱεροὺς καὶ μουσικοὺς
ὄντας ἀποκτίννυσι καὶ σιτεῖται᾽ καὶ πρόσγειος αὐτῆς ἡ κτῆσίς ἐστι τὰ
μικρὰ καὶ λεπτὰ τῶν ξώων ἀγρευούσης, ὥς φησιν ᾿ἀριστοτέλης.
eec Ae. ees
ξωικῶν) discrimen quam περὶ ἠϑῶν Theophrasti eiusdemque ἠϑικῶν :
utrique enim librariorum antiquissimorum et bibliothecariorum arbitrio
debentur eiusdem auctoris de eodem argumento libros titulo paulisper
mutato distinguentium (cf. Anonymi, qui neque Eustratius est neque
Ephesius, nedum Aspasius, comm. in quintum Ar. ethicorum — ad p.
1129529 — cod. Paris. 1926 f. 115^ inf.: τοῦτο Θεόγνιδος ... τύπον
μὲν παροιμίας ἐπέχει καὶ μέμνηται αὐτῆς ὡς παροιμίας Θεόφραστος
ἐν πρώτῳ τῷ περὶ τῶν ἡϑῶν᾽ ἐν τῷ πρώτῳ δὲ τῶν ἠϑικῶν ὡς
Φωκυλίδης αὐτοῦ --- sic cod., corr. Φωχυλίδου αὐτῆς --- μέμνηται).
has igitur anatomas vel animalium secundum partes et exteriores et iu-
leriores descriptiones Aristotelis, cuius nomine inscriptae ferebantur (ut-
pote excerptae ex Aristotele), revera esse eo libentius librarii antiqui
concedebant, quia ipse eas auctor citare eis locis videretur quibus non
nisi tabulas anatomicas significavit historiae animalium olim additas (Rose
p. 188 sq. ceterum non dubito quin quod in Razis Elhavi sive Continente
hic illic citatur Galeni opus tribus libris editum de Aristotelis scientia
anatomica interpretis Arabici errore ortum sit ex tribus libris nunc de-
perditis de. anatomia Erasistrati: cf. Wenrich p. 252. Raz. Cont. ed. Ven.
1515 lib. V, 1 f. 103, 1: de anathomia aristotelis diat *sc. Galienus. cf.
VII, 2 f. 143, 3. eiusdem confusionis exemplum praebet Abd-Allatif, Re-
lation. de l'Egypte trad. par de Sacy Par. 1810 p. 33 cf. p. 121. similes
quidem libros suos de Hippocratis anatomia ipse saepius citat Galenus,
velut t. XVII, 2, 841. VII, 851. utrumque opus idem memoravit in l. de
libris propriis c. 1 t. XIX, 14. οἵ, c. 7 p. 37). reliquos autem libellos qui
de animalibus scripti in bibliothecis Peripateticis ferebantur, non iam
universam aut historiam aut philosophiam sed singula tantum rerum
zoologicarum capita tractavisse reperiuntur. qui discipulorum sane stu-
diis ad singularia confugientium convenientes, discipulorum optimo Theo-
phrasto maximam partem tribuuntur, quo quidem nemo saepius praeter
Aristotelem de rebus zoieis testis appellatur. iam vero si quas solas fere
spectant qui Theophrastum citant septem περὶ ζώων dissertationes (D.
L. 9, 43—44. οἵ, Rose p. 47. 87) communi titulo coniunctas in Theophra-
steorum indice recte ferri facile censebimus, eo gravius atque memora-
bilius illud videbitur quod non solum paucos illos libellos, quorum supra
memini, sed hos ipsos septem iu Photii bibliotheca partim excerptos (cod.
278), quos Theophrasti fuisse cum Andronico posteriorum iudicium co-
gnovit, sub ipsius Aristotelis falso nomine antea extitisse et pro Aristote-
leis habitos esse constat apud Alexandrinos ipsiusque Callimachi et Her-
mippi tempore, a quibus: indicis Laertiani origines quidam repetunt.
etenim Antigonus Carystius (hic enim a Stephano Byzantio citatur), qui
c. ol. 140 edidit ἐκλογὴν τῶν παραδόξων , in qua non solum ex Aristo-
telis animalium historia (c. 26, cf. 60: x τῆς τοῦ ᾿Δριστοτέλους συνα-
γωγῆς. ex ea praecipue quae περὶ ζώων ἠϑῶν καὶ βίων habetur h. ἃ. 1.
8 εἱ 9. cf. περὶ ξώων φρονήσεως καὶ ἤϑους « Theophrasti D. L. 5, 49)
multa excerpsit, sed ex consimili neque incelebri Callimachi opusculo
(Antig. c. 129) eodemque quod Varro postea imitatus est. in admirandis
a Plinio mirabilia tradente (cf. e. g. Varronis fr. ex Sosipatro post l. de
L. L. ed. Bipont. p. 253 2n silva mea est glis nullus, in quo — cf. not.
p.317 — corrigas in silva Mesia ex Plin. 8, s. 83 qui hoc ipso Varro-
nis loco utitur. cf. Plin. 8, 43), item a Vitruvio (8, 3), Seneca (qu. nat.
1. II), Solino (c. 7, 12. 27) exscriptis, magnam partem repetiit, is igitur
ex Aristotele citavit (mir. c. 20 et 25 ed. Western.) quae ad Theophrasti
libellos pertinent περὶ τῶν ξώων ὅσα λέγεται φϑονεῖν et περὶ τῶν με-
ταβαλλόντων τὰς χρόας (cf. ib. c. 19, ubi Aristoteles qui citatur est
auctor libri περὶ τῶν ἀϑρόως φαινομένων). quanquam idem ubi ex
Callimachi libro mirabilium auctores affert, aliorum librorum (περὶ ϑα-
λάττης Ant. 130—31 cum Ar. mir. 58—59, περὶ ὑδάτων Ant. 158) qui
argumentum habent meteorologicum, Theophrastum auctorem et ipse
aguovit. ex qua re satis intelligitur, si librorum Aristotelis de animalibus
fere septuaginta admirabundus alibi mentionem facit Antigonus (c. 60),
in eo numero comprehensos fuisse Theophrasti omues aliosque fortasse
aliorum etiam Peripateticorum antiquorum varios, universum itaque
scholae Peripateticae corpus quoddam zoologicum significari. quem nu-
merum, postquam accuratius recentiorum iudicium ab Aristoteleis Theo-
phrasteos separavit (licet etiam Ptolemaei index inter Aristoteleos habuisse
videatur librum περὶ τῶν φωλευόντων , v. Wenrich p. 146 et ib. add. p.
300), fortasse non sine certa ratione apud eum cuius auctoritatem Pli-
nius sequitur, ita deminutum legimus, ut quinquaginta ferme volumina
illa praeclara de animalibus Aristoteles condiderit (nunc quadraginta fere
numeramus, scil. praeter 26 genuinos sub no. 9—11 apud Rosam p. 241,
anatomicorum septem vel octo cum libro Pseudaristotelico περὶ ζώων
κινήσεως quatuorque vel quinque aliis monobiblis). neque iam causa est
cur valde miremur quod sub Aristotelis nomine ferri videmus librum
ϑαυμασίων exovoucrov, cuius magna pars non solum ex historia ani-
malium, e qua ipsum principium sumitur, sed ex eisdem illis disserta-
tionibus zoologicis rerum singularium memoria plenis ducta est, quae
quo tempore mirabilium farraginem auctor ignotus composuit, Aristote-
lis nomine vulgo inscribebantur. nam, ut brevibus nunc comprehendam
o ciu aee
quae peculiari commentatione accuratius demonstranda sunt, si extremam
collectionis particulam (152—178 λέγεται περὶ τὰ Τύανα etc.), cuius
longe recentiores pessimique (qualis Pseudoplutarchus de fluviis) fontes
sunt, recideris a Peripatetico libello prorsus alienam nec nisi fortuita
quadam librarii cuiusdam recentioris negligentia cum maiore collectione,
cui argumenti causa in codice adnectebatur, olim conglutinatam, si porro
ordinem capitulorum antiquo errore turbatum ita restituas ut deinceps
se excipiant c. 1—114. 130—137. 115—129. 138—151 (fere ut in cod.
Vindobon.), omnis mirabilium Aristotelicorum liber (quanquam non integer
nunc extare videtur, cf. etiam Steph. Byz. s. Γέρμαρα . non magis quam
problematum libri) ex trium auctorum eclogis seorsim exhibitis eisque
partim historicis partim physicis compositus est editusque ab aequali
quodam Callimachi (c. ol. 130—395. cf. Rose p. 55). quo tempore quum
non minori studio etiam historici Isocratei mirabilia libris iuseruissent,
non mirum est si post eclogas sive Aristotelis (c. 1—15 ex ἢ. a. 1. IX,
exceptis c. 9. 10) sive eorum librorum qui Aristotelis tunc nomine (Theo-
phrasti postea) ferreutur (c. 1—77, praeter c. 51—60 quae aut omnino
aliena sunt et aliunde postea iuserta aut alieno loco posita: videntur
autem ex historicis desumta esse), primum Timaei (c. 78—114. 130—136)
sequuntur, deinde Theopompi (137. 115—129. 138) fragmenta , post quae
rursus agmen Aristotelea claudunt i. e. Theophrastea (139—151). atque
in his quidem eclogis philosophicis praeter aliorum libellorum Theophra-
steorum vestigia ut περὶ μελίτων c. 16—22, περὶ τῶν αἰϑομένων c.
33—40 (ita enim in indice Th. D. L. 5, 42 legendum est pro λιϑουμένων.
neque vero cum Usenero anal. Theophr. p. 4 ἀπολελιϑωμένων : cf. de lap.
22, de igne 76 et miracula ignium apud Plin. 2, 107 —11, ubi s. 110 guae
' loca semper ardeant. cf. e. g. Xen. anab. 6, 3, 19: πᾶσα ἡ χώρα αἴϑε-
σϑαι ἐδόκει). περὶ λέϑων c. 41, περὶ μετάλλων (de quo cf. praef. in fr.
Ar. z. μετ.) c. 42—50. 61. 62 etc., haec reperiuntur Theophrastea de
animalibus: c. 63—067 περὶ τῶν φωλευόντων (VID, c. 68—70 περὲ
ἑτεροφωνίας τῶν ὁμογενῶν (I), c. 71—74 περὶ τῶν ἐν ξηρῷ διαμενόν-
τῶν (V), c. 7ὅ---Τ7 περὶ τῶν λεγομένων φϑονεῖν (IV), c. 139—151 περὶ
τῶν δακετῶν καὶ βλητικῶν (ID), c. 23—28 περὶ τῶν ἀϑρόως φαινο-
μένων (II), c. 80 περὶ τῶν μεταβαλλόντων τὰς χρόας (Vl). haec igitur
mirabilium Aristotelis el Timaei et Theopompi collectio in unum postea
brevioremque Aristotelis titulum abiit, atque Aristotelem quidem iam
citavit qui eisdem illis mirabilibus manifesto usus est, Isigonus (Nicaeen-
sis), auctor et Varrone et Plinio antiquior (cf. Isig. c. 24—26 ——5 Vitruv.
8,3 p. 240 Bip. qui ex Varrone sua sicut alia plurima transtulit, — Varro
-—— Cul $e
apud Plin. 31, s. 11—13), recentior autem Aristone Ceo (et ut credo Po-
sidonii fere aequalis), ex cuius ἀπίστων libro secundo excerpta esse om-
nia deprehendas quae leguntur in codice Florentino ab Henrico Stephano,
qui Photii male comparati memor fuit, sub falso fictoque Sotionis no-
mine olim edita. iam vero quum sicut ex antiqua illa librorum Aristotelis
et Theophrasti confusione efficitur, quo antiquiore quis testimoniorum
zoologicorum fonte utatur, eo iustior sit causa cur si quidem Aristote-
lem testem afferat, Aristotelem ei pro eodem auctore esse iudicemus qui
recentioribus nobisque sit Theophrastus, facile mira illa Aeliani incon-
stantia explicatur, qui eiusdem plane generis argumenta modo Theo-
phrasto modo Aristoteli se debere fateatur. atque propter hanc ipsam
inconstantiam mihi fragmenta Aristotelis zoologica collecturo necessitas
imposita fuit, ut Theophrasteas reliquias Aristoteleis adderem, ipsa quam
solam in hoc omni negotio me secuturum esse praefatus sum, titulorum
antiquorum ratione commotus. scilicet rei naturam, non titulos fortuito
fere inscriptos si secutus fuissem, non in hoc solo argumento sed in om-
nibus eonfundenda atque coniungenda fuissent Aristotelis et Theophrasti
hoc est antiquissimae Peripateticorum stirpis quae reliqua sunt: om-
nium enim eadem sors est neque ad Aristotelem ulla pertinent.
Zoicorum libros non ipse manu versavit Athenaeus, qui una cum
historiae animalium locis fragmenta eorum affert ex certis quibusdam
libris petita, libri de piscibus (ἐν τῷ περὶ ξωικῶν ἢ ἰχϑύων) plurima
(in quo simul etiam περὶ μαλακίων agebatur, scil. περὶ τῶν ἐνύδρων.
qualem Clearchi liber titulum gerit), pauciora libri de avibus, quem sine
titulo (ὡς ἐν ἄλλοις) simpliciter citare solet (adde fr. περὶ ἐντόμων apud
Apollonium). Athenaeus enim, cuius sermones convivales neglecta dis-
putatione in lexicum passim abeunt (velut ubi pisces recenset et aves),
cuius adeo universa opera, utpote philologi vel grammatici, nihil fere
nisi lexici naturam mutata specie refert atque lexicologorum fundamento
priorumque auctorum copiis ubique nititur, quo denique in omni anti-
quitate vix est cuius in uberrimae doctrinae specie minor exiliorque fue-
rit propria doctriua, is ne Aristotelis quidem illa testimonia ex diversis
et περὶ ζώων μορίων et περὶ ζωικῶν operibus passim confusa et cum
simillimis Alexandri Myndii (περὶ ζώων) coniuncta (itaque apposita ut
communem antiquioris cuiusdam laboris fontem inter se comparati testen-
tur ipse, Aelianus, Oppianus, qui eiusdem operis frusta repetunt), ne ea
quidem igitur non debere videtur Pamphili thesauro Didymeo, qui ut
piscium nomina in Archippi maxime fabula quae 779406 iuscripta erat
coacervata (Meineke fr. com. II, 2, 718. hist. com. p. 205) illustraret, phy-
n moles es ;
sicorum libros zoologicos merito adhiberet, eos praecipue quorum faci-
lior usus esset eaque conformatio ut lexicorum mori fere respondentes,
incuriosi autem philosophiae singulas animalium classes seorsim singulis
libris tractarent singulorumque animalium plenam quandam et enumera-
tionem et descriptionem offerrent. atque tales quidem erant non solum
grammaticorum libri, velut Callimachi, sed eorum qui eodem litterarum
Alexandrinarum aevo Aristotelis operibus zoicis operam darent et excer-
pendis et novo modo ita redigendis ut coniuncta legerentur quae ille, si-
cut comparationis ratio inaequabilis ferebat, sparsim diversisque loeis
protulisset. sie quidem etiam Alexander Myndius egerat, auctor Marii
tempore non antiquior (cf. Athen. V, 221), cuius (ex libro de avibus prae-
cipue) adeo similia fragmenta (cum Aeliano, Porphyrio, Schol. Theocriti)
Athenaeus habet, ut pseudaristotelicos zoicorum libros et imitatus esse
et in usum convertisse intelligatur (v. fr. 10 a—g). etenim Pseudaristo-
teles iste, non sicut philosophus sed ut philologus i. e. qui rei ipsius
imperitus esset, singula animalia ita descripserat, ut quae multis com-
munes differentiae essent, eas quum in unoquoque semper repeteret et
quaecunque ad eandem speciem pertinerent ex diversis historiae anima-
lium locis in unam descriptionem non sine errore atque confusione col-
ligeret, ex altero quidem ignotoque fonte passim adauctam et in externis
potissimum magritudinis et figurae colorisque notationihus euriosam, sic
igitur utilitatem quandam grammaticis aptam venatus esse videatur, or-
dinem autem aut plane nullum aut eum qui primas vocabulorum litteras
spectaret pro more lexicographi. atque hanc quidem operis rationem
singulis capitibus singula recensentis titulus alter exprimere videtur ἀνα-
τομαί, librorum autem septem singulorum (septem etiam Ptolemaeus
numeravit secundum Arabes W. p. 148. cf. Hadschi Khalfa V, 73: septem
libri de motu et anatomia animalium: ubi intelligas de genitu, m. ye-
νέσεως . non περὶ κινήσεως) argumenta recte aestimabimus, si περὲ τε-
τραπόδων : ξωοτοχουντων, ὠοτοκούντων, περὶ ὀρνίϑων. περὶ ἰχϑύων
(in quo etiam — ut docet fr. 23 — περὶ μαλακίων , item περὶ μαλα-
κοστράκων et περὶ ὀστρακοδέρμων, sicut apud Plinium in nono mat.
hist.), περὶ ἐντόμων deinceps eos exposuisse statuamus. ita certe egerat
Aristophanes Byzantius (quem Didymus etiam usurpavit, ut consona de
trigla secundum Aristophanem Athenaei Aeliani Oppiani verba docent,
v. fr. 47), cuius de animalibus secundum Aristotelem epitoma librum pri-
mum habuisse videtur generalem de divisione animalium communibusque
eorum et differentiis et actionibus, victu scil. et generatione, secundum
autem περὶ τῶν ζωοτοκούντων, deinde tertium περὶ τῶν ὠοτοκούντων εἱ
us
περὶ ὀρνίϑων quartum, si quidem ex inedita quadam collectione in usum
oratiamque imperatoris Constantini (Porphyrogeniti) adornata licet con-
iecturam facere. huic enim pro fundamento fuit Aristophanis epitoma,
dispositio autem ea quam modo dixi. extat enim inter novitios biblio-
thecae Parisiensis codices (gr. suppl. 495, foliorum XVI bombyc. in 4? sec.
14) qui sic describitur in catalogo: Zistoire naturelle par l'empereur
Constantin livre premier déterré de la tour de pantocrator (scil. e mo-
nasterio τοῦ Παντοκράτορος in monte Atho, de cuius bibliotheca in
turri condita ef. Curzon , Visits to monasteries in the Levant. L. 1849 p.
360). hune mense Ianuario a. 1857 ipse Parisiis perlustravi. habet autem
post prima quinque folia variis excerptis occupata primi illius libri hoc
initium f. 6?: |
Συλλογὴ τῆς mol fov ἱστορίας , χερσαίων πτηνῶν vs καὶ ϑα-
λαττίων, Κωνσταντίνῳ τῷ μεγάλῳ βασιλεῖ καὶ αὐτοκράτορι φιλοπο-
νηϑεῖσα. ᾿Αριστοφάνους τῶν ᾿Αριστοτέλους περὶ ξώων
ἐπιτομή, ὑποτεϑέντων ἑκάστῳ ξώῳ καὶ τῶν Αἰλιανῷ καὶ Τιμοϑέῳ
(sc. Timotheo Gazaeo qui scripsit περὶ fov τετραπόδων: cf. excerpta
cod. Baroc. 50 in Crameri Anecd. Ox. IV p. 263—069) καὶ ἑτέροις τισὶ
περὶ αὐτῶν εἰρημένων : —
, 5| , L| , [d 4
Zocov ξϑη voueg ve καί φύσεις euo
τῶν γηγενῶν πτηνῶν τε καὶ ϑαλαττίων
2 c (y N N ^
«vet ὃ πιστὸς καὶ σοφος Κωνσταντῖνος
-6 “ € -Ὁ- - ’ὔ
συνῆξε λεπταῖς Qe τοῦ νοῦ φροντίσιν : —
Ἤ cL 5,4 .59 , - - , CoA" - : ΄ς Ν᾽ ὃ ΄
αὕτα ἔστιν ἐν τῇ νῦν γραφομένῃ ὑφ ἡμῶν συντάξει. α δεήσει σε
, - by: , , E» à J ? ^ Q x5 Ξ ,
ἐπιγνῶναι. (f. 60 :) vivi λέγει ὁ ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ περὶ ἕωων πραγματείᾳ
, -Ὁ- /, ,
σελάχια ζῶα καὶ τίνα μαλάκια, ομοίως δὲ καὶ τίνα μαλακόστρακα κατονο-
utet καὶ τίνα οστρακόδερμα, ποῖα τε λέγει καρχαρόδοντα καὶ τίνα χαυ-
, 5 , ^
λιόδοντα καὶ ἀμφώδοντα καὶ συνόδοντα, ποῖα τε ἔντομα πέφυκε καὶ τίνα
357153 τ , ι V Y Y 1 - , Y ,
ἐστὶν αμφίβια καὶ λεπιδωτα καὶ φολιδωτὰ καὶ ποῖα μώνυχα καὶ δίχηλα
» , , N
καὶ πολυσχιδῆ καὶ στεγανόποδα καὶ κολοιοόπτερα καὶ πτιλωταὰ καὶ πτε-
1 ; ear . ,
oce χαὶ γαμψώνυχα καὶ ολόσφυρα (cf. Aelian. n. a. XI, 37). τοιαύυτῆς
i] » e , ? - c » Y
ye τῆς ὑποτυπώσεως γενομένης, εὐεπίγνωστος μᾶλλον xol ἡ vOv κατὰ
μέρος γενησεταί σοι ἱστορία. sequuntur definitiones et divisiones: deinde
de victu et generatione (et praecipue de hominis generatione) inde a f. 85,
OHIO ^ ' Y 1 - , DEN - 2 H )! [4 ΄
ubi sic: ἀλλὰ τὰ μὲν τῆς διαιρέσεως ἐπὶ τοσοῦτον. ἐπεὶ δὲ δύο πρα-
Z - Z5 e ^ ? - - ς Ml
ξεις τοῖς ζώοις. ἡ μὲν περὶ τὴν εὐπορίαν τῆς τροφῆς. ἡ δὲ περὶ τὴν
, T $ x , x ' C) MES ,
κύησιν καὶ ἔκτεξιν evrOv, ἀναγκαῖον τὰ περὶ τὴν κύησιν αὐτῶν πρό-
- i » 2 - 1 mw
τερον ἐπιδραμεῖν, ἐπειδὴ καὶ περὶ τῆς γενέσεως αὐτῶν vov πλεῖστον
uude dolis
ὑπεσχόμην λόγον ποιήσασϑαι. desinit autem ita cum ipso codice primus
liber f. 165: ὅσα μὲν ovv δυνατὸν ἀναλεξάμενον ὡς ἐν ἐπιδρομῆς μέρει
καϑολικώτερον εἰπεῖν σχεδὸν εἴρηται. ἐν δὲ τῷ ἐχομένῳ ὡς προεῖπον
κατ᾽ εἶδος ἑκάστου ξώου τᾶς τε πράξεις καὶ τοὺς βίους. ἔτι δὲ τὰ
ἔϑη. καὶ (cf. Aristoph. de anim. fr. 8) πόσα δύναται ἕκαστον ξῆν ἔτη,
ἀναγραφῆς ἀξιώσαντι ἀναϑήσομαί σοι: — reliquorum autem librorum
qui desunt argumenta tamen his locis tanguntur: f. 70: ὑπὲρ δὲ τοῦ
βίου τούτων καὶ τῆς μορφῆς καὶ καϑόλου τῶν ἄλλων ὀρνέϑων ἐν
τῷ τετάρτῳ δηλώσω. — ἴῖ.85: ἀκριβέστερον δὲ περὶ αὐτοῦ (τοῦ γυ-
móc) ἐν τῷ τρίτῳ (ἢ διασαφήσω ... ἀλλ᾽ ὑπὲρ μὲν τῶν ὠοτο-
κούντων πάντων τίς 0 βίος καὶ ὃ τόκος αὐτῶν, ἐν τῷ τρίτῳ μοι
δηλωϑήσεταϊ. — f. 105: ῥηϑήσεται δὲ καὶ περὶ τῆς ἐκτέξεως αὐτῶν
καὶ ἐκτροφὴς καὶ τῆς ποσότητος τῶν γεννωμένων καὶ τὸ ὅλον τοῦ βίου
αὐτῶν ἐπ᾽ ἀκριβείας κατὰ προγραφὴν ἐν τῷ δευτέρῳ, ἐπιγραφη-
σομένῳ δὲ περὶ τῶν ξωοτοκούντων. νῦν δὲ ὑπομνήσεως χάριν
ἐπιτετροχάσϑω.
Iam restat, ut animalium quae in fragmentis describuntur brevem
recensum subiiciamus:
Περὶ 0gvíO cv: 1 γέρανος (ἢ). (κίχλη cf. ad fr. 7). 2 κύκνος.
3 0prvE. 4 πέρδιξ. 5 περιστερά. 6 πορφυρίων. "7 στρουϑός. 8 rog.
9 ὠτίρ. 10 ὦτος.
Περὶ ἰχϑύων: 11—23 de communibus piscium (aquatilium) dif-
ferentiis (11 σελάχη. 12 diff. variae. 13—17 colorum diff. 18 quae vocem
habeant. 20. 21 morum diff. 22. 23 ὀστρακόδερμα 23 μαλάκια). 24 ἀλ-
φηστικός. ?5 ἀἁμία. 20 ἀφύη. 27 γαλεός. 28 ἔγχελυς. 29 ἐρυϑρῖνος.
80 ἥπατος. 31 καλλίχϑυς. 82 καλλιώνυμος. 88 κεστρεύς. 84 κέϑαρος.
35 κορδύλος. 86 κυπρῖνος. 317 λάβραξ. 38 μύραινα. 39 νάρχη. 40 &-
φίας. 41 ῦνος. 42 ὀρφώς. 43 Gom. 44 σαρδῖνος. 45 Gxe oc. 46
σκορπίος. 47 τρίγλη. 48 φάγρος.
περὶ μαλακίων: 49 πολύπους. 50a ἑλεδώνη. b ὀσμύλη.
51 ναυτίλος, ὅ2 σηπία. ὅ8 τευϑίς. 94 τεῦϑος.
(Περὶ ἐντόμων :) 55. (66) φϑείρ. --- (57 μαργος ἢ).
Ceterum cum ipsa horum librorum ratione animalium proprietates
moresque quasi enumerante novorum vocabulorum (adiectivorum scil.)
multitudo congruit (cf. maxime fr. 12—23), quibus proprietates illae in
singulis repetitae breviter exprimantur, velut λυϑοκέφαλα, ἀκανϑοστεφῆ,
μονάκανϑος (24), δίραβδα, πολύραβδα. γραμμοποικίλα, πουκελόγραμ-
μος. ἐρυϑρόγραμμα; μελανόγραμμοι. πουκιλερυϑρομέλαινος, νωτό-
γραπτα, σκολιόγραπτα, ὀρροπυγόστικτα, μελανόστικτα, ποικιλόστιπτα,
— ZES ε-
λεπτόστομον, παχύστομον, συμφυές, uovoovéc, roewiyooc , σχιδανό-
πους (8 544.), μονήρη (19 etc.), συναγελαστικά. ποιολόγος (8), ἀμφί-
βιος (35) etc.
(Περὶ 0oví9' ov.)
1. (2557)
γέρανος.
Cicero de nat. deor. 2, 49 (ubi de providentia deorum Stoicus disputat
ex Panaetio περὶ προνοίας ut videtur, quem librum eodem fere tem-
pore quo haec scriberet in manibus ei fuisse docet ep. ad Att. 13, 8):
legi etiam scriptum esse avem quandam quae platalea (platea Plin.,
ἐρωδιός Plut. Ael) mominaretur (cf. eadem apud Plin. 10, 56. Plut. de
sol. an. 10. Ael. 5, 39) .. . dllud vero ab Aristotele animadversum,
a quo pleraque, quis potest non mirari, grues quum loca calidiora
petentes maria transmiltant, irianguli efficere formam. | eius autem
summo angulo aer ab às adversus pellitur, deinde sensim ab utroque
latere tanquam remis ita pennis cursus avium levatur. basis autem
trianguli quem grues efficiunt, ea tanquam a puppi ventis adiuvatur,
eaeque in tergo praevolantium colla et capita reponunt. quod quia
ipse dux facere non potest, quia mon habet cui innilatur, revolat ut
ipse quoque quiescat. in eius locum una succedit ex dis quae acquie-
runt eaque vicissitudo in omni cursu conservatur. multa eius modi
proferre possum , sed genus ipsum videlis.
Ex eodem fonte utriusque avis artes gruumque triangulum narrant
Plutarchus de solert. anim. c. 10 et Aelian. n. a. 3, 13 (cf. 5, 35). Plinius
autem qui Aristotelem potius sequitur de duce gruum aliud quid memo-
rantem (ἢ. a. 9, 10,. ubi eodem modo avium quarundam quos pelecanos
dicit conchas devorantium mentio adnectitur), duos diversosque testes
miscuit confuditque (id quod lapilli mentio docet 10, 30. cf.56). cf. etiam
Schneider ad Ar. h. a. comm. t. II p. 75.
9. (256)
κύκνος.
Athen. IX, 3984: φησὶν ὁ οει- Ar. h. a. 9, 1. 610, 1: μάχεται δὲ
στοτέλης «ὃ κύκνος εὐτεκνός καὶ ἀετῷ αἰγυπιὸς καὶ κύκνος"
ἐστι καὶ μάχιμος. ἀλληλοκτονεῖ κρατεῖ δ᾽ ὁ κύκνος πολλάκις" εἰσὶ
M Cael eem
Ὁ , 2 "2 -
γοῦν ὃ μάχιμος. μάχεται δὲ καὶ δ᾽ οὗ κύκνοι καὶ ἀλληλοφάγοι (sic
Ὁ ἀετῷ αὐτὸς μά ) προαρ- iam Plinius legit 10, 32. οἵ, h. a
τῷ ἀετῷ αὐτὸς μάχης μὴ προαρ git 10, 32. ch ha
, 5 “4 - . .
ξάμενος. εἰσὶ δ᾽ ὠδικοί. καὶ μά- 8, 8. ὅ08027. Ar. scripsit ἀλληλο-
Γ
Loro περὶ τὰς τελευτάς. διαίρουσι φόνοι. non quod volebat Gloger de
δὲ καὶ τὸ πέλαγος ἄδοντες. ἔστι δὲ avibus ab Arist. commemor. p. 50,
E 9 ΄, £ - ?
τῶν στεγανοπόδων καὶ ποιη- ἀλληλομαχοι) μάλιστα τῶν ὀρνέων.
,
Qo yowv ». — 9, 12. 615,31: καὶ οὗ κύκνοι δ᾽
! εἰσὶ μὲν τῶν στεγανοπόδων καὶ
^ Y 7 X er
Diorevovor περὶ λίμνας καὶ ἕλη
2
(cf. 8, 3. 593516), εὐβίοτοι δὲ καὶ
DIY, ET P 1 »
ευηϑεις καὶ &UTEXVOL καὶ ξυγήροι,
2 €,
καὶ τὸν ἀετὸν ἐὰν ἄρξηται ἀμυ-
΄ - 2 2
γόμενοι νικῶσιν. αὐτοὶ Ó' οὐκ
DÀ 2 2 1 , Y
ἀρχουσι μάχης. ὠδικοὶ δέ, καὶ
: 1 M A , p/4 "
περὶ τας veAevroc μάλιστα ἀδουσιν
N à
ἀναπέτονται γὰρ καὶ εἰς τὸ πέλα-
E]
yog καί τινὲς ἤδη πλέοντες παρὰ
τὴν Διβύην περιέτυχον ἐν τῇ ϑα-
΄ ^ 2 T ,
λαττῃ πολλοῖς ἀδουσι pg de
7) , 7
δὲι xci τούτων ξἑωρῶν ἀποϑνής-
σκοντας évíovg.
Fragmentum hoc ex eodem fonte quo Athenaeus eodemque rerum
. . 3*2 . Q ? N
ordine reddidit Aelianus var. hist. 1, 14: “έγει Δ ριστοτέἕλης rov
^ 7 3 1 ΄ 2 Y Y ΄
κύκνον καλλίπαιδα εἶναι καὶ πολυπαιδα. ἔχειν ys μὴν καὶ ϑυμόν.
΄ὔ - 9 ? * ι , VS Y ? "2 ? ,
πολλαπις yovv είς ὀργὴν καὶ μαχὴν προελϑόντες καὶ ἀλλήλους απέ-
" c N Y ΄ A
xvetvov οὗ κύκνοι. λέγει δὲ 0 αὐτὸς καὶ μάχεσϑαι τοὺς κύκνους τοῖς
? Je 2 ΟΣ / ' , ' 2 ? ? p ?97 c; , 5
ἀετοῖς" ἀμυνεσϑαί ye μὴν αὐτους ἀλλ ovx ἀρχειν ἀδίκων. οτε δέ εἰσι
M , / M M ΄ ,
φιλῳδοί, τοῦτο μὲν ἤδη τεϑρύληται" ἐγὼ δὲ χδοντος κύκνου ovx
» ? A .
ἤκουσα, ἴσως δὲ οὐδὲ αλλος (quae respondent verbis apud Athenaeum pro-
E * c , 2 n τῶ
xime sequentibus: o. δὲ ύνδιος φησιν ᾿4λέξανδρος πολλοῖς τελευ-
- , 2 - ? . . .
τῶσι παρακολουϑήσας ovx ἀκοῦσαι ἀδόντων. ipsum Aristotelis locum
respexit Alexander, quo quidem is fabulam vulgarem, ut historiae anima-
lium ratio ferebat, sine iudicio suo simpliciter retulerat)* στεπίστευται
2? 2 ἢ » 1 , , 2INSN , ΣΕ ME cS 3; M
ὃ ovv OrL ἄδει. καὶ λέγουσί ys αὐτὸν μάλιστα κατ᾽ ἐκεῖνον εἶναι τὸν
7 ? ld ΄ 9 Z 1
χρόνον εὐφωνότατόν τὲ καὶ ὠδικώτατον, ὅταν ῃ περὶ τὴν καταστρο-
Y -ν A
gv vov βίου. διαβαίνουσι δὲ καὶ πέλαγος καὶ πέτονται. καὶ κατὰ ϑα-
, ? - ? / ,
λασσης καὶ αὐτοῖς οὐ κάμνει τὸ πτερον.
3. (257)
ὄρτυ ξ.
Athen. IX, 392^: ᾿“ριστοτέλης
δέ φησιν «ὁ ὄρτυξ ἐστὶ uiv τῶν
ἐχτοπιζόντων καὶ σχιδανοπόδων᾽
1 , 2 - 2 M ,
νεοττιὰν Ó οὐ ποιεῖ, ἀλλὰ xovi-
,
GrQov' καὶ ταύτην σκεπάζει φρυ-
, M Nw cu Ge ΄
γανοις διὰ τους ἱέρακας; ἐν ἡ ἐπωά-
ζει» (sequitur partium descriptio ex
Alexandro Myndio, qui et ipse Pseud-
aristotelis zoicis usus esse videtur).
ἐκτοπίζοντα cf. Ar. ἢ. a. 8, 12
»
(quorum sunt ορτυγὲς 597, 23. 20).
— - σχιδανόποδα cf. Ar. h. a. 2, 12.
504, 5: ἔτε δὲ πολυσχιδεῖς τρό -
ι "n ex
ποντινα παντὲς (o£ ορνιϑες)"
τῶν μὲν γὰρ πλείστων διήρηνται
δ {2 V 1 i] ,
o£ δάκτυλοι, τὰ δὲ πλωτὰ στεγανό-
ποδὰ ἔστι. — Ar. h. a. 9, 8. 618Ρ6:
-Ó X ? 5i
of δὲ βαρεῖς τῶν ορνίϑων ov ποι-
- , τ A
οὔνται νεοττιᾶς... Οἷον OQTUyeG
p M -»
καὶ πέρδικες καὶ ταλλα τὰ τοιαῦτα
- 2 , 2 2C, ,
τῶν ορνέων" ἀλλ οτὰαν ποιησωῶν-
p) ^ n J 9 »
ται £V τῷ λείῳ xovioroav* ἕν αλ-
Ἁ 3
Ào γὰρ τόπῳ οὐδενὶ τίκτει" ἐπη-
4 2 4 3; p ,
λυγασάμενον ocxovüov τινὰ καὶ
c; - Y
υλὴν τῆς περὶ τους ἱέρακας ἕνεκα
M Y «3 ΄ -
καὶ τοὺς ἀετοὺς ᾿ἀλεώρας ἐνταῦ-
Qv τίκτουσι καὶ ἐπωαξουσιν.
4. (258)
πὲρ δ εξ.
3...
Athen. IX, 3898: φησὶ à 4ρι:-
/ 1 m 7 ^ i4
στοτέλης περὶ τοῦ ζωου ταδὲε «0
πέρδιξ ἐστὶ μὲν χερσαῖος. σχι-
δανόπους. ζῇ δὲ ἔτη πεντεκαίδεκα,
ς ,
ἢ δὲ ϑήλεια καὶ πλείονα " πολυ-
’ὔ A ^ 2, -
χρονιώτερα γὰρ ἕν τοῖς ὄρνισι τῶν
i] ,
ἀρρένων τὰ ϑήλεα. ἐπωάζει δὲ καὶ
3 / ΄ 2 2 5
ἑχτρέρει. καϑαπεὲρ ἡ ἀλεκτορίς.
0 δὲ 5 ὅτι ϑηρεύ λ
ὅταν δὲ γνῷ ὁτι ϑηρεύεται, προελ-
Y D nd E
ϑῶν τῆς νεοττιᾶς κυλινδεῖται πα-
A M »
oc τὰ σκέλη τοῦ ϑηρεύοντος ἐλπίδα
- ^ /, ΄
ἐμποιῶν τοῦ συλληφϑήσεσθϑαι ἐξ-
» ?^ ? -
απατᾷ τε ἕως αν ἁποπτῶσιν OÍ νε-
* 22748 c
οττοί, εἶτα καὶ αὐτὸς ἐξίπταται.
κ ^
ἔστι δὲ το ζῶον κακόηϑες καὶ παν-
^ , ,
ovgyov, ἔτι δὲ ἀφροδισιαστικόν᾽
rss 3:95 72 015. 29 (ef Ὁ. ἢ
503, 2, unde Plin. 10, 51): ξῶσι δὲ
καὶ of πέρδικες περὶ πεντεκαίδεκ᾽
ἔτη
μέν ἐστι τὰ ἄρρενα τῶν ϑηλέων. —
9, 8, 613511: ἐνταῦϑα τίκτουσιν
ἐξα-
9 Ἃ 243€ e
.. ἀναπαύονται δ vo ἕαυ-
πολυχρονιώτερα δ᾽ ὅλως
καὶ ἐπωάζουσιν. ἔπειτα ...
γουσι.
τοὺς ἀγόμενοι τοὺς νεοττοὺς καὶ
αἱ ὄρτυγες καὶ of πέρδικες. ὥσπερ
αἱ ἀλεχτορίδες. ---- ib. 17: ὅταν δέ
τις ϑηρεύῃ περιπεσὼν τῇ νεοττιᾷ,
προκυλινδεῖται ἡ πέρδιξ τοῦ ϑη-
ρεύοντος ὡς ἐπίληπτος οὖσα καὶ
—
Y N DIEN b
ÓLO καὶ τὰ cc τῆς ϑηλείας συντρί-
e ? ἢ , - 2 ὃ ’
Det, ἵνα ἁπολαυῃ τῶν ἀφροοθισιῶν.
et c , , ?
οϑὲν ἡ ϑηλειὰ γιγνωσκουσα ἀπο-
΄ i M DUE
διδρασκουσα τίχμτειν. [τὰ αὐτὰ
δ ^ Y 7 3 - Y
ὌΠ) καὶ Καλλίμαχος ἕν τῷ πέερι
ὀρνέων. sequuntur deinde p. 389 c
—e excerpta ipsius Ar. verba ex h.
a. 9, 8, 613533 — 014, 28. 5, 5. 543,
288
—
p) ^ e » 9 ? Ὁ 1
ἐπισπᾶται ὡς ληψόμενον ép ξαυ-
, *A [4 ^ -
τήν, ἕως ἂν διαδράσῃ τῶν νεοττῶν
M d 2 -
ἕκαστος" μέτα δὲ ταῦτα ἀναπτᾶσα
? Y 2 ^ ,
αὐτὴ ἀνακαλεῖται παλιν. — 23:
΄ NM /,
κακόηϑες τὸ OgvsOv ἔστι καὶ παν-
-“ z à! 3 *
οὔργον. --- 25: διὰ δὲ τὸ εἶναι
3 , ὦ M SENT
ἀφροδισιαστικοί, ὁπῶὼς μὴ ἐπωαξῃ
e 7) e» Y ?*
7 ϑήλεια, of rggeveg ve cx διακυ-
260—831 (cf. Ael. 3, 160), Alexandri λινδοῦσι καὶ συντρίβουσιν ἐὰν sv-
Myndii partim testimonio confirmata. ρωσιν, ἡ δὲ ϑήλεια ἀντιμηχανωμέ-
νη ἀποδιδράσκουσα τίκτει.
Pseudaristotelem, sicut in fragmento praecedente, praeter concisum
dicendi genus prima statim verba produnt ἐστὶ μὲν χερσαῖος σχιδανόπους
(cf. infra ἔστε δὲ τὸ ζῶον κακόηϑες etc.), quorum hoc Pseudaristoteli
proprium est et in fragmentis frequens. σχιδανόποδα enim sunt quae
Aristoteli σχιζόποδα (opp. στεγανόποδα cf. 1. B. Meyer Arist. Thierk.
p. 295). de moribus cetera ex h. a. conscripta sunt non sine errore atque
confusione. diutius enim quod affirmat vivere feminas, contrarium plane
est eius quod Aristoteles (cf. etiam h. a. 7, 3. 583526. de long. et brev.
vit. 5. 466514),
5. (259)
περιστερα.
Athen. IX, 8031: 4 ριστοτέλης
φησὶ περιστερῶν μὲν εἶναι iv
γένος, εἴδη δὲ πέντε. γράφων ov-
TOC «περιστερά, οἶνάς, φάψ, φασ-
σα. τρυγών». [ἐν δὲ πέμπτῳ ζώων
μορίων (ἢ. a. 5, 13) τὴν φάβα οὐκ
ὀνομάζει... .] ἡ D
civ ὁ ᾿“ριστοτέλης. μείζων ἐστὶ
2 7]
μὲν ovv οἶνας, φη-
τῆς περιστερᾶς, χρῶμα δ᾽ ἔχει οἱ-
νωπόν. ἡ δὲ qc μέσον περιστε-
ρᾶς καὶ οἰνάδος, ἡ δὲ gocce. ἀλέ-
κτορος τὸ μέγεϑος. χρῶμα δὲ σπο-
διόν͵ ἡ δὲ τρυγὼν πάντων ἐλάτ-
τῶν, χρῶμα δὲ τεφρόν. αὕτη δὲ
ϑέρους φαίνεται. τὸν δὲ χειμῶνα
φωλεύει. ἡ δὲ φὰψ καὶ ἡ περιστερὰ
ἀεὶ φαίνονται. ἡ δ᾽ οἰνὰς φϑινο-
Ar. h. ἃ. 8, 8. 593, 15: ἄλλα δ᾽
ἔστιν ἃ Cr] καρποφαγοῦντα καὶ πιο-.
φαγοῦντα, οἷον φάψ, φαττα. πε-
οἱστερά, οἶνάς. τρυγῶν.
pergit ib. Ar. 503, 16: φάττα μὲν
c sd e)
ουν καὶ περιστερὰ ἀεὶ φαίνονται,
λ - - x
τρυγῶν δὲ τοῦ ϑέρους" τοῦ yog
»ν m ες ES A
χειμῶνος ἀφανίξεται " φωλεῖ yog.
οἰνὰς δὲ τοῦ φϑινοπώρου καὶ φαί-
ea.
νεται μάλιστα καὶ ἁλίσκεται. ἔστι
1 ) c N
δὲ τὸ μέγεϑος ἡ οἶνας μείζων μὲν
» , /, L1 ,
περιστερᾶς. ἐλαττων δὲ φαβὸς. cf.
/ ς
5, 13: μέγιστον μὲν τούτων ἢ φάττα
? ) , QU p] , δ’ ET
ἐστί, δεύτερον δὲ ἡ οἶνας, αὐτὴ δὲ μι-
ER 2 M c» c 2 ,
κρῷ μείζων ἐστὶ τῆς περιστερᾶς, £Ao-
-" “2 ς ,
χιστον δὲ τῶν τοιούτων ἡ τρυγῶν.
—
πώρῳ μόνῳ. πολυχρονιωτέρα δὲ
3 “ S T .
εἶναι λέγεται τούτων ἡ φασσα᾽ καὶ
γὰρ τριάκοντα καὶ τεσσαράκοντα
"ΡΜ ? 3 D 9er,
ζῇ ἔτη. ovx απολείπουσι Ó tog
΄ D cM ᾿
ϑανατου οὔτε of ἀρρένες τας ϑη-
} A ΄ X 5,
λείας ovre αἱ ϑηλειαιν τους ἀαρρε-
2 i] (2
νας, αλλὰ καὶ τελευτήσαντος χη-
7 c [y /, Y 3 E] N
QeveL O0 ὑπολειπομένος. TO ὃ αὐτὸ
ποιοῦσι καὶ κόρακες καὶ κορῶναι
΄ ?
καὶ κολοιοί. ἐπωάξει Ó ἐκ διαδο-
- - A
χῆς πᾶν τὸ περιστεροειδὲς γένος,
- - (1)
καὶ γενομένων τῶν νεοττῶνο Gcg-
, , c c A
Qv ἐμπτύυει αὐτοῖς, ὡς μὴ βασκαν-
- , «ὦ 3. κ ΄ € ' Y
ϑῶσι. τίκτει δὲ ec δύο, ὧν τὸ μὲν
- L4 - ^ Al
πρῶτον ἄρρεν ποιεῖ. τὸ δὲ δεύτε-
gov ϑῆλυ. τίχτουσι δὲ πᾶσαν ὥραν
xoc N N N , -
τοῦ ἔτους διὸ δὴ καὶ δεκακις τοῦ
ἐνιαυτοῦ τιϑέασιν, ἐν Δ4ίγύπτῳ δὲ
δωδεκάχις" τεχοῦσα γὰρ τῇ ἐχο-
c ΄ "
μένῃ ἡμέρα συλλαμβανει». [ἔτι ἐν
- 3 - -
τῷ αὐτῷ (errat Athenaeus titulos
in fonte citatos confundens. debe-
. Y Jui
bat scribere ἐν δ᾽ αλλοις) φησὶν
? - —
AgiororéAng (h. a. 5, 19. 54451—5)
τος ἔδιον. δὲ λέγει (h. a. 6, 2. 560^
925—561, 2).
289
h. a. 6, 4. 563, 1: fo? 08 gorro,
ὥς φασι, καὶ τετταράκοντα ἔτη. cf.
9, 7. 013, 17: ζῶσι δ᾽ αὖ φαττῶι
πολὺν χρόνον" καὶ γὰρ εἴκοσιν ἔτη
καὶ πέντε καὶ τριάκοντα ὠμμέναι
εἰσίν. ἔνιαι δὲ καὶ τετταράκοντα
ἔτη. — 9, 7. 012082; οὔτε γὰρ συν-
δυάξεσϑαι ϑέλουσι πλείοσιν οὔτε
προαπολείπουσι τὴν κοινωνίαν,
πλὴν ἐὰν χῆρος ἢ χήρα γένηται. ---
0, 4. 502517: ἐπωαζει δὲ καὶ ὁ ἀρ-
θοὴν ἐν τῷ μέρει τῆς ἡμέρας, τὴν
δὲ νύχτα ἡ ϑήλεια. — 9, 7. 013, 2:
γενομένων δὲ τῶν νεοττῶν τῆς ἀλ-
μυριζούσης μάλιστα γῆς διαμαση-
σάμενος εἰσπτύει τοῖς νεοττοῖς διοι-
γνὺς τὸ στόμα, προπαρασκευαάξων
πρὸς τὴν τροφήν. — 6, 4. 56253;
τίκτουσι δὲ πάντα μὲν τὰ περιστε-
ροειδῆ δύο ... τίκτει δ᾽ ἡ μὲν πε-
οιστερά. ὥσπερ εἴρηται (5, 18. 544^7
δ
o? τὰν
τίχτουσι ὃ αἵ περιστεραὶ πᾶσαν
[χ - “, Ι. ς δὲ
cov), πᾶσαν ὠραν ... (14:) ἡ ὁὲ
Y e 2] ΑῚ N A N
περιστέρα ὡς ἕπι TO πολυ ἀρθὲν
: ι z M , ς SN M
καὶ ϑήλυ, καὶ rOUTOV ὡς ÉTL TO
πολὺ πρότερον τὸ ἄρρεν τίχτει" καὶ
τεκοῦσα μίαν ἡμέραν διαλείπει τὰ
πολλά. εἶτα. πάλιν τίχτει, ϑάτερον.
ονν (24) τίκτουσι δὲ τοῦ ἐνιαυτοῦ καὶ
δεκάκις, ἤδη δέ τινες καὶ ἔνδεκάκις,
αἵ δ᾽ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ δωδεκακις.
Pseudaristoteles igitur sua collegit ex Aristotelis ἢ. a. S, 3. 6, 4. 9, 7.
quaedam male confudit velut specierum magnitudines, quaedam mire per-
vertit, sicut ἐμπτύειν illud (cf. Ael.) quod ex ipsius etiam Aristotelis ver-
bis (p. 613, 2—5) paulo post repetitur ab Athenaeo p. 394!, paucula
quaedam addidit, velut colores quibus aeque studet ac postea Alexander
Myndius (quem de phassae coloribus agentem habes apud Schol. Theocr.
5, 96).
ARISTOT. PSEUDEPIGR.
frazmenti pseudaristotelici partem cum ceteris quae sequuntur
19
HN
apud Athenaeum, reddit Aelianus var. hist. 1, 15. — ad rem cf. Gloger
de avibus ab Arist. comm. p. 42—48.
6. (200)
πορφυρέων.
Athen. IX, 388: πορφυρίων.... ᾿'ἀριστοτέλης δὲ σχιδανό-
ποδά φησιν αὐτὸν εἶναι ἔχειν ve χρῶμα κυάνεον, σκέλη μακρά, δύγχος
ἠργμένον ἐκ τῆς κεφαλῆς φοινικοῦν, μέγεϑος ἀλεκτρυόνος. στόμαχον
δ᾽ ἔχει λεπτόν, διὸ τῶν λαμβανομένων εἰς τὸν πόδα ταμιεύεται μικρὰς
τὰς ψωμίδας. κάπτων δὲ πίνει. πενταδάχκτυλός τε ὧν τὸν μέσον Py
μέγιστον.
De ventriculo Arist. h. a. 2, 17. 509, 9: ὀλίγοι δ᾽ οὔτε τὸν πρόλο-
Bov ἔχουσιν οὔτε τὸν στόμαχον εὐρὺν ἀλλὰ σφόδρα μακρόν. ὅσοι τὸν
αὐχένα μαχρὸν ἔχουσιν. οἷον πορφυρίων (quibus praelonga colla et an-
gusta, uL porphyrioni. Plin. 11, 79). — καπτῶν πίνει: Ar. h. a. 8, 6.
505, 10: καὶ τῶν ὀρνέων δὲ τὰ μὲν ἄλλα σπάσει (πίνει) ..., ὁ δὲ πορ-
φυρίων μόνος κάψει (morsu. Plin. 10, 63). — σκέλη μακρὰ cf. Ar. de
incessu an. 10. 710, 12. cetera nova. πενταδακτυλος corruptum est sine
dubio pro τετραδάχτυλος. si quidem Aristotelem audias ἢ. a. 2, 12. 504,
8: εἰσὶ δ᾽ ὅσοι αὐτῶν μετεωρίζονται πάντες τετραδαάκτυλοι" τρεῖς μὲν
γὰρ εἰς τὸ ἔμπροσϑεν ἕνα δ᾽ εἰς τὸ ὕπισϑεν κείμενον ἔχουσιν of πλεῖ-
στοι ἀντὶ πτέρνης. cf. p. a. 4, 12. 695, 15: τετραδάκτυλοι δ᾽ εἰσὶ πᾶν-
τὲς of ὄρνιϑες ὁμοίως of στεγανόποδες τοῖς σχιξζόποσιν. nobis autem
haec avis nunc vocatur Porphyrio hyacinthinus (Sultanshuhn) neque erat
cur dubitaret Camus, Notes sur l'hist. des animaux d'Arist. Par. 1783
p. 695. ἢ
Huius fragmenti particula subest eis quae praebet Eutecnius ixeut.
1, 25: ἔστι δὲ καὶ πορφυρίων ἀπὸ τῆς χροιᾶς καλούμενον ὄρνεον. égv-
ϑρὸν αὐτῷ τὸ δάμφος ἐστὶ καὶ κατὰ κεφαλῆς ἔχει ὥσπερ τινὰ ποῖλον,
ὁποίους of τοξόται τούτο φοροῦσιν. τοῖς οτος ὄρνισιν ἴσος
εἰς μέγεϑος. πλὴν ὃ ὅτι denos OX éÀ£0L posenrstnug. οὗτος οὐκ ἂν ποτε
εἰς μίξιν ἔλϑοι ὁρῶντος καὶ παρόντος ἀνδρός, φύσει δὲ σώφρων ἐστὶν
ὡς μηδὲ ὁρᾶν ἀνδρα ϑέλειν ξαυτοῦ γαμετῇ συνόντα᾽ εἰ δὲ μοιχείας
αἴσϑοιτο., ἀϑυμεῖ τοσοῦτον ὡς διαφϑείρεσϑαι (Polemo ap. Athen. p. 3889).
cf. Tzetzes hist. (chil. 9, 111):
ὃ πορφυρίων ὄρνεον ἄγαν ὑπάρχει σῶφρον,
ὡς εἶ καὶ μόνην ὄψοιτο πόρνην. εὐθέως ϑνήσκειν.
᾿4φιστοτέλης, σὺν αὐτῷ Αἰλιανὸς (n. ἃ. 3, 42 — Athen.) καὶ ἄλλοι
τὰ περὶ πορφυρίωνος γράφουσι τοῦ ὀρνέου.
291
7. (861)
crogovóo0c.
Athen. IX, 391: καὶ γὰρ ὀχευτικὸν τὸ ζῶον καὶ πολύγονον. τίκτει
γοῦν 0 στρουϑός. ὥς φησιν Δριστοτέλης; καὶ μέχρι ὀκτώ. [4λέ-
ξανὄρος δὲ ὁ Μύνδιος ...] ᾿“ριστοτέλης δέ φησι τοὺς ἄρρενας τῷ
χειμῶνι ἀφανίξεσϑαι. διαμένειν δὲ τὰς ϑηλείας.. τεκμαιρόμενος ἐκ τῆς
χρόας τὴν πιϑανότητα" ἀλλάττεσϑαι γὰρ ὡς τῶν κοσσύφων (de his cf.
h. a. 9, 49. 632^15) χαὶ φαλαρίδων ἀπολευκαινομένων κατὰ καιρούς.
Cf. Ar. h. a. 9, 7. 613, 29: λέγουσι δέ τινες καὶ τῶν στρουϑίων
ἐνιαυτὸν μόνον ξὴν τοὺς ἄρρενας, ποιούμενοι σημεῖον ὅτι τοῦ ἔαρος
οὐ φαίνονται ἔχοντες εὐϑὺς τὰ περὶ τὸν πώγωνα μέλανα, ὕστερον δ᾽
ἴσχουσιν. ὡς οὐδενὸς σωζομένου τῶν προτέρων" τὰς δὲ ϑηλείας μα-
κροβιωτέρας εἶναι τῶν στρουϑίων᾽" ταύτας γὰρ ἀλίσκεσϑαι ἐν τοῖς νέοις
καὶ διαδήλας εἶναι τῷ ἔχειν τὰ περὶ τὰ χείλη σκληρά. ad quem qui-
dem locum si pertineret Athenaei testimonium, pressius ipsa verba red-
dita fuisse ex ceterorum historiae animalium (πέμπτου μορίων) fragmen-
torum ratione concluditur. neque tamen quae paulo ante apud Athe-
naeum ex Aristotele leguntur de alectryone (IX, 3919) utrum ex ipso Ari-
stotele (h. a. 9, 8. 614, 6), id quod magis credo, an ex epitomatore eius
Pseudaristotele derivata sint (neutrius certe sunt verba ἱστορεῖται δὲ καί,
quibus eandem rem denuo Athenaeus testatur), pro certo affirmaverim.
similisque dubitatio oritur de loco epit. Athenaei II p. 65?, ubi de turdo
(quae Graece xíyÀ«) agens postquam Aristotelem (h. a. 9, 20) citavit et
Alexandrum Myndium, haec addit: ἣν (κίχλην) καὶ συναγελαστικὴν (voce
Pseudaristotelica) εἶναι καὶ νεοττεύειν. ὡς καὶ τὰς χελιδόνας (ex h. a.
6, 1. 559, 5).
8. (262)
τα ὦ ς.
Athen. IX, 397^: 0 ταώς; φη-
div ὁ ᾿Δριστοτέλης. σχιδανό-
2 Α A , M p
πους ἔστι καὶ ποιολογος, καὶ τίκτει
M , T //
τριέτὴῆς γενόμενος. ἐν oic (χρόνοις
add. codd. i. e. annis, ex glossa By-
. A -
zantina) χαὶ τὴν ποικιλίαν τῶν
» ’ , , ^ A
πτερῶν λαμβάνει. ἐπωάζει δὲ προς
ς , , ; Cw γι} D
ἡμέρας τριάκοντα. τέκτει δὲ ἀπαξ
- 9.73 E
τοῦ ἔτους ὠὰ δώδεκα (de mutato in
codicibus horum verborum loco v.
c A
Ar. ἢ. a. 6, 9. 564, 25: 0 δὲ ταῶς
c a i] , A » »!
ζῇ μὲν περὶ πέντε καὶ εἴκοσιν ἔτη:
e M , , ? [e
γεννᾷ δὲ τριέτης μαλιστα. ἕν oig
A - - ?
καὶ τὴν ποικιλίαν τῶν πτερῶν ἀπο-
7, ? , ?
λαμβανει. ἐκλέπει δ᾽ ἐν τριάκονϑ'
e , Ἃ - , c, -
ἡμέραις ἡ μικρῷ πλείοσιν. απαξ
δὲ τοῦ ἔτους μόνον τίκτει. TÍATEL
, A , ^^ - , /,
δ᾽ ὠὰ δωδεχα ἢ μικρῷ ἐλαττω"
19:5
—
Schweigh. animadv. t. V p. 198)"
- 7) , ec & ? Y ,
ταῦτα δὲ Ovx εἰς ἁπαξ ἀλλὰ παρ
ς , (7 δ M ΄
ἡμέρας δυο αἵ δὲ πρωτοτόκποι
L4 c PEN
ὀκτώ. τίκτει δὲ καὶ ὑπηνέμια cc
292
—
Ἡλι ^
τίκτει δὲ διαλείπων δύο ἡ τρεῖς
C . f 6m
ἡμέρας καὶ ovx ἐφεξῆς" a£ δὲ πρω- -
, ΄ 5 2
TOTOXOL μαλιστὰ περὶ OxvO) COM. TÍ-
? δ A c n , ΄
xvOvGL Ó οἵ ταῷ υπηνέμια. οχευ-
δ Ὅν , 5 , 1 - N Y NES - ’, A
ὡς ἢ ἀλεκτορίς. οὐ πλείω δὲ τῶν ονται δὲ περὶ vo ξαρ᾽ γίνεται δὲ
δύο. ἐκλέπει δὲ καὶ ἐπωάξει κα- καὶ ὁ τόκος εὐϑέως μετὰ τὴν ὀχείαν.
ϑάπερ ἡ ἀλεκτορίς (de qua Ar. h. ἃ. ... ἀλεκτορίδι δ᾽ ὑποτιϑέασιν αὖ-
θ, 2. οἵ. DoD NE τῶν τὰ ὠὰ ἐπωάζειν of τρέφοντες
... Ὁὑποτίϑεται δὲ τοῖς ὄρνισι μα-
λιστα δύο ὡά- τοσαῦτα γὰρ μόνα
δύναται ἐπωάαζουσα ἐξάγειν.
9. (263)
org.
Athen. IX, 8009: γράφει δὲ περὶ αὐτῶν (sc. περὶ τῶν ὦτων. vult
autem ὠτέίδας Pseudaristoteles, non ὥτους. quae duo diversarum
avium genera in omni hac disputatione confundit Athenaeus vel alorum
potius confundentium verba citat secundum C. Gesnerum, de avium na-
tura. Tig. 1555 p. 466. 610. cf. Sehweigh. animadv. t. V p. 147. confundit
eliam Oppianus eyn. 2, 406 sq. cf. ed. Schneider Arg. 1776 p. 494, ὦτος enim
est Strix otus L. «f. Gloger de avib. Ar. p. 20, τές autem avis tarda Plin.
10, 29. Isidor. orig. 12, 7, 13. gall. outarde) 4o ἐστοτέλη ς οὕτως ὅτι
«ἔστι μὲν τῶν ἐκτοπιξόντων καὶ σχιδανοπόδων καὶ τριδαχτύλων, ué-
γεϑὸς ἀλεκτρυόνος μεγάλου, χρῶμα 0grvyoc, κεφαλὴ προμήκης; δύγχος
ὀξύ, τράχηλος λεπτός. ὀφϑαλμοὶ μεγάλοι, γλῶσσα ὀστώδης. πρόλοβον
δ᾽ οὐκ ἔχει». [4Δλέξανδρος δὲ 0 Μύνδιος καὶ προσαγορεύεσϑαί φησιν
αὐτὸν (otum sc. sec. Gesner. ll. cc.) λαγωδίαν.] φασὶ δ᾽ αὐτὸν καὶ τὴν
τροφὴν ἀναμηρυκᾶσϑαι ἤδεσϑαί vs ἵππῳ. εἰ γοῦν τις δορὰν ἵππων
περιϑοῖτο, ϑηρεύσει ὅσους ἂν ϑέλῃ᾽ προσίασι γάρ.
17. 504533: of δὲ πρόλοβον
4 ? » 2) 298 5:9 ᾿ ΄ M , ? Y 1 V μ
μὲν ovx ἔχουσιν. αλλ cvrL τουτου τὸν στόμαχον tUQUV καὶ πλατὺν ἡ
7 ? 2
πρόλοβον Ó οὐκ ἔχει: Ar. h. ἃ. 2,
o) 2) "t 3 S b! , - - 1 1 ^ Y
δι olov ἢ τὸ πρὸς τὴν κοιλίαν τεῖνον... νῆττα δὲ καὶ χὴν... καὶ
? Y , ? v A .
(Tic τὸν στόμαχον ξύρυν καὶ πλατὺν ὅλον. cetera nova. de lingua cf.
Cuvier, Lecons d'anat. comp. t. IV, 1 p. 565 (ed. 2. 1835). --- ἥδεσθαι
er A . : : .
LT750: hunc amorem ad otidas pertinere consentiunt auctores, Aristotele
quidem Leste secundum Plutarchum de solert. an. c. 31:
c N 5 A e) Y N
0 γαρ΄ Δριστοτέλης fovoos? φιλίας ἀλωπέκων καὶ ὄφεων διὰ τὸ
' ? τω - Y
κοινὸν αὐτοῖς (de vulpe cf. h. a. 9, 32. 619^10) πολέμιον εἶναι τὸν ἀετόν,
A! , N
καὶ τὰς ὠτίδων πρὸς ἵππους ὅτι χαίρουσι προσπελάζουσαι καὶ δια-
M M
σκάλλουσαι τὸν ovQov.
0g --
Cf. Ael. n. a. 2, 28. Oppian. cyneg. 2, 406. 431. Eutecnius ixeut.
3, 8 (cf. 3, 7). | |
10. (204)
| QT 0.
Pergit Athen. IX, 390: ἐν ἄλλοις δὲ πάλιν φησὶν ὃ 49i6rocé-
λης «0 ὦτος ἐστὶ μὲν παρόμοιος τῇ γλαυκί, οὐκ (ita codd. αἱ delenda
est negationis particula falso illata. cf. Schweigh. animadv. t. V p. 149)
ἔστι δὲ νυχτερινός. ἔχει τε περὶ τὰ ὦτα πτερύγια. διὸ καὶ ὦτος xc-
λεῖται" μέγεϑος περιστερᾶς. μιμητὴς ἀνϑρώπων (cf. 300", 3912)- ἀν-
τορχούμενος γοῦν ἁλίσκεται».
Cf. Ar. h. a. 8, 12. 507021 : ὁ δ᾽ ὦτος ὅμοιος ταῖς γλαυξὶ καὶ περὶ
τὰ ὦτα πτερύγια ἔχων" ἔνιοι δ᾽ αὐτὸν νυκτικόρακα καλοῦσιν. ἔστι
δὲ χόβαλος καὶ μιμητής. καὶ ἀντορχούμενος ἁλίσκεται περιελϑόντος
ϑατέρου τῶν ϑηρευτῶν. καϑάπερ v γλαύξ. quae ita reddit Plinius 10,
33, 68: otus bubone minor est, noctuis maior, auribus plumeis eminen-
tibus, unde et nomen illi. quidam latine asionem (al. 1. actionem cf.
asioni s. aaioni Plin. 29, 38, 117) vocant. imitatric alias avis ac para-
sita et quodam genere saltatrix capitur haut. difficulter, ut noctuae,
intentam in aliquo circumeunte alio.
Appendix fragmentorum de avibus ex Alexandro Myndio, quibus hic Zoi-
corum Aristotelis nomine inscriptorum testimonia vel retulisse vi-
detur vel in usum convertisse.
10 a.
ἀτταγᾶς.
Athen. IX, 387: ᾿“λέξανδρος δ᾽ ὁ Μύνδιός φησιν ort μικρῷ μὲν
μείζων ἐστὶ πέρδικος. ὅλος δὲ κατάγραφος τὰ περὶ τὸ νῶτον. κεραμεοῦς
τὴν χρόαν. ὑποπυρρίζων μᾶλλον. ϑηρεύεται δ᾽ ὑπὸ τῶν κυνηγῶν διὰ
τὸ βάρος καὶ τὴν τῶν πτερὼν βραχύτητα. ἔστι δὲ κονιστικὸς πολύ-
τεκνός τε καὶ σπερμολόγος.
10 b.
νῆττα.
Athen. IX, 8955: νῆτται. τούτων, ὥς φησιν ᾽Δλέξανδρος ὁ Μύν-
διος, ἄρρην μείζων καὶ ποικιλώτερος. τὸ δὲ λεγόμενον γλαυκίον διὰ
τὴν τῶν ὀμμάτων χρόαν μικρῷ ἔλαττόν ἐστι νήττης. τῶν δὲ βοσκάδων
καλουμένων ὃ μὲν ἄρρην κατάγραφος᾽ ἔστι δὲ ἧττον νήττης. ἔχουσι
δὲ of ἄρρενες σιμά τε καὶ ἐλάττονα τῇ συμμετρίᾳ τὰ δύγχη. ἡ δὲ μι-
xoc κολυμβὶς πάντων ἐλαχίστη τῶν ἐνύδρων. δυπαρομέλαινα τὴν χροιὰν
OE
, ΝΥ 1 E
καὶ τὸ ῥύγχος ὀξὺ ἔχει σκέπον ve τὰ ὄμματα; τὰ δὲ πολλὰ καταδύεται.
^ , .
ἔστι δὲ καὶ ἄλλο γένος βοσκάδων μεῖζον μὲν νήττης ἔλαττον δὲ χηνα-
, ^ a , , Ὁ , 5 ^ E
λώπεκος. αἷ δὲ λεγόμεναι φασκαδὲες μικρῷ μείξονες ουσαι τῶν μικρῶν
, Y Y 4 PRA , : c ᾿ 22g
κολυμβίδων τὰ λοιπὰ νήτταις εἰσὶ παραπλήσιοι. ἡ δὲ λεγομένη οὐρία
? MN , Ψ » , Vn , , z) N ji
ov πολὺ λείπεται νήττης, τῷ χρώματι δὲ δυπαροχέραμος ἔστι. τὸ δὲ
; ' ; 9$ 8 Y
δύγχος μακρόν τε καὶ στενὸν ἔχει. ἡ δὲ φαλαρὶς καὶ αὐτὴ στενὸν
ἔχουσα τὸ ῥύγχος, στρογγυλωτέρα τὴν ὄψιν οὐσα, ἔντεφρος τὴν γα-
στέρα, μιπρῷ μελαντέρα τὸ νῶτον.
10 c.
ὀρτυγομήτρα. |
Athen. IX, 3935: λέγει δὲ περὶ αὐτῆς ὁ Μύνδιος ᾿4λέξανδρος ὅτι
ἐστὶ τὸ μέγεϑος ἡλίκη τρυγών, σκέλη δὲ μακρά, δυσϑαλὴς καὶ δειλή.
10 d.
ὄρτυξ.
Athen. IX, 392^: ᾿4λέξανδρος δὲ ὁ Μύνδιος ἐν δευτέρῳ περὶ ξώων
«o ϑῆλυς, φησίν. ὄρτυξ λεπτοτράχηλός ἐστι τοῦ ἄρρενος οὐκ ἔχων τὰ
ὑπὸ τῷ γενείῳ μέλανα. ἀνατμηϑεὶς δὲ πρόλοβον οὐχ ὁρᾶται μέγαν
ἔχων, καρδίαν δ᾽ ἔχει μεγάλην καὶ ταύτην τρίλοβον. ἔχει δὲ καὶ ἧπαρ
καὶ τὴν χολὴν ἐν τοῖς ἐντέροις κεκολλημένην, σπλῆνα μικρὸν καὶ δυσ-
ϑεώρητον, ὄρχεις δὲ ὑπὸ τῷ ἥπατι, ὡς ἀλεκτρυόνες».
10 e.
6 X ὦ ap.
Athen. IX, 391^: ὁ δὲ σκώψ. ὡς φησιν ᾿Δλέξανδρος ὃ Μύνδιος,
μικρότερος ἐστι γλαυκὸς καὶ ἐπὶ μολυβδοφανεῖ τῷ χρώματι ὑπόλευκα
στίγματα ἔχει δύο τε ἀπὸ τῶν ὀφρύων παρ᾽ ἑκάτερον κρόταφον ἀνα-
φέρει πτεραᾶ. | |
De scope quae Aristoteli tribuit Aelianus n. a. 15, 28 auctorum
citatorum nominibus errore commutatis, Alexandri sunt apud Athen.
ΙΧ, 891-͵
10 f.
στουυϑ Ó c.
Athen. IX, 8917: ᾿Ζλέξανδρος δὲ ὁ Μύνδιος δύο γένη φησὶν εἶναι
τῶν στρουϑ' Qv, τὸ μὲν ἥμερον τὸ δὲ ἄγριον τὰς δὲ ϑηλείας αὐτῶν
ἀσϑενεστέρας τά v. ἄλλα εἶναι καὶ τὸ δύγχος κερατοειδὲς μᾶλλον τὴν
χρόαν. τὸ δὲ πρόσωπον οὔτε λίαν λευκὸν ἐχούσας οὔτε μέλαν.
22:20 5 ——
10 g.
révQoÉ.
Athen. IX, 398^: ᾿Ζλέξανδρος γὰρ ὃ Movvóiog. ἐν δευτέρῳ περὶ
πτηνῶν toov ov τοῦ ὄρνιϑος τοῦ μεγάλου μνημονεύει ἀλλά τινος τῶν
σμικροτάτων. λέγει γὰρ οὕτως «τέτραξ. τὸ μέγεϑος ἴσος σπερμολόγῳ.
τὸ χρῶμα κεραμεοῦς, ϑδυπαραῖς στιγμαῖς καὶ μεγάλαις γραμμαῖς ποι-
κίλος. καρποφαάγος. ὅταν ὠοτοκῇ δέ. τετράξει τῇ φωνῇ».
, ,
Περὶ iy 9vovwv.
(i. e. Περὶ τῶν ἐνύδρων.)
Cf. Gulielmi Rondeletii Libri de piscibus marinis. Lugd. 1554. ei.
Universae aquatilium historiae pars altera. Lugd. 1555. Joh. Gottl. Schnei-
der, Historia piscium naturalis et literaria ab Aristotelis usque aevo ad
sec. XIII deducta. Lips. 1789.
11. (265)
Athen. VII, 3302? : ap rot... "AgiGrorél ης δ᾽ dv στέμπτῳ tov
μορίων (h. a. 5, 9. 542532)... .] ἐν δὲ τῷ περὶ ξωικῶν «σελάχη φησὶ
βοῦς. τρυγών, νάρκη, βατίς. βάτραχος * βούγλωττος (βούγλωττα
cod. Mare. quem inspexi), ψῆττα" μῦς».
Quem locum corruptum esse aiunt Rondelet de pisce. p. 321, Schnei-
der hist. pisc. p. 323. ultima enim βούγλωττος würr« μῦς quum ad ea
quae σελάχη vocat Aristoteles vel σελαχώδη (de quibus J. B. Meyer, Ari-
stoteles Thierkunde. Berl. 1855 p. 280. de bove cf. p. 290) non possint re-
ferri, aut eum qui primus hos locos collegit atque excerpsit aut Athenaeum
qui descripsit manifestum est non solum, sicut in ipso qui praecedit histo-
riae loco factum est, exempla multa neglexisse sed ipsam divisionem aucto-
ris ad summum genus piscium alterum. (Meyer p. 284) transeuntis, cuius
sunt βούγλωττος ψῆττα. deinde autem τὰ κήτη vel κητώδη adiungentis,
quorum est μῦς (i. e. 0 μῦς τὸ κῆτος Ar. 3, 12. 519, 23, ubi olim falso
legebatur ὁ μυστέκητος. idem musculus marinus apud Plin. 11, s. 62, 165).
similis in contrahendo confusio exemplorum apud Aelianum cernitur n. a.
11, 37 (cf. Constantini imper. syll. hist. an. fol. 6^. Suid. 5. σελάχια.
Artemidor. oneirocrit. 2, 14 p. 167 Reiff.), ubi quum eadem plane ratione
qua falsus apud Athenaeum Aristoteles, diversa animalium genera exem-
plis additis breviter describat, de cartilagineis ita incipit: καλεῖται δὲ
τὶ ρὲ ΄--
σελάχια ὅσα οὐκ ἔχει λεπίδας εἶεν δ᾽ ἂν μύραινα, γόγγρος, νάρκη.
τρυγών. βοῦς, γαλεός ἢ δελφίς, φάλαινα, φώκη, quae ultima tria
sunt κήτη.
Ceterum eandem cartilagineorum enumerationem supra iam tetigit
Athen. VII, 280^: τῆς uiv ovv βατίδος καὶ τοῦ βατράχου μνημονεύει
᾿ἀφιστοτέλης ἐν τοῖς περὶ ζώων (corr. ξωικῶν) καταρεϑμῶν αὐτὰ
ἐν τοῖς σελάχεσιν. [... 49. δ᾽ ἐν πέμπτῳ ξώων μορίων σελάχη φησὶν
εἶναι βάτον. τρυγόνα, βοῦν, λάμιαν (ἀμίαν cod. M.), ἀετόν. νάρκπην,
βάτραχον καὶ πάντα τὰ γαλεώδη (γαλοειδῆ cod. M.) --- h. a. 5, 5. 540^
8.17
12. (266)
Athen. VII, 3054: χάπρος καὶ κρέμυς. ᾿“ριστοτέλης ἐν τῷ
περὶ ξώων (corr. ξωικῶν) φησί «τὰ δὲ ἀνόδοντα (φησὶ τάδε. ἀνόδ. x. λ.
cod. Marc.) καὶ λεῖα ὡς Qopíc. καὶ τὰ μὲν λιϑοκέφαλα (i. e. ἔχοντα λί-
ϑον ἐν τῇ κεφαλῇ h. ἃ. 601^ 29, unde Plin. 9, 24 et Ael. 9, 7) ὡς xo&uvue
(immo χρέμυς Hes., χρόμες Ar. cum v. 1. yoéutg 534, 9. cf. Schneider hist.
pise. p. 98. chromis Plin. Ovid. χρέμης Opp. hal. 1, 112. Ael. 15, 11), τὰ
δὲ σκληρόδερμα (codd. σχληρότατα τραχύδερμα, fort. gl. ἢ τραχύδερμα)
ὡς κάπρος. καὶ τὰ μὲν δίραβδα ὥσπερ σεσερῖνος, τὰ δὲ πολύραβδα xol -
ἐρυϑρόγραμμα ὡς σάλπη».
In quibus et exempla multa et alia omissa sunt, ut in fr. sup. et
in seqq.
Eundem locum tangit Athen. VII, 3194: [᾿Δριστοτέλης δὲ ἐν πέμπτῳ
ξώων μορίων βελόνην αὐτὴν καλεῖ — h.a. 5, 11. 543^11]. ἐν δὲ τῷ
περὶ ξωικῶν ἢ ἰχϑύων (ἐν δὲ τῶι περὶ ξωικῶν ἰχϑύων cod. Marc. om.
ἢ) δαφίδα αὐτὴν ὀνομάσας ἀνόδουν φησὶν εἶναι (p. αὐτὴν εἶναι codd.).
Cf. Hesych. s. χρέμυς: ὁ ὀνίσκος. ἰχϑύς (inter λυϑοκέφαλα autem
est ὄνος sec. Athen. 7, 8129 — ὀνίσκος Hes. s. v.).
13. (267)
Athen. VI, 319: pvx£c ... ᾿Δριστοτέλης ἐν τῷ περὶ ζωικῶν
«ἀκανϑοστεφῆ φησὶν εἶναι καὶ ποικιλόχροα φυκίδα (...) τῶν δὲ
γραμμοποικίλων πλαγίαις τε ταῖς δάβδοις κεχρημένων πέρκη (. ..).
Singula fere exempla adscribere solet qui haec excerpsit.
Cf. Ar. 8, 30. 607^18: ἡ φυκίς ... τοῦ δ᾽ ἔαρος ποικίλη.
14. (268)
Athen. VII, 3271: yc vvot... A49oucovor£Aqgo δ᾽ ἐν τῷ περὶ £on-
κῶν ποικιλερυϑρομέλαιναν (ποικιλέρυϑρον μέλαιναν male cod. Marc. et
—— AES --
edd. praeter Meinek.) αὐτὴν ὀνομάζει καὶ ποικιλόγραμμον., διὰ τὸ με-
λαίναις γραμμαῖς πεποικίλθαι.
15. (269)
Athen. VIL, 286: βῶκες. ᾿“ριστοτέλης ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ
ξωικῷ ἢ περὶ ἰχϑύων «νωτόγραπτα (voróyg. cod. M.), φησί, λέγεται
Bo (...). σκολιόγραπτα δὲ κολίας (.. .).
Exempla reliqua quae inutilia essent lexicographo, hic quoque
omissa sunt.
16. (270)
Athen. VIL, 3134: μελάνουρος ... 4otGvozéAme δὲ ἐν τῷ περὶ
ξωικῶν γράφει οὕτως «ὀρροπυγόστικτοι δὲ τῶν ἰχϑύων μελάνουρος καὶ
σαργός (σάργος cod. M.) πολύγραμμοί τε καὶ μελανόγραμμοι».
JEn Οὐδ
Athen. VII, 305*: κέχλαι καὶ κόσσυφοι... ᾿φριστοτέλης δ᾽
ἐν τῷ περὶ ξωικῶν «καὶ τὰ μὲν μελανόστικτα ὥσπερ κόσσυφος, τὰ δὲ
ποικιλόστικτα ὥσπερ κίχλη».
De his colorum differentiis nihil apud Aristotelem.
18. (272)
Athen. VIII, 3514; [Μνασέας (cf. Clearch. 332*, Philosteph. 3319)
δ᾽ ὁ Πατρεὺς ἐν τῷ περίπλῳ τοὺς ἐν τῷ Κλείτορι ποταμῷ φησὶν ἰχϑῦς
φϑέγγεσϑαι, καίτοι] μόνους εἰρηκότος ᾿Δφριστοτέλους φϑέγγεσϑαι
σκάρον καὶ τὸν ποτάμιον χοῖρον (ex Ath. Eust. Od. p. 1720: καίτοι 4o.
εἰπόντος μόνον Gxcgov φϑέγγεσϑαι καὶ τὸν ποτάμιον χοῖρον).
Inter pisces Aristotelis vocales. (h. a. 4, 9. 535^14) hi duo non me-
morantur neque meminit qui in illum locum commentatus est Io. Müller
(über die fische welche tóne von sich geben. Archiv für Anat. u. Phys.
1857 p. 249). reliqua igitur vocalium exempla, sicut alibi factum esse vi-
dimus, omissa crederem a grammatieo qui hunc locum excerpsit, muti-
lumque esse locum censerem cum Hippolyto Salviano (aquatil. anim. hist.
f. 208€ Rom. 1554), nisi omnino dubium esset quomodo huc accesserit por-
cus ille fluviatilis (cf. Schneider hist. pisc. p. 174. Müller l. c. p. 269 cf. 262)
neque cum porco marino Plinii (32, 9) vel orthagorisco neque cum apro
(Plin. 11, 112. quem κάπρον Aristoteles, qui omnino non habet χοῖρον)
Acheloi amnis confundendus, quorum uterque grunnitum habet. nam
de uno tantum pisce, non de multorum exemplis Pseudaristotclem dixisse
ostendit qui hoc idem testimonium reddit Oppianus hal. 1, 134:
- HS --
καὶ Gxcgov, ὃς δὴ μοῦνος ἐν ἰχϑύσι πᾶσιν ἀναύδοις
φϑέγγεται ἰκμαλέην λαλαγὴν καὶ μοῦνος ἐδητύν
ἄψορρον προίησιν ἀνὰ στόμα, δεύτερον αὖϑις
δαινύμενος. μήλοισιν ἀναπτύσσων ἴσα φορβήν.
ubi alterum illud de ruminatione (cf. Cuvier et Valenciennes, hist. nat. des
poissons t. XIV p. 113) Aristotelis est (h. a. 2, 17. 8, 2. p. a. 3, 14). ita-
que μόνος φϑέγγεται, μόνος δοκεῖ μηρυκάξειν, denique μόνος καϑεύ.--
0c, Seleuco. auctore apud Athen. VII, 320 (Opp. hal. 2, 661). de sono unus
praeterea nescio unde testatur Io. Philoponus q. f. ad Ar. de anima (2, 8. 420
512 ψοφοῦσι τοῖς βραγχίοις v] τινι ἑτέρῳ τοιούτῳ) f. L8^ sup. qui de
Acheloi piscibus loentus postquam τῇ πληγῇ τοῦ ὕδατος rem explicavit,
haec addit: ὥστε εἰ καὶ of Gxc'gor λέγονται φωνεῖν, τὸ αὐτὸ τοῦτο καὶ
ἐπ᾿ αὐτῶν ὑποληπτέον. quae accuratius ex alia commentarii recensione
ita Suidas exprimit (sc. πνεύμων): καὶ of oxcgor τῷ στόματι τὸ ὕδωρ
ἐξωθοῦντες μετὰ Qoífov τὸν ἦχον ἀποτελοῦσιν: ἀμέλει ἐν τῶ βάϑει
ὄντες οὐ φωνοῦσιν. Oppianum repetit Tzetzes in historiis (chil. 6, 338).
19. (273)
Athen. VIL 3284: χαλκέδες καὶ τὰ ὅμοια (cf. 355), ϑρίσσαι, τρι-
χίδες. ἐρίτιμοι ... ϑρισσῶν. δὲ μέμνηται ᾿Δ οιστοτέλης ἐν τῷ περὶ
ξώων καὶ ἰχϑύων (ita cod. corr. ξζωικῶν ἡ ἰχϑυων) ἐν τούτοις «μό-
νεμαΐ ϑρίσσα. ἐγκρασίχολος, μεμβρας, κορακῖνος, ἐρυϑοῖνος (corr.
ἐρίτιμος ἢ). τριχίς». cf. mox p. 328f: ὁμοίως δὲ τριχίαν καὶ 14g. ἐν
πέμπτῳ ξώων μορίων, ἐν δὲ τῷ ἐπιγραφομένῳ ζωικῷ (non ξωνκῶν habet
cod. Marc. sed ξωικῶν. itaque corr. ἐν τ. ἐπιγρ. περὶ ξωικῶν) τριχίδα.
Festinante excerptoris brevitate illa quoque mutilata, oppositarum
differentiarum exempla inter se commutata esse patet. μόνεμα enim in-
ter aquatilia sunt quae τῷ προσπεφυκέναι ξῇ oiov γένη ὀστρέων πολλά
(Ar. 487^8). quibus opponuntur τὰ ματαβλητικόά (487^6) id est. quod ad
pisces τὰ πλωτά (621^3, aliter Schneider hist. pisc. p. 104. 204. comm. ad
hist. an. t. III p. 455). iam vero quum species illae omnes (cf. Ar. h. a.
9, 2. Opp. hal. 4, 472. id. 1, 244 χαλκίδες αὖ ϑρίσσαι τε xol ἀβραμίδες
φορέόνται e2oóer ... wor ἀλῆται. ubi corrigas μεμβράδες ἐμφορέον-
ταις item apud Athen. VIL, 312^) censeantur inter ea quae ἀγελαῖα Aristo-
les appellat, Pseudaristoteles ἀγελαῖα vel συναγελαστικα, quibusque Ari-
stoteles opponit τὰ μοναδικα (487534), Pseudaristoteles τὰ μονήρη (e
cuius ipsius Pseudaristotelis Anatomis i. e. Zoicis etiam Apuleius de ma-
gia c. 38 inter communes animalium differentias recenset μονήρη. συνα-
γελαστικα), de hac ipsa differentia hoc loco sermonem fuisse puto: μο-
E HggE ---
νήρη (μὲν ..., συναγελαστικὰ δὲ) Qoícoo etc. neque enim hoc loco idem
est μόνεμα quod ἐπιδημητικά p. 488, 13 (cf. de trichia Ar. 8, 13. 508512).
20. (279)
Athen. VII, 3034 8v vvíc. [τοῦ ἄρρενος ταύτην φησὶ διαφέρειν ὃ
“4ριστοτέλης (h.a.5,9. 543, 12—13. cf. Schweigh. animadv. t. IV
p. 245. 246) ... ἐν δὲ τῷ περὶ ξώων μορίων (ib. 5, 11. 543511 —12) . ..
καὶ Σπεύσιππος ...] ᾿Δριστοτέλης δ᾽ ἐν τῷ περὶ ἰχϑύων ἀγελαῖον
καὶ ἐκτοπιστικὸν εἶναι τὴν ϑυννίδα. «
Cf. Ar. ἢ. a. 1, 1. 488, 14: καὶ τὰ uiv ἐπιδημητικὰ καὶ τῶν ἀγε-
λαίων καὶ τῶν μοναδικῶν. τὰ δὲ ἐκτοπιστικά. ex his ϑυννέδες Ar. 9, 2.
61054 cf, 8, 13.
91. (215)
(Περὶ ὀστρακοδέρμων.)
. Athen. III, 885: ᾿Δφριστοτέλης δ᾽ ἐν τῷ περὶ ξώων (corr. ξωικῶν)
«ὕστρεα, φησί, πίννη. ὕστρεον. μῦς. κτείς, σωλήν, κόγχη. λεπάς; τῆϑος.
βάλανος. * πορευτικὰ δὲ κῆρυξ. πορφύρα. ἡδυπορφύρα, ἐχῖνος, στρά-
βηλος. ἔστι δ᾽ ὁ μὲν χτεὶς τραχυόστρακος δαβδωτός, τὸ δὲ τῆϑος ἀρ-
ράβδωτον λειόστρακον. ἡ δὲ πίννη λεπτόστομον. τὸ δὲ ὄστρεον παχύ-
στομον δίϑυρον δὲ καὶ λειόστρακον, λεπὰς δὲ μονόϑυρον καὶ λειόστρα-
xov, συμφυὲς δὲ μῦς. μονοφυὲς δὲ καὶ λειόστρακον σωλὴν καὶ βάλα-
voc, κοινὸν δ᾽ ἐξ ἀμφοῖν κόγχη».
Praecedunt ostreorum i. e. ostracodermorum (1, 0. 490} 9 ἄλλο δὲ
γένος — ζώων sc. — ἐστὶ τὸ τῶν ὑστρακοδέομων , ὃ καλεῖται ὄστρεον.
est autem et γένος ὀστρέων peculiare, cf. Meyer, Ar. Thierk. p. 189) exem-
pla, quae partim sunt κινητικά, ut χτείς (528, 30), λεπάς (528^1), partim
ἀκίνητα, ut πέίννη (528, 33. 548, 4), σωλήν et κόγχη (548, 5), τήϑυα et
βάλανοι (535, 24), pertinent autem omnia ad summum genus alterum
(528, 11. cf. 529, 25) sc. τὰ μονόϑυρα καὶ δίϑυρα.. quo latiore fortasse
sensu comprehenduntur etiam τήϑυα et βάλανοι (cf. Ar. 528, 11— 20),
sicut in altero genere τῶν στρομβωδῶν echinus (de part. an 4, 7. 683^14.
cf. Meyer p. 180). στρομβώδη autem sunt quae sequuntur exempla tami-
quam πορευτικά (τὰ δὲ στρομβώδη πάντα κινεῖται καὶ ἕρπει 928, 33).
quorum alibi non occurrit ἡδυπορφύρα (cf. Ar. 547, 4 εἰσὶ δὲ τῶν πορ-
φυρῶν γένη πλείω etc.) , στράβηλος apud Soph. Ath. III, 864 — στρόμ-
Boc Ar. ceterum differentiarum termini iidem sunt apud Ar. ἢ. a. 4, 4 λειό-
στραχα τραχυόστρακα (528, 21 —24), δαβδωτά ἀρράβδωτα (528, 25—920),
similes λεπτοχειλῆ παχυχειλῆ (528, 29 —— Pseudar. λεπτόστομα παχύ-
- SUD e
στομα). συμφυές autem et μονοφυές ipse invenit auctor ex Aristotelis hac
descriptione (528, 14—18 cf. 683, 14A—17): τῶν δὲ διϑύρων τὰ μέν ἐστιν
ἀναπτυκτά, οἷον of κτένες καὶ of μύες " ἅπαντα γὰρ τὰ τοιαῦτα τῇ μὲν
συμπέφυκε τῇ δὲ διαλέλυται, ὥστε συγπλείεσϑαι καὶ ἀνοίγεσθαι
(— συμφυῆ): τὰ δὲ δίϑυρα μέν ἐστιν, ὁμοίως δὲ συγκέκλεισται ἐπ᾽
ἀμφότερα, οἷον of σωλῆνες (— μονοφυῆ). ipse philosophus eodem se-
mel termino utitur de testa nautili, quae pectini similis sit et concava
aeque, nisi quod συμφυής sit xre/c, simplex autem testa nautili : τὸ δ᾽
ὄστρακον αὐτοῦ ἐστὶν οἷον κτεὶς κοῖλος καὶ ov συμφυής h. ἃ. 4, 1. 525,
22. cf. Schneider ed. t. 3 p. 188, συμφυής igitur idem fere ae διφυής:
cui opp. μονοφυής de part. an. 3, 7.
2.2)... (270)
(Πεοὶ μαλαπκέων.)
Athen. VII, 318*: εἴδη δ᾽ ἐστὶ πολυπόδων ἑλεδώνη. πολυποδίνη.
βολβιτίνη (non βολβοτίνη ut edd. et codd. βολβοτύνη cod. Marc. cf. Ar.
βολίταινα). ὀσμύλος, ὡς ᾿Ζριστοτέλης forogs? καὶ Σπεύσιππος (quae ta-
men proprie non spectant ad Aristotelis locum quem signifieat h. ἃ. 4, 1.
525, 13—28, sed ad ipsum Speusippum, eadem ratione qua p. 3009). ἐν
δὲ τῷ περὶ ξωικῶν 4oiavorélqc μαλακχιά φησιν εἶναι πολύποδας,
ὀσμύλην. ἑλεδώνην. σηπίαν. τευϑίδα.
Quorum ὀσμύλη ab odore dicta eadem est quae philosopho ὀξολις,
Plinio (9, 48. cf. Callim. ap. Athen. 329?) o£etve (ὑσμύλος Ael. 5, 44. 9, 45.
Opp. hal. 1, 307. 310. Tzetz. hist. 5, 777), e polyporum autem genere
(quae dicit τὰ πολυποδωδη) sicut ξλεδώνη (v. Ar. 1. c.). cf. Hesych. 5. ὀσμύ-
Aue: τῶν πολυπόδων af ὕξαιναι λεγόμεναι. [xoi] ἰχϑύδια ποιά, ἀλλ᾽
εὐτελῆ. id. 5. ὀσμύναι (l. ὀσμύλαι): βολβιτίναι ϑαλάσσιοι. et Pollux 2, 76:
καὶ μὴν καὶ ὀσμύλια ἰχϑύων τι γένος, vj ὑπὸ τῶν πολλῶν ὄζαινα κα-
Aovuévg: πολύποδος δέ ἐστιν εἶδος ἔχον μεταξὺ τῆς κεφαλῆς καὶ τῶν
πλεκτανῶν αὐλὸν (cf. Ar. 524, 10. 679, 3) δυσῶδες πνεῦμα ἀφιέντα (seq.
Aristophanis comici testimonium idem quod apud Athen. 324^): uterque
ex Pamphilo, ut manifestum est, qui quidem ipso Pseudaristotele περὶ
ξωικῶν in hoc quoque de osmyle loco usus esse videtur. ex eodem au-
tem fonte Athenaeus pleraque omnia. cf. etiam Galen. gl. Hipp. s. Bo4-
βιτία (corr. βολβιτίδια et hic et apud ipsum Hipp. de morb. mul. 1. II
p. 288. 298 Littr. t. 8, quae sit forma deminuta nominis βολβετίς. quam
habet Epich. ap. Ath. VII, 3189): τὰ ὑπὸ τῶν πολλῶν βομβύλια (corr.
ὀσμυλια) προσαγορευόμενα. γένος δέ ἐστι τοῦτο μικρῶν πολυπόδων. ----
De heledone notandus est Suidae locus s. ἑἐλεδώνη (cf. Hes. s. δελεδώνη
zc USA s
4 L7 2 ΄ 5 ΄
et ἐλεδ.): εἶδος πολύποδος. ἡτις ἔχει μίαν κοτυληδόνα (i. e. μονοχύτυ-
λός ἐστι, ἔχει πόδας μονοκοτύλους sicut polypum idem Pseudar. ait ἔχειν
κοτυληδόνας δύο i. 6. πόδας δικοτύλους ap. Ath. 8102). xoi ἔστιν ἑἕπτά-
* , 7 , /, ? ,
πους (corr. οὐταπους), ὡς φησιν Δἰιλιανὸς (corr. “4ριστοτέλης. cf. h. a.
525, 11).
DOS DIM
Athen. VII, 318^: ἐν δὲ τῷ περὶ ξωικῶν καὶ (corr. ἢ) ἰχϑύων
(4 9.) «τολύπους, φησί, τὶς ὁ μὲν τρεψίχρως (τριψίχρως cod. M.) ὁ δὲ
ναυτίλος».
Ar. h. a. 4, 1. 525, 20 inter polyporum species recenset nautilum.
cf. J. B. Meyer Ar. Thierk. p. 1506.
24. (218)
ἀλφηστικός.
Y
Athen. VII, 281: [[4πολλόδωρος ὁ ᾿4ϑηναῖος ἐν τῷ τρίτῳ περὶ
Σώφρονος τῷ εἰς τοὺς ἀνδρείους μίμους προϑεὶς τὸ «καταπυγοτέραν
v ἀλφηστᾶν» φησίν «ἰχϑῦς τινὲς of ἀλφησταί, τὸ μὲν ὅλον κιρροειδεῖς,
τ VUA δὲ χατά τινὰ Eon. φασὶ δ᾽ αὐτοὺς ἀλίσκεσϑαι σύνδυο
καὶ φαίνεσθαι τὸν ἕτερον ἐπὶ τῷ pm κατ᾽ οὐρὰν ἑπόμενον. ἀπὸ τοῦ
οὖν κατὰ τὴν τ ϑατέρῳ τὸν ἕτερον ἀκολουϑεῖν τῶν ἀρχαίων τινὲς
τοὺς αὐροτεῖς καὶ καταφερεῖς οὕτω καλοῦσιν.» E τ δ᾽ ἐν
τῷ περὶ ξώων (corr. ξωικῶν) μονάκανϑον εἶναι καὶ d τὸν ἀλφη-
στικόν.
Forma ἀλφηστικός Diocles etiam utitur apud Athen. 3055. μονα-
xov90c (Rondelet de pisc. p. 170. cf. p. 414) autem significare debet eum
qui ἔχει μίαν ἄκανθαν uóvqv , sicut de muraena fluviatili Dorion ait apud
Athen. 3124, id est, sicut idem de myro (Ath. 3125), qui τὰς διὰ σαρκὸς
ἀχάνϑας ovx ἔχει. Mes. s. ἀλφηστής: ἰχϑύος εἶδος. cf. Suid. s. κατα-
πύγων: ὃ λάγνης. ἡ δὲ μεταφορὰ ἀπὸ τῶν ἀλφηστῶν οὕτω λεγομένων
P , ri er 2 2 ,
ἐχϑυῶν. οτι ἕπονται κατ OUQGV.
35. (279)
2 ,ὕ
eua.
Athen. VII, 277* (cf. Etym. M. p. 83, 37): ταύτας (τὰς e uio)
2 δ » Ml , * .
Aoicovorélug ἱστορεῖ τὰ μὲν βράγχια ἔχειν καλυπτά, εἶναι δὲ καρ-
χαρόδοντας καὶ τῶν συναγελαζομένων καὶ σαρκοφάγων., χολήν τὲ
͵ ΄ - εἴ ς
ἔχειν ἰσομήκη τῷ ἐντέρῳ καὶ σπλῆνα ὁμοίως. λέγεται δὲ ὡς ϑη-
^ , 5 , e 1 ,
ρευϑεῖσαι προσανάλλονται καὶ ἁποτρώγουσαι τὴν δομιὰν ἐκφευγουσιν.
— 090209 — 3
[μνημονεύει δ᾽ αὐτῶν ἴάρχιππος ... καὶ "Eztgoguog .. .] "oizovéMgc
δὲ παρετυμολογῶν αὐτῆς τοὔνομα φησιν ὠνομάσϑαι παρὰ τὸ ἅμα ἰέναι
ταῖς παραπλησίαις " ἔστι γὰρ συναγελαστική.
Praecedunt definitiones generales, quales ex historia animalium com-
pilatas identidem in singulis repetere auctor solet. prima de branchiis 2,
13. 504535: αὐτῶν δὲ τῶν ἐχόντων βράγχια τὰ μὲν ἔχει ἐπικαλύμματα
τοῖς βραγχίοις, τὰ δὲ σελάχη πάντα ἀκάλυπτα. deinde καρχαρόδους est,
quia secundum h. a. 2, 13, 505, 28 καρχαρόδοντες sunt πάντες of ἰχϑύες
ἔξω τοῦ σκάρου vel sicut alibi ait paulo restrictius (p. a. 3, 14. 675, 1):
τὸ δὲ τῶν ἰχϑύων γένος ἔχει μὲν ὀδόντας. τούτους δὲ καρχαρόδοντας
σχεδὸν ὡς εἰπεῖν πάντας ὀλίγον γάρ τί ἐστι γένος τὸ μὴ τοιοῦτον,
οἷον ὁ καλούμενος σκάρος. praeterea συναγελαστική cf. h. ἃ. 1, 1. 488,
7: ἀγελαῖα... καὶ τῶν πλωτῶν πολλὰ γένη τῶν ἰχϑύων, οἷον ovg κα-
λοῦσι δρομάδας ϑύννοι, πηλαμύδες. ἀμίαι (cf. 8, 13. 598, 27). σαρκο-
φάγος cf. h. ἃ. 8, 2. 591; 11: of μὲν γὰρ αὐτῶν (τῶν ἰχϑύων sc.) εἰσὶ
σαρκοφάγοι μόνον, οἷον τὰ τε σελάχη καὶ of γόγγροι καὶ of χάνναι καὶ
οἵ ϑύννοι καὶ λάβρακες καὶ σινόδοντες καὶ ἀμίαι... add. ib. 591}17:
καὶ ἀμία δὲ καὶ ϑυννὶς καὶ λάβραξ τὰ μὲν πολλὰ σαρκοφαγοῦσιν,
ἅπτονται δὲ καὶ φυκίων. atque omnino πάντα σχεδόν ἐστι σαρκοφάγα
πλὴν ὀλίγων (9, 37. 621^6. cf. 1, 1. 488, 14). propria sunt quae-sequun-
tur, de felle ex h. a. 2, 15. 506513 (ef. p. a. 4, 2. 67620): ἡ μὲν ovv ἀμία
(χολὴν) παρὰ τὸ ἔντερον παρατεταμένην ἰσομήκη ἔχει. de moribus ex
h. ἃ. 9, 25. 621, 12: τῶν δ᾽ ἰχϑύων cf ὀνομαξόμεναι ἀλώπεκες ὅταν
αἴσϑωνται ὅτι τὸ ἀγπιστρον καταπεπώκασι, βοηϑοῦσι πρὸς τοῦτο.
ὥσπερ καὶ ἡ σκολοπένδρα (de qua paulo ante v. 6) ἀναδραμοῦσαι γὰρ
ἐπὶ πολὺ πρὸς τὴν ὁρμιὰν ἀποτρώγουσιν αὐτῆς... συστρέφονται δὲ
καὶ ἀμίαι ὅταν τι ϑηρίον ἔδωσι, καὶ κύκλῳ αὐτῶν περινέουσιν of μέ-
γισται- κἂν ἀπτηταί τινος ἀμύνουσιν. "quae omnia miscet Pseudaristo-
teles amiarum artem confundens et vulpes marinas, quibus ipsis alibi
propter ὥσπερ illud tribuuntur quae scolopendrae sunt (Ael. 9, 12. Plut.
de sol. an. 24. cf. Leo Allat. ad Eustath. hexaem. p. 108 ed. Lugd. 1629).
atque eundem auctorem eandemque confusionem reddit Oppianus hal. 3,
144 (cf. Ae]. n. a. 1, 5):
1 0 9 9 5 ^
λαυψηραὶ δ᾽ ἁμίαι καὶ ἀλώπεκες &UT αν ἔχωνται
5) i] AN L4 e , 5 1 L4
ευϑυς ovo σπεύδουσιν ὑποφϑαδόν, αἶψα δὲ μέσσην
C 1 αν 9. 9 - 2 x
ὀρμιὴν vz ὀδοῦσι διέτμαγον ἠὲ καὶ ἄκρας
E ^ c -
χαίτας" τούνεκα τῇσιν ἐχαλκεύσανϑ' αλιῆες
A B9 τ , 7 » 207
καυλὸν π᾿ ἀγκίστρῳ δολιχώτερον, ἄρκος ὀδοντῶν.
2303
de liene (cf. Casaub. ad h. 1.) deque nomine (cf. Plut. de sol. an. 30. Athen.
7, 3244) nihil apud Aristotelem.
26. (280)
ἀφύη.
Athen. VII, 284! (cf. Suid. s. ἀ-
φύα, Eustath. Il. p. 1150): τῆς δ᾽
ἀφύης ἐστὶ γένη πλείω. καὶ ἡ
μὲν ἀφρῖτις λεγομένη οὐ γένεται
ἀπὸ γόνου, ὥς φησιν "A oicroré-
Àqe, ἀλλ᾽ ἐκ τοῦ ἐπιπολάζοντος
τῇ ϑαλάσσῃ ἀφροῦ. ἕτέρα δ᾽ ἐστὶν
ἀφύη ἡ κωβῖτις λεγομένη. γίνεται
δ᾽ αὕτη ἐκ τῶν μικρῶν καὶ φαύ-
λων τῶν ἐν τῇ ἄμμω διαγενομένων
κωβιδίων (κωβιῶν Suid.), καὶ ἐξ
αὐτῆς δὲ ταύτης τῆς ἀφύης ἀπο-
γεννῶνται ἕτεραι. αἵτινες ἐγκρασί-
χολοι καλοῦνται. γίνεται καὶ ἄλλη
ἀφύη ὃ γόνος τῶν μαινίδων. καὶ
ἄλλη ἐκ τῆς μεμβράδος, καὶ ἔτι
ἄλλη ἐκ τῶν μικρῶν κεστρέων τῶν
ἐκ τῆς ἄμμου καὶ τῆς ἰλύος γινο-
μένων. πάντων δὲ τούτων ἡ ἀφρῖ-
τις ἀρίστη. [Ζωρίων δ᾽ ἐν τῷ περὶ
ἰχϑύων τὸν ᾿
Ar. h. ἃ. 6, 15. 5669014: γίνεται
DEUS - ANC // e; A
Ó ἐνιαχοῦ καὶ ὁπόταν ὕδωρ πολὺ
2. ? - , ? mw -
ἐξ ουρανου WERE ἐν ro 6:90 CO
- , -
τῷ γιγνομένῳ ὑπὸ τοῦ ὀμβρίου
ὥς M 1 -᾿ 2 ΄
υδατος. διο καὶ καλεῖται ἀφρὸς"
καὶ ἐπιφέρεται ἐνίοτε ἐπιπολῆς τῆς
c A
569522: ἡ δ᾽ ἀλλη
2 [4 ΄ 2 ΄ 2 , ς M
ἀφυὴ yovog ἰχϑυῶν ἕστίν. ἡ μὲν
ϑαλάττης..,.
καλουμένη κωβῖτις κωβιῶν τῶν
μικρῶν, καὶ φαύλων. OD καταδύ-
νουσιν εἰς τὴν γῆν" ἐκ δὲ τῆς φα-
ληρικῆς γίγνονται μεμβράδες. éx
δὲ τούτων τριχίδες, ἐκ δὲ τῶν τρι-
χίδων τριχίαι, ἐκ δὲ μιᾶς eque,
οἷον τῆς ἐν τῷ ᾿4ϑηναίων λιμένι,
of ἐγκρασίχολοι καλούμενοι. ἔστι
δὲ χαὶ ἄλλη ἀφύη. ἢ γόνος ἐστὶ
μαινίδων καὶ κεστρέων. cf. 569, 24:
γένος τί ἐστι αὐτῶν (sc. τῶν κε-
στρέων), ὃ φύεται ἐκ τῆς ἰλύος καὶ
τῆς ἀμμου.
Cf. Oppian. hal. 1, 767--88, a quo ibidem ἀφρῖτις dicitur, et de omni
hoc argumento Schneider hist. pisc. p. 17. Meyer Arist. Thierk. 3p. 287.
Eundem Pseudaristotelis locum denuo tangit Athen. VIT, 800:
ἐγκρασίχολοι. xol τούτων μέμνηται ᾿Δριστοτέλης ὡς μικρῶν
ἰχϑυδίων ἐν τῷ περὶ ξωικῶν (cf. Hes. s. ἀφύαι: τὰ μικρὰ ἰχϑύδια).
97. (281)
: γαλὲ Ó c.
Athen. VII, 2944: γαλεοί... ᾿᾽Δριστοτέλης δὲ εἴδη αὐτῶν φη-
σὶν εἶναι πλείω, ἀκανϑίαν λεῖον ποικίλον σκύμνον ἁλωπεκίαν δίνην.
[Δωρίων δ᾽ ἐν τῷ περὶ ἰχϑύων ...] ὁ δ᾽ ᾿Δριστοτέλης ἐν πέμπτῳ ξώων
μορίων (immo ἐν τῷ περὶ ξωικῶν) καὶ κεντρίνην φησί τινα γαλεὸν ei-
ναι καὶ νωτιδανόν. [Ἐπαίνετος δ᾽ ἐν ὀψαρτυτικῷ ἐπινωτιδέα καλεῖ...
c EU
ἰδίως δὲ o ἀκανϑίας τὴν καρδίαν ἔχει πεντάγωνον. τίκτει δ᾽ ὁ γαλεὸς
τὰ πλεῖστα τρία καὶ εἰσδέχεται τὰ γεννηθέντα εἰς τὸ στόμα καὶ πάλιν
ἀφίησι, μάλιστα δ᾽ ὃ ποικίλος καὶ ὃ ἀλωπεκίας" of δὲ λοιποὶ ovx ἔτι
διὰ τὴν τραχύτητα. |
In hist. an. 6, 10—11 galeorum (Meyer Ar. Thierk. p. 283) species
diserte appellantur hae: σκυλίον (565, 20: ovg καλοῦσί τινὲς νεβρίας
γαλεούς. cf. 500, 19), ἀχκανϑίας (505, 29. ^ 27), λεῖος (565^1), ἀστερέίας
(500, 17. cf. 543, 17), denique of γαλεοειδεῖς. οἷον ἀλώπηξ καὶ κύων
(960, 31). ῥίνη autem (i. e. squatina Plinii vel squatus, v. 9, 74, 162: ex
planis squatina. cf. 9, 40. 32, 53: rhina quem squatum vocamus), quae
cum aliis τῶν πλατέων (Meyer l. c. p. 282) in eodem Aristotelis loco ga-
leis comparatur (566, 20. 27. 565525. cf. 50058), inter ipsos galeos referri
falso (cf. Schneider hist. pisc. p. 1934) videbatur Pseudaristoteli Aristotelis
compilatori. nova plane nomina accedunt ποικίλος (i. e. ἀστερίας sec.
Rondelet. p. 376), xevrgívijg et qui nusquam alibi occurrit νωτεδανός
(i. 6. ἐπινωτιδεύς Epaeneti). eadem autem cum Athenaeo Pseudaristote-
lis galeorum enumeratione usus est poeta (cf. Ael. 9, 49 p. 162, 34 Hercher.
καὶ ἡ ὕαινα ovx αἴσιον ὅραμα — Opp. 1, 372 καὶ ἀπαίσιον ἄχϑος
ὑαίνης: cohaerent enim Ael. 9, 49 -- 1, 55 -Ἐ 9, 50 — Opp. hal. 1, 360
— 408) ille halieuticus quo communi fonte utuntur Oppianus 1, 373-—82
et Aelianus (1, 55), qui xvvav ϑαλαττίων τρία γένη distinguunt, primum
pelagium eetumque (canem sc. proprie vocatum), deinde κεντρίνην (i. e.
κεντροφόρος Opp. 1, 244. cf. Epaeneti fr. ap. Ath. prorsus idem significat
ἀκανϑίας) et γαλεόν. of μὲν (sc. of γαλεοῦ) οὖν ποικίλοι (vel, ut antea,
κατεστιγμένοι) καὶ τὴν δορὰν εἰσὶ μαλακώτεροι καὶ τὴν κεφαλὴν πλα-
vUrtQoL* of δὲ ἕτεροι μικροί ve καὶ σκληροὶ τὴν δορὰν μέντοι ὄντες καὶ
τὴν κεφαλὴν δὲ ἀνήκουσαν εἰς ὀξὺ ἔχοντες. τὴν χρόαν εἰς τὸ λευκὸν
ἀποκρίνονται. κέντρα δὲ ἄρα αὐτοῖς συμπέφυκε, τὸ μὲν τῆς κεφαλῆς
κατὰ τὴν λοφιάν, ὡς ἂν εἴποις, τὸ δὲ κατὰ τὴν οὐράν: σκληρὰ δὲ ἄρα
τὰ κέντρα καὶ ἀπειϑηὴ ἐστὶ καὶ ἰοῦ τι προσβάλλει (quae sequuntur de
venatione consentiunt cum Opp. 4, 242). cf. Opp. 1, 379:
γαλεῶν δ᾽ ἑτερότροπα φῦλα
σκύμνοι καὶ λεῖοι καὶ ἀκανϑίαι- ἐν δ᾽ ἄρα τοῖσι
ὀῖναι, ἁλωπεκίαι καὶ ποικίλοι.
ubi quod dicitur ἐν δ᾽ ἄρα τοῖσι, ita interpreteris: sunt autem praeter
illos ex galeis etiam hi. de acanthia Rondelet p. 374: acanthiae peculia-
riter cor pentagonum alíribuit Athenaeus, sed id huic cum aliis omni-
bus galeis commune est. ultima Aristoteli debentur, cf. p. 566, 18: o£ δ᾽
ἄλλοι γαλεοὶ δὶς τίκτουσι, πλὴν τοῦ σκυλίου" οὗτος δ᾽ ἅπαξ τοῦ ἐνιαυ-
——
2305
»Ν - $ A c c
τοῦ et p. 505523: οὗ μὲν ovv ἀλλοι γαλεοὶ καὶ ἐξαφιᾶσι καὶ δέχονται εἰς
δ 1 M Y 1 δῶν Y δ , c DES ’
ἑαυτους τους νεοττοὺς καὶ αἷ δῖναι καὶ αἵ ναρκαι.... 0 Ó ἀκανϑίας
? , - - M A P4 -
οὐκ εἰσδέχεται μόνος τῶν γαλεῶν διὰ τὴν ἀκανϑαν. τῶν δὲ πλατέων
1 ; 1 , ὡς ΟῚ ἧς: ὃ 1 1 d -" n
τρυγῶν καὶ βατος ov δέχονται διὰ τὴν τραχυτῆητα τοῦ κέρκου.
28. (282)
ἔγχελυς.
Athen. VII, 298^: ᾿ριστοτέ-
N , δ θεν ΚΑ ,
λης δὲ χαίρειν φησὶ τας ἐγχέλεις
΄ σον D SS
καϑαρωτατῳ υϑατι. οϑὲν τους £y-
΄ ι . A
χελυοτρόφους καϑαρον αὐταῖς ἐπι-
Ὡς: / ' ? - -
χεῖν - πνίγεσϑαι γὰρ ἕν τῷ ϑολερῷ
(ef. Clemens Al. str. 7, 16, 99 p. 323).
à L4 - '
διὸ καὶ οὗ ϑηρεύοντες ϑολοῦσι τὸ
“ ας ,.3 ,ὕ A λ
υδωρ ἵν αἀποπνίγωνται. λέπτα γὰρ
A M e 9 c A -
ἔχουσαι τα βράγχια αὐτίκα ὑπὸ τοῦ
- M ,
ϑολοῦ τοὺς πόρους ἐπιπωματίξον-
ri ^ - - c Y
ται. οϑὲν καν τοῖς χειμωσιν ὑπὸ
τῶν πνευμάτων ταραττομένου τοῦ
c 3 Ἴ 3 A
vÓcrog ἁἀποπνίγονται. OyE v OV T CL
iE : pisz-9* τ 5
δὲ συμπλεκόμεναι,. κατ α-
φιᾶσι γλοιῶδες (γλινῶδες cod.
« c - € ,
Marc.) ἐξ evzàv, ὃ γενόμενον
? ποτ ΄ T J
ἐν τῇ ἰλυι ξωογονεῖται. A&-
Y n"? , 1 c
γουσι δὲ of ἐγχελυοτρόφοι καὶ ὡς
A ς D *
νυκτὸς μὲν νέμονται. ἡμέρας ὃ ἐν
534 ΚΑ ? , 5-1 δ
τῇ ἰλυι ἀκινητίζουσι. ξωσί τε τὸ
, ' ) tU
ἐπὶ πολὺ ἐπὶ ὀκτὼ ἔτη. [ἐν αλλοις
(h. a. 6, 16. 570, 3. 15 —17. 20. cf. de
gen. an. 3, 11. 762^21. 26) δὲ πάλιν
᾿Δριστοτέλης ἱστόρηκεν...
- *
Ar. h. a. 8, 2. 591530: τῶν δ᾽ y-
, E ^M
χελύων τρέφονται ... e£... πλεῖ-
- ec; -
σται τῷ ποτίμῳ υδατι" καὶ τοῦτο
-" Ο’
τηροῦσιν οἵ ἐγχελυοτρόφοι ὕπως
δ, 7, 9 Y q 9 ,
OTL μαλιστὰ χαύαρον ἢ e7:00960v
? L4
cL καὶ ἐπιρρέον ἐπὶ zÀevouovov:
?A - M - ?
ἢ κονιῶνται τους ἐγχελυῶνας. απο-
N ΄ 1
πνίγονται γὰρ ταχύ. ἐαν μὴ καϑα-
A $ 1 er E i 1
QOv ἢ TO vOÓGQ' ἔχουσι γὰρ τὰ
, A -
Bocygie μικρὰ (cf. Theophr. de pisc.
, ν L4
10). διόπερ οταν ϑηρεύωσι, ra-
΄ MEC -
ράττουσι TO ὑδωρ. καὶ £v τῷ Στρυ-
, ' Y , Ca
μον: δὲ περὶ πλειαδας αλίσκονται"
΄, N ? - MCA 1
τοτὲ yog ἀαναϑολοῦται τὸ vÓcQ καὶ
D ᾿ εν ; ,
0 πήλος ὑπὸ πνευμάτων γινομένων
ἐναντίων.
E ; - ἢ
ib. 592, 23: ζῶσι δ΄ ἔνιαι ἐγχέλυς
AES Y 032 Nos c ,
καὶ ἕπτα καὶ ὀχτὼ 671] . . . (26 :) νὲ-
μονται δὲ μᾶλλον τῆς νυκτὸς, τὴν
* c , E] ^ , c -
ημέραν εἰς τὰ βαϑέα υποχωροῦ-
σιν.
De generatione Pseudaristotelicam narrationem sequitur Oppianus
hal. 1, 516:
αἷ μὲν yag σπειρηδὸν ἐν ἀλλήλῃσι χυϑεῖσαι
? J [ c ' , x 1
ἐγχέλυες δέμας vygov evecrocogocr ϑαμειαι
, , 1 , C A Uu »
πλεγνύμεναι. τάων δὲ κατείβεται εἴκελος ἀφρῷ
, e M
ἰχώρ. ἐν ψαμάϑοις τε καλύπτεται" ἡ δέ μιν ίλυς
p , , e ,
δεξαμένη κυέει ve καὶ ἐγχελύων τἔκεν oÀxovc.
ARISTOT. PSEUDEPIGR,
20
—— 905 --Ξ
De ipso vocabulo haec etiam addit Athen. p. 299*: ᾿“ριστοτέλης δ᾽
ἐν τοῖς περὶ ζώων (ita enim habet cod. Marc. f. 1125, non ἐν τ. π. £. uo-
o/ov, ut vulgo) διὰ τοῦ τ ἔγχελις εἴρηκεν. quod ad ξωικά pertinere
videtur.
29. (283)
ἐρυϑοῖνος.
Athen. VII, 3006: ἐρυϑρῖνος. ᾿Δριστοτέλης ἐν τῷ περὶ
ξώων (corr. ζωικῶν) καὶ Σπεύσιππος παραπλήσιά φησιν εἶναι goygov,
ἐρυϑρῖνον, ἥπατον. [τὰ παραπλήσια εἴρηκε καὶ Δωρίων ἐν τῷ περὶ
ἰχϑύων.
Fragmentum ipsum ad Speusippum solum spectat (cf. p. 327^: φαά-
yooc. Σπεύσιππος ἐν δευτέρῳ ὁμοίων παραπλήσιά φησιν εἶναι φά-
yoov , ἐρυϑρῖνον. ἥπατον. item p. 8015: Σπεύσιππος δ᾽ ὅμοιον φαγρῷ
τὸν ἥπατον), non ad Aristotelem, quem diversis testimoniis in unum con-
iunctis de erythrino memorasse in libro ζωικῶν (is enim significatur,
non historia animalium i. e. περὶ ζώων μορίων) simpliciter testatur
Athenaeus.
30. (284)
[4
7] 26:0. 7.0 c.
Athen. VIL, 8016: ἥπατος... ἔστι δὲ μονήρης, ὥς φησιν Aor-
στοτέλης. σαρχοφάγος τε καὶ χαρχαρύδους, τὴν χροιὰν μὲν μέ-
λας. ὀφϑαλμοὺς δὲ μείζονας ἢ καϑ' αὑτὸν ἔχων. καρδίαν τρίγωνον
λευκήν.
Mendum subesse ultimis verbis atque legendum esse καρδίαν τρί-
y VOY , ἧπαρ λευκόν (i. e. minus rubesceus, ex rubro albescens. cf. Sie-
bold τι. Stannius, Lehrb. d. vgl. Anat. t, II. 1846. p. 96) optime exposuit
tondelet de pisc. p. 145— 49. rem confirmant similis corruptionis vesti-
gia in descriptione scari (319) manifesta, quae idem monstravit Rondelet
p. 106. cf.de citharo Ath. 305. ab Aristotele non nisi ἐπ᾿ &xoeg τῆς
καρδίας magnorum piscium 1nemoratur παχὺς αὐλὸς καὶ λευκός (h. a. 2,
17. 507, 10). quod cor angulatum habeat, hoc illi cum. multis commune
est (Rond. p. 148). de qua re, sicut de coloribus aliisque levis momenti
rebus quae ad externam animalium speciem describendam faciunt, identi-
dem monuisse Pseudaristotelem fragmenta docent, cf. de labrace (310*) de
scaro (319*) de fagro (327*) et supra de galeo acanthia (2049). ab Aristo-
tele uno loco nominatur hepatus (h. a. 2, 17. 508519).
τ.
31. (285)
καλλιχϑυς.
Athen. VII, 2824 s. ἀνθίας, χάλλιχϑυς ... ἀριστοτέλης δὲ καὶ
καρχαρόδοντα εἶναι (φησὶ) τὸν κάλλιχϑυν σαρκοφαγον τε καὶ συν-
αγελαζόμενον.
Hunc Aristoteli ignotum ab anthia diversum habuisse videtur Pseud-
aristoteles (cf. Dorion p. 3525) non minus quam Oppianus hal. 3, 335
(cf. 5, 628).
32. (256)
καλλιώνυμος.
Aelian. n. a. 13, 4: ἀκούσαις δ᾽ ἂν ἁλιέων καὶ ἰχϑύων τινὰ κα à-
λιώνυμον οὕτω λεγόντων" καὶ ὑπὲρ αὐτοῦ ᾿Δριστοτέλης λέγει
ὅτι ἄρα ἐπὶ τοῦ λοβοῦ τοῦ δεξιοῦ καϑημένην ἔχει χολὴν πολλήν, αὐτῷ
δὲ τὸ ἥπαρ χατὰ τὴν λαιὰν φορεῖται πλευράν. [καὶ μαρτυρεῖ τούτοις
καὶ 0 Μένανδρος ἐν τῇ Μεσσηνίᾳ οἶμαι λέγων ... καὶ ᾿άνάξιππος ...
Ἐπίχαρμος μὲν... Μνησίμαχος 02 ...
Haec ex eodem lexico quo Athenaeus uli solet fluxisse patet. atque
eundem ex parte fontem nescio unde refert etiam Plinius 32, 24: cal/io-
nymi fel cicatrices sanat .. . nulli hoc piscium copiosius, ut existima-
vit Menander quoque àn comoediis. idem piscis et uranoscopos (cf. 32,
53 cat. pisc.) vocatur ab oculo quem in capite habet.
In hist. anim. (2, 15. 506^10) non nisi haec leguntur: ἔχει δὲ καὶ ὁ
καλλιώνυμος (qui nominatur etiam 8, 13. 598, 11 diversus ab anthia
quem habes 9, 2 et 9, 37 — unde Athen. 282* Ar. citat ἐν τῷ περὶ ξώων
q9Gv — cf. 6, 17) ἐπὶ τῷ ἥπατι (χολὴν). ὅσπερ ἔχει μεγίστην τῶν
ἰχϑύων ὡς κατὰ μέγεϑος. de situ hepatis, de quo mira Aelianus, in uni-
versum monet Ar. ἢ. a. 2, 17. 3507, 12. 23. P. Gyllius autem locum illum
ita vertit corrigitque (Ex Aeliano 1. XI c. 34. Lugd. 1533 p. 326): Zuic
Aristoteles ait in iecore fel situm esse, pro portione corporis maocüne
copiosum: iecur autem ad dextrum latus collocatum esse. quod
ineptum erat adnotare.
33. (281)
κεστρεῦς.
Athen. VII, 8075: [4 ριστοτέ
543514—18) .. .] ἐν δ᾽ ἄλλοις φησὶν ὁ ᾿Δριστοτέλης «ὃ κεστρεὺς
χαρχαρόδους ὧν οὐκ ἀλληλοφαγεῖ, ἅτε δὴ οὐδ᾽ ὅλως σαρχοφαγῶν.
ἔστι δὲ ὃ μέν τις κέφαλος, ὁ δὲ χελλών. 0 δὲ φεραῖος. καὶ ὁ μὲν χελ-
20;*
λης δ᾽ ἐν πέμπτῳ μορίων (h. a. 5, 11.
— n
λὼν πρὸς τῇ γῇ νέμεται, 0 δὲ φεραῖος ov. καὶ τροφῇ χρῆται ὃ μὲν φε-
ραῖος τῇ ἀφ᾽ αὑτοῦ γενομένῃ μύξῃ, ὁ δὲ χελλὼν ἄμμῳ καὶ ἰλύι. λέγε-
ται δὲ καὶ ὅτι τὸν γόνον τῶν κεστρέων οὐδὲν τῶν ϑηρίων κατεσϑίει;
ἐπεὶ of κεστρεῖς οὐδένα τῶν ἰχϑύων ».
Post alia deinde testimonia denuo citatur Aristoteles p. 307*: ἐν
τῷ περὶ ξώων 1)0 Gv καὶ βίων (h. a. 9, 2. 610^14—17) idemque sine ti-
tulo p. 308^ ex h. a. 8, 2. 59153— 4. cf. 501, 21. Pseudaristotelis autem
locus et ipse excerptus est (non autem ab ipso demum Athenaeo excer-
ptus est, ut voluit post Rondelet. p. 263 Schneider comm. ad Ar. ἢ. a.
p. 977. hist. pisc. p. 70. aliter tamen p. 78) ex Ar. ἢ. a. 8, 2. 591, 17—19.
22— 20. 28: ἀλληλοφαγοῦσι δὲ πάντες μὲν πλὴν κεστρέως ... ὁ δὲ x&-
φαλος καὶ ὁ κεστρεὺς ὅλως μόνοι οὐ σαρχοφαγοῦσιν ... τρέφεται δὲ
πᾶς κεστρεὺς φυκίοις καὶ ἄμμῳ. ἔστι δ᾽ ὁ μὲν κέφαλος, ὃν καλοῦσί
τινὲς χελῶνα, πρόσγειος, ὃ δὲ περαίας (al. l. παρέας, παρδίας Plut. de
sol. an. 9 ex Ar.) οὔ, βόσκεται δ᾽ 0 περαίας τὴν ἀφ᾽ αὐτοῦ μύξαν (inde
μυξῖνος Hicesio ap. Ath. 306*, cf. σμύξων vel μύξων Ar. 543515, unde
μύξος Ath. 300, διὸ καὶ νῆστίς (cf. Dorion 3069) ἐστὸν ἀεί: of δὲ xé-
φαλοι νέμονται τὴν ἰλύν... ἰχϑὺν δ᾽ ὅλως ovx ἐσϑίουσιν ... τὸν δὲ
γόνον αὐτῶν οὐδὲν ἐσϑίει τῶν ϑηρίων,. διὸ γίγνονται πολλοί.
Ultimis Pseudaristotelis verbis (λέγεται δὲ καὶ ...), non ipsius Ari-
stotelis, respondent Oppiani versus hal. 2, 642—056, quorum hos appo-
nere satis habeo :
μοῦνοι γὰρ κεστρῆες ἐνηέες ovo" ὁμόφυλον
οὔτε τιν᾽ ἀλλοίης γενεῆς ἄπο πημαίνουσιν....
τοὔνεκα (cf. ἐπεί ilud Pseudar.) καί τιν᾽ ἔχουσι μετ᾽ ἰχϑύσι
τίμιον αἰδῶ"
οὐ γάρ τις κείνων νεαρὸν τόκον, οἷα καὶ ἄλλων,
σίνεται...
34. (288)
κίϑαρο ς.
Athen. VIL, 305: χέϑαρος. ᾿“ριστοτέλης ἐν τῷ περὶ ζώων (corr.
Cox Gv) ἢ ἰχϑύων «ὃ κέϑαρος;, φησί, καρχαρύδους, μονήρης, φυ-
κοφᾶγος; τὴν γλῶτταν ἀπολελυμένος. καρδίαν λευκὴν ἔχων καὶ πλα-
τεῖαν».
Nominatur citharus uno loco apud Aristotelem h. a. 2, 17. 508517.
— quxogcyog (vel φυκιοφαγος) Opp. σαρκοφαγος Ar. 8, 19. 602, 20.
linguam piscium ovx ἀπολελυμένην (h. a. 4, 8. 533, 27. 2, 10. 503, 3)
dixit Aristoteles et προσπεφυκυῖαν οὕτως ὥστ᾽ ἐνίοτε μὴ δοκεῖν ἔχειν
x Mg.
(h. a.-2, 13. 505, 31. cf. p. a. 2, 17. 661, 2. 4, 11. 690^25), contrarium
Pseudaristoteles per varias ille manus et traditus et corruptus. de corde
sive potius hepate v. s. ἥπατος et σχάρος.
35. (289)
κορδύυλος.
Athen. VII, 300^: κορδύλος. τοῦτον ᾿φιστοτέλης φησὶν ἀμ-
φίβιον εἶναι καὶ τελευτᾶν ὑπὸ τοῦ ἡλίου αὐανϑέντα.
Cf. Hesych. χορδύλος: ἰχϑὺς ποιός. — ἀμφίβιος quia δέχεται μὲν
τὸ ὑγρὸν καὶ ἔχει βράγχια. πορεύεται δ᾽ εἰς τὸ ξηρὸν καὶ λαμβάνει τρο-
φήν (Ar. 589524). ἀμφέβιοι voce ab Aristotele aliena apud Theophr. de
pisc. 12 semel nominantur o£ ἐν τῷ ξηρῷ διαμένοντες; cf. 10. 2, Isidor.
orig. 12, 6, 3: amphibia sunt quaedam genera piscium, dicta quod am-
bulandi in terris usum et natandi in aquis officium habeant. eodemque
sensu apud Pseudaristotelem Apuleio teste, qui de magia c. 38 nominum
Romanis inusitatorum atque in libris de piscibus latine e Graecis i. e. Ari-
stotele — cf. c. 36. 40 — explicatorum exempla profert hoc modo: de
solis aquatilibus dicam nec cetera animalia nisi in communibus diffe-
rentis at(ingam. ausculta igitur quae dicam, iam me clamabis ma-
gica nomina Aegyptio vel Babylonico ritu percensere σελάχια. μαλάκια,
μαλακόστρακα. χονδράκανθα, ὀστρακόδερμα, καρχαρόδοντα. cu gí-
Bie, λεπιδωτώ, φολιδωτά, δερμόπτερα. στεγανόποδα (πεοα νοποδὰ
cod. Flor. unde male Hildebrand πεζά, νέποδα inepto poeticoque voca-
bulo), μονήρη. GvveycieGrixe. possum etiam pergere ... de
cordylo v. Ar. h. a. 8, 2. 1, 5. 1, 1. p. a. 4, 13. de resp. 10 (Schneider hist.
pisc. p. 275 cf. 61. comm. in Ar. h. a. p. 21. Meyer Ar. Thierk. p. 312).
36. (290)
κυπρῖνος.
Athen. VII, 8094: χυπρῖνος. τῶν σαρκοφαγων καὶ οὗτος. ὡς
᾿Αφιστοτέλης ἱστορεῖ. καὶ συναγελαστικῶν. τὴν δὲ γλῶτταν οὐχ ὑπὸ
τῷ στόματι. ἀλλ᾽ ὑπὸ τὸ στόμα κέκτηται (ita cod. Marc.).
Ultima haec de lingua neque sensum ullum habent (ut ait Rondelet
non integrum esse locum Athenaei statuens, aquatil. hist. part. alt. Lugd.
1555 p. 152. cf. Schneider hist. pisc. p. 7) et ad emendandum sunt impe-
ditissima (cf. Schweighaeuser animadv. t. 4 p. 306—10). de re Ar. h. a. 4,
8. 533, 28 (cf. p. a. 2, 17. 66035): τὴν γλῶτταν ἔχουσι μέν. ἔχουσι δ᾽
ἀμυδρῶς" ὀστώδη γὰρ καὶ ovx ἀπολελυμένην ἔχουσιν. ἀλλ᾽ ἐνίοις τῶν
“ὑπ --
᾽, , te bd ; ^
ἰχϑύων ὁ ουρανος ἐστι σαρκώδης, οἷον τῶν ποταμίων £v τοῖς κυπρί-
e - a ? » ^ , * -»"Ὗ
νοις, ὥστε τοῖς μὴ σκοπουμένοις ἀκριβῶς δοκεῖν ταυτὴν εἶναι γλῶτταν.
397. (291)
A & B oec £.
Athen. VII, 310*: λάβρακες. οὗτοι, ὡς "Moiororéiqe ἴοστο-
ρεῖ, μονήρεις εἰσὶ καὶ σαρκοφάγοι. γλῶσσαν δ᾽ ἔχουσιν ὀστώδη καὶ
προσπεφυκυῖαν, καρδίαν τρίγωνον. [ἐν δὲ πέμπτῳ ξώων μορίων (ἢ. ἃ.
5, 10. 54353. 5, 9. 543, 3) cíxvew αὐτούς ...
Quae ex huius piscis descriptione ab Athenaeo servatae sunt notae,
omnibus partim piscibus partim multis communes sunt. id quod ita tu-
lisse ineptam auctoris rationem saepe iam vidimus. de lingua piscium Ar.
h. a. 4, 8. 533, 27 (cf. 2, 10. 503, 3): ὀστώδη γὰρ καὶ ovx ἀπολελυμένην
ἔχουσιν. 2, 13. 505, 30: xol γλῶτταν σκληρὰν καὶ ἀκανθώδη ἔχουσι
καὶ προσπεφυκυῖαν. ceterum τῶν χυτῶν (Meyer Ar. Th. p. 286) est ὁ
λάβραξ secundum Ar. (h. a. 5, 9. 543, 3) vel δρομάδων (h. a. 6, 17. 570^
21): non igitur μονήρης (Schneider h. p. p. 105). inter σαρκοφαγους re-
censetur ἢ, a. 8, 2. 591, 11 (cf. 59117). ad Pseudaristotelem nescio an
pertineant quibus post Hicesium pergit Athenaeus verba haec: ὠνομά-
σϑη δ᾽ ὁ ἰχϑὺς παρα] τὴν λαβρότητα (cf. schol. Aristoph. eq. 361). λέ-
γεται δὲ ὅτι καὶ συνέσει τῶν ἄλλων ἰχϑύων διαφέρει ἐπινοητικὸς ὧν
τοῦ διασώξειν ἑαυτόν (cf. Plin. 32, 5. Opp. hal. 3, 121).
38. (292)
μύραινα.
Athen. VII, 312: uvgetvat... ᾿Δριστοτέλης δὲ ἐν πέμπτῳ
ξώων μορίων ἐκ μικροῦ φησὶν αὐτὴν ταχεῖαν τὴν αὔξησιν λαμβάνειν
καὶ εἶναι καρχαρόδουν τίχτειν τε πᾶσαν ὥραν μικρὰ ὠά.
Quae hic leguntur non ad quintum historiae pertinere verum ad
librum deperditum zregz $oxx àv, titulosque illos fere ubique a lexicogra-
pho coniunctos unaque appositos confudisse Athenaeum, e verbis καὶ εἷ-
ναι καρχαρόδουν plane intelligitur. nisi forte duo diversa testimonia in
unum titulum negligenter collata sunt, sicut infra s. ὀρφώς (3152) et s.
σάλπη (3219). ex historia autem revera excerpsit Pseudaristoteles: cf. 5,
. 10. 543, 19: ἔνια δὲ τίκτει πᾶσαν ὥραν, oiov ἡ σμύραινα. τίκτει δ᾽
αὕτη ὠὰ πολλὰ καὶ ἐκ μικροῦ ταχεῖαν τὴν αὔξησιν λαμβάνουσι τὰ γε-
νόμενα. quem locum mox ipse etiam tangit Athen. 3125: ὁ δὲ μῦρος,
ὥς φησιν Ao. ἐν πέμπτῳ ξώων μορίων (5, 10. 543, 24—27), διαφέρει
τῆς σμυραίνης ...
v & 9x.
Athen. VII, 314*: ἔστε δ᾽ ἡ νάρκη, ὥς φησιν A oiororéAqe,
τῶν σελαχωδῶν καὶ τῶν σκυμνοτοχούντων. ϑηρεύει δ᾽ εἰς τροφὴν
ἑαυτῆς τὰ ἰχϑύδια προσαπτομένη καὶ ναρχᾶν καὶ ἀκινητίζειν ποιοῦσα.
Cf. Ar. h. a. 2, 18, 505, 4: τῶν σελαχῶν ... νάρκη (τὰ δὲ σελάχη
πάντα ξωοτόκα 50553. cf. Meyer Ar. Thierk. p. 280. de torpedine accura-
tius 6, 10. 11). ἢ. a. 9, 37. 620^19: ἡ δὲ νάρκη ναρκᾶν ποιοῦσα ὧν ἂν
κρατήσειν μέλλῃ Gj9vov ... λαμβάνουσα τρέφεται τούτοις.
40. (294) ;
£ig ORG
Athen. VII, 314*: ξιφέας. τοῦτον oiororéAmo φησὶν ἔχειν
τοῦ ῥύγχους τὸ μὲν ὑποχάτω μιπρόν, τὸ δὲ καϑύπερϑεν ὀστῶδες μέγα.
ἴσον τῷ ὅλῳ αὐτοῦ μέρει᾽ τοῦτο δὲ καλεῖσϑαι ξίφος. ὀδόντας δ᾽ οὐκ
ἔχειν τὸν ἰχϑύν.
Horum nulla mentio apud Aristotelem. de dentibus consentit Aelia-
nus n. a. 14, 23. cf. Schneider h. p. p. 50.
Athen. VII, 3155: ὄνος; φησὶν ᾿Α ριστοτέλης ἐν τῷ περὶ ζωι-
κῶν, ἔχει στόμα ἀνερρωγὸς ὁμοίως τοῖς γαλεοῖς καὶ οὐ συναγελαστι-
χός. καὶ μόνος οὗτος ἰχϑύων τὴν καρδίαν ἐν τῇ κοιλίᾳ ἔχει, καὶ ἐν τῷ
ἐγκεφάλῳ λέϑους ἐμφερεῖς μύλαις. φωλεύει ve (ita cod. Marc., non δέ;
ut vulgo) μόνος ἐν ταῖς ὑπὸ κύνα ϑερμοτάταις ἡμέραις, τῶν ἄλλων
ταῖς χειμεριωτάταις φωλευόντων.
Quae omnia nova*et partim inaudita atque absona, praeter latita-
tionem, de qua Ar. ἢ. a. 8, 15. 59931: ἔνιοι δὲ τῶν ἰχϑύων φωλοῦσι
χαὶ τοῦ ϑέρους. olov γλαῦκος ovrog γὰρ τοῦ ϑέρους φωλεῖ περὶ ἕξή-
x0v9' ἡμέρας. φωλεῖ δὲ (sc. τοῦ ϑέρους) καὶ ὁ ὄνος καὶ ὁ χρυσόφρυς
. . . (600, 4:) καὶ μάλιστα ἐπὶ κυνί. inter eos qui lapidem in capite ge-
rere dicuntur (h. a. 8, 19. 601529: of ἔχοντες λίϑον ἐν τῇ κεφαλῇ. οἷον
χρόμις λάβραξ σκίαινα φαγροο), non memoratur asellus. memorantur
tamen eius lapilli a Plinio 32, 38. cetera autem dubia et suspecta. etenim
os habet hians quidem sed non ut gale? (Rondelet de pisc. p. 275. cf. Sal-
vianus aquat. hist. f. 73 d. ἀνερρωγός cf. Ar. 505, 32). neque est οὐ συν-
αγελαστικός (Rondelet 1. c.). de cordis situ, quem arbitraria explicatione
male defendit Schneider hist. pisc. p. 35 (voluit igitur philosophus signi-
ficare asino pisci cor non Lam. prope os, sed profundius situm esse),
ita Rondelet de pisc. p. 274: branchias quaternas habet duplices , inter
quas situm. est cor figura ossis dactylorum id est fructuum palmae,
pericardio contectum supra septum transversum situm, (ribus constans
parlibus, ut in caeteris piscibus, quas suo loco perspicue declaravimus.
ea quibus liquet minime verum id esse quod de hoc pisce scribit Athe-
naeus. καὶ μόνος ovrog ἰχϑύων τὴν καρδίαν ἐν τῇ κοιλίᾳ ἔχει. solus
hic ec piscibus cor in ventre habet. nam si τῆς κοιλίας nomine cavita-
lem illam intelligit quae diaphragmati subest, αὐτοψία id falsum esse
convincil. sin eam etiam cavilatem quae superior est diaphragmate,
eadem in parte cor habet, qua alii omnes pisces (v. Siebold u. Stannius,
vergl. Anat. II p. 99). neque video cur natura instituti sui oblita, in hoc
pisce potius quam in alio, cor a ventriculo intestinisque diaphragmate
non secluserit, cuius usum in piscibus alibi exposuimus. Hipp. Salvia-
nus, aqual. anim. hist. (Rom. 1554) f. 74^: solus piscium Athenaeo et
Aeliano aucloribus cor in ventre continet. quod in minoribus secus
esse crebra sectione didicimus. eodem enim loco, quo et pisces reliqui,
et non in ventre, illud habent. num id autem in maioribus forsan ve-
rum sit, si quando maiorum occasio dabitur, periculum faciemus.
Eundem autem Pseudaristotelis locum de corde aselli ex Anatomis
(περὶ ζώων ἀνατομῆς Apul. c. 36) i.e. ex eodem de animalibus opere altero
quod περὶ ζωνκῶν inscribunt Athenaeus et Apollonius, affert Apuleius, qui
de piscibus (cf. c. 36) librum ediderat ex Aristotele et Peripateticis. ita enim
ait de magia c. 40: αἱ enim, inquit, piscem cui rei nisi malae proscidisti,
quem tibi Themison servus a(tulit? quasi vero non paulo prius dixerim
me de particulis omnium animalium, de situ earum deque numero deque
causa conscribere ac libros ἀνατομῶν Aristotelis et explorare
studio el augere. atque adeo summe miror quod unum a me piscicu-
lum inspectum sciatis, quum iam plurimos ubicunque locorum oblati
sunt aeque inspexerim , praesertim quod nihil ego clanculo sed omnia
in propatulo ago ... hunc adeo pisciculum, quem vos leporem mari-
num nominatis, plurimis qui aderant ostendi, necdum etiam decerno
quid vocem, nisi quaeram sane accuratius, quod nec apud veteres phi-
losophos proprietatem eius piscis reperio, quanquam sit omnium raris-
sima et hercule memoranda. quippe solus ille quantum sciam quum sit
celera eaossis , duodecim numero ossa ad similitudinem talorum suillo-
rum in ventre eius connexa et catenata sunt. quod Aristoteles si
scisset, nunguam profecto omisisset, qui aselli piscis
solius omnium in medio alvo corculum situm pro macimo
τς -
memoraovtt (quod Ar. si unquam profecto etc. cod. Flor. 68, 2 omnium
sec. Keilium archetypus).
Be eadem re ex unius Pseudaristotelis errore derivata alii quoque
auctores monuerunt, praecipue Aelianus, qui maximam fragmenti partem
: (Su 1 e» 1 H » σ, 9 v ,
repelit n. a. 6, 30: o £yOvc ὁ ovog τὰ μὲν ἀλλὰ occ ἕντος προσπέφυκεν,
? , EU - ,
OU πανυ τι τῶν ἑτέρων διεστῶτα κέλτηται. μονοτροπος δέ ἐστι καὶ σὺν
ἄλλοις βιοῦν οὐκ ἀνέχεται. ἔχει δὲ ἄρα ἰχϑύ ) ὑτος ἐν τῇ
ς ἀνέχεται. ἔχει ὃὲ ἀρα ἰχϑυῶν μόνος ovrog ἕν τῇ γα-
δ ᾿ Χ δί a» C e A9 er Ὁ ἘΠ ΄
τοί τὴν καρθίαν. καὶ ἕν τῷ ἐγκεφαλῳ λίϑους οἵπερ οὖν ἑοίκασι μύ-
Y T1 , REUS) - ΄ ΄ .
λαις τὸ σχῆμα. σειρίου δὲ ἐπιτολῇ goever uovog (cf. Oppian. hal. 1,
- E E] A 7 e ,
151), τῶν ἀλλων ἐν ταῖς κρυμωδεσταταις (sc. ἡμέραις) φωλεύειν εἶϑι-
, » ς LÁ c ’ὔ » A
σμένων, cf. 5, 20: ὄνος ὁ ϑαλάττιος ἔν τῇ γαστρὶ τὴν καρδίαν ἔλαχεν
" € Y - c € MES
ἔχειν. ὡς o£ δεινοὶ τὰ τοιαῦτα ὁμολογοῦσιν ἡμῖν καὶ διδάσκουσιν. Cle-
. c - n M NOTE dors MOREM
mens Alex. paedag. 2, 1, 18 p. 65 Sylb.:... rov νοῦν ἐγκατορυξας τῇ
κοιλία, τῷ ἰχϑύι τῷ καλουμένῳ ovo τὰ μάλιστα ἐοικώς. ὃν δή
(οἐλίᾳ, τῷ Uy r vuévo ονῷ τὰ μαλιστὰ ἕοικῶς. Ov δὴ φησιν
2 , ΄ En » 7 - Y
A guavoréAung uovov τῶν ἀλλῶν ξώων ἐν τῇ γαστρὶ την καρδίαν ἔχειν".
quae ex eodem fonte excerpta esse quo Athenaeus usus est, Epicharmi
3 4 . a .
(qui ἐκτραπελογαστρον appellat) locus docet similiter apud utrumque Ari-
stotelicis subiunuctus.
42. (296)
09 9 0 c.
T n 5 , — , ΄ δ ,
Athen. VII, 5155: ogg og. [καλεῖται δὲ καὶ oogog. ὡς Παμφιλος.
2 ) 4 Κ 4
Αριστοτέλης δὲ ἐν πέμπτῳ ζώων μορίων (h.a. 5, 10. 543, 30. ^1) τα-
- 1 M , ΄ - πε
χεῖαν λέγων γίνεσϑαι τὴν αὔξησιν, καὶ oggos , φησίν. €x μικροῦ ytve-
, , LL
ται μέγας ταχέως.) ἔστι δὲ καὶ σαρκοφαγος καὶ καρχαρόδους, ἔτι δὲ
; » 2) c'e) , - 5 1 3 A Y , A [d ,
μονήρης. ἴδιον δ᾽ ἐν αὐτῷ ἐστὶ τὸ vovg ϑορίχους πόρους μὴ evotoxe-
Π A , A , » M M 5 ΄ » Α
σϑαι καὶ τὸ δύνασϑαι πολὺν χρόνον ζῆν μετα τὴν ανατομήὴν. ἔστι δὲ
- , τ: ΄ c ,
καὶ τῶν φωλευόντων ἐν ταῖς χειμεριωτάταις ἡμέραις " χαίρει τε πρόσ-
- Ἢ ἊἋ , PET , * 7 , , -
γειος μᾶλλον cv ἡ πελαγιος. ζῇ Ó ov πλέον δυο ἐτῶν.
Locum ex historia animalium depromtum sine titulo addita alterius
operis verba excipiunt. — σαρκοφάγος Ar. h. a. 8, 2. 501, 11. φωλεῦει
h. a. 8, 15. 599 ^ 6. προσγειος h. a. 8, 13. 598, 10. cetera nova. οἱ 9o-
ρικοὶ πόροι piscium describuntur 6, 11 (cf. 3, 20), at nihil de orpho.
. . . . . c
Fragmenti Pseudaristotelici partem praebet Aelianus n. a. 5, 18: 0
, 1 , - , 1 "ὦ LN: , M ?N »
ὀρφῶς ϑαλάττιον ζῶον ἐστι. καὶ εἰ ἕλοις καὶ ἀνατέμοις, ovx αν ἴδοις
- - 22 , ' 7 - 3
τεϑνεῶτα παραχρῆμα αὐτόν, ἀλλὰ ἐπιλαμβάνει τῆς κινήσεως καὶ ovx
"Ἂς δος, A] » » EV -
ἐπ᾿ ολίγον. διὰ χειμῶνος δὲ ἐν τοῖς φωλεοῖς οἰκουρῶν χαίρει" διατρι-
» "^ i] M » ET 93 » . »" .
βαὶ δὲ ἄρα αἵ προς τῇ γῇ μᾶλλον φίλαι αὐτῷ. particulam etiam Oppia-
- a5 4 4 , - e^ ΄ , N
nus hal. 1, 142: καὶ ὀψιμόρων γένος ορφῶν , 0? παντῶν περίαλλα κατὰ
Z Ὗ ’ὔ ,
χϑόνα δηϑύνουσι £ooí, καὶ τμηϑέντες ἔτι σπαίρουσι σιδήρῳ.
Athen. VII, 3215: cc Az... [4ριστοτέλης δ᾽ ἐν πέμπτῳ ζώων
μορίων (h. a. 5, 9. 543, 8, cf. 5, 11. ὅ4858, 6, 17. 570}17) ἀπαξ τίκτειν
φησὶν αὐτὴν τοῦ μετοπώρου.) ἔστι δὲ πολύγραμμος καὶ ἐρυϑρόγραμ-
μος, ἔτι δὲ καρχαρόδους καὶ μονήρης. λέγεσϑαι δὲ καὶ ὑπὸ τῶν ἁλιέων
φησὶν ὡς καὶ κολοχύντῃ ϑηρεύεται χαίρουσα τῷ βρώματι.
Diversa περὶ μορίων libri et περὶ ξωυκῶν testimonia in unum con-
flata habes, sicut in orpho et muraena. ultima Pseudaristoteles petiit ex
h.a. 8, 2. 591, 15: ἡ δὲ σάλπη ΤΌΣΟΙ τῇ κόπρῳ καὶ φυκίοις (cf.
Opp. hal. 3, 414. 424) βόσκεται δὲ καὶ τὸ πράσιον, ϑηρεύεται δὲ καὶ
κολοκύνϑῃ μόνη τῶν ἰχϑύων. de colore idem supra legitur in fr. 12. cf.
Opp. hal. 1, 125 σάλπαι . . . αἰολόνωτοι.
44. (298)
σαρδῖνος.
Athen. VII, 320^: ᾽Ζριστοτέλης δ᾽ ἐν πέμπτῳ ξώων ἱστορίας (ita
cod. Marc. sec. Schweighaeuser animadv. t. IV p. 468 quod revera legi et
ipse testor. ἐν πέμπτῳ μορίων fide membranarum Casaubonus) σα g ὃ £-
νους (σαργίνους corr. Meineke) αὐτὰς (sc. τὰς ἐριτίμους) καλεῖ,
Cf. Epaenetus ap. Ath. 328f (cf. 328^ et Arist. fr. 19): χαλκίδας ἃς
καλοῦσι καὶ σαρδίνους ἐριτίμους. in hist. an. simpliciter semel inter
gregatilium exempla commemorantur σαργῖνοι. nunquam c«oórvor, ego
titulos confusos esse atque £oxx« intelligenda (fort. ἐν τῷ περὶ ξωνκῶν
ἱστορῶν ... καλεῖ) arbitror, praesertim quum qui sexcenties ab Athe-
naeo citatur quintus historiae, semper inscribatur πέμπτος μορίων (v.
V. Rose de Aristot. libr. p. 217. cf. 31. 216) neque simplex illa sargini
mentio sufficiat ad corrigendum ἐν ἢ (sicut est apud Ath. VII, 387^ pro ἐν 1)
ξώων forogíoc.
45. (299)
G x c Q O c.
Athen. VII, 319*: σκάρος. τοῦτον ᾿Δφιστοτέλης φησὶ βίβλος
ρόδοντα εἶναι καὶ μονήρη καὶ σαρκοφάγον. ἔχειν ve στόμα μικρὸν xol
γλῶτταν οὐ λίαν προσπεφυπυῖαν. καρδίαν τρίγωνον, ἧπαρ λευκόν (ita
optime Rondelet de pisc. p. 166. codd. τρέγωνον z«gcAevxov) τρίλοβον
(τρίβολον cod. Marc.), ἔχειν τε χολὴν καὶ σπλῆνα μέλανα, τῶν δὲ βραγ-
χίων τὸ μὲν διπλοῦν τὸ δὲ ἁπλοῦν. μόνος δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἰχϑύων
o 9 —
μηρυκάξει" χαίρει δὲ τῇ τῶν φυκίων τροφῇ διὸ καὶ τούτοις ϑηρεύ-
εται. ἄκμαζει δὲ ϑέρους.
Aristoteles in hist. an. (2, 13. 505, 28) idemque paulo restrictius de
part an. (3, 14. 675, 1) asserit unum fere piscium esse scarum qui non sit
καρχαρόδους. non esse σαρχοφαγον ipse sibi contradicens in extrema
fragmenti parte ait auctor cum ΑΓ. h. a. 8, 2. 591, 14: σκάρος δὲ xoi
μελανοῦρος φυκίοις (τρέφονται) (cf. Plin. 9, 29. Ael. n. a. 1, 2. 12, 42).
itaque quum neque χαρχαρύδους sit scarus neque μονήρης (cf. Ael. 1, 2.
1, 4. Opp. hal. 4, 40) neque σαρκοφαγος, Rondelet (de pisc. p. 165) nega-
tionem addendam esse praecepit (φησὶν οὐ καρχ. εἶναι) eamque ad reli-
quas etiam notas duas trahendam esse explicavit Schneider hist. pisc.
p. 86 (ef. Schweigh. anim. t. IV p. 394). corrigendum igitur erat ov φη-
GL καρχαρόδοντα εἶναι ovre μονήρη οὔτε σαρκοφάγον. attamen vix
dubium est quin sicut nune legitur revera scripserit non solum Athe-
naeus et quo hic usus est lexicographus, sed incautus ipse et imperitus
libri pseudaristotelici compilator formulas illas notasque generales repe-
tere consuetus. — ἧπαρ τρίλοβον cf. Rondelet p. 166: est enim in hoc
pisce noía non minima, quod hepar in tres lobos divisum habeat. con-
tra Cuvier et Valenciennes, hist. des poissons t. XIV p. 125: le foie...
est coinposé de deux lobes alongés etc. (differt enim scarus Graecorum
qui nune quoque ita appellatur a scaro Rondeleti VI, 2, qui m'est qu'un
sargue ordinaire. v. ib. p. 109. 111) et in universum de figura hepatis pi-
scium Cuvier, Lecons d'anat. comp. IV, 2. p. 483(1835). Siebold und Stannius,
vergl. Anat. II. p. 97. — de branchiis Ar. h. a. 2, 13. 505, 13: o£ δὲ δύο ἐφ᾽
ἑἕχάτερα (βράγχια ἔχουσιν). τὸ μὲν ἁπλοῦν τὸ δὲ διπλοῦν, oiov γόγγρος
καὶ σκάρος. — de ruminatione Ar. p. a. 3, 14. 0675, 1 (cf. h. a. 2, 17.
508^11. 8, 2. 591522, 9, 50. 632^9): τὸ δὲ τῶν ἰχϑύων γένος ἔχει uiv
ὀδόντας. τούτους δὲ καρχαρόδοντας σχεδὸν ὡς εἰπεῖν πάντας" ὀλίγον
γάρ τί ἐστι γένος τὸ μὴ τοιοῦτον. οἷον ὁ καλούμενος σκάρος, ὃς δὴ
xol δοκεῖ μηρυκάζειν εὐλόγως διὰ ταῦτα μόνος (cf. Pliu. 9, 29. Ael. 2, 54.
Opp. hal. 1, 135, qui utrumque coniungit, ut et sonum solus edat, de quo
supra in fr. 18 ex Ath. VIII, 3314, et solus ruminet. Cuv. et Valenc. 1. c. p.
113). — ἀκμάξει cf. h. a. 9, 87. 621^19.
σπορπίος.
46. (300)
Athen. VIL, 320*: [τύπτει δ᾽ 0 σκορπίος δίς, ὥς φησιν 'Agiro-
τέλης ἐν πέμπτῳ ζώων μορίων (h. ἃ. 5, 9. 543, 7)... .] ὅτι δὲ καὶ πλη-
χτικός écvwv ἀριστοτέλης ἱστορεῖ ἐν τῷ περὶ ἰχϑύων 1] ζωικῶν (ἐν
SSH
τῶι περὶ ἰχϑύων ξωικῶν cod. Marc. om. 1), ut supra fr. 11). [Ἐπίχαρμος
δὲ... μονήρης δ᾽ ἐστὶ xol φυκοφάγος. [ἐν δὲ πέμπτῳ ξώων μορίων
ὁ ᾿Δριστοτέλης σκορπίους (543, 7) καὶ σκορπίδας (543^ 5) ἐν διαφόροις
τόποις ὀνομάξει, ἄδηλον δὲ εἰ τοὺς αὐτοὺς λέγει.
Capitis κέντρα πευκήεντα ictumque nociturum memorant Oppianus
hal. 2, 459 et Ovidius hal. 117 (cf. P. Gyllius de nom. pisc. c. 118. Rondelet
de pisc. p. 203).
47. (301)
TOoLyÀm.
Athen. VII, 324*: [τὴν δὲ τρίγλην φησὶν ᾿Α φιστοτέλης τρὶς τί-
κτειν τοῦ ἔτους ἐν πέμπτῳ ξώων μορίων (ἢ. a. 5, 9. 543, ---7), τεκμαί-
ρεσϑαι λέγων τοὺς ἁλιεῖς τοῦτο ἐκ τοῦ γόνου τρὶς φαινομένου περί
τινας τόπους" μήποτ᾽ οὖν ἐντεῦϑέν ἐστι καὶ τὸ τῆς ὀνομασίας, ὡς
ἀμίαι ὅτι οὐ κατὰ μίαν φέρονται ἀλλ᾽ ἀγεληδόν (cf. Pseudarist. fr. 25),
σκάρος δὲ ἀπὸ τοῦ σκαίρειν καὶ καρίς, ἀφύαι δ᾽ ὡς ἂν ἀφυεῖς οὖσαι
τουτέστι δυσφυεῖς. ϑύω ϑύννος ὁ ὁρμητικὸς (cf. Athen. p. 3025) διὰ τὸ
κατὰ τὴν τοῦ κυνὸς ἐπιτολὴν ὑπὸ τοῦ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς οἴστρου ἐξελαύ-
νεσϑαι.] ἔστι δὲ καρχαρόδους. συναγελαστική. παντόστικτος, ἔτι δὲ σαρ-
κοφαγος. τὸ δὲ τρίτον τεκοῦσα ἄγονός ἐστι" γίνεται γάρ τένα σκωλήκια
αὐτῇ ἐν τῇ ὑστέρᾳ, ἃ τὸν γόνον τὸν γινόμενον κατεσϑίέει.
Quae de nominum origine hic inseruntur, ex Aristophanis Byzantii
epitoma historiae animalium vel Byzantinis seculis notissima sumsisse
videtur Didymus, a quo Pamphilus et Athenaeus. id quod docet Artemi-
dorus oneirocrit. 2, 14 p. 165 Reiff.: ὅσοι δὲ τῶν ἰχϑύων εἰσὶ πυρροὶ...
οἷον σινόδους ἐρυϑρῖνος κόχκυξ τρίγλη. αὕτη δὲ γυναιξὶν ἀτέκνοις
ἐστὲν ἀγαθή" τρὶς γὰρ κύει. ὅϑεν αὐτῇ καὶ τοὔνομα εἰκότως φασὶ
κεῖσϑαι καὶ ᾿Δριστοτέλης ἐν τοῖς (al. 1. ἐν τῷ) περὶ ἕώων (h. a. ὅ, 9 et
ita quidem hic ut ansam daret coniecturae grammatici, non ipse pro-
poneret) καὶ '4gicroqevne ἐν τοῖς εἰς AoiovoréAqv ὑπομνήμασι (Nauck,
Aristoph. Byz. fr. p. 281) cf. Oppian. hal. 1,590. Ael. 10, 2. — συνα-
γελαστική cf. Ar. h. a. 0, 17. 570^ 22. 9, 2. 610^ 5. — σαρχοφάγος cf.
Ar. h. a. 8, 2. 501, 12: of δὲ τρίγλαι καὶ φυκίοις τρέφονται καὶ ὀστρέοις
καὶ βορβόρῳ (cf. 591} 19) καὶ σαρκοφαγοῦσιν (Opp. hal. 3, 432. de altero
loco ἢ. a. 9, 37. 621^ 7 Schneider hist. pisc. p. 109). — τρίτον τεκοῦσα
(h. a. 5, 9) ἄγονος cf. ὃ, 17. 570^ 8: πολλοῖς δὲ τῶν ἰχϑύων πέρας
ἐστὶ τοῦ τίκτειν ὅταν ἐγγένηται σκωλήκια ἐν τῇ γαστρί" ἐγγένεται
γὰρ μικρὰ καὶ ἔμψυχα, ἃ ἐξελαύνει. τὰ κυήματα. de colore Rondelet
p. 289, 290,
AS. (302)
φάγφος.
Athen. VIL, 8237: pe&ygoc... ἀριστοτέλης δὲ σαρκοφάγον
? * » c
φησὶν αὐτὸν εἶναι καὶ μονήρη καρδίαν ve ἔχειν τρίγωνον ἀκμαξειν τε
2!
ξαρος.
Cf. Rondelet de pise. p. 143. — ἀκμάζειν cf. Ar. h. a. 9, 37. 621} 19:
ἀχμάζουσι δὲ τῶν ἰχϑύων of μὲν ὠοφόροι τοῦ ἔαρος μέχρι οὗ ἂν ἐκτέκω-
σιν. of δὲ ζωοτόκοι τοῦ μετοπώρου.
(Περὶ μαλακίων.
Cf. 1. G. Schneider,
klárung der
Zoologie und der Handlungsgeschichte.
Sammlung vermischter Abhandlungen zur Auf-
Berlin 1784. J. B.
Meyer, Aristoteles Thierkunde. Berl. 1855 p. 262— 70.
M
Athen. VIL, 316*:
i]
δ᾽ ᾿Ζριστοτέλης τὸν πο-
λύποδα WES πόδας ὀκτώ.
ὧν τοὺς μὲν ἄνω δύο καὶ
κάτω ἐλαχίστους. τοὺς δ᾽ ἐν
Li , 2 M 1
μέσῳ μεγίστους" ἔχειν δὲ καὶ
, ,
κοτυληδόνας δυο (cf. fr. 22),
7 Y N ΄
αἷς τὴν τροφὴν προσαγεσϑαι"
' , ? i] , ,
τους ὃ ὀφϑαλμους émevo
- ΄ - ? ;
τῶν δυο ποδῶν (corr. ὁδον-
1 bi , Π hi
των)" τὸ δὲ στόμα καὶ τους
2 -»
ὀδόντας ἐν μέσοις τοῖς πο-
? ,
Gív. ἀναπτυχϑεὶς δὲ éyxé-
»! m » bi
φαλον ἔχει διμερῆ" ἔχει δὲ
καὶ τὸν λεγόμενον ϑολόν,
οὐ μέλανα καϑάπερ ση-
z] ἌΝ ΤΌ
πία, ἀλλ᾽ υπέρυϑρον, ἐν
ς '
0 δὲ
, ΄ -
ἑπανῶ τῆς
- ,ὔ ΄,
τῷ λεγομένῳ μήπκωνι
μήκων κεῖται
, ^ ᾿ , L4
κοιλίας οἷονει κυστις" GztÀey-
, 2? 2) 2 M
qvov δ᾽ ovx ἔχει ἀναλογοῦν.
ἱστορεῖ
49. (303)
σολυποῦυ ςο.
Arist. h. a. 4, 1. 523527: πόδας μὲν οὖν
ὀχτὼ παᾶντ΄ ἔχει (τὰ μαλάκια) καὶ τούτους
δικοτύλους πάντα (cf. p. a. 4, 9. 689" 19)
πλὴν ἑνὸς γένους πολυπόδων (sc. τῆς ἐλε-
δώνης). cf. p. a. 4, 9. 685, 21: ὁ δὲ πολυ-
πους τοὺς ἐν μέσῳ (πόδας) τέτταρας μεγί-
στους (ἔχει). --- 924^2 (cf. 68552): ἐπὶ μὲν
οὖν τῶν ποδῶν αἱ κοτυληδόνες ἅπασίν
εἰσιν᾽ 0 μὲν οὖν πολύπους καὶ ὡς ποσὶ καὶ
ὡς χερσὶ χρῆται ταῖς πλεκτάναις" προσά-
γϑται μὲν ovv ταῖς δυσὶ ταῖς ὑπὲρ τοῦ στό-
ματος. — 524,33: μετὰ δὲ τοὺς πόδας ἡ
κεφαλή ἐστιν ἁπάντων ἐν μέσῳ τῶν πο-
δῶν τῶν καλουμένων πλεχτανῶν. ταύτης
δὲ τὸ μέν ἐστι στόμα, ἐν à εἰσὶ δύο ὀδόντες
(ef. 678» 7): ὑπὲρ δὲ τούτων ὀφϑαλμοὶ με-
γάλοι δύο, ὧν τὸ μεταξὺ μικρὸς χόνδρος
ἔχων ἐγκέφαλον μικρόν. cf. 1, 16. 494, 26:
ἔχει δὲ (τὸν ἐγκέφαλον) ἄπαντα ὅσα ud
αἷμα καὶ ἔτι τὰ μαλάκια... διφυὴς δ᾽ ἐ
πᾶσέν ἐστιν ὃ ἐγκέφαλος (p. a. 3, 7 EOM
βούλεται διμερὴς εἶναι πᾶσι). — 524^14:
σπλάγχνον δ᾽ οὐδὲν ἔχει τῶν μαλακίων, ἀλλ᾽
ἣν καλοῦσι μύτιν, καὶ ἐπὶ ταύτῃ ἀν:
(ἄνωϑεν ΡΞ. Ἢ: 9. ὑπ 8. cf. 681^20)..
μὲν οὖν μύτις κεῖται ὑπὸ τὸ στόμα (st
5260032: καὶ τὴν καλουμένην μύτιν ἢ μή-
— τ c9
xGvo TÀSLO ἢ ἐλάττω παντ᾽ ἔχει ταῦτα, SC.
τὰ μαλακόστρακα). — (ϑολὸς ὥσπερ κύστις
v. 679, 19. 28).
τροφῇ δὲ χρῆται ἔστιν ὅτε : h.-a. 8, 2; 502, 1 (8: 9 ΟΡ ΟΣ οἵ δὲ
πολύποδες μάλιστα κογχύλια συλλέγοντες
ἐξαιροῦντες τὰ σαρκία τρέφονται τούτοις"
διὸ καὶ τοῖς ὀστράκοις οὗ ϑηρεύοντες γνω-
ρίζουσι τὰς ϑαλάμας αὐτῶν. —
διαγινώσκουσιν οὗ ϑηρεύον- ^ h.a. 5, 6. 541^2 (cf. g. a. 1, 15. 720515):
τες. ὀχεύει δὲ συμπλεκόμε- κατὰ τὸ στόμα γὰρ συμπλέκονται (τὰ μα-
S λάκια), τὰς πλεκτάνας πρὸς τὰς πλεχτάνας
συναρμόττοντες. — 8410 17: ἐχτίκτει δὲ
κατὰ τὸν φυσητῆρα καλούμενον (— αὐλὸν
h. a. 4, 1 --- πόρον g. 3.1, 15), x«9" ὃν ἔνιοι
λεγομένου φυσητῆρος. ὃς ἐστι καὶ ὀχεύεσϑαί φασιν αὐτάς (sc. τὰς σηπέας
πόρος τῷ σώματι. καὶ τίχτει καὶ τευϑίδας). — h. a. 5, 12. 544, 8 (cf. 5,
18.549531. de sepiis idem 550,11): τέκτει δὲ
τὸ ὠὸν (ὁ πολύπους) καϑάπερ βοστρύχιον
ι (Borovóov Opp. hal. 1, 550).
In omni hac descriptione ex Aristotelis libris compendio collecta,
καὶ τοῖς τῶν κογχυλίων σαρ-
Y 4 N
κιδίοις, τὰ οστρακα ἔχτος
mw -» ec;
τῶν ϑαλαμῶν ῥίπτων" 09cv
X , z
voc xol πολυν ygovov
, Ἁ No»
πλησιαΐξει διατοῦναι-
5 / P 1 -
μος εἶναι. τίκτει δὲ διὰ τοῦ
ὠὰ βοτρυδόν.
quam mancam tamen esse puto et multis omissis ab eo qui locum exscripsit
mutilatam, nihil novi occurrit praeter pauca illa de atramenti colore et
de libidine (cf. Opp. hal. 1, 536. Ael. n. a. 6, 28), quorum alterum ex frigi-
da sanguine carentium natura facile deducitur. confunduntur autem 9Ὸ-
λός et μύτις s. μήκων et hic et in sequentibus de sepia et loligine frag-
mentis (v. Rondelet de pisc. p. 501 cf. 509. Schneider Samml. p. 55), qui
error communis est Pseudaristoteli cum Oppiano (hal. 3, 157 ἐν μήκωσι
ϑολός. ubi de sepiis), Plutarcho (de solert. animal. 26), Hesychio et Ga-
len. gloss. Hippocr. s. uvzzc. neque igitur mutari potest ἐν in ἐπί. se-
quuntur apud Athenaeum aliorum de polypo testimonia, Theophrasti
περὶ τῶν μεταβαλλόντων τὰς χρόας p. 79, 25 ed. Meinek. (vid. fr. Th.
7. ξώων 1. VI), Clearchi περὶ παροιμιῶν eiusdemque περὶ τῶν ἐν τῷ
ὑγρῷ (p. 76, 14—233: καὶ χαίρουσι... ὅσους ἐθέλει), quibus immixta
sunt fragmenta Aristotelica ex historia animalium: p. 75, 8 (ὡς .. αὑτὸν
κατεσϑίει) cf. Ar. 8, 2. 591, 4, cui additi sunt. comicorum versus. p. 75,
23: λέγεται δ᾽ ὡς ἂν τις ταῖς ϑαλάμαις αὑτοῦ cÀeg ὑποσπείρῃ εὺ-
ϑέως ἐξέρχεται, quod ex nullo alio scriptore novimus. p. 76, 8---14 (ὁ δὲ
πολύπους ἐστὶ συντηκτικός..... τὰ λεῖα) ex h. a. 9, 37. 622, 3—3. 15—
19. 31—33, atque ex eodem loco (622, 33) post Clearchea p. 76, 28 —24.
deinde p. 76, 25—28 ex ἢ. a. 5, 6. 541^ 8—11. nunc ipse demum citatur
Aristoteles: ἐν δὲ πέμπτῳ μορίων φησὶν “ριστοτέλης, quod nisi ipsius
Athenaei in testium nominibus apponendis negligendisque noto arbitrio
919
—
tribuendum esse malis, suspicionem fere iniicit superiora omnia non ex
ipso Aristotele sed e Pseudaristotele sumta esse qui historiam animalium
exeerpserit. compositum autem est hoc testimonium e variis fragmentis ].
9, I2 et 18 (544, 6—8. 11—15. 549^ 31 —32. 550, 3—5. 550^ 4—06). ipsa
Aristotelis verba, multis quidem resectis, accurate expressa sunt, liberius
mutata in superioribus, velut
p. 3175 (76, 8 M.): ὁ δὲ πολύπους
ἐστὶ συντηχτικὸς καὶ λίαν ἀνόητος"
πρὸς γὰρ τὴν χεῖρα τῶν διωκόντων
βαδίζει καὶ διωκόμενος ἔστιν ὅτε
οὐχ ὑποχωρεῖ. συντήκονται δ᾽ αὐτῶν
«t ϑήλειαι μετὰ τὸν τόκον καὶ πα-
ρέενται" διὸ καὶ ῥᾳδίως ἁλίσκονται.
ἑωράϑησαν δέ ποτε καὶ ἐπὶ τὸ ξηρὸν
ἐξιόντες, μαλιστα δὲ πρὸς τὰ τρα-
χέα τῶν χωρίων" φεύγουσι. γὰρ τὰ
λεῖα. ᾿
Ar. 9, 37: ὁ δὲ πολύπους ἀνόητον
μέν ἐστι᾿ καὶ γὰρ πρὸς τὴν χεῖρα βα-
δίξει τοῦ ἀνθρώπου καϑιεμένην...
τὸ μὲν οὖν πλεῖστον γένος τῶν πολυ-
πόδων οὐ διετίξει" καὶ γὰρ φύσει
συντηλχτικόν ἐστιν᾽ σημεῖον δ᾽ ἐστίν,
πιλούμενος γὰρ ἀφίησιν ἀεί τι καὶ
τέλος ἀφανίζεται. αἷ δὲ ϑήλειαι μετὰ
τὸν τόκον τοῦτο πάσχουσι μᾶλλον
καὶ γίνονται μωραὶ καὶ οὔτε κυμα-
τιξόμεναι αἰσϑάνονται, λαβεῖν τε τῇ
χειρὶ καταχκολυμβήσαντα ῥάδιον ...
εἰς δὲ τὸ ξηρὸν ἐξέρχεται μόνον τῶν
μαλακίων ὁ πολύπους" πορεύεται δ᾽
ἐπὶ τοῦ τραχέος, τὸ δὲ λεῖον φεύγει.
similiter etiam quae post locos Theophrasteos sequuntur p. 317! Aristo-
ielis de nautilo (—5 h. a. 9, 37. 622^ 5 —15), Pseudaristoteli i. e. Aristo-
telis epitomae tribuo, licet alterius deinde libri quasi opponatur testimo-
nium p. 318^: ἐν δὲ τῷ περὶ ζωικῶν καὶ ἰχϑύων «πολύπους, φησί, τὶς
ς - . . . eorr
0 μὲν τρεψίχρως 0 δὲ ναυτίλος. quibus obstare videtur illorum initium:
e M L ΄ er d , ΄ὔ . ,
ὁ δὲ ναυτίλος xoÀovutvog, φησιν “ριστοτέἕλης. πολύπους μὲν OUX
» ? Y 1 ὮΝ N / eror VY 3 - 3 σοι
ἔστιν, ἐμφερὴς δὲ κατὰ τας πλεκτανας" ἔχει δὲ τὸ νῶτον ὀστρακόδερ-
μον. ἀναδύνει δὲ ἐκ τοῦ βυϑοῦ etc. a quorum verborum si non sententia
(ef. Meyer Ar. Thierk. p. 156) at certe specie ipse aeque differt Aristoteles
h. ἃ. 9, 37. 602255: ἔστι δὲ καὶ ὁ ναυτίλος πολύπους. τῇ τε φύσει καὶ
T - , -- A - ,
οἷς ποιεῖ περιττός" ἐπιπλεῖ yog ἐπὶ τῆς ϑαλαττῆς etc.
50. (304) ἃ
ξλεδώύν ἡ.
Vid. fr. 22. cf. P. Gyllius, de Gallicis et Latinis nominibus piscium
Massiliensium c. 67 (post Aelian. lat. Lugd. 1534. p. 569).
50. (304) b
0 G p v À 1.
Vid. fr. 22. de odore v. P. Gyllius 1. c. d'Orbigny, Céphalop. p. 77.
Verany, Céphal. de la Méditerr. p. 11. cf. d'Orbigny p. 4.
920
——
51. (805)
vouríàoc.
Athen. VII, 317: ὁ δὲ ναυτίλος
, "2 ,
καλουμεένος, φησίν A ριστοτὲλη ς.:
πολύπους μὲν οὐκ ἔστιν. ἐμφερὴς
δὲ χατὰ τὰς πλεκτάνας (cf. Opp.
- 2
hal.1,338)* ἔχει δὲ τὸ νῶτον ὀστρα-
κόδερμον. ἀναδύνει δὲ ἐκ τοῦ βυ-
ϑοῦ ἐφ᾽ ἑαυτὸν ἔχων τὸ ὕστρακον.
.“ Y A ΄ er ?
να μὴ τὴν ϑαλασσαν ἕλῃ" ἕπα-
᾿ NDS) MN ΄
ναστραρφεὶς Ó ἐπιπλεῖ ἀνὼ ποιήσας
δύο τῶν πλεχτανῶν (cf. Plin. 9, 47.
: 5 CN.
Opp. hal. 1, 345), o? μεταξὺ αὐτῶν
λεπτὸν ὑμένα ἔχουσι διαπεφυκότα.
ὡς καὶ τῶν ὀρνίϑων of πόδες ὁρῶν-
ται μεταξὺ τῶν δακτύλων δερμα-
τινον (δερμάτιον cod.) ὑμένα ἔχον-
τες ἄλλας δὲ δύο πλεχτάνας κα-
ϑίησιν εἰς τὴν ϑάλασσαν ἀντὶ πη-
δαλίων. ταν δέ τι προσιὸν ἴδη.
δείσας συστέλλει τοὺς πόδας καὶ
πληρώσας αὑτὸν τῆς ϑαλάσσης κατὰ
βυϑοῦ ὡς τάχος χωρεῖ.
Ar. h. a. 9, 91. 02». Ὁ: ἔθ: ἢΞ
καὶ ὁ ναυτίλος πολύπους. Ti] τὲ
φύσει καὶ οἷς ποιεῖ περιττός" ἐπι-
πλεῖ γὰρ ἐπὶ τῆς ϑαλάττης τὴν
ἀναφορὰν ποιησάμενος κάτωϑεν ἐκ
τοῦ βυϑοῦ, καὶ ἀναφέρεται μὲν κα-
τεστραμμένῳ τῷ ὀστράκῳ, ἵνα ῥᾷόν
γε ἀνέλϑῃ καὶ κενῷ ναυτίλληται,
ἐπιπολάσας δὲ μεταστρέφει" ἔχει δὲ
μεταξὺ τῶν πλεχτανῶν ἐπίτι συνυ-
φές, ὅμοιον (corr. οἷον) τοῖς στε-
γανόποσι τὸ μεταξὺ τῶν δακτύ-
λων" πλὴν ἐκείνοις μὲν παχύ, τού-
τοις δὲ λεπτὸν τοῦτο καὶ ἀραχνιῶ-
δές ἐστιν" χρῆται δ᾽ αὐτῷ. ὅταν
πνεῦμά τι γ). ἱστίῳ " ἀντὶ πηδαλίων
δὲ (add. δύο. cf. Ael. 9, 84. Opp. hal.
1, 948. diff. Plin.l. c. media se cauda
ut gubernaculo regit. omittit δύο
etiam Antig. mir. 51, ubi hunc ipsum
locum refert) τῶν πλεκτανῶν πα-
ρακαϑίησιν. ἂν δὲ φοβηϑῇ κατα-
δύνει τῆς ϑαλάττης μεστώσας τὸ
ὄστρακον.
similior fere Pseudaristoteli Oppiani narratio, atque Aristotelis. de
navigatione quomodo revera fiat v. d'Orbigny, hist. nat. des Céphalo-
podes p. 111 et praecipue Verany, Mollusques méditerranéens part. 1
(Céphalopodes. Génes 1851) p. 5 et 52 (cf. Mucian. ap. Plin. 9, 49, qui
nauplium appellat quasi diversum a nautilo).
52. (806)
G «4 mc í o.
Ar. ἢ. a. 4, 1. 523527: πόδας μὲν
᾿Δφιστοτέλης φησὶ (φησὶ om. οὖν ὀκτὼ πάντ᾽ ἔχει (τὰ μαλάκια)
cod. M.) πόδας ἔχειν ὀκτώ, ὧν τοὺς
Athen. VII, 323€: τὴν σηπίαν δὲ
2
?
ος ἰδίᾳ δ᾽ ἔχουσιν al/ τε σηπίαι καὶ
ς L4 , - ,
ὑποκάτω δύο μεγίστους. προβο- oí τευϑίδες καὶ of τεῦϑοι δύο προ-
δας δύ
σκιθας ÜUO, XO, μεταξὺ αὐτῶν τοὺς
ὀφϑαλμοὺς καὶ OU. ἔχει δὲ καὶ
ὀδόντας δύο τὸν μὲν ἀνωτὸν δὲ
κάτω. καὶ τὸ λεγόμενον ὄστρακον
ἐν τῷ νώτῳ.
- , e ,
ἐν δὲ τῇ μύτιδι ὁ ϑολὸς ἐστιν"
e, 1 — , ΔΝ SN L
αὐτὴ δὲ κεῖται παρ αὕτο TO GTO-
b ,
μα κυστεῶς τρόπον ἐπέχουσα.
παν /
ἔστι Ó ἡ κοιλία πλακώδης καὶ
c κα - - 2 ΄
λεία. ομοία τοῖς τῶν βοῶν ἡνύ-
στροις.
i]
τρέφονται δὲ of (cod. Marc. δὴ
pro δὲ αἴ) μικραὶ (sic) σηπίαι τοῖς
ἂν 5, ’ 2 ’ Y
λεπτοῖς ἰχϑυδίοις. ἁποτείνουσαιτας
[uj c A
προβοσχίδας ωῦπερ ορμιας καὶ
, ΄ , Xr
ταυταις ϑηρεύουσαι. λέγεται δὲ ὡς
r? c M -
OTCV ὁ χειμὼν γένηται, τῶν πετρὶ-
ARISTOT, PSEUDEPIGR,
921
βοσκίδας Bsngas. el. c peas 4:9.
685, 15: e£ μὲν γὰρ (σηπίαι καὶ of.
τευϑίδες) τοὺς ἄνωϑὲεν τῶν 000v-
τῶν (corr. ποδῶν) (ἐξ μικροὺς add.
ed. Paris. Did. lat. Scoti
et Gazae: senos eaiguos) ἔχουσι καὶ
560. vers.
τούτων τοὺς ἐσχάτους δύο μείζους.
τοὺς δὲ λοιποὺς τῶν ὀκτὼ δύο κά-
τωϑεν μεγίστους τούτων (corr. πάν-
των). — ὀφϑαλμοί, στόμα, ὀδόντες
524^1.—3 (v. supra de polypo, ubi
eadem accuratius — exscripta ).
524^22: τῇ μὲν ovv σηπίᾳ καὶ τῇ
τευϑίδι καὶ τῷ τεύϑῳ ἔντος ἐστι
τὰ στερεὰ ἐν τῷ πρανεῖ τοῦ στόμα-
τος; ἃ καλοῦσι τὸ μὲν σήπιον τὸ δὲ
ξίφος. — μύτις, ϑολός 524^ 14, 17
(v. supra de polypo). at accuratius de
p. à. 4, 5. 679, 7: α μὲν ovv τευ-
ϑίδες καὶ πολύποδες ἔχουσιν ἀνω-
ϑεν τὸν ϑολὸν ἐπὶ τῇ μύτιδι μᾶλλον,
ἡ δὲ σηπία πρὸς τῇ κοιλίᾳ κάτω"
πλείω γὰρ ἔχει. quod negligit Pseud-
sicut Gal. et Hes. s. μύτις (τὸ
ἐν τῷ στόματι μέλαν) et Plut. de
ar.
sol. an. 26 (παρὰ τὸν τράχηλον). —
524^ 11 (de omnibus):
προλόβου) δ᾽ ἔχεται ἡ κοιλία oiov
ἤνυστρον. cf. 2, 17. 50759: τὸ δὲ
τούτου (τοῦ
΄ AM -
“καλούμενον ἡνυστρον (τῶν xsga-
guqen καὶ μὴ ἀμφωδόντων)...
ἔχει δ᾽ ἐντὸς πλάκας πολλὰς καὶ
μεγωλαξ καὶ λείας. --- 9, 87. 622, 1
ἔτι δὲ ϑηρεύει τοῖς μακροῖς τοῖς
ἀποτείνουσιν οὐ μόνον τὰ μικρὰ
τῶν ἰχϑυδίων., ἀλλὰ καὶ κεστρέας
πολλάκις (εἴ, 590^33). 4, 1. 523"30:
δύο προβοσκίδας μακρὰς... αἷς
προάγονταί τε καὶ λαμβάνουσιν εἰς
21
—— -
δίων ὥσπερ ἀγκύραις ταῖς προβοσ-
κίσι λαμβανόμεναι ὁρμοῦσι.
e i] Y
διωκομένη τὲ ἡ σηπία Tov ϑολον
* 5) mw ,
ἀφίησι καὶ ἕν αὐτῷ κρύπτεται ἐμ-
v »
φήνασα φεύγειν εἰς τοὐυμπροσϑεν.
λέγεται δὲ ὡς καὶ ϑηρευϑείσης τῆς
ϑηλείας τριόδοντι of ἄρρενες ἐπα-
ρήγουσιν ἀνθέλκοντες αὐτήν" ἂν
δ᾽ of ἄρρενες ἁλώδσιν, o£ θήλειαι
φεύγουσιν.
οὐ διετίξει, δ᾽ ἡ σηπία, καϑάπερ οὐδ᾽
ὁ πολύπους. [ἐν δὲ πέμπτῳ ξώων
μορίων «αἱ σηπίαι, φησί. καὶ αἵ
τευϑίδες... sequitur locus ex ipsis
verbis ἢ. a. 5, 6. 541^12—15 et 5,
12, 544, 1—6 compositus, deinde
Epicharmus. |
322
τὸ στόμα τὴν τροφήν, καὶ ὅταν
χειμὼν ἡ βαλλόμεναι πρός τινὰ
πέτραν ὥσπερ ἀγκύρας ἀποσαλεύ-
ουσιν. οἷ. p. ἃ. 4, 9. 685, 33: προβο-
σκίδας ἔχουσι δύο μακράς, αἷς 00-
μοῦσί τε καὶ ἀποσαλεύουσιν ὥςπερ
πλοῖον ὅταν χειμὼν 1], καὶ τὰ ἄπο-
ϑὲεν ϑηρεύουσι καὶ προσάγονται
τούτοις OL] τε σηπίαι καὶ αἷ τευ-
ϑίδες,
621^29. 33: ἡ δὲ σηπία... τῷ τε
ϑολῷ πολλάκις χρῆται κρύψεως
χάριν (καὶ ov μόνον φοβουμένη v.
30 οἵ, ὅ24" 10) καὶ προδείξασα εἰς
τὸ πρόσϑεν ἀναστρέφεται εἰς τὸν
ϑολόν.
9, 1. 608^16: καὶ ἀνδρειότερον τὸ
ἄρρεν τοῦ ϑήλεός ἐστιν, ἐπεὶ καὶ ἐν
τοῖς μαλακίοις ὅταν τῷ τριόδοντι
πληγῇ ἡ σηπία, ὃ μὲν ἄρρην βοη-
ϑεῖ τῇ ϑηλείᾳ, ἡ δὲ ϑήλεια φεύγει
τοῦ ἄρρενος πληγέντος.
9, 37. 622, 14: τὸ μὲν ovv πλεῖστον
γένος τῶν πολυπόδων ov διετίζξει.
622, 31: οὐ διετίζουσι δ᾽ οὐδ᾽ αἵ
σηπίαι (cf. 5, 18. 550^ 14).
Easdem partim hic notas auctor repetit universis molluscis ex Ari-
stotelis doctrina communes, quibus
etiam in polypi descriptione utitur.
nec novi quidquam praeter leviuscula illa de situ dentium (cf. s. τεῦϑος).
de moribus eodem ordine haec habet Oppianus hal. 2, 120:
Y ᾿ M ΄ 5. εἶν. e, ΄
καὶ μὲν δὴ δολόμητις ἐπίπλοκον &vgoro ϑήρην
σηπίη" ἐκ γάρ of κεφαλῆς πεφύασιν ἀραιοί
3 ’ τς δ /, I 5
ἀκρέμοόνες προτενεῖς ὥστε πλόκοι, οἷσι καὶ αὐτὴ
ὥστε περ ὄρμιῇσιεν ἐφέλκεται ἰχϑύας ἄγρῃ,
πρηνὴς ἐν ψαμάϑοισιν ὑπ᾽ ὀστράκῳ εἰλυϑεῖσα.
— UD D
κείναις δὲ πλοκαμῖσι καὶ ἡνίκα κύματα ϑύει
χείματι. πετράων ἀντίσχεται ἠῦτε τις νηῦς
πείσματ᾽ ἐπ᾽ ἀκταίῃσιν ἀνειψαμένη σπιλάδεσσι.
cf. Plutarch. de sol. an. 27: 9 σοφίσματε καὶ τὴν τς χρῆσϑαί 203
GLV O AgiazoréAue: καϑίησι γὰρ ὥσπερ OSEE ἀπὸ τοῦ τραχή-
λου πλε ἑκτάνην μηκύυνεσϑαί τε πόρρω χαλώσης καὶ πάλιν συντρέχειν
εἰς ἑαυτὴν ἀναλαμβανούσης ῥᾷστα πεφυκυῖαν" ὅταν οὖν τι τῶν uL-
πρῶν ἰχϑυδίων ἴδῃ πλησίον, ἐνδίδωσι δακεῖν καὶ κατὰ μικρὸν eveuy-
ρύεται λανϑάνουσα xal προσάγεται. μέχρις ἂν ἐν ἐφικτῷ τοῦ στόματος
γένηται τὸ προσχόμενον. de atramento fugam celante οἵ, Opp. hal. 3,
156. Plut. de sol. an. 26.
Quomodo autem universorum generum apud Aristotelem descriptio-
nibus ad specierum iustas quasi enarrationes conformandas identidem ex-
scriptis abusus sit auctor naturae rerum imperitus, in hoc quoque frag-
mento clare demonstrat locus de situ mytidis vel hepatis ad molluscas in
universum pertinens ideoque in singulis atque in ipsa sepia repetitus,
quae tamen Aristotele teste et natura a celeris iu hac re prorsus differt.
cf. Cuvier, Mémoires pour servir à l'hist. et l'anat. des mollusques. Par.
1817. I p.48: La bourse du noir n'est point enchássée dans le foie; au
contraire, elle est située assez avant dans l'abdomen, au devant du
testicule et de l'ovaire. cf. hégne animal. Mollusques (ed. ill.) p. 24 (de
loligine et polypo cf. id. Mém. p. 52. 31. R. A. Moll. p. 21).
53. (307)
rtv Oíg.
Athen. VIL 320^: τευϑές. 4o ἐστοτέλης εἶναί φησι καὶ ταύ-
τὴν τῶν συμογελαξομενων: 'ἔχειν τε τὰ πλεῖστα τῆς σηπίας, τὸν τῶν
ποδῶν ἀριϑμόν. τὰς προβοσκίδας. τῶν δὲ ταύτης ποδῶν of μὲν κάτω
E 1-3 e» ’ 1 Ξ , ς PON
μικροί εἰσιν of δ᾽ ἄνω μείζους, καὶ τῶν προβοσκίδων ἡ δεξια
παχυτέρα. καὶ τὸ ὅλον σωμάτιον τρυφερὸν καὶ ὑπομη-
χέστερον. ἔχει δὲ καὶ ϑολὸν ἐν τῇ μύτιδι οὐ μέλανα ἀλλ᾽ ὠχρόν,
καὶ τὸ ὄστρακον μικρὸν λίαν καὶ χονδρῶδες.
De pedibus loliginum quum generalem quandam notam in singulis
identidem referre solitus, communem illam secundum Aristotelem et se-
piarum et loliginum a polypis differentiam (p. a. 4, 9. 685, 14. cf. d'Or-
bigny p. 251. 252. 306. Verany p. 66. 90 ete.) iterum hic, sicut in sepiae
descriptione, tetigisse auctor videatur, rem invertisse puto aut eum qui
fragmentum Pseudaristotelicum Athenaeo tradidit aut ipsum Athenaeum.
debebat enim ita narrare: o£ μὲν ἄνω μικροί, oí δὲ κάτω μείζους (cf.
21"
zo NEM
Schneider Samml. p. 9). alius error latet in eo quod statim addit de se-
piarum et loliginum — ad utrasque enim generalis haec etiam observatio
pertinebat — proboscidibus, quarum non dextra, sed extrema utriusque
pars (τὸ δεκτικόν) crassior est et ad modum clavae dilatata. atramentum
denique et loliginis et polypi cum flavo hepatis sive mylidis sueco eodem
erlore quo ipsa mytis cum atramenti vesica confundi videbatur Ronde-
letio p. 502. 509. cf. 508 (atramentum —— sanguis Plin. 11, 2), quam qui-
dem partem cordis vicem gerere falso statuit Aristoteles p. a. 4, 5. 681^.
98: ὅτι δ᾽ ἐστὶ τὸ ἀνάλογον τῇ καρδίᾳ τοῦτο τὸ μόριον, δηλοῖ 0 τόπος
... καὶ d γλυκύτης τῆς ὑγρότητος ὡς οὖσα πεπεμμένη καὶ αἵματώ-
δης. eundem autem colorem ex Pseudaristotele narrat Oppianus hal. 3,
107: ταῖς δ᾽ ἴσα τεχνάζουσι (sc. ταῖς σηπίαις)... τευϑίδες - οὐδ᾽ ἄρα
τῇσι μέλας ϑολός, ἀλλ᾽ ὑπέρυϑρος (ita Pseudar. de polypo) ἐντρέφεται;
μῆτιν δὲ πανείκελον ἐντύνονται. et de polypis confirmat. qui Athenaei
locum respicit d'Orbigny, Céphalop. p. 11: Zes poulpes ne láchent pas
leur liqueur noire à chaque instant, comme les seiches, mais bien seu-
lement à la derniére extrémité, et presque toujours au moment d'ex-
pirer. Cette liqueur est roussáíre et non noire comme celle de la
seiche. cf. Cuvier, Mém. sur les Mollusques, I p. 49: /a liqueur (de la
seiche) est un peu plus noire que celle du poulpe commun. ultima
ex h. a. 4, 1. 526^26 (ef. p. a. 4, 5. 679, 22): τὸ uiv γὰρ σήπιον ἰσχυρὸν
καὶ πλατύ ἐστι... τὸ δὲ τῶν τευϑίδων (στερεόν i. e. τὸ ξίφος) λεπτὸν
καὶ χονδρωδέστερον. de formae tenuitate cf. d'Orbigny p. 311.
54. (308)
T£ UO Gg.
. - (s »
Pergit Athen. ὙΠ, 3261: τεῦϑιος. 0 δὲ τεῦϑος μόνῳ τούτῳ δια-
φέρει τῷ μεγέϑει" γίνεται δὲ καὶ τριῶν σπιϑαμῶν. τὸ δὲ χρῶμά
c w ? ΄ὕ ΄ ΄
ἐστιν ὑυπέρυϑρος, καὶ τῶν ὀδόντων τὸν μὲν κάτω ἐλάτ-
2 Y WX ise / Jr A L Y
rovc ἔχει τὸν δὲ &vo μείξονα, ἄμφω δὲ μέλανας καὶ
c , (Q e! 2 Y M " 3) S ,
ὁμοίους ρυγχὲι Légexoc. ἀνάπτυχϑεὶς δὲ κοιλίαν ἔχει ὁμοίαν
- Οὐ 2 j ,
ταῖς υείαις. [ἐν δὲ πέμπτῳ μορίων (h. a. 5, 18. 550^14) βραχύβια φη-
e à! »Ὕ
σιν εἶναι τὸν τεῦϑον καὶ τὴν σηπίαν.
Nova hie accedunt de colore (cf. d'Orbigny p. 309. Verany p. 92),
accuraliora eaque vera de dentibus (cf. Schneider Samml. p. 23), quae
tamen non propria sunt loligini neque habebantur ab auctore, sed mol-
luscis Aristotelicis aeque omnibus communia. quod de ventre ait, idem
significat ac supra de sepia, ut sit πλακώδης καὶ λεία ἡ κοιλία (Ar. h. a.
- Ὡς D (n - GN ? o :
90720: xot ἢ ye τῆς vog ὀλίγας ἔχει λείας πλάκας). de magnitudine cf.
i WA -
Ar. h. a. 4, 1. 324, 25 (cf. 685, 18): τῶν δὲ τευϑίδων οἱ τεῦϑοι καλού-
A A , M
μενοι ἐπὶ πολυ μείζους γίγνονται yog καὶ πέντε πήχεων τὸ μέγεϑος
, ^ - ,
2. διαφέρουσι δὲ τῷ σχήματι.
(Περὶ ἐντόμων.)
Cf. 1. B. Meyer, Aristoteles Thierkunde p. 197 sqq. 223. Plin. 11, 39.
55. (309)
φϑείρ.
Apollonius mirab. 27: “ριστοτέλης ἐν τοῖς fouxoig* δύο γάρ
εἰσιν αὐτῷ πραγματεῖαι. ἡ μὲν περὶ ξώων ἡ δὲ περὶ τῶν ξωικῶν" «o£
φϑεῖρες, φησίν. ἐν τῇ κεφαλῇ ἐν ταῖς μακραῖς οὐ φϑίνουσι νόσοις
μελλόντων τελευτᾶν τῶν πασχόντων. ἀλλ᾽ ἐπὶ τὰ προσκεφάλαια εὑρί-
σπκονται προλελοιπότες τὴν κεφαλήν.
Cf. Pseudo - Alex. Aphrod. probl. IL, 30 (p. 61 Ideler): Ζιὰ τί ἐν τῷ
ἀπόλλυσϑαι of φϑεῖρες ἀφίστανται ἐν oig ἂν ὦσι τόποις , OTL δέονται
καὶ ϑάλψεως καὶ. τροφῆς ἐκ τοῦ αἵματος (cf. Pseudarist. probl. ined. 2,
81 Bussem.), τοῦτο δὲ καὶ καταψύχεται καὶ ἐκδαπανᾶται. ξητοῦντες
οὖν ἕτερον τόπον ὕμοιον τοῦ προτέρου ἀφίστανται.
De pediculis Aristoteles egit in hist. an. 5, 31. cf. J. B. Meyer 1. c.
96. (310)
Apollon. mir. 28: Ao LGroréAqg ἕν τοῖς ξωικοῖς «0 ῥύπος. φησίν.
ἐν τοῖς ὠταρίοις γιγνόμενος πικρὸς ὦν, ὅταν τελευτᾶν μέλλωσιν ἐν
ταῖς μακραῖς νόσοις γλυκὺς γίνεται». [τοῦτο δέ, φησίν, παρατετήρηται
ἐπὶ πολλῶν γιγνόμενον. ἀποδέδωκε δὲ καὶ τὴν αἰτίαν τοῦ γιγνομένου
ἐν τοῖς φυσικοῖς προβλήμασιν (v. fr. 220).
Hoc per praecedentis similisque fragmenti occasionem annotatum
fuisse videtur. ad rem cf. Arist. probl. 32, 4: διὰ τί ὁ ἐν τοῖς ὠσὶ δύπος
πικρός ἐστιν; ἢ διότι ἴδρώς ἐστι σαπρός" ἔστιν ovv ἁλμυρὸν σαπρόν.
τὸ δὲ σαπρὸν ἁλμυρὸν πικρόν.
»
i Dg (311)
Schol. in Odyss. c, 2 (cf. etíam quem inspexi cod. Vindob. gr. phil.
133 fol. 101^, quo idem scholium integrum continetur. eadem plane habent
Etym. Magn. p. 226, 6 Sylb. et Etym. Gud. p. 120, 6) πρέπε γαστέρι
ce NIA τ --
,ὕ , , - 9" 1 » Ar
uc gym: (πόϑεν ἐτυμολογεῖται add. Etym.) ουδεὶς ovre γραμματικῶν
Urs δητόρων ἐμνημόνευσε. ᾿“ριστοτέλης δὲ ἐν τῷ περὶ ξώων μέ
ovre ῥητορῶν ἑμνημονεύσε. 0 τ σύξρι ζώων μὲ-
, /, ' [4 - , ez -
uvae, ζώου μάργου λέγων ort γεννᾶται ἀπὸ σήψεως μέταξυ γῆς xol
? 3 3 - ? » €
ὕδατος. καὶ cp οὐ γεννηϑῇ ov παύεται γαιηφαγοῦν. ἕως οὐ ἐχτρυ-
΄ ΄ . zN trema ien Y 2 " : A H
πήσῃ (κατατρυπήσῃ Vind.) τὴν γὴν καὶ εἰς τὴν ἐπιφανειὰν ἔλϑῃ. καὶ
M - A -
ἐλϑὸν ϑνήσκει (καὶ κεῖται νεκρὸν add. Et. Gud., cod. Par. 2680) τρεῖς
ς , 1 ^ -ῃ᾿ Q A »Ὕ c ?
quégeg. καὶ (μετα ταῦτα add. Et. Gud., μετὰ τας τρεῖς ἡμέρας cod. Par.
: M - ΄ ? - 3 -»
id.) ἔρχεται νέφος μετα βροντῆς καὶ βρέχει ἐπάνω αὐτοῦ. καὶ ἀναξὴ
- ^ * δ 3 4 c
μηκέτι γαιηφαγοῦν. ἐκ τούτου οἶμαι τοὺς ἀρχαίους φιλοσόφους ορμη-
ϑέντας τοὺς πολυφαγους (καὶ add. Vind.) γαστριμάργους καλέσαι. δύ-
, , ΕΞ Y Y , 2 M M ; , -
vereL δὲ τις εὐσεβῶς καὶ κατὰ ϑεωρίαν ἑκλαβεῖν vo εἰρημένα. πᾶν
A ΄ 2 δ -»Ὕ M » ? ΄
γὰρ πάϑος ἀπὸ σήψεως γεννᾶται καὶ ἐπὰν γεννηϑῇ οὐ παύεται ἐσϑίον
[s , n er ^t ' - - er. 5 , :
τὴν υποστήσασαν καρδίαν. ἕως αν δια τῆς γνωστικῆς ἕξεως εἰς φανέ-
3 ? τὸ N , c
οῶσιν ἁληϑείας (ἀλ. om. Vind.) ἔλϑη. καὶ ἐλϑὸν ϑνησκει ταῖς τρισὶ
- - Ὁ ^ - € , A
δυνάμεσι τῆς ψυχῆς. καὶ οὕτως ἡ χάρις τοῦ ἁγίου πνεύματος διὰ νέ-
- ΄ τ᾿ » E] N N
φους δίδωσι γνῶσιν (γνώσεως Vind.) καὶ ζωοποιεῖ. οὐ κατὰ τὴν προτέ-
πο 9 ' ' Y ES 7, τς
ραν ἐμπαϑῆ ζωήν. ἀλλὰ κατὰ (τὴν om. Vind.) ἐνάρετον καὶ ϑεῷ οἱ-
κείαν.
Aristotelis mentioni error quidam subesse videtur, quem non explico.
- . ΄ j t
in Etym. Gud. v. 25 haec addita leguntur: ueoyog δέ μοι δοκεῖ ὅτι ὃ
μύρμηξ ἐστί. universum autem hunc locum manifestum est e patris cuius-
dam christiani opere verbotenus desumtum esse, eandem fere interpre-
tandi atque in theologicam veritatem convertendi rationem (ϑεωρίαν)
adhibentis, qualem Eusebius ep. Caesar. in Eclogis propheticis (ed. Gaisford.
Oxon 1842). ubi conferas e. gr. 3, 10 p. 111 locum de suavi pantherae
, c . .
odore (ad verba proph. Oseae 5, 14 ἐγὼ εἰμι ὡς zov O9): ex primo libro
Physicorum Didymi (cf. Aelian. n. a. 5, 40), quem ille ἐπὶ τὴν τοῦ ϑείου
, ΄ X c , - ? ?
λόγου δυναμιν καὶ τὴν ἐξ αὐτῆς ἀποπνέουσαν εὐωδίαν transfert.
ΧΙ ABI.
Ἢ κλογὴ ἀνατομῶν.
1. (312)
Apollonius mir. 39: "AouororéAqe δ᾽ ἐν ταῖξ ἐκλογαῖς τῶν ἀνα-
τομῶν᾽ ὄφις ὦφϑη ἐν Πάφῳ πόδας ἔχων δύο ὁμοίους χερσαέῳ xgo-
κοδείλῳ. . |
|
Qi
h5
-1
|
XLIX. :
(ριστοτέλους ἢ) Θεοφράστου
1 ,
περὶ $o ov
- c -
περὶ ἑτεροφωνίας τῶν ομογενῶν.
- ΞΘ E L ;
σερὶ τῶν c'QQocc φαινομένων.
1 — € LI -
περὶ τῶν δακετῶν καὶ βλητικῶν.
1 - , €
περὶ τῶν λεγομένων φϑονεῖν.
i —- 2 a s - ,
περὶ τῶν £v τῷ ξηρῷ διαμενοντῶων.
Π - N ,
ztegL τῶν μεταβαλλόντῶν τας χροας.
ve[ mi f! ἘΠῚ mS UR
Ὁ - ,
περὶ τῶν φωλευόντων.
[Ad B, δ, € cf. Photii excerpta in biblioth. cod. 278.
΄ ᾿ - e --
Περὶ ἑτεροφωνίας τῶν ομογενῶν.
- ES ᾿ , ES
(Περὶ τῶν κοτὰ τόπους διαφορῶν)
[Aristot. fr. 313—3195.]
me , 1 3»
Ev Κυρήνη φασὶ τοῖς ΤΥ τῸς βα-
, , ΄ ,ὕ
τραάχους ἀφῶνους τὸ παραπᾶαν
εἶναι (cf. Ar. h. ἃ. 8, 28, 606, 6).
καὶ ἐν Μακεδονίᾳ ἐν τῇ τῶν
᾿Ημαϑιωτῶν χώρᾳ τοὺς σῦς εἶναι
μώνυχας (cum his cf. Antig. 68 ex
Ar. h-92x25 1. —— Phnt I TOO)
?r3 , Y ς /
Ev Καππαδοκίᾳ φασὶν quLO-
νοῦς εἶναι γονίμους. καὶ ἐν Κρήτῃ
(quae in comparationem plantarum
secundum situs mutantium repetiisse
ipse Th. videtur ex hist. pl. 3, 3, 4:
2 , ' Y »
ἐν Κρητῃ δὲ καὶ αἴγειροι καρπι-
μοι πλείους εἰσί. μία μὲν etc. cf.
2, 2, 10 et in universum 2, 2, 7 —11)
αἰγείρους καρποφόρους.
Y δ 1 ᾽ ’, Ν
Φασὶ δὲ καὶ ἐν Σερίφῳ τοὺς
΄ 2 » PA! 4 9
βατροαχοῦυς ovx ἀδειν " ἐαν δὲ εἰς
" , τ - "»
αλλον τόπον μετενεχϑῶσιν. ἀδου-
συν (Ar. mir. 68—70).
228
2.
. multum. tamen in iis (ranis)
refert et locorum natura. mutae
in Macedonia traduntur, muti et
apri (Plin. 11,112).
perdices non transvolant Boeo-
liae fines in Attica (debebat dicere
in Alticam cf. Solin. c. 7, 28. idem
tetigerat Varro in Admirandis ap.
"Non. s. perdix, e quo de differentia
locorum sua habet Plin. et hic et 8,
83 ubi n Messia silva etc. — Varro
l. c. supra p. 279 zn silva Mesia est
glis nullus) ... multa praeterea si-
milia .. . quum Theophrastus tra-
dal invecticias esse in Asia etiam
columbas et pavones (cf. Meno-
dotus Samius ap. Athen. XIV p. 655 —
e Th.?) et corvos et in Cyrenaica
vocales ranas (Plin. 10, 41).
in Paphlagonia bina perdici-
bus corda (Plin. 11, 70).
Cyrenis mutae fuere ranae,
illatis e continente vocalibus durat
genus earum (cf. 10, 41). mutae
sunt etiamnum in Seripho insula,
eaedem alio translatae canunt, quod
accidere etin lacu Thessaliae Sican-
dro (al. Sicendo) tradunt (Plin. 8,83).
Theophrastus vulgo parere in
Cappadocia (mulas) tradit, sed
esse id animal ibi sui generis (Plin.
8, 69).
3.
Περδίκων φϑέγμα᾽ ἐν οὐδέποτ᾽
ἂν ἀκούσαις ἁπάντων. ἀλλὰ ἔστι
διάφορα. xol ? A91fvxat ye of ém-
ἔχεινα τοῦ Κορυδαλλέων δήμου αλ-
Ào ἠχοῦσι καὶ ot ἐπίταδε ἄλλο. τίνα
δέ ἐστι τοῖς φϑέγμασι τὰ ὀνόματα
ἐρεῖ Θεόφραστος (οἱ. Poll. 5, 80). ἐν
δὲ τῇ Βοιωτίᾳ καὶ d ἀντιπέρας
Ευβοίᾳ ὁμόφωνοί τέ εἰσι, καὶ ὡς
ἂν εἴποι TLG ὁμόγλωττοι. ἄφωνα δέ
ἐστι τὸ παράπαν ἐν Κυρήνῃ μὲν οἵ
βάτραχοι. ἐν. Μακεδονίᾳ ὃξ vc
καὶ τεττίγων᾽ τι γένος (Rhegini scil.,
quos narrat Tim. ap. Antig. mir. 1.
2 et ap. Diod. 4, 22. item Granius
ap. Solin. c. 2, 40), ἄφωνον καὶ ov-
τοι (Ael. 3, 35).
Πέρδικες of [ Παφλαγόνες δικάρ-
διοί εἰσιν. ὥσπερ ovv Θεόφραστος
λέγει UN iam antea posuerat Ael.
10, 35). [xot Θεόπομπος λέγει τοὺς
ἐν Βισαλτίᾳ λαγὼς διπλᾶ ἥπατα
ἔχειν ἕκαστον (Ael. 11, 40 ex eod.
fonte quo Gellius).
Ἔν “Σερίφῳ βάτραχοι. τὸ παρά-
σαν OUX αν ἀκούσαις αὐτῶν qUey-
γομένων᾽ εἰ δὲ αὐτοὺς κομίσαις
ἀλλαχόϑι, διάτορόν τὲ XL τραχύ-
τατον ἠχοῦσιν. ἐν “Πιέρῳ δὲ τῆς
Θετταλίας λίμνη ἐστίν, οὐκ ἀέναος.
ἀλλὰ χειμῶνος ἐχ τῶν συρρεόντων
εἰς αὐτὴν ὑδάτων τίκτεται" οὐκοῦν
ἐὰν ἐμβάλῃ τις βατράχους εἰς αὐ-
τήν, σιωπῶώσιν ἀλλαχοῦ φϑεγγό-
μένοι. ὑπὲρ δὲ τῶν Σεριφίων βα-
τράχων κομπάξουσι Σερίφιοι ἐλ-
ϑεῖν ἐκ τοῦ κατὰ τῆς “Γοργόνος
ἄϑλου τὸν Περσέα πολλὴν περιελ-
ϑόντα γὴν καὶ οἷα εἰκὸς καμόντα
ἀναπαύσασϑαι τῆς λίμνης πλησίον
929
᾿καὶ Φαβωρῖνος. cf. Ael. 5
4.
Θεόφραστος γοῦν. ἐν τῷ περὶ
ἑτεροφωνίας τῶν ὁμογενῶν « o£
᾿᾿ϑήνησί φησιν ἐπίταδε πέρδι-
X £6 τοῦ Κορυδαλλοῦ πρὸς τὸ ἄστυ
κακκαβίζουσιν, οἵ δ᾽ ἐπέκεινα τιτυ-
βίζουσιν» (Athen. IX p. 390. cf. iam
Arist. ἢ. a. 4, 9. 536^13 et Antig.
mir. 6: ἐν τῇ ᾿ἀττικῇ καὶ “Βοιωτίᾳ
πέρδικες; ων τοὺς μὲν ἀφώνους.
τοὺ. δὲ τελείως ἰσχνοφώνους ὁμο-
λογεῖται εἶναι).
of δὲ περὶ τὴν Βοιωτίαν ἢ οὐ
διαβαίνουσιν εἰς τὴν Aviv ἢ
διαβαίνοντες τῇ φωνή διάδηλοι γί-
yvovzat, καϑάπερ προειρήκαμεν.
τοὺς δὲ περὶ Παφλαγονίαν γιγνο-
μένους πέρδικας φησι Θεόφραστος
δύο ἔχειν καρδίας (Athen. ibid.).
Theophrastus philosophorum pe-
rilissimus omnes in Paphlagonia
perdices bina corda habere dicit,
[Theopompus in Bisaltia lepores
bina iecora (Gell. 16, 15 e Favorino,
ut concluditur e Steph. Byz. s. Ρι-
σαλτία ... περὶ ταύτην οἵ λαγοὶ
σχεδὸν πάντες ἁλίσκονται δύο ἤπα-
τα ἔχοντες. ὡς Θεόπομπος ἱστορεῖ
᾿ς OE
8, 73 et 81).
Steph. B. s. ᾿ἄκανϑος, πόλις Θρά-
40e καὶ παροιμία ᾿ἄκανϑιος
τέττιξ, ἐπὶ τῶν ἀφώνων᾽ τοιοῦ-
τοι γὰρ οἵ τῆς χώρας τέττιγες ὡς
Σιμωνίδης. cf. Zenob. prov. 1, 51.
Diogen. 1, 49 5. “Δκάνϑιος τέττιξ:
ἐπὶ τῶν ἀφώνων. καὶ ἁμούσων᾽ οὐκ
ἄδουσι γὰρ of ἐκεῖσε τέττιγες. 0-
μοιον βάτραχος Σερίφιος, ἐπὶ τῶν
αὐτῶν" οὐκ ἄδουσι γὰρ of ἐν ΣΕε-
οίφῳ βάτραχοι. cf. 3, 44 et Diogen.
(cod. Vindob.) 1, 98 (Coll. prov. Boll.
248. Suid. s. v.) s. βάτραχος Σε-
φίφιος: ἐπὶ τῶν ἀφώνων, παρόσον
οἵ ἐν Σερίφῳ τῇ νήσῳ βάτραχοι
ov φϑέγγονται, κομισϑέντες δὲ
3.
καὶ καταμλινῆναι ὑπνου δεόμενον"
τοὺς δὲ βατράχους βοὰν καὶ ἐρε-
σχελεῖν τὸν ἤρωα xol τὸν ὕπνον
αὐτῷ διακόπτειν καὶ λυπεῖν δηλο-
vOtL, τὸν Περσέα δὲ εὔξασϑαι τῷ
πατρὶ τοὺς βατράχους κατασιγάσαι"
τὸν δὲ ὑπακούων xol χαριξόμενον
TO υἱεῖ τῶν ἐχεῖϑι βατράχων αἰώ-
νιον σιγὴν καταψηφίσασϑαι. λέ-
yeu δὲ Θεόφραστος ἐκβάλλων τὸν
μῦϑον καὶ Σὲ ἐριφίους τῆς ἀλαζο-
νξίας “παραλύων, τὴν τοῦ ὕδατος
ψυχρότητα αἰτίαν (eadem causa v..
apud Tzetz. hist. chil. 167, 95 et
Theophyl. Simoc. qu. phys. 18 p. 26
Doiss., qui idem de ranis Cyrenaicis
causatur τὸ τῶν ὑδάτων πικρόν)
εἶναι τῆς ἀφωνίας τῶν προειρημέ-
vov (Ael. 3, 37).
Ἔν τοῖς ὑγροῖς χωρίοις καὶ ἔν-
ϑα νοτιώτατος 0 ἀὴρ ὑπεράγαν, οἵ
ἀλεκτρυόνες οὐκ ἀδουσι (exem-
plum affert Ael. 15, 20), φησὶ Oso-
φραστος. ἡ δὲ ἐν Φενεῷ λίμνη (de
qua aqua saepe Th. in I. de plantis,
de aquis) ἐἰχϑύων ἀγονός ἐστι (sc.
propter frigus). ψυχροὶ δὲ ἄρα ὄν-
τὲς τὴν GUyxQuGLV οἵ τέττιγες
εἶτα μέντοι πυρούμενοι τῷ ἡλίῳ
ἄδουσιν, ἐκεῖνος λέγει (Ael. 3, 38).
990
4͵
εἰς Σκῦρον φϑέγγονται (ita enim
legendum est).
οὐδ᾽ ἐν Σερίφῳ δὲ of βάτραχοι
φϑέγγονται. καὶ μυϑῶδές τι (ut
apud Rheginos sc. cf. c. 2) καὶ παρὰ
τοῖς Σεριφίοις ἐνίσχυσεν, πλὴν ot
μὲν (sc. ῬΡηγῖνοι) περὶ Ἡρακλέους,
οὗ δὲ (sc. Σερέίφιοι cf. Ael. 13, 26)
σσερὶ Περσέως (Antig. mir. 4).
[Tov δὲ “ἥληκος ποταμοῦ τοῦ
διορίζοντος τὴν Ῥηγίνην ἀπὸ τῆς
«Ἱοκρίδος βαϑεῖαν φάραγγα, διεξι-
ὄντος ἴδιόν τι συμβαίνει τὸ περὶ
τέττιγας" οὗ μὲν γὰρ ἐν τῇ τῶν
“οκρῶν περαίᾳ φϑέγγονται. τοῖς
δ᾽ ἀφώνοις εἶναι συμβαίνει (Tim.
ap. Antig. mir. 1) . τὸ δ᾽ αἴτιον
(haec inter Timaei fabulas causa
Theophrastea est) εἰκάξουσιν.. ὅτι
τοῖς μὲν παλίσκιόν ἔστι τὸ χωρίον
ὥστ᾽ ἐνδρόσους ὄντας μὴ διαστέλ-
λειν τοὺς ὑμένας (cf. Ar. h. a. 4, 9.
de resp. 9), τοὺς δ᾽ ἡλιαξομένους.
ξηροὺς καὶ κερατώδεις ἔχειν ὥστ᾽
ἀπ᾽ αὐτῶν εὐφυῶς ἐκπέμπεσϑαι
τὸν φϑόγγον (Strabo 6 p. 200).
ἐν δὲ τῷ συξρὶ τῶν κατὰ τόπους
διαφορῶν. ὃ Θεόφραστος πολύ-
ποδας οὐ γίνεσϑαί φησι, περὶ EÀ-
λήσποντον" ψυχρὰ γὸρ ῇ 8dlocco
αὕτη καὶ ἧττον ἁλμυρά. ταῦτα δ᾽
ἀμφότερα πολέμια πολυποδι(Αἴπθη.
VII p. 317).
»
ὅ.
In Olympo Macedoniae monte
non sunt lupi nec in. Creta insula
(Plin. 8, 83 ubi quod addidit in Creta
nullum maleficum esse animal debe-
tur Timaei de Hercule narrationi
apud Diod. 4, 17, e qua Ar. mir. 83
eL Antig. 10, cf. Ael. 5, 2 et de no-
ctuis Plin. 10, 41. memoraverit ta-
men et Theophrastus, cui nescio an
denoctuis fama adscribenda sit in
locis illis adiuncta).
Τῆς δὲ Βοιωτίας ἐχούσης σλήϑει
πολλοὺς ἀσπάλαχας. ἐν τῇ Κορωνι-
κῇ μόνῃ οὐ γίνεται τοῦτο τὸ EDU
ἀλλὰ xcv εἰσαχϑῇ τελευτᾷ (οἱ ΑΓ.
Inuass. 9851: 505^ 3L, καϑάπερ οὗ
γλαῦκες ἐν Κρήτῃ, [ἐν ἢ “λέγουσιν
οὐδὲ ζῶον ϑανάσιμον οὐδὲν τὴν
χώραν φέρει». "Bo ᾿“στυπαλαίᾳ δὲ
ὄφεις oU γίνονται οὐδὲ ἐν Ἰϑύχῃ
λαγῶς. οὐδὲ ἐν Av (haec etiam
Ar. 8, 28. 606, 7 ex do 4, 192.
cf. Plin. 8, 83) vG ἀγρία οὐδ᾽ ἔλα-
qoc, οὐδὲ ἐν Ῥηνείᾳ τῇ πρὸς 4ή-
λῳ ye, οὐδὲ μελεαγρὶς οὐδα-
μοῦ ἄλλῃ (nisi in Lero insula, v. Cly-
tus Peripat. ap. Athen. XIV p. 655.
cf.Ael. 4, 42. 5, 27) ὁρᾶται... οὐδὲ
991
6.
Ἢ Κρήτη καὶ τοῖς λύχοις xol
τοῖς ἑρπετοῖς ϑηρίοις ἐχϑίστη ἐστίν.
ἀκούω δὲ Θεοφράστου λέγοντος καὶ
ἐν τῷ Mexe0ovixà Ὀλύμπῳ τοῖς
λύκοις ἄβατα εἶναι. αἰγὲς δὲ
ἄρα αἵ Κεφαλληνίδες οὐ πίνουσι μη-
νῶν ἕξ (de capris v. Ar. mir. 9 ex
alio fort. Theophrasti libro, cf. An-
tig. mir. 128. Val. Max. 1, 8, 18 et
Alex. Mynd. ap. Ael. 5, 27). oic δὲ
Βουδινὰς (codd. ᾿“βυδηνάς. quod
corruptum esse docet Ael. 16, 33)
οὐκ ὄψει λευκάς (similia multa con-
gessit Th. in 1. de aquis), ὥς φασιν,
μελαίνας δὲ πάσας (Ael. 3, 32).
Ap ιστοτέλης (913) γε μήν
φησι τῶν βοῶν τῶν ἐν Nevooie
(codd. ““εύκτροις) ἐκπεφυκέναι τὰ
κέρατα καὶ τὰ ὦτα ἔκφυσιν τὴν QU-
τὴν καὶ εἶναι συνυφασμένα.. ὁ δὲ
αὐτὸς ἐν χώρῳ τινὶ “Διβύων τὰς αἷ-
γας τοῦ στήϑους φησὶ τοὺς μα-
ξοὺς ἔχειν ἀπηρτημένους. εἴη δ᾽
ἂν τοῦ παιδὸς τοῦ Νικομάχου καὶ
ταῦτα (314): ἐν τοῖς περὶ τὸν Σκα-
οίσκον (al.l. Καρίσχον) δΒουδινοῖς
- T ?
(codd. Βουδιανοῖς) οἰκοῦσιν ov yt-
νεσϑαί φησι moo βατον λευκόν.
ἀλλὰ μέλανα πάντα (Ael. 10, 33).
. τοὺς δὲ ἐν Νευροῖς βοῦς
᾿Δφιστοτέλης φησὶν ἐπὶ τῶν
Gov ἔχειν τὰ κέρατα (Ael. 5, 27,
quae ex Alexandro Myndio hausta vi-
dentur, sicut 16, 33, diverso autem
fonte ab eo quo supra 3, 32 utitur).
᾿Δφιστοτέλης (315) ὄφεσιν
ἐχϑρὰν τὴν ᾿Δστυπαλαιέων γῆν λέ-
y&, καϑάπερ καὶ τὴν Ῥήνειαν. ταῖς
γαλαῖς ὁ αὐτὸς ὁμολογεῖ ἡμῖν.
κορώνῃ δὲ εἰς τὴν Avatar ἀκρό-
πολιν ovx ἔστιν ἐπιβατά (cf. Plin.
10, 14. ex Androne Apoll. mir. 8, ex
Amelesagora Antig. mir. 12). ἡμιό-
vov δὲ τὴν Ἤλιν μητέρα οὐκ ἐρεῖς
—
9.
κατὰ τὴν Σκυϑῶν χώραν οὐδὲ κα-
τὰ τὴν ᾿Ηλείαν ἡμίονος οὐ γεννᾶ-
ται (Antig. mir. 10—11. 13).*
Or, δὲ καὶ τὸ ἔϑος ἰσχυρόν, ἐκ
πολλῶν φανερόν" ἐπεὶ καὶ τὸ ἀψίν-
ϑιον τὰ μὲν ἐνταῦϑα zx Qo Bero οὐ
φασί τινὲς νέμεσϑαι., τὰ δ᾽ ἐ ἐν τῷ
Πόντῳ νέμεται, καὶ γίνεται πιότερα
καὶ καλλίω καὶ ὡς δή τινὲς λέγου-
σιν οὐκ ἔχοντα χολήν. ἀλλὰ ταῦ-
τα μὲν ἑτέρας ἂν τινος εἴη
ϑεωρίας (Theophrast. hist. plant.
9, 17, 4. cit. ab Apollon. mir. 31 et
Steph. Byz. s. Aiv0c. cf. Plin. 11,
τό. 27, 28).
“ϊὲν Κεφαλληνίᾳ αἶγες οὐ στί-
γουσιν, ὡς £oLX&V, ὥσπερ καὶ τὰλ-
λα τετράποδα, καϑ' ἑκάστην ἡμέ-
θαν; ἀλλὰ πρὸς τὸ πέλαγος ἀντία
τὰ πρόσωπα ποιήσασαι χάσχουσιν
εἰσδεχόμεναι τὰ πνεύματα (Ar. mir.
9. ὦ. supra ad Ael. ὃ, 32).
Φασὶν ἕν Συρίᾳ τῶν ἀγρίων
ὄνων ἕνα ἀφηγεῖσϑαι τῆς ἀγέλης.
ἐπειδὰν δέ τις νεώτερος ὧν τῶν
πώλων ἐπί τινα ϑήλειαν ἀναβῇ,
τὸν ἀφηγούμενον ϑυμοῦσϑαι καὶ
διώκειν & ἕως τούτου ἕως ἂν κατα-
λάβῃ καὶ ὑποκύψας ἐπὶ τὰ ὐπίσϑια
δχέλη τῷ στόματι ἀποσπάσῃ τὰ αἱ-
δοῖα (Ar. mir. 10. cf. Plin. 8, 46. Sol.
27, 27. uterque mirabilium locus ex
alio fortasse Theophrasti libro exscri-
ptus est — περὶ ζώων φρονήσεως ὃ).
992
6.
(ex Herod. 4, 30), ἡ τὸ λεχϑὲν ψεῦ-
δός ἐστιν (Ael. 5, 8).
πρόβατα ἄχολα ἐν τῷ Πόντῳ
φασίν. ἐν δὲ τῇ Νάξῳ τῇ γήσῳ
(οἴ, Αγ. ἢ. ἃ. 1, 17. 496526) καὶ δί.
χολα (Ael. 11, 29).
᾿Αλέξανδρος, δὲ ὁ Μυνδιος
(e Theophrasto) τὰ ἐν τῷ Πόντῳ
7.0 óp oco πιαίνεσϑαι ὑπὸ τοῦ πι-
προτάτου φησὶν ἀψινϑίου.
τὰς δὲ ἐν τῷ “Μίμαντι γινομένας
αἶγας ἐξ μηνῶν μὴ πίνειν. ὁρᾶν
δὲ εἰς τὴν ϑάλατταν μόνον καὶ κε-
χηνέναι καὶ τὰς αὔρας τὰς ἐκεῖϑεν
δέχεσϑαι ὁ αὐτὸς λέγει (Ael. 5, 27).
— dU —
II.
Περὶ τῶν ἀϑρόως φαινομένων.
(Περὶ τῶν αὐτομάτων)
[Aristot. fr. 316. 317.]
Y 4
Περὶ Θετταλίαν μνημο-
νευουσιν Ogtig ζωογονη-
- P4 er
ϑῆναι τοσούτους QOTE, εἰ
μὴ" ὑπὸ τῶν πελαργῶν ἀνῃ-
φοῦντο: ἐκχωρῆσαι ἂν αὖ-
τοῦς. διὸ δὴ καὶ τιμῶσι
994
2,
M. Varro au-
(QUIYS SU SR αὖ
locustis (ci-
vitatem) in 4-
frica (pulsam),
τοὺς πελαργοὺς καὶ κτεί- .
νειν οὐ νόμος" καὶ ἐάν τις
κτείνῃ, ἔνοχος τοῖς αὐτοῖς
γίνεται οἷσπερ καὶ ὁ ἀνδρο-
φόνος. ὡσαύτως καὶ ἐν 4α-
κεδαίμονι κατα τινὰς χρό-
γους μνημονεύεται γενέ-
σϑαι τοσοῦτον πλῆϑος ο-
gov ὥστε διὰ “σπανοσιτίαν
καὶ τροφῇ. τοὺς ““άκωνας
χρῆσϑαι αὐτοῖς. ὅϑεν καὶ
τὴν Πυϑίαν φασὶ προσα-
γορεῦσαι αὐτοὺς ὀφιοδεί-
οους (Ar. mir. 28 ---24),
Ἔν Τυάρῳ (codd. Κύπρῳ.
cf. Antig. .18) τῇ νήσῳ λέ-
γεται τοὺς μῦς τὸν σίδη-
gov ἐσϑίειν. (cf. Exc. polit.
Heracl. 31) φασὶ δὲ καὶ (add.
ex Gyaro Cy-
cladum insula
incolas a mu-
ribus fuga-
09...
3.
In Cyrenaica regione lex
etiam est ter auno debellan-
di eas (sc. locustas), pri-
mo ova obterendo, dein fe-
tum, postremo adultas, de-
sertoris poena in eum qui
cessaverit. el in Lemno in-
sula cería mensura prae-
finita est, quam singuli ene-
calarum ad magistratus re-
ferant. graculos quoque ob
id colunt, adverso volatu
occurrentes. earum. exitio
(Plin. 11, 35).
Honos iis (sc. ciconiüs)
serpenlium eaiio tan-
tus ul in Thessalia capital
fuerit occidisse eademque
legibus poena quae in ho-
micidam (Plin. 10, 31. cf.
Solin. c. 40).
Plura eorum (murium
sc.) genera in Cyrenaica re-
gione (cf. 11, 35), alii lata
fronte , alii acuta , alii eri-
naceorum genere pungen-
tibus pilis (cf. Avist. mir. 28.
Ael. 15, 26).
Theophrastus auctor est
in Gyaro insula cum inco-
las fugaverunt ferrum quo-
que-rosisse eos, id quod na-
lura quadam et ad Chaly-
[... βοῦν μὲν ovv καὶ πρόβατον
καὶ ἰχνεύμονα δῆλον ὅτι χθείας ἕνε-
κα καὶ ὠφελείας à ἐτίμησαν, ὡς} “Ἵη-
ἕνιοι κορύδους (corr. κολοιούς ex
Ael. et Plin.) τὰ τῶν ἀττελάβων
εὑρίσκοντας ὠὰ καὶ κόπτοντας.
Θεσσαλοὶ δὲ πελαργοῦς, ὅτι πολ-
λοὺς o φεις τῆς γῆς ἀναδιδούσης
ἐπιφανέντες ἐξώλεσαν ὃ ἅπαντας" διὸ L0
καὶ νόμον ἔϑεντο φεύγειν ὅστις ἂν
ἀποκτείνῃ πελαργόν (Plut. de Is. 74).
990
Κολοιοὺς δὲ εὐεργέτας νομίζουσι
καὶ Θετταλοὶ καὶ Ἰλλυριοὶ καὶ 4ήηή-
ἕνίοι καὶ δημοσίας γε αὐτοῖς τρο-
φὰς ἐψηφίσαντο αἵδε αἱ EU
ἐπεὶ τῶν ἀκρίδων ο αἵ ἑλυμαίνον -
το τοὺς χαρπους τοῖς προειρημέ-
νοις, τὰ ὠὰ ἀφανίζουσί τε οὗ χο-
λοιοὺ καὶ διαφϑείρουσι. τὴν ἐπιγο-
νὴν αὐτοῖς" μειοῦται δὴ κατὰ πολὺ
τὰ τῶν ἀκρίδων νέφη καὶ τοῖς προ-
εἰρημένοις μένει τὰ ὡραῖα ἀσινῆ
(Aelian. 3, 12).
"Ev Γυάρῳ (τῇ Hec codd.) τῇ
νήσῳ ᾿Αφιστοτέλης᾽ (317) λέγει
μῦς εἶναι χαὶ τὴν γὴν σιτεῖσθαι
τὴν σιδηρῖτιν. CAuvvragc δὲ καὶ
τοὺς ἐν Τερηδόνι, γῆ δέ ἐστιν αὖ-
T:
κατα) τοὺς Χάλυβας ἐ ἔν τινι
ὑπερκειμένῳ αὐτοῖς νησι-
δίω τὸ χρυσίον συμφορεῖς-
σϑαι παρὰ πλειόνων. διὸ
δὴ καὶ τοὺς ἐν τοῖς μεταλ-
λοις ἀνασχίξουσιν. ὡς ἔοι-
xtv (Ar. mir. 20 ---20).
“Πέγεται δὲ ἐκ Σούσων
εἰς Μηδίαν ἰοῦσιν ἐν τῷ
δευτέρῳ σταϑμῷ (Th. ex
Amynta év τοῖς Σταϑμοῖς ἢ
cf. Ael. 5,14 et 17,17) 6x 0 9-
πίων ἀπλετόν TL πλῆϑος
γίνεσϑαι. διὸ καὶ ὁ βασι-
λεὺς ὁ Περσῶν ὁτὲ διο-
δεύοι, τρεῖς ἡμέρας ἔμενε
στασι, τοῖς αὑτοῦ συντασσων
ἐκϑηρεύειν, τῷ δὲ πλεί-
στους ϑηρεύσαντι ἀϑλον
ἐδίδου (Ar. mir. 27).
Ἔν Κυρήνῃ δέ φασιν
οὐχ ἐν εἶναι μυῶν γένος
ἀλλὰ πλείω καὶ διάφορα
καὶ ταῖς μορφαῖς καὶ ταῖς
χρύαις" ἐνίους γὰρ πλατυ-
σπροσώπους ὥσπερ αἵ γαλαῖ
yévecton , τινὰς δὲ ἐχινώ-
δεις, οὖς καλοῦσιν (cf. He-
rod. 4, 192) ἐχῖνας (Ar. mir.
28).
3936
eta scolo-
pendris ab-
actos Rhoetien-
ses auctor est
Theophrastus
(Plin. 8, 43).
3.
bas facere in ferrariis of-
ficinis. aurarüs quidem in
metallis ob hoc alvos eorum
excidi semperque furtum
id deprehendi, tantam esse
dulcedinem furandi (Plin.
8, 82).
Cf. quae supra adsceripsi
Plinii 8, 82. eiusdem addas
de muribus quem Theophra-
steum intelliges locum 10,
85, ubi inter Aristotelis ver-
ba ex hist. an. 6, 37 desumta
aliena haee sunt: plurimi
ila ad Troada proveniunt
et iam inde fugaverunt in-
colas. proventus eorum sic-
citatibus. tradunt etiam obi-
turis vermiculum in capite
gigni (—5 Th. Phot. 528,
24. .31).
ὁ δὲ 4doucrorélqe (310) καὶ
ἐκ τῶν σισυμβροίων φησὶ σαπέντων
σκορπίους γίνεσϑαι (Antig. mir.
de ocimis idem Plin. 20, 48 —
Gal. t. Vl, 640 — Geopon. 11, 28, 3
cf. Ael. 6, 20).
μυῶν δὲ πλῆϑος ἀνέστησε Me-
γαρέας (fort. Γυαρέας). (Φασηλίτας
δὲ σφῆκες (cf. ex Antenoris Creticis
de apibus Ael. 17
δραι δὲ Ροιτιεῖς (Ael. 11,28. alia
exempla praebet qui Theophrasti li-
bellum noverit Agatharchides in Phot.
bibl. p. 453528, e quo sua et Diodo-
rus 3, 90 et Ael. 17, 27. 17, 40. At.
cf. etiam Plin. 8, 43. de locustarum
interitu Agath. 453, 41 — Strabo 16
p. 772 et Th. Phot. 528, 17).
χυτέρους (cf. Ar. p.
99
35), σκολοπέν-
9.
T τῆς Βαβυλωνίας. τὴν αὐτὴν
τροφὴν προσφέρεσϑαι λέγει. Ael.
9, 14. cf. 17, 17 uberiorem ex Amynta
narrationem).
Ex Σούσων τῶν Περσικῶν εἰς
Μήδειαν ἀπιόντι ἐν τῷ δευτέρῳ
σταϑμῳ πάμπολύ TL λέγεται σκορ-
πίανν πλῆϑος γίνε εσϑοι ; Gor τὸν
τῶν Περσῶν. βασιλέα ὁπότε διίοι.
πρὸ τριῶν ἡμερῶν. προστάττειν πᾶ-
σι ϑηρεύειν αὐτοὺς καὶ τῷ πλεί-
στους ϑηράσαντι δῶρα διδόναι εἰ
γὰρ τοῦτο μὴ γένοιτο, ὃ χῶρος ἄβα-
τύς ἐστιν ὑπὸ παντὶ γὰρ λίϑῳ καὶ
βώλῳ πάσῃ σκορπίος ἐστί (αι ait
Sophocles apud s schol. Nic. ther. 18).
λέγουσι δὲ xol ὑπὸ σκολοπεν-
δρῶν ἐξαναστῆναι Ῥοιτιεῖς " το-
GOUTO M uc αὐτοῖς ἐπεφοίτησε
τούτων.
Κυρή ἸνΉ | μυῶν
γένη οὐ μόνον
φασὶ δὲ καὶ ἐν
διάφορα, γίνεσθαι
ταῖς dee ἀλλὰ καὶ ταῖς μορ-
φαῖς" ἐνίους γὰρ αὐτῶν πλατυ-
προσώπους εἶναι καϑάπερ τὰς γα-
2 καὶ αὖ πάλιν ἄλλους ἐχινώ-
δεις ὀξείας ἀκάνϑας ἔχοντας, οὔς-
περ οὖν καὶ of ἐπιχώριοι καλοῦσιν
ἐχινέας | (codd. ἐχενάτας. cf. Her. 4,
192). ἐν Αἰγύπτῳ δὲ ἀχούω δίπο-
δας εἶναι μῦς καὶ μεγίστους, με-
γέϑει φύεσϑαι. τοῖς γὲ μὴν ἐμπρο-
σϑίοις ποσὶν ὡς χερσὶ τ.
εἰναι γὰρ αὐτοὺς τῶν ὄπισϑεν βρα-
581, 3). εἶδον τούτους, Διβυκοί εἰσιν (haec verba
e rhetorico mendacio posita neve urgeas neve deleas)* βαδίξουσι δὲ ὁ0-
ϑοὶ ἐπὶ τοῖν δυοῖν ποδοῖν. ὅταν δὲ διώκωνται πηδῶσι.
λέγει ταῦτα (Ael. 15, 26).
ARISTOT. PSEUDEPIGR.
Θεόφραστος
22
τ CUBE c
III.
Περὶ τῶν δακετῶν xai βλητικῶν.
(Pseudar. mir. 139—151 οἵ. Arist. h. a. 8, 29.)
[Aristot. fr. 318—321.]
Aelian. 3, 32: διαφορότης δὲ ἄρα τῶν ξώων καὶ ἰδιότης εἴη ἂν καὶ
ταύτῃ τὰ μὲν γὰρ αὐτῶν ἐστὶ δα κετὰ καὶ ἐνίησιν ἀπὸ τοῦ ὀδόντος
φάρμακον, βλητικὰ (codd. βλητὰ) δὲ ὅσα παίσαντα εἶτα μέντοι καὶ
ἐκεῖνα τὸ τοιοῦτον κακὸν ἐνίησιν.
Priscianus Neoplatonicus (cf. Rose de Ar. libr. p. 87. 45 et supra in
prologo ad fr. 1. de philosophia) in prooemio in quo fontes enumerat
quaestionum numero decem ad Chosroem regem missarum (titulus hie
est in cod. Harl. f. 139^: «Incipit liber prisciani de hiis in quibus dubi-
tavit Chosdroe rex persarum. alibi est titulus sic. Solutiones phisicorum
de quibus dubitavit C. r. p.») sic habet: Theophrastus stem. plurimas
occasiones sermone dignas praestitit his quae quaesita. sunt ex Natu-
rali historia et Naturali auditu et ex. his quae dixit (que sunt Harl.)
de Somno et somniis, Morsibusque simul nocivis, et de Ventis et
de Modis et moribus (de moribus et modis Marl.) et habitationibus (ed.
Paris. p. 553). atque revera nonum quaestionum capitulum quum sit de
morsibus nocivis animalium sive venenum saniemque proicientium sive
spiritum immittentium et virtutem solam, hoc nonum capitulum (quod in
editione Parisiensi ex uno mutiloque cod. Paris. praepropere faeta desi-
deratur una cum decimo et maiori parte septimi) ex ipso illo Theophrasti
libello de animalibus tertio περὶ τῶν δακετῶν καὶ βλητικῶν fluxisse
totum merito concludas. et sane quidem ea quae huius libri fragmenta
esse volui sive Aristotelis sive Theophrasti nomine insignita, apud Pri-
scianum recurrunt fere omnia, ut certos ita argumenti locos et certum
sibi ordinem vindicent. quamobrem integrum fere, praeter introductionem
Prisciani philosophicam quam omisi, capitulum hoc fragmentis praemit-
tendum esse censui ex codicibus duobus Londiniensibus (sec. 14) nuper
(m. Sept. 1562) a me descriptum, Harleiano 3969 (1) ct Cottoniano Vesp.
A. II (2).
c— daMO- -----:
... Jtaque et de his veteres querunt reptilibus utrum in morsi-
bus venenum οἱ quandam saniem proiciunt aut spiritum et virtulem
immittunt. morsus enim viperarum et quorundam aliorum reptilium
ostendunt saniem quandam alrociorem prodere, ex qua putrefaciunt
partim incisos cito. aul etiam venenum exsugentes non moriuntur, si 5
reliquum corpus non doleat, quasi non distributa cumulatim putredine
animalium. itaque et Sciticum venenum quo tingunt sagittas, ea vipere (tv.
sanie et homine compositionem habet ad interfectionem. accipitur enim
ea: homine sanies de sanguine et ei que est ex vipera componentes in-
—
tinguní sagittas ad velocitatem morüifere plage. sicque putrefacit. car- 10
nes adieclio illius, itaque ut neque carnes eorum tangant neque quid
aliorum carnes comedencium, sed et ipsum fugiunt odorem. quedam
vero mordencium et nocencium virtute quadam implent et spiritu, sicut
scorpius et apes et vespes et falaggium. itaque et vespes cum apparent
exira mortuum, amica enim eis caro, fere ipsis viperis sunt seviores dum 15
feriunt. seve quoque et quarundam spinarum compunctiones et arborum,
sicut acherdi in civitate que dicitur Ceos. tendit enim ea eompunctum, (tr.
sicut et marina (rugon. declarant quoque et caninos morsus et luporum. (tr. :
cum rabianl. ub alio enim effectu et nàmietate sunt nocivi. dicunt autem
et per regionem Persarum a rabientibus morsos canibus in prima qui- 50
dem vel in secunda curacione constitutos posse sanari, tercia vere oc-
cipiente 14m. superatos a passione. aquam enim nunquam implorant
neque eius gustum recipiunt omnino. in differencias autem speciales
melancolici effectus efferuntur. lacrimant enim et plorant et contri-
^
jx
stantur ridentque andiscretle. interpellantibus. itaque et erigunt se. in
domuncula, et de cetero meste habent, per unam fenestram eos qui
assunt interpellantes, tales ostendendo passiones. quadragesimo vero
die inslante pereunt omnino.
Quia enim virlutes sine corporalibus molibus multa possunt fa-
cere, manifestum est et ex alüs et ez cervis. educunt enim viperas ex (tr.
sepibus. quedam quoque replilium non solum mordendo sed sufflacione 8ι
etiam utentes nocent el interimunt per media quedam ligna aut. lapi- (t.
des, ut hinc etiam interemptos occidant. tantam enim habent virtutem,
ita ut eliam per arma et ligna quibuscunque quis mitatur, repüle in-
firmet illius virtutem. et quedam quidem putre(aciunt, quibusdam vero 3»
labores prestant magnos. oportet vero hoc simile esse emittentibus ex
semel virtutem per media ligna et funes, et faciunt torpore continen-
165. quoniam et loca quedam sunt el hiatus terre, ex quibus circum-
volancia quedam volatilium et proximancium animalium unum quodque
22
—
[mu
7)
8)
ἐξ τ cos
40 oiolenter raptum evanescit per redibitos spiritus. talis autem morden-
cium virlus, quia et si arboris radicem momorderit, proitiat folia om-
nis arbor. el si quis inventus fuerit refugiens homo, desuper pilos
cumulatim deponit omni corpore. similiterque nocet tangentibus vir-
(fr.10) ἐμέο. dicunt autem et serpentem quà vocatur ieros, apparet raro circa
45 Thessaliam, non solum si mordeat, sed etiam in lerra eailiter interimit,
veluti sola voce utens. et quidem magnitudine non est magnus sed men-
suratus. dum vero apparet, fugiunt vipere el serpentes et alia omnia.
Sciendum quoque quomodo et loca et tempora et esce differentem
(tr.11) faciunt morsuum varietatem sive sevam sive temperatam. hieme enim
50 eum foveas intrant aut continuo post foveam , infirmantur morsus et
fere sunt. innocui. in montanis vero et asperis locis, sicut in aridis et
calidioribus, omnes mordaciores eo quod magis fortes. in altera vero
partie humidi sunt et dissoluti. per hoc etiam circa coitum plurimum
504 sevi, et erga escarum differentiam. a qualicunque enim esca augmen-
(tr. 12) far? polest quis impetum horum et fortitudinem. aiunt autem et galioti
circa Siciliam et Italiam mortiferum esse morsum, in alis vero omnino
innocuum. non omnibus autem animalibus nociva sunt reptilia. etenim
(ἔν. 14) cervi el sues comedunt serpentes et alii αὖ aliis àinnocue devorantur.
causa vero quia corpora per mixturas differunt et sicut esce multi-
60 formes in eundem sunt modum mocencia εἰ interimencia. secundum
enim habitudines uniuscuiusque eorum àn alimenta etiam suci et odores
et omnino multa eorum que sunt inanimancia hoc ipsum possunt agere.
(fr. 15) Sicut quedam animalium comedencia tales carnes aut herbas continuo
(fr. 16) znterimuntur , et omne incisum ab oleo corrumpitur , et tumores ab
65 unguentorum odore, scabies quoque a rosis. serpentesque et omnino
hec per omnia ab odore cervinorum cornuum. propterea etiam redo-
lencia fugiunt. et omnino siquis ingrediatur his per partes, multa inve-
nerit, quorundam quidem salutaria, quorundam vero nociva, et talem
quandam ad se invicem habitudinem habentia el connaturalitatis el
70 fuge.. quoniam et mortalium germinum et herbarum et lapidum que-
dam quidem animalibus quibusdam nociva, prodencia vero alüs, et
hominum morsus multi sunt nocivi.
Superflua igitur est approbationis horum uniuscuiusque -recor-
datio. et quedam quidem per morsum venenum inserunt, quedam vero
7$ per. punclionem velociter aut per solam eapunctionem aut etiam per
quandam occultam relacionem et. virlutem seu spiritum vocemve et
aspectum, sicut in. quibusdam aliis animalibus et fascinantibus homi-
nibus accidit. et quia quedam quidem ex natura sunt venenosa, que-
τ Wa --
dam vero ex íranslacione. et quedam quidem precipicium inferunt,
quedam passionem, quedam vero periculum. et quedam quecunque con-
suescuni facere cilo ferunt, quedam vero postea magisque et minus.
talem itaque superfluam moram dimittentes el. causas dicentes horum
corrumpentis et ad aliquid ferentis substantie et materie in decimum
iranscendamus capitulum sic habens. —
Varia lectio: 4 prodere: prodire 2. — ex qua: ex quadam 2. -— 5 aut
eliam: sie 2. at etiam 1. — 6 doleat: dolet 2, — cumulatim om. l, add. 2. —
7 animalium: om. 2. — scyticum 2. — 8 habet ad interfectionem: habet in-
fectionem 2. — enim: om. 2. — 11 illius: sic 2. (tus 1. — 14 scorpius: corpus
2. — itaque et vespes: itaque vespes 2. — 19 amica: et amica 2. — 16 feriunt:
fexauunt. ἢ. ferunt 1. — οἱ spinarum quarundum punctiones 2. — 17 achardi
2. — Ceos: ceote 1. coece 2. — 18 marína: sie 2, macima 1l. — crugon 2. —
vele
19 rabiant: rapiant 2. — effectu: affectu (i. e. vel effectu) 1. — nocivi:
nocui 2, — 20 rabiantibus 1. — 21 vel secunda 2. — occipiente: accipiente
1 et 2. — 24 mel«ncholici 2. — 25 ridenteque 2. — 28 pereunt: reperiunt 2. —
30 educunt: et ducunt 2. — enim: om. 2. — 32 etiam utentes: utentia 2. —
media: medium 1, medici 2. — 84 ita etiam ut 1. — 36 ex semet: ex se 2. —
37 et per media 1. — 38 circumvolentia 2. — 40 per credibitos ἃ. — Al proi-
ciat 2, proiciet 1. — 44 ieros: ieronos 1 et 2. — 45 exiliter: sic 1l. exwuerit
(exuit) 2. an ewitialiter? locus corruptus. cf. fr. 10. — 47 dum vero: dum
modo 2. — vepere 2, — 48 esce: esca 1. — 49 hyeme 2. — 54 augmentari:
vel or
sie 2, argumentari 1. — 56 mortiferam. — 59 multiformes (1. e. vel morti-fere?)
1l. seribendum videtur: e£ sicut esce mortifere non in eundem etc. — 00 mo-
dum sunt 2. — 04 interimunt 2. — incisum: i. e. ἔντομον, insectum. — tumores:
ita 1 et 2. corr. vultures. — 65 odore: ordine 2. — scabies: sie let 2. corr.
scarabei. — serpentes quod 2. — et omnino hec per omnia: haec verba for-
tasse delenda, cf. v. 07. — 70 mortalium et germinum etc. 2. — 7] prudentía
2. — 74 vero: om. 1. — 77 et (fasc.): om. 1l. — 80 et quedam vero 1. — 82
causam 2. — dicentes iam horum 2, — 84 habens sic 2. —
Ex qua seripturae varietate facile, quod oculis persuadetur, et ipse
intelligis, diligenter et curiose scriptum esse Harleianum, quem ubique
fere secutus sim, negligentius autem Cottonianum, qui non nisi calami er-
roribus ab illo distet, errores denique locosque corruptos utrique communes
esse et antiquiores. :
δ0
AU es
1.
᾽ , A -» »"Ὕ t Y
Aelian. 9, 15: Ζέγονται δὲ of Σκυϑαι πρὸς τῷ τοξικῷ. ᾧ rovg
, - ? ΄΄
οἰστοὺς ἐπιχοίουσι, καὶ ἀνθρώπειον ἰχῶρα ἀναμιγνύναι φαρμαάσσοντες,
2 ^ " RC, e » Nd ? - .
ἐπιπολαζοντὰ πὼς αΐματι. ονπὲρ ἴσασιν ἁποχριμα αὑτοῖς (ita codd.).
τεχμηριῶσαι τοῦτο καὶ Θεόφραστος ἱκανός.
. . ' M , (cb ΄
Pseudarist. mir. 141: Φασὶ τὸ Σκυϑικὸν φαρμακον, c ἀποβα-
Y 9 , , 3c εν ν € v)
στουσι τους οἰστους. συντίϑεσθϑαι ἐξ ἐχίδνης. τηροῦσι δέ, ὡς ἔοικεν,
"n , Y 2 , 1 ΄ 3- VN , ς ,
o£ Σκυϑαι τὰς ἤδη ζωοτοκουσας καὶ λαβοντὲς αὐτὰς τηκουσιν ἡμέρας
, , -Ὁ A - m - N - 9?
τινάς. ὅταν δὲ ἱκανῶς αὐτοῖς δοκῇ σεσῆφϑαι πᾶν, τὸ τοῦ ανϑρώπου
P X , ,
αἷμα εἰς χυτρίδιον ἐγχέοντες εἰς τὰς κοπρίας κατορυττουσι πωμασαν -
΄ » - N (S 7
τες. ὅταν δὲ xol τοῦτο Gem, τὸ ἐφιστάμενον (vulgo ὑφιστάμενον)
ἐπάνω τοῦ αἵματος, ὃ δή ἐστιν ὑδατῶδες, μιγνύουσι τῷ τῆς ἐχίδνης
- [id -Ὁ [2
ἰχῶρι καὶ οὕτω ποιοῦσι ϑανασιμον.
Plin. 11, 115, 279: quasdam serpentes scorpio occidit (cf. Arist.
, δ - 7
8, 29. 607, 27: πάντων δὲ χαλεπώτερα ἐστι τὰ δήγματα τῶν ἰοβόλων.
΄ ? / . .
ἐὰν τύχῃ ἀλλήλων ἐδηδοκότα, oiov σκορπίον ἔχις. ubi legendum videtur
οἷον σκορπίος ἔχιν). Scythae sagittas tingunt viperina sanie el humano
sanguine. irremediabile id scelus mortem illico affert levi tactu.
2.
Pseudarist. mir. 140: Τοὺς ἐν Νάξῳ σφῆκας φασιν ὅταν φάγωσι
τοῦ ἔχεως" προςφιλὴς δ᾽ αὐτοῖς ἡ σάρξ, ὡς ἔοικεν, ἐστίν" ἐπειδάν
τινα κεντήσωσι. περιωδύνους οὕτω ποιεῖν ὥστε χαλεπωτέραν φαίνε-
σϑαι τῆς πληγῆς τῶν ἔχεων.
Plin. 8,11,110, 281 : quaedam innocua alioqui venenatis pasta noaia
fiunt et ipsa . . . vespae serpentem avide vescuntur, quo alimento mor-
liferos iclus faciunt | adeoque magna differentia est victus ut in tractu
pisce viventium (i. e. Ichthyophagorum Indiae Oritarum aliorumque, de
quibus Plin. 6, 25, 95 atque ex eodem Theophrasto Aelian. 15, 25) Theo-
phrastus (fort. iu. νόμων libris) prodat boves quoque pisce vesci, sed
non nisi vivente].
Aelian. 9, 15: Τὰ ξῶα οὔτε ἐν ταῖς πληγαῖς οὔτε ἐν τοῖς δήγμασιν
ἀεὶ τὴν αὐτὴν δύναμιν ἔχει, ἀλλ᾽ ἐπιτείνεται πολλάκις ἔκ τινος αἰτίας.
0 γοῦν σφὴξ γευσάμενος ὄφεως χαλεπωώτερός ἐστι τὴν πληγήν (cf. Ael.
5, 16: Ζέγονται δὲ of τῶν σφηκῶν χκεκεντρωμένοι καὶ ἐκεῖνο δρᾶν.
ὅταν ϑεάσωνται νεκρὰν ἔχιδναν. of δὲ ἐμπίπτουσι καὶ φαρμάττουσι τὸ
κέντρον. ὅϑεν μοι δοκοῦσι μαϑεῖν καὶ οἵ ἄνϑρωποι μάϑημα, καὶ
τοῦτο οὐκ ἀγαϑόν)" καὶ ἡ μυῖα τοιούτῳ τινὶ προσελϑοῦσα πικροτέρα
δακεῖν ἐστὶ καὶ ὀδύνας ἔδωκε. καὶ μέντοι καὶ τῆς ἀσπίδος τὸ δῆγμα
cud --
,
- 2 $* ΄ ΄ δ 1 ΄ ς p
γίνεται παντελῶς ἀνήκεστον, éav βατράχου φαγῃ. ὁ δὲ κύων ὑγιαίνων
X 2. ΄ - , ΄ CI ΄ὔ LES $' 1 E
μὲν ἐὰν δακῃ, τραῦμα εἰργάσατο καὶ ἀλγηδονα ἐξῆψεν" ἐαν δὲ λυττῶν,
e, , - ς ,
διέφϑειρεν᾽ vÓcQ rs δεδιέναι κατηναγκασε πρῶτον. καὶ ὁ μετριάσαι
- ΄ ΠΣ, , c Ἵ
δοκῶν πάλιν ἐξαπτεται εἰς λύτταν καὶ υλαχτήσας ἀπέϑανεν. ἀκέστρια
2 ; , e M - ΄ - ΄ -»
δὲ ἀκουμένη χιτώνιον δαγὲν ὑπὸ λυττῶντος κυνος. δακοῦσα πῶς τῷ
, ' , ^ 2 3 M F , A m
στόματι TO χιτώνιον ἵνα ἀποτείνῃ αὑτὸ, ἐλυττησε καὶ ἀπέϑανεν (eius-
dem sartricis historia inter alia exempla traditur a Cael. Aurel. acut. morb.
. E - ? ,
3, 9 ex Andreae puto, qui paulo ante citatur, 1. περὶ δακετῶν). ανϑρώπου
* RI M D yr €
δὲ coírov δῆγμα χαλεπὸν καὶ δυσίατον (cf. Ar. p. 607, 29). λέγονται δὲ
,
o£ ZxvOar ... (v. fr. 1)
,
9.
Pseudarist. mir. 143: Εν Κέῳ φασὶν εἶναί τι γένος ἀχέρδου. vg
- 4 w J
€ .7 ES m ΄ , ,
ἧς ἕαν τις πληγῇ τὴ ἀκανϑῃ αποϑνησζκει.
Haec ubi de pastinaea diceret comparationis causa attulisse Theo-
phrastum docet qui ex Aristotele i. e. Theophrasto hausit (cf. c. 16—15,
proxime autem praecedit locus Theophrasti περὶ τῶν «$9002 de muribus
iu Gyaro insula ferrum rodentibus) Antigonus mir. 18: ἐν (Kéo addendum
i ΄ ΄ ΄ ε " ^V P4 Y
est) δὲ vr νήσῳ ϑανάσιμὸος ἔστιν ἡ ἀχερδος᾽ xcv εἰς ἀλλο δένδρον
΄ς 3 Ἐς j 9 .* - τ - ,
ἐμπήξῃς, ἀφαυαίνει. ποιεῖ δὲ αὑτὸ τοῦτο καὶ TO τῆς TQ Uy OVOg xév-
» N M ? ΄ ., ΄
τρον τῆς ϑαλαττίας" καὶ ἐαν εἰς τους ὀδόντας cap. κατασήπει.
- . ,
Theophrastea etiam Aelianus praebet 2, 36: Kévrgov πικρότατον καὶ
, - , € 7: - ς A eru - , “7 1
κίνδυνον φέρον ἁπάντων μᾶλλον ἡ τρυγῶν ἢ x τῆς ϑαλασσὴς ἔἕγει. καὶ
3 z ES Peirus dfud da NE: H 23 9o. ? 4E
τὸ μαρτυριον᾽ εἰ μὲν εἰς 0évOgov τεϑηλὸς καὶ ev μαλὰ ἀναϑέον ἑμπήξαις
ἌΣ ΟΣ U - ᾽ , P D, er 2 2 *. * » ι ,
cvr0, ovre εἰς ἀναβολὰς. ovre χρόνῳ voregov, ἀλλ᾽ αὐον ἤδη ro δέν-
m , * £f , ΄ E
δρον" εἰ δέ τι τῶν ξώων αμύξαις, ἀπέκτεινας. (cf. schol. Nic. ther. 828
EUER H 1 , Lr , » - , 3: τὰ ,
p. 66, 5 Keil: καὶ yag εἰ πληξειέ τις δένδρον τῷ xévrQo αὐτῆς. κατα-
-* d τὰ ^c c Ξ Ξ :
&rngov αὐτὸ ἀπεργάζεται. cf. ib. v. 8. e georgico quodam auctore idem in
Jul. African. cestis c. 32 p. 301 ed. Par. 1693. Aetius 13, 37 col. 175)
eandem rem paulo pluribus verbis atque ex alio fonte qui tamen et ipse
Theophrastum respiciat, scilicet ex halieutico quodam (v. Athen. L p. 13.
Aelian. epil.) eodemque (Leonide Byzantio? cf. Ael. 2, 50) quo usus est
Oppian. hal. 2, 900—906 (cf. Nicand. ther. 828—306. Plin. 9, 72) infra re-
petit Aelian. 8, 26 (cf. 1, 56. 2, 50 — Opp. hal. 2, 457 sqq.).
4. (318)
- uer ^c ,
Aelian. de nat. an. 4, 97: 4“ ριστοτέλης (i. e. Theophrastus) λέγει
Ml e "- tf - ? ' ΄' 2 ΄ε,
τὸν ὑπὸ ὕὑδρου πληγέντα παραχρῆμα ὀσμὴν βαρυτάτην ἀπεργαζεσϑαι.
e ' “2 - ΄ 2 - , , -
ὡς μὴ οἷον τὲ εἶναι προσπελασαι αὐτῷ Tiva^ λήϑην τε καταχεῖσθαι
EIN ---
- 2 , ς QUON ἢ Y , NS ἢ S 1 - 2 7
τῷ πληγὲντι ὁ αὑτὸς λέγει καὶ μέντοι καὶ ἀχλὺν κατὰ τῶν ὀμματῶν
Y ᾿ , ? J Y ΄ 2 ΄ , N Wen2 ΄
πολλὴν καὶ λυτταν ἐπιγίνεσϑαι καὶ τρόμον εὖ μαλὰ ἰσχυρον και ἀπολ-
Y ? [4
λυσϑαι διὰ τρίτης αὐτόν.
Cf. Nicander ther. 424---- 97, Aetius 13, 95. Jj
5. (319)
Schol. in Theocrit. 7, 22 p. 245, 22 Ahr. σαῦρος: ἀρσενικῶς ὁ σαῦ-
goc. λέγεται καὶ ϑηλυκῶς ἡ σαῦρα. φησὶ δὲ ᾿'“φριστοτέλης περὶ τοῦ
ξώου τούτου ὅτι ξηραινόμενον εἰς ἔχιν μεταβάλλεται.
Hoc Aristotelis testimonium per varias manus scholiastarum tra-
ditum, qui iustos priorum Alexandrinorumque commentarios excerperent
mutilarentque, quum ad hydram pertineret, ad ipsam Tbeocriti lacertam
translatum est. cf. Geopon. 15, 1, 21: Θεόφραστος καὶ 4oucroréàne
φασὶ τὰ ζῶα οὐ μόνον ἐξ ἀλλήλων γεννᾶσϑαι ἀλλὰ καὶ αὐτόματα γίνεσϑαι
καὶ ἀπὸ τῆς γῆς σηπομένης (Ar. h. a. 5, 19. Th. π. τῶν ἀϑρόως)" αὖ-
τῶν δὲ τῶν ζώων καὶ τῶν φυτῶν (de plantis saepe Th.) μεταβαλλεσϑαί
τινα εἰς ἕτερα. καὶ γὰρ τὴν κάμπην φασὶν (Ar. 1. c. p. 551, 13) εἰς
ξῶον ἕτερον πτερωτὸν τὴν καλουμένην ψυχὴν καὶ τὰς ἀπὸ τῆς συκῆς
κάμπας (Ar. ib. p. 5201) εἰς χανθαρίδας τόν τε ὕὑδρον εἰς ἔχιν
ξηραινομένων τῶν λιμνῶν. ἔνια δὲ καὶ κατὰ τὰς ὥρας δοκεῖ
μεταβάλλειν (Αγ. h. ἃ. 9, 49)...
Rem ipsam explicant Nicander ther. 414— 19, Aetius 19, 35 col. 776
(ed. lat. Lugd. 1549): de chersydro. serpens hic chersydri appella-
lionem inde habet, quod in principio quidem in aquosis degit locis et
hydrus appellatur ab ipsis aquis, hoc est natrix, postea vero siccos
incolit locos et ex compositione locorum chersydri, id est natricis ter-
restris, nomen invenit. in terra itaque degens chersydrus appellatur
et tum sane se ipso saevior redditur. equidem in humectis locis ex
humido victu e«satiatus non. purum venenum habet. quum vero ter-
resiris fil, maxime merum et nocentius id acquirit. ceterum similitu-
dine est aspidis terrestris parvae, praeterquam quod cervicem non ita
latam habet. hoc enim insigne solum aspides prae his habent. qui
igitur αὖ his morsi sunt, eis communiter eadem accedunt, quae in
aliorum serpentium morsu (cf. fr. 4), veluti est tumor , continuus dolor
arsivus, lividus locus et feculentus, vertigo oculorum , exsolutio, vomi-
tus biliosi foetidi. proprie autem motus totius corporis inordinatus , wt
et. per venirem quaedam inordinate ferantur. mors autem intra
ires dies.
|
ΩΦ
d
eX
|
6. (320)
Pseuderatosthenis catasterism. (sive Anonymi, ut est in cod. Vindo-
bon. Gr. phil. 142, ἀστροϑεσίαι ξωδέίων ex commentario scil. Alexandrini
cuiusdam veteris Arateo secundum ipsum, a quo recedit Hyginus, stellarum
fabularumque ordinem Arateum excerptae) 41: Κόρακος. τοῦτο τὸ ἄστρον
κοινὸν ἐστιν (corvi, hydrae, crateris) ἀπὸ πράξεως γεγονὸς ἐναργοῦς "
τιμὴν γὰρ ἔχει ὃ χόραξ παρὰ τῷ Δπόλλωνι᾽ ἕχάστῳ γὰρ τῶν ϑεῶν
ὄρνεόν ἔστιν ἀνακείμενον. ϑυσίας δὲ γινομένης τοῖς ϑεοῖς (cf. Ovid.
fast. 2, 247), σπονδὴν πεμφϑεὶς ἐνέγκαι ἀπὸ κρήνης τινός. ἰδὼν παρὰ
τὴν χρήνην συκὴν ὀλύνϑους ἔχουσαν ἔμεινεν ἕως πεπανϑῶσιν. ucQ'
ἱκανὰς δὲ ἡμέρας πεπανϑέντων τούτων. καὶ φαγὼν τῶν συκῶν αἰσϑό-
μένος τὸ ἁμάρτημα, ἐξαρπάσας καὶ τὸν ἐν τῇ κρήνῃ ὕδρον ἔφερε σὺν
τῷ πρατῆρι, φάσκων αὐτὸν ἐκπίνειν καϑ' ἡμέραν τὸ γιγνόμενον ἐν
τῇ κρήνη ὕδωρ. 0 δὲ ᾿Ζπόλλων ἐπιγνοὺς τὰ γενόμενα τῷ μὲν κόρακι
ἐν τοῖς ἀνθρώποις ἐπιτίμιον (ita Heyne. cod. Ox., unde edd., ἐπιτιμῶν)
ἔϑηκεν ἵχανόν, τοῦτον τὸν χρόνον διψᾶν. καϑάπερ ᾿ρφιστοτέλης
(idem nomen etiam in cod. Vind.) εἴρηκεν ἐν τοῖς περὶ ϑηρίων, μνημό-
νευμα δώσων (δώσας ed. 1672, cf. Bernhardy Erat. p. 122) τῆς εἰς ϑεοὺς
ἁμαρτίας σαφές. tixovíceg (add. δὲ) ἐν τοῖς ἄστροις ἔϑηκεν εἶναι τόν
τε ὕδρον καὶ τὸν κρατῆρα καὶ τὸν κόρακα μὴ δυνάμενον πιεῖν μηδὲ
προσελϑεῖν τῷ κρατῆρι (cod. Oxon. et edd. τόν τε ὕδρον καὶ μὴ δυνά-
μενον πιεῖν καὶ μὴ προσελϑεῖν). similia etiam nunc extant in schol. gr.
ad Arati phaen. v. 449 p. 104 (ef. cod. Mosq. p. 303) Buhle: εἴδωλον xo-
ρακος: τινές φασι τὸν κόρακα ϑεράποντα ᾿Δπόλλωνος ὄντα ὑπ᾽ αὐτοῦ
πεμφϑῆναι σπονδῶν χάριν ἔκ τινος κρήνης κομιοῦντα καϑαρὸν ὕδωρ
ἐν χρατῆρι. ἰδόντα δὲ συκῆν ὀλύνϑονς ἔχουσαν ἀναμεῖναι μέχρι πεπαν-
ϑῶσι" φαγόντα δὲ οὕτω καὶ τὸ ἁμάρτημα συνθήσαντα ἁρπάσαντά τε
ὕδωρ (corr. ὕδραν) ἐκ πηγῆς ὁμοῦ τῷ κρατῆρι φέρειν καὶ λέγειν. ὡς
διεκωλύετο ὑδρεύσασϑαι ὑπ᾽ αὐτῆς" ᾿4πόλλωνα δὲ γνόντα τὸ ἀληϑὲς
εἰς ὄρνεον αὐτὸν μεταμορφῶσαι καὶ ποιῆσαι δίψαν περὶ τὴν ἀκμὴν τῆς
ὀπώρας. (κατηστερίσϑη δὲ πάντων τὰ εἴδωλα add. Mosq.)
Ex anonymi huius fonte, quem Alexandrinum fuisse et antiquum,
verum scil. Eratosthenem (quem in hoc ipso capite citat Hyginus p. 415,
ut saepe), ipsum probat testimonium libri περὶ ϑηρίων i. e. de bestiis
venenatis (περὶ δακετῶν) Aristoteli pro Theophrasto ex illius aetatis usu
adscripti, ex hoc eodem igitur fonte eandem narrationem hauserunt Ovi-
dius in fast. 2, 243—66 et Hyginus poet. astron. 2, 40 qui ita (p. 412 ed.
Th. Muncker. Àmst. 1681): Zydra, in qua corvus insidere et crater
ui --
positus eaistimalur, de qua hanc habemus memoriae proditam causam.
corvus Apollinis tutela usus, eo sacrificante missus ad fontem aquam
puram petitum, vidil arbores complures ficorum immalturas. eas ea
spectans dum maturescerent, in arbore quadam earum consedit. ita-
quc post aliquot dies coclis ficis el a corvo compluribus earum comesis,
exspectans Apollo corvum vidit eum cum cratere pleno volare festinan-
fem. pro quo admisso eius dicilur, quod diu moratus sit, Apollinem
qui coactus mora corvi alia aqua est usus, hac ignominia eum affe-
cisse, uL quam diu fici coquerentur corvus biberenon pos-
sit, ideo quod guttur habeat pertusum illis diebus. itaque
quum vellet significure sitim corvi, inter. sidera constituit cratera et
supposwuil hydram, quae corvum sitientem moraretur. videtur. enim
rostro caudam eius extremam verberare, ut tamquam sinat se ad cra-
terem transire. haec Nigidio Figulo deberi docet qui eum exseribere
solet auctor scholiorum Lactautio antiquior in Germanici Arat. phaen. 426
p. 88 Buhl., ubi haee: ... qui corvus ideo inter astra collocatus dicitur
eo quod fuerit in tutela Apollinis, a quo missus ad fontem ut diis ad
libandum aquam deferret, quum vidisset arbores grossos ficus habentes,
volans consedit in eis donec maturae fierent, et aquam deferre distulit.
post paucos autem dies peracto sacrificio, quum ille ficus comedisset et se.
diis peccasse sensisset, denuo ad fontem ut aquam haurirel redàt et ab
hydra exterritus vas vacuum reportavit, dicens excessisse aquam quae
fuerat in fonte. cognoscens Apollo sibi corvum peccasse prohibuit eum
eo tempore aquam bibere, ul Aristoteles dicit in eo libro qui de bestiis
scribitur. et Isidorus (cf. Gust. Beckerad Isid. de nat. rer. ed. Berol. 1857 prol.
p. X) n. naturalibus vel in physicis memoriae tradidit, quod 1pse pec-
cali poenas daret, qui et postea astris illatus est. crater autem in me-
dio angue positus est, caudam autem anguis corvus appetit rostro neque
potest iuxta accedere ut bibat. pro quibus verbis in altera huius scho-
liastae antiquiorumque codieum (v. M. Hertz in: Bericht der Akad. zu Berlin
1847 p. 421) recensione, quam e cod. Paris. 78860 reddit Heinsii apogra-
phum nunc Berolinense (ms. Diez. Sant. 94), ita legitur (cf. R. Merkel ad
Ovid. fast. ed. Berol. 1841 p. XC): ZJoc signum commune est quod esl
factum arcis honoratus est autem corvus αὖ Apolline sacrificio facto
de his respondenda adferre de lacu quodam quod fuit castum ante-
quam vinum oslenderetur. Qui cum vidisset et ad fontem ficus grossos
arbores habentes volans consedit in eis donec mature fierent... Post
paucos dies peraclos agros et ille ficus comedit cum sensisset se pec-
casse eripit ec eo fontem aquam attulit cum ipso cratere dicens eaxci-
disse quod fuerit in. fontem aqua recognita Apollo corvo inter homines
poenam ad paucum tempus dedit sitim ut Aristoteles dicit in eo
libro qui de bestiis scribitur. ltem Isidorus in naturalibus idem phisi-
cis memorie tradidit ut ipse peccatis poenas daret quem postea astris
intulit. Caetera (sic) autem cum qua medio posuit angue caudam autem
anguis in medio corvo rostro adpelentem neque posse iuxta ascendere
uf bibat. quae sane propius accedunt ad catasterismos Graecos fontem-
que Graecum a Nigidio versum.
T.
Pseudarist. mir. 144: Ἔν Μυσίᾳ (in Thracia Paus. 8, 17) φασὶν
ἄρκτων τι γένος εἶναι λευκόν. αἵ ὅταν κυνηγῶνται ἀφιᾶσι τοιαύτην
πνοήν, ὥστε τῶν χυνῶν τὰς σάρκας σήπειν. ὡσαύτως δὲ καὶ τῶν λοιπῶν
ϑηρίων. ἀβρώτους τε ποιεῖν. ἐὰν δέ τις καὶ βιάσηται καὶ ἐγγίσῃ,
ἀφιᾶσιν ἔκ τοῦ στόματος φλέγμα πάμπολύ τι. ὡς ἔοικεν, ὃ προσφυσᾷ
πρὺς τὰ πρόσωπα τῶν κυνῶν. ὡσαύτως δὲ καὶ τῶν ἀνθρώπων, ὥστε
καὶ ἀποπνίγειν καὶ ἀποτυφλοῦν.
Plin. 11, 115, 277: 4nimae leonis virus grave (cf. 8, 18, 46), ursi
pestilens. contacta halitu eius nulla fera attingit ociusque putrescunt
afflata. reliquis ... elephantorum anima (imno cervorum — confunde-
bantur 56. ἐλέφας et ἔλαφος — cf. Ael. 2, 9. Opp. cyn. 2, 236. hal. 2, 289.
Plin. 8, 50, 118. Nic. ther. 142) serpentes extrahit, cervorum urit.
8.
Athen. VII p. 314: "Ev δὲ τῷ περὶ τῶν δακετῶν καὶ βλητικῶν δια-
πέμπεσϑαί φησι (sc. Θεόφραστος) τὴν νάρκην τὴν ἀφ᾽ αὑτῆς δύναμιν
χαὶ διὰ τῶν ξύλων καὶ διὰ τῶν τριοδόντων ποιοῦσαν ναρχᾶν τοὺς ἐν
χεροῖν ἔχοντας. [εἴρηκε δὲ τὴν αἰτίαν Κλέαρχος ὁ Σολεὺς ἐν τῷ περὶ
νάρκης.]
Cf. Plut. de sol. an. 27. Ael. 9, 14. Plin. 32, 2. ad Plin. 9, 67, 143
cf. Opp. hal. 2, 68— 74.
9. (321)
- ς e? σα , , 3
Aelian. de n. a. 6, 14: H ναινας ὡς “ριστοτὲἕλης λέγει. ἕν
- 3 - 3; 2» L4 ς A 5 14513 , , , ,
τῇ ἀριστερᾷ χειρὶ ἔχει δύναμιν ὑπνοποιὸν καὶ ἔνεργαζεται κάρον μόνον
ἘᾺΝ PT ' N ΄ [77 ΄
προσϑιγοῦσα. πάρεισι γοῦν ἐς τὰ evite πολλάκις καὶ οταν ἐντυχῇῃ τινὶ
- e - A c , c "^ TO
καϑεύδοντι, προσελϑοῦσα ἡσυχῆ τὴν υπνοποιὸν. ὡς cv εἴποις. χεῖρα
, - e ? / » :
προσέϑηχε τῇ Owví* ὁ δὲ ἕλκεταί τε καὶ πιέξεται καὶ ἀναισϑήτῳ udà-
ς ΄ ι τι E € - m. 19
λον ἔοικε" καὶ ἐκείνη μὲν ὑπορύττει τὴν γῆν τὴν ὑπὸ τῇ κεφαλῇ ἕς
^? ? ,
- ' , M , c ,
τοσοῦτον, ἐς ὅσον ἀνέκλασεν ἐς τὸν βόοϑρον καὶ τὴν φάρυγγα υπτίαν
DUEB I
ἀπέφηνε καὶ γυμνήν: ἐνταῦϑα δὲ ἡ ὕαινα ἐνέφυ καὶ ἀπέπνιξεν καὶ
ἐς τὸν φωλεὸν ἀπάγει. καὶ τοῖς κυσὶ δὲ ἐπιτίϑεται ἡ αὐτὴ τὸν τρόπον
ἐκεῖνον" ὅταν ἢ πλήρης ὃ τῆς σελήνης κύκλος, κατόπιν λαμβάνει τὴν
αὐγὴν καὶ τὴν αὑτῆς σκιὰν ἐπιβάλλει τοῖς κυσὶ καὶ παραχρῆμα αὐτοὺς
κατεσίγασεν xol καταγοητεύσασα, ὡς ef φαρμακίδες, εἶτα ἀπάγει σιω-
πῶντας καὶ κέχρηται 0 τι καὶ βούλεται τὸ ἐντεῦϑεν αὐτοῖς.
Alterum, quod breviter iam tetigit Ael. 3, 7 (v. in fr. 16), habent
etiam Pseudarist. mir. 145: "Ev δὲ τῇ ᾿Δραβίᾳ ὑαινῶν τι γένος φασὶν
εἶναι, ὃ ἐπειδὰν προίδῃ τι ϑηρίον ἢ ἀνθρώπου ἐπιβῇ ἐπὶ τὴν σκιᾶν,.
ἀφωνίαν ἐργάξεται καὶ πῆξιν τοιαύτην ὥστε μὴ δύνασθαι κινεῖν τὸ
σῶμα. τοῦτο δὲ ποιεῖν καὶ ἐπὶ τῶν κυνῶν.
et Plinius 8, 44 (post Aristotelem citatum) : multa praeterea mira tra-
duntur (de hyaena. ceterum Iubae sunt quae proxime sequuntur, sicut s.
45 — Ael. 7, 22) .. . umbrae eius contactu canes obmutescere et quibus-
dam magicis artibus omne animal quod ter lustraverit in vestigio haerere.
Cf. etiam Plin. 28, 27 et Geopon. 15, 1, 12 et de leonis quoque vi so-
porifera simile quid apud Oppian. hal. 3, 53 (de hyaena pisce Ael, 13, 27).
10.
. . - ? ^ M à!
Pseudarist. mir. 151: Ev Θετταλίᾳ φασὶν vov íegov καλούμενον
΄ [4 ? , Y ? A M
ὄφιν πάντας ἀπολλύειν. οὐ μόνον ἐὰν δάκῃ. ἀλλὰ καὶ ἐὰν ϑίγῃ. διὸ
[y - M v 2 ,
καὶ ὅταν φανῇ καὶ τὴν φωνὴν ἀκουσωσι" φαίνεται δὲ σπανίως" φεύ-
Qoo 20 E TERES , , “δὰ ,
γουσι καὶ of Opere καὶ o£ ἔχεις καὶ roÀÀo παντὰ ϑηρία. τῷ δὲ μεγέϑει.
2 ?! L ? M , 3 ΄ , ’ UN - ΄
ovx ἔστι μέγας. ἀλλὰ μέτριος. ἐν Τήνῳ δὲ ποτέ φασιν αὐτὸν τῇ πόλει
A ,ὕ 9 "» ς M L4 J LY N L4
κατα Θετταλίαν ἀναιρεϑήῆναι ὑπὸ γυναικὸς, γενέσϑαι δὲ vov ϑάνατον
΄ὔ EU , , δ , -»Ἥ -
τοιονδε- γυναῖκα κυκλοὸν γραψασαν καὶ τὰ qoguoxe ϑεῖσαν εἰσβῆναι
i ΄ , Y M , * τῷ Y -
εἰς τὸν κύκλον αὐτὴν καὶ τὸν viov, εἶτα μιμεῖσϑαι τὴν φωνὴν τοῦ
A ? / .
ϑηρίου: τὸ δὲ ἀντάδειν (recanere Plin. 28, 4) καὶ προσιέναι. ἄδοντος
: SUL RE KN xt ΄ - [y
δὲ χαταδαρϑεῖν τὴν γυναῖκα καὶ ἐγγυτέρω προσιόντος μᾶλλον, ὥστε
M , -Ἣ —- (f M ? A!
μὴ δύνασϑαι κρατεῖν τοῦ ὑπνου" τὸν ὃ υἷον παρακαϑήμενον ἐγείρειν
, " ; D ' ΄
τυπτοντὰ κελευούσης ἐκείνης, καὶ λέγειν οτι ἐὰν μὲν καϑυπνωσῆ.
) c» ΜΌΝ 2 zx ολ Ἢ ΄ , M
σπολεῖται καὶ αὐτὴ παὶ ἐκεῖνος , ἕαν δὲ βιάσηται καὶ προσαγάγηται τὸ
΄ c - (E 3 ΄ ?
ϑηρίον. σωϑήσονται" ὡς δὲ προσῆλϑεν ὁ Ogig εἰς τὸν xvxiov, cvov
*, N 4
εὐϑυς γενέσϑαι αὐτόν.
5 or ? , ἐν
Cf. Arist. h. a. 8, 29. 607, 80: ἔστε δέ τὸ. ὀφείδιον uixgov, O χα-
- /, [4 , 5 '
λοῦσί τινες ἱερόν. ὃ of πάνυ μεγάλοι ὄφεις φεύγουσιν" γίνεται δὲ τὸ
- 2 Y
μέγιστον πηχυαῖον, καὶ (add. ov, ut supra φαένεται δὲ σπανίως) δασυ
, a ci DIN , ? ' / Α ΄,ὔ
ἰδεῖν" ὁ τι ὃ αν δακῃ. εὐϑυς σήπεται τὸ κύκλῳ.
Eundem tangere videtur Julius Africanus cest. 4 p, 290 (Par. 1693):
scd
e ' ΄ ΄
ϑρισσὸς (corr. ὁ ἱερὸς) ὄφις ἐστὲ Θετταλός, χρόαν δρακοντίδος, παρα-
, , e 1 4 N - ?
πλήσιος μήκει. ὁ δὲ αὐτὸς καὶ ἐπὶ τῆς “σίας πολὺς γίνεται ete.
11.
. . ὅττι - ΄ὔ » L4
Pseudarist mir. 142: Ev Kovgío τῆς Κύπρου οφεῶν τι γένος
εἶναί φασιν, ὃ τὴν δύναμεν ὁμοίαν ἔχει τῇ ἐν Αἰγύπτῳ ἀσπίδι (d
ἱναί φασιν. 0 την δύναμιν ομοίαν ἔχει τῇ γυπτῷ L (de qua
. 3 e - » M
v. Arist. p. 607, 21. Ael. 3, 33. 1, 54. 6, 38), πλὴν ort τοῦ χειμῶνος ἐὰν
΄ 2 LÀ νὸς ΨΚ M ^ A -
δάκῃ οὐδὲν ἐργαξεται, εἴτε δὲ ἀλλὴν vive αἰτίαν. εἴτε διότι τὸ ξῶον
CEN - ΄ 2 ΄ ?
δυσκίνητον γίνεται ὑπὸ τοῦ apvyove ἁποπηγνύμενον καὶ τελέως αδύνα-
^
rov, ἐὰν μὴ ϑερμανϑῇ.
19.
Pseudarist. mir. 148: Καὶ ἐν Σικελίᾳ δέ φασι καὶ ἐν Ἰταλίᾳ τοὺς
γαλεώτας ϑανάσιμον ἔχειν τὸ δῆγμα καὶ οὐχ ὥσπερ τοὺς παρ᾽ ἡμῖν
ἀσϑενὲς καὶ μαλακόν. εἶναι δὲ καὶ μυιῶν (cf. Ael. 9, 15 in fr. 2. al. I.
μυῶν) γένος ἐφιπτάμενον, 0 ὅταν δάκῃ ἀποϑνήσκειν ποιεῖ.
Plinius, qui aut sua aut fontis negligentia regionum nomina invertit,
8, 49: eosdem (stelliones sc.) pestiferi in Graecia morsus, innocuos esse
in Sicilia (Theophrastus auctor est).
Cf. Arist. h. a. 8, 29. 607, 26: τῆς δ᾽ Ἰταλίας ἔν τισι τόποις καὶ
τὰ τῶν ἀσκαλαβωτῶν δήγματα ϑανάσιμά ἐστιν.
13.
Pseudarist. mir. 149 — 50: Ἔν δὲ τῇ Μεσοποταμίᾳ τῆς Συρίας
φασὶ καὶ ἐν ᾿Ιστροῦντι (ita codd.) ope ἐδιά τινα γίγνεσϑαι, ἃ τοὺς ἐγ-
χωρίους οὐ δάκνει, τοὺς ξένους δὲ ἀδικεῖ σφόδρα. περὶ δὲ vov Εὐφρά-
τὴν καὶ τελείως φασὶ τοῦτο γίγνεσθαι πολλοὺς γὰρ φαίνεσϑαι περὶ
τὰ χείλη τοῦ ποταμοῦ καὶ διανέοντας ἐφ᾽ ἑκάτερα, ὥστε τῆς δείλης ἐν-
ταῦϑα ϑεωρουμένους ἅμα τῇ ἡμέρα ἐπὶ ϑατέρου μέρους φαίνεσϑαι καὶ
τοὺς ἀναπαυομένους τῶν μὲν Σύρων μὴ δάκνειν, τῶν δ᾽ Ἑλλήνων μὴ
ἀπέχεσϑαι.
Plinius 8, 84: Jam quaedam animalia indigenis innoaia advenas
interimunt, sicut serpentes parvi in Tirynthe (v. 1. Mirinthe. nomen cor-
ruptum est). ilem in Syria angues circa Euphratis maxime ripas dor-
mienles Syros non attingunt aut etiamsi calcati momordere, non sen-
liuntur maleficia, aliis cuiuscunque genlis infesti, avide et cum cruciatu
exanimantes, quamobrem et Syri non necant eos. [contra in Latmo
Cariae monte Aristoteles tradit a scorpionibus hospites non laedi,
indigenas interimi |].
Eadem testimonia inter se copulari vides non solum ab Apollonio
— 350 —
(mir. 11 — 12) sed quodam modo etiam ab Antigono (mir. 16), quorum
alter Caricis scorpionibus et Aristoteli ἐν νομίμοις βαρβαρικοῖς citato
haec e Theophrasto subiungit: περὶ Βαβυλῶνα δὲ διαβάντι τὸν Ευφρά-
τὴν ποταμὸν ὀφίδια γίγνεται καὶ τοὺς μὲν ξένους τύπτει. τοὺς δ᾽ ἐν-
τοπίους οὐκ ἀδικεῖ. Antigonus autem alio electo exemplo haec: τῶν δὲ
“Πιβύων καλοῦνται 'Ψύλλοι τινές, παρ᾽ οἷς ἀνάπαλίν τι γίνεται vovrov
ὑπὸ γὰρ τῶν ἀσπίδων οὗτοι μὲν οὐδὲν πάσχουσι τυπτόμενοι (εἴ. Aga-
tharch. ap. Ael. 10, 27), τῶν δὲ λοιπῶν οὐκ ἔστιν ὅστις διαφεύγει
δηχϑείς. :
Aelian. 9, 29: Εὐφράτης... πρὸς ταῖς πρώταις ἀνατολαῖς τοῦδε
τοῦ ποταμοῦ φύονταί τινες ὄφεις καὶ μάλα γε ἀνθρώπων ἐχϑροί. ἀλλ᾽
οὐ τῶν ἐπιχωρίων καὶ συντρόφων, τῶν δὲ ξένων καὶ προσηκόντων οὐ-
p) - V Ἢ ΄ 9 -ι
δέν καὶ τιμῶνταί γε τὴν ἐπιδημίαν ϑανάτου cvroic.
148
Pseudarist. mir. 139: Ἔν "4gyei δέ φασι γίνεσϑαι ἀκρίδος τι γένος
0 καλεῖται σκορπιομάχον. ὅταν γὰρ ἴδη τόχιστα σκορπίον, ἀνϑίστα-
ται αὐτῷ" ὡσαύτως δὲ καὶ 0 σκορπίος ἐκείνῃ" καὶ κύκλῳ περιιοῦσα
τρίζει περὶ αὐτόν, τὸν δὲ τὸ κέντρον ἐπαίροντα ἀντιπεριάγειν ἐν τῷ
αὐτῷ τόπῳ. εἶτα κατὰ μικρὸν ἀνιέναι τὸ κέντρον καὶ τέλος ὅλον ἐχτεί-
νεῦϑαι. τῆς ἀκρίδος κύκλῳ τρεχούσης. τὰ τελευταῖα δὲ προσελϑοῦσα
κατεσϑίει αὐτὸν ἢ ἀκρίς. ἀγαϑὸν δέ φασιν εἶναι καὶ πρὸς τὰς πλη-
γὰς τοῦ σκορπίου τὸ ἐπιφαγεῖν αὐτήν.
15.
Pseudarist. mir. 146: Κατὰ δὲ Συρίαν εἶναί τί φασι fov ὃ κα-
λεῖταν λεοντοφόνον" ἀποϑνήσκει γὰρ ὁ λέων, ὡς ἔοικεν, ὅταν
αὐτοῦ φάγῃ. ἑκὼν μὲν οὖν τοῦτο οὐ ποιεῖ. ἀλλὰ φεύγει τὸ ξῶον᾽ ὅταν
δὲ συλλαβόντες αὐτὸ of κυνηγέται καὶ ὀπτήσαντες ὥσπερ ἄλφιτα λευκὰ
περιπάσσωσιν ἄλλῳ foo, γευσάμενον ἀπόλλυσϑαί φασι παραχρῆμα.
xoxor καὶ προσουροῦν τὸν λέοντα τοῦτο τὸ ζῶον.
Plinius 8, 57 (inter Theopbrastea): urinae et duobus aliis animali-
bus ralio mira. leontophonon accipimus vocari parvum nec alibi nascens
quam ubi leo gignitur, quo gustato tanta illa vis ut ceteris quadripedum
imperitans illico exspiret. ergo corpus eius ecustum adspergunt aliis
carnibus polentae modo insidiantes ferae necan(que etiam cinere, tam con-
Iraria est pestis. haud immerito igitur odit leo visumque frangit et citra
morsum exanimat. ille contra urinam spargit prudens hanc quoque leoni
exitialem (cf. Solin. c. 27, 21. iam sequitur de lynce ex Th. de invid. an.).
comb —
Hesych. s. Aeovrogóvov: ϑηρίδιόν τε πλανώμενον ἐν Συρία.
Aelian. 4, 18: “Δεοντοφόνου φαγὼν ὃ λέων ἀποτέϑνηκεν. τὰ δὲ
ἔντομα φϑείρεται., εἰ ἐλαίῳ τις ἐγχοίσειεν αὐτά (cf. Arist. h. a. 8, 27.
605^19 : πάντα δὲ τὰ ἔντομα ἀποϑνήσκει ἐλαιούμενα, Galen. t. XI p. 475.
514). γυπῶν γε μὴν (v. fr. 16) τὸ μύρον ὄλεϑρός ἐστι. κάνϑαρον δὲ
ἀπολεῖς. εἰ ἐπιβάλοις τῶν δόδων αὐτῷ (quae cum insectis olei adspersu
necatis eodem modo componit inter eopias Theophrasteas afferens Pli-
nius 11, 115, 279 et ipse Theophrastus de caus. pl. 6, 5, 3. item Clem.
Al. paed: 2, 8, 66. Sext. Empir. p. 14, 17 Bekk. Eustath. in Hexaem. p. 31
cf. 27 ed. Lugd. 1629).
16.
Pseudarist mir. 147: Ζέγεται καὶ τοὺς γῦπας ὑπὸ τῆς τῶν μύρων
ὀσμῆς ἀποϑνήσκειν, ἐάν τις αὐτοὺς χρίσῃ ἢ δῷ τι μεμυρισμένον φα-
γεῖν. ὡσαύτως δὲ καὶ τοὺς κανϑάρους ὑπὸ τῆς τῶν ῥόδων ὀσμῆς.
Plin. 11, 115. Ael. 4, 18 (v. in fr. 15). id. 3, 7: κύνας δὲ ἀφώνους
ἀποφαίνειν τὰς ὑαίνας. ὅταν αὐταῖς τὴν σκιὰν inen, ἡ αὐτὴ (sc. ἡ
φύσις) παρέσχεν (v. fr. 9). εὐωδία δὲ καὶ μύρον γυψὶν αἰτία ϑανάτου.
κύκνων δὲ κώνειον ὄλεϑρος (de scarabaeis add. Ael. 1, 38 et inter multa
alia rerum mortiferarum exempla id. 6, 46).
Rem a multis memoratam (cef. Nielas ad Geopon. p. 970. 1032. Jacobs
ad Ael. t. II p. 141) ipse etiam alibi tangit Theophrastus, de caus. pl. 6,
-
“2, D 1 Y eee e: ᾿ ς " » 1 E 9 ]
5, 1: ἔχει δὲ καὶ κατὰ τὰς ὁσμας ὁμοίως" αἀλλαι γὰρ ἄλλοις ἐναντίαι
1 2 ΄ 1 ? , e, a Lv A »"Ὕ 2 ᾽
καὶ OU προσφοροι, καὶ οὐ μόνον ὠστὲ μὴ δεῖσϑαι μηδὲ ξητεῖν αλλ
e A - c Cs 5 - : ΄ - [y M - L4
ὑπὸ τῶν ηδίστων ἡμῖν αναιρεῖσϑαι. καϑάπερ οὗ γῦπες ὑπὸ τῶν μύυρῶν
' ^ , e 1 - LA - ^ 2p ,
καὶ of κάνϑαροι ὑπὸ τῶν ῥόδων. idem de odor. 4: πονεῖν ὃ ἔνια φαί-
- 3 - » ? ? A ν -
νεται ταῖς ὀσμαῖς καὶ ταῖς εὐωδίαις, εἴπερ ἁληϑὲς τὸ ἐπὶ τῶν γυπῶν
- ,
καὶ τῶν χανϑαρων.
Superioribus quae certa sunt, alia quaedam hie addo quae ad eun-
dem Theophrasti libellum probabili saltem coniectura referas.
Etenim quum de aspide Aegyptia mentionem illum fecisse doceat
fr. 11, ad eundem sine dubio fontem pertinent ea verba quae post titulum
libelli tacito declaratum (3, 32) statim Aelianus adiicit (3, 33): ἡ Δίβυσσα
δ᾽ ἀσπίς. ἀκούω. τὸν πρὸς τὸ φύσημα αὐτῆς ἀντιβλέψαντα. ὅταν
πρησϑῆ τὸν τράχηλον. τυφλοῖ τὴν ὄψιν: ἡ δὲ &AÀq ov τυφλοῖ μέν.
ἀποχτείνει δὲ ῥᾷστα (cf. Schneider ad h. L). quibus ea praecesserint,
quae more solito discerpta idem posuit 0, 38 (cf. 1, 54): τῶν ὑπ᾽ ἀσπίδος
δηχϑέντων etc.... of δηχϑέντες δὲ ὑπ᾽ ἀσπίδων ov περαιτέρω βιοῦσι
c MSN m
τετάρτης ὥρας... if vocav δὲ ἄρα ἀσπίδα καὶ ἀποφαίνειν τυφλοὺς
τῷ φυσήματι λέγει τις λόγος.
Praeterea autem et de ipso basiliseco (cf. fr. 10) talia fere Theo-
phrastus narraverit qualia tradente quidem ut puto Iuba (quo in hoc po-
lissimum de Libycis belluis argumento utitur) habet Plinius 8, 33, 77 — 78
(Solin. 27, 51 —53). is enim quem Cyrenaica generat provincia, duode-
cim non amplius digitorum magnitudine . .. sibilo omnes fugat serpen-
les ... necat frutices non contactos modo verum et afflatos, eaurit
herbas, rumpil saxa: (alis vis malo est. creditum quondam ea equo
occisum hasía et per eam subeunie vi non equitem modo sed equum
quoque absumptum ete. nam quum primam in hoc octavo libro Theo-
phrasti mentionem inter Democritum citatum (S 61) et Euanthem (S 81)
nunc desiderari index auctorum a Plinio appellatorum ostendat (cf. H. Brunn,
de auctorum indicibus Plinianis. Bonn. 1856 p. 14), qui deinceps recen-
seat Democritum Theophrastum Euanthem Agroetam (hie enim est Agrio-
pas iste $ 82), nihil in hoc omni loco inest quod tali fonti praeter illa :
convenire reperiatur. his autem consona sunt quae de basilisco Aelianus
promit (2, 5. idem ex Archelao 2, 7. cf. Nicander ther. 396—410, ad euius
v. 404 cf. Priscianus v. 42). Heliodorus denique (Aethiop. 9, 8) qui de
basilisco similia tangit libris (ut mentitur, sacris) de animalibus usus,
fabulam praemittit de charadrio icterum medente (Ael. 17, 13. Plin. 30, 28),
quam libro de invidia quae dicatur auimalium Theophrasteo deberi pro
certo affirmaveris. sic enim ille: εἰ δὲ χρή cor καὶ παραδείγματος ἕνεκα
λόγον τινὰ φυσικώτερον παραϑέσϑαι, βίβλοις δὲ ἱεραῖς ταῖς περὶ ζώων
ἀνάγραπτον" 0 χαραδριὸς τοὺς ἰχτεριῶντας ἰᾶται, καὶ 0 τοῦτο πάσχων
εἰ τῷ ὀρνέῳ προσβλέποι, τὸ δὲ φεύγει καὶ ἀποστρέφεται τοὺς ὀφϑαλ-
μοὺς ἐπιμῦσαν,οὐφϑονοῦν ὡς οἴονται τινὲς τῆς ἐπιμελείας.
ἀλλ᾽ ὅτι ϑεώμενος ἕλκειν καὶ μετασπᾶν εἰς ξαυτὸν ὥσπερ δεῦμα πέ-
qvxs τὸ πάϑος᾽ καὶ διὰ τοῦτο ἐκκλίνει καϑάπερ τρῶσιν τὴν ὅρασιν
(eadem ex communi fonte exserpsit Plutarchus qu. conv. 5, 7, 2 cuius
affero postrema verba haec: ov φϑονοῦντες ὡς ἔνιοι νομίζουσι τῆς
c7 αὐτῶν ἰάσεως. ἀλλ᾽ ὥσπερ ὑπὸ πληγῆς τιτρωσκόμενοι). καὶ
ὄφεων δὲ ὁ χαλούμενος βασιλίσκος ὅτι xol πνεύματι μόνῳ καὶ
βλέμματι πᾶν ἀφαναίνει καὶ λυμαίνεται τὸ ὑποπῖπτον. ἴσως ἀκήκοας.
.— δ —
IV.
Περὶ τῶν λεγομένων φϑονεῖν.
[Aristot. fr. 322.]
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 23
1.
Th. ap. Phot.
p. 928, A
Ὅτι o γαλεώτης:
pags φϑονῶν τῆς (0-
φελείας τοῖς ανϑρώ-
ποις καταπίνει τὸ δέρ-
uc ὅταν ἐκδυηται" ἔστι
γὰρ βοήϑημα ἐπιλή-
πτῷ. καὶ ὃ ἔλαφος
τὸ δεξιὸν. κατορύττει
μέρας πρός τὲ τὰ vus
φούνης φάρμακα καὶ
οος ἀλλα πολλὰ χρη-
σιμὸν (εἴ, Arist. h.
9, 5. 611, 29). xoi
ἵππος απεσϑίει τῶν
πώλων τὸ ἱππομανές"
καὶ γὰρ τοῦτο πρὸς
ἔνια Qu. ᾿: 2
h- δὲ ὦ δ. τὸς 9290808;
2472009. 2. 0, 18. 5
20. ex Ar. Plin. 8, 66).
καὶ ἢ φώκη ὅταν μὲλ-
λῃ ἁλίσκεσϑαι, ἐξ ξεμεῖ
τὴν πυτίαν χοησιμεύ-
ουσαν καὶ ταύτην τοῖς
ἐπιλήπτοις. καὶ ὃ χεο-
σαῖος ἐχῖνος ἔνου-
οεῖτῳ δέρματι καὶ δια-
φϑείρει. καὶ ἡ λύγξ
κατακρύπτει τὸ οὐρον.
ὅτι πρὸς τὰς σφραγῖ-
δας καὶ πρὸς ἄλλας
χθείας ἐπιτήδειον (ean-
dem rem tangit Th. in
in l. de lap. 28 ... v0
λυγκούριον' καὶ Jr ἐκ
τούτου γλύφεται τὰ
σφραγίδια εὐρί-
σχουσι Ó ἀνορύττον-
τες οὗ ἔμπειροι" κατα-
κρύπτει γὰρ καὶ ἔπα-
μᾶται γῆν ὅταν οὐρή-
σῃ γίνεται δὲ καὶ
κατεργασία τις αὐτοῦ
πλείων). αλλ᾽ ὅτι μὲν
ES
Οὐχ «qvrov δὲ τού-
τῶν ϑαυμάσια τὰ φϑο-
νερὰ (cod. Bastio te-
ste φϑαρ.. xc, unde
Xyl. φϑαρτικά. at cf.
Phot. £zoguevéc) τῶν
ὠφελούντων, οἷον ὃ
γαλεώτης ὅταν ἐχ-
δύῃ τὸ γῆρας; ἐπιστρα-
φεὶς καταπίνει ' ἐπι-
ληψίας ydo ἐστι. φα-
σίν. ὡς ὃ ᾿φιστοτέ-
λη ς (322) χαταγράφει.
φάρμακον. ὡσαύτως δ᾽
ἢ φῶκ 1] μετα τὸ τε-
κεῖν τὸν ϑορόν" (fort.
λέγεται ἐμεῖν τὸν 0gO0v,
cf. Niclas ad h. L)' καὶ
yep. τοῦτο πρὸς τὴν
αὐτὴν ἀρρωστίαν χρή-
σιμον. τὰς. δὲ ἵππους
τὸ ἐπιφυόμενον τοῖς
ἐμβρύοις ἱππομανὲς ἀ-
πεσϑίειν- γίνεσϑαι δὲ
i ? A - /
τοῦτο ἐπὶ TOU μετῶ-
που καὶ πρὸς πολλὰ
ζητεῖσϑαι. τὴν δὲ ἔλα-
φον τὸ δεξιὸν, κέρας
κατορύσσειν᾽ εἶναι δὲ
καὶ τοῦτο ἐν πολλοῖς
χυήσιμον. ταῦτα μὲν
οὖν εἴτε κατὰ προαί-
Ὅταν εἴτε κατὰ τύγην
οὕτως ἔχει. σσθλλὴς
ἐστὶν ἐπιστάσεως δεό-
μενα (Antig. mir. 20.
cf. Phot. lex. s. ἔσπο-
μανές).
3.
τὸν δὲ γαλεώτην
ὅταν ἐκὸύσηται τὸ
δέρμα χαϑάπερ οἵ 0-
φεις, ἐπιστραφέντα κα-
ταπίνειν : τηρεῖσϑαι
yag. ὑπὸ τῶν ἰατρῶν
διὰ τὸ χρήσιμον εἶναι
τοῖς ἐπιληπτικοῖς (Ar.
mir. 66). i
Τὰς ἐν Ἠπείρῳ ἐλα-
φους κατορύττειν φα-
σὶ τὸ δεξιὸν κέρας ὅταν
ἀποβάλωσι.. καὶ. εἶναι
πρὸς πολλὰ χρήσιμον.
Φασὶ δὲ xo τὴ ν
φώκη ν , ἐξεμεῖν τὴν
πυτίαν. ὁταν ἁλίσκη-
ται" εἶναι δὲ φαρμα-
κῶδες καὶ τοῖς ἐπιλή-
7UTOLG χρήσιμον.
Καὶ τὴν Àvyxo δέ
φασι τὸ οὐρον κατα-
καλύπτειν du τὸ πρὸς
ἄλλα τε χρήσιμον &i-
ναι καὶ τὰς σφραγῖδας
(Ar. mir. 75 —77).
dextrum (cervi) cornu negant
inveniri ceu medicamento aliquo
praeditum ... defodi ab iis putant.
[accensi autem utrius libeat odore
serpentes fugantur et comiliales
morbi deprehenduntur (Plin. 8, 50).
evomit fel suum (vitulus ma-
rinusi. e. φώκη) ad mulla medi-
camenta utile, item coagulum ad
comitiales morbos, ob ea se peti
prudens. Theophrastus auctor est
anguis modo et stelliones sene-
ctutem exuere itaque protinus de-
vorare praeripientes comiliali mor-
bo remedia (Plin. 8, 49. antea me-
moratur simile fibri ingenium et ra-
nae rubetae i. e. φρύνης. de qua v.
Nepciy 159. ἘΣ 9. 11} οἱ Apuleius
de magia c. 91: in alio libro
quem de invidentibus animalibus
conscripsit, remedio esse ail (sc.
caducis) eauvias slellionum , quas
velut senium more ceterorum ser-
pentium temporibus statutis exuant.
sed nisi confestim eripias, maligno-
ne praesagio an naturali appeten-
tia illico convertuntnr et devorant.
ubi vero sensere venantem (eri-
nacei), contracto et ore pedibus-
que ac parle omni inferiore qua
raram et innocuam habent lanugit-
nen,
lae, ne quid comprehendi possit
praeter aculeos (cf. Ael. 6, 54). in
desperalione vero urinam ex se
reddunt talificam tergori suo spi-
nisque noxiam, propler hoc se capi
gnari. quamobrem exinanita prius
urina venari ars est. et tum prae-
cipua dos lergori alias corrupto
fragili, pulribus spinis atque deci-
duis, etiamsi vivat subtractus fuga.
ob id non nisi in novissima spe ma-
convolvuntur in formam pi-
-
5.
[ 4£yev. μὲν οὖν Εὐριπίδης δυσ-
ὥνυμον ὄντα τὸν φϑόνον"} οὗτος
δὲ ὁ ἄρα ἐνοικεῖ καὶ τῶν ξώων ἔστιν
οἷς. ὁ γοῦν γαλεώτης, ὥς φησι
Θεόφραστος, c ὅταν ἀποδύσηται τὸ
γῆρας. ἐπιστραφεὶς εἶτα μέντοι κα-
ταπιὼν ἀφανίζει αὐτό᾽ δοκεῖ δὲ
ἐπιλήψεων εἶναι τὸ γῆρας τὸ τοῦδε
τοῦ ζώου ἀντίπαλον. οἶδε δὲ χαὶ
ἔλαφος τὸ δεξιὸν κέρας ἔχων εἰς
πολλὰ ἀγαϑὸν χαὶ μέντοι κατουῦτ-
τὲῖ τὲ αὐτὸ καὶ ἀποκρύπτει φϑόνῳ
τοῦ τοσούτων τινὰ Bote ἴυγ-
γας δὲ ἐρωτικὰς τῷ πώλῳ συντί-
χτουσα ἵππος οἶδεν: ταῦτά τοι
καὶ ἅμα τῷ τεχϑῆναι ro fo ég 0g
ἥδε τὸ ἐπὶ τῷ μετώπῳ σαρκίον
ἀπέτραγεν" ἱππομανὲς ἄνϑρωποι
καλοῦσιν αὐτό. καὶ of γόητες τὰ
τοιαῦτά φασιν ὁρμάς τινας ἕλκτι-
κὰς εἰς μίξιν ἀκατάσχετον καὶ οἷ.
στρον ἀφροδίσιον “παρέχειν καὶ ἐξ-
ἄπτειν" ovxovv τὴν ἵππον ἐϑέλειν
Qv ϑρώπους μεταλαγχάνειν τοῦ γοη-
τεύματος τοῦδε ὥσπερ οὖν ἀγαθοῦ
μεγίστου φϑονοῦσαν. οὐ γάρ; (Ael.
3,17. cf. schol. Theocrit. 2, 48 p. 105,
16 Ahr. quod ex τ har:
22 et Theophrasti testimoniis con-
flatum est et esse dieitur. ibi post
Aristotelea habentur haec ... czro-
TQOyOUGL ... καὶ εἰ τοῦτο ποιή-
GOGL φιλοστοργοῦσι τὰ ἔκγονα᾽ εἰ
δὲ μή, ἀπεχϑαίρουσι καὶ οὐ 7EQOG-
ίενται. διὰ τὸ φυσικῶς οὐν συμ-
βαλλεσϑαί τι πρὸς φιλοστοργίαν o£
ἱπποφορβοὶ ἀφαιροῦσιν αὐτὸ cr αἱ
φαρμακίδες χρῶνται αὐτῷ πρὸς τὰ
φίλτρα. in fine ex altero scholio
male confuso, cuius tamen idem
fons fuit, denuo addita sunt verba:
ὅπεο συντελεῖ πρὸς τὰ φίλτρα. ὥς
φησιν ᾿“ριστοτέλης καὶ Θεόφρα-
στος. cf. Phot. lex. p. 12,2 (x. 5.
ἵἱππομανές: ᾧ χρῶνται πρὸς φίλ-
τρον [e£ φαρμακέδες sc., ut addit
290
1; :
ov διὰ φϑόνον ταῦτα
ποιεῖ τὰ Coe, ἀλλ᾽ of
ἄνϑρωποι ex τῆς ἰδίας
ὑπολήψεως ταύτην αὐ-
τοῖς meguijaperv τὴν αἱ-
τίαν. παντὶ δήλον. πό-
θεν γὰρ τοῖς ἀλόγοις
ἡ τοιαύτη σοφία. ἣν
καὶ OL λογικοὶ μετὰ
συχνῆς μελέτης μαν-
ϑανουσιν: ἀλλ᾽ ἡ μὲν
φώκη δε τὸν φόβον
ἴσως ταραττομένη͵ ἐμεῖ
τὴν πυτίαν, καὶ ὁ γα-
λεώτης καταπίνει τὸ
δέρμα φυσικόν TL ποι-
ὧν πάϑος, καϑαπερ o£
κύνες καὶ αἵ veg καὶ
σχεδὸν τὰ τετράποδα
πάντα" κατεσϑίει γὰρ
E χόρια μετὰ τοὺς τό-
κους. καὶ ὃ ἐχῖνος δὲ τ
διὰ φόβον ἢ δι᾿ ἄλλο
τι πάϑος φυσικὸν ἐν-
OUQ&L , ἀλλ᾽ οὐχ ἵνα
φϑείρῃ τὸ δέρμα. πολ-
λὰ δὲ καὶ ἄλλα πρατ-
Tere τοῖς ἀλόγοις ὧν
οὐκ ἔχομεν λόγον ἀπο-
δοῦναι. οἷον διὰ τί ἡ
ὄρνις ὅταν τέχῃ στξ-
οερρίπτει τὰ κάρφη (cf.
An. ΞΘ σου
διὰ τί οἵ κύνες ἐπαί-
ροντὲς τὰ σκέλη προσ-
ουροῦσι (cf. Ar. ἢ. a. 6,
20. 574, 17. ^19); διὰ
τί ὴ αἿξ ὅταν λάβῃ τὸ
ἠρύγγιον εἰς τὸ στόμα,
μένει καὶ τὰς ἄλλας
ἵστασϑαι ποιξῖ (cf. Ar.
ἢ. ἃ. 9, ὃ. 010529); καὶ
τὸ τῆς λυγκὸς οὖν καὶ
τὸ τῆς ἐλάφου 0 QU-
τὸς κατάλογος περιέξει.
Ó λεγόμενος κερασβόλος: καὶ ἀτεράμων ξήτησιν
ἀεὶ παρεῖχεν, οὐχ, 0GTLC εἴη" δῆλον γὰρ ἣν τι
τῶν σπερμάτων τὰ προσπίπτοντα τοῖς τῶν βοῶν
κέρασιν ἀτερώμονα τὸν Ξαρπὸν ἐκφύειν νομί-
ξοντες, οὕτως τὸν αὐϑάδη καὶ σκληρὸν ἄνϑρω-
σον ἔκ μεταφορᾶς κερασβόλον καὶ ἀτεράμονα
προσηγόρευον" ἀλλὰ περὶ αὐτῆς διηπορεῖτο τῆς
αἰτίας. xod ἣν τοῦτο πάσχει τὰ προσπίπτοντα
τοῖς κέρασι τῶν βοῶν σπέρματα. καὶ πολλάκις
ἀπειπάμεϑα τοῖς φίλοις οὐχ ἥκιστα. Θεοφρα-
στου δὲ αἰνιττομένου τὸν “λόγον ἐν oig πολλὰ
συναγήοχξε καὶ ἱστόρηκε, τῶν τὴν. αἰτίαν ἀνεύρε-
τον ἡμῖν ἐχόντων, οἷός ἔστιν ὃ τῶν ἀλεκτορίδων
ὅταν τέχωσι περικαρφισμός, 5 TE καταπίνουσα
τὴν πυτίαν ἁλισκόμενη, καὶ τὸ κατορυσσύμενον
ὑπὸ τῶν ἐλάφων κέρας. καὶ τὸ ἠρύγγιον ὃ
μιᾶς αἰγὸς εἰς τὸ στόμα λαβούσης ἅπαν ἐφέ-
σταται τὸ αἰπόλιον (cf. Plut. de sera num. vind.
14: δι᾽ ἣν αἰτίαν αἰγὸς τὸν ἠρυγγίτην λαβούσης
εἰς τὸ στόμα, ὅλον ἐφίσταται τὸ αἰπόλιον ἄχρις
ἂν EU προσελϑὼν o αἰπόλος)" ἐν τούτοις γὰρ
καὶ τὸ κερασβόλον τῶν σπερμάτων προτίϑεται
(tangit etiam de caus. pl. 4, 12, 13. cet. cf. not.
ad Geopon. 2, 19, 4), πρᾶγμα, πίστιν ἔχον ὅτι
γίγνεται, τὴν δ᾽ αἰτίαν ἔχον ἄπορον ἢ παγχά-
λεπον (Plut. qu. symp. 7, 2).
4.
leficio eo perfunditur, quippe et
ipsi odere suum veneficium , ita
parcentes sibi terminumque supre-
mum opperientes, ut ferme ante
captivitas occupet. calidae postea
aquae aspersu revolvitur pila ap-
prehensusque pes alter e posterio-
ribus suspendiosa fame necat. ali-
ler non est occidere et tergori par-
cere (Plin. 8, 56).
Lyncum humor ita. redditus
ubi gignuntur glaciatur arescitve
in gemmas carbunculis similes et
igneo colore fulgentes, lyncurium
vocatas, atque ob id sucino a ple-
risque ia generari prodito. novere
hoc sciuntque lynces et invidentes
urinam terra operiunt E cele-
rius solidatur illa (Plin. 8, 57. cf. 28,
32. 37, 13). — In hoc X
genere nominantur et lynces , qua-
rum urinas coire in duritiem pre-
liosi calculi fatentur qui naturas
'apidum exquisitius sunt persecuti.
istud etiam ipsas lynces persenti-
scere hoc documento probatur, quod
egestum liquorem illico arenarum
tumulis quantum valent contegunt,
invidae scilicet ne talis egeries trans-
eat in nostrum usum, ut Theo-
phrastus perhibet (immo commemo-
rat ut refutet). Jepidi isti ad suci-
num color est, pariter spiritu at-
trahit propinquantia, dolores re-
num placat, medetur regio morbo
(cf. Plin. 37, 13), Graece lyncurium
dicitur (Solin. c. 2, 38—39).
2997
9.
Hesychius s. v.]. Θεόφραστος ὅτι
φϑονερὰ ξῶα [cod. ἱππόστρατος
οφϑόρα ξῶα quibus quidem propius
accedit Z'oorgeros | γαλεώτης χα-
ταπίνων τὸ γῆρας φάρμακον ὃν
ἐπιλήπτων. καὶ ἔλαφος τὸ δεξιὸν
κέρας ἐνορύττων ὅτι εἰς πολλὰ χρή-
σιμον, καὶ ἵππος add. ἀπεσϑίων]
τῶν πώλων τὸ ἱππομανές - χρήσι-
μον γὰρ πρὸς φίλτρον. Theophra-
stea eadem ac schol. Theocr. solen-
nibus verborum ambagibus profert
Ael. 14, 18). Φώκη τ ὡς ἀκούω,
τὴν σπυτίαν τὴν ἑαυτῆς ἐξεμεῖ, ἵνα
μὴ τοῖς ἐπιλήπτοις n. ico. βα-
σχανον δὴ τὸ ζῶον 7 φώκη. ναὶ
μὰ τόν (Ael. 3, 19). "Ev τῶν Baxa-
vov ζώων μέντοι καὶ ἐχῖνος 0
χερσαῖος εἶναι πεπίστευται. ὅταν
γοῦν ἁλίσκηται, παραχρῆμα ἐνού-
Qnoe τῷ δέρματι καὶ ἀχρεῖον ἀπέ-
φηνὲν QUIÓ' δοκεῖ δὲ εἰς πολλὰ
ἐπιτήδειον. καὶ ἢ ,λυγξ δὲ ἀπο-
κρύπτει τὸ οὖρον ὅταν γὰρ παγῇ).
λίϑος γίνεται καὶ γλυφαῖς ἐπιτή-
δειός ἐστι καὶ τοῖς γυναικείοις κό-
ὅμοις συμμάχεται, φασί, διὰ τῆς
γλυφῆς (Aelian. 4, 17).
De charadrio cf. supra p. 352.
2398
- V.
ET ^ 3 E “ [4
Περὶ τῶν ἐν τῷ ξηρῷ διαμενοντων,.
1,
textus nunc etiam, etsi non in-
Legre, servatus περὶ ἰχϑύων:
Th.
ϑαυμασιώτατον δὲ εἴπερ ἀληϑὲς
τὸ τοῦ ἕ ἑξωκοίτου καλουμένου᾽ τοῦ-
TOV γάρ φασιν ὁσημέραι ποιεῖσϑαι
τὴν κοίτην ἐν τῇ γῇ. διὸ καὶ vov-
νομα εἰληφέναι (s. 1)...
τὰ δ᾽ ἐν Ἰνδοῖς ἰχϑύδια τὰ ἐκ
τῶν ποταμῶν εἰς τὴν γῆν ἐξιόντα
καὶ πηδῶντα καὶ πάλιν εἰς τὸ ὕδωρ
ἀπιόντα καϑάπερ o£ βάτραχοι. ϑαυ-
μαστά (5. 2. hunc locum e Th. cit.
Athen. VIII p. 332)... εἰσὶ δὲ καὶ περὶ
Βαβυλῶνα τινὲς . οὔς φασι, διαμέ-
VELV ἐν ταῖς τρώγλαις ταῖς ἐχούσαις
ὑγρότητα ξηραινομένου τοῦ ποτα-
μοῦ" τούτους δ᾽ ἐξιόντας νέμεσϑαι
καὶ βαδίζειν ἐπὶ τῶν πτερυγίων
καὶ cux κινεῖν τὴν οὐράν" καὶ
ὅταν διώκωνται φεύγειν καὶ εἰσ-
δύντας ἀντιπροσώπους | ἵστασϑαι"
πολλάπις γὰρ προσιέναι τινὰς καὶ
ἐρεϑίέζειν. ἔχουσι δὲ τὴν μὲν χεφα-
λὴν ὁμοίαν βατράχῳ ϑαλαττίῳ, τὸ
δ᾽ ἄλλο σῶμα κωβιῷ. “βράγχια δ᾽
ὥσπερ καὶ οἵ ἄλλοι ἰχϑύες (s. 2).
e sect. 4 Theophrasti duo loci ci-
tantur ab Athen. VII p. 317 οἱ VII
p.312 (ἐν τῷ πέμπτῳ περὶ τῶν
ἐν τῷ τς διαιτωμένων).
of δ᾽ ὀρυκτοὶ τῶν ἰχϑύων᾽ εἰσὶ
γὰρ ἐνιαχοῦ καὶ τοιοῦτοι καϑαπερ
περὶ Ἡράκλειαν καὶ ἄλλοϑι τῶν ἐν
τῷ Πόντῳ (cit. Athen. VIII p. 381)"
2.
Ἔν Ἰνδοῖς ἐν τῷ Κέρατι καλου-
μένῳ ἰχϑυδια φασὶ γίνεσϑαι. ἃ ἐν
τῷ ξηρῷ πλανᾶται καὶ πάλιν ἀπο-
τρέχει εἰς τὸν ποταμόν (Ar. mir. 71).
Φασὶ δὲ καὶ περὶ Βαβυλῶνά τι-
veg ἰχϑύας τινὰς μένειν, ἐν ταῖς
τρώγλαις ταῖς ἐχούσαις ὑγρότητα
ξηραινομένου τοῦ ποταμοῦ" τού-
τους ἐξιόντας ἐπὶ τὰς ὅλως νέμε-
σϑαι καὶ βαδίξειν ἐπὶ τῶν πτερύ-
γῶν καὶ ἀνακινεῖν τὴν οὐράν" καὶ
ὅταν διώκωνται φεύγειν καὶ εἰσ-
δύντας ἀντιπροσώπως ἵστασϑαι"
πολλάκις γὰρ προσιέναι, τινὰς xol
ἐρεϑίζειν. ἔχουσι δὲ τὴν κεφαλὴν
ὁμοίαν βατράχῳ ϑαλαττίῳ. τὸ δὲ
ἄλλο σώμα κω βιῷ, βοαγχια δὲ ὦ ὥσπερ
ἃ ἰχϑύες (Ar. mir. 72).
Ev Ἡρακλείᾳ δὲ τῇ ἐν τῷ Πόν-
τῷ καὶ περὶ Τίον (ita scr. ex Athen.
VIII. p. 331. codd. καὶ ῥδηγίω s.
Quyío s. δυϑίω) γίνεσθαί φασιν
3.
Miratur et | Arcadia suum] exo-
coetum appellatum ab eo quod in
en somni causa exeat (Plin. 9,
. idem tradidit Clearchus ἐν τῷ
περὶ τῶν ἐνύδρων. unde Athen. Vill
p. 332. sequitur dui Plinium Clear-
chi locus, qui item ap. Ath. VIII p.
32, de Ladonis pisce vocali cum al-
Lero. eiusdem illo de exocoeto —
idem aliquis adonis dictus — con-
fusus. ad Ladonem pertinet Arca-
diae nomen quod in Theophrasti te-
stimonium male transtulit Plinius,
qui haec omnia ita coniuncta in La-
tino quodam auctore repperit, de-
scripsit, confudit).
KExeunt in terram et qui marini
mures vocantur et polypi et mure-
uar (οἴ. ΤΊ. 5. 1 οἱ 5), gum. et. an
. Indiae fluminibus certum genus pi-
scium ac deinde resilit. ^ |nam in
stagna et amnes transeundi pleris-
que evidens ralio est (cf. eadem
apud Plut. de sol. an. 32 et Aelian.
9, 59) 4L tutos fetus edant, quia
non sinl ibi qui devorent partus
fluctusque minus saeviant (Plin. 9,
35). |
Piscium genera etiamnum ὦ
Theophrasto mira produntur : cir-
ca Babylonis rigua decedentibus [lu-
υἱῖδ in cavernis aquas habentibus
remanere quosdam , inde exire ad
pabula pinnulis gradientes erebro
caudae motu contraque venantes
refugere in suas cavernas Οἱ ?n 115
909
Θεόφραστος δὲ δαιμονιώτατα λί-
yet ἐν τῇ Dopviovio y τοὺς ἰχϑὺς
ἀνιόντας éx τοῦ “ποταμοῦ εἶτα μέν-
τοι ἐν τῷ ξηρῷ τὰς νομὰς TLOLELG O CL
πολλάκις (Aelian. 5, 27).
1.
γίνονται, μὲν καὶ παρὰ τοὺς ποτα-
μοὺς καὶ τὰ ἔνυδρα χωράφια. συμ-
βαίνει δ᾽ ἀναξηραινομένων τούτων
ἐγκαταλειπομένους κατὰ μικρὸν συ-
στέλλεσϑαι καὶ διώκοντας τὴν ὑγρό-
τητὰ δύεσϑαι κατὰ τῆς γῆς» εἶτα
καταξηραινομένης διαμένειν ἐν τῇ
ἰκμάδι, καϑαπερανεὶ ταριχευομέ-
vovg iv τῷ ξῆν ἢ (corr. ὡς) καὶ
τοὺς ἐν ταῖς φωλείαις διαναρχν-
τας (διαρκοῦντας cod. Vat.) ὅταν
δ᾽ ἀνασκάπτωνται; τότε κενεῖσϑαι
(5. 7). παραπλήσιον δ᾽ ἐστὶ τούτῳ
καὶ τὸ ἐπὶ τῶν ἐκπηγνυμένων iv
τῷ Πόντῳ (etc. s. 8. — Th. ap. Ath.
VIII p. 331. Plin. 9, 83, 177 qui iti-
dem de piscibus circa Heracleam περὶ
τὸν “ύκον ποταμόν habet quae e
Th. sect. 8—9 contracta sunt).
ἴδιον δὲ παρὰ ταῦτα (haec etiam
citat Athen. VIII p. 331) καὶ λόγου
δεόμενον τὸ περὶ τοὺς ἐν Παφλα-
γονίᾳ ὀρυχτοὺς ἰχϑῦς (de quibus
famam ab Eudoxo esccepisse Theo-
phrastum Strabo docet 12 p. 562 extr. »
ὀρύττεσϑαι γάρ φασιν ἐχεῖ κατὰ
βάϑους πλείονος ἄγαϑοι Uc καὶ πολ-
λούς. τὸν δὲ τόπον οὔτ ἐπίκλυσιν
ποταμοῦ λαμβάνειν ovo ὕδατος
σύστασιν. ἀφ᾽ ὧν δή φαμεν ἐγκα-
TulebreuOnt TO ὠὰ καὶ τὰς ἀρχὰς
τῆς γενέσεως. λοιπὸν γὰρ 95 αὐ-
τομάτους φύεσϑαι (5. 11).
900
2,
ὀρυκτοὺς ἰχϑῦς. τούτους δὲ μαλι-
στα κατὰ τὰ ποτάμια καὶ τὰ ἔνυδρα
χωρία. συμβαίνειν δέ ποτὲ ἀναξη-
ραινομένων τῶν χωρίων κατά τι-
νας χρόνους συστέλλεσϑαι κατὰ
γῆς: εἶτα μᾶλλον ἀναξηραινομένης
διώκοντας τὴν ὑγρότητα διίέεσϑαι
εἰς τὴν ὕλην. εἶτα ξηραινομένης
διαμένειν ἐν τῇ ἰκμάδι,. ὥσπερ τὰ
ἐν ταῖς φωλεαῖς διαρκοῦντα᾽ ὅταν
δὲ ἀνασκάπτωνται πρὶν ἢ τὰ ὕδατα
ἐπιγενέσθαι. τότε κινεῖσθαι (Ar.
mir. 73).
Φασὶ δὲ καὶ περὶ Παφλαγονίαν
τοὺς ὀρυκτοὺς γίνεσϑαι ἰχϑὺς κα-
τὰ βάϑους. τούτους δὲ τῇ ἀρετῇ
ἀγαϑούς. οὔτε ὑδάτων φανερῶν
πλησίον ὄντων οὔτε ποταμῶν ἐπιρ-
ρεόντων ἀλλ᾽ αὐτῆς ξωογονούσης
τῆς γῆς (Ar. mir. 74).
——
9
3.
obversos Stare. capita eorum esse
ranae marinae similia, reliquas
partes gobionum , branchias ut ce-
teris piscibus (115). circa Heracleam
et Cromnam et Lycum et mullifa-
riam in Ponto unum genus esse,
quod exíremas fluminum aquas se-
ctetur cavernasque sibi faciat in
lerra atque in his vivat , etiam re-
ciprocis amnibus siccato litore. ef-
fodi ergo. motu demum corporum
vivere eos approbant (Plin. 9, 83,
175—716. sq. 177: circa Heracleam
eandem eodemque Lyco amne de-
cedente etc. — Th. s. 8—9. ibidem
deiude: eadem in Ponti regione ap-
prehendi glacie piscium macime
gobiones etc. — Th. s. 8 in.).
Idem (Theophrastus) tradit in
Paphlagonia effodi pisces gralis-
simos cibis, terrenos, altis scrobibus
in his locis, in quibus nullae resta-
gnent aquae, miratusque et ipse
gigni sine coitu humoris quidem
vim aliquam inesse quam (aequam
corr. Sillig) puteis arbitratur (Plin.
9, 83, 178).
—
61
. tnde, ut Theophrastus affirmat,
» pisces. quibusdam locis eruuntur
(Seneca qu. nat. 3, 16. antea de tal-
pis sermo est, ut apud Plin. 9, 178).
x. EO
VI.
Περὶ τῶν μεταβαλλόντων τὰς χρόας.
[Aristot. fr. 323.]
2.
Θαυμαστὰ δὲ καὶ τὰ
τοῖς τόποις συναφο-
μοιούμενα : οἷον O τε
πολύπους" γίνεται
γὰρ ἀδιάγνωστος, τῷ
χρώματι καὶ παντὸς ῷ
ἂν σπεριπλακῆ , ὥστε
εἶναι δύσεργον αὐτοῦ
τὴν fige. ὅϑεν δη-
λονότι καὶ ὁ ποιητὴς
τὸ ϑουλλούμενον ἐ ἔγφα-
ψεν «πουλύποδος ὡς
TÉXVOV ἔχειν ἐν στή-
ὅεσι ϑυμόν. τοῖσιν ἐ-
φαρμόξειν». γίνεται δὲ
ταὐτὸν καὶ περὶ τὸν
χαμαιλέοντα' καὶ
γὰρ τοῖς στελέχεσι τῶν
δένδρων καὶ τοῖς φύλ-
λοις καὶ τῇ yu τὸν αὐ-
τὸν τρόπον ἅπαντι τό-
πῷ συμμεταβάλλει τὴν
χροιαν.
[Colorem mutat (p o-
lypus) ad similitudi-
nem loci et maxime in
metu (Plin. 9, δ ex
πὰ hist. an. 9, 37 p.
2, 9).
Ipse (chamae-
leon) celsus hianti
semper ore solus ami-
malium nec cibo nec
potu alitur nec. alio
quam aeris alimento,
circa caprificos ferus,
innoxius alioqui. οἱ
coloris natura mirabi-
lior. mul(at namque
eum subinde et oculis
et cauda et toto cor-
pore redditque semper
quemcunque proaime
attingi praeter ru-
brum candidumque (cf.
Plut. qu. nat. 19 extr.).
defuncto pallor est
(Plin. 8, 51 ubi descri-
ptioni Aristotelicae ex
hist. an. 2, 11 petitae
haec ex Theophrasto
interposita — leguntur,
eorum loco quae habet
Ar. p. 903^2—8).
... οἷα τὸν χαμαι-
A
λέοντα καὶ τὸν πο-
, NOSE r
λυποδα" τὸν μέν ye
A] , ? ’
φασὶ τὴν χρόαν ἀλλατ-
τοντὰα τοῖς ἐδάφεσιν
ec - 2 ἘΝ
ομοιουσϑαν χαϑ' ὧν
" er Y M
εἴωϑεν ἕρπειν. τὸν δὲ
ταῖς κατὰ ϑαλάττης
πέτραις ὧν ἂν στξρι-
δράξηται , τάχα, που
τῆς ἀρτηρίον φύσεως
(εἴ. Ael. 2, 14) ἀλεξί-
καχον Bur e. δω-
φησαμένης τὴν εἰς τὸ
πολυχρώματον αὐτοῖς
M
τροπὴν φάρμακον ...
909
9.
Διὰ τί τὴν χροίαν
o πολύπους ἐξαλ-
λάττει : πότερον, ὡς
Θεόφραστος ὥετο. δει-
λόν ἐστι φύσει ζῶον :
ὅταν οὐν ταραχϑῇ τοε-
πόμενον τῶ πνεύματι
συμμεταβάλλει. τὸ χρῶ-
μα. καϑάπερ ἄνϑρω-
πος" διὸ καὶ λέλεκται
«τοῦ μὲν γάρ γε κα-
κοῦ τρέπεται χρώς».
ἢ τοῦτο πρὸς τὴν με-
ταβολὴν πιϑανῶς λέ-
λέκται; πρὺς δὲ τὴν
ἐξομοίωσιν οὐχ ίκα-
vos; μεταβάλλει γὰρ
οὕτως ὥστε τὴν χθοίαν
αἷς ἂν πλησιάζῃ πέ.
τραις ὁμοιοῦν * πρὸς ὃ
καὶ Πίνδαρος ἐποίησε
«ποντίου ϑηρὸς χφωτὶ
μάλιστα νόον προσφέ-
ρῶν πάσαις πολίεσσιν
ὁμίλει» καὶ Θέογνις
«πουλύποδος νόον ἴσχε
πολυχρόου ὃς ποτὶ πέ-
797]; τῇ προσομελήσῃ.
τοῖος ἰδεῖν ἐράνη»( Plut.
qu. nat. 19, qui causam
deinde ad. Empedoclis
et ἀποοροιῶν doctri-
nam uberius — e Theo-
phrasto — explicat. cf.
Plut. de amic. mult. 9.
6.
ἱστορεῖται δὲ xol
ὅτι φεύγων (ὁ πολύ-
πους) διὰ τὸν φόβον
μεταβάλλει τὰς 490
καὶ ἐξομοιοῦται τοῖς
τόποις ἐν οἷς ἄρυπτε-
TOL, ὡς καὶ ὃ Meya-
οεὺς Θέογνίς φησιν £v
ταῖς ἐλεγείαις «πουλύ-
που 0Q7 ἣν ἴσχξε σπολυ-
πλόκου- ὃς ποτὶ πέτρη).
TT] πφοσομελήσῃ.- τοῖος
ἰδεῖν ἐ ἐφάνη. » [ὁμοέως
ἱστορεῖ καὶ Κλέαρχος
ἐν β περὶ παροιμιῶν
παρατιϑέμενος τάδε τὰ
ἔπη. οὐ δηλῶν ὅτου
ἐστί «πουλύποδός μοι:
τέκνον ἔχων voov, Au-
oíAoy doog, τοῖσιν
ἐφαρμόζειν, τῶν κεν
κατὰ δῆμον ἵπηαι»].
(Athen. VII p. 316. cf.
XII p. 513.)
Θεόφραστος δὲ ἐν
τῷ περὶ τῶν μεταβαλ-
λόντων τὰς χρύας τὸν
πολύποδα φησι τοῖς
πετρώδεσι μάλιστα μό-
vore (τόποις corr. Ste-
phanus. μνίοις parum
caute Meineke. Ar. 9,
37. 622, 8 καὶ ϑηρεύει
τοὺς ἰχϑῦς τὸ χρῶμα
μεταβάλλων καὶ ποιῶν
iu
"Ev δὲ Σχύϑαις τοῖς
καλουμένοις l'ekovoic
φασὶ ϑηρίον τι γίνε-
σθαι σπάνιον μὲν ὑ-
περβολῇ. ὃ ὀνομάζεται
τάφανδος. λέγεται δὲ
τοῦτο μεταβάλλειν τὰς
χρόας τῆς τριχὸς: xo
ὃν ἂν χαὶ τόπον ῃ. διὰ
δὲ τοῦτο εἶναι δυσϑή-
ρατον [καὶ διὰ τὴν μὲ-
ταβολήν]- καὶ γὰρ δέν-
δρεσι καὶ τόποις καὶ
ὅλως ἐν οἷς ἂν ῇῃ τοι-
οὔτον τῇ χροίᾳ γίνε-
σϑαι. ϑαυμασιώτατον
δὲ τὸ τὴν τρίχα μετα-
βάλλειν" τὰ γὰρ λοιπὰ
τὸν χρῶτα. οἷον O T6
χαμαιλέων καὶ ὃ
πολύπους. τὸ δὲ μέ-
γεϑος ὡσανεὶ βοῦς,
τοῦ δὲ προσώπου τὸν
τύπον ὅμοιον ἔχει ἐλά-
c (Ar. mir. 30).
— 904 - -
2,
“Αφιστοτέλη ς(333)
δέ φησι καὶ τὸν κα-
λούμενον τάρανδον
τοῦτο πάσχειν ὄντα τε-
τράπουν καὶ σχεδὸν
ἴσον ὄνῳ καὶ παχύ-
δερμον καὶ τετριχω-
μένον καὶ ϑαυμαστὸν
εἶναι πῶς αἵ τρίχες
οὕτως ὀξέως ἀλλοιοῦν-
ται (Antig. mir. 25).
3.
AMutat colores .et
. Scytharum taran-
dus [nec aliud ex 115
quae pio vestiuntur,
nisi in Indiis lycaon,
cuiiubata traditur cer-
vix (addita haec e Cor-
nelii Nepotis de Aethio-
pia narratione, e qua
hausit Mela 3, 9 qui
ita omni colore vari
lycaones. cf. Solin. c.
30, 24] ... tarando ma-
gnitudo quae bovi est,
caput maius cervino
nec absimile, cornua
ramosa, ungulae bifi-
dae, villus magnitudine
ursorum, sed quum [1-
buit sui coloris esse
asini Similis, tergori
tanta duritia ut thora-
ces ex eo faciant. co-
lorem omnium arbo-
rum, fruticum, florum
locorumque reddit me-
tuens in quibus latet.
ideo raro capitur. imi-
rum esset habitum cor-
pori tam multiplicem
dari, mirabilius et villo
(Plin. 8, 52. cf. Solin:
c. 30).
... φασὶ μέντοι καὶ
ἐν Σκύϑαις τοῖς κα-
λουμένοις Γελωνοῖς
ϑαυμασιώτατόν τι γί-
γνεσϑαι, σπανίως μὲν
γίνεσϑαι δ᾽ ὅμως. ϑη-
οἷον ὃ καλεῖται τά -
θαν δος. μέγεϑος μὲν
βοὸς οὐκ ἀποδέον. ἐλα-
φῷ δὲ τὸν τοῦ προσώ-
που τύπον ἐμφερέστα-
τον. λόγος ἔχει τοῦτο
μεταβάλλειν ἀεὶ τὰς
τρίχας πρός TE τὰ χω-
θέα καὶ τὰ δένδρα καὶ
πάνϑ᾽ ἁπλῶς οἷς ἂν
ἐγγὺς ἵστηται, ὡς διὰ
τὴν τῆς χρόας ὁμοιότη-
τα λανϑάνειν τοὺς ἐν-
τυγχάνοντας καὶ ταύ-
τῇ μᾶλλον ἢ τῇ περὶ
τὸ σῶμα. ἄλκῃ δυσϑή-
θατον εἰναι (Philo zr.
μέϑης t. I p. 383 Mang.)
. quodam
265
-
9.
Plin. 11, 91: 2am quae
mutare diximus colo-
rem alienum accipiunt
repercussu,
homo solus in se mutat).
. τῶν δὲ πολυπό-
δων τῆς χρύας τὴν ἄ-
μξιψιν ὃ τε Πίνδαρος
περιβόητον πεποίηκεν
εἰπών «ποντίου.. εὐμί-
λει» καὶ Θέογνις ὁμοί-
ὡς « πουλύποδος.
ἐφάνη ». μεταβάλλει
γὰρ ὁ χαμαιλέων
οὐδέν τι μηχανώμενος
οὐδὲ κατακρύπτων &-
αὐτόν, ἀλλ᾽ ὑπὸ δέους
ἄλλως τρέπεται φύσει
ψοφοδεὴς ὧν καὶ δει-
Àoc. συνέπεται δὲ καὶ
πνεύματος πλῆϑος. ὡς
Θεόφραστος (— Phot.
925 b17— 21)" ὀλίγου
γὰρ ἀποδεῖ πᾶν τὸ σῶ-
ue TOU ζώου πλῆρες
εἶναι πνεύμονος. ᾧ τε-
χμαίρεται τὸ πνευμα-
τικὸν αὐτοῦ καὶ διὰ
τοῦτο πρὸς τὰς μετα-
βολὰς εὔτρεπτον. τοῦ
δὲ πολύποδος ἐ ἔργον
ἐστίν. ov πάϑος Ü μὲ-
ταβολή᾽ μεταβάλλει
γὰρ ἐκ προνοίας , μη-
χανῇ χρώμενος τοῦ
λανϑάνειν ἃ δέδιε καὶ
λάμβανειν οἷς τρέφε-
ται" παρακφουόμενος
γὰρ αἵρεῖ τὰ μὴ φευ-
yovra, τὰ δ᾽ ἐκφεύγει
παρερχόμενα (Plut. de
sol. an. 27, inter Ari-
stotelea).
6.
ὅμοιον οἷς ἂν πλησιά-
ἕῃ λίϑοις. τὸ δ᾽ αὐ-
τὸ τοῦτο ποιεῖ καὶ φο-
βηϑείς. cf. p. ἃ. 4, 5.
679, 183. Th. ap. Phot.
525, 34: φυτοῖς καὶ τό-
ποις xoi λίϑοις οἷς ἂν
σπλησιάσωσι. vid. d'Or-
bigny, Céphalop. p. 8.
Verany, Céph. de la
Méd. p. 19) συνεξομοι-
οὔσϑαι,. τοῦτο ποιοῦν-
τὰ φόβῳ καὶ φυλακῆς
χάριν (Athen. VII p. 317).
᾿Ερυϑηήματα εἴ ποτε
ἐπανατέλλει καὶ ὠχρία-
σις καὶ γενέσϑαι πε-
λιδνὸν καὶ ἀνθρώπῳ
ταῦτα καὶ ϑηρίοις,
ἀλλὰ ἐπὶ ψιλῆς τῆς
δορᾶς καὶ τριχῶν γυ-
μνῆς, ϑαυμαστὸν ov-
δέν" τάρανδος δὲ τὸ
ζῶον. ἀλλ᾽ οὑτός γε
ϑριξὶν αὐταῖς τρέπει
ἑαυτὸν καὶ πολύχροιαν
ἐργάξεται μυρίαν ως
ἐκπλήττειν τὴν ὄψιν.
ἔστι δὲ Σχύϑης καὶ
τὰ νῶτα παφθαπλήσιος
ταύρῳ καὶ τὸ μέγεϑος.
τούτου τοι χαὶ τὴν δο-
Qcv ἀγαθὴν ἀντίπα-
λον αἰχμῇ ταῖς αὐτῶν
ἀσπίσι περιτείναντες
νοοῦσι καὶ of Σκύϑαι
(Ael. 2, 16). cum ulti-
mis cf. Phot. ὅ3558.
Plin. 8, 52 et Hesych.
s. re gevOoc : ξῶον ἐλά-
qo παραπλήσιον, 0v
ταῖς δοραῖς εἰς χιτῶνας
χρῶνται Σκύϑαι.
—— e. c
VIT.
Περὶ τῶν qgoAsvovcrov.
(cf. Arist. hist. an. 8, 13 p. 599, 4—8, 17. Pseudarist. mir. 63—967.)
[Ar. fr. 324.]
d
. . 7: - ΄ - - » d
Pseudarist. mir. 63: Ev τῷ Ποντῳ λέγουσι τοῦ χειμῶνος τῶν 09-
M (7 , "ὕ ? , » We 6 N
νέων τινὰ ευρίσκεσϑαι φωλευοντα ovre ἀφοδευοντα. ovre δὲ ὁταν τὰ
Y 9) - ) E] , » [uA 9 Y v ? ,ὕ ^
πτερὰ αὐτῶν τίλλωσιν αἰσϑανεσϑαι, ovre οταν ἐπὶ vov οβελίσκον ανα-
τὸ , 2 ὦ CREE το ᾿ ν ᾿ "e ἢ x
παρῇ. αλλ ὅταν ὑπὸ τοῦ πυρὸς διακαυϑῇ. πολλους. δὲ καὶ τῶν
3 [2 / 1 , N 2 ΄ὔ
ἰχϑυῶν λέγουσι περικοπέντας καί περιτμηϑέντας μὴ αἰσϑανεσϑαι.
y) ? cf e N - Y x
αλλ᾽ ὅταν ὑπὸ TOU πυρος διαϑεομανϑῶσιν.
. . . 1 n rs ,
Quorum alterum tangit etiam in l. de piscibus e. 8: παραπλήσιον
ΟΝ 1 NU ΟΝ E 2 J , ΄ 2 - ΄
Ó ἐστὶ τουτῳ καὶ τὸ ἐπὶ τῶν ἑχπηγνυμένων (sc. ἰχϑυων) ἕν τῷ Πόντῳ
, , » ΄ὔ ? , ,
ὅταν περιλαμβάνωνται τῷ κρυστάλλῳ᾽ καὶ ov πρότερον αἰσϑάνονται
- N , -
καὶ κινοῦνται πρὶν εἰς τὰς λοπαδας ἐμβληϑῆναι καὶ ἕψεσϑαι.
2:
Plinius 8, 59: ergo in hiemes alüs provisum pabulum, alüs pro
cibo somnus. serpentium vipera sola terra dicitur condi (hic aut
suo aut fontis errore contrarium dicit Plinius atque Aristoteles h. a. 8,
15. 599, 33 quem secutus est Theophrastus), ceterae arborum aut saao-
rum cavis. et alias vel annua fame durant, algore modo dempto. om-
nia secessus tempore veneno orba dormiunt, simili modo et cocleae
(cf. Ar. 8, 13. 599, 16), illae quidem ilerum et aestatibus , adhaerentes
maoime saxis, aut eliam iniuria. resupinatae avulsaeque, non lamen
ecceuntes.
Athen. II p. 63: Θεόφραστος δὲ ἐν và περὶ φωλευόντων «of xo-
χλίαι. φησί, φωλεύουσι μὲν καὶ τοῦ χειμῶνος, μᾶλλον δὲ τοῦ ϑέρους.
διὸ καὶ πλεῖστοι φαίνονται τοῖς μετοπωρινοῖς ὕδασιν. ἡ δὲ φωλεία τοῦ
ϑέρους καὶ ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ἐπὶ τῶν δένδρων».
Cf. Ar. 8, 15: φωλεῖ δὲ καὶ τῶν ἐναίμων πολλά. οἷον τὰ τὲ φολι-
δωτὰ ὄφεις τε καὶ σαῦροι καὶ ἀσκαλαβῶται καὶ κροκόδειλοι of ποτά-
μίοι., τέτταρας μῆνας τοὺς χειμεριωτάτους, καὶ οὐκ ἐσθίουσιν οὐδέν
e " "» - - ^ CEN DB
οὗ μὲν ovv ἄλλοι ogeig ἐν τῇ γῇ φωλοῦσιν. a£ ὃ ἔχιδναι ὑπὸ τὰς mé-
, δ Y 5 L4 ^
τρας ἀποκρύπτουσιν ἑαυτάς. 8, 10: τὰ μὲν yog οστρακόδερμα πάντα
T E ROCHE 9 «m EIE OEC et , Ὁ
φωλεῖ... φωλοῦσι Ó οὐ τὴν αὐτὴν ccv, αλλ΄ o£ μὲν κοχλίαι τοῦ
χειμῶνος. a£ δὲ...
2b. (324)
Schol. Hom. Il. cod. B. χ» 93 (ὡς δὲ δράκων ἐπὶ) χει ἢ (ὀρέστερος
ἄνδρα μένησιν βεβρωκὼς κακὰ φάρμακ᾽ " ἔδυ δέ τέ μὲν χόλος αἰνός,
σμερδαλέον δὲ δέδορχεν ἑλισσόμενος περὶ χειῇ. ὡς Ἄπτωρ et.): ἐπὶ μὲν
τῶν ἄλλων ξώων ξυλόχους τὲ καὶ εὐνάς φησι... νῦν δὲ χειὰν τὴν
αὐτὸν μόνον χωροῦσαν καὶ τρόπον τινὰ ἔλυτρον αὐτοῦ οὖσαν (cod. A:
ἡ διπλὴ ὅτι τὴν τῶν ὄφεων κατάδυσιν χειὰν εἴρηκεν ἀπὸ τοῦ χεῖσϑαι,
0 ἔστι χωρῆσαι etc. cf. Athen. XI p. 477 — Hesych. s. χενρά: ἡ κατάδυσις
τῶν ὄφεων καὶ δρακόντων. Etym. M. p. 809, 50) ... ἢ ὅτε δίκην ὕδατος
ἐκχεῖται εἰς αὐτὴν τὸ ϑηρίον. ἀγριώτερα δὲ τὰ ἐν ἐρήμῳ γεννώμενα.
φησὶ δὲ καὶ ἐν τῷ ς (corr. £) περὶ ξώων ᾽ἄριστοτ ἕλη ς ἐσϑίοντα αὐτὸν
μύρμηκας καὶ κανϑαρίδας μετὰ τὴν φώλευσιν ἰοῦ πληροῦσϑαι πλείο-
νος τοῦ ἐμφύτου καὶ ἐρεϑίξεσϑαι καὶ λυσσᾶν ἐπιϑυμοῦντά που ἀπο-
μάξασϑαι τὸν ἐνοχλοῦντα ἰόν (haec repetit Eustath. ad Il. p. 1259. cf.
Ael. n. a. 6, 4).
Quae quum in historia animalium ad quam reliqui huius argumenti
scholiorum loci omnes pertiuent, non reperiantur (cf. p. 607, 27 et Theophr.
στ. T. Oc. fr. 4), ex Alexandrina eruditione antiquitus recepta Aristotelis
sive Theophrasti librorum περὶ ζώων septimum περὶ τῶν φωλευόντων
spectare statuo. eundem fortasse innuit Polyvcletus a Porphyrio citatus
in schol. ad Il. p, 126. 571542: τοῦ.γοῦν χειμῶνος ἐκ τοῦ πελάγους εἰς
τὴν γῆν καταίρουσιν of ἰχϑύες (cf. Ar. h. a. 8, 13. 15)* πολλοὺς δὲ αὐ-
τῶν καὶ φωλεύειν κατὰ τοῦ βάϑους διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν (sc. διὰ τὸ
ψῦχος) ἱστορεῖ xol ὁ ᾿Δριστοτέλης ἐν τῷ ἑβδόμῳ περὶ ζώων φύ-
σεως. |
9-
Pseudaristot. mirab. 64: 'H μέλιττα δοκεῖ τὰς τροπὰς σημαί-
νειν τῷ ἐπὶ τὰ ἔργα βαδίζειν, ᾧ καὶ of μελιττοπόλοι σημείῳ χρῶνται"
ἠρεμία γὰρ αὐτῶν γίνεται. δοκοῦσι δὲ καὶ of τέττιγες ἄδειν μετὰ
τροπάς.
Cf. Ar. 8, 14, 599, 23: φωλεῖ δὲ (sc. τῶν ἐντόμων) τὰ μὲν πλείους
ἡμέρας, τὼ δὲ τὰς χειμεριωτάτας. οἷον αἱ μέλιτται" καὶ γὰρ αὗται
φωλοῦσιν... ἡσυχάζει δ᾽ ἀπὸ πλειάδος δύσεως (cf. Th. de signis 1,
- Y , 217, . D δ» f) . .
/[—8) uézQu τοῦ ἔαρος. — cicadae circa solstitium (maxime stri-
— C368 --
dorem edunt) Plin. 11, 35, 107. cf. Ar. ἢ. a. 8, 17. 601, 6—10: o£ δὲ
τέττιγες ὅταν ἐξέλθωσι, καϑιζάνουσιν ἐπί ve τὰς ἐλαίας καὶ καλά-
μους. περιρραγέντος δὲ τοῦ κελύφους ἐξέρχονται ἐγκαταλιπόντες ὑγρό-
τητα μικρὰν καὶ μετ᾽ οὐ πολὺν χρόνον ἀναπέτονται καὶ ἀδουσιν.
4. |
Athenaeus VII p. 301 s. & v vvoc. τοῦτόν φησιν AgiororéAge (se-
quuntur tres loci excerpti ex hist. an. 8, 13. 598519— 921 et 8, 19. 602,
26—28 et 31—51) . . . yéverou δὲ ἐδώδιμος ὅταν τοῦ οἴστρου παύσηται.
μίσγεται δὲ μετὰ τὴν φωλείαν, ὥς φησι Θεόφραστος. καὶ ἕως uiv ἂν
ἔχῃ μικρὰ τὰ κυήματα, δυσάλωτος. ὅταν δὲ μείζω γένηται, διὰ τὸν
οἶστρον ἁλίσκεται. Mn δ᾽ ὁ ϑύννος καίτοι πολυαίματος ὦν.
Cf. Arist. h. a. 8, 15. 5995 8---17. ib. 20: κατὰ δὲ τὴν ἐαρινὴν
ὥραν κινοῦνται καὶ προέρχονται πρὸς τὴν γῆν ὁ χευόμεναι καὶ τίκτου-
σαι καὶ ἁλίσκονται κυουσαι" καὶ τότε δοκοῦσιν ὡραῖοι εἶναι, οἵ δὲ
μετοπωρινοὶ καὶ χειμερινοὶ χείρους" ἅμα δὲ καὶ of ἄρρενες φαίνονται
πλήρεις ὄντες ϑοροῦ. ὅταν μὲν οὖν μικρὰ τὰ κυήματ᾽ ἔχωσι, δυσά-
λωτοί εἶσιν. ὅταν δὲ μείζω, πολλοὶ ἁλίσκονται διὰ τὸ οἰστρᾶν (quae ul-
tima aut ex Aristotele repetit Th. aut ad ipsum iam Aristotelem redit
Athenaeus alius quippe auctoris copias retractans).
5.
Athen. VII p. 314: Θεόφραστος δ᾽ ἐν τῷ περὶ φωλευόντων διὰ τὸ
ψῦχος φησι τὴν νάρκην κατὰ γῆς δύεσϑαι.
Plin. 9, 24: praegelidam hiemem omnes (pisces) sentiunt (quae
sequuntur ex Ár. h. a. 8, 19. 601529 sqq. et 8, 15. 59952 —8 ab auctore
Plinii petita sunt) . .. ferra quidem (cf. Ar. 599526) id est vado maris
excavato condi per hiemes tor pedinem, pseltam , soleam tradunt.
6.
Pseudarist. mir. 65: Φασὶ -δὲ καὶ rov ἐχῖνον ἄσιτον διαμένειν
ἄχρις ἐνιαυτοῦ.
Plin. 8, 56, 133: praeparant hiemi et erinacei cibos ac volutati
supra iacentia poma affixa spinis, unum amplius tenentes ore, por-
tant in cavas arbores. |iidem mutationem aquilonis in austrum conden-
les 86. in cubile praesagiunt. cf. Ar. 61254, Th. de signis 2, 5. iam se-
quuntur apud Plinium quae retuli ad 1. Th. de invidentibus.| Aelian. 3,
10: "Exivov τὸν χερσαῖον ovx ἄσοφον οὐδ᾽ ἀμαϑῆ ταμιείας τῆς ἐς τὴν
χρείαν ἡ φύσις ἐποίησεν. ἐπεὶ γὰρ δεῖται τροφῆς διετησίου, τὰ δὲ
369
-— ——
ὡραῖα οὐ πᾶσα ὥρα δίδωσιν, ἑαυτὸν iv ταῖς τρασιαῖς κυλίει, φασί,
καὶ τῶν ἰσχάδων τὰς περιπαρείσας, e? πολλαὶ πήγνυνται (add. ἐν) ταῖς
ἀκάνϑαις, ἡσυχῆ (corr. εἰς ὀχὴν Ὁ) κομίζει καὶ ἀποϑησαυρίσας φυλάτ-
τει. καὶ ἔχει λαβεῖν ἐκ τοῦ φωλεοῦ orc πορίσαι οὐχ οἷόν τε ἔξωϑέν
ἐστιν.
: 6b.
Plin. 8, 53: Aystrices generat India et Africa spina contectas
ac erinaceorum genere, sed hystrici longiores aculei et quum intendit
cutem, missilibus ora urgentium figit canum et paulo longius iaculatur
(cf. Ael. 12, 26). Aibernis autem se mensibus condit, quae natura multis
et ante omnia ursS$is.
Cf. Ar. ἢ. a. 6, 30. 579, 29: xoi U vorgi& δὲ φωλεύει xol κύει ἴσας
ἡμέρας καὶ τάλλα ὡσαύτως τῇ ἄρχτῳ. item 8, 17. 600, 28: τῶν δὲ ξωο-
τόκων καὶ τετραπόδων φωλοῦσιν of τε ὕστριχες καὶ cf ἄρκτοι. illis
deinde neglectis uberius hic, sicut Plinius, de ursis disputat, de quibus
zeminam quidem narrationem, at ex Theophrasto pleniorem habet Plinius.
m
utramque in fr. 7
ϑριξίν. oiov ef ὑστριχες. cf. Ael. 1,
appono. — Ar. h. a. 9, 39. 623, 33: ἢ τὰ βάλλοντα ταῖς
31.
7.
Pergit Plinius (e Theophrasto) 8,
54: eorum (ursorum sc.) coitus hie-
mis initio nec vulgari quadripedum
more sed ambobus cubantibus com-
plexisque. dein secessus in
specus separatim, in quibus
pariunt trigesimo die, plurimum
quinos. hi sunt candida infor-
misque caro paulo muribus mator,
sine oculis, sine pilo, ungues tan-
lum prominent. hanc lam-
bendo paulatim figurant (cf.
Ael. 2, 19. Oppian. cyn. 3, 163. prae-
terea Poll. 5, 80. Galen. t. XIV p. 254
elc. de vulpe idem Ar. 6, 34 cf. Plin.
10, 83, 176). nec quicquam rarius
quam parientem videre ursam. ideo
mares quadragenis diebus latent,
feminae quatermis mensibus. spe-
ARISTOT7, PSEUDEPIGR.
. . ,
Arist. hist. an. 6, 30: e£ δ᾽ ἀρ-
M E LS
XTOL τὴν μὲν ὀχείαν ποιοῦνται...
3 ? Ὰ ? Y
ovx ἀναβαδὸν ἀλλὰ κχατακελλιμέ-
- -Ὁ- ’ 2 ,
voL ἐπὶ τῆς γῆς. κύει δ᾽ ἄρκτος
΄ὕ δὲν ΟΣ, τ / ᾿ Y
τριάκονϑ' ἡμέρας. τίχτει δὲ καὶ
, A 3 c
ἐν καὶ δυο, vo δὲ πλεῖστα πέντε.
ἐλάχιστον δὲ τίκτει τὸ ἔμβρυον τῷ
ν c 1 Y PPS Y T
μεγέϑει ὡς κατὰ τὸ σῶμα TO fev-
σῷ n B zT
τῆς. ἔλαττον μὲν yog γαλῆς τίχτει.
- M M
μεῖζον δὲ μυὸς καὶ ψιλὸν καὶ vv-
N N ? , A
qÀov καὶ σχεδὸν αδιάρϑρωτα τὰ
A EV EU
σκέλη καὶ τὰ πλεῖστα τῶν μορίων
... κύουσαν δ᾽ ἄρχτον ἔργον ἐστὶ
λαβεῖν.
ἈΠ h. 3. 8; 17:
λοῦσιν of ἄγριαι ἄρχτοι φανερόν
e 4 5
OTL μὲν ουν φῶ-
, A - ul ?
ἐστιν. πότερον δὲ διὰ ψῦχος ἡ δὲ
2 3:1. 2 - ,
ἄλλην αἰτίαν ἀμφισβητεῖται. γί-
' | , -
γονται γὰρ περὶ τὸν χρονον τοῦτον
24
cus $i non habuere, ramo-
rum fruticumque congerie
aedificant àimpenetrabiles
imbribus mollique fronde
constiratos (add. Plut. de sol. an.
c. 10). primis diebus bis septenis
(am gravi somno premuntur ut
ne vulneribus quidem ecci-
tari queant. tunc mirum in
modum veterno pinguescunt. illi
sunt adipes medicaminibus
apti coniraque defluvium
capilli tenaces (de ursini adipis .
medicina multis locis Plinius libri
28). ab 115 diebus residunt ac prio-
rum pedum suctu vivunt (Ael.
6,3. Opp. cyn. 3, 174). fetus ri-
gentes apprimendo pectori
fovent
quam ad ova volucres.
rum dictu, credit Theophrastus
non- alio incubitu
mi-
per idem tempus coctas quo-
que ursorum carnes s? as$-
semqentwr.- neges ceres Οὐδὲ
nulla tunc argumenta nec nisi
humoris minimum in alvo in-
veniri, Sanguinis exiguas cir-
cacorda tanium guttas (οἴ.
Plin. 11, 91, 224), reliquo cor-
pori nihil inesse. procedunt
vere, sed mares praepingues , cu-
cus rei causa non prompta est,
quippe ne somno quidem saginatis
praeter. quatuordecim dies, ut di-
aumnus. exeuntes herbam quandam
arum nomine laxandis intestinis
alioquin concretis devorant circa-
que surculos dentium praedoman-
tes ora (cf. Ar. 612, 1).
970
e» 1 e '
οἱ &ggeveg καὶ αἱ ϑηλειαι stLOTOTOL,
(Q2 i! ? P *3 mal Α ΄
οὔτε μὴ εὐκίνητοι εἶναι. ἡ δὲ ϑή-
-Ὕ M
λεια καὶ τίκτει περὶ τοῦτον TOV
΄ M 3: SA UA -
καιρὸν... τὸ δ΄ ἐλάχιστον φωλεῖ
΄ 9. "Ὁ
περὶ τετταρακονϑ' ἡμέρας" τούτων
M €T ?
δὲ δὶς ἕπτα λέγουσιν ἐν αἷς οὐδὲν
- ? x - ’ὔ -
κινεῖται, ἐν δὲ ταῖς πλείοσι ταῖς
Y - - -
μέτα ταῦτα φωλεῖ μέν. κινεῖται δὲ
MN 392. 14 2 MI - ,
καὶ ἐγείρεται... ἐν δὲ τῷ yoovo
n , , [4 5 ?
TOUTQ φανερὸν ἔστιν OTL ουδὲν ἐ-
, 2 N 5...) “
σϑίουσιν" OVTE yoQ ξξερχονται. Orov
b à) [94
τε ληφϑῶσι κενὰ φαίνεται ἢ τὲ
, 1 NOE , Y
κοιλία καὶ τὰ ἕντερα. λέγεται δὲ
N *
καὶ διὰ τὸ μηδὲν προσφέρεσϑαι τὸ
? ΄ 95
ἔντερον ὀλίγου συμφυεσϑαι αὐτῇ
v - - n M
καὶ δια τοῦτο πρῶτον ἐξιοῦσαν
, - M A N ?
γεύεσϑαι τοῦ ἀρου πρὸς τὸ ἀφιστα-
Al ,
ναι τὸ Pvregov καὶ διευρύνειν.
-— τ -
. . M - MN
Pseudarist. mir. 68: “έγουσι δὲ καὶ τὸ τῆς &oxrOv στέαρ (στέατος
tol , e NE! MR -
loco Plinii auctor κρέατος legerat) orev διαπεπηγος ἢ διὰ τὸν χειμῶνα.
ZEE CN ^ , , , [4 E reenZ αν ς , NE
καϑ' ὃν «v χρόνον ἐκείνη goeva, αὐξανεσϑαι καὶ υπεραίρξειν vo oy-
ἘΞ e E)! 5
γεῖα ἕν oig αν q.
“. . . τ , Α -
Idem repetiit Th. in 1. de odoribus 08: ϑαυμασιώτατον δὲ τῶν
3 S τῷ D ἐν Φ c AU
τοιούτων τὸ ἐπὶ TOU στέατος τῆς ἀράτου συμβαῖνον, ὁπὲερ ἅμα ταῖς
^ S NUR) ^
φωλείαις ἐπαίρεται καὶ ἐχπληροῖ τὰ αγγεῖα. —
. 7 2 ?
Schol. Theocrit. 1, 115 p. 78, 5 Ahr. φωλάδες ἄρκτοι: ov μά-
? ? , , ἘΞ .
την φησίν. αλλ ἐπεὶ καὶ Θεόφραστος καὶ Σώστρατος ἐν α λέγει (ita corr.
c ; » [72 E X
Dübner pro éveye: codd.) περὶ cgxvcv, oz. πλεῖστον (πρῶτον codd., πο-
YN 2 , /, DUM , -
λυν vulgo) αὖ ἄρκτοι φωλεύουσι χρόνον. --- ἢ OrL μόναι τῶν ἄλλων
/ ^
ϑηρίων cf &oxvor τίκτουσαι φωλεοῖς ἐπικάϑηνται.
8.
In hoe quoque, sicut in libro de invidentibus (e quo Pseudarist. mir.
66) non dubito quin de stellione (quem γαλεώτην vel ἀσκαλαβώτην
Graeci, cf. Ar. p. 600522) dixerit, tangens τῶν φωλούντων ea quae τὸ
καλούμενον γῆρας ἐκδύνουσιν (Ar. h. a. 8, 17 p. 600^15—001, 21).
Athen. III p. 105: Θεόφραστος δ᾽ iv τῷ περὶ τῶν φωλευόντων
τοὺς ἀσταχοὺς καὶ καράβους καὶ καρίδας ἐκδύεσϑαί φησι τὸ γῆρας.
Cf. Ar. h. ἃ. 8, 17. 601, 10: τῶν δὲ ϑαλαττέων of κάραβοι καὶ
ἀστακοὶ ἐκδύνουσιν ὁτὲ μὲν τοῦ ἔαρος ὁτὲ δὲ τοῦ μετοπώρου μετὰ τοὺς
τόκους.
Appendix fragmentorum Theophrasti
περὶ £o ov ]
TOD y.
Tk
Athen. IX p. 387: Θεόφραστος δὲ ὁ ᾿Ἐρέσιος ᾿Δριστοτέλους μαϑη-
τὴς ἕν τρίτῃ περὶ ξώων μνημονεύων αὐτῶν (se. τῶν φασιανῶν) οὐ-
TOOL πὼς λέγει" «ἔστι δὲ χαὶ τοῖς ρνισι τοιαύτη διαφορά" τὰ μὲν γὰρ
βαρέα καὶ μὴ πτητικά. καϑάπερ ἀτταγήν πέρδιξ ἀλεκτρυών φασιανός.
εὐϑὺς βαδιστικὰ καὶ δασέα» (cf. Arist. h. ἃ. 3, 17 ibique locum p. 520, 25).
TOU ε.
2
Constantini imperatoris syll. hist. animal. (cod. Par. suppl. gr. 405)
f 155. extr: μόνη τῶν διπόύόδων γυνὴ ζωοτοκεῖ, τὰ δὲ ἄλλα πιῶ:
ὠοτοχεῖ (cf. Ar. h. a. 5, 1. 530, 15). μόνη ἡ γυνὴ τῶν ζωοτοκούντων
24
x SA -
ὑπηνέμια τίκτει τὸν λεγόμενον Ὄσιριν ἐν Αἰγύπτῳ (de hoc nihil apud
Ar. quem cf. de mola mulierum de gen. an. 4, 7. Pseudarist. περὶ τοῦ μὴ
yevvav i. E hist. an. X c. 3 fin. et 7: ὃ καλοῦσιν ἐξανεμοῦσϑαι p. 636, 9
— ὥσπερ τὰ vs] ]vépue 638, 23. 25. Plin. 10, 84, 184). μαρτυρεῖ δὲ Θεό-
φραστος λέγοντι ᾿Δφιστοτέλει ἄνευ ὀχείας γίνεσϑαι τὸν λεγόμενον Ὄσι-
guv, ἐν τῷ πέμπτῳ τῷ περὶ ζώων (de situ fragmenti cf. Aristot. h. a. 5, 1).
Eundem locum (angit Hesych. s Ὄσιρις: αἵ ἐν Αἰγύπτῳ ὑπηνέ-
μια τίχτουσι τὸν λεγόμενον Ὄσιριν [sc. γυναῖκες]. ( (cf. Geopon. 14, 7, 80
εἰσὶ Ü £v "AMBovOpslo: τῇ πρὸς “Αἴγυπτον ὄρνεις μονόσιροι... δὶς καὶ
τρὶς cx ϑαάλπουσαι ἐφεξῆς etc. osiris herba ap. Galen. fac. : simpl. 8 p. 93.
Dioscor. 4, 141. Sprengel comment. p. 633.)
3e"
Athen. IX p. 391 : 0 pr Θεόφραστος τοὺς ἀγρίους (sc. ἀλεκτρυόνας)
φησὶν ὀχευτικωτέρους εἶναι τῶν ἡμέρων. λέγει δὲ καὶ τοὺς ἄρρενας
εὐϑὺς ἐξ εὐνῆς ἐθέλειν πλησιάζειν. τὰς δὲ ϑηλείας προβαινούσης uaA-
λον τῆς po (cf. Arist. h. a. 5, 13 ibique p. 544, 31).
4.
Aelian. de n. a. XV, 16: Θεόφραστος 0U φησι τοῦ ἔχεως τὰ een
διξσ ϑίειν (ut olim aiebat Herod. 3, 109) τῆς μητρὸς τὴν γαστέρα, ὥσπερ
οὖν ϑυροκοποῦντα; ἵνα τι καὶ παίσω. καὶ ἐξαράττοντα, πεφραγμένην
ἔξοδον. ἀλλὰ τοῦ ϑήλεος ϑλιβομένου καὶ τῆς γαστρός οὗ στεινομένης.
Ὁ: δὲ εἶπον, τὴν δὲ οὐκ ἀντέχειν, ἀλλὰ διαρρήγνυσθϑαι (cf. Arist.
h. a. 5, 94).
(Περὶ ξώων γεν σεως)
(c£. D. E. ὅ, 49.)
Ὁ. ς
Theophr. de caus. pl. V; ὁ, 19 Schn:* συμβαίνει δὲ καὶ ἕν ἄλλοις
μορίων τινῶν ἀφαιρουμένων ποιεῖν τινὰ διαφοραν, ὥσπερ ταῖς ἀμπέ-
λοις ὅταν ἢ μήτρα τοῦ ᾿πλήματος ξυσϑή, τοὺς βότρυς a ἀγιγάρτους : εἰναι.
χαὶ πίστιν ταῦτα παροσχοιτ᾽ ἂν ἴσως τοῖς ἀφ᾽ ἕχάστου τῶν μερῶν λέ-
γουσιν ἀπιέναι τὸ σπέρμα. λύσις δ᾽ ἥπερ εἴρηται καὶ ἐπὶ τῶν ξώων
(cf. Arist. de gener. an. 1, 17---18).
ce 0
(Οπτικόν.)
Aristoteles in secundo de anima (2, 7 7. 410, 1) haec habet: οὐ πάντα
δὲ ὁρατὰ ἐν φωτί ἐστιν.- ἀλλὰ μόνον ἑκάστου τὸ οἰκεῖον χρῶμα" ἔνια
γὰρ ἐν μὲν τῷ φωτὶ οὐχ ὁρᾶται, ἐν δὲ τῷ σκότει ποιεῖ αἴσϑησιν. οἷον
τὰ πυρώδη φαινόμενα καὶ λάμποντα. ἀνώνυμα δ᾽ ἐστὶ ταῦτα ἕνὶ ὀνό-
ματι. οἷον μύκης ὃ κέρας, κεφαλαὶ ᾿χϑύων. καὶ λεπέδες καὶ ὀφϑαλμοί:
ἀλλ᾽ οὐδενὸς δρᾶται τούτων τὸ οἰκεῖον χρῶμα. δι᾿ ἣν μὲν οὖν αἰτίαν
ταῦτα ὁρᾶται ἄλλος λόγος. quae alia disputatio (cf. Rose de libr. Ár.
p. 194, quae corrigas hinc) extat in ]. de sensu c. 2 (cf. 437155: πὸ γὰρ
λεῖον ἐν τῷ σκότει πέφυκε λάμπειν, οἷον κεφαλαὶ ἰχϑύων τινῶν καὶ ὃ
τῆς σηπίας ϑολός), ubi de organo visus locutus priorum sententiam com-
memorat qui ποιοῦσι τὴν ὄψιν πυρός. atque ad hunc locum Aristotelis
illa verba referenda esse recte vidit Themistius in paraphrasi (de an. f. 79?
inf. in opp. ed. Ven. 1594): ἔνια δὲ ἐν μὲν τῷ φωτὶ οὐχ δρᾶται, ἐν δὲ
τῷ σκότῳ κινεῖ τὴν αἴσϑησιν. ες οἷον τὰ πυρώδη φαινόμενα καὶ ἐν
νυκτὶ λάμποντα ... τοιοῦτοι δὲ καὶ οἵ ᾿μύχητες καὶ κέρατα τινῶν ξώων
καὶ ἰχϑύων κεφαλαὶ καὶ λεπίδες καὶ ὀφϑαλμοί. καὶ ξύλα δέ τινα σε-
σηπότα. καὶ τούτων δὲ ἑκάστου τὸ μὲν οἰκεῖον χρῶμα ἐν φωτὶ ὁρᾶται.
τὸ δὲ “πυρῶδες τοῦτο καὶ ἐκλάμπον ἐν τῇ νυκτὶ ἴσως οὐδὲ χρῶμα ἀλλὰ
τῶν ἡμετέρων πάϑος ὀφϑαλμῶν. δι᾿ ἣν μὲν ovv αἰτίαν ταῦτα ὁρᾶται
ἄλλον εἶναί φησι λόγον καὶ προσήκοντα μᾶλλον τοῖς περὶ αἰσϑή-
σεως καὶ «iG ϑητῶν (consentit Philop. δά h. 1. de an. f. L, 19). λέγει
δὲ αὐτὸν Σωσιγένης ὃ "Ale&tvógov διδάσκαλος € ἐν τῷ τοίτῳ περὶ ὄψεως.
εἴ τῷ πιϑανὸς ὃ Σωσιγένης.. μετέχειν καὶ ταῦτα φάσκων φύσεως. τινος
ἐπ᾿ ὀλίγον τοιαύτης οἵας καὶ τὸ πέμπτον σώμα καὶ τὸ πῦρ᾽ αὕτη δέ
ἐστι τὸ δύνασϑοαι λάμπειν καὶ φωτίζειν τὸν παρακείμενον ἀέρα ἢ τὸ
σῶμα τὸ διαφανές" φωτίζεσϑαι ovv πως ὑπὸ τούτων τὸν ἀέρα νύκτωρ
ὅταν μη. ὑπὸ τοῦ μᾶλλον φωτίζοντος χαταλάμπηται καὶ ἀφανὲς τὸ
παρὰ τούτων γίνηται φῶς ἀμαυῤούμενον τῷ λαμπροτέρῳ. ἐν μέντοι
τῇ νυχτὶ μέχρι τινὸς οἷά τε φωτίζειν τὸν ᾿πλησίον αὐτῶν ἀέρα οὐχ
ὥστε καὶ ἄλλα σπτοιεῖν ὁρατά, ἀλλ᾽ ὡς αὐτὰ ἀγαπητῶς διαφαίνεσϑαι:
διὰ τὸ τὴν οὐσίαν ἐκείνην ολίγην αὐτοῖς ὑπάρχειν παρ᾽ Jis TÓ φῶς.
καὶ τὸ πῦρ δὲ αὐτὸ τὸν μὲν πλησίον ἀέρα οὕτω φωτίξει ὥστε καὶ τὰ
τῶν ἄλλων χρώματα ποιεῖν δρατά, τὸν πόρρω δὲ “οὕτως ὥστε ἑαυτὸ
μόνον ποιεῖν ὁρατόν (add. Them. f. 79* sup. ἔοικεν. οὐν οὐχ ῃ πῦρ ὑπάφρ-
χειν αὐτῷ — 56. τῷ πυρί — τὸ φωτίζειν. ἀλλ᾽ ῃ τινὸς : ἄλλης φύσεως
κεκοινώνηπε. δῆλον δὴ καὶ ἐκ τῶν παρ᾽ ἡμῖν ξώων οἷον τῶν χαλου-
μένων πυγολαμπίδων, d πῦρ μὲν οὐκ ἔχει, φωτίζει δὲ ὅμως κατὰ τὸ
μέγεϑος τοῦ σώματος τὸν πέριξ ἀέρα. cf. Alex. de sensu f. 9608). Sosige-
nis (cuius περὶ ὄψεως opus similiter ex Alexandri verbis citat Pseudoalex.
in meteor. f. 1169) hanc explicationem ex ipso sine dubio Alexandri Aphrod.
in l. de anima commentario hie tradidit Themistius. eandem enim sen-
tentiam sequitur idem Alexander in comm. ad Ar. de sensu. (c. 2) f. 963
(ed. Ven. 1527): καὶ λέγων λύει τὰ εἰρημένα ὅτι τὰ λεῖα πέφυκεν ἐν τῷ
c DAL (ud
σχύτει λάμπειν . οὐ μέντοι yt qoc ποιεῖν , ὃ φϑάνει, εἰρηκέναι καὶ ἐν
τοῖς περὶ ψυχῆς. ὅσα γὰρ αὐτὰ μὲν σκότους ὄντος ὁρῶμεν, οὐ
μέντοι δι᾿ αὐτὰ καὶ ἄλλα, ταῦτά ἐστιν ἃ στίλβει μὲν φῶς δ᾽ οὐ ποιεῖ
etc. (ita etiam Simpl. de an. Ven. 1527. f. 315. cf. Philop. l. c.). eandem-
que exposuerat ἐν τοῖς περὶ τοῦ πῶς ὁρῶμεν, quod scriptum citat ipse
et in libro de anima et teste Pseudoalexandro citaverat in commentario
ad meteorologica. et ita quidem. ait in l. de anima (ed. c. Themistii opp.
Ven. 1534) f. 1318: ἔστι γὰρ φῶς ἐνέργεια καὶ τελειότης τοῦ διαφανοῦς
καϑὸ τοιοῦτον. γίνεται δὲ τόδε τὸ φῶς ἐν τῷ διαφανεῖ παρουσίᾳ πυ-
φὸς ἢ τοῦ ϑείου σώματος (cf. Ar. 418010: 7 τοιούτου τινός) (s UD γὰρ
τὸ κατ᾽ ἐνέργειαν διαφανξς᾽ τοῦτο δ᾽ ἐστὶ τὸ πεφωτισμένον᾽ πρῶτον
πάσχειν ὑπο τοῦ χρώματος" τούτου γὰρ τὸ χρῶμα κινητικόν" τὴν δὲ
ὄψιν ὑπὸ τούτου, οὐσαν καὶ αὐτὴν διαφανῆ, τούτῳ ἡ τῶν χρωμάτων
αἴσϑησίς TE καὶ κρίσις γίνεται. ὡς δέδειχται καὶ ἐν τοῖς περὶ τοῦ
"og 0 ὦμεν ἐζητημένοις᾽ ὥστε οὐκ ἂν εἴη χρώματα ὅσα ὁρᾶται
σκότους. πῶς δὲ ταῦτα ὁρᾶται καὶ τίνος γενομένου ἐν τοῖς περὶ
τοῦ πῶς δρῶμεν καὶ αὐτὸ εἴρηται. quae in cod. Riccard. 63 (f. 245---
395), qui varia capitula ex Alexandri de anima libro et de mistione aliis-
que textu breviore collecta continet , his verbis expressa sunt (f. 315):
διὸ καὶ ἀχρόνως γίνεται. εἰ δὲ τὸ χρῶμα ἐν τῷ φωτὶ ὁρατόν, πῶς ὁρᾶ |
ται τὰ ὅσα σκύτους δρᾶται; ἀλλὰ τοῦτο ἐν τοῖς περὶ τοῦ πῶς δρῶμεν
εἴρηται (cf. Alex. de an. f. 1520). alter locus Psendoaloxandis ex Aphro-
disiensi compilati hic est (ad meteor. 9) 2-912, 29 sqq. L 1155; cf. Ide-
ler I p. 104): οὐκ ἀρέσπεται μὲν τῇ, δόξῃ τῇ δι᾿ ἀκτίνων ἐκχύσεως
ὁρᾶν ἡμᾶς λεγούσῃ. καϑα φασιν of ἀπὸ τῶν μαϑημάτων (et cum eis
Euclides in ,opticis), ῇ δόξῃ ἀπόλουϑός ἐστι καὶ U δι᾿ ἀνακλάσεως, τῶν
αὐτῶν τούτων ἀκτίνων ὁρᾶν ἡμᾶς πάντα τὰ δι᾿ ἐμφάσεως ὁρώ-
μενα λέγουσα. οὔτε ydo ἀπὸ τῆς ὄψεως € ἀκτῖνας τινὰς ἐκχεομένας καὶ
προσπιπτούσας τῷ ὁρατῷ αἰτίας ἡμῖν τοῦ ὁρᾶν οἷόν TE γίνεσϑαι. οὔτε
τὰς αὐτὰς ταύτας ἀνακλωμένας ἀπὸ τῶν κατόπτρων καὶ πάντων τῶν
διὰ τοιούτων ὁρωμένων ἐπὶ τὸ ὁρώμενον τὴν αἰτίαν ἡμῖν. πάλιν παρ-
ἔχειν τοῦ ταῦτα ὁρᾶν, τῆς τῶν ἀκτίνων ἀναμλάσεως πρὺς ἴσας γινομέ-
νης γωνίας. ὅτι γὰρ ἀδύνατα ταῦτα ἐδείχϑη ἐν col περὶ TOU πῶς
δρῶμεν. ὧν καὶ αὐτὸς (scil. Alexander quem repetit qui hunc commen-
tarium redegit. nisi forte haec verba ὧν καὶ αὐτός etc. ipse is addidit
ad Aristotelis quendam librum spectare credens Alexandrum) ἐν τοῖς περὶ
ψυχῆς (Ι. e. f. 1312) uvquóvevos. δοκεῖ γὰρ αὐτῷ ete. (eodem plane modo
haec leguntur in antiquissimo Alexandri codice Par. 1880 f. 925, itemque
in recent. Par. 2202 f. 228*. ceterum cf. Alex. de an. f. 153*. 1485 sqq.)
atque haec ipsa de visu disputatio, etsi non eadem plane nec integra,
etiam nunc servata legitur in collectione illa dissertationum miscellarum
physiei psychic. ethiei argumenti, quae inepto titulo libri de anima se-
cundi libro περὶ «νυχῆς addita est in Themistii operum editione Aldina
(1534) et in cod. Marc. 258 (f. 698 c4. egg. σχολικῶν περὶ ψυχῆς e. —
ἢ. 1890 Περὶ ψυχῆς p. quae collectio ab ipso Alexandro non magis pro-
fecta est quam scholicarum quaestionum et physicarum et ethicarum libri
ἘΞ n --
quatuor (e quibus seorsim etiam et sine auctoris nomine JpPet Syriani in
Ar. metaphysica libros fertur qu. L 25 cuius titulus εἰς τὰ περὶ προνοίας
τινὰ συντελοῦντα). erant enim dissertationes singulares, quarum pluri-
mas ex Graeco conversas legebant Arabes (Wenrich p. 276), ex Arabico
Latini. ita in cod. Par. Sorbon. 1786 habentur translati a Girardo Cremo-
nensi in Tolelo sicut de primo notatur iu titulo, tractatus Alexandri de
tempore, de sensu, de augmento et incremento, de intellectu, quorum hic,
qui editus est, inter capita libri illius secundi Graece extat περὶ νοῦ f
1435 —145^. eiusdem libri capita optica (f. 148^ πρὸς τοὺς διὰ τῶν ἀκτί-
vov τὸ ὁρᾶν λέγοντας etc. — f. 150^. f. 152—154) pertinent ad tracta-
tum de visu (Wenrich 1. c.), cuius inscriptio servata est f. 152?: Πῶς κατὰ
᾿Δριστοτέλην τὸ ὁρᾶν γίνεται. in quo quum multis agat de luce et co-
lore, obiter tangit quaestionem περὶ rv ὅσα σκότους ὁρᾶται separatim
fortasse in capitulo quodam perdito expositam. et, f. 152^: ἐστὶ δὲ τὸ
φωτίζειν πεφυκὸς τὸ τὲ τῶν ἄστρων σώμα καὶ τὸ πῦρ καὶ εἴ τις τοιαύτη
ἐστὶν ἐν διαφέρουσι σώμασι κοινὴ. φύσις ἡ τοῦτο ᾿δυναμένη᾽ ἡ γὰρ
τούτων παρουσία ἐν τῷ διαφανεῖ φῶς... 3niis 152b inf.: παρουσία δὲ πυρὸς
ἢ τοιούτου τινὸς ἐν διαφανεῖ ἡ 1] αἰτία γε αὐτοῦ (sc. TOU φωτός)᾽ οὐ γὰρ
πυρὸς παρουσία μόνον φωτίζει τὸ διαφανές. ἀλλ᾽ ἔστι καὶ τὸ αἰϑέριον
σώμα τοιοῦτον καὶ ἄλλα τινὰ μόρια ζώων ϑαλαττίων τε καὶ χερσαίων
καὶ πτηνῶν (cf. Alex. ad Ar. de sensu f. 967, ubi memorantur quae vv-
κτὸς ὁρᾶται. ΠΕ στίλβοντα; ὧν ἕνια καὶ αὐτὸς παρατίϑεται" xkega-
λαὶ γὰρ ἰχϑύων τινῶν καὶ ὁ τῆς σηπίας ϑολός. ἀλλὰ καὶ ὀφϑαλμὸς
λεόντων λαγωῶν τε καὶ ἄλλων ξώων atque ita ἢ πυγολαμπίς. de qua
loquitur etiam in capit. ὅτι μὴ σῶμα τὸ φῶς 1519: ct: hem. Simpl.
Philop. 1c aet λίϑων τινῶν γένη, & πάντα ἢ τοιαῦτα ἐστιν οὐ δαᾳ-
διον ἑνὶ περιλαβεῖν ὀνόματι. quibus omuibus ita compositis probatur
nullum apud Alexandrum Graecosque Aristotelis commentatores fragmen-
tum extare optici libelli Aristotelis. nam quem alterum locum olim cre-
didi cum Idelero (ad Ar. meteor. I, 171. cf. IL, 104, 105) ad Aristotelem
referendum esse (Rose de Ar. libr. p. 193), eius longe alia ratio est. ait
enim Olympiodorus ad Ar. meteor. (1, 4. p. 342530) fol. 9b med. : δέδεικται
δὲ δι᾿ ὑπτικοῦ λόγου ὅτι τὰ πλησίον ὄντα τῶν πόρρω ας
xev ἀργότερον κινῶνται. δοκοῦσι ὅμως ὀξύτερον κενεῖσϑαι. δι᾽
ἄρα αἰτίαν εἴρηται. ὡς ἀπὸ μιᾶς κορυφῆς ἐππεμπόμεναι τυχὸν b
ἀκτῖνες τῆς ὄψεως πόρρω προκόπτουσαι διίστανται ἀπ᾽ ἀλλήλων. τὰ
ovv πλησίον ὄντα ὡς ἅτε μὴ πολὺ ἀφιστάμενα ἀλλήλων ἀκριβῶς jus
VOGX0UGL , τὰ δὲ πόρρω πάνυ ὄντα ἐπειδιὶ λοιπὸν ofovel εἰς ἀχανίαν
τινὰ λήγουσιν , οὐ κατὰ λόγον περιλαμβάνουσι. καὶ διὰ τοῦτο οὐκ
ἀκριβῶς ἀντιλαμβάνονται; πλὴν τὸ ὀπτικὸν ϑεώρημα ἀκριβέστερον
εὑρήσεις ἐν τῷ περὶ ὄψεως. Euclidis scil. τοῦ στοιχειωτοῦ , ubi etsi non
idem, simile tamen nunc fertur theorema 56: τῶν ἴσῳ τάχει φερομένων
τὰ πόρρω δοκεῖ βραδύτερον φέρεσϑαι. feruntur autem optiea Euclidis
(vel potius opticorum olim longe pleniorum epitome, cf. Rose de Ar. libr.
p. 194. Er. Bartholinus ad Damiani optica p. 138) quomodo disposita sunt
ἃ Theone ut videtur, Euclidis operum editore (cf. schol. marg. libri 13
——— Wm
elem. in praef. Gregorii ed. Ox. 1702. cf. Savilius, praelect. in principium
elem. Euclidis Ox. 1621 p. 10—13), cum introductione (cuius titulus est
τὰ πρὸ τῶν Εὐκλείδου ὀπτικῶν in ms. Savilii apud Greg. p. 001, male
in fine etiam adscriptus p. 642) verba auctoris excerpente scholiisque in-
terpositis.
hogerus Bacon in initio perspectivae auctores recenset huius scien-
tiae, quos sub compendio secutus sit (cod. Amplon. fol. 393. cf. ed. Io. -
Combach. Frf. 1614 p. 1. Opus maius ed. Jebb p. 256): scias auctores
multos (ractare de hac scientia, sed quidam nimis parum, ut Euclides
et Iacobus Alkindi et Tydeus. et quidam alii diversos tractatus compo-
nunt de partibus perspective, sicut est liber de visu et liber de
speculis et alii preter istos. Alhacen vero nimis superflue tractavit
et in substantia et in modo. Ptolomeus vero satis mediocriter procedit.
e quibus Alhacen Arabs idem est (de qua re nimis caute olim dubitavi, cf.
Rose de Ar. libr. p. 193. 258) qui simpliciter apud medii aevi scriptores ap-
pellari solet auctor perspectivae, sicut et apud ipsum Baconem saepe et
apud Bartholomaeum Anglicum in l|. de proprietatibus rerum et in per-
spectiva communi Ioannis Cantuariensis et in tractatu de iride magistri
Theoderici de Vriberch (cod. Lips. univ. 512 membr. sec. XIV) aliisque (ut
in anonymi perspectiva cod. Amplon. qu. 330 sec. XIIL, quae incipit Dicit
augustinus primo de libero arbitrio, ubi ut exemplum afferam in col. hu-
ius tractatus 24 de novem quae ad visionem requiruntur eodem plane
modo. disputatur quam apud Barthol. III, 17, scil. ex Alhacen I c. 7 et III
c. 3. ef. cod. Ampl. qu. 23). item liber de visu et liber de speculis, qui
sunt ὀπτικὰ Euclidis (elementa optica Hadschi Khalfa V, 159 Fl.) et x«-
τοπτρικα latine versa, modo Euclidis citantur (cf. Baco p. 1. 52 Comb.
Albertus Magnus t. Ii. meteor. p. 127. Vinc. Bell. spec. nat. 2, 77. 81 et
ubi ipsius introductionis opticorum vulgo omissae locus citatur 25, 45)
modo sine nomine auctoris et feruntur in codicibus et a scriptoribus ci-
tantur (ut apud Cantuariensem et ipsum Baconem p. 115. 116. 141 et
p. 133. 142. cf. 106. 168), iidem autem Aristoteli, de quo nullum verbum
apud Rogerum, non uno loco sed multis tribuuntur ab Arnoldo Saxone
in l. de virtute universali c. 9: de speculis et c. 10: de visu (cod. Amplon.
oct. 77), in quibus librorum illorum excerpta continentur (im li. de spe-
culis ar. vel in li. de visu ar. vel ari.). neque igitur alium quam Euclidis
librum falso titulo inscriptum etiam apud Vincentium intellexeris, ubi
libros Aristotelis recensens in spec. histor. 3, 84 haec verba ponit: ezxtaf
etiam liber qui dicitur perspectiva Aristolelis, qualis revera nunquam
apud Latinos extitit (nisi astronomici potius argumenti hanc fuisse malis
quam optici: id quod testari videtur Albertus M. in Speculo astronomiae,
ubi postquam exposuit de libris astronomiae theoreticae haec addit: δέ
isti sunt uliliores ex libris astronomie de motu qui in latina lingua in-
vemuntur. Perspectiva autem aristotilis ad supra dicta non descendii
specialiter. v. Opp. ed. Lugd. t. V p. 657 ΞΞΞ cod. Lips. 1467 f. 1055,
col. 1.). nam quod ait Io. Nunnesius in notis ad vitam Aristotelis (p. 120
vel ed. Helmst. 1666 p. 78) de optico Ar. apud Laertium quem librum et
SOM
Bellunensis a se lectum indicat (i. e. Andreas Alpagus Bellunensis physi-
cus, qui ultra triginta annos in Syria commoratus, in antiquam versionem
Avicennae ex originali Arabico correctiones edidit, Serapionem aliaque
correxit atque praeter alia traduxit historiam Arabicam de vitis philo-
sophorum et medicorum Arabum et Grecorum, quam ipse citat in praef.
novae nominum Arabicorum interpretationis Canoni additae, cf. etiam Pa-
padopoli hist. gymn. Patav. t. I p. 293. Mazzuchelli, Scrittori d'Italia I, 1
p. 515. Nic. Massa in praef. ad Sorsani Arabis vitam Avicennae in ed.
Canon. Ven. 1544), id ad Arabicum potius textum spectaverit, eundem
scilicet quem titulo Aristotelis de speculo (kitàb al-mirát) inscriptum et
ab Hadschdschádsch ben Matar translatum fuisse ait Alkifti (Casiri l p. 300.
Wenrich p. 161) et ex eo idem Hadschi Khalfa V p. 149. de quo libro num
idem fuerit cum latina illa perspectiva Zristotelis nec ne, nunc discerni
nequit.
Nulla igitur iam restant de optieo Aristotelis testimonia, quam quae
ex Andronici indice operum Aristotelicorum repetas, Diogenis Laertii et
commentatorum de divisione librorum Aristotelis in prolegomenis ad ca-
tegorias disputantium. οπτικόν ἃ habet Diogenes, ex eo item Hesychius,
qui in indicis D ὼ quasi diversos addit iterum περὲ ὄψεως ge (de
perspectiva tres ... de visibili unum apud Walter. DUBeY de vita et mor.
philos. et Mon c. 93. cf. inter Theophrasti libros περὶ ὄψεως ὃ ap. D. L.).
David in categ. (Br. p. 25, 35) ita habet: τὰ δὲ necdum QUTOU, ὡς
τὰ ὀπτικὰ καὶ μηχανικὰ αὐτῷ βιβλία γεγραμμένα. quibus consona ex
eodem fonte tradit Alfarabi (apud Schmoelders, Docum. philos. Arab.
p. 20) in prolegom. phil. Arist. c. 2: scripta in quibus disciplinae ma-
thematicae docentur, sunt eius liber de speculis, eius liber de lineis at-
que liber de mechanica. cf. Anonymi prolegom. in Arist. metaphys. cod.
Coislin. 161 f. 2208, ubi in divisione TOU ϑεωρητικοῦ μέρους τῆς φιλο-
σοφίας ita legis: περὶ μὲν οὖν τούτων (se. τῶν μαϑηματικῶν) διώρισεν
ἐν ἑτέροις. ὡς ἔν τε τοῖς μηχανιχοῖς xol ὀπτικοῖς vm αὐτοῦ γενο-
μένοις συντάγμασι. Simplicius autem in eodem loco praef. comm. iu
categ. f. 15 Bas. 1551 pro opticis habet geometrica sic scribens: καὶ τῶν
ϑεωρητικῶν τὰ μὲν ϑεολογικα τα το à: μαϑηματικά. οἷα γεωμετρικὰ
τε αὐτῷ γέγραπται καὶ μηχανικὰ βιβλία. alius denique commentator
Aristotelis et ipse recentior vitaeque eius auctor, quae eadem fere ex an-
tiqua medii aevi versione latiue habetur, problematica forma, sicut me-
chanica, conscriptum fuisse librum contendit, inter ea quae iuvenis libe-
ralium disciplinarum studio incumbens ediderit referens (cod. Marc. gr.
257, f. 2702) καὶ τὰ ὀπτικὰ προβλήματα καὶ τὰ μηχανικὰ προβλήματα
(vita lat. e£ aspectiva problemata et mechanica). idem autem in fine
ubi Aristotelis in singulas scientias merita quaeque ipse eis addiderit
enumerat, talibus utitur quae Euclidi magis conveniant quam philosopho
quaeque ita quadrent in optica illius ut vel mathematici auctoris ὀστι-
xov in philosophi titulum famamque apud Graecos etiam migrasse suspi-
ceris. ait autem ita (f. 276^ inf.) : τῇ δὲ μαϑηματικῇῃ (ue DITE τὸ
ὀξυγώνιον εἶναι τὸν κῶνον τῶν ὄψεων, διὰ τὸ ἐπὶ πλέον προιέναι τὴν
ὄψιν. οὗ ὁρᾷ μεγέϑους " καὶ κατὰ τοῦτο γὰρ οὐδὲν τῶν δρωμένων ὅλον
ἅμα ὁρᾶται (quod ipsum est primum theorema opticorum Euclidis : οὐδὲν
τῶν ὁρωμένων ἅμα ὅλον ὁρᾶται)" καὶ ταύτῃ μείζονα γίνεσϑαι τὸν
ἀξονα τῆς ἐκ τούτου τῆς βάσεως (vit. lat. ef. sic maiorem fieri axem
base que est ex hoc) καὶ ὀξυγώνιον τὸν κῶνον ἀποτελεῖσϑαι (οἵ, Euclid.
opt. in. καὶ τὸ μὲν ὑπὸ τῶν ὄψεων περιεχόμενον σχῆμα εἶναι κῶνον
etc. coni oxygonii definitionem dabit Hero Alex. alter in fr. definit. nom.
geometr. p. 425 ed. Dasypodii (post Eucl. l. I. Arg. 1510). contra ortho-
gonium auctore Ptolemaeo ἐν τῇ ὀπτικῇ πραγματείᾳ vult qui Euclidis
theorema illud oppugnat Damianus Heliodori in opt. hypoth. c. 3. cf. c. 4—5).
Gravissimum autem testimonium de optico libro Aristotelis nomine
inscripto, quodque mathematici hunc argumenti fuisse ostendat neque ad
psychologieas philosophi de sensu visus disquisitiones referri possit,
Heronis mechanuici longe ante Andronicum Alexandriae (sub Ptolemaeo
Euergete) florentis praebent cafoptrica a Damiano c. 13 citata, quae in
linguam Latinam medio aevo (ultimo Decembris anno Chr. 1269, ut legitur
in fine textus ed. Ven.) translata tituloque Pfolemaei de speculis duobus
libellis nescio an parum integris vulgata etiam nunc extare docuit Venturi
(Commentarj sopra la storia e le teorie dell ottica. Bologna 1814 p. 52—54.
cf. Erasm. Bartholinus in notis ad Damiani optica ed. Par. 1657 p. 111 ef.
103). editus olim fuit liber iste (cf. Venturi p. 52. Barthol. p. 103) cum
collectione auctorum de sphaera, cuius exemplar a. 1860 vidi in bibliotheca
Marciana hoc titulo: Sphera cum commentis in hoc volumine contentis.
Cichi Esculani etc. (Venetiis 1518. fol.), ipse autem quum aestate a. 1855
bibliothecam Amplonii pulcerrimam Erfurti accurate perlustrarem , serip-
tum exemplar repperi cum Euclidis libellis de speculis, de ponderibus
(de ponderoso et levi), de visu aliisque mathematicis coniunctum (cod.
Amplon. qu. 387. ch. sec. XIV), ex quo (coll. ed. Ven.) haec adscribo:
Negotium autem quod circa visus dividitur in opticum id est visivam et
dioptricum id est perspectivam et catoptricum id est inspectivum ne-
golium. et opticum quidem opportune ab his qui ante nos descriptum
est, et maxime ab Aristotele. de diopírico autem a nobis in alüs
dictum est copiose (sc. ἐν τῷ περὶ διόπτρας quem graece ineditum italice
vertit Venturi in libro citato p. 82 sqq., cf. de codicibus p. 79. de si-
gnificatione nominis dioptricae Venturi p. 53. 62. Proclus in Euclid. 1.1
p. 12 ed. Bas. 1534. Pseudo - Hero de geodaesia lat. ed. a Fr. Barocio Ven.
1572 p. 48. 71, de quo tr. cf. Venturi p. 80) quanta videbantur. videntes
autem et catoptricum negotium esse dignum studio . . . tali igitur exi-
stente negotio, puto necessarium existens accepta ab his qui ante nos
descriptione dignificari, ut in. nullo deficiat negotium.:
E:
" , ,
(Περὶ ἀνθρώπου φυσεως.)
De natura hominis Aristotelis liber physiologicus (quemadmodum
ille qui Hippocrati tribuitur) ab uno Hesychio memoratur. ad quem veri-
simile est praeter Clementis testimonium pertinere Aristotelica illa in
Oribasii coll. med. libri XXII fragmentis ex compilatione medica codicis
Paris. 2237 ἃ Darembergio nuper prolatis, quae pro more Oribasii, Aetii
ceterorumque Byzantinae aetatis epitomatorum e variis eiusdem auctoris
pannis absque ulla verborum mutatione repetitis consuta sunt, librorum
partim vulgatorum partim deperditorum. quod si est, simul manifestum
est scripti illius auctorem eodem plane modo genuinis Aristotelis operi-
bus zoologicis, septimo scilicet historiae animalium, qui est περὶ ἀνθοώ-
που γενέσεως (p. 581, 9) librisque de partibus et generatione animalium
usum fuisse, quo qui περὶ £oxzov opus ex historia animalium collegit.
alia quae ad hune librum referantur ego non habeo. nam quae in Theo-
dori Prisciani archiatri physicis (hic enim verus libri titulus est qui rerum
medicarum quartus male numeratur ab editore Heremanno de Neuenare,
v. Octav. Horat. ed. Arg. 1532 p. 80 sqq. ita enim illum ipse auctor citat
p. 42. 47) Aristotelis de semine citantur, liberius a Graeco quem refert
Theodorus auctore expressa ad ipsius Aristotelis disputationem (in l. de
gen. an. 2, 3. 1, 18. 2, 2) spectant. etenim congeriem illam placitorum
physiologicorum, quam priori parti pharmacologicae sine arte adnectit
Theodorus, ab Alexandro Philalethe aecepit Asclepiadis Bithyni discipulo
Strabonisque aequali (Strabo 12, p. 580. Galen. VIII, 725 sqq.) qui Hero-
phileus haberi voluit. ita enim Theodorus incipit p. 102: A/exander
amator veri appellatus, discipulus Asclepiadis, libro primo (an quinto
τῶν ἀρεσχόντων quem citat Galenus VIIL 726) de semine (i.e. ubi de
semine?) spumam sanguinis eius essentiam dixit etc. sequuntur deinde
ab Alexandro proposita Dioclis fragmenta physiologica et medica (p. 108 --
114. cf. de chordapso et ileo p. 110—11 ——: Diocl. ap. Cels. 4, 13 et apud
Cael. Aurel. cel. 3, 17 p. 237), in quibus medieum illum celeberimum me-
dicinae Hippocraticae et Platonicae vindicem (qui e sanguine et spiritu
omnia explicat animamque ex corde regentem facit spiritus ope in varia
organa missi, non ignorans ille arteriarum venarumque discrimen Praxago-
reum, v. p. 113—14, numerorumque Pythagoricorum et hebdomadis ama-
tor) alterumque Hippocratem (p. 103 cf. Plin. 26, 6) atque collectionis ut
puto librorum Hippocraticorum (quam ξξηκοντάβιβλον vocat Suidas) con-
3980 .
ditorem (citat enim p. 104. 107 librum Hippocratis 38 [corr. 48?] et 49
i. e. l. περὶ γονῆς et qui cohaeret περὶ φύσιος παιδίου), quem sine
causa (cf. ap. Athen. Il, 59* et IIL, 1105, ubi Antiochiam novisse et Alexan-
drinos reperitur) Aristotele volunt antiquiorem, Herophili aequalis paulo-
que iunioris sententias vides oppugnantem et Aristotelis, de quo quae
verba facit apponere iuvat (p. 104): 4ristoteles autem semen inquit
aliud principaliter vocari, aliud participio..cuius primum semine (corr.
semen) fervens quidam in liquido spiritus atque in complexum vene-
reum prosiliens sit (corr. fit vel simul) cum liquore, qui sit similis igni
terreno, est enim corruptivus. ille autem qui diurnus (corr. divinus)
atque aethereus est, si quidem fit nutribilis germinum atque anima-
lium, clauso fervore (corr. fervori) seminis in liquido comparabitur
(cf. g. a. 2, 3). participio autem dicunt (corr. dicit. cf. g. a. 1, 18) ap-
pellari semen spumam ultimae digestionis nutrimenti. primum etenim
consensum (sic) cibos (corr. cibus) in ore accipit, secundum in albo
(corr. alvo), tertium quum in sanguinem mutatum est. igitur superan-
tia supradicta non inulilia (corr. inutilis), ut urina vel stercora , sed ut
illud quod in panificio separant panifices, fermento relicto alterius
panis confectioni profuturo. quaerunt (corr. quaerit. cf. g. a.2, 2) etiam
qua causa confervens (corr. quum fervens) atque crassum (sc. sit),
posl digestionem (corr. egestionem) aquatum atque frigidum fiat |cum]
necesse sit. attendunt (corr. atlendit) esse ex duobus, hoc est aut ter-
renum aut aquosum. Diocles his assertionibus respondens ait: in
libro trigesimo octavo Hippocrates quem primarium medicorum appel-
lamus, suo testimonio affirmavit de seminis natura ... ad haec con-
sentiens Diocles ait: cur Aristoteles definivit terrenum aut aquosum
esse semen? inanem atque vacuam definitionem opposuit etc.
1. (325)
Clemens Alex. strom. 6, 16 p. 290 Sylb. (ubi de dignitate numeri
septem disserit) :. φασὶ δὲ καὶ τὸ ἔμβρυον ἀπαρτίξεσϑαι πρὸς ἀκρίβειαν
μηνὶ τῷ ἕκτῳ, τουτέστιν ἑκατὸν ἡμέραις καὶ ὀγδοήκοντα πρὸς ταῖς
δύο καὶ ἡμίσει, ὡς ἱστορεῖ Πόλυβος μὲν ὁ ἰατρὸς ἐν τῷ περὶ ὀκταμή-
vov, Δ ριστοτέλης δὲ ὁ φιλόσοφος ἐν τῷ περὶ φύσεως.
Polybi locus est ex ipso initio libri Pseudohippocratici περὶ ἕπτα-
μήνων (t. I p. 444), quem cum 1. περὶ ὀκχταμήνων cohaerentem a criti-
cis quibusdam Polybo (ut alia quoque quae ἐν τοῖς Ἱπποκράτους φέρε-
ται. velut 1. de nat. pueri — cf. Gal. IV, 653. XVII, 1, 445 — Hippocra-
tis tamen nomine a Diocle citati) (luisse tributum ex hoc loco intelli-
OON ——
gimus. ex eadem medici cuiusdam male docti coniectura quum Polybus
pro Hippocrate citetur ab auctore placit. philos. 5, 18, et quidem post-
quam ex Aristotele et Hippocrate quaedam quorum eadem fere sententia
est praemisit, ad unum fontem utrumque testimonium redire videtur et
Clementis et Pseudoplutarchi. quod autem Aristoteles cum Hippocrate
citatur in placitis, id quum ad alterutrum tantum verba relata proprie:
spectent, brevitatis causa ab epitomatore factum est, ut saepe alibi (cf.
᾿Δριστοτέλης καὶ Πλάτων de materia 1, 9 quae ad solum Platonem spec-
tant, cui soli eadem recte tribuit Stobaeus ecl. phys. 11, 3. item Πυϑα-
γόρας xol AgiororéAqe de causis 1, 11, quae unius Pythagorae sunt, ut
habet Stob. ib. 13, 1). ipsa appono verba (pl. ph. 5, 18): ὁ δ᾽ ᾿Δριστοτέ-
λης καὶ ᾿Ιπποκράτης φασίν, ἐὰν ἐκπληρωϑῇ ἡ μήτρα ἐν τοῖς ἕπτὰ μησί,
τότε προλύπτειν καὶ γεγεννῆσϑαι yoviue: ἐὰν δὲ προχύψῃ μέν; μὴ
τρέφηται 0, ἀσϑενοῦντος τοῦ ὀμφαλοῦ διὰ τὸ ἐπίπονον αὐτῷ γεγενῆ -
σϑαι τὸ κύημα, τότε ἔμβρυον ἄτροφον εἶναι" ἐὰν δὲ μείνῃ τοὺς ἐννέα.
μῆνας ἔν τῇ μήτρᾳ. προκύψαν τότε ὁλόκληρόν ἐστι. Πόλυβος ἑκατὸν
ὀγδοήκοντα δύο καὶ ἥμισυ ἡμέρας γίνεσϑαι εἰς τὰ γόνιμα" εἶναι γὰρ
ἑξάμηνον. τι καὶ τὸν ἥλιον ἀπὸ τροπῶν ἐν τοσούτῳ χρόνῳ παραγίνε-
GOoL* λέγεσϑαι δὲ ἑπταμηνιαίους διὰ τὸ τὰς ἐλλειπούσας ἡμέρας τού-
του τοῦ μηνὸς ἐν τῷ ἑπτὰ προσλαμβάνεσϑαι. τὰ δ᾽ ὀχταμηνιαῖα μὴ
ξῆν (εἴ. π. ὀχταμ. Hipp. I p. 458 ---ὅ8), ὅταν προκύψῃ μὲν τῆς μήτρας
A) TE CEP ee AD T pd.
τὸ βοέφος. ἐπὶ πλεῖον δὲ 0 ὀμφαλὸς βασανισϑῇ - croopog γαρ γίνεται-
ὡς τοῦ τρέφοντος αἴτιος (cf. 1. de carn. Hipp. I p. 442. Pseudalex. probl.
2, 47).
Ceterum adnotandum est fundamentum libri illius de placitis veterum
(quos Galenus appellare solet et Soranus) medicorum et philosophorum
atque praeter eos recentis unius Asclepiadis Bithyni (semel ezpirici citan-
tur 5, 18) paulo post Asclepiadem i. e. Augusteo seculo iactum videri ab
auctore neque Platonis amico (1,5. 1, 7) neque Stoicorum et contra
Epicureos etiam disputante (4, 19), quibus tamen fere consentiret (1, 7.
1, 4 ubi cf. Cael. Aurel. cel. 1, 14 de Asclepiade, de quo veteres omues
corripiente Gal. XI, 163), scilicet ab ipso fortasse Alexandro Philalethe
Asclepiadeo, cuius quintum τῶν ἀρεσκόντων (medica et physiologica con-
tinentem ut quintus epitomae) citat Galenus VIII, 726. at haec incerta
sunt, certum est exilia illa fragmenta, quibus iam Stobaeus usus est, ex-
cerpta esse ex amplissimo quodam opere et iusta disputatione procedente,
cuius vestigia relicta cernis in initio epitomae (1, 1— 7. cf. 4, 19). eadem
autem illa excerpta materia in usum introductionis philosophicae adornata
tauquam τὰ προτέλεια τῶν κατὰ φιλοσοφίαν (XIX p. 240. cf. p. 224),
$5999.
, »c.€ , 5 . . . . -
φιλοσόφου ἱστορίας titulo legitur inter libros Galeni, commentatoris cu-
iusdam Aristotelici opus sexto vel septimo seculo tribuendum.
2. (326)
Oribas. coll. med. 22, 5 (s. 1 et 2 p. 63 t. III ed. Bussemaker et Da-
remberg cf. praef. p. XIV):
περὶ Oxvo vov, ἐκ τῶν AguiGvovéAovg τοῦ φιλοσόφου.
Περὶ τῶν ὀκταμήνων εἰσί τινες οἵ φασιν οὐϑὲν ζῆν. τοῦτο δέ
ἐστι ψεῦδος" δῇ γάρ, καὶ τοῦτο μάλιστα μὲν ἐν emm Bolo διὰ
τὸ (DEA TE πάντα τὰ γινόμενα τοὺς Ὅς , καὶ ἔτι τὰς γυναῖ-
xc ἐχφόρους εἶναι καὶ τῶν παίδων τὴν τροφὴν μὴ εἶναι ἐπίκαιρον,
cire διὰ τὴν κουφότητα τοῦ ὕδατος" ὥσπερ γὰρ ἀφηψημένον τὸ τοῦ
Νείλου ὕδωρ ἐστίν. εἴτε καὶ δι᾿ ἄλλας αἰτίας. οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἐν τῇ
Ελλάδι τηροῦσιν ἔστιν ἰδεῖν οὕτως ἔχειν. ὥστε τὸ μὲν ἅπαντα τὰ ὀχκτά-
μήνα μὴ ζῆν οὐκ ἀληϑές ἐστιν, ὅτι μέντοι ὀλίγα καὶ ἧττον τῶν ἕπτα-
μήνων τε καὶ τῶν ἐκ τοῦ πλείονος ἀριϑμοῦ γενομένων ἀληϑές καὶ
γὰρ ἑνδεκάμηνον δοκεῖ γεννᾶσϑαι καὶ δεκάμηνον.
Quae continuo adduntur (s. 3—5), eiusdem plane argumenti sunt,
at ex Ipsis quae sequitur auctor zr. φύσεως. Aristotelis verbis (hist. an.
7, 4 p. 584^1—24. cf. Censorin. de die nat. c. 11: undecimum mensem
solus Aristoteles recipit) accurate descripta. celerum ipse ait Ar. de gen.
an. 4, 4. 772^11 de causa huius rei se egisse v τοῖς προβλήμασιν. id
est in libro illo antiquitus et ante Alexandrinos deperdito, quem septimum
olim numeravi in indice operum Arist. p. 241. sequitur caput 6 περὲ
μύλης inscriptum, quod ex Ar. h. a. 10, 7 (p. 638, 10—26.^7— 37) decerp-
tum est (id est ex Pseudaristotelis l. περὶ τοῦ μὴ γεννᾶν. quod pro de-
cimo historiae, qui septimo in noni locum detruso additus fuerit, in scho-
lio ad hoc Oribasii eapitulum adscripto citatur p. 681 t. III ed. Par.), cui
additur de sterilitate fragmentum ex eodem libro 10, 5 p. 636539— 637,
10. continuantur his c. 7 alia fragmenta Aristotelica ex eodem libro per-
dito desumta, cuius auctor respicit ipsius Aristotelis librum de genera-
tione animalium (1, 19. 727512 sqq. cf. ἢ. a. 7, 2. 582511 sqq.).
3. (321)
Oribas. coll. 22, 7: περὶ ΟΠ τ, καὶ ἐπικυήσεως.
AE δὲ συλλήψεις γίνονται μὲν οὐ πολὺ μετὰ τὰς καϑάρσεις, ὀλι-
γάκις δὲ καὶ πρὸ τῆς καϑάρσεως αὐταῖς τοσοῦτον ἐχούσαις τὸ περίσσευ-
μα, ὅσον ἐστὶ ταῖς ἄλλαις πρὸς τῷ λήγειν ἤδη γενομένης τῆς καϑαρ-᾿
σεῶς (cf. Ar. 727^ 18—21. 582^14— 10): οὔτε δὲ μὴ γινομένων ὅλως
—— Gigi e
τῶν καταμηνίων οὔτε πεπαυμένων πρὸ πολλοῦ δυνατὸν γέίνεσϑαι σύλ-
ληψιν (εἴ. 727^12 —14), οὐδὲ μὴν ἀκμαζούσης τῆς καϑάρσεως. ἔμπρο-
σϑεν μὲν γὰρ τὼν χαϑόάρσεων τετυλωμένης τῆς μήτρας οὐχ οἷόν τε
προςῳφυῆσαι τὸ σπέρμα᾽ οὐδὲ μὴν ἀκμαζουσῶν" ἐκκλύζεται γὰρ ὑπὸ
αὐτῶν ὃ γόνος (cf. ib. v. 16)" οὐδὲ πάλιν κατὰ πᾶν πεπαυμένων καὶ
τῆς μήτρας ἀνεξηραμμένης ἤδη καὶ κατεψυγμένης. ληγούσης δὲ τῆς
χαϑάρσεως καὶ τῆς μήτρας ἀκμὴν ἐναίμου τε οὔσης καὶ διαϑέρμου,
καὶ διὰ ταῦτα ὀργώσης πρὸς τὴν παραδοχὴν τοῦ σπέρματος. χαιρὸς
εὐφυὴς πρὸς σύλληψιν.
Cf. plac. phil. 5, 6 ubi πῶς c£ συλλήψεις γίνονται ex Aristotelis
mente explicat auctor, liberius quidem hice, ut solet, sermoneque schola-
stico usus (cf. e. gr. de deo 1, 7. de semine 5, 1 etc.) neque ad ipsos libros
respiciens. neque magis ex deperdito quodam libro fluxisse crediderim
quae ad quaestionem τί πρῶτον τελεσιουργεῖται £v τῇ γαστρί, idem alfert
5, 17: M ouGzozélqo πρῶτον τὴν ὀσφύν. ὡς τρόπιν νεώς (cf. Zonaras
s. ὀσφύς et fr. dub. praef): quibus error quidam inesse videtur. Aristo-
teli Peripateticisque et Stoicis primum est cor, v. de gen. an. 2, 4. 6. cf.
Galen. IV, 674. 662 sqq.
4. (328)
Pergit Oribasius (ex alio eiusdem libri loco): Γίνεται δέ τισιν
ἐπισύλληψις καὶ ἐπικύησις. αἷς ἐστὶν ἕλκωσίς τὲ περὶ τὴν μήτραν καὶ
τροφὴ ἱκανή. τισὶ μὲν οὖν ἀπὸ τῆς πρώτης συλλήψεως ἔτι μενούσης
ἐπί τινας χρόνους τῆς ἕλκώσεως ὕστερον ἐπισυλλαμβάνουσι. τισὶ δὲ
καὶ μετὰ ταῦτα. καταμηνίων ἐπιφανέντων. κατὰ ἄλλα μέρη τῆς ὑστέ-
θας. διὸ καί τινὲς μετὰ ὀλίγον, τινὲς δὲ μετὰ πλείονα χρόνον τῷ πρώ-
τῷ ἕτερον ἐπιτίχτουσιν.
τῶν δὲ ἐπικυουμένων τὰ μέν ἐστιν ᾿ἀτελὴ καὶ ἀδίαρϑρωτα καὶ
σαρχοειδῆ, τὰ δὲ διηρϑρωμένα μὲν ἀσϑενῆ δέ" τινὰ δὲ αὐτῶν ἰσχυρό-
τερα γίνεται τῶν ἔμπροσϑεν.
Haec aliena feré sunt ab Ar. de gen. an. 4, 5 ubi de animalibus
quae ἐπικυίσκεται disseritur. cf. hist. an. 7, 4. 585, 4 sqq.
5. (329)
Proclus in Plat. remp. p. 431 Bas. (iu diss. περὶ τοῦ ἐν τῷ ἑβδόμῳ
τῆς πολιτείας σπηλαίου, ubi ὑποστάσεις esse contendit τὰς ἐμφάσεις):
7 γὰρ ὕαινα, φασίν͵, τὴν τοῦ κυνὸς ἐν ὕψει καϑημένου πατήσασα
σχιάν. καταβάλλει xol ϑοινὴν ποιεῖται τὸν κύνα (εἴ. Theophr. περὶ
δακετῶν fr. 9)" καὶ γυναικὸς καϑαιρομένης, φησὶν ριστοτέλης; εἰς
"USE e
ἔνοπτρον ἰδούσης αἱματοῦται τό ve ἔνοπτρον xol τὸ ἐμφαινόμενον εἴ-
δώλον.
Nisi forte haec quoque transferenda sunt ad librum περὶ δακετῶν
(cf. Prisc. ἡ ΤΠ:
6. (330)
Plinius n. h. ΧΙ s. 114: miror equidem Aristotelem non modo
credidisse praescita vilae esse aliqua iu corporibus ipsis, verum etiam
prodidisse. quae quanquam vana exislimo nec sine cunctatione pro-
ferenda, ne in se quisque ea auguria ancie quaerat, attingam tamen
quae (tantus vir in doc(rina non sprevit. igitur vitae brevis signa ponit
raros dentes (nam ὅσοι πλείους ἔχουσι μακροβεώτεροι Arist. ἢ. a. 2, 3.
501^23. cf. probl. 34, 1), praelongos digitos, plumbeum colorem. plures-
que in manu incisuras (cf. Ar. h. a. 1, 19. 403533) nec perpetuas. con-
tra longae esse vitae incurvos humeris et in manu. una duas incisuras
longas habentes et plures quam X X XII denles , auribus (cf. Ar. 49252)
amplis. nec universa haec, ut arbitror, sed singula observat, frivola
ut reor et vuigo (lamen narrata.
Physioguomonica haec neque in physiognomonico (cf. D. L. 5, 26)
occurrunt, quem legimus, neque in primo historiae animalium (1, 9—11),
ubi signa quaedam morum vitaeque memorantur (quo ipso Aristotelis
loco usus est quem statim Plinius citat Trogus Pompeius). ceterum cf.
Rose de Ar. libr. p. 222 sqq.
LE.
d «v0 d 2;
Galenus in methodi therapeuticae opere, quo methodicis (τοῖς ἀμε-
ϑόδοις, ul inerepat t. X p. 928) et empiricis, scientiae contemtoribus
(v. X, 76. 150. 172. physiologiae scil. X, 7 sq. 17 sqq.), pro more adver-
satus physiologiam et philosophiam arli reddidit veteresque quos prae-
dicat medicos ex Hippocratica schola prognatos (Dioclem, Praxagoram
celeros, praeter ipsos Hippocraticos sine nomine claros i. e. sub Hippo-
cratis nomine latentes) atque philosophorum eiusdem aetatis Platonis et
Peripateticorum Stoicorumque etiam consona (cf. p. 19 ubi Aristoteles
appellatur ἐξηγητὴς τῶν περὶ φύσεως λογισμῶν Ἱπποκράτους. item Il,
88—90 etc.) principia rationesque quasi restaurasse sibi visus est, novos
illos sophistas velut alter Plato longis verborum ambagibus persecutus,
-- τ “--
is igitur Aristotelem maxime et Theophrastum, quos ubique fere conso-
ciare solet (X, 9. 19. 26. 28. 111. 118. 137. 142. cf. XI, 449. 454. 407. 474.
547. 654. 664. 679. II, 88. 110 etc.) geminos omnis Peripati principes, verae
illius medicinae genuinaeque morborum cognitionis testes et δυνάμει
magistros clamat, utqui quum universae naturae rerum principia tum
morborum causas curasque stabilierint, in ipsis scilicet quos nunc habemus
libris physicis (de partibus animalium ete.). medicos enim libros s. περὶ νό-
Gov (cf. Rose de libris Aristotelis p. 176. 178) neque Aristotelis neque Theo-
phrasti unquam respexit (si quae in problematis quibus saepe usus est
habentur medica exceperis, cf. XVII, 2, 20 et passim t. XI), sicut neque
Platonis eodem nomine laudati praeter Timaeum alium librum intellexit,
neque novisse omnino tales videtur medicus doctissimus et Aristotelis,
cuius librorum quorundam commentator fuit, amantissimus. aliorum tamen
Peripateticorum, velut Stratonis (D. L. 5, 59 περὶ νόσων, περὶ κρίσεων,
περὶ δυνάμεων sc. φαρμάκων. cf. Galen. VIII, 616. cf. etiam anatomica
Eudemi et Clearchi, quem Eudemum eum Herophilo celeberrimo anatomico
comparat Galenus XV, 136. 134. cf. Rose p. 174. Fritzsche proleg. in eth.
Eudem. p. 19—21), medici argumenti (περὶ ὑγιείας καὶ νόσου) scripta
habebantur (Gal. II, 91), et novit ipse Galenus, si non de morbis philoso-
phicum, attamen historicum librum de veterum medicorum placitis Aristo-
teli adscriptum, qui tamen esset Menonis Aristotelis discipuli, similem
plane illum celeberrimo, cui a Galeno comparatur, de physicorum placitis
opere Theophrasteo aliisque aliorum Peripateticorum libris in modum
συναγωγῆς conscriptis (cf. Galen. XV, 22: οὔτε παρὰ τοῖς μάλιστα τὴν
τοιαύτην ἱστορίαν ἀναλεξαμένοις ἀνδράσι τοῖς Περιπατητικοῖς ἴστο-
ρούμενον. Rose l. c. p. 70). ita quidem Galenus in comm. ad. I Hipp. de
nat. hom. (XV, 25): καὶ Θεόφραστος δ᾽ ἂν ἐν ταῖς τῶν φυσικῶν δοξῶν
ἐπιτομαῖς τὴν Ξενοφάνους δόξαν εἴπερ οὕτως εἶχεν (qualem voluit Sa-
binus) ἐγεγράφει, καί σοι πάρεστιν εἰ χαίροις τῇ περὶ τούτων ἱστορίᾳ,
τὰς τοῦ Θεοφράστου βίβλους ἀναγνῶναι, καϑ᾽ ἃς τὴν ἐπιτομὴν ἐποιή-
σατο τῶν φυσικῶν δοξῶν. ὥσπερ γε πάλιν el τὰς τῶν παλαιῶν ἰατρῶν
δόξας ἐϑέλοις ἱστορῆσαι, πάρεστί σοι τὰς τῆς ἰατρικῆς συναγωγῆς ἀνα-
γνῶναι βίβλους ἐπιγεγραμμένας μὲν ᾿“ριστοτέλει ὁμολογουμένας δὲ
ὑπὸ τοῦ Μένωνος, ὃς ἦν μαϑητὴς αὐτοῦ, γεγράφϑαι, διὸ καὶ Mtvo-
vto (sicut ethica Eudemea ete.) προσαγορεύουσιν ἔνιοι ταυτὶ τὰ βιβλία.
δῆλον δὲ ὅτι xol ὁ Μένων ἐκεῖνος ἀναξητήσας ἐπιμελῶς τὰ διασωζό-
μενα κατ᾽ αὐτὸν ἔτι τῶν παλαιῶν ἰατρῶν βιβλία, τὰς δόξας αὐτῶν
ἐκεῖθεν ἀνελέξατο. τῶν δ᾽ ἤδη διερϑαρμένων.. .. οὐκ ἠδύνατο γρά-
ψαι. κατὰ ταῦτ᾽ οὖν τὰ βιβλία χολὴν ξανϑὴν ἢ μέλαιναν ἡ φλέγμα
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 25
— 386 —
στοιχεῖον ἀνθρώπου φύσεως (quae apud auctorem libri Hippocratici
memorantur diversorum sententiae) ovx ἂν εὕροις οὐδ᾽ vq ἕνὸς εἰρη-
μένον. αἷμα δὲ καὶ τῶν μεϑ᾽ ᾿Ιπποκράτην φαίνονται πολλοὶ μόνον
εἶναι νομίζοντες ἐν ἡμῖν, ὥστε καὶ τὴν πρώτην γένεσιν ἡμῶν ἐξ αὐτοῦ
γίγνεσϑαι καὶ τὴν μετὰ ταῦτα κατὰ τὴν μήτραν αὔξησιν καὶ ἀποκυη-
ϑέντων τελείωσιν. quem quidem librum — eundem scilicet quem nomi-
nant Diogenes (jerguxc f), Hesychius (περὶ ἰατρικῆς ὃ). ex Ptolemaeo
Arabes (Ibn Alkifti ap. Wenrich p. 154 et Hadschi Khalfa V, 111 Fl., qui
problematum iatricorum alter, alter de medicina quinque libros prae-
bent. alterum quoddam de medicina scriptum habet Ibn Alkifti ap. Wenr.
p. 158: de universo medicinae sensu, ἰατρικός, liber I vel sec. Casirium:
de universa medicina liber T, iatrice inscriptus i. e. περὶ ἰατρικῆς e) —
quum uno hoc loco obiter Galenus commemoraverit, num qui saepe vete-
rum medicorum sententias infert, ipse adhibuerit, nunc sciri nequit. de phy-
sicae autem Peripateticae in ipsam medicam doctrinam meritis multis ille,
ut supra dixi, locis disserit, quales sunt hi: t. X, p. 111: ὅτι τὲ γὰρ τῆς
γοσώδους δυσκρασίας εἴδη πολλὰ καὶ ὅτι xcO' ἕκαστον ἡ ϑεραπεία
διάφορος οὐχ Ἱπποκράτην μόνον ἢ ἄλλους παμπολλοὺς ἰατρούς, ἀλλὰ
καὶ Πλάτωνα καὶ ᾿Δριστοτέλην καὶ Θεόφραστον καὶ Ζήνωνα καὶ Χρύ-
σιππον ἅπαντάς τετοὺς ἐλλογίμους φιλοσόφους παρεχόμενοι μάρτυρας "
ὅτι τὲ χωρὶς τοῦ τὴν φύσιν ευρεϑῆναι τοῦ στόματος ἀκριβῶς οὐχ οἷόν
τ᾽ ἐστὶν οὔτε περὶ νοσημάτων διαφορᾶς ἐξευρεῖν οὐδὲν οὐδὲ ἰχματὼν
εὐπορῆσαι πϑοσηκοντως, ἅπαντας πάλιν τοὺς νῦν εἰρημένους μοι φιλο-
σόφους τε καὶ ἰατροὺς οὐ προστάττοντας μὰ ZU ὡς οὗτοι (sc. of μεϑο-
δικοί, cf. p. 26) δίνην τυράννων ἀλλ᾽ ἀποδεικνύντας παρέξονται. ib.
p. 118: μαϑήσεται γὰρ (sc. qui legerit τὰ περὶ διαφορᾶς νοσημάτων)
ὡς ὀρϑῇ μὲν ὁδῷ πρῶτος ἁπάντων Ἱπποκράτης ἐχρήσατο, δέον δ᾽ αὖ-
τὴν τελειῶσαι τοὺς μετ᾽ αὐτὸν οὐχ ὅπως οὐδεὶς ἐτελείωσεν, ἀλλὰ καὶ
τὰ καλῶς εὑρημένα διέφϑειραν of πλεῖστοι. πλησίον δὲ τοῦ τελειῶσαί
τὲ καὶ συμπληρῶσαι τὴν ὑφ᾽ Ἱπποκράτους παραδοϑεῖσαν ὁδὸν of περὶ
τὸν ᾿Δριστοτέλην τε καὶ Θεόφραστον ἀφίκοντο καὶ εἰ χρὴ τἀληϑὲς
εἰπεῖν ἐτελείωσαν δυνάμει. διορισάμενοι (scil. eo ipso quod distingue-
bant inter ὁμοιομερῆ et ἀνομοιομερῆ, cf. p. 530) τὸ μὴ ταὐτὸν εἶναι
γένος τῶν νοσημάτων ἔν τε τοῖς ὁμοιομερέσι σώμασιν ἔν τε τοῖς ὀργα-
νικοῖς ὀνομαξομένοις etc. porro in libello peculiari contra lulianum
scripto methodicorum tunc viventium ducem (cf. X, 53) t. XVIII, 1 p. 258:
ἡμεῖς δ᾽ αὖϑις ἀναμνήσομεν αὐτὸν ὡς ἕκαστος τούτων τῶν φιλοσόφων
(Zeno sc. Aristoteles, Plato) ἅμα πολλοῖς τοῖς μετ᾽ αὐτὸν εὐκρασίαν
μὲν ἡγεῖται τὴν ὑγείαν εἶναι ϑερμοῦ καὶ ψυχροῦ καὶ ὑγροῦ καὶ ξηροῦ,
- MSS
νοσήματα δὲ γίγνεσθαι τὰ γοῦν κατὰ δίαιταν ὑπερβάλλοντος ἕκάστου
τῶν εἰρημένων ἢ ἐλλείποντος , εἶναι δὲ καὶ χυμοὺς ἐν τῷ σώματι τοὺς
μὲν ὑγροὺς καὶ ξηροὺς κατὰ δύναμιν, ἐνίους δὲ ϑερμυὺς ἢ ψυχρούς,
ἀναλογίζοντας νοσήμασιν. οὕτω Πλάτων ἅμα τοῖς ὑπ᾽ αὐτοῦ πᾶσιν,
οὕτως ᾿Δφριστοτέλης ἅμα τοῖς ἐκ τοῦ περιπάτου, οὕτω Ζήνων καὶ Χρύ-
σιππος ὅμα τοῖς ἄλλοις Στωικοῖς ἐγίνωσκον. ᾿Ιουλιανὸς δ᾽ οὐδ᾽ ἀνέγνω
τι βιβλίον ὧν εἶπον ἀνδρῶν, oU9' ὅλως ἀκολούϑου καὶ μαχομένου
σύνεσιν ἔχει" πάντως γὰρ ἂν ἤσϑετο τῇ μὲν ἀναιρούσῃ τὸ κενὸν αἱρέσει
ταῦϑ'᾽ ἑπομένα, (τῇ δὲ) τοῦϑ᾽ ὑπάρχειν εἰπούσῃ συμμετρίαν μέν τινα
πόρων εἶναι τὴν ὑγείαν, ἐν στεγνώσει δὲ καὶ δύσει τῶν δι΄ αὐτοῦ φερο-
μένων συνίστασϑαι τὰ κατὰ διαίτην νοσήματα (cf. X, 20. 26. Amman
praef. ad Cael. Aurel. p. 14 sq.). πότερον οὖν ᾿Δριστοτέλους (de quo cf.
Rose p. 176) καὶ Χρυσίππου καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων Περιπατητι-
(259:) κῶν τε καὶ Στωικῶν ἕξῆς παραγράψω τὰς ῥήσεις; ἐν αἷς φλέγμα
καὶ χολὴν αἰτιῶνται καὶ τὰ πρῶτα νοσήματα τέτταρα ὑπάρχειν φασίν,
ὥσπερ καὶ τὰ στοιχεῖα τὸ ϑερμὸν καὶ τὸ ψυχρὸν καὶ τὸ ὑγρὸν καὶ τὸ
ξηρόν. ἢ τοῦτο μὲν ὡς &v οὐχ ἕν ἢ δύο βιβλία πληρῶσαι δυνάμενον
ἀλλὰ καὶ τρία καὶ τέτταρα καὶ πλείω παραλιπεῖν ἄμεινον," ἀρκεσϑῆναι
δὲ μόνον τοῖς ὑπὸ Πλάτωνος (in Timaeo) εἰρημένοις... τοσοῦτον μό-
vov εἰπὼν ὑπὲρ τῶν ix τοῦ περιπάτου τὲ καὶ τῆς στοᾶς τῶν φιλοσό-
pov ἀπαλλάξομεν. οὐδὲν (corr. ov γὰρ) ἂν εὕροις οὔτ᾽ ᾿Δριστοτέλους
οὔτε Θεοφράστου βιβλίον, ἐν ᾧ περὶ νοσημάτων ἀναγκασϑέντες εἰπεῖν
τι ϑερμοῦ καὶ ψυχροῦ καὶ ὑγροῦ καὶ ξηροῦ μνημονεῦσαι (corr. ἀμνη-
μονήσαντες) διῆλθον τὸν λόγον, ἀλλὰ καὶ τούτων ἀεὶ μέμνηνται καὶ
σὺν αὐτοῖς πολλάκις ἑκατέρας τῆς χολῆς μελαίνης τε καὶ ξανϑῆς, οὐκ
ὀλιγάκις δὲ καὶ φλέγματος, ot γε τὰς διαφορὰς αὐτῶν διέρχονται, τὸ
μὲν ὀξύ, τὸ δ᾽ ἁλμυρὸν ἢ ἁλυχόν. ἄλλο δὲ γλυκὺ προσαγορεύοντες.
οὐ μὴν οὐδὲ Χρύσιππος ἑτέρως, (200:) ἀλλ᾽ οὕτως ἀεὶ καὶ περὶ νοση-
μάτων καὶ περὶ τῶν χυμῶν διαλέγεται. εἴ τις (f. εἰ δή τις) ἐθέλοι μό-
νων τῶν εἰρημένων τριῶν ἀνδρῶν ἐκλέγειν τὰς βήσεις, οὐκ ὀλίγα πλη-
ρώσει βιβλία, ... ἐὰν δὲ καὶ τῶν ἄλλων τῶν Στωικῶν ἢ Περιπατητι-
κῶν (cf. IL 91) ἑκάστου ἐκλέγειν τὰς θήσεις. ὅλην βιβλιοϑήκην πλη-
᾿ρώσει. cf. p. 263: ταὐτὶ μὲν οὖν ἐν μόνῳ τῷ Τιμαίῳ Πλάτων εἶπεν
ἑπόμενος Ἱπποκράτει, τὰ δὲ τῶν ἄλλων αὐτοῦ βιβλίων εἴ τις ἐκλέγοι
πάντα, δόξει μιμεῖσϑαι μακρολογίας ἕνεκα τὸν Ἰουλιανόν ἔτι δὲ δὴ
μᾶλλον εἰ τὰ παρὰ Θεοφράστου καὶ ᾿Δριστοτέλους (quibus Eudemum
addit p.269) καὶ Χρυσίππου καὶ πᾶσι τοῖς Περιπατητικοῖς ve καὶ Στωι-
κοῖς εἰρημένα περὶ ϑεομοῦ καὶ ὑγροῦ καὶ ψυχροῦ καὶ ξηροῦ καὶ χολῆς
καὶ φλέγματος ὑγείας τε καὶ νόσου παραγράφοι σύμπαντα,
20"
Q9 eES. -
Ad opus autem illud collectionis medicae, ex quo fragmentum affert
unus Plutarchus, praeter locum Diogenis Laertii e Demetrii Magnetis, qui
Ciceronis aequalis fuit, auctorum homonynorum libro petitum, alios
quosdam refero, quorum medicinale argumentum est, quumPlinii, de quo
maxime incertus sum, tum Caelii Aureliani hoc est Sorani medici cele-
berrimi, qui utpote methodicus eosdem illos veteres quos extollit Gale-
nus perpetuo exagitare solet atque refutare. Sorani scilicet libros latino
sermone se describere, ipse profitetur scriptor ille infimae aetatis (seculi
V, ut puto), qui ut Theodorus Priscianus eique similis plane Cassii Felicis
interpres (qui scripsit sub ardebre et asclepio consulibus sec. cod. Paris.
lat. 6114, i. e. a. 447. cf. P. Reland, Fasti consul. Traj. Bat. 1715. p. 621),
totus e Graecis libris pendet (cf. celer. pass. 2, 1 p. 75 ed. Lugd. Bat. ib.
2, 28 p. 139. 2, 31 p. 146. praefationes p. 1 et p. 208, praeterea p. 153.
160. 181. etc. Amman praef. p. 12. quod ad sermonem attinet, advertit
animum particulae guod |guia etc.] pro acc. c. inf. usus medio aevo lin-
guisque vulgaribus communis, qui ex Graecismo interpretum primum
irrepsit et in Boethii quoque versionibus Aristotelicis [dicere quoniam,
dicere quod, manifestum quoniam etc.] occurrit, velut dicere quod cel.
1, 1, 10. dixit quomodo cel. 1, 18. omitto quod tard. 1, 5, 177. non adver-
tentes quia cel. 2, 38, 220. tard. 1, 5, 171. non intuentes veritatem quod
tard. 1, 5, 176. nesciái quoniam ib. 1, 5, 173. cf. quomodo [comme] pvo
quoniam cel. 1, 9, 58. 63. 1, 15, 121, vel pro quum cel. 1, 6, 49 eto.).
1. 9. (331. 332)
Ptutarch. qu. conviv. VIII, 9, 3, ubi morborum novorum exempla
affert: τὴν δὲ Τίμωνος ἐν Κιλικίᾳ τηϑὴν ᾿Δριστοτέλης ἱστόρηκε
φωλεύειν τοῦ ἔτους ἑκάστου δύο μῆνας, μηδενὶ πλὴν μόνῳ τῷ ἀναπνεῖν
ὅτι £y διάδηλον οὖσαν (cui similis plane ἄπνους illa Heraclidis Pontici
morbos mirabiles aucupantis ἐν τῷ περὶ νόσων, cf. P. Hoogvliet, de vita
et scriptis Heraclidis Pont. Lugd. B. 1858 p. 61. add. Galen. VII, 615).
καὶ μὴν ἔν γε τοῖς ἹΜενωνείοις (vulgo ΠΠελωνείοις, quod corr. Fabricius
B. G. III, 406 H.) σημεῖον ἡπατικοῦ πάϑους ἀναγέγραπται τὸ τοὺς κα-
τοικιδίους μῦς ἐπιμελῶς παραφυλάττειν καὶ διώκειν" [ὃ νῦν οὐδαμοῦ
, C
γινομένον oocroL ete.
3. (333)
Diogenes Laertius (e Demetrio Magnete) 5, 61: γεγόνασι δὲ .Xroa-
τῶνὲς ὀκτώ" πρῶτος Ἰσοκράτους ἀκροατής" δεύτερος αὐτὸς οὗτος (sc.
Lampsacenus physicus)" τρέτος ἰατρός. μαϑητὴς Ερασιστράτου, ὡς δέ
τινες τρόφιμος (de qua re cf. Galen. ΧΙ, 197)" τέταρτος ἱστορικός, Φιλίπ
—- 989. —
zov καὶ Περσέως τῶν Ῥωμαίοις πολεμησάντων γεγραφὼς πράξεις Ἔ
(deest quintus) £xróg ποιητὴς ἐπιγραμμάτων ἕβδομος ἰατρὸς ἀρχαῖος,
ὡς ᾿Δριστοτέλης φησίν᾽ ὄγδοος περιπατητικός, βεβιωκὼς £v Ἄλεξαν-
δρείᾳ.
Ultimi quos extra ordinem utpote ignotos addidit Demetrius a prio-
ribus illis (tertio et secundo) vix diversi fuerint. medicum enim ab Aristo-
tele (i. e. Pseudaristotele) citatum eundem fuisse cum Erasistrateo conii-
cere non ita facile potuit Demetrius, nos possumus. neque magis patet
(cf. Rose p. 174), utrum medicus Erasistrati amicus, qui Alexandriae vixit
ut peripateticus i. e. Lampsacenus, quemque Berytium Galeni esse mera
coniectura volunt, revera diversus fuerit a philosopho nec ne.
4. (334)
Plinius n. ἢ. 28, s. 21: peculiariter (lac) valet potum contra venena
quae data sunt € marino lepore, bupresti, ut Aristoteles tradit,
dorycnio (dorycnion -cnium vulgo. cf. Sillig IV p. 275), et contra in-
saniam quae facta sit hyoscyami potu.
Ad hoc Aristotelis testimonium (alterum cf. s. 14) spectat mentio
eiusdem in indice auctorum huius libri facta (cf. H. Brunn, de auctorum
indicibus Plinianis. Bonn. 1856 p. 37). ceterum lactis usum iis qui sive
ὑοσκύαμον (p. 139. μανιώδης hic est sec. Gal. XIL, 147) sive λαγωὸν $a-
λάττιον (ib.) sive δορύκνιον (p. 140. cf. Nicander alexiph. 385) sive βού-
πρηστιν (p. 141) biberint, commendat item Asclepiades (ἐν τῷ & τῶν
ἐντὸς παϑῶν p. 135, cf. 138) apud Galenum 1. II de antidotis (t. XIV),
sicut contra alia venena multa.
5. (335)
Cael. Aurel. celer. passion. l. II c. 18 p. 110 (ed. Amman Lugd. Bat.
1709) : hanc (sc. pleuritidem) definiens primo de adiutoriis libro Aristo-
teles sictradendam credidit. pleuritis inquit est liquidae materiae coactio
(vulgo coctio quod nihili est, ut recte vidit AImeloveen in notis p. 616)
sive densatio. nec tamen disseruit utrumne totius, quod falsissimum,
siquidem phlebotomati aegrotantes liquidum sanguinem reddunt, an
vero particulae. sed quum hoc tacuit, necessarium praetermisit (ita
iam in margine editionis Lugd. 1569 [vel priore titulo 1567] p. 97 recte
corrigitur id quod vulgo legitur non [n pro nc] praetermisit).
Haec, nisi falsum omnino est Aristotelis nomen et ex methodici cuius-
dam nomine vel alius περὶ βοηϑημάτων agentis (cf. Aristoxenus de hy-
drophobia citatus similiterque reprehensus ap. Cael. cel. 3, 16, 34 de quo
- ποῦ.
cf. Gal. 8, 746. ceterum in quibusdum codicibus vel Aristot. probl. 1, 30
sqq. appellantur βοηϑηματικὰ προβλήματα) errore ortum, certe ex metho-
dici cuiusdam referentis libro verbisque sumta sunt, ex ipso scilicet So-
rani de adiutoriis opere, quod citatur celer. pass. 2, 29 p. 143 et saepius
alibi sine nomine auctoris. etenim ubicunque Caelius alia sua opera cita-
re videtur, Sorani citat, cuius ipsa verba exprimit. Soranus igitur Aristo-
telis, Apollonii, Asclepiadis de pleuritide definitiones citaverit, quae ante
ultimam Sorani deinceps apud Caelium recensentur. idem ex suo liqui-
dae materiae coactioni (vel correptioni, ut ex Aristoxeno Cael. l. c. nam
tale quid pro coctione edd. desideratur, quod σῆψεν significet, at non
πέψιν. cf. Gal. VII, 374 sq.) explicaturus addiderit densationem, quum
secundum methodicorum rationem omnis morbus aut strictura (vel den-
satio, στέγνωσις) sit aut solutio (δυσις-ς) itemque medicamenta omnia aut
solventia (stricturam), ut calida, aut stringentia vel densantia (soluta), ut
frigida. ita quidem methodici τὰς φλεγμονὰς (Gal. Xl, 77. cf. XIV, 735)
ἁπάσας στεγνὰ πάϑη νομίζοντες καὶ χαλᾶν (laxare) αὐτὰς ἡγούμενοι;
quae Galeni verba sunt (ΧΙ, 79), contrariam semper regulam i. e. humi-
dam et calidam convenire aegris contendunt, ubi frigidam et siccam ve-
teres medici, ut Diocles et ceteri, a quorum parte stat Galenus. veteres
igitur hoc nomiue perpetuo increpat Soranus eiusque interpres, velut,
quo altero in loco Aristotelis nomen occurrit, in curatione furiosorum.
6. (336)
Cael. Aurel. tard. pass. 1, 5 p. 336 (de mania): ali frigidis usi sunt
rebus, passionis causam ex fervore venire suspicantes, ut Aristo-
teles et Diocles (sc. in l. de passionibus atque causis earum et cura-
lionibus, qui saepissime citatur), nescü quoniam fervor innatus sine
dubio tumoris (—: inflammalionis) est sigmum et non ut existimant
passionis causa. quare peiorare necesse est et maiorem furorem fieri,
quum frigida curatione corpora densentur.
ARISTOTELES. PSEUDEPIGRAPHUS.
PARS ALTERA
B-RAG MENTA HISTOWNRIGC.
CUM APPENDICE
ANECDOTORUM ARISTOTELICORUM.
VIII. HISTORICA.
LII.
lloAwcrsicti.
In divisione librorum Aristotelis qualis prolegomenorum in catego-
rias simulque in universam Aristotelis philosophiam scriptorum pro so-
lenni capitulo habetur, inter eorum librorum exempla quae neque μερικά
sint neque x«904ov sed μεταξύ, historica scilicet, una cum historia
animalium politias (sc. τὰς διττὰς ἱστορίας. ut ait David p. 24, 33. 26^32
Br. τὴν ἱστορίαν τῶν πολιτειῶν appellat auctor vit. Marc. f. 2765 in. cf.
276?) appellare solent commentatores (Ammon. in cat. f. 95, 10 ed. Ven.
1545. Schol. Ar. p. 35^17— 24. David p. 26532. 24, 32), utriusque operis
originem simili quadam hominum ex mera coniectura ipsoque rerum
eventu disputantium fabula ad itinera regis Alexandri Asiatica inepte re-
ferentes, quae scilicet materiam philosopho suppeditaverint sive ab ipso
partim comite collectam sive regis munificentia trausmissam (praeter vit.
Ar. ed. apud Amm. in cat. f. 5^ et vit. lat. veterem cf. vit. Marc. f. 276^ in.:
ἀκμάσαντι δὲ ᾿Ζλεξάνδρῳ καὶ ἐπιστρατεύσαντι κατὰ Περσῶν συνεξῆλ-
Ocv, οὐδὲ τότε τοῦ φιλοσοφεῖν ἀποσχόμενος" τὴν γὰρ ἱστορίαν τῶν
πολιτειῶν τότε συνέλεξε. item David p. 24, 32: αὖ πολιτεῖαι. ἃς ἴστό-
ρήσεν ἐκ τοῦ πολλὴν γῆν περιελϑεῖν ἅμα ᾿4λεξάνδρῳ βασιλεῖ. Elias
p. ΘΡ27ΒΓ. : ἃς συνεγράψατο ἐκ τοῦ πολλὴν γῆν περιελϑεῖν σὺν ᾿4λεξάν-
δρῳ τῷ βασιλεῖ. Anonymus Olympiodoreus ad Porphyr. in cod. Paris.
1939 f. 515 fin.: ὁ μὲν γὰρ "Ag. συνὼν καὶ ᾿Αλεξάνδρῳ τῷ κτίστῃ πολι-
τείας λέγεται μετ᾽ αὐτοῦ περιελϑεῖν, ὧν ἀνεγράφετο τὸν βίον. de hist.
an. notissimus est locus Plinii 8, 17 cf. Rose de Ar. libr. p. 209). titulus
historiae politicae erat πολιτεῖαι («ὡς 749. ἐν πολιτείαις») id est. collectio
politiarum, quarum singulae singulis operis sectionibus seorsim descri-
ptae suo quaeque titulo plerumque citantur (4 ϑηναίων πολιτεία, “ακε-
δαιμονίων πολιτεία etc.). quas quidem sectiones, licet diversi admodum
ambitus necessario fuerint, libros (βιβλία) interdum (sicut physicorum
-— 94
problematum sectiones) appellatas fuisse ex fr. 101 (40. ἐν τῇ κοινῇ
᾿Αρκάδων πολιτείᾳ ἀρχόμενος τοῦ βιβλίου) apparet. atque revera suum
singulis politiis: hoc est singulis operis sectionibus numerum fuisse
deinceps numeratis, bina etiamnuuc testimonia docent, in quibus anti-
quiorum accuratior in citando mos servatus est (Ζ“ϑηναίων c fr. 34 et 89,
᾿Ιϑακησίων uf fr: 124). quot autem politiae fuerint, aliter ab aliis nunc
traditur: inter quos qui optimus lestis est cuiusque auctoritatem ad Ana-
stasii imperatoris aevum codicesque sexti seculi initio scriptos referat
Hesychii in onomatologo consensus, Diogenes Laertius 158 fuisse memo-
rat (δυοῖν δέουσαν of cod. Flor., vulgo δυοῖν δεούσαιν ἕξήκοντα καὶ
ἑκατόν. apud Hes. ovx). ad eundem numerum casu quodam centum al-
teris auctum commentatorum loci redire videntur, quibus si ducentas pro-
centum errore scriptas fuisse concedas, praeter eas circa quinquaginta
extitisse confirmatur (historiam ducentarum et quinquaginta politiarum
habet vitae Ar. versio latina vetus, Elias in proleg. prax. 12 p. 9526 Br.
vel p. 425 Cramer A. P. t. IV: γεγραμμέναι δὲ αὐτῷ εἰσὶ καὶ πολιτεῖαι
διακόσιαι πεντήκοντα TOV ἀριϑμόν, cautius autem inSchol. Br. p. 85019:
ἀμφὶ τὰς v καὶ διακοσίας et secundum vitam Ar. gr. vulgatam: ἀμέλει
καὶ συνώδευσεν αὐτῷ μέχρι καὶ ἔσω τῶν Βραχμάνων, v9 ἱστόρησε
— non ἔστησε ut vulgo male editur — τὰς cv& πολιτείας, sicut scribi-
tur in vitae huius exemplari cod. Marc. 257 post vitam ineditam additae).
idem denique Ptolemaei numerus fuisse videtur, qui nune quidem corru-
ptus est interpretum negligentia et librariorum Arabicorum' quorum in
numeris tradendis nullam posse fidem haberi patet (171 Ibn Alkifti apud
Wenr. p.156 cf. Bernays Rhein. Mus. N. F. 7, 287. itemque Hadschi Khalfa -
V, 97 Fl. ubi nunc non nisi librarii incuria ex similibus in lingua Arabica
vocabulis centum civitatum alteram omittentis pro 171 legitur 71. falsus
enim est numerus 191 quem Hadschi Khalfae esse perhibet Herbelot bi-
bliothéque orientale Par. 1697 p. 971). itaque pro certo atque explorato
sumi potest Aristotelis fuisse politias centum et quinquaginta octo, neque
solum eas urbium praecipuarum instituta particularia continentes, sed
communia etiam si qua essent (cf. Schoemann antiquit. iur. publ. p. 398
et Griech. Alterth. II, 68) gentium stirpiumque Graecarum, id quod et Ar-
cadum Thessalorumque politiarum tituli significant ab auctoribus traditi
(fr. 101. 113) et in ipsius indicis Andronicei apud Laertium reliquiis ex-
pressum fuisse praeclara Bernaysii (Rhein. Mus. N. F. 7, 289) emendatione
patefactum est (πολιτεῖαι πόλεων δυοῖν δεούσαιν ob, κοιναὶ καὶ ἔδιαι,
δημοκρατικαί, ὀλιγαρχικαί, ἀριστοκρατικαί, τυραννικαί. cf. ad indicis
n. 143. ex Laertio Hesychius negligenter excerpsit haec: πολιτείας πό-
- Eie
λεὼν ἰδιωτικῶν καὶ δημοκρατικῶν καὶ ὀλιγαρχικῶν vy). et multa qui-
dem κοινῶν exempla, praeter duo illa quae expresse citantur, nomina prae-
bent gentium quarum respublicae memorantur non solum Graecarum (velut
Achaeorum, Aetolorum, Acarnanum, Opuntiorum i. e. Locrorum, item Epi-
rotarum, Cypriorum etc.), sed si Photio fides etiam exterarum (velut “υκίων
qui νόμοις οὐ χρῶνται ἀλλ᾽ ἔϑεσι secundum Heraclidem exc. c. 15, et
fortasse etiam Ζυδῶν, fr. 162—03, et BrOwvov?), de quibus diserte testa-
tur Cicero de fin. 5, 4: omnium fere civitatum non Graeciae solum sed
etiam barbariae αὖ Aristotele mores instituta disciplinas, a Theophra-
sto leges etiam cognovimus. atque ex hac ipsa politiarum materia profe-
eisse videtur qui νόμων vel νομίμων (sc. βαρβαρικῶν, cf. praef. fr.) col-
lectanea quatuor libris edidit post Theophrastum (ut ex uberiori vouZucv
Ῥωμαίων descriptione iudices) auctor recentior. nobis autem nune ex
auctorum certis testimoniis notae sunt politiae quadraginta quatuor, tres
autem et sexaginta numerantur cum eis quas ex ipsorum fragmentorum
argumentis olim extitisse probabili coniectura efficias. attamen licet tanta
sit fragmentorum copia, eorum praecipue quae ex Atheniensium republica
desumpta sint grammaticis lexilogisque ad Atticorum auctorum sermonem
illustrandum utilissima, neque ordinis cuiusdam quo singulae se politiae
exceperint vestigium ullum relinquitur nec vinculi quo inter se omnes
coniunctae fuerint rerumque nexus materiaeque ad finem quendam gene-
ralem usumque philosophicum praeparatae. quod si quidem in tot nu-
mero reipublicae Atheniensium fragmentis non casu accidisse plane patet,
auctorem operis non philosophum fuisse perspicitur, qualis historiae ani-
malium auctor Aristoteles et Theophrastus νόμων (cuius quidem operis
philosophicam rationem in legum comparatione atque aestimatione posi-
tam optime demonstrat fragmentum uberrimum in Stobaei florilegio 44,
22 servatum), sed mere historicum, qui singularum gentium historiam
dedita opera et vel minimis rebus leviusculisque indulgente narret, ori-
gines (χτίσεις) cum nominibus varie mutatis moresque et instituta cul-
tumque omnem accurate describat atque illustret nec fabulis popularibus
latius referendis abstinens (cf. fr. 11. 17. 135. 164. 169. 184 etc.) multus-
que idem in proverbiis explicandis (fr. 78. 102. 112. 128. 188. 143. 157.
158. 167. 170. 171. 184. 204 etc.), qui denique nihil ultra velit quam nar-
rare (cf. Rose de Ar. libr. p.57 sq.) summasque in historia veterum aucto-
rum laudes revera reportaverit (cf. Cic. l. c. Plutarch. uon posse suav.
sec. Ep. c. 10). quae quum ita sint, nihil minus verum dici potest, nihil
quod ex ipsa fragmentorum lectione minus petitum sit, quam quod cum
alis multis quibus operis ut utilissimi ita in omni antiquitate celeberrimi
t NBN
fama persuasit, his verbis qui in opere historico philosophum, quem so-
lum novimus, sibi se reperisse finxit, expressit Kortüm (Geschichte Grie-
chenlands, Heid. 1854, t. III p. 117) ut appellaret illud gemissermassen
eine vergleichende Zergliederung der Staatsgrundgesetze. immo quia
nullam talis comparationis speciem praebet, quia cum historiae anima-
lium ratione causas praeparantis nullo modo politiarum historia comparari
potest (cuius quidem similitudinis falsa specie sibi olim illusit Michael Pie-
cart isag. in lect. Arist. Altd. 1665 p. 206), propter hanc ipsam rem cer-
tum est nequaquam auctorem fuisse Aristotelem nec maiorem in hoc libro
titulorum sero grammaticorum Alexandrinorum assensu confirmatorum
auctoritatem esse quam in reliquis qui deperditi sunt. ipse adeo Aristo-
teles iu fine ethicorum, ubi politicorum operis secuturi argumentum
enuntiat, in quibus scilicet ἐκ τῶν συνηγμένων πολιτειῶν ϑεωρῆσαι
debeat politicus philosophus (etenim pro vera politiarum historia haec
ipsa politica sunt, rerum collectarum quasi fundum materiamque — quae
per se solam nihil iuvat absque philosophi iudicio qui sciat uti — una
comprehendentia), ibi igitur clare indicat neque scripsisse adhuc ipsum
tales τῶν νόμων xol τῶν πολιτειῶν συναγωγάς, quales sophistarum
studia protulisse ait (sc. τὰς τῆς γῆς περιόδους et ἱστορίας τῶν περὶ
τὰς πράξεις γραφόντων sec. rhetor. 1, 4 fin.) nec similis operis edendi
consilium cepisse preeter politica, quibus ipsis quasi quoddam supple-
mentum (sicut phytica zoicis) legum libros Theophrastus addidit singula
νομοϑεσίας capita diligenti philosophi studio persequentes. itaque ne-
que Aristotelem intelligas politias collegisse nec Theophrastum, sed Peri-
pateticum quendam alium qui historicus potius et philologus fuerit quam
philosophus: quales fuerunt Demetrius Phalereus qui opus Atheniensium
politiae simillimum edidit περὶ τῆς ᾿“ϑήνησι νομοϑεσίας.. et Dicaearchus
cuius politiarum libros singulares in manibus Cicero tenuit (ep. ad Att.
IL, 2. de leg. 3, 6, 14), eorumque similes. hunc autem ignotum politiarum
Pseudaristotelicarum auctorem non minus quam Dicaearchum, ut dedita
opera rerum publicarum fata describeret, ipsius sine dubio philosophi
exemplum incitavit, qui plurimarum civitatum instituta in politicis pas-
sim tetigit. neque illas multo post mortem Aristotelis conscriptas fuisse,
editas autem in ipsum eius nomen mox abiisse bibliothecariorum Alexan-
drinorum auctoritate receptum (eodem illo tempore inter Atticarum litte-
rarum florem conditasque bibliothecas intermedio, quo librorum Hippo-
craticorum inter se diversissimorum corpus unius nominis auctoritate
stabilita medicorum multorum famam delevit, cf. Littré in ed. Hipp. t. X
praef. p. 53 et Daremberg, Not. et extr. des mss. médicaux I p. 223, quo
c ud
quae oratorum Atticorum nomina mentitae orationes multae circumfere-
bantur, titulos nactae sunt duraturos, velut pro Nicia Lysiae illa quam
spuriam quidem Dionysio opp. rhet. p. 483 R. iudice iam Theophrastus
agnoverat: cf. de orationibus pseudepigraphis Rehdantz apud A. Schae-
fer, Demosthenes und seine Zeit. Lpz. 1858. t. III, 2, p. 317 sqq. atque
de.universo hoc argumento Rose de Ar. l. p. 1 sqq.), hoc ex Timaei (1 c.
ol. 131) certo iudicio coguoscitur, qui post quinquaginta fere vel sexa-
ginta annos Aristotelis se legere politias sine ulla dubitatione credidit (fr.
160). itaque nescio an ipsa Aristotelis ethicum opus finientis verba male
intellecta falsi tituli praeiudicium Alexandrinis confirmaverint. iam vero
quo revera tempore post edita Aristotelis ethica atque politica (ol. 111, 2
Rose p. 125) atque omnino post philosophi senescentis anuos longa ope-
rum divinorum serie occupatos (Rose p. 231) politiarum opus compositum
sit, arctius etiam definiri potest ex fr. 59, quo de mutatis τῶν ἱερῶν
τριήρων nominibus agitur: quae quidem quum antea fuissent Paralus et
Salaminia, nunc auctoris aetate essent Paralus et Ammonias, scil. Ammo-
nias propter ϑυσίας Ammoni (cf. Boeckh Staatsh. d. Ath. II, 130—34) ob
Alexandrum filium novo studio missas (eodem fortasse anno quo et Am-
monia Athenis celebrari coepta sunt, cf. Hesych. s. v.). atque haec qui-
dem navium duarum nomina, quum annis ol. 113, 4. 114, 2 et 3 (Boeckh
Urk. über das Seewesen p. 91. ceterum Ammoniadis nomen nusquam in
inscriptionibus nunc servatis occurrit sec. Boeckh. p. 79) nondum publice
recepta essent (sc. probabile est odii causa adversus Salaminios deficien-
les concepti Salaminiae nomen mutatum esse inde ab ol. 115, 3. cf. Paus.
1, 35, 2. Polyaen. 4, 11, 1. Diod. 18, 69. Boeckh C. I. I p. 148), vigebant
tamen (cf. Boeckh p. 76—79) non solum politiarum auctoris incerti tem-
pore, sed etiam Dinarchi florentis (Harp. s. -4pqowíg) qui, ut ait Diony-
sius, Θεοφράστῳ ze συνεγένετο xol Δημητρίῳ τῷ Φαληρεῖ (licet oratio
contra Himeraeum, in qua Ammonidis mentio siquidem in causa Harpa-
lica habita est, scripta fuisse putanda sit a. ol. 114. 1. cf. Maetzner .ad
Din. p. 85. 89. occisus est Himeraeus iste ol. 114, 3 v. A. Schaefer, De-
mosth. III, 1, 298. 358) et pictoris Protogenis (Plin. 35, 36, 20. is post ol.
119 mortuus est. cf. Brunn, Geschichte der Griech. Künstler IL, 236, 238).
his autem ante Philochori aetatem Atticam historiam usque ad ol. 129, 3
scribentis aliae duae naves sacrae accesserunt Antigonis et Demetrias,
quibus ad Antigonum et Demetrium novos deos theori missi ducerentur
(cf. Plut. Demetr. 11), ab eo inde anno quo tot aliis decretis regem De-
metrium honoraverant, qui a Demetrii Phalerei per decem annos (ol. 115,
3—118, 2) imperio Athenienses liberavisset (ol. 118, 2), scilicet ab eodem
s s9R
anno quo et tribus duae novae decem antiquis ob eandem occasionem ad-
ditae sunt Antigonis et Demetrias (cf. Diod. 20, 46. Plut. Demetr. 10. Ran-
gabé Antiq. t. II p. 178). atque has quidem duas nondum novit politia-
rum auctor, qui quum praesentem ubique suae aetatis reipublicae statum
describat (ef. fr. 31. 44. 45. 66 etc.), decem phylarum instituta et magi-
stratuum numeros numero illi aptos retinet. quae vero vestigia paga
occurrunt (ef. fr. 31. 85), quibus rempublicam qualis erat post Euclidem
in aristocratieam magis speciem mutatam fuisse credas, ea quoque plane
conveniunt Demetrii Phalerei tempori quo politiarum auctorem sive Athe-
niensem sive Athenis commoratum scripsisse vidimus, scilicet ol. 116 vel
117 (inter ol. 115, 3—118, 2). huius igitur opus Aristotelis nomine in-
scriptum Timaeus legit, idem probabile est iam novisse Philochorum, qui
licet ad historieas res atque ad religiosas animum potius adverterit quam
ad instituta politica, quorum non minus raro testis ipse inducitur quam
saepe Aristoteles, in multis tamen cum Aristotele plane conspirasse vi-
detur (cf. fr. 5. 17. 24. 33. 55. 59. 86. 87), utpote eisdem quibus ille fon-
tibus usus, velut Ephoro (quem Aristoteles quidem secutus est in Laced.
pol. cf. fr. 147. idem Herodoto fr. 13. 14) eisque qui res Atticas antea
exposuerant. attamen fuisse inter posteriores criticos, qui etsi nulla iam
esset ratio qua veri auctoris nomen diuturna oblivione perditum erui po-
tuisset, in nonnuliis politiis praeter antiquorum consensum reperire sibi
viderentur quae ad Aristotelem auctorem minime pertinerent, immo re-
centioris aetatis vestigia gererent, id significare videntur Simplicii verba
(in categ. f. 2, y ed. Bas., Schol. Br. p. 27 not.) γνησίας eius πολιτείας
aperte distinguentis. id quod antiquiorum (fortasse Alexandri) iudicio
niti patet. contra Tzetzes qui politiarum auctorem propter epigrammata
sepulcralia politiis hic illic inserta eaque pepli manifesto spurii epigram-
matis partim similia partim eadem, non philosophum esse voluerit sed
hunc ipsum qui peplum ediderit (v. fr. 178, cf. 184), ex sua id coniectura
sola pronuntiavit, utqui epitaphia illa ex peplo excerpta in scholiis ad
Homerica sua ab ipso adiectis creberrime adhibuerit. itaque non Tzetzis
quidem iudicium, at suspicionem illam a Simplicio traditam nos ita aeci-
piemus, ut cur genuiuis spurias politias commixtas olim fuisse statua-
mus, causam nobis nullam esse profiteamur: veteribus enim ea fuit quod
quamvis de singulis dubitarent, longaeva operis auctoritate impediti es-
sent quominus totum reiicerent. immo propter ipsa illa recentioris aeta-
lis vestigia a veteribus agnita sententiam qua integrum opus ab Aristo-
telis mente alienum esse decrevimus, e fragmentorum ratione petitam
libenter confirmabimus. minus enim ad hunc finem illud valebit, quod
- I
politias, quarum vel nullum fuisse certum ordinem vel nullum certe nunc
deprehendi posse constat ita quidem ut si paulo recentius esset opus et
grammaticorum Alexandrinorum consuetudini propius, alphabeticam fuisse
seriem suspiceris (cf. praef. ad Zoica), ad litterarum ordinem revera dis-
positas fuisse commentatores asserunt (cf. Bournot p. 268) sic enim
- . : - ς
praeter Davidem (in categ. Schol. Ar. p. 34, 35: e£ πολιτεῖαι... ἃς ἐκδέ-
1 ἘΠ ΄ ^ 1
δωχε κατὰ στοιχεῖον διακοσίας πεντήκοντα οὔσας τὸν ἀρυϑμόν) ano-
nymus Parisiensis (Davidis nomine falso inscriptus cod. 1939 f. 618), qui
Olympiodori (quem David etiam secutus est et excerpsit Elias) in Porphyrii
E . . , 1 2 » 1 ἈΝ ,
1sag. commentarium recoquit: γέγραπται δὲ eue καὶ πολιτικὰ ομοίως
- δ 9 e Ó , - - Ἃ i] ? P
τῷ llierovi, ἕν ᾧ (sic) διαλέγεται πῶς vov χρη κατὰ τὴν ἀρίστην πο-
, Y ΄ Y
λιτευεσϑαι πολιτείαν. ἔγραψε yog καὶ ἕκατερος καὶ πολιτικὸν καὶ πολι-
- - Y N -
τείας " καὶ iv μὲν τῷ πολιτικῶ τὸν αὐτὸν ἔχουσι σκοπόν. ἐν δὲ τῇ πολι-
,ὔ S CEN ME , S A2 -" e ,
τείᾳ διαφωνοῦσιν. ὁ μὲν yog preme συνῶν καὶ “4λεξανδρῳ τῷ κτί-
5 - - 5G ? ’ Y
671 πολιτείας λέγεται μετ΄ αὐτοῦ περιελϑεῖν. ὧν ἀνεγράφετο vov βίον
A SS M nur e. M " c -
κατὰ στοιχεῖον" OL Tv 40v μὲν Ale&avOgsetg τοιῶςδε mo-
? - d *. Ed
λιτεύονται καὶ 4 ϑηναῖοι τοιῶςδε καὶ Βιϑυνοὶ καϑεξῆς
X A P - C. 5 à
κατα τὴν τάξιν τῶν στοιχείων " οὕτως οὖν καὶ τὰς πολιτείας τέ.
€ ον ΄ » , 2E , - Y -
Oeixev. o δὲ Πλάτων ἔγραψε πολιτείαν £v ἡ διαλέγεται πῶς χρὴ κρατεῖν
, - . c?
καὶ ταττειν πολιτείαν (cf. David proleg. phil. p. 16516: ἰστέον ὁτι ἕν μὲν
- - - x ΄ er ' » Q Q9 7 (€ ΄
τῷ τῶν πολιτικῶν συγγράμματι ἕνα σχοπον ἔχει καὶ ὁ o. καὶ o Π]λα-
1 2 , Y , - - ^ ΄ 2 A cU Y
τῶν" ἀμφότεροι γαρ λέγουσι πῶς δεῖ διοικεῖσθαι πόλιν * ἐν δὲ τῷ περὶ
΄ , c Y e e
πολιτείας διάφορος ἔστι καὶ ὁ σκοπὸς καὶ ἡ ἐπιγραφή. καὶ ἡ μὲν ἐπι-
e e 7 - 2
γραφή. or. 0 μὲν Πλατῶν ἑνικῶς ἐπέγραψε πολιτείαν. ὁ δὲ Ag. πλη-
- , c 1 , , ΄ e c 1 2 ,
ϑυντικῶς πολιτείας. ὁ δὲ σκοπός ἔστι διάφορος. Ort ὁ μὲν “40. λέγει
- 9 ΄ὔ e ? - e n? ^ δ , Y a
σῶς ἐπολιτεύοντο οὗ ἀρχαῖοι. οἷον οὗ 4 ργεῖοι. οὗ Βοιωτοί, o δὲ
2s e A /
Πλάτων λέγει πόσα εἴδη πολιτειῶν καὶ πῶς δεῖ πολιτεύεσϑαι). horum
autem opinio quum ipsum opus nunquam vidissent, ex falsa tituli expli-
catione orta revera nihil est nisi scholium quoddam titulo huie tradito,
- 1 » mp . . .
quo πολιτεῖαν κατὰ στοιχεῖον Qvi recensebantur (velut in eodem indice
problematum physicorum libri κατὰ στοιχεῖον An), ab ipsis additum. qua
formula nec rerum quidam ordo alphabeticus in his quidem titulis de-
signari potest neque librorum inscriptio ea ut sicut in libris Aristotelicis
factum esse notum est (cf. praeter commentatores etiam Eustath. in Il.
p. 9 sq. Tzetz. in Il. p. 45. 154), γραμματα (£, x, λ — VI, X, XI) habe-
rent pro numeris (g. ὁ, τὰ — VI, X, XI), sed qua solummodo confirmari
videtur totius operis tot revera sectiones peculiares fuisse deinceps nu-
meratas suisque nominibus ex ordine numerorum litteris expressorum
appellatas. licet ipse ego, qui formulae illius in talibus titulis fere 811"
-- dB --
perfluae vim negaverim, ad litterarum ordinem ea de causa politias exhi-
buerim, quia et usum faciliorem praebeat et quovis alio qui arbitrarie
fingi potuisset eo ipso melior sit quod nullus sit. ceterum confitendum
est numerum up qui Ithacensium libro tribuitur, cum alphabetico or-
dine, si quidem civitatum praecipuarum seriem coniectando expleas,
optime congruere. ,
Post Timaeum Philostephanus Cyrenaeus (sub Ptolemaeo Philopatore)
politias Aristotelicas adiisse videtur (fr. 210). ceterum licet plurima frag-
menta adhue extent, tamen fere omnia ea sunt, ut ad diligentissimam
Didymi eiusque aequalium (velut Dionysii, Strabonis) aetatem hoc est ad
primi ante Chr. seculi partem alteram aeraeque Christianae initia eum.
remittant, qui de singulorum testimoniorum, quae apud lexicographos
recentiores et paroemiographos scholiorumque veterum collectores ex
iustis priorum commentariis decerptorum identidem repetuntur, origine
fonteque diligentius inquirat. nec tamen ultra Didymi philologi celeber-
rimi aetatem facile ascendas, quamvis et ipsum antiquiorum testium verba
ex Alexandrinorum partim grammaticorum fontiumque ipsius aevo pro-
piorum auctoritate collegisse vestigia cernantur (cf. praef. in fr. didascal.
elc.). at hi Didymi fontes remotiores sunt quam qui nostris etiam oculis
patefiant. contra Didymi labores a Pamphilo aliisque propagati (fr. 181.
200 etc.) ubique nunc apparent (fr. 9. 30. 115 etc.), sive Harpocrationem
perlustres sive Pollucem (quem fere in Atheniensium politiae fragmentis
magistratibusque Atticis recensendis secutus sum) et Athenaeum sive
Plutarchum historicorum illius aetatis facile doctissimum (fr. 103. 174.
189 etc.), quem nihilominus aliorum scriptorum verba quae descripsit ita
saepe sua fecisse deprehendimus quasi propriis uteretur ipsiusque aevo
eas res adscriberet quas νῦν ita se habere testes pronuntiassent (cf. fr. -
9. 151. de eclogis et collectaneis quibus in diversorum librorum locis denuo ,
Plutarchus usus sit cf. fr. 102. 152. 203 etc.) porro ex eisdem copiis Di-
dymeis (fr. 187. 204. cf. 131. 149 etc.) fluxerunt Heraclidis cuiusdam re-
centioris collectanea περὶ πολιτειῶν, ex quibus librarii istius Byzantini
opera desultoria nunc excerpta quaedam fortuita remanent una cum va-
riarum Aeliani historiarum epitoma. eundem autem locum quem apud
Graecos Didymus , Varro apud Romanos obtinet, ut recentiorum fere om-
nium qui eruditionis famam quaererent, ex eo fonte rivuli derivarentur:
a quo cum multis aliis (sicut Vitruvio fere toto) Plinius pendet et frag-
menta Aristotelis Pliniana. qui omues auctores si nomina testium sem-
per apposuissent vel apposita servassent, multo plura nunc fragmenta
haberi viderentur quam quae post insignes Caroli Mülleri labores spermo-
— dul eem
logi meritissimi et prudentissimi, quos pro fundamento habui (una cum
Grashofii et Bournoti censuris, v. Jahrbücher der Philologie und Paeda-
gogik Bd. X. Lpz. 1829, Philologus Jahrg. IV. Góttingen 1849), infra ite-
rum collegi. latent enim Aristotelea (i. e. Didymea) quam plurima et
apud Strabonem et in excerptis Heraclideis et in quaestionibus Graecis
Plutarchi, porro apud Stephanum Byzantium (de quo cf. fr. 104. 168. 183.
204), apud Aelium Dionysium et Pausaniam Eustathii fontes (cf. fr. 53.
112 etc.) atque in lexicis denique scholiisque omnibus. quamdiu autem in
hominum doctiorum manibus politiae fuerint, in tanta auctorum priores
alios repetentium negligentia vix est quomodo aestimes, nec fere verbo-
tenus fidem habebis Photio qui in Sopatri sophistae historiarum eclogis
(ef. Suid. s. v.) politiarum quoque Aristotelis eclogas extitisse testatur,
quas scil. ex aliis scriptoribus transcriptas fuisse opineris (Phot. bibl. cod.
1601 p. 104538: ὁ δὲ δωδέκατος αὐτῷ λόγος συνήϑροισται ἐξ ἄλλων τε
διαφόρων xol... ἐκ τῶν ᾿Δριστοτέλους πολιτειῶν, Θετταλῶν τέ φημι
καὶ ᾿4χαιῶν καὶ Παρίων “υκίων τε καὶ Kíov, καὶ ὧν ἐκεῖνος ἁπλῶς
ἐν τοῖς πολιτικοῖς αὑτοῦ διαλαμβάνει). an credis Athenaeo qui lib. VIII
p. 3362 ita gloriari videtur ut ipse sit ὁ πλείονα τῆς μέσης καλουμένης
κωμῳδίας ἀναγνοὺς δράματα τῶν ὀκτακοσίων καὶ rovrov ἐκλογὰς
ποιησάμενος. non ego. nam qui eclogas illas instituit Didymus fuit lexici
comici auctor, non Athenaeus qui lexici comici promtam doctrinam arri-
puit. valebit autem de politiarum opere idem quod de reliquis collectio-
nis Aristotelicae partibus, quae novo studiorum Aristotelicorum ardore
exorto quum primo ante Chr. seculo vergente resumpta fuisset atque a
philologis perlustrata, mox quo magis, una cum labente eruditorum in-
dustria, philosophiae Aristotelicae nova Peripateticorum proles operam
daret e libris genuinis vereque philosophicis quasi componendae atque in
certum quoddam librorum corpus scholasticum coercendae, eo celerius
novae oblivioni traderentur. et profecto quae philosophis Aristotelem
explicaturis inutilia partim essent (ovx ἄξια σπουδῆς. ut ait Simplicius
iuxta Alexandrum) partim a mente eius aliena (et exoterica), ea nullo
philosophi damno perdita sunt, nullo philosophiae ea. quorum doctrinam
laboriosiorem recentiorum auctorum modo inertia repudiaret modo su-
perbia, utpote quae ἱστορικώτατον quidem auctorem proderent, at non
φιλοσοφώτατον. sane si titulorum seriem oculis percurras quibus frag-
menta attribui possunt quae leguntur pauca quidem et leviuscula vel adeo
vilia quae librorum philosophicorum fuerint, plurima autem quae studiis
philologicis debeantur, quid ex hac librorum deperditorum multitudine
magnopere nunc desideraveris?
ARISTOT. PSEUDEPIGR. | 26
Od S —
Index fragmentorum.
1. A9qvoíov, o.
Historia reipublicae: Iones, 4z0A4Acv πατρῷος 1. — Daedalus,
Euchir 2. — "Theseus: Panathenaea 3. divisio populi 4. 5. φυλαί,
τριττῦς (φρατρίαι). γένη 5. — Epimenides-Buzyges 6. — Solon:
ναυκραρίαι 7 (cf. 16). τὰ τέτταρα τέλη 8. πελάται (ϑῆτες) 88.
ἄξονες. κύρβεις 9. 10. lex de seditione civium 10. cineres Solonis
11. — Pisistratus: ἐπὶ Παλληνίδι μάχη 12. — Pisistratidae: λυ-
κόποδες, “ευψύδριον 18. Alcmaeonidae 13. 14. bellum Cleomenis
14. tyrannidis 41 anni 15. — Clisthenes: δήμαρχοι 16. — pugna
Salaminia: de Xanthippi cane (Κυνὸς σῆμα) 17. — societas Athe-
niensium: ἑλληνοταμίαι 18. — Cimonis hospitalitas 19. — Peri-
cles: eius magister Pythoclides musicus 20. διανομὴ τῶν δημοσίων,
Demonides 21. minuta Areopagi auctoritas 22. — caedes Ephialtis
23. — Cleon 24. — Theramenes 25. — Cleophon 26. — Anytus 27.
— of τριάκοντα 28. Dracontides 29.
Magistratus Attici: οὗ ἐννέα ἄρχοντες 80. ϑεσμοϑετῶν evoxor-
σις 31. τριτοπάτορες 32. ὅρκοι πρὸς τῷ λίϑῳ 33. — of ϑεόμο-
ϑέται 84. γραφαὶ πρὸς αὐτοὺς ξενίας καὶ δωροξενίας ete. 35.
δίκη ἀπὸ συμβόλων 80. 0 ἄρχων 87. δίκαι πρὸς αὐτόν: εἰς
ἐμφανῶν κατάστασιν 38, εἰς δατητῶν αἵρεσιν 89. σῖτος 40. — ὁ
βασιλεύς 41. ἐπιμεληταὶ τῶν μυστηρίων 42. --- ὁ πολέμαρχος 43.
δίκαι ἀποστασίου καὶ ἀπροστασίου etc. 44. --- παρεδροι 45.
στρατηγοί 46. ἵππαρχοι 47. φύλαρχοι 48.
ἡ βουλή: πρυτάνεις 49. ἐκκλησίαι 50. κυρία ἐκκλησία 51. 52. ἐπι-
στάται 53. πρόεδροι 54. γραμματεύς. ἀντιγραφεῦς 55.
ἀποδέκται 560. πωληταί 57. ταμίαι 58 (ταμίαι τῶν ἱερῶν τριήρων 58.
Πάραλος καὶ ᾿Δμμωνιάς ὅ9. ἱεροποιοί 60). ---- εὐθῦναι 61. λογε-
σταί 62. 68. συνήγοροι 64. — ἀστυνόμοι 64. ἀγορανόμοι θὅ. ἐπι-
μεληταὶ ἐμπορίου 660. σιτοφύλακες 67. μετρονόμοε 08.
Iudicia: κατὰ δήμους δικασταί 69. διαιτηταί 70. ἐχῖνος 11. ἔφεσις 72.
δικαστήρια φονικά : ἐπὶ Παλλαδίῳ 18. βουλεύσεως δίκη 74. ἐπὶ
Ζελφινίῳ 5. heliaea: τὸ σύμβολον 10. τὸ δικαστικόν 77. 18 (Calli-
crates). ἡ διαμεμετρημένη ἡμέρα 19. ψῆφοι (τετρυπημέναι; πλή-
etg) 80. ἔσαν ψῆφοι 81. ὁ κημός 82.
Cives: ἔφηβοι (δοκιμαζόμενοι) 88. ἐγγραφόμενοι 83. 8ὅ. περίσπολοι
84. militiae anni (ἐπώνυμοι τῶν ἡλικιῶν) 80. ἀδύνατοι 87. —
χορηγεῖν 88. --- παράσιτοι 89.
— 403 —
2. Αἰγινητῶν.
servi 90.
3. Διἰτωλῶν.
Leleges 91.
a "Axopvovov.
Curetes, Leleges, Teleboae 92. Leucarus pancratii inventor 93.
g
᾿Ακραγαντίνων.
λίτρα 94.
6. ᾿“μβρακιωτῶν.
Dexamenaei 95.
(7) "Avzavóotav.
Antandros "Hóovíg , Κιμμερίς 90.
8. ᾿“ργείων.
turres Cyclopum Tirynthiae 97. Φειδώνια μέτρα 98. Asine a
Dryope condita 99. (interitus Mycenae 100?).
9. ᾿ρχάδων.
Megalopolis : o£ μύριοι 101.
10. ᾿Ζχαιῶν.
11, Βοττιαίων.
Atheniensium in urbe condenda partes (prov. ἴωμεν εἰς ᾿49ή-
νας) 102.
12. Γελώων.
Gelonis mors 103.
18, 4ηλίων.
causa nominis 104. Apollinis Delii cultor Pythagoras 106. Glau-
cus daemon 106.
(14.) ᾿Επιδαυρίων.
"Enínogog (Cares, Iones) 107.
15. ᾿Ηλείων.
ἑλλανοδίκαι 108. Caucones 109,
16. ᾿Ηπειρωτῶν.
᾿Δμύνται 110.
17. Θετταλῶν.
Aminaei Thessali, vitis Aminaea 111. prov. φεῦγ᾽ ἐς κόρακας
112, τετράδες 113. Aleuas, πέλτη 114. ἡ λάγυνος 119. χλα-
μῦς 110.
(18.) Θηβαίων.
Cadmus: litterae, (lapicidinae) 117. τοὺς αὐτύχειρας οὐκ ἐτί-
μῶν 118.
26 *
-- dod. ---
(19.) ασέων.
20.
2:
24.
29.
convivia 119.
᾿ϑακησίων, uf.
Cephalus et Arcisius 120. Telemachus, Perseptolis 121. Odysseus
et Telemachus (0 φάγιλος), Κυλιάδαι 122. μαντεῖον Ὀδυσσέως
apud Eurytanes 128. σκυτάλη 124.
Ἱμεραίων.
ἑξᾶς, οὐγκία, τριᾶς , λίτρα 125.
Κείων.
Aristaeus 120.
Κερκυραίων.
Scheria 127, Κερκυραία μάστιξ prov. 128.
Κιανῶν.
Milesiorum colonia (ἀπὸ Kíov) 129.
Κολοφωνίων.
Theodori carmina 130.
(26.) Κορινϑίων.
Periander 131. 132.
(27.) Κοητῶν.
Rhadamanthus 133. πυρρίχη 134.
(28.) Κροτωνιατῶν.
Milon 135.
(29.) Κυϑηρίων.
90.
3].
32.
39.
34.
Porphyrussa 136.
Κυϑνίων.
(ἀπὸ Κύϑνου, Ophiussa) 137. κυϑνώλεις συμφοραί prov. 138.
Κυμαίων.
αἰσυμνῆται 139, Βλακεία 140.
Κυπρίων.
ἄνακτες. ἄνασσαι 141. Timarchi dentes 142.
Κυρηναίων.
Battus, σίλφιον 143. nummi 144. (Ammus 1443). Ammonis fon-
tes 144b,
““ακεδαιμονίων.
Timomachus Aegidarum dux 145. — Lycurgus: cum Iphito auctor
ἐκεχειρίας ᾿Ολυμπιακῆς 140. eius merita et honores 147. Apol-
linis Delphici discipulus 148. eius ῥήτρα de senatu et populo 149.
senatorum numerus 150. ἢ κρυπτία 151. κείρεσϑαι τὸν μύ-
στακα 152. μόραι 153. λόχοι 194. φοινικίς 159. ἀποδημεῖν
- 0" c
οὐκ ἐξεῖναι 156. ἃ φιλοχρηματία Σπάρταν ὀλεῖ 157. Ter-
pander 158.
39. “Ζευκαδίων.
Lelex, Teleboas 159.
(36.) 40xgàv.
urbis origo 160. Zaleucus 161.
(37.) “υδῶν.
aeris temperandi inventor Lydus 162. rex Adramytes 163.
88. Ζυκίων.
39. Μασσαλιωτῶν.
regis Nani filia, Protiadae 164.
40. Μεγαρέων.
Leleges 165.
41, Μηλιέων.
παῖδες 166. Hippotae imprecatio 167.
(42) Μηλίων.
Zephyria 168.
- (43.) Μιλησίων.
Antheus et Cleoboea 169. luxuria 170.
44, Ναξίων.
Telesagoras, Lygdamis 171. bellum cum Milesiis, Polycrita et
Diognetus, Polycritae mors 172.
45. Ὀπουντίων.
Leleges 173. rex Locrus eiusque uxor Cabye, filius Opus 174.
Amphissa 175. Achilles “Ζσπετος (et Patroclus) 176. Medon 177.
46. Ὀρχομενίων.
Hesiodi sepulcrum 178. ἀχάνη 179.
41. Παρίων.
48, Πελληνίων.
οὗ μαστροί 180.
(49.) Ῥηγίνων.
Anaxilas (ἀπήνη καὶ λαγώς) 181.
(50.) Ροδίων. :
Diagorae eiusque filiorum victoriae Olympicae 182.
51. Σαμίων.
Parthenia 183. Ancaeus 184. λευκὴ χελιδών 185. Mandrobulus:
πρόβατον Iunoni sacrum 186. Aesopus 187. bellum contra Prie-
nenses (Bias): τὸ περὶ δρῦν σκότος 188. Melissus et Pericles
189. servorum £x πέντε στατήρων ἰσοπολιτεία 190,
— 2080 —
52. Σαμοϑρᾳκων.
Leucosia 191.
53. Σικυωνίων.
ofloAot , ὀφελοί 192.
(64.) Σινωπέων.
Sinope Asopi filia 193.
(55) Συβαριτῶν.
luxuria, clades a Crotoniatis accepta 194. Siritae 195.
90. Συρακουσίων.
rex Pollis, γλυκὺς Πόλλιος 196. χαλλικύριοι 197. — Hieroni
mors 198. Dionysii iunioris vinolentia 199. τὸ Σικελικὸν τά-
λαντον 200.
57. Ταραντίνων.
Taras, νόμοι 201.
98. Τεγεατῶν.
"Aoxe0sc προσέληνοι 202. foedus cum Lacedaemoniis (χρηστοὺς
ποιεῖν) 203.
59. Τενεδίων.
Τενέδιος πέλεκυς 204. Tenes rex 205.
(60.) Τηνίων.
Hydrussa 206.
61. Τροιζηνίων.
ἄμπελος ᾿ἀνϑηδονιόάς 207. Anthes et Hyperes 208, Pittheus 209,
(62.) Χαλκηδονίων.
quadriremes Bospori 210.
(63.) Χαλκιδέων.
Abantes 211. ζυποβόται. coloniae Chalcid. 212.
inc. sedis fr. 2128; vevoc.
fr. spurium 212^: Execesti regis annuli magici.
9 ^ —
ϑηναίων c.
1. (337)
Harpocration s. Z4x0AÀov πατρῷος: ὃ Πύϑιος. προσηγορία
τίς ἐστι τοῦ ϑεοῦ πολλῶν καὶ ἄλλων οὐσῶν. τὸν δὲ ᾿πόλλωνα κοινῶς
πατρῷον τιμῶσιν ᾿4ϑηναῖοι ἀπὸ Ἴωνος" τούτου γὰρ οἰκήσαντος τὴν
21000 ——
᾿Δττικήν, ὡς ᾿'Φριστοτέλης quot, τοὺς ᾿4ϑηναίους Ἴωνας κληϑῆναι
καὶ ᾿Δπόλλω (ita cod. Vind. ἀπόλλων cod. A et ἀπόλλωνα cod. B sec.
- Bekk.) πατρῷον αὐτοῖς ὀνομασϑῆναι.
Ex eodem fonte (Didymi comm. in Demosth. or. 18, 141 vel 57, 54 et
67?) derivata videntur verba quae leguntur fere similia et in lex. rhet.
Seguer. p. 291 Bekk. et in schol. ad Plat. Euthyd. (ubi p. 302: "4zr0ÀÀov
πατρῷος διὰ τὴν τοῦ Ἴωνος γένεσιν) p. 369 Bekk.: .. o£ δέ (φασιν) ὅτι
Κρεούσῃ τῇ Ἐρεχϑέως μιγεὶς ᾿Ζπόλλων Ἴωνα ἐγέννησεν, ἀφ᾽ οὗ καὶ
τοὺς ᾿Δϑηναίους ποτὲ Ἴωνας κληϑῆναι καὶ διὰ ταῦτα πατρῷον αὐτοὺς
᾿“πόλλωνα ἔχειν. cf. schol. Aristoph. Av. 1627: ... πατρῷον δὲ τιμῶ-
σιν ᾿Δπόλλωνα ᾿4ϑηναῖοι, ἐπεὶ Ἴων 0 πολέμαρχος ᾿4ϑηναίων iE 4πόλ-
λωνος καὶ Κρεούσης τῆς Ξούϑου (sc. γυναικός cf. Eurip. Ion) ἐγένετο
(Eudoc. p. 331). quae quum legi etiam potuerint ubi de phratriis (cf.
praeter Dem. or. 57 et Plat. 1. c. Harp. s. ἕρκειος Ζεύς) sermo esset vel
de archontum probatione (Poll. 8, 85. cf. etiam 8, 122 et Eudoc. 1. c.), ad
origines Atticas referre malo propter Heraclidea excerpta, quae ita inci-
piunt: ᾿Ζ“ϑηναῖοι τὸ μὲν ἐξ ἀρχῆς ἐχρῶντο βασιλείᾳ συνοικήσαντος δὲ
Ἵωνος αὐτοῖς, τότε πρῶτον Ἴωνες ἐκλήϑησαν.
2. (998)
Plinius VII, s. 57 (quae cuiusque inventa sint exponens e Philoste-
phano, ut puto, cf. ad fr. 6 et ad Chalced. pol): Gyges Lydus (in quo
nomine consentiunt codices v. ed. Sillig. t. II p. 65) picturam Aegypti
(condere inslituit) et in Graecia, Euchir Daedali cognatus, ut Aristo-
teli placet, ut Theophrasto, Polygnotus Atheniensis.
De Daedalo Atheniensi et ab Erechtheo oriundo regioque Metionida-
rum genere (Apollodor. bibl. 3, 15, 8. Paus. 7, 4) atque de Daedalidis
Atheniensibus (τοὺς ἀπὸ Δαιδάλου ve καὶ ἐργαστηρίου τοῦ Arrixoo
vocat Paus. 5, 25 fin.) vid. Diodor. 4, 76. e quo genere postea etiam re-
dit non fictus, sed verus Euchir statuarius Atheniensis (Paus. 8, 14, cf.
Boeckh, Corp. inser. Gr. I p. 916).
3. (339)
Schol Soph. Oed. Col 701 γλαυκᾶς παιδοτρόφου (φύλλον
ἐλαίας): καὶ ᾿Ζ“ριστοφάνης ἐν νεφέλαις (nub. 1005. cf. schol.) ... ὁ δὲ
Ἴστρος καὶ τὸν ἀριϑμὸν αὐτῶν δεδήλωκεν γράφων οὕτως * εἶναι
(ita cod. Laur. cum ed. Rom., ἔνιοι scr. Elmsl.) δὲ κλάδον [ἀπὸ add. L.,
om. R.] τῆς ἐν ἀκαδημίᾳ ἐλαίας (jv add. ed. Rom.) ἀπὸ τῆς ἐν «xgo-
πόλει φυτευϑῆναί φασιν... 0 δὲ AouiovrovtAqgg xol τοῖς νικήσασι
τὰ Παναϑήναια ἐλαίου τοῦ ἐκ τῶν μορίων γινομένου δίδοσϑαί φησιν.
τ OS --
Ex eodem fonte Phot. lex. p. 275, 3 Pors. μορέαι: ἐλαῖαι ἱεραὶ
τῆς ᾿4ϑηνᾶς (haec prima verba servata sunt etiam apud Hesych. s. v.) ἐξ
ὧν τὸ ἔλαιον ἔπαϑλον ἐδίδοτο τοῖς νικῶσι và Παναϑήναια. ἦσαν δὲ
πρῶται LB τὸν ἀρυϑμὸν (haec igitur sunt Istri de quo cf. Harp. 'p. 144, 21)
of μεταφυτευϑεῖσαι ἐκ τῆς ἀκροπόλεως sig Axodnulov. Aristotelis lo-
cum (ap. Müll. fr. 266) ad Thesei historiam refero propter Plut. Thes. 24:
ἕν δὲ ποιήσας ἅπασι κοινὸν... τήν vs πόλιν ᾿4ϑήνας προσηγόρευσε
καὶ Παναϑήναια ϑυσίαν ἐποίησε κοινήν. cf. Paus. 8, 2 οἱ schol. Plat.
Parmen. p. 329 — Phot. p. 375, 20 Παναϑήναια: ᾿4ϑήνησιν ἑορτὴ ἐπὶ τῷ
ὑπὸ Θησέως γενομένῳ συνοιπισμῷ.
4. (340)
Plut. Thes. 25: ἔτε δὲ μᾶλλον αὐξῆσαι τὴν πόλιν βουλόμενος ἐκά-
λει πάντας ἐπὶ τοῖς ἴσοις καὶ τό, δεῦρ᾽ ἴτε πάντες Aeg, κήρυγμα Θη-
σέως γενέσϑαι φασὶ πανδημίαν τινὰ καϑιστάώντος. οὐ μὴν ἀτακτὸν
οὐδὲ μεμιγμένην περιεῖδεν ὑπὸ πλήϑους ἐπιχυϑέντος ἀκρίτου γενομέ-
νην τὴν δημοκρατίαν, ἀλλὰ πρῶτος ἀποκρίνας χωρὶς εὐπατρίδας καὶ
γεωμόρους καὶ δημιουργούς. εὐπατρίδαις δὲ γινώσκειν τὰ ϑεῖα καὶ
παρέχειν ἄρχοντας ἀποδοὺς καὶ νόμων διδασκάλους εἶναι καὶ ὁσίων καὶ
ἱερῶν ἐξηγητὰς τοῖς ἄλλοις πολίταις, ὥσπερ εἰς ἴσον κατέστησε, δόξῃ
μὲν εὐπατριδῶν χρείᾳ δὲ γεωμόρων πλήϑει δὲ τῶν δημιουργῶν ὑπερ-
ἐχειν δοκούντων. ὅτι δὲ πρῶτος. ἀπέκλινε πρὸς τὸν ὄχλον, ὡς Aor-
στοτέλης φησί, καὶ ἀφῆκε τὸ μοναρχεῖν, ἔοικε μαρτυρεῖν καὶ Ὅμηρος
ἐν νεῶν καταλόγῳ μόνους ᾿4ϑηναίους δῆμον προσαγορεύσας. ἔκοψε δὲ
καὶ νόμισμα βοῦν ἐγχαράξας ἡ διὰ τὸν Παραϑώνιον ταῦρον ἢ διὰ τὸν
Μίνω στρατηγὸν ἢ πρὸς γεωργίαν τοὺς πολίτας παρακαλῶν. ἀπ᾽
ἐκείνου δέ φασι τὸ ἑκατόμβοιον καὶ τὸ δεκάβοιον ὀνομασϑῆναι.
Ad prima verba cf. Heraclid. exc. polit. (p. 3 ed. Schneidewin. cf. p.
34): Θησεὺς δ᾽ ἐκήρυξε καὶ συνεβίβασε τούτους ἐπ᾽ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ. ul-
tima (βοῦς νόμισμα) adscripsi Pollucis (9, 60 cf. 73) memor apud quem
similia multa ex Aristotele derivantur, et proverbii βοῦς ἐπὶ γλώττῃ apud
paroemiographos et lexicographos celebrati. de eupatridis sacrorum tri-
bulium curatorihus v. Poll. 8, 111 (cf. lex. rhet. Seg. p. 257, 7 — Etym.
M. p. 395, 50 s. εὐπατρίδαι).
5. (341)
Schol. in Plat. Axioch. p. 465 Bekk. (cf. Moeris Att. p. 193, 16 Bekk.)
γεννήτῃ: ᾿Δριστοτέλης φησὶ τοῦ ὅλου πλήϑους διῃρημένου A94-
νησιν εἴς τε τοὺς γεωργοὺς καὶ τοὺς δημιουργοὺς (et eupatridas cf.
EU SE
fr. 4) φυλὰς αὐτῶν εἶναι τέσσαρας, τῶν δὲ φυλῶν ἕκαστης μοίρας εἶναι
τρεῖς, ἃς τριττύας τὲ καλοῦσι [adde καὶ ἔϑνη) καὶ φρατρίας. ἕκαστης
δὲ τούτων τριάκοντα εἶναι γένη; τὸ δὲ γένος ἐκ τριάκοντα ἕκαστον ἀν-
δρῶν συνεστάναι. τούτους δὴ τοὺς εἰς τὰ γένη τεταγμένους γεννήτας
καλοῦσι. --- MHarpocration (ex quo Phot. p. 605, 19 ——5 Suid. s. v.) s.
τριττύς: Αἰσχίνης ἐν τῷ κατὰ Κτησιφῶντος (δ. 8. τριττύς ἐστι τὸ
τρίτον μέρος τῆς φυλῆς" αὕτη γὰρ διήρηται εἰς τρία μέρη, τριττῦς
καὶ ἔϑνη καὶ φρατρίας, ὥς φησιν 4 ριστοτέλης ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων
πολιτείᾳ.
Communem fontem et eodem Aristotele usum (at non ipsum solum
Aristotelem) referunt qui supra scriptis consentiunt Harpocration et Pol-
lux. et ille quidem ita s. γεννῆται: of τοῦ αὐτοῦ γένους κοινωνοῦν-
τες. διῃρημένων γὰρ ἁπάντων τῶν πολιτῶν κατὰ μέρη; τὰ μὲν πρῶτα
καὶ μέγιστα μέρη ἐκαλοῦντο φυλαί, ἑκάστη δὲ φυλὴ τριχῇ. διήρητο καὶ
ἐχαλεῖτο ἕκαστον μέρος τούτων τριττὺς καὶ φρατρία. πάλιν δὲ τῶν
φρατριῶν ἑκάστη διήρητο εἰς γένη A, ἐξ ὧν of ἵἱερωσύναι αἵ ἑκάστοις
προσήκουσαν ἐκληροῦντο. ἔστι δὲ παρὰ πολλοῖς τῶν δητόρων vov-
voue, ὡς καὶ 4Δημοσϑένης ἐν τῇ πρὸς Εὐβουλίδην ἐφέσει (or. 57, 67).
᾿σαῖος δ᾽ ἐν τῷ περὶ τοῦ ᾿“πολλοδώρου κλήρου (δ. 1 et 27, cf. 13. 15.
17. 43) συγγενεῖς τοὺς γεννήτας (Schoemann ad Is. p. 356. codd. τοὺς
συγγενεῖς γεννήτας) ὠνόμασεν. οὐχ of συγγενεῖς μέντοι ἁπλῶς καὶ of
ἐξ αἵματος γεννῆταί τε καὶ ἐκ τοῦ αὐτοῦ γένους ἐκαλοῦντο, ἀλλ᾽ of ἐξ
ἀρχῆς εἰς τὰ καλούμενα γένη κατανεμηϑέντες. Φιλόχορος δ᾽ ἐν τῇ ὃ
φησὶ πρότερον ὁμογάλαχτας ὀνομάξεσϑαι οὖς νῦν γεννήτας καλοῦσιν.
Pollux autem (8, 111): ὅτε μέντοι τέτταρες ἦσαν αἵ φυλαί, εἰς τρία μέρη
ἑχάστη διήρητο καὶ τὸ μέρος τοῦτο ἐκαλεῖτο τριττὺς καὶ ἔϑνος καὶ
φρατρία (quae male expressit qui excerpsit schol. in Plat. Remp. p. 406).
ἕχάστου δὲ ἔϑνους γένη τριάκοντα ἐξ ἀνδρῶν voco rov, ἃ ἐκαλεῖτο
τριακάδες καὶ of μετέχοντες τοῦ γένους γεννῆται καὶ ὁμογάλακτες (hoc
quidem ex Philochoro, v. supra Bae et ipsum Phil. ap: Phot. s. ὀργεῶ-
vec), γένει μὲν οὐ προσήκοντες, ἐκ δὲ τῆς συνόδου οὕτω προσαγορευό-
μενοι. τρία δ᾽ ἣν τὰ ἔϑνη πάλαι, εὐπατρίδαι γεωμόροι τ
cf. etiam lex. rhet. Seguer. p. 227 s. jGU quan τίνες εἰσίν: γένος ἐστὶ
σύστημα ἔκ τριαποντα ἀνδρῶν συνεστώς, οὐ οἵ μετέχοντες ἐκαλοῦντο
γεννῆται, οὐ κατὰ γένος ἀλλήλοις πο τς οὐδ᾽ ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ
αἵματος. ἀλλ᾽ ὥσπερ οἵ δημόται καὶ φράτορες ἐκαλοῦντο νόμων κοι-
νωνίαν τινὰ ἔχοντες, οὕτω καὶ οἵ γεννῆται συγγενικῶν ὀργίων ἢ
ϑεῶν, ἀφ᾽ ὧν ὀργεῶνες ὠνομάσθησαν (ex eodem fonte schol. in Plat.
Menon. p. 382 — Suid. s. v.): quae eadem repetit Etym. M. p. 226, 13,
-τὐν --
simul alia addens quae alio loco in eodem lex. Seguer. p. 231, 23 et apud
Hesychium leguntur s. γεννῆται: of τοῦ αὐτοῦ γένους μετέχοντες καὶ
ἄνωϑεν ἀπ᾽ ἀρχῆς ἔχοντες κοινὰ ἱερά" of δὲ ὁμογάλακτας καὶ [φρά-
τορας] συγγενεῖς τοὺς γεννήτας.
6. (342)
Servius ad Virgil. Georg. I, 19 (ed. Lion II p. 175) uncique puer
monstrator aratri: alü Triptolemum, alii Osirim volunt, quod ma-
gis verum est. nam Triptolemus frumenta divisit... Varro de scenicis
originibus vel Scauro: Triptolemum dicit Nigidius ... ergo Osiris signi-
ficatur, ut Φιλοστέφανος περὶ εὑρημάτων; vel Epimenides qui postea
DBuzyges dictus est secundum Aristotelem (cf. Probus ad ἢ. 1. p. 29, 22
ed. Keil. Hal. 1848: quidam putant Triptolemum Atticum dici ... qwui-
dam Duzygen, qui primus iunctis existimatur ad arandum usus. sed
constat multis annis ante et fruges in Aegypto inventas esse et arasse
primum .Osirim duobus bubus etc.)
Aristotelem mmm videtur ipse quem Varro citat Philostephanus:
ex cuius libro de hoc εὐρημάτων argumento clarissimo fluxisse credas in-
ventorum illam collectionem quae est apud Plinium (n. h. 7,57) multa praeter
Philostephanum recentissimum antiquorum scriptorum et ipsius Aristotelis
et Theophrasti nomina exhibentem (cf. ad Chalced. pol.). ibi haec leguntur:
bovem et aratrum (invenit) Buzyges Atheniensis (cuius memor etiam Varro
de re rust. 2, 5, 4), ut alii Triptolemus. Hesych. s. Βουζύγης: ἥρως
᾿Δττικὸς 0 πρῶτος βοῦς ὑπὸ ἄροτρον ξεύξας" ἐκαλεῖτο δὲ Ἐπιμενίδης.
καϑίστατο δὲ παρ᾽ αὐτοῖς καὶ ὁ τοὺς ἱεροὺς ἀρότους ἐπιτελῶν Βουζύ-
γης (de quo ultimo v. Paroemiogr. ed. Gott. I p. 388. οἵ, schol. Aristid.
p. 473 Dind.) Lex. rhet. Seg. p. 221, 8 (— Etym. M. p. 206, 47) s. Bov£v-
γία: γένος τι ᾿4ϑήνησιν, ἱερωσύνην τινὰ nus Βουξύγης γάρ τις τῶν
ἡρώων προ τος Bovc ξεύξας τὴν γῆν ἤροσε καὶ εἰς γεωργίαν ἐπιτήδειον
ἐποίησεν; ἀφ᾽ ov γένος καλεῖται Πρθευ Schol. ad Il. 6, 483: καὶ
ἄροτρον δὲ πρῶτος ᾿Επιμενίδης 0 καὶ Βουξύγης ἔζευξε. definitur locus
ad quem pertinet hoc fragmentum (Müll. 258) ex Plut. Sol. 12.
7. (843)
, Y ΄ e 9 7
Phot. lex. s. ναυκραρέα: vo πρότερον ovrog ἕλαλουν, vovxgo-
οία καὶ vorixoegoc * ναυκραρία μὲν ὁποῖόν τι ἡ συμμορία καὶ ὁ δῆμος,
ναύκραρος δὲ onoióv τι ὁ δήμαρχος, Σόλωνος οὕτως ὀνομάσαντος, ὡς
καὶ A4orovoréAqmc φησί. καὶ ἐν τοῖς νόμοις (sc. Solonis) ἐστίν (cod.
3. ἐν v, v. 3... nisi forte corr. λέγει) «ἐάν τις ναυκραρίας ἀμφισβητῇ»
- XI —
(cf. Phot. p. 59, 13: ἄν τις ἱερωσύνης ἠμφισβήτει et apud Poll. 8, 90
ἱερωσύνης ἀμφισβήτησις), καὶ «τοὺς ναυκράρους τοὺς κατὰ ναυκρα-
οίαν». ὕστερον δὲ ἀπὸ Κλεισϑένους δῆμοί εἰσι καὶ δήμαρχοι ἐκλήϑη-
σαν. ἐκ vij Ζοιστοτέλους πολιτείας ὃν τρόπον διέταξε τὴν πόλιν
0 Σόλων" «φυλαὶ δὲ ἦσαν τέσσαρες καϑάπερ πρότερον καὶ φυλοβασι-
λεῖς τέσσαρες" ἐκ δὲ τῆς φυλῆς ἑκάστης ἦσαν νενεμημέναι τριττύες μὲν
τρεῖς; ναυκραρίαι δὲ δώδεκα xe" ἑκάστην». ὃ Κλείδημος ἐν τῇ τρίτῃ
φησὶν ὅτι Κλεισϑένους δέκα φυλὰς ποιήσαντος ἀντὶ τῶν τεσσάρων;
συνέβη καὶ ἐς πεντήκοντα μέρη διαταγῆναι αὐτάς. καὶ ἐκάλουν ναυ-
κραρίας (cod. διαταγῆναι- αὐτοὺς δὲ ἐκάλουν ναυκραρια), ὥσπερ νῦν
[εἰς] τὰ ἑκατὸν (Boeckh, Staatshaush. I, 728) μέρη διαιρεϑέντα καλοῦσι
συμμορίας.
Cf. Pollux 8, 108: Ζήμαρχοι o£ κατὰ δήμους ἄρχοντες. ἐκαλοῦντο
δὲ τέως ναύκραροι; ὅτε καὶ of δῆμοι ναυκραρίαι. ναυκραρία δ᾽ ἦν τέως
φυλῆς δωδέκατον μέρος καὶ ναύκραροι ἦσαν δώδεκα, τέτταρες κατὰ
τριττὺν ἑκάστην. τὰς δ᾽ εἰσφορὰς τὰς κατὰ δήμους διεχειροτόνουν
οὗτοι καὶ τὰ ἐξ αὐτῶν ἀναλώματα. ναυκραρία δ᾽ ἑκάστη δύο ἱππέας
παρεῖχε καὶ ναῦν μίαν. ἀφ᾽ ἧς ἴσως ὠνόμαστο. Hesychius s. ναύκλα-
goL: δήμαρχοι ... ἀφ᾽ ἕκάστης φυλῆς δώδεκα, οἵτινες ἀφ᾽ ἑκάστης
χώρας τὰς εἰσφορὰς ἐξέλεγον" ὕστερον δὲ δήμαρχοι ἐκλήϑησαν.
8. (344)
Harpocr. (et ex eo Photius, cf. Suid.) s. ἱππάς: Ἰσαῖος ἐν τῷ περὶ
τοῦ ᾿4πολλοδώρου κλήρου (S. 39) «ἀπεγράψατο μὲν τίμημα μικρὸν ὡς
ἱππάδα τελῶν (Is. ὡς ἱππάδα δὲ τελῶν ἄρχειν ἠξίου τὰς ἀρχάς. cf.
Boeckh, Staatsh. I, 657). ᾿Φριστοτέλης δ᾽ ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ
φησὶν ὅτι Σόλων εἰς τέτταρα διεῖλε τέλη τὸ πᾶν πλῆϑος ᾿4ϑηναίων,
πενταποσιομεδίμνους καὶ ἱππέας καὶ ζευγίτας καὶ ϑῆτας. quem eun-
dem locum spectat Harpocr. (ex quo Phot., Suid.) s. ϑῆτες καὶ ϑητι-
xóvi: ᾿Δντιφῶν ἐν và κατὰ Φιλίνου φησὶ «τούς τε ϑῆτας ἅπαντας
ὁπλίτας ποιῆσαι» καὶ Δημοσϑένης ἐν τῷ περὶ ᾿4γνίου κλήρου (i. e. in
lege Solonea quae ibi citatur, v. Dem. or. 43, 54) «τῶν ἐπικλήρων ὅσαι
ϑητικὸν τελοῦσιν » (cf. Boeckh, Staatsh. 1, 661), εἰς τέσσαρα διῃρημένης
meo ᾿4ϑηναίοις τῆς πολιτείας οἵ ἀπορώτατοι. ἐλέγοντο ϑῆτες καὶ ϑη-
τικὸν τελεῖν (ita Bekk., codd. ἐτελεῖτο. cf. lex. Seg. 261, 2. Et. M. p.
410,1. 452,5). οὗτοι δὲ οὐδεμιᾶς μετεῖχον ἀρχῆς, ὡς καὶ 'άριστο-
τέλης δηλοῖ iv ᾿2ϑηναίων πολιτείᾳ. ὅτι δὲ οὐκ ἐστρατεύοντο εἴρηκε
καὶ ᾿Δριστοφάνης ἐν Ζαιταλεῦσιν. idem denique (et ex eo Phot.) eadem
repelit s. πενταποσιομέδιμνον: “υσίας ἐν τῷ περὶ τῆς Ὀνομακλέους
Iu
ϑυγατρύς. ὅτι ὃ τέλη ἐποίησεν ᾿4ϑηναίων ἁπάντων Σόλων, ὧν ἦσαν καὶ
of πεντακοσιομέδιμνοι. δεδήλωκεν 4 ριστοτέλη ς ἐν ᾿4ϑηναίων πο-
λιτείᾳ.
Cf. Plutarch. Solon. c. 18: πρῶτον μὲν οὖν τοὺς Ζράκοντος. νό-
μους ἀνεῖλε πλὴν τῶν φονικῶν ἅπαντας ... δεύτερον δὲ Σόλων ..
ἔλαβε τὰ τιμήματα τῶν πολιτῶν καὶ τοὺς μὲν iv ξηροῖς ὁμοῦ καὶ
ὑγροῖς μέτρα πεντακόσια ποιοῦντας πρώτους ἔταξε καὶ πεντακοσιομε-
δίμνους προσηγόρευσε" δευτέρους δὲ τοὺς ἵππον τρέφειν δυναμένους
ἢ μέτρα ποιεῖν τριακόσια, καὶ τούτους ἵππάδα τελοῦντας ἐκάλουν"
ξευγῖται δ᾽ of τοῦ τρίτου τινήματος ὠνομάσϑησαν, οἷς μέτρον ἦν συν-
ἀμφοτέρων διακοσίων. of δὲ λοιποὶ πάντες ἐκαλοῦντο ϑῆτες, οἷς οὐδε.
μίαν ἀρχὴν ἔδωκεν ἄρχειν, ἀλλὰ τῷ συνεκκλησιάξειν καὶ δικάξειν
μόνον μετεῖχον τῆς πολιτείας. eadem Pollux 8, 130 (ex quo desumtum .
est schol. in Plat. Remp. p. 415): τιμήματα δ᾽ ἦν τέτταρα. πεντακοσιο-
μεδίμνων, ἱππέων, ξευγιτῶν, ϑητικῶν. of μὲν ἐκ τοῦ πεντακόσια μέτρα
ξηρὰ καὶ ὑγρὰ ποιεῖν κληϑέντες ἀνήλισκον [δὲ om. schol. PL] εἰς τὸ
δημόσιον (quod ἀναλίσκειν Pollucis i. e. eius quem sequitur errore ita
esse appellatum statuit Boeckh, Staatshaush. I, 053) τάλαντον of δὲ τὴν
ἵππάδα (cf. Hesych. s. v.) τελοῦντες ἐκ μὲν τοῦ δύνασϑαι τρέφειν ἵππους
κεκλῆσϑαι δοκοῦσιν, ἐποίουν δὲ μέτρα τριακόσια, ἀνήλισκον δὲ ἡμιτά-
λαντον" of δὲ τὸ ξευγήσιον (cf. Hesych., Phot., Etym. M. s. v. et lex.
Seg. 200, 33) τελοῦντες ἀπὸ διακοσίων μέτρων κατελέγοντο, ἀνήλισκον
δὲ μνᾶς δέκα" of δὲ τὸ ϑητικὸν οὐδεμίαν ἀρχὴν ἤοχον οὐδὲ ἀνήλισκον
οὐδέν. haec omnia (apud Harp., Plut., Poll. et lex.) ex eodem auctore
qui primus citaverat Aristotelem.
88, (345)
Photius lex. s. πελάται: o£ παρὰ τοῖς πλησίον ἐργαζόμενοι" καὶ
ϑῆτες of αὐτοὶ καὶ ἑκτήμοροι, ἐπειδὴ ἕκτῳ μέρει τῶν καρπῶν εἰργά-
ἕοντο τὴν γῆν (ex eodem fonte Hesych. s. ἑχτήμοροι: οἵ ἕκτῳ μέρει τὴν
γῆν γεωργοῦντες. et qui sedem fragmenti clarius indicat Plutarchus Solon.
13, ubi de rebus Atheniensium ante Solonem narrat: ἅπας μὲν γὰρ ὃ
δῆμος ἣν ὑπόχρεως τῶν πλουσίων" ἢ γὰρ ἐγεώργουν ἐκείνοις Envoi τῶν
γινομένων τελοῦντες ξκτημόριοι προσαγορευόμενοι καὶ ϑῆτες, ἢ χρέα
λαμβάνοντες etc. cf. Hesych. s. ἐπέμορτος): — iam sequitur altera apud
Photium alterius lexici glossa zr&Acvo4: o£ μισϑῷ δουλεύοντες, ἐπεὶ τὸ.
πέλας ἐγγύς, oiov ἔγγιστα διὰ πενίαν προσιόντες. ᾿4ριστοτέλης.
Utramque glossam ita habent Schol. in Euthyphr. p. 327 (ad p. 4:
3 (0
ey ς - -
ἐπεὶ ὃ ys ἀποϑανὼν πελάτης τις ἦν ἐμὸς καὶ ὡς ἐγεωργοῦμεν ἐν τῇ
---
Νάξῳ, ἐθήτευεν ἐκεῖ παρ᾽ ἡμῖν): πελάτης ὁ ἀντὶ τροφῶν ὑπηρετῶν
(cf. Suid. s. v. et similem explicationem v. ϑῆτες apud Phot. et Etym. M.)
καὶ προσπελάξων (huc usque eadem ap. Tim. lex. s. v.), ἀπὸ τοῦ πέλας
ἤτοι ἐγγύς" ἐκαλεῖτο ὁ δι΄ ἔνδειαν προσιὼν μίσϑιος δὲ ὑπηρετῶν. ἄλ-
Acc. πελάται εἰσὶν of παρὰ τοῖς πλησίον ἐργαζόμενοι καὶ ϑῆτες. of
αὐτοὶ δὲ καὶ ἕἑκτήμοροι, ἐπεὶ τῷ ἕκτῳ μέρει τῶν καρπῶν εἰργάζοντο
τὴν γῆν. cf. Pollux IV, 105: ἕχτημόριοι δὲ of πελάται παρὰ τοῖς ᾽άττι-
xoig, idemque III, 82: πελάται δὲ καὶ ϑῆτες ἐλευϑέρων ἐστὶν ὀνόματα
διὰ πενίαν ἐπ᾽ ἀργυρίῳ δουλευόντων. fluxisse haec e Didymo videntur
(cf. ad Syracus. pol. fr. — in Etym. Gud. p. 105, 58 παρὰ Κρησὶ πελάται,
quod lieet errore positum sit pro x4cgcorer, pelatarum in eadem disputa-
tione partes fuisse ostendit). προσπελάται Arcadum, quos cum helotis
compares, e Theopompo afferuntur apud Athen. VI p. 271.
9. (346)
Plutarch. Solon. c. 25: ἰσχὺν δὲ τοῖς νόμοις πᾶσιν εἷς ἑκατὸν &vi-
αὐτοὺς ἔδωκε. καὶ κατεγράφησαν εἰς ξυλίνους ἄξονας ἐν πλαισίοις
περιέχουσι στρεφομένους, ὧν ἔτι «a9 ἡμᾶς ἐν πρυτανείῳ λείψανα
μικρὰ διεσώξετο" καὶ προσηγορεύϑησαν, ὡς 4oiovoré Ane φησί (sc.
ἐν τῇ Δϑηναίων πολιτείᾳ sicut addit schol. Aristoph. Av. 1354, Aristote-
lis ultra nudum testimonium nomenque Didymeis excerptis inepto loco
insertum nihil retinens), κύρβεις. καὶ Κρατῖνος ὁ κωμικὸς εἴρηκέ mov
(cf. Meineke fr. com. II, 217) «πρὸς τοῦ Σόλωνος καὶ Ζίράκοντος οἷσι
νῦν φρύγουσιν ἤδη τὰς κάχρυς τοῖς κύρβεσιν». ἔνιοι δέ φασιν ἰδίως
ἐν οἷς ἱερὰ καὶ ϑυσίαι περιέχονται κύρβεις, ἄξονας δὲ τοὺς ἄλλους ὦνο-
μαάσϑαι. quibus adde Harpocr. (ex quo Photius) s. xvoDsic: Δυκοῦρ-
γος ἐν τῷ περὶ τῆς ἱερείας. κύρβεις φησὶν ᾿“πολλόδωρος ἐν τοῖς megl .
ϑεῶν (fr. 24. 25) ἔχειν ἐγγεγραμμένους τοὺς νόμους (cf. schol. Apollon.
Rhod. 4, 280: ᾿“πολλόδωρος δέ φησιν πᾶσαν δημοσίαν γραφὴν καὶ vo-
μους κύρβιν καλεῖσθαι, ὅτι....)... ᾿Δριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ .4ϑη-
ναίων πολιτείᾳ φησὶν «ἀναγράψαντες δὲ τοὺς νόμους εἰς τοὺς κύρβεις
ἔστησαν ἐν τῇ στοᾷ τῇ βασιλείᾳ (βασιλίδι, cod. D et Phot.).»
Haec Plutarchum cum Müllero secutus et aoristo (ἔστησαν) fidem ha-
bens eSolonis apud Aristotelem historia sumta esse statui, licet suspicio orta
sit plurali qui est apud Harpocrationem numero confirmata ad munus γρθαμ-
ματέως (τῆς βουλῆς cf. ΡΟ]]. 8,98 vel quod idem est ὑπογραμματέως; qualis
narratur Nicomachus apud Lysiam or. 30, 2—3 cf. 13, 19, 25, 28— 29, sc.
ἀναγραφεὺς et ταμίας τῶν νόμων i. e. secundum eundem Lysiam inter
νόμους et ϑυσίας minime distinguentem, τῶν κύρβεων καὶ τῶν στηλῶν,
zB —
de quibus v. S. 17) describendum non minus illa pertinuisse quam quae
sequuntur apud Plutarchum de thesmothetarum iureiurando ad locum de
archontibus (cf. Poll. 8, 86 et exc. Heraelid. p. 5): accedit quod eadem
apud Pollucem memoratur στοὰ βασίλειος, in qua nimirum ipsae leges
servantur in quas ibidem iurant archontes ἐπὶ τοῦ λέϑου ὑφ᾽ ᾧ τὰ τα-
μιξεῖα. atque ibidem Andocidis etiam aetate leges fuisse positas docet
illud ἀναγράψαι ἐν τῇ στοὰ in or. de myst. 82. 85 sive ut est in ipso
decreto Tisameni ib. 84, εἰς τὸν τοῖχον ἵνα seg πρότερον ἀνεγράφησαν.
de qua re quae tradidit Anaximenes secundum Didymum (Harp. p. 136, 17.
cf. Poll. 8, 128), ad alia tempora spectant nec cum Aristotelis loco com-
parari possunt. ceterum ex variis de axibus illis ligneis auctorum testi-
moniis (quae v. apud Preller. ad Polem. p. 87) haec saltem efficiuntur, anti-
quo κύρβεων vocabulo significari recentiorum στήλας (columnas lapideas),
ita ut altero verbo addito alterum explicetur (κύρβεις καὶ στῆλαι coniun-
guntur apud Lysiam 30, 17, Platon. politie. p. 298, Theophr. ap. Porph. de
abst. p. 138 Rhoer) easdemque colummas quae a forma vocantur χύρβεις,
ἄξονας appellari propter proprium illud περιστρέφεσϑαι. efficitur praeterea
nullum discrimen inter ἄξονας et κύρβεις agnovisse auctores omnes qui
ipsi oculis viderant, velut Aristoteles iste, Eratosthenes, Polemo, contra
qui libris docebantur grammaticos Aristophanem aliosque et ipsum Didy-
mum (Harp. 136, 14. 16) in coniecturam erroremque ductos esse: cuius
ansam fortasse dedit ipse ille Lysiae locus citatus τὰς ϑυσίας τὰς ἐκ τῶν
κύρβεων καὶ τῶν στηλῶν prae ceteris legibus commemorantis. Didymi
librum περὶ τῶν ἀξόνων τῶν Σόλωνος πρὸς ᾿Δσκληπιάδην postquam in
ipso vitae Solonis initio citavit, secutus esse videtur Plutarchus in ecloga
illa et censura legum Solonearum (c. 19—24. cf. Diog. Laert. 1, 55— 58)
quae maxime essent mirabiles (Zóror μάλιστα καὶ παράδοξοι cf. c. 20 in.).
attamen ut hane Didymi esse credo, ita Didymum ipsum verisimile est
praecipue usum fuisse Demetrii Phalerei libro περὶ τῆς ᾿Δϑήνησι νομο-
ϑεσίας : huius enim et Atheniensis (non Plutarchi) verba sunt quae legun-
tur c. 21 fin.: ὧν τὰ πλεῖστα καὶ τοῖς ἡμετέροις νόμοις ἀπηγόρευται᾽
πρόσκειται δὲ τοῖς ἡμετέροις ξζημιοῦσϑαι τοὺς ταῦτα ποιοῦντας ὑπὸ
τῶν γυναικονόμων etc. (cf. c. 23 — Dem. Phal. fr. 8 Müll. et de gynae-
conomorum sec. Arist. pol. 1323, 4 cf. 132157, 1322537 ἀρχῇ ov δημο-
1X1) ἃ Demetrio instituta quippe qui omnino in legislatione sua ad aristo-
cratiam vergente ad Aristotelis Politicorum sententiam se conformaret, v.
Boeckh, Ueber den Plan der Atthis des Philochoros p. 23, Abhdl. der Berl.
Acad. 1832). atque eiusdem Demetrii apud Pollucem quoque vestigia sunt,
ubi in libro δικαστικῶν ὀνομάτων ad recensionem illam et magistratuum
s Ohlby. ir
Atticorum et iudiciorum excurrit (8, 85— 133) ex uno eodemque sine dubio
auctore sumtam, non illo quidem ut volunt Aristotele sed eo qui et Ari-
stotele et Theophrasto (z. νόμων cf. Poll. 8, 122 — Th. ap. Harp. s. 49-
δηττος. ib. 8, 123 — Arist. fr. 80. 82) et Demetrio (8, 102. cf. 8, 53 et M. II.
E. Meier ad lex. rhetor. fragm. Cantabrig. ed. Hal. 1844 p. XIII) usus sit
et posteriora (8, 110. 124) passim contulerit comicosque (133) et oratores
(100. 103. 114. 121. e Demosthene 8, 99 fin. qui ab eodem scil. citabatur
quo usus est Harp. 8. μετοίκιον, cf. ad fr. 506) et historicos (Philochorum 99
in. ef. Harp. s. ἀντιγραφεύς., Androtionem 121, Craterum 126). ex illo
igitur Didymi libro, aut potius ex eiusdem lexico comico, in quo celeber-
rimo thesauro s. v. χύρβεις gemina sine dubio exhibebantur (propter Ari-
stoph. av. 1354, nub. 448 et Cratinum a Plut. citatum, cf. Aristoph. ap.
schol. Apoll. 4, 280. Maur. Schmidt de Did. fr. p. 59), omnia illa quae in
lexicis s. κύρβεις et in scholiis varie mutilata quidem at inter se coniun-
cta exstant excerpta esse videntur (variorum lexicorum et commentariorum
ex eodem fonte excerpta colligunt Phot. et schol. Apoll.): agens enim ille
post comicorum testimonia primum de κύρβεων vocabuli origine Ascle-
piadis ἀξόνων ἐξηγητικὰ contra quae ipsa scripserat Didymus (cf. etiam
schol. Aristoph. nub. 37 ubi eundem citat cum Aristotele et Demetrio)
cum Phania Eresio (Et. M. et Gud. s. v.), Apollodorum praeterea cum Theo-
phrasto et Aristotelem (Harp. et Phot. 189, 22 s. v. , schol. av. 1354, sch. -
Apoll. 4, 280) citaverat, de ipsa deinde re Eratosthenem (Et. M., sch. Apoll.
p. 498, 1 Keil) et contra hunc Polemonem (Harp. s. ἄξονι) et Aristopha-
nem (Et. M., Gud.). ipsum etiam Plutarchum (c. 25 in.) non alium atque
lexica exscripsisse Didymi locum manifestum est testanturque verba ὧν
ἔτι καϑ᾽ ἡμᾶς ἐν πρυτανείῳ λείψανα μικρὰ διεσώξετο , quibus vel
postquam similia Pausaniae (1, 18) comparaveris, minimam fidem habeas:
sunt enim ipsa Polemonis illa διασώξονται δ᾽ ἐν τῷ πρυτανείῳ. ceterum
de eadem re saepius in commentariis Didymum egisse vides ex Harp.
p. 136, 10, ubi et lemma et scholium ductum est e Didymi commentario ad
Demosthenis orationem contra Aristocratem (or. 23, 28. cf. Harp. s. ἄξονι).
10. (347)
Gellius 2, 12 Hertz: In legibus Solonis illis antiquissimis quae
Athenis axibus ligneis incisae sunt quasque latas ab eo Athenienses ut
sempilernae manerent poenis el religionibus sanaerunt, legem esse
Aristoteles refert scriptam ad hanc sententiam: si ob discordiam
dissensionemque seditio atque discessio populi in duas partes fiet et
ob eam causam irritatis animis utrimque arma capientur pugnabitur-
s wb. -—
que , tum qui in eo tempore in eoque casu civilis discordiae non alter-
utra parle sese adiunxerit, sed solitarius separatusqne a communi
malo civitatis secesserit, is domo patria fortunisque omnibus careto,
exul e«ctorrisque esto. |
Quae hic latis verborum ambagibus reddit Gellius delege illa ut ab-
sona (est enim optimum morum civilium praeceptum, ut multa Solonis,
at non lex) ita mox obsoleta (vel potius-nunquam valente, cf. Lysiae
orat. contra Philonem et maxime $. 27, cui non repugnat δ. 29. ἡ πα-
οοῦσα ἀτιμία: hanc enim male interpretatus esse videtur Taylor in ar-
gumento orationi praeposito ed. Lond. 1739. p. 487. ef. S. 33), eadem
brevius ita exprimit Plutarch. Solon. c. 20 in.: τῶν δ᾽ ἄλλων αὐτοῦ vo-
uev ἴδιος uiv μάλιστα καὶ παράδοξος ὁ κελεύων oriuov εἶναι τὸν ἐν
στάσει μηδετέρας μερίδος γενόμενον idemque Plut. de sera num. vind.
c. 4: παραλογώτατον δὲ τὸ τοῦ Σόλωνος ἄτιμον εἶναι τὸν ἐν στάσει
πόλεως μηδετέρᾳ μερίδι προσϑέμενον μηδὲ συστασιάσαντα (cf. Plut. de
solert. anim. 8, reipubl. ger. praec. 32. Cic. ep. ad Att. 10, 1).
11. (348)
Plutarch. Solon. c. 32: ἡ δὲ δὴ διασπορὰ κατακαυϑέντος αὐτοῦ
(se. Solonis) τῆς τέφρας περὶ τὴν Σαλαμινίων νῆσον ἔστι μὲν διὰ τὴν
ἀτοπίαν ἀπίϑανος παντάπασι καὶ μυϑώδης, ἀναγέγραπται δ᾽ ὑπό τε
ἄλλων ἀνδρῶν ἀξιολόγων καὶ ᾿4ριστοτέλους τοῦ φιλοσόφου.
Idem de Lycurgo in Creta mortuo narrat Aristocrates |Lacedae-
monius et Laconicorum auctor recentior atque fabulis indulgens] ap. Plu-
tarch. Lyc. c. 31. ita Müller ad fr. 14, cf. Fr. hist. Gr. IV p. 332.
12. (349)
Schol. in Aristoph. Acharn. 234 Παλλήναδε: of Παλληνεῖς δῆμος
ἐστι τῆς ᾿Δττικῆς, ἔνϑα Πεισιστράτῳ βουλομένῳ τυραννεῖν καὶ ᾿᾽49η-
volor ἀμυνομένοις αὐτὸν συνέστη πόλεμος... μέμνηται δὲ τούτου καὶ
᾿Δνδροτίων καὶ Δ ριστοτέλης ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ.
Cf. Phot. p. 592, 25 τὸ ἀπὸ τῆς Παλληνίδος: τὸ φοβερόν,
ἀπὸ τῆς ἐπὶ Παλληνίδι (ἐπὶ Παλληνίῳ Andocid. de myst. 100. cf. Meier
in ind. lect. Hal. aest. 1887 p. 6. ἐπὶ Παλληνίδος Polyaen. 1, 21. sc. ἐπὶ
Παλληνίδος ᾿4ϑηνᾶς ἱερῷ cf. Herod. 1, 62) μάχης ἐν 5 ἡττήϑησαν
᾿4ϑηναῖοι..
13. (850) |
Schol. in Aristoph. Lysistr. 605 (ἀλλ᾽ ἄγετε λευκόποδες οἵπερ émi
“Δειψύδριον ἤλθομεν) λυκόποδες: λυκόποδας ἐκάλουν, ὡς uiv
MoiororíAqg, τοὺς τῶν τυράννων δορυφόρους" rovc y&Q cGxud-
ἕοντας τῶν οἰκετῶν ἐπὶ τῇ τοῦ σώματος φυλακῇ ἔλαβον (ita Suid. edd.
post Kuesterum, codd. ἔβαλλον ut schol. et Apostol. 10, 91). λυκόποδες
δὲ ἐκαλοῦντο ὅτι διὰ παντὸς εἶχον τοὺς πόδας λύκων δέρμασι περικε-
καλυμμένους ὥστε μὴ ἐπικαίεσϑαι ἐκ τοῦ περιέχοντος. τινὲς δὲ λυκό-
ποδας διὰ τὸ ἔχειν ἐπὶ τῶν ἀσπίδων ἐπίσημον λύκον (haec quae sine
dubio apud Didymum et in commentario ad Aristoph. et in lexico comico
indeque apud Diogenianum extabant , omisit Hesychius, retinuit alia quae
ad scripturam Hermanni λευκόποδες spectantia hic inserenda sunt, s.
λυκόποδες" of ᾿Δλχμαιωνίδαι" of μέν τινες διὰ τὴν τῶν ποδῶν λευκό-
vire ἦσαν γὰρ ἀεὶ ὑποδεδεμένοι — corr. ἀνυπόδητοι, nisi ad alteram
explicationem haec mutilata pertinent). ὁ δὲ ᾿“ριστοφάνης ἔφη τοὺς
- " , " e 1 ΄ , ΄ NC
v)v λεγομένους Δλκμαιωνίδας" οὔτοι yog πόλεμον ἀραμένοι πρὸς [π-
πίαν τὸν τύραννον καὶ τοὺς Πεισιστρατίδας ἐτείχισαν (eadem voce usus
fuit in eadem re Herod. 5, 62) τὸ “ειψύδριον (haec inde a. v. ὁ δὲ
᾿Δριστοφ. om. cod. Rav.). — “ειψύδριον: χωρίον τῆς Δττικῆς περὶ
τὴν Πάρνηϑον (ita cod. Rav., alii τὸ ὑπεράνω Πάρνηϑος. ὑπὸ τὴν
Πάρνηϑον Etym. M. ὑπὲρ Πάρνηϑος Hesych. Suid. Apostol, ὑπὲρ
τῆς Σπάρτης Eust. “ειψύδριον τὸ ὑπὲρ Παιονίης τειχίσαντες Herod.
l. α.). εἰς ὃ συνῆλϑόν τινες τῶν (ita Suid.) ἐκ τοῦ ἄστεος (i. e. Alemaeo-
nidae ἅμα τοῖσι ἄλλοισι ᾿4“ϑηναίων φυγάσι ut ait Herodotus 1. c., eadem
ille identidem formula usus o£ ἐκ τοῦ ἄστεος 1, 62. 63), ὥς φησιν Agi -
στοτέλης ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ.
Praeter Suidam qui ex scholiis, Aristotelis nomine omisso, exscri-
psit eadem, et Apostol. prov. 10, 91 cf. Phot. s. v. λυκόποδας: ᾽4ρι-
στοφάνης “υσιστράτῃ" τοὺς πρὸς Ἱππίαν ἀγωνισαμένους ἐπὶ “ειψυ-
δρίῳ ὡς γενναίους (cf. Apostol.)* ἔλεγον (male corrigitur ἔλαϑον in ed.
Porson.) γὰρ τοὺς δορυφόρους τῶν τυράννων διὰ τὸ κατειλεῖσϑαι δέο-
μασι τοὺς πόδας καὶ λυχόποδας εἶναι" ἢ διὰ τὸ λύκον ἔχειν ἐπίσημον
ἐπὶ ταῖς ἀσπίσιν ἀπὸ Διονυσίου (corr. 4ιονύσου) πρώτου. cum quibus
cohaerebant olim quae ex eodem auctore qui Aristotelem citaverat quem-
que reddiderat Aristophauis commentator in scholiis nostris excerptus,
manaverunt in lexicorum et proverbiorum (qv δὲ καὶ παροιμιαξομένη ἡ
ἐπὶ Ain. μάχη, ut ait Eust) conditores s. ἐπὶ “ειψυδρίῳ μάχη
(Etym. M. p. 361, 32. Suid., Eustath. in Il. à, p. 461 Bas., Apostol. 7, 70
Leulsch.): ἐπὶ τῶν ἀνδρείως ἀγωνιζομένων" τὸ δὲ “ειψύδριον χωρίον
ἣν ὑπὸ τὴν Πάρνηϑον ὃ ἐτείχισαν (μὲν add. Ap.) οὗ φυγάδες τῶν τυ-
ράννων ov (ita Suid. οἱ Επ5ι., Et. M. ov, Ap. o£ δὲ) o£ ᾿Δλκμαιωνίδαι
προεστήκεσαν (προέστησαν Ap.)* ἐκπολιορκηϑέντων δ᾽ αὐτῶν ὑπὸ τῶν
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 27
v BESTE ee
περὶ Πεισίστρατον, σκολιὸν εἰς αὐτοὺς ἤδετο «αἰαὶ Δειψύδριον προ-
δωσέταιρον. οἵους ἄνδρας ἀπώλεσας μάχεσϑ᾽ ἀγαϑούς γε (ita Leutsch,
μάχεσϑαι ἀγ. τε libri, ye Suid. codd. B. V., μάχεσϑαί τ᾽ cy. Eust.) καὶ
εὐπατρίδας, ὁπότ᾽ (οἱ τότ᾽ Athen., om. Eust.) ἔδειξαν οἵων πατέρων
ἔσαν (ἔασιν Et. M., κύρησαν Athen.). quorum vestigia etiam apud He-
-sych. s. “Ζενψύδριον : χωρίον τι ὑπὲρ Πάρνηϑος ὃ ἐτείχιζεν ᾿Δλκμαίων.
scolium illud exhibetur inter alia multa apud Athenaeum XIV p. 695f.
14. (351)
Schol. in Aristoph. Lysistr. 1153 (of Zexcvsg ... ἔλθοντες δορὶ
πολλοὺς uiv ἄνδρας Θετταλῶν ἀπώλεσαν, πολλοὺς δ᾽ ἑταίρους Ἱππίου
καὶ ξυμμάχους): ᾿Δ ριστοτέλης φησὶ μετὰ τὸν Ἱππάρχου ϑάνατον
χρησμὸν γενέσϑαι τοῖς Δάκωσιν καταλύειν τὴν τυραννίδα, τῆς Πυ-
ϑίας, ὡς οἱ ᾿Δλκμαιωνίδαι ἐμισϑώσαντο τὸν ἐν Δελφοῖς νεὼν oixodo-
μεῖν (τὸν νηὸν μισϑοῦνται τὸν ἐν Δελφοῖσι... ἐξοικοδομῆσαν Mer.),
συνεχῶς τοῦτο χρώσης αὐτοῖς μαντευομένοις. ἕως πρότερον μὲν ᾽4γ-
χιμόλιον (ἀγχίμολον cod. Rav.) ἔπεμψαν κατὰ ϑάλασσαν (πέμπουσι Ay-
χιμόλιον ... πέμπουσι δὲ τούτους κατὰ ϑάλασσαν πλοίοισι Her.), ἀπο-
κρουσϑέντος δὲ αὐτοῦ ὀργισϑέντες οἱ “άκωνες Κλεομένη τὸν βασιλέα
σὺν μείζονι ἐξέπεμψαν στόλῳ (μέζω στόλον στείλαντες ἀπέπεμψαν ...
κατ᾽ ἤπειρον Mer.), καὶ νικήσας τοὺς Θετταλοὺς εἰσῆλϑεν εἰς τὴν 4z-
τικὴν (τοῖσι δὲ ἐσβαλοῦσι ἐς τὴν ᾿Δἀττικὴν χώρην etc. Her.) xoi τὸν
Ἱππίαν συνέκλεισεν εἰς τὸ Πελασγικὸν (πελαργικὸν cod. Rav.) τεῖχος
(ἐπολιόρκεε τοὺς τυράννους ἀπεργμένους ἐν τῷ Πελασγικῷ τείχει Her.),
ἕως of παῖδες τῶν τυράννων ἐξιόντες ἑάλωσαν (ὑπεκτιϑέμενοι γὰρ ἔξω
τῆς χώρης o£ παῖδες τῶν Πεισιστρατιδέων ἥλωσαν Mer.).
Eadem haec uberius narrantur ab Herodoto (5, 02— 05) ὡς o£ A49q-
ναῖοι λέγουσιν (c. 63 in.), et licet neque Atthidum scriptores dissensisse
credam (cf. de templo Delphico Philoch. ap. schol. Pind. Pyth. 7, 9 p. 392
Boeckh.), ipsius tamen Herodoti in Pisistratidarum historia Pseudaristote-
lem vestigia pressisse verborum consensus et in hoc fragmento et in su-
periori vel nunc conspicuus ostendit.
15. (352)
Schol. in Aristoph. vesp. 502 εἰ τὴν Ἱππίου καϑίσταμαι τυραννίδα:
ἀντὶ τοῦ... ἄλλως. χαλεπὴ γὰρ ἡ Ἱππίου τυραννὶς ἐδόκει γεγονέναι,
Y » » M ΄ , ΄ 1 ? - Y
πολυ τῆς τοῦ πατρὸς Πεισιστράτου χείρων. μνημονεύει δὲ αὐτοῦ καὶ
, , ^ »
ἐν “υσιστραάτῃ (cf schol. ad Lys. 619). εἰκότως δὲ τεσσάρων ὄντων
2-945 -- » Y c ’ὔ , ,
xev évíovg τῶν Πεισιστρατιδῶν rov ἵππίαν παρέλαβεν" πρεσβυτατος
- {||} .--
γὰρ ἣν αὐτὸς καὶ τὴν τυραννίδα εἶχε, καϑὰ καὶ Θουκυδίδης φησί (1,
20. 6, 54—59). δοκεῖ δὲ ἢ τυραννὶς καταστῆναι. ὡς φησιν ᾿Εἰρατοσϑέ-
νης. ἐπὶ ἔτη v (ita quoque verus Aristoteles in polit. 5; 12 p. 1315531,
qui 51 annos numerat , ipsius Pisistrati 33 et 18 filiorum), τοῦ ἀκριβοῦς
διαμαρτάνων, AorovoréAovg (ita Bentley, codd. ᾿“ριστοφάνους) μὲν
τεσσαράκοντα x«l ἕν φήσαντος (sicut Isocrates or. 10, 26 verregcxovze
δ᾽ ἔτη τῆς στάσεως γενομένης. νὰ cum Meursio emendare voluit Bournot
p. 271, ut ipsum hoc sit Aristotelis testimonium in polit. 5, 12), Ἡ ροδό-
του δὲ (5, 05) ἐξ xoi τριάκοντα.
Haec ex eodem Aristotele, quem de eadem re etiam in comm. ad Acharn.
et Lysistr. citaverit, Didymum attulisse cum Dindorfio censeo nec qui con-
tra stetit Schneidewin (ad Heraclid. polit. p. 38) pro Aristophanis nomine,
quod corruptum et ipse voluit, aliud quod magis conveniret in promptu
habuit. de ipso Pisistrato vulgatum 33 annorum numerum praebent etiam
exc. Heraclid. p. 4, 12.
16. (353)
Marpocr. s. vevxgeguxo: Ζημοσϑένης iv τῷ κατὰ Τιμοκράτους
(11)... ναυκράρους γὰρ τὸ παλαιὸν τοὺς ἄρχθντας ἔλεγον. ὡς καὶ ἐν
τῇ € (5, 71) δηλοῖ. ᾿Δριστοτέλη- δ᾽ ἐν ᾿Αϑηναίων πολιτείᾳ (περὶ
Κλεισθένους add. schol. nub. 37, ubi Harpocrationis duorum locorum
verba et inter se οἱ cum aliis coniuncta in scholia recentiora recepta
sunt p. 82, 30 — 37 ed. Par.) φησὶ «κατέστησε καὶ (ita sch., Harp.
κατέστησαν δὲ) δημάρχους τὴν αὐτὴν ἔχοντας ἐπιμέλειαν τοῖς πρότε-
ρον ναυκράροις" χαὶ γὰρ τοὺς δήμους ἀντὶ τῶν ναυχθαριῶν ἐποίησε
(ita sch., Harp. δημίους vel sec. cod. A δημαίους ἀντὶ τῶν ναυκράρων
ἐποίησαν).
Idem Aristotelis testimonium quod ex Didymi in Demosthenem com-
mentario hoc loco petitum esse patet, apud eundem Harpocrationem (e
quo eadem Eudocia p. 10S) tangitur s. δήμαρχος: “υσίας ἐν τῷ κατὰ
Μόσχου. ἄρχων τις ἣν ὃ δήμαρχος οὗτοι δὲ τὰς ἀπογραφὰς ἐποι-
οὔντο τῶν ἐν (ita cod. Darmstad. sec. Acta Monac. 3, 247 et Eudocia. pro
£v, quod codd. vulgo omittunt, etiam Vind., additur προσόντων in codd.
D. E et Suida qui Harp. repetit) £x«6rc δήμῳ χωρίων. ἔτε δὲ καὶ τὰ
ληξιαρχικὰ γραμματεῖα παρὰ τούτοις ἣν καὶ συνῆγον τοὺς δήμους
ὁπότε δεήσειεν καὶ ψῆφον αὐτοῖς ἐδίδοσαν. τούτους δέ φησιν ᾽49ι -
στοτέλης ἐν ᾿2ϑηναίων πολιτείᾳ ὑπὸ Κλεισϑένους κατασταϑῆναι τὴν
αὐτὴν ἔχοντας ἐπιμέλειαν τοῖς πρότερον ναυκράροις. ὅτι δὲ ἠνεχυρία-
fov of δήμαρχοι δηλοῖ ᾿Ζ4ριστοφάνης ἐν Σχηνὰς καταλαμβανούσαις.
21: ἢ
S MIU --
quae de munere demarchorum et hic et in lexicis (cf. Hesych., Etym. M.,
Lex. rhet. Seg. s. v. p. 237, 8. 242, 16 et supra ad fr. 7. Boeckh Staatsh.
I, 664) feruntur, etsi fortasse ad Aristotelem, ad hunc certe historiae (ef.
Herod. 5, 69) locum non pertinent.
17. (354)
Plut. Themist. c. 10: κρατήσας δὲ τῇ γνώμῃ (ὁ Θεμιστοκλῆς) ψήφι-
σμα γράφει, τὴν μὲν πόλιν παρακαταϑέσϑαι τῇ AOnva τῇ “ϑηνάων
μεδεούσῃ. τοὺς δ᾽ ἐν ἡλικία πάντας ἐμβαίνειν εἰς τὰς τριήρεις. παῖ-
δας δὲ καὶ γυναῖκας καὶ ἀνδράποδα σώζειν ἕκαστον ὡς δυνατόν...
οὐκ ὄντων δὲ δημοσίων χρημάτων τοῖς ᾿4ϑηναίοις ᾿Ζ“ριστοτέλης
μέν φησι τὴν d£ Δρείου πάγου βουλὴν πορίσασαν ὀκτὼ δραχμὰς £xa-
στῳ τῶν στρατευομένων αἰτιωτάτην γενέσϑαι τοῦ πληρωϑῆναι τὰς
τριήρεις" Κλείδημος δὲ καὶ τοῦτο Θεμιστοκλέους ποιεῖται στρατήγημα
... ἐχπλεούσης δὲ τῆς πόλεως τοῖς μὲν οἶκτον τὸ ϑέαμα, τοῖς δὲ
ϑαῦμα τῆς τόλμης παρεῖχε γενεὰς (ita Sintenis, codd. γονέας) μὲν ἄλλῃ
προπεμπόντων, αὐτῶν δ᾽ ἀκάμπτων πρὸς οἰμωγὰς καὶ δάκρυα γονέων
καὶ περιβολὰς διαπερώντων εἰς τὴν νῆσον. καίτοι πολλοὶ μὲν διὰ
γῆρας ἀπολιμπανόμενοι τῶν πολιτῶν ἔλεον εἶχον" ἣν δέ τις καὶ ἀπὸ
τῶν ἡμέρων καὶ συντρόφων ξώων ἐπικλῶσα γλυκυϑυμία μετ᾽ ὠρυ-
γῆς καὶ πόϑου συμπαραϑεόντων ἐμβαίνουσι τοῖς ἑαυτῶν τροφεῦσι. ἐν
οἷς ἱστορεῖται κύων Ξανθίππου τοῦ Περικλέους πατρὸς ovx ἀνασχό-
μενος τὴν ἀπ᾿ αὐτοῦ μόνωσιν ἐναλέσϑαι τῇ ϑαλάττῃ καὶ τῇ τριήρει
παρανηχόμενος ἐμπεσεῖν εἰς τὴν Σαλαμῖνα καὶ λειποϑυμήσας ἀποϑα-
νεῖν εὐθύς" οὗ καὶ τὸ δεικνύμενον ἄχρι νῦν xol καλούμενον Κυνὸς
σῆμα τάφον εἶναι λέγουσι (cf. Plut. Caton. 5: χύνας δὲ συντρύφους γε-
νομένους καὶ συνήϑεις ἄλλοι τε πολλοὶ καὶ Ξανϑιππος ὁ παλαιὸς τὸν
εἰς Σαλαμῖνα τῇ τριήρει παρανηξάμενον ὅτε τὴν πόλιν ὁ δῆμος ἐξέλι-
πεν, ἐπὶ τῆς ἄκρας ἐκήδευσεν ἣν Κυνὸς σῆμα μέχρι νῦν καλοῦσιν).
quae ex eodem ut superiora Aristotele nominum propriorum [Κυνὸς σῆμα)
sicut proverbiorum alibi explicationes politicas grammaticasque gramma-
1100 studio minutias indagaute testatur afferri Aelianus de nat. an. 12, 35
(e quo Tzetzes chil. 4, 182 ef. Asclepiades ibid. 4, 198 ap. Müller. Fr.
hist. III, 305): πέπυσμαι δὲ πρὸς τοῖς ἤδη μοι προειρημένοις κύνας ye-
νέσϑαι φιλοδεσπότους. ὡς (ΞΞανϑίππου τοῦ ᾿Δρίφρονος μετοικιζομέ-
νῶν γὰρ τῶν AOqvoíov εἰς τὰς ναῦς ἡνίκα τοῦ χρόνου ὁ Πέρσης τὸν
μέγαν πόλεμον ἐπὶ τὴν Ελλάδα ἐξῆψε καὶ ἔλεγον οἵ χρησμοὶ λῷον εἶ-
vet τοῖς ᾿4Αϑηναίοις τὴν μὲν πατρίδα ἀπολιπεῖν, ἐπιβῆναι δὲ τῶν τριή-
θων, οὐδὲ of κύνες τοῦ προειρημένου ἀπελείφϑησαν , ἀλλὰ συμμετῳ-
c OL.
κίσαντο τῷ Ξανϑίππῳ καὶ διανηξάμενοι ἐς τὴν Σαλαμῖνα ἀπέσβησαν
(ita propos. Iacobs ad Ael. II, 431. codd. ἀπέβησαν. ἀπέπνευσαν voluit
Siebelis ad Philoch. fr. p. 48). λέγετον δὲ ἄρα ταῦτα 4oiorovéAmg
καὶ Φιλόχορος.
18. (355)
Harpocr. s. ἑλληνοταμίαι: ᾿Αἀνδοκίδης iv τῷ περὶ εἰρήνης
(S. 38) εἰ γνήσιος. ὅτι ἀρχή τις ἦν o£ ἑλληνοταμίαι οἱ διεχείριξόν τινα
(codd. τὰ nisi fuit τὰ κοινὰ χρ. cf. lexica s. v.) χρήματα. καὶ ᾽'άριστο-
τέλης δηλοῖ ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ. μνημονεύει δὲ καὶ Θουκυδί-
δης αὐτῶν ἐν α (1, 90).
Hune magistratum in Aristidis et societatis Atheniensis historia
comimemoravisse Aristotelem (v. fr. 62 Mill.), sicut commemoravit Thucy-
dides (1. e.), non autem in magistratuum descriptione, vel inde probatur
quod post Euclidem ille non restitutus est (cf. Boeckh Staatsh. I, 242. 246).
19. (356)
Plutarch. Cimon. c. 10: ἤδη δ᾽ εὐπορῶν ὁ Κίμων ἐφόδια τῆς στρα-
τιᾶς. ἃ καλῶς ὑπὸ τῶν πολεμίων ἔδοξεν ὠφελῆσϑαι, κάλλιον ἀνήλι-
ὄχεν εἰς τοὺς πολίτας. τῶν τε γὰρ ἀγρῶν τοὺς φραγμοὺς ἀφεῖλεν. ἵνα
καὶ τοῖς ξένοις καὶ τῶν πολιτῶν τοῖς δεομένοις ἀδεῶς ὑπάρχῃ λαμβά-
νειν τῆς ὀπώρας (cf. Plut. Pericl. 9: ὅπως ὀπωρίζωσιν of βουλόμενοι et
ipsius Theopompi verba ὅπως of βουλόμενοι τῶν πολιτῶν εἰσιόντες
ὀπωρίζωνται). καὶ δεῖπνον οἴκοι παρ᾽ αὑτῷ λιτὸν μὲν ἀρκοῦν δὲ πολ-
λοῖς (Theop. καὶ δεῖπνον ἀεὶ εὐτελὲς παρασκευάζεσϑαι πολλοῖς ἀν-
ϑοώποις) ἐποιεῖτο ««9' ἡμέραν. ἐφ᾽ 0 τῶν πενήτων ὃ βουλόμενος εἰς-
ἤει καὶ διατροφὴν εἶχεν ἀπράγμονα μόνοις τοῖς δημοσίοις σχολαξων.
ὡς δ᾽ ᾿Δριστοτέλης φησίν. οὐχ ἁπάντων ᾿άΑϑηναίων ἀλλὰ τῶν δη-
μοτῶν αὐτοῦ “ακιαδῶν παρεσχευάξετο τῷ βουλομένῳ τὸ δεῖπνον.
τὶ -
αὐτῷ δὲ νεανίσκοι παρείποντο ...
Cum Aristotele facit etiam Theophrastus apud Cic. de off. 2, 18 (TA.
quidem scribit. Cimonem Alhenis etiam in suos curiales Laciadas ho-
spitalem.fuisse. ila enim instituisse el villicis imperavisse ut omnia
praeberentur, quicunque Laciades in villam suam devertisset). altera
autem cui haec opponitur sententia, immo iactantia, Theopompi fuit (e
Philippicorum libro X, cuius ipsa verba affert Athen. XII, 533 — Theop.
fr. 94 Müll.), nimium quidem illius ut Themistocli democratiae fautori de-
trahentis ita Cimonis contrariae parti addicti popularem tamen liberalita-
tem augentis. qua de re quum eadem verba in vita Periclis (c. 9) Plutar-
DM
chus repetat, omnem istum sermonem Pericli inimicum, cui Aristotelis
mentio in fr. 20 exhibita a Plutarcho inseritur, e Theopompo ductum
esse (inde a verbis c. 9 v. 3 Sint. ἄλλοι δὲ πολλοὶ πρῶτον ὑπ᾽ ἐκείνου
φασὶ τὸν δῆμον etc.) perspicitur. atque in hoc etiam vitae Cimonis loco
ad Aristotelem nihil pertinere nisi ipsius opinionis dissentienlis notitiam
a Plutarcho Theopompeis insertam quae et praecedant et sequantur (v. 11
—106 Sint.), fragmentum probat ab Athenaeo servatum, cui ex eodem
fonte eodemque rerum tenore de Cimonis liberalitate agens consentit Ne-
pos (Cim. 4). clarissimus enim erat demagogorum adversarii decimus ille
de demagogis Atticis liber, ex quo omnis illa apud Nepotem vita Cimonis
pendet quamvis exilis: nam praeter c. 4 non solum in c. 1, ubi de Elpi-
nice (cf. Plut. Cim. e. 4 v. 41L—47: εἰσὶ δ᾽ o? etc.) Theopompi Cimo-
nem defendentis vestigia deprehenduntur, sed quum de exilio c. 3 et eum
ipso Theopompo (fr. 92 Müll. ap. schol. in Aristid. t. II p. 284) et cum
Plut. Cim. 17—18 et Pericl. 10 et in argumento et ipsis passim verbis
consentiat, vel illa quibus apud Plutarchum post c. 9 vita Periclis conti-
nuatur (c. 10, v. 1-—19) ex eodem fonte Theopompo sumta esse proban-
tur. Heraclides autem in politiis utrum Theopompum secutus sit, cui
opinioni favent ut plurimum quae nunc eius restant verba Theopompeis
simillima, an Aristotelem (ἐξ ὧν πολλούς i. e. aut τοὺς δεομένους aut
rovc “ακιάδας cf. Schneidewin ad Her. p. 40) au sieut Plutarchus
utramque sententiam posuerit, in tanta tamque libidinosa excerptoris
Byzantini brevitate atque temeritate diiudicari nequit. sunt autem eius
haec verba: (Κίμων) τοὺς ἰδίους ἀγροὺς ὀπωρίξειν παρεῖχε τοῖς βουλο-
μένοις. ἐξ᾽ ὧν πολλοὺς ἐδείπνιξεν.
20. (357)
Plutarch. Pericl. c. 4: διδάσκαλον δ᾽ αὐτοῦ (Periclis) τῶν pone
κῶν οἵ πλεῖστοι πε τὶ γενέσϑαι λέγουσιν. ὁ οὗ φασὶ δεῖν τοὔνομα
βοαχύνοντας τὴν προτέραν συλλαβὴν ἐκφέρειν. ᾿Ζφριστοτέλης δὲ
παρὰ Πυϑοκλείδῃ μουσικὴν διαπονηϑῆναι τὸν ἄνδρα φησίν. ὁ δὲ
Δάμων...
21. (358)
Plutarch. Pericl. c. 9: ἐπεὶ δὲ Θουκυδίδης... ἄλλοι δὲ πολλοὶ
πρῶτον ὑπ᾽ ἐκείνου φασὶ τὸν δῆμον ἐπὶ κληρουχίας καὶ ϑεωρικὰ καὶ
μισϑῶν ἡτυ ο μας προαχϑῆναι κακῶς ἐθισϑέντα καὶ genie πολυ-
gu καὶ ἀκόλαστον ὑπὸ τῶν τότε πολιτευμάτων ἀντὶ σώφρονος καὶ
αὐτουργοῦ, τ διὰ τῶν πραγμάτων αὐτῶν ἡ αἰτία τῆς μετα-
βολῆς. ἐν ἀρχῇ μὲν γάρ, ὥσπερ εἴρηται, πρὸς τὴν Κίμωνος δόξαν
-— MSS ---
ἀντιταττόμενος ὑπεποιεῖτο τὸν δῆμον. ἐλαττούμενος δὲ πλούτῳ καὶ
χρήμασιν. ἀφ᾽ Qv ἐχεῖνος ἀνελάμβανε τοὺς πένητας. δεῖπνόν τε χκαϑ'
ec, E ) , , , Y M ; E
ἡμέραν τῷ δεομένῳ παρέχων 4ϑηναίων καὶ rovg πρεσβυτέρους ἀμ-
φιεννύων τῶν τε χωρίων τοὺς φραγμοὺς ἀφαιρῶν ὅπως ὀπωρίζωσιν of
βουλόμενοι. τούτοις ὁ Περικλῆς καταδημαγωγούμενος τρέπεται πρὸς
τὴν τῶν δημοσίων διανομήν, συμβουλεύσαντος αὐτῷ ΖΔημωνίδου τοῦ
Οἴηϑεν. ὡς Δ ριστοτέλης ἱστόρηκε. καὶ ταχὺ ϑεωρικοῖς καὶ δικα-
στικοῖς τ ἄλλαις τε μισϑοφοραῖς χαὶ χορηγίαις συνδεκάσας τὸ
πληϑος ἐχρῆτο χατὰ τῆς ἐξ ᾿Φρείου πάγου βουλῆς ... ὥστε τὴν μὲν
ἀφαιρεϑῆναι τὰς πλείστας κρίσεις δι᾿ ᾿Εφιάλτου. Κίμωνα δ᾽ ὡς φιλο-
λάκωνα καὶ μισόδημον ἐξοστρακισϑῆναι.
Theopompea haec esse quibus brevis (ut in fr. 19 et 20) inserta Ari-
stotelis notitia, modo dixi ad fr. 19. Aristotelis enim in omni hoc loco
nihil est nisi illud: συμβουλεύσαντος αὐτῷ Δημωνίδου τοῦ Οἴηϑεν.
22. (359)
Argum. Isocrat. Areopagit. (ex prolegomenis christiani cuiusdam Iso-
cratis et parum docti commentatoris sexti ut videtur p. Chr. seculi οἵ, e.
e A. - ; - - ξεν
g. p. 108, 12 ὡς συν ϑεὼ μαϑησομεϑα quae Olympiodori et Davidis ae-
tatem sapiunt) apud Schol. in Aeschinem et Isocr. ed. Guil. Dindorf. Oxon.
€ E , - - .
1852. p. 111: Εφιαλτῆς τις χαὶ Θεμιστοκλῆς (immo Pericles) χρεω-
- - , , 1 “ν΄, e? $'* - nm
στοῦντες τῇ πολὲι χρήματα καὶ εἰδότες Ort ἐαν δικασθϑῶσιν of Jozo-
- ΄ 5 ΄ - , 1 i ΄
παγῖται παντῶς ἀποδωσουσι. καταλῦσαι αὐτους ἔπεισαν τὴν πολιν.
D 3) ' L - 2 c 1 ^5 ) ;
ουτως OvztOg τινὸς uéÀÀovrog Ἀριϑῆναι. O0 yao Δριστοτέλης λέγει
Ὁ - c, [s - : ,
ἐν τῇ πολιτείᾳ τῶν ᾿4ϑηναίων ὅτι καὶ ὁ Θεμιστοκλῆς (Pericles) αἴτιος
ἣν μὴ πάντα (πάντως cod. Mustoxydis) δικάξειν τοὺς ᾿Ζρεοπαγίτας᾽"
δῆθεν μὲν ὡς δι᾿ αὐτοὺς τοῦτο ποιοῦντες. τὸ δ᾽ ἀληϑὲς διὰ τοῦτο
πάντα κατασχευάξοντες. εἶτα of ᾿4ϑηναῖοι ἀσμένως ἀκούσαντες τῆς
, - ? 7
τοιαύτης συμβουλῆς κατέλυσαν αὐτούς.
Themistoclis nomen eommentatoris errore irrepsisse pro Pericle, vi-
. NC - ? , -
dit Andr. Mustoxydes (Συλλογη Ελληνικῶν avexóorcov, fasc. l. Ven.
1816. p. 7 hypothesium — p. 31). ceterum oligarehorum has calumnias
(cf. Diod. XL 77) ex Ephialtis paupertate (Aelian. var. hist. 2, 43) ductas
Theopompo et ipsas deberi prompta est legentis coniectura.
23. (360)
- Ξ 2 7 H 2j ie SD τι ἢ
Plutarch. Pericl. c. 10: Εφειαλτὴν μὲν ovv φοβερον ovre τοῖς ολι-
-- 1 , , ,« » 1 - , ,
γαρχιχοῖς καὶ περὶ τας evQUveg x«i διώξεις τῶν vOv δῆμον ἀδικουν-
᾿ 312 »
τῶν ἀπαραίτητον ἐπιβουλεύσαντες οἵ ἐχϑροοὶ δι “Ζριστοδίκου τοῦ Τα-
- 2 - ς 3 J
ναγρικοῦ κρυφαίως ἀνεῖλον. ὡς “Δ ριστοτέλης εἴρηκεν.
pe
5 2 ὅ.γν 7 ^ c
Contra Antiphon de caede Herod. 68: αὐτέκα Εἰφιάλτην vov υμέτε-
- ? a e. 5
ov πολίτην οὐδέπω vov εὕρηνται o£ ἀποκτείναντες (cf. Diod. XL, 77).
0 ?] θη i:
24. (361)
Schol. (historicorum et comicorum testimoniis de Hyperbolo et
Cleone demagogis refertum, quod e commentariis Aristophanicis collectum
videtur, cf. schol. vesp. 1007, pac. 681. 692 de Hyperbolo) in Lucian.
Tim. 30 p. 47 ed. lacobitz (cod. Voss. et Paris.): ἐπέστη δὲ (Κλέων) καὶ
τῇ πρὸς “ακεδαιμονίους εἰρήνῃ, ὡς Φιλόχορος (cf. Philoch. ap. schol.
Ar. pac. 6605) καὶ 4groropevyge προσϑεὶς ἄρχοντα Εὔϑυνον (0l. 88, 3).
᾿Αριστοτέλης δὲ xol περιζωσάμενον αὐτὸν λέγει δημηγορῆσαι. εἰς τὴν
ϑρασύτητα αὐτοῦ ἀποσκώπτων etc. (cf. Schol. in Aeschin. c. Tim. 30
p. 14, 11 Dind.: λέγεται δὲ Κλέων 0 δημαγωγὸς παραβὰς τὸ ἐξ ἔϑους
σχῆμα περιζωσάμενος δημηγορῆσαι:: debebat scil. ἐντὸς τὴν χεῖρα ἔχειν,
de quo Aesch. 1. c.).
Aristophanis et Aristotelis nomina hie inter se commutata esse vidit
Hemsterhusius (in ed. Amst. 1743 t. I p. 144). licet enim, ut contra dixit
Car. Müller (ad Ar. fr. 702), parile sit fragmentum de Cleophonte sequens
(26), comici tamen esse ἀποσκώπτων illud (cf. etiam Schol. p. 46 de Po-
lyzelo), non philosophi certissimum est. corrigas igitur cum Hemster-
lusio: ὡς Φιλόχορος προσϑεὶς (pro anualium instituto) ἄρχοντα Ev9v-
vov (de anno v. Hemst) xoi ᾿Φριστοτέλης. ᾿Δριστοφάνης δὲ καὶ
πξεριξ, etc.
25. (302)
Plutarch. Nic. c. 2: ἔνεστιν ovv περὶ Νικίου πρῶτον εἰπεῖν 0 γέ-
? δ M Ἄν e :
yoegev Δ ριστοτέλη ς: ὁτι τρεῖς ἐγένοντο βέλτιστοι τῶν πολιτῶν καὶ
Y » » Y , ' ' - " c
πατρικὴν ἔχοντες ευνοιαν καὶ φιλίαν πρὸς rov δῆμον. Νικίας ὁ INi-
c (ep
κηράτου καὶ Θουκιδίδης ὁ ἹΜελησίου καὶ Θηραμένης ὁ Ayvovozg.
Quorum ultimus sine dubio Theramenes talis iudicii occasionem au-
ctori dedit.
2500206. 1008)
Schol. in Aristoph. ran. 1532 Κλεοφῶν δὲ μαχέσϑω: παρόσον,
ὡς ᾽'φιστοτέλης φησί. μετὰ τὴν ἐν ᾿Δργινούσαις ναυμαχίαν Ζακε-
δαιμονίων βουλομένων ἐκ Δεκελείας ἀπιέναι ἐφ᾽ οἷς ἔχουσιν ἑκάτεροι
καὶ εἰρήνην ἄγειν ἐπὶ τοῦ Καλλίου (01. 93,3), Κλεοφῶν ἔπεισε τὸν δῆ-
μὸν μὴ προσδέξασϑαι ἐλϑὼν εἰς τὴν ἐκκλησίαν μεϑύων καὶ ϑώρακα
ἐνδεδυκώς, οὐ φάσκων ἐπιτρέψειν ἐὰν μὴ πάσας ἀφῶσι τὰς πόλεις οὗ
“ακεδαιμόνιοι.
- wp pA. ---
27. (304)
Harpocr. (e Didymo) s. δεκάζων : ᾿σοχράτης περὶ τῆς εἰρήνης (50)
... Ἐρατοσϑένης δὲ iv τοῖς περὶ τῆς ἀρχαίας κωμῳδίας πόϑεν τὸ
πρᾶγμα εἴρηται δηλοῖ (cf. schol. vesp. 389) ... ᾿“ριστοτέλης δ᾽ ἐν
᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ "Avurov φησι καταδεῖξαι τὸ δεκάζειν τὰ δικα-
στήρια.
Ex eodem fonte similia ap. lex. rhet. Seg. s. v., ubi p. 236, 6 (Etym.
M. p. 254, 31): πρῶτος δ᾽ ἐδόκει δεκάσαι Μέλητος (corr. "4vvrog) τὰς
εὐθύνας διδοὺς τῆς ἐν Πύλῳ στρατηγίας ἣν κακῶς ἐστρατήγησεν. οἵ,
Diod. 13, 64 (xoi πρῶτος “9ϑηναίων δοκεῖ δικαστήριον δωροδοκῆσαὶ!).
28. (365)
Harpocr. (ex quo Phot. et Suid., Aristotelis tamen nomine neglecto)
s. τετρακόσιοι: ᾿Δντιφῶν £v τῷ περὶ τῆς μεταστάσεως. of τετρα-
κόσιοι πρὸ ἑπτὰ ἐτῶν κατέστησαν τῶν τριάκοντα τυράννων παρ᾽ A95-
ναίοις , οἵτινες τέτταρας μῆνας ἦρξαν τῆς πόλεως, ὥς φησιν AgoiGcro-
τέλης ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ.
29. (366)
Schol. in Aristoph. vesp. 157 (e Didymo) Ζ“ρακοντέδης: πονη-
οὺς οὗτος καὶ πλείσταις καταδίκαις ἐνεχόμενος, ὡς Πλάτων Σοφισταῖς.
Καλλίστρατος δὲ ἕνα τῶν τριάκοντά φησιν, εἰ μὴ ὁμώνυμος" ἔστι γὰρ
οὗτος ὃ τὸ περὶ τῶν τριάκοντα ψήφισμα περὶ ὀλιγαρχίας γράψας. ὡς
᾿ἀριστοτέλης ἐν πολιτείαις (cf. Lys. contra Eratosth. 73).
30. (367)
? ,
Pollux onomast. (ed. 1. Bekker, Berol. 1846) 8, 85—87: ἀρχοντῶν
- ? , ? ΒΩ ,
δὲ τῶν ᾿4ϑήνησιν ὀνόματα of ἐννέα ἀρχοντες. εἰσὶ δὲ ἄρχων, βα-
λεύς, πολέμαρ; | ϑεσμοϑέται ἕξ: ἐκ τού xo οἱ ἐννέα σ
σιλευς, πολέμαρχος καὶ ϑεσμοϑέται ἕξ: ἐκ rovrov yag οἱ ἐννέα συμ-
πληροῦνται. (hie add. Synag. lex. Seg. p. 449, 17 Bekk. —— Suid. cf. schol.
- - 2 / t
Plat. Phaedr. p. 313.) ἐκαλεῖτο δέ τις ϑεσμοϑετῶν ανακρισις (fr. 31), εἰ
? Ev i ' Vw ,
AO qvatof εἰσιν ξκατέρωϑεν ἐκ τριγονίας (fr. 32) καὶ vov δῆμον ποϑεν
᾽ 7, 3 E, το . 1
καὶ εἰ Ζπόλλων ἔστιν αὑτοῖς πατρῷος (cf. fr. 1) καὶ Zevg ἕρκειος xai
' 5 - ΄, c -
εἶ τους γονέας εὖ ποιοῦσι καὶ εἰ ἐστράτξυνται ὑπὲρ τῆς πατρίδος καὶ
' , zc ΄ 5de ΄, " i P S
εἰ τὸ τίμημα ἔστιν αὐτοῖς. ἐπηρώτα δ᾽ ἡ βουλή, ouvvov (fr. 33) δ᾽
e A » ,ὕ - Sj M - λίϑ c ? € N -
οὗτοι προς τῇ βασιλείῳ στοᾷ, ἐπὶ rov λίϑου Ug ᾧ vc ταμιεῖα, συμ-
/,. ^ , ' , ^^ - b] ,
φυλάξειν τοὺς νόμους καὶ μὴ δωροδοκήσειν, ἡ χρυσοῦν ἀνδριαντα
2 có € - ? , ΄ , “ ΄
ἁποτῖσαι. εἶτα ἐντεῦϑεν εἰς ἀκρόπολιν ἀανελϑόντες ὦμνυον ταυτά.
μυρρίνῃ δ᾽ ἐστεφάνωντο (cf. schol. Aeschin. p. 11, 26 Dind. Hes. et Phot.
veo .-
s. wvgouvog, schol. Aristoph. ran. 330, vesp. 861), καὶ χοινῇ μὲν ἔχου-
σιν ἐξουσίαν ϑανάτου ἐάν τις κατίῃ ὅποι μὴ ἔξεστι (cf. Poll. 8, 50), καὶ
κληροῦν δικαστάς. καὶ ἀϑλοϑέτας (cf. Poll. 8, 95) ἕνα κατὰ φυλὴν ἕκά-
στην xol στρατηγοὺς χειροτονεῖν ἐξ ἁπάντων. καὶ καϑ' ἕκάστην πρυ-
τανείαν ἐπερωτᾶν εἰ δοκεῖ καλῶς ἄρχειν ἕκαστος, τὸν δ᾽ ἀποχειροτο-
νηϑέντα κρίνουσιν, καὶ ἱππάρχους δύο καὶ φυλάρχους δέκα καὶ τα-
ξιάρχους δέκα (haec male transposita sunt. cf. fr. 45—48).- καὶ κοινῇ
μὲν ταῦτα.
Archontum Atticorum munerumque quae et omnium essent commu-
niter et singulorum recensionem, qua apud Pollucem (8, 85.—91) excur-
sus ille (de quo supra ad fr. 9) introducitur de magistratibus Atticis, eam
uni Aristoteli deberi totam, licet ita ab auctore quo Pollux usus est in
brevius contractam ut praeter alia causarum definitiones ab Aristotele ad-
ditae omissae sint, id si lexicographorum verba passim consimilia atque
eodem rerum ordine prolata (fr. 359. 39. 42. 44) maximeque Harpoecratio-
nem comparaveris qui Didymum fere sequitur, facile concesseris. neque
alium puto auctorem Aristolelea illa lexicis tradidisse quam ipsum illum
Didymum, cuius laboriosa diligentia lexicographis eisque qui in scripto-
res per secula Christiana praecipue leetitatos ederent commentarios, prin-
cipali erat fundamento, vel nobis illa in lexicis Byzantinis scholiisque ex
commentariis variorum postea collectis atque in unum librum conseriptis
ex minima quadam parle conservata. neque obstat quod nunquam neque
ille diserto testimonio a Polluce citatur neque qui ex eius thesauris lexica
sua excerpserunt (Pamphiluni enim a.Polluce exsceribi puto, non ipsum
Didymum, cf. e. gy. Pamph. ap. Athen. XI, 496? s, πλημοχόη —— Poll. 10,
73). est enim fere labentis eruditionis ea consuetudo et apud veteres inde
a primo post Chr. seculo et medio aevo late patens, ut quo scriptore
quasi quodam fundamento omnis opera superstructa est, hunc vix vel
raro commemorentL, describant vero cum ipsis rebus etiam nomina aucto-
rum quibus ille usus sit, falsa propriae lectionis specie iudices parum
litteratos decipientes. id quod et in Pollucem cadit et in Harpocrationem
el plerosque inde ab ea aetate omnes (cf. de Diogene Laertio V. Rose de
libr. Aristot. p. 40) neque omnino est cuius propria diligentia minor, ma-
ior doctrinae vana species fuerit quam Athenaeus, qui et Didymo et Pam-
philo abutitur. omnis enim vera veterum grammaticorum eruditio Didymi
aetate atque in ipso maxime Didymo finitur, ultra quem in fontium inda-
gatione non facile ascenditur, ad quem ubique ducimur. qua de causa
Pollueis illum de novem archontibus locum ita exscripsi ut singulis capi-
libus fragmenta Aristotelica subiicerem cum ipso auctoris nomine aliunde
^
uu
tradita servaremque in ordinandis illis eum quem Pollux rerum ordinem.
ultra vero Pollucis auctoritatem quominus sequar, eius ipsa doctrinae ra-
tione impedior qua non ipse antiquis illis quos passim significat auctori-
bus usus est, sed paucis et recentibus, maximeque lexicis variorum testi-
monia componentibus: in quibus quidem non unicum, at praecipuum
de omni hoc magistratuum Atticorum loco fontem Aristotelem fuisse, ut
fuit Didymo , manifestum est.
31. (308)
Lex. rhetor. fragm. Cantabrig. (post Phot. ed. Oxon.) p. 670, 14 (p. 17
ed. Meier) ϑεσμοϑετῶν ἀνάκρισις: κατὰ oio roréAqv of ϑε-
σμοϑέται ἐκ τῶν € ἀρχόντων, αὐτοὶ ἕξ ὄντες. of δὲ λαχόντες ὑπὸ τῆς
βουλῆς τῶν πεντακοσίων καὶ τοῦ δικαστηρίου (cf. Dem. 20, 90) δοχεμά-
ἕονται. πλὴν (ita cod. an παρὰ ) τοῦ γραμματέως ἐρωτώμενοι τίνες αὖ-
τῶν πατέρες. ὁμοίως καὶ δήμων τένων εἰσί. καὶ εἰ ἔστιν αὐτοῖς ᾽4πόλ-
λων πατρῷος (cf. Eudoc. p. 331) καὶ Ζεὺς ἕρχειος (Dinarchi εἰ τὰ ἱερὰ
πατρῷα ἔστιν. ubi non scribendum est ἡρέα i. e. μνήματα, τάφοι, ut in
Demosth. 57, 67. cf. Schoemann ad Isaeum p. 222), καὶ εἰ τοὺς γονέας εὖ
ποιοῦσι (cf. Xen. mem. 2, 2, 13), καὶ εἰ τὰ τέλη τελοῦσι; καὶ εἰ τὰς ὑπὲρ
τῆς πατρίδος στρατείας ἐστρατεύσαντο. πάντα οὖν [ταῦτα add. Meier]
ἀνάκρισιν εὐλόγως ὠνόμασαν.
Aristoteles igitur praesentem. reipublicae formam describens hie quo-
que ut in ceteris fragmentis praesenti tempore usus deprehenditur: quod
a Polluce et grammaticis ad propriam aetatem respicientibus facile dele-
batur (cf. fr. 33). abest tamen ab his τριγονία illa Pollucis Solonea nec
nisi in patrem inquiritur, sicut par erat (cf. Dem. 59, 92. Lys. 24, 13) post
Aristidem (cf. Demosth. 57, 07: ὥσπερ γὰρ τοὺς ϑεσμοϑέτας ἀνακχρίνετ᾽.
ἐγὼ τὸν αὐτὸν τρόπον ἐμαυτὸν ὑμῖν ἀνακρίνω. ὦ ἄνθρωπε, τίς ἦν
σοι πατήρ; elc. v. 67—70). nihilo minus in utroque et Pollucis et
lexici rhet. loco manet. zo τίμημα (Plut. Aristid. 1) et τὰ τέλη τελεῖν (τὸ
εἰσφέρειν ἐκ τῶν ἰδίων. ut Dinarchus, sc. secundum τέμημα illud), quod
repetitur etiam a Dinarcho (contra Aristog. 17), qui eandem fere formulam
commemorat quasi ad omnium magistratuum probationem pertinentem
(cf. etiam Isaei locum supra in fr. 8 appositum). sequitur igitur ut haec
aut formulae magis quam rei fuisse credenda sint (cf. Boeckh, Staatsh. I,
660), aut reipublicae in pristinam Solonis formam magis arislocraticam
restitutae, qualem Demetrii Phalerei tempore et postea obtinuisse consen-
taneum est. nisi forte temporum mutatorum rationem habens utrumque
ἀνακρίσεως modum auctor posuit (addeüs fere ut Theophrastus ap. Har-
ve Sem
pocr. s. ἴάρδηττος.... ὡς καταλέλυτο τὸ ἔϑος τοῦτο. cf. Philochorus in
lex. rhet. Cant. p. 675, 25).
32. (369)
Poll. 3, 17: ὁ δὲ πάππου ἢ τήϑης πατὴρ πρόύπαππος. ὡς Ἰσοκρά-
της; τάχα δ᾽ ἂν τοῦτον τριτοπατορα ““φιστοτέλης καλοῖ.
Cf. fr. 30, ubi ab archontibus quaeritur && 4ϑηναῖοί εἰσιν ἑκατέρω-
ϑὲν ἐκ τριγονίας i. e. ila ut iam ipsi τριτοπάτορες sive πρόπαπποι
fuerint Athenienses. cf. Lex. rhet. Seg. p. 307, 16 τριτοπάτορες: of μὲν
τοὺς πρώτους ἀρχηγέτας (v. Phot. s. v. p. 604, 4. 605, 9), o£ δὲ τρίτους
ἀτὸ τοῦ πατρὸς ὅπερ ἐστὶ προπάππους (cf. Hesych. s. v.). unde in lexi-
cis quoque (Didymi et qui sequuntur) s. v. rgzrozr. praeter Atthidum scri-
ptores Aristotelem olim citatum fuisse credideris. itaque minus iam pro-
babilis erit sententia Bournoti p. 276 ad Aristophanis συγγενικαά haec
referentis. ceterum mnihil differt. quam falsam sine causa dicit C. F. Her-
mann (Griech. Staatsalterth. S. 148, 5 ed. III) τετραγονία illa Asclepiadarum
Aristidis (or. 7, p. 72 Dind.), quae cum tribus patribus filium quartum com-
prehendens archontum nobilitati comparatur: ὥσπερ γὰρ o£ ϑεσμοϑέται
διὰ τεττάρων εἰσὶν εὐπατρίδαι ... τέταρτοι γάρ εἰσιν ἐκ γένους etc.
33. (370)
Harpocr. (ex quo Phot. et Suid.) s. λέϑος: 4ημοσϑένης ἐν τῷ
κατὰ Κόνωνος (or. 54, 20 ubi tamen nunc legitur βωμὸν) «τῶν τὲ παρ-
ὄντων xc9' ἕνα ἡμῖν οὑτωσὶ xol πρὸς τὸν λίϑον ἄγοντες καὶ ἐξορ-
χοῦντες (nunc ἐξορκέζοντες)». ἐοίκασι δ᾽ ᾿4ϑηναῖοι πρός τινι λέϑῳ τοὺς.
ὕρχους ποιεῖσϑαι, ὡς Δριστοτέλης ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ καὶ
(ιλόχορος ἐν τῷ y (fr. 65 Müll.) ὑποσημαίνουσιν.
Cf. Poll. supra in fr. 30 et Plut. Solon. 25: κοινὸν μὲν οὖν ὦμνυεν
ὄρχον ἡ βουλὴ τοὺς Σύλωνος νόμους ἐμπεδώσειν. ἴδιον δ᾽ ἕκαστος τῶν
ϑεσμοϑετῶν ἐν ἀγορᾷ πρὸς τῷ λίϑῳ καταφατίζων εἴ τι παραβαίη τῶν
ϑεσμῶν ἀνδριάντα χρυσοῦν ἰσομέτρητον (cf. Schoemann, Griech. Alterth.
Ι, 410) ἀναϑήσειν ἐν Δελφοῖς. praesens, a Poll. et Plut. mutatum, ex
Aristotele servatum est in exc. Heraclid. p. 5, 15: εἰσὶ δὲ καὶ ἐννέα ἀρ-
χοντες ϑεσμοϑετικοί. o? δοκιμασϑέντες ὀμνύουσι δικαίως ἄρξειν καὶ
δῶρα μὴ λήψεσϑαι ἢ ἀνδριάντα χρυσοῦν ἀναϑήσειν (cf. etiam. schol.
in Plat. Phaedr. p. 313 Bekk. desumtum ex Hermiae comm. in Phaedr. p.
81 Ast.).
34. (371)
Pollux 8, 87—88 (οἵ, fr. 30): ἐδίᾳ δὲ of uiv ϑεσμοϑέται προ-
γράφουσι πότε δεῖ δικάζειν τὰ δικαστήρια, καὶ τὸς εἰσαγγελίας εἰσαγ-
- δ --
γέλλουσιν εἰς τὸν δῆμον καὶ τὰς χειροτονίας, καὶ τὰς προβολὰς εἴσ-
ἄγουσι καὶ τὰς τῶν παρανόμων γραφὰς καὶ εἴ τις μὴ ἐπιτήδειον νόμον
γράψειεν, καὶ στρατηγοῖς εὐϑύνας. γίνονται δὲ γραφαὶ πρὸς αὐτοὺς
(ef. fr. 35) ξενίας. δωροξενίας, δώρων, συκοφαντίας. ψευδοκλητείας,
ψευδεγγραφῆς. βουλεύσεως. ἀγραφίου, μοιχείας. εἰσάγουσι δὲ καὶ δοκι-
μασίαν ταῖς ἀρχαῖς καὶ τοὺς ἀπεψηφισμένους καὶ τὰς ἐκ τῆς βουλῆς
καταγνώσεις καὶ δίκας ἐμπορικὰς καὶ μεταλλικὰς καὶ ἐὰν δοῦλος κα-
κῶς ἀγορεύῃ τὸν ἐλεύϑερον. καὶ ταῖς ἀρχαῖς ἐπικληροῦσι τὰ δικαστή-
Quo τὰ ἴδια καὶ τὰ δημόσια, καὶ τὰ σύμβολα τὰ πρὸς τὰς πόλεις κυροῦσι
καὶ δίκας τὰς ἀπὸ συμβόλων εἰσάγουσι (cf. fr. 30) καὶ τὰς τῶν ψευδο-
μαρτυριῶν τῶν ἐξ Agsíov πάγου.
Cf. Harpocr. s. ϑεσμοϑέται: 4ημοσϑένης ἐν τῷ κατὰ ᾿ἄνδρο-
τίωνος (21). ἀρχή τίς ἐστιν ᾿“ϑήνησιν ἡ τῶν ϑεσμοϑετῶν ἕξ τὸν ἀρι-
ϑμὸν ὄντων. εἰσὶ δὲ ἐκ τῶν καλουμένων 9 ἀρχόντων. καλοῦνται δὲ
οὕτως ὅτι τῶν νόμων τὴν ἐπιμέλειαν εἶχον. ϑεσμοὶ δὲ ἐκαλοῦντο of
νόμοι. ὡς προείπομεν (5. ϑεσμός). ὅτι δὲ τοὺς νόμους οὗτοι διώρϑουν
κατ᾽ ἐνιαυτὸν ἕκαστον εἴρηκεν «Αἰσχίνης τε ἐν τῷ κατὰ Κτησιφῶντος
(38) χαὶ Θεόφραστος ἐν y νόμων. ὁ δὲ ᾿ἀ οιστοτέλης ἐν τῇ 4ϑη-
ναίων (ἐν τῇ α Δϑηναίων cod. A i. e. Angelicanus) πολιτείᾳ διέρ χε -
ται ὅσα οὗτοι πράττουσιν.
35. (372)
Lex. rhet. Cantabrig. p. 674, 7 (Meier, Fr. lex. rhet. p. 25) ξενίας
γραφὴ καὶ δωροξενίας διαφέρει" I φιστοτέλης ἐν τῇ ᾿Αϑηναίων πο-
λιτείᾳ φησὶ περὶ τῶν ϑεσμοϑετῶν διαλεγόμενος « εἰσὶ δὲ καὶ γραφαὶ
πρὸς (cod. περὶ) αὐτοὺς ὧν παραστὰσις (cod. περιστάσεις) τέϑεται ξενίας
καὶ δωροξενίας᾽" ξενίας μὲν ἐᾶν vig κατηγορῆται ξένος εἶναι, δωροξενίας
δὲ ἐάν τις δῶρα δοὺς (cod. διδοὺς) ἀποφύγῃ τὴν ξενίαν. eademque apud
Harpocr. (e quo Phot. et Suid. s. v.) s. παράστασις: Ἰσαῖος ἐν τῷ
περὶ τοῦ Πύρρου κλήρου (47). τοὔνομα παρὰ πολλοῖς ἐστὶν ᾿Αττικοῖς"
ἔστι δὲ δραχμὴ (cf. Poll. 8, 39. 127. Phot. p. 384, 22. Meier, Diaeteten
Athens p. 13) καταβαλλομένη ὑπὸ τῶν δικαζομένων τὰς ἰδίας δίκας"
Μένανδρος... .᾽Δριστοτέλης δ᾽ ἐν ᾿“ϑηναίων πολιτείᾳ περὶ ϑεσμο-
ϑέτῶΩν λέγων φησὶν οὕτως «εἰσὶ δὲ γραφαὶ πρὸς αὐτούς. ὧν παράστα-
σις τίϑεται ξενίας καὶ δωροξενίας ἂν τις δῶρα δοὺς ἀποφύγῃ τὴν ξενίαν"
καὶ ψευδεγγραφῆς καὶ ψευδοκλητείας καὶ βουλεύσεως καὶ ἀγραφίου
(ἀργυρίου codd., γραφίου Suid. φίου Suid. cod. Pal. et Phot.) καὶ μοι-
χείας.» 4ημήτριος δὲ 0 Φαληρεὺς ἐν τοῖς περὶ νομοϑεσίας elc. cl.
Harp. s. δωροξενία: Zvolog ... καὶ ᾿ἀριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ Ἧη-
—— dE .--
ναίων πολιτείᾳ “περὶ τῶν ττο τὺ λέγων γράφει ταὐτί « εἰσὶ δὲ καὶ
γραφαὶ πρὸς αὐτοὺς ὧν παράστασις τίϑεται ξενίας καὶ δωροξενίας € ἂν
τις δῶρα δοὺς ἀποφύγῃ τὴν συκοφαντίαν (ex sequentibus errore arre-
ptum pro ξενέίαν).» quae verba eodem ubique modo inducta unum fontem
produnt (Didymum).
Quibus addenda quae colliguntur in lexieis s. ἡγεμονία δικαστηρίου,
velut Harp. 91, 26: πρὸς δὲ τοὺς ϑεσμοϑέτας e£ τῆς ξενίας τε καὶ δω-
οοξενίας (ἐλαγχάνοντο δίκαι) καὶ συκοφαντίας καὶ δώρων καὶ ψευδεγ-
γραφῆς καὶ ὕβρεως καὶ μοιχείας καὶ βουλεύσεως καὶ ἄλλων (cf. lex.
rhet. Seg. p. 310, 12. Phot. p. 59, τ Poll. 8, 44: δωροξενίας δὲ εἴ τις
ξενίας κρινόμενος δῶρα δοὺς ἀποφύγοι.
36. (373)
Synagog. lex. Seguer. ap. Bekk. Anecd. p. 436 ἀπὸ συμβόλων
δικάξει: ᾿4ϑηναῖοι ἀπὸ συμβόλων ἐδίκαζον τοῖς ὑπηκόοις. οὕτως
᾿Δριστοτέλης (cf. Poll. 8, 63. Boeckh, Staatsh. I, 529).
31. (374)
Poll. 8, 89 (cf. fr. 30. 34): ὃ δὲ ἄρχων διατίϑησι uiv Διονύσια
καὶ Θαργήλια μετὰ τῶν ἐπιμελητῶν, δίκαι δὲ πρὸς αὐτὸν λαγχάνονται
΄ - , » e - ?
κακώσεως, παρανοίας. εἰς δατητῶν αἵρεσιν (cf. fr. 39), ἐπιτροπῆς ὀὁρφα-
vOv, PmüR uu καταστάσεις. "λήφων καὶ ἐπικλήρων ἐπιδικασίαι. ἔἐπι-
μελεῖται δὲ καὶ τῶν γυναικῶν o? «v φῶσιν ἐπ ᾿ ἀνδρὸς πο κύειν,
καὶ τοὺς DUrus ἐκμισϑοῖ τῶν ὀρφανῶν. ἔστι δ᾽ ἐπώνυμος οὗτος καὶ
ἀπ᾽ αὐτοῦ ὃ χρόνος ἀριυϑμεῖται.
Cf. (praeter Harp. Phot. Suid.) lex. rhet. Seg. s. ἦγεμ. δέκ. p. 310, 1:
πρὸς τὸν ἄρχοντα κακώσεως ἐλαγχάνοντο γραφαὶ καὶ τῶν γονέων εἰ
τούτους τις αἰτίαν ἔχοι κακοῦν καὶ τῶν ὠρφανῶν (cf. Harpocr. s. χακώ-
σεως. ex quo Phot. p. 126, 1 et lex. rhet. Seg. p. 269, 1), ἔτι δὲ παρα-
, Q9 / E» / 2 / 2 Y ? ΄
voie καὶ ἀργίας. καὶ ἐπιδικασίαι (ἀργίας ἐπιεδιρ. καὶ cod.) ἐπικλήρων
γυναικῶν. Lex. rhet. Cantabr. p. 670, 4 (p. 17 Meier) ἐπώνυμος ἄρ-
χων: ἀφ᾽ οὐ ἡ πόλις χρηματίζει" ἔχει δὲ ἐπιμέλειαν χορηγοὺς κατα-
στῆσαι εἰς Διονύσια καὶ Θαργήλια, ἐπιμελεῖται δὲ καὶ τῶν εἰς Ζλον
LI - ? ΄ h ? ΄ - ΄ 3 Y
καὶ τῶν ἀλλαχόσε πεμπομένων AOqvqOcv χορῶν. λαγχανονται δὲ πρὸς
ΣΝ ἯΣ ΄
αὐτὸν (cod. παρ᾽ αὐτοῖς) καὶ γραφαί, καὶ δίκας εἰς τὸ δικαστήριον εἰσάγει.
38. (375)
Harpocr. s. εἰς ἐμφαν àv κατάστασιν: ὄνομα δίκης ἐστὶν ὑπὲρ
τοῦ τὰ ἀμφισβητήσιμα εἶναι (ϑεῖναι corr. Grashof. p. 263) ἐν φανερῷ
— Sx ---
, M 5 , ? πως m 3 "Ἢ - Ξ MJ
(τα ἀμφισβητουμενὰ ἐν φανερῷ ποιῆσαι codd. D. E et Suid.). Ισαῖος
- bd , , c La -
iv τῷ περὶ τοῦ Φιλοχτήμονος xiggov. ὁ δὲ ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ
H E - ι ' » ΄ ΄ Lly '
AO nvetav πολιτείᾳ πρὸς τὸν ἄρχοντα qnot λαγχανεσϑαι ταυτὴν τὴν
' * ἘΞ τ E
δέτην. rov δὲ ἀνακρίναντα (ita em. Bekk., codd. ἀνα κρίνοντα. praeter N.
Ar , Ai , , ^
ubi ἀνακρεϑέντα) εἰσάγειν εἰς τὸ δικαστήριον (cf. Poll. 8, 33. Lex. rhet.
Seg. p. 246, 4. Meier, Att. Proc. p. 374.
39. (376)
Harpocr. (ex quo Suid. et Lex. rhet. Seg. p. 235, 26. cf. Etym. M. p.
249, 43) s. δατεῖσϑαι: τὸ μερίζεσϑαι. of. δὲ δατηταὶ ofovel μερισταί.
τὸ δὲ εἰς δατητῶν αἵρεσιν εἶδός τι δίκης ἐστίν. ὁπότε γὰρ κοι-
νωνοῖέν τινὲς ἀλλήλοις καὶ of μὲν βούλοιντο διανέμεσϑαι τὰ κοινά. οἵ
δὲ μή. ἐδικάζοντο of βουλόμενοι τοῖς uj βουλομένοις προσκαλούμενοι
εἰς δατητῶν αἵρεσιν. “υσίας ἐν τῶ πρὸς ᾿Δλεξίδημον εἰ γνήσιος. καὶ
᾿Ἱφριστοτέλης ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ. εἶ. lex. rhet. Cantabrig. p.
667, 38 (p. 13 ed. Meier.) εἰς δατητῶν (αἵρεσιν): πρόκλησις νεμέσεως ἢ
κληρονομίας ἢ κοινοῦ τινὸς ἀγορασμοῦ ἐπὶ τῶν διανεμόντων τὰ κοινά
τισιν. ὡς ᾽᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ ᾿Δϑηναίων πολιτείᾳ « δίκαι λαγχάνον-
ται πρὸς τὸν ἄρχοντα ἄλλαι τινὲς (ita corr. Meier, cod. ἀλλ᾽ εἴ τες. sunt
autem excerptoris) χαὶ εἰς δατητῶν αἵρεσιν, ὅταν μὴ ϑέλῃ κοινὰ τὰ
ὄντα νέμεσϑαι (Meier: ὅταν o μὲν ϑέλῃ ὁ δὲ μὴ ϑέλῃ τὰ κοινὰ ὄντα
νέμεσϑαι). Lex. rhet. Seg. p. 310, 17 (s. ἥγεμ. δικ.) οὗ διαιτηταὶ (ita cod. cf.
Meier, Att. Proc. p. 378) πᾶσαν δίκην δικάζουσι πλὴν τῶν ξενικῶν; οἷον
πρόκλησιν νεμήσεως ἐπί τινων ἢ κληρονομίας ἢ κοινὸν ἀγορασμόν.
i ,
κυρίως μέντοι o£ διανέμοντες τὰ XOLVC τισιν.
40. (317)
Harpocr. (ex quo Phot. et Suid.) s. σῖτος: Ζ4ημοσϑένης ἐν τῷ κατ᾽
"Agofov (or. 27, 15). σῖτος καλεῖται ἡ διδομένη πρόσοδος εἰς τροφὴν
ταῖς γυναιξὶν ἢ τοῖς ὀρφανοῖς. ὡς ἐξ ἄλλων μαϑεῖν ἔστι καὶ ἐκ τοῦ
Σόλωνος α ἄξονος (καὶ ἐκ Σόλωνος ἄξονον cod. Vind. sicut Bekk. A. B.
ceterum Didymus est qui citat, non Aristoteles ut Müller ad Ar. fr. 12)
καὶ ἐκ τῆς ἀριστοτέλους ᾿4ϑηναίων πολιτείας. Τιμαχίδας δὲ ἡγεῖ-
ι E 3 - T , A , ? “ “ἕν Εν ex
ται παρὰ τοῖς Δττικοῖς σῖτον λέγεσϑαι τὸν τόκον. ἀγνοεῖ δὲ οτι tv
&v9' ἑνὸς οὐδέποτε παρ᾽ αὐτοῖς ὃ τόκος σῖτος καλεῖται (cf. Poll. 8, 33.
Meier, Att. Proc. p. 426).
41. (378)
Poll. (ex quo schol. Plat. Euthyphr. p. 325) 8, 90 (cf. fr. 30. 34. 37):
ς
0 δὲ βασιλευς μυστηρίων προξστηκε μετα τῶν ἐπιμελητῶν καὶ Ζ4η-
-— A e
ναίων καὶ ἀγώνων τῶν ἐπὶ λαμπάδι καὶ τὰ περὶ τὰς πατρίους ϑυσίας
διοικεῖ, δίκαι δὲ πρὸς αὐτὸν λαγχάνονται ἀσεβείας καὶ (καὶ add. schol.
PL) ἱερωσύνης ἀμφισβητήσεως. καὶ τοῖς γένεσι καὶ τοῖς ἱερεῦσι (ita
schol. Pl., ἱεροῖς codd.) πᾶσιν αὐτὸς δικάξει. καὶ τὰς τοῦ φόνου δίκας
εἰς Γάρειον πάγον εἰσάγει καὶ τὸν στέφανον ἀποϑέμενος σὺν αὐτοῖς
δικάζει. προαγορεύει δὲ τοῖς ἐν αἰτίᾳ ἀπέχεσϑαι μυστηρίων καὶ τῶν
ἄλλων νομίμων. δικάζει δὲ καὶ τὰς τῶν ἀψύχων δίκας (cf. Meier, Att.
Proe. p. 115). τὴν δὲ συνοικοῦσαν αὐτῷ βασίλισσαν (cf. Arist. apor.
IIom. ap. Phrynich. p. 225 Lob.) καλοῦσιν.
Cf. lex. rhet. Seg. p. 219, 14 s. βασιλεύς: βασιλεύς ἐστιν εἷς τῶν
ἐννέα ἀρχόντων. ὁ δὲ βασιλεὺς μυστηρίων ἐπιμελεῖται μετὰ τῶν éna-
μελητῶν ovg ὁ δῆμος ἐχειροτόνησε. γραφαὶ δὲ λαγχάνονται πρὸς αὐτὸν
ἀσεβείας. καὶ ἂν τις ἱερωσύνης ἀμφισβητήσῃ προστιμᾷ. διαδικάζει
δὲ καὶ τοῖς γένεσι καὶ τοῖς ἱερεῦσι τὰς ἀμφισβητήσεις τὰς ὑπὲρ τῶν
γερῶν. λαγχάνονται δὲ καὶ αἱ τοῦ φόνου δίκαι πᾶσαι πρὸς τοῦτον.
Phot. (— Suid., cf. lex. rhet. Seg. p. 310, 6) s. ἡγεμονία δικαστηρίου p.
59, 11: τῷ μέντοι ye βασιλεῖ τὰς τὲ φονιχὰς καὶ τὰς τῆς ἀσεβείας καὶ
ἂν τις ἱερωσύνης ἠμφισβήτει, πρότερον δὲ καὶ τὰς περὶ τῶν ἱερῶν
(γερῶν Meier, Att. Proc. p. 49) τοῖς ἱερεῦσιν ἀμφισβητήσεις. προηγόρευε
δὲ καὶ τῶν νομίμων εἴργεσϑαι τοὺς ἐν αἰτίᾳ (εἴ. ib. v. 24).
42. (379)
Harpocrat. (ex quo Suid. et Etym. M. p. 362, 10) s. ἐπεμελητὴς
τῶν μυστηρίων: παρ᾽ ᾿4ϑηναίοις ὃ λεγόμενος βασιλεύς. ΖΔημοσϑέ-
νης κατὰ Μειδίου (Vil). ᾿ριστοτέλης ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ φησὶν
οὕτως «ὃ δὲ βασιλεὺς πρῶτον μὲν τῶν μυστηρίων ἐπιμελεῖται μετὰ
τῶν ἐπιμελητῶν οὖς ὃ δῆμος ἐχειροτόνει (leg. χειροτονεῖ cum Bekk. et
Müllero. deinde Suid. et Et. M. addunt τέσσαρες δὲ ἦσαν, δύο μὲν etc.),
δύο uiv ἐξ ᾿Αϑηναίων ἁπάντων, ἕνα δ᾽ ἐξ Εὐμολπιδῶν. ἕνα δ᾽ ἐκ
Κηρύκων.»
43. (880)
Poll. 8, 91 (ef. fr. 30. 34. 37. 41): ὁ δὲ πολέμαρχος ϑύει μὲν
"AgréguÓL &ygorégo καὶ τῷ ᾿νυαλίῳ (cf. lex. rhet. Seg. p. 290, 28), δια-
τίϑησι δὲ τὸν ἐπιτάφιον ἀγῶνα τῶν ἐν πολέμῳ ἀποϑανόντων καὶ roig
περὶ ““ρμόδιον (i. e. Harmodio et Aristogitoni) ἐναγίζει. δίκαι δὲ πρὸς
αὐτὸν λαγχάνονται μετοίκων, ἰσοτελῶν, (ξένων add. Meier, Att. Proc.
p. 52. οἵ, 54), προξένων. καὶ διανέμει τὸ λαχόν, ἑκάστῃ φυλῇ τι μέρος,
τὸ μὲν διαιτηταῖς παραδιδούς. εἰσάγων δὲ Oxo ἀποστασίου, ἀπροστα-
σίου, κλήρων μετοίκων.
za CPU --
Haec patet quantum excerpendo et contrahendo mutilata sint sive a
Polluce sive ab eo quo ipse usus est (cf. Hudtwaleker, Diaeteten in Athen.
Jena 1812. p. 68. Meier, Att. Proc. p. 52, idemque, Die Privatschiedsrich-
ter u. die óff. Diaeteten Athens. Halle 1816. p. 19).
44. (381)
Harpocrat. (e quo Phot. et Suid., cf. s. (yeu. δέκ. lex. rhet. Seg. p.
310, 9. Phot. p. 59, 16. Harp. p. 91, 25. praeterea s. Ones ΠΡΟ
et Phot.). s. πολέμαρ joe: ᾿Ισαῖος ἐν ἀπολογίᾳ ἀποστασίου πρὸς
““πολλόδωρον. ἀρχ᾽ τις ἣν παρ᾽ Δ ϑηναίοις οὕτω καλουμένη. ἔστι δὲ
sig τῶν 9 ἀρχόντων. ᾿Δριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ “ϑηναίων πολιτείᾳ
διεξελθὼν ὅσα διοικεῖ ὃ πολέμαρχος (cf. inscriptiones capi-
tum in Pollucis codd. ὅσα ποιεῖ 0 πολέμαρχος etc.) «πρὸς ταῦτα. φησίν.
αὐτὸς τε εἰσάγει δίκας τάς τε τοῦ ἀποστασίου καὶ ἀπροστασίου καὶ
κλήρων καὶ ἐπικλιίρων τοῖς μετοίκοις. καὶ τἄλλα ὅσα τοῖς πολίταις ὃ
ἄρχων, ταῦτα τοῖς μετοίκοις ὃ πολέμαρχος ». εἰκότως ovv ὁ δϑήτωρ ἐν
τῷ πππ λόγῳ uper φησι πρὸς τῷ πολεμάρχῳ ᾿Δπολλόδω-
ρον" ὃ γὰρ Σάμιος τὸ γένος μέτοικος ἣν et cetera quae ex commentario
(Didymi) ad Isaeum omnia exscripta esse fidem faciunt. idem Aristotelis
loeus redit apud Harp. s. ἀποστασίου: δίκη τίς ἐστι κατὰ τῶν ἀπε-
λευϑερωϑέντων δεδομένη τοῖς cuitodageenes ἐὰν ἀφιστῶνταί τε
ἀπ᾿ αὐτῶν ἢ (xod lex. rh. Seg.) ἕτερον ἐπιγράφωνται προστάτην καὶ ἃ
κελεύουσιν οἵ νόμοι (ποιεῖν τοὺς ἀπελευϑέρους τοῖς ἀπελευϑερώσασι
add. lex. rhet. Seg. planius ut solet exponens) μὴ ποιῶσιν. καὶ τοὺς μὲν
ἁλόντας δεῖ δούλους εἶναι. τοὺς δὲ νικήσαντας τελέως ἤδη ἐλευϑέρους
(reliqua om. Suid. et lex. rhet. Seg. p. 201, 5). πολλάκις δ᾽ ἐστὶ παρὰ
τοῖς δήτορσι, παρὰ τῷ “υσίᾳ ἐν τῷ πρὸς ᾿Δριστόδημον καὶ Ὑπερίδῃ
ἐν τῷ κατὰ Ζημητρίας ἀποστασίου. ᾿Δφιστοτέλης δ᾽ ἐν ᾿“ϑηναίων
πολιτείᾳ περὶ τοῦ πολεμώρχου γράφει ταυτί" «ovrog δὲ εἰσάγει δίκας
τάς τὲ τοῦ ἀποστασίου καὶ ἀπροστασίου καὶ κλήρων καὶ ἐπικλήρων (sc.
τοῖς μετοίκοις)». cf. Harp. (e quo lex rhet. Seg. p. 201, 12) s. ἀπρο-
στασίου: εἶδος δίκης κατὰ τῶν προστάτην μὴ νεμόντων μετοίκων"
ἠρεῖτο γὰρ ἕκαστος ἑαυτῷ τῶν πολιτῶν τινὰ προστησόμενον περὶ πάν-
τῶν τῶν ἰδίων καὶ τῶν κοινῶν. Ὑπερίδης ἐν τῷ κατ᾽ ᾿Αρισταγόρας
ἀπροστασίου β (cf. Suid. s. ἀποστασίου δίκη gloss. alt., Synag. lex. Seg.
p. 435, 1 Bekk.). Poll. 8, 35: ἀποστασίου δὲ δίκη κατὰ τῶν ἀφισταμέ-
νῶν ἀπελευϑέρων. ἀπροστασίου δὲ χατὰ τῶν οὐ νεμόντων προστάτην
μετοίκων.
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 28
— 434 —
45. (382)
Harpoer. (e quo Phot. et Suid. eundem Ar. locum habet Hesych. s.
εὐϑύνας. sed manifesto interpolatum et a tertia manu, ut ait Schow Hes.
lex. restit. p. 315, ad marg. cod. ex Harpocr. adieetum) s. πάρεδρος:
“Δυκοῦργος ἐν τῷ περὶ τῆς ἱερείας. πολύ ἔστι τοὔνομα παρά τε τοῖς
δήτορσι καὶ ἐν τῇ ἀρχαίᾳ κωμωδία. ᾿Φριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ A0q-
ναίων πολιτείᾳ φησὶ «λαμβάνουσι δὲ καὶ παρέδρους ὅ τε ἄρχων καὶ ὃ
πολέμαρχος; δύο ἑκάτερος (quod quum excerptoris negligentia excidisset
0 βασιλεύς. postea illatum est pro ἕκαστος. v. Meier, Att. Proc. p. 57)
oUg ἂν βούληται. καὶ οὗτοι δοκιμάξονται ἐν τῷ δικαστηρίῳ πρὶν παρ-
εδρεύειν καὶ εὐϑύνας διδόασιν ἐπὰν παρεδρεύωσιν (παρεδρεύσωσιν corr.
Alberti ad Hesych. et Bekk.).
Cf. Poll. 8, 92: πάρεδροι δ᾽ ὀνομάζονται oUg αἱροῦνται ἄρχων καὶ
βασιλεὺς καὶ πολέμαρχος. δύο ἕκαστος οὖς βούλεται. δοκιμασϑῆναι
δ᾽ αὐτοὺς ἐχρῆν ἐν τοῖς πεντακοσίοις, εἶτ᾽ ἐν δικαστηρίῳ. προσαι-
οοὔνται δὲ καὶ γραμματέα. ὃς ἐννόμῳ δικαστηρίῳ κρίνεται. qui Pol-
lucis locus ita et cum superioribus cohaeret et similis est Harpocrationi
ut ad Aristotelem fontem iure referatur. nec nisi archontum descriptioni
subiungi potest. verbis καὶ οὗτοι respicitur ad fr. 80. (cf. Demosth. or.
20, 90). iam sequuntur (ut apud Pollucem) ceteri magistratus quos ze&-
οοτονοῦσιν o£ ϑεσμοϑέται (cf. supra fr. 30). de athlothetis v. Poll. 8, 93.
de strategis et similibus cf. Aeschin. adv. Ctes. 13, Dem. or. 4, 26.
46. (883)
Harpocr. s. στρατηγοί: 4ημοσϑένης Φιλιππικοῖς. of καϑ' ἕκα-
στον ἐνιαυτὸν χειροτονούμενοι στρατηγοὶ δέκα ἦσαν, ὡς μαϑεῖν ἔστιν
ἔκ ve τῶν Ὑπερίδου κατ᾽ “ὐτοκλέους καὶ ἐκ τῆς ᾿4ϑηναίων πολιτείας
᾿Τριστοτέλους (cf. fr. 30).
| 47. (884)
Marpoer. s. ἵππαρχος. - λέγεται δὲ παρ᾽ “Αϑηναίοις i POTE
καὶ ὁ τῶν ἱππέων coycv-: δύο δ᾽ ἦσαν οὗτοι, ὡς 4ημοσϑένης ἐν ὃ
Φιλιππικῶν (Phil. 1,26) φησὶ καὶ 4 ριστοτέλη ς ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ.
Cf. Phot. s. ἵππαρχοι: δύο ἤσαν, o? τῶν ἱππέων ἡγοῦντο διελό-
μενοι τὰς φυλὰς ἕκαάτερος ἀνὰ πέντε. ἐπιμεληταὶ δέ εἰσι τῶν ἱππέων
eus of φύλαρχοι. e Poll. 8, 94), καϑάπερ of ταξίαρχοι δέχα ( ὄντες. εἷς
ἐφ᾽ ἕκάστης φυλῆς. τῶν ὁπλιτῶν.
48. (385)
Harpocr. s. φύλαρχος: 4ημοσϑένης Φιλιππικοῖς (1. c. fr. 47. 46).
φύλαρχός ἐστιν ὁ χατὰ φυλὴν fxccvqv τοῦ ἱππικοῦ ἄρχων, ὑποτετα-
γμένος δὲ τῷ ἱππάρχῳ, ὡς ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων πολι-
τείᾳ φησί.
Cf. Phot. s. ἔπσπαρχοι (fr. 47) et Poll. 8, 94: ἔἕππαρχοι δὲ δύο ἐξ
ἁπάντων ᾿ϑηναίων αἱρεϑέντες ἐπιμελοῦνται τῶν πολέμων. οἵ δὲ φύ-
λαρχοι δέχα, εἷς ἀπὸ φυλῆς ἑκάστης. τῶν ἱππέων προΐστανται, καϑά-
περ οἷ ταξίαρχοι τῶν ὁπλιτῶν.
Haec omnia (fr. 46—48) fortasse ad eundem illum locum pertinent
quem tangit Pollux (v. fr. 30) magistratus militares obiter commemoran-
tem, ita uL rectius post fr. 33 inserantur. ceterum lexiea praeter Photium
s. L7. de his nihil praebent nisi quae ex Harpocratione ducta sint, Ari-
stotelis tamen mentione neglecta.
49. (386)
Harpocr. (ex quo Phot. p. 467, 13 et Suid., Arist. nomine om., Etym.
M. p. 693, 42 ubi corrigas ovrog “ ριστοτέλης pro Aristophane. cf.
Eudemi lex. syuag. s. v.) s. πρυτανείας: ᾿Δντιφῶν ἐν τῷ πρὸς Νικο-
κλέα. ἔστι δὲ ἀριϑμὸς ἡμερῶν ἢ πρυτανεία ἤτοι (£x add. cod. Vind. et
Bekk. C. λὴ in A pro λ5) Ag ἢ Ae καὶ ἑκάστη φυλὴ πρυτανεύει. δι εί-
λεκται δὲ περὶ τούτων 'Δριστοτέλης ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ.
Cf. schol. in Plat. legg. (p. 953, ubi non nisi πρυτάνεις commemo-
rantur) p. 459 Bekk. (e lexico quodam translatum, Diogeniani scil. in scho-
liis interdum citati): z gvrc verge εἰσὶ μέρος τι τῶν πεντακοσίων τὸ δέ-
χατον, πεντήκοντα ἄνδρες [ἀπὸ μιῶς φυλῆς add. Et. M., Lex. Seg. et
Harp.], o£ διοικοῦντες cmovro τὰ ὑπὸ τῆς βουλῆς πραττόμενα, καὶ
ἐπρυτάνευον κατὰ πρυτανείαν ἐκ διαδοχῆς [ἀλλήλων 5. ἀλλήλαις αἱ
δέκα φυλαὶ κλήρῳ λαχοῦσαι κατὰ ἐνιαυτὸν add. Etym. M. p. 698, 53.
Lex. Seg. p. 291, 4 et Harp. s. πρυτάνεις . qui reliqua omittunt praeter
fragmentum s. πρυτανείας appositum]. πρυτανξεία δέ ἐστιν ἀρυϑμός
τις ἡμερῶν ἤτοι ἃς [ἡ λῆς cf. cod. A Harp.] ἢ À&, ἃς ἑκάστη φυλὴ
πρυτανεύειν λέγεται (haec ut in lex. Seg. p. 291, 13. quae sequuntur
paulo mutata sunt apud Phot. p. 467, 20 s. πρυτανεία — Suid.). £9 μὲν
γὰρ οἵ μῆνες, t δέ εἰσι πρυτανεῖαι καὶ φυλαὶ v. καὶ διήρηνται- εἰς
ταύτας αἵ ἡμέραι τοῦ ἐνιαυτοῦ" κατὰ γὰρ σελήνην ἄγουσι τοῦτον, ὡς
ἑχάστῃ φυλῇ ἐπιβάλλειν X6 ἡμέρας: πλεονάζειν δὲ ὀλίγας (καὶ ἐπερίτ-
τευον ... ἡμέραι ὃ Phot. et Suid.). διὸ καὶ τὰς λοιπὰς ἀπέδωκαν (ἐπε-
μέριξον Phot. Suid.) o£ ᾿4ϑηναῖοι ταῖς πρώταις λαχούσαις [πρυτανεύειν
add. Phot. Suid.] τέσσαρσι φυλαῖς, ἵνα ἐκείνων μὲν ἑκάστη τὰς Àg ἡμέ-
ρας πρυτανεύῃ, αἱ δὲ λοιπαὶ ἐξ ἀνὰ λε. πρυτανεῖα δὲ οὐδετέρως
256
EEUU
ovy εὕρηται" τινὲς δὲ ἀργύριόν τι ὃ κατατίϑεται ὑπὸ τῶν δικαξομέ-
vov καὶ δίδοται δικαστικὸν τοῖς ξξακισχιλίοις (cum his ultimis praeter
Photium et Suidam qui partim ex lexico hic exscripto partim ex Harpocra-
tione sua componit, cf. Harp. s. πρυτανεῖα et infra fr. 77). cf. etiam
schol. in Aeschin. adv. Ctes. p. 79, 8 Dind. (Ox. 1852).
50. (387)
΄ e N
Poll. 8, 95—90 ed. Bekk.: πρυτάνεις. οὗτοι τὴν βουλὴν Gvv-
c *$ 9 - ΄ ΄
ἄγουσιν ὁσημέραι. πλὴν ἂν τις ἡ ἄφετος, τὸν δὲ δῆμον τετράκις ἔχά-
Y - - N »
στης πρυτανείας" καὶ προγραφουσι πρὸ τῆς βουλῆς καὶ zoo τῆς ἐκπλη--
, € S - ’ ων DENS - [s M ,
σίας ὑπὲρ ὧν δεῖ χρηματίζειν. τῶν δ᾽ ἐκκλησιῶν ἡ μὲν κυρία (cf. fr.
e 2 1 zd p 5
51. 52), ἐν ἢ τὰς ἀρχὰς ἐπιχειροτονοῦσιν εἴπερ καλῶς ἄρχουσιν, ἢ ἀπο-
- NECI Y Y , , ς ΄ D , 1
χειροτονοῦσιν" ἕν ἢ καὶ τας εἰσαγγελίας ὁ βουλόμενος εἰσαγγέλλει. καὶ
τὰς ἀπογραφὰς τῶν δημευομένων ἀναγινώσκουσιν of πρὸς ταῖς δίκαις
ΟΝ 4. - ΄ ς M , 2 D MIS -
καὶ τὰς λήξεις τῶν κλήρων. ἡ δὲ δευτέρα ἐκκλησία ἀνεῖται τοῖς Bov-
Aouévotc , ἵκετηρίαν ϑεμένοις. λέγειν ἀδεῶς περί τε τῶν ἰδίων καὶ τῶν
Ὁ , p, M “-“
δημοσίων. ἡ δὲ τρίτη κήρυξι καὶ πρεσβείαις ἀξιοῖ χρηματίζειν, ove δεῖ
, p , D) το ΄ ΄
πρότερον τοῖς πρυτάνεσιν ἀποδοῦναι τὰ γράμματα. ἡ δὲ τετάρτη περὶ
δ - ΄ ? T - ΄
ἱερῶν καὶ ὁσίων. ἐπιστάτης (cf. fr. 53) δ᾽ ἐστὶν εἷς τῶν πρυτάνεων,
ς ΄ ΄ ? ? D ΄,
0 moro λαχῶν. δὶς Ó ovx ἔξεστι τ τὸν αὐτὸν τ τ Ser
δὲ οὗτος τῶν ἱερῶν τὰς κλεῖς ἐν οἷς τὰ χρήματα καὶ τὰ γράμματα. καὶ
ὅταν οἵ πρυτάνεις τὸν δῆμον ἢ τὴν βουλὴν συνάγωσιν, ovrog ἐξ ἕκά-
στης φυλῆς πρόεδρον (cf. fr. 54) ἕνα πληροῖ, μόνην τὴν πρυτανεύου-
σαν ἀφιείς.
Haec ex Aristotele rursus uno tenore sumta esse Harpocrationem (v.
fr. 31—54) comparanti patet. atque confirmatur una fragmentorum quae
sequuntur ordo manifesto cohaerentium.
51. (388)
Harpocrat. (ex quo Phot. p. 190, 22 et Suid. om. Arist. nom.) s. xv-
θέα ἐκκλησία: Ὑπερίδης ἐν τῷ κατὰ Ζημέου ξενίας εἰ γνήσιος. τίνες
δὲ of κύριαι ἐκκλησίαι I φιστοτέλης δεδήλωκεν ἐν τῇ 4ϑηναίων
πολιτείᾳ λέγων τοὺς πρυτάνεις συνάγειν τὴν βουλὴν καὶ τὸν δῆμον,
τὴν μὲν βουλὴν ὁσημέραι, πλὴν ἐών τις ἀφέσιμος ἧ: τὸν δὲ δῆμον τε-
τράπις τῆς πρυτανείας ἑκάστης. «προγράφουσι (ita Bekk. et Poll., codd.
προσγράφουσι) δέ, φησί, καὶ κυρίαν ἐκκλησίαν, ἐν q δεῖ τὰς ἀρχὰς ἀπο-
ipie 0? δοκοῦσι μὴ καλῶς ἄρχειν" καὶ περὶ φυλακῆς δὲ τῆς χώ-
ρας». δαὶ τὰς εἰσαγγελίας ἐν ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ τοὺς βουλομένους ποι-
εἴσϑαί φησι καὶ τὰ ἑξῆς,
u LUN LL
Cf. Hesych. s. κυρέα ἐκκλησία ἤγετο ᾿“ϑήνησιν ἐν ἡ τὰς ἀρχὰς
ἐπιχειροτονεῖν ἔδει. eademque, licet errore corrupta (ἐν » τοὺς ἄρχον-
τας ἐχειροτόνουν pro ἐπεχ., quibus explicandis addita sunt apud Phot. et
Lex. Seg. quae ad ἀρχαιρεσίας spectant), in ceteris lexicis Phot. p. 191, 8,
Lex. rhet. Seg. p. 274, 19, Etym. M. p. 549, 5. in quorum fonte communi
exstabant olim de ecclesiis extraordinariis (σύγκλητοι vocantur) quae unus
nune indicat Photius ita pergens: ἄλλοι δέ φασιν etc. atque uberiora ha-
bentur in schol. Aristoph. Acharn. 19 (ex quo Suid. s. ἐκκλησία κυρία) cf.
schol. in Aeschin. Tim. p. 21, 2 Dind.
52. (389)
Lex. rhet. Cantabrig. p. 672, 3 (post Phot. ed. Oxon., p. 21 ed. Meier.)
κυρία ἐκκλησία: Δημήτριος ὃ Φαληρεὺς ἐν τῷ δευτέρῳ περὶ τῆς
᾿Αϑηναίων νομοϑεσίας . .. ἄμεινον ovv 4 οιστοτέλει [add. πείϑεσϑαι]"
τὰς γὰρ ἀρχὰς ἐν ταῖς κυρίαις ἐκκλησίαις φησὶν ἐπιχειροτονεῖσϑαι (cod.
ἔφησεν χειρ.) καὶ τὰς εἰσαγγελίας [supplendum esse ex Harp. et Poll. τὸν
βουλόμενον ποιεῖσϑαι sive εἰσαγγέλλειν vidit Meier 1. c.], xei τὰ ἄλλα
(cod. τὰς ἄλλας) τῶν ἀναγκαίων χρηματίξειν καὶ περὶ σίτου [add. καὶ]
φυλακῆς τῆς χώρας. καὶ τὰς ἀπογραφὰς τῶν δημευομένων ἀναγινώ-
σκειν καὶ τὰς λήξεις (cod. δείξεις) τῶν κλήρων. ἐπὶ δὲ τῆς ἕκτης (cf.
Philoch. ibid. p. 675, 13 — p. 29 Meier et apud schol. Aristoph. eq. 855)
πρυτανείας πρὸς τοῖς εἰρημένοις καὶ περὶ τῆς ὀστρακοφορίας προχει-
ροτονίαν (cod. ἐπιχειρ.) δίδοσϑαι εἰ δοκεῖ ἢ μή (scil. τὸ ὄστρακον εἰσ-
φέρειν, sicut legitur p. 675, 14).
53. (390 ὁ
Harpocr. (e quo lex. rhet. Seg. p. 244, 32. Etym. M. p. 364, 40 et
z , ? -Ὕ - 2 ΄
Suid., om. Ar. nom.) s. ἐπιστάτης: Ἰσαῖος ἐν τῷ κατ᾽ Ελπαγόρου καὶ
΄ , , , 3i [d
ΖΔημοφάνους. δύο εἰσὶν of καϑιστάμενοι ἐπιστάται. ὧν ὁ μὲν ἐκ πρυ-
΄ ς » (i ΄
τάνεων xÀqoouusvog, ὁ δὲ ἐκ τῶν προέδρων. ὧν ἕκάτερος τίνα διοίκη-
M 2 ?
σιν διοικεῖ δεδήλωκεν 4ριστοτέλης ἐν AOTnvatov πολιτείᾳ. ἐλέγετο
2. τῷ τι; “- Σ 3v 46-9 1 7 e »ΣἮ
δ᾽ ἐν τοῖς κοινοῖς καὶ o0 ἐφεστηκὼς πραγματι οτῳοῦν etc.
- c " c ,ὕ - e
Cf. Suid. (— Poll. in fr. 50) s. ἐπιστάτης: τῶν πρυτανεῶν εἷς O
M ? , 24 ἢ 1 M M 2/58 2 - ? 9.
Aeycv ἐπιστάτης ἐλέγετο. δὶς δὲ τὸν αὐτὸν ἐπιστατῆσαι οὐκ ἐξῆν. φυ-
Ὁ ^ 1 ἂν τ΄ 1 ΄ὔ , 1
λάσσει δὲ τοῦ ἱεροῦ τὰς κλεῖς ἐν ᾧ τὰ δημόσια χρήματα. ἔτι μὴν καὶ
τὴν δημοσίαν σφραγῖδα (haec Harpocrationeis inserit etiam Etym. M. p.
' , , Ἁ ui! -
364, 41). ἐπειδὰν δὲ of πρυτάνεις συναγάγωσι τὴν βουλὴν ἡ τὸν δῆμον,
΄ - ᾿ 2 A -Ὕ 1 E"
0 ἐπιστάτης xÀngoi προέδρους ἐννέα. ἀπὸ φυλῆς ἕκαστης ἕνα πλὴν τῆς
πρυτανευούσης. καὶ πάλιν ἐκ τῶν ἐννέα τούτων ἐπιστάτην ἕνα κληροῖ
— 488 —
Ὁ ΠΝ ; Y qm
καὶ τὸ πρᾶγμα παραδίδωσιν. αὐτὸς δὲ εἰσαγει viv δίκην καὶ ἐπιμελεῖ-
- N *
ται κατὰ νόμον πάντα γενέσϑαι καὶ μηδὲν παραλειφϑῆναι πρὸς τὸ
διδαχϑῆναι τοὺς δικαστάς. eadem Telephus quem citat Eustath. in Odyss.
- ς
05 455 (p. 1827 Rom.): προσενθυμητέον δὲ καὶ Τηλέφου τοῦ ὡς ἴοστο-
- - 0 M A ΄ " 7
ρεῖται Περγαμηνοῦ, ovt κατὰ τὴν ἐκείνου παραδοσιν νομικὴ τις ἣν
D ?N ^» - 2C e r:9 / ? /,
λέξις ἡ τεχνική ἐν τοῖς μεϑ Ομηρον 0o ἑἐπιστατῆς" γίνεται γὰρ φησιν
2 7 - , (d [S] zn ΄ 3 c
“ϑηνησιν ἐκ τῶν πρυτάνεων εἷς ὃς ἐπιστατεῖ vuxvo καὶ ἡμέραν μίαν,
Y n ΄ 2 9f. ον Y M ZEN D , ^
καὶ πλείω χρόνον ovx, ἕξεστιν οὐδὲ δὶς vov avrov yevécQoat, τὰς ve xÀcig
-»Ὕ -ὝὟ c A! ^ Y L4
[add. τῶν ἱερῶν] ἐν οἷς τὰ χρήματα εἰσι φυλάττει xol τὰ γράμματα
» ’ὔ Ν » b t
τῆς πόλεως καὶ τὴν δημοσίαν σφραγῖδα. πληροῖ δὲ καὶ προέδρους ἐξ
^" Y ^w ΄ 72 "1
ἑκάστης φυλῆς ἕνα πλὴν τῆς πρυτανευούσης καὶ πάλιν ἐκ τούτων ἔπι-
, e 1 - 1 - er SP EP , ἘΣ Ζ
στατὴην ἕνα. καὶ τοιαῦτα μὲν ταῦτα. ἕτεροι δὲ ἐπιστατὴν φασὶ ξυλι-
νὸν TL οἷα.
E Didymo Harpocrationea illa (aliaque in ceteris lexicis) repetenda
E . ὦ δ 2? ,
esse ut intelligas vestigia relicta sunt apud Hesych. s. ἐπιστατής:
, , oV S) , ? N - 5 , SX, , *A ΄
ἐφέτης ἡ ἐπαίτης. ἀπὸ τοῦ ἐφίστασϑαι. ἡ ἐπίτροπος ἡ διδασκαλος (οἴ.
. . . c Ἁ ἰς
Antiphanis ex. ap. Antiatt. Bekk. p. 96, 12) καὶ 0 τακτιπκος καὶ ὁ βραβευ-
x | ? ΄ ὃ Aat oes L4 * . .
τῆς καί ἀρχῶν τις ἄϑηνησι και 0 £pecv xoc. ubi sicut ultima Har-
. . . . , .
pocrationi respondent, ita prima (ἐπαίτης, διδασκαλος) Eustathio quoque
prima sunt, quibus varias vocis ἐπιστάτης significationes explicet. atque
omuis Eustathii locus, qui quae ex eodem fonte, separata tamen habet
Suidas (in gloss. b et e ed. Bekkeri), inter se coniuugit, ex lexico quo-
dam desumtus esse videtur satis docto et accurato atque Aristophanem
comicum et Callistratum citante una cum Telepho Pergameno (qui gram-
. . . . . Ὁ ? /
maticus librorumque multorum compilator scripsit περὶ τῶν 4ϑηήνησι
, o v Ω - . ^)
νομῶν καὶ ἐθῶν cf. Müller, Fr. hist. III, 635) el Aristophane grammatico
(quae nomina Suidas omisit). quod quidem lexicon, si Veri praeceptor
est Telephus ille, recentius quidem fuerit Diogeniano eius aequali, atta-
men ex eadem lexicorum uberrima progenie quae Didymi labori et Pam-
philo debetur. "Telephum autem cuius verba et apud Suidam et apud
Eustathium servata sunt. et ipsum eis quae ex Aristotelis Athen. rep. tra-
debantur usum esse patet.
54. (301)
Harpocrat. (e quo Phot. p. 451, 4 et Suid., eademque brevius ex alio
quod eundem Harpocrationem vel eius fontem sequebatur lexico in glossa
altera Photii p. 451, 24 et Lex. rhet. Seg. p. 290, 8) s. πρόεδροι ἐκλη-
ροῦντο τῶν πρυτάνεων καϑ᾽ fxcorqv πρυτανείαν (ἐκκλησίαν Phot. p.
452, 2 et lex. Seg.) εἷς ἐξ ἑκάστης φυλῆς πλὴν τῆς πρυτανευούσης, ol
ccs M Hinc:
Y A 3 ΄
τινὲς τὰ περὶ τας ἐκκλησίας (τὴν ἑκπλησίαν codd. praeter D) διεώκουν,
2 - M! , 5 4 ΄ -" 4 c e
ἐκαλοῦντο δὲ πρόεδροι. ἐπειδήπερ προηδρευον τῶν ἀλλων cmavrov.
΄, ἢ CUN " 1 — m. τ Y M ,
z0ÀÀezig δ᾽ ἐστὶ rovvouo παρὰ τοῖς ῥήτορσι. ὡς καὶ παρὰ ZfnuooQever
πὸ E 2 5 4 , 1 , , ? - NY ; τ /
ἐν τῷ xor Ανδροτίωνος (0) καὶ Αἰσχίνῃ ἕν vo κατὰ Κτησιφῶντος (4).
er 20 ΄ 2 ᾽ὔ c» ? ΄ », ? ,
or. Ó ὁ καλούμενος ἐπιστατῆης xÀuoo?í «vrovc, εἴρηκεν Aoiocrocé-
λης ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ.
55. (392)
Harpoer. s. γραμματεύς: 4Δημοσϑένης ὑπὲρ Κτησιφῶντος. ὁ
γραμματεὺς πῶς τὲ καϑίστατο καὶ τί ἔπραττεν, ὡς τῶν γραμμάτων τ᾽
ἐστὲ κύριος καὶ τὰ ψηφίσματα τὰ γενόμενα φυλάττει καὶ τὰ ἄλλα πάντα
ἀντιγράφεται καὶ παρακάϑηται τῇ βουλῇ, δεδήλωκεν ᾿4 ριστοτέλης
ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ. quibus ultimis quum describatur non iam ὁ
γραμματεὺς τῆς βουλῆς (is quidem qui vocatur ὁ κατὰ πρυτανείαν cf.
Boeckh, Staatsh. I, 254), sed ὁ ἀντιγραφεύς. de hoc eodem post scribas
ordine qui est apud Pollucem et Aristotelem et eum quem Harpocration
sequitur egisse-patet: quae uno obtutu comprehendens Harpocration con-
fudit. ita autem Pollux 8, 98: γραμματεὺς ὁ κατὰ πρυτανείαν κληρω-
ϑεὶς ὑπὸ τῆς βουλῆς ἐπὶ τῷ τὰ γράμματα φυλάττειν καὶ τὰ ψηφίσματα,
καὶ ἕτερος (cf. Boeckh I, 258) ἐπὶ τοὺς νόμους ὑπὸ τῆς βουλῆς χειροτο-
νούμενους. 0 δ᾽ ὑπὸ τοῦ δήμου αἱρεϑεὶς γραμματεὺς ἀναγινώσκει τῷ
τε δήμῳ καὶ τῇ βουλῇ (cf. Boeckh I, 259). ἀντιγραφεὺς πρότερον μὲν
αἵρετός. αὐϑις δὲ κληρωτὸς ἣν καὶ πάντα ἀντεγράφετο παρακαϑήμενος
τῇ βουλῇ. δύο δ᾽ ἤσαν. 0 μὲν τῆς βουλῆς, ὁ δὲ τῆς διοικήσεως.
Quae de tertio scriba (qui non fuerit senator, cf. Schoemann, Griech.
Alt. [, 380, not. 3) occasione data apud lexicographum Pollucis addeban-
tur, ad hunc Aristotelis locum qui est de senatu non pertinent, et dubium
est num ad Aristotelem. certe alienus est ab Aristotele, (et ἃ senatu) ὁ
ἀντιγραφεὺς τῆς διοικήσεως (cf. Boeckh 1, 262), cuius notitiam e Philo-
choro derivatam esse (atque ita a Didymo Aristoteli coniunctam) geminus
plane Harpocrationis (e quo Suidas) locus testatur s. ἀντιγραφεύς:
ὁ καϑιστάμενος ἐπὶ τῶν καταβαλλόντων τινὰ τῇ πόλει χρήματα ὥστε
ἀντιγράφεσϑαι ταῦτα. 4ημοσϑένης ἐν τῷ κατ᾽ ᾿Ανδροτίωνος (10) καὶ
“Αἰσχίνης ἐν τῷ κατὰ Κτησιφῶντος (25). διττοὶ δὲ ἦσαν ἀντιγραφεῖς.
ὁ μὲν τῆς διοικήσεως, ὥς φησι Φιλόχορος, ὁ δὲ τῆς βουλῆς. ὡς 'ἅοι-
στοτέλης ἐν AOqvatov πολιτείᾳ (ubi in altera illa cod. E recensione,
qua Suidas utitur, haec tantum: διττοὶ δὲ ἦσαν, ὁ uiv τῆς διοικήσεως,
ὃ δὲ τῆς βουλῆς). ceterum ὁ ἀντιγραφεύς cum tertio scriba eodem modo
componitur etiam apud Suidam (cf. lex. rhet. Seg. p. 226, 30 et δικῶν
ce odd
? , . . .
ὀνόματα cod. Seg. in eisdem Bekkeri Anecd. I p. 185, 14) s. γραμμα-
΄ € P - o c ] -
τεύς: οὗτος πράξεως μὲν οὐδεμιᾶς ἣν κύριος, ὑπανεγίνωσκε δὲ τῇ
SUD NT UR Ν ; BUND ἢ Y γέρους :
βουλῇ καὶ τῷ δημῷ τὰ πραττόμενα. ο Ó ἀντιγραφεὺς καὶ οὗτος (sic)
? N —- 7 à N b - 2 ,
ἀπὸ τοῦ γραφειν τὰ παρὰ τῇ βουλῇ ὠνομασται.
: 56. (393)
Harpocrat. (e quo Suid., Ar. nom. om.) s. ἀποδέκται: ἀρχή τίς
ἐστι παρ᾽ ᾿Αϑηναίοις of ἀποδέκται, ἧς πολλάκις μνημονεύουσιν of βή-
τορες καὶ οἵ κωμικοί. ᾿Δριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ
δεδήλωκεν ὡς δέκα vs εἴησαν καὶ ὡς παραλαβόντες τὰ γραμματεῖα
ἀπαλείφουσι τὰ καταβαλλόμενα χρήματα τῆς βουλῆς ἐναντίον ἐν τῷ
βουλευτηρίῳ καὶ πάλιν ἀποδιδόασι τὰ γραμματεῖα τῷ δημοσίῳ. καὶ
ἁπλῶς ἃ πράττουσι διασαφεῖ. ὅτι δὲ ἀντὶ τῶν κωλακρετῶν οἵ
ἀποδέχται ὑπὸ Κλεισϑένους ἀπεδείχϑησαν, ᾿ἀνδροτίων B.
E lexico quodam rhetorico eoque communi lexicorum recentiorum
fonte similia nune leguntur in Lex. rhet. Seg. p. 198, 1 (Etym. M. p. 124, 41.
Zonaras p. 234. Synag. lex. Seg. p. 427, 13) ἀποδέκται: ἄρχοντες xÀm-
οωτοί, δέκα τὸν ἀριϑμὸν χατὰ φυλήν εἰσιν. οἵτινες παρελάμβανον xol
ἀπεδέχοντο τὰ γραμματεῖα τῶν ὀφειλόντων τῷ δημοσίῳ. διὰ τοῦτο γὰρ
καὶ ἀποδέκται ἐκαλοῦντο. εἶτα ἐξήταξζον τὰ τε ὀφειλόμενα καὶ τὰ ἀπο-
διδόμενα χρήματα σὺν τῇ βουλῇ καὶ ἐμέριζον εἰς ἃ χρὴ ἀναλίσκειν (καὶ
γενομένης τῆς καταβολῆς τῶν ὀφειλομένων χρημάτων ἀπήλειφον τὰ γράμ-
poro δημοσίᾳ, ut addit Suidas in gl. alt. s. v. ed. Bernh. t. I, p. 594 not.).
Hesychii explicatio (ἀρχὴ ᾿“ϑήνησι τῶν ὑποδεχομένων τὰ χρήματα) licet
brevissima communis tamen cum Polluce originis vestigia gerit, qui (8, 97)
ipsius negotii descriptione neglecta de litibus inde obortis alia addit haec:
ἀποδέκται δὲ ἦσαν δέκα οἱ τοὺς φόρους καὶ τὰς εἰσφορὰς καὶ τὰ τέλη
ὑπεδέχοντο. καὶ τὰ περὶ τούτων ἀμφισβητούμενα ἐδίκαζον εἰ δέ τι
μεῖξον εἴη. εἰσῆγον εἰς δικαστήριον (cf. Boeckh , Staatsh. I, 214).
57. (394)
Harpocr. (e quo Phot. Suid. om. Ar. nom., cf. lex. rhet. Seg. p.
291, 17) s. πωληταὶ καὶ πωλητήριον: οὗ μὲν πωληταὶ ἀρχή τίς
ἐστιν ᾿Δἀϑήνησι. δέκα τὸν ἀριϑμὸν ἄνδρες. εἷς ἐκ τῆς φυλῆς ἑκάστης.
διοικοῦσι (πωλοῦσι lex. Seg., Εἰ. M.) δὲ τὰ πιπρασκόμενα ὑπὸ τῆς πύ-
Àecog πάντα. τέλη καὶ μέταλλα καὶ μισϑώσεις καὶ τὰ δημευόμενα (qui-
bus lex. Seg. add. xoi φροντίζουσιν ὅπως ἡ τιμὴ τῶν πιπρασκομένων
ἀποδοϑῇ τῇ πόλει. cf. ex eodem fonte Etym. M. p. 698, 57 πωληταί:
ἀρχή τις ᾿Δϑήνησι οἱ τὰ τῆς πόλεως πωλοῦσι καὶ φροντίζουσιν ἀποδι-
30086 :4: [ues
, » , : ς NETS , moe 2 , e. UN 27 ^ 1
δόντες τῇ πόλει)" Ὑπερίδης ἐν τῷ κατ Δρισταγορας β. διείλεκται δὲ
2 - 2 ? ,
περὶ αὐτῶν καὶ Δ φριστοτέλης ἐν AOnvatov πολιτείᾳ. πωλητήριον
- c , , 9 EU »
δὲ καλεῖται ὁ τόπος ἔνϑα συνεδρεύουσιν οἱ πωληταί, Ισαῖος ἐν τῷ
23 ^ ΄ ΄
κατ Ελπαγορου πολλακις.
Accuratius singula negotii exempla quae comprehendit Harpocration
describebantur in lexico rhetorico, unde quaedam altera glossa Photii
- E - - - [3 - E] ΄ x
(p. 478, 5) et Suidae retinuit s. πωληταί: οὗτοι τῶν ὀφειλοντῶν τῷ
λ N29. /, ' ?
δημοσίῳ κατὰ προϑεσμίαν καὶ μὴ ἀποδιδοντων ἐπίπρασκον τὰς οὐσίας"
c E v. Ω NON 2 ,
ὑπέχειντο δὲ roig πωληταῖς καὶ οσοι TO διαγραφὲν ἀργύριον ἐν πολέμῳ
τ ον » Que 7 C427 (€ , :
(ἢ εἰσέφερον. ἕτι καὶ οἱ ξενίας ἀλοντὲς, καὶ o μέτοικος (cf. infra Poll.
, 3 C ΄ N
et Hes.) προστάτην ovx ἔχων. καὶ ὁ ἀποστασίου γραφείς" τουτῶν γὰρ
hi 9 » A ᾽ὔ -
τὰς οὐσίας πωλοῦντες παραχατέβαλλον εἰς τὸ δημόσιον. rursus alia
partim comprehendens partim seligens e diversis fontis Didymei auctori-
. A L4
bus, velut Demosthene, Pollux 8, 99: πωληταὶ τὰ τέλη πιπρασχοῦυσι
' Il ν 1 c ᾿ τ 5 ΄
μετὰ τῶν ἐπὶ τὸ ϑεωρικον ηρημένων., καὶ τὰς τῶν ἐξ .Δρείου πάγου
S Y , L4 , ? A
μετα τὸν πρότερον λόγον φυγόντων οὐσίας καὶ vc δεδημευμένα. πρυ-
΄ NS 9c ? - 7 τι λ , » ? ᾽ὔ LT Y
τανξυει δὲ ἐξ αὐτῶν eie ὃς τὰ πωλουμενα βεβαιοῖ. ἀπήγοντο δὲ πρὸς
΄ Y .
τούτους χαὶ of μετοίκιον μὴ τιϑέντες (quae verbotenus consentiunt cum
- 1 '
Harpocr. s. μετοίκιον p. 127, 11 Belk. o£ μέντοι μη τιϑέντες τὸ μετοίκιον
? , A Y i] ,
μέτοικοι ἀπήγοντο πρὸς τους πωλητὰας καὶ εἶ ἑάλωσαν ἐπιπράσκοντο.
σ᾿ - 3412 - Eo- E
Oe φῆσι Δημοσθένης ἐν τῷ κατ᾽ “Δριστογείτονος (or. 25, 57—938). de
quibus Diogenianum et-quos ille sequitur egisse testis est exilis Hesychii
[3 ΄ ' ? 7,
glossa πωληταί: οὗτοι ἐπώλουν τὰ ἐνεχυρασϑέντα. ἀρχή τις. ceterum
cf. Boeckh, Staatshaush. I, 209.
58. (395) |
Harpocrat. (e quo Phot., Et. M. p. 745, 16, Philemon. lex. technol.
E (Y * , 2 M 2 -
ed. Osaun. p. 150, Suidas) s. reu £c: Ισαῖος ἔν τινι τῶν κληρικῶν.
2 ΄ 5.2 / 5 δ ) SETS ΣΝ 2 ,
ἀρχὴ τις παρ Δϑηναίοις ἣν o£ ταμίαι. δέκα τὸν eguOuov. παραλαμ-
΄ , τ ΄, 3) -— T - 1 Χ , 4 M P7]
βανουσι ὃ οὔτοι ro τὲ ἀγαλμα τῆς LAO vag καὶ vog νίχας καὶ τὸν ἄλλον
κόσμον καὶ τὰ χρήματα ἐναντίον τῆς βουλῆς. ὥς φησιν ᾽᾿ Δ ριστοτέλης
2 - . - ΄
ἐν 4ϑηναίων πολιτείᾳ. εἰσὶ δέ τινες καὶ τῶν (scil. ἱερῶν) τριήρων τα-
c ς 3 A , , e, ^ ,
μίαι. Oc ὁ αὐτὸς φιλοσοφὸός φησιν. Or, δὲ καὶ τοῖς τριηράρχοις
παρείποντο ταμίαι δεδήλωκεν Εὔπολις ἐν Μαρικᾷ.
Praeter glossam e Harpocratione ductam alteram apponunt Phot. p.
967, 18 et Suidas (ex parte etiam Lex. rhet. Seg. p. 306, 7) qua eadem tra-
duntur, at ex alio quodam lexico cuius auctor Harpocrationis (Pollucisque)
: n "» , 9 ^ , CERA -
fonte usus sit. ταμίαι: ἀρχοντές εἰσιν ᾿Δϑηνησιν κληρωτοὶ ἀπὸ τῶν
πενταχοσιομεδίμνων (ita etiam Pollux 8, 97. cf. Boeckh, Staatsh. I, 220.
657 et inscr. Euclide recentiorem 406 apud Rangabé, Ant. Hell. t. II, in
qua mentio fit τῶν πεντακοσιομεδίμνων), ot τὰ ἐν τῷ ἱερῷ τῆς ᾿4ϑηνᾶς
ἐν ἀκροπόλει χρήματα ἵερά τὲ καὶ δημόσια φυλάττουσιν, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ
τὸ ἀγαλμα τῆς ᾿4ϑηνᾶς (καὶ τὸν κόσμον add. ἰοχ. Seg.). εἰσὶ δὲ καὶ
ἄλλοι ταμίαι. ἄρχοντες χειροτονητοὶ ἐπὶ τὰς ἱερὰς καὶ δημοσίας τριή-
θεις, 0 μὲν ἐπὶ τὴν Πάραλον, ὃ δὲ ἐπὶ τὴν τοῦ "άμμωνος (εἴ. fr. 59).
Ad eundem fontem atque ad Aristotelem citatum Pollucis quoque
verba manifesto pertinent haec (8, 97): ταμίαι τῆς ϑεοῦ (sive plenius ut
est in inscriptionibus ταμίαι τῶν ἱερῶν χρημάτων τῆς ᾿4ϑηναίας) κλη-
ρωτοὶ μὲν ἐκ πεντακοσιομεδίμνων ἦσαν, τὰ δὲ χρήματα παρελάμβανον
τῆς βουλῆς παρούσης. quae sequuntur ab Aristotele aliena ad Androtio-
nem spectant et Lysiam in lexico illo a Polluce ceterisque exscripto olim
citatos: ἐχαλοῦντο δ᾽ οὗτοι κωλακρέται. εἶχον δ᾽ ἐξουσίαν (sc. of τα-
μέαι) καὶ ζημίαν ἀφελεῖν εἰ ἀδίκως ὑπὸ τῶν ἀρχόντων ἐπιβληϑείη.
ultima enim haec e Lysiae oratione ὑπὲρ τοῦ στρατιώτου (or. 9, 6—7),
ubi simpliciter dicuntur o£ ταμίαι, effecta esse animadvertit Boeckh (Staats-
haush. I, 210. cf. 222). de colacretis autem Didymi ut patet, Aristopha-
nem Byzantium et Androtionem afferentis verba extant in schol. Aristoph.
av. 1541 (atque ex parte etiam apud Hesych. s. xecxoéror), e quibus in
brevius contractis non illa solum nata sunt male coniuncta quae in schol.
Arist. vesp. 695 (e quo Suid. s. xc.) habentur (cf. etiam Lex. rhet. Seg.
p. 275, 22 et Timaei soph. lex. s. v.) κωλακρέτης δὲ καλεῖται 0 κατέχων
τὰ χρήματα τῆς πόλεως. ὃ ταμίας τοῦ δικαστικοῦ μισϑοῦ (haec Aristoph.
Byz. opinio erat) καὶ τῶν εἰς ϑεοὺς ἀναλωμάτων (haec ex Androtionis
loco conclusa sunt), sed eisdem etiam Pollucis (cf. Boeckh, Staatsh. I, 239.
240) verba nituntur quaestorum illorum (et apodeclarum, de quo idem
Llestatus est Androtion seeundum Harp. s. czroÓ£xror, cf. fr. 56. Schoe-
mann, Griech. Alt. 1, 420, not. 5) vices olim gessisse colaeretas conten-
dentia. etenim in ipso illo loco quo de tamiarum variis generibus Didymus
el qui eum sequuntur lexicographi tractaverant, colacretarum quoque
mentionem extitisse testimonio sunt ea quae ex uberiori olim lexicorum
copia nune restant in Etym. M. p. 525, 15 κωλακθέται: οὗ τῶν ἀργυρίων
(ita etiam Hes., Lex. Seg.) ταμίαις o? τὸ τριηραρχεῖν ἔταττον. quae con-
trahendo nimis nunc mutilata a tamiis τῇ ϑεοῦ et a colacretis ad eos sta-
tim quae tertio loco Harpocration nominat (ὅτε δὲ καὶ τοῖς τριηράρχοις
εἵποντο ταμίαι etc.) epitomatorem aberrasse comprobant.
Etiam de tamiis τῶν ἱερῶν τριήρων pluribus olim in lexicis s. v.
ταμίαι fuisse expositum, e lex. rhet. fragmento Cantabrigiensi intelligi-
tur. quod quum ad alterum spectet Aristotelis testimonium ab Harpo-
τ- 15 τὸ
cratione et Photio supra allatum, Muelleri exemplum secutus hic sub-
jungo.
59. (996)
Lex. rhet. Cantabrig. p. 675, 28 (p. 30 Meier) Πάραλος καὶ Xa-
λαμινία: ταύτας τὰς τριήρεις εἶχον διὰ παντὸς πρὸς τὰς ἐπειγούσας
ὑπηρεσίας, ἐφ᾽ αἷς καὶ ταμίαι τινὲς ἐχειροτονοῦντο᾽ ἐχρῶντο δὲ αὐταῖς
εἰ δέοι στρατηγὸν μεταπέμψασϑαι κριϑησόμενον, ὥσπερ ᾿Δλκιβιάδην.
ἡ δὲ Πάραλος καὶ ἀπό τινος ἤρωος ἐπιχωρίου ἐκλήϑη (cf. Harp. s. Πά-
οαλος). τῆς μὲν Παράλου καὶ Σαλαμινίας ἐν τρίτῃ μνημονεύει Θου-
κυδίδης (3, 33 et 77) καὶ ᾿Δριστοφάνης ἐν ὄρνισιν (1204), "401670-
τέλης 08 ᾿Δμμωνιάδα (cod. ἀμοριάδα) xol Πάραλον οἷδε καὶ 4Δείναρχος
ἐν τῷ χατὰ Τιμοκράτους. Φιλόχορος (cod. στησίχορος) δὲ ἐν τῇ ς (cf.
δ Y z , 2MEN -* 7, 1 LUC ΄,
Harp. s. ἕδρα τριήρης) τέτταρας evrog οἶδε. πρωτὰας μὲν δυο ἀμμωνιαδα
(cod. ἀμοριάδα) καὶ Πάραλον, προσγενομένας δὲ Δημητριάδα καὶ Av-
τιγονίδα. ἐκαλοῦντο δὲ of ἐμπλέοντες τῇ Παράλῳ Πάραλοι, ὡς καὶ παρ᾽
Αἰσχίνῃ (adv. Ctes. 162), οὗ δ᾽ ἐν (ita ΜΆ]]., οἷον cod.) τῇ Σαλαμινίᾳ Σα-
λαμένιοι. Ὁ
Ubi quae de usu sacrarum navium dieuntur, quum de Salaminia sola
valeant, ad utramque trahuntur epitomatoris negligentia Parali ad theo-
rias (εἴς ve 4λον καὶ Ὀλυμπίαν Phot. p. 386, 27) destinatae mentionem
emittentis. id quod ex Alcibiadis patet exemplo allato (Thuc. 6, 61), quo
recte utuntur Schol. Aristoph. av. 147 et Phot. s. Πάραλος p. 386, 20.
similis plane confusio reperitur in Photii eodem (ex alio lex. rhet.) fonte
(cuius tenue vestigium cernis etiam apud Hesych. s. Πάραλοι) utentis
lexico s. Πάραλοι p. 386, 5 (— Suid.) quae Salaminiae sunt ad Paralum
iransferente. ubi manifestum est Ammoniadis olim quae eadem sit cum
Salaminia mentionem fuisse factam, ita quidem ut duabus duo, Paralus
scil. et Ammonias (cf. supra in fr. 58, Phot. p. 567, 24) quae et Salaminia
(quas tres fuisse diversas temere scribitur apud Phot. p. 386, 26 et in
schol. ad Demosth. p. 636, 16 Dind.), duabus aliis postea assumtis oppo-
nerentur. Πάραλοι: of ve ἐν τῇ νηὶ τῇ Παράλῳ πλέοντες xal of τὴν
παράλιον τῆς ᾿Δττικῆς κατοικοῦντες (cf. Hes. Πάραλοι of τὴν παρά-
λιον οἰκοῦντες τῆς ᾿Αττικῆς). ὥσπερ ἕτεροι Πεδιάσιοι καὶ Διάκριοι.
Πάραλος δὲ τριήρης ἱερὰ καλεῖται. ἥτις διηνεκῶς ταῖς ἐπειγούσαις
χορείαις ὑπηρετεῖ (quae ad utramque navem pertinent). ὁπότε δὲ ἐκ τῆς
ἀλλοδαπῆς μεταπέμψασϑαι στρατηγὸν ἐβούλοντο, ὥσπερ ᾿Δλκιβιάδην
ἀπὸ Σικελίας. τῇ Παράλῳ (immo τῇ ᾿Δμμωνιάδι) ἐχρῶντο᾽ λέγεται δὲ
ἡ αὐτὴ (scil. ἡ ᾿“Φμμωνιάς) καὶ Σαλαμινία. ὕστερον δὲ ἄλλαι δύο προσ-
ἐγένοντο αὐταῖς, Avrwyovíc ve καὶ Δημητριάς. de Ammoniade etiam
—— 44g —
Harp. s. μμωνές: ἡ τοῦ ᾿ἄμμωνος (ita Phot. p. 507, 24 τὴν τοῦ
Aupovoc) ἱερὰ τριήρης" 4είναρχος ἐν τῷ κατὰ Ἱμεραίου. cf. Schol.
Dem. 1. c. (ad or. c. Mid. 171 τοῦτον τῆς Παράλου ταμίαν) ... καὶ ᾽2μ-
μωνιὰς ἐπειδὴ τῷ ᾿άμμωνι δι᾿ αὐτῆς τὰς ϑυσίας ἔπεμπον. de Grasho-
fio ad Alexandri honorem: Ammonis filii hanc nominis mutationem referente
v. Meier ad ἢ. 1. lex. rhet. ceterum cf. Boeckh, Staatsh. I, 340 et supra
in praef. ad fr. Politiarum.,
60. (897)
. Etymolog. Magn. (cuius auctor ex Harpocrationis lex. decem rhet.
olim integriore sua derivasse videtur) p. 468, 56 ἱεροποιοί: κληρωτοὶ
ἄρχοντές εἰσι δέκα vov ἀριϑμόν, o? τώ ve μαντεύματα ἱεροϑυτοῦσι κἂν
τι καλλιερῆσαι δέῃ καλλιεροῦσι μετὰ τῶν μάντεων καὶ ϑυσίας τὰς νο-
μιξζομένας ἐπιτελοῦσι καὶ τὸς πενταἑξτηρίδας ἁπάσας διοικοῦσι πλὴν
Παναϑηναίων (hucusque eadem in Lex. Seg. p. 265, 22 et apud Phot. s.
v. qui ex reliquis haec tantum addit: εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλοι ἱεροποιοὶ τῶν
σεμνῶν ϑεῶν o? τὸν ἀριϑμόν εἰσιν ἀόριστοι. de Panathenaeis exceptis,
scil. magnis, cf. Boeckh, Staatsh. II, 9 et inscr. 814 apud Rangabé, Antiq.
Hellén. t. Il). ταῦτα 08 49 t0 vov éAmo ἱστορεῖ ἐν τῇ A9qvotov πολι-
τείᾳ. Ζημοσϑένης ἐν Φιλιππικῶν ὃ (or. 4, 26) «of λοιποὶ τὰς πομπὰς
πομπεύουσιν (πέμπουσιν ap. Dem.) ὑμῖν μετὰ τῶν ἱεροποιῶν». μὴ
ἀγνοῶμεν δὲ ὅτι καὶ ἄλλοι εἰσὶν ἱεροποιοὶ τῶν σεμνῶν ϑεῶν τὸν ἀρι-
ϑμὸν δέκα (rectius ἀόριστοι Phot. i. e., ut vidit Meier de lex. rhet. p. 50,
modo tres modo decem, id quod probatur testimoniis allatis Dem. et Din.).
Δημοσϑένης ἐν τῷ κατὰ Μειδίου (or. 21, 116. cf. Schol. Dem. p. 607, 12
Dind.) «περιεῖδε ταῖς σεμναῖς ϑεαῖς ἱεροποιὸν αἱρεϑέντα 2& 4ϑηναίων
ἁπάντων τρίτον αὐτὸν καὶ (ita ap. Dem., καὶ περὶ τὸν αὐτὸν καιρὸν
in Etym.) καταρξάμενον (τῶν ἱερῶν Dem.)». 4)είναρχος δὲ ἐν τῷ κατὰ
“Δυκούργου εὐϑυνῶν φησὶ «καὶ τὰς σεμνὰς ϑεὰς αἷς ἐκεῖνος ἵἱεροποιὸς
καταστὰς δέκατος αὐτός». ad eundem Aristotelis locum pertinent quae
ex communi (cum Harpocratione) fonte (Didymo) excerpta servavit Pollux
(8, 107) ἱεροποιοί. δέκα ὄντες οὗτοι ἔϑυον ϑυσίας (scil. τὰς νομιξομέ-
voc καὶ) πεντετηρίδας (διοικοῦσι) τὴν εἰς Aniov, τὴν ἐν Βραυρῶνι,
τὴν τῶν Ἡρακλείων. τὴν ᾿Ελευσῖνι (cf. Poll. 8, 93 de athlothetis Pan-
athenaeorum). :
61. (398)
Harpocr. (e quo Phot. p. 32, 26. Suid. et Etym. M. p. 391, 52 om.
Arist. mentione) s. 9 9 Ova: Δυσίας ἐν τῷ κατὰ Νικιδίου ei γνήσιος.
εὐθύνης ὄνομα ἀρχῆς παρ᾽ ᾿4ϑηναίοις. δέκα τὸν ἀριϑμὸν ἦσαν Qv-
S CURIE
psc, παρ᾽ οἷς ἐδίδοσαν of πρεσβεύσαντες ἢ ἄρξαντες ἢ διοικήσαντές
τι τῶν δημοσίων τὰς εὐθύνας. διείλεκται περὶ αὐτῶν Δ ριστοτέλης
ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ (cf. Phot. p. 31, 20 εὔϑυνος: ἀρχὴ ἦν τις. ἐξ
ἑκάστης δὲ φυλῆς ἕνα κληροῦσι, τούτῳ δὲ δύο παρέδρους. de paredris
euthynorum Pollux 8, 100, de quo loco Boeckh, Staatsh. I, 271).
62. (399)
Harpocr. (e quo Phot., Suidas, Schol. Aeschin. p. 80, 2, Arist. cete-
rorumque scriptorum testimoniis eodem modo recisis) s. λογισταὶ καὶ
. λογιστήρια: ἀρχή τις παρ᾽ ᾿Δ4ϑηναίοις οὕτω καλουμένη" εἰσὶ δὲ τὸν
ἀριϑμὸν δέχα (οἴ. schol. Aesch. p. 82, 11 ἑκάστης φυλῆς sic), o? τὰς εὐ-
ϑύνας τῶν διῳκημένων ἐκλογίξζονται ἐν ἡμέραις À, ὅταν τὰς ἀρχὰς
᾿ἀποϑῶνται of ἄρχοντες. Ζ4ημοσϑένης ἐν τῷ ὑπὲρ Κτησιφῶντος (117).
διείλεκται περὶ τούτων ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ.
ἔνϑα δείκνυται ὅτι διαφέρουσι τῶν εὐϑυνῶν (cf. Boeckh, Staatshaush.
Ι, 264). μέμνηνται τὴς ἀρχῆς καὶ of κωμικοί. Εὔπολις πόλεσιν «ἄνδρες
λογισταὶ τῶν ὑπευϑυνῶν χορῶν » (cf. Meineke, Fr. com. II, p. 518). 4o-
γιστήρια δ᾽ ἐστὶ τὰ τῶν λογιστῶν ἀρχεῖα, ὡς Δείναρχος ἐν τῷ κατὰ
Τιμοκράτους καὶ ᾿Δνδοχκίδης ἐν τῷ περὶ τῶν μυστηρίων (18) δηλοῦσιν.
63. (400)
Les. rhet. Cantabr. p. 672, 20 (p. 22 ed. Meier) s. λογισταὶ καὶ
συνήγοροι: AoiorocéAmo ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ οὕτω λέγει
«λογισταὶ δὲ αἱροῦνται (de qua re Meier ad h. 1., Boeckh p. 267. cf. Lex.
Seg. p. 276, 17. Etym. M. p. 569, 31. Poll. 8, 99) δέκα, παρ᾽ οἷς διαλο-
γίζονται πᾶσαϊ αἷ ἀρχαὶ τά τε λήμματα καὶ τὰς γεγενημένας δαπάνας.
καὶ ἄλλοι (ἄλλοις... συνηγόροις cod.) δέκα συνήγοροι. οἵτινες συνανα-
κρένουσι τούτοις. καὶ of τὰς εὐθύνας διδόντες παρὰ τούτοις ἀνακρί-
νονται (ἀνακρίνοντες cod. ceterum cf. idem de euthynis ap. Phot. p. 32,
16) πρῶτον. εἶτα ἐφίενται (add. Suid. s. εὔϑυνα — Phot. p. 32, 21 —
Lex. Seg. p. 245, 6 — Et. M. p. 391, 55. cf. Lex. Seg. p. 310, 6) εἴς, τὸ
δικαστήριον; εἰς ἕνα καὶ q.. confirmat de synegoris schol. Aristophan.
vesp. 691: κληρωτοὺς (cf. lex. Seg. p. 301, 4) δὲ γενομένους δέκα cvv-
ηγόρους ᾿4ριστοτέλης φησίν.
θ4. (401)
Harpocr. (e quo Suid. et Synag. lex. Seg. p. 455, 24, om. Aristot,
nom.)s. ἀστυνόμος: 4ημοσϑένης κατὰ Τιμοκράτους (112). δέκα φη-
σὶν εἶναι τοὺς ἀστυνόμους AoiaroréAqgo ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ,
— do. --
πέντε μὲν ἐν Πειραιεῖ, πέντε δ᾽ ἐν ἄστει. τούτοις δέ φησι μέλειν περί
τὲ τῶν αὐλητρίδων καὶ ψαλτριῶν καὶ τῶν κοπρολόγων καὶ τῶν τοι-
ούτων. -
Hesych. s. v. nihil habet nisi haee ἀστυνόμος: ὃ διοικῶν κατὰ
τὸ ἄστυ.
64 a.
Photius lex. p. 404, 16 πεζὰς μόσχους: ἀντὶ τοῦ ἑταίρας" ἐλέ-
γοντο γάρ τινες οὕτως, ὡς Δ ριστοτέλης ἐν πολιτείᾳ" τὰς χωρὶς ὁρ-.
γάνων (i. e. τὰς μὴ μουσικὰς ἀλλ᾽ ἄνευ ὀργάνων καὶ ψιλάς. ut dicitur
in altera glossa Photii p. 404, 25 s. πεζή. cf. Hlesych. πεζὰς μόσχους"
οὕτως ἐκάλουν τὰς μισϑαρνούσας ἑταίρας χωρὶς ὀργάνου. Schol. Eurip.
Ale. 460 — Etym. M. p. 658, 36 πεζαὶ ἑταῖραι αἴ χωρὶς ὀργάνων εἰς τὰ.
συμπόσια φοιτῶσαι. ρος. sc. ex Oro Milesio περὶ παϑῶν cf. Ritschl
de Oro p. 66) Κανϑαρος (ἢ Πλάτων v. Meineke, Fr. com. lI p. 667)
συμμαχίᾳ «αὐλητρίδα πεζήν» καὶ Εὔπολις κόλαξι.
Haec non dubito quin ab Aristotele aliena sint. patet enim x«couz-
κὴν λέξιν esse πεζὰς μόσχους, non quam lexicographi vocant Qyyroguxajv;
ita ut pro philosopho comicus merito restituatur ᾿Δριστοφάνης (η Φι-
λύλλιος. v. Meineke Fr. com. lI. p. 801) ἐν πόλεσιν. cuius fabulae quae
reliqua sunt, eorum plaue consonum est argumentum. ceterum πεζὰς
ἑταίρας eodem sensu quem significant grammatici novit etiam Theopom-
pus historicus in fr. de Charetis luxuria ap. Athen. XII p. 532 (cit. Bour-
not p. 277): ὃς ye περιήγετο στρατευόμενος αὐλητρίδας καὶ ψαλτρίας
καὶ πεζὰς ἑταίρας.
65. (402)
Harpocr. s. ἀγορανόμοι: o£ τὰ κατὰ τὴν ἀγορὰν ὦνια διοικοῦν-
τὲς ἄρχοντες (haec sola, ut cod. E, ex Harp. retinent Suid., Synag. lex.
Seg. p. 330, 13, et misso v. ὦνεα Etym. M. p. 13, 9 et Lex. rhet. Seg.
p. 199, 24)* Ζημοσϑένης iv τῷ κατὰ Τιμοκράτους (112. codd. Τιμαρ-
χου). ᾿Δριστοτέλης δ᾽ ἐν ᾿Δϑηναίων πολιτείᾳ κληροῦσϑαί φησι
πέντε μὲν εἰς Πειραιᾶ, πέντε δὲ εἰς ἄστυ.
. — Differt Hesych. (— gloss. alt. Lex. Seg. p. 212, 25) ey. δικαστὴς 0
ἐν τῇ ἀγορᾷ νέμων τὸ δίκαιον. ceterum Theophrastus etiam περὶ νό-
μῶν de agoranomis citatur apud Harp. (e quo Phot. et Suid.) s. χατὰ τὴν
ἀγορὰν ἀψευδεῖν.
66. (403)
Harpocr. (e quo, missis testimoniis, Suid. et lexicon rhetoricum il-
lud quo et Lex. rhet. Seg. p. 255, 22 et Et. M. p. 362, 2 et Suidas in alt.
. . "ἢ 2 1 , à 2 δ [A
e]. utuntur ita ordiente ἄρχοντες ἡσαν Ἀληρωτοὶ δέκα τὸν ἀρεϑμον ἕκα-
, - Y
στου ἔτους καϑιστάμενοι. oig προσετέτακτο elc.) s. ἐπεμελητῆς ἐμ-
- x 2
πορίου: Ζείναρχος ἐν τῷ κατὰ Πυϑέου. “Δ ριστοτέλης «ἐμπορίου
2» N , -» A J - ?
ὃ ἐπιμελητὰς δέκα κληροῦσιν- τούτοις δὲ προστέτακται τῶν τε ἐμπο-
- -» » NEA Y
οίων ἐπιμελεῖσθαι καὶ τοῦ σίτου τοῦ χαταπλέοντος εἰς TO ᾿Ἄττικον
2 Y - ΄ : 2 -
(male eozixov Lex. Seg.) ἐμπόριον (cf. Demosth. or. 34, 36. 37. et 35, 50)
΄, ι , 5 ΄ NS
τὰ δύο μέρη τοὺς ἐμπόρους ἀναγκάζειν εἰς τὸ ἄστυ κομίξειν».
67. (404)
Harpocr. (e quo Suid. et is quem sequitur Photius, nisi quod testes
negligunt) s. σετοφύλακες: 4είναρχος ἐν τὴ Καλλισϑένους εἰσαγ-
, ? , CRM ΄ [7] 9 ἣν ei c - ,
γελίᾳ. egy" τις ἣν ἄϑηνησιν, ἡτις ἐπεμελεῖτο ὁπὼῶς 0 σῖτος δικαίως
Occ 1 1 12 1 eM 5 D: N ? 9 ' Ξε ς---
πραϑήσεται καὶ τὰ ἀλφιτὰ καὶ οὗ ἄρτοι. ησαν ὃὲ τὸν ἀρεϑμον te, t (v,
quod male om. codd. Harp. Suid. Phot., addidit Valesius) μὲν £v ἀστει. €
2 ^ 2 2
à ἐν Πειραιεῖ. ὡς Δριστοτέλης ἐν Δ ϑηναίων πολιτείᾳ.
In lexico rhetorico quod Photius exscribit ultima haec ita aucta
e ET M , ' ΄ " " — , P
erant: ἤσαν δὲ τὸν ἀριϑμὸν παλαι μὲν πεντεκαίδεκα. [1] ἐν ἀστει-
πέντε δὲ ἐν ΠΙειραιεῖ (ad quinque hos spectare videtur Lysias in or. 22,
8 ed. €. Scheibe, Lips. 1855, ubi pro δυο nunc emendatius editur τέσσα-
θὲς , auctore Bergkio de reliq. com. Att. ant. p. 18)* ὕστερον δὲ À μὲν ἐν
" - - ^ E
«GreL, & (eorr. 1, cf. quod comparat Meursius lect. Att. I, 19 archontum
gs ic ΄ ᾿ 209077 ; 5
exemplum a Lysandro institutorum τριάκοντα μὲν £v ἀστει, δέκα δὲ ἐν
Πειραιεῖ Plut. Lys. 15. ἐξ voluit Bergk 1. c., ut duplex facetus sit uterque
numerus; de qua proportione v. fr. 65 et Boeckh, Staatsh. 1, 118) δὲ ἐν
Πειραιεῖ. neque magis ex ipso Harpocratione hausit Lex. rhet. Seg., ubi
. , ! , " c
sic p. 300, 19 σιτοφύλαχες: ἄρχοντες ᾿ϑήνησι κληρωτοί. οὗτοι δ᾽
» er c - , A ?»,
ἐπεμελοῦντο ὁπῶς ὁ σῖτος δικαίως πραϑήσεται καὶ τὰ ἄλφιτα καὶ of
2 Ml Y e 1 ,
ἄρτοι xorc τας ὡρισμένας τιμὰς καὶ τὸν σταϑμόν.
68. (405)
΄ . ΄ 2 ΄ c A
Harpocrat. s. μετρονόμοι: ἀρχή τις 4ϑηνησίν ἐστιν ἡ τῶν με-
΄ c - 1 1 z 1
τρονόμων, ὡς Zíeívegyoe iv τῷ κατα Καλλισϑένους. ἦσαν δὲ τὸν
YOLO'u0v Li. clo uiv τὸν II 1 £(t codd. et Aen EM l'eorr
ἀρεϑμον τε. εἰς μὲν vov ΠᾶΕειραιὰ € (t codd. et mox € pro τ, quod corr.
€ zt ΟῚ » c 1 D
Boeckh, Staatsh. 1, 70), ε δ΄ εἰς eozv: εἶχον δὲ τὴν ἐπιμέλειαν ὅπως
N - , c ? -
δίκαια εἴη τὰ μέτρα τῶν πωλούντων. ὡς καὶ Δριστοτέλης iv τῇ
? Y -
““ϑηναίων πολιτείᾳ δηλοῖ.
Corruptiores sunt numeri in Harp. cod. D (et E) itidemque apud
Suidam et Photium p. 265, 4, qui illorum ubique sequuntur lectionem: ἐξ
tol Mp - Y » . . . .
μὲν eig Πειραιᾶ. 9 (pro ε) δὲ eig ovv. in alio lexico rhetorico, ex quo
—— 4i e
altera Photii glossa sumta est p. 264, 25 (cf. Lex. Seg. p. 278, 25) ita ex
Harpocratione legebatur: ἄρχοντες ἦσαν δέκα τὸν ἀριϑμόν, ὧν πέντε
μὲν ἐν ἄστει, πέντε δ᾽ ἐν Πειραιεῖ.
69. (406)
. v
Harpocr. (e quo Suidas, om. Ar. nom.) s. κατὰ δήμους δικα-
/ , , - N V 1 - N
στας: Ζ4Ὠημοσϑένης ἐν τῷ κατὰ Τιμοκρατους (112). περὶ τῶν κατα
δήμους δικαστῶν, ὡς πρότερον μὲν σαν τριάκοντα καὶ κατὰ δήμους
περιιόντες ἐδίκαζον, εἶτα ἐγένοντο τετταράκοντα, εἴρηκεν A ριστο-
- 3 . » -
τέλης ἕν τῇ [ Δϑηναίων add. Meier] πολιτείᾳ. de eisdem ex eodem
Aristotele atque inter ipsos magistratus Pollux 8, 100: οὗ δὲ τετταρα-
΄ 5 ΄ ΄ Y ΄ '
κοντὰ πρότερον μὲν σαν τριάκοντα; OU περιιόντες κατὰ δήμους τὰ
J - / 290, M NECS ἂν - . ΟΡ
μέχρι δραχμῶν δέκα ἐδίκαζον. τὰ δὲ ὑπὲρ ταῦτα διαιτηταῖς (ita etiam
- N - /
Phot, δικασταῖς lex. Seg.) παρεδίδοσαν μετὰ δὲ τὴν τῶν τριάκοντα
«5 I zo ΄
ὀλιγαρχίαν (cf. lex. Seg. p. 310, 22) μίσει τοῦ cgrOuoU τοῦ τριάκοντα
τετταράκοντα ἐγένοντο.
Commiscentur (cf. Meier, Att. Proc. p. 79) cum his alii triginta viri
(de quibus Pollux 8, 104) lexiarchis προσαιρεϑέντες apud Hesych. s. τριά-
ς ΄ ) .
κοντὰ et lex. rhet. Seg. p. 310, 21 (ove ἐχειροτόνουν etc.), inter quos
distinguendum esse recte dicebatur in primo lexicorum fonte et nunc
etiam ex Phrynicho grammatico (σοφιστ. παρασΆ. Ὁ) dicitur apud Photium
/ » a δ Y , A ,
p. 999, 11 s. rgrexovro: πρῶτοι μὲν οὗ κατὰ δήμους (κατὰ πόλιν cod.,
quod errore commutatum esse vidit Meier l. c. p. 80) δικασταί" δεύτεροι
, IN [4 , - ,
of κατὰ πόλιν (κατὰ δήμους cod.) τριάκοντα τῆς ἐκκλησίας ἐπιμελού-
᾿ - Ὁ 7
μένοι μετὰ τῶν ληξιάρχων. οὕτως Φρύνιχος.
Cf. Phot. p. 581, 20 s. τετταρώκοντα: κληρωτή (v. Dem. l. c.)
94 9 ? Q o Y ' ΄ Y
τις av ᾿4ϑήνησιν ἀρχὴ w (cod. μετα) τὸν [ἰἀριυϑμόν. o? τὰς ἰδιωτικὰς
D Y p Y Y ΕΝ *, ἊΣ £i
δίκας ἐδίκαζον" ἀλλὰ τὰς μὲν ἄχρι δέκα δραχμῶν αὐτοτελεῖς σαν ϑικά-
Y ς ΄ » Y - Y Y
ἕξειν, τας δὲ ὑπὲρ ταύτας τοῖς διαιτηταῖς παρεδίδουν. Lex. rhet. Seg.
d ἢ 3 ΄ , 2 ἈΞ τοῦτ τ ? E H τι
s. ead. v. p. 306, 15: ἀρχὴ τίς ἔστι Ἀληρωτὴ uw τὸν ἀριϑμον προς ους
Co» ’ὔ 3 ΄ Y Y , , - Y PPP Α
. αἱ ἴδιαι δίκαι ἐλαγχανοντο καὶ τὰ μέχρι δέκα δραχμῶν" τὰ Ó υπὲρ
- 3 E b ,
τοῦτο TO τίμημα τοῖς δικασταῖς παραδιδόασιν.
70. (407) |
Harpocr. (e quo Suidas, om. Ar. nom.) s. διαετηταί: zhquocQé-
- λ ^ D
νης iv τῷ χατὰ Meióíov (83 cf. schol. ad h. 1.). εἰσὶ δὲ o£ διαιτηταὶ
er - - τ΄ ι M 2 pos J ὁδί τι
ἕτεροι τῶν δικαστῶν οὗτοι μὲν γαρ ἐν δικαστηρίοις ἐδίκαζον ἀποδε-
A ? Y » »
δειγμένοις καὶ τας ἀπὸ τῶν διαιτητῶν ἐφεσίμους Pxgivov, οἷ δὲ διαι-
» / ΄ "} ΄ 5) m -Ὁ
τηταὶ πρότερον xAngc λαχόντες ἢ ἐπιτρέψαντων αὐτοῖς τῶν πρινομέ-
-— 4idh$) e
vov τοῖς κρινομένοις διήτων. καὶ εἰ uiv ἤρεσκε τοῖς ἀντιδίκοις. τέ-
λος εἶχεν ἡ δίκη" εἰ δὲ μὴ, τὰ ἐγκλήματα καὶ τὰς προκλήσεις καὶ τὰς
μαρτυρίας, ἔτι δὲ καὶ τοὺς νόμους καὶ τὰς ἄλλας πίστεις ἑκατέρων ἐμ-
βαλόντες εἰς καδίσκους καὶ σημηνάμενοι παρεδίδοσαν τοῖς εἰσαγωγεῦσι
τῶν δικῶν. λέγει δὲ περὶ αὐτῶν ᾿“ριστοτέλης ἐν ᾿4ϑηναίων πο-
λιτείᾳ.
Cf. Pollux 8, 126: διαιτηταὶ δ᾽ ἐκ τῶν ὑπὲρ ξξήκοντα ἔτη γεγονό-
τῶν ἐκληροῦντο, καὶ ἐπεκληροῦντο αὐτοῖς of δίαιται, καὶ ἀτιμία ἀφώ-
QuGro τῷ μὴ διαιτήσαντι τὴν ἐπικληρωϑεῖσαν δίαιταν (quibus similia
cf. s. διαιτηταί apud Hesych. et Suidam in gl. alt. et in Lex. rhet. Seg.
p. 235, 20 — schol. Plat. leg. p. 457 Bekk.). διήτων (ita Kühne pro τῶν)
δ᾽ ἐν ἱεροῖς. πάλαι δ᾽ οὐδεμία δίκη πρὶν ἐπὶ διαιτητὰς ἐλϑεῖν εἰσή-
γετο. ἔλεγον δὲ ἐπιτρέψαι δίαιταν καὶ ἡ δίαιτα ἐκαλεῖτο ἐπιτροπή (εἴ.
Harp. s. ἐπιτροπή). ἡ δ᾽ ἔφεσις αὐτῶν εἰ εἰς δικαστήριον γένοιτο, εἰς
ἐχῖνον τὰς ψήφους (immo τὰ γραμματεῖα. de qua scriptoris confusione
cf. fr. 71 et 82) ἐμβαλόντες ἰδίᾳ ἑκατέρας τὰς τοῦ φεύγοντος καὶ διώ-
xovroe κατεσημαίνοντο (hucusque Aristotelica. reliqua sumsit Didymus
e Demetrio Phalereo, quem citat Harp. s. zregeoreoic). ἐλάμβανον δὲ of
διαιτηταὶ δραχμὴν παρὰ τοῦ xo vovvos. τὴν museo παράστασιν
tr Poll. 8, 39 et RU iu fr. 35), SE pesa αὐτοῦ ἐν "Ὁ Π|Π
τὸ ἔγκλημα xol τὸ τίμημα" ἐλάμβανον δὲ καὶ ἑτέραν ὑπὲρ τῆς ἀντω-
μοσίας.
71. (408)
Harpocrat. (e quo Phot. p. 46, 4 et Suid. gl. c Bekk.) s. ἐχῖνος:
ἔστι uiv ἄγγος τι εἰς ὃ τὰ γραμματεῖα τὰ πρὸς τὰς δίκας ἐτίϑεντο.
Δημοσϑένης ἐν τῷ πρὸς Τιμόϑεον (05). μνημονεύει τοῦ ἄγγους τού-
του καὶ ᾿ἀριστοτέλης ἐν τῇ ᾿Δϑηναίων πολιτείᾳ καὶ ᾿Ζριστοφά-
vue Δαναΐσιν. ἦν δὲ καὶ πόλις etc. quibus e communi fonte hausta,
neque tamen ex ipso Didymi commentario derivata sed e lexico quodam
addita consentiunt schol. in Aristoph. vesp. 1436 (quae absunt a codd.
Rav. et Ven. at eadem prorsus praeter testimonia leguntur apud Phot.
p. 46, 19 et Suid. s. ἐχῖνοι) ἐχῖνον: ἄγγος τι χαλκοῦν ἢ καὶ ἐκ κερά-
μου, εἰς ὃ καϑιᾶσιν of διαιτηταὶ τὰ γραμματεῖα τῶν μαρτυριῶν ἃ τι-
veg ἐμαρτύρησαν, καὶ κατασημηνάμενοι μετὰ ταῦτα εἰ ἐγκληϑείη ἡ
δίαιτα τοῖς δικασταῖς ἐπεδίδουν (cf. Harp. cit. in fr. 70). τοῦ δ᾽ ἄγγους
τούτου καὶ 4ημοσϑένης μνημονεύουσι καὶ ᾿ριστοτέλης. ἔστι δέ τι
καὶ ξῶον χερσαῖον καὶ ϑαλάττιον ὕστρεον. xol μὲν δὴ καὶ ἡ γαστὴρ
τοῦ βοός (quibus ultimis cf. Harp. cod. D et Hesych. s. v.). tertiam prae-
terea eiusdem cum scholiis sententiae glossam apponunt Photius p. 46, 10
ARISTOT7, PSEUDEPIGR,. 29
eu ENS cess
et Lex. rhet. Seg. p. 258, 3 e lexico quodam rhetorico ductam, eodem
scilicet (Aelii Dionysii? cf. Meier de lexicis rhet. p. 36, item p. 15. 31 et
τὸ πρῶτον λεξικὸν apud Etym. M. p. 315, 37— 40 s. ἐδέατρος — Ael.
Dionys. apud Eustath. p. 1430, 40 et Suid. s. v.) quod citatur in Etym. M.
p. 404, 54: εὗρον δὲ σημαίνειν τὴν λέξιν εἰς τὸ δητοριπκὸν xol
ἄλλο, ἤγουν καδίσκους [ἢ] ἀγγεῖά τινα, τὰ μὲν ἐκ χαλκοῦ τὰ δὲ ἐκ κε-
ράμου. εἰς οἱ ot τε μαρτυρίαι καὶ of προκλήσεις ἔγγραφοι ἐνεβάλλοντο
ὑπὸ τῶν δικαξομένων καὶ κατεσημαίνοντο ἵνα μηδεὶς κακουργήσῃ [περὶ
add. Phot.] τὰ ἐμβαλλόμενα. |
72. (400);
Pollux 8, 62: ἔφεσις δέ ἐστιν ὅταν τις ἀπὸ διαιτητῶν ἢ ἀρχόν- -
τῶν ἢ δημοτῶν ἐπὶ δικαστὴν ἐφῇ ἡ ἀπὸ βουλῆς ἐπὶ δῆμον, ἢ ἀπὸ
δήμου ἐπὶ δικαστήριον, ἢ ἀπὸ δικαστῶν ἐπὶ ξενικὸν δικαστήριον᾽
ἐφέσιμος δ᾽ ὠνομάξετο ἡ δίκη. αὗται δὲ καὶ ἔκκλητοι δίκαι ἐκαλοῦντο
(cf. ubi eiusdem fontis vestigia Etym. M. p. 401, 50. Phot. p. 41, 5). τὸ δὲ
παρακαταβαλλόμενον ἐπὶ τῶν ἐφέσεων, ὅπερ of νῦν παραβόλιον xa-
λοῦσι. παράβολον ᾿4ριστοτέλης λέγει.
13. (410)
Warpocr. s. ἐπὶ Παλλαδίῳ: 4ημοσϑένης ἐν và κατ᾽ ᾿Δριστοκρά-
τους (71), ὡς καὶ ᾿Δριστοτέλης ἐν AOqvalav πολιτείᾳ. ἐν ᾧ δικά-
ἕξουσιν ἀκουσίου φόνου καὶ βουλεύσεως of ἐφέται.
Quae de nominis causa fabulosa et Demophonte Harpocration addi-
dit, ad Aristotelem non pertinent, sed Clitodemi sunt, quem citat Pau-
sanias lexicographus et a Suida (s. v.) exscriptus et ab Eustathio (in Od.
p. 1419, 53) et ab Etym. M. p. 362, 43. Pollux autem 8, 118 et lexici rhet.
auctor euius verba exhibentur in Lex. rhet. Seg. p. 311, 3 (ef. alterius
Pausaniae perieg. 1, 28 qui et ipse Phanodemo utitur) de eadem re agen-
tes Phanodemi narrationem sequuntur, quam ab Harpocratione et Etym.
M. praetermissam Clitodemi testimonio Pausanias in lexico praemisit (v.
suid. et Eust. l. c., quorum ille Pausaniae auctoris, Phanodemi hic men-
lionem neglexit). in primo igitur illornm omnium (Harpocrationis, Pollu-
cis, Pausaniae etc.) fonte (Didymo scil.) tria coniunctim extabant Aristo-
telis, Phanodemi, Clitodemi testimonia, quorum primi Aristotelis fortasse
etiam apud Hesychium reliquiae supersunt in tenui illa glossa ἐπὶ Παλ-
λαδίῳ: δικαστήριον ἔνϑα ἐδίκαζον of ἐφέται τοῖς ἀκουσίων. φόνων δι-
καζομένοις (cf. Suid. ἐπὶ II. δικαστήριον ᾿'4ϑήνησιν, ἐν ᾧ of ἐφέται
ἀκουσίου φόνου ἐδίκαζον. ᾿Δργεῖοι γὰρ etc. et Eust. ἐδίκαζον δὲ κατὰ
Παυσανίαν ἐκεῖ ἀκουσίου φόνου of ἐφέται. ᾿4ργεῖοι γὰρ ete.).
— ulho c
74. (A11) ε
Harpocr. (e quo Suid., ut in cod. E Harp., et testim. omnibus
omissis Lex. rhet. Seg. p. 220, 11, cf. Hes. s. v.) s. βουλεύσε ως: ἐγ-
τ ὄνομα ἐπὶ δυοῖν ταττόμενον πραγμάτων τὸ μὲν γάρ ἐστιν
ὅταν ἐξ Uu τίς τινι ποτασκευασῃ, ϑάνατον. ἐάν τε ἀποϑάνῃ ὃ
ἐπιβουλευϑεὶς ἐάν τε μή; τὸ δ᾽ ἕτερον ὅταν ze (ue add. E. Suid. lex.
Seg.) ἐγγεγραμμένος ὡς ὀφείλων τῷ δημοσίῳ αὐτὸς (αὐτὸς om. E. Suid.)
δικαξηταί τινι ὡς οὐ δικαίως αὐτὸν Horde τοῦ uiv ovv προτέ-
ρου μάρτυς Ἰσαῖος ἐν τῷ πρὸς Εὐκλείδην ἐπὶ Παλλαδίῳ λέγων εἶναι
τὰς δίκας, 4είναρχος δὲ ἐν τῷ κατὰ Πιστίου ἐν Agsío πάγῳ. Agi-
ποτ. ης δ᾽ ἐν τῇ ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ τῷ Ἰσαίῳ συμφωνεῖ. περὶ δὲ
τοὺ ἑτέρου ἐγκλήματος ΖΔημοσϑένης ἐν τῷ κατ᾽ *" douroye ίτονος α (28).
75. (412)
Harpocrat. s. ἐπὶ Δελφινέῳ: δικαστήριον ἐστιν οὕτω καλούμε-
vov ᾿ἀϑήνησι. δικάζονται δὲ ἐνταῦϑα of ὁμολογοῦντες μὲν cmexro-
νέναι δικαίως δὲ πεποιηκέναι τοῦτο λέγοντες. ὡς 4ημουσϑένης ἐν τῷ
κατ᾽ ᾿Δριστοχράτους (74) δηλοῖ καὶ ᾿ριστοτέλης ἐν τῇ 4ϑηναίων
πολιτείᾳ.
Demosthenis in oratione illa περὶ τῶν φονικῶν δικαστηρίων dili
genter (ἀκριβῶς ut ait a disserentis ipsa verba refert Harp. s. ἐν
Qoserror (cf. Dem. or. 23, 77. 78. Pollucis de eadem re locus 8, 120 ex
Demosthene ductus ἘΠ| γἱ auctus tamen est additamento quodam aucto-
ris et Demosthenem et alios citantis) et s. ἐπὶ πρυτανείῳ (ubi codd. E D,
quorum hie quoque, ut semper, recensionem sequuntur Suid. s. v. et
Etym. M. p. 362, 54, manifesto arbitrio a Demosthenicis recedunt. cf.
Dem. 76). de Delphinio autem Harpocrationis verba quum non ita legan-
tur in Demosthene (74, ubi de prima quoque quae Orestis fuerit causa a
lexicis dissentit), ad Aristotelem potius pertinere videntur. atque consi-
milia sunt quae, postquam originem nominis iudiciique in quod Theseus
primus vocatus sit, ex alio quodam scriptore, eodem scilicet quo Etym.
M. utitur p. 358, 56 et Lex. rhet. Seg. p. 255, 19 (cef. etiam Paus. 1, 28),
Pollux explicavit (8, 119), arctius conglutinata addidit: ovg ὡμολόγει uiv
ἀποκτεῖναι, δικαίως δ᾽ ἔφη τοῦτο δεδρακέναι. quibus Aristotelicum
illud testimonium subesse videtur in Pollucis fonte citatum. Eustath. in
ll. p. 1221, 30 (ἐπὶ 4.) δικαστήριον ᾿4ϑήνησιν ἐπὶ τῶν ὁμολογούντων
φασὶ (in Pausaniae scil. lexico paulo ante citati, e quo Suid. etiam s. v.)
δεδρακέναι μὲν φόνον. κατὰ νόμους δέ (cf. Hes. s. v. et s. δικαστήρια,
Lex. Seg. p. 311, 13).
995
ex i -
: 76. (413)
Schol. in Aristoph. Plut. 278 ὁ δὲ Χάρων τὸ ξύμβολον (δί-
δωσι): περὶ τοῦ παραδιδομένου τοῖς εἰσιοῦσιν εἰς τὸ δικαστήριον συμ-
βόλου ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ 4 ϑηναίων πολιτείᾳ οὕτω γρόφει «τοῖς
«γὰρ δικαστηρίοις χρῶμα * ἐπιγέγραπται ἐφ᾽ ἕκαστῳ ἐπὶ τῷ σφηκί-
σκῳ τῆς εἰσόδου. ὁ δὲ λαβὼν τὴν βακτηρίαν βαδίζει εἰς δικαστήριον
τὸ ὁμόχρουν μὲν τῇ βαχτηρία, ἔχον δὲ τὸ αὐτὸ γράμμα ὅπερ ἐν τῇ
βαλάνῳ. ἐπειδὰν δὲ εἰσέλϑῃ., παραλαμβάνει σύμβολον δημοσία παρὰ
τοῦ εἰληχότος ταύτην τὴν ἀρχήν.»
^
Ex alio quodam commentatore, qui eodem fonte Aristotelem adhi-
bente usus erat, haec adscripta sunt in scholiis (ad v. 277 p. 340, 39
Duebn.): τὸ δὲ «ὁ Χάρων τὸ ξύμβολον δίδωσι» τοιοῦτόν ἐστι. τοῖς λα-
χοῦσι δικάσαι εἰσελϑοῦσιν ἑκάστῳ σύμβολον δίδοται δημόσιον παρὰ
τῆς ἐπὶ τοῦτο εἰληχυίας ἀρχῆς. tv. of ἐξιόντες καὶ τοῦτο προσφέροντες
λαμβάνοιεν τὸν δικαστικὸν μισϑόν. cf. Phot. (— Etym. M. p. 734, 25.
cf. praeter Suidam, qui schol. Aristoph. utitur s. βακτηρία, σύμβολον
Lex. rhet. Seg. p. 301, 1 et Hesych. s. σύμβολον, ubi haec tantum restant:
τὸ διδόμενον τοῖς εἰσιοῦσιν εἰς τὸ δικαστήριον) p. 549, 5 s. σύμβολον:
ὃ ἐλάμβανον οἱ δικασταὶ εἰς τὸ δικαστήριον εἰσιόντες. εἶτα τοῦτο δόν
τες τὸ δικαστικὸν ἐκομίζοντο.
De ipso fragmento (quod abest a codd. Rav. Ven.) v. Dindorf. ad ἢ.
l. qui de lacuna ab editoribus notata aitita «Post χρῶμα ab Hemsterhusio
male in γράμμα mutatum. lacunam indicavit Dobraeus. quae fortasse
sic est ecplenda ut scribatur, τοῖς γὰρ δικαστηρίοις χρῶμα τέ ἔστιν
ἴδιον ἑκάστω, καὶ γράμμα ἐπιγέγραπται ἐπὶ τῷ σφηκίσκῳ τῆς εἰσό-
δου», cf. schol. v. 277 p. 340, 3 Par. (e quibus integrioribus sua sumsit
Eudocia p. 114, neglecta a Schoemanno in diss. de sortit. iudicum apud
Athen. ad schol. Aristoph. Plut. v. 277. Gryphisw. 1820).
T1. (414)
Schol. in Aristoph. vesp. 084 τοὺς τρεῖς ὀβολούς: τὸν φόρον
λέγει, ἀφ᾽ ὧν (cf. Phot. p. 467, 22. Harp. p. 161, 12) ἐδίδοτο τὸ τρεώβο-
λον. τοῦτο δὲ ἄλλοτε ἄλλως ἐδίδοτο. τῶν δημαγωγῶν τὰ πλήϑη κολα-
κευόντων, ὥς φησιν ᾿ Δ ριστοτέλης ἐν πολιτείαις. cf. Hesych. s. δὲ -
καστικόν: ᾿Δριστοφάνης ἐν “Ὥραις τριώβολόν φησιν εἶναι" οὐ μέν-
τοι ἕστηκεν. ἀλλ᾽ ἄλλοτε ἄλλως ἐδίδοτο. similiter etiam schol. Aristoph.
Plut. 829, nub. 862. eq. 51 (de re cf. Pollux 8, 113. Boeckh, Staatsh. I,
327, ubi tamen neglectus est Photii locus p. 581, 17 s. τετρωβολίζων : τὸ
cda —
2) 1
δικαστικὸν τετρώβολον λαμβάνων" ἐγένετο γὰρ καὶ τοσοῦτόν ποτε.
cf. Poll. 9, 64. Meineke Fr. com. II, 812).
78. (415)
Zenob. 6, 29 (— Phot., Sui.) ὑπὲρ τὰ Καλλικράτους: Κλέ-
ἀρχὸς φησιν ὅτι Καλλικράτης τις ἐγένετο ἐν Καρύστῳ (Κορίνϑῳ Diog.
et Apostol.) πλουσιώτατος. εἴ ποτε (ovv add. Phot.) ἐθαύμαξόν τινα of
Καρύστιοι ἐπὶ πλούτῳ ὑπερβολικὼ (ὑπερβολικῶς Phot), ἔλεγυν ὑπὲρ
τὰ Καλλικράτους. ᾿Δριστοτέλης δέ φησιν ἐν τῇ Af qvalov πολιτείᾳ
Καλλικράτην τινὰ πρῶτον τῶν δικαστῶν τοὺς μισϑοὺς εἰς ὑπερβολὴν
αὐξῆσαι. ὅϑεν καὶ τὴν παροιμίαν εἰρῆσϑαι.
Cf. Diogenian. 8, 62 (Boeckh, Staatsh. I, 332).
79. (416)
Harpocr. (e quo Suid., test. om. ut in cod. E) s. δεαμεμετρη-
μένη ἡμέρα: μέτρον τί ἐστιν ὕδατος πρὸς μεμετρημένον ἡμέρας διά-
στημα δέον. ἐμετρεῖτο δὲ τῷ Ποσειδεῶνι μηνί (οἵ. Schol. Aeschin. p. 65,
30 Dind.) zog (ὡς cod. E. ὡς δὴ τούτῳ Suid.) δὴ τοῦτο ἠγωνίξοντο
of μέγιστοι καὶ περὶ τῶν μεγίστων ἀγῶνες. διενέμετο δὲ τρία μέρη
(ita D E et Suidae codd. quidam, εἰς τρία μέρη reliqui) τὸ ὕδωρ, τὸ μὲν
τῷ διώκοντι, τὸ δὲ τῷ φεύγοντι, τὸ δὲ τρίτον τοῖς δικάζουσι. ταῦτα
δὲ σαφέστατα αὐτοὶ of δήτορες δεδηλώκασιν. ὥσπερ καὶ Αἰσχίνης ἐν
τῷ κατὰ Κτησιφῶντος (immo περὶ παραπρεσβ. 126): ᾿Δριστοτέλης
δ᾽ ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ διδάσκει περὶ τούτων. σκεπτέον δὲ τὸ
παρ᾽ Icoío etc. ὶ
Cf. Hesych. s. δέαμ. ἡμέραν : ἐπὶ τῶν μεγάλων δικῶν τὴν ἡμέραν
ἐμέριζον εἰς διαστήματα. |
80. (417)
Harpocrat. (e quo Phot. et Suidas, Ar. mentione om.) s. rero vz q-
μένη: Alcyívqe κατὰ Τιμάρχου (19). ᾿Φριστοτέλης ἐν AQqvatov
πολιτείᾳ γράφει ταυτί «ψῆφοι δέ εἰσι χαλκαῖ αὐλίσκον ἔχουσαι ἐν τῷ
μέσῳ, αἱ μὲν ἡμίσειαι τετρυπημέναι, αἵ δὲ ἡμίσειαι πλήρεις (μήτε
ταύτη ὑπομείνας add. codd. A B C D i.e. μὴ τετρυπημέναι). oi δὲ
λαχόντες ἐπὶ τὰς ψήφους, ἐπειδὰν εἰρημένοι ὦσιν of λόγοι, παραδι-
δόασιν ἑκάστῳ τῶν δικαστῶν δύο ψήφους, τετρυπημένην καὶ πλήρη;
φανερὰς ὁρᾶν τοῖς ἀντιδίκοις ἵνα μήτε πλήρεις μήτε τετρυπημένας
(ita Phot., μήτε ταύτας C, μήτε ταύτη B et Suidae codd. omnes, μὴ
ταύτη À, l. e. μὴ verQvzt cum abbrev., eodem errore quo supra. μήτε
— der. —
πάντη verQvz. scr. Bekker et editor Suid. Mediolan. 1499 quem sequentes
omnes expresserunt usque ad Kusterum) λαμβανώσιν ».
Cf. Lex. rhet. Seguer. (e lex. Harpocrationem sequente) p. 307, 18
τετρυπημένη ψῆφος: τῶν ψήφων οὐσῶν χαλκῶν καὶ αὐλίσκον $yov-
σῶν af μὲν ἦσαν ὅλαι τετρημέναι (corr. τετρυπημέναι) ὅσαι κατεψη-
φίζοντο, αἱ δὲ πλήρεις ἀτρύπητοι ὅσαι ἠφίεσαν τοὺς κρινομένους.
τετρυπημένη ψῆφος τοίνυν ἐστὶν ἡ τῶν καταψηφισϑέντων δίκη.
Ceterum Aristotelis verba continuantur eis quae in fragmento se-
quente citantur. cf. etiam Poll. 8, 123.
81. (418)
Lex. rhet. Cantabrig. p. 670, 30 (p. 18 ed. Meier quem cf. ad h. 1.)
s. ἔσαι αἴ ψῆφοι αὐτῶν: ἐγένοντο δὲ ἴσαι ψῆφοι, ὡς ᾿ριστοτέλης
ἐν τῇ 4ϑηναίων πολιτείᾳ" «καὶ ἦσαν τοῦ μὲν διώκοντος αἷ τετρυπη-
μέναι. τοῦ δὲ φεύγοντος αἴ πλήρεις" ὁποτέρῳ δ᾽ ἂν πλείους γένωνται,
οὗτος ἐνίκα" ὅτε δὲ ἴσαι, ὁ φεύγων ἀπέφυγεν». ὡς καὶ Θεοδέκτης ἐν
τῇ Σωκράτους ἀπολογίᾳ... quae si et Harpocrationem respexeris s. ἔσαν
ψῆφοι (eadem ap. Phot. et Suid.) Aeschinis locum ex or. adv. Ctes. 252
apponentem et alteram glossam non solum a Photio p. 113, 11 et Suida
sed ex parte etiam ab Hesychio servatam, ita fere redintegranda esse vi-
debuntur: ἔσαν o£ ψῆφοι αὐτῷ ἐγένοντο: «Αἰσχίνης κατὰ Κτησιφῶντος"
ἀπολύονται γὰρ οἷ διωκόμενοι ἀπὸ τῶν δικαξομένων, ἂν ἴσαι γένων-
ται ψῆφοι, ὡς ᾿Δριστοτέλης etc.
82. (419)
Schol. Aristoph. equit. 1150 κημόν:... ἄλλως. κημὸς 0 ἐπὶ τοῦ
καδίσκου, εἰς ὃν τὰς ψήφους καϑίεσαν ἐν τοῖς δικαστηρίοις. Κρατῖ-
νος δὲ αὐτὸν ἐν νόμοις σχοίνινον ἡϑμὸν καλεῖ. τοιοῦτος γὰρ ἐγίνετο
καὶ ἣν παρόμοιος χώνῃ, ὡς καὶ Σοφοκλῆς ἐν᾽ Ἰνάχῳ. ὕστερον δὲ ἀμ-
φορεῖς δύο ἵσταντο ἐν τοῖς δικαστηρίοις, ὁ μὲν χαλκοῦς, ὁ δὲ ξύλινος"
καὶ ὁ μὲν κύριος qv, ὁ δὲ ἄκυρος. ἔχει δὲ καὶ ὁ χαλκοῦς, ὥς φησιν
᾿Δφριστοτέλης, διερρινημένον ἐπίϑημα εἰς τὸ αὐτὴν μόνην τὴν ψῆ-
gov καϑίεσϑαι" πρὸς τοῦτο ovv ὁ κημός. ἀντὶ δὲ ψήφων ταῖς χοιρέ-
verg (cf. Poll. 8, 16) o£ δικασταὶ ἐχρῶντο" αὗται δὲ πόγχαι τινές εἶσιν,
ὥς φησιν ᾿Επαφρόδιτος ἐν ταῖς λέξεσιν. καὶ ὃ τοῖς ἵπποις δὲ πέεριτι-
ϑέμενος etc.
Trium (vel quatuor) commentariorum in scholiis hic fragmenta ap-
ponuntur, quorun: breve tertium Phaini dicitur, amplissimum secundum
atque auctorum testimoniis refertum ad Symmachum sine ullo dubio perti-
m Eod -
net, qui hoc loco Didymi primum commentario comicorum Aristotelisque
locos suppeditante, deinde Epaphrodito et Herodiano (cf. Mor. Schmidt,
Did. fr, p. 292) usus est. quorum verba si cum Hesychianis s. xzjuoc com-
paraveris, et Didymi cum Aristotele locum his subesse et Herodianum in-
lelliges. Herodiani sunt prima: πλεχτὸν ἀγγεῖον etc., Didymi ex Arist.
haec: δηλοῖ δὲ καὶ τὸ ἐπιτιϑέμενον τῇ τῶν δικαστῶν ὑδρίᾳ πεπλεγμέ-
vov πῶμα παρόμοιον χώνῃ. atque Didymeorum vestigia lexicique prae-
ter Herodianum ab Hesychio adhibiti (Diogeniani) etiam in ceteris lexicis
apparent i. e. in lexico rhetor. cuius verba referunt et Photius p. 161, 13
et Suidas et Eudemus (cod. Vindob. graec. phil. 132) s. v. κημός : λέγε-
ται καὶ ὃ χαλινός. λέγεται καὶ τὸ κωνοειδὲς πλέγμα δι᾽ οὗ of δικασταὶ
τὴν ψῆφον καϑιᾶσιν εἰς τὸν κάδον, καὶ γυναικεῖον προκόσμημα, καὶ
of αὐλητικαὶ φορβειαί. καὶ κρίκου τι γένος. καὶ πόα τις καὶ ὄσπριον
παρὰ Θραξίν. ἔστι δὲ καὶ μηχανικὸν εἶδος. cf. etiam Lex. rhet. Seg.
p. 275, 295 κημός: πλέγμα τι ἔκ σχοινίων (ita etiam Etym. M. p. 511, 4)
ἐπιτιϑέμενον τῇ ὑδρία, παρόμοιον χώνῃ ἢ ἠϑμῷ. δι᾿ ov τὰς δικαστι-
κας καϑίεσαν ψήφους. |
Ex Aristotele derivata atque eis quae in schol. Aristoph. extant
plane consona sunt quae Theophrasteis (8, 122 cf. Harp. s. 490mrroc)
succedentia leguntur apud Pollucem 8, 123: ψήφους δ᾽ εἶχον χαλκᾶς
δύο, τετρυπημένην καὶ ἀτρύπητον, καὶ κάδον ᾧ κημὸς ἐπέκειτο δι᾽
ov καϑίετο ἡ ψῆφος" αὖϑις δὲ δύο ἀμφορεῖς, ὁ μὲν χαλκοῦς ὁ δὲ ξύ-
λινος. ὁ μὲν κύριος ὃ δὲ ἄκυρος" τῷ δὲ χαλκῷ ἐπῆν ἐπίϑημα μιᾷ
ψήφῳ χώραν ἔχον (cf. Poll. 8-17).
89. (420)
Schol. in Aristoph. vesp. 578 παέδων τοίνυν δοκιμαζομένων : πρὸς
τὸ ἔϑος. ᾽Δοιστοτέλης δέ φησιν Ost ψήφῳ of ἐγγραφόμενοι (scil.
εἰς τὸ ληξιαρχικὸν γραμματεῖον) δοκιμάζονται o? νεώτεροι μὴ ἐτῶν τῆ
εἶεν (cf. de ephebia Arnold Schaefer, Demosthenes und seine Zeit, t. III,
2, p. 34 sq.). |
84. (421)
Harpocrat. (eadem Phot. et Suid. ex rec. cod. E) s. περέπολος:
Αἰσχίνης iv τῷ περὶ τῆς πρεσβείας (107). 4oicvovéAmg ἐν A9q-
ναίων πολιτείᾳ περὶ τῶν ἐφήβων (cf. Schaefer, Demosth. III, 2, 33.
de hoc argumento Didymus apud Harp. s. ἐπὶ órevig ἡβῆσαι. cuius sen-
tentiam pervertisse videntur epitomatores) λέγων φησὶν οὕτως «rov δεύ-
τερον ἐνιαυτὸν ἐκκλησίας ἐν τῷ ϑεάτρῳ γενομένης ἀποδεξάμενοι τῷ
—— d» c
δήμῳ περὶ τὰς τάξεις (παρὰ τοῦ δήμου τὰς v. Valesius, cf. Platner, Bei-
irüge zur Kenntniss des Att. Rechts. Marb. 1820 p. 178) xoi λαβόντες
ἀσπίδα καὶ δόρυ παρὰ τοῦ δήμου περιπολοῦσι τὴν χώραν καὶ διατρί-
βουσιν ἐν τοῖς φυλακτηρίοις». παρατηρητέον δὲ etc.
85. 806. (422. 423) :
Harpocrat. (e quo Phot. et Suid.) s. στρατεία ἐν τοῖς ἐπωνύ-
μοὺς: Αἰσχίνης ἐν τῷ περὶ τῆς πρεσβείας (108. cf. schol. p. 74, 7 Dind.
et lexica s. τερϑρεία). τίς ἦν ἡ ἐν τοῖς ἐπωνύμοις στρατεία δεδήλωκεν
᾿ἀφιστοτέλης ἐν ᾿Αϑηναίων πολιτείᾳ λέγων «εἰσὶ γὰρ (εἰσὶ γάρ φη-
σιν Phot. Suid., om. v. λέγων) ἐπώνυμοι δέκα μὲν of τῶν φυλῶν, δύο δὲ
“καὶ τεσσαράκοντα οἵ τῶν ἡλικιῶν. οἵ δὲ ἔφηβοι ἐγγραφόμενοι πρότε-
gov μὲν εἰς λελευκωμένα γραμματεῖα ἐνεγράφοντο, καὶ ἐπεγράφοντο
αὐτοῖς ὁ τε ἄρχων ἐφ᾽ ov (p ὧν cod. E sec. Bernh. i. e. ἐφ᾽ ὃν ut
Phot. et cod. V Suidae) ἐνεγράφησαν (ἐπεγράφησαν codd. item Phot.
Suid.) καὶ ἐπώνυμος 0 τῷ προτέρῳ ἔτει δεδεικτίκῶς (locus corruptus:
δεδεικτικῶς codd. B D, δεδεικτικώς G, δὲ δεικτικῶς A C. καὶ ἐπώνυμος
0 τῷ προτέρῳ ἐπιδεδημηκὼῶς Phot. et Suid. scribendum fortasse credas
οὖν ἐνεγράφησαν 0 ἐπώνυμος καὶ 0 τῷ προτέρω ἔτει ἐφεστηκώς : at nulla
in hac quidem voce corruptionis occasio intelligitur. an δεδιῳκηκώς Ἷ
uterque igitur archou adscribitur, et eius anni a quo status civitatis in-
ciperet, designatus scil., et antecedentis quo finiente fiebat inscriptio,
sive archon ἐφ᾽ ó'v et archon ἐφ᾽ o v): νῦν δὲ εἰς τὴν βουλὴν ἀναγρά-
φονται». καὶ μετ᾽ ὀλίγα «χρῶνται δὲ τοῖς ἐπωνύμοις καὶ πρὸς τὰς
στρατείας. καὶ ὅταν ἡλικίαν ἐκπέμπωσι., προγράφουσιν ἀπὸ τίνος ἄρ-
χοντὸος ἐπωνύμου μέχρι τίνος δεῖ στρατεύεσθαι». διείλεκται περὶ τού-
τῶν καὶ Φιλόχορος ἐν ὃ τῆς ᾿Δτϑίδος. prioris loci (fr. 85) iuitium ple-
nius repetitur ab Harpocr. (e quo Phot. et Suid.) s. ἐπώνυμοι: 4ημο-
σϑένης iv τῷ κατὰ Τιμοκράτους (18). διττοί εἰσιν of ἐπώνυμοι, of μὲν
τ τὸν ἀριϑμὸν ἀφ᾽ ὧν αἵ φυλαί, ἕτεροι δὲ β καὶ i ἀφ᾽ ὧν αἵ ἡλικίαι
προσαγορεύονται τῶν πολιτῶν καϑ'᾽ ἕκαστον ἔτος ἀπὸ τὴ ἐτῶν (ἔτους
Phot. Suid.) μέχοις &. cf. Etym. M. p. 369, 16 (cf. Lex. Seg. p. 245, 17)
s. v. (ἄλλως ) διττοί εἰσιν οὗτοι. of μὲν λεγόμενοι τῶν ἡλικιῶν" καί
εἶσι δύο καὶ τεσσαράκοντα o) καλοῦνται καὶ λήξεων ἐπώνυμοι" of δὲ
δέχα ἀφ᾽ ὧν ef φυλαὶ προσηγορεύϑησαν, οἷον ᾿Εἰρεχϑεύς, Αἰγεύς,
Πανδίων, Δεώς. ᾿Ζκάμας (ἀλμᾶς edd.) , Οἰνεύς, Κέκροψ, Ἱπποϑόων,
4ἴας, ᾿Αντίοχος. ταῦτα δὲ τὰ δέκα ὀνόματα ἄπορα (corr. ἅπερ 1) 0 Πύ-
ϑιος εἵλετο, Κλεισϑένους οὕτω διαταξαμένου (Κλεισϑένης ... διαταξά-
μένος edd.) τὸ πᾶν πλῆϑος εἰς δέκα φυλᾶς. |
zx d -
87. (424)
Harpocr. (e quo Suidas et Zonaras p. 42, codicis E recensionem se-
quentes) s. ἀδύνατοι: «Δἰσχίνης ἐν và κατὰ Τιμάρχου (103. 104). o£
ἐντὸς τριῶν μνῶν κεκτημένοι v0 Guo πεπηρωμένοι (codd. πεπηρωμέ-
vov. cod. E: ἀδύνατοι οἵ πεπηρωμένοι τὸ σῶμα). ἐλάμβανον δὲ οὗτοι
δοκιμασϑέντες ὑπὸ τῆς βουλῆς δύο ὀβολοὺς τῆς ἡμέρας ἑκάστης ἢ ofo-
λόν, ὥς φησιν A ριστοτέλης (qui scil. diversa tempora respexit, Lysiae
quo unum, suumque quo duos accipiebant) ἐν ᾿4ϑηναίων πολιτείᾳ" ὡς δὲ
Φιλόχορός φησιν ἐννέα δραχμὰς κατὰ μῆνα (quod idem fere est ac δύο
ὁβ. cf. Boeckh, Staatsh. I, 845). ἔστε δὲ καὶ λόγος τις ὡς Δυσίου περὶ
τοῦ ἀδυνάτου ἐν ᾧ ὡς ὀβολὸν λαμβάνοντος μέμνηται (or. 24, 13. 26).
Didymeae doctrinae haec esse probat lexicorum consensus. cf. He-
sych. ἀδύνατοι: of ἐντὸς κεκτημένοι τριῶν περὶ (sic revera cod. sec.
Schow. p. 20. corr. τρεῶν μνῶν παρα) ᾿Δττικοῖς. ἐλάμβανον δὲ παρὰ
τῆς βουλῆς δύο ὀβολούς. Synag. lex. Seg. (cuius prima verba etiam in
lex. rhet. Seg. p. 200, 3) p. 345, 15 ἀδύνατοι: of μέρος τι βεβλαμμένοι
TOU σώματος ὡς μηδὲ ἐργάζεσθαι (καὶ ἀδύνατοι τοῦ ἐργάξεσϑαι καὶ
πορίζειν αὑτοῖς τῷ σώματι τὰ ἐπιτήδεια lex. Seg.): οὗ καὶ ἐχορηγοῦντο
τὰ πρὸς τὸ ξῆν παρὰ τῆς πόλεως. μισϑοφορούντων αὐτῶν (αὐτοῖς cod.
a C. Müllero correctus. f. αὐτῆς) τῶν ἐντὸς τριῶν μνῶν περιουσίαν xs-
κτημένων. ἐδοκιμάζοντο δὲ of ἀδύνατοι ὑπὸ τῆς τῶν πεντακοσίων βου-
λῆς καὶ ἐλάμβανον τῆς ἡμέρας. ὡς μὲν “υσίας. ὀβολὸν ἕνα, ὡς δὲ
Φιλόχορος πέντε' ᾿Δριστοτέλης δὲ δύο ἔφη.
88. (425)
Harpocr. (e quo Phot. et Suid., test. om.) p. 140, 17: Ὅτι νόμος
ἐστὶν ὑπὲρ τεσσαράκοντα ἔτη γενόμενον χορηγεῖν παισὶν Αἰσχίνης τε
ἐν τῷ κατὰ Τιμάρχου (11) φησὶ καὶ ᾿4ριστοτέλης ἐν τῇ AOqvotav
πολιτείᾳ. ; |
| 89. (4206)
Athen. VI, 27 p. 235*: ᾿“ριστοτέλης δ᾽ £v τῇ ᾿4ϑηναίων (codd.
Μεϑωναίων. quod merito corr. Grashof p. 158. erat fortasse c .49η-
ναίων) πολιτείᾳ «παράσιτοί φησι τοῖς μὲν ἄρχουσι δύο καϑ᾽ ἕκαστον
ἤσαν, τοῖς δὲ πολεμάρχοις εἷς. τεταγμένα δ᾽ ἐλάμβανον παρ᾽ ἄλλων τέ
τινων καὶ τῶν ἁλιέων ὄψον».
Haec e lexico quodam s. παράσιτος testimoniorum congeriem infe-
rente ab Athenaeo sumta esse Pollux docet comparatus, qui eodem lexico
usus eorundem auctorum eodemque ordine propositorum vestigia servat
6, 35). Athenaeus (6, 26 sqq.) quidem, postquam Polemonem (cuius verba
——— Hog --
pertinent usque ad p. 234* ubi de alio, eoque de quo Aristoteles eliam,
parasitorum genere Clearchi locus contra Polemonis mentem a lexici au-
ctore insertus est, sequuntur rursus de prioribus agentis Clidemi verba
mutila Crateteis consona: Themison enim iste non auctor videtur, sed
ipse parasitus quidam) aliosque citavit, Cratetis illum locum quo Polemo
. * 1 E ; : : : ΄ 21205 Ur: ,
in fragmento apposito usus erat et ipse exhibet: Κρατῆς δ᾽ ἐν; δευτέρῳ
- e , -μ 7) DA c ^
᾿Αττικῆς διαλέκτου φησί: «καὶ ὁ παράσιτος νῦν ἐπ᾿ ἀδοξον μὲν κεῖται
᾿ -»Ἥ 72 -» , E -
πρᾶγμα, πρότερον δ᾽ ἐκαλοῦντο παρασιτοι of ἐπὶ τὴν τοῦ ἱεροῦ σίτου
, 1 δ , c d Y 5 2 mA ,
éxAoyqv αἰἱρουμενοι (cf. Polemo p. 234^) καὶ qv ἀρχεῖον τι παρασίτων
(παρασίτιον ἢ). διὸ καὶ ἐν và τοῦ βασιλέως νόμῳ γέγραπται (cf. Clidem
9 B ) SEHOTEO VICUS. ; E
p. 235? et Pol. p. 2345. cet. scribendum videtur κατασιτῶνται pro καϑι-
στῶνται. archontes autem hoc loco, ut supra p. 2345, sunt ἑέραρχοι cf.
inser. ap. Rangabé, Antiq. hell. II p. 148. Preller, de Pol. p. 121) ... ὅτι
Π ᾿ 22 - 5 2 - 9 - ? » , , ’ 9 ,
δὲ καὶ ἀρχεῖον ἣν αὐτῶν ἕν τῷ αὐτῷ νόμῳ voe γέγραπται ... £x TOU-
MA ἢ) [2 "
του δῆλον ἐστιν OvL . . . παρασίτειον προσηγορεύετο. Cratetem sequun-
. . . . *oa G M
tur Philochori, Diodori comici (oU τὸ μαρτύριον ὀλίγον ὕστερον παρα-
. . . . Y -
ϑήσομαι). Aristotelis auctoritates. deinde haec: τὸν δὲ vov λεγόμενον
, ΄ c N 9 - 1 - ς - ,
παραάσιτον Καρύστιος o Iegyopmvog ἕν τῷ περὶ διδασκαλιῶν ευρεϑῆναί
[y Pt ?
φησιν ὑπὸ πρώτου AAt&iÓoc , ἐκλαϑόμενος ὅτι Ἐπίχαρμος ἐν ᾿Ελπίδι ἢ
^ x » τα ^w
Πλούτῳ παρὰ πότον αὐτὸν εἰσήγαγεν οὑτωσὶ λέγων ... πρῶτος δ᾽
Ὅμηρος, ὥς τινές φασιν, εἰσήγαγε παράσιτον τὸν Ποδὴν εἶναι λέγων
' -€ Σ Ξ
φίλον εἰλαπιναστὴν τοῦ “Εκτορος etc. quae ita excerpsit Pollux: παρα:
^ ^ ’΄ A τὸ
σιτεῖν καὶ παρὰ τοῖς νεωτέροις παράσιτος. ἔστι δὲ καὶ παρὰ τοῖς πα-
- */ N 2 € » 2 » ς ς
λαιοῖς vovvoue, οὐ μὴν ἐφ᾽ οὐ νῦν, ἀλλ᾽ ἱερᾶς ὑπηρεσίας τοὔνομα, ὁ
A -Ὕ En x , ? TA ?
ἐπὶ τὴν τοῦ ἱεροῦ σίτου ἐκλογὴν oafoovusvog. καὶ ἀρχεῖον τι Δ ϑήνησι
ὔ ’ c 3 -ὝὟ "1 - , 9! c ^ ze]
παρασίτιον καλούυμένον. ue ev pb cpu sun βασιλέως ἔστιν τοῦς éTUL
μέντοι τοῦ παρασιτεῖν κατὰ λιχνείαν ἡ κολακείαν πρῶτος Εἰπίχαρμος
A [4 o * A [y ? 22 UN , M
τὸν παραάσιτον ὠνομασὲν, εἶτα ᾿Αλεξις. Ὅμηρος δ᾽ αὑτὸν elAemvoorqv
λέγει" «ἐπεί of ἑταῖρος ἔην φίλος εἰλαπιναστής ». iam vero sequuntur
apud Athenaeum uberrima comicorum testimonia, quae e Didymi lexico
comico utriusque fluxisse doctrinam comprobant (Pamphilo fortasse quod
ad Pollucem intercedente). atque confirmat fontis huius suspicionem He-
LE . . ? Y ET »
sychii ex Diogeniano glossa s. παράσιτοι: ἀρχὴ ἐπὶ τὴν τοῦ ἱεροῦ σίτου
, Y -
ἐκλογήν (cod. ἐκδοχήν). οἵ, Phot. p. 389, 18 παράσιτοι: of ἐπὶ τὴν τοῦ
L 2 M e ΄ - ς LP 2 - - , ,
σίτου éxÀoymv αἱρούμενοι. κεῖται ἡ λέξις ἐν τῷ τοῦ βασιλέως νομῷ.
ceterum, ut recte ait Preller (qui quae ad Didymum ego, ad Pole-
nem quo Didymus usus est male ommia traducit p. 116), Clearchus non
de sacerdotalibus illis epulonibus de quibus sunt cetera testimonia logui
videtur, verum de iis qui vulgo dicebantur ἀείσιτοι., de quibus loquitur
e 5499" --
eliam Aristoteles in loco infra subiuncto, cf. Thom. Mag. p. 280, 8
Ritschl., Moeris p. 322 Piers, (p. 208, 2 Bekk.) παρασίτους : τοὺς δη-
μοσίᾳ σιτουμένους ἐν πρυτανείῳ ᾿Δττικοί. quales erant praeter pryta-
nes legatosque peregrinos sacerdotes Eleusinüi, alii (Polem. fr. p. 120).
““ἰγινητῶν.
90. (427)
Athenaeus VI p. 2724: ᾿“ριστοτέλης δ᾽ ἐν Αἰγινητῶν πολιτείᾳ
καὶ παρὰ τούτοις φησὶ γενέσϑαι ἑπτὰ καὶ τεσσαράκοντα μυριάδας δούλων.
Haee qui repetit commentator Pindari recentior e quo sumtum est
primum scholium ad Olymp. 8, 30 (οὕτω γὰρ ἐπλήϑυναν of Αἰγινῆται,
ὡς τεσσαράκοντα ἕπτὰ μυριάδας οἰκετῶν κτήσασϑαι. ὥς φησιν Apgrcro-
ríe, ut legitur in cod. Vrat. A ed. Boeckh. p. 192, sive: πλήϑειν γὰρ
ἀνδρὼν οὕτω φασὶ τὴν Αἴγιναν. ὡς εἶναι ἐν αὐτῇ τεσσαράκοντα ἑπτὰ
μυριάδας οἰκετῶν , ut in schol. vulg.), nescio an ex ipso potius Athenaeo
habuerit quam e communi commentatorum Pindaricorum fonte Didymo.
Αἰτωλῶν.
91. (428)
Strabo VII p. 321: ὅτι δὲ πλάνητες (of “έλεγες) καὶ μετ᾽ ἐκείνων
(τῶν Καρῶν) καὶ χωρὶς καὶ ἐκ παλαιοῦ καὶ αἱ ᾿ἀριστοτέλους πολι-
τεῖαι δηλοῦσιν. ἐν μὲν γὰρ τῇ Axegvivov φησὶ τὸ μὲν ἔχειν αὐτῆς
- ' Y , J 5 ( 212 j - bd
Κουρῆτας: τὸ δὲ τ τ “έλεγας. εἶτα Τηλεβόας" ἐν δὲ τῇ τῶν
“Αἰτωλῶν τους νῦν “οκρους “έλεγας καλεῖ" κατασχεῖν δὲ καὶ τὴν Βοι-
L , ΄ ς , N NE» -? L Y /
ὠτίαν αὐτους φησιν. ομοίως δὲ καὶ ἐν τῇ Οπουντίων καὶ Μεγαρέων"
ἐν δὲ τῇ Δευκαδίων καὶ αὐτόχϑονά τινα “έλεγα ὀνομάξει, τούτου δὲ
ϑυγατριδοῦν Τηλεβόαν, τοῦ δὲ παῖδας δύο καὶ εἴκοσι Τηλεβόας. ὧν
τινὰς οἰκῆσαι τὴν Δευκάδα.
'καρνάνων.
92. (429)
Strabo VII p. 321: ἐν μὲν γὰρ τῇ ᾿Δκαρνάνων (πολιτείᾳ ᾽άριστο-
τέλης) φησὶ τὸ μὲν ἔχειν αὐτῆς Κουρῆτας, τὸ δὲ προσεσπέριον Ζέλε-
yec , εἶτα Τηλεβόας (cf. Aetol. pol.).
93. (430)
Schol. in Pind. Nem. 3, 27 παγπρατίου στόλῳ: στόλῳ μὲν τῇ
στάλσει. εἰσὶ δὲ οἱ τὸ παγκράτιον ἀπαρχαΐζοντες καὶ τὸν Θησέα φασὶ
- » ᾽
τῷ Μινωταύρῳ παγχρατιαστικῶς ἀγωνίσασθαι. ᾿Δφριστοτέλης δὲ
’ὔ ΄ 2 - - 7 / -
“Μεύκαρόν φησι τὸν “Δ καρνᾶνα πρῶτον ἔντεχνον τὸ παγκράτιον ποιῆσαι.
- 4 e
Hunc locum ad Olympionicas vulgo referunt (v. Krause, Olympia p. -
IX et C. Mülleri fr. 261): at illius quidem libri erat memorare quando τὸ
παγκράτιον ἐτέϑη μήπω τεϑὲν (scil. ol. 33, primo victore Lygdamide Sy-
racusano, cf. Philostr. de gymn. p. 15 ed. Par. 1858, Paus. 5, 8 et Euseb.),
non vero quando vel a quo primum inventum sit, id quod probant histo-
riae ludorum Olympicorum reliquiae apud Philostratum, Pausaniam, Euse-
bium. et qui Platonis etiam tempore celebres erant Acarnanes pancra-
tiastae (Euthyd. p. 271, quem citat Poll. 3, 150 ubi de pancratio), eorum
laudis par est in Acarnanum pol. mentionem fuisse factam.
᾿κραγαντίένων.
94. (431)
Pollux (e lexico quodam s. v. λίτρα comicorum aliorumque scripto-
rum testimonia congerente, Pamphili scil. vel Diogeniani, cuius apud Pho-
tium etiam p. 227, 17 et Antiattic. Bekk. Anecd. I p. 105, 32 vestigia
cernuntur. cf. etiam Hesych. s. v.) IV, 174: καὶ μὴν of ye Δωριεῖς ποιη-
ταὶ τὴν λίτραν ποτὲ uiv νόμισμά τι λεπτὸν λέγουσιν, οἷον ὅταν Σώ-
gov ἐν τοῖς γυναικείοις μίμοις λέγῃ ὅτι ὁ μισϑὸς δεκάλιτρον καὶ πάλιν
ἐν ἀνδρείοις «σῶσαι δ᾽ οὐδὲ τὰς δύο λίτρας δύναμαι»" ποτὲ δὲ στα-
Ouóv τινα, ὡς Ζεινόλοχος ἐν Μηδείᾳ «τετταρακονταλίτρους τινὶ νεανί-
ὅκῳ πέδας». ᾿Δφιστοτέλης δ᾽ ἐν ᾿Δκραγαντίνων πολιτείᾳ προειπὼν
ὡς ἐξζημίουν πεντήκοντα λίτρας, ἐπάγει «ἡ δὲ λίτρα δύναται ὀβολὸν
Αἰγιναῖον». ἐν δ᾽ “Ἱμεραίων πολιτείᾳ φησὶν ὡς of Σικελιῶται τοὺς
μὲν δύο χαλκοῦς ἕξάντα (ita codd. quidam, al. δίξαντα, edd. ant. ἕξά-
λιτρα) καλοῦσι, τὸν δὲ ἕνα οὐγκίαν, τοὺς δὲ τρεῖς (corr. τέτταρας . v.
Boeckh, Metr. U. p. 293) τριᾶντα (ita codd. quidam. edd. ant. τριάκοντα);
τοὺς δὲ ἐξ ἡμίλιτρον, τὸν δὲ ὀβολὸν λίτραν, τὸν δὲ Κορίνϑιον στατῆρα
δεκάλιτρον ὅτι δέκα ὀβολοὺς δύναται. ἔνιοι δὲ καὶ τῶν ᾿4ϑήνησι κω-
μῳδούντων τῶν νέων, οἷον Φιλήμων ἐν Σικελικῷ καὶ Ποσείδιτπος ἐν
Γαλάτῃ: λίτρας μνημονεύουσιν. quae ex eodem fonte partim repetuntur.
partim augentur a Poll. IX, 80 (postquam de nummo dixit ex Arist. Ta-
rent. pol): καὶ μὴν ἐν ᾿Δπκραγαντίνων πολιτείᾳ φησὶν ᾽᾿Ζριστοτέλης
ξημιοῦσϑαί τινας τριάκοντα λίτρας, δύνασϑαι δὲ τὴν λίτραν ὀβολὸν
Alywaiov. ἀλλὰ μέντοι παρ᾽ αὐτῷ τις ἂν ἐν τῇ Ἱμεραίων πολιτείᾳ καὶ
ἄλλα εὕροι Σικελικῶν νομισμάτων ὀνόματα οἷον οὐγκίαν ὅπερ δύναται
χαλκοῦν ἕνα. καὶ ξξᾶντα (codd. ἐξ τάλαντα. corr. Beutley, Works II p.
38. 67 ed. Lond. 1880, διξᾶντα vulgo post Iungermannum et Hemsterhu-
sium. cf. Ahrens, de dial. Dor. p. 392) ὅπερ ἐστὶ δύο χαλκοῖ, καὶ τριᾶντα
(codd. τρέα τάλαντα, corr. Bentley. τριξᾶντα Iungerm. et Hemst.) ὅπερ
c dijo m
τρεῖς (corr. τέτταρες), χαὶ ἡμίλιτρον ὅπερ ἕξ, καὶ λίτραν ἣν εἶναι ὀβο-
Àóv: τὸ μέντοι δεκάλιτρον δύνασϑαι μὲν δέκα ὀβολούς. εἶναι δὲ στα-
τῆρα Κορίνϑιον. ὅτι δὲ καὶ τῶν κωμῳδῶν τινὲς τῆς λίτρας μνημο-
γεύουσιν, ἐν τοῖς περὶ στατικῆς (i. e. 1. c. IV, 175) προείρηται" οὐ γὰρ
of Δωριεῖς μόνον ἀλλὰ καὶ τῶν ᾿Αττικῶν τινές, ὡς Δίφιλος (add. 5 Φι-
λήμων. cui fabula haec etiam ab Athenaeo XIV, 658 tribuitur. Diphili no-
men a Photio confirmatur. ὡς Δίφιλος. καὶ Φιλήμων ἐν X. voluit Mei-
neke, Fr. com. Gr. IV p. 26) ἐν Σικελικῷ ... σὺν δὲ τῇ λίτρᾳ καὶ ἄλλα
ὠνόμασε νομισμάτων ὀνόματα Ἐπίχαρμος ἐν Aonoyoic . . . (eadem fere
quae supra Aristoteles).
Cf. Phot. s. Argo: ἣν μὲν καὶ νόμισμά τι ὡς Δίφιλος" ἐπὶ δὲ
τοῦ σταϑμοῦ ᾿Επίχαρμός τε καὶ Σώφρων ἐχρήσαντο. Σοφοκλῆς δὲ etc.
similiter Antiatt. cf. Hesych. s. λίτρα: ὀβολός (ex Aristot. cf. Etym. Gud.
p. 371, 22)* οὗ δὲ νόμισμα παρὰ Σικελοῖς. o£ δὲ ἐπὶ σταϑμοῦ (σταϑμῶν
64). of δὲ Ῥωμαῖοι διὰ τοῦ β λίβρα.
Ceterum de ipsis Arist. fr. v. Boeckh, Metrol. Unters. p. 351 et 298,
cf. Mommsen, Gesch. des Rómischen Münzwesens p. 78 sqq.
᾿“μβρακιωτῶν.
95. (435)
Stephani Byz. epit. s. Δεξαμεναΐί: μέρος τῆς ᾿ΔΑμβρακίας., ἀπὸ
Δεξαμενοῦ τοῦ Μεσόλου παιδὸς καὶ ᾿Αμβρακίας τῆς ϑυγατρὸς Φόρβαν-
τος τοῦ Ἡλίου. τὸ ἐθνικὸν 4Δεξαμεναῖος, ὡς Δ ριστοτέλης φησὶν ἐν
τῇ Δμβρακιωτῶν πολιτείᾳ.
(ἀντανδρέίων.
96. (433)
Steph. Byz. s. “ἄνταν δρος: πόλις ὑπὸ τὴν Ἴδην πρὸς τῇ Μυ-
σίᾳ τῆς Αἰολίδος. ἀπὸ ᾿ἀντάνδρου τοῦ στρατηγοῦ Αἰολέων. τὸ ἐϑνι-
κὸν ᾿ἀντάνδριος. ᾿Δἀριστοτέλης φησὶ ταύτην ὠνομάσϑαι Ἡδωνίδα
διὰ τὸ Θρᾷκας ᾿Ηδωνοὺς ὄντας οἰκῆσαι, καὶ Κιμμερίδα Κιμμερίων ἐνοι-
κούντων ἑκατὸν ἔτη.
Cf. Plin. n. h. V s. 32, 123: rursus in litore Antandros Edonis
prius vocata, dein Cimmeris.
Aoysíawv.
97. (434)
Plin. VII, s. 57 (e Philostephano περὶ εὑρημάτων, cf. ad Chalcedon.
τε M -
pol): turres, ut Aristoteles, Cyclopes (invenerunt), Tirynthüi, ut
Theophrastus.
Sedem fragmenti illustrat Strabo VIII p. 372 extr.: τῇ μὲν ovv Τί-
ρυνϑι δρμητηρίῳ χρήσασϑαι δοκεῖ Προῖτος καὶ τειχίσαι διὰ Κυκλώ-
πῶν, οὖς ἑπτὰ μὲν εἶναι, καλεῖσϑαι δὲ γαστερόχειρας τρεφομένους ἐκ
τῆς τέχνης, ἥκειν δὲ μεταπέμπτους ix “υκίας. sententias autem Ari-
stotelis et Theophrasti parum differre patet.
98. (435)
Pollux X, 179: εἴη δ᾽ ἂν καὶ φείδων τι ἀγγεῖον ἐλαιηρὸν ἀπὸ τῶν
Φειδωνίων μέτρων ὠνομασμένον, ὑπὲρ ὧν ἐν ᾿4ργείων πολιτείᾳ ᾽49 ι-
στοτἕλης λέγει.
99. (436) : |
Strabo VIII p. 373 Cas.: Δρυόπων δ᾽ οἰκητήριόν φασι (sicut Hermio-
nen) καὶ τὴν ᾿Ζσίνην (quae postea erat κώμη τῆς ᾿Δργείας πλησίον Ναυ-
πλίας. ut Strabo p. 3735. οἵ, 0. Müller, Dor. I, 155), εἴτ᾽ ἐκ τῶν περὶ
Σπερχειὸν τόπων ὄντας αὐτοὺς ΖΔρύοπος τοῦ oxc0og (cf. Schol. Apol-
lon. Rh. 1, 1212. 1218) καταικίσαντος ἐνταῦϑα. ὡς 4 ριστοτέλης φη-
σίν, ἢ Ἡρακλέους ἐκ τῆς περὶ τὸν Παρνασὸν Ζωρίδος (ut ipsi aiebant
Asinaei in Messenia sec. Paus. 4, 34) ἐξελάσαντος αὐτούς.
100. (437?)
Eustath. ad Il. (δι 51 ubi sic ait Iuno: ἤτοι ἐμοὶ τρεῖς μὲν πολὺ
φίλταταί εἰσι πόληες. Aoyog τε Σπάρτη τε καὶ εὐρυαγυια υκήνη"
τὰς διαπέρσαι etc.) p. 443 Rom.: δοκεῖ δὲ ἐνταῦϑα μαντικώτερον παρα-
λαλεῖν ὃ ποιητὴς τὴν τῆς Μυκήνης ἀπώλειαν. ἣν ἐκ τῶν δηϑεισῶν
τριῶν κακῶς παϑοῦσαν καὶ ᾿4ριστοτέλης ἱστόρησε.
Ubi quae praecedunt desumsit Eustathius e scholiis Homericis (BL
ad à, 51), e Strabone autem (8 p. 377 et 372: χρόνοις δ᾽ ὕστερον κατε-
σκάφησαν vm -Aoysíov, ὥστε νῦν μηδ᾽ ἴχνος εὑρίσκεσϑαι τῆς IMuxq-
ναΐων πόλεως) quae sequuntur. Aristotelis autem mentionem (cf. Gras-
hof p. 141) ad meteor. I, 14. 352, 9 spectare verisimiliter statuit Bournot
(p. 284), quanquam ibi non de urbe, sed de locorum corruptione sermo
sit (scil. ἡ Mwzvetcv χώρα quae olim καλῶς εἶχε - διὸ ἐντιμοτέρα ἦν,
nunc ἀργὴ γέγονε καὶ ξηρὰ πάμπαν, contrarium autem τῇ “4 ργείων accidit).
᾿ρκάδων.
101. (438)
Harpocr. (e quo Phot. et Suid., Arist. om. test. cf. gl. alt. ap. Phot.
p. 280, 17 et Lex. Seg. p. 280, 4) μύρεοι ἐν Μεγάλῃ πόλει: 4η-
c EOD ---
μοσϑένης iv τῷ κατ᾽ Αἰσχίνου (or. 19, 11. 198). συνέδριον ἐστι κοινὸν
2 74 e , € f? , ^na ὔ ᾿
“ρκαδων ἀπαντῶν, ov πολλάκις μνημονεύουσιν o£ ἱστορικοί. διείλεκται
2 ^ 1 - -?. r2
δὲ περὶ αὐτῶν καὶ M orovoréAag ἐν τῇ κοινῇ Aoxccv πολιτείᾳ ἀρ-
͵ ri 4
χόμενος τοῦ βιβλίου (ubi scil. de foederis Arcadici constitutione diceret
Epimanondae tempore facta).
᾿“χαιῶν.
Excerpta quaedam ex Achaeorum republica in Sopatri sophistae
"ExioyGv libro XII olim legebantur (Photio testante in biblioth. cod. 161
p. 104^42 Bekk.), nescio an ab aliis accepta. cf. praef. in polit.
Βοττιαέίων.
102. (439)
“ 3.58} ΄ Ms 2 ᾿ 3
Plutarch. Thes. 16: or; μὲν ovv Ανδρόγεω περὶ την “Αττικὴην ἀπο-
^ 4 ’, Ω’᾽ A A €
ϑανεῖν δόλῳ δόξαντος 0 ve Μίνως πολλὰ καχὰ πολεμῶν εἰργάξετο τοὺς
5 Χ ΄ ELI N ; 2
ἀνθρώπους καὶ τὸ δαιμόνιον ἔφϑειρε τὴν χώραν" ἀφορία τε γὰρ xol
, Y E - »
νόσος ἐπέσκηψε πολλὴ καὶ ἀνέδυσαν of ποταμοί" καὶ τοῦ ϑεοῦ προστά-
Ρ δ J M ’ 1 ^A ΄ Y 7 ᾿
ξαντος ἱλασαμένοις vov Mívo καὶ διαλλαγεῖσι λωφήσειν τὸ μήνιμα καὶ
- - 2 - 2 " 1 , 2 2
τῶν κακῶν ἔσεσϑαι παῦλαν ἐἑπιπηρυλνευσαμξνοι αι δεηϑέντες ἑποιη-
΄ ei , τ M o ι
σαντο συνθήκας. ὥστε πέμπειν δι΄ ἐννέα ἐτῶν δασμὸν ηϊϑέους ἕπτα
L4 e » EVI d -
καὶ παρϑένους τοσαύτας, Ὁμολογοῦσιν of πλεῖστοι τῶν συγγραφέων.
Y - ΄ ς 7 -"
τους δὲ παῖδας εἰς Κρήτην κομιζομένους ὁ μὲν τραγικώτατος μῦϑος
5 ’ w ,
eztogotve, τὸν Μινώταυρον ἐν τῷ λαβυρίνϑῳ διαφϑείρειν... Φιλό-
, ? - M - 5 A ? 2
χορος δέ φησιν οὐ ταῦτα συγχωρεῖν Κρῆτας, ἀλλὰ λέγειν... AQuoTO-
SEN - T X eo
τέλης δὲ καὶ cvrOg ἐν τῇ Βοττιαίών πολιτείᾳ δῆλός ἐστιν οὐ νομίξων
? πε S c x - ? - ,
ἀναιρεῖσϑαι τοὺς παῖδας ὑπὸ τοῦ Mívo, ἀλλὰ ϑητεύοντας ἐν τῇ Κρήτῃ
΄ - ? 1 2 ; 9 ΄
καταγηράσκχειν" χαί ποτε Κρῆτας εὐχὴν παλαιὰν ἀποδιδόντας cvOgo-
5 bi M * ^ ?
σῶν ἀπαρχὴν εἰς Ζελφους ἀποστέλλειν. τοῖς δὲ πεμπομένοις ἀναμι-
y.94 A 2 ἘΞ ΣΣς ΤΡ m D PR E ἢ ns
χϑέντας éxyovovg ἐκείνων συνεξελϑεῖν ὡς δὲ ovx ἡσαν ἱκανοὶ τρέφειν
i] 5 , - €- ? - ^
ἑαυτοὺς αὐτόϑι πρῶτον μὲν εἰς ᾿Ιταλίαν διαπερᾶσαι κἀκεῖ κατοικεῖν
xx πὸ 2i : ΄ὕ -"
περὶ τὴν ἰαπυγίαν, ἐκεῖϑεν δὲ αυϑις εἰς Θράκην κομισϑῆναι καὶ κλη-
- M A , € N ,
ϑῆναι Βοττιαίους" ÓL0 τὰς κόρας τῶν Βοττιαίων ϑυσίαν τινὰ τελούσας
, ? ΄
ἐπάδειν «ἴωμεν εἰς “Αϑήνας».
. ,
Eodem fragmento Plutarchus usus est in Quaest. Graec. 35: Τί δὴ
AY y --ὦ 5 ,
ποτε ταῖς κόραις τῶν Βοττιαίων ἔϑος qv λέγειν χορευούυσαις «ἴωμεν
, » , Jie ? , ? A
εἰς '4ϑήνας»; Κρῆτας φασιν εὐξαμένους ἀνθρώπων ἀπαρχὴν εἰς 4:ελ-
1 2 σε 1 c ΄ , e τ
qve ἀποστεῖλαι, τους δὲ πεμῳφϑέντας ὡς ξώρων οὐδεμίαν οὐσαν εὐπο-
D 7 , c - v 5 2
οίαν, αὐτοϑεν εἰς ἀποικίαν ὁρμῆσαι" καὶ πρῶτον μὲν ἐν Ιαπυγίᾳ κατ-
»" "} - , ET A , AJ , ,
οὐπκῆσαι. ἔπειτα τῆς Θρᾳκης τοῦτον τὸν τύπον κατασχεῖν ἀναμεμιγμὲ-
“π᾿ --
vov αὐτοῖς Δϑηναίων. ἔοικε γὰρ μὴ διαφϑείρειν 0 Μίνως οὖς ἔπεμπον
᾿4ϑηναῖοι κατὰ τὸν δασμὸν ἠϊϑέους, ἀλλὰ κατέχειν παρ᾽ ἑαυτῷ λατρεύ-
οντας. ἐξ ἐκείνων οὖν τινὲς γεγονότες καὶ νομιξόμενοι Κρῆτες εἰς
ΖΔελφοὺς συναπεστάλησαν᾽ ὅϑεν αἱ ϑυγατέρες τῶν Βοττιαίων ἀπομνη-
μονεύουσαι τοῦ γένους ἧδον ἐν ταῖς ἑορταῖς «ἴωμεν εἰς ᾿4ϑήνας».
Diversa est de Bottiaeorum origine narratio Cononis c. 25, cf. Strabo
VI p. 279. λέγεται γὰρ cugorígoc, ut ait idem Strabo VI p. 282. utram-
que tangens fabulam. (
Γελώων.
103. (440)
Schol. (e Did.) in Pind. Pyth. I, 89 καμάτων δ᾽ ἐπίλασιν πα-
ράσχοι: καμάτων φησὶ τῶν συνεχόντων τὸν Ἰέρωνα ἐκ vov νοσήματος
τῆς λιϑουρίας. φησὶ γὰρ που καὶ ᾽'Δφριστοτέλης ἐν τῇ τῶν Γελώων
πολιτείᾳ Γέλωνα τὸν τοῦ Ἱέρωνος ἀδελφὸν ὑδέρῳ νοσήματι τὸν βίον
τελευτῆσαι, αὐτὸν δὲ τὸν Ἱέρωνα ἐν τῇ τῶν Συρακουσίων πολιτείᾳ
δυσουρίᾳ (— λυϑουρία, λιϑιάσει cf. Schol. Pind. Pyth. III inscr. et ad
v. 111) δυστυχῆσαι.
Eosdem locos coniunctim citatos legisse Plutarchus deprehenditur de
Pyth. orac. c. 19, ubi mentione facta oraculi Dinomeni Siculo dati de tri-
bus filiis tyrannis (cf. Diod. 11, 67) ita addit: ἔστε τοίνυν ὅτι Γέλων uiv
ὑδρωπιῶν, Ἰέρων δὲ λιϑιῶν ἐτυράννησεν" 0 δὲ τρίτος Θρασύβουλος ἐν
στάσεσι καὶ πολέμοις γενόμενος χρόνον οὐ πολὺν ἐξέπεσε τῆς ἀρχῆς.
Ζ᾽η λέω ν.
104. (491)
Plinius n. h. IV, s. 22 (cf. Solin. 11, 18—19): Aanc (Delum) Ari -
stoteles ita appellatam tradit, quoniam repente apparuerit enata.
Aglaosthenes (vulgo Aeglosthenes) Cynthiam , alii Ortygiam, Asteriam,
Lagiam (cf. Solin. a venatibus Lagia vel Cynetho, Πελασγία Steph.),
Chlamydiam, Cynaethum, Pyrpilen igne ibi primum reperto.
De Deli nominis origine cf. Schol. Apoll. Rh. I, 308: Zfzàog μία τῶν
Κυκλάδων νήσων. ἱερὰ ᾿Δπόλλωνος, ἢ πρὶν uiv ἄδηλος, ὕστερον δὲ
᾿Δστερία ... πάλιν δὲ Ὀρτυγία etc. et Etym. M. p. 264, 22 4ῆλος: ἡ
ἱερὰ τοῦ ᾿ἀπόλλωνος. εἴρηται ὅτι κρυπτομένην αὐτὴν ἐν τῇ ϑαλάσσῃ
ὃ Ζεὺς δήλην ἐποίησε καὶ ἀνέδωκε. ubi quae sequitur alia cum simili
explicatione narratio de Latonae partu, ea et ab Etymologo et ab Eusta-
thio (in Od. p. 1557, 54) e schol. (Ven. A) Il. α, 9 (cf. Eust. in Dion. 525:
διότι φερομένη ποτὲ ὑπὸ ϑάλασσαν, ἀνέσχεν ὕστερον κάτωϑεν. ὡς καὶ
— dS --
ἄλλαι τινές. καὶ ἐξ ἀδήλου βάσεως ἐρριξώϑη στηριχϑεῖσα) sumta est.
Aristotelis testimonium deberi videtur Nicanori (antiquiori eorum de qui-
bus C. Müller, Fr. hist. III p. 632) τῷ περὶ μετονομασιῶν γεγραφότι
(quem appellat Harp. s. "Ax citabantque Apollonii Rh. commentatores,
velut Theon, cuius ut credo scholium p. 494, 6 Keil), sicut plurima quae
de hoc nominum in insulis maxime maris Aegaei mutatorum argumento
et Stephanus habet (cf. max. s. Πάρος) et qui e communi fonte sua. (una
cum scriptoribus Graecis quos citat omnibus, Aristotele, Callimacho, Xe-
nagora in l. πεοὶ νήσων ad metonomasias quoque attento, ut docet Schol.
Apoll. Rh. 2, 623, et ceteris) derivavit Plinius in libro IV et V (cf. etiam
Arrianus apud Eustath. in Dionys. v. 492 sqq. passim citatus, at non ex
Bithynicis, ut voluit C. Müller in prolegom. ad Geogr. Gr. min. p. 114 not.
t. 1 ed. Par. 1855, sed ex aliis eius libris, id quod recte statuisse credo
Guil. Hofmannum in ed. Peripl. Lips. 1842 p. VIII. quod ad Delum cf.
Steph. s. 4ῆλος ... ἐκαλεῖτο δὲ Κύνϑος ... καὶ Aovegío καὶ Πελασγία
καὶ Χλαμυδία ... κεκλῆσϑαι δὲ αὐτὴν καὶ Σκυϑίδα Νικάνωρ φησίν.
105. (442)
. ? M -
Diogenes Laert. VIII, 18: ἀμέλει καὶ βωμὸν προσκυνῆσαι (Πυϑα-
΄΄ 1 , 3: ΄ Y ? , - , c? 9
γοραν φασιν) uovov ἕν Ζηλῷ vov ἤπολλωνὸς τοῦ γενέτορος, ὧς ἔστιν
- 1 Y M A L4
ὄπισϑεν τοῦ κερατίνου., διὰ τὸ πυροὺς καὶ κριϑὰς καὶ πόπανα μόνα
, 2892 ? zo 9 ΄ δ 1 , δ, ,
τίϑεσϑαι ἐπ΄ αὐτοῦ cvev πυρὸς: ἱερεῖον δὲ μηδέν, ὡς φησιν A4 oroco-
τέλης ἐν Ζηλίων πολιτείᾳ.
. . - M “6
Cf. lamblichus de vita Pythag. 25: λέγεται δὲ περὶ τὸν αὐτὸν χρό-
- ? Ἁ A - ΄
vov ϑαυμασϑῆναι αὐτὸν περὶ τὴν Ζῆλον προσελϑόντα μόνον (codd.
E 2753 2E : : A E Y
iterum αὐτὸν quod delent Kiessling et in ed. Par. Westermann) πρὸς vov
» Δ
ἀναίμακτον, λεγόμενον δὲ (codd. καὶ) τοῦ γενέτορος ᾿“πόλλωνος βωμὸν
- ΄ . mS , / “ἤ
καὶ τοῦτον ϑεραπεύσαντα. etiterum 35: καϑαπὲερ καὶ πρότερον ὁτὲ
» T * N , v Y N -Ὁ
εἰς 4ἤλον κατέπλευσεν. ἐχεῖ ve γὰρ πρὸς μόνον τὸν βωμὸν rov τοῦ
, 2 ΄ S 7 D d τ , 7 2 2
γενέτορος Zr0AAcvog προσευξαμενος. oc μόνος eveiuoxvoc ἕστιν, ἐϑαυ-
i ny - 7,
μάσϑη παρὰ τοῖς ἐν τῇ νήσῳ.
106. (443)
Athen. VII p. 296^: ᾿“ριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ 4]ηλίων πολιτείᾳ
(Γλαῦκόν φησι τὸν ϑαλάττιον δαίμονα) ἐν zhjÀo κατοικήσαντα μετὰ
τῶν Νηρηΐδων τοῖς ϑέλουσι (τοῖς ϑεοῖς cod. Marc.) μαντεύεσθαι.
(Ἐπιδαυρίων.
107. (444)
Strabo VIII p. 374: ἡ Ἐπίδαυρος δ᾽ ἐκαλεῖτο ᾿Επίκαρος (in codd.
ARISTOT. PSEUDEPIGR, 30
nb.
legitur ἐπίταυρος. ut apud Steph., e Stephano scil. illatum a librario
quodam , ut putat Alex. Politus ad Eustath. ed. Florent. 1732 p. 603. nisi
forte erat. ἐκαλεῖτο Επίταυρος" καὶ "Emíxogog etc. ᾿Επίκαρος quod est
in epit. Strabonis Vatic. legebaturque ab Eustathio, inde a Casaubono me-
rito restituitur). φησὶ γὰρ 44 φιστοτέλης κατασχεῖν αὐτὴν Κᾶρας, ὥσ-
πὲρ καὶ Ἑρμιόνην, τῶν δ᾽ Ἡρακλειδῶν κατελϑόντων Ἴωνας αὐτοῖς
συνοικῆσαι τοὺς ἐκ τῆς Δττικῆς τετραπόλεως συνεπομένους εἰς ἴάργος.
καὶ αὕτη δ᾽ οὐκ ἄσημος ἢ πόλις etc.
Cf. Steph. s. Ἐπίδαυρος: πόλις πρὸς τῷ oye ϑηλυκῶς λεγο-
μένη ... τινὲς δὲ Δειμήρην ... ἐκαλεῖτο καὶ Μειλισσία (Μηιλησία Eust.)
καὶ Αϊμηρὰ διὰ τὸ συνεχῶς αἴμάσσεσϑαι τὸν βωμὸν ... εἶτα Ἐπίταυ-
οος καὶ Ἐπίδαυρος. utrumque locum repetit Eustath. in Il. p. 287: Ἐπί-
δαυρος δὲ ϑηλυκῶς μὲν λέγεται κατὰ τὸν τὰ Εἰϑνικὰ γράψαντα, εἶ-
πόντα.... εἶτα ᾿Επίταυρος καὶ ἐκεῖϑεν Ἐπίδαυρος" κατὰ δὲ τὸν γεω-
γράφον καὶ Ἐπίκαρον αὐτὴν οἴονταί τινες ὡς Καρῶν αὐτήν ποτὲ
κατεχόντων.
HAsí(ov.
108. (445)
Harpocr. (e quo Suid., Ar. nom. om.) s. ἑλλανοδίκαι: Ὑπερίδης
ἐν τῷ ὑπὲρ Καλλίππου πρὸς Ἠλείους. ᾿Δ ριστοτέλης Ἠλείων πολι-
τείᾳ τὸ μὲν πρῶτόν φησιν ἕνα καταστῆσαι τοὺς ᾿Ηλείους ξλλανοδίκην,
χρόνου δὲ διελϑόντος B, τὸ δὲ τελευταῖον ὃ. ᾿Ζριστόδημος δ᾽ ὃ ᾿Ηλεῖός
φησι τοὺς τελευταίους τιϑέντας τὸν ἀγῶνα ἑλλανοδίκας εἶναι 1, ἀφ᾽
ἑκάστης φυλῆς ἕνα.
Eundem Aristodemi locum citaverat Didymus in Pind. Olymp. 3, 22
(Schol. p. 95 Boeckh): περὶ δὲ τοῦ τῶν ἑλλανοδικῶν ἀριϑμοῦ Ἑ λλάνι-
χκός φησι καὶ ᾿Δριστόδημος . ὅτι τὸ μὲν πρῶτον B, τὸ δὲ τελευταῖον v *
τοσαῦται γὰρ αἵ τῶν Ἠλείων φυλαὶ καὶ ἀφ᾽ ἕξκάστης εἷς ἦν ξλλανοδί-
κῆς. Aristodemum sequi videtur etiam Pausanias (5, 9), qui de hellano-
dicarum numero accurate exponens eosdem- numeros tradit 1. 2. 9 et mox
10, decemque tribubus respondentes, postquam per breve tempus ol. 103
in 12, ol. 104 in 8 mutati fuerint, ol. 108 restitutos usque ad ipsius aeta-
iem permansisse asserit. quali e disputatione etiam apud Etym. M. p.
331, 20 (— Lex. rhet. Seg. p. 248, 32) s. £AAevoOíxor hi numeri restant
male electi: καὶ ἦσαν οὗτοι τὸ μὲν πάλαι ἐννέα εἶτα δέκα (male δύο in
Etym.) καὶ τὸ τελευταῖον ἢ (male πεντήκοντα in Lex. Seg.), nisi potius
scribendum est εἷς, δύο, 7 (unde v in Lex. Seg.).
109. (446)
Strabo VIII p. 345: τινὲς δὲ ὁλην μὲν (τὴν νῦν ᾿Ηλείαν) μὴ κατα-
σχεῖν αὐτούς (sc. τοὺς Καύκωνας), δίχα δὲ μεμερισμένους οἰκεῖν. τοὺς
μὲν πρὸς τῇ Μεσσηνίᾳ κατὰ τὴν Τριφυλίαν (περὶ “έπρειον p. 842. cf.
Schol. ad Odyss. y, 366), τοὺς δὲ πρὸς τῇ Δύμῃ κατὰ τὴν Βουπρασίδα
καὶ τὴν κοίλην Ἤλιν" ᾿Δριστοτέλης δ᾽ ἐνταῦϑα (sc. περὶ Δύμην
καὶ Ἦλιν καὶ τὸν Καύκωνα p. 342 cf. ZU, Καυκωνίς ib. μάλιστα
οἶδεν ἱδρυμένους αὐτούς. |
Haec licet inter quaestiones Homericas (ζητοῦσι p. 342) a Strabone
inferantur (scil. ad Od. y, 366), ad Aristotelis ἁἀπορήματα Ὁμηρικά (id
quod malit Müller ad fr. 93) pertinere non videntur.
Ἠπειρωτῶν.
110. (447)
Steph. Byz. ep. s. μύνται: ἔϑνος Θεσπρωτικόν. «μένος πνεί-
οντὲς ᾿ἄμύνται (codd. ᾿Δμύντου)». καὶ 4 ριστοτέλης ἐν τῇ τῶν Ἤπει-
ρωτῶν πολιτείᾳ.
Quum haec sequantur alteram glossam ἄμυμνοι: ἔϑνος ᾿Ηπειρωτι-
xov. Ῥιανός. λέγεται, καὶ Auvuvotog (cf. Harpalycus rex Amymnaeorum
Thrax in Hygini fab. 193. 252. Serv. in Aen. 1, 317) καὶ ᾿Φμυμναία. quae
ad eundem populum spectare videtur, facile concedas Meinekio (Anal. Alex. -
p. 188) et C. Müllero (ad fr. pol. 134) suspicantibus versus particulam illam
Rhiano vindicandam esse. eum enim in quarto Thessalicorum Epiroticos
(Molossicos scil. et Thesproticos) populos enumerasse ex ipso Stephano
saepissime citante intelligitur. — cf. Thessal. polit. fr. 111 (de Aminaeis).
Θετταλῶν.
De Sopatri excerptis (Phot. bibl. c. 161) vid. ad Achaeorum pol.
111. (448)
Iunius Philargyrius (s. Iunilius Flagrius, cf. Suringar, hist. schol. Lat.
II p. 272. G. Thilo in Rhein. Mus. N. F. XV. 1860 p. 119. 127. 134) in Vir-
gil georg. IL, 97 sunt et Aminaeae (vites, firmissima vina cf. Plin. n.
h. 14 s. 4, 21: principatus datur Aminaeis firmitatem. propter. etc.) :
Aminaeos Aristoteles in politicis (in polypticis cod. Guelpherbyt. Ser-
vii fol. Aug .7, 10 f. 255. corr. Zn politüis) hoc scribit Thessalos fuisse, qui
suae regionis vites in Italiam transtulerint, atque illis inde nomen im-
positum.
: Haec uti nunc legis parcius exhibita et fere nuda in Italica quadam
90}
-- -,08--
republica retulisse Aristoteles videbitur, non de Thessalis ille agens, sed
de vite Aminaea Italiae, ut Columella tradit, vetustissima (de re rust. 3, 9:
cum vetuslissimas quasque vineas adhuc existimemus Aminaeas cf. Plin.
14, 16, 95), cuius a Catone et Varrone celebratae varia genera (de quibus
Plin. 14, 4. Colum. 3, 2. Cato de re rust. 7, 1) multis et Italiae locis (velut
ἐν τοῖς περὶ Νεάπολιν χωρίοις, unde appellabatur vinum Neapolitanum
secundum Galen. therap. meth. 12, 4 p. 833 Lips., quo loco non recte usus
est L. Jan ad Macrob. t. II p. 860. ut autem ὁ ᾿Δμιναῖος ὁ INeoztoA(vqe,
ita clarus erat secundum eundem Galenum p. 834 0 AAuuvotog ὁ Σικελός.
de Aminaea Campaniae Scantiana v. Plin. 14, 4, 47) colebantur et extra
Italiam (Aminaea Syriaca Plin. 14, 4, 41. de Bithynica Geopon. 5, 17. cf.
4,1,3. 8, 22. add. Probus ad Virg. p. 47, 25 Keil. de nomine quan-
quam tria extant testimonia, incerta tamen res est. a Thessalis enim se-
cundum Aristotelem oriundos Aminaeos ad Peucetiam refert Hesychius s.
"Aurvotov: δι᾿ ἑνὸς v, τὸν οἶνον λέγει" ἡ γὰρ Πευκετία ᾿Δμιναία
λέγεται. at Macrobius (Saturn. 3, 20, 6) ita: uvarum ista sunt genera,
Aminaea, scilicet a regione , nam Aminaei fuerunt ubi nunc Falernum
est. ubi quum Harduinus (t. III p. 163 ed. Par. 1685) de Salentino Peu-
celiae agro cogitans (propter Plin. 3, 16, 99) male Salentum ficto urbis
quod desideratur nomine proposuisset, alii (I. H. Voss, Des Virg. lündl.
Ged. t. III p. 300 ed. Alton. 1800) cum uno quodam ut fertur codice Sa-
lernum legunt, id quod facillimum est et veri simile, apud Hesychium
autem J/ixevrío. et sane in Picentino Campaniae agro, cuius olim, ut
Strabo ait 1. V. extr., metropolis erat Picentia, postea Salernum (quapro-
pter aequum erat Aminaeos dicere ubi nunc Salernum, non ubi Picentia),
Thessalorum fabulosa invenis (cum Sybaritis) vestigia apud Plinium (n. h.
3, 9, 70): a Surrento ad Silarum amnem triginta milia passuum ager
Picentinus fuit Tuscorum, templo Iunonis Argivae ab Iasone condito
insignis (cf. Strabo lib. VI init.). intus oppidum Salerni, Picentia. laso-
nis autem nomen (v. O. Müller, Orchom. p. 243 sqq.) suspicionem movet,
de Minyis Thessalis narrantem vini Aminaei originem parum feliciter quaesi-
visse Aristotelem, ita ut e Thessalorum republica iam concedas sua revera
accepisse Virgilii commentatores. aliam plane vini Aminaei (utpote sine
minio i. e. albi) explicationem ineptam promit Servius, e quo Isidor. orig.
17, 5, 18 cf. 20, 3, 5. ceterum cf. Amymnaeos (unde Aminnaeos?) in fr.
Epirot. pol.
112. (449)
Eustath. in Odyss. v, 408 p. 1746 Rom. (ubi de proverbio ἐς κόρα-
κας): Παυσανίας δέ φησιν ὅτι Βοιωτοῖς (ἀναστάτοις ὑπὸ Θρᾳκῶν γε-
01008 ——
? 1 v2 ’ , . - .
νομένοις καὶ περι ἀποικίας uovrevouévosc, ut additur in schol. Aristoph.)
» G c 9 LS » 9 λ Y A , ᾿ς ? b 2 9 0G ; ? ^ -
ἔχρησεν o Qeoc, ἔνϑα λευκοί xogexeg αὐτοῖς οφθῶσιν. ἕκεῖ κατοικεῖν.
᾿ς 5 , x ᾿ A Y ΄
ἰδόντες ovv φησὶ κόραχας πετομένους περὶ vov Παγασητικον κόλπον
1 - L 1 .
(rove τοῦ ἄπόλλωνος ἵερους add. schol. Aristoph. et Phot. p. 20, 2), οὖς
» A . . ^
cxexoL (ὑπὸ μέϑης scil. ut in schol., cf. μεϑυσϑέντες Zen.) παῖδες ἐγύ-
1 - M Ἁ , » 3 9 ἊΝ
ψωσαν. καὶ (τελεῖσϑαι τὸν χρησμον φήσαντες add. schol.) ὠχῆσαν ἐκεῖ
A , er »᾽ , 2
καλέσαντες τὸ χωρίον Kogoxeg: vorsgov δὲ 4ἰολεῖς ἔκβαλοντες αὐτοὺς
2 3 - N [i e ? DAMEN , V ?
ἔπειπον ἐκεῖ τοὺς φυγαδευομένους. 0 δ΄ αὐτὸς λέγει καὶ ovt 44ι-
Ὁ - ΄, ΄ -Ὕ
στοτέἕλης ἱστορεῖ λοιμοῦ κατασχόντος καὶ κοράκων πολλῶν γενομέ-
A ? " /, , Y 2
vov τους ἀνθρώπους ϑηρευοντας αὕτους καὶ περικαϑαίροντας ἐπαοι-
- ? , € Q- 7 Lie m τω - PET, , ,
δαῖς ἀφιέναι ζῶντας καὶ ἐπιλέγειν τῷ λοιμῷ φεῦγ εἰς xogoxzag.
Ab historica hac explicatione politicaque plane diversa sunt quae
iam sequuntur Aesopi (fab. 101) et Aristidis paroemiographi: quas omnes
Pausaniae copias e lexico Attico repetunt Photius (p. 19, 24 — Apostol.
7, 96) et ex parte (ita scil. ut primae explicationis loco alia verba Zeno-
bianis gemina. insererentur) Suidas s. ἐς χόραχας (cf. etiam schol. in Clem.
Alex. p. 97 ed. Lips). eas autem Didymeas esse praeter schol. in Ari-
stoph. nub. 133 et glossam Hesychii fere nudam docet Zenob. 3, 87, qui
prima tantum retinens ait s. ἐς κόρακας: ἐν Θεσσαλίᾳ τόπος ἐστὶ Kó-
e M , . .“"
ραλες. ὁπου τους καχούργους ἔβαλλον (ita propter alteram proverbii for-
, ^ 4 ei c
mam βαλλ᾽ ἐς κορακας Zen. 2, 77, Schol. Ar. 1. c., Suid. s. v.)* οϑὲν ἢ
D , )! , , mw , WC n
παροιμία. μέμνηται δὲ ταύτης Μένανδρος συνεχῶς. λέγουσι δὲ οτι
RIP : - , Ξί
Βοιωτοῖς Ἄρνην (scil. τῆς Φϑιωτιδος, cf. Schol. Il. z, 433. de Boeotis
in Thessalia Arnaeis cf. O. Müller, Orchom. p. 385, de situ oppidi idem
in Gótt. Gel. Anz. 1829 p. 2038) ποτὲ οἰκοῦσι (ita Suid., διοικοῦσι Zen.)
C M - - EV - , - L4
προείρητο ὑπὸ TOU ϑεοὺ ἐχπεσεῖσϑαι τῆς χώρας λευκῶν xogexov φα-
νέντων. νεανίσκοι δέ ποτε μεϑυσϑέντες καὶ συλλαβόντες κόρακας. γυ-
, ? - f . ? , ᾽ν , Y
apocevreg ἀφῆκαν πέτεσϑαι (cf. Suid. éyvweocev κατὰ παίγνιον καὶ
-Ὁ , , e -
ἀπέστειλαν πωτᾶσϑαι)" ἰδόντες δὲ of Βοιωτοὶ ἐταράχϑησαν ὡς τῆς μαν-
΄ ' N ΄
τείας λαβούσης vo τέλος. καὶ φοβηϑέντες of νεανίσκοι vov ϑόρυβον.,
, ᾿ ΄ ’ὔ, M -
φυγόντες ᾧκησαν τινα τόπον ὃν ἐκάλεσαν Κόραχας. μετὰ δὲ ταῦτα
΄ ἷ ' τ : , Y
ἐχβαλόντες τοὺς Βοιωτους of Αἰολεῖς (immo οὗ Θεσσαλοὶ) ἔσχον τὴν
3 1 ς ΄ - 1 ΄,
"Agovqv οἰκείαν οὐσαν καὶ τους ἁμαρτάνοντας μεϑιστᾶσιν εἰς τοὺς Ko-
ραχας καλουμένους.
Aristotelis explicationem (quam ad proverbiorum librum Aristotelis
nunquam citatum refert C. Müller fr. 280) licet ita breviter exposita sit
ut minus quam cui opponitur praecedenti Thessalorum reipublicae conve-
nire epitomatoris culpa videatur cetera quae eadem essent repetere negli-
gentis, quum similis tamen sit, ad eandem redire eandemque rem spectasse
"NUS ree
credo. erat autem sermo de penestarum origine, de qua ita Archemachus
in Euboicis (Athen. VI p. 263 cf. Phot. — Suid. s. πενέσται): Βοιωτῶν
EY 2 ^
τῶν τὴν ZAovoíov κατοικισάντων οἷ μὴ ἀπάραντες εἰς τὴν Βοιωτίαν
2 ze ’ὔ ’ δ i! ^ ^ ΄
ἀλλ᾽ ἐμφιλοχωρήσαντες παρέδωκαν ἕαυτους τοῖς Θετταλοῖς δουλεύειν etc.
113. (450)
Harpocrat. s. τετραρχία: 4ημοσϑένης Φιλιππικοῖς (3,26. cf. 2,
22). τεττάρων μερῶν ὄντων τῆς Θετταλίας ἕκαστον μέρος τετρὰς exo-
λεῖτο, καϑά φησιν Ἑλλάνικος ἐν τοῖς Θετταλικοῖς. ὄνομα δέ φησιν
εἶναι ταῖς τετρόσι Θετταλιῶτιν Φϑιῶτιν Πελασγιῶτιν ᾿Εστιαιῶτιν (ea-
dem nomina apud Strabon. IX p. 490. cf. Apollodorus apud Schol. Apol-
lon. 3, 1090 et Aristarchus apud Schol. Eur. Alc. 1164 Cob., ad Il. 8, 711
uterque). καὶ ᾿ἀριστοτέλης δὲ ἐν τῇ κοινῇ Θετταλῶν πολιτείᾳ ἐπὶ
"Alevo τοῦ πυρροῦ (cf. Buttmann,, Mythologus II p. 251. Plut. de frat.
am. 21) διῃρῆσϑαί φησιν εἰς ὃ μοίρας τὴν Θετταλίαν. εἴη ἂν οὖν λέ-
γῶν 0 Δημοσϑένης τὴν τετραρχίαν. ὅτι δὲ Φίλιππος καϑ᾽ ἑκάστην
τούτων τῶν μοιρῶν ἄρχοντα κατέστησε δεδηλώκασιν ἄλλοι τε καὶ Θεό-
πομπὸς ἐν τῇ μὸ.
114. (451)
Schol. (cod. Vat.) ad Eurip. Rhes. v. 307 (p. 296 ed. Cobet. post I.
Geelii Phoenissas 1846) πολλὰ πελταστῶν τέλη: πέλτη ἀσπίς ἔστιν
ἴτυν οὐκ ἔχουσα, καϑάπερ φησὶν 4ouavovélqo ἐν Θεσσαλῶν πολι-
velo γράφων οὕτως «διελὼν δὲ τὴν πόλιν (corr. τὰς πόλεις) evo
(cod. ἀλόας) ἔταξε καὶ (corr. κατὰ) τὸν κλῆρον παρέχειν ἕκαάστους. ἵπ-
πέας μὲν τεσσαράκοντα. πελταστὰς (cod. ὁπλίτας , quod corr. Cob.) δὲ
ὀγδοήκοντα. ἦν δὲ ἡ πέλτη ἀσπὶς ἴτυν οὐκ ἔχουσα ἐπίχαλκος αἰγὸς
δέρματι περιτεταμένη (corr. οὐδ᾽ ἐπίχαλκος οὐδὲ βοὸς ἀλλ᾽ αἰγὸς ἢ οἰὸς
[ita bis Eust. ὑὸς lex.] δέρματι περιτεταμένη. quam definitionem e Didymi
in Euripidem comm., de quo M. Schmidt Did. p. 274, lexicoque tragico
atque Diogeniano oriundam cum ipso Arist. nomine repetunt Schol. in
Plat. legg. VII p. 453 Bekk. eoque omisso Phot. et Lex. Seg. s. πελτα-
σταί et ex Aelio Dionysio Eust. in Il. p. 905 cf. p. 911 Rom., breviusque
primis tantum verbis servatis Hesych. s. πέλτη, Suid., Etym. M. p. 660, 25.
cf. etiam Tim. lex. Plat. s. v. p. 211 Ruhnk., Schol. vulg. Eurip. Alc. 516):
καὶ τριάκοντα (add. ὁπλίτας quod quum antea pro πελταστὰς errore po-
situm esset, iam hic omissum est), o? (cód. 7], corr. Cob.) μακρὸν δόρυ
πάντες ἐφόρουν 0 σχέδιον ἐκαλεῖτο. ;
Correcturas appositas commendat similis postea lasonis ratio apud
Xen. Hell. 6, 1, 19: ἐπεί ye μὴν ἐτάγευσε (cf. 6, 4, 28 τῷ νόμῳ Θεττα-
λῶν ταγός et 0, 1, 8), διέταξεν ἵππικόν ve ὅσον ἑκάστη πόλις δυνατὴ
ἣν παρέχειν καὶ ὁπλιτικόν. καὶ ἐγένοντο αὐτῷ ἱππεῖς μὲν σὺν τοῖς
συμμάχοις πλείους ἢ ὀκτακισχίλιοι. ὁπλῖται δὲ ἐλογίσϑησαν οὐκ ἐλάτ-
τους διςμυρίων. πελταστικόν γε μὴν ἱκανὸν πρὸς πάντας ἀνθρώπους
ἀντιταχϑῆναι" ἔργον γὰρ ἐκείνων γε καὶ τὰς πόλεις ἀριϑμῆσαι. προ-
εἶπε δὲ καὶ τοῖς περιοίκοις πᾶσι τὸν φόρον ὥσπερ ἐπὶ Σκόπα τετα-
γμένος ἣν φέρειν. diversum autem de Aristotelis loco Prelleri (Philolo-
gus ΠῚ p. 139) iudicium est, qui post equites et hoplitas peltastarum
excidisse mentionem statuens hos ipsos gessisse vult τρί᾽ ἀκόντια ἢ μα-
κρὸν δόρυ.
115. (452)
Athen. XI p. 499: λάγυνον δὲ μέτρου λέγουσιν εἶναι ὄνομα παρὰ
τοῖς Ἕλλησιν. ὡς χοὸς καὶ κοτύλης. χωρεῖν δ᾽ αὐτὸ κοτύλας Ari cg
δώδεκα. καὶ ἐν Πάτραις δέ φασι τοῦτ᾽ εἶναι τὸ μέτρον τὴν λάγυνον.
ἀρσενικῶς δὲ εἴρηχε τὸν λάγυνον Νικόστρατος... Δίφιλος ... A Qt-
στοτέλης δ᾽ ἐν τῇ Θετταλῶν πολιτείᾳ ϑηλυκῶς λέγεσϑαί φησιν ὑπὸ
Θετταλῶν τὴν λάγυνον. καὶ Ῥιανὸς ... οὐδετέρως δὲ Δίφιλος ἐν ἀδελ-
φοῖς εἴρηκεν ..
Ex eodem fonte Poll. 10, 72, Pamphilo scilicet (i. e. lexico comico
Didymi), cui omnia illa debentur quae de variis ποτηρίων vel ἐκπωμάτων
nominibus exhibet Athenaeus libro undecimo in lexici formam rationem-
-que plane converso. cf. ctiam Moeris p. 202, 19 Bekk.: λάγυνος «ogtvi-
κῶς ᾿Δττικοί, ϑηλυκῶς “Ελληνες.
i
116. (453)
Ammonius de diff. voc. p. 147 Valck. (p. 140 Lips.) s. χλαμὺς καὶ
χλαῖνα διαφέρει, καϑὸ διὰ πολλῶν ἀπέδειξε Δίδυμος ἐν ὑπομνήματι
δευτέρου Ἰλιάδος (B, 183)" ἡ μὲν χλαῖνα ἡρωικὸν φόρημα, χλαμὺς δὲ
Maexzóovixóv, μετὰ ἑἕξακόσια ἔτη τῶν ἡρωικῶν ὀνομασϑεῖσα Σαπφοῖ
(ita Salmas. pro Zwzgo): πρώτη (ita Hemsterh. pro αὐτὴ) γὰρ μέμνηται
τῆς χλαμύδος (cf. qui ex eodem Didymo sive potius Pamphilo hausit Pol-
lux 10, 124: Ὅμηρος καὶ τὰ λεπτὰ — sc. ἱμάτια --- χλαίνας καλεῖ. o£
μέντοι Avrixol τὸ λεπτὸν χλανίδα καὶ τὸ ἱππικὸν χλαμύδα, ὡς Θεττα-
λῶν. πρώτην δέ φασι χλαμύδα ὀνομάσαι Σαπφὼ ἐπὶ τοῦ Ἔρωτος εἰ-
ποῦσαν ete. cf. Θετταλικὰς χλαμύδας Poll. 7, 46). διαφέρειν φησὶ (sc,
Δίδυμος) καὶ τῷ σχήματι" ἡ μὲν γὰρ χλαῖνα τετράγωνον, φησίν, ἵμά-
τιον, ἡ δὲ χλαμὺς εἰς τέλειον (corr. εἰς κύκλον. cf. Ptolemaei Ascalon.
et Cyrilli ex Ammonio glossas s. χλαῖνα, quas citat Valckenaer in nota ad
h.l ubi Ptol. ἡ δὲ χλαμὺς Μακεδόνων ἐστὶν εὕρημα καὶ ἔχει κυκλο-
u EM m
τερῆ τὰ κάτω) περὶ τὰ κάτω συνῆκται. καὶ τοὺς (ὥστε vovg Scal.) χρη-
σαμένους πολὺ καὶ ἀπ᾽ ἀλλήλων διεστάναι. προσάγεται ᾿Δριστοτέ-
Àqv, Φύλαρχον, Πολέμωνα ὅτι πολὺ διαφέρουσιν.
E Didymi igitur commentario sumtum est scholium in A (p. 55 Vill.)
et L (p. 95, 16 ed. Bachmann.) ad Il. B, 183 χλαῖναν: χλαῖνα ἡ τετρά-
yovog, χλαμὺς ἡ εἰς ὀξὺ λήγουσα. (quae male vulgo interpunguntur).
(Θηβαέων.)
117. (454)
Schol. in Dionys. Thrac. gramm. (in Bekkeri An. Gr. t. ΠῚ p. 783, 1:
τῶν στοιχείων εὑρετὴν ἄλλοι ve καὶ Ἔφορος ἐν δευτέρῳ Κάδμον φασί.
τῆς δὲ (τινὲς δὲ τῆς corr. C. Müller ad fr. 256) Φοινίκων εὑρέσεως πρὸς
ἡμᾶς διόςκορον (sic) γεγενῆσθαι, ὡς καὶ Ἡρόδοτος ἐν ταῖς ἱστορίαις
(5, 58) καὶ ᾿Δφριστοτέλης λέγει. φασὶ γὰρ ὅτι Φοίνικες μὲν εὗρον τὰ
στοιχεῖα. Κάδμος δὲ ἤγαγεν αὐτὰ εἰς τὴν λλαδα. Πυϑόδωρος δὲ
etc. (multi alii deinde auctores antiqui citantur, e quibus Anticlides apud
Plinium quoque reperitur. Aristotelem omittit qui eodem cum Plinio et
scholiis loco utitur quemque exscribit Suidas s. γράμματα Clemens AI.
su. I p. 132: Κάδμος δὲ Φοῖνιξ ἣν ὃ τῶν γραμμάτων Ἕλλησιν εὗρε-
τής. ὥς φησιν Ἔφορος, ὅϑεν καὶ Φοινικήια τὰ γράμματα Ἡρόδοτος
κεκλῆσϑαι γράφει. cf. Bekk. An. p. 782, 14). sequitur alius auctoris de
eodem argumento scholium p. 786, 1, ubi ila: τῶν στοιχείων ὁ Καδμος
εὑρετής ἐστιν, ὥς φησιν Ἔφορος καὶ A4 9iovoréAqc: ἄλλοι δὲ λέγου-
σιν ὅτι Φοινίκων εἰσὶν εὑρήματα, Κάδμος δὲ ταῦτα διεπόρϑμευσεν εἰς
τὴν Ελλάδα. Πυϑόδωρος δὲ etc. quae supplenda sunt e Plinio VII s. 57
(de quo cf. ad Chalced. pol.): teras semper arbitror Assyrüs fuisse,
sed alii apud. Aegyptios a Mercurio, ut Gellius, alii apud Syros reper-
(as volunt. utique in Graeciam intulisse e Phoenice Cadmum sedecim
numero, quibus Troiano bello Palamedem adiecisse quatuor hac figura
O 5 X, totidem post Simonidem melicum Z H *F $ (de codicum
scriptura v. ed. Sillig. t. II p. 61. cf. Nonnus schol. in Greg. Naz. p. 66
Mont. de numero quatuor Plut. qu. conv. IX, 3, 2), quarum omnium vis
in nostris recognoscitur. Arisioteles decem et octo priscas fuisse
ABIAEZIKAMNOIIP ZT T Q et duas ab Epicharmo
additas. 0 X quam a Palamede mavolt (cf. Bekk. Anecd. p. 782 et ex
anon. gramm. p. 1169). 4nüclides in Aegypto invenisse eic. (de omni
hac materia Io. Franz, Elem, epigr. Gr. p. 12. 14).
In Plinii autem disputatione quum coniuncti semper (et ter quidem)
afferantur Aristoteles et Theophrastus, Aristotelis fragmentum latere fa-
- 7Ὁ΄--
cile credideris in hoc primo loco non minus, quo Theophrasti cui oppo-
nitur sententia celatur, quam in celeris qui sequuntur: /apicidinas
Cadmus Thebis (invenit) aut, ut Theophrastus, in Phoenice; Thra-
son muros; turres, ut Aristoteles, Cyclopes, Tirynthiüi ut Theophrastus
... aes conflare et temperare Aristoteles Lydum Scythen monstrasse,
Theophrastus Delan Phrygem putant .. . Gyges Lydus picturam Aegypti
et in Graecia Euchir Daedali cognatus , ut Aristoteli placet, ut Theo-
phrasto, Polygnotus Atheniensis (v. fr. 2. 97. 162). iam vero ubi cum
lithotomia illa Cadmi coniunctum apud Clem. Al. t. II p. 54, 7 Lips. le-
gisti illud quod alio loco praebet Plinius: aur metalla et flatu-
ram Cadmus Phoenix ad Pangaeum montem, suspicio na-
scitur uberius Aristotelem in Thebanorum republica de Cadmi meritis
disputasse eique omnia deberi quae ut dispersa legebantur apud εὑρη-
μάτων scriptores, ita nunc leguntur apud Plinium.
118. (455)
Zenob. prov. 6, 17 (eademque testimoniis abiectis in Plut. prov. 47)
τί οὐκ ἀπήγξω ἵνα Θήβησιν ἥρως γένῃ: ταύτης Πλάτων ἐν
Μενέλεῳ μέμνηται. φασὶ δὲ ὅτι ἐν Θήβαις οἵ ἑαυτοὺς ἀναιροῦντες
οὐδεμιᾶς τιμῆς ψτιετεῖχον. καὶ ᾿ριστοτέλης δέ φησι περὶ Θηβαίων
τὸ αὐτὸ τοῦτο, ὅτι τοὺς αὐτόχειρας ἑαυτῶν γινομένους ovx ἐτίμων."
τὸ οὖν «ἵνα ἥρως γένῃ» κατ᾽ εὐφημισμὸν εἴρηται.
Eadem ex eodem fonte habebant lexica. cf. Phot. (—— Suid., cf.
Apostol. prov. 16, 72. Greg. Cypr. 3, 80) p. 590, 22 τί ovx ἀπήγξω ἵνα
Θήβησιν ἥρως γένῃ: κέχρηται αὐτῇ Πλάτων ἐν Μενελάῳ. παρὰ δὲ
τὴν ἱστορίαν" οἵ γὰρ ἐν Θήβαις ἕξαυτοὺς διαχειρισάμενοι οὐδ᾽ ἡστι-
νοςοῦν τιμῆς ἠξιοῦντο.
(Ἰα δέω v.)
119. (456)
Schol. (cod. Ven. B et Lips.) in lliad. B, 126 ἐς δεκάδας δια -
κοσμηϑεῖ ev: ἔϑος πλείονας τῶν δέκα μὴ συνεσϑίειν. ὡς καὶ 41-
στοτέλης ἐν πολιτείαις φησίν. τὸ δὲ διακοσμηϑεῖμεν...
Exile hoc uberioris disputationis fragmentum de more quem lonicus
poeta tangit Ionico τοῦ κατὰ δεκάδας ἑστιᾶν, ita scil. ut unicuique de-
cadi suus esset ovoyoog (εἴπερ... ἡμεῖς δ᾽ ἐς δεκάδας διακοσμηϑεῖμεν
᾿άχαιοί, Τρώων δ᾽ ἀνδρα ἕκαστον ἑλοίμεϑα οἰνοχοεύειν, πολλαί κεν
Pom δευοίατο oivoyooLo), Iasensium in Caria civitatis opulentae (Thuc.
8, 28) more inter alia (cf. de syssitiis schol. in Plat. legg. p. 449 Bekk. o£
—— ud
συσσιτοῦντες δέκα ἦσαν. diff. Plut. Lyc. 12) illustrasse commentarii ex-
cerpti auctorem ad numerum decem attentum, ex Heraclidis περὶ πολι-
τειῶν fragmento Ἰασέων inscripto intelligitur, quod ita habet (p. 28 Schn.):
τούτοις οὐκ ἐξῆν ἐν γάμοις πλείους ἑστιᾶν [τῶν] δέκα καὶ γυναικῶν
ἴσων οὐδὲ γάμους ποιεῖν πλεῖον ἡμερῶν δύο. quae ex eodem Aristote-
lis loco petita esse beue observavit C. Grashof (Jahn, Jahrb. f. Phil. u.
Paed. t. X. 1829. p. 151). ceterum cf. schol. BV ad Il. δ. 259 (cf. 344.
schol. BLV et Hornei. ad ε5 70) ἐν δαέϑ᾽ (ὅτε πέρ τὲ γερούσιον αἴϑοπα
οἶνον "Agysíov οἵ ἄριστοι ivi κρητῆρι κέρωνται sc. ut suum cuique
δαιτρὸν dividant): τέμιον τοῦτο παρὰ τοῖς παλαιοῖς, ὡς ἔτι καὶ νῦν
παρὰ Κυμαίοις.
Ἰϑακησίων μβ.
120. (457)
Etymol. Magn. p. 144, 22 s. 4 oxeíortog: 0 TQOg, ὁ πάππος
Ὀδυσσέως. παρὰ τὸν ἀρκέσω μέλλοντα ᾿Δρκέσιος καὶ ᾿Δρκχείσιος. οὔ-
τως Ηρωδιανός (cf. Etym. Gud. p. 77, 57. Eust. Od. p. 1516). άρεστο-
τέλης δὲ ἐν τῇ ᾿Ιϑακησίων πολιτείᾳ, τὸν Κέφαλον οἰκοῦντα ἐν ταῖς
ἀπ᾿ αὐτοῦ κληϑείσαις Κεφαλληνίαις νήσοις (ἐν τῇ ἀπ᾽ αὐτοῦ κληϑείσῃ
Κεφαλληνίᾳ νήσῳ Eud.), ἀπαιδὰ ἐπιπολὺ ὄντα, ἐρόμενον (ἐρωτήσαντα
Eud.) τὸν ϑεὸν κελευσϑῆναι ᾧ cv ἐπιτύχῃ (ἐντύχῃ Eud.) ϑήλει συγγε-
νέσϑαι" παραγενόμενον δὲ εἰς τὴν πατρίδα καὶ δὴ ἐντυχόντα (ἐντυγ-
χάνοντα Eud.) ἄρκτῳ κατὰ χρησμὸν συγγενέσθαι, τὴν δὲ ἐγκύμονα γε-
νομένην μεταβαλεῖν εἰς γυναῖκα καὶ τεκεῖν παῖδα ᾿Δρκείσιον, ἀπὸ ἀρ-
του (eadem ex eodem fonte tradit Eudocia p. 394 tangitque Eust. Od.
p. 1756. 1961).
Cf. schol. Io. Tzetzae in Antehomerica sua p. 34 (ed. Schirach. Hal.
1770) Κεφαλλῆνες: Κεφαλλῆνες λέγονται ἀπὸ Κεφάλου τοῦ 4ηιο-
véog, τοῦ ᾿Δρκεισίου πατρός" κυριεύσας γὰρ τῆς χώρης οὕτως αὐτὴν
ὠνόμασε. τούτῳ τῷ Κεφάλῳ ἄπαιδι ὄντι ἐδόϑη χρησμὸς παιδοποιῆσαι
μιγέντα τῷ ἐντυχόντι ϑήλει" ὃς ἄρκτῳ μιγεὶς τὸν ᾿Δρκείσιον ἔτεκεν,
ὥς φησιν ᾿Τφριστοτέλης ἐν τῇ Ἰϑακησίων πολιτείᾳ.
Ex eodem Aristotele eadem manifesto accepit Heraclides, cuius haec
de Ithacensibus leguntur (p. 27): Κεφάλῳ μαντευσαμένῳ περὶ παίδων
0 ϑεὸς εἶπεν, Q ἂν ἐντύχῃ (scil. ϑήλει) πρῶτον συγγενέσθαι" τὸν δὲ
περιτυχεῖν ἄρκῳ καὶ πλησιάσαντα γεννῆσαι, ὃ γυναῖκα (ita codd. de
lacuna ef. C. Müller ad h. 1. in Fr. hist. II p. 223. Eudoc. p. 260), ἐξ ἧς
τὸν ᾿Δρκείσιον φερωνύμως ὀνομασϑῆναι. |
mb
121. (458)
Eustath. in Odyss. π᾿ 118 p. 1796 Rom.: ἰστέον δὲ ὅτι γενεαλογοῦσι
Διὸς uiv καὶ Εὐρυοδείας ᾿Φρκείσιον, αὐτοῦ δὲ καὶ Χαλκομεδούσης
Aodorqv, τοῦ δὲ καὶ ᾿ἀντικλείας Ὀδυσσέα. οὗ καὶ Πηνελόπης Τηλέ-
μαχον, αὐτοῦ δὲ καὶ Πολυκάστης τῆς Νέστορος Περσέπτολιν, ὡς Ἡσίο-
doc: Τηλεμάχῳ δ᾽ ἄρ᾽ ἔτικτεν ἐύξωνος Πολυκάστη. Νέστορος ὁπλο-
τάτη κούρη Νηληϊάδαο, Περσέπολιν. μιχϑεῖσα διὰ χρυσέην Aggoót-
την. ᾿Δριστοτέλης δὲ ἐν Ἰϑακησίων πολιτείᾳ καὶ Ἑλλάνικος δὲ Τη-
λέμαχόν φασι Νιαυσικάαν γῆμαι τὴν ᾿Δλκινόου καὶ γεννῆσαι vov Περ-
σέπτολιν. τινὲς δὲ etc. (sequuntur alii auctores multi de Ulixis et Te-
lemachi filiis quales citare solet Didymus: Telegoniae poeta, Lysimachus,
Sophocles, ὃ τοὺς vócrove ποιήσας.)
Eadem prorsus et ex eodem fonte cum Eustathio communi, quali
saepe utuntur, habet Eudocia p. 77 (ubi simpliciter sine libro citatur ita
᾿Δριστοτέλης δὲ καὶ Ἑλλάνικος Τηλέμαχόν φασι etc.) cf. p. 304. aliam
genealogiam Aristotelicae (e {πὸ Cephali est Arcesius, cuius Laertes) simi-
liorem habes in Schol. Ven. A ad Il. 8, 631 (cf. LV ad f, 173), ubi de Ce-
phallenia a Cephalo appellata (——5 Strabo X p. 456. Paus. 1, 37) 4ηιόνος
filio, e quo Κιλλεύς. οὗ ᾿Δρκείσιος. οὗ “αἕέρτης (eadem e sehol. Hom.
Eust. p. 307).
1292. (459)
Plutarch. quaest. Graec. 14: τένες o£ παρ᾽ Ιϑακησίοις Κολιάδαι
καὶ τίς ὁ pé y Logs τῷ Ὀδυσσεῖ μετὰ τὴν μνηστηροφονίαν o£ ἐπιτή-
Octo, τῶν τεϑνηκότων ἐπανέστησαν , μεταπεμφϑεὶς δ᾽ ὑπ᾽ ἀμφοτέρων
διαιτητὴς ΝΝΨεοπτόλεμος ἐδικαίωσε τὸν μὲν Ὀδυσσέα μεταναστῆναι καὶ
φεύγειν ἐκ τῆς Κεφαλληνίας καὶ Ζακύνθου καὶ Ἰϑάκης ἐφ᾽ αἵματι,
τοὺς δὲ τῶν μνηστήρων ἑταίρους καὶ οἰκείους ἀποφέρειν ποινὴν Oóvc-
σεῖ τῶν εἰς τὸν οἶκον ἀδικημάτων καϑ' ἕκαστον ἐνιαυτόν. αὐτὸς μὲν
οὖν εἰς ᾿Ιταλίαν μετέστη. τὴν δὲ ποινὴν τῷ υἱῷ καϑιερώσας ἀποφέ-
ρειν ἐκέλευσε τοὺς Ἰϑθακησίους" ἦν δ᾽ ἄλφιτα, οἶνος. κηρία. ἔλαιον,
ἅλες, ἱερεῖα πρεσβύτερα φαγίλων. φάγιλον δέ φησιν ᾿Φριστοτέλης
τὸν ἀμνὸν εἶναι (cf. Hesych. s. φάγιλος: ἀμνός). τοὺς δὲ περὶ Εὔμαιον
ἐλευϑερώσας 0 Τηλέμαχος κατέμιξειν εἰς τοὺς πολίτας καὶ τὸ γένος ἐστὶ
Κολιαδῶν ἀπ᾽ Εὐμαίου καὶ Βουκολιδῶν (vulgo δΒουκολιῶν. cf. Eust.
ad Il. o, 338 p. 1018) ἀπὸ Φιλοιτίου.
123. (460)
Tzetzes ad Lycophr. 799 (ed. C. G. Müller p. 790) μάντιν δὲ ve-
κρὸν (Εὐρυτὰν στέψει λεώς): ᾿Δριστοτέλης φησὶν ἐν Ἰϑακη-
σίων πολιτείᾳ Εὐρυτᾶνας ἔϑνος εἶναι τῆς «Αἰτωλίας (cf. Thuc. 8, 94.
Steph. s. v.) ὀνομασϑὲν ἀπὸ Εὐρύτου (cf. Od.'p, 32), παρ᾽ οἷς εἶναι
μαντεῖον Ὀδυσσέως. τὸ δ᾽ αὐτὸ καὶ Νίκανδρος ἐν Αἰτωλικοῖς.
124. (401)
Phot. lex. p. 525, 21 (— Suid.) s. σκυτάλη: ἐπιστολὴ Δακωνική
(cf. Hes. s. v. Etym. M. p. 720, 45. 49. !Etym. Gud. p. 505, 39) ἦν δὲ ἡ
σκυτάλη ξύλον ἐξεσμένον ἐπίμηκες. δύο δὲ παρὰ “Πακεδαιμονίοις ὑπῆο-
χον σκυτάλαι, καὶ τὴν μὲν μίαν κατεῖχον of ἔφοροι τῶν “ακεδαιμο-
νίων, τὴν δὲ ἑτέραν τῷ ἐκπεμπομένῳ παρ᾽ αὐτῶν στρατηγῷ παρεῖχον.
καὶ ὁπότε ἐβούλοντό τι ἐπιστεῖλαι αὐτῷ, φέροντες ἱμάντα λευκὸν πε-
οἰξίλουν τὴν σκυτάλην καὶ ἐπὶ τοῦ ἵμάντος ἔγραφον, καὶ ἀνελίττοντες
παρεῖχον τὸν ἱμάντα τῷ ἀποφέροντι. τοῦτο δὲ ἐποίουν ἵνα μὴ μαν-
ϑάνωσιν of ἀποφέροντες τὸ δηλούμενον ἐν αὐτῷ. 0 δὲ στρατηγὸς δε-
χόμενος τὸν ἱμάντα τῇ ἑαυτοῦ σκυτάλῃ περιείλιττε καὶ ἀνεγίνωσκεν
οὕτω τὰ γεγραμμένα. λέγεται οὖν καὶ ἡ ἐπιστολὴ σκυτάλη καὶ αὐτὸ τὸ
ξύλον ἀφ᾽ οὗ καὶ ἡ ἐπιστολή (eadem accuratius ex eodem fonte — Ari-
stotele in pol. Lacon. ? — habes apud Gell. 17, 9 pluribusque modis pa-
rum diversis narrata in Schol. Pindar. Olymp. 6, 154 p. 152 Boeckh, cf.
Schol. in Aristoph. av. 1283 in quibus Symmachus et Didymus citantur,
item in Lysistr. 991. Schol. Thucyd. 1, 131). Διοσκουρίδης δὲ ἐν τοῖς
περὶ νομίμων τοὺς δανείζοντας ἐν Σπάρτῃ διαιρεῖν σκυτάλην δύο πα-
ρόντων μαρτύρων καὶ γράφειν τὸ συμβόλαιον ἐν ἑκατέρῳ τμήματι; καὶ
τὸ μὲν ἑνὶ τῶν μαρτύρων διδόναι, τὸ δὲ δι΄ ἑαυτοῦ ἔχειν. ἐχρῶντο δ᾽
αὐτῷ (corr. αὐτῇ) καὶ ἀλλοίως (iia Suid., falso καὶ ἄλλον Phot), ὡς
᾽᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ Ιϑακησίων πολιτείᾳ μβ (ita. Phot. et Suid.).
Alius iste modus fortasse is est quem addunt Schol. Pind. 1. c.: ἄλλοι
δὲ ὅτι ἐχρῶντο πλατείαις σκυτάλαις of “άκωνες ἐγγράφοντες αὐτῶν
τὰς ἐπιστολὰς καὶ ἐγκλείοντες εἰς σκύτινα ἀγγεῖα καὶ οὕτω σφραγί-
Covreg.
Ἱμεραίων.
195. (462)
Pollux IV, 174: ἐν δ᾽ Ἱμεραίων πολιτείᾳ φησὶν (4 φιστοτέλη ς)
ὡς of Σικελιῶται τοὺς μὲν δύο χαλκοῦς ξξᾶντα καλοῦσι. τὸν δὲ ἕνα
οὐγκίαν, τοὺς δὲ τρεῖς τριᾶντα, τοὺς δὲ ἕξ ἡμίλιτρον, τὸν δὲ ὀβολον
λίτραν, τὸν δὲ Κορίνϑιον στατῆρα δεκάλιτρον ὅτι δέκα ὀβολοὺς δυ- -
ναται. :
Eadem repetit Poll. IX, 80. cf. supra ad Agrigent. pol.
τῶν.
E Κείων (scribitur Κύων) republica apud Sopatrum excerpta legebantur
secundum Photium (bibl. cod. 161).
126. (463)
Schol. in Theocrit. id. V, 53 (p. 194 Ahrens) στασῶ (δὲ κρατῆρα
μέγαν λευκοῖο γάλακτος ταῖς νύμφαις. στασῶ δὲ καὶ ἁδέος ἄλλον
ἐλαίω) : παρόσον (πάρισον corr. Ahrens) ἔλαιον ἐκτίϑησι ταῖς νύμφαις"
αὗται γὰρ ἐκϑρέψασαι τὸν ᾿Δρισταῖον (de var. lect. cf. Dübner in adnot.
p. 137) ἐδίδαξαν τὴν τοῦ ἐλαίου ἐργασίαν xol μέλιτος. ὥς quat A gu-
στοτἕλης.
Pleniora narrationis Aristotelicae vestigia inveniuntur in Heraclid.
polit. exe. (s. v. Κείων) p. 13, 16 Schn.: “ρισταῖον δέ φασι μαϑεῖν
παρὰ uiv νυμφῶν τὴν προβάτων καὶ βοῶν ἐπιστήμην, παρὰ δὲ Βρι-
σῶν τὴν μελιττουργίαν : φϑορᾶς δὲ οὔσης φυτῶν καὶ ξώων διὰ τὸ λεί-
σειν ἐτησίας ὃ (ubi quae deficiunt suppeditat Valerii Probi q. f. comm.
ad Virg. georg. 1, 14 p. 28, 20 Keil. e Varronis Atacini Argonautis. tangit
etiam Theophrastus in l. de ventis 14: εἰ δέ ποτ᾽ ἐξέλιπον καὶ Agrovotoc
αὐτοὺς ἀνεκαλέσατο ϑύσας τὰς ἐν Κέῳ ϑυσίας τῷ 4ιί, καϑάπερ μυϑο-
λογοῦσιν.... cf. L. Preller, Griech. Myth. I p. 307). Schol. in Apoll. Rh. 2,
498 (p. 417, 10 Keil): ᾿Ζ“ρισταῖος δὲ ἐν τῇ Κέῳ εὐρὼν τὰ μελισσουργικὰ
πρῶτος καὶ τὴν τοῦ ἐλαίου κατεργασίαν, καὶ κατακαλεσάμενος τοὺς
ἐτησίας Ζεὺς ᾿Ζρισταῖος ἐκλήϑη καὶ ᾿Ζπόλλων ᾿Δγρεὺς καὶ Νόμιος. cf.
Schol. Pind. Pyth. 9, 113. de mellis et olei studio Aristaei cf. etiam Serv.
in Virg. georg. 1, 14 et Plin. 7, 57: oleum et trapetas Aristaeus Athe-
niensis, idem mella (invenit). de etesiis (praeter Apollonium et Probum)
et Iovis Iemaei templo cf. Clem. Alex. str. p. 267 Sylb. in lexicis antiquis
eadem legebantur s. v. βρίσαι. cf. Hes. βρίσσαι ... καὶ νύμφαι. Etym.
M. p. 213, 55 βρίσαι : νύμφαι οὕτω καλούμεναι ἢ ὅτι βλίσαι. καὶ γὰρ
μελισσουργίαν αὗται τὸν ᾿Δρισταῖον ἐδίδαξαν. τροπῇ τοῦ λ εἰς Ὁ᾽ ἢ
παρὰ τὸ βρύειν. 0 ἐστιν ἀνθεῖν τὴν ἐλαίαν, ἧς τὴν ἐργασίαν καὶ αὐ-
τὴν ὑπέδειξεν "Aowrotog τὴν διὰ τῆς ἀμβροσίας" ἢ ἀπὸ τοῦ βρίξαι καὶ
κατακοιμίσαι αὐτὸν καὶ καταβαυκαλίσαι. ὅτι ἐτιυϑήνουν αὐτόν.
Κερκυραέων.
127. (464)
Schol. Laurent. in Apollon. Rhod. IV, 983 (p. 512, 20 Keil) ἧ ὕπο
δὴ κεῖσϑαι δρέπανον: ἡ νῆσος ἡ Κέρκυρα. αὕτη πρότερον Xye-
, ? M ? YN ^ c -
gíc ἐκαλεῖτο. ἀποδίδωσι δὲ τὴν αἰτίαν ριστοτέλης ἐν τῇ Κερκυ-
-- 78
ραίων πολιτείᾳ. φησὶ γὰρ τὴν Δήμητρα φοβουμένην μὴ of ἐκ τῆς
ἠπείρου ἐρχόμενοι (ἐπιχεόμενοι Steph. Byz.) ποταμοὶ ἤπειρον αὐτὴν
ποιήσωσι, δεηϑῆναι Ποσειδῶνος ἀποστρέψαι τὰ τῶν ποταμῶν δεύ-
ματα" ἐπισχεϑέντων οὖν τούτων, ἀντὶ 4ρεπάνης Σχερίαν ὀνομασϑῆ-
ναι (αὐτὴν κληϑῆναι Steph.). (Zosmévq δὲ ἐκαλεῖτο add. schol. Flor.,
om. Laur.) διὸ τὴν Δήμητρα αἰτησαμένην δρεπάνην παρ΄ Ἡφαίστου
τοὺς Τιτᾶνας διδαξαι ϑερίξειν, εἶτα αὐτὴν κρύψαι εἰς τὸ παραϑαλάσ-
σιον μέρος τῆς νήσου. προσκλυζούσης δὲ τῆς ϑαλασσης ἐξομοιωθῆναι
τὴν ϑέσιν τῆς γῆς δρεπάνῃ (Callimachi haec esse videntur propter Pli-
nium 4, 19, 52 Homero dicta Scheria et Phaeacia, Callimacho etiam
e
Drepane) Τίμαιος δέ (cf. schol. Flor. hic paulo accuratiora) φησιν. c
ἐξέτεμεν τοῦ Οὐρανοῦ ἡ τοῦ Κρόνου τὰ αἰδοῖα 0 Ζεύς, τοῦτο xsxQU-
φϑαι.
Haee, quae eadem fere leguntur in schol. ed. princ. Florent., e ve
teribus Apollonii commentatoribus (Theone, Sophocle) exscripta sunt,
quibus utitur Stephanus Byz. qui quidem prima tantum Aristotelis verba
repetit s. Σχερία: ἡ Φαιακία. κέκληται. ὡς AgiovroréAqe φησίν,
ἀπὸ τοῦ τὴν Δήμητρα φοβουμένην ete. in recentiore autem illa scho-
liorum pridem collectorum recensione, quae dedita Byzantini cuiusdam
opera rotundior evasit et fere continua (haec codice Parisino continetur
eademque ipsa habetur in cod. Vindobon. chart. sec. XV, quem inspexi,
phil. Gr. 81) auetorum testimonia ad temporis ordinem ita transponuntur
ut ex ignoto illo auctore et e Timaeo de Drepane dicatur primum, deinde
de Scheria ex Aristotele. Eustathius in Od. p. 1521 sua habet e Stephano.
128. (465)
Schol. in Aristoph. av. 1463 Κορκυραῖα: λέγεταί τις Κορκυραία
μάστιξ. συνεχῶς δὲ παρὰ Κορκυραίοις ἀταξίαι γίνονται" διὰ τὸ στα-
σιάζξειν ovv ἐπεπόλασε παρ᾽ αὐτοῖς ἡ μάστιξ, ὥστε διπλαῖς χρῆσϑαι
, N05 ΄ "ὕ J ’ ’, (4 4
μέγαλαις καὶ ἑλεραντοκῶποις. ἀ λλῶωὼς. λέγεταί τις Κορκυραία μαστιξ.
Φρύνιχος Σατύροις« Κορκυραῖοι δ᾽ οὐδὲν ἐπιβάλλουσι μάστιγες». ὥςτε
1 9. ,ὕ pA 9 ^ 2 J 2 Ξ /
καὶ εἰς παροιμίαν ἤδη ἐλϑεῖν. oiorovcéAnqno (4ριστοφανης codd.
id quod male defendit Nauck Aristoph. p. 239) δὲ τὸ Κορκυραία μάστιξ
λέγων φησὶν οὕτως" «διὸ xol τὰς κώπας αὐτῶν ἐλεφαντίνας ἐποιή-
σαντο καὶ τῷ μεγέϑει περιττάς" ὅϑεν ἡ Κορκυραία ἐπεπόλασε μάστιξ
καὶ εἰς παροιμίαν ἡλϑε». ταῦτα δὲ λέγων τύπτει αὐτόν.
Didymea haec eisdem uterque verbis tradunt Zenobius (prov. 4, 49)
et Hesychius s. Κερκυραία μάστιξ: περιττήν τινα κατασκευὴν εἶ-
yov αἵ Κερκυραῖαι μάστιγες (διὸ καὶ εἰς παροιμίαν παρῆλθον add. Zen.).
AN 2 5 y ΄
οὗ δὲ καὶ διπλᾶς αὐτὰς ἔφασαν εἶναι, εἶχον δὲ ἐλεφαντίνας κώπας καὶ
- 5 ς ΄ ' ? - 1
τῷ μεγέϑει περιτταὶ ἧσαν. ὑπερηφάνους γὰρ εὐπραγοῦντας τους Keg-
/ d m , , “ΝΑ, δ ΄
πκυραίους φησὶν “ριστοτέλης γενέσϑαι (δοκεῖ δὲ αὐτὴ χαλεπωτάτη
εἶναι κατὰ τῶν παιδευομένων add. cod. Bodleianus) memoratur pro-
verbium etiam in Diogeniani prov. 5, 50 (— Apost. 9, 69).
Κιαν ὦ ν.
129. (400)
Schol. in Apollon. Rh. I, 1177 p. 375, 15 Keil (e quibus eadem, Ar.
tamen nomine om., Etymol. M. p. 512, 37) Κεανέδος: περιφραστικῶς
4 T 2! ᾿ ΄ , 5. Σιν n cg ? zs
τὴν Kíov: ἔστι δὲ πολις Μυσίας omo Κίου vov ἀφηγησαμένου τῆς Mi-
λησίων ἀποικίας (cf. Schol. ad I, 1340), ὡς ἱστορεῖ "4 ριστοτέλης ἐν
Κιανῶν πολιτείᾳ. κατῴκησαν δὲ αὐτὴν πρῶτον Mucoí, ἔπειτα Κα-
gec . τρίτον ΠΠιλήσιοι.
Κολοφωνίων.
130. (467)
Athenaeus XIV p. 6185 (e Pamphilo , ut videtur): ἦν δὲ καὶ ἐπὶ ταῖς
αἰώραις τις ἐπ᾽ Ἠριγόνῃ (de cuius festo Atheniensi v. Hermann, Gottes-
dienstl. Alterth. $. 62, 29) ἣν καὶ ἀλῇτιν λέγουσιν ὠδήν. ᾿Αφιστοτέ-
λης γοῦν ἐν τῇ Κολοφωνίων πολιτεία φησίν " «ἀπέϑανε δὲ καὶ αὐτὸς
ὁ Θεόδωρος ὕστερον βιαίῳ dover λέγεται δὲ γενέσϑαι τρυφῶν τις.
ὡς ἐκ τῆς ποιήσεως δῆλόν ἐστιν" ἔτι γὰρ καὶ νῦν αἱ γυναῖχες ἄδουσιν
αὐτοῦ μέλη περὶ τὰς αἰώρας».
Ex eodem fonte dique in eodem argumento circa ῳδῆς ὀνομασίας
versante Pollux 4, 55: ἦν δέ τε καὶ ἀλῆτις ἄσμα ταῖς αἰώραις προσα-
δόμενον, Θεοδώρου ποίημα τοῦ Κολοφωνίου.
(Κορινθίων.
131. (408)
Diogenes Laertius 1, 98: οὗτος (sc. ὁ Περίανδρος) πρῶτος δορυ-
φόρους ἔσχε καὶ τὴν ἀρχὴν εἰς τυραννίδα μετέστησε. καὶ οὐκ εἴα ἐν
ἄστει ζῆν τοὺς βουλομένους, καϑά φησιν Ἔφορος καὶ ᾿“ριστοτέλης.
Hoc fragmentum, quod e Favorino (cf. V. Rose, de Aristot. libr. p. 41)
fortasse transtulit Laertius, eiusdem manifesto auctoris est quem iu po-
litiis scripserat Heraclides (cf. infra ad Samior. pol.) neque enim casu
faetum est quod ea quae ex ampliore quadam rerum copia in breve ali-
quod argumentum «contracta esse verborum omnis tenor docet, eodem
c oie ees
modo contracta apud utrumque legantur. etenim inter excerpta ex Hera-
clide Byzantina servantur haec (p. 11, 8 Schn.): Περίανδρος δὲ πρῶτος
μετέστησε τὴν ἀρχὴν δορυφόρους ἔχων καὶ ovx ἐπιτρέπων iv ἄστει
ξῆν. ἔτι δὲ δούλων κτήσεις καὶ τρυφὴν ὅλως περιαιρῶν etc. testes igi-
tur ab horum verborum primo auctore iunctim citatos omisit aut ipse
Heraclides aut eius epitomator Ephorum et Aristotelem. cf. etiam Nicol.
Dam. fr. 59 Müll.
132. (469)
Diogenes Laertius 1, 99: Σωτίων δὲ xol Ἡρακλείδης (i. e. Hg. v
τῇ ἐπιτομῇ τῶν τοῦ Σωτίωνος) καὶ Παμφίλη ἐν và πέμπτω τῶν ὑπο-
μνημάτων (i.e. ex Heraclide Sarapionis filio Pamphila, cui haec omnia,
quae Pamphilae Laertius, debere ipsa videtur. ceterum de Pamphila v.
Müller in Fr. hist. Gr. III, 520 et ibidem p. 169 de Heraclide) δύο φασὶ
Περιάνδρους γεγονέναι τὸν μὲν τύραννον. τὸν δὲ σοφὸν καὶ ᾿άμβρα-
κιώτην. τοῦτο καὶ Νεάνϑης φησὶν ὁ Κυζικηνὸς ἀνεψιούς τε εἶναι
ἀλλήλοις. καὶ ᾿ἀφριστοτέλης μὲν τὸν Κορίνϑιόν φησιν εἶναι τὸν
σοφόν, Πλάτων δὲ (cf. D. L. 1, 41. 108) ov φησι.
Cf. Nicol. Dam. fr. 59 (φασὲ δέ τινες αὐτὸν καὶ τῶν ἑπτὰ σοφῶν
γεγονέναι" τὸ δὲ οὐκ qv) et Clem. Al. str. 1, 14, 59 p. 129. Suid. s. v.
(Κ ρητῶ ν.)
133. (470)
Schol. in Theocrit. XIIL, 9 (p. 8043 ed. Bussemaker. Par. 1849. p. 355
ed. Ahrens. Lips. 1859) ὅσσα uo 9 ov ἀγαϑὸς (καὶ ἀοίδιμος αὐτὸς
ἔγεντο 'sc. Heracles): ριστοτέλης φησὶν ὑπὸ Ῥαδαμάνϑυος παι-
δευϑῆναι τὸν Ἡρακλέα. Ἡρόδωρος (ita Hemsterhusius. codd. Ἡ ρόδο-
τος) δὲ ὑπὸ τῶν βουκόλων ᾿Δμφιτρύωνος (utrumque quodammodo con-
iungit Apollodor. bibl. II, 4, 9, 2—3), τινὲς δὲ ὑπὸ Χείρωνος καὶ (corr.
τοῦ ἢ) Θεστιάδου (Θεστιάδους codd.).
Sermonem fuisse Aristotelis non tam de Heracle quam de Rhada-
mantho antiquissimo Cretensium legislatore, qui ut ait Ephorus (apud
Strab. X p. 476) πρῶτος τὴν νῆσον ἐξημερῶσαι δοκεῖ νομίμοις καὶ
συνοικισμοῖς πόλεων καὶ πολιτείαις. fidem facit Apollodorus bibl. IT, 4,
9, 2 qui lege quadam Rhadamanthi Herculem in causa capitali usum fuisse
perhibet.
134. (471)
Schol. (e Didymi comm.) in Pind. Pyth. 2, 127 (p. 322 Boeckh) τὸ
Καστόρειον etc. ... διέλκεται δὲ ἡ τῆς πυρρίχης ὄρχησις. πρὸς ἣν
e 4L -
, o - - - ᾿
τὰ ὑπορχήματα ἐγράφησαν. ἔνιοι μὲν ovv φασὶ πρῶτον Κουρῆτας τὴν
ἔνοπλον ὀρχήσασϑαι ὄρχησιν. αὐϑις δὲ Πύρριχον Κρῆτα συντάξασϑαι,
L4 » ' M e ΄
Θάλητα δὲ πρῶτον τὰ εἰς αὐτὴν ὑπορχήματα (eadem ex eodem fonte
quo Didymus, Ephoro scil., habet Strabo X p. 480 ubi Cretenses legisla-
- L: C S , ; c i
tor iubet ἀσκεῖν καὶ τοξικῇ καὶ ἐνοπλίῳ ὀρχήσει. ἣν καταδεῖξαι Kov-
—— πὸ δ᾽ 1 , , 1 "S Q Ὁ
ρῆτας πρῶτον, voregov δὲ Πυρριχον συνταξασϑαι την κληϑεῖσαν oz
2 - ς ? e - » - κω
αὐτοῦ πυρρίχην ... ὡς Ó cvrog καὶ τοῖς δυϑμοῖς Κρητικοῖς χρῆσϑαι
1 1 5. τὰ ΄, 5 ex ΄ὔ *, S
κατα τὰς δας συντονωτατοις OvGLV, OUG ÜcÀmve ανευρεῖν etc. quae
iam Eustathii in Il. p. 771 tempore corrupta e scholiis ita corrigenda
esse patet, cf. etiam Kramer ed. t. II p. 407. ex eodem Ephoro fluxerunt
Plinii verba n. ἢ. 7, 57. ipsum Pyrrhichum unum τῶν καλουμένων Kov-
΄ Ξ . - . : ς Y
Q1rov vocat Paus. 3, 25, principem Nounus in Dionys. 14, 33. cf. 28, 293)
E: 1 , N
Σωσίβιος δὲ τὰ ὑπορχηματικὰ μέλη πάντα Κρητικὰ λέγεσϑαι᾽ ἔνιοι δὲ
2 * M Il , - K λας A , , ΄ 9 2222 , M
ovx ἀπὸ llvgoíyov τοῦ Κρητὸς τὴν πυρρίχην ὠνομασϑαι, αλλ ἀπὸ
΄ -ΡὝ SAY AS ]" , - i]
Πύρρου τοῦ AyiAÀécg παιδὸς ἐν τοῖς ὅπλοις ὀρχησαμένου ἐν τῇ κατὰ
2 7 - $ - 5
Εὐρυπύλου τοῦ Τηλέφου νίκη. “Δριστοτέλης δὲ πρῶτον Αχιλλέα
Li
, Y c Ὁ . ΄ ^ - , 1A - C N
ἕπι τῇ τοῦ llergoxAov πυρὰ τῇ πυρρίχῃ φησὶ κεχρῆσϑαι. ἣν παρὰ
Κυπρίοις (immo Κρησί, cf. Eustath. ad Il. u, 77 p. 803: πρυλέες δὲ o£ ἐν
, Y 1 - , 57 ^ [1 ἘΠ 5 -
μάχῃ πεζοὶ κατα γλώσσαν Τ ορτυνίων, ὡς φασιν οὗ παλαιοί, ibid. schol.
Victor. πρυλέες : οὕτως Τορτύνιοι) φησὶ πρύλιν (qua voce unus utitur
Callimachus ἢ. in Iov. 52, in Dian. 240. cf. Hoeck, Kreta I p. 2. 13) λέγε-
9 e; VS - x E. DU NEU 94 9 f l ]
GU«L, (OTt πᾶρὰ τὴν πύυρᾶν τῆς πυρριχῆς τὸ ovouc ὕέεσῦασι. Cl. Schol.
ΤΊ | dk 22 1 m
Victor. (p. 608, 11 Bekk.) ad Il. 4j, 130 z&Axov ξωννυσϑαι: Aor-
1 Ad inc 1 $ 1 τ ΄
GroréAmqc φησὶ τους πρυλεῖς 4χιλλέως. rovg δὲ 4χαιους τὸν νόμον
P4 - A ) ? Ἁ Ev
εἰς Κρήτην κομίσαι" τῶν γαρ βασιλέων κηδευομένων cvrog προηγεῖ-
͵7ὔ c , "
ται πυρριχίξζων 0 στρατὸς.
Haec ex parte etiam exstant in Hesychii glossa, cuius eadem est origo -
- Y 7 7 ,
Didymea, πυροιχίξειν: τὴν ἐνόπλιον ὀρχησιν xol σύντονον πυρρίχην
3i τὸ ΄ ; z
ἔλεγον, o£ μὲν ἀπο Πυρρίχου τοῦ Κρητὸς (ita etiam Poll. 4, 99. de Pyr-
. - T T 5 M - ,
rhicho Lacone Áristox. ap. Athen. XIV p. 630), of δὲ ἀπὸ τοῦ διαπυρον
5 ς 1 ΄ » 2 . . : :
εἰναι. o£ δὲ απο Πύρρου τοῦ 4χιλλέως (in quo consentit, qui aliam ta-
men causam narrat, Eust. Od. p. 1697. cf. etiam Photii bibl. p. 320536
. ? , 1 € , , 4 2 ΄
Bekk. e Procli chrest.)* ἑἐφησϑέντα γὰρ τῷ Evgvmvàov qovo ορχη-
σασϑαί φησιν AgyíAoyog, ὅϑεν καὶ ὁ ^ ^e ὠνομάσϑη. cf
ασϑαί φησιν ΑΖ ρχίλοχος, οϑὲεν καὶ ὁ πυρρίχιος πους ὠνομασϑη. cf.
2 A ΄ ^
Etym. M. p. 699, 1 — Et. Gud. p. 488, 38 «zo Ilvggov ἡ Πυρρίχου,͵
aliosque etiam inventores in schol. BLV ad Il. zz, 617 (unde Eustath. Il.
ΒΕ ν ' τὶ - ' 3 Lu 2 Ld
p. 1078): Κρῆτες γαρ ἀσχοῦσι τὴν ἐνόπλιον ὀρχησιν ἔμπειροι ovrtg
? ' - - , 2 -
ἅπο τῆς τῶν Κουρήτων μυϑολογίας" καὶ of μὲν αὐτοῖς. o£ δὲ Νεοπτο-
λέμω. οἵ δὲ Μολοσσοῖς. of δὲ Κάστορι (cf. schol. Pind. 1. c. init), οὗ δὲ
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 91
- 113} --
Διονυσίῳ τὴν εὕρεσιν διδοῦσιν (cf. etiam ad h. 1. scholium ABD — Et.
M. p. 634, 560, cuius tria illa εἴδη τῆς λυρικῆς ὀρχήσεως redeunt in ube-
riore Athenaei disputatione XIV p. 630 sq.). :
Eisdem denique copiis, quibus scholiorum Pindaricorum collector
atque Hesychius, usus est qui crebra Graecae doctrinae vestigia gerit Ma-
rius Plotius (vel M. Claudius) Sacerdos, grammaticus Romanus (sec. V).
cuius in artium grammaticarum libro tertio qui est de metris haec verba
sunt (apud Putsch. p. 2624): Pyrrhichius pes e duabus brevibus constat
temporum duum , ut herus. qui a pyrrica lusus genere nomen accepit,
quia hoc sono milites usi ab armis per ludum, ut ille ait, ciebant simu-
lacra pugnarum. ipsa tamen pyrrica dicta est a Pyrrho Cydonio (cf.
Nicol. Dam. fr. 115 Müll., ubi de Cretensibus: τὴν ἐνόπλιον πυρρίχην
ἐχπονοῦντες, ἥντινα πρῶτος εὑρε Πύρριχος Κυδωνιάτης Κρὴς τὸ γέ-
voc), qui primus Cretenses sub armis saltare ad huius pedis sonum
instituit. alii a Pyrrho Achillis filio, quem dicunt primum in. tumulo
palris sui armatum honoris gratia saltavisse. Aristoteles autem
Achillen ai huius. lusus inventorem fuisse. quibusdam placet ab ar-
dore id est a velocitate sui soni nomen accepisse hunc pedem , ἀπὸ τοῦ
πυρὸς id est a flamma el per hoc a velocitate. cognatus enim sensus
ardoris et velocitatis est ete. (cf. supra Hesych. et Diomed. lib. III p. 471
Putsch.)
(Κροτωνιατῶν.
135. (472)
Schol. in Theocrit. 4, 6 (p. 156, 1 Ahrens) Μίλων: τὸν Kgoro-
νιάτην MíAove φησιν. ὃν καὶ ᾿ἀριστοτέλης πολυφάγον φησί" λέ-
γουσι δὲ αὐτὸν εἶναι καὶ ἀνδρεῖον" κατεβρώϑη δὲ οὗτος ὑπὸ ϑηρίων
1] κυνῶν" ἐλθὼν γὰρ εἰς ὄρος καὶ εὑρών τινας δένδρον σχίζοντας.
σφῆνα δὲ βαλόντας ἐν μέσῳ τοῦ ξύλου ϑέλων αὐτὸς ἐκβαλεῖν τὸν σφῆνα
ἐχκρατήϑη ἐκεῖ. καὶ οὕτως ἐτελεύτησε.
Eadem e scholiis repetit Eudocia viol. p. 291: Μίλων ὁ Κροτωνιά-
τῆς ἐπιφανέστατος xol δωμαλεώτατος ἀϑλητὴς ἦν; ὃς καὶ βοῦν ἀρας ἐν
μέσῳ ϑεάτρῳ ποτέ, ὕστερον τὸν αὐτὸν ἐϑοινήσατο, κατὰ τὸν βουϑοί-
vov Ἤρακλέα τοῦτό γε ἀνδρισάμενος (Lestimonia auctorum v. ap. Athen.
X p. 412). μέμνηται αὐτοῦ Θεόκριτος καὶ ᾿Δριστοτέλης; ὃν καὶ πο-
λυφάγον φησὶ καὶ ἀνδρεῖον. ἀλλὰ τὰ μὲν τῆς ζωῆς εὐκλεῆ τοῦ ἀν-
δρός, τὰ δὲ περὶ ϑάνατον οἴχτιστα - ἐλϑὼν γὰρ εἰς ὄρος καὶ εὑρών
τινας δένδρον σχίξοντας, σφῆνα δὲ βαλόντας ἐν μέσῳ τοῦ ξύλου, ϑέ-
λων αὐτὸς ἐκβαλεῖν τὸν σφῆνα, ἐν τῷ τῆς οἰκείας δώμης πειρᾶσϑαι
USES
ἀπεσφηνώϑη τῷ δένδρῳ τὸς χεῖρας καὶ οὕτω σφιγκτῷ ϑανάτῳ τὸν
βίον μετήλλαξεν (eodem modo de morte Milonis narrat Paus. 6, 14).
(KvO9 moo wv.)
136. (473)
Steph. Byz. ep. s. KU 9: 9c: νῆσος πόλιν ὁμώνυμον ἔχουσα πρὸς
τῇ Κρήτῃ, ἀπὸ Κυϑήρου τοῦ Φοίνικος. ἐκαλεῖτο δὲ Πορφυροῦσσα
διὰ τὸ κάλλος τῶν περὶ αὐτὴν πορφυρῶν (ita corr. Meineke. τὸ περὶ vel
παρὰ τῶν π. codd. τῶν ἐν αὐτῇ πορφυρῶν e Stephano habet Eustath. in
Il. p. 804, 86. διὰ τὸ καλλίστας φέρειν πορφύρας idem in Il. p. 1024, 47
et in Dionys. 498 p. 203 Ox.), ὡς "AgiororéAm c. of οἰχήτορες Κυϑή-
QLoL etc.
Cf. Pliu. 4, 19, ὅθ: Cythera cum oppido , antea Porphyris appel-
lata. agitur autem de Cytheriis seorsim etiam in excerptis Heraclideis.
de nomine cf. Steph. s. Νίσυρος: νῆσος μία τῶν Κυκλάδων ... ἐκα-
λεῖτο καὶ Πορφυρὶς ἀπὸ τῶν ἐν αὐτῇ πορφυρῶν (cf. Plin. 4, 36,
133. 134).
*
Κυϑ»νέω ν.
137. (474)
Harpocr. s. Kv 9viouv: 4ημοσϑένης iv τῷ περὶ συντάξεως (or.
13, 34). Κύϑνος μία τὼν Κυκλάδων νήσων, oc AoiGroréAqgo ἐν τῇ
Κυϑνίων πολιτείᾳ (eadem pleniora posuit Steph. Byz. s. v.: νῆσος πρὸς
τῇ Δρυοπίδι τῶν Κυκλάδων, ἀπὸ Κύϑνου κτίσαντος. ἐκαλεῖτο δὲ xol
Ὀφιοῦσσα καὶ ΖΔρυοπίς. cf. Bournot p. 288).
138. (475)
Zenob. prov. 4, 83 (cf. Suid. s. v.) χκυϑνλεις συμφοραί:
τοῦτο εἰς παροιμίαν ἦλϑε διὰ τὰ Κυϑνίοις συμβάντα. φησὶ yao A9r-
στοτέλης οὕτω κακῶς αὐτοὺς διατεϑῆναι ὑπὸ ᾿Ζμφιτρύωνος, ὥστε
τὰς μεγάλας συμφορὰς κυϑνώλεις καλεῖσθαι.
Cf. Hesych. s. κυϑνώλης: ἐξώλης. ἔνιοι δὲ πεποιῆσϑαι τὴν
λέξιν φασὶ ἀπὸ Κύϑνου τῆς νήσου" ἀπολέσϑαι γὰρ αὐτὴν ὑπὸ ᾿άμφι-
τρύωνος. Didymea haec esse patet similemque explicationem, qua ad re-
gionem quandam Argivam eadem res refertur, tradidit Helladius Aegy-
ptius in chrestomathiarum libris (sec. IV in.), ex eodem ut puto Didymo,
cuius et novit de proverbiis libros (Phot. bibl. c. 279 p. 530, 10 Bekk.) et
in usum videtur vocasse (Phot. p. 5233^17, ubi Didymus citatur de prover-
91"
bio δεξιὸν εἰς ὑπόδημα etc. cf. Zenob. 3, 36). hie igitur ita ait (sec.
Phot. p. 533, 14): ὅτε τὸ κυϑνώλης διὰ τοῦ À γράφουσιν, ἀλλ᾽ οὐ διὰ
τοῦ ὃ (ita sane κυϑνώδης apud Zenobium legitur, quod correxit Schnei-
dewin): "Ἄργους γὰρ ἣν χωρίον τι καλούμενον Κύϑνιον, οὗ τοὺς &v-
δρας ποτὲ ᾿Δμφιτρύων ἀνεῖλε πάντας πλὴν ὀλίγων πάνυ. :
Kvucwvíc-v.
139. (476)
Schol. in Eurip. Med. 19 (p. 341 Matth. t. V) (Κρέοντος παῖδ᾽ oc)
αἰσυμνᾷ (χϑονός): αἰσυμνᾶν ἐστὶ τὸ ἡγεῖσϑαι καὶ ἄρχειν" ἰδίως δέ
φησιν ᾿Δριστοτέλης ὑπὸ Κυμαίων αἰσυμνήτην τὸν ἄρχοντα λέγε-
σϑαι. αἰσυμνῆται δὲ κριτοὶ ἐννέα (Hom. Od. 9, 258)" τοὺς ἄρχοντας
τῶν ἀγώνων (sc. λέγει). hinc eadem Aristotelis etiam nomine servato
apud Etym. M. p. 39, 13. 15 s. αἰσυμνῆται, αἰσυμνήτης (cf. Hes. s. oi-
συμνᾷ). ubi quae generalis fuit auctoris observatio (et ipsius etiam veri
Aristotelis, cuius v. polit. p. 1285, 30 et 1295, 12 et Theophrasti zr. βα-
σιλείας apud Dion. Hal. aut. V 4D. 936 Sylb. consentit etiam Aristarchus
ap. schol. vet. et Eust. in Il. ὦ, 347 .. . o£ γὰρ βασιλεῖς τὰ αἴσια vé-
μουσι. cf. ad Od. 9, 258) in Cymaeorum republica prolata ad ipsos Cy-
maeos solos errore eius qui scholia Eurip. compilavit translata est: id
quod constat e prooemio commentatoris cuiusdam recentioris in Sopho-
clis Oed. tyr., cuius fragmentum inscriptum διὰ τί τύραννος ἐπιγέγρα-
σται ipsi fabulae vulgo in codicibus praemittitur (inde sumtum a Suida
s. τύραννος). ibi haec: ὁ δὲ ᾿4ριστοτέλης ἐν Κυμαίων πολιτείᾳ τοὺς
τυράννους φησὶ τὸ πρότερον αἰσυμνήτας προσαγορεύεσϑαι.
140. (477)
Etymol. M. p. 199, 4 (e lexico quodam rhetorico, e quo eadem Suid.
.— cf. Apostol. prov. 4, 99 — et om. Ar. nom. schol. in Platon. politi-
cum p. 373 Bekk.) s. βλάξ... εἰς δὲ τὸ λεξικὸν τὸ Quwroguxóv εὗρον
ἐγὼ εἰρῆσϑαι τὴν λέξιν ἀπὸ ἰχϑύος τινὸς ὁμοίου σιλούρῳ, ἀχρήστου
δὲ οὕτως ὡς μηδὲ κύνα αὐτῷ χρῆσϑαι (xvvi βρώσιμον εἶναι schol.
Plat. vel χύνα ἐσθίειν αὐτόν. ut in cod. Raudnic.) ... o£ δὲ ἀπὸ τοῦ
πρὸς τῇ Κύμῃ (ita Et. Suid. Apost, ἐν Κύμῃ schol. Plat.) χωρίου τῆς
Βλακείας. οὗ μέμνηται καὶ ᾿Ζριστοτέλης. καὶ ἐν ᾿Αλεξανδρείᾳ δὲ
τέλος τι βλακεννόμιον etc.
c MS e c
Κυπρίω ν.
141. (478)
Harpocr. (e quo Suid.) s. ἄνακτες καὶ ἀνασσαι: of μὲν υἱοὶ τοῦ
, 1 n» 1 - “ δ NO ι 1 -
βασιλέως καὶ of ἀδελφοὶ καλοῦνται ἀναΐτες. at δὲ ἀδελφαὶ καὶ yvvat-
κὲς ἄνασσαι" ᾿ΑΔ φιστοτέλης ἐν τῇ Κυπρίων πολιτείᾳ (cod. E: ᾽Ζριστ.
ἐν τῇ K. π. φησὶ «καλοῦνται δὲ of .. . ἀνασσαι »).
Cf. Clearch. ap. Athen. VI p. 2565,
142. (419)
Iul. Pollux 2, 95 (ubi περὶ ὀδόντων): o δὲ Nuxoxiéove τοῦ Kv-
πρίου πατήρ, Q τὰς παραινέσεις ὃ ᾿4ϑηναῖος σοφιστὴς (Isocrates) ἔγρα-
ψεν. τὸ μὲν ὄνομα αὐτῷ Τίμαρχος wv, διστοίχους δ᾽ εἶχεν ἄρα τῷ
᾿Δφριστοτέλους λόγῳ τοὺς ὀδόντας, κατὰ δὲ τὴν Ἴωνος τοῦ Χίου δό-
ξαν τριστοίχους Ἡρακλῆς.
Ex Polluce (citatur Ἰούλιος v. 955) hausit Tzetz. hist. (chil. III, 961):
Tíuegyov τὸν πατέρα δὲ Κυπρίου Νικοκλέους
᾿Δριστοτέλης γέγραφε δίστοιχον τοῖς ὀδοῦσιν.
Eadem refert Plinius n. ἢ. ΧΙ s. 63: Timarchus Nicoclis filius Pa-
phii duos ordines habuit maaillarum. | frater eius non mutavit. primo-
res ideoque praeírivit.
Kvonquvatovwv.
. 143. (480)
Schol. in Aristoph. Plut. 925 (unde Eudocia p. 92) καὶ τὸ Βάττου
σίλφιον: Βάττος Κυρήνην ἔκτισεν ἐλθὼν ἀπὸ Θήρας τῆς κατὰ Κρή-
τὴν νήσου" ὃν τιμήσαντες “ίβυες ἐχαρίσαντο αὐτῷ τὸ κάλλιστον τῶν
λαχάνων τὸ σίλφιον καὶ ἐν νομίσματι (νομίσμασιν Eud.) αὐτὸν ἐχάραξαν,
τῇ μὲν βασιλέα (ita Rav. i. e. tanquam regem, βασιλεία Ven., βασιλείαν
Ald. Dind. Dübner, item Eudocia), τῇ δὲ σίλφιον (cod. Rav. pergit post
σίλφιον : ἔστι δὲ βοτάνη πολυτίμητος. ceteris omissis) παρὰ τῆς πόλεως
δεχόμενον (reliqua usque ad ἄλλως om. Eud.), ὡς ᾿“ριστοτέλης ἐν
τῇ Κυρηναίων πολιτείᾳ. ἔνϑεν xol ἡ παροιμία ἐπὶ τῶν διαφόρους καὶ
ἐξόχους τιμὰς δεχομένων. — ἄλλως (i. 6. εχ alio commentatore). c/À-
φιον βοτάνη πολυτίμητος" ἡ δὲ αἰτία τοιαύτη ἐστί. Βάττος ὁ καὶ
(vulgo ὡς) ᾿Δριστοτέλης πόλιν ἐν Διβύῃ Κυρήνην (Eud. brevius ἄλ-
Àog* Βάττος ἐν Τιβύῃ Κυρήνην etc.) ἔχτισε κατὰ τὸν δοϑέντα αὐτῷ
παρὰ τοῦ ᾿“πόλλωνος χρησμόν (de quo v. Herod. 4, 155. Heraclid. pol.
fr. p. 10, 4. schol. Pind. Pyth. IV inscr. et ad v. 10. 15. V, 76). xei o£
-
πολῖται OL Kv ἴοι ἃ ὃ c EUE / λό χαρί
υρηναῖοι ἀνταπόδοσιν τῆς εὐεργεσίας βουλόμενοι χαρίσα-
ESL ς--
σϑαι τῷ βασιλεῖ ἐποίησαν (εἰκόνα ὡς δέ τινες, add. Eud.) δακτύλιον,
ἐν ᾧ ἡ πόλις αὐτῶν προσφέρει τῷ βασιλεῖ τὸ σίλφιον (τὴν πολυτίμητον
βοτάνην add. Eud.) καὶ τὸ φύλλον δὲ αὐτοῦ καὶ ὁ καρπὸς καὶ 0 xÀc-
δος καὶ ὃ ὀπὸς καὶ ἁπλῶς τὸ πᾶν αὐτοῦ πολλῆς τιμῆς ἄξιόν ἐστιν. καὶ
οἵ ᾿Δἀμπελιῶται δὲ ἔϑνος Zing εἰς Δελφοὺς ἀνέϑεσαν καυλὸν σιλφίου,
ὥς φησιν ᾿4λεξανδροίδης (de quo Müller, Fr. hist. III, 106).
Secundum scholium amplius exsequitur in commentario ad ἢ. 1. Tho-
mas Magister (ex quo varie excerpta sunt quae scholia leguntur in codd.
Vindob. Graec. phil. 167. 193. 210 ch. sec. XV quos ipee olim porius
οὗτος ὃ Βάττος Θηραῖος (cod. ϑηβαῖος) ἦν ... κατὰ τοῦτον οὖν τὸν
χρησμὸν εἰς Λιβύην πεπλευκὼς κτίζει Κυρήνην. of Λίβυες δὲ Κυρη-
ναῖοι (scil. τῆς εὐεργεσίας) αὐτὸν ἀμειβόμενοι τὸ πολυτιμότατον αὐτῷ
δωρεὰν προσφέρουσι σίλφιον. καὶ ὃς πάλιν ὁ Βάττος τῆς εὐχαριστείας
αὐτοὺς ἀμειβόμενος (add. ἐν) τῷ ἑνὶ μέρει τοῦ αὐτοῦ νομίσματος (ὀνό-
ματος cod.) χαράττει Κυρήνην ὥσπερ μητέρα μετὰ τῶν Κυρηναίων καὶ
παίδων αὐτῆς τῷ βασιλεῖ τὸ σίλφιον φέρουσαν. ϑατέρῳ δὲ τοῦ νομί-
ὅματος μέρει ἑαυτὸν ἐνετύπωσε. τοῦ δὲ δηϑέντος σιλφίου ἡ τε ῥίζα καὶ
0 καυλὸς καὶ τὸ φύλλον καὶ ὃ ὀπὸς καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν ἅπαν πολυτιμό-
τατόν ἐστιν. καὶ εἰς Δελφοὺς δὲ ᾿Ζπόλλωνι Λίβυες καυλὸν σιλφίου
ἀνέϑεσαν (cod. 167, f. 40^). Thomas descripsisse videtur Tzetzis (quem
passim citat, sequitur ubique) comm. in Aristoph. consonat enim cum nar-
rationis illius tenore Tzetzis in chiliad. VI hist. 48 (p. 209 Kiessling.
cr ΠΠ᾿ 10):
Cf. Suid. (cui consonat Apostol. prov. 4, 76. cf. similia in App. prov.
1, 51 ed. Gott., Macar. 2, 71) s. Βάττου σίλφιον: ἐπὶ τῶν σπανίους τι-
μᾶς λαμβανόντων of γὰρ Κυρηναῖοι ἑνὶ τῶν Βάττων (ὡς add. Eud.) ἐξ-
αίρετον ἔδοσαν τὸ σίλφιον (hucusque eadem habet Eudemus i. e. Eudemei
lexici quae nunc servatur epitome, v. cod. Vind.) καὶ τοῦ νομίσματος ἐπὶ
μὲν ϑατέρου "Auucve, ἐπὶ δὲ ϑατέρου σίλφιον ἐτύπωσαν. of δὲ ἐπὶ
"une ᾿Δἀμπελιῶται εἰς Δελφοὺς ἀνέϑεσαν καυλὸν σιλφίου. Hesych.
(cf. Proverb. Bodlej. 258 in Paroemiogr. Gott. t. I p. 386 not.) s. Βάττου
σίλφιον: παροιμία ἐπὶ τῶν τὰς ὑπερβαλλούσας τιμὰς εὑρισκομένων
(eadem explicatio etiam in Lex. Seg. p. 224, 80). μετενήνεχται δὲ ἀπὸ
τοῦ τοὺς (ἐπὶ τοῦ Κυρηναίου cod. sec. Schow. p. 172) Κυρηναίους &vi
τῶν Βαττιαδῶν μεταδοῦναι ἐξαίρετον τὸ σίλφιον, ὃ ἑκτέτμηται παρ᾽
αὐτοῖς. ὥστε καὶ ἐν τῷ νομίσματι ὕπου μὲν ᾽άμμωνα ὅπου δὲ σίλφιον
ἐγκεχαράχϑαι. quae e communi fonte omnia ducta esse patet (Didymo).
sed unde Ammon?
— 487 —
144. (481)
Pollux 9, 60 et 62: ἡ μέντοι δραχμὴ εἶχεν ὀβολοὺς ἕξ... ἦν δὲ
οὐ δραχμὴ νόμισμα μόνον, ἀλλὰ καὶ πεντηκοντάδραχμον καὶ πεντα-
δραχμον παρὰ Κυρηναίοις καὶ τετράδραχμον ἐκαλεῖτο καὶ τρίδραχμον
καὶ δίδραχμον. τὸ παλαιὸν δὲ τοῦτ᾽ ἣν ᾿Αϑηναίοις νόμισμα καὶ ἐκαλεῖτο
βοῦς (Philoch. in schol. Aristoph. av. 1106)... ἣν μέντοι, ὡς 4 φιστο-
τέλης φησίν, ἐν Κυρήνῃ καὶ τετραστάτηρον καὶ στατὴρ καὶ ἡμιστά-
τηρον χρυσᾶ νομίσματα. τῆς δὲ δραχμῆς τὸ ἥμισυ ἡμίδραχμον etc.
1443. (482 2)
Hesych. (cf. Schow p. 67) s. ᾿Δμμοῦς: ὁ Ζεύς. oiororéànc.
De Ammone etsi maxime sane veri simile sit in Cyrenaeorum repu-
blica fuisse disputatum (cf. schol. ad Pind. Pyth. IV, 28. Paus. VI,8. Plin.
V, 5, 31 etc.), mentio tamen esse potuit et in Lacedaemoniorum republica
(cf. Boeckh ad schol. Pind. Pyth. IX, 89 p. 404. Paus. III, 18. 21) et in
Atheniensium (cf. fr. 58) et alibi. nominis forma eadem quae iam apud
Herodotum Il, 42 extat, confirmatur et explicatur a Plut. de Is. 9 (ubi v.
Parthey) cf. Eudoc. p. 48 (ubi quorum mentio est τῶν μεγάλων φιλοσό-
gov sunt qui vocantur Neoplatonici, velut Ammonius. inter quos de Àm-
mone Iove agit Hermias in Phaedr. p. 200 Ast). nihilo tamen secius con-
cedendum est fieri potuisse ut mero librarii errore Aristotelis nomen
poneretur pro Herodoti (L49-, .Ho-).
144". (483)
Antigon. mirab. 144: τῶν δ᾽ ἐν "A4upcovt (Aupcovt. cod.) χρηνὧν
λέγειν (φησὶ Καλλίμαχος qui instituit ἐκλογὴν τῶν παραδόξων, v. Antig.
129) ᾿ἀριστοτέλη, ὅτι τὴν μὲν Ἡλίου γε νομιζομένην μέσων μὲν vv-
χτῶν καὶ μεσημβρίας γίγνεσϑαι ϑερμήν, ἕωϑεν δὲ καὶ δείλης καϑαπε-
ρεὶ κρύσταλλον, ἡ δ᾽ ἀλλη διότι καταβαίνοντος μὲν ἡλίου πηγνύει, ἐπὶ
δυσμαῖς δ᾽ ἰόντὸς ἵσταται.
Eodem Callimacho usi sunt et Isigonus Nicaeensis et post eum Pli-
nius. nam inter excerpta illa Florentina ex Isigoni δευτέρου περὶ ἀπί-
στῶν. quibus Sotionis falsum nomen e Photio petitum sua ex coniectura,
non codicis auctoritate adscripsit Henricus Stephanus primus editor —
continebat autem secundus liber mirabilia aquarum — leguntur haec c. 19:
᾿Δριστοτέλης Auuovog κρήνην εἶναί φησιν, ἧς τὸ uiv ὕδωρ μεσημ-
βοίας καὶ μεσονυκτίου γίνεσϑαι ϑερμόν., ὃν φύσει ψυχρότατον. Plinius
ita n. ἢ. 2, 106: Jovis Hammonis stagnum interdiu frigidum noctibus fer-
vel. in Troglodytis fons Solis appellatur dulcis et circa meridiem ma-
-- P$
cime frigidus, mox paulatim tepescens ad noctis media fervore et
amaritudine infestatur. quem Solis fontem apud Ammonios celebrem
primus descripsit Herod. 4, 181 multique alii postea memoraverunt (Beck-
mann ad Antig. p. 204 sq. idem p. 205: alterius fontis mentio apud alios
auctores mihi obvenit nulla).
Haec quum libri cuiusdam Aristoteli adscripti περὶ ὑδάτων praeter
Theophrasteum satis notum nulla fiat mentio, Theophrasteo autem libro
περὶ ὑδάτων in eodem opere quo Aristotelem illum citavit usus esse
reperiatur Callimachus (v. Antig. 158 c. not.), incerta sunt quo pertineant,
nisi forte cum ipso Ammonis nomine ad politias. quae autem. in capite
περὶ ὑδάτων tanquam 4grororéAove apponit Stob. ecl. phys. 34, cave ne
pro fragmento habeas Aristotelico, quae Aristotelicae philosophiae senten-
tiam describunt (cf. c. 33. 30. 29 etc.), sumta illa ex libro de placitis philo-
sophorum sub falsis Plutarehi et Galeni nominibus postea excerpti quem
Stobaeus quoque pro fundamento habebat eclogarum suarum (cf. Stob. c.
T07-32-c— Plut; pl; 1 9 ete»:
“ακεδαιμονέων.
145. (484) ;
Schol. in Pindar. Isthm. 6 (in codd. 7), 18 (p. 551 Boeckh) y] ze-
oLÓ ἀποικίαν (ἀνίχα ... ἕλον ᾿Φμύκλας Alycioot σέϑεν ἔκγονοι):
οἵ Ἡρακλεῖδαι... ἄλλως (i.e. scholium ex alio commentario excerp-
tum). «Δἰγείδας νῦν ovx ἂν εἴη λέγων τοὺς AO qvotovc: περὶ γὰρ Θη-
βῶν ὁ λόγος. καὶ εἰσὶν Αἰγεῖδαι φατρία Θηβαΐων ἀφ᾽ ἧς ἧκόν τινες
εἰς Σπάρτην “ακεδαιμονίοις βοηϑήσοντες ἐν τῷ πρὸς ᾿Φμψυκλαεῖς πο-
λέμῳ. ἡγεμόνι χρησάμενοι Τιμομάχῳ, ὃς πρῶτος μὲν πάντα τὰ πρὸς
πόλεμον διέταξε “ακεδαιμονίοις. μεγάλων δὲ παρ᾽ αὐτοῖς ἠξιώϑη τι-
μῶν" καὶ τοῖς Ὑακινϑίοις δὲ ὁ χάλκεος αὐτῷ ϑώραξ προτίϑεται" τοῦ-
τον δὲ Θηβαῖοι ὅπλον ἐκάλουν. ταῦτα ἴστορεῖ καὶ Δ ριστοτέλης ἐν
τῇ “ακώνων πολιτείᾳ. ἔνιοι δέ φασι τὸν Πίνδαρον νῦν μὴ τοῦ πρὸς
᾿Δἡμυκλαεῖς πολέμου μνημονεύειν μηδὲ τῶν σὺν Τιμομάχῳ Δἰγειδῶν,
ἀλλὰ τῶν σὺν τοῖς Ἡρακλείδαις εἰς Πελοπόννησον κατελϑόντων, ὧν
᾿Φριστόμαχος ὁ Κλεάδα καὶ Κλεάδας (Κλεοδαῖος ap. Hesiodum, Herod.
Paus. alios) ὃ Ὕλλου ἡγοῦντο" καὶ γὰρ τότε Θήβηϑεν ἥκειν τοῖς 4ω-
ριεῦσι τοὺς ἁψαμένους τῆς καϑόδου Δἰγείδας μετὰ τῶν ᾿4ϑηναίων,
εἶναι δὲ τοὺς Θήβηϑεν Alys(0mg τὸ ἀνέκαϑεν ᾿ΔΑϑηναίους. δυεῖν οὖν
ἀποστάσεων ἐκ τῆς τῶν Αἰγειδῶν τῶν Θηβαίων (φατρίας add. Boeckh)
εἰς Σπάρτην γεγονυιῶν. ἔργον ἀποφήνασϑαι ποτέρας ὁ Πίνδαρος vi
μνημονεύει. μήποτε δὲ τῆς δευτέρας. ᾿Δριστοτέλης γάρ φησιν ὅτι
i
πολεμοῦντες of “άκωνες ᾿Δμυκλαεῦσιν, ὡς ἐπύϑοντο παρὰ 9:00 τοὺς
Αἰγείδας συμμάχους λαβεῖν. εἰς ᾿ϑήνας ἐπορεύοντο. καταλύσαντες δ᾽
ἐν Θήβαις εὐωχουμένης τῆς τῶν Δ ἰγειδῶν φατρίας ἐκλήϑησαν" ἀκού-
σαντες (add. δὲ) μετὰ δεῖπινον εὐχομένου τοῦ ἱερέως διδόναι τοῖς Αἰγεί.
δαις τοὺς ϑεοὺς τὰ ἀγαϑὰ καὶ συμβαλόντες τὸν χρησμὸν ἐντεῦϑεν ἔλα-
βον τὴν συμμαχίαν.
Ultima haec de altera Aegidarum expeditione ex Ephoro traduntur
in schol. Pind. Pyth. 5, 101, ubi eadem de utraque et Ephori et Aristote-
lis testimonia a Didymo primum in commentario Pindarico prolata iterum
exhibentur: διτταὶ δὲ of τῶν Θήβηϑεν Alysóov εἰς Σπάρτην ἀφίξεις.
προτέρα μὲν ἡ σὺν τοῖς ΖΙωριεῦσι καὶ ᾿Δριστοδήμῳ ἧς μέμνηται "Ego-
θος ἐν τῇ πρώτῃ λέγων ... ἑτέρα δὲ (de qua solus Aristoteles, ad Timo-
charum ille diversumque tempus fabulam de Aristomacho atque de Aegi-
darum Laconicorum origine et adventu vulgo narratam transferens) ἡ σὺν
Τιμομάχω, ἐν ᾧ πρὸς ᾿Δμυκλαεῖς “ακεδαιμονίοις καϑειστήκει πόλεμος.
- 146. (485)
Plutarch. Lyeurg. 1: ἥκιστα δὲ of χρόνοι καϑ᾽ οὖς γέγονεν ὁ ἀνὴρ
(sc. Lycurgus) ὁμολογοῦνται. of μὲν γὰρ Ἰφίτῳ συναχμάσαι καὶ συν-
διαϑεῖναι τὴν Ὀλυμπιακὴν ἐκεχειρίαν λέγουσιν αὐτόν, ὧν ἐστὶ καὶ
᾿Δριστοτέλης 0 φιλόσοφος (et ceteri fere omnes sec. Athen. XIV, 635f,
velut Hermippus ap. Plut. Lyc. 23, cf. Heraclid. exc. pol. p. 6, 12 et prae-
terea Paus. 5, 4. Euseb. chron. ap. Cramer. Anecd. Par. II, 141. Fischer,
Griech. Zeitlafeln p. 38) τεκμήριον προσφέρων (προφέρων Steph. e cod.
Par.) τὸν Ὀλυμπίασι δίσκον. ἐν à τοὔνομα τοῦ “υκούργου διασώζεται
κπαταγεγραμμένον. ot δὲ etc.
Ceterum de disci illius origine ex hoc loco, qui ad Olympionicarum
librum immerito referri solet, nihil plane sequitur nisi quae fuerit Aristo-
telicae aetatis opinio antiquitus tradita, neque disci aetatem probari eo ve-
rum famae, cuius ipse monumentum est. etenim consentaneum est longo
post Lycurgum tempore et post ludorum institutorum primam quam nu-
merabant Coroebi olympiadem, quum iam in universa Graecia et Lycurgi
gloria et Olympia celebrarentur atque victorum ἀναγραφαὶ fieri coeptae
essent vere continuae, tum demum in institutionis memoriam atque in ma-
iorem legum Olympiacarum dignitatem cum Iphiti ab "Exeyetoío coronati
statua a Pausania descripta (5, 10) aliisque multis monumentis (Paus. 5,
20 etc. cf. de Oebotae statua id. 6, 3) disceum quoque illum factum fuisse
et hellanodicarum cura (Phlegon in Olymp. fr. apud Westermanni Para-
doxogr. p. 206, 3 xci ὁ δίσκος ἐγράφη τοῖς ἑλλανοδίκαις καϑ' ὃν ἔδει
τὰ Ὀλύμπια ἀγειν. cf. Paus. ὅ, 20) positum.
^m RUN um
147. (486)
Plutarch. Lyceurg. 31: o δὲ (Δυκοῦφγορ) . . ὑπερῇρε τῇ δόξῃ τοὺς
πώποτε πολιτευσαμένους ἐν τς Ἕλλησι. δι᾿ ὅπερ καὶ “Αφιστοτέλης
ἐλάττονας dies φησὶ τιμὰς ἢ προσήκον ἣν αὐτὸν Eye ἐν “ακεδαί-
uovt, καίπερ ἔχοντα τὰς μεγίστας. ἱερόν ve γάρ ἐστιν αὐτοῦ καὶ ϑύουσι
χαϑ'᾽ ἕκαστον ἐνιαυτὸν ὡς ϑεῷ.
Ultimis verbis similia Ephori leguntur de Lycurgi meritis disputantis
apud Strabonem 8 p. 366: μόνῳ γοῦν “υκούργῳ ἱερὸν ἵδρῦσϑαι καὶ
ϑύεσϑαι κατ᾽ ἔτος. e quo loco patet de Ephoro maxime et qui huic
consentiebat politiarum auctore Aristotele cogitasse Heraclidem (exc. pol.
p. 0. 4) ita dicentem: τὴν “ακεδαιμονίων πολιτείαν τινὲς “υκούργῳ
προσάπτουσι πᾶσαν.
148. (487)
Clemens Alex. strom. | p. 152 Sylb. (t. II p. 113 Klotz): τόν τὲ
Μίνω παρὰ Διὸς δι᾽ ἐννάτου ἔτους λαμβάνειν τοὺς νόμους ἱστοροῦσι
φοιτῶντα εἰς τὸ τοῦ Διὸς ἄντρον (cf. Ephorus ap. Strab. X p. 476. He-.
racl. exc. pol. p. 8, 6) τόν re αὖ “υκοῦργον τὰ νομοϑετικὰ εἰς Δελφοὺς
πρὸς τὸν ᾿Ζπόλλωνα συνεχὲς ἀπιόντα παιδεύεσϑαι γράφουσι Πλάτων
τε καὶ ᾿ἀριστοτέλης καὶ Ἔφορος.
149. (488) "
Plutarch. Lyc. 6: οὕτω δὲ περὶ ταύτην (scil τὴν τῶν γερόντων)
ἐσπούδασε τὴν ἀρχὴν ὃ “Δυκοῦργος. ὥστε μαντείαν ἐκ Δελφῶν κομίσαι
περὶ αὐτῆς ἣν δήτραν καλοῦσιν. ἔχει δὲ οὕτως" « Διὸς Ελλανίου καὶ
᾿ϑανᾶς Ἑλλανίας ἱερὸν ἱδρυσάμενον, φυλὰς φυλαάξαντα καὶ ὠβὰς
ὠβάξαντα, τριάκοντα (de interpunctione cf. Sintenis ad ἢ. 1., Schoemann,
Griech. Alt. I p. 212) γερουσίαν σὺν ἀρχαγέταις καταστήσαντα, ὥρας ἐξ
ὥρας (i. e. quovis mense cf. Schoemann 1. c. p. 234) ἀπελλάζειν μεταξὺ
Βαβύκας τε καὶ Κνακιῶνος (Kvoxíovog codd. cf. Herm. Sauppe, Epist.
crit. ad G. Herm. Lips. 1841, p. 68), οὕτως (αὐτὼς Sauppe l. c., καὶ ov-
τως ed. Paris. 1846) εἰσφέρειν τε καὶ ἀφίστασϑαι᾽" δάμῳ δὲ κυρίαν ἦμεν
καὶ κράτος (codd. γαμωδᾶν γοριᾶν ἢ μὴν aut similia, v. Sint. ad h. 1. et
t. IV p. IX. em. Ὁ. Müller, Dor. II ü 80 ed. alt. τὰν πυρί Sins ἐν
τούτοις τὸ μὲν φυλὰς φυλάξαι καὶ ὠβὰς ὦβαάξαι διελεῖν ἐστὶ καὶ κατα-
D TÓ DO εἰς μερίδας, ὧν τὰς μὲν φυλὰς τὰς δὲ ὠβὰς προση-
γόρευκεν. ἀρχαγέται δὲ of Bagues λέγονται. τὸ δὲ ἀπελλάξειν ἐχχλη-
σιάζειν ὅτι τὴν ἀρχὴν καὶ τὴν αἰτίαν τῆς πολιτείας εἰς τὸν Πύϑιον
ἀνῆψε. τὴν δὲ Βαβύκαν καὶ τὸν Κνακιῶνα νῦν Οἰνοῦντα προσαγο-
ρεύουσιν" ᾿Αριστοτέλης δὲ τὸν μὲν Κνακιῶνα ποταμόν, τὴν δὲ Βα-
c djs
βύκαν γέφυραν. ἐν μέσῳ δὲ τούτων τὰς ἐκκλησίας ἦγον οὔτε παστά-
δων οὐσῶν οὔτε ἄλλης τινὸς κατασκευῆς... τοῦ δὲ πλήϑους ἀϑροισϑέντος
εἰπεῖν μὲν οὐδενὶ γνώμην τῶν ἄλλων ἐφεῖτο, τὴν δ᾽ ὑπὸ τῶν γερόντων
χαὶ τῶν βασιλέων προτεϑεῖσαν ἐπικρῖναι κύριος ἦν δῆμος. ὕστερον
δὲ etc. quae sequuntur, ex eodem fonte qui non est Aristoteles, sed
quocum Aristoteles comparatur: id quod de ceteris etiam valet Plutarchi
locis, qui sicut Heraclides in Lycurgeis Ephorum praecipue secutus esse
videtur.
150. (489)
Plutarch. Lyc. 5: ἐπανελϑὼν ovv πρὸς οὕτω διακειμένους εὐϑὺς
ἐπεχείρει τὰ παρόντα κινεῖν καὶ μεϑιστάναι τὴν πολιτείαν... διανοη-
ϑεὶς δὲ ταῦτα πρῶτον μὲν ἀπεδήμησεν εἰς Δελφούς" καὶ τῷ ϑεῴ ϑύ-
σας καὶ χρησάμενος ἐπανῆλϑε τὸν διαβόητον ἐκεῖνον χρησμὸν κομίζων
(cf. Ephorus ap. Strab. X p. 482 idemque in exc. Heracl. pol. p. 6, 11) ...
ὡς δ᾽ ὃ καιρὸς ἧκε τριάκοντα τοὺς πρώτους ἐκέλευσε μετὰ τῶν ὅπλων
ἕωϑεν εἰς ἀγορὰν προελϑεῖν ... τοσούτους δέ φησι κατασταϑῆναι τοὺς
γέροντας ᾿Δ φριστοτέλης, ὅτι τριάχοντα τῶν πρώτων μετὰ “υκούρ-
γου γενομένων δύο τὴν πρᾶξιν ἐγκατέλιπον ἀποδειλιάσαντες. ὁ δὲ
Σφαῖρος ἐξ ἀρχῆς φησὶ τοσούτους γενέσϑαι τοὺς τῆς γνώμης μετα-
σχόντας.
| 151. (490)
Plutarch. Lyc. 28: ἡ δὲ καλουμένη κρυπτία παρ᾽ αὐτοῖς. εἴγε δὴ
τοῦτο τῶν “υκούργου πολιτευμάτων ἕν ἐστιν, ὡς d οιστοτέλη ς ἵστό-
ρηκε, ταύτην ἂν εἴη (sc. τῆς ἀδικίας) καὶ τῷ Πλάτωνι περὶ τῆς πολι-
τείας καὶ τοῦ ἀνδρὸς ἐνειργασμένη δόξαν. ἦν δὲ τοιαύτη" τῶν νέων
οἵ ἄρχοντες διὰ χρόνου τοὺς μάλιστα νοῦν ἔχειν δοκοῦντας εἰς τὴν
χώραν ἄλλως ἐξέπεμπον ἔχοντας ἐγχειρίδια καὶ τροφὴν ἀναγκαίαν,
ἄλλο δὲ οὐδέν. of δὲ us9' ἡμέραν μὲν εἰς ἀσυνδήλους διασπειρόμενοι
τόπους ἀπέκρυπτον ξαυτοὺς καὶ ἀνεπαύοντο, νύκτωρ δὲ κατιόντες εἰς
τὰς ὁδοὺς τῶν εἴλώτων τὸν ἁλισκύμενον ἀπέσφαττον (hanc descriptio-
nem Ephoro debere videtur Plut., sicut Heraclides quam habet geminam
p. 6, 13: λέγεται δὲ καὶ τὴν κρυπτίαν εἰσηγήσασϑαι καϑ' ἣν ἔτι καὶ νῦν
e . 5; , c " ͵ A LT ,
— i. e. Ephori aetate — ἔξιοντες ἡμέρας Ἀρύπτονται. τας δὲ νύκτας
2 er , . ΄ E
μεϑ' omÀov ἐκκύπτονται — in codd. aut iterum legitur χρύπτονται aut
. . ? » -" ΄ ^^
vox corr. plane omittitur — χαὶ ἀναιροῦσι τῶν εἴλώτων ὅσους αν ἐπι-
τήδειον η) ...᾿Δριστοτέλης δὲ μάλιστά φησι καὶ τοὺς ἐφόρους ὅταν
εἰς τὴν ἀρχὴν καταστῶσι πρῶτον, τοῖς εἴλωσι καταγγέλλειν πόλεμον,
ὅπως εὐαγὲς ἢ τὸ ἀνελεῖν.
Ceterum ex his Aristotelis verbis sequi videtur, fabulosam illam at-
LO
que erroneam militaris τῶν κρυπτῶν officii, quod plane respondet peri-
polis Atticis, descriptionem (Müller, Dorer II p. 38) e solenni quodam ritu
male intellecto natam esse, qui antiquissimorum temporum bellique con-
ira Achaeos olim gesti memoriam conservaret.
152. (491)
Plutarch. Cleomen. 9: προεκήρυττον of ἔφοροι τοῖς πολίταις εἰς
τὴν ἀρχὴν εἰσιόντες, ὡς ᾿Δριστοτέλης φησί. κείρεσϑαι τὸν μύστακα
(ωὴ τρέφειν μύστακα Plut. de sera u. v. et Procl.) καὶ προσέχειν (πείϑε-
σϑαι Plut. alt. loco) τοῖς νόμοις. ἵνα μὴ χαλεποὶ ὦσιν αὐτοῖς" τὸ “τοῦ
μύστακος οἶμαι προτείνοντες, ὁπῶς καὶ περὶ τὰ μικρύτατα τοὺς νέους
πειϑαρχεῖν ἐϑίζωσι.
Idem usque ad v. χαλεποὶ ὦσιν αὐτοῖς. Aristotelis tamen nomine
omisso, eisdem fere verbis (utpote e collectaneis pro more scriptoris repe-
titum) legis apud Plut. de sera num. vind. 4 et ex Plutarchi comm. in He-
siodum apud Procl. in Hes. opp. v. 722 p. 323 Gaisf. ubi sic: ἐν μὲν ovv
Σπάρτῃ τοῖς εἰς ἀρχὴν καϑισταμένοις (forte εὐϑὺς sic ἀρχὴν xa-
ϑιστάμενοι Wytt.) οἵ ἔφοροι προεκήρυττον μὴ τρέφειν μύστακας. ἵνα
τοὺς τὸ φαῦλον τοῦτο καὶ εὐτελὲς παραβάντας μειζόνως κολαάζξωσιν.
158. (492)
Harpocr. (e quo Phot. p. 384, 21 et Suid.) s. μόραν (codd. μόρων) :
4ημοσϑένης Φιλιππικοῖς (or. 13, 22. cit. etiam Harp. p. 133, 25). συν-
τάγματά vive “ακωνικὰ οὕτω καλεῖται. διείλεκται δὲ περὶ τούτων
᾿φιστοτέλης ἐν τῇ “ακεδαιμονίων πολιτείᾳ. φησὶ δὲ ὡς εἰσὶ μό-
θαι (μοῖραι codd.) ἐξ (ἑπτὰ Phot.) ὠνομασμέναι, καὶ διήρηνται εἰς τὰς
μόρας (μοέρας codd.) “ακεδαιμόνιοι πάντες. Ξενοφῶν δὲ ἐν τῇ 4a-
κώνων πολιτείᾳ (11, 4) φησὶν «ἑκάστη δὲ τῶν πολιτικῶν μορῶν ἔχει
πολέμαρχον ἕνα. λοχαγοὺς ὃ, πεντηκοστῆρας (codd. πεντηκοστύας) T,
ἐνωμοτάρχας tg».
154. (493)
Hesych. s. λόχοι: “Ζακεδαιμονίων φησὶν ᾿Δριστοφάνης (Lys. 453)
τέτταρας (ita cod. sec. Schow. p. 509, τέτταρες ed.)* πέντε γάρ (corr. δέ,
cf. tamen schol. Aristoph.) εἰσιν, ὥς φησιν 4orovovéAnc. cf. Phot. s.
λόχοι: “ακεδαιμονίων ὃ, ὡς ᾿Δριστοφάνης. Θουκυδίδης δὲ €, A gi-
στοτέλης f. in quibus nomina auctorum male commutavit. Photius : ita
enim dicere debebat “οι στοτέλης δὲ £, Θουκυδίδης (5, 68) Lob
Ex eodem cum lexicis fonte (Didymo) derivata sunt quae leguntur in
schol. Aristoph. Lysistr. 453 ὅτε καὶ παρ᾽ ἡμῖν εἰσὶ (τέτταρες λόχοι
Ξ- DE --
μαχίμων γυναικῶν): παρὰ ταῖς γυναιξὶν ὑπάρχουσι ὃ λόχοι. τοῦτο δέ
φησιν. ὅτι καὶ παρὰ “ακεδαιμονίοις τέσσαρες ὑπάρχουσι λόχοι οἷς κέ-
χρηται ὃ βασιλεύς. — τέτταρες λόχοι (ex alio comm.): ἀργότερον
τὰ Δακώνων ἔοικεν ἐξειργάσϑαι ὃ ποιητής. λόχοι γὰρ ovx εἰσὶ τέτ-
ταρὲς ἐν “ακεδαιμονίᾳ ἀλλὰ € (secundum Aristotelem , cui nomina etiam
deberi manifestum est), Ἔδωλος, Σίνις, Aoíueg, Πλοάς. Μεσσοάγης
(corr. Mecocrqe 0. Müller, Dorer II, 234. cf. 44). 0 δὲ Θουκυδίδης f
φησὶ χωρὶς τῶν Σκιριτῶν. inde corrigenda sunt nomina in schol. Thu-
cyd..]V, 8: λόχον “ακεδαιμονίων πέντε Αἰδώλιος. Σίνις, Σαρίμας,
Πλόας. ΜΠεσοάτης. cf. Hesych. s. Ἔδωλος: λόχος “ακεδαιμονίων ov-
τως ἐκαλεῖτο. ceterum hos lochos quos non moris subditos, sed pro ipsis
moris (recentioribus? Schoemann, Griech. Alt. [, 283) fuisse patet, cum
quinque Spartanorum comis cohaerere e Mesoatarum nomine efficias
(Πλοᾶς cf. λόχος Πιτανάτης de quo Müller Dorer II, 45. 49£ueg — Ζ4ι-
uverme? Σίνις — Κυνοσουρέων ?)
155. (494)
Schol. in Aristoph. Acharn. 320 (e quibus Ar. nom. om. Suid. s.
: z RAE ' ? Y
φοινεκέδα et breviter etiam Etym. M. p. 385, 25) μὴ ov καταξαίνειν (rov
" το WE ,
ἄνδρα τοῦτον ἐς φοινικίδα): μὴ οὐχὶ... 4 ouicvoréAqg δέ φησιν ἐν
- , , e , / X
τῇ “4ακεδαιμονίων πολιτείᾳ χρῆσϑαι “ακεδαιμονίους φοινικίδι πρὸς
A - - e? A - ΄, 2 , - e? S
τους πολέμους. τοῦτο μὲν OrL TO τῆς χρόας ἀνδρικὸν. τοῦτο δὲ οτι τὸ
- , - - -" ΄ M
TOU χρώματος αἱματῶδες τῆς τοῦ αἵματος δύσεως ἐϑίξει καταφρονεῖν.
M E ? - ^ . .
τὸ οὖν ἐν φοινικίδι ἀντὶ τοῦ ἐν τάξει πολεμίων etc. cf. Moeris Attic.
, » ' CHER E ΄ » SN V ec
s. poLvixig: ἔνδυμα “ακωνικον ὁποτὲ εἰς πόλεμον ἴοιεν, διὰ τὸ οὁμο-
- - 2 ;
χροεῖν ro αἵματι. Αριστοτέλης ἐν πολιτείᾳ “ακεδαιμονίων (cod.
λέγει pro λακχεδ.).
Eadem sive ipsius Aristotelis explicatio sive eius qui primus Aristo-
telis testimonio usus erat olim et in Hesychii fonte extitisse videtur, apud
quem haec tantum servantur s. φοεν ἐς (cod. φοινεκῆς sec. Schow. p.
712 d , Bic rA . Zyó 20v O00 t3 l ali a
772, ed. φοινίκης): ozxàov (immo ἔνδυμα) égvOgov, et apud alios scri-
ptores nunc quoque legitur, cf. Plutarch. instit. Lacon. 24: ἐν τοῖς πο-
, 7 2 2 LA )! Y S x ΄ 5.5’ 3 AED AES
λέμοις φοινικίσιν ἐχρῶντο" cuo μὲν yog ἢ χροὰα ἐδόκει αὑτοῖς evÓgux i]
ri r Ἁ » - , TO , ,
εἶναι. cjue δὲ τὸ αἱματῶδες τοῦ χρώματος πλείονα τοῖς ἀπείροις φόβον
Ἁ ^ ? - 3 , 2
παρέχειν. καὶ τὸ μὴ ευπερίφωρον δὲ τοῖς πολεμίοις εἶναι ἐάν τις αὐ-
- - *, A , A 1 € , ΄ :
τῶν πληγῇ: ἀλλὰ διαλανϑανειν διὰ τὸ ομόχρουν, χρήσιμον. Aelian. var.
. ? M ' ΄ ΡΣ 3
hist. 6, 6: φοινεκίδα δὲ ἀμπέχεσϑαι κατὰ τὰς μάχας ἀνάγκη ἣν᾿ ἔχειν
1 , , ΄ N , M ' ΄ -»
δὲ τὴν χρόαν καὶ σεμνότητός τι, προς ταύτῃ γε μὴν καὶ τὴν ῥύσιν τοῦ
? ^ » , - , M
ἐπιγενομένου αἵματος ix τῶν τραυμάτων ἔτι μᾶλλον ἐκπλήττειν τοὺς
ee MT. ce
ἀντιπάλους, βαϑυτέρας τῆς ὄψεως γινομένης καὶ φοβερωτέρας μᾶλλον.
Valer. Max. 2, 6, 2: item ad dissimulandum et occultandum vulnerum
Suorum cruorem punicis in proelio tunicis utebantur, non ne ipsis
aspectus eorum terrorem , sed ne hostibus fiduciae aliquid afferret.
156. (495)
. Harpocr. s. καὶ γὰρ τὸ μηδένα τῶν μαχίμων ἄνευ τῆς
τῶν ἀρχόντων γνώμης ἀποδημεῖν: Ἰσοκράτους ἐν Βουσίριδι
(18) περὶ “ακεδαιμονίων ταῦτα λέγοντος δητέον ὅτι καὶ of τὰς Δαπε-
δαιμονίων πολιτείας γεγραφότες τὰ ὅμοια εἰρήκασιν" ὁ δὲ ᾽ἄφιστο-
τέλης οὐκ ἐξεῖναί φησιν ἀποδημεῖν τοῖς “ακεδαιμονίοις, ὅπῶς μὴ
ἐθίξωνται ἄλλων νόμων εἶναι φίλοι. τοῦ μέντοι "Iooxoerovg τοὺς μα-
χίμους μόνους λέγοντος κωλύεσϑαι ἀποδημεῖν of περὶ Aouovovélqv
᾿ τοὺς πάντας “ακεδαιμονίους φασίν.
Haec ex commentario quodam (Didymi fort. de quo M. Schmidt, Did.
fr. p. 320) in Isocratem excerpta videntur. eadem autem Aristotelica re-
fert Plutarch. inst. Lacon. 19: ἀποδημεῖν δὲ οὐκ ἐξῆν αὐτοῖς, ἵνα μὴ
ξενικῶν ἐθῶν καὶ βίων ἀπαιδεύτων μετάσχωσι. ᾿
157. (496)
Zenob. prov. 2, 24 (eademque brevius Diogen. prov. 2, 36 et Plutarch.
prov. 43. cf. Macar. 2, 68) ἃ φιλοχρηματία Σπάρταν ὀλεῖ (ita
Diod., Plut., Olympiod. in Alcib. p. 164 Creuz. cf. Cic. de off. 2, 22. peri-
luram. codd. Zen. et ceterorum paroemiogr. ὅλοι), ἄλλο δὲ οὐδέν:
αὕτη λέλεκται ἐπὶ τῶν ἐξ ἅπαντος κερδαίνειν βουλομένων. μετενήνε-
χται δὲ ἀπὸ χρησμοῦ δοϑέντος “ακεδαιμονίοις, ἐν ᾧ ἔχρησε τότε ὁ
ϑεὸς ἀπολεῖσϑαι τοὺς “ακεδαιμονίους. ὅταν ἀργύριον καὶ χρυσίον
τιμήσωσι. μέμνηται τοῦ χρησμοῦ ᾿“ριστοτέλης ἐν τῇ “ακεδαιμο-
νίων πολιτείᾳ. cf. schol. (codd. γαίϊο. Ven.) ad Eurip. Androm. 446 (p.
?88 Cob.) ὦ πᾶσιν ἀνθρώποισιν ἔχϑιστοι βροτῶν (Σπάρτης ἔνοικοι...
αἰσχροκερδεῖς): ... ξξῆς δὲ αὐτοὺς εἴς τε τὰ ἄλλα καὶ φιλοχρηματίαν
κακῶς λέγει. καὶ 4 ριστοτέλης. δὲ τοῦτο ἱστορεῖ ἐν τῇ τῶν “ακώ-
νῶν πολιτείᾳ καὶ τὸ ὑπὸ (τοῦ) ϑεοῦ αὐτοματισϑὲν προστίϑησιν ἔπος"
& φιλοχρηματία Σπάρταν ὀλεῖ (ἕλοι cod. Vat., Ven. om. versum).
Ad Theopompi regis aetatem oraculum refertur a Plutarch. inst. Lac.
41 ([4λκαμένει γὰρ καὶ Θεοπόμπῳ τοῖς βασιλεῦσι χρησμὸς ἐδόδη" c
φιλοχρηματία Σπάρταν ὀλεῖ). ad ipsum Lycurgum a Diodoro 7, 14, 5
(exe. Vat.).
—— 495 —
158. (497)
Eustath. ad Il. 7, 129 (p. 741, 16 Rom.): ἰστέον δὲ καὶ ὅτι δοκεῖ
οὐκ ἀγαϑοὺς ἀνθρώπους ἡ “έσβος ἐνεγκεῖν, ὅϑεν xol λεσβιάσαι τὸ
αἰσχρῶς μολῦναι τὸ στόμα (cf. Phot. p. 216, 1) κατὰ 4ἤλιον Διονύσιον
— Prov. Bodlej. et Vat. in ed. Paroemiogr. Gott. I p. 118), ὃς καὶ τὸν
τῆς παροιμίας “έσβιον ὠδὸν τὸν Τέρπανδρόν φησι ἢ Εὐαινετίδην ἢ
᾿Ζριστοκλείδην. καὶ ριστοτέλης ἐν τῇ “ακεδαιμονίων πολιτείᾳ τὸ
μετὰ “έσβιον ὠδὸν τὸν Τέρπανδρόν φησι δηλοῦν. ἐκαλοῦντο δέ, φασί
(φησί ὁ Müll), καὶ ὕστερον εἰς τὴν ἐκείνου τιμὴν πρῶτον μὲν ἀπόγονοι
αὐτοῦ, εἶτα εἶ τις ἄλλος παρείη “έσβιος, εἶϑ᾽ οὕτως of λοιποὶ μετὰ
“Δέσβιον ὠδόν, τὸν ἁπλῶς δηλαδὴ “έσβιον. χρῆσις δὲ τοῦ ὡς ἐρρέϑη
λεσβιάξειν καὶ παρὰ τῷ κωμικῷ.
Cf. Zenob. prov. 5, 9 (— Plutarch. prov. 110 p. 337 ed. Gott. et
gloss. alt. Suid. s. v. M. Apostol prov. XI, 27 p. 522, 15—20) μετὰ
“έσβιον ὠδόν: παροιμία ταττομένη ἐπὶ τῶν (roig codd.) τὰ δεύτερα
φερομένων (eadem explicatio apud Diogen. prov. 6, 36) ἐξ αἰτίας τοιᾶσδε"
“Δακεδαιμόνιοι στασιάζοντες μετεπέμψαντο κατὰ χρησμὸν τοῦ ϑεοῦ ἐκ
“Δέσβου τὸν μουσικὸν Τέρπανδρον" ἐλϑὼν δὲ ἐκεῖνος καὶ τῇ μουσικῇ
χρώμενος ἥρμοσεν αὐτῶν τὰς ψυχὰς καὶ τὴν στάσιν ἔπαυσεν. εἴποτε
οὖν μετὰ ταῦτα μουσικοῦ τινὸς ἤκουον οἵ “ακεδαιμόνιοι, ἐπεφώνουν
μετὰ “έσβιον oov. μέμνηται τῆς παροιμίας ταύτης Κρατῖνος ἐν Χεί-
ρῶσι. quae (ante εἴποτε ovv etc.) augenda sunt ex Hesychii loco muti-
lato (quem ex Aelio Dionysio corrigas) s. μετὰ Ζέσβιον oov: τοὺς
ἀπογόνους τοῦ Τερπανδρου ἀγαϑοὺς ἡγουμένους εἶναι κιϑαρῳδούς.
πρώτους εἰς τὸν ἀγῶνα προσκαλεῖσϑαι εἴ τις εἴη “έσβιος δός. quae
quum eodem fere modo legantur et in variis illis quae feruntur Zenobii
recensionibus (cod. Bodl. Vatic., v. Schneidewin praef. ad Paroemiogr. p.
XXX) et ex Aelii Dionysii lexico apud Eustathium, communem fontem
ostendunt Didymum qui Aristotelem citaverat. ex eodem Didymi loco de-
rivata atque affinis etiam et Hesychio et Zenobio Photii glossa est (quae
eadem ex eodem lex. rhet. hausta apponitur a Suida et a Mich. Apostolio
p. 522, 9—15) s. μετὰ “έσβιον Ov: παρὰ Κρατίνῳ παροιμία λε-
γομένη ἐπὶ τῶν τὰ δεύτερα φερομένων" of γὰρ “ακεδαιμόνιοι τοὺς
“Δεσβίους κιϑαρῳδοὺς πρώτους προσεκαλοῦντο. ἀκαταστατούσης γάρ
ποτὲ τῆς πόλεως αὐτῶν χρησμὸς ἐγένετο τὸν “έσβιον ὠδὸν μεταπέμ-
πεσϑαι᾿ of δ᾽ ἐξ ᾿Αντίσσης (cf. Hesych. s. Δέσβιος δός) Τέρπανδρον
ἐφ᾽ αἵματι φεύγοντα μεταπεμψάμενοι ἤκουον αὐτοῦ (αὐτῶν Phot) ἐν
τοῖς συσσιτίοις καὶ κατεστάλησαν. eandem rem (ex Aristotele) comme-
moraverat etiam Heraclides in rep. Laced., ut docent exe. p. 7, 5: 4exe-
—— 2D c
δαιμόνιοι τὸν “έσβιον ὠδὸν ἐτίμησαν (cf. Ael. Dion., prov. Bodl. διὰ
πολλῆς ἄγοντες τιμῆς)" τούτου γὰρ ἀκούειν ὁ ϑεὸς χρησμῳδουμένοις
ἐκέλευσεν (cf. Phot.).
“ευκαδίέων.
| 159. (498)
Strabo VII p. 322 in.: ἐν δὲ τῇ “ευκαδίων (πολιτείᾳ A ova vové-
λης) καὶ αὐτόχϑοναά τινα “έλεγα ὀνομάζει. τούτου δὲ ϑυγατριδοῦν
Τηλεβόαν. τοῦ δὲ παῖδας δύο καὶ εἴκοσι Τηλεβύας, ὧν τινὰς οἰκῆσαι
τὴν Λευκάδα. ᾿
Cf. Aetolor. polit. fr.
A ox ὦ v.
160. (499)
? » 1 , 1 ,ὔ [72 r
Polyb. exc. 1. XII, 5: ovx cxvnuco xot λέγειν xot γραφειν ovt τὴν
(7929-9 P , δ , Y c? , ?
vm Αριστοτέλους παραδιδομένην ἱστορίαν περὶ τῆς ἀποικίας ἀλη-
(37 - ς N 1
ϑινωτέραν εἶναι συμβαίνει τῆς ὑπὸ Τιμαίου λεγομένης. σύνοιδα γὰρ
- [4 (v - [if ? c σ΄
τοις ἀνθρώποις ομολογουσιν ὅτι παραδόσιμος αὐτοῖς ἐστὶν αὐτή περὶ
- ? ec N € 2 2
τῆς ἀποικίας ἡ φήμη παρὰ πατέρων. ἣν Δ ριστοτέλης εἴρηκεν, οὐ
΄ 2 ; - f
Τίμαιος. καὶ τούτων ys τοιαύτας ἔφερον ἀποδείξεις. πρῶτον uiv ὅτι
΄ Y Y , p τ 2 - 2 Ml - € 3
πάντα τὰ διὰ προγόνων ἔνδοξα παρ αὐτοῖς ἀπὸ τῶν γυναικῶν. Ovx
SEN co 2 τὸ 9 Ν 9 , »! ΄
απὸ τῶν ανδρῶν εἴη ... idem c. 60: éx τουτῶν ἂν τις συλλογιζόμενος
᾿ἀριστοτέλε )σσ χλλον ἢ Τιμαίῳ. καὶ μὴν τὸ συνεχὲς τού
QuGrOTÉÀEL πρόσσχοι μᾶ ἡ Τιμαίῳ. καὶ μὴν τὸ συνεχὲς τούτῳ
» 1 N Ω ΄ ΄ ^ (S
τελέως ἁτοπον. TO yog ὑπολαμβάνειν, καϑάπερ ἐκεῖνος ὑποδείκνυσιν,
ς ? 5 ' -
ὡς οὐκ εἰκὸς qv τοὺς οἰκέτας τῶν Πακεδαιμονίοις συμμα-
N - 212 9 A A
χησάντων τὴν τῶν κυρίων εὐνοίαν ἀναφέρειν πρὸς τοὺς ἐκείνων
, 2 Y 1 3 ς , Ξ PAS , LI
φίλους &vaüsg ... διὸ καὶ την ὀνομασίαν (Locrorum scil.) τῇ πόλει τὴν
2 N - - L4 , δὴ *
ἀπὸ τῶν γυναικῶν εἰκότως ἐπέϑεσαν καὶ τὴν οἰκειότητα τὴν κατὰ τὰς
a , N λ M
γυναῖκας προσεποιήϑησαν. ἔτι δὲ τας φιλίας καὶ vog συμμαχίας voc
Y Y ? M - - ? - ? N -
προγονιχὰς τὰς ἀπὸ τῶν γυναικῶν ἀνενεοῦντο ... ἀλλὰ πῶς αὐτοὶ μὲν
2; , δ , 2. 9 ΄ ; Y 5
ἐξαπέστελλον o£ “ακεδαιμόνιοι τους ἀκμάζοντας εἰς τὴν πατρίδα vexvo-
, - ra . . E
ποιίας χαριν (Partheniarum patres dicit, de quibus cum Polybianis plane
consona tradunt Iustinus III, 4 et Strabo VI p. 279 ex Ephoro, cf. Serv.
. : ' E MUS
ad Virg. Aen. 3, 551. Eust. ad Dion. 377), τοὺς δὲ “οκροὺς τὸ παραπλή-
z M - 2 ' M
σιον οὐκ εἴων ποιεῖν; ἕκαστα δὲ ταῦτα ov μόνον κατὰ τὸ πιϑανὸν
Y 1 2E, A
ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ἀλήϑειαν μεγάλην ἔχει διαφοράν. .. διόπερ of 4o-
΄ co 9 τ - fes
κροὶ μήτε ταῖς ἀραῖς ὄντες ἔνοχοι μήτε τοῖς ὅρκοις oic ὦὥμοσαν o£ o-
, M L4 ς ?N
κεδαιμόνιον μὴ πρότερον εἰς τὴν οἰκείαν ἐπανήξειν πρὶν ἡ τὴν Mso-
΄ Y ΄ὕ ἘΝ τ A A
σήνην κατὰ Ἄρατος ἑλεῖν (eadem Ephori verba sunt apud Strabonem 1. c.),
x 1 τον M 9 & 2. , , Y 4
τῆς μὲν κατὰ τὸ κοινὸν ἐξαποστολῆς εὐκόλως οὐ μετέσχον. κατα δὲ
μέρος τὰς ἐπανόδους ποιούμενοι καὶ σπανίως, ἔδοσαν
ἀναστροφὴν ταῖς γυναιξὶ πρὸς οἰκέτας γενέσϑαι συνή-
ϑειαν ἢ πρὸς τοὺς ἐξ ἀρχῆς ἄνδρας, ταῖς δὲ παρϑένοις
καὶ μᾶλλον" ὃ xci τῆς ἐξανασταάσεως αἴτιον γέγονεν.
deinde c. 8: ἢ δεικτέον οὖν TOV ᾿ἀριστοτέλη κατὰ τὸν ἄρτι λόγον
(ipsam enim Aristotelis περὶ τῶν “οχρῶν ἐξήγησιν e Timaeo, ut videtur,
apposuerat Polybius, quam tamen omisit excerptor) τὰ περὶ “οκρῶν
εἰρηκότα χάριτος ἢ πέρδους T] διαφορᾶς ἕνεκεν, ἢ μηδὲ τολμῶντας
τοῦτο λέγειν. ὁμολογητέον ἀγνοεῖν καὶ παραπαίειν τοὺς τοιαύτῃ χρω-
μένους ἀπεχϑείᾳ καὶ πικρίᾳ κατὰ τῶν πέλας. οἵᾳ κέχρηται Τίμαιος
κατὰ ᾿Τριστοτέλους. φησὶ γὰρ αὐτὸν εἶναι ϑρασὺν εὐχερῆ προ-
πετῆ. πρὸς δὲ τούτοις κατατετολμηκέναι τῆς τῶν Δοκρῶν πόλεως εἰ-
πόντα τὴν ἀποικέαν αὐτῶν εἶναι δραπετῶν [οἰκετῶν], μοι-
χῶν, ἀνδραποδιστῶν. οἵ, c. 11: μεταβὰς ἐπὶ τοὺς ἐν Ἰταλίᾳ
“Δοκροὺς πρῶτον μέν φησι (Timaeus scil) τήν ve πολιτείαν xol τὰ
λοιπὰ φιλάνϑρωπα τοῖς “οκροῖς ἀμφοτέροις ᾿Αριστοτέλη καὶ Θεό-
φραστον (de quo consentiente cf. etiam p. 747, 4) κατεψεῦσϑαι τῆς πό-
Àecg. ex eodem denique Polybii libro duodecimo (quem ipsum citat p.
272) Timaeique contra Aristotelem disputatione haec affert Athenaeus VI
p. 264: χαϑόλου δὲ (inquit Timaeus) qt.Gvro (scil- Locrenses, quorum
testimonium memoriamque et ipse Timaeus invocaverat, cf. Polyb. p. 734,
5. 735, 10 Bekk.) τὸν ᾿ριστοτέλη διημαρτηκέναι τῶν “οκρικῶν
ἐθῶν. οὐδὲ γὰρ κεχτῆσϑαι νόμον εἶναι τοῖς “οκροῖς. ὁμοίως δὲ οὐδὲ
Φωκεῦσιν, οὔτε ϑεραπαίνας οὔτε οἰκέτας πλὴν ἐγγὺς τῶν χρόνων.
Similem igitur fabulam atque eam novimus quae de Tarenti condito-
ribus Partheniis ferebatur, de Locrensium in Italia origine ab Aristotele
narratam fuisse videmus. quas quum inter se comparet Polybius, ita fere
loquitur ut ipsius belli Messeniaci socios fuisse Lacedaemoniis Locrenses
credas. certe antiquam fuisse utriusque urbis societatem e [ustino (XX, 2)
constat. eandem autem coloniae originem a Locrensibus in Zephyrium
promontorium deductae regionemque a Siculis tunc occupatam tangit Dio-
nysius perieg. v. 305: κεῖϑεν δ᾽ ἐς βορέην Ζεφύρου παραφαίνεται ἄκρη.
τῇ δ᾽ ὕπο Λοκροὶ ἔασιν. ὅσοι προτέροις ἐτέεσσιν ἦλϑον ἐπ᾽ Αὐσονίην
σφετέρῃς μιχϑέντες ἀνάσσαις. quos versus ita exponit Eustath. (p. 175
Ox. cf. paraphr. p. 34): ἰστέον δὲ ὅτε ἡ διαβολὴ τοῦ γένους τῶν τοιού-
τῶν ἐνταῦϑα κεῖται. “οχρῶν ἔϑνους ὅλου ὡς ἐκ δούλων καταγομένου.
δοῦλοι γάρ φησιν ὄντες προτέροις ἔτεσιν παρὰ τοῖς Ὀξζόλαις δηλαδὴ
«Ἱοκροῖς (de Opuntiis, non de Ozolis, cum Ephoro, de quo testatur Strabo
ABRISTOT. PSEUDEPIGR. 92
eu MUS υ--
VI p. 259, Aristotelem narrasse ipsorum Locrorum consentiente memoria
probatur apud Polybium p. 730, 4—11) «τοῖς πρὸς τῷ Κρισσαίῳ κόλπῳ
τῷ κατὰ τὴν Εὔβοιαν (1), εἶτα τῶν δεσποτῶν ἀπιόντων εἰς πόλεμον
ἐμίγησαν ταῖς σφετέραις ἀνάσσαις" ἐπανελθόντας δὲ τοὺς δεσπότας"
ὑποπτεύσαντες ἐπὶ κολάσει ταῖς δεσποίναις συνέφυγον χαὶ ὥκησαν ἐν
Τυρρηνίᾳ (?), ὧν γένος εἰσὶν of ᾿Εἰπιξεφύριοι “οκροὶ δοῦλοι ὄντες τὸ
ἀνέκαϑεν.
161. (500)
Schol. in Pindar. Olymp. ΧΙ, 17 (p. 241 Boeckh) νέμει ye o ἀτρέ-
X ELO πόλιν (al. l. ἃ τραχεῖα πόλις, de qua cf. Didym. p. 242) τ“
. ὃ βούλεται λέγειν ἐστὶ τοιοῦτον " καίπερ τρόχοις οὐσα εὐνομεῖται.
διὰ τί δέ, φησὶν ᾽'Δριστοτέλης. ἐπειδὴ γὰρ ἐχρῶντο τῷ ϑεῷ πῶς ἂν
. πολλῆς ταραχῆς ἀπαλλαγεῖεν, ἐξέπεσεν αὐτοῖς χρησμός, ἑαυτοῖς νόμους
τίϑεσϑαι, ὅτε καί τις ποιμήν; ὄνομα δ᾽ ἣν Ζάλευκος. πολλοὺς eg
δυνηϑείη τος πολίταις Ὁ} ϑοπίμουο: γνωσϑεὶς δὲ καὶ ἐρωτη-
ϑεὶς πόϑεν εὕροι. ἔφησεν ἐνυπνιον αὐτῷ τὴν ᾿4ϑηνᾶν παρίστασϑαι "
διὸ αὐτός τε ἡλευϑέρωται καὶ νομοϑέτης κατέστη.
Haec in Locrorum republica Didymum legisse docet Clemens Alex.
strom. I p. 152 Sylb. qui de legibus e paganorum quoque opinione divi-
nitus acceptis loquens, postquam Minoem (cf. Schneidewin ad Heracl. p. 55)
memoravit et Lyeurgum (v. fr. 148), haec addit: Χαμαιλέων vs ὃ "Hoa-
κλεώτης ἐν τῷ περὶ μέϑης καὶ doucvovéÀug iv τῇ «Ζοκρῶν πολι-
τείᾳ Ζαλευκον τὸν Δοχρὸν παρὰ τῆς 4ϑηνᾶς τοὺς νόμους λαμβάνειν
ἀπομνημονεύουσιν. rem tangit etiam Plutarchus, de sui laude c. 11.
(4 v ὃ ὦ v.)
162. (501)
Plin. VII s. 57 (ex Varrone eiusque fonte Philostephano περὶ εὑρη-
μάτων. cf. ad Chalcedon. pol.): aes conflare et temperare Ar istote-
les Lydum Scylhen monstrasse, Theophrastus Delan Phrygem putant.
aerariam fabricam alii Chalybas, alii Cyclopas. ferrum Hesiodus (ut
Phoronidis poeta apud schol. Apoll. Rh. I, 1129) 2n Creta eos qui vocati
sunt Dactyli Idae. argentum invenit Erichthonzus Atheniensis, ut alii,
Aeacus. auri metalla et conflaturam Cadmus Phoenix ad Pangaeum
montem, ut alii, Thoas etc.
Ex eodem fonte, singulis tamen uPpligent confusis , Clemens Alex.
strom. 1 p. 132: Κέλμις ve αὖ καὶ ΖΔαμναμενεὺς üprors addendus
peto) of τῶν Ιδαίων 4Δάκτυλοι πρῶτοι pronun &vgov ἕν Κύπρῳ
(immo ἐν Κρήτῃ); 4έλας δὲ ἄλλος Ἰδαῖος εὑρε χαλκοῦ κρᾶσιν, ὡς δὲ
—— 4E
Ἡσίοδος (immo ᾿“ριστοτέλης: ut Plinius) Σκύϑης ... Κάδμος δὲ 0 Φοῖ-
νεξ (cf. fr. 117) λεϑοτομίαν ἐξεῦρε καὶ μέταλλα χρυσοῦ τὰ περὶ τὸ Πάγ-
γαιον ἐπενόησεν 0goc.
163. (502)
Stephan. Byz. ep. s. δραμύτειον: πόλις τῆς κατὰ Καικον
Μυσίας (a Lydis condita sec. Strab. XIII p. 613 fin.) ... κέκληται ἀπὸ
᾿Αδραμύτου κχτιστοῦ (Lydorum regis, de quo Pseudo-Xanthus apud Athen.
XII p. 515*. cf. schol. Il. £, 396), παιδὸς μὲν AAverrov (Sadyattis sec.
Nicol. Dam. fr. 63 Müll.), Κροίσου δὲ ἀδελφοῦ, ὡς JoiororíAmg ἐν
πολιτείαις καὶ ἄλλοι. τινὲς δὲ ἀπὸ Ἕρμωνος τοῦ “Λυδῶν βασιλέως"
τὸν γὰρ “Είρμωνα “υδοὶ ᾿άδραμυν καλοῦσι Φρυγιστί. quae ultima ex
eodem fonte accepta servavit etiam Hesych. s. ἄδραμὺυς (cod. 40go-
uev): ὁ Ἕρμων παρὰ “υδοῖς. καὶ ᾿δραμύτιον "Egucvozc.
A4vxíGwv.
Fragmenta legebantur in Sopatri eclogis (Phot. bibl. cod. 101). cf.
ad Achaeor. remp.
Μασσαλιωτῶν.
164. (503)
[2 A cr? . . . . ^
Athenaeus XIII p. 576: τὸ ὁμοῖον (Zariadris historiae) ἱστορεῖ ye-
? - - ,
νέσϑαι καὶ Δ ριστοτέλης ἐν τῇ [Μασσαλιωτῶν πολιτείᾳ γράφων οὔ-
: - δ Ὡς 1 L 2 ’ 7 LU ,
τως «Φωκαεῖς οἱ "m Ἰωνίᾳ ἐμπορίᾳ χρώμενοι ἕπτισαν Μασσαλίαν.
p ? , - EV » ? 2 2 - 5
Εὔξενος δ᾽ ὁ Φωκαευς Novo τῷ βασιλεῖ, τοῦτο Ó ἣν αὐτῷ ὄνομα, ἣν
e c ; i ) : ' ^ ?
c e , - € A ,
ξένος. οὗτος ὁ Νανος ἐπιτελῶν γάμους τῆς ϑυγατρος κατὰ τύχην ma-
΄ 3 A. 7 2193 δ 7 ς ι ΄
ραγενόμενον τὸν βξενον παρακέκληκεν ἐπὶ την ϑοίνην. ὁ δὲ γαμος
7 , Y A zv 43 M
ἐγίγνετο τόνδε τὸν vgomov: ἔδει μετὰ τὸ δεῖπνον εἰσελϑοῦσαν τὴν
ΕΞ , , [3 4 - - , ,
παῖδα φιαλην κεκερασμένην ᾧ puru δοῦναι τῶν zo govzov μνηστη-
ϑῶν, ᾧ δὲ δοίη τοῦτον εἶναι νυμφίον. ἡ δὲ παῖς εἰσελϑοῦσα δίδωσιν εἴτε
ἀπὸ τύχης εἴτε καὶ δι᾿ ἄλλην τινὰ αἰτίαν τῷ Εὐξένῳ" ὄνομα δ᾽ ἣν τῇ
παιδὶ Πέττα. τούτου δὲ συμπεσόντος καὶ τοῦ πατρὸς ἀξιοῦντος ὡς
κατὰ ϑεὸν γενομένης τῆς δόσεως. ἔλαβεν ὃ Εὔξενος γυναῖκα καὶ συν-
, 4 2 p
ᾧπει μεταϑέμενος vovvoua ᾽ 4ριστοξένην. καὶ ἔστι γένος ἐν. Πασσαλίᾳ
M - 2 ΄ » ΄ ΄ - '
ἀπὸ τῆς ἀνθρώπου μέχρι νῦν Πρωτιάδαι καλούμενον: Πρῶτος yaQ
D ch A c! ' EO εἴ
ἐγένετο υἷος Ew&évov καὶ τῆς “4ριστοξενης».
Alius auctoris ad ipsum Protum conditorem urbis (Plut. Solon. 2)
haec transferentis narrationem refert Iustinus. 43, 3. Aristotelis autem
locum modo adscriptum tangit etiam Harpocration (e quo Phot. et Suidas
92/7
x. D DES
ut in cod. E) s. Μασσαλέα: Ἰσοκράτης μέν φησιν ἐν Aoyiücquo. (84)
ὡς Φωκαεῖς φυγόντες τὴν τοῦ μεγάλου βασιλέως δεσποτείαν εἰς IMoc-
σαλίαν ἀπῴκησαν. ὅτι δὲ πρὸ τούτων τῶν χρόνων ἤδη ὑπὸ Φωκαέων
ὥκιστο ἡ Μασσαλία καὶ Δ ριστοτέλης ἐν τῇ Μασσαλιωτῶν πολιτείᾳ
δηλοῖ. e quo libro etiam eorum quaedam fluxisse credideris, quae de
Massiliensium reipublicae origine atque institutis praebet Strabo IV p. 179.
Μεγαρέων.
1065. (504)
Strabo VII p. 322 in.: ἐν δὲ τῇ «Αἰτωλῶν (πολιτείᾳ Aorovor£-
λη ς) τοὺς νῦν Aoxgovc Z£Asyeg καλεῖ, κατασχεῖν δὲ xol τὴν Βοιωτίαν
αὐτούς φησιν ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τῇ Ὀπουντίων καὶ Μεγαρέων.
Integrum de Lelegibus Strabonis locum v. sub Aetolorum rep.
Μηλιέω wv.
166. (505)
Suid. s. τῶν φιλτάτων τὰ φίλτατα: φησὶν Aoiavoz£Aqng
ἐν τῇ Μηλιέων πολιτείᾳ τοὺς παῖδας γυμνοὺς ἐκφέρειν μέχρις ἐτῶν τε
καὶ καταφιλεῖν αὐτοὺς ἐν τοῖς συμποσίοις.
Proverbium hoc, quod in collectionibus vulgaribus omittitur, serva-
tum est in proverbiorum codd. Vatic. et Bodl. (App. ed. Gott. V, 3. cf. eod.
Coisl. in not. crit. ad Zen. 3, 2), ubi sieróv φιλτάτων τὰ φίλτατα:
Μηλίοις ἀνεῖλεν 0 ϑεὸς φιλεῖν τῶν φιλτάτων τὰ φίλτατα" μέχρις ovv
ἐτῶν δέκα ἕξ γυμνοὺς περιέφερον τοὺς παῖδας καὶ κατεφίλουν ἐν
Ὀλυμπίᾳ.
167. (500) |
Phot. (eademque Suid., item Proverb. Vat. et Bodl. ed. Gott. I p. 310
iterumque om. Ar. nom. Suid. s. ]ηλιακόν) s. τὸ Μηλιακὸν πλοῖον:
τοῦτο ἐπὶ τῶν (παλαιῶν καὶ add. Suid. s. MA.) &yev δεόντων πλοίων
ἀπὸ ἱστορίας τινὸς εἴρηται" φησὶ γὰρ ᾿Δριστοτέλης Ἱππότην εἰς
ἀποικίαν στελλόμενον τοῖς μὴ βουληϑεῖσιν αὐτῷ συμπλεῖν καταράσα-
σϑαι' ἐπειδὴ γὰρ προφασιζόμενοι of μὲν τὰς γυναῖκας αὐτοῖς ἀρρω-
στεῖν οἵ δὲ τὰ πλοῖα δεῖν κατέμενον, κατηράσατο μήτε πλοῖα στεγανὰ
αὐτοῖς γενέσϑαι ποτὲ καὶ ὑπὸ τῶν γυναικῶν κρατεῖσϑαι ἀεί.
Cf. Diogenian. prov. 8, 31 τὸ Μηλιακὸν πλοῖον: ἐπὶ τῶν ἀγαν
δεόντων πλοίων. κατηράσαντο γὰρ “ακεδαιμόνιοι (Hippotae scil. et
Maliensium in colonia Cnidum deducenda socii, ut coniicit C. Müller ad
Arist. fr. 143) μηδέποτε στεγνὰ τὰ πλοῖα MyuMéov γενέσϑαι" παραβα-
;
ται yoQ.
— 501 —
(MqAé£owv.)
168. (507)
Plinius n. ἢ. IV s. 23, 70 Sill.: /elos cum oppido quam Aristides
Memblida (var. lect. v. ap. Sillig. Pyblida scribendum esse ex Stephano
iam vidit Hermol. Barbarus in Castigat. Plinianis ad l. 4 c. 12), A4risto-
teles Zephyriam, Callimachus Mimallida, Heraclides Siphim et Acy-
ton. haec insularum rotundissima est.
Cf. Steph. Byz. s. M j4oc: νῆσος μία τῶν Κυκλάδων, ὁμώνυμον
ἔχουσα πόλιν. Φοίνικες ovv οἰκισταὶ πρότερον, ὅϑεν καὶ Βυβλὶς (ita
Meineke cum Salmasio. vulgo editur Βύβλος. codd. βύαλος) ἐκλήϑη ἀπὸ
τῶν Βυβλίων Φοινίκων" ἀλλὰ καὶ Ζεφυρία. de communi utriusque scri-
ptoris fonte v. supra ad fr. Deliorum pol.
(MiAmqcéo v.)
169. (508)
Parthenius erot. c. 14 περὶ ᾿ἀνϑέως. ἱστορεῖ 4 ριστοτέλης καὶ
of τὰ Μιλησιακαὰ (Aristocritus scil. et Hegesippus, quibus usus est Parth.
e. 1l. 26 et c. 16). — Ἔκ δὲ “Ζλικαρνασσοῦ παῖς ᾿ἀνϑεὺς ἐκ βασιλείου
γένους ὡμήρευσε παρὰ Φοβίῳ ἑνὶ τῶν ΝΝηλειδῶν τότε κρατοῦντι Mr-
λησίων. τούτου Κλεόβοια, qv τινὲς Φιλαίχμην ἐκάλεσαν, τοῦ Φοβίου
γυνὴ ἐρασϑεῖσα πολλὰ ἐμηχανᾶτο εἰς τὸ προσαγαγέσϑαι τὸν παῖδα. ὡς
δὲ ἐκεῖνος ἀπεωϑεῖτο ποτὲ μὲν φάσκων ὀρρωδεῖν μὴ κατάδηλος γένοιτο,
ποτὲ δὲ Δία ξένιον καὶ κοινὴν τράπεζαν προισχόμενος, ἡ Κλεύβοια κα-
κῶς φερομένη ἐν νῷ εἶχε τίσασϑαι αὐτὸν ἀνηλεῆ τὲ καὶ ὑπέραυχον
ἀποκαλουμένη. ἔνϑα δὴ χρόνου προιόντος τοῦ μὲν ἔρωτος ἀπηλλά-
χϑαι προσεποιήϑη. πέοδικα δὲ τιϑασὸν εἰς βαϑὺ φρέαρ κατασοβήσασα
ἐδεῖτο τοῦ ᾿ἀνϑέως ὅπως κατελϑὼν ἀνέλοιτο αὐτόν" τοῦ δὲ ἑτοίμως
ὑπαχούσαντος διὰ τὸ μηδὲν ὑφορᾶσϑαι, ἡ Κλεύβοια ἐπισείει. στιβαρὸν
αὐτῷ πέτρον. καὶ ὁ μὲν παραχρῆμα ἐτεϑνήκει, ἡ δ᾽ ἄρ᾽ ἐννοηϑεῖσα
ὡς δεινὸν ἔργον δεδράκοι, καὶ ἄλλως δὲ καομένη σφοδρῷ ἔρωτι τοῦ
παιδός. ἀναρτᾷ ξαυτήν. Φοβίος μέντοι διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν ὡς ἐνα-
γὴς παρεχώρησε Φρυγίῳ τῆς ἀρχῆς ἔφασαν δέ τινες οὐ πέρδικα,
σχεῦος δὲ χρυσοῦν εἰς τὸ φρέαρ βεβλῆσϑαι. ὡς καὶ ᾿Δλέξανδρος ὁ Αἴ-
τωλὸς μέμνηται ἐν τοῖσδε ἐν ᾿Ζπόλλωνι....
170. (609)
Athenaeus (e quo Eustath. in Il. p. 1358) XII p. 523*: Μιλήσιοι δὲ
ἕως μὲν οὐκ érguqov, ἐνίκων Σχύϑας. ὥς φησιν Ἔφορος. καὶ τάς τε
ip Ἑλλησπόντῳ πόλεις ἔκτισαν καὶ τὸν Εὔξεινον πόντον κατῴκισαν
πόλεσι οτος xol πάντες ἐπὶ τὸν Μίλητον ἔϑεον ὡς δ᾽ ὑπήχϑη-
σαν ἡδονῇ καὶ revo] κατερρύη τὸ τῆς πολεῶς ἀνδρεῖον, φησὶν “Ἴρι-
στοτέλης. καὶ παροιμία τις ἐγεννήϑη ἐπ᾿ αὐτῶν Πάλαι ποτ᾽ ἦσαν
ἄλκιμοι Μιλήσιοι.
Qua occasione vulgatum hoc proverbium natum sit, accuratiora ha-
bet Zenob. 5, 80 e Demonis proverbiis sumta, quem citant schol. (Did.) in
Aristoph. Plut. 1002. ubi alia quoque de Polycrate explicatio. ceterum
cf. not. ed. Gotting. ad Zen., Diogen. 5, 9 et Apost. 13, 85 (quem e Tzetzis
comm. ad Aristoph. l. c. sua exscripsisse Thomae Magistri scholium docet
in cod. Vind. Gr. phil. 167 f. 443).
Ναξἕέω ν.
171. (910)
Athenaeus VIII p. 8485: ᾿“ριστοτέλης ἐν τῇ Ναξίων πολιτείᾳ
περὶ τῆς παροιμίας (οὐδεὶς κακὸς μέγας ἰχϑύς, de quo praecedunt
Clearchi περὶ πεν et Théóphrasti περὶ γελοίου Το πο ΠΊ8] οὕτω
γράφει: «τῶν παρὰ Ναξίοις εὐπόρων οὗ μὲν πολλοὶ τὸ ἄστυ ὥκουν,
οἵ δὲ ἄλλοι διεσπαρμένοι κατὰ κώμας. ἐν ovv δή τινι τῶν dis ἢ
Ὄνομα qv “Τηστάδαι. Τελεσταγόρας ᾧκει πλούσιός τὲ σφόδρα καὶ εὐ-
δοχιμῶν καὶ τιμώμενος παρὰ τῷ duo τοῖς v ἄλλοις ἅπασι καὶ τοῖς
xo9' ἡμέραν πεμπομένοις. καὶ ὅτε καταβάντες ἐκ τῆς πόλεως δυσω-
νοῖντό τι τῶν πωλουμένων. ἔϑος ἢν τοῖς πωλοῦσι λέγειν ὅτι μᾶλλον
ἂν Megan Τελεσταγόρᾳ δοῦναι ἢ τοσούτου ἀναδόσϑαι. νεανίσκοι
οὖν τινὲς ὠνούμενοι Mey ἰχϑύν, εἰπόντος τοῦ ἁλιέως τὰ αὐτά, λυ-
πηϑέντες τῷ πολλάκις ἀκούειν, ὑποπίοντες ἐκώμασαν πρὸς αὐτόν.
δεξαμένου δὲ τοῦ Τελεσταγόρου φιλοφρόνως αὐτούς. of νεανίσκοι αὐὖ-
τόν τε ὕβρισαν καὶ δύο ϑυγατέρας αὐτοῦ ἐπιγάμους. ἐφ᾽ οἷς ἀγανα-
κτήσαντες of Νάξιοι καὶ τὰ ὅπλα ἀναλαβόντες ἐπῆλϑον τοῖς νεανί-
Gxoig* καὶ μεγίστη τότε στάσις ἐγένετο, προστατοῦντος τῶν Ναξίων
“υγδάμιδος. ὃς ἀπὸ ταύτης τῆς στρατηγίας τύραννος ἀνεφάνη τῆς
πατρίδος». .
172. (511)
Plutarch. de mul. virtut. c. 17, postquam Naxiorum belli contra Mi-
lesios causa explicata, quam ipsam e Theophrasti libro α (πολιτικῶν)
τῶν πρὸς τοὺς καιροὺς accuratius tradidit Parthenius erot. 18, Polycri-
tae historiam Diognetique Erythraei amorem enarravit ex ipsis, ut ait,
Naxiorum scriptoribus (quales praeter Andriscum e quo eiusdem facti di-
versa narratio extat apud Parthenium novimus Aglaosthenem et Philteam,
909 ——
v. Fr. hist. t. IV), haec addit: ὁ δ᾽ ᾿ἀριστοτέλης φησὶν οὐδ᾽ ἁλούσης
τῆς Πολυκρίτης, ἄλλως δέ πως ἰδόντα τὸν Διόγνητον ἐρασϑῆναι καὶ
πάντα διδόναι καὶ ποιεῖν ἕτοιμον εἶναι" τὴν δὲ ὁμολογεῖν ἀφίξεσϑαι
πρὸς αὐτὸν ἑνὸς μόνου τυχοῦσαν. περὶ οὗ τὸν Διόγνητον, ὥς φησιν ὃ
φιλόσοφος. ὅρκον ἤτησεν. ἐπεὶ δ᾽ ὥμοσεν. ἠξίου τὸ 4ήλιον αὐτῇ
δοϑῆναι" 4ήλιον γὰρ ἐκαλεῖτο τὸ χωρίον (Milesiorum scil. contra Na-
xios in ipsa insula ἔρυμα)" ἄλλως δ᾽ οὐκ ἂν ἔφη συνελϑεῖν. ὃ δὲ καὶ
διὰ τὴν ἐπιϑυμίαν καὶ διὰ τὸν ὅρκον ἐξέστη καὶ παρέδωκε τῇ Πολυ-
χρίτῃ τὸν τύπον, ἐκείνη δὲ τοῖς πολίταις. ἐκ δὲ τούτου πάλιν εἰς ἴσον
καταστάντες ἐφ᾽ οἷς ἠβούλοντο πρὸς τοὺς Μιλησίους διελύϑησαν.
Aristotelis narratio in ipsis fere rebus minoribus quibus distat a
vulgari Naxiorum traditione, consentire videtur cum ea quam ex Audrisci
Naxiacorum primo sumtam exhibet Parthenius erot. c. 9 (περὶ IloÀvxot-
τῆς. ἢ ἱστορία αὕτη ἐλήφϑη ἐκ τῆς « ᾿άἀνδρίσκου No&uxGv: γράφει
περὶ αὐτῆς καὶ Θεόφραστος ἐν τῷ ὃ [vel &, ut e. 18] τῶν πρὸς τοὺς
καιρούς). Theophrasto quoque, ut puto, probatam.
Mortem Polycritae ex eodem Aristotelis loco tangit etiam Gellius 3,
15: Cognito repente insperato gaudio exspirasse animam refert Ari -
stoteles philosophus Polycritam nobilem feminam Naxo insula (cf.
Plut. αὐτὴ δὲ πρὸς ταῖς πύλαις γενομένη τοὺς πολίτας ἀπαντῶντας
αὐτῇ. μετὰ χαρᾶς καὶ στεφάνων ὑποδεχομένους καὶ ϑαυμάζοντας, οὐκ
ἤνεγκε τὸ μέγεϑος τῆς χαρᾶς, ἀλλ᾽ ἀπέϑανεν αὐτοῦ πεσοῦσα περὶ τὴν
σύλην).
[
ὈΟπουντέων.
Opuntiorum republica auctorem omnium in Graecia Locrorum res
comprehendisse et fragmenta (cf. de Amphissa Ozolarum urbe) docent et
rei ratio: metropolis enim omnium Opus erat, cf. Strabo IX p. 425. Schol.
Pind. Ol. IX, 32. Locrorum autem nomine Itali simpliciter significantur.
173. (512)
Strabo VII p. 321 fin.: ἐν δὲ τῇ «ἰτωλῶν. (πολιτείᾳ ᾽άφιστοτ έ-
λης) τοὺς νῦν “οκροὺς “έλεγας καλεῖ, κατασχεῖν δὲ καὶ τὴν Βοιω-
τίαν αὐτούς φησιν" ὁμοίως δὲ καὶ ἐν τῇ Ὁπουντίων xoi Μεγαρέων.
Cf. Aetol. pol. fr. et Steph. Byz. s. Φύσκος (Hesiod. ap. Strab. p.
322. Dionys. Hal. ant. 1, 17). ^
174. (513)
Schol. in Pindar. 0]. IX, 86 (πρὲν Ὀλύμπιος ἀγεμὼν ϑυγάτρ᾽) ἀπὸ
γᾶς Ἔπει ὧν (Onócvroe ἀναρπάσαις ... ἔνεικε Δοκρῳ): ᾿Εἰπειῶν τῶν
—— ADDE ---
Ἠλείων ... Ὀποῦντος ἦν ϑυγάτηρ (ἡ Πρωτογένεια cf. Boeckh, Explic.
Pind. p. 191) ᾿Ηλείων βασιλέως. ἣν 4 ριστοτέλης Καμβύσην (Ka-
βύην Plutarch. qu. Gr. 15) καλεῖ. διὰ τούτων ovv ὁ Πίνδαρος etc.
De συγγενείᾳ inter Opuntios et Eleos cf. Strabo IX p. 425. de Loeri
filio Opunte praeter sch. Pind. Ol. 9, 96 et sch. Apoll. Rh. 1, 69 cf. Eustath.
in Il. p. 277, 19, qui ex eodem fonte hausta tradit quo Plut. in qu. Gr. 15,
Didymo scil. qui eandem narrationem repetiverat in comm. ad Sophoclem,
quem citat Athenaeus. Didymi autem narrationem a Plutarcho relatam
propter Cabyes nomen a Didymo in comm. Pind. memoratum Aristoteleam
credo omnem. est autem haec: Tg ἢ ξυλίνη κύων παρὰ “Μοκροῖς; Φυ-
ὅκου τοῦ ᾿Αμφικτύονος υἱὸς ἣν “οκρός, ἐκ δὲ τούτου καὶ Καβύης
Ὁποῦς (vulgo male repetitur “οκρός). πρὸς ὃν ὃ πατὴρ διενεχϑεὶς καὶ
συχνοὺς τῶν πολιτῶν ἀναλαβὼν περὶ ἀποικίας ἐμαντεύετο" τοῦ δὲ
ϑεοῦ φήσαντος κτίζειν πόλιν ὅπου περ ἂν τύχῃ δηχϑεὶς ὑπὸ κυνὸς
ξυλίνης, ὑπερβαίνων εἰς τὴν ἑτέραν ϑάλασσαν ἐπάτησε κυνόσβατον,
ἐνοχληϑεὶς δὲ τῇ πληγῇ διέτρυψεν ἡμέρας αὐτόϑι πλείονας. ἐν αἷς κα-
ταμαϑὼν τὸ χωρίον ἔκτισε πόλεις Φυσκεῖς καὶ Ὑανϑειαν (corr. ὙὝαν-
τίαν ex Steph. s. "'avrec) καὶ τὰς ἄλλας ὅσας οἵ κληϑέντες Ὀζόλαι 4ο-
προὶ κατῴκησαν (sequuntur variae de Ozolarum nomine scriptorum sen-
tentiae, Myrsili Lesbii primum, ut docet Antigon. mir. 117 West. ef.
Strabo p. 427, deinde aliorum sicut in schol. ad ll. 8, 527). iam audias
Eustathium (in Il. p. 277) : o£ δὲ παλαιοί (i. e. scholium quoddam in Il. 6,
531 nunc perditum. cf. schol. Apoll. l. c.) φασι καὶ ταῦτα (quae eadem
verba ex eodem fonte apposuit Eudocia p. 279)" ᾿μφικτύονος xol X90-
νοπάτρας ἀπόγονος Φύσκος, ov Δοκρός, ὧν ἀπὸ uiv Φύσκου Φύσκοι
πρώην, ἀπὸ δὲ “οκροῦ “οκροὶ of αὐτοὶ ὠνομάσϑησαν" “Δοκροῦ δὲ
Ὀποῦς, πρὸς ὃν διενεχϑεὶς 0 πατὴρ “Ποκρὸς ἐᾷ μὲν ἄρχειν ἐκεῖνον, αὐ-
τὸς δὲ οἰκεῖ τὰ πρὸς ἑσπέραν τοῦ Παρνασσοῦ ἔχων ὑφ᾽ ξαυτὸν τοὺς
ἐκεῖ οἱ “Εσπέριοί τε καὶ Ὀζόλαι ἐκαλοῦντο etc. cf. Steph. Byz. s. Φύ -
Gx0c: πόλις Λοκρίδος, ἀπὸ Φύσκου τοῦ «Αἰτωλοῦ ᾿άμφικτύονος τοῦ
Ζευκαλίωνος (de Deucalione v. varias veterum narrationes in schol. Pind.
Ol. IX) ... λέγεται καὶ ἀρσενικῶς 0 Φύσκος" «Φύσκος δὲ ἀφ᾽ ov of
““έλεγες of νῦν “οκροί» (quae Aristotelis esse suspicor, cf. supra
Strab.) Ῥιανὸς δὲ Φυσκέας αὐτοὺς καλεῖ... quas Didymeae doctrinae
. reliquias esse testatur Athen. II p. 706; Δίδυμος δ᾽ ὃ γραμματικὸς (qui
reliquorum quoque apud Athenaeum auctorum locos suppeditavit omnes,
Pamphilo scil. et Athenaeo Pamphilus) ἐξηγούμενος παρὰ τῷ Σοφοκλεῖ
τὸ κύναρος ἄκανϑα: μήποτε φησὶ τὴν κυνόσβατον λέγει διὰ τὸ
ἀκανϑῶδες καὶ τραχὺ εἶναι τὸ φυτόν" καὶ γὰρ ἡ Πυϑία ξυλίνην κύνα.
αὐτὸ εἶπε καὶ ὁ Δοκρὸς χρησμὸν λαβὼν ἐκεῖ πόλιν οἰκίζειν. ὅπου ἂν
ὑπὸ ξυλίνης κυνὸς δηχϑῇ ξαταμυχϑεὶς τὴν κνήμην ὑπὸ κυνοσβάτου.
ἔχτισε τὴν πόλιν. eademque e commentario Sophocleo excerpta in le-
xico etiam tragico extitisse docet Hesychii consensus, qui ita s. κύνα -
οος: φυτόν τι καὶ μήποτε ἡ κυνόσβατος διὰ τὸ τραχὺ καὶ ἀκανϑῶδες"
κύνα γὰρ ξυλίνην τὴν κυνόσβατον ὁ ϑεὸς (ita codex $5, unde Musu-
rus Athenaei memor, apud quem sequitur Theophrasti testimonium ex
hist. pl. 3, 18, male effecit Θεόφραστος. cf. Schow, Hes. lex. restit. p.
477, quem suo damno neglesit Maur. Schmidt, Did. fr. p. 88) λέγει.
175. (514)
Harpocr. (e quo Suid., ut in cod. E) s. μφισσα: πόλις τῆς 4ο-
xoídoc. "A oiGToréAng ἐν τῇ Ὁπουντίων πολιτείᾳ οὕτω λέγει" «4ν-
δραίμων (de quo Paus. 10, 38) δὲ ἦν οἰκιστής. ᾿άμφισσαν δ᾽ ὠνόμασαν
διὰ τὸ περιέχεσϑαι τὸν τόπον ὄρεσιν ».
176. (515) !
Hesych. s. σπετος: ὁ ᾿Δχιλλεὺς ἐν Ἠπείρῳ, ὥς φησιν 0 4οι-
στοτέλης ἐν Ὀπουντίων πολιτείᾳ.
Cf. Plutarch. Pyrrh. 1: ἐκ τούτου δὲ (scil. inde a Pyrrhidarum in
Epiro principatu) καὶ ᾿4χιλλεὺς ἐν Ηπείρῳ τιμὰς ἰσυϑέους ἔσχεν "ἄσπετος
ἐπιχωρίῳ φωνῇ προσαγορευόμενος. de Achille locutus Aristoteles, ut
recte notavit C. Müller ad Ar. fr. 121, ob Patroclum Opuntium (de Aspeto
cf. L. Dieffenbach, Orig. Europ. Frf. 1861 p. 62. cf. 69).
177. (516)
. Choeroboseus ad Theodosii canones t. I p. 75, 23 ed. Gaisford. Ox.
1842 (et in Bekk. Anecd. Gr. p. 1393) τὰ εἰς δὼν λήγοντα δισύλλαβα βα-
ρύτονα διὰ τοῦ ὦ κλίνονται. el μὴ μετοχικὴν κλίσιν ἀναδέχονται. olov
κώδων... τὸ Μέδων. ἔστι δὲ κύριον ὄνομα, ὃ μὲν ποιητὴς Ὅμηρος
διὰ τοῦ vt κλίνει. οἷον Μέδοντοο. τῷ λόγῳ τῶν μετοχικῶν. Ἰσαῖος δὲ
ὁ ῥήτωρ καὶ ᾿Τφριστοτέλης ἐν Ὀπουντίων πολιτείᾳ ΜΙδωνος φασὶν
ἀναλόγως. |
Medon Ὀιλῆος νόϑος υἷός (Il. 8, 727. cf. v, 693), Aeantis frater (ἐξ
"Alxiuene τῆς Αἰακοῦ schol. Vict. ad Il. v, 694).
Ὀρχομενέων.
178. (517)
Io. Ttzetzes in prolegz. ad comm. in Hesiodi opp. p. 15. (ed. Gaisf.
Oxon. 1820): τὸν παλαιὸν δὲ Ὅμηρον Διονύσιυς ὁ κυκλογράφος φησὶν
— O88 5 --
ἐπ᾽ ἀμφοτέρων ὑπάρχειν τῶν Θηβαικῶν στρατειῶν καὶ τῆς Ἰλίου ἁλώ-
σεως (ἐπ᾽ ἀμφοτέρων τῶν στρατειῶν Θηβαικῆς καὶ Τρωικῆς Tzetz.
ad Il. p. 150). ἐκ τούτου γοῦν λογίζομαι τοῦτον τοῦ Ἡσιόδου εἶναι v
ἐτῶν προγενέστερον (τοῦτον τὸν Ἡσίοδον... μεταγενέστερον codd. vi-
tae Tz. excerptae in scholiorum Procli prolegomenis, praeter cod. Vat.,
cf. Hes. ed. Goettling 1843 p. LXXXII. Biogr. Gr. ed. Westermann p. 48).
"oiororílqg γὰρ ὃ φιλόσοφος (immo Philochorus secundum Ano-
nymi schol. ad opp. v. 268, quo ipso testimonio qui sic ratiocinatur
Tzelzes usus est. ita enim illic: ἰστέον δὲ ὅτε υἱὸς Ἡσιόδου ΪΜνασέας
ἐστί. Φιλόχορος δὲ Στησίχορόν φησι τὸν ἀπὸ Κλυμένης, ἄλλοι δὲ Ag-
χιέπην. ubi vulgo ᾿“ρχιέπης editur, corr. e Tz. ad v. 269. aliter Goettl.
praef. ad Hes. p. XX), μᾶλλον δ᾽ οἶμαι ὁ τοὺς πέπλους συντάξας, ἐν τῇ
Ὀρχομενίων πολιτείᾳ Στησίχορον τὸν μελοποιὸν (τὸν μελοποιὸν ex
ipsius falsa explicatione addit Tzetzes, ut in schol. ad v. 269 p. 159 ubi
exscribit Anonymum: παῖδα οὗ μὲν Μνασέα, o£ δὲ ᾿“ρχιέπην, ἕτεροι δὲ
Στησίχορον τὸν μελῳδὸν ἐξεδέξαντο. idem tamen error iam fuit Hesy-
chii apud Suid. s. Στησίχορος: Εὐφόρβου ἡ Εὐφήμου, ὡς δὲ ἄλλοι
Εὐκλείδου ἢ Ὑέτους ἡ Ἡσιόδου. ubi pro Térove corr. Evémovc) εἷ-
ναί φησι υἱὸν Ἡσιόδου ἐκ τῆς Κλυμένης (ita corr. Wyttenbach. e schol.
v. 268. codd. Κτημένης) αὐτῷ γεννηϑέντα τῆς ᾿ἀμφιφαάνους καὶ Γανύ-
Xr090c ἀδελφῆς, ϑυγατρὸς δὲ Φηγέως" ὁ δὲ Στησίχορος οὗτος σύγχρο-
νος ἣν Πυϑαγόρᾳ τῷ φιλοσόφῳ καὶ τῷ “Δκραγαντίνῳ Φαλάριδι" οἵ δὲ
Ὁμήρου v ὑστέριξον ἔτεσι, καϑά φησι καὶ Ἡρόδοτος (itaque etiam He-
siodum totidem fere annis Homero recentiorem esse λογίζεται Tzetzes.
ὑστερίζοντα male Goettl. e cod. Vat. Herodoti idem locus IT, 53, qui
ὁμοχρόνους falso dicat Hesiodum et Homerum, a Tzetze etiam ad v. 652
citatur, ad Pythagorae aetatem hie nescio quomodo relatus) ... τελευτᾷ
δὲ Hoíodog ἐν “οκρίδι τοιουτοτρόπως. μετὰ τήν νίκην. ἣν αὐτὸν νε-
νικηκέναι φασὶν ἐπὶ τῇ τελευτῇ ἀμφιδάμαντος (de qua re ab-Aristo-
tele aliena, id quod concedas Plutarchi iudicio ap. Procl. v. 048, cf. Tz.
in Il. p. 19, dicitur supra p. 14 ex Cert. Hom. et Hes. p. 315 sqq. Goettl.,
cf. Philostr. heroic. p. 727), εἰς ΖΔελφοὺς ἐπορεύϑη, xol i000" αὐτῷ
οὑτοσὶ ὃ χρησμός" '
ὄλβιος οὗτος ἀνήρ, ὃς ἐμὸν δόμον ἀμφιπολεύει.
Ἡσίοδος Μούσῃσι τετιμένος ἀϑανατῃσι"
τοῦ δή τοι κλέος ἔσται ὅσον τ᾽ ἐπικίδναται ἠώς.
ἀλλὰ Διὸς πεφύλαξο Νεμείου καλλιμον ἄλσος"
κεῖθι δέ (ita in Cert, καὶ γάρ codd.) τοι ϑανάτοιο τέλος πεπρω-
μένον ἐστίν.
-- δι - --
ὁ δὲ τὴν ἐν Πελοποννήσῳ Νεμέαν φυγὼν ἐν Οἰνόῃ τῆς “οκρίδος ὑπὸ
᾿ἀμφιφάνους καὶ Γανύκτορος τῶν Φηγέως παίδων ἀναιρεῖται καὶ δί-
πτεται εἰς τὴν ϑάλασσαν ὡς φϑείρας τὴν ἀδελφὴν ἐκείνων Κλυμένην
(codd. Κτημένην). ἐξ ἧς ἐγεννήϑη Στησίχορος (ut supra dictum est).
ἐκαλεῖτο δὲ ἡ Οἰνόη Διὸς Νεμείου ἱερόν. μετὰ δὲ τρίτην ἡμέραν ὑπὸ
δελφίνων πρὸς τὸν αἰγιαλὸν ἐξήχϑη τὸ σῶμα μεταξὺ “οκρίδος καὶ
Εὐβοίας καὶ ἔϑαψαν αὐτὸν “οκροὶ ἐν Νεμέᾳ τῇ τῆς Οἰνόης. of δὲ
φονεῖς αὐτοῦ νηὸς ἐπιβάντες ἐπειρῶντο φυγεῖν, χειμῶνι δὲ διεῳ ϑάρη-
σαν (ut auctor fuit Alcidamas citatus in Certamine Hes. p. 323, e quo
libro sua omnia Tzetzes duxisse videtur ad Aristotelis testimonium frag-
mentumque nihil pertinentia. Ὀρχομένιοι δὲ ὕστερον κατὰ χρησμὸν
ἐνεγκόντες τὰ Ησιόδου ὀστᾶ ϑάπτουσιν ἐν μέσῃ τῇ ἀγορᾷ καὶ ἐπέγρα-
ψαν τάδε"
"Acxgy μὲν πατρὶς πολυλήιος- ἀλλὰ ϑανόντος
ὀστέα πληξίππων γῆ Μινύων κατέχει
Ἡσιόδου. τοῦ πλεῖστον ἐν ἀνθρώποις κλέος ἐστὶν
ἀνδρῶν κρινομένων ἐν βασάνῳ σοφίης.
ἐπέγραψε δὲ καὶ Πίνδαρος"
χαῖρε δὶς ἡβήσας καὶ δὶς τάφου ἀντιβολήσας,
Ἡσίοδ᾽, ἀνθρώποις μέτρον ἔχων σοφίης.
hoe solum Pindari epigramma Tzetzes, qui antea Certaminis Hes. verbis
usus est, ex alio fonte Aristotelisque testimonio in proverbiorum colle-
ctionibus servato addidit. ita enim in Coll. cod. Vat. et Bodl. (App. IV,
92 ed. Gott. I p. 450) s. τὸ Ἡσιόδειον γῆρας : 4“ φριστοτέλης ἐν Oo-
χομενίων πολιτείᾳ δὶς τεϑάφϑαι φησὶ τὸν Ἡσίοδον καὶ ἐπιγράμματος
τοῦδε τυχεῖν" «χαῖρε δὶς ἡβήσας.... παρόσον τό τε γῆρας ἀπέβη καὶ
δὶς ἐτάφη (cf. Macar. 8, 49 et Suid. sub eodem lemmate: ἐπὶ τῶν ὑπερ-
γήρων. φέρεται γὰρ καὶ ἐπίγραμμα Πινδάρου τοιοῦτο" «χαῖρε» etc.).
quod quidem Aristotelis testimonium, qui τάφον Ἡσιόδου Orchomenium
ubi commemoravit, de poeta bis condito dixerit et epigrammatis, sicut
Pausanias (9, 35), Plutarchi Chaeron. in Hesiodum commentario deberi
testatur Procl. in opp. v. 631 (p. 298) ita scribens: ἀοέκητον δὲ αὐτὸ
(seil. τὴν ἄσκραν τὸ πολίχνιον) ὁ Πλούταρχος ἵστορεῖ καὶ τότε εἶναι,
Θεσπιέων ἀνελόντων τοὺς οἰκοῦντας, Ὀρχομενίων δὲ τοὺς σωϑέντας
δεξαμένων ὅϑεν xol τὸν ϑεὸν Ὀρχομενίοις προστάξαι τὰ Ἡσιόδου
λείψανα λαβεῖν καὶ ϑάψαι παρ᾽ αὐτοῖς, ὡς καὶ ᾿Δριστοτέλης φησὶ
γράφων τὴν Ὀρχομενίων πολιτείαν. neque adeo a vero aberraverit, qui
Certaminis quoque auctori, qui paulo post Hadriani imperium se vixisse
ipse fatetur (p. 314, 13 Goettl.), idem praesto fuisse credat Aristotelis te-
-— 8d
stimonium e Plutarcho petitum. sane utrumque epigramma ex Aristotele
allatum in proverbiis legisse Tzetzes videtur, qui ex altero potissimum
(Δσκρη μὲν etc.), quod Chersiae Orchomenio ab Orchomeniis tribuebatur
(secundum Callippum Corinthium ἐν τῇ ἐς Ὀρχομενίους συγγραφῇ ap.
Paus. 9, 38, 10 cf. 9, 29, 2), concluserit (cf. C. Müller ad fr. 115) Aristote-
lem non philosophum esse politiarum auctorem — politiarum dico, non
enim de una Orchomeniorum loquitur — sed eum qui τοὺς πέπλους com-
posuerit id est epigrammata similis plane argumenti a Porphyrio (Eust.
in Il. p. 285), qui de auctore libri dubitaverit, e Peplo tradita (quod idem
iudicium prodit, ubi de Samiorum politia loquitur, Tz. in Lycophr. 488).
Tzetzes enim. quum uberiorem Certaminis narrationem in usum suum
convertere mallet, Aristotelis tamen auctoris nomen et ex Procli scholio
acciperet et e proverbiis, testem hunc quem bis citari vel male memor
credidit vel obiter legens.(cf. sch. ad v. 268) in primo statim loco qui re-
vera alienus erat apponendum duxit, alterum verumque loeum scribenti
obversatum fuisse ipso illo de auctore iudicio simul confessus. iam vero
omnem ilam de morte Hesiodi narrationem quae in Certamine traditur
Aristotelis esse e Plutarcho ductam, fidem faciunt ipsa alterius narratio-
nis Plutarcheae verba in Septem sapientum convivio c. 19 adhuc servata.
quae. eadem fuisse videtur, nisi quod unum in hoc libro fontem sequitur,
Aristotelem ut credo, in Certamine autem epitomator cum Aristotelis nar-
ratione diversam ex Alcidama quodam de interfectorum exitio famam Era-
tosthenisque narrationem confundit (a p. 323, 9—19, ita ut v. 20 ad Ari-
stotelem revertat). quod vero in Certamine dicitur mortui corpus in mare
deiectum fuisse τὸ μεταξὺ τῆς Εὐβοίας καὶ τῆς Δοκρίδος, id quum fal-
sum sit (cf. Plut. 1. c. c. 19) et reliquae narrationi repugnet, conveniat
autem interfectorum in Cretam insulam navigationi de qua testatur Alci-
damas, primum quidem auctoris negligentiam prodit diversos auctores a
Plutarcho appositos confundentis, deinde Tzetzis fontem, qui eundem er-
rorem repetit ipso Certaminis libro, non autem, quod propter raritatem
libri credideris in uno codice Florentino traditi, communi quodam fonte
usus. quo magis certum est vitam Hesiodi, quae Procli quoque scholio-
rum prolegomenis in quibusdam codicibus excerpta subiicitur, ab ipso
Tzetze compositam esse neque ex alio commentario, qui Plutarchea red-
dat Christiani quidem auctoris (ut docet locus p. ὁ τοὺς ϑρυλλουμένους
ἐκείνους ϑεοὺς contemnentis) at longe Tzetzis aetate superioris, ab hoc
in sua prolegomena verbotenus pro more scriptorum Byzantinorum trans-
latam fuisse. de qua re iam superest ut paucis dicam commonstremque
iudicium illud de politiis ab Aristotele philosopho alienis neque Plutarchi
EDU E
^
quadam, qui de Aristotele auctore nunquam dubitat, neque ulla omnino
doctiorum hominum auctoritate niti, sed ipsius Tzetzis esse. scholia
enim illa vetera sub unius Procli diadochi nomine tradita non Procli sunt
omnia, sed veteris quem solum iam Tetzes novit collectoris, qui scholiis
e prolixo Procli commentario que tanquam fundamento usus est excer-
ptis et primo plerumque loco positis alia passim aut voce ἄλλως (i. e.
ἄλλου, quae sexcenties inter se mutata vidi in codicibus commentariorum
ad Aristotelem miscellorum) signata aut bis interdum lemmate eodem
scripto (velut ad v. 631. 713. cf. ad 473 et 475 s. evoyO fov et similia)
discreta addiderit ex altero commentatore hausta atque vel e tertio quo-
dam subiude aucta (cf. ubi tria eiusdem argumenti scholia diversa com-
ponuntur, ad v. 144. 382. 421. 491. 712. 748. 798). et alterum quidem il-
lum commentatorem Procli ubertate patet multo fuisse breviorem et a
verbis quoque eius, quem ignorasse videtur, sententiisque liberum et di-
versum Tzetzique, qui vehementer Proclum solet increpare, fere acce-
ptiorem, auctorum autem testimonia ut recentiorum ferebat (inde a VII.
sec.) incuria, adeo negligentem, ut pauca fere vestigia (velut ad 52. 84.
94. 268. 491. 566. 631. 824) relinquat illius eruditionis, qualem Plutarcho
saepe citato debet Proclus. Christianum eum fuisse vidit Ranke (l. c. p. 15,
e sch. ad v. 169. cf. ad 106). atque eiusdem manifesto commentatoris
prooemium etiam brevissimum Procli prooemio, quo ut legenti patet
integro scholia vetera incipiunt, et ipsi brevi (quam brevitatem testatur
simul et reprehendit Tzetzes) solenni illo ἄλλως interposito subiicitur a
verbis incipiens Mere τὴν ἡρωικὴν γενεαλογίαν (quibus quasi respon-
dent ultima anonymi verba ad v. 824 τούτοις δὲ ἐπαγουσι etc.) usque ad
v. ποίημα εἶναι MovcGv, confusum illud in quibusdam codicibus (cf.
Gaisf p. 3), ut alibi saepe factum est, cum ipso primo ad v. 1 anonymi
scholio quod post prolegomena in scholiorum initio ipsis verbis (Mov-
σας δὲ ὠνομάσϑαι etc.) repetitur Procli primo scholio, quod e prooemio
ducitur, adiectum. iam vero in eisdem codicibus (C et D Gaisfordi i. e.
Paris. 2833 et 2763 et P Westermanni i. e. Par. 2778) post prooemia illa
duorum veterum commentatorum, Procli et anonymi, inserta leguntur
alius praefationis fragmenta maiora (sola haec extant in B i. e. Par. 2708
sec. Gaisf. p. 3 cf. 21) quae Tzetzis vitae ad verbum consentiunt, quibus-
dam quidem quae eiusdem plane farinae sunt (cf. p. 14 de insomnio He-
siodi et p. 18) superflua tamen videbantur eiectis, eis scilicet verbis qui-
bus singula quaedam prooemii capitula (p. 16. 17. cf. p. 20) discernuntur
aliisque quae manifesto Tzetzica sunt neque ex alio fonte a Tzetze ple-
nius exscripto cum ceteris derivari possunt (sicut illa de Cumae urbis
c 10 --
novo nomine quod e Strabone 1]. XIII p. 582 ductum est et de diversa
urbe Italica p. 12, quae a Tzetze etiam ad v. 634 apponuntur. Soterichus
autem Christianus 0 χρυσογνώμων eadem voce laudatur qua in prooemii
initio quo contra Proclum disputat p. 11 et alibi quoque Tzetzes utitur,
velut in Epistolis p. 76 ed. Th. Pressel Tub. 1851. Tzetzis igitur aequa-
lis est alter ille ὁ νῦν περιιὼν τῆς Νικομηδείας οἰνοπράτης). atque
etiam ipsa excerpta illa si sola consideras, non solum Christiani sunt (v.
p. ὃ τοὺς ϑρυλλουμένους ἐκείνους ϑεούς)., sed eundem sermonem eius-
demque doctrinae fragmenta gerunt, quibus in aliis quoque libris Tzetzes
gaudet: ita Homerus ὁ χρυσοῦς solenni Tzetzis praeconio appellatus
(p. 6. ef. Tz. in Il. p. 5. 127. 144 el de aliis similiter Epp. p. 89. 93. 62),
ita Orphicorum carminum idem studium (p. 8. cf. 18) quod postea in
ipsis scholiis Tzetzicis cernitur sicut in commentario Tzetzis Homerico
(v. ind. Bekk.), ita Dionysii cyclographi testimonium idem quod apud Tz.
in Il. p. 150, ita de pluribus Homeris iudicium (e Hesychio fortasse du-
ctum quem v. apud Suid. s. v.) idem quod in sch. Tz. ad Hes. v. 236 et in
Lycophr. p. 263 ed. Lips. (cf. in Il. p. 19), ita Lucianus denique similiter
(ut p. 5) citatus in Il. p. 64. 36. Tzetzes igitur postquam Proclum reiecit
(ut priores omnes in prolegg. ad Hom.) praemisitque secundum proprias
iusti commentarii prooemiique regulas (v. p. 10) necessariam illam poe-
tarum divisionem ex Isaaci fratris in Lycophr. praefatione breviter repe-
titam (p. 11. in Lyc. p. 247), de vita poetae agit (ovrog ovv ὁ "Hoíodoc
cf. in vita Lyc. p. 263 0 “υκόφρων οὑτοσῶ , aetate, libris, morte, de in-
scriptione denique libri praesentis, simili fere ratione qua in praefatione
uberiore ad 1]. (cf. p. 7. 45), vitam autem ipsam composuit e Plutarchi
apud Proclum et Anonymum reliquiis (ita de parentibus eorumque fuga
e sch. Pr. ad v. 631 et 638, de filio e sch. Anon. ad v. 268), e Certamine
Hesiodi et Homeri (de morte Hesiodi et de ipso illo certamine, de quo
eadem licet πάντα ταῦτα ληρώδη λέγων. iudicio a Tzetze in praefatio-
nem translato p. 15, cum quo loco cf. etiam Tz. in Il. p. 19, narraverat
Plutarchus ad v. 648 cf. Sept. sap. conv. c. 10, sicut de morte ad v. 631),
ex aliis denique fontibus quibus in ceteris libris utitur (Archippi quoque
mentio, quae eadem apud Tatian. c. Gr. p. 249, aliunde inserta est).
lam adscribo quam Aristotelica reddere (ea scil. ipsa quae e Plu-
tarchi commentario ad Aristotelem provocantis tangit tantummodo Pro-
. clus in sch. ad v. 631) supra conieci narrationem Plutarchi Sept. sap.
conv. e. 19: ἀνθρώπινον δὲ καὶ πρὸς ἡμᾶς τὸ τοῦ Hoi000v πάϑος"
ἀκήκοας γὰρ ἴσως τὸν λόγον. Οὐκ ἔγωγε, εἶπεν. ᾿Δλλὰ μὴν ἄξιον που-
ϑέσϑαι. Μιλησίου γὰρ ὡς ἔοικεν ἀνδρός, ᾧ ξενίας ἐκοινώνει Ἡσίο-
v— Gad ---
δος καὶ διαίτης ἐν “οκροῖς, τῇ τοῦ ξένου ϑυγατρὶ κρυφα συγγενο-
ς ς Y ? ETE -
μένου καὶ φωραϑέντος. ὑποψίαν ἔσχεν ὡς γνους ἀπ᾿ ἀρχῆς καὶ συνε-
3-279 M Ἃ ? €- -
πικρύψας τὸ ἀδίκημα, μηδενὸς ὧν αἴτιος. ὀργῆς δὲ καιρῷ καὶ δια-
- ^a ? Y ? - ,
βολῇ περιπεσὼν ἀδίκως" ἀπέκτειναν yag αὐτὸν of τῆς παιδίσκης ἀδελ-
A , ? 3 - N
qoi περὶ τὸ “οχρικον ΪΝέμειον ἐνεδρεύσαντες καὶ uev αὐτοῦ τὸν
, 7 € , 5 3 - Π , 9. i] ΄
ἀκοόλουϑοὸν co Τρωιλος ἣν ὄνομα. τῶν δὲ σωμάτων εἰς τὴν ϑαάλασσαν
Y ES ' , 1 *
ὠσϑέντων τὸ uiv τοῦ Τρωίλου εἰς vov Zegvov ποταμὸν ἔξω (immo
ἔσω. scilicet eadem nomina redire notum est apud Ozolas quae apud Epi-
X ? , . I € .
cnemidios, velut 24407: utrinque sec..Strab. IX p. 427. ita nunc Daphnus
quis Ozolarum cum notiore eo mutari videtur qui Locros Epicnemidios
n . EE - . - - 7. . .
dividebat et Opuntios, ubi o zfapvovg oppidum in Phocidis olim litore,
cf. Plin. 4, 20. Strabo IX p. 416. 424 fin. 426 in. inde igitur explicandus AI-
cidamas qui ad Epicnemidios Hesiodi mortem retulisse videtur et Certami-
E . . ΄ ΄
nis error qui utramque fabulam miscet) φερόμενον ἐπεσχέϑη περικλιύ-
, Y c Y , (τ , Ξ
GrQ χοιράδι μικρὸν ὑπὲρ τὴν ϑαάλασσαν υὑπεχουσῃ" καὶ μέχρι viv
, c - X ^ - SCC , Y Y ? A 7j LY
Τρώιϊλος ἡ χοιρας καλεῖται. τοῦ δὲ Ησιόδου τὸν vexgov εὐϑυς omo
- [y - 2 NE Y NC ΄ Y
γῆς ὑπολαβοῦσα δελφίνων ἀγέλη πρὸς vo Píov ἐκομιζε καὶ την Moàv-
΄ Ἂν ς S ,
κρίαν. ἐτύγχανε δὲ “οκροῖς ἡ τῶν Píov (.4giaÓveiov? cf. Cert. p.
- c A »
323, 7) καϑεστῶσα ϑυσία καὶ πανήγυρις. ἣν ἄγουσιν ἔτι. νῦν περιφα-
- A , ze ec » / i] »
νῶς περὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον. ὡς δὲ cO" προσφερόμενον τὸ σῶμα,
, ς A A b M
ϑαυμασαντὲς ὡς εἶκος ἐπὶ τὴν αχτὴν κατέδραμον καὶ γνωρίσαντες ἔτι
΄ " δ 2m τὸ 1 ΄ὔ ἘΞ
πρόσφατον vexgOv, ἀπαντὰ δεύτερα τοῦ ξητεῖν τὸν φόνον ἑποιοῦντο
Y ' ΄ς -€ 4 - - c
διὰ τὴν δόξαν rov Hoi000v. καὶ τοῦτο μὲν ταχέως ἔπραξαν εὑρόντες
᾿ τος , 1 ΄ Ἐξ
τοὺς φονεῖς᾽ αὐτούς τὲ γὰρ κατεπόντισαν ζῶντας χαὶ τὴν οἰκίαν κα-
, 32577, NS ’ M T J i
τέσπαψαν. ἔταφη δὲ Ησίοδος προς τῷ lNeueío (prope Naupactum, ut
. Y ,
docent Thucyd. 3, 96. 102 et Pausanias 9, 38)" τὸν δὲ τάφον of πολλοὶ
- J , » ? 2909 , ,
τῶν ξένων ovx ἴσασιν. αλλ ἀποκξέκρυπται ξητουμξνος (neque frustra,
. . (oe DNE) /, [uA
cf. Paus. 1. c. quo Plutarchi narratio suppletur) vz Ὀρχομενίων. ὡς
; 1 ' , , 1 , 1 ΄ 9
φασι. βουλομένων κατα χρησμον ἀνελέσϑαι τὰ λείψανα καὶ ϑαψαι παρ
αυτοῖς.
E Plutarcho autem ita Certaminis auctor (e quo Tzetzes) p. 322, 20
d - 5. x τς '
Goettl.: τοῦ δὲ ἀγῶνος διαλυϑέντος διέπλευσεν o Hotodog εἰς Δελφοὺς
-" , i] - R9 /,
χρησόμενος καὶ τῆς νίκης ἀπαρχας τῷ ϑεῷ ἀναϑήσων. προσερχομένου
? - » €* A 1 - AU ^"
δὲ αὐτοῦ τῷ ναῷ ἔνϑεον γενομένην τὴν προφῆτίν φασιν εἰπεῖν" ολβιος
τ , 1 c AC " 2 ΄ - - -
ovrog ἀνὴρ x. τ. À. 0 δὲ HoíoÓog ἀκούσας τοῦ χρησμοῦ τῆς Πελοπον-
΄ ι 2 , J Y 5 2v , Y M , ? ᾿
νήσου μὲν ἀνεχῶρει νομίσας τὴν ἑκεῖ ΪΝεμέαν vov ϑὲον λέγειν, εἰς δὲ
/ e . 5 EH . - .
Οἰνόην (0 Οἰνεὼν vocatur a Thucydide, qui etiam Hesiodi mortem tangit
3 — Y , 5.9 , ,
3, 96) τῆς “οχρίδος ἐλϑῶν καταλύει παρὰ ἄμφιφανει καὶ Γανύκτορι,
^ , , ^ m c 1 €
τοῖς Φηγέως παισίν, ἀγνοήσας τὸ μαντεῖον" ὃ γὰρ τόπος οὗτος Íxa-
HD
Ἂς q , e , - 5 LES L , ?
λεῖτο 4ιος Νεμείου ἕερον. διατριβῆς Ó αὐτῷ πλείονος γενομένης ἐν
- , € - e , Α 2 Y
τοῖς Οἰνεῶσιν (ed. Orvàoiv), ὑπονοήσαντες o£ νεανίσκοι την ἀδελφην
ΟῚ -- ΄ 1 & n 3 , 9 M i! E $ ,
evrQv μοιχξυειν vov Hoíodov, ἀποκτείναντες εἰς vo uevobv τῆς Εὐβοίας
καὶ τῆς “οκρίδος πέλαγος κατεπόντισαν. τοῦ δὲ νεκροῦ τριταίου πρὸς.
M ^ [y A ^ Ἁ
τὴν γῆν ὑπὸ δελφίνων προσενεχϑέντος, ξορτῆς τινὸς ἐπιχωρίου παρ᾽
Ἣν " Y D E
αὐτοῖς οὔσης ᾿Δριαδνείας, πάντες ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν ἔδραμον καὶ τὸ
σῶμα γνωρίσαντες ἐκεῖνο μὲν πενθήσαντες ἔϑαψαν. τοὺς δὲ φονεῖς
τ e; ? Ἁ 2
ἀνεζήτουν ... ὕστερον δὲ Ὀρχομένιοι κατὰ χρησμὸν μετενέγκαντες ev-
À ? (A » Nervi) af 2). Ἂν ΄ »
τον παρ αὐτοῖς ἔϑαψαν καὶ ἐπέγραψαν ἐπὶ τῷ vago "4oxon
μὲν κ. τ. λ.
179. (618)
Pollux X, 165: καὶ ὅταν μὲν ἐν ᾿“χαρνεῦσιν (v. 108) εἴπῃ AAotovo-
[4 ? , / NEA - » [4 » 4 Y
φάνης ἀχάνας χρυσίου, τὸ ἀγγεῖον ἴσως Περσικὸν" ἕνιοι δὲ τὴν
ϑεωρικὴν κίστην οὕτω κεκλῆσϑαι νομίζουσιν. ἐν 0$ ἀριστοτέλους
Ὀρχομενίων πολιτείᾳ μέτρον ἐστὶν. Ὀρχομένιον τετταράκοντα πέντε
x ROW ἢ ΄ ᾿ Y
(πέντε add. Salmasius) μεδίμνους χωροῦν Δττικους. of δὲ κοιτέδας τὰς
-» “7 er ἣ 1 ΄ - ,ὕ
Πυϑῶδε ἰόντων, ove καὶ τὰ λεβηταριὰ καλοῦσι ταναγρίδας.
Ex eodem fonte (Didymo scil. et in lexico et iu commentario idem
. a ? , ?,
apponente) schol. ad Aristoph. Acharn. 108 (e quo Suid. s. ἀχάνη) ovx,
/ τ) ^ ὔ / ?
ἀλλ᾽ ἀχάνας: ἀχάνη μέτρον ἐστὶ Περσικόν, ὥσπερ ἡ ἀρτάβη seo?
, » ) — c d
Αἰγυπτίοις. ἐχώρει δὲ μεδίμνους ᾿Δττικοὺς με. ὡς μαρτυρεῖ A orovo-
τέλης. ἄλλοι δέ (of δέ Suid.) φασιν ὅτι κίστις (πίστη Suid.) ἐστίν. εἰς
N 3 . ΄
ἣν κατετίϑεντο τοὺς ἐπισιτιόμοὺυς of ἐπὶ τὰς ϑεωρίας στελλόμενοι.
quod alterum a/zorum testimonium Phanodemi fuisse eundem comici ver-
. .ς se ? £
sum respiciens docet Hesychii glossa s. ἀχάνας: τινὲς μὲν Περσικὰ ué-
, € Y
rov, Φανόδημος δὲ κίστας. εἰς ὡς κατετίϑεντο τοὺς ἐπισιτισμοὺς οἵ
΄ 3 E ΄
ἐπὶ ϑεωρίας ἰόντες. of εἰς ϑέους στελλόμενοι. cf. idem s. ἀχάνη: μέ-
, 2 / - , eS , e A
roov σίτου ἐν Βοιωτίᾳ χωροῦν μέδιμνον ἕν (corr. μεδίμνους us). Sy-
2 , - -
nag. lex. Seg. p. 473, 32 ἀχάνη: μέτρον Βοιώτιον πολλῶν τινῶν μεδί-
μνῶν. οὕτως ᾿Δριστοφάνης (corr. ᾿Δριστοτέλης).
Παρέω ν.
De Sopatri excerptis v. Phot. bibl. c. 161.
Πελληνέων.
180. (519)
Harpocr. (e quo Phot. p. 250, 3 et Suid., Ar. nom. om. ut in cod. E)
μαστῆρες: Ὑπερίδης iv τῷ πρὸς Πάγκαλον. ἔοικεν ἀρχή τις εἶναι
Ξ 610 --
ἀποδεδειγμένη ἐπὶ τὸ ἕξητεῖν τὰ κοινὰ τοῦ δήμου, ὡς of ξητηταὶ καὶ οἵ
ἐν Πελλήνῃ (Πέλλῃ Suid.) μαστροί, ὡς ᾿ριστοτέλης ἐν τῇ Πελλη-
νίων (Πελληνέων Vales. quod non necessarium, cf. Steph. B. s. Πελλήνη)
πολιτείᾳ.
Cf. alteram glossam Photii p. 248, 21 (cuius breve quoddam frag-
mentum etiam in Lex. rhet. Seg. p. 279, 6) s. μαστῆρες: οἵ τὰ gvya-
δευτικὰ χρήματα εἰσπράττοντες, ofovel Cqvqroal τῶν φυγαδευτικῶν
χρημάτων τῶν ἀειφυγίαν φυγαδευϑέντων. ἐκλήϑησαν δὲ μαστῆρες
ἀπὸ τῶν κυνηγῶν τῶν ἐν τοῖς μαστοῖς τῶν ὁρῶν ξητούντων τὰ ϑηρία.
Hesych. s. μαστήρ: ἐρευνητής. μαστῆρες: ξητοῦντες, ἐρευνῶντες.
et s. μαστροί: παρὰ Ῥοδίοις βουλευτῆρες.
Dicaearchi quoque extabat Πελληναίων (in Achaia) πολιτεία, quam
tenebat Cicero (ad Att. II, 2).
(Puyívo».)
181. (520)
Pollux 5, 75: Ἰϑάκη δὲ μύνη τῶν νήσων eyovog ἐστι λαγώ (de qua
re ef. Xen. cyneg. 5, 24 et Arist. ἢ. a. 8, 28 p. 606, 2, unde Plin. 8, 226).
Καρπάϑιοι δὲ πρότερον οὐκ ὄντων ἐν τῇ νήσῳ λαγῶν ξεῦγος εἰσαγα-
γόμενοι, τὸ μὲν εἰς πλῆϑος ἐκ τῆς πολυγονίας ἐπιδιδοῦν ἔφϑειρε τοὺς
καρπούς, oí δὲ παροιμίαν ἐποίησαν ἐπὶ τῶν ἐπισπαστὸν κακὸν ἐφ᾽
ἑαυτοὺς ἐπαγαγόντων «0 Καρπάϑιος τὸν λαγών» (cf. Zenob. 4, 48 etc.).
καὶ μὴν ᾿Δναξίλας ὃ Ῥηγῖνος οὔσης. ὡς ᾿ἀριστοτέλης φησίν, τῆς
Σικελίας τέως ἀγόνου λαγῶν,. ὁ δὲ εἰσαγαγών τε καὶ ϑρέψας, ὁμοῦ δὲ
καὶ Ὀλύμπια νικήσας (de qua re Heraclides etiam in Rheginorum pol., v.
Exc. p. 21, 15) ἀπήνῃ; τῷ νομίσματι τῶν Ῥηγίνων ἐνετύπωσεν ἀπήνην
καὶ λαγών (cf. Poll. 9, 84. Boeckh, Metrol. Unters. p. 323).
Ad finem haec posita sunt uberrimae illius leporis descriptionis no-
minum cynegeticorum occasione illatae, quam qui composuit auctor a
Polluce pro more exscriptus, eis quae e Xenophontis cyneget. c. 5 scien-
Ler elegerat, praeter alios quos ignoramus Aristotelis passim verba e hist.
anu» (Poll 5, 68: 73. cf-Ar--h-'a- 3; 12'p. 510; 2076; 33:9; 21: p. 92258)
intexuit et Herodoti (Poll. 5, 73. cf. Herod. 3, 108. Xen. 5, 13) ex Arche-
lai (Poll. 5, 73 de corporis cavernis ad excrementa variis. cf. Ael. n. an.
2, 12. Archel. ap. Plin. 8, 218 et ap. Varr. r. r. 3, 12. Clem. Al. paed.
II p. 81. unde sequitur Archelai, quem citat 1. 2, 7, esse ea etiam quae
idem Aelianus affert 1, 13, 12. levis enim sophista, qui nihil nisi verbo-
rum falaces illecebras dederit rebus temere compilatis, speciem tamen
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 39
ue SHE ---
quaerit hominis rerum naturae curiosi vanam et quam maxime mendacem,
ἃ viris expertis et fide dignis, veluti venatoribus aliisque, pro Aristoteleo
more audita se accepisse perhibens quae e scriptoribus antiquis collegit
mirabilia atque superstitiosa) quorum nomina, quae pro more solito
Pollux omisit, apposuerat ille quem secutus est, apposuitque in eodem
argumento Athenaeus, qui de leporis fecunditate Xenophontis et Herodoti .
et nomina et verba ita coniungit (IX p. 4009), ut ipsa tantum Xenophontis
et Aristotelis et Herodoti verba Pollux 5, 73: καὶ μὴν πολυγονόν ἔστιν
elc. idem de Astypalaea maris Carpathii insula idem fere narrat ex Hege-
sandro, quod ex alio auctore de Carpatho ipsa legitur apud Pollucem. vi-
detur enim Athenaeus, qui Pamphili lexicon reddere solet, ex eodem loco
(s. λαγώς. cf. Hes.) sua elegisse, e quo alia Pollux eiusdem illius the-
sauri copiosissimi amator. ad quem hic quoque rediisse eum suspicor
eliam propter Cratini testimonium. (5, 68) et. propter Homericum illud
πτῶκα Aeycov (Il. y, 310. o, 676), quod tangit 5, 72 ut Athen. p. 4004
(Eust. p. 1270. 1122) cf. Aristoph. Byz. ap. Ael. 7, 47. cf. 7, 19.
(Ῥο δέω ν.}
182. (521)
. E /, ec ,’
Schol. ad Pindar. Olymp. VIE inser. Δα γόρᾳ Ροδίῳ πυκτῃ:
? M RU qued] 7 /2- i ? Y , - ,
d bu τὴν oO ὀλυμπιαδα. ταύτην τὴν ᾧδηὴν αἀνακεῖσϑαί φησι
Γόργων. ἐν τῷ ze get ᾿“ϑηνᾶς ἱερῷ χρυσοῖς yon ὁ Δια-
γόρας οὗτος υἱὸς μὲν ἣν “αμαγήτου τοῦ Ῥοδίου , e. δὲ καὶ Πύ-
Oue καὶ Ἴσϑμια. περὶ δὲ τούτου τοῦ Διαγόρου εἶπε μὲν καὶ ᾿᾽Ζριστο-
2 ΄ - -ῳ Ν Y N z)
τέλης καὶ AmoÀÀec, μαρτυροῦσι δὲ τοιαῦτα. Κατὰ yog τὴν Ολυμπίαν
ς , N N , " - ΄
ἕστηκεν O Διαγόρας μετὰ τὴν “υσανδρου εἰκόνα, πηχῶν τεσσαρῶν
, Ἁ Ce τυοΝ 9 -»ὝἭ Ν N
δακτύλων πέντε. τὴν δεξιαν ἀνατείνων χεῖρα. τὴν δὲ ἀριστερὰν εἰς
δ N 3 , M )! m" e (C , c ΄
ἑαυτὸν ἐπικλίνων. μετα δὲ τοῦτον ἵσταται καὶ ὁ ΖΙαμαγητος ὁ πρεσβύ-
- , 2 CAE (0 , - ΄ d
τατος τῶν παίδων αὐτοῦ, Oc ἣν καὶ ὁμωνυμος τῷ παππῷῳ, TEO/JY,QUITLOV
2 XN ^ ΄ 7 d -»ὝἭ δ
cue Ue καὶ αὐτὸς πηχῶν τεσσάρων. ἐλάττων δὲ τοῦ πατρὸς
΄ 7 ' ? L4
δαχτύλων πέντε.) ἐχόμενος δὲ rovrov ἕστηκε Ζωριεὺς ἢ ἀδελφός,
πύχτης καὶ αὐτὸς προβεβλημένος. τρίτος δὲ μετ᾽ ἐκεῖνον ᾿Δκουσίλαο
ἧς ς TQ ημένος. τρίτος δὲ μὲτ ἐκεῖνον AxovolAoog,
- 3 - [4 o 1 M
τῇ μὲν ἀριστερὰ ἱμάντα ἔχων πυκτικόν, τὴν δὲ δεξιὰν ὥσπερ πρὸς εὐ-
1 ? € D AT ΄
χὴν Ἵ ἀνατείνων. καὶ οὗτοι μὲν of τοῦ νικηφόρου παῖδες ἐν στήλαις
7 Y -» 2 2 »
ἵστανται συν τῷ πατρί. uev ἐκείνους δὲ καὶ ϑυγατέρων αὐτοῦ νικη-
΄ XE d 2 » 4 - , 2 - 5) Y δι -
qogor υἱοῦ ὁυο, Βίυκλης πυγμῇ νικήσας ἀνδρῶν “) καὶ uev. ἐκεῖνον
1 ΄
Πεισίρροδος. ἢ) καὶ λέγεται 7 κατὰ τὴν ᾿Ολυμπίαν νικήσαντας τοὺς
A ' 1 o DENEN e - / 5 N
παῖδας κατὰ τὴν αὐτὴν ἡμέραν τῷ πατρί, περιλαβόντας ἢ ovv τὸν
-— o9 --
, A , e M » e
ΖΔιαγόραν περιιέναι τὸ στάδιον μακαριξομένους ὑπὸ τῶν “Ελλήνων.
L^ * [4 , 1 x L4 , ΄ 9
χρονῳ δὲ υστερὸν φασι καὶ τὴν τούτου ϑυγατέρα Καλλιπατειραν ὃ)
ἐλϑεῖν εἰς τὴν Ὀλυμπίαν καὶ αἰτεῖν παρὰ τῶν ἑλλανοδικῶν ἐπιτρέψαι
τὴν ϑέαν αὐτῇ, τοὺς δὲ κωλύειν φάσκοντας κατὰ νόμον γυναι τα μὴ
ϑεωρεῖν τὸν γυμνικὸν ἀγῶνα" τὴν δὲ φῆσαι πρὸς αὐτοὺς οὐχ ὁμοίαν 10)
c ^ ς 2 -Ὕ -
εἶναι ταῖς ἄλλαις γυναιξὶν ἀλλὰ φέρειν πλέον τι ταῖς προγονικαῖς
, ἣν 3 3 1 πον ἈΕῚ
ἀρεταῖς ἐπερειδομένην ἔσχε γαρ καὶ τὸν πατέρα καὶ τους τρεῖς ἀδελ-
M 2 , 2 p 5 -
φους ὀλυμπιονίκας ΖΔαμάγητον ΖΙωριέα “Δκουσίλαον καὶ ἐξ ἀδελφῆς
- * e - N "C ΄ €
παῖδα Ευκλέα xoi αὐτῆς vtov Πεισίρροδον. !) καὶ δεῖξαι τας τε τοῦ
M ' T 2 - , 1 (^, , ' δ ]
σατρος καὶ τῶν ἀδελφῶν στήλας καὶ ovro νικηϑέντας τους ἑλλανοδί-
κας ἐπιχωρῆσαι) καὶ συνήϑειαν νόμου διαλῦσαι καὶ τῇ Καλλιπα-
SUP CUT di ᾿ HER UD
, N , 2 2 1 1 M DL LL - δ ΄ i!
(SCIAT ϑέαν ἐπιτρέψαι. καὶ vo μὲν περὶ αὐτῶν τοσαῦτα. ἱστόρηται δὲ
M E τ Ν
o Διαγόρας Ἑρμοῦ παῖς γεγενησθαι: φασὶ yog αὐτοῦ τὴν μητέρα εἰς
ἀγρόν που προσ ομε νην; εἶτα καύματος στ θυ ἐπισχόντος ἐπικλιϑη)-
VOL τινι ᾿Ερμαίῳ τεμένει καὶ οὕτω τὸν ϑεὸν αὐτῇ συνελϑεῖν. τὸν δὲ
΄ e ^ ? , € - 2 022210: -
Διαγόραν ovro τεκεῖν αὐτήν, ὃς πρῶτος ep. Πρακλέους λέγεται τοιοῦ-
PR) e [y v M 5 ὅτῳ
τος γενέσϑαι 13). ἀφ᾽ ov γὰρ Ἡρακλῆς συνέϑηκε τὸν ἀγῶνα μηδενί
e - - Y Y N ?
πῶ τοιαῦτα συμβῆναι ὥστε καὶ τὸν πατέρα καὶ τοὺς víovc ὀλυμπιο-
νίκας γενέσϑαι. cf. Paus. 6, 7. Gell. 8, 15.
Textum quem dedit Boeckh schol. p. 157 vulgato paulo Miccrissem
unus praestat celeberrimus codex Rehdigeranus Vratislaviensis (Vrat. A),
ceteris qui vetera scholia exhibent cum recensione in brevius contracta
codicis Zachariae Calergi Cretensis convenientibus , quem codicem ex edi-
tione principe Romana a. 1515 repetiverunt editiones Petri Brubaechii
(Frf. 1542) et Pauli Stephani (1599) item Oxoniensis (1697), posteaque
quibusdam correctis Beck (Lips. 1792) et Heyne (Gott. 1798). quibus ac-
cedit etiam quem ipse inspexi codex Vindobonensis graec. hist. 130 bomb.
sec. XIV, Pindari Olymp. Pyth. et Nem. I. II cum schol. vett. vulg. conti-
nens. in quo quidem textu vulgato scriptorum nominibus temporisque
notula omissis haec tantum ab initio scholii leguntur: Ταύτην τὴν ὠδὴν
? - , - - E v . e 6
ανακεῖσϑαί φησι yogyov ἐν τῷ (τῇ Vind.) zre ληναίας (ita Vind. f. 113^.
edd. vett. omnes quum ληναίας dent in scholiis Byzantinis, eaedem σελη -
ναίΐίας scribunt in veteribus: de qua re nihil monentes Ζιενδίας legunt
2 » - - ,
Beck, Heyne, Boeckh) ἁϑηνᾶς ἱερῷ χρυσοῖς γραμμασιν. ἐνίκησε δὲ καὶ
πυϑια καὶ ἴσϑμια (quae recte transposuit Beck, vid. ed. t. I p. 408): τ᾿
, c » c ΄ [3i 2 οἱ 4
φιαλαν ὡς εἴτις: 0 διαγόρας [ovrog hoc loco om. Vind.| υἷος μὲν
2 ΄ - ΄, »" ΄
qv δαμαγήτου τοῦ δοδίου. περὶ δὲ τούτου τοῦ διαγόρου ἱστόρηται
- A N i] . . .
τοιαῦτα κατὰ γὰρ τὴν ὀλυμπίαν etc. lemma interponit Vind. novum
scholium minus apto loco (debebat enim post ῥοδίου) indicans. in reli-
99 *
τὸ BU -.-
quis quae discrepent ἃ Vrat. notanda sunt haec: 1) vulgo legitur τεσσά-
ocv (δ). 2) vulgo Διώρευς. correxit e Paus. aliisque Beck t. I p. 408,
cf. Boeckh Expl. Pind. p. 160. 3) ita scripsi ex Vind. ceteri male ὡς
πρὸς προσευχήν. 4) vulgo Evxiov, quod e Pausania cum Heynio cor-
rexit Boeckh huc deducente etiam Vrat. 4. 5) codd. et edd. omnes
male ᾿ἄνδρωνα. cf. Paus. 6, 6, 2 et 6, 7, 3: πύξ ve ἤσκησαν καὶ ἔσχον
Ὀλυμπιακὰς νίκας ἐν uiv ἀνδράσιν Εὐκλῆς ... Πεισίροδος δὲ ἐν παι-
σίν. 6) vulgo Πεισιρρόϑιος, Vrat. A. Πεισίρροϑος. at apud Paus. 6,
7 et 5, 6 meliores codices aut praebent Πεισίροδος aut correctura infe-
runt pro altera lectione Πεισίδωρος. vid. varietatem lectionis apud Schu-
bart. et Walz. ed. t. II p. 216. 377. cf. etiam Boeckh Expl. Pind. p. 166.
Πεισίδωρος legitur etiam in codice Philostrati περὶ γυμναστικῆς edito a
Minoide Mena (Par. 1858) p. 20. 7) corruptam esse lectionem vulgatam
quam bene emendavit Boeckh καὶ λελεγέτης indicant et cod. Vind. scri-
bendo καὶ λελεγέ τῆς et plane omittendo Vrat. D. in sequentibus vulgo,
praeter Vind., νικήσαντες κατὰ τὴν etc., ita ut omittantur verba τοὺς
παῖδας. praeterea Vrat. 4 habet (ubi? post τοὺς παῖδας ἢ ϑυγατέρων
ve υἱοὺς Εὐκλεέστατον Καλλιάνακτα (i.e. Εὐκλέα τὸν Καλλιάνακτος
Boeckh Expl. Pind. 1. c., Paus. 6, 7) καὶ Πεισίρροϑον. pergitur in. Vrat.
4: οὗτοι δὲ πολλὰς νίκας ἐκ τῶν Ὀλυμπίων ἔσχον δέκα, ἐκ τῶν Πυ-
δίων δὲ ἔφη et celera, quae ad vulgata revertuntur, sed immane quan-
tum depravata. haec parum explicite a Boeckhio sive Gerhardo tràdita
intelliget qui codicem videbit. 8) παραλαβόντας Vind. quod sequitur
ovv uncis inclusit Müller. 9) vulgo "AgiGroztereLgev, quod et hic et infra
removit Boeckh secutus Vrat. A et Paus. 10) vulgo ovx Zoqv. 11) haec
inde ab ἔσχε dedi ex Vrat. A. sed ἐξ ἀδελφῆς obscurum in codice
est. ita Boeckh. 12) vulgo ἐπιχειρῆσαι, Vrat. A συγχωρῆσαι. «fortasse
ἐπιχωρῆσαι» leyne in ed. Gott. 1798 tH p. 9318. 13) hic vulgo finitur
scholium. reliqua ex Vrat. A, addita particula γάρ, 6410 Boeckh.
Prima verba fragmenti docent ad Olympiae quandam descriptionem
haec spectare et ad auctorem periegetam,qui velut Polemo ille clarissimus
et postea Pausanias monumenta locorum statuasque ex ordine perlustrans
recensuerit, eadem ille qua Pausanias (qui tamen in statuis Olympicis di-
versum videtur sequi ordinem) formula solenni usus (uere δὲ... ἕστηκε).
sunt igitur Apollae sive Apellae Pontici (de quo cf. Boeckh praef. ad
schol. Pind. p. 22, Preller de Polem. p. 175, C. Müller Fragm. hist. IV p.
367), non Aristotelis, et si quid omnino huic testimonio inest Aristotelici,
continetur varia illa quae de Diagora et Diagoridis postea additur notitia,
quae spectat Rhodiorum et gloriam et civitatem. nec dissimile est quod
— sm --
Pausanias etiam ea quae ipse vidit testisque descripsit, deinde scriptos
fontes (velut de Doriei morte Atthidem Androtionis) secutus historicosque
paucis illustrat. non igitur est cur primo obtutu concedentes ad Olym-
pionicarum librum mente properemus, praesertim quum pluribus huius
rei fontibus paratioribusque extantibus, Timaei Eratosthenis Apollodori
chronographiis ad olympionicarum recensum accommodatis, ommino illo
non usus esse videtur idem Didymus qui in pythionicis Pindari explican-
dis Aristotelico Pythionicarum libro carere non potuit. ceterum monen-
dum est ex eadem Olympiae descriptione Apollae locum citare eundem
Didymum apud Phot. s. Κυψελιδῶν ἀνάϑημα.
2Zaowío wv.
183. (522)
Plin. n. ἢ. V s. 37, 135: Samon .. . Partheniam primum appella-
iam Aristoleles tradit, postea Dryussam, deinde Anthemussam.
Aristocritus (de quo Müller, Fr. hist. IV p. 334. cf. 333) adicit Melam-
phuyllum , dein Cyparissiam, alii Parthenoarussam (vocis corruptae va-
rias lect. v. ap. Sillig.), Stephanen.
. Eosdem auctores eodem ordine recensitos legebat Steph. Byz. s.
Σάμος: ἐπιφανὴς πρὸς τῇ Καρίᾳ νῆσος. ἐκλήϑη δὲ πρότερον Παρ-
ϑενία καὶ Δρυοῦσσα καὶ ᾿ἀνϑεμοῦσσα καὶ Μ]ελαμφυλλος. cf. Strabo
XIV p. 637: ἐκαλεῖτο δὲ Παρϑενία πρότερον οἰκούντων Καρῶν (vel Le-
legum, quorum rex vocatur Áncaeus Sami pater a Paus. 7, 4. cf. Strabo
XV, 672), εἶτα "Av9suoUc (corr. 4vOsuoUcoo. "Av9su£c altero loco legi-
tur X p. 457, e quo eandem formam recepit Eustath. in Dion. 533), εἶτα
ἹΜελάμφυλλος. εἶτα Σάμος εἴτ᾽ ἀπό τινος ἐπιχωρίου ἥρωος εἶτ᾽ ἐξ
᾿Ιϑάκης καὶ Κεφαλληνίας ἀποικίσαντος. Schol. in Apoll. Rh. 2, 867:
Παρϑενία δὲ ἡ Σάμος ἐκαλεῖτο. ἐκέχρητο γὰρ πολλοῖς ὀνόμασι" καὶ
γὰρ Μελάνϑεμος (corr. Μελάμφυλλος) καὶ Παρϑενία καὶ ᾿ἀνϑεμοῦσσα
ἐκαλεῖτο. ex Meracl. pol. exc. p. 15, 1: ἡ δὲ νῆσος Παρϑενία, ὕστερον
δὲ δΔρυοῦσσα. Hesych. s. Δρυοῦσσα: ἡ Σάμος τὸ παλαιόν et s. 46-
ρυσσα: οὕτως ἐκαλεῖτο ἡ Σάμος et s. Μελάμφυλλος : ἡ Σάμος idemque
s. Φυλλίς: ἡ Σάμος τὸ πάλαι (cf. orac. ap. lambl. v. Pyth. c. 2 p. 18
Kiessl), quae dispersa nune Hesychii doctrina ex una disputatione petita
videtur auctoris eiusdem e quo sua Plinius excerpserat simillima. idem
vero, ut Φυλλίς nomen docet simplex pro composito memoratum, habuisse
videtur κτίσεως narrationem a Iamblicho (l. c. p. 16) traditam, quam Strabo
quoque tangit, fortasse Aristoteleam: λέγεται δὴ ovv ᾿4γκαῖον τὸν xa-
o BONS e
τοικήσαντα τὴν Σάμον τὴν ἐν τῇ Κεφαλληνίᾳ γεγενῆσϑαι μὲν ἀπὸ Διὸς
(immo Ποσειδῶνος καὶ ᾿Δ“στυπαλαίας τῆς Φοίνικος, cf. sehol. Ap. Rh. 1,
185. 2, 866. Paus. 1. c. Arist. ap. Zenob. 5, 71 et sch. Od. 4,9) .. . φρο-
νήσει δὲ καὶ δόξῃ τῶν ἄλλων Κεφαλλήνων διαφέρειν, τούτῳ δὲ γενέ-
σϑαι χρησμὸν παρὰ τῆς Πυϑίας συναγαγεῖν ἀποικίαν ἀπὸ τῆς Κεφαλ-
ληνίας xol ... οἰκίσαι νῆσον τὴν δι᾿ ἀρετὴν τοῦ ἐδάφους καὶ τῆς γῆς
Μελάμφυλλον καλουμένην. προσαγορεῦσαί ve τὴν πόλιν Σάμον ἀντὶ
τῆς Σάμης τῆς ἐν Κεφαλληνίᾳ. τὸν μὲν οὖν χρησμὸν συνέβη γενέσϑαι
τοιοῦτον *
"Ayxoi. , εἰναλίαν νῆσον Σάμον ἀντὶ Σάμης σε
οἰκίζειν κέλομαι" Φυλλὰς (corr. Φυλλὶς) δ᾽ ὀνομάξεται αὕτη.
184. (523)
Schol. in Apollon. Rh. (quae in usum suum convertit Tzetzes in Ly-
cophr. 488, Aristotelem citans τὸν τοὺς πέπλους συντάξαντα i. e. quem
ego quidem puto non sicut tradunt philosophum fuisse sed eum qui Pepli
epigrammata composuit. de qua re v. ad Orchom. pol.) p. 315, 16 Keil.
(in faciliorem serrnonem haec arbitrarie, ut solet, mutavit editor scholio-
rum Byzantinus cod. Paris. et Vindob., v. ed. Lips. 1818 p. 23 —— cod.
Vind. phil. gr. 81. f. 6?) Παρϑενίης Ayxatoc: "Aoióvrorélge
φησί, τιϑεὶς ἐπὶ ᾿4γκαίου τὴν παροιμίαν, ὅτι γέγονε φιλογέωργος
᾿ἀγκαῖος καὶ πολλὰς ἐφύτευσεν ἀμπέλους. εἰπόντος δὲ αὐτῷ τοῦ ϑε-
ράποντος ὅτι ϑᾶττον ἀποϑανεῖται ἢ πίεται ἐκ τοῦ καρποῦ τοῦ ἀμπέ-
λου, ᾿άγκαῖος ὡρίμου γενομένου τοῦ καρποῦ τρίψας βότρυν ἐκάλεσε
τὸν ϑεράποντα καὶ εἶπεν ὡς ἔξησεν μέχρις οὗ καρποφορήσῃ ἡ ἄμπε-
λος, καὶ ἔμελλε πίνειν. τοῦ δὲ ϑεράποντος εἰπόντος «πολλὰ μεταξὺ
πέλει κύλικος καὶ χείλεος ἄκρου», διηγγέλη αὐτῷ τις σῦς διαλυμαινό-
μενος τὴν χώραν, ἐφ᾽ ὃν ἐκδραμὼν πρὶν πίῃ ἀνῃρέϑη ὑπ᾽ αὐτοῦ. διὸ
ἐπεκράτησεν ἡ παροιμία ἐπὶ τῶν παρὰ προς δοκίαν τι πραττόντων. καὶ
Φερεκύδης ἐν τῇ ἡ φησὶ τὸν ᾿“γκαῖον ὑπὸ τοῦ Καλυδωνίου συὸς πλη-
γέντα τὸν μηρὸν ἀποϑανεῖν.
Eadem paulo aliis verbis apud Zenobium V, 71 (quibus concinit
licet brevior Diogen. VII, 46, e quo sua, ut ipse testatur, sumsit Mich.
Apostol. XIV, 46, eandem hic addens proverbii sententiam quam apponit
Gregor. Cypr. cod. Leid. 95: ἐπὶ τῶν εἰς χρόνον uexgov γενήσεσϑαι
μελλόντων. eandem praeferens Zenobii narrationem in scholia vulg. ad
Apollon. Rh., Laur. codicis lectione reiecta, intulisse videretur Ioannes La-
scaris primus editor, v. ed. Lips. p. 357, nisi plane eadem omnia iam ha-
beret Eudocia viol. p. 24) πολλὰ μεταξὺ πέλει κύλικος καὶ χεί-
c o
Lu" D , » ^
λεος ἄκρου: παροιμία λεχϑεῖσα ἐξ αἰτίας τοιαύτης " ᾿άγκαῖος παῖς
- 2 -ν ^ €
Ποσειδῶνος φυτεύων ἀμπελῶνα βαρέως ἐπέκειτο τοῖς οἰκέταις. εἷς δὲ
- - N Y L4 -»Ἥ - c
τῶν οἰκετῶν ἔφη μη μεταλήψεσθϑαι τὸν δεσπότην τοῦ καρποῦ. ὁ δὲ
3 - 2 MEG ' 2 d , 2 ΄ Y h 2 d
JAyxotoc ἐπειδὴ ὁ. καρπὸς ἐφϑαλει. χαίρων ἐτρυφα καὶ vov οἰκέτην
^, ? w A 74 zv
ἐκέλευσε κεράσαι αὐτῷ. μέλλων δὲ τὴν κύλικα προσφέρειν τῷ στόματι
ec "EY : ν ΄ὔ c 3 γ᾽ A 2 , , à ,
υπεμίμνησχεν αὑτὸν τοὺ λόγου. ὁ δὲ ἔφη vov εἰρημένον στίχον. του-
M : . 5 ?
τῶν ἔτι λεγομένων (αλλος add. cod. Bodl. et Diog.) oxérge ἡλϑὲν ἀπ’-
, e δ , - h! 37, » c i2 ποῦ
ἀγγέλλων ὡς ὑπερμεγέϑης σῦς τὸν ὁρχατον λυμαίνεται. ὁ δὲ Ayxotoc
9 i] i , A EY [id δ ἘΣ
ἀποβαλὼν τὴν πόσιν ἐπὶ τὸν σῦν ὥρμησε καὶ πληγεὶς ὑπ᾽ αὐτοῦ ἐτε-
A , [4 e ’ὔ ΄ , 9 v ? * ? M
λεύτησεν" οϑὲν ἡ παροιμία. Διονύσιος δὲ φησιν εἰρῆσϑαι αὐτὴν ἀπὸ
- ? L4 A , -
τῆς Δντινόου μνηστευσαμένου τὴν Πηνελόπην συμφορᾶς (0d. y, 9):
' M / n N -
προσαγόμενος yog τὸ ἔχπωμα ἐτελεύτησε τοξευϑεὶς παρὰ τοῦ Ὀδυσ-
σέως. quibus verbis Aristotelica aeque recitari comprobant schol. ad
Hi Ρ ' £f . « B
Odyss. y, 9 (qvo ὁ καλὸν cAercov) , ubi eodem utroque testimonio appo-
sito utriusque auctor nominatur. quod quidem scholium (ed. Dindorf. Ox.
1855 p. 706, 14 ex schol. vulg. idem autem sch. extat etiam in cod. Marc.
613 f. 262^) ita legitur in codice Vindobonensi (Graec. phil. 133) fol. 132? :
, c ap) - [ [ARS RN DES € 1 PON DN
Διονύσιος 0 Θρᾷξ £v ταῖς μελέταις φησίν" ép ov τὴν «πολλὰ μεταξυ
: , , .
πέλει κύλικος καὶ χείλεος» παροιμίαν διαδεδόσϑαι λέγεται (in vulg. et
E c Y N CAN ,
Marc. ita: zfiov. ὁ 0g. ἐν v. μ. ἵνα φησὶ τὴν πολλὰ μεταξὺ πέλει κυλι-
2 ? ὩΣ N 2
xoc χαὶ χείλεος ἀφ οὐ παροιμίαν διαδ.)}" προστιϑέμενος γὰρ o Avií-
A ? ' ΄ »"Ὕ ΄ Y
voog (yag ἀντίνους Marc.) zo πόμα (πῶμα vulg.) βαλλεται. λέγει δὲ
EU (d m c -
᾿Ζριστοτέλης περὶ τῆς παροιμίας οὕτως" ᾿Δγκαῖος ὁ Ποσειδῶνος
AGES D ΄ ^ Y , 2! 23577, DETTA ΄ 2:1 y» 4
καὶ “στυπαλαίας Σαμιος ὧν τὸ γένος, ἔχων οἰκέτην ἀπὸ Κρήτης éx&-
A [A » N
λευσεν αὐτὸν προσφέρειν ποτὸν πίνειν, oOev ἐντεῦϑεν αἴ ἀμπελοι vvy-
΄ : c? E , ES : 30577
χανουσιν (haec inde ab οϑὲν in schol. vulg. post πεεῖν leguntur). e/mov-
- € ? - e Dy
τος δὲ αὐτοῦ ὡς οὐ δυνήσεται πιεῖν, αὐτὸς 0 ᾿4γκαῖος κατακερτομήσας
kd σι MI 7 n
τοὺς ϑεράποντας ἔλαβε τὴν κύλικα καὶ προσέϑετο. λέξαντος δὲ ἐκείνου
Ἁ c J , 1 n P A , -»"
«πολλὰ μεταξυ πέλει κυλίκος καὶ χείλεος ἀκρου». evo συνέβη χρῆμα
7, M ' L4 2 ru - 2 ,
μέγαλου συὸς (Gvoc μεγάλου vulg. Marc.) ἐπιβαρῆσαι τοῖς Ayxotov χω-
7, UN p Y - M , A,
oío.c* ἀκούσαντα δὲ αὐτὸν ἀπὸ τῶν χειλέων τὴν κυλικα καταϑεῖναι
L] - e D M A P4 [3
καὶ διαδοαμεῖν (ita et Marc., δραμεῖν vulg.) πρὸς τὸν wygiov (vv add.
Marc. et vulg.), συμβαλόντα δὲ τῷ κάπρῳ τελευτῆσαι. ἔνϑεν φασὶ (φησὶ
» - A
vulg. et Marc.) καταρρυῆναι (κατανοῆσαι vulg. et Mare.) την παροιμίαν.
Eadem in Samiorum republica Heraclidem (ex Aristotele) attulisse
testantur Exc. p. 15, 2. in ipso autem proverbio illo xvàzxog pro xorv-
λης explicatione postea illatum esse fidem facit Athen. XI p. 478. ceterum
. . 7 ? 2,
quod de Samo insula ait Strabo XIV p. 637: ἔστι ὃ οὐκ εὔοινος, καίπερ
. - »" , /, e. . .
ευοινουσῶν τῶν κυάλῳ νήσων, cum Ancaei memoria cohaerere vitem co-
c EOD ees
lentis scite observavit Thirlwall in Philological Museum t. I p. 107 (Cambr.
1832). similis autem narratio de Calchante ferebatur, e qua proverbii ori--
ginem repetebant alii (v. Festus s. manum et mentum p. 149 Müll, Serv.
in Virg. ecl. 6, 72. inde μάντιες ille apud Tz. in Lyc. 488 pro servo in-
ductus). |
185. (524)
Aelian. de nat. an. XVII, 20: ᾿“ριστοτέλης λέγει γενέσϑαι (vulgo .
γίνεσϑαι) ἐν Σάμῳ λευκὴν χελιδόνα (sequuntur alia ex alio Aristotelis
loco hist. an. 6, 5 addita). :
Cf. Heraclid. pol. exe. p. 15, 5: ὅτε ἐν τοῖς Σαμίοις ἐφάνη λευκὴ |
χελιδὼν ovx ἐλάττων πέρδικος. et Duris ap. Antigon. mir. 132 (120 West.)
ἐπὶ... χελιδόνα λευκὴν φανῆναι. Aelianus sua forlasse sumsit ex
Alexandro Myndio, e quo eadem alio loco affert X, 34: ὥφϑησαν sore
καὶ χελιδόνες λευκαί. ceterum cf. Pseudarist. de signis aquarum c. 3, 2:
στρουϑὸς ἐὰν λευκὸς ἢ χελιδὼν ἢ ἀλλο τι τῶν μὴ εἰωϑότων λευκῶν,
χειμῶνα μέγαν σημαίνουσιν (cf. π. σημείων fr. 5, 7).
186. (525)
Aelian. de nat. an. XII, 40: τιμῶσι δὲ ἄρα Δελφοὶ uiv λύκον, Σά-
| quor δὲ πρόβατον. ᾿Αμπρακιῶται δὲ μὴν τὸ ξῶον τὴν λέαιναν. τὰ δὲ
αἴτια τῆς Éxcorov τιμῆς εἰπεῖν οὐκ ἔστιν ἔξω τῆσδε τῆς σπουδῆς. Ζ1:ελ-
φοῖς μὲν χρυσίον ἱερὸν σεσυλημένον καὶ ἐν τῷ Παρνασσῷ κατορωρυ-
γμένον ἀνίχνευσεν ὁ λύκος" Σαμίοις δὲ καὶ αὐτοῖς τοιοῦτο χρυσίον
xÀemiv πρόβατον ἀνεῦρε καὶ ἐντεῦϑεν Μίανδρόβουλος ὁ Σάμιος τῇ
"Hoo πρόβατον ἀνάϑημα ἀνῆψεν. καὶ τὸ μὲν Πολέμων (cf. Paus. X, 14)
λέγει τὸ πρότερον, τὸ δὲ“ ριστοτέλη ς τὸ δεύτερον.
Eandem rem ex Ephoro (fr. 161) tangunt proverbiorum libri et lexica
(s. ἐπὶ τὰ vel τοῦ ΪΜανδραβόλου. v. not. ad Zen. 3, 82 ed. Gott.), cf. Clem.
Alex. protr. p. 11 extr. πρόβατον, ὥς φησιν Εὐφορίων (Meineke Anal.
Al. p. 141), σέβουσι Σάμιοι (ubi corr. Expogoc).
187. (526)
Schol. in Aristoph. av. 471 οὐδ᾽ Αὔΐσωπον πεπατηκας: ὅτι
τὸν λογοποιὸν Αἴσωπον διὰ σπουδῆς εἶχον. wv δὲ 0 Αἴσωπος Θρᾷξ,
ἠλευϑερώϑη δὲ ὑπὸ Ἴδμονος τοῦ κωφοῦ. ἐγένετο δὲ πρῶτον Ξαάνϑου
δοῦλος. ὁ δὲ κωμικὸς Πλάτων καὶ ἀναβιῶναί φησιν αὐτὸν ἐν τοῖς
“άκωσιν (Cobet iu Plat. p. 95)... διὰ σπουδῆς δὲ εἶχον τὸν 4 ἴσωπον.
καὶ ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ Σαμίων πολιτείᾳ εἰπόντα φησὶν αὐτὸν μῦ-
ϑον ηὐδοκιμηκέναι.
me "DAP. --
Heraclid. pol. exc. p. 15, 10: J4f'ocrog δὲ ὁ λογοποιὸς εὐδοκίμει
τότε. ἦν δὲ Θρᾷξ τὸ γένος. ἠλευϑερώϑη δὲ ὑπὸ Ἴδμονος τοῦ κωφοῦ.
ἐγένετο δὲ πρῶτον Ξανϑου δοῦλος.
Scholium illud cum reliqua omni quam scholia gestant doctrinae
copia ex Didymi commentario Aristotelem comicosque citantis superesse
nemo negabit. Aristotelis autem testimonium qui sine dubio ipsam illam
fabulam ab Aesopo recitatam narraverat, in brevius contractum esse patet.
ad quem auctorem cetera quoque quae de Aesopo servo leguntur non
dubito quin pertineant. quum vero easdem res eisdem verbis eodemque
sermonis tenore in brevius contractas ex Heraclide servaverit excerptor
iste politiarum recentissimus quas e Didymo Symmachus vel quisquis
scholii auctor est, ad eundem scriptorem utrumque locum redire manife-
stum est, ut scilicet Heraclides ille aut ipse sit Didymus, quem Aristotelis
politias tantopere tractasse scimus (cf. Zf/óvuoc ὁ τοῦ Ἡρακλείδου, quem
quidem alterum et iuniorem Didymum esse vult Suidas), aut aliquis Di-
dymo recentior, fortasse ipse ille Didymi discipulus, de quo Suidas (i. e.
Hesychius).
188. (527)
Zenob. prov. 6, 12 τὸ περὶ ΖΔρῦν (vel παρὰ Zfoví in Mantissa
prov. t. lI p. 776 Gott.) σκότος: A φιστοτέλης φησὶν ἐν τῇ Σαμίων
πολιτείᾳ IHouvéov πολλοὺς ὑπὸ Μιλησίων ἀναιρεϑῆναι περὶ τὴν xa-
λουμένην Δροῦν᾽ ὅϑεν καὶ τὰς Πριηνείας γυναῖκας ὀμνύναι τὸ περὶ
ΖΔρῦν σκότος.
Eundem Aristotelem reddit Plutarchus quaest. Graec. 20: Τίς 0 λε-
γόμενος ἐν Πριήνῃ παρὰ ΖΔρυὶ σκότος: Σάμιοι καὶ Πριηνεῖς πολε-
μοῦντες ἀλλήλοις τὰ μὲν ἄλλα μετρίως ἐβλάπτοντο καὶ ἔβλαπτον, μάχης
δὲ μεγάλης γενομένης χιλίους Σαμίων o£ Πριηνεῖς ἀπέκτειναν ἑβδόμῳ
δὲ ὕστερον ἔτει Μιλησίοις συμβαλόντες παρὰ τὴν καλουμένην zov,
τοὺς ἀρίστους ὁμοῦ τε καὶ πρώτους ἀπέβαλον τῶν πολιτῶν ὅτε καὶ
Βίας ὁ σοφὸς εἰς Σάμον ἐκ Πριήνης πρεσβεύσας εὐδοκίμησε. ταῖς δὲ
Πριηνέων γι} ὁμοῦ τοῦ πάϑους τούτου καὶ τῆς συμφορᾶς ἐλεει-
νῆς γενομένης. ἀρὰ κατέστη καὶ ὅρος προ; τῶν ΒΕ ΤΩΣ «0 παρὰ τῇ
Ζρυὶ σκότος» διὰ τὸ παῖδας αὐτῶν καὶ πατέρας καὶ ἄνδρας ἐκεῖ φο-
νευϑῆναι.
Occasionem huius narrationis Bias praebuit eiusque, ut Aesopi in fr.
praecedente, in Samum insulam iter. idem illud de utroque redit τότε
εὐδοκίμει.
m τ ϑς
189. (538)
Plutarch. Pericl. c. 26: ἅμα δὲ τῇ νίκῃ καὶ τῇ διώξει τοῦ λιμένος
κρατήσας (ὁ Περικλῆς) ἐπολιόρκει τοὺς Σαμίους ... ἐπεὶ δὲ μείξων
ἕτερος στόλος ἦλϑεν ἐκ τῶν ᾿4ϑηνῶν καὶ παντελῶς κατεκλείσϑησαν οἵ
Σάμιοι, λαβὼν ὃ Περικλῆς ξξήκοντα τριήρεις ἔπλευσεν εἰς τὸν ἔξω
πόντον. ὡς μὲν οἱ πλεῖστοι λέγουσι (etiam Thucyd. 1, 116), Φοινισσῶν
νεῶν ἐπικούρων τοῖς Σαμίοις προσφερομένων ἀπαντῆσαι καὶ διαγωνί-
σασϑαι πορρωτάτω βουλόμενος, ὡς δὲ Στησίμβροτος ἐπὶ Κύπρον στελ-
λόμενος" ὅπερ οὐ δοκεῖ πιϑανὸν εἶναι. ὁποτέρῳ δ᾽ οὖν ἐχρήσατο τῶν
λογισμῶν ἁμαρτεῖν ἔδοξε. πλεύσαντος γὰρ αὐτοῦ Μέλισσος 0 ᾿Ιϑαγέ-
νους; ἀνὴρ φιλόσοφος στρατηγῶν τότε τῆς Σάμου, καταφρονήσας τῆς
ὀλιγότητος τῶν νεῶν ἢ τῆς ἀπειρίας τῶν στρατηγῶν ἔπεισε τοὺς πολί-
τας ἐπιϑέσϑαι τοῖς ᾿4ϑηναίοις. καὶ γενομένης μάχης νικήσαντες of
Σάμιοι καὶ πολλοὺς μὲν αὐτῶν ἄνδρας ἑλόντες πολλὰς δὲ ναῦς δια-
φϑείραντες ἐχρῶντο τῇ ϑαλάσσῃ καὶ παρετέϑεντο τῶν ἀναγκαίων πρὸς
τὸν πόλεμον ὅσα μὴ πρότερον εἶχον (cf. Thucyd. 1, 117), ὑπὸ δὲ τοῦ.
Μελίσσου καὶ Περικλέα φησὶν αὐτὸν ᾿ριστοτέλης ἡττηϑῆναι ναυ-
μαχοῦντα πρότερον. of δὲ Σάμιοι τοὺς αἰχμαλώτους τῶν ᾿4ϑηναίων
ἀνθυβρίζοντες ἔστιξζον εἰς τὸ μέτωπον γλαῦκας" καὶ γὰρ ἐκείνους of
᾿4ϑηναῖοι σάμαιναν (in hoc loco describendo quem errorem commiserit
Plutarchus arguit Photii locus et ipsa rei ratio). ἡ δὲ σάμαινα ναῦς ἐστὶν
ὑόπρωρος uiv τὸ σίμωμα (cf. Hesych. Phot. s. Gc uve) , κοιλοτέρα δὲ
καὶ γαστροειδής, ὥστε καὶ φορτοφορεῖν καὶ ταχυναυτεῖν (eadem descri-
ptio Didymi dicitur ab Hesychio s. Σαμιακχὸς τρόπος. qui Didymus huius
rei testem citaverat Lysimachum, ut docet Photius. ceterum σαμαΐένας et
σεσίμωνται apud Hes. corrigas pro Musuri Σαμίας ναῦς et σεσήμανται
ubi codex σεσήμονται sec. Schow. Hes. rest. p. 683): οὕτω δ᾽ ὠνομάσϑη
διὰ τὸ πρῶτον ἐν Σάμῳ φανῆναι Πολυκράτους τυράννου κατασκευά-
σαντος. πρὸς ταῦτα τὰ στίγματα λέγουσι καὶ τὸ ᾿Δριστοφάνειον ἦνί-
χϑαι «Σαμίων ὃ δῆμός ἐστιν ὡς πολυγράμματος».
Ultima haec a Plutarcho e Didymi commentario ad Aristophanis Ba-
bylonios interposita sunt, cuius in hunc versum docta explicatio legitur
apud Hesych. (qui ipsius versus argumentum e fabulae nexu plenius ex-
ponit) Photium et Suidam s. Σαμίων ὁ δῆμος (cf. Hes. et Phot. s. Σὰ-
μιακὸς τρόπος eosdemque s. σάμαινα),» auctores autem narrationis a
Plutarcho omissos lexicon a Photio et Suida exscriptum servavit Duridem
el Lysimachum: οὗ δὲ ὅτι ᾿4ϑηναῖοι μὲν τοὺς ληφϑέντας ἐν πολέμῳ
Σαμίους ἔστιξον γλαυκί (κατὰ τοῦ προσώπου add. Aelian. var. hist. 2, 9
qui eiusdem facti mentionem facit), Σάμιον δὲ σαμαίνῃ- ἡ δὲ σαμαίνη
ἐστὶ (Photii. codex γλαυκισαμίοι τῇ σαμένης ἔστι idemque excepto τῇ
Suidae ed. Med. 1499, Σάμιοι δὲ c. 0 ἐστι editores) πλοῖον δίκροτον ὑπὸ
Πολυκράτους πρῶτον κατασχευασϑὲν τοῦ Σαμίων τυράννου, ὡς “1υσί-
μαχος ἐν B νόστων. τὸ δὲ πλάσμα Δούριδος (illud scil. de Athenien-
sium erudelitate narratum, ad quod etiam aliud Photii fr. pertinet p. 570,
18 s. τὰ Σαμίων. cf. Prov. Bodl. et Vat. in App. prov. IV, 84 Gott. t. I).
cum qua de Duride Didymi censura ipse non suo iudicio munitus consen-
tit Plutarchus e. 28: Δοῦρις δ᾽ ὁ Σάμιος τούτοις ἐπιτραγῳδεῖ πολλὴν
ὠμότητα τῶν ᾿4ϑηναίων καὶ τοῦ Περικλέους κατηγορῶν, ἣν οὔτε Θου-
κυδίδης ἱστόρηκεν ovr Ἔφορος οὔτ᾽ ᾿“φιστοτέλης. quae omnia
adseripsi non solum ut novo exemplo monstrarem Plutarchi in vitis cou-
scribendis rationem recentiorum parata doctrina fulti, sed probarem etiam
Aristotelis testimonium, ad quod nihil nisi pauca illa verba ὑπὸ δὲ τοῦ
Μελίσσου etc. ceteris quae Duridis sunt (e Duride certe illud de Aspasia
Samiaci belli causa c. 25 in. cf. Harpocr. s. ᾿“σπασία p. 37, 15) contraria
pertinent, ex alio scriptore et ipsum repetitum esse, e Didymo scilicet
qui de Samiis uberrime hac occasione data et in commentario et in lexico
agens Aristotelem identidem (ef. fr. seq.) citaverit.
: 190. (529)
Photius (eademque Suid. et Apostol. prov. XV, 32) Σαμέων ὁ δῆ-
uoc ὡς πολυγράμματος: ᾿Δριστοφάνης Βαβυλωνίοις, ἐπισκώ-
πτῶν τοὺς ἐστιγμένους (haec accuratius Hesych. s. v.). οὗ γὰρ Σάμιοι
καταπονηϑέντες ὑπὸ τῶν τυράννων, σπάνει τῶν πολιτευομένων ἐπέ-
γραψαν τοῖς δούλοις ἐκ πέντε στατήρων τὴν ἰσοπολιτείαν (democratiae
scil. tempore ab Atheniensibus institutae), ὡς 4 QrGvovéAqg ἐν τῇ Σα-
μίων πολιτείᾳ " ἢ ὅτι παρὰ Σαμίοις εὑρέϑη πρώτοις τὰ xÓ γράμματα
ὑπὸ Καλλιστράτου, ὡς ᾿ἄνδρων ἐν τρίποδι... Θεόπομπος (cf. Epho-
rus ap. schol. Ven. Il. ἡ. 185). o£ δὲ ὅτι ᾿4ϑηναῖοι μὲν τοὺς ληφϑέντας
et cetera quae iam supra adscripsi ad fr. praeced.
Σαμοϑρᾷάκων.
191. (680)
Schol. in Apollon. Rhod. I, 917 p. 355 Keil. ἀρρήκτους ἀγα-
νῇσι: τὰς τελετὰς λέγει τὰς dv Σαμοϑρῴάκη ἀγομένας ... ἡ δὲ Σαμο-
Socr ἐκαλεῖτο πρότερον “ευκωσία (“ευκοσία Laur. et editionis prin-
cipis schol. vulg. “ευκωσία schol. Paris. ed. p. 73 et Vind. coj. f. 202,
ubi ita quod primum posuerat “ευκοσία scriba correxit. “Ζευκωνία
schol. Il. c. 78 et Eust. p. 1340, “ευκανία codd. Heracl. pol. p. 19, 13,
LET
quia praecedunt. Zevxevo£, cf. Schneid. p. 87), ὡς ἱστορεῖ ᾿Ζριστοτέ-
λης ἐν Σαμοϑράκης πολιτείᾳ. ὕστερον δὲ ἀπὸ Σαου τοῦ Ἑρμοῦ καὶ
Ῥήνης παιδὸς (cf. Diodor. V, 48) Σάμος προσωνομάσϑη κατὰ παρένϑε-
σιν τοῦ ακ. Θρᾳκῶν δὲ οἰκησάντων αὐτὴν ἐκλήϑη Σαμοϑράκη.
Eadem fuit scholiorum Homericorum doctrina. ita enim cod. B ad
Il. o, 78 (unde Eustath. p. 1340) Σάμου: τῆς νῦν Σαμοϑράκης. σά-
μους δὲ τοὺς λόφους ἔλεγον (Strabo X p. 457. VII[ p. 346) ἐκαλεῖτο
δὲ “ευκωνία (corr. “ευκωσία)., εἶτα οἰκισϑεῖσα ὑπὸ Σαμίων, ὧν τὰ
σκάφη o£ αἰχμάλωτοι Θρᾷκες (immo Θρῆσσαι sec. Eust.) κατέδυσαν. de
Sao et m littera intercalata Samo cf. Aristoph. ap. schol. Il. v, 12 (inde
Σαιοι. quos ex Archilochi fr. apud Strabonem X p. 457 servato affert
Eust. in Dion. 534. cf. Hesych. s. Zwox£c. Schol. Nic. ther. 472), ubi aliud
hoc scholium legitur in codd. AD (unde Eustath. p. 917): Σάμιοι of ἐν
Ἰωνίᾳ μετὰ διακοσιοστὸν (καὶ ἔνατον add. D. καὶ μικρόν τι πρὸς Eust.)
ἔτος τῶν Τρωικῶν χρησμὸν ἔλαβον παρὰ τοῦ Πυϑίου εἰς τὴν ἐν Τρω-
có. Θρῴκην μετοικῆσαι, ἀφ᾽ ὧν ἡ Σαμοϑρᾷάκη (προσηγορεύϑη. ἡ
ἱστορία παρὰ ᾿Δ4πολλοδώρῳ). Σάμου ovv Θρηικίης τῆς Σαμοϑράκης.
τὸ δὲ ἐν αὐτῇ ὄρος Σαώκη. quo loco comparato manifestum est brevi
Heraclidis frazmento p. 19 subesse et Aristotelis testimonium et Apol-
lodori: Σαμοϑράκη τὸ uiv ἐξ ἀρχῆς ἐκαλεῖτο “ευκανία (corr. A4svxo-
σία) διὰ τὸ λευκὴ εἶναι, ὕστερον δὲ Ogoxov κατασχόντων Θρᾳκπία᾽
τούτων δὲ ἐκλιπόντων ὕστερον ἔτεσιν ἑπτακοσίοις Σάμιοι κατῴκισαν
αὐτὴν ἐκπεσόντες (cf. Paus. 7, 4 et Antiphontis oratoris verba apud Suid.
s. Σαμοϑρᾳᾷκη) τῆς οἰκείας καὶ Σαμοϑοῴκην ἐκάλεσαν.
Σικυωνέων.
192. (531)
Pollux IX, 77: τὸ μέντοι τῶν ὀβολῶν ὄνομα of μὲν ὅτι πάλαι βου-
΄ 9 A 9 - ' Y 3 ΄ὕ € δ τ - 1 -
πόροις ὀβελοῖς ἐχρῶντο πρὸς τὰς ἁμοιβας: ὧν τὸ ὑπὸ τῇ δραπὶ πλῆϑος
ἐδόκει καλεῖσϑαι δραχμή. τὰ δ᾽ ὀνόματα καὶ τοῦ νομίσματος μεταπε-
σόντος εἰς τὴν νῦν χρείαν ἐνέμεινεν ἐκ τῆς μνήμης τῆς παλαιᾶς" ᾽4ρι-
, P ἌΡΕΟΣ L 3 ) , ,
στοτέλης δὲ rovrov λέγων £v Σικυωνίων πολιτείᾳ σμικρὸν τι καινο-
- 2 ' 2 Y , 2 ΄ , - Y 2... dp
τομεῖ, OpeAovc ecvrovce τέως ὠνομασϑαι λέγων, τοῦ μὲν ὀφέλλειν δη-
- D 2 - - » €
λοῦντος τὸ αὔξειν, αὐτῶν δὲ διὰ τὸ εἰς μῆκος ηὐξῆσϑαι ὧδε κληϑέντων.
e 1 Ww Ὁ) ) 9 , 1 ? 4v» c 9 1 , -
οϑεν καὶ τὸ ὀφείλειν ὠνομασϑαι φησὶν οὐκ οἶδ᾽ ὁπως" ἐπὶ μέντοι τῶν
9 - ς , 205 Nes ᾿ ,
ὀβελῶν ὑπήλλαχϑαι τὸ ᾧ εἰς v0 β κατὰ συγγεὲνειαᾶν.
Cf. Plutarch. Lysand. 17: τοῦτο δὲ (sc. τὸ πάτριον τῶν Ζακεδαι-
μονίων νόμισμα) ἠν σιδηροῦν... κινδυνεύει δὲ καὶ τὸ πάμπαν ἀρχαῖον
? ^^
οὕτως ἔχειν, ὀβελίσκοις χρωμένων νομίσμασι σιδηροῖς, ἐνίων δὲ χαλ-
— SUE ee
κοῖς" ἀφ᾽ ὧν παραμένει πλῆϑος ἔτι καὶ νῦν τῶν κερμάτων ὀβολοὺς
καλεῖσϑαι. δραχμὴν δὲ rovg 36 ofloiovc: τοσούτων γὰρ ἢ χεὶρ πέερι-
εδράττετο. Plutarchum sequitur Eustath. in Il. p. 421. cf. p. 136. Etym.
M. s. ὀβελίσκος. cui et ipsi cum Etym. Gud. s. v. est ὀβελίσκος παρὰ
τὸ ὀφέλλειν καὶ eig μῆκος αὔξεσθαι.
(Σινωπέων.)
193. (532)
Schol. in Apollon. Rhod. II, 946 p. 436, 15 Keil. (unde hausit Eudo-
cia p. 375 recensionem cod. Parisini secuta, cf. p. 197 Lips. ceterum cf.
Hesych. s. Σανάπην , ubi huius disputationis exile quoddam fragmentum
servatur) ἔνϑα Σινώπη: ... ἐν δὲ τοῖς Ogguxoic ᾿άρεως καὶ ALy(-
νης γενεαλογεῖται (ἡ Σινώπη)" κατὰ δέ τινας "άρεως καὶ Παρνασσης"
5 2 S) , ? - Y e , . .
κατ υμηλον καὶ ἀριστοτελη .oocmov. καὶ ovroc μὲν (scil. qui
explicatur poeta Apollonius, cf. rec. Paris.) φησιν ὅτι “ἅἄλυν τε TOV πο-
M 2 z ? 15 ΄ 1 L , , ? 5 - ΄,
ταμοὸν ἕπλανησε καὶ “πολλωνα καὶ Ζ4ία. αἰτησαμένη παρ αὐτῶν προ
(7 Eon Ὁ) ΄ QU UN ; 2 ; τὸ , 5.1}
τερον LV ἕπιτυχον OU αν ϑέλοι. ἔπειτα εἰπουσὰ παρϑενίας ὀρέγεσϑαι
ταύτης ἐπέτυχεν ὡς ἂν ὅρκῳ δεδεμένων αὐτῶν. Φιλοστέφανος δέ φησι
τοὐναντίον ᾿Δπόλλωνι αὐτὴν μιγεῖσαν ἀποκυῆσαι τὸν προσαγορευϑέντα
Σύρον.
(Συβαριτῶν.)
194. (533)
Athen. XII p. 520: εἰς τηλικοῦτον δ᾽ ἦσαν τρυφῆς ἐληλακχότες (of
Συβαρῖται) ὡς καὶ παρὰ τὰς εὐωχίας τοὺς ἵππους ἐϑίσαι πρὸς αὐλὸν
ὀρχεῖσϑαι. τοῦτ᾽ οὖν εἰδότες of Κροτωνιᾶται ὅτε αὐτοῖς ἐπολέμουν,
ὡς καὶ ᾿“ριστοτέλης ἱστορεῖ διὰ τῆς πολιτείας αὐτὼν, ἐνέδοσαν τοῖς
ἵπποις τὸ ὀρχηστικὸν μέλος" συμπαρῆσαν γὰρ αὐτοῖς καὶ αὐληταὶ ἐν
στρατιωτικῇ σπευῇ. καὶ ἅμα αὐλούντων ἀκούοντες οἵ ἵπποι οὐ μόνον
ἐξωρχήσαντο ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀναβάτας ἔχοντες ηὐτομόλησαν πρὸς τοὺς
Κροτωνιάτας. τὰ ὁμοια ἵστόρησε καὶ περὶ Καρδιανῶν 0 “αμψακηνὸς
Χάρων...
Eandem Aristotelis narrationem, quam Eustathius etiam in quibus-
dam verbis consentiens tangit in Dionys. v. 374, nescio unde pleniorem
atque integriorem habet Iulius Africanus in cestis vel cestorum reliquiis
c. 14 p. 293 (ed. Par. 1693 post Mathemat. vet.): Εἰς τοῦτό more ἐλάσαι
τρυφῆς Συβαρίτας λόγος ὡς παρὰ δεῖπνον εἰς τὸ συμπόσιον αὐτοὺς
(sc. ἕππους) εἰσάγειν. τοὺς δ᾽ ἀκούσαντας αὐλήματος ανίστασϑαι ἐπὶ
τὼ πόδε καὶ τοῖς προσϑίοις ὥσπερ χειρονομοῦντας ὀρχεῖσϑαι. ὑβρι-
— UM
σϑέντα δὲ αὐλητὴν εἰς Κροτωνιάτας αὐτομολῆσαι προσφάτως ἵππομα-
χίᾳ νενικημένους; μέγιστα δὲ ὠφελήσειν τὸ κοινὸν ἐπαγγείλασϑαι" παρα-
δώσειν γὰρ πᾶν τὸ ὙΠ ΠῚ ἱππικὸν αἰχμάλωτον. πιστεῦσαι τοὺς
Κροτωνιάτας αὐτῷ καὶ ἐπιτρέψαι σπριυ τη γερη, τὸν δὲ αὐλήσαντα τοῖς
τς πόλεως αὐληταῖς δεῖξαι τὸ petas καὶ ὅτε καιρὸς qv παρεγγυῆσαι
τὴν ἐπὶ τοὺς πολεμίους ἔξοδον. ὡς δὲ of Συβαρῖται ἐπῆλϑον πανδη-
uel πολύ τι, φρυαττόμενοι τῇ τῆς ἵππου περιουσίᾳ καὶ ἀνεμίγησαν αἱ
φάλαγγες, ὑπὸ σημεῖον ἕν ηὔλησαν of πάντες, συνήϑους δὲ ἤχου ἀκού-
σαντες of ἵπποι ὥσπερ οἴκοι ἐδιδάσκετο ἀποσεισάμενοι τοὺς ἀναβάτας
ὑπωρχοῦντο πάντες. τότε οὖν οἵ ἱππόται ἑάλωσαν κείμενοι καὶ οἵ ἵπ-
ποι ἐλήφϑησαν ὀρχούμενοι. ἀναστησάντων αὐτοὺς συνήϑων μελῶν.
195. (534)
Athen. XII p. 523 (in eadem qua praecedens fragmentum de populis
propter luxuriam famosis disputatione): καὶ of τὴν Σῖοιν δὲ κατοικοῦν-
rec, ἣν πρῶτοι κατέσχον of ἀπὸ Τροίας ἐλϑόντες (Achaei scil. cf. Strabo
VI p. 264. Steph. s. Σῖρις), ὕστερον δ᾽ ὑπὸ Κολοφωνίων (hic verbum
aliquod desiderari vidit Casaubonus. epitome Athenaei simpliciter habet
ὕστερον δ᾽ of Κολοφώνιοι), ὥς φησι Τίμαιος καὶ 4 ριστοτέλης, εἰς
τρυφὴν ἐξώκειλαν οὐχ ἧσσον Συβαριτῶν. καὶ γὰρ ἰδίως παρ᾽ αὐτοῖς
ἐπεχωρίασε φοθεῖν ἀνϑινοὺς χιτῶνας, οὖς ἐξώννυντο μίτραις πολυτε-
λέσι- καὶ ἐκαλοῦντο διὰ τοῦτο ὑπὸ τῶν περιοίκων μιτροχίτωνες, ἐπεὶ
Ὅμηρος τοὺς ἀξώστους ἀμιτροχίτωνας καλεῖ.
De communibus Siritarum et Sybaritarum rebus (contra Tarentinos)
v. Strab. p. 265. 264. ceterum ab iisdem Crotoniatis, a quibus Sybaris,
Siris etiam expugnata est (Iustin. XX, 2).
Συρακουσίων.
196. (535)
Poll. VI, 16 (s. οἶνος): καί που καὶ (sc. ἐστὶν οἶνος) γλυκὺς
Πόλλιος" ἔστι μὲν ἐκ Συρακουσῶν, Πόλλις δ᾽ αὐτὸν ὁ "Aoysiog πρῶ-
τος ἐπεσκεύασεν. ἀφ᾽ οὗ καὶ τοὔνομα, ἢ ἀπὸ τοῦ Tug Bec: -
λέως Πόλλιδος. ὡς ᾿ἀριστοτέλης λέγει.
Loci Aristotelei vestigia habes etiam in Athen. epit. I p. 31^ .. . ἣν
(sc. vitem Biblinam: haec enim ad Hippyis Rhegini locum antea citati, cui
male tribuit C. Müller in Hippyis fr. 7, non iam pertinent) Πόλλιν τὸν
"Aoyelov , ὃς ἐβασίλευσε Penne πρῶτον εἰς Συρακούσας κομίσαι
(φασὶν) ἐξ Ἰταλίας" εἴη ἂν οὖν ὃ παρὰ Σικελιώταις γλυκὺς καλούμενος
Πόλλιος ὁ Βίβλινος οἶνος, item in Etym. M. p. 197, 32 s. Βέβλινος
- 59;
οἶνος: oiov «ὕδωρ δὲ πίνει, vov δὲ Βίβλινον στυγεῖ». ἀπὸ Βιβλίνης
οὕτω καλουμένης Θρακίας ἀμπέλου. ἥτις διὰ τὸ εὐθϑαλὴς εἶναι ἐν 'EA-
“λάδι, μετετέϑη καὶ ἐν Σικελίᾳ ὑπὸ Πόλλιδος τοῦ Σικυωνίου (corr. Σὺυ-
ρακουσίου) τυράννου" ἔνϑεν αὐτήν τινες καὶ Πόλλιον καλοῦσιν. Ἐπί-
χαρμος δὲ etc. Aelianus denique var. hist. 12, 31 ... καὶ ἐν Συρακούσαις
Πόλλιος - ἐκλήϑη δὲ ἀπό τινος ἐγχωρίου βασιλέως.
Ceterum non hic solum sed alter etiam Aristotelis e Troezen. pol.
loeus ab Athenaeo additus e reliquiis est disputationis de vinis nobilibus
e Didymi lexico comico (qui semel ipse citatur Athen. p. 304 de Pramnio)
vel potius e Pamphilo sumtae, quae leguntur apud Athen. epit. I c. 51
—98, Poll. 6, 15—17, Aelian. (quem ipso Athenaeo usum fuisse falso sta-
iuit lacobs ed. praef. p. 37) var. hist. 12, 31 atque e loco de Pramnio
vino (Athen. p. 30) apud Hesych. et Phot. (— Suid.) s. v. Πράμνιος. cf.
Etym. M. p. 686, 29 et de BS (Ath. 31?) apud Etym. M..p. 197, 32 s.
Βίβλινος. cf. Lex. Seg. p. 225, 31. e Pausaniae denique lexico apud Eu-
stath. iu Od. p. 1385, 15 πὸ ἐς cf. Poll. 6, 16—17. Athen. ep. I p. 319).
197. (536)
Phot. (et ex eodem lexico eadem Suidas) s. καλλικύριοι: of
ἀντὶ τῶν γεωμόρων ἐν Συρακούσαις γενόμενοι. πολλοί τινες τὸ πλῆ-
ϑος. δοῦλοι δ᾽ ἦσαν οὗτοι τῶν φυγάδων. ὡς Τίμαιος ἐν & ῦὕϑεν τοὺς
ὑπερβολῇ πολλοὺς καλλικυρίους ἔλεγον. ὠνομάσϑησαν δὲ ἀπὸ τοῦ εἰς
ταὐτὸ συνελϑεῖν παντοδαποὶ ὄντες, ὡς E ἐν Συρακου-
σίων πολιτείᾳ , ὅμοιοι τοῖς “αχεδαιμονίων εἵλωσι καὶ παρὰ Θεσσαλοῖς
πενέσταις καὶ παρὰ Κρησὶ κλαρώταις.
Cf. ex eodem fonte Zenob. prov. 4, 54 καλλικυρίων πλείους:
οὕτως ἐν Συρακούσαις ἐχλήϑησαν of ἐπεισελϑόντες γεωμόροις καλλι-
κύριοι (eadem ex eodem fonte i. e. Didymo derivata apud Hesych. s. x£4-
λικύριοι: of ἐπεισελϑόντες γεωμόροις" δοῦλοι δὲ ἦσαν οὗτοι καὶ
τοὺς κυρίους ἐξέβαλον. de qua re v. Herod. 7, 155. ubi vocantur κυλλύ-
QuoL). ἔνϑεν “παροιμιωδῶς ἔλεγον. εἶ ποτε πλῆϑος ἤϑελον Ὑπα μοι;
ὅτι πλείους ἦσαν τῶν καλλικυρίων. δοῦλοι δὲ ἧσαν οὗτοι καὶ τοὺς
κυρίους ἐξέβαλον. ἡ δὲ αἰτία τῆς κλήσεως αὐτῶν διὰ τὸ παντοδαποὺς
εἰς ταὐτὸ συνελϑεῖν ὥστε τοῖς κυρίοις ἐγκεῖσϑαι. cf. Plutarch. prov. 10.
Verior vocis forma quam habet Hesychius apud eundem Photium legi-
tur s. κελλεκύρεοι (— κιλλαγύριοι ὃ i. e. ὀνηλάται. a κίλλος ὄνος οἱ
ἀγείρειν, cf. κιλλακτήρ ap. Hes. s. v. et Poll. 7, 56. 185): ἐν Συρακού-
σαις τινὲς ἐκλήϑησαν. of ἀντὶ τῶν γεωμόρων μέρος καταλαβόντες τοῦ
πολιτεύματος οἷον εἴλωτες καὶ πενέσται τινές. cum eisdem memoran-
T OMS IN
tur Cretensium χλαρῶται, Meguevóvvor Heracleotarum, εἵλωτες Laced.,
Thessalorum πενέσται etiam apud Phot. s. κλαρῶται. et praeterea in Ety-
molog. Gudiano p. 105, 53 s. εἵλωτες Atheniensium ϑῆτες, Argivorum
γυμνῆτες vel γυμνήσιοι et Sicyonii κορυνηφόροι (cf. Poll. 3, 83. Steph.
B. s. Xiog et de omni hae materia O. Müller, Dor. lib. III c. 4). quae
omnia ex uno eodemque loco eiusdem auctoris (Didymi, ut docet Hesychii et
Zenobii et inter se et cum ceteris lexicis consensus) de helotibus servitii-
que modis similibus disserentis sumta sunt, ex quo et Athenaeus hausit
VIII c. 84 sqq. (cf. etiam Suid. — Phot. p. 409, 18 s. πενέσται cum
Athen. 8, 85) et Harpocration s. &fAcrevetv et s. πενέσται, qui de helotis
eadem explicatione utitur eA. o£ μὴ γόνῳ δοῦλοι etc. quam ex eodem
fontis loco, ubi et de helotibus sermo erat et de penestis ceterisque, pe-
nestis adhibet Athen. VI, 85 πενέστας scribens τοὺς μὴ γόνῳ δούλους:
id quod confirmat, qui utrisque simul et helotibus et penestis eandem
illam addiderat descriptionem auctor lexici rhetorici s. e£Acveg apud Eu-
stath. in Il. p. 205 Rom. : ὅτε ὥσπερ εἵλωτες ἐν “ακεδαίμονι οὕτω πενέ-
σται μὲν παρὰ Θετταλοῖς o£ μὴ γόνῳ δοῦλοι ἀλλὰ πολέμῳ, καλλικύριοι
δὲ ἐν Συρακούσαις. Μαριάνδυνοι δὲ ἐν Ἡρακλείᾳ τῇ Ποντικῇ καὶ
πλαρῶται ἐν Κρήτη.
198. (537)
Schol. (e Did.) in Pind. Pyth. I, 89: αὐτὸν δὲ τὸν Ἱέρωνα ἐν τῇ
τῶν Συρακουσίων πολιτείᾳ (φησὶν 4 orovroréAnc) δυσουρίᾳ Óvorv-
χῆσαι. cf. supra ad Gelens. pol.
199. (538)
Athen. X p. 435*: 4 ριστοτέλης δ᾽ ἐν τῇ Συρακουσίων πολι-
τείᾳ καὶ συνεχῶς φησὶν αὐτὸν (scil. Διονύσιον τὸν νεώτερον) ἔσϑ᾽ ὅτε
ἐπὶ ἡμέρας ἐνενήκοντα μεϑύειν" διὸ καὶ ἀμβλυωπότερον γενέσϑαι
τὰς ὄψεις.
Cf. Plutarch. Dion. 7: κατὰ μικρὸν ἡ περὶ τὸ μειράκιον ἄνεσις
τοὺς ἀδαμαντίνους δεσμοὺς ἐκείνους (cf. Ael. 6, 12), οἷς 0 πρεσβύτερος
Διονύσιος ἔφη δεδεμένην ἀπολείπειν τὴν μοναρχίαν, ἐξέτηξε καὶ διέ-
φϑειρεν. ἡμέρας γάρ, ὥς φασιν, ἐνενήκοντα συνεχῶς ἔπινεν ἀρξάμενος
καὶ τὴν αὐλὴν ἐν τῷ χρόνῳ τούτῳ... μέϑαι καὶ σκώμματα... ; κατεῖς-
40v. ubi historici cuiusdam (Theopompi) eiusdemque narrationi qui ab
Aeliano excerptus est, Aristotelis non nisi pauca illa verba aliunde accepta
nec satis apte inseruntur. quibus consentiunt Theopompi (qui de eadem
re ab Aeliano citatur var. hist. 6, 12) et Theophrasti testimonia cum Ari-
stotele allata ab Athenaeo.
200. (539)
Pollux IX, 87: τοῦτό ys μὴν οὐκ ἄκαιρον, ὅτι τὸ μὲν "Arvixov τά-
λαντον ἕξακισχιλίας ἐδύνατο δραχμὰς ᾿Δττικὰς ... τὸ μέντοι Σικελικὸν
τάλαντον ἐλάχιστον ἴσχυεν, τὸ μὲν ἀρχαῖον. ὡς A grovoréAng λέγει,
τέτταρας καὶ εἴκοσι τοὺς νούμμους. τὸ δὲ ὕστερον δυοκαίδεκα. δύνα-
σϑαι δὲ τὸν νοῦμμον τρία ἡμιωβόλια.
Siculum hoc talentum esse Syracusanum Festi loco comparato statuit
Boeckh, Metrolog. Untersuch. p. 312. 355. accedit quod ultima verba ab
Aristotele aliena δύνασϑαι δὲ τὸν votuuov τρία ἡμιωβόλια. quibus idem
nummus definitur de quo praecedit Aristotelis testimonium, ex Apollodori
iu Sophronem Syracusanum commentario derivata sunt. utriusque scri-
ptoris locos Didymus ut solet apposuerat, e Pamphili lexico vel Dioge-
niano acceperat Pollux. hune enim fontem agnoscit scholium codd. BL
in Hom. Il. £, 576 (quod non solum a Suida s. τάλαντον repetitur, ex-
tremis tamen de nummo verbis abiectis, sed similiter etiam in margine co-
dicis cuiusdam Romani sermonum quorundam Gregorii Nazianzeni epita-
phio in patrem adscriptum invenerat Montfaucon, Diar. Ital. p. 214): ὁ δὲ
Διόδωρος ἐν τῷ περὶ σταϑμῶν «τόύλαντόν ἐστι μνῶν ἑξήκοντα. ἡ δὲ
μνὰ δραχμῶν 9. ἡ δὲ δραχμὴ ὀβολῶν €, ὁ δὲ ὀβολὸς χαλκῶν ἡ. ὁ δὲ
χαλκοῦς λεπτῶν f£». τὸ τάλαντον δὲ τὸ νῦν λεγόμενεν ᾿Δττικόν (εἴ.
schol. Hom. Il. ;, 122 τάλαντα: τὰ νῦν ξξακισχίλια λέγεται παρὰ ᾿4ϑη-
ναίοις i. e. ἑξακισχιλίας δύναται. quod e lexico τῆς Ιλιάδος i. e. ex his
ipsis schol. Homer. repetitur ab auctore Etym. M. p. 744, 40): παρὰ δὲ
Σικελιώταις (sec. Aristot.) ro uiv ἀρχαῖον ἣν νούμμων (quod in μνῶν
corruptum est et in schol. Hom. et apud Suid. et schol. Gregor.) xÓ, νῦν
δὲ 1B. δύναται δὲ εἶναι τρία ἡμιωβόλια (nummus scil., de quo Boeckh
l. c. p. 312), ὡς ἐν τοῖς περὶ Σώφρονος ᾿“πολλόδωρος. ἐκ τῶν Διογε-
νιανοῦ τῆς ἐπιτομῆς (τῶν Οὐσηστίνου i. e. Οὐηστίνου addit schol. Greg.,
cf. Suid. s. v.) ᾿ξὩλληνικῶν ὀνομάτων (cf. schol. B ad Il. 8, 169 — qu. Ho-
mer. fr. 2). ceterum haec olim pertinebant ad vocem τάλαντον. sub qua
quae habent Phot. p. 566, 3—24 et Suidas et Etym. M. p. 744, 17 —33 ex
uno eodemque lexico (non autem ex Polluce) transscripta, eadem e lexici
huius fonte uberiora extant apud Pollucem 9, 532—655. νόμον autem scri-
psisse Aristotelem, non vovuuov (ut Pollux), recte adnotavit Ahrens de
dial. Dor. p. 391 (cf. Boeckh 1. c. p. 310).
Ταραντίνων.
201. (540)
Poll. IX, S0 (de cuius fonte cf. ad Agrigent. pol. fr.): ὁ δὲ νοῦμ -
ARISTOT, PSEUDEPIGR, 94
— ὅ8909 -
pog... ἔστι δὲ Ἑλληνικὸν καὶ τῶν ἐν Ἰταλίᾳ καὶ Σικελίᾳ “4ωριέων.
᾿Επίχαορμός τε γὰρ ἐν ταῖς χύτραις! φησὶν ... καὶ ᾽Δριστοτέλης ἐν
I 7 , - ,ὔ A 3 2 ET -
τη Ταραντίνων πολιτείᾳ καλεῖσθαί φησι vouicue παρ΄ αὐτοῖς νοῦμ-
9 ^? € 5 a ΄ 1 - 59 9 ,
μον, £p ov ἐντετυπῶσϑαι Τάραντα vov Ποσειδῶνος δελφῖνι énoyov-
μενον (ef. Boeckh, Metrol. Unters. p. 317). |
Τεγεατῶν.
202. (941) |
Schol. in Apollon. Rh. IV, 264, p. 494 Keil. (unde Eudocia p. 438)
᾿Δρκάδες o? καὶ πρόσϑεν: of Agxcüsg δοκοῦσι πρὸ τῆς σελήνης
γεγονέναι, ὡς καὶ Εὔδοξος ἐν γῆς περιόδῳ ... νασέας δέ φησι Προ-
σέληνον ᾿ἀρκάδων (πρὸ σελήνης ᾿Φρκάδας schol. vulg. p. ὅ86 Lips. et
Eud.) βασιλεῦσαι. L4 φιστοτέλης δὲ ἐν τῇ Τεγεατῶν πολιτείᾳ φη-
olv ὅτι βάρβαροι τὴν ᾿ἀρκαδίαν ᾧπκησαν, οἵτινες ἐξεβλήϑησαν ὑπὸ τῶν
᾿ἀρκάδων ἐπιϑεμένων αὐτοῖς πρὸ τοῦ ἐπιτεῖλαι (ἀνατεῖλαι Eud.) τὴν
σελήνην. διὸ κατωνομάσϑησαν προσέληνοι. Δοῦρις δὲ ... τινὲς δέ
φασιν ᾿Ενδυμίωνα εὑρηκέναι τὰς περιόδους καὶ τοὺς ἀριϑμοὺς τῆς
σελήνης. ὅϑεν καὶ προσελήνους τοὺς ᾿ἀρκάδας κληϑῆναι.
208. (542)
Plutarch. quaest. Graec. 5: τένες of παρὸ ᾽ρκασι καὶ “ακεδαιμο-
νίοις χρηστοί; “ακεδαιμόνιοι Τεγεάταις διαλλαγέντες ἐποιήσαντο συν-
ϑήκας καὶ στήλην ἐπ᾽ ᾿Δλφειῷ κοινὴν ἀνέστησαν, ἐν ἢ μετὰ τῶν ἄλλων
γέγραπται Μεσσηνίους ἐκβαλεῖν ἐκ τῆς χώρας καὶ μὴ ἐξεῖναι χρηστοὺς
ποιεῖν. ἐξηγούμενος οὖν 0 ᾿Δριστοτέλης τοῦτό φησι δύνασϑαι τὸ
μὴ ἀποκτιννύναι βοηϑείας χάριν τοῖς λακωνίζουσι τῶν Τεγεατῶν.
Eodem fragmento utitur Plutarch. in quaest. Rom. 52 (qua εὐχὴν
quam dicit Romanorum explicaret μηδένα χρηστὸν γενέσϑαι τῶν oixo-
γενῶν) ... καὶ γὰρ Δ ριστοτέλης ἐν ταῖς ᾿Ζρκάδων πρὸς Δακεδαι-
μονίους συνθήκαις γεγράφϑαι φησὶ μηδένα χρηστὸν ποιεῖν βοηϑείας
χάριν τοῖς λακωνίζουσι τῶν Τεγεατῶν, ὁπεὲρ εἶναι μηδένα ἀποκτιννύναι.
TsvsÓOícwv.
204. (543)
Stephan. Byz. ethn. ep. s. Τένεδος: νῆσος τῶν Σποραδων ...
ἐκαλεῖτο δὲ Δευκόφρυς ... καὶ παροιμία Τενέδιος αὐλητής, ἐπὶ
- v ^w , Ἢ A kJ S c , M
τῶν τὰ ψευδῆ μαρτυρούντων. τὸν yog αὐλητὴν ἡ Φυλονομὴ πρὸς
΄ » - e , gu A ΄ »
Κυκνον ἤγαγε μαρτυροῦντα 0r; Τένης αὐτὴν ηϑελὲ βιασασϑαι. ἔστι
- 2 -
καὶ ἑτέρα παροιμία Τενέδιος πέλεκυς; ἐπὶ τῶν ἤτοι πικρῶς ἢ καὶ
—— δ! ---
RS L , , 1 , 1 Ny ?
μᾶλλον συντόμως ἁποκοπτοντῶν τὰ ζητηματὰ καὶ vo αλλὰ πραγματα.
καί φησιν ᾿Δριστείδης καὶ ἄλλοι τὸν ἐν Τενέδῳ ᾿Δπόλλωνα πέλεκυν
κρατεῖν διὰ τὰ συμβάντα τοῖς περὶ Τένην. ἢ μᾶλλον, ὥς φησιν ᾽ 4ρι-
στοτέλης ἐν τῇ Τενεδίων πολιτείᾳ, ὅτι βασιλεὺς τις ἐν Τενέδῳ νόμον
ἔϑηκε τὸν καταλαμβάνοντα μοιχοὺς ἀναιρεῖν πελέκει ἀμφοτέρους.
ἐπειδὴ δὲ συνέβη τὸν υἱὸν αὐτοῦ καταληφϑῆναι μοιχόν, ἐκύρωσε καὶ
περὶ τοῦ ἰδίου παιδὸς τηρηϑῆναι τὸν νόμον καὶ ἀναιρεϑέντος εἰς πα-
θροιμίαν παρῆλϑε τὸ πρᾶγμα ἐπὶ τῶν ὠμῶς πραττομένων. διὰ τοῦτό
φησι καὶ ἐπὶ τοῦ νομίσματος τῶν Τενεδίων κεχαράχϑαι ἐν μὲν τῷ
ἑτέρῳ μέρει πέλεκυν. ἐπὶ δὲ τοῦ ἑτέρου δύο κεφαλὰς εἰς ὑπόμνησιν
τοῦ περὶ τὸν παῖδα παϑήματος. ἔστι καὶ ἄλλη παροιμία Τ᾽ενέδιος
ξυνήγορος, ὃ ἀπότομος χαὶ σκληρός (haec ultima plenius apud Phot.
p. 576, 15—17 et Suid. s. Τενέδιος ξυνήγορος, unde Macar. 8, 7).
Eadem omnia, quae Stephanus, legerat Diogenianus, apud quem
(prov. 8, 58) nunc quidem apposita habentur haec s. Τ᾿ ενέδιος πέλε-
xUc: ἐπὶ τῶν πικρῶς ἢ μᾶλλον συντόμως ἀποκοπτόντων τὰς ξητήσεις
ἢ καὶ τἄλλα πράγματα. ἢ ἐπὶ τῶν ὠμῶν νόμων νόμον γάρ τις ἔταξε
παρ᾽ αὐτοῖς τὸν καταλαβόντα μοιχὸν πελέκει κόπτειν. legerat etiam
Hesychius, qui ita mutilavit s. Τενέδιον βέλος: ἀντὶ τοῦ Τενέδιυς
πέλεκυς. παροιμία δὲ ἐστιν ἐπὶ τῶν ἀποτόμως τι πραττόντων (cf. Ma-
car. 8, 7)* ἐπεὶ (ed. ἔτι) ἄρα τὸ πρᾶγμα Τενέδιοι (ed. Τενεδίῳ., cod.
Τενέδιον) πελέκει συνέκχοψαν: -- Τενέδιος ξυνήγορος; ὃ ἀπό-
τόμος xol σκληρός. Aristotelis locum duobus, ut videtur, diversorum lexi-
corum glossis in communi fonte coniunctis Photius etiam et Suidas (inde
Apostol. 16, 26) reddunt s. Τενέδιος πέλεκυς: AoiororéAmc μέντοι,
ὅτι βασιλεὺς Τενέδιος μετὰ πελέκεως δικάζων τὸν ἀδικοῦντα cvOÉcg
ἀνήρει (cf. Hes. non enim haec ad ea redire credo quae casu quodam si-
milia e Zenobiana explicatione habet Photius p. 576, 10. quod si tamen
esset, Aristotelis nomen in falsum locum male transtulisse lexicographus,
non utramque Aristoteles putandus esset causam narrasse cum Schneide-
wino ad Her. p. 66. revera autem in Photii eodem loco, quo gemina Ari-
stotelica, etiam Zenob. explicatio sequitur p. 576, 25)* ἢ ὅτι (sequuntur
quae Plutarchus etiam habet de Pyth. orac. 12) ... ἢ ὅτι βασιλεύς τις
νόμον ϑεὶς πελέκει τοὺς μοιχοὺς ἄμφω καρατομεῖν καὶ ἐπὶ τοῦ υἱοῦ
ἐτήρησε τοῦτο" καϑ' ὃ xol ἐν τῷ νομίσματι ἐφ᾽ ov μὲν πέλεκυς ἐφ᾽
οὗ δὲ δύο πρόσωπα ἐξ fvóg αὐχένος. iam vero eadem de his rebus doc-
trina (Didymea scilicet), quam Diogeniani fons tulit et Hesychii et Ste-
phani, ex Heraclide excerpta legitur (p. 12), ita ut utrumque proverbium
appareat, obscurius primum, diserte alterum et T'ev£óroc αὐλητής cum
94*
2500992. ---
eadem de noverca narratione quae a Zenobio atque in lexicis Photii et
Suidae (Apost. 16, 25) s. Τενέδιος ἀνϑρωπος apponitur verbisque com-
munem cum Zenobio Didymi et Tarrhaei epitornatore fontem prodentibus
narrata, cum aliis insuper quae Diodorus quoque similiterque addidit (5,
83: νόμιμον ἔϑεντο μηδένα αὐλητὴν εἰς τὸ τέμενος εἰσιέναι. cf. Plut. qu.
Gr. 28), et Τενέδιος πέλεκυς cum Aristotelica explicatione verbisque ex
parte Aristotelis e Stephano Photioque notis, his quidem (p. 12, 13):
νόμον δέ τινά φασι τῶν βασιλέων Τενεδίοις ϑέσϑαι, εἴ τις λάβοι μοι-
χόν, ἀποκτεῖναι τοῦτον πελέκει. ἁλόντος δὲ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ καὶ τοῦ
λαβόντος ἐρομένου τὸν βασιλέα τί χρὴ ποιεῖν, ἀποκρίνασϑαι τῷ νόμῳ
χρῆσϑαι. καὶ διὰ τοῦτο τοῦ νομίσματος αὐτοῦ ἐπὶ ϑάτερα πέλεκυς
κεχάρακται. ἐπὶ ϑάτερα δὲ ἐξ ἑνὸς αὐχένος πρόσωπον ἀνδρὸς καὶ yv-
ναικός. καὶ ἐκ τούτου λέγεται ἐπὶ τῶν ἀποτόμων τὸ ἀποχεκόφϑαι
Τενεδίῳ πελέκει. quae non dubito quin ex Didymo revera petierit Hera-
clides (cf. ad pol. Sam. et Corinth.), quem omnino credo collectanea sua
de politiis omnia e Didymi lexico (cf. Menandri test. ap. Zen.) conscripsisse
in hunc ab ipso finem, ut in alios ab aliis multis (velut a Polluce et Athe-
naeo, intercedente quidem Pamphilo), excerpto.
905. (544)
Strabo VIII p. 380: κἀὶ ἡ Τενέα δ᾽ ἐστὶ κώμη τῆς Κορινϑίας. iv
ἢ τοῦ Τενεάτου ᾿Απόλλωνος ἱερόν... δοκεῖ δὲ καὶ συγγένειά τις εἶναι
Τενεδίοις πρὸς τούτους ἀπὸ Τέννου τοῦ Κύχνου, καϑαπερ εἴρηκεν
᾿Δἀριστοτέλης" καὶ ἡ τοῦ ᾿Απόλλωνος δὲ τιμὴ παρ᾽ ἀμφοτέροις ὁμοία
οὖσα δίδωσιν οὐ μικρὰ σημεῖα.
Cf. Pausan. IL 5 de Tenea: οὗ δὲ ἄνϑρωποί φασιν οὗ ταύτῃ Τρῶες
εἶναι, αἰχμάλωτοι δὲ ὑπὸ λλήνων ἐκ Τενέδου γενόμενοι ἐνταῦϑα ᾽4γα-
μέμνονος δόντος οἰκῆσαι" καὶ διὰ τοῦτο ϑεῶν μάλιστα ᾿Ζπόλλωνα τι-
μῶσιν. idem de Sami colonis argumentum ex antiquo fonte (fort. Aristo-
tele, cf. ad Sam. pol. fr. 183) repetit Iambl. v. Pyth. s. 4.
(Tmvito»n.)
206. (545)
Plin. n. h. IV s. 22, 65: Tenos ... quam propter aquarum abun-
dantiam Aristoteles Hydrussam appellatam ait, aliqui Ophiussam.
Ex eodem fonte Stephan. Byz. s. Τῆνος: νῆσος Κυκλας. ἀπὸ o[-
κιστοῦ Τήνου. ἐκλήϑη καὶ Ὑδροῦσσα διὰ τὸ κατάρρυτον εἶναι. καὶ
Ὀφιοῦσσα.
—— UU. e
Τροιξηνέων.
207. (546)
Athen. epit. I p. 815: εἴη ἂν ovv ὁ παρὰ Σικελιώταις γλυκὺς καλ.
Πόλλιος ὃ Βίβλινος οἶνος (haec ad alium Aristotelis locum pertinent, de
quo v. in Syracus. pol. fr. 196. quae sequuntur ab epitomatore mutilata
non cum illis cohaerent, quemadmodum C. Müller falso statuit et ad Ar.
polit. fr. 95 et ad Hippyis Rhegini fr. 7, sed cum altero Aristotelis testimo-
nio ex Troezen. pol., id quod non solum e loco Plutarcheo sed Suidae etiam
ratione confirmatur, qui quum s. 4A9]picg Athenaei loco utatur (cf. Zo-
nar. p. 126) recte simul apponit oraculum illud. de utriusque Ar. frag-
menti fonte v. ad Syrac. pol). ἐν τῷ χρησμῷ. φησίν, ὁ ϑεὸς qvro-
ILC TLGE"
niv οἶνον τρυγίαν. ἐπεὶ ovx ᾿ἀνϑηδόνα ναίεις
οὐδ᾽ fegev Ὑπέραν. 091 γ᾽ ἄτρυγον οἶνον ἔπινες.
ὠνομάξετο δὲ παρὰ Τροιζηνίοις. ὥς φησιν ᾿Ζριστοτέλης ἐν τῇ αὐ-
τῶν πολιτείᾳ. ἄμπελος ᾿Ανϑηδονιὰς καὶ Ὑπεριὰς ἀπὸ ᾿άνϑου (a quo
urbis nomen ducitur etiam schol. Il. β. 508) τινὸς καὶ Ὑπέρου. ὡς καὶ
᾿Δἀλϑηφιὰς ἀπὸ ᾿4λϑηφίου (cf. ᾿άλϑηπος, ᾿4λϑηπία Paus. 2, 30) τινὸς
ἑνὸς τῶν ᾿Ζλφειοῦ ἀπογόνων.
208. (547)
(2 05) Y e (2 δὴ
Plutarch. quaest. Graec. c. 19: Τίς ἡ ἄνϑηδων περὶ ἧς ἡ Πυϑιας
3 "59 5 ὔ , 1 5 ? / , S S A 9
εἶπε: πῖν οἶνον τρυγίαν. ἐπεὶ ovx ἄνϑηδοόνα ναίεις; ἡ yag ἐν Βοιω-
» ? A .
τοῖς οὐχ ἔστι πολύοινος. τὴν Καλαυρίαν (quae est insula πλησίον Τροι-
- ΄ M 5 ΄ . .
ζῆνος) Εἰρήνην τοπαλαιὸν ὠνόμαζον (auctore Anticlide apud Harpocr.
^ - * : 5 Y
s. Καλαυρία. e quo Phot. et Suid., cf. etiam Steph. Byz. s. v.) ἀπὸ γυναι-
xoc Εἰρήνης. ἣν ἐκ Ποσειδῶνος καὶ Μελανϑείας τῆς ᾿Δλφειοῦ γενέ-
- - e - ?/ ς , ,
σϑαι μυϑολογοῦσιν. υστερον δὲ τῶν περὶ ἄνϑην καὶ Ὑπέρην αὐτοϑι
΄ 2 ς , Y -
χατοικούντων AvOmOovíav καὶ Ὑπέρειαν ἐκάλουν τὴν νῆσον (cf. Paus.
E 3 c 1 c es
2, 30. de Anthe Strab. 8 p. 374). εἶχε δὲ ὁ χρηόμος ovrog, ὡς Aor-
στοτέλης φησί"
2) PIC, 7 3974010 2... Ὁ 7 ,
πῖν οἶνον τρυγίαν, ἐπεὶ ovx ἄνϑηδονα ναίεις
UNE δ τς , σ, icto 5 2,
οὐδ΄ ἕεραν Ὑπέραν, οι γ᾽ ἀτρυγον οἶνον ἔπινες.
»Ὅ ς ς ς 9
ταῦτα μὲν ο΄ ριστοτέλης" ὁ δὲ Μυνασιγείτων φησὶν Ὑπέρητος ἀδελ-
Y ΄ 5 Y (7 M] ΄,
gov ὄντα τὸν ᾿άνϑην ἔτι νήπιον ἀπολέσϑαι xol τὸν Ὑπέρην κατὰ ζή-
; — ΄ 9 ι 3087057 2187 ,
τησιν αὐτοῦ πλανώμενον εἰς Φερας προς Δπκαστον. ἡ Ἄδραστον. ἐλ-
9 » r? A ζ΄. j c 4 9 -" ὃ à , "T , e
εἶν. ὅπου κατὰ τύχην ὁ ᾿άνϑης ἐδούλευεν οἰνοχοεῖν τεταγμένος. ὡς
5 - Ev - 23 - » -
ovv εἱστιῶντο, τὸν παῖδα προσφέροντα τῷ ἀδελφῷ ἐπιγνῶναι καὶ εἰπεῖν
- - 5 9
πρὸς αὐτὸν ἡσυχῆ᾽ ziv οἶνον τρυγίαν, ἐπεὶ οὐκ ἀνϑηδόνα ναΐεις.
-— 53. —
209. (548)
Plutarch. Thes. 3: Θησέως τὸ μὲν πατρῷον γένος εἰς Egoty9£o xol
τοὺς πρώτους αὐτόχϑονας ἀνήκει, τῷ δὲ μητρῴῳ Πελοπίδης qv. Πέ-
λοψ γὰρ οὐ χρημάτων πλήϑει μᾶλλον ἢ παίδων μέγιστον ἴσχυσε τῶν
ἐν Πελοποννήσῳ βασιλέων, πολλὰς μὲν ἐκδόμενος ϑυγατέρας τοῖς ἀρί-
στοις, πολλοὺς δὲ ταῖς πολιτείαις υἱοὺς ἐγκατασπείρας ἄρχοντας" ὧν
εἷς γενόμενος Πιτϑεὺς ὃ Θησέως πάππος πόλιν μὲν οὐ μεγάλην τὴν.
Τροιζηνίων ᾧκισε, δόξαν δὲ μάλιστα πάντων ὡς ἀνὴρ λόγιος ἐν τοῖς
τότε καὶ σοφώτατος ἔσχεν. ἦν δὲ τῆς σοφίας ἐκείνης τοιαύτη τις ὡς
ἔοικεν ἰδέα καὶ δύναμις, οἵᾳ χρησάμενος ᾿Ησίοδος εὐδοκίμει μαλιστα
περὶ τὰς ἐν τοῖς "Egyoig γνωμολογίας. καὶ μίαν ys τούτων ἐκείνην
λέγουσι Πιτϑέως εἶναι" μισϑὸς δ᾽ ἀνδρὶ φίλῳ εἰρημένος ἄρκιος ἔστω
(erg. 370). τοῦτο μὲν οὖν καὶ ᾿Δριστοτέλης 0 φιλόσοφος εἴρηκεν.
ὁ δ᾽ Εὐριπίδης τὸν Ἱππόλυτον ἁγνοῦ Πιτϑέως παίδευμα προσειπὼν
ἐμφαίνει τὴν περὶ τὸν Πιτϑέα δόξαν. Αἰγεῖ δὲ παίδων δεομένῳ etc.
Aristotelis hoc de Pitthei Troezeniorum (cum Troezene fratre) con-
ditoris sapientia (non autem de Pittheo Thesei avo) manifestum est non-
nisi interponi alius cuiusdam de Theseo scriptoris Attici narrationi quam
reddat Plutarchus, neque ex Atheniensium republica excerptum fuisse
sed ex Troezeniorum.
(Χαλκηδονίω vw.)
210. (549)
Plinius n. h. VII s. 57 (quae est περὶ eue rov e Philostephani
libro derivata aeque ac similis illa Clementis Alex. collectio in strom. I c.
16. auctores ex uno fonte citatos habes p. 132 extr. Sylb. cf. etiam su-
pra ad Athen. pol. fr. 6): longa nave lasonem primum navigasse Phi-
lostephanus auctor est, Hegesias Paralum, Ctesias Semiramim, Arche-
machus Aegaeonem. biremem Damastes Erythraeos fecisse, triremem
Thucydides (1, 13) Aminoclem Corinthium, quadriremem Aráistoteles
Carthaginienses, quinqueremem Mnesigiton Salaminios, sea ordinum
AXenagoras Syracusios, ab ea ad decemremem Mnesigiton Alecandrum
Magnum, ad XII ordines Philostephanus Ptolemaeum Soterem , ad
quindecim Demetrium. Antigoni, ad XXX Ptolemaeum Philadelphum,
ad XL Ptolemaeum Philopatorem qui Tryphon cognominatus est. one-
rariam etc. s
Cf. Clemens Alex. strom. I p. 132 Sylb. (t. II p. 54, 11 Lips.): Καρ-
χηδόνιοι, δὲ πρῶτοι τετρήρη κατεσκεύασαν, ἐναυπήγησε δὲ αὐτὴν Bo-
σπορος αὐτοσχέδιον (αὐτόχϑων Euseb. ex Clem. et exe. Palat. cf. Klotz
in ed. Lips. t. IV p. 214). in utroque autem loco pro Carchedoniis Chal-
cedonios intelligendos esse solenni errore (Plinii etiam tempore) confusos,
Bospori nomen admonet.
(Χαλκιδέων)
Ab hac philosophi Stagiritae politia diversum ferebatur alius veteris-
que auctoris Aristotelis (nisi forte legendum est: Archemachi) Chalci-
densis opus inser. περὶ Εὐβοίας vel Εὐβοικά (49. ὃ Χαλκιδεὺς ἐν τῷ
περὶ Εὐβοίας Harp. s. 49yovgo, 4g. 0 περὶ Εὐβοίας πεπραγματευμέ-
vog qui citatur a Lysimacho Alexandrino ἐν τῷ β τῶν νόστων ap. schol.
Apoll. Rh. 1, 558), qualia praeter istum multi ediderunt (o£ τὰ Evfloixe
γράψαντες Harp. s. Ταμῦναι): Suidas (sch. Ap. l. c.), 4497£Acog (Harp. s.
᾿Ἁλόννησος) sive potius "4oyéueyoc (Harp. s. Κοτύλαιον ὅρος. Athen.
6, 2649).
| 211. (550)
Strabo X p. 445: ov μόνον δὲ Μάκρις ἐκλήϑη ἡ νῆσος (Euboea
scil) ἀλλὰ καὶ Afevrig. Εὔβοιαν γοῦν εἰπὼν ὁ ποιητὴς τοὺς ἀπ᾽ αὐ-
τῆς Εὐβοέας οὐδέποτε εἴρηκεν ἀλλ᾽ άβαντας ἀεί (εἴ. schol. ad IL. f,
536. Etym. Gud. p. 217, 13) ... φησὶ δ᾽ ᾿Δριστοτέλης ἐξ άβας τῆς
Φωκικῆς Θρᾷκας ὁρμηϑέντας ἐποικῆσαι τὴν νῆσον καὶ ἐπονομάσαι
"Afevreg τοὺς ἔχοντας αὐτήν᾽ oí δὲ ἀπὸ ἥρωός φασι. καϑάπερ καὶ
Εὔβοιαν ἀπὸ ἡρωίνης (eadem e Strabone Eust. in Il. p. 281).
De metonomasiis insulae praeter Strabonem cf. Plin. 4 s. 21, Steph.
s. “4βαντίς (cf. schol. Apoll. Rh. 4, 1175) et Εὔβοια. Etym. M. p. 389, 1.
Eustath. in Dionys. perieg. 520 (ed. Oxon. 1697 p. 208): xoi τὴν μὲν
Μάκριν, ὁ ἐστι τὴν Εὔβοιαν, ᾿Δβαντιάδα λέγει (ὃ Διονύσιος) ἀπὸ τοῦ
ἐν αὐτῇ ἔϑνους τῶν ᾿βαάντων. Θραᾳκίου £Ovove, ὥς φησιν ᾿Αφρριανός
(de quo cf. ad Del. pol), κληϑέντος οὕτως ἀπό τινος Aoysiov υἱοῦ Πο-
σειδῶνος "Aflevrog. cf. Steph. s. ᾿4βαντίς: ἡ Evfoiw ... ἐκλήϑη δὲ
ἀπὸ άβαντος τοῦ ᾿Δ4ργείου ἢ τοῦ υἱοῦ Ποσειδῶνος καὶ 4gsQ9ovowe
(eandem genealogiam tradit Porphyrius ad Il. 8, 540 ap. Eust. p. 281), ὡς
᾿Δριστοκράτης (qui Aristocrates idem sine dubio qui Plinio est Aristocri-
tus de Samo insula una cum Aristotele citatus 5 s. 37. cf. Müll. Fr. hist.
IV p. 336 et 333).
912. (55b)
Strabo X p. 447: αἵ δ᾽ οὖν πόλεις αὗται (sc. Chaleis et Eretria)
διαφερόντως αὐξηϑεῖσαι καὶ ἀποικίας ἔστειλαν ἀξιολόγους εἰς Μακε-
δονίαν. ᾿Εἰρέτρια μὲν γὰρ συνῴκισε τὰς περὶ Παλλήνην καὶ τὸν A90
- Bub -
πόλεις. 7| δὲ Χαλκὶς τὰς ὑπὸ Ὀλύνϑῳ, ἃς Φίλιππος διελυμήνατο" καὶ
τῆς Ἰταλίας τε καὶ Σικελίας πολλὰ χωρία Χαλκιδέων ἐστίν. ἐστάλησαν
δὲ αἱ ἀποικίαι αὗται, καϑάπερ εἴρηκεν ᾿Δριστοτέλης;, ἡνίκα ἡ τῶν
ἱπποβοτῶν (Chaleidensium, v. Herod. 5, 77. 6, 100. Plut. Pericl. 23) ἐπε-
κράτει πολιτεία" προέστησαν yog αὐτῆς ἀπὸ τιμημάτων ἄνδρες ἀριστο-
κρατικῶς ἄρχοντες.
212a. (551)
Apostolius proverb. XI, 97 Leutsch. vc vog ov ὕὑπεικε: ἐπὶ τῶν
μικρῶν. οὕτω ΝΝεοκλείδης καὶ oiGvoréiigc, ὁ δὲ Θεόφραστος ὡς
νάνον καὶ αἰδοῖον ἔχοντα μέγα" of γοῦν νάνοι (cf. Arist. h. ἃ. 6, 24)
μέγα αἰδοῖον ἔχουσιν.
Cf. Suid. (et similiter etiam Hesych., Photius) s. vc vog: ἐπὶ τῶν
μικρῶν παρὰ Νεοκλείδῃ καὶ Aoiovovéast.
Hoc Aristotelis testimonium (si quidem revera proverbium indicatur:
nam glossam potius ex lexico quodam hic repeti credas scriptorum usu
illustratam. cf. Leutsch ad Apost.) ex politiis sumtum fuisse puto, e qui-
bus alia proverbia plurima citantur apud paroemiographos aliosque. σπα-
goruéer enim eius qui ferebantur (D. L. 5, 26. cf. Schneidewin. praef. ad
paroemiogr. Gr. p. II) nusquam adhibentur aliorumque Peripateticorum
περὶ παροιμιῶν libris locum cesserunt, velut Theophrasti (D. L. 5, 45) et
(de quo cf. etiam supra Ar. fr. 6) Clearchi. atque simili quidem ratione
ad politias (Thessal. fr. 112) pertinere dixi proverbium ἐς κόρακας. Har-
pocrationis autem loeum s. ἀρχὴ ἄνδρα δείκνυσι, quod proverbium
Θεόφραστος ἐν τῷ περὶ παροιμιῶν καὶ AoiororéAue Βίαντος esse di-
xerint, ad Arist. eth. 5, 3. 1130, 1 referendum esse patet.
Cephisosodori Isocratei vituperatione (qui ἐπιτιμᾷ τῷ φιλοσόφῳ
ὡς οὐ ποιήσαντι λόγου ἄξιον τῷ παροιμίας ἀϑροῖσαι, ᾿Δντιφάνους
ὅλον ποιήσαντος δρᾶμα τὸ ἐπιγραφόμενον παροιμίαι sec. Athen. II p.
60*) non librum quendam certum notari sed morem philosophi notissi-
mum a discipulis Isocrateorum inimicis peculiarium librorum editione
propagatum monuit Rose de Ar. l. p. 51.
212b. (552)
Clemens Alex. strom. I. p. 144 Sylb.: Ἐξήκεστός re ὁ Φωκέων τύ-
ραννος δύο δακτυλίους φορῶν γεγοητευμένους τῷ ψόφῳ τῷ πρὸς ἀλ-
λήλους διησϑάνετο τοὺς καιροὺς τῶν πράξεων, ἀπέϑανεν δὲ ὅμως δὸ-
λοφονηϑεὶς καίτοι προσημήναντος τοῦ ψόφου. ὥς φησιν Aoreroré-
λης ἐν τῇ Φωκέων πολιτείᾳ.
Fragmentum manifesto spurium atque in Aristotelem auctorem mala
fide scriptum (sicut fr. probl. Hom. 30?) recentes primi fere post Christum
natum seculi Chaldaicasque sapiens superstitiones. quod ad pessimum
illud pertinere falsarum litterarum genus, de quo praeclare egit R. Her-
cher in editione libelli de fluviis et in comm. de Ptolemaei Chenni Nova
historia (N. Jahrb. f. Phil. u. Paed. Suppl. N. F. t. I. 1855), persuadet Do-
rotheus (ἐν τῷ πρώτῳ Παν δέκτῃ) in eodem loco citatus, fictus ille Pseu-
doplutarcheorum testis quem ex Parallelis novimus (v. fr. apud Müller.
Script. rer. Alex. p. 155 —50) novitque ipse Clemens (v. protr. p. 12 Sylb.
—c Parall. c. 20), homo semidoctus facileque et saepe deceptus quemque
Ptolemaei quoque inventis fidem habuisse animadvertit Hercher de Ptol.
p. 289. neque sincerior, quam Aristotelis, ceterorum scriptorum auctori-
tas est in utroque Clementis loco (cf. Hercher p. 20) una cum Dorotheo
citatorum Demarati (Fr. hist. IV, 378), Pythoclis (ib. IV, 488) et Monimi
etiam, ut credo, mirabilium scriptoris et aliorum fortasse, quorum et no-
mina nota et libri. ceterum de eisdem Phocensibus alteroque Phocensium
tyranno Coroneo mira novaque narrant et Pythocles ille fictus ἐν γ περὶ
ὁμονοίας (Clem. p. 12. cf. p. 144) et Anonymus (quem Parallelis gemina
habere animadvertit Hercher p. 19 not. cf. de Leucone p. 223, 1 West.
——c Par. 21?) codicis Florent. in exc. ap. Westerm. Paradox. p. 222, 15
(de Corone, de qua cf. Dorotheus ap. Clem. p. 144). lapidis autem pro-
prietas, quum ipsi annuli in mentem revocent fabulam Lydiacam de Gy-
gis vel avi eius annulo, comparatur cum principum Lydorum lapide quem
proponit auctor de fluviis (7, 3 ὁσάκις γὰρ ἂν φῶρες ἐπέλϑωσιν, σαλπιγ-
γος ἦχον ἀναδίδωσιν ὃ λέϑος). atque hunc quidem notum est Aristote-
lis quoque falso fictoque testimonio uti (25, 4), non minus quam Ptole-
maeum Hephaestionis filium (v. Hereher de Ptol. p. 271).
LIII.
IV ow t μ᾽ ἃ.
Politiarum Graecarum libris quasi complementum quoddam, post
Theophrastum huius argumenti auctorem celeberrimum et vere philoso-
phum, dedisse videntur legum morumque libri (quatuor secundum Laer-
tium 5, 26) inscripti νόμοι (uisi corrigendus est Laertius) vel νόμιμα. qui
barbarorum eorumque quos certa atque exculta reipublicae forma carere
Graeci crederent, leges atque consuetudines (itaque νόμιμα βαρβαρικα.
ἘΞ OS ss
cf. Zenob. 5, 25 ad proverbium νόμος καὶ χώρα i. e. làndlich sittlich)
colligerent singulis capitibus deinceps enumeratas. ex quo opere cum
fragmentis rarioribus etiam partium quarundam inscriptiones traduntur
(νόμιμα Τυρρηνῶν, νόμιμα Ῥωμαίων), de quibus non aliter statuendum
est ac de singularibus politiarum libris, qui ex universo opere proprio
titulo citantur (nam parum fide dignus est Hesychius, qui νόμιμα Ῥω-"
μαίων seorsim indicat) ex ipsis autem fragmentis commentariorum ge-
neri fere tumultuario hune quoque librum accensendum esse coniicitur,
in quo auctor Peripateticus nulla theoriae philosophiaeque ratione ha-
bita studioque mere historico congregaret (νομίμων βαρβαρικῶν συλ -
λογ ή Hesych.) quae politico ἀξιόλογα haberentur. eum ipsos usurpasse,
quanquam dubium est, concedas Dionysium Haliearnassensem et Apollo-
nium illum mirabilium scriptorem cuius aetas ignoratur: antiquiores fon-
tes cum Varrone et Plinio Romanis repetunt Athenaeus et Pollux (qui ex
Didymo pendent) atque Plutarchus. ceterum similium commentariorum
auctores qui νόμιμα βαρβαρικὰ inscriberentur, praeter eos qui singula-
rium gentium νόμεμα referrent, habes Theodectem (Suid. s. v.), Nympho-
dorum (Müller Fr. hist. Gr. 11, 379. cf. Zenob. 1. c.), Pseudo-Hellanicum
(ef. Euseb. pr. ev. p. 466^). Theophrastus autem qui (una eum Timaeo)
citatur ἐν τῷ περὶ Τυρρηνῶν in schol. ad Pindari Pyth. 2, 3, neque ad
Aristotelis νόμεμα neque ad νόμους Theophrasti referendus videtur, sed
male ita scriptus esse pro Theopompo.
1: (655)
Varro de ling. Lat. VII, 70 (p. 147 O, Müller): praefica dicta, ut
Aurelius scribit, mulier ad luctum (ita Turnebus. οἵ, Festus s. praefica.
codd. ab /uco vel a luco) quae conduceretur , quae ante domum mortui
laudes eius caneret. hoc factitatum Aristoteles scribit in libro qui
inscribitur νόμιμα βαρβαρικά (ita Turn. nomina barbarica codd.).
Aristotelis testimonium nulla causa est cur ad ipsos Romanos cum
Car. Muellero (fr. 245) referamus. dixerat sine dubio de Caribus notissi-
maque illa Carica Musa (Plat. leg. VII. p. 800, unde μέλος Καρικόν apud
Platonem com. Athen. XV, 665. cf. Didymea spolia Athenaei IV p. 174 et
Pollucis IV, 76. Hes. s. yiyygoc). quum praesertim eiusdem testis locum
tangere videatur Hesych. s. Καρῖναε: ϑρηνῳδοὶ μουσικαί. e£ τοὺς
νεκροὺς τῷ ϑρήνῳ παραπέμπουσαι πρὸς τὰς ταφὰς καὶ τὰ κήδη. πα-
ρελαμβάνοντο δὲ αἱ ἀπὸ Καρίας γυναῖκες (cf. Ammon. s. ἐπικήδειος
p. 94 Valek., Eust. Od. p. 1673).
2. (554)
Apollonius hist. mirab. 11: “ ριστοτέλης δὲ ἐν νομίμοις βαρβα-
gixoig* [ἐν “ατμῷ additur ex Antig.] τῆς Καρίας σκορπίοι γίνονται ot
τοὺς μὲν ξένους πατάξαντις οὐ λίαν ἀδικοῦσι, τοὺς δὲ ἐπιχωρίους πα-
ραυτὰ ἀποκτείνουσιν.
Aecuratius eundem locum iam citaverat Antigonus hist. mir. 18 (16
West): ἐν “άτμῳ δὲ τῆς Καρίας φησὶν ᾿ἀφριστοτέλης τοὺς σκορ-
πίους ἐὰν μὲν τῶν ξένων τινὰ παταάξωσιν, μετρίως λυπεῖν, ἐὰν δὲ τῶν
ἐγχωρίων. ἕως ϑανάτου κατατείνειν. repetiit Plinius n. h. 8 s. 84: in
Latmo Cariae monte Aristoteles tradit a scorpionibus hospites non
laedi, indigenas interimi. Aelianus denique (n. a. V, 14), qui verbis qui-
dem pro arbitraria sophistae ratione liberius mutatis eadem adscripsit,
Aristotelis nomen paulo antea citati omisit.
Ceterum verus Aristoteles ubi iu historia animalium de naturae mo-
rumque secundum regiones differentia sermonem iniicit, quum et ipse Ca-
ricos scorpiones commemoret, silet tamen animum eorum hospitalem,
quem quasi quandam τοῦ ,Xevíov Ζιὸς erga hospites benevolentiam ridi-
cule Aelianus praedicavit. ita enim ille (8, 29. p. 607, 13): xoi πρὸς τὰ
δήγματα δὲ τῶν ϑηρίων μεγάλην ἔχουσιν e£ χῶραι διαφοραν, οἷον περὶ
μὲν Φάρον καὶ ἄλλους τόπους οἵ σκορπίοι οὐ χαλεποί, ἐν ἄλλοις δὲ τό-
ποις καὶ ἐν τῇ Καρίᾳ πολλοὶ καὶ μεγάλοι καὶ χαλεποὶ γίγνονται κἄν
τινα πατάξωσιν ἄνϑρωπον ἢ ϑηρίον ἀποκτείνουσιν (et vel ipsas sues,
maxime nigras). quibus quae νομίμων hic auctor addidit, plane sunt e
genere eorum quae in dissertationum zoologicarum tertia περὶ δακετῶν
καὶ βλητικῶν collegit Theophrastus: e quo sumta esse puto quae de
simili anguium Syrorum more Mirabilium Aristotelicorum auctor habet c.
149, 150, cum ipsis scorpionibus Caricis composita ab Apollonio (12) et
Plinio, et ab Antigono quoque, nisi quod hice de Psyllis Libycis narrat
quae de Syris ceteri.
3. (555)
Plinius VII s. 2; 15: supra Nasamonas confinesque illis Machlyas
Androgynos esse utriusque naturae inter se vicibus coeuntes Callipha-
nes tradit. Aristoteles adicit dextram mammam iis virilem, laevam
muliebrem esse.
Aristotelis nomen firmat index auctorum in hoc Plinii libro citato-
rum, in quo pro indicis istius ratione eodem ordine quem ipse libri tex-
tus praebet, inter Agatharchidem et Nymphodorum redeunt Calliphanes,
Aristoteles. ceterum qui mox sequitur apud Plinium (VII s. 2, 27) .alter
ees cde --
Aristotelis locus de Pygmaeis (fr. 250 Müll.), historiae animalium est libri
VIII, 12 (p. 597, 6—9). :
9 ἃ.
Vid. fr. dub. 8. —
4. (556)
Athenaei epit. I p. 23 (ubi de usu verbi ἀνακεῖσϑαι): 44ororoc£-
λης ἐν Τυρρηνῶν νομίμοις «οἵ δὲ Τυρρηνοὶ δειπνοῦσι μετὰ τῶν yv-
νανπῶν ἀνακείμενοι ὑπὸ τῷ αὐτῷ ἱματίῳ».
Ex eodem auctore (cf. Theopomp. apud Athen. XII p. 5171) eadem
Heraclides (exc. pol. p. 18, 6) Τυρρηνοὶ τέχνας ἔχουσι πλείστας (quod,
quum idem ad Pherecratis comici versum repetat Athen. XV p. 700, Di-
dymo deberi probabile est et una quidem cum ipso quod sequitur Aristo-
telis testimonio ceterisque Heraclideis), πάντες δὲ ὑπὸ τῷ αὐτῷ ἱματίῳ
κατάκεινται κἂν παρῶσί τινες.
5. (557)
Pollux IV, 56 (ubi de carminibus ad tibiam cantatis): Τυρρηνοὶ δὲ
τῷ oucgrorélovg λόγῳ οὐ πυκτεύουσιν ὑπ᾽ αὐλῷ μόνον ἀλλὰ καὶ
μαστιγοῦσι, καὶ ὀψοποιοῦσιν.
Cf. Plutarch. de cohib. ira c.11: οὐ γάρ, ὡς 4otcror£Ang ἴστο-
ρεῖ κατ᾿ αὐτὸν ἐν Τυρρηνία μαστιγοῦσϑαι rovc οἰκέτας πρὸς αὐλόν,
οὕτω πρὸς ἡδονὴν Os... τῆς τιμωρίας ἐμφορεῖσϑαι.
Aristotelis qui ferebatur fontem monstrare videtur Athenaeus (XII
p. 518), qui eadem Aleimi (scil. ἐν τῇ ἐπιγραφομένῃ τῶν βίβλων ᾿ἸΙταλικῇ»
cf. Athen. X p. 441. Müller Fr. hist. IV p. 296) verba citat: ὑπὸ δὲ τῆς
τρυφῆς of Τυρρηνοί, ὡς JAAxiuog ἱστορεῖ, πρὸς αὐλὸν καὶ μάττουσι
καὶ πυχτεύουσι χαὶ μαστιγοῦσιν. nisi forte utrumque testem eisdem
verbis adscriptum invenerat Athenaeus (ὡς “Δλκιμος καὶ ᾿Δρίστοτέλης).
6. (558)
Dionysius Halicarn. ant. Rom. I, 72: ὁ δὲ τὰς ἱερείας τὰς àv Ζργει
xol τὰ καϑ' ἑκάστην πραχϑέντα συναγαγὼν (Hellanicus fr. 53 Müll.)
Αἰνείαν φησὶν ἐκ ἸΠολοττῶν εἰς Ἰταλίαν ἐλϑόντα μετ᾽ Ὀδυσσέως (ef.
Dionys. eodem cap. infra et Serv. in Aen. 1, 273) οἰκιστὴν γενέσϑαι τῆς
πόλεως. ὀνομάσαι δ᾽ αὐτὴν ἀπὸ μιᾶς τῶν Ἰλιάδων Ρώμης. ταύτην δὲ
λέγει ταῖς ἄλλαις Τρωάσι παραχελευσαμένην κοινῇ μετ᾽ αὐτῶν ἐμπρῆ-
σαι τὰ σκάφη. βαρυνομένην τῇ πλάνῃ. ὁμολογεῖ δ᾽ αὐτῷ καὶ ΖΔαμά-
στης 0 Σιγειεὺς καὶ ἄλλοι τινές (cf. Polyaen. 8, 25, 2). ᾿ριστοτέλης
—— EN. --
€ ? - 1 - » “ΟΝ ,
δὲ 0 φιλόσοφος “4χαεῶν τινὰς ἱστορεῖ τῶν ἀπὸ Τροίας ἀνακομισαμένων
περιπλέοντας Μ͵Ἵαλέαν, ἔπειτα χειμῶνι βιαίῳ καταληφϑέντας. τέως μὲν
E S Sd χειμ 4 Tq9ve 6; SH
e A! » , , - - , -
ὑπὸ τῶν πνευμάτων φερομένους πολλαχῇ TOU πελάγους πλανᾶσϑαι.
- 3 c A , - - 2 » i3] -
τελευτῶντας ὃ ἐλϑεῖν εἰς vov τόπον τοῦτον τῆς Οπικῆς og καλεῖται
A4 , 2220 T T bd λ , , YG , δὲ ' ΩΣ
ἅτιον ἐπὶ τῷ Τυρρηνικῷ πελάγει κείμενος. ἀσμένους δὲ τὴν γῆν
, ? , A - ? , — A M
ἰδόντας ἀνελκύσαι τε τας ναῦς cvrOQL καὶ διατρῖψαι τὴν χειμερινὴν
er / » , ’ ^ 2 c jM
ὥραν παρασκευαζομένους ἔαρος ἀρχομένου πλεῖν. ἐμπρησϑεισὼν δὲ
? - e ' - - ? e ΄ A »
αὑτοῖς ὑπὸ νύχτα τῶν νηῶν ovx ἔχοντας ὁπῶὼς ποιήσονται τὴν ἁπαρ-
P] ἢ ΄ δου τον 1 n 9 τ 2 9 , ὃ ΄, 9 Ε
σιν. ἀβουλητῷ ἀναγλῃ τους βίους ἐν o χατηχϑησαν χωρίῳ ἔδρυσασϑαι
- 2 » » N - ΄ τι .
συμβῆναι δὲ αὐτοῖς τοῦτο διὰ γυναῖχας αἰχμαλώτους, ας ἔτυχον ἔχον -
b] Js - A ^ M
τὲς ἐξ Ἰλίου: ταὐυτὰς δὲ χαταχαῦσαι τὰ πλοῖα φοβουμένας τὴν οἴκαδε
? - " e ? (e
“4χαιῶν ἀπαρσιν ὡς εἰς δουλείαν ἀφιξομένας.
Quem ad finem haec auctor attulerit indicat Plutarchus, qui eodem
- a ͵ M πο - ΄
loco usus est in quaest. Rom. 6: διὰ τέ τους συγγενεῖς τῷ CHEERS ΟἿΣ
I τῷ ΄ ς 2 x ,
λοῦσιν αἷ γυναῖκες; πότερον. ὡς OL πλεῖστοι νομίζουσιν, ἀπειρημένον
τ 3 - - el 3 T N ΄
qv πίνειν οἶνον ταῖς γυναιξίν. οπῶς ovv πιοῦσανι μὴ λανϑανῶσιν
3s. τ Ξ
αλλ᾽ ἐλέγχωνται περιτυγχάνουσαι τοῖς οἰκείοις. ἐνομίσϑη καταφιλεῖν.
^ QUU EN ? c d ΄ M M
ἢ δι qv Δριστοτέλης ὁ φιλόσοφος αἰτίαν ἱστόρηκε; τὸ yag πολυ-
ϑρύλλητον ἐχεῖνο καὶ πολλαχοῦ (cf. Pseudarist. mirab. 109. Dionys. ant.
Rom. I, 52. Strabo VI p. 262. Samothr. reip. fr. 191) γενέσϑαι λεγόμενον,
€ » 2 ΄ ' z- L4 [| ' . ὔ - M ,
ὡς éoLxev, ἑτολμήϑη και ταῖς Τρωασι περί τὴν [ταλίαν. vov yog αν-
x ec E , ' zs ΄,
δρῶν ὡς προσέπλευσαν ἀποβαντῶν. ἐνέπρησαν τὰ πλοῖα. παντῶς
? - - ; L4 - , -
αἁπαλλαγῆναι τῆς πλάνης δεόμεναι καὶ τῆς ϑαλαττης. φοβηϑεῖσαι δὲ
λ ᾽ 2 7 - ω Y -
τους ἀανδρας ἠσπάζοντο τῶν συγγενῶν καὶ οἰκείων μετα TOU καταφι-
A ' , -
λεῖν καὶ περιπλέχεσϑαι τοὺς προστυγχανοντας παυσαμένων δὲ τῆς
2 - - ^ ' , -
ὀργῆς καὶ διαλλαγέντων. ἐχρῶντο καὶ τὸ λοιπὸν ταὐυτῃ τῇ φιλοφρο-
, M] 5 ,
συνῃ πρὸς evrovc.
Aristotelem secutus esse Heraclides Lembus deprehenditur, qui in
amplissimo Historiarum opere (C. Müller, Fr. hist. Gr. t. III p. 167) haec
scripsit sec. Festum s. Koma (p. 269 0. Müll): Lembos qui appellatur
Heraclides existimat, revertentibus ab Ilio Achivis, quosdam tempestate
deieclos in Italiae regiones , secutos Tiberis decursum, pervenisse ubi
nunc sit Roma ibique propter taedium navigationis impulsas caplivas
auctoritate virginis cuiusdam tempestivae nomine Rhomes incendisse
classem atque ab ea necessitate ibi manendi urbem conditam ab eis et
potissimum eius nomine eam appellatam, a cuius consilio eas sedes sibi
firmavissent. eundem autem Heraclidis locum, qui inter alia multa scri-
ptorum Graecorum de Romae origine testimonia in ipsius Festi fragm.
“Ὄπ er 3
Farn. legitur, ex eodem Verrii Flacci thesauro repetierunt Servius in Virg.
Aen. I, 273 et Solin. c. 1.
7. (559)
Plutarch. Camill c. 22: τοῦ μέντοι πάϑους αὐτοῦ xol τῆς ἁλώ-
σεῶς ἔοικεν ἀμυδρά τις εὐϑὺς εἰς τὴν Ἑλλάδα φήμη διελϑεῖν. "Hoo-
κλείδης γὰρ ὁ Ποντικὸς οὐ πολὺ τῶν χρόνων ἐκείνων ἀπολειπόμενος
ἐν τῷ περὶ ψυχῆς συγγράμματί. φησιν ἀπὸ τῆς ἑσπέρας λόγον xere-
σχεῖν ὡς στρατὸς ἐξ Ὑπερβορέων ἐλϑὼν ἔξωϑεν ἡρήκοι πόλιν Ἕλλη-
νίδα Ῥώμην ἐκεῖ που κατῳπημένην περὶ τὴν μεγάλην ϑάλασσαν. οὐκ
ἂν οὖν ϑαυμάσαιμι μυϑώδη καὶ πλασματίαν ὄντα τὸν Ἡρακλείδην
ἀληϑεῖ λόγῳ τῷ περὶ τῆς ἁλώσεως ἐπικομπάσαι τοὺς Ὑπερβορέους καὶ
τὴν μεγάλην ϑάλασσαν. ᾿ἀριστοτέλης δὲ ὁ φιλόσοφος τὸ μὲν ἁλῶ-
ναι τὴν πόλιν ὑπὸ Κελτῶν ἀκριβῶς δῆλός ἐστιν ἀκηκοώς. τὸν δὲ σώ-
σαντα “εύκιον εἶναί φησιν" ἦν δὲ Πάρκος, ov zlevxiog , ὃ Κάμιλλος.
ἀλλὰ ταῦτα μὲν εἰκασμῷ λέλεκται.
ΠΥ.
,
Zl vx «vo wat e.
Iudiciorum decretorumve publicorum libri singularis quem index
memorat (D. L. 5, 26 δικαιώματα ἃ, non ἃ β ut vulgo editur contra cod.
Laur. et Italos omnes), ita argumentum describitur in vita Aristotelis Mar-
ciana (cod. 257 f. 276. cf. Rose de Ar. 1. p. 246) inter varia iuvenis Aristo-
telis opuscula enumerante καὶ τὰ γεγραμμένα αὐτῷ δικαιώματα Ἕλλης
νίδων πόλεων, ἐξ ὧν Φίλιππος τὰς φιλονεικίας τῶν Ἑλλήνων διέλυσεν,
ὡς μεγαλορρήμον[ἤδαντά ποτε καὶ εἰπεῖν «ὥρισα γῆν Πέλοπος».
eadem in vers. lat. vet. sic leguntur: οἱ scriptas ab eo iustificationes
Graecarum civitatum, cum quibus Philippus (altera lectio philosophus
ex compendio p s nata est) lites Graecorum determinabat. in quo testi-
monio id parum accurate narratum videtur, quod ad solum Philippum
eiusque rerum Graecarum arbitri (cf. Isocr. ep. 3) statuta (ef. e. gr. ἡ
δίκη περὶ ᾿ὡρωποῦ 0. Müller Orchom. p. 405. Dorerl, 147. Meier s. v.
Oropus in Ersch und Gruber Encyclop. 1Π, 5 p. 506 sqq. Strabo IX p. 399:
᾿ῷρωπὸς δ᾽ ἐν ἀμφισβητησίμῳ γεγένηται πολλάκις" ἵδρυται γὰρ ἐν
μεϑορίῳ τῆς τε ᾿Δττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας. Atheniensibus Oropum tra-
didit Philippus rex ol. 110, 3. ex eadem litis Oropiae narratione excer-
—— gode ---
ptus videbitur Harpocrationis de Drymo locus comparanti Demosth. or. 19,
326: ἀντὶ δὲ τοῦ τὸν ᾿Θρωπὸν ὑμῖν ἀποδοϑῆναι περὶ ΖΔρυμοῦ καὶ τῆς
πρὸς llevoxvo χώρας μεϑ' ὅπλων ἐξερχόμεϑα. ex eadem fortasse etiam
Aristoteles de Graea nunc Oropo apud Steph. s. Τάναγρα et s. ἰρωπός.
simile exemplum praebet Strabo IX p. 427, ubi de Naupacto Locrensium
oppido: ἔστι δὲ vov Αἰτωλῶν Φιλίππου προσκρίναντος. item
iterum de Halo IX p. 433: ἐν μέσῳ δ᾽ ἐστὶ Φαρσάλου καὶ Φϑιωτῶν- Φί-
λιτπος μέντοι Φαρσαλίοις προσένειμεν ἀφελόμενος τῶν Φϑιωτῶν. εἴ.
etiam de Nesto fl. Strabo p. 331. 323) historiae illae referuntur. collegisse
enim auctor variarum litium inter Graeciae stirpes de finibus regendis
aliisque rebus controversis antiquitus traditarum publiceque composita-
rum (velut in fabuloso exemplo Plutarchi qu. Gr. 14 μεταπεμφϑεὶς ὑπ᾽
ἀμφοτέρων διαιτητὴς Νεοπτόλεμος ἐδικαίωσε. Ithac. pol. fr. 122. ce-
terum cf. M. H. E. Meier, Die Privatschiedsrichter u. die ólf. Diaeteten
Athen's. Halle 1846 p. 29 sqq. 43 sqq.) exempla in modum conumentarii
deinceps proposita (cf. fr. 3 ὑπὸ τὸν αὐτὸν χρόνον) eademque fere ra-
tione conscripta (id quod titulus significat singula capita collectanea-
que promittens), qua liber qui nunc dieitur oeconomicus secundus (p. 1346,
26: ὅσα δέ τινες τῶν πρότερον πεπράγασιν ... ἃ ὑπολαμβάνομεν ἀξιό-
λογα αὐτῶν εἶναι συναγηόχαμεν eic.) ex quo quae de Alexandro Mo-
losso in altero fragmento narrantur, ea non Aristotelem auctorem eius
fuisse (cf. Rose de Ar. 1. p. 58), sed discipulum quendam Peripateticum
qui multo post Alexandrorum ipsiusque Aristotelis fata scriberet, praeter
ipsam libri indolem pro certo signifieant. utrumque fragmentum Didymo
tradenti debetur.
1. ($60)
Harpocration. lex. rhet. s. ρυμός: πόλις μεταξὺ Βοιωτίας καὶ
τῆς ᾿Δττικῆς. Ζ4ημοσϑένης ἐν τῷ περὶ τῆς πρεσβείας (or. 19, 320).
? J D 3 ^ , , C, » Y es
“Δριστοτέλης Ó ἐν τοῖς δικαιωμασί φησιν ovrog «ἔπειτα Ζίρυμον ἕν
᾿Αττικὸν καὶ ἕτερον Βοιώτιον».
2. (501)
Steph. Byz. ep. s. &39oz6c ... Δ ριστοτέλης γοῦν τὸν '29o-
zov Γραῖάν φησι λέγεσϑαι" ἡ δὲ Γραῖα τόπος τῆς $igomíeg πρὸς τῇ
ϑαλαάσσῃ κατ᾽ ᾿Ερετρίας καὶ Εὐβοίας κειμένη. idemque s. Τάναγρα:
πόλις Βοιωτίας. ἣν Ὅμηρος (Il. B, 498) Γραῖαν καλεῖ διὰ τὸ πλησίον
εἶναι. ἐκαλεῖτο δὲ πρότερον Ποιμανδρία" “υκόφρφων . .. τὴν δὲ Γραῖαν
ἔνιο: λέγεσϑαι τὸ νῦν τῆς Θηβαικῆς καλούμενον (add. γραίας s. γραός;
—— ΤῊΣ x—
cf. Xen. Hell. V, 4, 50 et Polyaen. 2, 1, 12 ubi corrupte nunc legitur dene
ἔδος, ceterosque quos affert Meineke in ed. Steph. p. 601) £dog , τινὲς δὲ
τὴν RUE ὧν εἷς ἐστὶ καὶ VOLU que Morororélqe δὲ
Τραῖαν καλεῖ τὴν νῦν £igonov: ἔστι δὲ τόπος τῆς τῶν ᾿Θρωπίων πό-
Aeg πρὸς τῇ ϑαλαττῃ.
Cf. Strabo IX p. 404: καὶ ἡ Γραῖα δ᾽ ἐστὶ τόπος ᾿Θρωποῦ πλησίον.
καὶ τὸ ἱερὸν τοῦ ᾿ἀμφιαράου καὶ τὸ Neoxíccov τοῦ ᾿Εἰρετριέως μνῆμα
. τινὲς δὲ τῇ Τανάγρᾳ τὴν αὐτήν φασιν" ἡ Ποιμανδρὶς δ᾽ ἐστὶν ἡ
αὐτὴ τῇ Ταναγρικῆ. quum autem omnis illa et Stephani et Strabonis (de
cuius fonte Apollodoro cf. Lehrs, de Aristarcho p. 250) de Graea oppido
disputatio ad Homerici catalogi (Il. 9, 498) explicationem faciat, prompta
est suspicio a librario quodam male lectum fuisse in Stephani epitome
Aristotelis nomen pro Aristarcho neque nisi errorem pridem vulgatum
repetiisse Eustathium (p. 266 Rom.), qui ubi ad Il. 1. 1. e Stephano (s. Τά-
ναγρα) scholiisque Homericis et Strabone sua compilat, et illud Stephani
refert ᾿“ριστοτέλης δέ φασι Γραῖαν λέγει τὴν νῦν δρωπόν.
9. (562)
Pseudo-Ammonius (quem Erennium Philonem περὶ διαφόρων ση-
μαινομένων appellare solet Eustathius ab exili quam sub hoc nomine
traditam habemus Byzantini cuiusdam epitoma integri auctoris titulum
retinente plane diversum, cf. p. 831. 855. 906. 16908. 1871 ed. Rom. etc.
idem eiusdem argumenti librum passim citat Philoponi, ut p. 1681. 1536.
906, quem ab aliis Philoponi magistro, sicut in comm. ad Aristotelem sceri-
ptis factum est, tributum fuisse conieceris, ita ut qui nunc legatur Am-
monius veri integrique sive Ammonii sive Philoponi titulum servaverit,
quum sit ex illo excerptus. cf. Philop. s. γε θυῦς ap. Eust. p. 900 —
Amm. p. 36) p. 98 ed. Valck. s. νῆες: 4Δίδυμος iv δεκάτῳ ῥητορινῶν
Due qucm φησὶν οὕτως ὅτι ἐπε στον αἷ νῆες τῶν πλοίων. τὰ
μὲν γάρ ἐστι στρογγύλα, αἴ δὲ κωπήρεις καὶ στρατιώτιδες. ᾽ἄφιστο-
τέλης δὲ ἱστορεῖ ἐν δικαιώμασι τῶν πόλεων (πολέμων codd.) οὕτως
«Αλέξανδρος ὁ Molorróg ὑπὸ τὸν αὐτὸν χρόνον, Ταραντίνων αὐτὸν
μεταπεμιψαμένων ἐπὶ τὸν πρὸς τοὺς βαρβάρους πόλεμον, ἐξέπλευσε
ναυσὶ μὲν πεντεκαίδεκα πλοίοις δὲ συχνοῖς ἱππαγωγοῖς καὶ στρατηγι-
κοῖς (στρατιωτικοῖς ter Eust.).
Hoc loco ter utitur Eustathius, in Od. g p. 1727: Ἐρέννιος οὖν
Φίλων διαφέρειν φησὶ νῆας πλοίων κατὰ Δίδυμον " τὰ μὲν γὰρ στρογ-
γύλα, «f δὲ στρατιώτιδες. εἰς 0 φέρει καὶ χρῆσιν ᾿Δριστοτέλους
ταύτην «Αλέξανδρος 0 ΜΙολοττὸς.... etin Od. α p. 1408: Ζέδυμος γάρ
ἘΞ ΕΟ, ——
M c n ι Y Y - L4 S)
φασι διαφοραν oiós πλοίου καὶ νηος παραγαγὼν χρῆσιν τοιαύτην «AÀ.
ὃ M...etin Il. β p. 684: ὅτι διαφέρουσι τῶν ὕστερον κοινότερον λε-
γομένων πλοίων δηλοῖ 0 γράψας οὕτω «ZíÓvuog ἐν v δητορικῶν (ed.
male ἐν ἑστορικῷ) φησὶν ὡς διαφέρουσι νῆες πλοίων ὅτι «f μέν εἶσι
λον οὐ 5 Uso ἢ u
΄ CISQN ΄ 3 ; , , δ Ξ
στρογγύλαι αἱ δὲ στρατιώτιδες. M ριστοτέλης δέ, φησίν, ἱστορεῖ
b] , , [4 (c Y Lt Al 2ETN , ? , e
ἐν δικαιώμασι πόλεων ουτῶς «ὑπὸ δὲ τὸν αὐτὸν χρόνον ΄4λέξανδρος o
ἸΜολοττὸς αὐτὸν μεταπεμψαμένων Ταραντίνων etc.
LV.
Πυϑιιονῖπκαι.
De Pythionicarum libro quantum quidem ex fragmentis coniicere
licet paucis illis et ex prima eruditionis Graecae aetate repetitis (dubitari
enim potest num ipse viderit Didymus) nihil ultra nunc statuere licet, nisi
eorum qui et in musicis (cf. schol. Pind. Pyth. XII inser.) et in gymnicis
ludis victores renunciati essent, recensionem fuisse pythiadum seriem
secutam atque brevi περὶ τῆς ϑέσεως τοῦ ἀγῶνος prooemio (sicut apud
recentiores omnes usque ad Phlegontem οἱ Iulium Africanum) instructam.
victoris nomini cum patria additum fuisse patrem etsi non constat, veri-
simile tamen est propter monumentorum publicorum consuetudinem, de
qua testatur etiam schol. Pind. Nem. Vl. inscr. τοῦτον τὸν ᾿Αλκιμίδαν
ἀναγράφεσϑαί φησιν ᾿Δσκληπιάδης ἀντὶ Αἰγινήτου (quem Pindarus di-
cit) Κρῆτα οὕτως" ᾿Δλκιμίδας Θέωνος Κρής. quorum victorum me-
moria quum antea tabulis contineretur lapidi inscriptis — poetarum enim
et carmina epinicia et epigrammata statuis destinata temporis nota care-
bant — a Peripateticis historiae eruditae conditoribus mandata litteris pri-
mum et scriptis edita videtur: erant enim musicae maxime historiae fon-
tes ludorum annales ut Dionysia dramaticae ita melicae Pythia, et quos
Plutarchus in libro de musica solos fere secutus est musicae historiae
(περὶ μουσικῆς) auctores clarissimos Heraclidem Ponticum et Aristoxenum
(ex Heraclide scil. sua fere omnia, si exceperis cap. ὅ et 11 sq., transtulit
Lysias Plutarchi, Soterichus ex Aristoxeno nosíro cf. c. 43), eos ut sua
probarent monumentis publicis usos esse manifestum est, et aliis — adhibe-
tur enim ab Heraclide ἡ ἀναγραφὴ ἡ ἐν Σικυῶνι (Pythiorum sc.) ἀπο-
κειμένη (i. e. lapidi inscripta) δι᾽ ἧς τάς ve ἱερείας τὰς ἐν άργει καὶ
τοὺς ποιητὰς καὶ τοὺς μουσικοὺς ὀνομάξει Plut. c. 3 cf. c. 8 (ἀναγέ-
γραπταὴ), item ἡ τῶν Παναϑηναίων γραφὴ ἡ περὶ τοῦ μουσικοῦ ἀγῶ-
ARISTOT. PSEUDEPIGR, JO
E DMND eec
voc ib. c. 8, Καρνεια etiam memorantur ib. c. 6 cf. Didym. ap. Athen.
XIV, 635* — et ipsis Pythionicarum tabulis, in quibus Terpander qui-
dem τὰ Πύϑια τετράκις ἑξῆς νενικηκὼς ἀναγέγραπται (c. 4), Sacadas
autem τὰ Πύϑια τρὶς νενικηκὼς ἀναγέγραπται (c. 8). itaque τὰ 41ελ-
φῶν ὑπομνήματα (Plut. Sol. 11) videtur edidisse (hoc enim ἐκδοῦναι νο-
cabulo Plut. Num. 1 de Hippia Eleo dicens utitur, ubi de Olympionicis ab
illo editis quorundam famam refert ex oratione quadam eius Olympiea de
victorum gloria et virtute sine dubio natam) qui Pythionicas scripsit, ita
qui Olympionieas τὰ "HAsíov ἐς τοὺς ὀλυμπιονίκας γράμματα (Paus. 6,
13:205 2^ 9921: 9,214: quae spectant ad o4. 68, 90, 125, 178. eadem sim-
pliciter τὰ Ἠλείων γράμματα ἀρχαῖα 5,4 de Iphito Iphiti filio et τὰ
Ἠλείων γράμματα 10, 13 de ol. 211, vel ὁ χατάλογος τῶν ὀλυμπιάδων
6, 22 de anolympiadibus ol. 8, 34, 104. cf. etiam 6, 19. 6, 9) i. e. tabulas vi
etorum ab hellanodicis lapidi insceriptas, quae post prima Paraballontis et
Euanoridae (quem male scriptorem habet C. Müller Fr. hist. IV, 407) Eleo-
rum specimina (Paus. 6, 6. 6, 8. cf. Phlegon ap. Phot. cod. 97 p. 83530
Bekk.) quum publico decreto sanctum esset ut continuarentur (ita fere ut
est in nota illa inscriptione Attica ap. Boeckh. Corp. Inscr. I n. 213: ἀν α-
γράφειν δὲ καὶ τὸ λοιπὸν écv τις τούτων τι νικήσῃ τοὺς ἐπιμελη-
τὰς ἐφ᾽ ὧν ἂν νικήσῃ ἐν τῇ αὐτῇ στήλῃ). antiquitatis studio eodem quo
post ol. 59 et 61 (Paus. 6, 18. cf. 6, 10) vel antiquissimorum victorum
(velut Oebotae) statuae multae publice ponerentur atque Iphitus Eleorum
rex et ludorum auctor fabulosus monumentis ab hellanodicis illustraretur
(dico statuas illas Iphiti et ᾿Εἰκεχειρίας ap. Paus. 5, 10 et ipsum discum
ludorum quasi sfatuta continentem Paus. 5, 20 cf. Phlegont. ol. fr. ap.
Westermann. Paradoxogr. p. 200, 3: καὶ ὁ δίσκος ἐγρώφη τοῖς ἕλ-
λανοδίκαις xo9' ὃν ἔδει τὰ Ὀλύμπια ἄγειν). illo igitur ad ludorum
origines fabulosas ascendente, ita ad initium suppletae suut ut ab illis
prima Coroebi olympias secundum Callimachum (cf. schol. Lucian. cod.
Vindob. p. 220 Iac.) 13 olympiadibus, 27 secundum Eratosthenem et Ari-
stodemum Eleum (Cramer. Anecd. Par. II, 141) ceterosque distare videre-
tur posterisque rei naturam pervertentibus ultima illa quam Elei ἀναγρα-
91] assecuti essent, haberetur prima ex qua legitima recensio et continua
coepta esset. de tempore nil nunc definiri potest, neque tamen vel py-
thiadum recensionem iam ab initio (ol. 48, 3) continuam fuisse credo,
nedum Isthmiacam et Nemeaeam (cf. Paus. 6, 13. citantur e£ Ισϑμιακαὶ
ἀναγραφαί sch. Pind. Isthm. 1, 11. JNeusovixor a Didymo sch. Pind.
Nem. VIII inser. et ad Nem. VI inscr. ex Asclepiade quem scil. citavit Di-
dymus). publica haec monumenta ipse inspexit Pausanias, qui praeterea
xo EMI. mm
de Olympionicis sola exegetarum scientia memoriaque (cf. 5, 7 Ἡλείων
of τὰ ἀρχαιότατα μνημονεύοντες i. e. ipsi illi ἐξηγηταὶ τῶν ᾿Ηλείων 5, ?1.
10. 20) usus est, non librorum neque Aristotelis neque alius cuiusquam
auctoritate. neque magis quam apud periegetas, quum inde a Timaei hi-
storiis (Polyb. t. II p. 735 Bekk.) olympionicis multi operam dedissent,
Aristotelici libri mentio mox rarioris apud alium ullum scriptorem extat.
quae enim nunc ad eum referri solent narratiunculae (Krause, Olympia p.
VIII sq., Mülleri fr. 261—064), ea utpote ἀναγραφῆς rationem, qualis nunc
quidem in scriptis Aristotelis agonistieis obtinuisse statuenda est, longe
excedentia ad politias uno loco excepto iure removentur. disertis igitur
testimoniis nunc non nisi πυϑιονῖκαι citantur et διδασκαλίαι. quos titulos
ita refert index Diogenis Laertii ut de utroque argumento alterius cuiusdam
Peripatetici librum alium addere videatur. etenim vix credo quae dicun-
tur νῖκαι Διονυσιακαί (ἀστικαὶ καὶ ληναῖαι explicans addit Hesychius)
ad gymnicos Dionysiorum ludos spectasse. atque πυϑιονῖλαι μουσικῆς,
quum unam tantum omnium ἀναγραφὴν Didymus noverit, non seorsim
propositi sed e duobus libris male confusis (τυϑιονῖκαι e. περὶ μουσι-
κῆς «6: ita omisso tamen σπτερὶ habet cod. Laur. 69, 28 cf. flesych. ind.)
nati videntur, ita ut bis exhibiti sint πυϑιονῖκαι et πυϑιονικῶν ἔλεγχοι
(ΞΞ-Ξ, ἀναγραφή). πυϑικός autem (sc. λόγος) qui additur ad aliud librorum
genus historicum περὶ ἀγώνων (cf. Dicaearch. fr. 43 sqq.) pertinens, for-
tasse est ipse Menaechmi Sicyonii liber (ex quo oraculum de Orphei morte
Apollinis filii affert Chaeris in sch. Pind. Pyth. IV, 313 cf. Paus. 9, 30):
Hesychius enim qui totum hunc Diogenis locum mutilavit (ἐλέγχους enim
Pyth. non intelligens inepte ascivit totos illos sophisticos elenchos titu-
losque qui repetiti viderentur sc. πυϑιονῖκαι et διδασκαλίαν omisit) sic
habet: ὀλυμπιονίκας βιβλίον a, ἐν o Μέναιχμον ἐνίκησεν, περὶ μουσι-
κῆς α, ἐλέγχων ... νικῶν ΖΔιονυσιακῶν. ubi ante absurdum illud et
corruptum ἐν ᾧ M. ἐνίκησεν titulum quendam excidisse patet, scil. πυ-
ϑικὸν ὃν ἔνιοι Μεναίχμου (εἶναί φασιν Ὁ nisi haec pertinent ad πυϑιο-
νῖκαι μουσικῆς 1). |
1. (668)
A 5 SEN ΄ : 5,
1 Plutarch. Solon. c. 11: Πδη μὲν ovv καὶ ἀπὸ τούτων ἔνδοξος qv
ς , - δ
0 Σόλων καὶ μέγας, ἐθαυμάσϑη δὲ καὶ διεβοήϑη μᾶλλον ἐν τοῖς Ἔλ-
λ ἰπὼν ὑπὲρ τοῦ ἱεροῦ τοῦ ἐν Δελφοῖς ὦ ἡ βοηϑεῖν καὶ μὴ
ησιν εἰπὼν ὑπὲρ τοῦ ἱεροῦ τοῦ ἕν Δελφοῖς ὡς χρη βοηϑεῖν καὶ μὴ
» c G ^ - ? ' ,
περιορᾶν Κιρραίους υβρίζοντας εἰς τὸ μαντεῖον. ἀλλὰ προσαμύνειν
ς ' - » ^ J 1 c 2.9 , i a ,
ὑπὲρ rov ϑεοῦ ZcÀgolg. πεισϑέντες γὰρ vs £Xt[vOV προς TOV πολε-
δ, ΄ ς tu , ,
μον ὥρμησαν οἵ "Augixrrvovsc, ὡς ἄλλοι τε (ὡς ἄλλοι τε πολλοί leg. in
97916
eS: ues
quibusdam codicibus sec. Steph.) μαρτυροῦσι καὶ ᾿Δριστοτέλης ἐν τῇ
τῶν πυϑιονικὼῶν ἀναγραφῇ Σύλωνι τὴν γνώμην ἀνατιϑείς. οὐ μέντοι
στρατηγὸς ἐπὶ τοῦτον ἀπεδείχϑη τὸν πόλεμον, ὡς λέγειν φησὶν Eouun-
πος Εὐάνϑη τὸν Σάμιον" οὔτε γὰρ «Αἰσχίνης ὁ δήτωρ τοῦτ᾽ εἴρηκεν,
ἔν τὲ τοῖς Ζελῳφῶν ὑπομνήμασιν ᾿Δλκμαίων, οὐ Σόλων στρατηγὸς ἀνα-
γέγραπται.
Cf. Paus. 10, 37 (καὶ Σόλωνα ἐξ ᾿4ϑην ὧν ἐπηγάγοντο συμβουλεύ-.
ει). consentit ipse Aeschines (adv. Ctesiph. δ. 88: λαβόντες δὲ τὸν χρη-
σμὸν οἵ Auguxvvovsg ἐψηφίσαντο Σόλωνος εἰπόντος ᾿Δϑηναίου
τὴν γνώμην ... ἐπιστρατεύειν ἐπὶ τοὺς ἐναγεῖς κατὰ τὴν μαντείαν
τοὺ ϑεου). publico igitur decreto usus esse videtur Pythionicarum auctor,
quem ex commentario quodam ad hune ipsum Aeschinis locum (Didymi ?)
citavisse Plutarchus videtur e variis fontibus sparsam Solonis vitam con-
suens lacunasque vix explens orationis specie.
2. (564)
Hesych. lex. s. Pov90g msgigoirG: παροιμία ἐπὶ τῶν εὐήϑων
καὶ παχυφρόνων, ἀπὸ Βούϑου τινὸς μετενεχϑεῖσα τοῦ Πύϑια νική-
σαντος, ὃν ἀναγράφει καὶ “Δ ριστοτέλης νενικηκότα.
Cf. Zenob. proverb. Did. et Tarrhaei epit. II, 66 (Leutsch. et Schneid.)
Βοῦϑος περιφοιτᾷ : ταύτης μέμνηται Κρατῖνος ἕν Χείρωσι. τέτακται
δὲ ἐπὶ τῶν εὐήϑων καὶ παχυφρόνων ἀπό τινος πυϑιονίχου Βούϑυυ
μετενεχϑεῖσα. idem fere legitur apud Herodian. περὶ μονήρ. λέξ. p. 42
(p. 146 ed. K. Lehrs. Regim. 1853) manavitque ex paroemiographis recen-
tioribus in Plutarchi etiam quae vocantur proverbia (I, 33 in t. 1. p. 326
ed. Golt. ἀπό τινος πυϑιονίκου Βούϑου καλουμένου) et solo argumento
servato in Suidam (s. v.) et Macarium (prov. 1, 81 in t. II p. 151 ed. Gott.).
. differre videtur Βούτας olympionices apud Paus. 6, 17 (ed. Schub. et
Walz. t. II p. 430).
; | 3. (565)
Schol. in Pindar. Isthm. II inscr. ἐξενοκράτει xgeyavrtvo: Ov-
τὸς ὁ ἐπίνικος γέγραπται μὲν εἰς Ξενοκράτην Jxgoyovrivov ...09-
τος δὲ ὁ Ξενοκράτης οὐ μόνον σϑμια νενίκηκεν ἵπποις. ἀλλὰ καὶ
Πύϑια τὴν εἰκοστὴν τετάρτην πυϑιάδα, ὡς “Δ ροιστοτέλης ἀναγρά-
φει" καὶ Σιμωνίδης δὲ ἐπαινῶν αὐτὸν ἀμφοτέρας αὐτοῦ τὰς νίκας
κατατάσσει.
Ex hoc loco corrigenda sunt quae de eadem re leguntur in schol.
Pind. Olymp. II, 87 ἃ Boeckhio primum ex codd. Vrat. D et Gotting. pro-
lata (p. 73), quibus consentit de quo vid. ad fr. 521 Vindob. (f. 100»): 'OAvu- |
- OX
πιὰ μὲν γὰρ αὐτὸς (sc. Θήρων) γέρας ἔδεκτο. ἀντὶ τοῦ μόνος" Πύϑια
δὲ καὶ σϑμια Ξενοκράτης. κατὰ δὲ τὴν τοῦ ᾿Δριστοτέλους (sc.
ἀναγραφὴν) πυϑιονίκης (codd. sec. Boeckh. πυϑεονίκαν, Vind. πυϑιὸ
cum compendii nota) μόνος Θήρων (scr. Ξενοκράτης) ἀναγέγραπται.
ἤτοι οὖν συλληπτικῶς εἴρηκεν ἢ ἐπεὶ Θήρωνος ἵπποις ὃ Ξενοκρά-
της ἐνίκησε" διὸ καὶ συνανεκήρυξε Θήρωνα. iam vero et hanc rem
et temporis notam (pyth. 24 i. e. ol. 71, 3) superius allatam ita simplici-
ter auctoris nomine neglecto confirmat schol. Pind. Pyth. VI inscr. (p.
387): Ξενοκράτει ᾿“πραγαντίνῳ : γέγραπται Ξενοκράτει ᾿ΔΑκραγαντίνῳ
νενικηκχότι (et ἄρματι quidem) κατὰ τὴν xÓ πυϑιάδα — ut pythiadum
numeros omnes in scholiis traditos ex solo Aristotelis libro a Didymo
sumptos esse merito suspiceris (cf. etiam Boeckh in Expl. Pind. p. 2906.
127. 207).
Pythionicae Didymi.
ol. 69, 3| πυϑιάδι χβ παῖδας ec "InnoxAéog Θεσσαλὸς ἀπὸ Πε-
παῖδας δίαυλον λίννης (schol. Pyth. 10)
ol 71, 8 πυϑιάδι κὸ αὐλητής Μίδας ᾿4κραγαντῖνος (schol.
Pyth. 12)
ἄρματι Ξενοκράτης ᾿Αχραγαντῖνος
(schol. Pyth. 6)
ol 72, 8 πυϑιάᾶδι xe αὐλητής Μίδας ᾿Ζκραγαντῖνος (schol.
| Pyth. 12)
ργοτέλης Ἱμεραῖος (schol.
Olymp. 12)
τεϑρίσππ . «Μεγακλῆς ᾿4ϑηναῖος (schol.
| Pyth. 7)
ol. 73, 3 πυϑιάδι ἧς κέλητι Ἱέρων Συρακόσιος (sch. Pyth.
: 1 et 3)
ol. 74, 3 πυϑιάδι «£ κέλητι Iéocv Συρακόσιος (sch. Pyth.
| | 1 et 3)
ol 75, 3 πυϑιάδι κὴ παῖδας στάδιον Θρασυδαῖος Θηβαῖος (schol.
| Pyth. 11)
| ὁπλίτης Τελεσικράτης Κυρηναῖος
| (schol. Pyth. 9)
ol. 76, 3. πυϑιάδι x9 ᾿Εργοτέλης Ἱμεραῖος (schol.
| Olymp. 12)
| ἄρματι —- Ἱέρων Aizvaiog (—: Συρακό-
σιος. Schol. Pyth. 1 et 3)
ol. 77, 8| πυϑιάδι À στάδιον Τελεσικράτης Κυρηναῖος
(schol. Pyth. 9)
ol. 78, 8 | πυϑιάδι λὰ ἄρματι ᾿Αρκεσίλαος Κυρηναῖος (sch.
Pyth. 4. ὅ. ef. 6)
ol. 80, 8 πυϑιάδι Ay πάλῃ ᾿Δριστομένης Δἰγινήτης (sch.
(λὲ codd.) Pyth. 8. οἱ Boeckh Expl.
Pind. p. 308)
Praeter scholia Pindarica ab uno tantum Pausania pythiadum numeri alffe-
runtur (10, 7. 8, 18. 6, 14). hic vero aut ipse Pythica monumenta adiit
(ef. 8, 18 de Agesilao Lusio et 6, 14 de Sacada), sicut fecit Olympiae, aut
quod in historia quam dedit Pythici non solum sed Olympici etiam ago-
nis factum esse credas (10, 7. 5, 8), scriptorem quendam περὶ ἀγώνων:
plurimi enim qui ibi habentur numeri (quorum ultimi ol. 147 et pyth. 69
—c ol. 116, 3) ad ludorum vicissitudines pertinent et additamenta. neque
aliter statuas de una illa quam novimus Nemeade apud sch. Pind. Nem.
VII inscr. (de qua ef. Expl. Pind. p. 416). nam quum praeter illam Ne-
meadum et Isthmiadum (nedum aliorum ludorum, velut Panathenaeorum)
numeri nulli ne a Didymo quidem in commentariis Pindaricis harum rerum
curiosi (cf. maxime sch. Pyth. ΠῚ inscr.) memorentur, victorum catalogi
libris editi (Νεμεονῖκαι, ᾿Ισϑμιονῖκαι) omnino non videntur extitisse.
[EVE
ΖΔιιδασκαλίαι.
Quum quaecunque e didascaliis simpliciter tanquam ex nota quadam
auctoritate citantur et omnibus parata hoc est chartae, non lapidi inseri-
pta, ad veteres illos grammatieos Alexandrinos, rei quidem litterariae
auctores, at monumentorum parum Polemone iudice (cf. Preller de Pol.
fr. p. 89) curiosos, Callimachum dico, Eratosthenem, Aristophanem Byzan-
tium, aut expresso nomine referantur aut ad eosdem utpote Didymi fontes
ex quo fragmenta omnino omnia manavisse videntur, in scholiis Aristo-
phanicis Platonicisque et ab Harpocratione et lexicorum conditoribus
expilati pertinere reprehendantur neque praeter Aristotelem auctor alius
et qui Callimachi aetatem praecedat eiusdem plane argumenti librum edi-
disse perhibeatur (nam vel inter Peripateticos harum rerum monumento-
rumque studiosos Dicaearchi et Heraclidis Pontici scripta de fabularum
argumentis edita sec. Schneidewin. p. 35 sq. 13 magis ad litterarum
— δῦ: —
quam ludorum musicorum historiam pertinuisse neque didascalicas res
nisi per accidens, velut in arg. Ran. et Oed. tyr., spectasse videntur. Cal-
limachi autem ipsius et Pergamenorum ἀναγραφαὶ τῶν διδασκαλιῶν i. e.
τῶν δραμάτων catalogi erant fabularum bibliographici et secundum poe-
tas numeris appositis ordinati, non agonistici), unum eundemque librum
modo apposito Aristotelis nomine modo omisso citavisse probantur qui
Didymo usi sunt ultimo illo verae eruditionis thesauro universali, quem
lamen ipsum ex Eratosthenis περὶ κωμῳδίας opere aliisque sua repetiisse
nec legisse didascalias propter aridum argumentum raro scriptas merito
suspiceris. nihil igitur impedit quin non solum omnia quae in didasca-
liis aut extare dicuntur aut non extare, Aristotelis libro tribuamus, sed
etiam quaecunque in Aristophanis Byzantii (Etym. M. p. 072, 27) argu-
mentorum reliquiis apud posteriores commentatores nunc servatis (de qui-
bus cf. Schneidewin de hypothesibus trag. Graec. Aristophani Byz. vindi-
candis, Abh. d. Gótt. Ges. d. Wiss. Bd. 6, hist.-phil. Kl.) didascalica ha-
- bentur ex eodem fonte derivata intelligamus (cf. Ferd. Ranke, de Aristoph.
vita p. 165. 143). quae si reputes, de natura illius libri iam Callimachi
aetate Aristoteli adscripti ita statuas ut secundum annos ad archontes At-
tieos (quos cum olympiadum annis postea Alexandrini componebant) de-
scriptos didascalorum omnium i: e. poetarum (eorum scil. qui ipsi docerent
sive propria sive quae essent aliorum poetarum, velut Callistratus et Philo-
nides quae Aristophanis, cf. arg. Vesp. et Th. Bergk ap. Mein. Fr. Com. II p.
927) et tragicorum trium et quinque (cf. arg. Plut. IV) comicorum fabula-
rumque quibus quoque auno et in Dionysiis urbanis et in Lenaeis certas-
sent, nomina exhiberentur, adderentur actores primarum (ut in inscriptio-
nibus agonisticis cf. Boeckh C. 1. t. I no. 1584 et Rangabé, Antiq. Hellén.
II p. 692) et choregi. num vero ultra didascalias dramaticas hanc mu-
sicorum in Dionysiis Atticis ludorum tabulam ad dithyrambicos etiam
choros poetasque pertinuisse testimoniis de Pantacle et Cinesia e didasca-
liis memoratis (cf. Ranke p. 144) vocisque διδάσκαλος traditae definitioni
(v. Harp. et Hesych. s. v.) concedendum sit, id quum Pantacles, licet me-
licus poeta fuisse appareat ex Antiphontis loco (v. fr. 7), idem tamen et
fabulas docere potuerit, Cinesiae vero mentio si certa est ad chori drama-
tici historiam spectet (cf. schol. Ran. 151) historicisque passim notulis
didascaliarum annorumque seriem illustratam fuisse suadeat ut credamus,
— haec dubitans in medio relinquo. ueque enim magis credo librum
illum cuius fundamentum finisque esset plena quaedam et perfecta recen-
sio, ad iustam enarrationem ultra excurrisse et largiore ornatu instructum
uisse quam qui praefationis esset ludorum origines exponentis, id quod
wx iS coss
et in simili Pythionicarum opere factum videmus neque ab Olympionicis,
quorum certa fragmenta extant nulla, alienum est. qua de causa motus
locum Aristotelis apud schol. Aristoph. ran. 404 ad didascalias inde a Ca-
saubono relatum reieci ad finem utpote incertae sedis fragmentum.
lam vero ipsis fragmentis praemittendi sunt loci quidam alii in qui-
bus eiusdem libri auctoritas tantum memoratur, velut in schol. cod. Ven.
Eurip. Androm. 446 p. 288 Cobet.: εἰλικρινῶς δὲ τοῦ δράματος χρόνους
ovx ἔστι λαβεῖν" ov δεδίδακται γὰρ ᾿4ϑήνησιν. 0 δὲ Καλλί-
μαχος ἐπιγραφῆναί φησι τῇ τραγῳδίᾳ 4ημοκράτην — et ἴῃ schol. Ari-
stoph. Plut. 385: ἐν μέντοι ταῖς διδασκαλίαις πρὸ τούτων τῶν
χρόνων Πάμφιλος οὐδεὶς φέρεται τραγικός (quaeritur enim ibi πότερον
τραγικὸς ποιητὴς ῇ ξωγραάφος). ad recentioris commentatoris coniecturam
redeunt quae ad Ar. vesp. 1031 leguntur: δηλοῖ ὅτι α διδασκαλίαν
ἴσως φέρουσι rovc Ἱππεῖο πρώτους vm αὐτοῦ καϑιεμένους" περὶ
Κλέωνος γὰρ αἰνίσσεται. in schol. av. 1242 pro Callimacho commen -
tator quidam (sc. Καλλίστρατος. ut recte voluit Dobraeus) intelligendus .
est qui γράφων οὕτως «xvuvietc βολαῖς» i. e. προϑεὶς τὸ « Δικυ-
μανίαις βολαῖς» (cf. Apollodor. ap. Athen. 7, 281) de Euripidis fabula men-
tionem non faciat (etenim si verisimile esset recte legi Callimachi nomen,
omissum esset nomen eius qui ταύτης τῆς διδασκαλίας οὐ μέμνηται,
scil. Aristoteles).
1. (506)
Schol. Aristoph. ran. 1124 (1155 Dind.) cod. Ven. ἐξ Ὁρεστείας:
τετραλογίαν φέρουσι τὴν Ὀρέστειαν of διδασκαλίαι ᾿4γαμέμνονα, Χοη-
φόρους, Εὐμενίδας, Ποωτέα σατυρικόν. ᾿Δρίσταρχος καὶ ᾿Ζπολλώνιος
τριλογίαν λέγουσι. χωρὶς τῶν σατυρικῶν (τῶν σατύρων Bernhardy Gr.
Litt. II p. 667. at fieri potuit ut commentatoris ad generalem quandam de
nomine tetralogiae notam deflectentis verba omitteret is qui scholia di-
gessit e variis excerpens).
Cf. argum. Aesch. Agam.: ἐδιδάχϑη τὸ δρᾶμα ἐπὶ ἄρχοντος Φιλο-
κλέους ὀλυμπιάδι ὑγδοηκοστῇ ἔτει δευτέρῳ. πρῶτος Αἰσχύλος Aya-
μέμνονι, Χοηφόροις, Εἰὐμενίσι, Πρωτεῖ σατυρικῷ. ἐχορήγει Ξενοκλῆς
" Agióveve.
?. (567)
Schol. Aristoph. av. 281 (282 Dind.) ovrog μέν ἐστι Φιλο-
κλέους (ἐξ ἔποπος): οὗτος ὃ Φιλοκλῆς ἔποπα ἐσκεύασεν ἐν τῇ Παν-
διονίδι τετραλογίᾳ, ov ἡ ἀρχὴ «σὲ τῶν ἁπάντων (ita Wagner Fr. trag.
ΠῚ p. 83. cod. Rav. et Ven. τῶν et τὸν πάντων, unde τῶνδε πάντων vo-
E ον x
luit Dind. supplendum videtur post ἁπάντων HA) δεσπότην λέγω» ...
ἄλλως. 0 Σοφοκλῆς πρῶτον τὸν Τηρέα ἐποίησεν. εἶτα Φιλοκλῆς... et
mox e quarto quodam commentario εἴη ἂν οὖν τὸν ἔποπα ἐσκευοποιηκὼς
τῇ Πανδιονίδι τετραλογίᾳ, ἣν καὶ ᾿4ριστοτέλης ἐν ταῖς διδασκαλίαις
ἀναγράφει. ἔστι δὲ 0 Φιλοκλῆς τραγῳδίας (codd. κωμῳδίας. sed vid.
Meineke hist. com. Gr. p. 521. W. C. Kayser hist. trag. Gr. p. 40) ποιη-
τὴς καὶ Φιλοπείϑους υἱὸς ἐξ Αἰσχύλου ἀδελφῆς.
Acta igitur est Pandionis, cuius una erat fabula Tereus Sophoclem
imitata, ante Aves doctas i. e. ante ol. 91, 2 et multo quidem ante ut puto.
idem Aristophanes Philoclem tetigerat iam in Vespis (ol. 89, 2) et vel
filium eius Morsimum tragicum in Equitibus (ol. 88, 4) aliisque. ceterum
quae sequitur in scholio homonymorum distinctio (γεγόνασι δὲ Φιλο-
κλεῖς δύο) e Suida (s. Φιλοκλῆς) corrigenda Didymum sapit auctorem (cf.
schol. ran. 13. 55. 86 etc.).
3. (568)
Harpocrat. lex. X orat. s. Σϑένελος: “υσίας ἐν τῷ πρὸς Διογέ-
νην. x«l ἐν ταῖς διδασκαλίαις εὑρίσκεται 0 Σϑένελος τραγῳδίας ποιη-
τής. ἐχωμῴδει δὲ αὐτὸν o τοὺς Πλάτωνος “άκωνας γράψας ὡς τὰἀλ-
λότρια σφετεριξόμενον (ἐπισφετ. οο44., Bekker cum Dobraeo ἔπη σφετε-
or£Ousvov. ex Harpocr. Phot. lex. s. Σϑένελος ... ἐκωμῳδεῖτο δὲ ὡς τὰ
ἀλλότρια σφετεριζόμενος).
Idem Sthenelus vexabatur etiam in aliis Aristophanis (velut in vespis
ol. 89, 2) et Platonis fabulis (cf. schol. Ar. vesp. 1312, Kayser hist. trag.
p. 323). :
4. (569)
Schol. Aristoph. nub. 552:... δῆλον δὲ (sc. e v.553: Εὔπολις μὲν
rov Μαριχᾶν πρώτιστον παρείλκυσεν) ὅτι πρότερος 0 Μαρικᾶς ἐδιδά-
χϑη τῶν δευτέρων ΪΝεφελῶν. ᾿Ερατοσϑένης δέ φησι Καλλίμαχον ἐγκα-
λεῖν ταῖς διδασκαλίαις. ὅτι φέρουσιν ὕστερον τρίτῳ ἔτει τὸν Μαρικᾶν
τῶν Negelóv, σαφῶς ἐνταῦϑα εἰρημένου ὅτι πρότερον καϑεῖται. λαν-
ϑάνει δ᾽ αὐτίν, φησίν. ὅτι ἐν μὲν ταῖς διδαχϑείσαις οὐδὲν τοιοῦτον
εἴρηκεν, ἐν δὲ ταῖς ὕστερον διασκευασϑείσαις εἰ λέγεται, οὐδὲν ἁτοπον᾿
αἵ διδασκαλίαι δὲ δῆλον ort τὰς διδαχϑείσας φέρουσι. πῶς δ᾽ οὐ συν-
᾿ εἶδεν Ort καὶ ἐν τῷ Μαρικᾷ προτετελεύτηκε Κλέων, ἐν δὲ ταῖς Νεφέ-
λαις λέγεται (ν. 581) «εἶτα τὸν ϑεοῖσιν ἐχϑρὸν βυρσοδέψην» (quae verba
inde ab ᾿Εξρατοσϑένης δὲ non leguntur in codd. Rav. et Ven.).
Cf. arg. V: αἵ πρῶται Νεφέλαι ἐδιδάχϑησαν ἐν ἄστει ἐπὶ ἄρχον-
τος Ἰσάρχου (ol. 89, 1) ὅτε Κρατῖνος μὲν ἐνίκα Πυτίνῃ, ᾿Δἀμειψίας
Ξ Ud —
δὲ Kovvo (cf. schol. 549). quae in alio quod sequitur argumentorum
fragmento (VI p. 78 ed. Par.) leguntur, ad eundem sine dubio spectant
commentatorem principalem (f. Symmachum) qui in ipsis scholiis exscri-
ptus ex Aristophanis versibus male intellectis coniectando (cf. sch. 31.
520. 543. 540. 549. 591) elicere studet et mutavisse poetam (σχεδὸν παρὰ
πᾶν μέρος. cf. v. 547) et qualia maxime mutaverit, sc. parabasim, in fine
incendium propter v. 543, de quo cf. W. Esser de prima et alt. Nub. ed.
p. 49, et disputationem praeterea iusti sermonis et iniusti (Hermann. praef.
ad Nub. 1830. p. 28), de qua unde concluserint in scholiis servatis nunc
non traditur. ceterum ex argumentandi ratione satis patet, unam tantum
Nubium fabulam novisse Callimachum nec de altera vel cogitasse, Erato-
sthenem autem non duo diversa Nubium exemplaria et quasi editiones
vidisse sed eandem quam nunc tenemus fabulam ab ipso poeta interpola-
tam id est duplici parabasi instructam et antiqua v. 563 sqq. (cuius eitat
Eratosthenes versum 581) et nova (quae ἀτελής sit, sch. 518) postea quum
ederet fabulam inserta, in qua o δεῖν ἀπομέμφεσϑαι τὸ ϑέατρον
(v. 525 ταῦτ᾽ οὖν ὑμῖν μέμφομαι) et fabulam suam reiectam laudare. et
hoe quidem est quod Callimacho utpote eundem fabulae textum legenti
exprobrat Er., additam postea esse parabasis partem praecipuam eum non
intellexisse. nunquam igitur nisi una eademque extitit Nubium editio,
et una didascalia.
5. (570)
Arg. (III) Aristoph. pac. (schol. ed. Dind. t. III p. 5): ἄλλως. Φέ-
gero (φαίνεται V) ἐν ταῖς διδαδκαλίαις δεδιδαχὼς Εἰρήνην ὁμωνύμως
(ita Dind., codd. R V ὁμοίως, ed. Ald. φέρεται ἐν ταῖς διδ. ὅτι καὶ ἕτέ-
ραν ἐδίδαχεν ὁμοίως "Ao. εἰρήνην) ὁ ᾿Δριστοφάνης. ἄδηλον οὖν, φησὶν
᾿Ερατοσϑένης, πότερον τὴν αὐτὴν ἀνεδίδαξεν ἢ ἑτέραν καϑῆκεν ἥτις
οὐ σώζεται. Κράτης μέντοι δύο εἶδε (εἶπε Ald.) δράματα γράφων οὕτως
«ἀλλ᾽ οὖν γε ἐν τοῖς ᾿ἀχαρνεῦσιν ἢ Βαβυλωνίοις ἢ ἐν τῇ ἑτέρα Εἰρήνῃ».
καὶ σποράδην δέτινα ποιήματα παρατίϑεται ἅπερ ἐν τῇ νῦν φερομένῃ
0vX ἔστιν.
Cf. arg. pac. I (ibid. p. 4) ... ἐνίκησε δὲ τῷ δράματι ὁ ποιητὴς ἐπὶ
ἄρχοντος ᾿“λκαίου (ol. 89, 3) ἐν ἄστει. πρῶτος Εὔπολις Κόλαξι, δεύ-
τερος ᾿Δριστοφάνης Εἰρήνῃ; τρίτος Δεύκων Φράτορσι. τὸ δὲ δρᾶμα
ὑπεκρίνατο ᾿Απολλόδωρος. ἡνίκα ἑρμὴν λοιοκρότης (quae ultima quum
corrupta sint, Dindorfio corrigenda videntur ita: ἡνίκα ἔτ᾽ ἦν ὑποκρι-
τής. ego scripserim: ἐνίκα "Eguov ... [ὃ ὑποκριτής 3]. cf. Poll. 4, 88:
Ἕρμων ἦν κωμωδίας ὑποκριτής et schol. Nub. 542).
— δδῦ —
Alteram fuisse Aristophanis fabulam prorsus diversam quam Pacis no-
mine simpliciter et ipsam appellaverit pro illius aetatis more et in medicis
philosophisque et in poetis omnibus couspicuo,et ex didascaliis intelligitur
et novit Crates. quare quum iam Eratosthenis aetate ita [rara esset ul
Alexandriae non haberetur dubitaretque de ea ille quid statueret, pridem
perdita esse videtur atque servatae simplex inscriptio relicta esse, ceteris
fabulis quae eiusdem tituli ab eodem poeta essent editae, diligenter a cri-
ücis Alexandrinis et bibliothecariis ita separatis ut vel numeros solos
titulo adderent (exempla inter Sophoclis dramata sunt 49cuoc, Ζήμνιαι;
Tvoo , Φινεύς. inter Euripidis 4vróAvxoc, ππόλυτος et lonis Φοῖνιξ,
sicut recentioris etiam Lycophronis Oró/zovg et ipsius Aristophanis Θε-
σμοφοριάζουσαι. Πλοῦτος) vel simul notam quandam historicam, velut
Θυέστης πρότερος et alter 0. ἐν Σικυῶνι Sophoclis habebatur et Oedi-
pus Lyrannus sec. argum. fabulae πρότερος etiam vocabatur (in aliis non
nisi titulus historicus nune traditur, ef. Soph. ᾿“λκμαίων. Ναύπλιος,
Ὀδυσσεύς, Φιλοχτήτης. Eurip. Ἰφιγένεια, MeAevízmy, Aesch. Προμη-
ϑεύς. Σίσυφος etc). cf. V. Rose de Aristot. libris p. 89. primum fuisse
simplicem titulum ut de Aristophane, ita eaedem didascaliae testantur de
Sophoclis Aiace (v. fr. 6).
6. (571)
Arg. Sophocl. Aiac.: ὅϑεν καὶ τῇ ἐπιγραφῇ πρόσκειται ὃ μαστιγο-
φόρος. ἢ πρὸς ἀντιδιαστολὴν τοῦ “οκροῦ. Δικαίαρχος δὲ Aluvrog
ϑάνατον ἐπιγράφει" ἐν δὲ ταῖς διδασκαλίαις ψιλῶς Αἴας ἀναγέγραπται.
Sicut ψιλῶς ἀναγέγραπται in didascaliis Alec, Εἰρήνη suntque
alia brevitatis indicia (cf. ad fr. 10. 9 et solenne illud in fragmentis φέρε-
ται, φέρουσι; φέρει. ἀναγράφει), ita sane totus liber nihil videtur fuisse
nisi ψιλὴ ἀναγραφή.
7. (2)
Harpocrat. lex. X orat. s. διδασκαλος: ἰδίως διδασκάλους λέ-
' * -» , ^? - »Ἥ ^N -
γουσι τους ποιητὰς τῶν διϑυραμβων ἡ τῶν κωμῳδιῶν ἡ τῶν τραγῳ-
- 5, - » » -
διῶν. Αντιφῶν ἐν τῷ περὶ τοῦ yogevroU « ἔλαχον. φησί, Παντακλέα
rr ' c ^ , 4 ?
διδάσκαλον»" ὁτι yog ο. Παντακλῆς ποιητής, δεδήλωκεν AgtavovéAmo
ἐν ταῖς διδασκαλί πολὺ δ᾽ ἐστὶ κὰν τῇ ἀρχαί γδί ὔ
ν ταῖς διδασκαλίαις. πολυ TL πὰν TT ἀρχαίᾳ κωμῳδίᾳ τουνομαὰ
, E
ἐπὶ τούτου TOU σημαινομένου.
Antiphontis (ol. 94, 1 necati) locus in quem ipsum commentatus
fuisse videtur is (Didymus?) quem hic exscripsit Harpocration, commenta-
iorum in oratores Átticos scriptorum lexicorumque Didymi compilator,
— (OD --
hie est (δ. 11): ἐπειδὴ χορηγὸς κατεστάϑην εἰς Θαργήλια καὶ ἔλαχον
Παντακλέα διδάσκαλον καὶ Κεκροπίδα φυλὴν πρὸς τῇ ἐμαυτοῦ του-
τέστι τῇ Ἐρεχϑηίδι, ἐχορήγουν ὡς ἄριστα ἐδυνάμην καὶ δικαιότατα.
de quo Pantacle poeta in choregica etiam inscriptione Attica apud Steph.
Byz. s. ᾿ἀτήνη et quidem ex Diodori periegetae libro de demis Atticis
memorato cf. Meineke hist. com. p. 6.
8. (573)
Phot. lex. s. ὄνου σπκεά xol περὶ ὄνου σκιᾶς : Σοφοκλῆς, Κηδα-
λίωνι... ᾿Δριστοφάνης Δαιδάλῳ ... ᾿4φιστοτέλης δὲ ἐν διδασκα-
λίαις καὶ δράματος τινος φέρει ἐπιγραφὴν Ὄνου σκιάν (eadem verba
repetit Suidas).
Cf. Zenob. 6, 28 ὑπὲρ ὄνου σκιᾶς : μέμνηται ταύτης ἐν τῷ Ἔγχει-
ριδίῳ Μένανδρος (sequitur narratio de Demosthene quam ex Aristide
paroemiographo sumsit Didymus in scholiis Platonicis ubique fideliter ex-
scriptus, v. p. 317 Bekk. et schol. Lucian. ed. Iacobitz. p. 119) ... xoi
᾿Δρχίππῳ δὲ κωμῳδία γέγονεν Ὄνου σκιά (de qua Meineke hist. com.
p. 208).
9. (974)
Arg. Eurip. Rhes. (ed. A. Kirchhoff Berol. 1855 t. I p. 339. cf. var.
lect. p. 549): τοῦτο τὸ δρᾶμα ἔνιοι vó9ov ὑπενόησαν. Εὐριπίδου δὲ
μὴ εἶναι (al. ὡς οὐκ ὃν Εὐριπίδου)" τὸν γὰρ Σοφόκλειον μᾶλλον ὑπο-
φαίνει χαραχτῆρα. ἐν μέντοι ταῖς διδασκαλίαις ὡς γνήσιον ἀναγέγρα-
πταῖι (ita codd. « ἐπιγέγραπται perperam Musurus»), καὶ ἡ περὶ τὰ με-
τάρσια δὲ ἐν αὐτῷ πολυπραγμοσύνη τὸν Εὐριπίδην ὁμολογεῖ. πρόλογοι
δὲ διττοὶ φέρονται" ὁ γοῦν Δικαίαρχος (codd. δικαίαν, quod correxit
Nauck Arist. Byz. fr. p. 254) ἐχτιϑεὶς τὴν ὑπόϑεσιν τοῦ Ῥήσου γράφει
κατὰ λέξιν οὕτως «νῦν εὐσέληνον pay ἡ διφρήλατος». καὶ ἐν ὍΝ
δὲ τῶν ἀντιγράφων ἕτερός τις φέρεται το τ πεζὸς πάνυ καὶ οὐ
πρέπων Εὐριπίδῃ etc.
Ex hoe argumento (quod ad Didymum fontem refero veteres multos
iuxta citantem, cf. arg. Med. etc., non ad unum ipsum Dicaearchum, quae
parum probabilis opinio est Kirchhoffii in Philol. VII p. 564, fulta illa
quidem Alcestidis argumento Dicaearchi nomine in codice Florentino te-
mere iuscripto, v. ed. Kirchh. t. I p. 144. 227 et 453. 499. cf. de arg. Me-
deae Schneidewin. de hypothes. p. 37), ex hoc igitur argumento intelli-
guntur haec: Rhesum fabulam sub Euripidis nomine in didascaliis fuisse
indicatam, Rhesi Euripidei in libro de Sophoclis et Euripidis fabularum
hypothesibus Dicaearchum dedisse argumentum (cum initio) atque hoc
"us SAU. Ξ
Dicaearchi argumentum pro eius qui citavit opinione fabulae nunc serva-
tae congruum fuisse. quam eandem Euripidis nomine iuscriptam legisse
cum criticis Alexandrinis Cratetem atque propter physicae doctrinae de-
fectum ad iuvenem poetam (et sua quidem coniectura) retulisse testantur
scholia (cod. Vat. ad 524 Cob.). iam vero quum pessima Rhesi fabula ab
Euripide sine dubio aliena sit, sequitur fabulam eandem quam nunc habe-
mus Euripidis falso nomine iam Dicaearchi aetate traditam fuisse, hoc est
ipso illo tempore quo didascaliarum liber compositus fuit (uihil nunc re-
fert utrum ab ipso: Aristotele au a Peripatetico quodam), neque fieri po-
tuisse ut fabula ab hoe auctore in tabulas relata esset alia ab ea quam
habemus, falsam igitur didascaliam didascaliarum auctorem tradidisse et
alienam a monumentis neque immunem omnino illum fuisse erroribus.
10. (975)
Schol. Aristoph. ran. 07 καὶ ταῦτα τοῦ τεϑνηκότος (sc. Ev-
ριπίδου): ... οὕτω γὰρ καὶ αἵ διδασκαλίαι φέρουσι τελευτήσαντος
Εὐριπίδου τὸν υἱὸν αὐτοῦ δεδιδαχέναι ὁμώνυμον (ita cod. G i. e. Ven.
alter. ὁμωνύμως V et Ald. etiam Mediol. , de quo v. Dind.) ἐν ἄστει Ἶφι-
γένειαν (cod. Ven. ἐν τῷ πρώτῳ ἕτεριφιγένεια itemque ἃ nisi quod ha-
bet ἑτεριφιγένειαν. littera vocabuli ἄστει prima pro numero accepta ut
recte dicit Dindorf) τὴν ἐν Αὐλίδι, ᾿Ζλκμαίωνα (vAxueto διονα V),
Βάχχας. ς
Haec (quae absunt a cod. Rav.) intelligenda sunt ita ut primum qui-
dem ex discordia posteriorum de iuniore illo Euripide filiusne fuerit an
nepos (vit. Eur. p. 134, 27 West., Suid.), concludas in didascaliis nihil
relatum fuisse nisi simplex sine patre nomen Euripidis fabularumque qui-
bus vicerit (Suid. v/x«c δ᾽ ἀνείλετο €, τὰς uiv ὃ περιών, τὴν δὲ μίαν
μετὰ τὴν τελευτὴν ἐπιδειξαμένου τὸ δρᾶμα τοῦ ἀδελφιδοῦ αὐτοῦ Εὐρι-
σείδου. cf. Varro ap. Gell. 17, 4), relatum autem fuisse sub archonte quem
posteriorem viderent chronologi Alexandrini mortis anno ab ipsis compu-
tato (ol. 93, 3) itaque opinionem natam esse duos fuisse poetas ὁμωνύ-
μους. nihil enim legitur de iuniore (ap. Suid.) quam quae commenticia
esse appareat. credo igitur commissas fuisse poetae ab Atheniensibus
valde desiderati (ran. v. 66) fabulas illas brevi tempore post mortem eius
(fortasse ol. 95, 4) victoremque ipsum illum veterem Euripidem atque in
Ranis victum renuntiatum esse.
11. (576)
Schol. (cod. Clarkiani) in Plat. apolog. p. 330 Bekk. (ubi scriptorum
de Àuyto et Meleto testimonia et maxime comicorum Didymea doctrina
u— UNUS c
congeruntur) ... Μέλητος δὲ τραγῳδίας φαῦλος ποιητὴς Θρᾷξ γένος.
ὡς ᾿“ριστοφάνης Boroeyore, Πελαργοῖς “αίου υἱὸν αὐτὸν λέγων, ἐπεὶ
ᾧ ἔτει of Πελαργοὶ ἐδιδάσκοντο καὶ ὁ Πέλητος Οἰδιπόδειαν ἔϑηκεν
(καϑῆκεν Meineke), ὡς Δ ριστοτέλης διδασκαλίαις.
Meleti Oedipodiam Dionysiis magnis, Aristophanis comoediam Le-
naeis commissam esse coniicit Bergk (Meineke Fr. com. II p. 1127). circa
ol. 93— 95.
12. (977)
Schol. Aristoph. av. 1370 τέ δεῦρο πόδα σὺ κυλλόν (ἀνὰ xv-
κλον κυκλεῖς): ... ἄλλως. Δίδυμος μὲν κύκλον ἐπεὶ κυκλίων ἀσμά-
τῶν ποιητής ἐστι, κυλλὸν δὲ ἐπεὶ χωλός ἐστιν. εἴρηται δὲ περὶ αὐτοῦ
ἐν Βατράχοις. ὁ δὲ ᾿“ριστοτέλης iv ταῖς διδασκαλίαις δύο φησὶ
γεγονέναι. Σύμμαχος οὕτως. Εὐφρόνιος ἐπειδὴ κυλλὸς ἣν ὁ Κινησίας.
τοῦτο δὲ οὐκ ἔστιν εὑρεῖν. ἀλλ᾽ ἐπειδὴ πολὺ παρ᾽ αὐτοῖς ἐστὶ τὸ ποδὶ
λευκῷ καὶ ποδὶ κούφῳ καὶ πόδα τιϑεὶς ἤ τι τοιοῦτον, τὸ κυλλὸν προς-
ἐϑηκεν.
Qui locus non extat in cod. Rav., videtur autem labem contraxisse
scholiastae culpa notam Symmachi a Didymo acceptam excerpentis et mu-
tilantis. agebatur de duobus quos comici commemorant Cinesiis homo-
nymis (cf. ad fr. 2), poeta altero, altero cive Atheniensi quem in Lysi-
strata Aristophanes inducit. de primo solo Didymus citavit Aristotelem qui
de Cinesia chorum tollente (Boeckh , Staatsh. d. Ath. I, 606) dixerit: hoc
enim ipsum ex Aristotele citat schol. ran. 404 ef. 153, e politiis tamen
ut opinor, non e didascaliis. suspicor igitur a librario alterius loci (ad
av. 281) memore male scriptum esse ἐν διδασκαλίαις pro ἐν πολιτείαις,
sicut contrarius error scribae accidit in codice Harpocrationis Angelicano
(A apud Bekk. s. διδάσκαλος).
13. (ἢ (578)
Schol. Aristoph. ran. 404 et 429 (cf. not. Dind.): ἐπὶ yovv τοῦ Καλ-
λίου τούτου φησὶν ᾿“ριστοτέλης ὅτι σύνδυο ἔδοξε χορηγεῖν τὰ Διονύ-
σια τοῖς τραγῳδοῖς καὶ κωμῳδοῖς.
Ex rep. Atheniensium? cf. praef. et fr. 12,
Cf. etiam Aristophanis Byz. fr. p. 233 Nauck. (Etym. M. p. 286, 23 s.
δρᾶμα): λέγεται δὲ δράματα xol τὰ ὑπὸ τῶν ϑεατρικῶν μιμηλῶς γι-
νόμενα ὡς ἐν ὑποκρίσει, ὥς φησιν ᾿Δριστοφάνης (᾿4ριστοτέλης 1),
ἐπειδὴ ἐν ἱερῷ Ἡρακλέους (cf. Preller Myth. II, 187---89) δειπνοῦντες
ἐγίνοντο χορός.
“ἢ
*
10.
-- SMS Es
Reliquiae didasealicae.
. (Aeschyli Πέρσαι) ἐπὶ Mévovog τραγῳδῶν 4ἰσχύλος ἐνίκα Φι-
vei, Πέρσαις. Γλαύκῳ, Προμηϑεῖ (arg. Pers. cf. Schneid. de hypo-
thes. p. 16).
(Aeschyli Ἑπτὰ ἐπὶ Θήβας) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Θεαγενίδου ὀλυμπιάδι
oq. ἐνίκα Δαίῳ. Οἰδίποδι. “Ἑπτὰ ἐπὶ Θήβας, Σφιγγὶ σατυρικῇ.
δεύτερος ᾿“ριστίας Περσεῖ. Ταντάλῳ, Παλαισταῖς σατυρικοῖς τοῖς
Πρατίνου πατρός. τρίτος Πολυφράδμων “υκουργείᾳ τετραλογίᾳ
(arg. Sept. cf. Schneid. p. 15).
(Aeschyli Ὀρέστεια) ἐδιδάχϑη τὸ δρᾶμα ἐπὶ ἄρχοντος Φιλοκλέους
ὀλυμπιάδι ὀγδοηκοστῇ ἔτει δευτέρῳ, πρῶτος Alcoy vlog ᾿4γαμέ-
uvovt, Χοηφόροις, Evusvícr, Πρωτεῖ σατυρικῶ. ἐχορήγει Aevo-
κλῆς ᾿Δφιδνεύς (arg. Agam. cf. Schneid. p. 16).
(Euripidis Πελιάδες) ἤρξατο δὲ διδάσκειν ἐπὶ Καλλίου ἄρχοντος
κατὰ ὀλυμπιάδα ὀγδοηκοστὴν πρώτην. πρῶτον δὲ ἐδίδαξε τὰς Πε-
λιάδας ἔτει πρώτῳ. ὅτε καὶ τρίτος ἐγένετο (vit. Eurip. p. XVII, 28
Kirchh.). | :
. (Euripidis AAAxqozic) τὸ δρᾶμα ἐποιήϑη ιξ. ἐδιδάχϑη ἐπὶ Γλαυ-
κίνου ἄρχοντος ὀλυμπιάδι πε. πρῶτος ἣν Σοφοκλῆς, δεύτερος Εὐ-
ριπίδης Κρήσσαις. ᾿4λεμαίωνι τῷ διὰ ἹΡωφῖδος. Τηλέφῳ, ᾽4λκή-
στιδι (arg. Alc. t. I p. 227 ed. Kirchh. cf. Schneid. p. 21).
(Euripidis ΠΠήδεια) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Πυϑοδώρου ἄρχοντος ὀλυμ-
πιάδος mf ἔτει πρώτω. πρῶτος Εὐφορίων. δεύτερος Σοφοκλῆς.
τρίτος Εὐριπίδης Μηδείᾳ, Φιλοκτήτῃ, Δίετυι. Θερισταῖς σατύ-
ροις. οὐ σώζεται (arg. Med. I, 144 Kirchh. cf. Schneid. p. 9. perditum
igitur erat drama satir. iam Aristophanis Byzantii aetate. similiter
Cratini Xeruofouevor , de quibus infra).
(Euripidis Ἱππόλυτος) ἐδιδάχϑη ἐπὶ ᾿Επαμείνονος ἄρχοντος ὀλυμ-
πιάδος πξ ἔτει ὃ. πρῶτος Εὐριπίδης, δεύτερος Ἰοφῶν, τρίτος
Ἴων (arg. Hippol. I, 185 Kirchh. cf. Schneid. p. 20).
(Aristophanis Ζαιταλεῖς) ἐδίδαξε δὲ πρῶτος ἐπὶ ἄρχοντος 4io-
τίμου διὰ Καλλιστράτου (Prolegg. schol. Ar. de com. III, 49 p. XIV
ed. Dübn. cf. schol. nub. 529. 531).
. (Aristophanis Βαβυλώνιοι) τοὺς δὲ Βαβυλωνίους ἐδίδαξε διὰ
Καλλιστράτου ᾿Δριστοφάνης ἔτεσι πρὸ τοῦ Εὐκλείδου xÓ ἐπὶ Εὐὖ-
πλέους (Phot. s. Σαμίων ὁ δῆμος — Suid.)
(Aristophanis ᾿Ζχαρνεῖς) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Εὐθϑύνου ἄρχοντος £v 4η-
ναίοις διὰ Καλλιστράτου" καὶ πρῶτος ἦν. δεύτερος Κρατῖνος Χει-
μαζομένοις. οὐ σώζονται. τρίτος Εὔπολις ᾿Νουμηνίαις (arg. Acharn.).
ο].70,4
ol. 80,2
01. 85,2
0l. 87,1
ol. 87,4
ol. 88,1
ol. 88,2
01.88, 3
0]. 88, 4
01. 89, 1
ol.89,2
- 01.89,3
ol.89,4
01. 91,1
0l. 91,2
01.92, 1
ol. 92, 3
01.92,3?. 7
12.
13.
14.
18.
19,
560
. (Aristophanis Ἱππεῖς) ἐδιδάχϑη τὸ δρᾶμα ἐπὶ Στρατοπλέους ἄρ-
χοντος δημοσίᾳ εἰς Μήναια δι᾿ αὐτοῦ ᾿Αριστοφάνους. πρῶτος
ἐνίκα. δεύτερος Κρατῖνος Σατύροις. τρίτος “4ριστομένης Ὑλοφό-
Qorc (arg. Equit.)
(Aristophanis Νεφέλαι) ἐδιδαχϑησαν iv ἄστει ἐπὶ ἄρχοντος
᾿Ισάρχου, ὅτε Κρατῖνος μὲν ἐνίκα Πυτίνῃ, ᾿Δμειψίας δὲ Κόννῳ
(arg. Nub.).
(Aristophanis Σφῆκες) ἐδιδάχϑη ἐπὶ ἄρχοντος ᾿Αἀμεινίου [διὰ
Φιλωνίδου] ἐν τῇ πϑ' ὀλυμπιάδι. ἔτει B εἰς “Ζήναια. καὶ ἐνίκα
πρῶτος" Φιλωνίδης Προάγωνι (δεύτερος), “εύκων Πρέσβεσι τρίτος
(arg. Vesp. cf. E. Petersen: N. Jahrb. f. Phil. t. 85 p. 663).
(Aristophanis Εἰρήνη) ἐνίκησε δὲ τῷ δράματι 0 ποιητὴς ἐπὶ ἀρ-
χοντος .“Δλκαίου ἐν ἄστει. πρῶτος Εὔπολις Κόλαξι, δεύτερος ᾽Ζρι-
στοφάνης Εἰρήνῃ. τρίτος «“εύκων Φράτορσι. τὸ δὲ δρᾶμα ὑπε-
κρίνατο ᾿Δπολλόδωρος, ἐνέκα Ἕρμων (arg. Pac. cf. supra ad Aristot.
did. fr. 5).
. (Eupolidis 44óz0Avxog) ἐπὶ τούτου (4ριστίωνος) γὰρ Εὔπολις
τὸν Αὐτόλυκον διδάξας διὰ Δημοστράτου (Athen. V, 210).
. (Euripidis Τρῳάδες) κατὰ τὴν πρώτην καὶ ἐνενηκοστὴν ὀλυμ-
miedo, καϑ' ἣν ἐνίκα Ἔξαίνετος ὁ Angoyovrivog στάδιον, ἀντηγω-
νίσαντο ἀλλήλοις Ξενοκλῆς καὶ Εὐριπίδης. καὶ πρῶτός γε ἦν H-
voxAije ὅστις ποτὲ οὗτός ἐστιν, Οἰδίποδι καὶ “Δυκάονι καὶ Βάλχαις
καὶ ᾿ἀϑάμαντι σατυρικῷ. τούτου δεύτερος Εὐριπίδης ἦν ᾿4λεξάν-
ὅρῳ καὶ Παλαμήδῃ καὶ Τρῳάσι καὶ Σισύφῳ σατυρικῷ (Aelian. var.
hist. 2, 8. cf. schol. Vesp. 1326. schol. Av. 842).
. (Aristophanis 'Ogvi8ec) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Χαβρίου διὰ Καλλιστρά-
του ἐν ἄστει, ὃς (ὅτε Petersen l. c. p. 601) ἦν δεύτερος τοῖς Ὄρνισι,
πρῶτος ᾿Δμειψίας Κωμασταῖς, τρίτος Φρύνιχος ἹΜονοτρόπῳ (ἔστι δὲ
À& add. Ald. cf. arg. Antig. λέλεχται δὲ τὸ δρᾶμα τοῦτο τριακοστὸν
δεύτερον et arg. Alcest.) — ἐπὶ Χαβρίου τὸ δρᾶμα καϑῆκεν εἰς
ἄστυ διὰ Καλλιστράτου. εἰς δὲ “ήναια τὸν ᾿φμφιάραον ἐδίδαξε διὰ
Φιλωνίδου (arg. Av. 1 et II. cf. sch. Av. 997).
(Aristophanis “Ζυσιστρατη) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Καλλίου ἄρχοντος τοῦ
μετὰ Κλεόκριτον ἄρξαντος. εἰσῆκται δὲ διὰ Καλλιστράτου (arg. Lys.).
(Sophoclis Φιλοκτήτης) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Γλαυκίππου" πρῶτος ἣν
Σοφοκλῆς (arg. Phil. cf. Schneid. p. 19).
. (Euripidis Φοίνισσαι) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Νιαυσικράτους (f. Γλαυκίσ-
p ; ? T
z0v?) «oyovroc. δεύτερος (— 90v?) Ειυριπέδης καϑῆκε διδασκα-
7 3 Y - EJ |
λίαν περὶ τούτου. καὶ (corr. κατὰ) γὰρ ταῦτα (corr. ταὐτὰ) ὁ Oi-
DINE
νόμαος καὶ Χρύσιππος. καὶ σώξεται (arg. Phoen. t. I p. 91 cf. p.
419 Kirchh. Schneid. p. 38. add. sch. Ran. 53. sch. Av. 348. 424).
21. (Aristophanis Βατραχοι) ἐδιδάχϑη ἐπὶ Καλλίου τοῦ μετὰ Avra-
γένη διὰ Φιλωνίδου εἰς “ήναια. πρῶτος ἣν" δεύτερος Φρύνιχος
Μούσαις. Πλάτων τρίτος Κλεοφῶντι (arg. Ran.).
25. (Sophoclis Οἰδέτους 0 ἐπὶ Κολων ᾧ) τὸν ἐπὶ Κολωνῷ Οἰδίποδα ἐπὶ
τετελευτηκότι τῷ πάππῳ Σοφολλῆς 0 ὑιδοῦς ἐδίδαξεν υἱὸς ὧν ᾿4ρ(-
στῶνος. ἐπὶ ἄρχοντος Μίκωνος (arg. Oed. Col. cod. Laur. cf. Schneid. p.7).
23. (Aristophanis Πλοῦτος) ἐδιδάχϑη ἐπὶ ἄρχοντος Avrumevgov, ἀν-
ταγωνιξομένου αὐτῷ Νικοχάρους μὲν “Ιάκωσιν. ᾿Δριστομένους δὲ
᾿Αδμήτῳ. Νικοφῶντος δὲ 40o vid, ᾿“λκαίου δὲ Πασιφάῃ.
Nudas praeterea temporum notas e didascaliis petitas passim
praebent scholia, velut de Eurip. Andromeda et Helena ol. 91, 4
(sch. Ran. 53 et Thesm. 1012), de Aristoph. Thesmoph. ol. 92, 2 (sch.
Thesm. 190), de Eurip. Oreste ol. 92, 4 (sch. Orest. 361), de Plato-
nis Phaone ol. 97, 1 (sch. Plut. 179). cf. de Strattidis Atalanta sch.
Ran. 146 etc.
LVII.
Ὑπομνήματα ἵστορικά
(Δριστοτέλους ἢ Θεοφραστου).
Hypomnematum historicorum titulo (de quo E. Koepke, de hypomne-
matis Graecis. Berol. 1842 p. 11) praeter alios Peripateticos (velut Aristo-
xenum et Hieronymum Rhodium, de quibus Koepke p. 11. 12. C. Müller
Fr. hist. Gr. II, 271. 450) inter ipsos modo principis Aristotelis modo Theo-
phrasti libros habebantur rerum historicarum collectanea varia et siue or-
dine perscripta, quorum memoriam Athenaeus tradidit (cf. Rose de Ar. 1.
p. 93). Diogenes Laertius in Theophrasteorum indice hunc titulum appo-
suit (5, 48): ὑπομνημάτων ᾿Δριστοτελικῶν ἢ Θεοφραστείων & By UNS
& (iterum 5, 49: τὰ ὑπομνήματα c. cf. etiam Ptol. ap. Wenrich. p. 156).
ipsum autem Theophrastum excerpsisse auctor deprehenditur (fr. 4), qui
eiusdem fere generis librum ex brevibus segmentis, quale integrum unum
apposuisse videtur Athenaeus (fr. 1), congestum ediderit atque auctor
ϑαυμασίων ἀκουσμάτων (cf. de hypomnematicis quae sint συμπέφυρ -
μένα neque πρὸς ἕνα σκοπόν Alexander apud Simplic. f. 1, s Bas. et
praef. ad fr. log.).
1. (979)
Athen. IV p. 173* (cf. 172*: ovx ἀγνοῶ δὲ καὶ περὶ 4ηλίων ἃ
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 36
ol. 93, 3
01. 94,3
ol. 97,4
—— DAS τὶ
, (357) ^ er ^
᾿Απολλόδωρος ὁ O«voiog εἴρηκεν ὅτι μαγείρων καὶ τραπεζοποιῶν
- M A
παρείχοντο χρείας τοῖς παραγινομένοις πρὸς τὰς ἱερουργίας ...): ἐπι-
΄ A ο ’ὔ c . A Y e 1 Y
σκώπτουσι yog οἱ corvgoL (in Achaei fabula) τους Ζελφους ὡς περί τὰς
N - 3
ϑυσίας καὶ τὰς ϑοίνας διατρίβοντας. Σῆμος à ἐν τετάρτῳ Ζηλιάδος
^ - -- ΄
« Δελφοῖς. φησί, παραγινομένοις εἰς 4ἢλον παρεῖχον Zio, ἀλας καὶ
΄ n ΄ DEMON
0&0 καὶ ἔλαιον καὶ ξύλα xol στρώματα». 4orozoréAggo Ó ἢ Θεόφρα-
2 ^ [s , 1 ΄ D - PEE -Ὕ ,
στος ἕν τοῖς ὑπομνήμασι περί IMoyvivov λέγων vov ἐπι vov Mouev-
- € - 3 -
Ópov ποταμοῦ ὅτι Ζελφῶν εἰσὶν ἀποικοι. τοσαύτας ἐπιτελοῦντας αὐὖ-
Y - - - - -
τους ποιεῖ (ποιεῖν B i. e. Laur. sec. XV) χρείας τοῖς παραγιγνομένοις τῶν
J ? (r17 , Ω Ὡς ἢ - ΄ -
ξένων λέγων ovroc «ἥαγνητες o£ ἐπὶ τῷ Μαιανδρῶ ποταμῷ κατοι-
4 4 4
»- - -»Ὕ - " cy. -
κοῦντες ἱεροὶ τοῦ ϑεοῦ. 4ελφῶν ἀποικοι. παρέχουσι τοῖς ἐπιδημοῦσι
; e 9) » 9) s. ὔ , ,
στέγην. αλας, ἔλαιον, 0&og, ἔτι Avqvov, κλίνας, στρώματα, τραπέζας».
, 3:26 ,
Ζημήτριος Ó o Σκήψιος...
2. (580)
Athen. XIV p. 0644 s. v. φασιανικός (praecedit Ptolemaei Euergetae
ex duodecimo vzouvquerov testimonium phasianorum raritatem docens
et pretium. quibus sine ullo nexu adiiciuntur haee quae ipsam avium
- . ? , 1 ^ ,
magnitudinem formamque spectant): 44or6vovz£àog δὲ ἡ Θεόφραστος
v -- -» 3 A , iu c A
ἐν τοῖς ὑπομνήμασι «τῶν φασιανῶν. φησί, ov κατὰ λόγον ἡ ὑπεροχή
c9 GUN - 7
τῶν ἀρρένων ἀλλὰ πολλῷ μείζων ».
Phasianos iu libris de animalibus et Aristotelem et Theophrastum
commemorare supra dixerat Athen. IX p. 387».
3- (581) |
Athen. epit. II p. 44* (inter varia abstinentiae exempla): Ζρεστο-
τέλης δ᾽ ἢ Θεόφραστος Φιλῖνόν τινα ἱστορεῖ μήτε ποτῷ χρήσασϑαί
ποτε μήτε ἐδέσματι ἄλλῳ 1) μόνῳ γάλαχτι πάντα τὸν βίον.
Haec nescio an ex libro Theophrasti περὶ μέϑης (cf. apud Athen. X
p. 429?) auctor ignotus traxerit.
4. (982)
Schol. Laur. in Apollon. Rhod. IV, 834 (p. 508, 20 Keil) εἰ μὲν δὴ
cj , Y ' x 9 - , A , ΄
μαλεροῖο πυρὸς: περὶ τὸν πορῦϑμον ἕν τῇ ϑαλασσῃ πυρὸς ἀναφυση-
’ ἀν Y P , ’ c? Y
ματα γίνεται ore καὶ τὴν ϑαλασσαν ϑερμαίνεσϑαι, ὡς quor καὶ IMa-
τρόδωρος ἐν πρώτῳ περὶ ἱστορίας καὶ Θεόφραστος iv ἱστορικοῖς ὑπο-
7, "n ΄ 1 N - ΄ ΄ "
μνήμασιν. καί φησι τὸν βρόμον vov ἀπὸ τῶν Αἰόλου νήσων ἀκοὔύεσϑαι
ἕως c σταδίων (ita Keil ex rec. sch. Flor. ubi sic: ἀχούεσϑαι ἕως χίλια
στάδια. Laur. καίεσϑαι ἕως ἕνὸς σταδίου)" περὶ Ταυρομένιον γοῦν
ἀκούεσϑαι βροντῇ παραπλήσιον ψόφον.
τος DS ᾿΄---
Eundem quem hypomnematum auctor Theophrasti locum (e libro
περὶ ϑαλαττης ὃ D. L. 5, 47. Th. c. pl. 2, 5, 2 cf. ἢ. pl. 4, 6—7.. ex eo-
dem libro Antig. 131 et Pseudar. mir. 58) tangere videtur Callimachus
apud Antig. mir. 130: Θεόφραστον δέ (φησὶν ἱστορεῖν), τὴν περὶ τὰς
Αἰόλου νήσους (ϑάλατταν) ἀναζεῖν οὕτως ἐπὶ δύο πλέϑρων τὸ μῆκος
ὥστε μὴ δυνατὸν εἶναι διὰ τὴν ϑερμασίαν ἐμβαίνειν εἰς ταύτην. quam
rem de eadem regione aliunde testatur Plin. 2, 110 (238).
5. (583)
Argum. Eurip. Medeae: τὸ δρᾶμα δοχεῖ ὑποβαλέσϑαι (Euripides)
παρὰ Neoggovog (de v. l. cf. Med. ed. Kirchhoff. Berol. 1852 p. 91. ed.
Elmsley p. 08) διασχευάσας., ὡς ΖΔικαίαρχός τε περὶ τοῦ Ῥλλάδος βίου
καὶ ᾿Ζριστοτέλης ἐν ὑπομνήμασι (cf. Diog. L. 2, 134. Suid. s. Νεό-
goov. Nauck Trag. Gr. fr. p. 565).
5a. (584?)
Erotian. gloss. Hippocr. p. 312 Franz. (quem locum inter dubia Ari-
stoph. fr. posuit Nauck p. 234. cf. idem iu Rh. Mus. N. F. VI, 322) πικε-
. ΄ ς 2 ΄
oío (apud auct. libr. de morb. mul): Bovrvgo* ὡς καὶ “ριστοφάνης
΄ 3 - ς 7 e? ΄ C 9) /
(corr. “ριστοτέλης) ἐν τοῖς ὑυπομνημασί φησιν or; Θόας ὁ [ϑαχήσιος
[9 - M 24 | , - Ν ΄
ἱστορεῖ παρὰ Φρυξι πικέριον καλεῖσϑαι vo βουτυρον.
TSVADETE
1 e. 9.
Iléniov Aristotelis nomine inscriptum duobus quidem locis apponit
Hesychius, cuius libri argumentum abunde declarant verba alteri indicis
loco addita: περιέχει δ᾽ ἱστορίαν σύμμικτον. ἱστορίαν scilicet et non
ξητήματα, sicut qui praecedunt libri ad Eucaerunr scripti septuaginta vel
ultra, quorum meminit David (in categ. p. 24^8 Br.). quem ipsum Aristo-
telici libri titulum Alexandrinis vulgarem Varronis expressisse in libris
imaginum varii argumenti rationem imitati πεσλογραφίαν (quae a Cice-
rone appellatur iu epist. ad Att. 16, 11) iure statuit eum Schneidewino
(p. 23), qui pepli Aristoteliei reliquias collegit (v. Philologus Bd. I. 1846
p.1—45), Ritschl (in diss. inser. die Schrif(stellerei des Varro Whein.
Mus. N. F. VI, 513). erat igitur liber ille variae et miscellae (Gell. praef.
noct. Att.) historiae (cf. Val. Rose de Ar. libr. p. 53, ubi tamen verba v.
25—390: Multa ibi ... explicato propter ea quae ad fr. polit. Orch. re-
etius disputantur, nunc omittenda sunt aíque delenda), sicut Dionysii cy-
36*
Ξε Was ΞΞ
clographi stephanus (vel cyclus) et Rhegiui polymnemon (de quibus v. C.
Müller Fr. hist. Gr. t. II p. 7. 12), quibus a Socrate (hist. eccl. 3, 23. quem
exscripsit Nicephorus Call. hist. eccl. 10, 36) comparatur ita rixante: διὸ
οὐκ αἰσχύνονται πολλοὺς ἀνϑρώπους ἀποϑεώσαντες καὶ εἴϑε ys κἂν
χρηστοὺς τὸν τρόπον ἢ δικαίους ἢ σώφρονας ἀλλὰ ἀνάγνους ἀδίκους
μέϑη δεδουλωμένους, Ἡρακλέας φημὶ καὶ Διονύσους καὶ AcxAgniovc,
καϑ' ὧν συνεχῶς ἐν τοῖς αὐτοῦ λόγοις ὀμνύων Διβάνιος οὐκ αἰσχύνε-
ται" ὧν τοὺς ἀρσενικοὺς καὶ ϑηλυκοὺς ἔρωτας εἰ ἀπαριϑμησαίμην,
μαχρὸς ἡμῖν ἔσται ὁ τῆς παρελβάσεως λόγος. ἀρκέσει δὲ τοῖς ταῦτα
γνῶναι ἐθέλουσιν ὁ ᾿Δριστοτέλους πέπλος καὶ ὃ Διονυσίου στέφανος
καὶ Ῥηγίνου ὁ πολυμνήμων καὶ τῶν ποιητῶν τὸ πλῆϑος, o? περὶ αὐ-
τῶν γράψαντες γέλωτα ὄντως καὶ φλήναφον παρὰ πᾶσι τῆς Ελλήνων
ϑεολογίας δεικνύουσιν. meque vero nisi partem argumenti (Rose 1. c.)
in fabulosis Graecorum rebus et universa heroum historia versati et re-
spexisse οἱ descripsisse Socrates putandus est. titulum enim ex indice
Ptolemaei hunc citat Ibn Alkifti (Casiri I, 308. Wenrich p. 156) epitaphia
heroum, quae pepli nomine censentur libri VI. neque veri dissimile est
eundem librum tertio loco significare Hesychium, qui xvxAov alio titulo
appellat: quanquam alio ducat Ptolemaei locus, qui ἐγκύκλια προβλή-
ματα significat. cf. praef. ad fr. probl. phys. ex eodem autem libro si-
milique rerum heroicarum argumento Porphyrius in commentariis Home-
ricis (ἐν τοῖς εἰς τὸν “Ὅμηρον Eust. p. 285 id est ἐν τοῖς ξητήμασιν, e
quibus similia genealogica passim commemorant scholia Homerica, cf. in
Il. B, 249 p. 65, 12 Bekk. de Atridis, item in y, 275 etc. in schol. «, 266
p. 25527 Lapitharum sexaginta celeberrimos recensuisse Porphyrius dici
tur. ef. Eustath. in Il. B. p. 203. 329. 353 etc.) et quidem ἐν τῷ καταλόγῳ
(sch. Il. o, 333 p. 423, 47 Ilogg. ἐν τῷ καταλόγῳ de matre Aiacis) epi-
grammata sepulcralia excerpserat, quae heroum genealogiis non Homeri-
corum modo sed omnium auctor operis addiderat. atque ex his solis
Porphyrii excerptis posteriores omues de peplo Aristotelis ceterum ignoto
acceperunt, ut Eustathius et antea Tzetzes, qui ubi historias heroum affert
pleraque et in scholiis quibus Homerica ipsius carmina illustravit et in
commentariis ad Lycophronem cum Eudociae violeto habet ad verbum
communia, ita etiam is cui debentur eclogae librarii cuiusdam Florenti-
nae cum epigrammatis ab Henrico Stephano primum editis. neque enim
causa est cur praeter Homerica nulla excerpsisse Porphyrium affirmemus
cum Schneidewino (p. 3. eademque τὰ παρὰ τῷ Πορφυρίῳ émwygoqu-
poo falsorum titulorum venditori Fabio Planciadi Fulgentio videntur in
mentem venisse, quum citaret Porphyrium in epigrammate (myth. 2, 4
0 DOS
et contin. Virgil. p. 158 in Tho. Munckeri mythogr. Lat. Amst. 1681). fon-
tem illorum et naturam verbis aliunde acceptis (sicut aliis in locis qui-
bus singulorum mentio fit, velut p. 17 —— Eudoc. p. 219) ita describit
Eustathius in Hom. ll. (B, 557) p. 285: ἰστέον δὲ καὶ ὅτι Πορφύριος εἰς
“Αἴαντα ἐπίγραμμα παλαιὸν φέρει τόδε... ἱστορεῖ δὲ ὁ αὐτὸς Πορφύ-
Quoc καὶ ὅτι ᾿Δριστοτέλης σύγγραμμα πραγματευσάμενος ὕπερ ἐκλήϑη
πέπλος, γενεαλογίας ἡγεμόνων ἐξέϑετο xol νεῶν ἕκάστων ἀριϑμὸν καὶ
ἐπιγράμματα εἰς αὐτούς. ὃ καὶ ἀναγράφεται ὁ Πορφύριος ἐν τοῖς εἰς
τὸν Ὅμηρον ἁπλᾶ ὄντα καὶ οὐδέν τι παχὺ καὶ φλεγμαῖνον ἔχοντα.
δίστιχα δὲ τὰ ὅλα ἐκεῖνα δίχα τοῦ δηϑέντος εἰς τὸν Αἴαντα. ἴσως γὰρ
ὃ ἐπιγραμματοποιὸς ἐφιλοτεχνήσατο ἀπεναντίας ἐλϑὼν τῷ ποιητῇ ἐπὶ
μὲν τῷ λαμπρῷ Αἴαντι πολυλογῆσαι, τοὺς δὲ ἄλλους ἧττον σεμνῦναι.
ἔτι καὶ ταῦτα τοῦ Πορφυρίου. ὅτι εἰ καὶ Πηλεὺς καὶ Τελαμὼν ἀδελφοὶ
ἐξ Al'exog etc. qui quidem ἐπιγραμματοποιός non Aristoteles ipse fingi-
tur hoc est is qui πέπλον condiderat, sicut inconsideratius et nunc et
olim viri doeti narrant omnes (praeter Batavos B. Ten Brink, Hecker et
praecipue I. G. Hulleman), neque certi auctoris nomen novit Ausonius qui
Graecis illis Porphyrii (heroum qui bello Troico interfuerunt) epita-
phiis usus est. immo sic statuendum est, pepli auctorem titulos illos
sepulerales variorum poetarum opera fictos (cf. ep. Fl. 15) qui statuas
virorum illustrium (cf. Paus. passim) et anathemata heroumque cenotaphia
(cf. ep. Flor. 20. 28) distichis ornare solebant, et partim quidem ad epi-
grammata antiquiora mala imitatione (cf. ep. Fl. 7. 13. 19. 48) et sermone
inconcinno expressos (cf. 1. G. Hulleman, Bedenkingen tegen de echtheid
van den zoogenaamden Πέπλος van Aristoteles. Amst. 1858 p. 17 sqq.)
historiae suae heroicae aliunde et quasi ex ipsis sepulcris collectos immi-
scuisse, sicut similia in Hesiodum epitaphia quae Chersiae Orchomenii vel
sec. Anth. Pal. 7, 54 Mnasalcae dicebantur et Pindari retulit auctor poli-
tiarum in pol. Orchomeniorum (καὶ ἐπιγράμματος τοῦδε τυχεῖν). quae
quidem causa fuit ut unum eundemque auctorem et a philosopho Stagi-
rita diversum Tzetzes putaret et illum Aristotelem qui politias et qui pe-
plum composuerit, eiusdem quodam modo farinae opera mere historica
et ab omni philosophiae studio aliena. quod si de uno eodemque utriusque
operis auctore fallitur ille, non tamen ignoravit diversos plane homines
fuisse τὸν τοὺς πέπλους συντάξαντα et Aristotelem philosophum (cf. praef.
ad fr. polit. Orchomen.). continebat igitur peplus s. cyclus pseudaristotelicus
heroum Graecorum vitas et genealogias ad carminum epicorum auctorita-
tem narratas ab auctore quodam qui Mnasalca Sicyonio (cf. ep. Fl. 7. 19.
Hulleman p. 21. 23) ignotae prorsus aetatis poeta — hunc enim mauifesto
m0 EDD e
imitatur auctor epitaphii non epica, ut cetera, sed Dorica dialeeto scripti
in Aiacem — esset recentior. ex quo opere praeter Porphyriana illa
unumque scholiorum Homericorum locum ex eodem fortasse fonte (at non
ex Aristonico) repetendum nihil cum nomine auctoris servato traditur,
nisi quae de ludis Graecorum in heroum mortuorum memoriam honorem-
que institutis leguntur in scholiis Aristidis orationibus adscriptis. quae
quum ampliorem libri ambitum illustrent, primo loco exhibenda duxi.
1. (585)
Schol. ad Aristidis Panathen. (p. 189 Iebb: ἐνδοξότατον πάντων of
κατὰ τὴν Ῥιλλάδα ἀγῶνες" καὶ μὴν τούτων πρεσβύτατος ὁ τῶν ᾿4ϑη-
ναίων, εἰ δὲ βούλει ὁ τῶν ᾿Εἰευσινίων) ed. Guil. Dindorf. p. 323 (t. ΠῚ
ed. Aristid. Lips. 1829. cf. Schol. in Aristid. ed. Frommel. Frf. 1826 p. 105):
ἡ τάξις τῶν ἀγώνων καϑὰ 4 φριστοτέλης ἀναγράφεται (ita Marc., cett.
κατὰ ᾿Δριστοτέλην γράφεται)" πρῶτα μὲν τὰ ᾿Ελευσίνια διὰ τὸν καρ-
πὸν τῆς Δήμητρο:" δεύτερα δὲ τὰ Παναϑήναια ἐπὶ ᾿“στέρι τῷ γίγαντι
ὑπὸ ᾿4ϑηνᾶς (ita Μαγο., vulgo 49votcv quod corr. Schneid. 1. e. p. 11)
ἀναιρεϑέντι" τρίτος ὃν ἐν Aoyer (ὃ ἐν ἀργεῖ Marc., ὃν ἄργει vulgo)
Δαναὸς ἔϑηκε διὰ τὸν γάμον τῶν ϑυγατέρων αὐτοῦ" τέταρτος ὁ ἐν
᾿Δἀρκαδίᾳ τεϑεὶς ὑπὸ “υκάονος, ὃς ἐκλήϑη “Δὐκαια- πέμπτος ὃ ἐν
Ἰωλκῷ ᾿Ακάστου (sic Schn. atque ita cod. Vind. α littera ex correctura
superposita. Marc. sic: 0 ἐν r0Àxc τακαστῶ sine acc. et spir., vulgo To-
καστου) καϑηγησαμένου ἐπὶ Πελίᾳ τῷ πατρί" ἕκτος ὃ ἐν ᾿Ισϑμῷ Σι-
σύφου νομοϑετήσαντος ἐπὶ Μελικέρτῃ" ἕβδομος 0 Ὀλυμπιακὸς (-πικὸς
Vind. Marc.) Ἡρακλέους νομοϑετήσαντος ἐπὶ Πέλοπι" ὄγδοος ὁ ἐν Ne-
μέᾳ, ὃν ἔϑηκαν οἱ ἑπτὰ ἐπὶ Θήβας ἐπὶ ᾿Δρχεμόρῳ (Δργεμόρῳ codd.,
ἀρχεγόρ Marc. om. Υἱπα.)" ἔνατος ὁ ἐν Τροίᾳ, ὃν ᾿“χιλλεὺς ἐπὶ Πα-
τρόκλῳ ἐποίησεν δέκατος ὁ Πυϑικός, ὃν of Auguxviovec ἐπὶ τῷ Πύ-
ϑωνος φόνῳ ἔϑηκαν. ταύτην τὴν τάξιν ὁ τοὺς πέπλους συνϑεὶς ᾽4ρι-
στοτἕλης (ita revera habet cod. Marc. et optime iam correxit Th. Bergk
Poet. lyr. Gr. ed. alt. p. 507. vulgo εἰς πέπλους συνϑεὶς 0 ᾿“ριστοτέλης)
ἐξέϑετο τῶν ἀρχαίων καὶ παλαιῶν ἀγώνων (habent haec codd. B et D
Dind. id est Leidensis unus et apogr. Monacense, et praeter eos chart. sec.
XV Vindobonensis phil. 187 f. 88^ et omnium antiquissimus Marcianus gr.
423 membr. — e quo descripta esse videntur schol. apogr. Mouac. — fol.
121^, quos quidem codices ipse inspexi. alterius Marc. 424 scholia et ipsius
antiqui concinuut fere cum cod. bombyc. apud Frommel). de singulis cf.
Schneid. p. 12. €. Müller ad Ar. fr. 282. de Panathenaeis plura servavit
alterum in eisdem codicibus scholium ad verba 0 τῶν Παναϑηναίων:
— 501 —
τῶν μικρῶν λέγει" ταῦτα γὰρ ἐπὶ ᾿Εριχϑονίου (ἐρεχϑονίου C) τοῦ Au-
φικτύονος γενόμενα ἐπὶ τῷ φόνῳ τοῦ ᾿Αστερίου τοῦ γίγαντος" τὰ δὲ
μεγάλα Πεισίστρατος ἐποίησε. τὰ δὲ Ελευσίνια ἐπὶ Πανδίονος ἐγέ-
vero, ὃς πέμπτος ἣν βασιλεὺς ἀπὸ EgvyOovíov: διὰ δὲ τὸν καρπὸν ἐτέ-
ϑησαν. deinde ad verba εἰ δὲ βούλει ὁ τῶν ᾿Ελευσινίων Aristotelis nomen
confirmans sic habet € (id est Monacensis alter): ὡς καὶ ᾿ἀριστοτέλης
τάττει. in cod. Marc. 51Q ch. sec. XV, qui Panathenaicum continet cum
eiusdem fere generis scholiis quae BD Vind. Marc., ex ampliore illo scho-
lio haec tantum excerpuntur: πρῶτος ἀγὼν 0 τῶν ᾿Ελευσινίων γενόμε-
vog διὰ τὸν καρπὸν τῆς Δήμητρος. δεύτερος ὁ τῶν Παναϑηναίων
| γενόμενος ἐπὶ τῇ σφαγῇ τοῦ ᾿Αστέρος τοῦ γίγαντος ὑπὸ ᾿4ϑηνᾶς ἀναι-
ρεϑέντος.
: Eundem Aristotelis locum, etsi non ex ipso peplo, excerpsit Hella-
dius in chrestomathiarum primo, unde haec affert Photiüs (bibl. cod. 279
p. 533^29 Bekk.): ὅτε πρῶτα uiv τὰ Παναϑήναια GvvéíorQ: εἶτα τὰ
λευσίνια ἐπὶ Πελίᾳ τεϑνηκότι (hoc loco secundum certamen interme-
diis plane omissis cum quinto ab epitomatore confusum est) προὔύϑηχαν
ἀϑλὰα Θετταλοί " εἶτα τὰ Ἴσϑμια ἐπὶ ἹΜελικέρτῃ᾽ ἔπειτα 0 τῶν Ολυμ-
πίων ἀγὼν ἀρχὴν λαμβάνει ὑφ᾽ Ἡρακλέους" εἶτα τὰ Νέμεα ἐπ᾽ ᾽4ρχε-
μόρῳ τεϑέντα (hic Troicum certamen omittitur) εἶτα μετὰ τὸ τὴν Κίρ-
ραν πεσεῖν τὰ Πύϑια.
Ipsum autem Aristotelis peplum Augusti aetate in simili genealogia-
rum opere, cuius nunc non nisi epitoma extat, adhibuisse videtur Hyginus
(fab. 273) Oui primi ludos fecerunt, usque ad Aeneam quintum decimum
enumerans, paulo alio quidem et pleniore ordine, in singulis tamen rebus
et universa ratione mire consentiens.
2. (580)
Schol. (A) in Il. 4, 688 (πολέσιν γὰρ ᾿Επειοὶ etc.): Ἐπειοὶ οἱ Ἠλεῖοι
ἀπὸ Ἐπειοῦ βασιλέως ovroc: Ποσειδῶνος καὶ Εὐρυπύλης τῆς Evóv-
μίωνος παῖς λεῖος ὁ κτίσας "Ηλιδα. ᾿Ηλείου δὲ άλεξις καὶ ᾿Επειός,
ἀφ᾽ οὗ ᾿"Επειοί, ὥς quow Δριστοτέλης ἐν τῷ πέπλῳ (cf. scholia Ari-
stonicea de Eleis Epeis ad fj, 694. 737. 759. Steph. Byz. s. Hic).
Haec ex scholiis Homericis (ad Il. 8, 686 ἐν Ἤλιδι δίῃ et 688) ver-
botenus repetit Etym. M. p. 426, 24— 31 s. Ἦλις. cum aliis duobus frag-
mentis aliunde excerptis (p. 426, 9—17 et 17—24) coniuncta.
3. (587)
Veterum heroum epitaphia, ex: vetere quodam Mediceae bibliothe-
cae codice a me olim Florentiae descripta in calce editionis Anthologiae
uc US
epigrammatum a. 1560 Genevae (non Parisiis, ut male ait Schneidewin) pri-
mus protulit Henricus Stephanus (v. Florilegium diversorum epigrammatum.
1566. 85 max. p. 497—502), mutato deinde ordine et ad catalogum Homeri-
cum male accommodato repetiit Gulielmus Canterus (cf. Schneid. p. 1 sq.), qui
Aristotelis ea esse et pepli fragmentum primus nuntiavit, et Canterum se-
cutus ipse postea Stephanus (/Jomeri et Hesiodi certamen . .. Matronis
et aliorum parodiae . .. Homericorum heroum epitaphia. A. 1513, eo-
cud. H. Stephanus , Genevae scil.. e quibus epigrammatis iam Stepha-
nus vidit (cf. Florileg. p. 497 ct in fol. extr., Hom. her. epit. p. 137) zon-
nulla mutuatum esse vel in certis quibusdam locis similia dixisse (in ep. 3
et 11 de Aiace et Guneo. cetera autem longius recedunt. cf. 1. 2. 7. 8) Au-
souium qui et ipse epitaphia heroum qui bello Troico interfuerunt
Graeca libere imitatus edidit, quae antiqua, ut ait in praefatione (Auso- -
uii opp. ed. I. Tollius. Amst. 1671 p. 190), quum apud philologum quen-
dam reperissem, Latino sermone converti. codex autem ille Florentinus,
quem nemo postea inspexit, est Laurent. 56, 1 (bomb. sec. 13), in quo
inter varia excerpta a Stephano diversis annis locisque pro maiore parte
edita (de quibus disputo in praef. ad l. Adamantii sophistae de ventis a
me repertum) epitaphia illa habentur, auctoris quidem nomine nequa-
quam, ut recte ait Stephanus (epitaph. p. 135) praefixo, at ita tamen scri-
pta ut revera auctor Aristoteles quodammodo significetur. etenim post
capitula Menandri eclogae illae ita incipiunt: 1. (f. 11) χρῆναι καὶ λίμναι.
καὶ πηγαὶ. καὶ ποταμοὶ ὅσοι ϑαυμάσια τινα ἐν αὐτοῖς ἔχουσιν (Pseudo-
Sotion Stephani) 2. (f. 120) περὶ τῆς τοῦ νείλου ἀναβάσεως. 3. (f. 18)
γυναῖκες ἐν πολεμικοῖς συνετοὶ xol ἀνδρεῖαι. ([. 160) τένες οἶκοι ἀνά-
στατοι διὰ γυναῖκας ἐγένοντο. (ib.) φιλάδελφοι. (ib.) φελεταῖροι. 4.
(f. 16^) περὶ ὁμήρου καὶ ἡσιόδου καὶ τοῦ γένους καὶ ἀγῶνος αὐτῶν.
5. (f. 20) ποῦ ἕκαστος τῶν ἑἕλλήνων τέϑαπται καὶ τί ἐπιγέγραπται ἐπὶ
(ἐπὶ om. Steph.) τῶ τάφω. haec ultima sunt epigrammata illa (inc. Ἐπὶ
ἀγαμέμνονος κειμένου ἐν μυκήναις), in quorum fine, ut apud Stephanum,
quaedam subiiciuntur titulo ἐπὶ τῶν τρώων. iam vero post ultimum Or-
phei epitaphium ab eadem manu antiqua quaedam adnotantur, quibus ab
opere ducimnr ad operis auctorem. unius enim lineae spatio intermisso
sequuntur verba haec: ori 0 ἀριστοτέλης ἀπὸ τοῦ ἀσχληπιοῦ κατήγετο.
infra deinde, quae ad Aristotelis vitam itidem pertinent (v. 7 et 44 ap.
Westerm. Biogr: φεστίδος ἣν μητρὸς. καὶ νικομάχου γενετῆρος.
τῶν ἀσκληπίδων. δῖος ἀριστοτέλης. ... (πολλοῦ) ... ὅτι πολλὴν εὖ-
νοιαν εἶχεν ἀριστοτέλης πρὸς τὸν διδάσκαλον αὐτοῦ πλάτωνα. βωμὸν
ἀριστοτέλης ἐνιδρύσατο τόνδε πλάτωνος. ἀνδρὸς. ὃν οὐ ϑέμις ἐν τοῖσι
S dpud
χαλεποῖσι ἀκούειν: — haec olim (a. 1857) Florentiae notavi. textum ta-
men epigrammatum, quem quia impressum exemplar quod conferrem ad
manus non esset, integra autem omnia denuo describere taederet, in
usum meum convertere distuli, ad Stephani apographum quo nituntur
omnes et ipse nunc invitus et sero dolens repeto.
Eadem partim epigrammata Florentina partim nova praebet Tzetzes
in scholiis ad Homerica sua, quae ex mutilo codice Augustano primus
edidit Schirach (Halae 1770). distichis hie comparentibus ex integrioribus
codicibus Vindobonensi (phil. 308), Harleiano (i. e. cod. Lond. reg. 16. C.
IV — Casley — quem cur Harleianum appellet Burgess nescio. scriptus
autem est Parisiis manu Petri Morelli Turonensis a. 1565), Matritensi (20,
quem Constantinus Lascaris in collectione sua epigrammatum excerpserat
cod. Matrit. 24, iterumque idem inter varia excerpta codicis 72) alia addi-
derunt Fr. lacobs (in ed. Tzetzis Lips. 1793), Thomas Burgess (in ed. Pepli
Aristotelis Dunelmiae 1797, repetita in Classical journal t. XIV. 1816 p.
172—185), Iriarte in cat. codd. graec. Matrit. t. I p. 110—12 et p. 261—
62. accedent plura quae etiam nunc desunt (cf. Burgess p. 173: JVec de-
sperem, si diligentiore usu excutiantur codices Tzelziani, etiam iste,
quem íractawi, Harleianus , ac praesertim Matritensis ... aliquando
alias repertum iri Pepli reliquias. Tzetzes enim scholio ad Homerica
sua v. 118 de Leito scribens, τὰ ἐπιγράμματα δέ. ait, αὐτοῦ τε καὶ τῶν
λοιπῶν ἐν τοῖς ἔμπροσϑεν ὁμοῦ εἴπομεν. αἱ Znízov ἐπίγραμμα et alio-
rum nonnullorum in codice nostro frustra quaesivi. ceterum in Har-
leiano isto, quem nuper ipse manu versavi, nova nulla restant praeter tria
illa Aeneae Hectoris Paridis quae primus edidit Burgess: habet autem
epigrammata viginti novem). omnia uno omisso collegit Schneidewin (l. c.
p. 24—42), inter Poetas lyricos Graecos Schneidewini arbitrariis corre-
ctionibus merito neglectis recepit Th. Bergk (ed. alt. Lips. 1853 p. 508.—16).
- - e ,
Ποῦ ἕκαστος τῶν Βλλήνων τέϑαπται καὶ ví émi-
, ? 1 M ,
γέγραπται ἐπὶ τῷ ταφῳ.
1. Ἐπὶ Ζγαμέμνονος κειμένου ἐν υκηναις.
΄ , , e ΄,
“εύσσεις 4τρείδεω “Ζγαμέμνονος. ὦ ξένε. τύμβον,
C £03. e ? ? ,
ὃς ϑαν᾽ ὑπ᾽ Αἰγίσϑου xoviou£vue αλόχου.
2E M * — n
2. Emi τοῦ «vrov ἕτερον.
- ^e5 ? Y 3 ri
νῆμα τόδ᾽ -4rgsíóso Ayoucuvovoc, ov ῥὰ κατέχτα
M ? c
δῖα Κλυταιμνήστρη Τυνδαρὶς ovy οσίως.
5 ,
3. Ἐπὶ Μενελαου.
» 5 , ΨΩ, 2:9 ΄ ὅν ον
Ολβιος ὦ Μενέλαε, σύ τ΄ ἁϑάνατος καὶ ἀγήρως
δ , ^ ,
ἐν μακάρων νήσοις, γαμβροὲ 4ιος μεγαλου.-
4. Emi ᾿Αχιλλέως κειμένου iv Τροίῃ, τιμωμένου δὲ καὶ ἐν “Δεύκῃ.
τῇ νήσῳ.
Παῖδα ϑεᾶς Θέτιδος Πηληιάδην ᾿Δχιλῆα
ἤδ᾽ ἱερὰ προποντὶς (sic) ἀμφὶς ἔχει πεδίῳ.
5. Ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ ἕτερον.
Θεσσαλὸς οὗτος ἀνὴρ ᾿Δχιλεὺς ἐν τοὺς τέϑαπται
τύμβῳ. ἐθρήνησαν δ᾽ ἐννέα Πιερίδες.
e
») £, 3
Eni Πατρόκλου κειμένου μετ᾽ ᾿Δχιλλέως.
΄, ΄ὔ G [S - DE M
Πατρόκλου τάφος οὗτος. ομοῦ Ó Δ4χιλῆι τέϑαπται.,
i$] , 3 A » C. , ,
0v xrovev Oxvc Ἄρης Εκτορος ἕν παλαμαις.
eus τ
i. Emi Αἴαντος τοὺ Τελαμωνίου.
e 2/- $9 NoSC ΄ 2 N Χ - ,
δ᾽ ἐγὼ ἃ τλάμων Ἄρετα παρὰ τῷδε xor uot
3p 7 J £
Alavrog τυμβῳ κειραμξνα πλοκαμους.
1 " ΄, , c ὅλ τ »
ϑυμον ἀχει μεγάλῳ βεβολημένα. ὡς παρ Δχαιοῖϊς
c 4 ? , , 3 RE ’
α δολοφρῶν mere κρέσσον ἐμεῦ κέκριται.
4. habet Ttetzis cod. Harl. p. 71 ad posthom. 462, ubi sic δ᾽ ἱερὰ νῆ-
σος ποντιὰς ἀμφὶς ἔχει (cf. Burgess p. 180).
6. habet Tzetzes ad homerica 220: ἐπὶ Πατρόκλου ὑφ᾽ Ἕκτορος ἄναι-
ρεϑέντος ἐπίγραμμα τόδε... - (cod. Aug, Schirach p. 63. Matrit. cf. Iriarte
p. 1105. ἐκ παλάμαις (corr. παλάμης) Harl. p. 42.
7. habet Eust. Il. p. 285 et Tzetzes posthom. 480: ἐτάφη δὲ οὗτος ὁ
Αἴας παρὰ τὸ Prysiov (corr. Poízsvov ex Strab. XIII, 595. ita etiam Harl.
p. 71) καὶ ἐπεγράφη αὐτῷ ἐπίγραμμα τόδε ... (cod. Vindob. Iacobs p. 143.
cf. Harl. p. 71 ubi legitur βεβαρημένου, non — ένα ut ait Burg. p. 177,
deinde ὅτ᾽ ἀρ᾽ "Ayotoic, in marg. yg. ὡς παρ᾽). extat etiam in Anth. Pal.
VII, 145 sub titulo εἰς Αἴαντα ᾿ἀσκληπιάδου (τοῦ Σαμίου scil. qui sub Pto-
lemaeo primo floruisse videtur sec. Theocr. id. 7, 40), falso sine dubio (ut
saepe in talibus collectionibus per varias excerptorum manus traditis), si
quidem, quod manifestum est, in usum suum convertit epitaphii auctor ut
armorum iudicium significet, Mnasaleae Sicyonii Dorieum epigramma hoe
(ap. Eust. Il. p. 285 et ap. Athen. IV p. 16395:
[A M E , «4
4δ᾽ ἐγὼ ἃ τλάμων ἀρετὰ παρὰ τᾷδε καϑημαι
αἀδονᾷ, αἰσχίστως Ἀξιραμένα πλοκάμους,
ἢ » , ἢ ἘΞ [A
QvuuOv csv μεγαλῳ βεβολημένα, εἴπερ ἁἀπασιν
e , - ,
α κακόφρων τέρψις κρέσσον ἐμεῦ κέκριται.
licet contraria fuerit Eustathii sententia (p. 285): ἐστέον δὲ καὶ ὅτι Πορ-
φύριος εἰς Αἴαντα ἐπίγραμμα παλαιὸν προφέρει τόδε ... ὃ δὴ καὶ παρῳ-
δήσας τις κατὰ τῆς ἡδονικῆς φιλοσοφίας ἔγραψεν οὕτως ... ceterum Ascle-
piadeum iliud aliis verbis redditur in Antipatri Sidonii epitaphio plane si-
mili, quod subsequitur in Anth. Pal. VII, 146.
— bu -—
8. "Exi Τεύκρου κειμένου ἐν Σαλαμῖνι τῆς Κύπρου.
Ἰῶν ὠκυμόρων ταμίην Τελαμώνιον ἤδε
Τεῦκρον ἀποφϑίμενον γῆ Σαλαμὶς κατέχει.
3 [4
9. Emi Νέστορος κειμένου ἐν IIvào.
ι , ᾽ὔ , , “ὦ $
Tov βαϑύνουν ψυχὴν ve νόημα ve ϑεῖον ἔχοντα
"» 3 M M ,
ἀνδο᾽ ἀγαϑὸν κατέχω Νέστορα vov Πυλιον.
10. "Exi τοῦ αὐτοῦ ἕτερον.
Νέστορα τὸν Πυλίων ἡγήτορα ἥδε ϑανόντα
γῆ κατέχει βουλῇ φέρτατον ἡμυϑέων.
3 9 ΄
11, Emi ᾿Αντιλόχου κειμένου ἐν Τροίῃ.
DEZ) ? - €- - 3 L4
μνῆμ᾽ ἀρετῆς υἱοῦ τοῦ Νέστορος Αντιλόχοιο,
C , 2 l4 δ ΄ ,
og ϑανὲν ἕν Τροίῃ ῥυσαμένος πατέρα.
?T3 2
12. Emi Οδυσσέως κειμένου ἐν Τυρρηνίᾳ.
᾿Δνέρα τὸν πολύμητιν ἐπὶ χϑονὶ τῇδε ϑανόντα
κλεινότατον ϑνητῶν τύμβος ἐπεσκίασεν.
3 - , -
13. Ἐπὶ τοῦ αὐτοῦ ἕτερον.
€ 2 -ῃἮ 2 € Y ΄
Οὗτος Οδυσσῆος κείνου τάφος, 0v διὰ πολλά
Gk. , - 2E 7.
Βλληνὲς πολέμῳ Τρωικῷ εὐτυχεσαν.
3 - ΄
14. Emi Διομήδους κειμένου ἐν τῇ ὁμωνυμίῃ νήσῳ.
M L4
Aivqvov πάντεσσιν ἐπιχϑονίοις Διομήδην
ἥδ᾽ ἱερὰ κατέχει νῆσος ὁμωνυμίη.
PI ΄, zn
15. Emi Ἰδομενέως καὶ Μηριόνου κειμένων ἐν Κνωσσῴ.
Κνωσσίου ᾿Ιδομενῆος ὁρᾷς τάφον. αὐτὰρ ἐγὼ τοῦ (τοι Diod.)
πλησίον ἴδρυμαι Μηριόνης ὁ MoAov.
9 et 10 tangit Eustath. Il. p. 290: δηλοῖ τὴν τοῦ γέροντος ἀρετὴν καὶ
τὸ εἰς αὐτὸν παλαιὸν ἐπίγραμμα, ὅπερ καὶ φέρτατον ἡμερίων λέγει αὐτὸν
καὶ βαϑύνουν καὶ ψυχὴν ἐν σώματι ϑείαν ἔχοντα καὶ ἄνδρα ἀγαϑόν.
12, ἀνέρα τὸν πολύμ. respicit Odysseae initium.
13. imitatus est auctor (εὐτύχεσαν forma Alexandrina, cf. Karsten
apud Hulleman. l. c. p. 18) Simonidis epigramma Anth. Pal. VII, 347:
Οὗτος ᾿4δειμάντου κείνου τάφος, ov διὰ πᾶσα
᾿λλὰς ἐλευϑερίας ἀμφέϑετο στέφανον.
14, habet Tzetzes hom. 113: ὑπὸ Ζίαύνου ἀναιρεῖται καὶ κεῖται ἐν τῇ
ἀπ᾽ αὐτοῦ Διομηδείᾳ νήσῳ ἔχων ἐπίγραμμα τόδε᾽ τὸν πάντεσσι κράτιστον
ἐπιχϑονίοις ... (Schirach p. 56. Iriarte p. 1105. cf. 261^. item Harl. p. 37).
15. ἀδέσποτον idem reperitur in Anth. Pal. VII, 322. ex tumulo (ὡς
ἀπὸ τοῦ τάφου), ut Pseudaristoteles, citat etiam Diodorus 9, 79: τούτους
δὲ ναυσὶν ὀγδοήκοντα στρατεῦσαι μετ᾽ Δγαμέμνονος εἰς Ἴλιον καὶ διασω-
16. "Exi Αἴαντος τοῦ Οἰλέως κειμένου iv Mvxóvo τῇ νήσῳ.
Ἔνϑάδε τὸν “οκρῶν ἡγήτορα γαῖα κατέσχεν
Alavv! Οἰλιάδην ἐν πελάγει φϑίμενον.
17. ᾿Επὶ Νιιρέως κειμένου ἐν Τροίᾳ.
Ἔνϑαδε τὸν κάλλιστον ἐπιχϑονίων ἔχε γαῖα
Νιρέα τὸν Χαρόπου παῖδα καὶ ᾿4γλαίης.
18. "Eni Τληπολέμου κειμένου ἐν Ῥόδῳ.
“4δ᾽ Ἡρακλείδη δηξήνορα ϑυμολέοντα
Τληπόλεμον κατέχει κυματόεσσα Ῥόδος.
19. Ἐπὶ ᾿Δἀσκαλάφου καὶ Ἰαλμένου.
᾿Δσκαλάφου Τροίῃ φϑιμένου καὶ Ἰαλμένου ἥδε
ὀστέα πληξίππων γῆ Μινυὰς κατέχει.
20. "Ev Τρίκκῃ ἐπὶ κενοταφίου Ποδαλειρίου καὶ Μαχάονος.
Οἵδ᾽ ᾿Δσκληπιάδαι Ποδαλείριος ἠδὲ Μαχάων
πρόσϑεν μὲν ϑνητοί, νῦν δὲ ϑεῶν μέτοχοι.
21. Emi Πηνέλεω κειμένου ἐν Βοιωτίᾳ.
mm^ 2 - w Y
TovÓ ἐπὶ Κηφισσῷ ποταμῷ ϑέσαν ὠκὺ ῥέοντι
4 4
^ -Ὁ- /,
παῖδες Βοιωτῶν σώφρονα IInvéAscv.
? ? 7 ? L
22. Emi Εὐρυπύλου κειμένου ἐν Oguevto.
, 2) 2 ’ὔ ? , ? Y ef
Ilovon ἐν Ορμενίῳ Εἰυαίμονος ἀγλαὸν vtov
? , (2 Á, ,
Εὐρυπυλον κρύπτει δακρυόεσσα xOvic.
ϑέντας εἰς τὴν πατρίδα τελευτῆσαι καὶ ταφῆς ἐπιφανοῦς ἀξιωϑῆναι καὶ
τιμῶν ἀϑανάτων᾽ καὶ τὸν τάφον αὐτῶν ἐν τῇ Κνωσῷ δεικνύουσιν ἐπιγρα-
qv ἔχοντα τοιάνδε΄ Κνωσίου etc.
16. habet Tzetzes antehom. 300: Ai'«g δ᾽ ὑπὸ τοῦ κλύδωνος ἐξαχὥ εὶς
ἐτάφη περὶ 4ῆλον (cf. Eudocia p. 27 — Tzetzes in Lycophr. p. 964. cf. p.
937) καὶ ἐπιγέγραπται αὐτῷ ἐνθάδε τὸν etc. (Schir. p. 24).
17. habet Tzetzes antehom. 278: ὕστερον δὲ ὁ Νιρεὺς ἀναιρεϑ'εὶς
ἐτάφη ἐν Τροίᾳ, ὦ ἐπίγραμμα τόδε... (Schir. p. 21. cf. Iriarte p. 1115).
18. habet Tzetzes hom. 91 una cum altero in eundem (Schir. p. 54. cf.
Ir. p. 1105), cuius verba v. infra (fr. 4) ep. Tz. 7. ἄδ᾽ etiam Tz.
19. imitatus est auetor Hesiodeum illud epitaphium Chersiae Orcho-
menio tributum apud Orchomenios secundum Callippum (Paus. 9, 38, 3.
cf. 10), quod idem νασαάλπου inscribitur in Anth. Pal. 7, 54:
"Acxor μὲν πατρὶς πολυλήιος, ἀλλὰ ϑανόντος :
ὀστέα πληξίππων γῆ Μινυῶν κατέχει (Ἡσιόδου etc.).
22. Ὀρχομενῷ apud Steph. pro Ὀρμενίῳ (Il. 8, 734).
23. ᾿Επὶ Θόαντος.
Υἱὸν ὑπερϑύμου ᾿ἀνδραίμονος ἠδὲ ϑυγατρος
Γόργης τῆς Οἰνέως ἠδὲ κόνις κατέχει.
? L4
24. Emi Φιλοκτητου.
/ c. c ΄ ΄ὕ
To&ov Πρακλέους ταμίην Ποιαντιον vtov
er , - i]
δὲ Φιλοκτήτην γῆ Muivvoeg κατέχει.
/, , ,
25. Ἐπὶ Méywvoc ἀπολομένου ἐν ϑαλαάσσῃ. ἔχοντος δὲ τάφον iv 4οι-
λιχίῳ.
-— , - ’ , "v
νῆμα εέγητι 900 μεγαϑυμου visos vto
Δουλίχιοι veü&ov , σῶμα δὲ πόντος ἔγχει.
LV
[ep
, ΄ 3 € , -
Emi Πρωτεσιλάου ἀδελφῷ Ποδάρκει κειμένῳ ἐν Σικυῶνι.
x , ΄ " ai
Ij uiv Ayouig ἔϑρεψε Ποδαρχην Ἄκτορος vtov,
? , 2 5 ' € , ,
οστέα ὃ αὖ Σικυὼν γῆ κατέχ:ι φϑιμένου.
τῷ
-
Ἐπὶ Πολυποίτου καὶ Asovrícoc.
"Aoyovreg “απιϑῶν Πολυποίτης ἠδὲ “εοντεύς
΄ς e rg)
ἐν γαίη Μηδων τέρμ᾽ ἀφίκοντο βίου.
28, Ἐπὶ Προϑόου κενοταφίῳ."
Σῶμα μὲν ἐν πόντῳ Προϑόου Τενθϑρηδόνος υἱοῦ
κεῖται ἀνοίκτιστον. τοὔνομα τύμβος ἔγχει.
"2
(den)
Ἐπὶ Εὐμήλου.
Tíoc 00^ ᾿Δδμήτοιο Φερητιάδης Evuroc
víég9" ὑπ᾽ ἐμοὶ κεῖται. μοῖραν ἔχων ϑανάτου.
30. Ἐπὶ ᾿4γαπήνορος.
᾿Δρχὸς 00 ἐκ Τεγέης ᾿Ζγαπήνωρ ᾿Δ4γκαίου υἱός
κεῖϑ᾽ vm ἐμοὶ Παφίων πελτοφόρων βασιλεύς.
3l. "Emi ᾿Δἀμφιμάχου καὶ Διώρου.
᾿Αρχός τ᾽ Aug(ueyog Κτεάτου παῖς ηδὲ Διώρης
ἐνθαδ᾽ évi Τροίῃ μοῖραν ἔχουσι βίου..
23. habet Tzetzes hom. 42: ἐπὶ δὲ Θόαντος φέρεται ἐπίγραμμα τόδε"
υἱὸν ὑπερϑύμου ἀνδραίμονος (εὐαίμονος male apud St.) etc. (Schir. p.45.
EE Ir p. 1119.
25. habet Tzetzes hom. 50: φέρεται δὲ καὶ ἐπίγραμμα ἐπὶ Μέγητος
τόδε ... (Schir. p. 50. Ir. p. 1112).
28. sie Burg. corr. p. 181. Stephanus: κεῖται, ἀνοίκτιστον δ᾽ ov-
νομα τ. &.
30. Ταφίων Steph., quod corrigunt ex Paus. 8, 5, 3. de A4yxa/ov dac-
tylo et sim. v. Hulleman p. 18.
31. habet Tzetzes hom. 42: φέρονται δὲ καὶ τούτων ἐπιγράμματα ἐπὶ
—— 3 --
2
32, Επὶ Γουνέως.
Σῆμα τὸ μὲν Γουνῆος ὁρᾷς, ψυχὴ δὲ ϑανόντος
ἀέρ᾽ ἐς ὑγρὸν ἔβη. σῶμα δὲ πόντος ἔχει.
33. 'Eni Ἐλεφήνορος κειμένου ἐν Τροίῃ. 5
Νήσου ἀπ᾽ - Εὐβοίης ᾿Ελεφήνορα ἀρχὸν Aevrav
ἐνθαδ᾽ ἐνὶ Τροίῃ μοῖρα κατέσχε βίου.
34. Ἐπὶ Μενεσϑέως κειμένου ἐν ᾿4ϑήναις.
Ταξίλοχος λαῶν víog Πετεῶο ΜΜενεσϑεῦς
ἐνθάδ᾽ ἐνὶ κλεινῇ πατρίδι μοῖραν ἔχει.
35. Emi Σϑενέλου καὶ Εὐὐρυάλου κειμένων ἐν Agyzt.
᾿Φργεῖος Σϑένελος Καπανήιος ὧδε τέϑαπται
τύμβῳ καὶ τούτου πλησίον Εὐρύαλος.
80. Emi Θαλπίου καὶ Πολυξένου κειμένων ἐν Ἤλιδι.
Οἵδε ΠῸολύξεινος καὶ Θάλπιος Ἤλιδι δίῃ
ὁμηϑέντες κρυεροῦ δῶμ᾽ ᾿Δίδαο ἔβαν.
37. Emi Ταλϑυβίου κειμένου ἐν Μυκήναις.
- L4 ? -
Ταλϑύβιον ϑεράποντα ϑεῶν κήρυκα καὶ ανδρῶν
€ τὸ , f.
ὧδε Muxqvetov δῆμος ἔϑαψεν ἅπας.
Η 9
38. Emi Αὐτομέδοντος ἐν Τροίᾳ.
? 9 »ν hl ^
Avrouéóovr Ayumi ἐὺν καὶ πιστὸν ἑταῖρον
Ω ἡ NE ΄
δὲ κατεσκίασε Τρῳας ἀρουρὰ ταφῳ.
») 2
39. Emi Φειδίππου καὶ ᾿Αντίφου.
Ὁ) e
Φείδιπτπον Τροίην πέρσαντ᾽ ἠδ .Avrigov qoo
cx ΄ (e^o? 2 )
γαῖα πατρὶς κώμη ηδ Εφύρα κατέχει.
40. Ἐπὶ ΖΔηιπύλου.
ΖΔηιπύλου κόρσης εὐειδέος Ορμενίοιο
μνῆμα τόδ᾽ εὐκλεινόν" γείνατο Τληπόλεμος.
Al. "Eni Ζήϑου ἐν Θήβαις.
ς - - 3 (d EV ΄
Επταπυλῶν Θηβῶν βασιλεὺς 006 κεῖται ὑπόχϑων
» 2 S 5 ’
Ζῆϑος. ov ᾿Αντιόπη γείνατο παῖδ᾽ ἀγαϑόν.
μὲν ΖΔιώρου σὺν ᾿ἀμφιμάχῳ κειμένου τῷ Κτεάτου υἱῷ ὕστερον ἀνῃρημένῳ
v00s' ἄρχων ἀμφίμαχος etc. (Schir. p. 44. ef. Ir. p 1112).
33. habet Tzetzes hom. 38: καὶ ἐπιγέγραπται αὐτῶ τόδε... (Schir.
Ῥ-. 49. οἵ. In p. 1118).
35. habet Tzetzes hom. 113: ἐπὶ 29. δὲ καὶ Εὐρ. ὕστερον ἀποϑανόν-
τῶν φέρεται ἐπίγραμμα τόδε... (Schir. p. 56. cf. Ir. p. 1105).
vus UB mo
. Ἐπὶ Πυλάδου ἐν Φωκίδι.
γίὸς ὅδὲ Στροφίου Πυλάδης ἐν Φωκίδι γαίῃ
ΠΝ
ND
» 3 4 N ^ 9, ,
κεῖται. ἐπεὶ παντὸς μοῖραν ἔπλησε βίου.
43. "Exi “ἰήτου ἐν Κολχίδι.
“Αἰήτην Κόλχοισι πολυχρύσοισιν &voxro |
ἐνθάδε πανδαμάτωρ μοῖρα ϑεῶν κτέρισεν.
44, ᾿Επὶ ᾿Δταλάντης ἐν ᾿ἀρκαδία.
Κυούρης Ἰασίοιο πολυκλείτης ᾿Ζταλάντης
σῆμα πέλας στείχων ἀτρεκές ἐστι τόδε.
Ἐπὶ τῶν Τρώων.
45. Ἐπὶ “αομέδοντος.
"Ev9cós Περγαμίδην κεύϑει χϑὼν “αομέδοντα
ἵππων ὠκυπόδων εἵνεκ᾽ ἀποφϑίμενον.
* ri ΄
46. Emi Exrogog κειμένου ἐν Θηβαις.
CES ͵΄ ΄ DIE ς
Εἴκτορι τὸνδὲ μέγαν Βοιώτιοι ἀνδρὲς ἔτευξαν
7 c —- 9$
τύμβον υπὲρ γαίης σῆμ᾽ ἐπιγιγνομένοις.
- 2 ι , D 7
41. Emi ΤΠ 0 1 το ἐν Τροίῃ. :
D - 2 3.9. D €
Ei9o0v ἐξ ἀμυδῶνος em Αξίου ὧδε Πυραίχμη:-
2 ΄ 4
ὠκύμορος πάντων νόσφι φίλων ἔϑανεν.
48. Ἐπὶ Ὀρφέως κειμένου ἐν Κικονίᾳ.
Θρήικα χρυσολύρην Οἰάγρου παῖδα ϑανόντα
Ὀρφέα ἐν χώρῳ τῷδε ϑέσαν Κίκονες.
49. περγαμίδαν Steph.
46. habet Tzetzes hom. 489 (cod. Harl. p.53. Lascaris. Ir. p. 109^) cum
hoc lemmate: πολλοῖς δὲ ὕστερον ἔτεσι Θηβαῖοι λιμῶ καὶ πολέμῳ τρυχόμενοι
ἐκ χρησμοῦ τὰ τούτου μετενεγκόντες ὀστᾶ ἐξ ὀφρυνοῦ (leg. Ὀφρυνίου, cf.
Strabo 13 p.595) παρὰ τὴν Οἰδιποδίαν ἔϑαψαν Ἀρήνην (περὶ τὴν otóvzoó*
κρήτην Harl.) καὶ τῶν δυσχερῶν ἐπαύσϑησαν. ἐπέγραψαν δὲ Θηβαῖοι. etc.
— v. l. ἐπιγενομένων i. e. ἐπιγιγνομένων Harl., ἐπειγομένοις Ir. ut in
ep. Tz. 12.
48. χρυσολύραν Steph. simile alterum epigramma apud Diog. Laert,
prooem. 9 (Anth. Pal. VII, 617): τοῦτον δὲ ὁ uiv μῦϑος ὑπὸ γυναικῶν
ἀπολέσϑαι φησί, τὸ δ᾽ ἐν Δίῳ τῆς Μακεδονίας ἐπίγραμμα κεραυνωθῆναι
αὐτὸν λέγον ovrog:
Θρήικα χουσολύρην τῇδ᾽ Ὀρφέα μοῦσαι ἔϑαψαν
ὃν κτάνεν ὑψιμέδων Ζεὺς ψολόεντι βέλει.
cf. Lini et Eumolpi epitaphia (Schn. p. 21) ex eodem Laertio (prooem. 4
et 3) in Anth. Pal. VII, 616 et 615 (cf. 618—20) recepta.
b
4. (588)
Praeter ea quae cum eclogis Florentinis eundem fontem monstran-
tibus communia habet (ep. Fl. 4. 5. 6. 7. 14. 16. 17. 18. 23. 25, 31. 33. 35.
46), haee etiam epitaphia praebet Ioaunes Tzetzes in scholiis ad carmina
sua Homerica:
l1. antehom. 247 (Schirach p. 10. cf. Ir. p. 108^. legitur ἐξετέλεσαν et
Πρωτεσιλάῳ in cod. Aug. Matr. et Harl. sec. Burg. p. 181, quod corr.
lacobs p. 37): ὁ Πρωτεσίλαος ἐν Χερρονήσῳ ἀναιρεϑεὶς ἐτάφη. φέρε-
ται δὲ αὐτοῦ καὶ ἐπίγραμμα τόδε"
Τόνδ᾽ ὄχϑον μνήμην ἀρετῆς χάριν ἐξετέλεσσαν
Ἑλλήνων παῖδες Πιρωτεσίλᾳ φϑιμένῳ.
2. antehom. 257 (Schir. p. 18. cf. Ir. p. 1115): ἀναιρεῖται ὑπ᾽ ᾽4χιλ-
λέως. φέρεται δὲ ἐπ᾽ αὐτῷ ἐπίγραμμα τόδε᾽
Θυμὸν δὴ Κύκνου καὶ ὑπερφιάλους ἐπινοίας
αἰϑὴρ λαμπρὸς ἔχει. σῶμα δὲ τύμβος 006.
2a. antehom. 278 — ep. Fl. 17 ἐπὶ Nioéoc.
2b. antehom. 300 — ep. Fl. 16 ἐπὶ Αἴαντος τοὺ Οἰλέως.
2c. hom. 38 — ep. Fl. 33 ἐπὶ ᾿ξλεφήνορος.
2d. hom. 42 — ep. Fl. 31 ἐπὶ Αμφιμάχου καὶ Διώρους.
3. hom. 42 (Schir. p. 44. cf. 56. cf. Ir. p. 1122): φέρονται δὲ καὶ
τούτων ἐπιγράμματα. ἐπὶ μὲν Διώρου.... ἐπὶ δὲ Πείρωος καὶ Aud-
μαντος ὑπ᾽ Αἴαντος ὕστερον ἀνῃρημένων τόδε"
Πελτοφόρου Θρήκης ᾿ἄκαμας καὶ Πείροος (πείρως Ir. et Harl.) ἥρως
ἕδραν ναίοντες τήνδ᾽ ἔλαχον φϑίμενοι,
3a. hom. 42 — ep. Fl. 23 ἐπὶ Θόαντος.
3b. hom. 59 — ep. Fl. 25 ἐπὶ Méyqroc.
4. hom. 69 (Schir. p. 51. cf. Ir. p. 1113): ἀνῃρέϑη δὲ ὑπὸ Διομή-
δους καὶ ἐτάφη ἐν Τροίᾳ. ἐπιγέγραπται δὲ αὐτῷ ἐπίγραμμα τόδε"
Τηλεβόλου (-βόλον scr. Lascaris in alt. cod. p. 2613) δυτῆρα “υκάονος
ἀγλαὸν vióv
ἐκ Ζελέας (fée ... Schir., ξελείας Ir. et Hark) κατέχει Πάνδαρον
ἥδε κόνις.
5. hom. 71 (cod. Harl. p. 35. cf. Burgess p. 183. Ir. p. 1115):
Αἰνείαν Κυπρίδος τε (τε add. Schn.) καὶ Ayyícov φίλον υἱόν
ἐνθάδε μοῖρα ϑεῶν ἤγαγεν εἰς ᾿Δίδην.
6. hom. 85 (Schir. p. 52. cf. Ir. p. 111^. 2615): ἀνῃρέϑη δὲ ὑπὸ
Meveldov καὶ ἐτάφη iv Τροίᾳ. φέρεται δὲ καὶ ἐπ᾿ αὐτῷ ἐπίγραμμα
τόδε"
— 5m —
Ἑρμῆ παῖ. στερεᾶς πέτρης (πέτρας Schir.) τέκος. ἔννεπε πᾶσι
Παφλαγόνος (παμφλαγόνων Harl.) μοῖραν τοῦδε Πυλαιμενέος.
7. hom. 91 (Schir. p. 54. cf. Ir. p. 1105): οὗτος ἐν Τροίᾳ uiv ἀνῃ-
ρέϑη ὑπὸ Σαρπηδόνος, ἀπηνέχϑη δὲ εἰς Ῥόδον τῇ γυναικὶ Φιλοξώῃ.
φέρονται δὲ αὐτοῦ δύο ἐπιγράμματα τὸ πρὸ τῆς ἀνακομιδῆς ἐν Τροίᾳ
καὶ τὸ ἐν Ῥόδῳ"
Τόνδ᾽ Ἡρακλείδην εὐήνορα τηλόϑι πάτρης
Τληπόλεμον κρύπτει χῶρος οδ᾽ ἀνϑεμόεις,
καὶ τοῦτο μὲν τὸ ἐν Τροίᾳ. τὸ δὲ τῆς ἐν Ῥόδῳ ἀνακομιδῆς τόδε"
(7a) 240" Ἡρακλείδη οἷο. — ep. ΕἸ. 18.
7b. hom. 113 — ep. Fl. 14 ἐπὶ Διομήδους.
7c. hom. 113 — ep. Fl. 35 ἐπὶ Z8evélov καὶ Evgvclov.
8. hom. 190 (Schir. p. 65): ἐπιγέγραπται δὲ ἐπ᾽ αὐτῷ τόδε"
Πατρὶς μὲν κρύπτει μὲ ΖΔόλων᾽ Εὐμήδεος víov:
πᾶσιν ἀπαγγέλλω τοῖς παριοῦσι (περιοῦσι Harl. p. 39) μαϑεῖν.
9. hom. 190 (Schir. p. 65. cf. Ir. p. 113): ἐπίγραμμα δὲ rovrov:
"Pavo καὶ καμάτῳ δεδμημένον ἐνθάδε Ῥῆσον
Τρῶες δὴ (cod. Aug. 02, δὴ Harl. p. 40, Lasc. rg. ϑάψαντο) ϑάψαν
T'evxgtóog αἰγιαλῷ.
10. hom. 220 (Schir. p. 72. cf. Ir. p. 1115): ἀναιρεϑεὶς ὑπὸ lla-
τρόκλου, ἀνακομισϑεὶς iv “υκίᾳ τῇ πατρίδι ἐτάφη. ἐπεγράφη δὲ
αὐτῷ᾽
| Κᾶρες καὶ Λύκιοι βασιλεῖς Σαρπηδόνα δῖον
Ξάνϑου ἐπὶ προχοαῖς ἀενάου ἔϑεσαν.
11. (pergit ibid. ef. Ir. p. 112?) xei Γλαῦκος ὁμοίως ἐν “υκίᾳ
ἐτάφη. ἐπεγράφη δὲ αὐτῷ" |
Εὐώδης (ϑυώδης Ir.) κυπάρισσος ὁμοῦ καὶ Acivoc (Acioc Ir.) ὄχϑος
ἐνθάδε τὸν “ύκιον Γλαῦκον (ἐνδάδε vov * Γλαῦκον Harl. p. 42)
ἔχει φϑίμενον.
11a. hom. 220 — ep. ΕἸ. 6 ἐπὶ Πατρόκλου.
12. hom. 489 (Harl. p. 53. Burg. p. 183, ex Matr. cum altero in eun-
dem ep. Fl. 46 et cum lemmate Tzetzico Lasc. ap. Ir. p. 109^ et 2615): 0
"Exveo ἐν Ogovvío (-và cod.) λόφῳ τῆς Τροίας ἐτάφη καὶ éneygegn
τόδε (ἐπέγραφεν αὐτῷ τάδε Harl.)
Ἕκτορι τόνδε τάφον Πρίαμος μέγας ἐξετέλεσσεν
ὕχϑον ὑπὲρ γαίης μνῆμ᾽ ἐπιγιγνομένοις (ἐπιγινομένων Harl.
μνήμη ἐπειγομένοις 1"...
12a — vid. ep. Fl. 40.
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 57
Ξε, DAS --
13. posthom. 207 (cod. Vind. Iacobs p. 116. cf. cod. Harl. Burg. p.
183. Ir. p. 1115. 2625): οὕτως ὑπ᾽ ᾿Αχιλλέως ἀνῃρέϑη ἡ Πενϑεσίλεια
καὶ ἐγράφη αὐτῇ"
Στήσω (codd. στάσω; corr. Lase.) 6s σπεύδοντα, δορύσσοε., Πενϑεσι-
λείας (-σίλεια Tac. Ir.)
αἰπὺν ἐσαϑρῆσαι (sic Ir. εἰσαϑρεῖς Iac. καὶ ἐξαϑρήσω Harl. p. 61
et in marg. Morell. αὐτὺν ἀϑρήσοντα) τύμβον ᾿Δμαζονίδος.
14. posthom. 331 (cod. Vind. Iac. p. 128. cf. cod. Harl. Burg. p. 183.
Ir. p. 111^ et 2625): οὕτως ὁ Μέμνων ἀνῃρημένος ἀποκομισϑεὶς οἴ-
καδε ἐτάφη παρὰ Βήλαιον ποταμὸν Συρίας. καὶ ἐπιγέγραπται αὐτῷ
τάδε"
Μέμνων Τιϑωνοῦ τε καὶ Ἠοῦς ἐνθάδε κεῖμαι
ἐν Συρίῃ Βήλου παρ᾽ ποταμοῦ (βηλοῦ παρὰ π. Marl. p. 66, πὰρ
σύ. Morell. in marg.) προχοαῖς.
14a. b. posthom. 462 — ep. Fl. 5 et 4 ἐπὶ ᾿4χιλλέως.
14c. posthom. 486 — ep. Fl. 7 ἐπὶ Αἴαντος τοῦ Τελαμωνίου.
15. posthom. 598 (cod. Harl. p. 76. Burg. gu 94 p. 183, ef. p. 173):
ἐπ᾿ ᾿Αλεξάνδρῳ τὸ ἐπίγραμμα τόδε"
᾿Ἐνϑαδε πῦρ τὸ Τρώιον. Ἑλλάδος ἄλγος ἁπάσης.
ὁ Πριάμοιο Πάρις ψύχομαι ἀκρολόφοις (510).
5. (689)
3 à - 1 clics, ec ΄ Η
Eudocia in cap. περὶ τῶν παρὰ τοῖς Ελλησιν ἡρώων. quod inte-
rum eisdem verbis (et ex communi quidem fonte, ut videtur) reddit Eu-
δ
. . . 7) A -
stathius comm. in Il. « p. 17, haec habet (viol. p. 219): o£ δὲ ἀπὸ rov
Y DÀ (τ ^ e - D - v
ἀέρος (rove ἥρωας εἶπον καλεῖσϑαι), ὡς δηλοῦται καὶ ἔν τινι τῶν παρὰ
΄ € -» N - -"
Πορφυρίῳ ἐπιγραμμάτων, ἐν ᾧ κεῖται τὸ «σῆμα (corr. σῶμα) μὲν ἐν
΄ - - DUREE GA NYUTET) Y ᾿ AIC ,
πόντῳ κεῖται, (.. .) πνεῦμα Ó ἀὴρ οὗ ἔχει». φησὶ δὲ καὶ Ἡσίοδος ...
cui similia, non eadem, occurrunt alia (ep. Fl. 28. 32. ep. Tz. 2), ut sem-
per fere ad eandem incudem plura excusa legimus.
6. (590)
Epigrammata Porphyriana variis locis tangit Eustathius in commen-
tariis Homericis, et praeter supra memoratos (ad ep. Fl. 7. 9 et 10 et fr. 5)
his quidem duobus, ad Od. 4 p..1698 (v. fr. 7) et ad Il. 9, 837 p. 356, ubi
haec: ov μάτην δὲ οὐδὲ τῶν ἵππων αὐτοῦ ἐμνήσϑη, ἀλλ᾽ ὅτι αὐτοῖς
πεποιϑὼς 0 Ἄσιος ἐν τοῖς ἑξῆς ὡς καλοῖς ἀφρονεύσεται καὶ πεσεῖται
«ἥππων ὠκυπόδων ἐλατὴρ ϑρασυκάρδιος» κατὰ τὸ εἰς αὐτὸν ἐπίγραμμα.
— dud
7. (991)
James Millingen, Ancient unedited monuments. Painted Greek vases.
Lond. 1822 p. 86 (pl. 36) ex vase picto in Magna Graecia reperto hoc pro-
fert epigramma cippo Oedipi inscriptum (cf. Welcker Syll. ep. Gr. Bonn.
1828 p. 138 no. 103):
, , , , ,
Novo μὲν μαλάχην ve καὶ ἀσφοδελὸν πολύυριξον,
, , X
κόλπῳ δ᾽ Οἰδιπόδην “αίου víov ἔχω.
quod in peplum receptum fuisse docet Eustath. in Od. λ, 538 p. 1698: διὸ
x«l ὁ ἀσφόδελος ὠκείωται νεχοοῖς διὰ τὸ πρὸς τὴν σποδὸν ὁμοιόφω-
νον καὶ ἐφυτεύετο ἐν τοῖς τάφοις τὸ τοιοῦτον φυτόν, ὡς δηλοῖ καί τι
τῶν παρὰ τῷ Πορφυρίῳ ἐπιγραμμάτων λέγον ὡς ἀπό τινος τάφου.
ὅτε «νώτῳ μὲν μαλάχην καὶ ἀσφόδελον πολύριξον. κόλπῳ δὲ τὸν
δεῖνα ἔχω».
Οἰδιπόδαν scribitur in vase, ut supra ep. Fl. 45 περγαμίδαν et
omnino saepe « pro epico ἢ in his reliquiis (praeterea voro μολαχὴν
omisso μὲν. et ασφοδολον).
Sy fe
IX. ORATIONES ET EPISTOLAE.
LIX. :
᾿πολογία ἀσεβείας πρὸς Πὐρυμέδοντα.
᾿“σεβείας criminis in Aristotelem coniecti fama, quam tractant epi-
stolae (fr. 13 cf. Pseugo-Aristippus apud D. L. 5, 3), rhetorem quendam
commovisse videtur ut, sicut Socratis in simili plane causa damnati et
accusationem et. defensionem post mortem multi (velut Polyerates), ita
ipse contra fictam quandam γραφὴν ἀσεβείας ederet ἀπολογίαν ᾿Ζριστο-
τέλους. quem librum epistolis fortasse coaevum citant Athenaeus et ex
Favorino Diogenes Laertius. neque sola haee oratio philosopho tribue-
batur. ἐγκώμια enim eius extitisse dicuntur et in Platonem (cf. epist.
fr. 3), cuius vitam exposuerit (cf. Clearchus Aristotelicus ἐν τῷ Πλαάτω-
vog ἐγκωμίῳ apud D. L. 3, 2 fr. 43 Müll.), et in Alexandrum regem scri-
pta, quorum alterum commemorat Olympiodorus, alterum et Themistius
et Iulianus, quorum verba apposuisse refert. ita igitur Olympiod. in PI.
Gorg. pr. 4l (p. 395 ed. Alb. Iahn.): ὅτι δὲ καὶ ᾿Δριστοτέλης σέβει αὐ-
τὸν (sc. τὸν Πλάτωνα) ὡς διδάσκαλον, δῆλός ἐστι γράψας ὅλον λόγον
ἐγκωμιαστικόν" ἐχτίϑεται γὰρ τὸν βίον αὐτοῦ καὶ ὑπερεπαινεῖ. ad
quem quidem sermonem nihil pertinet Plutarchi locus in 1. adv. Colot.
c. 20: καὶ τῶν ἐν Δελφοῖς γραμμάτων ϑειότατον ἐδόκει τὸ γνῶϑι
σαυτόν" ὃ δὴ καὶ Σωκράτει (cf Plato in Aleibiade) ἀπορίας καὶ ξητή-
σεως ταύτης ἀρχὴν ἐνέδωκεν. ὡς ᾿Αριστοτέλης ἐν τοῖς Πλατωνικοῖς
εἴρηκε. qui nimirum Aristoteles non Plutarchi esse sed librarii cuiusdam
ex Aristoxeno male lecto natus videretur, cuius fragmentum hoc ex vita
Platonis (cf. Xenocratis ἐν τῷ περὶ τοῦ Πλάτωνος βίου de philosophia
eius expositionem apud Simpl. de coelo p. 470, ?8 Br.) addendum esset
ceteris a Müllero (Fr. hist. Gr. t. II p. 282) collectis, nisi ad Ar. de philo-
sophia Platonis dialogum pertinere illa docuisset Bournot, Platonica Ar.
opusc. p. 15. in Alexandrum autem certum quendam λόγον ἐγκωμιαστι-
xóv (cf. Hesych. app. περὲ As£cvÓgov?) manifesto significavit Themi-
-- τῷ οῖ eem
stius in or. III ad Constantium imperatorem (ed. Dindorf. Lips. 1832 p. 55
— p. 453 Hard.): o£ δὲ τὰ ἄλλα ἐπαινοῦντες ov σὲ ἀλλὰ τὰ σὰ τεϑαυ-
μάκασιε.... ὃν δὲ (ut ipsum scil. Themistium) οὐδὲν ἐχπλήττει καὶ ἐπι-
στρέφει τῶν ἔξωϑεν, οὗτός ἐστιν ὁ δυνάμενος διιδεῖν τὸν ἀληϑινὸν
βασιλέα. διὰ ταῦτα οὐ κρύβδην φέρει τὸν ψῆφον οὐδὲ προστησάμενος
ἕτερον σχῆμα τῷ λόγῳ οὐδὲ βασιλείαν μὲν ἐπαινῶν. τὸν βασιλεύοντα
δὲ οὐ ϑαρσῶν. ἀλλ᾽ ἀναβὰς ἐπὶ τὸ ὑψηλὸν τοῦτο βῆμα καὶ στὰς ἐν
μέσῳ τῶν ἀνθρώπων ἀνακηρύττειν σὲ οὐκ ἀναίνεται μετὰ πλείονος
τῆς παρρησίας ἢ Ξενοφῶν ᾿4γησίλαον καὶ ᾿λέξανδρον᾽ 4ριστοτέ-
λης καὶ τὰ τελευταῖα δὴ ταῦτα 0 Ζήνωνος ἐραστὴς τὸν καϑ᾽ favrov
βασιλέα (id est Persaeus Antigonum, cf. Them. or. 32 p. 432 sq. Diog. L.
7, 6. 13. 14— 15. 36). cuius loci rationem illustrat simul et confirmat ge-
minus luliani orat. 3 (i. e. encom. Eusebiae imperatr.) p. 193 Pet.: καὶ
ἐπήνει γε Ἰσοχράτης (de cuius λόγοις ἐγκωμιαστικοῖς etiam or. 7 p.
438) πολλοὺς καὶ" Πλάτων καὶ AoiovovréAqo, Ξενοφῶν δὲ καὶ ᾿4γη-
σίλαον τὸν βασιλέα καὶ Κῦρον τὸν Πέρσην... καὶ τοὺς ἐπαίνους ξυγ-
γράφων οὐκ ἀπεκρύπτετο. ἐμοὶ δὲ ϑαυμαστὸν εἶναι δοκεῖ, εἰ τοὺς cv-
ὄρας γε τοὺς καλοὺς προϑύμως ἐπαινεσόμεϑα, γυναῖκα δὲ ἀγαϑὴν τῆς
εὐφημίας οὐκ ἀξιώσομεν. aut eundem de Alexandro λόγον aut alium συμ-
βουλευτικὸν ad Alexandrum viventem scriptum (cf. πρὸς ᾿4λέξανδρον
Hes.) legisse videtur Cieero ep. ad Att. 12, 40: συμβουλευτικὸν (ad Cae-
sarem sc.) saepe conor, nihil reperio. et quidem mecum habeo et ᾿4ρι-
στοτέλους οἱ Θεοπόμπου πρὸς ᾿Δλέξανδρον. sed quid simile? illi et quae
ipsis honesta essent scribebant et grata Alexandro. ecquid tu eiusmodi
reperis? cf. ad Att. 13, 28: sed in mentem mihil venit. nam quae sunt
ad Alexandrum hominum eloquentium et doctorum suasiones vides
quibus in rebus versentur. adolescentem incensum cupiditate veris-
simae gloriae, cupientem sibi aliquid consilii dari quod ad laudem sem-
piternam valeret, cohortantur. assentatus igitur est regi in suasoria
quadam oratione falsus Aristoteles, non tamen ita ut non severius de adu-
latore Alexandri Aristotele declamasse videatur Tertullianus (apologet. 40.
cf. Tatian. adv. Gr. 3. de Theopompi suasoria, qui et ipse praeterea non
solum laudationem Alexandri sed vituperium scripsit, cf. Müller Fr. hist.
Gr. t. I praef. p. 73. atque ita Aristoteli etiam praeter panegyricum inter
ψευδεπίγραφα cum Aristotelis apologia (ἀπολογία εὐσεβείας πρὸς Εὐ-
ρυμέδοντα) vituperationem Alexandri (.4λεξάνδρου ἐγκλησίαν) tribuit
appendix indicis Hesychiani, eadem praeterea ἐγκώμιον λόγου et ἐγκώ-
μιον πλούτου (corr. zcrovoc?), post quae sequitur: πρὸς ᾿Δλέξαν δρον.
quod autem Aristotelem quendam rhetorem Siculum, qui contra Isocratis
-- UA --
panegyricum scripserit, nominat Demetrius Magnes (apud D. L. 5, 35), id
huc non pertinere neque ψευδεπιγραφίαν hanc explicare patet.
1.. (592).
Athenaeus XV p. 6978: ἀλλὰ μὴν καὶ αὐτὸς ᾽Δριστοτέλης ἐν
τῇ ἀπολογίᾳ τῆς ἀσεβείας. εἰ μὴ κατέψευσται ὃ λόγος (cf. ind. Hesych.),
φησίν «ov γὰρ ἂν ποτε Ἑρμείᾳ ϑύειν ὡς ἀϑανάτῳ προαιρούμενος ὡς
ϑνητῷ pnus κατεσκεύαξον καὶ ἀϑανατίξειν τὴν φύσιν βουλόμενος
ἐπιταφίοις ἂν τιμαῖς ἐκόσμησα».
Haec epistolarum auctorem plane sapiunt. ceterum. accusationem
ipsam ex hoe fortasse apologiae testimonio memoravit etiam Lucian. eu- :
nuch. 9: ὁ ᾿“ριστοτέλης ... εἰς ὑπερβολὴν ϑαυμάσας "Eousiov τὸν sv-
νοῦχον τὸν ἐκ τοῦ ᾿άΑταρνέως τύραννον ἄχρι τοῦ καὶ ϑύειν αὐτῷ κατὰ
ταὐτὰ τοῖς ϑεοῖο. alterius de Pythiade famae ex Pseudo -Aristippo
Laertius 5, 4, ex Lycone Aristoteles apud Eusebium praep. cv. XV, 2 men-
tionem faciunt.
Cf. Diog. L. 5,5: ὃ δ᾽ οὖν ᾿Δριστοτέλης.... ὑπεξῆλθεν εἰς Χαλ-
κίδα. Εὐρυμέδοντος αὐτὸν τοῦ ἱεροφάντου δίκην ἀσεβείας γραψαμέ-
vov ἢ Δημοφίλου (ita scil. ut Demophilo rhetori Ephorique Isocratei ut
videtur filio — cf. Suid. s. ἔφορος. Marx Eph. fr. p. 30 — auctor esset
Eurymedon sacerdos), ὥς φησι Φαβωρῖνος ἐν παντοδαπῇ ἱστορίᾳ. ἔπει-
δήπερ τὸν ὕμνον ἐποίησεν εἰς τὸν προειρημένον (c. 3 ex Ps. Aristippo)
Ἑρμείαν... (c. 9:) τοῦτον (Ar. sc.) πρῶτον Φαβωρῖνος ἐν παντοδαπῇ
ἱστορίᾳ λόγον φησὶ δικανικὸν ὑπὲρ ἑαυτοῦ συγγράψαι ἐπ᾽ αὐτῇ ταύτῃ
τῇ δίκῃ [καὶ λέγειν (sc. in epist. ad Antipatrum, cf. ep. fr. 18) ὡς ᾿48ή-
νησιν «ύχνη ἐπ᾽ ὄχνῃ γηράσχει, cüxov δ᾽ ἐπὶ σύκῳ». Athen. XV p.
6902: ἀλλὰ μὴν καὶ τὸ ὑπὸ τοῦ πολυμαϑεστάτου γραφὲν “ριστοτέλους
εἰς Ἑρμείαν τὸν ᾿Δἀταρνέα οὐ παιάν ἐστιν, ὡς 0 τὴν τῆς ἀσεβείας κατὰ
τοῦ φιλοσόφου γραφὴν ἀπενεγκάμενος ΖΔημόφιλος εἰς αἰδῶ τε (locum
corruptum, eui deest verbum accusavit vel mentitus est velut size in epi-
Loma, sie emendavit Boeckh, Hermias von Atarneus 1853 p. 148: Ζημό-
φιλός τις διέδωκε) παρασκευασϑεὶς ὑπ᾽ Εὐρυμέδοντος. ὡς ἀσεβοῦντος
καὶ ἄδοντος ἐν τοῖς συσσιτίοις ὁσημέραι εἰς τὸν Ἑρμείαν παιᾶνα, ἀλλὰ
τῶν σκολίων ἕν τι καὶ αὐτὸ εἶδός ἐστιν.
S UOS --
LX.
Πρὸς ᾿λέξανδρον (GvuBovAsvtixog).
2. (593)
Cic. ad Att. 12, 40. 18, 28. — vide praef.
Cum antiqua hac ad Alexandrum oratione suasoria (nedum cum ipso
περὶ βασιλείας dialogo, cuius ex veterum auctorum testimoniis obscuram:
quandam notitiam tradebant commentatores) parum verisimile est commune
quidquam fuisse epistolae illi, quam ad Byzantini imperii litteras in hoc ge-
nere fecundas pertinere existimaveris (una cum epistola Aristotelis ad Alex-
andrum de regimine principum quae vulgo appellatur Secretum secreto-
rum, cum Astoria Alexandri Pseudo-Callisthenis aliisque) Aristotelis ad
Alexandrum regem de moribus rege dignis, quae quidem inserta operi
cuidam (lib. II cap. 4) quod inseribitur Dicta philosophorum (sc. Graeco-
rum) nunc etiam legitur in codicibus et Arabicis et Hebraicis. etenim Arabi-
cam libri versionem ab interprete celeberrimo Honein ben Ishak (Chananja
ben Isak ha-Nozri i. e. Christianus, v. Steinschneider, Catalogus librorum
Hebraeorum bibl. Bodlei. Berol. 1852—60 p. 1046) in Hebraicum sermo-
nem convertit (sec. XIII) interpres item celeberrimus Jehuda Charisi (de
quo v. L. Dukes, Ehrensáulen τι. Denksteine Hebraeischer Dichter. Wien
1837 p. 25—47), de cuius versione quae olim Rivae (1562) impressa esse
dicitur cum libro de pomo (Steinschn. p. 2327), et de codicibus Vaticanis
(Urb. hebr. 53 et 42 Assemani Bibl. Vatic. codd. Hebr. catal. p. 445. 436.
cod. arab. 408 Assem. apud Mai. Coll. IV p. 503. cf. nunc Dressel in: Phi-
lologus XVI, 354. Berolini etiam Hebraicum exemplar haberi advertit Ri-
chardus Gosche, qui non immerito comparare videbitur codices Aethio- Ὁ
picos apud d'Abadie Catal. rais. de mss. Éthiopiens Paris 1859 sub n. 26.
73. 81. 122) cf. Wolf biblioth. Hebr. I, 385. Assemani l. c. Steinschneider
Catal. p. 741 et 1317. atque simili quadam (vel eadem fortasse) Aristote-
lis ad regem epistola praecepta moralia exhibente usus est auctor similis
cuiusdam Zibri philosophorum moralium, quem transtulit de Greco (?)
in Latinum magister Iohannes de Procida (- 1299), editi nuper (ex co-
dice Parisino — alios plures ipse vidi, de quibus alibi. extat etiam saepis-
sime scripta eiusdem libri Gallica versio antiqua a Guill. de Tignonville
edita, de quo cf. P. Paris, Les mss. francois de la bibl. du roi t. V p. 2 sqq.
173. Catal. de la bibl. du due de la Valliére t. I Par. 1783 p. 377) a Salva-
tore de Renzi in Collectionis Salernitanae t. III Nap. 1854 (cf. etiam S. de
Renzi, Il secolo decimo terzo e Giovanni de Procida. Nap. 1860), ubi in
dictis Aristotelis post vitam Aristotelis (vitae vulgari Marcianaeque simi-
M
lem) praecepta ad Alexandrum plurima deinceps excerpta referun-
tur (p. 111—114), velut e. g. p. 114: ΜῈ seripsitl Alexandro in epistola
sua: tribus de causis honorantur reges, sc. ex legum institutione bona-
rum, ea regionibus conquirendis et ex desertarum populatione terra-
rum. et etiam scripsit ei etc. (atque ita in his alibi: et dioit regi, et
castigavit Alezccandrum et dixit, et dixit o Alecander, et dixit Alecan-
dro non sine Christianae aetatis vestigiis. cf. etiam Shahrastàni Il. p. 185
Haarbrücker. sequuntur deinde post Aristotelem dicta Alexandri cum. vita
eius, quae partim eonsona habet cum Astoria Alexandri fabulosa, velut
mortem Philippi p. 118 — hist. Al. c. 24 ed. C. Müller, partim eiusdem
farinae alia. de epistola Alexandri consolatoria ad matrem, quae ibidem
latine legitur p. 126, cf. Wolf, Assemani ll. cc.). ceterum notandum est ab
epistola illa de moribus rege dignis plane differre alteram quandam dua-
rum fere paginarum Aristotelis epistolam (s. potius dissertatiunculam)
moralem paraeneticam, quam ex Arabica versione Ali cuiusdam —- i. e.
secundum Steinschneiderum Ali ibn Rodhwan — Hebraice idem Charisi
vertit, de qua Rivae item impressa a. 1559 atque iterum nuper Lipsiae
1844 edita dixerunt Wolf bibl. Hebr. I, 221. Dukes p. 28. Delitzsch in Nau-
manni cat. mss. bibl. senatoriae Lips. p. 284, 310. Krafft u. Deutsch, Die
handscehr. hebr. Werke der Hofbibl. zu Wien p. 136 et maxime Stein-
schneider Catal. bibl. Bodl. p. 1315. 741. 786 idemque apud Frankel
Zeitschr. f. Judenthum III, 198. 276—778, qui eiusdem compendium inser-
tum esse vidit in Znvestigatore i. e. libro de scientiis Schemtob Palque-
rae Iudaei Hispani fl. sec. XIII, de quo cf. Catal. p. 2544. |
LXI. |
(Βγκώμιον ᾿λεξάνδρου s. περὶ ᾿λεξανδρου)
3. (594)
P. Rutilius Lupus (qui sub Augusto librum suum ex Graeco Gor-
giae contraxit rhetoris Atheniensis et Ciceroni subaequalis, cf. Ruhnk.
praef. ed. Lugd. B. 1768) de figuris sententiarum 1, 18 p. 62: Meris-
mos. hoc schema singulas res separatim disponendo. et suum cuique
proprium tribuendo magnam efficere utilitatem. et illustrem. consuevit.
Lycurgi ... ilem Aristotelis: «Alexandro enim Macedoni neque in
deliberando consilium neque in proeliando virlus neque in beneficio
benignitas deerat, sed dumtaxat in supplicio crudelitas. nam. quum
aliqua res dubia accidisset apparebat sapientissimus, quum autem con-
fligendum esset cum hostibus fortissimus, quum vero praemium dignis
tribuendum liberalissimus, at quum animadvertendum clementissimus».
LXII.
(Eyxaouiov Πλάτωνος.)
4. (595)
Olymp. in Gorg. p. 395. — vide praef.
SH.
Ἐπιστολαί.
(Ἐπιστολαὶ πρὸς Φίλιππον. Σηλυβρίων ἐπιστολαί. πρὸς Alitav-
gov ἐπιστολαὶ ὃ. πρὸς ᾿ἀντίπατρον ὃ. πρὸς Μέντορα c. πρὸς ᾽29ί-
Grove ἃ. πρὸς Ὀλυμπιάδα ἃ. πρὸς Ηφαιστίωνα ἃ. πρὸς Θεμισταγό-
ραν ἃ. πρὸς Φιλόξενον e. πρὸς Ζημόκριτον a.)
Epistolarum Aristotelis ad reges amicosque inscriptarum (de quibus
v. Rose de libr. Aristot. p. 113—106. 39—40. 44) et fragmenta saepius a
rhetoribus Graecis et sophistis afferuntur et integra specimina cum alio-
rum philosophorum epistolis servantur quinque in Aldina Graecarum epi-
stolarum collectione olim cum eiusdem auctoris Philippi ad Olympiadem
sexta editae (cf. Epistolae Graeeanicae mutuae, Aurel. Allobr. 1606 fol.
314—106 et ap. Stahr. Arist. II p. 173—78), quarum tres ad Philippum,
ad Alexandrum una unaque ad Theophrastum (eadem est Aristotelis,
non Aristo phanis, epist. ad Theophrastum quam edidit Boissonnade in :
Notices et extr. t. XI p. 51), cuius ipsius quodam libro secunda ad Phi-
lippum callide utitur. quae omnes communi quadam lege ita compositae
sunt, ut initium sumatur e loco quodam morali rhetorice explicato, unde
ad eum ipsum de hoc argumento commonefaciendum convertatur oratio,
ad quem mitti fingitur epistola. in qua adhortatione eadem fere formula
ubique scriptor utitur (διὸ πειρῶ 1. ὅϑεν πειρῶ 2. διὸ... εὐλαβοῦ 3. διὸ
φημὶ δεῖν 4. διὸ πειρῶ 5). iam finis ita imponitur ut adhortatio illa ad
unum applicata generali quadam cogitatione iterum confirmetur. quae
tertia item particula solenni illa vocula γὰρ praecedenti adnectitur.
qualium epistolarum libros, quum et artificii rhetorici antiquitus exculti
certum genus proponant et fere totae versentur in sententiis moralibus,
τ δ. -
intimo vinculo cohaerere cum universa praeceptorum moralium scriptione
intelligitur (ὑποϑηκῶν dico, γνωμῶν, διατριβῶν, χρειῶν, ὁμοέων etc.)
in Stoicorum praesertim, nec non et Peripateticorum Isocraticorumque
sectis florente. quapropter non miraberis quod ex epistolis etiam utiles
sententias excerpere florilegiorum auctores solebant, velut Io. Stobaeus,
qui quam "4orororélovg apponit sententiam (fl. 45, 18: δεῖ rove νοῦν
ἔχοντας τῶν δυναστευόντων μὴ διὰ τὰς ἀρχὰς ἀλλὰ διὰ τὰς ἀρετὰς
ϑαυμάζεσϑαι, ἵνα τῆς τύχης μεταπεσούσης τῶν αὐτῶν ἐγκωμίων
ἀξιῶνται), eam ex ipsa duxit ad Philippum prima epistola (ceterum eadem
formula epistolographus utitur in altera ad Philippum: διόπερ δεῖ τοὺς
νοῦν ἔχοντας τῶν ἀνθρώπων etc.) aliosque fortasse locos morales plu--
res, quorum nunc sedes ignoratur, epistolarum libris debet (velut quas
saepius citat Xenophontis, semel Simonis ad Aristippum). neque satis cau-
sae est cur illas epistolarum Aristoteliearum reliquias ex corpore a Pto-
lemaeo aliisque commemorato repetendas esse neges, praesertim quum et
Socraticorum epistolas quae servantur satis antiquo iam tempore notas
. fuisse constet. ita Speusippi ad Xenocratem ep. (Socr. ep. 31 vel ap. Or.
33) citatur apud Laertium (4, 3) qui priorum doctrinam recoquit, apud
eundem (4, 3) Dionysii ad Speusippum (Socr. ep. 34, qua respondet Speu-
sippi ep. 33) cuius mentio est apud Athenaeum (XII, 6464), qui idem Athe-
naeus Carystii Pergameni ἐν τοῖς ἱστορικοῖς ὑπομνήμασι testimonium
habet Speusippi ad Philippum (Soer. ep. 28 vel 30 Orellii qui extrema
verba de chartae Aegyptiacae extra Aegyptum raritate ex belli Persici ab
Artaxerxe Ocho gesti tempestate orta plane non intellexit, cf. Diod. 16,
51) Platonisque quintam ad Perdiccam quam Cicero iam novit. epistolam
una citantis. Aeschints item epistolarum unam citat Laertius (2, 61 —
ep. Socr. 23 ad Phaedonem) idemque (2, 72) Aristippi ad Aretam (ep.
Socr. 27 vel Or. 29) et Diogenis cynici (6, 23 — Diog. ep. 16 Ald. add.
ed. Boiss. p. 132 Not. et extr. X, 2). diversi autem generis Aristotelis
litteras fuisse neque eandem omnibus rationem ipse indicat Dernetrius.
etenim docens is quomodo epistola scribenda sit, arcendum quidem exi-
stimat (c. 231) ipsum illud γνωμολογεῖν et προτρέπεσϑαν quod in serva-
tis quinque epistolis conspicitur, atque allatis et paulo ante et aliis locis
multis Aristotelis litterarum fragmentis, talem epistolae naturam praedi-
cat ut φιλοφρόνησις sit σύντομος καὶ περὶ ἁπλοῦ πράγματος ἔκϑεσις
καὶ ἐν ὀνόμασιν ἁπλοῖς (cf. c. 227. 228----20), quae rhetorum definitio
quum rhetoricum epistolae genus spectet sententiis quidem philosophicis
parcentis, non item rhetoricis argumentis figurarumque ornatu carentis — -
hunc enim ipsarum Aristotelicarum reliquiae monstrant (cf. fr. 5. 8. 15),
ut aliena sit ab Aldinis, ita in eam fere quadret quam ex Andronici libro
(de quo etiam Ptolemaeus testatur) traxit Gellius, omnino autem commu-
nibus multorum laudibus atque ad artis tradita praecepta repetitis convenit,
quibus concisam quandam elegantiam subtilemque epistolarum Aristotelis
brevitatem collaudare et quasi exemplar quoddam epistolaris colloquii pro-
ponere discentibus consueverunt (cf. Gell. et Demetr. in fr. 8. 16. Simpli-
cius in categ. f. 2, y ed. Bas. 1551: τὸ δὲ δύνασϑαι σαφῶς εἰπεῖν δηλοῖ
μάλιστα 0 τῶν ἐπιστολῶν αὐτοῦ χαρακτὴρ τὸν ἀνὰ χεῖρας διάλογον ὃς
ἐπιστολαῖς προσήκει μετ᾽ εὐπρεπείας ἀποτυπούμενος. καὶ οὐδέ ἐστί
τις τῶν συνεγνωσμένων ᾿Δριστοτέλει περὶ τὸν ἐπιστολικὸν χαρακτῆρα
προσόμοιος. David in cat. p. 26^20 Br. ἐν.... δὲ ταῖς ἐπιστολαῖς ἐστὶ σύν-
τομος ... ἀλλὰ καὶ δριμύς ἐστιν etc. v. fr. 13. Proleg. in cat. p. 30532 Br.
Gregor. Naz. ep. 165. ad easdem denique σαφηνείας laudes quas in ma-
ius auxit repetitio, vel inviti redeunt Photii vituperia, qui in epist. 207
quum leeturis commendet Phalaridis Bruti Libanii Basilii Isidori epi-
stolas, reiicit Platonis Aristotelis Demosthenis: c£ δὲ rovrov — IlA«-
τῶνος sc. — ἐπιστολαὶ ἴσον τε τῆς ἐκείνου λογιότητος καὶ τοῦ ἐπι-
στολιμαίου τύπου ἀπολείπονται. c£ δέ γε τοῦ ᾿Δριστοτέλους τῶν μὲν
ἄλλων αὐτοῦ γραμμάτων λογοειδέστεραι, πλὴν οὐδὲ ταῖς
Πλατωνικαῖς ἐξισάζουσι. Ζημοσϑένους 0B... οὐδὲν ἀμείνους εὑρή-
σεις τοῦ Πλάτωνος). fuisse tamen et longiores et loquaces non solum
rerum narratione sed disputatione suasoria, ipsa rursus fragmenta signi-
fieant a Demetrio exhibita (fr. 5 cum fr. 4 ex ep. ad Al. de restauranda
Stagiritarum urbe, fr. 14) eiusdemque Demetrii verba fatentur (c. 234:
ἐπεὶ δὲ χαὶ πόλεσί move καὶ βασιλεῦσι γράφομεν, ἔστωσαν τοιαῦται
ἐπιστολαὶ μικρὸν ἐξηρμέναι πῶς στοχαστέον γὰρ καὶ τοῦ προσώπου
ᾧ γράφεται" ἐξῃρμέναι μέντοι καὶ οὐχ ὥστε σύγγραμμα εἶναι ἀντ᾽
ἐπιστολῆς, ὥσπερ αἵ ᾿Δριστοτέλους πρὸς ᾿Δλέξανδρον καὶ πρὸς τοὺς
Δίωνος οἰκείους ἡ Πλάτωνος. cf. c. 228). quae verba ne de libro ad
Alexandrum de mundo vel de rhetorica: aliisque ad Alexandrum similibus
interpreteris quibus praefationis loco epistola praeposita est — quorum
primum scilicet. τὴν πρὸς ᾿4λέξανδρον ἐπιστολὴν simpliciter appellat
Stobaeus ecl. I, 2, 36. 5, 22. 34, 2 — vetat ipsa Platonis epistola com-
parata (ep. 7 - 8, de qua male in duos pannos divulsa monuit Rose de
Ar.l. p. 25). sequitur ergo varias collectas fuisse ut Platonis Diogenis
aliorum ita etiam Aristotelis epistolas, partim quidem breves quales rhe-
Loribus gratae essent, partim uberiores, velut Socraticorum epistolae 35,
quarum copiis historicis de Platone et Hermia, de Stagiritis, de regibus
Athenarumque fuga et Chalcide (ad Hermiam sine dubio spectavit etiam
τ 089 το
ep. πρὸς Mévroge) vitae Aristotelicae scriptor libens uteretur, eodem
plane modo quo fictielis Arati epistolis auctor vitae Arateae (v. Hipparch.
de Arat. ed. Flor. 1567 p. 108. Müller Fr. ἢ. Gr. IV, 310), partim denique
sententiosae quibus utuntur florilegae. constat autem certum et separa-
tum epistolarum Aristotelis volumen in sophistarum rhetorumque recen-
tiorum manibus fuisse non solum Demetrii aetate, Dionis Chrysostomi,
Favoriui (fr. 13), Harpocrationis, sed Christianorum etiam sophistarum
Basilii et Gregorii Nazianzeni quum ad Graecas litteras Athenis (sec. IV
medio) incumberent, eoque in scholis usos esse philosophos Aristotelis
interpretes qui magistri vitam traderent. neque veri simile videtur ex
alia collectione desumtum fuisse unius servatarum quinque epistolarum
fragmentum illud quod Stobaeus praebet. immo propter continuos so-
phistarum usus statuendum erit easdem tulisse τὸ πυκτίον illud theologi
(Greg. Naz. ep. 165. cf. Phot. ep. 207) quod τὰς A4grarozéAovg ἐπιστολὰς
continens Aoyéc δῶρον orxeiov aestimat, atque eas quas primus collegisse
atque edidisse dicitur Artemon ὁ τὰς ᾿Δριστοτέλους ἀναγράψας ἐπιστο-
λάς, ut ait Demetrius, ὃς ἐν ὀκτὼ βίβλοις συνήγαγεν ᾿Δρτέμων τις μετ᾽
᾿Δριστοτέλην γενόμενος 5 testibus Davide (in categ. p. 24, 27 Br.) et Pto-
lemaeo (apud Wenrich. de auct. Gr. vers. p. 157. cf. Casiri I p. 308), Cas-
sandrensis scilicet librorum venator ex Athenaeo notus (cui plane com-
parandus quem de Ptolemaei Lagi epistolis monentem infert Lucianus pro
lapsu inter salut. 10, Διονυσόδωρος ὃ τὰς ἐπιστολὰς αὐτοῦ συναγαγ ov).
post quem secundum eundem Ptolemaeum (cf. etiam p. 145 Wenr. epi-
stolae, libri IIT) viginti non libros quidem sed epistolas (quot scil. Hesy-
chius etiam ex Diogene qui Andronicum sequitur numeravit, primis duo-
bus titulis qui numeris carent omissis), diversas ab Artemonis illis ut ait
et ab ipso znventas, in indice librorum Aristotelis recensuit Andronicus,
quasdam etiam ipse apposuit 2» libro quinto de Aristotelis scriptis, unde
unam habuit Gellius. Andronici autem et Artemonis epistolas, quamvis
diversas putaverit Ptolemaeus, ego pro certo statuo neque inter se dif-
ferre neque ab eo volumine quod tenerent posteriores. sane vix credibile
est Androniceas non fuisse easdem illas, quibus ab Artemone editis uti-
tur Demetrius. ceterum ut obscurum illud Laertii aliquo modo expediam
Σηλυβρίων (ita cod. Laur. antiquiss. 69, 13. vulgo ΣΦ ηλυμβρίων) ἔπιστο-
λαί, philosophi epistolis aliorum responsa (velut apud Gell. 20, 5) inter-
mixta fuisse non prorsus negaverim, velut Diaris Aristotelis amici, cuius
ad Aristotelem haberi epistolas ex testimonio antiquitus tradito repetit
commentator anonymus (q. v. d. Philoponus) in 1. II de auima (fol. K, 1^
ed. Ven. 1535) ad haee verba (de an. 2, 6 p. 418, 21): κατὰ συμβεβηκὸς
589
δὲ λέγεται αἰσϑητὸν oiov si τὸ λευχὸν εἴη ΖΔιάρης (ita est in Oceano
f. 449^ i. e. cod. Laur. 85, 1. vulgo legitur Zfzc/gove υἱός. utrumque apud
Themist. de an. f. 785: αἰσϑητὸς γὰρ ὃ ΖΔιάρους υἱὸς ἢ ὃ Διώρης etc.).
ita enim ille: λέγεται δὲ ὁ Διάρης οὗτος φίλος εἶναι τῷ ᾿Δ“ριστοτέλει"
φέρονται γοῦν αὐτοῦ (sc. ΖΔιάρους) πρὸς αὐτὸν ἐπιστολαί. τὸ οὖν λευ-
κὸν τὸ ἐν τούτῳ xo9' αὑτὸ μὲν ὁρᾷ ἡ ὄψις. κατὰ συμβεβηκὸς δὲ ὅτι
ἐστὶ Διάρης οἶδε. τινὰ δὲ τῶν ἀντιγράφων ἔχουσι « Διάρους υἱἷός » (ef.
Trendelenburg comm. p. 370). de quo Diare nihil neque apud Themistium
(l. c.) neque apud Simplicium (de an. f. 35^) neque alibi traditur. de re-
liquis Aristotelis epistolis ef. Rose l. c. 114. 116. ceterum aliorum quo-
que Peripateticorum (velut Theophrasti, Eudemi, Stratonis ete. de Hiero-
nymo anceps est locus Athenaei X, 434: Ἱερώνυμός τε ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς
Θεόφραστόν φησι λέγειν de Alexandro et Olympiade) praeter Aristotelis
extitisse epistolas notum est.
᾿Επιστολαὶ πρὸς Φίλιππον.
1. (596)
Harpocr. (ex quo Photius et Suid.) s. v. Ὅτε ξένους τινὰς ἑαυτοῦ
αἰχμαλώτους σκάπτοντας ἐν τῷ Φιλίππου ἀμπελουργίῳ καὶ δεδεμένους
παρὰ πότον ἐξῃτήσατο παρὰ Φιλίππου Σάτυρος. «Αἰσχίνης μὲν ἐν τῷ
περὶ τῆς πρεσβείας (150) φησί. “4ημοσϑένης δ᾽ ἐν τῷ xev Αἰσχίνου
(193) φησὶν ὅτι ᾿Ζπολλοφάνους ϑυγατέρας ἐξητήσατο καὶ ἔοικε μᾶλλον
ἀληϑεύειν - καὶ γὰρ “Δριστοτέλης ἔν τινι τῶν πρὸς Φίλιππον ἐπιστο-
n -" λέ 3 e , ZUR T N ^4 ΄ ’ὔ
ὧν λέγει. ὡς ΦΣατυρῷ τῷ υποκριτῇ τὰς Ζπολλοφανους ϑυγατέρας
2 -
ἀφῆκεν.
2. (597)
Vita Aristot. cod. Marc. 257 f. ὀ Vita brevior Arist. quae praemitti
d - ,
276^: ἐτῶν δὲ γενόμενος ἕπτακαί-
-" EV -Ὕ 7
exo τοῦ Π|ὼυϑοῖ ϑεοῦ χρήσαντος
? -- - Ω -
αὐτῷ φιλοσοφεῖν (cf. lulian. or. 7
9.9 , .
p. 442 Pet) παρ΄ “4ϑηνησι (sic)
^. , - ,
φοιτᾷ Σωώχρατει καὶ συνὴν (τούτῳ
M » , » ΄
τον) μέχρι τελευτῆς αὐτοῦ χρόνον
' 2 n P7 1 a! -»
σπλὴν ὀλίγον οντα. μέτα δὲ τοῦτον
- , M ,
φοιτᾷ llierovi καὶ συνῆν τούτῳ
' » ? - ΄
τὸν μέχρι τελευτῆς αὐτοῦ χρόνον
A , 5
εἰχοσαετῆς τυγχάνων (in marg. cod.
corrigitur: εἰκοσαετοῦς τυγχάνον-
solet Pseudo- Ammonii (i. e. Philo-
poni non quidem sinceri sed inter-
polati — verus autem Ammonii tex-
tus in mss. extat ineditus) in categ.
commentario (ed. Ven. 1545 f. 45):
ἑπτακαίδεχα δὲ ἐτῶν γενόμενος καὶ
τῆς Πυϑίας κελευούσης αὐτῷ φι-
λοσοφεῖν στέλλεται ἐν ᾿άϑηναις,
ἔνϑα φοιτὰ Σωκράτει καὶ σύνεστι
τούτῳ ἔτη τρία. τελευτήσαντος δὲ
τοῦ Σωκράτους φοιτᾷ Πλάτωνι
— $90 —
τὸς pro εἰκοσαετῆ τυγχάνοντα, cf. καὶ τούτῳ σύνεστιν ἔτη εἴκοσι.
Diog. L. 5, 9. Dion. Hal. opp. rhet. [καὶ τοσαύτην ...
p. 728 Reisk.), ὡς αὐτὸς ἐπιστέλλων
Φιλίππῳ λέγει. [καὶ οὕτω...
Tertiam quandam (et Marcianae quidem rerum copia propiorem) hu-
ius vitae recensionem a compluribus Aristotelis commentatoribus in cate-
goriarum atque universae philosophiae prooemia receptae varieque muta-
tae sequitur interpres Latinus sec. XIII in. (quem iam Albertus Magnus ci-
tat super eth. Opp. t. IV p. 9. qui locus addendus est ceteris apud Rosam
de Arist. libr. p. 249. 254), qui haec habet :
Factus autem annorum decem et septem et Pithia. precipiente
ipsum philosophari mittitur Athenas, ubi adhesit Socrati et moratus
est cum eo tribus annis. mortuo autem Socrate adhesit Platoni et mo-
ratus est cum eo annis viginti usque ad finem vite ipsius Platonis, sicut
ipse declarat mittens Philippo. et tantam etc.
Haec si Socratis cum Platone ineptam confusionem tollas vitae huius
primo auctori propriam, iam eodem fere tenore narravit Apollodorus apud
Diog. Laert. 5, 9: φησὶ δ᾽ ᾿Απολλόδωρος ἐν χρονικοῖς ... παραβαλεῖν
δὲ Πλάτωνι καὶ διατρῖψαι (cf. Dionys. Hal. 1. c. χρόνον εἰκοσαετῆ διέ-
τρίψε σὺν αὐτῷ) παρ᾽ αὐτῷ εἴκοσιν ἔτη, ἑπτὰ καὶ δέκα ἐτῶν συστάντα.
de Pythia autem praecipiente studiique philosophici initio epistolae au-
ctorem narravisse (non solum de Platone magistro), confirmare videtur
Iuliani locus (cf. ad fr. 10) in orat. VII, ubi contra impietatis crimen Dio-
gzenem cynicum defendit.
2a.
Tulian. or. VII p. 442 Pet.: πῶς γὰρ ovx ἔμελλεν ὁ τῶν ϑεῶν stve-
xsv εἰς Ὀλυμπίαν βαδίζων, ὁ τῷ Πυϑίῳ πεισϑεὶς καὶ φιλοσοφήσας
(de qua re antea dixit Julianus) ὥσπερ Σωκράτης ὕστερον, ὡς ᾽Δριστο-
τέλης" φησὶ γὰρ καὶ αὐτὸς (Aristoteles scil., nam de Socrate omnibus
notum erat) εἶναι Πύϑιον οἴκοι παρ᾽ &evrQ , ὅϑεν αὐτῷ καὶ ἡ ὁρμὴ
πρὸς φιλοσοφίαν ἐγένετο. μὴ παριέναι τῶν ἀναχτόρων εἴσω, εἰ μὴ
τοῦτο ἐξέκλινε τὸ ὑποϑεῖναι νόμοις ἑαυτὸν καὶ δοῦλον ἀποφῆναι πο-
λιτείας ;
. 8. (998)
Vita Arist. Mare. f. 276^: xol φαίνεται (sc. ὁ ᾿Δριστοτέλης) ἐν ταῖς
ἐπιστολαῖς ϑαυμάξων Πλάτωνα καὶ συνιστὰς τοῖς βασιλεῦσι τοὺς Πλά-
TOL κατὰ γένος κοινωνοῦντας.
Huiusmodi epistolae, quales συστατικὰς ἐπιστολὰς dicit alterius
vitae scriptor (v. fr. 4), etiam nunc leguntur quarta Isocratis ad Philip-
901
pum et ad eundem Speusippi (Socr. ep. 28 vel sec. Orell. 30) aliaeque Dio-
genis (ep. 18 Ald. et 19 Boiss.) quid autem quod sententia illa a Sto-
baeo (lor. 65, 11: "4orororéAng ἔφη τὸ κάλλος πάσης ἐπιστολῆς συστα-
τικώτερον εἶναι) et Laertio (5, 18: τὸ κάλλος παντὸς ἔλεγεν ἐπιστολίου
συστατικώτερον) allata ex ipsa quadam epistola commendalticia (sive
Aristotelis sive cui alios illud attribuere ait Laertius Diogenis, cuius simile
quoddam dietum refert Arrian. disc. Epictet. 2, 9. cf. Diog. ep. 18 Ald.)
ducta esse videtur. :
4. (599)
Vita Arist. Marc. f. 276? fin.: ὁ δὲ
φιλόσοφος μέγα μέρος ὧν τῆς φι-
λοσοφίας ὀργάνῳ τῇ δυνάμει πρὸς
εὐποιίαν ἐχρήσατο. ἕνα τε ἕκαστον
εὐεργετῶν καὶ πόλεις ὅλας καὶ πάᾶν-
τας ἅμα. ὅσα μὲν γὰρ ἕκαστον εὐ-
εργέτησεν αἱ γεγραμμέναι αὐ-
τῷ κατα τοὺς βασιλέας περί
τινῶν ἐπιστολαὶ δηλοῦσιν. ὅσα
δὲ πόλεις ὅλας τὰ Σταγειρὰ δηλοῖ
καὶ Ἐρεσσὸς ἡ Θεοφράστου καὶ Φα-
víov τῶν αὐτοῦ μαϑητῶν πατρίς"
τήν τε γὰρ ἑαυτοῦ πατρίδα Στάγει-
ρα κατασχαφεῖσαν ὑπὸ Φιλίππου
(ol. 108, 1. cf. de oppidis 32 Chalci-
dicis a Philippo dirutis Demosth. or.
IX, 26. Stob. fl. 7, 65. Diodor. 16,
52. 53) πεέϑει τὸν ᾿Δλέξαν-
δρον (cf. Ael. v. h. 12, 54. Aristid.
or. t. I p. 144 Dind. praeterea Diog.
L. 5, 4. Plut. Alex. 7. Dio Chrys. or.
2, 79. 41, 9) δεύτερον κτίσαι καὶ
χώρας ἕτέρας αὐτῇ καταδιδόναι (sc.
in epistola quadam ad Alexandrum,
e qua fr. 5) ... καὶ ᾿Ερεσσὸν μέλ-
λουσαν ὑπὸ Φιλίππου πολιορκηϑῆς-
ναι ἔπεισεν ἀφεϑῆναι. πολλὰ
δὲ καὶ ᾿4ϑηναίους εὐεργέτησεν ἐν
τοῖς κατὰ Φίλιππον γράμ-
μασιν.
Vita Ar. Pseudoammonii f. 5? (Ven.
1545): καὶ μέγα μέρος γέγονε τῆς
τούτου βασιλείας" πολλὰ γὰρ ἐδυ-
νήϑη παρὰ τῷ βασιλεῖ καὶ τῇ δυ-
νάμει δεόντως ἐχρήσατο εὖ ποιῶν
καὶ ἕκαάστῳ ἰδίᾳ καὶ πᾶσι κοινῇ.
καὶ ὅτι μὲν πολλοὺς ἰδία (εὖ ἐποί-
46s om. Marc.) δηλώσουσιν e£ φε-
ροόμεναι αὐτοῦ συστατικαὶ
ἐπιστολαὶ περί τινῶν (καὶ
περί τινῶν cod. Marc. 257 f. 277. καὶ
παρὰ τινῶν cod. Par. 1928 f. 66^)
πρὸς τὸν βασιλέα" ὅτι δὲ καὶ
κοινῇ πολλοὺς εὖ ἐποίησε δηλοῖ
τὸ καὶ τὴν τῶν Σταγείρων πόλιν
κατασχαφϑεῖσαν πείϑειν τὸν
᾿Δλέξανδρον αὖϑις κτίζειν.
καὶ τὴν Egoscov δὲ τὴν τοῦ Θεο-
φραάστου πόλιν μέλλουσαν ἀδικη-
ϑῆναι ὑπὸ τοῦ βασιλέως ᾿Δλεξάν-
ὅρου ἐλύτρωσε τῆς ἀδικίας.
— (599 —
Vers. lat. vet.: et cum esset magna pars philosophie , ad benefa-
ciendum potentia usus est benefaciens et singulis proprie et omnibus
communiler. et quod multis quidem proprie benefecerit , declarant
misse ab eo epistole de quibusdam (et de quibusdam habet codicum meo-
rum unus) ad regem. quod autem et communiter benefecit multis , de-
monsírat illud quod civitatem suam Slagiram (stragiram codd.) dirutam
prius a Philippo induxit Alecandrum regem iterum reedificare . .. et
etiam Eresum (ephesum codd.) urbem Theophrasti et Phanie (et theo-
phanii codd. omnes) sui discipulorum debentem destrui liberavit a. de-
síructione.
Quod ad εὐεργετεῖν illud, cf. fr. 3. 5. 7. 11. et cum omni hoc vitae
loco simillimum Plutarchi ex antiquiore quodam vitae huius fundo profi-
cientis, non posse suav. sec. Epic. c. 15 (ubi pro Φειδίου corrigas (Φανίου).
Ἐπιστολαὶ πρὸς ᾿4λέξανδρον (add. fr. 4).
5. (600)
Demetrius zr. ἕρμ. c. 233 (p. 99 Walz.): 4916r0réAq9c μέντοι καὶ
pi P4 ,ὕ EVI ΟῚ τ τ΄ ΄ς £F Ω’
αἁποδείξεσί που χρῆται émioroÀuxotc. oiov διδάξαι βουλόμενος Or.
ὁμοίως χρὴ εὐεργετεῖν τὰς μεγάλας πόλεις καὶ τὰς μικράς (Stagira scil.),
φησίν «of γὰρ ϑεοὶ ἐπ᾽ ἀμφοτέραις ἴσοι" ὥστ᾽ ἐπεὶ αἱ χάριτες ϑεαί,
ἴσαι ἀποκχείσονταί σοι παρ᾽ ἀμφοτέραις». καὶ γὰρ τὸ ἀποδεικνύμενον
αὐτὸ ἐπιστολικὸν καὶ ἡ ἀπόδειξις αὐτή.
2 , E “7. . . . . ;
ευξργεσίαν regi Philippo praedicat etiam in ep. ad Phil. II (p. 174
Stahr.).
6. (601)
Dio Chrysost. or. 47 p. 601 Emper.: καὶ τὸν ᾿Δριστοτέλην ἐνίοτε
ἐμακάριζον, ὅστις Σταγειρίτης v: τὰ δὲ Στάγειρα κώμη τῆς Ὀλυν-
ϑίας qv* ἁλούσης δὲ Ὀλύνϑου συγγενόμενος ᾿Δλεξανδρῳ καὶ Φιλίππῳ
διεπράξατο οἰκισϑῆναι πάλιν τὸ χωρίον (cf. or. 2 p. 40), καὶ μόνον αὖ-
τὸν ἔφασκον εὐτυχῆσαι τὴν εὐτυχίαν ταύτην ὥστε τῆς πατρίδος oixi-
στὴν γενέσϑαι. μεταξὺ δὲ πρῴην ἐνέτυχον ἐπιστολῇ τινί, ἐν ἡ ἐστὶ
μετανοῶν καὶ ὀδυρόμενος καὶ λέγων ὅτι τούτων τινὲς καὶ τὸν
βασιλέα καὶ τοὺς ἀφικνουμένους σατράπας διαφϑεί-
(4 ON ? Y , 4. ὦ
govGLv, ocre μηδὲν ἀγαϑον γενέσϑαι μηδὲ oÀcog κατοι-
b N 2 ci A ul Y A Y 2. τὰ
κισϑῆναι τὴν πόλιν (fort. ὥστε μηδὲν αν κακὸν y. τὸ μηδ΄ ολως
elc.). ὅπου δὲ τὸ κατοικισϑῆναι τοῖς ἐκπεσοῦσι (τὴν πόλιν scil. ita ut
nihil hie excidisse videatur, sicut volunt editores, cf. not. Emper.) καὶ
τοῦτο ἐλύπει τινάς; εἶ φυγάδες καὶ ἀπόλιδες (cf. Plut. Alex. 7 de Philippo
qui Stagiritarum urbem συνῴκισε πάλιν καὶ τοὺς διαφυγόντας ἢ δου-
e c 9M
L4 - » , : H . 2
λεύοντας τῶν πολιτῶν ἀποκατέστησε. Alexandri scil. precibus commotus
quem litteris adiisse fingitur Aristoteles supra in fr. 4. 5) πατρέδα ἕξουσι
1 , Y , 2 , - 2 256 -»
καὶ πολιτευσονται κατὰ νόμους ἕν EleuOtgry, μᾶλλον ὃ ΠΡ Ὁ Στ διω-
κίσϑαι κατὰ κώμας τοῖς βαρβάροις ὁμοίως ἢ σχῆμα πόλεως καὶ ὄνομα
ἔχειν" ἡ που προσήκει ϑαυμάξειν καὶ εἶ ἄλλο τι λυπεῖ τινάς; ὃ δ᾽ ovv
᾿ἀριστοτέλης ἐπιστέλλων γράφει ὡς τοῖς πράγμασιν ἀπειρηκώς"
Y M PA M ΄ 3 z ὃ , : 3: N
φησὶ γαρ αἴρειν τους δακτύλους τοὺς Ἰδαίους" κἀμὲ vo-
D^ T 9 , 2 er Y Y δὴ) - 3 e - 5
μίξετε καὶ eL τινές εἰσιν ἕτεροι. καὶ yog δὴ πλεῖον ἴσχυσεν ἡ τῶν av-
- -- 2 -
ϑρώπων ἐκείνων κακοδαιμονία τῆς τοῦ “Ιριστοτέλους σπουδῆς. ὥστε
? - A ὃς ’ὔ -
οὐκ εἴασαν προβῆναι τὸ κωμίον εἰς ἀξίωμα πόλεως καὶ νῦν ἔτι ἀοίκη-
τόν ἐστιν.
"I. (602)
. . T , c 3 * ?
Aelian. var. hist. XII, 54: “Ζλέξανδρον 4 ριστοτέλης ὀργιζόμενον
- - - A
πραῦναι βουλόμενος καὶ παῦσαι χαλεπαίνοντα πολλοῖς ταυτὶ πρὸς αὐ-
ς N ug: ι . 1
τὸν γέγραφεν" «o ϑυμὸς καὶ ἢ ὀργὴ οὐ πρὸς ἥσσους (codd. /Govc, corr.
^ Χ X M 5
Rutgers. var. lect. 1, 6) ἀλλὰ πρὸς rovg κρείττονας γίνεται" Gol δὲ ov-
δεὶς ἴσος».
8. (603)
Gellius 20, 5: eos libros generis acroalici quum in vulgus ab eo
(sc. Aristotele) editos rex Alexander cognovisset ... literas ad Aristo-
telem inisit, non eum recte fecisse quod disciplinas acroaticas , quibus
ab eo ipso eruditus foret, libris foras editis invulgasset ... exempla
utrarumque literarum sumta ex Andronici philosophi libro subdidi.
amavi (cf. ed. Hertz) autem prorsus in ulriusque epistola brevitatis ele-
gantissimae filum tenuissimum ...
(omitto Alexandri epistolam)
"AquovovéAng βασιλεῖ ᾿4λεξάνδρῳ εὖ πράττειν. ᾿Εγραψάς ΠΣ
περὶ τῶν ἀκροατικῶν λόγων οἰόμενος δεῖν αὐτοὺς φυλάττειν ἐν ἀπορ-
ρήτοις. ἴσϑι ovv αὐτοὺς καὶ ἐχδεδομένους καὶ μὴ ἐκδεδομένους - ξυ-
νετοὶ γάρ εἶσι μόνοις τοῖς ἡμῶν ἀκούσασιν. ἔρρωσο.
Epistolam hanc, quae eiusdem manifesto auctoris est atque Alexandri
epistola cui respondet, ex Asia missam fuisse Gellio consentit Plutarchus
iu Alex. c. 7 (cf. Themistius or. 26 p. 385 Dind.: τοῦτο δὲ — sc. τὸ μυστι-
κὸν -- ἐμηχανήσατο ὅπως καὶ ἔχοντες μὴ ἔχωσιν of ἀμύητοι).
Ἐπιστολαὶ πρὸς ᾿ἀντίπατρον.
9. (004)
Aristocles libro VII περὶ φιλοσοφίας apud Euseb. praep. ev. 15, 2
(t. IV p. 12 ed. Gaisf. Ox. 1813 — p. 793^ ed. Fr. Viger. Paris. 1628): τὰ
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 25
c AL recs
uiv ovv ἄλλα (in Aristotelem convicia) προδήλως πέπλασται, δύο δὲ
^ ^ 7 CSS , P 1 9c. ex 1 e a
ταῦτα δοκεῖ πιστεύεσϑαι δι΄ c ψέγουσί τινες αὐτὸν" ἕν uiv OrL τὴν
Cy , s
Egouziov γήμειε φύσει μὲν ἀδελφήν, ϑετὴν δὲ ϑυγατέρα Πυϑιάδα, xo-
? - / - 7 [4
λακεύων αὐτόν ... περὶ δὲ τοῦ γάμου τοῦ Πυϑιάδος ἀποχρώντως cv-
τὸς ἐν ταῖς πρὸς ᾿Αντίπατρον ἐπιστολαῖς ἀπολελόγηται" τεϑνεῶτος
N e ) N M MI 3 - A »f ? , » 1
γὰρ Eoustov διὰ τὴν πρὸς ἕχεῖνον evvoiev ἔγημεν αὑτὴν, cAÀoe μὲν
, (2) A 5 ? »" , δ i! P
σώφρονα καὶ ἀγαϑὴν οὐσαν. ἀτυχοῦσαν μέντοι δια τας καταλαβούσας
τ ? ^
συμφορὰς τὸν ἀδελφὸν αὐτῆς.
Hermiam interfectum spectavit sine dubio etiam epistola πρὸς 7Mév-
τορα (cf. Rose de Ar. l. p. 116).
10. (605)
Plutarch. πεοὶ εὐθυμίας c. 13: "MgtororéAqc δὲ πρὸς ᾿Αντίπα-
τρον γράφων «οὐκ ᾿Αλεξάνδρῳ μόνον, ἔφη. προσήκει μέγα φρονεῖν ὅτι
κρατεῖ πολλῶν ἀνθρώπων, ἀλλ᾽ οὐχ ἧττον οἷς ὑπάρχει περὶ ϑεῶν ἃ
δεῖ δοξάζειν» (i. e. philosophis).
Eundem locum ex epistola quae Alexandro vivo scripta esse fingi-
tur, iterum ex collectaneis repetit Plut. in l. περὶ τοῦ ἕαυτὸν ἐπαινεῖν
ἀνεπιφϑόνως e. 16: οὕτω δὲ καὶ πρὸς ᾿ἀλέξανδρον (sc. in ep. ad Anti-
patrum data) 0 ““ριστοτέλης ov μόνον ἔφη τοῖς πολλῶν κρατοῦσιν
ἐξεῖναι μέγα φρονεῖν ἀλλὰ καὶ τοῖς περὶ ϑεῶν δόξας ἀληϑεῖς ἔχουσι.
atque tertium idem de prof. in virt. 6: 0 δὲ 4oicrovéAqe πρὸς Av-
τίπατρον περὶ ᾿Δλεξάνδρου γράφων ἔφη μὴ μόνον ἐκείνῳ προσήκειν
ὅτι πολλῶν κρατεῖ μέγα φρονεῖν. ἀλλ᾽ οὐδὲν ἧττον εἴ τις ὀρϑῶς γινώ-
GxsL πεοὶ ϑεῶν.
Callisthenem fortasse defendit aut se ipsum potius, si quidem ean-
dem epistolam tetigerit Iulianus in ep. ad Themistium (p. 487 Pet.): ἐγὼ
μὲν ovv ᾿Δλεξάνδρου φημὶ μείζονα τὸν “Σωφρονίσκου κατεργάσασϑαι
... καὶ τοῦτο οὐκ ἐγὼ μόνος. ᾿Δριστοτέλης δὲ πρότερον ξοικεν ἐννοή-
σας εἰπεῖν, ὅτι. μὴ μεῖον αὐτῷ προσήκει φρονεῖν ἐπὶ τῇ ϑεολογικῇ συγ-
γραφῇ τοῦ καϑελόντος τὴν Περσῶν δύναμιν.
| 11. (600)
Demetrius περὶ ἑρμηνείας c. 223 (p. 96 Walz.): ἐπεὶ δὲ ἐπιστολι--
κὸς χαρακτὴρ δεῖται ἰσχνότητος (describitur enim ὁ ἰσχνὸς χαρακτὴρ
λόγου), καὶ περὶ αὐτοῦ λέξομεν. "Agréuav μὲν οὖν ὁ τὰς ᾿Δριστοτέλους
ἀναγράψας ἐπιστολάς φησιν, ὅτι δεῖ ἐν τῷ αὐτῷ τρόπῳ διαλογόν τε
γράφειν καὶ ἐπιστολάς " εἶναι γὰρ τὴν ἐπιστολὴν oiov τὸ ἕτερον μέρος
τοῦ διαλόγου. (224) καὶ λέγει μέν τι ἴσως. οὐ μὴν ἅπαν" δεῖ γὰρ ὑπο-
κατεσκευάσθαι πῶς μᾶλλον τοῦ διαλόγου τὴν ἐπιστολήν" ὃ μὲν γὰρ
μιμεῖται αὐτοσχεδιάζοντα. ἡ δὲ γράφεται xol δῶρον πέμπεται τρόπον
τινά. (225) τίς γοῦν οὕτως ἂν διαλεχϑείη πρὸς φίλον ὥσπερ ὁ Agr-
στοτέλης πρὸς ᾿Αντίπατρον ὑπὲρ τοῦ φυγάδος γράφων τοῦ γέροντός
᾿ στη: «εἰ δὲ πρὸς ἁπάσας οἴχεται γᾶς (ita Valck., codd. τὰς) φυγὰς
οὗτος (τὰς φυγὰς οὕτως Victorius sec. Walz. p. 97 not.) ὥστε μὴ κατά-
γειν, δῆλον ὡς τοῖσγε εἰς 4i0ov κατελϑεῖν βουλομένοις οὐδεὶς φϑό-
νος». ὃ γὰρ οὕτω διαλεγόμενος ἐπιδεικνυμένῳ ἔοικε μᾶλλον. οὐ λα-
λοῦντι.
12. (607)
Aelian. var. hist. XIV, 1: 3 ριστοτέλης ὃ Νικομάχου σοφὸς ἀνὴρ
καὶ ὧν καὶ εἶναι Οὐ ΠΟ ἐπεί τις αὐτοῦ ἀφείλετο τὰς Ψηφισϑείσας
αὐτῷ ἐν Δελφοῖς σῖτος, ἐπιστέλλων πρὺς “Ἵντίπατρον περὶ τούτων φη-
on « ὑπὲρ τῶν ἐν Δελφοῖς ψηφισϑέντων ΤΟ καὶ ὧν ἀφήφημαι vov
οὕτως ἔχω. ὡς μήτε μοι σφόδρα μέλλειν ὑπὲρ αὐτῶν μήτε μοι μηδὲν
μέλειν ».
Peripatetice sane inventum !
I9. (608)
Vita Ps.- Amm. f. 55:
ἀνταρσίας γενομένης ἐν τοῖς
Vita Ar. Marc. f. 276^: ἐπανα-
, * E" - 2
σταντῶν δὲ αὐτῷ τῶν “ϑηναίων.
μετέπειτα
δὲ
ὑπεχώρησεν εἰς Χαλκίδα τοσοῦτον ᾿4ϑηναίοις ηλϑὲν 0 ριστοτέλης
ὑπειπὼν ὡς «οὐ συγχωρήσω AQn- ἐν Χαλκίδι εἰρηκὼς τοῖς ᾿4ϑηναί-.
ναίοις dicc αμαρτεῖν εἰς τοι θοτο νυ:
ἐπεὶ δὲ τὰ παϑήκοντα ἣν (sic) πολέ-᾿
τῃ καὶ ξένῳ περὶ τὴν τῶν ᾿4ϑηναίων
/, -7) , /,
πόλιν, ἐπιστέλλων AvvimevQQ γρα-
δ. , -
get «vo Ἄϑηνησι διατρίβειν ἐργῶ-
(2778 ΑΝ S uci. 2
2) RO) QUE 70. qoo pum
, 52 E tert] ,
γηρασχει, σῦκον ὃ ἐπὶ συκῳ» (Od.
üsg*
7, 120), τὴν διαδοχὴν τῶν συκοφαν-
΄ ’
τουντῶν αἰνιττόμενος.
Vers: lat. vet.:
cf. Laert. 5, 9
et 5, 4) ὅτε «ovx ἐάσω ὑμᾶς δὶς εἰς
ore (sc. in apologia.
c τὶ M
φιλοσοφίαν ἀμαρτεῖν». καὶ γὰρ
» 5 ' ΄ ΄
109 σαν τὸν Σωκρατὴν φωνεύυ-
2 ET ,
σαντες of AQwvetor. ἐδήλωσε δὲ
? /, ur τῷ τ
καὶ ἀντιπατρῳ τῷ βασιλεῖ ort «τὸ
ἐν ᾿4ϑήνησι (cf. supra vit. Marc. fr.
E 2E , B
l παρ΄ 4ϑηνησι) διατρίβειν (ita
? -
Mare., vulgo ἐνδιατρίβειν) ἐργῶ-
- * Fr A
δες». εἰπε δὲ καὶ τὸ Ὁμηρικὸν
2 E, » » 3429 2/ 4
€XcLvo ἐπῖος " « oyvi] ἐπι; Οχνή γηθα-
» ZIP YR ΄ c ?
GXtL, σῦχον ὃ ἐπὶ σύκῳ». ὡς £x
PA
7 M »
τούτων ἐλέγχων τὰς τῶν ᾿4ϑηναί-
ὧν συκοφαντίας.
insurgentibus autem ipsi Atheniensibus 2vit Calei-
diam (al. 1. calcidam) hoc dicens «non concedam Alheniensibus bis pec-
care in philosophiam». et millens Anlipatro scribit «Atheniensibus com -
98
--- DUD.
morari periculosum. et diit illud Homeri «pirus namque supra pirum
senescit, ficus autem supra ficum», successionem accusatorum enigma-
tice dicens.
Hanc epistolam Favorinus etiam (cf. Rose de Ar. l. p. 44) citavit ἐν
SL , 9 EE Ω Ke
παντοδαπῇ ἱστορίᾳ, sicut patet ex Diog. Laert. 5, 9 (cf. apol. fr.). cf. et
iam David in Arist. categ. p. 26525 Br. qui ex vita Arist. parum accurate
δ . eU M £52 e? , 2 -
narrans diversa confundit: or; γὰρ δριμὺς ἔστιν (ὁ “Ιριστοτέλης ἐν ταῖς
ἐπιστολαῖς), δηλοῖ αὐτοῦ μία ἐπιστολή. μετὰ γὰρ ϑάνατον Σωκράτους
e [4 ^w ^
ὑπεξελϑὼν ᾿4ϑηνῶν καὶ διατρίβων ἐν Χαλκίδι ἀνεκαλεῖτο ὑπὸ ᾿49η-
, 9 -» 1 j 1 9 , [7/7 9 3 [m
ναίων ἑπανελϑεῖν. καὶ μὴ πεισϑεῖς ἀντέγραψεν ovrog «οὐ μὴ πείσω
(corr. ἐάσω) ᾿4ϑηναίους δὶς ἃ ἣν εἰς φιλ Á ᾿ οἷς ὄχνη ἐπ᾽
: ηναίους Oto ἁμαρτεῖν εἰς φιλοσοφίαν. παρ οἷς ὀχνὴ ἐπ
7 , v ? » - ,
Ὀχνῃ γηράσκει, σύκον δ᾽ ἐπὶ σύκῳ». διὰ δὲ τοῦ σῦκον δ᾽ ἐπὶ σύκῳ
ΟΕ ἐν ' ΄ 3 0X 2 , 45:351 ,
ηνίξατο rovg συκοφαντας πολλους ὄντας .“Ἄϑηνησι καὶ ἀεὶ δεχομένους
αὑτοὺς καὶ μηδέποτε λήγοντας. rem ipsam praeter recentiores tetigit
etiam Origenes (c. Cels. 1, 65).
14. (009)
Demetr. 7r. ἕρμ. c. 144 (p. 66 W.) docens unde orationis gignantur
ef ἀπὸ λέξεως χάριτες; ita ait: καὶ ἐξ ἰδιωτικοῦ δὲ ὁ ὀνόματος γίγνεται
(χάρις) ὡς ὁ Αφιστοτέλης « 060 γάρ, φ DUE. μονώτης ege τος
ϑότερος γέγονα»" καὶ ἐκ πεποιημένου, ὡς ὃ αὐτὸς ἐν τῷ αὐτῷ « σῷ
γὰρ αὐτίτης καὶ μονώτης εἰμί. φιλομυϑότερος γέγονα». τὸ μὲν γὰρ
μονώτης ἰδιωτικωτέρου ἔϑους ἤδη ἐστί. τὸ δὲ αὐτίτης πεποιημένον ἐκ
τοῦ αὐτός.
Hanc το] οὐ Athenis senex fingitur Chaleide scripsisse (cf. Stahr,
Aristotelia [ p. 201). ceterum gràouvóic ila non excusare tantum sae-
' pius scribentem videtur, sed amplitudinem epistolae significare (qualem.
ad Alexandrum epistolarum memorat Demetrius).
15. (610)
Demetrius zr. ép. c. 29 (p. 18 W.): γένεται μέντοι γε χρήσιμα ποτε
(τὰ ὁμοιοτέλευτα), ὡς d φιστοτέλης φησίν «ἐγὼ ἐκ μὲν ᾿Αϑηνῶν εἰς
Στάγειρα ἦλϑον διὰ τὸν βασιλέα τὸν μέγαν, ἐκ δὲ Σταγείρων εἰς .48ή-
νας διὰ τὸν χειμῶνα τὸν μέγαν (διὰ τὸν 4. sc. sicut aves quae meridiem
petam cf. Themist. or. 26 p. 376 Dind. ad Il. y, 2): εἰ γοῦν ἀφέλοις τὸ
ἕτερον μέγαν, συναφαιφήσῃ καὶ τὴν χάριν᾽ a γὰρ μεγαληγορίᾳ συν-
ἐργεῖ τὰ τοιαῦτα κῶλα, ὁποῖα τῶν Γοργίου τὰ πολλὰ ἀντίϑετα καὶ τῶν
Ἱσοκρατους.
Eundem locum iterum ponit Demetr. c. 154 (p. 72): πολλάκις δὲ καὶ
cU c
κῶλα ὅμοια ἐποίησε χάριν, ὡς 0 M ouovoréAng «ἐκ μὲν AOqvóv, φη-
σίν, ἐγὼ εἰς Στάγειρα ἦλϑον διὰ (etc. ut supra) ... μέγαν». καταλήξας
γὰρ ἐν ἀμφοτέροις τοῖς κώλοις εἰς τὸ αὐτὸ ὄνομα ἐποίησε τὴν χάριν.
ἐὰν δ᾽ οὖν ἀποκόψῃς τοῦ ἑτέρου κώλου τὸ μέγαν, συναφαιρεῖται καὶ
ἡ χάρις.
Haec quo spectent incertum est, nisi forte ad tempus illud quod in
Macedonia (cf. Plut. Alex. 7) Alexandri magister degerit, unde propter belli
Persici tempestatem Athenas redierit.
(Ex incerta epistola.)
16. (611)
Demetr. z. ἕρμ. c. 230: εἰδέναι δὲ χρὴ ὅτι ovy ἑρμηνεία μόνον
ἀλλὰ καὶ πράγματά τινα ἐπιστολικά ἐστιν. ᾿Δριστοτέλης γοῦν, 0g μά-
λιστα ἐπιτετευχέναι δοκεῖ τοῦ τύπου (ita Victorius pro αὐτοῦ) ἐπιστολι-
χοῦ «τοῦτο δὲ οὐ γράφω σοι, φησίν" οὐ γὰρ ἦν ἐπιστολικόν». (231) εἰ
μὲν γάρ τις ἐν ἐπιστολῇ σοφίσματα γράφει καὶ φυσιολογίας, γράφει
μέν, οὐ μὴν ἐπιστολὴν γράφει. φιλοφρόνησις γὰρ βούλεται εἶναι ἡ
ἐπιστολὴ σύντομος καὶ περὶ ἁπλοῦ πράγματος ἔκϑεσις καὶ ἐν ὀνόμα-
σιν ἁπλοῖς.
Cf. Speusippi ad Phil. ep. (Socr. ep. 28): ἀλλὰ περὶ μὲν τούτων οὐκ
ἐν ἐπιστολῇ πρὸς σὲ μηκυντέον.
X "UO ARMINA
LXIV—LXVII.
Carmina Aristotelis nomine inscripta Diogenes (atque ex eo lHesy-
chius) recenset ἔπη et ἐλεγεῖα. praeterea idem alibi (ex Favorino) et inter
scolia libri XV Athenaeus integrum exhibent hymnum (ef. Hesych. ind.
app. ἐγκώμια ἢ ὕμνους, Theophrasti ἐγκώμια ϑεῶν D. L. 5, 47) in Her-
miae mortui honorem Atarnensium tyranni, cuius et amicus simul Aristo-
teles οἱ apud Platonem condiscipulus (Platon. ep. 6. Suid. s. v. Strabon.
XIII p. 610) fuisse perhibetur. quem hymnum quum scolium potius fuisse
contendat Athenaeus (cf. Ilgen. in diss. de scoliorum poesi ante ed. Scol.
Gr. lenae 1798 p. 154), paeana temere non minus quam insidiose ab Ari-
stotelis calumuiatoribus appellatum fuisse (ef. Laert. 5, 4) iam Hermippus,
id quidem agens ut calumniam refutaret, narrasse videtur in vitarum opere
(ἐν τῷ ἃ περὶ ᾿Δριστοτέλους *). nam ut ab Aristolelis nomine crimen
illud removeret, veri paeanis in Craterum Macedonem ab Alexino per adu-
lationem scilicet compositi exemplum tetigit (fr. 42 Müll. de Alexino idem
fr. 35), quod qui ex eo affert Athenaeus una cum reliquis paeanum exem-
plis nescio an ex Didymi dissertatione sumserit, quem in libro περὲ ποιη-
τῶν de hymnis variisque eorum argumentis et nominibus deque paeani-
*) in quo eodem libro idem etiam citavit Aristotelis testamentum
sec. Athen. XIII p. 589, argumento illud simile epistolis fieticiis et ab
eodem compositum, qui reliquorum Peripateticorum testamenta scripsit
Theophrasti Stratonis Lyconis ab Aristone Chio (?) collectas sec. D. L.
9, 64. quo quidem loco legendum est: καϑα sov συνήγαγξ καὶ ἄν -
9oovixog. hie enim licet nunquam praeterea apud Laertium nomina-
tim inferatur, cum indicibus librorum testamenta et Aristotelis et ut
verisimile est ceterorum Peripateticorum, praecipue Theophrasti, appo-
suerat. cf. Anon. (Olympiod.) vit. Arist. cod. Marc. 257 f. 2778: καὶ vs-
λευτᾷ ἐκεῖσε διαϑήκην ἔγγραφον καταλιπών, ἢ φέρεται παρά τε "AvOQo-
νίκῳ καὶ Πτολεμαίῳ μετὰ τοῦ πίνακος τῶν αὐτοῦ συγγραμμάτων (cf.
vers, ant. lat.).
- 899 —
bus exposuisse novimus (v. Etym. M. s. ὕμνος; Et. Gud. s. παιᾶνες , M.
Schmidt Did. fr. p. 387). at etiamsi Hermippi iam aetate eaque qua ἀπο-
λογίαν Aristotelis rhetor quidam edidit, ipsius philosophi quasi auctoris
nomine hymnus in Hermiam circumferri solitus est, nihilo minus vel a
philosopho qui parum poeta fuerit, alienum censeo carmen illud et me-
diocris ingenii (nedum ipsi, ut fatebatur Iul. Caesar Scaliger in poet. I c.
44, Pindaro paris) specimen etsi non illepidum frigidum tamen et ieiunum,
quod recentior quidam poeta (ante Hermippum) in Aristotelis nomen at-
que in memoriam scripsit amicitiae cum Hermia mox hominum fabulis
auctae, quam multis etiam epistolae tractant Aristoteli tributae (cf. D. L.
2, 42 de paeane in Apollinem Socratis nomine edito). hane enim simplici-
ter amicitiam effert poeta ita sermocinatus: propter virtutem virtultisque
laudes immortales graves labores ipsamque mortem patiuntur mortales,
virtutis causa laborabant Hercules et Ledae filii, periit Achilles cum Aiace,
propter virtutem et Atarnensium tyrannus mortuus est, cuius memoriam
hospitis (Zfz0g ξενίου) et amici carmine pando poeta (αὐξήσουσι μοῦσαι).
Quae praeterea Aristotelis poetae leguntur, ea si elegiam ad Eude-
mum Cyprium philosophum Platonicum (Plut. Dion. 22) Aristotelis fami-
liarem (Cic. de div. 1, 25) excipias, nimis incerta sunt num revera illius
nomine inscripta fuerint. etenim de Delphici anathematis epigrammate
paulo obscurius monet Laertius, ita ut haereas an fontem quem sequitur
in brevius cogens mutilaverit. plane autem negligas non modo hymnum
iu Fortunam, quem quum Stobaei codices (ecl. 1, 6, 13) “ἰσχύλου velint
omnes, suo quodam errore (de quo: dixit Meineke, v. Philologus t. XIV
p. 4) Aristotelis fragmentis addidit Th. Bergk in Poet. lyr. Gr. (ed. II p.
321. revera autem Bacchylidis esse Meinekio videtur), sed etiam versum il-
lum iambicum (cf. Helladius ap. Phot. bibl. 530, 34 Bekk.), quem Aristoteli
((Ζριστοκλεῖ corr. Meineke in poet. choliamb. coll. p. 175 post Babrium
Lachmanni) tribuere videtur Choeroboscus parum aceuratle locutus apud
Etym. M. p. 376, 23 Sylb. (s. Egwrjg; ubi post ea quae Harpocrationi de-
bet, haee verba sequuntur: xol δεῖ γινώσκειν ὅτι ὡς λέγει ὃ Χοιροβο-
σχὸς εἰς τὴν ὀρϑογραφίαν αὐτοῦ — cf. Choerob. orthogr. ap. Cramer.
Anecd. Ox. IL, 210 — διὰ τοῦ t γράφεται ὡς παρ᾽ ᾿Δριστοτέλει «εὐνοῦ-
χος ὧν καὶ δοῦλος ἦρχεν Ἑ ρμίας »). ita enim haec corrigit Suidas (s.
'"Eouíec) qui postquam. ex Harpocratione (s. Eouíeg) illud etiam dedit:
τοῦτον δὲ τὸν Eguíev μόνον γράφουσι διὰ vov 1 (de qua re cf. Boeckh,
Hermias p. 152), haec nova ex alio fonte addit: ἐν δὲ roig τοῦ Ιππώνα-
xvoc στίχοις ἰαμβικοῖς εὕρηται στίχος οὗτος « εὐνοῦχος ὧν καὶ δοῦλος
ἤρχεν Ἑρμίας», in eis scil. Hipponacteis, ex quibus Stobaeus habet quae
ees oM
modo Hipponaetis modo Hippothoontis vel Hippothoi titulo iam ante
Photii aetatem inseribebant librarii ab antiquo illo pariter aliena (v.
Stob. 29, 42, 38, 15. 67, 14. 68, 8. 72, 5. 83, 15. 97, 12. 115, 14. de re-
liquis locis qui alio pertinent 22, 25. 68, 24. 115, 13 cf. Meineke, Com.
Gr. fr. IV, 711. cf. 714. choliamb. coll. p. 106).
Mira sunt verba Eustratii ad Arist. eth. I (c. 3: £xevog γὰρ ἐν τοῖς
ἐγκυκλίοις εἴρηται περὶ αὐτῶν). quae quo spectent (cf. fr. 3 eleg. ad
Eudemum?) nescio (f. 108 med. Ven. 1536): φασὶ τὸν "Agiororélqv ἔπη
τινὰ ἐκϑέσϑαι ἐπίτηδες κατά τινα ἀριϑμὸν συμποσούμενα ἐν ἕτέρᾳ
καὶ ἑτέρᾳ ϑέσει καὶ τάξει, ὧν ἑκάστη ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ τε ἤρχετο καὶ εἰς
τὸ αὐτὸ κατέληγε᾽ διὸ καὶ ἐγκύκλια ταῦτα ὠνόμασεν. οἷς ἡμεῖς μὲν
οὐκ ἐνετύχομεν. εἰσὶ δ᾽ οἱ περὶ τούτων ἴστόρησαν (certe non Aspasius
qui in scholiis ad h. 1. cod. Paris. 1903 f. 9^ extr. Ar. προβλήματα ἐγκύ-
πλιὰ intelligit). ἐν ἐκείνοις (ut coniicit Eustr.) φησὶν (Aristoteles scil.
in hoc ethicorum loco) εἰρῆσϑαι περὶ εὐδαιμονίας καὶ εἰ ἔστι μακαρί-
ἕξειν τινὰ ἐκ τῶν κατ᾽ ἀρετὴν μόνων ἕξεων μηδὲν κατ᾽ αὐτὰς ἐν βίῳ
διαπραττόμενον. διὸ βραχύ τι περὶ τούτων εἰπὼν παρελήλυϑε.
1. 9. (612. 613)
Diogenes Laert. in ind. libr. Aristot. (5, 27): Zz«, ὧν ἀρχὴ «&yvà
ϑεῶν πρέσβισϑ᾽ ἑἕκατηβόλε» (πρέσβις 9 ἕκατιβόλε cod. Laur. 69, 13.
πρέσβις 9' ἕκαταβόλε Laur. 69, 28 et Mare. 393; πρέσβις δ᾽ ἕκατάβολε
Laur. 69, 35 et Marc. 394). ἐλεγεῖα, ὧν ἀρχή «χαδλιτέκνου (ita codd.
iidem omnes) μητρὸς ϑύγατερ».
9. (014)
Olympiodor. in Gorg. pr. 41 (ed. A. Iahn p. 395 in: Neue Jahrb. f.
Phil. u. Paed. Suppl.-Bd. XIV. 1848): ὅτε δὲ καὶ ᾿Δριστοτέλης σέβει αὐ-
τὸν ὡς διδάσκαλον δῆλός ἐστι γράψας ὅλον λόγον ἐγκωμιαστικόν ...
οὐ μόνον δὲ ἐγκώμιον ποιήσας αὐτοῦ ἐπαινεῖ αὐτόν, ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς
ἐλεγείοις τοῖς πρὸς Εὔδημον αὐτὸν ἐπαινῶν Πλάτωνα ἐγκωμιάζει γρά-
φῶων οὕτως"
ἐλθὼν δ᾽ ἐς κλεινὸν Κεκροπίης δάπεδον
εὐσεβέως σεμνῆς φιλίης ἱδρύσατο βωμὸν
ἀνδρός. ὃν οὐδ᾽ αἰνεῖν τοῖσι κακοῖσι ϑέμις"
ὃς μόνος ἢ πρῶτος ϑνητῶν κατέδειξεν ἐναργῶς
οἰκείῳ τε βίῳ καὶ μεϑόδοισι λόγων,
ὡς ἀγαϑός τε καὶ εὐδαίμων ἅμα γίνεται ἀνήρ"
οὐ νῦν δ᾽ ἔστι λαβεῖν οὐδενὶ ταῦτα ποτέ.
—— pp
Huius loci ab autiquioribus traditi singulos saepe allegant versus
duos Aristotelis commentatores male ita intellectos suppletosque ut ipse
Aristoteles fuisset qui /ópvoero βωμόν (nam aut de Eudemo loquitur aut
ad ipsum Eudemum — ἔδούσαο). cf. anon. (Olympiod.) vit. Arist. (cod.
M ? ? e à! ;
Marc. 257 f. 2705): οὐ γὰρ... ἀντωκοδόμησεν ὁ ᾿Αριστοτέλης τὸ “υ-
ey) 2
κξίον. εἴ πὲρ γάρ τις ἄλλος φαίνεται 0 “Δ ριστοτέλη ς ἀποπλ!].. .]ὺς
2 . . . .- ,
(ἀποπλαγείς ὃ hic quasi ex Cobeti apogr. nune edidit Robbe ἀἁποπεπλη-
γμένος.. quod neque nunc est in codice neque esse potuit in charta olim
sane integriore, sicut praeter ipsas litteras quae remanent docet accentus
- . . . / Y
qui quo loco posui etiam nunc reperitur) Πλατωνα" ἐπιγράφει yog εἰς
? Y M ; ΄ ? -
αὐτὸν «βωμὸν ᾿“ριστοτέλης ἴδούσατο τόνδε Πλάτωνι» καὶ ἀλλαχοῦ
? - 5 ? -» ^ ^
περὶ αὐτοῦ φησὶν «ανδρὸς ὃν οὐδ᾽ αἰνεῖν τοῖσι κακοῖσι ϑέμις». anon.
(Pseudophilop.) sch. in Porph. (cf. Brandis sch. p. 11529) cod. Laur. 8ὅ,1
N -
f. 188 sup.: Περιπατητικοὶ δὲ ἐλέγοντο ... μὴ τολμῶντες ἐγκαϑέδρους
- δ) - , yi ΄ A , e
ποιεῖσϑαι vog συνουσίας ΠΠλατῶνος περιόντος. αἀλλοι δέ φασιν ovr ψευ-
δές ἐστε" τοὐναντίον ye (add. ovx) ἡ ὕτο αὐτῷ ὁ “ριστοτέλης. ἀλλ᾽
ς éovL* τουναντίον γορ (add. ovx) qvavriovro αὐτῷ o “φριστοτέλης. ἃ
2 ς - N M L4 ?
ἐσέβετο αὐτὸν. ὡς δηλοῖ (add. τὸ) εἰς rov τάφον Πλάτωνος “ριστοτέ-
N M . . ?
λους ἐπίγραμμα «σηκὸν (βωμὸν David cum ceteris) “Ζριστοτέλης ἴδού-
’ d , ? a ev M5 , ^ - -
σατο (τονδὲε om. cod.) Πλάτωνος ἀνδρος ὃν ovr αἰνεῖν τοῖσι κακοῖσι
ϑέμις». quae ex Davidis comm. excerpta sunt (ab anon. cod. 1939 aliena,
cf. f. 670), quem v. ap. Br. p. 20521. Pseudoammon. vit. Arist. f. 5? (ed.
T eei ? A 7 Q , M A , e
Ven. 1545): ἀμέλει γὰρ ὅτι πολλὴν εὔνοιαν ἔσχε πρὸς vov Πλάτωνα ὃ
? ME M L4 - 3 T7 κ M ? »"ὝὟ
“29. (neque sc. ἀντωκοῦδ. τὸ Àvx.), δῆλον ἐκ τοῦ καὶ βωμὸν ἀνιερῶσαι
- εξ . 5 ΄ , ΄
τῷ Πλάτωνι ἐν ᾧ ἐπέγραψεν οὕτω «βωμὸν Ag. ἐνιδρύσατο τόνδε Πλά-
? M 27) - .
τωνος. ἀνδρὸς ὃν ovr αἰνεῖν τ. x. 9. (cf. quae eadem praefatur versio
lat. ant. aram Aristoteles fundavit hanc Platonis, viri quem non est
conveniens malis laudare).
4. (615)
: S c , ρου ec EV
Diog. Laert. 5, 6: ὁ Ó ovv Δριστοτέλης ... υπεξῆλϑεν sig Χαλ-
δα, Εὐρυμέδοντος αὐτὸ D ἱεροφά δίκην ἃ Á :
κίδα, Εὐρυμέδοντος αὐτὸν τοῦ ἱεροφαντου δίκην ἀσεβείας γραψαμένου
ἢ ZquogíAov, ὥς φησι Φαβωρῖνος ἐν παντοδαπῇ ἱστορίᾳ, ἐπειδή meo
' er 2 , 3 ' / ς , 2 N τον»
τον υὑμνον ἕποίησεν εἰς τὸν προειρημένον (c. 3) Egustav: ἀλλὰ καὶ éni-
- "U , ΄ -
γραμμα ἐπὶ τοῦ ἐν Δελφοῖς ἀνδριάντος τοιοῦτον
, 2 2 e i] L4 e ;
r0vÓe ποτ οὐχ ὁσίως παραβὰς μακάρων ϑέμιν ἁγνὴν
ἔχτεινεν Περσῶν τοξοφόρων βασιλεύς.
? ^ / 9 » [4
οὐ φανερῶς λόγχῃ φονίοις ἐν αγῶσι κρατήσας,
5 , , M , , ,
cÀÀ ἀνδρος πίστει χρησάμενος δολίου.
De τὸ οἵ, Diod. 16, ὅ2. Strabo XIII p. 610. Boeckh, Hermias v. Atar-
— 802. ——
e ^ ^
neus. Berl. Acad. 1853. ceterum Ερμείου ... σῆμα κενὸν... τεῦξεν
? E DUO s .
“Αριστοτέλης secundum epigramma Theocriti Chii apud D. L. 5, 11. idem
etiam cenotaphium commemorat auctor apologiae apud Athen. XV p.
6975, ἐλεγεῖον autem inscriptum Himerius or. 6, 6, ubi parum accurate de
T * Y 1 5 (Y - ς Ὁ 9 - , 9 ΄
amico Hermia: πολλὰ μὲν ovv καὶ ἀλλα τῶν ém αὐτῷ πόϑων ἐπεδεί-
; 2 , ς 2 1 5) ΄ , 1 M 7 ACA
ξατο «““ριστοτέλης ὡς ἔστιν ἀκουειν γνωρίσματα " καὶ yog λογους αὑτὸν
.Γ7 A c ’ 3 y.
ἐξήσκησε καὶ ἀρετὴν ἐξεπαίδευσε καὶ ἐλεγείῳ τὸν ϑάλαμον (i. e. ϑόλον,
τάφον) μόνῳ τῶν γνωρίμων ἐκόσμησεν.
5. (616)
Diog. Laert. 5, 7 (cf. quae apposui in fr. 4, quibus postquam alia
quaedam addidit L. ita pergit: ὁ δὲ ὕμνος ἔχει τοῦτον τὸν τρόπον) et
Athenaeus XV p. 696 (ὅτε δὲ παιᾶνος οὐδεμίαν ἔμφασιν παρέχει τὸ copo
. ἐξ αὐτῆς τῆς λέξεως φανερὸν ὑμῖν ποιήσω):
1 ᾿“ρετὰ πολύμοχϑε γένει βροτείῳ,
ϑήραμα κάλλιστον βίῳ.
σᾶς πέρι, παρϑένε, μορφᾶς
καὶ ϑανεῖν ζηλωτὸς ἐν Ῥ λλάδι πότμος
5 καὶ πόνους τλῆναι μαλεροὺς ἀκάμαντας"
τοῖον ἐπὶ φρένα βαλλεις
καρπόν v ἀϑάνατον χρυσοῦ τὲ κρείσσω
καὶ γονέων μαλακαυγήτοιό Q' ὕπνου
σεῦ δ᾽ ἕνεχ᾽ οὐκ Διὸς Ἡρακλέης Δήδας τε κοῦροι
10 πόλλ᾽ ἀνέτλασαν. ἔργοις
σὰν ἀγρεύοντες δύναμιν.
σοῖς δὲ πόϑοις ᾿Δχιλεὺς Αἴας τ᾽ ᾿Δίδαο δόμους vjÀOov-
σᾶς δ᾽ ἕνεκεν φιλίου μορφᾶς καὶ ᾿Δταρνέος ἔντροφος ἀελίου χήρω--
σεν αὐγάς"
τοιγὰρ ἀοίδιμος ἔργοις ἀϑανατόν τέ μιν αὐξήσουσι Μοῦσαι
15 ἱΜναμοσύνας ϑύγατρες; Διὸς ξενίου σέβας αὔξουσαι φιλίας ve γέ-
ρας βεβαίου.
(ita Th. Bergk Poet. lyr. Gr. ed. alt. Lips. 1853 p. 520. cf. Boeckh, Hermias
von Atarneus. Berl. Acad. 1853 p. 146. Athenaeus ed. Meineke. Lips. 1859.
t. III p. 258).
in quibus codicum scriptura notanda haec est
09009.
Laertii Athenaei
(cuius codex antiquissimus Laur. 69, (codex antiquissimus Marc. 447, de
13. ipse inspexi codd. rec. duo Marc. cuius lectione cf. Schweigh. animadv.
393 et 394 — v (vulg.). t. VIII p. 288 sqq. ed. t.,V. p. 547).
2—39 βιώσας τε περὶ Marc. (M)
.4 ἐν om. M., add. cod. ant. epito-
mae (E).
5 ἀχαμάτους uterque.
7 καρπὸν εἰς «9. (v) 7 inter καρπόν et σεῦ δ᾽ ἕνεχ᾽ me-
κρεῖσσον v. dia om. E.
8 μαλακαυγῆ τοῖο v. 8 μαλακαυγῆ τοῖο vulgo.
9 σοῦ δ᾽ ἕνεχ᾽ ἐκ διὸς v. 9 (σεῦ δ᾽) ἕνεχ᾽ ὁ διὸς E.
ἡρακλῆς vulgo.
10 πολλὰ Ν.
11 ἔργοις ἀναγορεύοντες ν.
12 σοῖς τε et ἀχιλλεύς v. (12 ἤλυϑον scr. Boeckh.)
^ ?
13 μορφᾶς ἁταρνέως ἔντροφον v. 13 ἕνεκα E.
? . ,
(ἁἀταρνέος pr. m. in Marc. 394). αταρνέως ut. Ξ
?
ηελίου ut.
LA 1
14 ποῖ γαρ v.
5 d 72 EN)
ἀαϑανατοί τὲ μιν v.
15 μνημοσύνης ut.
ϑυγατέρες M.
γάρας M.
βεβαίας M.
Eundem hunc hymnum spectare videtur Himerius (or. 6, 7) qui post
. . . . 2 M Y L4 , c;
verba supra in fr. 4 adscripta pergit his: ἀτὰρ δὴ χαὶ τόδε ovy ἡκιστα
τῆς περὶ ἐκεῖνον σπουδῆς 0 Σταγειρίτης ἐπεδείξατο τεχμήριον. ἔτυχε
' ' c T / 7 E c2. zs
μὲν γὰρ εἰς τὴν ᾿Δσίαν ὑπ᾿ ᾿Δλεξάνδρου καλούμενος ἵνα κῆρυξ ὁμοῦ
ι Y » » , : J 78 ) . :
x«L ϑεατῆς τῶν llegouxov τροπαίων γένηται (his subest fabula illa in
vitis Arist. tradita de itinere Asiatico et politiarum studiis). ἐπεὶ δὲ mo-
, N ' , , 927, 5v Αἱ ΄ ς - 5 -
ρευομενος κατὰ τὸν Αταρνέα ἐγένετο. ἰδὼν πόλιν Βλληνικῆς ἀρετῆς
' ’ T e 2 »19.. - - S ,
καὶ σοφίας διψῶσαν ἀπασαν ov παρῆλϑε σιγῇ, βραχεῖ δὲ βιβλέῳ
΄ ΄ 1 (ione *, ΄
την τὲ πολιν καὶ vov Βρμείαν ησπαξετο.
XL FRAGMENTA DUBIA.
Praeter plurima illa testimonia quorum in superioribus data occa-
sione passim mentionem feci, eiusmodi scilicet ut aut nomen Aristotelis
a librariis commutatum habeant cum aliis (Aristophanis, Aristarchi, Ari-
stoclis ete.) ab eodem initio (ἀριστ-) incipientibus (his addatur Herennii
Philonis locus p. 153 de differentia vocabulorum ἄρρωστος et ἀρρωστῶν.
cf. Etym. Gud. p. 82, 51. Ammon. de diff. voc. p. 24. Nauck Aristoph. fr.
p. 232. item Zonaras p. 1474 s. ὀσφύς... ὡς uiv ᾿Δριστοτέλης ἡ ἴση
πρὸς τὰ ἄνω πεφυκυῖα ἰσόσφυς τις οὖσα; ὡς δὲ ᾿Ζ“πολλόδωρος etc. cf.
Et. M., Suid., Or. s. v. v. etiam fr. 584. polit. fr. 64^. 144? etc.) aut quod frag-
menli speriem gerat placitum Aristotelicum contineant ad mentem recen-
tiorum expressum (hue pertinet etiam Cassiodorus de astrologia a Platone
et Aristotele philosophisque damnata apud A. Maium in Class. auct. III
p. 351. cf. anonymi Olympiodorei comm. in Porph. isag. cod. Paris. 1939
f. 64^; τοῦτο γὰρ παρακελεύεται ὃ ᾿Αριστοτέλης, ὅτε οὐδὲ vOv εὐτυ-
χοῦντα δεῖ ὑπεραίρεσϑαι, διὰ τὸ ἄστατον τῆς τύχης κατὰ τὸν κωμικὸν
«τὸ τύχης γὰρ δῆμα — corr. χρῆμα --- μεταπίπτει ταχύ». μήτε τὸν
ἐπιστάμενόν τί αὐϑαδιάξεσϑαι" πολλάκις γὰρ € νομίξει εἰδέναι σα-
φῶς, ταῦτα διαφεύγει αὐτόν) vel cum aliorum sententia simul negligen-
tius apposita confusum (velut in temporis definitione secundum Stratonem
vel Aristotelem apud Sext. Emp. hypotyp. 3, 137 — adv. dogm. 5, 228.
cf. Nauwerck de Stratone Lamps. Berol. 1836 p. 32— 34, aut in Aristotelis
et Heraclidis de aestu maris et recessu sententia apud Stob. ecl. I p.
634 — Plac. phil. 3, 17. cf. Posidon. in Prisciani quaest. ad Chosr. p. 571.
ita etiam quae suo errore quasi ex Aristotelis geoponicis citavit Aldro-
vandus, de quo Niclas ad Geopon. p. 1032 cf. Rose de Ar. l. p. 179, Ari-
stotelis sunt verba excerpta ex mirab. ausc. c. 147 — cf. Gegpon. 13, 16
— et cum Aeliani testimonio de nat. an. 2, 46 in ipsis Geoponicis con-
flat. quam confusionem ab eo factam qui Geoponica illa ex Anatolio
compilavit, ex ipso Aeliano fonte quasi supplevit Aldrovandus) aut deni-
E0009. s
que apophthegma tradant pro fragmento putatum (ef. infra sent. ex flori-
E legiis coll., quibus addas alia velut quae memorant Rutil. Lupus de fig.
sent. 1, 6 p. 23 Ruhnk., Christoph. Contoleon in qu. Homer. p. 480 Ma-
trangae Anecd. Gr. t. II Rom. 1850, Elias in proleg. philos. prax. 8 p. 411
Cramer: φησὶ γὰρ MoicvovréAqQg ἐν ἀποφϑέγμασιν — ita etiam
exc. in cod. Par. 1939 f. 119^ extr., ἐν ἀποφϑέγματι Brandis Sch. p. 8, 45
— ὅτι ὅσοι ταῖς ἄλλαις τέχναις καὶ ἐπιστήμαις σχολαζοντες τῆς φιλο-
σοφίας ἀμελοῦσιν. ἐοίκασι τοῖς μνηστῆρσι τῆς Πηνελόπης. οἵτινες
αὐτῇ συγγενέσϑαι μὴ δυνάμενοι ἠγάπων κἂν ταῖς ϑεραπαίναις αὐτῆς
συγγίνεσϑαι). praeter illa igitur restant nonnulla, quae etsi similis cuius-
dam erroris suspicionem moveant, incerta tamen sunt. haec in fine totius
collectionis hic apponenda duxi una cum eis quae manifesto spuria sunt
(c. supra probl. Hom. fr. 30*, politiar. fr. ult.) et recentissimae partim
Byzantinorum fraudi debentur, de qua cf. Rose de Ar. 1. p. 180—806. 145.
223 etc. ita inter collectanea quaedam post Symeonis Seth περὶ τροφῶν
δυνάμεων syntagma adscripta in cod. Paris. 1603 ch. sec. XVI legitur capi-
tulum sie inseriptum f. 170^: παρατήρησις ἡμερῶν ληφϑεῖσα ἀπὸ τῆς
βίβλου ἀριστοτέλους dc παραφυλάττειν χρὴ εἰς φλεβοτομίας xol
καϑάρσεις καὶ παντοίας ἰατρείας. sequitur alterum cap. ἀρεστοτέλους
περὶ ϑεωρίας αἴματων σωτηρίων καὶ ὀλεϑρίων. eadem scriptoris By-
zantini pseudonymi fragmenta habentur in cod. Matrit. apud Miller. catal.
p. 84. cef. Ciaconius in bibliotheca ed. Kapp. Amst. et Lips. 1744 p. 266:
eiusdem. — sc. Aristotelis — etiam mirabile scriplum de medicina G.
ÀM. Constantinopoli eaxtat in bibliotheca Michaelis Cantacuseni. notan-
dus etiam est titulus alius qui reperitur in cod. Laur. 75, 10 f. 31^: τοῦ
σοφωτάτου ἀριστοτέλους. λόγοι καὶ προοίμια. κυροῦ Locvvov ἀρχια-
τροῦ xci μαϑητοῦ αὐτοῦ. περιέχων (sic) συνοπτικῶς πάντων τῶν πα-
ϑῶν καὶ τῶν ἀδήλων τὰς ϑεραπείας. — in cod. Laur. 28, 22 f. 81 ha-
bentur (titulo Byzantino, cf. e. g. cod. Vindob. Gr. theol. 227 Nessel p. 324)
ἐρωτοαποχρίσεις φιλοσόφου ἀριστοτέλους (inc. TY ἐστιν οὐρανός etc.
ultima quaestio est: τί ἐστίν ἄνεμος) de rebus physicis (cf. cod. Harleian.
6295 ubi post excerpta varia ex Alex. et Aristot. problematis, ex Aeliano
de nat. an. et ex Plac. phil., sequitur fol. 805: ἀριστοτέλους. ἐρώ-
τησις. ποῖον γένος τοῦ σφυγμοῦ; ἀπόκρισις. γένος τοῦ σφυγμοῦ xí-
νήσις etc. usque ad fol. 88^). atque sic etiam apud Latinos medio aevo
Aristotelis nomen pro magistro et philosopho cum summo arbitrio saepe
arripitur, velut in cod. Bruxell. no. 2419— 31 sec. XII: 7ncipit interrogatio
Platonis philosophi ad Aristotelem magistrum de qualtuor elementis tem-
porum (quae eadem paucis versibus comprehensa leguntur in cod. Lond.
09000. .-
reg. 12 E. XX. fol. 155^) et in Brux. altero 3701 —15 sec. X De disputa-
tione Platoni et Aristotilis (cf. cod. sec. IX Paris. lat. 11218). *) huius ge-
neris alia plurima et superstitionum plena a Byzantinis accepta tradiderunt
Arabes. quae omnia utpote fraudulenta arbitrariave et recentia nihil hue
faciunt, ubi de scholae Peripateticae antiquissimae fragmentis agitur er
rore bibliographico ad ipsum principem magistrumque Aristotelem relatis.
A.
Sententiae ex florilegiis collectae.
Ex locis moralibus Aristotelis nomine in florilegiis veteribus Stobaei,
Maximi, Antonii ornatis eos hoc loco seorsim apponendos censui, qui quum
: : * p *
dictorum vel chriarum forma (40. εἶπεν, ἔφη, A49. ἐρωτηϑείς ... εἶπεν)
*) In eod. Laur. 30, 29 sec. XIII f. 84 /ncipit ars notaríia aristotilis,
quae systema quoddam stenographicum exponit in scholarium verba ma-
gistri excipientium usum inventum. idem tractatus sine nomine aueto-
ris imperfectus legitur in cod. Arundel. 165, ubi praecedit tr. alter cui
subseribitur: Jcplicit Tractatus gramatice editus ab aristotile prout aliqui
opinantur quem magister liobertus grosse teste lincolniensis episcopus de greco
in latinum transtulisse dicitur. hic tractatus, qui incipit Scientia est ordi-
nacio depicta in anima, ipsi fortasse Lincolniensi debetur, qui ab Aristo-
telica seientiarum divisione initium facit. arti autem notariae (sive ut
vulgo scribitur notoriae) i. e. memorativae epistola ad dominun henricum
regem Anglorum praemittitur in eod. Lond. reg. 12 C. VI (Casley),
in qua de invento suo auctoris parvitas gloriatur (cf. etiam eod. Harl.
181. 4166). uterque igitur liber medio aevo debetur, tituli autem libra-
riorum levitati, sieut alii quam plurimi, Aristotelis de sex principiis etc.
cf. etiam in cod. Lond. Sloan. (Ayscough) 59 fol. 36—98 (rec. chart. sec.
XV fim.) Liber anathomie que dicitur. Aristotelis, qui incipit Medicorum
anathomicos necesse est pregnoscere quod humanum corpus: ete. — alia exem-
pla habeas haec: in cod. Lond, Sloan. (Ayscough) 2030 fol. 1103(—1142):
Incipit liber aristotilis de conductibus aquarum. atque in eodem codice
paulo post fol. 1253 — 120^: 7ncipit Ciromantia Aristotilis. Linee naturales
ires sunt in planitie omnis ciros etc. (membr. sec. XIV). in cod. Cottoniano
app. VI (membr. sec. XIV) libellus quidam de nativitatibus ita incipit
f. 8:(—115): Ziber iste est aristotilis. in scientia ipsius astronomie. Signo-
rum alia sunt masculina alia. feminina etc. quod idem opusculum sime ti-
tulo legitur in cod. Paris. Sorbon. 980 (membr. sec. XIII) fol. 762, ubi
ab altera manu paulo recentiori additus est hic titulus: liber arystotelis
milesii medici perypathetici in principiis iudiciorum astrorum 1n interroga-
ttonibus.
quam Laertii apophthegmata ostendunt (5, 17—21. cf. Waltherus Burley
de vit. philos. c. 53. Rose de Ar. libr. p. 252. E. Woelfflin Caecil. Balb.
p. 93. 64) manifesto careant, factum esse potest ut ex certis quibusdam
libris Aristoteli adscriptis (velut ex epistolis, cf. fr. 6) excerperentur ab
iis, a quibus ipsi eos gnomologiorum editores mutuati sunt. ex aliis enim
et antiquioribus gnomologiis haec composita esse, vel ipse qui passim in
margine exhibetur titulus indicat: ἐκ τῶν Ζημοκρίτου. Icoxocrovg καὶ
Ἐπικτήτου. seorsim autem eos collocavi, quia et nomina auctorum in
margine codicum scripta facillime in his libris commutari nimisque incerta
esse solent, neque ex sola argumenti similitudine recte de libri e quo
peti potuerint titulo iudicaveris, in his praesertim infimae aetatis aucto-
ribus. quomodo enim, ut hoc utar, pro certo affirmes ex dialogo περὶ
ὀργῆς (e Sotionis fortasse 1. περὶ ὀργῆς accepta, cf. Stob. 20, 53, vel e
Plutarcho, cf. Stob. 20, 70) revera ducta fuisse (fr. 10—12 —— Stob. fl. 20,
95. 47. 65. cf. fr. 9 — Stob. 3, 54), quae epistolis deberi possunt? acce-
dit quod nonnulla, breviora scilicet, chriarum formula olim non caruisse
facile suspiceris. itaque cum multis nominibus haec incerta sint, verum
inter se quod ad rationem universam fontesque cognata videantur, vinculo
eos quo nunc fortuna iunxit exuere nolui. ceterum ipse olim Florentiae
(a. 1857) inspexi codices Laurentianos XI, 14 (sec. XII) et VII, 15 (sec. XL),
quibus variae recensiones (cf. etiam cod. Bodl. Baroc. 143, de quo Coxe
in Catal. I p. 245) continentur gnomologii illius christiani quod Maximo
monacho tribuitur Dionysii Areopagitae commentatori, ab edito (in Maximi
opp. t. II ed. Combefis. Par. 1675) quidem et numero sententiarum et sin-
gularum in eisdem libris vel capitulis ordine diversae. quorum qui plu-
rima praebere videtur, Laur. XI, 14 (La), eo etiam nomine praestat, quod
ubi eiusdem auctoris aliae sententiae subiunguntur primae cui nomen
ipsum adscriptum est, semper in margine adiectum habet ro? αὐτοῦ,
quod omittunt Laur. VI], 15 (Lb) et liber editus, item in melissa qualis
edita est Antonius, qui eodem gnomologio usus est.
"AgicGror£lovug.
1. Max. c. « (ed. La. Lb. Ant.): 9:09 μέν ἐστι πράττειν ἃ βούλεται,
ἀνθρώπου δὲ τὰ δέοντα προϑυμεῖσϑαι.
2. Max. c. ὃ (La. Ant): ἀνδρειότερος εἶναί μοι δοκεῖ ὁ τῶν ἐπιϑυμιῶν
ἢ τῶν πολεμίων κρατῶν" καὶ γὰρ χαλεπώτατόν ἐστι τὸ ἑαυτὸν νι-
κῆσαι (ex epist. quadam?).
Quae sine nomine sequitur sententia apud Antonium, Democriti
est sec. Stob. 7, 26.
ἘΔ,
-3
08. -Ξ
Max. c. ς eu La): χρήματα ποιεῖσθαι μᾶλλον τῶν Som) ἕνεκα
προσήκει ἡ τοὺς φίλους τῶν χρημάτων.
Sequuntur in ed. quasi Aristotelis sine nomine dieta duo (οὗτος
᾿ Ov&LÓ. et ὁ αὐτὸς ἔλεγεν), quae Demostheni tribuit La et Lb, ad-
scripta ea post fr. 4 quod cum fr. 3 coniungitur in codd. Laur.
ib. (τοῦ αὐτοῦ La, sine nom. Lb, Ag. Ant.): ἐπιτήδειος πρὸς φιλίαν
ὁ πλεῖστα ἀδικεῖσϑαι δυνάμενος. |
Dictum fuisse videtur potius quam sententia sec. Ant. 1, 24 qui
habet: τίς à. π. φιλίαν; ὁ etc.
Max. e. 9. (ed. La. Lb): ὁ πολλοῖς φανερὸς (φοβερὸς ed.) ὧν πολ-
λοὺς φοβεῖται.
ib. (subiungitur post fr. 5: τοῦ αὐτοῦ La, sine nom. ed. Lb. 49.
Ant., Stob. 45, 18. Arsen. p. 357 Walz.): δεῖ τοὺς νοῦν ἔχοντας τῶν
δυναστευόντων μὴ διὰ τὰς ἀρχὰς ἀλλὰ διὰ τὰς ἀρετὰς ϑαυμάζε-
σϑαι. ἵνα τῆς τύχης μεταπεσούσης τῶν αὐτῶν ἐγκωμίων ἀξιῶνται
(ex Ar. ep. ad hhibnpmoy
Max. c. ιβ (La. Ant.): ἡ πενία πολλῶν ἐστὶν τ τς ἡ δὲ ἀπληστία
παντῶν.
Quae sine nomine sequuntur in ed., Democriti sunt omnia in La, Lb.
[Quod Aristoteli tribuitur in ed. c. ἐδ p. 577: τὸν εὐχόμενον
. δεῖ elc., Isocratis est sec. Ant. I, 46.]
Max. e. ἐξ (ed. La, sine nom. Lb): μὴ ἔλαττον ἡγοῦ τοῦ ἐπαινεῖσϑαι
τὸ νουϑετεῖσϑαι (νομοϑετεῖσθαι La, Lb).
Max. c. i£ (ed. La. Stob. 3, 54. Parall. sacer. Laur. II, 13, 136. Arsen.
p. 547. deest in Lb): νομίζειν δεῖ (νομίξομεν δὲ ed. νόμιζε τὴν
Stob.) τὴν εὐδαιμονίαν ovx ἐν τῷ πολλὰ κεκτῆσϑαι γίγνεσϑαι, ἀλλ᾽
(μᾶλλον δὲ ed.) ἐν τῷ τῇ ψυχῇ εὖ διακεῖσϑαι. καὶ γὰρ οὐδὲ τὸ σῶμα
αὐτὸ τὸ (καὶ γὰρ τὸ σῶμα οὐ τὸ ed.) λαμπρᾷ ἐσϑῆτι κεκοσμημένον
φαίη τις (ἂν add. ed.) εἶναι μακάριον, ἀλλὰ τὸ τὴν ὑγείαν ἔχον καὶ
σπουδαίως διακείμενον; κἂν μηδὲν τῶν aQOEtOR ETE (παρακειμέ-
vov ed.) αὐτῷ παρῇ" τὸν αὐτὸν δὲ το καὶ ἡ ψυχὴ (καὶ ψυχὴν
ed.) ἐὰν ἢ πὶ τον εν "ὦ ἢ: τὴν τοιαύτην. καὶ τὸν τοιοῦτον ἄνϑρωπον
εὐδαίμονα προσαγορευτέον ἐστίν, οὐκ ἂν τοῖς (τις 64.) ἐκτὸς ἢ λαμ-
πρῶς κεκοσμημένος αὐτὸς μηδενὸς ἄξιος ὦν. οὔτε γὰρ ἵππον κἂν
(ἐὰν ed.) ψέλλια χρυσᾶ καὶ σκευὴν ἔχῃ πολυτελῆ φαῦλος Gv, τὸν
τοιοῦτον ἄξιόν τινος νομίζομεν εἶναι, ἀλλ᾽ ὃς ἂν διακείμενος ἢ
σπουδαίως. τοῦτον μᾶλλον ἐπαινοῦμεν. ὥσπερ γὰρ εἴ τις τῶν oi-
κετῶν αὐτοῦ χείρων εἴη, καταγέλαστος ἂν γένοιτο, τὸν αὐτὸν τρό-
πον οἷς πλείονος ἀξίαν τὴν κτῆσιν εἶναι συμβέβηκε τῆς ἰδίας φύ-
10.
13.
14.
-— Jug. e
σεως. ἀϑλίους τούτους εἶναι δεῖ νομίζειν (huc usque Max. ed. et La.
A 1 - 2 ? 2 ἰν 9
reliqua apud solum Stob.) καὶ τοῦτο xor ἀλήηϑειαν ovrog ἔχει"
ς 3
τίχτει γάρ. ὥσπερ φησὶν ἡ παροιμία, κόρος μὲν ὑβριν, ἀπαιδευσία
er) c 7 » A M *
δὲ μετ΄ ἐξουσίας ἄνοιαν. τοῖς γὰρ διακειμένοις τὰ περὶ τὴν ψυχὴν
- M LA 1 , » Eu
κακῶς οὔτε πλοῦτος οὐτε ἰσχὺς οὔτε κάλλος τῶν ἀγαϑῶν ἐστίν,
, ? e - 9 (ὦ
ἀλλ᾽ ὅσῳ περ «v αὗται μᾶλλον ef διαϑέσεις xo^ ὑπερβολὴν ὑπάρ-
: , 1 / Y , Y 7 ΄
ξωῶσι. τοσούτῳ καὶ πλείω καὶ μείζω τὸν κεκτημένον βλάπτουσι χω-
οἷς φρονήσεως παραγενύμεναι.
Β . 2 .
Haec fortasse Theophrasti e libro περὶ εὐδαιμονίας (cf. Cic.
de fin. 1. V).
ΤΣ: 4 Y ᾽ὔ Α A Ps e
[Max. c. εξ p. 586: 14g. ταῖς μὲν πόλεσι τὰ τείχη, ταῖς δὲ ψυχαῖς ὁ
- ΄ 9 ΄ὔ .
ἐκ παιδείας νοῦς xoGuov καὶ ἀσφαλειαν παρέχει. hoc Democrito
tribuit Anton. I, 50.]
EET. t [4 M ,
Max. c. 49 (ed. La. Stob. 20, 55): ὠσπερ καπνὸς ἐπιδάκνων τὰς
τοις ^X N ^
ὄψεις οὐκ ἐᾷ προβλέπειν (βλέπειν Stob.) τὸ κείμενον £v τοῖς ποσίν᾽
“ὔ G A , , C , , [] ^
ουτῶς ὁ Quoc ἑπαιρόμενος (ita Stob. éregyouevoc Max.) τῷ λογι-
- ^ /5* ? - Χ ; ς
σμῷ ἐπισκοτοῖ (ita La. ἐπισκοτεῖ ed., Stob.) καὶ ro συμβησόμενον ἐξ
. - » D A ^ 5 » 7i AJ ?
αὐτοῦ ἄτοπον (ita Max. ezovov male Stob.) ovx ἀφίησι τῇ διανοίᾳ
προλαβεῖν (προσβλέπειν La. προβλ. ed. προσλαβεῖν Stob.). ]
Ex epistola quadam haec ducta videntur cum fr. 11. 12 quae sta-
. . . . - ? - δι *
tim sequuntur sine nomine apud Maximum, zov αὐτου addito in La,
desunt autem in Lb. . cf. tamen Ar. fr. 87. 88.
?t
. ib. (ed. La. Stob. 20, 47): ἢ (η add. Stob.) οὐχ ὁρᾷς ὅτι τῶν ἐν ὀργῇ
, e ΄, & D N 2 - ΄ M 1
διαπραττομένων ἁπάντων ὃ λογίσμος ἀποδημεῖ φεύγων τὸν Qvuov
e A
ὡς πικρὸν τύραννον;
. ib. (ed. La. Stob. 20, 65): ὃ ϑυμός ἐστι πάϑος ϑηριῶδες μὲν τῇ
διαϑέσει. συνεχὲς δὲ τῇ λήψει (ϑλέψει Max.), σκληρὸν δὲ καὶ βίαιον
τῇ δυνάμει; φόνων αἴτιον. συμφορᾶς σύμμαχον, βλάβης συνεργὸν
καὶ ἀτιμίας, χρημάτων ἀπώλεια, ἔτι δὲ καὶ φϑορᾶς ἀρχηγόν.
Max. c. * (ed. La. Lb): ὁ μὴ εἰδὼς σιωπᾶν οὐκ οἶδε διαλέγεσϑαι.
Sequitur in La: 0 αὐτὸς ἐρωτηϑεὶς ὑπό vwoe ..., deinde ὃ
αὐτὸς ἐρωτηϑεὶς διὰ ποίαν αἰτίαν τοῖς ἄλλοις διδάσκων λέγειν
etc. quod Isocrati tribuit Lb (Ic. ἐρωτηϑείς). deinde τοῦ αὐτοῦ
(Isocratis igitur sec. Lb et ed., non Aristotelis)* δύο καιροὺς ποιοῦ
τοῦ λέγειν. denique Σωκράτους (corr. Ἰσοκράτους, ut ed. et Lb,
ἀλ. AgiGror. in marg. ed.)" φαύλου ἀνδρός...
Max. c. Xy (La. Ant): χρὴ τὸν υἱὸν δοῦλον εἶναι τοῦ πατρὸς (sc.
μᾶλλον) ἢ τὸν οἰκέτην" ὁ μὲν γὰρ φύσει τοῦ πατρὸς δοῦλός ἐστιν.
ὃ δὲ νόμῳ.
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 39
e
c dede --
[Falso nomine inscriptum est quod Aristotelis legitur c. 26 (ed.,
Ant.): οὐ πόρρω τοῦ ἀναμαρτήτου καϑίστησιν ἑαυτὸν 0 τὸ ἁμαρ-
τηϑὲν ἐπιεικῶς ὁμολογήσας. praecedunt Iosephi loci duo.]
15. Max. c. Ag (ed. La. Lb. Ant. Arsen. p. 391): ἐκ τοῦ βίου κράτιστόν
ἐστιν ὑπεξελϑεῖν ὡς ἐκ συμποσίου μήτε ÓrpGvro μήτε μεϑύοντα.
16. ib. (apud eosdem: τοῦ αὐτοῦ La, sinc nom. rel): 0 ἐν νόσῳ διαϑή-
κας γράφων παραπλήσια πάσχει τοῖς ἐν χειμῶνι ϑαλαττίῳ εὐτρε-
πίζειν ἀρχομένοις τὰ τῆς νηὸς ὅπλα (sequitur Isocratis).
17. Max. c. μ (ed. La. Lb.): τὸ μὴ αἰσχύνεσθαι κακὸν ὄντα χακίας
ὑπερβολή.
Sequitur in La τοῦ αὐτοῦ" γλώσσῃ ϑρασείᾳ μὴ χρῆσϑαι etc.,
quod Isocratis est sec. Lb et ed.
18. Max. c. μα (ed. La. Lb. cf. Arsen. 4, 44): ἀξίωμα μέγιστόν ἐστιν οὐ
τὸ κεχρῆσϑαι τιμαῖς ἀλλὰ τὸ ἄξιον ξαυτὸν (corr. αὐτῶν cum Arse-
nio) εἶναι νομίζεσϑαι. |
[Quod Aristoteli inscribit Max. c. ve περὶ πίστεως (p. 653) et Anto-
nius 1,1 et I, 44: ὥσπερ φασὶν ἐν ἰατρικῇ etc., Christiani est et
quam Christiani dicunt ψευδοδοξίαν spectat. |
19. Max. c. và (ed. La. Lb. Ant.): ᾿Δριστοτέλης " φϑόνος, φησίν, ἀντα-
γωνιστής ἔστι τῶν εὐτυχούντων.
20. Stob. fl. 94,16: ᾿Αριστοτέλους " κρείττω πρὸς εὐδαιμονίαν ἐλάττω
κεκτῆσϑαι ἢ πολλὰ μετὰ φϑόνου" καὶ γὰρ καλλίων καὶ ἡδίων ov-
τος ὃ βίος.
[Stob. fl. 98, 60: ᾿Δριστοτέλους" τί γάρ ἐστιν ἄνϑρωπος; ἀσϑενείας
ὑπόδειγμα, καιροῦ λάφυρον, τύχης παίγνιον, μεταπτώσεως εἰκών,
φϑόνου καὶ συμφορᾶς πλάστιγξ. τὸ δὲ λοιπὸν φλέγμα καὶ χολή.
hoc Secundi sententiis et interrogationibus simile est (cf. Orelli opusc.
Gr. sent. et mor. I p. 219. 231) et Aristotelis nomine falso notatum. ]
[Parall. sacr. Laur. (e cod. 8, 22 apud Stob. ecl. ed. Gaisf. t. II Oxon.
1850) I, 10, 12: ᾿Δριστοτέλους. ὥσπερ ὃ οἶνος κιρνᾶται τοῖς τῶν
πινόντων τρόποις, οὕτω καὶ ἡ φιλία τοῖς τῶν χρωμένων ἤϑεσι.
hoc Demostheni diserte tribuitur ab Antonio I, 24 post fr. Ar. 4 po-
situm. — praeterea anonyma potius sunt, non Aristotelis, quae ibi-
dem leguntur περὶ παιδείας verba 11, 13, 49 et 50, quibus praecedunt
dicta duo Aristoteli quidem hic, Socrati autem tributa a Maximo c. 17
p. 585 et ab Antonio I, 50. ]
21. Antonius in melissa lib. I s. 1: ^49. ἀρχὴ ἀρίστη πάντων uiv ὁ ϑεός.
ἀρετῶν δὲ εὐσέβεια.
mod
22. Amton. mel. I, 49: "Ag. πάντες ὡς ἔπος εἰπεῖν τοὺς μὲν ὑπηρετοῦν-
E αὐτῶν ταῖς ἐπιϑυμίαις ἀποδέχονται καὶ νομίξουσιν οὐ μόνον
εὔνους ἀλλὰ καὶ μόνους ἄνδρας ὡς ἀληϑῶς εἶναι. τοῖς δὲ σωφρο-
νίζειν ἐπιχειροῦσιν ἀηδῶς ἔχουσιν.
[Corruptum esse Aristotelis nomen in hoc etiam Stobaei loco statuo
flor. 10, 50: ἐκ τῶν “ριστωνύμου τομαρίων (reliqua autem. q. d.
Aristonymi fragmenta, praeter 10, 51 et 21, 7, ὁμοιώματα sunt, velut
Keessbenis: eb 39, 40. 1 Ἰ Ὁ. 45. 13, 23: 1479.23, 7. 38,30. 97,
29. 103, 31. 1060, 14. 110, 21) ᾿Ζ“ριστοτέλης φησὶν ὅτι ὀκτώ τινες
κοινῇ λῃστεύοντες ἐστασίασαν πρὸς ἀλλήλους περὶ τῶν σκύλων καὶ
τέσσαρες αὐτῶν κατελείρϑησαν. πάλιν οὗτοι πρὸς ἀλλήλους διη-
νέχϑησαν καὶ δύο κατελείφϑησαν. εἶτα εἷς" καὶ τί ὑπόλοιπον, εἰ
στασιάσει τὰ δεξιὰ πρὸς τὰ εὐώνυμα :]
Db.
Χρειῶν
Aristonis fragmenta in Aristotelem a Stobaei librariis collata.
Chriarum plura genera traduntur, ut ait Quintilianus (I, 9, 4).
unum simile sententiae, quod est positum in voce simplice : dioit ille aut
dicere solebat. alterum quod est in respondendo : interrogatus ille vel
quum hoc ei dictum esset respondit. tertium huic non dissimile: quum
quis non dixisset sed aliquid fecisset. talium quidem ehriarum libri va-
riis auctoribus, poetis oratoribus regibus virisque aliis illustribus, prae-
cipue autem philosophis assignatarum apud Graecos multi ferebantur,
sicut quorum simile argumentum fuit sententiosum et morale, ἀπομνη-
μονευμάτων. γνωμῶν. ὑποϑηκῶν, διατριβῶν. ὁμοίων vel ὁμοιωμάτων:
ἐπιστολῶν etc. habebat tamen id chria peculiare ut ad certas semper oc-
casiones certosque auctores referretur, a quibus quae ingeniose quondam
dicta essent breviter doceretur (Hermog. progymn. c. 3: χρεία ἐστὶν ἀπο-
ανημόνευμα λόγου τινὸς ἢ πράξεως ἢ συναμφοτέρου, σύντομον ἔχον
δήλωσιν. ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον χρησίμου τινὸς ἕνεχα etc. cf. Theon. pro-
gymn. c. 3. Aphthon. prog. c. 3: χρεία ἐστὶν ἀπομνημόνευμα σύντομον
εὐστόχως ἐπί τι πρόσωπον ἀναφέρουσα. v. Rhet. Gr. ed. Walz. t. I p. 19.
201. 62. cf. L. Caelius Rhodiginus, Lect. ant. XXVI, 27). inter philoso-
phos autem Socraticis (velut Diogeni D. L. 6, 80, Aristippo D. L. 2, 84. 85,
are
e DIM
Metrocli D. L. 6, 33) maximeque Stoicis (velut Persaeo D. L. 7, 36, Clean-
thi 7, 175, Aristoni 7, 163, Hecatoni 6, 32. 6, 4. 7, 172) chriarum libros
tributos fuisse legimus, quosdam etiam Peripateticis (velut Demetrio D. L.
5, 8l). omnium autem maxime propter χρείας μελετᾶν illud (D. L. 5, 18)
famosus erat Diogenes, cuius innumerae fere chriae vel dicta χρειώδη (cf.
de Bione D. L. 4, 47) a veteribus scriptoribus commemorantur (cf. D. L.
6, 69), variis illae libris olim collectae qualibus utitur Dio Chrysostomus
(or. 72, 11 p. 732 Emper.: πυνϑανόμενοι ... περὶ Διογένους ὅτε καὶ
αὐτὸς πρὸς ἅπαντα εὐπόρει λόγου καὶ ἀποκρίσεως. τὰ μέν γε τούτου
καὶ διαμνημονεύουσιν o£ πολλοί. τὰ μέν τινα ἴσως εἰπόντος αὐτοῦ, τὰ
᾿δὲ καὶ ἄλλων συνϑέντων) et qui fontes fuerunt Stobaeo et Laertio. quo-
rum quidam quum ipsius nomine inscripti essent. Ζιογένους χρειῶν, non
chriarum libri sed ipsorum apophthegmatum auctorem Diogenem signifi-
cant (cf. Stob. flor. 34, 16 et 13, 24, ubi male nune scribitur éx τῶν Ζίω-
voe pro Ζιογένους χρειὧν. cf. etiam 7, 29. Sopater in secundo ἐκλογῶν,
de quibus cf. Suid. s. v., excerpta dedit ἐκ τῶν Ζιογένους vov κυνικοῦ
czogp9eyuerov, sec. Phot. bibl. 161 p. 103, 38), quanquam alibi etiam
(c. Sotion apud D. L..6, 80) inter ipsos Diogenis libros negligentius nu-
merantur. eodem autem modo explicandum est, si cui similium librorum
magnus numerus tribuitur (σχολῶν, διατριβῶν, ἀπομνημονευμάτων,
χρειῶν D. L. 7, 163) Aristo Chius in fragmentis ex ipsius ὁμοιωμαάτων
opere a Stobaeo appositis ipse comparet (cf. Stob. fl. 4, 110. 111 et D. L.
7, 160. 161. cum quo Laertii loco cf. etiam Stob. 80, 7. 82, 15. 82, 11).
ceterum ab Aristone non diversum esse puto Aristonymum illum, cuius
quaecunque Stobaeus affert, ὁμοιώματα fere sunt qualia Aristonis, titulis
ἐκ τῶν ᾿Δρίστωνος ὁμοιωμάτων et ἐκ τῶν ᾿Ζριστωνύμου τομαρίων iam
ante Photii aetatem, quem vitioso et ipsum exemplari usum fuisse plurima
sunt quae doceant (scil. ex auctorum indiee iam ipsum legisse videmus
Jígexog fragmenta quae essent Ἱεροκλέους, Tpoíov quae ᾿Επικτήτου,
Zhiuovexrog quae Zhguoxgírov, pro quo nunc fere ubique esl Ζημο-
πράτης; eundem trium poetarum credidisse iambicos versus qui sint unius,
quum legeret Ἱππώνακλτος. Ἱπποϑόωντος. Immo900v etc.), librariorum
errore male distinctis (cf. 13, 22 et 23 etc.). itaque liber ille ὁμοιωμαάτῶων,
quem in indice librorum omisit Laertius, non Aristonis auctoris erat sed
eius qui Aristonis dicta hoc nomine, ut librorum tituli docent, celeber-
rimi postea collegerit. cum quo nomine facile commutare potuit Aristo-
telis, cuius ipsius et chriae et diatribae a Stobaeo citantur, et chriae qui-
dem variis philosophis et poetis aliisque adscriptae, sine nominibus autem
diatribae utpote quae simpliciter essent loci morales uberius expositi (cf.
— A» -
Hermog. apud Walz. t. III p. 406 διατριβή ἐστι βοαχέος διανοήματος
ἠϑικοῦ ἔκτασις), quales tribuuntur Aristippo (D. L. 2, 85), Persaeo (7, 36.
34), Cleanthi (7, 175), Sphaero (7, 178) aliisque; quibus eisdem et chriae
(quae ἐκ τῶν Ζιογένους διατριβῶν de Diogene partim affert Stobaeus
fl. 13, 18. 19. 49, 27, ea sunt Ζέωνος i. e. Dionis Chrysostomi or. 9, 6. 8,
2. 06, 46. cf. Zf;oyévove pro 4έωνος 8, 15 — Dio Chr. 6, 41). in chriis
autem istis Aristotelis vel Zeno Stoicus memoratur et comicus Alexis
(Rose de Ar. l. p. 53). quas ego non dubito quin scriptura compendiosa
male lecta Aristoteli tribuerit librarius quum essent Aristonis, cuius no-
men in similibus quibusdam locis (ἐκ τῶν ᾿Αφρίστωνος Stob. fl. 99, 33. 67,
16) servatur. licet Aristotelis quoque simile quoddam opusculum ab He-
sychio nominetur ὑποϑῆκαι inscriptum (ut Heraclidis Pontici D. L. 5, 88)
diversosque fuisse χρεεῶν libros Aristonis et quorum fragmenta Stobaeus
citat ὁμοιωμάτων (cf. Chrysippi ὅμοια D. L. 7, 199 et Sphaeri 7, 178)
concedendum sit. contra ipsius Aristotelis chriarum dictorumve exempla
habes apud Laertium (5, 16— 21) et in Stobaei, Maximi (cf. cod. Laur. XI,
14 et VII, 15) aliorumque florilegiis et Graecis et Latinis editisque et
ineditis.
il:
Io. Stob. florileg. (ed. Gaisf.) 20, 70: ἐκ τῶν “ριστοτέλους χρειῶν (titu-
lum hune, ut in ceteris locis, praebuit cod. A i. e. Par. 1984).
Zecog ὁ '"Eguutoveug ἐρωτηϑεὶς (ὑπό τινος add. cod. A), τί εἴη co-
φῶώτατον. πεῖρα ἔφη.
2.
Stob. fl. 03, 38: ἐκ τῶν ᾿“ριστοτέλους χρειῶν.
"Avexoéov ὁ μελοποιὸς λαβὼν τάλαντον χρυσίου παρὰ Πολυκρά-
τους τοῦ τυράννου, ἀπέδωκεν εἰπών. μισῶ δωρεὰν ἥτις ἀναγκάζει
ἀγρυπνεῖν.
3.
Stob. fl. 7, 31: τοῦ αὐτοῦ (i. e. Aristotelis 7, 30).
Γοργὼ ἡ “ακεδαιμονία “εωνίδου γυνὴ τοῦ υἱοῦ αὐτῆς ἐπὶ στρα-
τείαν πορευομένου τὴν ἀσπίδα ἐπιδιδοῦσα εἶπεν " ἢ ταύταν ἢ ἐπὶ ταύτᾳ
(ταύταν ed.).
4͵
Stob. fl. 5, 83: ἐκ τῶν ᾿Ζριστοτέλους χρειῶν.
Γέλων ὃ Σικελίας τύραννος σαπρόστομος ἦν. ὡς οὖν τῶν gí-
λων εἶπέν τις αὐτῶ. ὠργίζετο τῇ γυναικὶ ὅτι οὐκ ἐμήνυσεν αὐτῷ.
2- uM s
ἡ δὲ ἔφη": ᾧμην γὰρ καὶ τῶν λοιπῶν ὁμοίως ὄξειν τὸ στόμα (cl.
Woelfflin ad Caecil. Balb. p. 13).
9.
Stob. fl. 118, 29: ἐκ τῶν ᾿“ριστοτέλους χρειῶν.
Γοργίας 0 δήτωρ ἤδη γηραιὸς ὑπάρχων ἐρωτηϑεὶς (ὑπό τινος A),
εἰ ἡδέως ἀποϑνήσκοι" μάλιστα (ἥκιστα Δ. «legerim ἥδιστα» Gaisf.) εἶ-
πεν" ὥσπερ γὰρ ἔκ σαπροῦ καὶ δέοντος συνοικιδίου ἀσμένως ἀπαλλάτ-
τομαι.
0.
Stob. fl. 29, 00: ἐκ τῶν ““ριστοτέλους χρειῶν.
Δημοσϑένης ἐρωτηϑεὶς (ὑπό τινος Δ), πῶς τῆς δητορικῆς περιε-
γένου" πλέον ἔφη ἔλαιον οἴνου δαπανήσας. '
ἢ:
Stob. fl. 48, 140: ἐκ τῶν ᾿“ριστοτέλους χρειῶν.
Ζημοσϑένης 0 ϑήτωρ ἔφη πόλεως εἶναι τὴν ψυχὴν τοὺς νόμους"
[uA A * - - , NS
ὥσπερ γὰρ τὸ σῶμα στερηϑὲν ψυχῆς πίπτει. οὕτω καὶ z0ÀLG μὴ ὄντων
νόμων καταλύεται.
8.
Stob. fl. 7, 30: ἐκ τῶν AgrorovéAovg χρειῶν.
? ^c c M 74 PA D e? EU
“ναξαρχος 0 φυσικὸς εἰπόντος αὐτῷ 4λεξάνδρου or, κρεμῶ Gs*
2 , 2M » AS T4, , 1 4 ? eq , ς 1 - "A
ἀπείλει τουτοις ἔφη τοῖς πολλοῖς" ἐμοὶ δὲ ουδὲν διαφέρει υπὲρ γῆς ἢ
N - /
κατα γῆς σηπεσϑαι.
D
T : € ? ^
Stob. fl. 57, 12: ἐκ τῶν “φριστοτέλους χρειῶν.
΄ (τ Y , -» A - ς Ἁ -
Ζήνων 0 στωικὸς φιλόσοφος ὁρῶν τινὰ τῶν γνωρίμων ὑπὸ τοῦ
D) M ΄ὔ 5 A 1 - ? GP
ἀγροῦ περισπωμένον εἶπεν" ἐὰν μὴ σὺ τοῦτον ἀπολέσῃς, ovrOg σὲ
?
ἀπολέσει.
10.
Stob. fl. 116, 47: ἐκ τῶν ᾿Αριστοτέλους χρειῶν.
» ; c 59 - ' 3 ΄, SEEN » ,
Ἄλεξις 0 τῶν κωμῳδιῶν ποιητὴς ἐπειδὴ τις αὐτὸν ovre πρεσβυ-
7 ΄ 3 p] - 1
τὴν ξώρακε μόλις πορευόμενον καὶ ἠρώτα᾽ ví ποιεῖς; ἔφη" κατὰ Gyo-
N 2
λὴν ἁἀποϑνήσκω.
11.
^ ^ ? “Ὁ
Stob. fl. 38, 37: ἐκ: τῶν κοινῶν “Ιριστοτέλους διατριβῶν.
, e /2 1 , X EY / 2a a A
Οὐχ ἡ λυπὴ μέγιστον κακὸν ἀκολουϑεῖ τῷ φϑόνῳ, ἀλλὰ πολυ
^ N Y Y EY A mw
μεῖζον τὸ χαὶ πρὸς τους γνωρίμους γίνεσθαι" τῷ yog αἰσχρῷ καὶ
/ M ς M , ? EY ΄ὔ
φαυλῳ τὴν ὑπεροχὴν δοτέον. ov τῇ λυπή.
— (ub --
12.
Stob. fl. 45, 21: ἐκ τῶν κοινῶν ᾿“ριστοτέλους διατριβῶν.
^ M ii S ,
AL πλεῖσται στάσεις διὰ φιλοτιμίαν ἐν ταῖς πόλεσι γίγνονται"
-» A ? : , 7 ? ? -
περὶ τιμῆς γὰρ οὐχ of vvyovree ἀλλ᾽ o£ δυνατώτατοι ἀμφιαβητοῦσι.
C.
Fragmenta quae librariorum errore Aristoteli
tribuuntur pro Aristocle.
Aristocles Rhodius (cf. C. Müller, Fr. liist. Graec. IV, 329) qui Stra-
bonis aequalis fuit (ὁ καϑ᾽ ἡμᾶς Strab. XIV p. 655) aliquanto ut videtur
(cf. fr. 6 et 10) aetate maior, praeter libros de poetica, de musica, de cho-
ris (fr. 7—12 Müll. ita enim statuo ad Rhodium pertinere fragmenta a
Car. Müllero collecta, exceptis quae delenda sunt et ficticia fr. 1— 3),
theologicos scripsit et mythologicos, quibus deorum nomina collegit
eorumque multitudinem synonymia partim explicavit (immo refutavit ut
mavult Clemens Alex. protr. p. 8. Sylb. vel p. 23, 33 Lips.). qui quidem
nominum simillimorum confusione in Aristotelis nomen maximam partem
librariorum culpa abierunt, id quod idem contigit alius argumenti frag-
mentis duobus, de poetica alteri, alteri de musica, idem denique titulis
a Pseudoplutarcho fictis auctore librorum de fluviis (περὶ ποταμῶν καὶ
ὀρῶν ἐπωνυμίας καὶ τῶν ἐν αὐτοῖς εὑρισκομένων cod. Palat. 308) et
parall. min., cuius rationem praeclare illustravit R. Hercher. neque enim
solum in Parall. min. 295 "AorcroréAge ἐν β παραδόξων corruptum est
pro ᾿Δριστοκλῆς (ut recte legit Stob. flor. 64, 37. cf. Müller ad fr. 3.
Hercher ad Plut. de fluv. p. 12 sq. p. 18 not.), sed in altero quoque loco:
li;
Pseudo-Plut. de fluv. 25, 5 (ed. Hercher. Lips. 1851 p. 91): γεννᾶται
δ᾽ ἐν αὐτῷ (sc. τῷ Ἰνδῷ) λίϑος κλειτορὶς ὀνομαζόμενος" ἔστι δὲ λίαν
μελάγχοους᾽" ὃν κόσμου χάριν of ἐγχώριοι φοροῦσιν ἐν τοῖς ὠταρίοις;
χαϑὼς ἱστορεῖ “Δριστοτέλης ἐν ὃ περὶ ποταμῶν (cf. Herclier p. 24)
corrigendum eodem modo videtur ᾿Φριστοκλῆς, cuius nomine sae-
pius abutitur Pseudoplutarchus (par. min. 25^. 29*, 415), quanquam et
Aristotele Ptolemaeus Chennus in nova historia (cf. aporem. Hom. fr. 305).
veri autem Aristoclis grammatici theologi (atque unius eiusdemque aucto-
ris, etsi non eiusdem operis omnia) fuisse credo quae modo Aristoclis
modo Aristotelis nomine citantur περὶ ϑεογονίας vel theologumena, περὲ
- CO
γιγάντων, τελεταί, versibus partim scripta (ut Philostephani opera quae-
dam aliaque Alexandrinorum docti argumenti multa), id quod docet locus
Aeliani (n. a. 11, 4) ad τελετὰς spectans, ut videtur. sunt autem haec
quae sequuntur :
2.
Schol. Eurip. Rhes. 28 (cod. Vat. 909) ... διττὰς δὲ τὰς Εὐρώπας
ἀναγράφουσιν ἔνιοι, μίαν μὲν ᾿Θκεανίδα, ἀφ᾽ ἧς (οὗ cod.) καὶ τὸ ἕν
μέρος τῆς οἰκουμένης κληϑῆναι, καϑάπερ ᾿Απίων ἐν τοῖς περὶ ἐπω-
νύμων καὶ ᾽“ριστοτέλης (AowroxAge corrigi malo quam Aristopha-
ueum intelligi commentarium de Hesiodi theogonia scil. ad v. 357) ἐν
πρώτῳ τῆς ϑεογονίας, ἑτέραν δὲ Φοίνικος, ἢ καὶ (gowvim..... καὶ
cod.) ᾿ἅγήνορος, ὡς καὶ Εὐριπίδης καὶ ἀλλοι ἱστοροῦσιν.
3.
Schol. Pind. Olymp. VII, 66 . . . 49:6r0xÀ5c (ita Vrat. D, Gott., vulgo
᾿Δρίσταρχος et in simili scholio cod. Vrat. ΑΖ“ ριστοτέλης. cf. Boeckh
p. 170) δὲ ὑφίσταται τὴν γέννησιν ᾿Δϑηνᾶς ἐν Κρήτῃ" νεφέλῃ γάρ
φησι κεκρύφϑαι τὴν Q:óv, τὸν δὲ Zio πλήξαντα τὸ νέφος προφῆναι
αὐτὴν (fr. 4 Müll.).
4,
Arnob. adv. nat. 3, 31 (ed. Hildebrand. Hal. 1844 p. 302): A4risto-
teles, ut Granius memorat, vir ingenio praepotens atque in doctrina
praecipuus, Minervam esse Lunam probabilibus argumentis eaplicat
et litterata auctoritate demonstrat. [eandem hanc alii aetherium ver-
licem ... (cf. Arnob. 3, 34. Porphyr. apud Macrob. sat. 1, 17 extr. idem-
que apud Euseb. praep. ev. 3, 11 p. 113).
9.
Macrob. saturn. I, 18 (ed. L. Ian. 1852 t. II p. 168): Aaec quae de
Apolline diximus possunt etiam de Libero dicta existimari. nam Ari-
stoteles qui theologumena scripsit Apollinem et. Liberum patrem
unum eundemque deum esse quum multis aliis argumentis asserat, etiam
apud Ligyreos ait in Thracia esse adytum Libero consecratum ea quo
redduntur oracula: sed in hoc adyto vaticinaturi plurimo mero sum-
plo, uti apud Clarium aqua pota, effantur oracula. apud Lacedae-
montos etiam in sacris quae Apollini celebrant, Hyacynthia vocantes,
hedera coronantur Bacchico ritu. item. Boeotii Parnasum montem
Apollini sacratum esse memorantes simul tamen in eodem et oraculum
Delphicum et speluncas Bacchicas uni deo consecratas colunt. unde
el Apollini et Libero patri in eodem monte res divina celebratur, quod
quum et Varro et Granius Flaccus affirment, etiam Euripides his do-
cet... (cf. Arnob. 3, 33: quid quum Liberum Apollinem Solem unum
esse contenditis . . . Porphyr. ap. Serv. ad ecl. 5, 66).
Eodem igitur fonte, id quod etiam ipsa verba produnt quibus plane
similibus utrumque Aristotelis testimonium infertur, et Arnobius et Ma-
erobius usus est, Granio Flacco Liciniano, qui quum de philosopho certe
non eogitaverit (ut Macrobii verba docent Zr. qui theol. scripsit), atta-
men auctorem citaverit 22 docírina praecipuum, Aristotelem omnino
nullum appellavit, sed appellaverit Aristoeclem. scripsit autem Granius
incertae aetatis scriptor (ut ego autem credo Plinii aequalis idemque cum
Granio illo superstitioso quem medicum dicit index auct. Plin. 1. 28 re-
spieiens ad locum 1. 28 s. 9. de Liciniano quem in epigrammate appellat
Martialis cf. Rh. Mus. N. F. XIII, 458) inter alia multa librum, ut Censori-
nus ait, de indigitamentis ad Caesarem nescio quem.
6.
Clemens Alex. protr. c. 2, 28 p. 8 Sylb.: vei μὴν ᾿“πόλλωνα 0 μὲν
"AovaroréAqe πρῶτον Ἡφαίστου xol AQqvác* ἐνταῦϑα δὴ οὐκέτι
παρϑένος ἡ Ova: δεύτερον ἐν Κρήτῃ τὸν Κορύβαντος (cod. Par.
Κύρβαντος v. Klotz t. IV p. 104), τρέτον τὸν Ζιὸς καὶ τέταρτον τὸν ᾽49-
κάδα τὸν Σειληνοῦ νόμιος οὗτος κέκληται παρ᾽ ᾿ἀρκχάσιν. ἐπὶ τούτοις
τὸν Λίβυν καταλέγει τὸν "Apucovog. ὃ δὲ Δίδυμος ὁ γραμματικὸς
τούτοις ἕχτον ἐπιφέρει τὸν Μάγνητος.
Praecedunt tres loves, Minervae quinque ex eodem fonte varias fa-
bulas colligente numerati quem theologos, ut ait, secutus vel eos qui
interiores scrutantur et reconditas litteras, uberius exponit Cicero in
tertio de natura deorum (c. 21—23. cf. 16), qui de quatuor Apollinibus
eadem habet c. 23 (57), quintum omittit. ex Cicerone hausit Arnobius
adv. nat. 4, 14 sq. quid igitur? iam Ciceronem Aristocle usum esse sta-
Luemus sicut Didymum Clementis (Didymo enim antiquiorem fuisse Aristo-
clem, id quidem certum est. cf. fr. 10 et 11. item Dionysio Halic., cuius
v. iud. de Dinarcho c. 8. cf. etiam Erotian. lex. Hipp. praef. p. 13 Fr.)?
an fictum testis nomen vel Aristotelis vel simile aliquod Clementem ap-
posuisse ex fonte parum sincero ductum quali quidem plurimum ille uti-
Lur (cf. e. c. protr. c. 3 p. 12 et Hercher ad Plut. de fluv. p. 30)? etenim
si incertum est quomodo sive Aristotelis nomen recte emendetur sive ex-
plicetur Aristoclis, id certum est neque Cicerone Clementem uti neque
Clemente Arnobium.
mc OH s
fiis
Servius ad Aen. I, 372 ... aut certe illud est quod superius dixerat
«an nympharum sanguinis una», quae non omnia Sciunt. nam Εἰ moriun-
tur secundum Aristotelem ut fauni panesque. οἵ. ad Aen. 10, 551 ...
nonnulli etiam nympham non deam volunt sed graece sponsam dictam
ne incredibile sit θα duobus muminibus procreatam esse mortalem.
quanquam haec numina (scil. nymphae et fauni) secundum Aristotelem
aliquando moriantur. item ad ecl. 10, 62 hamadrgyades: nymphae quae
cum arboribus et nascuntur et pereunt (cf. ad Aen. 3, 34... hama-
dryades namque cum arboribus et nascuntur et pereunt, idem ad Aen.
1, 500).
E Servio haec ut alia plurima hausit mythographus medii aevi A.
Maii Class. auct. t. III Rom. 1831 p. 184, qui et ipse Aristotelis nomen
habet ita: JVympharum vero hanc dat Servius differentiam (ad Aen. 1,
500)... amadryades id est (ut ex suo addit) amantes quercus, quae
videlicet , ut ait. Zristoteles, cum arboribus nascuntur et pereunt.
: 7 à.
Photius lex. s. μένϑα cit. Aristoclem ἐν τῷ περὶ γιγάντων (Aristo-
clis fr. 6 Müll.)
8.
Schol. in Theocrit. id. XV, 64 ed. Ahrens p. 394 (Aristot. fr. 287
Müll. cf. Aristoclis fr. 5) πάντα γυναῖκες ἴσαντι, καὶ ὡς Ζεὺς
2 7 DING 1 [4 Y , δ EV 4 L]
qyeyseo Homnv: φησὶν or, τὰ παντὰ ob γυναῖκες γινώσκουσι καὶ
D c ΄ -» €
ὅπως 0 Ζεὺς λάϑρᾳ τῇ Hoc συνῆλϑε. καὶ Ὅμηρος «εἰς εὐνὴν φοι-
Ὁ ΄ Ἐν 5 Ε- Ὲ
τῶντε φίλους λήϑοντε τοκῆας». Δ ριστοτέλης δὲ ἐν τῷ περὶ Ἔρ-
μονῆς ἱερῶν (ita corr. Hemst., codd. ἑδξρῷ. quod nescio an intelligen-
dum sit ἱερῷ λόγῳ. cf. Suid. s. ᾿Δριγνώτη et iufra fr. 10). ἐδιώτερον
δ v 1 - λ Y - c f δ / .
ἱστορεῖ περὶ τοῦ zíi0g xol [τῆς] Hoec γαμου. [ἱστορία. haec quidem
auctoris mentione omissa extat eisdem verbis in Eudociae viol. p. 202
Y »Ὕ , - Y r INA à! 1 ,ὕ A09
περὶ τοῦ γαμου τοὺ Zíiog καὶ τῆς Hoe]. vov yag 4 ία μυϑολογεῖ ἕστι-
l4 - C » Ω SEN » ^ 2 Y - »
βουλεύειν τῇ Hoo μιγῆναι, ove αὐτὴν ἴδοι χωρισϑεῖσαν ἀπὸ τῶν αλ-
-Ὁ » - e
λων ϑεῶν. βουλόμενον δὲ ἀφανῆ γενέσϑαι καὶ μὴ ὀφϑῆναι vm. αὐ-
τῆς, τὴν ὄψιν μεταβάλλειν εἰς xóxwoyo καὶ καϑίσαι εἰς ὅρος. ὃ προτοῦ
(ita Ahrens, vulg. πρῶτον) μὲν Θόρναξ (ϑρόναξ vulg., corr. Hemst.) ἐκα-
Arias νῦν δὲ Κόκκυξ. καὶ χειμῶνα ποιῆσαι δεινὸν. τ ἡμέρῳ RUM :
τὴν δὲ Ἥραν που ε ΟΕ μόνην ἀφικέσϑαι πρὸς τὸ ὄρος καὶ καϑέ.
ξεσϑαι ἐπ᾽ αὐτό, ὅπου νῦν ἐστὶν ἱερὸν "Hose pem τὸν δὲ κόκκυγα
ἰδόντα καταπετασϑῆναι καὶ καϑεσϑῆναι ἐπὶ τὰ γόνατα αὐτῆς. σξεφοι-
-ο —
^ A M - ἢ
κότα καὶ διγῶντα διὰ τὸν χειμῶνα (haec verba z. x. ο. Ó. τ΄ y. vulgo
. { . . 1 [uA
supra ubi nunc /óovze. ordinem mutavit Ahr. ex M. Gen.^). τὴν δὲ Ἥραν
δοῦσαν αὐτὸν οἰκτεῖραι καὶ περιβαλεῖν τῇ ἀμπεχόνῃ. τὸν δὲ Δία εὐ
ἰδοῦσαν αὐτὸν οἰχτεῖραι καὶ πεὸ ἢ ἀμπεχονῃ. Ξ
- N A - e - Y
ϑέως μεταβαλεῖν τὴν cwuv καὶ ἐπιλαβέσϑαι τῆς Hoeg. τῆς δὲ τὴν
ἕ i ? Y Ὁ » ΄
μέξιν παραιτουμένης διὰ τὴν μητέρα. evrov ὑποσχέσϑαι γυναῖκα vov-
7, 9.9 » ς ΄
την ποιήσασϑαι. καὶ παρ 4 ργείοις δὲ οἱ μέγιστα τῶν EAAQvov τι-
σι τὴν ϑεόν, τὸ ἄγαλμα τῆς Ἥρας ἐν τῷ ναῷ xe», ἐν 00
μῶσι τὴν ϑεόν, τὸ ἀγαλμα τῆς Ηρας ἐν τῷ ναῷ καϑήμενον év 9govo
- iS ET) € dq ee) 2 - - d , 4 2 ΄
τῇ χειρὶ ἔχει σκῆπτρον. καὶ ἐπ΄ αὐτῷ τῷ σκήπτρῳ κοόχκυξ (ἐπικαϑη-
ται add. M.).
8 ἃ.
Aelian. de nat. an. ΧΙ, 4: de Cereris cultu apud Hermionenses et
Chthoniorum festo (v. Aristoclis fr. 5 apud Müller. Fr. hist. Gr. IV, 330.
haec, sicut fr. 8 et 9, fortasse pertinent ad τελετῶν librum fr. 10 citatum.
cf. Neanthes σπ.. τελετῶν Fr. ἢ. Gr. III, 8).
9.
Proclus in Tim. p. 27? ed. Schn.: ὅτι ye μὴν τὰ Παναϑήναια τοῖς
Βενδιδείοις εἵπετο λέγουσιν of ὑπομνηματισταὶ καὶ 4 oirororéAne
(corr. ᾿Δριστοκλῆς) ὁ Ῥόδιος μαρτυρεῖ (ἱστορεῖ B) τὰ μὲν ἐν Πειραιεῖ
Βενδίδεια τῇ εἰκάδι τοῦ Θαργηλιῶνος ἐπιτελεῖσθαι, ἕπεσϑαι δὲ τὰς
περὶ τὴν ᾿4ϑηνᾶν &ogrec.
10.
Schol. Laur. iu Apollon. Rhod. IV, 973 p. 511 Keil. (e Didymi lexico
. . . 2
comico, e quo eadem derivata tangit Hesych. s. v.) ὁρειχαλκοιο: φα-
, 3 τς zs 5 το A c - 9
GLv ορείχαλκον εἶδος χαλκοῦ ἀπὸ Ορείου τινὸς γενομένου ευρετοῦ ὠνο-
ν 2 - c ; Y
μασμένον. "AotozoréAqg δὲ ἐν τελεταῖς φησὶ μηδὲ ὑπάρχειν τὸ 0vo-
1 ΄ 3 M Y ? c 7
μὰ μηδὲ τὸ τούτου εἶδος. τὸν γὰρ ορείχαλκον ἔνιοι ὑπολαμβανοῦυσι
M 3 zy -
λέγεσϑαι μέν. μὴ εἶναι δέ. τῶν δὲ εἰκῆ διαδεδομένων καὶ τοῦτο ...
ovrog ἣν ἐν τῇ κωμικῇ λέξει τῇ συμμίκτῳ (M. Schmidt Did. fr. p. 70.
aliena videtur ᾿Δριγνώτη ἐν τῷ περὶ τελετῶν apud Harpocr. s. νεβρίξ
aliena videtur “Φριγνώτη ἐν τῷ περὶ τελετῶν apud Harpocr. s. νεβρίζων
cub ? , 5
p. 131, 22 Bekk. cf. Suid. s. Ζριγνωτηὴ).
Bl
Schol. Bobiens. in Cicer. or. pro Archia (p. 61 ed. Maii 1814 vel edit.
ἃ. 1817 p. 122. Class. auct. t. Il p. 246) ed. Orelli (opp. Cic. vol. V part. 2.
Tur. 1833) p. 358 (ad v. epigramma in eum fecisset tantummodo
alternis versibus) ... alternos igitur versus dicit elegiacos, metris
scilicet dissentienlibus varios. primus autem videtur elegiarum car-
— 620 —
men scripsisse Kallinos (cod. Alünos) adicit Aristoteles prae-
lerea hoc genus poetas Antimachum Colophonium , Archilochum Pa-
rium, Mimnermum Colophonium quorum numero additur etiam Solon
Atheniensis legum scriptor nobilissimus. :
Eadem fere poetarum nomina elegiae inventorum ex eodem fonte
similiter tradunt Etym. Gud. p. 180, 8. Et. Orionis p. 58, 10. Marius Vi-
clorin. de metris l. IIl apud Putsch. p. 2555 (ed. Gaisf. Ox. 1837 p. 146)
cf. Terent. Maurus ib. p. 2421. quem fontem apparet fuisse Didymum qui
de elegoó et elegia tractavit (Etym. Gud. p. 180, 21. Et. M. p. 327, 1 Sylb.
cf. Etym. Or. p. 58, 14 οὕτω Zfíóvuog ἐν τῷ περὶ ποιητῶν) atque in si-
mili plane materia, ubi qua differentia diffiniantur ϑρῆνος et ἐπιπήδειος
exposuit, Aristoclem Rhodium citavit ἐν τῷ περὶ ποιητικῆς (Ammon. de.
diff. verb. s. ἐπυκήδειος). cuius nomen huie quoque scholiorum loco re-
stituendum est.
12.
Proclus in chrestom. gramm. apud Phot. bibl. cod. 239 p. 320, 30
Bekk.: εὑρεϑῆναι δὲ τὸν διϑύραμβον Πίνδαρος ἐν Κορίνϑῳ λέγει" τὸν
δὲ ἀρξάμενον τῆς ὠδῆς AA οιστοτέλη ς᾽ Δρίωνά φησιν εἶναι, ὃς πρῶ-
"0g τὸν κύκλιον ἤγαγε χορόν (cf. ex eodem fonte schol. Pind. olymp. 13,
35 οἱ Suidas s. Z4g£cv).
Hoc quoque fragmentum ad Aristoclis librum περὲ ποιητικῆς. non
ad Aristotelis (fr. 275 περὶ ποιητῶν Müll. pertinere manifestum est. cf.
de Callino et elegiarum scriptoribus eundem Proclum apud Phot. p. 319^
6—14 et fr. 11.
13.
Synag. lex. Seguer. (Bekk. An. Gr.) p. 451, 31 461&c: ἢ κιϑάρα,
ἀπὸ ᾽Δσίου τινός (scil. ἀφ᾽ οὗ) καὶ ᾿Δσία καὶ ᾿Ζσιόνη (scil — Ἠσιόνη
cf. Steph. s. Ἡσιονία ubi Meineke p. 304. ut ᾿Ζσιονεῖς --- Ἡσιονεῖς ap.
Strab. XIII p. 6027. καὶ '"Acío καὶ Acióvr si ad citharam referrentur, id
quod non est, legendum esset ᾿Ζσιανή) , ἢ (ἡ ap. Bekk., corr. C. Müller)
ἀπὸ ᾿Ασίας τῆς μητρὸς Προμηϑέως. Δοῦριν δὲ AgiavovéiÀqe φησὶ
λέγειν, ὅτι ἐκλήϑη ᾿Ζσιὰς ἀπὸ τῶν χρωμένων “εσβίων, οἵτινες οἰκοῦσι
πρὸς τῇ AGío* of δὲ ἀπὸ Τυρρήνου “υδοῦ εὑρόντος πρώτου τὸ τρί-
yovov ὄργανον" of δὲ ἀπὸ Τερπάνδρου.
Primae duae quae traduntur in hoc loco male contracto ἀπὸ 4oíov
el ἀπὸ ᾿Ασίας origines proprie pertinent ad Asiam τὴν ἤπειρον (Herod.
4, 45), non ad citharam quae una commemorari solebat ab iis qui Home-
ricum illud (Il. B, 461) explicarent ᾿“σίω ἐν λειμῶνι (quamvis apud Etym.
M. quoque p. 153, 37 de cithara male addatur ἢ ἀπὸ ᾿4σίου τινός) : ex
— QUU c
hoc enim (cf. Strabo XIII p. 650 τόπος Ζειμών). qui a grammaticis deri-
vatur ab Asia Lydorum rege filio Cotyis (v. Orus in schol. min. ad 1]. 1. c.,
Etym. M. p. 153, 42. Etym. Gud. p. 83, 23. Eust. in Il. p. 254 idemque in
Dionys. v. 620), orta est urbs illa quae numquam fuit Z4o/« juxta Tmolum
in regione Sardiana (Sardium φυλὴ “4σιάς v. apud Herod. l. c.), de qua
Stephanus Byz. s. 46£o: πόλις “υδίας παρὰ τῷ Too, ἐν 5 (add. ἢ)
τρίχορδος εὐρέϑη κιϑάρα. ÓLO καὶ “σία (scrib. διὸ καὶ ᾿“σιάς. Aoíe
ete. .cf. Naeke Choer. p. 115 et Meineke ad Steph. p. 130) ἡ ἤπειρος. οἵ
μὲν ἀπὸ πόλεως Δυδίας, of δὲ ἀπὸ olov τοῦ “υδοῦ ἢ ἐκ τῆς Προ-
μηϑέως γυναικὸς etc. (cf. Eust. in Dion. 620 p. 225 ed. Ox.) et in Etym.
M. p. 153, 31, ubi ita: ἀσιάδος κρούματα: τῆς κιϑάρας" οὕτως ᾿Αριστο-
φάνης sims παρῳδῶν τὸ ἐξ Ἐρεχϑέως Εὐριπίδου. ἡ τρίχορδος κι-
ϑάρα οὕτω καλεῖται. εἴρηται δὲ ὅτι ἐν cie τῇ πόλει τῆς Δυδίας
κειμένῃ ἐν Τμώλῳ πρῶτον εὑρέϑη. καὶ τὰς γοώδεις δὲ ὠδὰς ὑπὸ
Νιόβης καὶ τῶν Πυδὼν γυναικῶν εὑρεϑείσας εἰς “Ελληνας ἀχϑῆναι"
ὅϑεν καὶ “Δύδιος ὁ τρόπος μετωνομάσϑη. copiis Homericis usus vi-
detur Didymus in lexico comico ad vocem 243:cc in Aristophane repertam
(Thesm. 121, ubi scholia ex commentariis nihil retinent nisi haec: ᾿“σιάδα
δὲ τὴν κιϑάραν λέγει. ita etiam appellat Eurip. Cyclop. 443 et poeta
quidam apud Strab. X p. 471 χυϑάραν ᾿“σιᾶτιν. usum Aristophanicum
tangit etiam Etym. M. 1. c. et Suid. s. v.) eisque primum addidisse ea quae
in altera glossae Seguer. parte atque ex alio lexico sumta leguntur inde
ab explicatione Aristotelica (cf. Hesych. s. Acide: ἡ κιϑάρα διὰ τὸ ἐν
᾿Δσίᾳ εὑρῆσϑαι. Schol. Apoll. Rh. 2, 777 p. 429, 16 Keil. : καὶ ἡ κιϑάρα
Acide λέγεται. ἐπεὶ ἐν Τυδίᾳ πρῶτον εὑρέϑη.. ubi male scribitur ᾿Ζσία
λέγεται). ubi si recte scripta essent auctorum nomina libri de musica
(musico enim libro, non Lesbiorum vel Mytilenaeorum politiae, haec ascri-
benda esse locus Plutarcheus infra comparatus admonet) Aristoteli tributi
auctor vel Duride Samio Theophrasti discipulo recentior fuisset, quod vix
credendum. si corrupta sunt, ut statuit C. Müller (ad fr. 259), aut ita le-
gendum est Δοῦρις δὲ ᾿““ριστοτέλη φησὶ λέγειν. aut quod mavult Müller,
omnino alienum est Aristotelis nomen pro Aristocle positum (cf. in Fr.
hist. IV p. 331 fragmenta operis περὶ χορῶν 7—12 ab uno Athenaeo ser-
vata). sed utut haec sunt, sive Aristotelis sunt verba sive Duridis Peripa-
tetici (qui Pseudaristotelem citaverit ut politias Timaeus) sive utriusque
(si quidem scribatur Ζούῦριν δὲ καὶ AgiGroríAy φασὶ À.) sive Duridis ab
Aristocle citati, ex antiqui certe Peripatetici de musica libro ea desumta
esse e Plutarcho concluditur, qui ubi in libro de musica, cuius omnis fere
ab Heraclide et ab Aristoxeno doctrina accepta est, de citharodia Terpan-
me Dira bs.
drica memorans eandem prorsus rem eodemque modo expressam refert
ita (e. 6): ἐποιήϑη δὲ xol vo σχῆμα τῆς κιϑάρας πρῶτον κατὰ Κη-
πίωνα τὸν Τερπάνδρου μαϑητήν, ἐκλήϑη δὲ ᾿4σιὰς διὰ τὸ πκεχρῆσϑαι
Y , 9' x Y 3 - 9 , c»
rove “εσβίους αὐτῇ κιϑαρῳδους πρὸς τῇ 40oíe κατοικοῦντας, Hera-
clide Pontico uti videtur, cuius appellatur (c. 3) liber iuscriptus συνα-
γωγὴ τῶν ἐν μουσικῇ (περὶ μουσικῆς Diog. L.). huic enim libro histo-
rica illa omnia deberi in capp. 3—4 et 6—10 prolata, ex ipsa rerum con-
tinuitate scriptoris de citharodica poesi et aulodica uno tenore consilioque
narrantis. fontiumque antiquissimorum velut Glauei monumentorumque
agonistici generis publicorum citandorum aequabili constantia sequitur.
neque enim satis verisimile videtur ex ipsius Aristotelis de musica libro,
quem postea demum Plutarchus adhibet (c. 23), Heraeclideis haec (ut in
cap. 3 ex Alexandro quaedam aliisque) interposita esse. cum Duride au-
tem et de Amphione citharodiae inventore consentiebat Heraclides (Plut.
c. 3 Ἡρακλείδης δὲ... τὴν κιϑαρῳδίαν xol τὴν κιϑαρῳδικὴν ποίησιν
πρῶτόν φησιν Augíove ἐπινοῆσαι τὸν Διὸς καὶ ᾿Δντιόπης. cf. Plin. n.
h. 7, 57, 204. Etym. M. de cithara p. 513, 28 ὁ δὲ Δοῦρις ἀπὸ Κιϑαιρῶ-
vóg φησιν. ὅτι Augtov ἐκεῖσε ἐμουσικεύετο. ceterum de Lydia harmo-
nia in Graeciam illata ab Amphione vel a coniuge eius Niobe, de qua re
Paus. 9, 5. Plin. 1. c. Pindar. ap. Plut. de mus. 15, in ipso etiam Etym. M.
loco supra citato de cithara Asiatica legitur p. 153, 35. de Tyrrheno vel
Torrhebo cf. Dionys ap. Plut. de mus. 15 (μέλη Τορρήβια Steph. s. Τόρ-
onoc) et in universum de Lydorum instrumentis musicis et de Terpandro
Athen. XIV p. 634 sq.).
Falsa varia.
Achilleus Tatius in libro περὶ τοῦ παντός (vel περὶ σφαέρας . sicut
habet Suidas s. 4x. id est de sphaera Aratea: hie enim verus titulus est
eclogarum quas e cod. Laur. 28, 44 Petr. Victorius Flor. 1567 cum Hip-
parcho edidit sic. inscriptas: ἐκ τῶν "A4yiAécog πρὸς εἰσαγωγὴν εἰς τὰ
"Agcrov φαινόμενα περὶ τοῦ παντὸς p. S1—1006. alteram enim ecloga-
rum seriem p. 112 sqq. et commentarii cuiusdam Aratei principium p. 107
—11 ex codice Romano is addidit, de quo loquitur in praef.), ubi ad Ara-
tam respiciens philosophorum de mundo sententias breviter exhibet, in
cap. περὶ ἀνέμων haec habet (p. 102): καὶ τοὺς μὲν ἐκ νεφῶν λέγουσιν
εἶναι ἀνέμους καὶ καλεῖσϑαι ἐκνεφίας. τοὺς δὲ ἀπὸ γῆς φερομένους
τ Ὅν, e
ἀπογείους (Pseudarist. de mundo c. 4 p. 394^14 cf. Ar. meteor. 2, 5. 363,
1), τοὺς δὲ ἀπὸ ποταμῶν ἐνυδρίας (corr. ££vÓgíog , ut in 1. de mundo
394^19), τοὺς δὲ ἀπὸ κόλπων κολπίας (ἐγκολπίας 1. de mundo 394515),
Se ie Em MS - "2? 5 1 ' q-9 , 2
ἀπὸ δὲ ὁρῶν ὁρίας (sic) ἡ ορεστίας. καὶ γὰρ παρὰ Αριστοτέλει év
τῷ περὶ ἀνέμων καὶ παρὰ Καλλιμάχῳ (fr. 35 Bentl.) οὕτως ὀνομαζονται.
ὥστε καὶ ἀπὸ τόπων τινῶν φασί τινας λέγεσϑαι. οἷον Καικίαν τὸν
ἀπὸ Καίκου (ed. Καϊος) ποταμοῦ πνέοντα καὶ Σκείρωνα τὸν ἀπὸ Σκει-
θωνίδων πετρῶν (cf. Ar. vel Theophr. z. σημείων fr. p. 973^19 Bekk)...
ἐπραγματεύσατο δὲ περὶ ἀνέμων καὶ ᾿Ερατοσϑένης ete.
quae etsi non nisi ἐχνεφίαι apud Theophrastum occurrant, — reli-
qua enim ventorum nomina poetae Callimacho concedenda sunt —, tamen
ad fheophrastum sine dubio pertinent eiusque librum zzgl ἀνέμων. non
ad Aristotelem. nam si apud Strabonem etiam inter claros de ventis au-
ctores Aristotelem censeri opponas (I p. 29: φησὶ δὲ Ποσειδώνιος μη-
δένα οὕτως παραδεδωκέναι τοὺς ἀνέμους τῶν γνωρίμων περὶ ταῦτα.
οἷον ᾿Δριστοτέλη. Τιμοσϑένη. Βίωνα τὸν ἀστρολόγον), dicendum est ad
eas res spectare geographum quae Theophrasti monobiblum τὰ χατὰ μέ-
οος προβλήματα (cf. Th. c. 1. Arist. p. 363, 24) tractantem praecedant, id
est ad locum de numero et situ ventorum in meteorologicis explicatum
(Arist. meteor. 2, 6: unde celebrem duodecim ventorum numerum efficie-
bant posteriores). nisi forte quum plurima quae in cap. illo de ventis Achil-
les affert, cum Aristotele pseudonymo de mundo libri auctore (p. 394^ sq.
qui Callimachi aequalis fuit sec. Rosam de Ar. libris p. 97, apud quem p.
99 deleas verba v. 30—34: Accedit ultimum ... usus. est. neque enim
mirabilium Arist. auctor libro de mundo usus est, sed appendicis auctor
multo recentior) plane conspirent, statuendum erit ad Aristotelis male
nomen vel a librario vel ab auctore alius cuiusdam scriptoris copias de-
seribente libri titulum adiectum esse qui pertineret ad Callimachum (ef.
Suid. s. Καλλίμαχος).
15. |
. : - - ES δ , E 3 e
Proclus in Tim. (25^) p. 56* Bas. (p. 129 Schneider.): ἀλλὰ μὴν ἢ
c , , , N ? , ' ? ,ὕ , ^ '
ἡμετέρα οἰκουμένη πολλὴν ἐπιδείκνυται τὴν ἀνωμαλίαν εἰσοχαῖς καὶ
-— ἐπ: ΕΝ ^ 7 » - - » , J 1 Ὁ)" ἘΠ
ἐξοχαῖς. ἔστιν ἀρὰ ἀλλαχοῦ τῆς γῆς πεδία τε ανηπλωμένα καὶ εἰς υψος
b] J 7 ' 1 f; ΄ ' - , "
ἐκτεινομένη διαστασις. καὶ γὰρ Πρακλέα λόγος διὰ πολλῆς ἀβάτου
΄ 7 3 13 , A ? "U (CA 1 ,
χώρας διαπορευϑέντα εἰς τὸ AvÀavriOv 0goc ἀπελϑεῖν. ov τὸ μέγεϑος
΄ ^ ^ , [4 , € ΄ -
ἱστόρησαν o£ τὰ Αἰϑιοπικα γράψαντες ὥστε αὐτοῦ ψαύειν (p. 56^) τοῦ
' ' j 5 A
αἰϑέρος καὶ τὴν σκιὰν ἐκπέμπειν μέχρι σταδίων πεντακισχιλίων" ἀπὸ
N 2 , [uA c x c ? ? - ΄ M [gA ,
ye«g ἑνατῆς ὥρας ἡμερινῆς ὑπ αὐτοῦ Ἀρυπτεσϑαι TOV ἡλιον μέχοι TE-
^
^
is X9)
λέας καταδύσεως. καὶ οὐδέν yc ϑαυμαστόν " xol γὰρ ὁ 40906 vo Moxe-
δονικὸν ὄρος ἐκπέμπει μέχρι “ήμνου τὴν σκιὰν ἑπτακοσίοις σταδίοις
διεστώσης, καὶ οὐ τὸν [άτλαντα μόνον τὸ 0goc τηλικοῦτον ἵστόρησε
Μάρκελλος ὁ τὴν Αἰϑιοπικὴν γράψας ἱστορίαν, ἀλλὰ καὶ Πτολεμαῖος
τὰ Σεληναῖα ὄρη τὸ ὕψος ἄπλετον ἔχειν φησί, καὶ ᾿Δριστοτέλης
(corr. ᾿ἀριστόβουλος. cf. Arrian. Alex. 3, 28, 5) τὸν Καύκασον τὸ τρίτον
μετὰ δυσμὰς καὶ τὸ τρίτον πρὸ τῶν ἀνατολῶν μέρος τῆς νυχτὸς ὑπὸ
τῶν ἡλιακῶν ἀκτίνων χαταυγάζξεσϑαι. καὶ sl τις ἀποβλέποι. πρὸς τὸ
ὅλον μέγεϑος τῆς γῆς ...
10.
Sept. Byz. s. Γέρμαρα (Γέρμερα codd. Rehdig. Voss. an Γερμέ-
oc? Mein. Γέρμανα. 1 Ἑρμανοί L.Diefenbach orig. Europ. p. 190 cf. 132);
Κελτικῆς ÉOvoc, ὃ τὴν ἡμέραν ov βλέπει, ὡς Moiovorélqg περὶ
ϑαυμασέων" τοὺς δὲ “ωτοφάγους καϑεύδειν ξξάμηνον.
Quum multis locis et mirabilia Aristotelis et politiae apud Stepha-
num citentur, hoe unum fragmentum nunc non reperitur. quod si qui-
dem in mirabilibus Aristotelis revera Stephani aetate illud legebatur ne-
que ad Aristotelis auctoris nomen Stephani quodam errore testimonia
confundentis. male translatum est, ex Aristotelis νομέμοις βαρβαρικοῖς
(cf. fr. 3. Plin. 7, 2) ab eo desumtum fuerit qui ϑαυμάσια illa ex vario-
rum auctorum libris excerpta redegit.
17.
lo. Philoponus de creat. mundi IV, 5 (p. 152 ed. Balth. Corderius.
Viennae Austr. 1030): τῶν γεγραφότων τὰς περιόδους τῆς γῆς οἵ μὲν
ὠήϑησαν τὸν ὠκεανὸν κύκλῳ περιστρέφειν τὴν γῆν ἅπασαν οἷόν τινα
νῆσον αὐτὴν ἐγκολπισάμενον, πλανηϑέντες, ὡς A θεστοτέλη : φησίν,
ἐκ τοῦ μὴ καλῶς ἀκοῦσαι τῆς Ὁμήρου ποιήσεως ἐξ ὠκεανοῦ τὸν ἥλιον
ἀνατέλλειν καὶ εἰς αὐτὸν δύσειν ποιούσης.
Haec quanquam causa erroris ex Homero repetita nunquam ita apud
Aristotelem legatur (cf. Rose de Ar. l. p. 98), tamen spectare possunt ad
ipsa Aristotelis meteorologica quae in eodem argumento paulo post ci-
tantur de mari Caspio (p. 155 —— meteor. p. 354, 2), ab ipso fortasse Phi-
lopono memoriter citante suppleta (cf. meteor. p. 347, 6. 362^12. de coelo
p. 298, 10).
18.
lo. Tzetzae exeg. in Iliad. p. 70 Herm. (ex cod. Lips. ed. post Dra-
conem Lips. 1812. ed. Bachmann. p. 788, 32) ad ας 9 “ητοῦς καὶ Διὸς
toO, cc
υἷος ... ὑποίαν τινὰ τὴν “ητὼ νομίζουσιν ᾿Ζ“ριστοτέλης xol Πλάτων
οὐκ ἴσημι. Πλάτων μὲν γὰρ (Cratyl. p. 4063) ἐκ τοῦ λήϑω τὸ λανϑάνω
ταύτην ἠἡτυμολόγηκε, πραεῖαν εἶναι λέγων αὐτὴν καὶ πάντας οἰχτεί.
govouv* ᾿Δἀριστοτέλης δὲ πάλιν φησὶ παρὰ τὸ λῶ τὸ ϑέλω- ὃ γὰρ
ἂν τις ϑελήσειε, παρὰ ταύτης εὑρήσει. τοῦτο δ᾽ ἀκριβῶς ἴσημι ὅτι
τριχῶς ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἑνὸς ἑκάστου τῶν ϑεῶν ὄνομα ἐκλαμβάνε-
ται. στοιχειακῶς πραγματικῶς τε καὶ ψυχικῶς.
Wie Aristotelis quidem nomen tueri videtur Platonis comparatio. cf.
etiam seh. p. 126: πολλοὶ τῆς Ὁμηρικῆς ἐτυμολογίας ἐπεμελήϑησαν (cf.
p. 3) Πλάτων καὶ ᾿Δριστοτέλης (&Qu6TO ... cod.) of φιλόσοφοι, Σωρα-
vos. Ἡρωδιανός. Φιλόξενος, An((cv), Τυραννίων, ᾿Δρίσταρχος, Ζη-
νόδοτος. Φιλητᾶς. Σαπφὼ καὶ ἕτεροι.
19.
Eustath. in Iliad. » p. 414 Rom.: ὡς δὲ καὶ ζωογόνος ὁ ἀλληγορικὸς
Ζεὺς δηλοῖ 4oiovoélqo (ἢ ἐν τῇ αὐτοῦ δητορικῇ λέγων ὅτι Aqgo-
δίτη ὡς ἄρχουσα ἀφροσύνης καὶ Ζεὺς ὡς ξωῆς αἴτιος ὦν.
Haec quo errore nitantur nescio.
20.
Nicetae schol. in Gregor. Naz. or. 20 (id est ad or. funebr. in Basil.,
quae 43 numeratur in ed. Benedictinor. Par. 1778 t. I, ubi p. 818? septem
orbis miracula memorantur), quod excerptum ex cod. Augustano (nunc
Monac. 368, ut coniicio v. Hardt. catal. eodd. Graec. bibl. Monac. ubi
saepius oecurrunt orationes XVI Gregorii Naz. cum Nicetae commentariis)
David Hoeschel operum Philonis editioni addidit (Par. 1640 p. 1198. cf.
not. in fine: Jocum vero Nicetae de VII miraculis mundi ex membra-
nis bibliothecae Augustanae transscripsimus. latine idem legitur in Ni-
cetae commentariis a Iac. Billio excerptis apud Gregor. Naz. opp. t. II ed.
Paris. 1611 p. 783?. Nicetam citavit etiam Leo Allatius in notis ad Phi-
lonis Byz. opusc. de septem orbis spectaculis ed. hom. 1640 p. 66. idem
scholium ope Cyriaci Anconitani non quidem Graece compositum, ut ait
Morellius, verum Latine versum in codicibus quibusdam Italicis cum textu
graeco exhibetur. de qua re corrigas Morellium in bibl. ms. Ven. Bassani
1802 p. 391):
πέμπτον ὃ ἐν Ῥόδῳ χολοσσός (ol. 122—25, cf. O. Müller, Archaeo-
logie ᾧ. 155, 1), εἴδωλον ᾿“πόλλωνος πάντων μέγιστον " τινὲς δέ φασι
κίονα εἶναι τοῦτον χαλκοῦν παμμεγέθη ὑψηλὸν πηχῶν κατ᾽ ᾽άριστο-
τέλη χ (πηχέων ἑβδομήκοντα Philo Byzant. in 1. c. cum Strabone. cete-
ARISTOT, PSEUDEPIGR, 40
"DEB --
risque. centum triginta sec pedum Anonymi fr. de VII mundi miraculis
iu Bedae opp. ed. Col. 1612 t. I p. 400).
Numerum non fabulose auctum, immo errore corruptum esse doeet
simile scholium alterum quod ad eandem Gregorii orationem in mar-
gine codicis Taurinensis (Pasini, Codd. mss. bibl. Taurin. t. I p. 73) legi-
tur περὶ τῶν ἑπτὰ ϑεαμάτων. in quo sie: ὁ ἐν Ῥόδῳ κολοσσὸς πηχῶν
E, χαλκοῦ, ὃς ἐκτήκει (sic) ἐπὶ Τιβερίου Καίσαρος, κατὰ ᾽'Δριστοτέ-
λην πηχῶν L9.
2I
Georg. Cedrenus p. 427 (p. 747 ed. Bonu.): προσμαρτυρεῖ δὲ rov-
τοις (eis scil. quae de fertilitate terrae sanctae Israelitis praedicavit Mo-
ses) xol 0 σοφώτατος ᾿ριστοτέλης λέγων «xol γὰρ πολυανϑρωπὸς
ἐστιν ἡ γῆ τῆς ἐπαγγελίας καὶ παντοίοις καρποῖς εὐθηνοῦσα ἀμπέ-
λων τε καὶ ἀκροδρύων καὶ φοινίκων πλῆϑος ἄπλετον καὶ χτήνη πάμ-
πολλα καὶ διάφορα καὶ δαψιλὴς ἢ τούτων νομὴ δι᾿ ὅλου τοῦ χρόνου
γίνεται διὰ τὴν πολλὴν εὐκρασίαν τῆς γῆς καὶ πιότητα᾽ πολὺ δὲ πλῆ-
Qoc καὶ τῶν ἀρωμάτων καὶ λίϑων πολυτελῶν καὶ χρυσοῦ παρακομιξο-
μένου διὰ τῶν ᾿“ράβων.»
Sequitur apud Cedrenum similis plane losephi locus. hunc ipsum
fortasse imitatus fuit auctor libri illius, quem Christiani hominis foe-
tum Byzantinum fuisse patet Aristotelis nomine inscriptum, quales libri
multi sec. VI et VII apud Graecos. et deinde apud Syros Arabesque cir-
eumferebantur.
P d
22.
Speculum sapientie beati Cirilli episcopi alias quadripartitus
apologieticus vocatus. s. 1. e. a. 4. (Hain 5904) — Apologi morales S.
Cyrilli ex antiquo m. s. codice nunc primum ([) ed. per B. Corderium.
Vienn. 1630. 12 (cf. cod. Berol. lat. qu. 254 scr. a. 1461, cuius hic est ti-
tulus f. 42: quadripertitus apologelicus beati Cirilli episcopi de quatuor
virtutibus cardinalibus. idem opus extat etiam in cod. Berol. lat. fol. 395
chart. sec. XV, ubi sine nomine auctoris in indice f. 1 simpliciter indica-
tur Incépiunt rubrice primi libri quadriper(iti, tem. secundi — [6717]
— quarti: at in fine totius operis f. 50^ veri tituli reliquiae habentur et
auctoris nomen a librariis corruptum: Jxpliciunt quatuor libri quadri-
pertii ipsius gwidrini. etc.).
In hoc fabulorum libro (cuius auctor medii aevi Latinus, qui pro
antiquo illo Cyrillo episcopo temere acceptus est, in codice quodam dici-
— (QA
tur Cyrillus de Omidenon, sicut refert Dobrowsky, Gesch. der bóhmi-
schen Sprache und Litteratur. 2. Ausg. Prag 1818 p. 295) hic est prolo-
gus: Secundum Aristotilis sententiam in. probleumatibus suis, quan-
quam in eacemplis in addiscendo (sic cod. Berol. 2, vulgo ascendendo)
gaudeant omnes, in disciplinis lamen moralibus hoc amplius placet,
quoniam siruciura morum imagine picla rerum similitudinibus pala-
cium virtutis ostendil (sub imagine picla paulatim ostenditur Berol. 2),
eo quod ex naturalibus animalium moribus οἱ proprietatibus rerum
quasi de vivis imaginibus humane vile qualitas exemplatur. totus enim
mundus visibilis est Scola et rationibus sapientie plena. sunt. omnia.
propter hoc, fili karissime, informativa iuventutis tue documenta
moralia ... trademus etc.
Haec ita leguntur in lext antiquo, longe aliter autem in Cor-
derii editione vel potius recensione, quae lotum sermonem pro medii
aevi ratione difficilem et impeditum libere mutavit novavitque. ceterum
neque in antiquis Graecisque Aristotelis problematis eius modi quid-
quam reperitur, neque in latinis illis, quae quum ex Aristolele aliisque
medio aevo collecta essent, sub hoc titulo Probleumata Aristotelis sae-
pius seculo XV edita feruntur
40 ἢ
| E ἢ
|
[ L
1
Ὶ
-" ^
j
Em.
Ὁ
ZU . E
-
.
᾿
|
(AE :
|
|
|
1
!
I
᾿ !
!
!
:
]
"
p x -
--
- : M
. ΠΟΣῚ τς (nd
ER TOO uos
ANECDOTA ARISTOTELICA.
L ᾿Δριστοτέλους περὶ τῆς τοῦ Νείλου ἀναβάσεως (latine).
IL. ᾿ριστοτέλους νόμοι ἀνδρὸς καὶ γαμετῆς (latine).
Ill. ᾿“ριστοτέλους προβλήματα (Bambergeusia, latine).
IV. ᾿Ζριστοτέλους διαιρέσεις.
V. Ἐκ τῶν Agi6rorélove φυσιογνωμονικῶν.
»-
Y
I.
Aristotelis qui ferebatur liber περὶ τῆς τοῦ Νείλου ἀναβάσεως
seculo quo maxime interpretum medii aevi studia florerent decimo tertio
ex Graeco exemplari postea deperdito in Latinum sermonem conversus
est. quam incerti auctoris (fortasse Bartholomaei de Messana, inter cu-
ius versiones regi Mainfredo scriptas haec etiam, licet sine subscriptione,
habetur in cod. Patavino S. Antonii 370) versionem in multis operum
Aristotelis Latine factorum codicibus manuscriptis etiam nunc compre-
hensam iam novit Rogerus Bacon (cf. Rose de Ar. 1. p. 62) atque adeo
commentario ad ceterorum Aristotelicorum istius aevi modum instituto
illustravit anno 1308 (qui idem super medicos auctores varios, Hippocra-
tem, Galenum, Theophilum, Iohannicium scripta multa vel g/osas edidit,
cf e. g. eod. Amplon. qu. 175 et qu. 178) magister Bartholomaeus de
Brugis, cuius infra utpote unici [qui quidem existat: ipse enim aliorum
expositorum de hoc libello opiuiones commemorat. qualis fuit Engelber-
tus Admontensis (Γ 1327), qui ipse in epistola de studiis suis ad Ulricum
scholasticum Viennensem memorat super librum de inundatione Nili
unum scriptum quod incipit Post librum Aristotelis. v. Pez, thes. anecd.
I], 429. bibl. ascet. t. III praef. — cf. etiam cod. Trecens. (Troyes) no.
1374] specimina subiicio. eiusdem autem licet seculo XV typis ter edita
fuerit (vid. Hain s. 1659. 1082, 1786), adeo deinceps memoria obliterata
est, ut quum virorum doctorum inde a seculo XVI ad hunc usque diem
notitiam fugeret (cf. e. gr. Marci Friderici Wendelini, qui veterum recen-
tiorumque de Nilo testimonia diligentissime collegit, 4dmiranda Nili.
Frf. 1632. 8. item Wesseling in editione Herodoti Amstelod. 1763 p. 788,
Chr. Meiners cuius dissertatio habetur inscripta Awurze Geschichte des
Nis in: Vermischte philosophische Schriften t. I Lpz. 1775 p. 180—101,
Ukert Geogr. der Griechen τι. Rómer II, 1. Weimar 1821 p. 46, geogra-
phorum denique recentiorum opera omnium et inter novissimos Felix
Robiou, La question des sources du Nil dans l'antiquité, in: Nouv. anna-
les des voyages 1861 t. I p. 303 sqq. neque enim in censum veniunt nec
bibliographi, velut Hain, neque qui bibliographorum notitiam recolunt,
s DPA -
velut Buhle in diss. de libris Arist. deperditis p. 127, quid momenti res
habeat aeque ignorantes. cf. Nouv. biogr. gén. t. III Par. 1855 s. v. Ari-
stote p. 224: Nous devons regretter la perte du livre Sur la erue du
Nil), quamvis edita sit, inedita merito dicatur.
Ego textum tumultuaria typographi. male legentis opera valde erro
ribus inquinatum ex Aristotelis operum editione latina principe (Ven.
1496. cf. Hain 1659) olim Lipsiae in bibliotheca Paulina descriptum
(L1. Dec. 1354) eum quatuor deinde bibliothecarum Germanicarum codici-
bus membranaceis partim sec. XIII, partim sec. XIV belle scriptis contuli
Lipsiae (17 Dec. 1854), Gothae (21 Dec.), Erfurti (22 Dec.), et anno sequente
Norimbergae (1 Oct. 1855). quorum numerum quum postea et in Gallia et
in Italia aliorum multorum inutili comparatione possem augere, tempori
parcere malui. itaque haee adhibui exemplaria:
l. Lipsiense (bibl. Paulin. 1395) sec. 13: inter physica Aristote-
lis opera. |
2. Gothanum (fol. 124) sec. 14: inter physica item Aristotelis opera.
3. Erfurtense (bibl. Amplon. qu..15) sec. 14: inter physica quaedam
Aristotelis et aliorum medii aevi scriptorum opuscula.
4. Norimbergense (centur. IV, 1) sec. 13/14: post physica Aristo-
Lelis opera.
quorum qui meliorem lectionem praebent sunt codex Gothanus el praeci-
pue Amplonianus, qui et in primae manus textu et in duplici correctione
(3a sec. XIV et 3b sec. XV) seribam prodit cautum reique conscium, simul
tamen propler emendandi quoddam studium fere incertum. contra Lipsien-
sis et magis etiam Norimbergensis scribarum negligentium errore ita cor-
rupti sunt, ut quum reliquorum lectiones ubicunque a textu recedunt in
margine adscripserim, Norimbergensis non nisi eas commemoraverim
quae cum reliquorum uno saltem convenirent. praeterea adhibui (Oct.
1856) qui bonam et ipsi lectionem praebent Parisienses duos, quorum ta-
men alter mutilus est primaque libelli parte caret (5), alter in quibusdam |
tantum locis singulis a me inspectus est (6):
9. Paris. (antiq. 478) sec. 13: eum opusculis quibusdam Aristotelis
physicis, quorum quod praecedit de causis proprietatum elementorum
eadem manu anno 1286 scriptum est.
6. Paris. (St. Victor. 30) sec. 14: Ar. opp. physica.
ce asd. c
Incipit liber Aristotilis de inundacione Nili.
Propter quid alis [luminibus in hyeme quidem augmentatis, in
estate autem multo factis minoribus , solus eorum qui in mare fluunt,
multum estate excedit fitque tantus ut civitates solae supersint velut
insulae? crescit autem a versionibus estivalibus qualibét die et rursum
abscedit. exundat autem per labia fluminis aqua et non sicut quidam
aiuni super terram, verumptamen quota ipsum fluvium putei apparent.
circa quidem ipsum igitur sunt accidentia italia, causam aulem sumat
quis Sic quaerens. necesse enim aut estate ipsi advenire aliunde aquam,
aut hyeme auferri, videlicet desursum a sole attraclam: hic enim ma-
nifeste hoc facit, aut in terra desiccatam. per eam quidem igitur que
in hyeme ablationem sic utique in estate fiet maior, per appositionem
autem hoc modo. aut enim. propria supernatante propter obstructio-
nem, velut etiam accidit canalibus: si enim aliquis intercipiat, fluens
congregatum eccrescet ad alta. aut aliena superveniente : hoc autem
utique fiet, si fontes plenissimi fiant aliunde adsupernatante aqua, ap-
ponantur autem utique aut liquescente aliquo aut pluente.
Modi quidem igitur tales et tanti, per quos utique crescet fluvius
solus. horum auiem qui quidem existunt dicti prius a dubitantibus de
ipso, hos nos dicemus.
Tales qui de ameo Milesius a ventis annualibus repulsum inquit
fluvium inundare. crescit enim si illi flant et e regione fluit ipsorum.
accidit autem contrarium. supernatat enim admodicum desubtus, prin-
Incipit liber ar. de inundacione fluviorum sive nyli (1). De inundatione
fluvii vel nili 4 (in indice opp.). nc. libellus de fluou sive inundacione nyli
Aristotilis (3), Inc. 1. de inundacione (2). Inc. liber de nilo (ed.).
1) quid: quid autem 3. 5) multum: nylus 3. fitque: sitque 4. sic que 1.
4) a versionibus: ab aversionibus 1. qualibet: om. ed. 5) fluminis: fluctui-
ius 1. mon: om. ed. quidam: om. ed., add. 3 et 2 (qui habet que). 6) su-
per: supra 3. apparent: sic 9, cett. apponunt, opponunt 4. 7) quidem om,
3. 4. quidem ipsum: ipsum quidem ed. sunt: om. 2. 4. | 8) enim: autem
ed., pr. m. 3. aliunde: alicundum 2. | aliquando 1. 10) terra: terram 3. 4.
quidem: om. ὃ. 12) propter obstructionem velut: om. 2. 14) excrescet:
ita 9, -cif ed. ete. aliena; linea ed. 15) fiant: fiunt 3. adsupernatante
aqua: ia scripsi. desuper natantem aquam ed. super n. a. 4. ad super-
natantem aquam 3. 0. ad supernatantem aquam apponantur. apponantur au-
tem utique etc. 1. 2. 17) erescet: -cit 2 (-cens 4). 18) autem: om. 2.
19) Aos: hoc ed. 20) qui de ameo: ita ed. et codd. qui ameo 3 (ὁ 'E£a-
μέου). annualibus: animalibus ed. (item in seqq.) 21) et e regione: et
regione l et pr. m. 3.
-—
9
20
τ oxi tee
cipium autem repletionis videtur deorsum. adhuc idem alios oportebat
pati magis fluvios , qui ec opposito fluunt ipsis magis, et minores exi-
25 Sslentes faciles sunt cogi a ventis. frequenter autem et annuales nunc
flant, fluvius autem non videtur idem faciens.
Dyogenes autem nakhitemius Apolloniates fontibus ait addi aquam
altrahente terra propter arefieri a sole in estate. natum esse enim in-
digens trahere ex propinquo. accidit autem et huic unum quidem, quia
30 frigidissimi estate quod secundum terram est, trahit autem omne cali-
dum eaistens et quando utique maaime fuerit calidum. | adhuc autem,
quia alios oportebat fluvios eos qui in Libia idem facere. non enim
singulariter solum illius desiccat fontes.
Anaxagoras autem Egisiboli Clasomenius propter liquefieri nivem
35 estate repleri fluvium ait. contingit quidem enim sic augeri, quemad-
modum diximus, sed multitudo inproportionata facta in excrescentia
fluvü. multum enim superexcedit quam ut. verisimile a nive liquefa-
cia: et multa enim modica fit aqua, Nilus autem multam. superinfun-
dit regionem et profundum iam aliquando etiam super triginta cubitos
40 fuit. adhuc autem neque locus videtur, talis puta, unde possibile sit
ipsum fluere a nive: Ethyogéa enim et Libia inhabitabiles propter
estum, ec Asia autem non contingit ipsum fluere. Sythonis enim lacus
apud mare est illud quod est iuxta Syriam, huius autem et rubri quod
intermedium mille siadia sunt. rubrum quidem mare aiunt quidam
45 coniungi ad id quod extra: ab hoc quidem non videtur fluens, ab hoc
autem immanifestum si possibile. nullum enim audivimus dignum fide
nondum de rubro mari,utrum ipsum per se ipsum est aut coniungitur ad
id quod extra Eracleas columpnas. deceptus est autem etl rex Arí(acer-
20) et: om. l. munc: ita 9 ex corr., pr. m. 3 et cett. cum ed. non.
217) nakhitemius : Ya, ὦ (et 4), nachitemus 3, nakhytenus ed., nakhitenus 6, val-
hithetimus 1 (4πολλοϑέμιδος). 28) propter: ita 3, cett. eum ed. potest. 80)
frigidissimi: ita omnes. | 31) adhuc: ad hoc 1. 92) non: nos 1. — 33) solum:
corr. sol? solum illius: om. 1. 94) egísiboli: ita ed. 2. 6. 3. eligibili 1
(Ἡγησιβούλου). propter: ita 93. post 1l. potest ed. cum cett. codd. 35)
repleri: ita 3, repletum ed. 4. 6. repleti u3 2. estate in fluvium repleti
ait 1. enim: autem 2. sic: fil 1. — 36) sed: si 1. — 37) quam: aqua 4.
39) etiam: et 1. 8. 40) fuit: sint 1. fluit 8. autem: om. 3. meque: om. 2.
videtur: ita 3. audetur ed. et codd. cett. (auditur?) 41) et libia: om. 1.
42) asia: alia 2. Sythonis: ita ed. 4. 6. Sytonis 1. 2. 3. (Σερβωνίς s. Xio-
βωνίς). enim: autem 2, A3) huius: huius modi ed. autem: om. 1. 44) sta-
dia: studia 1. — 45) quod extra: quod est eotra ὃ. AT) ipsum per se: om. 1.
48) Artaxermces: arthazarwoes 1. 2. 3. 6. archamearces ed. (atarcases 4).
— BS ee
aes okhos cognominatus, quando super Egyptum debebat militare. cona-
tus est enim avertere Indorum fluvium tamquam ecistentem eundem,
audiens quia cocodrillos habet quemadmodum Nilus. mittens autem ad
vocatos Onifalos audivit, quia fluit fluvius in rubrum mare, et cessavit
a cona(u. iterum persuasum. est dicentibus Indis, quia fluvius alter
esset ad illas partes Indie fluens ex monte vocato Aleto, ex quo qui-
dem Indus. hunc autem dicebant habere cocodrillos et circumfluere
exterius rubrum mare, sive veraces sint hoc dicentes sive mentientes.
verumptamen rex dicebal conari hunc avertere, sed ipsum prohibue-
runt, quoniam ad curam hanc miserant, dicentes quia maiorem de-
struit regionem quam accipit dominans Egypcüs. | de principio quidem
unde eaistat fluens Nilus et de rubro mari hoc modo, aut secundum
quem Athinagoras dicebat Arimnisti. ille enim inquit unum esse mare
quod rubrum et quod extra Eracleas columpnas, nichil dignum ad
confirmandum ad regem dicens. totum autem manifestum quod siqui-
dem ex hoc monte fluit liquefacta nive, subcontraria multa fierent hiis
quam nunc accidunt circa ipsum. | mons enim iste intermedius Ethyo-
pum et Indorum distat itinere quinque mensium, ut aiunt. differt eciam
quantum differt fluxus longus aut brevis: fluentium enim de prope
primum pervenit fluxus plurimus, in fine autem minor atque deficiens.
eorum autem qui a longe, primo quidem minus, in fine autem copiosis-
simum, quemadmodum 2: in ventis. propter quod proverbialiter lo-
49) okhos: obkhos 6. okhoc 2 (oklos 4). cognominatus: regnominatus 1.
50) avertere: aute 1, 3. airertem ed. 2. arertem ὃ. arrertem 4. itaque
librariis nomen proprium latere visum est diversum ab Indo (avertere ai-
rertem indorum fluvium?). indorum: nidorum ed. 4, 6. — 51) milus: in hiis 4.
in hos pr. m. 3. mittens: mitentes ed. mittentes 3. αὐ vocatos: advocatos
ed. eodd. — 52) omifalos: ita 9. ouifalos ed. 4. | omfalos 1. 2. 6. quia:
quod 1. 54) aleto: ita 2. 4. 6. (ex niduce vocato) aieto 2. axeto ὁ. alete
ed. 6567) dicebat: ita 2. pr. m. 3. debebat ed. et codd. cett. (item corr.
3a). 98) quoniam: quam 3, sed ,quoniam' corr. a. curam: causam (cam)
3, sed corr. 3b curam. | destruit: destruxit 4. 59) accipit: accepit 1.
60
egypcüs: egyptus 3. 4. — 60) et: aut 3. aut: autem 1. ΟῚ) quem: quod .
ed. quoniam (qm) 4. quam 3a sed om. pr. m. 3, ubi: secundum achina-
goram armi...ei. athinagoras: attimagoras 6. arimnisti: Ma 2. arminisci,
ed. (et 4: arminisoi) armisti 1. 3. arimensa ὁ. | 62) rubrum: rubeum 1.
63) dicens: it& scripsi. ed. et codd. dicentem (dicente 6). autem: enim 1.
64) liquefacta: om. 1. 65) accidunt: accident ed. — 66) differt: dret 3.
67) differt (drt): dicit l. fluxus: fluens 1, hine incipit cod. 5. /luentium:
fluentum 1. — 68) primum: principium 5. atque: et 5. | 69) qui: ita 9, que
cett. 70) ín ventis: viventis ed. 2. quod: quod et 4. loquentes: om, 1,
1
quentes dicimus «inchoante autem austro et desinente borea». qui
quidem enim ausler quia a longe pervenit ad nos, primo debilis. flat,
magnus autem fit consumens , boreas autem contrarium propter. habi-
tatum locum supponi ad boream. | .Nilus autem venit primo maaimus,
75 postremo autem minoratus et deficiens. adhuc autem conventibus men-
sium magis fluit et. deficiente luna magis quam stante et panselinis.
oportebat autem contrarium: plenilunio enim congelata tabescunt. et
ventorum quando boree obtinent, sed non quando nothi: quamvis li-
quefaciat quidem borea nunc magis nothus. eadem autem dicere con-
80 gruit et ad dicentes αὖ Eracleis columpnis fluere. |. Promathus enim
Samius ex Argenti monte, unde et Cremetis, liquefacta nive. adhuc
enim per amplius spacium fieri fluxum: per totam enim Libiam ipsum
fluere inquit. :
De causa quidem igitur, propter quam Anaxagoras ait effluere
$5 Nilum, tanta dicta sunt. reliquum autem modorum eos quà non ha-
bent raciones verisimiles posterius dicemus. sunt autem quidam qui
aiunt augeri fluvium propler annuales, fontibus incidente eo quod extra
mari. hii aulem, calidiores existentes fontes per estatem. superfluere
accedente sole ad ursam: magi enim fervore fluere aquam quam fri-
90gore. quorum utrumque mediocri dignum est consideratione. qui qui-
dem enim propter annuales, videntur solvi eisdem racionibus, quas
quidem et prius diximus, et quod per totam Libiam fluens idem facere
71) dicimus: dicentes ed. — 72) auster: ita 9 (austri 3a, sed rursus au-
ster 3b). . austri 1. 5. — avari ed, 6. a longe: ita ὃ. 5, ed. et codd. a
longo. primo: principio ὃ. flat: ita 9. 4. D. fiat ed. 1. 2. 79) fit: 51ς
ed. consumens: consummans Ὁ (λήγων). 74) locum: om. 1. swpponi: sub
potu 3. venit: provenit 1. 10) conventibus mensium: cumuentibus mensura
1. eum ventis mensium 3. 10) magis: om. 9. panselinis: panselmis 2. pan-
selnis ed. pa... 3, sed corr. 3a: aicsmbet, et 9b in marg. panselenis.
78) quamvis: licet 39. 80) ad dicentes: addicentes ed. addiscentes 1. αὖ:
et 2. Promathus: promatus 3. mathus 6 (hoc igitur teste usus est ipse Ar.
meteor. 1, 13, 350^12—14). 581) Samius: samnis ὁ. saninis 9. (Promathus
aul) sartanti 2, Argenti: argonti ed. organti 2. argeo 3 (3a: sarracis et e
gargonti). Cremetis: (servet) crernetis 2. | cremtis 1. (Xosuévmg Ar. 1. e.)
82) ipsum: om. 93. 84) quidem: om. 3. 4. propter quam Anamcagoras:
propter anacagoram ed. ait: aut ed. — 87) annuales: annales ὁ (item in-
fra. animales ed. ut semper). 88) mari: mare ὃ. 5. calidiores: om. 1.
fontes: om. 2. 80) fervóre fluere aquam quam. frigore: ita seripsi. fer-
vere (fluere 3) aquam. quam frigore (frigere 9) ed. et codd. 90) mediocri:
mediocriter 3. 91) propter: om. 2. 9. 4. videntur solvi eisdem: videtur sols
eisdem ed. videtur sol in eisdem 2. 5 (sol in eis 4). vnr (videntur) eisdem 3.
consuevit fluvius. quod autem tantam sumat addicionem aqua propter
fervorem , irrationabile totaliter, quia non plus facit propter fervere
secundum tumorem maiorem eiusdem multitudinis.
Nicagoras autem Ciprius ait ipsum fluere amplius estate eo, quod
fontes habeat ea: terra ad illam partem, in qua hyems est, quando f«e-
ril apud nos estas. non plane autem hoc determinat. videtur autem
nichil negociatus esse circa hoc quod dicitur: simul enim nobis estas
fit οἱ hyems in. altera zona habitantibus, intermedium autem inhabita-
bile est quod tropici incidunt de terra. est enim una quidem pars hec,
altera autem quam semper manifestus circulus et quam semper imma-
nifestus determinant. media autem horum et tropicorum habitari con-
tingit in. circuitu terre: sola autem que intermedia est, solis (ransitus
existens, duarum zonarum magnitudo. due enim decisiones sunt, que
auiem habitatur una. accidit igitur pertransire fluentem duplo tantam
regionem latitudinis habitate et per inhabitabilem propter excessum ar-
doris. ilaque si neque stet in circuitu maris Libie, sed continuus pro-
gressus tam interminatam pertransit latitudinem, propter quod quidem
et a nive dicentibus fluere accidit, et sic dicentibus impossibile.
Restant autem (res adhuc modi dictorum , secundum quos contin-
gimus annuis augeri. in hyeme enim ablata que inerat aqua: hoc au-
tem utique erit sole desiccante, quemadmodum dicit Erodotus fabularum
93) quod: ita ὃ. qui ed. et codd. swmat: assumat 3. aqua: aque 9.
94) fervorem: fervere 2. | 95) tumorem: timorem 1 et pr. m. 3 (tumorem
3b). 90) Nicagoras: Nitagoras ed., Nithagoras 1, Nytagoras 2, Nyca' ^ 3,
uitagoras 4, Pyctagoras 9, Pitagoras ὃ (Νικαγόρας δέ φησιν ἀπὸ τῶν &v-
τοίχων αὐτὸν ῥεῖν Sch. Ap. Rh. 4, 269. eundem citat Callimachus apud
Antig. mir. 157). 97) hyems: yemps 4, yems 2 (item paulo post yemps
2. 4). est: om. 1l. 98) non plane: ita 9. nam plane ed. 1l. 2. 4. mam
plene hoc determinat 3. — 99) negociatus: -ciatur 2, -ciacius ὃ. 101) est:
om. 5. gars hec: pars hoc ed. (7 codd., praeter 5 ubi hec pars). 102)
quam semper manifestus: qm est manifestus 1. immanifestus: manifestus 1,
-festius ed. 4, -festius 3 (in utroque loco). 104) transitus: -tu 1. — 105)
due enim: quidem due 3. 100) duplo tantam: duple quantam 1. 107) Aa-
bitate: ita 9, habitare 1. 2, 93. 4, habiture ed. per inhabitabilem: per inha-
bilem 2, perinde habitabilem ed. et k (p in hab.). — 108) continuus progressus:
continus per(p)gressus 1. 109) fam: ita scripsi. tamen (tn, tam) ed. et codd.
omnes (praeter 3: οἱ). quidem: om. 3. 4. 110) « nive dicentibus: «awe
dentibus 1. 111) autem: om. 3. contingimus: ita ed. et codd. omnes.
(contigimus 5). fort. contingere divimus. 112) ammuis (?): ita ed. 2. ani-
mus 1. animis (avmis) Ὁ. a*s 4. a nivis 5. «a nive ὃ. 118) ογίϊ: est ὁ.
sole desiccante: solae desiccandae ed.
95
100
105
110
115
12
[—
"ἡ
ἐῷ
ὧτ
190
—— ES --
scriplor. mon enim «it àn hyeme solem. per Libiam facere habundan-
ciam, nisi si contingat "atum hinc ducere humorem, circa versiones au-
tem estivales ad arctum venire. nequaquam autem dicilur exquisite :
neque enim Nilum oportebat facere solum hoc. similiter enim ex Libia
tota idem dicit solem trahere humorem , putareque supervenire habita-
bili solem secundum quamcunque partem, stultum. | ubique gnomones
umbram ad meridiem faciunt et non hoc differunt, sed per maiorem
aut minorem facere umbram. Libiam totam amphithalassiam aiunt
esse, tamquam cum iste modus quidem quidem causae impossibilis.
Reliquum autem duarum utramque dicere est. est enim una que
dem causa, quia lerra superfervens existens hyeme eo, quod in tali
fundo fontes sint, Nili desiccatur aqua. quod quidem et aliis accidil :
pula in Frigia sunt pulei, qui in hyeme quidem sunt sicci, àn estate
autem replentur. et in Olinthia Calcidonie quidam putei plenissimi
sunt estate. hanc quidem igitur causam ut racionabiliorem existentem
illa, quam predicti assignant, dirimamus prius.
Nunc autem relinquetur sola causa dictorum. hanc causam di-
cendum, propter quod iam non problema videtur esse : in sensum enim
113) Erodotus: erodothus ed. —|-dochus 9. -docus 6. exodothus 3 (r
suprascr. 3b). 114) solem: solam 1. Libiam: libemn 2. 119) si; om. 5.
latum hinc: ita 3. 9. latus huic ed. 1. 4. latum huic 2. | 116) arctum:
arthum 9. arcum l. artum 4. 117) Libia: libea 2. 118) putare que:
ita 3. 5. 6. pula teque ed. 1. 4. putate que 2. supervenire: -venite 2.
habitabili: habitaculi 1, — 119) secundum: in ὁ. sed 1. partem stultum ubi-
que gnomones umbram: partem multum regiones umbram 3.. ubique: ita 1.
5. 6. verbique (ubique) ed. 2, om. 3. gnomones: ita ed. 2. 6 (guomones 4).
gomones 9. gomenes 1. 120) et: set 2. 3. differunt: deferunt 1. 121)
amphithalassiam : amphithalassam ed. 1. 2. 6 (-talaffam 4). amphitha'assani Ὁ.
amphitalasiam 3. aiunt esse: esse aiunt 1. 2. 4, 122) esse: om. 3. (tam-
quam cum: ita 3, tamquam ed. et codd. cett. — 124) eaistems hyeme: est
quidem hyeme existens 3. 125) fundo: fondo ed. 1. 4. [fluvio 9. fontes
sint Nili: fontes sicut nili ed. et codd. sint fontes nyli 9. | desiccatur: -can-
iur ed. 2. 4. et: om. 3. 4. 120) Frigia: ita scripsi. frisia ed. et codd.
(fsia 3). qui: om. 2. 127) et in: et s. in 2. in Olinthia: in molinthia
(molincia. 1, mollinchia 5) ed. et codd. omnes. | Calcidonie: ita codd. omnes
ERR 9 et Ja). corr. Calcidice. plenissimi sunt estate: plemissimi sunt
Ἴνα /cat ὃ mu :
in hyeme. sicci aulem sunt estate 9 (delenda igitur vidit quae addiderat).
128) racionabiliorem: -re 9. existentem: ita scripsi. eaistente ed. et codd.
omnes. 129) dirimamus (?): diruamus 1. diximus 4. emunciavimus 3. — 130)
relinquetur : relinquitur 3. 4. causa: causam 9. causam dicendum propter
quod: tamen (tn) dictorum dd' quod 1. causam quidem propter quod 2.
-— 36989 —
venit, quemadmodum per se videntes facti a visis. videntur enim aque
facte per tempora hec a cane usque ad arcturum multe et habundan-
ter, hyeme autem nulle. et fluctus nutriuntur, cum. crescunt in ipsis.
et propter hoc simul annualibus advenit fluvius: isti enim nebulas ma-
aime ferunt in regionem et quicunque alii venti fiunt estivales ante hos.
quibus offendentibus ad montes defluunt aque ad stagna, per que Nilus
fluit. adhuc autem et que a nive dicentibus fluere subcontrarietates
teslificantur huic racioni, quodque et toti conventibus mensium magis
crescere fluvium: eienim aque consueverunt fieri tunc magis, et quod
non similiter copiosum inchoans cum postremo, adhuc autem quando
nothi flant minus quam quando utique boree: boreas enim nubes fert
ad locum, ex quibus aqua facta impletur Nilus. de Nilo quidem igitur
hec dicta sint. |
Explicit liber de inundacione Nili Aristotilis.
133) hec: hoc ed., hec autem 6. | arcturum: arcturam 1.9. "arturam ed.
2. 4. 5. 6. 131) fluctus: ita scripsi. fructus ed. et codd. — 135) et pro-
pter hoc: propter quod 9. annualibus: ita 2. | animalibus edd: 3. Πα
nalibus Ὁ. fluvius: fluviis 9. 150) in regionem: ita ὃ. et regionem cett.
fiunt: sunt 4, 5. ante: aut ed, 1. 3 (d). ant 2. autem 4. 9. — 137) off'en-
dentibus: ita scripsi. ostendentibus ed. et codd, | 137—38) offendentibus
— dicentibus fluere: om. ed. 138) subcontrarietates: et subc. 3. sunt
subc.2. que: qui 2. 4. 5. ὁ (quia nive 3, a nive 3a, que aie 1). — 139) Auic
racioni: huic racionem 1. quodque et toti: quod est in 3 (quod et toti 3a).
conventibus (Qntibus): consequentibus ed. 6. 140) aque: aquam ed, et aque
2. et quod: et quo 2. 141) énchoans: inchoaris ed. 1. 2. ὁ. inchoatis
(vel -eis) 3. 142) quando: om. ed. enim: autem 3. 148) Nilus: om. 9.
de nilo quidem igitur hec dicta sunt (sint cod. Patav.): et hec de nylo dicta
sufficiant 3.
Explicit liber de fluxu sive inundacione nyli aristotilis 3. |. Explicit liber
ar. de inundacione nyli 9. Explicit de inundacione fluvii 2. Explicit liber
de nilo 3.
Ex commentariis Bartholomaei de Brugis.
In codice Parisiensi Sorbon. 841 post expositiones et quaestiones
mag. Bartholomaei de Brugis super oeconomica Aristotelis (anno 1309 ro-
gatu anibaldi de cecano editas, cf. f. 1335. Fabric. Bibl. lat. med. 1, 366)
et super poetriam (ed. a. 1307 cum legeret phisicam et metheora aristo-
lilis f. 151^) sequitur sine nomine auctoris brevis expositio libri sub hoc
titulo De inundatione nili (f. 152? — 1533), qua nihil nisi dispositio rerum
breviter ostenditur. ea sic incipit:
-
c2
e
140
—— eod --
Propter quid aliis fluminibus etc. Iste liber, cuius ex-
positionem intendimus ad presens, intitulatur de inundatione nili. nilus
quidem est fluvius transiens per ethiopiam et indiam, qui in estate mul-
ium magnus est, et precipue cum sol est inter tropicum cancri et ca-
pricorni. ideo quia videtur hoc multum mirabile , idcirco voluit philo-
sophus hunc librum componere. .Et quod hunc librum philosophus
fecit, patet ez tribus, primo ex modo procedendi: nam primo enume-
ral opiniones aliorum et eas improbat, deinde ponit suam. secundo ea
obscuritlale littere, tertio ex brevi et sentencioso sermone. | Ulterius est
sciendum quod multis aliis fluviis hoc accidit quod. dictum est de nilo:
tamen quia milus est dignior et principalior inter. eos, ideo ab ipso ista
scientia denominatur. | Iste liber annecus est secundo metheororum,
ubi determinatur de generatione fontium et fluviorum. | Eo hiis igitur
que dicla sunt patet quis (corr. qui sit) libri huius titulus et quis (corr.
que causa, q ca) efficiens et cui parti philosophie supponatur: et
quar(um potest addi, scilicet propler quid fuit inventus. Iste liber ha-
bet octo capitula, sed ubi incipiat quodlibet et que sit intentio cuiuslibet,
apparebit in prosequendo. οἱ dividitur in duas partes, scilicet in pro-
hemium et executionem que ib? incipil «tales autem qui de ameo». pro-
hemium dividitur in ires partes etc.
Hic tractatus desinit f. 153? fin. in.haec verba: de nélo quadem
igitur etc. recapitulat et patet..— Explicit brevis: expositio super libel-
lum de inundatione nili. eundem commentariolum in codice Montispes-
sulani 177 (sec. XIII), qui Aristotelis opera continet a libro de generatione
et corruptione usque ad librum de Nilo, post huius libri textum alia manu
adscriptum vidi: ubi quum idem initium sit, paulo aliter ita desinit e£ func
recapitulat àn. fine cum dicil « de milo quidem igitur » et patet in littera.
lam vero in cod. Sorb., fragmentis quibusdam alienis interpositis,
sequitur f. 154^: /vpositio supra librum de inundatione mili collecta
anno domini MCCCV III in rogationibus (regationibus cod.) « magi-
stro bariholomeo de brugis, quam domino concedente intendi artificiose
copulare, quod tamen non potuit propter oceupationes ei àin hoc mondo
iransmutabili contingentes.
propter quid aliis etc. nota primo quod iste liber videtur
esse factus ab aristotele, et hoc propter tria, primo quia similem mo-
dum procedendi habet in isto, scilicet primo ponendo opiniones aliorum
anle propriam, sicut in alüs libris suis, secundo ex stilo eus qui brevis
et obscurus secundum subiectam materiam, tercio quia quedam tradita
in libro metheororum hic replicat. tem notandum est quod dicitur de
2 NOHMP s s
inundatione mili id est de causis inundationis nili, scilicet quare ma-
aime habundal aquis in estate el precipue in fine mensis iulii et non
in hieme. |. Et intitulatur ab ánundatione non quia eius solius reddat
causam sed et multorum aliorum, sed quia inter cetera accidentia circa
ipsum videtur inundatio mirabilior et magis desiderata scire. Et scien-
dum quod hic libellus annexus est primo libro metheororum, ubi deter -
minat philosophus de generatione fontium et fluviorum et natura eorum
in communi, non descendendo ad aliquem fluvium specialem aut ad
accidentia specialia alicuius fluvii, et hoc ne suam considerationem
iransgrederetur. et ideo hunc librum ad illius complementum compo-
swit, ut sit hic libellus ut capitulum annexum illi. Ttem notandum quod
huius libelli sunt 4 capitula. in primo narrat accidentia specialia circa
nilum quorum causas non tradidit in meteorologicis, et tangit causas et
modos qui fuerunt assignati de causis illorum accidentium. et secundum
hunc modum procedendi in secundo capitulo exequitur primo tangendo
modos de causis accidentium in nilo quos antiqui dixerunt magis ratio-
nabiliter loquentes, in tercio capitulo tangit opiniones illorum qui mi-
nus rationabiliter circa hoc dicebant, in quarto capitulo ponit pro-
priam opinionem de causis accidentium circa milum. et patent capitula.
Et dividitur liber in. prohemium et executionem que ibi incipit tales
autem, prima in 3 (id est prima pars, scil. prohemium in tres
partes dividitur). primo narrat accidencia nili quorum vult reddere
causas, secundo tangit causas et modos illorum dictos ab antiquis, ter-
tio tangit ordinem procedendi circa illas causas et illos modos. secunda
ibi causam autem sumat. tertia ibi horum autem qui qui-
dem. primo dicit sic inquirendum esse propter quid cum alii fluvii in
hyeme mazime habundant in estate autem minus habundant , ut patet
ad sensum, propter quid nilus inler alios fluvios qui intrant mare in
hyeme deficit, in estate autem est ita magnus quod submergit civitates
et terras planas et supersunt aque quedam civitates que videntur (dnr
cod. pro enr) insulae. immo isle fluvius crescit versus meridiem quando
sol vadit versus versiones estivales, et quasi habet flucum et refluxum
propler habundantiam maiorem et minorem suum (sic) in qualibet die,
non quod aqua huius fluvii primo habundat supra terram et post ín
litoribus, set primo e converso, licet aliqui dixerunt oppositum. | Intel-
ligendum est quod quia in naturalibus investigat philosophus es effe-
ctibus causas, ideo primo accidentia nili narrat ut ea eis in cognitio-
nem causarum devenial. | Item intelligendum quod anima multum
desiderat scire causam huius inundaltionis, quia anima appetit multum
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 41
e UD s
scire nova et mirabilia, ut potest haberi prohemio de anima et in se-
ptimo et decimo ethicorum, ubi dicitur quod anima in novis mirabi-
liter delectatur etc.
Manifestum est igitur brevem illam expositionem quae praecedit
fuisse eiusdem Bartholomei, qui uberiorem postea expositionem compo-
suerit atque, sicut in eodem codice (f. 1168, cf. f. 133^) ad Aristotelis
oeconomica factum esse legimus, expositioni intenderit de singulis argu-
menti locis quaestiones varias adiicere. nunc autem post finem exposi-
tionis (f. 156^ desinit: de nilo etc. recapitulat et patet. et sic finitur
sententia de inundatione nili) duo tantum quaestiones sequuntur, una
ad prooemium, altera ad executionis initium, reliquae desunt ita ut com-
plurium paginarum vacuo spatio relicto rem praepropere omissam esse.
significetur.
(Qu. L) Posset queri utrum de nilo. possit esse scientia, et utrum
sit distincta a scientia metheororum ... Intelligendum quod scientia,
ut dicit Linconiensis primo posteriorum , dicitur dupliciter: uno modo
communiter, et est certa cognitio rei quocunque modo sil id est sive per
sensum sie per intellectum. | alio modo dicitur proprüssime , et est
idem quod cognitio rei causale per suam causam propriam et immuta-
bilem. primo modo de nilo id est de inundatione nili potest esse scien-
tia: polest enim homo de hoc habere cognitionem cerlam sive per
intellectum, ut patet unicuique. Si queras secundo modo, tunc est dif-
ficilius propter hoc quod milus est particularis. et posset dici uno modo
quod nilus potest dicere vel fluvium in estate habundantem et non in
hyeme, vel potest dicere hunc fluvium singulariter. primo modo potest
esse de eo vel eius inundatione scientia propriissima: possunt enim co-
gnoscere causam eius, el sic secundum quosdam philosophus hic
determinat. unde quamvis denominat a nilo, et hoc quia manifestior
est ista passio in nilo, tamen mon intendit de eius inundatione singu-
lari sed omnium fluviorum similium in universali. et huic attestatur
quod in quibusdam libris inveni librum hunc intitulatum de inunda-
tione fluviorum. et sic patet ad rationes, quia sic nilus dicit quid .
universale. item sic est. incorporalis, item sic est diffinabilis et inper-
mutabilis. Alio modo quia communiter intitulatur. a nilo, et videtur
esse de milo, potest dici ...
De secundo videtur quod non differt, quia eadem est scientia ge-
neris et cuiuslibet sue speciei, primo posteriorum. | milus autem est
species fluvii vel individuum , de quo determinat primo metheororum,
quare e(c. item scientie... Oppositum videtur velle philosophus qui
Ud.
tradit libellum distinctum de inundatione mi. potest dici quod distin-
quilur quia questio scientie metheororum est universalior quam ista
... Intelligendum tamen est quod iste est annexus et quasi suballernus
ili: multa enim ibi declaravit que hic supponit. οἱ iste videlicet ad
complementum illius ... Alio modo posset dici || (f. 157?) ut videtur
quibusdam, quod hic libellus est distinctus ab illo sicut capitulum a
toto et sic secundum parlem: pars enim distinguitur a toto ratione al-
terius partis. unde dicunt quod hic liber est sicut capitulum illius et
ad complementum illius, quia forsan quando fecit aristotiles meteorolo-
gica, ignoravit accidentia mili. et utrumque est salis rationabile, sed
primum videtur magis secundum intentionem hwius libelli.
(Qu. IL.) tem quia dyogenes videtur velle quod fluvii et praecipue
nilus generentur ex fontibus, ideo queratur utrum hoc sit ... (des.) que
effluunt per totum annum, sic autem non ponimus hic, quare eic. —
41 *
1.
Oeconomici duo libri habentur in codicibus latinis operum Aristotelis
ethicorum et politicorum, quorum alterum quem Hesychius in indice ap-
pellat νόμους ἀνδρὸς καὶ γαμετῆς, oeconomico qui etiam nunc Graece
fertur primo tanquam secundum (scil. o/xovopuxov ἄλλον, at non proprie
δεύτερον . ut facile intelligitur) in codicibus Graecis olim seculo XIII ad-
ditum fuisse patet (cf. Rose de Ar. l. p. 60—063). idem postquam eius etiam
qui nunc in Graecis exemplaribus secundus habetur, versio latina vulgata
fuit, Aristotelis yconomicorum liber tertius appellatur, velut ab Hiero-
nymo de Montaguone (init. sec. XIV) in Compendio moralium notabilium
(ed. Ven. 1505) IV, 6, 4. 5. 10. cuius libri Leonardi Aretini culpa (is
enim, qui quum Graecus iam codex nullus extaret, versionem antiquam
nova sermonis facilioris specie indutam denuo edidit, nulla versionis illius
mentione facta oeconomica Aristotelis se de Graeco. vertisse simpliciter
asserit: quod quum ad utrumque librum spectare videretur, de solo primo
pronuntiatum erat) doctorum virorum suspicioni obnoxii atque ideo obli-
vioni immerito traditi vel duplex medio aevo translatio ferebatur, altera
quidem multis codicibus scriptis veteribusque etiam editionibus vulgata
quaeque in omnibus fere bibliothecis reperitur, altera nunc deperdita.
atque vulgatae quidem illi in codicibus nonnullis (quales duos vidi, Sor-
bonensem 841 quem iam citavit Jourdain recherches p. 71, et Amplonia-
num qu. 23. cf. etiam cod. Oxon. coll. Balliol. 112 sec. Coxe catal. codd.
coll. aul. Ox. t. IL. item cod. Oxon. coll. b. Mar. Magd. 189) nota quaedam
subscripta est, qua per unum archiepiscopum de Graecia (Guilelmum
de Moerbeka Flemingum intellexeris, si quidem tunc etiam vixisse eum
constaret) in gratiam usumve m. Durandi de Alvernia anno 1295 (ef. de
Bonifacii anno primo Drumann, Geschichte Bonifacius des Achten. Kó-
nigsb. 1852 t. I p. 15. 20 sqq.) dici videtur facta esse: Explicit ycono-
mica ar. translata de greco àn latinum per unum archiepiscopum et
unum episcopum de grecia et magistrum durandum de alvernia lati-
num procuratorem universitatis parisiensis tunc temporis in curia ro-
mand. ag. (sic. Ampl.) actum anagnie in mense.augusti pontificatus
-— WM
domini bowifacii pape VIII anno primo (inde annal. br. Wormat. ad a.
1294 in Monum. Germ. Script. t. XVII p. 97). ex alia translatione (sive
translationis editione) quae paulo recentior itemque correctior fuisse vi-
detur (cuiusque id maxime promptum indicium est ut testimonium illud
poeticum c. 1 fin. quod secundum herculem appellat vulgata, secundum
Orpheum malit citare) fragmenta afferuntur in commentario quem ad ob-
scurum contortumque interpretis sermonem recte intelligendum apprime
utilem composuit Ferrandus de Hispania (cod. Par. Sorb. 963 f. 61— 72,
ubi Explicit scriptum 3conomice compositum a magistro ferrando de
hispania colibriensi episcopo. deo gracias. cf. ib. f. 1—4 Explicit que-
stio de specie intelligibili utrum differat ab actu intelligendi determi-
nata a ferrando de yspania), atque ad eandem versionem manifesto per-
tinent aliae lectiones quae in margine codicis Sorb. 841 ad textum vul-
gatum cum aliis glossis multis sententiam scite explicantibus adscriptae
sunt (cf. al. transl. apud Ferr. — αἱ. ἰ. cod. Sorb. ad v. 43. 52. 98. 124. 144).
utraque deinde versione usus est sive ipse Nicoletus sive librarius quidam,
qui recensionem a vulgata prorsus discedentem condidit eam quae typis
impressa legitur in Arist. ethicorum et politicorum editione Veneta. a.
1483 (voluminis continentis libros decem ethicorum Aris. cum commento
maaimi peripatetici Averois: e( octo politicorum : duosque economico-
rum sine eius commento: summa diligentia emendatos per. eximium
virum dominum Nicoletum artium liberalium ac medicine professorem
in palavino gymnasio legentem. Venetiis impendio indusiriave Andree
de asula Bartholomeique Alezcandrini sociorum regnante Ioanne moce-
nigo Venetorum inclyto principe impressos: Anno saluits christiane.
M.CCCLXXX .III. nonas februarias. Laus deo. ita in fol. ult. editio-
nis, cuius exemplar quo ipse usus sum Nov. a. 1854, repperi in bibl. regia
Hannoverana) huius enim auctor ita egit ut obscuriorem versionis vul-
gatae textum alterius versionis fragmentis hic illic insertis quodammodo
explicaret atque duabus versionibus confusis quasi tertiam faceret. quan-
topere autem libri quamvis sero latine facti argumentum et sancta prae-
cepía quibus plenus est, magistrorum seculi XIV studia allectaverint, ex
commentariorum multitudine patet qui manu scripti feruntur, velut Fer-
randi de Hispania, Bartholomaei de Brugis, Henriei de Oyta, Alberti epi
Halberstatensis etc. ex quibus Ferrandi opus unum dignum fuit quod ad-
hiberetur, utpote quod et verborum sententiam, altera etiam versione ad-
hibita, diligentissime cautoque labore et critico explicaret et ad textus
speciem definiendam qualis quidem paulo post versionis Durandi cura
institutae annum obtinebat, utile videretur non minus quam ad reiicienda
ΞΞ πὸ e
ν᾿
correctorum tentamina, qui quum alieniores iam essent a medii aevi ser-
mone, eo praesertim qui interpretum est graecorum verborum tenorem
anxie exprimentium, in faciles quidem singulorum locorum mutationes
abirent, attamen universae sententiae saepe contrarias. in quo genere
quum iam a scribis recentioribus (sec. XIV fin. et XV) erratum sit (velut in
cod. 3 et 5, qui temerariae couiecturae exempla multa gerunt, cf. etiam
in cod. 1 lector pro actor ad v. 139 etc.), maxime tamen peccavit Leonar-
dus Aretinus, qui paraphrasi sua in alienam plane sententiam multis locis
hune librum corrupit.
Praeterea adnotandum est, glossas quoque codicis Sorbonensis (qua-
rum exigua pars servata etiam est in Helmstadiensi 4) interdum ad ver-
bum consentire cum explicationibus Ferrandi (cf. ad v. 63). deinde quod
ad ipsos commentariorum auctores, plurimis quidem codicibus repetitam
haberi Henrici de Oyta (cf. Fabric. bibl. med. lat. III, 225. cod. Lips. Paul.
1413) operam, rariorem autem (quam vidi etiam in codice Amploniano qu.
188) Bartholomaei de Brugis expositionem una cum quaestionibus annexis
ad Annibaldum de Cecano (Fabr. I, 366. ad eundem Annibaldum de C.
tunc canonicum Atrebatensem — aftrabacen — comm. in Ar. ethica edi-
dit Henricus de Vrimaria cod. Norimberg. cent. IV, 3) scriptam fuisse a.
1309, utroque antiquiorem fuisse Ferrandi commentarium qui episcopus
Conimbricensis fuerit post a. 1291 et ante a. 1308 (οἵ, Monarquia Lusitana
P. VII lib. V c. 3. Lisb. 1683 p. 230: Dom Aymerico, Peregrino nas par-
les et na patria, bispo da cidade de Coimbra no anno de 1291, em que
baulizou ao princepe Dom Affonso. Seguiose -lhe Dom Fernando pri-
meyro da nome, insigne letrado; a quem succedeo Dom Estevao Annes
Brocardo, qui quidem ultimus episcopus erat a. 1308 quo condita est
universitas Conimbricensis, cf. F. Leitào Ferreira, Notieias chron. da uni-
vers. de Coimbra. Lisb. 1729 p. 81 cf. p. 113, et ibidem de Aimerico illo
p. 9. 23. 36. 39. cuius auctoris, quod aegre fero, mihi non praesto est
Catalogo dos bispos de Coimbra. Lisb. 1724 qui extat in: Colleecáo dos
documentos e memorias da academia real da historia t. IV).
Ego ut textum meliorem ederem ipsiusque interpretis sententiae
verbisque propiorem quam qui fertur in ed. Lipsiensi vetere (Hain 1775),
ex codice Helinstadiensi (4) descriptum contuli (Dec. 1854) cum Helmsta-
diensi altero et tribus Lipsiensibus, deinde (a. 1856) cum Parisiensibus
duobus, quorum quum membranacei sint omnes et sec. XIV scripti, longe
optimos esse cognovi et inter se maxime consentaneos cod. 4 et 7, pes-
simos contra 3 et 5 (qui fere convenit cum ed. Lips.), medios denique 6
el 2 et qui nitidissime scriptus est 1.
— De
1. Lips. 1338 (Ar. opp. eth. polit. rhet. oecon. et magna mor.) f. 164—606.
2. Lips. 1337 (Ar. opp.) f. 181 —84.
3. Lips. 1397 (inter phys. Ar. et aliorum opuscula).
4. Guelpherbyt. Helmstad. 488 (Ar. eth. pol. oec. m. mor. rhet.) f. 900—092.
5. Guelpherbyt. Helmstad. 593 (Ar. eth. oec. rhet. pol. poet.) f. 49—51.
6. Paris. antiq. 7695a (Ar. opp. eth.) f. 134—935.
7. Paris. Sorb. 841 (inter var. medii aevi magistrorum comment. Ari-
stot.) f. 191 —94.
Incipit liber secundus yconomicorum Aristotilis.
Bonam mulierem eorum que sunt intus dominari oportet, curam
habentem omnium secundum scriptas leges, non permittentem ingredi
nullum si non vir perceperit, timentem precipue verba forensium mu-
lierum ad corrupcionem anime. €t que intus sibi contingunt ut. sola
sciat, et si quid sinistri ab ingredientibus fiat, vir habet causam. | do- 5
minam existentem expensarum et sumptuum ad festivitates quas qui-
dem vir permiserit, expensis et vestimento ac apparatu minori utentem
quam eciam leges civitatis precipiunt, considerantem quoniam nec que-
stus vestimentorum differens forma nec auri multitudo tanta est ad
mulieris viríutem: quanta modestia in quolibet opere et desiderium ho- 10
neste atque composite vile. etenim quilibet talis ornatus et elacio anime
est, οἱ multo cercior ad senectutem iustas laudes sibi filiisque tribuendo.
talium quidem igitur ipsa se inanimet mulier composite dominari: in-
decens enim viro videtur scire que intus fiunt. in ceteris autem omni-
μ
bus viro parere intendat, nec quicquam civilium audiens , nec aliquid 15
1) eorum: omnium 1. omnibus 2. 3. 6. ed. om. 5. 2) permittentem :
-tendum 2. — 3) nullum: ita ὁ. 7. | et nullum 2. inillum 5. ullum 1. 6. ed.
aliquem intus 4, perceperit: ita ὁ. 7. percepit 2. 9. 4. percipit 1. pre-
ceperit 59. precipit ed. forensium: forencium 4. forentium 1. 4) corrupcio-
nem: correpcionem 1l. correctionem ὃ. et que intus: et iustus 2. sola: solus
2. 9) causam: curam l. causam offendendi 3. causam irascendi ed. 0)
quas: que 3. quidem: om. 7. ) permiserit: promiserit 4, 7 et pr. m. 9.
expensis: tamen add. ed. ac: et 1. 2. 3. 6. ed. — 8) precipiunt: consuetu-
dine add. ed. — 9) vestimentorum: aut add. corr. 9, nec add. ed, et 3 (ubi:
nec differens forma vestium). 10) honeste: om, 5. — 1l) atque: et 2. et-
enim: est enim 6. etenim quilibet: om. 5. anime: animi 9. 7. ed. 12) cer-
cior: ita 1. 9. 5. 6. ed. cercius: 2. 4. 7. filiüsque: et suis filiis 9. ed. tri-
buendo: retribuendo 1. 3. 5 et pr. m. 6. item ed. 13) iuanimet: in animet
d
m
4, 1 aiel 9. 1 ai 5 (in anima ed.). indecens ete.: indicens nec viro oportet
(03 pro vr) scire 5.
- (8. v
de hiis que ad nupcias spectare videntur velit peragere. sed cum tem-
pus exigit. proprios filios filiasve foras tradere aut recipere, tunc au-
iem pareat quoque viro in omnibus et simul deliberet et obediat si ille
preceperit, arbitrans non ila viro esse turpe eorum que domi sunt
20 quicquam peragere, sicut mulieri que foris sunt perquirere. sed ar-
bitrari decet vere compositam mulierem. viri mores vite sue legem im-
poni, a deo sibi impositos, cum nupctiis et fortuna coniunctos. . quos
equidem si pacienter et humiliter ferat, facile reget domum, si vero
non, difficilius. propler que decet non solum cum contingit virum ad
25 rerum esse prosperitatem et ad aliam gloriam, unanimem esse ac iuxía
velle servire, verum eciam in adversitatibus. si quid autem in rebus
deerit vel ad corporis egritudinem aut ad ignoranciam anime esse ma-
nifestam, dicat quoque semper optima et in decentibus obsequatur, pre-
terquam turpe quidem agere aut sibi non dignum, vel memorem esse
30 si quid vir anime passione ad ipsam peccaverit, de nichilo conqueratur
quasi illo hoc peragente, sed hec omnia egritudinis ac ignorancie po-
nere et accidencium peccatorum. quanium enim in hàüs quis diligen-
cius obsequatur, tanto maiorem graciam habebit qui curatus eatiterit,
cum ab egritudine fuerit liberatus. et si quid ei iubenti non bene ha-
35 bencium non paruerit mulier, multo magis senciel a morbo curatus.
propter que decet timere huiusmodi, in aliis autem multo diligencius
obsequi quam si empta venisset ad domum: magno enim precio empta
fvit, societate namque vite et protectione liberorum , quibus nil maius
17) recipere: intus add, ed. — 18) e£ obediat: om. 2, item corr. 6 ubi
et obediat. 422) a deo: adeo 4. 5 (item 3. 7). impositos: inconpositos .4.
(ünpositos cum nupciis impositos fortuna coniunctos 3.) cum: om. 5. 28)
pacienter: sapienter 1. 9.6. ed. 26) unanimem: vaniorem 9. iuxta: om. 9.
26) in: om. 3. 28) quoque: quod 4. queque 9. ed. quecunque 3. in decen-
tibus: et de videntibus et de indecentibus 3. 20) quidem: quid 1. 2. 9 (tur-
pia quaeque ed.). mon dignum: indignum 6. vel memorem: ita codd. omnes
(aut memorem ed.), nisi quod in 5 vel corrigendo mutatum est in in, ut
sit immemorem esse. 90) passione: possessione (comp. scr.) 2. 4. pecca-
verit: ita 1. ed, -rint 4. 7 etc. | 31) peragente: non peragente ed. ponere
ei: ita omnes, 92) peccatorum: ita omnes. corr. predictorum ex eomm.
Ferrandi. quantum etc.: quanto nempe quis 5. 99) obsequatur: obsequitur
1. 9. obsequetur 2. 6. habebit: consequetur 2. optinebit 5. — 94) et si quid:
om. 5. el si quis 2. οἱ iubenti: ei iubente 3. eo iubente 5. ed. iubenti (om.
ei) ἃ. | 35) senciet: et add. 7. 90) que: quod 1. 2. 5. 597) domum 1.
2. 8. 6. 7. ed. et rec. Ven. dominun 4. 98) fuit: fuerit 3. protectione
(ptectoe): ita 4. 7. procreacione (pcacoe) 1. 3. 5. 6. ed. (et rec. Ven.).
procuracione 2.
m 9.10: ---
nec sanctius fieret. adhuc insuper si quidem cum felici viro vixisset,
non quoque similiter. fieret divulgata. οἱ quidem non modicum est uti
bene prosperitate et non humiliter, verum eciam adversitatem bene suf-
ferre multo magis merito honoratur : nam in mullis iniuriis et dolori-
bus esse et nichil turpe peragere forlis animi est. orare quidem 1gitur
decet in adversitate virum non pervenire, si vero quicquam mali sibi
contingat, arbitrari huic optimam laudem esse sobrie mulieris, existi-
mantem quoniam nec" Alciste tantam acquireret sibi gloriam nec Pene-
lope tot et tanias laudes meruisset, si cum felicibus viris vicissent :
nunc autem Admiti οἱ Ulixis adversitates paraverunt eis memoriam
immorialem. facte enim in malis fideles et iuste viris, a diis nec im-
merito sunt honorate. prosperitatis quidem enim facile invenire par-
ticipantes, adversitati vero nolunt communicare non optime mulierum.
propter que omnia decet multo magis honorare virum et in verecundia
non habere, si sacra pudicicia et opes animositatis filius secundum
Herculem non sequantur. mulierem quidem igitur in quodam tali typo
legum et morum oportet se custodire.
Vir autem leges a similibus adinveniat uxoris in usu, quoniam
tamquam socia filiorum et vite ad domum viri devemt, relinguens filios
genitorum viri el sui nomina habituros. quibus quid sanctius fieret aut
circa que magis vir sane mentis studebit, quam ex optima et preciosis-
sima muliere liberos procreare, senectutis pastores quasi optimos et
39) fieret — similiter: om. 9. si quidem: om. 1. 40) uti: ita 3 (rec.
Ven.) non uli cett, (et ed.). 441) sufferre: sufficere 2. 5. 7 et pr. m. 5,
ubi eorr. sufferre. 42) honoratur: -rabitur 1. | 43) esse: existentem rec.
Ven. et: add. 3. ed. animi: anime 1. 4. 5. orare: quare l. 2. 3. ὃς 6,
sed corrigitur orare in 2. 3. 6. 44) in: om. ὅ, in adversitate: ita omnes,
pervenire: prevenire 1. 2. 3. 6. 46) alciste: asciste (vel astiste) 4. 5. 7.
alchites ed. ab hoste 1 (ubi: mec ab hoste acquiret sibi tantam gloriam).
" acquireret : ita 5. ed. acquiret 1.2. 9. 6. 7. acquirit 4. penelope: penolope
1.9.3.5. 4.. A47) wixissent: ita 1. 3. 6, at. cett. (cum ed.) vixisset (cf.
gl.) 48) nunc autem: sed nunc 9. admiti (i. e. Admeti): amicti 4. 5. 7
(amitti rec. Ven.). accincti 1. accinci 2. accinti 6. actencui 9 (iacincti ed.).
49) nec: non 3. ed. — 50) quidem: om. 2. 5. enim (n.): mon (n) 4 (ἢ 1).
51) vero nolunt: non volunt 1. 2. 8, 4. non optime: non nisi optime 3 (vero
nolunt c. nisi optime ed.). | 52) in verecundia: inverecundam 5. | 53) si
sacra: simulachra l. filius: filiis 5. — 54) herculem (hercolem 5): ita omnes.
corr. orpheum cf. gl. igitur: ergo 1. 2. 3. ὁ. 7. tali: om. 3. | 56) adin-
veniat: inveniat 9. 57) devenit: venit 3. 9. relinquens: et relinquens 2.
98) genitorum: genitura 3. genitorum viri: progenitorum ed. quid: quidem
nil 3. | 60) optimos: optime 5.
40
45
Qx
[e]
οι
Qx
60
65
-:
c
75
80
c 090 - Etc
pudicos palris ac matris custodes ac tocius domus conservatores : quo-
niam educati quippe recté a patre et matre sancte atque iuste ipsis
utencium quasi merito boni fient, hoc autem non optinentes pacientur
defectum. | exemplum enim vite filiis nisi parentes dederint, puram et
excusabilem causam adinvicem habere poterant: timor ne contempti
α filiis, cum non bene viverent, ad interitum ipsis erit. propter que
enim nichil decet obmiltere ad uxoris doctrinam , ut iuxta posse quasi
ex oplimis liberos valeant. procreare. etenim agricola nichil omittit
studendo, ut ad optimam terram et maaime bene cultam semen dispen-
set, expectans ita optimum sibi fructum fieri, et vult pro ea ut. deva-
stari non possil, si sic conligeril , mori cum inimicis pugnando: et hu-
iusmodi mors maaime honoratur. ubi autem tantum. studium fit pro
corporis esca, ad quam anime semen consumitur quid si pro suis libe-
ris matre atque nutrice nonne omne studium est faciendum? hoc enim
solo omne mortale semper factum immortalitatis participat, et. omnes
peticiones ac oraciones divum permanent paternorum. unde qui con-
tempnit hoc, et deos videtur negligere. propter deos ilaque, coram
quibus sacra mactavit , el uxorem duait et multo magis se post paren-
tes uxori tradidit ad honorem. maovimus autem honor sobrie mulieri,
δὲ videl virum suum observantem sibi castitatem et de nulla alia-mu-
liere curam magis habentem, sed pre ceteris omnibus propriam et ami-
cam et fidelem sibi existimantem. | tanto etiam magis studebit se talem
63) quasi: quare 9. ed. pacientur: paciuntur 3. 64) filiis: om. 2.
el: om. 9, 65) excusabilem: ineocusabilem 3. poterant: poterunt 1. 2. 3.
6 et rec. Ven. poterint 9. ed. — timor ne: ita 1. 2. 3. 6. yV. timor vere
(de) 4. timor were (i. e. vere pr. m., ne corr.) 7. timor (om. vere) 5. timore
enim ed. cf. Ferr. sch. — 66) erit: erunt 1. 2. 3. 5. 6. ed. rV. — 67) enim:
ita omnes. obmittere: omittere 2. wt: ne 1. 608) optimis: optima corr.
("mis pr. m.). omittit: obmittit 3. | 69) ut: ita omnes. ad: om. 3. ma-
cime: magis 3. dispenset: ita 4 (et 7 al). consumere 1. 2.9.5. 6. 7. vV.
conserere ed. 7) si sic: "t sic ὃ. et sic ed. contigerit: contingerit 2, 3,
9. rV. contingit 0. contingeret ed. — 73) ad quam ete. cf. schol. Ferr. quid:
om. 9, quid si pro: quid fit pro 3. quidem si pro 1. 174) nonne: non. 3. hoc enim
solo etc.: hoc enim solo esse omne mortale sempiternum et immortalitatis esse
participat 9. item ed. 70) et: et sic ed. et omnes peticiones etc.: cf.
schol. Ferr. 70) ae: et 6. divum: ita 4. 7. dium 6. dm 2. divini 1. 5.
divine 3. ed. V. — 77) et: om. 5. itaque: igitur 4. 5. utique 2. coram:
coronam 9 (sed corr. curam). 78) multo: tanto. 1. magis se: magis quia
se 9. 7 corr. magis se pr. τὰ. ἢ. — 79) ad honorem: cf. schol. Ferr. mu-
lieri: mulieri est 1. 3. 6. ed. vV. 80) sibi: om. 8. 5. 82) et fidelem sibi:
0m; D. οὐ: πηι. 1. ὦ. 9: Ὁ. ἢ. 60]. VIE
xe DOE em
esse mulier: si cognoverit fideliter atque iuste ad. se virum amabilem
esse, et ipsa circa virum iuste fidelis erit. ergo prudentem ignorare
non decet nec parentum qui sui honores sunt nec qui ucori οἱ filiis
proprii et decentes, ut tribuens unicuique que sua sunt iusius et san-
ctus fiat. mullo enim mazime graviter quisque fert honore suo priva-
tus, nec etiam si aliorum quis multa dederit propria auferendo, liben-
ler acceperit. nichil quoque maius nec proprius est uxori ad virum
quam societas honorabilis et fidelis. propter que non. decet hominem
sane mentis utl ubicunque contingil. ponere semen suum, nec ad qua-
lemcunque accesserit, proprium immiltere semen, ut non degeneribus
et iniquis similia liberis legitimis fiant, et quidem uxor honore suo pri-
vetur, filis vero obprobrium adiungatur. de hiis ergo omnibus reve-
rencia viro debetur. appropinquare vero decet eius uxori cum hone-
state et cum multa modestia et timore , dando verba coniunctionis eius
qui bene habet ac liciti operis et honesti, multa modestia et fide utendo,
parva quidem spontanea remittendo. peccata: et si quid autem. per
ignoranciam deliquerit, moneat nec metum inc iat sine verecundia et
pudore , nec etiam sit negligens nec severus. talis quidem enim passio
mereiricis adulterium est, cum. verecundia autem et pudore equaliter
dihgere et timere libere mulieris ad proprium virum est. duplex enim
limoris species est: alia quidem fil cum verecundia et pudore, qua
83) mulier: mulierem 2. | cognoverit: cognovit 9. 84) iuste fidelis: iusta
el fidelis 5. ed. 80) honores: honoris 3. uxori: uxoris 2. ed. filiis pro-
priü: filii proprii codd. praeter 3, ubi filiis propriis (mec qui uxoris et
filiorum proprii rV). 860) wt: et ὃ. iustus et sanctus fiat: om. 3. san-
cius: sciens 9. — 87) maxime: magis 9. 7. suo: om. 1. 88) quis: quid 7.
89) nichil: nec 3. quoque: add. 1. 2. 3. 5. ed. (nichil maius 4. 6. T). maius:
magis 2. uxori: uxoris 2. 9. virum: minus 4. 7 (cf. al. 1.). 90) Aonora-
bilis et fidelis: et honor fidelis 5. ed. 91) ut: nec 2. 5. 6. non 3. om. 1.
ubicunque: ubique 59. contingit: contigerit 1. contingerit 9. YxV. 92) acces-
serit: accessit 1, immittere: immittentem 1. est mittere 9 (est immittere ed.).
degeneribus: de generibus vilibus 9. 6. ed. (ex gl.). de generacionibus vili-
bus 3. . 93) et iniquis: et si quis 1. liberis: liberis et 8. 94) vero: non
1 (moe 9). adiungatur: -getur 1. 3. (5) ed. -getur 6. 95) viro: iure 4. 7
(cf. al. L). vero: vere 5. cum honestate: composite 1. 2. 8, 5. 6 (compo-
sile et cum multa honestate modestia et timore ed.). 90) et: aec 3. mode-
siia: clemencia 1. 97) utendo: om. 5. | 98) spontanea: et spontanea 1. 2.
6. ed. et non spontanea 3. vV. (utendo — pudore: in hoc loco ordo plane
turbatur in 3). 99) deliquerit: delinquerit 6. 100) passio: possessvo 2.
101) adulterium: adultere 9. ed. est: om, 5. — 103) alia quidem: alia qui-
dem enim 93.
Qo
qx
“--
90
95
100
cu use ce
utuntur ad patres filii sobrii et honesti et cives compositi ad benignos
105 rectores, alia vero cum inimicicia et odio, sicul servi ad dominos et
cives ad tyrannos iniuriosos et iniquos. ex hiis quoque omnibus eligens
meliora, uxorem sibi concordem et fidelem et propriam facere decet,
ut presente viro et non, utatur semper non minus ac si presens ades-
set, ut tamquam rerum communium curatores , et quando vir abest ut
110 senciat uxor quod nullus sibi melior nec modestior nec magts proprius
viro Suo. et ostendet hoc in principio, ad commune bonum respiciens,
quamvis novicia sit in talibus. et si ipse sibi macime dominetur, opti-
mus tocius vite rector existet et uxorem talibus uti docebit. nam nec
amiciciam nec timorem absque pudore nequaquam honoravit Homerus,
115 sed ubique amare precepit cum modestia et pudore, timere autem sicut
Helena. ait sic dicens Priamum «metuendus et reverendus es mihi et
terribilis amantissime socer», nil aliud dicens quam cum timore ipsum
diligere ac. pudore. et rursus Ulixes ad Nausicam dicit hoc «te mu-
lier valde miror et timeo». arbitratur enim Homerus sic adinvicem
120 pirum. et uxorem habere, putans ambos bene fieri taliter se habentes.
nemo enim diligit nec miratur umquam peiorem nec timet eciam cum
pudore, sed huiusmodi passiones contingunt adinvicem melioribus et
nalura benignis , minoribus tamen sciencia ad se meliores. hune habi-
tum Ulixes ad Penelopem habens in absencia nil deliquit , Agamemnon
125 qutem propter Criseidem ad eius uxorem peccavit, in ecclesia dicens
mulierem captivam et non bonam, immo ut dicam barbaram , in nullo
deficere in virtutibus Clitemnisire , non bene quidem , ex se liberos ha-
106) eligens: elegens 3. 6. 107) meliora: meliorem 2. 110) nec: et 3.
proprius: proprio 1. sibi proprius 2. 111) ad: in 1. bonum: bonum sem-
per 1. 2. 3..5. 6. ed. rV. 112) in talibus: in omnibus casibus 2. optimus :
et optimus 3. 113) rector: recte 2. existet: -til 5. uti: utique 5. doce-
bit: decebit 3. 115) amare: honorari 3. honorare ed. diligere rV. om. ὃ.
precepit: precipit 1. 2. 6. V. cum: ita 1. 2. rV. animi (a1) vel. timere:
lime 5. sicut: sic 7. 110) priamum: priamus l. et: ac 9. 9. es: est es
3 (cf. al. l. 7). 117) socer: socius 3. cum: ita l. 6. 7. ed. rV. animi 4
etc. om. 3. 118) nausicam: ita omnes. dicit: dixit 1. 2. 3. 5. 6. ed.
119) adinvicem: invicem 5. 120) bene: om. 2. 121) peiorem: peiorem se
ὅς 66. (ef, al. 1. 7). 123) minoribus: moribus 9. in minoribus 9. tamen
(tn): ita 1. 8. 6. 7. rV. cum (cu) 2. 4. 5 (in moribus cum scientia tamen
ad se facit meliores ed.). 1124) ad: et 4. | in absencia habuit deliquit 2.
deliquit: delinquit 1. 4. 7. delinguit 6. 125) criseidem: cirseidem 5. pec-
cavit: οἱ add. 4 (om. 5. 7. ed). 126) nullo: nulla 4. 7. 127) in: om. 5.
clienistre Ἴ. clienistre A. cli&mstre 2. cliemnst?£ 1. clmemstr 9. clichemestem 3
(cf, al. 1. 7). Aabente: -tem 3. ed.
T 899 v
bente, neque iuste cohabitare usus est. qualiter enim iuste, qui ante-
quam sciret illam qualis fieret erga se, nuper per violenciam duxit?
Ulixes autem rogante ipsum Atlantis filia sibi cohabitare et promittente
semper facere immortalem, nec ut fieret immortalis prodere presum-
psit uxoris affectum et dilectionem et fidem, maximam arbitrans pe-
nam suam fieri si malus existens immortalitatem mereatur habere.
nam cum Circe iacere noluit nisi propter amicorum salutem, immo re-
spondit ei quod nichil dulcius eius patria posset videri quamvis aspera
eaislente, et oravit magis moríalem uxorem filiumque videre quam vi-
vere: sic firmiter in uxorem fidem suam servabat. pro quibus reci-
piebat equaliter ab uxore.
Patet eciam et actor in oracione Ulixis ad Nausicam, honorare
mazime viri et uxoris cum nupciis pudicam societatem. oravit enim
deos sibi dare virum et domum et unanimitatem optatam ad virum, non
quamcunque sed bonam. | nichil enim maius bonum psa in hominibus
ai esse quam cum concordes vir et uaor àn voluntatibus domum re-
gunt. hinc patet rursus quod non laudat unanimitatem adinvicem que
circa prava servicia fit, sed eam que animo et prudencia iuste coniun-
cta es(: nam voluntatibus domum regere id significat. et iterum dicens
quia cum huiusmodi dilectio sit, multe quidem tristicie inimicis fiunt in
ipsis, amicis vero gaudia mulla, et maaxime audiunt ipsum sicut vera di-
centem. nam viro et uxore circa oplima concorditer existentibus necesse
et utriusque amicos sibi adinvicem concordare, deinde fortes existentes
esse terribiles inimicis, suis autem utiles: hiis vero discordantibus dif-
128) iuste: ita 2. 3. rV. et corr. 6. misi (ἢ) I et^ promos δ (ἀ)
4. vir 9. ed. cohabitare: communicare 9. ed. usus: visus 3. ed. 1290) du-
ait: dixit 1. fieret: fierent 4. 191) prodere: ita rV. prodire codd. omnes
(prodire i. relinquere presumpsit 3). perdere ed. 138) immortalitatem: im-
mortalem 1.- mereatur: moriatur 1. videatur 4. 134) cum: om. 2. 3. nmo-
luit nisi propter: voluit nisi propter 1. 3. noluit propter ed. voluit propter
5. 135) patria: ed. rV. propria codd. omnes (ρῆα 3). quamvis: quam ut
l. 137) sic firmiter: sic et infirmiter 9. uxorem: uzore 0. 7. uxore sua
ὃ. 9. pro quibus: pro cuius fide 3. — 139) patet: pateat 9. ed. (manifestus
est τ.) et: om, 1. 8. 5. ed. actor: auctor 3. hector 1. poeta xV. (ὃ ποιη-
τής). 142) maius: om. 4. 143) cum: om. l. regunt: regant ὁ. ed.
144) laudat: laudant 9. adinvicem: om. 2. 146) prava: ita 6 (cf. rV.).
parva (pva) 4. 7. ed, etc. prava et 3. eamque animo: eu animo 9. iuste:
iusta 2. — 146) est: om. 2. 147) dilectio: concordia 3. (delectatio ed. ami-
eitia rV.). sit: fit 5. 1 (fiat-xV.). in ipsis: in ipsa 1. 2. 93. 5. 6. ed. rV.
fcc ab 1 7) 148) "sicut: -ut- 17 25 9, 6- ed: 149) uxore: ita 2. rV.
rel. uxori. 1191) suis: amicis 3 (suprascr. cef. 7 gl.). suis amicis ed.
-—
30
135
140
145
—
cx
σι
100
LA
go
οι
— (8545 --
ferent et amici, deinde vero infirmos esse maxime ipsos huiusmodi sen-
lire. in islis autem autem manifeste precipit actor ea quidem que prava
et impudica , invicem inhibere, ea vero que iuxta posse et pudica et
iusta sunt, indifferenter. sibimetipsis servire: studentes primo quidem
curam parentum habere, vir quidem eorum qui sunt uacoris non minus
quam suorum, uaor vero eorum qui sunt viri, deinde filiorum et ami-
corum et rerum οἱ tocius domus (amquam communis curam habeant,
colluctantes adinvicem ul plurium bonorum ad commune uterque causa
fiat el melior atque iustior, dimitlens quidem. superbiam, regens au-
lem recle el habens humilem modum et mansuetum. ut cum ad se-
nectulem venerint, liberati a beneficio mullaque cura et concupiscen-
ciarum et voluptatum que interdum fiunt in iuventute, habeant invicem
et filis respondere, uter eorum ad domum plurium bonorum rector
5 factus est, et slatim scire aut per fortunam malum aut per virtutem
bonum. $n quibus qui vicerit maazimum meritum a. düs consequitur,
ut Pindarus ait «dulce enim sibi cor et spes mortalium multiplicem vo-
luntatem gubernat», secundum aulem a filiis feliciter ad. senectutem
depasci. propler que proprie et communiter decet iuste considerantes
)ad omnes deos et homines eum qui vitam habet et multum. ad suam
uacorem et filios el parentes: —
Explicit yconomica. Ar.
151) different: om. 5. esse: esse et 9. ed. (cf. YV.) ipsos: om. 4 (in
marg. add. 7). 153) istis: hiis D. manifeste: maaime 2. precipit: precepit 5.
ed. actor: auctor 1. 3. 9. poeta YV. quidem: om. 3. prava: parva 7 (ef. al.
1.). prava sunt1.2.3.6. ed. | 154) invicem inhibere : inhibere sibi invicem5 (ed.).
posse: posse eorum 9. | 155) sibi met servire ipsis 2. sibi ipsis servire 5,
primo quidem: enim 9. ergo ed. | 156) curam: ommem (omnes 3) curam 1.
2. 5. 6 (cf. al. 1. 7). vir: et vir 5. ed. eorum: curam eorum 9. ed. qui
(sc. parentes): ita 2. 9. 5. que reliqui. — 157) eorum: om. 1. qui: ita 2.
3. 5 (et ἢ. 1. rV). 158) tamquam: om. 2. communis: om. 9. — 159) uter-
que: ita 8. 6. 7. utraque 4 etc. (cf. al.1. 7). 1060) fiat: fiet 8. et: ac 2.
atque: et 2. — dimittens: ita 2 (-tes). 6 (-tentes). YV. dimittentes 4 et vel.
eum ed. quidem: om. 5. 161) recte: racione 2. 3. 5. ed. habens: ita
cum ed. rV. 1. 3. 5. 6 et corr. 7. hiis 2, 4 et pr. m. 7. 102) venerint:
veniunt 4, veniant 3. 5. ed. liberati a: libancia 1. 4. libati a 6. a: om. ὃ.
multaque: et a multa 5. ed. (multam curam 3). — 164) respondere: tandem 1.
uter: uterque 1l. 9. 5 (uterque enim ed.). plurium: plurimum 9. — 165) est:
om. 2. 4, statim: statum 93. virtutem: fortunam iterum 2. 166) vice-
rit: vincerit 4. vicit Db. invenitur 1. 107) ut pindarus ait: om. 2. spes:
species YV. 109) depasci: depasti ed, (cf. al.1. 7). | 170) deos: dominos
(dnos) 9. et: ut Ὁ. homines: vivere add. xV, (cf. sch. Ferr.).
m—e655t.
Scholia ex eommentario Ferrandi (cod. Sorb. 963)
cum notis partim ad marginem (αἰ. sive a. /.) scriptis partim inter lineas
(i. vel s.) codicis Sorbonensis 841 (7) et Helmstadiensis 488 (4).
«-.
2. non permittentem ingredi etc.: nec debet permittere aliquem
virum exíraneum ingredi domum misi in presencia viri. cuius ratio est
triplex, ut patet in litlera. prima quia mulier debet timere verba mu-
lierum forensium ne dicant ad corrupcionem morum uaoris: loquaces
enim mulieres propler mobilitatem spirituum ideo statim dicerent «talis
ad talem accessit» , non considerantes finem et causam ingressus. 56-
cundo quia pluries inhonesta multa sunt ubi habitant mulieres, in se
tempore mensírui, eliam in pueris propter immundiciam eorum ac
multis modis; que sola debel scire cum suis pedicicis (sic: pedisequis).
etiam. mulia ulilia ibidem contingunt, que non expedit ut extranei
scianl. tercio si aliquid sinistri fieret in domo ab ingredientibus vel
operando vel loquendo, tunc vir haberet causam et occasionem contra
uxorem suam , et tunc posset eam molestare. (Ferr.)
non permiltentem ingredi nullum: al. aliquem intus 7 (quam
lectionem habet cod. Helmst. 4).
3. si non vir perceperit: 3. absque scientia viri 7 (cf. Ferr. nis? in
presencia viri). :
forensium mulierum: al. furentium afurio. ris 1 (haee igi-
tur lectio mera emendatio fuit scribae textus verba non intelligentis. ita
etiam in cod. rec. Berol. lat. fol. 40 f. 267^ forensium altera corrigentis
manu mutatur in furentzwum).
9. vir habet causam : sc. contra eam Ἴ. cf. Ferr. 1. c. ad v. 2 et v. 1.
hie quoque, ut in locis aliis plurimis, sententiam auctoris obscuro inter-
pretis sermone difficilem pervertit Aretinus, qui scripsit wf penes virum
sif culpa.
7. permiserit: promiserit " cum nota: al. permiserit.
EUDEHSIS- di. vicia T.
vestimento: 1. vestitu 7.
minori: 1. humiliori 7.
9. differens forma: 4. puleritudo 1 (pro nominativo item forma |
— quum sit form — accipitur ab eis qui addiderunt nec cf. v. l.).
quoniam nec questus vestimentorum differens forma: a. l. quod
nec vestium possessio differens pulcritudo 1 (cf. recens.
Ven.: quod nec vestium questus differt puleritudine nec auri multitudo
tanti est etc.). :
tanta: vel tantum 7.
10. quanta: vel qualiter 71.
11. etenim quilibet etc.: al. etenim invidiosus quilibet hu-
iusmodi ornatus est multocertior in senectute reddens
preconia iusta sibiet filiisintalibus agitur sibi affectet
preesse. difficile enim viro ἢ (cf. recens. Ven.: etenim invidiosus
omni anime huiusmodi ornalus est, et multo firmior ad senectutem 1u-
—— 1095. ——
sias laudes sibi filiisque retribuendo. huiusmodi quidem ipsa igitur
se inanimet ornare (sic) viriliter dominari. difficile enim viro etc.).
12. cercior: cercius " cum gl. scil. faciet modeste ornando se.
cercior: quia ipsa cercior erit quod in senectute laudes iuste sibi
el filiis propter eam tribuentur. (Ferr.) l
13. talium quidem etc.: hic concludit dicens quod bona mulier
debet se inanimare et àn animo suo ponere composite et recte dominari
predictis, scil. que pertinent ad ea que in domo el ad ea que in se, quia
viro indecens est scire ea que in domo et in ornatu mulieris sunt, (Ferr.)
talium: 1. in talibus 7.
inanimet: i. informet vel instruat vel instiget 71.
14. intus: 1. intra domum 7.
in ceteris autem omnibus : sc. eaterioribus et magnis 1.
16. eelit peragere: sed hoc dimitlat viro 71.
18. pareat quoque viro in omnibus: a. l. audiat quidem a
viro omnia ' (ila rec. Ven. audiat quidem virum in omnibus).
et simul: 50. cum viro 1.
et obediat: sc. viro 1.
22. sibi impositos : sc. mulieri'i (eadem glossa hic extat in Helmst. 4).
quos: 86. viri mores Ἴ (eadem gl. in 4).
25. unanimem esse: sc. (ita recte 4. a. 1. male 7) ips? viro 4 et 7.
iuxta velle: sc. viri 4 (mariti 1).
26. si quid autem etc.: si viro accidat infortunium in rebus vel in
corpore vel in anima, in rebus propter defectum vel amissionem ea-
rum, in corpore propter eius egritudinem vel per consimilia , in anima
per ignorantiam manifestam et racionis turbacionem, uxor semper de-
bel dicere verba consolativa optima et obsequi (obsequitur cod.) in pre-
ceptis decentibus, preterquam quod ipsa aliquod turpe agal aut aliquid
non sibi conveniens: in (alibus uxor non debet recordari, 81 ipse eo
passione quandoque aliquid peccavit contra ipsam molestando vel ver-
berando. de nullo malo quod fit per infortunium debet conqueri: non
enim talia attribuenda sunt viro quasi ipso talia voluntarie peragenti,
sed omnia talia debet ipsa attribuere vel egritudini vel ignorancie vel
alicui accidentium fortuitorum predictorum. (Ferr.)
28. dicat quoque semper optima: e. g. a pyratis est depredatus :
dicet predia nostra reddent 7. j
29. vel memorem esse eic. locus corruptus. cf. praeter Ferrandum
rec. Ven. ubi sic emendatur: sb? autem ipsi recordetur siquid vir anime
passione ad ipsam delinquat , nec de aliquo conqueratur quasi ille hoc
peregerit, sed hec omnia. egritudinis et ignorantie ponere et acciden-
tium delictorum.
32. in hiis: sc. malis fortunis 7.
39. habebit: sc. ad eam "1.
curatus : i. consolatus 7.
34. s? quid: vel quidem "1. -
36. decet timere: sc. mulierem 71. -
-— 05 - —
36. in alüs: sc. infortunüis 1.
autem multo etc.: sc. debet mulier 1.
37. obsequi: sc. viro 1.
empía: sc. pecunia 1.
38. prolectione: al. procreacione 7.
40. divulgata: sc. mulier in bona fama vel mala 7.
ut. al. frui.
Al. sufficere (ita 7): al. sufferre 7.
43. orare: Decet igitur mulierem orare non pervenire virum in
adversitate ... et hic habetur planius alia translatio sic: orare
quidem igitur oportet in nullo infortunatum fieri maritum, cum eam in
eius infortunio mala duplicia etc. (Ferr.) eandem lectionem, quam ex alia
translatione Ferrandus, significat margo Sorb., ubi sic: a. 7. orare qui-
dem igitur oportet in nullo infortunatum virum fieri.
contra cum vulgata consentit rec. Ven.
44. decet: sc. mulierem gl. Helmst. 4, item 7.
sibi: $c. viro 7.
45. arbitrari: sc. honestum est 7.
huic: sc. mulieri 7.
46. alcisie: nomen proprium gl. Helmst. 4.
asciste: a. l. alcestis proprium nomen 7.
AT. vixisset (ita 7): sc. utraque 7.
48. amicti: sc. vir asciste gl. Helmst. 4, item 7.
uliais: sc. vir penelope 4, item 7.
90. facile: το. facile solet 7.
91. non volunt (ita 7): al. vero nolunt 7.
non optime: sc. male gl. Helmst. 4.
52. et in verecundia non habere: et non verecundari si secundum
proverbium herculis vel orphei non sequitur sacra pudicicia ... et hic
habetur alia transilacio sic: oportet multo magis honorare nec pu-
dere sui ipsius mariti, si non comitetur secundum orpheum pudicicia
sacra ac divicie filie euthymosine (euthymo ) i. letificantes. animum.
euthymos enim dicitur ab heu quod est bonum et animus quasi bonum
efficientes animum. et est eadem sententia. (Kerr. f. 68^ col. 2.)
hanc aliam translacionem iterum indicat glossa margin. cod.
Sorb., ubi sie: αἱ. 1. nec pudere sui ipsius viri si non comi-
tetur (gcetb, quasi sit communicetur) secundum orfeum ac di-
vicie filie euthinocine. utramque miscet, ut solet, recensio Veneta
(in qua sc. vulgata ex alia transl. hic illic emendatur et commutando ex-
plicatur): et in verecundia non habere, etsi non consequatur secundum
orpheum mentis sanitas sacra, et divitie animositatis filius.
et in verecundia non habere: sc. virum gl. Helmst. 4, item 7.
53. sacra: al. satis 7.
pudicicia: sc. viri T.
54. sequantur: al. sequatur 1.
iypo: i. in quadam tali summa vel universalitate (ud ^) 7.
ARISTOT. PSEUDEPIGR. 492
DS
96. ucoris in usu: in usum i, in exemplo vel ad exemplum. (Ferr.)
rec. Ven. hune locum pleniorem habet sic: quoniam tamquam so-
cia. vite et filiorum, sicut ab extraneitate deprecator (ὥσπερ
ἱκέτις καὶ ἀφ᾽ ἕστίας ἠγμένη Ar. oec. 1, 4!) ad domum viri devenit.
97. el vite: sc..causa 7. cf. ed. Lips.: tamquam socia vitae gratia
filiorum.
relinquens: sc. vir 7.
98. quibus: sc. filüs 1.
sanctius: al. divinius 7T.
60. senectutis: sc. parentum 7.
pastores: i. nutritores Ferr.
62. ipsis: sc. liberis 1. utentibus ge. pro ab Ἴ.
63. hoc: s. bonam educationem gl. Helmst. 4, item 7. cf. Ferran-
dus: Aoc aulem non obtinentes i. bonam educationem et mulricionem
pacientur defectum scil. ipsi fili.
65. poterant etc.: eacusabilem causam poterant habere adinvicem
scil. filii de inhonesta vita, et ex hoc timor scil. debet esse ipsis pa-
renlibus, ne ipsi contempli a filiis propter enormitatem vite scil. ipso-
rum parentum si malum exemplum vivendi dederint filis, vel propter
enormitalem vile ipsorum filiorum qui ex defectu correctionis mali
sunt — et sic ad utrumque potest referri — sint ipsis scil. parenti-
bus ad inleritum scil. infamie et dissipacionis bonorum quandoque per-
Sonarum. (Fevrandus). !
poterant: sc. liberi 4 et 7.
poterant: al. poterunt 7.
limor: sc. a parentibus 1.
66. 2psis: sc. parentibus 4 et 7.
67. obmiltlere: sc. virum 1.
68. optimis: sc. parentibus 4 et 7.
procreare: sc. optimos gl. Helmst. 4.
69. consumere (ita 7): al. 1. dispenset 7.
70. pro ea: sc. terra 4 et 7.
et vult pro ea eic.: et eligit pro ea ut non secetur pugnando cum
hostibus, et sic contingeret mori. et huiusmodi mors ... rec. Ven.
79. ad quam etc.: sicut habet alia translacáio, vitam exponit
in inimicos expugnando τα ut pro eius sc. terre deffensione moriatur
si contingat, el talis mors maaime honoratur cum sit pro conservatione
iusticie et tuicione necessariorum ad vilam. poslquam igitur tantum
studium fit iusle et racionabiliter pro esca corporis, nonne omne stu-
dium est adhibendum, si pro suis liberis matre, pro suorum liberorum
maire alque nutrice, ad quam i. in quam semen anime consumitur 1.
dispensatur, quid si i. si ila est q. d. immo multo forcius est omne
studium adhibendum. et est ibi ordo preposterus in litera, cum dicit:
ad quam semen anime consumitur quid si pro suis liberis etc. quasi
diceret: si ita est. pro corporis esca, ergo multo forcius pro maíre
filiorum in quam semen anime i. animati dispensatur (Ferr.).
x d6DU -
ordinem Graecis quidem verbis aptum ad sententiam correxit rec.
Ven.: ubi autem tanta fif cura pro corporis nutrimento, et multo ma-
gis pro filis et matre et nutrice, ad quam anime semen consumitur,
omne studium est faciendum. — atque similiter iam factum erat in alia
translatione sec. cod. Sorb., ubi sic: a. 1. quippe pro suorum fi-
. liorum maíre ac nutrice, in quam anime semen dispen-
satur, omnis opera est adhibenda (1).
713. ad quam: al. l. in qua 7.
suis liberis: a. l. suorum liberorum 7.
74. hoc enim solo: per hoc solum scil. per generacionem sibi si-
milis gl. Helmst. 4.
79. immortalitatis: sc. aliquid 7.
et omnes peticiones: et subdit quod per hoc omnes peticiones et
oraciones divum i. deorum paternorum permanent, quod potest dupli-
citer intelligi etc. (Ferr.)
divum: al. deorum 4 et 7.
divum: al. divine 1.
TT. dtaque: sc. debet huiusmodi facere 7.
78. sacra, mactavit: al. (pro 1. cf. Ferr.) sacrificia immolantur
vel immolans 1.
79. ad honorem: sc. eius et suorum 7.
ad honorem: ergo propter deos coram quibus sacra mactavil i.
sacrificia immolavit, et uxorem duit et se tradidi ipsi uxori ad hono-
rem i, ad honorandum ipsam multo magis quam aliquem alium post
parentes i. preter parentes quibus debetur honor et reverencia subie-
ctionis propter deos (Ferr.).
. 84, prudentem : sc. virum 4 οἵ (inde in textu ed. prudentem virum).
ignorare: sc. honores gl. Helmst. 4 (eadem gl. in 7 ad v. 85 qui:).
85. uxori: $c. competunt 7.
86. iustus: al. l. honestus 7.
magis: vel maaime 7.
as eborum: «t. [eas alvas 7.
quid: al. l. quis 7.
libenter acceperit : quod non tantum gaudebit de datis licet multa
sinl, qualiter dolebit de ablatione suorum iniusta. (Ferr.)
89. uxori ad minus (ita 7): al. virum 7.
90. societas: sc. proprii viri gl. H. 4.
91. qualemcunque: sc. mulierem 7.
92. degeneribus: al. (pro 1.) vilibus 71 (cf. v. 1. ad h. 1.).
94. de hiis: sc. si faciat ea 1.
95. iure (ita 7): al. viro 7.
decet: sc. virum gl. H. 4.
cum honestate: al. 1. composite "1 (cf. v. 1. ad h. 1.).
cod. Sorb. alius translationis, quam hic quoque ex quadam parte se-
quitur rec. Veneta, hanc habet in inargine lectionem (certis tamen singu-
lorum versuum litteris recisis mutilam): αἰ. 1. habendum vero mu-
472.
πε
lieri su.. honeste ac modestia .. et pudore sermones et
. ecmhibentem. beme habentis et .. pudici. multa man-
suet.. fidelitate utentem in n..modicorum peccatorum
indul.. habentem.
cf. rec. Ven.: appropinquare autem decet uxori ordinate et multa
modestia et pudore. verba etiam et communicationem tribuentem ei qui
bene habet ac liciti operis et honesti multa mansuetudine et fidelitate
ulentem. eorum autem que non sponte et parvorum peccatorum indul-
gentiam tribuentem. |
96. timore: al. l. pudore 71 (ita rV.).
dando verba etc.: dando verba communicacionis eius qui bene
habet i. verba hominis bene se habentis et temperate, ac liciti operis et
honesti 1. licite et honeste operantis, cum multa modestia et fide utendo
uaore quasi diceret quod verbis curialibus et honestis ... debet ab
uaore consensum illius actus requirere. (Ferr.)
98. parva quidem etc.: alia tamen translacio (cf. rec. Ven.
cit. ad v. 95) habet invitorum et modicorum peccatorum indulgenciam
habentem. et tunc est clarior sentencia. (Ferr.)
99. sine verecundia et pudore: et ad hoc concordat alia tr ans-
lacio que habet absque vituperio et dedecore. (Ferr.)
moneat: sc. uxorem gl. H. 4.
moneat: sc. eam ut caveat 7.
109. qua: sc. specie 7.
104. compositi: i. virtuosi 7.
105. rectores: sc. civitatum 7.
alia vero: 86. est species timoris 7.
Servi: 506. utuntur 7.
Τοῦ: ehgensc se- vus
108. utatur: 1. operetur 7.
109. ut tamquam etc.: ut ambo sint quasi curatores rerum com-
munium i. procuratores bonorum ad utrumque pertinentium. (Ferr.)
communm.: 856. 615 1.
111. ostendet: sc. mulier 1.
112; : 258: se. var, A.
114. Homerus: ll. y, 172 et Od. ἕξ, 168.
116. Priamum: sc. se diligere 7.
metuendus: ponit verba eius 7.
Gs cT δ 5. τς
119. enim: al. quidem 7.
120. virum et uxorem : sc. ordinatos 71.
121. nemo enim etc.: a. l. nemo enim neque diliget neque
amabit neque mirabitur unquam peiorem se nec metuet
cum pudore si huiusmodi passiones contingunt optimis
adinvicem et naturaliter bonis, minoribus autem scien-
cia ad peiores se. hunc habitum etc. 7 (rec. Ven. convenit cum
vulgata).
-— bl te
151 5e:0r6m.: Sc. 561 (cb v- by.
123. minoribus iamen: sc. hoc proprium est 1.
124. Agamemnon autem etc.: non sic autem fecit agamemno erga
uaorem suam. immo ipse agamemno propter criseidem amasiam suam
quandam peccavit ad eius uxorem 1. contra suam uaorem in ecclesia
i. in consilio, ut habet alia tiranslacio, peccavit inquam dicens
mulierem captivam et non bonam immo ut ita dicam barbaram i. ser-
vam barbari ... in nullo deficere a clitemnestra ... ipso enim aga-
memnone non bene habente filios ea se ἢ. ex propria uxore , vel uxore
non bene habente ex eo ... vel potest intelligi hoc quod est non bene
exc se liberos habente de criseide . . . et hanc sententiam videtur. so-
nare alia translacio que habel sic «non bene ergo filios habente ex
ipso nec iuste edili muliere usus est». (Ferr.)
125, 22) ecclesia: α. ἰ. 2n e o2)62020: 7.
127. non bene quidem: sc. dixit 1.
habenle: sc. ipso 1.
128. usus est: sc. cum criseide 71.
qui antequam etc.: i. antequam cognosceret mores eius et ante-
quam consensum eius haberet ad amplexus thori violenter duxit. (Ferr.)
129. illam: sc. mulierem propriam 1.
per violenciam: quia ex prelio acquisita fuit 7.
ducit: sc. aliam ex bello vel in bello troiano 7.
131. prodire (ita etiam 7): sc. in opus 71 (cf. v. 1.).
132. arbitrans: sc. quia amplius non teneret sibi si peccaret 1
(interpungunt enim codices post presumpsit).
1383. mereatur: al. l. sortiretur 7.
134. noluit: sc. ibi 7.
135. quamvis: i. valde 7.
136. vivere: sc. infideliter 7.
137. pro quibus: a. Ll. (pro ὁ.) pro eo quod secundum rationem
ipsi que a muliere occurrebant 71.
139. actor: sc. homerus 7.
140. oravit: sc. nausica "i.
142. ipsa: sc. nausica 7.
143. ait: Sc. homerus 1.
concordes οἷο. : concordes in voluntatibus vel intellectibus ut ha-
bet alia translacio. (Ferr.)
144. hinc patet rursus etc.: a. T. hic manifestat rursus poeta quod
non qui erga prava obsequia invicem consensum commendat sed qui
intellectu et prudencia iuste coaptatus est. nam intellectus agere do-
mum. hoc manifestat 1.
cf. rec. Ven.: iferum manifestus poeta est quod non de malis ob-
sequiis invicem concordiam laudat sed eam que cum prudentia et in-
tellectu iuste coniuncta est. quod enim dicit voluntatibus et concordia
illud significat.
cf. Ferrandus: zntellexit enim per voluntate domum regere et ra-
-—'6624--—
tione recía et regulata domum regere et ideo alia translatio ha-
bet loco voluntatis intellectum.
146. dicens: sc. homerus 7.
148. ipsis: al. ipsa 7.
el maxime: probat immediate dictum 7.
ipsum : al. ipsam 7.
150. fortes: sc. vir et uxor 7.
151. esse: sc. contingit "7.
Suis: sc. amicis Ἴ (cf. v. l.).
152. infirmos esse: 1. debiles sc. contingit ipsos "1.
ipsos: ipsos sc. amicos et coniunctos , vel virum et mulierem 7.
153. parva (pva): al. prava (poa) 7.
154. inhibere: alia tamen translacio habet loco inhibere
mandare , sic videlicet: prava quidem et difficilia mandare invicem. et
secundum hoc erit ibi quedam species allegorie que dicitur tropus vel
charientismos (chanentismos cod.). est enim tropus quo dure dicta
gracius proferimus. (Ferr.)
155. servire: 1. ministrare 7.
quidem: a. l. uterque 7.
156. curam: al. omnem (sc. curam) 7.
158. tamquam: sc. alicuius eis 7.
159. colluctantes ete.: contendentes adinvicem ut quilibel ipsorum
sit causa plurium bonorum ad commune 1. quod quadam aviditate et
invidia 1. zelo ad bonum debet quilibet eorum conari ut plura bona ad-
quirat pro communitate amborum, i(a ul ex hoc et aliis virtutibus me-
lior et iustior altero posset dici. (Ferr.)
uterque: a. l. utraque "1 (cf. v. 1.).
160. melior: sc. ut uterque fiat 1.
regens autem: et sc. ul fiat ulerque 7.
101. ut cum ad senectutem etc.: a. l. ut cum ad senectutem
venerint exempli glo. s. per etatem a collationibus et
cura populi et voluptatibus et desidiis ut quandoque in
iuventute fiant habeant invicem et filiis respondere 7.
162. liberati a beneficio etc.: liberati a beneficio 1. a conferendo
et dispensando bona domus illis qui sunt in domo ... habeant quid re-
spondeant invicem sc. unus alteri el etiam filiis ia quod unus alteri
possit dicere: «ego iuxta posse meum laboravi in laudabili et honesta
vita et honesta adquisitione bonorum, merito debeo quiescere», et hoc
idem filiis poterunt allegare. et hoc est quod ipse subdit quod uterque
eorum factus est rector i. dux vel duclor plurium bonorum ad domum.
possint etiam statim. scire tamquam experti prudentes et regulati ma-
lum quod per fortunam ἡ. adversam advenerit et bonum quod per vir-
lutem similiter venerit, esse scil. sustinenda ita quod qui in talibus vi-
cerit ... maximum meritum consequitur a düs... nam sicut dicil
pindarus quidam doctor: cor sibi dulce i. benignum et paciens. et
spes mortalium s. spes quam morlales habent de retribucione deorum,
“ὦ
gubernat multiplicem voluntatem i. regit et regulat appetitum affectus
varios ei diversos. dicitur enim cor sibi dulce esse cum est benignum
et paciens in tollerancia adversorum et non elatum in prosperis. vo-
lebat igitur pindarus dicere quod per cor tale quod vocavit dulce sibi
el per spem quam mortalis habet de retribucione deorum, poiest homo
regulare varias cegitationes mentis et varios motus nature que inter-
dum ad vicia inclinant. (Ferrandus.)
162. concupiscenciarum: à. concupiscentüs T.
163. voluptatum: 3. voluptatibus 7.
164. ufer: et dicere quod 7.
165. et stalim: et quod filii habeant 7.
malum: sc. quod uterque passus est 1.
166. bonum: sc. acquisivit 1.
vicerit: al. vincerinít 7.
167. Pindarus: v. fr. 130 Boeckh. t. II p. 672 (fr. 198 Bergk: ex Pla-
ton. rep. I p. 331 in.).
169. depasci: al. depasti 7.
depasci: ut ad senectutem 1. in senectute sua depasti scil. sint fe-
liciter a filiis. (Fevr.)
... depasti et honorati. (Ferr.)
169. propter que etc.: propler que scil. iam dicta oportet pro-
prie i. singulariter et communiter iuste considerantes, hoc est dictum
quod quilibet singulariter et omnes communiter oportet eum qui vitam
habet s. rationabilem et regulatum, considerare iuste ad omnes deos i. ad
honorem et reverenciam impendendum deorum et etiam considerare etc.
(Ferr.)
De duobus libris oeconomicae secundum Ferrandum.
Ferrandi comm. (Sorb. 963) incipit ita:
Antequam descendatur ad textum sciencie yconomice tria sunt
prenotanda, primo quid sit subiectum in ea, secundo quem ordinem te-
net inter sciencias morales, et tercio quot sunt libri parciales in yco-
nomica aristotilis nobis translata ad presens. dicamus ad primum
quod subiectum in dicta sciencia est operacio hominis ut est pars com-
municacionis domestice, ila quod ipsa hominem instruit quomodo ipse
debet se habere in domo erga uxorem filios el servos, ut patebit in se-
quentibus. de secundo dicatur quod predicta sciencia est media ordine
doctrine inler sciencias morales. prima est monostiica que apud nos
dicitur ethica, secunda est conomica, tercia est politica. quia, ut di-
cit eustratius supra primum ethicorum , ethica est melioracio hominis
secundum se ipsum, qyconomica vero est melioracio hominis ut est pars
communicacionis domestice, politica autem ut est pars multitudinis seu
communicacionis civilis ... ad tercium dicatur : in yconomica aristo-
lilis nobis translata ad presens sunt duo libri parciales. in primo phi-
se 00H —
losophus tangit convenienciam differenciam et ordinem istius sciencie
ad politicam ... et cum hoc principaliter determinat de communica-
cione domini ad servos, que primo politice vocatur despotica. in se-
cundo vero lbro determinat de communicacione viri ad uxorem, et
ista vocatur nupcialis, el in eodem libro de communicacione filiorum ad
parentes. et sia proprie vocatur yconomica. plures autem commu-
nicaciones non sunt in domo, ut habetur primo politicorum (f. 612).
... (f. 620) hic determinat de possessionibus que sunt in domo,
sc. de uxore et servo. et ista dividitur in duo: prima determinat de
ucore, secunda de servo. secunda ibi «de possessionibus autem». vel
posset aliler dividi ista. pars in tres secundum aliam divisionem prius
tactam: primo ponit leges convenientes ad virum et ad uxorem, se-
cundo ad possessiones, tercio de convictu viri et uxoris. secunda ibi
«de possessionibus autem». tercia ibi «bonam mulierem» ...
f. 67*: Secundus liber.
«Bonam autem mulierem». Postquam philosophus determinavit
de communicacione despotica principaliter et quodammodo de ycono-
mica, hic determinat de nupciali yconomica proprie dicta, liber hic
determinat leges et documenta circa convictum viri et mulieris. et ista
dividitur in tres, primo determinat de moribus uxoris in ordine ad vi-
rum, secundo de moribus viri ad uxorem, tercio quomodo insimul de-
beant domum regere ...
Des. f. 72: hic autem videtur dictis finem imponere. utrum autem
liber sit completus dubium est. nam cum ad complementum domus per-
tinent filii servi et bestie ut boves et talia animalia, in hoc autem libello
non tangitur gradus filiorum ad servos nec que sunt opera propria
filiorum nec que servorum, nec etiam servorum gradus et distinctio.
nisi si dicatur quod ex quibusdam generalibus hic positis et in. primo
politicorum voluit illud intelligere.
Bartholomaei comm. ita incipit in cod. Sorb. 841 (in quo non extat
ipsa eius expositio, sed solum modo quaestiones satis prolixae quae ex-
positioni subiunctae fuerant):
f. 116^: Circa librum yconomice aristotilis, quem deo adiuvante
iam exposuimus, querenda sunt primo aliqua in communi, et primo de
comparacione yconomice ad suum genus remotum quod est sciencia ...
f. 1288: et hec super primum yconomice ad presens sufficiant.
« Bonam mulierem etc.» Circa hunc librum secundum 1conomice
—— 50097 -
querenda sunt aliqua et primum circa primum capitulum , utrum mu-
lier seu uxor debeat facere expensas conviviorum ...
f. 133^: el in hoc sit consummatio secundi voluminis scil. que-
stionum supra librum yconomice arist. quod una cum volumine eapo-
sitionis eiusdem libri ob reverenciam vestram, domine anibalde de
cecano , compilavi et sit in consummatione deus benedictus et laudatus.
verum quia difficile est et forsan omnino impossibile videtur in primis
editionibus ab homine omnino completum producere, rogo studiosos vi-
ros ad quos hec opera pervenient, ut ea que deficiunt adimpleant et
quod existencia pie et ad inlentionem interpretentur meliorem. nam
doctrinas corrumpere seminaque errorum spargere ac ymaginaltionis
pandere simulacra monsíruosa, non perlinet ad studiosos et veritatis
amatores sed ad ipsorum et vere philosophie emulos, qui in hoc tan-
quam in summo bono gloriantur. a quibus secundum sapientes macime
est preservandum. nam assuesci in erroneis et falsis a principio est
inpedimentum maximum in cognitione veritatis.
Expliciunt questiones supra yconomicorum aristot. edite a ma-
gisiro bartholomeo de brugis anno domini Mille CCC? nono.
III.
Problemata quae dicuntur Aristotelis philosophi
ex codice Bambergensi sec. X verbotenus descripta cum emendata
leetione codieis Bruxellensis sec. XII (B) et v. 1. cod. Berolinensis
sec. XII (C).
Incipit procblema Aristotilis
philosophi (in B hic titulus est:
Interrogatio et responsio magi-
siri et discipuli atque unicuique
interrogationi et responsioni prae-
figitur /nt. et esp. nullus titulus
in C).
1. Quare si venter (venter om.
C) inferius (inferior B) reumatizat
(-tizaverit C) desiccat (-cantur B)
ea quae (que BC) circa stomacho
(-cum B. stom €) sunt. Resp. quia
humor vertuntur ideo desiccatur
stomachus quem desiccatur sitem
generat (quia humor fertur ab sto-
macho ad inferiorem parlem quo
desiccato nascitur sitis cum sicci-
tate. B. — quia h. fertur a stom.
ad inf. p. ideoque desiccatus sto-
machus sitim generat. C).
2. Quare lacrimantur oculi tri-
stantis (tristantium (. oculi el tri-
stamur B). Resp. quia in mininga
subito excprimit. humorem ibidem
constitutum aperiuntur poris are-
facti lacrimantur hunc et ea ga-
lium fiet aliquos dicentes usque ad
cf. supra p. 219.
. . M
Arist. probl. ined. II, 1: 4ιτα τί
ὩΣ ἘΣ ὃς d , δ d
of τὴν κάτω κοιλίαν ῥευματιζομε-
voL κατάδιψοι γίνονται; ὅτι τῶν
e ^ ’ 2
υγρῶν xevo φερομένων ἀναξηραί-
A Ἁ -"Ὕ Y
νεται τὰ πρὸς τῷ στομάχῳ" κατὰ
ξηρότητα δὲ τὸ δίψος.
ib. II, 2: Διὰ τέ δακρύουσιν of
λυπούμενοι; OrL πνεύματος πάϑος
ἐστὶν ὴ λύπη" ονστο ἐν οὖν ἐπὶ
τὴν μήνιγγα καὶ ἀϑρόως ἐκϑλίβει
τὸ lu πε τ ὑγρόν. τὸ δ᾽ αὐτὸ
καὶ τοῖς χαίρουσι γίγνεται (cf. Alex.
L 9D) |
lacrima (quia humor in mininga
constitutus subito exprimitur. quo
operiuntur oculi et arefacti lacri-
mantur. Aliquando ex gaudio fiunt
lacrime. Undc dictum est usque ad
lacrimas risi. B. — quia in mini-
gna ecprimitur subito humor ibi-
dem. constitutus et operiuntur ra-
refacti occuli et lacrimantur. hoc
ea gaudio dicentes. usque ad ἰα-
crimas risit. C).
3. Quare inquid differit spaton
ab eunuchus (In quo differt spado
ab eunucho BC). R. quia eunuchis
(-chi B, -cho €) ab infantia (sua
add. C) auferuntur testiculi (test.
ab inf. auf. B) spaton autem iam
(spado iam BC) dure (-rus BC) ca-
siratur.
4, Quare spatoni (Et quare spa-
dones BC, nisi quod ef om. C) non
habent barbas (-bam BC). Resp.
quia obtunditur et deperit in eis
calor ex calore enim crescunt ca-
pilli vel (et BC) pili.
3. Quare eunuchi angustam ha-
bent et adtenuem vocem hunc gra-
vantur in raucidinem (angustas vel
tenues habent voces et gravantur
raudcedine B. ang. habent vel t. v.
et gr. raucedine C). Resp. quia
obtunditur et extinguitur in eis an-
gustus igitur spirilus quem festus
et itenuens deficilur vox quasi la-
tioris sletlerent deficientis vox: gra-
vatur (quia omnes pori extenuan-
tur in eis. similiter et meatus unde
voc egreditur. Igitur spiritus qui
fertur veniens ad angustum iter.
667
ib. II, 3: Τίνι διαφέρει σπάδων
? , e, e ? -
εὐνουχου; OTL O μὲν εὐνοῦχος μει-
ράκιον ὧν τῶν διδύμων ἐστέρηται.
ς M ' ΄, M 1
0 δὲ σπαδων mgoxowoege ἤδη τὴν
e
ηλικίαν.
. Y ,
ib. IL, 4: 4ιὰ τί o£ σπάδοντες ov
e ^ ?
φέρουσι γένεια; ὅτι ὑστερεῖ ἐπ᾿ αὐ-
» Y , e M M ,
τῶν τὸ ϑερμόν. ὑπὸ δὲ ϑερμασίας
2.
αὔξονται αἷ τρίχες.
. x ?
[cf. ib. IL, 5: 4ια τί of μὲν ευ-
- 2e n 1 , "I
νοῦχοι οξυφωνοι.ς o£ δὲ γαλλοι ov;
σ᾽ A A ,
ὁτι οὗ μὲν στενους ἔχοντες τους πό-
2 , δὲ 1g: 5 ,
ρους ἑκτέμνονται, of δὲ ἡδη ευρυτέ-
3 , Y - -
ρους ἁποκοπτονται" διὰ στενοῦ δὲ
» Y ? “ὖ ?
πνεῦμα φερόμενον λεπτον ἠχεῖ; δι
2 ΄
εὐρυτέρου δὲ βαρύτερον (cf. Alex.
pr. I, 8)).
deficit non promens vocem. defi-
ciente voce gravantur eunuchi rau-
cedine B. — quia omnes pori eac-
tenuantur in eis, et laciores absce-
dunt. angustus igitur spiritus qui
fertur est et tenuis. deficit νοῦ.
quasi latiores steterunt. deficiente
voce gravantur. C).
6. Quare sitientes si lavaverint
arescent sitem (laverint carent siti
BC) et qui non sitiunt si lavaverint
sitiunt (laverint moa sitire inci-
piunt B. moo sitiunt C). Resp. quia
siccioris (-res BC) pori effectis (ef-
ficiuntur B. effecti C) arefacti (ra-
refacti C) aperiuntur et (rahenl
(-hunt BC) ad se humorem inf'usio-
nem (ex infusione B) balnei et in
profundo (balnei in profundum B
— tr. ad se humorem infusione in
profundum C) illi autem. sudantes
effusum humorem desiccati sunt
(dll autem qui non sitiunt dum la-
verint sudantes desiccato - humore
mox Sire incipiunt B. illi autem
sudantes infusum humorem desic-
cati sicunt C.
7. Quare de siccis et humidis ci-
bis eructuamen fit (de siccis eru-
ctuant B — de siccis cibis eructua-
mus C). Resp. quia permiscitur
(permiscetur spiritus BC) in supe-
rioribus locis el levioribus efficitur
in ipsu loca (locis cum qualitate
Siccorum ciborum B — locis. et le-
viora efficiuntur ipsa loca C).
8. Quare si matrec patitur mu-
lieris (album in cod. m. znfir-
matur mulier alienatur B — matric
668
M ν᾿"
Cass. ὅ: Zio ví μὴ ὄντες ἕν δί-
ψει εἰ περιβάλλοιμεν [πρὸς] λου-
΄ὔ Y -
τρὸν. προσγίνεται TO διψὰν καὶ
3 , .“.9 ? » (7
ἀναπαλιν εἰ ἐν Ober ὄντες. παῦύε-
M [i4 A
TOL τὸ δίψος: or. vo δίψος γίνεται
Χ ΄ 35
κατὰ ξηρότητα (cf. Cass. 8). εὖ ovv
- ’ A
διψῶντες περιβαλλοιμὲν τὸ λου-
΄ hl - " 3 :
TQÓv, TO σῶμα, διὰ τὸ μετέχειν
b ? ,
ξωτιπῆς δυνάμεως αὐτό, ofovel ἐπι-
-»ὝἭὝ Y » -Ὕ
σπᾶται διὰ τῶν τῆς ἐπιφανείας πό-
NC Y [d *
θῶν τὸ vygov καὶ οὕτω συμβαίνει
e M ei ;
ὑγραίνεσϑαι vo βάϑος. ἐξ ov μα-
i] ^
λιστα γίνεται vo δίψος. ἐπὶ δὲ τῶν
x " LI ’
μὴ Onpovrov καὶ περιβαλλόντῶν
Y e ς M -
τὸ λουτρόν, ὑπόκειται ὑγρὸν ἐν τῷ
[4 - A d
σώματι καὶ προίξται τοῦτο διὰ τῶν
5 74 WS à! A £9 ^
ἰδρωτων. δια vo μὴ ἀντιποιεῖσθαι
ὑγρασίας (cf. Alex. probl. 1, 41).
Arist. pr. ined. IL, 6: Διὰ τί μετὰ
τὴν ξηρὰν καὶ ὑγρὰν τροφὴν ἐρευ-
γόμεϑα; ὅτι κτᾶται (l κέκραται)
τούτοις πνεῦμα. τῆς οὖν ἀσϑε-
νεστέρας τροφῆς κάτω χωριξομένης
λεπτομερὲς ὃν τὸ πνεῦμα ἐπὶ τοὺς
ἄνω τόπους ἑαυτὸ κουφίζει.
. M ^
ib. IL, 9: Ζιαὰ τί αἱ γυναῖχες τὴν
ς -
ὑστέραν παϑοῦσαι παραπόπτουσιν;
p n ΟΕ δος LU 1
ὅτι νευρώδης ουσία ἐστίν" ἔγχει δὲ
patitur mulieres alienantur — C).
Resp. quia nervosa est
cod. est ipsa matrix BC) habet enim
(et habet B) initium principalitatis
ab (a BC) stomacho et mininge (-ga
B — miningna C).
9. Quare aliquantis (-ti C) se
exercientis (-centes C) perducant
(perdurant C — aliquanti diutius
(album in
exercitanles unus alio plus durat
B). Resp. quia alius alius plus cali-
dior (alius alio calidiori B) est na-
iura (quia alius ab alio calidior
natura C).
10. :Quare (a lumine add. BC)
ingressus (-si C) in obscuro (-rum
BC) non moz videt (vident C — mox
non vident B). Resp. quia niger in
oculos (-lis BC) constitutus humor
inpingatur si vivificum spiritum et
vivificum spiritum (Spr cod.) te-
nuens manens aperiens porus (in-
pinguatur obscuritate obtusi oculi
clare videre non possunt B — im-
pinguatus obscuritatem facit sibi
vivificus. tenuis manens adape-
riens C).
1l. Quare menstrua mulieribus
(-ris BC) fient (-unt (BC). Resp. quia
faeminae (femine B, -nis C) natu-
rae plus pinguioris sunt (naturali-
ter pinguiores B)
(fiunt add. B — natura plus pin-
guior et humidior est C, ubi cetera
ut in Bamb.) e£ ideo (in eis add. B)
amplius superfluitatem | sanguinis
(superfluit sanguis et eis B) leviga-
tionis causa habundanl (-dat B).
12 (deest in C). Quare senecis
et humiadioris
669
M 2 Y 3 ,
τὰς ἀρχας ἀπὸ στομάχου καὶ μη-
e?
νίγγων. 09v καταπέπλξκται.
. a
ib. IL, 7: Δια ví πλέον τινές τι-
, [0/4 - ,
vov συνουσιαζουσιν: OTL μᾶλλον
τινές τινων ϑερμότεροι.
. N ? Y M
ib. II, 8: Zfi« ví o£ esto φῶτος
εἰς συνηρεφεῖς οἴκους εἰσελθόντες
2 c - 2 , [4 ' J
οὐχ ορῶσιν ευϑέως; OrL TO μέλαν
^N ,
παχὺ Ov ἀποχρύπτει τὴν βλεπτι-
A ΄
κὴν οὐσίαν ταύτην ἐπιμείνουσα
- 2 ΄
γοῦν ἀνύει (cf. Alex. IL, 37).
. Y
ib. II, 10: zio τί ἔμμηνα ytve-
δ, ἊΣ , , 7
ται; οτι ταῖς ϑηλείαις ἀργοτερον
, M
βίον ζωσαις TO περίττωμα πολὺ
τ i] 1 A - -
πλέον. πολυ δὲ τὸ αἷμα πανταχοῦ.
1 M 5
τὸ περισσὸν οὖν ἐκκρίνεται κουφι-
σμοῦ χάριν.
(senes B) facilius ieiunium ferunt.
Resp. quia senecis (senibus B) do-
minantur (-natur B) flegma et ipsa
flegma (d. flegma quo eorum appe-
titus B) temperatur. ideo (et ideo B)
facilius ieiunium (iei. fac. B) fe-
runt.
13 (deest in C). Quare 2nfantes
amplius appetunt cybum (cibos ap-
petunt B) quam senecis (senes B).
Resp. quia infantes plus (plus om.
B) calidiores sunt (natura add. B)
et multum ludent (-dunt B) pro hanc
rem cibum (proinde cibos B) plus
appetunt.
14. Quare post mortem omnia
membra relaxantur testiculi autem
(autem om. B) sola adtrahuntur (t.
vero atirahuntur C). Resp. quia
morientis et semen quierat exter-
nitur (moriente homine semen quod
erat in eis excernitur B et C nisi
quod om. in eis) semen (semine BC)
ergo recurrentis (-ἰ6 BC) testiculi
adtrahuntar (a testiculis attrahun-
tur testiculi B).
15. Quare idropicus (ydrop. BC)
dum sit aqua plenus sitiens (sitit B
— ydr. aqua plenus cum sit sitit C).
Resp. quia aqua qui in ipso est non
est (est om. hic BC) intrinsecus (est
add. C) sed extrinsecus est acutem
(est iuxta. cutem B — sed extr. a
cute C). Nam ideo (et ideo BC) si-
liunt idropici (ydr. BC) quia quod
bibit (quia illud quod bibunt B) 11-
luc trahit (-hitur BC) ubi humor
habundat.
670
—
Cass. 40: Zfi& τί of γέροντες.
οὐχ οἱ παῖδες, τὴν ἀσιτίαν φέρου-
σιν; ὅτι δυσκίνητον τὸ γῆρας ὡς
, Ἁ Y , ,
κατεψυγμένον. τὰ δὲ βρέφη πολυ-
ϑέερμα καὶ πολυκίνητα. διαφορεῖ
δὲ καὶ ἡ κίνησις, of δὲ διαφορού-
μξνοι τροφῆς δέονται.
A A A ,
Cass. 47: 4ιτα ví μετὰ vov ϑανα-᾿
TOV πάντων τῶν μελῶν χαλωμένων
P4 - nr
of δίδυμοι μόνον ἄνω σπῶνται; or.
ἐν τῷ τελευτᾶν σπερμαΐνουσιν οἵ
V; 2 , NAI ’
ανϑρωποι. ἐκκρίνεται δὲ τὸ σπέρ-
-» , 3
uc συνήϑως τῶν διδύμων ἀνατρε-
, e? » , ,
χοντῶν, οϑεν avo Ἀρατηϑέντες μὲ-
νουσιν. |
hd ec
Cass. 4: 4ιὰ ví ἐπὶ τῶν υδρω-
πικῶν δίψα γένεται καίτοι πολλοῦ
- € -€ e,
τοῦ υγροῦ vztoxeiuévov ; δητέον orc
Com e P, 2-9: ,
ἢ ορέξις αὐτὴ γίνεται κατ΄ émin-
^ A e w ?
τησιν TOU κατὰ φύσιν υγροῦ. οὐ
- x M A
TOU παρὰ φύσιν" τὸ δὲ παραλεί-
Y ,
μένον ἐπὶ τούτων παρὰ φύσιν ἐστί.
’ AV ἰδὲ , ES Sis.
γίνεται δὲ ἡ ἀνάπαυλα τῆς ὀρέξεως
- Y ,
παρατιϑεμένου τοῦ κατὰ φύσιν
- ὃν ὦ gigs Y P4
ὑγροῦ. ἢ OrL οὐλ εἰς δεομένους πό-
X Y e M
ρους TO κατὰ φύσιν vygov μερίξε-
2 [^ v m
ται. ἀλλ᾽ ἔξω διωϑεῖται " διψῶσιν
5 1
ovv ὡς μὴ πίνοντες (cf. Alex. 1, 81).
16. Quare superposita in ven-
irem epitima (epithima superposita
ventri B — supposita veniri epi-
ihima C) digestionem facit cyborum
(eiborum BC). Resp. quia calorem
amplius prestat quam (guem BC)
admodum et (et om. B) cataplasma
(cathapl. C) calefaciendum (-ciendo
C) ventrem ciborum degestionem fa-
cit (dig. facit ciborum C — calefa-
cto vero venire digestio fit cibo-
rum B).
17. Quare multum bibentes vi-
num (vinum om. C) tremuli facti
sunt (tr. fiunt BC). Resp. quia mul-
tum calidum est vinum Multum er-
go potus in nervosis locis (ergo in-
ter voces locis C) nimium ministran-
tur (-tratur C) conturbatus spiritus
hunc (hic C) autem in mininga (mi-
ningna C) cerebrum (-bri C) contin-
git ubi anima vicina est (m. e. po-
tatum cerebri miningam | contingit
ubi anima vicina est et ideo con-
turbatur spiritus et tremuli fiunt B).
18. Quare inrationabilia anima-
lia mox ut nata fuerint ambulant
et (et om. BC) infantes (vero add. C)
non. Resp. quia animalia in omne
(-ni BC) membra (-bro BC) habent
calorem (cal. habent C) Nam (nam
om. B) znfantes im capile solum
(solo €) Ideoque (ideo quia C) om-
nia alia membra graves (gravia C)
sunt cum per tempus se equare et-
lorem ambulant (cum autem post
tempus se coequaverit calor ambu-
lant € — in capite solo et alia om-
nia gravia sunt. Cum autem per
671
Ar. probl. ined. IL, 12: Διὰ τί o£
τρομικοὶ πίνοντες παραφέρονται:
ὅτι πολύϑερμος ὃ οἶνος. πολὺς οὖν
γενόμενος τοῖς νευρώδεσιν ὑπεισέρ-
χεται καὶ ταράσσει τὸ πνεῦμα τὸ ἐν
αὐτοῖς. τοῦτο δ᾽ ἐπὶ μήνιγγας φέ-
pev.
. D A p
ib. II, 13: 4ιὰ ví τὰ μὲν ἀλογα
D , D ? J n
ζῶα τεχϑέντα περιπατεῖ ευϑέως. oí
4.“ 5) » e, 9$ Li -»
δὲ ανϑρωποι ov; οτι ἐπὶ μὲν τῶν
9 » 3 ι , M
cÀoyav tcov ἕν παντί μέρει vo ϑερ-
, p USA j! m c" €-
μὸν. ἐπὶ δὲ τῶν βρεφῶν πλεῖον
: 4 er D EC
περὶ τὴν κεφαλήν. ὅταν οὖν ὁμα-
- »" N L4 ? ,
λισϑῆ πανταχου vo UOcQuov, ανί-
σταται.
tempus se coequaverit calor am-
bulant B).
19. Quare senecis (seniores C)
aliqui calvi fiunt et aliqui non (aliqui
vero non € — senes cephalici albi
fiunt B). Resp. quia alius ab alius
(alius alio B — alius ab alio C) plus
(plus om C) calidior est natura et
ipsi capillantur aliis magis frigdan-
tur (calidior est illa vero capilla-
tura magis ex frigida materia fit B
calidior est.
4lli capillatura
ipsius magis infrigidatur C).
20. Ouare in furore rubei (-bri
BC) fiunt colore (-res BC) et in
amore (timore BC) pallediscunt (pal-
lescunt BC). Resp. quia in furore
spiritus per. totum corpus currit
ideo (ideoque BC) rubei (-bri BC)
fiunt colore (-res BC) Timentes au-
tem ideo pallediscunt (pallescuntBC)
quia in profundum (-do BC) fugit
sanguis (et locum add. B — et add.
C) ubi sublrahit se pallidum et fri-
gidum (fr. et pall. C) relinquid
(-quit €).
21 (deest in C. in B infra ponitur
post pr. 31). Quare colera (-ram B)
nigra (-gram B) vomentes pericli-
lantur. Resp. quia melancolicus
humor mon sedit ad epate sed ad-
huc sanguis ministrat (non solum
ipse egreditur sed adhuc sanguinem
secum trahit B).
22 (deest in B et C). Quare ma-
gna vulnera incurabiles sunt. Resp.
quia subiacit mortuus per plurimos
enim porus exsolvitur spiritus.
672
N b
Cass. 50: Ζ΄τα τί τινες τῶν προ-
βεβηκότων φαλακροῦνται, τινὲς δὲ
» D77 , - ,
0U; OTL τινὲς TLVOV μᾶλλον πολυ-
Y ?
ϑερμοι" of γὰρ κατεψυγμένοι ov
τριχοποιοῦσι.
Cass. 49: Διὰ τί of. μὲν ὀργιξό-
μένοι ἐρυϑαίνονται τὸ πρόσωπον,
ὠχριῶσι δὲ οἵ φοβούμενοι; ἡ μὲν
ὀργὴ ἀϑρύα τοῦ πνεύματός ἐστιν
ἐχδρομή, ὁ δὲ φόβος ὑποστολή.
ὅϑεν ὅπου μὲν περισσεύει, πυροῖ᾽
ἔνϑα δὲ ὑστερεῖ, ψυχοῖ (cf. Alex.
probl. I, 14. 15. 12. 19. 82. Ar. ap.
Gell. 19, 6).
Ar. probl. ined. Il, 15: fe τί
ἐπὶ ταῖς χολαῖς (corr. χολέραις) of
μέλαιναν χολὴν ἐμέσαντες κινδυ-
νώδεις; ὅτι μηκέτι τῆς χολώδους
ὑποστάσεως οὔσης τὸ ἀπὸ τοῦ ἥπα-
τος αἷμα ἕλκεται.
N à! /
Cass. 52: Ζια τί τὰ μεγάλα ἕλκη
^w ?
ἐν τῇ ϑεραπείᾳ ὅτε ἀνακαϑαίρονται
’ e -
ϑανασιμα ἐστιν; οτε διὰ πολλῶν
, A ἃ Y Ml
πόρων κατὰ τὸ λέληϑος τὸ ψυχι-
xóv πνεῦμα διαπνεῖ.
23 (deest in B et C).
concipiunt cissa patiuntur. R. quia
Quare qui
contra naturam concipiunt passio-
nem in maíricem et quia nervosa
sunt eius viscera ideo stomachus ea
ipsis nervis qui ad ipsum pertin-
gunt conpatiuntur et generat pas-
sionem.
24 (deest in B et C). Quare in ti-
picasfebres deiactalur seeger. Resp.
quia ex congregatur humoris foris
calore rumpunt intrinsecus causa
molestantur.
25 (deest in C). Quare quartana
sunt (quartane febres fiunt pro-
live B). Resp. quia terrestris est
humor melancolicus (et add. B) pu-
irefactus accendit (-ditur B) et diu
(diutius B) permanet.
26. Quare luxupis dicitur (quare
in luxuriis debilitantur viri € — q.
mulieris magis quam viri luxurian-
tur B). Resp. quia veris (viris B —
viri C) subitanea evacuatione (sub.
facta evacuatio B. — sub. facta
evacualione C) debilitantur faemine
aulem additum (feminis vero addi-
tur οἰ €) ideo nutriuntur (debilita-
tur mulieribus autem additur B).
27 (deest in C). Quare si (si om.
B) in febribus spasmo superveniet
(spasmus si supervenerit B) mor-
tale est. Resp. quia desiccatus (-tur
B) corpus «a febre spasmo superve-
nientem (f. si supervenerit spasmus
B) contrahitur (et add. B) ideo mor-
talis (-le B) est.
28 (deest in C).
spasmo si febre (si super spasmum
ARISTOT, PSEUDEPIGR.
Quare super
Ar. pr. ined. II, 19: Διὰ v o£
συλλαβοῦσαι κισσῶσιν: ὅτι τῶν
M M 3 1 e ΄ 1 1
παρὰ φυσιν ἐστὶν ἡ συλληψις. τὸ δὲ
πᾶάϑος περὶ τὴν μήτραν" νευρῶδες
A [7 /, ,
δὲ το σπλάγχνον" στομάχου δὲ πά-
ς ei P ς
ϑος 1) κίσσα. ὥσπερ ὄρεξις καὶ
ἀνορεξία (cf. Alex. II, 73).
Ar. pr. ined. II, 20: Zfr& τί o£ τε-
ταρταῖοι χρονιώτεροι τῶν ἄλλων
τύπων; ὅτι περὶ τὸ γεῶδες τοῦ σώ-
ματος σύγκριμα γίνεται. βαρὺ δὲ
τὸ γεῶδες, ὅϑεν βραδεῖς of τεταρ-
ταῖοι.
Ar. pr. ined. II, 14: 4ια τί OL
σπώμενοι πυρέξαντες ἁπαλλάσσον-
2.
o
B) nata fuerit (febris B) bonum est.
Resp. frigidis autem repletis humo-
ribus calefacti pori (guia pori fri-
gidis repleti humoribus calefacta a
febre B) relaxantur.
29 (deest in C). Quare infantes
fortiter febriant (-unt B). Resp.
quia multum sunt calida natura
profectionis in ipsis calor est (quia
maior calor in ipsis B) ubi maior
calor est maior est febre (est et fe-
bris B).
30. Quare in articulis vulnera
facta non (facta om. (ἃ —' facta
non om. B) cicatricantur (-zantur
C).
acer humor incurrit (h. decurrit et
Resp. quia multum in articulis
B — quia in articulis multum acer
humor currit C) ideo non sanantur
(sonantur et C) quia articulorum
fines (-nis B) cartillaginosae (car-
tilagines B — cartillagines €) sunt.
31. Quare rotunda vulnera non
facile cicatricantur | (-zantur. C).
Resp. quia initium cicatricis non
habet (-bent B — quia in. non ha-
bent cic. C).
[hic sequitur in B pr. 21 supra
omissum. ]
32 (deest in B et C). Quare in
dolore magno cum inflammatione
Resp.
inflammatione | humoris
facta. oculi corrumpuntur.
quia ex
chrislalo id est humor expellitur. et
eatrinsecus sub membrantium vi-
sum tenuem excertur.
33 (deest in B et C). Quare ver-
674
ται τοῦ σπᾶσϑαι; ort. ϑλιβομένου
τοῦ ἐν τοῖς νεύροις πνεύματος καὶ
ψυχομένου ὃ σπασμὸς γίνεται, ὑπὸ
ϑερμασίας δὲ λύεται, ϑερμὸς δὲ ὁ
πυρετός.
Cass. 50: Διὰ τί τὰ βρέφη σφο-
δρότερον πυρέσσει; ὅτι πολύϑερ-
uc ἐστιν: ἐπίτασις δὲ τῆς ἐμφύ-
του ϑερμασίας ὃ πυρετὸς γίνεται.
. Y -
Ar. pr. ined. II, 21: Ζπα τί τῶν
Π NOUS , , 3
περὶ τὰ ἄἀρϑρα ἀποπρησϑέντων ov
κατουλοῦται τὰ ἕλκη; ἐπί τινῶν
τετήρηται τοῦτο, ὅτι πλείων ἐν τοῖς
" e cc , 5 c
αρϑροις ἢ vÀQ' φερομένη ovv ἢ
ὕλη ἐκεῖσε δριμυτέρα γίνεται καὶ
2 z “τ δ - 2 Ἷ A
ἀναξηραίνει. ἢ Ort τῶν ἄρϑρων co
?
πέρας χόνδρος ἐστίν; ἀπολισϑαί-
$ c ? zm
νουσα OUV ἡ κατούλωσις OU κρατεῖ.
[Alex. pr. 1,99: Zfià τί τὰ στρογ-
^ - δ - / [i4
yvÀe τῶν ἑλκῶν δυσίατα; Ort ...
c; v n» , δ Y 1
ovro μὲν of ἑατροί" οἱ δὲ φυσικοὶ
καὶ of φιλόσοφοί (Arist. in probl.?)
φασι τῷ μὴ εἶναι ἀρχὴν ὅϑεν ἡ
οὐλὴ ἄρξηται" ἐν γὰρ κύκλῳ οὔτε
? Y ^ »
ἀρχὴν οὔτε τέλος ἐστὶ λαβεῖν. cf.
Cass. 1.]
[cf. Cass. 16. ]
6
——
i
tebre exdiwns (ita cod.) non sudan-
tur. Resp. quia leverticis (ita cod.)
precinctus est aut extuat extinsor
longior factus est, mervus igitur
suptus non glutinantur.
34 (deest in C). Quare aquae
pluvialis (-les B) leviores sunt. R.
quia ea quae in ea sunt gravia in
aere remisit (quia que que in eis
plus graviora sunt in aere dimise-
runt B).
39 (deest in C). Quare carnis
(-nes B) porcina (-ne B) leviores
sunt a pane. Resp. quia (que add.
B) mizxturata (mist- B) sunt acriora
sunt tenues autem evanat tota vana
sunt (autem vane sunt tote B).
36 (deest in B et C). Quare su-
dantes in luxorüs deficiunt. Resp.
in voluptare deficienies semina re-
funduntur et quod emanat violen-
ter emittunt.
37 (deest iu C). Quare simul tum
(si multum B) luxoriantur (luxur-
B) sanguinem emittunt. Resp. quia
semine (-menB) substantiae effusum
excernitur. -
38 (deest in C). Quare mel dul-
cis (-ce B) est in gustu et in vulne-
ribus acer est (et in vulnus acre B).
Resp. quia quod ipsum tenuem (-nue
B) est acer (acre B) est et quod
ipsum (ipsum om. B) humidum est
(est om. B) dulce est.
-
19
. A
Ar. pr. ined. II, 22: Διὰ τί τὸ
pd er 3 ΄
ομβριον υδωρ ἐλαφρόν ἐστι. καί-
? N ; e ΄
πὲρ ἀπὸ ϑαλάσσης αρπαξόμενον.
ἔστι δὲ τοῦτο ; ῥητέον ὃ
& τοῦτο βαρυ: δητέον oci
3 - ^
ἀναληφϑὲν τοῦτο καὶ γυμνασϑὲν
ec ι -" , ,
ὑπὸ TOU πνευματος λεπτύνεται καὶ
ec A - ? ἃ
ὑπὸ τοῦ περιέχοντος αὐτὸ ἀέρος γί-
- A -
νεται κοῦφον, τὸ δὲ κοῦφον ἄνω
΄ — ι
φερόμενον ἐκχεῖται κατὰ πλείονα
συναϑροισμον (cf. Cass. 63).
. A
Ar. pr. ined. Il, 28: Zfi« τί o£
πλείονα συνουσιασαντὲς αἷμα ἔσϑ᾽
er 2 Ξ ,ὕ, ] rr -
Ort ἀποκρίνουσιν; OTL τῆς σπερ-
- “
ματικῆς ουσίας ἐκκενωϑείσης προ-
΄ ΄ ec " ?
χειρότερον αἵματος vygov οὐχ ἔστιν.
E N 1 -
ib. II, 29: Zf« τί τὸ μέλε τοῖς
Y ΄ -
uiv ἕλκεσι δριμὺ τυγχάνει. τῇ δὲ
γευσει yÀvxv; οτι τοῖς ἕλκεσιν
, z , ς ς Y - ,
ἀνεξαμμένοις T] ὑπὸ TOU μέλιτος
΄, , |] a A
προσπίπτει λεπτότης. δριμυ δὲ τὸ
΄ . - ς ' 2 “-
λεπτον᾽ ἡ δὲ γεῦσις ὑγρὰ οὐσα τῆς
2 - J , τ
ἐν τῷ μέλιτι λειοτητος αντιλαμ-
βανει.
49 *
39 (deest in C). Qware nervus
(-vi B) punctus (-ti B) inflammatio-
nem (inflationem B) excitat et (et
om. B) perincisi (-sus B) non (non
c. B). Resp. quia per incisus solvi-
tur spiritus nam punctus subcludi-
tur οἱ indignatur (quia indignatur
punctus. perincisus subcluditur B).
40 (deest in C). Quare si ante
accessionem (in accessione B) sudor
fuerit (f. s.B) pessimum est (-mus
erit B). .FR. quia post accersionem
(access- B) fiet (fit B) declinatio fe-
bris.
4l. Quare ieiunis hos (os BC) fe-
lit (-tet BC). Resp. quia in stoma-
cho non est degestio bona agrito ea
hoc fumum sursum ascendit et dat
malum odorem (quia in stomacho
est digestio acida et fumus sursum
ascendens reddit malum odorem B
— quia. in st. est dig. et hic fumus
s. asc. m. reddit odorem C).
42 (deest in C). Ouare lavantes
in aquis calidis (in calida aqua B)
inprimis venter eorum turbatur.
R. quia ea ipsa egritudine ipsorum
(aeritudo eorum B) solvitur.
43. (deest in C). Quare in tibicas
febres (quare tipicas febres haben-
(es) inprimis rigorem patiuntur.
Resp. quia acer humor mordens
(momordit B) membra acute (acute
om. B) ef (inde add. B) paviscent
(epavescente B) natura ideo (ideo
om. B) fif rigor.
- a Mi E
ib. Il, 80: 4ιτα τί τα νεῦρα vvc-
’ὔ A
Gousvo μὲν φλέγμονας ἐπιφέρει.
, ? e; Y
κοπτομενα δ᾽ οὐκέτι; OTL TO μὲν
- M A IOS - 72
πνεῦμα δια στενῶν τῶν πορῶν
? ^ - , ^
ανωμαλῷ τῇ διαιρέσει προσπῖπτον
σ) 5 L. 1 3 65 ἃ -
ἀποστρέφεται καὶ εἰς αὐτὸ πιλου-
ται, ἐπὶ δὲ τῆς τελείας διακοπῆς
2
διαπνεῖ.
. ' Α id
ib. IL, 51: zfve τί o£ πρὸ τῆς ση-
7 ^ π᾿ ᾿» ὍΝ
μασίας ἱδρῶτες χαλεποί: οτι οὗ μὲν
A A
μέτα τὴν ἐπισημασίαν γίνονται κα-
NA A δὲ E 723
τα ἄνεσιν, Of δὲ πρὸ τῶν ἐπισημα-
σιῶν κατ᾽ ἔκϑλιψιν.
ib. II, 82: Διὰ τί of νήστεις δυ-
σῶδες ἔχουσι τὸ στόμα: ὅτι τῆς ἐν
-» ’’ ^ x
TQ στομαχῳῷ δριμύτητος μὴ κατα-
- c Cc E
κιρναμένης νεαρᾷ τροφῇ ἡ ἀναϑυ-
μίασις ἀηδὴς γίνεται.
py
Librorum qui διαιρέσεις dialecticis suppeditarent (διαιρέσεις i£ et
διαιρετεκὸν duplex in indice Aristot. cf. fr. log. 2) specimen habemus
librum Aristotelis auctoris inscriptum Πλάτωνος διαιρέσεις (cf. anonymi
Πλάτωνος ὅροι). quem varias sine ordine rerum eodem vocabulo (sive
generali. sive etiam homonymo) expressorum divisiones fortuito enume-
rantem atque ut exempla quaedam allata (D. L. 3, 83. 92) docent floren-
tibus adhue Carthaginiensium rebus regibusque et Lacedaemoniorui et
Macedonum (ante ol. 145) scriptum quasi integrum (licet multa revera
omissa esse videantur sive librarii culpa sive ipsius Laertii, velut praeter
ἀνομίαν στερήσεις fere omnes) Laertius philosophorum historiae vitae-
que Platonis inseruit (D. L. 3, 80: διήρει δέ, φησὶν ὁ ᾿Αριστοτέλης. καὶ
τὰ πράγματα τοῦτον τὸν τρόπον — usque ad 3, 109: ὧδε καὶ τὰ πρῶτα
διήρει κατὰ τὸν ᾿Δριστοτέλην. sunt autem διαιρέσεις numero 32). atque
similem διαερέσεων libellum et ante et (quamvis negante Philopono) post
Laertii aetatem seorsim scriptum extitisse docuit (ad locum Ar. p. 330^16
Br.) Alexander Aphrod. (apud Ioannem gramm. in Ar. de gen. et corr. Ven.
1527 f. 50^: ὁ μὲν οὖν ἐξηγητὴς ᾿Δλέξανδρος λέγει τὰς φερομένας
Πλάτωνος διαιρέσεις νοϑεύεσϑαι ... ἰστέον δὲ ὅτι πρῶτον μὲν
διαιρέσεις Πλάτωνος ὅλως ἐπιγεγραμμέναι οὐ φέρονται). docet etiam-
nunc codex Marcianus 257 (bomb. sec. 14, qui et vitam Aristotelis inedi-
tam, quam ex Cobeti apographo nunc edidit Robbe Lugd. Bat. 1861, prae-
buit fol. 276 et physicorum medicorumque problematum ex Aristotele
Alexandro Cassio libros quinque f. 2—56), in quo non idem quidem tex-
tus habetur qui apud Laertium, sed vel eiusdem qualis seorsim ferebatur
vel similis cuiusdam libri recensio easdem partim partim alias praeterea
διαιρέσεις continentis, numero quidem si appendicem neglexeris ex cate-
goriarum apparatu ductam, sexaginta tres. ubi in capitulis eis quae re-
spondent Laertianis, praeterquam quod aliis saepe verbis et brevioribus
eadem expressa sunt, distinctionum et ratio et (velut in c. 10 etc.) nume-
rus passim mutantur (quaedam bis tractantur velut ἀρχῆς διαίρεσις Cc. 5l
et quod Laertiano respondet c. 63, alia Laertio integriora sunt velut gr-
λίας διαίρεσις c. 58 cf. Stob. ecl. II, 308, alia denique desunt quae tangit
-- 0H -τ-
Laertius), quaedam autem libri antiqui editorem Christianum produnt, ve-
lut c. 4 de iustitia (cf. ἄγγελοι in app. c. 64. vocab. ἔμβικες c. 12) et
Nili ascetae et monachi nomen (c. 10 de nobilitate), quod pro antiquo
Gryli εὐγενείας exemplo cum Xenophonte positi substitutum esse credi-
deris (cf. Leo Allatius de Nilis p. 5 sq. apud Fabric. B. Gr. vet. t. V. Nice-
phorus hist. eccl. 14, 54: τῷ δὲ ϑεσπεσίῳ Νείλῳ πατρὶς ἡ τοῦ Κων-
σταντίνου ἐτύγχανε πόλις. ἧς τῷ περιόντι τῆς εὐγενείας καὶ
ἔπαρχος ἐχρημάτισε" πλούτῳ γὰρ βαϑεῖ καὶ δυναστείᾳ περιρρεόμενος
ἀσκητικὴν ἀντηλλάττετο ἀγωγήν). textum libri etsi vilissimi tamen ἀπο ᾿
ad ipsas res antiquissimi, cuius specimen olim dedit Villoison Anecd. II,
254 (cf. Rose de Ar. l. p. 65), e cod. Marc. Venetiis a me descriptum
(20 Mai. 1857) hic edendum censui, ut et Laertianorum vicem gerant quae
ex libro vulgatissimo repetere taederet, neve Aristotelici quid deesse exi-
stimet si cui Villoisoni verba codicis illius desiderium fecerint. ceterum
similes διαιρέσεων collectiones plures olim extitisse Aristotelis nomine
inscriptas, documento est etiam Ptolemaei index Arabicus (Weurich p. 151.
cf. Hadschi Khalfa V, 136), in quo habentur divisiones libri (i. e. capitula)
26: fractat in hoc libro de temporis, animae atque cupiditatis divisio-
nibus, de agente patiente et actione, de amore, de bonorum generibus
in quibus alia quae intellectu percipiuntur alia quae in anima alia quae
exira animam sunt, denique de bonitate atque malitia nec non de va-
rüs disciplinis artibusque.
ZvavoéGsug ApouovroctéAovg
apud Diogenem Laertium (coll. cod. Marc.).
1. ἀγαϑά — 5 (cf. 56). 17. εὐεργεσία — 44.
2. φιλία — 58. 18. τέλος (om.).
3. πολιτεία — 7. 19. δύναμις — 88.
4. δικαιοσύνη — 4. 20. pL e vd oco (om.).
5. ἐπιστήμη — 8 (cf. 53). 21. εὐδαιμονία (om.).
6. ἐατρική --- 61]. 22. τ ἔχνη (om.).
7. νόμος — 20. 28, ἀγαϑόν — 86.
8. λόγος — 16. 24. ὄντα — 55.
9. μουσική — 60. 35. εὐνομία — 14.
10. εὐγένεια — 10. 26. ἀνομία — 15.
11. κάλλος — 02. | 27. ἐναντία — 28.
12. ψυχή — 1. 28. ey o. € c (om.).
13. ἀοετή — 2. 20. συμβουλία —— 18.
14, ἀρχή — 03 (cf. 51). 30. φωνή — 24.
15. ῥητορεία -Ξ 17. 31. ὄντα — 26.
16. ὀρϑῶς λέγειν — 52. 32. ὄντα (om. cf. 67).
c MOI --
Διαιρέδεις AouGvovéAovg.
cod.
Marc.257 , A
f. 2502. 1. Διαιρεῖται ἡ ψυχὴ εἰς τρία " ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν uiv λογιστι-
, , , ,
(D.L.12) xov, ἕν δὲ ϑυμικόν, ὃν δὲ ἐπιϑυμητικόν. ἔστι δὲ τὸ μὲν λογιστικόν,
c u 1 , € 1 9
o λογιξομεϑα' vo δὲ ἐπιϑυμητικόν. ᾧ τὰς ἐπιϑυμίας ἀναλαμβανομεν
M 1 7, € ΄ , , - ,
τὸ δὲ QuuixOV, ᾧ ϑυμούμεϑα καὶ ὀργιξόμεϑα καὶ ϑαρσοῦμεν καὶ ἀμυ-
, 1 . ' c - - » A ,
νομεϑα καὶ τὰ ἀλλα τὰ τοιαῦτα. τῆς ψυχῆς ἄρα τὸ μέν ἔστι λογικόν, 5
ii LI ^ * L1 , ,
τὸ δὲ ϑυμικόν. τὸ δὲ ἐπιϑυμητικόν: —
- (20070) 1 Y ^ ,
(D.L.13) 2. διαιρεῖται ἡ ἀρετὴ εἰς τέσσαρα" ἔστι yog αὐτῆς tv μὲν φρό-
; ? ΄ c
νησις. ἕν δὲ δικαιοσύνη. ἕν δὲ ανδρεία, ἕν δὲ σωφροσύνη. ἔστι δὲ ἡ
, - EVI e — , ^
μὲν φρόνησις ἐν τῷ λογιστικῷ. ἡ δὲ δικαιοσύνη ἐν πᾶσι τούτοις τοῖς
ἃ [y , - - e -
μέρεσι γίνεται. ἡ δὲ ἀνδρεία ἐν τῷ ϑυμικῷ. ἡ δὲ σωφροσύνη ἐν τῷ 10
2 - - ? - N eN , ? ΄ t M
ἐπιϑυμητικῷ. τῆς «gern ἀρὰ ἕν μέν ἐστι φρόνησις, ἕν δὲ δικαιο-
, ? D ,
σύνης ἕν δὲ ἀνδρεία. ἕν δὲ σωφροσυνη: —
» b , , , 2! S NUUS NIE ' τ
3. διαιρεῖται ἡ κακία εἰς τέσσαρα" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν ἀφρο-
΄, , , t ? c 2
συνη. ἕν δὲ αδικία. ἕν δὲ δειλία, ἕν δὲ ἀκολασία. ἔστι δὲ ἡ μὲν ἀφρο-
, - - c N - , -
συνη ἕν τῷ λογιστικῷ. ἡ δὲ ἀδικία ἐν πᾶσι τούτοις τοῖς μέρεσι γίνε- 15
τ - - ς 2 T -
ται, ἡ δὲ δειλία ἐν τῷ ϑυμικῷ, T] δὲ ἀκολασία ἐν τῷ ἐπιϑυμητικῷ.
- » 5
τῆς κακίας ἀρὰ ἕν μέν ἐστιν ἀφροσύνη. v δὲ ἀδικία, ἕν δὲ δειλία, ἕν
?
δὲ ἀκολασία: —
-ν c ΄ 9 ’ » i DI CU ΟΣ 1 Y
(D. L. 4) 4. διαιρεῖται ἡ δικαιοσυνὴ εἰς τρία " ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν προς
' ΄ N 1 1 , ΄ ' uS 457
τον cov, ἕν δὲ πρὸς τους ανϑρώπους. ἕν δὲ προς τους ἀἁποιχομένους. 20
, ς i Y N ( σὴ 2
ἔστι δὲ ἡ μὲν πρὸς τὸν ϑεὸν δικαιοσύνη μετ᾽ εὐσεβείας εὐχαριστία
' , EU - , c A A ? ,
καὶ τὰς αὐτοῦ ἐκπληροῦν ἐντολάς ; ἡ δὲ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους περὶ
N , , , 1 LI ' » , , c 1 A
τα συμβολα ευνομία καὶ περὶ τα ἀλλα vouitousvo δίκαια, ἡ δὲ πρὸς
v ? , , Ἁ 2
τους ἀποιχομένους δικαιοσύνη ἐστὶ ϑάπτειν καὶ vo ἄλλα ἐπιφέρειν.
- , 4 Χ x , 1 A ,
τῆς δικαιοσύνης «gc ἐστὶν ἕν μὲν προς vov Ot0v, ἕν δὲ πρὸς τους ἀν- 25
΄ M Y 5 ἢ
ϑρώπους. ἕν δὲ πρὸς τοὺς ἀποιχομένους: —
- M 5 M A , - 1 ^
(D.L. 1) 9. διαιρεῖται τὰ αἀγαϑα εἰς τρία᾽ ἔστι γὰρ αὐτῶν τὰ μὲν ἐν τῇ
ΟἹ, inira A * , 1 , 1 e ΄
56. ψυχῇ: τὰ δὲ ἐν σώματι, vo δὲ ἐκτὸς. ἔστι δὲ τὰ μὲν ἐν ψυχῇ φρόνη-
, ΄ uu A - *
σις δικαιοσύνη ἀνδρεία σωφροσύνη καὶ τὰ αλλα vo τοιαῦτα, τὰ δὲ ἐν
΄ 7 5 c 3x7 νιν» 1 x * ι
σώματι ἰσχύς κάλλος ὑγεία εὐεξία καὶ τα ἀλλα τὰ τοιαῦτα; τὰ δὲ ἕκτος 30
, : , Ἂν 7 , , zs , - » 1 ,
φίλοι πλοῦτος ευδοξία πατρίδος εὐδαιμονία. τῶν ἁἀγαϑῶν coo τὰ μὲν
πὸ ' ΄ ' 2
ἐστιν ἐν ψυχῇ. τα δὲ ἐν σώματι, τὰ δὲ ἔκτος:: --
-»" ^ N A ? »"ὝὟ A -Ὁ
6. διαιρεῖται τὰ κακὰ εἰς τρία ἔστι yog αὐτῶν τὰ μὲν ἐν ψυχῇ,
' 7 ' , Y - T ᾽ 4
τὰ δὲ ἔν σώματι, τὰ δὲ ἐκτός. ἔστι δὲ vo μὲν ἐν ψυχῇ οἷον ἀφροσύνη
1) cod. διαέρεσις ἀριστοτέλους διαιρεῖται etc. — 7) hic add. cod.
Órteíoscig τῆς ἀρετῆς: διαιρεῖται ἡ ἀρετή etc. — 11) ἐστιν cod,
10
15
20
25
30
90
-— ἴθ 8: --
Δ N - N , -
ἀδικία δειλία ἀκολασία καὶ τὰ ἀλλα τὰ τοιαῦτα. τὰ δὲ ἐν σώματι oiov
, ? ? * » Y M» Y - N 35 Ἁ e
νόσος ἀσϑένεια αἶσχος ἔχϑρα καὶ τὰ ἀλλα τὰ τοιαῦτα, vo δὲ ἔκτος οἷον
P 2 ΡΣ p ? , ^ Y E A AU αν
πενία ἐχϑροί ἀδοξία ατυχία πόλεως καὶ τὰ ἀλλὰ τὰ τοιαῦτα. τῶν κα-
τὸ ᾽ DN τὸ MES aU, '
κῶν ἄρα τὰ μέν ἐστιν ἐν ψυχῇ , τὰ δὲ ἐν σώματι. vo δὲ ἐκτός: —
- c , » , 2! 3 CAMS ENEEN ι
7. διαιρεῖται ἡ πολιτεία εἰς πέντε" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν δημο-
? z)
κρατία, ἕν δὲ ἐπ} . ἕν δὲ Dig opis ἕν δὲ τυραννίς, ἕν δὲ
βασίλειο. ἔστι δὲ ἡ μὲν δ᾽ πο θοτουΣ ἐν ἡ τὸ πο το: "iic πόλεως xv-
ριξύει ἀριστοκρατία δέ, ἐν ἡ o£ πρότιστοι ἡγοῦνται μήτε διὰ γένος
μήτε διὰ πλοῦτον ἀλλὰ δι᾿ ἀρετήν" ἡ δὲ ὀλιγαρχία, ἐν ῇ τὰ ioni
μεγάλα ποιήσαντες ἀπὸ τούτων πολιτεύονταί τινες, v] δι᾿ ἑταιρίαν
7, 1 - 1 ΄ - ^ 1 , 3 c ;
Biecouevor τὸ πλῆϑος τὴν πόλιν διοικοῦσι" τυραννὶς δέ, ἐν ἡ παρα-
, , b - ? ΄ Α , - ,
κρουσαμένοὸς τις τὸ πλῆϑος ἡ βιασαμέενος. qv πόλιν διοικεῖ βασιλεία
, e "^^ Y ?* Y A V -
δέ, ὅταν ἢ κατὰ νόμον ἡ κατὰ γένεσιν βασιλεὺς τὰ πράγματα διοιπκῇ
- ΄ - Ml ' 2
τῆς πόλεως. τῆς πολιτείας ἄρα τὸ μέν ἐστι δημοκρατία, τὸ δὲ ἀριστο-
Y ? M N :
πρατία, τὸ δὲ ὀλιγαρχία, vo δὲ τυραννίς. vo δὲ βασιλεία: ----
(D. E. 3)
8. διαιρεῖται ἡ ἐπιστήμη εἰς voío* ἔστι γὰρ αὐτῆς vo μὲν ϑεω- (0. 1,5)
. Χι M δὲ ΄ N δὲ ΄ » δὲ ς M 9 ,
θητίκον, τὸ δὲ ποιητικόν, vo δὲ πραλτικον. ἔστι δὲ ἡ μὲν ϑεωρητικῆη,
€ N ν ^, (ad c N ? v
ἧς τὸ κεφάλαιόν ἐστι ϑεωρία, oiov ἡ γεωμετρικὴ καὶ ἀριϑμητικὴ καὶ
Ὁ δ - c , e ' , ΄ὕ
αρμονική καὶ cf τοιαῦται" ἡ δὲ ποιητική, ἧς τὸ κεφαλαιὸν ἐστιν ἔρ-
τ Ἁ ? Y a
yov συντελεστικόν. οἷον οἰκοδομικὴ καὶ ανδριαντοποιητικὴ καὶ αλλαι
^ c e ΄ ΄ ΄, Ὁ Y
τοιαῦται" ἡ δὲ πρακτική, ἧς τὸ κεφαλαιόν ἔστι πράξις. οἷον ἰατρικὴ
1 a A - - ᾽
καὶ στρατηγικὴ καὶ πολιτικὴ καὶ ἀλλαι τοιαῦται. τῆς ἐπιστήμης ἄρα
c c ΄ c
ἡ μέν ἐστι ϑεωρητική. ἡ δὲ ποιητικη. ἡ δὲ πρακτική: —
C ^ ve cn ? , 3, A DUREE ERERCN M eie
Ὁ, διαιρεῖται ἡ ἀγνοια sig τρία" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν περὶ τὸ
΄ M li
ϑεωρητικόν,. ἕν δὲ περὶ τὸ πρακτικόν, ἕν δὲ περὶ τὸ ποιητικόν. ἔστι
δὲ C 1 A M c , 2 " N e EY Y A
& ἡ περὶ τὸ ϑεωρητικὸν ἡ ἕν ταῖς ϑεωρίαις cyvo»iw, ἢ δὲ περὶ τὸ
c cS , e a hi e το ,
ποιητικὸν ἡ ἕν ταῖς ποιήσεσιν. ἡ δὲ περὶ τὸ πρακτικὸν ἡ ἕν ταῖς πρά-
ἘΞ z τ 7 2 eN , 2 NE AN τ es 1 1 '
ξεσιν, τῆς ἀγνοίας ego ἕν μέν ἐστι περὶ vo ϑεωρητικὸν, ἕν δὲ περὶ τὸ
5 Ἁ ’
ποιητικόν. ἕν δὲ περὶ τὸ πρακτικόν: —
-»Ὕ ς E) ? ὦ ? M
10. διαιρεῖται ἡ εὐγένεια εἰς τρία" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν ἀπὸ (D.L.10)
2 δος e) - , , (3i S UN , X ORA
évOoSov καὶ ovouecraov γονέων γεγονέναι, otov ἀπὸ βασιλέων καὶ og-
΄ ^ ' σι ΄ M 9197N
χοντῶν γεγονέναι ἡ αλλὴν τινὰ δόξαν ἐχόντων" vo δὲ ἀπὸ σπουδαίων
Y ὃ , (3 95 NC p - ' L 1 - ΄ : X
παν OLXCLOYV , οἷον ἀπὸ Ξενοφῶντος καὶ Νείλου xot τῶν roLoUTOV: TO
A223 175. D ΤΩ cu S , A - Ν 5» ^ 1
δὲ ἀπ αὑτῆς τῆς τοῦ ἔχοντος ἀρετῆς. oiov ἐαν ἡ γενναῖος καὶ μεγα-
Y Y j ἐν ANE SI N - - , , » ex
λοπρεπῆς καὶ δίκαιος καὶ τὰ ἀλλα τὰ τοιαῦτα. τῆς εὐγενείας eoo ἕν
3) ἀτυχία om. cod. (cf. c. 57), qui habet ἀδοξία πόλεων. --- 17) ἔστι
δὲ ἡ uiv ϑεωρητικὴ τὸ κεφάλαιον. ϑεωρία δὲ ἐστὶν, οἷον ... — 20) cod.
συντελετικόν (comp.). — 35) ἄρα om. cod.
f. 250 b.
c 8h
, 3 X 3 ^ 5 ,c 32 - ’ , e 1 1
μέν ἔστι τὸ ἀπὸ ἐνδοξων καὶ ὀνομαστῶν προγόνων yeyovévot, ἕν δὲ τὸ
3 Ml à! 21135 ? -"Ὕ ^
ἅπο σπουδαίων καὶ δικαίων. ἕν δὲ τὸ ἀπ᾿ αὐτῆς τῆς τοῦ ἔχοντος
τὶ -
ἀρετῆς: —
^ c , 3 ΣΟ ΜΑΝΘΥ 1 2 ^w εν PES | ΕΝ
11, διαιρεῖται ἡ δυσγένεια εἰς τρία" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν ἀπὸ
9 ἃ Y ΄ , J e ru) RAT ον 1
ἀδόξων καὶ φαύλων γεγονέναι γονέων. ἕν δὲ ἀπὸ ἀδίκων καὶ πονη-
- 2 9 ? € w - M ? A
Qv, ἕν δὲ em αὐτῆς τῆς τοῦ ἔχοντος κακίας. ἔστι δὲ vo μὲν cmo
5 τὸ , , ἜΣ Y ol
ἀδόξων καὶ φαυλων γεγονέναι προγόνων. oiov ἐὰν cct of πρόγονοι
2 ^ M] , ^" ? Ἁ ? M ?
ἀγεννεῖς κατὰ gu καὶ «Aloe ἀνώνυμοι" τὸ δὲ ἀπὸ ἀδίκων καὶ μο-
χϑηρῶν. οἷον ἐὰν ὦσι προδόται ἢ ἄλλην τινὰ ἀδικίαν καὶ ΠΟ ΠῚ
ἔχωσι" τὸ δὲ ἀπ᾽ αὐτῆς τῆς τοῦ ἔχοντος κακίας. οἷον ἐὰν ῃ αὐτὸς.
ἄδικος ἢ κακοπράγμων ἢ ἄλλην τινὰ κακὴν δόξαν κατ᾽ αὐτοῦ ἔχωσι.
- ἋΞ 9 Ἄν) ς ΄ ,
τῆς δυσγενείας ἄρα ἐστὶν ἕν μὲν τὸ ἀπὸ ἀδόξων xol φαύλων προγόνων
, eN 1 LAE YóL 1 * eS 1 d$ s) 5? -
γεγονέναι. ἕν δὲ τὸ ἀπὸ ἀδίκων καὶ μοχϑηρῶν, ἕν δὲ τὸ ἀπ΄ αὐτῆς τῆς
τοῦ ἔχοντος κακίας καὶ μοχϑηρίας: —
^w e A! 2 wv 3 *
διαιρεῖται ἡ κίνησις εἰς τρία᾽ ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν κατα
ἘΠῚ E DS 3 MC
τόπον. ἕν δὲ κατὰ ἀλλοίωσιν. ἕν δὲ αὐτὴ καϑ' ἕαυτὴην ἡ κίνησις. ἔστι
LS τί e , NU 7 , 9 , τ ἴω ,
δὲ ἡ μὲν κατὰ τόπον τὸ ἐξαλλασσειν τόπον ἔκ τόπου. οἷον οἷ τρέχοντες
ι - LI , Y ev δ ^ 7 c 4 N
καὶ πηδῶντες καὶ πλέοντες καὶ αἷ αλλαι ef τοιαῦται κινήσεις" ἡ δὲ κατὰ
? , T ς ΄, Li 7 1 , Om EZ
ἀλλοίωσιν. οἷον αυξανόμενοι καὶ γηρασκοντὲς καὶ φϑίνοντες καὶ ἀλλὰ
cy c 1 2:3. 2 πῆι ΄ e δ ι ι δ᾿", “τς
τοιαῦυτα᾿ "1 δὲ αὐτὴ καϑ' ξαυτήν, οἷον ot ον καὶ οἱ PUE καὶ O
κόσμος iss ἄλλα τοιαῦτα. τς πυνήσεωρ, ἄρα τὸ μέν ἐστι κατὰ τόπον,
τὸ δὲ κατ᾽ ἀλλοίωσιν, τὸ δὲ αὐτὴ καϑ' ἑαυτήν: —
13. διαιρεῖται 7 στύσις εἰς TQío* ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν μονή. ἕν.
: ΄ 4 2€
δὲ διχόνοια, ἕν δὲ βαρέων καὶ κούφων ϑεωρία. ἔστι δὲ ἡ uiv μονὴ
24 2X. 9 δ v , e δ ι ᾿ ef , LÁ
αὐτὴ ἕν ἑαυτῇ στασις. οἷον OL vexooL καὶ οἱ λίϑοι πεπονϑασι καὶ αλλα
-Ὁ c 1 7 - - "5 - Ὁ o» "ν ,
TOLOUTO ἡ δὲ διχόνοια τῶν πολιτῶν ἡ ἐχϑρῶν ἡ ἀλλῶν τινῶν ζώων
^ » ^ , c 1 , Y ; , ce WM
xor ἔχϑραν ἡ ucywv: ἡ δὲ βαρέων καὶ xovgpov ϑεωρία, οἷον διὰ
- - , 1 € 4 ,
σταϑμου TOU peosoc XCcL TOU X0UQOUvU δοκιμασία: xxm
M γ ? M 5 ΄
(D. L.25) 14. διαιρεῖται ἡ εὐνομία εἰς τρία ἔστι yog αὑτῆς ἕν μὲν νόμοις
- πὸ ΄, ^ 5 1 -
σπουδαίοις χρῆσϑαι. tv δὲ τοῖς ὑπάρχουσιν ev cot μὴ φαῦλοι πείϑε-
e M - P M ,ὕ ΄ “Δ VENE ΄
σϑαι, ἕν δὲ τοῖς ἔϑεσι τοῖς σπουδαίοις πολιτευεσϑαι ἐὰν μὴ eot vouor
γεγραμμένοι: —
τι 9 τὺ ET ,
(D. L. 26) 15. διαιρεῖται ἡ ἀνομία sig τρία" ἔστι γὰρ αὐτῆς tv μὲν νόμοις
ex M A ^
φαύλοις καὶ μετρίοις κεχρῆσϑαι, ἕν δὲ τὸ μὴ πείϑεσθαι τοῖς κειμέ-
΄ ΄ Ὕ Χ
νοις ἂν ὦσι σπουδαῖοι, ἕν δὲ τὸ φαύλοις ἔϑεσι πολιτεύεσϑαι ἂν μὴ
5 ' ,
ὦσι νόμοι TO σύνολον: —
18) cod. καὶ «f£ τοιαῦται ct ἄλλαι. — 28) cod. σταϑμοῦ (compendio
scr.) βαρέος. — 30) cod. ἂν ὦσι μὴ φαῦλοι, μὴ πείϑεσϑαι.
qx
25
30
ex
10
Qx
20
MN
Qt
3
3
0
ex
oS
16. διαιρεῖται ὁ λόγος εἰς πέντε" ἔστι γὰρ αὐτοῦ ὁ uiv δητορι- (0.1.8.
x0c, ὃ δὲ πολιτικός, 0 δὲ διαλεκτικός, ὁ δὲ τεχνικός. ὁ δὲ ἰδιωτικός.
ἔστι δὲ ὁ μὲν δητορικὸς καὶ ἐπιδεικτικὸς καὶ κατηγορικὸς καὶ ἀπολο-
γητικός, 0. δὲ πολιτικὸς συμβουλευτικὸς καὶ παρακλητικός, διαλεκτικὸς
δὲ ὁ κατὰ βραχὺ τῷ ἐρωτᾶν ἐμφανίξων ἃ προαιρεῖται, τεχνικὸς δὲ ὃν
λέγουσιν of τεχνῖται ὑπὲρ τῶν κατὰ τὴν τέχνην ἑκάστου αὐτῶν. ἰδιώ-
τικὸς δὲ ὃν οἵ ἰδιῶται λέγουσι πρὸς ἀλλήλους καϑ᾽ ἕκάστην ἡμέραν
διαλεγόμενοι : —
17. διαιρεῖται ἡ δητορεία εἰς πέντε" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν κατη- (0.1, 15)
2 7
yogío, ἕν δὲ ἀπολογία, ἕν δὲ συμβουλία. ἕν δὲ ἐγκώμιον. v δὲ
ψόγος: —
18. διαιρεῖται ἡ συμβουλία εἰς τρία ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν ἐκ τῶν (D.L.29)
, es MO - ΄ es 32 - ΄ NY
παρῳχημένων. ἕν δὲ ἔκ vOv παρόντων, Ἑἕν δὲ ἔκ τῶν μελλόντων. τὸ
*5 - e Y [7
μὲν ovv ix τῶν παρῳχημένων ἐστὶν oiov vo παραδείγματα, Ort καὶ
c - ? 2 - N
πρότερον ἡμῶν ἀπειϑήσαντες ανηκέστοις κακοῖς περιέπεσαν" vo δὲ ἐκ
- , e b! L4 (e? A δ
τῶν παρόντων οἷον τὰ παρόντα πράγματα ἐμφανίζειν, ὁτι ἐαν vor τείχη
ς»ν ρΙ ς Ὡς Ἢ g e
ἡμῶν ἀκατασκεύαστα ὦσι καὶ ἡμεῖς ἄοπλοι csv, o£ δὲ πολέμιοι ἅπασι
- NGA ^
τούτοις κατεσκευασμένοι" σκοπῶμεν δὴ ὅπως πολεμεῖν δυνησόμεθα"
Y 19 - L4 € ME) L4 ? , [4 c -
τὸ δὲ ἐκ τῶν μελλοντῶν οἷον τὰ ἁποβησόμενα ἐμφανίζειν, οτι «opas
Ἁ A c; ? e v ᾿ X ,
μὴ ἐὰν ἐπιπλευσάντων πολεμίων ἡ τε χώρα ἀπόληται ὑμῶν καὶ τὰ Ga-
1 1 4 - c - ᾿ 9 G 2
ματα τὰ πολλὰ μάτην διαφϑαρῆ-. καὶ υμεῖς wr οὐδὲν ἧττον ἀναγκα-
Ἂν x c δῷ E Cof ss ? , ,
σϑῆτε ταῦτα πράττειν ἃ νῦν ἔστιν ὑμῖν καὶ ἀκινδύνως πράττειν»: —
E e , , , Ε7) 1 ?V N ?t
19. διαιρεῖται 0 χρονος εἰς τρία" ἔστι yog v) παρεληλυϑὼς ἡ πα-
M ^ “χλ r κι Y ΄ λ - Φ.ΟΝ δὲ ? Α Ὁ à
οῶν ἡ μέλλων. Ov καὶ παρεσόμενον καλοῦσιν. εἰσὶ δὲ ἐν μὲν τῷ πα-
/ - N ,ὔ , Y Y
ρεληλυϑότι μνῆμαι καὶ τὸ μνημονεύειν * ἅπαντες yog τὰ παρῳχημένα
μνημονεύουσιν" ἐν δὲ τῷ παρόντι αἱ ἐπιστῆμαι καὶ of γνώσεις καὶ of
Y 1 (P , e , e, Pj! e , δ T
λογισμοῖ καὶ et πράξεις αἱ το τ ἐν δὲ τῷ μέλλοντι a£ προῦσδὸ
κίαι καὶ ἐλπίδες καὶ πᾶν το τοιοῦτον: —
τὸ ς ΄ὔ 9 7, 9 Y $ - f ι )
20. διαιρεῖται 0 νόμος εἰς δυο" ἔστι yog αὐτοῦ ἕν μὲν γεγραμμε-
«Δ NE Df 2 Qs P J ? C M ,
vOv, ἕν δὲ ἀγραφον. ἔστι δὲ ο μὲν γεγραμμένος καϑ' ov τὰ σύμβολα
΄ τ: SEN c. ' 2 ΄ ΄ , Y
συναλλασσομὲν καὶ τὰς αλλας πρὸς ἀλλήλους πράξεις διακρίνομεν καὶ
Ἁ » ^ (9 p] 204€ Mon ^
πάντα τὰ τοιαῦτα οἰκονομοῦμεν, ὁ δὲ ἄγραφος καϑ' ὃν τὰ ἔϑη ἐν ταῖς
P7
πόλεσιν αὔξεται καὶ διαμένει : — |
ὃ - CIRC ST. v , ? TRE 1 SA CEN
21. οιαιρεῖταν ἡ 0ogeSrg του πραττειν εἰς vQio* EOTL yog ἀυτῆς ἕν
iv τοῦ ἡδέος, ἐν δὲ τοῦ καλοῦ, ἕν δὲ τοῦ συμφέροντος. ἔστε δὲ ἡ μὲν
μ ηδέος, ἕν δὲ τοῦ καλοῦ, ἕν δὲ τοῦ συμφέροντος. ημ
8) ἔστιν δέ cod. — 5) τῷ: cod. τοῦ. --- 0) cod. ἑκάστου τῶν αὐτῶν. --
7) ὃν: cod. ὅτι. — 9) cod. δῇ (δητορεία D.L.). — 16) cod. τὰ παρόντα
γράμματα ἐμφανίξουσιν. — 19) cod. ἐμφανίξοντας. — 34) αὐτῆς ἕν uiv:
αὐτῆς μὲν cod.
(0.1,.. 7)
- 089. —
sait , » αὐ, 9 ’ c ^ c DI ^ ^ - d
τοῦ ἡδέος ὄρεξις ταῖς ἐπιϑυμίαις ὑπηρετεῖν. ἡ δὲ τοῦ καλοῦ τιμῆς ἕνε-
Y 3 » ς A - J [4 Q0. , er
x&v καὶ εὐδοξίας, ἡ δὲ τοῦ συμφέροντος κέρδους καὶ ὠφελείας ἕνεκεν
γινομένη:
29. διαί Ξ So τ 2 ) ; , ’ m)
. OLCLQéOLG τῆς TOV OvTOV ονομασίας ξίς TvEVTE γινεται" 6OTL
A Ue) { A x e, ex 1 ΄ M ᾿ c Y
γὰρ αὐτῶν Aeyousvo τὰ μὲν ὠσπερ ἕν προς πολλα, τὰ δὲ ὡς πολλὰ 5
1 Y 1 δ στ; NE D 7 e M. ὦ € C
προς πολλὰ καὶ προς ἕν. vo δὲ ὡς ἀνόμοια ὡς προς ομοια, τὰ δὲ ὡς
c ' Ὡ 1 Ἢ CEN Y er κ Α 3 c ex M M
ὁμοία πρὸς ὁμοία, τὰ δὲ ὡς ἕν πρὸς Ev. τὰ μὲν ovv ὡς ἕν πρὸς πολλὰ
T , , Y - Y
οἷον τάχιστος καὶ μέγιστος καὶ καλλιστος καὶ τὰ τοιαῦτα. τὰ δὲ ὡς
M] Y * N e , -
πολλὰ προς πολλὰ καὶ πρὸς ἕν oiov πλείω τάδε τῶνδε καὶ usíto τάδε
- - M» Ἁ ^ Y C 3 ’
τῶνδε καὶ καλλίους οἵδε τῶνδε καὶ τὰ ἀλλα τὰ τοιαῦτα. τὰ δὲ ὡς ἀνο- 10
ς Y e i] 1 c (c * e; τ΄ 9 ἣ
uoLc ὡς πρὸς ομοια [..., τὰ δὲ ὡς ouorw πρὸς ομοια] οἷον αδελφοὶ
' 3 ' ι / ' L Y M - Y A ΚΟ, QN
προς ἀδελφους καὶ φίλοι πρὸς φίλους καὶ τὰ τοιαῦτα. τὰ δὲ ὡς ἕν
M τος e ^" [4 [4 - M
πρὸς ἕν oiov καλλίων 00s τοῦδε καὶ ϑασσων 00s τοῦδε καὶ τὰ
τοιαῦτα: — —
- A Y ? » a € ?
(D 1.37) 23. διαιρεῖται τὰ ἐναντία εἰς τρία " ἔστι yog αὐτῶν v0 μὲν ὡς ἀγα- 15
' τος ΤΣ ec L , 1 , » ' 1 - Y W Ὁ
ϑὸν xexQ oiov υγεία voco καὶ καλλος αἴσχει καὶ τὰ τοιαῦτα. TO δὲ ὡς
2 2 c , , , ,
οὐδέτερον οὐδετέρῳ οἷον λευκότης μελανότητι καὶ κουφότης βαρύ-
M - A c Y - ce ? 2
τητι καὶ τὰ τοιαῦτα. TO δὲ ὡς qevxrOv φευχτῷ oiov ἀσωτία ἀνελευ-
, 1 z ΄ d 9 L4 , 1 i]
ϑερίᾳ καὶ ϑερμότης ψυχρότητι καὶ ἰσχνότης παχύτητι καὶ τὰ TOL-
αὕτα: — 20
^ e N , , »! M 9 d c M »
(D. L. 30) 24, διαιρεῖται ἡ φωνὴ εἰς τέσσαρα" ἔστι yog αὐτῆς ἡ μὲν ἔμψυ-
ς 3, c L4 Ὁ ? 7;
qoc , ἡ δὲ ἄψυχος, καὶ ἡ μὲν καὶ ἐγγράμματος , ἡ δὲ ἀγράμματος. ἔστι
ς c » ΄ ς » e 5, ΄
δὲ ἡ μὲν ἔμψυχος ἡ τῶν ἕώων. ἡ δὲ ἄψυχος οἷον ἡχοῖι καὶ ψόφοι καὶ
- - 2 A ΄ ς - 3
ἡ τῆς λύρας καὶ τῶν ἄλλων φωνή᾽ καὶ ἐγγράμματος μὲν ἡ τῶν ἂν-
L4 M] -» τ' 9 ,
ϑρώπων φωνὴ καὶ toov τινῶν oiov ἀηδόνων χελιδόνων στρουϑίων 25
- ΄ ? - c 2 , [s
καὶ τῶν τοιούτων. ἀγράμματος δὲ ἡ ἀδιάϑετος ὡς of ποππυσμοὶ καὶ
* A ^
ἤχοι καὶ ψόφοι καὶ τὰ τοιαῦτα: —
co N59) A ? ^ Ἁ 3 *
35. διαιρεῖται vc ὄντα εἰς τρία᾽ ἔστι γὰρ αὐτῶν τὰ uiv xev οὐ-
A , A A /, ?
σίαν. τὰ δὲ κατὰ συμβεβηκός. τὰ δὲ κατὰ πάϑος. ἔστι δὲ τὰ μὲν κατ
P - ZEXY EY] *3 A
οὐσίαν οἷον zo εἶναι ἀνϑρωπον καὶ τὸ ἕκαστον τὼν ὄντων εἶναι. τὸ δὲ 30
A , » - M
κατὰ συμβεβηπὸς τὸ τρέχειν καὶ καϑεύδειν καὶ ἀλλα τοιαῦτα. τὸ δὲ
i] 7, fes Nx 5€ ^ ^ ^
κατὰ πάϑος oiov τὸ ἤδεσϑαι καὶ λυπεῖσϑαι καὶ ϑαρρεῖν καὶ φοβεῖσθαι
A -»"
ἷ καὶ TO τοιαῦτα.
» A : , N 9. ^ ^)
(D. L. 31) 26. ἔτι τῶν ὄντων τὰ μέν [ἐστι μεριστά. vo δὲ ἀμερῆ. καὶ τῶν
- ς b A 2 » i] -
μεριστῶν τὰ μέν] ἐστιν ὁμοιομερῆ, τὰ δὲ ἀνομοιομερῆ. ἔστι δὲ τὰ μὲν 35
5) γὰρ αὐτῶν: γὰρ αὐτῆς cod. — 10) cod. τὰ δὲ ὡς ἀνόμοια ὡς πρὸς
ὅμοια οἷον ἀδελφοί etc. quibusdam propter homoioteleuton omissis. —
34) quae uncis inclusa addidi, in cod. item omissa sunt.
— ia
7^ oc "oo» J e 55 Mc LE qm f rr:
μεριστα ἀπὲρ cv ἔχῃ διαίρεσιν oiov οἰκίαν καὶ ἱμάτιον καὶ ἀργύριον
- M - ? - e; ὯΝ 32 5 ὦ GL 1
καὶ κτῆμα xol τὰ τοιαῦτα, ἀμερῆ δὲ ἅπερ cv ἀμέριστα ἢ οἷον μονὰς
Χ - A -»Ὕ - -
καὶ τ καὶ σημεῖον καὶ φϑόγγος καὶ τὰ τοιαῦτα. καὶ τῶν μεριστῶν
δὲ ἄρα τὰ μέν ἐστιν ὁμοιομερῆ | ὧν καὶ τὰ μέρη ὅμοια οἷον ὕδωρ πῦρ f. 2512.
5 χαλκὸς καὶ τὰ τοιαῦτα [τὰ δὲ ἀνομοιομερῆ ὧν τὰ μέρη ἀνόμοια οἷον
οἰκία καὶ τὰ τοιαῦτα].
1 ^ , Y » ,
27. διαίρεσις τῶν βελτιόνων καὶ τῶν χειρόνων καὶ τῶν καλλιο-
’ , ,
vov καὶ αἰσχιόνων καὶ λευκοτέρων καὶ μελανωτέρων : τουτῶν ἕκαστον
m u! Y ^ *N OM d
λέγεται τριχῶς" ἢ yag τοῦ ἐναντίου ἢ ἑαυτοῦ ἡ μέσου, oiov ἐναντίου
1
e
, 5 WM rg Ν € OMEN S - -
βέλτιον εἶναι λέγεται τὸ ἀγαϑὸν τοῦ κακοῦ ὡς τῆς πανουργίας καὶ τῆς
, ; ς , cà 3 Ν 55 B
ἀφροσύνης ἡ φρόνησις. τοῦ δὲ μέσου λέγεται βέλτιον εἶναι τὸ ἀγαϑον
d » ? - , ^ 2 EN -
οἷον τοῦ μήτε ἀγαϑοῦ μήτε κακοῦ, αὐτὸ δὲ ἑαυτοῦ λέγεται βέλτιον
X. 2 1 9 -μ 9 3 ^ oe Ὁ , E 1 ' ,
καϑὸ ἀγαϑὸν ἀγαϑοὺ £cv ἧττον τὸ ἕτερον. ὁμοίως δὲ καὶ. τὸ xcov
à! - - ΄, E" ΄ - L4
λέγεται yog καὶ τοῦ αἰσχροῦ καλλιον καὶ τοῦ μήτε αἰσχροῦ μήτε κα-
- ΄ z - ci - ΄
15 λοῦ κάλλιον εἶναι, λέγεται δὲ καὶ τοῦ καλοῦ ἧττον δὲ καλοῦ καλλιον
5 e A L4 Y ἃ ᾿ -
εἶναι. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ λευκότερον λέγεται" τὸ yog λευκὸν καὶ τοῦ
5 , E" " 2
μέλανος λέγεται εἶναι λευκότερον καὶ τοῦ μήτε μέλανος μῆτε ὄντος Aev-
-ψ Cj ET 2 - δ’ *
κοῦ OzteQ ἐστὶ μέσον. καὶ ἐπὶ τῶν ἀλλων δὲ τῶν ovrog λεγομένων τὸν
ΟΝ 4 M ^ ,
αὑτὸν τρόπον ἔχειν φατέ. κατὰ τρεῖς ἄρα τρόπους λέγεται βελτίω καὶ
20 χείρω καὶ καλλίω καὶ αἰσχίω καὶ λευκότερον καὶ μελανώτερον: —
38 ὃ στὸ A 5 ce /, 3 τὸ , rj , : “᾿ δὴ ? ^
28. διαιρεῖται vo ἐξ ὧν πόλις οἰκεῖται εἰς tolo. ἔστι yag αὐτῶν
ἰδ S 2 es , , S 2 , [$! 32 53 n
ἐν μὲν ἐκ τοῦ μαχίμου μέρους τῶν ἀνϑρώπων, ἕν δὲ ἐκ τοῦ DovAsve-
B - ΄ ᾿ el ΄
σϑαι δυναμένου, ἕν δὲ ἐκ τοῦ ἐργαξεσϑαι. τὸ μὲν ovv μάχιμον μέρος
ΝΜ 7, , Y A L4 ’ A - , Y
τὸ (ÀxiuOv ἔστι. τὸ δὲ βουλευεσϑαι δυνάμενον vo τῶν πρεσβυτέρων, τὸ
t2
Qx
δι Ὁ ^ N - - 1 - 1 - z -
δὲ ἐργάζεσϑαι τὸ vOv τεχνιτῶν xol γεωργῶν καὶ τῶν ἄλλων τῶν τοι-
, ΄, e Ju! 2 € 5 c , -
οὐτων. τούτων δὲ ὁτι cv ἀπῇ οὐ δαδίως ἡ πόλις οἰκεῖται: —
cu c 5 - p ?
29. διαιρεῖται ἡ γένεσις εἰς τέσσαρα “ ἔστι δὲ αὐτῆς ἕν μὲν ἐξ ovx
» 9 2p 7 ἘΣ ΖΑ po 3 οὶ , |?
ὄντος εἰς ουσίαν μεταβαλλεὶν otov τὸν oux ovra vtov γενεσϑαι καὶ ἂἀν-
/, Ἁ 2 2 L4 YN m ,
δριάντα τὸν οὐκ ὄντα γενέσϑαι καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα, ἕν δὲ ἐκ τόπου
, (2 - “ἷἤ τ ,
30 εἰς τόπον μεταβάλλειν καὶ τεϑῆναι ἐν ἄλλῳ otov of πλέοντες καὶ πορευο-
- A! w c M d N
μένον καὶ πᾶν τὸ τοιοῦτον, ἕν δὲ ἕξεως καὶ διαϑέσεως μεταβολὴ οἷον vo
& ? , , D
ἐξ ἀπαιδεύτου πεπαιδευμένον γενέσϑαι καὶ ἐκ νέου πρεσβύτην καὶ ἐξ
2 C) , Y e ,
ἐχϑροῦ φίλον, ἕν δὲ πραγμάτων μεταβολὴ oiov ἐκ πλουσίου πλανηταὰ
5) addidi quae exciderunt in eodice. — 7) καὶ τῶν καλλίων καὶ αἷ-
σχίων cod. — 8) (item 20) μελανοτέρων cod. — 12) τοῦ μήτε: τὸ μήτε
€ 2 «v 9 «v ς 2 , 9 , 2 - 2 ΄
cod. — 27) αὐτῆς: αὐτῶν cod. — 29) ἐκ τόπου εἰς τόπον: £x τοῦ εἰς το-
πον cod. — 90) τεϑῆναι: τιϑεῖν cod. --- 32) πεπαιδευμένον: τὸ παιδευ-
μένον cod.
e GB
X is , » c ΄ ᾽
καὶ ἐξ ἰδιώτου ἄρχοντα χαὶ ἐξ ἄρχοντος ἰδιώτην γενέσϑαι καὶ ἄλλα
τοιαῦτα: ---
Ξ τς XS 53 ᾿ , zx 1
30. διαιρεῖται τὸ αληϑὲς εἰς τρία" ἔστι yog αὐτοῦ ἕν uiv τὸ
€ ? 5 Y ΄ Χ i
zQeyuo αληϑὲς εἶναι. ἕν δὲ rov λόγον, ἕν δὲ τὸ συναμφότερον. ἔστι
Q'
EA E , $07 SO ΕΣ, E 1 2 2 [cs NUN
δὲ τὸ πρᾶγμα ἁληϑὲς ὅταν ἡ ovrog ἔχον καὶ ovx ἄλλως, oiov τὸ τὸν:
i] LI , - ec? M Ἁ Ev , 3 *
ϑεὸν ἀϑανατον εἶναι" ovrog γὰρ ἔχει τὸ πρᾶγμα καὶ ovx ἄλλως. τὸ
c , i ΄ te — 1
δὲ λέγειν. ovrog ἐστὶν ἁληϑὴς λόγος. τοῦ ἀἁληϑοῦς ἐστίν" ἔστι γὰρ ὁ
΄ - ς Y A ΄ - "ὕ Y T , cr ο ἡ
λόγος πρᾶγμα ὑπὸ τον λόγον τοῦτον ον. τὸ δὲ λέγειν ὁτι οὗ ανϑρωποι
Ld DD AG ; 2 Terr) ι M c:
ἔμψυχοί εἰσι. καὶ ὁ λόγος ἁἀληϑῆς ἔστι καὶ TO πραγμα: —
A 1 - i] 9 - M N
3l. διαιρεῖται τὸ ψεῦδος εἰς τρία ᾿ ἔστι yog αὐτοῦ ἕν μὲν τὸ τὸ
E E ^ τὰ n ; ΄ e X ' ΄ 1
ztQo/yue εἶναι ψεῦδος. ἕν δὲ rov λόγον. ἕν δὲ τὸ Gvveugorsgov. τὸ
A 3 - , Y - “ M [4 42 c , ? 22
μὲν ovv πρᾶγμα ἐστὶ ψεῦδος. οταν μὴ ovrog ἔχῃ ὡς λέγεται ἀλλ΄ αλ-
T . ΄ 5 ' "^c Z c ^ ?
λῶς οἷον ὁ καϑήμενος ἢ ἕστηκῶως ἡ ὃ λευκὸς [ μέλας). ὁ δὲ λόγος ἔσται
δὴς o λέγῃ τὸν ἀληϑῆ λόγον εἶ ευδῆ, οἷον ὁ λέ
ψευδὴς orev τις λέγῃ τὸν ἀληϑὴ λόγον εἶναι ψευδῆ, οἷον o λέγων
--
0
-
A 1 - Ξ - ΄ Gi c ; [4 » , 1 € C
TOv πέερι τοῦ QeoUv Aoyov oiov ὁ λέγων οτι ἔστι ϑεοὸς. καὶ τοῦτον O 15
, - καὶ c ΄ e , 2 , τ 3
φασκῶν ψευδὴ εἶναι ὁ λόγος ovrog ἐστὶ ψευδής ov ydg ἐστιν ὑπὸ τὸν
λό ῦ i ὑδὲν ἀλλὰ ὁ λόγος. ὁ δὲ λέ ὴν ἡμέ ͵
0yov τοῦτον πρᾶγμα ουδὲν ἀλλὰ 0 λόγος. o δὲ λέγων τὴν ἡμέραν νυ-
- Ml - - - Ml ,
xrO εἶναι καὶ TO πρᾶγμα ψεῦδος ἐρεῖ καὶ τὸν λόγον: —
39 Ó - S S 2 Ps OH M ZR δ 3. ΤᾺΣ ,
32. διαιρεῖται ἢ τιμὴ εἰς τρία" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν εἰς ἀργυ-
΄ » , A
oéov λόγον, ἕν δὲ εἰς ἐπαίνου λόγον. ἕν δὲ sig θεραπείας τινὸς καὶ 20
2 , s, ' | 5 51 E ’ Ζ 2), A DoD e 7
ἐπιμελείας Àoyov. τὸ μὲν ovv εἰς ἀργυρίου Àoyov ἑστὶν ἀξία £v πρασξει
, , τ 2) e ΄ῳ το; - ^ i ,
καὶ ὠνήσει. οἷον eéue τῆς τιμῆς φαμὲν εἶναι" τὸ δὲ εἰς ἐπαίνου Aoyov
c T mU , ? ΄
εἶναι οἷον of ἐν ταῖς πόλεσι τιμαὶ δι΄ ἐνίας πράξεις γινόμεναι καὶ δω-
2
΄ M ; , E e A
ρεαὶ διδόμεναι v0 δὲ εἰς ϑεραπείας λόγον καὶ ἐπιμελείας oiov vOv
t2
Q
A E , ) "NEA , , 1 M - ᾿
ϑεον τιμῶμεν ϑεραπείᾳ τινὶ καὶ ἐπιμελείᾳ τινός. καὶ τους γονεῖς δὲ
λῆς ς ὔ z δὲ 2 r1 ' 2 * δ V 9 , ΄ ^
τιμῶμεν. ομοίως δὲ καὶ vc ἀλλα τὰ δια ϑεραπείαν yrvousva: —
^ c Ζ 1 2 ὦ A ?
(D. L. 19) 33. διαιρεῖται ἡ δύναμις εἰς mévrs: ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν ἕν
' Es ? ^ icr J € A
ψυχῇ: ἕν δὲ ἐν σώματι, ἕν δὲ ἐν ταῖς πράξεσιν, ἕν δὲ ἐν ἐνίοις τῶν μὴ
PA e δὲ 2 - 9. 9 M 2 - Seres GN 9c Y
ὄντων, ἕν δὲ ἐν τῷ παϑεῖν ἡ ποιῆσαι. ἐν ψυχῇ μὲν α μανϑανομεν καὶ
΄ 7, c E , 2 ^
διανοουμεϑα. iv σώματι δὲ oiov et τε κινήσεις καὶ ef. αλλαι δυνάμεις 30
3/€1 , 2 - , ΄ 2 ' - , fex
X00 ας πραττειν TL ἐν τῷ σώματι δυναμεϑα, ἐν δὲ ταῖς πράξεσιν οἷον
4
i] , ΄ γ΄,
«f£ στράτιωτικαὶ δυνάμεις λέγεται γὰρ μεγάλην ἔχειν δύναμιν orav
΄ - 35 - a p
χρήματα καὶ στρατιῶται πολλοὶ συνηϑροισμένοι ot. τῶν δὲ μὴ ὄντων
4) τὸν λόγον: τῷ λόγω cod. --- 7) οὗτος ἐστίν: ita semper accentus
ponitur in codice cf. 31, 12. 16. 46, 35. 36. 59, 27. 66, 32. 67, 6 etc.
in reliquis summa inconstantia, plerumque autem inclinatio negligitur.
— 13) in cod. deest μέλας vel μὴ λευκός. — 14) τις: ví cod. — 15) ἔστιν
ϑεός cod. — 28) £v δὲ ἐν ἑνὶ ὀστῶν μὴ ὄντων cod, — 33) συνηϑροισμέ-
νοι: συνειϑισμένοι cod.
-—— ug s
σ᾽ , ?A - - ^ ^^
ἐν ἐνίοις ὁσα δυνατὰ ἐστι γενέσϑαι ἡ ποιηϑῆναι" ἐν δὲ τῷ παϑεῖν ἢ
τ δ ΄ 3 ENT OY - x
ποιῆσαι ὅσα δυνατὰ ἔστιν ἀναιρεῖν ἡ ἀναιρεϑῆναι: -
- - SOMNIS 1 DEC
34. διαιρεῖται τῶν ἐπιστημῶν ἡ κρίσις εἰς τρία " ἔστι γὰρ αὐτῶν
d X "e 9 ΄ Ἵν ΄ es ΝΟΥΣ 7 —
ἐν μὲν «v ἡ βελτιόνων ἡ καλλιονων, ἕν δὲ αν ἡ συμφερόντων μᾶλλον
΄ D S »" 2 -
5 καὶ κατεπειγόντων, ἕν δὲ αν vj τῶν ἀκριβεστέρων μᾶλλον δὲ καὶ εἰς
? ΄ . (? N , , T
ἀπόδειξιν συντεινόντων. ἔστι δὲ τὸ μὲν βελτιόνων καὶ καλλιόνων oiov
C s N CE M e
ἢ ἀνδριαντοποιητικὴ τέχνη καὶ ἡ αγαλματοποιητικὴ καὶ ἢ πορφυρο-
Y - , * M ,
βαφικὴ καὶ e£ τοιαῦται᾽ συμφερόντων δὲ καὶ μάλλον κατεπειγοντῶν
T c Χ Y b PE
οἷον ἡ σκευοποιητικὴ καὶ οἰκοδομικὴ καὶ «f τοιαῦται" ἀπριβεστέρων
- ? L4 ς , t
10 δὲ καὶ μᾶλλον εἰς ἀπόδειξιν συντεινόντων ot τε μαϑηματικαὶ καὶ ἡ
φιλοσοφία: ---
35. διαιρεῖται ὁ G ὃς εἰς τρία" ἔστι γὰρ ἢ τῷ νόμῳ G
. διαιρείτατ, ὁ σγροτήγος, εἴς τρία. POTES QUE OUUIUUD MN
3 A " 1 ΄
τηγὸς ἡ κατὰ δύναμίν τινα καὶ πραγμάτων κυρείαν στρατηγὸς ἡ κατὰ
; c 1 ΄ MN T ἊΨ
ἐπιστήμην. ἔστι δὲ ὁ μὲν κατὰ νόμον στρατηγὸς οἷον of ἐν ταῖς πόλε-
΄ ( ' ΄ ec Y λ (o
15 σιν αἱρούμενοι, ὁ δὲ κατὰ ἐπιστήμην ὁ ἔχων την στρατηγικὴν éniovqg- -
c 3 , ΄ - eie ,
μὴν, ὁ δὲ κατὰ δυναμίν τινα καὶ πραγμάτων πυρείαν oiov ὁ ὑπὸ τι-
^N ? Y e $ - , L4 -
νος ἐπισταϑεὶς ἡ αὐτὸς υφ᾽ ἑαυτοῦ κύριος χρηματῶν καὶ στρατιωτῶν
’’
γενόμενος: ---
36. διαιθεῖται τὸ ἀγαϑὸν εἰς GO ἔστι γὰρ αὐτοῦ ἕν μὲν (D.L.23)
20 ἀρετὴ καὶ δικαιοσύνη, ὃ iv δὲ τὸ ἔχον ἀρετήν. ἕν δὲ τὸ συ τον ἕν δὲ
τὸ τερπνὸν καὶ τὸ ἤδεσϑαι ποιοῦν. οἷον ἀρετὴ μὲν καὶ δικαιοσύνη ὅτι
/ NIU ? ' , 5 es * No» 2 Y «" er
τούτων ἕκατερον ἀγαϑὸν λέγεται εἶναι, Vv δὲ τὸ ἔχον ἀρετὴν οἷον ἵτ-
Ἵ Y - ' /
πος καὶ ἀνϑρωπος καὶ τὰ τοιαῦτα᾽ καὶ γὰρ τούτων ἕκαστον λέγεται
2 ' 5 2. 2 ἃ ? ΄ N ᾿ ,
ἀγαϑὸν εἶναι éov ἔχῃ τὴν ἀρετήν. τὸ δὲ συμφέ
P7 n? A c p M
25 καὶ φαρμακεία καὶ ταλλα 060 πρὸς ὑγείαν καὶ εὐεξίαν καὶ γὰρ τού-
gov οἷον γυμνασία t.251 b
EV , Y Ἢ i] 1
0 αν συμφέρῃ. τὸ δὲ τερπνον καὶ
4
e , ? Y 5
τῶν ἕκαστον λέγεται ἀγαϑον εἶναι
x 20 € e c N Y ? N 1 » ΄
τὸ ἤδεσϑαι ποιοῦν οἷον ὑποκριτὴς καὶ αυλητῆης καὶ τῶν βρωματων
“ E » ᾿ E * c 1 MIC ' "MC , A , πὸ
ἕνια καὶ τὰαλλα τὰ τοιαῦτα ὁ γὰρ υὑποκριτῆς καὶ ὁ αὐλητὴς οὐ τῷ
2 X 3 A * ’ὔ 2 Y A , ὡ 9 c 5
ὠφελεῖν ἀγαϑὸν εἶναι λέγεται ἀλλα τῷ τέἕρπειν vov ἀγαϑοῦ εἰναι: ---
- Y [4
30 37. διαιροῦνται αἴ μέϑοδοι a£. εἰς τὰ προβλήματα εἰς τρία εἰσὶ
N EN e j , COS P: L e 9x 2 , Y
yeg αὐτῶν o£ μὲν κριτικαί. αἱ δὲ ϑεωρητικαί, αἷ δὲ ἐριστικαί. καὶ
T 1 EY X ^
πριτικαὶ μέν εἰσιν αἷς τὸ βέλτιον καὶ TO χεῖρον διακρίνομεν, oiov
, , , ^N ? ,ὕ 1 a d -
πότερον βέλτιον δικαιοσυνὴ ἡ ανδρεία" ϑεωρητικαὶ δὲ eig ϑεωροῦ-
N v τ΄ / DIEN ΄ € 2 ^
μὲν τὸ τοιοῦτον. οἷον πότερον ταυτὸν νόσος ἐστὶν υγεία καὶ εὐεξίᾳ ἡ
z 5 (3d M [4 ? - e ? T re
35 οὐ ἑριστικαὶ δὲ αἷς τοὺς Ogovc cvorgoUucv, oiov ovx ἔστιν εὐεξία
, c
σωματῶν ἡ Ἀθρατίστη: —
- RA 2 , 2! M E REN AD T
38. διαιρεῖται ἡ λύπή εἰς τρία" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν £v οἷς προσ-
10) ὑπό: ἀπό cod. — 17) ὑφ᾽ om. cod, — 26) συμφέρει cod. — 37) ἡ
λύπη: εἰς λύπη cod.
“δῆ: —
L4 A /, -““ - 9, ? -
ἥκει τὸν qooviuov λυπεῖσϑαι. ἕν δὲ ἐπὶ τοῖς ἀλλοτρίοις ἀγαϑοῖς καὶ
ἜΣ - 2 -— ’ -
κακοῖς καὶ τοῖς αλλοις τοῖς μηδὲν προσήκουσι λυπεῖσϑαι. ἔστι δὲ τὸ
?, T ^ Y , EU e » -
μὲν ἐφ᾽ οἷς προσήκει τὸν φρόνιμον λυπεῖσϑαι οἷον ἐπὶ τοῖς ξαυτοῦ
*, , ^t - - ' ^ ἊΝ € F ΄
ἀτυχήμασιν ἡ τῶν αὐτοῦ τινὸς οἰκείων ἡ φίλων 1) τῆς συμπασὴς πό-
- » " Y - , ?
λεὼς καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων τῶν τοιούτων το δὲ ἐπὶ τοῖς ἀλλοτρίοις ἀγα-
ὃς "T - 1 τὸ Y
ϑοῖς λυπεῖσϑαι ἐστὶ φϑόνος τις καὶ βασκανία καὶ πᾶν τὸ τοιοῦτον" τὸ
- - Ξε *, - - m P4 -
δὲ ἐπὶ πᾶσι κακοῖς καὶ ἀγαϑοῖς καὶ πᾶσι τοῖς αλλοιῖς τοῖς μηδὲν προσ-
, - M - ^ ^ ? '
ἤκουσι λυπεῖσθαι. τὸ μὲν ἐπὶ τοῖς κακοῖς τοῖς ἀλλοτρίοις ἔλεος , τὸ δὲ
2 4 ORE, - ΄ ᾿ SEN CUN) | Ἄς n "
ἐπὶ τοῖς αγαϑοῖς φϑόονος, τὸ δὲ ἐπὶ τοῖς ἀλλοις τοῖς μηδὲν προσήκουσι
,
φϑόονος καὶ βασκανία.
-Ὕ ΟΣ Ὁ 1 M 5 x
39. διαιρεῖται ἡ ἡδονὴ εἰς τέσσαρα᾽ ἔστε yog αὐτῆς ἕν μὲν περὶ
^ [4 1 , M ΄
τὸ λογικὸν. ἕν δὲ περὶ τὸ ϑυμικόν, ἕν δὲ περὶ τὸ ἐπιϑυμητικον. ἕν δὲ
^ /, *i * N , N Y ^ Ἁ -
περὶ τὰς αἰσϑήσεις. ἔστι δὲ ἡ τὸ μανϑανειν περὶ vo λογιστικὸν ἢ ἀπὸ τοῦ
΄ ? c M x - Y M
μανϑάνειν καὶ ἀνευρίσκειν ἡδονὴ καὶ τὰ τοιαῦτα᾽ περὶ δὲ τὸ Ovuixov
z r, -" ; A - ΟῚ ^ -
οἷον ἡ T€ τοῦ κρατεῖν καὶ νικᾶν καὶ ἀντιτιμωρεῖσϑαι καὶ ef τοιαῦται"
M N , 2 * - -
αἷ δὲ περὶ τὸ ἐπιϑυμητικον et ve ἀπὸ τῆς τροφῆς καὶ συνουσίας καὶ αἵ
- ς ’ὕ € N hl I /
τοιαῦται ηδοναὶ γινόμεναι" ἡ δὲ περὶ τὸ αἰσϑητικὸν περὶ τὰς αἰσϑήσεις,
- e, A - » ΄ 5 -
οἷον ἡτὲ δια τοῦ ὁρᾶν καὶ γεύεσϑαι καὶ οσφραίνεσϑαι καὶ of τοιαῦται :—
ἘΞ ς , D 1 ^ x
40. διαιρεῖται ἡ ευταξία εἰς τέσσαρα ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν περὶ
΄ - » Y ΄ ς
ψυχην. ἕν δὲ περὶ σῶμα. ἕν δὲ περὶ πλῆϑος, ἕν δὲ περὶ κινήσεις. ἢ
5 τὸ “πὶ ? ΄ cx) (v
μὲν ovv ἐν τῇ ψυχῇ ευταξία ἐγγινομένη κοσμιότης καλεῖται, ἡ δὲ ἐν
Ξ owe 2 DT 22) Nep nó: 2 4 2 -.) 2 9uí
τῷ σώματι εὐταξία καλλος καλεῖται, ἡ δὲ ἐν κινήσει εὐταξία εὐρυϑμία
τὶ ΄ (S δὲ , - λ To € c Y » 2 c) 9
ονομαξεταις ἡ 08 ἐν τῷ πλήϑει οἷον ἡ πρὸς ἄρχοντας εὐταξία πειϑαρ-
,
χία προσαγορεύεται: ---
- e ? p 1 ? -
41. διαιρεῖται ἡ αταξία εἰς τέσσαρα" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν ἐν
- 7 AZ ΄ ς e
ψυχῇ: €v δὲ ἐν σώματι. ἕν δὲ ἐν πλήϑει, ἕν δὲ ἐν κινήσει. ἡ μὲν ovv
2 - - 9 , 3 ’, , , *?N ? λ 7 λ A c δὲ 2
ἐν τῇ ψυχή αταξία ἐγγινομένη ἀσωτία ἡ ἀκολασία καλεῖται. ἡ δὲ &
- LÀ 2 PE 3 ΄ ἢ τ e δὲ 2 - λ Oc ? D ?
TQ σώματι αταξία αἰσχρότης καλεῖται; ἡ δὲ ἔν τῷ πληϑει ἀταξία ἀπει-
τὸ c /, 2 ΄
ϑαρχία καλεῖται, ἡ δὲ ἐν κινησει ἀρρυϑμία προσαγορεύεται: ---
- V3 DE 7 , J 2527 M
42. διαιρεῖται τὰ ἐν φιλοσυφίᾳ προβλήματα εἰς πέντε" ἔστι yog
τ - , ; ΄ , ?
αὐτῶν ἕν μὲν πολιτικόν. ἕν δὲ διαλεκτικόν, ἕν δὲ φυσικον. v δὲ ηϑι-
΄ ΄ ᾿ 3 X € d
x0v, ἕν δὲ δητορικον. πολιτικὸν μὲν οὖν ἐστὶ τὸ υπὲρ νομῶν καὶ τι-
" " ΄ T ΄ LS ΄ V 7e A
νῶν τιμωριῶν προβαλλόμενον. oiov πότερον δεῖ xoÀoteww vo ξενικα
id , Ἢ ' i] 2152 , Ἢ p/4 A -
ἁμαρτήματα ἢ τὰ πολιτικὰ ἡ ἀνόμοια ἡ ταλλὰα τὰ TOLOUTO διαλεκτι-
᾿ ra ΄ - e- vue ΄ E »
x0v δὲ oiov πότερον τῶν ἐναντίων αὑτὴ ἡ ἐπιστήμη vj ἑτέρα. καὶ ταλλα
12) ἕν δὲ περὶ τὸ ϑυμικόν: om. cod. — 23) πειϑαρχία εὐταξία cod.
— 28) ἀταξία: cod. ἀκολασία. — ἀταξία: cod. iterum ἀκολασία. —
20) ἀρρυϑμία: cod. εὐρυϑμία. — 34) ἀνόμοια: sic cod. fort. ἄνομον.
— 35) αὐτή: cod. αὕτη. — ἑτέρα: cod. ἕτερα.
e
10
15
ex
10
15
20
25
90
eo
ex
TON DNE I
Y - 1 ᾿ e , c ΄ 9 Ll "A P LI
τὰ τοιαῦτα Qvoixov δὲ oiov πότερον εἷς κόσμος ἐστὶν ἡ πλείους. καὶ
“, Ni - ? i! [1 € /, - » ΄ /, -
ταλλα τὰ τοιαῦτα᾽ ἤϑικον δὲ οἷον πότερον δεῖ παντὰ χαρίζεσθαι τοῖς
, ^N Y ET Y LY » Y » Y ES δ Y EL €T
φίλοις ἡ τὰ μὲν τὰ δὲ ov, καὶ ταλλὰ vo τοιαῦτα " ῥητορικὸν δὲ οἷον
΄ c - -ν m 9 - c QENFO
ἐάν τις ὑπὲρ ποιητῶν κατηγορῇ ἡ απολογῆται, otov διατί τὸν Ὀδυσσέα
» ’ 2 p Y » ,
of ἑταῖροι φρονιμώτατον ὄντα ἐξέϑηκαν εἰς τὴν νῆσον καϑεύδοντα,
Y »
καὶ τὰ τοιαῦτα: —
- 5 ΄ Y ? πὸ 2
43. διαιρεῖται ἡ κόλασις εἰς τέσσαρα᾽ ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν ἀναί-
2, »
θέσις, ἕν δὲ εἰς ἀργυρίου λόγον. ἕν δὲ εἰς προπηλακισμόν, ἕν δὲ εἰς
΄ , c 3 5 τ 102
X03.006LV σώματος. ἡ μὲν ovv αναίρεσίς ἐστιν otov ἐπὶ τοῖς ἀνηκέστοις
ς ΄ c? ? 4 ? n *
ἁμαρτήμασιν οπὲρ τιμωρία ονομαζεται" αἷ δὲ eic ἀργυρίου λόγον οἷον
G A » ΄ ΄ » ΄
e£ ὑπὸ τῶν vouov ζημίαι κολαξζουσιν" «f δὲ εἰς προπηλακισμοῦ λογον
7 ? » ΄ 2 j e » 5 Cv *
oLO0v c£ ἀτιμίαι αἷ ἐν ταῖς πόλεσι γινόμεναι, otov ezuuov εἶναι Og αν
YG "ὃ ῳ M 9g 2 1G 1 f ἀλλ (QU ἘΞ 4
ἀσπίδα δίψῃ ἡ παρακαταϑήκην ἀποστερήσῃ. καὶ αἴ ἀλλαι αἵ τῶν vo-
3 : , , T »
pov ατιμίαι" αἱ δὲ εἰς κάκωσιν σώματος οἷον of μαστιγοῦντες καὶ οὗ
λοιδοροῦντες καὶ of τοιοῦτοι : ---
44. διαιρεῖται ἡ εὐεργεσία εἰς τέσσαρα" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν (.1..17)
^ 2 - [δ A 2 ED ΄ M Apes m eN XC Haz Na ,
λογῳῷ εὐεργετεῖν. ἕν δὲ δι΄ ἐπιστήμης καὶ τεχνῶν. , ἕν δὲ εἰς ἀργυρίου
΄ Y Y “ 2 ? -
λόγον καὶ ἕν διὰ σωμάτων. διὰ λόγων ovv εὐεργετοῦσιν οἱ συνηγο-
- ΄ ΄ - 3
QoUvrsg καὶ GvvOLxoCovreg καὶ ἐγκωμιαζξοντες καὶ o£ τοιοῦτοι, δὲ ἐπι-
/ NJ , , hl Y
στήμης δὲ καὶ τέχνης of παιδεύοντες καὶ ἰατρεύοντὲς καὶ of πρὸς rov
΄ὔ »"» 2 NJ 7/ ,
βίον χρησιμα δημιουργοῦντες, εἰς ἀργυρίου δὲ Aoyov o£ προισταμένοι
-Ὕ , ? 1 - , ? » 2 7
τῆς εἰς ἀργυρίου χρείας, διὰ τῶν coporov δὲ εὐεργετοῦσιν οὗ ἀμύ-
vovreg καὶ βοηϑοῦντες ἐν τοῖς τοιούτοις συμπτώμασιν: —
- 2. AC , E , » N Dic, SHE EN P! M
45. διαιρεῖται ἡ ἀμαρτία εἰς τρία" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν μετα
? ’ ex 3 E , ex E q 79 , ' 1 o V
ἀδικίας. ἕν δὲ μετὰ ἀγνοίας. ἕν δὲ μετὰ ἀτυχίας. τὸ μὲν ovv μετα ἀδι-
c , e b! M 2 - Y 4 -
κίας ἀμαρτανειν ἐστὶν οἷον τὸ εἰς ϑεὸν ἀσεβεῖν καὶ τους φίλους κακῶς
- 1 ^ , 2 ΄ Y NND, c ΄
ποιξῖν καὶ τα ἐν ταῖς πολεσιν ἀδικήματα, τὸ δὲ μετὰ ἀγνοίας ἁμαρτα- -
- cU SUI S Ξ x ΄ "
νειν οἷον γραμματικῇ ἡ ἀριϑμητικῇ καὶ ταῖς τοιαύταις ἐπιστήμαις"
A ' δ 37 2) 1 X5 M9
ταῦτα yoQ Ov μέτα ἀδικίας γίνεται ἀλλὰ μετὰ ἀγνοίας. sro ἀτυχίας
c , e -» CX o) ΄, 1 -
δὲ ἁμαρτάνειν ἐστὶν oiov of τοῦ σκοποῦ ἀποτυγχάνοντες xol of τῶν
c - 2 c ,
οδῶν καὶ of ἀκούσια ἁμαρτάνοντες: —
- Οὔτ τ , 2 δος δὲ Y 2 Eo ΟΣ ΕΝ ᾿ 2 -
40. διαιρεῖται ἡ ἀτυχία εἰς voie" ἔστι yog αὐτῆς ἕν μὲν ἐν ταῖς
,« ^ πὰ c5 ’ὔ ms 5 M
πράξεσιν. ἕν δὲ ἐν τοῖς καιροῖς. ἕν δὲ ἐν τοῖς συμπτώμασι τοῖς ἀπὸ
, , ' 3 zs 3 ^ ΄
ταὐτομάτου γινομένοις. τὸ μὲν ovv ἐν ταῖς πράξεσιν ἀτυχεῖν βλάπτε-
1 - ? , N W 9 - ^ 5) - c ^
σϑαι καὶ ζημιοῦσϑαι ἐστί, vo δὲ ἐν τοῖς καιροῖς ἀτυχεῖν υστερεῖσϑαι
^ - -— - , Α
ἐστὶ καὶ προτερεῖν καὶ τοῦ διαμαρτάνειν καὶ τοῦ καιροῦ γενόμενον, τὸ
^ , ^ ΄ e
δὲ ἐν τοῖς συμπτώμασι τοῖς ἀπὸ ταὐτομάτου γινομένοις οἷον e£ πληγαὶ
ς [4 n 3
e£ ἐξαίφνης καὶ αἴ βλαβαι αἱ ἐξ ἀπροσδοκήτου προσπίπτουσαι: ---
13) ῥέψει cod. -- αὖ ἄλλαι: αἵ om. cod.
e CON e
- 2 . ὧν Y Y RU purs E r
1. 952a 47. διαιρεῖται τὰ ἴδια καὶ τὰ χοινῶς ἀγαϑα εἰς πέντε" ἔστι yog
? M ' - Α ? ΄ Y A M
αὐτῶν τα μὲν ἴδια ϑεοῦ, τὰ δὲ ἔδια ανϑρώπων. τὰ δὲ κοινὰ ϑεοῦ καὶ
3 , A ? , - "ὔ ^ i] --
ἀνθρώπων. rc δὲ κοινὰ ανϑρώπου χαὶ τῶν ἄλλων ξωώων πλὴν 9509,
ES , 2: 1f ; DIEN ALIAS op 3 Ng S
τὰ δὲ παντῶν κοινὰ. ἴδια μὲν ovv ἐστὶ ϑεοῦ τὸ αἶδιον εἶναι καὶ τὰ
- 3 v , 3 2 Y , 3 1 X
τοιαῦτα. ἴδια δὲ ἀανϑρώπου τὸ σύμφρονα xci δίκαιον εἶναι καὶ τὰ 5
- A - ? , a ^ 3 M -
τοιαῦτα. κοινὰ ϑεοῦ καὶ ανϑρώπων τὸ σπουδαῖον εἶναι" καὶ γαρ τῷ
CS ROSA Y SE ΄ 7 3 » d ΄ ς
Org) ὑπάρχει καὶ τῷ ἀανϑρώπῳ σπουδαίῳ εἶναι. ἴδιον δὲ ανϑρώπου ἢ
L4 - M T ? £, - -
ἐγχράτεια κακοῦ τινὸς OvGo ἀποτρεπτική. τῷ ϑεῷ δὲ ovre γενέσϑαι
" e , 1 - N A -
οὔτε ὑπάρχειν κακὸν καλῶς ἔχει λέγειν: καὶ ταλλα τὰ τοιαῦτα. χοι-
A ? , - » , i] E" e A]
vov δὲ ανϑρώπων καὶ τῶν ἄλλων ξώων πλὴν 9:00 ἀνδρεία" αὐτὴ yog 10
4 M ΄ 5 , ΄ N -
κινδύνου τινος καὶ φόβου αντιστατική ἔστι" χαὶ πάντα τὰ τοιαῦτα.
z 1 N M ,
παντῶν δὲ xoivov τὸ καλον: —
- e - - " ? ^ A r 3 5 "^ Y
48. ἕκαστον τῶν OvrOV ἀποτελεῖται δια τέσσαρας αἰτίας" T) yoQ
A A 1 Y e Z, 9. , , *^ Uy F Ξ “41
διὰ τὸ περὶ χρήστην ὑπάρχειν ἀπροσδόκητον τύχην ἢ δι΄ ἐπιστημὴν ἢ
A , Ἃ A , 1 , , x Ὶ ^ , , Y A ? M
διὰ φύσιν ἡ δια βίαν καὶ ἀναγκην. τὰ μὲν δια τύχην ἐστὶ τὸ ἀπὸ 15
3 ΄ ? A 2 77 Ἁ 2 7
ταὐτομάτου καὶ ἀπὸ προνοίας ἀποτελούμενον. τὰ δὲ ÓL ἐπιστήμην cU
Ὁ ΄ ᾿ τὸ ν ) ΄ T
τὲ οἰκίαι χαὶ ob νῆες καὶ παντὰ τὰ τοιαῦτα. τὰ δὲ διὰ φύσιν oiov of
2 1 M , 1 i - 7, M H " duel ;
αἀνϑρῶώποι καὶ vc δένδρα καὶ rc ζῶα πάντα, δια δὲ βίαν καὶ ἀναγκὴν
T Cuomo acr ͵ ; e / Y Ξ
οἷον αἵ τῶν cÀoycov ζώων δαμασεις καὶ «t Ἀρατήσεις καὶ δεσποτεῖαι
: V -
καὶ τυραννίδες καὶ τὰ τοιαῦτα: — : 20
49, ὃ ἴται τὸ δολογεῖν εἰς τέσσαρα" ἔστι yog αὐτοῦ ἕν μὲ
. διαιρεῖται τὸ ψευδολογεῖν εἰς τέσσαρα" ἔστι yog αὐτοῦ ἕν μὲν
πὰς τῷ , e NUS J es P £ τὰ 1 7
ἐν ἀλαζονείᾳ. ἕν δὲ εἰρωνεία. ἕν δὲ κερτόμησις. v δὲ ψευδολογία τις
' ; ς 3; ? M ^ ΄
μέτα βλάβης. 0 μὲν ovv ἀλαζονευόμενος ἐπὶ πλεῖον καὶ μεῖζον ψεύ-
Y , , € 3 * 397 ’ὔ (C 3
ὄδεται" προσποιητος γαρ ἔστιν, ὁ ovx οἶδεν εἰδέναι ϑέλων καὶ omg ovx
I 3) e P 5 ΄ 9? -4 31227 ΄ DA M Ξ
ἔχει ἔχειν. ὁ δὲ εἰρωνευόμενος ἐπὶ τὸ ἔλαττον ψεύδεται" 0 τὲ yog 25
, * M , e 3 3 5
πλούσιος πένης φησὶν εἶναι ἐαν εἰρωνεύηται, καὶ 0 σοφὸς Ovx εἶναι
, e - γω - ^ ET , T *
σοφός. 0 δὲ ἐν τῷ κερτομεῖν ψευδολογῶν μετὰ τοῦ σκώπτειν οἷον TO
e - nz ?t M A Mi M EL)
ἡττᾶσϑαι κρατεῖν ἡ καλὸν TO κακὸν λέγων καὶ cogov τὸ ἀπαίδευτον.
c A M ; T e M - - 1 E] , 1
ὁ δὲ μετὰ βλαβης oiov o τὰ ψευδῆ μαρτυρῶν καὶ ἁπαρνούμενος καὶ
᾿᾿΄ i -
ταλλα vo τοιαῦτα: — 30
^ A e , 7 ς A ΄
50. διαιρεῖται ὁ ψευδόμενος εἰς Óvo* ὁ μὲν yag ἕκων ψεύδεται
ec A M e 4 3 Dex À , »- » i EXE) 5 ,
0 δὲ ἀχῶν. 0 μὲν ovv ἕκων ψευδόμενος ἐξαπατᾷ τινὰς καὶ ἄλλως ἀπα-
— e LA , Dre L4 ? N
τὴν ἐμποιεῖ. 0 δὲ &zov ψευδόμενος αὐτὸς ἐξηπατημένος ψευδεται ἀπὸ
- 3x We 2915257 M
τῆς ἐν αὐτῷ ἀπάτης οὔσης: —
(cf. infra 51. ὃ ἘΣ ) com ele τοί" ἔστ : "rtp $ Σ ατὰ οὖ- 35
53) 91. διαιρεῖται ἡ ἀρχὴ εἰς τρία" ἔστι yaQ αὐτῆς ἕν μὲν κατὰ φυ- 3»
4) ἐστὶν ϑεοῦ cod. — 14) ἀπροσδόκητον: ita scripsi, cod. obscure
ἀπροσδέγτον (-δεχτον cui repugnat accentus, - δέητον). — 15) ἐστὶν
τὸ cod. — 35) τρία: cod. τέσσαρα.
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 44
e B9gr --
A i] /c ΝῊ ,
σιν. ἕν δὲ κατὰ βίαν. ἕν δὲ xavo τάξιν καὶ ϑέσιν. χατὰ φύσιν uiv
c ἐδ ἢ Y Ὁ’ 7 - / ' ΄ AUI
OVV ἀρχὲι τὸ ἄρρεν τοῦ ϑήλεος καὶ τὸ ἰσχυρότερον τοῦ ἀσϑενεστέρου
T^ m , x , A -
οἷον ἐν μὲν βουσὶ ταῦρος ἐν δὲ προβατοις κριὸς xol. πάντα τὰ τοιαῦτα.
M “ ᾿ e δ ΄ - 7 Ne ΄ - ,
κατα βίαν δὲ oiov of δεσπόται τῶν Ooviov καὶ of τύραννοι τῶν πο-
, A - hi ,« T YA -
5 λεὼν καὶ πανταὰ τὰ τοιαῦτα. χαταὰ ταξιν δὲ καὶ ϑέσιν οἷον τὸ πρῶτον
τεχϑέν- ἐντεῦϑεν ἀρχή ἐστι τῆς μὲν τραγωδίας «ὦ παλαιὸν "Aoyoc»
1 ἐρχή ἧς μὲν τραγῳδίας ὸν "Apyoc»,
- P4 X - ei
τῶν δὲ στοιχείων vo ἄλφα καὶ ἀριϑμοῦ το ἕν.
E διὰ - 1 2090 λέ 3 ΟΕ 2g M ? EN x
52. διαιρεῖται v0 ὀρϑῶς λέγειν εἰς πέντε" ἔστι yog αὐτοῦ ἕν uiv (p.1.16)
c; ^ e ^ 1 τι -
ὁσα δεῖ λέγειν. ἕν δὲ ὁπου δεῖ λέγειν, ἕν δὲ πρὸς οὐς δεῖ λέγειν. ἕν δὲ
ς - τι “ M 5, “ -— N
10 ἡνίχα δεῖ λέγειν, ἕν δὲ α δεῖ λέγειν. vo uiv ovv ὅσα δεῖ λέγειν ἐστὶ vo
—
/ ΄ , - - i] , ^
μήτε πλείω μήτε ἐλάσσω τῶν ἱχανῶν, vo δὲ ὅπου δεῖ λέγειν ἐστὶν ἐν
« e 2 2 € δ τ / dem c !2 ^ ,
τόπῷ οἷον ἐν ἀγορᾷ καὶ ἐν γυμνασίῳ καὶ ἐν διατριβῇ καὶ ἐν τοῖς δέου-
p74 , A A A κι - , n , τ. 36 /, 1
σιν ἄλλοις τόποις. TO δὲ προς οὐς δεῖ λέγειν ἕκαστῷ TO ἀρμόττον καὶ
1 C ἔν τος , τ N , ; 1 is ' FATO ^
790g Ov ὁ ἀρμόττει οἷον πρὸς πρεσβυτέρους πρὸς μοχϑήρους ἡ ἡδεῖς
1 a E] 1 ^ , 1 Εν S PODC ' , ΄
καὶ πρὸς ἔχϑρους ἡ φίλους. vo δὲ ηνίκα δεῖ οἷον τὸ μῆτε πρότερον
τι
΄ [y , hi P -Ὁἢ - * 5 * Mi
μήτε ὕστερον μήτε διὰ μέσου ἄτερ τοῦ καιροῦ αλλ᾽ εὐκαίρως, το δὲ c
—
σι
^ e v ? 2 - -
δεῖ λέγειν oiov vo συμφέροντα καὶ ὠφέλιμα καὶ αὐτῷ καὶ τῷ φίλῳ: —
53. διαιροῦνται c£ ἐπιστῆμαι τῶν πρώτων καὶ τῶν δευτέρων εἰς
yn SEEN ' 252 Lus δ P! € e ex e ολ / (al.D.L.
τρία᾽ εἰσὶ yog αὐτῶν αἷ μὲν πρῶται. αἷ δὲ δεύτεραι. o£ δὲ τρίται. 5)
- P 5 5. δ , 1 M 1
20 πρῶται μὲν οὖν εἰσιν αἱ παρασκευαστιχαί τε καὶ μεταλλευτίπαν καὶ
S Y 1 , ΄ ΕΣ ἢ Y ᾿
υλοτομιχαὶ καὶ λιϑοτομικαί. δεύτεραι δὲ αἱ΄ τε ποιητικαὶ καὶ μετασχη-
ἊΣ c M! N - M -
ματιστικαὶ οἷον ἡ μὲν χαλκευτικὴ τὸν σίδηρον" τοῦτον yog λαβοῦσα
΄ 1 c Χ » ς
μετεσχηματισε καὶ ἐποίησε χαλινους καὶ omo χαὶ τὰ τοιαῦτα, ἡ δὲ λι-
' ^ - ΄
ϑουργικὴ τοὺς λίϑους παραλαβοῦσα μετεσχηματισε καὶ ἐποίησε τείχη
ND
σι
' - ΄ e M N
καὶ οἰκίας καὶ τὰ τοιαῦτα. πάλιν αἷ τρίται" T) μὲν γὰρ ἱππικὴ πα-
-— * M , , - Y- ὃ A X PE ι
ραλαβοῦσα τὸν χαλινον ἐχρήσατο καλῶς καὶ ἢ πολεμικὴ τὰ ὁπλα καὶ
- 7 , ς 2 1 - N , M
ἐπὶ τῶν τοιούτων. χαὶ πάλιν ἡ αὐλητικὴ παραλαβοῦσα rovc αὔλους
2 ,
^ G xclge χαὶ ἢ 5 S N E Ae Bovc EEG
€291] ατὸ XCÁAOG αι 1] κυβερνητικὴ τους OLCXOCG Tre Qo cDOovoc xc. ἔπι,
— 22. EU ,
τῶν ἀλλῶν τῶν TOLOUTOV: —
- - c ' es 7 , f$. ἊΣ N
30 54. διαιρεῖται 0 καϑαρισμος καὶ ap κάϑαρσις εἰς τρία ἔστι γὰρ
E τς τον M , ts M ΄ [2 ^ , Y , , 1
αὐτῶν ἕν μὲν voug, ἕν δὲ φύσει, ἕν δὲ τέχνῃ καὶ πραγματι. νόμῳ μὲν
D 9 ' e “ - 3 e; 3 c,
ovv ἐστὶ καϑαρμὸς οἷον ὁ τε τοῦ eégoc Orov ἁποκαϑαίρηται καὶ orov
M3 cc 5 N M 4 , Y - ,
τὰ VÓcrc ὦσι xo Occ καὶ τὰ βρώματα καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα ... τέχνῃ
4) κατὰ βίαν δέ: haec ego addidi, om. cod. — 0) Ἄργος (Eurip.
Electra): ἄρτος cod. — 10) ἐστὶν τό cod., ut supra. — 16) ἄτερ cod. —
16) εὐκαίρως: ἐσκαίρως cod. — 32) ἐστὶν καϑαρμός cod. — 33) ὦσι:
eod. εἰσί, — xol πάντα τὰ τοιαῦτα... .. τέχνῃ δὲ: cod. καὶ πᾶντα. τέ-
χνη δὲ. excidit igitur alterum, se. φύσει δὲ etc.
(D. L.24)
(cf: D. E:
1 et su-
pra 5)
f. 252b
m 109r. c
i Y / T e? - ΄ 4 -ῃ᾿ Δ n /
δὲ xol πραγματι oiov ἡ τὲ τῶν χαλλωμαάτῶν καὶ τῶν ἱματίων πλύυσις
A »
καὶ τὰ τοιαῦτα: ---
bg od N A. 9 A ^^
“ δῦ. διαιρεῖται ἕκαστον τῶν ὄντων εἰς τρία᾽ ἔστι yog ἢ ἀγαϑον ἢ
M οι ? o7 1 3 icr 9 ,ὕ 3 D ? 7 1 1
κακὸν ἡ οὐδέτερον. τὸ uiv ovv ἀγαϑὸν ἔστιν ὁοταν ὠφελήσῃ τινὰ καὶ
N 1 c ΄ 2 Y 2 [κέ
οὐ βλάψῃ. τὸ δὲ κακὸν ὅταν βλάπτῃ αεί. τὸ δὲ οὐδέτερον ὅπερ ποτὲ
m7. e [77
uiv βλάψει ποτὲ δὲ ὠφελήσει. οἷον of περίπατοι καὶ of ὕπνοι καὶ of
ἑλλέβοροι καὶ τὰ τοιαῦτα, 1] οὔτε βλάψει ὅλως οὔτε ὠφελήσει: zs
560. τῶν ὄντων ἀγαθῶν ὁμοιότης τῶν το τὴν ψυχὴν καὶ τῶν
περὶ τὸ σῶμα καὶ τῶν ἐκτός ἐστιν evt: τὰ μὲν ovv πρῶτα τοῖς πρώ-
τοις ἐστὶν ὅμοια. τὸ δὲ δεύτερα τοῖς δευτέροις, τὰ δὲ τρίτα τοῖς τρίτοις.
τὰ δὲ τέταρτα τοῖς Bee : ἔστε δὲ τὰ Qr ἐν ψυχῇ: τὰ δὲ ἐν σώ-
ματι. τὰ δὲ ἐκτός. ἡ μὲν γὰρ φρόνησις ἐν ψυχῇ οὐσα αἰτία ἐστὶ τοῦ
κράτιστα τὴν ψυχὴν διακεῖσϑαι. ἡ δὲ εὐεξία αἰτία ἐστὶ τοῦ τὸ σῶμα
» ἐξ er Y ΄ ΄ εν ET ας q;
ULIS διακεῖσϑαι" ὁπὲρ yog βούλεται πραττὲι... 0 εὐδοξῶν. ἕκαστον
ἄρα τούτων τῶν aya RONNRQUMEUER καὶ πρώτη τ ἢ
ὁμοιότης. καὶ πάλιν ἢ p δικαιοσύνη 2 ἐν ψυχῇ ἐστὶν ἢ καὶ αἰτία ovGo
τῶν τῆς ψυχῆς μερῶν, ἡ δὲ εὐπρέπεια ἐν σώματι οὐσα εὐταξία ἐστὶν
τῶν τοῦ σώματος μερῶν ψυχροῦ καὶ ϑερμοῦ καὶ ξηροῦ καὶ ὑγροῦ, ἡ
δὲ εὐτυχία ἐχτὸς οὖσα εὐκαιρία τίς ἔστι πραγμάτων συμπτώσεως" ὥστε
ταύτῃ πάλιν παφαλαμβάνεται ἡ ὁμοιότης τῶν ἀγαϑῶν. καὶ πάλιν ἡ
μὲν ἀνδρεία JE ἐν {1} οὐσα ἰσχύς τίς ἐστιν καὶ ῥώμη πρὸς φόβους καὶ
τὰ τοιαῦτα. ἡ δὲ ἰσχὺς ἐν σώματι οὖσα πρὸς τοὺς πόνους καὶ τὰς κα-
κοπαϑείας ἰσχύς ἐστιν, o£ δὲ φίλοι ἐχτὸς ὄντες ἰσχὺν τήνδε ἔχουσιν
M AOL ΄ CEN , 1 ’ 3 3 5 ΄ €
7z:90e τὴν ἕκτος βοηϑειαν" c γαρ πολλοὶ φίλοι εἰσὶν ἰσχυρότερος ovzoc
΄ , L4 »"Ὗ ? €- ΄ c. € ΄
ἐν πόλει" λαμβανεται δὲ καὶ ταύτῃ τῶν ἀγαϑῶν τούτων 1) ὁμοιότης.
ς 2 5$ AEN 1
καὶ πάλιν ἡ μὲν σωφροσύνη ἐν ψυχῇ ovo κοσμεῖ τὴν ψυχὴν καὶ συμ-
»
μέτρως ζῆν ποιεῖ, τὸ δὲ κάλλος ἐν σώματι ὃν κοσμεῖ τὸ σῶμα καὶ σύμ-
μέτρον παρασκευάζει, ὁ δὲ πλοῦτος ἐχτὸς ὧν χορηγὸς καὶ κοσμητὴς
τ ἀνθρώπων ἐστίν" καὶ ταύτῃ λαμβάνεται τῶν ἀγαϑῶν τούτων ἢ
ὁμοιότης: —
ὅ7. τῶν κακῶν ὁμοιότης τῶν περὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα καὶ
τῶν ἐκτός ἐστιν αὕτη. ἐν τῇ ψυχῇ μέν ἐστιν ἀδικία κάκιστα τὴν ψυ-
χὴν διατιϑεῖσα, ἐν δὲ τῷ σώματι νόσος κάκιστα διατιϑεῖσα τὸ σῶμα.
ἐν δὲ τοῖς ἐκτὸς ἀτυχία κάκιστα διατιϑεῖσα τὰς ἐκτὸς πράξεις" xol
ταύτῃ λαμβάνεται ἡ ὁμοιότης τῶν καχῶν τούτων. καὶ πάλιν ἐν μὲν
ψυχῇ ἀφροσύνη ἀρρωστία τίς ἐστι καὶ ἀλογιστία ψυχῆς. ἐν δὲ σώματι
B
7) ἐλέβοροι cod. — 8) τῶν ἐἀγἄϑῶν, ὄνον cod. — 12) ἐστὶν τοῦ
cod. — 14) eod. πράττει ὁ εὐδοξῶν, confundens εὐεξίαν et εὐδοξίαν,
quae τῶν ἐκτός οὖσα comparari debebat. — 16) ἡ: cod. 7.
44*
[921
m
[or]
20
90
$
10
15
20
90
35
- 00920 —
? zs Χ ? B
καχεξία ἀρρωστία ἐστίν. ἐν δὲ τοῖς ἑκτὸς ἀδοξία " προπηλακισμὸν γὰρ
* * A 57 4. A -» -
καὶ ἀρρωστίαν καὶ ὀλιγωρίαν περὶ τὰ ἀλλὰ τινα. ἐμποιεῖ ταῖς ἐκτὸς
^r , , - v , tac ,
πράξεσι" καὶ ταύτῃ πάλιν λαμβάνεται τῶν κακῶν τούτων ἡ ὁμοιότης.
΄ - 3 ᾿ , e
καὶ πάλιν ἐν μὲν ψυχῇ δειλία οὐσα ἐκπληλτικας καὶ πάντων ἥττους
- , L4 i] P4 E] ^ , 2 , ΄
τῶν φόβων παρασκευάζει τας ψυχας. ἐν δὲ σώματι ἀσϑένεια πάντων
τῶν πόνων ἡττᾶσϑαι τὰ σώματα παρασκευάζει; £ ἐν δὲ τοῖς ἐκτὸς ἐχϑυοὶ
ὄντὲς ἀσϑενὴ περὶ τὰς ἐχτὸς πράξεις καὶ εὐκαταφρόνητον ποιοῦσιν" ᾧ
γὰρ πολλοί εἰσιν ἐχϑροὶ οὐδὲν τούτῳ δαδίως ὑπάρχει. καὶ ἔστιν ἡ μὲν
, E) , - e 2 ΄
δειλία ἐν φόβῳ εὐκαταφρονήτους ποιοῦσα. ἡ δὲ ἀσϑένεια ἐν πόνοις
2 7 Α - - ς eer // ? ΄ι » 3 ,
ΕἸ ΤΠ ον ἡτῸ} τὸ DIRE OPES δὲ ἔχϑρα ἐν πράξεσι ταῖς ἐν βίῳ.
* M P4
καὶ ἡ μὲν ἁσωτία καὶ ἀκολασία Do gonE τὴν ψυχὴν καὶ τ παρα-
σκευάξει, τὸ δὲ αἶσχος ἐν σώματι. ὃν αἰσχρὸν τὸ σῶμα καὶ ἄκοσμον πα-
φασχευαζει, ἡ δὲ πενία ἐκτὸς οὖσα αἰσχρὸν βίον παρασχευάξει" καὶ
ταύτῃ λαμβάνεται τῶν κακῶν τούτων ἢ ὁμοιότης: RED
- M! -Ὁ
58. διαιρεῖται ἡ φιλία εἰς τέσσαρα" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἡ μὲν συγγε-
ASIE E XH I j|. dG δὲ ἡ κὲ
γνικής ἡ δὲ ἑταιρική, ἡ δὲ ξενική, ἡ δὲ ἐρωτική. ἔστι δὲ ἡ μὲν συγγε-
1 τ ' ' [XP rr) ' Y ? 1 ' e v
vix] οἷον πατὴρ προς υἷους καὶ ἀδελφοὶ πρὸς ἀδελφους καὶ οὗ cÀÀOL
δ 3 - e UT I Nc - δ i] , J^ ,
o£ οἰκεῖοι, ἡ δὲ ἑταιρικὴ ἡ κοινωνοῦσιν o£ δια συνηϑειαν φίλοι yevo-
c e e A c A 7, 1 /, EU , e
μένοι, ἡ δὲ ξενικὴ ἢ διὰ γραμματῶν καὶ συστασεῶς ποιοῦσα φίλους. ἢ
A e 2 - Rr -
δὲ ἐρωτικὴ ἡ δι ἐπιϑυμίας τῆς τῶν καλῶν φιλίας κοινωνίαν παρα-
Gxevotovco: ---
' 3 -
59. ᾿ιστρεῖται 1 ἀποβολὴ τῆς ἐπιστήμης εἰς "pne ἔστι yog αὑτῆς
ἕν D ἐὰν ὑϑ θη οὕπερ ἐστὶν ἡ ἐπιστήμη, ἕν δὲ ἐ ἐὰν λήϑη jovis
ἕν δὲ ἐὰν ὁ ἔχων τὴν ἐπιστήμην φϑαρῇ. ἐὰν μὲν οὖν οὗ ἐστὶν ἡ ἐπι-
, - T ; 2 Ε) , 1 2 “2 5 ΄
στήμη φϑαρῇῃ οἷον Σωκρατους, ovx ἕτι ἔστιν ἑἐπιστημή" ἔἕφϑαρται γαρ.
$9 1 [4 , Π [4 ? , uU , ; 9* L1
ἐαν δὲ λήϑη γένηται. καὶ ovroc ἀἁποβαλλομὲν τὴν ἐπιστήμην. ἕαν δὲ
c 1 -N 2 -
ὃ ἔχων τὴν ἐπιστήμην φϑαρῇ ἀνϑρῶπος, ἀναγκαῖον ἐστὶ συμφϑείρε-
Ἧς Ὁ ΄, ? L4
σϑαι καὶ ἁἀποβαλλεσϑαι αὐτὴν: —
(D.L.2)
60. διαιρεῖται ἡ μουσικὴ εἰς τρία" ἔστι γὰρ αὐτῆς ἕν μὲν αὐτοῦ (D. L. 9)
cU 7; 3! eN 1 c: 1 τὰ à ad X es
TOU στόματος ἔργον, ἕν δὲ χειρῶν καὶ στόματος, ἕν δὲ τῶν χειρῶν. ἕν
1 , ? - ν , » T e 2 ι ι δ '
δὲ uovov αὐτοῦ τοὺ στόματος ἔργον οἷον OL τὲ qot καὶ οἱ ρον
λ - - w - , M
καὶ τὰ τοιαῦτα, τῶν δὲ χειρῶν καὶ TOU στόματος ἡ τὲ χοραυλητικῆ καὶ
, Y 3o ES : Ln c 1 1 '
αὐλητικὴ καὶ τὰ ὁμοια, τῶν δὲ χειρῶν ἡ κιϑαριστικὴ καὶ τὰ TOL-
αὐτα: --
J m ς |] A A voe τς
61. διαιρεῖται ἡ ἰατρικὴ εἰς πέντε" τὸ μὲν γὰρ αὐτῆς ἐστὶ φαρ- (D. L. 6)
, Ἁ , A L4 κ a
μακχευτικόν, τὸ δὲ χειρουργικόν. τὸ δὲ διαιτητίκον. τὸ δὲ νοσογνωῶμι-
23) γένηται cod. — 30) ἕν δὲ τῶν χειρῶν: tertium hoc in cod. omis-
sum ego addidi. — ὃν δὲ χειρῶν — ἔργον in margine seripta sunt. —
33) καὶ αὐλητική: haec item in margine suppleta sunt.
e ---
΄ M 1 ΄ (els ἢ Y M ,
κὸν, τὸ δὲ βοηϑητικὸν. καὶ ἡ μὲν φαρμακευτικὴ διὰ φαρμακείας
- A ? c A -
ἰᾶται τὰς ἀρρωστίας. ἡ δὲ χειρουργικὴ διὰ τοῦ τέμνειν καὶ καίειν
e 7 Y , e a Y ET ^ 5 ,
ὑγιαζει τοὺς κάμνοντας. ἡ δὲ διαιτητικὴ διὰ τοῦ διαιτᾶν ἀἁπαλλαττει
^ 2 c Ἁ ^ » Y
τῆς ἀρρωστίας. ἡ δὲ νοσογνωμικὴ διὰ τοῦ γνῶναι τὴν νόσον οὕτως
9.0 Y Eo c Y Y M » ’, e ΄ὔ Y
ἑἐᾶται τὸν νοσοῦντα, ἡ δὲ βοηϑητικὴ δια τῶν βοηϑημαάτων υγιάξει τους
, ^w
ἀσϑενούῦντας: —
^ *N , E"
(D. L.11) 62. διαιρεῖται τὸ κάλλος εἰς τρία" ἕν μὲν γὰρ αὐτοῦ ἐστὶν ἐπαι-
΄ [2 c NEUES, E ’ » M ’ T Hu
νεξτον. οἷον ἡ δια τῆς Owec c εὐμορφία" ἀλλο δὲ χρηστικόν. oiov 0g-
X E" A » hl A
yevov xol οἰκία καὶ τὰ τοιαῦτα προς χρῆσιν εἰσὶ καλά" vo δὲ πρὸς
? d , à! , M -
ὠφέλειαν. οἷον νόμος καλὸς καὶ ἐπιτηδευματα καὶ τὰ τοιαῦτα πρὸς
2. md 3 ,
ὠφέλειαν εἰσι καλα:
D. L.14 ΤΕΣ SEA Nem ’ , Q8 ' ; ' Ni
E supra. 63. διαιρεῖται τον Gus ΟΠ τον Go με} 9 Ὁ eeu τὰ πον.
5t
[- 253 a
ἕν δὲ εἰς τὸ κατὰ φύσιν, ἕν δὲ εἰς τὸ κατὰ £006, ἕν δὲ εἰς τὸ κατὰ γέ-
νος. πέμπτον δὲ εἰς τὸ κατὰ βίαν. of μὲν οὖν ἐν ταῖς πόλεσιν ἄρχον-
τες ὅταν ὑπὸ τῶν πολιτῶν αἱρεϑῶσιν, οὗτοι κατὰ νόμον ἄρχουσιν. ἡ
δὲ τοῦ κατὰ φύσιν ἀρχὴ οὐ μόνον ἐν τοῖς ἀνθρώποις ἀλλὰ καὶ ἐν τοῖς
ἄλλοις ξώοις ἐστίν" ἐπὶ πολὺ γὰρ πανταχοῦ τὰ ἄρρενα τῶν ζώων τῶν
ϑηλειῶν ἄρχει. ἡ δὲ τοῦ κατὰ ἔϑος ἀρχὴ τοιαύτη ἐστίν. οἷον of παι-
δαγωγοὶ τῶν παίδων ἄρχουσι καὶ οἱ διδάσκαλοι τῶν φοιτητῶν. κατὰ
γένος δὲ ἀρχὴ τοιαύτη τις λέγεται. ὅταν πατέρα βασιλέα τελευτήσαντα
υἱὸς διαδέξηται καὶ πάλιν τοῦτον ὁ τούτου υἱὸς καὶ ἐφεξῆς δὲ ὡσαύ-
τως. ὅσοι δὲ βιασάμενοι || ἄρχουσιν ἀκόντων αὐτῶν. 3 τοιαύτη ἀρχὴ
κατὰ βίαν λέγεται εἶναι: —
64. Σχεπτέον ἥτις ἐστὶ τῶν ξώων πρὸς αλληλα διαφορα. το
οὖν εἶναι τῶν ξώων τὰ μὲν ϑνητά, τὰ δὲ ἀϑάνατα. ϑνητὰ μὲν ovv
εἰσὶ ὅσα πέφυκε φϑείρεσϑαι καὶ αἵματος κοινωνεῖν. οἷον ἄνϑρωπος
1 » L] A -— 7 » , 2 , A e 4 - E
καὶ βοῦς καὶ τα τοιαῦτα τῶν ζώων * ἄἀϑανατα δὲ οἷον ἀγγελοι. τῶν δὲ
θνητῶν ξώων τὰ μέν ἐστι πτηνά: τὰ δὲ ἐὐυ θοῦ; τὰ δὲ πεξά. πεξὰ pu
ovv εἰσὶν οἷον ἄνϑρωπος κύων ἵππος καὶ τὰ τοιαῦτα καὶ ἁπλῶς οἷς ὁ
βίος ἐπίγειός ἐστιν, ἔνυδρα oi τε ἰχϑύες καὶ τὰ ὄστρεα καὶ ἁπλῶς οἷς:
ς S) c —- ΤΣ n ' M ce 2 Y am ι ,
ἡ διαγωγή ἐν υγρῷ ἐστί. πτηνὰ δὲ oiov ogvviOto καὶ σφῆκες καὶ ué-
P7 [uA - [3] * 2 , 5 T] ^
λιόσαι. καὶ ἀλλα occ τοιαῦτα c διὰ τῆς οἰκείας φύσεως οχοῦνται κατὰ
᾿Ὶ 2 ΄ Y A - 1 i] A A -
τὸν ἀέρα. πάντα δὲ τὰ τοιαῦτα καὶ κατὰ ψυχὴν καὶ κατὰ τὸ σῶμα δο-
s ^ ΄ὔ [27 5 - ᾿ 7 ,
κεῖ διαφέρειν ἀλλήλων. ὁτι μὲν ovv κοινῶς κατὰ πάντων τούτων XC-
ἐν τι : ἐν ᾿ ΄
νηγορεῖταν ζῶον εἶναι δῆλον, διαφοραν δέ τινα ἔχει τούτων ἕκαστον
9 , Z 57 - ὃ M M ' 2 - £o M δὲ " ὃ ' δὲ
καϑάπερ εἴπομεν" τὸ μὲν yog αὐτῶν πεζόν. vo δὲ ἔνυδρον. vo δὲ πτη-
28) ἐστὶν πτηνά cod.
35
ex DU --
vov, τὸ δὲ ἀϑαάνατον" τὸ δὲ κοινὸν κατηγορούμενον ἐφ᾽ ἁπάντων
φαμὲν εἶναι τὸ γένος. ἕκαστον δὲ τούτων ἐστὶ fov, τὰ δὲ διαι-
ρεϑέντα τῶν ζώων λεκτέον εἴδη εἶναι. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ ἐπὶ
σχήματος καὶ ἀριϑμοῦ. τοῦ τε γὰρ τριγώνου καὶ τῶν λοιπῶν κοινὸν
5 φαμὲν εἶναι τὸ σχῆμα " τούτων γὰρ ἕκαστόν ἐστιν ὕπερ ὑπάρχει σχῆμα
τί" δῆλον οὖν ὅτι τὸ μὲν σχῆμα γένος ἂν εἴη τούτων. ταῦτα δὲ τοῦ
σχήματος εἴδη" τὸ γὰρ σχῆμα διαιρήσομεν εἰς τρίγωνον καὶ τετρά-
yovov καὶ τὰ λοιπά. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ περιττὸν καὶ τὸ ἄρτιον εἴδη
τοῦ ἀριϑμοῦ εἰσι" κοινῇ γὰρ αὐτῶν κατηγορεῖται ὃ ἀριϑμός. ἐπεὶ δὲ
10 τὸ μὲν γένος δυκεῖ πρότερον εἶναι τοῦ εἴδους, τὸ δὲ πρότερον οὐχ
ἁπλῶς λέγεται. εἴπωμεν περὶ αὐτοῦ: --
05. τὸ πρότερον λέγεται πενταχῶς" ἢ γὰρ φύσει ἢ χρόνῳ ἢ
δυνάμει ἢ ϑέσει ἢ τάξει λεχϑήσεται. ϑέσει μὲν οὖν οἷον τὸ ἐπὶ τῶν
κειμένων ψήφων εἰώϑαμεν λέγειν, οἷον ὅτι πρότερον αὕτη ταύτης"
τάξει δὲ οἷον ὁ ταξίαρχος τοῦ λόχου καὶ ὁ λοχαγὸς τοῦ ἰδιώτου καὶ τὸ
-»-
Qx
- - " 5 ΄ M M -
ἃ τοῦ β' δυνάμει δὲ φαμὲν εἶναι πρότερον τὸν στρατήγον TOU στρα-
΄ c - N ΄ - , , e N
τιώτου καὶ ἁπλῶς τὸν δυνάστην τοῦ ἰδιώτου" χρόνῳ δὲ oiov πατὴρ
- ^ A Á -Ὁ , ,
υἱοῦ καὶ πᾶν τὸ πρεσβύτερον τοῦ νεωτέρου" qvos. δέ ἐστι πρότερον
e e, Y E ΄ Y - δ M -
οἷον ἢ τὲ μονὰς τῆς δυάδος καὶ τὸ μέρος τοῦ ολοῦυ καὶ τὸ γένος τοῦ
» νι Ὁ UEM 2 TAN ^ δ zs ΄ὔ M
20 εἴδους. καὶ ἁπλῶς 00€ αὐτὰ ἀλλήλοις μὴ συναναιρεῖται. vOUTOV TO
5 9) ν , , ' , ΄ c
μὲν ovv αναιροῦν πρότερόν ἔστι. τὸ φύσει δὲ συναναιρούμενον ὑστε-
€ v ΄ 2 c N 3 - -
gov: οἷον τῆς μοναδος ἀναιρεϑείσης ἡ δυας ἀναιρεῖται καὶ πᾶς
3 , ΄ 2 ? ΄ L4 5 ΄
ἀριϑμός. δυαδος δὲ αναιρεϑείσης οὐδὲν κωλύει μοναδὰα εἰναι" πρό-
- M " € -
τερον τοίνυν τῇ φύσει μονὰς δυάδος. ομοίως δὲ καὶ τοῦ μέρους ἀναι-
, Nc 2 x c S δ YU DEA ΄ ν
25 ρεϑέντος vo oÀov ἀναιρεῖται. τοῦ δὲ ὁλου μὴ OvrOc οὐδὲν κωλύει τὸ
5 N [4 r - M 4 -
μέρος εἶναι. gqevsegov δὲ ὁτι ὁσαχῶς τὸ πρότερον λέγεται. τοσαυταχῶς
V 5 t6 7 A M e 9 - ^t ΄ ? ΄
καὶ T0 ὕστερον λεχϑησεται" τὸ γὰρ voregov ἐροῦμεν ἡ φύσει ἡ χρό-
ἣν X Ἢ ΄
vo ἡ ϑέσει ἡ τάξει ἡ δυναμει: —
ς -» ' ΄ qo τ
60. οσαχῶς τὸ πρότερον καὶ τὸ υστερον λέγεται, τοσαυταχῶς καὶ
5 1 - Ὁ 4 e *s ΄ , Ἂ ^ UI , ?N
30 περὶ τοῦ c e λεχϑήσεται. οἷον ἡ φύσει ἡ ϑέσει ἡ δυνάμει v] χρόνῳ ἡ
΄ε el M -» [χὰ c - ΄ c
ταξει. ϑέσει μὲν ovv εἰσὶ τὰ τοιαῦτα cju ὁσὰα τῷ τόπῳ ἐξ ἴσου ἐστίν,
e E [7 3 E ΄ 7 '
οἷον τὰ τρέχοντα ἀμα φαμὲν εἶναι καὶ vo ἑξστηκότα᾽ τάξει δέ ἐστι τὰ
- “ - 4 c) - / e;
τοιαῦτα cuc oiov of τοῖς ξυγοῖς στοιχοῦντες. δυναμει δὲ oue λέγομεν
1 1 2 , , , ΄ M M ^ Y 5
τὰ μηδὲν ἀλλήλων πλέον δυνάμενα, χρόνῳ δὲ τα τοιαῦτα φαμὲν εἶναι
c2
Qx
c, D ΔΈΟΝ 5. ἢ ΄ ^ , ι J iA 7 ΄
(JO. τὰ κατὰ τὸν αὐτὸν ygovov ὄντα, φύσει δὲ λεκτέον euo εἶναι τὰ
» ^ 1 ^ Y ΄ 1 9 ^ 3
τε συναναιροῦντα cÀMQAe καὶ τὰ μὴ δυνάμενα χωρὶς ἀλλήλων εἶναι,
ve 2 ’ A cA -»Ὕ A od 9
οἷον τὸ τε διπλάσιον καὶ τὸ ἡμισυ" ταῦτα yoQ συναναιροῦνται ἀλλή-
19) τὸ γένος: cod. τὸ γένους. — 32) ἐστὶν τὰ cod.
scs QUO e
M » ? ΄ 5 1
λοις καὶ τὸ ἕτερον χωρὶς τοῦ ἑτέρου ἀδύνατον εἶναι" διπλασίου γὰρ
, D ? “2 e 1 CN y ? , ? »
αναιρεϑέντος ovx ἔσται TuLGU καὶ ἡμίσους ἀναιρεϑεντος ovx ἕσται
, 87 ΄ D N59 5: ΄
διπλάσιον καὶ ἀδυνατόν ἐστι διπλασίου ovrog μὴ εἶναι ἥμισυ. τούτων
e a ? ES - P4
ουτῶς αποδειχϑέντων ἀκόλουϑον εἰπεῖν περι τῶν OVrQV: ---
(D. L. 32) 67. τῶν ὄντων τὰ uiv αὐτὰ καϑ' ἕξαυτά ἐστι. τὰ δὲ πρός τι.
ex
αὐτὰ μὲν ovv καϑ'᾽ ἑαυτὰ ταῦτα ἐστὶν oiov ἀνϑρωπος οἰκία ἱμάτιον
χρυσίον καὶ πάντα ὅσα ἁπλῶς μὴ τῷ ἕτερόν τι εἶναι ἐξ ἀνάγκης ἐστί,
' , - Kd N , c , ΄
τὰ δὲ πρός τι τοιαῦτα ἐστὶν οἷον τὸ διπλάσιον καὶ ἡ ἐπιστήμη τὸ TE
τ , M] NS, ’ὔ AT Cr n) / A 2
yeg διπλασιον πρὸς τὸ ἡμίσυ λέγεται καὶ ἡ ἐπιστημὴ προς ἀλλο τι: —
—
- N [u4 - 2 »
68. διαιροῦνται τὰ ἐναντία ovroc. τῶν ὄντων τῶν μὲν ἔστι 10
» A - b 3 ,
τι ἐναντίον τῶν δὲ ov: yovoQ μὲν yog καὶ ἀνϑρωώπῳ καὶ ἱματίῳ καὶ
4 4 4
- ΄ 5. δ 7 2 2 ,ὔ ? M VE Es M €
τοῖς vOLOUTOLG οὐδέν ἔστιν ἐναντίον. ἀρετῇ δὲ καὶ ἀγαθῷ καὶ ϑερμῷ
? - A A , ? -
ἔστιν ἐναντίον" ἀγαϑῶν uiv yog ἐναντίον τὸ κακόν, ἀρετῆ δὲ κακία,
- Y , €- E] ὔ ’ 2-2 ὙΦ Y 1 “2, , 5. X9
ϑερμῷ δὲ VU τῶν ἐναντίων τοίνυν αὐτῶν τὰ μὲν ἔχουσί τι ἀνὰ
NS 2 - A — 9, ,
μέσον τὰ δὲ ov. ἀγαϑοὺ μὲν yog καὶ κακοῦ ἔστι vi ἀνὰ μέσον. κι- 15
, $ ? * My " ? ΄ A ,
νήσεως δὲ καὶ ἠρεμίας οὐδέν ἐστιν eve μέσον" ἐξ ἀναγκῆς yag πάντα
"x - 2X». - - / ? ? Y n
ἢ κινεῖται ἡ ἠρεμεῖ. καὶ ζωῆς καὶ ϑανάτου οὐδὲν ἐστιν eve μέσον" ἐξ
3 L4 M [A - - / , ^^ — κ᾿ [ ? A Α
ἀνάγκης yeg ὁπὲρ τῆς ζωῆς δεκτικὸν ἐστιν. ἡ ζῇ ἡ τέϑνηκεν. αὐτα δὲ
A ET ?A 1 e 9 - Y
τὰ ἐναντία λέγεται περιττῶς" ἢ yog ὡς ἀγαϑῷ κακὸν ἐναντίον ἐστίν,
c - , c ? D 1 M , Ci: 2. , 1 N
OLOV τῇ δικαιοσυνῃ 1] αδικία καὶ τῇ σωφροοσυνῇ ἢ ἀκολασία καὶ τὰ 20
- ^ € ? ? 3 , ' ,
τοιαῦτα. ἢ ὡς οὐδέτερον οὐδετέρῳ ἐναντίον ἐστίν ... τούτων γαρ οὐ-
m , AN ? A Uu ΄ c A » 40 , 1
δέν ἐστιν ovre ἀγαϑὸν οὐτὲ κακὸν. ὡς κακὸν κακῷ δὲ ἐναντίον ἐστὶ
1 GS 1 - 2 ’ 1 ' DS 1 3 2
κακὸν ἡ ὑπερβολὴ τῇ ἐνδείᾳ καὶ τὰ καϑ' ὑπερβολὴν καὶ ἔλλειψιν λε-
, T M c , A - A » (o
γόμενα οἷον ro vzsgpoAÀovrog ψυχεσϑαι" ταῦτα yog καϑ' υπερβο-
M , . 1 x 2 A e c - e 2 , τ ΤΟ
λὴν λέγεται" καὶ τὸ ἑλλεῖπον vov ϑερμοῦ τῷ ἑλλείποντι TOU ψυχροῦ" 25
A ET *
καὶ yog ταῦτα xor ἔλλειψιν ἐναντία : —
69. μετὰ ταῦτα τοίνυν περὶ παταφασε ως σχεπτέον πῶς λέγο-
μεν. φαμὲν οὖν πᾶσαν κατηγορίαν 7 δηλοῦμεν v ὑπάρχειν τι κατάφασιν
εἶναι, οἷον τὸ καϑῆσϑαι τὸν ἄνϑρωπον ἢ λευκὸν εἶναι τὸ ἱμάτιον καὶ
M - Hi 7 PAN 5 /? τ
πάντα τὰ τοῦτον τὸν τρόπον λεγόμενα. ἀπόφασις δέ ἐστι τοιοῦτον 30
T ^ A - 1 P 1 A DU i] 5 ^n 7,
οἷον τὸ μὴ καϑήῆσϑαι τὸν ἀνϑροῶπον καὶ τὸ μή λευκὸν εἰναι τὸ ἱματιον
c - CEN NN ' ^ e ;
καὶ ἁπλῶς οὗ TO μὴ ἢ TO OU προστεϑὲν σημαίνει μὴ ὑπάρχειν τι: —
5) ἐστι (οἴ. v. 6): cod. εἰσί. — 10) ἐστὲ τί cod. hic et infra. —
18) ὅπερ: cod. ἄπερ. — 21) ἐστὶν. τούτων cod. sine lacuna, at desunt
exempla. — 22) ἐστὶν κακόν cod.
V.
Integrioris olim physiognomicorum Aristotelicorum textus reliquiae
etiamnunc habentur et in eis quae Polemonis epitomator (Christianus,
cf. p. 197 Fr.) Polemoni supplementa addidit (inde a 1. II c. 15 sqq. excepto
tamen veri Polemonis epilogo c. 24 p. 306 ταῦτα ὅσα εἴρηται — ἐπιστή-
μὴν — Adam. p. 448, qui inter ipsa haec additamenta male detrusus est),
el in eis quae in libro suo physiognomoniae ex Graecis tribus auctoribus
Loxo medico nunc deperdito (quem citat Origenes) integrisque tunc et
Aristotele philosopho et Polemone (quem Palemonem codices appellant
omnes) rhetore compilata exhibet interpres Latinus anonymus *), quem
ipsius Polemonis et Favorini sub Hadriano florentium, quorum quasi quos
ipse testis viderit rixas et inimicitias (Philostr. vit. soph. 1, 8 et 25) post
utriusque mortem reminiscitur, subaequalem fuisse patet id est seculi
post Christum secundi ad finem vergentis **). cuius opusculum ut pluri-
mum memorabile, quod pro primario rerum physiognomicarum fonte
quemque totum fere exhausit Alberto Magno fuit in opere de animalibus
modo Loxum citanti modo Palemonem modo corrupte Platonem, interdum
*) qui ita incipit: Za tribus auctoribus quorum libros prae manu Ra-
bui, Loxi medici Aristotelis philosophi Palemonis declamatoris qui de phy-
siognomonia scripserunt, ea elegi quae ad primam institutionem huius. rei
pertinent et quae facilius intelligantur.
**) auctoris nomen propter tria auctorum nomina in prineipio ad-
scriptorum deperditum esse verisimile est. videtur autem is fuisse Apule-
ius, quem physica multa praeter Aristotelis de mundo librum ex Graeco
transtulisse seimus: hunc enim et Albertus uno loco auctorem appellat
(opp. t. II p. 24 ubi ea citat quae sunt in f. 225 cod. Leod.) et in ti-
tulo libri habuisse videtur codex Harleianus 3969 (sec. XIV): nam licet
ipsum libri de physionomia initium nunc uno folio exciso perditum sit,
in indice tamen qui in fine huius codicis à recentiori quadam manu
sec. XV adiectus est eorum quae continentur pro ordine in hoc libro Apu-
leio ille tribuitur id est eidem auctori cuius praecedunt de secta Plato-
nica et de deo Socratis. nec sane est qui praeter eum huius aetatis scri-
ptor magis conveniat (cf. de magia c. 36 cit. in Add. ad p. 277). ipsa
denique libri natura utpote ex Graeco conversi non tantopere repugnat.
sed de his alibi.
"*
etiam Philemonem (unde nunc plane collustrantur quae olim disputavi de
Arist. libr. p. 222—25), postquam magna sui parte scriptoris ad alia de-
clinantis desidia truncatum in antiquo codice Berolinensi (m. lanuar. a.
1855) reperi, nunc tandem mihi in itinere Anglico (m. Sept. a. 1862) rena-
ium ex codicibus tribus Londiniensibus unoque Oxoniensi atque ex ipso
praecipue Leodiensi integerrimo cum aliis arfis venatoriae (ut Henrici
Stephani utar) Analectis edendum praeparo. in quo negotio quum de Ari-
stotele et Polemone eiusque epitomatore Graeco anonymo quem pro ipso
Polemone legimus, itemque de altero eiusdem Polemonis metaphraste
Adamantio ampliorem mihi disputandi oecasionem fore sperem, haec in-
terim tenenda esse moneo «ἐκ τῶν Πολέμωνος φυσιογνωμονιυκῶν» (qua-
lis est librorum manuscriptorum titulus) non nisi membra excerpta atque
disiecta misereque turbata nunc haberi, genuini autem Polemonis partem
maiorem rerumque ordinem genuinum (quem Adamantius etiam quanquam
inverterit, Aristoteli concedens a pedibus ordienti, tamen secutus est, a
Polemonis epitomatore plane destructum) ex antiquissima versioue Latina
apud auctorem illum anonymum manere uua cum Loxi deperditi fragmen-
tis (quae ex codiee Leodiensi partim edidit Pitra in Spicilegio Solesmensi
t. III Paris. 1855 p. 321—223 cf. p. ὅδ, indicavit autem primus 1. H. Bor-
mans qui de hoc codice accurate disputavit: v. Compte rendu de la comm.
d'hist. sér. II t. 4 Brux. 1852 p. 128 cf. 126. 134) et libri Aristotelici ex-
cerptis, quae Polemonis quam reddit disputationi supplementa ille addi-
dit. deinde autem alterum hoc addo, librum istum qui ferebatur Aristo-
telis, quamvis ad modum quidem similium multorum librorum qui male
ex fragmentis redacti antiquitus extant inter Hippocratica, eadem qua
nunc est condicione antiquissimorum iam librariorum auctoritatem nactus
sit, non tamen integrum quendam esse unius scriptoris fetum sed ex duo-
rum librorum antiquitus perditorum fragmentis inter se similium qui de
physiognomonicis Peripatetice tractaverant, a librario quodam resarciente
atque ex altero alterum complente fuisse conflatum: id quod et ordinis
defectus prodit et singula capitula ipsaque capitulorum fragmenta arguunt
nullo inter se nexu consuta (praecipue in c. 1—2: cf. Fülleborn, Beitráge
zur Geschichte der Philosophie VII[ p. 52. vide fragmentorum initia p.
806, 7 ὅσα μὲν ovv ... 800, 33 χαϑόλου μὲν ovv τοιαῦτα ... cf. 806, 21
ἐφεξῆς et 806921 ὅσα μὴ ἐν τοῖς προειρημένοις δεδήλωται. 807, 3 ἔστι
δὲ ἄλλος τρόπος... 807, 11 ὅπερ ἐστίν... 807, 13 περὶ φωνῆς ...
807, 25 ἔστι δὲ κράτιστον... 807, 31 ἀνδρείου σημεῖα. iterum in c. 4
p. 808530 πολλὰ δὲ καὶ ... et 809, 1 δεῖ μέντοι, deinde c. 5 init. p. 809,
26 νυνὶ δὲ πρῶτον. item lacuna patet inter c. ὅ et 6, cf. 810^12 et 14, —
zT SE
p. 814, 5 ὥσπερ ἐν ἀρχῇ ÓrmoéOn), item duorum ex duobus tractatibus
prooemiorum reliquiae quae quum eadem fere praedicent in eodem
tamen libro nunc quasi diversa se excipiunt capitula (primum c. 1—2 p.
805, 1 sqq., alterum c. 4 p. 808^11 sqq. quae aperta est διττογραφία,
cf. 808511 — 805, 1. 808527 — 805, 11. 808532 — 805519. 809, 19 —
807, 8). non igitur unum corpus est quod conspicimus, sed membrorum
mutilorum fortuita fere congeries. quae libri natura quum antiquissima
sit et cum ipso libro nata, partes tamen sunt quibus postea demum quum
uberiores olim fuissent, librariorum festinantium negligentia et breviandi
studium gravius damnum intulit, eas dico quae utpote merum recensum
agentes rei uniformitate taedium moverent, velut specierum physiogno-
micarum descriptio (c. 3) et ipsa praecipue ἡ éxAoy: τῶν σημείων (c. 6
sqq. usque ad finem). in his quidem a scribis multa omissa esse mani-
festum est, revera autem olim haec extitisse pleniora docet Polemonis
epitomator Graecus qui quae Polemoni in fiue assuit ex Aristotelis par-
tim qui ferebatur tractatu verbotenus descripsit, docet antiquior etiam
interpres Latinus qui et ipse Polemonis εἰδη aliis ex Aristotele additis
auget. quo factum est ut eadem quaedam capitula apud hunc legantur
Latine quae Graece ex Aristotele integriore extant in epitoma Polemonis.
seilicet quatuordecim species (una tantum ϑυμώδους omissa) habet Po-
lemo easdem eodemque ordine quas priores posuit Aristoteles apud quem
nunc numerantur 22:
1. ἀνδρεῖος 14, μικρόψυχος (φιλοχρήματος P.,
2. δειλός : φιλάργυρος Adam.) |
3. εὐφυής. 15. φιλόκυβοι — —
4, ἀναίσϑητος ς (hue usque Polemon)
5. ἀναιδής (ἀναίσχυντος P.) 16. φιλολοίδορος
6. κόσμιος 17. ἐλεήμων
7. εὔϑυμος 18. ἀγαϑὸς φαγεῖν
8. ἄϑυμος (ἀνιαρός P.) 19. λαγνός
9. κίναιδος (ἀνδρόγυνος P.) 20. φέλυπνος
10. πικρός —— (21. λάλος)
11. ϑυμώδης (deest apud P.) 22. μνήμων
12. πρᾶος (23. φϑονερόο).
13. εἴρων
post φιλόκυβον ultima Polemonis sunt περὶ μωροπονήρων.. post quae
ut apud Adamantium p. 448 sequi debebat epilogus qui est p. 307. sed
epitomator ex Aristotele addidit capitula Adamantio ignota quibus deseri-
buntur species 11, 16, 19 (cum figura Socratis ex Aristotelis nunc id est
699
Peripatetici cuiusdam antiqui testimonio descripta), 21 et 20 (quas con-
fundit Aristotelis textus nune vulgatus), denique 23 (quae nunc deest apud
Ar.).
alio loeo exhibentur octo haec: 5, 6, 11, 12, 17, 19, 20, 22. praeterea au-
jam vero apud interpretem Latinum praeter species Polemonicas
tem in Polemonis epitoma Graeca ex Aristotele item excerpta sequuntur
quae ad ἐχλογὴν τῶν σημείων pertinent (p. 302—535: reliquorum enim
quae addit scriptor II, 23 extr. 24. 25 —27 ignotus fons est. c. 26 — Adam.
Il; 2).
Polemonis (quem Palemonem vocant codices ubique omnes) disputationem
atque eadem signa Aristotelica excerpsit Latinus, qui postquam
reddidit integram, repetit quae proprie Loxus seu Aristoteles posue-
runt. omnia autem haec quae Aristoteli debet auctor libri de physiogno-
monia, desunt in vulgato eius textu seculi XIII et XIV qui mutilus est et
perturbatus: hunc quidem multi continent codices (velut Londinienses,
Oxonienses, Amplonianus, Marburgensis etc.) nec alium novit Albertus
(et qui Albertum expilant Petrus Paduanus, Matthias Farinatoris et au-
ctor physionomiae regiae quae dicitur). rari contra sunt in quibus illa.
conservantur antiquiores seculi XII, velut Oxoniensis Ashmol. 399 qui
licet ipse negligentissime sec. XIV scriptus sit, arclietypum exprimit anno
1152 seriptum: cuius tamen ipsius iam tenor turbatus fuit. eundem plane
textum refert Berolinensis (lat. qu. 198) serzptus in era 1170 i. e. 1132, in
quo maior pars libri omissa est. unus autem omnium, quos quidem ipse
noverim, integer est (licet emendatus) et integro procedit ordine Leo-
diensis, quem iam anno 1856 Leodii frustra quaesitum postquam ex Àn-
glia revertens nuper inspexi, nune demum a Belgis liberaliter ad usus
meos commodatum penes me habeo.
Ἐκ τῶν ᾿“ριδστοτέλους φυσιογνωμονικῶν.
Aristoteles secundum codices qui
nunc extant (sec. XV).
- — , ,
(15) ἀναιδοῦς σημεῖα. ομμά-
2 ,
τιον ἀνεπτυγμένον καὶ λαμπρὸν,
βλέφαρα ὕφαιμα καὶ παχέα" μι-
2 , P4
κρὸν ἔγκυρτος" ὠμοπλᾶάται ἄνω
- ΄ 1372 /,
ἐπῃρμέναν᾽" τῷ σχήματι μη ὀρϑὸς
? 1 -» J 2 ^
ἀλλὰ μικρῷ προπετέστερος: ἕν ταῖς
΄ Aut. ' -»
κινήσεσιν ὀξύς. ἐπίπυρρος vo σῶ-
A - [i 4
μα΄ TO χρῶμα υφαιμον στρογγυ-
Aristotelis codex ab anonymo inter-
prete seculi II fin. latine redditus.
Qui inverecundus est ita esse de-
bet: patulis oculis lucidis, palpe-
bris crassis et sanguinolentis, ali-
quanto incurvus, scapulis in acu-
tum eminentibus, non tamen ere-
ctus, pronior, mobilis, aspersus
rubore, sublucente intrinsecus san-
guinolento colore, vultu rotundo,
700
λοπρόσωπος" τὸ στῆϑος ἀνεσπα- pectore superius relracto, infe -
σμένον (p. 807^»28— 33 Bk.).
(6) κοσμίου σημεῖα. ἐν ταῖς
κινήσεσι βραδύς. καὶ διάλελτος
βοαδεῖα (βαρεῖα οἵ, Pol.) xot φω-
νὴ (καὶ διαλεκτικός" φωνὴ βραδεῖα
καὶ codd. cum vers. ant.) πνευματώ
δης καὶ ἀσμενής, ὀμμάτιον αἁλαμπὲς
μέλαν καὶ μήτε λίαν ἀνεπτυγμένον
μήτε παντάπασι συμμεμυπκός. σχαρ-
δαμυκτικὸν βραδέως" τὰ γὰρ τα-
χέως σκαρδαμύττοντα τῶν ὀμμά-
των τὰ μὲν δειλὸν τὰ δὲ ϑεορμὸν
σημαίνει (p. 807533— 808, 2).
riore palpebra magis cras-
sa. et quibus caput in modum
mallei prolizum est et pro-
minet ante ac retro (οἷ. Ar. p.
812, 8), et quibus cutis oris
tensa est, inverecundi sunt.
honestas morum et tranquillitas
hominis qui (sic Berol, que Ox.)
Graece dicitur his indiciis col-
ligenda est: movetur tardius, lo-
quitur gravius, vocem infirmi po-
lius Spiritus quam expressum (sc.
sonum. gl. interl. Leod.) et elarum
subit. (subi B, corr. mittit) quod
(que Ox.) Graeci vocant oculis
erit non. perlucidis, magis nigris,
non satis clausis nec [adde apertis, ]
lardis [adde palpebris]. palpebras
enim celeres divimus alias imbel-
lem alias calidum indicare.
Aristotelis codd. vulg.
(i) Θυμώδους
σημεῖα. ὀρϑὸς τὸ σῶ-
ue. τῷ σχήματι «-εὖ-
πλευρος εὔϑυμος (corr.
εὐρυϑμος). ἐπίπυρρος
(corr. ὑπόπυρρος)" a-
μοπλάται διεστηκυῖαι
καὶ μεγάλαι καὶ πλα-
τεῖαι. ἀκρωτήρια με-
ἐγκρατῆ:
λεῖος καὶ (corr. τὰ)
Y
γάλα καὶ
DL M ΄ 1
zeQL τὰ στηϑή «oL
1 d ? 7
περὶ βουβῶνας. εὐπῶ-
Aristotelis codex ἃ Po-
lemonis epitomatore
excerptus.
Θυμώδους σημεῖα
τάδε εἰσί. ὀρϑός. τῷ
σχήματι εὔπλευρος £v-
ουϑμος. ἐπίπυρρος" c-
μοπλάται διεστηκυῖαι
μεγαλαε (hic desunt
quaedam) καὶ ἐγκρα-
τεῖς" λεῖος τὰ περὶ
στῆϑος καὶ βουβῶνα,
δασυπώγων,τὰ νῶτα
εὐρύς" ὁ περίδρομος
τῶν τριχῶν κάτω βλέ-
O77 v
TV. XC€L OO00LG TO
Aristot. apud interpr.
lat. sec. II.
Homo animosus qui
Graece dicitur ita
erit: corpore rectus,
lateribus idoneis, artus
omnibus membris at-
que concinnus, prope
rubicundus (vm 0 mvg-
009). huius scapulae
grandes separaíae la-
tae, ectremitates pe-
dum et manuum gran-
des tenaces, leve pe-
ctus ,
levia |. ànguina,
yov, εὐαυξής (εὐαν-
ϑὴς edd. priores cum
vers. ant.)* ὁ περέίδρο-
μος τῶν τριχῶν κάτω
κατεληλυϑώς (p. 808,
19—24),
701
— —
περὶ τὴν κεφα-
λὴν δέρμα περιί-
σταταις; “παὶ
στρογγυλοπρόσω-
ποι" καὶ ὀφρύες
θαι TOV ατου-
φνῶν" καὶ ῥινῶν
κοιλότης.
barba facile incre-
scens, ultima linea ca-
n . v7. e.
oL pilorum capilis deor-
sum demissa, frons
rotunda, capillus
sed
asSsurgens. super-
non planus
cilia trucia atque
subrecta habebit,
ei nares (album in
cod. Ox. pro ultimo
verbo quod non intel-
lexit scriptor, fort. ad-
uncos).
(12) πραέως σημεῖα. ἰσχυρὸς τὸ mansuetus homo ita intelligitur:
εἶδος. εὐὔσαρκος" ὑγρὰ σὰρξ καὶ erit solido ac forti vultu, carne
πολλή. εὐμεγέϑης καὶ σύμμετρος. ampliore ac molli, idem corpore
ὕπτιος TQ σχήματι" ὁ περίδρομος
τῶν τριχῶν ἀνεσπασμένος (ρ. 808,
τ 97).
maire magis quam minore, men-
Suris corporis in se congruentibus,
aliquanto resupinus, ultima linea
capillorum capitis superius redu-
cta, imum (ime L, sine O. cf. f. 88
et 599) manus ac pedis (pedes
corr. L.) [Ox. addit aut intelligen-
dum est| quod non uniforme
est nec congestum sed dis-
cretum inlerra-
sum vel insculptum.
lanquam
(16 Φιλολοέδο-
QOL οἷς τὸ ἄνω χεῖλος
μετέωρον καὶ τὰ εἴδη
προπετεῖς, ἐπίπυρροι
(p. 808, 82 ----88, cf. in-
fra p. 811, 26: ὅσοι δὲ
τὸ ἄνω χεῖλος καὶ τὰ
οὖλα προεστηχότα Ly-
ουσι φιλολοίδοροι᾽ c-
,
Φιλολοιδορου ση-
Σ uxor ES
μεια : TO QVO γχέιλος
μετέωρον, καὶ κατω
/ CP.
προπετές" | del. ὑπέρυ-
2 7 2
ϑροι.] ἐπίπυρροι. evo-
Y ,
φέρεται ἐπὶ τους xv-
2 D
νας" ἴδοι δ᾽ ov vic
καὶ ἐπὶ τῶν γεγη-
’
QUXOTOV ἵππων
(cf. Ar. apud Anon.
cod. Leod. f. 56^.)
hi
ναφέρεται ἐπὶ τους
κύνας).
(17) ἐλεήμονες
[4 X Y
οσοι y Àogvgor καὶ λευ-
΄ὕ 1 ΄
X04900L καὶ λιπαρομ-
N
ματοι χαὶ τὰ Quvío
» e P
ἀνωϑὲν ᾿διεξυσμένοι"
2 : ΄
καὶ ἀεὶ δακρύουσιν.
; :
of αὐτοὶ οὗτοι καὶ φι-
L
AoyvveroL καὶ ϑηλυ-
΄ "Ns
γόνοι καὶ περὶ τα 192]
[...] ἐρωτικοὶ καὶ ἀ-
, 7
εἰμνήμονὲς καὶ εὐφυ-
- ,
εἴς καὶ ἔνϑερμοι" του-
x M 2r
τῶν δὲ σημεῖα εἴρηται
(p. 808, 33—37).
(19 “ἄγνου ση-
μεῖα. λευκόχρως καὶ
δασύς. ἐυϑείαις Θριξί
[quae deesse videntur,
suppl. ex lat., cf. Pol.
ep.] καὶ παχείαις καὶ
μελαίναις " καὶ οἷ κρό-
ταφοι δασεῖς εὐϑείαις
ϑοιξί: λιπαρὸν τὸ ὀμ-
702
(haec ultima ἀναφέρε-
ται etc. ex signorum
descriptione huc tradu-
cta videntur).
“αγνου σημεῖα. δα-
σὺς τῇ ὑπήνῃ εὐ-
ϑείας καὶ παχείας τρί-
χας ἔχων " λιπαρὸν τὸ
ὄμμα καὶ μάργον, o x ἕ-
λη λεπτὰ καὶ νευ-
; ω-
Qon: καὶ oAogOg-
νεϑώδης. δασύτης
σκελῶν, γαστρὸς
Misericordem ez his
intelliges esse: mem-
bris esse debet γλαφυ-
Qotc, cuius nominis Si-
gnificationem supra in-
sinuavimus. coloris al-
bi, nigris oculis, nari-
bus ex superiori parte
tenuioribus. huiusmodi
homines et ad lacrimas
sunt faciles, mulieri-
bus dediti, et edunt fa-
cilius sobolem femini-
nam, moribus autem
propemodum mul-
liformes.. Qui amo-
ribus (moribus Ox., di-
versis moribus Leod.)
est deditus ita intelli-
gitur : memor esse de-
bet, ingeniosus, cali-
dus, oculos habere
prope lacriman-
tes et prope pal-
lidos.
Libidinosi 4d est in-
temperantes libidinum
ita Sunt: color albus,
corpus hispidum, re -
cti capilli. partes
oris hispidae dire-
ctis et solidis capillis
et nigris. item tem-
pora hispida Ssi-
μάτιον καὶ μάργον (p.
80854- 6).
(20) p£Avmvor οἵ
τὰ ἄνω μείξω ἔχοντες
καὶ γυπώδεις (corr.
ὀγκώδεις. cf. Ar. 810"
15) χαὶ ϑερμοί. εὐε-
χτικὴν σάρκα ἔχοντες.
[(21) λάλοι of τὰ ἄνω
μείξω ἔχοντες suppl. ex
Pol. ep.] καὶ γλαφυροὶ
τὰ εἴδη καὶ δασεῖς τὰ
περὶ τὴν κοιλίαν (ρ.
80856 — 9).
(22) μνήμονες οἵ
τὰ ἄνω ἐλάττονα ἔχον-
τὲς καὶ γλαφυρὰ καὶ
σαρκωδέστερα (ρ. 808"
9—10).
? ,
καὶ ὀμματῶν λι-
΄ M
παρότης" καὶ τὸ
3 - N ,
ἀνεσπασϑαιτο γ ἕ-
Y Y -
v&LOV προςτὴν OI-
M ,
νὰ, καὶ -.περιφέ-
ρειαν κοίλην ἔχειν
΄ M
τὸν τόπον τὸν μὲ-
A - *
ταξυτῆς ῥινὸς καὶ
TOU γενείου, οἷον
5 ΄ ς
εὖχε ZoxoorvQuc ὁ
,
καλος (nota bene!)
* C
καὶ οἷς υγροὶ οἵ
ὀὁφϑαλμοί,. oL TOL-
οὔτοι λάγνοι, καὶ
c c ) ? -
otg ἡ φλὲψ ἕν τῷ
βουαχίονι. ΩΣ o£
E) 1 : ΄,
1] Q LV OL (sic. fort. vev-
QLvoL, cf. Ar. p. 810, 30)
Y ΄
τας Ἐνήμας.
λάλου σμεῖα. οἵ
Ἀν 9) ’ 2
TO ἄνω μείξω ἔχον-
τὲς X«L γλαφυροὶ τῷ
eS 1
εἴδει xoL δασεῖς τὰ
A
στερὶ τὴν κοιλίαν.
. φιλυπνοῦυ σημεῖα. οὗ
NETZE 5 7
τα ἄνῶ ἔχοντες μείζω
τ» 7
καὶ ὀγκῶώδεις (ed. male
c ΄
υπνώδεις) καὶ ϑερμοὶ
,ὔ 7
καὶ εὔεχκτον σάρκα
ἔχοντες.
(23) φϑονεροῦ σημεῖα. of τὰ
^ 1 "c " ᾿ S δ
αριστεραὰ μειζῶ ἔχοντες καὶ OLG αἱ
, ΄ὕ 2 1 ,
ὀφρύες ἐπὶ τα βλέφαρα καϑήκουσιν.
milibus capillis.
oculos habebunt pigrio-
res humidos, cru-
ra íenuia mervis
intenta atque hài-
spida, ventrem
pinguem, mentum
tie Le avum. ΩΤ Ὁ 5
ita ut inter nares
eb mentium. caa
sit quaedam pla-
γι1{1685. et gue Dws
Dem a rU Dee fous
est, et qui in pal-
pieibimee-s- eg palos
raros et defluen-
ies habent.
loquaces sunt qui
superiores partes cor-
poris multo maiores
habent quam inferio-
qui
vultus habent [intell.
res ab ingwume,
yÀegvgovc] — supe-
rius autem expositum
est hoc nomen (cf. sub
ἐλεήμονες) ---, qui ven-
irem hispidum habent.
quibus memoria vi-
gel superiores parles
corporis minores ha-
bent ,
Sicciores.
easdem etiam
(cf. Arist. apud Anon.
cod. Leod. f. 56?)
s QU es
His addenda est quae sequitur apud anonymum latinum cinaedi
figura ad Aristotelem auctorem et ipsa pertinens, non ad Polemonem
(q. v. p. 290 ἀνδρογύνου σημεῖα), licet ab Aristotelica descriptione, quae
nimis nunc exilis habetur, mirum quantum recedat.
(9) Κιναΐίδου ση-
μεῖα, ὄμμα κατακε-
xÀeGuévov* γονύκρο-
τος" ἐγπλίσεις τῆς xc-
φαλῆς εἰς τὰ δεξιά, αἱ
φοραὶ τῶν χειρῶν v-
πτιαιν καὶ ἔκλυτοι. καὶ
βαδίσεις διτταί ἡ μὲν
περινεύοντος ἡ δὲ xga-
τοῦντος τὴν ὀσφύν. καὶ
τῶν ὀμμάτων περιβλέ-
ψεις" οἷος ἂν εἴη 4ιο-
νύσιος 6 σοφιστής (p.
808, 12—10. cf. Anon.
cod. Leod. f. 415).
Cinaedi aut quos quidam dicunt (album
in cod. Ox., supplendum videtur evógoyvvovc)
ita Sunt: inclinato ad latus capite, coniunctis
Scapulis, qui eatollunt caleanea, qui plerum-
qae iunctos habent pedes, quum loquuntur qui
glauciunt aliquatenus ut oves, qui narem suam
respiciunt et qui narem digitis suis dirigunt
aique fingunt, qui quod aut ipsi sputant aut
alii sollicite calcant et obterunt, qui saepe in-
spiciunt partes eas sui corporis quas pulcrio-
res sibi habere videntur, quà frequenter sub-
rident loquentes, qui vocem tanquam perfra-
clam habent, qui supercilia seiuncia, qui
demissum superius cilium ita ut inferius oc-
cupetur, quibus salientibus etiam. scapulae
prosiliunt, qui movent corpus ut mulieres, qui
brachia perversa habent et qui tunicam circa
lumbos tendunt, qui quum rident clamant et
qui frequenter manus aliorum apprehendunt.
Sequuntur alia in Polemonis epitoma additamenta
Aristotelica de signis (p. 302—5 Fr.).
Ω ΄ c -
1. Ὅσοις ὃ σπόνδυλος ἐξέστηκε κατὰ τὴν συναφὴν τοῦ
τραχήλου, ὑβρισταί. ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς uc.
2. Οἱ τῶν χειλῶν τὸ κάτω τοῦ ἄνω προβεβλημένον ἔχοντες βλάκες
μετέωροι (μωροί Ar.) ἀσϑενεῖς μοχϑηροί. ἀναφέρεται ἐπὶ
τοὺς ὄνους (Ar. p. 811, 24).
3. Οἱ τὴν ῥῖνα ἄγαν πλατεῖαν (ἀκρόϑεν παχεῖαν Ar.) ἔχοντες
δειλοί (ἀναισϑητοί Ar). ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς vc (p. 811, 295
4, Of τὴν óivo ἄγαν βοαχεῖαν (ἄκραν παχεῖαν Ar.) ἔχοντες δά-
ϑυμοι. ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς βοῦς (p. 811, 28), ἢ (vulg. Of) τῶν
2 ’ 3 ;
0QviOcv τους πλατυρυγχοῦς.
i -- 2 -- ) , -
[0 ἢ τὴν [δῖνα)] εὐθεῖαν ἔχοντες πρόγλωσσοι. ἀναφέ-
b
QeroL ἐπὶ τὸ ϑήλυ καὶ τὰς δώνα (sie corrupte legitur
9 δ pte legitur.
corr. χῆνας).
Qu
e
n A δα »
Of τὴν δῖνα βραχεῖαν καὶ σιμὴν ἔχοντες κλέπται καὶ λά-
E , 3-4 1 94 7 ' 3 c
γνοι. ἀναφέρεται ἐπὶ τους ἔλαφους καὶ τους ἀγρίους vc
(p. 81152).
"O E - , 1 J L4 ) * L
- Ὅσοις μυκτῆρες πεπταμένοι καὶ σιμοί ϑυμῶώδεις. ἀναφέρεται
v 1 , N - - ΄ ᾽
ἐπὶ τὸ πάϑος τὸ ἐν τῷ ϑυμῶ γινόμενον (p. 81103)" ἔδοι δ᾽ ἂν
3 - , ?
τις καὶ ἐπὶ τῶν ytvveOov ἔππων.
-d
8. Of τὸ πρόσωπον σαρκῶδες ἔχοντες δάϑυμοι. ἀναφέρεται ἐπὶ τὸ
ϑῆλυ καὶ τοὺς βοῦς (p. 811}4).
ie
A , p » A , 4
Οἱ τὸ πρόσωπον ἀγαν ὀστῶδες (τὰ πρόσωπα ἰσχνὰ Ar.) ἔχοντες
ἐπίπονοι (ἐπιμελεῖς) καὶ δειλοὶ (of δὲ σαρκώδη δειλοί Ar.) καὶ
2 , ' " , 4 ,
ψυχροί. ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους καὶ πιϑήπκους καὶ ἐλά.
φους (p. 8116).
- Y ; » ἢ » -
10. Οὐ τὸ zgoGomov ἀγὰν μιᾷρον ἔχοντες κακουργοι.
5 »
^ ἀναφέρεται ἐπὶ τοὺς ὄνους.
ᾶ Ἁ , ΄, ΄
11, Of τὸ πρόσωπον μικροπρεπὲς ἔχοντες μικρόψυχοι αἀνελευϑεροι
(p. S11512 et ^8). —
Reliqua ad Aristotelem nil pertinent.
Anonymi excerpta miscella ex Aristotelis
physiognomonieis.
(cod. Leod. 77 f. 54*!—57^. cod. Oxon. Ashmol. 399 f. 105—12^.)
Nunc repetenda sunt, ut supra proposumus, quae proprie
Loxus seu Aristoteles posuerunt vel aliler interpretati. sunt,
quamvis etiam locis suis aliqua adiunxerimus. quae enim Polemon dixit
et consentanea sunt reliquis auctoribus propemodum prosecuti sumus,
Locus tres oculorum colores optimos constiluil . . . (f. 525—547).
Aristoteles (81134) dicit, quum frons compressior fuerit ad
capul, el nares in origine sua prope simae) sunt, liberales esse et re-
ferri ad leonem. | Idem dicit eos qui supercilia obducunt, pupillas
Ex glossis interlinearibus codicis Leodiensis: 1) sime: depresse ut
caprarum.
ARISTOT, PSEUDEPIGR. 45
cc MAU es
autem superius tendunt aique omni vultu summisso sunt, esse quidem
inhoneste blandos et referri ad canes. Idem (811536) dicit eos qui
vultu omni tranquillo, pari modo blandos esse et hos ad | canes referri. t. 54v
Idem (811, 34) dicit, quibus origo narium tenuis est impudentes esse :
referri ad speciem corvorum.
Aristoteles (811523) dicit promptos satis oculos inertes esse:
referri hos ad asinos. Idem (81256) dicil oculos caprinos (sic L , ra-
pinos O, οἰνωποί Ar.) libidini esse deditos: referri hoc ad caprum.
Idem (812^11) dicit, qui rotundiores oculos splendidosque gerunt in-
satiabiles esse veneris, ut galli.
Aristoteles (812524) dicit animosos eos esse quorum post pri-
mam iuventulem genae duriores et nudae sunt, extimum autem men-
ium barba est obsitum. | Idem (813^5) dicit eos qui voce ita intendunt
ut procime caprino balatu eam exasperent, furiosos esse in venerem:
referri hoc ad capras.
Aristoteles (811, 17) dicit insidiosos qui brevem habent cervi-
cem tanquam si infulcial?) cetero corpori, et quibus subsannatio vel
aspiratio est narium et concussio prima | vultus ac reducti oris, ut 2n t. 553
risu solet fieri vel certe quum indignatione concepta sermone utimur :
ut est ille sermo (ut Vergilius O) in bucolicis (8, 30) «Mopse, novas
incide faces: tibi ducitur uxor. sparge, marite, nuces : tibi deserit He-
sperus Oetam». et status oris vel motus corporis esse dicitur hoc vultu,
qui?) frequentes sunt absque indignalione. igitur Aristoteles prohibet
conlingere ea loca^) quae non oportet (sic in utroque cod.). Idem
(812534) dicit, quotiens torus in. fronte est superpositus (-tis L) super-
ciliis, inquietos esse ac f'uriosos.
Aristoteles dicit eos qui colorem varium habent tanquam lente?)
aspersum, vitam turpem facta turpia exercere, iam mulieres quam
mares. Idem dicit imperitos ac rusticos esse qai quum incedunt
brachia inferunt et àmmoderate commovent et qui calcaneis innituntur.
Idem dicit eos quibus parvum est veretrum atque siccum mulieribus
esse | deditos, et quibus etiam quum non intenditur. rectum est, et qui t. 55b
feminis proximos habent vultus et ceteram corporis speciem. masculis
autem esse deditos?) qui corpore et vultu sunt virili, et qui alterum ex
oculis habent glaucum. ita et de mulieribus dicit, mulieres coire cum
2) infulciat: incumbat. — 8) qui: status vel motus. — 4) ea loca: ut
culi cunni et talium. — 5) lente: lens. lentis, genus leguminis. — 6) ma-
sculis autem esse deditos: nota sodomiticos.
f. 56a
f. 56b
uu
mulieribus quarum species est. muliebris, masculis autem magis deditas
quae") magis ad virilem speciem respondent. Qui virilia habent magna
laneaque*) stolidi sunt. Idem dicit eos qui quum ambulant calcaneis
introrsum pedibus autem forinsecus conversis incedunt posteriora?)
sectari. Idem dicit a tentantibus se facilem?) esse qui in alios tur-
pis est, qui vultum gerat femininum, et qui nigrum quod est intra ocu-
lum aliquanto pinguius habeat, et qui laevum oculum glaucum gerat.
Aristoteles dixit sensibus esse eos tardiores quorum crura in-
curva sunt, quos | certum est detractione potius delectari: sunt enim
otiosi homines convenientes ad locum certum ineptisque narrationibus
studentes. |—.Et stolidos Aristoteles dicit esse quibus aures magnae
et ad vultum conversae sunt pedesque in modum falcium recurvi, quo-
rum voci insonant nares, et quorum lacerta tumida sunt ac recurva,
et quorum genua introrsum retracta sunt. Idem dicit colorem plumbo
similem et qui distinctus est maculis rotundis omnemque sordidum co-
lorem cutemque crassam ac rugosam, rotundum venírem et prominen-
lem, quibusque caro durior est, et quibus surae crassae atque nervo-
sae sunt, et quibus vultus naresque crassae sunt: stoliditatis omnia
haec esse indicia. Deinde Aristoteles (—5 Ar. in epit. Polem. 2, 20)
dicit invidos esse qui sinistras partes maiores habent, et quibus super-
cilia ad oculos detracta sunt. Idem (811, 26) dicit, | ubi ea pars quae
supra gingivas et oram labii superioris est eminet, id est medietas eius
spacii quae inter nares est oramque labii superioris (haec inde ab Τὰ
est om. Ox.), maledicum designari. Idem (808, 32 cf. Ar. in Pol.
epit. 2, 16) dicit maledicos esse quibus labium altum superius est, vul-
lus pronior hispidus subrubeus. Idem dixit suras quum retractae
sunt ad genua vel suffragines indicare hominem qui ad coitum facilis
sií et velox.
Aristoteles (810, 35) dicit femur quum nimia carne circumda-
lum est femininum potius videri, siccis solidisque ossibus virtuti assi-
gnari. Idem (812513) dicit quum hispida nimium sunt femina et
curva, pronos in venerem ostendere: refertur hoc ad capros. Idem
(81051) dicit nates sicciores viriles esse, nates amplis carnibus effemi-
natum ostendere, nates autem tanquam abscisas malignitatis esse signa :
refertur hoc ad ursum et simiam. | Idem (cf. Ar. 808, 31 γαλεαγκῶ-
7) eod. Leod. legit ve! quae cum falsa explicatione: sc. i/is rebus.
— 8) lanea: mollia. — 9) posteriora: canino more. — 10) facilem: ad
agnoscendum.,
45 *
vec) dicit | pantomimis et aleae deditos esse qui brachia ab humero t. 51a
usque ad cubitum (ita O, caput male L) breviora habent quam est spa-
lium ab humero usque ad caput summum. — Isdem (codd. male dem)
vitiis allineri dicit eum qui femina parva, crura autem habet longiora.
Idem dicit trisles esse quibus vultus omnis rugosus est.
Aristoteles (81357) dicit parva corpora velocia. (813511) quum
gilur sicca caro est in parvo corpore colorque calidus (codd. candi-
dus), inefficacem esse: (813516) quum vero magno corpori caro mollis
est vel color est frigidus, inefficaces sunt. color autem calidus niger
est, subniger , ignitus, rubeus: color frigidus albus est: medius inter
nigrum et pallidum habetur. et calidi coloris signum , ut supra. dictum
est, meridianae plagae, frigidi septentrionali attribulum est. rursus
(813520) guum corpus parvum molli carne circumdatum est | et colo-
rem ex frigidioribus sortitum est, facile perficit coepla et est efficaa:
(813523) corpus autem magnum quum sicca carne circumdatum est et
colorem ex calidioribus sumpsit, efficaa est vigetque sensibus.
Haec sunl quae apud Locum et Aristotelem notanda esse
credidimus, quae etium a Polemone vel non dicta vel aliter dicta
esse perspeaimus. in ceteris enim propemodum omnibus hi tres aucto-
res sibimet consentiunt.
Quae supra iam locis suis pauca adiunxerat haec sunt Aristotelis:
1. (cod. Leod. f. 389: Aristoteles huiusmodi oris homines id est
concavi (cf. Polemo p. 252 — Ad. 400: στόμα κοῖλον καὶ ἔμβο-
. 9. gov) libidinosos magis ostendit.
2. (cod. Leod. f. 410): Aristoteles (808, 13) eliam ad dexteram
partem declinationem capitis cinaedis attribuit.
3. (cod. Leod. f. 472): Aristoteles addit etiam hos esse versutos
qui habent inflexa supercilia, sicut sunt in personis senum comi-
corum.
[De Ar. f. 46? citato in ipsa huius de physiognomonia opu-
sculi editione dicetur. |
f, 57b
Addenda.
Ad p. 3 not.: de auctore tertii rhetoricorum cf. nunc Sauppe: Gótt. Nachr.
1863 p. 72.
Ad p. 10: nuper quum schedulas meas Mediolanenses perlustrarem, sero
adverti hane ipsam Hesychii vitam haberi in cod. Ambros. ἢ 117
sup. ch. s. XV, cum Herennii expos. in Ar. metaphysica, Barlaami lo-
gica aliisque. incipit 49. υἱὸς νεκομάχου καὶ φαιστιάδος. ὁ δὲ vix.
ἰατρός ... des. περὶ μεθόδου. ad finem adiecti sunt iidem quatuor
versus de Aristotele qui apud Menagium, atque idem etiam titulus est:
Ag. βίος καὶ συγγράμματα αὐτοῦ.
Ad p. 22: delendus est titulus ἀστρονομικόν no. 43. v. infra ad p. 354,
Ad p. 39 (fr. 11): hune Syriani locum quem ego tacite (σύνεσιν pro σύν--:
ϑεσιν etc.), dedita opera nuper correxit Bernays: Rhein. Mus. N. F.
18, 149. ;
Ad p. 43: hic fortasse inserendum erat fr. (15a) sedis incertae 170 de
mundi priucipio uno (p. 185).
Ad p. 61 (fr. 37): de Eudemi fragmento Plutarcheo post Bernaysium. cf.
Sauppe: Philologus XIX, 580.
Ad p. 66 v. 19: cf. fr. de Pyth. 9, non 8. ita et postea in numeris frag-
mentorum citandis nonnunquam peccatum est. nam quum seriem
fragmentorum numerosque appositos varie postea mutarem, numero-
rum in ipso textu corrigendorum hic illic oblitus sum. ita p. 103
v. 17 citandum erat reip. Athen. fr. 19, non 18 — item p. 155 v. 27
Syracus. polit. fr. 5 (id est polit. fr. 200), non 6 — p. 230 v. 11 zr.
Qo. fr. 15, non 11.
Ad p. 89 v. 3: nisi potius Εἰκπωλον finxit ipse Photius "ExzoAov putans
ea quae essent ix Πωώλου: eum enim similiter saepe in indice illo
peccasse notum est.
Ad p. 115 (fr. 86): cf. Spengel, die Herculanensischen Rollen: Philologus
Suppl. t. 1I p. 513.
EcL cU T ses
Ad p. 156 (fr. 128): hoc scholium, quod ipse in codice Veneto quum alte-
ram partem a Villoisono omissam exscriberem, festinans relegere ne-
glexi, ex codice olim dedit Mehler: Rhein. Mus. N. F. VII 1850 p. 145.
of. etiam ἢ. Wachsmuth, de Aristot. studiis Homericis. Diss. inaug.
Berol. 1863 p. 36. unde hoc potissimum notandum est in codice revera
scribi χαὶ εἰ μήτις ἔλεγε, non μάρτυς ἔλεγε sicut male (ut saepe) legit
Villoison. itaque sic legitur: διατί 0 Κάλχας & (corr. ὃ. ut recte
Wachsmuth) μὲν οὐδὲν ἦν τέρας τὸ γενόμενον... ovx ἔδει δὲ ἀνα-
μνῆσαι" εἰκὸς γὰρ qv ὑπολαβεῖν καὶ εἰ μήτις ἔλεγε. καὶ (κἂν corr.
W.) τότε ἀξίως ἔλεξε τοῦτο. (ἠπόρηται scil.) ὅτε οὐδὲ ἀπέδωκεν ἂν
εἴη (corr. ἃ ἀνύει vel & νοοίη vel ἃ ἂν εἶα vel tale quid: non suf-
ficit enim τέ ἂν εἴη. ut W.) τὸ τέρας ... βραδύτητος (βραδυτῆτος
habet cod.) σημεῖον .., ἐλήφϑη δὲ iv (non ovv, ut Vill) ἔτεσιν
ἐννέα. :
Ad p. 185: fr. 170 videtur esse dialogi de philosophia. cf. supra ad p. 43.
Ad p, 201 (fr. 182): Hieronymi haec sunt quae in multis medii aevi codi-
cibus feruntur seorsim scripta (vel inter sententias philosophorum,
velut in cod. Leod. 77 sec. XII f. 3) Enigmata Aristotilis. cete-
rum pro quinto hoc est in Leodiensi: Cum profectus fueris, retro
ne respicias. id est proficiens in bono ne deficias.
Ad p. 224 v. 26 (fr. 199): pro Segmieune legendum videtur ὑποπιεσϑῇ
(al. vrtoniece).
Ad p. 248 (fr. 232 s. 11): facilis si litterarum quidem ductus respexe-
ris (quanquam ita sane oritur urbs mediterranea quaerenti mariti-
imam) huius loci emendatio fuit, quam sero vidi: ᾿Ιάπυξ. οὗτος ἐν
Τάραντι Σπυλλητῖνος ἀπὸ χωρίου Σκυλλητίου. κατὰ (δὲ) Δορύλαιον
τὸ Φρυγίας .. .. ὑπὸ δέ τινων φαραγγίτης elc. scriberem κατὰ δὲ
Δορύλαιον Φρυγίας ut venti nomen esset Φρυγίας. si nomini con-
veniret venti meatus: id quod non est. deest igitur nomen venti.
Ad p. 254 (fr. 236 et 237): de his fragmentis v. infra ad p. 285. titulus
XLIII plane delendus est.
Ad p. 277 fin. alter zoicorum titulus quo utitur Apuleius ἀνατομαὶ levi-
ter mutatus (περὶ ζώων ἀνατομῆς) reperitur apud eundem Apu-
leium (de magia 36), cuius verba (quae tantummodo citavi p. 312) quum
Graeca ipsa verba revera extent in codice archetypo Florentino 68, 2
(Hildebrandi enim testimonium ad p. 523 positum et hic et infra ad p.
533 gratiose mihi nuper confirmavit Gustavus Krueger futurus Apuleii
editor. Graeca eadem in altero etiam esse Florentino 29, 2 idem addi-
dit), digna sunt quae adscribantur: .... pro tua eruditione legisti pro-
fecto Aristotelis περὶ ζώων γενέσεως περὶ ζώων ἀνατομῆς περὶ ξώων
ἱστορίας multiiuga volumina, praeterea problemata innumera eius-
dem, (um ex eadem secta ceterorum, in quibus id genus varia tr&-
citantur. quae tanta cura conquisita si honestum et gloriosum illis
fuit scribere, cur turpe sit nobis experiri? praesertim quum ordi-
nalius et cohibilius eadem Graece et Latine adnitar conscribere et
in omnibus aut omissa anquirere aut defecta supplere.
Ad p. 285: ante titulum περὶ ὀονέϑων inseras haec:
(254 a)
Apud Solinum de Africa eiusque belluis narrantem Aristotelis men-
tio a Plinio aliena reperitur inter ipsa Pliniana, quam quum antea spre-
vissem, nunc ubi monente Trendelenburgio diligentius quaesivi, ad ipsa
etiam zoica Pseudaristotelis referendam esse existimo, utpote eius partis
quae erat περὶ τετραπόδων unicum quod extet fragmentum :
Solinus e. 27, 12: verum, ut ad Africam redeam, interna eius
plurimae quidem bestiae sed principaliter leones tenent: qui, ut Ari-
stoteles perhibet, soli ex eo genere quod dentatum vocant vident pro-
finus alque nascuntur.
etenim observationis huius ratio qua μόνον leonem id proprium ha-
bere auctor narrat quod e. g. de elephante etiam expressis verbis Aristo-
teles posuerat (ἢ. a. 6, 27: βλέπει εὐθὺς γεννηϑείς). zoicorum scripto-
rem redolet grammaticum, quem wz?ca talia venari solitum in multis
fragmentis deprehendimus. cuius operis praeter Athenaeum vestigia multa
gerunt Plutarchus et Aelianus (item Oppianus etc.) qui scientiae Aristote-
licae. compendiis ubique nituntur, non ipso Aristotele. quauquam hic
quoque eadem manet dubitatio quam tetigi p. 277. quaeritur enim, quum
plures extiterint de natura animalium ex Aristotele epitomae, utrum ad
Aristophaneam aliasve referenda sint ea quae Aristotelis dicuntur quidem,
non tamen leguntur apud Aristotelem, an ad hanc de qua agimus ignoti
cuiusdam grammatici epitomam, quae sub ipso solo nomine Aristotelis
antiquitus ferebatur, eam scilicet quam citant Athenaeus et Apollonius et
Apuleius, id est ad libros ἀνατομῶν. Aristotele enim excerpto non ipso
Aristotele plurimi veterum scriptores usi sunt, nec magis Plinius etiam
qui Varronem Nigidium Trogum Fabianum Mucianum similiumque verba
Latina exscripsit compilatorum omuium imprudentissimus atque levissi-
mus *), ipsius unquam Aristotelis Graecos libros adhibuit: ad fontem enim
*) qui quomodo librorum quos legerat fragmenta excerpta postea
consuere solitus sit, docere potest hoc exemplum:
c REN --
recentiorem quem praedatur, non ad Aristotelem neque ad ipsius operam,
pertinent verba compendium librorum Aristotelis de animalibus praefan-
tis I. VIII s. 17, 43: Aristoteles (de leaena scil.) diversa tradit, vir quem
in his magna secuturus ez parte praefandum reor. Alecandro magno
rege inflammato cupidine animalium naturas noscendi delegataque hac
commentatione Aristoteli summo in omni doctrina viro, aliquot milia
hominum in totius Asiae Graeciaeque íractu parere iussa, omnium
quos venatus aucupia piscatusque alebant quibusque vivaria armenta
alvearia piscinae aviaria àn cura erant, ne quid usquam genitum igno-
raretur ab eo (quam eandem ineptam fabulam atque e sola coniectura
natam in Graecis vitae eius narrationibus tradi notum est). quos percon-
tando quinquaginta ferme volumina illa (Aristotelis scilicet et Theo-
phrasti aliorumque quae pseudepigrapha circumferrentur apud Alexan-
drinos) praeclara de animalibus condidit. quae a me (Π) collecta in
arium cum iis quae ignoraverat (!) quaeso ut legentes boni
consulant, in universis rerum naturae operibus medioque clarissimi
regum omnium desiderio cura nostra breviter peregrinantes. is ergo
Iradidit leaenam etc. en ipsa verba Graeci auctoris quae Pli-
nius Lemere repetit, en ipsam Graeci euiusdam περὶ ξώων
opusculi praefationem, quam loco ineptissimo suis inserit mediis-
que rebus quae principii essent ipsique de leone disputationi!
Iam vero quod ad Solinum, qui praeter Plinium quem recoquit ex
aliis etiam seculi primi auctoribus Latinis eisque qui ipsis Plinii fontibus
uterentur nova haud raro: addidit aut. novos saltem testes quos Plinius
Plin. VIII s. 19, 48: Solinus c. 27, 16:
eredit Libya pervenire intellectum ad nec a misericordia separantur. (leones)
605 (leones sc.) precum. captivam certe . . . Gaetulae etiam mulieris nomen
Gaetuliae reducem audivi multo- Iubae libris comprehensumest,
rum in silvis impetum «a se mitigatum quae obtestata occursantes feras im-
alloquio ausae (sic) dicere se feminam punis rediit.
profugam infirmam supplicem animalis
omnium generosissimi ceterisque impe-
ritantis, indignam eius gloria praedam.
audivi scil. ego Iuba, non ego Plinius! — similiter vel Plutar-
chus saepe (ἔτε νῦν i. e. aetate eius auctoris cuius narrationem repetit),
de quo in superioribus passim monui (qualis recentiorum scriptorum vel
ilustrium ineuriae hoc indico exemplum Plinio commune cum Plutarcho
lapidis κατὰ τὰ Περσικὰ sec. Strabonem atque Anaxagorea aetate a
coelo delati εἰς Αἰγὸς ποταμούς, quem proelii celeberrimi postea prae-
sagium fuisse voluerunt: qui lapis etiamnunc ostenditur (Plin. 2, 59), δεῖς
κνυται ἔτι vOv (Plut. Lys. 12).
T d
— Wo
omiserat *) et Varroniana nescio unde desumta, — cum eo de leonis ca-
tulis consentiunt qui eodem aperte fonte utuntur de Aegyptiis narrante
quique ex Aegyptiorum sententia venerabilem esse leonem produnt utpote
soli saerum PIntarchus qu. conv. 4, 5, 2: τὸν λέοντα τῷ ἡλίῳ GUVOLX£L-
οὔσιν (sc. “4ἰγύπτιοι) ὅτι τῶν γαμψωνύχων (en dentatum genus Solini!)
τετραπόδων βλέποντα τίκτει μόνος — et qui Democritum testem citat
Aelianus n. a. 5, 39: λέγειν Δημόκριτος τῶν ξώων μόνον τὸν λέοντα ἐκ-
πεπταμένοις τίχτεσϑαι τοῖς ὀφϑαλμοῖς (sequuntur similia apud utrum-
que de somno leonum vigile). itaque si eadem quae Democriti libri Ale-
xaudrini apocryphi habebant, in Aristotelis compendium intulit Alexan-
drinus Zoicorum auctor (huie sane ita similia sunt quae ponit Solinus,
ut vix eredam hunc suo solo errore — quae quidem una relinquitur con-
iectura — Democriti nomen commutavisse cum Aristotele), iam perspi-
ciemus rivulorum naturam quibus oceanum augebat iste. nam Aristoteles
quidem non solum simile nihil de leone habet μυϑολογούμενον. sed con-
trarium asserit, sicut τὰ πλεῖστα σχεδὸν τῶν πολυσχιδῶν vel σχεδὸν
πάντα. leonem τυφλὰ τίκτειν de gen. au. 4, 6, 7714}18---16. cf. h. a. 6,
33. 580, 4 (cf. quoad singula animalia de canibus h. a. 6, 20. de leporibus
6, 33. de lupis 6, 35. de panthera et thoibus 6, 35). atque ex Aristotelis
epitoma idem non solum tradit Plinius 10 s. 83 sed ubi puriore fonte uti-
tur (qui ex alio fonte contrarium asseverat) Aelianus 4, 34.
Itaque si verisimile est narrationem illam de leone quam reddunt
Plutarchus et Aelianus, ad Zoica pseudaristotelica recte referri cum So-
lino, ad eandem disputationem pertinere videbitur cuius parles essent
quae supra de leone ex Aeliano item posui fr. 236 (λέων δὲ μόνος etc.)
et fortasse etiam fr. 237 (Plinii): de quibus aeque olim dubitavi. iam igi-
tur prorsus repudiandus est quem ex coniectura posui titulus XLIII:
᾿Ζ“στρονομικόν.
Ceterum, quod nulla hic interest, Solini locus 152 plerisque libris
non habetur, in alüs extat, ut ait Salmasius exercit. Pliu. f. 229^ (ed.
Traj. 1689), atque n optimo codice Pauli Petavii senatoris Parisiensis
haec verba ad marginem adscripta erant, ut monuit me v. cl. Iosias
Mercerus.
*) maxime in c. 1 et 2 ubi de Italia. cf. e. g. auctorum Latinorum
testimonia Gellii 1, 8. Varronis 1, 17. 7, 12 (cf, Plin. 2, 231). 7, 27 (cf.
Plin. 2, 230). 11, 7. 11, 30. 19, 3. 27, 4. Boechi 1, 97. 2, 11. 2, 18. Cato-
nis 2, 2. 2, 8. Sextii 2, 8. Antonii 2, 11. Liciniani 2, 11 et Granii 2, 40.
Cosconii 2, 13. Heminae 2, 14. Caelii 2,28. Crispi 3, 4. item plurium
Cineii Pietoris Lutatii etc. 1, 21.
— di ---
Ad p. 317 περὶ μαλακίων cf. Herm. Aubert, die Cephalopoden des Ari-
stoteles (Zeitschrift für wissensch. Zoologie XII. 1862. p. 372—408).
Ad p. 328 col. 2, ubi citatur Plinius 8, 83: mutae sunt (ranae) etiam-
num in Seripho insula, eaedem alio translatae canunt, quod acci-
dere et in lacu Thessaliae Sicandro (sic) tradunt. corrige sic:
Nicander tradit vel etiam lenius Vicandro tradunt (quan-
quam hoc quod historico conveniat qui referat quae φασίν, minus con-
venit poetae). Nicandri enim mentio, qui in indice auctorum libri
octavi reperitur post Archelaum (eit. 8, 81), sic Plinio restituitur nunc
desiderata. narraverit autem Nicander de ranis Thessaliae in libris ἔτε-
gorovuévov.
Ad p. 395 v. 14: immo quadraginta quinque, non quatuor. delendi enim
sunt unci, quibus p. 405 “οκρῶν reip. num. 36 inclusus est.
Ad p. 401 v. 8: ad Aristotelem fortasse eiusque politiarum opus celeber-
rimum a Latino quodam auctore sive conversum sive excerptum spe-
ctat hic Symmachi locus in epist. III, 11 ad Iulianum (ed. Io. Ph. Parei
Neap. Nemetum 1617 p. 113): non silebo alterum munus opusculi tui,
quo prisca cuiusque reipublicae (in margine haec adnotat
editor: éfa 4nss. Fuld. Bertin. Bess. et Iur. cf. ed. Iac. Lectii S. Ger-
vasii 1601, ubi in textu male sic quo priscam rempublicam civitatis
huius, in margine autem v. c. rempublicam cuiusque) ex libro
Graeco in Latinum transtulisti. arma ab Samnitibus, in-
signia a Tuscis, leges de lare Lycurgi et Solonis sumpseramus: luus
nobis posthaec addidit labor peregrina monumenía quae iam sui
nesciunt. nunc vere civitas nostra populorum omnium parens facta
est: docere potest singulos antiquitates suorum.
Ad p. 470 v. 33 (fr. 451): legendum est cum Pflugkio u:x 90v δόρυ pro
μακρόν, cf. Schol. in Eurip. ed. Dindorf. Oxon. 1863 t. I p. 29. Hesych.
s. σχέδιον. σχέδια.
Ad p. 472 v. 10 (fr. 454) πρὸς ἡμᾶς διόςκορον: desideratur vocabulum
quod exprimat zov διαπορϑμεύοντα (cf. v. 21 et intulisse v. 25) potius
quam τὸν διδάσκαλον : at nihil invenio (ÓtGroAov?).
Ad p. 516 v. 22 (fr. 521): en accuratissimum huius scholii ex codice Reh-
digerano (Vrat. A) apographum, quod debeo amicitiae operaeque
Eduardi Lübbert nunc Vratislaviensis:
Διαγόρα νικήσαντι τὴν o9 ὀλυμπιάδα. τοῦτον δὲ τὸν διαγόραν
of δόδιοι ἑρμοῦ παῖδα φασί. πορευομένην ydo τὴν μητοῖ (sic) αὐτοῦ
εἰς ἀγρὸν καὶ ἀναπαυνομένην πρὸς ἑρμαίω τινὶ μιγῆναι τὸν ϑεὸν ἐκ
τούτου γενέσϑαι τὸν διαγόραν. περὶ τοῦ διαγόρου εἶπε μὲν καὶ ἀριστο-
E] , - γ΄, - τῆ e. -J Z3
τέλης. καὶ ἀπόλλας μαρτυροῦσιν or; δυῶν (sic pro 0) πηχῶν καὶ y
3*3 ΄ , e i ΄ 1 , -
σαν δακτύλων ηνέωχε (sic) δὲ καὶ δαμάχητον vtov πρεσβυτατον τῶν
, M » A , E ,
παίδων. τετραπήχυν τὸ μέγεϑος. τοῦ πατρὸς PÀAevrOvo 6 δαχτυλων.
» ? Mi ? A ? 5»
ἔσχε δὲ καὶ ἀλλον ἀδελφὸν ἀκουσίλαον. ϑυγατέρων δὲ υἵους εὐκλεέστα-
^ M , δ M 1 , 3 -
τον. καλλιαναχτὰα καὶ πεισίρροϑον. οὗτοι δὲ πολλας νίκας ἐκ τῶν
9 . [77 m ΄ -
ὀλυμπίων ἔσχον δέκα. ἐκ πυϑίων δὲ ἔφη οτι παῖδες τούτων διαφόρους
cy RE , Y , ' E 1 S
ἀγῶνας νικήσαντες καὶ περιβαλόντες τὸν ἀδελφὸν διεξῆλθον μακαρι-
΄ DAC: Go - 1 5 - -
Cousvoi. cg ^ ov ηἠραχλῆς συνέϑηκε τὸν ἀγῶνα μηδενέ mo τοιαῦτα
- 2 1 A , Y 3 e Ἃ 3 , 7
συμβῆναι. core καὶ τον πατέρα καὶ τους υἷους ὀλυμπιονίκας γενέσϑαι
e 1 Y ΄ z 9 MIA Ὁ D ,
ἢ ϑυγατὴρ καὶ rovrov ηλϑὲν εἰς τὰ ὀλυμπιὰ ἢ ὄνομα xcAALzOTQEL.
:] 4 NUBE N - f " ι o! » Ὁ
ἐκωλυετο δὲ ὑπὸ τῶν ἑλλανοδίχων γυνὴ οὐσα ϑεωρῆσαι vc ὀλυμπία.
C Yu 2 ἘΝ . 3 ς E E? - - . 3 "- » M
10s ηδὲ (sic) ovy ομοῖα ἔφη εἶναι vot (sic) ἀλλαις γυναιξίν. ἔσχε yog
1 , ERN - ? 1 ?
καὶ τὸν πατέρα διαγόραν καὶ τους τρεῖς ἀδελφους ὀλυμπιονίκας. δα-
, ? - 5 EV 3 3
μάγητον. δωρέα. ἀκουσίλαον. καὶ ξ ἃ δελθ)έ παῖδας εὐκλεα. καὶ αὐ-
- LA 53 ΟῚ
τῆς υἱὸν πεισίρροϑον. καὶ τούτων εἰκόνα εἶναι ἐν ολυμπία of ἕλλανο-
e 3... ὦ -
δίκαι. ef δὲ ἡσϑέντες συνεχώρησαν αὐτῇ ϑεωρεῖν:
1] ς SN 1 N
à . wr ΄ ' , E
Ad p. 559 did. 4 (leg. κατὰ ὀλυμπιάδα ὀγδοηκοσὴην πρώτην ἔτει c) et 5
5 , —— E E . -
(leg. ολυμπιαδος πε ἔτει B, cf. cod. A. Vat. 909) — vid. Schol. in Eurip.
ed. Dindorf. IV, 86.
Ad p. 595 (fr. 608): quod in vita Marciana legitur sic supplendo corrigit
? Y 1 M 5 ' ; , 53: ’ τ .
Robbe: ἐπεὶ δὲ τὰ αὐτὰ καϑήκοντα ovx ἣν πολίτῃ καὶ ξένῳ. ait
. . jue CE ὁ aA 3 A /, E
autem in magine codicis scribi τὰ αὐτὰ καϑήκοντα, quod ego quidem
(16 Maii a. 1857 quum vitam hanc ex codice Marc. 257 Venetiis descri-
bebam) non enotavi: verum paulo post in verbis quibus ipsis finitur
- Nx. , - , , .
pagina ro 4ϑηήνησι διατρίβειν ἐργῶδες vocabulo “4 .ϑηνησι sub scri-
H ? ,
ptum legitur evrz«.
Ad verba auctoris de Nilo p. 6309: videntur enim aquae factae per tem-
pora haec a cane usque ad arcturum multae et abundanter , «hieme
autem nullae. et fluctus nutriuntur, cum crescunt in ipsis. et pro-
pter hoc simul annualibus (i. e. etesiüis) advenit fluvius: isti enim
nebulas macime ferunt in regionem et quicunque alii venti fiunt
aestivales ante hos. quibus offendentibus ad montes deftwunt aquae
ad stagna per quae fluit Nilus.
» 5 '
cf. Ptolemaeus geogr. IV, 8, 3: τοῦτον uiv ovv τὸν κόλπον περιοι-
- ? ΄ Ξ Χ - ' - ΄
κοῦσιν 4ἰϑίοπες ἀνθοωποφαγοι. ὧν ἀπὸ δυσμῶν διήκει τὸ τῆς Σελήη-
5 " 2009 eae 1 -
νης 0g0c. ἀφ᾽ οὐ ὑποδέχονται voc χιόνας αἷ τοῦ Νείλου λίμναι
- - 5 2:56 » c - M 3 M -»
(ef. ib. IV, 7, 123: εἶτα καϑ΄ o ἕνοῦται ὃ Νεῖλος ποταμὸς ἀπὸ τῶν
΄ - - c »
δεόντων ποταμῶν ἐκ τῶν υποχειμένων δύο λιμνῶν).
itaque quod nuper demum de reperta Nili origine nuntio allato
E WU -Ξ-
primos vidisse accepimus Anglos duos Speke et Grant, hoc primorum
iam Ptolemaeorum aetatis florentissimae inventum fuit mox ingruente
denuo barbarie obscuratum. etenim sicut posteriorum fere auctorum
atque Romani imperii litterae omnes priorum Alexandrinorum copiis nu- -
triuntur qui per duo paene ab Alexandri morte secula novo cum ipsa
scientia studiorum ardore oborto ipsi speculati inquisiverant, ita quod
de Nili stagnis tradiderant Theophrasti aequales (inter quos auctor -
de Nilo Pseudaristoteles) Ptolemaeus post quinque fere secula repetiit
ignaris iam hominibus et mirantibus: quibus diu renatum erat problema
illud de Nilo abhinc denuo ad haec nostra tempora celeberrimum, quod
οὐκέτι πρόβλημα erat Aristotelis discipulis (cf. supra fr. 229), quod pro-
cul abire iusserat Eratosthenes ita locutus οὐδὲ ζητεῖν χρῆναι αἰτίαν τῆς
αὐξήσεως τοῦ Νείλου. σαφῶς καὶ ἀφικομένων τινῶν εἰς τὰς
τοῦ Νείλου πηγὰς καὶ τοὺς ὄμβρους τοὺς γινομένους &ogexórov.
-΄
Ad p. 622: inter dubia exhibendus erat (13a) (quamvis ter recurrat no-
men Aristotelis errore quodam positi — cf. in simili causa paulo ante
citata Eratosthenis auctoritas 3, 28) geminus locus Sexti empirici adv.
math. 3, 57 (et adv. dogm. 3, 412): ἀλλ᾽ 0 γε ᾿Ζριστοτέλης ... φησὶ
wr] ἀδιανόητον εἶναι τὸ ὑπὸ τούτων (sc. τῶν γεωμετρῶν) λεγόμενον
μῆκος ἁπλατές, ἀλλὰ δύνασϑαι χωρὶς πάσης περισκελείας εἰς ἔν-
νοιαν ἡμῖν ἐλϑεῖν. ἵστησι δὲ τὸν λόγον ἐπί τινος ἐναργεστέρου ὑπο-
δείγματος καὶ σαφοῦς. τὸ γοῦν τοῦ τοίχου μῆκος, φησί, λαμβάνομεν
μὴ συνεπιβάλλοντες αὐτοῦ τῷ πλάτει. διόπερ ἐνέσται καὶ τὸ παρὰ
τοῖς γεωμέτραις λεγόμενον μῆκος χωρὶς πλάτους τινὸς ἐπινοεῖν.
ἐπείπερ ὄψις τῶν ἀδήλων ἐστὶ τὰ φαινόμενα. πλανώμενος ἢ τάχα
κατασοφιξόμενος ἡμᾶς ... προὔκειτο δὲ τῷ ᾿Δριστοτέλει παραστῆ-
σαι οὐχ ὅτι τινὸς πλάτους ἀμοιρεῖ τὸ κατὰ τοὺς γεωμέτρας λεγόμενον
μῆκος, ἀλλ᾽ ὅτι παντὸς ἐστέρηται πλάτους" ὅπερ οὐκ ἀπέδειξεν. per-
Linuisse enim haec ad dialogum de bono ([1'. 288) vix equidem crediderim.
Dum haec ultimarum paginarum Addenda imprimuntur, editur no-
vum Bernaysii opusculum (Die Dialoge des Aristoteles. Berl. 1863), quod
ut fere solent scripta Bernaysiana, etsi summam rei quam tuetur gnaro
non probet, tamen et expositionis artificio et inventorum novitate quo-
dammodo delectat. in quo quum vulgaris atque antiquitus receptae de ti-
tulorum Alexandrinorum auctoritate opinionis quae nullo fundamento
nititur patronus ille extiterit, ita ut meum quidem librum olim editum
nec legisse totum videatur neque intellexisse nec novam de litterarum
Peripateticarum historia sententiam rerumque momenta recte aestimasse,
—— qure
insunt tamen quae meis post Addenda addam haec quae statim sequuntur.
ipsa autem fabulae Bernaysianae commenta atque lenocinia nihil moror:
sibi enim quisque scribit.
De exotericis sermonibus quos vocat Aristoteles quibusque ipsius
eum dialogos citasse praeter veri speciem fingit Bernays — hoc enim
totius disputationis debile sane fundamentum est — ego nihil muto (cf.
de Ar. libr. p. 104 sq. supra p. 25): significantur enim scholae Platoni-
cae sermones quales de certis philosophiae locis habebantur multorum-
que etiam scriptis dialogis editi erant, Platonicorum igitur disputationes
omnibus qui philosophiae operam darent notae, non Aristotelis dialogi
(διορεξόμεϑα polit. 3, 6 ut notum illud in metaphysicis τέϑεμεν τὰ εἴδη
et similia Bon. p. 109). atque hae quidem ralione iidem sane sunt (id
quod 1. c. exposui) o£ ἐξωτερικοί. o£ ἐν κοινῷ γιγνόμενοι. of κατὰ φι-
λοσοφίαν λόγοι, eadem τὰ ἐγκύκλια φιλοσοφήματα . ex eisdem denique
— sic enim me.ipsum libenter et corrigo et suppleo, cf. de Ar. 1. p. 109
et supra p. 79 — qui ipso verbo editi dicuntur poet. c. 15 o£ ἐκδεδομέ-
voL λόγοι de poeticis Platonicorum.
Nee magis in ceteris quae olim scripsi, praeter levicula quae in
hoc opere partim tetigi, vel nunc video quod corrigam, duobus fere locis
exceptis qui maioris momenti sunt, de mirabilium libro altero de quo
accuratiora dixi supra p. 280, altero de Pseudoplutarcheo illo pro nobi-
litate, cuius in superioribus mentionem nullam invenies. haesitationes
enim illas de libri huius origine aliunde natas atque nimis confidenter
olim contra Wyttenbachium (qui rectum recte dixit p. 970. cf. 962) pro-
latas, dudum ipse reieci qui bene noverim Plutarchi hoc pro nobilitate
libri fragmentum Arnoldo Ferrono Burdegalensi regio consiliario in-
terprete non ab ipso quidem Ferrono, at ab Italo quodam philologo se-
culi XV (quo de nobilitatis celebri hoc argumento scripserant etiam Pog-
gius et Platina) ex Stobaei codicibus vulgaribus qui auctorum nominibus
(sicut in editione Trincaveliana) saepe carerent (ita 88, 2—11. 13. 86, 25.
cf. Ps. Plut. c. 15. 14. 18), Graece compositum. atque consutum fuisse,
quod quasi genuinum fetum Latine vertit Ferronus (Lugd. 1556) sicut
alios libros Plutarcheos *), quorum exemplaria **) amico partim debuisse
*) eontra Coloten L. 1555, eroticum et de Ei L. 1557. cf. Catal. bibl.
Thuanae 1704. II p. 8, Fabric. B. G. 5, 225. 224. 221. quas versiones
eolleetas habes in Plut. operum moralium ed. lat. Par. 1566 t, III. de
alis cogitavit cf. Comm. in consuetud. Burdigal. L. 1585 p. 158, idem
vertit Ar. de Xenophane Zenone Gorgia L. 1557.
**) praeter alia multa manu scripta, cf. Comm. p. 74. 255. habebat
c- wa um.
videtur Iul. Caes. Scaligero, qui et carmina ad Atticum suum dedit multa
et nomine eius praefationes scripsit ^). ipsum autem ut videtur Ferroni
exemplar Graecum (membr. sec. XV) olim Hafniense una cum apographo
Moshemiano atque Wolfiano ex bibliotheca Wolfiana etiamnunc extans m.
Nov. a. 1854 repperi in bibliotheca publica Hamburgensi (cod. Gr. philos.
qu. 2), paulo post quam liber meus typis expressus est.
Iam vero quae addenda Addendis videbantur haec sunt:
Ad p. 23: de sermone dialogorum plano suavique citari poterant Quint.
10, 1, 83. Dionys. Hal. V p. 430. David in categ. p. 26535 (B. p. 136).
Ad p. 38: ad dialogum de philosophia pertinere ait Bernays (p. 98) hunc
Sexti locum a me consulto omissum, in quo Aristotelis nomen sive
ipsius errore male memoris sive eius quem sequitur positum est pro
Platone, cuius celeberrimi erant o£ ro? ὅλου στασιῶται... ΜΠέλισσοί
τὲ καὶ Παρμενίδαι e Theaeteto p. 180—81. ita quidem ille adv. dogmat.
4, 46: μὴ εἶναι δὲ (sc. κίνησίν φασιν) o£ περὶ Παρμενίδην καὶ Mé-
λισσον, οὖς ὃ ᾿ἀριστοτέλης στασιώτας τε καὶ ἀφυσίχους κέκλη-
κεν, στασιώτας μὲν ἀπὸ τῆς στάσεως. ἀφυσίκους δὲ (qui per ἐπεξή-
γησιν additi erant in Sexti fonte) ὅτι ἀρχὴ κινήσεώς ἐστιν 1] φύσις ἣν
ἀνεῖλον φάμενοι μηδὲν κινεῖσϑαι.
Ad p.38: inserendum est dialogi de philosophia fr. hoc (B. p. 47. cf. 46)
| 10 b.
Ioannes gramm. c. Proclum de mundi aet. II, 2. Ven. 1535 f. B, 1^:
καὶ αὐτὸς 0 0 Πρόκλος ἐν πολλοῖς τε ἄλλοις τὴν τῶν φιλοσόφων
(Platonis et Aristotelis) διαφωνίαν διαφερόντων τῇ περὶ τῶν ἰδεῶν
ὑποϑέσει φιλαλήϑως ὡμολόγηκεν. ἐν γοῦν τῷ λόγῳ ὃν ἐπέγραψεν
ἐπίσκεψις τῶν πρὸς τὸν Πλάτωνος Τίμαιον ὑπ᾽ ᾿Δριστοτέλους ἀντει-
autem et Stobaei codicem Comm. p. 22 et Plutarchum de placitis phil.
ib. p. 105, testamentum Porcelli p. 168 et Senecae fragmenta p. 111
ef. ed. Fiekert III, 743. etc.
*) praef. iu Erot. et 1. adv. Col. — ep. 18 et 13: I. C. Seal. epi-
stolae ef orationes. Lugd. Bat. 1600. 8. item ep. 14 — praef. in ed.
sec. Commentarii in consuetudines Burdigalensium, in quo multo ante
versiones illas edito p. 227 citaverat Plutarchi fragmenta de nobilitate
apud Stobaeum. «cf. ep. 22 p. 100. ep. 63 p. 214: redde mihi praefatio-
nes meas. — de Plutarchi quodam libro obscure ep. p. 210 cf. 197. ce-
terum easdem plane quas fietus ille Plutarchus nobilitatis eum virtute
coniunctae laudes identidem praedicat ipse Scaliger, cf. ep. 27 et poe-
mat. p. 199 in ed. Commelin. 1600 t. II cum Plut. ec. 5. mortuus au- .
tem est Ferronus a. 1563. cf, de eo A. T'eissier, Eloges des hommes
savans t. II Leyde 1715 p. 107.
, 2 X , ’ DU, 2109 LE 7 ς κι
ρημένων ἕν τῷ πρώτῳ κεφαλαίῳ ταῦτα φησιν ἐπὶ λέξεως" «0 δὲ
2 , Y NN AUN Ny " - p
Δριστοτέἕέλης καὶ πρὸς αὐτὸ TO ὄνομα δυσχεραίνει τοῦ παραδεί-
i] QUERN - » Y N L4
γματος μεταφορικον αὐτο λέγων καὶ πολλῷ μᾶλλον πρὸς τὸ δόγμα
, c - δ i] , ΄ M M
μάχεται καὶ ἁπλῶς τὸ τας ἰδέας εἰσαγον καὶ διαφερόντως προς τὸ
-»Ὕ c - N ^ M
αὐτοζῶον, ὡς ἐν τῇ μετὰ τὰ φυσίκα γέγραφε. καὶ κινδυνεύει μηδὲν
e; C EOINUN - 2 ΄ - ΄ e ' -
ουτῶς ὁ ἀνὴρ ἐκεῖνος ἁποποιήσασϑαι τῶν Πλάτωνος ὡς τὴν τῶν
; - c , 2 ΄ὔ 2 -" ’ M » €
ἰδεῶν ὑποϑεσιν. ov μόνον ἐν λογικοῖς τερετίσματα ro εἴδη καλῶν,
γλλὰ Ξ MS 79. € 1 A ? 9 ὃ ΄ 1 g
αλλὰ καὶ ἐν ἡϑικοῖς προς τὸ αὐτοαγαϑὸν διαμαχόμενος. καὶ ἐν φυ-
- 2 3 - A , ? A 297 ? , (Y 2 M
σικοῖς οὐκ ἀξιῶν τὰς γενέσεις εἰς vog ἰδέας ἀναφέρειν ὡς ἕν τοῖς
Y , ι - dE) - δ M ι Ὁ ,
σσερί γένεσεως καὶ φϑορας. καὶ ἕν τῇ μετα τὰ φυσικὰ πολλῳ πλὲον
c - 2 - ΄ 1
Ure περὶ τῶν ἀρχῶν πραγματευόμενος καὶ κατατείνων uoxgee κατη-
γορίας τῶν ἰδεῶν ἐν τοῖς πρώτοις ἐν τοῖς μέσοις ἕν τοῖς τελευταίοις
τῆς πραγματείας ἐκείνης, καὶ ἐν τοῖς διαλόγοις σαφέστατα κε-
A 1 ; - 4 [4 no p ?
XQoy6OG μὴ δύνασϑαι τῷ δόγματι τούτῳ συμπαϑεῖν xüv τις αὖυ-
' ᾿ ? c; e
τον οἴηται διὰ φιλονεικίαν ἀντιλέγειν.» οὔτω καὶ ὁ
Πρόκλος λ y τῇ ἢ τὴν ὃ Á ὃν φιλοσό ὑμολό
ρόχλος λαμπρᾷ τῇ φωνῇ την διαφωνίαν τῶν φιλοσοφῶν ὠμολο-
γηκεὲν.
Eodem fonte quo Proclus iam Plutarchus usus esse videtur adv.
i τ Ee A 7 m
Colot. 14: τάς ys μην ἰδέας περὶ ὧν ἐγκαλεῖ τῷ Πλάτωνι πανταχοῦ
- n. Ev / 2 ? ze ἘΞ
κινῶν ὁ Αριστοτέλης καὶ πᾶσαν ἐπαγων ἁπορίαν αὑταῖς ἐν τοῖς
? - c ΄ - 1 N , - -
ἡϑικοῖς ὑπομνήμασιν. ἐν τοῖς [μετὰ τὰ voixo , ἕν τοῖς] φυσικοῖς.
N - p - A c
δια τῶν ἐξωτερικῶν διαλόγων. φιλονειπότερον ἐνίοις ἔδοξεν
^N ΄ - , , (9 M L4
ἡ φιλοσοφώτερον ἔκ τῶν δογμάτων rovrov ὡς πρυϑέμενος τὴν IAa-
c AE ; CB EE zn E
τῶνος ὑπεριδεῖν φιλοσοφίαν" οὕτω μαπραν qv τοῦ ἀκολουϑεῖν.
Ad p. 43: Ciceronis auctoritatem (fr. 15) confirmat alterum quod accedat
dialogi de philosophia fragmentum (B. p. 100)
15 b (de fr. 15a vide supra Add. ad p. 43)
. ? , a
apud Pseudo-Philonem περὶ «g9«goíec xocuov (t. Il p. 489 Mangey
? , , Ὁ}. Ὁ τὸ ς
cf. de mundo p. 609): “4 ρεστοτέλης δέ, μήποτ᾽ εὐσεβῶς καὶ οσίως
/ 2 » A , * 1
ἐνιστάμενος. ἀγένητον καὶ og Ocgrov ἔφη vov xocuov εἰναν" δεινὴν
2 , V D -
δὲ ἁϑεότητα κατεγίνωσκε τῶν vo ἐναντία διεξιόντων, o? τῶν χειρο-
’ 2 ^ 7 . “- c T £, [uA
χμήτων οὐδὲν φῳηϑησαν διαφέρειν τοσοῦτον ὁρατὸν ϑέον. ἡλίον
ι , 1 10557. mw ΄ 1 9 -- c 9 -
καὶ σεληνὴν καὶ τὸ ἀλλο τῶν πλανήτων καὶ ἁπλανῶν ὡς ἀλῆηϑῶς
΄ c , ΄ Σ
περιέχοντα πανϑειον᾽ ἔλεγέ ve, ὡς ἔστιν ἀκουειν. καὶ κατακερτο-
- "n, Yj Y "Ὁ A ,
μῶν ὅτι πάλαι uiv ἐδεδίει περὶ τῆς οἰκίας. μὴ βιαίοις πνευμασιν
n. a7 zer “ 2; / DE AE "oc , US
(δευμασιν corr. B.) ἡ χειμῶσιν ἑἐξαισίοις ἡ χρόνῳ ἡ δαϑυμίᾳ τῆς eg-
? - ΄ ,
μοττούσης ἐπιμελείας ἀνατραπῇ" νυνὶ δὲ φόβον ἐπικεκρεμάσϑαι
M » ^ [y , »"» ,
μείζονα πρὸς τῶν τὸν ἅπαντα κόσμον τῷ λόγῳ καϑαιρούντων.
Ad p. 61 v. 10 (fr. 25): scribendum quam «rtissime (B. p. 144).
VN
Ad p. 71 (fr. 44): arguta haec conclusio protreptici Aristotelici in re-
centiorum scholis (Quintil. 5, 10, 70) pervulgata erat rediitque (sec.
Lactant. inst. div. 3, 17) in ipso Hortensio Ciceronis quem (ut legitur
in vita Salonini Gallieni c. 2) ad exemplum protreptici scripsit (B.
p. 119).
Ad p. 86 (fr. 61) cf. locum notissimum Cic. de fin. 5, 4 (guumque uterque
eorum --- sc. Aristoteles et Theophrastus — docuisset qualem in re-
publica principem esse conveniret, pluribus praeterea etc. celerum
in epistola Ciceronis legendum esse videtur (p. 87 v. 8) de praestante
cive (non viro. B. p. 154).
Ad p. 87: dialogum zr. δικαιοσύνης ex Cicerone tangit etiam Lactantius
inst. div. 3, 14 (ubi de Carneade Romae disputante): Carneades autem
ut Aristotelem refelleret ac. Platonem iustitiae patronos etc.
cf. 3, 17 (B. p. 50. 152). A
Ad p. 95 (fr. 72): ad hanc ipsam huius loci sententiam alludit Eratosthe-
nes in fine 1. II geograph. apud Strab. I p. 66: ἐπὲ τέλει δὲ vov ὑπο-
μνήματος ovx ἐπαινέσας τοὺς δίχα διαιροῦντας ἅπαν τὸ τῶν ἂν-
ϑροώπων πλῆϑος εἴς ve Ελληνας καὶ βαρβάρους καὶ τοὺς ᾿Ζ4λεξάν-
δρῳ παραινοῦντας τοῖς μὲν Ἕλλησιν ὡς φίλοις χρῆσϑαι τοῖς δὲ βαρ-
βάροις ὡς πολεμίοις. βέλτιον εἶναί φησιν ἀρετῇ καὶ κακίᾳ διαιρεῖν
ταῦτα. quod quidem, ut contra ait Strabo, revera ita fecit Alexander
non ad verba sed πρὸς τὴν διάνοιαν σκοπῶν τὴν τῶν ἐπεσταλπό-
τῶν. (B. p. 155.)
Ad p. 99 v. ult. (fr. 74): σκεπτέον ἄλλον τρόπον τίνι τοῦτο ἔνι ποτέ:
(ita artificiosius B. p. 141).
Ad p. 101 v. 4 (fr. 76): καί τινες εἰρήκασιν οὕτως. ἐκ rovrov διελέγ-
χειν προσποιούμενοι TOU συλλογισμοῦ τὴν εὐγένειαν (ita optime B.
p. 141).
Ad p. 608 c. 9: cf. B. p. 161.
Sane igitur de dialogo περὶ φιλοσοφίας bene meritus est Iacobus
Bernàys, cui nova eius fragmenta duo gravissima debentur. alia post
meas curas iam suppeditabunt alii, in primis ut spero Aemilius Heitz,
cuius collectio fragmentorum Aristotelicorum magnas academiae Beroli-
nensis laudes tulit (cf. Monatsberichte 1862 p. 608): nam εἷς ἀνὴρ ov
πάνϑ᾽ ὁρᾷ.
Index auctorum
qui Aristotelis fragmenta praebent
(omissis tamen Byzantinorum scriptorum eis locis, in quibus ipsorum antiquiorum quos
etiamnune legimus auctorum verba, velut Harpocrationis Plutarchi Athenaei etc., tantum
modo repetuntur).
Achilles Tatius
de univ. p. 102 Vict. (fr. fals. 14)
Aelianus
de nat. an. 4, 57 (318)
9, 8 (315)
, 14 (317)
v2 ie (919)
14 (321)
1 (235)
6 (236)
39 (354)
40 (525)
4 (280)
39 (3183. 314)
, 20 (524)
var, hist. . l, 14 (250)
2l. 26 CETT)
, 94 (602)
14, 1 (607)
Alexander Aphrodisiensis
in Ar. metaph. (Bon.) p. 30 (188)
p. 42 (23)
p. 45 (24)
p. 96 (187)
p. 59 (173)
p. 603 (174)
p. 683 (23)
p. 72 (179)
p
p
p
p
p
in top. (Ald.)
(44)
Pseudo-Alexander Aphr.
in meteor. (Ald.) f. 131 (223)
problem. 1, 99 (221)
Pseudo-Ammonius
in eat. (Ven. 1545) f. 95 (71)
ir 17. (102)
de diff. voc. (Valek.) p. 98 (562)
Anonymi
antiatticista (Dk.) p. 84 (161)
cataster. Al (320)
fr. de met. Cypr. eod. Par. 1310
f. 444^ (245)
ARISTOT, PSEUDEPIGR,
Anonymi
(Seguer.) de or. polit. p. 206 (113)
in Porph. isag. cod. Par. 1939
f. 91 (168)
proleg. phil. (in Porph.) cod. Par.
1973 f. 17» (168)
proleg. in Isoer. (Dind.) p. 105
- (123)
p. 111 (359)
Antigonus
mirab. 18 (554)
19 (316)
20 (322)
25 (323)
144 (483)
169 (249)
Antonius
melissa (vid. fr. dub. sentent.)
Apollonius
mirab. 6 (177)
Θὲ (27)
11 (554)
21 (213)
25 (90)
27 (309)
28 (310)
28 (220)
39 (912)
51 (215)
Apostolius
prov. 11, 97 (551)
Apuleius
de deo Socr. 20 (178a)
de magia 40 (295)
51 (222)
Arnobius
adv. nat. 3, 31 (fals. 4)
Athenaeus
l p. 6 Cas. (63)
1, 23 (550)
24 (219)
31 (546)
34 (92)
40 (89)
44 (581)
44 (90)
46
?
122
Athenaeus Athenaeus
9, 88 (275) 302 (297)
4, 173 (579) 393 (256)
5, 188 (165) 393 (259)
6, 235 (420) 397 (262)
204 (499). 10, 429 (95)
272 (427) 486 (538)
DAT (279) 447 (92)
281] (278) 11, 464 (96)
282 (285) 464 (97)
284 (280) 496 (97)
286 (269) 499 (452)
286 (265) 505 (55)
294 (281) 12, 520 (533)
296 (443) 523 (509)
208 (282) 523 (534)
300 (283) 19, 556 (75)
301 (284) 596 (162)
303 (274) 564 (81)
305 (2606) 576 (503)
305 (271) 14, 618 (467)
3805 (288) 641 (9L)
306 (289) 652 (246)
307 (287) 653 (247)
309 (290) 654 (580)
310 (291) 15, 674 (80)
312 (292) 074 (98)
313 (270) 692 (218)
314 (293) 697 (592)
314 (294) Augustinus
315 (295) e. Iulian. 4, 78 (395)
315 (296) Boethius
316 (303) in praedic. (Bas.) p. 113 (102)
317 (305) de interpr. ed. sec. p. 298 (66)
318 (2760. cf. 304) | Caelius Aurelianus
318 (271) celer. pass. 2, 19 (335)
319 (266) tard. pass. 1, 5 (336)
319 (267) Choeroboseus
319 (299) in Theodosii can. t. I p. 57 Gf.
320 (300) (516)
321 (297) Cicero
323 (300) ep. ad Q. fr. 3, 5 (61)
324 (301) ep. ad Att. 12, 40 (593)
326 (8307) 12, 28 (593)
326 (308) de inyeut. 2, 2 (118)
327 (208) de oratore 2, 38, 160 (118)
327 (302) Brut. 12 (119)
328 (273) orat. 91, 172 (115)
329 (298) 97, 194 (116)
330 (265) 94, 218 (116)
331 (272) acad. 2, 38, 119 (16)
8, 335 (67) defin. 2, 12, 40 (1)
948 (510) 2, 32, 106 (67)
9, 388 (260) disp. Tusce. 3, 28, 69 (2)
389 (258) 5, 39 (67)
390 (263) de nat. deor. 1, 13 (21)
390 (264) 1, 38 (10)
391 (261) 2, 15 (17)
Cicero
de nat. deor.
de divin, 1,
de off. -2,
ms)
2. 16 (20)
2. 37 (40)
2. 49 (255)
25 (31)
16 (78)
Clemens Alexandrinus
protrept. 2, 28 p. 8 Sylb. (fals. 6)
paedag. 2, 1, 18 p. 65 (295)
ὁ, 12, 84 po 111] (109)
strom. 1, 14, 60 p. 129 (6)
l, 14, 61 p. 129 (7)
1, 14, 602 129 (176)
1, 21, 133 p. 144 (552)
1, 26, 170 p. 152 (487)
ib. (500)
6, 6, 53 p. 272 (306)
6, 16, 139 p. 290 (325)
Damaseius
de princip. cod. Hamburg. p. 400
(192)
David
proleg. phil. (in Porph. is.) p. 18
Br. (44)
ib. cod. Par. 1900 f. 36 (168)
in Ar. eateg. p. 205 (614)
p. 245 (32)
p. 255 (168)
p. 26^ (608)
Demetrius
περὶ ἕρμην. 28 (62)
29 (610)
144 (009)
154 (610)
223 (6006)
230 (611)
233 (600)
Dexippus
in Ar. eat. p. 40 Sp (101)
Dio Chrysostomus
orat, 47 p. 601 Emp. (601)
99 p. 634 (p. 24)
Diogenes Laertius
QUO Q5 93 N» 3 (23 3 ND ND M I o mM
1 (29)
8 (9)
8 (30)
98 (468)
99 (469)
293 (4)
96 (75)
45 (26)
46 (59)
55 (bl)
E Ὁ ἀν ὡς NES NATAS Ὧ USATI Τ᾿
-
1 (96)
i (55)
Ὁ δ δ ὦ
104 (120)
5 (502)
6 (615)
1723
——
Diogenes Laertius
7 (616)
9 (592)
9 (608)
27 (612. 613)
61 (333)
13 (445)
19 (179)
34. 36 (180)
51 (54)
57 (48. 53)
63 (49)
74 (54)
25 (48)
3 (46)
54 (50)
81 (90)
MA "gri tal Nat NAT. INEO S SA δ
2
“ -ω
Ecc pq τ τ: E
Dionysius jEtioecm.
ant. Rom. 1, 72 (558)
de comp. verb. ὃ p. 8 R. (114)
de Isoer. 18 p. 576 (122)
Blias
proleg. phil. p. 391 Cr. (44)
p. 424 (168)
Etymologieum Magnum
p. 144 Sylb. (457)
p. 199 (477)
p. 226 (311)
p. 468 (397)
p. 722 (8)
Etymologieum Gudianum
p. 120 (311)
Biudocia
viol. p. 291 Vill, (472).
Busebius
praep. ev. 15, 2 (604)
Eustathius
in Il. y p. 414 Rom. (fals. 19)
ó p. 443 (437)
L p. 741 (497)
A p. 8951 (145)
v p. 932 (250)
c p. 1365 (149)
in Od. « p. 1408 (562)
μ p. 1712 (156)
uw p. 1727 (562)
v p. 1746 (449)
z p. 1796 (458)
Galenus
de simpl. med. 1 p. 474
Lips. t. XI (205)
4 p. 629 (204)
4 p. 654 (208)
4 p. 657 (204)
4 p. 664 (203)
9 p. 164 t. XII
(207)
46 *
Gargilius Martialis
de hortis (Mai. auct. class. I)
p. 408 (253)
Gellius 1, 11 (226)
2. 12 (347)
, 6 (212)
, 11 (60)
, 15 (511)
11 (179)
5. (197)
6 (225)
, 4 (227)
, 9 (603)
Geminus
isag. in phaen. p. 61 Pet.
Geoponiea 3,39, 4 (232)
15, 1, 20 (318)
Georgius Cedrenus
p. 747 Bonn. (fals. 21)
Gregorius Corinthius
in Hermog. z. ws. δειν. (
VII, 2) p. 1277 (64)
Harpoeration
s. ἐγορανόμοι (402).
ἀδύνατοι (424):
Ἄμφισσα (514)
ἄνακτες (478)
ἀντιγραφεύς (992)
ἀποδέκται (393)
᾿ἡπόλλων πατρῷος (337)
ἀποστασίου (381)
ἀστυνόμος (401)
βουλεύσεως (411)
γραμματεύς (392)
δατεῖσϑαι (376)
δεκαάξων (364)
δήμαρχος (353)
διαιτηταί (407)
διαμεμετρημένη (416)
διδάσκαλος (572)
Ziovuog (560)
δωροξενία (972)
εἰς ἐμφανῶν (315)
ἑλλανοδίκαι (445)
ἐλληνοταμίέαι (955)
ἐπὶ “]ελφινίῳ (412)
ἐπιμελητὴς ἐμπορίου (409)
ἐπιμελητὴς τῶν μυστηρίων (379)
ἐπὶ Παλλαδίῳ (410)
ἐπιστάτης (360)
εὐϑῦναι (998)
ἐχῖνος (408)
ϑεσμοϑέται (371)
,“ϑῆτες (344)
Ἵππαρχος (984)
ἱππάς (944)
καὶ γὰρ τὸ μηδένα (499)
κατὰ δήμους δικασταί (400)
124
Harpoeration
Κυϑνιοι (474)
κύρβεις (346)
κυρία ἐκκλησία (388)
λίϑος (370)
λογισταί (399)
λόχοι (499)
“Μασσαλία (503)
μαστῆρες (519)
μετρονόμοι (405)
μόραν (492)
μύριοι ἐν M. m. (438)
ναυκραρικά (353);
ὅτι νόμος (425)
OTL ξένους (596)
παράστασις (372)
πάρεδρος (382)
πενταποσιομέδιμνον (344)
περίπολος (421)
πολέμαρχος (381)
πρόεδροι (391)
πρυτανείας (980)
maet (994)
σῖτος (977)
σιτοφύλακες (404)
στρατεία ἐν τ. ἐπ. (422, 493)
στρατηγοί (985),
ταμίαν (395)
τετρακόσιοι (365)
τετραρχία (450)
τετρυπημένῃ (417)
τριττύς (941)
φύλαργος (385)
Hesychius
8. ᾿μμοῦς (482)
"Aensvog (515)
Βοῦϑος περιφοιτᾷ (564)
Κερκυραία μάστιξ (A65)
Hieronymus
adv. Rufin, 9 p. 469 Par..1706 (182)
Himerius
orat. 6, 7 (610)
Iamblichus
de vita Pyth. s. 31 (178)
Ioannes Lydus
de mens. 4, 62 (79)
Ioannes Philoponus
in Ár. de an. (Ven.) f. E 1a (38)
f.F 3a (10)
in Ar. cat. p. 39 Br. (102)
in Ar. de gen. et corr. (Ven) £
22 (228)
de mundi aetern. 2, 2 (10b Add.)
de ereat. m. 4, 5 (fals. 17)
Isigonus
mirab. (exe. Florent.) 19 (483)
Pseudo-Iulianus
epist. 24 p. 33 Heyler (209)
Lexici rhetorici fr. Cantabrig.
s. δὲς δατητῶν p. 667 (976)
125
Placita ΠῚ ΘΕΘΕΤΙΘΗΘΕΣ
ὅ, 20 (17)
RUE ἀνάκρισις p. 670 Plinius
(368)
ἴσαι «t ψῆφοι p. 670 (418)
κυρία ἐκχλησία p. 672 (389)
λογισταί p. 672 (400)
ξενίας γραφή p. 074 (372)
Πάραλος p. 675 ( (996)
Lex. Seguer. (Aneed, Bekk.)
p. 436 (373)
p. 451 (fals. 13)
Maerobius
sat. 1, 18 (fals. 5)
5, 18, 19 (58)
Marcianus Capella
7, 781 p. 584 Kopp (183)
Marius Plotius Sacerdos
art. ?ramm. 3 p. 2624 Putsch. (471)
Maximus mon.
serm. (vid. fr. dub. sent.)
Michael Ephesius
in Ar. metaph. p. 815 Bon. (171)
Moeris attic. s. φοινικίς (494)
Nicetas
in Gregor. Naz. or. 20 (fals. 20)
Olympiodorus
in Alcib. p. 144 Cr. (44)
in Gorg. p. 395 Iahn (595)
p. 395 (614)
in Phaed. p. 22 Finckh (19)
p. 142 (38)
p. 165 (18)
p. 208 (18)
Oribasius
6011. med. 22, 5 (326)
292. 1:4(327)
22, 7 (398)
Parthenius
erot. 14 (508)
Pseudo-Philo
de mundi incorr. p. 489 (15b Add.)
Philodemus
περὶ ὀργῆς col.
Photius
biblioth. cod. 239 p. 320 Bk. (fals.
12)
74 (86)
cod. 249 p. 441" (229)
lex. s. καλλικύριοι (536) S
ναυπραρία (343)
ὄνου cxi (513)
πελάται (345)
- Σαμίων 0 δῆμος (529)
σκυτάλη (461)
Τενέδιος πέλεκυς (543)
naf. hist. 2 sect. 101 (237)
Plutarehus
vit. Aristid.
Camill.
Cim.
Cleomen.
Lyeurg.
Nie.
Pericl.
Pelop.
Solon.
'Themist.
Thes.
de aud. poet.
de prof. in virt. ὁ
cons. ad Apoll. 27
de san. tu.
22 (441)
9 (545)
23 (507)
37 (599)
2 (555)
51 (338)
57 (434)
57 (454)
T (501)
7 (549)
2 (554)
11, 114 (330)
28, 91 (334)
ΝΣ ἀν"
Mo 0909
CIMA S e E
I
7 (75)
92 (559)
10 (356)
9 (491)
1 (485)
5 (489)
6 (488)
98. (490)
31 (486)
9 (362)
4 (357)
9 (358)
10 (360)
96 (598)
28 (528)
3-03) 6
18 (89)
11 (563)
5 (346)
9 (348)
10 (354)
6 (439)
95 (340)
12 (164)
(605)
(97)
19 (216)
de mul. virt. 17 (511)
qu.
Rom. 6 (558)
2 (542)
qu. Graec.
de
de
de
de
5 (542)
14 (459)
19 (547)
fort. Alex. 1, 6 (72)
Is. et Os. 80 (211)
cohib. ira 11 (557)
tranq. an. 13 (605)
τὸ Μηλιακὸν πλοῖον (506; de cup. divit. 8 (77)
Phryniechus de se ips. laud. 16 (605)
voc. Att. p.: 225 Lob. (161) qu. conviv. 1, 9 (200)
DNE
Plutarchus Quintilianus
qu. conviv. 2, 2 (214) 1, 4, 18 (114)
3, 3 (94) 2, 15, 10 (110)
3, 7, ὃ (202) 2, 17, 14 (92)
6, 4, 1 (199) 9, 1. 15 (121ὴ
6, 5 (196) 4, 2, 63 (112)
7, ὃ, 3 (200) 9, 4, 88 (116)
8, 7, ὃ (praef. Zoicor.) Rufinus
8, 9, 3 (331) de metris 2, 2 p. 388 Gf. (116) '
8, 9, 3 (332) Rutilius Lupus
8, 10, 1 (45) de fig. sent. 1, 18 p. 62 Ruhnk. (594)
8, 10, 1 (224) Scholia
erot. 17 (83) in Apollonium Rhod.
qu. nat. 2 (198) 1, 188 (523)
de fac. lun. 19 (194) 1, 917 (530)
de pr. frig. 11 (195) 1l, 1177 (466)
de sol. an. 27 (306) 2, 946 (532)
de Stoic. rep. 13 (65) 4, 2064 (541)
adv. Colot. 20 (5) 4, 978 (fals. 10)
de mus. 22 (40) 4, 983 (464)
Pollux 2, 95 (479) in Aratum v. 1094 (234)
9, 17 (369) in Aratea phaen. Germa-
4, 56 (557) nici v. 426 p. 88 Buhle (319)
4, 174 (431) in Aristidem
4, 174 (4062) Panath. p. 323 Dind. (585)
9, 795 (520) in Aristophanem
6, 16 (535) Acharn. 108 (518)
7, 99 (243) 234 (349)
8, 602 (409) 320 (494)
9, 62 (481) av. 281 (567)
9, 77 (531) 471 (526)
9, 80 (431) 1354 (346)
9, 80 (540) 1379 (577)
9, 87 (539) 1463 (465)
10, 165 (518) eq. 1150 (419)
10, 170 (248) Lys. 665 (350)
10, 179 (435) 1153 (351)
Polybius Plut. 278 (413)
12, 5. 6. 8. 11 (499) 925 (480)
Porphyrius ran. 404 et 429 (578),
vit. Pyth. 41 (181) 1532 (368)
Proclus vesp. 145 (210) ;
in Tim. p. 27 Bas. (fals. 9) 157 (366)
p. 37 (229) 502 (352)
p. 96 (fals. 15) ; 978 (420)
p. 338 (33) 684 (414)
in rempubl. p. 350 Bas, (166) 691 (400)
p. 350 (167) 1436 (408)
p. 362 (57) in Aristotelem
p. 431 (329) Anal. pr. cod. Par. 2064 f, 263
Mai. Spic. VIII (44)
p. 705 (34) in Ciceronem
in Hes. opp. 359 (68) or. pro Archia p. 358 Or. (fals.
631 (517) 11)
Proverb. coll. (Vat. et Bodl. ined. in Demosthenem]
Gotting. t. I) p. 932 Par. (124)
p. 456 (517) in Dionysium Thr.
Psellus' qu. var. c. 134 (201) (Aneed, Bk.) p. 660 (172).
Seholia
(Aneed. Bk.) p. 783 (454)
p. 786 (454)
in Euripidem
Androm. 446 (496)
Med. arg. (583)
Med. 19 (476)
Rhes. 28 (fals. 2)
Rhes. 307 (451)
in Hesiodum
theog. 275 (190)
in Homerum
Il.
Od.
«, 303 (117)
481 (117)
p, 93 (125)
126 (456)
169 (126)
183 (127)
305 (128)
649 (129)
236 (130)
216 (131)
277 (182)
441 (133)
δ, 88 (134)
207 (135)
&, 741 (136)
118 (137)
£, 234 (138)
3, 93 (139)
228 (140)
poro e ET)
4, 98 (142)
153 (143)
252 (144)
4, 385 (145)
688 (586)
z, 283 (117)
τ, 108 (146)
4, 93 (324)
ap, 130 (471)
269 (126)
o, 15 (147)
420 (148)
569 (149)
ὃ, 356 (150)
se, 99 (151)
334 (152)
v, 106 (153)
345 (154)
525 (155)
4, 634 (136)
μ, 128 (157)
374 (132)
y extr. (158)
o, 326 (159)
6, 2 (5.1)
y
E
Ἴ ---
Seholia
Odi 2: ὃ (5293)
ap, 337 (160)
in Lucianum
Tim. 30 p. 47 Iac. (361)
in Pindarum
Olymp. 7 inser. (521 cf. Add.)
7, 66 (fals. 3)
9, 86 (513)
11, 17 (500)
Pyth. 1, 89 (440)
1, 89 (537)
2, 127 (471)
Nem. 3, 27 (430)
Isthm. 2 inser. (565)
6, 18 (484)
in Platonem
apolog. p. 530 Bk. (576)
Axioch. p. 465 (341)
legg. VII p. 453 (451)
in Proverb. Salomonis
eod. Par. 174 f, 46 (170)
in Sophoclem
Oed. tyr. prooem. (476)
Oed. Col. 701 (339)
in Theocritum
, 21 (98)
, 6 (472)
93 (463)
; 22. (919)
, 9 (470)
, 64 (fals. 8)
Qo» ει OU ὦ9
1
1
Seneca
de ira 1, 3 (84a)
, 9, 2 (84b)
, 17, 1 (846)
, 9, 1 (84d)
qu. nat. 7, 30, 1 (A1)
Servius
in Aen. l1, 372 (fals. 7)
in georg. 1, 19 (342)
Sextus Empiricus
adv. dogm. 1, 6 (48)
e 202»
4, 46 (10a Add.)
adv. math. 3, 57 (fals. 13a Add.)
Simplicius
in cat. f. 4 € Bas. (102)
f. 16 « (101)
f. 98—103 (103—109)
in phys. f.32» Ven. (23)
de coelo p. 487 Br. (15)
p. 488 (193)
p. 492 (185)
p. 4925 (191)
p. 905 (189)
eod. Par. 1910
f. 235 (42)
Q3 - μα
Simplicius
de an. f. 14 Ven. (38)
f. 62 (39)
Solinus c. 27, 12 (254a Add.)
Stephanus Byz.
s. ἀδραμύτειον (502)
|. μύνται (447)
"AvrovÓoog (433)
Γέρμαρα (fals. 16)
“εξαμεναί (432)
Κυϑηρα (413)
Σχερία (464)
Ταάναγρα (561)
TévsÓóog (543)
Qocztog (561)
Stobaeus
ecl. I p. 380 H. (186)
p. 756 (17)
floril. 20, 47 (88)
20, 55 (87)
21, 26 (6)
86, 24 (73)
86, 25 (74)
88, 13 (76)
95, 21 (43)
flor. (cf. fr. dub. sent. et chriae)
Strabo
.
. 921 Cas. (428)
. 321 (429)
321 (512)
. 922 (498)
322 (504)
345 (446)
. 973 (436)
. 974 (444)
. 980 (544)
. 445 (550)
p. 447 (551)
13 p. 598 (163)
oo
"Ὁ "Ὁ - Ὁ Ὁ "Ὃ Ὁ Ὁ τῷ
Im
ς
"3
Suidas
s. ᾿ἀντισϑένης (27)
βλᾶάκα (477)
Εὐρύβατος (64)
καλλικύριοι (536)
Σαμίων o δῆμος (929)
Τενέδιος ξυνήγορος (943)
128
Suidas
τὸ ΜΙηλιακὸν πλοῖον (506)
τῶν φιλτάτων τὰ φίλτατα (505)
Synesius
encom. calv. 22 (3)
Syrianus
in Ar. metaph. gu, ὁ (171)
u, 9 (11)
v, 6 (171)
Themistius
de anima f. 70 Ven. (38)
f. 905 (32)
de coelo (lat.) Ven. f. 26^ (191)
orat. 8 p. 128 Dind. (70)
20 p. 382 (p. 79)
33 p. 356 (47)
Theon Smyrnaeus
arithm. 5 (184)
Tzetzes
in Hesiod. opp. proleg. (517)
in Hom. Il. p. 70 Herm. (fals. 18)
in Lycophr. 799 (460)
Varro
de ling. lat. 7, 70 (553)
Vita Aristotelis Marciana
eod. Ven. 257 (non 300, sicut errore
quodam sive Cobeti sive ipsius in praef.
posuit Robbe ed. L. B. 1861)
f. 216^ (69. 597. 599)
f. 276» (22. 598. 608. 614)
Vita Aristotelis (praemissa Psen-
do-Ámmonii comm. in categ. ed,
Ven. 1545)
f. δὰ (599. 614).
f. 5b (69)
Vita Homeri
(et aliorum et) Pseudoplut. 1, 3
(60
Zenobius
prov. 2, 24 (496)
, 49 (465)
4, 83 (475)
9, 9 (497)
6, 12 (9527)
6,
6,
TS
17 (455)
29 (415)
Finitum Berolini
die 29 m. lanuarii a. 1862
deinde autem posiquam die 3 m. lulü academia Berolinensis iudicio suo
comprobavit praemioque ornavit, cum additamentis quibusdam ew itinere An-
glico auctumnali reportatis notulisque paucis hic illic adiectis, Lipsiam wt
imprimatur transmissum die 6 Octobris eiusdem anni 1862.
Anecd. V et Addenda adieci m. Iunio 1863.
LBMy?
Valentinus Rose.
—————— MÀ— M ————————————
Friek, Dr. Otto, das plataeische Weihgeschenk zu Konstantinopel. Ein Beitrag
zur Geschichte der Perserkriege. Nebst Zeichnungen von Dn. P. A. DETHIER.
gr. 8. 1859. geh. 24 Ner.
Friederiehs, Dr. K., Praxiteles und die Niobegruppe nebst Erklürung einiger
Vasenbilder. Mit einer Kupfertafel. gr. 8. 1855. geh. 1 Thlr.
Friedlànder, Ludovicus, Analecta Homerica. gr. 8. 1859. geh. 6 Ngr.
— — zwei Homerische Würterverzeichnisse. gr. 8. 1861. geh. 24 Ner.
Hm - Mittheilungen aus Lobecks Briefwechsel nebst einem literarischen An-
hange und einer zur Feier seines Gedüchtnisses gehaltenen Rede. 8, 1801.
geh. 24 Ner.
Giseke, UR EE Thrakisch-Pelasgische Stàmme der Balkanhalbinsel und ihre
Wanderungen in mythischer Zeit. gr. 8. 1858. geh. 1 Thlr.
Gottschick, A. F., Geschichte der Gründung und Blüthe des Hellenischen Staates
in Kyrenaika. or. 8. 1858. geh. [0 Ner.
[Grote, Georg,] Griechische Mythologie und Antiquitáten nebst der Abhandlung
über Homer und ausgewáhlten Abschnitten über die Chronologie, Litteratur,
Kunst, Musik u. s. f. Uebersetzt aus GEoRga GRoTE's Griechischer Geschichte
von Da. Turzopon FiscHER. Erster bis vierter Band. gr. 8. 1856 — 1860.
geh. I. u. II. Band à 2 Thlr., III. Band 2 Thlr. 20 Negr., IV. Band 3 Thlr.
Busen: Alfred von, Beitràge zur Geschichte des alten Orients. Zur Wür-
digung von Bunsens 'Aegypten' Band IV und V. gr. 8. 1858. geh.
IT hir.
Hanow, Fr., de Theophrasti charaeterum libello. gr. 8. 1858. geh. 6 Ngr.
E d Theophrasti eharaeteras symbolae eritieae. 4. 1860. eh. 10 Ner.
— — in Theophrasti echaracteras symbolae criticae alterae. 4. 1861. geh. ὃ Ner.
Hennings, P. D. Ch., über die Telemachie, ihre ursprüngliche Form und ihre
spüteren Veründerungen. Ein Beitrag zur Kritik der Odyssee. gr. 8. 1858.
vgeh. 20 Ngr.
Herbst, Ludwig, über C. G. Cobets Emendationen im Thukydides. er. 8. 1857.
'eh. 12 Ner.
Herbst, Wilhelu, das classisehe Alterthum in der Gegenwart. Eine geschicht-
liche Betrachtung. 8. 1802. geh. 1 Thlr.
zur Geschiehte der auswürtigen Politik Spartas im Zeitalter des pelopon-
nesischen Kriegs. lI. 8. 1853. geh. 12 Ner.
Hereher, Rud., über die Glaubwürdigkeit der NGüdh Geschichte des Ptolemaeus
Chennus. gr. 8. 1850. geh. 7/» Ngr.
Hippolyti Romani quae feruntur omnia graece e recognitione PAULI ANTONII DE
LacARpE. gr. 8. 1858. geh. 1 Thlr. 10 Ngr.
Hymni Homerici. Recensuit apparatum criticum collegit adnotationem cum suam
tum selectam variorum subiunxit AucusTus BauwEIisTER. gr. 8, 1860. geh.
2 Thlr. 12 Ngr.
Keil, Karl, epigraphisehe Excurse. gr. 8. 1857. geh. 9 Ngr.
Keller, Dr. Otto. Untersuchungen über die (ego hichte. der EU Fabel.
gr. 8. 1862, geh. 24 Ngr.
Kock, Carl, die Vogel des Aristophanes. gr. 8. TRUE 1 6 Ner.
m Aristophanes und die Gótter des Volksglaubens. gr. 8. 1857. geh. 6 Ngr.
Krüger, Gustavus, Theologumena Pausaniae. Dissortatió philologica. tate
1860. geh. 16 Ner.
La-Roehe, Paul, Charakteristik des Polybius. gr. 8. 1857. 20 Ngr.
Lehrs, K., populáre Aufsátze aus dem Alterthum, vorzugsweise zur Ethik und
Religion der Griechen. gr. 8. 1856. geh. 1 Thlr. 14 Ngr.
Lugebil, Karl, über das wesen und die historisehe bedeutung des ostrakismos
imn Athen. gr. 8. 1861. geh. 12 Ngr.
ee Aug., Beitráge zur griechischen Zeitrechnung. er. 8. 1856. geh.
9- Ngr.
- — Zweiter Beitrag zur Zeitreehnung der Griechen und Rümer. gr. 8. 1859.
eh. 24 Ngr.
Müller, Dr. J. H. T., Beitráge zur Terminologie der Griechischen Mathematiker.
gr. 8. 1860. geh. 8 Ngr.
Nieandrea. Theriaca et Alexipharmaea, recensuit et emendavit, fragmenta col-
legit, commentationes addidit Orro ScuxErpER. Accedunt scholia i in Theriaca
ex recensione ΗΠΈΝΕΙΟΙ Krrr, scholia in Alexipharmaca ex recognitione BussE-
MAKERI οὗ k. BExTLEI emendationes partim ineditae. gr. 8, 1850, geh. 3 Thlr.
Per e de iae
o. Westphal, "Rudolph, die Fragmente unà die Lehrsátze der griechisehen. hyth- à
Mes 8. W., Beltiigs zur Gescbiehte. der epischmn. Possie der
8. "4862. peh..3 Thr. is
| bust sen, Ohristidn über die (eburtstagsfeier bei den Griechen nach Alte
und Ursprung. "Ein Beitrag. zum Hausgottesdienswe, der. alten. Grie
:er. 8. 1857. geh, 1b Ngr. ;
Poetae lyrici Graeci. Kecensuit πρὸ εὺς BERGE. Editio altera. metior et
— emendatior. gr. 8. 1853. geh. 5 Thlr. Io Ner. ᾿
Poppo; Ern. fu de historia Thueydidea. Vibe i tio. Accedit index histor
eographieus. gr. 8. 1836. geh. 20 Ngr.
Pott, . 4., Studien Zür griechischen Mythologie. er. 8, x 1880. 32 Nass
Ross; Ludwig, areháologisehe Aufsütze. Erste Sammlung: (Griechische Griber ἘΞ
. Ausgrabungsbori 'chte ais Athen — Zur Kuustgeschichte und "Topographie Von
Atlien und Attika.. Mit acht farb:gen und sechs- schwarzon, UM SH einigen
Holzsehnitten. ge, 8,3855. geh, 4. Εν, ᾿ "e pim
τος Zweite Samialump:.Zur "ien Geschichte, — Zur
| Cultur, &eligion ünd Kunst — Griechische Bandenkmà er
. phie und Topographie von Griechenland — Zur RHncnE
Mit 20 Tafel. [Herausgegeben von Kaxr Kin] gr.
; Folio; 1861. geh. 6 Thlr. 20 Ner | Me | |
Ala pot unte Maus Insehrift εὐ τι "Chaleion oder. οὐκ ναι mud deii ur
τ kungen von J. N. O&goNowipDEs. Mit 1 lithogv. Tafel. gr. 8. 1854, weh. IB Ner. -
Rossbaeh, Aug., und R. Westphal, Metrik dr. griechischen Dramatiker uad
Lyriker nebst den begleitenden musisehen Künsten, : ἐξ
Erster Theil: Griechische Rhythmik von AUGUST. RosssACH.
^1804,.. geh, DA Thir. *
Aweiter Theil- Erste Abtheilunyg: Harmonik md Mel
— ÜOriechen von R. WSTPHAL. gr. B. 863. geh. 2. "Phly.- ;
Dritter Theil: Griechische Metrik nach den: einzelnen Etropheuga ung
nnd. aetrischen. Stilarten.. Von A; RossbACH und R. Was
; 445.1850, οι 2» Thlr.:s τ. dE $4
δε δ δε, Arnoldi, de sociis Atheniensium Chabriae et, Timothei setate ω sebela
lica iuseriptis eómmentatio. .4, 1856. geh. 8 NaTRO OE P
haefer, Árnold, Demosthenes ma seine Zeit. 9 Βᾶμάο, E 8
Dx cr rali. 1008 "hh. AM ; po
: Lebe €., lectiones: Lysiaeae. - gu. E “1806, geh. 15 Nero VOR NM
pus, Samuel, Geschiehte Egypiens von der "üllesten doi ne yu ues co
- durch «die Araber 640 (641) n. Chr.: Deutsch von Da. H. Jotowxez.. Re M
"und berichtigt. von. ALFRED. VOX, | Guzsomir. Zweite Aussahe:
Mit einer Karte uvd drei Plinen. gr, 8. . 1862. geh. 2 T hir cue
Sophoclis tragoediae, Graeee οἱ Latine. Ex recensione Gt. DrixDOR m
Aut 8. Πρ 50.» Ὃ ΤῊ, ὃ Ner.' Auch jedes Stüek einzeln à 778 NU
Struve, Caroli Ludoviel, diréctoris quondam Gymnasii Ürbiei: X 1
*: Quia. salecta edidit IACOBUS (T ukOD- SrRüyE. P voll er. 8, 18 854. geh.
— .Susemihl, Franz, die genetische Entwiekelung der Platouischen. -hilosophie.
leitend dargestellt. Zwei 'Dheile. gr. 8. 1859-—1860. beh. 7. "Thr.
Tragicorum Graecorum iragmenta. Recensuit AvGUSTUS. Navcg.: Ἐπ.
Ὧν βόδι Ὁ), Norico | DNE
Usener, Hermannus, ἀρ τς Theophrastea. gi. 8 1858. bd T5 RM Vans
Waehsmuth , Curtius, de Timone Plhliasio ceterisque sillographis Graeeis dispu- :
an et sillographorum reliquias: collectas DISPO Paso aiti ecit e. bar
! 1880. peh. 16 Ner.
aMailóta. disputavit. adiectis eius reliquiis. eT, a 18. EL sees
g^ uc - va. Sunt Zür ree vow von A. RossBAcH. gr. τῶν UR RES Uu x
rc ἐν e τ an PR Myr im ti RN νὰ χὰ A ead E Hn
Puwek xon D. t, Tenbner τῇ Lelyzig.
Ἢ i ᾿ ἑ | i
4 Neutralizing agent: Magnesium Oxide
Treatment Date: July 2006
PreservationTechnologie:
A WORLD LEADER IN PAPER PR
111. Thomson Park Drive
Cranberry Township, PA 160 66
(724) 779-2111 |
^. Ww " W Xx ΔΑΝ τ
* aim carae Meu e οί ω,
Anke nt annt νῶν ui
Stet Ln ἀπ Se ois ον
Eiriiieder δι NM
I
cur
ips io ad raria uu
WAV artes ard um ia
D EM
Ee
Mus SL
NIS NC rris E amet
Cen iut
LP
Aet
ur
M Hy
igna isa nsn veri
LI
Das mun d
PET εν μένα e Meam n arem
m
ve aas
Tom uta unt ge ae
Yon
Wa
A AM as κυ,
ELI ven
dra uti sie E TINO
MILL
a! au
nc ον χριραοία
WA ES EFE ας, dE rig ere en
waa
Maec
ur an HR: πον rr aur di
i TAN NH Nt velat SV aee a
rta
BU SeER rA IV S aeri pei
MED TO S μὸν γεν:
wx rae ως Pn (dae Nep Yues s
Mb. S
LL
pa, DWPTORGU ego er
yd Fe Rara
A^ mam gea
Mab τς ρα ρρη τι συ ο ας
NUNBASVARS TERN SINT δ ipe 7S tct μή
Mal LLL TNR
LL
ν᾿
E ag
LLL
wA
que arse m. uA Wo sw ual eius Vu
Nem mpm
MM erat
LT
EV oret iei
EET
aen
LII
EN
“᾽ς FU Kn TS re YE wo DE EN
eeu πη βοήσατε ον αὐ fie edi Lm SIBI Pr χωγταηροκοοκσας V 1j Sd Ly AM ag
PAGAR dili LP Nes "N79 9a je o iro id ων
39 MSMTINUNIY UR A rre zi co pe σὴς
"Keira
hang tn ga
ML
EE
v
LLL
EL
ΕΗ
DIL
tw at
MOREM
DNCxC ar eee
PILIS
LL
rt FA.
Vene on
UV iuis Ga aja pv
Ὁ
DP
LLL
————
LETT
e
"eH
Sauce.
A
aS aug cra vao
349 P 58 the
UR.wey ue
EN
TMCnIW SY BST A eria vein
E i à au dest i ewidegy n cer
t Y SH Qr€ ἀν qe Sane a c
γα Red at aa gue
Ma ut κα
a iT aci
TUM yp
LP
way
Cove
τῶν
EM
EH Py co dy.
9 SNB χαῖρ νὰ,
Poe ease
Mn
E
9 e ead a
W^ words
-
iue
DLL
Maria Las
MUTA Ha E cu
Ln
Ἄνναν ἐν eee
A^ VA GRAEH M ag ca
LM
NÁNV ASA Que qnss
DLE
LI SW WNTCRIS ADS V UR dde e
doe, LI TA KUNV SA etae ep d
"e quU TAa ga 4 Rr
LET
Wat etg
EN
"eres n
SIuu o ien cS e
LI
EE
1j RS ρος
EIL
HERE
^e am
AY Ay a
Ia AS NH Re Ue V inae
PELA
amet ep
vxeneoeg
fee VW tha ae A Sat Iria aia
Ren n ga oe Pie S ger
LI
Wet a Y
LLL
ὃ σα νυν
ON eya
uL
V eg: ii
Viros VT NJ vi. ^
νερὸ ts Vus δὴ ἃ
MALUM
Ἀφυυςυνώος,
PELLEN
NE Va race,
ELLE
vov RN
ID
Tap nS d WW n qr pt
MEM IR J&- ym ep
» : MALI Peas 2e AVR γρατρ UY? pa qut gorge EUR e δ. AVHISS A tn
"Hii; (3: Vig VETT gp gi en cci x a NITET eet arg ira SA ghisa
e ASUNA m wr urguly v rae we Sr pA rS SUE pire ὕνεέον ὡὰν βεγδε χν
ὡς παν αν αν ip pin 3C GNI RH I cy δ τὰ ἐϑρεγσάγεννς
πε δε ILLU ων
; i ραν ταν τα M M
VAS enge varius Van Se AERIS HGEN A UH nt rotor ai a
m Mita ati id
Vive NIU UL "IF,
Uri A X&L 74 κα py vog cr hs
1 ἘΣ ΡΝ
sr à οι πσπ--- π-πππππτ---ορρΠρΠρῦΠπ TQQQQQ