PA MI LIA T 0X0 T Ê OU) El. Percae corpore ovali-oblongo capile et trunco inferne cuneato , squamis ctenoideîs veslito ; capite valde acuto minus duplo longiore quam alto: ore antico riclu magno; denlibus maxilliset ore interno parvis acutis; aperlura brarichiali sub gula continua ; linea lalerali conspicua ; inguinibus squama elongata ; pinnis imparibus dense squamatis; dorsali unica dorso postice inserla anali tota vel totafere opposila, parte spinosa spinis osseis non contiguis 4 ad 6 parte radiosa breviore ; venlrali- bus radiis Assis 5; anali spinis 3; caudali radiis fissis 15; ossibus pharyngealibus inferioribus non coalitis. B. 7. La Famille ne comprend que le genre Toxotes Cuv. , le genre Amblytoxotes , proposé sur le Toxoles squamosus Hutt. ayant été constaté par M. Hector être identique avec le genre Lepodus Raf. Je connais actuellement de l’Inde archipélagique les quatre espèces suivantes. 1. Toxotes microlepis Blyth , Günth. — Hab. Sumatra , Bornéo. % » chatareus Blkr — Hab. Pinang, Singapura, Bornéo. 3. » oligolepis Blkr — » Archip. molucc, (Baljan ?, Buro?). 4. » jaculator Cuv. — » Sumatra, Balu , Nias, Singapura, Bintang, Java , Bornéo, Celebes , Sangir, Sum* bawa , Timor, Ternata , Baljan, Buro,Ceram, Amboina, Nova-Guinea , Philipp. ? TOXOTES Cuv. Dentes pluriseriati maxillis , vomerini , palalini , pterygoidei , linguales. Caput superne, laleribus maxillisque squamalum. Maxilla inferior superiore longior. Praeoperculum denliculaturn Membrana interbranchialis squamata. Squamae trunco 20 ad 40 cire, in sérié longitudinali. Pinnae, dorsalis spinis 4 ad G et radiis 11 ad 14, analis spinis 3 et radiis 12 ad 18. Rem. Les quatre espèces connues de l’Inde archipélagique se font nettement reconnaître par les caractères suivants : I. Dorsale à cinq épines. Anale 3/16 à 3/18. A. 40 à 42 écailles sur une rangée longitudinale, 19 ou 20 sur une rangée transversale dont 6 entre la ligne latérale et la gaine squammeuse des épines dorsales. D, 5/13 ou 5/14, P. 2/11 ou 2/12, Dos a larges taches foncées formant parfois des bandes. 1. Toxotes microlepis Blyth, Günth. B. 33 ou 84 écailles sur une rangée longitudinale, 16 à 18 sur une rangée transversale, dont 5 entre la ligne latérale et la gatne squammeuse des épines dorsales. D. 5/12 à 5/14. P. 2/12 ou 2/13. Dos à taches arrondies ne formant point de bandes. 2. Toxotes chatareus Blkr. G. 23 ou 24 écailles sur une rangée longitudinale, 14 ou 15 sur une rangée transversale, dont 3 entre la ligne latérale et la gaine squammeuse des épines dorsales. D. 5/11 ou 5/12. P. 2/11. D. 3/16 ou 3/17. Dos à bandes foncées transversales. 5. Toxotes oligolepis Blkr. îx. * , V' 2 II. Dorsale à quatre épines, dont la première plus longue que l’oeil. A. 28 à 30 écailles sur une rangée longitudinale, 13 ou 14 sur une rangée transversale dont 4 entre la ligne latérale et ia gaine squammeuse des épines dorsales. D, 4/12 ou 4/13. P. 2/11. À. 3/15 à 3/17. Dos à bandes foncées transversales. 4. Toxotes jaculator Cuv. , Blkr (nec CV. al.). Toxotes microlepis Günth. , Cat. Fish. I! p. 68; Blylh , Rep. Fish. Sitang riv. Journ. Asiat. Soc. Beng. XXIX p. 158; Day , Fish. India I p. 117 lab. 50 fig. 1 , Blkr, Plural, esp. Toxotes, Versl. Kon. Ak. Wet. 2 e Rks IX p. 158. — Atl. Tab. 565, Chaet. tab. 1 fjg. 1 . Toxot. corpore oblongo-ovali , altitudine spinam analem anteriorem inter et spinam dorsalem anteriorem 2 3 /s ad 2 */j in ejus longitudine , latitudine 2 1 /* ad 2* / 2 in diametro dorso-anali ; capite acuto 3 1 / 3 ad 3*/ s in longitudine corporis , longiore quam alto; oculis diametro 3 fere ad 3 in longitudine capitis , diametro 1 cire, distanlibus ; linea rostro-frontali rectiuscula vel concaviuscula; rostro acuto oculo multo breviore ; maxilla superiorc sub pupilla desinenle ; osse supramaxillari squamato ; ossibus suborbitalibus anterioribus et praeoperculo margine inferiore conspicue denticulatis ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra et infra lineam lateralem in sériés 40 ad 42 transversas dispositis ; squamis 25 cire, in sérié longitu- dinali linea roslro-dorsali mediana nares posteriores inter et spinam dorsi anteriorem, 19 vel 20 in sérié transversa spinam ven- tralem inter et lineam dorsi medianam et spinam analem l m inter et spinam dorsalem l m quarum 5 (4*/a) apicem curvaturae lineae lateralis inter et lineam dorsi medianam , 6 lineam lateralem inter et vaginam dorsalis spinosae squamosam ; linea laterali flexura anteriore genu posteriore sub initio pinnae dorsalis; pinna dorsali non ante analem incipiente spina anteriore oculo conspicue ad non breviore , spinis 3 poslerioribus subaequilongis ceteris multo longioribus diametro dorso-anali duplo cire, brevioribus, parte radiosa convexa spina posteriore vix humiliore ; pectoralibus acutis capite absque rostro non brevioribus ; ventralibus pectoralibus conspicue brevioribus; anali dorsali non breviore sed vulgo longiore, parte radiosa rotundata parte spinosa non humiliore, multo minus duplo longiore quam alta ; caudali extensa medio leviter emarginata angulis rotundata vel acutiuscula , capite absque rostro paulo breviore ; colore corpore dorso fusco vel fuscescente-olivaceo vel olivaceo vel olivascente-aurantiaco , lateribus et inferne flavescente-griseo vel argenteo ; iride flavescente vel roseo-argentea ; corpore superne maculis 5 vel 6 nigris oblongis transversis fréquenter fascias similantibus lineam dorsalem medianam non attingentibus , anteriore minore temporo-operculari , 2 a nucho- postscapulari , 3 a vel 4 a ceteris majore sub dorsali spinosa , 4 a vel 5 a sub dorsali radiosa media , posteriore caudali ; pinnis fla- vescentibus : dorsali radiosa antice inferne et postice superne macula magna nigra vel fusca ; ventralibus fréquenter fuscis ; anali late fusco vel nigricante marginata ; caudali basi vulgo vitta transversa fusca. B. 7. D. 5/13 vel 5/14. P. 2/M vel 2/12. V. 1/5. A 3/17 vel 3/18. G, 1/15/1 et lat. brev. Hab. Sumatra (Palembang) ; Bornéo (Bandjermasin) ; in fluviis. Longitude 19 speciminum 65'" ad 130"'. Hem. Le Toxotes microlepis est éminemment caractérisé par les petites écailles du tronc, par les cinq épines dorsales dont les trois postérieures sont égales ou presque égales en longueur, par les taches ou bandelettes libres du dos, et par l’anale dont la longueur est notablement moins du double de sa hauteur. Il se distingue encore par le museau qui est plus court et par la forme du corps qui est plus trapue que dans les autres espèces. La figure citée de l’ouvrage de M. Day, prise sur un individu provenant de l’frrawaddi , pré- sente le même système de coloration que le microlepis d’après la description de Blyth , et je n’y vois aucun autre caractère, qui pourrait justifier une séparation de l’espèce que j’ai sous les yeux. M. Günther a établi son microlepis sur trois individus provenant de Siam, dont un de »6 inches” de long. Dans les individus plus âgés que les miens l’oeil mesure jusqu’à 4 fois dans la longueur de la tête et la longueur du museau y égale le diamètre de l’oeil. Dans plusieurs de mes individus les taches du dos sont oblongues et arrondies , mais dans d’autres elles prennent la forme de bandes transversales qui cependant restent nettement séparées de la couleur foncée du dos. Dans quelques uns il se trouve une tache supplémentaire entre la tache dorso-postscapulaire et la grande tache sous les épines dorsales. La tache caudale revêt sans exception la forme d’une bandelette transversale entourant la totalité ou la presque totalité de la queue. Toxotes chatareus Blkr, Plural, esp. Toxotes, Versl. Kon. Ak. Wet. 2 e Rks IX p. 160; Day, Fish. India I p. 117 tab. 29 fig. 6. — Atl. Tab. 563, Chaet. tab. 1 fig. 5. Toxot. corpore oblongo-ovali , allitudine spinam analem anteriorem inter et spinam dorsalem anteriorem 2 3 / 6 ad 2*/i in ejus longitudine, latitudine 2«/ a cire, in diametro dorso-anali; capite acuto 3* « ad 3 »/ 3 in longitudine corporis, longiore quam alto; oculis diametro 4 cire, in longitudine capitis, diametro 1 et paulo distantibus ; linea rostro-frontali rectiuscula vel concaviuscula; rostro acuto oculo paulo ad non breviore; maxilla superiore sub iridis parte posteriore desinente; osse supramaxillari squamato; ossibus suborbitalibus anterioribus et praeoperculo margine inferiore conspicue denticulatis; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra et infra lineam lateralem in sériés 33 vel 34 transversas dispositis ; squamis 22 3 cire, in sérié longitudinal! linea rostro-dorsali mediana nares posteriores inter et spinam dorsalem lm, 16 ad 18 in sérié trans- versa spinam ventralem inter et lineam dorsi medianam et spinam analem 1™ inter et spinam dorsalem l m quarum 4 (3>/ 2 ) apicem curvaturae lineae lateralis inter et lineam dorsi medianam , 5 lineam lateralem inter et vaginam dorsalis spinosae squamosam ; linea laterali flexura anteriore genu posteriore vix ante dorsalem vel spinis dorsalibus anterioribus opposito ; pinna dorsali non ante analem incipiente , spina 1» oculo breviore , spinis 3» et 4 a ceteris longioribus diametro dorso-anali minus duplo brevioribus, parte radiosa spina posteriore humiliore margine superiore rectiuscula vel concaviuscula , postice rotundata ; pectoraîibus acutis capite absque rostro longioribus; ventralibus pectoraîibus duplo vel duplo fere brevioribus; anali dorsali non ad vix longiore , spina 3 a ceteris longiore capitis parte postoculari non breviore , parte radiosa rotundata parte spinosa non humiliore , minus duplo longiore quam alta ; caudali extensa medio vix emarginata angulis acutiuscula vel obtusiuscula capite absque rostro bre- viore ; colore corpore capite superne et dorso profunde olivaceo vel fusco , lateribus et interne flavescente vel roseo ; corpore superne maculis 6 ad 8 inaequalibus oblongis et rotundis fuscis vel nigris in seriem Iongitudinalem irregularem vel subduplicem dispositis, macula anteriore temporo-operculari ; pinnis flavescentibus , dorsali radiosa antice et postice macula fusca vel nigricante ; anali dimidio libero fusca vel nigricante. B. 7. D. 5/12 ad 5/14. P. 2/12 vel 2/13. V. 1/5. A. 3/17 vel 3/18. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Cojus chatareus Ham. Buch. , Fish. Gang. p. 101 , 370 tab 14 fig. 34. Toxotes jaculator CV. Poiss. Y1I descript. p. 234 et specim. Malacc. p. 238 (nec Guv. 1817, nec fig. in Hist. Poiss, et Hègn. anim. ed. ill.) ; Günther , Gat. Fisli. II p. 67 ex. parle; Day, Fish. Malab. p. 37. Toxotes (scelet.) Agass. , Poiss. foss IV p. 202 tab. IL Toxotes jaculator , var. malaccensis Gant., Gat. Mal. Fish. p. 177. Hab Pinang ; Singapura ; Bornéo (Bandjermasin , Pontianak) ; in mari et in fluviis. Longitudo 4 speciminum 135"' ad 152 ". Hem. Le Toxotes chatareus se distingue du jaculator par quelques écailles de moins dans les rangées longitudinales et transversales du corps, par une épine de plus à la dorsale dont la pre- mière est plus courte que le diamètre de l’oeil ; par un ou deux rayons de plus à la pectorale et par les taches du dos, qui ne revêtent point la forme de bandes et sont au nombre de 7 ou 8 , libres et disposées sur une rangée irrégulière ou presque double. 11 a encore le corps plus trapu et l’anale plus haute. Le chatareus paraît commun dans les embouchures des fleuves du continent indien et habite aussi le pays de Birmah et la Péninsule Malaye. Dans ITnsulinde il doit être rare. Je n en ai reçu jamais d’autres individus que les quatre qui font partie de mon cabinet et qui proviennent tous de Bornéo. L’espèce doit atteindre des dimensions plus grandes que celles de mes individus. Le plus grand des individus de Cuvier-Valenciennes mesurait sept pouces. Toxotes oligolepis Blkr, Plural, espèc. Toxotes, Versl. Kon. Ak. Wet. 2 e Rks. IX p. 162.— Atl. Tab. 565 , Ghaet. tab. 1 fig. 5. Toxot. corpore oblongo-ovali , altitudine spinam analem anteriorem inter et spinam dorsalem anteriorem 3 cire in ejus longitu- dine , latitudine 2 cire, in diametro dorso-anali ; capite acuto 3 et paulo in longitudine corporis , longiore quam alto ; oculis dia- metro 3*/ s cire, in longitudine capitis, diametro 1 cire, distantibus ; linea rostro-frontali rectiuscula; rostro acuto oculo paulo breviore ; maxilla superiore sub pupilla desinente ; osse supramaxillari squamato ; ossibus suborbitalibus anterioribus et praeoper- culo margine inferiore conspicue denticulalis ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra et infra lineam lateralem in sériés 23 vel 24 transversas dispositis ; squamis 22 cire in sérié longitudinali linea rostro-dorsali mediana nares posteriores inter et spinam dorsalem 1“*, 14 vel 15 in sérié transversa spinam ventralem inter et lineam dorsi medianam et spinam analem 1 m inter et spinam dorsalem 1 m quarum 4 (3*/a) apicem curvaturae lineae lateralis inter et lineam dorsi medianam, 3 lineam lateralem inter et vaginam pinnae dorsalis spinosae squamosam; linea laterali flexura anteriore inter- rupta parte posteriore spinis dorsalibus anterioribus opposita; pinna dorsali vix ante analem incipiente, spina l a oculo multo breviore , spina 3 a ceteris longiore diametro dorso-anali duplo cire, breviore , parte radiosa spina posteriore humiliore convexa ; pectoraîibus acutis capite absque rostro longioribus ; ventralibus pectoraîibus multo sed minus duplo brevioribus ; anali spina 3* ceteris longiore capitis parte postoculari breviore, parte radiosa rotundata parte spinosa non humiliore, duplo cire, longiore quam alta; caudali extensa medio vix emarginata angulis acutiuscula capite absque rostro vix breviore; colore capite superne dorsoque fusco , lateribus et inferne flavescente , griseo vel argenteo ; iride flavescente vel rosea ; corpore superne fasciis 5 latis transversis fuscis brevibus cum fusco dorsi confluentibus non infra media latera descendentibus , anteriore nucho-operculari , 2 a dorso- suprascapulari , 3 a ex parte sub dorsali spinosa, 4 a sub dorsali radiosa, 5 a caudali; pinnis flavescentibus, dorsali maculis vel fasciis fuscis vel nigris nullis ; anali unicolore. B. 7. D. 5/11 vel 5/12. P. 2/11. V. 1/5. A. 3/16 vel 3/17. G. 1/15/1 et lat brev. Syn. Toxotes jaculator GV. individu de Bourou Poiss. VII p. 237? Val., Règn. anim. edit. illustr. Poiss. tab. 44 fig. 3?? Hab. Archipel, moluccens. (Batjan ?) ; Buru ? Longitudo speciminis unici 141'". Rem. Le Toxoies oligolepis est remarquable par la forme régulière et peu trapue et peu oblique du corps cl par le nombre peu considérable des écailles sur une rangée longitudinale du tronc. C’est l’espèce qui a les écailles les plus grandes. Elle est voisine du jaculator, mais nettement distincte , non seulement par la formule de lecaillure , mais aussi par une épine de plus à la dorsale et par la brièveté de la première épine dorsale , et puis encore par les yeux qui sont plus 4 grands , par la mâchoire supérieure qui s'arrête plus en avant , par un rayon de iqoins à l’anale et à la dorsale , etc. — L’individu de Bourou , dont parlent Cuvier et Valenciennes dans leur chapitre sur les Archers , me paraît devoir être rapporté à l'espèce actuelle. C’est peut être encore un individu de la même espèce sur lequel est prise la figure du Toxotes jaculator dans l’édition illustrée du Règne animal , figure cependant qui représente l’arrière du dos plus élévé qu’il n’est dans mon individu et où les deux dernières épines dorsales sont plus longues que la troisième. Je ne sais plus positivement la localité d’ou provient l’unique individu de mon cabinet, mais je je crois originaire de l’île de Batjan. L’espèce pourrait donc bien n’être propre qu’aux Moluques. Toxotes jaculator Cuv. , Règn. an. ed. l a 11 p. 338; CV. , Poiss. VII fig. 192 (nec descript. p. 234); Guér. , Icon. Règn. anim. Poiss. tab. 26 fig. 3; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII Chaetod. p. 31 ; Plural, esp. Toxot. Versl. Kon. Akad. Wet. 2 e Rks IX p. 164 ; Cas- teln , Conlrib. ichth. Austral., Proc. Zool. Soc. Victor. II p. 84; Day, Fish. India I p. 117. - AU. Tab. 363, Chaet. tab. 1 fig. 4. Toxot. corpore oblongo-ovali , altitudine spinam analem anteriorem inter et spinam dorsi anteriorem 2*/a ad 3 in ejus longitu- dine, lalitudine 2 ad 2>/a in diametro dorso-anali; capile acuto 3»/ 4 ad 3>/ 2 in longitudine corporis , longiore quam alto; oculis diametro 3 ad 4 in longitudine capitis, diametro 1 ad 1 ! / 2 distantibus; linea rostro-frontali reetiuscula vel concaviuscula ; rostro acuto ocuïo sat multo ad non breviore ; maxilla superiore sub pupilla vel vix post pupillam desinente ; osse supramaxillari squa- mato ; ossibus suborbitalibus anterioribus et praeoperculo margine inferiore conspicue denticuiatis ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra et infra lineam lateralem in sériés 28 ad 30 transversas dispositis ; squamis 23 cire, in sérié longitudinali linea rostro-dorsaü mediana nares posteriores inter et spinam dorsi anteriorem, 13 vel 14 in sérié transversa spinam ventralem inter et lineam dorsi medianam et spinam analem anteriorem inter et spinam dorsalem anteriorem quarum 3 vel 4 (3 l / 2 ) apicem curvaturae lineae lateralis inter et lineam dorsi medianam , 4 lineam lateralem inter et vaginam dorsalis spinosae squamosam; linea laterali flexura anteriore genu posteriore paulo ante dorsalem vel initio dorsalis opposito ; pinna dorsali non ante analem incipiente, spina l a oculo conspicue ad vix longiore, spinis 2 a et 3 a ceteris longio- ribus diametro dorso-anali dupîo ad plus duplo brevioribus, parte radiosa convexa spina posteriore vix humiliore; pectoralibus acutis capite absque rostro longioribus ; ventralibus pectoralibus multo minus duplo brevioribus ; anali dorsali longiore , spina 3 a ceteris longiore capitis parte postoculari breviore, parte radiosa rotundata parte spinosa non humiliore duplo ad duplo fere lon- giore quam alla; caudali extensa medio paulo emarginata angulis acuta vel acutiuscula capite absque rostro non vel vix breviore ; colore capite superne dorsoque fusco vel nigricante-violaceo , lateribus et interne flavescente , griseo vel argenteo ; iride flaves- cente vel rosea ; dorso fasciis 5 transversis triangularibus fuscis vel violaceo-fuscis cum colore dorsi confluentibus apice non inira media latera descendentibus , l a nucho-operculari , 2 a 3 a et 4 a latis , 2 a nucho-operculari , 3 a ex parte sub dorsali spinosa , 4 a sub dorsali radiosa, 5 a caudali; pinnis flavescentibus ; dorsali radiosa interne antice et superne postice macula iusca vel nigri- cante ; anali dimidio libero vulgo Iusca vel nigricanle. B. 7. D. 4/12 vel 4/13. P. 2/11. V. 1/5. A, 3/15 ad 3/17. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Jaculator Fish , Sciaena jaculatrix PalL, Philosoph. Transact. LYI 1766 p. 186 tab. 8 fig. 6.; Spicileg. zoolog. VIII 1770 p. 41 ; Bonnat, , Tabl. encycl. Ichth. p. 121. Scarus Schlmeri L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1282; Lac., Poiss. IV p. 5 , 17; Shaw, Gen. Zool. IV p. 398. Labrus jaculatrix Lac. , Poiss. III p. 425 , 464 ; Shaw , Gen. Zool. IV p. 485 tab. 68, Sumpit Mal. ; Blibiran Jav, Hab. Sumatra (Telokbetong , Tandjong, Benculen , Padang , Siboga, Palembang, Lahat, Djambi) ; Batu ; Nias; Singapura ; Bintang (Rio); Java (Batavia, Tjilatjap, Prigi) ; Bornéo (Sinkawang , Sungiduri, Pontianak , Sintang, Bandjermasin); Gelebes (Macassar, Amurang , Manado , Tanawanco, Goronlalo) ; Sangir; Sumbawa (Bima) ; Timor; Ternata; Batjan (Labuha) ; Buru (Kajeli); Ceram (Wahai) ; Àmboina ; Nova-Guinea; in mari et in fluviis; — An et Insul. Philipp. (Samar)? Longitudo 25 speciminum 80'" ad 235.'" Rem. Mes individus appartiennent sans aucun doute à l’espèce figurée pour la première fois dans les Philosophical Transactions de Tan 1766 sous le nom de Jaculator Fish, espèce type du genre Toxotes Cuv. La figure de Pallas , bien que fort inexacte par rapport à fécaillure , fait par- faitement reconnaître l’espèce par les quatre épines de la dorsale. Aussi l’individu, sur lequel fut prise la figure , était originaire de Batavia où l’espèce est fort commune et la seule du genre qu’on y trouve. Le Toxotes jaculator est nettement distinct des autres espèces connues de Toxotes par le nombre des épines dorsales et par la formule des écailles. 11 se distingue encore, du Toxotes microlepis et du Toxotes chalareus par les larges bandes transversales qui se confondent insensiblement avec la couleur foncée du dos, et du Toxotes oligolepis par la forme moins régulière du corps et par un rayon de plus à la dorsale. M. Day a retrouvé cette espèce aux îles Andaman. M. de Castelnau la cite aussi comme habitant Port Darwin. J’ai déjà dit ailleurs ce qu’on ait à penser de la singulière industrie, attribuée au jaculator.de lancer des gouttes d’eau aux insectes pour les attraper. 5 FAMILIA P E M P 11 E B I DO IDE! Percae corpore ovali-oblongo valde compresso squamis tenuibus ctenoideis vestito , inferne cari- nato , dimidio posteriore valde gracilescente ; capite convexo obluso ubique fere squamato; ore antico rictu magno , denlibus brevibus acutis: apertura branchiali sub guia continua; inguinibus squama elongala ; iinea laterali continua ; pinna dorsal i unica tota vel tota fere ante analem sita brevi indi visa alepidota anali mullo ad triplo breviore spinis 5 vel 6 conliguis gracilibus; ventra- libus sub basi pectoralium inserlis; anali elongata basi vel tota squamata spinis 3; caudah rad iis fissis 15; ossibus pharyngealibus inferioribus non coalitis. B. 7. Cette petite famille ne comprend que peu d’espèces , appartenant aux genres Pempheris Cuv. et Parapriacanthus Steind. (Pempherichlhys Klunz ). L’Inde archipélagique ne paraît nourrir que six espèces du premier genre, sav. 1. Pempheris mangula CV. = Hab. Pinang, Singapura, Java, Celebes, Timor, Halmahera, Âmboina, 2. » oualensis CV. = » Java, Celebes , Timor , Halmahera, Amboina. 3. » vanicolensis CY. = » Singapura, Java, Celebes, Sangi , Timor, Ternala, Amboina. 4. y> adustus Blkr. = » Amboina. 5. )) otaitensis CV. = » Amboina , Banda, 6. » Schwenki Blkr. =r » Sumatra , Batu. PEMPHEBIS Cuv. Déniés, maxillis pluriseriati , vomerini , palalini, pharyngeales. Squamae trunco irrégularité!' se- rialae , 50 ad 00 in sérié longitudinale Pinna dorsalis anali triplo cire, brevior spinis 6 et radiis 9 vel 10. Analis tota squamata radiis 36 ad 46. Caudalis integra. Rem. Les espèces insulindiennes sont diversifiées par la dentition , par les proportions de la longueur et de la hauteur de la tête , par la longueur relative de la mâchoire supérieure , par Pécaillure et par la coloration des nageoires. I. Dents intermaxillaiies et mandibulaires de la rangée externe plus fortes que les autres, les intennaxiüaires dirigées en partie en haut , les- mandibulaires dirigées en partie en avant. Tête plus haute que longue. Environ 55 écailles dans la ligne latérale jusqu’à la caudale. 1. Tête 4 à 4'/i fois dans la longueur totale. Profil rostro-frontal droit. Mâchoire supérieure 1 s / 3 fois dans la longueur de la tête, s’arrêtant sous la partie postérieure de la pupille. Dorsale à bordure antérieure brunâtre. Pectorale sans tache basale brune, 1. Pempheris mangula CV. % Tête 5 fois dans la longueur totale. Profil rostro-frontal convexe. Mâchoire supérieure 2 fois dans la longueur de la tête , s’arrêtant sous la partie antérieure de la pupille. Dorsale à tache apicale et pectorale à tache basale brunes. 2. Pempheris oaalcnsis. CV. II. Dents mandibulaires de la rangée externe pas plus fortes que les autres et non dirigées en avant. Dents intermaxillaires de la rangée externe non dirigées en haut. Tête plus haute que longue. Environ 55 écailles dans la ligne latérale. Profil frontal non concave. Dents intermaxillaires et mandibulaires bien développées , les intermaxillaires de la rangée externe plus fortes que les autres. a. Tête 4v 3 à 4>/ 2 fois dans la longueur totale. Mâchoire supérieure l>/s à 2 fois dans la longueur de la tête. Dorsale à tache apicale brune. Pectorale sans tache brune. 3. Pempheris vanicolensis CV. IX. ü) 6 b. Tête 4*/* fois dans la longueur totale , presque pas plus haute que longue. Dorsale à bordure antérieure , pectorale à tache basale brunes. Mâchoire supérieure 2 fois dans la longueur de la tête. D. G/9. A. 3/42. 4. Pempheris adustus Blkr. c. Tête 5 fois dans la longueur totale , notablement plus haute que longue. Dorsale à bordure antérieure , pectorale à tache basale brunes. Mâchoire supérieure IV* fois dans la longueur de la tête. D. 6/10 ou 6/11. A. 3/39. 5. Pempheris otaitensis CV. 2. Tête plus longue que haute, à profil frontal concave, moins de 5 fois dans la longueur totale. Environ 45 écailles dans la ligne latérale. Dents intermaxillaires et mandibulaires rudimentaires peu visibles , les intermaxillaires de la rangée externe pas plus grandes que les autres. 6. Pempheris Schwenki Blkr. Pempheris mangula CV. , Poiss. VH p. 228; Blkr, Verh. Bat. (Jen. XXIII f Chaet. p. 30 (nee syn. ex parte); Révis. Pemph., Arch. néerl. Sc. XII p. 45; Cünlh. , Cat. Fish. H pag. 509 (nec Fisch. Sûdsee p. 108); Klnnz. , Syn. Fisch. R M. , Verh. zool.bot. Ges. Wien XXI p. 469 ex parte (nec Day). — Ail. Tab. 383, Pemph. tab. 1 fig. 2. Pemph. corpore oblongo compresso, diametro dorso-ventrali 2 3 /* ad 3 in ejus longitudine ; latitudine corporis 2 1 /* ad 2V 3 in diametro dorso-ventrali ; capite 4 et paulo ad 4 1 /* in longitudine corporis , altiore quam longo ; linea rostro-fronlali rectiuscula ; oculis diametro 2 et paulo in longitudine capitis , diametro 3 /s cire distantibus ; maxilla superiore , ore clauso , maxilla inferiore paulo breviore IV* cire, in longitudine capitis. sub pupilla desinente ; dentibus maxillis sérié externa antice ceteris fortionbus conicis curvatis, intermaxillaribus ex parte sursum mandibularibus ex parte antrorsum dîrectis ; praeoperculo spina angulari deorsum spectante ; regione gulo-ventrali interne antice acutiuscule carinata postice plana triangulari ; squamis trunco inaequalibus, latenbus mediis ceteris majoribus, dorsalibus mediis et lateribus anterioribus plus minusve squamulatis; squamis trunco 55 cire, in linea laterali usque ad basin pinnae caudalis, 45 cire, in sérié longitudinali angulum operculi inter et basin pinnae caudalis; pmna dorsali multo altiore quam longa diametro dorso-ventrali multo minus duplo humiliore , basi 3 ad 3 et paulo in longitudine pinnae analis ; pinnis pectoralibus capite non ad vix longioribus ; ventralibus capite duplo ad minus duplo brevioribus; caudali extensa vix marginata capite non ad vix longiore ; anali leviter emarginata basi 2 cire, in longitudine corporis absque pinna caudali ; colore corpore su- perne fuscescenle-aureo , interne dilutiore vel aureo-argenteo , fréquenter fusco plus minusve dense arenato; irideflavescente-rosea; pinnis roseis , dorsali antice fusca ; pectoralibus basi macula fusca nulla ; anali interne et caudali postice interdum fusco marginatis. B. 7. D. 6^9. P. 2/16. V. 4/5. A. 3/38 ad 3/40, G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Mangula kutti Russ. , Fish. Corom. Il p. 10 fig. 111. Kurtus macrolepidotus Bl. Schn. , Syst. p. 164?? Pempheris moluca GY., Poiss. YII p. 228; Yal , Règn. an. ed. ill. Poiss. tab. 44 fig. 2; Schl. , Faun. Jap. Poiss p. 85 tab. 44 fig. 3; Gant., Gat. Mal. Fish. p. 175; Günth. , Cat. Fish. Il p. 509; Day, Fish. Malab. p. 108; Fish. India I p. 175 tab. 42 fiS. 2. Pempheris malabarica GY. , Poiss. YII p. 229 ? Ikan Batu Mai. Batav. tlab. Pinang, Singapura; Java (Batavia); Gelebes (Manado) ; Timor (Kupang) ; Halmahera (Sahu); Amboina; in mari. Longitudo 6 speciminum 130"' ad 150'". Rem. Le Pempheris mangula est bien caractérisé par les fortes dents du devant des mâchoires, par la grande tête dont la longueur ne mesure que 4 fois jusqu’à 4V3 fois dans la longueur totale, par son profil droit, par la longueur de la mâchoire supérieure, par la borduie antérieure brune de la dorsale et par l’absence de tache basale noirâtre à la pectorale. L’espèce n‘est pas commune dans les mers insulindiennes et paraît habiter hors 1 Inde archi- pélagique , la Mer rouge , les côtes de Zanzibar, de l’Inde continentale, de Chine et de Kiousiou (Japon). Sa présence dans les mers polynésiennes n’a pas encore été positivement démontrée. Pempheris oualensis CV. , Poiss. VII p. 223; Blkr, Bijdr. ichth. Banda, Nat. f. Ned. Ind. II p. 242 (ex parte); Révis. Pemph., Arch. néerl. Sc. XII p. 47, — Atl. Tab. 383, Pemph. tab. 1 fig. 5. Pemph. corpore oblongo compresso, diametro dorso-ventrali 3 cire, in ejus longitudine; latitudine corporis 2V S cire, in diametro dorso-ventrali ; capite 5 cire, in longitudine corporis , paulo altiore quam longo ; linea rostro-irontali convexa ; oculis diametro 2 et paulo in longitudine capitis , diametro 2 /* ad */ 4 distantibus ; maxilla superiore , ore clauso , maxilla inferiore paulo breviore , 2 in longitudine capitis , sub pupillae parte anteriore desinente ; dentibus maxillis bene conspicuis , intermaxillaribus sérié externa ceteris fortioribus plus minusve sursum et antrorsum directis, mandibularibus sérié externa antice tantum ceteris fortioiibus antrorsum directis ; praeoperculo angulo spina deorsum spectante ; regione gulo-ventrali inferne antice obtusiuscule carinata postice plana trigona ; squamis trunco 55 cire, in linea laterali usque ad basin pinnae caudalis , 45 cire, in sérié longitudinali angulum 7 opeiculi inter et basin pinnae caudalis, lateralibus mediis ceteris majoribus, dorsalibus lateralibusque pluriniis squamulatis • pinna dorsah altitudme 1 V* cire, in diamètre dorso-ventrali , longiludine 8 striatus Blkr = Holacanlhus striatus Büpp. 61. » semicirculalus Blkr — Holacanlhus semicirculatus CV. 62. § nicobariensis Blkr = Holacanthus geometricus Lac. = Holacanthus nicobariensis Blkr. 63. » imperator Blkr = Holacanthus imperator Lac. 04. » annularis Blkr == Holacanlhus annularis Lac. = Holacanthus pseudannularis Blkr. Plataci formes. 65. Platax teira Cuv. Plalax xanthopus et Platax Boersi Blkr. 66. » vespertilio Cuv. = Platax orbicularis Rüpp, = Plalax Blochi et peniacanthus CV. 67. > melanosoma Blkr. 68. » pinnatus Blkr = Platax gampret Blkr. 69. » batavianus CV. Zancliformes. 70. Zanclus cornutus CV. 71. » canescens Günth. = Zanclus centrognathos CV. L’exposé suivant résume les connaissances actuelles par rapport à la distribution géographique des espèces dans l’Inde archipélagique. Sumatra , 22 espèces. Pimelepterus cinerascens , Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Ilarches orbis , Chelmon rostratus , Taurichthys macrolepi- dotus , Teira gonoptrus Bennetti , Tetr. trifasciatus , T. miliaris , T. collaris , T. auriga , T. vagabundus , T. Rafflesi , T. triangulum , Holacanthus bicolor , H. xanthometopon , Acanthochaetodon semicirculatus , Ac. annularis Zanclus cornutus , Platax teira , PI. ves- pertilio , PI. batavianus. Batou t 13 espèces. Pimelepterus lembus, Ephippus argus, Taurichthys varius , Tetragonoptrus trifasciatus, T. melanotus, T. vagabundus, T. fal- cula, T. triangulum, Megaprotodon strigangulus, Chaetodonloplus mesoleucus, Zanclus cornutus, Platax teira, PI. vespertilio. Nias , 8 espèces. Ephippus argus , Ilarpochirus punclatus , Tetragonoptrus collaris , T. vagabundus , T. triangulum , Platax teira , PL vespertilio , PL batavianus. Pinang , \ 2 espèces. Pimelepterus oblongior ? , Proteracanthus sarissophorus , Ephippus argus , Harpochirus punctatus . Ilarches orbis , Parachaetodon ocellatus , Taurichthys macrolepidotus » Tetragonoptrus collaris , Acanthochaetodon annularis , Platax teira , PL vespertilio , PI. batavianus. Singapore , \ 7 espèces. Pimelepterus lembus , Proteracanthus sarissophorus , Ephippus argus , Ilarpochirus punctatus t Ilarches orbis , Chelmon roslralus , Parachaetodon ocellatus, Taurichthys macrolepidotus, Tetragonoptrus octofasciatus , Ghaetodontoplus mesoleucus , Holacanthus sexstriatus, Acanthochaetodon annularis, Ac. striatus , Platax teira, PL vespertilio, PL pinnatus, PL batavianus. Bintang f 7 espèces. Ephippus argus , Ilarpochirus punctatus , Chelmon rostratus , Parachaetodon ocellatus , Platax teira , PL vespertilio , PL batavianus. Bangka , 1 1 espèces. Pimelepterus cinerascens , Ephippus argus , Ilarpochirus punctatus , Ilarches orbis , Chelmon rostratus , Parachaetodon ocellatus. Tetragonoptrus octofasciatus , Acanthochaetodon striatus , Platax vespertilio , PL batavianus , PI. teira. Biliton , 2 espèces. Chelmon rostratus, Platax batavianus. Lepar , i espèce. Chelmon rostratus. Cocos , 9 espèces. Pimelepterus cinerascens, Tetragonoptrus trifasciatus , T. ephippium, T. semeion, T. auriga, T. lineolatus, Zanclus cornutus, Pla- tax teira, PL vespertilio. Java , 42 espèces. Pimelepterus cinerascens , P. lembus , P. waigiensis , Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Ilarches orbis , Chelmon rostratus , Parachaetodon ocellatus, Coradion chryso/.onus , Taurichthys varius , T. monoceros , T. macrolepidotus, Tetragonoptrus Meyeri , Tetr. Bennetti, T. spéculum, T. trifasciatus, T. ephippium, T. octofasciatus, T. miliaris , T. fasciatus, T. collaris, T. unimacu- latus. T. Kleinii, T. auriga, T. vagabundus, T. Rafflesi , T. triangulum, Megaprotodon strigangulus, Chaetodontoplus mesoleucus , Ch. chrysocephalus , Holacanthus trimaculatus , II navarchus , H. diacanthus , II. sexstriatus , Acanthochaetodon lepidolepis , Ac. semicirculatus , Ac. annularis, Zanclus cornutus, Platax teira, PL vespertilio, PL pinnatus, PL batavianus. Bawean , 9 espèces. Chelmon rostratus , Tetragonoptrus spéculum , T. octofasciatus , T. fasciatus , T. auriga , T. vagabundus , T. Rafflesi , Platax teira , PL vespertilio. Mille-îsles ( Duizend eilanden ) , 5 espèces. Chelmon rostratus , Taurichthys macrolepidotus , Tetragonoptrus octofasciatus , Chaedontoplus mesoleucus , Platax batavianus. Madoura , 5 espèces. Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Platax teira , PL vespertilio , PL pinnatus. Bail, 5 espèces. Pimelepterus cinerascens , Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Taurichthys macrolepidotus , Platax vespertilio. Bornéo , 4 espèces. Ephippus argus , Ilarpochirus punctatus , Tetragonoptrus fasciatus , Platax teira. Cclèbcs , 37 espèces. Pimelepterus cinerascens, P. lembus, P waigiensis, Ephippus argus, Ilarpochirus punctatus, Chelmon rostratus , Parachaetodon ocellatus , Coradion chrysozonus , Taurichthys varius, T. macrolepidotus, Tetragonoptrus Meyeri, T. trifasciatus T. ephippium, T. semeion, T. octofasciatus, T. miliaris, T fasciatus, T collaris, T. melanotus , T. Kieini , T. auriga, T. vagabundus, T. Rafflesi, Megaprotodon strigangulus , Chaetodontoplus mesoleucus , Holacanthus tibicen , II. diacanthus , H, sexstriatus , Acanthochaetodon semicirculatus , Ac. imperator , Ac. annularis , Zanclus cornutus , Z. canescens , Platax teira , PL vespertilio , PL pinnatus , PL batavianus. Sangi, 6 espèces. Tetragonoptrus fasciatus , T. miliaris , T. Kieini , T. auriga , T. vagabundus , Platax vespertilio. Sumbawa , 7 espèces. Taurichthys macrolepidotus, Tetragonoptrus octofasciatus, T. fasciatus, T. vagabundus, T, Rafflesi, T. lineolatus, Platax batavianus. Floi'cs y 1 5 espèces. Pimelepterus cinerascens, Taurichthys chrysostomus , Tetragonoptrus trifasciatus, T. ephippium, T. melanotus, T. Kieini, T. auriga, T. lineolatus, T. triangulum, Holacanthus bicolor, II. tibicen, H. Vroliki, H. navarchus, H. diacanthus, Zanclus cornutus. 13 Solor , 14 espèces. Pimelepterus cineraseens , Taurichthys macrolepidotus, Telragonoptrus trifasciatus, T. punctato-fasciatus, T, selene, T. unimacu- Jatus , F. Kleini , i. auriga, T. triangulum, Chaetodontoplus nielanosoma , Holacanthus bicolor, H. tibicen, Platax vespertilio, PI. batavianus. Timor , 22 espèces. Pimelepterus cineraseens, Ephippus argus, Taurichthys macrolepidotus , T. varius, Hemitauriehthys polylepis, Tetragonoptrus trifasciatus, T. ephippium, T. fasciatus, T. melanolus , T. unimaculatus , T. Kleini, T. auriga, T. vagabundus, T. Raffïesi, T. triangulum, Megaprotodon strigangulus , llolacanthus Yroliki, II. diacanthus , Âcantoehaetodon semicirculatus , Ac. nicobariensis , Zanclus cornutus , Platax teira. Ternate , 20 espèces. Pimelepterus lembus , P. waigiensis, Prognathodus longirostris , Parachaetodon ocellatus, Taurichthys chrysostomus , T, macro- lepidotus , Tetragonoptrus trifasciatus , T. ephippium , T. fasciatus , T. miliaris , T. melanotus , T. unimaculatus , T.’ Kleini , T. auriga, T. vagabundus, T. Raffïesi , T. lineolatus , T. falcula , T. triangulum, Holacanthus bicolor, H. tibicen, H. Vroliki, Zanclus cornutus , Platax teira , PI. vespertilio , PI. batavianus. Halmahêra , 12 espèces. Harpochirus punctatus, Parachaetodon ocellatus, Tetragonoptrus Bennetti , T. trifasciatus, T. fasciatus, T. Kleini, T. auriga, T, Raffïesi , T. triangulum , Megaprotodon strigangulus , Chaetodontoplus mesoleucus , Zanclus cornutus. Batjan , 12 espèces. Pimelepterus lembus, Ephippus argus, Harpochirus punctatus, Taurichthys macrolepidotus, Telragonoptrus Kleini, T. auriga T. vagabundus , Chaetodontoplus mesoleucus , Zanclus cornutus , Platax teira , PL vespertilio , PI. pinnatus. Bourou , 17 espèces Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Taurichthys macrolepidotus , Parachaetodon ocellatus , Tetragonoptrus trifasciatus T. miliaris, T. punctato-fasciatus, T. fasciatus, T. unimaculatus, T. Kleini, T. auriga, T. vagabundus, T. triangulum, Holacan- thus Lamarcki , H. Vroliki , Acanthochaetodon semicirculatus , PJatax vespertilio. Obi-major, 9 espèces. Pimelepterus cineraseens, Taurichthys macrolepidotus, Tetragonoptrus trifasciatus, T. punctato-fasciatus, T. triangulum Mega- protodon strigangulus , Chaetodontoplus mesoleucus , Holacanthus Vroliki , Platax vespertilio. Àmboine , 56 espèces. Pimelepterus cineraseens , P. lembus , P. waigiensis , Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Prognathodus longirostris Para- chaetodon ocellatus, Coradion chrysozonus, C. melanopus , Taurichthys varius, T. chrysostomus, T. macrolepidotus Ilemitau- nchthys polylepis, Tetragonoptrus Meyeri , T. ornatissimus, T. Bennetti, T. spéculum, T. trifasciatus, T. ephippium, T. octofas- ciatus , T. miliaris, 1. punctato-fasciatus, 1. fasciatus, 1. melanotus, T. selene, T. unimaculatus, T. Kleini, T. auriga T va^a- bundus , T. Raliïesi, T. Mertensi, T. lineolatus , T. falcula , T. triangulum , Megaprotodon strigangulus , Chaetodontoplus* dimi- diatus, Holacanthus Lamarcki, H. melanospilus , H. bispinosus , H. bicolor, H. tibicen, H. nox , H. Vroliki, II. trimaculatus H navarchus , H. diacanthus , H. sexstriatus , Acanthochaetodon semicirculatus , Ac. nicobariensis , Ac. imperator , Zanclus cornutus * Z. canescens , Platax teira , PI. vespertilio , PI. melanosoma , PI. batavianus. Saparoua , 2 espèces. Pimelepterus cineraseens , Holacanthus bicolor. Céram, 33 espèces. Ephippus argus, Prognathodus longirostris, Parachaetodon ocellatus, Taurichthys chrysostomus, T. varius, T. macrolepidotus Coradion melanopus , Tetragonoptrus trifasciatus , T. Meyeri , T. oclofasciatus , T. spéculum , T. unimaculatus , T. ephippium T fasciatus, T. miliaris, T. melanotus, T. Kleini, T. auriga, T. vagabundus, T. Raffïesi, T. triangulum, Megaprotodon strkan’eu- gulus, Chaetodontoplus mesoleucus, Holacanthus bicolor, H. tibicen, H. Lamarcki, 11. Vroliki, H. diacanthus , Acanthochaetodon nicobariensis , Ac. semicirculatus , Zanclus cornutus , Platax teira , PI. vespertilio. Harouko , 5 espèces. Tetragonoptrus trifasciatus, T. ephippium, T. vagabundus, T. Raffïesi, Zanclus cornutus. Noussa-laut , 2 espèces. Prognathodus longirostris, Holacanthus Lamarcki. Banda , 25 espèces. Chelmon rostratus , Prognathodus longirostris , Taurichthys varius , T. chrysostomus , T. macrolepidotus , Tetragonoptrus spé- culum, f. trifasciatus, T. punctato-fasciatus, T. fasciatus, T. melanotus, T. unimaculatus, T. Kleini, T. auriga, T vagabundus T. lineolatus, T. triangulum, Megaprotodon strigangulus, Holacanthus Lamarcki, H. bicolor, II. trimaculatus, IL navarchus II’ diacanthus , Zanclus cornutus. * ’ Goram , 15 espèces. Taurichthys chrysostomus, Tetragonoptrus trifasciatus, T. ephippium, T. semeion, T. melanotus, T. Kleini T. auriga T vagabundus, T. Raffïesi, Holacanthus nox, H. xanthometopon , Acanthochaetodon semicirculatus, Zanclus cornutus Platax teira PI. vespertilio. ’ * A rou , 4 espèces. Tetragonoptrus trifasciatus , T. vagabundus , T. Rafflesi , Holacanthus bicolor. IX. 4 14 Waigiou , Rawak , 11 espèces. Pimelepterus waigiensis, Harpochirus punctatus, ParachaeLodon ocellatus, Telragonoptrus trifasciatus, T. Rafflesi, Holacanthus xanthometopon , Acanthochaetodon semicirculatus , Ac. nicobariensis , Zanclus cornutus, Platax vespertilio, PL batavianus. Nouvelle-Guinée , 20 espèces. Pimelepterus cinerascens , P. waigiensis , Harpochirus punctatus , Taurichthys chrysostomus , T. macrolepidotus , Tetragonoptrus ephippium , T. Meyeri , T. ornatissimus , T. miliaris , T. Kleini , T. trifasciatus , T. fasciatus , T. Rafflesi , T. triangulum , Hola- canthus diacanthus, H. bicolor, Acanthochaetodon imperator , Platax teira, PI. vespertilio, Zanclus cornutus. Philippines, 7 espèces. Pimelepterus cinerascens , Ephippus argus , Harpochirus punctatus , Ghelmon rostratus , Parachaetodon ocellatus , Taurichthys macrolepidotus , Platax vespertilio. Subfamilia PIMELEPTERIFORMES. Chaetodont. corpore oblongo-ovali squamis ctenoideis vel (rarissime) cycloideis laevibus vestito; dentibus maxillis incisivis ; maxilla inferiore ramis sulco aeule gulari distinclis horizonlaliter mobi- libus ; apertura branchiali sub gula continua; cute gulo-inlerbranchiali a cute praeventrali distincla; squamis inguinalibus elongatis vel composilis; pinna dorsali parle spinosa parle radiosa non breviore spinis 10 ad 15 et radiis 11 ad 20; ventralibus vulgo post basin rarius sub basi pectoralium inserlis ; anali spinis 3 et radiis 10 ad 15; caudali emarginala radiis fissis 15. B. 5 ad 7. PIMELEPTERUS Lac. = Kyphosus Lac. = Dorsuarius, Xyster Comm. = Opislhistius Gill. Déniés maxillis pluriseriati sérié exlerna dimidio basali maxilla affixi dimidio apicali verticales incisivi, seriebus inlernis gracillimi acuti. Déniés vomerini , palatini , pterygoidei , linguales. Déniés pharyngeales subulati. Caput superne usque supra nares , laleribus et inferne usque sub oculo ubique squamalum. Maxilla superior protraclilis postice squamala. Praeoperculum denticulatum. Culis gulo-interbrancliialis lata parum incisa dense squamala. Squamae Irunco clenoideae GO ad 80 in sérié longitudinal). Pinnae impares molles tolae squamalae, dorsalis indivisa spinis 11 et radiis 12 ad 14, parle spinosa et parte radiosa subaequilongis. Analis radiis 11 ad 14. Pecto- rales acutae. B. 7. Rem. Le nombre des espèces de Pimelepterus, inscrites comme insulindiennes , est de sept, mais il est probable que trois au-moins ne sont que nominales. Les Pimelepterus Raynaldi et indicus ne sont probablement pas distincts du cinerascens et je crois maintenant le ternatensis identique avec le lembus. Des sept espèces il n’en resterait donc que quatre , dont voici les prin- cipaux caractères. I. Dents incisives à partie couchée beaucoup moins de trois fois plus longue que la partie apicale. Corps à bandelettes dorées ou brunâtres. Longueur de la tête moins de 5 fois dans la longueur totale. a. Dorsale à partie molle notablement plus haute mais plus courte que la partie épineuse. Préorbitaire sans écailles. Tronc à environ 65 écailles sur une rangée longitudinale au-dessus de la ligne latérale. D. 11/12 ou 11/13, A. 3/11 ou 3/12. 1. Pimelepterus cinerascens Day. b. Dorsale à partie molle pas plus haute que la partie épineuse. 70 à 80 écailles sur une rangée longitudinale au-dessus de la ligne latérale aa. Préorbitaire sans écailles. Tête aussi haute que longue. f 70 écailles sur une rangée longitudinale. Hauteur du corps moins de 3 fois dans sa longueur. Dorsale à partie épi- neuse plus courte que la partie molle. D. 11/14 ou 11/15. A. 3/13 ou 3/14, 2. Pimelepterus lembus CV. Ÿ 75 écailles sur une rangée longitudinale. Hauteur du corps 3 fois dans sa longueur. Dorsale à partie épineuse pas plus courte que la partie molle. D. 11/13 ou 11/14. A. 3/12 ou 3/13. 5. Pimelepterus oblongior CV. 15 bb. Préorbitaire à écailles. Tête plus longue que haute. f 80 écailles sur une rangée longitudinale. Hauteur du corps 3 fois dans sa longueur. Dorsale à partie épineuse plus courte que la partie molle. D. 11/14 ou 11/14. A. 3/13 ou 3/14. 4. Pimelepterus waigiensis QG. Pimelepterus cinerascens Day , Fish. India I p. 145 tab. 35 fig. 3; Blkr, Verh, Kon. Ak. Wet. XVII Chaet. p. 12. — Ail. Tab. 3G4 , Chael. lab. 2 fig. 4. Pimelept. corpore oblongo compresso, altitudine 2 */ 6 ad 2 3 / 4 in ejus longitudine a rostri apice usque ad marginem pinnae caudalis posteriorem medium; latitudine corporis 2>/2 ad 3 fere in ejus altitudine; capite obtuso 4 »/ 4 ad 4*/a in longitudine cor- poris usque ad marginem pinnae caudalis posteriorem medium , aeque alto cire, ac longo ad paulo altiore quam longo ; oculis diametro 3 fere ad 8‘/3 in longitudine capitis , diametro 1 et paulo distantibus ; iinea rostro-dorsali rostro et nucha convexa , fronte rectiuscula vel concaviuscula ; osse praeorbitali plane alepidoto , aetate minus provectis conspicue denticulato ; dentibus maxillis parte horizontali parte apicali conspicue longiore , ore interno utroque Iatere vomerinis in thurmam oblongam transver- sam , palatinis in vittam gracilem , pterygoideis in thurmam elongatam plus duplo longiorem quam latam , lingualibus in thurmam ovato-quadratiusculam disposais ; dentibus pharyngealibus conico-subulaLis leviter curvatis ; labio inferiore antice majore parte non a cute gulari distincto; praeoperculo poslice et interne denticulato; squamis trunco 65 cire, in sérié longitudinali supra, 58 cire, in sérié longitudinali infra lineam lateralem , 55 cire, in sérié horizontali os suprascapulare inter et basin pinnae caudalis , 29 cire, in sérié transversa pinnam ventralcm inter et dorsalem , 25 cire, in sérié transvera initium pinnae analis inter et dorsalem quarum 9 vel 10 lineam lateralem inter et spinas dorsales médias ; linea laterali bene conspicua; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa paulo longiore sed conspicue humiliore , spinis 6 a 7 a et 8 a ceteris longioribus corpore quadruplo fere ad plus quadruplo humilioribus , parte radiosa antice valde convexa corpore triplo ad minus triplo humiliore ; pectoralibus aculis vel acutiusculis et ventralibus subaequilongis capitis parte postoculari non ad paulo brevioribus ; anali spinis 3 mediocribus posteriore ceteris longiore oculi diametro paulo ad non breviore , parte radiosa dorsali radiosa paulo breviore sed forma et altitudine eae subaequali; caudali extensa paulo et angulatim emarginata lobis acutis radiis mediis minus duplo et capite non ad paulo longio- oribus ; colore corpore superne ex griseo coerulescente , interne ex griseo margaritaceo ; iride flava ; vitta rostro-suboculari argentea ; trunco lateribus singulis seriebus squamarum longitudinalibus vittula profunde aurea vel fusca ; pinnis ex griseo vel ex roseo pallide violascentibus vel fuscescentibus , dorsali et anali radiosis nigricante vel fusco marginatis. B. 7. D. 11/12 vel 11/13. P. 2/14 ad 2/17. Y. 1/5. A. 3/11 vel 3/12. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Sciaena cinerascens , tahmel Forsk. , Descr. animal, p. 53. Pimelepterus indiens K. Y. IL , GV. , Poiss. YII p. 201 ; Schl. , Faun. Jap. Poiss p. 86 . Pimelepterus altipinnis GV. , Poiss. YII p. 201 ; Guér. , Iconogr, R. an. Poiss. tab. 25 fig. 1; Blkr, N. bijdr. ichth. Bangka, Nat. T. Ned. Ind III p. 727. Pimelepterus Dussumieri GV. , Poiss. YII p. 203; Règn. anim. ed. ill. Poiss. tab. 43 fig» 1. Pimelepterus tahmel Rüpp. , N. Wirb. Fisch p. 35 tab. 10 fig. 4; Günth., Gat. Fish I p. 499; Klunz, , Syn. Fisch. R. M. Yerh. z. b. Ges. Wien. XX p. 795 (ex parte). Pimelepterus Reynaldi GV. , Poiss. YII p. 204 ? Opisthistius tahmel Gill, Fish. Low. Californ. Proc. Acad. nat. sc. Philad. 1862 p. 245. Hab. Sumatra (Fretum Sundaicum) ; Bangka (Karanghadji) ; Cocos (Nova-seîma) ; Java ; Bali (Boleling) ; Solor (Lawajong) ; Flores (Larantuca) ; Gelebes (Tombariri); Timor (Atapupu) ; Obi-major; Amboina; Saparua; Philipp. ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 8 speciminum 83'" ad 255 ". Rem. Le Pimelepterus cinerascens est une des espèces les mieux caractérisées du genre , par la lorme et la hauteur de la dorsale molle et de l'anale et par la formule de leurs rayons. Si la synonymie que je viens de donner est juste , l’espèce habite , hors l’Insulinde , la Mer rouge , les côtes de Zanzibar et de File de la Béunion , le golfe du Bengale et le Japon. M. Klunzinger dit que la hauteur et la lorme de la dorsale sont dépendantes de l’âge et réunit le Pimelepterus marciac (waigiensis) au cinerascens. C’est une erreur par rapport à ces deux espèces. Les plus petits de mes individus du cinerascens ont la dorsale molle et l’anale relative- ment aussi hantes et aussi convexes en avant que les plus âgés , — et mon individu du waigien- sis , qui est beaucoup plus grand que le plus long du cinerascens, présente au contraire une dor- sale molle moins haute que les épines dorsales postérieures. M. Klunzinger aura confondu les deux espèces ou plutôt n’aura eu sous les yeux que des individus du lembus qu’il n’a pas distingués du cinerascens. Il reste donc à déterminer si c’est le waigiensis ou bien le lembus qui habite aussi le Mer rouge. Pimelepterus lembus CV. , Poiss. VII p. 201 ; Blkr, Diagn. vischs. Batav. , Nat. T. Ned. Ind. IV p. 469; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII Chaet. p. 14; Günth., Cat. Fish, I p. 498. — Atl. Tab. 364 , Chaet. tab. 2 fig. 1 . Pimelept. corpore oblongo compresso altitudine 2 3 /4 ad 3 fere in ejus longitudine a rostri apice usque ad marginem pinnae caudalis posteriorem medium; latitudine corporis 2>/4 ad 2*/ 4 in ejus altitudine; capite obtuso 4»/* ad 4 s / 4 in longitudine corporis 16 usque ad marginem pinnae caudalis posteriorem medium , aeque alto ac longo ad paulo altiore quam longo ; oculis diametro 3 ad S 1 I 3 in longitudine capitis, diametro 1 et paulo ad l a / 5 distanlibus ; linea rostro-dorsali rostro et nucha convexa , fronte rectiuscula vel concaviuscula ; osse praeorbitali plane alepidoto ; dentibus maxillis parte horizontali parte apicali conspicuc longiore ; dentibus ore interno utroque latere, vomerinis in thurmam oblongam transversam , palalinis in vittam gracilem , pterygoideis in thurmam ovato- quadratiusculam dispositis; dentibus pharyngealibus conico-subulatis leviter curvatis ; labio inferiore antice majore parte non a cute gulari distineto ; praeoperculo postice anguloque denticulis scabro ; squamis trunco in sérié longitudinali 70 cire, supra , 63 ad 65 infra lineam lateralem ; squamis 52 cire, in sérié horizontali os suprascapulare inter et basin pinnae caudalis, 30 cire, in sérié transversa pinnam ventralem inter et dorsalem , 25 cire, in sérié transversa initium pinnae analis inter et dorsalem quarum 11 vel 12 lineam lateralem inter et spinas dorsales médias; linea laterali bene conspicua ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa paulo breviore sed non ad vix humiliore, spinis 6 a 7a et 8 a ceteris longioribus corpore paulo plus triplo ad quadruplo humilio- ribus, parte radiosa margine superiore leviter convexa; pecloralibus et ventralibus subaequilongis capite absque rostro non ad vix brevioribus ; anali spinis 3 mediocribus posteriore ceteris longiore oculi diametro breviore , parte radiosa dorsali radiosa paulo breviore sed non humiliore ; caudali extensa subsemilunariler ernarginata lobis acutis radiis mediis plus duplo et capite sat multo longioribus; colore corpore superne ex griseo-coerulescente , inferne margaritaceo ; iride flava vel roseo-flava superne fuscescente ; capite vittis 2 longitudinalibus aureis , superiore roslro-oculo-operculari , inferiore maxillo-suboperculari ; trunco lateribus singulis seriebus squamarum longitudinalibus vittula aurea vel fuseescenle-aurea ; pinnis ex griseo vel ex roseo pallide violascenlibus , dorsali radiosa , anali et caudali fuscescente marginatis ; valde juvenilibus corpore ocellis numerosis griseis vel flavicantibus sparsis. B. 7. D. 11/14 vel 11/15. P. 2/17. Y. 1/5. A. 3/13 vel 3/14. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Pimelepterus oblongior Gant., Gat. Mal. Fish. p. 174 (ex parte saltem ; nec GY.). Pimelepterus ternatensis Blkr, N. bijdr. ichth. Ternate , Nat. T. Ned. Ind. IV p. 605; Giinlh. , Cat. Fish. I p. 499. Ilab. Batu; Pinang ; Singapura; Java (Batavia); Gelebes (Macassar, Manado) ; Ternata ; Batjan (Labuha); Àmboina ; in mari. Longitudo 8 speciminum 160 " ad 302"' ; spec. 3 insuper valde juvenilia 50"' ad 85 ". Rem. Le Pimelepterus ternatensis n’est pas spécifiquement distinct et ne fut établi que sur un individu du lembus à partie molle de la dorsale un peu plus haute que la partie armée. L’espèce est caractérisée par la formule de la dorsale et de l'anale , par le peu de hauteur de leur partie molle , par l'absence d’écailles sousorbilaires et par la longueur relative de la tête. — Le lembus s’étend, hors l’insulinde , à l’ouest jusqu’à la côte Zanzibare et à l’est jusqu’à l’ile de Vanicolo. Pimelepterus oblongior CV. , Poiss. VH p. 197; Blkr, Verh. Kon. Ak. Wel. XVII Chaet. p. 15. — Ail. Tab. 564, Chaet. lab. 2 fig. 5. Pimelept. corpore oblongo compresso , altitudine 3 in ejus longitudine a rostri apice usque ad marginem pinnae caudalis pos- teriorem medium ; latitudine corporis 2^3 cire, in ejus altitudine ; capite obtuso 4 a / 6 cire, in longitudine corporis usque ad mar- ginem pinnae caudalis posteriorem medium, aeque alto ac longo; oculis diametro 3 cire, in longitudine capitis , diametro l 1 /* cire, distanlibus ; linea rostro-dorsali rostro et nucha convexa , fronte concaviuscula ; osse praeorbitali alepidoto ; dentibus maxillis parte horizontali parte apicali non vel vix longiore ; dentibus ore interno , vomere in thurmam subtriangularem , palatinis utroque latere in vittam gracilem , pterygoideis utroque latere in thurmam elongatam plus duplo longiorem quam latam , lingualibus basi linguae in thurmam oblongo-quadratiusculam transversam dispositis ; dentibus pharyngealibus subulatis leviter curvatis ; labio infe- riore antice sulco superficiali transverso a cute gulari disLincto ; praeoperculo postice et inferne denticulis scabro ; squamis trunco sérié longitudinali angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinna caudalis 75 cire, supra, 70 cire, infra lineam lateralem; squamis 60 cire, in sérié horizontali os suprascapulare inter et basin pinnae caudalis, 30 cire, in sérié transversa spinam analem anteriorem inter et dorsalem quarum 10 vel 11 lineam lateralem inter et spinas dorsales médias; linea laterali bene conspicua ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa non breviore et paulo altiore spinis mediis ceteris longioribus corpore minus quadruplo humilioribus , parte radiosa margine superiore leviter convexa ; pectoralibus capite absque rostro non brevioribus ; ventralibus pectoralibus vix brevioribus ; anali spinis 3 validis posteriore ceteris longiore oculi diametro non breviore , parte radiosa dorsali radiosa vix breviore et non humiliore; caudali extensa leviter ernarginata lobis acutis radiis mediis duplo cire, et capite paulo longioribus ; colore corpore superne ex griseo coerulescenle , inferne margaritaceo ; iride flavescente vel rosea ; vitta rostro- suboculari argentea ; trunco lateribus singulis seriebus squamarum longitudinalibus vittula aurea ; pinnis ex griseo violascentibus vel pallide margaritaceo -roseis. B. 7. D. 11/13 vel 11/14. P. 2/17. V. 1/6. A. 3/12 vel 3/13. G. 1/15/1 et lat. brev. Hab? Longitudo speciminis typici descripti 168"'. Rem. Cette espèce est fort voisine du Pimelepterus waigiensis , mais le dernier paraît bien distinct ayant la tête plus longue que haute , la partie basale des dents aux deux mâchoires plus longues , le préorbitaire portant des écailles , la dorsale épineuse plus courte que la partie molle , les rangées des écailles un peu plus nombreuses et un rayon de plus tant à la dorsale qu’à l’anale. Je dois observer cependant que la description du Pimelepterus waigiensis est prise sur un individu de 410"' de long et qu’il reste à démontrer si les différences notées soient en effet de valeur spécifique. Cantor a décrit , sous le nom de Pimelepterus oblongior CV. , une espèce , qui est dite avoir la tête moins de quatre lois dans la longueur totale, 52 écailles sur une rangée longitudinale au-dessous de la ligne latérale , deux bandelettes brun-orange (la supérieure oculo-operculaire et l’inférieure maxillo-préoperculaire) et la formule de la dorsale et de l’anale = D. 11/12, 14 vel 15. A. 5/12, 15 vel 14. Ces caractères, excepté celui de la tête, correspondent plutôt à ceux 17 du Pimeleplerus lembus. Peul-êlre que Cantor ail eu sous les yeux deux espèces, !e lembus et l’oblongior ou une espèce voisine. Pimelepterus waigiensis QG. , Zoôl. Voy. Freyc. p. 386 tab. 62 fig. 4 ; Günth. , Catal. Fish. I p. 498 ; Fisch. Sùdsee I p. 68 ; Blkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII Chaetod. p. 17. — Atl. Tab. 364, Chaet. tab. 2 fîg. 2. Pimelept. eorpore oblongo compresso , altitudine 3 cire, in ejus longitudine a rostri apice usque ad marginem pinnae caudalis posteriorem medium ; latitudine corporis 2*/ a cire, in ejus altitudine ; capite obtuso 4»/* cire, in longitudine corporis usque ad marginem pinnae caudalis posteriorem medium , paulo longiore quam alto ; oculis diametro 3 */î cire, in longitudine capitis , dia- metro 1*/s cire, dislantibus; linea rostro-dorsaïi rostro et nucha convexa , fronte concaviuscula ; osse praeorbitali ex parte squa- mato ; dentibus maxillis parte horizontal! parte apicali conspicue longiore ; dentibus ore interno utroque latere vomerinis in thur- mam oblongam transversam, palatinis in vittam gracilem, pterygoideis in thurmam elongatam plus duplo longiorem quam lalam , lingualibus in thurmam ovato-quadratiuseulam dispositis ; dentibus pharyngealibus subulatis leviter curvatis ; labio inferiore antice majore parte non a eute gulari distincto ; praeoperculo postice et interne denticulato scabro ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis 80 cire, in sérié longitudinali supra , 75 cire, in sérié longitudinali infra lineam lateralem ; squamis 60 cire, in sérié horizontal! os suprascapulare inter et basin pinnae caudalis , 32 cire, in sérié trans- versa spinam analem anteriorem inter et dorsalem quarum 12 cire, lineam lateralem inter et spinas dorsales médias; linea laterali parum conspicua ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa sat multo breviore sed non humiliore, spinis 6 a 7 a et 8 a ceteris longioribus eorpore minus quadruplo humilioribus , parte radiosa margine superiore leviter convexa ; pectoralibus capite absque rostro vix brevioribus ; ventralibus pectoralibus paulo brevioribus ; anali spinis 3 validis posteriore ceteris longiore oculi diametro breviore , parte radiosa dorsali radiosa breviore sed non humiliore ; caudali extensa subsemilunariter emarginata lobis acutis radiis mediis plus duplo et capite sat multo longioribus ; colore eorpore superne ex griseo-coerulescente , inferne margaritaceo ; iride rosea ; villa rostro-suboculari argentea ; trunco lateribus singulis seriebus squamarum longitudinalibus vittula diffusa aurea ; pinnis ex griseo violascentibus vel pallide margaritaceo-roseis. B. 7. D. 11/14 vel 11/15 (spina antica rudimentaria). P. 2/17. V. 1/5. A. 3/13 vel 3/14. G. 1/15/1 et lat brev. Syn. Pimeleplerus marciac GV. , Poiss. Y1I p 199; Riipp., N. Wirb. F. R. M. p. 35. Hab. Java (Batavia); Gelebes (Macassar) ; Ternata ; Amboina ; Waigiu; Nova-Guinea ; in mari. Longiludo speciminis unici 410."' Rem. Je ne possède de celte espèce que le seul individu décrit » qui est beaucoup plus grand que ceux de ma collection du cinerascens et du lembus. Elle est voisine du dernier par les formes et par les nageoires , mais elle est bien distincte tant par l’écaillure du préorbitaire que par les écailles plus nombreuses dans les rangées longitudinales. — Elle a été trouvée, hors Hnsulinde , dans la mer de Savay. Subfamilia PROTERACANTHIFORMES. Chaetodont. eorpore oblongo-ovali vel subrhomboideo , squamis ctenoideis laevibus veslito ; riclu parvo ; dentibus maxillis incisi vis tricuspidatis ; dentibus vomerinis et palatinis nullis ; maxilla inleriore ramis horizontalité!* mobilibus ; aperturis branehialibus islhmo lato separalis ; cute gulo- interbranchiali lata squamata ; inguinibus squama elongata ; pinna dorsali parte spinosa et parte radiosa dimidio basali tantum continuis , spinis 9 vel 10 et radiis 15 ad 20; ventralibus sub basi pecloralium inserlis; anali spinis 5 et radiis 15 vel 16; caudali radiis Assis 15. R. 6. PROTERACANTHUS Günth. Dentes maxillis pluriseriati tricuspidati. Rentes pharyngeales graciles, superiores curvati trieus- pidati , inferiores aciculares rectiusculi. Corpus oblongo-ovale. Caput aeque altum ac longum su- perne lateribusque squamatum. Labium superius medio non a cute rostrali distinctum. Praeoper- culum denticulatum. Squarnae trunco 40 ad 60 in sérié longitudinali. Pinna dorsalis spinis 10 et radiis 15 vel 16; parte spinosa parte radiosa duplo cire, longiore spina 4 a producta , antice spina procumbente. Analis radiis 14 vel 15. Pseudobranchiae nullae. Proteracanthus sarissophorus Günth. , Cal. Fish. I p. 427 ; Blkr , Verh. Kon. Ak, Wet. XVII, Chaetod. p. 18. — Atl. Tab. 319, Perc. tab. 41 fig. 5. Proterac. eorpore oblongo-ovali compresso, altitudine 2*/* ad 2*/* in ejus longitudine, latitudine 2»/* ad 2*/, in ejus altitudine; capite valde obtuso convexo 4 cire, in longitudine capitis , aeque alto cire, ac longo ; linea rostro-frontali convexa ; oculis diametro 18 41/2 ad 4 s /< in longitudine capitis , diametro 4 i/ 3 ad l*/a distantibus; rostro valde obtuso, oculo longiore, apice longe infra oeuli marginem inferiorem sito ; naribus , posterioribus ante oculi partem inferiorem silis oblongis obliquis margine posteriore valvatis , anterioribus infra et sat longe ante posteriores perforatis patulis rotundis posterioribus multo minoribus ; osse praeorbitali oculi diametro altiore ; labiis , superiore lato medio non a cute rostrali , inferiore angulis tantum sulco brevi a cute guîari distinctis ; maxillis , superiore ante inferiorem prominente sub oculi parte anteriore desinente , inferiore inferne poris 10 conspicuis in seriem transversam disposais ; dentibus maxillis sérié externa ceteris conspicue majoribus ; praeoperculo obtuse rotundato leviter dentî- culato ; opercuîo rugoso postice angulis 2 subspinaeformibus ; squamis capite irregularibus et inaequalibus , praeopercularibus anterioribus ceteris majoribus ; squamis trunco valde inaequalibus lateralibus mediis ceteris valde conspicue majoribus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis , supra lineam lateralem 60 ad 63 , inlra lineain lateralem 48 ad 50 , angulum operculi inferiorem inter et basin pinnae caudalis 38 ad 40 in sérié longitudinali ; squamis 24 ad 26 in sérié transversa basin pinnae ventralis inter et dorsalem , 27 vel 28 in sérié transversa initium pinnae analis inter et dorsalem quarum 7 lineam lateralem inter et spinas dorsales médias ; linea laterali regulariter curvala pariim conspicua ; pinna dorsali partem spinosam inter et radiosam profunde emarginata spinis (4 a excepta) mediis ceteris iongioribus corpore triplo cire, humilioribus , spina 4 a valde elongata corpore non vel non multo humiliore , spina postica spina penultima longiore ; dorsali radiosa aeque alla cire. ac. longa corpore plus duplo humiliore , obtusa , convexa ; pectoralibus valde acutis capite non ad paulo brevioribus ; ventralibus spina valida capitis parte postoculari longiore , radio 1° plus minusve producto capite paulo longiore ; anali spina 2 a ceteris validiore et longiore , parte radiosa obtusa convexa dorsali radiosa humiliore ; caudali extensa convexa capite absque rostro non ad vix longiore ; colore corpore superne umbrino- vel fuscescente-viridi , inferne griseo vel argenteo ; iride flavescente vel rosea ; viltis trunco longitudinalibus umbrinis vel violascentibus inter singulas sériés squamarum decurrentibus ; pinnis dilule umbrinis vel viridescente-flavis vel aurantiacis. B. 6. D. 1 proc. + 46/15 vel 46/16. P. 2/46. V. 4/5. A. 3/14 vel 3/15. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Crenidens (Girella) sarissophorus Gant. , Gat. Mal. Fish. p. 52 tab. 4 Fig. 4-4. Girella sarissophorus Blkr , Bijdr. ichth. Singapore , Nat. T. Ned. Ind. III p. 65. Ilab. Singapura; Pinang; Malacca; in mari. Longitudo 2 speciminum 275'" et 325'". Hem. Je n’ai jamais vu de celte espèce que les deux individus de mon cabinet. La quatrième épine dorsale d’un de ces individus a manifestement été enlevée , et dans l’autre il en manque le sommet tandis que la partie restante est difforme. La figure publiée par Cantor rend probablement l’état normal de cette épine. L’épine y est représentée un peu plus courte que la hauteur du corps et ne montre qu’une simple tuméfaction vers le milieu de la longueur. L’individu sur lequel est prise la figure de l’Atlas présente jusqu’à quatre tuméfactions et autant de rétrécissements. — L’individu figuré par Cantor n’avait en longueur que 200"'. L’angle du préopercule y est armé d’une petite épine dont je trouve aussi un vestige dans le plus petit de mes spécimens. 11 parait probable que cette épine soit plus développée dans les individus du jeune âge et qu’elle s’use après jusqu’il n’en existe plus de trace. Subfamilia CHAETOD1PTER1FORMES. Chaelodont. corpore orbieulan vel rhomboideo squamis cycloideis laevibus vestito ; riclu parvo ; dentibus maxillis pluriserialis setaccis simplicibus ; dentibus vomerinis et palatinis nullis; maxilla inferiore ramis distantibus, sulco a cute gulari distinctis, horizonlaliter mobilibus; aperluris bran- chialibus islhmo separatis ; cute gulo-inlerbranchiali lata vix incisa a cute praeventrali dislincta ; inguinibus squama elongata; pinna dorsali profunde emarginata spinis distantibus 9 et radiis 19 ad 22, parte spinosa parte radiosa breviore; ventralibus sub basi pecloralium insertis ; anali spinis 5 et radiis 15 ad 18; caudali integra radiis fissis 15 vel 17 ; pseudobranchiis nullis. HARPOCHIRUS Cant. = Drepane, Drepanis CV. (nec Drepane Schrank , nec Drepanis Temm.) = Cryplosmilia Cope. Rentes maxillis brèves confertissimi ; pharyngeales acuti et obtusi submolares. Corpus rhomboi- deum. Caput superne lateribus tantum, praeoperculo, opercuîo superne et membrana branchiali squamalum. Cutis gularis alepidola. Maxilla superior valde protractilis. Praeoperculum inferne ser- ralum. Squamae trunco 50 ad 60 in sérié longitudinali. Pinna dorsalis spinis 9 et radiis 19 ad 22 parle spinosa parle radiosa duplo breviore. Pectorales elongatae falcalae. Analis radiis 17 vel 18. Caudalis radiis fissis 17. 19 Harpochirus punctatus Cant., Gat. Mal. Fish. p. 162; Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 21. - AU. Tab. 365, Chaet. tab. 3 fi". 4. Harpochir. corpore rhomboideo maxime compresse, altitudine spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem h/ 5 ad i 3 /* in ejus longitudine, lalitudine 5 ad 6 in altitudine dorso-ventrali ; capite valde obtuso 3*U ad 4‘/ 4 in longitudine corporis, multo alliore quarn longo ; linea rostio-dorsali fronte et nucha convexa; oculis diamelro 2i/ a ad 4 in longitudine capitis , minus id plus diametro 1 distantibus ; naribus ante oculi parlera inferiorem perforatis posterioribus oblongis anterîoribus rotundis majoribus ; Ironie verticeque linea mediana alepidotis ; ore in tubum conicum oblique deorsum protractili ; praeoperculo margine inferiore den- ticulis aetate provectis quam junioribus vulgo magis conspicuis , limbo alepidoto ; operculo superne tantum squamato , interne suboperculoque interdum squamulis aliquot sparsis ; squamis trunco sérié longitudinali , angulum aperturae branchialis superiorem’ inter et basin pinnae caudalis supra îineam lateralem 60 cire., infra lineam laleraiem 50 cire., os scapulare inter et basin pinnae caudalis 4 3 cire.; squamis sérié transversa pinnam dorsalem inter et basin pinnae ventralis 45 cire., dorsalem inter et spinam analem anteriorem 35 cire., apicem curvaturae lineae lateralis inter et spinas dorsales médias 12 cire.; linea latéral! valde curvata tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali prolunde emarginata ; dorsali spinosa dimidio basali squamata spinis compressis 1» et 2 a brevissimis , 3 a anterioribus plus duplo longiore , 4 a celeris longiore capite absque rostro non ad vix breviore , posterioribus 2 subaequilongis 4 a duplo cire, brevioribus ; (juvenilibus spina procumbente ante pinnam dorsalem aetate provectioribus sub cute lecondita vel nulla) ; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore diametro dorso-ventrali triplo vel minus triplo humiliore obtuse rotundala ; pectoralibus faîcatis caudae parlera liberam vel basin pinnae caudalis attingentibus ; ventralibus radio 1° plus minusve pioducto spinas anales attingente; anali spinis 2 a et 3 a aequilongis vel 2 a ceteris longiore oculo non ad paulo breviore, parte radiosa dorsali radiosa breviore et vulgo humiliore, obtusa, convexa; caudali medio postice convexa angulis acuta vel acutiuscula capite non ad sat multo breviore ; colore corpore süperne viridi-argenteo , lateribus et interne argenteo ; iride flavescente vel rosea; trunco guttuhs distantibus fuscis in sériés 5 ad 11 transversas dispositis, vel vittis transversis fuscis 5 ad 9, vel guttis et vittis nullis ; pinnis flavescenlibus ; dorsali radiosa interdum guttis fuscis in sériés longitudinales dispositis ; axillis vulgo fuscis vel nigricantibus. B. 6. D. 9/19 ad 9/22. P. 2/15. V. 1/5, A. 3/17 vel 3/13. G. 1/17/1 et lal. brev. Syn. Chaetodon punctatus L. , Syst. nat. ed. 10 a p. 273; L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1243. Chaetodon obscure canus maculis aliquot irregularibus etc. Seba , Thesaur. III p. 67 tab. 25 fig. 14. Chaetodon falcatus Lac. , Poiss. IV p. 452 , 470. Chaetodon longimanus Bl. Schn. , Syst. p. 229. Latte et Terla Russ., Fish. Gorom. p. 62, 63, 64, fig. 79, 80, 81. Ephippus falcatus Cuv. , Règn. an. ed. l a I p. 335. Ephippus punctatus , longimanus , terla Cuv., Règn. an. ed. ill. Poiss. p. 108, Drepane punctata CV. , Poiss. VII p. 99 tab. 179; Rich. , Rep. ichth. Chin. Rep. 15 11 meet. Brit. Assoc. p. 245 ; Contr. ichth. Austral , Ann. Mag. Nat. Ilist. X. 1842 p. 28; Günth. , Gat. Fish. II p. 62; Fisch. Südsee l p. 55 ; Kner , Zool. Novar. Fisch. p. 107 ; Day. , Fish. India I p. 116 tab. 29 fig. 5. Drepane longimana GV. , Poiss. VIII p 101 ; Rich., Ichth. Chin. Rep. 15* meet. Brit. Assoc. p. 245; Blkr, Verh Bat Gen XXIII , Chaetod. p. 23. Harpochirus longimanus Cant , Cat. Mal. Fish. p. 163. Crypiosmilia luna Cope, Suppl, on new spec. Amer, et Afric. Fishes, Trans. Amer. Phil. Soc. XIII N. Ser. p, 401. Kettang-kellang , Tappi-tappi, Kiper-lawut Mal., Kiper , Tebèl, Taweh Jav. Madur. ; Papatik Sundan. Ilab. Sumatra (Telokbelong , Benculen , Trussan , Padang , Ulacan , Priaman , Siboga , Palembang) ; Nias ; Pinang ; Singapura , Bin- tang (Rio); Bangka (Muntok , Karanghadji , Toboali, Pankalpinang) ; Java (Bantam , Batavia, Tjilatjap , Samarang , Surabaya, Pasuruan) ; Madura (Kammal) ; Bali (Boleling) ; Bornéo (Sambas , Pamangkat , Sampit , Kahajan , Bandjermasin) ; Celebes (Macassar, Bulucomba , Badjoa) ; Halmahera (Sindangole) ; Batjan (Labuha) ; Buro (Kajeli); Amboina ; Waigiu ; Nova-Guinea , Philippin.; in mari et in aquis fluvio-marinis. Longitudo 39 speciminum 50'" ad 380"'. Rom. L espèce esl fort commune dans 1 Inde archipélagique. Les fort-jeunes présentent ordinai- rement des bandelettes transversales unies , qui deviennent des rangées transversales de taches dans les plus âgés. Des individus sans taches ni bandes ne sont pas rares , mais je n’en possède que quelques uns où les taches s’étendent sur la dorsale molle. A Batavia l’espèce est souvent apportée en grand nombre et en individus de 200'" à 500"' de long. Elle y est de quelque importance pour la nourriture des populations indigène et chinoise, mais on ne la sert que rarement sur les tables des Européens , à cause de sa chair sèche et peu savoureuse. — Hors l’Insulinde elle est connue habiter les côtes septentrionales de la Nouvelle- Hollande , de Samoa, de Chine, de Ceylon , du continent Indien et de l’Afrique orientale et la Mer rouge , mais j’en possède aussi un individu , à corps et nageoires sans taches , le plus grand de mon cabinet , qui provient de la Côte de Guinée. ILARCHES Cant, = Ephippus CV. (nec Cuv.). Déniés maxillis confertissimi brèves, pharyngeales graciilimi aciculares. Corpus orbiculare. Caput supeine ubique , ossibus opercularibus omnibus et cule gulo-inlerbranchiali squamalum. Maxilla superior non protractilis. Praeoperculum inerme. Squamae trunco 40 ad 50 in sérié longitudinali. Pinna dorsalis usque ad basin vel usque ad basin fere incisa , parte spinosa parle radiosa multo 20 minus duplo breviore , spinis 9 ex parte flexilibus , parle radiosa oblusa non emarginata radiis 19 vel 20. Pectorales obtusae brèves. Analis parte radiosa obtusa non emarginata, radiis 15 vel 46. Caudalis integra radiis fissis 45. Rem. L’Insulinde ne paraît nourrir qu’une seule espèce d’IIarches , reconnaissable aux carac- tères suivants. I. Profil rostro-gulaire seraiciroulaire. Préopercule à 5 jusqu’à 7 rangées d’écailles. Tronc à environ 44 écailles sur une rangée longitudinale au-dessus de la ligne latérale. D. 1 proc. + 9/19 ou 9/20. À. 3/15 ou 3/16. 4. Ilarches orbis Cant. Hardies orbis Gant., Cat. Mal. Fisli. p. 400; Blkr , Verh. Kon. Ak. Wel. XVII, Chaetod. p. 24. — Atl. Tab. 565 , Chael. tab. 3 11g. 5. Ilarch. corpore orbiculari valde compresso, altitudine spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem 1 »/■ ad l 3 / 4 in ejus longitudine, latitudine 3*/a ad 4 fere in altitudine dorso-ventrali ; capite valde obtuso 4 ad 4 */ 3 in longitudine corporis, multo altiore 'quam longo; linea rostro-dorsali ante oculos et nucha convexa , fronte rectiuscula vel concaviuscula ; linea rostro-gulari ore clauso semicirculariter convexa; oculis diametro 2 et paulo ad 2 3 /s in longitudine capitis , diametro 3 / 4 ad 1 distanlibus ; naribus distantibus, posterioribus ante mediam pupiiiam perforatis oblongis anterioribus majoribus; osse praeorbitali omni aetate oculi diametro multo humiliore; maxilla superiore non protractili ; squamis capite superne ubique usque inter oculos irregularibus squamulatis; squamis praeoperculo 5- ad 7-seriatis squamis operculo-subopercuîaribus minoribus ; cule gulo-branchiali ubique squamata ; praeoperculo limbo lato alepidoto inferne membranaceo striato ; squamis trunco sérié longitudinali angulum aperturae branchialis superiorem inter et .basin pinnae caudalis supra lineam lateralem 44 cire., infra lineam lateralem 40 cire., apicem operculi inter et basin caudalis 32 cire. ; squamis sérié transversa spinam ventralem inter et dorsalem 26 cire , spinam analem l m inter et dorsalem 22 cire , apicem curvaturae lineae lateralis inter et spinas dorsales 6 cire.; linea laterali valde curvata tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali membrana inter singulas spinas usque ad basin fere incisa , spinis debilibus valde compressis anterioribus 2 minimis, 3 a 4 a et 5 a ceteris multo longioribus flexilibus non pungentibus 3 a autem ceteris longiore diametro dorso-ventrali minus ad plus duplo breviore, spinis 3 posterioribus oculo multo brevioribus rigidis pungentibus; dorsali radiosa duplo ad plus duplo longiore quam alla , obtusa , convexa ; pectoralibus obtuse rotundatis capite absque rostro brevioribus ; ven- tralibus valde acutis , spina oculo longiore, radio 1° producto analem attingente vel subbattingente ; anali spinis oculo multo bre- vioribus 2 a ceteris longiore vel 3 ae subaequali , parte radiosa dorsali radiosa breviore et non ad paulo humiliore , obtusa , con- vexa ; spinula procumbente ante dorsalem , adultis sub cute recondita ; caudali extensa medio postice convexa vel obtusangula angulis acuta , capite paulo ad non breviore ; colore corpore superne viridi-argenteo , lateribus et inferne argenteo ; iride flaves- cente ; pinnis flavescentibus , ventralibus interdum nigris vel fuscis. B. 6. D. 1 proc. + 9/19 vel 9/20. P. 2/17. V. 1/5. A. 3/15 vel 3/16. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon orbis Bl. , Àusl. Fisch. III p. 81 tab. 22 fig. 2; Bonn., Ichth. p. 84 tab. 95 fig. 390; L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1244; Lac., Poiss. IV p. 458, 491 ; Bl. Schn. , Syst. p. 232; Shaw, Zool. IV p. 339. Ephippus orbis Cuv. , Bègn. an. ed 2 a éd. ill. Poiss. p. 108; GV. , Poiss. VII p. 96; Guér. , Icon Règn. anim. Poiss. tab. 22 fig. 2; Rich. , Ichth. Ghin. , Rep. 15 11 meet. Brit, Àssoc. p. 245; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII, Chaet. p. 22; Günth. , Cat. Fish. II p. 62; Day, Fish. Malabar p. 35, Fish. India I p. 115 tab. 29 fig. 1. Ephippus melanopus Blkr , Topogr. Batav. Nat. Gen. Arch. N. Ind. Il p. 520. Patipo Mal. Batav. Ilab. Sumatra (Priaman) ; Pinang ; Singapura ; Bangka (Muntok) ; Java (Batavia) ; in mari. Longitudo 9 speciminum 82"' ad 190"'. Rem. L’espèce se distingue de l’Ilarches goreënsis (Ephippus goreënsis GV.) par le profil rostro- gulaire semicirculaire et par la formule des écailles et des rayons. L’Ilarches orbis habite, hors l’Insulinde , les côtes des îles Andaman , de Ceylon et du conti- nent de l’Inde. Subfamilia SCATOPHAGIFORMES. Chaelodontoid. corpore subrhomboideo , squamis ctenoideis laevibus vestito ; riclu parvo ; den- tibus maxiliis tricuspidalis ; dentibus vomerinis et palatinis nullis; maxilla inleriore ramis sulco a cute gulari distinclis distanlibus horizontaliter mobilibus; aperturis branchialibus isthmo separatis; cute gulo-interbranchiali a cute praevenlrali distincla ; inguinibus squamis compositis ; pinna dor- sali emarginata parle spinosa parte radiosa longiore, spinis distantibus 40 ad 42 et radiis 46 ad 49; ventralibus post basin pectoralium insertis: anali spinis 4 et radiis 44 ad 46, caudali radiis fissis 44. B. 6. 21 EPHIPPUS Cuv. 1817 (nec Cuv. 1829) = Scatophagus Cuv. (1829) = Cacodoxus Cant. Dentes maxillis pluriseriali incisivi; pharyngeales subulato-acicularcs. Caput ubique squamalum. Maxilla superior non prolractilis. Praeoperculum inerme. Squamis trunco 90 ad plus quam 100 in sérié longitudinali. Pinna dorsalis spinosa alepidoia antice spina procumbenle. Pectorales rotundatae. Rem. La seule espèce insulindienne connue se fait distinguer par les caractères suivants. I. Dorsale à 11 épines. Dorsale et anale à partie molle élevée aussi haute que longue et k bord convexe. Corps dans les adultes à taches ou goutteleLtes éparses foncées ne formant point de bandes. 1. Ephippus argus Cuv. Ephippus argus Cuv., Règn. an. edit. l a 1817 II p. 335; RIkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaetod. p. 26 — Atl. Tab. 365 , Chaetod. tab. 1 fîg. 2. Ephipp. corpore rhomboideo maxime compresso, altitudine h /4 ad 2 in ejus longitudine, latitudine 3 ad 3 >/î in ejus altitudine ; capite obtuso convexo 3*/s ad 4'/ s in longitudine corporis , altiore quam longo; linea rostro-dorsali ante oculos et nucha convexa , vertice concava vel concaviuscula ; oculis diametro 3 1 /* ad 4 in longitudine capitis , diametro 1 ad l*/ 4 distantibus ; naribus ante medium oculum perforatis patulis posterioribus oblongis anterioribus rotundis majoribus; osse praeorbitali denticulis plus minusve conspicuis scabro; osse supramaxillari squamulato; dentibus maxillis pluriseriatis seriebus omnibus tricuspidatis ; sulco infraiabiali brevissimo; praeoperculô denticulis minimis scabro; operculo angulo spina parva plana; squamis capite ubique densissimis minimis opercularibus anterioribus ceteris majoribus; squamis sérié longitudinali angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis 95 ad 115 supra, 90 ad 100 infra lineam lateralem; squamis sérié transversa 70 ad 80 cire, basin ventralis inter et dorsalem, 65 ad 70 cire, initium pinnae analis inter et dorsaiem quarum 17 ad -22 lineam lateralem inter et spinas dorsales médias; linea laterali valde curvala; spina dorsali procumbenle, vulgo sub cute recondita; pinna dorsali spinis validis , 2 a juveni- libus oculo non breviore aetate provectioribus oculo conspicue longiore , 3a 4a et 5a ceteris longioribus capite absque rostro non ad paulo brevioribus , penultima ultima breviore oculo paulo ad non longiore ; dorsali radiosa dorsali spinosa non humiliore convexa apice rotundata aeque alta cire, ac longa ; pecloralibus acutiuscule vel obtusiuscule rotundatis capite absque rostro brevi- oribus; ventralibus acutis radio 1° plus minusve producto analem attingente capite paulo breviore ad longiore; anali spinis validis inaequalibus 2a et 4 a vulgo ceteris longioribus capitis parte posloeulari non brevioribus , parte radiosa forma , longitudine et alti- tudine dorsali radiosae subaequali ; caudali extensa medio convexa angulis acuta vel acutiuscula capite absque rostro non ad paulo longiore ; colore corpore superne coeruîescente-griseo , viridescente , chalybeo , fuscescente , fusco-violaceo vel nigricante , interne dilutiore argenteo , margaritaceo vel flavescente ; iride fïavescente vel rosea margine orbitali profundiore ; trunco adoles- centibus et aduliis guttis vel maculis ovalibus et oblongis majoribus et minoribus sparsis parcioribus vel crebrioribus fuscis , interdum usque supra pinnas impares sese extendentibus ; valde juvenilibus trunco guttis et maculis fuscis interdum in sériés regulares transversas disposais vel in vittas transversas coalitis ; capite superne roseo guttis fuscis in sériés 3 transversas disposais vel in totidem vittas plane coalitis ; — pinnis omni aetate roseis , griseis , aurantiacis vel fuscis , dorsali spinosa membrana fré- quenter tota fusca vel fusco marginata. B. 6. D. \\f\l ad 11/19, P. 2/15 vel 2/16. V. 1/5. A. 4/15 vel 4/16. G. 1/14/1 et lat. brev. Syn. Strontvisch Nieuh. , Gedenkw. Zee- en Lantreize p. .269 fîg. Piscis slercorarius Will. , Ichth. App. p. 2 tab. 2 fig. 2 (cop. ex Nieuh.). Ican Fay Ruysch , Nov. coll. pisc. Amb. p. 33 tab. 17 fig. 6. Jean Taci Ren. , Poiss. Mol. Il tab. 51 fig. 211. Ican Cacatoeha babintang Valent., Amb. fig. 180. Rhombotides ventre subcoeruleo capite maculis fuscis vario Klein , Miss. Pisc. IV p. 36 N°. 4. Chaetodon argus Bodd. , Over den gevlakten Klipvisch ; Bl. , Ausf. Fisch. III p. 86 tab. 204 fig. 4 ; Bonnat. , Ichth. p. 86 tab. 94 fig, 386; L. Gm. Syst. Nat. ed. 13* p. 1248; Bl.Schn. , Syst. p. 232; Shaw , Zool. IV p. 332. Pool chitsilloo Russ. , Fish. Corom. I p. 61 fig. 78. Chaetodon pairatalis Ham. Buch. , Fish. Gang. p. 122, 372 tab. 16 fig. 1. Chaetodon atromaculatus Benn. , Fish. Geylon p, 18 tab. 18. Scatophagus argus CV. , Poiss. VII p. 103; Agass. , Poiss. foss. IV tab. Il fig. 1 (scelet.) ; Blkr, Verh. Bat! Gen. XXIII, Chaetod. p. 24; Günth. , Cat. Fish. II p. 58; Kner, Zool. Reis. Novara Fisch. p. 106; Day, Fish. Malab. p. 34; Fish! India I p. 114 tab. 29 fig. 3. Scatophagus ornatus GV. , Poiss. VII p. 108; Blkr, Vijfde bijdr. ichth. Amboina , Nat. T. Ned. Ind. VI p. 492- Günth Gat. Fish. II p. 59. Scatophagus Bougainviltei GV. , Poiss. VII p, 107; Rich. , Ichth. Chin. Rep. 15* meet. Brit. Assoc. p. 245.? Scatophagus purpurescens GV, , Poiss. VII p. 108? Scatophagus macronotus Blkr , Top. Batav. , Nat. Gen. Arch. N. Ind. II p. 520 (monstr.). Cacodoxus argus Cant. , Cat. Mal. Fish. p. 163. Sargus maculatus Gron. , Cat. ed. Gr. p. 65. Kepper Mal. ; Kiper , Rindan Jav. Hab. Sumatra (Telokbetong , Bencuîen , Padang , Priaman , Siboga , Pangabuang , Palembang) ; Batu ; Nias ; Pinang ; Singapura ; Bintang (Rio) ; Bangka (Muntok , Pankalpinang , Marawang) ; Java (Bantam , Batavia , Gheribon , Tjilatjap , Karangbollong , Samarang, Patjitan, Prigi , Surabaya , Pasuruan) ; Madura (Kammal , Bangkallang, Tandjong) ; Bali (Djembrana) ; Bornéo Bandjermasin) ; Celebes (Macassar , Bulucomba , Klabatdiatas) ; Timor (Kupang) ; Batjan (Labuha) ; (Buro Kajeli) ; Ceram ; Amboina ; Luzon ; in mari et in fluviis. Longitudo 60 speciminum 40'" ad 203'". IX. 6 22 Rem. Une belle série d’individus qu’on devrait rapporter , d’après les auteurs , aux deux espèces argus et ornatus , prouve que l’ornalus n'est qu’une espèce nominale. L’espèce est fort com- mune dans toute l’Inde archipélagique et s’étend , à l’ouest jusqu’aux îles Andaman , Ceylon et les côtes de l’Inde continentale , et au nord et à l'est jusqu’aux côtes de Chine. Elle habite aussi les côtes de la Nouvelle-Hollande. Suhfamilia TAURICHTHYIFORMES. Chaetodontoidei corpore ovali vcl subrhomhoideo , squamis ctenoideis laevihus vestito ; capite ubique squamalo ; rictu parvo ; dentibus , maxillis selaceis simplicibus pluriserialis , pharyngealibus gracillimis ; maxilla inferiore ramis contiguis horizonlaliter immobilibus ; aperturis branchialibus isthmo separatis; inguinibus squama elongala ; pinna dorsali indivisa spinis mobilibus 6 ad 16 et radiis 15 ad 30; anali spinis 3 vel 4 et radiis 15 ad 23; caudali radiis fissis 15. B. 6. Phalanx Chelmonini. Taurichlhyiformes ossibus intermaxillaribus et mandibularibus elongatis in tubum angustum majore parte clausum productis. CHELMON CV. = Chelmo Günth. Déniés , maxillis brevissimi , vomerini nulli. Corpus subrhomboideum. Orbilae scabrae. Squamae semilunariter rolundalae supra lineam laleralem in sériés 55 cire, transversas dispositae. Sériés squamarum trunco longitudinales regulares, mediis lateribus subhorizontales. Linea lateralis basin pinnae caudalis attingens. Pinnae, dorsalis spinosa dorsali radiosa multo brevior spinis 9 poslror- sum Iongitudine accrescentibus , analis spinis 3. Chelmon rostratus Cuv. , R. an. ed. l a II p. 334; CV. , Poiss. VII p. 66; R. an. éd. ill. Poiss. tab. 40 fig. 1 ; Cant. , Cat. Mal. Fish. p. 158 ; Blkr , Verh. Bat. Gen. XXIII , Chaet. p. 20 ; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaet. p. 30. — Ail. Tab. 369 , Chaet. tab. 7 fig. 2. Ghelm. corpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali (altitud. spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem) 2 cire, in ejus Iongitudine; latitudine corporis 4 ad 4y 2 in diametro dorso-ventrali; capite 2y 3 ad 3 in Iongitudine corporis ; latitudine capitis 3 cire, in ejus Iongitudine; oculis diametro 4 ad 5 in Iongitudine capitis, diametro a / 3 ad 1 distantibus; linea rostro-frontali valde concava; rostro valde acuto absque maxilla oculo non ad non multo, cum maxilla oculo duplo ad triplo longiore; osse praeorbitali et praeoperculo leviter denticulatis ; maxillis subaequilongis parte praeroslrali oculo non multo ad duplo longiore; dentibus maxillis brevissimis ; labiis , superiore nullo , inferiore gracili brevi ; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim de- crescentibus , angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam laleralem in sériés 55 cire. , infra lineam lateralem in sériés 50 cire, transversas dispositis; squamis 40 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 18 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 32 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 10 cire, supra lineam lateralem; linea laterali valde curvata; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa multo ad duplo fere breviore , spinis validis postrorsum Iongitudine accrescentibus , posteriore capite absque rostro longiore ; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore , multo minus duplo longiore quant alta , obtusangulatim rotundata margine posteriore sub- verticali, radiis 7° 8° et 9° ceteris longioribus ; pecloralibus acute vel acutiuscule rotundatis capite absque rostro vixlongioribus; ventralibus acutis capite absque maxillis longioribus spina valida capite absque rostro non ad vix breviore ; anali spinis validis pos- teriore ceteris longiore capite absque rostro non vel vix breviore , parte radiosa dorsali radiosa breviore , non ad non multo longiore quarn alta obtusa regulariter vel angulatim rotundata; caudali truncato-convexa ; colore corpore griseo-vel fïavescente- margaritaceo , pinnis flavescente vel aurantiaceo; iride fïava vel aurantiaca; rostro et fronte linea mediana vitta impari aurantiaca; fasciis corpore 5 transversis aurantiacis vel fuscescente-aurantiacis fuscescente et margaritaceo limbatis; fascia anteriore oculari oculi diametro graciliore nucha cum fascia lateris oppositi imita inferne interoperculo desinente; fascia 2 a dorso-ventrali fascia oculari latiore spinis dorsi 2 vel 3 anterioribus incipiente opereulum postice tegente et basi venlralis desinente ; fascia 3 a dorso- anali fascia 2* vulgo paulo latiore spinis dorsi 6 a 7 a et 8 a incipiente et mox ante analem desinente ; fascia 4* dorso-anali fasciis ceteris latiore dorsalem radiosam et analem radiosam maxima parte amplectente media cire, basi dorsalis radiosae ocello nigro margaritaceo annulato ; fascia 5 a caudali ceteris graciliore et profundiore ; seriebus squamarum longitudinalibus medio dorso et mediis lateribus vittula violascente vel dilute auranliaco-fusca angulos squamarum tantum tegente percursis ; dorsali et anali radiosis vittula intramarginali margaritacea vel coerulescente-margaritacea. B. 6. D. 9/28 ad 9/30. P.' 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A. 3/19 ad 3/21. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon rostro longissimo etc., Seba , Thés. 111 p. 68 tab. 25 fig. 17. Chaetodon rostratus L., Mus. Ad. Frid. p. 61 tab. 31 fig. 2; Syst. nat. ed. 10 a p. 273; L. Gm , Syst. nat. ed. 13 a p.1244; Bl. , Ausl. Fisch. IÏI p. 78 tab. 202 fig. 1; Bl. Schn. , Syst. p. 221; Lac., Poiss. IV p. 457, 486; Shaw, Zool. IV p. 337 tab. 47; Gron., Calai, ed. Gr. p. 73. 23 Chaetodon macrolepidotus albo jlavescens rostro longissimo osseo Gron. , Mus. I p. 48 n°. 109. Chaetodon rostro longo osseo etc. et Chaetodon rostro longissimo osseo etc. Gron. , Mus. I p. 49 , II p. 38 ; Zooph. p. 69. Jaculator-Fish Schloss. , Acc. Fish. Batav. call. Jaeulator, Philos. Transact. LIV p. 89 tab. 9. Chaetodon enceladus Shaw, Nat. Mise. p. 2 tab. 63. Chelmon marginalis Rich., Gontr. ichth. Austral., Ann. Nat. Hist. X 1842 p. 29; Günth., Cat. Fish. Il p. 36. Chelmo rostratus Günth., Cat. Fish. II p. 36; Kner, Zool. Reis. Novara, Fish. p. 103; Day, Fish. Ind. I p. 110 tab. 28 fig.3. Kepper-lawut Mal. Batav. Hab. Sumatra (Telokbetong, Benculen); Singapura; Bintang (Rio); Bangka (Marawang, Toboali, Muntok, Blinju); Biliton; Lepar; Duizend-ins.; Java (Batavia, Bantam); Bawean; Celebes (Macassar) ; Banda (Neira); Philipp. (Luzon); in mari. Longitudo 18 speciminum 73'" ad 170'". Rem. C’est à ce poisson que se rapporte le récit connu de l’industrie singulière de lancer des gouttes d’eau aux insectes rampant sur les herbes du rivage pour les faire tomber, industrie qui n’a été constatée depuis par personne et dont je n’ai jamais appris la confirmation pendant mon long séjour aux Indes. Ce qui est bien certain c’est que l’espèce, à Batavia, n’habite que les eaux des récifs des petites îles de la baie et ne s’approche pas des côtes marécageuses et sablon- neuses de la capitale, ni de l’embouchure des fleuves. L espèce s étend par toute la longueur du bassin Indien , ayant été trouvée aussi sur les côtes de I Afrique , de 1 île Maurice , de Madras , de Malacca , et même sur celles de Chine et de la Nouvelle-Hollande septentrionale. PROGNATHODUS Gill = Prognathodes GUI. Dentes , maxillis brevissimi, vomerini nulli. Corpus ovali-subrhomboideum. Orbitae scabrae. Squamae semilunariter rotundatae , supra lineam Iateralem in sériés 40 ad 75 transversas dispo- sée. Sériés squamarum trunco longitudinales regulares , mediis lateribus subhorizontales. Linea lateralis continua basin pinnae caudalis attingens. Pinnae , dorsalis spinosa dorsali radiosa multo longior spinis 12 vel 13 praemedianis ceteris longioribus, analis spinis 3. Rem. La seule espèce insulindienne se distingue de l’espèce américaine par les caractères indi- qués ci-dessous. I. Dorsale à 12 épines et à 22 jusqu’à 26 rayons. Environ 75 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Bande nucho-rostro-operculaire noire tres-large triangulaire, Anale à ocelle noir sur les rayons postérieurs. 1. Prognathodus longirostris Blkr. Prognathodus longirostris Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII Chaetod. p. 33. — Atl. Tab. 366 , Chaetod. tab. 4 fig. 5. Prognath. corpore ovali-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali (altitudine spinam ventralem inter et spinam dorsi antoriorem) 2 4 /* ad 3 fere in ejus longitudine ; lalitudine corporis 4 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite 2*/i ad 3 fere in longitudine corporis ; latitudine capitis 4 cire, in ejus longitudine; oculis diametro 5 ad 5»/ a in longitudine capitis, diametro 1 cire distan- tibus ; hnea rostro-Irontali valde concava ; rostro valde acuto absque maxilla oculo paulo ad sat muko , curn maxilla oculo triplo longiore ; osse praeorbitah et praeoperculo leviter denticulatis ; maxillis subaequilongis , parte praerostrali oculo duplo ad plus duplo longiore; denlibus maxillis parum conspicuis ; labiis, superiore nullo , inferiore brevissimo rudimentario ; squamis trunco pos- trorsum magnitudine sensim decrescentibus , angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam Iateralem in sériés 75 cire. , infra lineam Iateralem in sériés 70 cire, transversas dispositis ; squamis 60 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 25 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 38 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi l ra quarum 12 cire, supra lineam Iateralem; linea laterali sat regulariter valde curvata ; pinna dorsali parte spinosa dimidio basali tantum squamata spinis validis mediis ceteris longioribus capite absque maxillarum parte producta vix brevioribus, membrana inter spinas 7 vel 8 anteriores valde profunde incisa; dorsali radiosa longitudine dorsali spinosae absque spinis 3 vel 4 anterioribus aequali eaque humiiiore, minus duplo longiore quam alla, convexa, radiis postrorsum longitudine sensim decrescentibus ; pectoralibus falcatis capite absque rostro duplo cire, longioribus ; ventralibus acutis pectoralibus brevioribus spina valida capite absque rostro non vel vix longiore; anali spinis validis 3a ceteris vulgo longiore et capite absque rostro longiore, parte radiosa dorsali radiosa breviore sed altiore , aeque alta cire, ac longa, obtusiuscule rotundala, radiis suban - ticis ceteris longioribus ; caudali convexo-truncata ; colore trunco pinnisque flavo : capite fronte et vertice aurantiaco dimidio inferiore fuscescente-aurantiaco ; fascia vel plaga lata fusca postice margaritaceo limbata triangulari a spina dorsi 1 a maxillae superioris et operculi apicem versus descendente inferne latissima ; iride rosea vel aurantiaca ; pinnis dorsali et anali radiosis vit- tula intramarginali fuscescente ; anali postice inferne ocello nigro margaritaceo annula to. B. 6. D. 12/22 ad 12/24. P. 2/14 vel 2/15. Y. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. C. 1/15/1 et lat. brev. 24 Syn. Douwing songo Ruysch, Coll, nov, pisc. Amboin. p. 30 tab. 15 fig. 19. Chaetodon longirostris Brouss. , Dec. ichth. I p. 6 tab. 7; L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1263; Bl. Schn. , Syst. p. 231; Lac., Poiss. IV p. 454, 473. Chelmon longirostris Guv, , R. an. ed. 1 a II p. 334; GV. , Poiss. VII p 67 tab. 175 ; Bikr , Verh. Bat. Gen XXIII , Chaet. p. 20. Chelmo longirostris Günth. , Gat. Fish. II p. 38, Fisch. Südsee I p. 48; Day, Fish. India I p. 109. Hab. Ternata; Amboina; Ceram (Wahai); Nussalaut; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 10 speciminum 140"' ad 165'". Rem. L’espèce paraît congénérique avec le Prognalhodiis aeuleatus Poey (= Chelmo pelta Günth.) mais est fort distincte du type du genre par ses écailles beaucoup plus petites, par une épine de moins à la dorsale, par le museau et les pectorales qui sont beaucoup plus longues, etc. Le Prognathodus longirostris n’a été trouvé, dans l’Insulinde , que dans la mer desMoluques, mais il a un cercle de distribution fort étendu. 11 est connu habiter, dans le bassin Indien, les côtes de l’Inde continentale, de l’île Maurice et de l’Afrique, et dans le bassin Pacifique les îles des Amis , Paumotu , Kingsmill et Sandwich. Phalanx Taurichthyini . Taurichthyiformes maxillis brevibus non productis, anali spinis 3 vel 4. PARACHAETODON Bikr. Corpus subrhomboideum Maxillae antice laterihusque usque ad angulum oris dentalae, denti- bus setaceis mandibularibus intermaxillaribus longioribus. Dentes vomerini ofalusi , pharyngeales gracillimi aciculares. Orbitae laeves. Praeoperculum denticulatum. Squamae semilunariter rotundatae supra lineam lateralem in sériés 55 ad 60 transversas dispositae. Sériés squamarum trunco longi- tudinales regulares mediis lateribus subhorizontales. Linea laleralis sub dorsali radiosa desinens. Pinnae , dorsalis angulata parle spinosa parte radiosa plus quadruplo breviore spinis 6 subcontiguis postrorsum longitudine valde accrescenlibus , parte radiosa antice elevata radiis 30 cire, poslror- sum longitudine decrescentibus ; analis spinis 3 , parte radiosa obtusa dorsali radiosa mullo bre- viore et humiliore. Parachaetodon oceilalus Bikr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 35. — Atl. Ichth. Tab. 377, Chaet. tab. 15 fig. 4. Parachaet. corpore ovali-subrhomboideo , diametro dorso-ventraü 1 3 / 4 ad 2 in ejus longitudine; latitudine corporis 3«/i ad 4 in diamètre dorso-ventrali ; capite 3Va ad 4 in longitudine corporis, altiore quam longo; latitudine capitis 2 vel 2 fere in ejus longi- tudine; linea-rostro-frontali concaviuscula ; oculis diametro 2 et paulo ad 3 1 / 3 in longitudine capitis, diametro 1 fere ad 1 etpaulo distantibus ; rostro oculo breviore; dentibus vomerinis in thurmam subtriangularem dispositis; praeoperculo leviter denticulato ; interoperculo parte conspicua plus duplo longiore quam alla; squamis trunco lateribus antice et medio subaequimagnis, post media latera magnitudine sensim decrescentibus; squamis angulum aperturae branchialis supeiiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 55 ad 60, infra lineam lateralem in sériés 55 cire, transversas dispositis; squamis 40 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 18 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 36 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi 1 m , 14 cire, inilium lineae laleralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis anlerioribus brevissimis, spina posteriore capite absque rostro non breviore sed radio 1° multo breviore ; dorsali radiosa antice quam medio et postice multo altiore radiis anlerioribus capite longioribus ; pectoralibus aculis capite brevioribus ; ventralibus acutis capite non brevioribus ; anali dorsali radiosa duplo vel plus duplo humiliore obtuse rotundata , spinis mediocribus 3 a ceteris longiore radio 1° breviore; caudali extensa medio convexa angulis acuta capite breviore ; colore corpore pinnisque fïavo vel griseo-flavo ; iride flaveseente ; vitta oculari profonde aurantiaca vel fuscescente antice et pos- tice fusco et margaritaceo limbata oculo graeiliore nucha incipiente et interoperculo vel regione gulari desinente ; rostro et fronle linea mediana vulgo vitta fusco aurantiaca ; fasciis corpore insuper 4 transversis fuscescente-vel profunde aurantiacis , anteriore dorso-operculo-ventrali , 2 a spinas dorsales posteriores inter et spinas anales , 3 a ceteris latiore interne quam superne graeiliore apicem pinnae dorsalis inter et marginem analis liberum , 4 a caudali antice et postice margaritaceo limbata ; pinnis dorsali et anali fascia longitudinali sat lata profunde aurantiaca ; dorsali basi medio fasciae 3 ae ocello nigro margaritaceo annulato ; ven- tralibus antice fïavis vei albis postice interdum fuscis vel nigris. B. 6. D. 6/28 ad 6/30. P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A. 3/19 vel 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Ikan Batoe tereloc Valent., Ainb. fig. 173. Rhombotides fasciis umbratilibus latiusculis tribus etc. Klein, Miss. Pisc. III p. 37 tab. 11 fig. 1. Platax oceilalus GV. , Poiss. VII p. 172; Gant., Cat. Mal. Fish. 170. Chaetodon oligacanthus Bikr, Verh. Bat. Gen. XXIII, Chaet. p. 16; Faun. ichth. Jav. spec. nov. Nat. T. Ned. Ind. p. 105; Günth., Gat. Fish. I p. 34, 516; Kaup , Art, Chaet., Ned. T. Dierk, I p. 129; Kner, Zool. Reis. Novara , Fisch p 102; Day , Fish. India I p. 109. Sarothrodus oligacanthus Bikr, Troisième mém. ichth. Ilalmah. , Ned. T. Dierk. I p. 156. 25 Tetragonoptrus o'igacanthus Blkr , Onz. not. ichth. Ternate , Ibid. I p. 234. Parachaetodon oligacanthus Blkr, Typ. gener. pisc. neglect. , YersI. K. Akad. Wet. 2 e Reeks VIII p. 371. Kepper-lawut Mal. Balav. ; Kiper Sundan. Ilab. Pinang ; Singapura ; Bintang (Rio); Bangka (Muntok, Karangbadji, Gussongassam) ; Java (Batavia, Banlam) ; Gelebes (Macas- sar, Badjoa) ; Halmahera (Sindangole, Sahu) ; Ternata ; Buro (Kajeli) ; Amboina; Geram (Wahai) ; Waigiu ; Philipp. (Ma- nilla) ; in mari. Longitudo 28 speciminum 32"' ad 145"'. Rem. L’espèce se fait reconnaître du premier coup d’oeil par la forme de la dorsale , par les bandes transversales du corps et par l’ocelle noir sur la base de la dorsale. Le plus petit de mes individus, bien que ne mesurant que 52"', ne présente rien de la forme Tholichlhyoïde , ce qui cependant ne prouve pas que les larges lames scapulaires et préoperculaires n’existent point dans des individus encore plus petits. L’espèce est connue habiter , -hors l’insulinde , les côtes de Madras et de Chine. CORADION Kaup. Corpus subrhomboideum. Maxiilae brevissimae dentibus brevissimis vel rudimentariis. Déniés vomerini nulli. Dentes pharyngeales gracillimi aciculares. Os valde parvum. Orbitae scabrae. Prae- operculum denliculatum. Squamae semilunariler rolundatae , supra lineam lateralem in sériés 50 cire, transversas dispositae. Sériés squamarum trunco longitudinales regulares , mediis Iateribus subhorizontales. Linea lateralis continua basin pinnae caudalis attingens. Pinnae ; dorsalis parte spinosa parte radiosa minus duplo breviore spinis 8 ad 10 distanlibus , parte radiosa obtusa ; analis spinis 5 , parte radiosa obtusa. Rem. Je ne connais de ce type que les deux espèces insulindiennes suivantes. I. Dorsale à partie épineuse environ 2 fois plus courte que la partie molle et à 9 (très-rarement 8 ou 10) épines, les postéri- eures les plus longues. Ventrales pointues. Anale sans ocelle noir. Bouche à lèvres épaisses et à dents rudimentaires. 1. Coradion chrysozonus Kp. II. Dorsale à partie épineuse beaucoup moins de 2 fois plus courte que la partie molle et h 10 épines, les médianes notablement plus longues que les suivantes. Ventrales obtuses. Anale à ocelle noir. Bouche à dents bien visibles. 2. Coradion melanopus Blkr. Coradion chrysozonus Kaup, Chaelod. Arch. Naturg. XXIV, I p. 140; Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet, XVII, Ghaet. p. 37. - Atl. Tab. 376, Chaet. tab. 14 flg. 5. Corad. corpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 1 */ 4 ad 1 b/ 6 in ejus longitudine ; latitudine corporis 4*/a cire, in dia- metro dorso-ventrali ; capite 3 3 / 4 ad 4 in longitudine corporis ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 3 ad 4 fere in longi- tudine capitis; rostroabs que maxilla oculo breviore; osse praeorbitali denticulato margine posteriore convexo ; rictu oris minimo fora- miniformi; labiis latis; dentibus rnaxillis brevissimis parum conspicuis ; interoperculo parte conspicua triangulari margine posteriore concavo ; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim decrescentibus angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudals supra lineam lateralem in sériés 50 cire. , infra lineam lateralem in sériés 45 cire, transversas dispositis ; squamis 40 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 16 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 25 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem , 9 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi 1 m ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa duplo cire, breviore spinis majore parte squamatis postrorsum longitudine accrescentibus , parte radiosa parte spinosa paulo altiore obtuse rotundata duplo cire, longiore quam alla; pectoralibus acutiusculis capite paulo brevioribus , radio 1° plus minusve producto capite longiore, spina valida capite absque rostro non ad vix breviore ; anali spina 3* ceteris longiore , parte radiosa dorsali radiosa multo breviore , minus duplo longiore quam alla obtuse rotundata radiis praemedianis ceteris longioribus ; caudali truncata ; colore corpore pinnisque flavescente- margaritaceo vel roseo-margaritaceo ; iride flavescente- vel margaritaceo-rosea ; rostro flavo ; vitta rostro-frontali mediana impari fusca ; fascia oculari fusca margarilaceo limbata oculo graciliore nucha incipiente et regione gulo-ventrali desinente ; fasciis trunco 3 transversis pulchre aureo-rubris margaritaceo limbatis; iascia anteriore dorso-scapulo-ventrali inferne cum fascia 2 a latiore dorso-ventrali confluente; fascia posteriore dorso-anali anterioribus dilutiore , superne basi pinnae dorsalis ocello nigro margari- taceo annulato ; cauda postice macula oblonga transversa fusca ; squamis Iateribus singulis< guttula aurea , guttulis dimidio trunci inferiore sériés horizontales, dimidio trunci superiore sériés obliquas efficientibus ; pinnis dorsali et anali radiosis et caudali coe- rulescente et roseo marginatis , dorsali membrana post spinam 2 m vulgo macula nigra ; ventralibus purpureis vel nigris. IX. 7 20 B. 6 D. 9/27 ad 9/30 (rarissime 8/30 et 10/26). P. 2/13 vei 2/14. Y. 1/5. A. 3/20 vel 3/21. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn Klipvisch of Solclalenvis Nieuh. , Gedenkw. Zee- en Lanlr. p. 276 fig. ; Will. , Hist. Pisc. App. p. 6 tab. 5 fig. 4. Ikan Batoe bariska Valent. , Amb. fig. 266. Chaetodon chrysozonus K. Y. H., CV. , Poiss. VII p. 62; Règn. an. éd. ill. Poiss. tab. 38 fig. 2; Blkr , Verh. Bat, Gen. XXIII Chaet. p. 17 ; Günth. , Gat. Fish. II p. 34; Kner, Zoôl. Reis. Novara, Fiseh. p. 101. Chaetodon labiatus K. V. II., CV. , Poiss. YII p. 63. Chaetodon enneacanthus GV. , Poiss. Vil p. 63. Chaetodon guttatus Gron , Gat. Fish. ed. Gray p. 71. Telragonoptrus chrysozonus Blkr, Enum. poiss. Amb., Ned, T. Dierk. II p. 282. Chaetodon melanotus Reinw. Mss. (nec Bl. Schn.). Kepper-lawut Mal. Batav. Ilab. Java (Batavia) ; Celebes (Macassar) ; Amboina ; in mari. Longitudo 21 speciminum 115 " ad 160". Rem. Le Coradion chrysozonus est le vrai Chaetodon melanotus de Reinwardt , comme il est prouvé par une note manuscrite en ma possession où les caractères du chrysozonus sont bien rendus. Le nombre normal des épines dorsales est de neuf. Je ne possède qu’un seul individu à huit épines dorsales et ces épines sont plus longues que dans les individus à neuf épines. La dorsale molle y est aussi plus élevée et moins arrondie , mais on ne saurait y voir une espèce distincte. Un autre individu unique , à 10 épines dorsales , ne se distingue au reste en rien des autres. L’espèce est assez commune à Batavia , mais doit être rare dans les autres parages de l’Insu- linde. M. Günther cite un individu de l’espèce provenu des côtes de Chine. Coradion melanopus Blkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaet. p. 39. — Atl. Tab, 375 , Chaetod. tab. 13 fig. 1. Gorad. corpore subrhomboideo , diametro dorso ventral! l a / 3 cire, in ejus longitudine; latitudine corporis 4»/i ad 5 in diametro dorso-ventrali ; capite 4 fere in longitudine corporis; linea rostro-frontali concava; oculis diametro 3>/ 2 ad 3* / 3 in longitudine capitis ; rostro absque maxilla oculo breviore ; osse praeorbitali denticulato margine posteriore recto ; rictu oris brevissimo nor- mali ; labiis latiusculis ; dentibus maxillis brevibus bene conspicuis ; interoperculo parte conspicua triangulari margine posteriore concavo ; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim decrescentibus , angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam in sériés 50 cire., infra lineam lateralem in sériés 45 cire, transversas disposiiis ; squamis 40 cire in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 15 cire, in dimidio trunei anteriore ; squamis sérié transversa 30 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorcm , 9 vel 10 initium lineae lateralis interet spinam dorsi lm ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa longitudine W £ ad U! 2 in parte radiosa , spinis mediis validis latis ceteris longioribus capite non vel vix brevioribus , anterioribus majore parte nudis , membrana interspinali valde profunde incisa ; dorsali radiosa dorsali spinosa non altiore obtuse rotundata minus duplo longiore quam alta margine posteriore subverlicali , radiis subanterioribus ceteris longioribus ; pectoralibus acutiuscule rotundatis et ventralibus obtusis capite non vel vix brevioribus ; spina ventrali valida capite absque rostro longiore ; anali spina 3 a ceteris longiore , parte radiosa dorsali radiosa multo breviore , non multo longiore quam alta, obtuse rotundata; caudali truncato-convexa ; colore corpore flavescente-margaritaceo ; iride flavescente- margaritacea ; capite vilta rostro-frontali mediana impari fusca ; fascia oculari fusca oculi diametro graciliore nucha incipiente inferne cum fascia lateris oppositi unita sed regionem gulo-ventralem non intrante ; trunco antice fascia latissima transversa fusca interne nigricante basin ventralium et anum amplectente supra axillam bipartita crure anteriore spinas dorsales 2 vel 3 anteriores erure posteriore spinas dorsi médias attingentibus ; trunco postice fascia graciliore transversa fusca antice et postice aurantiaco limbata ab apice radiorum dorsalium anteriorum usque ad apieem radiorum analium anteriorum extensa ; cauda vitta transversa nigra antice et postice aurantiaco limbata ; regione postscapulari guttulis aureis ; pinna dorsali spinosa fïavescente membrana inter singulas spinas nigro marginata , membrana spinam 2® inter et 3^ tota nigra ; dorsali radiosa pallide rosea , superne ocello nigro luleo et violaceo annulato margini pinnae libero quam ejus basi propiore, postice violascente-hyalina et vitta intramarginali coe- rulea violaceo marginata ; pectoralibus et caudali aurantiaco- vel roseo-hyalinis ; ventralibus radiis fuscis vel nigris membrana prolunde aurantiacis ; anali pallide rosea vitta intramarginali coerulea violaceo-marginata , inferne in fascia dorso-anali fusca ocello nigro aurantiaco annulato. B. 6. D. 10/26. P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5 A. 3/18 vel 3/19. C. 1/15/1 et lat brev, Syn, Chaetodon melanopus GV. , Poiss VII p. 64; Blkr, Treiz. mém. ichth. Amb., Versl. Kon. Akad, Wet. le Rks XV p. 25. Chaetodon festivus Desjard. , Trois Rapp. Soc. Hist. Nat. Maurice (unde in Proc. Zool. Soc. 1833 p. 117)? ? Tetragonoptrus melanopus Blkr , Enum. poiss. Amb , Ned. T. Dierk. II p 282. Ilab. Amboina (Hitu) ; Geram (Piru , Wahai) ; in mari. Longitudo 2 speciminum 105'" et 117". Rem. Cette espèce , confondue autrefois avec le Coradion chrysozonus , en est fort distincte par sa dorsale épineuse plus longue et à dix épines dont les médianes , très-fortes . sont plus longues que les suivantes, ainsi que par ses ventrales obtuses. Elle se fait reconnaître encore par son profil plus pointu et plus oblique , par la forme tronquée de la dorsale et de l’anale molles , par l’ocelle noir sur l’anale , etc. Le Chaetodon festivus Desj. , de l’île Maurice, pourrait bien être de la même espèce. La dia- gnose telle quelle se trouve dans les Proceedings cités, est conçue dans les termes suivants ; »has a large eye-like spot on the soft rays of the dorsal fin and a black spot on those ol the anal ; 27 its form is orbicular and the spinous rays of ils dorsal fin are twelve.” Si cependant le nombre des épines dorsales est exactement rendu il faut bien penser à une espèce différente , qui ne serait pas même un Coradion. TÀURICHTHYS GV. — Heniochus CV. = Diphreutes Cant. = Henjochus Kaup. Corpus subrhomboideum. Maxillae médiocres dentibus valde brevibus. Rictus valde parvus. Dentes vomerini nulli. Orbitae scabrae vel cornutae. Squamae semilunariter rotundatae , supra lineam lateralem in sériés 50 ad 65 transversas dispositae. Sériés squamarum trunco longitudi- nales regulares , mediis lateribus subhorizonlales. Linea laleralis continua basin pinnae caudalis altingens. Pinnae; dorsalis parte spinosa parte radiosa longiore spinis H vel 12 quarum quarla spinis poslicis multo longiore ensilormi vel in setam producta , parte radiosa obtusa ; analis spinis 5 , parte radiosa rolundala. Rem. Les quatre espèces connues ont en commun un corps à deux ou trois larges bandes transverses brunes ou noirâtres et de larges ventrales foncées , mais sont nettement diversifiées par les caractères exposés ci-dessous. 1. Environ 65 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Nuque à bosse conique. Bande foncée antérieure occu- pant la moitié antérieure de la tête. A. Dorsale à 11 épines, toutes raides et poignantes, la 5 e beaucoup plus longue que la postérieure. Bande foncée médiane occupant la majeure partie du tronc et l’anale. Bande postérieure sur la base de la dorsale molle et s’y arrêtant. i. Taurichthys varius CV. B. Dorsale à 12 épines, la 4 e prolongée en soie flexible, la 5 e pas beaucoup plus longue que les postérieures. Bande foncée médiane ne s’étendant en bas qu’entre l’épine ventrale et les épines anales. Bande postérieure descendant sur l’anale. 2. Taurichthys monoceros Blkr. 2. Environ 52 à 55 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Nuque sans bosse. Dorsale à 12 (ou 11) épines, la 4 e prolongée en soie flexible. À. Dorsale à partie armée notablement plus longue que la partie molle, à 5e épine flexible et. beaucoup plus longue que la sixième et que les suivantes. Bande antérieure descendant de la nuque sur la moitié postérieure de la tête. Bande postérieure dorso-caudale. 3. Taurichthys chrysostomus Blkr. B. Dorsale à parties épineuse et molle d’égale longueur, à 5 e et 6 e épines raides poignantes pas beaucoup plus longues que les suivantes. Bande foncée antérieure n’occupant que la région rostro-frontale ; bande médiane descendant des épines dor- les antérieures. Bande postérieure dorso-anale. 4. Taurichthys macrolepidotus Blkr. Taurichthys varius CV., Poiss. VII p. 111 tab. 181 ; Règn. anim. éd. ill. Poiss. tab. 41 fig. 2; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII, Chaetod. p. 25; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 42. — Atl. Tab. 365 , Chaet. tab. 3 fig. 2. Taur. eorpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 1 3 / 4 ad l^/a in ejus longitudine; latitudine corporis 3'/ a ad 4 in diametro dorso-venlrali ; capite 3«/ a ad 4 in longitudine corporis; latitudine capitis l 3 / 4 ad 2 in ejus longitudine; linea rostro-frontali con- cava ; vertice superne processu conico osseo obtuso juvenilibus parum conspicuo aetate provectis interdum oculo non breviore ; oculis diametro 2»/î ad 3 in longitudine capitis , diametro a / 3 ad 1 distanlibus ; orbitis antice tumidis aetate provectioribus pro- cessu osseo conico , aduitis cornu conico acuto extrorsum curvato ; rostro acuto absque maxilla oculo multo ad non breviore ; osse praeorbitali et praeoperculo leviter denticulatis ; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim decrescentibus , angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 65 cire. , infra lineam lateralem in sériés 55 ad 58 transversas dispositis ; squamis 45 cire, in sérié longiludinali os scapulare inter et basin caudalis quarum 20 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 34 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem , 11 ad 13 inilium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa et parte radiosa subaequilongis , spina ¥ ceteris longiore rigida pungente usque prope apicem hymenophora junioribus capite multo aduitis capite paulo longiore , spina 5 a rigida usque prope apicem hymenophora spina 4 a paulo ad sat multo breviore ; dorsali 28 radiosa minus duplo longiore quam alta obtuse rotundata ; pectoralibus acutis eapite sat multo longioribus ; ventralibus obtuse rotundatis pectoralibus non ad paulo brevioribus , spina valida eapite absque rostro longiore ad paulo breviore ; anali spinis validis posterioribus subaequilongis vel 2 a tertia longiore eapite absque rostro non ad paulo breviore, parte radiosa dorsali radiosa bre- viore , aeque alta cire, ac longa , obtusa vel obtusangulatim rotundata ; caudali truncato-convexa ; corpore lasciis latis transversis maxima parte fusco , ceterum margaritaceo vel fïavo ; iride flavescente vel fusca ; fascia fusca anteriore nucho-praeoperculari caput antice usque post oculos cingente ; fascia fusca media latissima ab apice spinarum dorsi mediarum descendente totum truncum fere cingente , dimidio inferiore medio juvenilibus praesertim fréquenter fascia transversa margaritacea vel fïava bipartita ; fascia fusca posteriore spinis dorsi posterioribus incipiente basin dorsalis radiosae et dorsum poslice cingente et radiis dorsalibus posticis desinente ; pinnis ventralibus et anali fuscis vel nigricantibus ; pectoralibus et caudali flavis vel aurantiacis ; dorsali parte non a fasciis fuscis obtecta flava vel aurantiaca. B. 6. D. 11/23 ad 11/25. P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A 3/17 ad 3/19. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Zee-os , Zee-koe Ruysch , Coll. nov. pisc. Àmb. p. 39 tab. 20 fig. 5, 6. Joosje , Chineesche Duivers , Joosje-joosje Ren. , Poiss. Mol. I tab. 30 fig. 164, Il tab. 10 fig. 49. îkan Karbau-hitam-manis , hidjoe ; Chineesche Pries fer Valent., Amb. fig 71 , 161 , 429. Taurichthys viridis GY., Poiss. VU p. 114. Heniochus varius Günth., Cat. Fish II p. 41 ; Kner , Zool. Novar. Fisch. p, 103. Diphreutes varius et viridis Blkr , En. Poiss. Amb. , Ned. T. Dierk. II p. 283. Karbo Mal Batav. Hab. Batu; Java (Batavia); Gelebes (Manado) ; Timor; Amboina ; Ceram (Wahai) ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 13 speciminum 78'" ad 180'", Rem. Cette espèce est suffisamment caractérisée par les épines dorsales qui sont toutes raides et poignantes et par les 65 rangées transversales d’écailles du tronc. La diagnose est facilitée encore par la disposition et la largeur des bandes , par les onze épines dorsales , par la bosse nuchale et par la forte protubérance orbitaire en forme de corne conique et courbée. Bien que le varius s’étende sur toute la longueur de l’Inde archipélagique et n’y soit pas rare, il n’a pas été trouvé jusqu’ici dans d’autres parages. Taurichthys monoceros Blkr, Poiss. Madagasc. p. 96; Verh. Kon. Ak. Wel. XVII, Chaet. p. 44. — AU. Tab. 365 , Chaet. tab. 3 fig. 3. Taur. corpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 fere in ejus longitudine; latitudine corporis 4 cire, in diametro dorso- ventrali ; eapite 3*/ 4 cire, in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 cire, in ejus longitudine ; linea rostro-frontali concava ; ver- tice superne processu conico obtuso brevi ; oculis diametro 3 cire, in longitudine capitis , minus diametro distantibus ; nucha processu obtuso tumida ; orbitis adultis brevicornutis aetate minus provectis nec tumidis nec cornutis ; rostro acuto absque maxilla oculo breviore ; osse praeorbitali et praeoperculo vix denticuîatis ; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim decrescentibus , angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudaiis supra lineam lateralem in sériés 65 cire , infra lineam lateralem in sériés 55 ad 58 transversas dispositis ; squamis 45 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudaiis quarum 20 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 34 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 9 vel 10 initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; pinna dorsali parte spinosa et parte radiosa subaequilongis , parte spinosa spina 4 a in setam producta spina 5 a multo longiore, spinis sequentibus rigidis pungentibus postrorsum longitudine sensim decrescentibus posteriore quam 5 a non valde multo breviore ; dorsali radiosa duplo circiter longiore quam alta , obtuse rotundata ; pectoralibus acutis; ventralibus spina valida eapite absque rostro longiore; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis vel 3 a 2» paulo longiore eapite vix breviore , parte radiosa dorsali radiosa breviore sed altiore , non longiore quam alta , obtuse rotundata ; caudali truncato-convexa ; corpore flavo fasciis 3 transversis latis nigris , anteriore oculari , media dorso-ventrali , posteriore dorso- anali; rostro nigro; pinnis ventralibus nigris, ceteris flavis. B. 6. D. 12/28. P. 2/15. V. 1/5. A. 3/19. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn Tafelvisch Ruysch, Coll. nov. pisc. Amb. p. 1 tab. 1 fig. 1 ? Heniochus monoceros CV. f Poiss. VII p. 76 tab. 176; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII, Ghaet. p. 22; Günth., Cat. Fish. Il p. 31 ; Fisch. Süds. I p. 49 tab. 38. Heniochus macrolepidotus Brev. , Exp. Japan , Fish. p. 267 tab. 6 fig. 2 ? Gayam Mal. Bat. Hab, Java (Batavia) ; in mari. Longitudo speciminis unici 90'". Rem. Je ne possède de cette espèce que le seul individu, décrit en l’an 1849 sous le nom de Heniochus monoceros, mais maintenant enlièrement décoloré. Dans ma description antérieure j’ai négligé de décrire les détails de l’origine et de la direction des bandes transversales du corps > oubli que je ne suis pas à même de réparer, vu l’etat actuel de mon individu. Je ne doute pas cependant que mon individu soit de la même espèce sur laquelle ont été prises les belles figures, publiées par Cuvier-Valenciennes et par M. Günther , d’après lesquelles la bande antérieure occupe la moitié antérieure de la tête et atteint la première ou les trois premières épines dorsales , tandis que la seconde ne commence que sur les 5 e et 6 e épines dorsales pour s’élargir en bas et occuper Je ventre depuis l’épine ventrale jusqu’à lanus ou les premières épines anales, la troisième bande descendant des épines dorsales postérieures et occupant la moitié postérieure de l’anale. 29 Sur mon individu , qui appartient au jeune âge , le tubercule nuchal n’est que peu développé et on n’y voit encore rien des protubérances coniques des orbites. La lormule de la dorsale est donnée par Cuvier-Valenciennes et par M. Günther = 12/26. L’espèce est plus voisine du Taurichlhys varius que des Taurichlhys macrolepidotus et chry- sostomus. La formule des écailles correspond à celle du varius. Le monoceros parait être très-rare dans l’Insulinde. Hors l’fnsulinde il a été trouvé à l’ile Mau- rice et aux îles des Navigateurs et de la Société. Si la figure imparfaite des «Japanese Fish” se rapporte en effet au monoceros et non au macrolepidotus , l’espèce habite aussi les îles Lew-Chew. Taurichthys chrysostomus Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 45. — Atl. Tab. 366 , Chaet. tab. 4 fig. 2. Taur. corpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 1 a / 3 ad 2 et paulo in ejus longitudine; latitudine corporis 4 cire, in diamelro dorso-ventrali ; capite 3 3 / 4 ad 4 in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 fere ad 2 in ejus longitudine ; linea rostro- frontali concava; oculis diametro 2'/a ad 3 in longitudine capitis , diametro 3 / 4 ad 1 distantibus; orbitis antice tumidis, aetate provectioribus processu osseo conico vel bicorni extrorsum directo ; rostro acuto absque maxilla oculo conspicue breviore; osse praeorbitali et praeoperculo leviter denticulatis ; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim decrescentibus , angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam laleralem in sériés 53 cire. , infra lineam lateralem in sériés 48 cire, transversas dispositis ; squamis 40 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin caudalis quarum 18 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis .32 ad 34 in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem ,11 vel 12 inilium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea latéral! tubulis simplicibus notata; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa ïongiore spina 4 a in setam capite longiorem producta usque superne hymenophora , spina 5 a spina 6 a multo et capite paulo ad multo Ïongiore flexili , spina G a spina postica multo ad duplo Ïongiore ; dorsali radiosa longitudine dorsali radiosae absque spinis 4 vel 5 anterioribus aequali, obtuse rotundata,, duplo cire. Ïongiore quam alta ; pectoralibus acutis capite longioribus ; ventralibus pecloralibus non ad non multo brevioribus obtuse vel obtusiuscule rotundatis , spina valida capite absque rostro non breviore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro non brevioribus, parte radiosa dorsali radiosa breviore sed con- spicue altiore , aeque alta cire ac longa , obtusangulatim rotundata ; caudali truncato-convexa ; colore corpore flavescente-margari- taceo , flavo vel aurantiaco ; iride rubra vel aurea ; fasciis 3 latis transversis obliquis fuscis vel nigris ; fascia anteriore nucho- ventrali oculum majore parte amplectente ante pinnam dorsalem incipiente ; fascia media dorso-anali a spinis dorsalibus 4 a 5 a et 6 a descendente et analis majorem partem posteriorem amplectente ; fascia posteriore dorso-caudali a spinis dorsi posterioribus vel a fascia media descendente basin dorsalis radiosae et dorsum postice tegente et dorso caudae vel basi pinnae caudalis desi- nente ; pinnis ventralibus fuscis vel nigris , ceteris flavis vel aurantiacis. B. 6. D. 12/22 vel 12/23. P. 2/13. V. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Sergeantje Ruysch , Coll. nov. pisc. Àmb. p 21 tab. 11 fig. 14. Piquier Ren. , Poiss. Mol. II tab. 32 fig. 151 ? Ikan Batoe-kapala-ongoe Valent. , Amb. fig. 335 ? Chaetodon chrysostomus Parle, ap. GV. , Poiss. YII p. 75. Heniochus chrysostomus GV. , Poiss. VII p. 75 , Règn. anim. éd. illustr. Poiss. tab. 40 fig. 2 ; Benn. , Zool. Voy. Bloss. p. 62 tab. 18 fig. 1 ; Günth. , Gat. Fish. Il p 41 ; Fisch. Südsee I p. 49 tab. 39 fig. A. Heniochus permutatus Ed. Benn. ap. GV. , Poiss. VII p. 75. Heniochus melanistion Blkr, Derde bijdr. ichth. Banda Nat. T. N, Ind. VII p. 98. Heniochus drepanoides Thioll. ap. Montrouz. , Faun. Woodlark p. 166. Diphreutes chrysostomus Blkr, En. poiss. Céram , Ned. T. Dierk. II p. 189. Hab. Flores (Larantuca) ; Ternata ; Geram (Piru) ; Amboina ; Banda (Neira) ; Goram ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 5 speciminum 10P" ad 136'". Rem. Celte espèce est bien caractérisée par la nature des 4° et 5 e épines dorsales , par le museau d’un beau jaune ou orange et par la disposition des bandes foncées. Elle est beaucoup plus rare que le macrolepidotus et ne paraît pas habiter les mers à l’ouest des Moluques. A l’est des Moluques par contre elle s’étend, dans l’Océan Pacifique, jusqu’aux îles Woodlark, Paumotou , Otaiti et de la Société. Taurichthys macrolepidotus Blkr , Poiss. Madag. p. 96 ; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaetod. p. 47. - Atl. Tab. 367 , Chaet. tab. 5 fig. 1. Taur. corpore subrhomboideo, diametro dorso-ventrali l 3 /* ad 2 in ejus longitudine; latitudine corporis 4 ad 4>/i in diametro dorso-ventrali; capite 3 ad 4 in longitudine corporis; latitudine capitis 2 ‘/î ad 3 in ejus longitudine ; vertice superne processu conico nullo ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 2*/î ad 3 in longitudine capitis, diametro 3 / 4 ad 1 distantibus ; orbitis adultis antice tumidis sed nunquam cornutis ; rostro acuto , absque maxilla oculo multo ad vix breviore ; osse praeorbitali et prae- operculo vix vel leviter denticulatis; squamis trunco postrorsum magnitudine sensim decrescentibus, angulum aperturae bran- chialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 52 ad 55, infra lineam lateralem in sériés 46 ad 48 transversas dispositis; squamis 40 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin caudalis quarum 1 8 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis 32 ad 34 in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 10 ad 12 initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali tubulis simplicibus notata; pinna dorsali parte spinosa et parte radiosa subaequilongis , spina 4 a in setam capite breviorem ad toto corpore longiorem producta , spinis 5 a et 6 a rigidis pungentibus sequentibus non multo longioribus , parte radiosa obtuse rotundata duplo cire. Ïongiore quam alta ; pectoralibus acutis et ventra- ix. 8 30 libus acutis vel obtusiusculis subaequilongis capite paulo ad non longioribus ; ventralibus spina valida capite absque rostro longiore; anali spinis validis 3 a ceteris longiore vel 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro non brevioribus, parte radiosa dorsali radiosa multo breviore sed conspicue altiore , angulata , apice rotundata , aeque alla ac longa vel paulo altiore quam longa , antice quam medio et postice altiore ; caudali truncato-convexa ; colore corpore margaritaceo-flavo , flavo vel aurantiaco ; iride flavescente vel flavescente-rosea ; labiis , rostro et fronte vulgo fuscis ; fasciis trunco 2 transversis latis obliquis fuscis , anteriore a spinis dorsi 3 vel 4 anterioribus descendente et antice spina ventrali et postice spinis analibus vel radiis analibus anterioribus desinente inferne quam superne multo latiore , posteriore a spinis dorsi mediis descendente et dimidium pinnae analis posteriorem tegente ; pinnis , ventralibus fuscis vel nigris , ceteris flavis. B. 6. D. 11/24 ad 11/27 (rarius 12/25 vel 12/26). P. 2/15. V. 1/5. A. 3/17 ad 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Vaandrager , Speervisch , Besaanvisch Ruysch , Nov. coll. pisc. Amb. p. 1, 3, 21, 40 tab. 1 fig. 3 , tab. 2 fig. 3 , tab. 20 fîg. 4. Besaan , Vlagman , Groote tafelvisch , Vaandrager , Speervisch Ren. , Poiss. Mol. I tab, 3 fig. 13, tab. 31 fig. 168, II tab. 1 fig. 1 , tab. 14 fig. 66 , tab. 16 fig. 75. Ikan Alferes hitam-hidjoe , Paroeli betina , Pampus tereloc , Pampus jang balajar , Zwarte Vaandrig Valent., Amb. fig 18, 201, 324, 372, 509. Chaetodon macrolepidolus lineis utrinque duabus nigris, ossiculo 4° pinnae dorsalis longissimo setiformi Art., Descr. pisc. p. 94 n°. 6 ; Synon. p. 80 n°. 9 ; Seba , Thés. III p. 66 tab. 25 fig. 8. Chaetodon fasciis 3 fuscis pinna dorsali setiformi L, , Mus. Ad. Frider. I p. 63 tab. 33 fig. 3. Bhombotides n°. 12, Klein, Miss. Pisc. IV p. 37 tab. 11 fig. 2. Tetragonoptrus n°. 15 Klein, Miss. Pisc. IV p. 40 tab. 12 fig. 4. Chaetodon acuminatus L., Mus. Ad. Frider. I p. 63 tab 23 fig. 3; Syst. nat. ed. 10 a p. 273; L. Gin., Ibid. ed. 13 a p. 1241; Lac., Poiss. IV p. 455, 479. Chaetodon ossiculis pinnae dorsalis 3 anterioribus aculeatis 4° setiformi etc. Gron. , Mus. II p. 37 n°. 194. Chaetodon macrolepidotus L. , Syst. nat. ed. 10 a p. 274; L. Gm, , Ib. ed. 13 a p. 1247; Bl. , AusI. Fisch. (II p. 69 tab. 200 fig. 1 ; Bl. Schn., Syst. p. 231 ; Lac., Poiss. IV p. 455, 479 tab. 11 fig. 3, tab. 12 fig. 1. Chaetodon maxillis productis brevibus ossiculo 4° pinnae dorsalis setiformi longissimo Gron. , Zoophyl. p 69 n°. 234. Chaetodon bifasciatus Shaw , Gen. Zool. IV p. 342 ; Gron. , Catal. ed. Gray p. 75. Heniochus acuminatus GV. , Poiss. VII p. 74. Heniochus macrolepidotus GV. , Poiss. VII p. 70; Riipp. , N. Wirb. Fisch. p. 31 ; Schl. , Faun. Jap. Poiss. p. 82 tab. 44 fig. 1; Rich. , Rep. ichth. Ghin. Rep. 15 h meet. Brit. assoc. p. 246; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII Ghaetod. p. 21 ; Günlh. , Gat. Fish. II p. 39; Fisch. Südsee I p. 41 tab. 37; Klunz. , Syn. Fisch. R. M. Verh. zoôl. bot. Ges. Wien XX p. 784; Day, Fish. Malab. p. 23; Fish. India I p. 110 tab. 28 fig. 3. Diphr eûtes macrolepidotus Cant. , Gat. Mal. Fish. p. 159. Chaetodon mycteryzans Gron. , Cat. ed. Gray p. 76. Gayam Mal. Batav. Hab. Sumatra (Priaman) ; Pinang ; Singapura ; Duizend-insul. ; Java (Batavia , Bantam , Tjilaljap) ; Bali (Boleling) ; Sumbawa (Bima) ; Solor (Larantuca) ; Timor (Atapupu) ; Gelebes (Macassar, Badjoa , Manado) ; Ternata ; Batjan (Labuha) ; Buro (Kajeli) ; Obi-major; Amboina; Ceram (Wahai) ; Banda (Neira) ; Luzon (Manilla) ; Nova-Guinea; in mari. Longitudo 54 speciminum 35"' ad 198'". Rem. Dans le très-jeune âge (individus de 55"' à 58"' de long) ou retrouve dans celte espèce le caractère tholichthyoïde (os de la tête nus sans écailles , scapulaires fort développés , préoper- cule à angle prolongé plus ou moins en arrière) si commun dans les Tetragonoptrus. — Le pro- longement de la 4 e épine dorsale s’observe déjà dans les plus petits individus mais la partie pro- longée n’y est pas encore plus longue que la tête. Le filet dorsal devient plus long avec l’âge du poisson pour atteindre , dans les adultes , une longueur égalant ou surpassant même de beaucoup la longueur totale du poisson. La crête antérieure de l’orbite ne se développe jamais en forme de tubercule ou de corne comme cela se voit dans le varius. Quelques individus de mon cabinet, de l’âge presque adulte, ont le museau plus court et plus obtus que les autres, le front plus convexe entre les yeux et le profil occipito-nuchal plus con- vexe, mais par tous les autres rapports ils ne diffèrent en rien. Le nombre de 11 épines dorsales est le chiffre normal, mais les individus à 12 épines ne sont pas rares. L’espèce est aisément à reconnaître au premier aspect par l’état rudimentaire de la bande anté- rieure et par la disposition de la bande médiane qui descend des 5 ou 4 épines dorsales antérieures. Le Taurichthys macrolepidotus est fort commun dans l’insulinde et ailleurs dans le bassin Indo-pacifique. Il est connu habiter 'la Mer rouge, les côtes de Zanzibar, de Mossambique, d’Aden, des îles Maurice et de la Réunon , des Seychelles , de Ceylon , de l’Inde continentale , des îles Andaman , de la Nouvelle-Hollande septentrionale (Port-Essington) , de Chine et du Japon , et s’étend aussi dans la Polynésie. HEMITAURICHTHYS Blkr. Corpus subrhomboideum. Maxillae médiocres dentibus brevibus. Rictus valde parvus. Dentes vomerini nulli. Orbilae scabrae. Squamae semilunariter rolundatae , supra lineam lateralem in sériés 31 70 cire, liansversas dispositae. Sériés squamarum trunco longitudinales regulares , mediis la le - ribiis subhorizonlales. Linea laleralis continua basin pinnae caudalis altingens. Pinnae; dorsalis parte spinosa parte radiosa paulo Iongiore spinis 12 distanlibus 4 a non producta sequentibus bre- viore, parle radiosa obtusa ; analis spinis 3, parte radiosa obtusa. Hemitcmrichthys polylepis Blkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 50. — AU. Tab. 378, Chaet. tab. 14 fig. 4. Hemitaur corpore sxbrbomboideo , diametro dorso-ventrali 2 cire, in ejus longitudine; latitudine corporis 3'/, ad 4 indiametro dorso-venlra i ; capite 4>/ s ad i‘/ t m longitudine corporis; linea rostro-frontali rostre concava (rente convexiuscula ; oculis diametro d eue. in longitudine capitis, diametro 1 1ère ad 1 et paulo distanlibus; rostre absque maxilla'oculo breviore, osse praeorbitali margine postero-infenore convexo scabnusculo ; praeoperculo vix denticulato ; interoperculo parte conspieua antice quam notice altiore postice convexo ; squamis trunco antice et medio subaequimagnis , post média latera postrorsum magnitudine vix decres- cenlibus caudal, bus quam ateralibus mediis minus duplo ad duplo minoribus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem intei et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in senes 70 cire., infra lineara Iateralem in sériés 65 cire, transversas dis- posais ; squamis 05 cire. in sene horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 22 cire, in dimidio trunci ante- nore; squamis 44 cire, in sene transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 14 cire, initium lineae laleralis inter et spinam dorsi 1“; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis 5 anterioribus sequentibus brevioribus postrorsum longitudine accrescentibus majore parte nudis membrana interspinali profunde incisa, spinis sequentibus subaequilonms capile absque rostro non ad vix brevioribus ; dorsali radiosa longitudine dorsali spinosae absque spinis 2 vel 3 anterioribus aequali eaque paulo altiore, obtuse rotundata , duplo fere Iongiore quam alta, radiis mediis ceteris longioribus; pecloralibus acutiusculis capite longioribus; ventralibus acutis radio 1» plus minusve producto capite Iongiore, spina valida capite absque rostro non vel vix breviore ; anal! spina 3a cetens vulgo Iongiore, parte radiosa dorsali radiosa paulo breviore, minus duplo Iongiore quam alta obtuse rotundata radiis mediis vel praemedianis ceteris longioribus; caudali truncato-convexa ; colore corpore superne pinnisque aurantiaco , corpore inferne flavo vel luteo ; iride aurantiaca vel fusçescente margine pupillari flava vel aurea; plagis 2 latis fuscis vel aurantiaco-fuscis, antenore a nucha et spinis dorsalibus 3 anterioribus descendente et totum caput amplectente inferne quam superne diluliore, postenore latissima triangulari a spinis dorsi posterioribus descendente antice axillas et postice dorsum caudae atlmgente inferne dilutiore cum flavo ventris diffusa ; anali basi fascia longitudinali profunde aurantiaca B. 6. D. 12/24 vel 12/25. P. 2/15 vel 2/16. V. 1/5. A. 3/19 ad 3/21. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon zoster Benn. , Fish. Maurit. , Proc. Comm. Zool. Soc. I p. 613 ; Giinth. , Cat. Fish. II p 33 7 Chaetodon polylepis Blkr, Act. Soc. Sc. Ind. Neerl il Achtste bijdr. vischf. Amboina p. 54 ; Güntîi Cat Fish II p 35 Telragonoptrus polylepis Blkr, Sept. mém. ichth. Timor, Ned. T. Dierk. I p. 270. ’ ' Hab. Amboina ; Timor (Atapupu) ; in mari. Longitudo 5 speciminum 129 " et 154"'. Rem. Le Chaetodon zoster Renn. , dont je ne connais que la diagnose citée , pourrait bien n elre pas distinct de l’espèce actuelle , mais la description , ne renfermant que quelques indica- tions , ne permet pas de juger sur cette espèce avec certitude. Tout ce qui en est dit se borne aux termes suivants; «Chaet. brunneo-niger ; zona latâ média venlreque argenteis; pinna caudali recta alba ; fascia oculari nulla. D. 12/25. P 17. V. 1/5. A. 3/21. C. 15”, - mais tout cela va parfaitement au polylepis. Si ma supposition venait d’être prouvée juste , le nom proposé par Bennet devrait remplacer celui de polylepis. ‘ TETBAGONOPTBUS Klein = Chaetodon Cuv. ex parte (nec Art.) = Sarothrodus Gill = Tholichthys Günth. Corpus ovale vel subrhomboideum. Orbitae scabrae nunquam cornulae. Maxillae bene evolulae. Rentes maxillis bene evoluti scopinati. Squamae trunco semilunariler vel obtusangulatim rotundalae! supra lineam lateralem in sériés 30 ad 55 transversas dispositae. Linea laleralis sub dorsali radiosa desinens. Pinnae ; dorsalis parte spinosa parte radiosa non breviore sed vulgo Iongiore spinis 11 ad 16 ; analis spinis 3 (rarissime 4). Subgen. Citharoetlus Kaup. Corpus orbiculalim-ovale. Rostrum obtusum. Sériés squamarum longitudinales dimidio trunci nferiore subhorizonlales. Squamae trunco regulariter, non angulatim , rotundatae , supra lineam lateralem in sériés 55 cire, transversas dispositae. Pinnae , dorsalis parte spinosa parte radiosa paulo Iongiore spinis 12, parte radiosa obtuse rotundata radio producto nullo; analis spinis 3. Rem. Les deux espèces connues de Cilharoedus présentent un même système de distribrution des couleurs et une même formule de l’écaillure , mais elles se font aisément reconnaître par la couleur et par la largeur des bandelettes du tronc. 32 I, Tête 4 fois dans la longueur totale. D. 12/24 ou 12/25. À. 3/20 ou 3/21. Dorsale et anale molles à bord libre semieirculaire. Bandelettes du tronc noires nettement dessinées et beaucoup plus grêles que les interstices , les médianes se recourbant forte- ment en haut sur la dorsale molle, 1, Tetragonoptrus ( Citharoedus ) Meyeri Blkr. II. Tête plus de 4 */a fois dans la longueur totale. D. 12/25 à 12/27. A. 3/22 ou 3/23. Bandelettes du tronc brunâtres ou violâtres diffuses plus larges que les interstices. 2. Tetragonoptrus ( Citharoedus ) ornatissimus Blkr. Tctragonoptrus ( Citharoedus ) Meyeri Blkr , Versl. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaet. p. 55. — Atl. Tab. 378, Chaet. tab. 14 fig. 5. Tetragon. (Cithar.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 fere ad 2 et paulo in ejus longitudine ; latitudine corporis 31/2 ad 4 in diametro dorso-ventrali; capite 4 ad 4 et paulo in longitudine corporis; latitudine capitis l a / 3 ad 1 »/* in ejus longi- tudine ; linea rostro-frontali ante nares concaviuscula ; oculis diametro 3 ad 3 et paulo in longitudine capitis , plus diametro 1 distantibus ; dentibus valde conspicuis scopinatis mandibularibus intermaxillaribus longioribus ; rostro absque maxilla oculo bre- viore; osse praeorbitali edentulo; praeoperculo subrectangulo leviter denticulato; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae brancliialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam laleralem in sériés 55 cire. , infra lineam lateralem in sériés 52 cire, transversas dispositis ; squamis 45 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 20 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 30 ad 32 in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 8 vel 9 supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis l a 2 a paulo longiore , ceteris postrorsum longitudine accres- centibus posteriore ceteris longiore capite absque rostro paulo ad non breviore , parte radiosa longitudine parti spinosae absque spinis 2 vel 3 anterioribus aequali eaque altiore , minus duplo longiore quam alta , obtuse rolundata radiis mediis ceteris longi- oribus ; pectoralibus acutiusculis capite paulo longioribus ; ventralibus pectoralibus paulo brevioribus acutis spina valida capite absque rostro non vel vix breviore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro paulo brevioribus , parte radiosa dorsali radiosa paulo breviore minus duplo longiore quam alta obtuse rotundata ; caudali convexa ; colore trunco pinnisque fïavescente-margaritaceo vel flavo vel aurantiaco ; capite griseo-roseo vel violaceo-roseo ; iride flava vel fïavescente-rosea ; capite vittis 3 transversis fuscis vel nigris luteo marginatis , anteriore labiali , 2 a maxillo-gulari , S a oculari oculo graciliore vertice vel nucha et regione gulo-ventrali cum vitta lateris oppositi unita ; operculo medio vitta transversa lutea ; trunco vittis fïexuosis 6 luscis vel nigris ; — vitta anteriore nucho-dorsali regione supra-temporali incipienle dorsalem intrante et spina dorsi 5» cum vitta 2 a unita; vitta 2 a formam ferri equini subreferente opereulum ex parte tegente superne pinnam dorsalem ad spinam 5 m intrante prope marginem pinnae superiorem usque ad radios subposteriores producta, dorsali radiosa quam antice dilutiore, inferne pinnam ventralem versum descendente et basi analis usque ad ejus marginem posteriorem producta; vitta 3 a vittae2 ae subparallela , angulum operculi tegente superne usque supra spinas dorsales posteriores adscendente inferne ante basin pectoralis descendente lateribus inferne decurrente et cauda superne desinente ; vitta 4 a axillo-dorsali spinis dorsalibus posterioribus desi- nente; vittis 5 a et 6a pleuro-dorsalibus valde . curvatis convexitate postrorsum spectantibus dorsali radiosa desinentibus ; dorso antice inter vittas fuscas vel nigras punctis aureis et purpureis ; dorsali radiosa sub vitta superiore guttulis aureis vel rubris in seriem longitudinalem dispositis; anali medio carmosina, basi vittis 2 vel 3 et intrâ marginem vitta unica longitudinalibus fuscis vel nigris ; caudali vittis 2 nigris et vittis 2 rubris transversis alternantibus. B. 7. D. 12/24 vel 12/25. P. 2/14 vel 2/15. V. i/b. A. 3/20 vel 3/21. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Douwing Marquis Ren. , Poiss. Mol. I tab. 25 fig. 135. Jkan Batoe jang hidjoe laoet ; Ikan Baloe jang aboe aboe betina ; Ikan Pampus cambodia Valent. , Amb. fig. 278 , 347 , 468. Holacanthus flavo-niger Lac., Poiss. IY p. 529, 538 tab. 13 fig. 2. Chaetodon Meyeri Bl. Schn. , Syst. p. 223; GV. , Poiss. Y1I p. 15; Règn. anim. éd. illustr. Poiss. p, 106 tab. 37%. 2; Blkr, Act. Soc. Scient. Ind. Neerl. I Yischs. Amb. p. 38; Günth , Gat. Fish. II p. 13. Citharoedus Meyeri Kaup, Ghaetod. , Arch. Naturg. XXVI , I p. 141. Tetragonoptrus Meyeri Blkr, Onz. not. ichth. Ternate, Ned. T. Dierk. I p. 234. Hab. Java ; Celebes (Manado , Tanawanco) ; Amboina ; Geram (Wahai) ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 5 speciminum 125"' ad 144"'. Rem. Cette espèce a attiré depuis longtemps l’attention des amateurs par les bandelettes noires obliques et courbées nettement dessinées sur un fond jaune. Aussi en trouve-t-on déjà des figures fort reconnaissables dans les ouvrages de Valentyn et de Bénard. — Elle n’est positivement connue jusqu’ici que de l’Insulinde. Tetragonoptrus ( Citharoedus ) ornatissimus Blkr, Versl. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 57. - Atl. Tab. 375 , Chaet. tab. 1 1 fig. 2. Tetragon. (Githar.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 cire in ejus longitudine ; latitudine corporis 3*/a ad 4 in diametro dorso-ventrali; capite 4 3 / 6 ad 4 a / 3 in longitudine corporis; latitudine capitis l a / 3 ad l 3 /< in ejus longitudine ; linea rostro- frontali ante nares concaviuscula ; oculis diametro 3 ad in longitudine capitis , plus diametro 1 distantibus ; dentibus valde conspicuis scopinatis mandibularibus intermaxillaribus longioribus ; rostro absque maxilla oculo breviore ; osse praeorbitali eden- tulo ; praeoperculo subrectangulo leviter denticulato ; squamis lateribus postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae brancliialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 55 cire. , infra lineam 33 lateralem in sériés «50 cire, iransversas disposais ; squamis 45 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 20 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 30 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi ante- riorem quarum 8 cire, supra lineam lateralem; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis la 2a p au i 0 longiore , ceteris postrorsum longitudine accrescentibus posteriore capite absque roslro non ad vix breviore, parte radiosa longi- tudine parti spinosae absque spinis 3 anterioribus aequali eaque altiore , obtuse rotundata , minus duplo longiore quam alta , radiis mediis ceteris longioribus ; pectoralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite paulo ad non longioribus ; ventralibus spina valida capite absque rostro non breviore; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro non ad vix brevio- ribus , parte radiosa dorsali radiosa vix breviore minus duplo longiore quam alta obtuse rotundata ; caudali convexa ; colore corpore antice roseo-luteo vel luteo-albido , postice luteo vel albido ; iride flavescente vel rosea ; capite vittis transversis nigris flavo lim- batis 6; vitta l ft maculaeformî labium inferius amplectente ; vit ta 2 a rostro gulari superne et inferne cum vitta lateris oppositi unita ; vitta 3 a oculari oculi diametro graciliore nucha et gula cum vitta lateris oppositi unita ; vittis 4 a et 5 a ceteris gracilio- ribus , 4 a nucho-praeoperculari inferne angulo praeoperculi desinente superne in vittam nigram totam pinnam dorsalem percur- rentem producta , 5 a suprascapulo-operculari suboperculo desinente ; vitta 6 a gracillima membrana operculi ; fronte violascente- rosea ; trunco fasciis longitudinalibus obliquis 6 vel 7 violaceis vel fusco-violaceis margine quam medio interdum dilulioribus , fasciis 3 superioribus supra-scapülo-dorsalibus et fasciis 4 a et 5 a thoraco-dorsaiibus pinnam dorsalem plus minusve intrantibus ; lascia 6 a pleuro-caudaîi cauda desinente; fascia 7 a (interdum déficiente) gasLro-anali basin pinnae analis ex parte tegente ; trigono thoraco -ventral i vittis 3 obliquis postrorsum descendentibus aurantiacis ; squamis dorso lateribusque singulis guttula aurea ; pinnis roseo-fïavescenlibus vel roseo-albidis ; dorsali radiosa nigro marginata ; anali vitta marginali et vitta intramarginali (interdum latiore) nigris ; caudali vittis 2 transversis nigris anteriore media pinna , posteriore intramarginali. B. 6. D. 12/25 ad 12/27. P. 2/15. V. 1/5. A. ,3/22 vel 3/23. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn Chaetodon ornatissimus Soland. ap CV. , Poiss VII p. 17; Less , Zool. Yoy. Coquille II p. 173 Atl. Poiss. tab. 30 fig. 2; Blkr, Act., Soc. Sc. Jnd. Neerl. II Achtste bijdr. vischf. Amb. p. 55; Günth. , Cal. Fish. II p. 15; Fisch, Südsee I p. 38 tab. 30 fig. B ; Kner , Zool. Novara , Fisch. p. 98. Chaetodon ornatus Gr. , Zool. Mise. p. 33 ; Griff. , Cuv. Anim. Kingd. Pisces p. 323 tab. 20. Citharoedus ornatissimus Kp , Chaetod. , Arch. Naturg. XXVI, I p. 141. Tetragonoptrus ornatissimus Blkr , En. Poiss. Amb. , Ned. T. Dierk. II p. 282. Hab. Amboina ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 2 speciminum 118"' et 170"'. Rem. On reconnaît, sur celle brillante espèce, le même nombre de bandes que sur le Meyeri et ces bandes sont distribuées d’après un même plan, mais beaucoup moins foncées, beaucoup plus larges et à bords diffus et les médianes beaucoup moins courbées. Par ces différences déjà une confusion des deux espèces n’esl guère possible , mais f ornatissimus se distingue plus essen- tiellement du Meyeri par sa tête plus petite , par la dorsale et l’anale se terminant en angle obtus et par deux rayons de plus tant à la dorsale qu a l’anale. Je n’ai trouvé moi-même cette espèce qu a Amboine , mais elle s’étend dans le grand bassin Pacifique jusqu’aux îles Olaïli et Sandwich. Subgenus itabdophorus Swns. Corpus ovale. Sériés squamarum longitudinales dimidio trunci inferiore subborizonlales vel parum obliquae. Squamae trunco regulariter (non angulalim) rotundatae , supra hneam lateralem in sériés 40 ad 50 transversas dispositae. Pinnae ; dorsalis parte spinosa parte radiosa multo ad duplo fere longiore spinis 12 ad 16, analis spinis 3 (rarissime 4). Rem. Les espèces du sousgenre actuel sont bien diversifiées par le profil de la tête, par les nombres et la disposition des écailles, par la formule des épines dorsales et anales , par la longueur relative des parties osseuse et cartilagineuse de la dorsale , par la forme de la dorsale molle et de 1 anale et par le système de coloration. Celles qui habitent Plnsulinde sont parfaitement reconnais- sables par les caractères suivants. I. Anale à 3 épines; dorsale à 13 ou 14 épines et à partie molle obtuse et arrondie. Dents vomériennes. 1 Profil droit ou presque droit Dorsale sans rayon prolongé. Corps jaunâtre. A. Doi sales à 14 épines. 48 à 50 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Rangées longitudinales de la moitié inférieure du tronc horizontales. Dessus des flancs à large tache noire arrondie. a. Epines dorsales médianes et postérieures dégale longueur. Tache latérale noire cerclée de nacré. Deux bandelettes cour- bées et bleues descendant en écharpe de la région suroperculaire vers l’anale. 1, Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) Bennetti Blkr. b. Epines dorsales médianes plus longues que les postérieures. Tache latérale noire sans anneau nacré. Point de bande- lettes bleues. 2. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) spéculum Blkr. IX. û 34 B. Dorsale à 13 épines. 40 à 42 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Rangées longitudinales de la moitié inférieure du tronc montant un peu obliquement en arrière. Corps à bandelettes longitudinales brunâtres. Base de la dorsale molle et de banale à bande noire. 3. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) t?nfasciatus Blkr. 2. Profil fort concave. Museau fort pointu. Dorsale dans les adultes à rayon prolongé 45 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Caudale à angles fort pointus. A. Rangées longitudinales d’écailïes du milieu des flancs horizontales. 8 à 10 écailles sur une rangée transversale entre l’origine de la ligne latérale et la dorsale. Bande oculaire rudimentaire ou nulle Arriére du dos à large tache noire descendant jusque fort au-dessous de la ligne latérale. Flancs à bandelettes nacrées. 4. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) ephippium Blkr. B. Rangées longitudinales d’écailles du milieu des flancs montant un peu obliquement en arrière. 6 écailles sur une rangée transversale entre l’origine de la ligne latérale et la dorsale. Bande oculaire bien développée , très-large sous l’oeil. Base de la dorsale et de l’anale à bande noirâtre. Flancs à rangées longitudinales de points pourpres. 5. Tetragonoptî'us ( Rabdophorus ) semeion Blkr. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) Bennetti Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaet. p. 60 — Ali. Tab. 376, Chaelod. tab. 14 fig. 2. Tetr. (Rabdoph.) corpore ovali , diametro dorso-ventrali 2 ad 2‘/s in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 ad 3'/ a in diametro dorso-ventrali ; capite 4*/$ ad 4 3 /s in longitudine corporis; latitudine capitis l 2 / 3 ad l 4 /s in ejus longitudine; linea rostro-fronlali recta vel concaviuscula ; oculis diametro 3 l U ad 3'/ 2 in longitudine capitis, diametro l'/ 4 ad Ws distantibus ; dentibus maxillis bene evolutis mandibularibus intermaxillaribus longioribus ; rostro absque maxilla oculo breviore ; osse praeorbitali vix denticulato ; praeoperculo leviter denticulato : inleroperculo parte conspicua oblique rotundata; seriebus squamarum longitudinalibus dimidio trunco inferiore horizontalibus ; squamis lateribus postrorsum magnitudine sensim decrescentibus anterioribus posterioribus con- spicue majoribus; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 48 cire. , infra lineam lateralem in sériés 44 cire, transversas dispositis ; squamis 36 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 15 cire in trunci dimidio anteriore ; squamis 28 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 10 cire, supra lineam lateralem; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa duplo fere longiore spinis dimidio anteriore postrorsum longitudine accrescentibus dimidio posteriore subae- quilongis capite absque rostro brevioribus , spinis anterioribus majore parte nudis , membrana interspinali profunde incisa ; dorsali radiosa dorsali spinosa vix altiore obtuse rotundata minus duplo longiore quam alla radiis mediis ceteris longioribus ; pectoralibus sub basi pectoralium insertis spina valida capite absque rostro non vel vix breviore ; anali spinis validis 2» et 3 a subaequilongis capite absque rostro non vel vix brevioribus , parte radiosa dorsali radiosa non ad paulo breviore , sat multo longiore quam alta , obtuse rotundata ; caudali truncata ; colore corpore pinnisque pulcherrime flavo et flavo-aurantiaco ; iride flavescente- vel marga- ritaceo-rosea ; vitta oculari fusca vel rubro-fusca utrinque margaritaceo-coeruleo marginata oculi diametro graciliore , nucha incipiente et regione gulari desinente ; medio rostro vittis 2 brevibus verticalibus coeruleis ; trunco vittis 2 curvatis dilute coeruleis regione supraoperculari unitis , anteriore operculo et ante basin pectoralis descendente et curvatura semilunari usque paulo post anum producta , inferiore regione postscapulari descendente et curvatura aperta usque post spinas anales producta : lateribus postice superne macula magna rotunda nigra margaritaceo annulata parte superiore a linea laterali percursa ; cauda fascia transversa aurantiaca dorsalem radiosam et analem radiosam intrante ; pectoralibus dimidio libero dilute violaceis ; caudali media fascia trans- versa aurantiaca postice late dilute violascente limbata. B. 6. D. 14/17 vel 14/18. P. 2,14. Y. 1/5. A. 3/15 vel 3/16. G. 1/15/1 et Iat. brev. Syn. Chaetodon Bennetti GV. , Poiss. Y1I p. 64; Blkr, Diagn. n. vischs. Batavia, Nat. T. Ned. Ind. IV p. 467; Giinth. , Gat. Fish. II p. 12; Fisch. Südsee I p. 37 tab. 29 fig. 4; Kaup , Chaetod., Ned. T. Dierk. I p. 129; Playf. , Fish. Zanzib. p. 35. Chaetodon vinctus Benn. , Zool. Yoy. Bloss. p. 62 tab. 17 fig. 1. Sarothrodus Bennetti Blkr, Trois, mém. ichth. Ilalmah. Ned. T. Dierk. I p 156. Tetragonoptrus Bennetti Blkr , Enum, Poiss. Amb. , Ned. T. Dierk. II p. 282, Ilab. Sumatra ; Java (Batavia) ; Ilalmahera (Sindangole) ; Amboina ; in mari. Longitudo 3 speciminum 150"' ad 186"'. Rem. Le nombre des épines dorsales , dans un individu provenant de Zanzibar observé par M.- Play fair , n’élait que de 13 et celui des rayons de la dorsale de 19. L’espèce est nettement distinguée par l’écharpe bleue suroperculo-anale et par le grand ocelle latéral noir cerclé de bleu ou de nacré. Elle s’étend, hors l’Insulinde, a l’ouest jusqu’aux côtes de Zanzibar et à l’est jusqu’aux îles de la Société , Gilbert , Paumolu et Kingsmill. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) spéculum Blkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaelod. p. 62. — Ail. Tab. 375, Chaet. tab. 15 fig. 5. Tetrag. (Rabdoph.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 ad 2 et paulo in ejus longitudine; latitudine corporis 35 3i/ 2 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite 4 fere ad 4»/ 4 in longitudine corporis; latitudine capitis l*/ 3 ad l*/ 4 in ejus longi- tudine; linea rostro-frontali rectiuscula; oculis diametro 3 cire, in longitudine capitis, diametro 1 cire, distantibus; dentibusbene conspicuis seopinatis , mandibularibus intermaxiilaribus longioribus ; roslro absque maxilla oculo breviore ; osse praeorbitali margine posteriore majore parte sub cute occulto : praeoperculo obtusangulo leviter denticulato ; interoperculo parte conspicua antice quam postice altiore margine posteriore convexo; seriebus squamarum longitudinalibus dimidio trunci inferiore horizontalibus ; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis , post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 50 cire. , infra lineam lateralem in sériés 45 cire transversas dispositis ; squamis 36 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 15 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 28 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 9 cire, supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa duplo fere longiore , spinis validis 5a 6 a et 7 a ceteris longioribus capite absque rostro non ad paulo longioribus, parte radiosa longitu- dine parti spinosae absque spinis 6 vel 7 anterioribus aequali eaque non ad vix altiore , multo minus duplo longiore quam alla , obtusa , rotundata , radiis mediis ceteris longioribus; pectoralibus acutiusculis et venlralibus acutis subaequilongis capite non ad vix brevioribus; venlralibus vix post basin ventralium insertis, spina valida capite absque rostro non breviore; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis vel 2 a 3 a paulo longiore capite absque rostro non ad vix breviore, parte radiosa dorsali radiosa non vel vix breviore, multo minus duplo longiore quam alta , obtuse rotundata; caudali truncalo-convexa ; colore corpore pinnisque pulchre flavo-aurantiaco vel flavo ; iride flavescenle-rosea ; vitta oculari nigra vel fusca oculi diametro graciliore nucha incipiente et îegione gulo-ventrali desinente ; seriebus squamarum trunco longitudinalibus singulis vittula aurantiaca profundiore ; lateribus superne macula ovali vel oblongo-rolundata nigra vel profunde fusca basi caudalis non vel paulo magis quam capiti approximata dimidio superiore a linea laterali percursa; caudali postice fusceseente marginata. B. 6. D. 14/18 vel 14/19. P. 2/13 vel 2/14. Y. 1/5. A. 3/16 vel 3/17. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon spéculum K. Y. II. , GY. , Poiss. YII p. 56 ; Blkr , Bijdr. ichth. Banda , Nat. T. Ned. Ind. II p. 242 : Günth. Cat Fish. II p. 12. Chaetodon spilopleura Reinw. ap. GV. , Poiss. YII p. 56. Chaetodon unifasciatus Y. Ilass. , Icon. inédit. Citharoedus spéculum Kaup , Chaetodont. , Arch. Naturg. XXYI , I p. 145, Chaetodon zanzibarensis Playf. , Fish Zanzib. p. 33 tab. 6 fig. 1. Tetragonoptrus spéculum Blkr, Enum Poiss. Amb. Ned. T. Dierk. 11 p. 282. Tetragonoptrus zanzibarensis Blkr , Poiss. Madagasc. p. 95. Hab. Java (Batavia) ; Bawean ; Amboina ; Ceram (Wahai) ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 3 speciminum 106 " ad 130"'. Rem. Les individus de l’insulinde ont tous la tache latérale plus longue que la tête, mais dans celui , figuré dans les »Fishes of Zanzibar” celte tache est beaucoup plus petite et plus courte que la tête. Le Chaetodon spilopleura Reinw., dont je possède une description manuscrite , laissée par Kuhl , est sans aucun doute identique avec le spéculum. L’espèce habite, hors l lnsulinde , les côtes de Zanzibar et des Seychelles. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) trifasciatus Blkr, Verh. Kon, Ak. Wel. XVII, Chaet. p. 63. — Atl. Tab. 377 9 Chaet. tab. 15 fig. 1, Tetr. (Rabdoph.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 et paulo ad 2i/ fi in ejus longitudine ; latitudine corporis S'A ad 31/2 in diametro dorso-ventrali; capite 4 ad 4 2 /s in longitudine corporis; latitudine capitis 1 3/4 ad 2 et paulo in ejus lon- gitudine ; linea rostro-ftontrali rectiuscula; oculis diametro 3 ad 3'/* in longitudine capitis, diametro 1 cire, distantibus; rostro absque maxilla oculo breviore ; denlibus bene conspicuis seopinatis mandibularibus intermaxiilaribus longioribus ; osse praeorbitali margine posteriore denticulato; praeoperculo subrectangulo leviter denticulato; interoperculo parte conspicua antice quam postice altiore margine posteriore convexo; seriebus squamarum trunco longitudinalibus mediis lateribus postrorsum leviter adscendentibus trunco interne subhorizontalibus ; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis, post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam late- ralem in sériés 40 ad 42 , infra lineam lateralem in sériés 38 cire, transversas dispositis ; squamis 33 ad 35 in sérié longitudinal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 16 vel 17 in dimidio trunci anteriore; squamis 19 vel 20 in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 5 vel 6 supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa spinis validis mediis ceteris longioribus capite absque rostro non brevioribus , parte radiosa longitudine parti spinosae absque spinis 4 vel 5 anterioribus aequali eaque non altiore , minus duplo longiore quam alta , obtuse rotundata , radiis mediis vel postmedianis ceteris longioribus ; pectoralibus acutiusculis ventralibus acutis vix longioribus capite non vel vix brevioribus; ventralibus sub basi pectoralium insertis spina valida capite absque rostro non longiore; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro brevioribus , parte radiosa dorsali radiosa non breviore obtuse rotundata , minus duplo longiore quam alta ; caudali truncato-convexa ; colore corpore pinnisque pulchre flavo vel aurantiaco ; iride flavescente- margaritacea vel roseo-margaritacea ; fronte , rostro, labiis et mento violascente roseis ; vitta oculari fusca oculi diametro graciliore nucha et gula cum vitta lateris oppositi unita ; vittula postoculari fusca gracili dorso antice incipiente et praeoperculo postice interne vel interoperculo desinente ; seriebus squamarum trunco singulis medio vitta obliqua postrorsum leviter adscendente vio- lacea , violascente-fusca vel purpurescenle-fusca ; vittis ante caudam desinentibus , superioribus pinnarn dorsalem non vel basi tantum intrantibus ; dorsali radiosa et anali radiosa basi vitta vel fascia nigra utrinque luteo marginata , vitta dorsali interne quam superne latiore dorsum caudae amplectente , vitta anali postice quam antice latiore marginem pinnae posteriorem altingenle ; dorsali radiosa insuper vittis 2 longitudinalibus gracilibus fuscis vel purpureis ; anali pulchre rubro-aurantiaca flavo marginata vit- tula intramarginaîi fusca ; caudali medio vitta sat lata transversa fusca vel nigra ; ventralibus flavis vel albis. B. 6. D. 13/21 ad 13/23. P. 2/12 ad 2/14. Y. 1/5. A. 3/20 vel 3/21. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Douwing baron Ren. , Poiss. Mol. ï tab. 20 fig. 109. Ikan Badjoe besi ; Pampus tonkin Yalent. , Amb. fig. 93, 450. Chaetodon . . . lineis longitudinalibus varias Seb. , Thés. III p. 101 tab. 29 fig. 18. 36 Ghaetodon trifasciatus Mungo Park, Descr. n. Fish. Sumatra, Trans. Linn Soc. III p. 34; Lac., Poiss. IV p. 495; Playf. , Fisli. Zanzib. p. 34. Ghaetodon vittatus BI. Schn , Syst. p. 227; GY., Poiss. VII p. 26; Benn. , Voy. Blossom , Zool p. 61 tab 17 fig. 3; Blkr , Verh. Bat. Gen. XXIII, Ghaet. p. 18; Günth. , Cat Fish. II p. 23; Fisch. Süds. I p 41 ; Kner. , Zool Novar. Fisch. p. 10ü ; Klunz. , Syn. F. Roth. M. , Verh. zool bot. Ges. Wien XX p 782 (var. austriaca ); Day, Fish India I p. 107 tab. 27 fig. 5. Ghaetodon tau-nigrum GV. , Poiss. VII p. 29; Günth., Cat. Fish. II p, 32, Fisch. Südsee I p. 47 (aet. valde juvenil.) var.? Chaetodon austriacus Rüpp. , N. Wirb. Fisch. p. 30 tab. 9 fig. 2 (var. austriaca). Citharoedus vittatus et austriacus Kaup , Ghaetod., Arch. Naturg. XXVI, I p. 142. Chaetodon ovatis Thioll. et Chaetodon pepek Montrouz. , Faun. Woodlark p. 164. Ghaetodon melapterus Guich. ap. Maillard, Notes sur 111e de la Réunion; Faun. ichthyolog. p. 6 (var.)?? Sarothrodus vittatus Blkr, Trois, mém. ichth. Halmah. , Ned. T. Dierk. I p. 156. Tetragonoptrus vittatus Blkr , Onz. not. ichth. Tern. , Ned. T. Dierk. I p. 234. Kepper-lawut Mal. Batav. Hab, Sumatra (Priaman) ; Batu ; Cocos (Nova selma) ; Java (Batavia) ; Celebes (Macassar , Manado) ; Flores (Larantuca) ; Solor (Lawajong) ; Timor (Atapupu) ; Halmahera (Sahu) ; Ternata ; Obi-major; (Kajeli) ; Ceram (Wahai) ; Amboina ; llarucu ; Banda ; (Neira); Goram; Aru; Waigiu ; in mari Longitudo 55 speciminum 72" ad 118"'. Rem. Deux des individus de mon cabinet ne mesurent que 22"' et 29"'. ils ont l’organisation externe comme les adultes , excepté que dans le plus petit les écailles ne couvrent pas encore le dessus de la tête. Le préopercule et l’inleropercule n’y présentent rien de de tholichlhyoïde. Les Tholichthys des dimensions citées ne peuvent donc pas être le jeune âge de l’espèce actuelle. L’es- pèce est fort commune dans l’Insulinde , et habile aussi les côtes de l’Inde continentale , des Sey- chelles , de l’île Maurice , de Madagascar et de Zanzibar , et , dans l’Océan Pacifique , les côtes de l’île Woodlark et les archipels des Carolines (Guam) et Paumotu. Tetragonoptrus ( Rabdophorus ) ephippium Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 65. - Atl. Tab. 578, Chaet. tab. 16 fig. 2. Tetragon. (Rabdoph.) corpore orbiculato-ovali vel subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 ad 2 3 / 4 in ejus longitudine ; latitu- dine corporis 3 ad 4 in diametro dorso-ventrali ; capite 3 ad 4 et paulo in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 ad 2 l / s in ejus longitudine ; linea rostro-frontali valde concava ; oculis diametro 2 ‘/a ad 4 in longitudine capitis , diametro J cire, distantibus ; rostro acuto absque maxilla oculo non ad paulo longiore ; dentibus maxillis bene conspicuis , mandibularibus intermaxillaribus longioribus ; osse praeorbitali et praeoperculo obtusangulo vel subreclangulo non vel leviter denticulatis ; interoperculo parte con- spicua antice quanti postice multo altiore margine posteriore convexo ; seriebus squamarum longitudinalibus dimidio trunci inferiore subhorizontalibus ; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis , post media latera postrorsum magnitudine sensiin decres- centibus; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 45 cire. , inlra lineam lateralem in sériés 30 v ad 38 transversas dispositis ; squamis 30 cire, in sérié longitudinal! os seapulare inter et basin pinnae caudalis, quarum 13 cire, in trunci dimidio anteriore ; squamis 24 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 8 ad 10 supra lineam lateralem; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis , valde juvenilibus mediis ceteris longioribus , adolescentibus posterioribus 7 vel 8 subaequilongis , aetate provectio- ribus postrorsum longitudine accrescentibus posteriore ceteris longiore capite absque rostro paulo ad non breviore ; dorsali radiosa longitudine dorsali spinosae absque spinis 4 vel 5 anterioribus aequali eaque non ad paulo altiore, multo minus duplo longiore quam alla, juvenilibus (specim. 40" ad 70 '') obLuse rotundata radio producto nullo aetate provectioribus radiis 2° 3* et 4° vel 3° 4° et 5° plus minusve productis, parte producta adolescentibus (specim. 110'' ad 120"') oculo breviore, aetate provectis capite vix breviore ad sat multo longiore ; pectoralibus et ventralibus acutis capite paulo brevioribus ; ventralibus sub basi pecto- ralium insertis spina valida capite absque rostro non ad paulo breviore; anali spinis validis 2° et 3° subaequilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus, parte radiosa dorsali radiosa paulo ad non breviore , minus duplo longiore quam alla, obtuse rotundata ; caudali truncala , aetate provectis angulis acuta leviter producta ; colore corpore superne antice griseo-lïavo , fïavescente- margaritaceo vel pallide aurandaco-viridi , interne flavescente vel aurantiaco , rostro et capite interne aurantiaco ; iride flavescente vel rosea ; regione praeoculari et regione oculo-operculari roseo-griseis vel margaritaceîs ; dorso postice plaga lata nigra vel fusca luteo vel margaritaceo eincta superne usque ad marginem pinnae dorsalis extensa ; pinnis tlavis vel aurantiacis , caudali albida vel margaritacea llavo marginata; — juvenilibus (specim. longit. 40" ad 70 ") vitta oculari nucha et gula cum viLta lateris oppositi unita ; cauda macula oblonga transversa vel vitta fusca margaritaceo limbata ; plaga dorsali fusca vel nigra rotunda vel ovali ; — aetate provectioribus vitta oculari brevi regione supraorbilali et praeoperculo desinenle , adultis fréquenter nulla ; lateribus viltis longitudinalibus dilute violascentibus parallelis toddem vuïgo ac sériés squamarum longitudinales ; vittula vel stria violacea vel fusca transversa a spina dorsi 4 a regionem scapularem versus descendente ; dorsali et anali radiosis leviter fusco marginatis , dorsali vittula intramarginali tusca vel nigra; anali vitta intramarginali carmosina ; plaga dorsali fusca vel nigra angulata radios productos plus minusve intrante ; cauda postice vulgo vitta transversa triangulari carmosina. B. 6. D. 13/24 ad 13/26 (rarius 14/25). P. 2/14 vel 2/15 V. 1/5. A. 3/21 ad 3/23. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Strepeling n°. 9, Ruysch, Nov. colt. pisc. Amb p. 3 tab. 2 fig. 9. Chietse-visch Ren. , Poiss. Mol. II tab. 55 fig, 239 ? lkan Poetra-jang-adjaib Valent., Amb. fig. 407. Chaetodon ephippium , GV. Poiss. Vil p. 61 tab. 174; Less. , Zool. Voy. Coq. II p. 174 tab. 29 fig. 1 ; Blkr, Vierde bijdr. ichth. Amboina, Nat. T. Ned. Ind. V p. 337; Bijdr. ichth. Flores, Ibid. VI p. 325; Thioll., Faun. Woodlark p. 162; Günth. , Cat. Fish. II p. 7 ; Fisch. Südsee I p. 36 tab. 27 fig. A, B. Chaetodon principales CV. , Poiss. VII p. 62 ? Chaetodon Garnoti Less. , Zool. Voy. Coq. II p. 174. Rabdophorus ephippium Swns. , Nat. Hist. Fish. II p. 211. Linophora ephippium Kaup, Ghaetod., Arch. Naturg. XXVI, I p. 156. 37 Chaetodoh Mulsanti Thioll. et Chaetodon pepek Montrouz., Faune Woodlark p. 163. Telragonoptrus ephippium Blkr, Sept. mém. ichth. Timor, Ned T. Dierk. I p. 270. üab. Cocos (Nova-selma) ; Java ; Celebes (Manado) ; Flores (Larantuca) ; Timor (Atapupu) ; Ternata ; Amboina ; Ceram (Wahai) ; Harucu ; Goram ; Nova-Guinea (Doreh) ; in mari. Longitudo 16 speciminum 42'" ad 285'". Rem. Le prolongement des rayons antérieurs de la dorsale n’indique que Page avancé. Les jeunes se distinguent constamment par l’absence de ce prolongement , par la présence de la bandelette oculaire qui s’étend beaucoup plus en haut et en bas , et par la bandelette ou tache transversale brune sur la queue , tache qui disparaît avec l'age. — L’espèce est une des plus brillantes du genre. — Elle n’a pas été trouvée jusqu’ici à l’ouest de l’Insulinde, mais dans le bassin Pacifique elle est connue habiter les côtes des îles Woodlark , Bolabola , Viti , Tonga et Otaiti. Les figures citées des ouvrages de Ruysch, Renard et Valentyn sont faites sur un même modèle où le dessinateur a probablement imaginé une anale haute et coloriée comme la dorsale. C’est sur ces figures que repose le Chaetodon principalis CV. Telragonoptrus ( Rabdophorus ) semeion Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 67. — Ail. Tab. 374, Chaet. tab. 12 fig 5. Tetrag. (Rabdoph.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 2 / 5 ad 2 4 / s in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 ad 3»/i in diametro dorso ventrali ; capitè 4 fere ad 4»/ 2 in longitudine corporis, altiore quam longo; latitudine capitis 2 ad 2 et paulo in ejus longitudine; linea rostro-frontali valde concava ; oculis diametro S 3 U ad 4 in longitudine capitis , diametro 1 ad 1 et paulo distantibus ; rostro absque maxilla oculo vix ad non breviore ; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis , mandibula- ribus intermaxillanbus vulgo paulo longioribus ; osse praeorbitali non vel vix denliculato ; praeoperculo obtusangulo leviter denti- culato ; interoperculo parte conspicua antiee quam postice altiore margine posteriore convexo vel rectiusculo ; seriebus squamarum longitudinalibus mediis lateribus leviter postrorsum adscendentibus ; squamis lateribus antiee et medio subaequimagnis post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam latera lem in sériés 45 cire , infra lineam lateralem in sériés 38 cire, transversas dispositis ; squamis 30 cire, in sérié longitudinaîi os seapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 11 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem •’ linea laterali tubulis simpiieibus notata; pinna dorsaîi spinis validis l a 2 a non breviore, ceteris postrorsum longitudine sensim accrescentibus posteriore capite absque rostro breviore , parte radiosa longitudine parti spinosae absque spinis 3 vel 2 anterioribus aequali eaque vix altiore plus duplo longiore quam alta obtuse rotundata radiis anterioribus ceteris longioribus radio 2° in setam pinnam cau- dalem attingentem vel superantem producto ; pectoralibus acutis capite vix brevioribus; ventralibus sub basi vel vix post basin pecloralium insertis pectoralibus brevioribus, acutis, spina valida capite absque rostro paulo breviore; anaîi spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro brevioribus , parte radiosa dorsali radiosa vix vel non breviore , duplo cire, longiore quam alta obtuse rotundata ; caudali truncata vel convexiuscula angulis plus minusve producta ; colore corpore pinnisque pulchre flavo vel aurantiaco , iride flavescente-rosea ; vitta oculari fusca margaritaceo vel luteo limbata superne oculo graciliore inferne oculo latiore nucha et regione gulari cum vitta lateris oppositi unita ; squamis lateribus et dorso medio et postice singulis puncto pur- pureo ; dorsali et anali fascia longitudinaîi fusca vel nigra , fascia dorsali quam anali latiore a medio dorsali spinosa usque ad finem dorsalis extensa, fascia anali triangulari a radiis subanterioribus usque ad finem pinnae extensa antiee gracili postice lata; dorsali et anali radiosis vitta intramarginali gemina margaritaceo-rosea et violascente-fusca ; caudali dimidio posteriore violascente-rosea-hvalina B. 6. D. 14/27 vel 14/28. P. 2/14: V. 1/5. A 3/24 vel 3/25. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon semeion Blkr, Vierde bijdr. ichth. Kokos-eil. , Nat. T. Ned. Ind. VIII p. 450; Günth. , Gat. Fish. II p. 7 * Fisch. Südsee I p. 37 tab. 28. Hab. Cocos (Nova-selma) ; Celebes (Manado) ; Goram ; in mari. Longitudo 3 speciminum 148 " ad 201"'. Rem. Depuis la découverte de celte espèce on l’a trouvée aussi aux îles de la Société et des Navigateurs. Elle se fait reconnaître aisément par les séries de points pourpres , par la bande noirâtre sur la base de la dorsale et de l’anale et par le rayon dorsal prolongé en fouet. Subgen. Telragonoptrus Klein. Corpus subrhomboideum. Rostrum acutum vel aculiusculum. Sériés squamarum longitudinales dimidio trunci inferiore subhorizontales vel parum oblique postrorsum adscendentes. Squamae trunco regulariter , non angulalim , rotundatae , supra lineam lateralem in sériés 40 ad 55 trans- versas dispositae. Pinnae, dorsalis parte spinosa parle radiosa minus 1 d / 2 longiore spinis il ad 14 , parte radiosa obtusa radio producto nullo ; analis spinis o. Rem. L Inde archipélagique est peu riche en espèces de cette division. Je n’en connais que trois sav. les Chaetodon octofasciatus , punctato-fasciatus et miliaris des auteurs. Les caractères diffé- rentiels de ces formes sont fort-essentiels et fort-saillants. IX. 10 38 I. Environ 50 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 40 écailles sur une rangée horizontale entre le sca- pulaire et la caudale dont 15 ou 10 dans la moitié antérieure du tronc. Rangées longitudinales d’écailles du milieu des flancs horizontales. Point de dents vomériennes. 11 (rarement 12) épines dorsales, les médianes les plus longues. Corps jaune à 7 ou 8 bandelettes transversales noirâtres plus grêles que les interstices. 1. Tetragonoplrus ( Tetragonoptrus ) octofasciatus Blkr. II. Environ 45 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Rangées longitudinales d’écailles du milieu des flancs montant un peu obliquement en arrière. Dents vomériennes. 18 ou 14 épines dorsales. Bande oculaire ne dépassant pas le pré opercule. À. 36 écailles sur une rangée longitudinale entre le scapulaire et la caudale dont environ 14 dans la moitié antérieure du tronc. 13 ou 14 épines dorsales. Tronc sans bandes mais à rangées de petits ocelles bruns ou pourpres., 2. Tetragonoptrus ( Tetragonoptrus ) miliaris Blkr. B. 32 écailles sur une rangée longitudinale entre le scapulaire et la caudale dont 10 ou 11 dans la moitié antérieure du tronc 13 épines dorsales. Tronc à 6 ou 7 bandes transversales noirâtres n’atteignant pas le profil ventro-anal. Ecailles de la moitié inférieure du tronc à gouttelette brunâtre ou pourpre. 3. Tetragonoptrus ( Tetragonoptrus ) punctato-fasciatus Blkr. Tetragonoptrus ( Tetragonoptrus ) octofasciatus Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaelod. p. 70. — AU. Tab. 576, Chaet. tab. '14 fig. 3. Tetrag. (Tetrag.) corpore orbiculato-subrhomboideo . diametro dorso-ventrali l 4 /s ad l 8 / 7 in ejus longitudine ; latitudine corporis 3>/a ad 4 in diametro dorso-ventrali; capite 4 cire, in longitudine corporis; latitudine capitis l 3 / 4 ad 2 in ejus longitudine; linea rostro-frontali rostro concaviuscula ; oculis diametro 3 fere ad 3 in longitudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis , mandibularibus intermaxillaribus longioribus ; dentibus vomerinis nullis ; osse praeorbitali margine pos- teriore majore parte sub cute occulto ; praeoperculo subrectangulo margine libero vix seabriusculo ; seriebus squamarum longitudi- nales lateribus subhorizontalibus ; squamis lateribus postrorsum sensim magnitudine decrescentibus anterioribus quam posterio- ribus conspicue majoribus ; squamis trunco angulùm aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 50 cire. , infra lineam lateralem in sériés 45 cire, transversas disposais ; squamis 40 cire, in sérié horizontal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 15 vel 16 in dimidio trunci anteriore ; squamis 30 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinarn dorsi anteriorein quarum 10 cire, supra lineam lateralem; linea laterali tubulis siinplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa vix longiore spinis validis mediis ceteris longioribus capite non ad paulo brevio- ribus, parte radiosa parte spinosa humiliore minus duplo longiore quam alta , obtuse rotundata, radiis subanterioribus ceteris longioribus; pectoralibus acutiusculis capite vix brevioribus; ventralibus sub basi pectoralium insertis acutis radio lo paulo producto capite longiore , spina valida capite paulo breviore ; anali spinis validis 2 a 3 a vulgo longiore et crassiore capite absque rostro non ad vix breviore , parte radiosa dorsali radiosa vix breviore obtuse rotundata minus duplo longiore quam alta ; caudali trun- cato-convexa ; colore corpore pinnisque pulchre llavo ; iride flavescente ; vitta rostro-frontali mediana impari fusca , interdum défi- ciente ; vitta oculari fusca oculi diametro graciliore , nucha et regione gulari praeventrali cum vitta lateris oppositi unita ; trunco vittis insuper 6 transversis fuscis vel nigris vulgo plus minusve antrorsum curvatis , anterioribus 2 pinnam dorsalem , posterioribus 4 dorsalem et analem intrantibus ; vitta anteriore a spina dorsi 3 a descendente operculum intrante ante basin pectoralis descen- dente et inguine desinente ; vitta 2 a a spina dorsi 5 a descendente et vix ante anum cum vitta lateris oppositi unita ; vitta 3 a a spinis dorsi mediis descendente et spinis analibus anterioribus desinente ; vitta 4a a spinis dorsi posterioribus descendente et analis radios anteriores altingente ; vitta 5 a ab apice spinae dorsi posteriore et radiis dorsi anterioribus descendente et mediam pinnam analem intrante ; vitta 6 a caudali superne pinna dorsali radiosa et interne pinna anali radiosa producta ; lateribus interdum vittam trunci 3 m et 4 m inter sub linea laterali macula rotunda diffusa fusca vel violacea ; pinnis dorsali et anali radiosis vitta intramarginali fusca ; caudali basi vitta transversa fusca. B. 0. D. 11/19 vel 11/20 (rarius 12/18 vel 12/19). P. 2/13. V. 1/5. A. 3/16 ad 3/18. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Ikan Pampusjang-paroeparoe Valent. , Amb. fig. 300 ? Rhombolides N°. 6 Klein, Miss. Pisc. III p. 36 tab. 9 fig. 3. Chaetodon macrolepidotus albescens lineis utringue 8 transversis nigris Seba, Thés. III p. 67 tab. 25 fig. 12. Chaetodon octofasciatus Bl. „ Ausl. Fisch. III p. 113 tab. 215 fig. 1 ; L. Gm., Syst. Nat. ed 13 a p. 1262; B1 Schn. , Syst. p. 223; Lac., Poiss. IV p. 491, 492; GV. , Poiss. VII p. 13; Blkr, Verh Bat. Gen. XVIII Ghaet. p. 16; Günth. , Cat. Fish. II p. 17; Kner, Zool. Reis. Novara , Fische p. 98; Day , Fish. India I p. 108. Chaetodon octolineatus Gron. , Cat. Fish. ed., Gray p. 69. Citharoedus octofasciatus Kaup , Chaetod. , Arch. Naturg. XXVI, I p. 142. Tetragonoptrus octofasciatus Blkr, En. poiss. Arnb. , Ned. T. Dierk. Il p. 282 Kepper-lawut Mal. Batav. Hab. Singapura ; Bangka (Muntok , Toboali); Java (Batavia, Bantam) ; Duizend-ins ; Bawean ; Sumbawa (Bima) ; Gelebes (Macas- sar) ; Amboina ; Ceram (Wahai) ; in mari. Longitudo 25 speciminum 78'" ad 101"'. Rem. Je possède de celle espèce un individu du très-jeune âge de 28'" de long où les os de la lête ne présentent rien de particulier. J'y retrouve tous les caractères essentiels des individus 39 plus âgés ci ce n est que les 2 e o e 4 e et 5 e bandelettes du tronc sont disposées en paires séparées par un espace plus large que celui entre les bandelettes de chaque paire. L espèce est des plus facilement reconnaissables par les sept ou huit bandelettes noires et trans- versales nettement marquées. Je n’en connais d’autre localité exlra-insulindienne que les côtes de Madras. Tetragonoptrus ( Tetragonoptrus ) miliaris BIkr, Verh. Kon. Akad. Wet. XVII, Chaetod. p. 72. — Ail. Ichth. Tab. 377, Ghaet. tab^ 15 fïg. 3. Tetrag ; (Tetrag.) corpore orbiculato subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 ad 2 et paulo in ejus longitudine ; latitudine cor- poris d 1 /! ad 3 2 J 3 in diametro dorso-ventrali; capite 4 ad 4 et paulo in longiiudine corporis; latitudine capitis 1 3 A ad 2 in ejus longitudine ; linea rostro-frontali coneava ; oculis diametro 2'/ 2 ad 3 jn longiiudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; rostro absque maxilla oculo bieviore; dentibus bene conspicuis scopinatis mandibularibus intcrmaxillaribus longioribus; dentibus vome- rinis , osse piaeoibilali edentulo ; praeopereuîo subrectangulo leviter denticulato; seriebus squamarum longitudinalibus lateribus medio leviter oblique postrorsum adscendenlibus lateribus inferne subhorizonlalibus ; squamis lateribus antice et medio subaequi- magnis, post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superio- rem intei et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 45 cire. , infra lineam lateralem in sériés 42 cire, trans versas dispositis, squamis 36 cire, in sérié longitudinal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 14 cire, in dimidio trunci antenore ; squamis 21 vel 22 in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 vel 7 supra lineam lateralem , linea laterali tubulis simplicibus nolata ; pinna dorsali spinis validis mediis ceteris longioribus capite absque rostro non ad paulo brevioribus , parte radiosa longitudine parti spinosae absque spinis 4 anterioribus aequali eaque non ad paulo altiore , minus duplo longiore quam alta, obtuse rotundata , radiis mediis ceteris longioribus; pectoralibus acutiusculis et ventralibus acu- tis subaequilongis capite paulo ad non brevioribus; ventralibus sub basi vel vix post basin pectoralium insertis, spina valida capite absque rostro non vel vix breviore; anali spinis validis 2* et 3* subaequilongis vel 2* 3 a longiore capite absque rostro longiore ad breviore , parte radiosa dorsali radiosa breviore , minus duplo longiore quam alta obtuse rotundata ; eaudali Iruncato-convexa ; colore corpore pinnisque pulchre flavo vel aurantiaco ; iride fïavescente-rosea margine pupillari aurea; vitta oculari fnsea oculi diametro gracilioie dorso ad basin spinae l ae cum vitta lateris oppositi unita , inferne praeopereuîo vel interoperculo desinente; squamis dorso lateribusque singulis medio guttula fusca vel purpurea , guttulis sériés longitudinales subhorizontales et obliquas elficientibus ; dorsali radiosa et anali radiosa vulgo vitta vel vitlula marginali fusca, vitta anali fréquenter antice quam poslice latiore et non post medium marginem pinnae producta. B. 6. D. 13/22 vel 13/23 vel 14/21 ad 14/23. P. 2/12 vel 2/13. A. 3/17 ad 3/19. C 1/15/1 et lat. brev. Syn. Douwing Princesse Ren, , Poiss. Mol. I tab. 8 fig. 59. Chaelodon miliaris QG. , Voy. Uranie, Zool. p. 380 tab. 62 fig. 5; CV. , Poiss VII p. 20; Yoy. Bonite, Poiss. p. 163 tab. 2 fig. 2 ; Kaup , Chaet. , Areh. Naturg. XXVI , I p. 154 ; Günth , Cal. Fish. II p. 31 ; Rep. Fish. Brit. Mus. Proc. Zool. Soc. 1871 p. 658; Fisch. Süds. 1 p 46 tab. 35 fig. A. Chaelodon citrinellus Brouss. ap CV. , Poiss VII p 21 ; Règn. anim. éd. iil. Poiss. tab. 39 fig. I; BIkr, N. tient. -beschr. vischs. Sumatra, Nat. T Ned. lnd. V p. 501; Kaup, Chaet., Arch. Naturg XXVI, I p. 154; Günth., Cat. Fish. II p. 33 ; Fisch. Südsee I p. 47 tab 35 fig. B. Chaelodon guttatissimus Benn , Fish Ceylon, Proc. Comm. Zool. Soc. II p. 183; Günth., Cal. Fish. II p 26- Dav Fish. India I p. 106 tab. 27 fig. 4 (nec Klunz.). Tetragonoptrus citrinellus BIkr, Onz. not. ichth. Ternale, Ned. T. Dierk. I p. 234. Ilab. Sumatra (Padang) ; Java (Prigi) ; Celebes (Manado) ; Sangi; Ternata ; Buro (Kajeli) ; Amboina; Geram (Wahai); Nova- Guinea; in mari, Longiludo 7 speciminum 58'" ad 130'", Rem. Mes individus présentent toutes les nuances qui ont fait faire de celle espèce les Chaelodon miliaris et citrinellus. Il y en a à 13 et à 14 épines dorsales, avec et sans bande anale noire, mais pas un seul a la queue noirâtre comme l’individu du miliaris figuré dans les Fische der Südsee. Le Chaetodon guttatissimus Benn. , dont M. Day vient de donner une figure de l’individu type , ne paraît se distinguer de l’espèce actuelle que par la présence d’une bandelette transversale noiiâlie sur le milieu de la caudale. Outre les 7 individus sur lesquels j’ai dressé la description actuelle je possède encore 5 petits individus de 29", 50", 35"', 43" et 48" de long. Dans ceux de 29" et 30" les os du dessus , de la tête sont encore nns , sans écailles et en forme de lamelles rudes , et ils présentent aussi , comme forme tholichthyoïde , un préopercule fort prolongé en anière et en dessous, le bord inférieur se courbant horizontalement en dedans sous la gorge et l’angle se prolongeant en triangle jusque près la base de la ventrale ce qui fait le bord posté- rieur du préopercule fort concave. Il devient donc de plus en plus démontré que le genre Tho- lichlhys ne représente que le très-jeune âge de différentes espèces de Tetragonoptrus. Je dois ajouter que , dans les individus cités de 35", 43" et 48" de long, le préopercule présente déjà les pro- portions ordinaires des adultes et que, dans celui de 35”, il y a déjà une indication de squamalion des os du dessus de la tête. L’espèce est connue habiter , hors l’Insulinde , les mers de Zanzibar , de Ceylon , des îles de la Société, des Navigateurs (Samoa), Viti , Bonham , Paumotu et Sandwich. 40 Tetragonoptrus ( Tetragonoptrus ) punctato-fasciatus B.lkr, Deux not. ichlh. Obi, Ncd. T. Dierk. I p. 242; Versl. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 74. - Atl. Tab. 374 , tab. 12 fig. 3. Tetrag. (Tetrag.) corpore orbiculato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 cire, in ejus Iongitudine ; Iatitudine corporis 3/ 2 ad 4 in longitudine corporis; latitudine capitis 2 cire, in ejus longitudine; linea rostro-frontali leviter ad valde concava ; oculis diametro 2*/ 3 ad B 1 U in longitudine capitis, diametro 1 fere ad l 1 /* distantibus; rostre acutiusculo vel acuto absque maxilla oculo multo ad vix breviore ; dentibus maxillis bene conspicuis sco- pinatis mandibularibus intermaxillaribus vulgo longioribus ; osse praeorbitali et praeoperculo obtusangulo leviter denticulatis ; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis , post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam laleralem in sériés 45 cire. , infra lineam lateralem in sériés 40 cire, transversas disposais ; squamis 32 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 12 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 7 vel 8 supra lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis 7 vel 8 posterioribus subae- quilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus , parte radiosa longitudine parti radiosae absque spinis 3 ad 1 anterioribus aequali eaque non ad paulo altiore , multo minus duplo altiore quam longa obtuse rotundata radiis mediis vel postmedianis ceteris longioribus ; pectoralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite paulo ad vix brevioribus ; ventralibus spina valida capite absque rostro non ad paulo breviore; anali spinis validis 2a et 3a subaequilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus, parle radiosa dorsali radiosa paulo breviore multo minus duplo longiore quam alta obtuse vel obtusangulatim rotundata ; caudali truncato-convexa ; colore corpore pinnisque fïavo vel aurantiaco ; fascia oculari fusca oculo latiore fronte cum fascia lateris oppo- siti unita , postice et superne fascia lata margaritacea vel alba limbata ; nucha et dorso antice plaga lata triangulari fusca apice regionem scapularem attingente ; cauda fascia vel macula oblonga transversa fusca vel nigricante antice et postice margaritaceo vel aurantiaco marginata ; pinnis dorsali et anali fusco marginatis ; seriebus squamarum lateribus et dorso postice obliquis singulis vitta aurantiaca profundiora vel purpurea, vittis oblique postrorsum adscendentibus ; — valde juvenilibus (spec. longit. 35'" ad 65 ') plaga nucho-dorsali vittis nullis divisa; fascia oculari sub gula cum fascia lateris oppositi unita et superne nucham attingente ; caudali basin versus vitta transversa fusca ; dorsali radiosa medio ocello fusco vel nigricante luteo vel aurantiaco annulato ; — adolescentibus (specim. longit. 85'") plaga nucho-dorsali fusca vitta obliqua lutea vel margaritacea bipartita , parte infero-posteriore piofundiore postice luteo vel margaritaceo limbata ; ocello dorsali radiosa nullo sed ejus loco macula diffusa fusca inferne in vittam diffusam fuscam caudam versus descendentem producta ; caudali medio vitta transversa fusca ; — aetate provectis (specim. longit. 120 ' ad 190'") plaga nucho-dorsali triangulari postice luteo vel margaritaceo limbata et superne vittis vulgo 2 obliquis luteis vel margaritaceis postice convergentibns vel coalescentibus ; fascia oculari inferne praeoperculo vel interoperculo desinente ; dorsali radiosa ocello nullo sed media altitudine circiter vitta longitudinali purpurea vel fusca aureo vel aurantiaco marginata postice (inferne) quam antice (superne) latiore ibique vulgo cum fascia caudali confluente; caudali medio fréquenter guttulis carmosinis vel purpureis in seriem transversam disposais , postice vitta intramarginali fusca. B. 6. D. 12/23 ad 12/26 (rarius 11/24). P. 2/14 vel 2/15. V. 1/5. A. 3/18 ad 3/21. G. 1/15/1 et lat, brev. Syn. Douwing Zhaar Ruysch, Coll. nov. pisc. Amb. p. 30 tab. 15 fig. 18 (fig. sat bona). Chaetodon fasciatus Forsk. , Descr. anim. p. 59; L. Gmel. , Syst." nat. ed. 13a p , 1266; GV., Poiss. VII p, 47; Kaup, Chaet., Arch. Naturg. XXYI , I p. 150; Klunz; Syn. Fisch. R. M. , Verh. zool. bot, Ges. Wien XX p. 778 (aet. adolesc.).’ Pomacentrus lunula Lac., Poiss. IV p. 507 , 511 , 513. Chaetodon flavus Bl. Schn. , Syst. p. 225; Rüpp. , AU. Reise, Fisch. R. M. p. 40 tab. 9 fig, 1 (aet. adolesc.). Chaetodon lunula GV. , Poiss. VII p. 45 tab. 173; BIkr, Bijdr. ichth. flalmah. , Nat. T. Ned. Ind. VI p. 57; Günth. , Cat. Fish. II p. 25; Fisch. Südsee I p. 42 tab. 33 (fig. quatuor divers, aetat.) ; Day, Fish. India I p. 108 (aetas provectior). Chaetodon biocellatus CV. , Poiss. VII p. 48; Less, Zool. Voy. Duperrey, Poiss. p. 176; BIkr, Bijdr. ichth. Boero, Nat. T. Ned. Ind. XI p. 403 ; Günth. , Cat. Fish. II p. 9 (aetas juvenilis). Chaetodon ocellatus BIkr, Bijdr. ichth. Timor, Nat. T. Ned. Ind. VI p. 212 (nec BL nec GV.). (aetas juvenilis). Chaetodon Wiebeli Kaup, Art. Chaetod., Ned. T. Dierk. I p. 126. Sarothrodus lunula BIkr, Trois, mém. ichth. iialmahéra , Ned. T. Dierk. I p. 156. Tetragonoptrus fasciatus BIkr, Onz. not. ichth. Ternate, Ibid, I p. 234. IX. 11 42 Tetragonoptrus biocellatus Blkr, Sept. mém. ichth. Timor, Ibid. I p. 269. Tetragonoptrus lunula Blkr, Poiss. Madagasc. p. 95. Ilab. Java (Karangbollong) ; Bawean ; Bornéo; Gelebes (Manado , Tombariri) ; Sangi; Timor (Kupang) ; Halmahera (Sindangole) ; Buro (Kajeli) ; Amboina ; Ceram (Wahai) ; Banda (Neira) ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 20 speciminum 40"' ad 190'". Rem. Les couleurs , dans celte espèce , subissent d’assez grandes modifications avec l’âge des individus. L’ocelle de la dorsale, nettement dessiné dans les très-jeunes, disparaît complètement dans un âge plus avancé. La bande oculaire , montant la nuque et entourant la gorge dans le très-jeune âge , s’abrège après la jeunesse et se rétrécit jusque sur le front et le préopercule ; — et la région nucho-dorsale , d’un brun uniforme dans les très-petits , est divisée dans un âge plus avancé par des bandelettes jaunes ou oranges. La description de Forskaol du Chaelodon fasciatus va parfaitement à un de mes individus de 85"' de long , c’est-à-dire d a peu près la même longueur que l’individu de Forskaol (long. 5 poil.) , et la figure publiée par Rüppell , sous le nom de Chaelodon flavus , se rapporte manifeste- ment aussi à un individu de l’espèce actuelle à région nucho-dorsale et queue un peu décoloriées. Je ne vois pas non plus de différences essentielles dans la description du fasciatus de M. Kiunzinger. La planche publiée par M. Günther représente quatre individus des différents âges de ce poisson. La figure C prouve que l’ocelle dorsal persiste quelquefois dans l’adolescence sur des individus de 115"’ de long. Outre les individus qui ont servi de base à la description actuelle , je possède encore , de la môme espèce un individu de 22" de long , c’est-à-dire encore un peu plus petit que le plus petit individu figuré sur la planche citée. Il revêt le même caractère tholichthyoïde , a la tête obtuse et couverte de lames osseuses nues et rugueuses et le préopercule extrêmement développé à angle prolongé jusque sur la base de la ventrale et à bord inférieur touchant celui du préoper- cule du côté opposé. L’espèce est assez commune dans l’Insulinde , bien que je ne 1 aie pas reçue des îles à 1 ouest de Java. Horsl ’ Insulinde elle habite la Mer rouge , les côtes de Zanzibar , des îles Maurice et Bourbon, des îles Andaman , de l’île du Prince of Wales, de Chine, et puis, dans 1 océan Paci- fique , les mers des îles Oualan , de la Société et Sandwich. Tetragonoptrus (Chaetodontops) collaris Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 80. - Atl. Tab. 375 , Chaet. lab. 1 1 fig. 2. Tetragonoptr. (Chaetodont ) corpore orbiculato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 fere ad 2 in ejus longitudine , iatitu- dine corporis S'/ a ad 4 in diametro dorso-ventrali; capite 4 fere ad 4 in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 fere ad 2 in ejus longitudine ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 2 »/. ad 3 in longitudine capitis , diametro 1 fere ad 1 distantibus; rostro absque maxilla oculo breviore; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis , mandibularibus intermaxillaribus vix longio- ribus ; osse praeorbitali edentulo ; praeoperculo subrectangulo non vel vix denticulato ; squamis lateribus antice et. médit) subaequi- magnis post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchialis supeiiorem intei et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 45 cire., infra lineam lateralem in sériés 40 cire, transversas dispositis, squamis 30 cire, in sérié horizontal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 12 vel 13 in dimidio trunci anteriore ; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 vel 7 supra lineam lateialem, linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis mediis et posterioribus subaequilongis capite absque rostro non ad paulo longioribus, parte radiosa longitudine parti spinosae absque spinis 2 anterioribus aequali eaque paulo altiore, minus duplo longiore quam alla , obtuse rotundata , radiis mediis ceteris longioribus ; pectora.libus acutis capite paulo brevioribus , spina valida capite absque rostro non ad paulo breviore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequalibus capite absque rostro non ad paulo breviori- bus , parte radiosa dorsali radiosa breviore minus duplo longiore quam alla obtuse rotundata ; caudali truncato-convexa ; colore corpore violascente vel aureo-viridi ; iride fïava fusco tincta margine pupillari aurea ; capite fasciis 2 transversis violaceo-fuscis vel nignean- tibus , anteriore impari rostrum labia et mentum cingente inferne post angulum oris vulgo stria vel vittula alba transversa divisa , posteriore oculari oculi diametro non graciliore nucha et regione gulari cum fascia lateris oppositi unita antice vitta alba giacili postice vitta alba latiore marginata ; trunco inter singulas sériés squamarum obliquas vitta profunde vindi vel violascente-vindi , vittis oblique sursum et deorsum adscendentibus et pinnam dorsalem plus minusve intrantibus ; squamis lateribus basique dorsahs et analis singulis guttula flavescente vel aurea ; pinnis dorsali spinosa parte libéra et pectoralibus aurantiacis vel roseis , ventra- libus purpureis vel nigris ; dorsali radiosa et anali tertia parte libéra et caudali dimidio basali carmosinis ; dorsali radiosa vitta intramarginali albida fusco marginata; anali vitta intramarginali lusca; caudali dimidio posteriore vitta tiansversa purputea vel fusca postice margaritaceo limbata , margine posteriore late flava. B. 6. D. 12/25 ad 12/28. P. 2/13 vel 2/14 Y. 1/5. A. 3/21. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon . . nigrescens lineis utrinque 2 albis ad caput Seb. , Thés. III p. 66 tab. 25 fig. 10. ^ Chaetodon.. flavescens linea / usca ad oculos caudam et ani pinnam Seb., Ibid. p. 100 tab. 26 fig. 36. Chaetodon collare Bl. , Ausl. Fisch. III p. 116 tab. 216 fig. 1 ; L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1263; Bl. Schn. , Syst. p. 223; GY., Poiss. YII p. 41 ; Blkr, Yerh. Bat. Gen XXIII Chaetod. p. 19; Günth., Gat. Fish. II p. 21 ; Fisch. Südsee 1 p. 40 tab. 31 fig. A; Kner, Zool. Novara, Fisch. p. 99; Day , Fish. India I p. 107 tab. 27 fig. 6. 43 Chaetodon reticulatus CV, , Poiss. VII p. 24; Less. , Zool. Voy. Coq., Poiss. p. 178 tab. 30 llg. 2; Günth. , Gat. Fish. Il p. 22; Kaup, Art. Chaet. , Ned. T. Dierk. I p. 126. Chaetodon superbus Brouss. ap. GV. , Poiss. VII p. 24. Chaetodon viridis Blkr, Topogr. Batav. , Nat. Gen. Arch. N. Ind. II p. 520. Chaetodon praetextatus Gant., Cat. Mal. Fish. p. 156 tab. 3; Günth., Cat. Fish. II p. 22; Day , Fish. Malab. p. SI; Fish. Cochin, Proc. Zool. Soc. 1865 p. 16. Chaetodon unifasciatus et parallelus Gron. , Gat. ed. Gray p. 69 , 70. Citharoedus collaris Kaup, Chaetod. , Arch. Naturg. XXVI, 1 p. 144. Tetragonoptrus collaris Blkr , Mém. ichth. Chine , Ned. T. Dierk. IV p. 140. Kipas Mal. Batav. Hab. Sumatra (Gauer) ; Nias ; Pinang ; Java (Batavia) ; Celebes (Manado) ; in mari. Longitudo 8 speciminum 68"' ad 141'". Rem. Le collaris est fort voisin du Tetragonoptrus (Chaetodontops) aureus (= Chaetodon aureus Schl. nec Bl.) du Japon, mais l’aureus a les couleurs assez différentes et j’y trouve une cinquantaine de rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale et 35 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale. Hors l’Insulinde le collaris est connu habiter les côtes de l’Inde continentale (Cochin) , de Chine (Hongkong) et des îles Otaïti et Paumolu. Tetragonoptrus (Chaetodontops) melanotus Blkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaetod. p. 82. — Atl. Tab. 376, Chaet. tab. 14 fig. 1. Tetrag, (Ghaetodont.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 ad 2«/ s in ejus longitudine; latitudine corporis 3 et paulo ad 3»/a in diametro dorso-ventrali ; capite 3 3 /* ad 4 et paulo in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 fere ad 2 in ejus longitudine ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 3 fere ad 3 in longitudine capitis , diametro 1 fere ad 1 et paulo dis- tantibus; rostro absque maxilla oculo breviore; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis mandibularibus intermaxillaribus vix longioribus ; osse praeorbitali leviter vel non denticulato ; praeoperculo subrectangulo denticulato ; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis , post media latera magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 45 cire. , infra lineam lateraiem in sériés 40 cire, transversas dispositis ; squamis 32 cire, in sérié longitudinali os scapuîare inter et basin pinnae caudalis quarum 12 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 6 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis mediis ceteris conspicue longioribus capite paulo tantum brevioribus , parte radiosa longitudine parti spinosae absque spinis 4 vel 5 anterioribus aequali eaque humiliore juvenilibus minus duplo aetate provectioribus duplo longiore quam alta , obtuse rotundata , radiis mediis ceteris longioribus ; pec- toralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite non vel vix brevioribus; ventralibus spina valida capite absque rostro non breviore; anali spinis validis 2a 3 a fortiore et vulgo longiore capite absque rostro non ad paulo breviore, parte radiosa dorsali radiosa paulo ad non breviore, multo minus duplo longiore quam alta, obtuse rotundata; caudali truncato-convexa ; colore cor- pore pinnisque flavo vel aurantiaco ; iride flavescenle ; vitta oculari fusca margaritaceo limbata oculi diametro graciliore nucha et regione gulari cum vitta lateris oppositi unita ; dorso plaga lata fusca vel violascente inferne convexa infra lineam lateralem desi- nente ; dorso maculis 2 luteis , macula anteriore majore oblongo-ovali sub spinis dorsi mediis parte inferiore a linea laterali per- cursa , macula posteriore multo minore rotundiuscula sub spinis dorsi posticis medio vel inferne a linea laterali percursa ; squamis lateribus dorsoque singulis guttula fusca vel violacea , guttulis ex parte coalitis sériés vel vittas obliquas postrorsum adscendentes effîcientibus ; cauda antice juvenilibus vitta transversa caudam totam cingente fusca, aetate provectioribus superne et inferne macula fusca; pinnis dorsali et anali radiosis vittula intramarginali fusca; anali basi antice fréquenter macula fusca vel violacea; caudali dimidio posteriore vitta transversa nigra vel fusca , postice albida vel hyalina. B. 6. D. 12/20 ad 12,22. P. 2/13. Y. 1/5 A. 3/18 ad 3/20. G 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon melanotus Bl. Schn. , Syst. p. 224; GY., Poiss. VII p. 54 (ex parte); Kaup, Chaetod., Arch. Naturg. XXYI, I p. 150; Art. Chaetod., Ned. T. Dierk. I p. 127; Klunz. , Syn. Fisch. R. M. Yerh. zool. bot. Ges. Wien XX p. 777 ; Günth. , Fisch. Südsee I p. 44; Day, Fish. India I p. 108 tab. 28 fig. 1 (nec Reinw.). Chaetodon dorsalis Reinw., Rüpp. Atl. R. Afr. Fisch. p. 41 tab. 9 fig. 2; N. Wirbelth. Fisch. p. 28; GV., Poiss. VII p. 53; Blkr, Bijdr. ichth. Banda, Nat. T. Ned. Ind. II p. 240; Günth., Gat. Fish. II p. 28; Playf. , Fish. Zanzib. p. 34. Chaetodon marginatus Ehr. ap. CV. , Poiss. YII p. 44 ; Rüpp. , Neue Wirb. Fisch. p. 28. Chaetodon Abhortani GY. Poiss. YII p. 44. Tetragonoptrus melanotus Blkr, Onz. not. ichth. Ternate, Ned. T. Dierk. I p. 228. Tetragonoptrus dorsalis Blkr, Poiss. Madagasc. p. 95. Hab. Batu ; Celebes (Macassar , Manado, Tanawanco); Flores (Larantuca); Timor; Ternata; Geram (Wahai); Amboina; Goram; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 14 speciminum 46"' ad 136"'. Rem. Valenciennes doit avoir confondu, dans la rédaction de la description du Chaetodon mela^ notus , l’espèce actuelle et le chrysozonus K.V.H. Ce dernier est identique avec le melanotus Reinw. et c’est à cette espèce que se rapporte la phrase de Valenciennes »le front élevé et droit comme dans le collare”. Le reste de la description va parfaitement à l’espèce actuelle, excepté seulement la formule de l’anale = 5/15 qui doit manifestement être lue = 3/18. Le Chaetodon Reinwardti Kaup, synonyme du melanotus Val., est donc à rayer, se rapportant à une espèce double , c’est-à-dire , non existante. 44 Il semble que les taches jaunes du dos n’existent que dans les individus insulindiens et du bassin Pacifique. Dans tous mes individus ces taches existent et M. Günther les dit aussi con- stamment présentes dans les individus qu’il a eus sous les yeux. Dans les spécimens de la Mer des Indes et de la Mer rouge elles semblent souvent ou constamment manquer; aussi ne sont- elles figurées ni par Rüppell ni par M. Day. Les taches de queue n’en font qu’une seule , en forme de bandelette, dans les jeunes et quelquetois aussi dans les individus de Page avancé. Outre les 14 individus sur lesquels j’ai pris la description , je possède de l’espèce encore plu- sieurs autres individus de 25", 28", 30", 31" et 33" de long. Le préopercule y est de forme normale sans prolongement et sans courbure en-dessous , mais dans les deux les plus petits les os du dessus de la tête sont encore dénués d’écailles et en torme de plaques rudes , et la tache de la queue y prend la forme d’un ocelle brun cerclé de jaune occupant toute la hauteur de la queue. L’espèce habite , hors Plnsulinde , la Mer rouge , les côtes de Zanzibar , de l’île Maurice , de l’Inde et de Chine et s’étend, à l’est, jusqu’aux îles Viti et Samoa. Tetragonoptrus ( Chaetodontops ) selene Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaetod. p. 84. — Atl. Tab. 377, Chaet. tab. 15 fig. 5. Tetragon. (Chaetodont.) corpore orbiculato-ovali , diametro dorso-ventrali 2 fere ad 2 et paulo in ejus longitudine ; latitudine corporis 4 cire, in diametio dorso-ventrali; capite 3 ad 3 3 / 4 in longitudine corporis ; latitudine capitis 2‘/j ad 2'/ 4 in ejus longi* tudine ; iinea rostro-frontali valde concava , oculis diametro 3 ad 3 1 j i in longitudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; rostro absque maxilla oculo paulo ad non breviore; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis, mandibularibus intermaxillaribus vix longioribus ; osse praeorbitali non vel vix denticülato ; praeoperculo obtusangulo leviler denticulato ; squamis lateribus a capite usque ad caudam fere magnitudine accrescentibus , lateribus postice superne ceteris conspicue majoribus , caudalibus lateralibus post- medianis plus duplo minoribus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin caudalis supra lineam lateralem in sériés 40 cire , infra lineam lateralem in sériés 34 cire, transversas dispositis ; squamis 28 ad 30 in sérié longitudinali os sca- pulare inter et basin pinnae caudalis quarum 13 vel J 4 in trunci dimidio anteriore ; squamis 17 vel 18 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali spinis validis 4 a 5 a et 6 a posterioribus subaequilongis paulo longioribus capite absque rostro' non ad paulo brevioribus , parte radiosa longitudine parti radiosae absque spinis 3 vel 4 anterioribus aequali eaque non ad vix altiore , obtuse rotundata , juvenilibus minus duplo adultis duplo cire, longiore quam alla , radiis mediis vel praemedianis ceteris longioribus ; ven- tralibus spina valida capite absque rostro non ad non multo breviore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis vel 2 a 3 a longiore capite absque rostro breviore, parte radiosa dorsali radiosa paulo breviore minus duplo longiore quam alta obtuse rotun- data , caudali truncato-convexa , colore corpore pinnisque flavo vel aurantiaco ; iride fïavescente rostro et fronte aurantiacis ; vit— tula rostro-oculari et interoculari flavis ; vitta oculari fusca oculi diametro graciliore superne quam interne profundiore et latiore utrinque luteo marginala ante spinam dorsi l m cum vitta laleris oppositi unita interne interoperculo desinente ; squamis dorso antice singulis guttula carmosina vel profonde aurantiaca ; seriebus squamarum lateribus singulis medio vittula profunde auranliaca ; fascia vel vitta lata semilunari nigricante vel fusca luteo limbata dorsali antice basi incipiente totam basin pinnae tegente ante caudae partem liberam descendente basin analis intrante ejusque parte anteriore acute desinente ; dorsali et anali vittula intramar- ginali gemina margaritaceo-coerulea et violacea ; caudali postice dilute violascente , dimidio posteriore vittula transversa margari- tacea, post vittulam violascente-hyalina. B. 6. D. 12/21 ad 12/23. P. 2/12 vel 2/13. V. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. C 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon selene Blkr, Bijdr. ichth. Solor, Nat. T. Ned. Ind. Y p. 76; Giinth. , Cat. Fish. II p. 30. Tetragonoptrus selene Blkr , Enum. Poiss. Amb. , Ned. T. Dierk. II p. 282. Hab. Celebes (Macassar) ; Solor (Lawajong) ; Amboina ; in mari, Longitudo 9 speciminum 53"' ad 160'". Rem. Cette espèce se tait aisément reconnaître par la bande semilunaire longeant la base de la dorsale , traversant la partie antérieure de la queue et s’avançant jusque sur la partie antérieure de la base de 1 anale ; elle est remarquable par l’écaillure du tronc , les rangées longitudinales montant tort en arrière et se composant décailles qui grandissent en arrière jusque près la dorsale et la queue. L’espèce paraît propre aux mers de Célèbes et des Moluques. Subgen. Lepidochaetodon Blkr. Corpus orbiculato-subrhomboideum. Rostrum acutum vel aculiuseulum. Sériés squamarum lon- gitudinales trunco antice irregulares parum distinclae , transversae valde distinctae non angulatae. Squamae trunco antice angulatim rotundatae cruribus convexitatis valde inaequalibus , supra lineam lateralem in sériés 35 ad 45 transversas disposilae. Pinnae ; dorsalis parte spinosa parte radiosa minus IV 4 longiore spinis 12 vel 13 (rarissime 14), parle radiosa obtusa radio producto nullo; analis spinis 3. 45 Rem. Les espèces de cette coupe sousgénérique se font aisément distinguer par l’antithèse des écailles de la moilié antérieure et de la moitié postérieure du tronc, les premières étant beaucoup plus grandes , irrégulièrement arrondies et disposées en rangées longitudinales peu dis- tinctes, tandis que celles de la moitié postérieure , beaucoup plus petites et régulièrement arrondies , se groupent en rangées longitudinales régulières et horizontales. J’y rapporte les Ghaetodon uni- maculatus , Kleini et melanopoma des auteurs , dont les deux premiers seulement habitent l’insulinde. I. Dorsale à 13 (très-rarement 14) épines. A. 40 à 4-5 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale 33 à 35 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale dont 12 dans la moitié antérieure du tronc. Point de dents vomériennes. Un large ocelle noir sous les épines dorsales postérieures. Tronc sans bandes. \. Tetragonoptrus ( Lepidochactodon ) imimaculatus Blkr, B. 35 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 26 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale dont 9 ou 10 dans la moitié antérieure du tronc. Dents vomériennes. Tronc à deux larges bandes transver- sales foncées diffuses. Pojnt d’ocelle noir. 2. Tetragonoptrus ( Lepidochactodon ) Kleini Blkr. Tetragonoptrus ( Lepidochactodon ) unimaculatus Blkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaelod. [>. 87. - AU. Ta b. 575, Chaet. lab. 15 fïg. 5. Tetragonoptr. (Lepidocli). corpore orbiculato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 fere ad 2 et paulo in ejus longitudine; s latitudine corporis 3 ad 4 in diametro dorso-vehtraîi ; capite 4 ad 4 et paulo in longitudine corporis ; latitudine capitis 1 3 / 4 ad 2 in ejus longitudine; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 3 fere ad S*/i in longitudine capitis, diametro 1 fere ad plus quam 1 distantibus ; dentibus bene conspicuis scopinatis , mandibularibus intermaxillaribus vulgo longioribus ; rostro acutiusculo absque maxilla oculo breviore ; osse praeorbitali oculi diametro humiliore ; praeoperculo obtusangulo vel subrectangulo marmne libero vix scabriusculo ; squamis trunco tertia ejus parte anteriore mediis lateribus et superne squamis trunco postice multo ad plus duplo major ibus , margine libero ciuie convexitatis inferiore crure superiore breviore; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 40 ad 45 , infra lineam lateralem in sériés 38 ad 42 transversas dispositis ; squamis 33 ad 35 in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 12 cire, tantum in dimidio trunci anteriore ; squamis 24 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem , 8 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi 1 m ; linea laterali tubulis simplicibus notata; pinna dorsali spinis validis (juve- nilibus mediis et posterioribus subaequilongis capite non vel vix brevioribus , aetale provectis mediis posterioribus subaequalibus longioribus capite absque ioslro vulgo brevioribus), parte radiosa parte spinosa non alliore longitudine dorsali spinosae absque spinis 3 vel 4 anterioribus aequali , obtuse rotundata , radiis subanticis ceteris longioribus , juvenilibus minus duplo longiore quam alla aetale provectis duplo longiore quam alta; peetoralîbus acutiusculis et ventralibus aculis subaequilongis capite non vel vix brevioribus; ventralibus sub basi vel vix post basin pectoraîium insertis, spina valida capite absque rostro non breviore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis 2 a 3 a longiore capite absque rostro non ad vix breviore , parte radiosa dorsali radiosa non ad paulo breviore, obtuse rotundata, juvenilibus multo minus duplo aetale provectis duplo longiore quam alta; caudali truncata vel convexiuscula ; colore corpore pinnisque flavo ; iride flaveseente-rosea ; vitta oculari fusca vel nigra oculi diametro vulgo non gra- ciiiore nucha et vulgo etiam regione gulo-praeventrali cum vitta lateris oppositi unita ; dorso lateribusque antice singulis seriebus squamarum transversis postice vittula obliqua aurantiaca ; lateribus sub spinis dorsi posterioribus macula rotunda magna marga- ritaceo annulata medio circiter a linea laterali percursa ; cauda medio vittula transversa fusca vel nigra; dorsali et anali radiosis postice vitta intramarginali fusca caudam versus quam partem pinnarum spinosam versus latiore. B. 6. D. 13/23 vel 13/24 (rarissime 14/21). P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A. 3/19 vel 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaelodon unimaculatus Bl. , Ausl. Fisch. III p. 75; Bl. Schn. , Syst. p. 221 ; CV. , Poiss. YII p, 55; GY., Règn. an. ed. illustr. Poiss. tab. 39 fig. 3; Blkr, Bijdr. ichth. Banda, Nat. T. Ned. Ind. II p 241; Günth., Gat. Fish. Il p. 11 • Fisch. Südsee I p 37 ; Playf. , Fish. Zanzib p. 32; Day , Fish. India I p. 107. Citharoedus unimaculatus Kaup , Chaetod. , Arch. Naturg. XXVI, I p. 145. Tetragonoptrus unimaculatus Blkr , Onz. not. ichth. Tern. , Ned. T. Dierk. I p. 234. Ilab. Java; Solor (Lawajong) ; Timor; Ternata ; Buro (Kajeli) ; Amboina; Geram (Wahai) ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 10 speciminum 80"' ad 147'". Rem. La largeur de la bande oculaire varie selon les individus. Tous ceux de ma collection l’ont plus large que l’oeil et s’étendant jusque sur la région gulo-pré ventrale. M.- Playlair cite un specimen de la côte Zanzibare où cette bande est beaucoup plus grêle que la largeur de l’orbite et s’arrête sur l’interopercule. L’unimaculalus est connu habiter, hors l’Inde archipélagique , les côtes de Zanzibar, de Mada- gascar , de Ceylon et des îles Samoa, Bonham et Olaïli. Tetragonoptrus ( Lepidochactodon ) Kleini Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaet. p 88. — AU. Tab. 373, Chaet. tab. 11 fig. 5. Tetrag. (Lepidoch.) corpore orbiculato-subrhomboideo , diamelro dorso-ventrali 2 fere ad 2 et paulo in ejus longitudine • lalitu- “• " 12 46 dine corporis 81/2 ad 4 in diamelro dorso-ventrali ; eapite 3 3 / 4 ad 4 |/ 4 in longitudine corporis; latitudine capitis i s /4 ad 2 in ejus longitudine ; linea rostro-frontali rectiuscula vel concaviuscula ; oculis diametro 2 i / 3 ad 3 et paulo in longitudine capitis , diametro 1 fere ad 1 distantibus ; rostro obtusiusculo oculo breviore ; dentibus maxillis conspicuis scopinatis , mandibularïbus intermaxilla- ribus vix Iongioribus ; dentibus vomerinis rudimentariis ; osse praeorbitali vix et praeoperculo subrectangulo leviter vel non denticulatis ; squamis dimidio trunci anteriore lateribus et superne squamis trunco postice multo ad plus duplo majoribus , margine libero crure convexitalis inferiore crure superiore vulgo breviore ; squamis dorso spinam 3 ™ inter et 8 m valde magnis in sériés 6 tantum trans- versas dispositis ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam iateralem in sériés 35 cire , infra lineam Iateralem in sériés 30 cire, transversas dispositis; squamis 26 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 9 vel 10 in dimidio trunci anteriore; squamis 18 cire, in sérié trans versa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam Iateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; dorsali spinosa spinis validis, valde juvenilibus (long. 35'" ad 45'") spina 2 a vel 2 * et 3 a ceteris Iongioribus, aetate provectioribus spinis poste- rioribus 8 subaequilongis anterioribus Iongioribus eapite absque rostro paulo brevioribus ; dorsali radiosa longitudine juvenilibus dorsali spinosae aequali aetate provectis dorsali spînosae absque spinis 2 ad 4 anterioribus aequali eaque non ad paulo altiore , minus duplo altiore quam longa obtuse rotundata radiis mediis ceteris Iongioribus ; pectoralibus et ventralibus acutis subaequi- longis eapite non ad paulo brevioribus, ventralibus paulo post basin pecloralium insertis spina valida eapite absque rostro non ad paulo breviore; anali spinis validis 2» et 3 a subaequilongis vel 2 a 3 a longiore eapite absque rostro non ad vix breviore, parte radiosa dorsali radiosa non ad paulo breviore , minus duplo longiore quam alta , obtuse rotundata ; caudali truncato-convexa ; colore corpore flavo vel flavescente-aurantiaco ; iride flavescente vel rosea ; labio superiore fusco vel nigricante ; vitta oculari fusca oculo paulo graciliore nucha et regione gulo-ventrali cum vitta lateris oppositi unila ; trunco fasciis 2 latis diffusis transversis fus- cescentibus vel violascentibus , anteriore dorso-ventrali, posteriore dorso anali; squamis dimidio trunci posteriore singulis fréquenter guttula parva vel puncto carmosino vel profunde auranliaco ; pinnis ventralibus fuscis vel nigris , ceteris flavis vel aurantiacis , dorsali et anali radiosis vulgo vittula intramarginali fusca. B. 6 . D. 13/22 ad 13/25. P. 2/12 ad 2/15. V. 1/5. A. 3/19 vel 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Bandera Ruysch, Coll. nov. pisc. Amb. p. 14 tab. 8 fig. 2 ? Coitade Ren. , Poiss. Mol. I tab. 5 fig. 39. Rhombotides dentatus . . oculis in medio zonae unicae obliquae etc. Klein, Miss. pisc. IV p. 37 n° 8 tab. 10 fig. 2. Chaetodon Kleinii Bl. , Ausl. Fisch. IV p. 7 tab. 218 fig. 2; Bl. Schn., Syst. p. 225; GV. , Poiss. VII p. 23; Günth. , Gat. Fish. II p. 22; Kaup, Art. Chaetod. Ned. T. Dierk. I p. 128 ; Day, Fish. India I p. 106. Chaetodon melastomus et melammystax Bl. Schn. , Syst. p. 224. Chaetodon virescens GV. , Poiss. VII p. 23; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII, Chaetod. p. 17. Chaetodon flavescens Benn. , Fish. Maurit. , Proc. Comm. Zool. Soc. I p. 61. Citharoedus melastomus Kaup, Chaetod., Arch Naturg. XXVI, I p. 144, Tetragonoptrus melastomus Blkr , Onz, not ichth. Ternate , Ned. T. Dierk. I p. 234. Telragonoptrus Kleinii Blkr, Mém. ichth. Chine, Ibid. IV p. 140. Ilab. Gelebes (Macassar) ; Sangi ; Flores (Larantuca) ; Solor (Lawajong) ; Timor (Kupang) ; Halmahera ; Ternata ; Batjan (Labuha) ; Buro (Kajeli) ; Geram (Wahai) ; Amboina ; Goram ; Banda (Neira) ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 143 speciminum descr. 40"' ad 125'". Rem. Parmi les nombreux individus que je possède de cette espèce une vingtaine appartiennent au très-jeune âge, ayant une longueur de 31"' à 41”'. Tous ces individus ont la seconde épine dorsale plus longue que les autres et , à compter de cette épine , toutes les suivantes décroissent successivement et insensiblement en longueur jusqu a la postérieure. Dans ceux de 45’" à 50"' de long la proportion des épines dorsales est déjà celle ou à-peu-près celle des adultes , ou bien toutes les épines sont égales en longueur excepté l’antérieure qui est beaucoup plus courte. Les individus de 31" jusqu’à 36" de long ont tous le dessus de la tête nu et rugueux, et comme dans tant d’autres espèces du genre , les surscapulaires , les scapulaires et le préopercule déve- loppés en larges plaques osseuses , — mais à partir de l’âge de 56" de long ces os commencent à prendre successivement la forme qu’ils conservent dans les adultes. Dans tous mes individus de plus de 41” de long le préopercule ne montre plus de vestiges de prolongement en arrière ni de courbure sous la gorge. — Le système d’écaillure du tronc , dans les plus petits individus , est parfaitement égal à celui des adultes et j’y trouve parfaitement les mêmes formules. L’espèce est nettement distinguée par le système de coloration et par les lormules de l’écail- lure. ■ — Elle habite, hors l’Inde archipégalique , les côtes de Zanzibar, de Mossambique, des îles Maurice et de la Réunion , de l’Inde continentale , de Chine et des Carolines (Yap). Subgen. SJnophora Kaup. Corpus subrhomboideum. Rostrum acutum. Dentes vomerini. Sériés squamarum trunco antice et medio longitudinales irregulares parum dislinclae , transversae bene distinctae non angulatae. Squamae supra lineam Iateralem in sériés 50 ad 45 transversas dispositae , trunco antice et medio angulalim rolundalae cruribis convexitalis valde inaequalibus. Pinnae , dorsalis parte spinosa parte radiosa minus 1 i / i longiore spinis 13 (rarissime 11 vel 12 vel 14), parle radiosa obtusa (rarissime aetate provectis radiis subanlerioribus in flagellum productis) ; analis spinis 3. 47 Rem. Je réunis dans ce sousgenre toutes les espèces du genre Chaetodon Cuviérien à écailles de lavant et du milieu du tronc irrégulièrement arrondies. Toutes les espèces connues ont le corps marqué de bandelettes descendantes et montantes obliquement en avant et se réunissant en angle obtus à moitié hauteur du tronc. Elles sont encore parfaitement diversifiées par des caractères saillants de fécaillure des nageoires et de la coloration. — L’Insulinde en nourrit les quatre suivantes. I. Environ 45 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 28 à 30 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale dont 10 ou 11 dans la moitié antérieure du tronc. Anale à 20 jusqu’à 22 rayons. A. Rayons prémédians de la dorsale prolongés (dans les adolescens et les adultes) en soie. Caudale sans bande noire. Dorsale molle en tout âge à large tache noire. 1. Tetragonoptrus ( Linophora ) auriga Blkr. B. Dorsale à tout âge sans rayons prolongés. Caudale à bande noire transversale. Dorsale dans l’adolescence et l’état adulte sans tache noire. 2. Tetragonoptrus ( Linophora ) vagabundus RIkr. IL Environ 40 rangées transvei sales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Environ 20 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale dont 8 dans la moitié antérieure du tronc. Partie antérieure du dos à large tache foncée et diffuse. Caudale à bandelette transversale noire. Anale à 19 rayons. 3. Tetragonoptï'us ( Linophora ) Rafflesi RIkr. III. Environ 30 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 22 ou 23 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale dont 6 dans la moitié antérieure du tronc. Queue et caudale d’un beau jaune , sans bande. Nuque à tache noire en forme de fer-à-cheval. Bande oculaire plus grêle que l’oeil et ne se réunissant pas avec celle du côté opposé. Anale à 16 jusqu’à 18 rayons, 4. Tetragonoptrus ( Linophora ) Mertensii RIkr. Tetragonoptrus ( Linophora ) auriga Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 92.— AU. Tab. 373, Chaet. tab. 11 fig. 4. Tetragonoptr. (Linoph.) corpore orbiculato-ovali vel subrhomboideo , diamelro dorso-ventrali 2 ad 2 ‘/ 3 in ejus longitudine; lati- tudine corporis 3 ad 4 in diametro dorso-ventrali ; capite 3 et paulo ad 4 in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 ad 2 et paulo in ejus longitudine ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 3 ad 3*/* in longitudine capitis , diametro 1 fere ad 1 et paulo distantibus ; rostro acuto obsque maxilla oculo non ad paulo longiore ; dentibus maxillis bene conspicuis , mandibularibus intermaxillaribus vulgo longioribus ; osse praeorbitali et praeoperculo obtuse rotundato non vel vix denticulatis ; interoperculo parte conspicua antice quam postice multo altiore , margine posteriore convexiusculo vel rectiusculo ; squamis lateribus antice et medio subaequimagnis crure convexitatis inferiore crure superiore vulgo multo longiore ; squamis post media latera postrorsum magni- tudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam late- ralem in sériés 45 cire. , infra lineam laleralem in sériés 35 cire, transversas dispositis ; squamis 28 cire, in sérié longitudinal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 10 vel 11 in trunci dimidio anteriore ; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa juvenilibus vix vel non aetate provectioribus paulo longiore spinis validis , juvenilibus (spec. longit. 40"' ad 50"') mediis ceteris longioribus, aetate provectioribus (specim. longit. 60'" ad 180"') postrorsum longitudine accrescentibus posterioribus capite absque rostro non brevioribus; dorsali radiosa parte spinosa vix ad conspicue altiore multo minus duplo longiore quam alla obtuse rotundata , juvenilibus (specim longit. 40"' ad 62'") radio producto nullo , aetate provec- tioribus (specim longit. 105 " ad 180 ") radio 5° 6° vel 7° in setam capite multo breviorem ad multo longiorem producto ; pinnis pectoralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite paulo brevioribus , ventralibus sub basi pectoralium insertis spina valida capite absque rostro non vel vix breviore ; anali spinis validis 2& et 3& subaequilongis capite absque rostro non vel vix brevio- ribus , parte radiosa dorsali radiosa breviore paulo tantum longiore quam alta obtuse vel obtusangulatim rotundata ; caudali trun- cato-convexa ; colore corpore pulchre margaritaceo-flavo , fïavo vel aurantiaco , pinnis flavo vel aurantiaco vel flavescente-roseo ; iride fusca vel rosea ; regione rostro-lrontali vittulis transversis flavis vel aurantiacis ; fascia oculari fusca antice et postice luteo vel margaritaceo marginala superne quam interne dilutiore et graciliore interne oculo latiore nucha et gula cum fascia lateris oppositi unita ; trunco vittis transversis obliquis viola scentibus vel fuscis , dorso antrorsum descendentibus , lateribus antrorsum adscendentibus , vittis dorsi anterioribus 5 a dorsali spinosa regionem temporo axilîarem versus descendentibus posterioribus 3 vel 4 mox sub linea laterali cum vittis lateralibus posterioribus angulatiin unitis interne quam superne latioribus; vittis lateribus sin- gulis seriebus squamarum transversis unica, vittis subanterioribus vittam dorsalem 5 m versus adscendentibus ibique desinentibus , vittis posterioribus superne quam interne latioribus ; pinnis dorsali et anali radiosis vittula intramarginali fusca vel nigra ; dorsali radiosa medio superne ocello magno rotundo vel ovali nigro vel fusco luteo annulato , sat longe a margine pinnae libero remoto ; caudali dimidio posteriore vitta transversa simplice vel duplice purpurea vel fusca. B. 6. D. 13/24 vel 13/25 (rarissime 11/25). P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A. 3/21 vel 3/22. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Hertvisch Ruysch, Coll. nov. pisc. Àmb. p. 12 tab, 10 fig. 6. 48 Douwing color et Douwing-Ducq Ren. , Poiss. Mol. I tab 5 fig. 37, tab. 39 fig. 198, II tab. 31 fig. 14-5. Ikan Doewing Valent., Amb. fig. 116. Chaetodon macrolepidotus . . macula rotundata in pinna dorsali Seb. , Thés. III p. 67 tab 25 fig 11. Chaetodon auriga Forsk , Descr. anim. p. 60 n°. 81 ; L. Grn , Syst. nat. ed. !3 a p. 1266; B1 Schn. , Syst. p. 226; GV. , Poiss. VII p. 60; Rüpp. , N. Wirb, Fisch. R. M. p. 28; Blkr , Vierde bijdr. ichth. Celeb. Ned. T. Dierk. V p. 164;Günth . Gat. Fish. II p. 7 ; Klunz. , Syn. Fish. R. M. Verh. z. b. Ges. Wien XX p. 775 ; Day , Fish. India I p 106 tab. 27 fig. 3. Chaetodon setifer Bl. , Ausl. Fisch. IX p. 101 , tab. 425 fig. 1 ; Bl. Schn. , Syst. p. 225; GV. , Poiss. VII p 58; Less.,Zool. Voy. Coq. II p. 175 Poiss. tab. 29 fig. 2; GV. , Règn. an. ed. iliustr. Poiss. tab. 38 fig 1 ; Guérin, Icon. Règn. an. Poiss. tab. 22 fig. 1 ; Jen. , Zool. Beagle Fish. p. 61 ; Giinth. , Gat. Fish. Il p. 6; Fisch. Südsee I p. 36 tab. 26 fig. B; Ivner, Zool. Novara Fisch. p. 57. Pomacentrus setifer Lac., Poiss. IV p. 506, 511 , 512 Chaetodon nesogallicus GV , Poiss VII p. 48; Blkr, Bijdr. ichth. Banda, Nat. T. Ned. Ind. II p. 241; Günth., Gat. Fish. II p 10. Chaetodon Sebanus GV. , Poiss. VII p. 57. Chaetodon lunaris Gron, , Gat. ed. Gr. p. 70. Linophora auriga Kaup , Ghaet. , Arch. Naturg. XXVI, I p. 156; Ned. T. Dierk. I p. 128. Sarothrodus auriga Blkr, Trois, mém ichth. Halmali. , Ned. T Dierk. I p. 155. Tetragonoptrus auriga et nesogallicus Blkr , Onz. not. ichth. Ternate . Ned. T. Dierk. 1 p. 234. Hab. Sumatra (Cauer) ; Java (Batavia, Ivarangbollong , Prigi) ; Bawean ; Cocos (Nova-selma) ; Gelebes (Macassar, Manado, Tana- wanco) , Sangi; Flores (Larantuca) ; Solor (Lawajong) ; Timor (Kupang, Atapupu) ; Halmahera (Sindangole, Sahu) ; Ter- nata ; Buro (Kajeli) ; Ceram (Wahai) ; Amboina ; Batjan (Labuha) ; Goram ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 31 speciminum 42'" ad 180'". Hem. Le prolongement en soie d’un des rayons antérieurs de la dorsale n’est pas un caractère du sexe mais de l’âge. On n’en voit lien dans les individus de moins de 60'" de long, et dans ceux de 150"' le prolongement est encore peu considérable et mesure plus de deux fois dans la longueur de la tête. Sur l’individu figuré par M. Day et ne mesurant que 100', la partie prolon- gée du rayon n’est pas plus long que l’oeil. Dans les adultes ou presque adultes sa longueur sur- passe ordinairement notablement celle de la tête. Outre les individus décrits je possède encore trois très-petits, de 22'" jusqu’à 25"' de long. Ils ne présentent pas de caractère tholichlhyoîde et ont déjà les caractères du préopercule et des os scapulaires des adultes. Si donc ces os dans les très-jeunes présentent le développement extra- ordinaire qu’ils prennent dans d’autres espèces, cela doit avoir lieu dans un âge encore plus rap- proché de l’état embryonnaire. L’espèce est très répandue dans le grand bassin Indo-pacifique et habite , hors l’Insulinde , la Mer rouge, les côtes de Mossambique et de Zanzibar, des îles Maurice et de la Réunion, des Seychelles, des Nicobares, de Malabar, de Chine, et puis encore celles de Sydney, des Carolines (Puynipet) , des Nouvelles-Hébrides et des îles Samoa , de la Société et Sandwich. Tetragonoptrus ( Linophora ) vagabundus Blkr, Verh. Kon. Àk. Wet. XVII, Chaetod. p. 94. — Atl. Tab. 378, Chaet. tab. 16 fig. 1. Tetragonoplr. (Linoph.) corpore orbiculato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 ad 2 >/ e in ejus longitudine ; latitudine cor- poris 3 ad 4 in diametro dorso-ventrali; capite 3*/ 2 ad 4*/ 3 in longitudine corporis; latitudine capitis 2 cire, in ejus longitudine; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 2>/ 2 ad 3 et paulo in longitudine capitis, diametro i cire, distantibus ; rostro acuto absque maxilla oculo conspieue ad vix breviore ; denlibus maxillis bene conspicuis , mandibularibus intermaxillaribus vulgo longio- ribus ; osse praeorbitali leviter vel non denticulato ; praeoperculo obtusangulo ieviter denticulato ; interoperculo parte conspicua antice quam postiee multo altiore margine posteriore rectiusculo vel concaviusculo ; squarais lateribus antice et medio subaequimagnis crure convexitatis inferiore crure superiore multo longiore ; squamis post media latera postrorsum magnitudine sensim deerescen- tibus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 45 cire. , infra lineam lateralem in sériés 35 cire, transversas dispositis; squamis 28 ad 30 cire, in sérié longitudinal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 10 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem ; linea lalerali tubulis simplicibus notala ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa paulo ad non longiore spinis validis, juvenilibus (specim. 31" ad 65"') mediis ceteris longioribus , aetate provecti- oribus (specim. 80 " ad 145'") posterioribus 8 vel 9 subaequilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus; dorsali radiosa dorsali spinosa non ad sat multo altiore , minus duplo longiore quam alta obtuse vel angulatim rotundata , radiis produetis nullis mediis vel postmedianis ceteris longioribus ; pectoralibus et venlralibus acutis subaequilongis capite paulo ad non brevioribus , ventralibus sub basi pectoralium insertis spina valida capite absque rostro non ad paulo breviore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subaequilongis capite absque rostro non vel paulo brevioribus , parle radiosa dorsali radiosa non multo breviore , multo minus duplo longiore quam alta , juvenilibus obtuse rotundata radiis mediis , aetate provectis angulatim rotundata radiis postmedianis ceteris longioribus; caudali truncato-convexa ; colore corpore pinnisque flavo vel aurantiaco , pinnis dorsali et anali radiosis et caudali fréquenter fuscescente ; iride flavescente vel rosea ; fascia oculari fusca vel nigra antice et postiee margaritaceo vel luteo marginata oculo non vel vix graciliore inferne quam superne laliore, nucha et gula cum fascia lateris opppositi unita; trunco vittis transversis obliquis gracilibus violaceis vel fuscis , vittis dorso anterioribus 5 vel 6 a dorsali spinosa regionem nucho-scapu- larem versus descendenlibus , vitta seriebus squamarum obliquis lateribus et dorsi posterioribus singulis unica , vittis a vittis dorso-scapularibus ventrem et pinnam analern versus descendenlibus ; fascia transversa nigra vel fusca latiore dorsali spinosa inci- piente caudam antice cingenle et pinna anali desinenle ; dorsali radiosa fusco vel nigro marginata ; anali vittula inlramarginali fusca vel nigra; — juvenilibus (specim. longit. 3F" ad 62") fascia dorso-caudo-anali superne non antrorsum producla spinis dorsi pos- 49 terioribus desinente; dorsali radiosa margine superiore medio ocello vel macula oblongo-ovali vel irregulari fusca cum margine pinnae fusco confluente; caudali vitla transversa unica basali vel nulla ; - — aetale provectioribus (specim. long. 80"' ad 145"') fascia dorso-anali nigra interdum forma vitlae gracilioris usque ad spinas dorsi anteriores producta ; dorsali radiosa ocello vel macula distincta nulla; caudali vittis 2 iransversis fuscis vel nigris, anteriore semilunari latiore, posteriore graciliore adolescen- tibus media pinna adullis margini pinnae posteriori approximata. Var. picta. Fascia dorso-anali lata antice non producta dorsalem radiosam et analem majore parte tegente. » vagabunda. Fascia dorso-anali gracili antice usque ad spinas dorsi anteriores producta et media pinna anali desinente. B. 6. D. 18/24 vel 13/25 (rarissime 11/26 vel 14/24 vel 12/27). P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A. 3/20 vel 3/21. G. 1/15/1 etlat. brev. Syn. Princesje Ruysch , Coll. nov. pisc. Amb. p. 28 tab. 14 %. 17. Douwing Royal , Douwing Hertogin , Douwing Reine Ren. , Poiss. Mol. I tab. 21 fig. 1 16 , tab. 23 fig. 126 , II tab. 22 fig. 107. Ikan Sengadji parampoewan Valent. , Àmb. fig. 34. Chaetodon vagabundus L., Mus. Ad. Frid. Il p. 71; Syst. Nat. ed 10* I p. 276; L. Gm. , Syst. nat. ed. 13* p. 1251 ; BL , Ausl. Fisch. III p. 88 tab. 204 fig. 2 ; B1 Schn. , Syst. p. 222 ; CV. , Poiss. Vf p. 38 ; Benn. , Fish. Ceyl. tab. 7 ; Blkr , Verh. Bat. Gen. XXII, Ghaet. p. 18; Günth. , Gatal. Fish, II p. 25; Fisch. Südsee I p. 43; Kaup, Ghaetod. , Àrch. Nat. XXVI, I p. 154; Day, Fish. India I p. 105 tab. 27 fig. 1. Rhombotides w<>, 5 Klein , Miss. pisc. IV p 36 tab. 9 fig. 2 Chaetodon pictus Forsk, Descr. anim p. 65; Bl. Schn. , Syst. p, 226 ; CV. , Poiss. VII p, 42; Blkr, N. bijdr. Perc. Nat, T. Ned. Ind. II p. 177; Günth , Gat. Fish. II p. 24; Kaup, Ghaetod , Arch. Naturg, XXVI, I p. 154; Klunz. , Fisch. R. M, Verh. z. b Ges. Wien. XX p. 781 ; Day , Fish. Ind. 1 p. 105 tab 26 fig. 6. Paina Russ. , Fish. Corom I p. 65 fig. 83. Chaetodon decussatus GV. , Poiss. VII p. 41; Kner , ZooL Reis. Novar. Fisch. p. 101; Blkr, Descr. pisc. Jav. Nat Ned Ind. XIII p. 329 Tetragonoplrus vagabundus Blkr , Onz. not. ichth. Ternate , Ned T. Dierk. I p. 234. Ilab. Sumatra (Tandjong , Cauer , Benculen , Trussan , Padang , Priaman , Siboga) ; Batu ; Nias ; Java (Karangbollong , Prigi) ; Bawean ; Gelebes (Macassar , Manado , Tanawanco , Tombariri , Goronlalo) ; Sangi ; Sumbawa (Bima) ; Timor (Kupang , Ata* pupu); Ternata; Batjan (Labuha) ; Buro (Kajeli) ; Geram (Wahai) ; Amboina; Harucu; Goram ; Banda (Neira) ; Aru;inmari. Longitude 72 speciminum 40'" ad 142"'. Rem. Les nombreux individus que je possède de celle espèce ont permis d’avoir maintenant une opinion arrêtée sur l’identité spécifique des Chaetodon vagabundus, pictus et decussatus. Le picius et le decussatus ne sont que des vagabundus à bande dorso-anale élargie sur la presque totalité de la dorsale molle et de l’anale et non prolongée jusque sur les épines dorsales anté- rieures. Dans les très-jeunes individus cette bande ne se prolonge jamais en avant et , étant alors relativement plus large que dans les adultes de la variété vagabunda , on pourrait les considérer tout aussi bien comme des picta que comme des vagabunda. Dans les individus de moins de 50" de long les os surscapulaires sont très-larges et le pré- opercule y est probablement aussi prolongé en arrière et courbée sous la gorge. J’en vois encore les traces dans un individu de 51" de long, mais le préopercule y commence déjà à prendre la forme arrondie. Le vagabundus habite, hors l’Inde archipélagique , la Mer rouge, les côtes d’Àden , de Mada- gascar, des îles Maurice et de la Réunion, de Ceylon , de Madras et Coromandel , des Nicobares , des îles Andaman , et dans les mers de Chine , de Samoa et d’Otaïti. Tetragonoptrus (Linophora) Rafflesi Blkr , Verh. lion. Àk. Wet. XVII , Ghaetod. p. 97. — Àtl. Tab. 576, Ghaet. tab. 14 fig. 4. Telrag. (Linoph.) corpore orbicuîato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 ad 2 et paulo in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 ad 4 in diametro dorso-ventrali ; capite 3 et paulo ad 4 fere in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 ad 2 cl paulo in ejus longitudine ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 3 ad 3 a/s in longitudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; rostro acuto absque maxilla oculo non ad vix longiore ; dentibus maxillis bene conspicuis , mandibularibus intermaxillaribus longi- oribus ; osse praeorbitali leviter vel non denliculato ; praeoperculo obtusangulo leviter denticulato ; interoperculo parte conspieua antice quam postice multo altiore margine posteriore rectiusculo vel concaviusculo ; squamis lateribus antice et medio subaequi- magnis crure convexilatis inferiore crure superiore vulgo longiore ; squamis post media latera postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis angulum aperturae branchiaîis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 40 cire , inlra lineam lateralem in sériés 32 cire transversas dispositis ; squamis 20 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 8 cire, in dîmidio trunci anteriore; squamis 18 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa longiore spinis validis , juvenilibus (specim 40'" ad 60'") mediis ceteris longioribus , aetate provectioribus (specim. 70'" ad 155"') posterioribus 8 vel 9 subaequilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus ; dorsali radiosa longitudine dorsali spinosae absque spinis 3 vel 4 anterioribus aequali , multo minus duplo longiore quam alta, junioribus dorsali spinosa non alliore obtuse et regulariter rotundata , aetate provectis dorsali spinosa conspicue altiore obtusangulatim rotundala radiis mediis ceteris longioribus; pectoralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite paulo ad non brevioribus; ventralibus sub basi pectoralium insertis , spina valida capite absque rostro non ad paulo breviore ; anali spinis validis 2* et 3 a subaequilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus , parte radiosa dorsali radiosa non ad paulo breviore , multo minus duplo longiore quam alta, junioribus regulariter aetate provectis obtusangulatim rotundata; caudali truncato-convexa ; colore corpore pinnisque flavo vel aurantiaco ; iride flavescente vel roseo-flavescente ; vitta oculari fusca antice et postice luteo vel margaritaeeo limbata oculo non latiore , inferne quam superne latiore , nucha cum fascia lateris oppositi unita , inferne interoperculo desinente ; trunco antice ix. 13 50 superne et dimidio posteriore singulis seriebus squamarum vitta violascente vel fusca , vittis postrorsum adseendentibus et margine squamarum violascente vel fuscescente majore parte reticulatim unilis ; trunco lateribus antice et inferne singulis seriebus squa- marum vittula violascente vel fusca , vittis postrorsum dcseendentibus ; regione pleuro-dorsali anteriore vulgo plaga lata diffusa fusca; caudali vitta transversa subsemilunari fusca vel nigra ; — juvenilibus (specim. 40'" ad 60") dorsal! radiosa dimidio pos- teriore marginem versus ocello vel macula irregulari fusca vel nigra superne et inferne in vittulam intramarginalem fuscam pro- ducta ; vitta caudali transversa basi pinnae quam margini ejus posteriori propiore ; — aelate provectioribus (specim. 70"' ad 155'") dorsali radiosa macula vel ocello nullo sed vitta intramarginali fusca vel nigra inferne quam superne latiore ; anali vittula gracillima intramarginali nigricante inferne margaritaceo limbata ; vitta caudali transversa media pinna vel margini ejus posteriori magis quam basi approximata margine anteriore convexa margine posteriore rectiuscula. B. 6. D. 18/81 ad 18/23. P. 2/13. V. 1/5. A. 3/19. G. 1/15/1 et îat. brev. Syn. Douwing Prins Ren. , Poiss. Mol. I tab. 8 fîg 58. Ikan Poetrie Valent. , Àmb. fig. 43. Chaelodon Rafflesi Benn . , Life of Rafles p 689; Günth., Gat. Fish. II p. 27; Fisch. Siidsee 1 p 44 tab. 35 fig. G. Chaetodon princeps GV. , Poiss. AI p. 25; Less. , Zool. Yoy. Coq. Poiss. p. 177; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII , Chaetod. p. 19; Kaup, Chaetod., Arch. Naturg. XXVI, I p 155. Chaetodon Sebae GV. , Poiss. VII p. 40. Sarothrodus princeps Blkr, Trois, mém. ichth. Halmah. , Ned. T. Dierk. 1 p. 156. Tetragonoptrus Rafflesi Blkr, Onz. not. ichth. Tomate, Ibid. I p. 234. Hab. Sumatra (Benculen , Padang, Ulacan , Priaman) ; Java (Prigi) ; Bawean ; Celebes (Manado) ; Sumbawa (Birria) ; Timor ; llal- mahera (Sahu) ; Ternata ; Geram (Wahai) ; Amboina ; Ilarucu ; Goram ; Aru ; Waigiu ; Nova-Guinea ; in mari Longitudo 26 speciminum 40'" ad 155 ". Rem Bien que voisin du vagabundus le Rafflesi esl fort distinct par son museau plus pointu , par les couleurs, et surtout par une formule fort différente de l’écaillure. Les individus du jeune âge ont un ocelle ou une tache irrégulière noire à la dorsale , comme les jeunes du vagabundus , mais celte tache esl placée plus en arrière. Les plus petits de mes nombreux individus ont le préopercule et les scapulaires comme dans les adultes. L’espèce n’a pas été trouvée jusqu’ici à l’ouest de l’Inde archipélagique , mais à l’est elle s’étend jusqu’à la Nouvelle-Irlande et les îles Pelew et Viti. Tetragonoptrus ( Linophora ) Mertensi Blkr. — Atl. Tab. 578 , Chael. tab. 16 fig. 3. Tetrag. (Linoph.) corpore orbicuîato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 et paulo in ejus longitudine ; latitudine corporis 3i/î cire, in diametro dorso-ventrali; capite 4 cire, in longitudine corporis; latitudine capitis 2 ad 2 et paulo in ejus longitudine ; linea rostro-frontali concava ; oculis diametro 3 ad 3 et paulo in longitudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; rostro absque maxilla oculo non ad paulo breviore; dentibus maxillis bene conspicuis, mandibularibus intermaxiilaribus paulo longioribus; osse praeorbitali vix denticulato margine posteriore magna parte sub cute occulto ; praeoperculo subreclangulo leviter denticulato ; inter- operculo parte conspicua antice quam postice multo altiore margine posteriore convexo ; squamis lateribus antice et medio subae- quimagnis squamis trunco postice caudalibusque valde mulLo majoribus erure convexitatis inferiore crure superiore longiore ; squamis trunco postice postrorsum magnitudine sensim decrescentibus in sériés longitudinales subhorizontales disposais ; squamis angulum aperlurae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 30 cire. , infra lineam lateralem in sériés 25 cire, transversas disposais; squamis 22 vel 23 in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 6 tantum in dimidio trunci anteriore; squamis 15 cire, in sérié transversa spinam analem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 5 vel 6 supra lineam lateralem ; linea latéral! tubulis simplicibus notata ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa sat multo longiore spinis validis posterioribus 9 vel 10 subaequilongis capite absque rostro longioribus; dorsali radiosa longitudine dorsali spinosae absque spinis 4 vel 5 anlerioribus aequali eaque non vel vix alLiore, minus duplo longiore quam alfa , obtuse rotundata , radiis mediis ceteris longioribus ; pectoralibus acutis capite paulo brevioribus ; ventralibus vix post basin peotoralium insertis acutis capite non brevioribus , spina valida capite absque rostro longiore ; anali spinis validis 2 a et 3 a subae- quilongis vel 3 a 2 a paulo breviore capite absque rostro longiore, parle radiosa dorsali radiosa breviore sed altiore, paulo ad non longiore quam alla, antice quam medio altiore, obtuse rotundata; caudali truncato-convexa ; colore capite aurantiaco , corpore pinnisque antice flavo, postice aurantiaco; iride flava vel rosea; vitta oculari oculo graciliore fusca vel nigricante flavo marginata nec superne nec inferne cum vitta lateris oppositi unila; nucha mox ante spinam dorsi l m macula impari transversa semilunari vel formant pedis équin i referente fusca vel nigra flavo marginata ; trunco dimidio anteriore seriebus squamarum angulatis singulis vitta fusca vel profonde violacea , vittis dimidio inferiore quam dimidio superiore latioribus ; seriebus squamarum lateribus postice obliquis non curvatis singulis vittula fusca; pinnis dorsali et anali radiosis et caudali vittula intramarginali fusca. B. 6. D. 13/21 ad 13/24. P. 2/12. V. 1/5. A 3/16 ad 3/18. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaelodon Merlensii GV. , Poiss. VII p 36 ; Günth. , Fisch. Südsee I p. 45 tab. 36 fig. B ; Day , Fish. India I p. 105 tab. 27 fig. 2. Chaetodon chrysurus Desj. , Trois. Rapport trav. Société llist nat Maurice, Proc. Zool. Soc. 1833 p. 117. Chaetodon xanthurus Blkr, Act Soc. Sc. Ind. Neerl. 11 Achtsle bijdr vischf. Amboina p. 53 ; Günth, , Gat, Fish. II p. 29 , 515. Tetragonoptrus xanthurus Blkr, Enum. poiss. Amb , Ned T. Dierk. II p. 283. Tetragonoptrus ( Linophora ) xanthurus Blkr , Verh. K. Ak. Wet. XVII , Chaetod. p 99 , Ail. Ichth. Tab. 378 , Chaetod. tab. 16 fig. 3. Hab. Amboina; in mari Longitudo 4 speciminum 103"' ad 115'". Ucm. Le Mertensi est fort remarquable par la largeur des écailles du tronc, surtout de celles de sa moitié antérieure où l’on n’en compte , sur le milieu des flancs , que six dans une rangée longitudinale. — L’espèce habile aussi la Mer rouge, les côtes de l’ile Maurice , de Ceylon , des Nou- velles-Hébrides (Aneileum) et des îles Tonga (Vavao) et Paumolu. Subgen. Oæychaetodon Blkr. Corpus subrhomboideum. Roslrum valde aculum. Rentes vomerini. Sériés squamarum longitu- dinales Irunco anticc medio et postice irregulares parutn dislinctae , Iransversae maxime distinctae non angulatae. Squamae trunco anlice , medio et poslice angulalim rolundalae cruribus convexi- talis valde inaequilongis. Squamae supra lineam lateralem in sériés 55 cire, transversas dispositae. Pinnae , (loi salis parle spinosa parle radiosa minus 1 '//, longiore spinis 12 vel 13, parle radiosa obtusa radio produclo nullo ; analis spinis 3. Rem. Les membres de ce groupe présentent un aspect particulier, tant par la tête fort pointue à prolil fort concave que par la largeur des rangées transversales des écailles depuis la tête jusqu’un peu en avant de la partie libre de la queue. Toutes sont signalées aussi par des stries ou bandelettes transversales foncées dont chacune occupe une rangée d'écailles. Les espèces dûment établies ne sont qu’en petit nombre. Les deux espèces insulindiennes , le lineolatus et le falcula , présentent les caractères différentiels suivants. I. Dorsale à 12 (rarement 11) épines. Environ 23 écailles sur une rangée horizontale entre le scapulaire et la caudale dont 9 dans la moitié antérieure du tronc Corps , région operculaire et nageoires jaunes. A. Bande oculaire plus large que l’oeil, traversant le iront. Bande semiiunaire noirâtre longeant le dos, traversant la queue et s’arrêtant sur la base de l’anale. 1. Tetragonoptrus ( Oæychaetodon ) lineolatus Blkr. B. Bande oculaire pas plus large que l’oeil et ne traversant que le haut de la nuque. Dos à deux bandes transversales noirâtres ne descendant pas jusqu’au profil ventral. 2. Tetragonoptrus ( Oæychaetodon ) falcula Blkr. Tetragonoptrus ( Oæychaetodon ) lineolatus Blkr, Verli. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 102. — Ail. Tab. 577, Chaet. tab. 15 fig 2. Tetragonoptr. (Oxychael.) corpore orbiculato-subrhomboideo , diamelro dorso-venlrali 2 et paulo ad 2*/j in ejus longitudine ; lalitudine corporis 3*/j ad 4 in diamelro dorso-ventrali ; capite 3 3 /3 ad 3 */ 4 in longitudine corporis; latitudine capitis 2 ad 2 >/ 4 in ejus longitudine; linea rosiro-fronlali valde concava ; oculis diamelro 3 et paulo ad 4 in longitudine capitis, diametro 1 ad 1*/* dislantibus ; rostro acuto absque maxiüa oculo non ad eonspicue longiore; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis , inandi- bularibus intermaxillarjbus vulgo paulo longioribus ; osse praeorbilali et praeoperculo oblusangulo non vel vix denticulatis ; squamis trunco antice , medio et postice subaequimagnis squamis caudalibus multo majoribus , crure convexitatis superiore crure inferiore vulgo longiore ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 35 cire. , infra lineam lateralem in sériés 30 cire, transversas disposais ; squamis 23 cire, in sérié longitudinali os scapu- lare inter et basin pinnae caudalis quarum 9 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ven- tralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem; linea lalerali tubulis simplicibus vel bifidis notata ; pinna dorsali spinis validis , juvenilibus mediis posterioribus paulo longioribus . aetate provectioribus posterioribus 7 vel 3 subae- quilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus ; dorsali radiosa dorsali spinosae absque spinis 2 ad 4 anterioribus longi- tudine subaequali eaque alliore, minus duplo ad plus duplo longiore quarn alla, oblusangulatim vel regulariter obtuse rotundula, radiis mediis vel postmedianis ceteris longioribus; pectoralibus acute rotundatis venlralibus vulgo paulo longioribus capite paulo brevioribus ; ventraiibus spina valida capite absque rostro paulo ad non breviore ; anali spinis validis 2* et 3* subaequilongis vel 3 a 2 a longiore capite absque rostro breviore, parte radiosa dorsali radiosa paulo ad non breviore, minus duplo longiore quam alla, obtuse rotundala ; caudali truncato-convexa ; colore corpore antice flaveseente margarilaceo vel flavo poslice pinnisque flavo vel auranliaco ; iride flaveseente vel auranliaca ; fascia oculari fusca oculo latiore superne vulgo bipartita fronte et nucha cum fascia lateris opposili unita , inferne inleroperculo desinenle ; corpore postice fascia lata fusca vel purpurea subsemilunari superne quam inferne latiore dorsalis spinosae parte posleriore incipiente basin dorsalis radiosae tegente caudam secante et media basi analis radiosae de^inente ; trunco seriebus squamarum singulis transversis postice vitlula gracili purpurea vel fusca , vittulis oblique an tror- sum descendenlibus posterioribus cum fascia dorsali continuis ; pinnis dorsali et anali radiosis interdum vittis 2 vel 3 longitudi- naiibus rubris vel violascentibus ; caudali postice vitta intramarginali violascenle vel fusca antice et postice nigro marginata. Yar. oxycephalus. Fascia oculari fronte tantum cum fascia lateris opposili unita; nucha fascia impari fusca fasciam ocularem versus descendente sed eam non attingente ; pinnis dorsali et anali radiosis vittis 2 vel 3 longitudinalibus carmosinis vel violaceis ; caudali basi vittis 2 transversis anteriore fusca posteriore rubra. B. 6. D. 12/24 ad 12/28. P. 2/13 ad 2/15. Y. 1/5. A. 3/20 ad 2/23. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon lineolatus QG , GV. , Poiss. YII p. 31; Blkr, Bijdr. ichth. Flores, Nat. T. Ned. Ind. VI p. 30; Kaup , Chaet. Àrch. Naturg. XXYI, I p. 151 ; Günth, , Cat. Fish. II p. 30; Fiscli. Südsee 1 p. 45 tab. 24 fig A ; Klunz. , Fisch. R. M. , Yerh. z. b. Ges Wien XX p. 779. Chaetodon lunatus Ehr. , GY. , Poiss. YII p. 43; Riipp , N. Wirbellh. Fisch. p. 30 tab. 2 fig. 3. Chaetodon oxycepftalus Blkr , Nieuwe bijdr. ichth. Ternate , Nat T. Ned. Ind. IY p. 603 ; Günth. , Cat. Fish. II p. 27. 52 Chaetodon Talli Blkr, Derde bijdr. iehth. Banda, Nat. T. Ned. Ind. VI p. 97; Günth. , Gat. Fish. II p. H. Tetragonoptrus oxijcephalus Blkr, Onz. not. iehth. Ternate, Ned. T. Dierk. I p. 234. Telragonoptrus lineolatus Blkr, Poiss. Madagasc. p. 95. Hab. Cocos (Nova-selma) ; Sumbawa (Bima) ; Flores (Larantuca) ; Ternata ; Amboina ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 6 speciminum 61"' ad 200"'. Rem. Le Chaetodon oxycephalus n’est qu’une variété du lineolatus à bande oculaire ne traver- sant que le front, la nuque portant une bande brune séparée qui ne descend v pas jusqu’à la bande oculaire. Les cinq individus de ma collection présentent au reste les mêmes caractères. Le nombre des rayons de la dorsale et de l'anale y varie assez notablement. Un individu, de 105,,, de long, montre parfaitement les mêmes détails de coloration que les adultes. Celui qui a servi de type au Chaetodon Talli et d une longueur de 61" avait les bandes foncées peu marquées. Les bandelettes transversales longeant le bord postérieur des rangées transversales des écailles du tronc sont un peu obliques dans tous mes individus et incorrectement rendues sur les figures citées des ouvrages de Rüppell et de M. Günlher. Le lineolatus est une des plus grandes espèces du genre. — Hors ITnsulinde elle habite la Mer Rouge, les côtes de Zanzibar et de l’île Maurice, et elle a été trouvée, dans le bassin Pacifique , aux îles de la Société, Samoa, Tonga, Kingsmill , Paumotou et Sandwich. Tetragonoptrus (Oxy chaetodon) falcula Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaetod. p. 104. - Atl. Tab. 575, Chaet. tab. 11 fig, 1 . Tetrag. (Oxychaet.) corpore orbiculato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2'/* ad 2*/s in ejus îongitudine ; latitudine cor- poris 3»/ 2 ad 4 in diametro dorso-ventrali; capite o'U ad 3 3 / 4 in Iongitudine corporis ; latitudine capitis 2»/ 4 ad 2‘/ a in ejus longi- tudine ; linea rostro-frontali valde concava ; oculis diametro 3 Va cire, in Iongitudine capitis , diametro 1 cire, dislantibus ; rostro acuto absque maxilla oculo non breviore ; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis , mandibularibus intermaxillaribus vix vel non longioribus ; osse praeorbitali et praeoperculo obtusangulo leviter denticulatis vel edentulis ; squamis trunco antice ceteris majoribus postrorsum magnitudine sensim decrescentibus ; squamis trunco antice, medio et postice cruribus convexitatis superiore et inferiore subaequilongis ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam latera- lem in sériés 35 cire., infra lineam lateralem in sériés 30 cire, transversas dispositis ; squamis 23 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 9 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis 20 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplicibus nolata ; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa paulo longiore , spînis validis posterioribus 7 vel 8 subaequilongis capite absque rostro non vel vix brevioribus ; dorsali radiosa dorsali spinosa paulo altiore , minus duplo longiore quam alla , obtuse rotundata , radiis postmedianis ceteris longioribus ; pectoralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite paulo brevioribus ; ventralibus spina valida capite absque rostro longiore ; anali spinis validis 2» et 3 a subaequilongis capite absque rostro non vel vix brevioribus , parte radiosa dorsali radiosa non ad paulo breviore , minus duplo longiore quam alta , obtuse rotundata ; caudali truncato-convexa ; colore corpore pin- nisque luteo , flavo vel aurantiaco, fronte et vertice violascente vittulis transversis aurantiacis; iride antice rosea vel flava ; vitta oculari fusca antice et postice luteo vel margaritaceo limbata oculo laliore nucha et gula cum vitta lateris oppositi unila; trunco fasciis 2 latis transversis fuscis vel nigricante-violaceis margaritaceo vel luteo limbatis superne quam interne latioribus , anteriore a spinis dorsi anlerioribus vel subanterioribus descendente vix infra lineam lateralem vel regione subaxillari desinente , posteriore a spinis dorsi poslicis et radiis dorsi anterioribus descendente dorso postice vel basi analis radiosae antice desinente ; seriebus squamarum medio trunco transversis singulis postice vittula vel stria violacea vel nigricante , vittulis parum obliquis antrorsum descend^ntibus ; cauda vitta transversa vel macula oblonga transversa fusca margaritaceo vel luteo annulata ; dorsali et anali radiosis et caudali postice vitta intramarginali fusca. B. 6. D. 12/24 ad 12/28 (rarius 11/25). P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A 3/20 ad 3/23. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon falcula Bi , Ausl. Fisch. IX p. 102 tab. 425 fig, 2; Bl. Schn. , Syst , p, 225; GY., Poiss. VI p. 31 ; Blkr, Bijdr. iehth. Batoe-eil., Nat. T. Ned. Ind. VIII p. 311 ; Kaup, Chaetod., Arch. Naturg. XXVI, I p. 151; Günth., Gat. Fish. II p. 17 ; Fisch. Südsee 1 p. 39 tab. 27 fig. G; Day, Fish. Ind. I p. 104 tab. 26 fig. 5. Pomacentrus falcula Lac., Poiss. IV p. 506, 511, 513. Chaetodon ulietensis GV. , Poiss. VII p 30; Blkr, Àct. Soc. Sc. Ind. Neerl. I, Vischs. Amboin. p. 39; Günth , Cat. Fish. II p. 18; Kaup, Chaetod., Arch. Naturg. XXVI, I p. 152. Chaetodon dizoster GV. , Poiss VII p. 396; Règn. an. ed. ill Poiss. tab. 39 fig. 2; Günth., Gat. Fish. II p. 17? Tetragonoptrus falcula et ulietensis Blkr, Onz. not. iehth. Ternate, Ned. T. Dierk. I p. 234. Ilab. Batu ; Ternata ; Amboina ; in mari. Longitudo 4 speciminum 94"' ad 130'". Rem. Les bandes transversales du tronc , triangulaires dans les jeunes et ne descendant pas au-dessous du milieu du tronc, s’élargissent dans lage plus avancé et atteignent alors la région ven- trale ; la postérieure s’étend même jusque sur la base de l’anale. Dans le plus grand de mes individus il n’y a que 11 épines et 25 rayons à la dorsale. Le museau est plus pointu dans les jeunes que dans les plus âgés. L’espèce est extrêmement voisine du lineolatus, par sa physionomie, par ses nageoires, par le système et la formule de l’écaillurc et par les stries ou bandelettes transversales violettes ou noi- 53 râtres du tronc , mais se fait aisément distinguer par le peu de largeur de la bande oculaire et par les larges bandes transversales du dos. Elle est connue habiter , hors l’insulinde , les côtes de Zanzibar , des Nicobares , et des îles de la Société , Samoa , Hervey , Paumotou et Kingsmill. Subgen. Gonochaetodon Blkr. Corpus rhomboideum. Roslrum acutum. Dentes vomerini. Sériés squamarum longitudinales trunco irregulares , transversae valde distinctae singulae media altitudine trunci angulum obtusum effi- cientes. Squamae trunco antice , medio et postice angulalim rolundatae cruribus convexitalis valde inaequalibus , supra lineam lateralem in sériés 32 ad 35 transversas dispositae. Pinnae ; dorsalis parte spinosa parte radiosa paulo longiore spinis i l , parte radiosa angulata radio filiformi nullo; analis spinis 3. Rem. Par l’écaillure le sousgenre actuel est voisin du genre Megaprotodon , mais ce dernier est fort distinct par la forme oblongue du corps , par une dorsale à partie épineuse deux fois plus longue que la partie molle et à 14 épines, par une anale à 4 épines, etc. Le type Gonochaetodon n’est connu jusqu’ici que par une seule espèce , laquelle cependant se trouve quatre fois dans l'Histoire naturelle des Poissons , sous les noms de Chaetodon baronessa , triangulum , larvatus et karraf. Il n’y a donc pas lieu à en indiquer des caractères différentiels. Tetragonoptrus ( Gonochaetodon ) triangulum Blkr, Verh Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 107. — Atl. Tab. 374, Chaetod. tab. 12 fig. 1. Tetrag. (Gonochaet.) corpore orbiculato-subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 fere in ejus longitudine; latitudine corporis 4 ad 4*/ 2 in diametro dorso-ventrali ; capite 4 ad 4 1 /* in longitudine corporis ; latitudine capitis 2 cire, in ejus longitudine ; linea roslro-frontali concava ; oculis diametro 3 ad 3^ 4 in longitudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; rostro absque maxilla oculo breviore; dentibus maxillis bene conspicuis scopinatis , mandibularibus intermaxillaribus longioribus; osse praeorbitali edentulo ; praeoperculo subrectangulo leviter denticulalo ; squamis trunco obtusangulatim rotundatis dimidio trunci superiore crure convexi- talis superiore crure inferiore , dimidio trunci inferiore crure convexitalis inferiore crure superiore longiore; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 32 ad 35 , infra lineam lateralem in sériés 30 cire, transversas dispositis ; squamis 28 ad 30 cire, in sérié longitudinali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 12 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis 24 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi ante- riorem quarum 8 vel 9 supra lineam lateralem ; linea laterali tubulis simplieibus notata ; pinna dorsali spinis validis postrorsum longitudine accrescentibus posteriore ceteris longiore capite absque rostro non breviore; dorsali radiosa longitudine dorsali spinosae absque spinis 2 vel 1 anterioribus aequali eaque altiore , valde multo minus duplo longiore quam alta , interdum aeque alta fere ac longa , obtuse rotundata margine posteriore subverticali, radiis 6° 7° et 8° ceteris longioribus; pectoralibus acutiusculis et ven- tralibus acutis subaequilongis capite non ad paulo brevioribus ; ventralibus spina valida capite absque rostro non breviore ; anali spinis 2 a et 3 a subaequilongis vel 3 a 2 a paulo longiore capite absque rostro non ad paulo breviore , parte radiosa dorsali radiosa vix breviore sed humiliore, minus duplo longiore quam alta, obtuse rotundata; caudali truncato-convexa ; colore corpore dimidio anteriore flavescente olivaceo vel violascente , dimidio posteriore profunde violaceo , purpureo , fusco vel nigricante; iride flavida vel fïavescente-rosea ; capite vittis 3 transversis fuscis margaritaceo vel flavescente limbatis, vitta anteriore maxillo-nuchali impari mentum labiaque amplectente superne cum vitta oculari unita , vitta 2 a oculari oculi diametro graciliore ante spinam dorsi ante- riorem et ante basin ventralium cum vitta lateris oppositi unita, vitta 3 a operculari a spinis dorsi 2 a et 3 a descendente operculo antice decurrente et inguinem attingente; seriebus squamarum trunco angulatis et seriebus squamarum dorso postice transversis plurimis singulis postice vittula fïava vel rubra , vittulis dorsalem spinosam et radiosam sat longe intrantibus ; cauda antice vitta transversa leviter obliqua fïava basin analis sat longe intrante et superne cum margine fïavo dorsalis confluente ; pinnis dorsali et anali aurantiacis , purpureis vel fuscis parte radiosa fïavo marginatis et vittula intramarginali fusca vel nigra ; pectoralibus et ventralibus flavis ; caudali profunde purpurea vel fusca postice late fïavo marginata , basi interdum vitta transversa subsemilunari lutea convexitate antrorsum spectante. B. 6. D. 11/26 ad 11/28. P. 2/13 vel 2/14. V. 1/5. A. 3/21 ad 3/23. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Gravîn Ruysch, Nov. coll. pisc. Amb. p. 30 tab 15 fig. 12. Pesque Douwing et Douwing Princesse Ren. , Poiss. Mol; I tab. 43 fig. 218; II tab. 230 fig. 98? Gevlamde Pampusvisch , Ikan Pati , Ikan Kipas , Valent., Amb. fig. 145, 227, 265. Chaetodon triangulum K.V.H. ap. GY., Poiss. YII p. 34; Kaup, Chaetod., Arch. Naturg. XXYI , I p. 143. Chaetodon gonyphoron et gonipheron K.V.H. , in Mus. L. Batav. et le. ined. Chaetodon baronessa CY. , Poiss. YII p. 34; Blkr, Bijdr. ichth. Banda Nat. T. Ned. Ind. II p. 239 ; Günth. , Gat. Fish. II p. 31. Chaetodon larvatus Ehr. ap. GY. , Poiss. YII p. 35 ; Rüpp. , N. Wirb. Fiselie p. 28 ; Klunz. , Fisch. R. M. Yerh. z. bot. Ges. Wien. XX p. 776 (variât.). Chaetodon karraf GY. , Poiss. YII p. 35. Sarothrodus baronessa Blkr, Trois, mém. ichth. Halmah. Ned. T. Dierk, I p. 155. Tetragonoptrus baronessa Blkr , Qnz. not. ichth. Ternate , Nat. T. Ned. Ind. p. 234, Kiper Mal. Bat. 54 Hab. Sumatra (Padang , Priaman) ; Batu ; Nias ; Java (Batavia) ; Flores (Larantuca) ; Solor (Lawajong) ; Timor ; Halmahera (Sahu , Galela) ; Ternata ; Obi-major ; Buro (Kajeli) ; Geram (Wahai) ; Àmboina ; Banda (Neira) ; Nova-Guinea ; in mari. Longitude 39 speciminum 72"' ad 120'". Rem. Le Chaetodon Iarvatus Ehr. (= karraf GV.) n'est probablement qu’une variété de climat , à bandelette antérieure et postérieure de la tête pas ou moins distinctes. Dans la plupart de mes individus la caudale ne possède pas la bandelette semilunaire jaune qui fait , du brun ou pourpre de la nageoire , une grande tache semiovale ou triangulaire nettement distincte. Les os du dessus de la tête sont déjà squammeux et le bord du préopercule rectangulaire dans le très-jeune âge, comme le démontrent quatre de mes individus d’une longueur de 52" à 24"’. Deux individus plus jeunes encore, de 17" de long, ont les os du dessus de la tête nus et rugueux. Le bord postérieur du préopercule y est fort concave , son angle prolongé jusque sur la base des ventrales et le bord préoperculaire inférieur courbé en dedans sous la gorge. L’espèce n’est connue habiter , hors l’Insulinde , que la Mer rouge , la côte d’Aden et les îles Viti (Kandavu). MEGAPROTODON Guich. = Eteira Kp. Corpus ovale. Orbitae scabrae. Dentes maxillis antice tantum, bene evoluti scopinati subuncinati. Dentes vomerini nulli. Dentes pharyngeales aciculares. Squamae trunco oblusangulalim rolundatae , supra lineam lateralem in sériés 23 ad 25 transversas dispositae. Sériés squamarum trunco trans- versae obtusangulatae. Linea lateralis sub dorsali radiosa desinens. Pinnae ; dorsalis parte spinosa parte radiosa duplo ad plus duplo longiore spinis 14 , analis spinis 4 (rarissime 5). Megaprotodon strigangulus Rlkr , Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 109. — Atl. Tab. 375, Chaet. tab. 13 fig. 4. Megaprot. corpore oblongo-ovali , diametro dorso-venlrali 2»/a ad 2 2 /j in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 fere ad 3 in diametro dorso-ventrali ; capite 4 et paulo ad 4*/* in longitudine corporis; latitudine capitis 1 3 | 4 ad 2 in ejus longitudine; linea rostro-frontali rectiusçula ; oculis diametro 2 a /j ad 3 in longitudine capitis , diametro 1 cire, distantibus ; rostro obtusiusculo absque maxilla oculo breviore ; ore valde parvo ; labiis mediocribus ; dentibus maxillis bene eonspieuis scopinatis , mandibularibus inter- maxillaribus longioribus ; osse praeorbitali et preoperculo subrectangulo leviter denticulatis ; seriebus squamarum trunco longitudi- nalibus valde irregularibus non bene distinguendis , transversis regularibus oblusangulatis dorso et lateribus superne oblique an tror- sum lateribus medio et inferne oblique postrorsum descendentibus ; squamis trunco parte conspicua irregulariter oblique rotun- datis dorso crure convexitatis superiore inferiore lateribus crure convexitatis inferiore ,superiore longiore ; squamis lateribus antice et superne et dorso mediis subaequimagnis ceteris majoribus , post media latera magnitudine sensim decrescentibus , caudalibus quam lateralibus mediis duplo vel plus duplo minoribus ; squamis angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra et infra lineam lateralem in sériés 23 ad 25 transversas disposais ; squamis os scapulare inter et basin pinnae caudalis 20 cire, in sérié horizontali quarum 7 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis 18 cire, in sérié transversa spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem quarum 6 cire, initium linea lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali medio- criter et regulariter curvata tubulis simplicibus vel subsimplicibus notata ; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa duplo ad paulo plus duplo longiore , spinis validis posterioribus 8 subaequilongis capite absque rostro non ad paulo brevioribus ; dorsali radiosa dorsali spinosa altioro , breviore quam alla , juvenilibus obtusiuscula convexa , aetate proveetioribus acuta , margine posteriore rectiuscula vel concava , radiis 4° 5° et 6° ceteris longioribus ; pecloralibus et ventralibus acutis subaequilongis capite paulo bre- vioribus ; ventralibus sub basi peetoralium insertis spina valida capite absque rostro paulo breviore ; anali spinis validis posteri- oribus 3 subaequilongis vel 2 a ceteris longiore capite absque rostro vix breviore , parte radiosa dorsali radiosa non ad vix bre- viore sed humiliore , non ad paulo longiore quam alta , obtusiuscule vel aculiuscule rotundata , radiis praemedianis ceteris longi- oribus ; caudali truncato-convexa ; colore corpore fïavo vel flavescente-margaritaceo vel olivascente-flavo ; capite vulgo dilute violascente-roseo ; iride flavescente vel rosea ; vitta oculari fusca vel nigra antice et postice luteo limbata oculo paulo graciliore , regione gulari cum vitta lateris oppositi unita , nucha paulo ante dorsalem desinente ibique non cum vitta Jateris oppositi unita ; lateribus vittis transversis obtusangulis gracilibus fuscis vel violaceis singulis seriebus squamarum transversis medio unica ; lateribus maculis 2 magnis oblongis longitudinalibus rotundatis luteis, anteriore mox sub linea laterali, posteriore a linea laterali per- cursa ; — adultis pinna caudali fusca superne et inferne flavo marginata , postice limbo latiore flava vel aurantiaca stria trans- versa intramarginali percursa ; pinnis ceteris flavis aurantiacis , dorsali et anali radiosis vittula gracillima fusca vel nigra ; — juvenilibus trunco postice fascia lata transversa nigra antice margaritaceo limbata ab apice dorsalis radiosae descendente et partem posteriprem analis tegente; caudali flava vel fïavescente-hyalina , basi vel medio vitta transversa fusca. B. 6. D. 14/15 ad 14/17. P. 2/12 vel 2/13. Y. 1/5. A. 4/15 vel 4/16 (rarissime 5/15). G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon strigangulus Sol. (L.Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1209 nomen tantum); GY., Poiss. Y1I p. 32 tab. 172; Blkr. Bijdr. ichth. Banda, Nat. T. Ned. Ind. 111 p. 239; Lay Benn. , Zool. Voy. Beechey p. 60 tab. 17 fig. 2; Günth. , Cat. Fish. 11 p. 4 ; Fisch. Südsee I p. 35 tab. 26 fig. À ; Klunz. , Syn. Fisch. R. M. Yerh. z. b. Ges. Wien XX p. 775. Chaetodon triangularis Rüpp. , Ail. Reis. N. Afr. Fisch. R. M. p. 42 tab. 9 fig. 3. Chaetodon trijascialis QG,, Zool. Yoy. Uranie II p. 379 tab. 62 fig. 5; Blkr, Bijdr. ichth, Batoe, Nat. T, Ned. Ind. YIII p. 313; Günth., Cat. Fish. II p. 5. 55 Chaetodon Taunay QG. , Zool. Voy. Uran. II p. 379 tab. 62 fig. 5. Chaetodon Leachii CV., Poiss. CV. , VII p. 37; Günth. , Cat. Fish. II p, 6. Chaetodon bifascialis GY. , Poiss. YII p. 37. Megaprotodon bifascialis Guich. , Revue Zool. 1848 p. 12. Eteira triangularis et Taunay Kaup , Ghaet. Arch. Naturg. XXVI, I p. 147, 148. Sarothrodus strigangulus BIkr, Trois, mém ichth. Halmah. , Ned. T. Dierk. I p, 156. Tetragonoptrus strigangulus Blkr, En. poiss. Amb. Ned. T. Dierk. II p. 282. Hab. Batu ; Java ; Gelebes (Manado) ; Timor ; Halmahera (Sahu , Galela) ; Obi-major ; Amboina ; Ceram ( Wahai) ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 14 speciminum 54"' ad 140’". Rem. Un seul individu de mon cabinet a cinq épines anales , ce qui correspond à la formule de cette nageoire, donnée dans la grande Histoire naturelle des Poissons (= 5/14). Le nombre normal de ces épines cependant n’est que de quatre. M. Günlher dit positivement, que le Chae- todon trifascialis QG. ne représente que le jeune âge du strigangulus. Je n’ai à ma disposition du trifascialis qu’un individu de 54"' de long et le plus petit du strigangulus de mon cabinet mesure 108". Je ne puis donc pas juger des changements dans la coloration entre ces différents âges et n’admettre l’unité spécifique des trifascialis et striangulus que sur l’autorité de M. Gùnther. Gel individu de 54" de long, que j’ai décrit autrefois sous le nom de Chaetodon trifascialis , cor- respond fort bien , quant aux caractères essentiels , au strigangulus , et il a aussi la bande ocu- laire non réunie sur la nuque avec celle du côté opposé. Il présente la même large bande noire sur l’arrière du corps qu’on voit sur la figure du Voyage de l’Uranie (n’ayant qu’une lon- gueur de 41'") et une bandelette transversale noirâtre sur le milieu de la caudale. L’espèce habile , hors l’Insulinde , la Mer rouge , les côtes de Zanzibar , de l’ile Maurice , de Guam et d’Otaiti. Subfamilia HOLACANTHIFORMES. Chaetodontoidei corpore ovali vel subrhomboideo , squamis duris ctenoideis superficie longiludi- naliter rugosis vestilo; capite ubique squamalo; denlibus , maxillis scopinatis pluriseriatis tricus- pidatis vel sublricuspidatis , pharyngeaiibus setiformibus simplicibus apice subuncinalis ; maxilla inferiore ramis sulco a cule gulari distinctis , horizontaliler mobilibus ; aperturis branchialibus islhmo gracili separatis ; cute gulo-interbranchiali a cute praeventrali distincla ; praeoperculo angulo spina valida poslrorsum spécialité ; squamis inguinalibus elongatis vel compositis nullis ; pinnis , dorsali indivisa spinis mobilibus 8 ad 15 et radiis 15 ad plus quam 30, anali spinis 3 posteriore ceteris longiore et radiis 16 ad 25, caudali radiis Assis 15. B. 6. CHAETODOINTOPLUS Blkr. Corpus ovale. Pinnae dorsalis parte spinosa parte radiosa mullo minus duplo longiore spinis dislanlibus 11 ad 13, poslerioribus subaequilongis. Dorsalis radiosa et analis radiosa obtuse rotun- dalae multo longiores quam allae. Dentes vomerini nulli vel rudimenlarii. Os praeorbilale , sub- operculum et interoperculum non vel vix denliculata. Squamae trunco supra lineam lateralem in sériés 90 ad 140 transversas dispositae. Membrana branchialis sub gula non continua sat longe a linea mcdiana islhmo affixa. Rem. Les quatre espèces insulindiennes du genre se font distinguer par les caractères suivants. 1. Douze ou treize épines dorsales. 1. 85 k 90 rangées transversales dëcailles au-dessus de la ligne latérale. Ecailles squammuleuses. 12 (très-rarement 13) épines dorsales dont les médianes sont plus longues que les suivantes. Dorsale molle mesurant l»/ 4 fois dans la dorsale épineuse. Bande oculaire. Corps jaunâtre en avant noirâtre en arrière , vermiculé de nacré ou de bleuâtre. 1. Chaetodontoplus mesoleucus Blkr. 2. Environ 125 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Ecailles du tronc non squammuleuses. 13 épines orsales. Point de bande oculaire. A. Epines dorsales médianes pas plus longues que les suivantes. Dorsale molle mesurant 1*/$ fois dans la dorsale épineuse. Tête orange et tronc brun-violet à rivules longitudinales bleuâtres. Caudale sans bande. P. 2/17. 2. Chaetodontoplus ehrysocephalus Blkr. 56 B. Dorsale molle mesurant li/i lois dans la dorsale épineuse. P. 2/14 ou 2/15. a. Epines dorsales médianes pas plus longues que les suivantes. Corps noirâtre. Caudale â large bande médiane transversale noire. 3. Chaetodontoplus melanosoma Blkr. b. Epines dorsales médianes un peu plus longues que les suivantes. Moitié supérieure du corps rose-violet ou grisâtre , moitié inférieure noire, les couleurs nettement tranchées. Caudale sans bande. 4. Chaetodontoplus dimidiatus Blkr. Chaetodontoplus mesoleucus Blkr, Notic. sousfam. Holacanlhif. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 26; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaelod. p. 114. — Atl. Tab. 569 , Chaet. lab. 7 fig 5. Chaetodontopl. corpore ovali, diametro dorso-ventrali 2 ad 2*/i in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 cire, in diametro dorso- ventrali ; capite obtuso 4 ad 4 V 3 in longitudine corporis; linea rostro-frontali rectiuscula; oculis diametro 3 ad 3* k in longitudine capitis , diametro 1 ad d 1 distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro humiliore, 1 éviter denticulato ; dentibus vomerinis nullis vel rudimentariis ; praeoperculo postice et interne denticulato , angulo spina oculo breviore ad iongiore ; suboperculo interopercu- loque dentibus conspicuis nullis ; squamis capite minimis sed aetate provectis oculo nudo sat bene distinguendis , trunco ubique fere squamulatis; seriebus squamarum trunco longitudinalibus valde irregularibus , transversis parum regularibus; squamis ti'unco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 85 ad 90 , infra lineam lateralem in sériés 80 ad 85 transversas dispositis ; squamis 75 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 35 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transvèrsa 50 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem et spinam analem anteriorem inter et lineam dorsalem, 15 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi lm ; linea laterali trunco antice bene postice parum conspicua; pinna dorsali spinis 4 a 5 a et 6 a sequentibus subaequalibus paulo lon- gioribus capite absque rostro non ad paulo brevioribus , parte radiosa longitudine li/ 4 cire, in parte spinosa eaque non ad vix altiore , duplo cire. Iongiore quam alta ; pectoralibus obtusiuscule rotundatis capite brevioribus ; ventralibus acutis capite non ad paulo brevioribus , spina capite absque rostro non ad paulo breviore ; anali spina 3 a capite absque rostro breviore , parte radiosa forma , longitudine et altitudine dorsali radiosae subaequali ; caudali valde convexa capite breviore ; colore corpore antice fïavo vel aurantiaco , medio , postice caudaque violascente-fusco vel violaceo-nigro ; labio superiore et maxilla inferiore antice fuscis ; iride aurantiaca margine orbitali fusca ; fascia oculari nigra vel profunde fusca oculi diametro non graciliore nucha et regione praeventrali cum fascia lateris oppositi confluente ; lateribus , cauda pinnisque dorsali et anali vittulis vel rivulis dilute coeruleis vel margaritaceis longitudinalibus ex parte in maculas punctiformes decompositis trunco sériés 30 ad 40 irregulares fréquenter reticulatim unitas efficientibus ; pinnis dorsali et anali nigris vel profunde fusco-violaceis , dorsali spinosa antice dimidio superiore flava vel aurantiaca, dorsali radiosa et anali margaritaceo vel dilute coeruleo marginatis; pectoralibus hyalino-flavescentibus vel flavis; ventralibus albis vel flavis ; caudali aurantiaca postice albo marginata. B. 6. D. 12/18 vel 12/19 (rarissime 13/19). P. 2/15 vel 2/16. V. 1/5. A. 3/17 vel 3/18. G 1/15/1 et lat. brev. Syn. Kapella kitsjul Ruysch , Coll. nov. pisc. Amb. p. 24 tab. 12 fig. 19? Parallelogram . Ren, , Poiss. Mol I tab. 22 fig. 21 ? lkan koeloer-hidjoe Valent. , Amb. fig. 48 ? Rhombotides N°. 9 . . unica zona lata recta in qua oculi caput dividente Klein, Miss. Pisc. IV p. 37 tab. 10 fig. 3. Chaetodon mesoleucus Bl. , Ausl. Fisch. III p. 117 tab. 216 fig. 2; Bl. Schn. , Syst. p. 227. Chaetodon mesomelas L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1263. Holacanthus mesoleucus Lac., Poiss. IV p. 528, 537; CV. , Poiss. Vil p. 127; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII , Chaetod. p. 26 ; Günth. , Cat. Fish. II p. 54; Kner, Zool. Reis. Novara, Fisch. p. 105. Chaetodon atratus Gron. , Cat. ed. Gray p. 54. Kambing-ekor-kuning Mal. Batav. llab. Batu; Singapura ; Duizend-insul. ; Java (Batavia, Bantam) ; Gelebes (Macassar) ; Halmahera (Sindangole) ; Batjan (Labuha); Obi-major; Geram (Wahai); in mari. Longitude 12 speciminum 75'" ad 175'". Bem. Cette espèce est nettement caractérisée par la bande oculaire, par les 12 ou 13 épines dorsales et par la formule de l’écaillure. Le Chaetodontoplus Duboulayi (Holacanthus Duboulayi Günth.) des côtes septentrionales de la Nouvelle-Hollande en doit être voisin , aussi par la pré- sence d’une bande oculaire, mais il est dit avoir la dorsale à 41 épines et à 23 rayons, une bande cunéiforme jaune sous la partie postérieure de la dorsale , etc. Au reste on ne connaît du Duboulayi ni la nature ni la formule de l’écaillure , ni aussi les proportions des parties molle et épineuse et des épines de la dorsale. Le mesoleucus n’a pas été trouvé jusqu’ici hors l’Insulinde. A Batavia il n’est pas rare. Chaetodontoplus chrysocephalus Blkr , Notic sousfam. Holac. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 26; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 115. — Atl. Tab. 368 , Chaet. tab. 6 fig. 4. Chaetodontopl. corpore ovali, diametro dorso-ventrali 2*/ 5 in ejus longitudine; latitudine corporis 3 cire, in diametro dorso- ventrali; capite obtuso 5 et paulo in longitudine corporis; linea rostro-frontali rectiuscula; oculis diametro 3 et paulo in longi- 57 tudine capitis , diametro i et paulo distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro humiliore edentulo ; dentibus vomerinis nullis ; praeoperculo postice denticulato inferne edentulo , angulo spina unica oculo Iongiore ; suboperculo interoperculoque dentibus con- spicuis nullis ; squamis capite minimis oculo nudo parum distinguendis , trunco non squamulatis ; seriebus squamarum trunco longitudinalibus irregularibus , transversis sat regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 125 cire., infra lineam lateralem in sériés 120 cire, transversas disposais ; squamis 110 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 55 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 75 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi lm et spinam analem 1* inter et lineam dorsalem, 20 cire, initium lineae lateralis inLer et spinam dorsi l m ; linea Iaterali parum conspicua ; pinna dorsali spinis 9 posterioribus subaequi- îongis capite absque rostro brevioribus , parte radiosa longitudine l 1 ^ cire, in parte spinosa eaque vix altiore, duplo cire, iongiore quam alta ; pectoralibus obtusiuscule rotundatis capite vix brevioribus; ventralibus radio 1« paulo producto capite non breviore spina capite absque rostro breviore; anali spina 3 a capite absque rostro vix breviore, parte radiosa forma , longitudine et altitu- dine dorsali radiosae subaequali ; caudali convexa capite paulo breviore ; colore corpore antice profunde aurantiaco , post pinnas pectorales fusco- vel nigricante-violaceo ; iride rosea vel aurantiaca ; capite ubique coeruleo rivulato ; vittulis corpore antice longi- tudinalibus irregularibus coeruleis ; corpore medio et postice caudaque maculis parvis oblongis et punctiformibus numerosissimis coeruleis longitudinaliter subseriatis ; pinna dorsali antice aurantiaço-rubra postice fusco-violacea , antice fusco parte radiosa albo et nîgro marginata , vitta longitudinali caerulea a basî spinae anlerioris per mediam partem spinosam et per partis radiosae tertiam partem superiorem decurrente , inlra vittam punctis numerosissimis coeruleis ; pectoralibus aurantiacis coeruleo maculato- punctatis , basi annulo coeruleo ; ventralibus aurantiacis medio et apice fuscis ; anali basi fusco-violacea punctis numerosis coeru- leis , medio rubro-iusca vittis 2 longitudinalibus coeruleis , inferne albo marginata vittula intramarginali nigra ; caudali pulchre aurantiaca. B. 6. D. 13/18 vel 13/19. P. 2/17. Y. 1/5. A. 3/17 vel 3/18. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Holacanthus chrysocephalus Blkr , Spec. pisc. Javan. nov. , Nat. T. Ned. Ind. YII p. 428 ; Günth. , Gat. Fish. II p. 54. Hab. Java (Batavia) ; in mari. Longitudo speciminis descripti 170'". Rem. Le Chaetodonloplus chrysocephalus rappelle, par la distribution générale des couleurs du tronc et des nageoires, le Chaetodonloplus mesoleucus, mais il manque de bande oculaire et est fort distinct par les écailles qui sont beaucoup plus nombreuses et non écailleuses, par la dorsale molle qui mesure IY 2 fois dans la dorsale épineuse, par les rivulations bleues de la tête, etc. - L’espèce est fort-rare. Je n’en ai jamais vu que l’individu décrit. Chaetodontoplus melanosoma Blkr, Not. sousfam. Holacanth. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 20; Verh. Kon. Ak. Wel. XVII Chaetod. p. 117. - Atl. Tab. 369 , Chaet. tab. 7 fig. 5. Chaetodonlopl. corpore ovali , diametro dorso-ventrali 2^3 ad 2*/4 in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 43/4 cire, in longitudine corporis; linea rostro-frontali rectiuscula; oculis diametro 3'/ 5 cire, in lon- gitudine capitis , diametro 1 fere distantibus ; osse praeorbitali oeuli diametro humiliore edentulo ; dentibus vomerinis nullis ; praeoperculo postice denticulato , interne edentulo , angulo spina oculo non Iongiore ; suboperculo interoperculoque dentibus con- spicuis nullis; squamis capite ubique minimis oculo nudo vix distinguendis, trunco non squamulatis; seriebus squamarum trunco longitudinalibus irregularibus, transversis sat regularibus; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 125 cire., infra lineam lateralem in sériés 120 cire transversas dispositis ; squamis 110 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 55 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 80 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi lm et spinam analem lm inter et lineam dorsalem, 20 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea Iaterali parum conspicua; pinna dorsali spinis mediis sequentibus non longioribus , posterioribus 9 subaequilongis capite absque rostro non vel vix brevioribus, parte radiosa longitudine l»/ 2 cire, in parte spinosa eaque paulo altiore , minus duplo Iongiore quam alta ; pectoralibus obtusiuscule rotundatis capite absque rostro non longioribus; ventralibus acutis radio 1* paulo producto capite non breviore, spina capite absque rostro non breviore; anali spina 3 a capite absque rostro non vel vix breviore , parte radiosa dorsali radiosa paulo Iongiore et non humiliore , duplo cire. Iongiore quam alta ; caudali convexa capite breviore ; colore corpore nigricante-fusco antice quam postice dilutiore ; capite antice aurantiaco rivulato et maculato ; iride roseo-aurantiaca ; pinna caudali pulchre fïava medio fascia lata transversa nigra margines pinnae supe- riorem et inferiorem non attingente; pinnis ceteris nigricanle-fuscis , dorsali radiosa superne, anali inferne postice flavo marginatis. B. 6. D, 13/19. P. 2/15. V. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Holacanthus melanosoma Blkr , Bijdr. ichth. Solor , Nat. T. Ned. Ind. Y p. 78 ; Günth. , Gat. Fish. II p. 55. Hab. Solor (Lawajong) ; in mari. Longitudo speciminis descripti 120'". Rem. Celte espèce est voisine du chrysocephalus, mais bien distincte , tant par les couleurs du tronc et par la large bande noire de la caudale que par la dorsale molle qui est relativement plus courte et mesure i */ 2 fois dans la dorsale épineuse. L’individu décrit est le seul que j’ai vu de l’espèce. Chaetodontoplus dimidiatus Blkr , Nolic. sousfam. Holacanth. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 27; Verh. Kon Ak. Wet. XVII Chaetod. p. 118. - Atl. Tab. 569 , Chaet. tab. 7 fig. 4. Chaetodonlopl. corpore ovali, diametro dorso-ventrali 2>/» ad 2 >/, in ejus longitudine; latitudine corporis 2'/j ad 3 in diametro dorso ventrali ; capite obtuso -W, ad 4’/. in longitudine corporis; linea rostro-frontali rectiuscula; oculis diametro 3 plus minusve producto capite non ad paulo breviore, spina capite absque rostro non breviore; anali spina 3» capite absque rostro breviore , parte radiosa dorsali radiosa longiore sed forma et altitudine eae subaequali ; caudali radiis sub- externis plus minusve produclis capite multo ad multo plus duplo longioribus , medio postice truncata vel leviler emarginata ; colore capite violascente-aurantiaco , dorso dilute violascente-roseo , lateribus margaritaceo-roseo , ventre fïavescente-roseo ; iride rosea margine pupillari aurea ; nucha macula oblonga aurantiaca ; squamis trunco singulis stria verticali margaritacea ; vittis cor- 60 pore 3 vel 4 longitudinalibus leviter undulatis nigricante-violaceis , superiore curvata supra-oculo-caudali , 2 a postoculo-caudali rectiuscula, 3 a suboculo-caudali , 4 a (quurn adest) axillo-caudali ceteris dilutiore ; pinna dorsali parte spinosa tota et parte radiosa superne fusco-violacea , parte radiosa interne rosea vel aurantiaca postice vulgo punctis aliquot violaceis ; pectoralibus aurantiacis basi violascentibus ; ventralibus nigricante-violaceis ; anali et caudali dilute violascente-roseis vel aurantiacis vulgo maculis puncli- formibus violascentibus sparsis numerosis. B. 6. D. 15716 vel 15/17. P. 2/13 vel 2/14. Y. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Kwikstaart Ruyscb , Coll. nov. pisc. Àmb. p. 29 tab. 15 fig. 4, 5; Yaîent. , Amb. fîg. 84, 85. Quicksteert Ren. , Poiss. Mol. I tab. 26 fig. 144 , 145. Genicanthus Lamarckii Swns. , Nat. Hist. Fish. Il p. 212. Hab. Ruro (Kajeli) ; Àmboina ; Geram (Piru) ; Nussalaut ; Banda (Neira) ; in mari. Longitudo 6 speciminum cum fil. caudal. 143"' ad 240"'. Rem. Cette espèce est éminemment distincte par les trois ou quatre bandelettes violet-noirâtre céphalo-caudales et par le prolongement en fil ou en soie des angles de la caudale , diagnose qui se complète en y comprenant les autres détails de la coloration , les formules des nageoires et de I’écaillure , etc. — C’est une des espèces du genre les plus anciennement connues , qu’on reconnaît parfaitement dans les figures publiées par Ruyscb , Valentyn et Renard. Elle n’est connue que de l’Archipel des Moluques. Un des mes individus logeait , dans la cavité de la bouche , une couple du Cymothoa irregularis Blkr. Holacanthus melanospilus Blkr, Àct. Soc. Scient. Ind. Neerl. Il , Achlste bijdr. vischl. Amb. p. 56; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 124. - Güntli. , Cal. Fish. Il p. 48. — Atl. Tab. 368, Chaet. tab. 6 fig. 2. ïlolac. corpore oblongo-ovaîi diametro dorso-ventrali 2 et paulo in ejus longitudine absque , 3 ad 3 a /s in ejus longitudine cum pinna caudali ; latitudine corporis 2 2 /s ad 2 3 / s in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 4 cire, in longitudine corporis absque , 6 ad 6'/î in longitudine corporis cum pinna caudali; linea l’ostro-frontali convexiuscula; oculis diametro 3 et paulo in longitudine capitis, diametro 1 et paulo distantibus; osse praeorbitali oculi diametro humiliore, interne emarginato dentibus valde conspicuis serrato ; dentibus vomerinis nullis ; praeoperculo postice dentibus parvis , interne dentibus majoribus ex parte subspinaeformibus postrorsum spectantibus , angulo spina oculi diametro multo longiore ; suboperculo denticulato ; interoperculo edentulo ; squamis capite parvis sed oculo nudo bene distinguendis , trunco dorso antice tantum ex parte squamulatis ; seriebus squamarum trunco transversis regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam ïateralem in sériés 55 cire. , infra lineam lateralem in sériés 48 cire, transversas dispositis ; squamis 42 cire in sérié horizontal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis qnarum 19 vel 20 in dimidio trunei anteriore ; squamis sérié transversa 30 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi l m et spinam analem anteriorem inter et lineam dorsalem, 8 cire initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali sat bene conspicua; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa plus duplo longiore spinis postrorsum sensim sed parum longitudine accrescentibus postica capite absque rostro breviore ; dorsali radiosa valde acuta , altiore quam longa radiis mediis ceteris longioribus plus minusve productis ; pectoralibus acutiuscule rotundatis capite non vel vix brevioribus ; ven- tralibus radio 1° plus minusve producto capite vix ad conspicue longiore, spina capite absque rostro paulo breviore; anali spina 3 a capite absque rostro conspicue breviore , parte radiosa dorsali radiosa longiore sed forma et altitudine eae subaequali ; caudali medio postice leviter emarginata radiis subexternis valde productis capite multo ad plus duplo longioribus ; colore corpore superne viridescente- vel flavescente-margaritaceo , lateribus et interne flavescente-margaritaceo ; iride Üavescente vel rosea margine pupillari aurea ; capite et nucha vittis pluribus transversis fusco-violaceis non infra regionem postocularem descendentibus ; trunco vittis 15 cire, transversis fusco-violaceis paulo postrorsum descendentibus et lineam ventralem attingenlibus vel subattingentibus inter- stitiis gracilioribus subaequilatis et subparallelis ; regione praeventrali mox ante ventrales macula impari oculo vix majore oblongo- rotunda nigra margaritaceo annulata ; pinnis imparibus dilute roseo-violascentibus vel roseo-aurantiacis ocellis parvis confertis mar- garitaceis vel flavescentibus , dorsali et anali violascente marginatis ; pectoralibus et ventralibus fïavis vel flavescente-roseis. B. 6. D. 15/17 vel 15/18. P. 2/14. Y. 1/5. A. 3/19 vel 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Ilab. Amboina; in mari. Longitudo 2 speciminum cum fil. caudal. 190'" ad 211"'. Rem. L’Holacanthus melanospilus présente les mêmes formes générales , les mêmes formules des écailles et des nageoires et les mêmes prolongements de la caudale que l’HoIacanthus Lamarcki, mais il est lort différent par le système de coloration et se distingue aussi par les iorles dents du bord inférieur du préopercule et par la dorsale et l’anale molles qui sont beaucoup plus hautes et beaucoup plus pointues. L’île d’Amboine en est jusqu'ici la seule localité connue. Holacanthus bispinosus Günth. , Cat. Fish. II p, 48 ; Fisch. Süds. I p. 51 tab. 56 fig. C ; Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 125. - AU. Tab. 368, Chaet tab. 6 fig. 1. Holacanth. corpore ovali diametro dorso-ventrali 2 2 / s ad 2'/ a in ejus longitudine ; latitudine corporis 2*/a ad2*7 3 in diametro dorso- ventrali ; capite obtuso 5 cire, in longitudine corporis ; linea rostro-frontali convexiuscula ; oculis diametro 2 »/ 2 ad 2*/ 3 in longi- tudine capitis, diametro 1 cire, distantibus; osse praeorbitali oculi diametro humiliore dentibus interdum sat magnis subspinae- formibus serrato ; dentibus vomerinis sat conspicuis ; praeoperculo postice leviter denticulato , interne postice dente spinaeformi vel spina sat longa postrorsum spectante , angulo spina oculo diametro sat multo breviore ad sat multo longiore ; suboperculo 61 Jeviter denticulato ; interoperculo dentibus subspinaeformibus postrorsum spectantibus; squamis capite parvis, praeopercularibus et opercularibus oculo nudo bene distinguendis , truneo ex parte squamulatis ; seriebus squamarum trunco transversis dorso medio et postice irregularibus , ceteris regularibus ; squamis truneo angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae eaudalis supra lineam lateralem in sériés 50 cire , infra lineam lateralem in sériés 46 cire, transversas dispositis ; squamis 40 ad 42 in sérié horizontal! os scapulare inter et basin pinnae eaudalis quarum 18 vel 19 in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 22 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi lm et spinam analem lm et lineam dorsalem ; 6 vel 7 initium lineae latèralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali corpore antice bene, corpore postice vix vel non conspicua; pinna dorsali spi- nosa dorsali radiosa duplo ad paulo plus duplo longiore, spinis postrorsum longitudine sensim sed parum conspicue accrescenti- bus posteriore capite absque rostro sat multo breviore ; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore , paulo longiore quam alta , obtu- siuscule vel acutiuscule rolundata radiis postmedianis ceteris longioribus ; pectoralibus acutiuscule vel obtusiuscule rotundatis capite non ad vix brevioribus ; ventralibus radio 1° paulo producto capite paulo longiore, spina capite absque rostro breviore ; anali spina 3 a capite absque rostro breviore , parte radiosa dorsali radiosa paulo longiore eaeque forma et altitudine subaequali ; caudali con- vexa capite non vel vix breviore ; colore corpore aureo-rubro vel aurantiaco , capite nuchaque fusco ; iride rosea vel flavescente ; dorso lateribusque vittis fuscis vel aurantiaco-fuscis Lransversis paulo oblique antrorsum descendentibus plus quam 20 interstitiis non ad vix latioribus , pîuribus interdum plus minusve interruptis vel irregularibus ; pinnis imparibus fusco-violaceis coeruleo mar- ginatis ; pectoralibus aurantiacis ; ventralibus fuscis vel aurantiacis antice fusco marginatis. B. 6. D. 14/1 7 vel 14/18 vel 15/16 ad 15/18. P. 2/14. V. 1/5. A. 3/18 ad 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Holacanthus diacanthus Blkr , Act. Soc Se. Ind. Neerl. Il Achtste bijdr. vischf. Amboina p. 57 (nec Günth.). Hab. Amboina ; in mari. Longitudo 26 speciminum 87"' ad 99'". Rem. La figure publiée par M. Günther montre les nageoires impaires couvertes d’un réseau noirâtre. Les écailles des flancs y sont représentées, trop grandes. — Mes individus du bispinosus proviennent tous de la mer baignant file d’Amboine, mais l’espèce s’étend beaucoup plus à l’est, où elle habile les Nouvelles-Hébrides (Aneileum) et les îles de la Société (Otaiti) et Sandwich. Holacanthus bicolor Lac., Poiss. IV p. 527, 555, 536; GV. , Poiss. Vil p. 126; Blkr., Bijdr. ichlh. Solor , Nat. T. Ned. Ind. V p. 77 ; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Ghaet. p. 127; Günth., Gat. Fish. II p. 50; Fisch. Südsee I p. 51 tab. 39 fig. B. — Atl. Tab. 569 , Chaet. tab. 7 fig. 3. Ilolacanlh. corpore oblongo-ovali diametro dorso-ventrali 2«/ 2 ad 2 3 / 4 in ejus longitudine, latitudine 3 cire, in diametro dorso- ventrali ; capite obtuso 4 ad 5 in longitudine corporis ; linea rostro-frontali rectiuscula ; ocuiis diametro 3 fere ad S*/* in longi- tudine capiLis , diametro 3 U ad 1 distantibus ; osse praeorbitali oculo conspicue ad non humiliore denticulis bene conspicuis ; den- tibus vomerinis sat conspicuis; praeoperculo postice et inferne denticulato, dentibus inferne valde conspicuis subspinaeformibus postrorsum spectantibus , angulo spina oculo paulo ad duplo longiore ; suboperculo leviter denticulato ; interoperculo conspicue serrato dentibus subspinaeformibus postrorsum spectantibus; squamis capite parvis, praeopercularibus et opeicularibus oculo nudo bene distinguendis; squamis trunco plurimis basi squamula parva ; seriebus squamarum trunco transversis medio dorso vulgo irregularibus ceteris regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae eaudalis supra lineam lateralem in sériés 50 cire., infra lineam lateralem in sériés 46 ad 48 transversas dispositis; squamis 42 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae eaudalis quarum 18 vel 19 in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 24 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi 1“ et spinam analem lm inter et lineam doraalem, 6 vel 7 initium lineae late- ralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali sat conspicua ; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa paulo plus duplo longiore spinis postrorsum sensim sed parum longitudine accrescentibus posteriore capite absque rostro breviore ; dorsali radiosa dorsali spinosa multo altiore , aeque alta ne longa ad multo altiore quam longa , acuta , aetate provectis acutissima plus minusve producta , radiis mediis ceteris longioribus; pectoralibus acute vel acutiuscule rotundatis capite non ad vix brevioribus; ventralibus radio 1° plus minusve producto capite paulo ad non longiore, spina capite absque rostro. paulo ad non breviore; anali spina 3* capite absque rostro breviore , parte radiosa dorsali radiosa longiore sed forma et altitudine eae subaequali ; caudali convexa capite non ad vix breviore; colore corpore dimidio minore anteriore pinnisque usque ad spinam dorsi 6m vel 7 ra pulchre flavo-aurantiaco vel citrino , dimidio majore posteriore usque paulo ante basin pinnae eaudalis , anali et dorsali post spinam 6m vel 7m nigro-violaceo vel nigro ; nigro et fïavo trunco viltula margaritacea vel lutea subverticali separatis ; cauda postice pinnaque caudali flavis ; iride flavescente vel rosea margine pupillari aurea ; regione fronto-nuchali macula magna transversa forrnam pedis equini referente utrinque usque ad orbitam descendente ; genis interdum fuscescentibus ; squamis dimidio trunci nigro singulis stria transversa margaritacea vel coerulescente ; pinna dorsali parte nigra punctis , anali punctis et vittulis brevibus irregularibus coeruleis. B. 6. D. 15/16 vel 15/17. P. 2/14 vel 2/15. V. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Cotor-sousounan Ren. , Poiss. Mol. I tab. 19 fig. 106, Ikan Batoe-roepa-satong Valent. , Amb. fig. 244. Chaelodon bicolor Bl. , Ausl. Fisch. III p. 94 tab. 206 fig. 1 ; L.Gm. , Syst. nat. ed 13 a p. 1258; Bl.Schn , Syst. p. 218. Hab. Sumatra (Priaman) ; Flores (Larantuca) ; Solor (Lawajong) ; Ternata ; Geram (or. merid.) ; Amboina ; Saparua ; Banda (Neira) ; Aru ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 13 speciminum 50'" ad 118'". Rem. L’espèce ressemble beaucoup , par les formes et par le système de coloration , à l’HoIa- canthus tricolor Lac de la côte Atlantique de l’Amérique , espèce cependant beaucoup plus grande el à J 4 épines dorsales, où il n’existe point de bande nucho-oculaire noire et où le manteau noir du corps s'avance en haut jusque sous la quatrième ou la troisième épine dorsale d’où il descend pour fuir avec une forte courbure jusqu’en arrière de l’origine de l’anale. Le tri- ix. 16 62 color se distingue encore par le prolongement des angles de la caudale et , à en juger sur un individu de 236" de long que j’ai devant moi , par l’absence de dents vomériennes et par quelques écailles de plus dans les rangées transversales du tronc. L’Holacanlhus bicolor ne paraît pas habiter le bassin Indien à l’ouest de l’Inde archipélagique , mais on le trouve , dans le bassin Pacifique , aux îles Samoa et Salomon et probablement aussi aux îles Sandwich. Holacanthus tibicen CV. , Poiss. VII p. 130; Günth. , Cal. Fish. II p. 46; Blkr, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 125. - AU. Tab. 370, Chaet. lab. 8 fig. 4. Holacanth. corpore oblongo-ovali , diametro dorso-ventrali 2 et paulo ad 2/ s ad 2*/* in ejus longitudine; latitudine corporis 2*/* ad 3 in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 4»/ a ad 4»/ 4 in longitudine corporis ; linea rostro-fronlali reetiuscula ; oculis diametro 3 ad 32/3 in longitudine capitis, diametro 1 ad l>/ 4 distantibus; osse praeorbitali oculi diametro humiliore ad altiore, leviter denticulato; den- tibus vomerinis sat conspicuis; praeoperculo postice et inferne leviter denticulato, angulo spina oculo longiore; suboperculo et interoperculo non vel vix denticulalis ; squamis capite minimis , praeopercularibus et opercularibus oculo nudo sat bene conspicuis , trunco non squamulatis ; seriebus squamarum trunco transversis supra et infra lineam lateralem regularibus ; squamis trunco angu- lum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 50 cire. , infra lineam late- ralem in sériés 48 cire, transversas disposilis ; squamis 43 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 18 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 30 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi 1 m et spinam analem \ m inter et lineam dorsafem , 8 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali bene conspicua ; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa plus l‘/ 2 ad 1 3 / 4 longiore, spinis postrorsum longitudine sensim sed conspicue accrescentibus posteriore mediis conspicue longiore capite absque rostro non breviore ; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore , paulo tantum lon- giore quam alla , obtuse rotundata , radiis mediis ceteris longioribus ; pectoralibus acutiuscule rotundatis capite non ad paulo bre- vioribus ; ventralibus radio 1° producto capite multo longiore , spina capite absque rostro non breviore ; anali spina 3* capite absque rostro non ad paulo breviore , parte radiosa forma longitudine et altitudine dorsali radiosae subaequali ; caudali convexa capite breviore ; colore capite coeruleo , trunco aurantiaco superne profundiore interdum violascente ; iride rosea margine pupil- lari aurea ; regione rostro-frontali fascia lata transversa aurantiaca coerulescente limbata oculos ex parte cingente ; labiis et mento rivulis profunde violaceis ; genis et regione operculari ocellis et rivulis aureis nigricante vel vioiaceo cinctis ; squamis dorso late- ribusque singulis basi macula violascente-coerulea ; pinnis ventralibus fuscis antice coeruleo marginatis ; pinnis ceteris aurantiacis , dorsali radiosa, anali radiosa et caudali violascente marginatis, dorsali postice basin versus macula magna nigra coeruleo guttulata ; pectoralibus superne coeruleo marginatis. B. 6. D. 14/17 ad 14/19. P. 2/16 vel 2/17. Y. 1/5. A. 3/17 ad 3/19. G, 1/15/1 et lat. brev. Hab. Sumatra (Telokbetong) ; Goram ; Waigiu ; in mari. Longitudo 3 speciminum 127'" ad 239'''. Rem. L’Holacanlhus xanthometopon appartient au groupe d’espèces à dorsale osseuse moins du double plus longue que la dorsale cartilagineuse et à dorsale et anale molles toujours obtuses et arrondies; et il se distingue dans ce groupe surtout par l’absence sur le tronc, de bandes trans- versales ou longitudinales , par la grande tache noire sur les rayons postérieurs de la dorsale , par 65 sa tête bleue couverte de taches et d'ocelles d'un bel orange et d’une large bande ou tache de la même couleur qui occupe toute la région roslro-frontale. Bien qu’il soit rare, il s’étend par toute la longueur du bassin Insulindien et même jusqu’aux îles Andaman. Holacantlius navarchus CV. , Poiss. VII p. 128; Blkr, Derde bijdr. ichth. Banda, Nat. T. Ned. Ind. VI p. 99 ; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 136 ; Günth. , Cat. Fish. II p. 49. — Atl. Tab. 371 , Chaetod. tab. 9 fig. 5. Holac. corpore oblongo-ovali , diametro dorso-ventrali 3/ 2 in ejus longitudine; latitudine corporis 3 ad 3 V* i n diametro dorso- ventrali ; capite obtuso 4 1 /* ad 4*/s in longitudine corporis ; linea rostro-frontali rectiuscula ; oculis diametro S l J 3 ad 4»/, in longi- tudine capitis, diametro 1 et paulo ad 1»/* distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro non ad multo altiore leviter denticulato; dentibus vomerinis sat conspicuis ; praeoperculo postice leviter denticulato , inferne dentibus inaequalibus , angulo spina oculo paulo ad plus duplo longiore ; suboperculo et interoperculo vix ad non denticulatis ; 'squamis capite parvis , praeopercularibus et opercularibus oculo nudo bene distinguendis , trunco antice tantum ex parte squamulatis ; seriebus squamarum trunco transversis regularibus; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 50 cire. , infra lineam lateralem in sériés 46 ad 48 transversas dispositis ; squamis 42 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 20 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 30 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem et spinam analem l m inter et lineam dorsalem , 8 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali bene conspicua; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa l ‘/3 ad 1 3 / 5 longiore, spinis postrorsum sensim sed conspicue longitudine accrescentibus posteriore mediis conspicue longiore capite absque rostro longiore; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore, aeque alla cire, ac longa vel (aetate valde provectis) altiore quam longa, obtuse vel (aetate valde provectis) acute rotundata , radiis postmedianis ceteris longioribus ; pectoralibus acute vel acutiuscule rotundatis capite paulo ad non brevioribus ; ventralibus radio 1° valde producto capite multo ad duplo fere longiore , spina capite paulo breviore ; anali spina 3 a capite absque rostro non ad paulo breviore , parte radiosa longitudine dorsali radiosae subaequali sed ea humiliore , obtuse rotundata ; caudali convexa capite breviore ; colore corpore aurantiaco-viridi vel aurantiaco ; capite toto lere aurantiaco vel fuscescente-violaceo , genis et operculis fréquenter coerulescente-violaceo guttulato ; iride flavescente vel rosea , margine pupillari aurea margine orbitali fus- cescente ; vitta sat lata sed oculi diametro graciliore nucho-postoculo-praeoperculari margaritacea vel flavescente-margaritacea ; fasciis corpore 5 vel 6 transversis fusco-violaceis interstitiis sat multo gTacilioribus curvatis convexitate antrorsum spectantibus , fasciis 2 anterioribus dorso-ventralibus , 3 a 4 a et 5 a dorso-analibus basin pinnae dorsalis et analis intrantibus , 6 a caudali fré- quenter diffusa vel inconspicua ; squamis trunco singulis basi guttula vel macula angulata violaceo-coerulea ; pinnis aurantiacis , pectoralibus fréquenter violascentibus , ventralibus radiis anterioribus vulgo fuscis ; dorsali , anali et caudali coeruleo marginatis , dorsali et anali radiosis et caudali sat dense coeruleo guttulatis vel subvittulatis vel subrivulatis, B. 6. D. 13/19 vel 13/20. P. 2/17. V. 1/5. A. 3/18 vel 3/19. G. 1/15/1 et lat brev. Syn. Chaetodon resimus Gron. , Gat. ed. Gray p. 71. Kambing , Kura-kura Mal. Batav. Hab. Singapura ; Java (Batavia) ; Gelebes (Macassar) ; Amboina ; in mari. Longitudo 6 speciminum 175"' ad 385"'. Rem. L’Holacanthus sexstriatus est nettement caractérisé par les 13 épines dorsales, par les bandes foncées du tronc et par la bande nucho-préoperculairc nacrée. — Gronovius déjà a fort 67 bien connu l’espèce et la nomma Chaetodon resimus, mais elle ne fut introduite dans la science qu’un demi-siècle après lui. Le sexstriatus n’a pas été trouvé jusqu’ici hors l’Insulinde. A Batavia il n’est pas rare. On y voit quelquefois des individus d’un demi-mètre de long. ACANTHOCHAETODON Blkr. Corpus subrhomboideum. Pinna dorsalis parte spinosa parte radiosa paulo longiore spinis 12 ad 14 distantibus postrorsum longitudine accrescentibus. Dentes vomerini. Os praeorbitale , sub- operculum et iriteroperculum non vel vix denticulata. Squamae trunco supra lineam laleralem in sériés 50 ad 90 transversas dispositae. Membrana branchialis sub gula continua linea mediana islhmo gracillimo aitixa. Rem. Les six espèces insulindiennes connues présentent les caractères différentiels suivants. I. Treize ou quatorze épines dorsales. Point de large bande dorso-anale jaune. A. Anale à angle pointue. 13 épines dorsales. Environ 80 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Tronc sans bandes ni bandelettes , mais à petites taches inégales bleu-violet. Nageoires verticales à gouttelettes bleues. 1. Acanthochaetodon lepidolepis Blkr. B. Anale obtuse à, angle arrondi. Corps à bandelettes transversales ou longitudinales. a. Corps bleu , violet ou noir-violet sans taches , à bandelettes transversales courbées nacrées ou bleuâtres. aa. Bandelettes du corps peu courbées. Bandelette impaire rostro-nuchale. Environ 80 rangées transversales d’écaüles au- dessus de la ligne latérale. 13 épines dorsales. 2. Acanthochaetodon striatus Blkr. bb. Bandelettes du corps fortement courbées. f Environ 75 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 14 (très-rarement 13) épines dorsales, les postérieures notablement plus longues que les médianes. Bandelettes du tronc semilunaires. Bandelette impaire rostro-nuchale. 3. Acanthochaetodon semicirculatus Blkr. i* Environ 90 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 14 épines dorsales , les postérieures presque pas plus longues les médianes. Bandelettes du tronc presque circulaires. Front et vertex à bandelettes transversales. 4. Acanthochaetodon nicobariensis Blkr. b. Corps à bandelettes longitudinales montant obliquement en arrière. Environ 90 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. Dorsale molle pointue ou prolongée , anale obtuse. aa. 14 (très-rarement 13) épines dorsales. Bandelettes obliques du tronc nombreuses (15 à 25). Région surscapulo- axillaire à large bande transversale noirâtre. 5. Acanthochaetodon imper ator Blkr. bb. 13 épines dorsales. Bandelettes obliques du tronc peu nombreuses (6). 'Région posttemporale k anneau bleu. 6. Acanthochaetodon annularis Blkr. Acanthochaetodon lepidolepis Blkr , Nolic. sousfam. Holacanth. Arch. néêrl. sc. nat. Xll p. 5; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 145. — Atl. Tab. 372, Chaet. tab. 10 fig. 1. Acanthochaet. corpore oblongo subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2»/* ad 27* in ejus longitudine; latitudine corporis 2»/, ad 3 in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 4 4 / s ad 5 fere in longitudine corporis ; linea rostro-fronlali rectiuscula ; oculis diametro 3*/ 4 ad 47* in longitudine capitis , diametro 1 ad l»y s distantibus; osse praeorbitali oculi diametro paulo ad sat multo altiore , denticulato ; praeoperculo postice leviter denticulato inferne edentulo vel leviter scabro , angulo spina oculi diametro non ad sat multo longiore ; suboperculo et interoperculo denticulis minimis scabris ; squamis capite minimis oculo nudo vix distin- guendis , trunco valde squamulatis magnitudine inaequalibus ; seriebus squamarum longitudinalibus et transversis sat irregularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 80 cire. , 68 infra lineam lateralem in sériés 75 cire, transversas dispositis ; squamis 70 cire, in sérié horizontaîi os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 30 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 52 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem et spinam analem l m inter et lineam dorsalem, 12 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi 1 m ; linea laterali sat conspicua ; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa paulo tantum longiore , spinis postrorsum longitudine conspicue acerescentibus postica quam 6 a duplo cire. longiore et capite absque rostro longiore ; dorsali radiosa dorsali spinosa multo altiore , sat multo ad plus duplo altiore quam longa , valde acuta , radiis 5° 6° ad 7° mediocriter ad valde productis parte producta juxta- positione unitis ; pectoralibus acutis capite non brevioribus ; ventralibus radio 1 ° plus minusve produeto capite longiore , spina capite absque rostro longiore ; anali spina 3 a capite absque rostro non breviore , parle radiosa forma et longitudine dorsali radiosae subaequali sed ea humiiiore radio 5° ceteris longiore plus minusve produeto; caudali convexa capite breviore ; colore corpore dimidio anteriore aurantiaco vel viridi-aurantiaco , dimidio posteriore violascente-viridi vel violascente-aurantiaco ; iride aurantiaca margine orbitali fusca ; praeoperculo margine libero et membrana operculari coeruleis ; vittula nucho-postoculari coerulea ; squamis dorso lateribusque antice majoribus singulis macula violascente-coerulea , lateribus postice plurimis macula parva vel gutlula violascente- coerulea vel coerulea , guttulis trunco postice ex parte in vittulas coalitis ; pinnis dorsali spinosa et pectoralibus auranliacis , dor- sali radiosa , anali et caudali fuscescente-aurantiacis , dorsali anali et caudali guttulis numerosis coeruleis ; dorsali et anali radiosis coeruleo marginatis parle producta flavescentibus ; ventralibus antice coeruleo marginatis, radiis aurantiacis, membrana coeruleis; caudali postice coerulescente marginata. B. 6. D. 13/21 vel 13/22. P. 2/18. V. 1/5. A. 3/20 vel 3/21. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Holacanthus lepidolepis Blkr , Diagn. vischs. Batavia , Nat. T. Ned. Ind. IV p. 468 ; Günth. , Cat. Fish. II p. 47. Holacanthus ignatius Playf. , Fish. Seych. , Proc. Zool. Soc. 1867 p. 852 tab. 41. Holacanthus poëcilus Peters., N. u. wenig bek. Amphib. u. Fische, Monalsber. k. pr. Ak. Wiss. 1868 p. 454. Hab. Java (Batavia) ; in mari. Longitudo 2 speciminum 220'" et 326'". Rem. M. Playfair a retrouvé celte espèce, que j’avais déjà publiée en l’an 1853, aux îles Seychelles et en donna une belle figure sous le nom d’HoIacanlhus ignatius. Son individu est plus petit que les deux de mon cabinet et ne montre pas la bandelette nocho-postoculaire. 11 paraît cependant que dans le jeune âge les bandelettes de la tête sont plus nombreuses. La figure publiée par M. Playfair montre une bandelette préoperculo-interoperculaire et une bandelette maxillo- gulaire , et la description parle en outre d’une bandelette sur la ligne médiane du museau. De ces bandelettes il n’existe pas même de trace dans mes individus. Le lepidolepis est la seule espèce connue d’Aeanthochaetodon où le tronc ne porte ni bandes ni bandelettes transversales ou longitudinales. Mais sans les couleurs aussi se fait-elle aisément reconnaître par les caractères combinés de 13 épines dorsales, d’environ 80 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale et d’une anale prolongée en pointe. Acanthochaetodon striatus Blkr, Notic. souslam. Holacanthif. Àrch. néerl. sc. nat. XII p. 21 ; Verh. Kon. Akad. Wet. XVII , Chaetod. p. 145. - Atl. Tab. 370, Chaet. tab. 8 fig. 3. Acanthochaet. corpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 cire, in ejus longitudine; latitudine corporis 3 1 /* cire, in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 3*/* cire, in longitudine corporis ; linea rostro-frontali rectiuscuia ; oculis diametro 3 cire, in longitudine capitis , minus diametro 1 distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro humiiiore dentibus conspicuis nullis ; prae- operculo postice et inlerne denticulato , angulo spina oculo duplo breviore ; suboperculo interoperculoque edentuîis ; squamis capite minimis oculo nudo vix conspicuis , trunco non squamulatis ; seriebus squamarum trunco longitudinalibus irregularibus , transversis parum regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 80 cire, , infra lineam lateralem in sériés 75 cire, transversas dispositis ; squamis 60 cire, in sérié hori- zontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 30 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 15 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali bene conspicua; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa vix longiore, spinis postrorsum longitudine sensim acerescentibus , postica quam 6 a multo minus duplo longiore capite absque rostro breviore ; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore , non mullo longiore quam alla , obtuse rotundata , radiis praemedianis ceteris longioribus ; pectoralibus acutiuscule rotundatis capite brevioribus; ventralibus radio 1° produeto capite paulo longiore, spina capite absque rostro paulo breviore ; anali spina 3 a capite absque rostro vix breviore , parte radiosa forma , longitudine et altitudine dorsali radiosae subaequali ; caudali convexa capite breviore ; colore corpore pinnisque dorsali et anali profunde coerulescente-violaceo ; iride Yiolascente margine pupillari aurea ; vitlis transversis margaritaceo-coeruleis , capite et cauda rectiusculis , trunco parum curvatis convexitate antrorsum spectantibus latioribus et gracilioribus alternantibus plerisque pinnam dorsalem et pinnam analem intrantibus ; vittis capite 4 vel 5 , posterioribus regionem thoraco-prae ventralem secantibus ; vitta rostro-nuchali impari linea mediana; vittis postcephalicis 8 vel 9, posterioribus rectiusculis; ventralibus fuscis; pecloralibus et caudali aurantiacis. B. 6. D. 13/22 vel 13/23. P. 2/15. V. 1/5. A. 3/21 vel 3/22. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Holacanthus coeruleus Ehr. , GY., Poiss. YII p. 45; Günth., Gat. Ftsh. II p. 54? Holacanthus striatus Rüpp. , N. Wirb. Fiscb. p. 32 tab. 10 fig. 2; Blkr, Zesde bijdr. ichth. Amb., Nat. T, Ned. Ind. Y1II p. 414; Günth., Gat. Fish. II p. 53; Day, Fish. India I p. 113 (descript. ex parle). Holacanthus semicirculatus Blkr , Bijdr. ichth. Bangka , Nat. T. Ned. Ind. III p. 452 (nec GV.). Hab. Singapura ; Bangka (Tandjong-biat) ; in mari. Longitudo speciminis descripti 47"'. Rem. L’ Acanthochaetodon striatus est voisin du semicirculatus et du nicobariensis , mais il est bien caractérisé par les bandelettes peu courbées du tronc , parla bandelette rostro-nuchale impaire , par les 13 épines dorsales et par les 80 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale. 69 L’Holacanlhus coeruleus Ehr. GV. n est peut-être pas distinct du striatus , mais la formule de la dorsale et de l’anale en étant donnée fort différente = D. 12/15. A. 3/15, il reste à examiner si ces nombres soient exacts. En attendant je conserve à l’espèce actuelle le nom spécifique sous lequel Rüppell en a publié une belle figure. Ses seules localités extra-insuliendiennes connues sont la Mer rouge et l’Inde. Acanthochaetodon semicirculatus Blkr , Notic. sousf. Holacanthif. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 21 ; Verh. Kon. Akad. Wet. XVII, Chaet. p. 146. — AU. Tab. 570 , Cbaet. tab. 8 fig. 5. Acanthochaet. corpore subrhomboideo, diametro dorso-ventrali 2 ad 2'/ s in ejus longitudine; latitudine corporis 3 ad 3ri 2 in diametro dorso-ventrali; capite obtuso 3*/i ad 4«/a in longitudine corporis; linea rostro-frontali rectiuscula; oculis diametro 2»/ a ad 3 in longitudine capitis , minus diametro 1 distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro humiliore vix denticulato ; praeoperculo postice et inferne leviter denticulato , angulo spina oculo multo ad plus duplo breviore ; suboperculo interoperculoque edentulis ; squamis capite minimis oculo nudo vix conspicuis , trunco non squamulatis ; seriebus squamarum trunco longitudinalibus irre- gularibus , transversis parum regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateraiem in sérié 75 cire. , infra lineam lateralem in sériés 65 cire, transversas dispositis ; squamis 60 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 30 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 50 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi 1“ et spinam analem lm inter et lineam dorsalem, 12 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali bene conspicua ; pinna dorsali spinosa dorsali. radiosa paulo tantum îongiore , spinis postrorsum longitudine conspicue acerescentibus postica subposticis conspicue et spina 6 a multo longiore capite absque rostro non ad paulo breviore ; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore , non multo Iongiore quam alla , junioribus obtuse rotundata aetate provectioribus angulata , radiis produclis nullis praemedianis ceteris longioribus; pectoralibus acute vel acutiuscule rotundalis capite non ad vix brevioribus ; ventralibus radio lo plus minusve producto capite longiore, spina capite absque rostro non ad non multo breviore ; anali spina 3 a capite absque rostro non ad paulo breviore , parte radiosa forma , longitudine et altitudine dorsali radiosae subaequali ; caudali convexa capite breviore ; colore corpore pinnisque pro- funde coerulescente-violaceo ; vittis capite et trunco gracilibus margaritaceis vel margaritaceo-coeruleis transversis , trunco cur- vatis convexitate antrorsum spectantibus dorsalem et analem intrantibus latioribus et gracilioribus alternantibus ; iride violascente margine pupillari aurea ; capite vittula rostro-nuchali linea mediana impari et vittula nucho-postoculo-praeoperculari ; vittis trunco latioribus 3 subsemilunaribus , posteriore curvatura apicem pinnae pectoralis non attingente ; — juvenilibus (specim. longit. 26'" ad 31'") spina praeoperculari rudimentaria ; trunco vittis semicircularibus 2 vel 3 tantum, capite transversis 2 tantum; — ado - lescentibus (specim. long. 47 ad 60 ' ) vittis trunco semilunaribus 4 vel 5 anteriore graciliore dorso-operculo ventrali , posteriore caudali ; capite vittis transversis 4 mediis postmaxillari et supra-oculo-praeorbito-praeoperculari ; cauda postice cum caudali vittis 2 rectiusculis ; — adolescentihus provectioribus (specim. longit. 70" ) vesligiis vittularum trunco vittas inter semilunares latiores; — aetate mugis provectis (specim. longit. 85'" ad 120'") vittis trunco semilunaribus transversis 9 ad 12 gracilioribus et latioribus alternantibus ; vittis capite transversis 6 , anteriore impari linea frontis mediana , 4 a sub medio oculo ceteris graciliore , 6 a oper- culo postice vittae dorso-ventralis anterioris partem efficiente ; regione thoraco-gulari vittis 3 transversis obliquis media ceteris graciliore ; — omni aetate fascia trunco transversa latiore nulla. B. 6. D. 13/22 vel 13/23 (rarissime 14/21 vel 14/22. P. 2/17 vel 2/18. V. 1/5. A. 3/20 ad 3/22. G. 1/15/1 et Iat. brev. Syn. Holacanthus semicirculatus GY., Poîss. YII p. 143 tab. 183; Less. , Zool. Voy. Coq. Poiss. p. 173 tab. 30 fig. 3; Blkr, Zesde bijdr. ichth. Amb. , Nat. T. Ned. Ind. VIII p. 414 (nec ibid. III p. 452); Günth. , Gat. Fish. II p. 53; Day, Fish. India I tab. 28 fig. 6 (descr. ex parte tant.). Chaetodon microlepis Blkr, Diagn. n. vischs. Sumatra, Nat. T. Ned. Ind. IV p. 257. Holacanthus iburu Montrouz. , Faun. Woodlark p. 169. Mami Waigiens. Hab. Sumatra (Cauer, Benculen, Priaman) ; Java (Karangbollong) ; Celebes (Manado, Gorontalo) ; Timor (Kupang) ; Buro (Kajeli); Ceram (Wahai) ; Amboina ; Goram ; Waigiu ; in mari. Longitudo 14 speciminum 26'" ad 120"'. Rem. Le nombre des bandelettes du tronc varie avec l’âge des individus, les plus grêles ne se développant que dans l’adolescence avancée. L’espèce se distingue du striatus et du nicobariensis par les 7 d rangées transversales d écailles au-dessus de la ligne latérale et par la disposition semilunaire des bandelettes du tronc. La diagnose est facilitée encore par la proportion des épines dorsales et par la bandelette impaire rostro-nuchale. Le nombre normal des épines de la dorsale est de 15, une 14 me ne se trouvant que sur deux de mes quatorze individus. Le semicirculatus est beaucoup moins rare que le striatus et que le nicobariensis , et habite , hors l’Inde archipélagique , les côtes de Zanzibar , de la Nouvelle-Irlande , de Woodlark et des îles Viti. Acanthochaetodon nicobariensis Blkr , Notic. sousf. Holacanthif. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 21 ; Verh. Kon. Akad. Wet. XVII, Chaet. p. 148. - Atl. Tab. 365 , Chaet. tab. 5 fig. 1. Acanthochaet. corpore subrhomboideo, diametro dorso-ventrali 2 l /s cire, in ejus longitudine; latitudine corporis 3 1 /* cire, in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 4*/* cire, in longitudine corporis ; linea rostro-frontali rectiuscula ; oculis diametro 3 cire, in longitudine capitis , minus diametro 1 distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro humiliore vix denticulato ; praeoperculo postice et inferne denticulato, angulo spina oculo vix breviore; suboperculo interoperculoque edentulis; squamis capite minimis ix. 18 70 oculo mido vix distinguendis , trunco non squamulatis ; seriebus squamarum trunco longitudinalibus irregularibus , transversis regu- laribus; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 90 cire , infra lineam lateralem in sériés 80 cire, transversas dispositis ; squamis 70 cire, in sérié horizontal! os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 35 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 60 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem et spinam analem i m inter et lineam dorsalem , 15 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi !m; linea laterali bene conspicua; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa paulo longiore spinis postrorsum longitudine parum tantum accrescentibus posterioribus 8 subaequilongis postica 6 a paulo tantum longiore capite absque rostro non breviore; dorsali radiosa dorsali spinosa altiore , non multo longiore quam alta , obtuse rotundata , radiis praemedianis ceteris longioribus ; pectoralibus acute rotundatis capite vix brevioribus ; ventralibus capite non brevioribus spina capite absque rostro non breviore ; anali spina 3 a capite absque rostro non breviore, parte radiosa forma, longitudine et altitudine dorsali radiosae subaequali; caudali convexa capite breviore ; colore corpore coerulescente-violaceo vel violaceo ; iride violascente maculis oblongis coeruleis , margine pupillari aurea ; vittis corpore margaritaceo-coeruleis transversis curvatis subsemilunaribus convexitate antrorsum spectantibus latioribus et gracilioribus alternantibus subconcentricis 10 cire, caput inter et caudam, vittis ex parte dorsali et anali productis ibique annulos vel cellulas angulatas efficientibus ; vitta trunco latiorum 3 a subcirculari antrorsum usque ante apicem pectoralis porrecta ; vittis margaritaceo-coeruleis capite lateribus 5 vel 6 irregularibus , nucha et fronte 6 transversis , utroque labio 1 ; rostro medio antice macula oblonga margaritacea ; vittula sub medio oculo nulla; regione gulo-thoracica vittis 3 vel 4 obliquis transversis margaritaceo-coeruleis; cauda cum basi pinnae caudalis vittis ejusdem coloris 4 vel 5 transversis; pectoralibus basi vittula coerulescente transversa. B. 6. D. 14/20 vel 24/21. P. 2/17. V. 1/5. A. 3/19 vel 3/20. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Douwing formosa Ren, , Poiss. Mol. I tab. 5 fig. 34. Chaetodon nicobariemis BLSchn. , Syst. p. 219 tab. 50. Holacanthus geometricus Lac., Poiss. IV p. 528, 537 tab. 13 fig. I; CV. , Poiss. VII p. 142. Holocanthus nicobariensis Blkr , Zesde bijdr. ichth. Amboina, Nat. T. Ned. Ind. VIII p. 414; Giinth. , Cat. Fish. II p. 52; Fisch, Südsee I p. 54 tab. 41 fig. B; Day, Fish. India 1 p. 112 ex parte (nec figura). Hab. Timor ; Amboina ; Ceram (Piru) ; Waigiu ; in mari. Longitudo speciminis descripti 93"'. Rem. L’Acanthochaetodon nicobariensis se fait aisément distinguer du semicirculatus , dont il est le plus voisin , par les bandelettes presque circulaires de la partie postérieure du tronc et par les bandelettes transversales du front et de la nuque. 11 a en outre les écailles notablement plus nombreuses et se fait reconnaître encore à ce que les 7 ou 8 épines dorsales postérieures sont presque d’égale longueur et la 14 e un peu seulement plus longue que la 6 e . L’espèce est connue habiter , hors l’insulinde , les îles Nicobares , Misol , Samoa et de la Société. Acanthochaetodon imperator Blkr , Notic. sousfam. Holacanthif. Arch. néêrl. sc. nat. XII p. 21 ; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII , Chaet. p. 150. - Atl. Tab. 367 , Chaet. tab. 5 fig. 2 ; Tab. 374 . Chaet. tab. 12 fig. 4. Acanthochaet. corpore subrhomboideo , diametro dorso-venlrali 2 ad 2‘/ s cire, in ejus longitudine ; latitudine corporis 3 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 4 1 /* ad 5 in longitudine corporis ; linea rostro-frontali rectiuscula ; oculis diametro 3 ad 3 */î in longitudine capitis, diametro 1 ad l*/ 3 distantibus; osse praeorbitali oculi diametro non ad sat multo altiore leviter denti- culato ; praeoperculo postice et inferne denliculato angulo spina oculo non ad conspicue longiore ; suboperculo leviter denticulato ; interoperculo edentuîo ; squamis capite minimis oculo nudo vix distinguendis , trunco antice aetate provectis plus minusve squa- mulatis , trunco medio et postice non squamulatis; seriebus squamarum trunco longitudinalibus valde irregularibus, transversis sat regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 90 cire., inlra lineam lateralem in sériés 80 cire, transversas dispositis; squamis 70 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 35 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 50 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi l m et spinam analem inter et lineam dorsalem, 14 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m ; linea laterali sat conspicua ; pinna dorsali spinosa dorsali radiosa non multo longiore spinis postrorsum longitudine sensim accrescentibus postica quam 6 a multo minus duplo longiore capite absque rostro non breviore ; dorsali radiosa obtuse rotundata vel acuta, aeque alta ac longa vel altiore quam longa , radiis 5° 6° et 7° ceteris longioribus aetate provectis fréquenter plus minusve productis ; pectora- libus acute vel acutiuscule rotundatis capite non ad vix brevioribus ; ventralibus radio 1° plus minusve producto capite longiore, spina capite absque rostro non breviore ; anali junioribus et adultis obtuse rotundata dorsali radiosa non breviore sed humiliore , multo longiore quam alta , spina postica capite absque rostro non ad paulo breviore ; caudali convexa capite breviore ; colore capite et regione gulo-thoracico-ventrali violascente- vel fuscescente-aurantiaco , cetero trunco pinnisque dorsali et anali violascente-roseo vel profunde violaceo ; iride aurea vel aurantiaca margine orbitali fusca ; labiîs antice coeruleis ; fascia oculari fusca vel fusces- cente-aurantiaca curvata utrinque vittula coerulea limbata deorsum et postrorsum gracilescente , basi spinae praeoperculi incipiente, curvatura oculum versus adscendente, oculum naresque amplectente et ante oculum cum fascia lateris oppositi unita; vertice interdum macula pyriformi rosea ; regione suprascapulo-axillari macula magna oblonga transversa fusca vel nigricante-violacea operculum postice tegente , antice vittula coerulea postice vittula flava vel aurantiaca limbata ; corpore vittis 15 ad 25 longitudi- nalibus obliquis postrorsum adscendentibus subaequidistantibus pulchre flavis vel aurantiacis, superioribus et inferioribus pinnas dorsalem et analem intrantibus , mediis 3 vel 4 dimidio basali pinnae caudalis desinentibus ; vittis junioribus quam aetate provectis parcioribus post media latera ex parte bifurcatis ; dorsali spinosa antice alba vel fïavescente ; dorsali radiosa albido marginata ; pectoralibus et ventralibus radiis aurantiacis vel violascente-aurantiacis membrana coerulescente-hyalinis , pectoralibus basi violas- cente-fuscis ; anali coerulescente marginata vittula intramarginali fusca vel nigra , junioribus vittulis coeruleis reticulatim unitis aetate provectis vittis 4 vel 5 longitudinalibus coeruleis subparallelis ; caudali aurantiaca; — juvenilibus vertice vittulis transversis et regione thoraco-ventrali vittulis obliquis 4 ad 7 coeruleis. B. 6. D. 14/20 ad 14/22 (rarissime 13/21). P. 2/17. V. 1/5. A. 3/20 vel 3/21. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Japansche Keizer Ruysch , Coll. nov. pisc. Amb. p. 37 tab. 9 fig. 1 ; Valent. , Amb. fig. 370. n Douwing-Cammus , Keyzer van Japan Ren. , Poiss. Mol. I tab. 16 fig. 93. Ikan Djamban Valent. , Amb. fig. 51 , 418. Chaetodon imperator RL, Ausl. Fisch. III p. 51 tab. 194; L. Gm. , Syst, nat. ed. 13 a p. 1255; Bl. Schn., SysL. p. 217. Holacanthus imperator Lac., Poiss. IV p. 527, 534 tab. 12 fig. 3; GV. , Poiss. VII p. 135; Blkr, Derde bijdr. ichth. Geleb. Nat. T. Ned. Ind. III p. 758; Act. Soc. Sc. Ind. Neerl. I Beschr. vischs. Manado p. 48; Günth, , Cat. Fish. II p. 52; Fisch. Siidsee I p. 53 tab. 41 fig. A; Klunz. , Syn. Fisch. R. M. , Verh. z. b. Ges. Wien XX p. 787 ; Day, Fish. India I p. 112 tab. 28 fig. 5. Hab. Celebes (Macassar) ; Amboina ; Nova-Guinea ; in mari. Longitudo 9 speciminum 122'" ad 250'". Rem. Cette belle espèce est parfaitement caractérisée par les détails du système de coloration. Par l’organisation elle est fort voisine de l’annularis , mais elle a ordinairement une épine de plus à la dorsale et les épines postérieures de la dorsale ne s’élèvent pas tant sur les épines médianes. Les deux individus de mon cabinet à dorsale pointue et prolongée ont une longueur de 160'" et de 250'" et sont des mâles. Les jeunes ont les bandelettes du tronc moins nombreuses et relativement plus larges que les adultes et se distinguent en outre par les bandelettes bleues de la nuque et de la région thoraco-préventrale. — L’espèce est connue habiter, hors l’Insulinde, la Mer rouge , les côtes de Zanzibar , de Pile Maurice , de Ceylon et les archipels Paumotu et de la Société. Acanthochaetodon annularis Blkr , Notic. sousfam. Holacanthif. Arch. néêrl. nat. sc. XII p. 21 ; Verh. Kon. Akad. Wet. XVII , Chaetod. p. 152. - AU. Tab. 570, Chaet. tab. 8 fig. 1 , 2. Acanthochaetod. corpore subrhomboideo , diametro dorso-ventrali 2 ad 2«/ 3 in ejus longitudine; latitudine corporis 2*/s ad 3V 2 in diametro dorso-ventrali ; capite obtuso 4 2 / 3 ad 5 in longitudine corporis ; linea rostro-frontali rectiuscula ; oculis diametro 2 3 / 4 ad 4 in longitudine capitis , diametro 1 ad 1^3 distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro humiliore ad paulo altiore, leviter denticulato ; praeoperculo postice et inferne denticulato , angulo spina oculi diametro breviore ad conspicue longiore ; suboperculo et interoperculo vix vel non denticulatis ; squamis capite minimis oculo nudo vix distinguendis trunco aetate provectioribus vulgo squamulatis ; seriebus squamarum trunco Iongitudinalibus irregularibus , transversis sat regularibus ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 90 cire. , infra lineam lateralem in sériés 80 cire, transversas dispositis ; squamis 60 ad 70 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 28 ad 30 in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 50 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi l m et spinam analem l m inter et lineam dorsalem, 14 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi lm; linea laterali sat conspicua; pinna dorsali parte spinosa parte radiosa paulo longiore spinis postrorsum longitudine conspicue accrescentibus postica quam 6 a duplo fere ad duplo longiore capite absque rostro non ad vix breviore; dorsali radiosa acuta non ad non multo longiore quam alla radiis 3° 4° et 5° interdum in processum acutum vel setiformem productis ; pectoraiibus acute rotundatis capite paulo ad non longioribus ; ventralibus radio 1° plus minusve producto capite conspicue longiore, spina capite absque rostro non breviore; anali junioribus et aetate provectis obtuse rotundata, multo ad duplo longiore quam alta, spina 3 a capite absque rostro non ad paulo breviore ; caudali truncato-convexa capite breviore ; colore corpore pinnisque , caudali excepta , pulchre profonde anrantiaco, pinnis dorsali et anali radiosis fréquenter fusco ; iride rosea vel aurea ; regione posttemporali annulo coeruleo oculo non ad paulo majore violaceo vel nigricante limbato ; vittis capite , trunco pinnisque coeruleis violascente vel nigricante limbatis ; capite vittis 2 rostro-opercularibus superiore oeulum secante inferiore suboculari; trunco vittis 6 Iongitudinalibus curvatis postrorsum adscen- dentibus , superioribus 5 pinnam dorsalem intrantibus ibique convergentibus ; cauda vittis 2 transversis ; pectoraiibus vitta trans- versa ; dorsali et anali radiosis roargariiaceo vel coerulescente marginatis ; caudali alba postice fïavo marginata ; — junioribus (specim. longit. 112"') corpore antice vittis 5 transversis, anteriore linea rostro-nuchali mediana impari, 2a nucho-praeoperculo- interoperculari , 3 a nucho-postoculo-praeventrali , 4 a dorso-ventrali superne pinna dorsali producta annulum coeruleum posttem- poralem secante, 5 a dorso-postventrali superne pinna dorsali producta; vittulis capite insuper transversis brevibus rostro-gulari et supra-oculari ; pinna anali vittis 2 Iongitudinalibus; — aetate provectioribus (specim. longit. 170'" ad 270’") trunco antice vittis plane nullis ; anali vittulis Iongitudinalibus pluribus ; dorsali radiosa vittulis brevibus et guttulis coeruleis pluribus. B. 6. D. 13/22 vel 13/23. P. 2/16 vel 2/17. Y. 1/5. A. 3/21 vel 3/22. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodoh annularis Bl. , Ausl. Fisch. III p. 114 tab. 215 fig. 2; L. Gm., Syst. nat. ed 13 a p. 125; Bl. Schn. , Syst. p. 219; Shaw, Zool. IY p. 330 tab. 47. Holacanthus annularis Lac., Poiss. IY p. 526, 533; GY., Poiss. YII p. 133; Gant., Gat. Mal. Fish. p, 164; Blkr, Yerh. Bat. Gen. XXIII, Ghaet. p. 26; Günth,, Gat. Fish. II p. 42; Day, Fish. India I p. 112 tab. 25 fig. 1, Sahni tchapi Russ. , Fish. Corom. I p. 69 fig. 88. Holacanthus septentrionaüs Rich. , Icon Reeves , Rep. ichth. Chin. Rep. 15 h meet. Brit. Assoc. p. 246 ? (nec SchL). Chaetodon vorticosus Gron. , Gat. ed. Gray p. 74. Holacanthus pseudannularis Blkr, N. vischs. Balav. Nat. T. Ned. Ind. XY p. 170; Günth., Gat. Fish. II p. 43. Kambing Mal. Bat.; Layaran , Bandera Jav. llab. Sumatra (Telokbelong) ; Pinang; Singapura; Java (Batavia, Tjilatjap) ; Celebes (Macassar); in mari. Longitudo 9 speciminum 112'" ad 370'". Rem. Bien que publié le premier par Bloch , l’Holacanthus annularis avait été déjà décrit par Gronovius sous le nom de Chaetodon vorticosus. M. Günther cite ce vorticosus comme synonyme de l’Holacanthus sexstrialus K. V. H. et le Chaetodon resimus Gron. comme synonyme de l’espèce actuelle , mais on n’a qu’à lire les descriptions de Gronovius pour se convaincre qu’il y ait eu erreur dans les citations et que le vorticosus doit être l’Holacanthus annularis et le resimus l’Hola- 72 canthus sexstriatus. Je suppose encore que le dessin de Reeves , cité par Richardson comme représentant le Chaetodontoplus septentrionalis , soit a rapporter à l’espèce actuelle , la »stripe bent into a ring on the operculum” ayant probablement rapport à l’anneau posttemporale de l’annularis. L’Acanthochaetodon annularis est éminemment caractérisé par les six bandelettes bleues obliques et courbées du tronc et par l’anneau bleu de la région posttemporale , bandelettes que se voient encore comme à l’état Irais sur des individus conservés pendant plus de trente ans dans la liqueur. La diagnose devient rigoureuse en y comprenant la formule de la dorsale et de l’écaillure. L’espèce s’étend, hors l’Insulinde , depuis les côtes de l’Inde et de Ceylon jusqu’à celles de Chine. Subfamilia PLATACIFORMES. Chaetodontoidei corpore rhomboideo squamis Iaevibus ctenoideis vestito ; capite lateribus tantum squamalo ; dentibus maxillis tricuspidalis ; maxilla inferiore ramis sulco a cute gulari dislinctis horizontaliter mobilibus ; aperturis branchialibus isthmo lato separatis ; cute gulo-interbranchiali lata squamata non a cute praeventrali dislincla ; inguinibus membrana squamata basi pinnae ven- tralis affixa ; pinna dorsali indivisa parte spinosa parte radiosa pluritolies breviore spinis 5 ad 7 contiguis et radiis 28 ad 54 ; ventralibus sub basi pectoralium insertis ; anali spinis 5 et radiis 22 ad plus quam 40; caudali radiis Assis .15. B. 6. PLATAX Cuv. (Genus subfamiliae unicum). Rentes maxillis pluriseriati. Maxilla superior non protractilis. Maxilla inlerior poris serialis notala. Squamae trunco GO ad 80 in sérié longitudinale Pinnae ventrales elongatae productae. Les meilleurs caractères spécifiques des Plalax se trouvent dans la forme du profil lronto-ven- tral , dans les formules des écailles du tronc , dans la présence ou l’absence de dents voméro* palatines et dans le nombre des épines dorsales et des rayons de la dorsale et de l’anale. Les proportions de la hauteur du corps et les couleurs peuvent être utilisées aussi pour reconnaître les espèces , mais elles sont d’une valeur secondaire puisqu’elles ne se font appliquer ordinairement que sur des individus d’un âge donné. Les espèces insulindiennes se font aisément reconnaître par les caractères exposés ci-dessous. ï. Dorsale à moins de 45, anale à moins de 30 rayons articulés. A. Profil fronto-ventral semilunaire sans angle. 90 à 95 écailles sur une rangée transversale entre la première épine dorsale et l’épine ventrale, dont 40 à 45 entre l’origine de la ligne latérale et la première épine dorsale. Cinq épines dorsales. 4. Platax teira Cuv. B. Profil fronto-ventral à angle obtus non arrondi. 55 à 75 écailles sur une rangée transversale entre la première épine dorsale et l’épine ventrale , dont 25 à 30 entre l’origine de la ligne latérale et la première épine dorsale. a. Dents voméro-palatines nulles. Cinq épines dorsales. Dorsale à 35 jusqu’à 38 rayons. aa. Corps grisâtre ou gris -brunâtre , dans les jeunes plus haut que long , à bande oculaire brune. Point de bandelette rostro-frontale médiane rouge. 2. Platax vespertilio Cuv. bb. Corps noir, dans les jeunes plus long que haut. Point de bande oculaire. Une bandelette rostro-frontale médiane rouge. Dorsale et anale bordées de rouge. 3. Platax melanosoma BIkr. b. Dents voméro-palatines. aa. Dorsale à 5 (très-rarement 6) épines et à 36 jusqu’à 40 rayons. Profil rostro-frontal concave dans les jeunes et dans les adultes. Environ 60 écailles sur une rangée transversale entre la première épine dorsale et l’épine ventrale dont 25 entre l’origine de la ligne latérale et la première épine dorsale. Individus moins âgés à bandelette rostro-frontale ! médiane rouge. i 4. Platax pinnatus Blkr. 73 bb. Dorsale à 7 (très-rarement 6) épines et à 29 jusqu’à 32 rayons. Profil rostro-frontal droit dans les jeunes. Environ 75 écailles sur une rangée transversale entre la première épine dorsale et lepine ventrale, dont 30 entre l’origine de la ligne latérale et la I e épine dorsale. Point de bandelette médiane rostro-frontale. 5. Platax batavianus CV. Platax teira Cuv. , Règn. an. ed. 4“ II p. 334; CV. , Poiss. VII p. 174; Rüpp. , Atl. K. N. Air. F. R. M. p. 68 (ex parle); Gant., Cat. Mal. Fish. p. 168; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII Chaet. p. 28; Verh. Kon. Alt. Wet. XVII, Chael. p. 157; Thioll. , Faun. Woodl. p. 170; Günlh. , Cal. Fish. Il p. 492; Day, Fish. Malab. p. 101 ; Kner , Zool. Reis. Novara , Fisch. p. 166; Klunz. , Syn. F. R. M. Verh. z. h. Ges. Wien XX p. 791. — Ail. Tab. 279, Chaet. lab. 17 fig. 2 ; Tab. 582, Chaet. tab. 20 fig. 1. Plat, corpore rhomboideo-ovali altitudine spinam anaîem anleriorem inter et spinam dorsalem anleriorem (diametro dorso-anali) longitudine corporis absque pinna caudali majore ad eae aequali ; latitudine eorporis 4 ad 5 in diametro dorso-ventrali (distantia spinam ventralem inter et spinam dorsi l m ); capite 3V4 ad 5 fere in longitudine corporis ; linea rostro-frontali ante oculos con- vexiuscula ad valde convexa ; linea fronto-rostro-ventrali ore clauso non angulata semilunari ; oculis diametro 2 ad 3 in longitudine capitis, diametro 3 U ad l 1 /* dislantibus ; osse praeorbitali juvenilibus et adultis oculi diametro humiliore; rostro apice antevelvix infra oculi marginem inferiorem sito ; dentibus vomero-palatinis juvenilibus parum conspicuis aetate provectis vulgo nullis ; prae- operculo interne denticulis minimis scabro ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae cau- dalis supra lineam lateralem in sériés 70 ad 75 cire., infra lineam lateraiem in sériés 60 ad 65 cire, trans versas dispositis ; squamis 50 cire, in sérié horizontali os scapuîare inter et basin pinnae caudalis quarum 28 cire, in dimidio trunci anteriore; squamis sérié transversa 90 ad 95 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 60 ad 64 cire, spinam analem 1 m inter et lineam dorsalem, 40 ad 45 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi 1 m , 25 ad 30 apicem curvaturae lineae laleralis inter et lineam dorsalem ; distantia curvaturam lineae lateralis inter et spinam dorsi anteriorem capitis longitudine paulo ad non minore ; pinnis dorsali et anali juvenilibus valde acutis radiis anterioribus corpore absque pinna caudali longioribus , adultis obtu- sis trunco multo brevioribus ad capite vix longioribus ; pectoralibus acutiuscule vel obtusiuscule rotundatis capite paulo ad non brevioribus ; ventralibus acutis radio 1° juvenilibus trunco longiore adultis capite paulo longiore , spina juvenilibus et adultis capite non ad paulo breviore ; caudali Lruncala angulis acuta capite non ad paulo longiore; corpore junioribus flavescente-griseo , adultis chalybeo-griseo vel fusco et griseo nebulato ; iride flavescente ; fasciis transversis fuscis , oculari , dorso-axillo-ventrali et dorso-anali juvenilibus bene conspicuis , aetate provectis diffusis vel nullis ; pinnis aurantiacis vel fuscis , marginem liberum versus profundioribus ; ventralibus interdum pulchre flavis ; caudali fuscescente junioribus medio et postice vel postice tantum aurantiaca. B. 6. D. 5/28 ad 5/34. P. 2/14 ad 2/16. V. 1/5. A 3/24 ad 3/28. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Sea-Batt WilL , Ilist. Pisc. tab 0 5. Chaetodon pinnatus L. , Chin. Lagerstr. n°. 25 (nec L., Mus. Àd. Frider.) sec. CY. Chaetodon teira Forsk , Descr. anim. p. 60 tab. 12; Bl., Ausl. Fisch. III p 65 tab. 199 fig. 1 ; L.Gm. , Syst. nat. ed. 13» p. 1265; Bl. Schn. , Syst. p. 221 ; Lac., Poiss. IV p. 460, 494 (juv.). Chaetodon orbicularis Forsk., Descr. anim. p. 59; L.Gm., Syst. nat. ed. 13» p. 1265; Bl. Schn. , Syst. p. 231 ? (aet. prov.). Chaetodon daakar Bonn. , Ichth. p. 81 tab. 95 fig. 389 (cop. ex BL). Chaetodon arthriticus Bell, Philos. Trans. 1793 p. 8 tab. 6; Bl.Schn. , Syst. p. 234 (aetas provecta). Acanthinion orbicularis Lac. , Poiss. IY p. 499 , 500 ? (= Chaetodon orbicularis Forsk.). Kahi-sandawah Russ. , Fish. Corom. I p. 68 fig. 87. Platax albipunctatus Rüpp. , Atl. R. N. Afr. Fisch. R. M. p. 69 lab. 18 fig. 1? (aetas valde juvenilis). Platax Gaimardi CV. , Poiss. YII p. 162; Guérin, ïcon. Règn. anim. Poiss. tab. 24 fig. 1. Platax Leschenaldi CV. , Poiss. VII p. 168; Day, Sea-Fish. India p. 218? Platax arthriticus CV. , Poiss. VII p. 172; Cant, Cat. Mal. Fish. p. 169 (nec Günlh.). Platax orbicularis CV. , Poiss. VII p. 174 (ex parte). Platax punclulatus CV. , Poiss. VII p. 471 fig, 186? (aet. valde juvenilis). Platax vespertilio japonicus Schl. , Faun. Jap. Poiss. p. 83 tab. 43. Platax vespertilio Cant., Cat. Mal. Fish. p. 166 (specim. cit. long. »7 inch.”). Platax xanthopus Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII Chaetod. p. 28; Günth., Cat. Fish. II p. 491. Platax Boersi Blkr, Derde bijdr. ichth. Celeb. , Nat. T. Ned. Ind. III p. 758; Günth., Cat. Fish. II p, 490. Platax anagon Montrouz. , Faun. Woodlark p. 170. Gampret Mal. Bat. ; Bawal-kundjong Lampong. Ilab. Sumatra (Telokbetong , Priaman Siboga) ; Batu ; Nias; Pinang ; Singapura ; Bintang (Rio); Bangka (Muntok; Toboali) ; Cocos (Nova-selma) ; Java (Batavia , Surabaya) ; Madura (Kammal) ; Bawean ; Bornéo ; Celebes (Macassar , Badjoa , Manado) ; Sum- bawa (Bima); Timor; Ternata; Batjan (Labuha) ; Ceram (or. merid.) ; Amboina ; Goram; Nova-Guinea; in mari. Longitudo 32 speciminum 60"' ad 380"'. Reru. Je ne connais pas le très-jeune âge du teira, mais je le crois représenté par les figures du Platax albipunctatus Rüpp. et du Platax punclulatus CV. Parmi les nombreux individus que je possède , représentant l'adolescence plus ou moins avancée , plusieurs ont la hauteur du corps entre la première épine anale et la première épine dorsale surpassant sa longueur sans la caudale. C’est un de ces individus qui a reçu le nom de Platax Boersi , et c’est sur de tels individus aussi qu’ont été prises les figures du Chaetodon teira de Bloch et du Platax Gaimardi CV. (citées dans ix. i9 74 la synonymie) et que M. Günther a établi la diagnose du teira. La plupart des autres individus de mon cabinet et tous ceux de plus de 200 de long, ont la hauteur du corps exactement égale à sa longueur sans la caudale. Ne trouvant pas d'autres différences essentielles entre les deux formes, j’ai cru devoir supprimer, comme espèces, le Platax Boersi et le Platax Gaimardi. II est difficile de se prononcer sur le Chaetodon orbicularis Forsk. , qu’on a cru retrouver dans l’espèce introduite dans la science sous le nom de Platax orbicularis par Rüpp. , et qui probable- ment ne représente que l’àge fort avancé du Platax vespertilio; mais je crois plutôt que l’orbicu- laris Forsk ne soit que l’adulte de son Chaetodon teira, la phrase »frons declivis perpendicula- riter” n’allant pas bien qu’au teira. Le Platax teira s’étend depuis la côte orientale de l’Afrique jusqu’au Japon et jusque dans la Polynésie. Il a été trouvé, hors l'Inde archipélagique , dans la Mer rouge, à Âden , sur les côtes de Zanzibar , de Mossambique , de Madagascar , des Seychelles , de l’Inde , de Ceylon , de Chine , de Kiousiou et de File Woodlark. Platax vespertilio Cuv. , Règn. an. ed. 1 a II p 354; Cant. , Cat. Mal. Fish. p. 167 var. a, b?; Günth. , Cat. Fish. II p. 489; Day , Sea- Fish. India Burma p. 218; Iilunz. , Syn. Fish. R. M. , Verli. z. b. Ges. Wien XX p. 792 (ex parte); Blkr, Verh. Kon. Ak. Wel. XVII, Chaetod. p. 160 (nec Schl.). - Ail. Tab. 379, Chaetod. tab. 17% 1 ; Tab. 580, Chaet. tab. 18 fig. 2, 5. Plat, corpore rhomboideo, altitudine spinam analem anteriorem inter et spinam dorsi anteriorem longitudine corporis absque pinna caudali juvenilibus majore, adultis minore, aetate parum proveetis eae subaequali ; latitudine corporis 4 ad 5 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite 4 ad 4^2 in longitudine corporis ; linea rostro-frontali junioribus rectiuscula aetate proveetis rostro convexius- cula fronte convexa; linea fronto-rostro-ventrali ore clauso obtusangula angulo non rolundata ; oculis diametro 2 et paulo ad 3 l /a in longitudine capitis, diametro 1 ad 1 */s distantibus ; osse praeorbitali oculi diametro multo ad vix humÜiore ; rostro apice paulo ad conspicue infra oculi marginem inferiorem sito; dentibus vomero-palatinis nullis; praeoperculo inferne vix ad non denticulato ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 60 ad 65 cire. , infra lineam lateralem in sériés 55 ad 60 cire, transversas disposais ; squamis 50 cire, in sérié horizontali os scapulare inter et basin pinna caudalis quarum 28 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 60 ad 70 Cire, spinam ven- tralem inter et spinam dorsi l m , 45 ad 55 cire, spinam analem anteriorem inter et lineam dorsalem , 25 ad 30 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi l m , 18 ad 20 cire, apicem curvaturae lineae lateralis inter et lineam dorsalem; distantia curvaturam lineae lateralis inter et spinam dorsi l m capitis longitudine non ad non multo majore; pinnis dorsali et anali juveni- libus et adolescentibus valde acutis radiis anterioribus corpore absque pinna caudali non ad duplo cire, longioribus , aetate proveetis obtusis radiis anterioribus trunco plus duplo brevioribus ; dorsali spina postica capite paulo longiore ; pectoralibus acutinscule rotundatis capite paulo ad non brevioribus ; ventralibus acutis radio anteriore capite multo minus duplo ad plus duplo longiore , spina capite breviore ; caudali truncata angulis acuta capite non ad paulo breviore ; colore corpore junioribus fïavescente-griseo vel chalybeo vel fusco , aetate provectioribus chalybeo-griseo vel fuscescenle ; fasciis transversis fuscis , oculari orbita graciliore junioribus vulgo marginibus quam medio profundiore vel nigrieante guttulato-verticillata , dorso-axillo-ventrali et dorso-anali latis junioribus bene conspicuis aetate proveetis diffusis vel inconspicuis ; iride flava vel flavescente-rosea margine pupillari aurea; pinnis dorsali et anali ex griseo vel aurantiaco fuscis ; pectoralibus flavis vel aurantiacis ; ventralibus fuscis ; caudali juvenilibus flava vel aurantiaca aetate provectioribus majore parte vel tota fusca; (corpore aetate valde juvenili guttulis parcis sparsis pallidis). B. 6. D. 5/35 ad 5/38. P. 2/15 vel 2/18. V. 1/5. A. 3/26 ad 3/29. G 1/15/1 et lat. brev. Syn. Zeebotje Ruyscli, Coll nov. pisc. Àmboin. p. 18 tab. 10 fig. 7. Cambing , Kambing Hen. , Poiss. Mol. I tab. 24 fig. 129; Valent., Àmb, fig. 62. Chaetodon quadratus nigrescens etc. Seba, Thés. III p. 67 tab. 25 fig. 15. Chaetodon vespertilio B1 , Ausl. Fisch. III p. 67 tab 199 fig. 2; Bonnat. , Ichthyol. p. 81 tab, 95 fig. 388 (cop. ex Bl.) ; L. Gm. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1257; Lac., Poiss. IV p. 459, 490; BL Schn. , Syst. p. 228; Shaw, Zool. IV p. 344;Benn., Fish. Ceylon p 5 tab. 5. Chaetodon pinnatus Bonn., Ichthyol. p 81 tab. 43 fig. 167 (cop. ex Seba) nec L. Chaetodon pentacanthus Lac., Poiss. IV p. 454, 476 tab. 11 fig. 2. Platax teira Rüpp. , Atl. R. N Afr. Fisch. R. M. p. 68 ex parte. Platax orbicularis Rüpp., Atl. R. N. Afr. Fisch. R. M. p. 67 tab. 18 fig. 3; GV. , Poiss. VII p. 174; Blkr, Overz. ichth. Sumatra, Nat. T. Ned. Ind VII p. 81; Günth., Cat. Fish. II p. 490; Day, Sea-Fish. Ind Burma p 218. Platax Raynaldi GV. , Poiss, VII p. 164; Günth., Gat. Fish. II p. 490; Day, Sea-Fish. India Burma p. 218. Platax Ehrenbergü GV. , Poiss. VII p. 165; Rich. , Rep, ichth. Ghin. Rep. 15 h meet. Brit. Assoc. p. 245; Val., Règn. an. ed. ill. Poiss. tab. 42 fig. 1. Platax Rlochii GV. , Poiss. VII p. 167; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII Chaet. p. 27. Platax guttulatus et pentacanthus GV. , Poiss. VII p. 171, 176 tab. 186. Chaetodon albicauda Gron. , Gatal. ed. Gray p. 73? Gampret Mal. Batav. Hab. Sumatra (Benculen , Trussan, Priaman, Siboga) ; Batu ; Nias; Pinang; Singapura ; Bintang (Rio); Bangka (Muntok , Karang- hadji , Tandjongbiat) ; Cocos (Nova-selma) ; Java (Batavia, Bantam , Surabaya , Prigi) ; Madura (Kammal) ; Bawean ; Bali; Celehes (Macassar, Badjoa, Manado, Tanawanco, Tombariri) ; Sangir; Solor (Lawajong) ; Ternata ; Batjan (Labuha) ; Buro (Kajeli) ; Obi-major ; Ceram (Wahai , Or. merid.) ; Amboina ; Goram ; Waigiu ; Nova-Guinea ; Ins. Philipp. ; in mari. Longitudo 45 speciminum 60'" ad 310"'. 75 Rem Le Plalax actuel est caractérisé par le profil fronto-roslro-dorsal à angle obtus non arrondi, par l’absence de dents voméro-palalines , par les cinq épines dorsales et par les couleurs. Dans les très-jeunes le corps est notablement plus haut que long. Les adolescents présentent deux formes , tout comme le teira , l’une à corps plus haut que long et l’autre à corps aussi long que haut. Dans l’âge semi-adulte la longueur du tronc égale ordinairement sa hauteur, mais dans les plus âgés et les adultes c’est la longueur du tronc qui surpasse plus ou moins notablement sa hauteur. Comme dans toutes les espèces du genre , la dorsale et l’anale s’émoussent avec l’âge jusqu'à ce qu’elles deviennent obtuses et arrondies. L’espèce habite les mêmes localités que le teira. Hors l’insulinde on l’a trouvée dans la Mer rouge, sur les côtes de Zanzibar, de Mossambique , de Madagascar, des îles de la Réunion et Maurice , des Seychelles , de l’Inde , de Ceylon et de Chine. Platax melanosoma Rlkr , Acl. Soc. Sc. Ind. Neerl. VIII Elfde bijdr. visch. Amboina p. 1 0; Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaet. p. 162. — Atl. Tab. 580, Chaetod. tab. 18 fig. 4. Plat, corpore rhomboideo , altitudine spinam anaîem anleriorem inter et spinam dorsi anteriorem longitudine corporis absque pinna caudali minore; latitudine corporis 4 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite 4 cire in longitudine corporis; linea rostro- frontali rectiuscula ; linea fronto-rostro-ventrali ore clauso obtusangula angulo non rotundata ; oculis diametro 2 cire, in longitu- dine capitis , diametro Va cire, distantibus ; osse praeorbilali oculi diametro plus duplo humiliore ; rostro apice ante oculi mar- ginem inferiorem silo ; dentibus vomero-palatinis nullis ; praeoperculo interne denticulis conspicuis nullis ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis infra lineam lateralem in sériés 60 cire, transversas disposais ; distantia curvaturam lineae lateralis inter et spinam dorsi anteriorem capitis longitudine sat multo minore ; pinnis dorsali et anali valde acutis radiis anterioribus loto corpore longioribus ; pectoralibus obtuse rotundatis capite non vel vix brevioribus ; ventralibus aculis radio 1 ° capite plus duplo longiore , spina capite breviore ; caudali convexa capite non breviore; colore corpore nigro ; iride nigra ; labiis vittaque rostro-doisali linea mediana impari pulchre rubris ; pinnis dorsali , anali et ventralibus nigris antice et pos- tice rubro marginatis ; pectoralibus aurantiacis basi macula magna transversa nigra ; caudali dimidio basali nigra superne et inferne aurantiaco marginata dimidio libero aurantiaca. B. 6 . D. 5/36 vel 5/37. P. 2/17. Y. 1/5. A. 3/27 vel 3/28. G. 1/15/1 et lat. brev. Hab. Amboina ; in mari. Longitudo specimînis unici 52'". Rem. Je ne suis pas fort convaincu de la validité de celte espèce. L'unique individu ne repré- sente manifestement que le jeune âge. II me paraît fort voisin du Plalax pinnatus tant par ses formes que par la bandelette impaire rostro-nuchale et par la bordure rouge des nageoires dorsale et anale ; mais la couleur uniforme et noirâtre du corps et l’absence de dents voméro-palatines ne permettent pas d’v voir le jeune âge du Platax pinnatus. Platax pimiatus Blkr, Verh, Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 165. — AU. Tab. 380, Chaetod. tab. 18 fig. 1 ; Tab 382, Chaet. tab. 20 fig. 2. Plalax. corpore rhomboideo, altitudine spinam analem anteriorem inter et spinam dorsi anteriorem longitudine corporis absque pinna caudali minore; latitudine corporis 4 ad 4 ! /a in diametro dorso- vent! ali ; capite 4 cire, in longitudine corporis ; linea rostro- frontali junioribus concaviuscula aetate proveclis concava; linea fronto-rostro-ventrali ore clauso obtusangula; oculis diametfo 2 i / 3 ad 3 in longitudine capitis , diametro 3 / 4 ad 1 et paulo distantibus ; osse praeorbilali oculo diametro multo humiliore ad paulo altiore ; rostro apice infra oculi marginem inferiorem descendente ; dentibus vomero-palatinis bene ad parum conspicuis ; praeoperculo inferne denticulis minimis seabro ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 70 cire. , infra lineam lateralem in sériés 60 cire transversas dispositis ; squamis 50 cire, in sérié hori- zontali os scapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 25 cire in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 60 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 55 cire, spinam analem anteriorem inter et lineam dorsalem, 25 cire, initium lineae lateralis inter et lineam dorsalem ; distanLia curvaturam lineae lateralis inter et spinam dorsi l m capitis longitudine minore ; pinnis dorsali et anali acutis radiis anterioribus juvenilibus et adolescentibus toto corpore multo ad vix longioribus aetate pro- vectis corpore multo ad duplo brevioribus , dorsali spina postica junioribus capite longiore aetate provectis capite breviore ; pecto- ralibus acute vel obtusiuscule rotundatis capite non ad non multo brevioribus; ventralibus acutis, radio 1 ° junioribus capite plus duplo aetate provectis capite minus duplo longiore , spina junioribus et adultis capite breviore ; caudali truncata angulis acuta capite non ad paulo breviore; colore corpore — junioribus fuscescente- llavo , fasciis transversis fuscis vel nigricantibus , oculari orbita non graciliore , dorso-axillo-ventrali et dorso-anali latis bene distinctis ; vitta rostro-frontali impari pulchre rubra ; pinnis , ventra- libus nigris , dorsali et anali dimidio basali fuscescente-ftavis vel aurantiacis dimidio libero fuscis vel nigricantibus postice rubro marginatis , caudali basi fuscescente medio vel postice vitta transversa diffusa fusca vel nigricanle postice rubra vel aurantiaca ; — aetate valde provectis , corpore pinnisque fuscescente-griseis , fasciis transversis diffusis vel nullis ; pinnis pectoralibus et ventra- libus aurantiaco-fuscis vel nigricantibus ; — iride juvenilibus et adultis bava vel flavescente-rosea margine orbitali fuscescente. B. 6 . D 5736 ad 5/40 (rarissime 6/37), P. 2,16 vel 2/17. Y. 1/5. A, 3/26 ad 3/29. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Chaetodon pinnatus L. , Mus. Ad. Frid. p. 64 tab 33 fig. 6 ; Syst. Nat. ed. 10 a I p. 272; L.Gm., Syst. nat. ed. 13a p. 1241; Bl. Schn. , Syst. p. 230 (nec Bonn.). Chaetodon microlepidotus capite inermi etc. Gron. , Mus II p. 16 m>. 193. Chaetodon rostro obtuso capite inermi etc. Gron. , Zoophyl. p. 70 n°. 236. 76 Platax marginatus V. Hass. , Icon. ined. Platax gampret Blkr, Verh. Bat. Gen. XX1ÏI Chaelod. p. 29; Faun. ichth. Jav. spec. nov. , Nat. T. Ned. Ind. I p. 105. Chaetodon setostis Gron. , Cat, ed. Gray p. 76. Platax expansus Thioll. = Platax anagon Montrouz. , Faun. Woodlark. p. 169. Gampret Mal. Bat. ; Taferbor Manad. ; Dawon-baru ; Papeh Batjan. Hab. Singapura ; Java (Batavia , Surabaya) ; Madura (Sumanap) ; Gelebes (Manado) ; Batjan (Labuha) ; in mari. Longitudo 14 speciminum 125"' ad 360'". Rem. Le Platax pinnatus est voisin du batavianus par la forme du tronc , par le profil fronlo- rostro-dorsal et par la présence de dents voméro-palalines , mais il se distingue par le nombre des épines dorsales (cinq ou très-rarement six) , par un moindre nombre d’écailles aux ran- gées transversales de la moitié antérieure du tronc, et par quelques rayons de plus aux nageoires dorsale et anale. On reconnaît encore le pinnatus au profil rostro-tronlal concave des adoles- cents et des adultes. Les individus de I âge moins avancé ont encore ceci de caractéristique , qu’il existe une bandelette roslro-frontale rouge et impaire sur la ligne médiane , et que les nageoires dorsale et anale ont la moitié postérieure bordée de rouge. L’espèce n’est connue habiter , hors l’Inde archipélagique , que la mer de file Woodlark. Platax batavianus CV. , Poiss. VII p. 169; Blkr, Verh. Batav. Gen. XXIII Chaet. p. 28; Verh. Kon. Akad. Wet. XVII, Chaelod. p. 165; Kner, Zool. Beise Novara, Fisch. p. 165. - Atl. Tab. 581 , Chaet. tab. 19 fig. 1 , 2. Plat, corpore rhomboideo , altitudine spinam analem anteriorem inter et spinarn dorsalem anteriorem longitudine corporis absqoe pinna caudali minore; latitudine corporis 4 cire, in diametro dorso-ventrali ; capite 4 ad 4i/ s in longitudine corporis; linea rostro- frontali rectiuscula aetate provectis ante oculos convexa ; linea fronto-rostro-ventrali ore clauso obtusangula angulo non rotundata ; ocuîis diametro 2>/ 2 ad 3 in longitudine capitis, diametro 1 âd W 3 distantibus; osse praeorbiiali junioribus et aetate provectis oculi diametro conspicue humiliore; rostro apice juvenilibus vix vel non adullis conspicue inlra oculi marginem inferiorem sito ; dentibus vomero-palatinis aculis bene conspicuis , palatinis in thurmulas 2 brèves vittae dentium vomerinae contiguas dispositis ; praeoperculo margine inferiore denticulis vix conspicuis scabro ; squamis trunco angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 75 cire., inlra lineam lateralem in sériés 65 cire, transversas dispositis; squamis 50 cire, in sérié horizontali os seapulare inter et basin pinnae caudalis quarum 25 cire, in dimidio trunci anteriore ; squamis sérié transversa 75 cire, spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem, 55 cire, spinam analem 1 m inter et lineam dorsalem, 30 cire, initium lineae lateralis inter et spinam dorsi î m , 20 cire, apicem curvaturae lineae lateralis inter et lineam dorsalem ; distantia curvaturam lineae lateralis inter et spinam dorsi i m capitis longitudine minore ; pinnis dorsali et anali junio- ribus et adolescentibus valde acutis' radiis anterioribus dorsalibus trunco non ad vix analibus trunco multo ad duplo brevioribus , aetate valde provectis angulatis obtusiusculis convexiusculis vel convexis radiis anterioribus dorsalibus trunco plus duplo analibus trunco triplo cire, brevioribus; dorsali spina postica junioribus capite vulgo longiore aetaLe provectioribus capite vulgo breviore ; pectoralibus^ acute vel obtusiuscule rotundatis capite brevioribus ; ventralibus acutis radio 1 ° juvenilibus capite duplo ad plus duplo aetate provectis capite minus duplo ad paulo tantum longiore , spina junioribus et adultis capite breviore ; caudali truncata angulis acuta capite non ad vix breviore; colore corpore junioribus ex griseo vel ex chalybeo flavescente aetate provectis chalybeo- gnseo vel fusco ; iride flavescente margine pupillari aurea ; fasciis transversis fuscis vel nigricantibus , oculari , dorso-axillo-ventrali et dorso-anali junioribus bene distinctis aetate provectis diffusis vel nullis ; pinnis imparibus fuscescente-aurantiacis vel fuscis , pectoralibus vulgo aurantiacis , ventralibus vulgo fuscis ; dorsali et anali marginem liberum versus vulgo nigricantibus. B. 6 . D. 7/29 ad 7/33 (rarissime 6/31). P. 2/15 ad 2/17. Y. 175. A. 3/22 vel 3/23. G 1/15/1 et lat. brev. Syn. Galioen-visch Ren. , Poiss. Mol. I tab. 12 fig. 75. Chêtodon vespertilion ( variété du) Lac. , Poiss. IV tab. fig. 2. Platax fuscus K. Y. H. , Icon ined. ? (juvenis). Platax arthriticus Günth. , Gat. Fish. II p. 491 (nec GY. nec Gant.). Gampret Mal. Bat. ; Pabal Sundan. ; Tudjong-prio Bintang. Ilab. Sumatra (Telokbetong , Benculen , Siboga) ; Nias ; Pinang ; Singapura ; Bintang (Rio) ; Bangka (Muntok) ; Biliton (Tjirutjup) ; Java (Batavia, Bantam) ; Duizend-ins. ; Gelebes (Macassar, Bonthain, Manado); Solor (Lawajong) ; Ternata; Amboina; Waigiu ; in mari. Longitudo 8 speciminum 135"' ad 290’". Rem. Le Platax batavianus est remarquable parmi ses congénères par les sept épines dorsales et par la présence de dents voméro-palalines bien développées. M. Günlher, croyant le Chaetodon arthriticus Bell l’adulte de cette espèce , l’a rebaptisé Platax arthriticus , mais j’ai déjà dit que l’espèce de Bell ne représente que l’âge adulte du Platax leira. Les adultes du teira et du batavianus sont fort distincts par la physionomie , ceux du teira ayant le profil rostro-Irontal plus convexe et beaucoup moins luyant en arrière , et l’apex du museau descendant beaucoup moins au-dessous de niveau de l’orbite. Au reste le profil fronlo-roslro-ventral , dans le batavianus , est aussi bien en forme d’angle obtus non arrondi dans les adultes que dans les individus moins âgés. L’espèce n’est positivement connue jusqu’ici que de l’Insulinde. 77 Subfamilia ZANCLIFORMES. Chaelodonloidei corpore transversim ovali , squamis minimis spinulosis ctenoideis vestito; capite superne Iateribusque squamato; dentibus raaxillis selaceis simplicibus; maxillis, superiore non prolraclili , inferiore ramis coniiguis horizonlaliler immobilibus ; aperluris branchialibus isthmo lalissimo separalis ; cute gulo-interbranchiali non a cule praeventrali dislincla ; pinna dorsali indi- visa , parte spinosa parle radiosa plus triplo breviore spinis 7 subcontiguis ex parte flexilibus pro- ductis et radiis 39 ad 44 ; ventralibus sub basi pecloralium inserlîs ; anali spinis 3 et radiis plus quam 30; caudali radiis fissis 14. B. 5. ZANCLUS Comm. GV. = Pomacanthus Lac. = Gonopterus Gron. = Gnathocentrum Guich. Corpus ovale. Rostrum valde acutum. Dentes, maxillis biseriati, vomerini nulli. Ossa opercularia edenlula. Squamae minimae oculo nudo vix distinguendae. Linea lateralis basin caudalis attingens. Pinnae dorsalis et analis parle radiosa antice quam poslice pluritoties altiore. Rem. Les deux espèces connues sont fort voisines l’une de l’autre par les formes, par les nom- bres et par les couleurs , mais on réussit à les nettement distinguer par les caractères suivants. I. Préorbitaire sans épine. Tête environ 3 fois dans la longueur totale. Grande tache rostro-sousoculaire noire et triangulaire fenestrée. 1. Zanclus cornutus Cuv. II. Préorbitaire à épine recourbée. Tête environ SVî fois dans la longueur totale. Point de tache rostro-sousoculaire fenestrée. 2. Zanclus canescens Günth. Zanclus cornutus CV. , Poiss. VII p. 78 lab. 177; Blkr, Verh. Bat. Gen. XXIII Chaet. p. 22, Verh. Kon. Ak. Wet. XVII, Chaetod. p. 167; Thioll. , in Montrouz. Faun. Wood- lark p. 167; Günth., Cat. Fish. II p. 493; Day , Fish. India I p. 111 tab. 28 fig. 4. — Atl. Tab. 366 , Chaet. tab. 4 fig. 1 , 2. Zancl. corpore disciformi-ovali , altitudine spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem ad l‘/a in tota ejus lopgi- tudine , 1 tantum vel minus quam 1 in ejus longitudine absque rostro et absque pinna caudali ; latitudine corporis 5 ad 6 in distantia spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem; capite 3 fere ad 3 et paulo in longitudine corporis, multo altiore quam longo ; linea roslro-nuchali rostro valde concava nucha convexa ; oculis diametro 3 fere ad 4 in longitudine capitis , minus ad paulo plus diametro 1 distantibus ; orbita antice processu conico osseo rudimentario vel bene evoluto juvenilibus vulgo nullo ; naribus ante pupülam vel ante oculi partem inferiorem perforatis , anterioribus valvula claudendis ; rostro valde acuto oculi diametro sat multo ad plus duplo longiore , ab apice usque ad orbitam l 3 / 4 ad l»/ a in longitudine capitis; osse praeorbitali spina nulla; labiis latis tenuibus ; dentibus maxillis curvatis biseriatis sérié externa quam sérié interna multo longioribus ; linea maxillo-ventrali antice valde concava postice valde convexa ; praeoperculo obtusangulo margine inferiore concavo; squamis capite , trunco pinnisque minimis oculo nudo non vel vix distinguendis ; linea laterali maxime curvata continua basin pinnae caudalis attingente ; pinna dorsali spinis 2 anterioribus rigidis pungentibus oculo multo brevioribus, ceteris tenuibus flexilibus plus minusve productis spina 3 a aulem ceteris longiore et latiore in setam toto corpore vix breviorem ad multo longiorem producta ; dorsali radiosa dorsali spinosa plus triplo ad quadruplo longiore sed multo humiliore , antice elevata , postrorsum altitudine sensim decrescente , antice quam postice pluritoties altiore ; pectoralibus acutis capite brevioribus ; ventralibus acutis radio 1° plus minusve producto capite non ad paulo breviore ; anali dorsali radiosa paulo breviore , spinis mediocribus 3 a ceteris multo longiore , multo longiore quam alta , parte radiosa antice acuta vel acutiuscule rotundata , radiis postrorsum longitudine decrescentibus ; caudali extensa subtrun- cata vel concaviuscula multo latiore quam longa angulis acuta, radiis lateribus quam mediis multo longioribus capite brevioribus; colore corpore pulchre flavo ; iride flavescente vel rosea , rarius fusca ; vitta rostro-postmaxillo-frontali fusca vel nigricante interne fenestrata postice margaritaceo limbata ; fasciis trunco 2 latis transversis fuscis vel nigricantibus margaritaceo vel coerulescente marginatis, anteriore dorso-fronto-oculo-ventrali interne quam superne multo latiore superne vittulis 3 inlerne vittulis 2 transversis coeruleis percursa, posteriore dorso-anali anteriore graciliore apicem dorsalis radiosae et analis radiosae attingente; pinnis dorsali et anali flavis , parte radiosa aetate provectis nigro marginatis; pectoralibus flavis; ventralibus fuscis vel nigricantibus; caudali tota fere fusca vel nigra , nigro antice et postice vittula margaritaeea limbato , margine posteriore medio fïava. B. 5. D. 7/41 ad 7/44. P. 2/16 vel 2/17. Y. 1/5. A. 3/32 ad 3/36. C. 1/15/1 et lat. brev. Syn. Moorsche Afgodt , Jean Swangi , Speervisch Ruysch , Coll. nov. pisc. Amb. p. 1,2,3 tab. 1 fig. 2, 19, tab. 2 fig. 5. Besaantie , Moorse Afgodt, Speervisch Ben., Poiss. Mol. I tab. 12 fig. 76, II tab. 9 fig. 44, tab. 39 fig. 173. Gevlamde trompetler., lkan Paroeli jang djantan, Ikan Jsop batoe , Alferez djawa Yalent. , Amb. fig. 168 , 177 , 245 , 246. Chaetodon aculeis 2 brevibus supra oculos ossiculo 3° pinnae dorsalis longissimo Art. , Syn. p. 79 , Descr. pisc. p. 92. Tetragonoptrus no. 14 Klein, Miss. Pisc. IY p. 39, 40 tab. 12 fig. 3. Chaetodon duabus aculeis brevibus supra oculos etc. Seba, Thés, III p. 65 tab. 25 fig. 6. IX 20 78 Chaetodon cornutus L., Syst. nat. ed. 10 a I p. 273; L.Gmel. , Syst. nat. ed. 13 a p. 1241 ; Bonn., Encycl. méth. Ichth. p. 80 tab. 44 fig. 168; Bl. , Ausl. Fisch. III p. 72 tab. 200 fig. 2; BI.Schn., Syst. p. 221, Lac., Poiss. IV p. 453, 471, 473 tab. 2 fig. 1. Chaetodon nudus et Gonopterus moerens Gron. , Gat. ed. Gray p. 76 , 77, Gayam Mal. Batav. Sceleton , in Rosenth. Ichth. Taf. tab. 13 fig. 3; Agass., Poiss. foss IV tab. G. Ilab. Sumatra (Benculen , ülacan) ; Batu ; Cocos (Nova-selma) ; Java (Batavia , Prigi) ; Celebes (Badjoa , Manado , Tanawanco) ; Flores (Larantuca) ; Timor (Kupang) ; Halmahera (Sindangole) ; Ternata ; Batjan (Labuha) ; Geram ; Amboina ; Harucu ; Banda (Neira) ; Goram; Waigiu; Nova-Guinea; in mari. Longitudo 25 speciminum 65'" ad 190'". Rem. Cette espèce est fort commune dans l’Inde archipélagique. Elle s’étend fort loin hors ses limites, dans le bassin Indien jusqu’aux îles Maurice et de la Réunion et même jusqu’à la côte Zanzibare , et dans le bassin Pacifique jusqu’aux îles Woodlark et Sandwich. Zanclus canescens Günlh. , Cat. Fish. R p. 493; Blkr, Verhand. Kon. Akad. Wet. XVII, Chaetod. p. 169. — Atl. Tab. 366 , Chaet. tab 4 fig. 3. Zancl. corpore disciformi-ovali , altitudine spinam ventralem inter et spinam dorsalem anteriorem l'/j ad l’/t in tota ejus Ion- gitudine , minus quam 1 in ejus longitudine absque rostro et absque pinna caudali ; latitudine corporis 5 1 /* ad 7 in distantia spinam ventralem inter et spinam dorsi anteriorem ; capite 3 2 / 3 cire, in longitudine corporis , multo altiore quam longo ; linea rostro-nuchali rostro concava nucha convexa; oculis diametro 2 >[ 2 cire, in longitudine capitis , minus diametro 1 distantibus; orbita processu conico osseo nullo ; naribus ante oculi partem inferiorem perforatis , anterioribus valvula claudendis rostro acuto oculo paulo breviore ; osse praeorbitali interne spina conica curvata postrorsum et paulo extrorsum spectante ; rostro ab apice usque ad orbitam 2 in longitudine capitis; labiis latis tenuibus; dentibus maxillis gracilibus integris curvatis biseriatis sérié externa quam sérié interna multo longioribus ; linea maxillo-ventrali antice valde concava postice valde convexa ; praeoperculo obtusangulo margine inferiore concaviusculo ; squamis capite , trunco pinnisque minimis scabris oculo nudo parum distinguendis ; linea laterali maxime curvata basin pinnae caudalis attingente ; pinna dorsali spinosa spinis 2 anterioribus rigidis pungentibus oculo multo brevioribus , ceteris tenuibus flexilibus plus minusve productis spina 3 a autem ceteris longiore et latiore in setam toto corpore paulo longiorem producta ; dorsali radiosa dorsali spinosa plus triplo longiore sed multo humiliore , antice elevata postrorsum altitudine sensim decrescente , antice quam postice plurito Lies altiore; pectoralibus acutis rotundatis capite non vel vix brevioribus ; ventralibus acutis radio 1° producto capite longiore ; anali dorsali radiosa non vel vix breviore, spinis mediocribus 3* ceteris multo longiore , duplo cire, longiore quam aîta , parte radiosa antice acute vel acutiuscule rotundata , radiis postrorsum longitudine decrescenlibus ; caudali extensa truncata multo latiore quam longa, radiis lateralibus quam mediis multo longioribus capite paulo ad non brevio- ribus ; colore corpore flavo ; iride flavescente vel rosea margine orbitali ex parte fusca ; labiis fuscis ; villa rostro-postmaxillo- frontali nulla ; fasciis trunco 2 latis transversis fuscis margaritaceo limbatis , anteriore dorso-fronto-oculo-ventrali antice quam postice profundiore inferne quam superne multo latiore superne vittulis 2 vel 3 interne vittulis 2 transversis coeruleis percursa , posteriore dorso-anali fascia anteriore graciliore apicem dorsalis radiosae et analis radiosae attingente ; pinnis , dorsali spinosa fuscescente , dorsali radiosa, anali et pectoralibus flavis, ventralibus et caudali fuscis, caudali postice medio flavo sat lato marginata. B. 4. D. 7/40 vel 7/41. P. 2/16. V. 1/5. A. 3/34 vel 3/35. G. 1/15/1 et lat. brev. Syn, Chaetodon canescens aculeo uirinque ad os etc. Art. , Descr. spec. pisc. p. 93 ; Synon. p. 79. Tetragonoptrus N°. 13 Klein, Miss. Pisc. IV p. 39 tab. 12 fig. 2. Chaetodon canescens L. , Syst. Nat. ed. 10 a I p. 272 ; Bonn , Ichth. p. 30 tab. 43 fig. 166; L. Gmel. , Syst. Nat. ed. 13* p. 1240; BI.Schn., Syst. p. 215. Chaetodon canescens ore aculeato etc. Seb. , Thés. IÏI p 66 tab. 25 fig. 7. Pomacanthus canescens Lac., Poiss. IV p. 517, 519. Zanclus centrognathos GV. , Poiss. VII p. 397. Gnathocentrum cenirognathum Guich. , Ann. Soc. Linn. Maine Loir. V (cop. sep. p. 6). Zanclus Montrouzieri Thioll. in Montrouz, , Faun. Woodlark p 168. Hab. Gelebes (Manado) ; Amboina ; in mari. Longitudo 3 speciminum 65"' ad 70'". Rem. Artedi connaissait fort bien cette espèce , mais d’après un individu décoloré seulement. Les figures publiées dans le Thésaurus de Seba et dans les Missus piscium de Klein, sont manifes- tement faites, elles-aussi , sur des individus décolorés. Le canescens se distingue du cornutus par l’épine sousorbitaire , par son corps plds haut et plus trapu et par son museau notablement plus court. Les écailles aussi , du canescens , sont un peu plus grandes et plus rudes que dans le cor- nutus, mais leur petitesse et leur disposition irrégulière ne permet pas d’en donner la formule. Les couleurs , dans les deux espèces , sont à-peu-près les mêmes , mais le canescens se distingue par l’absence de la bandelette brune fronto-maxillaire fenestrée (si remarquablement dessinée dans le cornutus) et puis encore tous mes trois individus ont toute la partie épineuse de la dor- sale brunâtre. J’ai vu bon nombre d’individus du canescens , provenant de localités incertaines et en partie plus grands que ceux de mon cabinet , au Muséum d’histoire naturelle de Hambourg. Hors l’Insulinde le canescens a été trouvé aux îles Woodlark et Vanicolo , et dans l’estomac d’une espèce de Coryphène prise par 1" de latitude nord et par 75° de longitude est du méridien de Paris. 79 F A M I L I À NANDOIDEI. Percae corpore oblongo vel oblongo-ovali valde compresso, squamis ctenoideis veslito; , capite squamalo non vel non mullo longiore quam alto; ore antico ; dentibus maxillis , vomerinis, pala- tinis, sphenoideis; dentibus caninis nullis; linea Ialerali inlerrupta ; pinnis verticalibus plicatilibus , dorsali indivisa parte spinosa parte radiosa duplo vel plus duplo longiore spinis 13 ad 17 et radiis 7 ad 17; pecloralibus rotundatis radiis inferioribus lissis ; ventralibus radiis Assis 5 ; anali spinis 3 vel 4 et radiis 5 ad 9 ; eaudali convexa radiis Assis 12; apertura branchiali sub gula continua ; ossibus pharyngealibus inferioribus non coalitis ; pseudobranchiis nullis. Celle petite famille est bien marquée , dans la division des Perches , par la combinaison des caractères d’une ligne latérale interrompue, d’une dorsale à 13 jusqu a 17 épines et d’une caudale à 12 rayons divisés. On n’en connaît jusqu’ici que neuf ou dix espèces, qui habitent les eaux douces de l’Asie méridionale et des îles de la Sonde et appartiennent aux genres Nandus CV. , Pristolepis Jerd. et Badis Blkr. Celles de Badis sont propres à l’Asie continentale. L’Insulinde ne paraît nourrir qu’une seule espèce de Nandus et que deux de Pristolepis; sav. 1. Nandus nebulosus Blkr. — 2. Pristolepis fascialus Day — 3. Pristolepis Grootii Blkr. NANDUS CV. - Bedula Gr. Dentes sphenoidei et linguales in vittam gracilem disposili. Maxilla superior maxime protractilis ramo intermaxillari adscendenle longissimo verlicem altingente. Rictus magnus. Praeoperculum denticulalum. Operculum spina unica. Membrana interbranchialis profunde incisa gracilis alepidota. Squamae trunco 50 ad 50 in sérié longitudinali. Linea lateralis basi pinnae caudalis desinens. Squamae inguinales elongatae nullae. Isthmus intervenlralis squama elongala composila. Pinnae; dorsalis spinis 13 vel 14 et radiis 11 ad 13, analis spinis 3 et radiis 5 ad 7. Rem. On ne connaît jusqu’ici que deux espèces de Nandus, l’une du continent Indien et l’autre des îles de la Sonde. Ces deux espèces sont fort distinctes l’une de l’autre , le Nandus. marmo- ratus, c’est-à-dire l’espèce du continent de l’Inde, ayant les écailles plus nombreuses, la tête plus pointue , la mâchoire inférieure notablement plus longue que la supérieure , une épine de moins à la dorsale, etc. — M. Günlher cite le Nandus marmoralus comme habitant aussi les Moluques, mais celte indication, fondée seulement sur un individu provenant d’un mar- chand naturaliste, ne mérite point de conAance tant qu’il n’a pas été constaté, par l’obser- vation directe , que les Moluques possèdent en effet de ces poissons. Les caractères de l’espèce de la Sonde se rendent en peu de mots. I. Corps à 33 jusqu’à 35 rangées transversales d’écailles. 14 épines dorsales. Nandus nebulosus Blkr , Bijdr. ichth. Biliton , Nat. Tijdschr. Ned. Ind. III p. 92 ; Espèc. insul. Nandoïd. , Arch. néèrl. sc. natur. IX p. 458 tab. 8 Ag. 1 ; Günth. , Calai. Fish 111 p. 568. - Atl. Tab. 391 , Mull. tab. 1 Ag. 1. Nand. corpore oblongo compresso , altitudine 3 cire, in ejus longitudine , latitudine 2 ad 2 et paulo in ejus altitudine ; capite acuto 3>/i ad 3'/, in longitudine corporis; altitudine capilis \ ad 1 et paulo, latitudine capitis PI, ad 2 fere in ejus longitudine ; oculis diametro 3 ad 3 >/î in longitudine capitis, diametro '/î ad »/i distantibus; linea rostro-frontali rectiuscula; osse praeorbitall edenlulo vel dentibus minimis seabriusculo ; naribus distantibus posterioribus orbitae subcontiguis patulis , anterioribus parum con- spicuis membrana elevata claudendis ; maxilla superiore postice alepidota , maxilla inferiore vix breviore , sub oculi margine poste- riore desinente, maxime protractili, ramo intermaxillari adscendente verticem altingente; dentibus maxillis parvis aequalibus; dentibus vomerinis , sphenoideis lingualibusque in vittam gracilem , palatinis et pterygoideis utroque latere in vittas 3 graciles inaequales disposais ; dentibus pharyngealibus parvis acutis ; ossibus pharyngealibus inferioribus oblongis duplo cire, longioribus 80 quam latis , parte anteriore tantum subcontiguis ; praeoperculo obtuse rotundato ubique squamato squamis ante limbum in sériés 7 cire, transversas dispositis , margine libero angulo praesertim leviter denticulato ; spina opereulari mediocri ; linea laterali sub media vel posteriore parte dorsalis radiosae interrupta ; squamis corpore angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in sériés 33 ad 35, infra lineam lateralem in sériés 31 vel 32 trans versas dispositis; squamis 16 in sérié transversa basin pinnae ventralis inter et dorsalem quarum 4 vel 3 1 /* lineam lateralem inter et spinas dorsales médias ; pinna dorsali spinis validis 3 a 4 a et 5 a ceteris vulgo longioribus 3 ad 4 in aîtitudine corporis , parte radiosa parte spinosa multo altiore obtuse rotundata basi squamata ; pectoralibus obtuse rotundatis et ventralibus acutiusculis capite absque rostro brevioribus; anali spinis validis 2a ceteris longiore oculo non ad paulo longiore , parte radiosa basi squamata dorsali radiosa non vel vix humi- liore acutiuscule vel obtusiuscule rotundata ; caudali obtuse rotundata capite absque rostro non ad paulo breviore ; colore corpore superne fuscescente-viridi , lateribus et interne aurantiaco-viridi ; iride aurea fusco tincta ; corpore fasciis transversis diffusis fuscis ; capite corporeque insuper maculis sparsis fuscis ; pinnis aurantiacis , dorsali parte spinosa fuscescente , dorsali radiosa guttuîis fuscis in sériés longitudinales, ventralibus et caudali guttuîis fuscis in sériés transversas dispositis. B. 6. D. 14/11 ad 14/13. P. 2/15 ad 2/17. V. 1/5. À. 3/5 ad 3/7. G. 1/12/1 et lat. brev. Syn. Bedula nebulosa Gr. Hardw. , lllustr. Ind. Zool. Il Pisc. tab. 1 fig. 2. Ilab. Sumatra (Lahat) ; Singapura ; Bangka (Toboali, Marawang) ; Biliton (Tjirutjup) ; Bornéo (Pamangkat, Bangkayan), in fluviis. Longitudo 14 speciminum 65'" ad 135'". Rem. Le Nandus des îles de la Sonde est fort distinct de celui du continent Indien (Nandus marmoratus Cuv.). Sur un individu de cette dernière espèce je compte 50 rangées transversales d’écailles au-dessus de la ligne latérale , et 22 ou 25 rangées longitudinales entre la ventrale et la dorsale dont 6 entre la ligne latérale et la dorsale. Les écailles préoperculaires aussi y sont plus nombreuses ; puis encore elle a la tête plus pointue , la mâchoire inférieure notablement plus longue que la supérieure , la mâchoire supérieure squammeuse , une épine de moins à la dorsale , etc. PRISTOLEPIS Jerd. = Catopra Blkr = Paranandus Day. Dentes sphenoidei et linguales obtusi vel graniformes in thurmam magnam latam dispositi. Maxilla superior ramo inlermaxillari adscendente brevi. Rictus mediocris. Praeoperculum denti- culatum. Operculum spinis 2. Membrana interbranchialis vix emarginata, lata, dense squamata. Squamae trunco 28 ad 30 in sérié longitudinal!. Lineae lateralis pars posterior pinna caudali pro- ducta. Inguines et isthmus inlerventralis squama elongata. Pinnae, dorsalis spinis 15 ad 16 et radiis 11 ad 17, analis spinis 3 vel 4 et radiis 8 vel 9. Rem. Le genre Pristolepis est éminemment distinct par les larges lames dentaires du palais et de la langue (lames occupant les os sphénoïdes et basi-hyaux) , et par la large membrane inter- branchiale densément couverte d’écailles. Les deux espèces insulindiennes se font aisément reconnaître par les caractères suivants: I. Préorbitaire lisse. Trois épines anales. Joues à six rangées longitudinales d’écailles. A. Cinq (4>/ 2 ) rangées d’écailles entre la ligne latérale et les épines dorsales médianes. 1, Pristolepis fasciatus Day. B. Quatre (3 ! /î) rangées d’écailles entre la ligne latérale et les épines dorsales médianes. 2. Pristolepis Grootii Blkr. Pristolepis fasciatus Day , Fish. India I p. 131 tab. 32 fig. 3. — Ali. Tab. 591 , Muü. tab. 1 fig. 4. Pristol. corpore oblongo compresse, aîtitudine 2*/, ad 2»/i in ejus longitudine, latitudine 2*/ 3 ad 3 in ejus aîtitudine; capite obtuso 3 i/a ad 4 fere in longitudine corporis , aeque alto ac longo ad paulo altiore quam longo ; latitudine corporis l 1 /* ad 2 in ejus lon- gitudine , oculis diametro 3'/j ad 4 '/ 2 in longitudine capitis , diametro 1 ad l */2 distantibus ; linea rostro-frontali juniofibus rectius- cula vel concaviuscula , aetate provectis interdum convexiuscula ; rostro obtuso oculo breviore , alepidoto ; naribus distantibus , posterioribus orbitae approximatis patulis , anterioribus brevitubulatis ; dentibus praeorbitalibus parvis parum conspicuis ; maxillis subaequalibus , superiore sub oculi dimidio anteriore desinenle ; dentibus maxillis parvis acutis , sérié externa intermaxillaribus piaesertim ceteris majoribus subaequalibus; dentibus vomerinis , palatinis et pharyngealibus parvis acutis, vomerinis in thurmulam oblongo-ovalem transversam , palatinis utroque latere in vittam sat gracilem postice quam antice latiorem dispositis ; dentibus lingualibus et sphenoideis obtusis graniformibus , lingualibus in thurmam latam lagenaeformem antice acutam postice subtruncatam multo longioiem quam latam, sphenoideis in thurmam duplo cire, longiorem quam latam quadratiusculam vel dimidio posteriore quadiatiuseulam dimidio anteriore trigonam apice acutiuseulam dispositis; ossibus pharyngealibus inferioribus sat gracilibus plus duplo longioribus quam latis parte anteriore tantum subconliguis ; praeoperculo subrectangulo angulo rotundato leviter denticulato; squamis genis in sériés 6 longitudinales dispositis , sérié inferiore limbum tegente ; suboperculo inferne et interoperculo superne margine libero vulgo scabriusculis ; operculo spinis 2 mediocribus pungentibus ; mento et cute interbranchiali vix emarginata dense squamatis , squamis corpore angulum aperturae branchialis superiorem inter et basin pinnae caudalis supra lineam lateralem in TRACIHCHTH IL. lab.UCIVI. (N $$w mm) 'III ILLHOHDVEJ, r,! ""• •'■'• ■ vW ^vvvvw r ,: ^ 4v '\< ,4^6léSf- ’:ïr& iKAC'mCJriT II. IV. Tab.CCCLVili. r,„ ^ v\ .•••' •• 1>; K""* 1 ’”’!*. ;i*Ù\V, j*" »i TRAOHICHTH.V. v Tab.CCCUX. TRACHIOHTH.VL OHAETOD.TAB.I. CHAETOD „TAB. III. Tab.eCCEOr Tab.CCCLXVI. " I — ^ *‘** , * aW » **— MH IJiMiMl 1^ : .;; ;;;-■, ^ ' ' ■- *•«■»**-= ■ ■ ??*««%=* lâM^Se! Tab.CCCLXOT. Ghromolith. deX mrîk & limier CHAETOD. TAB.V: x., Spei^ler, ^*r !5—> — < SÈÛf^*,~ . i l HIAETOD. TABA [IL. CHAET OD . TÀB. IX. T ab. CCCUII. «a %'S^4sJ!!!È^af f QL •Viiw jnt ep’iàu-* Or^C^ CHAETÔD. TAB.X ïab.cccLxxn. L. Speiôler. del . Ciu'ornolitli de Ejiinlt jcBmcK/r. l?jBleeker, dir. ÇIJLVETOD. T AB. XI. (TIAKTOI). ’J'Ali. XII . la b, (U b AA CHAETOD. TAB.AAH. TaMCCUXDL . 4 * v V v « \ cq P4 C'HAKTOI). TAB. XVIIL. rTfflTTT TACCÇLHE T..1, .FCC LX.VXII Tab recixmij . NCIAKX. T AB. TI . SCIAEN. TAB.1TI. • Tab.Ct'CLXXXVI sciak.v tab.'VT ïa>.cccmxvin SILLAG.TAB.I. TaU'CCLXXXlX. PSRÜDOCHROM. TAB.I. Tab.CCCXC. NAN1). MIJLL . TAB.T . MU LL T'A J 5 IV. /Æ Tab.CCQCCIV. OSPHROM. TABI Tab.CCCTCÏ OSPHROM. T AB. II. OPHIOC. TAB.L. Tab.CCCXCVJl. OPHIOC. T AB. III. POMAC. TAB.I, PQMA.C. r ILVB. Q P 031 AC T AB. PQMAC. TAB.1V. POMAC . TABY. Tab.CCCClV. PQMAC. TA1VVI PO MAC. TAB.VII. POMÀC.TAB. TabM'-lJCUL PQMAG* X4B.JXL Tab.CCC CX N< OIÎP. T AB. I . O O â mm SCORP. TAB.II. A SVX cRT DOS Tab.CCCCXYII. ^K' s Æ/WSIls ~ 4 ~ 1 j \^t i mm.t y^r uj^yWMBpn rV»' f > -fTS JH r jÆ'î '^1 JK&oÉe3WW HBfeAVT^ *JyWÊ&. . //, >rti V; rti fo^l SJ ,it ^^^çcfaEsJ PLATYG. TAB. I . Tah.CCGCXVHL platyc.tab.il •• Tab.ccccm. PLATYC. TAB.III. /«l, - Tab.CCCCXX. - /