THE LIBRARY
oF

SARAH COOPER HEWITT

PRESENTED IN MEMORY OF
EINER AST NERENS

ABRAM S. HEWITT

AND HER SISTER

ELEANOR GARNIER HEWITT

ze

VERZAMELING

WAN

UITLANDSCHE ex ZELDZAAME

VOGELEN,

BENEVENS EENIGE VREEMDE

DIEREN en PLANTGEWASSEN:

IN *T ENGELSCH NAAUWKEURIG BESCHREEVEN EN NAAR
| \T LEVEN MET KLEUREN AFGEBEELD,

DOOR
G. EDWARDS en M. CATESBY:

_ VERVOLGENS, TEN OPZIGT VAN DE PLAATEN MERKELYK
VERBETERD, IN Fr HOOGDUITSCH UITGEGEVEN

| DOOR
JM. BE DAM ANN

THANS IN °T NEDERDUITSCH VERTAALD EN MET
AANHAALINGEN VAN ANDERE ÂUTHEUREN
VERRYKT, DOOR

M. HOUT TU YN, Meprc. Doctor.
Vv IER D-E B A N D,
BEHELZENDE

Her ZEEVENDE eN ACHTSTE DEEL.

B AMS TER D Ad,
Br JAN CHRISTIAAN SEPP, Boekverkoper.
MDCCLXXVI

Nl - Á
ik
EE

AAN ad

DEN WEL EDELEN GELEERDEN HEERE

N

DEN HEERE

ABRAHAM KAPPELHOFF,

MEDICINE DOCTOR.
GROOT KENNER EN LIEFHEBBER DER
NATUURLYKE HISTORIE;
WORD MET WAARE HOOGACHTING
bir ZEEVENDE eN ACHTSTE DEEL

peezeR NEDERDUITSCHE UITGAVE

per UITLANDSCHE VOGELEN

vaN EDWARDS en CATESBY,

_EERBIEDIGST OPGEDRAGEN
DOOR

ZYN WEL EDELENS

onderdanig bereidwillige Dienaar

JAN CHRISTIAAN SEPP.

Ee
o
zemned

VERZAMELING

vaN UITHEEMSCHE en ZELDZAAME

REGE LEN.

REVE NDE. DRE L
P L A A T IL

De gekroonde Adelaar (1).

FS is omtrent een derde part kleiner dan de grootfte Arenden, die wy if
Eúropa hebben, maar hy fchynt niet minder fterk en dapper te zyn dan de
änderen. | E

De Bek, én de Huid, die het oppetfte ván de Bovenkaak bedekt, het Wasch
genaamd, waar in de Neusgaten geplaatft zyn, hebben een donkere Kleur. De hoe-
Ren van den Bek loopen ver agterwaards onder dè Oogen, en zyn geelachtig ,
de Oogkringen roodachtig Oranje-Kleur. Het voorfte van den Kop, de plekken
daar dè Oegen in ftaan, ende Keel, zyn gedekt mét witte Vederen, doorzaaid met
kleine Zwarte Vlakjes. Het agterfte van den Hals en van den Kop, de Rug en de
Wieken, #yn donker of zwartachtig bruin, de buitenfte randen der Vederen helder
bruin, de Slagpennen donkerer dan de andere Veders der Wieken. De bovenrand
én detippen van eenigen der kleinfte Dekvederen, zyn wit. De Staart is bruin,
net zwarte Banden overdwars, van onderen donker en licht graauw. De Borft is
roodachtig bruin, met groote Zwarte Vlakken overdwats aan de zyden. Het Lyf
en de Dekvedefs onder aan de Stuir, Zyn wit met zwarte Vlakken. De Bouten, en
de Pooten tot aan de Voeten toe, zyn met witte Vederen gedekt, die een fierlyke
fprenkeling hebben van ronde zwarte Vlakken. De Voeten en Klaauwen heeft de
Vogel zeer grof en fterk: de Voeten gedekt met Schubben van een heldere Oranje-
‚ Kleur, de Klaauwen zwart. Hy verheft de Veders aan het agrerfte van den Kop
in de gedaante van een Kuif of Kroon, en daar van heeft hy zynen naam.

Ik zag deezen Vogel, in t jaar 1752, levendig op de Kermis van St. Bartholo-
fnéus, te Londen, en maakte ‘er een Aftekening van. De Man, die hem hadt,
verhaalde my , dat dezelve overgebragt was van de Kuft van Guinée in Afrika:
welk Berigt ik geloof aan flaa, alzo hetzelve my federt beveftigd is door den Heer
PeNworp, woonende op Garlick-Hill te Londen, alwaar ik twee anderen van
deeze zelfde Soort van Vogelen zag, die van daar gekomen waren. BARBOT maakt
in zyne befthryving van Guinée, in Folio te Londen Anno 1746 uitgegeven, pag.
218, gewag van een Vogel, dien hy de Gekroonde Arend: noemt, zeggende daar
van alleenlyk: „ Hier ontbreeken geen Arenden: ook verfchillen zy niet van de
>> genen, welken men in Éuropa heeft; hoewel f(ommigen niet volkomen eveneens
» zyn. De Prent verbeeldt eenen van deeze laatfte Soort , welken men zeer zeld-

ss zaam

(1) Aquila coronata. Epw. dv. V.p. 31. T. 224. coronatus. Linn. Sy/?. Nat, XIL, Gen, 42. S p. zr.
Aquila Africana criftata, Biss. dv. L. p 448. Falco

VI. Deel, A

2 VERZAMELING vaN UITHEEMSCHE

» zaam ergens anders vindt dan in de Provincie van Akra, alwaar dezelve genoemd
»» wordt de Gekroonde Arend ®. Uit dit zeggen: kan niets opgemaakt worden ;
zonder het Oog te {laan op de Afbeelding, welke hy daar van geeft, alwaar de Vo-
gel een Kuif op den Kop heeft, veel naar die van den onzen gelykende: maar
zyne Afbeelding is zeer ruuw en onnaauwkeurig , hebbende geen. Stippen noch
Vlakken. Asrrey heeft, in zyne Verzameling van Reizen, Vol. II, p. 722, Bar-
BOTS befchryving en afbeelding van deezen zelfden Vogel geplaatft; doch alzo uit
geen van beiden-veel kundigheid dienaangaande te haalen is, zo merk ik het aan
als een Voorwerp, dat tot nog toe niet wel is af gebeeld of befchreeven.

PETA AN CN

De blaamwe Walk en de kleine bruine Haagdis (2).

Deeze Vogel is tot minder dan de helft van Zyne weezentlyke grootte, in alle
Af meetingen, verkleind, Zyne Wiek, geflooten zynde, hadt de langte van 13
Duimen, daar dezelve, in deeze Afbeelding, weinig meer dan 6 Duimen lang iss
en de andere Lighaams deelen verfchillen in de zelfde evenredigheid; waar uit men
de Lighaamelyke grootte van den Vogel, ten opzigt van anderen kan berekenen.
Hy fcheen my omtrent zo groot te zyn als een gemeene Kraay. De Haagdis is in
de, Natuurlyke grootte voorgefteld. Beiden zyn zy, op de Plaat, onmiddelyk naar
* Voorwerp gegraveerd. | 4

Deeze Valk heeft een ranke en vlugge Geftalte, gelyk de Sperwer. Zyne Poo-
ten zyn lang en dun, tegenfirydig met het grove Arendachtige poftuur van veel
Vogels onder de Valken. Men moet hem in de Afdeeling der genen; die men
lang-gewiekte noemt; plaatzen. Hy heeft den Bek zwart en een weinig gegolfd,
doch niet getand, aan de zyden of kanten van de Bovenkaak. De Neusgaten {taan
in het witte Wasch, dat den Grondfteun des Beks, van boven, bekleedt: de Oog:
kringen zyn Oranje:kleur: de Huid aan de hoeken van den Bek, als ook aan de
OCogleden, is geel. De Kop, Hals, Rug, een gedeelte der Wieken en de Staart,
zyn van eene licht blaauwe of Aschgraauwe iSleur, hoedanig men in veele Zee-
Meeuwen waarneemt „ loopende een witte ftreek onder de Keel door, van het eene
Oor tot het andere. De buitenfte helft der Slagpennen is zwart; met witachtige pun-
ten ;terwyl de rand vande Wiek en haare binnenfte Dekvederen wit zyn, zo wel als
de Buik, Schenkels, Stuit en Dekveders onder aan de Staart, als ook de buitenfte
Staartvederen. De Pooten zyn tot onder de Kniejen gevederd, hebbende, zo wel
alsde Voeten , een Schubbige Huid , van eene heldere Oranje-kleur , die hun bekleedt,
en de Klaauwen zyn zwartachtig. | ” |

De kleine bruine Haagdis is over *t geheele Lyf van eene blaauwachtige Kleur,
uitgenomen twee bruinachtige Streepen , welke zig wederzyds langs de Rug uitftrek-
ken. Zy is met zwarte Vlakjes aan de bovenzyde gefprenkeld, en aan den Buik …
lichter bruin, zonder Vlakken. Men vindtze in drooge Heuvels en andere dorre
Gronden; omtrent de Wortels van oude Boomen, alwaar zy zig in de Zon blake-
ren en Vliegen vangen, enz. Ik betrapte eenmaal een van deeze Haagdisfen, zo
als dezelve aan * vegten was met een klein Vogeltje, dat op zyn Neft met nieuw-
lings uitgebroede Jongen in een Wyngaard tegen een Muur zat. Ek onderftel, dat

deeze Haagdis de Jongen tot zyn Prooy gemaakt zou hebben, indien hy ze uit
het

(2) Accipiter fabeeeruleus. Epw. Av, V. p.33. T. 225. Falco cyaneus, Linn. Sy/t, Nat, XII, Gen. 42. Sp. 10,

EN ZELDZAAME VOGELEN. 3

het Neft had kunnen haalen. Ik zag het Gevegt eenigen tyd aan, doch, toen ik ‘er
zeer naby kwam, liet de Haagdis zig op den Grond vallen en het Vogeltje vloog
van zyn Neft. Ld.

„De Valk was niet ver van Londen gefchooten, en als tets raars aan den Heer
Leman, in het Kollegie der Geneeskundigen te Londen, wegens de zeldzaamheid
van zyne Kleur, vereerd. ‘Toen men hem eerft zag , dwarrelde hy aän den voet
van eenige oude Boomen, en fcheen, geduurig aan *% vliegen blyvende , nu en dan
met zyne Bek en Pooten tegen de Stammen dier Boomen te kloppen. Men kon de
reden hier van niet gisfen, voor dat hy gefchooten was, wanneer men by de twin-
tig der boven befchreevene Haagdisfen in zyne Krop vondt, die hy liftig gevangen
hadt, door dezelven gezwind te verrasfen. Hierom oordeelde ik het niet oneigen,
zulk een Haagdis by hem af te beelden. Die men in zyne Krop vondt, waren ie-
der in twee of drie ftukken gefcheurd of gebeeten. | |

Doktor Saw heeft, in zyne Reizen door Barbarie en de Levant; een Valk of
Havik befchreeven, door hem Kuraburno genoemd, welke, zo ik meen, veel
overeenkomft heeft met deezen;, en waar omtrent hy de volgende Aanmerkingen.
tnededeelt. … De Karaburno is een Aschgraauwe Havik; van grootte als onze Bu-
5 toor of Roerdomp, hebbende een zwarten Bek; roode Oogkringen, korte geele
s Pooten, de Rug vuil Aschgraauw of blaauw, de Pennén der Wieken zwart,
» dochhet Onderlyf en de Staart witachtig ®._ Ik geloof dat-die van Doktor Saw
de zelfde Vogel is, als ik befchreeven heb, en dat dezelve geen Inboorling van En-
geland, maar by toeval herwaards overgevloogen zy. Ik denk dat Doktor Saw de
eerfte melding daar van gemaakt, en ik de eerfte Afbeelding daar van aan ’ licht
gegeven hebbe. p

SISISISISISISISISISISISISIeISISISIsIs siet
B les A iden tf HT.

De 77 vugt wan den tammèn Sorben-Boom (3)

Deeze Vrugt is hier in zyne Natuurlyke grootte vertoond, Zy groeit by Tros-
Jen of Bosfen; van drie tot zeven of agt ftuks. Ieder afzonderlyke Vrugt komt
voort als een klein geelachtig groen Appeltje, aan de zyde;, die naar de Zon gekeerd
geweeft is, rood gekleurd. De geheele Huid is doorzaaid met kleine bruine Puk-
keltjes, en het Oog is ingedrukt, gelyk in de Appelen, maar de Steeltjes zyn wat
hoekig en niet volkomen rond, gelyk ook de Takken van den Boom. De Vrugt,
‘onryp zynde, heeft eenen zeer wrangen Smaak, doch ryp zynde wordt hy zagt als
een Mispel, en krygt de zelfde Kleur, zynde dan zeer aangenaam van Smaak. Dees
ze Sorben waren op *t end van September in volkomenheid, en hadden vyf Zaaden
of Pitten in zig, gelyk de Appelen. Een doorgefneeden Vrugt en een enkele
Zaadkorrel zyn om laag op de Plaat afgebeeld, alwaar die Vrugt zig van binnen als
een Appel vertoont, uitgenomen dat het Vleesch een weinig naar den geelen trekt.
Anderen zyn van figuur als Peeren, en van deeze heb ik ’er ook een afgebeeld, om
het verfchil aan te toonen: dezelven worden zelden zo groot als de anderen, hoe-
wel zy, in alle andere opzigten; de zelfde Soort van Vrugt fchynen te zyn. De
grootfte der Sorben van de eerfte Soort , die ik heb kunnen vinden „ was twee
Loot zwaar,

Juffr,

3) Sorbus maxima f. Porifera. Ebw. Av. V.p. 1. 13. Sorbus Polis pinnatis fabtus villofis, Linn. Sy,
T. err. Sorbus fativa. C. B. Pin, 415. Sorbus legitima, Nat XII. Tom, II. Gen. 623. Sp, 3. Tamme Sorben-
Crus, Hift, Lp. ro. Dop, Pempt. 803. Tovanr. Inf, boom. Nar. Hift, IL. D, IL, Stuk; bladz. 598.

A 2

4 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Juffr. BrackwerL heeft de afbeelding van de Peerachtige Sorben-Vrugt, id
haar Kruidboek , 1, Deel, PL 174, gegeven. ' |

Deeze Sorben kwamen van Hammerfmith, een Dorp naby Londen, van waart
men een menigte derzelven op de Markt van Covent-Garden bragt , in den jaare
1752; alwaar ikzekogt. Zy waren, niettemin, diestyds nog niet bekend, by onz
voornaamfte Tuinlieden en Boomkweekers; noch ook by onze keurigfte Kruidkun=
digen omftreeks Londen , die ’er federt alles wat zy krygen konden van opkogten;,
om het Zaad te hebben. geb,

De Boom, die deeze Sorben draagt, wordt van de Franfchen Cormier of Sorbier ,
in’ Latyn Sorbus, geheten. Hy is hoog, regt; fraay getaket en bevallig voor ’%
gezigt. Zyn Baft is rauw en witachtig: het Hout ziet uit den rooden, is fyn van
Draad, taay en zeer goed voor de Draaijers; die ‘er Weevers Spoelen en andere
dingen van maaken. De Bladen zyn langwerpig, mal, aan den rand gekarteld, van
boven groen- van onderen witachtig, en gelyk die van den Esfchenboom weder-
zyds aan een Steel geplaatft, die in een enkeld Blad uitloopt. De Bloemen zyn kleii
en wit, verfcheidene by elkander gevoegd; en ieder uit vyf Blaadjes, die als een
Roos gefchikt zyn, beftaande. Deeze Boom, een nieuweling in dit Land; is; naar
ik verneem, zeer gemeen op zekere plaaten van Vrankryk , onder anderen om-
ftreeks Angers, daar hy van zelf groeit en men ?er verfcheide Soorten van heeft,
De Vrugt van de eene Soort wordt in.Latyn Sorbum pyriforme „ en die van de an-
dere Sorbum pomiforme getyteld. De meeften onzer Kruidkundigen fpreeken van _
de kragten deezer Vrugten. Zy zyn fterk famentrekkende, inzonderheid voor dat
zy haare rypheid bereikt hebben, en alsdan zeer bekwaam om ’ braaken en den
Buikloop te ftempen. Men heeft my gezegd, dat dezelven met voordeel in de Zuis
delyke deelen van Vrankryk worden voorgefchreeven, aan de genen, die zig in %
eeten van Druiven of ° drinken van Moft of nieuwen Wyn te buiten gegaan heb.
ben. Wy hebben een kleine Vrugt in Engeland, waar van de Boom in ’t wilde
groeit, geheel in Soort van deeze verfchillende, welke van GERARD genoemd wordt
Sorbus torminalis, en by ons the Common fervice-Tree, Van deeze vindt men, met
het Loof, de afbeelding op de naafte Plaat,

P L JN A : T Ï Vs

De Vrugt van den Wilden Sorben-Boom (4), în de Hand van een Jongen, die
een zonderlinge Huidkwaal badt.

In den jaare 1431 werdt aan de Koninglyke Societeit vari Londen een Jongen
vertoond, wiens Huid door eene Kwaal was aangetaft, welke men nergens vondt
befchreeven: wordende toen een Berigt daar van, met de Afbeelding van een zy=
ner Handen enz, in de Verhandelingen van de Koninglyke Societeit van Londen ;
N. 424, aant licht gegeven. Die zelfde Perfoon liet zig nog in ‘t jaar 1755 te
Londen kyken, onder den naam van de Stekelvarken-Man, hebbende een Zoon van
hem by zig, in de zelfde ftaat, Ik zagze toen beiden, en onderzogtze zeer zorgvul.
dig. De Vader, wiens naam EDUARD LAMBERT is, was te Brandon, in de Provin-
cie van Suffolk , gebooren , Zynde thans omtrent veertig Jaaren oud. Het is een
welgemaakt Man , het Aangezigt wel gefteld en bloozend hebbende; zo dat, wan=

neer

(4) Sorbus vulgaris five Torminalis, Epw. 4v. V. cordatis feptangulis, lobis infimis divaricatis. Linn.
p. 3. T. 212. Mefpilus Apii folio &c. C. B. Pin. 454. Syt Nat. XIL. Tom. IL, Gen. 622. p. 342. Wilde
Sorbus Torminalis. Dop. Pempt. 803. Crateegus Foliis Sorbenboom, Nat. Hijt. IL, D, I. Srux, bl, 587.

EN ZELDZAAME VOGELEN. 8

neer zyne Handen en Lighaam bedekt waren, hy niet van andere Menfchen {chéen
te verfchillen: maar, buiten het Aangezicht en het Hoofd, het binnenfte zyner Han-
den, de zyden en toppen der Vingeren, en de Zoolen zyner Voeten, was zyn ge-
heele Lighaam begroeid met ontelbaare dunne Wrattig uitpuilende verhevenheden,
fommigen van boven platachtig, anderen hol, eenigen puntig als een Kegel, ande-
ren onregelmaatig gefarzoeneerd. Zy ftonden byna zo digt aan elkander , als de
Borftels in een Schuijer, en werden onderfteld eene verlanging te zyn van de Te-
pelen der Huid, tot de dikte van gemeen tweedraads Touw gezwollen; % welk zy-
ne Huid zeer ruuw maakte. Deeze Uitwasfen hadden een donker bruine Kleur, of
waren Roeftig zwart, zynde zo flyf en Veerkragtig, dat het ftryken met de Hand
daar overeen fchor geluid maakte. Op fommige plaatfen waren zy meer dan een
half Dúim lang, en de algemeene Oppervlakte vertoonde zig redelyk egaal, hoe-
wel zy trapswyze in langte afnamen naar de enden der Vingeren en Toonen toe,
alwaar zy geheel verdweenen. f

By zyne Geboorte was deeze Man gelyk andere Kinderen geweeft , maar na

verloop van agt of negen Weeken was zyne Huid geel, vervolgens zwartachtig ge-
worden, en deeze uitpuilingen kwamen eerlang te voorfchyn. Toen ik hem zag,
vielen zy op eenige plaatfen af, en haar plaats werdt vervuld door anderen van een
bleeker Kleur: % welk, zo hy my verhaalde, Jaarlyks plaats grypt, in eene van de
Wintermaanden, en dan is hy genoodzaakt zig eenig Bloed te doen aftappen, om
eene Ziekte te voorkomen, die anders het afvallen derzelven vergezelt. Op andere
‘tyden doen zy hem zeer weinig Ongemak aan, dan ’ gene uit de drukking van zy=
ne Kleederen op dezelven ontftaat, wanneer zy haaren vollen wasdom bereikt heb-
ben. Hy hadt ook de KinderZiekte gehad en men hadt hem tweemaal de Kwyl-
kuur doen uitftaan, om te zien, of men hem dus van deeze Huidkwaal verlosfen
gou kunnen. Geduurende de Kinderziekte én onder deeze Operatiën , wierd zyn
Vel blank en effen, gelyk dat van andere Menfchen; dewyl de ruuwheid ’er afging,
maar, óp Zyne herftelling, kwam de Huidkwaal weder als te vooren. Buitendien
js hy altoos redelyk gezond geweeft.

De wonderbaarlykfte byzonderheid in dit Geval is, dat deeze Man zes Kin-
deren gehad heeft, die altèmaal met deeze zelfde Kwaal behebt waren, en in
welken zig de eerfte tekenen daar van, insgelyks, op den Ouderdom van omtrent
negen Weeken geopenbaard hebben. Hen derzelven is thans nog maar in Leven,
een aartige Jongen van ägt Jaaren, die zig naauwkeurig in de zelfde toeftand bevindt
als zyn Vader. Hy heeft ook de Kinderziekte gehad, en is, geduurende dien
tyd, van deeze Kwaal bevryd geweeft. De Hand, op deeze Plaat afgebeeld, is
van deezen Jongen naar de Natuur ontleend, Ik vertoon het binnenfte van de Hand,
zo om het andere te meer te doen uitmunten, als om eenige verandering te maaken,
âlzo meù in de Philofophifche Tranfaétiën de Rug van de Hand naar * Oog geplaatft
heeft. Myne Afbeelding vertoont beter de effene Huid binnen in de Hand, en het
fuuwe Vel aan de buitenzyde der Vingerén en aan de Vuift. Beneden op de Plaat
ziët rien eenigen van de Uitwasfén door * Mikroskoop vergroot.

Het fchynt my ontwyfelbaar, dat van deezen Man een ras van Menfchen voort=
komen zou kunnen, *t welk even zodanige ruuwe Bekleedzels had, en, wanneer
die gebeurde, en men kwam te vergeeten wie de Vader was geweeft, zo is *t niet
onwaarfchynlyk dat men dezelven voor een byzondere Soort van Menfchen houden
zou. Deeze aanmerking zou bykans voet kunnen geeven tot het denkbeeld, dat,
indien de Menfchen altemaal uit één Geflagt gefprooten zyn, de zwarte Huiden der
Mooren „enz. misfchien aan een dergelyké Toevallige oirzaak toe te {chry ven waren (*),

Ik

(*) [Ik weet niet, dat hier nog van eene Toevalli- eehe Kwaal, den Vader overgekomen, en op deszelfs
ge Oirzaak is gefproken. Zo men het aanmerkt als Zoon voortgeplant; dan is de Vraag, of die Kwaal ook

W1l. Deel B niet

6 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Ik moet hier bekennen, dat dit Berigt grootendeels, hoewel met de vrywillige
toeftemminge van den Autheur, den Heer HENRY BAKER, mynen verpligtendenì
Vriend, ontleend is uit een Brief die aangebooden werdt aan, en voorgelezen in de
Koninglyke Societeit, in % jaar 1755; welken ik bevond een zo volkomene be-
{chryving van het gemelde Onderwerp te behelzen; dat ik niet in ftaat was dezelve
te verbeteren of noodig vond iets daar by te voegen (*). |

Den Tak van den Wilden Sorbenboom heb ik hier niet alleen bygevoegd, tot
verfiering en opvulling van de Plaat, maar ook om een mis{lag te verbeteren, dien
men in ’t Kruidboek van Juffr. BLACKWELL vindt, alwaar zy, den Lyfterbeziën-
boom afbeeldende, denzelven voor deezen Sotbenboom hadt uitgevent. Zie haar
Werk, in’ Iì Deet, pag. 173. Deeze is de Sorbus Torminalis van Gerard (});
de Afbeelding heb ik in de Natuurlyke grootte gemaakt. De Bladen zyn in den
Zomer groen, en worden tegen den Herfft roodachtig, Hunne gedaante is door
de Afbeelding beter uitgedrukt, dan ik door befchryving Zou kunnen doen , zynde
dit Takje met de Vrugt naar ’t Leven getekend; Gerarp heeft de Bloemen vyf-
bladig vertoond, en Zegt dat dezelven wit zyn; ik hebze niet gezien. De vrugt is
in * eerft groenachtig, dan ros, en wordt, ryp en murw zynde, van eene bruin-
roode Kleur. leder Vrugt, dwars doorgefneeden, vertoont vier Pitten of Zaadkor-
rels, die van binnen wit zyn, met een donker roode Schil, Deeze Boom groeit
van zelf in de Zuidelyke deelen van Engeland.

SSSSHSSSSSSSSSSSSESSSCESSESSESSESS SES

PA AAT ee M%

B Atl 4 nde

ER Sn a
De Zwart en witte Klier (5).

De Afbeelding vertoont den Vogel naauwkeurig in zyne Natuurlyke grootte, Hy
heeft den Bek naar den Kop toe taamelyk dik, en naar de Punt verdunnende, van
een donkere Kleur. De Bovenkaak is een weinig nederwaards geboogen, hangen-
de met haare Punt over de Onderkaak heen. ‘Ter wederzyde van de Bovenkaak
js een kleine inkeeping , by de Punt. De Vederen aan het Grondftuk van den Bek
fteeken voorwaards uit, bedekkende ten deele de Neusgaten. De Pluimagie over
den Kop; het Lighaam,; de Wieken en Staart, is met dwarfe Baaren zwart en wit
getekend; zynde de Dekveders, aan de binnenzyde der Wieken, byna geheel wit ;
met een weinig zwart verwardelyk daar onder gemengd. De inwaardfe baarden dert
Slagpennen hebben witte Vlakken. De binnenzyde derzelven, zo wel als de onder-
zyde vande Staart, is byna zo zwart als de bovenzyde, en het getal der Staartvede=
ren is tien. De uitwaardfe Vinger van den Voert is by de Poot gehecht aan den mids
delften. De Pooten, Voeten en Klaauwen, zyn donkerbruin. leder enkele Pluim;
over ’t geheele Lighaam, is met dwarfe baaren, zwart en wit, getekend: doch die
van de Rug hebben naar evenredigheid meer zwart en die van den Buik meer wit,
Zie zodanig een Vedertje in een hoek beneden op de Plaat afgebeeld.

Deeze Vogel is in bezitting van den Heer LeMAN, Lid van het Kollegie der

Ge-

niet wederom even Toevallig verdwynen zou kunnen,
of door Middelen genezen; even als met de Vallende
Ziekte plaats heeft. En dusfchynt de Zwartheid der

Negeren of de Roodheid der Wilden , waarfchynlyk

niet toevallig, hier mede niet te ftrooken. ’]

(*) [Dit Vertoog vindt men in de Philo. Tranfa&.
voor dat zelfde Jaar, bladz, or, zynde deeze Afbeel-
ding van den Heer Eowarps, daar nevens , gecopi-
eerd, in Plaat gebragt. Dus moet men wel letten,

dat de Waarneemitg van deeze Kwaal niet vän gedag

ten Epwarps is, maar van den Heer BAKER. ']

(t) See his Herbal by Jonson, Lond. Ann, 1636.
ERE |

(5) Lanius five Collurio Surinamenfis, ex albo & ni-
gro variegatus. Epw. 4u. V. p. 35. T. 226. Lanius
Cayanenfis ftriatus. Berss, Av. II. p. 187. T. 29. f. 3.
Lans ‘doliatus, Linn. Syt. Nat, XII, Gen. 44.
p. 1ó.

EN ZELDZAAME VOGELEN. î

Geneeskundigen te Londen. _ Hy was. zeer wel opgezet bewaard, en hem gegeven
als een _inboorling van Suriname, in Zuid-Amerika. Ik had hem onder % bewer
ken van deeze Plaat in handen, om hem met de grootfte naauwkeurigheid. te kun-
nen in Afbeelding brengen.

Een fraaije Chineefcbe Kapel,

De kleine zwart en witte Kapel, daar by gevoegd, is uit Chiná afkomftig, en
maakt een gedeelte van myn kleine Verzaimeling uit. Haar Wieken zyn van boven
zwart of zeer donker bruin, {chuins van de eene naar de andere zyde getekend met
Roomkleurige Banden. De Kop en * Borftftuk is zeer {Choon rood; zynde het
overige des Lighaams; tot aan het uiterfte end, Hemelschblaauw. Dit Blaauw
loopt een weinig wegs in het Zwart der langfte Wieken, ter plaat{e daar dezelven
aan het Lyf gewricht zyn. Van onderen is deeze Kapel eveneens getekend als van
boven, uitgenomen dat de Kleuren wat flaauwer zyn.

PE Anr Ab T VL

De groote Hoorn-Uil van Abbene (6).

Deeze Afbeeldirg is getekend naat den leevenden Vogel, dienik gehoodzaakt was
geer veel te verkleinen, om hem in ’t beftek van myne Plaat te kunnen brengen,
Het Origineel is van de tweede grootte, als kleiner zynde dan de groote Arend-
Uil, die te Londen verfcheide Jäaren in *t Leven gehouden is door Sir HANs SLOA=
NE, en aan de Natuurbeminnaars van dien tyd zeer wel bekend was; van den Jaare
1736 naamelyk tot 1740. Een Maarftok regt overend naby den Vogel op zyn Stok
gettende, zo als dezelve in het hier afgebeelde poftuur zat, bevond ik dat zyne
hoogte over de zeventien Duimen ware. Daar uit kan de Leezer opmaaken, hoe
veel dezelve hier in Afbeelding is verkleind. _

De Bek is zeer haakig-en aan het Grondftuk ten deele gedekt mét kleine graauws
achtige Vederen; gelyk Haair, die voorwaards uitfleeken. Dezelve heeft, zo wel
als de Klaauwen; eene donkere of zwartachtige Hoornkleur. De Ooger zyn, (ge-
lyk in alle de Soorten van Hoorn-Uilen, welken ik gezien heb, ) van een fierlyke
Goudkleur, met zwarte Appelen. Het Aangezigt is plat, gelyk in * geheele Geflage
der Uiten; en van eene witachtig graauwe Kleur; in den geheelen omtrek bepaald door
donkere of zwarte Streepen en Vlakken. De Hoornen of Ooren beftaan alleen uit Ve-
deren, welken de Vogel naar believen kan overend zetten of byna plat nederleggen,
Zy zyn bruin aan de bovenzyde, en van onderen zwart, welke zwartheid onmid-
dels;k boven de Oogen valt, welke bovendien miet eene donkere Streep omringd zyn,
even of de Natuur dus derzelver luifter meer had willen doen uitfteeken. De Plui-
magie van den geheelen: Vogel is vaal bruin, met zwarte Vlakken. Dit Bruin is
lichter aan den Borften Buik, dan op de Rug, en verfimelt in een flaauw Asch-
graauwe of witte Kleur aan het onderfte van den Buik. Van de groote Vlakken
op den Kop, de Rug en Wieken; zyn fommigen dwars; anderen nederwaards ge-
ftrekt, op eene gebrokene verwarde manier: die aan de Borft zyn zeer breed, ver=
fmallende allengs aan den Buik. Behalve deeze groote Vlakken is de geheele Plui-
magie met zeer fyne donkere dwars-Streepjesgetekend. De Dekveders aan de bin-

nen.

(6) Baho magnus coronatus Athenienfis five Avis Gen. 43. Sp. T Syt. Nat. X, Gen, 42, Sp, 1. Nas
Minerve. Epw. Ao. V.-p. 37. T. 227. Arn. Av, III. tuurl. Hift, I,D. IV. Stuk; bl 188,
T. 6. Strix Bubo. Varietas @. Linn. Sy/?, Nat. XII,

B 2

5 VERZAMELING vaN UITHEEMSCHE

nenzyde der Wieken zyn licht Aschgraauw, met fmalle donkere dwars-Streepjes:
De inwaardfe zyden der Slagpennen en de onderzyde van de Staart, zyn Asch-
graauw, met de dwars-Streepjes flaauwer. De Pooten en Voeten zyn van maakzel
gelyk in andere Uilen , en tot de enden der Vingeren toe bekleed met zagte Dons-
achtige Veertjes. |

Deeze Vogel was van Athene gebragt, èn wordt onderfteld de geen te zyn,
dien de oude Atheners hielden voor toegewyd aan haare Godin Minerva. Tegen-
woordig, in tjaar 1755, leeft hy te Londen, en is in bezitting van mynen vere
pligtenden Vriend, Doktor JouN Fornerairr, Lid van het Kollegie der Genees-
kundigen, die Yer my kennis van gaf; en my vriendelyk verzogt ten zynen huize
te komen, om hem naar % leven af te tekenen.

DRE BER EDA EN EN EEE EE DEDEN DE EE EEND A al Dd
Ps A5 AA VID
De Sater of Bosch-Mensch (7).

Dit Dier, dat een der eerften is in het Geflagt der Aapen, wordt geoordeeld het
naafte, in de uitwendige Geftalte, te komen dan den Mensch. Veelen van onze
Reizigers naar Afrika en Indie verhaalen, dat de Ouden ongevaar zes Voeten hoog
zyn, wanneer zy {taan of overend loopen: ark | |

Het voorwerp, naar het welke deeze Afbeelding getekend is, wordt in het vers
aarde Kabinet, dat men het Brattish Mufeum noemt, te Londen, bewaard: Het
was een Jonge, van omtrent derdhalf Voet hoog, wanneer hy ftierf. Men hadt
hem eerft een poos in Koornwyn gehouden, vervolgens gedroogd, en in dat poftuur
opgezet, daar ik hem in heb afgebeeld; zynde de Tekening daar van gemaakt;
voor dat deszelfs deelen te veel gedroogd of ingevallen waren. In Geftalte ges
leek hy naar de meeften van het Aapen-Geflagt, als ook wat de Handen en Voex
ten aangaat, doch hy verfchilde van het algemeen derzelven door geen Staart, noch
een Eelrachtige Huid van agteren te hebben , om op te zitten, gelyk de Aapen, en
verder, doordien zyn Hoofd ronder en Menfchelyker was. Hy hadt het Voorhoofd
hoog, de Neus plat, de Tanden meeft met die der Menfchen overeenkomftig.
Het Haair uit de Nek ftrekte opwaards naar het Voorhoofd, en hing een weinig
over % zelve en de Zyden van’ Aangezigt, dat geheel kaal was, heen. De Ooren
waren ook Hairloos, en geleeken veel naar Menfchen Ooren. In de zydelingfe
Tekening van den Kop ziet men deeze groeijing van het Haair zeer duidelyk, Hy
hadt twee Tepels, eveneens geplaatft als in de Menfchen. Het Aangezigt en de
kaale deelen der Pooten waren van eene zwartachrige Vleesch=-kleur, zynde het Lig-
haam en de Leden gedekt met een luchtig, ruig, roodachtig bruin Haair, dikker
van agteren dan van vooren, en aan den Onder-Arm opwaards geftrekt,

Voor omtrent vyftig Jaaren was, door Epwarp Tyson, Med. Doktor, een Ont=
leedkundige befchryving uitgegeven van dit zelfde Dier, ’ welk hy een Pigmy
noemt, voegende de Afbeelding van hetzelve daar nevens. Sedert werdt, in den
jaare 1738, eene Afbeelding aan % licht gebracht van een Dier, dat men van Afri-
ka hadt overgevoerd, Chimpanzee genaamd, *t welk in Londen te kyken was: zynde
die Print aan Sir HANS SLOANE opgedragen. Geen van beiden, echter, voldeede
my , die het hier befchreeven Schepzel gezien had, dat een Wyfje was, als ook een

an-

(7) Homo Sylveftris five Satyrus vel Orang-Outang. De Sater of Bosch-Mensch, Nat, Hili, IL, D, IL Stux,

Epw. Av. V. p. 6. T. 213. Simia Satyrus. Linn. Syf?. bladz. 345. PL V. Fig. 2.
Nat. XIL Gen. 2. Sp. 1. Sy/?. Nas. X, Gen. 2. Sp. 1. s

eN ZELDZAAME VOGELEN 9

&nder, zynde een Mannetje, ° welk ik thans in handen heb, en daar mede in alle
opzigten, uitgenomen de Teeldeelen, overeenkomftig is. Daarom heb ik deeze
Afbeelding uitgegeven, welke met veel zorgvuldigheid door my gemaakt was, om
bewaard te worden onder de Tekeningen van Dieren, in het Muféum van wylen
den Heer SLOANE’, thans een gedeelte van het Brittannisch Kabinet uitmaakende,
Ik geloof dat zy allen Inboorlingen van Afrika zyn; fchoon fommige;, die naar In-
die gereisd hebben, iets befchryven dat naar dezelven gelykt. In een Boek van
Printen by Van der Aa, Boekverkooper te Leiden (welk ik denk uit Reisbefchry-
vingen by een verzameld te zyn,) komen twee Plaâten voor, de 11de naamelyk en
zjte, van het gene men aldaar Saters of Orang-Outang noemt. Kapitein BEEcK-
MAN heeft, in zyne Reiftocht naar ’t Eiland Borneo, Londen 1718; eene aan deeze
nabykomende Soort afgebeeld; doch dit is de zelfde niet. Hy heeft den eerften
naam ontleend, doch anders heeft hy dien gefchreeven Oran-Ootan;, *t welk , zo
hy zegt, in de Landtaal betekent een Bosch-Mensch. Hy zegt, dat zy geen Haair
hebben, dan op die Deelen, daar hetzelve aan Menfchelyke Lighaamen groeit, en;
dit waar zynde, zo komen zy nader aan de Menfchen dan de hier afgebeelde Sater.

PL A A TT VIIL
De Aap met de Vurkens-Staart, van Sumatra (8).

Deeze Aap is, in % Jaar 1752, uit Oóftindie overgebragt , dooreen vân onze
Oorlogfchepen , dat aldaar gebruikt was, om den Handel van onze Ooftindifche
Kompagnie te befchütten, tegen het indringen der Fran{chen in die deelen des Aard-
kloots. Hy was ongemeen levendig en vol van Aêtie. Hy hadt ongevaar de
grootte van een gewoone Huis-Kät. De Kop was zo fond niet áls in eenige Soor-
tén van Aapen, doch evenwel ook niet langwerpig. Men ziet denzelven afzonder-
Iyk op zyde afgefchetft. Op * Aangezigt hadt hy geen of zeer weinig Haair, zyn-
de de Kleur van ’% zelve byna als die van een zwartachtig of door de Zon verbrand
Mensch. De Ooren geleeken veel naat Menfchen Ooren: de Neus was taamelyk
plat: de Oogen Hazelnooten Kleur met zwarte Oogappelen, waar in men geen Wit,
gelyk in die der Menfchén, zag. De Mond, geflooten zynde, vertoonde geer
Lippen uitwendig; maar was, boven en beneden, dunnetjes bezet met eenige kor:
te zwarte Haairen. De Tanden waren als Menfchen Tanden, De Kop was ge-
dekt met bruin Haaif, van eene lichtachtige Kleur, uitgenomen dar hetzelve boven
de Oogen, en van het Voorhoofd langs de Kruin, veel donkerer was. Het ge-
heele Lighaam was ook gedekt met bruin Haair, op de Rug donkerer en lichter
dan de onderzyde des Lighaams, alwaar het zeer dun wierdt of byna verdween.
Naar de Voeten toe wierd: hetzelve ook langs hoe dunner. Een Streek van doriker
Haair liep, van boven op den Kop agterwaards, langs de Ruggegraat en Staart, ten
énde uit. De Staart was klein én kort, tegenftrydig miet de meefte Soorten van
Aapen: want dezelven hebben in * algemeeti of lange Staarten , of natuurlyk in %
geheel geen Staárt. Hy droeg zyh Staärtje doorgaans zo, als het hierin de Afbeel-
ding is vertoond, en daar onder bevonden zig twee ronde, Eeltachtige, kaale Plek-
ken van de Huid, waar op hy zat, wanneer hy {liep of buiten Atie was. De Pal
men, zo wel van zyne Voor- als Agterpooten, geleeken naär Menfchen Handen;

heb=

| (8) Simia brevicaudata. Edw. 4v. V. p. 8. T. 214. wyzer. NB. De benaaming van Cercopithecus es Infue
Simia Nemeftrina. Linn. Sy/?. Nat. XII. Gen. 2.Sp. 4. la St, Jago, hier op de Plaat gefneeden ; is fout, en
Varkens-Staartje. Nat. Hijt, IL D. XVIIL Sruk, Blad- ziet op een andere , die {traks volgt.

VI Deel.

10 VERZAMELING van UITHEEMSCHE
hebbende platte Nagelen: Die der Voorpooten verfchilden van Menfchen Handen
ten opzigt van de Duimen, welke naar evenredigheid korter en kleiner waren , doch
die der Agterpooten hadden de Duimen grooter. |

… Dit is by ons een ongewoone Soort van Aapen; zynde het de eerfte dien * my
heugt gezien te hebben. Het was een Mannetje, maar {edert ik deezen kogt, die
een Jaar by my leefde, heb ik een Wyfje van de zelfde Soort gezien; % welk op
de Kermis van St. Bartholomeus te Londen te kyken was. Het was de helft groo-
ter dan de myne, dien ik derwaards bragt om met elkander te vergelyken, en het
fcheen dat zy veel vermaak in elkanders gezelfchap hadden, {choon dit hunne eerfte
byeenkomft ware. Ik kan geen befchryving, in voorige Autheuren der Natuurly=
ke Hiftorie, vinden, die hier mede overeenkomt; alzo door dezelven geen bekwaa:
me onderfcheiding gemaakt is tusfchen de Soorten van Aapen; die zeer talryk zyrte
Men. vindtze in byna alle Landen tusfchen de Keerkringen; Koude Geweften ftry«
den tegen hunne Natuur. Ik weet niet dat ‘er eenig Dier op hooge Breedren natuure
Jyk voortkomt, * welk eenigszins ftrookt met het Geflagt der Aapen.

el ORN le 7 |
De kleine Kat-Uil (9).

Deeze hadt ongevaar de gfootte van een Merel of Zwarte Lyftér. De Áfbeel:
ding is een weinig verkleind, zynde een Schets van den Kopop zyde, in de Na-
tuurlyke grootte, daar nevens gevoegd. Dat het een Wyfje was blykt daar uits dat
men % zelve openende veel Eijeren daar in vondt, De Kop was rorid en vry groot *
naar *t Lighaam, gelyk in alle Vogels van ’ Uilen Geflagt. Het voorfte deel of
Aangezigt is van her agterfte door een breede Streep afgefcheiden, en Hartvormig;
van een witte Kleur met eenige langwerpige donkere Vlakjes:, . De Bek is in % mid-
den daar van geplaatft, en haakig krom, gelyk die der Valken, zynde de Opper=
kaak ten deele met Wasch gedekt, waar in de Neusgaten geplaatft zyn. Hy heeft
een Hoornkleur , zynde aan de Punt een weinig geel, zo wel als de Oogkringen:
Het Grondftuk des Beks is in de geheele rondte omringd met langachtige Haairen.
De Kruin en het agterfte van den Kop is met donker bruine Vederen gedekt; die
witachtige merken beneden haar midden hebben. De Rug, Wieken en Staart, zyri
ook donker bruin , gefprenkeld mer lichter bruine-en witachtige Vlakken, die rond
zyn op de kleine Dekveders der Wieken; langwerpig op de buitenfte Baarden der
Slagpennen; halfmaanswyze en groot tusfchende Rug en Wieken en opde Stuit. Over
de Staart loopen dwarfe Streepen, van donker en licht bruin, beurt om beurt. De
rand der Wieken is wit: de binnenfte Dekveders hebben een kleine mengeling van .

Zwart en Wit: de binnenzyden der Slagpennen zyn Aschgraauw , met witte Vlake

ken zo wel op de in- als uitwaard{e Baarden. De onderzyde van den Vogel is, van de
Keeltot aan de Dekveders van de Staart, geheel wit, met groote zwarte Vlakken
op de Borft en aan de Zyden; zynde de Pooten en Voeten, tot aan de Klaauwen
toe, met witte Vederen gedekt, die zig als Haair vertoonen. De Klaauwen zyn

grof, haakig krom en zwart. |
Deeze Uil, door een Schoorfteen nedergevallen in de Parochie van Sinte Katryn,
by den Tower van Londen, werdt onderfteld een vreemde Vogel te zyn, uit het
eer

(9) Noêtua minima. Epw.4v. V.p.39. T.228.Gesn. Brass. Av. TL. p. 514. Strix Pasferina, Linn. Sy/Z. Naf.
Av. 620. Arpr, Ornith. IL. p. 543. T. 544. Wirr. Or“ XII Gen. 43. Sp. 12. Syf?. Nat. X. Gen. 42. Sp. II.
nith. p. 69. T. 13. Ray. Av. 26. N. 6. Ars. 4v. IL, Klein Kac-Uiltje. Nat. Bijt, L D.IV. Stuk, bl, 207.
p- 12. T, 12, Friser. dv, KT, too. Noua minors d

EN ZELDZAAME VOGELÈN. ri
een of andere Schip op de Theems ‘ontfnapt: maar, na dat ’er deeze Aftekening
van door my vervaardigd was, werd ik onderrigt van den Schildknaap Perer Tueo-
BALD , van Lambeth, dat een dergelyk Kat-Uiltje door een van zyne Schoorftee-
nen was ingekomen. Sedert heb ik my verbeeld, dat het eén Ínboorling van En-
geland ware, hoewel weinig bekend : want, fchoon WiLLOUGHBY twee of drie
Soorten van Kat-Uilen befchreeven heeft, komt echter geene derzelven hier mede
volmaakt overeen. Derhalve achtte ik het niet ondienftig, daar van de Af beelding
en befchryving aan ’t licht te geeven. Alzo deze Vogel in, leven was, toen ik
myne Waarneemingen daar omtrent in % werk ftelde, kon ik ‘er de befchryving te
naauwkeuriger van maaken. Ik onderftel dat het Mannetje van deeze Soort fchoonet
zal zyn dan het Wyfje. Hy kwam in eigendom toe, aan een Heer in gedagte
Parochie, die een Buurman was van mynen goeden Vrind, den Heer Joserr AMES;
Sekretaris van het Genootíchap der Oudheidkundigen te Londen, door wien my ge-
legenheid bezorgd werdt om hem te zien,

SSS EES ESE SESSIE SES SST
Parte Ae T Xx.
De groene Brafsliaaifcbe Pappegaaj (10).

Deeze Vogel is van grootte als een tamme Duif, of als de Aschgraauwe Pappe=
gaay met een roode Staart, hoedanigen men van de Kuft van Guinee in Afrika;
overbrengt. Hy heeft een taamelyk fterken Bek met eert haak en hoeken aan de
zyden van de Bovenkaak , Zynde de Neusgaten in het. witte Wasch, dat het Grond.
{luk van den Bek bekleedt, geplaatft. Ter wederzyde van den Köp heeft hy een
breede, kaale Plek der Huid, van eerie witachtige Kleur, dunnetjes befprengd met
zeer kleine zwarte Veertjes. In deeze Plekken zyn de Oogen geplaatft, welke
hoog geele of Goudkleurige Kringen hebben, met zwarte Oogappelen. De Ve-
ders op het Voorhoofd;, naaft aan het Grondftuk van den Bek, zyn Zwart: de Kruin
des Kops is blaauw „ ° welk allengs groen wordt in de Nek. Hy heeft ook een zwar=
te Vlak aän ieder zyde van de Onderkaak, welke opwaards puntig uitloopt. De
Hals en het geheele Lighaam; 20 wel van onderen als van boven, is groen. De
Wieken zyn aan de buitenzyde ook groen; uitgenomen de groote Slagpennen, en
eenigen vande eerfte ry der Dekvederen, over dezelven leggende, die (ehoon He-
melschblaauw zyn. De Slagpennen; naaft aan de Rug ; hebben eene geelachtig
groene Kleur. De rand van de Wiek; in het bovenfte gedeelte, rondom het Ge-
wricht, ís rood, gelyk ook de binnenzyden der Wieken, uitgenomen een klei:
ne fprenkeling van Groen in de kleinfte Dekvederen; De Stuurpennen van de
Staart hebben, aan de bovenzyde, haare Baarden groen, die allengs blaauw wot-
den aan de Tippen, maar de buitenfte Baarden van de twee buitenfte Vederen zyn
over de geheele langte blaauw. Daar is een weinig roodheid naaft aan de Schaften in
allede Vederen. Geheel rood is de onderzyde van de Staart, die uit twaalf Pen-
nen beftaat, allen aan de enden fmal, de middelften langft; de buitenften kortft, [en
dit maakt de Staart zeer puntig. | Een zwarte (chubbige Huid bekleedt de Pooten en
Voeten, waar van de Vingeren twee voorwaards en twee agterwaards (taan, gelyk
in anderen van het Geflagt der Pappegaaijen, waar dit een Soort van is. De Klaau-
wen zyn zwart en fterk,. Tusíchen de groene Veders aan de Schenkelen en de

| Zware

(ro) Plttacus five Macao viridis Braûilienf!s. Epw, ‘Nat. XII, Gen. 45. Sp. 6, Syt. Nat, X. Gen, 445

Av. V.p-ar. T. 229, Pfittacus Ara Brafilienfis viridis. Sp. 5. Groene van Bralil, Nat, Eijl, IL, D, IV, STUK 3
Briss. du. IV. p. 198. Plttacus Severus. Linn. Syt, _bladz. agr,
C

2

ze VERZAMELING van UITHEEMSCHE

zwarte Huid der Pooten, zyn. Ringen geplaatft van Scharlakenroode Vederen, wel-
ken het poftuur, waar in de Vogel hier afgebeeld is, niet toeliet te vertoonen.

Tot nog toe was deeze niet in Afbeelding gebragt, fchoon redelyk wel befchree=
ven zynde door MARCGRAAF. (Zie Gurr. Prso’s Matuurlyke Hiftorie van Brafil,
p.207.) Hy zegt, dat deszelfs gefchreeuw is Oe, Oe, Oe. Onze Landsgenoot,
WiLLouaHBYy, heeft in zyne Ornithologie, p. 112, ons een Engelfche vertaaling
der befchryvinge van den Heer MARCGRAAF, wiens tweede Jaracana het is, ge-
geven. j
ï Myn Origineel ís naar de Natuur, en Levensgrootte, getekend , hoewel het
verkleind heeft moeten worden, om op de Plaat te kunnen komen. De Vogel
was, In’ jaar 1752, in bezitting van den Hoog Edelen Lord CARPENTER, die
zo goed was van hem my té leenen, om 'er een Afbeelding van te maaken. Sit
HANs SLOANE fchynt te willen, dat de kleine Macao, daar door hem in zyne Hiflo-
vie van Jamaika, Vor. IL p. 297, melding van gemaakt is, de zelfde Vogel als
de boven befchreeven zy: maar ik denk, dat wy, zo het een Ínboorling van dat
Eiland ware, hem gemeener in Engeland zouden zien, alwaar hy zeer zeldzaam is,
he is de eenigfte, dien ik, in al myn zoeken naar vreemde Dieren, heb aange
troffen.

We o zr Pr
Ne
ENEN ded dl

PLAAT, sAl
De groene Aap van St. Jago (ri).

Men geeft doorgaans aan dit Dier den naam van Groene dap, en het is ons by
dien naam bekend : doch onze Zeelieden noemenze gewoonlyk Sé. Jago-Aapen, om
dat zy van dat Eiland komen, % welk tot die van Kaap Verde behoort, leggende
op de hoogte van deeze Kaap , aan de Weftkuft van Afrika, in den Atlantifchen
Oceaan, vän vyftien tot agttien Graaden Noorder Breedte. ik |

Het had de grootte van de kleinfte Soort van Huiskatten. De Kop is zo rond
als die van een Mensch: het Aangezigt Haairloos , en de Huid, die % zelve bex
dekt, van Kleùr als het bleekfte Soort der Afrikaanfche Negeren. De Oogen zyn
helder Hazelnooten-Kleur, met zwarte Oogappelen, die niets Wits vertoonen: de
Neus is plat. Dikwils grynsde dit Dier, vertoonende zyne witte Tanden. Het was;
naar ik geloove, toenik het eefft had zeer Jong; om dat het alle zyne Tanden,
den een na den anderen , (gelyk in Kinderen plaats heeft,) kwyt raakte; doch die
het weldra wederkreeg. Zyne Ooren geleeken, in plaatzing en figuur, zeer veel
naar Meníchen Ooren, doch waren zwart van- Vel. Aan de zyden van het Áange=
zigt hadt het redelyk lange licht gekleurde of donker witte Haairen, die agterwaards
over de Ooren vallen, en dezelven ten deele bedekken. Boven de Oogen, op de
plaats der Wenkbraauwen , hadt het éenige weinige lange zwarte Haairen. De
Kruin van den Kop, de Nek, Rug en buitenkant der Leden; was van eene geel-
achtig groene Kleur. De enden van het Haair, naamelyk, groen zynde, en de
Wortels donker Aschgraauw, maakte dit een mengzel, waar in het Groen de over-
hand hadt. Het Lighaam aan de onderzyde, en de Leden aan de binnenzyde, waren
gedekt met wit of Zilverkleurig Haair, dat korter was en dunner ftondt dan op de
Rug. Deeze verfchillende Kleur ging voort tot aan het end van de Staart, welke
de bovenzyde groenachtig hadt, de onderzyde wit. Alle de Pooten geleeken veel

naar

(xx) Cercopithecus ex Infula St. Jagö’, f. viridis. Genis longis Pilis albis. Briss. Quad. 205, Simia Saba,
Eow. Av. V.p. zo. Î, ars. C. ex cinereo flavelcens, Lenn. Sy/?. Nat, XII, Gen, 2. Sp. 18.

EN ZELDZAAME VOGELEN., 13

snaar Menfchen Handen en hadden platte Nagelen. Ik geloof dat alle de Soorten
van apen flegts twee Tepels hebben, nagenoeg als die aan de Borften der Vrou-
wen geplaatft: hetwelk voor my een fterk bewys is , dat zy maar één of twee Jon-
gen t eener dragt voortbrengen. on u Ch tt old

Ik had eens gelegenheid, om ten huize van wylen den Hertog van Richmond, te
Whitehall, een oude Wyfjes Aap te zien, welke met Jong naar Engeland was
overgebragt, en deeze wierp maar één Aapje, voor *t welk zy groote tederheid hadt.
Vermaakelyk was het te befchiouwen:, hoe zy het in haar Armen hieldt en liet zui-
gen: haar Gebaarden zweemden grootelyks naar die van een Moeder, welke haar
Zuigeling liefkooft. Alzo nu dit flag van Aapen zeer gemeen wordt overgebragt
in de meefte Handeldryvende Zee-Plaatfen van Europa, zal het waarfchynlyk reeds
befchreeven zyn, doch ik heb gene Afbeelding kunnen vinden, die meer met het-
zelve dan met veele andere Soorten van Aapjes {trookte.

SSH SS SSS SESSSSSSSESt.
Palm At XI
Het Diertje Mongooz genaamd (12).

_ Deeze Dieren worden van Madagaskár overgebragt, en komen ook van veelen
der kleinere Eilanden, die tusfchen *t zelve en de Ooftindiën zig bevinden. Zy
fehynen eene af wyking te zyn van het Geflagt der Aapen. De Maucauco, in my-
ne Hiftorie der Vogelen p. 197, befchreeven (*), is een andere Soort van dit Ge-
flagt, maar veel Chooner dan deeze. De Mongooz is kleiner dan een kleine Kat.
Dit was een Wyfje.

De Kop van dit Diertje gelykt taamelyk naar dien van een Vos, en is geheel
fet Haair bedekt : de Oogen zyn zwart, met Oranjeklevrige Kringen; zo ook het
Haair, waarin zy ftaan, dat naar de Neus toe, die ook zwart is, puntig loopt, maar
tus(chen de Oogen en Neus is een witte plek, die zig wederzyds naar de Ooren
uitftrekt. De Kruin van den Kop, de Nek , Rug, Staart en Leden, zyn met
Wollig Haair gedekt, van eene donker bruine Áschkleur. De onderzyde des Lig-
haams is wit. De Palmen der Pooten zyn van maakzel als in de Aapen, met platte
Nagelen, uitgenomen de tweede Vinger der Agterpooten, die met eene fpitspuntige
Nagel of Klaauw gewapendis. Alle de Palmen zyn gedekt mert kort licht Asch-
graauw Haair. De Staart is lang: het Hadir taamelyk dik en zagt, en fchynt over
% geheel eene mengeling te hebben van lichte en donkere deelen. In poftuurmaa-
king geleek dit Diertje volkomen naar een Aap.

_ Ik zag hetzelve, in ’t jaar 1752, levendig, ten huize van de verpligtende Juf:
frouw Kennon, toen Vroedvrouw van haare Koninglyke Hoogheid de Princesf& van
Wales, die my aanporde om ‘er een Aftekening van te maaken, en berigtte, dat het-
zelve aasde op Vrugten, Kruiden en byna allerley dingen, die men hetzelve aan-
__boodt, zelfs op levende Visfchen, en dat het geduurig zig toeleid, om de Vogels
in haare Kouwen te vatten. Sedert het maaken van deeze Tekening, heb ik meer
van dit Geflagt gezien; onder anderen een, die gezegd werdt uit Ooftindie over-
gebragt te zyn; de grootte hebbende van een groote Huiskat, met de Oogen als
boven befchreeven is, maar het Aangezigt en de Palmen geheel zwart, en de ge-
heele Pels, voor * overige, donker bruin. Ik zag ook, op de Kermis van St,

Bar-

(12) Cynocephalus Capite Valpino „Mongooz diëtus. (*) [Dit is de Inkhoorn- ap van Madagaskar: zie
Epw. Av. V. p. 12. T. 216. Lemur Mongoz. Linn. ons VL Deen. p. 96. Pl, XCIL |
Syjt. Nat. XII; Gen. 3. OP. 2. td, :

VI, Deel. | Mb

tÀ VERZAMELING van UITHEEMSCHE
Bartholoméus te Londen; drie of vier vân deeze Dieren, die alle hagenoeg var
grootte als een Huiskat waren, en met elkander in geftalte overeenkwamen, ver
{chillende hoofdzaakelyk in Kleur. Fen derzelven hadt de Staart ruiger dan eenig die
ik had gezien, en van taamelyk egaale dikte over de geheele langte,

PL A.A XIII
ere Pgand kv d En lag krant

De Pappegaay met blaauwe Vangen (13).

_ Deeze Vogel heeft de grootte vän een klein Hoen of Kuiken. De Bek is Hoorns
kleurig of Aschgraauw , met eene Oranjekleurige Vlak aan ieder Zyde van de Boven:
kaak , welke taamelyk haakig is, hebbende een hoek aan ieder zyde. De Neusga-
ten taan in het Wasch; dat den Bek-gedeeltelyk bedekt. Hert voorfte van den
Kop, of het Aangezicht, rondom den Bek, is gedekt met blaauwe Vederen, en
hier in Zyn de Oogen geplaarft , omringd met {malle Kringen vaneen kaale Vleesch-
kleurige Huid, en rondom den Oogappel Oranjekleurig. Aan den Keel, onder het
Blaauw, is een plek van roude Vederen. Het agterfte van den Kop, de Nek;
Rug en Dekveders der Wieken, de Borft, Buik en Dyëén, zyn allen van een be-
vallig Groen, *t welk op de Rug donkerer en aan de onderzyde lichter is. De groots
fte Slagpenneh zyn blaauw ; die daar aan volgen blaauw getipt en rood aan dé Schaf=
ten: de overigen, die de Rug bedekken, groen. De binnenzyden der Slagpen»
nen zyn licht blaauw; een weinig haar t Groenetrekkende. De Staart, van. boven 3
is aan het end; ter halver langte, geel, het ovérige- donker groen, en de ondetdys
de bleek geelachtig groen; fommigen van de inwaardfe Baarden der buitenfte Vedes
ren naar baar Wortels toe rood zynde. De Pooten, Voéten en Klaauwen; die ge.
lyk in de anderen van het Pappegaaijen-Geflagt taan, hebben eene Vleeschkleur;
De Vogel behoorde aan den Heer LEHMAN, in Bisfchops-Poort Straat te Loris
den, en is, naar ik geloove, nooit te vooren afgebeeld of befchreeven: alzo het dé
eenigfte van dit flag is; dien ik immer heb gezien. Myn Tekening was naar het Les
ven gemaakt. |

DSSS SESSIESISSIS SSS SISSI SISI SIE: ssssssnsrsssss
P L A A T XIV.
De groene en roode Pappegaay uit China (4).

Dit is een van de grootfte Soorten van Pappegaaijen;, hebbende de gfootte var
een-middelmaatig Hoen. De Bovenkaak van den Bek is rood; doch trekt naar %
Geele aan de Punt, die taamelyk krom is, hebbende een hoek aan ieder zyde,
De Onderkaak is zwart. De Neusgaten ftaan tusfchen de Veders van den Kop en
het Grondftuk van den Bek, alwaar deeze geen Wasch heeft, gelyk de meefte
Pappegaaijen hebben. Hy is ook daar in byzonder, dat ‘er geene kaale Huid plaats
heeft rondom de Oogen; wier Kringen helder Oranjekleurig zyn. De Kop, Hals,
Rug; Dekveders der Wieken; de Borft, Buik en bovenzyde van de Staart, zyn
alle van een fchoone donker groene Kleur. De zyden des Lighaams onder de Wie-
ken en de binnenfte Dekveders derzelven, zyn rood: welke roodheid zig: uitwaards
langs de zyden van de Borft en Buik vertoont. De grootfte Slagpennen der Wie-

ken

(13) Pfittacus viridis Fronte cotruleâ, Eow. dv. V. (ra) Pfittacus Chinenfis ruber & viridis. Eow. 4e,
p. 43. ET. 230. V. p. 44. T. 231.

EN ZELDZAAME VOGELEN.- is
ken zyn Hemelschblaauw, gelyk die van de eerfte ry van Dekvederen daar boven;
„en de rand van de Wiek, die op de Borft valt, heeft even de zelfde Kleur, terwyl
de binnenzyde der Slagpennen en de onderzyde van de Staart, donker bruin of
zwartachtig zyn. De tippen van de Staartveders, aan de onderzyde , zyn geelach-
tig bruin: de Dyên, en Dekveders onder aan de Staart, groen; de Pooten, Voe-
ten en Klaauwen, zwart. Van de Vingeren ftaan twee voorwaards en twee agter-
waards, gelyk in alle andere Pappegaaijen. __

Deeze Vogel is thans, in ’ jaar 1754, in ’t Leven en behoort aan Mejuff. Ker-
non, Vroedvrouw van haare Koninglyke Hoogheid, de Princesfe van Wales. Ik
oordeel dezelve zo zeldzaam te zyn, als eenige Pappegaay my voorgekomen; zyn-
de het de eenigfte dien ik ooit van dit flag gezien heb. Ik geloove dat hy tot nog
toe nimmer afgebeeld of befchreeven zy. -

tte er oen anteeen aenbsottdonerk dhtantend coat beseemsetbantbhnenk ader id
P LA A FT XV:
De zwarte Inkboorn--Aap (15).

Dit Dier, wan grootte als het kleinfte {lag van Huiskatten, is zeer gemeenzaam ,
zagtzinnig en onfchadelyk, zonder iets van de {limheid of kwaadaartigheid der Aa-
pen te hebben. De Afbeelding is op de Plaat gefchetft naar het leevende Dier.

De Kop heeft een fpitfe Snuit en gelykt veel naar dien van een Vos. De Oo-
gen zyn van eene helder roodachtig geele of Oranje-Kleur, met zwarte Oogappe
lj De Ooren zyn aan de tippen rond, èn zeer veel bedekt door het lange Haair
dat op derzelver Randen groeit, loopende; langs de zyden van den Kop, op- en
nederwaards, voort , en dus de vertooning maakende van een ruighaairige Kraag
rondom het Aangezigt. Hert heeft zes fchraapende of Gudsachtige Tanden voor in
den Mond beneden; maar aan de bovenzyde kond ik geene daar op fluitende vinden:
daar vertoonde zig alleen een holligheid om ze in te neemen. Het heeft vier Honds-
tanden, twee boven twee beneden, en die verder in den Mond ftonden waren zeer.
oneffen. Hert Haair aan het Lighaam en de Leden was taamelyk lang, dik en zagt,
{taande byna regt overend op de Huid. De Handen waren van figuur als die van

_Menfchen of Aapen, hebbende platte Nagelen: de Voeten waren als in de Aapen
gefatfoeneerd; uitgenomen dat de groote Toon of Duim grooter was, en de daar
aan volgende Vinger een Honds of fcherpe Klaauw had, zynde de vier overigen
plat genageld. De Agterpooten waten langer dan de Voorpooten : de Staart langer
dan het geheele Lighaam, taamelyk ruig en byna van egaale dikte over de geheele
langte. De geheele Pels, zo wel als de kaale deelen van de Neus en de binnenzy-
den der Palmen , was donker zwart. |

Dit Dier was van Madagaskar af komftig. Men wilt my te verhaalen, dat het een
Wyfje was; maar, wegens de dikte van het Haair, en om dat deeze Dieren van
de Aapen in de Teeldeelen verfchillen, welken zy meer inwaards hebben, kon ik my.
van deszelfs Sexe niet nader verzekeren. Het bevindt zig thans, in ’ jaar 1755,
in leven, en in bezitting van den Heer CRITINGTON, Klerk van het Genootíchap der
Heelkundigen te Londen; die my de vryheid gaf om het eens aan Huis te hebben,
ten einde 'er, op myn gemak, eene Aftekening van te maaken. Hert fcheen. my
van Plantgewasfenteleeven; Terwyl ik het had, at het Gebak, Brood en Boter,

en

(15) Cynocephalus ex Infulâ Madagafcar, Maticau- Corpore fufco. Gron. Zooph. 22, Lemur Macaco. Linn,

co niger diêtus. Epw. 4v, V. p. 13. T. 217. Profis Syft. Nat. XII, Gen. 3 Óp. 3.
mia fufca. Briss. Quadr, 220, Lemur Caudàâ floccofa
ld: D 2

ró VERZAMELING vaN UITHEEMSCHE

en Zomer-Vrugten. Het was toen in July. Mert Vleesch daar aan te geeveri heb ik
de proef niet genomen. Het zit als een Aap of Inkhoorn op, wanneer het eet;
houdende de Spyze in zyne Handen of Voorpooten.

SSSSSSSISSSNSSSSSS SSS SSS SSS SES ESS SSS SESSIE
PL AA T XVI
Het Aapje Sagouin genaamd (16)

Dit is een Diertje uit het Aapen-Geflagt, dat naar de Inkhoornen zweemt. « De
Afbeelding is naar * Leven gemaakt, inde Natuurlyke grootte. Men heeftze be-
vonden te weegen van vier en een half tot zes en een vierde Once, Avoirdupois Ge-
wigt. Het was een Mannetje. | | Vg. TA |

De Kop is zeer rond, en op de Kruin gedekt met zwart Haair. Aan de zyden
van den Kop, en rondom dé Ooren, heeft het lange witte Haairen, die op een
zonderlinge manier als twee Kwaften uitfteeken. De Ooren zyn niet zigtbaar in dat
poftuur , zo als het hier getekend is, maar op zyde vertoonen zig dezelven: zy ges
lyken naar Menfchen Ooren, zyn kaal en van eene donkere Vleeschkleur. Het
Aangezigt heeft weinig of geen Haair: de Huid is Vleeschkleurig ; ten deele don-
ker, uitgenomen het bovenfte des Voorhoofds; dat wit is. De Oogen zyn van
een roodachtige Hazelnooten Kleur, met zwarte Oogappelen: het Aangezigt zweemt
nadr dat vaneen Aap, gelyk de Afbeelding beter uitdrukt; dan de befchryving zou
kunnen doen. Het geheele Lighaam was gedekt met Haair van eene donker bruins
achtige Aschkleur, en van een zagte Wollige natuur: zynde dat op de Rug eeh weis
nig ftyver ; en ieder enkeld Haairtje van verfcheiderley Kleuren: te weete om’
laag donker, in t midden roodachtig en aan ’ end graauw; ° welk eene mengeling
maakte op de Rug. De Palmen der Pooter waren uitwendig met kort Haair gedekt:
Het hadt vyf Vingers aan ieder Poot, van maakzel als die der Inkhoornen, rhet {pits
fe Klaauwen, uitgenomen de twee groote Toonen of Duimen van de Agterpooten 4
die plat genageld waren. De Staart, zeer lang naar maate van het Lighaam, hadt
een dik Dons, licht Aschkleurig en zwart ; Ringswyze elkander vervarigende, over
de geheele langte. at

By Prso; in zyne Natuurlyke Hiflorie van Brafil; is dit Diertje, hoewel zeer
flegt, afgebeeld, en daar uit door Rav befchreeven (*). Het fchynt ook de Sagouin
van CLUSIUS te zyn ({). JOHNSTON heeft, in zyne Hiflorie der Wiervoetige Die-
ven, de Afbeeldingen van beiden uitgegeven, als byzondere en onderfcheidene
Dieren. Zyne Afbeelding van Piso noemt hy , by misvatting, Cataia, welke
naam, in ’t werk van dien Autheur, nader by de Afbeelding van de Cagui ftaar,-
dan derzelver eigen naam. J. LuporPnus heeft, in zyne Hiflorie van Ktbiopie of
-Abyf]inie, twee Afbeeldingen gegeven van dit Schepzel , welken pag. 58, in de
Engelfche Vertaaling van dae Werk, befchreeven worden. Hy noemt hetzelve
Fonkes of Guereza, maar zyne befchryving komt in geenen deele met de Afbeel-
dingen overeen: des ik my verbeeld, dat men, dit in Holland gevonden hebbende,
onderfteld heeft het kleine Aapje, door Luporerus befchreeven, te zyn, féhoon
het weezenlyk uit Brafil gekomen was; daar de Hollanders, ten tyde van het uitgee-
ven dier Hiftorie, in bezitting van waren. Krein heeft, in zyn Werk over de
Viervoetige Dieren, Leipzig 1751, eene Afbeelding , Levensgrootte ‚ op de derde

| Plaat

(26) Cercopithecus parvus, Cagui minor Brafilien- Syf?. Nat, XII. Gen. 2. Sp. 24. Syf?. Nar. X, Gen. às
fiim, f. Sagouin Clufii. Epw. Av. V, p. 15. T. 218. Sp. 12. Nat. Hift. LD. 1, Srux, bladz. 364.
Cercopithecus Brafilianus f. Sagouin. Crus. Exot. T, (*) Synops. Method, Animalium Quadrupedan. p. 154
372. Ray. Quadr. 154, 160. Simia Jacchus. LINN, (T) Ezos. Vol. IL, p‚ 372.

EN ZELDZAAME VOGELEN

Plaat gegeven, welke p. 87 befchreeven is, en daar heeft hy de Sraart dikker afge-
beeld dan ik die ooit heb waargenomen te zyn; fchoon ik vyf of zes van deeze
Diertjes levendig heb gezien.

De laat{te Autheur, die ook de volkomenfte en befte befchryving van de Cagui aan
't licht gebragt heeft, is James PARsons, Med, Doftor en Lid van de Koninglyke
Societeit, door wien zo veel daar van gezegd is, en zo wel met de Natuur overeen-
komftig (*), dat zyn Ed. my de moeite heeft befpaard van eenige dingen dienaan-
gaande te berde te brengen, die ik anders zou gemeld hebben: maar de Doktor hadt
het geluk niet van een Voorwerp aan te treffen, dat zo frifch en vlug, en zo wel
in ‘t Bont was, als eenigen die ik naderhand heb gezien. Dat van Lord KiNgsToN
was het kleinfte en ziekelykfte van allen die ik heb gezien. Dat van den Heer Hyper
bevondt zig ook, toen ik het zag, zeer zwak, en zonder de natuurlyke dikheid van
Haair. Vervolgens kwamen ’er my twee of drie voor; die geheel andere Dieren
fcheenen te zyn; wegens hunne gezondheid en volheid van Bont. Dat, daar ik
de Afbeelding naar maakte , behoorde aan de zeer verpligtende Juffr. Kennon,
weleer Vroedvrouw van de Koninglyke Familie, die my verhaalde hoe het ver.
fcheiderley dingen at; gelyk Biskuit, Vrugten, Groente, Infekten, Slakken, enz.
ook dat het eenmaal, los zynde, {chielyk een Chineesch Goudvischje uit een Kom
met Water haalde, dat het dood beet en gretig opvrat; waarna men ’er kleine lee-
vende Aaltjes aan gaf, welken hem in % eerft verfchrikten , door het {lingeren om
zyn Hals, doch die hy weldra meefter wierd; dezelven opvreetende: :

Een fraay Diertje van dit flag zag ik ten huize van den Heer JonN Coor, Koop-
man te Londen. Deeze Heer hadt weleer zyn werblyf te Liflabon gehouden, al
waar zyne Huisvrouw, tot haar vermaak, de proef nam om de Sang/in, gelyk men
dit kleine Schepzeltje aldaar noemt, voort te teelen. Door de gunftigheid van het
Klimaat, gelukte her haar, Jongen daar van te krygen, die gantsch niet mooy wa-
ren by de geboorte, kleevende zeer vaft aan de Borften van haar Moer, en hangen-
de vervolgens, wat grooter wordende, op haar Rug, zo dat zy eindelyk, de laft
moede geworden, zig daar van ontfloeg door de Rug tegen den Muur of iets an-
ders te wfyven; maar dan nam aanftonds het Mannetje de bezorging van deeze Jon-
gen op zig, gedoogende dât zy eenigen tyd op zyrie Rug hingen, als * wäre om
het Wyfje te verligten.

SSS SISISSISISSISISISISISISISISIS SISSI SISISSI SISI SISI SISI se
P L A A T XVII |
De roodborftige Parkiet (17).

Ik heb twee derde deelen van de Natuutlyke Afmeetingen van deezen Vogel ge.
nomen, om hem tot eene grootte te brengen bekwaam voor deeze Plaat: zo dat de
zigtbaare Oppervlakte van deeze Afbeelding in evenredigheid, tot myne Tekening
in de Natuurlyke grootte, ftaat als 4 tot 9; en indien de Lighaamelyke Inhoud van
een Vogel van deeze grootte vergeleeken werde met dien van zodanig eenen in de
Natuurlyke grootte, dan zou de evenredigheid zyn als 8 tot 27. |
De Bek is geelachtig wit, met een fial ftrookje Wasch over het bovenfte ge-
deelte, waar in de Neusgaren geplaatft zyn. De Bovenkaak is redelyk Haakig;
krom, aan de kanten golfswyze geboogen. Alle de Pluimpjes rondom den Bek
zyn blaauw, en trekken zig een weinig over de Kruin uit. De zyden van den

| Kop,

(*) Phil. Tranfat, Vor. XLVIL p. 146. bro. Eow. 4v. V. p.45. T. 233.

(17) Pfittacus minor Indie Orientalis Pettore ru-

VIL Deel, E

%

18 VERZAMELING. van UITHEEMSCHE

Kop, daar de Oogen ftaan, zyn groen, zo wel als ’t Agterhoofd. Om de Nek
heeft hy een geelen Band en daar onder is de geheele Hals groen. De Rug; Stuit;
benevens de bovenzyden van de Wieken en Staart, zyn allen van een fchoon groe-
ne Kleur, welke zig hier, wegens het poftuur dat ik aan den Vogel gegeven heb,
niet vertoont, Ik verkoos, veeleer, de binnenzyden der Wieken en de Borft voor
‘t Oog te brengen, alwaar hy een grooter Verfcheidenheid heeft van Kleuren. De
Borft, naamelyk, is pragtig Oranje-rood; het Liyf daar onder , en de Zyden onder
de Wieken, zyn donker groen, mert eenig Rood vermengd: de Bouten, het: On-
derlyf en de Dekveders onderaan de Staart, zyn geel met eene mengeling van groen:
de onderzyde van de Staartveders vuil geel. De kleine Veders op den rand by
het Gewricht, aan de binnenzyde van de Wiek, zyn geel en de Dekveders; die
daar aan volgen, rood. De binnenzyden van alle de Slagpennen hebben haare Tip-
pen en Grondftukken. van eene donkere Kleur; terwyl de inwaard{e Baarden der lang-
fte Slagpennen in ‘ct midden geel zyn, en die der kortere, naaft aan het Lighaam,
rood, De Pooten, Voeten en Klaauwen, die in maakzel en plaatzing met de an-
deren van dit Geflagt overeenkomen; zyn donker of zwartachtig.

De opgezette Huid van deezen Vogel, täamelyk wel geconferveerd; dien ik
thans in myne Handen heb, was gekogt in een Por(elein-Winkel te Londen, waar
van de Patroon my verhaalde, dat dezelve met een van onze Ooftindifche Schepen
overgebragt ware. Het is een Soort van Parkiet, niet minder {choon dan eenige;
die ik immer heb gezien, en, zo ik geloove; door niemand tot nog toe in Af beel-
ding gebragt of befchreeven.

SSSISICSSSISISSISIS\SISISIS SSS SSS SISSI SISSI SESSIES.
PL ACAD VEE |

De Roozekleurig gekapte Ring-Parkiet (18).

Dit is een Vogel van eene zonderlinge fchoonheid. De Af beelding vertoont hem
omtrent Levensgrootte of een weinig kleiner, zo ’er-verfchil in plaats heeft.

De Bovenkaak des Beks is van een Zeem-Kleur, aan de Punt haakig en aan de
zyden gehoekt: de Onderkaak donker of zwartachtig. Het bovenfte des Beks is
gedekt met een {mal {trookje van donker Wasch, waar in de Neusgaten {taan. De-
Kop is voorwaards, en rondom de Oogen, van eene roodachtige of Roozekleur,
welke naar agteren verfmelt in ’ Hemelsblaauw. De Veertjes onder den Bek zyn
ongevaar een Duimbreed zwart, en van daar loopt wederzyds een zwarte ftreep ag-
terwaards; die een foort van Ring of Halsband formeert, fcheidende den Kop van
het Lighaam, dat, zo wel als de Wieken, geheel groen is, donkerer aan de bo-
venzyde, van onderen lichter en naar °% Geele trekkende. Op de Wiek zyn eeni-
gen van de kleinfte Dekveders van eene dof roode Kleur, maakende een roode
Vlak, De binnenfte Dekveders der Wieken zyn bleek geelachtig groen, en de
binnenzyden der Slagpennen donker, die eenigen der uitwaardfe Baarden helder
geelachtig groen hebben. De Staart is famengefteld uit Hemelschblaauwe V ederen,
die puntig uitloopen en waar van de middelften taamelyk lang zyn, verkortende de
anderen allengs naar de zyden. Van onderen is de Staart donker geel. De Pooten 5
Voeten en Klaauwen, zyn Aschgraauw , en de Vingers {taan gelyk in anderen van
het Geflagt der Pappegaaijen. het.

Deeze fierlyke Vogel was, opgezet en op een Stokje zittende, van Bengalen in
Ooftindie gezonden aan wylen den Heer DANDRIDGE, in Moorfields te Londen,

die

(18) Plittacus minor torquatus Capite rofeo. Enw. dv. V. p. 47. T. 233. |

EN ZELDZAAME VOGELEN: 19

die hem aan my leênde om ’er een Aftekening- van te- maaken. De Indiaanen noe-
men hem Fridytutah. Arin hadt, in zyne Hiflorie der J'ogelen, Vol. UI. p. 14;
reeds een Afbeelding gegeven van dit eigenfte Voorwerp; maar zynebefchryving
met den Vogel vergelykende, oordeelde ik die beiden eenigzins te kunnen verbete-
ren. Hy hadt verzuimd gewag te maaken van de roode Vlakken op de Wieken,
en de bovenzyde van de Staart Grasgroen geheten , daar dezelve weezentlyk blaauw
is, hebbende maar eene boven verbeelding kleine kleuring van Groen by de
Wortels der Vederen. Hy zegt, dat de Staart beftaat uit vier Pennen: *t welk tegen
de natuur is van alle Vogelen, die ik ooit gezien héb. Geen Vogel heeft ’er minder
dan tien, en, naar ik geloove, geen van het Pappegaaijen-Geflagt minder dan twaalf;
maar de Staart was in deeze wat onvolmaakt,en, de Vogel in Glas beflooten zynde ,
kon de Heer ArBiN de Veders niet van elkander fcheiden , om dezelven te tellen. Ik
had de vryheid, om de Glazen Kas te openen; ten einde hem naauwkeuriger te
kunnen onderzoeken. Hy was, geloof ik , ons onbekend, voor dat Arin ’er de
Afbeelding en befchryving van aan ’ licht gegeven hadt.

Bains Bg KIA |
De Eoyptifche Springmuis (19).

_ De Plaat vertoont dit Dier in zyne Natuurlyke grootte. Deszelfs gedaante; in
‘t algemeen, is als die vaneen Rot, uitgenomen dat de Neus en de Voorpooten
korter en de Agterpooten veel langer zyn.

De Kop gelykt veel naar dien vaneen Konyn, maar de Ooren zyn korter en de
Oogen puilen zeer veel buiten den Kop uit. De Neus is kaal en Vleeschkleurig ;
de Tanden hebben veel overeenkomft met die der Konynen. De Huid is, op den
Kop en langs de Rug; gedekt met bruinachtig Haair, van Kleur als dat der Wilde
„Konynen: De onderzyde van den Kop, de Keel, Buik en de binnenzyden der
Dyën; zyn met wit Haair bekleed. Aan het laagfte van‘de Rug is een Halve
Maan, uit zwart Haair beftaande, waar van de Hoornen zydewaards naar den Kop
gekeerd zyn. De Voorpooten hebben vier Vingers met Klaauwen en een ftompje
vaneen Vinger zonder Klaauw. Zy Zyn Haairloos, zo wel als die der agterfte Poo-
ten, en Vleeschkleurig. Gemeenlyk verbergt het Diertje zyne Voorpooten in zyn
Vagt, zo dat het alleenlyk twee Agterpooten fchynt te hebben; flegts met drie
Vingeren, en deeze zyn tot boven de Kniejen kaal, zo dat zy zig als de Pooten
van de Vogels, die men Steltloopers noemt, vertoonen. De voortgang is huppe-
lende, *t welk het zeer vlug kan doen, drie of vier Voeten wegs afleggende in
één fprong. De Staart is lang, en van Kleurals de Rug, uitgenomen naar * End
toe , alwaar dezelve zwart en Kwaftig ruig word, hebbende den tip wit. Zyne
Voorpooten raaken nooit den Grond, maar hy houdt ’er zyn Voedzel mede, ge-
lykerwys een Ínkhoorn.

ÁLDROVANDUS heeft een taamelyk goede Afbeelding gegeven van dit Schep-
zel, % welk van hem het Indifebe Konyn of Haas genoemd wordt. Men vindt het in
Egypte en aan de Barbaryfche Kuft, MoNconvy tytelt het de Berg-Slaapmuis (*). Het

IS

(19) Mus Agyptiacus, Pedibus pofticís longis(imis,
Caudâ elongatâ, Gerbua diëtus. Epw. 4v. V. p. 18.
T. 219. Mus Jaculus Pedibus pofticis. longiffimis,
Caudà extrema villosâ, Hasserg. tin. 198. AC. Stokh.
1752. p. 123. T. 4, f, 1. Cuniculus minor Caudatus
Dauricus. Mus Petrop, I, p. 344. N. 123. Lepus Indi-
cus Utiasdiëtus. Arpr. Osvadr. 395. Jerbua. Sraw, rin,

218, 249. Gerbo. Lr Brun Jin, 237. T. ero. Mus
Jaculas, Lin. Sy/7. Nat. XIL Gen. 24. Sp. 20. Sy/t
Syt. Nat. X. Gen. 26. Sp. 15, Springer, Nat. Hijt, IL,
D.Il. Sruk;bl, 488. PLXX. Fig. 2,

(*) Voyage d'Egypte: Ed. Germ, p. 288, Monconys
Reizen.

EE 2

0 VERZAMELING vaN UITHEEMSCHE

is inde Brittannifche Schatkamer van den Romein Hamvy, afgebeeld en befchreë:
ven onder den naam van Jerbua (*). Ook vindt men de Afbeelding by pe BRUIN;
die het Gerbo noemt in deszelfs Levantfche Reizen (}).

Dit Dier behoorde aan Mr. ScarrLET; Glazen Slyper, by St. Anne Kerk, in
Weftmunfter, die my vryheid gaf om er een Afbeelding van te maaken. Mr,
Brew, Bibliothekaris van het Kollegie der Inner Temple, hadt ’er ook voor eenigen
tyd een gehâd, dat hy my opgezet ter onderzoeking leende. Men zegt dat dit
Dier maar ééne Opening of Leg van onderen heeft, gelykerwys de Vogelen;, doch
zulks kan ik niet verzekeren, alzo ik het leevende Dier niet genoegzaam behande:
len kon, *t welk byten wilde wanneer men het vaft hield, Het fcheen my, anders;
een zeer zagtzinnig Schepzel te zyn, *t welk op dergelyke manier aaft als de Kony-
nen en Haazen, eetende Graan en verfcheiderley Kruiden. Het is fchuuwer, en
blyft meer in zyn Hokje over dag , dan in het fchemeren van den Avond, wanneer
het te voorfchyn komt en onbefchroomder door de Kamer huppelt, waar men het
houdt. Dit doet my denken, dat het een Dier zy; % welk van Natuur de duifter=
nis tot zyne bedryven verkieft. Het heeft, zo ik meen, twee of drie Jaaren by
Mr. ScarreT geleefd, eer het ftierf. Zyn Bont was zeer zagt, en de Huid
uitermaate dun. Doktor Saw noemt dit Dier Perboa of Yerboa. Men vindt
‘er een omftandig Bericht vaf in zyne Reizen naar Barbarie en de Levant (9). Hy
fchynt daar in mis te hebben, dat hy alleenlyk drie Vingers aan de Voorpooten en
vier aan de Agterpooten geeft, waar van ik het tegendeel heb bevonden. De Spoo-
ren of kleine Vingers aan de Agterpooten kon ik niet ontdekken in ’t een of andere
der twee Voorwerpen , welke ik onderzogt heb, fchoon ik veel moeite daar toe
aanwendde. Hy zegt, dat deeze Springmuizen aan de Kuft van Barbarie gemeen
zyn, en in holen onder den Grond neftelen.

SISSI SSSSSSSËESSSSEËS ESSE ESS SSESISS EES
Part! ANA RE
De kleine Mieèren-Eeter (20).

De Afbeelding vertoont denzelven weinig kleiner dan Natuurlyk ;älzo hy ongevaat
de grootte van een Engelsch Inkhoorntje heeft. De origineele Tekening van deeze
Plaat was naar * Leven gemaakt.

Het Diertje is bekleed met eeh dikke Vagt van zagt Haair, glanzig als Zyde, en
op de Rüg een weinig gekruld of gegolfd. Het heeft een donkere Streep, die
langs de Rug van de Nek tot aan het begin van de Staart loopt, én langs den Buik
een andere, die wat breeder is , aan de eerfte evenwydig. Het Haair van den
Kop, het Lighaam en de Staart, is licht roodachtig bruin: dat van de Pooten en het
dikfte der Staart, trekt naar Aschgraauw. Zyn Haair is overal, zelfs tot aan de
Klaauwen toe, hagenoeg van de zelfde langte. De binnenzyde van de Staart, naar
de Punt toe, is Haairloos, en fchynt Natuurlyk naar beneden om te krullen: % welk
my doet denken, dat het zig met de Staart kan ophangen aan de Takken van Boomen.

Het zonderlingfte in dit Dier is, dat het niet meer dan twee Klaauwen aan ieder
Voorpoot of Hand, (gelyk fomtnigen die noemen,) heeft. De Vingers of Too-
nen, uit welken deeze Klaauwen fpruiten, hebben geen kennelyke verdeeling. De

| bui-

(®) Teforo Britanico, delineaté €} deftritte da Nico- (20) Myrmecophaga ininor. Ebw. 4v. V. p. 20.
la Francefco Hamy, Romano. Vol. IL p. 124, 125. T.,22o, Tamandua aut. Coati Americana alb. SEB. Kab;
(tT) Kap. 78. Pl. oro. Ip. 6o. T. 37. f£. 3. Myrmecophaga didaëtyla. Linn.

($) Zie de oirfprongelyke Eng. Uitgaave, p. 248, Sy/?. Nat. XII. Gen. 8.Sp. 1. Sjff. Nat. X.- Gen. 8.
. |

24 Sp. 1. Nat, Hift. 1, D.I, Sruk, p. 487. Pl, X.f, 1.

EN ZELDZAAME VOGELEN, at

buitchfte Klaauw, aan ieder Hand; is aanmerkelyk groot, en de binnenfte, met de-
zelve te vergelyken, zeer klein. De Agtervoeten hebben ieder vier Klaauwen,
welke nagenoeg van egaale grootte zyn. , Omtrent de Voeten zo wel als de Handen
is ° aanmerkelyk, dat zy niets hebben *t welk naar een Duim gelykt, als veele
Viervoetige Dieren, maar in plaats van dien dikke Beltachtige Knobbels des Hielen,
tusfchen welken en de Klaauwen de Voeten hol zyn: waar door het in ftaat is om
dunne Takjes van Boomen te vatten of aan te grypen. De Ooren zyn klein en
rond, vertoonende zig naauwlyks boven hect Haair: de Agterpooten langer dan de
Voorpooten.

De Tekening was gemaakt naar een opgevulde Huid van dit Diertje , wel geconfen-
veerd, die zig in bezitting bevondt van zyne Excellentie den Graaf PERRON, Am-
basfadeur van den Koning van Sardinie, welke verftaan hade, dat het van de Spaan:
fche Kuft in Amerika was gekomen. Een ander dergelyk Diertje , in Spiritus be-
waard; kogt ik by kommisfie voor wylen Sir HaNs SLOANE, uit de Verzameling
van wylen den Hertog van Richmond, in welker Catalogus het een Soort van Lui-
aard genoemd was. Dit zal in het Brittannisch Kabinet blyven, alwaar het onder-
zogt kan worden door de Liefhebbers der Natuur. Door behulp van deeze twee is
hier een volmaakter Afbeelding aan % licht gebragt, dan van een derzelven alleen
zou hebben kunnen gefchieden: want het eerfte was alleenlyk een opgezette Huid,
en het andere digt beflooten in de Flesch met Liqueur, welke ik geen permisfie
had te openen. Dus kon ik den Bek niet onderzoeken , die volgens LiNNzus
Tandeloos is, Men zie zyn Sytema Nature Lips. 1748. p. 8. Ord. 3. AGRIz,
Dentes null, Lingua longisfina Cylindrica. Gen. 15. MyrMECOPHAGA. Corpus pi-
lofum, Anres fubrotunde. Zyne Tweede Soort fChynt my te zyn het hier afge-
beelde en befchreevene Dier. 2. MyYRMECOPHAGA. Manibus didaêlylis, Plantis tetra-
dactylis: # welk men vertaalen kan MrEREN-EreTER (een Geflagt van den Rang
der Weld- Dieren , waar van LinNmus deeze zyne Tweede Soort maakt,) met tweé-
vingerige Handen en viervingerige Voeten (*). Van dit Dier vind ik geen Afbeelding
of eenig Bericht, meer dan LiNNzus daar van, als gemeld is, gegeven heeft, dat
byna maar een enkele benaaming is: zo dat deeze Afbeelding, naar ik geloove;
de eerfte ís, welke daar van het licht gezien heeft ({).

BEEN EERE EE be EE nnn enn da eht tant
P A A TE XXL
De groene Parkiet met geele Wangen (ai).

De hier afgebeelde Vogel is van Natuurlyke grootte, zynde van dat flag, die een
lange en puntige Staart hebben. Het was een vlugge levendige Vogel, die veel
kakelde, doch weinig verftaanbaare Woorden uitbragt. … _

De Bek is Aschgraauw, aanmerkelyk haakig en gehoekt of gegolfd aan de kan-
ten. Het Wasch, daar de Neusgaten in ftaan, heeft die zelfde Kleur. De Oog-
kring is Oranje, en is omringd door een ftrookje van een kaale witte Huid. Het

Grondítuk van den Bek, en de zyden des Kops rondom de Oogen;, zyn gedekt met

_(&) [Ikvolg de Woorden van den'Heer Epwarps, In (21) Plittacuë minor Fronte luteâ, Epw. dv. V. p.
volgende Uitgaaven van het Samenftel der Natuur heeft 49. T. 234. Pfittacus minor viridis Cândâ longà &
de Ridder de Mieren-Eeters verplaatft, en deeze is de _Malis croceis. FriscH. 4v. IV. T. 54. Pfittacus perti-

Eerfte Soort geworden: zie myne Natuurlyke Hiftorie, nax. Linn. Sy/?. Nat. XII, Gen. 45. Sp. 15. Sy/f. Nat,
als boven. ] pr X. Gen. 44. Sp. ro. Geel-Wang Parkiet. Nar, Hij, I,
_(f) [Indien de door Linneus aangehaalde dezelfde D. IV. Srum, bladz. 246.

is,zo vondt men ’er reeds de Afbeelding van by Seaa. ]

WI Deel, RE

92 VERZAMELING ván UITHEEMSCHE
geele of Oranjekleurige Vederen, die nader naär den Bek toe rooder, en lichter
geel zyn. hoe zy verder agtetwaards flaan. “Het bovenfte van den Kop; de Nek;
Rug, Wieken, Stuït'én Sraárt, zyn altemaal van een hooge Grasgroene „Kleur,
‘uitgenomen de grootíte Slagpennen en eenigen van derzelver Dekvederen,, die aan
de uitwaardfe Baarden tet blaauw gerand zyn. Het voorfte van den Hals, de Borft;
Buik, Dyën en Dekwêders onder aan de Staart, zyn lichter of geeler groen, en het
onderfte van den Buik geheelenal geel. De binnenzyden der Slagpennen en de on-
derzyde van de Staart, zyn donker groenachtig van Kleur, De Pooten en Voeten
zyn van figuur als gewoonlyk en Aschgraauw. — | |
Deeze Vogel was in eigendom van de eerfte. Gemaalin vän den Hoogedeleni
Heer, RoserT WALPOLE, die naderhand Graaf van Orford wierd. Haar Edelé
onderrichte-my; ‘hoe dezelve was overgebragt uit de Weftindiën , waar van ik na-
derhand ben verzekerd geworden, door zes of meer van even die zelfde Soort in
een Koüw by elkander te zier „ten huize van den Hoogedelen Heer CrarrEs War
GER; tóeù Eerften Lord van de Admiraaliteit; wiens Vrouw my vertelde; dat de-
zelven uiet de Weftitidiën- kwamen. Ik kan geen befchryving van eenige Soort van
Pappegaay met deeze overeenkomftig vinden : des ik befluit; dat het een nog
niet' befchreeven zy; | | | | |

coossssssssssrssssssssrsssssrstessssEsn
Perle A SAT ae
De Goudkruinige Parkiet (22)

Deeze, die de grootfte Afbeelding op de Plaat uitmaakt; is máäar een weirig
kleiner-dan Levensgroôtte getekend; zynde deeze Vogel even zo groot of liever
ruin zo groot, als een Merel. … | | ek

‚De-Bek is-zwart; de Bovenkaak haakig aan haat Punt en heeft hoeken dan de zy-
den, met een {mal ftrookje van blaauwachtig. Vleeschkleur Wasch rondom het
Grondftuk „ waar in de Neusgaten geplaatft zyn. Het Oog ftaat in een plek vari
kaale Huid, van even de zelfde Kleur. De Oogkringen, zo wel als een plek van
Vederen , zig. van het opperfte des Beks uitftrekkende totaan bet midden van de
Kruin des Hoofds; zyn van een heldere Oranjekleur. Het overige van den Kop, de
Nek, Rug, de bovenzyden van de Wieken ern Staart, zyn van een hooge donket
groene Kleur. De Keel is geelachtig groen met een roodachtig bruinen Glans. De
Borft, Buik, de Zyden onder-de Wieken, de Dyën en Dekveders onder aan de
Staart, zyn licht geelachtig groen. Eenige weinigen der Slagpennen, tusfchen de
langftenen kortften, naaft aan het Lighaam, zyn uitwaards blaauw. Zulken van
de eerftesry der Dekvederen, als op deeze blaauwe Slagpennen vallen, zyn ook
blaauw ‚ maakende het een en andere een bladuwe baar langs de Wiek neder.
Haar binnenzyden, en de onderzyden van de Staart, zyn vuil geelachtig groen, of
van Kleur “als gepekelde Olyven:' de Pooten en Voeten van eene roodachtige
Vleeschkleur, van figuur‘en plaatzing gelyk in anderen van dit Geflagt: de Klaau-
wen donker: kl berde ed TANN | |

… Deeze Vogel behoorde, toen hy in Leven was, aan een jonge Juffrouw, Dogter
van wylen Doktor JuRIN , die als. Prefident van het Kollegie der Geneeskundigen, te
Londen, in’t jaar-17 go ftierf. Men berigtte my dat dezelve van Lisfabon was gekomen;
en oniderfteld werdt een Ínboorling te zyn van Brafil. Hy hadt in Engeland veertien
Jaaren geleefd, Geduurende de'eerfte drië of vier Jaaren na zyne aankomft, leid’
(22) Plittacus minor Vertice Aureo. Edw. 4v. V. p. so. T. 235.

ens BELDZAAME-VOGELEN 2
hy vyf of zes kleine witte Eytjesy waar uit blykty dat het cen Wyfje ware, en ik
denk, dat het wel. de gade van den laat{t befchreevenen kon zyn: alzo de overeenì-
komft van die beiden zeer aanmerkelyk is, |

De Groen- en blaûtwe Mosch-Parkiet (5.

De kleinfte Afbeelding op de Plaat vertoont deezë, in Natuurlyke grootte, zo
näauwkeurig als ik het treffen kon. oraal | |
_ De Beken het Wasch, daar:de Neusgaten in geplaatft Zyn, hebben eene Goud-
kleur. De Bovenkaak is Haakig, ‘aan de kanten gegolfd. * Het Vel rondom de Oo-
gen, de Pooten; “Voeten en Klaautwen, 'zyn"ällen van eene Goud- of Oranje-Kleur.
De figuur van den Beken de Voeren töont', dat‘dit Vogeltje hoe klein ook zynde;
van het Pappegaaijen:Geflagt is. De Kop, Nek, Rug, en de geheele onderzyde,
hebben eene hooge Grasgroene Kleur. De Wieken zyn ook groen, uitgenomen
de eerfte ry der Dekvederen'boven de Slagpennen, die fierlyk hoog blaauw zyn,
en de buitenfte randen van dezelven licht geelachtig groen. Het laagte van de Rug
en de Dekveders aan de boven zyde van de Staart, zyn Hemelschblaauw: de bin.
nenzyden der Wieken van eene groen'âchtige Áschkleur; hebbende eenige weinige
fchoon blaauwe Vederen gemengd onder de kleinere Dekvederenù, rondom het Ge-
wricht vän-de Wiek. „De Staart is groen; ‘aan de bovenzyde fterker en flaauwer
aan -de onderzyde. henk | 54 pre |
Dit Parkierje was ; in % jaar 1753, in bezitting van Mr. Jorn Mirran, Boek-
andelaar, haby het Admiraaliteits-Kantoor. Het woog, toen het uit de Wyn-
geeft genomen was en gedroogd, flegts drie Vierendeel Loots, ordinair Gewigt.
De Heer MirraN was zo beleefd; van my dit en eenige andere Vogeltjes mede
haar-Huis te laaten neemen, om dezelven af te tekenen. Hy verhaalde my, dat
deeze kleine Parkiet gekogt ware uit het Kabinet van wylen den Hertog van Rich-
mond, doch daar was geen bericht te krygen, uit welk Land dezelve af komftig ware,

essnessessssssssssessssrssSssssssssSEss
PLA Á TP AKE
De Olypbant (23; …—

‚ De Olyphant wordt gezegd het grootfte-te zyn van alle Viervoetige Land-Dieren:
hoewel het leevende. Voorwerp ;-naar %-welke' deeze. Aftekening, maar weinige
Jaaren geleden, in Londen gemaakt werdt; niet meer- hoogte ‘had dan een ge-
meene Koe. | | |
_ De Kop; koewel groot; is het niet naar de grootte des Lighaams te rekenen.
Dewyl dit een Jonge was, zo hadt'hy“geene Tanden, welken ik ’er derhalve byge-
daan heb om de Afbeelding te voltooijen. Het Voorhoofd is zeer verheven en
bultig: de Ooren-zyn naar evenredigheid van den Kop groot en hangen nederwaards:
de Oogen zyn klein: de Snuit-of Tromp is lang, verdunnende allengs van den Kop
naar het End toe, dat plat is en aldaar twee Openingen of Neusgaten heeft. Het
Dier kan zyne Tromp naar believen verkorten of verlangen; alzo dezelve vol Kreu-
kels-of. Ringen is „die ‘erin’ rondevals ingefneeden zyn; hebbende de onderzyde
eeni=
„(*) Pûttacus minimus. viridi cteraleoque-varitis.Ebw. Onadr: 131: Seb: Kah. 1, D, Pl, II. £. 1. Brass. Quadr,
Ao. Vepe 51,T. 235. Plttacula-Brafilienfis. Brrss, 45: Elephantus: Geen. Quadr. 377. ALDR. Quadr. Libr.
Av. IV, p: 384, Plittacus Paflerinus. Linn. Syyl. Nat. IT. o, Jorwsr. Ovadr. zo. T. 7, 8,9. Llephas mae
XII, Gen. 45.Sp, 47. Syft, Nat, X. Gen: 44--Sp. 37: _ximus: “LiNN. Syft. Nat. XII. Gen, 5. Sp. 1. Sy? Nat.

Nat. Hift;1. D. IV, Styx; bladz. 270, «7: X. Gens. Sp. 1. Nat, Hit. LD, L Stur, Bladz, 419.
(23) Elephas. Epw, 4. Vp. 22, T.-22r, Raja
F3

D4 VERZAMELING van UITHEEMSC HE

eenigermaate plat en de bovenzyde rond, Ook het allerkleinfte ding kan het van
den Grond opraapen met zyne Tromp, door middel van een klein Puntje , dat
het daar om kan draaijen. Terwyl ik in zyne Stal was om ‘er de Schets van té
maaken, zogt het naar Appelen in myne Zakken, lichtende met zyne Tromp de
Kleppen zeer vaardig op, en dan dezelve nederwaards daar in fteekende, Het
Lyf is rond endik: de Rug verheft zig ronder en meer uitpuilende dan in de Varkens
of eenig ander Viervoetig Dier, my bekend, Het geheele Schepzel is naar zyne
hoogte kort, maar de Pooten zyn taamelyk lang ; de Voeten rond, en niet veel
bréeder dan de Pooten. Ieder Voet heeft vyf platte Hoornige Verhevenheden, wel:
ke de Enden fchynen te zyn der Toonen , hoewel zig uitwendig geen fcheiding
openbaart. Men zou het veeleer Stompvoetig mogen noemen, hoewel het Geraam-
te van den Olyphant, door de Koninglyke Akademie van Pärys in. Afbeelding ges
bragt, vyf afgezonderde Toonen aan ieder Voet of Poot vertoont. Zie de Memoriert
van de Akademie der Weetenfchappen, Tom. III. Parc, III p.g1; alwaar Gy vin-
den zult zes Plaaten van den Olyphant en deszelfs deelen. De Staart gelykt naar die
van een Varken. De Huid {cheen zeer dik, Hoornachtig en ruuw te zyn, met
veele verheffingen en laagtens, hangende, op veele plaat{en van het Lighaam en de
Leden, los met kreuken; gelyk in de Afbeelding is uitgedrukt.

Over *t geheel hadt dit Dier een donker bruine Kleur, zynde dunnetjes over:
{preid met korte zwarte Haairen. De Liefhebbers kunnen deszelfs Ontleedkundige
Hiftorie nagaan in een klein Werkje, genaamd Ontleedkundig Berigt aangaande den
Olyphant, die by toeval, in 't jaar 1631, te Dublin verbrandde; zynde een Brief
aan den Prefident van de Koninglyke Societeit, door den Heer A, Morineux Dok-
tor van Trinity-Kollegie by Dublin, te Londen gedrukt in °% jaar 1682. Men kan
dit Werkje vinden in de Bibliotheek van het Kollegie der Geneeskundigen te Lon:
den (5). | p

}. de heeft, in zyne Hiftorie van Ethiopie of Abysfinie, (bladz. 544
55. vande Engelfche Vertaaling,) een lang Verhaal gegeven van de manier op wels
ke de Olyphanten aazen (°t welk geheel op Plantgewasfen is, ) benevens het nadeel
en de verwoefting, welke zy hier door maaken in de Plantagiën der Inboorlingen.
Hy zegt, dat de Mannetjes alleën die lange Tanden hebben in de Opperkaak. Uit
de meefte Reisbefchryvingen naar de Kuften van Afrika en Indie, kan men ook Bes
rigten aangaande de Olyphanten bekomen. J. T. Krein heeft, in zyn Werk over
de Wiervoetige Dieren, dat te Leipzig in % jaar 1751 aan ’ licht gegeven is, p. 36
tot 38 van den Olyphant gehandeld, doch geen Afbeelding daar van gegeven. JoHN-
sTON heeft ’er verfcheidene in zyn Werk gevoegd , die zeer goed zyn. kene befchry=
ving van deszelfs Gebeente en Natuurlyke Hiftorie, met een Afbeelding, vindt men
inde Phil. Transattiën, Nomm. 326 (f). |

De Rhinoceros (9):

_ Men rekent dit gemeenlyk het naaft in grootte aan den Olyphant komende Viers
voetig Dier te zyn. Deszelfs hoogte tot aan den Schouder, in de Loodlyn geme-
ten,

(*) [De Heer Linneus zal dit op 't Oog hebber,
wanneer zyn Ed.; by de algemeene befchryving van
derì Olyphant, Sy/t. Nar. loc. cit, zegt. Andtome in Bi-
bliotheca Medica, Dublin 1ó8r. De vermaarde Hoog-
leeraar P, Camrer heeft onlangs, in de Waderlandf/che
Letter-oefeningen „ verfcheide Ontleedkundige Waar-
neemingen op eenen Jongen Olyphant, welken zyn Wel
Ed. in de voorgaande Winter, uit de Stadhouderlyke
Menagerie ‚dood bekomen hadt „tot opheldering en ver=

etering van het gene dienaangaande door de Autheus
ren gezegd was, aan ’t licht gegeven. J

G) [Geheel omftandig heb ik het gene den Oly-
phant betreft befchreeven, in myne Natuurlyke Hiftos
rie, als boven. Gedagte Hoogleeraar P. Caurer zal
eenige nieuwe Afbeeldingen van een Jongen Olyphant
uitgeeven, om die der Ouden te verbeteren. ]

($) Rhinoceros, Eow. 4v. V. p, 24. T. 22r, Gsn.
Quadr. 842. Arprov. Bifule. 878. Jornst. Quadr. 98.
T. 38. Bont. Jav. so. T. 51. BERGEN Orat, 1746. T. r.
Raj. Quadr. 122. Rhinoceros unicornis, Linn. S/%.
Nat. XII, Gen. 36. Sp. zr. Syft. Nat, X. Gen. 22. Sp.-
1e Nat. Hift. ID. IL, Stuk. bl, 327. |

EN ZELDZAAME VOGELEN. ay
Ten, was ongevaar vyf Voeten agt Duimen’, volgens myn eigen, langte , welke: het
maar twee Duimen overtrof, Het is vry lang naar zyne hoogte, hebbende, naar
% berigt.van den Eigenaar, meer ‚dan veertien Voeten langte van de Neus tot aan
‘het end der. Staart, wanneer die volkomen werdt uitgerekt. \

De Kop is van een lang maakzel, hebbende eene holte tusfchen het Voorhoofd en
de Hoorn; welke voortkomt-uit het bovenfte deel van de Snuit, alwaar geen ander
bekend Dier een Hoorn heeft, . De Snuit fchynt gevormd te zyn om de Aarde op
te wroeten, tot.aazing op de Wortels van Planten; want dezelve is zeer buigzaam,
en loopt in een Punt uit, welke het Dier, opwaards, nederwaards en zydewaards,
kan draaijen; zynde de.Neusgaten ter wederzyden daar van geplaatft. De onderfte
Lip is byna vierkant, platächtig van vooren, met de twee hoeken zig aan de zyden
vertoonende, van eene leevendige Vleeschkleur,. De Oogen zyn klein, redelyk
voorwaards aan ieder zyde vän den Kop geplaatft. Hy heeft groote Ooren , die
regtoverend op °tbovenfte van den Kop ftaan. Het geheele Dier is gedekt met een
zeer dikke, ruuwe, barftige Huid, Aschgraauw van Kleur, hebbende Plooijen en
Kreuken op alle de plaatfen daar zulks noodig, was, voor de beweeging van het Dier,
en vallende agterwâards over malkander; gelyk de Afbeelding beter uitdrukt dan ik
met Woorden zou kunnen doen. FIK | on Er

Ik tekende dit naar een Wyfje, dat zig, in jaar 1752,te Londen bevondt; doch
‘kon geene verhevene Knobbels over de Huid van het geheele Lighaam ontdekken;
die op een regelmaatige manier, geplaatft waren; gelyk in eenige onlangfe Afbeel-
dingen is vertoond. Het Vel kwam my flegts zeer ruuw en barftig voor, uitgeno-
men àan de zyden van het Agterkwartier, welke de geheele zwaarte van het Lig-
haam draagen als het Dièr gaat nederleggen ; want daar waren deeze verhevene Knob-
bels op de Huid zeer groot. De Staart hadt eenige weinige zwarte Haairen aan het
End: de Ooren, ook, hadden eenige dun verfpreide Haaïren op zig: in andere dee-
len des Lighaams vond ik geen teken van Haair,. De Rug is hol en de Buik zakt
naar beneden: de Pooten zyn kort en dik naar evénredigheid. De Voeten Zyn van
agteren tod met Hoeven voorwaards, welke in drieën zyn verdeeld, door twee in-
Ínydingen, aan ieder Voet: maar zy hebben die kleine Hoefjes niet aan ’ agterfte
van den Voet, welke men vindt in de Ruünders, Harten, Schaapen, enz. De Hoorn
wás in dit Dier maär klein; zynde hetzelve op ver haa nog hiet gekomen tot zy=
ne volle groote, Le £ |

Daar komen fomtyds Rhinoceroslên voor, die op den Snuit eet dubbelen Hoorn;
of twee Hoornen agter elkander hebber: doch of ’er zulk eën Ras zy , dan of dee-
ze Voortbrengzelen toevallige Speelingen Zyn van de Natuur, kan ik niet bepaa-
len. (Men kan een Medaille, mét den dubbel-Hoornigen Rhinoceros daar op ge-
flagen „ inde Phil. Tranfatt. N. 490; als ook den dubbelen Hoorn zelf vinden in
het Kabinet van SLOANE, en een anderen in de Verzameling van wylen Doktor
Mera.) In de Poil. Tran/aét. Vor. XLIL;, N. 523 heeft men drie Gezigten van
dit Beelt, benevens een Plaat vân eenige afgezonderde deelen , naauwkeurig be-
fchreeveri door |. PARsONs, Lid der Koninglyke Societeit en van het Kollegie
det Geneeskundigen te Londeri, Krein handelt, in zyn Werk over de Wiervoeti-
ge Dieren, van pag. 26 tot 34, over dén Rhinoceros, en geeft drie keurlyke AG
beeldingen van eén dubbelen Hoorn, Ik heb thans voor my leggen de Afbeelding
van zulk een Dier, gemaakt door gen Heer, die een Officier was aan boord van de
Shaftsbury , een Ooftindifche Kompaägnie Schip, onder Kapitein MAT TuEw- Boo:
KEY; in den jaare 1737: welke Afbeelding zeeft naby met de myne ftrookt, Het
ftierf op den Overtogt van Indie naat Engeland. De aantekening van dien Heer;
onder de Afbeelding , is als volgt. „ De hoogte van de Rug was omtrent zeven
„ Voeten boven den Grond. In Kleur geleek het naar een Varken dat begint te
‚„ droogen, nadat het zig in de Drek heeft gewenteld. Drie Hoornige Hoeven

Wil Deel, G | heeft

26 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

„ heeft het Dier aan ieder Voet. ‚De Plooijen van de Huid vallen agtërwaards’ ovet
» elkander, ‘en in deeze Plooijen hùuisveften Duizendbeenen, Scorpioenen, kleine
„> Slangetjes-en ander Ongediert. Het was nog geen drie Jaaren oud, toen het af
» getekend werdt, De Schaft, gefpannen zynde, fpreidt aan hiet end gelyk een
> Franfche Lelie ® Lh ak Han |
_De Schaft heb ik, in een hoek van de Plaat, naar de Tekening van: gedagten
Heer, ín Afbeelding gebragt. Alzo deeze Tekening my door de Handen van
Doktor R. Tyson toegekomen was, had ik geen gelegenheid om ‘dien Heer te
vraagen, of hy zodanige befchadigende Infekten had waargenomen in de Plooijen
Van de Huid re leggen; dan of dit Berigt van de Indiaanen overgenomen ware. Ik
moet bekennen, dat het my zeer vreemd voorkomt. Iù T. AsrTHreys Zérza-
meling van Reisen, enz. in Quarto, Lond. 1745, kan men den Olyphant en Rhi-
noceros ‚ beiden, breedvoerig befchreeven vinden. ( Zie’ Regifter aan * end van
IV. Deel.) Oude Autheuren hebben onderfteld, dat ‘er eene groote vyandfchap
tusfchen deeze Dieren plaats hebbe, en gezegd, dat zy zelden elkander ontmoeten
zonder te vegten. Zie de Werken van St. AmBRrosrus, Paris 1530, pag. 51;
alwaar men een Print enz. van derzelver Gevegten vindt, welke daar over nage:
zien kan worden: |

socssrSSESsteeessescsssstessssesESsSsSs SE

P L A A T XXIV,
The Crttbe Act zerenptol Ds saÂhed
De Kleine rood gewiekte Parkiet (24)

Deeze Vogel, hierin zyne Natuurlyke grootte voorgefteld, is aaïnmerkelyk als
de kleinfte zynde van de lang geftaarte Pappegaaijen, welken ik tot nog toe heb ge:
zien. De Bek komt veel met dien van anderen overeen. zynde van een lichte
Vleeschkleur.- De Oogkring is zeer donker Hazelnoot, zo dat hy zig byna zwart
vertoont: terwyl de. Pappegaaijen dien gemeenlyk Goudkleurig of geel hebben. Het
Oog is in een Plek kaale Huid van witachtige Kleur geplaat{t. Digt onder den Bek
bevindt zig eén kleine Vlak van fierlyk fcharlakenroode Vederen. Het overige van
den Kop en Hals is, zo wel als de Rug, Stuiten Staart, van eene hoog Grasgroe=
ne Kleur. De gröotfte Slagpennen zyn donker groen; en alle de Dekveders def
Wieken roodachtig , uitgenomen de kleine Veertjes aan derzelver Randen , die
groen zyn. De Borft, Buik, Dyên en Dekveders onder aan de Staart, zyn lich-
ter groen, meer naar geel trekkende, dan die aan de bovenzyde. van den Vogel. De
Pooten en Voeten zyn van een lichte Vleeschkleur: de Vingeren eveneens geplaatft
als in andere Pappegaaijen. ; el:

In % Jaar 1733 behoorde deeze Parkiet in eigendom aan mynen goedgunftigen Pá-
troon, wylen Sir HANs SLCANE, Baronet, ten wiens Huize, in Londen, ik den:
gelven voor hem aftekende , en met zyn verlof ‘er ook een Afbeelding van maakte
tot myn eigen gebruik. Ik kan geene befchryving vinden ; welke met deezen Vos
gel overeenkomt, en derhalve geloof ik dat dezelve niet befchreeven zy. Il wil echs
ter niet volftrekt verzekeren, dat de Autheuren, die over Vogelen gefchreeven heb=
ben, nooit een eenigen van de Pappegaaijen , welken ik onderftel set befchreevenen
te zyn, hebben gezien: want hunne befchryvingen zyn dikwils niet genoegzaam
volkomen, en eene uitlaating van het minfte belang kan misflagen veroirzaaken,
wanneer het Onderwerpen zyn die veel naar elkander gelyken. Na 'dat ik den bo-
ven gemelden afgetekend had, heb ik een anderen van die zelfde Soort gezien, een
Jongman toehoorende, die zeid’-dat hy denzelven uit Ooftindie hadt medegebragt.

PLAAT

(24) Pfittacus minor Caudâ longisfimâ , viridis & ruber, Edw. 4v. V. p. 53. T. 236.

EN ZELDZAAME VOGELEN. 23
wesenssssensssssssssstsrssstbessssss
PEA A T XXV.

Feb kleine Parkiesje, de Ghineofsbe Mosch gekamd (25).

_ De Kleine Roodkoppige Parkiet, die de bovenfte Figuúr op de Plaat vertoont, is
hier in haare Natuurlyke grootte afgebeeld. De Staart is kort, en heeft de Ver
ders van gelyke langte. Ik heb alleenlyk drie. Soorten van kleine Pappegaaitjes met
korte Staarten gezien: want de middelfte Veders van derzelver Staarten zyn doors
_ gaans taamelyk lang „en verkorten trapswyze tot aan de buitenfte Veders op de zyden,
De Bek is Oranjekleurig, haakig aan de Punt van de Bovènkaak, maar heeft
geen hoeken aan de kanten, gelyk gemeen is in de meeftên van het Pappegaaijen-
Geflagt. De Neusgaten ftäan niet in een Huid, die zig overhet Grondítuk van de
Bovenkaak uieftrekt , maar tusfchen de Veders van het Voorhoofd en den Bek, die
in de geheele rondte , zo. wel boven als bereden, omringd is met heldere roode of
Scharlakenkleurigë Veertjes, welken het geheele voorfte deel van den Kop; of dat men
het Aangezigt zou kunnen noemen , beflaan. De Oogen vertoonen zig geheel
zwart, hebbende geene gekoleurde Kringen, gelyk in de meefte Pappegaaijen , en
zyn omringd met kaale Plekjes van een lichte Aschkleur. „Het agterfte van den
Kop, de Rug en bovenzyden der Wieken; zyn van een fchoon groene Kleur: de
Keel, Borft, Buik; en Dekveders onder de Staart, Zyn lichter groen, en meer
naar %t geele trekkende, dan die van de bovenzyde. De binnenzyden der Slagpen=
nen van de Wieken zyn donker Aschgraauw, zo Wel als derzelver Tippen uit-
waards: ‘de kleinfte Dekveders; binnen de Wiek; Zyn zwart en de rand van de
Wiek; omtrent het Gewricht; is blaauw. De Stuit ië met Hemelschblaauwe Ve-
deren gedekt. De Dekveders aan de bovenzyde van de Staart zyn, zo wel als der=
zelver twee middelfte Veders, groen; maar de overige tien, vyf aan ieder zyde;,
zyn eerft, by haareri oirfprong of Wortel; groen; dan volgt een dwarfe Baar, van
Scharlakenroode Kleur: dan een {maller Streep die zwart is, en de Tippen der Ve-
deren, eindelyk, zyn groen. De Dekveders van de Staart, boven en beneden, zyn
zó lang, dat de Kleuren der Vederen niet gezien kunten worden; tèn zy men de
Staatt een weinig uitfpreide. Zy zyn derhalve in de Afbeelding een weinig kortet
gemaakt; om de fchoonheid van de Staaït te vertoonen. De Pooten, Voeten én
{laauwen ; waren in deeze van een donkere Kleut, gelyk die van andere Pappe-
gaaijen. Het was een Mannetje: inde Wyfjés is de Kop bleeker rood, en de rand
van de Wiek; omtrent het Gewricht, geel van Kleur. Ik heb eenigen van deeze ,
die opgezet Zyù. | |
Men brengt deeze Parkietjes van Guinee, aan de Kuft van Afrika, et zy zyn
by ons gemeener dan eenige andere Soort van Parkieten. WirrLouersr heeft een
lange befchryving van deezen Vogel uit Crusius gegeveri, en zegt, dat het een
Inboorling is van Ethiopie. Zie zyne Oprnitbologie, p. 119. BARBOT- geeft in
zyne Hiftorie van Guinee; in * Engelsch, p. 220, een Afbeelding en redelyk
volkomene befchryving daar van, zeggende, dat het veel fchade doet aan de Koorn-
landen. ArgiN heeft die Parkictje in zyne Hijborie der Vogelen, Vol. IIL p. 15, be-
fchreeven en afgebeeld, zeggende, zonder eenig gezag, dat het uit Ooftindie af=
komftig is. SeBA noemt hetzelve, Vol. ‘p. 4o, de Kleine Parkiet van Amerika, die
| met
(25) Pûttacus minimus Capite rubro, vulgo Pasfer 387. Pfttacus pullarius. Linn. Sy/t: Nat, XII, Gen. 45.
Guineënfis diltus. Eow. /v. V: p. 54. T. 237. f. 1. Sp. 45. Syft. Nat. X. Gen.44. Sp. 35. Guineesch Par.

p
Pfttacus parvus vitidis ex Indiâ Orientali. Ars, 4v.IIL, kietje. Nat, Hit. I, D. IV. Stur, bladz. 409.
T. 15. p. 15. Plttacula Guineënfis. Briss. 4v, IV. p. Gs
3

28 VERZAMELING vaN UITHEEMSCH E

fet verfcheide Kleuren is getekend. Anderen geeven Brafil voor zyne Geboorte:
plaats-op. De reden van deeze verfchillendheid der Berigten ís, dat deeze Parkiet-
jes gemeenlyk overgebragt worden door Schepen, wier laatfte Vertrekplaats is uit
de Weftindiën: want, die op Gainee vaafen, Komen zelden regtftreeks van daar
terug naar Europa , maar zeilen, ingevolge van hunnen verfoeielyken en onnatùur-
lyken Koophándel ín Menfchen, met Laadingen van Negers näar de Amerikaan(che
Volkplantingen, alwaar zy die ongelukkige Schepzels verkoopen, even als gecivis
lizeerd Volk de Beeften; keerende vervolgeris met hunne {nood verkreegene Win-
ften naar Europa te rúg (tf). Hierom wordt het gene ons door dit Kanaal toekomt fom-
tyds gehouden voor een voortbrengzel van Amerika, terwyl het inderdaad uit Afri-
ka afkomftig is. Zodanig is t geval met dit Vogeltje, het welk ik verzekerd ben
een Inboorling van Afrika en niet van Amerika te zyn. | |

De Geel-Kedl van Maryland *)

__De onderfte Figuur op de Plaat vertoont deezen Vogel in de Natuurlyke grootte.
Hy fchynt van het Geflagt dier Vogelente zyn, welken men gemeenlyk Vliegen:
vangers tytelt. sf end be n at Ar

De Bek is regt, dun; fcherp gepunt eù bruin van Kleur. Rondom de Bovenkaak.
zyn zwarte Veertjes, die ter wederzyde van den Kop pasfeeren, en nederwaards
loopen ‚naar den Hals, en in dezelven zyn de Oogen geplaatft. De Kruin van den
Kop is roodachtig bruin: de Rug, Stuit en bovenzyden van de Staart en Wieken ;
zyn van eene groenachtig bruine of donkere Olyfkleur. De randen van de Wieken
en de-Staartveders zyn lichter geelachtig, zo wel als. de Staart en de Wieken dan de
onderzyde. De Keel en Borft zyn helder geel, * welk allengs witachtig geel
wordt aan den Buik en de Dyën. De Dekveders, onder aan de Staart, zyn geel.
er; de Pooten en Voeten even als in andere kleine Vogeltjes, en van een donkere
Vleeschkleur. | VAN | Es WK da nrie. Ml

Deeze Vogel was in eigendom van den Heer Erraór, Koopran, in Broad:
flreet te Londen, die denzelven, benevens anderen , in Spiritus, van Karolina in
Noord-Amerika hadt ontvangen; en de beleefdheid hadt, van ze my allen te leenen;
om ‘er Aftekeningen van te maaken. J. Perrver heeft, in zyn Gazopbylacium ;
opde VI. Plaat, de Afbeelding gegeven van een Vogel ; dien ik geloof de zelfde
te zyn met deezen ‚ en daarom heb ik den naam behouden, dien hy ’er aan geeft.
Al wat hy ‘er van zegt is. … Avis Marylandica Gutture Iuteo: de Geelkeel van Ma-
„> ryland. Deeze is my door den Eerwaarden Heer H. Jones van Maryland toe-
gezonden”, Perivers Afbeelding is van de zelfde grootte als de myne, en
heeft dergelyke zwarte Streep van het Voorhoofd over * Oog loopende. De Vogel
is, zo ik geloove, tot nog toe nooit befchreeven , hebbende PeTiver ’er alleenlyk.
een. Naam aan gegeven. ' en

Sedert het fchryven van het bovenftaande, heb ik den Geelkeel ontvangen, en
tevens een zeer netjes en naauwkeurig uitgevoerde Tekening daar van, door den
Heer W. BaRTRAM van Penfylvanie, die my in ftaat gefteld heeft om eenig verder
Berigt te geeven van deezen Vogel: want hy zegt: „ dezelve bezoekt veel het
„.Kreupelbosch en laag Geboomte; by Loopen, (van Water denk ik dat hy meent;)
„ en laage Landsdouwen. Hy verlaat Penfylvanie by °t aannaderen van den Winter
… en wordt als dan onderfteld naar een warmer Klimaat te vertrekken ”

(4) ['t Is een onbarmhartig oordeel geveld over

Luiden, die zulks alleen in een trein van Negotiedoen,
__en aan den eenen kant de Slaaven koopen, volgens
’s Lands gebruik , aan den anderen kant geen deel heb-
ben in de flegte Behandeling, welke die Slaaven nader-
hand mogt. wedervaaren, Mooglyk hadden zy *t niet

beter gehad in hun eigen Land.]

(*) Muscicapa Marylandica Gutture luteo, Epw.
Av. IV. p. 56. T. 237. f. 2. Ficedula. Marilandica.
Berss. 4o, III. p. 506. Avis Marilandica Gúfture lu-,
teo. Per. Gaz. T. 6. f. r. Taurdas Trichas. Linn.

Sy/t. Nat. XII, Gen. to7. Sp. 7.
| PLAAT

EN ZELDZAAME VOGELEN, 29

P L A A T XXVL

Het Mannetje van den Kaapfen Ezel (26).

Dit Dier heeft omtrent de grootte van een Muil-Ezel, of van een middelmaatig
Rypaard, en deszelfs algemeene Geftalte is als die van een welgemaakt Paard; De
Kop heeft ’er ook de gedaante van, uitgenomen dat. de Ooren een weinig, langer
zyn, maar op ver naa zo lang niet , zo *t my voorkomt, als die van een Ezel,
De Maanen zyn kort, niet nederhangende gelyk die van een Paard, maar overend
ftaande: de Smoel is van donkere Kleur. De Kop is met fyne Streepen zwart en
wit getekend, die op zekere manier voor op den Kop als in een middelpunt famen-
loopen. De Ooren zyn ook wit en bruin gemengeld. Rondom den Hals loopen
breede donker bruine Streepen, zelfs over de Maanen heen, met {malle witte
Streepen daar tusfchen in. Het Lighaam is ook, over de Rug, met dergelyke bree-
de Baaren geftreept, die {maller witte Streepen tusfchen zig hebben, en puntig ein=
digen aan de zyden van den Buik, welke wit is, uitgenomen een zwarte Streep, ter
wederzyde gekamd, welke van tusfchen de Voorpooten zig, langs het midden van
den Buik, tot twee derden van deszelfs langte uitftrekt. Daar is eene Streep van
affcheiding tusfchen het Lighaam en de Billen, waar agter, op het Gat, een vlakte
is van fmalle Streepen, welkete famen gevoegd zyn door een Streep, die langs het
midden voortloopt tot aan het end van de Staart, maakende dus de figuur van eene
Vischgraat. De Kwaft aan het end van de Staart is donker bruin. Over de buiten-
zyde van ieder Bil loopen drie breede bruine Baaren fchuins, eindigende rondachtig,
aan beide Enden. De Staart gelykt meer naar die van een Ezel dan van een Paard,
zynde bezet met kort Haair, uitgenomen de Kwaft aan het end, en de onderzyde
is wit. De Pooten zyn allen met wit en bruin, beurtlings, geringd, op een onre-
gelmaatige en gebrokene manier. Het Dier is als een Paard gehoefd, en de Voeten
zyn een klein end wegs boven de Hoeven bruin. Alle de Streepen of Banden, in
“ algemeen , zyn donker zwartachtig bruin en de tusfchenruimten wit,

Deeze Afbeelding was gemaakt naar een opgevulden Huid, die thans in het Ko-
ninglyk Kollegie der Geneeskundigen te Londen bewaard wordt. Ik heb veelen
van deeze Huiden gezien , die altemaal eenvormig waren in T ekening en Kleu-
ren. % Gene door Reizigers aangaande dit Dier gezegd is, verfchilt in eenige op-
zigten van myne befchryving, en, alzo geen hunner eene taamelyk goede Afbeel-
ding daar van gegeven heeft, hope ik , dat deeze nieuwe Af beelding en befchryving
aan de Liefhebbers aangenaam zal zyn. Men moet aanmerken, dat de Afbeel-
ding een veel beter befchryving daar van is, dan iemand met woorden zou kun-
nen maaken. |

Het zien van één deezer Dieren levendig, by het Paleis van wylen zyne Ko-
ninglyke Hoogheid FreperiK, Prins van Wales, te Kew, hielp my zeer veel
em myne eerfte Tekening, die flegts naar een gevulden Huid gemaakt was, te ver-
beteren. |

Onze oude Natuurlyke Hiftoriekundigen hebben allen gewag gemaakt van dic
Dier, en fommigen derzelven befchryven een Geffreept Paard; doch ik ben verze
kerd, dat hetzelve en de Zebra, verzameld door ALDROVANDUS en GESNERUS,

en

(26) Zebra mas. Enw. 4v. v. p. 27. T. 222. Ze- XII. Gen. 33. Sp. 3. Syf?. Nat. X, Gen. 34, Sp. 3,
bra. Raj. Quadr. 69. Jornst. Quadr. T. 5.f, 1. Arpr, Nat. Hift, 1. D. ILL, Stuk, bladz 400,
Quadr. Libr. L. Cap. &. Equus Zebra, Linn, Sy/?, Nar,

WIL Deel. H

zo VERZAMELING van UITHEEMSCHE

en gekopieerd door een talryke Schaar van derzelver Navolgers , niets zyn dan de
gedagte Kaapfe Ezel, welken fommigen van de oude Reizigers een Paard genoemd
hebben, uit hoofde van zyne grootte, anderen een Wilde of Woud-Ezel, we-
gens de gelykenis van zyne Ooren, Maanen en Staart, naar die van dat Schepzel,

SSSSSISSISSSIS SSS SSS SIS SS SISISISISISISI SI SIS SSS SS SISISS:
Pieds An As By or NE

Het WWyfje van den Kaapfin Ezel (27).

Dit fraaije Dier was levendig, met het Mannetje, overgebragt van de Kaap der
Goede Hope; doch, alzo het Mannetje, voor dat zy te Londen kwamen, geftorven
was, heb ik hetzelve niet gezien. Dit Wyfje heeft verfcheide Jaaren ten huize
van zyne Koninglyke Hoogheid, den Prins van Wales, te Kew, geleefd.

In grootte en geftalte zweemt het veel naar den voorgaanden. Om van deszelfs
algemeene Kleur te fpreeken; (de Streepen uitgezonderd, die altemaal zwart zyn: )
de Kop, de Hals, het bovenfte des Lighaams en de Dyën, hebben eene geelach-
tige licht bruine Kleur: de Buik, Pooten, en het end van de Staart, zyn wit.
Aan de Leden der Pooten heeft het zulke Doorens, als wy in Paarden zien: de Hoe-
ven zyn zwartachtig: de Kop is een weinig anders dan in de laatftbefchreevene ge-
ftreept: de Maanen zyn zwart en wit: de Ooren van de zelfde Kleur als het Lvf.
Op * Voorhoofd is een weinig wit: het heeft verfcheide breede Streepen rondom den
Hals, die aan deszelfs onderzyde {mal worden. Een zwarte Streep loopt langs de
Ruggegraat en een gedeelte van de Staart, en een andere langs het midden van den
Buik heen. De Streepen op het Lyf komen van de Ruggeftreep af, en fommigen
derzelven loopen Vorkswyze aan de zyden van het Lyf, anderen in enkelde Spirfen
uit, en daar tusfchen zyn eenige langwerpige Vlakken. Het Kruis is op eene meer
verwarde onregelmaatige manier gevlakt. De twee zyden van dit Dier, zo wel als
van het hier voor befchreeven Mannetje, waren zeer eenvormig getekend,

Het Geluid, ’ welk dit Dier maakte, was zeer van dat van een Ezel veríchil-.
lende, en geleek meer naar het verwarde geblaf van een Bulhond, Het fcheen van
een wilden aart en zeer koppig te zyn: niemand durfde het naderen uitgenomen een
Tuinier in ’s Prinfen dienft, die gewoon was ‘er Voeder aan te geeven, en dees’ kon
het beryden. Ik zag hetzelve een groot Peperhuis vol Tabak, met Papier en al,
opeeten, en men verhaalde my , dat het Vleesch zou eeten en allerley foort van
Voedzel, welk men ’er aan wilde geeven. Ik onderftel, dat zulks van noodzaaklyk-
heid of van gewoonte kwain, in deszelfs lange Reis op Zee: want het zal ontwy-
felbaar natuurlyk Gras of Kruideneeten, gelyk een Paard of Ezel. Nooit zag ik
een Huid gelyk deeze overgebragt; *t welk maakt dat het veel grooter zeldzaamheid
is dan het Mannetje. Ik onderftel dat de Huiden der Wyfjes niet zo fraay geacht
worden te zyn als die der Mannetjes, en dat menze om die reden niet overbrengt.
Het Wyfje is tot nog toe niet afgebeeld of befchreeven geweeft.

Jor LuporPuus befchryft, in zyne Hiftorie van Ethiopie of Abysfinie, (Eng.
Vertaling p. 56,) den Zebra, en zegt, dat dit Dierin de Bosfchen van dat Land ge-
vangen. wordt „ maar aldaar zo zeldzaam is, dat men het, tam gemaakt zynde, tot
een hoogen Prys verkoopt, achtende het een bekwaam prefent te zyn voor een
Souverein Vorft. In de Verzameling van Reizen, te Londen, in Quarto, door
AsTHLEY uitgegeven in *t jaar 1745 , kan men by een verzameld vinden, wat vee-
le Hiftorie-Schryvers en Reizigers gezegd hebben van den Wilden Ezel of Zebra.

| (Zie

(27) Zebra feemina. Eow. Zw. V. p.29. T. 223. Zebra Authorum, Linn. Syf?. Nat, XII, utfupra.

EN ZELDZAAME VOGELE NN,” 31

(Zie het gemelde Werk, Vol. III. p. 320 en 378.) Ik kan geen zeker Berigt vin-
den, dat men Zebraas aangetroffen heeft in eenig ander Wereldsdeel dan Afrika, al-
waar dit Dier een Inboorling fchynt te zyn ‚van de Zuidelykfte-tot aan de Noor-
delykfte deelen.

SISSI SSISISIS SISSI SIS SISSI SSS SISSI SISSI SISSI Sese
PL A A TT XXVIII

De roodbekkige Toukan (28).

Deeze Vogel is van grootte als een middelmaatige tamme Duif en van geftalte
als een Kraay. De Bek is, naar reden van het Lighaam, zeer groot, zo wel als
de Kop, om den Bek te kunnen voeren. De Bek heeft, van de hoeken der Gaa-
ping tot aan zyn Punt, de langte van zes em een half Duim: deszelfs hoogte of
wydte is, in het dikfte deel, een weinig meer dan twee Duimen: de dikte by den
Kop is vyf Kwartier Duims. De rand van de Bovenkaak is rond; tegenftrydig met
een andere Soort van Toukan, door my in myne Hiftorie der Vogelen, p. 64, be-
fchreeven , die den rand van de Bovenkaak redelyk fcherp hadt. De onderzyde is
ook rond. De Bovenkaak is rondom haar Grondftuk, of by den Kop, en in het
bovenfte gedeelte, geheel tot aan de Punttoe, van eene helder geele Kleur: haare
zyden zyn fchoon rood tot aan de Punt,-zo wel als de Onderkaak , uitgenomen
dat die het Grondftuk paarschagtig heeft. Het Roode, zo wel aan het bovenfte als
aan het onderfte van den Bek, is op verfcheide plaatfen meer of min zwart gewolkt :
zelfs is de Punt van de Onderkaak zwart. Een zwarte Lyít gaat byna rondom den
Bek digt aan deszelfs Grondífteun, fcheidende het Roode van de andere Kleuren a£.
Ook loopt tusfchen den Kop en Bek een zwarte Streep van afzondering geheel rond-
om, en in het bovenfte gedeelte van die Streep {taan de Neusgaten, welke zig niet
vertoonen, als byna geheel met Vederen bedekt zynde. Dit heeft onze oude Na-
tuurlyke Hiftorie befchryvers doen zeggen, dat deeze Vogel geen Neusgaten had,
en hunne Zinnen flypen om dat gebrek op eene andere manier vervuld te krygen,
Rondom de Oogen, ter wederzyde van den Kop, is eene geheel Vederlooze Plek
van eene blaauwachtige Huid, waar boven de Kop zwart is, uitgenomen een witte
Vlak aan ieder zyde, tegen het Grondftuk van de Bovenkaak aan. De Nek, Rug,
Wieken, Staart, het Onderlyf en de Dyën, zyn zwart. De onderzyde van den
Kop, de Keel en het begin van de Borft, is wit. Tusfchen het Witte van de Borft
en het Zwarte aan het Lyf, is een halfmaanswyze Plek van roode Vederen , met
de Punten opwaards gekeerd. De Dekveders onder aan de Staart zyn rood, en die
boven op de Staart geel: de Pooten, Voeten en Klaauwen, Aschkleurig: terwyl de
En gelyk die der Pappegaaijen , twee voorwaards en twee agterwaards , ge-

laacft zyn.

È Deze fchoone Vogel wordt opgezet bewaard in Salters Koffyhuis, te Chelfea by
Londen. Zyne Bek, Kop, Lighaam en Wieken, zyn volkomen, doch de Staart
en Pooten ontbreeken. Denzelven vergelykende met de Aftekeningen van Surinaam-
fe Vogelen, door Anna Maria Merian , in het Kabinet van wylen Sir HANs SLoA-
NE, vond ik een Afbeelding daar van Levensgrootte, welke naauwkeurig overeen
kwam met de overblyfzels van den gedroogden Vogel, en my in ftaat ftelde om
myne Figuur te voltooijen. J. Periver heeft van den zelfden Vogel, zo ik geloo-
ve, in zyn Gazopbylacium , Pl, XLIV. Fig. 13, een Afbeelding gegeven: ör

je

(23) Pica Toten diëta Roftro rubro. Enw. 4v. V. Linn. Syt. Nat, XIL Gen. 46. Sp. 5. Ramphaftos
p. 58. T. 238. Tucana Brafilienfis Gutture luteo, Briss. _Roftro rubro Carinâ obtufà albidâ, Sy/?, Nat, X. p. 103.
dv. IV. p. 419. T. 32. f. 1. Ramphaftos Tucanus. Gekraagde Toukan. Nat, Hift L, D. IV, Stur, bl. 276,

H 2

32 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

hy zegt ‘er van: … Foucan Surinamenfis niger, ex albo, flavo, rubro, mixta. Get
„ maakt naar een Hollandfche gekleurde Tekening, die zig bevondt in de Verza-
» meling van Heer CLARKE. Deeze komt niet naauwkeurig overeen, met eenig
» Autheur, dien ik gelezen heb °,

De Heer DE LA CONDAMINE vondt deeze zelfde Soort van Toukan, op zynen
Togt langs de Rivier der Amazoonen nederwaards. Hy zegt: „ de Toukan, wiens
> rood en geele Bek monftreus is naar evenredigheid van het Lighaam, en wiens
> Tong, gelykende naar een fyn Veertje, gerekend wordt van zonderlinge kragten
> te zyn, isaan het Land, waar van ìk fpreek, in % byzonder eigen”, Zie het
Kort Begrip van zynen Reiftogt door de binnenfte deelen van Zuid-Amerika, te
Londen uitgegeven in ’ jaar 1747» p- 86. |

SSOSSSSSSSSSSSESSSSSES SESSSESSESSSSSSSESSS HK

PLA AT XXIX

À En oet md
Len ARigreke den.

De blaauwe Kuif-Gaay van Karolina (29).

Deeze Vogel wordt in de bovenfte Figuur van de Plaat vertoond. Hy is tot op
twee derden van zyne Natuurlyke grootte verkleind, zo wel als het daar onder ftaan-
de Zomervogeltje.

Deeze Gaay heeft omtrent de geftalte van den Europifchen Gaay , uitgenomen
dat de Staart langer is, en de Veders van ongelyke langte; zynde de middelften de
langften en de anderen allengs verkortende tot aan de buitenften, die de kortfte zyn.
De Bek is zwart: de Neusgaten zyn gedekt met kleine witte Haairtjes, voorwaards
omgeboogen. De blaauwe Veders op de Kruin van den Kop zyn lang en de Vogel
kan ze als een Kuif opzetten of nederlaaten naar believen. Hy heeft zwarte Veert-
jes rondom het Grondftuk van de Bovenkaak, welke om de Oogen heen agterwaards
voortloopen, en zig op den Kop, agter de Kuif, famenvoegen, maakende dus een
Ringswyzen Band, die zig wederom voorwaards ombuigt en langs de zyden van den
Hals voortgaat, tot dat de beiden Enden op de Borft famenkomen, en aldaar, zig
verbreedende, een halfmaanswyze Bef maaken, met de Punten opwaards gekeerd.
De zyden van den Kop eneen gedeelte van de Keel, door deezen zwarten Band
omvangen, zyn wit. De Vogel heeft boven ieder Oog ook een witte Plek. Het
onderfte van den Hals, vân agteren, en de Rug, zyn van eene paarschachtig blaau-
we Kleur: de bovenzyden der Wieken en Staart zyn ook zeer fchoon blaauw; zo
wel als het laagfte van de Rug en de Stuit. De Staartvederen, uitgenomen de twee
middelften, zyn wit getipt, en allen overdwars met {malle zwarte Baaren getekend,
uitgenomen de twee buitenflen wederzyds. De buitenften van de groote Wiekve-
ders of Slagpennen hebben alleenlyk een flaauwe Tekening van donker blaauw aan
haare randen. De overigen van de Slagpennen naaft aan de Rug, en de eerfte
ry van Vederen boven dezelven, zyn wit getipt en overdwars zeer fraay geftreept.
De Dekveders aan de binnenzyde der Wieken zyn zwartachrig: de binnenzyden
der Slagpennen en de onderzyden van de Staart Aschkleurig: de Borft, onder de zwar-
te Bef, van eene bruinroodachtige Appelbloefemkleur, die allengs verdwynt en in
wit verandert aan den Buik, welke geheel wit is, zo welals de Dyën en Dekveders on-
der aande Staart. De Pooten, Voeten en Klaauwen , hebben de gewoone figuur
en zyn donker bruin.

Het
_ (29) Pica Glandaria Carolinenfis coerulea. Epw. 4o IL p. 54. T. 4, f. 2, Corvus criftatus, Linn. Syt. Nat.

VT. 239. £, 1. Pica Glandaria ceerulea criftata. Caresn. XI, Gen. so. Sp. 8. Syt. Nar, X, Gen. 48. Sp. 8
Car. 1. T. 15. Garrulus Canadenfis coeruleus. Beiss. 4v. Kuif-Gaay. Nat. Nijl, L. D.IV. Stuk, bl. 316.

EN ZELDZAAME VOGELEN. 33
Het eerfte Bericht, dat ik van deezen Gaay vind, is in een Stel Plaaten te Pa-
rys uitgegeven omtrent den-jaare 1676, getekend en in het Koper gebragt door N.
Roger, Kabinet-Schilder van Koning Lopewyr den XIV. Dezelven bevatten
zeldzaame Vogels, uit de Koninglyke Menagerie te Verfailles. Ik oordeel dat het
deeze Gaay is, welken hy Garrulus Indicus ceruleus noemt: hy kon ’er Occidentalis
bygevoegd hebben; want het is een Vogeluit Karolina in Noord-Amerika, hoeda-
nig een onlangs van daar gezonden werdt aan den Heer Erraor, Koopman, in het
Oude Zuidzee-Huis te Londen, tevens met den Rooden Zomer-Vogel, ftraks te be-
fchryven, en aan deezen Heer ben ik verpligt voor het gebruik derzelven om myne
Tekeningen te maaken. rs vts ad A Ar
De naafte Autheur, die van deezen Vogel gefpróken heeft, is de Heer Carrs-
BY, in deszelfs Natuurlyke Hiftorie van Karolina, die in * jaar 1731 uitgegeven is,
Vor.l. p. 15. Die Heer zegt, dat zy de zelfde poftuurmaaking hebben als onze
Gaaijen, doch dat hun Geluid aangenaamer is, en dat het Wyfje niet zo levendig
is van Kleur, zynde ‘er ânders geen verfchil in te befpeuren. De reden, dat ik ‘er
deeze nieuwe Afbeelding van geef; is om dat de Vogel, fchoon dood zynde, my
veel chooner voorkwam dan die, welken de Heer CarrsBy befchreeven heeft. Men
kan het onderfcheid zien, door zyne befchryving met de myne te vergelyken. Ik on-
derftel , dat de myne mooglyk een ouder Vogel zal zyn: want veele Vogels komen
in °t eerfte Jaar tot hunne volle fchoonheid niet.(*).

FA Atl armere Jp
De Roode Zomer-Vogel (}).

In de onderfte Afbeelding óp de Plaat komt deeze voor. Hy heeft den Bek taá-
melyk dik en fterk, van eene geele Kleur, maar langer naar evenredigheid dan in
de Graan-eetende Dikbekken. De Veders van den geheelen Vogel zyn fchoon hoog
tood fcharlaken Kleur, uitgenomen de Tippen van de grootfte Slagpennen, die don-
ker rood zyn, ende Dekveders aan de binnênzyde der Wieken helder rood, De
binnenzyden der Slagpennen en de onderzyde van de Staart, hebben eene roodach-
tige Aschkleur: De Pooten en Voeten zyn donker bruinachtig en van * gewoone
maakzel, | Ari | | m

Deeze Vogel was, ret den laatftbefchreevenen , van Karolina overgebragt. Hy
is, inde Natuurlyke grootte, door CaTEsBY, in deszelfs Matuurlyke Hiflorie van
Karolina; Vol. L p. 56, voorgefteld. Myn Onderwerp droog zynde, kon ik des-
zelfs Oogen niet befchryven. CATESsBY 4% dat dezelven groot en zwart zyn: dat
hy Virginie en Karolina verlaat, by *t aankomen van den Winter, en dat de Wyf.e
jes bruin zyn, met geel gemengeld. Ik denk dat die Heer zal bevonden hebben,
dat zy op Vliegen aazen, aangezien hy ’er den Latyrifchen nadm MZu/cicapa rubra,
dat is Roode Vliegenvanger, aan geeft (1)

SSSISSSSSSSSSSES SSS ES SISESS SE ESSSSS HSE ES Ss:
Vele ATR ng à

De Nootenkraäker (30).

Deeze Vogel is, wederom, kleiner dan Natturlyk afgebeeld; alzo hy omtrent
de

_(*) [De Afbeelding van Heer Caresav en deszelfs
befchryving van deezen Vogel, vindt men in den Eerss
ten Band van dit Werk, Pl, XXX, bladz. 24-]

(f) Avicula eltivalis rubra Carolinenfis. Epw. Av.
V.p. 63. T. 239. f. 2. Mufcicapa rubra, Carzss. Car.
IL p. T. 56. Briss. Av, IJ, p. 432. f

}) Men kan hier omtrent Pl, XII , irt den Tweeden
Band van dit Werk, bladz, zo, nazien. E

WI. Deel,

(30) Caryocatastes vel Nucifraga. Epw. 4v. T,
T, Vp. 63. T. 240. Grsn. Av. 245. Wit, Orn. go.
‘T. 20. Ray. Av. 42. Merula faxatilis, Arpr. Orn. IL
p. 630. Pica Abietum nigra guttata. Frisca, Av. T,
56. Nucifraga Briss. 4v. IL. p. 59. T. f.f. r. Cor-
vas Caryocatates. Linn. Syl. Nar. XII, Gen. so, Sp.
io. Syt. Nat. X. Gen. 48. Sp. 9. Nootekraaker. Nar,

Hift.E, D, IV. Stuk, bl, 417. PL-XXXIV. f‚ 4.
Ì

34 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

de grootte heeft van onze Bontekraaijen. De Wiek, geflooten zynde, is by de ze.
ven Duimen lang: de Bek, van zyne Punt tot aan de hoeken der gaaping, twee
Duimen. | |

Hy heeft den Bek wat langer dan die gewoonlyk is in de Aakfters en Gaaijen, in-
dien men-hem van boven ziet rond getipt en zwart van Kleur. De Neusgaren zyn
met witachtige Vederen gedekt, die wederzyds een witte Streep maaken, van het
Grondítuk des Beks tot by de Oogen. De Veders over den geheelen Kop, den
Hals en’ Lighaam , zyn van eene donker bruine Kleur, welke een weinig naar het
roode trekt: die aan de Keel, den Hals van onderen, de Borften het beginzel van
de Rug, hebben ieder aan haare tip een driehoekige witte Vlak, met de fcherpfte
Punt opwaards geftrekt. De Wieken zyn zwart, met driehoekige witte Vlakjes
op de kleinfte Dekvederen alleen. De Dekveders aan de binnenzyde der Wieken
zyn zo ver met Wit getipt, dat men van het donkere derzelven byna. niets kan
zien. In de Wiek hebben drie of wier van de middelfte Slagpennen ieder een lang-
werpige witte Vlak omtrent het midden van haare binnenfte Baarden. De Staart is
famengefteld uit twaalf zwarte. Vederen, die allen witte T ippen hebben, in de mid-
delften kleinft en allengs vergrootende in de buitenften , welke een weinig korter dan
de middelften zyn. De Dekveders onderaan de Staart zyn wit: de Pooten, Voe-
ten en Klaauwen, zwart.

Deeze Vogel is in bezitting van den Heer Mirran, Boekverkooper by W hite-
hall, die hem my tot het maaken van deeze Afbeelding leende. Hy is de oplettend-
heid van den Heer ArsIN ontfnapt. WirLougrsr heeft, in zyne Ornithologie,
Tab. XX. p. 132, deezen Vogel befchreeven en afgebeeld, dien hy rioemt Caryo-
cataêtes GEsN. & TuRN. Gesner heeft ‘er den naam van Nucifraga by gezet, in
zyne Nomenclator, p. 25, de Avitus, alwaar hy een Afbeelding gegeven heeft van
deezen Vogel. WrLLoucHsy zegt, dat dezelve op Nooten aaft, en een Geluid
heeft, eenigzins naar dat van een Aakfter gelykende, en dat men hem vindt in de
Bergagtige deelen van Ooftenryk. Myne befchryving verfchilt een weinig van die
van WirroucHBys Vogel, welke de middelfte Veders van de Staart geheel zwart
hadt, en het gantíche Lighaam wit gevlakt; terwyl het laagfte deel- van de Rug en de
Onderbuik in de myne zonder Vlakken waren, en alle de Sraartveders wit getipt.

SS SSS SISISIS'eISISISISISISISISSISISISISISISISISISISIS SIS sis ss sss:
PLA EL |

BRrrank soie. ed wak pile, Arad }

De blaauwe Mees met de purpere Borft (31).

Pd

Hier is dit Vogeltje in zyne Natuurlyke grootte afgebeeld. Het is, wegens zyne

glanzige Kleuren, een van de fraaiften , die ik federt eenigen tyd heb aangetroffen.
De Bek is eer dun dan dik, een weinig krom, met de Punt wat nederwaards hel=
lende, zwart van Kleur. De Kruinen zyden van den Kop, de Nek, Rug, Stuit;
Dyên, het Onderlyf en de Dekveders, zo wel boven als onder aan de Staart, zyn
van het fchoonfte blaauw dat men zig verbeelden kan, met een weinig zwart ge-
wolkt op de Kruin van deù Kop, in ’t midden van de Rug, als ook op de Vede-
ren tusfchen de Rug en Wieken. Daar is insgelyks een kleine zwarte Zoom, rond-
om de Bovenkaak. Alle de fchoon blaauwe Veders hebben haare Grondftukken van
eene zwarte of donkere Kleur. De Keel en de Borft zyn uitermaaten fchoon rood-
achtig purper, hebbende deeze Veders haar onderfte of Donsachtige deel gantsch
Wit,

(31) Parus coeruleus PeCtore purpureo. Epw. Ao. 34. f. 1. Ampelis.Cotinga, Linn. Sy/%, Nat, XII. Gen.
V.p. 65. T. 241. Cotinga. Briss. dv. IL, p. 340. T. 108. Sp. 4.

EN ZELDZAAME VOGELEN. 35

wit. De Wieken zyn zwart , uitgenomen de kleinfte Dekveders, die blaauw Zy fis
en de binnenfte Dekveders derzelven zyn zwart; de binnenzyden van de Slagpennen
donker zwart. De Staart is geheel zwart, zo wel als de Pooten, Voeten en Klaau-
wen. Men vonde den buitenften Vinger van ieder Voet met den middelften fa«
mengewebd, even als in de Ysvogelen. ‘ |

Deeze Vogel was my, tot het maaken van deszelfs Aftekening, geleend, doot
mynen verpligtenden Vriend, den Schildknaap James Tueogarp , die my verhaal-
de, dat dezelve naar, Engeland overgebragt was door den Vlootvoogd Mitcier, wel
ke met den tegenwoordigen Lord ANsoN op deszelfs Tocht rondom de Wereld is
geweelt. En, alzo ik een Vogel van de zelfde grootte en Geflagt, hoewel in Kleur
verfchillende, heb, welke van Suriname af komftig was, dien men afgebeeld kan
zien in myne Lliborie der Vogelen, Plaat 39 (*), zo verbeeld ik my, dat deeze zal
gevangen zyn op zekere. Hemelsbreedte in Zuid-Amerika, nagenoeg overeenkom-
{tig met die van Suriname. Ik heb verfcheide Vogels van deeze Familie, hoewel
kleiner, in myne voorigen zo wel als in dit Deel van myne Natuurlyke Hiftorie af.
gebeeld, waar van de meeften hunne afkomft hadden van Suriname.

DEE ELRELIDAEDE EDE DAA Dedeene anetent aen tent dementen Hse
BEPA At dT
De Karoliniföbe Gaay of Beemer (32).

Men ziet hier de Natuurlyke grootte van deezen Vogel. Hy was op de Plaat on-
middelyk naar het Voorwerp ge-etft, zo wel als de Plant met de Bloemen, daar nes
vens voorkomende, | | |

__De Bek is kort, hebbende de Bovenkaak een weinig krom, en van eene zwart.
achtige Kleur zynde, Rondom het Grondftuk van de Bovenkaak zyn kleine zwarte
Vedertjes, die een breede Streep formeeren, welke zig om en voorby de Oogen
uitftrekt, zynde, zo wel onder als boven, met Wit gezoomd. Op de Kruin van
den Kop zyn lange Veertjes, welken de Vogel naar believen kan opzetten of laaten
zakken. De Kop en Hals zyn bruinachtig rood of Kaftanje-bruin: de Borft bykans
wit: de Buik en Dyën bleek geel: de Dekveders onder aan de Staart witachtig. De
Rug is donker bruin; de Stuit en Dekveders aan de bovenzyde der Staârt licht Asch-
graauw, zo welals de Wieken aan haare bovenzyden ; maar de grootfte Slagpen-
nen donkerer, hoewel de Randen van- derzelver buitenfte Baarden licht Aschgraauw.
zyn. De drie binnenfte Slagpennen van ieder Wiek, naaft aan de Rug, hebben haa-
re inwaard{e Baarden tot aan de Tippen wit. Zeven of agt der middelfte Slagpen-
nen van ieder Wiek, hebben kleine langwerpige platte dingetjes hangen aan haare
Tippen, welke van zelfftandigheid en Kleur fchynen te zyn als rood Zegel-Lak,
De Staart is donker Aschgraauw, hebbende de Tippen der Vederen fchoon Goud-
geel. De Pooten, Voeten en Klaauwen, zyn zwart, en van figuur als gewoonlyk.

Deeze Vogel was my geleend door mynen waarden Vriend, Dokter Jorn Fo=
THERGILL. Het was een zeer compleet Stuk, hem uit Karolina toegezonden. Ca-
TESBY heeft denzelven afgebeeld en befchreeven (}): maar alzo hy zyne Afbeel-
ding gefchikt heeft om eene uitgefpreide Wiek te vertoonen, is daar door het geele

| | | | On-

(*) [Zie Pl, LXXVII, in den Eerften Band van Nat. XII. Gen. ro8. Sp. r. Lanius Garrulus. Sy/£
dit Vogelen Werk, bladz, 62. J Nas. X, Gen. 43. Sp. zo. Nat, Hijt. I, D. IV, Stuk,

(32) Garrulus Carolinenfis. Epw. 4v. V.p.66. T. bladz. o2 3.

242. CATESB. Car, L, p, T. 46. Avis Americana cris- (f) [See his Natural Hiftory of Carolina. Vor. IL. p.

tata, Sen. Kab, IL. T, 65. f. 5. Caquantototl. Her. 46: en dit Vogelen Werk. IL. Banp. Pl, XCII, en de
Mex, 55- Ray. Av. 174. Ampelis Garrulus, Linn. Syf?. _befchryving, bladz. 72]
We Ï

p)

36 VERZAMELING van UITHBEMSCHE

Onderlyf, dat een van deszelfs grootfte fchoonheden uitmaakt, verborgen. Ik heb
derhalve deeze nieuwe Afbeelding en befchryving daarvan gegeven, welke in de
Tekening en Kleuren een weinig van de zyne verfchilt. Myn Vrind Doktor Broo-
KE, Heelmeefter in Maryland geweeft, verhaalde my, op het zien van deezen Vo-
gel, dat de Wyfjes van deeze Soort niet zo helder gekleurd zyn als de Mannetjes;
en dat aan dezelven die roode Druppen aan het end der Wiek-Vederen ontbreeken ,
welken in de Mannetjes zo opzigtelyk zyn: des by verzekerde, dat deeze een Mani-
netjes Vogel ware. |

De kleine blaauwe Klokjes-Winde (Convolvulús), hier alleen tot fieraad byge-
voegd, is nogthans naauwkeurig naar de Natuur gemaakt. De gedaante der Bladen
en Bloemen vertoont zig in de Afbeelding duidelyker , dan ik door befchryving die
zou kunnen voorftellen. De Kleur der Bloemen is in den Omtrek Hemelsblaauw, iì
’t midden geel, als een Straalend Zonnetje. By veele Autheuren vind men ’er goe:
de Kruidkundige befchryvingen van, dochde meefte Afbeeldingen; die my daar vaú
voorgekomen zyn; meen ik met de myne te hebben verbeterd;

SSS SES SSS SE SSS SSS ESES ISIS EE EES
| PL A ÀÂ TT XXXIHIÌ.
De kleine Banannen-Wi ogel (33):

De Afbeelding vertoont deezen Vogel in de Natuurlyke grootte, Uit Wyngeeft
genomen zynde en maatig gedroogd, woog hy zeven Vierendeel Loots, van ons
gemeene Gewigt. | | |

De Bek, die aan *t Grondftuk by den Kop redelyk dik is, buigt zig een weinig
krom naar beneden, hebbende een fcherpe Punt. Hy is van een donkere of zwarte
achtige Kleur, het Grondfítuk van de Onderkaak uitgezonderd ; dat Vleeschkleurig
is. Van boven heeft hy een fmal Zoompje van zwarte Vedertjes, die zydewaards
tot aan de Oogen reiken, imaar zig nederwaards wel een Duim breed langs de Keel
uitftrekken, De Kopen een gedeelte van den Hals zyn groenachtig geel of Olyf kleur;
doch het geheele Lighaam, zo wel bowen als onder, de Dyën; als ook de oppet=
en onder-Dekveders van de Staart, zyn fchoon helder geel. De kleine Dekvederé
der Wieken, zo binnen als buiten; zyn ook geel. Van dery der Dekvederen, on:
middelyk boven de Slagpennen, zyn de meeften wit aan de buitenfte Baarden, for=
meerende een witte Vlak in % midden van de Wiek. De Slagpennen zyn Zwart
uitgenomen drie of vier van de naaften aan de Rug, welken haare uitwaardfe Baar:
den wit gerand hebben. Daar is een klein mengzel van Zwart onder de kleine Dek-
veders van de Wiek, naby het Gewricht. De binnenzyden der Slagpennen zyn
donker Aschigraauw; maar de randen van derzelver Baarden by de Wortels ligter.
De Staart heeft twaalf zwarte Pennen van ongelyke langte, verkortende trapswyze
naar de kanten. De Pooten, Voeten en Klaauwen, op de gewoone manier, met
drie Vingeren voorwaards en één agterwaards geplaatft, zyn altemaal zwart.

_ Deeze Vogel, een Inboorling van * Eiland Jamaika, was, met andere Natuurlyke
Zeldzaamheden, van daar overgebragt door den Heer P. Browne, Med, Doors

wien
(33) Avis Bonane minor, five Iêterus Nidum fuf-

pendens. Enw. 4v. V. p 68. T-243. Biss. Av, II. p.
ri8. T. rr, £, 2. Avis Aijoguantototl; Ses. Kah H.
p. io2. TT. 96. f. 4. HeERrN. Mex. 54. Ray, Av, 171.
Oriolus Mexicanus. Linn. Sy/Z. Nat. XII, Gen. 52. Sp.
13. [lk heb ’er, in myne SyfZematifche Bladwyzer der
Dieren, in het l, Deers XVIIE Srux der Nartuurlyke
Hiftorie, den Soortnaam aan gegeven van Kanthornus „

om hem van de Agtfte Soort, welke ook Mewicanus
heet, te onderfcheiden. De Soortnaam Bonana zou. be-
ter Banana gefpeld zyn; alzo de Vrugt de Mu/a of
Pifang, onder welker Bladen de grootere Bananneri=
Vogel zyn Neft ophangt, niet Bonana maar Banana of
Banannen-Boom, ten mîinfte van de Hollanders, ge=
noemd wordt. Vergelyk het IL, D. IV. Stuk van myne
Nat. Hiftorie , bladz, 335. ]

EN ZELDZAAME VOGELEN «5
wien het behaagde my te begunftigen met het gebruik van denzelven en van des=.
zelfs Neft, als ook van verfcheide andere Vogelen, om Aftekeningen daar van te
maaken. ik vind geene befchryving aan ’% licht gegeven, welke volmaakt met
deezen Vogel ftrookt. De genen, die 'er naaft by komen, zyn die van den Ale:
vus minor Nidum füfpendens [of kleinen Geelvogel die een Hangneft maakt] in
SLOANES Matuurlyke Hiftorie van Jamaika(*), endie van den Atterus minor of
Bafterd-Baltimore Vogel, in CaTrsays Natuurlyke Hiftorie van Karolina (#): maar
deeze beiden worden befchreeven als kleiner zynde dan onze Banannen-Vogel, en
een weinig verfchillende van Kleur: nogthans geloof ik dat zy de zelfden of zeer na-
by daar aan vermaag{chapt zyn; want het Neft van onzen Vogel komt nagenoeg
overeen, met het gene Sir HANS SLOANE aan den zynen toefchryft, met de vol-
gende woorden. … Zy maaken hunne Neften van de Steelen of het binnenfte Haair
> van die Soort van V'ifcum, Herba parafitica , Mos of Kruid, welk men Oud Mans
„‚ Baard noemt. Deeze weeven zy zorgvuldig onder elkander, aan de uiterfte en-=
„> den der Twygen van hooge Boomen, Zakswyze, op de manier van Hangneften;
> waar in Zy hunne Kijeren leggen, om de Slangen enz. te ontgaan. Deeze Steelen
„> of Draaden houdt men gemeenlyk, hoewel ten onregte, voor Paarden-Haair ”.
Het Neft, dat met den Vogel overgebragt was door Doktor Browne , fchynt in den
eerften opflag van Paarden-Haair gemaaktte zyn. CaresBy heeft aan zyn Iderus
miner een Wyfje gegeven, dat my eer fchynt te behooren tot zynen Baltimore- Bird
op de naaftvoorgaande Plaat (|). Daar iseen andere Vogel, onder deezen Naam,
aan %t licht gebragt en befchreeven , die gezegd wordt een Inboorling van Jamaika
te zyn; doch deeze is, volgens het Berigt van Dr. BrOwNe, afkomftig van het
Vafte Land van Mexiko of Nieuw Spanje, wordende op dat Eiland niet gevonden.
Zie Aupins Vogel-Hiftorie, Vol. Il. PL 40, alwaar hy dien den Banannen-Vogel
tytelt. CaTersBY noemt denzelfden Vogel de Geel en zwarte Aakfter. Zie zyne
Appendix, p. 5- SLOANE heeft er dien zelfden naam aan gegeven (6). Deeze
verfchilt van onzen Vogel daarin, dat hy een weinig grooter is; den Kop geheel
gwart, den Bek in evenredigheid langer heeft, en een zwarte Baar dwars over het
bovenfte van de Rug. De Heeren Rav en SLOANE merken den Jupujuba of Japi
van MARCGRAAF als denzelfden met den Jélerus minor, enz. aan. Ak heb de be-
fchryvingen van beide deeze Vogels zorgvuldig vergeleeken , en geen overeen=
komft tusfchen dezelven gevonden. Doktor BRrowNe zegt in zyne Matuurlyke
Hiftorie van Jamaika, dat de Kleine Banannen-Vogel zyn Neft maakt van het Vez
zelig gedeelte der Aencalmia, Zie aldaar; p. 477. (*).

sosssssessssesesssssssseSEsscESssSSEST sE

PL A A T,, XXXIV.
JZ pr weerd faeehten ej Pads

De Specht van Jamaika (34).

Deeze Vogel is een weinig kleiner dan het Leven getekend. De Wiek, gefloo:
ten zynde, is vyf Duimen lang: de Bek, van zyne Punt tot aan de hoeken der Gaa:
a Pings

__(*) Natur. Hiftory of Jamaika, Vor. IL, p. 360.
Tab. 258. f‚ 3. je
…_() Natur. Hiftory of Carolina. Vor. IL. p. 49. [Zie
den 1. Band van dic Vogelen-Werk, Pl, XCVIII, Bladz.
76, ENZ. ‚N

(1) Plaat XCVL. in de [. Band van dit Werk,

(9) Natur. Hiftory of Famaika, Vor. IL ps 3ór:
‘Tab. CCLIX. Fig. 4.
(**) [ Men vindt deeze aangehaald op den Oriolus

WIL Deel,

Jöterús vän Linneus. Syt. Nat. XIL, Gen. 52. Sp. 4.
Vergelyk myne Nét. Hijt. 1. D. IV. Stuk, Bh 336.]
(34) Picus Jamaicenfis. Epw. dv. V. p.71. T. 244.
Picus varius Jamaicenfis. Briss. 4v: IV. p. 59. Picus
varius medius, Sroan, Jam. IL p. 299. T. 255. Picus
Ventre rubro. Caresë. Car. I. p. 19. T. 19. £ 2. Picus
Carolinus. Linn. Syt. Nat. XIL Gen, 59, Sp. to. Sy/t;
Nat. X. Gen. 54. Sp. 6, Roodbuik van Karolina, Nar;

Hift. 1. D. IV. bl, 379.
| K

38 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

ping, anderhalf Duim. Ik telde-in de Wiek negentien Slagpennen , en agt Veders
in de Staart, die my fcheen volkomen te zyn, hoewel WirrLoucuev zegt, dat de
Spechten tien Veders in hunne Staarten hebben. | /

De Bek is regt, taamelyk fcherp gepunt en zwart, De Vogel kan zyne Tong
een goede langte uitftrekken; die puntig en hoornig is aan * end, bekwaam om In-
fekten te treffen. Het voorfte deel des Kops, geheel rondom het Grondftuk van
den Bek, en voorby de Oogen heen, is geelachtig wit: het agterfte van den Kop
en Hals, {choon road Scharlaken: de Keel en Borít vuil Olyfkleurig, °t welk traps=
wyze roodachtig wordt aan den Buik, met donkere dwars-Streepen aan den On-
derbuik en Dyën. De Dekveders onder aan de Staart zyn met donkere en witachti-
ge gebrokene dwars-Streepen getekend. De Rug, de bovenzyde der Wieken, de
Stuit en Staart, Zyn zwart, met fmalle licht bruine Streepen dwars over de Rug; op
de Wieken witter; breederen witop de Stuit, De twee buitenfte Pennen van de
Staart hebben witte Vlakken op haare buitenfte Baarden. De binnenfte Dekveders
van de Wiek zyn donker, met een kleine mengeling van Wit overdwars. De on-
_derzyde van de Staart en binnenzyden van de Slagpennen zyn zeer donker Asch-

graauw. De inwaardfe Baarden der Slagpennen zyn overdwars met Wit geftreept.
De Pooten en Voeten zyn van maakzel gelyk in andere Spechten, mer fterke Klaau-
wen, alles van eene zwarte of donkere Kleur. |

In ° jaar 1753 werdt deeze Vogel van het Eiland Jamaika overgebragt door Doêtot
Parrick BROWNE; die de beleefdheid hadt, hem aan my te leenen, om ‘er een
Afbeelding van te maaken. Het is de zelfde die befchreeven wordt en afgebeeld
door Sir HANS SLOANE, Matuurbyke Hiftorie van Jamaika (*); doch; alzo die Heer
het ongeluk gehad heeft, van op dat Eiland een zeer flegten Tekenaar in * ftuk van
Vogelen aan te treffen, deugen de Afbeeldingen van dezelven weinig. Om die
reden heb ik het dienftig geoordeeld deeze tweede Aftekening daar van te maaken;
welke beter overeenkomt met de opregte befchryving , door wrylen myn goede
Vrind en begunftiger van deezen Vogel gegeven. Dit is de eenigfte Specht, (eigen-
lyk zogenaamd ,) welke op Jamaika gevonden werdt, zo door SLOANE als door Dt.
Browne, die kortlings her geheele Eiland door gereisd heeft, om de Natuurlyke
Voortbrengzels van hetzelve op te fpooren: fchoon “er een goed getal Spechten op
* Vafte Land van Amerika zyn. Camrrssr heeft ‘er omtrent agt verfchillende
Soorten van befchreeven. De geen, die naaft aan deezen Jamaikafchen komt , hoes
wel een weinig daar van verfchillende, is zyne Roodbuikige Specht (}). Zo-iemand
zeer naauwkeurige W aarneemingen aangaande de beweeging, enz. van de Tong der
Spechten , begeert , hy kan de Memoriën der Koninglyke Akademie van Parys , voor
t jaar 1709, of het Kort Begrip daar van in *t Engelsch door MARTYN en Cram-
BERS, Voll. p. 183. Pl, 3, nazien. De Afbeeldingen, zo wel in % Origineel als
inde Vertaaling, zyn zeer fraay. Daar is ook ‘een Ontleedkundig Berigt van den
zelven, in N. 350 van de Phil, Trans, te vinden. Zie insgelyks een Af beelding
van den Kop en Tong, in Wirrouaus'ys Ornithologie, Tab. XXL Het zelfde
maakzel van de Tong heeft ín ‘t geheele Geflagt der Spechten plaats, De boven-

emelde Doétor BROWNE heeft 'er een befchryving van gegeven (1), maar zonder
Afbeelding , wyzende zyne Leezers tot myne Natuurlyke Hiftorie, ten opzigt van
de Afbeeldingen van verfcheide Vogelen, door hem befchreeven.

(*) Natur, Hit of Jamaika. Vor. IL. p. 299. T. den I. Band van dit Vogelen-Werk, bladz, 29, PI. 38,
255. fig. 2. (1) Natur, Hift, of Famaika, Lond, 1759, pag. 474:
(}) Natur. Hit. of Carolina. Vol, IL p. 19. Zie

PLAAT

EN ZELDZAAME VOGELEN. 39
Sessssssssessssssssssnsstsssssssssss

PB A AD KRKV 4
L „ble pan ard eee A Thar.
Het groen en Oranjekleurig Vevogeltje (35).

Dit Ysvogeltje is in de Natuurlyke grootte voorgefteld. „Het heeft de Staatt in
„evenredigheid een weinig langer dan de gewoone Ysvogel. De Bek Is, van. eenè
zwartachtige of donkere Kleur, uitgenomen de Onderkaak , die by den Kop rood«
achtig is. De Keel is Oranjekleurig en een Streep van die zelfde Kleur loopt van
het Grondftuk des Beks boven de Oogen. De Kop, Nek, Rug, Staart en dè
Dekveders der Wieken, zyn heerlyk Pappegaay-groen. Het heeft ook een bree-
den Band van die zelfde Kleur dwars over de Borft. De zyden onder de Wieken;
en de zyden van den Buik, zyn helder roodachtig Oranje. Het midden des Buiks,
de Dyên en Dekveders onder aan de Staart, zyn wit. De Staart heeft twaalf Pen-

„nen, waar van de middelften een weinig langer dan de anderen zyn. De inwaardf&
_Baarden der Staartpennen. zyn. wit gevlakt: de binnenfte Dekveders en randen der
Wieken licht Oranjekleur; de Slagpennen donker bruin, met een lichte Kley-Kleur
op haare buitenfte en binnenfte Baarden gevlakt, uitgenomen eenige weinigen van
de buitenfte Pennen, die geen Vlakken hebben. De Pooten en Voeten zyn klein
en de Vingers aan elkander gehecht, even. als in alle andere Ysvogelen, en van
eene Vleeschkleur. . | ) | AL het

Dit Vogeltje was, in een Glas met Spiritus bewaard zynde, op de Veiling van
wylen den Herteg van RicHmonps Verzameling gekogt door CHARLES CHAUN-
cy , Med. Dottor, die het my leende om een Aftekening daar van te maaken
doch wy konden niet ontdekken, van waar het was gekomen.

N75 On Keel
Zin Â3 Aaah AAA PRS]

De Blame Haagdis van Nevis (

De Blaauwe Haagdis der onderfte Af beelding is zeer byzonder wegens het maak:
zel zyner Vingeren, die kleine Webbertjes hebben zig van de zyden uitfpreidende,
niet op de wyze der Vogelen met gevliesde Pooten, maar eer gelyk zeker Soort vari
Vliegen. Deeze Webbetjes begryp ik een foort van Zuigers te zyn, die het Dier
in fraar ftellen om te loopen langs de gladde Oppervlakten der groote Bladen van
Boomen en Planten. Het heeft een fmalle fcherpte op de Rug, welke zig langs het
midden derzelve uitftrekt tot op de Staart; alwaar die hakkelig of getand wordt. De
geheele bovenzyde is blaauwachtig, overdwars gewolkt met donkerer en lichter Scha-
duwen: de onderzyde heeft eene lichte Vleeschkleur. | ak

_Deeze Tekening is onmiddelyk naar * Voorwerp; en Levensgrootte, op ’t Ko:
per gefneeden. De Haagdis was van het Eiland Nevis, in de Weftindiën, gebragt
door een-Jong-Heer, die Opvoedings halve te Londen kwam, en my dezelve, ir
Liqueur bewaard; vereerde,

(35) Tspida minor , viridi Arantiogue Colote vâ: _ (*) Lacerta ccerüleà ex Infulà Nevis. Eow. Zi.
tia. Epw. Av. V. p. 73. T. 245. Ispida Americana V. P. 74 T. 245. f. 2. Lacerta Calotes, Linn. Sy
viridis, Briss. Zw. IV. p. 490; Alcedo fupereiliofa, Linn: Nat. XII Gen. 122: Sp. 22;

Syl. Nat, XII, Gen. 62. Sp. 6: |

Dr PLAAT

4e VERZAMELING van UITHEEMSCHE

PL A A TT, XXXVI
Lit Neathanek
De Francolyn (36).

Deeze Afbeelding is aanmerkelyk verkleind ten opzigt van de Natuurlyke grootte
van den Vogel, welke die van onze Patryzen een weinig overtreft. Sommigen
van zyne Afmeetingen waren als volgt. De Wiek geflooten zynde hadt zes Dui-
men: de Poot van de Knie tot aan het onderfte van den Voet, twee en een vierde
Duims: de Bek, van den hoek der Gaaping tot aan de Punt, iets meer dan een
Duim langte. gn

De Bek is zwart en van gedaante byna als die van een Hen, De Neusgâten zyn
in een kleine verhevenheid geplaatft. De Tong en binnenzyde van den Bek zyn
Vleeschkleur : de Oogkringen Hazelnooten-Kleur. De Kop is gedekt met zwarte
Vederen, uitgenomen een witte Plek onder ieder Oog, een weinig mengzel van
Rood op de Kruin, en een reeks van witte Vlakjes, die van boven de Oogen ne-
derwaards gaat, zig fämenvoegende in de Nek. Alle de Vederen, rondom den
Hals, zyn van eene roodachtige Oranje-Kleur, en onder deeze Halskrtaag zyn de
Veders in de geheele rondte zwart, van agteren met kleine ronde witte Vlakjes ge-
fprenkeld, tusfchen de Nek en Rug. De Buik is zwart, zo wel als de Borft, die
aan de zyden zeer regelmaatige, ronde, witte Vlakken heeft. Aan den Buik en op
de Dyën bevinden zig ook witte Vlakken, doch die zyn meer gebroken, en met
een weinig roodachtigs gemengd. Onder aan de Staart zyn de Dekveders geheel
roodachtig Oranje-Kleur. De Rug is gedekt met Vederen, die in ’ midden zwart
en roodachtig bruin gezoomd zyn: terwyl die aan de zyden van de Rug , ten deele
over de Wieken vallende, het Zwart en Bruin Tandswyze in elkander fluitende heb=
ben. Van de Wieken zyn zo wel de Slagpennen als Dekveders donker, en regel.
maatig gemerkt met ronde licht bruinachtige Vlakken. De binnenzyden der Wie«
ken zyn even als van buiten gekleurd, maar hebben de Vlakken meer gebroken en
op Streepen overdwars. Her laagfte deel van de Rug en Stuit is met Vederen ge-
dekt, die zwart en wit getekend zyn door fmalle dwars-Streepen. De Staartpennen
zyn eveneens gemerkt, uitgenomen aan haare Tippen, welken een Duim breed lang

eheel zwart waren. De Pooten en Voeten waren met roode Schubben gedekt,
van Kleur als Duiven-Pooten, en de drie voor-Vingers by hunnen Wortel famen-
gevoegd door Vliezen, hebbende derzelver Klaauwen eene Hoornkleur. Ik geloof
dat het een Haan was, om dat hy Spooren hadt.

Deeze Vogel was levendig in Engeland overgebragt van *t Eiland Cyprus in de
Middellandíche Zee, en prefent gedaan aan den Heer James LEMAN, die hem my
leende om een Aftekening van te maaken , maar niet voor dat hy dood was, hoewel
niettemin frisch, behoudende zyne Oogen en Voeten nog hunne levendige Kleur,
De Heer WirLoucusY heeft, in zyne Ornithologie, eene befchryving gegeven
van den Francolyn, maar de zyne fcheen een geheel verfchillende Vogel te zyn van

den mynen, dien ik houd voor den echten en eigentlyk Mrancolino der Îtaliaanen,
Orina heeft, in zyn Boek van de natuur der Vogelen, te Rome Anno 1622 ge-
drukt „ pag. 33» een Afbeelding van den Francolyn gegeven, maar dat is een van
den hier vertoonden t'eenemaal verfchillende Vogel. Door TOURNEFoORT is, in
deszelfs Levantfche Reize, Vol. Il. p. 97, tegenover zyne befchryving der Voge-
len

(36) Attagen f. verus Francolino Ïtalorum. Edw. 43. Tetrao Francolinus. Linn. Syt. Nat. XII, Gen.

Av. V. p. 75. T. 246. Grsn. Zw. 228. Tournr, lin. 103. Sp. ro. T. Orientalis. Syf?. Nar. X, Gen. or.
LT. p. s58. Tetrao Orientalis. Hasserg. li. 278. N. Sp. 2. Francolyn. Nat, Zijt. 1. D.V. Stuk, bladz, 421.

CEN ZELDZAAME VOGELEN. Ax

den vant Eiland Samos, een Af beelding geplaatft van mynen Vogel, dien hy op
de Plaat noemt, Prancolyn, een Soort van Vogelen die zig weel ophouden in Moeras:
Jen (*), In de Text heeft hy geen woord van den Francolyn gefproken, maar alleen
gewag gemaakt van Hazelltoenders;, die men aldaar Veld-Patryzen noemde: nogthans
denk ik dat de Vogel, door hem afgebeeld, een derzelven geacht moet worden te
zy. Myne Francolyn is ook een inboorling van Bengale, in Ooftindie : want ik
vind liem zeer naauwkeurig afgebeeld in een Stèl Tekeningen naar de Natuur, daar
te Lande gemaakt, op % verzoek van wylen Door Meap, én aan hem te Lon-
den, omtrent twintig faären voor zyn dood, door een Vriend, dien de Doctor in
Indië hadt, toegezonden. TourNerorTs Afbeelding is de eenigfte welke ik tot
nog toe weet vandeezen Vogel aan % licht gegeven te zyn, maar daar aan ont-
breekt, als gezegd is, de befchryving, en dus mag deeze wel gehouden worden
voor de eerfte Hiftorie van den Francolyn.

SSSSEss SISSISISISISISI SIS SISSI SISI SIS SISSI SISI SSS EIS SIS Es

PL A AT XXXVII
Cha Ouait

De Chineefche K wartel (37).

Deèze, hier in de Natuurlyke grootte afgebeeld, is naar % Voorwerp op de Plaat
geeft. Ik boud hèm voor een Mannetjes-Vogel.
__De Bek is zwart; het voorfte deel des Kops, de Borft, Zyden en binnenzyden
der Wieken, zyn blaauwachtig Aschgraauw. De Buik > Dyên en Dekveders onder
aan de Staart, zyn van eene donkere roodachtige Oranje-Kleur, zo wel als de Staart.
Veders, die door de Dekveders voor *t Oog verborgen zyn. Hy heeft een donker
witte Streep langs het miidden van den Buik. De Zyden van de Borft Zyn zwart
gevlakt. De Keel heeft een zwarte Vlak, die met Wit gezoomd is, en buitendien
een zwarte Streep van ieder hoek des Beks; welke Streepen zig famenvoegen tot
een zwarte Bef , aan het voorfte van den Hals, beter uit de Af beelding na te gaan,
dan door befchryving te begrypen. Het agterfte van den Kop, de Nek, Rug;
Wieken en Dékveders van de Stáart, Zyn Bruin. Het middelfte der Vederen op
de Rug en Stuit is licht bruin of Oranje-Kleur, miet zwarte Streepen wederzyds, en
éenig ftrooizel van Zwart in de tusfchénruimten. De Wieken zyn ook onregel:
maatig gebaard met donkere dwars-Streepen. De Pooten en Voeten heeft de Vo:
gel als die van onzen gewoonen Kwartel, van eene heldere geel Oranje-Kleur.
Deeze iS wartel verfchilt hoofdzaakelyk van de onzen , in de zwarte merken aan
zyne Keel, in de roodheid van onderen, en dat hy ’er niet meer dan de halve grootte
van heeft. Hy was levendig van Nanquin in China overgebrägt door een Kapitein
in dienft van de Ooftindifche Koinpagnie, die denzelven prefent deedt aan Mr. Le-
MAN, in het Kollegie der Geneeskundigen te Londen. Deeze Heer heeft den Vo-
gel , na dat die geftorveri was, in een Glazen Kasje zeer netjes opgezet, en my
geléend tot het maaken van de Af beelding. De Kapitein, die hem aan Mr, LEMAN
gaf, wift te verhaalen , dat deeze Vogels in China opgebragt worden om tegen
‚ €lkander te vegten, en dat men ’er groote Weddenfchappen op doet , even als
gefchiedt met onze Haanen-Gevegten, hier in Engeland. Ik geloof, dat dit de eerfte
Afbeeldirig en befchryving zy van deezen Chineefcheri Kwartel. Dat de Chineezen

ook

(*) [Zie de Nederduitfche Vertaaling van zyne Reis (87) Coturnix Chinenfis. Ebw. 4v. V, p. 77. Tab.
ze naar de Levant, Amft. 1737, in Quarto, IL. Deer, 247. Coturnix Philippenfis. Berss, 4v, lp. os4. T. 25.
bladz. 192 , alwaar men echter, opde Pladt, die Aan. f. 7. Tetrao Chinenfis. Linn. Syft. Nat. XII Gen,
merking niet windt, } 103. Sp. 19. Nat, Hij. ID, V. Stuk, bladz. 426.

WI Deel, | L

42 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

ook in hun Land den gemeenen Kwartel, met onzen Europifchen overeenkomftig:,
hebben, is uit hunne Afbeeldingen blykbaar.

De Haagdis van Guernföy (*). |

De Haagdis der onderfte Afbeelding is ook in de Natuurlyke grootte voörgefteld,
Hy heeft de bovenzyde bruin met zwarte Vlakken, en een Streek wan lichter bruin
langs ieder zyde van het midden der Rug. De onderzyde des Lighaams is groen
met kleine donkere Vlakken. Dit was een Mannetje. Het Wyfje verfchilt ‘er
van, daar in, dat hetzelve den Buik licht geelachtig, met donkere Vlakjes gete-
kend, heeft. | |

Een paar van deeze Haagdisjes werdt my leevendig gebragt, door een Perfoon:
die zyn werk maakte van Adders enz. te vangen. Deez’ verhaalde ny; dat dezel-
ven op St. Georges Heuvel, by Cobham, in Surry , gegreepen waren, zynde al-
daar voortgeteeld uit eenigen van de zelfde Soort, welken een Heer, weinige Jaaren
geleeden;, met zig gebragt had van ’t Eiland Guernfey aan de Franfche Kutt.

PLA AT NOKKIE

Rape Wetzel Piraten

Het Penfstoanifsbe gekraasde Veldhoen (38)

Deeze Vogel is bykans van gemiddelde grootte tusfchen een Faifant en Patrys:
Hy is hier, inalle Afmeetingen, tot de helft verkleind,
De Bek, van maakzel als die van een Hoen; heeft een bruinachtige Hoornkleur;
De Veders buigen voorwaards zig overde Neusgaten heen, en bedekken dezelven.
Die op de Kruin zyn taamelyk lang, en hy kan dezelven „zo ik geloof; als eer
Kuif overend zetten, of laatenze vallen, naar zyn believen. Hy heeft ook lange
Veders aan den Hals, welken hy kan uitfpannen als een Kraag, of laaten die plat
neerhangen , om welke reden ik 'er den bovenftaanden Naam aan gegeven heb. De
Kop, Hals, Rug; Wieken en Staart , zyn fchoon gemengeld met donker en licht
bruin, en zwart daar onder: het end van de Staart is Aschgraauw, en heeft daar
binnen een breede zwarte Baar, overdwars. De onderzyde van de Staart is even
als de bovenzyde; mear flaauwer, gekleurd, . De binnenfte Dekveders der Wieken
zyn licht bruin en wit: de binnenzyden der Wieken Aschgraauw : de Veders tus-
{chen de Rug en Wieken Oranjekleur en zwart met witte Tippen. Kort onder den
Bek zyn de Veders wit: de Keel is helder bruin naar Oranjekleur trekkende. De
Borft, Buik en Dyên, zyn wit, met een flaauwen weerfchyn van Oranje , en half:
maanswyze zwarte Vlakken op de Borft en Zyden. De Dekveders onder aan de
Staart zyn van een flaauwe onzuivere Oranje-Kleur, met witte Vlakken. De Pooten
zyn,tot aan de Voeten toe, met witte Veertjes gedekt, die zig als Haair vertoonen.
De Voeten hebben ieder vier Vingeren van Vleesch-kleur, die op de zyden gekamd
zyn, en aan den wortel door een Vlies famengevoegd. |
Deeze Vogel was, door den Heer Jorn BARTRAM, uit Penfylvanie, gezonden
aan den Schildknaap PETER COLLINSON, Lid van de Koninglyke Societeit. Men
noemt hem aldaar een Fuifant. Gedagte Heer voegde daar nevens een zeer keurig
Be.
(*) Lacerta ex Infalâ Sarniâ, Edw. 4v. V. p. 78. (38) Urogallus Collarí extenfo Penfylvanicus. Eow.
T. 247. f. 2. Lacerta viridis. Sen. Kab. II, D. T.4. Av. V. p. 79. T. 248. Attagen Penfylvanie. Briss.
f. 4, 5. Lacerta agilis. Linn. Syf?. Nat. XIL Gen, Av. 1, p. 214. Tetrao umbellas. Linn: Sy/2. Nat. XI;

122, Sp. 15. Syft. Nat. X. Gen. 1o5. Sp. 15. Nat. Gen, 103, Sp. 6, Faifant van Penfylvanie. Nat. Hift.
Lift. LD. VL Stur, bladz. 124. 1, D. V. Stur, bladz, 4og. Pl, XLVIL £, 3. 4

EN ZELDZAAME VOGELEN. 43
Berigt, in een Brief aan den Heer Corranson, * welk ik verlof kreeg te kopiee-

ren, luidende hetzelve als volgt. | Pr: | |
„ Het is een fchoone Vogel, wanneer hy zig in zyne pragt vertoont’, dat iss
> wanneer hy zyne Staart als die van een Kalkoen uitfpreidt, en een Krans van Ve-
» deren rondom zy Hals uitfpant gelyk een Kraag , wandelende zeer Staatelyk
5» met een gelyken tred, en een Geluid maakende, *t welk eenigermaate naar dat
» van eene Kalkoen gelykt. Op dat oogenblik moet de Jager Vuur op hem gee-
» ven, anders vliegt hy , eensklaps, wel twee of driehonderd Schreeden ver, eer
» hy weder op den Grond gaat zitten, Daar is iets zeer aânmerkelyks in % gene wy
„» Alsdan IStoppen noemen , * welk zy met hunne Wieken ‘doen, door met dezel.
» ven tegen hunne Zyden te (laan, gelyk de Jaagers zeggen. Zy {taan op den
» Stam van een omgevallen Boom, die veele Jaaren op den Grond gelegen heeft,
„ En beginnen hunne Kloppingen rrapswyze, met een tusfchentyd van omtrent twee
» Sekonden , herhaalende dezelven al fchielyker, tot dat zy éen Geluid van verre
» maaken of het donderde. Dit duurt van het begin af omtrent een Minuut, dan
‚ houdt het omtrent zes of agt Minuuten op, en begint van nieuws af aan. De
‚ Klank is bykans een Kwartier gaans ver hoorbaar, en hier aan worden zy door
„de Jaagers ontdekt, en veelen van hun gedood, Ik heb ’er menig een in dit pos-
tuut gefchooten , maar. dezelven nooit zien Kloppen; dewyl ze my doorgaans
»» eerft zagen, en dus daar mede ophielden. In * Voorjaar en Najaar doen zy dit
» gemeenlyk, des morgens omtrent te negen of tien Uuren, en s? namiddags om
» vier of vyf Uuren. Hun Voedzel is voornaamelyk Besfen en Zaaden, die op %
» Land voorkomen: hun Vleesch is wit en zeer Smaakelyk, Ik geloof dat zy maar
» eens in ‘t Jaar, enwel in °t Voorjaar „ broeden ; brengende twaalf of veertien Kui-_
„kens op, die zig tot in % volgende Voorjaar by elkander houden. Veelen hebben
>, hun beft gedaan, om de Jongen op té voeden en tam te maaken; doch dit is hun
niet gelukt. Als men de Lijeren door een Hen laat: uitbroeden, neemen zy wel
haaft de wyk naar de Bosfchagie, alwaar zy of middelen vinden om van te lee
„ven of omkomen”, De Brief, waar uit dit getrokken is, was gedateerd Penfyl-
vanie, den 15 July 1750. N |
Om verder de Hiftorie van deezen Vogel op te helderen, fchreef ik aan den Heer
Brooke van. Maryland in Noord-Amerika, zig thans (in Mey 1752) te Londen
bevindende, of hy de goedheid wilde hebben, van my zo veel Berigt, als hy in
taat was, te geeven aangaande den Vogel, die Faifant genoemd wordt in de Pro-
vinciën van Penfylvanie, Maryland, enz. Zyn Ed. verpligtte my met een voldoe-
nend Antwoord, in een Brief , waar van ik her volgende Uittrekzel gemaakt heb, tot
de Hiftorie van dit Gekraagde Veldhoen betrekkelyk,
… De Faifânt broedt in alle deelen van Maryland, eenige Landfchappen aan de
„ Ooftelyke Kuft uitgezonderd. Zy leggen haar Eijeren in Neften, welken zy var
afgevallen Bladen maaken, ‘t zy aan de zyde van omgevallen of by de Wortels van
> nog overend {taande Boomen. Zy leggen van twaalf tot zeftien Eijeren. De
‚» tyd dat zy broeden is in ‘t Voorjaar, maar hoe lang weet ik niet: waarfchynlyk
drie Weeken, om dat de Hoenders zo lang zitten. Een Jongen zynde vond ik
‚‚ haar Neften, en poogde de oude Faifânt te grypen doch dit gelukte my nooit. Zy
» liet my byna de Hand op haar leggen, eer zy het Neft verlaaten wilde, en toen,
> Alsof zy my door lift van het Neft wilde aftrekken, flodderde zy een honderd
> Schreeden „ of wat meer, voor my uit: zo dat ik geduurig haar meende te zullen
‚ kunnen vatten. De Kuikentjes verlaaten het Neft zo dra zy uitgekomen zyn , en
„leeven, naar ik geloof, in * eerft van Mieren, kleine Wormpjes en dergelyke zaa-
„ken. Wanneer zy ettelyke Dagen oud zyn, weeten zy zig zo flim onder de Bla-
» den te verbergen, dat het zeer moeielyk is hun te vinden. Verder aangrocijende
s> aazen zy op Besfen, Vrugten en Os, of ander Zaad. Druiven geluften haar
2 2, ook,

44 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

s; ook, als 't het Saizoen is, zeer wel; maar de Faifânt is in ° byzonder een liefheba
‚‚ ber van Klim-op Besfên. Ik ken geen ander Dier dat op dezelven aaft, en weet;
„‚ dat die een Vergift voor veelen zyn. Schoon zy veele Jongen tefferis en dikwils
‚> tweemaal in *t Jaar broeden, belet nogthans de groote menigte en verfcheidenheid
» van Havikken en Valken in Maryland; die er Jagt op maaken, haare fterke ver-
» menigvuldiging. Het kloppen van den Faint, gelyk wy dat noemen; is een Ge-
‚> raas dat voornaamelyk in * Voorjaar gemaakt wordt door den Haan. Men kan het-
» zelve, op een flillen Dag, duidelyk een Kwartier gaans ver hooren: Zy zetten
> haar Borft uit gelyk een Kropper-Duif, en flaan met de Wieken, * welk eerì Geraas
» maakt dat veel naar trommelen gelykt; maar de Faifânt verkort allengs den tuilentyd
„> van ieder flag, tot dat de Slagen ongewaarwordelyk famen fmelten ; even als wan-
„‚ neer men twee ledige Bortels tegen elkander klopt

Om, zo veel my doenlyk is, de Hiftorie van deezen Vogel te voltoöijën , zal ik
hier een aanhaaling doen uit de Reizen van den Baron de Ja Heontan naar Noord-A«
merika, in 't Engelsch uitgegeven (Vol. IL. p. 67;) alwaar hy fpreekt vän een Vo-
gel, by de Meiren van Kanada bevindelyk, welke ik dénk geen ander te kunnen
zyn dan die hier befchreeven is, hoewel de benaaming verfchilt. Hy zegt: „ Ik
» ging in gezelfchap met eenige Kanadiers, om deezen Vogel te zien Kloppen met
„» zyne Wieken. Geloof my: dit Gezigt is een der grootfte aardigheden in de We-
> reld: want haar Geklop maakt een Geraas gelykende veel naar dat van een Trom-
„> mel, een Minuut lang; dan houdt ‘her omtrent een half Kwartier Uurs op, en
„» neemt op nieuws weder aanvang. Door dit Geraas werden wy beftuurd naar de
‚‚ plaats, alwaar het ongelukkige Veldhoen zat , en vonden het op rottige met Mos
;, begroeide Boomen. Door de eene Wiek dus tegen de andere te kloppen; willen
„» zy haar makkers tot zig roepen; en het dommelend Geraas dat’er op volgt; kan men
„een half Kwartier gaans ver hooren. Zy doen dit alleen in de Maanden April;
… Mey, September en Oktober, en, % gene zeer aanmerkelyk is, het Veldhoen
„ klopt nooit op deeze manier dan op eenen Boom: Het begint met het aaribreeken
… van den Dag en houdt te negen Vuren °s morgens op, tot omtrent een Uur voor
> der Zonne Ondergang: dan begint het wederom te Klapperwieken, en gaat daar
„ mede voort, tot aan den donker toe ”,

Ik meen dat deeze Berigten, gegeven door twee leevende Getuigen van Ägting;
en een overleeden Schryver van Goeden naam, die niets van elkander wiften, het
gene ’er van gemeld is beveftigen moet. Zy ftemmen zo naby overeen, als iemand
met reden zou kunnen vorderen in Berigten, die door verfchillende Menfchen gege:
ven zyn. Ik geloof dat deeze de eerfte Afbeelding en befchryving zy van den ge
dagten Vogel.

BREED ER GBE AEEA EEE EHC ded Eed

P LA AT, XEXIX
ENA rl E3 Arak a A

He Hlpe Hacolboen van Aleppo (39).

_ Deeze Vogel is hier kleinef dan Levensgrootte vertoond. Hy heeft omtrent de
grootte van een Patrys, hoewel hy in geftalte veel meer riaar een Duif gelykt, door
de langte zyner Wieken, die, geflooten zynde, bykans agt Duimen haalen; daar
zy in de graauwe Patrys niet boven de zes Duimen lang zyn. Dit is de Haan of
Mannetjes- Vogel.

De

(39) Lagopus minor f. Kata ex Aleppo, Caudâ dua- Pyrendica, Bass. Av. IL. p. 195. T. 19. Tetrao Alcha-
bus Plumis elongatâ, Epw. Av. V.p. 84. T. 249. Rus- ta. Linn. Syf?. Nat. XIL Gen. 103. Sp. 1, Nat, Hijt.
sEL Alepp. 64. T. 9. Crramr. Onom, F. p. 77. Bonafia LD. V. Stuk „ bladz. 412,

EN ZELDZAAME VOGELEN 45

De Bek heeft een bruine of Hoornkleur, donkerft aan de Punt ‚ zynde van maak
zel omtrent als in onze gewoone Hoenderen. De Neusgaten ftaan op het Grond-
ftuk van de Bovenkaak, digt tegen de Veders van het Voorhoofd aan. De Kop is
Aschgraauw , maar aan de zyden, rondom de Oogen , Oranjekleur. Boven de
Oogen is een zwarte Streep. De Keel is, tot meer dan een Duim afltands van den
Bek, naar beneden, insgelyks zwart, gelyk in de Mannetjes Mosch. Aan het be-
gin van de Borft heeft hy een Oranjekleurige Vlak, van halfmaanswyze figuur,
welke boven en onder met {malle zwarte Streepen gezoomd is. De punten van dee-
ze Vlak (trekken opwaards naar de Nek. Het overige van den Borft en Buik ; de
Dyên, het voorfte van-de Pooten en het onderfte van de Staart, is gedekt met wit-
te Vederen; hoewel het Donsachtige, naaft aan het Vleesch, donker is en de Nek-
veders, onder aan de Staart uitwaards, gemengeld zyn met een weinig Zwart en
roodachtig bruin. De Nek en Rug zyn gedekt met bruinachtige Vederen , die haare
Tippen geeler en lichter en de middelfte deelen verdonkerd hebben door donkere
dwars-Streepen. De Stuit en bovenzyde van de Staart zyn regelmaatiger getekend
met dwars-Streepen van Oranjekleur en zwart. De zyd-Veders van de Staart zyn
wit getipt en verkorten allengs tot de buitenften aan ieder zyde; maar de twee mid-
delften zyn een groot end langer dan de overigen, en ruim zo {mal als menze in Af.
beelding heeft gebragt, hebbende eene donkere Kleur. De Dekveders van de Wie=
ken zyn fchoon getekend met geboogen Streepjes van Oranje en Koffykleur, beb-
bende haare Tippen wit. De Slagpennen naaft aan de Rug zyn van de zelfde Kleur
alsde Rug. De overige Slagpennen zyn donker Aschgraauw , wordende allengs by-
ha zwart aan haare Tippen. De zyden des Lighaams onder de Wieken, en derzel.
ver binnenfte Dekveders, zyn wit. De Pooten zyn, aan de voorzyde, met witte
Vederen als Haair gedekt: de Voeten kaal en Aschgraauw: de voorwaardfe Vingers
by haaren Wortel met Vliezen famengehecht, even als in veele andere Vogelen;
maar de agter-Vinger is hier zeer klein. |

Een fraaije Aftekening van deezen Vogel , Levensgrootte, wordt in een Lyft be-
waard in het BrittannifChe Kabinet. Hy was van Aleppo, wel geconferveerd zynde,
opgezet overgebragt door Doktor Russet, die veele Jaaren in die Stad gewoond
hadt, en na zyne terugkomft te Londen zyne Waarneemingen, dat Land betreffende,
aan ‘t licht gaf; ineen Werk, waar in hy de Afbeeldingen gebragt heeft van dee=
zen en andere Vogelen. De Doktor gaf my verlof, om deeze Print, zo wel als
verfcheide anderen, te maaken naar de Natuurlyke Voorwerpen, die hy in bezitting
hadt. Inde Turk(Che Taal noemt men den Vogel Kata. De Doktor ziegt, dat
het Wyfje van dezelfde grootte is, doch een weinig verfchillende in Kleur, op ver
na zo fchoon niet zynde en de Puntige Veders in de Staart een weinig korter heb-
bende, Men vindtze in de Wilderniflen , niet ver van Aleppo, het grootfte deel des
Jaars, maar in Mey en Juny komen zy nader aan de Stad, dewy! zy in die Maan-
den aldaar een grooter overvloed van Water aantreffen dan in de Wilderniffen. In
dat Sayzoen worden zy menigvuldig gevangen, en zeer goedkoop verkogt op de
Markten te Aleppo. Doktor Sraw heeft, in zyne Reizen en Waarneemingen in
Barbarye, pag. 253, een flegte Afbeelding en kotte befchryving gegeven van eenen
Vogel, die ik denk de zelfde te zyn, hoewel hy ’er maar drie Vingers aan toefchryft.
Ik onderftel, dat de kleine agter-Vinger door hem over ’t hoofd zal zyn gezien: al-
zo de Pooten bekleed zyn met Veders die hem verbergen. Hy noemt denzelven
Kittawia op zyne Plaat en Kittawiab in de befchryving. Die het Berigt, ’ welk
‘er Doktor Saw van geeft, met het myne vergelyken willen , kunnen hem raad.
pleegen. Doktor Russer is, zo ik geloof, de eerfte, die ons een goede Hiftorie
gegeven heeft van dit Hazelhoen.

VII Deel, M PLAAT

16 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Zyne hoogte is gerekend ongevaar twintig Duimen te zyn in het Poftüur , waarin
hy hier is gerekend. Hetiseen ranker Vogel, inzonderheid wegens de langte zy-
ner Pooten, dan eenig ander van dit Geflagt die ik tot nog toe heb gezien.

De Bek is langer dan in onze Engelfche Trapganzen en van eene witachtige
Kleur. De Oogen zyn groot, de Oogkringen Hazelnooten-Kleur; de Oogleden
Aschgraauw. De zyden vam den Kop ; geheel rondom de Oogen; zyn helder —
bruin: de Kruin en de- geheele Hals gedekt met zwarte Vederen , die wat los han-
gen, hebbende fmalle Puntjes: de Rug, Stuit en Staart; helder bruin. De Veders op
de Rug zyn in ° midden zwart, met een weinig Strooizel van die zelfde Kleur op
haare bruirie deelen. De Staart heeft dwarfe Baaren van Zwart, met dergelyk Strooizel
op de bruine Baaren daar tuffchen. Van het bovenfte der Rugge gaat het Bruin, met
Zwart gevlakt, geheel rondom het laagíte van den Hals van vooren: Allede Dek-
veders der Wieken zyn wit, uitgenomen dat de kleinfte Veders, by het Gewricht
of aan den Schouder, met Zwart gerand zyn. De Slagpennen der Wieken; naaft

_aan de Rug, zyn bruinachtig met zwarte Vlakken: de middelfte Slagpennen met dwar-
fe Baaren en Strooizel van Zwart: de grootfte of buitenfte hebben haare uitwaardfe
Baarden wit, ende Tippen worden allengs donker Aschgraauw. De geheele onder-
zyde, van de dwarfe bruine Baar op de Borfít tot aan de Dekveders onder aan de Staart;
is gedekt met zwarte Vederen. De Pooten zyn lang, maar de Vingers naar dezel-
. vente rekenen Kort. Zy zyn een goed end boven de Kniejen Vederloos. Maar
drie Vingers heeft deeze Vogel , allen voorwaards {taande , gelyk in het gantíche
Gellagt der Trapganzen plaats heeft. Dezelven zyn bekleed met Schubben van eene
witachtige Kleur, en hebben de Klaauwen donker. Ee 4

Deeze Vogel is een Inboorling van Bengale, in Ooftindie , alwaar men hem Chur
ge noemt. Onze Afbeelding is gemaakt naar een Tekening, welke zig in de Ver:
zameling bevondt van wylen den waardigen Heer Dr. Mrap , ’ Konings Lyf-
Arts. Het is de eenigfte Afbeelding, welke ik my verftout heb in deeze Natuurly-
ke Hiftorie te brengen, zonder dat ik het Voorwerp of in % geheel, of in Zyne
voornaamfte deelen , in Natuur gezien had. Ik geloof dat dit een zo echt Stuk zy,
als of ik het zelf naar * Leven had getekend. De Afbeelding; naarnelyk; was ge=
maakt door de bezorging van den Heer Core, te Bengale woonachtig; die by-
zondere verpligtingen hadt aan Doktor Meap , en aan denzelven, tot vergelding
van ontvangen Gunftbewyzen, omtrent twintig Tekeningen zondt van verfchillen=
de Vogelen vân dat Land, die verklaard werden naauwkeurig naar *t Leven gemaakt
te zyn. Ik geloof, dar wy tot nog toe geen Berigt van deezen Vogel hebben,
fchoon het een der eerften fchynt te zyn; die de oplettendheid van een keurig Waar-
neemer naar zig trekken zouden. |

(40) Otis Bengalenfis ibi Churge diêtus. Epw. do. V. p. 87. T. 250:

PLAAT

EN ZELDZAAME VOGELEN 43
e SSS ISIS SISSI
PT dAR AD. XLL

Jh At 5 aaAaid |
De kleine Trapgans (41).

_ De Afbeelding vertoont den Vogel tot de helft in alle Afmeetingen verkleind.
__Hy fchynt ongevaar de grootte te hebben van een Faifânt; maar is volmaakt van het
Geflagt der Trapganzen. WirLouaHBY noemt hem de Veld-Eend, |
_ De Bek is, daar hy aan den Kop paalt, Vleeschkleürig en zwart aan de Punt:
De Kruin én zyden van den Kop , het agterfte van den Hals; de Rug en Dekveders
der Wieken, zyn bruin, met gebroken onregelmaatige Zwarte Vlakken en Merken.
De Keel; digt onder den Bek, is wit: het voorfte van den Hals licht bruin; met don-
ker gemengeld: de Dekveders aan de binnenzyden der Wieken en derzelver randen
zyn wit: de buitenfte Slagpennen aan % begin wit, aan de tippen zwart; die er aan
volgen wit met een kleine mengeling van Zwart: de binrienfte Slagpennen ; naaft aan
de Rug; bruin, met, dwarfe zwarte Vlakken; gelyk de Rug; De Borft en Zyden
zyn wie; met zwarte Vlakken; de Buik en Dyën geheel wit: de Stuit en Dekveders
onder aan de Staart wit, met een kleine mengeling van Zwart: de Staartveders bruins
met donkere Vlakjes gefprenkeld, en gebandeerd met breede zwarte dwars-Stree=
pen: Het Dons onder de Vederen is Roozekleur; gelyk in de grootere Trapgans:
De Pooten zyn tot een weinig boven de Kniejen Vederloos. Hy heeft aan ieder
Poot drie Vingers, die allen. voorwaards ftaan , eri aan den Wortel door een Vlies
een weinig amengevoegd zyn. De Kleur der Schubben aan de Pooten en Voeten
is donker geel. wie Bk pr Ni hi EEn 44
Deeze Vogel was gevangen in het Graaffchap Cornwall, en aan de Koninglyke
Societeit van Londen in ’tjaar 175 1 vertoond : maar, alzo ’er dies tyds onder de te-
genwoordige -Leden niemand was die hem kende, behaagde het de Societeit hem
door haaren Dienaar aan my te zenden, om myn Gevoelen daar omtrent te weeten;
Ik gaf, naar myn vermogen; een Antwoord, behelzende een Berigt aangaande dee-
zen Vogel; met en benevens een korte Hiftorie van een zeer zeldzaam Veldhoen
van Penfylvanie ; dat aldaar een Faifant geheten wordt (*): welk Antwoord het de
Societeit behaagde aan * licht te geeven inde Phil Frán/alliën, voor *t jaar 1754. %
Is op die tnanier nti eer{t ontdekt, dat deeze, Vogel een Inboorling zy van Enge-
land (f), hebbende de overige Autheuren, die ‘er vah fpraken ; hem tot Vrankryk be-
paald. BELLONIUS noemt hem Canne Petiére; pag: 2375 238; van Zyne Hiftorië
der Vogelen. Veele laatere Autheuren hebben denzelven uit zyn Werk befchrees
ven; maar; alzo deeze Vogel in ons eigen Land gevangen was, wilde ik de gelegen-
heid niet verzuimen; om ’er een nieuwe Aftekening en befchryving; ofimiddelyk
naar de Natuur; van te maaken: want die ik in. voorige Hiftoriën vind zyn zo vol-
maakt niet als men wel zou weníchen; en geen naauwkeütigheid kan te groot zyn
in de Natuurlyke Hiftorie, De Liefhebbers, die het behaagt myne befchryving eù
Afbeelding te vergelyken met die van vorige Aurtheuren; zullen eenig verfchil tus=
{chen beïden vinden; genoegzaam ; Zo ik vertrouw; om te toonen , dat ik wat
naauwkeuriger ben geweeft dan eenigen myner Voorgengeren. Doktor THoMas
# | | SHAW
(41) Ovis minof, Anas Campeftris f. Tetrax Authio- (*) [Deezé is hier voor, Plaat XXXVIIL, afgebeeld
tum. Epw. Av, V. p. 89. T. 251. Briss. 4v. V. p. eh befchreeven. ] |
24. T. 2 f.r, 2. Afs. Av. UL. p. 33. Tar. Ovis _ (1) [Ik kan echter niet zien , dat dit daaruit blyke;
Tetrax. Linn. Syft. Nat. XIL. Gen. 95. Sp. 3. Syl. Kon hy niet vit Vrankryk in Cornwall overgevlogen
Nat. X: Gen. 85-Sp. 3: Kleine Trapgans, Nat. Hijl, zyn? } |

}, Ds V. Stuk, bladz. 297: Kn
M 3

48 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Saw heeft, in zyne Reizen naar Barbarie ef de Levant, p. 252, ten Af beelding
en befchryving gegeven van deezen Vogel, dien de Barbaryfche Volkeren (zegt hy)
noemen , ;, Ähaad of Saf-Saf Rhaad, °t welk Donder betekent in de Landtaal, en
»> dien naam onderftelt men aan deezen Vogel te zyn gegevens wegens het Ge-
», luid dat dezelve maakt in het fpringen van den Grond; gelyk Saf-Saf, de ande-
ste naam, Zeer natuurlyk uitdrukt het flaan van de Lugt met zyne Wieken,
» wanneer hy vliegt ®,

SSSSSSISSSHSSSSSSSSSSSSSSSSESSSES SESSIES

DEAL As A AT oo REISE.

dee bot
vi zakt AAR Aon,

A De Goudkoppize Enter (42).

De beide Vogeltjes op deeze Plaat zyn in de Natuurlyke grootte voorgefteld. Uit
de geftalte van hunne Bekken befluit ik, dat zy of op Vliegen en andere Infekten,
of op Besfen en Vrugten moeten aazen.

De Lyfter, die de onderfte Afbeelding uitmaakt, heeft zynen Bek van eene don-
kere Kleur, uitgenomen het Grondítuk van de Onderkaak, dat Vleeschkleurig. is.
De Kruin van den Kop heeft een fchoone Goudkleur. Boven ieder- Oog loopt een
zwarte Streep, De Nek, Rug, Wieken en Staart, zyn altemeal groenachtig bruin
en Olyfkleurig: de binnenzyde der Slagpennen en de onderzyde van de Staart
Aschgraauw. De Keel, Borft en Zyden , hebben eene witte Kleur, met langwer-
pige zwarte Vlakken langs het midden der Vederen; maar het midden des Buiks, de
Dyën en Dekveders onder aan de Staart, zyn zuiver wit: de Pooten en Voeten van
het gewoone maakzel en pesuehen bruin van Kleur.

: Ara Arnen def

De Blaauwe Vliegenvanger (*).

Deeze wordt in de bovenfte Afbeelding voorgefteld, Hy heeft den Bek zwart,
… De Kruin van den Kop, de Nek, Rug, Stuit en Dekveders der Wieken trekken
naar blaauwe Ley-kleur. De Staart en de Slagpennen zyn zwartachtig of donker,
hebbende de buitenfte Slagpennen het onderfte wit, en de binnen Dekvedets der Wies
ken zyn witachtig. De Keelen de zyden van den Kop zyn Zwatt, en dit Zwart
loopt langs den Hals voort tot onder de Wieken. De Borft, Buik, Dyën en Dek-
veders onder aan de Staart, zyn geheel wit: de Pooten en Voeten wan de gewoone
form en donkerbruin. | |
_ In November des Jaars 1751, waren deze Vogeltjes, beiden, op Zee gevangen
door wylen Th. SrackK, Med. Doêtor en Lid van de Kon, Societeit, op zyn Reis-
togt naar Jamaika, terwyl het Schip door Stilte bezet was, op omtrent agt of tien
Mylen afftands van Hifpanjola. Hy heeft my deeze en verfcheide anderen prefent
gedaan. Ik geloof dat geen van beiden tot riog toe was afgebeeld of befchreeven.
Ik houdze voor Trekvogelen, welke toen van het Vafte Land van Noord-Amerika
overtoogen, om hun Winter-verblyf te neemen in de warme Eilariden tuflchen de
Keerkringen. De Kaap van Florida {chynt als door de Voorzienigheid gefchikt,
om den Overtogt der Vogelen van de Weftzyde van Noord-Amerika naar Hifpan-
jola, Kuba en Jamaika, en de geheele ry der Karibifche Eilanden, tot aan de Noor.
delyke Kuften van Zuid-Amerika toe, te begunftigen. Die vande Ooftelyke Oe-
vers

(42) Turdus Vertice Aureo. Epw. 4v Vp. or. _ (*) Mufcicapa coerulea. Epw. 4. V. p.gr. T. 252.
T. 252. Ficedula Penfylvanica Aurocapilla. Briss, 4v. Ficedula Canadenfis cinerea major. Briss. Av. III, p.
III. p. 504. Motacilla Aurocapilla, Linn. Sy. Nat. 527. T. 27. f. 6. Motacilla Canadenfis, Linn. Syy?.
XII, Gen. 114. Sp. 29. Nat, X1L. Gen. 114. Sp. 42

EN ZELDZAAME VOGELEN. 49

vers mig men onderftellen Zuidooftwaards te trekken, over de Land-engte van dat
Wereldsdeel (*)

Sedert het maaken van deeze befhryvingen, heb ik twee van deeze zelfde Vo-
geltjes ontvangen van mynen goeden Vriend , den Heer W. BARTRAM van Penfyl-
vanie; % welk myn denkbeeld beveftigt, dat zy Trekvogelen zyn: want hy zegt,
dat zy aldaar in April komen en blyven ‘er den geheelen Zomer. De Goudkoppi-
ge Lyfter, zegt hy, maakt zyn Neft op den Grond, en verkieft altyd de Zuidzyde
van een Heuvel „ maakende een hol in de Bladen, gelyk een klein Oventje, dat zy
met Hooy bekleedt, en legt daar in vyf witte Eytjes met bruine Vlakken. Ik ont-
ving van den Heer BARTRAM, te gelyk met deezen en eenige anderen, den klei-
nen Lyfter, die door CaTeEsBY, in deszelfs Natuurlyke Hiftorie van Karolina, afge-
beeld is en befchreeven ({), maar de hier door my afgebeelde is kleiner, en de klein-
fte van het Lyfteren-Geflagt die ik ken.

P L AA F XLIIL
De Ohf kleurige Vliegenvanger (43).

Deeze Vogel, zo wel als de bygevoegde Vlinder, zyn beiden onmiddelyk naar %
Voorwerp ge-etft,en hier vertoond in de Natuurlyke grootte. |

De Vogel heeft een dunnen Bek, doch die wat dikker en fterker is dan in eenige
andere Vogels van deeze Familie. De Punt van de Bovenkaak buigt naar beneden, en
hangt een weinig over deandere heen. De Bek is van boven donker , van onderen
Vleeschkleurig. Een donkere Streep loopt van het Grondftuk om het Oog heen,
waar boven een witachtige Streep is, zynde de Kruin van den Kop, de bovenzyde
van den Hals, de geheele Rug, Wieken en Staart, bruinachtig groen , of donker
Olyfkleur. De geheele onderzyde , van den Bek tot aan de Dekveders orider aan
de Staart, is vaneen witachtige Kleur, een weinig met licht Olyfkleur gewolkt,
zynde de binnenfte Dekveders en randen der Wieken witachtig ; de binnenzyde det
Slagpennen en de onderzyde van de Staart Aschkleurig, de binnenfte Baarden der Ve-
deren met Wit gerand. De Pooten en Voeten zyn van maakzel als in de meefte
andere kleine Vogeltjes en van eene zwartachtige of donkere Kleur,

De Kapel heeft den Kop roodachtig , het Lyf donker, alle de Wieken helder
geel, onregelmaatig met Zwart gezoomd: zynde de onderzyde, zo van het Lyf als
van de Wieken, geheelenal geel. Ik heb dezelve in myne kleine Verzameling,
Zy kwam van China en was, met verfcheide anderen, in een Laadje, dat ik kogt
van iemand, die zig in dienft van de Ooftindifche Kompagnie bevondt.

De boven befchreeven Vogel was van Jamaika in Spiritus overgebragt door Doc:
tor BROWNE, die hem my, met andere Vogels van dat Eiland, prefent deedt. Men
kent hem daar by den naam van ZZ hup-Tom-Kelly, welke woorden, zo men vere
haalt, zyn Gezang byna uitdrukken. De Natuurlyke Hiftorie van Karolina van den
Heer CaTesBY naziende, vind ik daar in de Afbeelding en befchryving van een
Vogel, dien ik geloof denzelfden te zyn met deezen (}) Hy noemt dien de Rood-
Oogige Vliegenvanger , welke , zo hy zegt, in Karolina broedt, en Zuidwaarts
vertrekt in den Winter; zo dat, indien het een Trekvogel is, Karolina deszelfs Zo-

MeEr=

(°) [Ik twyfel niet of Ooftelyke zal hier Weftelyke Linn. Syft. Nat. XIf, Gen. 113. Sp. 14.
en bevoorens Weftzyde de Ooftzyde moeten zyn. (f) Nat. Hif?, of Carolina. Vor, L p. gr, [Zie den
(43) Mufcicapa fubfufco viridis five Osivacei colo- 1. Banp van dic Vogelen-Werk , bladz, so. Pl, LXIL. 3
ris. Epw. 4v. V. p. 93. T. 253. Mufcicapa Jamai- (4) Natur. Hift. of Carolina. Vor. IL. p. Zie

54. [
cenfis. Briss. Av. II. p. gro. Mufcicapa Olivacea. den N Banp van dit Vogelen: Werk, bladz. 7. Pl, VUL}

WIL, Deel,

so VERZAMELING vAn UITHEEMSCHE

‚amer: en Jamaika het Winter-verblyf mag zyn. Deeze Vogel, geloof ik, “is de op-

lettendheid van Sir HaNS SroANE ont{napt. Ik kan?er niets, in zyne Hiftorie van
Jamaika, mede overeenkomftig vinden. Doêtor BrowNe meent dat het een Trek-
vogel is, op Jamaika overkomende, en zegt, dat dezelve niet veel Nooten op zyn
Zang heeft, maar luid en aangenaam. Zie het Berigt daar van in deszelfs Natuur-
lyke Hiftorie van Jamaika, p. 476. i

Pol A A DEN
Pte Penfylanifche Goudbaantjes. (44).

Deeze Vogeltjes zyn hier in de Natuurlyke grootte vertoond. De zwaarte van
het bovenfte op de Plaat was , als elf drooge witte Erwten, en die van het onderfte
als agt zodanige Erwten, waar uit men eenigzins hunne verfchillende Lighaams
grootte kan opmaaken. Zy waren beiden droog bewaard.

Het bovenfte kan men Robynkoppig noemen. Deszelfs Bek is zwart: de Kop,
de Nek, Rug en Stuit, van eene donkere Olyfgroene Kleur, die donkerft aan den
Kop is en lichter op de Stuit. Het heeft op den Kop een Vlak van eene uitermaate
fchoon roode’ of fehitterende kleur. De geheele onderzyde, van den Bek tot aan de
Staart, is licht geel of Roomkleurig, een weinig donkerer aan de Keel en Borft dan
aan den Buik. De Dekveders der Wieken zyn Olyfkleur, met Roomkleurige
‘Lippen, % welk twee witachtige Streepen maakt, dwars over ieder Wiek. De drie
Slagpennen, naaft aande Rug, zyn zwart of donker, met Roomkleurige kanten:
de overige, ook zwartachtig , hebben {malle groenachtig geele kanten: maar de onder-
enden der Slagpennen, daar de lichte tippen der Dekvederen op dezelven vallen;
zyn geheel zwart. De binnenfte Dekveders der VW ieken zyn Roomkleurig en de
binnenzyden der Slagpennen Aschgraauw , met fmalle lichte rändjes aan haare bin-
nenfte Baarden. De Staart is zwartachtig, hebbende de Veders geel groen gerand, en
van onderen Aschgraauw. De Pooten, Voeten en Klaauwen, zyn donker. Dees
ge befchryving raakt het Mannetje. Het Wyfje van de zelfde Soort, ook mede
gebragt, verfchilt er in ’t minfte niet van, dan daar in, dat het geene. roode Vlak
op den Kop heeft. Het was even zwaar als het Mannetje. |

Het onderfte Vogeltje, dat men Goudkoppig noemen kan, verfchilt wederom in
% allerminfte niet van het andere, dan daar in, dat het kleiner is ‚ hebbende de Vlak
En den Kop langer en van eene Oranje geele Kleur, met zwart gezoomd, en een
wit Streepje aan het Grondítuk van de Bovenkaak.

Deeze Vogeltjes waren, door mynen Vriend den Heer Wirrram BARTRAM 5
van Pen{ylvanie overgezonden. Het bovenfte oordeel ik, wegens deszelfs overtreffen-
de grootte „ ende Vlak, die het op zyn Kop heeft, een verfchillende Soort te Zyn,
nooit te vooren afgebeeld of befchreeven en onderfcheiden van het Goudkoppige, dat
men by veele Autheuren vindt. Ik heb ontdekt, dat dit een Inwooner is van Ame-
rika, van Jamaika tot in onze Noorder Volkplantingen op het Vafte Land; en van
Bengale in Ooftindie tot in Engeland, in het oudtyds bekende gedeelte des Aards-

io
kloo Ei) ais
(44) Regulus Vertice Rubini coloris : Regulus cris- willen geeven ‚dat hetzelve het gewoone Europí-
tatùs five Trochilus antiquorum. Enw, dv. V. p. 95. fche Goudhaantje , de Regulus criftatus der Autheu-
T. 254. Calendula Penfylvanica. Brrss. Av „II. p. 584. ren, Zy. CaTEsBY verzekert ook van zyn Rood ge
Calendula Id, p. 579. Motacilla Calendula & Regulas.. kuifde Winterkoningje ‚ dat hetzelve zo wel in Enge-
Linn. Syt. Nat. XI[. Gen. 114. Sp. 47, 48. Goud- land'voorkomt als-in Amerika, Zie de IL, Band, van

haantje. Nat. Hil. 1. D. V. Sruk, bladz. 588. dit Werk, p. zor, PL CX]
(*) De Heer Epwarps fchyo: hier te kennen te

EN ZELDZAAME VOGELEN: sr
De Wesp, hier op de Plaat vertoond, komt uit Virginie. Zy heeft den Kop

rood, het boven- en onder-Lyf donker blaauw; de Pooten en * geen de twee dee-
len des Lighaams famenhecht, geel. De Wieken zyn doorfchynende en bruin-
achtig gelyk in de meefte Wespen (*).

BEDEA DEED IEEE AEB DEE OEE AET REED EEG
Pb A AMES KLV.
De Vliegenvanger met de geele Stuit (45).

De Vogel, hier afgebeeld, komt in Natuurlyke grootte te voorfchyn. Hy heeft
een dunnen Bek, aan de Punt een weinig nederwaards geboogen, en van eene don-
kere Kleur, doch-een weinig lichter aan het Grondftuk van de Onderkaak. De
Kruin van den Kop en deszelfs Zyden rondom de Oogen , zyn Aschgraauw, welke
Kleur allengs in Olyfgroen verandert in de Nek en op de Rug, die met zwarte
Vlakken is gefprenkeld. De Keel, Borft en Stuit zyn helder geel. De Borft is met
zwarte Vlakken, als Drop-Paarlen, getekend. De Dyën, het Lyf, en de Dekveders
onder aan de Staart, zyn wit: de Wieken zeer donker Aschgraauw. De tippen van
de eerfte en tweede ry der Dekvederen zyn wit, en miaaken twee fchuinfe Baaren
dwars over ieder Wiek. De Slagpennen naaft aan de Rug zyn ook met Wit ge-
rand, en de Dekveders, aan de binnenzyde der Wieken , wit. De binnenzyden der
Slagpennen zyn Aschgraauw, met fmalle witte randjes aan de inwaardíe Baarden. De
Staartveders, uitgenomen de twee. middelften, die zwart zyn, hebben % middelfte
van haare inwaardfe Baarden wit, de tippen en gronden zwartachtig : de Dekveders
boven op de Staart zwart. De Pooten en Voeten zyn van maakzel als in de meefte
andere kleine Vogeltjes, en van een donkere Kleur.

Ik kreeg deezen Vogel, droog bewaard, van den Heer Wirrram BARTRAM
van Penfylvanie , met eene enkele Aftekening van de Gentiana, welke ik hier eer
bygevoegd heb tot fieraad , dan als een gedeelte van deeze Natuurlyke Hiftorie.
Niettemin zal ik den Heer BarrRAMs Berigt daar van mededeelen. Hy noemt de-
zelve de Overblyvende Herfff-Gentiaan van de Wildernis, en zegt, dat zy drie of
‘vier-Steelen uit eenen Wortel voortbrengt, ieder van omtrent een Voet hoog en dat
{ommige Steelen twee Bloemen draagen. De Steelen en Bladen zyn groen; de
Bloemen van eene fchoone blaauwe Kleur, en lang van duur, leevende de Plant ook
veele Jaaren. Men vindtze weinig in Penfylvanie. Caesar heeft, in zyne Natuur
Iyke Hiflorie van Karolina, Vor. I.p. zo, eene verfchillende Soort van Amerikaan-
che Gentiaan vertoond (f). | |

Het Schytifch Lam, in een hoek van de Plaat afgebeeld, is ontleend uit de Phi/.
Trans. N. 390; zynde een Soort van Mos dat aan en om de Wortels van Varen
groeit en fomtyds de Vertooning maakt van een Viervoetig Dier. Mrs. BrackweLr
heeft, in haar Kruidboek, Vor. IL. Pl, 360, een verfchillende Afbeelding daar van
gegeven. Die ’er meer van weeten willen, kunnen de gemelde Werken inzien.

*) [De Heer Epwarps heeft hier Vliegen en noemt
het afgebeelde Infekt een Vlieg daar het zekerlyk een
_ Wesp of Bafterd-Wesp is, eenigermaate naar die van
CaresBY, in de IL. Band van dit Vogelen. Werk , op
Plaat CV, vertoond ,„ en bladz. 96 breedvoerig be-
fchreeven , of naar die van Pl, CX. gelykende en tot de
Sphex cerulea van Linnavs behoorende. Dergelyke
Nieuwjorkfe en Surinaamfe Bafterd-Wespen, doch in
Kleur verfchillende, zyn in Fig. ro en 12, op Plaat
XCVL, inhet L Deens Xlf. Stuk myner Natuurlyke

N 2

- Hiftorie, afgebeeld. ]

(45) Maufcicapa Uropygio luteo. Epw. 4v. V, p.
Or Beets

(f) Dezelve is de Gentiana Saponaria of Gentiana met
Seepkruids-Bladen , zie bladz 34, Pl XL, in de 1.
Band van dit Vogelen- Werk. Deeze verfchilt ook van
die, welke de Heer Karu in Penfylvanie waargenomen
heeft, quingsefolia (lege quingueflora) van Linneus
genaamd, Sp, PL p. 333.

PLAAT

52 VERZAMELING vaN UITHEEMSCHE
SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS SSS ESSE SS SEE SEE
EA AA Te WEN

De geele Roodkop van Penfslvanie (46.)

De beide Afbeeldingen, op deeze Plaat, zyn in de Natuurlyke grootte naar opge:
zette Vogeltjes getekend. De onderfte is de Roodkop. Dezelve heeft den Bek dun,
{cherp gepunt en zwart van Kleur; de Kruin van den Kop rood; de bovenzyde, van
den Kop tot aande Staart, Olyfgroen; de onderzyde, van de Oogen en Bek tot aan
de Staart, helder geel, maar de Borft en Buik zyn met rood gevlakt, langs de Schaf
ten der Vederen. De Wieken en Staart zyn donker, hebbende alle de Vederen met
Geel gerand, uitgenomen eenigen der langfte Slagpennen, die geheelenal zwartach-
tig zyn. De binnenfte Dekveders der Wieken zyn geel, en de inwaardfe Baarden
van de Slagpennen donker, met Geel gerand. De onderzyde van de Staart is geel.
De Pooten en Voeten zyn van maakzel als in de meefte andere kleine Vogeltjes
en donker Vleeschkleur.

Dit Vogeltje behoorde aan wylen Mejuffrouw Sidney Kennon, Wroedvrouw van de
Koninglyke Familie. % Is niet bekend van waar het kwam; maar ik heb deszelfs
Vaderland ontdekt. *t Gene ik vaftftel daar van het Wyfje te zyn, (dewyl het in
grootte , maakzel en Kleuren , volmaakt daar mede ftrookt, hebbende de Kleur
ilegts wat bleeker, ) werdt my door gedagten Heer BARTRAM uit Penfylvanie toe-
gezonden, met het volgende Berigt. „ Het bezoekt ons in Maart, en is een zeer
>> eenzaam Vogeltje, onthoudende zig-altoos in digte Boschijes, en aazende op Ín-
„ fekten, welken het op het laage Geboomte vindt. Zelden komt het in booge
> Boomen. Zy broeden in Penfylvanie niet, maar trekken verder Noordwaards ”,

Het witflaartige Kolibrietje (*).

De bovenfte Afbeelding ftelt hetzelve voor. Het heeft den Bek lang en dun, naar
beneden geboogen ; zwart van ISleur aan de Punt en aan * Grondftuk lichter. De
geheele Kop, de Nek, Rug, de kleinfte Dekveders der Wieken en de Borft, zyn
van eene groenachtig bruine Kleur, welke, door de verfchillende af kaatzingen van
het Licht, in een Koper- of Goudkleur verwisfelt. De twee middelfte Veders van
de Staart zyn eveneens gekleurd, maar de overige agt, (want het hadt ’er tien.)
zyn wit; uitgenomen dat de twee buitenften , aan ieder zyde, met donker een
weinig gewolkt zyn aan haare Tippen. Het heeft een horizontaale Baar, van licht
roodachtige leur, dwars over de Keel. De Buik en Dekveders onder aan de Staart
zyn donker witachtig; de Wieken van eene donker paarfche Kleur, zo wel van bine
nen als van buiten : de Pooten en Voeten zeer klein en witachtig.

Dit Vogeltje werdt gezegd een Inboorling te zyn van Suriname. Het was my door
mynen Vriend, den Heer James Leman, geleend, Doktor BROWNE zegt, in zyne
Natuurlyke Hiftorie van Jamaika, dat de Kolibrietjes aazen op den Honig der Bloe-
men, welken zy al vliegende inzuigen; begeevende zig van de eene Bloem of Boom
op den anderen met een onbegrypelyke vlugheid. Ik geloof, dat geen van deeze
beide Vogeltjes tot nog toe afgebeeld of befchreeven ware.

SS SSS SSS SSS SSS S SSS SSS SISSI SSS Es:
PLA AD XEN
De Geelflaartige en gevlakte geele Vliegenvanger (47).

Deeze Vogeltjes zyn beiden ook in de Natuurlyke grootte afgebeeld, Ik oordeel,
uit de figuur van hunne Bekken, dat zy op Infekten aazen. | De

icula lutea Vertice rubro. Epw. Av. V. p. 256. Polytmus Surinamenfis. Baiss. Av, IIL p. 674.

or ee 6. Ficedula Penfylvanica Bees “Frochilus leucurus. Linu. Syl. Nat, XII, Gen. 66. Sp. 6,

Buerss. Av. UI, p. 488. Motacilla petechia. Linn. Sy/t. (47) Mafcicapa Cauda lateâ $& lutea maculata, Eow,

Nar. XI Gen. rr4. Sp. go. Av. p. 1or. T. 257.
(*) Mellivora Caudâ albâ. Epw, 4v. V. p. roo. T,

EN ZELDZAAME VOGELEN: 3

De Geelftaartige is de bovenfte op de Plaat. Hy heeft den Bek van eene bruine
Kleur, en plat gedrukt gelyk die van een Endvogel; zo dat dezelve van boven ge-
zien zig veel breeder dan van de zyden vertoont. Omtrent de hoeken van den Bek
heeft het Haairtjes, die voorwaards geftrekt zyn met de Punten, De Kruin van den
Kop is; vo wel als de Dekveders boven op de Staart, Aschgraauw. De Nek, Rug,
en Dekveders der Wieken, zyn Olyfkleurig groen. (In een ander Vogeltje van de
elfde Soort, dat gelyk met dit was overgebragt, bevond ik den Kop en Stuit na-
genoeg van Kleur als de Rug.) De Slagpennen zyn donker bruin of zwartachtig,
met een Olyf kleurige weerfchyn, zynde het onderfte der middelfte Slagpennen geel
van binnen en van buiten. De Dekveders aan de binnenzyde der Wieken zyn geel-
achtig wit, ende Staartveders geel met vuil bruine Tippen , uitgenomen de twee mid-
delften, die geheel donker bruin zyn. De gantfche onderzyde, van den Bek tot aan de
Staart, is witachtig , met een flaauwe {chaduwing van roodachtig bruin aan de zyden
van de Borft. De Zyden onder de Wieken zyn geel ; de Pootenen Voeten donker bruin.

De gevlakte geele Vliegenvanger, die de onderfte Afbeelding uitmaakt, heeft
„den Bek zwartachtig of donker bruin; de Kruin van den Kop, de Nek, Rug, Wieken
en Staart, van eene donker groenachtige Olyfkleur, zynde de grootfte Pennen don-
kerft. De binnenfte Baarden van de zyd-Vederen der Staart zyn in de halve langte,
naaft aan de Tippen, wit: de Dekveders der Wieken, van de tweede ry , hebben
witte Tippen, welken een witte Vlak maaken op het bovenfte van ieder Wiek. De
Keel, Borft, Zyden „ en binnenfte Dekveders van de Wieken, zyn geel, met klei-
ne zwarte Vlakjes langs het midden van de Vederen. De Buik en Dyën zyn flaauwer
geel zonder Vlakken. Ook gaan ’er geele Streepen van den Bek boven ieder Oog.
De Dekveders onder aan de Staart zyn wit: de Pooten en Voeten donker bruin.

_Deeze Vogeltjes waren my, te gelyk met de genen die op de Plaat XLIL zyn
vertoond, door mynen goeden en verpligtenden Vriend, wylen Doktor Sack, toes
gezonden, als op de zelfde tyd en plaats gevangen zynde. Het Wyfje van het
Jaatft. befchreevene was mede overgebragt, hebbende de Borft vuil geel wit, met
donkere Vlakken, en was een weinig minder glanzig op de Rug : voor % overige
komt de Tekening vry wel overeen. Ik geloof dat deeze Vogeltjes tot nog toe niet
af gebeeld noch befchreeven waren. |

Sssssssiessssessssssssss ss sssss sie sss ss:
ap mad AE ee en EN EEK
De Geele Water-Kwikflaart (48).

De Vogel en ‘ Infekt op deeze Plaat zyn Levensgrootte getekend; maar de Steen,
dien ik ’er alleen tot Sieraad bygevoegd heb, is veel verkleind: want dezelven zyn
doorgaans twee Voeten, meer of min, over % kuis,

Men onderftelt deezen het Mannetje te zyn: alzo het: Wyfje van deeze Soort geen
zwarte Tekening onder aan den Keel heeft. De Bek is regt, fcherppuntig en zwart,
uitgenomen aan het Grondítuk van de Onderkaak, hetwelke naar Vleeschkleur trekt,
De Oogen zyn Hazelnootenkleurig. De bovenzyde des Vogels, van den Kop tot
__aan de Staart, is donker Olyfgroen, uitgenomen dat de Tippen der Dekvederen van
de Staart geelachtig zyn. Een geele Streep loopt van den Bek over ’* Oog heen, en
een donkere van den hoek des Beks omvangt hetzelve. De onderzyde, van den Bek
tot aan de Staart, is geel, uitgenomen eenige zwarte Merken aan den Keel, die in
de

(4 ) Motacilla lutea, Epw. Av, V. p. 103. Ë 258. _X, Gen, 99. Sp. 13. Geele Kwikftaart. Nat. Hil. D:
Motacilla verna. Briss. Av. IIL p, 468. Motacilla fla V, Sruk, bladz, 575.
va. Linn. Sy/?. Nat, XII, Gen. 114. Sp. 12. Syf2. Nat. © © Es

WIL Deel,

54 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

de Afbeelding uitgedrukt zyn, en eenige fyne donkere dwars-Streepjes effen boven
de Kniejen. De Wieken en Staart zyn donker of zwart, hebbende haare. Vederen
met geelachtig Wit gerand, uitgenomen eenigen van de buitenfte Slagpennen, die:
geheel zwart zyn, en de twee buitenfte Veders ‚aan ieder zyde van de Staart, wit,
zo ver als zy zig buiten de Dekveders vertoonen. De derde Slagpen, van de Rug
af , trekt zig „de Wiek geflooten zynde „zo ver als de langfte uit, ° welk een byzon-
der Kenmerk is vande Water-Kwikftaarten. De Klaauw van den agrerften Vinger is
taamelyk lang, naar die der Leeuwrikken gelykende. De Pooten en Voeten zyn
donker van Kleur. Wirroucnsy zegt, dat deeze Vogel op den Grond, in het
Koorn, zyn Neft maakt van Riet en Steelen van Gras met Haair gedekt, waarop hy
telken broed vier of vyf Eijeren legt, welke met donkere Vlakken en Streepen on-
regelmaatig getekend zyn. | |

Deeze Vogel, hoewel in Engeland en door gantsch Europa gemeen, is tot nog
toe, zo veel ik weet , niet afgebeeld. Wurouensy’s befchryving van de Geele
Kwikftaart is van het Wyfje alleen. Arzin heeft, in zyne Hiftorie- der Vogelen,
Vor. IL p. 54, eene befchryving gegeven van den Graauwen. Water-Iwikftaart „
met Afbeeldingen daarvan , en noemt die de Geele,

Bet Wandelende Blad (©).

Het Infekt, daar onder afgebeeld, zegt men uit de Spaanfche Weftindiën af kom.
flig te zyn. Het is zeer plat Lyf, en heeft de roode Kleur van fommige drooge.
Bladen, terwyl de Wieken wat geeler zyn, trekkende in fommigen naar Groen. Ik
zou gelooven dat zy van groen in roodachtig bruin veranderen „ even als de Bladen
der Boomen in zekere Saizoenen des Jaars, om dus beter de Vogels en ander Gedierte
tebedriegen, die’er op aazen. [Het wordt, om die reden, het Wandelende Blad
genoemd, dewyl een Mensch zelf het naauwlyks voor een Dier zou aanzien. ] De
Agterpooten zyn volmaakt ‚ maar ik geloof dat de uiterfte Leden van de vier andere
Pooten afgebroken waren , en het gelufte my niet dezelven by gisfing te voltooijen (f).
De Afbeeldingen zyn naar de Infekten zelf, die thans in het Brittannisch Kabinet te
Londen bewaard worden, gemaakt. Ken

Alzo ik een Steen van den Reuzen-Dyk in Ierland hier in Afbeelding gebragt
heb, zal men mooglyk dienaangaande Berigt van my verwagten. Die Dyk is, om
kort te gaan, een Samenftel van Steenen Kolommen of KKantzuilen, digt tegen el-
kander aangevoegd. Men kan ieder Kolom in byzondere Steenen fcheiden , die niet
zeer dik zyn, leggende regelmaatig op elkander en in elkander fluitende ; dewyl ie-
der Steen aan de eene zyde een ronde verhevenheid en aan de andere zyde een der-
gelyke indrukking of holte heeft. De Kolommen verfchillen in hoekigheid, heb-
bende van vier tot agt Kanten. Dit verbaazende Gevaarte bedekt een groote Streek
Gronds, in het Graaffchap Antrim, in ° Noordelyk gedeelte van Ierland, In’ Jaar
1744 zyn 'er twee fraaije Gezigten van gedrukt en uitgegeven door $. Drury. Die
meer van deszelfs Hiftorie weeten wil, kan de Phil, Transfaét. N. 212, 235 en 241,
nazien. Doktor Hir heeft ook de Hiftorie daar van byeen vergaderd, in zyn
Werk over de Delfítoffen, en waarfchynlyk zullen wy ’er een volmaakte befchry-

ving
alleen, maar ìk bezit 'er thans één, ’t welk veel naar
die Afbeelding gelykt, geelachtig. is, en de Voorpoa-
ten. als ook het Lyf veel fterker gevliesd heeft. Is

deeze Afbeelding van Epwarps natuurlyk , dan moet
‘er, misfchien door Verhuiding, een groote Verande=

(*) Infeltgm Indie Occidentalis Foliam ambulans
distum. Epw. 4v. V.p. ro4 T. 258. Ross. Inf, II
Gryll. Tab. 17. f. 4, 5. Mantis ficcifolia. Linn. Syft.
Nat. XI, Gen. 220. Sp. 3. Óy/?. Nat. X. Gen. 194.
Sp. 3. Nas. Hifl.I. D.X. Stuk, bladz. rar. Pl 29. f. 2,

(P) [Dat de Heer Epwarps hier in gelyk heeft,
blykt uit de Afbeelding van zulk een volmaakt Wan-
delend Blad, door my als boven in Plaat gebragt, niet

ring, van Kleur en Geftalte, in deeze Infekten plaats
grypen ‚ of misfehien zyn ‘er van dezelven zeer vere
íchilkende Soorten]

EN ZELDZAAME VOGELEN, ss

ving van vinden in Mr. Da Cosra’s Hiftorie der Delffloffen, welke de Wereld
verlangt tot voltooijing gebragt te zien (*). |

NISSSSSSSSSSSSS ES SSS SS SSS SESSIE

P L A AT XLIX,

|

De Aschgraanwe WW ater-Kwikftaart (49).

De Afbeelding ftelt de Natuurlyke grootte van deezen. Vogel voor. Wy hebben
‘er maar drie in Engeland van dit Geflagt, den Witten, Geelen en Graauwen , naa-
melyk, die niet aanmerkelyk in grootte verfchillen. Zie wat ’er WiLLouausr
van zegt in zyne Vogel-Hiftorie, pag. 237, 238.

De Bek is regt en dun, van eene donkere Kleur en heeft een {pitfe Punt. De
Kruin en Zyden van den Kop, de Nek en Rug; zyn gedekt met Aschgraauwe Ve-
deren, die aan de randen eenigzins groenachtig geel gekleurd zyn. Een Streep van
licht Aschgraauwe Kleur loopt boven de Oogen heen. De Keel is, van den Bek af,
omtrent ter langte van een Duim, zwart, gelyk in de Afbeelding. Boven deeze
zwarte Plek loopt eene witte Streek onder ieder Oog. De geheele onderzyde des
Lighaams is helder geel, uitgenomen een weinig Wits aan de zyden van de Borft,
dat over een gedeelte der Wieken valt, wanneer dezelven geflooten zyn. Dezelven
zyn donker of zwartachtig. De drie kortfte Slagpennen , naaft aande Rug, hebben
geele Randen ende grootfte Slagpennen witte onderftukken, die niet geheel door
de Dekveders verborgen worden, maar een {malle witte Streep , dwars over de
Wiek, zigtbaar laaten. De twee buitenfte Veders aan ieder zyde van de Staart zyn
wit en alle de overigen zwart. In alle de Kwikftaarten zyn de Staartveders zeer
«Jang, maar in deeze munten zy in langte boven die der anderen uit. De Staarten be=
ftaan in allen uit twaalf Vederen, en de derde Slegpen, van de Rug af, reikt tot aan
het end van de Wiek, wanneer die is geflooten. De Dekveders boven en beneden
de Staart zyn geel: de Pooten, Voeten en Klaauwen, donker. Wirrouarpy zegt,
dat zy de Steenige Rivieren veel bezoeken, aazende op Water-Infekten. Het Wyf-
je van deeze Soort alleen is door hem befchreeven. ie

__Dit was een Mannetje, zynde tot nog toe niet in befchryving of Afbeelding voor-
gefteld, Het was by Londen gefchooten, en my ter Aftekening gegeven. Het
Wyfje verfchilt ?er van, doordien zy het Zwart aan de Keel mift en de andere Kleu-
ren niet zo levendig heeft. ArsrN geeft twee Afbeeldingen, die hy, by misflag, de
Mannetjes en WP )yffes Geele WWater-Kwikflaart tytelt; doch ik meen dat die beiden
Wyfjes van den Graauwen zyn, van verfchillenden Ouderdom; alzo zy geen van
beiden eenig Zwart aan de Keel hebben. Schoon hy hert de Geele noemt, is doch
zyn befchryving geen andere dan die van den Graauwen, van WiLLouaHgYy door
hem overgenomen. | | |

De WPater-Haagdis (}).

Onder op de Plaat is hier, tot fieraad, de Afbeelding bygevoegd van een Water-
Haagdis, naar het Voorwerp getekend, Levensgrootte. Ik geloof dat menze in En-
geland vindt, hebbende haar in Liqueur gekogt op de Veiling der Lief hebberyën
es 4 van

(©) [Men vinde dezelve in het Werk van dien Heer, (49) Motacilla Cineria,. Epw. 4v,V. p. ros. T. 259.
Anno 1757, te Londen, in Quarto, àan * licht gege- Ars. Av. IL. T. 54. p. 58. Wirr. Orn. 172, Ray. 4v. 75.
ven, met een Afbeelding in profil, als ook in Vol (f) Lacertaaquatica. Epw. Aw. V. p. ro6. T. 259,
XLVIILder Phil, Tran/aët. for 1753, Lond, 1754, p. Salamandra aquatica, Ray. Quadr. 273. Lacerta palus-
‚226, met een Afbeelding vande Kull, daarzig die tris. Linn. Sy/?, Nat, XII Gen. 122. Sp. 44. Nat. Hijt.
wonderbaare Dyk bevindt. ] LD, VL Stuk, bladz, zor. Pl, LI, £‚ 3.

O 2

56 VERZAMELING van VOGELEN.

van wylen Mejuffr. Kennon. Het bovenfte des Lighaams is bruin; het onderfte meer
Koperkleurig, met donkere Vlakjes zo aan het Lyf als aan de Pooten. De voorften
hebben ieder vier Vingers en de agterften vyf; *t welk geheel tegenftrydig is met
den Krokodil, dien men ook als een Water-Haagdis kan aanmerken: alzo deeze
vyf Vingers aan ieder Voorpoot en maar vier aan de Agterpooten heeft. Dit Haag-
disje heeft een enkele Vin, zig van den Kop langs de Rug tot aan de Punt der
Staart uitftrekkende, en een andere, die van de Leg reikt tot aan de Punt der Staart
van onderen.

PLAAT L
De zwartkoppige en witkoppige Manakyn (50).

Deeze Vogeltjes zyn beiden in de Natuurlyke grootte getekend. De bovenfte Af
beelding vertoont de Zwartkoppige Manakyn. Deeze heeft den Bek zwart, en de
geheele onderzyde, van de Keel tot aan de Staart, wit. Een Zwarte Kraag of Hals-
band loopt ook om de Nek heen. De kleinfte Dekveders van de Wieken, zo wel
binnen als buiten, zyn wit: de Kruin en het agterfte van den Kop is Zwart, zo wel
als de Rug, Wieken en Staart. De binhenzyden der Slagpennen en de onderzyde
van de Staart zyn donker Aschgraauw , naar welke Kleur ook de Stuit trok in een
ander Vogeltje van deeze Soort, dat mede overgebragt was, De Pooten en Voeten
zyn van maakzel als ín de Ysvogeltjes en van Oranje-Kleur.

De Witkoppige Manakyn, in de onderfte Afbeelding voorgefteld, heeft den
Bek donker bruin: het Grondftuk van de Bovenkaak meteen fmal Randje van zwar-
te Vederen, zynde verder de Kop tot aan de Oogen en de geheele Kruin wit; maar.
alle de overige Vederen zwárt. De Pooten en Voeten zyn van maakzel als in de
andere Manakyns, en van een zwarte Kleur. | |

Myn Vrind, de Heer MirLAN, Boekverkooper, verpligte my met het gebruik van
deeze Vogeltjes om naar te tekenen. Zy waren droog in hunne Vederen en in eer
geer goede orde geconferveerd, en werden onderfteld Inboorlingen te zyn van Su-
riname. Afbeeldingen van dezelven zyn, zo ik geloove, tot nog toe niet uitgege=
ven geweeft, of eenig Berigt of befchryving van dezelven. Ik heb anderen van dee-
ze Soort in de Verzameling van den Hoog Ed. Lord CARPENTER gezien.

De kleine Klokjes-Winde (*) die overvloedig groeit aan de Haagen en Dykjés,
welke tot afperking der Landeryên rondom de Stad Londen ftrekken, ís hier alleen
maar tot verfiering bygevoegd. De Bloem beftaat uit een enkel Blad, hoewel de-
zelve, door een foort van Star, in vyven is gedeeld. Gemeenlyk heeft zy een
roodachtige of purperkleur , doch zo flaauw, dat die zig bykans wit vertoont,
zynde de Meeldraadjes geel. Ik ben zeer zorgvuldig geweeft, om deeze kleine.
Plant naauwkeurig voor te ftellen, volgens haare Natuurlyke manier van groejing en
winding van haar Steel om alles wat voorkomt, met de draay van haare Bloemen
voor dat zy open gaan, en de gedaante van een Zaadhuisje, kort na dat de Bloem
is afgevallen, | |

(5o) Parus Surinamenfis Vertice nigro. Idem Verti-
ce albo. Eow. 4v. V.p 107. PL 260. Manacus. Brrss.
Av. IV. p. 442. Manacus albo-Capillus, Briss. Av.
V. p. 446. T. 35. f. 2. Pipra Manacus & Leuco-
cilla. Linn. Sy?. Nat XII. Gen. ris. Sp. 9, z2. Pa-

rus Pipra, Syt. Nat, X, Gen. zoo, Sp. 9. Manakyn

Witkopje. Nat. Hift. 1. D, V. Stur, bladz. Goo.

(*) Smilax levis minor. Dop. Ger, Convolvalus mi-
nor Arvenfis. C, B. Pin. 294. Convolvulas Foliis fagit-
tatis utrinque acutis. Hort. Cliff. 66. Convolvulas ar«
venfis. Linn. Sp. Plant, 218. Syft. Nar. Veg. XIII
Gen. 215. Sp. I, |

VER-

u

er gebroacte Tab.1.

GF \ Edardks ed ver. er. IM Sectigrvarrr getal 5 | Tok Sehafi Leien frufos k

Aquila aurifa,f. coronafa N° VZ*"Jheil. L) Aa gle Huppe:

Gramneensis.

hermen

De |

wi

en

el

Ac cipifer dwbvonmlews.

bre: 5 ens a LALA,

5) ex Ge

hear

TAS eligrnar adi hol Fahad Gebra fluos e
Cr Barr. Saer aas. Aaragtats 5

No VE Thei. Mie Fawcon Bleu, ef le petit

Lezard Brum.

Blu Hank, Manshe Wer

le, Whanadet,

En

Ak)
fa

Tab SE: WE
AN
lid |

Crane Bir. Sao Caes. Majastatks.

Sorbus maxima, l-ponrifera SNES VR Ro. La Corme ow Sorbe.

NS
À
N
Pd
/
P 4 ]
Ar Ô
1,
Ì kl :
Lek C , De Á ks
hand me S he tor inh ad d
5 n

$.
%

an oe de

alte 3

-

| Die Sano entes Snab ew der ete fond sh Oe
N E) « £

WD erm Sweig vor Der geurenren Speier |

ek

G. en be zer 2. MSedirrard stmdit Johtebafktiner fufes.

f : Ceerze Piv. See. aar. Marorteiis . E
; JR wr 4 À D) ae Ì 5 .
Manus jwveris cuun cufe morbolù N EVE“ Metl. Main d un pefif Gargon, qui avorf
Sorbuë vulgaris „Cforminalis, ‚_ume Maladie de la PeauBrancdhe

ike de Cormier Conumun. À
ned |
/ Nm / $
| WMD

VEA hid

1
oe
q
EA
-

nn hd

| De fb es and malt Steturfadfer. — Tab.V.

G- Edwards se IM Scliyrann g
CunBrar Sac laar. Marestatss .
, 4 . „ d, - En Pps 5, - y vd »
Laúius,f Collurio Surinamenfis ex N° Jheil. Ta Pie Grieche Noire ef Blanche. -

albo ef nigto variegafws }
Á N L

geewalt À Jo. Sebgfh Liteor foie zl

Tab .VL.

G. Edvard AB PA d | EA end. ì ORL, Sehaft Liter fiufos.
| Carr DB, Sactaar Marasdatis.
Bubo magnus cormwfus Afhenienlis N° GVM. Le Grand Hiborr Coenu d'Afhenes.

[Avis Minerve

S * 4 edes
Wer wilde Mann Tab.VIT.

{

GEdards ad vir.dlen. CM Schiyrmarr seau. Tok: Selle Leiser fucfps.
CemBriv. Sac. laas. Hajsabakss .
Homo Sylvesfris,f Satyrus vel NEEN Heads. Le Homme Sauvage.
Outang-Oufang Ehimp anzee. | ,
1 | |
V/A, 2 ZE,

A vut Der Schein Stfwans pers Der Se ml Stamratra Tab: VUL }
A ni: eef reg

Der tari elen Meer

‘

GE SE en PVA MSeligrmarr geuite Joh Seba: Gbzor fleafps.
Cum Bay. Sarass. May, Se

Cercopifhecus ex Inda (Tago N'8VIE“Thecl. Le Singe àQveve de dochon,det Te
8 Cercopifhecus viridis. tn Je de Sumafwa,dans la Mes des Tmdes.

Tammie

Re:

-

id
Í
4

/

Lân

No

SN

EEN

la ry

\ | 5 \
Ns, NI EN
vi kit NNS

pale

\

Sn

ES

IM. Setegrrearr patel,

Gur Bav. SMaclaar Majertetis Ù
‚N? 9 VT Sheil .

Tab.rx

Jol s Schabteitroar joefos 7
Te tedeabu

Net

pe if id

hd B: ae 1 e
de '

Guards De 5 eee eren. À
Ì Ceara Pir. Sap Gar Mgzardarir ee

Pliffacus, ve Macao viridis Brafikenfìs. Nuove. el CEP Aras Verd du Bresil.

Johsehaft Litre T4 fas 3

Ln
T
p
Pi

:
„

Ti, gf

Derd von der, fiel IN Tab Xr.

C.Edvarde ad riv. delen. | AM Selgmarm gpu, Joh. Seba Leiber flofos.
Car Friv Sac. Gaas Mayeetatis h

Cercopifhecus ex mmfida, S Tago Nu MI "Teil. Le Singe de denltede S'Taques.
Liercopifheeus viridis. E

NT

Pes

ht
En

KCE
ken

nrd
vj
a
£

ae

ed

ek.
5

an

G-Eduarde ad vir delier,
Cynoe ephalus capife vw
diefus.

AMSelgrrarr madl.

o,Mongooz N?z 2D Theil

Me,

Wh. vebafe dits Jlidpe A

Lie Mongous 1

A
ORE su dif
N38
k 7
if n/ Es

ee
AME
dd A

+.
DEAN It
Kar} ij ai à

4

Ô

Der grme Papegeiy mik Der Gaver Secfer ; Tab. Xu.

7 MH Sehigrmarnri gemd / JofiSebafb. Beten zfoufss.

Cun Bir Sac. Lear. Marartazis oM

Pfaous viridis-fronfe voerulen. N05 VIET Jheil. Le Perroquef verd fade de blew.

AA.

kh

waden cn
5

Geur
GOE.

er Jl

72

dde la Chine

z

4

Ve

Dek. schaf
Er

5
Ee
5 hen
ed
©
8 |
„if |
SE |
ES |
KN |
5 È, En :
HE A
% Pig
xj S
sk N
Ned SS

.

viri

Flkacus Chinenûìs ruber ef

G.Sdardr ad vi. dela.

hed 02

EN)
Ser fefroarde CO.

IH. Sed BELLE.

oce halus niger, ex salida NVL IB
agalcar,Macouco niger diets f :

Penn

Tab.XV.

Vof. Sehayf: Leeder Jits :

Le Mavdavco Noir.

„

GJ. Cluards ad viv.delen. 0 4 Salgrmarm sema. Joktebgrb, Leibrar fois _
: S Cran Pir. Sac. Caers Moyestatis. By E
Cero opifhe vuns Pparvws ,Caguí Minor NU6VIS Jheil. Le Sanglin,ow Cagui Minor.

Brafiltenliwm CS agowin Örii.

nrd

ce

Ke leerd:

Tab. XVI. |
G-Edaarr ds ziek en. FM Peligrrrarnm, ELLAAL JoASebaft Leitner Jafar.
ee ary é : > Cum Privy Sao taarMajertatis.
= EN
__Pfffaous minor medie Orienfalis NVI Jheil. _LaPerruche a Pltomach Rouge
pectore rubro |
‘ f 4 Î Î
it / af rn A
{ 4 nd Î Li KS ) Á WE
eN À C

| F-Edrarde ad wir. er IM.Pe 2 LZert gecudt.
5 k E Ceerre Bir. Sao. Caers Marertates.
Plifacws minor torquatus. dapife roléo N42:

Tab. XVUL.

Jekk: SehafBLeitkrer Jeet P.
ee Ie

LN Theil. la Perruche à Colieratetfe couleur defoft.

aen

» SD
WEE Nd

ARE

ie

Mus AL gypbiacus,pedibus poBicie- NVI “Jheil.

*

longiffinnis, cauda elongata), Gerbue dictus .

Erg

AM Seligrmarrs git.

Chara GvS, actaardMajertafs ,

Johsehafs Lertezer feet 0,

he Gerbuva.

G Cdlunrds ad vir. deli,

Myrmec ophaga minor.

Der £ ES | mer (errfreffer.

ZM Seligrnmarrn eedt.
Nao VIES Theil.

Tab.

MN

en / f
Ô SE

7 ANNIE 5

Áf iN \ EN , \

OE Sehafk Leren mfeudjos :

Le Mangevr de Fourmis Minor.

CEESIIIT LEE

N

PEES:

PGfacus EN

ores oee,

Cere Fre. Steer. Maer ES.

Nar VIS Jheil.

Joke. Sehafb. Laiton „je En

La Perruche fadee de J ite,

aje

_ -
Dn arden heen

8 ol Ee ea) \ Tad NK
Der bleineie grind Gate} ope & ey

G- Edvard ad viral. d È S.M.S, chgrrari gee Ì Jole Sehufk, Lertrer Suer.
Gare Bip. Pac. Caar. Majesrtatis. k
PRKacus minor verfice aureo. N?32 UT Mail. La Perruche couronnee de ar, S

Pffbacus minimus viridi deerule oque varius; Earplus peúfe des Perrudhes,verfe Slee

#

ai

E4e0l
ji

mat

/
» | 5
haalde za vir. deden a IM. Sechigrmarn, peut s | ok. Selgfb. Leder frufps.
| Elephas ef Rhinoceros N25 VIS Theil. A plephanf, e£ Rhinoceros.
| Be: , Ë, ä 7

de,

Í
Z Glaze PN pe OM ScÄgrmarnr gezadid. ee | Jol Fehafiteever fozefps.
Cramm Bar. Sao liaer. Majaptates .
Pffacus minor ARE longilima MZ ve VLT Teil. La pefife Perruche : a Vaile rouge.
viridis ef ruber.

Fé _ Mp ph f ia. ' 5 tte
IJ Eren al E « k

dn ee er nn vals epen matinee er nf

— IN
4 Ex _ id ® Es

Derlleim Pappas) vit voten Hopf di vis linen ie Tab xxv.
Joe Bellen atis ers

WE EE ze

u Pie ad wir, deer. SM. SeBgrmarm RI JokSehafk LGrbaer face

Grrr Pero. Pae ier.

TPG beus mirinor Ee ep fe rubro „vulgo- N25 en de Percwche a fête HOE „oude

_Paller En diets. Moineaw de Gwinée 5
Mirlèicapa M Se en „Swluwre lufeo. La aag June de ried and.
{e Ul pas Phan f î - et
Mamjo dl aber loek

Tab. XXVI:

> Jel p.
Tale

AA
hd
y

ZELE

Pz.
bre

JohS. chile
Ze

N° Mtr Theil 2

JM. Sadigrmarr, mec ;,
Se. Ceas Marestatis

Cleror,

Zebr a mas.

Di
ed

ve

RE

Tab:XXVi.

See s

Ie

ü
&
/

is
sl En
NS je
Min JE
A) rd
<g B)
NH
aar
> N
ENE
5

S
Ne N
Dd
AAN
Ohne
DA
Sî E
SERT

N}
N
k 8
en
VS
3
Te
Son OSR

ee

vak

Te Aa

3
4

ki
E
AS
&

Cun Privy. Sar. Caar. Mayastatis.
Fie a Toucan lite rubro.N°28 MIE Jheil.

h =

d
ke
Ad
Ar

Der Bore our B voten Befrmabel.

Tab. XXV.

Jefke. Sehajb. Catezer fas À

AS
Le Toucan & Beo Touge.

di

ie

Ee

SINSSNEN an Sen

maart dhr
Lr IM. Seligrrarmr GELLLAL. cehedehafbetitaer Jide.
Carr Brin, Lao. Ozardajerlatr B

Pica Glandaria Carolinenfts coerulea.N2 gf Melle Ge wi Bleu, et lOileau rouge
Multi apa rubra, Avicula eftivalis rúbra Carolinenfis. UEÉS.

4. Eduard ad) verdelen,

RE CaarMgjastatin.
Caryoe afactes vel Nucifr aga. N tso VIT Theil.

Us

fi

Le Calle Noix.

Teab XK.

7

Á

IM. Pedra ads EE.

Crarre Brip Sara. Cozas. -Hayestats,

Eeen mt En peofore pwrpwreo. N'gz VIET edl. Te Manakin Blwe in peurpte.

Ser baie é vuren mit Pievpierforber wf jon Tabxxxr

en

Ser Laro male e Gever (elzen. Tab XXXL.

Currn/Prarv. Paar: Czar. Hazertatr

dlg Carolinenfis. N°s2 VIE Theil. Le al afeur de la Caroline.

p/4 Edhuardé aal sio. dede. TH. Sehgrmarum gede | Jok-debafb: Leitha en futs :

bran hels 34 Bind
ELan hal 14 ee dnouvs À : b LeLAA Bind
s Gt
E nd

ater

- 3 „! pe en
js
Bad nd _
EN es
Bme rr in, R

KK
|
|
À
re
Á
k
ï

4 Edvard cad viv.dedern,

Carre Brv. Sar, Caen. M.

Avis Bonane nrinor, $.Teferus
nrimor midwamu Sufp endens.

JM. Sedigprmarmr ge mrt.

N° 35: VIE

earl

et Sede Leer nfouefas.

1 Oifeaw Bonana Minor.

ie

ri
mt
: ä
Pal df
Kn
La
if
Á
A
P,

Ser famaie arifchje ST echf.

Vavo XXXIV.

G-Eduards ad vir. daderr.

| Greer. See. Saan Mardan 4 el EAN
Pieus jamaicenfis. «

N° sg VIT Thotl. Le Piverf de la J amai ue,

des ij eb

vS en rend

maer einpee peine,
enen id

$
$
í
EN
Ë
jd
Î
|

x ji Wet

el

/
fl, be ad W A 6 Ì si 5 A08 S
Ser Mere Armre 10 Ovomgen habe Giso BEL, Tab.XXAXV.
tud | ;
Ste bloe Gp eelys”.
- ha
en EN nn NSDREN\S
G- Edvard ad vir. deb. IM. Sedegprrarern geeks. Jok.Sedarl. Leider fougos.
Cura Bi, Pac. Zaar. Majertatie,
Ifpida minor viridi awranfio qwe N'4ó VET Theil. Le Pei Marfin-Peoheur verd ef or nge
| colore varia, Lacerfa coerulea ex inlula Nevis ati MER Le Lhezerd Blei.
P/ D, f / / ê
É p Ô Ë ZZ 1/4 perd , / / ls , > Me Ô d 4 :

1
°

Ar

Ë
ANS

Das Cy Gel bride Tab .XXXVL.
gna El

ae, De ke zalk In
G Edward ad viv. deli, IM Seigrmarr geet. Tod. Seda 6 Gebaar fue Ke
Affagen,(hverus Francolino Falorwm. N56 VUÉ"Jheil Le Francolin.

AM
AN

bi

ie;

il

Sie Slrimelifshe veltel tm Die deels Tab. XXXVII.
| dte Ss ti der Sufi Srtemefki. 55 id

GEduards ad vir. deb. TIM. Seigmann gecallen, a AsPebafb Lader rJlugge.
Cm Beo. Sar: Caas Mazertag,
Coturnie Chinenâis. Nig VÉT Jheil. Ta Caille de la Chine „et laLezard,

Lacerta ex infwla Sarnia. e Gwerneley.

ne

pere

Tab. XXXVII.

9 ev iterh alm mri earer

Ri „Llseeril ad vir, en f MH. Be gee. Joke. Sedafk: Leser Jeej „
Cure Pri. Przo, Car. MM gjonterten.
€ es en Tr 8 \ =
Urogallus collari ejptenlo Penfilvaarioug N° sevItrTheil. Le Coc de Brwyere a Fraile
5

zj

il) Ola nk LEL as

Derfleite Fx ov

amd Owen Hod elf Senrigen Sederr Tab XXX.

ar Deur 8 nd.

1

teln Watngl
il isd ik:

AA „7 |,
„lr onl Hh
GUI

Geer Prio. Sao Car. Hajssteies

Lagopws minor, {Kata ex Aleppo h
eawde, divebrws plamis e onsafa.

/

Z

Ù
EE Jerttle.

‘ag VTZ "Iheil. Tre Feftf Coq de Bruyere aux deux
aiguulles 5 la qweuë.

r

rn

GEduards ad viv deler

|

Sen

NS

Otis Bengalenfis bi churge dictws.N°20VZ "heil.

8 ee )
ef han
rd Wy /
Ó ef Ë -
er, „Ake Sne
A AS ha
.

Tab. XXXX.

Joksselafk Lezer Jeane.

T Owfarde des Indes.

hin ae

hi

fl di Á -
A
orde

8 er fleie ppe. Tab. XSXXT.

g.Edsarde URS EN EE AM Seigmarm gedi. IrAr Fedg/bLitrer fefpe.
Cree Bir. Pao laas Hajartatie,

Ofis aminor. Anas cerirp arie L. Ng VE Heil. Le Pefite Outarde.
MTefrax Awfhorum. — : en

feit:

Blub

AE

Bnei

aes

werde de

Ti

Die Bologefränte Brofrel tn Der Aen \ (iegerfämger. Tab. XXXXIL.

Twrbwg verbide vureo.
Mufvie apa “coerulea.

IM. Pehgrraren LAAD.

Joh.Febaft. Lezer Jeafes :

$ 5 J
La, Grive cowronnee d) en

ef la Moucherolle bleu.

KT ld errned H.
+ Blaek- H hAT 1; l Ë Ort

Delen vd Der gelbe Tab. XXXL.

prmctterltng.

G Edas aat vin „Aire

IAM SiEprrzarsre grt
Cz Bi. Sar. Gaas. Hazartatis
Mufcicapa Gbfuleo viridis, Give Ns MT Tel.

olivadei colors. Papilio Clrinen(Ìs 1wbeus.

Joker nd Jeuboe.

Le Moucherolle Olive,
eb Le Papillon Jaume

hed- Vireo

hdd

DEN

he
d
iv,
k]
ar
E
d

oe

DerDologefrinte antie ‚End DeeDltbingekönte Tab oouv

A ere Ve ini id ú
IM Sehipmaren GELAAG JokSehafb Lecter JES.
_ Gee Bn daoeon Mezartadr
k Regulws oriltatusL. Troekrihwug anfiquorum.N pg WZS" Teil. Le Roifelef couwronné dor, ef
Regulus criffafws alter verfioe rwbini ooloris. Le Roifelef vouronneé de rubis.
| Velpe Tohmeumon Virginica.

+ dn zaan. + £

_SEdards WEN n

a teel Km
—ereileol )

as
en ai

Ì

pg f

kf
riet

Tab XXXXV.

Der Glegerf davger wif gelbem Onde, tend Der Brfraar
ms Der Ofte.

G-Edarr ad vir. dar TM nd GAL Jode. Sgele Jager.
Berre WES Size. Lazar -Bgpasdaris £

io bwfeo. N° 44 VIT Jheil La Moncherolle uw Crowpion. Jaume Ô
cw Delferf.

eb Law Genfiame

Multia ape wEopy,
Genfianw mwbwumnalis Delerf. Aguas Seybriews ;

ns

&

rsr neg

ed

er Sofbbopf mat welben cib, md Das Golibrifehe Tab CX XXVL
8 Sos iË ken ef err GEER 8 j zi

Wij Eabsearde ad viv.ardr. IT Sehagrmmarr PRAS, Tok Seda Eer Jeude,
Grrr Br. Raa. Caar. Maraetatds >
Avieula lutea verfide vubro. N'zeVET Therl. La Têfe De aw Corps Jawne,

Mellivora ewuwda, alba. el Te Colibri à Qweuë blanche.

£

5 er Heg eef wrger mif eb erv g cy mnd, vad der gelb Tab SXXXVL.
| geflec e Plien prfioger 4

din en

WEE oee

G Edrards ad vin deler. TM scSeligrmarzn, geent Jefrselafk Lrztrer Sgos,
eet Aram Brip. Sar Caes. Haartatis , ' Î i î
3 2 NN Nie
Mufeic apa € awel Lute . ‚N? zo NIE”, TJheil. Le Moucherolle & qweuë Jeune jet
Mufeie apa Tuwfea macawlafs. La Moucherolle aohefde de Jaume

. B k ze

mensa

die gels E BaachflelBe ind das Srtechende Platt. Tab EKXVIL

Aldaar avita. SHaligmarn great. vok.tebefbtitne Jrfos.
Ne Can Priy Sar. Caaer Kazartater E
-„Motfacilla. hufea Ni 48 VGT Jhetl. La B ergeronneffe Jeune, ef la
Imleetran Indie Oceidenfatis „Foliwm aam bwlams diebwm. Perdlle mmbridanfeefc.

Lapis ox Via Giganum in Hibernia.

ei
nes

bet

zr
e

W id Rr

es

nn

Sie grmite Serch[lelBe är Die Bofler-Sjdechfe. Tab XXX.

Mofacilla, cinerea,
Lacerfa aqwalea.

N° gg: VILer Jheil.

) }

/ Í / ad | /
á L… ij

fj alun VPN AI /

John Sahar, Za Cetaer fers 5

La Bergeronnefte grife,
e6 _ Tie Lézard d eau.

en Ân

Der fefyroeer gekoppte Branakar, wrd der wei aetoppte Brok. lab Lb,

kil
ln
EC So ”

_
A B Rn Vig. VE ZA Saligrmarerz GEALALE. Tek Sehafk. Lorre "Jetug 20,
| ; : me Pa. Sac. Laar. Harartatr 5 “
__ Perus Swrinamenlis verfide nigro. N°: VILT Teil. Le Mamagpwin. chaperonné de NOI,
_ Parws Swrmmamenlis verfide o. eb Le Managqwmn chap eronneé de blanc.
Î
4 | (

VERZAMELING
vAN UITHEEMSCHE en ZELDZAAME

MEP GOB EN

eG BS EE Dee BE
OSSIE SESSEESSSSSESSSSSSISSSSSSS EEE

ed CRE ED: opd ANDA
De Manakyn met een blaauwe Rug en de rood en zwarte Manakyn,

PD beide Vogeltjes zyn in de Natuurlyke grootte afgetekend, De blaauw.
gerugde Manakyn (*) is de Bovenfte op de Plaat. Zy heeft den Bek don-
ker bruin, aan de Punt zwartachtig: de Vedertjes rondom het Grondftuk van de
Bovenkaak zyn zwart: de Kruin is, van Oog tot Oog, gedekt met hoog of Schar-
lakenroode Veertjes die langachtig zyn, en welken het Vogeltje als een Kuif kan
overend zetten. De Rug is van een hoog blaauwe Kleur; al het overige der Plaim=
agie zwart met een weerfchyn: de Pooten en Voeten zyn donker, uitgenomen de
buitenzyden der Pooten; want die zyngeel. De Voeten zyn als in alle de overigen
van dit Geflagt, hebbende den buitenften en middelften Vinger van ieder Voet ag-
terwaards famengevoegd. *t Getal der Staartpennen is twaalf, |

De onderfte Afbeelding vertoont de Rood en Zwarte Manakyn (}). Van deeze
is de Bek witachtig; de geheele Kop, Hals, Borft, een gedeelte van den Buik en
de Schenkels fchoon Scharlaken of rood van Kleur. De Rug, Wieken en Staart
zyn zwart, met eenen purperen glans: de Onderbuik, benevens de Dekveders on=
der de Staart, van eene donkerzwarte Kleur, die zig indringt en vermengt met het
roode aan den Buik en Dyën. De Pooten en Voeten zyn van maakzel als in de
boven befchreevene en roodachtig bruin. De binnenfte Dekveders der Wieken
en de inwaardfe Baarden van de Slagpennen, naar derzelver Schaften toe, zyn
van eene bleek Oranje-Kleur.

Het laatft befchreevene houd ik voor een Mannetje en onderftel dat het gene
reeds, in myne Vogel-Hiftorie, Pl, 83, afgebeeld is, door my de Zwart en Geele
Manatyn genaamd, het Wyfje zy van deeze Soort. PerTiver heeft, in zyn Ga-
zopbylacium., Plaat 46. fig. 12, een Afbeelding gegeven van myn Rood en Zwarte
Manakyn, die hy noemt een Wogeltje, miffchien van Suriname, dat rood en zwart
gemengeldis (Ll). De Blaauw Gerugde Manakyn is in bezitting van myn Goeden
Vrind, den Heer James LrMAN, die dezelve zeer fraay opgezet heeft in een
Kasje met Glas daar voor, en de goêdheid hadt, van het my ter Aftekening te lee-
nen. De Heer MiLLaN heeft my het andere Vogeltje , daar nevens afgebeeld;

Ô ge-

(*) Parus Dorfo ceeruleo. Epw. Av. II. p. 109. T. 34. £. 3. Pipra Aureola. Linn. Syt. Nart. XII Gen.
96r. f. r. Manacus criftatus niger. Briss. 4v IV, p. 115. Sp. 7. Parus Aureola. Sy/B. Nat, X. Gen. 100.
‚459. T. 35. f. 1. Pipra pareola. LinN Syt, Nat. XII. Sp. 11, Roodkopje. Nat. Hit. 1. D. V. Stuk, bl, 6or.
Gen. 115. Sp. 2. zen PL XLIX, Fig. 5. |

() Parus raber & niger. Epw, 4v. IÌ, p. 109, T, (5) Avicala , forte Sufinamenfis ‚ rubro nigroque
« 961. f. 2. Manacus ruber. Brass. 4v. IV. p. 452. T. mixta.

Will, Deel, A

5 VERZAMELING wvár UITHEEMSCHE

gefchonken. Men onderftelt, dat zy beïden van Suriname afkomftig zyn, en ik —
geloof dat. vari het bovenfte Vogeltje-nog geen Afbeelding uitgegeven ware, Men
vindt gekleurde Aftekeningen van beide deeze Vogeltjes in de Verzameling van wy=
len den Ridder SLOANE, thans in het Groot Brittannifch Kabinet. Ik heb dezelven;
onmiddelyk naar * Voorwerp, op’ de Plaat ge-etft.

SSS SSS SSS SSS SSS ss ssS sss sSs tsss Eeste
PSE Zo Fer
De gevlakte Goòene Mees, benevens de graauw en geelt- Wliegerwanger

-Deeze Vogeltjes zyn ook in de Nätuurlyke grootte afgebeeld. Het bovenfte
heeft volmaakt een Bek als de Meezen: het ónderfte heeft den Bek var een byzon=
der maakzel, hoedanig men dien in: weinig anderen vindt; want dezelve is eení:
germaate als die van een Éndvogel famengedrukt , gelyk de bovenzyde daarvan
in een Onderhoek van de Plaat aanwy{t. |

De Mees (*) heeft den Bek kort en blaauwachtig zwart. De Veertjes van den
geheelen. Vogel zyn zeer fchoon Pappegaay-groen; maar, het middelfte van ieder
Veertje zwart zynde , doet dit dezelve zig fraay gevlakt vertoonen. Aan den Keel
en Borít zyn de Veertjes een weinig, lichter en trekken naar bleek blaauw. De Dek-
veders aan de binnenzyde der Wieken zyn helder groen, maar de binnenzyde det
Slagpennen,; en de onderzyde van de Staart, zyn donker Aschgraauw: de Pooter
en Vóeten donker brüin. E, ida

De onderfte Afbeelding is de Phiegenvanger (f). Deez’ heeft den Bek taame-
lyk lang; en breed en famengedrukt als die van een Éndvogel, met een Ruggetje in
het bovenfte gedeelte, voortloopende van % eene tot het andete end. Hy is zwart:
achtig aan de Punt eú wordt allengs roodachtig naar Zyn Grondftuk, dat omringd is
met ftyve Haairen of Borftels; voorwaards met de punten geftrekt. Het voorfté
van den Kop is zwart; het agterfte, zo wel als de Nek, Rug en Stuit; donker
Aschgraauw. Van onderen is de geheele Vogel; zelfs tot onder de Wieken, hel
der geel. De Wieken zyn donker of zwart, maar hebben alle de Vederen geel ge
rand. De binnenfte Dekveders der Wieken zyn geel, de Slagpennen inwaards
Aschkleurig „ met de randen der binnenfte Baarden witachtig. De Staart heeft
twaalf Vederen „ waar van de middelften langft zyn, en de overigen allengs verkor-
ten, tot aan de uiterfte ter wederzyde. . De middelfte Veders zyn geheel zwart of
donker; de anderen donker met witte Tippen. De Pooten en Voeten zyn van maak-
zel ever als in het meefte klein Gevogelte en van een donkere Vleefchkleur.

Deeze Vogeltjes behooren tot de Verzameling van den Heer James Leman,
die my berigtte, dat zy van Suriname afkomftig waren. Myn’ Afbeeldingen en
sderzelver befchryvingen, van de weezentlyke Vogels ontleend, zyn geloof ik
de eerften; die daarvan het licht gezien hebben. |

SSSSESESSSSSSSSSESSSSSSESSSSSSSSSSSSSSSSS
Pord, Áe de * ALET |
De Goùdkleurice. Mees en de blaauwe Manakyn.
_Deeze Vogeltjes zyn ook in de Natuurlyke grootte voorgefteld. Het bovenfte

fchyne, wegens zynen korten doch fterken Bek, tot de Meezen te behooren. Het
| | blaau=

__(*) Parus viridis maculatus. Ep. 4. IL. p. rio. _ (ft) Mufcicapa cinerea & lutea. Epw. Av. II p. to.
T. s6a.f. 1. Tangara viridis Indica punêtata. Briss. « T. 262. Ff. 2. Todus cinereus, Briss. App. 134. LiNN,
Av. IL p. 19. T. 4. f. 2. Tanagra punétata, Lann. — Syt. Nat, Xl, Gen, 61. Sp: 2. |
Syft. Nat, XIL. Gen, rrr. Sp. 21.

EN ZELDZAAME VOGELEN. 3
blaauwe Vogeltje zal, zo ik geloof, behooren: tot een Geflagt van Vogelen, waar
van veele Soorten: Zyn „ door de Hollanders te Suriname Manakyns genaamd, waar
van men zes in dit Deel zal, vinden , en, daar zyn nog anderen in, myne Vogel-
Hiftorie „ die ik in % jaar 1751 voleindigd heb, _ |
__ De Goudkleurige Mees (*, dan, die de bovenfte Afbeelding uitmaakt, heeft den

‚Bek zwart; her agrerfte en de zyden van den Kop; de Nek, Keel, Rug en Wiee
ken, donker glanzig purper-blaauw, ‘of zwart met een paarfchen weerfchyn, … Het
voorfte van den Kop, de Borft, Buik, Dyën, als ook de Dekveders onder de
Staart, Zyn van een {choon. heldere Oranje-Kleur. De bovenzyde van. de Staart en
de buitenfte Slagpennen der Wieken, zyn donker of zwart, zonder eenigen Pur-
perglans. De binnenfte Dekveders der Wieken én de inwaardíe Baarden van de
de Slagpennerns naar onderen toe, zyn wit, gelyk ook de inwaardfe Baarden der
Staartvederen, nâby derzelver tippen. De Pooten en Voeten zyn van °t gewoone
maakzel en van een donkerbruine Kleur. Mert dit Vogeltje was een ander van de

zelfde Soort overgebragt „ ’ welk in geenen deele daarvan verfchilde, uitgenomen,
dat het maar de helft der grootte en de Gouden Vlak op * Voorhoofd in evenredig-
heid kleiner hadt, niet over de Oogen zig uitftrekkende. Het was volmaakt in zyn
Pluimagie ; zo: dat het geen Piep-Jong Vogeltje kon zyn; ° welk uit de grootte ook
niette befluiten is: want van kleine Vogeltjes zyn de Jongen, zo dra als zy vliegen
kunnen, byna even zo groot als de Ouden. ne, | |
De Blaauwe Manakyn, Zynde de onderfte Afbeelding, heeft den Bek witachtig
of Vleeschkleur; den Kop, Hals, Stuit en de geheele onderzyde , zyn blaauw ;
de Rug, de bovenzyde der Wieken en Staart, zwart, maar de Veders hebben een
blaauwe Franje. Zy heeft ook, aan den Keel, een zwarte Vlak, beginnende on-
der aan het Grondftuk van den Bek; Een zwarte Streep loopt van Oog tot Oog;
over ’ Grondítuk van de Bovenkaak heen, De binnenzyden van de Wieken en on-
derzyde van de Staart, zyn donker Aschgraauw „ de Pooten en Voeten donker bruin:
„ De Kenmerken van de Mánakyns zyn; dat zy den Bek niet zo lang en dun heb=
ben als in het Geflagt der Vliegenvangeren (Mufticape), noch zo kort en ftomp als
in dat der Meezen (Pari); maar als ’ ware tuflchen beiden, en een klein weinigjë
nederwaards geboogen. Zy verfchillen ook daarvan; in den buirenften Vinger aan
teder Voet, naar agteren; een weinig met den middelften famengevoegd te hebben;

_% welk op de Plaaten L en Ll, beter vertoond is dan op deeze , en dat zy de
_Staarten naar evenredigheid korter hebben dan veele andere kleing Vogeltjes.

Deeze Vogeltjes waren in Spiritus overgebragt van Suriname, en zyn thans;
in ’ jaar 1753; in bezitting van den verpligtenden Heer MiLLaN, Boekhandelaar
by het Admiraaliteits Huis, die my dezelven tot de Aftekening goedgunftig heeft
geleend. Ik geloof dat ’er tot nog toe geen Afbeeldingen of befchryvingen van
deeze Vogelen aan ’ licht gegeven zyn:
SSS SSS SISSI SSS SISIS SISISISISISISISISISISISSISISISBISISISS:
eh N EA AT EIN:

Het zwart en blaauwe Boomkruipertje en de Weflindifthe Hoppe.
__Deeze zyn ook in de Natvurlyke grootte getekend; maar de Hop is onvolkomen;
dewyl ik ‘er niet meer van had dan den Kop en zo veel van den Hals, als in de
Afbeelding zig vertoont. | af |

Het bovenfte Vogeltje is de swart en blaauwe Boomkruiper (f). Dezelve heeft

| den

(*) Parus Aureus, Epw 4, II, p. tr2. T. 263.f. 1. ps 114. T. 264. £. 1. Certhia Brafilienfis coerulea, Brrss,

Tangara Brafilienfis nigro-latea. Briss. Av. Ill p. gr. Av. lil. p, 628. T. 31. f. 5. Aviculae Caba. Sen, Kap.

T. 2.6. 2,3. Tanagra violacea, Linn. Syl. Nat, XII. Tp. 96. T, Go. f, 5. Certhia cyanea. Linn. Syf?, Nat.

Gen, 1rr. Sp. 5. Fringilla violacea. Sy/t, Nat. XX. Gen. XII. Gen. 65. Sp. 24. Nat. Hit. 1, D. IV, Stur,
98. Sp 25. Îeitei. Nat Hijf, 1. D. V. Stuk, bladz. 553. bladz. 429. ;

(ft) Certhia nigro ceeruleoque varia, Bpow, ddv. IL, ‚n
| | 2

4 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

den Bek zwart en redelyk lang, dun, fcherp en zo wel aan de boven-als onderzyde
krom. De Onderkaak is een weinig korter dan de Bovenkaak. De Tong is aan ’%
end verdeeld in Draaden. De Kruin van den Kop is bleekgroen. Rondom het
Grondftuk van de Bovenkaak zyn zwarte Veertjes, die met zwarte Streepen aan
de zyden van den Kop voortloopen, en zwarte Plekjes maaken, waar in de Oogen
zyn geplaatft. De zyden van den Kop, de Nek, het laagfte van de Rug, de Stuit
en Dekveders van de Staart, een Baar dwars over het bovenfte van de Wiek, be-=
nevens de geheele onderzyde van het Vogeltje, zyn zeer {hoon Ultramaryn blaauw _
gekleurd, Het heeft een breede zwarte Streep onder inde Nek, of aan het bovenfte
van de Rug, overdwars: de Staart is zwart, gelyk ook de buitenzyden der Wie-
ken , uitgenomen een blaauwe Baar, van welke ieder Wiek fchuins gekruift
wordt. De binnenzyden der Wieken zyn van eene fchoon geele Kleur , uitge-
zonderd de rand van de Wiek en de tippen der Slagpennen , die donker zyn;
de Pooten en Voeten Oranje.

Dit Vogeltje houd ik voorde Guira Cereba van Marcoraar (zie zyne Hiftorie
van Brafil, pag. 212. en Wirrovansr’s Ornithologie, pag. 239.) Ik geloof dat
‘er, door voorige Autheuren, nog geene Afbeelding van gegeven ware. PETIVvER
heeft een Afbeelding aan ’% licht gebragt van een Vogeltje van deezen aart, dat hy
noemt Tomineo Capenfis major, Capite Iuteo, |

De Weftindifche Hoppe (*), waarvan de Kop en Hals in % onderfte van de
Plaat vertoond is, heeft den Bek witachtig en bvna van maakzel als in onze Hoen-
deren. De Kop en Hals zyn bekleed met Veders van een heldere Oranje of
Goudkleur. Hy heeft een Kuif als een Waaijer uitgefpreid, die zeer plat is, zyn-
de de Veders daarvan getekend met zwarte dwars-Streepen, een weinig binnen haa-
re Tippen, die dikker zyn boven dan onder deeze zwarte Merken.

Dit is al de befchryving;, welke ik van den Vogel geeven kan; maar met den
Kop is van Amerika een Berigt overgekomen, % welk , uit de oirfprongelyke
Franfche Taal overgezet zynde, dus luidt. De Hop is een geele Vogel, die bo-
„ ven op de Rug, aan de Keel en den Kop, naar Oranje trekt. Zyne Kam,
… uitermaate fchoon en van de zelfde Kleur, is gedekt met een bruin Kransje. Heet
… onderfte van de Keel en den Buik is wit en fomtyds bleek graauw: de Pooten zyn
„ bruin en hebben drie Vingers, benevens een Spoor van agteren, gelyk een
…, Haan. Hy ftinkt zeer naar Moskeljaat. Men vindt deezen Vogel in Ame-
„ rika, op * Vafte Land, inzonderheid te Suriname, maar hy komt zelden voor
en is zeer fchuuw.” | |
Het Boomkruipertje was my geleend door den Heer Mirran, die hetzelve, in
jaar 1753, zeer compleet bewaard zynde, bezat, en wien ik derhalve de Afbeel-
ding te danken heb. De Kop van den Hop werdt my gefchonken door den Heer
Schildknaap-Epwarp ByYaM van Enfield, die denzelven met het gedagte Berigt
uit de Weftindiën ontvangen hadt. Ik onderftel dat de Hollanders te Suriname, van.
waar hy afkomftig zoude zyn, ‘er den naam van Hoppe aan geeven, om dat de
Kuif van deezen Amerikaanfchen Vogel zo zeer gelykt naar die van de Upupa, een
Europeaanfchen Vogel, welken men in Duitschland, ZZ bidehopf, in Holland Hoppe
noemt. Ik geloof niet dat iemand tot heden nog eenig Berigt of Afbeelding van
deezen zeldzaamen Vogel gegeven hadt. Ik oordeel dat dezelve ongevaar de groot-
te hebben moet van een gemeene Hen. Het Kapelletje daar boven is naar % lee
ven getekend. Men hadt het op*t Veld by Londen gevangen. Het heeft eene
Roomkleur, uitgenomen aan den Kop en het agterfte van het Lyf, daar het
bruin is.

(*) Rupicola. Epw. Av. IL. p.'ris. T. 164. £. 2. lis. Barr, Aiguin. 132. Pipra Rupicola. Linn. Syffe
Barss. 4v. IV. p. 437. T. 34. f. 1. Gallas ferus Saxati- Nat, XII, Gen, ris. Sp. 5.

PLAAT

EN ZELDZAAME VOGELEN. 5

READ EE DE elen
be An ek -LV

De Purperkleurige Indifcbe Boomkruipertjes.

_ Deeze Vogeltjes zyn ook in de Natuurlyke grootte op de. Plaat gebragt, zynde
Onmiddelyk naar *t Voorwerp gegraveerd. Uit hunne groote gelykheid naar elkan-
der acht ikze Mannetje en W ytje te zyn vande zelfde Soort (*).
_ Hert bovenfte Vogeltje, dat ik voor t Marinétje houde, heeft den Bek zwart eù
van taamelyke langte. Dezelve is Boogswyze gekromd en vant Grondftuk af, naar
de Punt toe, zeer weinig verdunriende, maar fterker dan die van % laagfte Vogeltje.
De Kop, Hals, Rug, Stuit en de Dekveders der Wieken zyn donkerpaarfch naar
Blaauwe trekkende. De Staart is zwart. De Buik, Dyên, de Dekveders onder de
Staart'en de Slagpennen, zyn donkerbruin. De binnenzyde der Wieken en de on-
derzyde van dè Staart, Zyn donker Aschkleur. De Borft is groen en heeft aan ie-
der zyde een Vlak geele of Goudkleurige Vedèren, die ten deele over de Wieken
vallen, wanneer dezelven geflooten zyn. De Pooten en Voeten zyn zwart.
‚Het onderfte Vogeltje, dat het kleinfte is, verfchilt nergens in van het bovenfte
ten opzigt van de Pluimagie, dan dat de Buik, Dyën en Dekveders onder de Staart
van de zelfde blaauwachtig paarfche Kleur Zyn, als de bovenzyde , en dat ’er de
groene Vlak, dwars over de Borft, aan ontbreekt. | EN
Deeze Vogeltjes zyn van éen byzonder Geflagt, verfchillende van de Kolibrie-
tjes daat in, dat zy de Bekken fterk krom geboogen hebben en de Pooten veel
langer; maar zy hêbben het zelfde flag van Tong, die zig aan t end in verfcheide
Draaden verdeelt. Dus onderftel ik, dat zy op de zelfde manier leeven, flurpende
de Honig of het Vogt uit de Bloemen met hunne lange Tongetjes, die tot dat ein-
de zo wel gefchikt zyn. De eigentlyk zogenaamde Kolibrietjes vindt men alleenlyk
in Amerika, maar dit Geflagt komt Zo wel voor in de Ooft-als in de Weftindiën,
Hert blaauwe Boofmkruipertje, óp Plaat 21, van myne Vogel- Hiftorie, afgebeeld,
is van dit Geflagt, zo wel als dat van de hier naaft voorgaande Plaar. Deeze Vogel-
tjes zyn in de Verzameling van den Heer J. LEMAN, in % Kollegie der Genees-
heeren te Londen. Dat zy Inboorlingen van Bengale in Ooftindie zyn, heb ik
óntdekt uit eenige Tekeningen van gekleurde Vogelen, die van daar door een En-
gelsch Heer, aldaar zyn verblyf hebbende, aan wylen den Geleerden en waardigen
Patroon der Weetenfchappen, den Heer Doktor Rrcrarp Meran, gezonden waren.

sssssesssssssssrsssssssssssssHsrsÏssssssss
Kl A ARE BVE
De Roodborftige Kolibriet en de Groenkeelige, benevens de Hazelmuit.

Deeze allen zyn in de Nâtuurlyke grootte getekend; doch ik geloof dat de Ha-
zelmuis een Jong ware, of nog níet tot Zyn volkomen grootte gegroeid, hoëwel
maar weinig daar van verfchillende. Kee,

Het Roodborftige Kolibrietje (}) wordt door de bovenfte Af beelding voor ’
Oog gebragt. Her heeft den Bek zwart en meer nederwaards geboogen dan ge-
woonlyk in dit Geflagt. Het gelykt daar in zelfs taamelyk veel naar het laatft be-
fchreeven Boomkruipertje. De zyden van den Kop en de Keel, zo ver als de

| Borft
| (*) Certhia purpurea Indica. Epw. Av. IÌ. p r1ó. (f) Mellivora Peétore rubro Eow. 4v. II, Pp. 118.
T. 265. Certhia viridis nitens, Peftote rubrö, Fafciâ T. 266. E t. Polytmus Cayanenfis violaceus. Briss;

___anticà Chalybeâ, Burss. 4v. III, p. 643. T. 32. f.r. Ao, 1II p. 683. T. 35. f. 3. Trochilus Jugularis. Linn:
_Cerchia Chalybea, Linn: Sy4%, Nar, XII, Gen.65.Sp.ro. Syf?. Nat. Xl. Gen. 66. Sp. 7.

UI Deel. en

6 VERZAMELING. van UITHEEMSCHE

Borft reikt, zyn van eene fchoonroode of karmyn- Kleur. De. Kruin des Kopsi
de Nek, de Buik, Dyên en Staart, zyn donker bruin of zwart, gemengeld met
eenige Franje van blaauw aan de kanten der Vederen. De Stuit en Dekveders van
de Staart, zo wel boven als. beneden , Zyn vanveene {choon blaauwe Kleur; de
Wieken fchoon donker groen, met een glans als van gepolyft Goud, wanneer het-
zelve in de Zonnefchyn geplaatft is, De binnenzyden der Wieken zyn ook groen;
maar niet zo glanzig als de buitenzyden: de Pooten, naar *t Lyf te rekenen, kort,
In alle die van dit Geflagt zyn de Pooten donker of zwartachtig. jn)

_ Het Groenkeelige Kolibrietje, in de onderfte Afbeelding, heeft den Bek regt en
zwart. De Kop van boven, de Nek en * laagfte van de Rug, de Wieken % Lyf
en de Staart , zyn van een donker bruine Kleur. Het onderfte van den Hals of dé
Keel is fchoon groen met eenen Goudglans. Het donker bruine der Wieken heeft
ook een Gouden weerfchyn en rondom het Lighaam is een Gordel of Band van een
fchoon blaauwe Kleur, die de Borft, de Zyden en het bovenfte van de Rug be-
flaat. By de Leg heeft het een witte Vlak, De binnenfte Dekveders der Wieken
zyn groen met eene mengeling van blaauw; de Pooten en Voeten donker. __

De Hazelmuis of Relmuis (*); op den Grond van de Plaat vertoond, is roodachtig
bruin of Voskleurig aan zyne bovenzyde en Staart, wit aan den Keel en Buik. Hy
heeft vier Vingers aan ieder Voorpoot en vyf aan ieder Agterpoot. Zyne Tanden
zyn als die van een Inkhoorn en ik acht hem een Soort van dat Gellagt te Zyn. In
Engeland is hy gemeen, komende voor in Bosfchen en Haagen daar veele Hazel-
nooten zyn; die zyn voornaaïnfte Voedzel uitrmaaken. Hy flaapt verfcheide Maan=
den in de Winter. By ons worden ze veel gehouden in kleine Hokjes, met ge-
vlogten Draad Kouwertjes daar aan gevoegd. Slaapende hebben zy geen kenbaare
beweeging van Ademhaaling, Polsflag, noch gevoelbaare Warmte; |

De twee befchreeven Vogeltjes waren van Suriname gedroogd overgebragt, eù
zyn thans in bezitting van den Heer MirraN, die miy met derzelver gebruik, om
er Aftekeningen van te maaken, verpligtte, Doktor BRowNe, een Heer die lang
in |amaika geweeft is, en kortlings een Natuurlyke Hiftorie van dat Eiland aan ’%
licht gegeven heeft, berigtte my, dat de Kolibrietjes alle de Vogelen , die haar
Nestjes genaaken, zelfs de grootften en verfchrikkelykften, weeten weg te jdagerì
door een {nelle beweeging naby derzelver Oogen, % welk hun in zulk een vreeze
en verwarring brengt, dat zy ylings weg vliegen, om dit Ongemak te ontgaan,
Als de Kolibrietjes van deeze Schermutzelingen te rug keeren, is hunne beweeging
zo vlug; dat men ’er geen Oog op kan houden, ontdekkende flegts hunnen Koers
aan het fnorrend Geluid, dat zy met de Wieken maaken in het fchieten door de
Lugt. Hunne Nestjes ftellen zy famen van fyn Mos, Katoen en het Dons van
Planten; hechtende die aar dunne Takjes van Oranje, Limoen-of andere Boomen;
alwaar zy door het Bladerloof wel befchut zyn. Geen van deeze beide Vogeltjes
is tot nog toe, zo veel ik weet, afgebeeld of befchreeven geweeft.

| PLA Alde tv
De Roodborflige Merel (f).

Deeze is getekend naar een Vogel, die gedroogd van Suriname was overgebragt,
en op de Plaat komt hy voor in de Natuurlyke grootte. Hy is zeer ongemeen ten
op=
(*) Mus Avellanarum minor, Epw. Av. IL. p. rrg. (f) Merula Peftore rubro. Epw, 4v. IL. p. 120.
T. 266. Ray. Quadr. 220. Arprov. Digit. 440. Mus T, 267. Mufcicapa Cayanenfis nigra major. Briss. Av,
Avellanarius. Linn. Syf?. Nat. XIl: Gen. 24. Sp. 14. Il p. 387. T. 38. £.3. Lanius Carbo. Parr, Adumbr.
Syft. Nat. X. Gen. 26. Sp. 11. Hazelmuis of Relmuis, 114. Tanagra Jacapa. Linn. Sy/?. Nat. XII, Gen, zxx.
Nat. Hijt. LD. IL. Sruk, bladz. 485. _ Sp. 1.

EN ZELDZAAME VOGELEN, 7
opzigt vân het maakzel van zyn Bek, \wiens Onderkaak zig zeer ver langs de zyden
des Kops uitftrekt, zynde breeder en dikker dan het Grondftuk van de Bovenkaak.

_ De Bek is van onderen in een hoek van de Plaat vertoond. Hy heeft een redely-
ke dikte en breedte naar de Lighaams-groorte, en is van een zwarte of donkere
Kleur, uitgenomen de breede Grondftukken van de Onderkaak, welke bläauwachtig
Aschgraauw zyn. De Neusgaten ffaan in * Grondftuk der Bovenkaak, naaft aan
de Vederen van het Voorhoofd. De geheele Vogel is gedekt met donker zwarte
Vederen zonder eenigen Glans, uitgenomen aan’ voorfte van den Kop, aan de
Keel en het begin van de Borft, alwaar de Veders een Franje hebben van een {choo-
ne Roode W'yn of Karmozyn kleur, die van buiten zig geheel rood vertoont; maar
aan de zyden van de Borft en aan den Buik allengs verflaauwt, tot dat zy in het
Zwatt geheel verdwyne. De binnenzyden der Wieken zyn ook zwart, De Staart
is van middelmaatige langte, famengeflteld uit twaalf Vederen, waar van de middel-
ften een weinig langer dan de uiterften aan ieder zyde zyn. De Pooten en Voeten
‘zyn vân *t gemeene maakzel en van een zwartachtige Kleur. | |

De Vogel wordt opgezet in de Verzameling van den Heer LEMAN bewaard.
Ik ftaà in twyfel waar toe hy behoore; kennende geen Geflagt van Vogelen, dat
met hem overeenkomt in het maakzel van den Bek. Ik geloof, dat hy te vooren
nooit afgebeeld of befchreeven zy, maar iets naar hem gelykende komt voor in
MARCGRAAFS Hiftorie van Brafil, onder den naam van fucapu. Hy geeft dear de
grootte van een Leeuwrik aan, en zegt, dat die over ’t geheel glanzig zwart is,
maar dat onder aan de Keel eenige Vlakken van Vermiljoen-Kleur met het Zwart
gemengd zyn; hebbende de Vogel den Bek een weinig krom en zwart, een half
Duim lang. WirrouarsYy heeft dit Berigt gevoegd in zyne Ornithologie, pag;
194 van de Engelfche Uitgaave, Londen 1678. |

BE Eran A ate EML
De Leemvrik genaamd Calandra en de Gevlakte Mol,

_ De Vogel is op deeze Plaat in de Natuutlyke Grootte afgebeeld. Hy fchynt tè
behooren tot het Geflagt der Leeuwrikken, aangemerkt zyne algemeene Kleur en
de. langte van zyne agterfte Klaauwen of Spooren; maar de Bek is dikker dan in
veelen van het Leeuwrikken-Geflagt (*).

De Bek is van eené geelachtig bruine Kleur en. donker langs de Bovenkaak van
boven: De Oogen zyn van een donkere Kleur. Van het bovenfte des Beks, door
het Oog; loopt een: zwarte of donkere Streep, die wederzyds eenige Witheid heeft.
Aan de zyden van den Kop, onder de Oogen, zyn ook eenige gebroken zwart-
achtige Streepen;, en aan ‘t begin van de Borft heeft hy een aanmerkelyken zware
ten Halsband, De Keel en * voorfte van den Hals zyn witachtig, met licht bruin
gemengd. De Kop; Nek; Rug, Wieken en Staart, zyn roodachtig bruin, maar
het middelfte der Vederen zwart. De Borft onder den Halsband is licht bruin; met
donkerer bruin gevlakt: de Buik, Dyën en Dekveders onder aan de Staart zyn wit;
de Pooten, Vingers en Klaauwen; Vleeschkleur; de agterfte Klaauwen vry lang;
gelykerwys in de Leeuwrikken. De binnenzyden der Wieken en onderzyde
van de Staart trekken naar °%- Aschgraauwe. | |
‚ De Gevlakte Mol is een weinig kleiner dan Natuurlyk afgebeeld. Dewyl dit Diet
En Zo
8 (*) Calandra. Epw. Av. Il. p. rè2. T. 268, Gesn, P: 352. T. do. f. 2. Alauda Calandra, Linn, Sy? Nat

Arpr. Wir. &c. Alauda non criltata major. Grsn. XII, Gen, 105. Sp. 9.
Ic. 7o. Alauda major five Calandra. Briss. Ao, II, r
2

8 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

zo bekend is, behoef ik’er maar dit weinige van te zeggen; naamelyk, dat zy is
van de gewoone zwartachtige Kleur, toevallig gefprenkeld met licht Kleykleurige
Vlakken en Merken, gelyk de Afbeelding vertoont. De geftalte van haare Poo-
ten en Tanden zal, denk ik, beter uit de Afbeelding gezien, dan met Woorden uit=,
gedrukt kunnen worden. Het Dier heeft een ry van zeer kleine Tandjes, zo wel
boven als beneden, voor in de Mond, tusfchen de lange fcherpe Tanden, Honds=
Tanden genaamd, die digt aan ’t end van den Snoet zyn. Men vindt fomtyds Mol
len die geheel wit of Roomkleurig zyn. Deeze Mol was by Londen gevangen en
aan Doktor Forneroum gegeven. Krein befchryft, in-zyn Werk over de
Viervoetige Dieren, verfcheide Soorten van Mollen (*).
_ De Calandra is in bezitting van den Heer BROOKS te Holborn, een groot Han-
delaar in vreemde Vogels en fraay Pluimgedierte, die dezelve thans: in ’ jaar 17554
in *t leven heeft. Hy zegt, dat zy van Karolina in Noord-Amerika overgebragt
ware, Het is een Wyfjes Vogel, volgens zyne manier van onderfcheiding. Hy
legtze met de Rug op % vlakke van de Hand, en dan, met den Mond op den Borít
blaazende, zullen de Veertjes, zegt hy, zot een Wyfje is, van elkander gaan,
laatende den geheelen Berít bloot: doch deeze Proef gelukt alleenlyk in de Broed-
tyd van het klein Gevogelte. |

Schoon deeze Vogel uit Noord-Amerika was overgebragt, komt dezelve, in al-
le opzigten, zo naauwkeurig mert de Calandra van G. P. Orrva overeen (f), en
derzelver Afbeelding en befchryving gelyken zo zeer naar de mynen, dat ik verkoo-
zen heb’er den zelfden naam aan te geeven; oordeelende dat de Amerikaaníche
Calandra volftrekt in Soort de zelfde zy als die van Europa. Weleer heb ik ver-
fcheide Soorten van Vogelen ontdekt aan Europa en Amerika gemeen tezyn, en
dagélyks komen my nog meer dergelyken voor. Onze Landsman W mLouGHay
heeft, in zyne Ormitbologie, p. 208 van de Engelfche Uitgaave, een Vertaaling aan
% licht gegeven van de befchryvingen der Calandra door Oriva en BerroNius;
maar hy fchyntze de zelfde te achten met onze Bunting (1), hoewel, zo ik denk,
zonder eenige reden: want Orrva heeft de Afbeelding gegeven van de Calandra
en van de Strillozzo, welke laatfte de Bunting is. De Calandrais wel eens zo groot
als dezelve , en ik oordeel het overduidelyk , dat deeze Vogels van verfchillende
Soort zyn. Doktor RusseL heeft my verhaald, dat de Calandra zeer gemeen is
in de nabuurfchap van Aleppo.

SSSISSSSSSSSSSSESSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSEIS SK
PL AA ELI
De Berg- Mosch, Mannetje en WW)yfje (9).

Deeze Vogeltjes zyn ook in de Natuurlyke grootte getekend, en verfchillen zeer
weinig van de gewoone Huis-Mosfchen, hoewel zy in Bergachtige en eenzaame
plaatfen zig onthouden. | |

Het bovenfte, dat ik onderftel de Man te zyn, heeft den Bek even als-die van de
gewoone Mosfíchen, maar zwart van Kleur, De Kruin en het agterfte van den Kop
is gedekt met donker-roode Vederen. De Keel is, van den Bek af, een Duim.

of

(1) [Zie Nat. Hiftorie. 1. D. V. Stuk, bladz. 520.)

(*) [Krein heeft , behalve de Gewoone Zwarte en
Witte, niet anders dan een Roode en de Siberifche met
een groenen weerfchyn, allen van SEBA, 1. DPI, 32,
ontleend, en verder de Bonte Mol uit Ooftvriesland,
Pl. 41. van dien zelfden Autheur, doch welke aanmer-
kelyk: van deeze verfchilde.

(f) Uccelliera. p. zo. Rome. 1622.

(S) Pafler montanus. Epw. Av. IL p. 124. EF. 269.
Bruss. Av. II, p, 79. Arpr Orn. Il. p. 560, T. 560.
Raj. Av. 87. Arn. Av. III T. 66, Wier. Orn. 185. T,
45. Fringilla montana, Linn. Sy/%. Nar, XII, Gen,
112. SP. 37.

EN ZELDZAAME VOGELEN. 9

of verder nederwaards, zwart, en daar is een zwarte Vlak, ter wederzyde vân den
Kop ‚naar agteren of ten deele onder de Oogen, alwaar de zyden van den Kop en
Hals, voor % overige, wit zyn. Ook loopt een witte Ring om het agterfte van
den Hals. De Borft, Buik, Dyën en Dekveders onder aan de Staart, zyn insgelyks
\vit, maar een weinig met &en donkere Kleur gewolkt aan het onderfte van den Buik,
De Rug en Wieken zyn gedekt met roodachtig bruins Vederen, in % midden zwart.
De eerfte ry der Dekvederen is donker met witte ‘Tippen: de tweede ry heeft dezel-
ven ook en dit maakt twee witte Streeken dwars over de Wieken. De zyden van
_ het Lyfen de binnenzyden der Wieken Zyn licht Aschgraauw, met flaauw rood
een weinig gewolkt: de Staartpehhen donker, gerand met licht bruin, dat naar *%
Aschgraauwe trekt. De Stuit en Dekveders van de Staart zyn van de zelfde Kleur;
de Pooten en Voeten Vleeschkleurig. | |

Het onderfte Vogeltje; dat ik het Wyfje onderftel te zyn van deeze Soort ‚ vere
fchilt naauwlyks in eenig opzigt van het andere, dan dat het de zwarte Plekken aan
de Keel en de zyden van den Kop, als ook den witten Ring rondom den Hals, niet
heeft. Het onderfte van deszelfs Bek is aan het Grond(tuk geel, en van daar loopt
wederzyds een rood Streekje. De Kop en Hals zyn hier licht Aschgraauw, daar zy
in ’t andere wit waren, en de onderzyde is donkerer wit. De kanten der Staartve-
deren zyn ook lichter. In alle andere opzigten komen zy; ten naaften by, overeen.

Het bovenfteVogeltje was my , door mynén goeden Vrind, M. Titomas KNowL-
TON, van Landesburg in Yorkshire, gezonden, Het onderfte ontving ik van Mr,
BARTRAM, die in Penfylvanie, en dus in Noord-Amerika , woonachtig is. Ik
denk derhalve dat zy tot die Vogelen behooren ; welke zo wel in de oude als in de
nieuwe Wereld huisveften. Het Mannetje is befchreeven door WiLLeuener, pag:
252, die zegt, dat mehze in Stirie en Carinthie vindt, doch nier geweten fchynt te
hebben, dat het Ínboorlingen vaa Engeland Zyn. Dit ontdekt hebbende, en dat zy
tevens ook in Amerika woonden; oordeelde ikze een plaats in dit Werk te verdie-
Ben. ALBiN heefteen Vogeltje „dat hy de Berg-Mosch tytelt, in Af beelding gebragt;
dach dit is de Riet Mlosch, door Wirtouvansy, pag. 269, befchreeven;, welke ik
ook ontdekt heb een Amerikaanfche te zyn; als hebbend ’er zo een ontvangen van

de Hudfíons-Baay.

\ 2 here het EE De Ee Fe ! | 1
Bee thd ennen Aenean bent aegeeententennt ed
PSL A AST b5
De Jang flaartige Mosch en dè brune Plaschvink.

Deeze Vogeltjes zyn insgelyks in de Natuurlyke grootte voorgefteld, De lang=
ftaartige Mosch (*) heeft den Bek van eene helder roode Kleur en korter dan die
der gewoone Mosíchen is. De Kruin van den Kop, de Nek, Rug, Stuit en Wiee
ken, zyn helder bruin, naar Oranje trekkende, maar het middelfte der Vederen is
zwart. De Borft is van de zelfde Kleur, maar bleeker en Zonder zwarte V lakken,
‚tot aan het midden toe. De zyden van den Kop, de kleine Dekveders der Wies
(ken, de Buik; Dyên en Dekveders orider aan de Staart, zyn wit. De kortfle
‚Veders van de Staart zyn donker, met een weinig bruin aan derzelver buitenfte ‘en
witte Vlakken op de binnenfte Baarden. Over deeze Veders heen vallen vier ane
deren van zeer groote langte, naar het Lighaam te rekenen van den Vogel; zynde

de twee middelfte derzelven omtrent een Duim langer dan de zydelingfë, en alle
te dees

(*) Paffer Caudâ longilimâ. Eow. Av. IÌ. p. 126. Principalis. Linn. Sy/t. Nat. XIL Gen, zo, Sp. 23;

T. 170. Vidua Angolenfis, Buiss. App. 80. Emberiza
VII Deel,

10 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

deeze vier lange Veders hebben eene diep zwarte Kleur. De Pooten en Voeten zyn
Vleeschkleurig. Na % ruijen groeien deeze lange Veders weder fchielyk aan; ge-
heel anders dan in de Langftaartige Vink, in myne Vogel-Hiftorie p. 86, befchree-
ven, die een half laar of langer, na het ruijen, ontbloot is van zyne lange Staart-
vederen (*). |

De Bruine Vlasch-Vink , het Vogeltje met de kortere Staart, daarnaaft ge-
plaatft, heeft den Bek Aschgraauw, en deszelfs geheele Pluimagie is byna-eenkleu-
rig vuilbruin of zwartachtig , hoewel de Borft en Stuit een weinig naar % Asch-
graauwe trekken. Alle de Veders hebben haare Tippen en Randen van een lichter
Kleur, % welk eene Marmering voortbrengt ; waar in nogthans het donkere de
overhand heeft. De Pooten en Voeten zyn graauwachtig.

Deeze Vogeltjes bevonden zig, in ’ Jaar 1751, in bezitting van de verpligtende

Mejuffrouw CLAYTON, van Flower in Surrey, een Dame van groote Liefhebbery

in Vogelen, die my zeer vrindelyk ten haaren Huize, in Londen, alwaar deeze,
en veele andere raare uitlandíe Vogeltjes, levendig in Kouwtjes gehouden werden,
noodigde, om daar van Aftekeningen te maaken. De twee befchreevene waren
van Lisfabon overgebragt, en, zo men onderftelde, Inboorlingen , of van Angola in
Afrika , of van Brazil in Zuid-Amerika: want de Schepen, die dezelven te Lisbon
brengen, handelen op deeze beide plaatfen, in het beloop van hunnen Reistocht.
PeriverR, WirrLougHey en andere befchryvers der Natuurlyke Hiftorie, hebben
Afbeeldingen gegeven, die veel naar den gemelden Langftaartigen Vogel gelyken,
maar hunne befchryvingen verfchillen zo zeer van de myne, dat ik geloof dat deeze
een nog onbefchreevene Vogel is. Wy mogen, uit de geftalte van den Bek in beí-
den, wel befluiten, dat zy zodanigen zyn als wy flerk gebekte Vogeltjes noemen ;
waar door zy in ftaat zyn om veelerley Soorten van Zaaden en Graanen klein te
breeken.

Pit. AA, T. AKL

De zwart en geele Kriel-Mosch en de Mosch van Brazil.

De twee Vogeltjes en het Kapelletje, mede op deeze Plaat vertoond, zyn allen
in de Natuurlyke grootte getekend,

De gefrizeerde of Kriel-Mosch (f) heeft den Bek wit, den Kop en Hals zwart;
de Rug, Wieken, Stuit en Staart, altemaal zwartachtig geel-groen of donker Olyf-
kleur. De Borft, Buik, Dyên en Dekveders onder de Staart, zyn geel ; de Pooten

en Voeten donker. De Portugeezen noemen hem Beco de Prata. Veelen van zyne_

Vederen zyn, [even als in de Hoenders die men Krieltjes noemt] gekruld of ge-
frizeerd.

De Brafiliaanfche Mosch van de onderfte Afbeelding heeft een taamelyk fterken

Bek van een zeer fchoone roode Kleur; de Oogleden zyn ook rood, maar de Oo-
gen zwart. Een groote zwarte Vlak omringt het Grondftuk van den Bek, omvan-_

gende de Oogen en zig een end wegs langs den Keel uitftrekkende. De Kruin van

den Kop is Kleykleurig en het overige der Pluimagie van den geheelen Vogel helder
bruin; zynde het midden van ieder Veder bruin of zwartachtig: doch de onderzyde

en

(*) [Dezelve is, zo welals deeze, onder den naam IL p. ror. T, a7r. Fringilla crifpa. Brrss. App. 86.
van Weeuwtje bekend, en in het IV, Deer van die Fringilla crifpa. Linn, Syt. Nar, XfI, Gen. 112.
Werk, op Plaat LXVII, «naar ’t Leven afgebeeld. ] Sp. 39. |

(4) Pafler crifpus, e nigro & luteo varius. Eow. do,

EN ZELDZAAME VOGELEN., IE

en Stuit veel lichter dan de andere deelen; het onderfte van den Buik en de Dekveders
onder aan de Staart bykans wit. De Pooten en Voeten zyn van maakzel als in an-
der klein Gevogelte en roodachtig Oranje-kleur,

Het kleine zwart en roode Kapelletje (*) is by Londen gevangen. Hetzelve heeft
het Liyf donker ; de bovenfte Wieken zwart, ieder een lange Streek en twee Vlak-
ken rood hebbende, De onderfte Wieken zyn geheel rood, maar hebben de uiter-
fte Randen zwart. | wing

De boven befchreeven Vogels waren in bezitting van Mejuffr. CrayToN. Zy
zyn naar °t Leven getekend en, zo ik geloove, noch nooit afgebeeld of befchree
ven geweeft. Het zyn Inboorlingen van Angola of Brazil, doch van welk van bei
den kan ik niet bepaalen; verbeeldende my ook niet, dat alle van °% Ras van dien
gefrizeerden Vogel eveneens zyn; alzo ik toevallige Frizeeringen gezien heb in (om.
mige Soorten van Vogelen, die in * algemeen een glad Pluimagie hebben.

SSSSSSSSSSSSSSS ESSE SS SSS SSS SSS SES Es

Be An Ae KEXIN
De gekraagde Vink en de groene Diftelvinb.

Deeze beiden zyn, wederom, Levensgrootte getekend. De Gekraagde Pink is
de bovenfte Afbeelding: deeze heeft een taamelyk fterken zwarten Bek : de Kop is
ook zwart, behalve een witte-Plek rondom de Oogen en het Grondftuk van den
Bek. De Keel is wit en van dezelve loopt een witte Streek, die als een Halsband
maakt; waar onder hy, aan ’ laagfte van.den Hals, van vooren, een zwarte Baar
heeft, die meer dan den halven Hals ontvangt. De Rug en Staart zyn donker Asch-
kleurig bruin: de Dekveders van de Staart een weinig lichter: de Wiekveders in %
midden zwart, met helder roodachtig bruin gezoomd: de groote Slagpennen zwart.
De Borft, Buik, Dyën en Dekveders onder aan de Staart, zyn wit, met een
flaauwe Oranjekleur gefchaduwd of gewolkt: de Pooten en Voeten van maakzel als
in meefte klein Gevogelte en van een donkere Kleur. Van de Portugeezen
wordt dit Vogeltje Colbeirinbo geheten. | |
f De Groene Diftelvink (f), van de onderfte Afbeelding, heeft den Bek zeer veel

‚naar dien van onzen Diftelvink gelykende, helder roodachtig Vleeschkleur, omringd
met Scharlakenroode Vedertjes, welke het voorfte van den Kop beflaan, gaande
een weinig agter de Oogen heen. Een klein Plekje van de kaale Aschgraauwe Huid
loopt van den Bek wederzyds naar de Oogen, die zig donker of zwartachtig vere
toonen, even als in de meefte kleine Vogeltjes. Ik heb in veelen van myne be-
fchryvingen de Kleur der Oogen niet gemeld, wanneer dezelven zodanig zyn, doch
altoos, wanneer zig eenige ongewoone Kleur daar in openbaarde. Het agterfte van
den Kopen Hals en de Rug zyn geelachtig groen: de Staart en haare Dekveders
aan de bovenzyde helder rood, maar Aschkleurig van onderen. De Wieken zyn
groenachtig met een rooden weerfchyn, fterkft op de kleine Dekvederen. De groo
te Slagpennen zyn donker of zwart. De Borft is Olyfkleurig groen, dat wit worde
aan den Buik als ook aan de Dekveders die de Staart van onderen bekleeden. De ge-
heele onderzyde is met gebroken donkere dwarsftreepjes gefprenkeld ; maar de Pooten
en Voeten zyn bleek bruin. Hy voert den naam van Maracaxao by de Portugeezen,

Dee-

(*) [Men noemt dit gemeenlyk het St. Fakobs-Kapel- _bladz. 6ar.]
lerje. Het is de Phalena Noua Jacoheas van Linneus, (f) Carduelis viridis, Epw. 4v. II, p. 130. T. 27%
(Syt, Nar XIL, Gen. 233. Sp. ris. Ziedebefchry- Carduelis viridis, Bass. App. zo. Fringilla Meiba. Linn.
ving in myne Natuurlyke Hiftorie) 5. D, XI, Stuk, Sy/?. Nas, XII, Gen. ria, Sp. 8.

C 2

12 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Deeze Vogeltjes waren ook in bezitting van Mejufft. Crarron. Het eerfte der=
zelven, geloof ik, zal nooit te vooren zyn afgebeeld of befchreeven. Van den
Diftelvink heb ik de Afbeelding in myne Vogel-Hiftorie, bladz. 128, gegeven (*);
maar, alzo die geraakt was maar een dooden, en deeze naar een fpringleevenden
Vogel; denk ik; dat de Afbeelding hier zal verbeterd zyn. Het kleine bruine
_Uiltje, met dotikere Streepen of Vlakken, was inde Velden by Londen gevangen

en is hier alleen tot vulling van de Plaat bygevoegd.
vosseessnestsssssssscsssssessss
BAE kan ph eeN
De Gefchilderde Vink, Mannetje en W)yfje (f).

Om de vermenigvuldiging van Naamen te vermyden heb ik CaTESBY’s benaas
ming van deezen Vogel behouderr, niettegenftaande hy, onder de Liefhebbers in
Londen, algemeener bekend is by den Naam van Nonpareil en Maripofa. Zy zyn
op de Plaat onmiddelyk naar * Leven, in de Natuurlyke grootte, geverft.

De boventte Afbeelding, die het: Mannetje vertoont, heeft den Bek kort, dik
aan den Grondíteun, in een Punt uitloopende en donker. De Oogen zyn Hazel-
nooten-Kleur; de Kop en Nek zeer fchoon Hemelsblaauw ; de Keel en Borft rood.
Dit Rood wordt trapswyze Oranjekleur aan den Buik en nog geeler aan de Dekves
ders onder de Staart. De Rug is licht geelachtig groen De Stuit of Dekveders
van de Staart zyn rood; de Wieken en Staart zelf, van boven blaauwachtig groen
vän onderen Aschkleurig; uitgenomen eenige weinigen van de grootfte Slagpen-
nen die donker zyn ; de Pooten en Voeten Vleeschkleurig. |

De onderfte Afbeelding , welke ik onderftel het Wyfje van den boven befchreeves
nen te zyn; is geheel Pappegaay-groen; maar de bovenzyde, de Wieken en Staart,
zyn blaauwachtiger groen, de onderzyde is lichter en meer naar *t geele trekkende:
In alle andere opzigten komt zy met de bovenfte Afbeelding overeen,

Deeze beide befchryvingen zyn opgemaakt naar Vogeltjes, die levendig in Kooit-
jes gehouden werden, en dus niet volkomen de Schoonheid hadden , welken zy
hebben in de Bosfchen ; daar zy natuurlyk woonen. Ik heb reeds het Mannetje.
befchreeven, naar één dat in Karolina was gefchooten en droog herwaards gebragt.
Die befchryving verfchilt hier een weinig van (zie myne Vogel-Hiftorie, Pl. 130.)
Een groote menigte van deeze Vogeltjes worden uit Noord-Amerika te Londen ge-
bragt, en aan de Liefhebbers prefent gedaan of verkogt. Indien men ‘er wel op
paft, leeven zy eenige Jaaren alhier. Ik heb ’er een, twee of drie Jaaren, in ’%
Leven gehouden. Her Mannetje heeft een zagte Zangtoon met eenige verandering.
De beide Sexen hebben eenige Jaaren werk, eer zy de volmaaktheid van Kleur bee
reiken: zynde een of twee Jaaren zo gemeen van Kleur als een Wyfjes-Mosch, en
piet van elkander te onderfcheiden (l).
SSESSESCOSOSSSSSS SES ESS ESS SSS ESSE:

P L A A Br LXIV.
De Amerikaanfobe Diftelgink, Man en Wyf (9).

Deeze Vogeltjes zyn beiden in de Naruurlyke grootte getekend, en onrmiddelyk
naar
(®) Zie dit Vogelen-Werk, V. Deer Plaat XXIIL. netje en Wyfje elk toteen byzonder Geflagt betrokken,
(4) Fringilla tricolor Mas & Foemina. Epw, Av. II. noemende het eerfte Emberiza Ciris,Syf?. Nat, XIL, Gen.
_p. 132. T. 173. f. rt. 2 Chloris Ludoviciana valgoPa. z10. Re A andere Tanagra cyanea , Gen, 111.
pa diêta. Beus. Av. II, p. 200. T, 8.3. & App.74. Sp.6. De Geflale fchyne, inderdaad, aanmerkelsk ze
(}) Carduelis Americana, mas & Femina. Enw. Av. verfchillen, Vergelyk de Driekleurige Diftelvink Pl.
TU 274. Careën. Carol. T. 43. Brass. Av. Il. p.64. 88 en de blaauwe Vlafchvìnk PL go van % Tweede
Fringilla triftis. Linn. Syff. Nat. XI. Gen. rr2.Sp.a2. Deel deezer Vogelbefchry ving : als ook de Driekleari-
(S) [De Heer Luvnaus heeft dic zogenaamde Mán- ge Vink; Pl, 25 in ’t Vyfde Deel, ]

EN ZELDZAAME VOGELEN 13

naar ‘t Leven op de Plaat ge-erft, De bovenfte, die het Mannetje is, heeft den
Bek veel naar dien van onze Diftelvinken, zo wel in figuur, als dat dezelve van
lichte Vleeschkleur is, gelykende, De Oogen zyn van eene donker Hazelnooten-
Kleur. Het voorfte van den Kop is met zwarte Vederen gedekt ; het overige, zo
wel als de Hals, Borft en Rug, met helder geele Vederen. De Dyên, het onder«
fte van den Buik en de Dekvederen, zo wel boven als beneden de Staart, zyn geel-
achtig wit; de kleinfte Dekveders der Wieken aan de buitenzyde geel, aan de
binnenzyde witachtig. De overige Pluimen van de Wiek zyn zwart, maar de eerfte
en tweede ry der Dekvederen heeft witte Tippen; die met bruin een weinig ge-
fchaduwd zyn. Een gedeelte der Slagpennen, naaft aan de Rug, heeft lichte Tip-
pen en Randen. De Sraart heeft twaalf Veders, van byna gelyke langte, die zwart
van Kleur zyn, maar de binnenftc Baarden der buitenfte Vederen zyn naar de Tip-
pen wite De binnenzyden der Slagpennen en de onderzyde van de Staart zyn
donker Aschgraauw ; de Pooten en Voeten Vleeschkleurig. In de Jongheid is
het Mannetje van het Wyfje niet, dan aan de zwarte Piek op den Kop, te onder-
‚_fcheiden. | | 8 bin Ù 5

Het Wyfje, zynde de onderfte Afbeelding, heeft den Bek en Pooten van even
de zelfde Kleur als het-Mannetje; maar de zwarte Plek op den Kop ontbreekt. De
Kruin van den Kop, de Nek en Rug, zyn Olyfgroen; de Keel, Borften Stuit,
zyn bleek geel; de Buik en Dekveders onder aan de Staart, zyn wit. De Wieken
en Staart komen met die van het Mannetje overeen, maar het zwart is donkerer en
het heldere bruinachtig. — Zo wel de Slagpennen, als de Dekveders, aan de binnen-
zyde der Wieken, zyn Aschgraauw. eme | raf

Deeze Vogeltjes waren van Nieuw Jork uit Noord Amerika overgebragt. Ik hield
het Wyfje in een Kouwtje van het Mannetje afgezonderd, en dit leid, in de Maand
Auguftus 1755 , een Paarlkleurig Bytje zonder eenige Vlakken, * welk door my op
den Voorgrond is afgebeeld. Het Wyfje heeft tweemaal in een Jaar geruid, ter
wyl ik het hield; naamelyk in Maart en September. In de Winter-Maanden was
haar Lyf geheel bruin, maar de Kop, Wieken en Staart, van dezelfde Kleur als
in de Zomer. Het Mannetje, kort na dat ik hem gekreegen had, ftervende, zo kan
ik niet berigten, of die op de zelfde manier ruide of niet; {Choon ik denk dat het hun
beiden gemeen zy. De alwyze Schepper heeft waarfchynlyk beoogd, deeze Vogelt=
jes geduurig byna in ’ zelfde Gewaad te fteeken, als de Kleur is van de Heefters en
_ Boomen, waar zy zig op onthouden, om hun te beter te verbergen en te befchutten
voor de Roofvogels en ander Gedierte dat op Vogelen aaft. ar

Van het Mannetje was reeds door CATESBY, op de Drie-en-veertigfte Plaat van zyn
Eerfte Deel, de Afbeelding gegeven (*), maar, alzo ik in {laat was om het Wyf
je en haar Ey ’er by te voegen , en ook eenige verbetering in de Af beelding van
het Mannetje meen gemaakt te hebben , verftoutte ik my, deeze Plaat onder *%
Oog der Liefhebberente brengen,

Ssssssssssssssssssssssesssss sss sss
PRECA Ab P-LEVY,

|

De kleine bruine Butoor (})

De grootfte Vogel, op deeze Plaat afgebeeld, zal ilk hier befcliryven. De-
zel

___(°) Zie het II, Deer van dit Vogelen-Werk, Plaat T.275. Ardeola nevia. Bers. 4v, V. p. soo. T. 40.

É f. 2. Ardea minuta. Linn. Syê. Nar, XII, Gen,
(1) Ardea Stellaris parva fufca, Epw. vs IL, p.r35. 84. Sp. 26.

Wil Deel,

14 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

zelve is kleiner vertoond dan Levens grootte , als hebbende ongevaar de grootte van
een Kievit of Plevier. De Wiek, geflooten zynde, heeft zes Duimen , de Poot
byna twee Duimen langte, en de Vingers waren lang, hebbende de middelfte om.
trent de langte van de Poor. De Sneb is, van de hoeken des Beks tot aan de Punt,
twee en een half Duim.

De Sneb is, gelyk in anderen van het Reiger-Gellagt, regt en loopt uit in een
fcherpe Punt; bruinachtig van boven en lichter van onderen: doch zal waarfchyn-
lyk, toen de Vogelleefde , groenachtig zyn geweeft. Tusfchen de Sneb en de
Oogen is de Huid kaal, gelyk in de gewoone Butoor. De Kruin van den Kop
is zwart, en hy heeft ook een zwarte Streep ter wederzyde , die van de hoeken
des Beks af komt. De Hals is gedekt mert lange, losfe, roodachtig bruine Vederen ,
van vooren lichter, van agteren donkerer ; zynde de zyd-Vederen, langs het mid-
den heen, met zwart getekend. He Rug is gedekt met roodachtig bruine Vedes
ren, waar van de middelfte deelen zwart zyn; de Buik en Dyên met licht bruine
Vederen van een los geweefzel, hebbende lange zwarte Vlakken langs het midden
heen. De Wieken zyn roodachtig bruin, lichter dan de Rug : derzelver kleinfte
Dekveders zyn gevlakt evenals op de Rug, maar de naafte Dekveders boven de
Slagpennen, en de Slagpennen naaft aan de Rug, zyn bruin, met weinig of geen
zwart. De grootfte Slagpennen en de Staartveders zyn zwart. Het Dons, dat de
onder-enden van de grootfte Slagpennen bedekt, is ook zwart. De Dekveders aan,
de binnenzyde der Wieken, de Buik en de Dekveders onder aan de Staart, zyn
wit. De Slagpennen aan de binnenzyde en de Staartveders van onderen zyn Asch=
kleurig. De Pooten en Voeten zyn van eene groenachtige Kleur. De buitenfte
Vinger is aan den middelften door een Vliesje verknogt. De middelfte Klaauw van
ieder Voet is aan de eene zyde Kamswyze getand. |

Deeze Vogel was van Aleppo gebragt door Doëtor Russer, die ty Vryheid
verleende om ’er een Afbeelding van te maaken. Door Doêtor Smaw is, in des=
gelfs Reize naar Barbarie en de Levant, pag. 255 , een kleine Butoor befchreeven ,
die in Barbarie Boo-onk,-dat is Langhals, geheten wordt. Hy zegt, „ dat dezelve
;, wat kleiner dan een Kievit zy, den Hals, Borft en Buik, licht geel hebbende ,
‚ maar de Rug en het bovenfte der Wieken gitzwart. De Staart is kort; de Ve-
„ ders van den Hals zyn lang en geftreept met wit of licht geel. De Sneb is drie
… Duimenlang, groen, en van maakzel als die van een Oijevaar. De Pooten;
die hy kort en dun heeft, zyn groen. In ’ loopen en Aas opzoeken, ftrekt hy
zyn Hals zeven of agt Duimen uit”, Zie de kleine Afbeelding op de Plaat,
welke van Doftor Saws Tekening ontleend is en naar zyne befchryving gekleurd.

Hy zegt niets van het Zwart op den Kop, maar zyne Afbeelding drukt hetzelve |

kragtig uit. De Schildknaap Tayror Warre toonde my de Tekening van den

Vogel, zeer naby overeenkomende met dien, welken Doêtor Saw afgebeeld en

_befchreeven heeft, hebbende ook de Kruin van den Kop zwart: welke Vogel-hy, zo
ik meen, gezegd heeft , dat in + Land van Wales was gefchooten. Waarfchyn=
Jyk zullen Doétor Sraws en Doêtor Russen Vogels, alleen in Sexe of Ouder-
dom verfthillên. De Soort was ons onbekend, tot dat zy door den laatft genoemden,
in % Jaar 1755, werdt aan ° licht gebragt.

PLAAT

eN ZELDZAAME VOGELEN, 15

P L A A T LXVL
De Cause (>.

Deeze is hier in de Natuurlyke grootte voorgefteld. Hy heeft de Sneb van ag:
teren taamelyk dik en naar de Punt verdunnende, die niet fcherp maar rondachtig is
en donker Aschgraauw, zynde de Oogen Hazelnooten-Kleur: Van den Bek tot
aan het Oog loopt een donkere Streep, en daarboven een witte, De Kruin van
den Kop, de Nek of % agterfte van den Hals, de Rug en Wieken, zyn Asch-
\ Zraauw, de Veders een weinig helderer aan den tand dan in ’t midden. De Dekve-
ders der Wieken, naaft boven de Slagpennen, zyn wit aan de tippen en een wei-
nig opwaards langs den rand, maakende een witte Streep dwars over de Wiek. De
Slagpennen naaft aan de Rug hebben lichte randen. De grootfte of buitenfte Slag-
pennen zyn donkerer dan de overigen en hebben witte Schaften. Het laagfte van
de Rug en dé bovenfte Dekveders van de Staart zyn, donker Aschgraauw en wit ge-
mengeld, maakende Vlakken als Halvemaantjes. De Staart is Aschgraauw;, De
‚_onderzyde, van den Keel tot dan de Staart, is wit, met donkere Vlakjes aan den
Keeleh Borft. De Zyden onder de Wieken, de Buik, Dyën en Dekveders onder
de Staart, zy met donkere dwarsftreepjes getekend; De Rand van de Wiek is
wit; De Pooten zyn, tot een weinig boven de Kniejen , Vederloos. De Schen-
kels, Voetenen Klaauwen, zyn donker blaauwachtig Aschgraauw: de Vingers t'ee-
nemaal van elkander afgefcheiden. | | Fa
_Ik vond deezen Vogel op de Markten te Londen, in een Winter dat hèt zeef
fterk vroor; ik geloove in % Jaar 1739 of 1740. Wirouausr verhaalt, hoe men
gegts dat zy in ‘t Graaf{chap Lincoln aankomen in’ voorfte va den Winter, bly=
vende aldaar twee of drie Maanden omtrent de Zee-ftranden, en dan verdwynende,
Zy vliegen by Schoolen. Men heeftze ook aan de Kuft van Lancaftershire, by
Liverpool, in het Winter-Saizoen gezien. Zie Wir. Ornithol, p. 302 T. 56.

Myn oogmerk was niet, om eenigen Engelfchen Vogel, die reeds afgebeeld en
befchreeven was, in Afbeelding te brengen of te befchryven: maar, alzo deeze Vo-
gel zeldzaam is in de Zuidelyke deelen van Engeland, en de Af beelding van Wir-
LOUGHBY niet te beftig, hebbende ArpiN hem geheel overgeflagen ; zo dagt ik
dat een volmaakter Afbeelding, in Natuurlyke grootte, de Liefhebbers niet onaan-
genaam zou zyn. Myne befchryving , naar een versch gedooden Vogel, verfchilt een
weinig van die van Wirrouacusr; % welk altoos * geval zal zyn, als twee Perfoo-
nen de befchryving naar verfchillende, of zelfs naar ’ zelfde Dier opmaaken,

PoBsA AWB BEVLEI.
De Gevlakte Strandloper (}) en het Denne Boomkruipertje.

Deeze Vogels zyn beiden ook gefchetft in de Natuurlyke grootte. Men heeft za
op de Plaat, onmiddelyk naar de opgezette Voorwerpen , getekend en ge-etft.
De

(*) Canutus, Epw. 4v. II, p. 137. T. 276. Briss. Sp. ro. Zaagpen. Nat. Hift. L. D. V. Stuk, bì, eso.
Ao. V. p. 258. Raj. Av, ro8. Knot Agri Lincolnien- (t) Tringá maculata. Epw. 4v. II, p. 139. T. 277.
fis. Wirr. Orn, 924. T. G6. Tringa Canutus, Linn, Turdus Aquaticus. Briss. dv. V. p. 255. Tringa ma-
_ Syt. Nat. XIL Gen. 87. Sp, 15. Sy/t, Nat. X. Gen 78. Det Linn. $9/%, Nat. XIL, Gen, 87. Sp. 7.

fj 2 |

16 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

De grootfte is de Strandlooper. Deez’ heeft de Sneb regt donker naar de Punt en
naar den Kop toe Vleeschkleurig. De Bovenkaak is wederzyds gefleufd: de Neuss
gaten zyn lang. Hy heeft een witte Streep boven ieder Oog. De Kop, het ag-
terfte van den Hals, de Rug, Stuit en Dekveders der Wieken, zyn bruinachtig, »
een weinig naar Olyf kleur trekkende, met een flaauwen glans op de Wieken. De
middelfte Veders van de Staart en de kleinfte Slagpennen naaft aan de Rug, zyn
van de zelfde bruinachtige Kleur. De Kop is met kleine langwerpige donkere Vlak-
ken, langs de Schaften van zyne Vederen , gevlakt. Aan den Hals vergrooten die
Vlakken naar de Rug toe, waar zy grootft zyn; maar de Stuit is gantsch ongevlakt,
De Veders op de Schouders en de Wieken zyn getekend met donkere dwarfe Vlak-
ken, wier figuur men beft begrypen zal uit de Afbeelding. « De grootfte Slagpennen
zyn donker, hebbende (ommige van de kortften witte Tippen. De ry der Dekve-
deren naaft hier boven is ook donker met witte Tippen; waar uit twee fchuinfe wit-
te Streepen, dwars over de Wiek, ontftaan. De rand en binnenfte Dekveders der
Wieken zyn insgelyks wit; uitgenomen een regelmaatige donkere Streep, die dwars
over dezelven loopt. De binnenzyden van de Slagpennen zyn Aschgraauw met wit
achtige Onderftukken ; behalve dat drie of vier van de buitenfte Slagpennen geen wit
hebben. De middelfte Veders van de Staart hebben een donkere Baar overdwars by _
haare Tippen; de buitenfte Veders worden allengs korter, en zyn wit met donkere
dwars-Streepen. Van den Keel tot aan de Staart toe is de Vogel witachtig, gefpren-
keld met donkere Vlakjes, die aan de Borlt grooter zyn, en van eene byzondere
figuur, gelyk de Afbeelding uitdrukt. Aan den Buik, Dyèn en Dekveders onder
de Staart, zyn deeze donkere Vlakken niet zo regelmaatig als aan den Borft. De
Pooten zyn, toteen weinig boven de Kniejen, Vederloos: de Vingers plat naar
agteren, alwaar de buiteníte en middelfte Vinger van ieder Voet met een Vliesje
gewebd zyn. De Pooten en Voeten zyn donkerachtig Vleeschkleur, de Klaau-
wen zwart. |
De kleinfte Vogel op de Plaat is een Denne Boomkruiper (*). Deeze heeft dei
Bek zwart, een weinig dik van Grondftuk doch in een fcherpe Punt uitloopende.
Van den Bek tot aan het Oog loopt wederzyds een zwarte Streep. De Kruin en
Zyden van den Kop, de Borft, Buik en Dyên, zyn van een helder geele Kleur;
de Kruin een weinig hooger geel. Over de Nek en Rug, tot aan de Staart toe, is het
Vogeltje fchoon geelachtig groen, naar Olyfkleur trekkende, en helderft aan de
Stuit. De Wieken en Staart zyn blaauwachtig graauw: De Dekveders van de Wie-
ken hebben witte tippen , maakende dus twee witte Streepen dwars over ieder Wiek.
De binnenfte Dekveders van de Wieken zyn wit, de binnenzyden der Slagpenneú
graauw en derzelver inwaard(e Baarden hebben witachtige randen. De buitenfte
Veders van de Staart hebben witte Baarden inwaards , en de Dekveders onder de Staart
zyn ôok wit. De Pooten en Voeten zyn van eene geelachtig bruine Kleur en van
maakzel als in de meefte andere kleinfte Vogeltjes.
Deeze Vogels waren, met en benevens veele anderen, by Philadelphia in Penfyl-
vaniegefchooten door mynen Vriend „den Heer War.rram BaRTRAM, die dezelven
ten mynen dienfte naar Londen zondt, op dat ik ’er de Afbeelding en Natuurlyke
Hiftoire van zoude uitgeeven. Den kleinen Vogel acht ik de Pynboomkruiper te
zyn van CATESBY (f), hoewel de myne helderer van Kleur is. De zyne mag wel
een Mannetje zyn van het eerfte Jaar. % Voornaamfte verfchil tusfchen dezelven is,
dat
“teren zy, op de manier van de Boomkruipertjes,langs

de Pyn-en Denneboomen. Zie t Derpe Deer van
dic Werk, Plaat 22, Men maakt hier, in ’: Hoog-

(*) Certhia Pinus, Epw. Ao. Il, p. z40. T. 277.
Parus Americanus lutescens. CaresB. Car. 1, p. 46. T.

46. Briss. 4v. IL p. 576. Certhia Pinus. Linn. Syft.
Nat, XIL Gen. 65. Sp. 1ó.

(4) Caress. Carol. 1, T.6r. [Hy noemtze Parus
Americanus lutescens: die ik genoemd heb, de Geel-
achtige Dennen-Mees : want volgens zyn Verhaal klau-

duitsch, verkeerdelyk een Tannen-Baumhacker van, De
Boomhakkers zyn Spechten; een veel grooter en ge-
heel ander {lag van Nobslen. By nader onderzoek acht
Epwarps de zyne in Soort van Caressy verfchillen, }

EN ZELDZAAME VOGELEN, 1

dat de Wieken en Staart in de zyne bruin waren, engraauw zyn in de myne, naaf %
blaauwe trekkende. Hy zegt, dat de Wyfjes allen bruin zyn, en dat menze op Bla-
derlooze Boomen, in de Winter, hun Voedzel ziet zoeken, De Heer BARTRAM
zegt, dat zy in Penfylvanie van Zuiden komen in April, en aazen op de Infekten,
welke zy vinden op de Bladen en Knoppen der Boomen, gaande daar mede het
grootfte deel van den Zomer voort, en hy gelooft dat zy aldaar broeden, hoewel
hy nooit eenigen van derzelver Neften vondt. Volgens CamesBY kunnen zy den

Winter doorftaan in Karolina, % welk veel Zuidelyker gelegen is dan Penfylvanie,
__ De grootfte Vogel of Strandlooper komt ook, zegt de Heer BARTRAM, van %
Zuiden, in die zelfde Maand, in Penfylvanie. Hy opende het Wyfje, en vondt
‘er taamelyk groote Eijeren in, maar by toeval verloor hy hetzelve, zo dat de Vo-
gel, aan my gezonden, een Mannetje is. Zy blyven , zegt hy, het grootfte
deel van den Zomer in dát Land. Ik geloof dat deeze Vogels zo wel in Europa
zyn als in Amerika; want in ’ Jaar 1743 werdt my 'er een gezonden door wylen
mynen Vriend, den Heer Baronet Rogerr Arpy, welken hy naby zyne Luft-
plaats ArBins, in Esfex, hadt gefchooten. Deezen bevond ik een Wyfje te zyn,
en het verfchilde in geenen deele van den Amerikaanfchen Strandlooper, dan daar
in, dat het geene Vlakken van onderen hadt, uitgenomen aan den Keel, alwaar
eenige kleine langwerpige Vlakjes van dien aart waren, langs de Schaften der Ve-
deren. Uit myne aanmerkingen by de Tekening van het Wyfje blyke, dat het my
in de Mey-Maand gezonden was, en ik geloof dat het een Trekvogel zy, die zeer
zelden voorkomt in Engeland.

P L A A T LXVIIL
De bleinfte Water Hen (°) en hot Geele PW interkoningje,

Deeze Vogels zyn ook op de Plaat onmiddelyk naar * Voorwerp ge-etft, en
beiden in de Natuurlyke grootte afgebeeld. De onderfte is het Waterhennetje , %
welke den Bek of Sneb zwart heeft, uitgenomen het Grondítuk van de Onderkaak,
% welk roodachtig is, zynde de Kop t’ eenemaal zwart. Het agterfte van den Hals;
de Rug, Wieken en Staart, zyn bruin, aan den Hals wat uit den rooden gemar-
merd: op de Rug en Stuit met witachtige dwars-Streepen, doch de Wieken en
Staartveders gefprenkeld met ronde witte Vlakken. De binnenfte Dekveders der
Wieken zyn Aschgraauw, overdwars met wit getekend. De rand van de Wiek is
ook wit. De binnenzyden der Slagpennen en de onderzyde van de Staart zyn. Asch-
graauw. Het voorfte van den Hals en Borft is blauwachtig Aschgraauw of Ley-
kleurig. De Buik en Dyên zyn gedekt met donker bruine of zwartachtige Vede-
ren, overdwars gemengeld met eene witachtige Aschkleur. De Dekveders onder
aan de Staart zyn wit: de Vingers lang gelyk in alle Waterhoentjes, en hebben
{malle Vliesjes op zyde, gelyk de grootfte Soort derzelven. De Pooten en Voe-
ten zyn bruin. XE |

De bovenfte Afbeelding vertoont het Geele Winterkoningje (f). De Bek, Poo-
tenen Voeten van hetzelve zyn zwart. De Kruin van den Kop, de Nek, Rug,

Stuit,

(*) Gallinula Chloropus minima. Eow. Av, IL, p. Oenanthe fafcolutea minor. Sroan. Jam, IL p. gro,
149. T. 278. [An pertinet ad Tringam pufillam, Linn. Ray, 4v. 186. Catesn. Car, I. p. 63. T. 63. Mora.
Syft. Nat. XIL Gen. 87. Sp. 20, que Colore parum _cilla dcredula. Faun, Succ. LN, 237. Varietas Mota:
differt, magnitudine fere convenit & habitat in Indiâ cille Trochili. Linn. Sy/?. Nat. XIL Gen. 114. Sp. 4û.
„Ocecidentali? Vid. Briss. 4v. V. p. 222. T.25.f.2.} Zie Nat. Hijk. 1. D. V. Stuk, blad, 599, 59o.

(+) Regulus lateus, Epw. 4v, Ilp. 143. T. 278,

FIA, Deel,

18 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Stuit, Wieken en Staart, zyn van eene groenachtig bruine of donkere Olyfkleur,
maââr de tippen der Dekvederen zyn ligter, en maaken twee fchuinfe Merken dwars
over ieder Wiek. De binnenzyden der Slagpennen zyn Aschgraauw; de binnen-
fte Dekveders der Wieken helder geel, gelyk de geheele onderzyde van het Vo-
geltje vanden Bek tot aan de Staart, Her heeft een donker Streepje dat over * Oog
loopt, zynde daar boven en beneden geel. Een ander dergelyk Streepje ftrekt zig
van den Hoek des Beks langs de zyde van den Kop uit.

Deeze beide Vogels waren van het Eiland Jamaika overgebragt door Doktor
Browne. Het Waterhoentje wordt, door de Ingezetenen des Kilands, uit aan-

__ merking van zyn Geluid, Bidy-Bidy geheten. Ik geloof dat het tot nu toe onbe- …—

“kend zy geweeft : want in SLoaNes Hiftorie van Jamaika komt niets dergelyks
voor (°). Hert geele Winterkoningje is, verbeeld ik my, door verfcheiderley
Autheuren onder verfchillende Naamen afgebeeld en befchreeven. Zie de Regulus
non criftatus van WirLouerEBy, p. 228 en de Geele Mees van CaTrsay, Vor, Ì,
_p-63 (ft). Hy zegt dat zy in Karolina broeden, en van daar vertrekken tegen %
aankomen van den Winter. Ik heb een gekleurde Afbeelding daar van uit Holland
of Duitschland, die de Fluiter genoemd word:. Ik heb ook, zo ik meen, her zelfs
de Vogeltje van Bengale uit Ooftindie ontvangen: zo dat deeze Soort my toefchynt
over ’% grootfle gedeelte van den bekenden Aardbodem verfpreid te zyn, zynde
overal een Trekvogel. Ik geloof, dat het zy, de Oenanthe fufco-lutea minor van
SLOANE. Alzo de Heer Wirrvouansr ’er geenen Engelfchen naam aan gegeven
hadt, verkoos ik het den gedagten naam te geeven; daar Carrsay het onder de
Meezen plaatít: ’% welk ik niet eigen vind: want het heeft den Bek lang en dun,
terwyl dezelve korter en zo fpits niet is in de Meezen.

P LA AT BX
De Amerikaanfche VP ater-Rall (1).

Deeze Vogel is hier ook in de Natuurlyke grootte afgebeeld, zynde onmiddelykë
naar *t Voorwerp op *t Koper gebragt. Hy heeft de Sneb een weinig nederwaards
geboogen, met Sleuven aan de zyden van de Bovenkaak, in welken de Neusgaten
geplaatft zyn. De Sneb is van een donkere Kleur, maar roodachtig aan % Grond-
{tuk van de Oniderkaak; maakende dit Grondftuk , voor aan den Kop, eenige kaal-
heid, gelyk in de Koet en Waterhoen. De Kruin van den Kop is zwart of don-
ker; de zyden Aschgraauw, maar boven ieder Oog, en aan den Keel, is een witte
Streek. De Nek en Rug hebben in * midden zwarte en nan de kanten bruine Ve-
deren. De Keel en Borft zyn bruinachtig Oranje-Kleur ; de Dekveders der Wie-
ken roodachtig bruin: de Slagpennen naaft aan de Rug en de Staartveders donker,
met bruine tippen, gelykerwys de Veders van de Rug, zynde de grootfte Slag-
pennen geheel donker of zwart. De Wieken hebben witte randen, maar de on-
derfte Dekveders zyn donker met Sneeuw-witte tippen, zo dat zy zig uitwaards wit
vertoonen. De binnenzyden der Slagpennen zyn Aschgraauw; de Veders aan de

zyden onder de Wieken, aan het onderfte des Lighaams en de Dyën, donker met

witte dwars-Streepen; de Dekveders , onder aan de Staart, wit, zwart en Oranje-
kleur.

(*) [Men kan daar omtrent nazien,wat D. Browne XXVI] Ë
van het Kleine Waterhoentje zegt, in zyne Nat. Hijs, GD [Zie debefchryving van den Europifchen Water-
wan Jamaika, p. 479] _ _Rall, daardeeze mooglyk een Verfcheidenheid van
Gt) [Zie het ILL Deer vandit Werk, bladz, ar. Pl. zal zyn, Nat, Hijt, 1, D. Stuk, bladz, 281,

EN ZELDZAAME VOGELEN. 19

kleur. De Pooten zyn Vederloos tot boven de Kniejen. De middelfte Vinger
komt den Schenkel in langte gelyk, die, zo wel als de Voet, een donkere Vleesch.
kleur heeft. | ,
___Deeze Vogel was uit Penfylvanie gezonden door den Heer BaRTRAM. Hy is
naauwkeurig van de zelfde grootte en figuur als onze Water-Rall, en verfchilt daar
van naauwlyks in eenig opzigt, dan dat hy den Keel en Borft roodachtig heeft, ter-
wyl deonze op die plaatfen blaauwachtig Aschgraauw of Ley-kleurig is. Hy was nog
miet afgebeeld of befchreeven; hoewel ik naauwlyks kan denken „dat hy in Soort ver-
fchille van den Engelfchen Water-Rall, niettegenftaande het onderfcheid van Kleur.

SSS SSSS SIS SSSISISISI SISI SIS SISSI SISI SIS SSS sis ss HEE:
rl, sAAmAe shi EEK

De Lang flaartige Eend van Tervenenf(*) en de Plevier met gefpoorde WFieken,

De eerfigemelde heeft byna de grootte van onze Talingen. Zy is hier verkleind,
om haar in % beftek van de Plaat te kunnen brengen. Haare voornâamfte Afmee=
tingen zyn als volgt. Van de Punt der Snebbe tot aan de hoeken van den Bek, een
weinig meer dan anderhalf Duim; zynde de geflooten Wieken agt Duimen; de
Pooten beneden de niejen niet volkomen anderhalf Duim ; de middelfte Vinger
een weinig meer dan twee Duimen, de Sraartveders in % midden byna agt Dui-
men lang. hr 0 | P De

De Sneb is zwart , doch heeft een roode Streek, dwars over de Onderkaak, tuss
fchen de Neusgaten en de tip. Zy is diep getand aan de kanten en van geftalte als
In de meefte andere Eendvogels. Het voorfte deel en de zyden van den Kop, be-
nevens de zyden van den Hals, zyn licht bruin, naar Vleeschkleur trekkende. Het
agterfte van den Kop en Hals, de Keel en het bovenfte van de Borft, zyn wit.
Hy heeft een groote zwarte Vlak aan ieder zyde van den Kop of het begin van den
Hals; De Rug en Dekveders der Wieken zyn glanzig zwart: de grootfte Slagpen-
hen en de vier middelfte of langfte Staartveders zwart of donker: de andere Slag:
‚_ pennen, naaft aan de Rug, donker roodachtig bruin. De binnenzyden der Wieken
zyn geheel van eene donker bruine Kleur, zo wel als de Borft, en deeze Kleur
voegt zig door een Ring of Kraag famen met het Zwart van de Rug. De zyden

onder de Wieken, de Dyën, Buik en Dekveders beneden de Staart, zyn wit, zo
wel als de buitenfte Veders van de Staart aan ieder zyde, met derzelver bovenfte
. Dekveders. Van de Schouders komen breede Streeken van lange fmalle witte Ve:
deren at, die zig tusíchen de Rug en Wieken, aan ieder zyde, bykans tot aan het

begin van de Staart uitftrekken. De Pooten en Vingers zyn donker rood; de Vlie-
zen der Voeten zwart. Zy heeft een klein Webbetje aan de binnenzyde van ieder
inwaardfen Vinger, als ook aan de onderzyde van den kleinen agter-Vinger van
ieder Poot. Se

Deeze Eendvogel was op de Vischbanken van Newfoundland of Terreneuf, in
_ Noord-Amerika, gevangen, en bevindt zig thans, in deg Jaare 1754, opgezet in
_ de Verzameling van den Heer FARzeR, van New-Inn, te Londen, die my ver-
‚ pligt heeft mer dezelve aan my teleenen. De Afbeelding is op de Plaat onmiddes
\ lyk naar *t Voorwerp ge-etft. Ik twyfel of het niet de zelfde Vogel zy als de lang-

flaartige Eendvogel van de Hudfons-Baay, in myne Vogel-Hiftorie, Plaat 156, uit-
gegeven (1). By vergelyking fiel ik het mooglyk, dat zy Mannetje en Wyfje

| Zyn,

(*) Anas Caudî longiflimâ ex Newfoundland. Epw. _Glacialis, Lriwn. Syt. Nat. XII, Gen. 67. Sp. 30,
Av, II. p. 146. Tab, 280, Brass. 4v. VL, p. 382. Anas A in't V. Deer van dit Werk, PL, LI]

Bo VERZAMELING var UITHEEMSCHE

zyn, alzo haare Afmeetingen, en de Figuuren van haare Snebben en Voeten , zeer
naa overeenkomen : maar ik laat dit denkbeeld ter nadere onderzoeking van de Na-

tuur-lief hebbers over. De myne, geloof ik, zal de eerfte Afbeelding en befchry-

ving van deeze Bend zyn.

De Plevier met gefpoorde VW icken (*) is van de Natuurlyke grootte byna tot den”
zelfden trap verkleind als de Eendvogel. Hy heeft de grootte van onze Kievit;

maar de Pooten zyn langer, van de Knie tot aan het onderfte van den Hiel drie
„Duimen, en de Wiek, geflooten zynde, zeven Duim haalende.
De Bek is zwart: de Kruin van den Kop gedekt met glanzig zwarte Vederen,
die taamelyk lang zyn, en welken hy, zo ik geloof, als een Kuif kan opzetten.
De Keel is ook zwart, maar de zyden van den Kop en de Hals in % ronde wit. De
Rug en alle de Dekveders der Wieken hebben, aan haare bovenzyde , een Muis,
vaale Kleur, die donkerer is op de Rug en lichter op de Wieken, en allerlichtft aan
de randen der Vederen by de kanten der Wieken daar die op de Borft leggen, en
boven de groote Slagpennen, welke zwart zyn. De kleinfte Slagpennen , naaft
aan de Rug, zyn daar mede eenkleurig. De Dekveders aan de binnenzyde der Wie-
kenen de Zyden onder de Wieken, zyn wit. leder Wiek heeft, een weinig be-
neden het Knop-Gewricht, een Scherpe Hoornige Spoor. Het Lyf is, tot aan de
Pooten, zwart, doch laager, zo wel als de Dyén, en de Dekveders van de Staart,
boven en beneden, wit. De Staartveders hebben haare bovenfte helften, naaft aan
den Wortel, wit, maar het overige zwart, uitgenomen dat de buiteníte Veders,
aan ieder zyde, wit getipt zyn. De Pooten zyn, tot boven de Kniejen, Veder-
loos, en, zo wel als de Voeten en Klaauwen, geheel zwart, zynde de middelfte
Vinger door een Vliesje aan den buitenften gevoegd. Hy heeft geen agter-Vinger.
Doktor Russe, een Heer die veele Jaaren zyn verblyf gehad heeft te Aleppo;
thans in Londen woonachtig, bragt deezen Vogel van daar mede in ‘t Jaar 1754,

en hadt de goedheid van my hem te laaten aftekenen. Ik acht het de zelfde Soort —

te zyn, als de gene, die ik in myne Vogel-Hiftorie, onder den naam van Zwart-
borftige Indiaanfche Plevier, Plaat XLVI[, aan % licht gegeven heb (f). Ik had
toen de Spooren van de Wieken niet ontdekt, fchoon ik niet twyfel of hy zal de-
zelven gehad hebben: want ik zou ze ook in deeze niet hebben gevonden, indien
er my geen Bericht van gegeven was, eer ik de Aftekening maakte. Myn voori-
ge Afbeelding verfchilt een weinig van deeze , daarin , dat het zwarte Merk aan
den Keel was famengevoegd met het Zwarte aan de Borft, en in *t hebben van een
helderen weêrfchyn op het Zwart, te weeten groenachtig op den Kop en paarsch

aan de Borft, * welk my doet denken, dat de eerfte een Mannetje ware en deeze _

het Wyfje. Ik zou ‘er geen tweede Afbeelding van gemaakt hebben, indien ik
de Spooren niet had ontdekt, die eveneens waren op de beide Wieken. Deeze

Vogel is aan de Rivier, by Aleppo, gemeen. |
P. Lucas geeft, in zyn Reistogt naar de Levant (Ì), een zeer zonderling Be-
richt van een Vogel, dien men op de Nyl vindt, fchynende my dit zelfde {lag van
Vogelen te zyn. Derhalve zal ik, ten pleiziere van den Leezer, % gene hy daar
van gezegd heeft hier invoegen. Deeze Vogel geleek naar een Plevier en was by-
na van die grootte; hy vloog in % ronde en ging in den gaapenden Bek der Kro-
kodillen „ die toen op ’t Water uitgeftrekt lagen, in Opper-Egypte; zynde regt
voor het Vaartuig van onzen Autheur. Na dat zy ‘ereen weinig in waren ges
weeft, flooten de Krokodillen hunne Bekken, en openden ze kort daarna weder-
2» O1;

(*) Pluvialis Alis calcare donatis. Epw. do, II, p.
147. T. 280. Pluvialis Perfica criftata. Briss. 4v V. X ‚ EE
p. 84. Lapwing. Ru]. Alepp. 12. T. rr. Varietas (1) In drie Deeltjes in Duodecimo, gedrukt te
Charadrii Spinofi, Linn. Sy/t. Nar. XII, Gen.88. Sp. z2. Rouaan 1719. Tom, IIL pag. 7.

(}) [Zie het IL. Deer van dit Vogelen-Werk, PL
CLI,

d

he & ma nn ee nt n__n enne
nn TT en en Te DO had ge
,

EN ZELDZAAME VOGELEN, at

om, als om de Vogels uit te laaten, Het Volk verhaalde my , dat deeze Vogels,

> van welken ‘er een groote menigte was, hun Aas zoeken op het gene tusfchen de

>» Landen van deeze Monfters is blyven zitten, pikkende hetzelve daar uit. En, met

s de fcherpe Doorntjes, als een Soort van Spooren, die zy op den top van hunne
‚> Wieken hebben zitten, prikken zy den Krokodil, en plaagen hem zo lang , tot dat

‚> hy den Bek, dien hy geflooten had, weder open doet, om ze uit te laaten; bes

» vrydende dus zig zelf van *t gevaar, waar in zy zig bevonden. Waarfchynlyk

> zyn dit de Vogels, die van Prins Fwrochili geheten worden. Beitar, een Ara-

‚> bisch Autheur, verhaalt dergelyke Hiftorie van een Vogel , doch geeft ’er den

‚, naam niet van op ©’, Alzo ik één deezer Vogelen uit Ooftindie ontvangen heb,
is het gantsch niet ongeloof baar, dat dezelve een Inboorling kan zyn van Opper-

Egypte ‚ ’t welk byna op de zelfde Hemelsbreedte legt.

Peart TILKXL
Vier Snebben van zeer weinig bekende Pogelen,

Deeze Vogelbekken zyn allen van een zeer ongewoon maakzel. De bovenfte
Afbeelding, A, is Levensgrootte; de drie anderen, B, C, D zyn in Afmeetin-

gen tot de helft verkleind, en dus gebragt tot het agtfte deel van hunne Natuur-

lyke grootte. |

De Bek A is, omtrent de hoeken van de Gaaping, zo breed als hoog , maar wordt
zeer fchielyk aan de zyden famengedrukt, en is aan de Punt zeer dun, in * byzon-
der de Onderkaak, welke zo doorfchynend is, dat men, als hy op Papier legt, hee
Schrift daar door kan leezen. Zy is aan beide kanten fcherp, en buigzaam als een
Schilders Mes. De Bovenkaak is korter dan de Onderkaak, en heeft een klein Sleuf.
je, waar van dezelve, even als het Lemtmer van een Scheermes van het Hecht,
wordt ingenomen. De geheele Bek was van een lichte Hoornkleur. |

Deeze geheele Vogel is afgebeeld en befchreeven door den Heer CATEsay, in
deszelfs Natuurbyke Hiftorie van Karolina (*), alwaar hy denzelven noemt Groote
Meeuw met een ongelyke Snebbe, in ’t Engelsch Cutwater, in * Fransch Coupeur
d'Eau, datis Waterfnyder. Hy is van boven zwart, van onderen wit, hebbende
de Pooten en Voeten rood, en de Sneb ook by den Kop rood, maar zwart aan
de Punt. PeTiver heeft ook een Afbeelding gegeven van den Bek van deezen
Vogel ({)» doch hy zegt ‘er niets van, dan dat hy ’er den naam aan geeft van Ka--
rolinifche Vogel met een Mesgelykende Snuit, de Scbeermes-Snabel van Karolina ;
„zie zyne Cátalogus, p. 541. Het is dezelfde Vogel, als welke Ray genoemd heeft
de: Zee-Kraay van Madrafs (1). |

De tweede Sneb, B, behoort tot de Geboornde Ooflindifche Raaf of Rhinoce-
ros-Vogel, welke ik nergens wel afgebeeld heb gevonden. Wat de Geftalte be.
Jangt, daar van behoef ik niets te zeggen, alzo ik dezelve hier, onmiddelyk naat
% Voorwerp, in Tekening gebragt heb. Zy is van eene geelachtige Hoornkleur „
zynde het Grondftuk van de Bovenkaak en de Hoorn of Knobbel , naar den Kop
toe, met rood gewolkt. Het Grondítuk van beiden is omringd met zwart, ge-
lyk ook de Hoorn een zwarte Streep ter wederzyde heeft, en de getande kanten
van den Bek zyn insgelyks zwart, Zelden {luiten deeze Bekken digt, * welk ik

| on=
(*) Vor. Lp. go. Zie het IV.Deer vandit Werk; (4) Gazoph. Plaat 76. Fig. 2,

Pl. LXXX. en myne befchryving Nat. Hijs, IL, D, V. (1) Synops. dvium p. 194. Tab. LL Fig. 53
SruK, bladz. 159. MEE |

WII. Deel, | FE | ad

VERZAMELING van UITHEEMSCHE

onderftel, van derzelver krimping in %-droogen voort te komen. De Neusgaten
ftaan in het Grondftuk van de Bovenkaak, naby de Ooghollen, en de Hoorn is,
aän Zyn Grondfluk, zo dik als hoog. Ik heb by my twee deezer Bekken van de zelf-
de Soort. De ander verfchilt van den hier afgebeelden daarin; dat de Hoorn alleen-
lyk een weinig opwaards draait, zonder eenige buiging agterover , en dat hy den .
top van de Hoorn zydelings meer famengedrukt heeft, Daar aan ontbreeken ook
de zwarte Streepen op de zyden vande Hoorn, en her zwart aan de gehakkelde kan-
ten van den Bek. Ik neemze voor Snebben van Mannetje en Wyfje. Zy zyn
naar de grootte by uitftek ligt, hebbende haare holligheid gevuld met dunne Bee-
nige Hokjes, op de manier van een Honigraat; doch onregelmaatig. Deeze Bek-
ken waren van ’t Eiland Sumatra gebragt en werden my prefent gedaan door my-
nen Vriend Kapitein Isaak WoRrTH, nu eenige Jaaren geleeden. Daar zyn, by
veele befchryvers der Natuurlyke Hiftorie, korte en duiftere Berigten aangaande dee-
zé Vogels, die door den tyd moeten opgehelderd worden (*). |
De Bek D behoort tot een anderen ‘Vogel van het zelfde Geflagt, maar kleiner
en van een verfchillende Soort (f). De Hoorn of Knobbel boven den Bek is, ge-
lyk de boven befchreevene, licht en Spongieus;.naar den Kop toe breed en dik,
maar uitloopende in een dunnen Wigswyzen rand , naar de Punt van den Bek. Over
% geheel $s de Bek bleek Hoornkleur, maar heeft het Grondftuk wan de Onderkaak
een weinig met rood getekend, terwyl dat van de Hoorn en Bovenkaak, beiden,
zwart is, zo wel als de gehakkelde randen der Kaaken. De Punt van de Boven-
kaak, en het end van de Hoorn naaft daar aan, is ook zwart. De Neusgaten zyn
tusfchen den Bek. en Hoorn, digt aan het Grondítuk des Beks geplaatft, Hy is
taamelyk dik, naar agteren, doch op zyde famengedrukt naar de Punt.
PeriveR heeft, in zyn Gazopbylacium, de Afbeelding gegeven van de Boven-
kaak en Hoorn van deezen Vogel, zie Pl, 31. Fig. 1. Hy zegt dat Pater Kamer
Li hem deeze Aftekening, met en benevens zyne befchryving van Philippynfche
Vogels zond, dat nu gedrukt te vinden is in de Verhandelingen der Koninglyke
Societeit, N. 285. Periver heeft ook een Afbeelding, die echter. niet zeer naauw-
keurig is, van den geheelen Vogel aan % licht gegeven in ’ zelfde Werk, Plaat
28, Fig. 6, De Bek, hier door my vertoond, is naar’ Voorwerp getekend. Ik vind
jn de Boeken der Natuurlyke Hiftorie een groote Verfcheidenheid van Bekken. van
dit Ras van Vogelen, fchoon wy naauwlyks iets van de Beeften zelf weeten. Myn
Vriend, de Heer Henry Baker, Lid der Koninglyke Societeit, leende my den
Jaatft befchreevenen. ket je ladk
C is de Bek van een Vogel , ons geheel onbekend. Hy was my geleend door
den verpligtenden Heer FurzER, van New-Inn te Londen, die my verhaalde, dat
dezelve van *t Eiland Sumatra was gebragt, alwaar men ’er een Indiaanfchen naam
aan gaf, betekenende de Wriendelyke Bosch-Vogel : om dat hy de Menfchen voor ge-
vaar befchutte, wanneer zy in de Bosfchen {laapen. Deeze fchynt tot een ander
Geflagt van Vogelen te behooren, dan de twee laatften: want de Knobbel, boven
den Bek, is van eene platachtige verhevenronde gedaante naar vooren , en aldaar

wit=

22

(*) [lk heb deezen Vogel, die de Buceros Rhinoce-
fôs van Linnzus is, in myne Natuurlyke Hiftorie, IL,
Deer, IV, Srux, blade 287, befchreeven en federt
een Sneb of Bek ontvangen van de laat{tgemelde Ge-
ftalte, die naamelyk de Hoorn regt uitgeftrekt, -niet
omgekromd heeft, doch dezelve is van binnen geheel
hol en van buiten zeer fchoon Oranjekleur. De wyd-
te tusfchen de Kaaken geloof ik niet, door uirdroo-
ging en inkrimping veroirzaakt te zyn, om dat dezel-
ven aan de Punt volmaakt in malkander fluiten. Deee
“ze Vogel wordt Faarvogel of Jaar-Vogel in Ooftindie,

of wel te Batavia, geheten, en aaft op Krengen. De
Bek moet van een levendig gefchooten of Versch ge-
dooden Vogel zyn genomen ; anders is dezelve geheel
doodsch van Kleur, en dit kan misfchien de reden
zyn, dat de Bek A geen rood heeft, ’t welk anders
ook natuurlyk is aan den Waterfnyder. }

(1) [Hy wordt betrokken tot den Buceros bicornis
van Linnzus. Syf?. Nat, XIL, Gen. 47. Sp. 1: of Ca-
lao der Philippynfche Eilanden, ook in China voorko=
mende: zie myne Natuurlyke Hiftoriel, D, VL Stuk,
bladz. 283, en de Afbeelding Pl, XXXIIL, Fig. 3.1

EN ZELDZAAME VOGELEN. 3

witachtig : voor % overige rood. De geheele Bek is zeer zwaar, fchynende de
Knobbel vaft Been te zyn. Men ziet het Neusgat in de Afbeelding agter den
Knobbel, De Bek is van eene vuil witachtige Kleur naar de Punt, met eenige
donkere Vlakken, en een weinig gerand aan den top van de Bovenkaak. Het dikke
deel van den Bek, wordt van witachtig, naar den Kop toe, allengs rood, zynde al-
daar taamelyk dik , en met Sleuven uitgegroefd, gelyk de Afbeelding aanwytt, Ik
acht deezen Bek zeer zeldzaam te zyn, als hebbende nooit de wedergaa daar van
gezien, en ik geloof dat dit de eerfte Afbeelding zy, welke ‘er ooit van is aan %
licht gegeven. | |

SSSSSSSSSSHS ESS SSS SESSIES SSS SSS SSS SSS ESE:

P L A A T LXXII,
De Spoorvisch en de Indifche Gattorugine,

Deeze Visfchen zyn hier in de Natuurlyke grootte getekend, en geen van beiden
ìs nog ooit, zoik geloove, in Afbeelding gebragt of befchreeven geweefl. Den
grootften noem ik de Spoorvisch , om dat hy twee zonderling gekamde fcherppunti-
ge Beendertjes of Spooren aan zyne boven-en onderzyde heeft. Na dat ik die
Vischje, dat gedroogd was , in Water had laaten weeken , om het eenigermaate
tot de Kleur te brengen, welke hetzelve in Leven zynde hade, vertoonde het zig
bykans van Kleur als een Haring, te weeten groenachtig langs de Rug en blaauwach
tig bleek paarsch aan de onderzyde. De Spooren kon men, terwyl het Vischje nae
was, regtftandig opzettenaande Rug en Buik, of byna evenwydig met dezelven
nederdrukken. Het heeft aan ieder Zyde een Streep, welke op de Schubben van
den Kop tot aan de Staart gerekend is. Het voorfte van den Kop puilt aanmerke-
lyk uit: de Bek draait een weinig opwaards: de Neusgaten zyn wat boven den Bek
geplaatft. Agter de Oogen, aan ieder Zyde, heeft het een groote Beenige Schub,
welke zig als een Oor vertoont, fchoon zy met de onderzyde aan den Kop is vaft-
‚ gehecht. Derzelver figuur en Straalswyze Tekening, kan men in de Afbeelding

uitgedrukt zien. Het heeft over het geheele Lighaam breede vafte Schubben, die,
met een Vergrootglas gezien, zig allen op dergelyke manier geftraald vertoonen.
De Afbeelding wyft de Kieuwen aan, welke roodachtig zym Van den bovenften
Spoor , bykans tot aan de Staart toe, loopt „ langs het midden van de Rug, een Vin van
dergelyke Kleur. De Staart was, door de droogte, een weinig afgebroken, * welk
ik ’er by gifling heb aangevoegd , toonende de {chuinfe Streep overdwars , wat ik

'er bygedaan heb. Naby de Kieuwen, aan de onderzyde, heeft het twee lange
{malle Vinnen; aan ’t midden des Buiks een paar anderen, die nog een weinigje fmal-
ler zyn; en naby de Leg is de laagte Spoor geplaatft, van welke een enkele Vin,
byna tot aan de Staartvin loopt. De Staart en onderfte Vinnen zyn ook roodachtig.

Het is een taamelyk dikbuikig Vischje. |
_ Het kleinfte Vischje wordt van my Gattorugine Indica geheten, alzo het veel
naar een Vischje gelykr, dat afgebeeld is by Wirrouarsy de Pifcibus, Tab. H,
2 (°), en genoemd wordt Gattorugine V'enetüs (f). Het heeft de Rug boogswys’
krom , met een enkele Vin, langs derzelver midden loopende van den Koptot aan
| | de

_(*) [In't Werk van Epwarps ftaat Tab. II, 2, ’t doch,om de waarheid te zeggen, fchynt het hier afge-
welk men ook in ’t Hoogduitsch nagefchreeven heeft; beelde lang zo veel niet daar mede over een te komen,
doch het moet dus zyn. ] als de naaftvolgende Soort, BrENNrus Superciliofus ge.
‚ (4) (Hier van heb ik in de Natuurlyke Hiftorie, VIL, _naamd, door my aldaar ook in Fig. 2, uit het Werk
SruK,Plaat LX Fig. 1, de Afbeelding uit Witrouen- vanden Heer Gronovmus, in Afbeelding gebragt, en
BY medegedeeld en hetzelve bladz, 230, befchreeven ; as een Indisch Vischje, zo zyn Ed, meldt. }

, - 2 ie Ì 4 '

54 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

de Staart. Aan de onderzyde is het hol of inwaards geboogen. Het heeft geene
of maar zeer kleine Tanden. De onderzyde van den Kop, en de Kieuwen, zyn
getekend met donkere rondachtige Vlakken. De Kieuwen zyn aan de kanten ge-
kamd, en digt agter dezelven, aan de onderzyde, vindt men een paar byhangende.
Koordjes, ieder van welken zig in twee andere verdeelt, die puntig uitloopen. Van
omftreeks het midden des Buiks tot aan de Staart, heeft het een enkele Vin, in
maakzel van de Rugvin verfchillende, gelyk uit de Afbeelding beft zal blyken. De
Staart-Vin gelykt naar die van de Rug. Het heeft ook een langachtige Vin aan
ieder zyde, digt agter de Kieuwen. De zyd-Streepen zyn hoekig gebroken en de
Schubben zo klein, dat men die naauwlyks zien kan met het bloote Oog ; maar op
de zyden vertoont zig een flaauwe intanding met gegolfde Streepen, als in de Af-
beelding. Dit Vischje isop de zyden zeer plat, uitgenomen by den Kop, waar
het meer dikte heeft. Het was in Spiritus bewaard, en hadt een verfleeten Vleesch-
kleur.

De Spoorviseh was my geleend door mynen Vriend, den Heer JosePH AMas;
die my verhaalde; dat dezelve kwam uit de Verzameling van wylen den Schild-
knaap GEORGE HormMEs, in zyn Leven Regifterbewaarder vanden Tower te Lon-
den: maar ik kon geen berigt krygen aangaande de plaats waar hy van daan geko-
men was. De kleinfte Visch behoorde wylen den Heer Doktor MORTIMER, Se-
kretaris van de Koninglyke Societeit, die hem my leende, en verhaalde, dat hy
uit Ooftindie af komftig ware. Dezelve werfchilt een weinig van de Venetiaaníche
Gattorugine , voorgemeld , gelyk men door vergelyking der Afbeeldingen kan
ontdekken.

OSASSSSSSESSSSSSSSSESSS ESS SSSSSSSSSS SS SES
PLA A, Te BAR

De Zee)” Jedermuiis en de gevlakte Acarauna van Brafd,

Deeze Vischjes zyn in de Natuurlyke grootte afgebeeld. De bovenfte Figuuren
ftellen de Zee-Wledermuis in drie poftuuren voor (°). Dezelve vertoonde zig my,
in Spiritus bewaard zynde, over ’t geheel van eene donker bruine of graauwe Kleur.
Ik acht het Schepzel van ’% Geflagt der Rochen te zyn: want het komt my Kraak-
beenig voor. Fig. 1 geeft ‘er een Gezigt op zyde van, vertoonende de Staart in
haare waare Strekking en de Vinnetjes aan derzelver boven- en onderzyde: als ook
den Bek , met de Snuit of Hoorn daar boven. Fig. 2 vertoont de Rug van
het Vischje en Mig. 3 ftelt hetzelve van de Buikzyde voor, alwaar het een paar Vin-
nen heeft, die nagenoeg geplaatft zyn als de Voorpooten in: de Viervoetige Dieren.
In allen komen de twee groote Agtervinnen te voorfchyn, die eenigermaate naar de
Agterpooten der Viervoetige Dieren gelyken. De Huid op de Rug, en in de ge-
heele rondte der zyden, is rauw als Sagryn, met eenige grootere puntige oneffen-
heden; doch aan den Buik is dezelve gladder en zagter dan boven. Het is de Gua-
cucuja van Piso en Wir LouGHBY, en de Zee-Vledermuis van BROWNE (f). De
Afbeelding van Piso is flegt , en geeft valschelyk een Hori{ontaale Staart aan dit Vischje.

De Acarauna , zynde het onderfte Vischje op de Plaat (), is op de zyden nk
| plat,

(*) [Het is de Lophius Vefpertilio van Linneus,
door my genoemd Kikvorsch-Visch en befchreeven
Nat. Hiftorie IL. D. VL Stuk, bladz. 537. Zie Syt,
Nat. XI. Gen. 153. Sp. 2.]

(}) Zie deszelfs Nat. Hijt. van Jamaika, pag. 457.
Tab. XLVIIL Zig. 3.

(4) [Dit Vischje behoort zekerlyk tot het Geflagt van
Chaetodon by Lannseus, en fchynt eene verandering te

zyn van de Zeftiende Soort, als waarmede het in’tge=
tal der Doorntjes van de Vinnen overeenkomt, en te-
vens in de Kleur, die zwart en wit bont is , volgens
Arrepi, hoewel niet geftreept zynde: doch in deeze
Soort komen aanmerkelyke veranderingen voor, gelyk
ik opgemerkt heb, Nat. Zijt. L Deen VIL, Srum, -
bladz, 366. ] Te

EN ZELDZAAME VOGRLEN a

plat, inzonderheid naar de Staart toe, zynde de Kop een weinig dikker, De Bek
is klein; de Tanden zyn lang en zeer dun, de Neusgaten by de Oogen geplaatft,
De Kieuwen, aan ieder zyde, hebben een fcherpen Spoor en een getanden rand,
Het heeft twee Vinnen aan de zyden agter de KKieuwen en een paar kleinere aan
den Buik. Van den Kop tot aan de Staart heeft het een Vin, die in een hoek uit-
loopt, opt midden van de Rug. Her heeft ook een enkele Vin van ’t midden des
Buiks tot aan de Staart, insgelyks hoekig bepaald. Decze Vinnen zyn van ver-
chillend maakzel, en fterker naar den Kop toe dan meer agterwaards, gelyk in de
Afbeelding is uitgedrukt. Het heeft een maatige Staart, die zo wel als de Kop en
* voorfte van het Lyf, met en benevens de twee paar kleine Vinnen, wit zyn, en
de onderfte Vin is wit gerand, de bovenfte van vooren en van agteren wit. Het
agterfte des Lighaams en de Vinnen is van een donker paarsch zwartachtige Kleur.
Om laag, in Mig. 5, is een enkele Schub van dit Vischje by vergrooting voorge:
teld, zynde het bovenfte daar van de Wortel,
zeten heeft. De Schubben zyn zeer ftevig. Het V ischje behoort tot het Geflagt

|

Roels
De Geboornde Visch én de Zee-Knorbaan,

Deeze Vischjes zyn beiden Levensgrootte naar ’ Voorwerp getekend. Het Ge:
hoornde was in Spiritus bewaard, het andere versch toen men hert tekende. Het
eerftgemelde (*) heeft eene langwerpig vierkante figuur, zynde aan de Rug fmalft
en breedft aan den Buik. Het is over zyn geheel bekleed met een dikke ftyve Huid,
zö hard als Hoorn, dien men niet kan buigen. De buitenfte Oppervlakte is door
Streepen verdeeld in zes hoekige Perkjes, die ieder een Sterretje in * midden heb=
ben: zynde overal vaneen donkere Kleur, maar de Oogkringen Oranje. De Bek
is klein, metlange dunne Tanden. Bovende Oogen ffrekken twee Hoornen voor-
waards, en onder aan den Buik twee anderen agterwaards. De verkleinde Afbeel-
dingen A en B, vertoonen het van de Rug- en Buikzyde, om deeze befchryving
mneer op te helderen. Aan ieder Zyde heeft het een Vin; op het agterfte van de
Rug ook eene, en een vierde aan de onderzyde, agter de Navel. De Staart is ook
taamelyk lang gevind, zynde dezelve, zo wel als alle de andere Vinnen, beweeg-
lyk in de holligheden van het Hoornige bekleedzel. Dit Vischje operiende , vond -
ik’er geene Ruggegraat in, gelyk in andere Visfchen, noch eenig ander Gebeente D
jnaar in plaats van dien eenige Kraakbeenige zelfftandigheden, met de Vinnen ge-
meeníchap hebbende en met de Staart, om die te beweegen. Daar is een groote Ver«
fcheidenheid van dit flag van Visfchen.

De onderfte Afbeelding is de Zee-Knorbaan (f). Deez’ heeft den Bek taamelyk

| wyd,

| (®) [Hetzelve behoort tot het Geflagt van Oftracion,

dat thans door Linnzus mede onder de Amphibia gee

plaatft is: zie Sy/?, Nat. XIL p. 409. Het voert by

zyn Ed. den naam van Quadricornis , wegens zyne vier

_Hoornen, in ’t Nederduitsch dien van Koekkoekvisch ,

_Zynde door my niet alleen befchreeven maar ook in Af:

beelding gebragt: Nat. Hift, L,-D, VIII Sr. Bl, 472.)
Vil, Deel,

Pl. LXVIIL, Fig. 4,

(f)-[Cottus Scorpias. Linn. Sy/?. Nat, XIE, Gen.
160. Sp. 5, Zie dezelve befchreeven in myne Natuur.
ljke Hiftorie, 1, D. VIL Stuk, bl. 298, en naar eer
Voorwetp van myne Verzameling afgebeeld, PI, LXI,
Fig. 5, komende zeer wel met deeze Afbeelding os
vereen. ]

26 VERZAMELING van UITHEEMSCHE .

wid, en zonder Tanden: de Oogen zyn fchoon rood: gekringd: de Neusgaten een
weinig voorlyker dan dezelven geplaat(t. De Kop is in ’t midden plattig, maar bo-
ven ieder Oog heeft hy een ry van ‘Tandjes of Verheffingen. De Kietwen zyn
van agteren gewapend met {therpe Hoornige punten, % welk ik onderftel de reden
te zyn van den Latynfchen naam Scorpius of Zee-Scorpioen. Het Lighaam zal bynazo
breed als hoog zyn: want het is eendikke Visch. De onderzyde heeft eene Zilver
kleur, trekkende een weinig naar ° roode: de bovenzyde is donkerbruin’, met zwar-
te Vlakjes gefprenkeld en gewolkt met grooter zwarte Vlakken. Het donkere op de
Rug voegt zig verwardelyk, en als Kamswyze, famen , met de lichte Kleur aan
den Buik. Het heeft een zydftreep van den Kop tot aan de Staart, als ook twee
Vinnen op de Rug, en eene aan den Buik agter de Navel. Deeze beftaan, zo wel
als de Staartvin, uit doorfchynende Vliezen , die geftevigd worden en uitgefpreid
door Graaten, welke Oranjekleurig en zwart zyn. Zo zyn ook de Vinnen agter
de Kieuwen Oranjekleurig en derzelver Graaten zwart gevlakt. Daar is een. paar
fimalle Vinnen of Voelers onder aan het voorfte van den Buik, van eene witachtige
Kleur, welke ieder maar drie Beentjes hebben. Hert Vischje was versch toen ik
het aftekende-en bezig aan’ Kuit fchieten, waar van de Korreltjes of Eijertjes de
grootte van Raapzaad hadden, zeer rood van Kleur. Het was in de Maand. fanua-
ry gevangen. | | 5

Myn verpligtende Vriend, Jorn Fornereir, Med, Doêtor, begunftigde my
met het Gehoornde Vischje, *t welk gebragt was van *t Eiland Madagaskar. Ik heb
tot nog toe niets daar mede overeenkomftig uitgegeven gevonden. WiLtLOuGHBY
ftelt wel, in zyn Werk van de Visfchen, een Afbeelding voor, welke veel naâr
de myne gelykt, doch eene geheel verfchillende Oppervlakte heeft, zynde onregel.
maatig gevlakt. Hy noemt herzelve Pificn/us cornutus. De Zee-Knorhaan was
versch te Londen gebragt, zynde by den Mond van de Rivier de [heems onder
de Sprot-gevangen. Hy fchynt iets te verfchillea var het gene door WirLouGnBy
onder den naam van Scorpaena en Scorpius is afgebeeld (*). Ik heb er de. Afbeel-
ding van ook aangetroffen in een Stel Printen, daar men het Porcellus noemt.

SSS SSS SISSISSISISISISISISISISISSINSSSSSSISSSISISISISISIEË
PE ATEA ME LAREN.
De Groote Kakkerlak en de Gedoornde Krekel of bet Fluit-Infokt,

Deeze beide Infekten zyn naar ° Voorwerp getekend en Levensgrootte in Plaat
gebragt. De Kakkerlak maakt de twee bovenfte Afbeeldingen uit (f), zynde al-
daar van de boven en onderzyde vertoond. De Kop is gedekt met een Soort van,
Schild, dat aan den rand licht bruin gezoomd is, in t midden zwart. Hier van ko-
men twee anderen voort, die aan de kanten ook licht bruin zyn, in % midden don-
ker bruin. „ Deeze hebben de gedaante van korte Wieken en dekken een gedeelte
des Lighaams aan de bovenzyde. Het Lyf of agterfte Deel is roodachtig bruin, en _
beftaat uit omtrent agt Ringen, doch is zeer plat, aan de zyden als een Zaag getand.
De Kop die, uitgenomen de bruine Oogen, zwart is, ziet men alleenlyk aan den
onderkant. De Hoorntjes zyn bynatwee Duimen lang, Her Dier heeft zes rood-
achtig bruine Pooten, ieder van drie Leden, van welken die naaft aan het Lighaam

effen

(°) [Tab. H. 4. en Tab. X. 12, 13, 15 van Wir- rniaamd, aanmerkelyk daar van verfchilt.}
zoücnar zyn hìer door Epwarps aangehaald , waar (4) [Het is weezentlyk een Kakkerlak, behoorende
van deeérfte, onder den naam van Scorpena, eenigs- tot het Geflagt van Blatta by Linneus, hoewel men,
zins gelykt, doch zo wel als de anderen, Scorpius ge- _ hem 'er als onvolmaakt zynde niet aangehaald vindt, }

EN ZELDZAAME VOGELEN. 2%

Ó
effen zyn, de middelften met fcherpe Stekels bezet; de uiterfte of de Voeten, ruig
of Haairig, aan % end met twee fcherpe Klaauwen.

Hert Fuit-lmfekt (*)is, in drie verfchillende poftuuren, laaget op de Plaat ver-
vertoond. De Kop is van figuur als die van een Sprinkhaan; zynde het Bovenlyf
of het Borfiftuk omringd met veele fcherpe Punten; het agterfte of Agterlyf famen-
gefteld uit omtrent tien Ringen, en twee Prikkels hebbende aan zyn end. Het Dier
heeft zes Pooten, ieder van drie Leden: het bovenfte Lid glad en effen: het mid-
delfte met eenige kleine Puntjes, terwyl de Voeten of uiterlte Leden uit rondachti-
ge platte Stukjes beftaan, die dezelven buigzaam maaken, hebbende ieder Voet aan
‘t end twee Klaauwtjes. Het Lighaam is aan de bovenzyde zwart met Oranje-
kleurige Vlakken; aan de onderzyde Oranje, zo wel als de Pooten, die echter een
weinig zwarts aan de Gewrichten hebben, De Hoorntjes zyn bruin (4).

De Groote Kakkerlak was van Karolina medegebragt door wylen den Heer Ca-
'TESBY, die in het Aanhangzel van zyn Natuurlyke Hiftorie van Karolina, p. ro, de-
gelve noemt Blatta maxima fufta peltata, De reden, dat ik hem op nieuws afgebeeld
heb, is de zeldzaamheid van dit Infekt, en dat de Heer CaresgY. in deszelfs Afte:
kening niet al te wel geflaagd is, * welk ik getracht heb te verbeteren. Het kwam
my, nat overlyden van dien Heer; in handen (1

Het Fluic-Infekt was van Santa Cruz in Barbarie mede gebragt doof mynen goe-
den Vriend, Kapt. Jorn DorsoN, die *t zelve my prefent deedt. Ik heb het dien

naam gegeven „om dat het veel gelykt naar een ander Infekt, dat men in Afrika vindt,
en waar van de Ingezetenen Fluitjes maaken, om hun Vee by malkander te roepen.
Deeze beftaan uit het geheele uitwendige bekleedzel van * Infekt, na dar ’er de Kop;
_ Pooten; en *t end van de Staart, afgenomen zyn, en het binnenfte daar uit gehaald;

Zodanige Baften, ten dien einde gedroogd en hard gemaakt, heeft men vinden han=
_gen om de Halzen der Inboorlingen van de Kuft van Afrika, tegenover Madagas=
kar. Ik heb daar van de Afbeeldingen in myne Vogel Hiftorie, Plaat 18, medege-
deeld (@). Ik weet niet tot wat Gellagt van Infekten ik dit laatfte zal huis brengen;
Ik geloof dat hetzelve tot nog toe niet afgebeeld zy noch befchreeven.

BEMI D

wreken aten DORADO ADE BERDE B AD ED EE DAL
P L A A T LXXVL

De Walvisch-Pok met Pobypen, de Zee-Slak, de Haatrige Krab en bet Ko-
| ralljn van gedaante als Haring-Graaten. |

De Letter A, op deeze Plaat, wyfít de Walvisch Pok aan , met een Soort van
Polypen daarop vaft zittende, alles in de Natuurlyke grootte: Figuur B vertoont het
onderfte van de Pok, dat een weinig holrond is: C het Hoofd van een der Polypen
doorgefneeden, om de inwendige deelen van * zelve voor * Oog te brengen (99).

De Schulp van de Pok is zeshoekig, en hecft op de hoeken een. Soort van Py-

| lafters,

_(*) [rfetum Fiftula diëtum, Eow. 40.1. p. tór. heeft die Heet hetzelve inderdaad wat fober getekend

'T. 285. £.3, 4,5. Dit Infekt heeft Linnaus betroke
ken tot het Geflagt van Gryllus, en het is by zyn Ed,
thans Gryllus Locufta Spinulofus, Syft. Nat. XII, Gen.
221. Sp. 5. Ïke noem het derhalve Gedoornde Krekel}
() [Fen opzigt van de Kleur is, in deeze: beide
Infekten, eenig verfchil tusfchen de befchryving en ge-
kleurde Afbeeldingen , doch ik heb de befehryving moe-
ten vol il
_() Pe Sedagte van den Heer Carrsny kan men in
IV. Deer van dit Werk „in Fig. 6. op Plaat CVIII,
afgebeeld vinden, Indien dit het zelfde Infekt is, dan

en gekleurd. ']

(5) [Dit zyn zekerlyk een Soort van Torren. Zie
bladz. 77. in het VL Deel van die Werk en de Af.
beeldingen aldaar Plaat LXXIIL]

(99) [Deeze Walvisch-Pok- is door den Heer Iutn-
Naus betrokken tot het Geflagt van Lepas, en maait
daar van, onder den bynaam van Diadema, de Der-
tiende Soort uit, gelyk ik dezelve heb befchreeven en
in Afbeelding gebragt in myne Natuurlyke Hiftorie, I.
Deels XV. Stuk, bladz, III, enz, Plaar CXVL, Fig, zl

G 2

28 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

lafters, die elk beftaan uit vier Pypen nevens elkander, van boven naauw en ten
deele open, van onderen allengs verdikkende, zo dat zy zig aldaar famenvoegen.
leder Pypje is omgeven met een groot getal Ringetjes of Groef jes, gelyk in de Af-
beelding blykt, en de ruimte tusfchen deeze Pylafters is wel effener, doch niet zon-
der zigtbaare Streepjes, in die ftrekking als de Plaat vertoont. De Schaal is van
eene vuil witachtige Kleur, aan *t Grondftuk breedít en fmaller aan den ‘lop,
alwaar een Opening is, in welker midden zig een Soort van Polypus laat zien, zy-
ne Klaauwen voortbrengende uit het. midden van een Lederachtige zelfftandig-
heid, die de gedaante van de Lub aan een Hembds-Mouw heeft. Daar zyn, behal
ve deezen Polypus, omtrent zeven anderen , oogfchynlyk in Soort verfchillende; die
ieder met zynen Voet vaft zitten rondom de Opening, aan het bovenfte van de
Schaal. Deeze hebben Eyronde Hoofden, met iets dat naar Ooren gelykt , wier
Holligheden doorgaan tot in het Hoofd. De Hoofden zyn aan de Schaal vaft, met
langachtige Steelen of Halzen. By de doorfnyding van zulk een Hoofd, als C aan-
wy{t, ontdekte ik % gene ik denk eigentlyk het Dier te zyn, dat niet fchynt te klee-
ven aan de binnenwand van zyn Hokje, * welk aan de eene zyde een Opening heeft,
waar door de Polypus zyne Klaauwen, Nypers of Voelers, uitbrengt. Deeze Poly-
pen waren van eene donker roodachtige Kleur (*). | |

De Zee-Slak, by D vertoond, is de Schulp van een Zee-Infekt, *% welk wy niet
kennen in een meer volmaakte ftaat (ft). Deeze Schulp of Schaal beftaat uit agt
Deelen of Leden, zofyn van Werk als of zy gegraveerd waren. Van buiten is zy
verheven, van binnen hol, en wanneer het Dier leeft, zo ik denk, in taat om zig
tot een ronde figuur op te rollen. Uitgeftrekt zynde heeft de Schaal de gedaante en
grootte van deeze Afbeelding. De buitenzyde is donker bruin van Kleur, naar t
groene trekkende; de binnenzyde witachtig „ gedeeltelyk blaauwachtig groen ge-
kleurd (1).

De Geftalte van het Haairige Krabbetje, by E vertoond, heeft niets ongemeens:
Ik heb de Staart, die gewoonlyk omgekromd onder’ Lyf legt, uitgeftrekt. Hee
heeft, behalve zyne groote Klaauwen of Nypers, vier kleiner Pooten aan ieder zy-
de. Zyne Nypers hebben de beide deelen, waar mede zy. iets kunnen aanvatten,
gehakkeld, en vertoonen zig gelyk de voorfte Tanden in de Mond, Het is geheel
bedekt met eene zelfftandigheid als fyn Haair of Mos, van eene donkere geelachtig
groene Kleur : maar de tippen van alle de Pooten zyn wit. Dit Krabbetje verfchilt
hier door in gedaante zo weinig van het Mosfige bekleedzel der Rotf@n en Steenen,
die op den Zee-Oever leggen, dat zulks, naar ik my verbeeld, dienen kan, om het
te gemakkelyker te doen aazen op de Wormen en Infêkren, die in het Zee- Wier
huisveften, zonder dat zy het-gewaar worden of tyd hebben om te ontvlugten.

Het Takje Korallyn, by F afgebeeld, fpruit wederzyds van den Hoofdtak uit;
byna gelyk een Haring-Graat , daar het den naam van heeft. Het verfchynt hier
in de Natuurlyke grootte en geftalte. De Kleur is bruin. Men heeft het van % Ei
land van St. Heleen, in de Atlantifche Zee, medegebragt (6).

A is de Balanus Balene van Lister (zie deszelfs Hiftoria Conchyliorum , Tab.

445.)

_') [Zy zyn door den Heer Linnaus aangehaald,
onder den Soortnaam van Lepas durita, Sy/t. Nat. XIL,
Gen. zor. Sp. 19, En door my, onder den naam van
_ Geoorde Langhals, niet alleen in ’t zelfde STUK, bladz,
‚127, befchreeven, maar ook in Fig. 9, op de zelfde
Plaat, en in dergelyke plaatzing , volgens Eris, afge-
beeld. $
(H) ii Chiton aculeatus, Linn. Syl. Nat. XIL Gen.
300. Sp. 3. Zie myne Afbeelding op de zelfde Plaat
Fig. 1, 2. hoewel mooglyk een andere Soort. |
(1) [Gemeenlyk vallen deeze Schaalen wel omtrent

van die grootte, doch ik heb ‘er naderhand een beko«
men ‚ die ongelyk grooter isen door haare omkromming
het denkbeeld van Epwarps, dat het Dier zig daar
mede rond kan maaken, beveftigt. Deeze Schaal be-
ftaat ook, gelyk alle de mynen, uit agt (lukken, zyn-
de by de vyf Duimen lang en anderhalf Daim breed. ']

(S) [Het fchynt overeen te komen mer het Haring-
graat-Korallgn van den Heer Erzis, Sertularia Halsci-
na. Linn. Syft, Nat. XII. Gen. 347. Sp 8: door my
befchreeven , Nat. Hijt.I, Daers XVIL Sruw, blads:

54t.]

EN ZELDZAAME VOGELEN. 29

445») en de Pediculus Ceti 8e. van Stmparn (Zie Philof: Tranfätt. N. 308.) Te-
der van deeze Autheuren heeft ‘er de Afbeelding van gegeven. LISTER , geloof
ik, hade alleenlyk de ledige Schaal gezien en StBBALD {chynt dezelve gezien te heb-
ben, met twee van de Polypen gedroogd daar op. De Oorgelykende deelen nam
hy verkeerdelyk voor Klaauwen, en onderftelde dat de Balanus aan de Huid van den
Walvisch gehecht was met deeze Klaauwen; maar ik geloof, dat al dit flag van
Schaalen aankleeven met haar Grondfteun. Hert Origineel, naar ’ welke myne Af-
beelding was getekend, bevindt zig thans in de keurige Verzameling van den Schild
knaap Isaak Romirry, Lid van de Kon. Societeit, die my met deszelfs gebruik
verpligt heeft. Mer iseen fraay Stuk , in Spiritus geconfêrveerd. Gedagte Heer
heeft 'er een keurlyke Plaat van doen graveeren, welke, zo ik hope, met de naauw-=
keurige befchryving , daar van gemaakt, uitgegeven zal worden, en , het geen ik
hier daar van kortelyk gezegd heb, verre zal te boven gaan.

Het Voorwerp D heb ikin myne kleine Verzameling. Rumeurtus heeft de Af.
beelding daar van gegeven; zie zyne Tiende Plaat, Fig. 4. Hy noemt het Lmax
marina, int Neerduitsch Zee-Slekke, en geeft ’er verder eenige Indische naamen
aan, waar uit ik onderftel, dat men het by de Eilanden van Ooftindie vindt (®. De
myne was op eene Veiling te Londen gekogt. Sega heeft ’er twee Af beeldingen-
van, die men vindt in zyn Kabinet, IL. Deer Plaat LXI, N. 3 en 4. |

Hert Krabberje E was gebragt van de Kaap der Goede Hope, en beruft nu in de
keurlyke en koftbaare Verzameling van myn verpligtenden Vriend, Jorn Forner-
GILL, Med. Doêtor, die het my leende om ’er een Aftekening van te maaken. Het
is, zo ik geloove, nog niet befchreeven geweeft.

SSSSSSSISESSESSESSS SSS ESES SSS
P LL A A T LXXVIL-
De Kleine Moeras-Schildpad.

Deeze Schildpad is in drie poftuuren, en in de Natuurlyke grootte, op de Plaat
afgebeeld, zynde onmiddelyk naar % Leven op’ Koper gerekend en ge-erft. De
Kopis, in de geheele Omtrek der Kaaken en Oogen, van eene roodachtig geele
Kleur; deszelfs Kruin, de Keel en Hals, donker. De Voorpooten hebben ieder vyÉ
Vingers, die fcherp genageld zyn, de Agterpooten niet meer dan vier. Ik acht het
Dier van een tweeflagtigen aart te zyn , alzo het Vinswyze byhangzels heeft aan
alle de Pooten, die over °t geheel, ten ende toe, bedekt zyn met een ruuwe don-
kere Huid. De bovenzyde van de Schaal is verdeeld in dertien fchilden, die allen
ook van eene donkere Kleur zyn. De Omtrek beftaat uit kleine Schildjes, waar
van die naaft aan den Kop en Staart insgelyks donker, die aan de zyden roodachtig:
geel zyn. Het onderfte van de Schaa! is verfcheidelyk van het bovenfte afgefchei-
den, gelyk men uit de Afbeelding beft zal begrypen; zynde daar mede aan de zy-
den famengevoegd , en hebbende twee Leden of Scharnieren; zo dat de Schaal door

dit gedeelte digt geflooten wordt, wanneer de Kop, Pooten en Staart, ingetrokken -
zyn. Het onderfte der Schaal is ook donkerachtig van Kleur, doch aan derì Om:
trek , overal, met roodachtig geel gewolkt. Het Dier heeft een klein donker
Staartje, met een {cherp Hoornig Puntje, waar van het zelve, zo ik geloove , ge
bruik maakt, om , wanneer het langs de {chuinte van Slykerige Banken loopt, zyne
| | | | be-

(*) [Zy vallen ook in de Weftindiën en aan de afrukt, gelykerwys de Piflebedden : des men ze ook

‚_Franfche Kuft, kleevende aan de Rotfen gelykde Le- gemeenlyk Zre-Pisfehedden noemt. ]
paden of Patellen, en zig omkrommende als menge ’er

VAL Deel, H

30 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

beweéging naar believen te maatigen, en zig tegen te houden, door het Staartje
met de Punt naar om laag te keeren. Men zegt dat het, leevende, zeer fterk naar
Moskeljaat ruikt. Ik verbeeld my, dat het een Jong kan zyn, en dat men ’er van
deeze Soort heeft van meef grootte,

Die Schildpadje was, zo ik geloof, tot nog toe niet afgebeeld of befchreeven ;

uitgenomen in het Gentlemans Magazyn van January 1758, alwaar een zeer gebrek-
kelyke Afbeelding daar van gegeven is, welke ik hope dat in myne Figuuren een

weinig zal zyn verbeterd, Het was, uit Penfylvanie, door den Heer BARTRAM,

gezonden aan mynen waarden Vriend den Schildknaap Peter CorLinson, Lid der

Kon. Societeit , die by alle gelegenheden vaardig en gewillig is my te verpligten,

met het gene hem uit vreemde Geweften toegezonden wordt, wanneer het een

Voorwerp is, niet gemeen bekend (*).

SSH SSH
PL A A T _ LXXVIIL

De Gedoornde Haay (}) en de Scherminkel.

De vier Afbeeldingen op deeze Plaat zyn allen in de Natuurlyke grootte naaf %-

Voorwerp ge-etft. De drie bovenften vertoonen den Gedoornden of Doorn-Haay:
in drie poftuuren ; de eerfte van onderen , de tweede van de zyde, en de derde van
boven gezien. Í | |

Het is een Soort van Haay, en, zo ik onderftel, maar pas gebooren, dewyl een
gedeelte van de Navelftreng nog aan den Buik zit. De Oogen zyn groot en puilen

zodanig uit, dat het Schepzel daar mede naar alle kanten heen kan zien, Deszelís

gedaante in ’ algemeen kan beter uit de gezegde Afbeeldingen begreepen worden,
dan uit een Schriftelyke verklaaring. De Rug of bovenzyde is van een blaauwach-
tige of Leykleur, met ronde witachtige Vlakken; de onderzyde eenigszins uit den
rooden wit. Hy heeft zyd-Streepen , die zig van de zyden des Kops tot aan den
Staart uitftrekken „ en dubbelde Neusgaten. De Bek is, gelyk in alle de Hazijen ;,
onder aan den Kop. Zo heeft hy ook vyf Spleeten , ter wederzyden van den
Hals, die voor Kieuwen verftrekken, en kleine Openingen agter de Cogen, zig
als Oorgaten vertoonende. Aan den Buik heeft hy twee paar Vinnen, tu{lèhen wel-
ken , voorwaards , de Navelftreng is geplaatft, ‘en tu{lchen de agterften, die de
kleinften zyn, het Aarsgat. ‘Twee enkelde Vinnen zyn ’er op de Rug, de grootfte
op ’ midden, de kleinfte een weinig agterlyker, by wier Grondítuk, aan de zyde
naar den Kop toe, twee kleine Prikkels voortkomen , die, naar de Vinnen gere-
kend, in de oude Viflchen veel grooter vallen, gelyk men in WirLouguBy’s His.
torie der Viflchen, Tab, B 5, kan zien, Van deeze Doornen, die hem inzon=
derheid van andere Haaijen onderfcheiden, ontleent deeze Vifch zynen naam. De
Huid fcheen zeer glad te zyn, op * Gevoel, doch met een Vergrootglas kon ik ‘er
kleine Korreltjes in zien, welke in ° voortgroeijen daar eene ruuwheid aan kunnen
seeven. De Tanden kon men niet voelen , maar- met een Glas waren derzelver
Pearle, zo wel in de Kaaken als aan % Gehemelte , zigtbaar. Het end van
de Staart is, gelyk in andere Haaijen, van een byzondere figuur. De Vinnen van
de Rug en Staart zyn blaauwachtig met witte Randen. Deeze en alle REE

chen

>_(&) [Dit Schildpadje fchynt van alle Soorten van (f) Mauftelas fpinax. Eow. Av. T. 288. Galeus
den Ridder Linnzus te verfchillen en is evenwel door _Acanthias five Spinax fufcus.. Wir, Johth. 67. „Raz.
zyn Ed. niet tot een byzondere Soort gemaakt, waar- Pifc. or. Squalus fpinax. Lrwn. Sy/î. Nat. XII. Gen,
fchynlyk, om dat de Heer Epwanps twyfelde, of het «131. Sp. 3. Speerhaay. Nat, Bijt. L D, VL Stuk,
ook een Jong ware. ] bladz, 491,

eN ZELDZAAME VOGELEN. 3
fchen van het Haay-Geflagt zegt men (niet Beenig maar) Kraakbeenig te Zyn, ge-
lykerwys de Roch. _ | | 7
__ De onderfte Afbeelding, op deeze zelfde Plaat, vertoont den Scherminkél (*)-
Deeze gelykt zo zeer naar een dor Takje, dat men onderftelt hier door Vogels en
andere Gedierten , die op Infekten aazen, mifleid te worden. Het dikfte Deel;
naaft aan den Kop; waar de zes Pooten geplaatft zyn; is vol van kleine Prikkeltjes
of Doornen, gelyk men aan de Takken van veelerley Heefters én Boomen waar:
neemt. De Kop gelykt naar dien, van een Sprinkhaan, hebbende twee Hoornen.
Het is, over de geheele langte des Lighaams, in Leden verdeeld, maar het teer-
Île Lid, zynde de Staart; is alleenlyk halfrond en hol , vertoonende zig als een
gefchild Takje. Het Dier was van eene groenachtig bruine Kleur, fchoon ik denk
dat zy eerft groener zyn, veranderende allengs met den Ouderdom en Saizoenen H
zo dat zy altoos byna de Kleur hebben van de Aarde, het Gras of de Heefters , op
welken zy leeven. | dee Mn uid,

‚Van deeze Infekten zyn veele verfchillende Soorten , zo wel in de van ouds be-
kende Wereld als in Amerika. Periver heeft, in zyn Gazopbylacinm;, Tab. LX.;
een Afbeelding gegeven die van de myne verfchilt, vaneen Dier, dat hy noemt
een Kleine Brafhaanfche Pennefchaft-Sprinkbaan, aldaar Arumatia genaamd. Dee
ze was groenachtig, met gevlakte Pooten; het Lyf als een Berken-Twygje, lang
en dun. Ook heeft MaRCGRAVIUS, in zyne Nat. Hliftorie van Brafil; twee ver-
fchillende Soorten van dit Infekt uitgegeven; ziep. 251. |

De origineele Onderwerpen, naar welken de Afbeeldingen op deeze Plaat gee
maakt zyn, waren in Wyngeeft overgebragt van de Kaap der Goede Hope en wor:
den thans bewaard in het Kabinet van den waardigen Heer Jorn FOTHERGILL 3

Geneesheer te Londen: | |

Pe HT RE PRN

Jongen van den Grooten Zee: Hond of bonte Haay CH.

De Afbeeldingen zyn op de Plaat onmiddelyk naar % Voorwerp gefneeden , ei
in de Natuurlyke grootte aan °t licht gebragt, De twee bovenften onderftelt men
de grootte van den Vifch te Zyn, wanneer hy flegts weinige Dagen oud is: de on-
derften vertoonen het Schepzel by * uitkomen uit het Ey, van welks inwendige dee:
Ten nog een gedeelte door de Navelftreng daar aan vaft zit. Mi ll

De Zee-Hond is een kleiner Soort van Haaijen. Ik meen hem in * Britfche Ka.
naal , alwaar onze Zeelieden hem Sea-Dog heeten, gezien te hebben. De Huid
fchynt die te zyn, welken onze Kaftemaakers en anderen gebruiken om hun Werk,
in % polyften, den laatften eifch te geeven. De bovenzyde of Rug is vari een
bruinachtige Kleur, bont gemaakt door zwartachtige Baaren overdwars ; die orire-
gelmaatig zyn gebroken: de Buikzyde is geheel wir. Hy heeft van de Oogen rot
de Staart zydftreepen , welken men echter niet zeer duidelyk kan zien, De Oogen
puilen niet uit, gelyk in de laatft befchreevene, ‘ook is de Bek zo ver niet onder den
Kop geplaatft. De Neusgaten loopen tot in den Bek door , en vyf Spleeten aan
ieder zyde van den Kop ftrekken voor Kieuwen, Op de Rug heeft het Schepzel
| | ee | twee

*) [De hoort ze t het Geflagt va mator vulgari 4 /
ode ie Bf NeR poen ven pe Wen dee pn Cl
de eerfte of tweede Soort, en fchynen deeze Onge- Ariftorelis. Ron, Pift. 380. Geen, Pifs. 168, Squa-
_vleugelde de Maskers te zyn van de zogenaamde lus Canicula, Linn. Sy? Nat. XIL Gen. 131, Sp. 8.
Spookjes.] - ni zl Nat, Hit, 1, D, VL, St. bladz. sos.

32 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

twee enkelde Vinnen, de eene agter de andere: aan den Buik zyn twee paar Vin-
nen, tuflchen de agterften van welken het Aarsgat geplaat{t is. Bovendien heeft
het een enkelde Vin aan de onderzyde, naby de Staart, welke Vin van een byzon-
der maakzel is, beft uit de Afbeelding te kennen. «Alle de Vinnen hebben donkere
Vlakken, Het Ky is met een daar uit komend Vifchje afgebeeld, Het heeft een
Hoornachtige zelfftandigheid en is bruinrood van Kleur, naar een Beurs gelykende,
platachtig en aan de kanten fcherp. Het tegenwoordige fchynt eenigen tyd in Zee
gezworven te hebben, als bezet zynde met witte Koraalachtige Korftjes. De
Huiden van de kleinften deezer Vifchjes waren kennelyk ruuw op ’ Gevoel; hunne
‘Tandjes zeer fcherp , beftaande uit verfcheide ryen, gelyk die der Haaijen. Het is
een Kraakbeenige Vilch (*). |

Deeze Vifchjes waren overgebragt van de Kaap der Goede Hope, en bevinden
zig thans, in Liqueur gezet, in de Verzameling van Dr. Jorn Forrrraur. Het
is de Catulus major vulgaris van WiLouargy , waar van men een Afbeelding
vindt in deszelfs Hiftorie der Villchen, ‘Tab. B. 4. Maar, alzo ik ’er verfcheider-
ley Gezigten van gegeven heb, benevens het Ey en Jonge Vifchje, hope ik tot
deszelfs Hiftorie iets te zullen bygevoegd hebben. Alzo mendit Schepzel aan de
Brittifche Kuften, zo wel als aan de Kaap der Goede Hope vindt, mogen wy on-
derftellen, dat hetzelve ook voorkomt in de meefte Zeeën van de heete en koude
Lugtftreeken. |

P L A A TT LXXX.
De zwarte gekroonde of gekapte Gier CF

Dit is een zeer groote Vogel, overtreffende de grootte van den gemeenen Arend
ongevaar een derde deel, Hy heeft den Bek langer dan de Arend, zonder hoeken
aan de kanten van de Bovenkaak en naar de Punt toe van een zwartachtige of don-
kere Kleur. Deszelfs Grondítuk is met eene licht blaauwachtige Huid, het Wafch
genaamd, bekleed, en daar in ftaan de Neusgaten. De Kop en een gedeelte van
den Hals, zyn dunnetjes gedekt met korte Donfachtige Veeren, Afchgraauw van
Kleur, doch wit rondom de Oogen en aan de Kaaken. De Oogkring is van een
donkere Hazelnooten kleur. Hy heeft een rondachtig Toupet of Kuif, af komende
van het agterfte des Kops. Het laagfte van den Hals is omringd met lange loffe
Veeren, die Afchgraauw zyn, maakende een foort van Kraag , waar in de Vogel
zyn Kop terugtrekt wanneer hy in rufte is of flaapt: zo dat men alsdan den Kop
naauwlyks kan zien. De overige Pluimagie, die het geheele Lighaam bedekt, is
van een donkerbruine of zwartachtige Kleur, uitgenomen eenige weinigen der klein=
fte Dekvederen van de Wiek, die witte Tippen hebben; zynde de onderzyde lich-
ter gefchaduwd dan de Rug en Wieken; de Pooten en Voeten gedekt met blaauw-
achtige Schubben; de Vingers, die zwarte Nagels of Klaauwen hebben, aan %
Grondftuk met een Huid vereenigd. De Veders der Schenkelen zyn lang en los,
en bedekken fomtyds de Pooten t'eenemaal. j

De Zwart en wit bonte Indi(che Slang, daar onder bygevoegd, is omtrent veer-

| tig

() [Meer Soorten van Haaijen zyn ’er wier Jongen hangen, is in de Uitgezogte Verband. IX, Deel
zulk een Byhangzel hebben, dat zekerlyk het Dooi- bladz. 485, Plaat. 62, een fraaije Afbeelding aan t
jer is van het Ey, waar door zy gevoed worden: ge= licht gebragt. |_ ] \
Iyk in een der mynen blykt, weinig meer grootte (}) Valter niger criftatus. Epw, 4v. IL, Tab. 290:
hebbende, roodachtig van boven, daar het zo groot p. 171. Vulur Arabicus, Brrss. Av, App. 29. Vul-

is als een redelyk Hoender-Ey. Van de Haaijen- tur Monachus, Linn. &/£, Nat. XII. Gen, 4x
‘Tasjes en hoe zy in de Zee Boompjes aande Kaap Sp. 4.

zwart (f).

EN ZELUDZAAME VOGELEN. 33

tig Duimen lang. Hy heeft een donker witte of Roomkleur; en is voorziën met
gesendertig zwartachtige Ringen of Banden om het Lyf, behalve de zwarte met-

ken op den Kop. Zyn middellyn is, op *t dikfte, anderhalf Duim. Op de Rug

heeft hy een aanmerkelyke fcherpte overlangs. De Staart is ftomp en rondachtig,

met het end vier Duimen van de Navel af. Hy heeft kleine Schubben aan de bo-

venzyde, zynde die aan den Buik halfcirkel-vormig.

De Gier werdt te Londen, in * jaar 1757, onder andere Beeften en Roofdie-
ren ‚ publiek vertoond, Ik kon van de plaats zyner afkomtft geen Berigt kry-
gen, dan van den Man, die hem vertoonde, en deez’ zeid’, dat hy uit de Woefty-
nen van Arabie kwam; doch op hun zeggen is geen {taat te maaken. Het fchyne
my een tot nog toe onbefchreeven Vogel te zyn. . Ik meen ’er een van deeze Soort,
nu twee of drie Jaaren geleeden, by den Hertog van Cumberland in Windfor-Park ,
gezien te hebben. In GesNers Nomenclator , in de eer{te Rang der Vogelen,
Pag. 4» is onder de Arenden een Vogel afgebeeld, die een Kuif heeft op het ag-
terfte van den Kop; doch in andere opzigten van den mynen verfchillende is.

De Slang was uit de Ooftindiën overgebragt, maar ik kan niet zeggen van welke

byzondere plaats of Landftreek. Hy behoort den Heer SCLATER , Drogift, in

Newgate-Straat, te Londen, die my met het gebruik van deezen en andere Indifche
Slangen, welke in Wyngeeft geconferveerd waren, verpligt heeft. In SrBa’s Na-
tuurlyke Hiftorie vind ik drie Afbeeldingen van Slangen, na genoeg van * zelfde

Soort ; ziel, Deer, Pl. LIL £, 4. en U. Deer PL, IX. £, 3. PL, LVIIL £ 2.

kl DET EE Leien
BREA AT LXXXI,
De Moeras-Havik *) en Rietvogels.

De Afbeelding van den Havik is zeer verkleind: want zyne Wieken, uitgefpreid,
hadden drie en een half Voeten vlugts ‚ en van de punt des Beks tot aan het end van
de Staart was-de langte twee Voeten.

De Bek is van een blaauwachtige Kleur, zynde de kanten van de Bovenkaak op
de zyden gegolfd. Hy heeft aan % Grondftuk Oranjekleurig Wafch , waar in de
Neusgaten geplaatft zyn. De Oogen zyn ook met een Oranjekleurigen Huid om=
ringd. By de Neusgaten en aan de hoeken van den Bek, heeft hy zwarte Haairen
of Borftels. Van den Bek door de Oogen loopt een zwarte Streep, die by den Kop
wat blaauwachtig is. Van de Neusgaren komen witte Streepen af, die langs de
zyden van den Kop nederbuigen, en zig onder den Keel vereenigen. Onder ieder
Oog heeft de Vogel ook een wit Plekje. Het overige van den Kop, de Hals en
Borft , zyn van een donker bruine Kleur, met eenig mengzel van wit op de Kruin
van den Kop. De Rug, Wieken en Staart, zyn ook donker bruin. De Staart

„heeft vier dwarfe Baaren van een zwartachtige Kleur ; maar de Stuit en de Dekve-

ders aan de bovenzyde zyn wit. Een gedeelte van den Borft, Buik, Schenkels en
Dekveders onder aan de Staart , hebben eene roodachtig geele Kleur. De Pooten
en Voeten zyn gedekt met Oranjekleurige Schubben; doch de Klaauwen zyn

‚ De Mannetjes Rietvogel, die op den Bòom vertoond wotdt, is zwart, uitgeno-
men een geelachtig roode Vlak in de Nek en dat de Dekveders van de Wieken en
| Stuit

(*) [Deeze is dóor den Heer Linnmùs thuis ge. (t) [Het verfchil; dat men zo hiet als elders tus-

__ bragt tot den Ringftaart, Pygargus, (Syft. Nat. XII. fchen de Kleuring en de befchryving vindt, is den

p. 129.) waar van de befchryving in myne Nat, Hit. Duitfchen Afzetter te wyten, Ik volg den Engelfchen
] .

_ 1D, IV. Sruk, bl, gar; Ter van den Autheur, }

Vl, Deel,

34 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Stuit wit zyn. De Bek is Loodkleurig en de Pooten zyn bruin, Het Wyfje, ofs
der des Haviks Pooten afgebeeld, is aan de bovenzyde bruin, en van onderen wit=
achtig met geel gekleurd, hebbende den Bek Vleefchkleurig en de Pooten bruin.

De Moeras-Havik is gegraveerd naar eene Tekening, die ’er in Peníylvanie naat
% leven van gemaakt was, en my door mynen verpligtenden Vriend, den Heet
Wirriam BARTRAM, een Inboorling van dat Land, toegezonden. De Rietvo-
gels zyn even de zelfden, als die CarersBy_ Ry//vogels noemt, welken men afge-
beeld en befchreeven kan vinden, in het IL. Deel zyner Hiftorie van Karolina, p:
14. (*). De Heer BARTRAM zegt, dat de Havik de Moeraflen in * Zomer-Sai-
zoen veel bezoekt, en aldaar aaft op Rietvogels, Kikvorfchen, Slangen; Haagdis-
fen, en wat dies meer is. Zy vertrekken van Penfylvanie in % aankomen van den
Winter. « Vindende deezen Havik niet door CATESBY of eenig ander Autheut be-
fchreeven ; wilde ik de gelegenheid niet laaten voorbygaan, om ’er de Afbeelding
van te geeven. Hoewel ik den Vogel zelf niet gezien heb, meen ik groote reder
te hebben om te denken, dat de Heer BARTRAM Zeer naauwkeurig in zyne Afte-
kening zo wel als in Zyne Kleuring zy. Ik heb veelen van Zyne ‘Tekeningen met
de Natuurlyke Voorwerpen vergeleeken, en die met dezelven zeer overeenkomftig
bevonden. De Ryftvogels zyn tot fieraad in de Plaat gebragt, en in % klein geko-
pieerd naar de Afbeeldingen van CaTesBY, hoewel zy in poftuur daar van verfchils
len. - Zy zyn een weinig grooter dan een Leeurik:

id Pol Ar Ad LEEK d
De Geringde Pappegaay en de Blaauwkoppige He

De eerftgemelde maakt de bovenfte; de laatfte de önderfte Afbeelding op de Plaat
uit. Beiden zyn zy; in alle opzigten; van een zelfde gedaante en maakzel; en zou-
den miffchien wel Mannetje en Wyfje kunnen zyn (6). De grootte is als die van een

Wilde Duif. Zy hebben beiden de Bekken geheel rood; de Oogkringen Oranje- …

kleurig ‚ en een {mal Vleefchkleurig Wafch aan het Grondftuk wan den Bek ; waar
in. de Neusgaten geplaat{t zyn. Rondom de Oogen hebben Zy ieder ook een klein
Plekje van Vleefchkleurig Vel. „De Pooten en Voeten zyn in beiden Afchkleurig.
De Ring-Pappegaay heeft de Kruin en zyden, des Kops groen. Een zwarte Streep
loopt by hem van de Onderkaak een weinig nederwaards, verdeelende zig dan in
twee Streepens die, agterwaards om den Hals draaijende, een zwarten Ring rond-
om denzelven maaken, welke van agteren bykans geflooten is, Aan het agterfte van
den Hals, of inde Nek , boven deeze Zwarten Ring; Zyn de Veeren Hemelfch=
Blaauw „ en daar onder loopt een baar of Band van roode Vederen. Het Lighaam is;
zo wel boven als beneden Groen, hoewel van ondere wat lichter als van boven;
doch de Rug en bovenzyde der Wieken zyn donkerer en wat blaauwer groen. De
Slagpennen en Dekveders naaft daar boven, aan de binnenzyde der Wieken ; zyn

Muisvaal;
Vlak op de kl
van de Staart is b

einfte Dekveders, aan de buitenzyde der Wieken. De bovenzyde
laauwgroen, de onderzyde donker geel of Olyfkleur, De mid-
} delfte

(*) [Des is dan, zo wel het Mannetje als het Wyf- D. IV. Stur, bladz. 244. Zy zyn door den Heer
id in t Eerfte Deel van dit Werk Pl. Linneus ook daat t'huis gebragt, Deeze Soort is aan-

je, ook afgebee 5 4
KXVIIL onder den naam van Karolinifchen Ortolaan of _merkelyke verandering onderhevig. ]
(6) [Dit zou ik echter naauwlyks denken, alzo ik

Ryfroogel, en aldaar zeer omftandig befchreeven. ]
het Wyfje van een Ceylonfchen groenen Ring-Pappes'

(}) [Deeze beiden fchyneù te behooren tot den |
gaay thans levendig bezit, dat geen het minfte He-

Pfittacus Alexandri, Linn. Syfì. Nat, XIL Gen. 45.
Sp. 14; door my de Gekraagde geheten, Nat. Hifi, 1, _melfchblaauw op den Kop heeft. }

de kleinfte Dekveders licht blaauwachtig groen. Hy heeft een roode'

es
-

EN ZELDZAAME VOELEN 33

delfte Veders waren dertien Duimen lang. Ey worden trapswvyze korter naar de

zyden. '

“De Blaauwkoppigt Pappegaay heeft den Kop geheel en al van een fchoone He-
melfchblaauwe Sleur. In andere opzigten komt hy met den befchreevenen over-
een, zynde geheel groen. Daar die een.roode Vlak op de Wiek heeft, heeft dee-
ze een geele. Ook is de bovenzyde van de Staart blaauwer; en de kanten der groo:

te Slagpennen trekken naar ’ blaauwe,

Beide deeze Vogels waren, met een der Schepen van onze Ooftindifche Koin:

__Pagnie; levendig te Londen gebragt. De eerfte, zegt WirrouGHBy, is de Pap-
_pegaay (Afittacus) der Ouden, en de eenigfte dien men in Europa gekend heeft;

van deù Leeftyd van Alexander den Grooten tot aan dien van Nero: zie zyne Vo-
gelbefchryving, p; 115. De Blaauwkoppige is de eenigfte, dien ik van dit Soort
ooit heb gezien, en daaris;, zo ik geloove; te vooren geen Af beelding of befchry-
ving van gegeven. Beiden heb ik ze naar de leevende Vogels afgetekend. Daar
komt dikwils uit Indie een andere Soort van Geringde Pappegaay , welke naauwlyks
in eenig opzigt van de hier befchreevenen, dan alleen in grootte, verfchilt. Zyne

‘grootte, naamelyk, gaat die van een Merel niet te boven. Ook ontbreekt hem de

_roode Vlak opde Wiek, Een deezer laatften zag ik ten huize van den Schildknaap

GEORGE SHELVOCKE; te Greenwich:
SOS Ssseesssssssssssssss sss SSS «0
PL A A T LXXXIIL
De blaairò gekruinde en de Goudiwiek-Parkiet (5).

Deeze Vogeltjes zyn beiden in de Natuurlyke grootte afgebeeld en ontniddelyk
naar t Leven opde Plaat gegraveerd. |
_ De bovenfte Afbeelding vertoont de Blaauw gekruinde Parkiet. Deszelfs Bek en
het Wafen; dat het Grondftuk bekleedt, is zwart: de randen van de Bovenkaak
gehoekt. Het heeft een klein Plekje naakte Huid rondom de Oogen: De Kop eni
Hals zyn Broeh; en op de Kruin van den Kop is een ronde Vlak , van eene fchoon
blaauwe of Saphier-Kleur. In ’% laagte van de Nek heeft het een Oranjekleurig;
Maantje; waar door de Hals van de Rug wordt afgefcheiden. De Rug, Wieken;
Borft, Buik , Schenkels, de Dekveders onder de Staart en de Staart zelf, zyn
groen. De Slagpennen zyn dan haare ‘Tippen, Zo wel van buiten als vän binnen ;
donker; de inwaardfe Baarden derzelven Hemelfchblaauw; de Dekveders der Wie-
ken aan de binnenzydelicht groen. De Keel is fchoon rood of Bloedkleùrig, zo

_wel als de Stuit en Dekveders van de Staart. Op *t midden van de Rug is een geele

Vlak. De Pooten en Voeten, die van figuur zyn als in andere Soorten van het
Pappegaaijen-Geflagt, zyn van een zwarte of donkere Kleur. De Staart beftaat uit
twaalf Veders van gelyke langte. Zy is aan de onderzyde blaauwachtig en van bos
ven door de roode Dekveders byha geheel bedekt. É |

De Goudwiek- Parkiet van de onderfte Afbeelding heeft den Bek, zo wel als den
Huid rondom het Oog, witachtig, en een aanmerkelyken hoek ter wederzyde vari
de Bovenkaak. Deszelfs Pluimagie, uitgenomen eenige Veders der Wieken; is
geheel groen ; doch aan de onderzyde lichter en donkerer op de Rug: het welk, zo
Re ik

*) [De eerfte wordt door den Heer Linmseusbes Ridder het Parkietje van Epwarbs, in het Í, Deet
trokken tot zynen Pfittacus Galgulus (Syt, Nat. XII, van dit Vogelwerk , Pl. XII, afgebeeld, betrekt. De
Gen. 45. Sp. 46,) dien ik in de Natuurlyke Hiflorie, _andereis zyne Pfistacus Chryfopterus (Ibid. Sp. 44) door
bladz. 270; heb befchreeven ; en waar toe. ook de ON Brisson Dfittacula Alis deauratis geryteld.)

2

36 VERZAMELING van UITHEEMSCHE
ik geloove, in alle groene Pappegaaijen en andere Vogelen plaats heeft. Omtrent
vier van de Slagpennen , die op de vier buitenften volgen , zyn van een fchoone
Goud- of Oranje-Kleur , zo wel als de eerfte ry der Dekvederen boven deeze Pen-
nen, en eenigen, ter wederzyde van de Goudkleurigen , hebben haare buitenfte
Baarden fierlyk donker blaauw. De Tippen der grootfte Pennen zyn donker. De
binnenzyden der Slagpennen zyn donker blaauw , uitgenomen die der Gouden, wel
_ ke geel zyn. De eerfte ry der binnenfte Dekvederen is donkerer blaauw, en de
kleinfte Dekveders zyn donker: de Pooten , Voeten en Klaauwen, van een lichte
Vleefchkleur.

De eerft befchreeven deezer Vogelen kwam van het Eiland Sumatra in Ooftindie;
en werdt my, wel gedroogd zynde, prefent gedaan , door een Heer, die myn
Vrind was , welke hem van daar hadt medegebragt. Het is een der kleinfte en
fraaifte Vogelen van het Pappegaaijen-Geflagt, die my ooit voorgekomen zyn. Ik
heb het thans in myn kleine Verzameling. Zekerlyk was het nog nooit befchree-
ven. Het andere Vogeltje behoorde aan een der Heeren van de Admiraaliteit, dié
hetzelve, geftorven zynde , door een Knegt my thuis zondt. Ik denk dat het ook
uit Ooftindie af komftig zy; doch ik kon daar geen zeker Berigt van krygen. Het
is, zo ik geloove , tot nog toe door geen Autheur afgebeeld of befchreeven. De
Huid daar van heb ik bewaard.

PeL:A AT, EXXXIV.
De Vogel Dodo genaamd (*) en de Guinzefibe Bis.

De Dodo is een groote Vogel, naar ik denk van de derde grootte; als men den
Struisvogel neemt voor een van de eerfte en den Kafuaris voor een van de tweede
grootte. Deeze Afbeelding is in *t klein gekopieerd naar een Schildery met Olie-
verw van de natuurlyke grootte. In % Origineel is hy omtrent dertig Duimen, hoog :
de Bek, in zyne grootfte langte, negen Duimen, De Oogen zyn in * Grondftuk
van de Bovenkaak geplaatft, |

De Bek, die krom is aan *t end gelyk een Pappegaays-Bek, heeft gene zwartach-
tige Kleur, doch met een weinig Roods boven den tip aan deszelfs kromte. Om:
trent de Neusgaten heeft hy verheffingen. De helft, naaft aan den Kop, is van
een lichte Afchkleur en de Oogkring witachtig. De Vedertjes op de Kruin van den
Kop loopen famen en voegen zig aan den Bek in een hoek, dus de vertooning van een
Kalot maakende. De geheele Vogel, uitgenomen de Wieken en Staart, is Afch-
graauw, aan de bovenzyde donkerer, aan de onderzyde lichter. « De Borft is bykans
wit, en de Veders omtrent de buiging der Schenkelen zyn byna zwart. De Staart
is zeer hoog geplaatft, en de Veders daar van, die witachtig zyn, verheffen zig.
De grootfte Pennen of Veders der Wieken zyn geelachtig wit; de Dekveders wit
met zwarte Tippen en de kleinfte Dekveders, op den rand der Wieken, Afchkleu- -
rig. De Pooten en Voeten, die dik en fterk zyn, vindt men gedekt met een Schub-
bige geele Huid, Ieder Voet heeft drie Vingers die voorwaards {taan en eenen ag-
terwaards gekeerd, allen met zwarte Klaauwen. Tot vliegen, geloof ik, is hy on-

bekwaam ({).
De

(*) Dodo Avis. Eow. Av. II. T. 294. p. 179. Ra- blad. 320, Didus ineptus. Sy/%. Nat. XII. Gen, 97.
phus. Briss Av. V. p. 14. Cygnus cucullatus. NieremB. Sp. 1.
Nat. 231. Warr. Ornith. 107. T.27. Ray. Áo. 37. (f) [Zie de uitvoerige befchryving van deezen Vo-
Gallus Gallinaceus peregrinus. Crus, Exot. 99. T. ro. gel, op de aangehaalde plaats van myne Natuurlyke-
Oreur. Muf. 23. T. 13, p. 5. Struthio cucullatus. Syt. _ Miftorie.
Nat, X. p. 155. Dod- Aars, Nat. Zijt. I, D, Vs Stuk,

EN ZELDZAAME VOGELEN: ch

De Guineefhe Big (*), iets grooter dan onze Engelfche Inkhoorn , heeft Tan-
den als van een ÍKonyn en kleine ronde Oortjes. Daar zyn vier Vingers aan ieder
van haare Voorpooten en drie aan ieder Agterpoot. Zy heeft in * geheel geen
Staart. De Sleur is meeft wit; doch zy zyn meer of min met een Wortel geele
Kleuren Zwart, in eene groote verfcheidenheid, getekend, komende geen tweè
‚derzelven in Tekening overeen, Zy worden tar omtrent Londen geteeld en opge-

voed als de Konynen.

De Origineele Tekening; naar welke deeze Print van den Dodo gegraveerd is,
was in Holland gefchilderd naar een leevenden Vogel, dien men van * Eiland Mau-
ritius in Muropa gebragt had, in de tyden van den vroegften Vaart op de Ooftindiën,
over de Kaap der Goede Hope. Deeze Tekening was in bezitting van wylen Sir
HAns SLOANE , tot aan zyn dood , en vervolgens my in handen gekomen zynde;
heb ik die, als een groote zeldzaamheid, overgegeven in het Brittannich Kabinet.
De gedagte Hiftorie van de Tekening had ik van dien Heer en van wylen Dr. Mor-
TIMER , Sekretaris der Koninglyke Societeit. Prso heeft, in zyn Werk (de Indie
utrinfgue Re Naturali,) twee Afbeeldingen van den Dodo, die naar deeze zelfde
Tekening gemaakt zyn. Zie een kleine Figuur , op Koper gegraveerd, in * mid-
den van zyn Tytelprint, en een grootere, in Hout gefneeden, in ’ V. Boek, p.
71. Hy noemt hen Dronte of Dod-Aars. CHARLETON geeft ‘er, in zyn Onos
mafticum ‚ den naam aan van de Monnik-Swaan van ’t Biland Mauritius, [nu J/e de
France.) Het is de Gallus Gallinacens peregrinus , of Uitheemfche Kalkoen van
Crusius en de Cygnus cucullatus of gekapte Zwaan van NieREMBERG; welke Au-
theuren een en ’ zelfde Hout{nee-Plaatje in hunne Werken gebruikt hebben. Wir:
‘LOUGHBY, door wien de Print van Piso gekopieerd is; noemt hem de Dodo. Hy
is door HeRBERT in zyne Reizen, die te Londen in ’ jaar 1677 gedrukt zyn, op
bladz. 282, 283 afgebeeld en befchreeven. Dewyl myn Afbeelding veel grooter dan
eene der te vooren uitgegevene is, heb ik de kleine deelen duidelyker kunnen uit-
drukken:

Het Guineefch Biggetje, dat by ons een zeer bekend Diertje is, heb ik flegts by
den Vogel gevoegd, om een regt denkbeeld te geeven van deszelfs grootte. Het
is naar t Leven getekend. Het wordt door MARCGRAAF de Cavia Cobaya van Bras
fil genoemd. Lie zyne Afbeelding p. 225. - % Is twyfelachtig of Guinée in Afrika
\ den Braûil de plaats van deszelfs natuurlyke af komft zy.

Be Ak TRONEN
De Kuraflöufche Paauwies én die, welke mèr Cufto noemt.

Deeze Vogels zyn zeer veel kleinder dan natuurlyk afgebeeld, als byna met eer
Kalkoenfe Hen in grootte overeenkomende. Naar ’t Leven zynze getekend; de
\Kuraffaufche, Fig. 1, door my zelven; de Cufco, Fig. 2, door een Heer, die in
dienft was van den Hertog van Portland, |

Alzo de eerftgemelde (}) in de meefte opzigten gelyk is dán de andere ,-
gal ik alleenlyk melden, waar in zy daar van vetfchille. De Bek is aan de Punt
zwart en heeft een geel Wafch. Boven den Bek, tuflchen de Neusgaten, heeft

zy

(*) Porcellus Guinéenfis. Epw. 4u. T. 294. f‚ 2, (1) Avis Curaflao diëta. Eow. dv, IL, p. rêr. T.
Mus S. Cuniculas Americanus &c. Ray. Quadr. 223. 295. f. ft. Galliná Indica & Gallas Indicus alius. Aipr.
Jonsr. Quadr. zór. T. 63. f, 6. Mus Porceilas. Linn, Orniéb. p. 332, 333- Ars. Áv. II. p. 31, 32. Crax
Syft. Nat. Gen. 24. Sp. 1. Guinee'ch Biggetje, Nat, Curaflous, Briss. Av. oo. Crax globicera, Linn. Syyts

Hift;L D.I. Stuk, bladz, 439. Nat, XIL Gen. zoe, Sp. 4:

38 VERZAMELING van UITHEBMSCHE

gy een hard en ronden Knobbel, die geel van kleur is, en op den Kop een Kuif
van lange zwarte Veeren, welke met de Punten voorwaards gekeerd zyn. Zie
een der Kuif- Vederen, in de Natuurlyke grootte, op den Voorgrond van de Plaar:
De Staart is niet met Wit getipt. In andere opzigten komen deeze Vogels overeen.
De Hen van deeze foort verfchilt van den Haan daar in, dat er de Knobbel op den
Bek aan ontbreekt en dat zy de Veders bruin, zwart en Afchkleurig bont heeft;
met dwarfe Streepen: anderen zyn geheel roodachtig bruin met veele Verfcheiden-
heden, gelyk gemeen is in Huifelyke Vogelen. Sloane heeft, in zyne befchryving
van Jamaika, Vol, II, p. 302, Tab. 260, deezen Vogel, dien hy noemt Gallus Jn-
dieus &c. Hy zegt daar, dat de Staart niet meer dan twee Duimen lang zy: indien
men tien Duimen leeft, zal het nader aan de waarheid komen, (Zie de Ontleed:
kundige befchryving van deezen Vogel in de Vertoogen van de Koninglyke Aka-
demie van Parys, Tom. IL het 1, Deel, pag. 223.) Sir Hans SLoane heeft alle
de Autheuren opgeteld, die voor zyn tyd over deezen Vogel hebben gefchreeven.
Ik tekende hem naar ’t Leven, ten huize van wylen den Heer Cartes WAGER; _
te Chelfea. Men moet in aanmerking neemen, dat geen van deeze beide Vogelen
de Knobbels op hunne Koppen hebben in het eerfte Jaar.

De Cufto (*) heeft zyn naam van den Knobbel boven den Bek, welke veel naar
een Amerikaanfehe Noot van dien naam gelykt (f). [Ook noemt men hem de Paay:
wies met den Steen: want] deeze Knobbel is van eene fchoon blaauwe Kleur, [‚ ges
lyk een Saphier,| zo wel als het Grandítuk van de Bovenkaak des Beks, die
voor ° overige rood is en de Oogen, hebben roodachtig bruine Kringen. De ge-
heele Vogel is glanzig git zwart, met een blaauwen en purperkleurigen weerfchyn,
uitgenomen het onderfte van den Buik, de Dekveders onder de Staart en de tippen
der Staartvederen, die allen wit zyn. Hy heeft de Pooten en Voeten gedekt meet
een Schubbige Huid, van eene donkere Vleefchkleur. |

Of deeze laatft befchreevene in Soort de zelfde zy met den voorgaanden Vogel;
kan ik niet volftrekt bepaalen. Ik weet dat hy by ons zeer zeldzaam is in vergely=
king met den Kurafläufchen, die gemeen voorkomt in de Menageriën van onzen
Adel, Liefhebbers zynde van Vogelen. Ik heb maar een enkelen Cufco- Vogel,
in alle myne BEA gezien, en wegens het verfchil der Knobbelen, zo wel
in grootte als in figuur en Kleur, zo wel als om dat de een zo aanmerklyk gekuifd is
en de ander in % geheel geen Kuif heeft, denk ik eer, dat zy in Soorr verfchillen,
De Cufco is de Pauxi van NIERENBERG, de ander is de Mituporanga van Marc-
craar. De luatfte is by verfcheide Autheuren afgebeeld, maar die, welke den
Cufco befchryven, geeven ‘er geene Afbeelding van. Dus denk ik, dat deeze de
eerfte zy, die daar van aan % licht/komt. Hy is in bezitting van den Hertog van
Portland, maar, dewyl hy zig opeen Luftplaats van zyne Genade, ver afftandig
van Londen, bevondt, gedoogden: myne bezigheden niet, dat ik ’er zelf een Af-

tekening van maakte.
Ne dns eld

P LA A TuPEKXXVE
De kleine Eofler.

Deeze Vogel is hier in de Natuurlyke grootte voorgefteld. De Bovenkaak is
| | don-

(*) Avis Acsjou, Enw. do. IL p. x8r, T. 295. wel eenigszins naar Cachou of Catsjou te gelyken,
„2. Pauxi Heun. Mesic. 56. Nier. Nat. 234. Wit. welken naam men in t Nederduicfch aan de Acajou-
Orn, 114. Gallina Indica alia. Arprov. uts, Phafianus Appelen geeft, naar wier Noot dit Uitwas eeniger-
Crax Mexicanus. Briss. dv. L B. 303. Crax Pauxi, maare zweemt; te meer, om dat dezelve buiten aan ,

Ke den Appel zit, gelyk Kd is. Zie myne Nat, Hijt.

Linn. Syt. Nat. XII. Gen. roo. Sp. 5
_() [An ’t Engelfch Cusbew- Bird, Dat woordfchyot IL D. IL Srux, Fr, IX,

EN ZELDZAAME VOGELEN. 39

donker of zwartachtig; de Onderkaak donker aan de Punt en naar den Kop toe geel.
Omtrent de hoeken van den Bek heeft hy eenige korte Haairtjes en een lichtachti-
gen Ring rondom het Oog. De Kóp, de bovenzyde van den Hals, de Rug,
Wieken en Staart, zyn allen van een roodachtig bruine of Tegelkleur, veranderen-
de in * geheel niet in de Schaduwen der Vederen; gelyk zy doen in onze Engelfche
Lyfters. De onderzyden van de Wieken en Staart zyn Afchgraauw, uitgenomen
dat de inwaârdfe Baarden der Slagpennen naar de Schaften toe witachtig zyn. De
Keel, digt onder den Bek, is witachtig en de Borft geelachtig met donkere Vlak-
ken. De Buik, Dyéën en Dekveders onder aan de Staart, zyn wit, met Afchgraauw
een weinig gefchaduwd: de Pooten, Voeten en Klaauwen, Vleefchkleur. |

Ik ontving deezen Vogel, te gelyk mert een kleiner foort van Lyfters dien ik be-
_voorens reeds aan ° licht gegeven heb (*);-van myn goeden Vriend den Heer
Wirr. BARTRAM van Philadelphia in Penfylvanie; met Berigt, dat zy ’er in
April komen en den geheelen Zomer blyven, aldaar broedende en de Jongen op-
brengende. CaresBy heeft hem in zyne Natuurlyke Hiftorie van Karolina, Vor. I.
p. 31, afgebeeld, doch ‘er geene befchryving van gegeven. Hy zegt alleenlyk ,
__dat dezelve, in geftalte en Kleur, overeenkomt met den Zing-Lyfter, en ’er flegts
in grootte van verfchilt , weegende niet meer dan twee en een half Loot; hoe-
wel ik, denzelven daar mede vergelykende, reden vondt om ’er een geheel ver-
fchillende befchryving vante geeven. Volgens dien Autheur blyven zy in Karolina
het geheele Jaar, huishoudende in digte Boffchen en Savaanen: maar. zy zingen
niet. Sir HANs SLOANE noemt deezen Vogel eenvoudiglyk een Liyfter, en zegt
dat zy zig onthouden in de Boflèhen op de Gebergten, enz. Of het een 'Trekvo=
gel zy dan niet, daar maakt hy geene melding van, (Zie zyne Nätuurlyke Hifto-
rie van Jamaika, Vor. Il. p. 305.) Die ver daar van Noordwaards gaan zyn Trek-
vogelen. Dewyl Penfylvanie zeer koude Winters heeft, kunnen zy het daar niet
houden; maar in *t Klimaat van Karolina, veel verder Zuidwaards, zyn de Winters
zagt gefioeg voor dat Gevogelte; om ‘er te kunnen blyven:

seosssesesssscessesssessensssssssssEsssÏ
PL A A T LXXXVIL
De Penfylvanifche Leeurik en de bruine Chineefche Paauw-Og Kapel,

De Leeurik en de Kapel zyn beiden Leverisgrootte getekend en op de Plaat ori

iniddelyk naar de Natuurlyke Voorwerpen gegraveerd. |
De Bek van den Leeurik is fcherp gepunt en dun, en van een zwartachtige Kleur,
uitgenomen een weinig Geel aan *t Grondftuk van de Onderkaak. De Kop, Nek
en Rug; zyn van eene vuil donker bruine Kleur. Een zwartachtige Streep loopt door
het Oog en een Tegelkleurige daar boven: de Oogleden zyn ook licht gekleurd en
het Oog is donker. De Wieken en Staart zyn donker bruin; doch de Veders heb-
ben licht bruine randen en tippen, en de binnenzyden der Wieken zyn Afchgraauw,
De buitenfte Veders; aan ieder zyde van de Staart, zyn wit: de twee naaft daar aan
hebben witte Tippen. De onderzyde des Vogels, van den Bek tot aan de Staart; is
licht roodachtig bruin, met donkere Vlakken; gelyk de Afbeelding doet zien. De-
Pooten, Voeten en KKlaauwen , zyn donker bruin. Hy heeft een langachtige
Klaauw of Spoor vanagteren , maar korter, zo ik meen „dan in degewoone Leeurik. Het
byzondere in deeze Vogel is, dat; de Wieken digt geflooten zynde, de derde Slag-

pen,
(*) Zie Praar XLI. pag: 48, in het VIL Dez rn Werk,
Ee

40 VERZAMELING var UITHEEMSCHE

pen; van het Lighaam af gerekend, tot aan den tip van de Wiek reikt; % welk
een beftendig Kenmerk is van her Geflagt der Kwikftaarten. Hoewel deeze Vogel
zo veel gelykt naar eenigen der bekende Leeurikken, ben ik nogthans, by naauw-
keurig onderzoek, verzekerd geworden, dat het een Soort is, nooit te vooren af
gebeeld of befchreeven. Hy is aan Europa en Noord-Amerika gemeen. Ik heb
hem in de nabuurfchap van Londen aangetroffen,

De Bruine Chincefche Paauw-Oog-Kapel (*), heeft de bovenzyde fterk donker=
bruin. De bovenfte Wieken hebben ieder een groote zwarte Vlak of Oog, bevat-
tende twee kleine witte Vlakjes en ten deele omringd zynde met Oranjekleur. De
Onderwieken hebben kleine zwarte Vlakken aan den omtrek van den Rand met licht
en witachtige plekjes in *t midden. De onderzyde van de Kapel is donker, trekken-
de naar Roozekleur en germengeld met helderer en donkerer deelen, hebbende ook
eenige kleine donkere Ringetjes.

Ík ontving den boven befchreeven Vogel van den Heer Wirt. BARTRAM van
Penfylvanie, die my berigt gaf, dat zy zig aldaar het eerfte in de Maand Maart, op
haar vertrek Noordwaards, vertoonen en dat men ’er in 't end van Mey geene meer
gewaar wordt. | |

SSS SESSIES EESTE ESSE sss Ee
POLS A Ar Dd KAN.
De Goudkruinige Vliegenvangers , Mannetje en yfje CE).

_ Deeze Vogeltjes zyn in de Natuurlyke grootte afgebeeld, en onmiddelyk naar %
Leven op de Plaat gegraveerd. as
Het bovenfte, dat ik onderftel het Mannetje te zyn, heeft een dunnen Bek; die
zwartachtig is of donker van Kleur. Daar loopt van den Bek door het Oog een
breede zwarte Streek en daar boven is een {mal wit Streepje. De zyden van den
Kop en Keel, beneden die Streek, zyn wir. Het agterfte vanden Kop, de Nek
Rug en Dekveders boven de Staart, zyn blaauw of Leykleur, met donkere of zwar-
tachtige Vlakken langs het midden der Vederen heen. De Borft is zwart, met een
kleine mengeling van Graauw. Op de Kruin des Kops is een helder gecle Vlak.
De zyden der Borft, onder de zwarte Baar, en de Stuit, zyn insgelyks geel, de
Veders der Wieken zwart met graauwachtige randen, De binnen zyden der Wie-
ken zyn graauw. De tippen der Dekvederen en de Slagpennen naaft aan de Rug,
zyn wit. De Staart, die zwart is van boven, beftaat uit twaalf Pennen, gelyk in
alle Vogeltjes van dit Geflagt, voor zo ver ik ze waargenomen heb: zynde de bin-
nenfte Baarden van de drie buitenfte Vederen wederzyds met witte Vlakken gete-
kend. De Buik, Schenkels en Dekveders onder aan de Staart, zyn wit; doch
met Zwart geplekt aan de zyden van Borft en Buik. De Pooten, Voeten en Klaau-
wen, zyn donker of zwartachtig. |

Het Wyfje verfchilt van hect Mannetje daar in, dat het bruinachtig is op de Rug,
Wieken en Staart, daar het Mannetje blaauw is of zwart , en dar ’er de zwarte
Streek door het Oog aan ontbreekt, zo wel als het zwarte Merk op de Borft.
In alle andere opzigten komen Zy overeen. Daar de Vederen van deeze Vogeltjes
uitwaards wiet zyn, zyn zy zwart aan haare Donsachtige deelen, binnenwaards, by
de Schaften.

ee

‚(*) [Papilio Nympbalis Leda heeft de Ridder Lin- (t) Mufcicapa Aureo vertice, Mas & Foemina, Eow.
Naus deeze Kapel genoemd en het onderfcheid van Av. p. IL, p. 187. T. 298. Motacilla Coronata. Linn.
Mannetje en Wyfje, zyns oordeels, aangetoond. Zie Sy/f, Nat. XI, Gen, 114. Sp. 21,
Sy/t. Nat. XIL. Gen. 23r, Sp. sr.)

Jkt }

EN ZELDZAAMDE VOGELEN” dài

Zy waren my insgelyks door mynen Vriend, den Heer Wir. BARTRAM, uit
Penfylvanie toegezonden; die zegt, dat zy aldaar, in Voorjaar, Zuidwaards van
daan komen, en zig maar drie of vier Dagen laaten zien, aazende op Infekten;
gaande dan verder Noordwaards voort, alwaar hy onderftelt dat zy hunne Zomer-
wooning veftigen, om hun Geflagt voort te planten: keerende voor den Winter
naar warmer ÍKlimaaten te rug. Hy hadt eenigen van de Wyfjes geopend, en
daar in Knobbeltjes van Kijeren;, iets grooter dan Raapzaad, gevonden. Ik denk

dat menze, zonder fchroom, voor tot nog toe niet befchreeven Vogeltjes mag
houden.

SSSSSSSSSESSSSSSSESSSSSES TS SE SESSIES ESE SSS EE
Bere vl Att ERKEND

De Goud-gewickte Vi liegenvanger (*) en de Chineefabe Schildpad- Kapel,

die gevlakt is.

Deeze Vogel en Vlinder zyn beiden onmiddelyk naar *t Leven op ’ Koper gete:

kend en ge-etft, in de Natuurlyke grootte.
De Vogel heeft den Bek zeer regt, fcherp gepunt en zwart van Kleur. Van den
hoek des Beks, om het Oog heen, loopt een breede zwarte Streek, waar boven
en beneden witte Streepen zyn. De Keel, van den Bek tot aan de Borft, is zwart:
De Borft, Buik, Schenkels en Dekveders onder de Staart ; zyn wit. De Kruin van
den Kop is helder geel. De Nek, Rug, Stuit, en de kleine Dekveders der Wie-
ken, zyn van een licht blaauwachtige Ley- Kleur. De Slagpennen en bovenzyde
van de Staart, Zyn donker Afchgraauw. De uitwaardie Baarden van de eerfte ry
der buitenfte Dekvederen van de Wieken, zyn geel; zo wel als de tippen der Vede-
fen naaft daar boven; welke te famen eene fchoon geele Plek maaken op ieder Wiek:
De binnenfte Dekveders der Wieken zyn wit en de Slagpennen van binnen licht Afch-
graauw, met witachtige randen. Van onderen is de Staart Afchgraauw , met witte
Vlakken op de inwaardfe Baarden der buitenfte Vederen aan ieder zyde, De Pooten
en Voeten zyn donker. Atak | '

De Chinceföbe gevlakte Schildpad-Kapel, daar nevens afgebeeld, heeft in % alge.
meen een roodachtige Oranjekleur, mert geel en zwarte olingers aan den rand uit=
gemonfterd. Door het midden van ieder Wiek loopt een zwarte Bedding, gevuld
met witte Vlakken van een ovaale figuur. Daar zyn ook eenige andere Vlakken en
Schaduwingen van Zwart op de Wieken, beft in de Af beelding na te gaan. Alzo
de onderzyde van deeze Kapel weinig verfchilt van de bovenzyde, dan dat zy flaau-
wer gekleurd is, heb ik nagelaten daar een Afbeelding van te geeven. Ik acht het
Voorwerp nog niet befchreeven te zyn. te

Den boven gemelden Vogel heb ik ontvangen van mynen Vriend, den Heer
WirL. BARTRAM, die verhaalt, dat zy in de Maand April in Penfylvanie verfchy-
nen, doch alleenlyk op hunne paflägie naar het Noorden, blyvende ’er maar weinig

Dagen. Men neemt waar, dat zy op Infekten aazen, ‘Tot nog toe was dit Vogel:

tje, zo veel ik weet, niet afgebeeld of befchteeven. |
wt | | PLAAT
(*) Mafcicapa Alis Aureis, Epw. dv. Il, p. 189. PL

299. Motacilla Chryfoptera. Linn. Sy/t, Nat, XII. Gen, rra, Sp. 2e;

VIII Deel, L

42 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

P L.A A TT: XC

De zwart gekeelde Groene Vliegenvanger en de swart en witte Boomkruiper. _

_ Deeze Vogeltjes zyn beiden ook op de Plaat onmiddelyk naart Voorwerp, en in
de Natuurlyke grootte, gegraveerd, |

_De bovenfte Afbeelding vertoont den Groenen Vliegenvanger (*). Deeze heeft
den Bek dun, zeer puntig en zwart: de zyden van den Kop en een gedeelte van den
Hals, zyn fchoon helder geel. De Keel, van den Bek tot aan de Borft, is zwart.
De Kruin van den Kop, de Nek, Rug, Stuit, en de kleine Dekveders der Wieken;
zyn Olyfkleurig groen: de Wieken en Staartveders donker Afchkleur of zwartachtig
graauw. Alzo de tippen der twee voornaamfte ryên van Dekvederen wit zyn, ont-
{taan daar uit twee witte Baaren dwars over de Wiek. De Slagpennen naaft het
Lighaam zyn witachtig gerand; de Dekveders aan de binnenzyde der Wieken wit.
De Slagpennen hebben ook de kanten van haare inwaardfe Baarden wit. Drie der
buitenfte Staartvederen, aan ieder zyde, hebben witte Vlakken op haare inwaardfe
Baarden. De Borft, onder den zwarten Keel, is geelachtig. De Buik, Schenkels
en Dekveders beneden aan de Staart, zyn wit. Het Vogeltje heeft donker bruine
of zwartachtige Veders onder de Wieken, gemengeld met het Wit aan de zyden
van het Lyf. De Pooten en Voeten zyn donker. j /

De Zwart en witte Boomkruper (f), die de onderfte Afbeelding op de Plaat is,
heeft den Bek, Pooten en Voeten, zwart. Wan den hoek des Beks, beneden her
Oog; flrekt zig een breede zwarte Plek Vederen uit, die boven en onder omringd
is met een witte Streep, loopende boven het Oog en daar boven is wederom eer
zwarte Streek, De Kruin des Kops is wit; de Keel zwart; de Nek, Rug en
Stuit, wit, met groote zwarte Vlakken langs het midden der Vederen heen. De
Wieken zyn zwart, doch hebben de tippen van de twee voornaamfte tyen der
Dekvederen wit, ’t welk Baaren dwars over de Wiek maakt. De Slagpennen naaft.
aan de Rug zyn ook met Wit gerand; de overigen Afchgraauw met de kanten der
inwaardíe Baarden wit, zo wel als de binnenfte Dekveders der Wieken. De Onder
zyde, van de Borft tot aan de Dekveders beneden aan de Staaft, is wit, doch op de
Borft en aan de zyden des Lighaams met Zwart gevlakt. De Staart is zwart, met
de kanten der Vederen graauw en aan de onderzyde Afchgraauw; hebbende dé
binnenfte Baarden der buitenfte Vederen witte Vlakken.

De Heer Wir. BARTRAM, van wien ik deeze Vogeltjes ontving, zegt, dat
de Groene Vliegenvangers door de Provincie van Penfylvanie, maar eenige wet
nige Dagen in de Maand April, Noordwaards trekken en in hunne voortgang op ln-
fekten aazen. De Zwart en Witte Boomkruiper komt ’er ook in April, doch blyft
‘er den geheelen Zomer, en fchynt ’er dus te broeden. Hy aaft op Vliegen,
Spinnekoppen, Rupfen en andere Infekten, vertrekkende Zuidwaards tegen ° aanko-
men var den Winter. |

Deeze twee zeldzaame en fierlyke Vogeltjes, die ik geloof nog niet befchreeven
te zyn, waren my geheel onbekend, tot dart ik het pleizier had, dezelven van den
Heer BARTRAM te ontvangen, die my op den zelfden tyd verpligtte met veertien
Amerikaanfche Vogels meeftal niet befchreevenen, voegende daar by eenige korte
Berigten en Waarneemingen dezelven betreffende, in een Brief gedagtekend Penfyl-
vanie, Juny 1756. Alle deeze Vogelen zyn in dit Tweede Deel van myne Nalee-
zìngen in Plaat gebragt. PLAAT

(*) Mufcicapa viridis Gutture nigro. Enw. 4v. IL, CH) Cerchia nigra & alba. Epw. Av lbidem,.
p. 190. T. 300. d :

nd

eN ZELDZAAME VOGELEN, 43
esesersreesesessssvssrsnssessnsmsssTn
PT AE BEK |
De Roodkeelige W liegenvangers , Mannetje en Dyfie *).

Deeze beide Afbeeldingen, waar vän de bovenfte het Mannetje is, zyn ook; in
de Natuurlyke grootte, naar *t Voorwerp op de Plaat gegraveerd. |

Het Mannetje heeft een dunnen zwarten Bek; de Kruin van den Kop is geel.
Daar is een zwarte Plek, gaande van den hoek des Beks onder het Oog. Het ag-
terfte van den Kop of de Nek is zwart. De zyden des Kops, van den Keel af; als
ook de Buik, Schenkels en Dekveders onder aan de Staart, zyn wit. Het laatfte
van den Keel of begin van de Borft, is van eene donker roodachtige Kleur; welke
zig verdeelt en onder ieder Wiek voortloopt (f). De Rug, Stuit en bovenzyde der
Wieken, zyn van een zwarte of donkere Kleur, de Veders met licht geelachtig
groen gerand, uitgenomen de kleine Dekveders der Wieken, die geheel donker
zyn. De twee voornaamfte ryen der Dekvederen zyn fterk witachtig getipt, maas
kende dus twee lichte Baaren dwars over ieder Wiek. Aan de binnenzyde der Wie-
ken zyn de Dekveders wit, en de Slagpennen Afchgraauw. De Staart is zwartach-
tig van boven, hebbende de buitenfte Veders witte Vlakken op haare binnenfte Baar-
den. De Pooten en Voeten zyn zwart. |

Het Wyfje verfchilt van het Mannetje daar in, dat het geen Zwart agter aan den
Kop, geen donkere Vlakken op de Rug en naauwlyks eenig Rood aan de Borft
heeft. In andere opzigten zyn zy nagenoeg even eens gekleurd.

Deeze Vogeltjes heb ik ook van den Heer BARTRAM ontvangen, die zegt, dat
gy Penfylvanie in de Maand April bezoeken, doch aldaar niet broeden, maar eeni-
ge weinige Dagen op Vliegen, Spinnekoppen en andere Infekten gedaft hebbende,

hunne vlugt Noordwaards neemen en dat mehze dan den geheelen Zomer niet meer

ziet. Ik ftel vaft, dar zy nog niet befchreeven waren.
cesosvessssegsssssssssssssssssseeStsr SEE
WEE ARABE 1d he DN ROR |
De Kleine blaauw graanwe Wiiggenvangers, Mannetje > If je (G).

Deeze zyn ook in Levensgrootte met hun Neft, alles naar de Natuur in Plaat ge-
bragt. De bovenfte Afbeelding is het Mannetje. Dit heeft den Bek zwart, uitge-
nomen de Onderkaak , die roodachtig is aan zyn Grondftak. De Kruin en zyden
van den Kop; de Nek, Rug, Stuit en bovenzyde van de Staart, zyn allen Ley-
kleurig blaauw , Van de Neusgaten , boven de Oogen tot aan het agterfte des Kops,
loopt een geboogene zwarte Streek, en de Oogleden zyn wit. De buitenzyde der
Wiek is bruinachtig Afchgraauw , hebbende drie of vier van de kleinfte Slagpennen,
naaft aan de Rug, witachtige Randen. De binnenfte Dekveders der Wieken zyn
witachtig; de Slagpennen aan de binnenzyde Afchgraauw; de. Randen van derzel-
ver inwaard(e Baarden licht of witachtig. De twee buitenfte Veders, aan ieder zyde
| van.

(*) Maufcicapa Gutture rubro, Mas & Foemina, kleurige Zyden aan dit Vogeltje toefchryft.
Epw. 4o. II. p. 193. T. 3or. Motacilla Penfylvanica. (5) Mafcicapa parva fubceerulea, Mas & Femina.
Linn. Sy/l. Nat. XII. Gen. 114. Sp. 19. Epw. 4v, IL. p. 194. T. 3o2. Motacilla coerulea, Linn.
(f) [De Heer Linneus is zekerlyk door afgezette Sy/i. Nat. XII, Gen, 114, Sp. 43.
Plaaten bedroogen geweeft, wanneer hy fegts Bloed- L
2

44 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

van de Staart, zyn wit, de derde heeft alleenlyk een witte Tip. De geheele onder-
zyde, van Bek tot Staart, is wit: de Pooten en Voeten zyn zwart. zh

Het Wyfje, dat de onderfte Afbeelding is, verfchilt van het Mannetje daar in,
dat ‘er de zwarte Plek boven’ Oog aan ontbreekt; dat het de bovenzyde der Staart
even zo graauw als de Wieken heeft en de Randen der Slagpennen, naaft aan de
Rug, donkerer dan het Mannetje. Voorts komen zy in alle opzigten overeen.

Deeze Vogeltjes met hunne Neften ontving ik van mynen verpligtenden Vriend,
den Heer Wir. BARTRAM, die zegt, dat zy in Maart in Peníylvanie van %
Zuiden komen, en in April hunne Neften beginnen te maaken, van Knoppen of
Spruiten van Boomen , Dons van Planten, en wat dies meer is. De buiteníte Rok
van dit Neft is een plat graauwachtig Mos, dat zy van de Rotfen vergaderen, en de
binnenfte Voering is Paardehaair. Zy blyven ’er den geheelen Zomer, doch ver-
dwynen tegen *t aankomen van den Winter. De onderwerpen van deeze Plaat acht
ik nieuw te zyn; alzo ik geene Afbeeldingen of befchryvingen, die met dezelven
overeenkwamen, heb kunnen vinden,

SSSSSSSSSISISSSSISI SS SIS SSS SI SSS ES SSS SSSSSSES
PS AvA Af OT

De Kruisbekken, Mannetje en yfje (*).

Deeze Vogels zyn in de Natuurlyke grootte afgebeeld. De Tekeningen zyn
Origineel en op de Plaat onmidelyk naar % Leven gemaakt. De Bovenkaak loopt aan
de Punt kruislings over de Onderkaak, in fommigen aan de regter, in anderen aan
de flinkerzyde. \ ik we |

De bovenfte Afbeelding ftelt het Mannetje voor, welks Bek, die redelyk dik en
fterk is, een donkere of zwartachtige Kleur heeft. Het Oog is van een donker
Hazelnooten-Kleur. De Kop, Hals, Borft, Rug en Stuit, zyn volkomen rood:
de bovenzyde van de Staart en Wieken geheel donker of zwartachtig, doch de :
randen der Slagpennen en Staartvederen trekken een weinig naar’ roode. De bin-
nenzyde der Wieken en de onderzyde van de Staart, zyn Afchgraauw. De Schen-
kels, het Onderlyf en de Dekveders beneden aan de Staart, zyn witachtig , met ee-
nige donkere Vlakken: de Pooten en Voeten van eene bruine Vleefchkleur.

In het Wyfje, dat de onderfte Afbeelding vertoont, zyn de Bek, Oogen, Poo-
ten en Voeten, volmaakt in gedaante en Kleur met die van het Mannetje overeen-
komftig. De Kop, Hals en ’ Lighaam, zo wel onder als boven, zyn geelachtig

roen, gelyk dat van den Groenling (Chloris): de Stuit is hoog geel, naar * Oran-
je trekkende: de Zyden van den Kop en de Keel zyn Afchgraauw; het Onderlyf en
de Dekveders aan de Staart, van eene witachtig Afchgraauwe Kleur, met donkere
Vlakken: de Wieken en Staart aan de buitenzyde donker Afchgraauw, doch van
onderen wat bleeker. |

Deeze Vogels hebben zig onlangs, in de Jaaren 1756 en 1757 naamelyk, by
groote Vlugten in de nabuurfchap van Londen vertoond, Zy bezoeken ons niet re-
gelmaatig en beftendig, in bepaalde Saizoenen, maar veel eer toevallig, om rede-
nen die wy niet weetren. Somtyds ziet of hoort men ’er niet van, verfcheide Jaaren
agtereen. Onlangs ontving ik ’er een uit Groenland, die door de W alvisviflchers
was gevangen. Hier uit onderftel ik, dat her een Vogel is, aan Noord-Amerika zo
wel als Europa gemeen: want ik heb waargenomen, dat de meefte zo wel Land- als

Water-

(*) Loxia Mas & Femina. Epw. Zo. IL. p. 106. reg. Sp. 1. Kruisbek Kernbyter, Nat, Zijt, 1, D, V.
‚ T. 303. Loxia Authorum, Lun. Sy/?, Nat, XU. Gen. Srux, bladz. 498,

BN ZELDZAAME VOGELEN. 43

Watervogels , die deeze hooge Noorder Breedte bezoeken; zig onveffchillig over de
minder Noordelyke deelen van Europa verfpreiden. WirLovorsr zegt, p. 248,
dat hy drie Loot weegt. Hen, dien ik levendig in een Kouwtje hield, hadt de zwaarte
van vier Loot en een half vierendeel Loots. Tegenftrydig met de meefte andere
Vogelen verfchillen zy met elkanderen in Kleur: want ik heb ’er veelen gezien en
bevonden, dat de befchryving van den eenen niet voltrekt zou overeenkomen miet
die van een anderen. Zy hebben wel de zelfde Kleuren, groen, rood, donker en
Afchgraauw , maar op verfchillende wyzen met elkander gemengeld, en dit maakt
de algemeene Hoofdkleur uit. Uit een groot getal van deeze Vogelen, heb ik hier
twee gekoozen, die ik oordeelde beft het oogmerk der Kleuring te zullen uitdruk-
ken; alzo zy de grootfte uiterften van verfchil vertoonen. By ons komen zy veél
op de Pynboomen en aazen op het Zaad der Pyn-Appelen. Over eenige Jaaren ont-
ving ik een Brief, van wylen den Hertog van Richmond, met den Vogel Dikbek
genaamd: hoewel ik nu twyfel of deeze laatfte, (die in het Vierde Deel van myne
Vogel -Hiltorie, p. 228, ingevoegd is) niet veeleer tot de Loxia of Kruisvink be-
hoore (*). Zy zyn door de meefte Autheuren , die van: de Vogelen gehandeld
hebben, befchreeven en afgebeeld; |

SISSI ESS SSS SISSI ES EES SESSIES ESSE
BEU A sb rpe eV:
De VW itheelige Mofch en de geele Kûpel niet Ziloervlakjës.

Zy zyn beiden Levensgrootte afgebeeld, De Vogel is gemaakt naar eén neité
Tekening in Kleuren, door deri meergemelden Wir. BAR TRAM vän Philadelphid
in Penfylvanie, my bezorgd: de Kapel kwam van Karolina.

De Mofch (f) heeft een korten dikker Bek, (gelyk de Graan-eetende Vogels ge-
meenlyk hebben,) van een zwartachtige of donkere Kleur. Van den Hoek des
Beks door het Oog, (dat van Hazelnoote-Kleur is) loopt een donkere Streep. Bo-
ven het Oog is eer Boog, vari Oránjekleur naaft aari den Bek, maar die, naar het
agterfte van den Kop, allengs wit wordt. De Keel, effen onder den Bek, is wit,
daar hy zwart is in de gemeene Mofchi. De geheele bovenzyde , Kop, Nek, Rug,
Staart en Wieken, is van eene roodachtig bruine Kleur, doch de middelfte deelen
der Vederen zyn donker, *t welk een aangeriaame vertfcheidenheid in de Scliäduwing
der Vederen veroirzaakt, De rand van het bovenfte der Wieken, naaft aan den
Borft, is licht geel gekleurd, De zyden van den Kop, de Borft, Buik, Schenkels
en de Dekveders onder aan de Staart, zyn licht of witachtig Afchgraauw, zonder
Vlakken: de Pooten en Voeten toodachtig Vleefchkleur.

De Kapel ($) heeft den Kop rood, het Lighaam bruin, het onderfte of de Staart
geel, met een donkere ftteep langs de bovenzyde, de algemeene Kleur van al de
Wieken, zo wel boven als beneden, is geel. De boveníte hebben; in *t midden
van haare bovenzyden, ieder een roode Vlak met een donker Kringetje, en agt
donkere Vlakken aan den uiterften Rand. De kortfte of onder- Wieken zyn, rondom
den Rand, met donkere Vlakken, die naar de Letter V gelyken; getekend. Aan

| de

(*) [Het is de Coccothrauftes der Autheuren, behoo- ($) [Deeze Kapel heeft de Heer Linnzus van de
rende ook tot het Geflagt van Loxia, en door my ag- Papilio Senna, daar dezelve zeer naar gelykt, door den
ter den voorgaanden omftandig befchreeven.] Dezelve naam wan Eubule onderfcheiden. ZiesSyfl. Nat, XIL
is op Plaat LXXXII, in ’t Zesde Deel van die Voge- Gen. 23r. Sp. ro2. Dat zyn Ed, dezelve ook tot de
lensWerk „ in Afbeelding gebragt. Oranje-Kapel (Hyale) Sp. zoo, betrekt, moet zekerlykk

(f) Paffer Gutture albo. Epw. 4v. II, p, 198. een misflag zyn. |]

WIL Deel. M | 4

46 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

de onderzyde zyn alle de Wieken een weinig gewolkt met donkere Vlakjes en ieder
Wiek heeft in °t midden twee witte Vlakken, met een roodachtig boordzel.

Myn verpligtende Vriend, de Heer HENRY Baker, Lid der Kon. Societeit;
voorzag my met deeze, benevens de kleine Geel en Zwarte Kapel; die op Plaat
XCVL. zal volgen. Hy zeid, dat zy uit Zuid-Karolina overgebragt waren, Ik heb
den Vogel nooit gezien, maar oordeelde de Tekening van den Heer BARFRAM
zeer fraai, en kon aan derzelver naauwkeurigheid en echtheid geen twyfel laan. Ik
geloof dat geen der Onderwerpen van deeze Plaat ons tot nog toe ooit zyn bekend

geweeft,
ERD on entente oant aanntentenenn waan ens
PE AR KERE
Be BE Et er (*) van Penfylvanie en het Wirginifch Boktorretge,

De beide Afbeeldingen, op de Plaat, zyn onmiddelyk naar de Voorwerpen , Le=
vensgrootte, getekend en gegraveerd. De V ogel fchynt een middelflag te zyn ;
tuflehen de Dunbekkigen en de Dikbekkigen, die Graanen eeten; als hebbende den
Bek dikker dan de eerften maar dunner dan de laatften. |

Zyn Bek is taamelyk fcherp gepunt, aan de bovenzyde donker, maar Vleefch-
kleurig aan de onderzyde. Van den hoek des Beks, door het Oog, loopt eene
{malle zwarte Streep. Effen boven * zelve is een geelachtig en daar boven een
zwart Boogje. Hert overige van den Kop, Keel en Borft, is roodachtig geel ;
welke Kleur-allengs witachtig wordt en dus blyft, tot aan de onderzyde van de Staart,
De geheele bovenzyde, Rug, Wieken en Staart, zyn van een donkere Olyfgroe-
ne Kleur; de binnenfte. Dekveders van de Wieken geelachtig wit; de binnen»
zyden der Slagpennen en de onderzyde van de Staart, Afchgraauw: de Pooten en
Voeten Vleefchkleurig.

De geftalte van het Boktorretje is uit de Afbeelding kenbaar. Het is van een
donkerbruine Kleur en heeft zyn naam van zyne twee lange Hoornen, die agter-
waards ftrekken, gelyk die van een Bok. Het was gevonden door een Kuiper ín
Londen onder * klooven van een Stuk-Virginifch Eikenhout, tot Pypeduigen. Het
Stuk Houts, met het Infekt daar in leevende, werdt my in April 1758, door mynen
verpligtenden Vriend, Joseem Ames, Lid der Kon, Societeit, gegeven. Her
was toen eetende en maakte zynen voortgang door het Hout, waar uit het in July
van ’ zelfde Jaar voortkwam door een Gaatje, dat het aan *t end daar van hadt
doorgeknaagd, gelyk op de Plaat is afgebeeld; alwaar ook, op zyde van het Stuk,
de holligheid vertoond wordt, welke het in de vafte Eik gemaakt hadt. De opening,
daar het in gekomen was, bevondt zig in het andere gedeelte des Houts en ftrookte
met de afgebeelde. Dit Torretje knaauwt het Hout in zyn volmaakte ftaat. Her
Stof, dat ik in de holligheid vondt, wertoonde zig niet als Excrementen, maar als
fyn Zaagzel of Gruis van Hout. Daar zyn veele ver(chillende Soorten van dit Ge-
{lagt van Torretjes of Bokjes, die, zo ik geloof, allen Hout vreeten (f).

De Heer James LEHMAN toonde my een Soort van Bokje, grooter dan dít, en
van zeer fchoone Kleuren, ’t welk gevonden was in een vaft Stuk Mahony- Hour.

Doktor Pre, van Mile-end, heeft de zelfde Soort als de myne, die levendig, in de
or an lt | ri dd {taat

(2) Vermivora. Enw. Av. H. p. 200. T. 3o5. Diertje, dat niet aangroeit, zulke vafte Spyze te nut-

(1) [En ik geloof, dat zy geen van allen Hout ee- tigen. Ook zyn de holligheden in het Hout grooten-
_ ten, maar dat zy flegts het vermogen hebben, om deels niet door hun , maar door den Worm daar zy uit

het Hout af te knaagen, tot dat zy een uitgang heb- voortkomen „ gemaakt, ]

ben gevonden. Het {trydt tegen de natuur van een

EE n__n
«
.

1
Ì

EN ZELDAAAME VOGELEN. 43
{laat van Worm; gevonden was in een Stuk hard Hout, uit Nieuw Engeland over-
gebragt , en in die (taat, zo hy zeide, her Hout knaagde. De Worm,tot volwas-
fenheid gekomen; verandert in een Popje, daar men het Torretje volkomen ge-
vormd in kon ziën, bewonden in een dun door(Chiynend Huidje, waarvan de Dok-
tor my een Tekening vertoonde. Na dat het in die Staat eenigen tyd gebleeven
was, kwam er een volmaakt Boktorretje uit voort, van de zelfde Soort als door my
is befchreeven. | | |

De Worm-Eeter ontving ik van den Heer Wir. BARTRAM, die zegt, dat
het een Trekvogel is en dar hy waargenomen heeft, hoe al de Dunbekkige Vogels
van Penfylvanie van dien aart zyn. Deeze Vogel vertoont zig, het eerfte in July;
en gaat dan Noordwaards voort, doch hoe verre is onzeker. Men heeft de Vogels,
die in % Voorjaar Noordwaards door dat Land pafléeren , nooit den zelfden weg zien
te rug keeren: De Heer BARrRAM onderftelt, dat zv in de Herfft Zuidwaards
gaan, door eenige andere Paflagie, agter hunne inlandíche Bergen. Ik geloof dat
dit de eerfte Afbeelding en befchryving zy van den Worm-eeter: ook ftaat het my
niet voor, dat de Boktorren tot nog toe ontdekt waren kaauwers of eeters te zyn in

her Hout (*).
sssssessssssscrrrsscnsessssssscsTssÏ
NEA CAH “XEN
De Dikte van Malakka en de Pacarini, met een kleine geele Kapel.

“Deeze Vogels en de Kapel zyti allen in de Natuurlyke grootte getekend. Die
van Mig. t. en Pig. 3. lagen voor my; terwyl zy op de Plaat gebragt werden.

De Dikbek van Malakka (f) (Fig. f.); heeft den Bek van eene blaauwe Kleur,
dik en Sterk naaf de grootte van den Vogel. De Kop en onderzyden der Wieken
zyn licht Afchgraauw; de Rug; Wieken; Stuit en Staart, roodachtig of Kaftanje-
bruin: de Borft, Buik en de geheele onderzyde, donker of zwartachtig : de Dek=
veders onder aan de Staart een weinig lichter: de Pooten en Voeten Vleefchkleur.

De Afbeelding (lig. 2.) vertoont den Jacarini van MARCGRAAF ({), wiens bee
fchryving WirLouGHsY in zyn Werk, p. 258, overgenomen heeft. Hy komt
voor in deszelfs Hiflorie van Brafil, p. 210. Maar, alzo de gedagte Autheuren ’er
geen Afbeelding van gegeven hadden, was het my aangenaam, gelegenheid te
hebben om denzelven te tekenen. De Portugeezen noemen hen Negritto,. Het is
een Graaneetende Vogel, die een middelmaatig dikken korten Bek heeft, van een
donkere Kleur. Zyn Pluimagie is geheel zwart, met een uitneemend fraay gepo-
Iyfte Oppervlakte, als gebruineerd Staal, en, in een bekwaam Licht gefteld, een
weerfchyn hebbende van zeer fchoon donker blaauw over het Lighaam, en fomtyds
een groenachtige Kleur aan den Hals en Wieken. De Pooten en Voeten zyn van %
gewoone maakzel en van een bruine Vleefchkleur. MARCGRAAF zegt, dat de bin-
nenzyden der Wieken wit zyn. De zyd-Veders der Staart draaijen buitenwaards, ge-

Iyk in de Afbeelding is uitgedrukt.

Deeze

_(*) [De waarfchynlykheid was evenwel groot: want

kunnen: doch indien het Bokje van April tot July
hoe zouden anders, die in ’t Hout veranderen, daar

Hout tot voedzel hadt gebruikt, moeft het ook Ex-

uit komen. Rorser hadt een aanmerkelyke twyfeling
over dit Stuk, of zy ook Hout aten, om dat men ze
zo veel op Stammen van Boomen en Hout aantreft 5
doch hy fchynt niet bedagt te hebben, dat zy daar op
moeten zyn, om hunne Eijeren in Scheuren of Gaat-
jes te leggen, ten einde de uitkomende Wormpjes in
‘t Hout kunnen booren. Jn/, IL, Scar. IL. p. 16. ‘Fhans
is het blykbaar dat zy hetzelve afknaagen of kaauwen

crementen hebben afgelegd.’

(*) Cocecothrauftes Malaccenfis. Epw. dv. II p. 204,
T. 306. f. r. Maja Sinenfis. Brrss. 4v. III. p. 212,
T. 9. f. 1. Loxia Maja. Linn. Sy/t, Nat, XIL Gen.
rog. Sp. ÍL, ©

(P) Jacarini. Epw. Av. IL. p. 2c4. T. 306. f. 2,
Tangara Brafilienfis nigra. Brrss. Av. UI. p. 28. Ta-
nagra Jacarina, Linn. $y/t. Nat. XI, Gen, rit. Sp.-4.

_M 2

8 VERZAMELING van UITHEEMSCHE

Deeze twee Vogels waren in bezitting van den verpligtenden Liefhebber, Távy-
LOR Wrurmre, Schildknaap van Lincolns-Inn, die my met het Gezigt derzelven be-
gunftigde. De eerfte was gedroogd uit Indië overgebragt onder den naam van het

Malakfe VP inter-Koningje, doch welken ik verkoozen heb te veranderen, als heb-
bende de Vogel niets daarvan dan de grootte. De andere Vogel leefde in een
Kouwtje, dat ik niet met my naar Huis kon neemen: zo dabik hem alleen by ge-
heugenis tekende en kleurde, maar vervolgens myn Tekening met den Vogel ver-
geleek, die ik nagenoeg bevondt overeen te komen.

Het kleine geele en zwarte Kapelletje (fig. 3.) heeft zyn Kop, Lighaam ; Poo-
ten, enz. van &ene donkere Kleur. Alle de Wieken aan beide zyden zyn geel
doch aan de bovenzyden zeer diep met zwartachtig of donker gezoomd. Ook heeft
leder der boven- Wieken een klein zwart Vlakje: de onder-Wieken een rond rood
Vlakje, by den uiterften Rand, benevens een weinigje Rood: Het was uit Zuid-

Karolina af komftig.
SESSIES SESSIES SEE SSS ESSE
P L A A T XCVI
De Kleine Wulp, Corlieu genaamd ( *) en bet Papier-Mos.

Deeze is kleiner dan de gemeene Wulp; Evenwel is deeze Afbeelding in Afmee-
tingen omtrent de helft verkleind: zo dat hy in Oppervlakte hier maar een vierde en
in Lighaamelyke grootte nier meer dan een agtfte van de Nartuurlyke grootte heeft.
De Kop, in % onderfte van de Plaat, komt voor in de laatftgemelde grootte. Voorts
zyn beide deeze Voorwerpen onmiddelyk naar de Natuur gegraveerd, EP,

De Bek is, aan ieder zyde van de Bovenkaak, met Sleuven, waar in de Neus:
gäten hunne plaats hebben. De Kleur des Beks is van boven donker, van onde-
ren roodachtig naby den Kop. De Afbeelding vertoont de Geftalte, beter dan de
befchryving zou kunnen doen. Op zyde is hy een weinig famengedrukt. De Kop
en Hals, tot aan de Borft, zyn gedekt met roodachtig bruine Vederen, hebbende
ieder Veder een donker Merk langs het midden heen. Rondom de Oogen zyn zy
lichtachtig, en de Keel, onmiddelyk onder den Bek, is een klein end wegs wit.
De helft van de Rug naaft aan den Kop, de bovenfte Dekveders der Wieken, en
de Slagpennen die naaft aan de Rug komen, wanneer de Wieken geflooten zyn ;
vindt men ook met roodachtig bruine Vederen gedekt, die donkere Streepen langs
haare Schaften hebben , aan ieder zyde getand. De groote Slagpennen zyn uitwaards
geheel zwart of donker, met witte Schaften. Na de vierde volgen ’er omtrent tien
van eene donkere Kleur, met halfronde witte Vlakken op de buitenfte Baarden gete-
kend. De Dekveders aan de binnenzyde der Wieken zyn wit, met flaauwe dons
kere Vlakjes, De binnenzyden der Slagpennen zyn licht Afchgraauw, met witte
Streepen overdwars. De Borft, Buik, Schenkels, Zyden, de Dekveders beneden
aan de Staart, zyn wit, zo wel als de agterfte helft van de Rug. De zyden onder
de Wieken, evenwel, zyn met flaauw Afchgraauwe Vlakjes gefprenkeld. De Staart
beftaat uit twaalf Vederen, waarvan de middelften wel zo lang zyn als de anderen.
Hy is, zo wel als de bovenfte Dekveders, witachtig, met eenige bruinheid ge:
mengd, en heeft van boven zwartachtige Streepen overdwars. De Pooten zyn
naakt boven de Kniejen, die een aanmerkelyke dikte hebben. De drie voorfte Vin-

| gers

(*) [Deeze Vogel is door den Heer Linnmus be- 86. Sp. 4., door my befchreeven, Nat. Hijt. L D.
trokken tot den Sculopax Pheopus,Syft. Nat. XII. Gen, V. Stuk, bladz. 222. ]

EN ZELDZAAME VOGELEN. 49

ers zyn aan hun begin famengevoegd met een fterk Vlies, en hebben zydelingf@
Bme: die breedte en plarheid aan de Voetzoolen geeven. Hier door zyn zy
beter in {taat om te loopen op Zandige en Modderige Stranden, dat hunne Natuur-
lyke Weiden zyn, om Aas te zoeken. De Klaauwen zyn klein en donker, die
van de middelfte Vingers aan de binnenzyden kantig verdund. Zy hebben de Poo-
ten en Voeten met een groenachtige gefchubde Huid bekleed. |

De Huid van deezen Vogel was door myn zeer goeden Vriend, den Heer Tro-
MAs Bor.ToN, Bloemift van Werley - Clough in Yorkshire, naarby welke plaats hy
was gefchooten, my toegezonden. Ik verbeeld my dat het die zelfde Vogel zy ,
welke door WirLoucHsYy befchreeven is, pag. 294. van zyne Ornithologie, al-
waar hy, wat andere Autheuren daar van gezegd hadden, by een verzameld heeft,
Ik vind ’er geen Afbeelding van, dan een flegte by GESNERUS (*). Zie zvne
Phaeopus alter, Arguata minor. Nomencl. Av. Ord. 8. p. 103.

Het Papier- Mos is in de Natuurlyke grootte getekend, De Bladen daar van zyn
zeer dun, en getakt, als de Afbeelding vertoont, hebbende hunne Oppervlakten
bedekt met kleine Nopjes of Stippen. De Kleur is licht bruinachtig geel. Het was
“door een Ooftindifch Schip van St. Heleen medegebragt. De Heer Eris heeft,

in zyne Natuurlyke Hifforie der Korallynen, twee verfchillende Soorten opgegeven;
die veel naar het tegenwoordige gelyken (f).

sosessssssssssssssssssSÏSTssrssssssssss
Peb AA TFT: XCVIL
De Yzergraanwe Strandloper of Koet Plevier , een Soort van Snep (6).

Deeze Vogel is op de Plaat in de Natuurlyke grootte vertoond, en onmiddelyk
naar t Voorwerp gegraveerd, De kleine Afbeelding {telt hem met uitgefpreide
Vlerken voor. |

De Bek, die eene zwarte of donkere Kleur heeft, heeft een Sleuf aan ieder zyde
van de Bovenkaak, in welke Sleuven de Neusgaten zyn. De Oogen vind ik aan
de zyden van den Kop, verder agterwaards dan gewoonlyk, geplaatft. Hy heeft
een donkere Vlak op de Kruin; terwyl het overige van den Kop, de onderzyde
van den Hals en het geheele Lyf tot aan de Dekveders beneden aan de Staart, wit
zyn. De bovenzyde van den Hals is licht graauw: de Rug en Stuit zyn blaauwach-
tig of Leykleur, ret donkere Vlakken langs het midden der Vederen, en een wei-
nig bruin, daarin fpeelende. De Staart heeft twaalf Veders, die fcherpachtig aan de
tippen zyn, van eene zwarte of donkere Kleur, met fmalle licht Afchgraauwe ran-
den. De Wiek is uitwaards ook zwartachtig. De binnenfte Slagpennen, die naaft
aan de Rug vallen, zyn zwart, met fcherpe punten, hebbende de kanten licht van.
Kleur of wit. Eenigen der middelfte Pennen zyn geheel wit; de volgende hebben
witte Tippen en de agt uiterften of buitenften zyn zwart, met witte Schaften. De
eerfte ry van Dekveders boven de Slagpennen; heeft zeer witte Tippen; in de twee-
de zyn dezelven flaauwer (**); de kleine zyn geheel zwart, en de binnenfte of in-

waardíe

(*) [Men vindt 'er echter, onder den naam van
Pheopus minor, ook eene by Arprovanpus en thans,
na het fchryven van Epwarps, by BrissoN dv. V.
p. 317. T. 17.6. 1] Ì

(f) [Onder den naam van Smalbladig Hoornwier,
Pl, 28., en van Papier- Mos, Pl. 38., Fig. 8. Deeze
beiden behooren tot de Fluftra truncata van den Heer
Linneus, welke ik, onder de Zeegewaflen, by den
naam van Beitelvormig Korftgewas, heb befchreeven,
Zie Nat. Hijt. I, D. XVII Srux. bladz. 477. De laat{t-

emelde Plaat isin de Eerfte Uitgave van Errrs niet. ]
(9) [Het is, by den Heer Linneus ‚thans de agtíte

WII. Deel,

_ Soort van Strandloopers, onder den naam van Tringa

lobata; en is,door my, by dien van Koet- Plevier om=
ftandig befchreeven, Nat. Hift. 1. D. V. Stuk, bladz.
245. Doch de zelfde Afbeelding als deeze, welke ik
verkleind overgenomen heb, Praar XLIV. Fig. 3,
is door den Heer Epwarps gebragt in de Phil. Trane
Jaäiën, en aldaar bladz. 247. befchreeven.}

(**) [De Franche Vertaaler, door den Haogduits
fchen gevolgd, zege hier, dat de Tippen der eerfte
ry langer, die der tweede korter zyn; ’t welk wel
waar kan zyn; doch ik meen dat Epwanps met deep
white tips zulks niet bedoeld heeft,

$ö VERZAMELING van UITHEEMSCHE

waardfe wit met een weinig graauw. De Slagpennen zyn, aan de binnenzyde;
lieht Afchgraauw. De Pooten en Voeten trekken naar Loodkleur.

Het buitengewoonfte van deezen Vogel, zyn de Vinnen of Lobben, aan de zy-
den van zyne Vingers, dat Vliezen zyn, by de Gewrichten uitgegulpt, zo dat zy
die aanwyzen: Beft ziet men zulks ineen Voet, die een weinig vergroot in een
hoek der Plaat is gefchetft; waar ook blykt, dat deeze Vliezen, aan de kanten,
Kamswyze fyn ingefneeden [of als met Franje] zyn. De Bek is platachtig gelyk die
van een Endvogel, en dus breeder dan hoog. Zie een Afbeelding van deszelfs
bovenzyde, aan den grooteren Kop, die in de andere hoek is getekend, met een klei-
ner Kop; die een fmaller Bek heeft, daar nevens. Hier mede heb ik het verfchil
tulthen den hier befthreevenen Vogel en een van hetzelfde Geflagt van Amerika ,
met een mallen Bek, te vooren door my uitgegeven, willen aanwyzen (*). |

Deeze Strandlooper is, zo ik geloof , nog niet afgebeeld of befchreeven geweeft,
voor dat hy uitkwam in-de Werbandelingen der Koninglyke Societeit, Vou. L. Part.
Ep: 255, op't Jaar 1757. Maar inde Afbeelding van dat Werk was hy niet ge-
kleurd, en éen naauwkeurige leuring oordeel ik een voornaame zaak te zyn in de
Nartuurlyke Hiftorie. Ik geef hem dan hier wederom aan ’%t licht. Hy werdt my
bezorgd door myn verpligtenden Vriend, den Heer Tomas BorronN, Bloemift
van Worley-clough in Yorkshire, by welke plaats hy in January 1757 was ge=
fchooten. De Heer Rav zegt, ineen Werk door hem in % Jaar 1674 te Londen
uitgegeven (f), na het noemer van den Koet, in zyne Verzameling van Vogelen,
p. 92, dar de Heer Jornson van Brigna, by Grotabridge in Yorkshire, hem een
Vogel van het Koet-Geflagt vertoonde, met gelobde Voeten, niet veel grooter
dan een Merel of zwarte Lyfter zynde. Daar zo weinig, ten dien opzigte, door
Ray gezegd wordt; kan men niets bepaalen aangaande dien Vogel; maar mett mag
veilig befluiten, dat het onze boven befchreevene niet geweeft zy: want de Lyfter
weegt , volgens dien Autheur, vier Oncen; en de Heer Boron, die my deezen
Vogel zondt, zegt in zyn Brief, dat dezelve, nieuwlings gedood, miaar één Once

woog. |
EELDE 3 ACHERON AUDIE DOE BEE

P L A A T XCIX
De Pregatvogel (6), een Chineefch Wifchje, en het voode Hoornwier.

‚De Vogel; van deeze Plaat, is zeer veel kleiner dan Levensgrootte, in welke
de Kop en regter Voet om laag zyn afgefchetft. Het Origineel was een opgevulde
_ Huid, en dus opgezet hadt hy, van de Punt des Beks tot aan het end der Staart, de

langte van zes-en-dertig Duimen. De Wiek, geflooten zynde, was drie-en-twin-
tig Duimen lang, en de tippen der Wieken bevonden zig, uitgebreid zynde, meet
dan zes Voeten van elkander, De Staart, die. gevorkt is, heeft de buitenfte Veders:
dertien Duimen lang en de eerfte of grootfte Slagpen zeftien Duimen.

‚ De Bek heeft twee Sleuven, loopende langs de geheele Bovenkaak, in welker
begin, by den Kop, de Neusgaten geplaatft zyn. Hy is rood van Kleur en wordt
wyder naar den Keel, zynde de hoeken des Beks byna twee Duim van elkander.
De geheele Vogel, uitgenomen de Hals en:Bor{t, is met Veders van een Roettig-
bruinachtige of zwarte ‘Kleur gedekt. De Buik, de binnenzyden der Wieken, en
de onderzyde van de Staart, zyn een weinig lichter dan de Rug. Op de Borft is een

ek | wit

(*) Eow. 4o. T. 46. [Zie het IL, Deer van dit Vo- Nat. XII Gen. 72. Sp. 2. [Hy is door my, in de
gelen-Werk bladz. 71, PL or. Nat. Hil. 1, D. V. Stuk bladz, trr. omftandig be-

…(f) 4 Colleion of English Words €&c. witha Catalo= _ fchreeven en Plaat XXXVII, Fig. a, als vliegende in
gue of. Englisb Birds and Fishes @$c. Afbeelding gebragt; waar men de aanhaalingen der.

(€) Avis Rabhorcados vel Navis Bellica difta. Epw, Autheuren kan zien.] on
Av. IL p. 209. T, 309. Pelecanus Aquilus. Linn. Sy?

me dst “a Á

EN ZELDZAAME VOGELEN Di
wit Bed van Vederen; van byna Hartvormige figuur, (afzonderlyk óp de Plaat ver-
toond) welks Punt naar den Keel (trekt, maar de twee {tomper hoeken gaan onder
de Wieken. Deeze hebben ieder omtrent dertig Slagpennen of Veders van den
eerften rang; op Eene ry. De Staart beftaat uit tien Vederen, waar van de twee
middelften de helft korter dan de zydeling@n zyn. -De Pooten, tot de Kniejen toe
ek „zyn de kortften, naar de grootte des Lighaams gerekend, die ik ooit

eb aangetroffen in de Vogelen. Zy hadden aande buitenzyden kleine ftompe Ve-
dertjes geheel tot de Voeten toe, gelyk aangeweezen is in de groote Afbeelding
vaneen Poot. De vier Vingers zyn allen famengewebd, even als in de Pellikaan;
Kormoran of Water- Raaf , Jan van Gent, en dergelyken: wan welk Geflagt dee-
ze Vogel een Soort is. De Vingers zyn niet tot aan de enden toe gevliesd; ge-
lyk gemeen ís in de meefte Watervogelen, maar het uiterfte Lid van de drie voor-
flen vry gelaten, om beter zyne Prooy, (Villchen raamelyk, die flipperig zyn ;) te
kunnen vatten en vafthouden. De Pooten en Voeten zyn van eene vuil geelachti-
ge leur. |

Het Chineefche WVifchje, dat ik twintig Maanden levendig gehouden heb in een

Bekken met Water, is in de Natuurlyke grootte naar t Leven getekend. Het hadt
geene Vinnen op de Rug, maar kleine Bultjes, ter plaatf& daar de Rugvinnen ge-
woonlyk ftaan, Aan de onderzyde hadt het drie paar Vinnen, het eerfte naby de
Kieuwen, het tweede in ° midden des Buiks, en het derde nader aan de Staart;
tuflchen welke laatften de Navel geplaatft was, Onder deeze Viflchen is % gewoon;
dat eenigen enkelde; anderen dubbelde Staarten hebben, miaar aan den bovenkant
famengevoegd. De hier afgebeelde hadt de Staart ten deele dubbeld, gelyk op de
Plaat is uitgedrukt. De Vinnen en Staart waren rood van Kleur. Het was met ftez
vige Schubben gedekt en hadt aan ieder zyde een Zydítreep. De Rug was donker
trekkende naar groen, welk naar de onderzyde trapswyze veranderde in een geele
of Goud-Kleur (*). ASL Ce pt

Het voode Zee-[Pter; tot fieraad hier mede bygebragt; is ook in de Natuurlyke
grootte getekend. Het is plat en zo dun als her fynfte Linnen, fierlyk genopt of
gekorreld; en van een fchoone Karmyn Kleur. Het was my gegeven door mynen
zeer geachten Vriend, wylen den waardigen Liefhebber, den Heer ArrTHuR
Ponp, Lid van de Koninglyke Societeit, die hetzelve, met en benevens andere
Zeegewaflen; van de Kaap der Goede Hope ontvangen hadt. Het fchynt my nage-
noeg overeen. te komen; met het Breedbladerig Hoornwier van den Heer ELuus,
die een Mikroskoopifche befchryving uitgegeven heeft van deszelfs kleine deelen.
Zie zyn Werk over de Koraalgewaflen, Pl. XXIX, p. zo. (}).

__De Vogel, op deeze Plaat vertoond, was my, droog wel geconferveerd zynde,
door mynen verpligtenden Vriend; den Schildknaap Isaak Romrrrvy, Lid van de
Koninglyke Societeit, prefent gedaan. Men vindtze alleenlyk in warme Landen,
en ziet ze in de Zee vliegen op een verren afftand van * Land. Hy fcheen my de

" zelfde te zyn als de Rabihorcado of Raboforcado van Wirroucusy, waarvan het —

Berigt en de Afbeelding, p. 395, Tab. LXXVIL; van deszelfs Werk is te vinden,
PeTtver geeft, in zyn Gazopbylacium, even de zelfde Afbeelding. Hy noemt
het de Jndiaanfche Vorkflaart. De Afbeeldingen van deeze Autheuren (welke zy,
om dit int voorbygaan te zeggen, van NieREMBERG ontleend hebben: zie dese
zelfs Hijf. Nat. p. 221.) zyn zeer onvolkomen en kunnen geen denkbeeld geeven van
den Vogel. ‘t Geen zy daarvan zeggen, komt op niets anders uit, dan dat dezelve

| een

(*) [Kan dit Vifchje tot de Chineefche Goudvis- op Plaat CIV, in ’t Zesde Deel afgebeeld zyn, dan
{chen behooren, onder welken men, zo ten opzigt geen gewag? Ik vind het door den Ridder Lannaus
van de figuur des Lighaams als vande Kleur en Vin- niet aangehaald.
nen, inzonderheid in de hier te Land geteelde, zo - (tf) Van het fmalbladige vindt men hier voor, op
veel veranderingen ontmoet? Waarom maakt Epwarps Plaat XCVII,, een Afbeelding, . Zie ‘verder de Aan-

_ van de zynen, die by hem Plaat 209, en indit Werk tekening aldaar,

N 2

se VERZAMELING vaN UITHEEMSCHE

een Gevorkte Staart heeft (*). Du TERTRE geeft, in zyne Natuurlyke Hiflorie
der Voer-Bilanden van Amerika, eene befchryving van deezen Vogel, onder den
naam van Ja Fregate, met een Berigt van zyne lange vlugt van Land over de Zee,
en zyn vegten met andere Zee-Vogels om den Roof, enz. RaY heeft in zyn Sy-
nopfis Avium of Kort Begrip der Vogelen, pag. 153, 154: de befchryving van
DU Terre gebruikt, waar van een gedeelte overgenomen is in ALBINS Z/ogel-
Hiflorie, Vor. IL. pag. 75; en ik verbeeld my, dat die Autheur zyne Afbeelding
van den Fregatvogel alleenlyk uit de befchryving van pu TerTrE heeft opge-
maakt: want dezelve is zeer vitieus, byzonderlyk ten opzigt van de Kieuwen, ge=
lyk hy ze noemt, en van de Voeten, die in myne Afbeelding zyn verbeterd. Du

TeRTRE zegt, dat de Mannetjes geheel zwart als Ravens zyn. Ik geloof dat de _

tegenwoordige ver de echtíte Afbeelding en naauwkeurigfte befchryving is, welke
men ’er tot nog toe van heeft: maar ik onderftel dat dit het W yfje zou kunnen zyn.
Na dat ik deezen Vogel getekend en gekleurd had, naamelyk, heeft een Heer, die
verfcheide Tochten naar Ooftindie gedaan hadt, my verhaald, dat de Vederen der
Mannetjes van deeze Soort geheel zwart zyn (}).

SISISSISIS SIS EISISISISISISIS\ SISSI SISSI SISISSISISI SISI SISSI SISISIe Is
P L A A T en

_ Het Dier dat men de Luijaard noemt.

[et heeft ongevaar de grootte van een groote Huiskat. Ik heb het getekend naar
een Huid, die opgezet was in het nevensgaande poftuur, Het Velom den Bek was
zo digt en hard, dat ik de Tanden niet kon ontdekken. De Ooren zyn klein ,
rondachtig en geheel bedekt door het lange Haair op den Kop. Uitwendig vertoont
er zig geen Staartaan. De regter Voorvoet of Hand is in de Natuurlyke grootte
onder op de Plaat voorgefteld ($)

De Kop is redelyk rond, gelyk men ziet in de zydelingfe Tekening daar van. Hy

is, van boven, op zyde en van agteren, gedekt met lang Haair, *t welk over den
Hals heen hangt, gelyk in de Menfchen. Ook heeft het Aangezigt van vooren iets
naar dat van een Man gelykende, [als met een Staatie- Pruik, wier enden wederzyds

op de Borft hangen, verfierd.| Het is met kort Haair gedekt, dat in de geheele.

rondte uitwaards trekt, en, het Haair van den Kop in andere Streeken ontmoeten-
de, een kleine verheffing rondom het Aangezigt maakt, zich als een Masker ver-
toonende. Het Vel was om den Bek kaal en van eene roodachtige Kleur, zynde
ook om de Oogen roodachtig. De Voeten [en Handen] zyn ook met een kaale
roode Huid gedekt, [als had het Dier een Soort van Polsjes of Handfchoenen zon-
der Vingers aan.| Ieder heeft drie zeer fterke witte Nagels of Klaauwen, van taa-
melyke langte en maatig geboogen. Zy zyn platachtig en niet in Vingers verdeeld,
maar de Nagels of Klaauwen komen onmiddelyk voort uit den onverdeelden Voer (**).
De Armen of Voorpooten zyn langer dan de Agterpooten. Of het Tepels op de
Borften had, gelyk de Aapen, verhinderde my de dikte van het Dons en de droog-

te

(*) [Hy wordt, zo Nreremsere aantekent, [van te behooren tot den Weftindifchen Luijaard, door my

de Spaanfchen denk ik,] Raboborcado geheten , om
dat zyn Staart gelyken zou naar eens Snyders Schaar
en van de Portugeezen Rabiforcado, [waarfchynlyk
om dat dezelve naar een Vork gelykt.} Dit is de re:
den van ’ verfchil dier benaamingen, ]

(f) [Van het Mannetje heb ik, uit Brisson, de
voorgemelde Afbeelding gegeven, die in Indie door
zeker Heer was getekend, met byvoeging , dat die
Vogel bykans veertien Voeten afftands van ’t end der
eene Wiek tot dat der andere had; zo dat zy in groot-
te ontzaglyk zouden werfchillen. ’tIs, zou men zeg-
gen, byna ongelooflyk. ] |

($) [Dit Dier fchynt, wegens de Drievingerigheid,

in het I, Deers I, Stuk der Natuurlyke Hiftorie, bladz,
488 , enz. befchreeven, enuit Szza Pl, IX. Fig. 1,
aldaar, doch wat in een andere Geftalte, afgebeeld.
Linneus heeft deeze Afbeelding van Epwarps, on-
der het getal van Pl. 220., aangehaald; dat mis is:
zie ons VII, Deel p. 2o.]

(*°) [De Heer LinNzus noemt dat gedeelte, daar
de Klaauwen in geworteld zyn, hier famengevoegde
Vingers (Digiti combinati) en dus kan zyn Ed. uitdruk-
king van (Pedibus tridaëylis) , met Drie-Vingerige
Voeten, beftaan. Het fchynt wel met onze Agter-
hand (Metacarpus) overeen te komen. :

”

den.

EN ZELDZAAME VOGELEN. DE

te der Huid, waar te neemen. Het is over geheel bekleed met een dik grof
Haair, van een donkerbruine Kleur, ’% welk zig gebroken en gefpleeten vertoonde,
gelyk verweerde Hennip, en {cheen lang aa de Zonnefchyn, Wind en Regen,
bloot gefteld te zyn geweeft.

Dit Dier was uit de Honduras, éen Gewelt ván Anferika, overgebragt „ en
woont, zo ik geloof, in alle de Landftreeken der Nieuwe Wereld, die niet veele
Graaden van de Evennagtslyn zyn afgelegen. Het was in bezitting van wylen
Lord Perer. De eerfte Autheur, dien ik tegenwoordig vinden kan, by wier
daarvan gewag wordt gemaakt, is GESNERUS, welke ’er een Afbeelding van gege-
ven heeft, volmaakt als een Beer, met eens Menfchen Hoofd (*). De volgende
is CrLUsIUS, wiens Afbeelding beter gelykt, onder den naam van Agnavus (}).
NIEREMBERG heeft deeze beide Afbeeldingen gekopieerd, en ‘er een van zig zel-
ven bygevoegd (Ó). P1so vertoont het Geraamte van dic Dier, met een Afbeel-
ding daar van, gelyk een Pad kruipende, en op de Tyrelplaat van zyn Werk heeft hy
‘er een, die by een Boom opklautert. Hy nóemt het Dier dy of Ignavus, en
maakt 'er een grooter en kleiner Soort van (**). DamMprer zegt (ff): … de Lui-
> jaard aaft op de Bladen van Boomen, eetende eerft een Boom kaal, voor dat hy

_ er weder af klimt, en is zo traag van voortgang, dat hy byna van Honger fterft;,

‚> voor dat hy een anderen kan beklimmen, hoewel de Boomen digt by elkander

„> ftaan” DoN ANTONIO D'UrLoa zegt, „ dat ’er, in ‘t Land omffreeks Por-
„ to Bello, een Dier is, (zo ik onderftel onze Luijaard,) genaamd Perico Ligero
» of de Plugge Pieter, een Spotnaam daar aan gegeven wegens zyne overmaatige
‚ traagheid van Gang en Lutheid, Het is zo log, dat het geen Kerting of Hok
behoeft: want het gaat van zyn plaats niet, tot dat het door Honger zy gedron-
‚„ gen, hebbende ook geen vreez’ voor Menfchen of Wilde Beeften (66). Zyn
Voedzel Zyn, in’ algemeen, Wilde Vrugten,; en wanneer hy ’er geene op den
„ Grond kan vinden, dan zoekt hy een Boom uit, die wel beladen is, beklimt dien
z met veel moeite, en, om zig een tweede opklimming te befpaären;, plukt hy alle
de Vrugten af, fmytende die op den Grond: dan verder de moeite willende uit-
> winnen van eraf te klimmen; maakt hy zig tot een Kloot en rolt langs de Tak-
„ ken nedêrwaards. Aan den Voet van deezen Boom blyft hy, tot alle de Vrug-
„ ten verteerd zyn; gaande nooit van zyn plaats, voor dat de Honger hem dwingt
3, anderen op te zoeken” (***). Krern heeft, in zyn Hliflorie der Viervoetige Die-
ren (F}t), de laatfte Origineele Afbeelding daarvan gegeven, buiten deeze my=
ne, welke van alle de voorgaande verfchilt, en, zo ik geloof; naauwkeuriger zal
bevonden worden dande meeften. Aldie ik gezien heb; ftrekkèén het Haair der
Pooten tot de Nagelen uit, * welk ftrydig is met de natuur van dit Dier (OOOL
| | OR-
(HH) [Ik vind, dat die Autheur hem drie Vingers

dan ieder Voet toefchryft. Ziep. 43, Lipf. 1751.
uarto, |

_(*) In zyn Nomenclator Quadrupedum, p. 96 „ on:
der den naam van Haut, [die van deszelfs Geluid zou
af komftig zyn. ]

f) In zyne Exot, Ton. IL. p. 110,

W) Hift, Nat. p. 163, 164. [Zyn bovenfte Af.
beelding, welke die van Crustus is, was hier te Am-
{terdam naar een opgezeiten Huid gemaakt, en is ze-
kerlyk de flegtfte niet. - Daar onder heeft hy een vers
beterde Afbeelding van Crusius, zo hy zegt, geplaattt.]

(2*) Piso de Indie utriufque Re naturali, &c. p.
321, 322, Rel ) EE

ff) In zyn Reistogt naar de Baay van Káâmpêche,

($9) [In de Dierlyke Wereld van den Heer War-
goN, door den Heer NoseMan vertaald, ftaat, „dat
‚> de Luijaard, die“noch vechten noch vlugten kan,
;, natuurlyker wyze het vreesachtigfte is van alle Die-
„‚ ten:” bladz. 49. ] Pi

(***) Voyage to South- Amerika, Vor. IL p. ro3.
Lond. 1758. [Eén byzondere Lievensmanier, groo-
telyks van die door andeten aan hem toegefchréeven
worde, verfchilende \]

VI, Deel,

(S56) [Waar uit wylen de Heer Epwarps dit opge-
maakt hebbe, eh wat hem Grond gaf, om dat vaft
te ftellen, begryp ik geheel niet. Was hem, als zulk

een Vogelkenner ,„ onbekend , dat men dikwils de kaa-

le Huid der Dieren , inzonderheid die. roodachtig moet
zyn, konftig kleurt of met Verw beftryke? Kon hy
niet bezeffen, dat men, om de Afbeelding op te.
fchikken, de Huid aan de Handen én Voeten kaal
en rood kon maaken , zo wel als aan den Bek, om het
Dier te meer naar een Menfchje te doen gelyken? De
myne, immers, die ik in Wyngeeft bezit, heeft de
Pooten geheel met Haair bedekt, dart zelfs een weinig
over de Klaauwen valt „ even als in de Afbeelding van
SrBa, voorgemield, die natuurlyker {chynt te zyn.
Het ftryde derhalve niet tegen de Natuur van den Luis
jaard, he Haair tot aan de Nagelen uitgeftrekt te
kebben. ]

O

VIERDE HONDERD PLAATEN VAN DIT WERK.

KORTIE INHOUD

D ER

LYST per VOGELEN, Enz

Die afgebeeld en befchreeven zyn in het

ZEVENDE

e Gekroonde Adelaar,
De blaauwe Valk en de kleine beilne Huagdis,
Byzondere Huidkwaat iu de Hand.
De zwarte en witbo Klaauwter,
Een fraaije Cbineefèhe Kapel.
De groote Hoorn Vil van Athene,
De Sater of Bofch- Meufch,

De Aap met de Varhens- Shaart, van Straatra.

De kleine PA À
De groene Brafiliaanfthe Pappezaar.
De groene Aap van St, Jago.

Het Diertje Mongooz genaamd,
De Pappegaay met blaauwe Wangen,

De groen en roode Pappegaay uit China.

De zwarte Inkhoorn- Aap.
Het dapje Sagouin genaamd.
De roodborflige Parkiet,

De Roazekleurig gekapte Ring - Parle.
De Egyptifthe Springmuis.

De ‘kleine Mieren -

eter,

De groene Parkiet met geele Wangen.
De Gaudkruinige Parlact,
De groen en blaauwe dla Partit,
De Öpyphaut,
De Rhinoceros. ie ss
De Aleine rood gewiekte Parkiet.

Het Aleine Parkietje, de Guineefche Mofch geraamd

De Geel- Keeb van Maryland:

Het hs van den Kaapfèu Ezel,

Hist Wovf;

e Rood

je van deu Kaapfen Ezel.
ehhige Toukan,

El

ked

De blaauswe Kuif Gaay van Karalsna.
De roode Zomer- Vogek, -
De Nootenkraaker, —

De blaanwe Mees met de
De Karoliuifthe Gaay of

De kleine Bananuen Vogel.
De Specht. van Famacka,
Het groen en Ovangekleunig X: swogelsje.

De blaa

uwe Haagdis van Mein

De Francolyn.
De Chineefche Faial ei,
De Haagdis van Guernf?y.

has

pgs Bf.

&

es

D E E

TS Ad EON ER REE ee EE AS ke:

XXVII.
XXVII,
XXIX.

XXX.
XXXL.
XXXL
XXXL
XXXIV,
XXXV.

eeen.

XXXVI.
XXVII.

mnd

DSSS ESES

ze

EE

KORE B

Het Penfytvanifthe gekraagde Veldhoen,
Het kleine Hazelhoen van Aleppo.

De Ooftindifdhe Trapgaus, =

De kleine Trapgans.
De Goudkoppige Lyfler.
De blaauwe Vliegenvanger.
De Olyf kleurige Vliegenvanger.
Een Chineefth Kapelletje.
Twee Peufylvanifche Gondhaarijës.
Een Virginifche Wesp.

De Vliegenvanger met de geele Stuit.
Het Scytifèh Lam, zogenaamd.

De geele Roodkop van ‘Penfylvanie.
Het Witftaartige Koltbrietje.

De geelflaartige en gevlakte geele V egeroanger

De geele Water - Kwikflaart.
Het Wandelende Blad. - =
Steen van den Reuzen- Dyk in Ierland.

De Afthgraautwe Water= Kwikflaart,

De Water- Haagdis.

De ief en wiskoppige Moral

IN H O U D,

Tab;
XXXVII

st Ertl hed 1 OV Bk EO de

Bet Sr VIe De KV
Die afgebeeld en
AEG Best T

De Hanab met een blaauwe Rug.
De rood en zwarte Manakyn.
De gevlakte groene Mees,
De graauw en geele } egen vang en,

De Goudkleurige Mees. =
De blaauwe Manakyn.
Het zwart en blaauwe SDRLETA
De Weflindifehe Hoppe.

De Purperkleurige Indifche Boomkraigertjes. |

Het Roodborflige Kolibrietje.

Het Groenkeelige dito.

De Hazelmuis of Relmuis. E :

De roodborftige Merel

De Leeuwrik genaamd Be,

De gevlakte Mol.

De Berg - Mosch, Mannetje en Wafje.

De langflaartige Mosch.

De bruine V lafchvink.
De zwart en geele Kriel- Moth.
De Mofth van Brazil.

Het St. Jakobs Kapelletje.

De gekraagde Vink en groene Diflelvink.

De vefthilderde Vink, Mannetje en Woyfje.
De Amerikaanfthe Diflebvink, Man en HE
De Kleine bruine Butoor, -

De Canuts-Vogel.

De gewlakte Strandlooper.
Het Dennen Boomkruipertje.
|De Aleinfle Waterben.

| Het geele Winterkoningje.

\ De Amerikaanfche Water- Ral.

De lang flaartige Eend van Terrenenf.
De Plevier met gefpoorde Wieken,

= Le]

OG LEREN,
befclireeven zyn in het |
ke E Be

ENE

NES D|

senlsalaz |s |= | Oo oolmi Jala mw inl

Vier

ee K LOE £ Ea NoE 6-0 db.

| Tab. Bi
Vier Srcbben ván zeer weinig bekende Vogelen, e > d LXXL zt
De Spoorvifth en de Indifche Gattorugine. - = = LXXII“ 23
De Zee-Wledermuis en gevlakte Acarauna. 5d - - > LXXII 24
De gehoornde Vifth en Zee- Knorhaan. EN = - LXXIV. 25
De Groote Kakkerlak: E. - = LXXV. 26
De gedoornde Krekel of het Fluit- Den 1 lk = - Rn 27
De Walvifch- Pok met Polypen, - à - = = LXXVI, —=
De Zee- Slak en Haairige Krab. ent | Ae - = en
Het Korallyn als Haring-Granten. = E = = eenden
De kleine Moeras - Schildpad. - - = - - LXXVIL 29
De gedvornde Haay. = = = = = LXXVIIL 30
De Scherminkel, een Infeht Be - = Em 3x
Jongen van den. Grooten Zee- Hond of bonten Haay, à > LXXIX. —
De zwarte gekroonde of gekapte Gier. = = XKR 52
De Moeras- Havik en Rietvogels. - = à LAAN 53
De Geringde groene ‘Pappegaay en de Blaaslappige. = = LXXXIL 34
De blaauw gekruinde en de Goudwiek Parkret. = = LXXXIIN 35
De Vogel Dodo genaamd, ve - 7 Ë = LXXXIV. 36
De Gwineefthe Big. - = = _—_ 37
De Kuraffanfche Paanwies en 7 de Buteo. = = = _LXXXV. —
De kleine Lyfler. 3 = = = = LXXXVI. 38
De Penfylvanifthe Leeuw Jes - = - LXXXVIL 39
De bruine Chineefche Paauw- Oog Kapel. Joes EMEA AS _—_—— 40
De Goudkruinige Vliegenvangers, Man en dE T E LXXXVIIE
De Goudgewiekte Vliegenvanger. | = = - IEKKXIN, AT
De Chineefthe Schildpad- Kapel. - - - = an
De zwart geheelde groene Vliegenvanger. - = - AG 100%
De zwart en witte Boomkruiper. - = a
De roodkeelige Vliegenvangers; Monte en WV se = = Eee C48
De kleine blaauw graanwe Vliegenvangers, dito. -e - ONO
De Kraisbekken, Mannetje en aje - = 2 OCH SA
De Witkeelige Mofch. ze E = XCIV: 45
De geele Kapel met ZEGEN - - = e ‘
De Worm. Eeter van Penfylvanie. = = à = XCV. 46
Het Virginifch Boktorretje. = = - nn _
De Dikhek van Malakka en de AP > - - XCVI. 47
Een geel eni zwart Kapelletje tit Karolina. + - : — 48
De kleine Wulp, Corlieu Bn = = - = XGVIL, —_—
Het Papier- Mos. £ 5 7 4
De Vzergraanwe Strandlaper of Koet. Plevier - = XCVIIL. |
De Fregatvogel. È = XCIX. so
Een Chineefth Grail - - 3 A sí
Het roode Hoornwier. = 5 5 5 —__
Het Dier dat men de Luijaard sbennt. = E = OE

_ SSSSSSSSSSSSSSSSSS SS SSS SSS SSS SSS SSS SEE En
LYST DER BOOM-EN PLANTGEWASSEN,

die in het Zevende Deel voorkomen.

Tab. Bí
De Vrugt van den tammen Sorbenboom. = ‚e 5 a ee
De Vrugt van den wilden Sorbenboom. = = 5 IV. 4
De kleine blaauwe Klokjes- Winde: - = = - KEA
De Gentiaan met Zeepkruids- Bladen. - = = z XLV. st
De kleine gemeene Klokjes- Winde. 5 = = = Le 2d
IA
EAD

Der Bomvakin aa Ghehe: Smelen, Tab.L1.
Ber of Tad fe oase Prourafi.

Wa 4 - es ak p a , 2 en SE
Gee fs on cole (rad Bare: Genk Fa men DE het
Edwards ad rib. deler. AMU. SaAgrrarn BNCL, HA. Sbar bekert fozehrs.
7 jd Ee Ee Ek

EE 3 Cune bir, Sao. Caers. Majerbatr,
Parws dorlo doeruleo. N sz VI Theil, Le Manaqwin è dos blews ef
Le Manaquin rouge eÉ noir.

Parus rwber ef niger.

BRU

rl 4
Geerd

A

T'ab.LIL

le®)

en S
gee SE
EN È
la®)

4 La
NS Nrs
B 5
En
een
\ a
EO
B OR
Sn
EP Bo
EN

DY

GD

AH. Paige DEAL.

vir. delier.

d

Ge

Tof Sebafb Later Je GS.

Mazestats 8

of

42 VIET,

e verte fache

ro)
La Moucherolle ardoife ef

heil. La Mel'amr

9

‚N

956

Lafuu
nere ef lwtea.

i

cis Tac

PS Virit
Mufcid wpa C

eef

ed LUME ,

nnn” UR han

is - ,

amp es nrd

we

te wergold efe Dreife zand der Liane Dramvafin Tab.LUT.

\

G-Cdardn ad vir. Zar kt AM. Seliger geet Tok. Sehafd Leder Saufos.
Gur Brip. Faze. Caar, Mafestatig k

Parus mwwrews eé N° #5 WN Neid. À Loa Melânge dee eÉ

Parus coerwlews … Le Managwin bleu.

Dee (imende a blaste Satarhdefer wab rv:
der Bied eb op” |

hadi ed vir. FA. Peligrraarerr edt. Jokbehafdttnorn JGD:
Creer Pergo, Saen. Caan. Marerlatis 9

Ì L heal. Te Gram noir et hlens

Cerfbhria” coerulea ef META. N° sg .VZ. etl. e Grmmpereaw 1 2

“Upupe. eG Le widdehop ,

re

inbel Tab Lv:
Mike Der Preeprtefarbe Sedterifchje Bitchie ;

n,
ee,

EEE

NE 5 p 5
glen

Ze

ó
Y
\

Tok Seba. ” Ee:
: Ï CIL SA |

Ì | en Gaas Majertair

ag) ad viv. Cran Be

ee
| | Dx POLt e

N° ss MIE"Theil Grimpereaux pourpr

‘ Bli WIPULeDE | f
Cerblrise Mmdicze Ee ee

mat weereigindeeeen

ng LRE

Hd Der

| Ser Solbet if Be St

Mellivora
Mellivora

et

ES

we
IM Saga gemdt. Joksetafb Greer Joas.
„ Arre Pair. Fz. Zaar. Hgrerlais.
ecfore es 2 NG vue Jheil. Le Colibei gorge rouge ‚le en hese

Sufbme viridi. Mus Avellanaaumr arimor.

.

uik getver Sef6, rite. *

gorge verte, ef le Lioir.

|

wen

et

Bod Di

À. Eabards , ZE

Merula peefore rwhrro

Dir Amro wif vofger Oeft

TH Sedgrrarar gesie,

Cero Pr. Saa Ozar. Harantaedip 5

NS VIISTReil.

Tab. IVE.

Le Merle Dj gorge Touge.

5

hi _

v E 4 hi

id « N md Ii mg bne EERE em Be ea hann hase hens
armen rn fen — 8 p - et - » eert: Alen ol re Er r
Jen
A
a
ï
-
ed
:
en
-
N
pi
gtr E, af

kei Die groe Serre wad Der flecftgfe Baila. Tab LVL

vennen

FE Edvarde. ad arie. der. 7 AK. Peigrmarrr geadd. JoksSed. a/b Brezan Ggs E
Carre Prior, Saer Caan Hajartaris é

Calandra, ’ Talpa, maculata. N°sg VUIJheil ‚La Calandr e ; ef Une Taup e fachefde .

}

#
{ë
L
Fi

bd

Gera Bir. Sac. Caan. Agere.
eb Soeminw. N°4g. VZ Meil.

eine Sie. Tab.LLX.

Tak SehafbBekser: Jappe :

Moineaux de Rene 5
Mâle ef Fámelle-

_

|
DR
ERS:
ne 0
Et Ht
0 4

Bait

A5
|

Der Sperma mf (anger chro, wad der bekerinbe Tab.uUX.

RN sn)

Oor Bir. Pac Case Haerst >

Paller JEN longilfima 5 N° Go. VZLSheil.

Irinaria fwlea..

Ine
lie Moineaw a longwe gqweugs
ef La linotfe brwne.

we. Der gefroifte gelo id [e ade Sperling dad Der Tab. xr.
Semilo eSperling. |

SISNET

pe oe À
G-Skards er zer IM. Fek Ee) es Ee. Tok Pad nn en
Faller e Jwfea migroque varius, N'@ VI Sheil Te Moirieuw Pril une ef noir,
erifpus Paller BrafilienGs. | ef Le Moineaw dwBrefl.

df

erSttealth rif einem ols freif Tad Der geume Sfegli6 Tab. xr.

Mmmm

jj

Avicula borquafn, Ë
Cardwelis viridis.

DIE.

CD

an pe gin
p |

IM $ Saigrmarur geedit. Joker Sette Leiter Negre A
N° 62 VAI Thet. Le Binon u Collier; ef

i Le Chardonneref verf.

Her gemalfe Senf: ) ETT Ser dan eivte Sir: Tab. EXT.

Wj Edd En HD. gens ‚ IMU Ladgrarr geaudt
Fringilla frieolor, mas ef foemmina. N° Gs VIE IEedl … Tie Pinson Peinf, Mâle ef Famelle.

oh. Sehgfbe Leiter z faugos.

7D kad hed / en de 7d = ® w N re ze
Der Runertenr [be Senb, ein Sr ind efre Sir | Tab. IXtv
C

Ri PRS ad rir. daler. TH Faigraarir Ee Tok. Sehafb Biter Jappe.

Carduelis Americana mas ef _N°Ag VIILLTheil. Le dhardonneret Amerigqwarn,
Loena. ) Male eb Fámelle.

ee A

ertsen

Ste ns Oena Zoro eld Tab XV

JA Pelie BED.
Crerrz Brio. Sao. Caan afsotter

Ardea Pfellaris parva Fwleas. N° 65. VOET …

GÊduards ad avi. delen.

Jo Ar Peda/d Liteon Jos :

Le Peil B-wtor Brun,

dk

Ween

Avis Camnw6i.

Der Someictwo gef ,

Currv Prio Sag. Caen Aajagians.

N° EVH Heil.

JokssehgftLeidrern flugpe.

Lie Caawf.

nn Gt

Wd nde Ra

on:
À
4
{
t

Die geflecfte B aff Eerd ro Bel dad D er Bomer piandeoter. Tab. EXVIL

|
Í
/ |

GZ. Eris wid vir. EE TM. Pedigree geedbe. | JokrSehafbr Liber Jps N
Creer Bir. Pae Aas Marastazir.
{ y ; Pr Be
Erinea maculafa. N° 6. VII “herl. fie Tringa fachefé 5 ef

Cerf da pir ws. Le Grimpere aar de Spin.

rs
LN
Al

cf
Ë,

|

Des Plne Bs ofer Ward der gelbe 3 oko oming. Tab. XVI.

SS El NEE

EN

in et 5

Gere en. So. aac Ajartaris

Gallinule Chloropus. waiviama. N° 62 Vifrdheil. La Pefife Poule d'eau;
Regulus hwbeus. ef Le Roifeleb jaume

4 ie LEN
hen gene tf

ve
vh

ve

Ser Anrericant febe Bafrerft.

EEE EN a

0d er Prachtelföria, Tab. IXIX.

SENS

arne , Ns Ee gd = see
eee RS

as EP DN EEE "T

8 Te es dE et lms

JGdards ad viv. delin.

Rallus aqwatiens Met N? 6 VILS Theil.

4 Craze Bei, Fazer Gaas. Marerlas, :

es
DE TRR Eee
Sr aerden dn

Tok: en Jeugss.

Le Râle d'eau dd Amérrque

2

4
1

Sie Laar fe ro darsige Earfe cars Betfotmolazt, Tab. LXX. |
aad Das afl eef if gefporuten Forge.

GOnbear: Ar advi. eed 4 AIM Sagra GELAEL JokSebafe Lettre Jaugjes.
Guerre Lb „Paola Hajosrtalir.

Anas cada longillimwex New- N° 10 VIIËSTketl. Ne Canard alongue quewe de Terre

foundland. Pluvialis alis caleare donafig. newve.ef Tie Pluvier à aales dperonnées

A

fyde

te Shrekbelwor [lre voer Aad ze ix bebanmdenr Tab.IXXH. |
Brede ebr rr ordi | |

7 G.Edarde zer. PM Selina | pn JokSehgfbe Leitner fes.

Crena) Brig. Saa CaasMafsstas. ,

Roffra qwabwor ewriofiw Aviwm, N° VII Thei. Quatre Bees d' Orisearperpen COrraus.
ef quo Be adhwe íneo gite. | |

Pe
kint,
Veel

Û Hdikgbad

Diar

G. Eduard ad vir. delen.

Gattorugima Indiewss et
Pifeis calceribus preditus J

TJ M.S ehgrmarr ezel.
Carre Pav. Se. Car. Marastaedis.

N72 VILS Jherl.

Mok Seta/t: Lezer Jeufps t

Le Poillon eperonne5 et

bie Gattorugina des Indes

ea

Ae,
zalt
Rnd ed

en
ir ain

BeleFlomithedred peet ave)
| oderFwdioifcheBlafffifeh. | - |

Bifcis. Vefpertilio merinug die
Acarmuma maculata.

bus. N75: VUIL" T heil.

Ld
G-Edwarde ad viv. deler. & J.M. en ged. \ JokSebgfs Leiter feud.
el Carre Prio dao Cas Majertntigs. |

Le dte fouwris de Mers et |
TR Acarwwna noir et blanc.

Ad

1e
2}

PPT en pep

Ya

Der Terni Ld Der See Deorptorr | Tevb LXXV:

ad Edrardin ad ori. dader, IM Sedigrmarn CLAÊE. sk Zok Fahafkteikern Jeudps.
Cron Briv. Sao Caer. Agrerlats. je

Pileieulus eorrmrwbus. _‚N? AN Deil, Le Poiflon cornu5 et

Scorpiug Marinus. | Le Scorpion de Mer.

,

Der groe Sefo afer dad Das pfeiffed efafeef. Tab.LXXV

ie

Blatée) zaage
Infeefuum. Eifbula dis

IM.S chigmarp et.
Gar Ji. Saer. Caers. M. ajastarir.

N° 75 VIET Jheib.

Jahtehaft. Leiter fruêps

le Grand Cerf-volaat 5

ef Le Scarabée Grfflant 5

er ne det

Ee PROMES

.

À dte vee aag eg gemee

je

Ben

|

Û

E-
KE:

4

Â

we perd B
USE pa D \

De

Die allfEl. Sectilipe arif oa pew, die De efs ecfe, Tab TXXVI
n Der awrichle Gebs k ee de orale nr ge an

eimes

GCdvards ar. Tof, Peart Lisaa JS.

Gure Free. Se rar. „Myers.

Belarus def ewm Pol bypis Gis. N° 76. VAL" Sheil; Tie Balanug de laBaleine wec Je
Tame Marimws . bn hiefwbus . Polypes, le on Marin, la Crabe
Banlkene olla Haleewm semens. WEE ele Corail en forme U Arrête,
Harang.

Zas : De: eea L zi Ee arms

Beni

f

en

7 deden

Kof
ij

ze Plriee Bjoralt Sohrlobr braexvar. *
re Fleime Bor al £ Be, Tab XXV

r/4 Ls advi. SLE f TM. Pabigrearert, greuddd. Johsstebafdletrer Joure.
Grre Brio. Sac. dâzar. Hgrartatrs x )

te Ffudo parvw Twfo la. Ti Nm VIET Jreil. La Petite Torfuë de Maré cage.

dcd

Ser eft te webft Den ec£ Fo der Tab XXVI.
À Spadierffo ef gewermmef jl |

G Ldwarde ad viv dn.

Galeus Acaatflrias , Úve Spinay

ZAM.S. eAgrrmaru geedit. Jol. Saar, Geren, Jeugas d

Pileis.N° 78: VII" Jheil. Le Chien de Mer e eronneavec

Inlecfum Virgulfum. ambrudans dictum. Ï Tulkecte appelle le Bafon Marchanf.

sen

sE,
ik
Koe
+
E

'

Cabulwgs major Filvas.

Nig UETThedl

Le cha de Mer Major,

Ser fefoer gefto wie oder mif inver Sop Je fet ae Tab.
umd Òte É

elroors ùud wei (le Jor mari” eSchlomnse,

Z Ebson aarin Air. IE EP El mes, Tof, Sehg/t Er Lrtzer fò Guos.
Arrr Bir Sao. Cazes. Majartas, B
. . k k 2 1 Ö
te: niger eri Claus … N° 30. VILT Jherl. he Vautour Noir Cowroune,ou

Serpens Indácus niger ef albus. - Chaperanné,efle SerpenfN oir ef Blanc des Indes.

NE en enen

ï

Der Hor

oder

Accipiter Paludarius
Aves Arundinace:e .

aft Salef and der Kobr Bogel,
Sarofinifehe Smerling.

Cem Prúv. Sac. Cacs. Mayes:
N° ez- VIII“ Theil

Tab. LXXXI.

le De on de Marais
et l'Ortolan de la Caroline.

ij
1
4
(4

ze

Der Beppage mit einen Dafsfrreif | Tab. LXXXIL
wad der blgu Kopfige Bopvager …

/
ll, ee,

Cum Fru a aas Mayestatis
N° sz. VII” Theil

Píittacus minor Torquatus le Perroquet a collier et
Pûttacus minor capite_ ceeruleo. le Perroquet atete bleue.

cd

A

ede den

linken

3
el
Jh
E
ci
e

er mit apbier gefrónter Bappage, ;

Tab. LXXXIIL

und Der Pappage mit Hold Sfiegd. ie | „E

Kh onpadas

N° sz. vre Theil
Plittacus minor vertice Sappharino.
Plittacus minor alis aureis.

/

La Ferrique couronnee de Saphire
et la Perrique aux ailes d'or

J

‚Tab. LXXXIV.

Der Dodo und das WReerfchweingen

Endat anes.
N° 84 var Jheil

Dodo avis Le Dodo et le Cochon d’ Inde.
Mus Africanus |

Porcellus Guineenfis dictus-

JM. Seehirmannezcudt
07

pl aa

en

ka

he E ed
meme dl AE

t va

de 11
erde

A BE
Der Sm fo ones wrd der Suleo.
î

Tab. LXXXV.

8
H
KS
xy
4
£
4
Á

ens EAESTE j
ded Ee EEA en
EN SEE Reen

x

es Evrard En Zer.

IM Sethigrrarre en LEL

ve

Ml. Seda Eleteer Jezfos.
Gwe Prèr, Sac. Caardgjertaier.

Avis Cwra{ao dicfa. Avis Acajow NE: 85. VIG Theil. 1 Oiseaw de Cumrassau, eb le Cusco.

EE nie ven

in el ak

Gerre Siedr, Pao. Geas. Hazasrtatis É

N°ES TT STEEL

Pefibe Greive.

EMG

ete

pe

Kl
El

gou

(

Dee Benfiloortf! che Seele dad der en $ (urelkerling. Tab. LXXXVIL..

Alaudae, Fenlilvanica. Neer VA UZetl TH Alowelfe de Penlilvauie ef
Papilio ulcus. le Papillon brun.

4

eme

ils

Stoer, tegerdelpuinpper if aol ever Ürorer ev Sr À wab. LXXXVUL.

TvVÒ IIP TE.

.
Ba * a

G Eesvarde ad viv. deler. AE Sigrrmarom geene À j Jork: Sahafde Leren mflafes.
Cero Dhipr. Sar. Car dzjartiade, ä

Mulcidapa vwreo verfice, mas N° 8e VAE" Jheil. _ Mouvcheroles Cowronnees d? or,
ef foenrina. Mâle efFemelle.

it
4

4
zy
nd
E
se

de,

Tab.LXXXIX.

| Der iegen-Schnäpper mit gofdenen Slugeln ,
dmbd der Slecfigfe Bebildfróte Gebmetterling.

G. Eduard Á ad Up d „lin
rn

N° 89. VILLE Theil

Mufeicapa alis aureis Moucherole aux Ailes.
Papilio testudinartus maculatus, dorees Papillon Tortuê marquete,

: ete r 5 ú
IE Hi
% kl d …i zn
d ie « hk ia
ï 3 5 \
4 > 4 2 wi
Ee ps ek
ï Pe E d
N we A
8
é af AA ir , L
\ Rada it 1 Ld Jd /

ze

Der Orne (tegen Gefmop ver mit Gehmarder Prik,

dd DerGehmarde And weilde Bafmbhacfer.

lab. LXXXX.
|

G. Eduards ad viv. delen Kv nnen en ne en leligmann ezcudit
_ Cum Frio. Jac, Caes, Majeftatis

Mufcicapa viridis wutture nig To Nee LEE Theil La Moucherole Verte a Gorge Noire,

Certhia nigra et alba. | et le Grimpereau Noir et Blanc

HAPERT Nn ENG Ad
SEN,

4 n 7 4 4, er _ pr MA het, vt de 5 4 8 As S
E ei be d en BU ae A a hk AA RE is BOS ze! ol aA hd” EA hi 6 - „tE,
\ $ te JEPAS N B de rl nd Ü bes het
{ Le 6 ;, Ë E _

e 4 ) Ì \ ‘ ie £ d Nt oe 4 ie wijk

Swe Siegen Sehnapper mtf Kotber Srûft, ern

EN

GZ, Lak

N° 9. vr Theil mn

Mufcicapa vutture rubro,
mas et foemina. :

on

Tab. LXXXXI

>
ba

und ete

Moucheroles a Gorge Rouge,

Mâle et Femelle.

Tab. LXXXXII.

Kleime Yengratte Sltegenfdnger, een er, Ard ere Gie. | |

EAD

Mufcicapa parva Cubecerulen

mas et foemina -

Cum Fru. Sac. Cacs. Maeftatis.
_N° oe. VII Theil

ed

JA Seligmann excudt

Petites Moucheroles gris de fer,
Maâle et Femelle.

_
1

Der Kruamfchnabel ein Sr nd eine Die,

Cum Pray IE Caers. Majeftatú.
N° gs. VITE Thedl.

Loxia, mas et Femina

#

Tab. LXXXXII

EM, Jeliomann EKL.

Bees Croifes, Mâle
et Femelle.

k
gi
er He

hit
er

| En B | Tab. LXXXXIV
Ier Sperling mif wetfder Srùft nebft emen sid |

Ee ___ Defben Schmetferfing.

GEdard ad sa delin
| So Cum Phú Sac. A Mareftatis.

| N° ge VUT Jheil.
Bkr Ehle | Moineau a Gorge Blanche,

avec un Papillon Jaune.

LM Seligmann exc:

Ft
Es

j be
An

Tab. ACV:

Vrmfrefder nd der Diegeutater.

GLEduard ad vi: del. LAM, Seligmann eacud.

mr ze Caes. Mayeftatis.

N° 95 VAI Theil.

Le Mangeur de Vers, et le
Scarabee Chevre. |

Vermmivora Scarabaus
capric ornis.

re

1 ,p fn
Eteone
verd aan

hy,

B

Der Kernbeifer oder Dicffemábler ats Mlafacca üud der

gcarint webft einem Éleimen Hebmetterfing.

LA. deligm ann excultt.

Cum Pri Sac Caes, Aayeftatis.
N° 96. VII® Jheil
Le Gros-bec de Malacca, et le Jacarini,

avec un Petit Papillon Jaune. | Papilio parvus luteus,

Coccothrauftes Malaccensis, Jacarini

Tab. XCVI.

|

ij

near VEN a nig er epen

PD Der Himbref oder fleùre Brader tad Das vppier dook _ TabXCVIL

6: £ warden ad viv. Aal ki THS eligsnarer ai. 8 BL Satarditern Je Tepe.
5 & id 9 = À Gi { el
Caere Lev. Kez. Caan dgzartafse. Ì

Arqu

_dicfa. Mufcus papyraceus.

afa minarmofbrafibus Whimbrel N pr VII" JAcil. Le Wimbrel „ow Petit Corlieu;
ef la Moulle de Fapier.

fi

ï ln men en B mn

ed

E:
d
ik
id
ee

Die Bifbengrae Wafderdrofdel uit Pederhübner Wfoten, de hen |

ete Art von Becafinen 3

bege

Ch En is. ra aa ier cd : JM, Seligmnann ezeudit
Cum Fry Jac. Caes, Mareftatis |
RENS ge VIE Theil
Tringa grifea lobatis inftar, a Tringa gris de Fer au pied de Poul,
Fulice digitis. bt le ee de Eau e{pece de Becalline.

"

4
E:
Li

ae

et Á

Die Frenafte ear Seeno gel fend ei Ofte kak

ESTE

= STEEN
Ee Et
ER WE maen
EE
en Se, en mai

A ET

G-CLvaras advi delen. TAU Sehprrarrs gecdr:
Care Bip, Sao laar M mastats.

er$ile Tab. XC IX,

Jo ScIg/e Lize 2flugre.

Avis Rabihorcados svel Navis bellie N?ag VZS" Jheil. La Fregate 5 Poillon de la) Chine.

dieta. Pilves Clrimenles.

fl)

: WE E
ehs
‚Ee Tikt

| | 9 as Faûlthier oder Der 8 Tab.

GE EE adriv. deler.

TMS. agree SELA,

Crea wao. Casstearestatig 4

JoAr Sehafsleen, fare.
Ígnavus. EL Nixoo.VIIË el,

Lie Paresseux.

BER

El To

wete,

gf
CN

L

AifeD

bele
Ur
Wij új y

Al
1

le)
le)
DD
ON
as)
ej)
te)
ep,
ee,
ee)
©}
e,
ON
on