I I

LAVREVM APOLLINIS VELLVS

DECERPENDVM

S T V DIO SIS LABORIBYS

ASSIDVIS D ISP VT ATIONIBVS DISCRIMINE baccalavreo

q_v o D-

IN LIMINE STADII DOCTORATVS

YELVT ALTER. IASON AVREVM

y H RX S MAC y AON VM ACADEMLE DOCV MENTIS INSTRVCTVS.

In Monfpelienfi Medicorum Lycaeo

Profcquitur.

&1 StDRjEAS DSSCHAsMPS Monfpelienft

sx Studio jis Conjilmrius elefius.

MONTISPESSVLANI,

Apqd D ANIELEM P.ECHj Regis , Illuftriifimi Epifcopi

Monfpelienfrs , & Vrbis Typographuniy

M,- DC. LXXXI.

ILLVSTRISSIMIS

ALM« FACVLTATIS M0NSPEL1ENSIS ;

CANCELLARIO AMPLISSIMO

DECANO ET PROFESSORIBVS REVERENDIS [AGGREGATQ D0CT0R1 MERITISSIMQ

VIRIS ERVDI TISSIMIS

CELEBERRIMIS CONS VLTISSIMIS M* CENATIB V-S PER QV A M VENERANDI? PATRONIS ET PRAECEPTORIBUS SUIS

— 4

«TERNYM COLENDIS.

In perpetuum obfervantix Studium & & debita gratitudinis argumentum.

VOTUM POSVIT,

Cliens addittifiimm AND RASAS DESCHAMTS Monfp eltenfis Studioforum Confdiarius .

	fi***.' «*>. V V .» »• .( • ’ :j •
•<r-V _ «y» ''v'# f';. E|	•v	* . > *■	r ' f
^ ]\tr\ • ' ■ , ' : f	! ;s	. t*	V ^	1 v X ^ ^ A '*
'V' fi . V .. n.$ . -i» . '	■ i	?■	- \ • *<f% - - v ,«*> •
'				» i • ; -v;. .. ..j
.. . ■ v.- , . . . •» «• •* f * ■ • -■	i » ■ * 1	»• ^		*
- «l , < ' . <	' ’ il- • - v5. f <
{ - /' ‘ • ■ — VS - V’ ' • /} '■ C'-'~ 1 •• jj. . . * •• ‘V*‘ ,4 >	. •" ■> ^ • • 'v. "T -.		*' .	«i.. y
				•
-i'	•			y- i".
>/?■• i ' fr' :*-■ . 1 • 1 < # - ■	t T	• Sr^*		'< / /
. '	/•'. f' . v * • *	V		‘ '4
•V • ' • . 1				5' J •.• '
1	• T , . '			4 i-,.-
■ - «■' > - .. \	\ - -r. . . - •			/• * <■»» >
k ■ • ■ i '■ '• . • '• _ *	• ; i '■ U , >	t» j[ •' 'i»	•	• f. ,
	l'l.i •;
	•?.		»1
	.. ■' v ‘ *• .
■ x Ifp '•«*■ -v t* . 4 £ ‘ •-> 'v y ,;'"h ; ’ . •' r ( ■ ; ■ \ « ' *-?■ - A i». • > •: V v * • x ■*.	ry- •"** ^ v ,v? '• - ** ■ ^ ,		.✓ . t'	+: ■ -m. « ^ v'> «
				r. r
w **k- .* -	:' ' *' -V ■■* f * • ^		'J	<r a -A
S'
«T> «* * t \ * t	t ■ "i ' ' ■-
j . */T •	*	'
1			•*	■j »“ •'
a				-
, -	; tC i.
' > * *r	' " ~ " ■ j :: .	. r 4'
<■■ . .. * ■» '■ V			4 * «*. *
.	• ' . ' i .r i
4. . * ' * / » P ’	s “ 6 r *			«*>
t » »				-V + ' 1 - ■ 1 '
• ' r v
1 . ...				•
„ ’ ' *
			\
- - ' : .	* * ’ ' A	•
'	■ • i	u »	»r'	%> < 'V

»• s

r

■vrK<y'

#Rl M A A P O L LI N A R I LAV RE A CONSE QVEND A

F R DEO S I T A

A B I LL VSTR 1 S S I MO VI R O

a D HIERONYMO TENQVE,

REGIS CONSILIARIO MED I C O

KEC HON*

ALMA'M0NSPELIENSIVM MEDICORVM 'ACADEMIA? REGI© PROFESSORE DIGNISSIMO»

rM Procreatio a [milii

\

L V XIBILIS individuorum vita, ut Vindex foret ab in*

icritu5generatione indigebat3<}ua natura jaduram abundi reparat, dum ‘vivens in multiplici fobole revivilcit» ideo hoc unum primo ipfa intendit ; licet enim neceflitas nu- tritionis unumquodque ad fui ftudium cogat ? prius tameirgignl

debuit.Neque eft hoc Opere- aliud perferius, quo enirti caeceris non prxemineat quod efle primum tribuit» quod in- dividua perennat, quod fpccics bonum omai alio univer- jfa-lius fulcit, quod ineffabile in-div inis generationis attnbu» tum semulatur, quod demum aliqua viventia tantum occu¬ pat, ut huic foli nata videantur, quod in quibufdam plantis, .quibus iblius fetura: cura eft.

Captum fuperat rerum multitudo fecundum 'fpeciem & numerum, quae tam pauci conftat naturae, quia ipfi proprius • fundus eft foecunditas, ludus & deliciae generatio, qua aliis folius exiftentfe, aliis etiam vitae beneficium largitur, tri¬ plex viventium genus totam vitae rerum latitudinem com¬ plet quia triplex fingitur anima vlt& principium : cum vero vita fit motus in corpore organico ab intrinfeeo Bc fecun¬ dum naturam elicitus , excluditur quidquid infra vegetan¬ tium gradum humilioris elementorum raixtorumque fami- |iae luxuriem ambit ; quod detrahit vitae honores plerifque fpforum, quibus vivere competit non minus quam plantis, quae etfi orbae animae, vitee tamen expertes non funt. Neque omnium unafempereft ortus ratio, alias epim fpoqte, aliis in proprio utero ex profuio i firtiili femine liafeiintut 5 ex animalibus, quaedam ovipara funt, quaedam vivipara , in quibufdam mirabilis elucet duplicis fexusdiftindio, in non- nilllis utriufque confufio in uno femine, quafi hermaphro¬ dita fit, tum mafculi tum foe minae ideam occultat: omni¬ bus commune eft ab ovo-nafei, non enim animalia folura ovipara , fed & plantarum femina, quod vetus eft Empe¬ doclis dogma, ova cenfendafuiH.

i r.

SO L ER.S & acuta in operibus fuis natura caute providit ne fenfibns noftris pateat ingenium , quo in fingendis viventium primordiis ferio ludit ipfi foli lucer , quae uos.fur

git, in exili compendio contra&afubtilitas* non enim pro¬ creatio folum dici debet cum partes omnes avi plaftica delineantur & conformantur 5 hatc enim fenfibus explicat prius jadta in femine corpufculi rudimenta. in plantisfemen ovum cft ; ineft in eo i.velut in cicatrice non fola viventis earina > fed & cum minimo trunco gemma & infignis radi¬ cis conus, fuccus quoque in appenfis foliis , tracheis, utri¬ culis in futurum alimentum : nec defunt uterus & fecundi-

*

rx quibus planta partium fuarum compage tota tandiu fer¬ vatur, donec difereta membrulorum figmenta, externo hu¬ more fubingreffo turgente nutrita atque crefcentia fe in de* bita figura mole, & elegantia fenfibus nolitis exhibear.

In oviparis latent prima (lamina z, nobilioris quippe vi- tx officiis deftinata fubtilioribus conflant particulis, qua¬ rum compages liquore craffioris molis imbuta atque folu- ta, effluxis ab incubante fpirituum radiis indiget , quibus fecreta membrula circumfufo humido in pabulum cedente magis fiunt explicita. Non ell fenfibus neganda fides , in ovo foecundo nondum incubato apparet cicatricula, in cu-

centro circulus candidus eft, 8c in hoc colliquamcntum, in quo, pulli carina cum veficulis & reliquis inchoamcntis, qute calor incubans omni momento explicat, & intra pau¬ cos dies 'abfoluir.

Si confidimus fenfibus fi-n ovis vivi parorurfi) carina &

• totius compages compendio prseexiftir. Habent enim in ovariis qure tellcs fune ova in quibus cicatrix colliquamcn- p portione ambitur, quae in uterum aliquando delapia,ibi* que feminis mafeuli concurfu per confiuxum fimilitim par¬ tium ad funiles,ut notat Hippocrates in novum excrefcunt ’ ovum, in quo fetus fenfim fefe explicat , qui nutriti; fuccl .«ccclfu ada udius fit tandem confpicuus.

Tritum .ejl omne vivens nafeie femine quia nutrit ionis»

i. Malpr gius anar. piant, c.

de fecud.

2. Har- vaeusl. ds gen.exer.

14.

Malpi- ghius ta¬ bui. i.fig, i.de avo.

1. de MX, puer.

f.dc gen. sd. c.ulr.

incrementi, t£ procreationis neeelhtas variis indiget Ofg*»- ais,qu£p nullu prseter ferne corpus in fe continet- Qiiod licet ad id folum ordinetur ut individuum progignat, ioipieifos = tamen defert charadcres, quibus peculiarem fpeciera exhi¬ bet, nift aberret in monftrum , id quod - agit opus» Fit ex principiis £ Deo ab initio ex atomis tali modo & ieris compadis, ut ex vario complexu & prxdominio mobilis cuiufdam fubftantfe determinato calore exurgat femen : fpccificum vegetantibus & animalibus , quod Ariftoteles ex terra huroido & fpiritibus vult compingi , & in plantis. ■ chymia, nufquanrad prima principia refoluens,ex fpiritu, ■ i,Aph.i4. aquj infipida, oleo,' & terra diftillatione probat.Gal.vero- ex pauca terra, mulco aere, & plurimo fpiritu igneo in hu¬ mano praefertim iemitie. Calor i® fpiritu, hic in humido oleofo & aqueo tantum caloris exhibet quantum motus permittit humidum illud quo implicatur» Ipfiofficina funt teftes, aut quid vices ipforum gerens ; in quibus , quae in fperma humanum aptae funt moleculn fcparantur ex fan- guine cum fpiritibus,in fermentorum mafifam uniuntur, or¬ dinantur , in qua quaevis fetus rudimenta occultet, & tan- - dem explicet, ftuporis magis quam examinis res eft» -

III.-

I:; ICET ubique vigeat naturse fecunditas pr^fertim m aw- ^ri, quodeft mulciparum ? non tamen ubique loci fit ge« - neratio quaelibet : matrix eft mineralium minera,ftylus in- . elVpro utero feminibus plantarum i* oviparis pellicula cum teft% viviparis uterus extra quem non gigitur animal , nifi parem viribus fubftituat lafciviens natura in fponte naf* centibus, aut ludens dum BombyLis in Nccydalum^Chryfa» lis in papilionem fit Matamorpbofrs, Ex mafculo & fremi¬ ti a pro d eu n t e m ’ m a te r ia m ’ ex qua fetus gignitur probat quae tradux cftutrique non diffimilis effigies* Vis prolifica

3. Sialpi- gh. tabui. 3U

. f

ftupendum formationis opus orditur, abfoluit per fpecles, quas rerum feminibus impreflit omnium protoplaftes.qua: defunt , ut in debitam molem crefcat , abunde providet: plamufe quidem feminali affunditur per fua acetabula, & cotyledones , e terra humidum falibus imbutum, folvitque fuccum in foliorum mcatulis coneretum t eos laxat, a&ifq; ftrmentationc in motum particulis provocat incrementum, fiiquc vegetatio. nec deficit ad refpirandum materia, aqua nempe ab aere deliquefcente nitro impraegnata fufcepta per utriculos, fpirales fiftulas, tracheas analoga refpiratio. nis organa, a. ut fit continua in ipfis fuccorum fermentatio, fluiditas, circulatio. In ovipat is inclufum pullus in ovore- pcrit alimentum : nutritur primum albumine^quo abfump- to vitellus fufficit, ut probat in utrumque diffuTa umbilica, Tium propagOjj.rcfpirat non aerem fub obtufa teffe parte reconditum, ut Fabricius potat, fed quod Mayou, 4, particu¬ las nitrofas cum aere ab incubantis fotu trajeftas, & cum colliquato albumine ab umbilicali vafculo fenfimtranfi, fumpcas, a quibus fanguinis continua fervatur mobilitas.

In viviparis quid fimile fed evidentius natura molitur. Duplex ipfis difpari via fuppetit alimentum : alterum liquor eft itf glandulis amnij fecretus, quem ore fenfim abforbet fetus, ut placet Hippocrat.^.probatque gratus ipfius fapor, confidentia ladi aquofo fimilis, liquor repertus in faucibus & ventriculo non difpar, excrementum quoque in intefli-j nis quafi idem cum la£te vcfcitur tefteHarvato, 6. alterum fanguis eft per arterias uteri in placentam & media umbili¬ cali vena in fetum derivans, a quo quidem ipfum ali , & refpirare.docet Hippocrates, 7,quod valide evincit catulus ille acephalos editus probe tamen nutritus tefte Graaf.d. non refpirat quidem proprie fed tranfpirat $ defeftum fu p-- plcc liquor fermento aereo imbutus , qui eum faiiguinc a

2. Mal- pig. tab. 7. .

I . Hari?. 1. de ger?. aal. ct6oa

4. fra&. $.derefp„ pulli ia ovo*

f. 1. de carn*

6. L de' gen, aal. exper.jS;

c

7* de nar* puer* *

& l. de mu!, org^ .

Itr.

c. 8. 1« de vita

fub

dhili

44.

n,

matre in fsetum redundat , a quo licet pauco quantulus ille motus fanguinis intcftimis > & pigrae , qua: natura: ipfius fufficit, circulationis per angulofos flexus confetvatur >uc do6te innuit Pccfilinus,9.adco pra:cipuum vitae animalium momentum latet in acris cum {anguine commercio , quo nec jtla carent, quae. fimulata morte tou hyeme torpent, & quofi careant, paucis momentis ca durare probat antlia Boyliana , ipfe quoque faetus , qui ab uteri clauftris effufus ubifemel auram haufit , fi ipfius .orbus fiat > protinus exs¬ tinguitur, #f

'IV..

ON in omni vivente principium vit« eft anima, licet ea fit id, quo uivunt,quae fentiunt & intelligunueximia compages qua: in vegetantibus & animalibus ex mirabili tot partium contextu, fola caquc infcrutabili geometria: ra¬ tione ftat, & in tot membra viralibus & natut alibus officiis adornatur , folo*ma:chanica: legis impulfu vivit, JFaecunda natura: vis in viventium ordinibus regendis eadem fere arte procedit. Stru&uram perferorum animalium alit & auget aggeftis, prioribus, priftitia manente forma, novis paxticu- liSjquas vitali compulfu cordi? & arteriarum fanguis circu, lans, porulis apponit. In vegetantibus fuccus nutritius, qui aftmofphsra: preifura per radices ingreditur, e fiftulis in fo¬ lia penetrat , in quorum utriculis prsexiftenti humido im¬ mixtus, ulterius feinJentatione digeftus, ambientis calore humido aperiente meatulos &inteftmum motum juvante, quocumque fc infinuat.yitra ha:c naturalis xcpnomi^ con¬ finia erigunt fe bruta etiam minima , qua; machinulse non funt aut automata vivo quodam artificio cQnftru&a, ab oc- curfantibus foris particulis mobilia, quod Carthefius,i.fed animat non flammula quod Vvillifius quia cognitionis im capax, fedfublUntia fui generis, 2. fic produfta a Deo de-

pendens i materia, u? fimul cura bruto pereati quia ipfam definit coafervare. Dignids de homine fentit Carthefiusi c-ft, inquit, in eo anima quia cogitat, exiftentem fe intelli- git dum dubitat an fit, inextenfam quia fpiritualem j fplri- uim,nonquia corpus non cft, fed quia fine ipfo poteftope- rari : incorruptibilem demum fe concipit, tura quiaihdi- vifibilis, tum quia fumraura cft , in quod innato pondere fertur, immortalitatis defiderium.

V.

QVANDIV vivit homo , labitur ea, ad quam fufpirat atternitas, hanc quaeri» in multiplici prole , in quarti dum fe propagat , pofteris fui idolum delineat 5 tantum amat natura fimilitudinem, quam fi non obtineat porten¬ tum eft. Species, fexus , forma , tria funt quae exprimere intendit , ut generans reddatin genito. Habet femen ex proprio fibi principiorumcontextu, quod fit peculiaris fpe. ciei fimulacbrum , ideo communis eft fpecies individuis, quia fiunt ex fim ili femine,& fimilis eft internus opifex par¬ tium typofi incumbens , quarum ideam retinetetiam in cineribus , ut probat mirabilis exipfis plantarum refurre- dio,quatn vidit Quercctanus, t, cujus experiendi modum docet Tachcnius, eam refert in acidum & alK.ali.Suum quoque habet quodlibet femen fui fexus figillum : gignitur mas ob mafculeum, femina, cujus procreario intentum cft non error natur!£e5ob femine-um: caufa e!ft alterutrius vido xia sin copia & energia prefertim in fingendis genitalibus, alterum femper alteri praevalet, infdlens eft exquifita vi¬ rium aequalitas ob, quam redditur utriufque fexus fpecimert.

Vltcrius fe natura explicat & quam adumbrat intus pa¬ rtitum effmiefh exade dudis cxtrinfecis lineamentis abfo* hir; ita vt totus parens tranfeat in prolem, nec modo ora- •fis & proportio membrorum, fed etiam color,& hine tnaf-

t. Femel. i .de abd. rer, cauQ 6. 9. 10. J.i. parr. prine. n.

iJ. contra anony c. 10.

a. c. 10,

Hypp.

Chym*

Journal des Sal¬ vans da it. Avril 1671.,

4. 1. de

pifcih.

f .1. Phyf.

logn.

6 . 1. de

Ham.

Pfryfiog.

7. de mo. (Iris pag t.$ 8.

8

cens in virtutes & vitia propenfio. Habet femen etiam in? minimis partibus relativam in obje&um potentiam , cen* trali fermentorum & fpirituum efficacia omnia pro par¬ tium & figurarum patientia difponit vis plaftes terminis materia; ipfius implicica-.folidorum formas ab aliorum mix„ tura fecernit, indurat, extendit} excavat; & prout viget ip- fius virtus, materia vero patiendo fide accommodat, deter¬ minatas pro originis fuse modulo & figura partes modifi¬ cabat no tantu ab EUiiope habitus corporis crafliis, vultus? charaderes, fimus naius, repanda labra, nigredo ted & ab Europseo nsevi & maculae in faecum defluant; quorum femi-- nia manent incorrupta, licet; fucceigva generantium alte-- ratione impedita & aliquatenus mutata , iifdem enim op¬ portuno mixtionis, & fecretioniscafu redeuntibus, fcpultse retro parentum figuraerevivifeunt.

Immobilem hanc fimilitudinis lege m fervat natura etiam s in portentofo concubitu, unde miftum genus, proles bifor¬ mis. Quin etiam fic principia componit, ut in ignobili fpe- cie nobilioris exprimat, teftis cft homo ille Marinus,^. aliud i que multiplex animal praeferens in vultu figuram humanae fimilcm, quale in quibufdam pifcibusnocat Rondclctius,^. ipfa quoque vis plaftica degener, in facie, in qua torus ho¬ mo, bruti imaginem faepe depingttjunde Arillotcles,5. de¬ duxit analoga morum principia, cujus veftigia fcquens Por¬ ta &• ipforum fimijitudine ricb expreffit iconibus. Sic natura genere diffimilia jungit per media quae utrimque partiet pant , plantanimal folo fcnfu vel etiam totius effigie plan¬ tam brutumque fecum devehit. Mirum quod hominis ex- ternamvultus imaginem in ovo effingat; quod pida effigie Licetus 7. repraefentat,& nuper vidit Aveniotut defeenditex propria indole &forraa femen humanum , fic belluinum fe exaltat ut humana inchoet rudimenta, caufa eft fermento-

9

funi &fpirituum feminis conditio ob varias alimenti & ex hoc fanguinis energias. Saepe etia phantafia ideis fuis p:x- valcns& turbans ordinatos fpirituum motus.Notum ha&e- nus quam valida machina feminis partes tumultuet, fetura: organa immutet, membra multiplicet, mutilet , colorem tingat, rei vife vel optata imaginem imprimat , &provo* cet naturam in horrendum animalis fpe&rum , infontem quidem, femper enim prurit in fimile non impedita»

Brgo ProcrMtio a jtmili.

I

*

f