v^-

t

KRUIDKUNDIGE

WAARNEMINGEN,

UITGEGEVEN

C. L. BL UU E.

I!
ij

Ifl

w

!

ji

I

Ü

BATAVIA.

l825. . Ij

t:

■ft' ilnaiiiimfi1— — gagaiwsMBK^^i^hMa^a^^Mi

B IJ DRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDEKLANDSCH INDIË.

Ji IJ D R A G E N

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERIANDSCH 1NDIÈ,

UIT GEGEVEN

NE\y VORK
DOOR BOTAM

GARDEN

C. L. BLU ME, M. D. ,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, DIRECTEUR

VAN 's LANDS PLANTENTUIN TE

BU1TENZORG, ENZ.

is te Stuk.

BA T A V I A,
TER LANDS DRUKKERIJ,

±825.

+^370

S5t>

AAN ZIJNE EXCELLENTIE,

DIN HOOG WEL GEBOREN HEER ,

G. A. G. P. BARON VAN DER CAPELLEN,

GROOT-KRUIS DER ORDE VAN DEN NEDERLAND-

SCHEN LEEUW, SECRETARIS VAN STAAT,

GOUVERNEUR - GENERAAL VAN NEDER-

LANDSCH INDIE , ENZ. , ENZ. , ENZ. ,

ALS VERLICHT VOORSTANDER EN IJVERIG BEVOR-
DERAAR DER NATUURKUNDIGE WETENSCHAPPEN ,

WORDEN DEZE

BIJDRAGEN TOT DE FLORA

VAN NEDERLANDSCH INDIE

MET ALLEN EERBIED OPGEDRACEN
DOOR

Zijner Excellentie' s zeer
onderdanigen en zeer
gehoorzamen dienaar
C. L. Blujie, m. d.

VOORBERIGT.

NEW YORK
«■11» I -JBttu- BOT A MC AL

oarden

OFSCHOON reeds de werken van Rliede en Rum-
pliius van de rijke verscheidenheid der Indische
planten getuigen , is echter eerst in latere tijden
de grondslag gelegd tot eene wetenschappelijke
beoefening der Indische Flora.

Op het vaste land van Azië hebben inzonder-
heid Roxburgh en Wallicli , met eene bewonderens-
waardige naauw keurigheid , een groot getal In-
dische planten beschreven ; doch ook de meer
zuidwaarts gelegene Indische Archipel, ten aan-
zien der vegetatie zoo rijk en nog zoo weinig
bekend, is door ijverige natuur-onderzoekers niet
onbezocht gebleven.

Onder de gunstigste omstandigheden heeft , on-
der anderen, Dr. Horsfïeld , in dienst der voor-
malige Hollandsche Regering , gedurende ver-
scheidene jaren , het eiland Java doorreisd: de
Hoogleeraar Reiawardt heeft later zijn onderzoek
niet enkel tot dit eiland bepaald, maar hetzelve ooi-
tot de meeste onzer overige bezittingen uitge-
strekt, en eindelijk hebben de voortreffelijke na-
tuur-onderzoekers Kulil en van Hasselt , als mede
de Engelsche natuurkundigen Dr. Arnold en
Jack , allen in den bloei hunner jaren voor hun-
nen al te grooten ijver bezweken , merkelijk tot

de kennis der Indische Flora bijgedragen.

On*>

Ondanks dit alles is de voorraad van onbekende
voorwerpen uit het plantenrijk van dezen Archipel
verre van uitgeput , en nog een ruim veld tot
onderzoek biedt zich aan allen, wien de uitbrei-
ding en voimaJcing der botanische wetenschap-'
pen ter harte gaat , en die zich daarvoor moeite
en ontbering getroosten.

Tiet is uit den aard van dit onderzoek onmo-
gelijk , zich daarbij aan den schadelijken invloed
van het klimaat te onttrekken, en ligtelijk loopt
men gevaar, onder de overmaat van vermoeije—
nis te bezwijken, waardoor dan ook meestal de
met zoo veel zorg bijeengebragte waarnemingen
voor de wetenschap verloren gaan.

Ten einde zoodanig verlies zoo veel mogelijk
kendmakifig der bo-
Ne de rla ndsch- In di-
sche bezittingen te bespoedigen , heeft Zijne Ex •
ccllentie de Gouverneur - Generaal mij gemag-
tigd tot de uitgave dezer bijdragen tot de Flora
Yan Nederlandsen Inclië, van welke, naar gelang
dat de voorraad van bouwstoffen zulks zal gc-
doogen , van tijd lot lijd enkele vellen het licht
zullen zien.

Hoezeer deze bladeren meer bijzonder bestemd
zijn tot bekendmaking der beschrijvingen van
Indische gewassen, zal evenwel daarin ook eens
'plaats worden ingeruimd voor opstellen over het

nut

nut of het gebruik (fan die planten, vooral mei
opzigt tot genees- of huishoudkunde.

Een iegelijk vindt alzoo gelegenheid , en worde
bij dezen uitgenoodigd , om zijne waarnemingen
omtrent botanische onderwerpen spoedig alge-
meen te maken , en het zal alleen noodig zijn ,
dat de intezenden stukken door den zender wor-
den geteekend , en dat voorts, ter voorkoming
van verwarring, deze stukken, voor zoo verre
zij beschrijvingen van planten behelzen, van zorg-
vuldig gedroogde exemplaren dier planten wor-
den ver ze ld.

JVat de bouwstoffen aangaat , welke door mij
voor deze bijdragen zullen worden geleverd,
dezelve bepalen zich voorloopig tot korte maar
zakelijke beschrijvingen van alle zoodanige ge-
wassen als ik in deze gewesten heb waargeno-
men. Derzelver getal is voorzeker niet onaanzien-
lijk ,• want sedert een tijdvak van ongeveer twee
jaren , dat de bossche?i van ons gebergte mijn
aangenaamst verblijf geworden zijn, heb ih
reeds omtrent twee duizend onderscheidene
planten gade geslagen , en voor het grootste
gedeelte uitvoerig beschreven. Van deze mijne
waarnemingen nopens onze Flora zal ik voort-
aan door deze bijdragen beknopte beschrijvin-
gen bekend maken, terwijl de uitgave van eer:
grooter werk omtrent hetzelfde onderwerp tot
mijne terugkomst in Europa blijft uitgesteld,
ten einde door de toelichtingen en teregtwij~;i~*

gen vnh ervarene kruidkundigen aan hetzelve
de vereischte volmaaktheid te verzekeren.

Veel zal misschien de kenner aan mijne
thans het ligt ziende waarnemingen te beris-
pen vinden; doch, indien men in aanmerking
neemt , dat ik bijna van alle hulpmiddelen
der litteratuur verstoken ben , even als van alle
onder rigling van andere kruidkundigen, zal
zulks voorzeker mij op eene toegevende beoor-
<Lteling eenige aanspraak geven.

C. L. BLUME, il/. Dr,
33uitenzorg9 maart 1820.

BIJ-

B IJ DRAGEN
T O T D E

FLORA,

SYNOPTISCHE BESCHRIJVING
van cenige planten > behoorende tot de familie der
lianunculacee'n , Dilleniaceën , Magnoliaceën ,
Anonaceh'n en Menispermeën , op eene, in de ja-
ren i325 — 1824 gedane reis over Java , Waargeno-
ïnen en beschreven.

RANUNCULACEiE.

CLEMATIS OLANDULOSA.
C: pedunculis paniculatis trifidisve, floribus monoïcis,
foliis 5 - nerviis ovalis. dentalis glabris , dentibns
glandnlosis.

Habitat : ad monlem Buvaiig rang Pro vinciaï Kjawang,
Floret: Aug. Sept.
Nomen -

CLEMATIS SM IL AC IN A.

C: pedunculis paniculatis , foliis integerrimis ovatie
coriaceis glabris cruinquenerviis.

Habitat: in sylvis Proviaciariun Buitenzorg e£
Tjanjor.

Floret : per tot urn amuun.

Nomen: Kadjan Kelan.

CLE-

( * )

CLEMA TIS L E CHENA VL TIANA.

C: pedunculis paniculalis aut trilidis trifloris , foliis
ternatim sectis sericeo-villosis, segmentis ovato-
oblongis 5 - nerviis cxserte serratis , latcralibus
obliquis.

Habitat : in locis montanis et petrosis Java? Iusulc.

Floret: Sept., Octobr. etc.

Nomen : Ayoj Tjun-tjun.

THALICTRUM JAVANICVM.

T: caulc subtetragono striato , panicula corymbosa
dicliotoma erecta, petiolis quadri ternatim decom-
positis, segmentis glabris subtus glaucis ovato-
orbiculatis trifidis (afF. T. folioso et T. petaloïdeo).

Habitat: in altis montis Tjerhnuh Provincice Chc-
ribon.

Floret: Sept,, Octobf.

Nomen:

RANUNCULUS GERANIOÏDES.

üL-villosus, foliis omnibus petiolatis, radicalibus
trisectis, segmentis pctiolulatis basi cuneatis tri-
fidis inciso-dentatis , caule adscendente pauci-
floro, pedunculis 1 - floris oppositifoliis, petalis
oblongis, calice subrcfïexo.

Habitat : in clatis monliuin ad föntes rivulormn.
Floret : per totum annum.
Nomen :

RA.

( 5 )
RANÜNCULUS JAVANICVS.

M.: foliis omnibus petiolatis cordato-ovatis grosse
crenulatis, suramis lanceolatis trlfidisve, peduu-
culis 1 - floris oppositifoliis , petalis calice duplo
longioribus, carpcllis loevibus (alT. R. Bondfien-
si.)

Habitat: cum pra?cedente.
Floret : per totiun annum.
Noman :

DILLENIACE^E.

TETRACERA DICHOTOMA.
T: foliis cllipticis utrinque acutis a medio ad apicenx
denticulatis venis subtus pedicellisque pubescen-
tibus, pedunculo subdichotomo, floribus trigy-
nis subumbellatis , sepalis glabris ciliolatis.

Habitat: in limosis et calcareis Provinciarum

Buitenzorg et Bantam.
Floret : per tctum annum.

Nomen :

TETRACERA SERICEA.
T: foliis oblongis acuminatis basi acutis apice ser-
rulatis subtus ramulis pedicellisque pubescentibus,
racemo 4-5 floro , lloribus trigynis , sepalis pe-
talisque intus sericeis.

Habitat: in monte Seribu Provincias Buitenzorg.

Floret: Febr. Martio.

Nemen : TE-

( 4 )

TETRACERA GRACIL1&\

T: foliis ovalibus utrinque acutis apice scrrulatis sub*,
tus ramulis pediceïlisque snbvillosis, peduncul©
1-2 floro , floribus trigynis , sepalis 4 ciliatis.

Habitat : in Piovincia Cheribou anstrali ad liltors»

Floret: Novbr. Decbr.

Nomen :

TETRACERA RIGIDA,

T: foliis ovalibus utrinque acutis apice repandis ri~
gidis subtus scabris, panicula composita divari—
cata tomentosa, floribus trigynis sepalis petalis-
que intus sericeo-villosis.

Habitat : in sylvis Nus-:e 'Kambangte insult.

Floret: Novbr., Decbr.

Namen : Kiassahan.

TETRACERA FAGIFOLIA.

T: foliis ovato - ellipticis acutis apice serratis sub~
tus scabriusculis, panicula composita pyramidata
tomentosa , floribus trigynis , sepalis petalisque
ciliatis.

Habitat: in montanis Provincie Bantam,

Floret : Jan. Febr.

■.Nomen :

DELIMA INTERMEDTA.
D: foliis ovalibus utrinque vix acutis apice repando-
«errulatis rigidjs scabris, panicula composita fo-

liosa,

c 5 )

liosa , fïoribus bermapbroditis , ovariis capsuiistjuo
pubescentibus.

Habitat: in montanis Pl'ovincias Tjanjor.

Floret: Jun. Julio.

Nomen :

CAPELLTA,

Poïyandria Polygynia L. famil. natura]. Dillenia-
cearurn.

Sepala 5, subrotunda, persistentia. Petala 5j
decidua. Stamina numerosa, libera; cxteriora con-
ferta, breviora; inteviora uniserialia , aïiis muit o lon-
giora. O varia 5 - 8 aut plurima , monostyla, coalita
in pericarpium subglobosum; Slyli subulati, diver-
gentes. Carpeüa submembranacea, intus dcbis-
centia, polysperma. Semina duplici seriG margini
affixa.

CAPELLIA MULTIFLORA.

C: arbor excelsa; foliis elliptico- oblongis repando-
serrulatis glabris, pcdunculis terminalibus multi-
floris.

Habitat : m Nusas Kambang.'e insuLe moutosis.

Floret : Novbr. Decbr.

Nomen : Dregel.

Speciosum boe genus cum Dilleniiê habitu tan-
tum conveniens, memorioe Viii Excellentissuni van

der

( 6 )

der Capellen, Gubernatoris Generalis Coïoniarum
Belgicarum in India Orientali , Fautoris Histcma? Na-
taralis et Botanices praestantissimi dicari velim.

A Colbertia differt: carpellis intus deliiscentibus
nee baccatis necjue pulposis.

A Dillenia: petaiis deciduis nee persistentibus ; fila-
mentis interioribus aliis \alde longioribus nee
oecpialibus.

COLBERTIA.

Sepala 5-6, subrotunda, persistentia. Petcda 5,
decidua. Stamina numevosa , libera, interiora uni-
serialia ( 10 - 5o) cseteris multo longiora, antberiscpie
subvacuis ; Antherce lineares , apice poro duplici
dehiscentes. Ovaria 4- 12 , monostyla , coalita in pe-
ricarpium subglobosum, loculis verticillatis , totidem
<juot ovaria; Slyii 5 - 12, divergentes , acuti. Se-
mina in quoque loculamento plurima, reniibrmia,
pulpa pellucida glutinosa obvoluta.

COLBERTIA O BOF ATA.

C: foliis obovatis seiTatis, peduuculis unifloris, flo-
ribus polygynis.

Habitat: in vallibus monthun Javai insulas.

Floret : Septembr. Octobr.

Nomen : Sompur.

MI-

( 7 )

MAGN0L1ACE/E.

MICHELIA CHAMPACA.

M: foliis ovato-oblongis acumiuatissimis basi acutis
costis subtus petioiis pcduiiculis spatbisque sericeis.
Habitat : ia ïnsulae Java? cuUis.
Floret : per, totmn auiimn.
Nomen: Tjampakka.

MIC HEL TA L O NGIFOL TA.

M: foliis elliptico-oblongis acuminatis basi attenuav

tis rigidis utrinque glabris, pedunculis spa ibis'-?
que sericeis.

Habitat: in cultis Java? Iusuke.
Floret: per totmn annura.
Nomen : Tjampakka putie.

MICHELIA TSJAMPACA.

M: foliis elliptico-oblongis acuminatis basi pa rui»
attenuatis 1. rotundatis subtus ramuiisque pubcs-
ceutibus.

Habitat : ïn hortis culta.

Floret: flores non vidi.
Nomen: Tjampakka bulu.

MICHELIA MONTANA.

M: foliis ovali-oblongis utrinque acutis coriaceis gla-?
brisj netiplis spatbisque nudfe.

/Ia-

( 8 ;

TlcV'üat : in vegionibnsoccideiitalibtis Java; ïnsnlae.

Floret: Novbr\ Febr.

Nomen : Gelatrang.

MIC II EL IA RUFINERVIS.

M: foliis eliiplico-obiongïs acuminatis basi attcnua-
tis 1. obtusiuscutis siibtus in venis pctiolis ramulis
spatbiscpie rufo-velutinis, petalis exterioribus spa-
tu.atis obtusis.

Habitat: ad montes Salak etGede, Provincias Elu1-
tenzorg.

Floret: OcLc.br. etc.

Nomen : Mangliet bctul.

MANGLIETIA.

Polyandrla Polygynia L. fanril. natural. Magno-
liacearum.

Calix spatbacens , irregulariter deciduus. Corolla
subenneapetala. Stamina subulata, antheris in-
tro vsis. Vans- iict-- pltirimae , in conura dense im-
bricatae , semibivalves , persisteui.es, poljspermce.'

MA NG L TE TIA GLA UCA.

M: folüs elliptico-oblongis utrinque atlenuatis sub-
tus glaucis.

Habitat: in syïvïs montium Salak, Gede, ètc.

Floret : per totnm aunnm.

Nomen ■ Mangliet.

MAG-

( 9 )
MAGNOLIA PUMILA.
M: foliis perennantibus coriaceis gïabris rcticala-
to-venosis oblongis utrinque acuiaraatis f floribua
cernuis.

Habitat : in móntanis Javx ïiisuhu 7 necnou in

hortis colitttr.
Floret: per totuni aanunr,
Nomen ; Tjoen-tjon.

MAGNOLIA PARVIFLORA.

31: foliis perennantibus eJiptïcis obtusuisculis gla-
bris, ramulis gemmis spathisque ruio-villosis ,
peduiiculis axillaribus solitariis ï-floris, eoroila
hexapetala, petalis exterioribus latioribus.

Iiablt.it: in hortis colitur^ et verisimiliter e China

nobis allata.
Floret : per iotam aunuuj.
Nomen : Amtjoi*. (Chin.)

TALAUMA CANDOLLII.

T: foliis oblogis utrinque acuminatis, peclunculis
subcernuis unifloris petiolisque junionbus fusco-
yillosis, caule fruticoso.

VarCctas : T. latifolia: foliis latioribus basi
minus attenuatis.

Habitat . in sylvis moriïium Iusulavuin Java? et

Nasie Kambangw.
Floret : toto anno.
Nwnen : Kirapafc;

IA-

C 10 )

TA LA UMA R UMP1 1 1 £

T: foliis oblougo - lanceolatis acuminatissimis , pt,-
dünculis unifloris crectis, eaule arboreo.

Habitat: 'm Moluccanis ins:;iis; irt Java insiïla
nondum vidi. Secunduru Rtunpliii Herba-
rium Amboinense, p. IJ lab. 6^> species
disiinctissima.

A R OMA DE ND R ON;

Pölyandria Pölygynia L. famü. natural. Magno-
liacearumi

Calix monophyllüs , spathaceus. Pefala numerosa
( circher 28), multiserialia , augusta. Slamina iiu-
mcrosa , subulata; Antiieris extrorsis. Ocaria im-
bricata, 2 - spora. Carpellct super axim coalita in
fructura ovoïdeum , Jigneum , 1 - locularia , forte
Valvatim decidua et indehiscentia , disperma.

Obs : genus adhuc vagum , a Tataiuna vis. nu-
mero pètaloriim diversuni.

AR OMA DE ND R ON EL EGA NS'.

Arbor cxcelsa ; folia bifaria. oblongo - lanceolala ;
fïores terminales solitarii. (70-90 ped. altitudine.)

Habitat: in sylvis circa viam Lebak Provineias Ban-
tam, necnon in montosis Salafc et Cede^

Floret: Jan. Martio.

■Namen: Kilunglung , Gelatrang.

A\0~

(■;« )

ANONACE/E.

ANÖNA S QUA MO SA.

A: foliis oblongis obtusïüsculis glabris sub lus glau-»
co - virentibus , petalis exterioribus subc'ausiSj
fructibus ovato-globosis scjuauraiosis.

Habitat : ia Java: cullis.
Floret : per totnm annum.
Nomen: Siri Kaija; Boa-nona.

AXONA RETICVLATA.

A: foliis oblongo-lanceolatis acuniiuntis < petalis ex-
terioribus subclausis, frucübus ovato-^Iobosis re-
ticulato-areolatis.

Ilabib.it : in Javae cultis*
Floret : per totum ananni.
Nomen: Manoa.

UVARIA PURPUREA.

tf: foliis elliptico-oblongis acutis 1. acuminatis basi
subcorclatis utrinque ramulisque stellatim-tomen-
losis , pedunculis oppositifoiiis sub - 1 - iloris
2-bracteatis, bractcis subrotundis reticulato-ner-

vosis.

Habitat: in sylvis bnmilioribus Java? Insulas.
Floret: Novbr. Dccbr.
Nomen: Kadjaiig.

VFA-

.( », )

WAR IA R ÜG O SA.

U: foliis oblongis acuminatis glabris , pedunculis
axillaribus aut lateralïbus paucifloris, carpellis
gïobosis rugósis 4-spermis (arbor 60 ped.)

JIuLit:it: ia montibns Pafang Froviucix- Tjaujor
Java? ïnsula

Floret: Junior Jülio.

Nomen :

VFARIA SPHjEROCARPA.

IJ: foliis ovali- oblongis acutis basi obtusis subtus
FatnuJisque feiTtigineo -* velulinis , baccis loagiter
Etipitatis globosis lievibus 4 - sper mis , caule sar-
rctentoso.

Habitat : in sylvis ad montem Salak. •

Floret: flores mmqaam obsd-vavi.
Nomen : Kitgantang Ai'oy.

UFARIA JAVANA.

V: sarmentosa , foliis ovalibus acutis 1. obtusis basi
subcordatis utrincpie stellata-toraenlosis , pedun-
culis solitariis 2-J fioris lateralibus aut opposi-
tifoiiis, pcdicellis subucubellatis medio bj-aexcatis.

Habitat : ia sylvis regiouis auetraiis Provinciae
Chcribon.

Floret : Novbr, DecembiT.

Nomen: Kallak,

wrA~

( « )

l'FARTA VELVTINA? Roxh.

1f: eaale sarmentoso , foliis elfiplico-^oblongis acu-

minatis basi subcordatis ranmlisqne viliosinsculis .
pedunculis Jateralibus paucifloris, carpelfifi sub-

cvliudricis villosis.

Habitat: ia eolliculis eaxareis prope Earipan re-
gionis occidentalis- Proviocia Btotenzorg.

Flor 't : Martio.

nen :

UF.A R IA OB TVSA.

U: foliis ovatis 1. ovalibus obtusis, costis subtus ra-
mulisque feiTugineo-vclutinis, peduncuiis elonga-
tis Jatevalibus aut oppositif'olus sub 1 - floiïs ,
fcacois ovalibus tomentosis.

Habitat: ad monlem Salak Provincios Buitenzorg. ,

Floret: Angusto.

Jtïomen; Kisanlmn lalakkie.

VVARIA LONGIFOLIA.

V: foliis oblongo-ovalibus ï'etusis I. acutiusculis sub-
tus ramulisque ferrugineo-tomentosis , racemis
elongatis axillaribus 2-5-fioris , pediccliis medio
bracteolatis.

Habitat: in Nuaae Kambangae [»aula.
Floret : Novbr.
Qfomen: Aroij Kiladjafc*

VFA-

e * )

VTARIA JJURAJIOL.

U: folHs oblongis nitidis, pedunculis unifloris uoa-
Lellatim confertis , floribus monoïcis. (arbor
60 ped. )

Haiibo.l: in monte Parang ProvincLe Tjatijor,
aliisque rnontosis Javas Insula?,

Floret: Angusto , Seplbr. etc.

Nomen : Burahoï.

ÜNONA ODORATA.

CANANGAE.

JJ: folüs ovato-oblongis acuminatis basi rotunda-r
tis oblitruis glabris, pedunculis axillaribus uni- 1.
multi-floris demum foliosis, pedïccllis subco-
rjmbosis , petalis lanceolatis , baccis stipilatï's
pvoïdeis.

Habitat : ubique circa liabitacula.
Floret : per totum annum.
Nomen : Kananga.

UNONA VIRGATA.

JJ: folüs ovato-lanceolatis acuminatis glabris, pedun-
pulis axillaribus ï-floris, petalis lanceolatis, in-r
terioribus basi glandulosis,

Hahit t : in montanis Salak.
Florrt: Decembri.
Nom@.n : Kis au w - buing.

UNO,

( *n

UNO VA HAM ATA.

JJ: ramis subscandentibus , foliis elliptico-oblongia
utrinque acutls coriaceis glabris, pedunculis soli-
iariis unciuatis paucifloris, petaiis lanceolatis bast
constrictis ferrugineo-tomentosis, carpellis ovalir.
uirinque attenuatis 2-sperrnis.

Habitat : in syh*is Salak prope Buitenzorg.

Floret: Decbri.

Nomen : Aroij Ki'aJja.

UNO NA ELLIPTICA.

JJi foliis subsessilibus ovali-oblongis acutis 1. acumi-
uatis basi subcordatis glabris, pedunculis axilla-
ribus aut oppositifoliis unifloris bracteatis, peta~
lis lineari-lanceolatis obtusiusculis.

Habitat: in Provinciae Buitenzorg occidentalis v?l-
libus montium Seribu,

Floret: Martio.

Nomen :

UNONA SÜBCORDATA,

DESMOS.
V: foliis subsessilibus oblongïs acuminatissimis baii
subcordatis ad costam subtuscjue pubescenlibus?
• pedunculis solitariis axillaribus uuifloris, carpelli?
stipitatis subglobosis 2-spermis.

Habitat: in J9.V& sylris humidis , et ia Insula Nuaa
Kambanga.

Floret: Septbr. ^- Norbr.

Nomen : Kitjantnng Aroij. UNO-

( *6 )
UNONA BIGLANDULÖSA*

U: foliis ovato-lauceolatis aeuminntis basi subcorda-
tis et margïne bi^landulosis subtus ylaucis, pe-
duucnlis latcralibus 1-lloiis folio brevioxibus ,
carpellis moniliformibus stipitatis, caule frutico-
so. — (U: chinensi atTuiis.)

Habitat: in Pmviacia Tjanjor circa Tjikao.

Floret: Jiinio, Juüo.

No/mn :

UNONA LTTTOUATAS.

XI: ramis suSscandentibns ; foliis övalibus obstusc
acuminatis basi rotundatis coriaccis glabris, pe-
dunculis oppositi foliis unifloris petiolo longiori-
bus, carpellis subbaccatis breviter stipitatis ova-
libüs medio su!)coarctatis.

Habitat: in Batavia? ïocis stagnosis.

Floret : Febr. Martio.

Nomen :

UNONA KEN TIJ.

MELOrORUM.

XJ: foliis oblonpo -lanceolatis coriaccis nitidis, pe-
duuculis axillaribus nutantibus unifloris, baccis
sni>^iobosis breviter stipitatis 2-sperïnis.

Speciem liane novam dicamus memorire Kentii ,
qui ingentem copiam plantaruin in itinere per
iusulam Ja Yam mihl adduxit.

Ha-

( «7 )

Habitat: in montosis Salak ad originem fluim •

nis Tjapus.
Floret : fere per totum annum.
Nemen :

VSO VA MACROPHYLLA.

XJ: foliis majusculis oblongis acuminatis basi rotun-
datis coriaceis glabris , peduucuiis ï-flóris axü-
lari'ms supraaxillaribusve , carpcllis subbaccatis
ovalibus breviter stipitatis 2 - spermis.

Habitat: in montinm deciivitatibus Java? insuLe.

Floret: Octb ■•. Novb.%

Nomen: Kitjantong.

UNONA SUAVEOLENS.

U : foliis oblongo - l.°nceolatis utrinque acuminatis
glabris, peduucuiis uncinatis oppositifo'iis late-
ralibusve umltifloris , p.talis liuearibus b;;si con-
strictis sericeis , baecis breviter stipitatis ovalibus
utrincpie acutis 2 - spermis.

H.blt.t: in sylvis montiom Salak, Seribu etc.

Floret : Februa io.

Nomen : Aroy Küadja Kilakinja.

UNONA HUMILlé.

XJ: foviis lato -lanceolatis in venis subtus fusco-seri-

ceis , peduncu'is oppositifobis ~ - floris ? baecis
pedict'llatis j,lobosis 1 - 2 - spermis.

Ha-

( *8 )

'Habitat: ii1 montibn.3 Salak, Gerïe, aliisque provïnr
cianm Euiteuzorg et Tjanjor.

Floret : per totnm amium.

Nomen :

OROPHEA.

Triand 'r ia Trigynia L. Famil. natural. Anona-
cearum.

ütilix o-partitus. Petala 6, dupliei serie dispo-
sita, extexiofa tninora, interiova pedicellata , apicc
calyptratim eolisérentia. Filament a 6 - 9 , brevissïma,
alterna saepe sterilia; AntJierae bilocularcs extrorsum.
adnatrc. Ovaria 5, rarissime 4., villosa , primo ap-
proximata , deaium divergentia , 2 spora. Stigmata
obtusa. Carpella totidem , (ex abortu solitaria) ses-
silia , baccata , cjlhuU'ica ,1-2 sperma 5 semina super
imposita.

On OPHEA II EX AND RA.

O: frutex , foliis avato - lanceolatis , pedunculis axil-
laribus tcrmiualibuscjue solitariis sabracemosis ,
pedicellis i-floris, floribus hexandris.

Habitat : praesevtim in regionibus calca-eis circa
Tjampiam et ad monlem Parang*

Floret : Jul. Aug. etc.

Nomen :

O R OPHEA ENNEA ND RA.
'O: frutex, folüs öblongis , pedunculis supra axilla-
ribus aut oppositifoliis sub - 5 - floris , pediceilis

fascicuktis , floribus emieandris.

Ha-

( *9 )

Hul/aal : \w liniosis Niisaö - fCatobawgae ias I .
Floret: Novbr. Decbr.

JYomer. :

GUATTERIA MACROPilYLL^.

G: foliis ovalibus acuminatis basi acutis coriaceis

subtus pubesceiHibus , pedunculis brevissiir.is la-
teralibus paucifloris, petalis esterioribus mino-
vibus , baccis breviter stipiiatis ovoïdeis.

Habitat: la Bioiriaculis calca-eis circa Kuripan
Pro;viïicia3 Jïaiieuzorrj.

ef : Mart. Apr.

Nomen : Kisauliua.

G VA TT ER IA CUNEIFOR M IS.

G: foïiis subcuneifo-mibus roUindato-retusis 1. acu-

iiusculis baci sub curdaüs glabris subtus glaucis ,

peduncuiis elougatis solia.riis laieralibus 1. opoo-

.iL'üIiis anifloris, petalis e.vteiioribus eloafiatis
e i • i • • • °

üuoaüs, .baccis süpitalis uvalibus utrimpie atcenuatis

glabris.

Varietast baccis 0¥cJi-oblonois longissime sti-
pitatis.

Habitat : in monte Salak.

Floret: Novbr. Decbr.

WQmen: Kiljantonq Aroij.

rif

( 20 )

qttj[tTERIJI LATE1TFL01A.

G: foliis oblongis acuminatis glabris, pedunculis la-
teralibus solitariis unifloris, baccis ovalibus basi
attenuatis, atipite bacca multo longiore.

Habitat: in sylvis mout is Saiak juxta rivulos.

Floret : Jauuario , Febr.

Nomen : Kisaulnui.

GUATTER1A BRAGMA.

G: foliis oblongis acuminatis basi vix acutis supra
lucidis venis subtus ramulisque tomei.tosis, pe-
dunculis brevissimis bracteolatis lateralibus soii-
tai'iis sub-uuifloris, petalis interioribus brevioribus.

Habitat: in sylvis umbrosis Nusae Kambaugao
Iusuke..

Floret: Decbr.

Nomen: Bragma.

GUATTER1A PALLIDA.
G; foliis oblongis utrinque acuminatis glabris subtus
pallidis, pedunculis lateralibus solitariis unifloris
petiolo longioribus , baccis stipitatis ovalibus
utrinque paruin attenuatis pilis minutissimis ob-
sessis»

Habitat: in summo monlis Menaras ab'isque mon-
tanis regionis occidentalis Prqvincia; Bui-
ten y-cvg sub noniine Gunung Seribit co-
gnitis.

Floret : Maitio Apr.

Nomen: GUAT-

( « •)

GUATTER1A PISOCARPA.

G: foliis ovato-oblongis basi inaecruali - rotunda'tis
apice obtusiuscu'is venis subtus ramuiisque to-
mentosis, pedu ïculis suboppositifoliis unifloris ,
baccis 1-4- globosis subsessiiibus giabris. (arbor
20 ped.)

Habitat : inter frnticea ad montem Parang Provincie
Tjairjor.

Floret: Ju!. Aag.

Nomen :

Genera Anonaceis et Menispermeis quasi in ter-
media et forsan cum Sc/iizanctris novain familiam
eonstituentia.

SARCOCARPON.

MONOECÏA PÖLYANDRIA. L.

Flores monoici. Mas: Calix 3 - bracteatus , o-
Sepalus. Pela.'a 9-1?. oi'dine subternario disposita,
Jb'Uamenla brevissima, discun hemispbnericum ob-
tegentia, tarnen libera; antheris apice extrorsum ad-
natis. Ferm Calix et Corolla maris. Ovaria numerosa,
super torum conicum congesta , 2-spora ; carpetla
baccata, sessiiia , compressa , in fructum unicum
agglomerata, 2-sperma. Albumen carnosum.

SARCOCARPON SCAVDENS.
S: frulex scandens; foliis ovato-oblongis, pedun-
culis confertis axiUaribus lateraiibusve unifloris.

Ha-

\ 2 2 ;

Habitat: ia altis moiilibas Jaw? ïm . ï

Floret : oinni tempore.
nen : Hnn - gun Bu - uc.

5PHAEROSTEH1.

MONOECLd 1IONADELPHIA L.

Flores monoici nut dioici. Mas: Caüx bracteatus,
5-sepaIus. Petala circiter 9, triplici serie ternaria
disposita. Stcunina disco globoso imposita, tilamen-
tis subconnatis. Fem: Caüx et Corolla maris.
Ovaria supra toruin conicum demuni elongaium
aggregata. tfaccae totidem, spicatse, distantes, nee
imbricatae, 2-spermae. AJbumen carnosum.

Genus Saicoearpo proximum. sed differt stami-
nibus connalis, et carpellis supra raehin spicatis cl
distantibus, nee imbricatis.

SPHAE R O STEM A AXTLLA RIS.

o: frutex scandeus; foliis integerrirais ovato-laa-
ceolatis aeuminatissïmis , peduncidis axillaribus
subsolitariis unifloris petiolo vix nequalibus, flori-
bus dioicis, filamentis exterioribus liberis.

Habitat : in sylvis altis montis Tjerimah Provincia»

Cheribon-

Floici : Octbr.
Nomen :

SPHAl •

( *3 )
SPHAEROSTEMA ELONGATA.

6': foliis ovatis aciiminatis tenuissime denticulalijj
glabris, peduncidis axillaribus i-floris petiolo
multo longioribus, floribus dioicis, filamentis om-
nibus connatis.

Habitat: in altis montis Buraiigrang Provinciae
Krawang.

Floret: Aug.

Nomen :

MENISPERME/E.

GYNOSPEJfMA.

Dioecia Monadelphia L. fam. nat. Menisperme-
arurti,
Florcs dioici. Mets: sepala 10, ordine crainarïo
biserialia , basi coalita. Corolla nulla. Stamina 5 ,
monadelpha, extus antherifera; antherae in annulum
fere coalita?, biloculares. JFem: calix maris. Corolla
nulla. Ovarium simplex , semiinferum , 5-4-locuIare ,
loculis 1 - sporis. Stigmata totidem , persistentia.
Drupa baccata, globosa, loculis et nucleis i-sper-,
mis totidem cpiot stigmata. Embryo iuversus, exal-
buminosus.

GYNOSTEMMA PEDATA.
G: foliis 5-5-7-tim sectis, segmentis ovato-oblon-
gis grosse serratis , panicula axillari.

Habitat: in montanis Provinciai'urtt ÏJuitenzorg,

Tjaujor et Krawang.
Floret : per tctum anmun.
Nomen: QY-

( H )

GYNOSTEMMA SIMPLICIFOLIA.
G-: foliis ovato-oblongis acuminatis cum mucrone
repando - serrulatis glabris , racemis paniculatis
axillaribus terminalibuscpie.

Habitat: in sylvis altioiibus Provincia? Krawang.
Floret: Aug. , Septbr.
Nomen :...-.

COGCULUS CORYMBOSUS..

C: viïlosus; foliis sabpeltatis orbiculato - cordatis

acutis mucronulatis 5-nerviis , corymbis axillaribus

solitariis folio minoribus, pedicellis subumbellatis.

Habitat : in montosis calcareis piope Kuripan Pre-

vincise Buitenzorg.

Floret : Apr.
Nomen :

COCCULUS LANUGINOSUS.

C: lanuginosus ; foliis lato-ovatls retusis basi vis
coi'datis, corymbis axillaribus confcrtis folio valde
brevioribus, pedicellis subumbellatis. (afF. C.
corymboso.)

Habitat : in montanis Javaï Insulse.

Floret: Febr. , Mart., Apr.

Nemen : Gummg.

COCCULUS RIMOSUS.

O: foliis subpeltatis ovali-oblongis paulo acuminatis co-

riaceis

( 25 )

tfaceis glabris; racemis paniculatis confertis axil-
laribus folio brevioribas , caule rimoso.

Habitat : fe caxis ad iittora meridionalia Jav&
Insulas.

Floret: Novbr. , Decbr.

Nomen: Aroij tCikontieng.

COCCULUS GLAUCESCENS.

C: foliis subpeltatis basi subcordatis orbiculatis ob-
tusis mucronulatis glabris subtus glaucis, racemis
paniculatis lateralibus folio lcngioribus.

Hahtiat: ad montem Tjerimai Provinciae Cheribon,

Floret: Octobr.

Nomen : Handje Sonneh.

COCCULUS CORTACEUS.

C: foliis cordatis ovatis obtuse acuminatis mucro-
nulatis coriaceis glabris , racemis elongatis axil-
laribus solitariis pendulis (afF: C: Maiabarico.)

Habitat : in umbrosis Sallak.
Floret: Scptbr. , Oclbr.

Nomen : ; -.

COCCULUS OVALIFOLWS.

C: foliis ovalibus intcgerrimis mucronatis trinerviis
glabris, ramulis villosis ;. pedunculis inferioribuS
axillaribus petiolo fere aequantibus, summis iii
paniculam termmaleux dispositis, pedicellis urn-
bellatis.

Bof

( 26 )

Habitat: iiiier lapides montium caTcareonim Ku-
ripan , et circa Bataviam.

Floret: Martio, Apr. etc.

Nomen :

COCCVLUS BANTAMENSTS.

C: foliis ovatis aut ovalibus acutis basi rotundatis
subcordalis sub (juin quenerviis integerrimis gla-
bris, paniculis elongaiis axillaribus solitariis*

Habitat: prope Collelet Proviucia? Bantam.

Floret: Decbr. , Jannario»

Nomen: Kendit monjet.

CLYPEA,

Dioccia Monandria JL, famil. natural. Menisper~>

mearum.

Flores dioici. Mas: Sepala 6-9, ordine ternario
bi-1. triserialia. Petala 5 -4. Steunen 1 i pel ta turn,
superne in circultu polliniferum. Fem\ Sepala 5-4.
Petala maris. 0\>arium 1, stigma tibus 5-5,acirtis.
Drupa obovata aut reniibrmis, stigraatibus basi ap-
proximatis, 1- sperma.

Genus Cissampelo proximum, sed structura flo-
rum et staminum distinctissimum»

CLYPEA DISCOLOR,

C : foliis ovatis peltatis obtusiusculis mucronatïs sub-
tus incano - tomentosisy capituiis in umbellam axil-
larem dispositis.

Ha-

( 2/ )
Habitat : circa Buicenzorg , Pdmanujs.au e:c
floret : per tutiim aiinnm.
Nomen: Aroy Gurrung,

CLYPEA VENOSA.

C: foliis ovatis peltatis obtusiusculis mucronuïatis
basi subtruncatis glabris subtus albicantibus ner-
visque purpurascentibus , umbellis elongatis axil-'
laribns solitariis compositis.

Variet : foliis subangulatis*

Habitat : ad radicem monfis Bnrangrang Provin-
cie Kvawang; etiam ad mimen Tjiscda-
nie prope Rompieu Proviuciae Buitenzorg»

Floret : omni tempore.

Nomen: Aroy GuiTtuïg Burrum.

CLYPEA TOMENTOSA.

C: tomentosa 5 foliis ovatis 1. suborbiculatis obtusis'
mncronatis, corymbis dichotomis axillaribus so-
litariis geminisve folio brevioribus.

Habitat: in paludosis prope Tangerang Provincia?
Batavia?.

Floret: No.br., DecLr

CLYPEA CORYMBOSA.

C: foliis peltatis ovatis acutis 1. obtusiusculis roucro-
nulatis pergamaeeis glabris, umbellis compositis
eorymbos-s axillaribus lateralibusve.

Ha»

( 28 )

Habitat : ad montem Sdlak.

Floret: Febr. Majo.

Nomen : Aroij Giirrung.

CLYPEA CA PIT ATA.

C: foliis peltacis ovatis acutis membranaceis glabris,
raceniis axillaribu? solitariis, lloribus in recepta-
culis carnosis confertis.

Habitat: in sylvis montium Salak, Gele etc. Ja-
vae Insnlae.

Flore: : Febi\ , Marlio etc.

Nomen: Ojoi. Tjam - tjouw.

CLYPEA ACUM1NATISSIMA.
C: foliis peltatis ovalo-oblongis acuminatissimis per-
gamaceis glabris, raceniis axillaiïbus lateralibusve
solitariis, floribus in rcceptaculis confertis. (aff. C:
capita tae.)

Habitat : in sumnio nionlis Buiaugvang Provinciae

K< awang.
Floret : Augusto.
Nomen :

Genera Menispermeis affinia.

JYIENISCOSTA.

PENTANDR. DIGYNIA.
Flores polygami. Masi Calix parvus, 4-5-fidus.
Petata B 1. 4, biserialia. Stamina 5, lata, petalis

op-

( 29 )

opposita, iisdem basi agglutinata. Margo merribia-
naceus, brevis, o-dentatus, pisüllum basi cingens. Ova-
rium didymum, sterile. Jj\or. hermapk : Calix ,
Corolla , el Stamina maris. O^arlum didyniuin;
Stigmata'.:, obtuiiuscula. Drupae baccatse 2 , (ex
abortu solitaria), reniform.';; , campressae, 1 -sperma.

MENISCOSTA JAVANICA.

M: fmicx scanden; glaher • folia ovali - oblonga mu-
croinilafca ; flores paniculati axiilares.

Habitat: iti montosis Saïak, Seribu etc.

Floret : Januario , Febr. etc.

Nomen :

IÖDES.

DIOECIA MONADELPHA L.

Flores dioïcu Mas: calix cpiincruepartitus.
Goro/la 5-pa.lLa, Stamina 5, basi monadelpha ,
petalis alteima ; ani\erae ad apiceni filamenti in-
serta?, biioculares, latere deliiscentes. jFem: Calix
et Corolla maris, soepe 6-fida. Ovarium simplex,
ovato-globosum, i-sporum, Stigma sessile , orbi-
culatum, radiato-emargiiiatuin. Fructus

/O-

( 5o )
IÖDES OVALÏS.

Frutex sarmentosus, alte scandens ; folia suboppo-
sita , ovalia, mucronata, ad costam utrincpe tonïentosa;
eor^nibi subdichotomi , axillares.

Habitat : ia regionibus calcareis Javae Insulae.

Floret : April. , Aug.

Nomen ;

AAN-

( 5S )

AANHANGSEL.

H,

-EB ik in voorgaande bladeren cene korte he~
schrijving gegeven van eenige onzer gewassen, liet
zal ook niet geheel ongepast zijn, hier nog enkele
waarnemingen bijtevoegen omtrent de algemeene,
vooral geneeskundige , hoedanigheden dezer voort-
brengselen van het plantenrijk, in zoo verre dezelve
mij bekend geworden zijn; — ook mogen eenige aan-
merkingen, welke meer betrekking hebben tot hunne
Botanische kenteekenen , hier eene plaats vinden.

RA NUNCVLA CE JE,

Het gering aantal planten van dit geslacht , welke
onze Flora bezit, is voornamelijk in bergachtige
streken verspreid, zoo als b. v. Kanunculus Java-
nicus en R. geranoïdss , welke zelden beneden eene
hoogte van 5ooo voet boven de oppervlakte der zee wor-
den aangetroffen. Aan deze omstandigheid zoumenhet
kunnen toeschrijven, dat deze planten door de Ja
vanen tot geen geneeskundig gebruik worden aan-
gewend.

Overigens vertoonen deze gewassen bij ons slechts
geringe sporen van die zoo vlugge scherpte, (*)

welke

( * ) Deze stof verdwijnt weldra door liet droogen , door ko
ken met water, terwijl daarentegen zuren, ook wgngeest, en suiker-
achtige bestanddeelen hare corrosieve hoedanigheid versterken. Uitwen-
dig op Je huid gelegd veroorzaakt zij een brandend gevoel, roodheid
ontsteking, blaren, ja zelfs het koudvuur; zelfs zag men reeds door
hare uitwaseming ontsteking der oogen en der mondholte ontstaan.

rn-

( 53 )

welke dit geslacht in liet algemeen eigen is, en
slechts aan .Je hoven ge meld e soorten van Ranunkel
nam ik dezelve eenigermate waar, wanneer deze
planten op hooge en drooge plaatsen groeijen ,
terwijl zij in moerassige en levens schaduwrijke stre-
ken naauwelijks een spoor daarvan bezitten ; des
niet te min vermijden ook op de laatst gedachte
plaatsen de van kruiden zich voedende dieren
zorgvuldig het gebruik van dit gewras, en dit instinkt
■doet vermoeden , dat hetzelve toch niet geheel van
deze scherpte ontbloot is.

DIL

Inwendig veroorzaakt het misbruik van dit anders zoo belangrijk ge-
neesmiddel krampen, brakingen, diarrheën, ontstekingen van het
darm -kanaal, excoriacéën, en door overprik keling wordt de werk-
zaamheid der zenuwen daardoor aanmerkelijk onderdrukt. Met nu£
bedient men zich van eenige der lianunculaccé-i , waarin deze scherpe
stof meer of min de hoofdrol speelt, in de volgende gevallen: —
Uitwendig , als een prikkelend en blaastrekkend middel, beveelt vooral
Barton den Ranunculus bulbosus aan (waartoe ook K: acris , R: Sec-
Icratus , KnowUonia vesieatori*, Aucmone nemorosa etc. gebezigd wer-
den), waarvan men b'rj podagra, jicht, rheumatismus, en zelfs tot stui-
ting van hardnekkige wissel koortsen (in dit laatste cval als een deeg om
den handwortel gelegd) de beste werking heeft waargenomen ; — a's
een bijtend middel ter reiniging van oude zweren, en om wratten,
beengezwellen en verouderde huidziekten te verdrijven, heeft men
bijzonder Clematis erecta, C: flammula, C: vitalba , Ranunculus
acris aanbevolen.— Inwendig heeft men zich van hef over Ranunculus
Lingua, of R: fiammula gedistilleerd water als braakmiddel bediend,
en van dat van den P: glacialis , a!s een prikkelend zwectdrijvend
middel , terwijl daarentegen Acon'üum Napellus en A: Cemmarum
pisdrjjvend zrjn. — Voorheen gebruikte men ook RanunciiUis Ficaria
tegen de scheurbuik, en Clematis ritalba en C: crccla in verouderde
en gecompUceezde venerische ziekten.

( *3 )
DILLE \ JIAC -E AVI.

De Botaaisfche kenteekenen onzer Dilleniace ■■',*
zijn weinig onderzocht, en daar ik planten, die in
den tuin te Bidtensorg reeds lang voor echte Dil*
leniae doorgingen, bij nader onderzoek onder an-
dere geslachten heb moeten rangschikken, moet ik
vermoeden, dat deze zeilde gewassen vroeger Wel
Lekend waren, doch voor andere gehouden werden.

Reeds beveelt Rheecle in zijnen Ma/abacirsc/ieri
tuin , deel 5, pag. 5 , de bladeren van Acarapats Jot-
tl (Tetracera Rhedii.) aan , om met rijstwater afge-
kookt tot mondspoeling te worden gebruikt tegen aph-
then, en Rump/üus (deel 2, pag. i4o) prijst tot
het zelfde einde aan den met water fijn gewreven bast.
van Sangius (üillenia? serrata). Deze nuttige
hoedanighcden(*) bepalen zich echter niet alleen bij

deze

C * ) Deze hoedanigheid is gegrond op de in deze deeleii
zamentrekkende stof (Tanin) , die bijzonder onvermengd in die gan-
sche geslacht heerscht , maar zich nog niet als galappelzuur vertoont.
De oplossing van zwr.vclzui'.rij'zer geeft de aanwezigheid van die stof in
hare afkooksels door eeae groenachtige kleur te kennen; die der
dierlijke gelatina door een troebel bezinksel. Zoo wel het uit-, als
inwendig gebruik dezer middelen heeft eene verhoogde werkzaam-
heid van de spieren en de huid ten doel, welker contractibiliteit daar-
door vermeerderd wordt. In ziekten , verbonden met algemeene of
plaatselijke verslapping der spieren en vaten, zijn zulke middelen uk
dien hoofde bijzonder aangewezen; slechts vordert de inwendig voort-
gezette aanwending van zulke middelen de grootste omzfgtïgheid ,
wegens de sterke zatnentrekking van het darm - kanaal , de daarop
volgende verminderde werkzaamheid der bloedvaten , en de ophooping
van bloed in het Systema portarum, terwijl hun gebruik ook bij ont-
steking en aanwezigheid van gastrische stoften schadelijk is.

( 54 )

deze gewassen, maai- wij treffen dezelve bijna in alle
medeleden dezer fanüJe in eenen gelijken graad
aan, zoo dat men tot dat einde ook de Lasten der
lia en Colberila enz. , mits die niet al te oud
zijn , kan bezigen.

Bijzonder kan men zich in de Spruw, bij
?< rhuik en verslapping van het tandvleesch een

groot nut van liet gebruik van dit middel beloven ,
vooral wanneer men koude baden van bet gebeele
jigchaam daarmede verbindt.

Dit middel wordt op de volgende wijze gebruikt. —
Men wrijft nagenoeg een lood van eenen der gemelde
basten, met het verscb uitgeperste sap der bladeren
Van Salcissie (Ocymum basilicum), tot eene fijne
pap, waarmede men dagelijks meermalen de gebeele
mondholte bestrijkt, en bij eenen ziekelijken toestand
van bet land \ ieesch, dit laatste zeil zachtjes daarmede
inwrijft.

In de Molulho's worden de zuurachtige vruchten
der Dillenia elllptica volgens Huniphius inwendig
in heete koortsen ter verkoeling gebruikt. Hier ver-
dunt men het doorschijnend sap, dat in de vruch-
ten van Sompur (Colberlia obovata.) besloten is, met
water . en bedient zich van dit middel, om liet hoofd
intewrijven, bijzonder tegen vcrvellingcn en het uit-
vallen der baren.

MAG-

( 35 )
MAGNOL IA CEA E

EN

ANOSACEAE.

De planten dezer geslachten tóonen, zoowei in.
hare organen als iri hare krachten , zoo vele overeen -
Stemmende hoedanigheden, dat ik mijne Waar-
nemingen omtrent dezelve gevoegelijk kan véreenigen i
De grondige bewerking, vooral der Anonaceè'n,
wordt, bij overeenstemming van haren habitus, daar-
door zeer moeijelijk gemaakt, dat men zich ter*
uiterste zeldzaam vrachten van dezelve kan verschaf-
fen, op wier bijzondere vorming de verscheidenheid
der genera voornamelijk gegrond is, — op kenteeke-
nen, die daarenboven bij menige geslachten zoo in
e-jn loopen, dat men beter zoude doen meerdere
derzelve te vereenigen,

Dit laatste zoude voornamelijk ten aanzien ^an
Vvaria en Unona wenischelijk zijn, zoo men niet
èene geheele hervorming van beide geslachten wil
tot stand brengen. Zoo zal b. v. TJvaria zich van
Unona onderscheiden door eene sappige vrucht -,
hetgeen echter niet bij alle soorten van Uvdrien het
geval is , daar dergelijke vruchten ook menigvul-
dig onder Unona voorkomen , zoo als bij L ncna
odoraia. De zaadkorrels der Uvaride moeten iii
eene dubbele rij over elkander liggen > bij de Unonae
daarentegen in eene enkele (dit karakter is bij de
vruchtbeginselen dezer gewassen van een grooter
gewigt, en ik heb op hetzelve bijzonder daar achrt

geJ

( 36 )

geslagen, waar mij vruchten ter bepaling ontbraken),
$ietgeen echter wederom bij menige XJnonae , en ou-
der anderen de V. odorata, geene plaats heeft ?
waarbij ik dezelve , door verschuiving der eijeren ,
niet zeiden iu meer dan twee rijen over eikander,
liggende heb waargenomen.

Het onderzoek der vruchtbeginselen dezer gewassen
moet ons daarom tot vaster resultaten leiden dan dat
der vrucht, daar ik buitendien heb waargenomen dat
de eitjes (ovula.), welke oorspronkelijk in twee rijen
gelegerd waren, bij meerdere ontwikkeling der,
vrucht, door uitdijing van het pericaïpium ;,
langzamerhand in ééue rij zamenschoven , en om-
gekeerd zujke, die in ééne rij lagen, door ver-»
fchuiving meerdere lagen aannamen.

Opent zich hier alzoo voor den plantenkenner een
ruim veld, om de veranderingen nategaan welke de
organen der planten in hunne ontwikkeling plegen
te ondergaan, ook c^en arts beveelt zich deze fa-
milie aan, ter nuttige aanwending van uitstekende
heelkrachten waarmede zij begaafd is.

Bijn* alle basten dezer gewassen, voornamelijk
•hunne vruchten, ja zelfs de bladeren bevatten
een-e bittere extractiefstof en eene zeer aromatische,
scherpe olie , welke meest aan plantenslijm of ook
harst gebonden is, zonder dat zich een spoor van
Tanin in dezelve bevindt. Zij behoorèn alzoo tot de

kiassc

( t? )

Klnsse der bittere extrnctiefstof bevattende, metaethe»
risehe olie dqordrqngene middelen (.*) , zoo dat vele
derzelve in werking der Cascarille zeer nabij komen.

Het gunstig gebruik, hetwelk men van meerdere ge-
wassen nitbeide familien gemaakt heeft (7) — de merkelijke
overeenstemming, die zij in hunne phvsische en chemi-
sche hoedanigheden doen kennen — en eindelijk de
gewigtige en allezins overeenstemmende waarnemin-
gen, door Rheecle en Ramjihius omtrent het me-

oicmaJe

(*) Deze klasse van middelen werkt reeds door hare bic-
tefstof prikkelend op het systema der spieren, en verhoogt door hare
aanwending op de orjancn der spijsvertering derzelyer werkzaamheid,
zoo als zij ook door den meerderen of minderen inhoud van aroma en
parstdeelen op het systema der zenuwen en yatcq opwekkende werkt,
en daardoor zelfs den zieken toestand vn verwijderde organen heloj
uit den weg ruimen, welke voornamelijk met eenen vertraagden om-
loop der sappen verbonden is. Brj voibloedige pejrsmien, en neiging
tot stenische bloedvloeden, vereiselu het gebruik dezer gewigtige middelen
de grootste omzigtigheid, waartegen zij bij verminderde werkzaamheid der
spieren, vooral van de ingewanden des onderlijls, bij zwakken om-
loop van bloed , bijzonder in het systema der poort ader en van den
uterus, bij eenen zieke ijk prikkelbaren toestand yan het stelsel der-
zenuwen, bijzonder van de gangliën, en de meeste ziekten, die door
zwakheid wor en onderhouden, yan een groot nut zijn.

(f) Nota. Tot ÓLze behoort onder anderen ir\:nera aromatka
(van Drymis Winteri) by verzwakte spijsvertering, ophooping van
slijm, colica flatulcnta, by typheus boosaardige koortsen, uit- en iu
■yvendig tegen scorbut.

De bast des Meiambo tegen tusschenpoozende koortsen en zwakte
der maag.

D- bast dar Liriodendron Tulipifera tegen tusschenpoozende koortsen.
Het zaad van lllicium antsatum tegen zwakte van de maag, kramp*
achtte aaiuborstigheid , rhcugjaüeke stekten . wz.

( 38 )

«iiciiiale gebruik -van vele dcrzelve aangegeven — -dit
alles moet ons aansporen , om hunne heeikrachtea
met opmerkzaamheid gade te slaan.

Den jiromadeildron beveel ik hiertoe bijzonder
aan, waarvan het aftreksel der bladeren zich aan mij
als zeer kramp'stillende heeft doen kennen in
hysterische gevallen, en wiens bast eenen doordrin-
genden specerijachtigen bitteren smaak en zeer liefe-
ïijken geur bezit; oük de Tjcunpakla verdient in.
dat o])zigt, te meer, wijl dezelve bij ons zoo alge-
meen verspreid is, eene bijzondere opmerking.
Van deze laatste, als ook van de Kandnga (Unoua
odorata), zag ik de met J ai (Zingibef officinale.) of
Kunje (Kaempferia rotimda.) lijn gewrevene zaad-
korrels uitwendig tegen afwisselende koortsen, met
goed gevolg, bij een kind op de maagstreek aanwen-
den, nadat men te vergeefs had getracht inwendige
middelen te geven. Zoo wel dit zaad , als dat vaiï
vele andere Magnoliabeën en Anoaaceën , bevat
eene resïneuse aromatische stof, die ten uiterste
scherp is, en bij een onvoorzigtig gebruik, zoo wel
uit- als inwendig, tot ontstekingen aanleiding kan
geven.

Thans nog een woordje over de voornaamste ge-
neeskundige eigenschappen, welke door Rhcecle en
Mumphius omtrent eenige dier gewassen zijn aan-
gewezen.

De eerste zegt onder anderen van de TjampalLa ,'
dat de bast des wortels, met warm water afgewreven

( 39 )

en gedronken, tic maand-stonden bevordert, doch
door zwangere vrouwen te veel gedronken , de afdrij-
ving der vracht te weeg zoude brengen; dat liet uit het
zaad geperste sap, uitwendig op het onderlijf ingewre-
ven, tegen winden dienstig is.

Rumph beveelt daarentegen aan de met Kunje
(Kaempferia rotuuda. ) en water fijn gewrevenc bladen
verwarmd te drinken tegen het graveel , en de nog on-
geopende knoppen in klapperwater gekookt, bij ,o-
norrhoeac* als ecu den slijmafgang bevorderend middel:
ook merkt hij aan, dat de bast met andere ingrediën-
ten, aan de kraamvrouwen , na de bevalling, kan toe-
gediend worden, om de nageboorte uittedrijven.

Doch wij zullen, om wijdloopigheid te vermijden,
in geene bijzonderheden treden , en slcehts aanmer-
ken , dat reeds Rheede de groote gelijkvormigheid
heeft ingezien, welke de verschillende gewassen der
Anonacéen , ten ojozigte hunner 'werkingen op het lig-
chaam, toonen, dewijl hij aan meerdere soorten, zoo als
de Guatteria Corinti (Rheede , 5 deel , t. i4), G:
sempèrvirens (deel 5 t. 16), 6^; montana (deel 5
t. 17), bijna gelijke heelkrachten toekent, als aan
Unona Narum (deel 2 f. 10),— hoedanigheden, die door
Rumpïiius wederom aan andere soorten der Ano-
nacéen worden toegeschreven , zoo als aan de Unona
Musea ria (Rumph. 5 t. 42), Unona odorata (Rph.
2 t. 65 ) , namelijk werkzaam door het gebruik harer
aromatische basten , bij windkoliekcn , diarrhoeën die
met geene ontsteking verbonden zijn, koude koortsen,
en uitwendig tot inwrijvingen (waartoe men bijzon-
der

v «6 1

der de olie gebruikt), of als kadert , tot verzacïiting
Tan arlbrilisebe en rbeumatische pijnen , tot mond-
spoelingeu Lij ontsteking der keel. mondz^eren ?
kwalijk riekenden adem, enz.

MENISPE R MBAE.

Ileeds de Canch/Ie noodigt de reizigers in warme
landen nit, om deze familie naauwkeuriger dan tot
nu toe geschied is te onderzoeken, daar dit 3:- ij derzel-
ver tecdere bloesems, wanneer die gedroogd zijn,
moeijelijk te bewerkstelligen is. Ik Leb die uitnoodi-
ging ter Larte genomen, en vertrouw dat mijn on-
derzoek iets tot kennis onzer Meuispermeeii zal Lij-
dragen.

In Lunne cbemische hoedanigheden wijken de
gewassen dezer familie van die der beide voorgaan-
de daardoor zeer af, dat zicli in al derzelver deelen
geen barst en naauwelijks een spoor van aetberisclic olie
bevindt, waartegen zij , zonder zamentrekkende te zijn ,
zeer rijk aan verwende bittere extractiefslof en plan-
tenslijm, alsmede ook aan amyluin zijn.(*) In bet

zaad

(*) Wij hebben hier alzoo middelen voor ons, die niet
alleeri dcor hunne bittere extractiefstof eene opwekkende kracht op de
vezelen nebben, maar door de menigte van hun slijm zelve ligt te
assimileren en hoogst voedend zijn , de door sterke ontlastingen ver-
lorene vochten helpen herstellen , en zoo de vaste deelen versterken.
Door middel van hunnen meerderen rijkdom aan slijmige deelen , om-
wikkelen 7.'.] niet alleefi vreemde prikkelende stoffen , en maken die
minder schadelijk , maar zij verminderen ook de tegennatuurlijk ver-
hoogde prikkelbaarheid van zulke organen, die rijk aan zenuw-
weeüelcn zijn, zoo als van de maag en de dunne ingewanden, De heil-
zame

( £* )

-zaad van sommige is ecu eigenaardig zoul bevolen.
het Pikroto:;in (y), een der hevigste narcotische mie! -
delen , lielwelk zich bijzonder op dieren , met sterk
omwikkelde zenuwen yan liet ruggemerg , als ten
uiterste vergiftig doet kennen.(§)

Ik houde mij verzekerd , dat ook onder de door
mij beschrevene gewassen zich het een of andere
bevindt, waardoor ons de Coiumbo wortel (van
Cocculus pahnatus) voor onzen Indischen medieijn-
•vvinkel zoude kunnen worden vergoed; trouwens,
op de LnsLeu vau Malabar heeft men van de bittere
wortelen van Cocci:!us pclfalds (Kheede 7, t. 4o)
een even zoo gunstig gebruik gemaakt bij dysenterien

en

zamc hoedanig lieden der middelen lezer familie bij doqrloopen , ren
gevolge van zwakte, of door overmaat van prikkels der galafeon-
derende orgiën ontstaan, bij geelzucht, krampachtige brakingen, enz.
zijn daaruit te verklaren , zoo als men zelfs van deze middelen , in
dysenterien van cenen ontstekenden aard , minder dan van vele andere
te vreezen heeft, wegens de geheele afwezendheid van Tanin en
liarstdeelen.

(f) Als genee middel is, naar mijn weten, het Pihrotoxin
nog niet aangewend, ofschoon het dit, in de hand vaneenen voor-
zigügen arts, wel zoude verdienen.

Deszelfs werkingen bepalen zich bijna alleen op het ruggemerg , en
niet , zoo als het Morpkin ( een zout , uit Opium gewonnen ) op hef
hersengestel , weshalve het ook geene eigenlijk bedwelmende krachten
bezit, maar stuipachtige trekkingen verwekt, en spoedig de zamen-
trekking van het hart onderdrukt.

(§) Bijzonder cp visscfaen , die ook daarmede vergiftigd
worden Hier op Java bedient men zich intusschen van het zaad
van dien Cocculus daartoe niet , maar de vruchten van Croton Tiglium
( kamalakkian ) , de wortel van Dalbergia hen rophylla ( Tuba aroij ),
en zelfs eenige soorten van Polygona worden daartoe genomen.

( 42 )

en ziekten van het onderlijf, als van de Columbo ;
en Cocculus flavescens (Riimph, 5, t. 24) , dien wij
waarschijnlijk ook hier op Java bezitten , wordt
door Rumphius tegen zwakte eter ingewanden,
verslijming, geelzucht, enz., aangeprezen.

Van bijna alle soorten van Cfypea, maar bijzon-
der ran die, welke als Ojot tjam-tjouw (Clypea
capitata.) bij de bergbewoners bekend is, wordt, door
weeking der bladen in water , een taai plantenslijm
getrokken, hetwelk, uitgenomen dat het niet bitter
is, dezelfde krachten en voedende eigenschappen
bezit, als dat van IJslandsche mos.

1 ^ ' !

ir

>♦+*"

>^fe+<>»> +<Ss» +<w«>- 4»^»> ■» *» ^ + -^ » v^» „.,-. ' +<««^+<s»^ 4. \

iamimm«J«mi|Hiw'W..mni»iMM'»H^'»wA.'?vwgrMt*i

+

KRUIDKUNDIGE f

WAARNEMINGEN,

4-

i

UITGEGEVEN ♦

C. L. B L UU E.

^»<S£"|«4^'<*«3Sï>+<St»-l**^4'^B-**«aS'^

1825.

5

BIJDRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERLANDSCH INDIË,

---•«»fflaaHSHÏ3«£Sï>«> J<2»f*<3ia , . -• -

B IJ DRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERLANDSCH INDÏÈ,

UITGEGEVEN
DOOR

C. L. BLU M E, M. D. «,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, DIRECTEUR

VAN 's LANDS PLANTENTUIN TE

BU1TENZORG , ENZ.

2de Stuk.

BATAVIA,
TER LANDS DRUKKERIJ

l825»

B IJ DRAGEN

T O T D E

FLORA.

S Y N O P TISCHE BESCHR ÏJ VING
van eenige planten, belioorende tot de familie der
Berberide^n, Nymphaeaceën, Papaveraceën, Cru-
cifereën, Capparidcën , Flacourtianeën , Bixi-
ne?n, Violarieën, Polygaleën, Caiyopky
Malvaceën, Bombacer'n, en Byttneriaceën , op
eene, in de jaren i823 — i82<i gedane reis over
Java, Waargenomen en beschreven.

BERBERIDE.E.

M AU ON IA NAPAULENSIS.

M: foliis 5-9-jugis cuia impari, jugo inferiöre mi~
nore ad petioli basin approximato , foliolis ovato-
oblongis cuspidatis basi 5-nerviis repando-dentato-
spincscentibus, dentibus utrincpie 5-io, racerais
eloiigatis gracilibus.

Habitat: in monte Patulia, ad ortum flaruinia Tji-
tarum Provinciae Tjanjor.

Floret: Junio, Julio etc.

Nomen : Kipayong.

N Y M-

f 43 )
K Y M PHAEACE AE.

NELUMBIUM SPECIOSLM.

A : coiolla polypetala, antlicris ultra loculos in ap-=-
pendiccm clavatam productis.

Habitat: in stagnosis Javae insulae.

Floret: Mart. Julio.

Nomen : Tarratti.

CASTALIA.

PoIyciJidr. Polygyn. L. famü. natural. Tsfympliae»
acearum.

Calix 4 sepalus , intus petaloïdeus , basi toro in-
sertus , persistens. Pelala 12 -i5, toro adnata. Sta-
?ni/ia numerosa, anlheris apice appendiculatis aut
inappendiculatis. Carpclla 10-16, intra torum ara-
pliatum inclusa. Stigmata totidem, peltato - radia-
ta, apicc libcra et incurva. Semina nunierosissima,
minutissima , arillata, toro globoso per maturitatem
irregulariter rupto exeuntia.

CASTALIA PUBESCENS.

C : antlicvis apice inappendiculatis, foliis peltatis
repando - argute - dentatis orbiculato - reniformi-
bus discoloribus subtus velutino - pubescentibus f
iobis subrolundisi

Ha*

( h )

Habitat: in aquis lente fluentibns et stagi;-;3Ï5 Ja-
vae insulae.

Floret: Febr. Juuio.

Nomen: Tarratti Kiijil.

CASTALIA STELLATA.

C: antlieris apice preduetis, foliis peltatis repaudi^
glabris basi bilobis, iobis divpricatis.
Habitat : cum praecedente.
Floret : eoclem tempore,
Nomen : Tarratti Eiro:

PAPAVERACE AE.

ARQEMONE 31EXICAXA.

A: foliis sessilibus repaiidc-sinualis dciitato-spinu-
losis macu.IciUs.

Habitat: in rnderalis Baiaviae.
Floret : per tot om anuum.
Noman :

CRÜCÏFERAE.
NASTVR TIVM OFFICINALE.

N: foliis phmatisectis , scgmentis ovalis suLccrdai's
repandis.

Habitat : in paludcsis nionllnm Javae insulae.
Floret : Decbr. etc.
Nomen: Slada Aijar.

NAS-

( So )

NASTUR TIUM PALTJSTR E.

iV: foliis pimiato-lobatis, auricuJis amplixicaulibus
ciliatis , lobis confluentibus grosse dentatis gla-
Li'is , radice fusiformi , petalis calicem aecpaanti-
bus , silicpiis utrincpie obtusis subturgidis.

Var let : auriculis foliorom oblittèratis.

Habitat : ad foutes rivulorum propc Toegu Pra-
vinciae Buitenzorg,

Floret: Apr. etc.

Nomen :

NASTURTIÜM INDICUM?

2>: glabrum; caule ramoso , foliis inferioribus spa-
tulatis runcinato-dentatis sutumis lanceolatis den-
ticulatis, silicruis teretiusculis subarcuatis pedi--
cello epiadruplo longioribus.

An Varietas ?

Habitat : in fossis et acpds staguantjbus circa
Bataviam.

Floret : Seplbr. etc.

Nomen :

NASTURTIUM HETEROPHYLLUM.

N: glabrum ; caule angulato subramoso ; foliis den*
ticulatis obovatis 1. rhomboïdeis integris aut sub-
Uratis, inferioribus petiolatis, summis sessilibus,
silicruis teretiusculis elongatis strictis.

Ha-

( Bi )

Habitat : in ruderatis Provinciae Buitenzorg.-
Floret : per totiun annum..
Nomen :

P TER O NE UR VM JAVANICUM-

g: foliis ternatim sectis, segrnentis petiolatis ovato*
oblongis inciso-dentatis , lateralibus basi incec£iia~
libus.

Habitat: prope catarrliactas calidas montis Gede
Provinciae Buitenzorg.

Floret: Majo.

Nomen :

PTER ONEURUM DECUR R E NS.

P: foliis phinatisectis, segrnentis subquinis ovatis.
repando-dentatis subciliatis basi in petiolum de-
cuiTentibus.

Habitat: in altis palndosis montis Buvaugrang Pro»
vinciae Krawang.

Floret : Julio.

Nomen :

CAPPARID EAE.

GY VA VD ROPSIS AFFI VMC
Q: glanduloso - pilosiuscula ; foliis infimis floralibus*
que 5 - foliolatis, raediis 5 - foliolatis , foiiolis
obovaüs integej-ïimis glanduloso - ciliolatis.

Ha~

( Sa )

Habitat: in mderatis et siccis Javae insulae.
Floret: per tot um aunum.

Nomen :

POLANISIA VI SCO SA.

P: pilos o-glandulosa ; foliis o-5-foliolatis , foliolis
obovato - cuneatis oblongisve, stamïnibus 8-20 T
siliqua oblongo sessili slriata glanduloso-hirsuta.

Habitat : in hortis Javae insulae.
Floret: per totuni annnm.

Nomen :

C AP PA RIS F O ET WA.

C: stipulis spinosis rectis , foliis ovalibus acuminatis
basi parum cordatis sabtus ramulisquc slcllato -
pubescentibus , pedicelüs solitariis aut 2 - 4 seriatis
petiolo duplo longioribus, petalis villosis. (alF. C.
acuminatae.')

Habitat: prop e Bataviain; et ad pedem m

Tjerixnai.
Floret: fere per totnm annum.
.Nomen : Sienjc.

CAPPA R IS MICIt A CAN THA.

C: stipulis spinosis parvis rectis, foliis ovalibus apice
scariosis basi subcordatis coriaceis glabris, pedi-
ccllis 2-6 seriatis pellolo brevioribus.

Ha-

( 53 )

Habitat: in oriente Javae iwsnlae, nee nou in 2<Ia-

dura insula.
Floret: Febr., Martio etc.
Nomen :

CAPPARIS CALLOSA.

C: stipulis spinulosis rectis , foliis oblongis apkc sca-
riosis basi rotundatis coriaceis glabris, pediccllit.
solitariis I. 2-5 seriatis petiolo subaecjuaïïbu •:.
(afF. C. micracantbae)

Habitat : in palndosis Javae insulac.

Floret : Maj. Jul. etc.

Nomen: Tjampakka Gondok Ulan.

CAPPA R IS FLEX UO SA.

C: stipulis spinulosis brevissimis , foliis elliptico-
oblongis utrincpie acntis apice scariosis coriaceis
glabris , 'pedicellis in 'ramulis junioribus 2-4 seri-
atis petiolo aeqnalibus. (aff. C. Callosae et C.
Micracanthaé)

■ Habitat : in montanis Pangarango Proviciae Bui-
tenzorg.

Floret: Novbr., Decbr.

Nonuii : Kigangavongang.

CAPPARIS CALLOPIIYLLA.

C: stipulis spinosis uncinatis , foliis ovalibus cum
niucrone calloso coriaceis glabris, racemis elon-
gatis , pedicellis umbcllatis.

Ma-

( 5* )

Habitat: in monliculis calcareis prope Roïnpiên Pre-

vinciae Luilenzorg.
Floret : Apr. , Majo.

Nomen :

CAPPARIS SALACCENSIS.

C: stipulis spinosis uucinatis, foliis lato-lanceolatis
acuuiinatissimis glaberrimis subaveniis, racemis
apillaribus et paniculato-terminalibus , pediccliis
subumbellatis.

Habitat : in montosis Salak et Gede,

Floret: Apr. etc.

Nomen :

CRATAEFA RELTGIOSA.

C: stamiuibus 20 - 5o toro abbreviato insertis petalis
longioribus , bacca ovali, foliis elliptico - oblongfe
acuminatis, lateralibus inaetjiiali - attcnuatis.

Habitat: ad mcnitem Sa! lak.

Floret : JuÜo etc.

Nomen: Randu Alias.

C RATA EVA TAP TA.

C: staminibns i4-2t toro abbreviato insertis petali»
demum longioribus , bacca globosa , foliolis ovato-
acuminatissimis , lateralibus basi inaequali - rotun-
datis.

Habitat : ad tnmulos sacros orepe Kandang - Auer
Provinciaii Cheribon.

Floret: Septbr. etc.

Nomen : Katiganong. F L A-

( 55 )

VLACOÜRTIAXE AE,

FLACOURTIA CATAPIIRACTA.

F: foliis ovali-oblongts acurninatis grosse serraüs
glabrL".

Habitat: in montesis Javae Insnlac
Floret: Ang. , Septbr. etc.
JSoinen : Kupa Lanclak.

FLACOURTIA SAP WA.

F: foliis elliptico - oblongis obtusc acuminatis basi
obtusis repando-serratis subtus ia costis rannnis-
que junioribus tomentosis.
Habitat: in montosis Java?.
Floret : Aug. etc.
Aromen:

BIXÏNEAE.

RIXA.

Ca lix basi tuberculatus , 5-sepalus, sepalis imbri-
catis. Petala 5, obovata. Stamina» numerosa, disco
armulari imposita ; antheris oblongis , apice poro
duplici debiscentes. Ovarium unum; stylus fiKfor-
mis , apice dilatatus; stigma emarginatum. Capsula
bivalvis, valvis cxtus setoso - bispidis , medio intus
placentam linearem gerentibus. Semina pellicula pul-
posa arillata, 8-i4 ad <piamcrue placentam affixa.

BIX-

( 56 )
BIXA ORELLANA.

B: foliis ovatis acuniinatis basi excisis glabris , co-
rymbo terminali. .

Habitat : in Java insnla colitur.
Floret : per tottim auunm.
Nomen : Galingnn ; Kassumba.

ECHINOCARPUS.

Polyandr. Monog. L. fam. nat. Bixinearum.

Calix quadripartitus , cleciduus. Petala 4-5 , in-
cisa. Stamina numerosa, disco inserta; antheris
cuspidatis. Ovariinn unum ; stylus subulatus ;
stigma simplex. Capsula ligiiosa, 4-valvis, valvis
extus echinatis , intus pulpa farinacea repletis , et
medio seminiferis. Semina basi arillata, 1-2 ad
quamque placentam adbserentia.

ECHINOCARPUS SIZUN.

Arbor, foliis- alternis petiolatis ovalibns acutis vel
acuniinatis, pedunculis ï-floris lateralibus (arbor
altitudine 120 ped.)

Habitat : in sylvis primaevis monlis Salak.

Floret: Febi#, Martio.

Nomen: Sigua.

'1 'iZ ICIIOSPERMUM.

Polyandr. Digynia L. fam. nat. Bixinearum.
Calix 5-sepalus, sepalis ovalibus, deciduis, per
aestivationem imbricalis. Petala 5, OAralia, calice

sub-

( ^7 )

sub minor a. Slamina numerosa , libera, disco hy-
pogyno inserta; antheris didymis. Ovarium sub-
biloculare; stylus nullus; stigmata 2, emarginata.
Capsula renifórmis, bivalvis , valvis extus hirsutis,
medio inius receptaculum lineare seminiferum gc-
rentibus. Semina plura, lenticularia , arillata , in
ambitu ciliata. Albumen carnosum; cotyledones
foliacese , orbiculataï 5 radicula centripeta.

TRICHOSPERMCM JAVANICUM.

Arbor, foliis alternis ovato-oblongis serrulatis basi
oordatis et subtus "big] andulo sis , stipulis ovatis,
cymis axillaribus solitariis.

Habitat: in monlibus Seribu Provinciae Buitenzorg.

Floret: Febr., Martio. e

Komen : Doolck.

VIOLARIE AE.

VIOLA PILOSA.
7 • stigmate proboscidco foi'aminulo laterali, stylo
clavato, staminibus oblongis appendicülatis con-
nexis capsulis ovato-giobosis, petalis 4, superio-
ribus basi hirsutis, foliis cordatis basi in pctio-
lum parum attenuatis crenuiatis pilosiusculis , sti-
pulis oblongis setacco-incisis ciliolatis erectis ,
caule stolonifero.

Habitat : in elatis montium Javae Iusulae.

f

Floret : per totnm anmun.
Nomen :

VIO-

( 53 )

VIOLA AR CU ATA.

V: Caulibus licrbaceis decumbentibus, foliis semior-
biculato-reniformibus acutiusculis scrratis in veins
utrincpie pubenlibus , stipulis foiiaccis ovato-
oblongis ciliolatis basi subseiratis triucrvüs.

Habitat : iu monlibus altissimis Jav^e.
F Lor et : Decbr. etc.
Nomen :

VIOLA INCONSPICUA.

V: stylo incurvo , antlieris inappendiculatis , capffulis
ell-iptico-trigonis, foliis radicalibus cordato-hasta-
tis basi parum attenuatis crenulatis, pcdunculis
nutantibusf

Habitat : verosimiliter e China ia Javam introducta.

Floret: Januario ■■ — =— Janio.

Nomen :

JONID IUM FR UT E SC E NS.

LABELLO STIPITATO.

Ij caute suftruticoso ramoso glabro , foliis alternis
lanceolatis mucronatis serratis glabris margine
ciliolatis, stipulis setaceis erectis pubescentibus ,
floribus axillai'ibus solitariis nutantibus.

Habitat: iu montanis Javae onentalis.

Floret

Nomet

Floret : Jimio etc

POL Y

( 59 )

P O L Y G A L E AE.

POLYGALA BRACHYSTACHYA,

BLEPHARIDIUM.

P: caule diifuso sub pub en te, foliis lineari-lqnceolatïs
subsessilibus mucronatis glabris, racemis 5-5-flo-?
ris folio longioribus , alis ovalibus acuminaüs
subfalcatis capsula ovali emarginata ascruantibus.

Habitat : in graminosis circa Buitenzorg.

Floret : Jan. ■ Apr. etc.

Nomen :

POLYGALA DEXSTFLORA,

P; caule a basi ramoso sufTruticoso pubente, foliis
oblongo-aut lineari-lanceolatis mucronatis glabris
margine reflexis alisque ciüolatis , infimis obovatis,
racemis supra-axillaribus densifloris brevibus, alis
ovali-oblongis acuminatis falcatis capsula orbicn-
lata emarginata longioribus.

Habitat: in graminosis et paludosis Provinciae
Buitenzorg,

Floret : omni tempore

Nomen : Djokut Malela,'

POLYGALA VENENOSA,
P: caule fruticoso , foliis petiolatis oblongis acumi-
natis basi in petiolum angustatis maximis , racemis
extra-axillaribus deflexis , carina apice calloso-?
cristata,

Ha*

( 6° )

Habitat: in umbrosis montinm Provinclarum Bui-

tenzorg et Tjanjor.
Floret : omni ferè tempore,
Nomen: Katu tuttin.

&OULAMEA.

Hexand>\ Digyn. L. fam. nat. Polygafoarum,
Ca lix minimus, 3-fidus. Petala 3 , 1'acinüs caL'cis
staminibusque majora. Stamlna 6. Öyarium com-
pressum, emarginatum, basi anmilo gJanduloso chic-
tum. Stigmata 2, sessilia. Samara compressa,
obcordata, bilocularis, localis ï-spermis. Embryo
inversus.

SOULAMEA AM ARA.

S: frutex; folia conferta, ovalia , basi attenuata,
integerrima , venosa ; racemi abbreviati , axillares»
Habitat : ad littoi^a.
Floret: Junio elc.
jSonieu : Boua - attie.

JACKIJ.

Octandria Monogynia L. fam. nat. Polygaharum.
Callx 5-sepalus, deciduus, sepalis imbricalis , ae-
qivn'bus. Peta.a 5, medio Qarinaeformia. Stamina
P; filamentis subdiadelphis, basi tumidis. Omrium
breviter pedicellatum , seoribiioculare , loculis 2-i-
spuns. Drujja ^lobuaa, nucieo ï-spermo. Semen

ex-

( 6i )

'exalbuminosum (endopleura tarnen tumida.ï Co'"-
ledones maximae, crassae. RadlcuLa brevissiniai
supcra.

Frutices aut arbores: stipulis in axillis folionun
snbspinescentibus, foliis coriaceis integerrünis , flo-
ïibus racemosis axillaribus terminalibusre.

Nomen hujtis generis jam anno i32.ï in etiume-
rntione Plantarum Horti Botanici Buitenzorgiani ad-
misi in memoriam D. J A t k , Botanici ac Peregri-
natoris Sumatrae insulae meritissimi.

JA CKIA VITELL TNAi
J: foliis elliptico-oblongis obtuse acumiuatis pianis,
racemis compositis subgeminatis terminalibas folio
longioribus, axillaribus solitariis. (Arber pulchra,
ÜO-.io-pedalis , ramosissima*

Jiubitat : in montibus cacareis Tjampiae etc.

Floret: Map Julio.

IComen: Kitelor.

JACKTA LON2TFOLTA.
I: foliis ovali-oblongis acuminatis pianis, racemis
compositis axillaribus terminalibusque folio valde
brevioribus. (Frutex rainosus, 5-pedalis.)

Habitat: va. montosis Provinciae Cheribon prope
Linga-jatlie inter fmtices, et in insula
Nusae tvambang-ie.
Floret: Oef bc, Novbr. fruöet.
i\ omea /Xiadog.

JAC

( 62 )
JACKIA EXCELSA.

J; foliis elliptico-oblongis undulatis, racemis com-
positis axillaribus terminalibuscpie confertis. (Ar«
Lor egvegia; racend folio breviores.)

Habitat : ad montem Parang.

Floret-. Julio, Ang. etc.

Nomen : Kindog.

CARYOPHYLLEAE,

BERGIA RE PENS.

'B .* caule basi ramoso repente , foliis lanceolatis ser->
rulatis, floribus breviter pedunculatis glomeralis
oxillaribuSi

Habitat: va, paludosis circa Bataviam.

Floret : Maj. — J anio.

Romen :

MOLLUGO STRICTA*

M: foliis subquaternis lanceolatis 4 ïadicalibüs spa-
tulatis, racemis paniculatis dicbotomis, capsulis
calice aetruantibus , caule angulato.

Habitat : in hovtis et agris cultis.

Floret: Apr., Maj. etc.

Nomen : Djukut Tridi.

DRYMARIA DIANDRA.

D: ramosa , ramis subpuberis , foliis subrotundo-ova-
tis mucionatis basi iu peüolunj, attcnuatis gla-

bris ,

( 63 )

brls, pedüncups biGclis , flovibus diandris, ca-
lice glancluloso -pubente petalis profundè biiidis
Superante •, capsiilis ex abortu 1 - spermis. (aih
D : ovalae et D: cordatae.)

Habitat : in paludosis ïnontauis Javae insulae.

Floret : per toluni amiiun.

Nomen :

STELLARIA MEDIA.

Varietas ; caulibus pvocumbentibus linea latëraH
obverse vilosa alterna , foKis ovatis laevibuS
aveniis summis sessilibus, pedicellis axillaribus
calicibusque hirsutis , junioribüs ümbellatö-aggre-
gatis, fructiferis reflexie, petalis 2-fidis ctilièd
brevioribus, seminibus subreniiormibus rugusiSé

Habitat : in sum

T'loeet : Apr. e c.

Nomen :

STELLARIA TETRAGONA.

S: foliis lanceolatis acuminatis ündulatis sessilibus j
pedunculis 1 - fioris axillaribus umbellato - aggre-3
gatis, sepalis lanceolatis acuminatis petalis duplo
longioribus, caule herbuceo tetragono. (ajfi Si
undulatae.)

Habitat : in paludosis elatis Piorineiae Tjanjor,

Floret : Julip elc.
Nomen ;

( 64 )
M A L V A C E kté

te ALFA RUDERALI8.

MALVASTRUM.
3T.' foliis ovatïs ant ovato-lanoeolat's arutis grosse
Serratis supra pilosiusCulis subtus ranmliscpie stri-
gosis , floribus axillaribus et ad apices rarhoru n
glomeratis, carpellis apice 1 - cuspidatis supra ba~
sin 2 - cuspidatis.

Habitat : in rnderatis prope Bataviam*
Floret : per totiun annniu,
Nomen :

MALVA TUtORIENS7S.
M: foliis ovatis subcordatisve grosse dehtatis utr'n-
que ramiscpie dense steilato -hispidis, floribus in
spicas demum cjlindraceas digeslis, capsuiis 8-12
apice barbatis muticis.

Habitat: in cultis Bataviae.
riorbt: per totum aniiura.
Nomen:

tlÊ E NA B E PA N PA.

XJ : foliis subrotundis serratis repando- dentatis vix
sublobatis subtus üniglandulosis glaucis pubes-
•centibus , summis saepè indivisis, involucellis
fcalicem süpèfantibüs'. (caulis infernè pube stellnta
scaber, supernè subtomentosus j folia superiora sae-
pè indivisa.)

•Ha-

( 65 )

Habitat: jnxta vias circa Buitenzon; etc.

Floret: omni tempore.

Nomen: Pompor — utan; sedogori lanan.

URE VA LAP PAGO.

U: folüs obtusè repando - simiatis subcordatis sub-
tus canescenti-pubescgntibus uni-glandülosis ser-
rulatis, summis subpaiuluraeformibus , mvolueeili
lobis lanceolatis calicem aecjuantibus.

Varietaa : glauca: folüs subtus glauco - pubes-
centibus, intermediis sinuato - 5 - lobis , summis
subrbomboïdeis.

Habitat: in siecis prope Buitenzorg.
Floret: per totixm aiinum.
JSomeii : Pompor — - utan.

URENA TOVENTOSA.

•

lr: folüs lato - qyatis angnlalis serratis moUissime
tomentosis uniglandul jsis subtus caneseentibus,
summis indivisïs ovatis lanceo'atisve , involucelli
lobis lanceolatis calicem subaecruantibus. (Tota
p anta densè tomentosa; foïia ïioniuilla vix sublo-
bata , inferora 5- 7 - nervia , summa 3 - nervia.)

Habitat: in graminosis prope Rompien et Kuripau
Pro vi nciae Uruitenzorg .

Floret : omni tempore.

i\ omen :

vim*

( 66 )

l RENA HETEROPHYLLA,

JJ ; follis inferipribus profundc-5-lobis subtus uni-
glandulósis cahesccnti-pubesccntibus , sinubus latis ,
lobis obtusis serrulatis, intermediis sub-3-lobis
elongatis basi contractis , involucelli lobis caliccm
vix aequantibus. (Caulis pilosiusculus 5 folia supe-
riora oblonga, obtusè repando-shiuata , basi saepc
angustiora.)

Habitat : ad marginès rivulorum ac viarum.

Floret: per totnm anmim.

Nomen : Pqrnpur - utan ; Pupulutan.'

HIB1SCUS LAMPAS.

CREMONTIA.

II: foliis cordatis semi-l-lobis acuminr.tis basi vis
aculis sub tas pube slellata pnbcscentibus , pedun-
culis elqngatis 1-2-floris , involucellis pnrvis 5-scto-
sis basi Callosis calicibusque ,1-fidis densè tomen--
tosis, capsulis subglobqsis calice param ma j o ri-
tus. (Caulis fratescens; folia in nervq subtus ad
basin poro lineari instructa, nonnulla ovata , in-
tegra.)

Habitat: verosimiliter e Bcngalo introductus.

Floret : omni tempore.
Nomen :

Hl-

( 67 )

H1B1SCUS CJLLÖSVS.

H : foliis cordatis scmi - 5 - lobis acuminatis, summis
cordiformibus , subtus stellato-puberulis , pedun-
culis elongatis subracemosis , involucellis minutis-
siinis basi callosis calicibusque 5-dentatis glabris,
capsulis övalibus leviter 5-gd'nis calice triplo ma-
joribus. fCaulis arUorescens ; folia subtus in nervo
medio supra basin poro lineari instructa. ) An a.
precedente satis differt?

Habitat : in fmlicelis humidis.

Floret : per totom ainiuiu.

Nomen : Kapas utau.

HIBISCUS TUBULOSUS.

II: foliis cordatis acutninatis iriaèqüalitef dèntatïl

supra tomentosis subtus cano-viliosis , inferiori-
bus sub-5-lobis, pedunculis brevissiinis , invo-
lucello" 8-pbyllo , foliolis spatulatis.

Habitat: in horto botaiiico xidi,

Floret : Martio etc,

Nomen :

HIBISCUS FICULNEUS,

MANIHOT.

H : caule tuberculis sparsis ^cüleato , foliis palma-
to-5-lobis supra setis simplicibtis subtus setis
stellatis pilosiusculis , summis 5-lobis , lobis rotun-
datis basi angustatis inaecpialiter döntatis ,' invo-
lucello J-pluiio cuduco,

Ha-

( C3 ')

Ilahltat: in Mortis Jav;« , coTitttr et in insula Tiöïo?

Cl. Reinwardt invenit.
Floret : Aug. etc.
Nomen :

IIIBISCUS ROSA-SINENSIS.

KETMIA.

£GU-

ie-

II: caule inermi arborescente , foliis ovalis

minatis glabris supra ba sin grosse dentaiis . pc
dunculis folii longitüdine , involucello ;--pInllo.

Varia t flore purpureo , albido et flavo, srcpkté
pleno.

Habitat: in bortis fre-jnens.
Floret : per tofum aimmn.
Nomen : Kambang Sjmtu.

HIBISCVS SURATTENSIÜ.

FURCARIA.

II: caule suffruticoso recurvale - aculeato , stipulis
semicordatis eiJiatis obtusiusculis , foliis ovatis
aut o-5-partitis, iobis lanceolatis grosse seriatis ,
pedunculis petioli lor.gitixHne, involwcelli folio-
lis spatulatis hine setaeeo-appendicuiatis.

Habièat: iute,- fmtires scandens.
Floret: onini tempore.
Namen: Gammul U't-ang.

( 69 )
JJIB1SCUS VITIFOLÏÜ8,

ABELMOSCHUS.

JJ : caule tuberculis aspero , foliis molllter tomen-'
tosis cordatis dentatis 5-angularibus acuminatis ,
summis 5-lobIs aut integris, floribus cernuis ,
capsulis pentapteris pilosis.
Habitat : in hortis.

o

Floret : Febr. , Mavtxo etc.

Nomen :

H1BISCUS HEIEROPHYLLUS.

Jï : caule fruticoso tuberculis aculeato, foliis li-
neari-lanceolatis nmcronatis aculeato-serratis non-
nullis lobatis, iuvoluccllo iO-plijllo , foliolis
liueari-subulalis.

Habitat: in horlis colitur, atque ex Nova-Hollauclia

allatns esl.
Floret : omni tempore.
Habitat :

HIB ISCUS ESCUL ENTUS.

M : foliis cordatis cruinquelobis oblusiusculis grosse
dentatis, petiolis peduuculo valde longioribus ,
iuvolucellis ïo-phyllis deciduis , calicibus longi-»
ludiualitcr fissis.

Habitat : in hortis frequens.

Floret : per totum auniun.

Nemen :

( 70 )
HTBISCUS PSEUDO-ABELMOSCIIU3.

TI: caule perenni setis obversis hispidis, foliis pal-
mato-5-lpbis dentatis •acuminatis summis 5-par-
titis sagittatis utrinque capsulisque 5-gonis pilosis,
pedunculo petiolo brevioribus , involucello 6-10-
pbvllo, calicibus longïtudinaliter lis^is.

'Varietas : II: longifolius Willd? foliis Lnferiori-
bus ,7-aagularibus , ceteris 3-5-partito-palmatis.
lobis lanceolatis subincisis dentatis.

Habitat: in graminosis et incultis Provinciarum
Buitenzorg , Tjanjor, Cheribon etc.

Floret : omni tempore.
Komen : Kaworoh.

HTBISCUS MUTABILISk
H: folüs subrotundo-cordatis angvilatis 5-5-lobis
acuminatis iuaequaliter dentatis subtus ramulisque.
pub e stellari leprosis , pedunculis petiolo sub-
aequalibus involucello 7-10-pbyllo , foliolis lan-
ceolato-lincaribus, calicis lobis elongatis, cap-
sulis globosis birsutissiniis.

Habitat: in hortis.

Floret : per totum annnm.

Nomen : Waru L au dak.

yarietas: Japonica differt: foliorum lobis minuS
profundis crenatis , involucellis ïo-pbjllis, folio-
lis lincaribus, calicis lobis acutis nee acumina-
tis capsula aequalibus, capsulis ovato-globosis

hirsutis; an specios diversa?

HI->

( Ti )
HIBISCUS T EXUSTUS.
H: caule fruticoso , foliis subrotundo-cordatis se-
pntrilobis acutis grosse dentatis supra pube stcl-
lari velutinis subtus ramulis.cpie tomentosis setis
stellatis hispidis, pedunculis petiolo brevioribus ,
involucello sub 5-phyllo , foliolis ovatis acutis
capsula aequalibus, capsulis ovato-globosis 5-
gonis bispidissiiuis.(*)

Habitat : in hortis frequeus.
Floret : omni tempore.

o

Nomen: Waru Landafc.

Varietas : flore pleno.

HIBISCUS PHAENIQEU&

BOMBICELLA.

II: foliis ovatis acuminatis grosse serratis, serraturis
seta terminatis , inliinis subcordatis semitrilobis ,
pedieellis sub apice articulatie, involucello 10-
phjllo.

Habitat : in liortis.
Floret: Aug.; Sept. etc,

Nomen :

HIBISCUS VIBGATUS.
H: foliis lineari-lanceolatis acuminatis superne re-
mote dentatis, infiwis cuneiformi-ovatis 5-lobis,

pc-

{*y Species satis distincta, huc usque cum II. mutabili consociata.

( 7^ )

pcdunculis folio brevioribus siipra medium nrti-»
culatis, invoïuccllo 8-io-pliyllo.

Habitat : ia horlis.

Floret: Novbr., Docbr. etc.

Nomen :

HIBISCUS SPATHACEUS,

II: foliis orbiculato-coïdatie acuminatis dentictêatig

subtus in ncrvis 5 medio poro lincari instmetis
et stellato-villosis, ramulis fasciculatim pilosis,
involuccllo io-12-partito.

Habitat : in calcaicis prope Kuripan etc.

Floret: Mart, April.

Nomen : Tisnk.

HIBISCUS SABDARIFFA.

6ABDAR1FFA,

ƒƒ; foliis scrratis, inferioribus ovato-oblonpïs , in ter-*
zncdiis triiidis, summis lanccolatis, floribus sub-»
sessilibus, invoïuccllo ïo-ii-lido.

Habitat . in paludosis Bataviae.
Floret : per totum amium.
Nomen :

HIBISCUS TILIACEUS,

AZANZA,
JI: foliis orbiculato-cordatis acuminatis crcnulatis
gubtus glaueis stellato-tomcntosis Ct 'm nervis.

i-j

( ,-:•> )

i-j basi poro lineari instructis, involuceilo ïo-^
dentato.

Habitat: ad litora Javae insulae,

Floret : omni tempore.

Nomen: Waru Laut.

HIBISCUS SIMILIS.

ÏI: foliis orbiculato-cordatis acuminatis dreiri&atïl
subtus albiclis stellato - tomentosis et iu nervïsi

5-5 medio poro lineari instructis , involuceilo
iö-fido (all*. H. tiliaeeo.)

Habitat: ad vias, et ifl cultis iulerioiibus Javae
insulae freqifentissiinusi

Floret : omni tempore.

Nomen : Waru.

TH E SPE STA PO PI L NEL

T: foliis sub vu tundo - cordatis aeuuiinatis r-nerwis'
subtus lepidotis, peduneuiis petiolo subaecpiali-'
bus. (vid. Rheedc Hort. Malab. torn I, tab. 29.)

Habitat: ia cnltis.

Floret: omni fere tempore,

Nomen :

THESPESTA MACROPHYLLA.
T: foliis cordatis acuminatis 5-nerviis pergaffiaceis ,
pedunculis petiolo brevioribus. (vid, Rumph.

Ha

( 74 )

Habitat: ad Littora.
Floret . per totum aunum;

Nomen :

GOSSYPIUM ÏNDÏCUM.

G: foliis o-lobis aut sub-5-lobis cüspidatis subtus
vix eglaudulosis . invölucellis lacmiatis, ramulis
petiobsfjue liirsutis.

Habitat : in cnltis Javae.

Floret : f e re omni tempore.

Nomen : Kapas Mirrha.

GO SS YPIUM JAVAXICUM.
G: foliis subrotundo-corclatis semitiilobis nonnullis
integerrimis glaberrimis subtus 1 - glandulosis ,
invölucellis laciniatis trifoliatis , calicibus inae-
qualiter 5-dentatis peüolis ramulis que . nigro-
punctatis.

Habitat: ad flnviorüni ripas circa Buiténzórg."
Floret : omni tempore.
Nomen: Kapas Eeiul.

GOSSYPIVM ARBOREUM.
G: foliis 5-lobo-palmatis , lobis 'extcrioribus obtu-
siusculis summis lanceolatis cüspidatis subtus
1 -glandulosis ramulis petiolisctue birsutis, iuto-»'
lucellis apice grosse serratis.

Habitat: in cuitis Javae iusulae;

Floret : omni tempore.

Nomen : Kapas, tyOS-

( '- )

GOSS YPIUM VITÏFOLl'JM.
G: foliis 5-5-lobo-palmatis subtus i-~>-ghmdülosis ,
involucellis laciniatis trifoliatis basi extus triglan-
dulosis, calicibns truncatis petiolis ramuiisque
nigro-punctatis.

Habitat : in hortis et locis cultis.
Floret : per totum aunn.ni.
Nomen : Kapas Eesaar.

SIDA ACUTA*

MALVINDA.
S; foliis lineari - lanceoïatis dentatïs glabris, pedicellis
axillaribus solitariis gcminisve 1-2-floris stipula-
rum peliolicpie longitudinë, carpellis 5-birostra-

tis, stipulis calicibus(|ue ciliolatis.
Habitat: in tota Java ad vias.
Floret : per totum aunum.
Nomen : Sandagorie Lalakkie.

SIDA RETUSA.

S: foliis obovatis aut cunciforniibus lanceolatisve re-

tusis vel obtusiusculis superne dentatis subtus
canesceiitibus, pedicellis axillaribus 1- 11 o ris ad
apices ramorum confertis, carpellis 7-10-rostratis.

Habitat : in ruderatis.

Floret : per totum aiinuuii

SX-

( 76 )
$10 A rïsklDULA.

S: fbltis subroüindo-cordatis acuminaüs mucronato-
crenatis siihtus pubc stcüata mollilms, peticlis
rauiibusque viscoso-pubestvi. tïfeus, petliceliis sttb-
solitariis ï-floris pctiolo brevioribus ad apteem
ramuloi'um coufertis, petalis obcoixlatis, carpellis
5-birostratis.

Habitat : in locis cultis.

Floret : per totum annum.

jS'omen :

SWA E LO SC ATA.

S: foliis cordiformibus grosse dcntatis utrinrpic gla-
bris, pctiolis stipulisfptc setacco-pilosis , racemis
axiilaribus sulitariis ciongatis paueifloris foliosis,
calicibus cainpaiuilaüs eiliuiulis, carpellis 5 um-
tici.s.

Ilubiint: ad margincs viarnm prope Dataviam-.

Floret: JüniG, Julio, Aiig. etc.

.Nomen :

SIDA JAVESSIS.
iS; foliis subrotundo-cordads semitrilobis grosse deu-
tatis ulrin que pubescentibus , petliceliis solitariis
l-floris pctiolo longiorïbas, capsulis 5-bicuspi-
Öatis, caule prostrato.

Habitat: in pratis hnmidis, in fossis et incultis

Javae iudiilae.
Floret : oimü tempore.
2soin&n :

( 77 )
SIDA CISTIFLORA.

ABUTILOÏDES.

S: foliis ovato-cordatis acuminatis crenato-dcntatis
utrinque mollissime-tomentosis albieantibus, pe-
duuculis axillavibus solitarïis i-floris petiolo
(ilorali) duplo longioribus rnmulis calicibus cav-
pellisque 10-1.1 obttisis villosis , stipulis sctaceis
patulis: (afT. S: disticliac , S: nutanli.)
Habitat: in liorlo botaiüeo £uibenzorgiano.

Floret: Norbr., Dccbr.

Noman :

SIDA PEUIPLOCIFOLIA.

AEUTILON.

S: foliis cordato-lanccolatis acuminatis integörrfmis
subtus albido-tomcntosis, pauicuta terminaü,
pedicellis snbdivisis folio saepe longioribus, car-
pellis .) o va lis acuminatis.

Habitat : in tot» .lava juxta via.3.

Floret : omn.i tempore.

Nomen :

SIDA ATROPUFiPÜREA.

S: foliis orbieulato-covdatis acuminatis inaemialiter
crenulatis supra pube stellari et simpliei pubes-
eentibus subtus caneseenti- tomen tosis, stipulis
foliaceis inaequaliter covdatis, panicula lermiuali,

pc-

( 73 )

pedicellis peüolo valde brevioribus, carpellïs
circiter 10 truncatis acuminatis calice longioribus.

Habitat : in montosis occidentanbus Javae insulac.
Floret : per totum annum.
Nomen :

SI DA IITRTA.

S: foliis subrotundo - cordatis subacumïnatïs eura
mucione inaecpialiter repando-dentatis pubes-
centi-mollibus subtus albidis, pedunculis petiolo
paulo brevioribus, carpellis i3 - 22 truncatis
acutis calice longioribus. Rami et petioli pilosi-
usculi. (an S: graveolens Roxb.?)

Habitat : in fraticetis ripariis.
Floret : per totum annum.
Nomen :

SIDA SUNDAICA.

S: foliis profunde cordatis subrotundis acuminatis
grosse dentatis supra subvelutinïs subtus cano->
tomentosis, fïoribus racemoso-paniculatis, car-
pellis 5 muticis, stipulis setaceis. (aff: S: Lu-
cianae et S: Lechenaultianae.)

Habitat: in paludosis montis Parang Provinciae
Tjanjor.

Floret : Jul.; Atig. etc.
Nmcji :

( 79 )

SIDA POPCLIFOLTJ,

S: foliis subrotundo-cordatis acuminatis inaequa-
Uter repaiido-dentatis ramis petiolisque mollibus,
pedünculis petiolo vix acqualibus, carpellis 17-22
truncatis obtusiusciüis caliqe brevioribus.

Habitat : \n solo argiloso ad vias prope Eataviarn.

Floret: o umi tempore.

Nomen :

BOMBACEAE,

HELICTERES ISO RA.

H: decandra, foliis subrotundo-cordatis acuminatis
ineiso-serratis supi'a steil ato-scab ris subtus s^tel-
lato-tomentosis , pedünculis axillaribus subbiflo-
ris, fructu cylindraceo subulato.

Habitat: iii montosis siccis,

Floret : per totum auiumi.

Nomen : Putar.

HELICTERES V1SCIDJ.

JS: floribus decandris , foliis subrotundo-cordatis
acuminatis inacqualiter serratis subtrilobis supra
stellato-pubescentibus subtus stellato-villosis vis-
cidis, pedünculis axillaribus multifloris reilexïs,
pelalis spatulatis, fructibus oblongis .hirsutissimis.

Habitat : in collibus argillosis circa Rompien; iu

Provincia Bantam prope Sadjram.
Floret : Febr. — — Apr.
Nomen : HE~

( 8° )
HELTCTEE.ES HinSJJTA.
II: dccandra, foliis ovato-oblongis acuminatis basi
subcordatis duplicato-dentalis snpra steilato-sca-
bris sub'ns st.ellato-tomcntosis , spicis axiiJaribus
solitariis confertisve, fructti oblonge liirsulisshiio.
Habitat : in fruticclis Javac insulae.
Floret: per tolum anumn.
Nomen : Kokoutolan.

HELICTE R ES A N&VSTIFOLIA.

II: decandra, foliis lanceolatis acuminatis b;isi ob-
tusis integei'rimis subtus albido-tomcntosis , pe-

dnncnlis axiliaribus submui tifloris , fructti ovato
stellato-tomentoso,

Habitat : in rupibns cajeareis et argillosis própe
Tjikau.

Floret: Majo, Junio.

Nomen :

HELICTERES JAVEN8IS.
II: decandra, foliis oblongis aut oblongo-lanccola-
tis acuminatis basi rotundatis subcordatisve densè
obltisè serrulatis snpra glabris subtus giaucis ra-
mulisrme pube Stcüari' pubentibus, pednncnlis
axiliaribus geminis, oppositiioiiis solitariis um-
belLto-mul tifloris.

Habitat: in fniticetis Provinciae Krawang.

Floret : Junio etc.

Nomen :

ADAiV-

f ** )

ADANSONIA DIQITATA.
Folia plautae junioris ternatim-sccta , adukiovi's
palmato-5~7 foliolata , foliola oblonga ulrhume atte-
nuata integra. #

Habitat: ex Africa introdacta.

Floret:

_A omen :

O
B01IBAX MALABARICUM.

B: cr.udice aculeato , folfis paluiatis .;)---foliolatis ,
foili dis oblongis utrimjuc acu;ninatis üategcrriuiis ,
fructu oblongo.

Habitat: in cultis Javae insulae , et in moulosis.

Floret: Junio Septbr.

Nomen: R.a.idu Lawang.

E R IODEND R ON ANFBACTUOSl W.
E: aiuhevis anfractuosis , foliis palmatis 5-S-foliaiatis
glabris , foliolis lanceolatis cuspidatis int^gerrimis
1. supeme serrulatis subtus glaucis , caudiee basi
aculeato.

Habitat: in Java.- cultis.

• Floret : Junio Atlg.

Nomen : Kapok , Randuk.

DUBIO ZIBETHINLS.

D: foliis oblougis acuminatis basi rotuudaüs subtus
lepidotis turido-argeuteatis.

Ha-

( 02 )
'Habitat: in cnltis frequeus.

Floret: Jixuio, Aug.

Nomen: Duron, Kaduh.

BYTTNERI/VCEAE.
STERCULIA LASCEOLATA.

S: foliis oblongo-lanceolatis öWtuse acuininatis in-
tegeriïmis glabris, raceinrs simplicibus, calicis la-
ciniis linearibus apice connexis , carpellis ovatis»
Habitat : in montosis Sex-ibu f rovincia? Biutenzorg.

Floret: Febr.
Nomen :

STERCULIé4 RALANGIIAS.

3: folüs elliptico oblongis basi rotundatis apice ob-
tnsiusculis integfcrrimis glabris , floribus panicnla-
tis, ciilicis laciniis linearibus apice cohaerentibus ,

carpellis ovaiis.

Habitat: in sylvis montosis.
Floret: Febr., Mart.
Nomen : Hantap.

STERCULIA RUBIQINOSA*

S: foliis oblongis superne latioribus utrinque ob-

tusïusculis subttts raeernis simplicibus ealicibustpie

rubiginoso - tomenlosis, laciniis calicinis apice

connexis.

Ha-

( 85 )

Habitat : in montosis Javaj insulse.
Floret: Martio, Apr. , etc.

Nomen :

STERCULIA URCEOLATA.

S: foliis elliptico-oblongis basi rotundatis apice ob-
tusiusculis integerrimis coriaceis glabris , panicu-
]is contractis petiolo parum longioribus calici-
busquc lagaeniformibus stellato-tomentosis , cali-
cis laciniis linearibus apice connesis.
0 Habitat: in silvis montium Salak, Burangrang.

Floret : Martio etc.
Nomen : Haiitap Hulang.

STERCULIA SUBPELTATA.

S ' : foliis longitcr petiolatis subpeltatis ovali-oblongis
acuminatissimis basi rotundatis (junioribus sub-
cordatis) integerrimis subtus aracbnoïdeo-tomen-
tosis , racemis simplicibus , carpellis pediccllatis
oblongis utrinciue attenuatis.

Habitat : in silvis montium calcareonun Java; InsuLe,

Floret: Martio. Apr,, Majo.

Nomen :

STERCULIA CORDATA.

S: foliis subcordato-ovalibus cum acumine subtus
tomentosis integerrimis, paniculis nutantibus, flo-
ribus monoïcisj calicc ó-fido, ovariis coalitis.

Ha*

( 84 )

Habitat: in montosis Provinciarum Builcnzorg et
Tjanjor.

Floret: Febr. , Mart., etc.

Nomen : Hantap Badak ; Hantap Hoölang.

STERCULIA FOETIDA.

S: foliis compositis, foliolis 7-9 peltatim dispositis
oblongo-lanceolatis acuminatissimis , floiübus pani~
culatis.

Habitat : in ai-gillosis circa Bataviam.

Floret: Jun. , Jul., Ang. etc.

Nomen: Kapoh.

HERITIERA LITT0RAL1S.

H : foliis ovali-oblongis acutis 1. obtusiusculis basi
rotundatis subtus argenteatis , floribus paiiicula-
lis axillaribus , carpellis superne nervo longitu-
dinaliter notatis.

Habitat : ad bltora Java? atque Nusa? Kamban-

gae Insula?.
Floret : Novbr, , Decembri.

THEOBROMJ CACAO.

T: foliis clliptico-oblongis acuminatis integervimis
glabris ad costam supra pube brevissima veluti-
ras, fructibus oblongis obtusis, costis 10 eleva-
tis ï'ugosis.

Ha-

( 85 )

Habitat: in hovtis ctilta.
Floret : per totum aunnm.
Nomen : Ka - Kan.

ABROMA AUaVSTA.

A: ramis yelutmo-tomeiitosis , folüs adultis ovato-
oblongis acuminatis serrulatis subtus tomentosis
et pube stellari scabris, inferioribus subrotundo-
cordatis cruinqueangularibus , capsulae alis apice
truncatis, angulo exteriore acutiusculo.

Habitat: in umbrosis.

Floret : per totum annuin.

Nomen :

ABROMA MOLLIS.

A: ramis subvelutino-laevibus , folüs adultis corda-
tis acuminatis serratis subtus molli- et setis stel-
latis velutinis, inferioribus subrotundo-cordatis
subquinquelobis , 'capsulae alis apice truncatis ,
angulo exteriore obtuso.

Habitat: ad fluvioium ripas.

Floret : per totum aunum.

Nomen :

GUAZUMA TOMENTOSA. ■
G: folüs ovatis oblongis acuminatis basi cordatis
inaecpiilateris inaequaliter dentatis supra stellato-
puberulis subtus pube stebato-albjdo-toraentosis.

( 86 )

Habitat '■ in tota Java. #

Floret : Maj. Julio.

Nomen ; Kaju Gurcla.

COMME R S ON IA E CHINA TA ?
C; caule arboreo , folils ovato-oblongis acuminatis
basi inaecpiali-eordatis superrie pube stcllari scabris
sub tas albido-tomentosis.

Jlahilat : ad margines ïivulovum montium Seribu.

Flo/et : Febr. Majo.

Nomen : Moran.

KLEINIIOVIA HOSPITA.

K: foliis lato-cordatis acumiuatis integerrimis f pani-
cula terminali divaricata.

Habitat: in calcareis Java:, occidentaïis.

Floret : Jul. , Aug. etc.
Nomen : Tonkollo.

RIEDLEIA VELUTIN A.
.71 : foliis inferioribus cordatis, superioribus ovafis
acuminatis subsimpliciler serratis utrinque molli- .
Tclntinis , cymis pcdunculatis axillaribus pauciiloris.
Habitat : in rnderatis Batavia?.
Floret: Aug., Septbr.
Nomen :

RIEDLEIA RADIATA.

Jl : foliis QYato-lanceolatis acumiuatis serratis ad

costam

( 87 )

costam utrincpie subpubescentibus , inferióribus

ovatis sublobatis, spicis umbellatis tcnninalibus.

An potius ad R: corchorifolium referenda?

Habitat : in gramhlosis Frovinciae Buitenzorg, Ban-
i:un etc.

Floret : per totum annum.

Nomen : •

PENTAPETES ANGUSTIFOLIA.

P: foliis lincari-lanceolatis serratis basi rotundato-
subcordatis, iloribus 1-2 axillaribus cernuis , an-
tberis fertilibus 10 , stylo clavato sulcato.
P: pbacnicese valde affinis , sed folia nuucpiam has-
tata \idi.

Habitat: in paludosis Bataviae.

Floret : Jnuio Septbr.

JSomen :

PTEROSPERMUM SUBERIFOLIUM.

P: foliis oblongis acaminatis inaequali-latèris apice si-
nuato-dentatis , pedicellis petiolo vix longioribus.
Habitat: in sylvis minus elevatis Javae insulao
Floret: Aug. etc.
Nomen : Bajur.

PTEROSPERMUM LANCEAEFOL1UM.

P: foliis ovali-oblongis acutis inaecruali-lateris integer-
■ rimis (junioribus acaminatis apice dcnticulatis)

sub UU

( 83 )

subtus incano-tomentosis, pedicellis pctiolo mul-
to longioribus. (arbor speciosa, 4o-6o pcd. alt.)

Habitat: in montanis Javae insulae.

Floret: Jan. , Julio.

Nomen: Bajur.

PTERQSPERMUM DIVERSIE OLIUM.

FLORIBUS INVOLUCRATIS.

P: foliis oLlongis superne latioribus sinuatis basï
oblique corclatis lobis rotundatis integerriruis ,
junioribus peltatis 5-1. ó-lobis.
Habitat : in Java occidentali.
Floret: Apr. , Maj., Junio.
Nomen: Walan (Batavia), Tjerlaiig.

VISENIA.

Pentanclr. Penlagyn. L. fam. nat. Byttneriacearum,

Calix quimjuefidus. Petala quincpie. Stamina
5, basi monadelpTia ; stcrilia nulla. O varia 5,
rnonostjla, connata. Capsulae 5, connatao , bi-
valves , monospermae. Semina in fundo capsula-
rum adfixa, superne in alam prodücta. Albumen
amygdalaceum ; coty ledones foliaceae; radicula in-
fera.

VISENIA UMBELLATA Iloutt.

V: foliis cordatis acuminatis obtuse serratis albido-

canescentibos , corymbis axillaribus pedunculatis,

floribus subumbellatis.

IIa~

( 89 )

Habitat : in montosis Javae.
Floret: Jrmio , Julio, etc.
Nomen : Bintino.

Genus Byttneriaceis affine.

MARANTHES.

Monadelph. Polyandr. L.

Callx 5-partitus, persistens. Petala 5 , calice \ix
longiora. Filamenta numerosa , basi leviter connata,
omnia fertilia, marcescentia ; antlierae biloculares.
Ovarium diclyinuin, villosum; stylus 1, lateralis,
persistens; stigma simplex. Drupa? ovalis, vil-
losa , 2-locularis, loculis ï-spermis. Semina basi
affixa.

MARANTHES CORYMBOSA.

Arbor, foliis alternis oblongis integerrimis basi
subtus biglandulosis , stipulis nullis, floribus corym-
bosis axillaribus terminalibusque.

Habitat : in silvis prope Tjnacfjas Proviuciae Kra-
wang.

Floret: Jul., Aug.

Nomen: Kitu-ak.

AAÏN-

( 90 )

AANHANGSEL.

■na» |tifrg>W-^a»~- I
BERBERIDEEN.

w,

E G E N S cle buitengewone zeldzaamheid dei'
Mahonia Napaulensls , mogen wij ons van de-
zelve hier geen bijzonder nat beloven. Haar bast is
echter even zoo zamen trekkend en rijk aan verw-
gevende bestanddeelen , als die van vele andere
Berberideën , zoo dat dezelve, indien dit gewas
hier veelvuldiger werd aangetroffen , tot het verwen,
vooral van zwarte stoffen, in aanmerking zoude
kuunen komen.

NY^LPHAEA CE EN.

De weelderigheid van onzen plantengroei open-
baart zich niet slechts op onze bergen , door
reusaardigen wasdom van vele boomsoorten, maar
ook onze lage streken, ja zelfs stilstaande wateren,
hebben daaraan fleel, daar ook. hier de vegetatie
prachtvolle gedaanten oplevert,

Het in de leer der Oosterlingen zoo beruchte
Nehunbium speciosum , welk zijne groote, meer
of min rozenkleurigc , bloemen boven de vlakte des
waters verheft, kan ten bewijze hiervan dienen,
zoowel als onze beide soortou van Caslalia ,
Welke slechts gedurende (Jen dag hare sehoone

bloe-i

( 9* )

bloemen op Tiet water uitspreiden , terwijl deze zich
des avonds sluiten, en onder het water terugduiken.

In hare werking toonen onze soorten van Vvm-
phaeace'n zeer overeenstemmende eigenschappen
met die van andere landen.

De eenigzins oude , taaije, vezelige wortels leveren,
na afgekookt te zijn, eenen laffen , eenigzins narko-
tieken drank op, welke pisdrijvende eigenschappen
bezit, waartegen de jonge wortelspruitjes ongelijk
meer amylitm bevatten, en zoo wel gekookt, als
in ascli gebraden . als eene vrij smakelijke groente
te gebruiken zijn, voornamelijk voor zoodanige zie-
ken, die aan verzwakkende diarrboeën hebben ge-
leden. Het taaije slijm, dat uit Nplumbium spe-
eiosum vloeit, wanneer men de blad- of bloem-
stelen doorsnijdt, heeft, zegt men, veel dienst i-e-*
daan bij krampachtige brakingen, en diarrboeën;
daarentegen zijn de bloembladeren dezer plant za-
mentrekkend , en wij kunnen dezelve in de genees-
kunde, in plaats van die van roode rozen, gebrui-
ken, in alle zulke gevallen, waar zacht zamentrek-»
kende middelen zijn aangewezen. Eindelijk is bet
nog onrijpe zaad van ons Nelumbi'um , wegens
deszelfs amandelachtigen smaak, eene geliefkoosde
lekkernij voor onze inlanders; — met suiker tot
eenen brij gekookt, beveelt het zich als eene voed-»
zame spijs voor kinderen aan, bij ontstekinglooze
diarrboeën, als mede bij Airophle , bij welke laat-
ste het echter voorzigtig en inaii^ moet aangewend

worden f

( 9* )

Worden , voornamelijk wanneer neiging tot verstop-
ping oi verharding der ingewanden van den on-
derbuik voorhanden nioöt zijn,

PAPATERACE^Y.

TJ;t deze familie is geene plant bij ons op . Jav a
te huis, want ongetwijfeld is de aangehaalde Arget
jnone. Mcxicana van elders ingevoerd. Ook de Pa-
pa\>er somqiferum(*) zonde ik als zoodanig hebben,
kunnen aantoonen , dewijl ik eenige proeven daarmede
heb gemaakt , om er Opium uit te trekken. Of-
schoon nu deze proeven mislukt zijn, zoo geeft
echter de mogelijkheid, om ergens in dezen uit-<
gebreiden archipel met voordeel een artikel te
teieu(-J-), waarvoor vrij anders aan vreemde landen

eene

9 . i ... i .ii I

Q*) Ik kan hier niet nalaten, eene dwaling te gispen, die in meer
óan één geacht leerboek der artsenij kun Ie is ingeslopen, en in de
ipeening bestaat, dat de l'opa er in Perzië en Oost - Indië eene
hoogte van 40 voet zoude bereiken. Deze aangifte is of door een

ab lis vertienvoudigd, daar dit gewas zelden hopger dan 4 - 6 voet
Wordt, of de ten o. andere in de botanie onervaren reiziger heeft
Verschillende planten met elkander verwisseld , en daardoor dieu mis»
slag veroorzaakt.

(f) McTi heeft voornamelijk in het zuiden van Europa in latere

{tjden proeven genomen, om uit den half rijpen zaailbol van l'upavsr

Somniferum , door insnijdingen, Opium te trekken, welke proeven

Vrij wel gelukt xijn. In usschen was de inzaam niet zoo ruim, als

onder warme hemelsfrreken, en het product ook op verre na zoo

krachtig niet, ofschoon het naar l' au quel'in' s en Pagcnstecher's on»

Verzoekingen in zijn samenstel aan Morphium, Mekonzuur, extrac=

tiefstof , vette olie en koutidwuk eene giowte overeenstemming schijnt

te nebben,

Het

( &1 )

e«ne zware geldschatting moeten betalen t mij aan-
leiding, om hier het wezenlijke* met betrekking tot
de behandeling dier pJaut, uit eenen brief van den,
beer D. A* Oyerheek , gewezen resident van
Cliinsurah) op de vaste kust van Indié , medete-
deelen , waarbij ik eenige aanmerkingen zal voegen.

«De cultuur der Papaver is, sedert onheugelijke
« tijden, in ludië bekend; dezelve is echter door
«de Europeanen uitgebreid en verbeterd; — ook
« zijn de inlanders geenszins gretig, om dit gewas
« aan te planten, en er zijn zelfs vele aanmoedigingen
« noodig, om hen daartoe over te halen.

« Het klimaat van Ben&ale is bijzonder geschikt
« voor het aankweken van dit gewas, .dewijl dit land ,
« buiten den regentijd, die omstreeks de helft van,
« junij invalt, aan weinig stortregens is blootgesteld,
« en de enkele vlagen uit het noordwesten geene
« schade doen, maar integendeel de vruchtbaarheid
« vermeerderen*

« Daar men nu de Opium in het drooge jaarge-
« tijde inzamelt, heeft het sap, dat dit de ingesne-
« dene zaadbollen loopt, gelegenheid om te stollen,
« hetgeen bij eene overvloedige vochtigheid geene
«plaats zoude kunnen hebben, terwijl hierdoor
« zelfs het kostbare sap zoude kunnen verloren gaan.

« Xer-

Het door afkoken van de gedroogde maanbollen verkregene ex-
tract is volstrekt niet narcotisch, en bevat noch Morphtum noch
ftekenzuur.

C 94 )

« Ne^gêïM wordt eene grootere hoeveelheid Opi%
« urn ingezameld, dan in tle provincie Miikettir * als
« hebbende eenen me zand vermengden kleigrond *
« de vetste plaatsen hebben natuurlijk de voorkeur.

« Men ploegt den grond zestienmalen om en mest
« denzelven met den drek van koeijen , die er des
« nachts op gelaten Worden, of anders met verrotten
« en tot aarde geworden' koemist.

« Na voor de laatste maal geploegd te zijn, wordt
« liet veld geëgd , en vervolgens in kleine afdeelin-
« gen van 4 a 5 voet afgebakend , waarbij men de
« aarde ter hoogte van 4 a 5 duim opwerpt.—-
« Deze opgeworpene hoogten worden daarna als go-
« ten uitgehold, welke dienen, om het water uit een
<( nabijgelégeö réservoir naar elke afdeeling of bed
<c te leiden. Men poot de planten^*) op 6 of 6

« duim

(*) Hieruit blijkt dus, d;ic men in liengaie even a!s in Po zie
en Turkyt de papaver ver lam. 13tj de stad dfioni Kara flisfat
Zaait men, volgens Oïtvier , in den herfsttijd, en vciplant men in de
Volgende lente, de jonge spruitjes. Volgens mijne waarnemingen zon-
de men dit alhier kort voor het invallen der drooge Mausfon dienon
te bewerkstelligen 5 want aanhoudende regenvlagen zijn voor de jonge plan-
ten zeer nadeelig , en een cenige hevige stortregen is vaak genoeg-
zaam om hei; gehèele plantsoen te vernielen, zoo als dit meermalen
op liuitenzerg heelt plaats gevonden. Daar onze lage streken min-
der dan de bergachtige aan onweders zijn blootgesteld, wenschte
ik wel , dat er in de cerstgemelde proeven deswege wierden geno-
men. Daar nier de wijze van zaaijen niet is aangegeven, moge het
Volgende tot aanleiding daartoe dienen. Men zaait het zaad der groo-
tere papaversoort op eenen muilen goed omgeploegden en met ouden
köedrek ter dege gemesten grond, en bedekt hetzelve zeer dun

met

( 9* )

tt duim ofstands van elkander, en bevochtigt dc-
« zelve nu en dan, tot dat zij genoegzame zaadbol-
le len hebben gegeven, om de Opium te verzamelen.

« Deze inzameling geschiedt best omtrent 7 dagen
« na bet afvallen der bloembladeren , als wanneer de
« bol, gedrukt wordende, hard op het gevoel is.

«Alen maakt alsdan, na zons ondergang, eerc
«dubbele insnijd ing(-|-) , met een werktuig, D f berrie
«genaamd, hetwelk is zamengesteld uit twee dunne
« ijzeren plaatjes, ieder met een' draad half omwoeld ,
« vervolgens tegen elkander gelegd en op nieuw om-
« wonden.

« Men herhaalt deze insnijdingen om den anderen
« dag, zoolang de bol daartoe geschikt wordt be-

« vonden.

met doorgezifte aarde, waarop men de bedden met water be-
sproeit, om voortekomen , dat net zaad door insekten worde weg-
gesleept. De verplanting zelve moet zeer voorzigtig geschieden , op-
dat mende worteltjes niet bc .cliad'ige , en wel na dat bet gewas
eene boogie van eenige duimen bereikt heefe, bet beste tegen zons on-
dergang , waarop men dan dadel gk het water in de bovengemelde go-
ten doet afloopen.

(f) Naar Oltv:er maakt men in Per zie transversale insnijdingen ld
de rnaanbollcn , en neemt gewoonlijk eerst twee dagen daarna het
uitgevloeide sap af, nadat hetzelve reeds genoegzaam hard geworden
is. Deze beste soort wordt van de oosterlingen MdslaC (tranen) ge-
naamd. Het instrument, dat men ter kéfving van de maanboilcii
bezigt, kan meerdere punten hebben. Door het uitkoken der zaad-
bollen, waaruit men reeds vroeger Opium heeft gewonnen, alsmeds
door da I der bladeren en door uitwaseming, wordt eene slechte soort
van amphioe.i verkregen , welke men gewoonlijk onder de eerste
soort liisn^t.

( 96 )

u Vonden. Het uitvloeiende sap , hetwelk veel n.iatf
« melk gelijkt, wordt voor zons opgang afgeschraapt*
« Hetzelve wordt weldra dik, en is de ware Opiunu
« Doch deze ware Opium wordt doorgaans ver-
ft valscht; de hebzucht heelt het middel bedacht
« om er het sap uit de stelen, ook gom en oiiö
« mede te vermengen^*).

« Om deze vervalsen te Zelfstandigheid worden
«bladeren dubbel gelegd, en nu verkrijgt de Opi-*
« uift de gedaante van een' bol * zoo groot als eert
« kinderhoofd*

« liet zaad rijp zijnde wordt insgelijks zeer geacht;
« het levert niet alleen een heilzaam voedsel, maar ook
« eene uitmuntende olie op."

Opzïgtehjk de Afgernóne Mexicdnd zal ik slechts
aanhalen, dat deze plant, met betrekking tot de
geneeskunde, wel onze opmerking verdient, en zulks
te meer, daar de wijze harer werking niet voldoen-
de uit één gezet is. De zaden van alle overige
Fapaveraceën bevatten namelijk eeiie zachte vette

olie,

C*) De Opium, zoo als wij dezelve hier van Rexgale en Perzie
krijgen, is wegens derzelver vervalsching weinig of geheel niet tot
inwendig geneeskundig gebruik geschikt, en zou ook waarschijnlijk
onder die gedaante op gecne Europisthe markt aftrek vinden. Zij is
als ecu e pikzwarte, onaangenaam riekende massa, vloeibaar als honig,
in meer of min ronde bollen besloten, die eenigc pond wegen, en
Uit dikke schellen van over elkander klevende bladeren (denkelijk
van de papaverplant zc've afkomstig} zijn zauieogestelii. De oplos-
sing daarvan in wijngeest is troebel eu slijmerig.

( 97 )

olie, maar volstrekt geene narcotische of drastïsche(*j
besta nddeelen , terwijl daarentegen het zaad van de
jirgemone in Mexico als een purgatief zoude die-
nen. Dr. Train&er heeft dezelve daarentegen in
West-Indië als een zeker braakmiddel aangewend,
op de volgende wijze:

«Waar men geen Tpecacuanha bij de hand
«heeft, mag men zich op het volgende braakmiddel
« verlaten. Wrijf' twee drachmen van zaad der
« Argemone Mexicana fiin, en meng het met
« § pint kokend water. Laat het koud worden(-f),
« giet het door een' doek, en maak het genoegzaam
«zoet, om het hierdoor te veraangenamen. Deze
« dosis is genoegzaam voor een' volwassen neger.

« Dit zaad is niet slechts een veilig braakmiddel,
« maar versterkt de maag, even als de Ipecacuan/ia.'*

Het geelachtig sap uit de versche plant v.ordt
door de inlanders tegen verouderde huidziekten
uitwendig aangewend,

CRUCIFEREÈSf en CAPPARIDEËy.

Wij vereenigen onze opmerkingen aangaande deze
twee groepen van gewassen, daar zij in hunne ge-
neeskundige hoedanigheden zeer vele overeenkomst

met

C*) In ligt jlVnimen zal deze drastische eigenschap der Arger
none nu toch wel niet te vinden zijn , maar eerder in liet zaad-
vel zelf.

Ct") Pet braking venveUke-nde bestanddeel is dus van geenen hars*
Hditi^en aard, als zyude oploabaar in vvaier.

( os )

met elkander hebben. Van de Cfue£rere"a bezitten
Ulij slechts weinige soorten, en deze komen eer als
voedings- dan als heelkundige middelen in aanmer-
jiing, zoo als b. v. de waterkers, [Nasturtium of->
jU-inalii en N. palaslrc) , ofschoon dezelve door
hare zachte prikkelende eigenschappen ook als een
maagsterkend middel kan worden aangezien, waax*-
cloor tevens de werking der bloedvaten vermeerder,
eu voornamelijk de pisafscheiding begunstigd wordt.

Ook Gynanclropsis affinis en Polanisia viscosa
bezitten eenigermaate eene vlugtige scherpte, waar-
door zij de spijsvertering opwekken, en door den
prikkel op de longen tevens eene slijmoplossende
kracht bezitten.

Ook uitwendig zijn zij werkzaam, zoo wel tegen
berpeliscbe uitslagen, als om door hare prikkeling
op de huid de prikkelbaarheid van andere orga-
nen te verminderen.

F>e bast van Tap'a religlosa: en waarschijnlijk van
meerdere soorten der Capparis , kan als afkooksel
tot versterking van slappe zweren gebezigd worden.

FLACOUR TTA NEEX.

Pe ruwe basten dezer p1 anten verdienen in geene
aanmerking te komen; de zuurachtige bezien kan
men met suiker tot eeuen verkoelenden drank be-
zigen.

( 99 )
BIX1NEÊN.

De Bixa Orellana , ofschoon een uitheemsche struik
zijnde , komt hier op Java even zoo goed voort
als in Amerika , en de zorgvuldig uit de vruchten
te bereiden Orléati (Orellan) zoude voor die van
niet behoeven te zwichten.

Ook de donkerroode pu/pa, welke de zaadkorrels
van onze Sigun (Echinocarpus Si gun) omgeeft,
zoude ter bereiding van eene gewis nog schoonere
verwstof te gebruiken zijn, zoo slechts deze boom
overvloediger in ome wouden aanwezig ware , en
ons door zijnen reusaardigen wasdom geene bijzon-
dere hinderpalen tot het verkrijgen zijner vruchten
in den weg legde.

Om eenen zeer goeden Orlêan te bereiden, deel
ik hier het volgende mede :

Nadat men, door de opening der bijna rijpe vruch-
ten , over eene toereikende menigte van zaad der
G-alingun kan beschikken , worden dezelve in
eene kuip met eenig water zoo gewreven , dat
het uitwendige teedere vlies van de zaadkorrels ,
tusscheu welk vlies en het zaad de verwstof beslo-
ten is , openscheurt , waarop men als dan het ge-
heele vat met water vult, en de beide vol-
gende dagen nu en dan omroert, om de volko-
mene afspoeling der verwstoffe van het zaad zelf
des te meer te bevorderen.

Nu

( *°0 )

Nu onderzoekt men , of de zoo evengemelde af-
scheiding der verwsto-ffe geheel heeft plaats gehad-
roert, 'm dit geval, het mengsel op nieuw om, en
scheidt de zaadkorrels, door middel van zeven, van
de geverwde vloeistof, welke laatste men nu ge-
durende 6 a 8 dagen laat gisten, en vervolgens door
linnen zeven afliet.

I>e OrJe'an , welke op deze wijze op de zeven
terug blijft, wordt met kokend water afgespoeld,
eis dadelijk in de schaduw gedroogd. Iïet versche
verwende sap der zaadkorrels van den Orléan-struik
heeft eenen eigênaardigen reuk, omtrent als gele
Wortelen $ en is inwendig gebruikt een krachtig maag-
sterkend middel, ofschoon het aanvankelijk den af-
gang vermeerdert. Van daar deszelfs gunstige aan-
wending bij hardnekkige doorloopen, welke men reeds
in Amerika waarnam, en v. aartoe men ook den wor-
tel gebezigd heeft.

Eindelijk kan men uit den bast, zoowel der Bixa
Orellana, als van 'Frïchospermum favanicumy
koorden en touwen vervaardigen van eenc onge-
m'eene duurzaamheid.

V1ÖLAÖEEN.

Nadere onderzoekingen moeten bewijzen, in hoe
verre ook ouze tot dit geslacht behoorende planten

dezelfde

{ m )

dezelfde drastisclic(*) krachten bezitten, als meerdere
.uitlandsehe(-f), die, wegens hare werking op liet zenuw?
gestel van den onderbuik, als braking verwekkende
middelen in onzen medicijuscliyt zijn opgenomen.

POLYGALEïïST.

Onder het geslacht van Folygalq. bevindt zich,
zoo veel ik weet, geenc plant hier op Jarct, -welke
bij de inboorlingen wegens .bijzondere heelkraohten
zoude bekend zijn.; doctor Horsjield maakt intus-
schen in een opstel over de medicinale planten van
Java, hetwelk wij in het 8ste deel der verhandelin-
gen Aan het Bataviaasch Genootschap vinden, op
deze wijze van eene Pofygala gewag:

« Eene

(f) Naar de nieuwste ontdekkingen in de chemie weten wij , dnt
in de verschillende soorten van Ipecacuanha eene eigenaardige extra'Q-
tiefstof is bevat , welke de emetische werking in den hoogsten graad
bezit. Dit is -de Emstina , welk reeeds ón verscheidene deelen van e
pa als heelmiddel is ingevoerd, en wegens hare onfeilbare werking,
en de geringe giften , in welke zij reeds haar vermogen uitoefent, in
menig opziet boven den braakwortel in substantie den voorrang
verdient.

(f) Wortelen van verschillende Amerikaansche Vïolaccën komen
in den handel als Ipecacuanha voor, of zij.i onder de echte Ipeca-
cuanha gemengd. De laatste, welke de Emet'tna in eene ruimere
mate bevat, wordt uit de Caücocca Ipecacuanha, de Psychotri*
irelligt nog uit meerdere planten van de familie der Ru-
. getrokkce.

( 102 )

« Eene species van Polygala , door Je inwoners Sï-*
« dogoori Lanang(*) genaamd, staat insgelijks als
« een uitmuntend tonisch middel te boek. Derzel-
« ver zigtbare hoedanigheden geven zekere werking
« te kennen. Zij beeft eenen weli-iekenden geur en
« de smaak is prikkelend , scherp en bitter ,
« waarin zij eenigzins aan de Polygala Senega gelijkt,
« De uitwerkselen dezer plant zijn op het gchcele
v eiland bekend. Wegens bet aanzien, waarin zij
«staat, mag men veronderstellen, dat zij eenige
« nuttige eigenschappen bezit. De steel is kruid-»
« achtig."

De Boua atti (Saulamea amara) is daarentegen
een zeer krachtig geneesmiddel , als hebbende in al
bare deelen eene buitengewone bitterheid , verbon-
den met eene eigenaardige extractief-stof, in werking
der Polygala Senega zeer nabij komende, waar-
door dit middel, naar de omstandigheden waarin
het gebruikt wordt, nu eens braking of afgang verwekt,
dan weder zAveetdrijvend of diurelisch werkt, zon-
der de krachten daarbij aanmerkelijk te ondermijnen.

Integendeel heeft onze Saulamea , blijkens de
ondervinding, dit boven de Polygala Se/iega
vooruit, dat zij in eenen hoogen graad tonische ei-

gen-

(*) De eene en andere Sida of Urena is mij onder de inlandsche
benaming van Sidoogori of S/dogirri bekend geworden; echter heb*
ben deze in hare werking volstrekt geenc overeenkomst met de Po-
lygala Senega,

( ioS )

genschappen bezit, waardoor dit middel eene hij-»
zondere waarde voor ons verkrijgt, in de zoo ver-
hielende ziekten van het onderlij! , aan welke de Eu-
ropeaan Vooral ; in deze gewesten, is blootgesteld(*)»

De kennis Van dit middel hebben wij alleen aan,
Jïujiip/iias te danken, en ik zal uit hetgeen hij in
zijn 2de < eel pag. i.io enz; daarvan zegt^ hier
sleehts het gewigügste overnemen :

Dit middel wordt hoofdzakelijk gebruikt in de
Cholera en de l'leuris, waartoe men best een p;.ar
der hartvormige vruchten met water ü\n wrijft, en,
iu eenen keer te drinken geeft. Ook in koortsen ,
met bederf der sappen gepaard, wordt van deze
vruchten, bij trapsgewijze giften, met het beste ge-
volg gebruik gemaakt; even zoo kan ook de met
Water lijn gewrevene wortel gegeVen worden tegeii
koh]ken , kinkhoest, krampachtige asthnia, en bij
krampen in het onderlijf; het Versterkt de zwakke
maag, en ruimt door zijne doordringende krachten
de verstoppingen der ingewanden uit den Weg, zoo-
dat

(*) Bijzonder bij Dtarrhoeën ; die door Atonie der Vaste deeleil
Onderhouden worden, en waarbij men gewoonlijk zamen trek kende
middelen, ja zelfs Kina geheel niet verdragen kan, of er meer schade
dn i nut van ondervindt; hier is dit middel, hetwelk geen of slechts
zeer weinig tanin bevat, uitstekend werkzaam, ja kan als eene wel*
.daad van den eersten rang voor deze gewesten worden aangemerkt.
Slechts jammer, dat het hier, voor zoo verre ik tot nog toe weet,
zeer zelden wordt aan^e trollen , terwijl de Molukko's liet in ruimer,;
mate bezitten»

( io4 )

dat men er ook in andere ziekten met goed gevolg
gebruik van maakt. Een zeker middel is liet insgelijks
tegen verscheidene vergiften, welke men onder spij-
zen ingeawolgen heeft, want deze worden, na des-
zelfs gebruik, weder uitgebraakt, ingeval het vergif
nog in de maag is, of, he:;ft hetzelve reeds de dar-
men bereikt, zoo volgt een hevig zweet en pisloozing.

Zoo zag men op Moiisa- TjCtuf en TJlcossers de
met water afgewrevene wortels (hij \yier gebruik men
zich echter voor limoensap wachten moet) met den.
besten uitslag toedienen te^en giftige slangebeten,
Welke te voren velen, zonder dit middel , het leven
hadden gekost.

Eindelijk wordt de bast ook met water gekookt,
en met een weinig notemuskaat tegen de vallende
ziekte en krampen toegediend, terwijl de Tema~
tanen daartoe ook de vruchten gebruiken.

Of de Jalclciae insgelijks heelkrachten van eenen
Uitstekenden aard bezitten, is mij onbekend ; slechts
zal ik hier aanstippen, dat haar hout van binnen
geel is, weshalve zij bij de inlanders den naam vaa
Kiteior (eijerhout) hebbeu verkregen.

CARYOPHYLLE'kX.

Wij gaan deze familie voorbij ; immers de weinige
planten, welke vij hier van dezelve bezitten, laten

oeden.

MAL-

( io5)

M A LP AC 'E 2 V.

Bijna al onze Malvaceën hebben , zoowel in hare
uitwendige gedaante als eigenschappen , eene zeer
groote overeenkomst met elkander.

Zij bevatten namelijk bijna in al bare deelen eene groote
menigte zacht voedzaam slijm, zuodat vele onder
dezelve, wegens bare verzachtende en vervveekende
(emollierende ) eigenschappen, door de inlanders
evim boog worden geschat, als bij ons de Althaea
Ojfficlnalèsy Onder deze behoort b. v. Hibiscus
mutabi Lis y //. veuusttis , H. tlliaceus , H. sitni-
lis, Grassypium [/idicum, Q. arboreum , Stilet, atro-
purpurea r S. hirla, S. populi Toilet. , etc, die alle
in bare bladeren of wortelen meer of min rijk aan
slijm zijn, en inwendig tot rust verwekkende inwik-
kelende dranken, bij koortsen, acute huidziekten,
zoo als de natuurlijke pokken, doorloopen , drui-
pers, krampachtige pislooziog enz. worden aange-
wend; als omslagen dienen zij, om de el tering van
zweren te bevorderen , enz.

Daar zij uit hoofde van dit slijm zeer voedend zijn ,
zoo worden de jonge bladeren van eeuige dezer ge-
Wassen, b. v. van G-ossypium arboreum, Tkespesla
microphvlla en Hibiscus sur^attensis , zoo als me-
de de bladeren en verdikte kelk van //. sabdarij'at
Welke beide laatste gewassen tevens zuurachtig zijn,
als groenten gebeten.

De

( .o6)

De afwijkende eigenschappen , welke eenige der Maï~
vace''n zouden vertoonen of in hare werking be-
zitten, verdienen hier eene plaats.

Zoo voert R/leed" aan, dat de afgekookte knop-
ptn van Hibistus Rosa Sirtenêïs de vrouwen on-
vruchtbaar maken, en volgens Rump/iliis zoude een
Bdnddnèes zich van dezeive bediend hebben j om
de vrucht ai ted rijven.

Volgens den lap ts ten bevorderen vooral de iiog
ongeopende bloemen, met azijn ingenomen, de maand-
stonden, eene werking; die toeli bezwaarlijk alleen
xiit de adstringerende eigenschappen dezer bloesems
kan ontstaan* Men weet, dat de bloemen wegens
deze laatste eigenschap als schoensmeer gebruikt,
en van daar Kamhanj Spaloe (de schoenbloem ,)
genaamd worden; ook gekneusd op gezwellen gelegd ,
verdeden zij vaak dezelve, wanneer de ontsteking
niet reeds overhand heeft genomen»

Even zoo veel verwondering baart mij de uitwer-
king van het inwendige bruine hout van den stam
der Tkespesia ihacrophylid , door Rinnphius zel~
Ven zoo zeer aanbevolen < nadat hij de werking
Van dit middel naauwkeurig had beproefd.

De aanwending van dit hout (met water fijn ge-
wreven) bij de Uupas tneia^), zijne braking A\ek-

kende

&— — i — i .

(*) Krampachtige Picuris, eene zeer gevaarlijke ziekte der inlan-
ders, waarbij de lijder aanvankelijk zwaar adem haalt, over stekin-
jjen in de borst klaagt, en eindelijk, door ophooping van het bloed in
de vaten der hersenen, aan eene beroerte den geest geeft.

( i<7 )

kende eigenschap , waardoor het in galkoortsen heil-
zaam is, en zijne werking in verband met stinkhoat
(Kajoe- taai, Kahitoetoeïigi^) , bij windkó lijken ,
bewijzen deszelfs doordringende werking op het gan-
gliensystema van het onderlijf, welke welligt nog nim-
mer van eenig ander hout is waargenomen.

Daar de zaadkorrels der Malvace'^n over het
algemeen zacht van aard zijn , moet ook de muskus-
achtige reuk, dien het zaad van Kcuvoroh (Hibiscus
pseudo-abelmoschus) verbreidt, als eene bijzondere
eigenaardigheid worden aangemerkt; — daarom is
hetzelve ook bij onze schoonen zeer geacht, en
Wordt tusschen kleederen gestrooid, of deze worden
daarmede berookt. Fijn gewreven , en onder daartoe
bereide bloem van rijst gemengd , bedienen zich
sommige van hetzelve als smeersel ter verzachting
Van de huid, uitslag, b. v. roode hond, waartegen
dit middel bijzonder daardoor werkzaam zich ver-
toont, dat het de ziekelijk verhoogde prikkelbaar-
heid der uitwasemende vaatjes vermindert.

(*) Ook dit bout van een" boom uit de familie der Rubiaceèn be-
hoort onder die middelen, die op het zenuwgestel krachtdadig wer-
ken , en levert merkwaardige bijzonderheden op. Alle declen van dezen
boom, ja zelfs liet albumen van de zaadkorrels, geven eencn afsclm-
tvelijken reuk van zich , zoodat zelfs eenige drachmen van het hout
toereikend zijn , om een ruim vertrek met stank te vullen.

Ik meen aan een stuk van dit hout, hetwelk ik langen "tijd bewaard
heb, sporen van kristallisatie bespeurd te hebben, en zal op zijns
plaats dit onderwerp breedvoeriger behan I

(io3)

Slechts in ï*et voorbijgaan zij Lier ojrOg a-angc-*
fnerkt, dat uit de stelen of den bast van verscheid
deue dezer gewassen (b. v. van Hibiscus rvutabidsj
II. tiliaceiis, etc.) draden kunnen worden bereid,
die vrij duurzaam zijn, en ten dcclc tot strikken.,
tot vischnetten , zakken enz. bewerkt worden, ter-
wijl, gelijk bekend is, de vruchten van Gossypium
clc boomwol opleveren.

BOMBACEEV.

Deze gewassen tooncn in hunne eigenschappen
eene zoo groote gelijkvormigheid met de voorgaand^
familie , dat wij dezelve zeer wei kunnen overslaan.

Alleen verdiende de braakwekkenuV eigenschap J,
die RJieccle (deel 5, pag. 62) aan den bast des
wortels van den Bombax Malabaricas toeschrijft,
nader in aanmerking te komen.

BYTTNERIA CE EN.

Ook in deze gewassen opeubaart zich nog .de
-jgroote verwantschapping met de beide voorgaande af-
deelingen. De basten van vele devzelve(*) kunnen,

(*) B. V. van Mroma Augusic , nadat men de takken eenïfi»
dagen in slijk begraven heeft, en hierop door kloppen en wasschea
«Ie Uraden afzondert.

( log )

insgelijks tot garen(*"), touw(f), lonten(§) enz. ver-
werkt worden; de jonge bladeren van eenig© der-
zelve zijn verw eekend , en uit het zaad der Stercu-
liae , welke geroost zijnde als hazelnoten smaken,
trekt men eene vette olie, welke hij Theobroma als
eene boterachtige massa verschijnt, en het hoofdbe-
standdeel der chocolade uitmaakt. Het de zaadpitteu
omgevende vleesch dezer laatste plant is zuurachtig
en eetbaar.

(*) Van Sierculia foetida , waarvan de afkoking van den bast
tevens eenigzins adscringerend is.

Ct) Van Kleinhovia hospita , ris e na odorata , enz.

CD Van Ctmmrsonia echinata.

~><X*

WWWtWUBWMIMWll IIIIWIW— WWW

KRUIDKUNDIGE

WAARNEMINGEN,

UITGEGEVEN

i

II
\t

X

1

l!(

r

I

' Ij— WW Wm'.l l--.'M ■»'■<■" III ■■ IW1'. I

■igr-i^i-i-iT-- -"'-■-*■- • Vil-' "' ' ' ■■■•'■■ ^■f*"^°"*"-""'

!
'i

C. £. -Bi i7itf JET.

( 3de- Stuk. )

BATAVIA.

i825.

B IJ DRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERL^NDSCH INDIË.

B IJ D R A G E N

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERLANDSen INDIE,

UIT GEGEVEN
DOOR

C. L. B LU 31 E, M. D, ,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, D RECTEUR

VAN 's LANDS PLANTENTUIN TE

BU1TENZORG , ENZ.

BATAVIA,
TER LANDS DRUKKER IJ,

i«85.

B IJ D R A G E N
T O T D E

FLORA

SYNOPTISCHE BESCHRIJVING

van eenige planten, behoorende tot de familie der
Tiliacecn , Elaeocarpeën , Ternstroemiacebu ,
Olacineën, Aar antiace '°'n en Hypericineën , op
eene, in de jaren 182J — 1824 gedane reis over
Java , Waargenomen en beschreven.

T I L I A C E AE.

CORCHORUS CAPSULARIS.

C: capsulis globosis depressis rugoso - muricatis gla-
bris, foliis lanceolatis acuminatis basi rotundatis
acute serratis , serraturis infimis setaceis.

Habitat: in paludosis piope Parang Provinciae Bui-

tenzorg.
Floret: Apr. , Maj.
Nomen :

CORCHORUS OLITORIUS.

C: capsulis oblongis cylindricis obtusangulis , foliis
ovato-oblongis acute serratis, serraturis infimis
setaceis.

Ha-

(lil )

Habitat : iii ruderatïs Javae itisulae.
Floret : per tottim antiiini.
Nomen ■ Djepan.

CORCHORUS ACUTANaVLVS.

7rariet: oppositijlorus : capsulis oblongis acutangu-
lis in cornua 5-5 cmarginata desinentibus , foliis
ovatis serratis utïincjue bispidulis, serraturis iafiinis
setaceis.

Habitat : in paludosis prope Piompieu Proviuciae
Btiitenzorg.

Floret: per totum aunum.

Nomen :

TRIUMFETTA PSEUDO - AXGVLATA.

T: foliis subrotundis semitrilobis basi leviter corda-
tis inaecpialiter dentatis utrincjue pilosiusculis ,
dentibus infimis glandulosis , supeiioribus ovato-
oblongis indivisis, calicibus pubescentibus apicu-
latis, capsularum aculeis uncinatis nudis.

Habitat: in paludosis Eataviae.

Floret : toto anno.

Nomen :

TRIUMFETTA SPICATA.

T: foliis subrotundis tiïlobis basi subcordotïs inae-
cpialiter serratis supra pubescentibus subtus vil -
losis, floribus intemvptè spicatis.

Ha-

( 112)

Habits.t : in ca'careis prope Kuripan Provinciaa
Buitenzorg.

Floret: Apr-, Maj.
Nomen :

TRI CM FE TTA TR TL O C CLARIS.

T: foliis suhrotundo-ovatis semitriloLis basi sub-
cordatis dupiicato - serratis utrinque stellato - pi-
losiusculis, serraturis intimis calloso - glandulosis ,
superioribus ovato - oblongis , calicibus pubes-
centibus loBgè apiculatis, capsularum ecbinis
uncinatis scabris.

Habitat: in horti$ culta.
Floret: per totum annum.

Nomen :

TRIUMFETTA VILLOSIÜSCULA.

T: foliis 5-nerviis subrotundo - ovatis 5-lobis ar-
gute dupiicato -scrratis, serraturis infimis callosis
supra yillosiusculis subtus stellato- tomentosis,
summis oblongis ineiso - scrratis , pedunculis 4-
6 - extraaxillaribus sub-3-floris, calicibus sub-
apiculatis stellato - puberis , fructibus pubesceu-
tibus uucinato - cchinatis (aff. T. triloculari.)

Habitat: in siccis circa Baileuzorg.
Floret: omni tempore.

Nomen :

TRI-

( n3)
TRIOMFETTA SUFFRUTICOSA.

T: caule suffruticoso , foliis ovato - cordatis acumi-
natis grosse inaequalitcr serratis infra stellato-
pilosiasculis , junioribus inferioribus semitrifidis ,
pedunculis sub - 7 - nis extraaxillaribus apice um-
bellato - 5 - 5 - floris , calicibus apiculatis , fructi-
bus longè uncinato - ecbinatis pilosis.

Habitat : 'm rupibus montium Salak et calcareis
Para ng.

JF/oeet : omiii tempore.

Nomen : Puin - pu - lattan parampuan.

TR IUMFE TTA GR AVE O LENS.
'T: foliis ovato - cordatis acuminatis serratis utrinquo
pilosiusculis, pedunculis sub - 5 - nis extraaxilla-
ribus apice 5 -floris, calicibus apiculatis, fructi-
bus uncinato -ecbinatis nudis. (aff. T. suffruticosae.)

Habitat : in oryzetis incultis et ad sepes.

Floret: Apr. Jul.

Nomen :

TR IUMFE TTA CA VA.
T: foliis ovato - oblongis 1. ovato - lanceolatis acu-
minatis leviter cordatis inaequaliter serratis supra
stellato - pilosiusculis subtus stellato - tomentosis ,
pedunculis 4-6 extraaxillaribus sub 3 -floris,
calicibus tomentosis apiculatis, fructibus uncina-
to-pilosis. (aff. T. cieuminatae.)

Ha-

{ui)

Hahitat : in locis siecis prope Buitenzorg,
Floret: Aug., Septbr,
Nomen :

CREïPlA TÖIÏENTOSA,

G: foliis 5-nerviis ovato - oblongis acuminatis t>asi
hinc productioribus utrinque tomentosis innequa-»
liter acute serratis, peduuculis confertis axilJaii-
bus petiolo subaequalibus , floribus uinbellatis,
(petala minuta.)

Habitat: in paludosis Batavia*.
Floret: Jan., Jul. etc.
Nomen : Kioroj,

GRETVÏ4 OBLONQIFOLTA.

G: foliis 5-nerviis oblongis acuminatis basi obtusis.
dentatis, denticulis inferioibus glandniosis, supra
pubescentibus subtus villosis peduncuiis axilJari-
bus solitariis sub 5 - floris petiolo longioribus,
pedicellis basi bjacteolatis (petaia minuta , vilioso-
ciiiata.)

Varietas : foliis elliptico- oblongis, peduncuiis ge-
minatis.

Habitat : in paludosis Javae.
Floret: per totum animra,
Nomen: Kilakki»

GRE-

( il& )

GR E TV IA INMQUALIS.

G: foliis sub - 5 - nerviis ovato - oblongis acuminatis
basi semicordatis inaupinliter obtuse serratis supra
stellato-pubescentibus subtus albido-tomentosis ,
pedunculis 2-i axillaribus petiolo subseqnalibus ,
pedicellis 2-6 urabellatis basi bracteatis. (Petala
oblonga, calice breviora, sepalis enerviis. ) aff.
G: subliiaequali , G: celtidifoliae.

Habitat : in monianis Java? insulaj.

Floret : per totum aununi.

ISomen : Talok.

GRETVIA GLABRA.

G: foliis 5-nerviis oblongo-lanceolatis acuminatis,
basi obtusiusculis obtuse serratis glabriusculis ,
serraturis infirais glandulosis , pedunculis axillari-
bus soiitariis geminisve 2-3 floris petiolo lon-
gioribus, pedicellis basi bracteatis. (Petala bre-
\issima , iuferne villoso-ciliata.) affine G : brac*
leatae.

Habitat: in locis aquosis Java? insula?.

Floret : per totum auiuim.

JYumen: Kilakki.

G RE IV IA PANICULATA.

G: foliis 5 - nerviis ovali - oblongis acuminatis bass
rotunclatis inaxjuali -serrulatis supra stellato-pu-
beris subtus tomentosis, floribus paniculatis ter-

(nG)

ïnmalibuS, bracteis stipuliscpie saephts bifidis (co*
rolia minuta , sepalis enerviis.)

Habitat : in tota Java.
Floret: per totuni anuum,
Nomen: Drowak.

GREÏVIA ODORATA.

G: foliis 3-nevviis ovato-1. clliptico-oblongis sub tas
scabriusculis inretpaliter crenulatis, ci'enulis infi-
mis glandulosis , pcdunculis axillaribus solitariis
geminisve .1-5 floris, pcdicellis uuibellatis (pctala
©bloiiga ; sepala 5-nervia.)

Habitat : in montanis Gedu et Panguranga.

Floret: Novbr. , Decbr., etc.

Nomen : Kilakki aroi.

GREJVIA INFOLUCRATA.

G: foliis 5-nerviis ovato-oblongis acuminatis serrulatis
basi inaequali - cordatis , supra stellato - aspe-
ris subtus stellato-tomentosis , paniculis axillari-
bus terminalibusque divai-icatis , floribus involu-
cratis. (Petalis lanceolatis calicem vix aetpianti-
bus) aff. G: scabrae.

Habitat: in montanis Java? insnke.
Floret: Jan., Jnl.; Aug.

Oïomeii :

( W )
COLUMBIA JJ^AVTCA.

C: folüs dimidiato-cordatis acuminatis subserrula*
tis basi 5-nerviis supra scabris subtus et pani-
culis terminalibus divaricatis denge stellato-to-
mentosis , capsu'is villosis, alis apice extus dila-
tatis. (Arbor pulchra , altitudine 5o pedum , ha-
bitu Theobromae ; foiia juniora saepe sublobata.)

Jiablt.it: ad montein Parang Provincie Tjanjor.

floret : A pr. ~ J uuio.

Nomen • Drowak.

COLVMBTA CELEBTCA.

C: folils oblongis acuminatis serratis hj\s\ oblique-
rorundatis 3 - nerviis supra scabriusculis subtus
racemiscjue paniculatis terminalibus steliatö - pu-
bentibus, capsulae alis rotundatis.

Habitat: in insula Celebes*

Floret: Augusto etc.

Nomsn :

POR PA.

Polyandr. Monogynia. ï,. famil. nat. Ttliacearuni*

Calix 5-partitus, deciduus. Petala 5, intus basi
tomentosa, calice paulo minora Stamina numerosa
(circiter 26-~o), libera , disco bjpogyno inserta,
anrulo membranaceo cincta. Ova riant hirsutum,
S-loculareyloculis i-spoiis$ Stylus simplex; Stigma

3-den-

(nB)

3-dentalum. Capsula^ï) globosa, 8-locularis, lo-
cuJis 1 -spermis.

Genus ad Triumjettam aliquid acccdens.

PORPA REPENS.

SuflVuticosa ; folia petiolata , tiiloba, dentata , brt-
Si subcoidata, scabra ; stipulae oppositae, lanceo-
latac ; pedunculi solitarii, oppositifolii , sub 5-flori.

Habitat: ad littora arenosa JNusae Kambaug.e in-
sul ae.

Floret: Novbr., Decbr.

Noinen :

ESEyBECKIJ.

Polyandr. Mono*. T*. fnm. nat. Tiliacearum,
Maluaceas accedens.

Calix monopbyllus , intus coloratus, ante atitfie-
sin tuvbinatus, demrnn acetabuliformis , ciuctus in-
Tolucro 3-partito, caduco. Pelala 5. Stamina
numerosa ; filament is liberis; antheris geminatis.
Ovarium quinquegonui». Stylus 1 , brevis ; stigma
(juinquegono-capitatum. Capsula lignosa, 5-angu-
laris, o-valvis, 5-locularis , val vis intus medio sep-
tiferis setisque rigidis hispidis. Semina iu quovis
loculamento 5-6, septo ad latus intei'ius superim-
posita. Aibumen corneum. Embryo eoxctusj Co-
tyledoues foliaceae.

Dixi

(119)

Dixi in memoriam Frlderlci N~ees ah Esenbech^
yiri Amicissimi , Cliemiae, Botanices et historiae na-»
turaiis in Acadenria Bonensi Professoris, ob opus-
cula botanica varia bene meriti.

ESEXBECKIA ALTISSIMA.

Arbor egregia, (120 pedum altitudine), foliis al-
ternis ovalibus retusis integerrimis , pedunculis la-
teraiibus multifloris.

Habitat : in montanis insülae Javae.

Floret : Janio Aug,

Nomen : Bangan.

ELAEO C ARPEAE.

ELAEOCARPUS SERRATUS.

E: foliis elliptico - oblongis acuminatis basi obtusi-
usculis serratis in axillis costarum subtus glan-
dulosis, racemis axillaribus folio subaeepialibus.

Habitat : in sylvis montanis Salak et Gede.

Floret: Junio — — Septbr.

Nomen : Ambiet.

ELAEOCARPUS LANCEOLATUS.

E: foliis lanceolatis basi angustatis apice obtusius-
culis remote seiTulatis , racemis axillaribus folio
longioribus üutantibus, pedicellis petiolo longio-

ribus,

( 120 )

rlbus , fructibus ovalibus , nucleo rugoso - acule-
ato , aculeis recurvis.

Habitat: in kovtis frequenter colitur.

Floret: Aug. , Septbr. etc.

Nomen : Ganitri.

ELAEOCARPUS ANGUSTIFOLIUS.

JE: foliis oblongo -lanceolatis utrinque acuminatls
supra basin serrulatis, racemis axillaribus folio
brevioribus, fructibus globosis, nucleo rugoso
subsulcato.

Habitat: in montosis Provinciae Buitenzorg.

Floret : NoVbr. ■■ Febr.

Nomen: Ambiet; Gauitiie,

ELAEOCARPUS FLORIBUNDUS.

J2: foliis elliptico - oblongis acuminatis basi acutis
obtuse serratis coriaceis glaberrimis, racemis
axillaribus folio aecrualibus nutantibus, petalis
fimbriatis.

Habitat : ad montein Salak.

Floret: Aug. Novbr.

Nomen :

ELAEOCARPUS LONGTFOLIUS.

J3: foliis oblongis acuminatis basi acutis margine
repaudo - mucronuiatis , racemis folio brevioribus

( *« )

sericeo-tomcntosls, petalls fimbriatis. (aff. E.

floribuado.)

Habitat: in rapibns ealcams naontiiini Parang
Provinciae Tjanjor.

Floret : Julio Novbr.

Nomen :

ELAEOCARPUS STIPULARIS.

E: foliis elliptico-oblongis acuminatis basi subin-
acqtiali-rotunilatis semilatis, costis parullelis
subtus pupesccntibus, stipnlis ovatis inciso-ser-
rulatis, racemis axillavibus folio snbaecpinlibus ra-
nmlis(£ue velutino - tomeutosis, fructibus ovalibus
(arbor 60 ped.)

Habitat: ad radices montjs Tjerimai Provinciae
Che.ibon.

Floret: Oct.

Nomen :

Variet\ serratnris costisqne distanliW.

Habitat: ad montem Gega - JBintang.
Floret: . . . . Maj. f-iiget.
Nomen : Hurung - ung - lik.

ELAEOCA RPUS 7 OMENTOSUS.

E: foliis ovalibus acümïnatis basi subrotundatis scta-
ec o - denticolotis su')tus ramuiis pcdnncnliscpie
■Veiutiuo - toüientu&is , ïaceiuis ajüiiaribus elongatis.

Ha-

( 122 )

ffabitat : in montosis.
Floret : Aug. , Peptbr.
Komen : Kikatjapie.

ELMOCARPUS RESIXOSUS.

E: foliis ovali -oblongis acuminatïs basi obtusïuscu-
lis obsolete serratis in axillis costarum elandulo-
sis , racemis axillaribus folio brevioribus, petalis
fimbriatis intus sericeo - villosis (arbor 5o ped.)

Habitat : ad raontem Salak.

Floret : Febr. Apr.

Komen : Katulampa.

ELMOCARPUS GLABER.

E: foliis ovato - aut ovali - oblongis obtusis basi subro-
tundatis obtuse serratis, serraturis mucronatis,
l'acerais folio longioribus axillaribus nutantibus,
petalis firnbriato - laceris.

Habitat : in sylvis nmbrosis Javae.

Floret: Jannario Jimio.

Komen : Kat japiè ; Hau - u - an.

ELMOCARPUS MACROPHYLLUS.

E: foliis ovali- oblongis basi rotundatis apice ob-
tusis repando - serrulatis , stipulis semiorbicula-
tis foliaceis , racemis axillaribus folio breviori-
bus, fructibus ovalibus glabris (arbor 80 ped.j

'Habitat : in sylvaticia. Iapidosis montiura Parang
Pl-ovincise Tjanjor.

Floret : A pr. J unio.

IVomeri : Katulampa Badak.

ELMOCARPUS OBTUSUS,

E', foliis obovato - olilongis obtusiusculis supra basiu
repando - mucronato - serratis , racemis axillaribus
pe tal is que serieels, pedicellis peiiolo longioribus»
(aff. E. Monocevas* Flores albi.)

Habitat: ad montem Salak.
Floret : Novbr. , Decbr.
Nomtn :

ACRONODIA.

Vloecia Octandr. L. fam, nat. Elaeocarpearum,
Mas: Callx 4 - sepalus. Petala 4, parva, line-
aria , apice erosa. Anfherae 8-12, lineares,
puberulae , setis terminalibus destitutae. Femi . . .

ACRONODIA PUNCTATA.

Arbor, foliis sparsis lanceolatis serratis sub lus
punctaiis, racemis axillaribus simplicib us.

Habitat: in cacumine montis Gede.
Floret: Apr. , Majo , etc.
jSfo.'iien :

TERK-

(i*4)

TERNSTROEMIACEAE,

GEERL4.

Dioecia Polyandr. L. fara. nat. Ternstroe->
miacearurn.

Calix 5-sepalus, i - bracteolatus. Corolla 5 -pa

tita , lacmiis rotuudatis, Mas; Slamina numcrosa ,
basi corrollae adnata. Ovarium sterile. Fem: Ova-
riuTn globosum. S t a 1 i 5-5, basi coaliti ; Stigmata
acuta. Bacca 5-locularis, pol\ sperma. Semina bi-
serialia , superposita , axi adlixa. Albumen subcar-
tilagineo -grumosun». Colyiedones plano - convexae,
Hadicuia centripeta.

Genus Enryae proximum, differt floribus dioïcis
nee polygatmis, et fructu baccato. An potius genera
duo in unura colligenda?

Arbores aut frui'ees; falia alterna serrata; sti-»
pulae nullaej pedunculi axülares ï-flori.

GEERIA SERRATA,

G: ramulis ultimis tomentasis , foliis lanceolatis acu-*
minatis subtus puberulis , floribus confertis axil-*
taxibus, femineis 5-gynis,

Habitat: in sylvis elatis Salak.

Floret : Jum'o Octur.

Nomen : K it j ab e.
Varietas serlcea: ramulis ultimis sericeïs, foliis ir*
costis subtus puberulis j an species diversa?

GEE~

( itf )
GEER IA ANGVSTIFOLTA.

G: foliis angusto -lanceolatis acuminatis serratis sub-
tus ramulisque ultimis subsericeis, floiibus femi-
neis 3 - gynis rarius 5 - gynis.
Habitat : in Provincia Rembang.
Floret . Junio etc.
Nomen :

GEERT A GLABRA.
G: ramulis glabris , foliis oblongo - lanceolatis acu-
minatis glabris , floiibus confertis axillaribus.
Habitat: in cacumine montium Gedé , Pangoeran-
goe, Burangrang etc.; praecipue in vici-
nitale praterum igaivomorum.

Floret: Apr. Septbr.

Nomen :

GEERIA OBOVATA.
G-. ramulis glabris , foliis obovatis basi intcgerrimis
apice retusis obtuse serratis glabris , floribus paucis
axillaribus.

Habitat: in sylvis montanis Pangoerangoe et Gedé.
Floret: Majo etc.
Nomen :

SAURAUJA.
Calix 5- sepalus , ebracteatus. Petala 5 , basi inter
se coalita. Stamina basi submonadelpba petalisque ad
flataj Antherae introrsum iucumbentes, apice bi-

per-

( 1^6)

perforatae. Ondrium 5-5- loculare : S/yli 5 - 5 ,
basi s;iepe coaliti ; Stigmata obtusiuscula. Bacca
sulcata , intus mucilagiae diaphano replela , radia-
tira divisa ia loculos tot quot sunt styli, polysper-
ma. Placenta centraüs in quovis loculameuto biiï-
da , carnosa. Semina minutissima , angulata. Integji-
mentum seminis externum subcrustaceum. Album en
carnosum. Embryo linearis. Cotyledones brevis-
simae. Radicula teres, obtusa, vaga.

Arbores aut frutices albiflori; folia alterna , «er-
rata: stipulae nullae ; inllorescentia axillaris aut
lateralis.

§ I. Noronhlanae , calicibus glabris.
SAVRAVJA NORONHIANA.

S.: foliis ovalibus acuminatis basi obtusiusculis cal-
loso - serratis utrinque strigosö - squamulosis , pe-
tiolis ramulisque strigosö - muricatis, pedunculis
confertis axillaribus 1 - floris nutantibus.

Habitat: ia umbrosis moulium Javae.

Floret : per tohim anmira.

Nomen : Kileho badak.

S AU R AU JA CAULTFLORA.

$: foliis oblongis acuminatis basi obtusis aristato-scr-
ratis supra glabris sub lus strigosis tomciitosis diiute
spadiceis, pedicellis 1- floris iu trunco aggregaüs.

Ha-

( **r )

Habitat : 'm sylvis montanis paludosis.
Floret : per totum annum.
Nomen : Ilileho,

SAVRAVJA PENDTJLA.

S: foliis oblongis superne latioribus acutis basi at-s
tenuatis serratis (serraturïs glandulosis) utrïncme
glabris, peduuculis axillaribus nutantibus petiolo
multo longioribus apioe 2-5-üdis, pediceilis
»mbellnto - trifloris.

Habitat : ad inonlem Tjerimai.

Floret: Octbr, Decbr. etc.

Nomen : Kileho lalukkieno.

SAURAUJA CVNEATA.
S: foliis cuneatis acutis superne serrulatis glabris t
pedunculis fiiiformibus axillaribus solitariis folio
dimidio bre^ioribus apice sub trifloris bi-acteolutis.
(afi'. S. pendulae.)

Habitat : in umbrosis montium Pi'ovinciae Bantam,
Floret: Febr., Martio etc.
Nomen :

SAURAUJA MICRANTHA.

Si foliis oblongis acuminatis basi acutiusculis aut
obtusis serrulatis utrinque ramis peduneulisque
Strigosis, raeemis eanfertis axillaribus latürajibus-
ve patio lo bteviaribus bxaaleolalis.

Ha-

( M*ï

Habitat: ad margines catarrliactarum fervidarum
monlis Gedè.

Floret: Api\ Junio.

Nomen : Kileho Luinbut.

SAVRAÜJA SPADICEA.
S: foliis lanceolatis acuininatis serrulatis supra gla-
bris subtus spadiceis, umbellis confertis axillai*i-
bus petiulo brevioribus.

Habitat: in horto botaiiico Buitenzorgiano culta*
Floret : Aug. , Septbr. , etc
Nom*n :

§ 2. Reinwardtlanae , caliclbus hirsutis.

SAVRAÜJA REINIVARDTIANA.

Si foliis elliptico - oblongis acuminatis basi obttfsïs
serrulatis in costis ütrinque venis ramiscrue
strigoso - asperis , pedunculis axillaiibus subsoli-
tariis petiolo longioribus apice unibellato-3-floris
bracteatis , bracteis oblongo - lauceoiatis f'olio-
ais. ( aff. S. bracteosae. )

Habitat: in moutosis Javae insulae.

Floret : per totutn annum.

Nomen • Kileho Ganung,

SAURAUJA HTRSTJTA.
S: foliis ovalibus acumiuatis basi subinaequalï - ro-
toudatis supra scabris subtus petiolis ramulis pe-

dua*

( «9 )

dunculisque hirsuto — hispïdïs , pedunculi.s axilla-
ribus petlolo longioribus apice umbellato - 3 - flo-
ris, bracteis spatulatis. (valde aff. S. Reihward-
tianae.)

Habitat : in montosis Provinciae Bantam.

Floret: Jannario, Febr., etc.

Nomen: Kileho.

S AU R AU JA GIGrANTEA.

Si foliis ovalibvts acuminatis basi cordatis setaceo-
serrulatis supra glabris sub tas velu tin o - rufis ju-
nioribus subtus petiolis ramulisque strigoso-birtis,
pedunculis axillavibus subtincliotomo-cymosis fo-
lio dimidio brevioribus bracteatis, bracteis lato-=
lanceolatis foliosis.

Habitat : in sylvis montosis.

Floret: per totnm annum.

Nomen: Kilelio - Munding.

SCHIM A, Rwdt.

Polyandr. Monogyn. L. fam. nat. Ternstroemiace-
arum.

Calix : quinquefidus , persistent Petala 5j sta-
minum urceolo adnata, basi inter se coalita, inae-
qualia , petaio unico nempe cucullato. Stylus 1 ,
stigmate peltato -5 - lobo. Qapsula globosa , 5-lo-
cularis, semi - 5 - val vis, valvis lignosis , medio sep-
tiferis. Receptaculum centrale capitatum. Semina in
quovis loculo ï - 3 , superne in alant foliaceam don-
gat». Genus

( *5o )

(ücnus Gor&oniae, propinqimm, struetura ca»
Ucis et capsulae tarnen diversum.

SCHIM A N O R OS HA E.
S*. foliis oblongo - lanceolatis acuminatissimifl ïnte~
gri.s, pecluneaiis (ad extivtnitutem raniuioium)
axillaiibus solitariis 1 - floris.

Jfariet : foliis undulatis.

Habitat: in montosis Javae occidentalis.
Floret: fe e per lotuin unniuu.
Xio/nsn: Pus pa.

GORD ON IA.

Pofyanclr. Monag. L. fam. nat. Ternstro»-
miacearum.

Calix 5-sepalus, sepalis imbricatis , subrotunrlis,
inaeijualibus. Pelala 5 , staminum arceolo subac]na«r
ta, Stylus i» Stigmate peltato -o-lobo. Cap.su t
oblonga , pentagona , 5 - locularis , 5 - val vis , valvis >!g-
nosis, medio septiferis, Receptaculum centrale filjforme.
Semlna in quovis loeuio 2-±, superne in alani io~
liaeeam dcsiueutia.

GORDOSIA EXCEL8A.

SECT. T.ASTAXTHUS.
Cr.' foliis oblongo-lanceolatïs ntrinque acuminatis ser-
rulatis , pednuculis axillaribqs solitariis i - floris
folio multo brcvioribus.

S*no--

( fSi )

Synonym. ScJiima excelsa vid. cat. pi. hort. bo-»
tanic. Buitcnz. png. 80*

Habitat : in sylvis altioribus montiuni Salak et
Brtrangrahg.

Floret : Seplbr. Detbr,

Nomen : Kimaugal ; Sapie.
In speciminc ad monteni Ëurangrang lecto ova-
rium observavi constanter 4-locuiare, et stigma
peltato- i--Jobam.

OLACINE AE.

OL1X OBTUSA.

O: frutlcosa, foliïs bifariis o rato - aut ovali -oblongï.s
obtusissimis subtus ramuliscjue teretibus pubes-«
centibus, spicis axillaribns brevissimis ante anthesin
bifariam imbricatis, drupis giobosis. ( all'. O. im-
biieatae. )

Habitat: in sylvis paTuttinn prope Bataviam eL circa
Tjikao Fïovinciae Tjanjor.

Floret: Jun. ■ Aug. etc. _

Nomen : Wan - one.

» • 4 — ■

AÜRANÏ 1ACEAE,
TRIP II ASM.

Ilcxandr. Monógyn. L. fam. nat. AuTctnli*-
acearum.

Florefs preportïone part mm ternaria. Calix 5-fidus,

persisteus. Petala 5. Stamina 6, rarius 5 aut 8? iila-

menti's

( *SO

mentis subulatis, complanatis , liberis , antlieris oblou -
gis, basi em&rgmalis. Ovarium subpedicdiatuni (dis-
co b\pogjiio nempe impositum) ."> rarias 2-aut-4
ïoculare, loculis i - sporis. Stylus crassus aut nul-
lus, stigmate depresso - obtuso. Bacca intus mucila-
giiiosa, 1 - 3 ■* locuJaris , loculis 1 - spermis. Cot^le-
dones lobatae,

T RTF 11 AS IA TRIFOLIATA.

T: foliis 3 - foliatis , foüolis ovatis retusis superne re%
paiido creiuilatis , latcralibus minoribus.
Habitat . 'm liortis colitur.

Floret : per Intimi aiiimm,
Nonicti : Kinikit,

TRIPHASJA SARMÈNTOSA.

T: arborea, caule aculeato, ra mul is sarmentosis liamal-
tis, foliis ternatis simplicibusve , foliolis oblongis
acuminatis integerrimis petiolatus, corynxbis axil-

laiibus. (Cnlix 3-rarius 4-dentatus, persistens.
Coi'olla 5-pctala. Stamina 8. O va ri urn disco hy-
pogvio impositum, 2 - Ïoculare, loculis ï- sporis;
ovula pendula. Stigma obtusum, sessiic. Bac-
ca ovoulea, rugosa, 2 - j-loculavis , loculis ï-sper-
jau's, mucilagine diapbano repïelis.)

Habitat; in mouLcsis Sa'ak et Goeie Provinciae
Bivilenzorg, et acl montem Tjeiimai Pro-
viuciae Clieribon observavi.

Floret: Mavlio; Octobr. et Novbr. ftuget,

Normn : Kaliase.

LIMO-

(1--)

rmoNTAi nonninj.

/,: folils ~-i ollatïs, foliolls ovato-oblongis obtusius-
culis obsolete crenulatis, intermedio petiolatomajo-
t^, spinïs geminatis ïnfraaxillaribus divarïcatfs rectis.

Hahit t. : in torto botauice Buitenzorgiauo colitur.

Floret : . . . *

JS^o.nsii :

LÏM0NTJ1 nrrBTJ.

■L: folifs ^-foliatis, foliolis sessilibus oblangis basi

attcnuatis üpice retusis integerrimis , lateralibiia

jniuoribus, petïolo communi marginato. (Bami

juniores spinosi , spinis axillaribus gemiiiis rectis.)

Habitat: in collibus calcareis prope Kuripau Vrm

viaciae Buitenzorg.

Floret:
ffoman ,

SCLEllOSTYLTS.
ijpcondr* Monogyn, L. fam. nat. Aarantinreannvu
Flores nroportione partïum quatcrnaria aut quina*
fi.-. Calrx parvus, 4-5 partitus. Peiala 4t-5 , coimi-
tentia Vel patentia. Stam/na libera, petalorum nume-
ro flupla, filamentis subulatis , complanatis, alternis
plerumque longioribusj antberis cordatis. Oènrium
1 o - ~ - loculare, Ioculis ï - 2 - sporis. Stylus bre-
Tissimus, crassus, stigmate obtuso. Bacca exsucca
1 - 2 •* locularis , 1-2- sperma. Spermodermis mcm-
Jbrauacea, venosai Coiylecionum auricula« incon*

tiDÏCMaei

Fratl*

Frntices foliis simplicibus aut imparl - pinTiatis

glabris.
Genus Tripliasiae proxlmum.

SCLEROSTYLTS SPINQS4.

S: spinosa, foliis oblongis acutiusculis basi rottm-
datis obsolete crenulatis pedunculis unifloris soli-
tariis confertisve. (Ovarium. 5-loculare, loculb
2 - sporis.)

Habitat: va. iusulae Nusae Katnbangae pamdosis>

Floret: Novbr.

Ko/mn: Kigerukkan*

SCLEROSTYLTS LANCEOLATA.

S; inermis, foliis oblongo -lanceolatis apice obtu-
siusculis, racemis axillaribus brevissimis. (Ova-
rium 2-locuIare, loculis ï-ovulatis.
Habitat : in fiuticetis circa Balaviam.
Floret : Apr. ■- » "- Julio.
Komen :

SCLEROSTYL1S TRIFOLTslTA.

S: inermis, foliis simplicibus aut o-foliatis oblon-
go-lanceolatis obtusis, racemis axili?ribus bre-
vissimis. (Ovarium o - loculare , loculis 1 - sporis.)
Habitat: in Provincia Cheribon prope Linga Jattift.
Floret : Octobr. ; Novbr. etc*

$CL£-

( rW)
SCLEROSTYLIS PENTAPHYLLA.

S'. inermis, foliolis 5 impari - pinnatis (rarissimè 5-
natis aut 7-natis) ovali- oblongis obtusissimis ,
racemis axillaribus brevissimis, baccis globosis,
(Ovarium 5 - loeulare , loculis 1 - sporis.)

Habitat: ia eylvis Proviaciae JBuiteinsorg.

Floret : omai ferè tempore,

fifomen : Kitjklana,

SCLEROSTYLFS? MACRÖPHYLLA.

S: inermis , foliolis 5 impari - pinnatis (aut geminis
ternisve) ovato- oblongis oblusè acuminatis irite-
gerrimis, racemis divarïcatis axillaribus, baccis
oblongis utrincpie attenuatis. (Calix 5-dentatusj
Ovarium 5 -loeulare, loculis 1- sporis.)
An Glycosmis pentaphylla ?
Habitat: in sylvis montanis Proviuciae Tjanjor,
Floret: Jun., Julio, etc.
ïtfoman ,

COOKIA CIILOROSPERMA.
C: foliolis oblongo-lanceolatis obtusè acuminatis bas»
subaequali-angustatis , racemis composiais termi-
nalibus axillaribusve , (frutex , foliis pinnatis , fo-
liolis 5 , 6 , 7 alternis.)

An genus proprium Glycosmidi affine? Flores pro-
portionc partium cjuinaria. Calix parvus, persistens,
ó-pbjïlus. Petala ö, elliptica, erecto-patentia. S/a-

mintt plerumcpie 9 , lineari-subulata , coinprcssa. libe-
ra , inaetmaiia. Antherae cordatae. Ovarimn basi
tuniidum , 5-loculare; loculis ï-sporis. Stjlus subnul-
lus, stigmate obtuso. Bacca exsucca, globosa , 1-I0-
eaiaris , 1 - 3 - sperma. Spermodermis nienibrauacea ,
vusculosa. Cot^ledoncs saepè iobatae.

Habitat : in umbrosis niontium Salak et Buran^rang.

Floret : Martio Ang.

Nomen : Teterongaii.

CO O KI A C YANOCA R PA.

Q: foliolls 0-7 alternis öblongis utrimjuc acumina-
tis abtusiusculis, cor^mbis terminalibus axillari-
busve sulitarüs. (Arbor mediocris.)
An liujus gen-eris? Flores proportione partram
quinaria, Calix parvus , 5 — pli%llns , persistens. Pe—
Lila 5, ovalia, concava , conniventia. Slamina 10,
liiamentis subulatis, compressis, liberis acqualibus ;
aniherls cordalis. Qvarium disco tumido cinctum,
5-loculare, loculis ï-sjioris. Stigma obtusum, ses-
si!e. Bacca exsucca, ovalis , 1 - sperma. Spermoder-
mis membranacea , vasculosa. Col} ledones carnosae
babi leviter obvolutae.

Habitat : ad momem Salak.

Floret : Dccbr.

Nomen: Kigerokj Geger-takko.

MURRAYA EXOTICA.

M: foliolis 7-9 obovatis obtusis, peduncidis nmi«
tüloris. //«-

( is; )

Mabitat : in Iiovtis frennenS.
Floret : Jtinio , etc.
Nomen : K.amuning.

MUR R AYA PA V IC VLA TA.

31: foüoas ovatis acuminatis , floribus subsulitarnsr*
Habitat : in hortis circa Bataviam vidi.
Floret: Junio , etc.
Nomen: Kamuni.

itf ra /? ,vr^ Z ONG1FOL TA.

M: foiiolis 5-5 oblongis basi acntïs , racemo termf*
nali. (Frutex 10-pedum altitudine , foiiolis alter-
nis. Calix parvas, 5-partitus, Peiala o, line-
aiia , patcutia. Filamenta 10, libera , alterna
breviora, lineari - subulata. Antkerae ovatac.
Ovarunn basi tumidum, 3-loculare, loculis
5-sporis, sligmate obtuso, sessile. Fructus . . . )

Habitat: in calcareis Kuripan, et ad nionlcm M«»
naran.

Floret : Apr. Jun,

Nomen :

MICROMELUM.

Decandr. Monogyn. L. fam. nat. Auranliacearum*
Calix urceólatus, integer, persistens. Petala 5,
linearia, patentia. Slamina io, libera filamentis
SuLiUutis, alternis brevioiibus, aatheris subro timdis

( i58 )

lidymis. OvdHÜTti 5-locuJare, loculis 2 -spons;
stjlus crassus, stigraate obtuso. Bacca exsucca ,
intus dissepimentis 5 cbartaceis intortis lamellata,
1 - 2 - sperma. Sper/nodsrrfils membraiiacca. Co*°
t\ledones fbliaceae , contortuplicatae.

Genus lYIurrayis et Cookiis val de afflne. Arbor
foliis impari- pinnatis. f'oliolis aiteruis obii(juis, co-»
rymbis terminalibus.

MICROMELUM PUBESCENS.

M: foliolis 7-9 ovatis obtusc acumlnatis subtus
ramuiis coi'ymbiscpie puberuiis.

Habitat : Ju montosis praetipue calcarfeis..

Floret: per- totani annum.

Nomen: Kibfet - tet - ja - putièj

CLAUS E VA;

Octancïr. Monogyn. L. fam. nat. Aiirantiacearum*

Flores proportïone partiüm quaternaria rarms
grainaria. Calix brevis. 4 - 5 - dentatus. Pctala ova-*
lia , concava, patentia. Stamina 8-10, filamentis
basi dilatatis , conniventibus , aequalibus ; antbrrig
ovatis. Ov>arium 4-loculare, loculis 2 - sporis %
Stylus brevis j cylinaricüs, stigmate obtuso. Bacca
subsicca, 1 - sperma; Spermodermis menbrahacea'ó
Gótyledonuux aurieulaé retusae;

CLAxk.

( iSg )
CLAVSENA EXCAVATA.

C: foliolis lo-i5 ovatis acuminatis inaequalilateris,
petiolis paniculiscpie teraiinalibus puberulls*

Habitat : in montosis calcaveis limosisve.
Floret : omni feie tempore»
Nomen : Kibadjata»

FERONIA.

Decanclr. Monogyn, L. fam. nat. Aurantiacectrum*
Flores saepè polygami*

Calix planus, 5-dentatus. Petaltt 5 (nonnun-
quam 4 1. 6.), patentia. Stamina 10 rarius n,
filamentis basi coalitis ; antheris ei'ectis , tetragonis.
Oi'arium disco elevato impositum * stigma elliptico-
globosüm, sessile. Bacca covticata , 5-locularis,
polysperma, seminibus compressis, carne spongiosa
obvolutis. (Arbores fructicesve , folüs impari-piiinatis»
floribus racemosis.)

FERONIA ELEPHANTUM*

F: foliolis 5-7 obovatis sessilibus leviter crenulatia
nitidis , petiolo communi margiuato , caule ar-
boi'eo.

Habitat: in paludosis Bataviae,
Floret: Apr., Maj., etc.
Nomen: Madja.

AE-

( i4o )
AEGLE SEPIARIA.

A: foliolis obovato-oblongis obtusis sessilibus, i&*?
tcralibus minoribus.

Habitat; in hortis culta.
Floret: . . . ,
Toornen : . . . •

CITRUS AURANTIUM,

C: petiolis subnudis, foiiis ovato - oblongis acutïs
aut obtnsiusciilis, floribus sub - 20 - andris , Jruc-»
tuum globosoium cortice tenui , pulpa dulci.
Habitat: in iocis cultis satis frequens.
Floret : omni ferè tempore floret frugetque.
Nomen : Jeruk Manis.

CITRUS JAFANICA,
C: petiolis margmatis, foiiis ovalibus obtusissimis in~
aequaliter crenulatis, floribus 22-andiüs, fruc-
tuiun oblongorum umbone obtuso, cortice finno,
pulpa amara. (Ruinpb. Hei'b. Amboin. t. 2, tab,
29.) aif. C. Limettae.

Habitat: in umbiosis montis Salak, etiam in hoj?-
tis cnlta.

Floret: omni tempore.

Nomen: Jeruk Hun je.

CITRUS DECUMANA,

C: petiolis obcordato - aïatis , fobis ovalibus obtusis
saepè emayginaüs , floribus 26 - 3o - andris , fruc*

tfbvÖ

( lii )

tïbus gloWsis raaximis crassè corticatis , multi-
lopularibtts (i3-lm). (ramulis angulati$ foliisque
subtus puberulis, margine foliorum ciliolato.)
Habitat: in t>ta Java colta,
Fhret: Decb.; Janaario et Junio, Julio.

Nomen: Jeruk Balie, Jemk Maljang, Leinon Kas-
somba.

Specimina adhuc duo vidi sed ob defectum fruc-
tus rite de terminale non pqtui.

H Y P E R I C I TN E AE.
BYPERICUM MONOQYNÜM.

SECT. ASCYREIA. §t)]i 5.
ftj caule tereti fruticoso , foliis oblonge -ovah'bus
obtusis basi recurvis (subauriculatis) impuuetatis ,
pedunculis subcorvmbosis foliosis 2- bracteatis ,
brnctcis subpppqsitis calicibusque lanceolatis acu-
tiusculis, «ylis coadunatis stamina coroiiamque
Subaecpiantibus.

Habitat: in hortis colitur, et e* Japon* et China
allatmn.

Floret: per totum aunun}.

Nomen i

BYPERICUM JAVANICUM.
fii caitfc ffftó frmicoso, foüis mpmbranaccis ovolo-

Jan-

lanceolatis obtusiusculis basi paulo attenuatis mar*
gine reflexis subtus glaucis tenuissime peüucido-»
punctatis, floribus corymbosis, pedicellis bibrac-
teatis, bracteis iineari - subulatis , calice lanccolato
acuminato, st^iis sta tui ua superantibus corolla^ue
brevioribus. (afl*. II. patulo,)

Habitat; iu altis montium Javte iusulae»

Floret: per totuni atinum*

Nomen: Kidjac

HYPERICUM CORIJCEUM.
H : caule tereti fruticoso , ramulis fastigiatis, fo!Ü9
coriaccis confertis ovato -lanceolatis obtusis sub-
tus glaucis pellucido -punctatis, peduncu is 5 - nis;
i -3-floris medio bracteatis, bracteis lanceolatis,
calice ovali obtuso 1. acuto, stvlis stamiua superanti-»
bus coroiianurue subae<juantibus. (aff. H. javanico.)

Habitat : in cacumine uiuntis Tjerimai Provincie*
Ce. ibou.

Floret: Octobr.

Nomen: Rag ulo gunung,

HYPERICUM TRIFLORVM.
£1 ; caule tereti fruticoso, foliis membranaceis ova-j.
to-oblongis obtusiusculis, pellucido -punctatis,
junioribus basi subamplexicaulibus , pedunculis
sub - 3 - nis ï-floris termjnalibus, medio 2 -brac-
teatis, bracteis lanceolatis, calice ovali- oblongo
acuto , stylis stamina superantibus et corolla
brevioribus. (aff. H. Lescbenauitio.)

( t« )

Habitat : la cacnminc montis Gede»

Floret : Febr. Jun. etc,

Noman :.....

yariet. angustauini; foliis sepaliscjue oblongo-lan-
Ceolatis.

Habitat : in vicinitate catarraetarum monli» Gede.
Floret : Martio etc,
Pfonien : . . . ,

J1YPERICUM JAPONICUM,

jff: caule debili tetragono giabi'o , foliis nervosis o va-»
tis aut ovalibus obtusi* margine recurvis pelluci-»
do - punetatis, floribiis solitariis alaribus laxè
pcdunculatis , calice lanceolato coi'ollam et sta-*
ïnina vix superante.

Habitat : in palndosis montauis Provinciae Tjanjor.

Floret : onini tempore.

JS~omen ;

CRATOXYLVM.

Poiyadelphia Polyandr. L. faui, nat. Hyperi's
cinearum.

Calix profundè 5-partitus, persistens. Petala 5,
Steemina numerosa, basi 3-adclpha. Styli et stig-
mata 3. Capsula submembranacea, 5 - locularis ,
5-vaIvis, valvis medio scptiferis. Semina plui'a,
©ompressa , superne in alam foliaceam desinentia.
$mbryo exaibiuuinosus, rcetusj Radicula infera.

CRA-

( iU )

CRATOXYLUM HORNSCHUCHlL

Arbor procera, foliis oppositis brevïter pctlolatii
cblongo-lanceolatis , floribus paniculatis termïnalibtuk

Habitat: : in sylvis montanis Javae insulae.
Floret : Decbr. — — — Febi\
ffomen : Mar on»

AAN-

D,

( i«)

AANHANGSEL.

TILIACEÊN.

E meeste hiertoe bëhöörendc planten toonen gec-
ne hoedanigheden aan, die merkelijk, van die der
McLlvace'p'n verschillen. Zoo bevatten b. v. vele
kruidaardige , bijzonder verscheidene, soorten van
Corchonis en van Triurrifettd een zacht slijm; wes-
halve deze gewassen tot verzachtende en somtijds tot
Verdeelende omslagen kunnen gebezigd worden. Zoo
zag ik door de gekneusde bladeren eener soort van
Triumfetta (waarschijnlijk was dezelve mijne Trlum-
fetta GrdVeölenè) eene bedenkelijke en pijnlijke
■Verharding aan de borst eener vrouw spoedig gene-
zen, waarbij men mij verzekerde, dat dit middel
ook allerheiizaamst is, on zoodanige verhardingen
der borsten te verdeden, als kort na het spenen
Van zuigelingen somtijds ontstaan.

Ook ziet men wel eens de bladeren dezer plan-
ten door de inlanders als groente gebruiken , welke
echter laf en eenigzins bitter van smaak is. Daaren-
boven zijn eenige dier gewassen nog nuttig voor
ons , wegens de tanije vezels hunner stengels , die
door eene doelmatige zuivering en bewerking een
duurzaam garen opleveren, waartoe de Corchorus
Capsularr's (Rami) hoofdzakelijk wordt gebruikt;
Eene bijzondere opmerking verdient hier nog de ge-
neeskundige aanwending door de bergbewoners vari

de

( i46 )

«Ie vruchten der Esenbeclia altissinl*, (Bungun)
bij ziekten d«r piswegcn. Nadat namelijk de inwen-
dige oppervlakte dei* groote zaadhuizen van hare
Stijve borstels gezuiverd is, wordt een stuk daarvan
met een weinig anijszaad en water fijn gewreven ,
en dit mengsel inwendig tegen moeijelijke pislozing
en verouderde druipers, naar men mij verzekerde,
met goed gevolg gebezigd. Deze werking . die drasti-
sche eigenschappen doet vermoeden, waarvan men
echter bij deze gansche familie geen spoor aantreft,
moet werkelijk verwondering baren ; doch ik ben,
Ook nog niet stellig overtuigd, dat dit uitstekende
geslacht met regt eene plaats onder de Tiliaceërt
inneemt. ,

ELA E ÖCA RPEËV.
Ofschoon deze familie in hare keuteekenen geen
groot verwantschap met de Tiliace'p'n vertoont,
wijkt zij echter in hare chemische eigenschappen
zeer van dezelve af(*), daar in hare basten zich
reeds balsamieke bestanddeelen en bitter -stof ver-
toonen, waardoor zij in menig opzigt nabij de Sty~
raceën schijnt te komen. Echter bevatten onze
Elaeocarpehi die harstachtige sappeu niet alle in
©ene gelijke mate, maar deze vertoonen zich slechts

bi3

(*) Buiten de bekende kenteekenen , nameiijk der ingescheurde*
bloembladeren en antheren, die zich aan de spits door twee porea
openen, wijken de Elaeoccrpccn nog bovendien van de voorgaande;
familie af door de verkeerde plaatsing van den Zmbryo, welke ik
bjj onderscheidene heb waargenomen 5 en die waarschijnlijk bij allo
pla,ats vindt,

■ ( *4f )

hij eenige hunner, wanneer uien insneden in d*
takken maakt, zoo als bij Elaeocarpus resinosua
het geval is. De basten der meeste dezer gewassen
komen dienvolgens in de klasse der tonische mid-
delen te staan , terwijl eenige derzelve , die rijk aan
balsamieke bestanddeelen zijn , daarbij nog eene
prikkelende kracht, bijzonder op de slijmvliezen,
bezitten. Des niet te min wordt van dezelve, zoo
Veel ik heb kunnen vernemen, hier op Java geen
medicinaal gebruik gemaakt, hoewel zij dit beter
schijnen te verdienen, dan de vruchten van den
Eiaeocarpus lanceolatus , die men 'm alle medi-
cijn- kasten der inlanders vindt. Het zijn de, met
scheupe naar beneden gebogene stekels b«zette, no^
ten dezer vruchten, die hier algemeen voor een zacht
pisdrijvend middel bekend staan , en waarvan tot
dat einde een afkooksel bereid wordt, hetwelk
men laauwwarm , en niet korte tusschenpoozeu , den
lijder te drinken geeft.

Wij moeten deze zoo evengemelde vrucht niet
verwisselen met die der eigenlijke Ganitri , welke
menigvuldiger in het oostelijk, dan in het westelijk ge-
deelte van Java gevonden wordt. Dit is dezelfde
vrucht die, doorboord en aan draden geregen, tot
de zoo sierlijke halssnoeren gebruikt wordt, welke
wij voornamelijk van $ >erabaija trekken. Deze
vruchten schijnen in oude tijden op de vastekust
van AJ'; iu grooter aanzien gestaan te hebben y
dan thans, hetgeen de tegenwoordige geringe aftrek
dezelve ^euoejaSaam. bewijst.

TERN-

( i48 )

TE RNSTR OEM IA CEËX.

De hiertoe behooreude planten schijnen geene
bijzondere krachten te bezitten. Slechts bevatten
de meeste Sauraujae eene buitengewone menigte
pi au ten slijm, hetwelk reeds als eene dikke gelei uit
deze planten te trekken is, wanneer men hare takken
korten tijd in wrater laat weeken. Ook de bezien
bevatten een soortgelijk slijm, en worden daarom
wel van de inlanders raauw gegeten, voornamelijk
voor hare vólkomene rijpheid, wanneer dezelve
eenigzins zuurachtig zijn.

OLACINEËN,

De eenige plant uit dit geslacht, welke ik tot he-
den op Java vond, dient bij de inlanders tot geen
geneeskundig gebruik.

AU&ANTIACEÈN.

De eigenschappen dezer gewassen zijn te bekend,
om wijdloopig alhier te worden behandeld. Zoowel
de bladeren, als de buitenste schil hunner vruchten,
bevatten fijne kliertjes, met eene aromatieke bittere
olie gevuld, van welke hunne prikkelende en som-
tijds tonische krachten afhangen. Hierdoor ver-r
krijgt dit middel veel waarde bij ziekten , welke
met eene verminderde werkzaamheid en zwakte der
spieren verbonden zijn, of daardoor onderhouden
wordden ; vooral wordt hetzelve toegediend in som-
mige ziekten der ingewanden van den onderbuik,

zoo

( 1*9 )

fcoo als h. v. zwakke digeStie , hysterische aanvallen ,
wormziekten , enz , waarin deszelfs voortgezet gebruik
gewoonlijk van een uitstekend nut is. Ook het scherp-
3ure, bij anderen zuurachtig zoete vleescb van de
Vrucht is ons in vele bekende opzigten heilzaam
Zoowel huishoudelijk als geneeskundig beschouwd.

BE

f i5o )
'B E S C H R IJ V I N G

V A N DEN

KOKOS-BOOM,

D OOR

P. P. ROORDA tan EYSI\TGA.

Alhoewel er reeds veel over den Kokos-
Loom geschreven en verhaald is geworden , kan er
Welligt nog het een of ander, dat die boom nuttigs
of bijzonders bezit, der oplettendheid van de ken-
ners diens raerkwaardigen booms ontglipt zijn, en
daar ik gelegenheid gehad heb, mij met de bijzon-
derheden van denzelveu bekend te maken, achtte ik
bet niet oneigenaardig , mijne aanteekeningen deswege
luede te deelen.

Ziet men in de natuur en hare werken immer orde
en wijsheid, zoo zal men dezelve in den Kokos-
boom niet kunnen miskennen. Dezen watergevenden
boom vindt men niet alleen in de nabijheid van
kanalen of bronnen, maar ook in drooge en dorre
plaatsen, alwaar dezelve den vermoeiden of dorsti-
gen reiziger niet zelden verkwikt, en hem nieuwe krach -
.ten geeft om zijnen togt te vervolgen. Deze boom
Voorziet bovendien in vele. behoeften der Indianen,
en is als het ware onmisbaar bij die volkeren, welke
door klimaat en gewoonte tot vadzigheid geneigd

r- d.

( tSï )

De Kokos -boom tiert het weligst op zandachtige
'gronden , die tevens een gedeelte klei bevatten ; dcszelfs
hoogte is doorgaans van vijftig tot zestig voet, eri
enkele malen bereikt hij wel twee en zeventig voet.

De volwassen boom kan door een' man van vij'
voet omvademd worden., hetgeen zeer voordeelig
in het beklimmen van denzelven is, daareeue grootere
dikte zeer hinderlijk daarvoor zou zijn.

Men vindt ook eene soort van kleine Kokos-
boomen ; doch deze niet bedoelende, zal ik over de
eers: genoemde spreken. Indien men de verschillende
soorten der Kokos - boomen begeert te kennen , leze
men in de Verhandelingen van het Bataviaasch Ge-»
nootschap, ïste deel, blz. 255, alwaar over de orde
dier boomen uitvoerig geschreven is.

Over het planten;
Om Kokos -boomen aan te kweken, neemt men
eene geheel rijpe doch tevens gezonde noot van
eenen boom van de beste soort ; de bast van zulk»
noot moet reeds droog zijn • men legt dezelve in
de open lucht op eene belommerde plaats, opdat
dezelve door den zonnegloed niet verzenge en ster-
Te ; regen kan geen nadeel aan de vrucht toebren-
gen ; echter zou te veel water dezelve tot eenen
sta:it van bederf of verrotting kunnen doen over-
gaan ; men kan de vrucht «ook ophangen, doch het
liggen wordt beter geacht. Na aldus omtrent veertig
dagen gelegen te hebben, komt er uit de kern

. (tem-

( 1Ö2 )

(tombong kalapa) eenc loot te voorschijn , die na
twee of drie maanden eene lengte van iets.
minder of meer dan drie voet bereikt; alsdan graaft
men eenen kuil van twee voet diepte, waarin men de
vrucht zoodanig plaatst, dat dcrzelver loot een voet
beneden de oppervlakte der aarde staat, wordende
echter de opening of kuil, die boven de noot is,
niet met aarde aangevuld, voor dat de noot ruim
eene maand alzoo in de aarde gestaan heeft, als
wanneer men dezelve met aarde bedekt en ter
hoogte van een voet deu stam boven de aarde
losjes aanhoogt (oerokh). Men acht den afstand van
zestien voet van den eenen boom tot den andereu
als den besten , daar minder afstand, alhoewel voordee-
lig om veel boomen te hebben, als zeer nadeelig
voor de vruchten beschouwd wordt, dewijl daar-
door natuurlijk minder sappen aan eiken boom ten
deel vallen en de bladen zich niet vrij genoeg
kunnen bewegen.

Na dat de Kokos -boomen twee of drie maanden
geplant zijn, beploegt men derzelver tussehenruim-
tea, zonder de wortels te beschadigen; zulks ge-
schiedt ter bevordering van den groei en de speling
der wortels, welke door de omgeploegde aarde zich
gemakkelijk uitbreiden. Bij aanhoudende droogte
besproeit men de jonge boomen van tijd tot tijd
naar mate de aarde zuil s vordert.

Een aldus geplante en behandelde Kokoi-boom
groeit spoedig op, bereikt in zes jaren voormelde
hoogte en begint ajs dan vruchten te leveren.

De

( 155 )

De wortel.

De Kokos-boom heeft zeer vele, cligt bij een ge*
Voegde, dunne wortels, die fijne vezels hebbende
in de aarde dringen en eene vastheid doen ontstaan
die verwonderlijk is, daar het zeer zelden gebeurt
dat de Kokos-boom; die zoo hoog en topzwaar is,
door den wind wordt omgeworpen.

De wortels van den bedoelden boom zijn witach-
tig en aan de uiteinden paarsachtig rood, hebben
cenen scherpen zamcn trekkenden smaak, en kunnen 'als
geneesmiddel in den buikloop zeer heilzaam; zijn.
Ten einde er eenen geneesdrank van te bereiden ,

Men snijdt de wortels ter lengte van eenen voet af,
en neemt er zoo veel van , als men met den duim en
d :n voorsten vinger omvangen kan (sa tjèkel trilt ) en
maalt het fijn ( di giling loemat-loemat ) met ( adas )
anijszaad een vingerhoed vol , of zoo veel als men
tusschen den duim en de twee voorste vingers gewoon-
lijk op vat, waarbij men een stukje poela sarie ,ter
lengte van eenen halven vinger voegt; dit fijn ge-
lnajen zijnde, giet men er een kopje kokend water
op, laat dit zoo lang trekken tot men het drinken
kan, en gebruikt er als dan een kopje van; men doet
best zulks des morgens te doen en des avonds te
herhalen , als wanneer men weder kokend water op
het fijn gewreven geneesmiddel giet. Indien men ,
na zeven dagen dit middel gebezigd te hebben,

gcene

C i« )

geene beterschap ontwaart, 200 houdt men er mede
op en beproeft iets anders.

De bast.

De bast van den stam is graauw van buiten, doch
roodachtig bruin van binnen, van onder tot boven
gcribbeld ( deligan boekoe boekoe ) en wordt ge-
bruikt om vischlijnen en tomven die veel in water
liggen te wrijven, ten einde dezelve langer te doen
duren.

Destam.

De stam, zeer sponsacbtig zijnde; is ongeschikt
voor den timmerman, doch wordt voor inlandsche
bruggen, buffelhokken, si uithoornen en hüisb alken
dikwijls gebezigd , voor brandhout is de stam ook
goed, doch levert geene houtskolen.

De bladeren.

De bóomen dragen alleen bladeren van boven , be-
staande in eene schacht in het midden, die wel twaalf
voet langen zeer stijf, ja houtachtig is; deze schacht
( papah ) is alleen dienstig in sommige heiningen,
alsmede om verbrand te worden ; aan dezelve
zijn menigvuldige blaadjes gehecht, die in het
midden eene uitstekende rib hebben , ( liedie ge-
naamd ) waarvan stalbezems gemaakt worden ; deze
bladeren dienen tot dekriet voor huizen of praau-
wen, en van de schacht, die men splijt, worden mandjes
vervaardigd, die men krondjo noemt: van de drooge
bladeren ( belarakh ) maakt men fakkels (óbor), ter-
wijl

( *» )

■.vijl fan Je jonge bladeren rijstmandjes (ketoéprit)
gevlochten worden :- op ieeslen maakt men bogen
van de bladen of bladstelen der Kokos - boomen ,
en vormt er groote waaiers van.

BloemiiuLseL

Het. bloemhulsel (kaloeping) is goed voor klein?
fakkels ( oepad ) en hooslepels (socdoe. )

Koker per eladstelen.
De koker der bladstelen (tapies) is zeer dienstig
om de onrijpe boom-vruchten , zoo als de djamboe ,
granaat-appel en andere toe te dekken en tegen ut*
vledei'maiz'èn en andere dieren te beschermen , welke
zicb aan desZëïfs stekelachtig bekleedsel kwetsen
of Bezeeren,

De jon'ge v R u c h t.
De jonge vrucht zicb pas gezet hebbende wordt
j3or//.rrsit' genaamd, en m den bioe<-ilo<>p fffcfoj toe-
gediend: m«u neemt drie jonge vruchten, raspt de-
zelve, en perst er de sappen uit, die men met zoo
veel anijs zaad en postn sarie ah vroeger gezegd i*
vermengt, er tevens eeti klein stukje djamor mrjrcth
en een stukje ampbioen , ter grootte van eene groere
erwt (katjang hiedjo-e) , bijdocl: zul]<s gezamenlijk fijn
gemalen of g^WreVeii zijnde, drinkt men daarvan des"
morgens en des avonds tv\ee lepels; dit twee of drie da-
gen herhalende , ondervindt men daar\an meestal
wne heilzame uitwerking.

Deze vrucht wordt ook zeer dienstig geacht oa

ge-

( 1*1 )

fczv.ollcn Leenen te genezen , mits deze • kwaal
uit iit't ligchaam of uit de beenen zelve, en niet door
v-üen , sloten of wonding, ontsta; oni eeue zaif
of smeei'sel van die vracht te maken , neemt men
liet volgcr.de in acht: men neemt drie jonge vruch-
ten, raspt die , doet er de volgende artikelen bij , als-
een stukje seniohh (zekere bast), een stukje djainor
jnajrah'9 twintig kruidnagelen en cene muskaat-noot;
deze artikelen worden eerst ondereen ftjö gestampt,
en dan gemalen of gewreven : vervolgens doet men
er zoo veei arak of azijn bij, tot men een smeersel
■verkrijgt, dat niet te dun is, waarmede men het ge-
zwollen been van boven naar onder besmeert; dit
smeersel I^at men ondroogen, en .herhaalt deze sme*
ring drie of viermaal daags, waardoor men veelal
spoedig geneest,

De jonge bloesem.

Als «Je bloesem nog gesloten, doch reeds uit het
bloenumjsel 'Kiaij:--j);.n/) te voorschijn is gekomen,
snijdt men denzelven af en leat deszelfs stengel (ba-
gal) zitten ; dezen stengel beukt of slaat men met
$en stuk hout, zoo dat er water uitkomt, dat toe-s
tvalh manies of in liet -zuiver maieisch niera ge-
naamd Wordt , hebbende eenen aai.genainen smaak,
en, als drank gebezigd, eene verfrissehende kracht.
-Van dezen tosj^fiJsfi maakt men zeer bijtendou azijn,
die door de gaauw dieven gebezigd wordt om de
kalk der muren door te vreten en op te lossen;
feit; berwidin^ \au dezen azijn geschiedt aldus :

Men

< ;i57 )

Men stelt <\e forwahh aan de zon bloot , en doet
er padie bij; hierdoor ontstaat eene gisting die azijn
voortbrengt, welken men laat doorzijgen , om den«
ze! ven te zuiveren.

De toewakh wordt ook in de bereiding van brood
en arak/i, en de azijn in de dawat (nüandsche inkt)
gebezigd.

K 71 U ï N.

Op den Kokos-boom is eene kruin van eene kool-»
achtige zelfstandigheid, ombot genaamd ; dezelve word£
als groente of toespijs, raauw of gekookt, gegeten en
•yoor lekker gehouden; ook maakt men er ■ at 'j 'ar
jan. Door het ontkruinen van den Kokos- boom f
sterft dezelve, weshalve men zulks alleen doet? wan-
neer men den boom wil vellen.

Geopende bloesem.
De geopende bloesem dient als geneesmiddel voor
kugcheiide of hoestende paarden ; dezelve wordt ge-
stampt met een kopje javqsehe suiker, een stukje
iangkoewas , dei won kentot- henloi , zoo veel als
men met den duim en den voorsten vinger omvatten
kan, benevens een kopje met zout; dit goed ver-r
mengd zijnde , doet men er twee flesschen koud wa-
ter bij, roert het mengsel om, laat het doorzijgen ?
neemt eene halve flesch van het doorgezegen water
en geeft dat aan het ongestelde paard.

De bolster van de noot.
Be bobter van de noot wordt sambokh 9 $dboet ,

moe-

( ÏSB )

moebang en mumbang genaamd , en als dezelve
droog is, uit een gepluisd en vervolyens tot touw ger
draaid , dat voor ankertouwen , vuurtouw en lonten
gebezigd wordt.

De noot zelve.

De noot zelve oud zijnde , wordt balolcli lcala~p<z
^n lampoerong kalcipa, doch als dezelve nog jong
en week is, tjinglir genaamd ; men maakt van den
ouden Kast , water-of pollepels, die gdjong heeten,
en van een klein gedeelte van denzelven snijdt men
kleine lepels, die Siedoe heeten; deze bast dient
ook voor drinknappen , en borden.

Het zaad.

Het zaad of het eetbare gedeelte der vrucht wordt ?
liard zijnde, iesie laldpa , en als het nog lilachtig
is, kelambir genoemd; hard zijnde raspt men het en
perst het vervolgens; het vocht dat hieruit komt
wordt santan of Kokos-merg en het uitgeperste ge-
deelte oesam genaamd ; het eetbare gedeelte wordt
in spijzen zoo als in kerrie en velei-lei gebak gebruikt.

De melk.

De melk is lekker en gezond, en kan met koffij , bi)
gebrek van andere , gedronken worden.

De olie.

De melk (santan) wordt eens gekookt en geschuimd,
vervolgens schept men er de olie af, kookt dezelve

tot

( ^9 )

tot Jat de waterdeelen er uïtgewasemd zijn , en laat
de olie doorzïjgen ; de versche Kokos-olie is £,oed on*
groenten te sLooven , visch te Lakken enz.; zuivert
Kokos-olie geeft, in lampen gebruikt, een zeer helder
en zuiver licht, geeft weinig walmen verwekt geene
walgelijke lucht,

Het water.

De grootste noten houden bijna eene ffesch was-
ier in; dit water heeft soms eenen zoeten en sum$
eenen metaal-smaak | als men er veel van drinkt, ver-
zwakt men ; matig gebruikt wordende , is dat water
zeer heilzaam voor hardlijvige personen,

Het water van jonge Kokos-noten wordt heilzaam
geacht voor personen , die veel brand in het ligchaam
hebben; dezulke moeten des .morgens eene noot
in eens ledigen.

Dit water is met een weinig kandij ook goed voor
horstkwalen, waarbij men veel hoesten moet.

Bij eene moeijelijke waterlozing, kan men van dit
water ook dienst hebben ; men doet een klontje
kandij in de noot, die men op het vimr zet en djgjt
toedoet; als het water kookt, neemt men de nooj,
van het vuur, laat dezelve di^t, en plats die in
den dauw, na negej} ure des avonds ; vervolgens
drinkt men des morgens de noot lecjig ca hcïh;uH
flit drie (h.^en' achtereen.

Verschillende benamingen
van de n o o t.

Als de noot door eekhor entj es uitgevreten is , neemt
men dezelve kalóngkong.

Half rijp zijnde * beet de noot pemaïam.

Nog jonger di-aagt dezelve den naam van bebantjie ,
en eer dezelve dien naam krijgt, wordt dezelve roe-
djalch genoemd; jonger dan roedjalh i is liet eet-
Bare gedeelte van de noot niet lekker.

Aanmerkingen.

Men kan negenmaal in liet jaar, of om de ander-'
halve maand, vruchten van den Kokos-boom inoog-
sten; door elkander zou ieder boom ieder keer tien
of twaalf noten geven , waarvan twee fiesschen olie
kunnen getrokken worden.

r\\i het plukken der vruchten moeten de hoornen
lezuiVerd, de vuilnis er uit geworpen en de verou-
derde blads telen afgehouwen worden.

Eindelijk moet ik hier nog bijvoegen, dat de
Kokos -hoornen als natuurlijke afleiders van den
bliksem beschouwd worden , gelijk men zulks in
cene natuurkundige Verhandeling van G. P. Ie Du/x,-
vervat in het vijfde deel der Veihandeüngen van het
Bataviaasch Genootschap , zien kan.

f

!

+

I

til

4

I
f

[f
Il

8

f

il

munmwtè

■Tin i ■ ritmniiiiiniiiTnMiiTir-' "»'-—""-"—

- iL i ' '1 in ' ■' ' —

KRUIDKUNDIGE
WAARNEMINGEN,

UITGEGEVEN

€„ L. BL UM'E..

(^de Stuk.)

MM-

BATAVI A.

8a5.

B IJ D R A G E N

TOT DE

FLORA

VAN

NEDEULJNDSCII INDlÈ*

B IJ DRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERLJNDSCH INDIÈ,

UITGEGEVEN
DOOR

C. L. BLU31E, M. D. ,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, D RECTEUR

VAN 's LANDS PLANTENTUIN TE

BUITEN ZQRQ, ENZ,

•~- *»>:mx»--5?-* **?***<* ®^-» — *•

4de Stuk.

BATAVIA,
TER LANDS DRUKKERIJ.

BIJ DRAGEN

T O T D E

FLORA.

SYNOPTISCHE BESCHRIJVING

yan eenige planten, belioorende tot de familie der
Meliaceën en Ampeliade'pn , op eene, in de jaren.
182" — 1824 gedane reis over Java, Waargenomen.
en beschreven.

MELIACEAE.

Trib. MELIEM.
Fructus loculi 1 - 2 - spermi. Semina aptera, ex-
albuuunosa, cotyledombus planis.

MELTA AZADTRACH7A.

M: foliis pinnatis, p( t'olo tereti , foliolis dimidi.Rlo-
ovatis acuminatissiniis grosse serratis, basi inae-
cjualibus.

Habitat: in tevris calcareis atque argillosis fre-

quentissima.
Floret: Jimie , Julio, Aug. etc.
JSomen : Mimboo.

ME-

( 1«3 )

M Ë L TA SA M B UC I VA.

31- foliis bipinnatis, foliolis ovato -lanceo!atis acu-
minatissimi* grosse et obtusè serratis laevibus ,
medio subnovcnis , superr.è et ïrifernè subquinatis,
pedicellis et calicibus leprosis. (afï. M. argnUe.)

Habitat: in hoitis colittu'.

Floret : ïs. e per tolum aiinum*

filuineti %

CIPADESSA.

Drcandr. Monogyn. L. fam. nat. MeUctcearum*

Calix parvus, obsoletq 5-dentatus. PetaJa 5, pa<
tcntia. 1 ' Lamenla io, Iougiiudiue fere petaJorum,
emargin^ta, basi in tubum coalita; anllisrae intus
axhiatae. Ovarlura annulo einetum, 5-loculare ,
loculis 2-ovulatis; slylus bivvis ; stigma capita turn,
apicc 5-dentatum. Cnpsula'i globosaj 5-suicata.
e- coccis? ó monospermis conilata,

An liujus seetioiiis?

CIPADESSA FRUTÏCOSA.

Frutex , foliis impari-pinnatls .~-6-ju:ns, folio'ls
ovato-oblongis acuiniuatis iutegerrhnis , racends axii*
laribus compositis.

Habitat: circa Buitenro-g et Tdnga Ja>lie.
Floret: Septeinb i — — — Noveiiib-i.
JYomc/t : Kipadossa.

Trie. ii.

Trib. ii. TRICHILTEJE.

Pructus loculi 1-2-spcrmi. Semina ala destituta#

exaibmuiuosa, aiillata, cot^ledouibus crassissiinis.

SANDORICUM.

Calix urceolatus, obtusè 5-dentatus, persïstens»
feta/a 5, lineari- lanceolata. Stamina 10; tubo
lo-dentato» intra faucem antberifero. Ovarium
tubulo membrauacco cinctum, o-loeu!are, loculis
2-ovuIatis; Stylus filiformis , apice ïncrassatus (ferè
discoïdeus uti in Apocincis), stiginatibus 5 obtu-*
siuscuiis approxitnatis. Bete ca pOmifortnis^ corti-
cata, 5 -locularis, loculis 2 snepe abortivis. Se*
mi.ua solitaiia, aiïllata, exalbumiuosr, % arilius cbar-»
taceus, extus pulposus. Cotyled^nes crassissüuuc ; -*.ia«'
dicula supera , dorsalis.

SAXDORICüM 1NDICÜM.

S: foliis 5-foliatis, foliolis lato-ovatis aculis, pa?
iacuiis elongatis, floribus aggregatie»
JIublt.it: iu Juvae cu!tis.

Floret : Octcb r. J auuar.

frfumgn : Sontol , Seiitul.

SANDORICUM NERVOSVM.

&% foliis 3-foliatis, foliolis ovato - oblongis acumï-*
natis, paniculis virgatis axiïlaribus. (axboi: 5&
peduni altitudiue. )

Hm

( i64>

STatuttt: in moutosis Javae insula©.

Floret : Octobr, Uecbr.

JSomen : Ki - Kadjapi.

TRICHTLTA? RUFtJStBRP'T^

Ti foliis abrupte pinnatis 5^7-jügis, foliolis sn^op*"
positis obiongis acuminatis basi rotundutis inae-
qualibus in venis subtus petiobs et paniculis vir-
gatis rnfo - tomentosis. (arboi* 4o-/>o ped ; flo-
res ignoti ; Capsula? corticata, globosa, 2-3-
spcrma. Semina arillo peiiucido tunicata, exal-
buminosa. Co/y/edonrs crassissimae, oblique sibl
incumbentes, extus ru^osae* JPlumula centralis *
minima , pubera.)

Habitat : in sylvis rnontinm Gede et Paugoerangoe,

Foret: Decbr. frnget.

Nomen: Kij.ijula Lalakkh

LANSIUM*

&ecnndr. Mon^gyn. L. fam. naté Meb'acenrumi
Ccnix 5-plivI'us^ imbrieatus. Petnla 5, subro-»
tunda. Stamina 10, in tubuni subglobosum apice
intus antberiferum coalita. Ovdrium au nul o exiguo
ciuetum, 5-loculare, loculis 2-spóris. Stylus cras-*
I stigmate truncató -' radiale Bdcéd córticata ,

5-locuWis, locuiis «onnullis aboitivis. Semina
solitsria, (aut ex agglutinatione ovulorüm cot^le-
döüibus lobalis et tali modo embrvones 2 in cpo-
<jue semir.e gerentia) baecaio - arillata , exalbuminosa t
cotyledonibas horizontaliter sibi iuciuubentibus t
erasaissimi», hAISe

• ( i$5 )
LJ NS'ïÜM D OMESTICUW.

2L: foliis pinnatis, foliolïs />-8 alternis elïiptïco-
oblongis utrinrpie attenuatis.

Habitat: in Javae insüïae regibnibus cultis.

Floret: praecipue Novbr. , Jan.; Jnn. kiig.

efrbmen: Dukn, Dtiko," Kokopassan, Eidjitan.

JPHutNMlIxiS.

Hexandr. Monögyn. L. fam. nat. Melzaccaram.

Calix parvus, 5-sepalus; sepalis subrotundis, imr
iricatis. Petala 5 , övalia , concava , patentia.
Slamina 6 , in globum connata ; Antherae
êblongae , trigonae. Ovarium annulo brèvissïmo
cinctum , ^-loculare , localis 2-sporis. Stylus pyrami-
ïatus, triqüetcr, st'gmatc simplici. Capsttla obo-
vata , corticata, 2-5 valvis, 2 - 5- locularis , valvis*
medio septifei'is. Receptaciilum centrale seminife-
rum • Semina solltaria, arillo carnoso lobato ob»
Toluta , basi umbilicata , exalbuminosa. Cotyledones
pcassissimae ; ï-adicula supera.

APHANAMIXIS GRAVDTFOLTJ,

Arbor egregia, 8o - pcd. altitndlne; foliis imparï-
pinnatis multij ugis , foliolis oppositis obion^is, pa~
iriculis elongatis axillaribus.

Habitat: ad montem Saiak»

Floret : Martio.

ffomn: Eijujul».

( 166 )

EP IC HA RIS.

Ve'andna Monogyn. L. fam. nat. Meliacearum.

Calix ureeolahis , irregulariteT 4 - 5 fldus. Petala
4 rarius 5, ovali - oblonga. Antherac 8 1. io, tal>o
Jcntato ad faucem intus adnatne. Ovariurn tubulo
membranaceo inclusum , 4-locularc, locnlis 2-sporis.
Stylus filiformis, stigmate capitato-clepresso. Cap-
su a subglobosa , coriacea , 2-4-valvis, 2-4-locula-"
ris, valvis medio septiferis. Semina solitaria, arillo
carnoso incomplelo tecia, exalbuminosa. Cotyhdo-
nes crassissimac.

Arbores « foliis impari-pinnaiis.

Genus Guareae proximum.

EP IC HA R IS CA ZL IFL O RA.

E' fonïs io - 12 - jugis cum impnri , foljolis opposit's
©bloiigis acumiiiatis basi rotuudatis obliquis ad
costam subtus petiolisque moïlibus, racemis con-
fertis Jateralibus. (flores speclosi, magnitudine Citri
aurautii, pleruüHjue 8-uudri.)

Hahitat: in sylvis montanis Javae insulae.

Floret : Jun. -*— — Septbr.

Nomen: Pinko, Pinku.

EPICHAR1S SEBICEA.

E: foliis i2-i5-jugis cum impari, foliolis subop-r
positis oblongis acuminatis basi parum atteuuatis
inaequalibus ad costam sub lus pubescentibus ,

pcii~

( --5.' )

ftetiolo gïabro , racemulis confertis tateralfbiis (aff<
E. cauliflorae, sed iloribus volde minoribiis , petalis
extus sericeis. Arbor 20 ped. altitudit e.)

Habitat: in sylvis inoiiüs Tjerimai Proviopiae Ciie-
ribon.

Floret : Octobr., Novbr.

Nomen : Haripinkö.

EP IC HART 3 DEVSTFLORA.
E: foliis 5-8-jugis cum irapari ; foliolis alternis
ovato-aut ovali-oblongis acmninatis basi obli-
<juè - rotundatis subtus puberis, racemis confer-
tis axillaribus. (Flores parvi, plerum^ue ïo-andrij
fructus adhuc ingnotus.)
Habitat : ad montem Salak,
Floret : Februario.
Nomen: Maiang-inan,

EPTCIIARIS ALTTSSIMA.
E: foliis 7-10-jugis cnm impari , foliolis oblongis
obtusè acumiüatis basi obllqué - rotuudatis glabris
ad costam subtus puberis, racemis confertis axil-
laribus. (Arbor ï4ó ped.; flores incogniti. Ca >-
iuta óvalïs, 4-vaIvis, 4-locularis, valvis medio
Septïferis, extus param tomentosis. Semlua soli-
taria , arillo carnoso aurantiaco semiiuvoluta. Em-
bryo exalbumiunsus , mversus. Cotyledones maxi-
mae, accuiubcutes, olivaceae. Radicuia i'u ceu-

U-o.)

Ha~

( m )

Jluuilal : ia sylvis montis Salak.

Floret : Decbr. fruget.

J\rumen : Kitjarirong; Kapinango.

2IEYNEA MULTIJUGA.
M: foliis sub -6-jugis , foliclis subopposliis ova-
Jibus obtusé acumlnatis basi acutis subinaequali-
l>us , racemis axillaribus solitariis. (Arbor 5o ped. ;
flores parvi; Calix planus , 4-5 -dentatus ; i^e-
lala 4-5, ovato - oblouga. Antherae 8-10.-
tnho cylindracco deutato ad faucem inius insértae.
Ovariam annulo incrassato cinctum , 2-loculare,
loculis 2 - spoiis. Stylus filiformis , stigmate pei-
lato. Fructus )

Habitat : in al lis montis Tjerimai,

Floret : Septbr. No vbr.

chisocheton:

ïlexandr. Monogyn. L. fam. nat. Meliacearum.
Calix urceolatus, subintegerrimus. Felala 4. li-
üearia. Antherae 6 (rarius 7 1. 8), tubo conioo
Sexiido intus ad faucem insértae. Ovariam annulo
brevissimo cinctum , 3 - loculare , loculis 1 - sporis.
Stylus clavatus, Stigmate obtuso. Capsula 2-3-
Jocularis j (ex abortu ï-locularis) 2-5-valvis, valvis
medio septiferis. Semina arillata ; arillo incomplcto,
carnoso. Embryo cxalbuminosus. CotyLedones ma-
xJmae, peltatae.

Arbo*

Arbores, foliis abrupte pinnatis , foliolis basi in*
gpquaiibus , floribus iaxè paniculatis axiilaribus.

CHISOCHETOX PATEVS.

C: foliis 5-io-jugis, foliolis .suboppositis oblon-
gis , panicuiis supraaxillaribus patentibus fasti-
giato - rauiosissiaüs. (^Flores nüuuti , hexaadri. Ar-
bor 5o peel.)

Habitat : in sylvis ad montem Salak.

Floret: Novbr., Decbr.

JSTc;nen : Balun injak.

CHISOCHETOX Dl VERWENS.

C: foliis 5-i5-jugis, folioiis suboppositis oblon-*
gis, pauicalis snpra axiilaribas divergenubus vir-
gatis. (Arbor 60 - uo ped. ; flores majores ut in
^uLccedeute j saepe 7 - andri.)

Habitat : eüam ad montem Salak.

Floret : Aug. • ■■ ■ * Üctbr.

J\Tojnen: JBalun injak hidung.

Trib, iii. AQL4IEM.
Fructas loculi 1 - 2 - sperini. Semina in alam non
ftxp^lisa, exaiüaminosa, exariliata, cot^iedomöus cras-
sissiuüs.

AQLAIA.
JPentamlr. Mbnógyn. L. fam. nat. Meliacearum.

Flores ex abortu polygami, proportione par-dom;
«juiuaria» Cuiix & ■? dentaÊus. iJetaia o, in glohum

cormiventia. Stam' na 5, filamentis in urceoHim iil<*
tegerrimum aut 5 - dërirtfatuta connatis , autlieris in-
clusls. Mas: Rudinientum. ovai'ii in centro. Her-*
map/i : Ovarium 2 - sporum. Stigma subsessijle t
obtusum. Bacca corticata, e-ssucca, ï - 2 - sperma.
Semina exariliata, uxaibuuiinosa. Gotjledones cras*
sissiraae.

A^LAIA ODORATA.

A: foliolis 5-5 obovato - oblongis obtusis race-
miscjue compositis glabris , caule fruticoGO.
Habitat . va. liortis freqtientissima.
Floret : ferè omni tempore.
Jtfomen : Tjulang.

A'JLATA AIÏGENTEA.

A : foüoüs süb-i-5 (mul tisve)' oblongis acuminatis basi
subcordatis su))tus argenteo - lepi*osis « pauicuiis
elongatis divaricatis. (Arbor 60-00 pedalis , pani-
culae basi indivisae , supernè ramosae.)

Habitat: ad monlem Salak, et praecipue ia msn'-
tanis Pai'ang.

Floret : Jnl. : — Septbr,

Xfomeri : Panglar.

A7LATA SUI/TimT,

A: foliolis 5'-7 elliptico-oblongïs basi parnm atte*
nuatis apice übtusiasculis paziicuiis.jue corymbosis

da*

( w )

gïabris. - (Arbor 20 pedalis; paniculae plerumqtio
.■versus apieem ramulorum, strictae , medio ramo*
gae.)

Habitat: ad montem Suling Provinciae Biütenzorg

Floret: Martio., Apr.

J\omen :

A2LATA ELLTPTTCA.

Jt : foliolïs 5-j elliptieo-oblongis obtusè acuminatis
basi rotundalis vix inaequalibus i venis subtus pe-
tiolis pedunoulisque rufo-tomentosis, paniculis
laxis elongatis , petalis basi coaiitis. (Arboi* 20-
3o pedalis.)

Habitat : ad montem Parang in Provincia Tjanjort

Floret: Julio, Aug.

^omen :

AGLATA SPECIOSA.

A: foliolis 5-n oblongo-lanceolatis obtusè acumi-
natis subtus paniculisque deusè rufo-Iepidotis.
(Arbor 4o pedalis, foliolis suboppositis , panicu*»
lis densè ramosls.)

Habitat: in sylvis ad pedem montis Salak.

Floret: Oct. , Novfcr.

Zoomen : Salim Lalakki.

AGLATA ODORATISSTMA.
A: foliolis 5-5 oblongis obtusiusculis basi inaequa-
libus paniculis^jue pjraniidatis glabris. (Frutes

10 peda-

( W )

ifi pedalis; foliorum costis subtus paüi<i(jHst|U0
tenuissimè lepidotis. )

Habitat: ad montem Salafe

Floret : Mart. » Avig*

ffiomen :

dysoxylum:

Üclandr. Monogyn. L. fam. nat. Mellacearwm.

SECT. DYSOXYLUM.

Calix parvus , 4-5-fidus. Pefala 4-5, ovali-
oblonga, rotato - patentia. Antherae 8-10, tubo
«ipice denticulato intus ad faucem insertne. Öva-
rium annulo brcvi cinctum, 3-4-loculare, loculis
'2 - ovulatJs. Stylus filiformis,. stïgmate subpeltato.
Capsula coriacea, 5-4- val vis, 3-4-locularis ,• (ex
abortu 2-valvis, 1 - 2 - locularis) valvis medio sep-
tiferis. Semind solitaria, exarillata, exalbuminosa,
fntns bilo lato urabilicali notala et medio angulo in-
tern o loculamentorum affixa. Sperma der mis crassa;
catyledones maximac , pleritmcrue oblicjue. sibi in-*
Gumbentes.

Arbores vastae , cortice et ligno saepe foetido , foliis
abrupte pinnatis , foliolis basi obliquis; pedunculi
axillares , paniculati , solitarii.

DYSOXYLVM ALLTACEUM.

JD; foliis 4-5-jupis, foliolis alternis aut oppositis
ellipticis obtuse acumiiiatis basi paru.ni acominatis

( *F5 )

inaeqnalibus, paniculis divaricatis densifloris, flo»-
ribus octandris. (Arbor 60 - 80 - ped. altitudine.
Sub nomiiie G-uareae alliaceae in litteris CL
Esenbeck indicavi. Alliaria Rumph. Herb. A.m-
boinense torn. II. tab. XX.)

Habitat: ia rnontanis Salak ac Gedé; secundum
Rumph. etiam in Moluccis.

Floret: Octobr., Novbr.

Nomen: Kibauwang pntie; Kisi-gung.

DYSOXYLUM ACUMINATISSIMVM.

D: foliis 4-6-jugis, foliolis alternis elliptico - ob-
longis acuminatissimis basi acuminatis inaecjuali-
bus , racemis iructigeris axillaribus. (Arbor 80-
100 ped. altitudine ; flores non vidi; capsulae
globosae , albidae , 5 - gonae , 2 ~ 3 - loculares ,
loculis 1 - spermis.)

Habitat : ia montibas Seiibu.

Floret: .... Maj. -— — Jun. Fntgeti

Nomen :

DYSOXYLUM LONGIFOLIUM.

D: foliis 5-6-jugis, foliolis alternis oblongis obtusls
basi angustatis inaequalibus , paniculis conUactis ,
floribus decandris. (aff. D. alliaceo , cui differt:
foliis valde longioribus basi niagis attenuatis , pe-
tiolulis longioribus , floribus ut maxime decan-
dris rarius octandris ovariistpie 5-locularibus.)

Ha-

( 17* )

Mabitat : ad moniem Salak in vfciaitate ilumini*
Tjapus.

Floret : Decbr.

IWomen : etiam sul» nomine Balim injiik ab incolis
ac ceni.

DYSOXYLUM SIM1LE.

3: foliis 4-jugis, foliolis oppositis oblongis obtusi-
usculis basi acuminatis valde inaequalibus , frnc-
tibus axillaribus paniculatis. (aff. D: longifolio.
Arbor 80 ped; flores ignoti ; capsulae globosae,
didvmae aut trigonae , plerurnque 2-loculares,
locuiis ï-spcrmis. Cot) ledones crassissimae , saepe
lobatac, oblique sibi incumbentes ; radicula cen-
tripeta.)

Habitat : in niontibus Seribn Provinciae Buitenzorg.

Floret : Apr. fruget.

£fomen : Ma rang - inang putie.

DYSOXYLUM LAXIFLORUM.

F): foliis 5-6-jugis, foliolis alternis oblongis obtusé
acuminatis basi parum attenuatis inaequalibus ,
paniculis axillaribus longgissimis dharicatis. (Ar-
bor 60 ped: ; paniculae foliis vix longiores ; flo-
res parvi, odoratissimi. Calix parvus , urceolatus,
4-5-dentatus. Petala 4, rarius 5, oblonga, acu-
ta. Ovarium annulo brevi ciliolato cinctum, 5-
locuiare. Fructus desid erator.)

Ha-

( %f* )

ri'ihltal : in syivis montis Sakk.

Floret: Aug., Sept.

Nomen: sub nomine Kapinango accepi.

DYSOXYLUM MACROCARPUM.

P: foliis 5-6 jugis, foliolis alternis oblongis acurai-
natis basi oblicpiè-rotundatis, petiolo communi
superne angulato , fruciibus subglobosi.s. (Arbor
altissima 80-120 ped. ; foJioIa majuscula, glabra ;
flores nondum observavi: capsula maxima, coc-
cinea , 4-valvis , 4-locularis , septifera. CoU ledones
maximae ; radicula supcra.)

Habitat: in montanis Sulak, Pangarango etc,
Floret: ..... Jul., frtiget.
Nomen : Kiïiadji.

SECT. MACROCHETÓX.
Species petalis nempe liueari - oblongis , annulo
ovarii tubuloso , ovarii loculis i - sporis.

DYSOXYLUM MOLLISSIMIJM.

D: foliis 5- 12- jugis, foliolis suboppositis oblongis
obtasiusculis basi rotuiidalis subaecpialibus sub«
tus et paniculis divaricatis mollissimis. (Arbor
70-90 ped. altitud. , in cortice at que fructibus
o do rem foetens allio similem. Flores octandri ,
petaiis basi cum tubo staminifero coalitis, line-
ari-obiougis, Ovarium tubo- elongato inclusum.)

( 176 )
Habitat: ad montes Salak et Gede,
Floret : Septbr.
Nomen: Kibauwan.

DYSOXYLVM EXCELSUM.

D: foliis 4-jugis, foliolis suboppositis ovato- aut
ovali - oblongis acuminalis basi rotundatis inae-
qualibus , paniculis contractis. (Arbor 80 peda-
lis ; floribus octandris, petalis lineaiï- oblongis ,
extus scriccis, capsulis subglobosis , ex abortu
1, 2-1. 3 - locularibus, semiiiibus tot (piot lo-
loculis. Cotyledones fcre borizontaliter sibi ia-
cumbentes; radicula centripeta.)

Habitat: iu sylvis allioribus Provinciae Buiten -
zorg atcuie Tjanjor.

Floret : Octobr. ■■ Decembr.

Nomen : Tras gunung.

GONIOCIIETON,

Decandr. Monogyn. L. fam. nat. Meliacearum.

Calix mlnimus, obsolete 5 - dentatus. Petala 59
oblonga , patentia. Stamina 10; tubo brevi , der;-
tato, angulato , conico , intus ad faucem antberifero.
Ovarium nrceolo membranaceo cinctum , 5 - locu-
,'lare , loculis 2-sporis. Stylus filiforrais , stigmate
peltato-angulalo. Capsula globosa, coriacea, e\
aborta 5 - 4 - valvis , 3 - 4 - locularis. Semina soli-
taria , exariljata , exalbuminosa ? augulo interno

affixa*

( *77 )

ffisa. Spermodertnis inlas crassior. Cotyledo-
maximae, plano-convexae. Radicula supera.

nes

GONIOCMETON ARBORESCENS.
Arbor , foliis impari pinnatis , pinnis sub-9-nis sub-
oppositis elliptlco - oblongis obtuse acuminatis bast
attenuatis saepe inaecpialibus , racemis compositis
axillaribus.

Habitat : ad peduin moiitium Salak et Scribu.
Floret . Juli o etc.
Nomen: Kikumpai; Kiknja.

D ID YMO CUE TON.

Decandr. , Monogyn. L. fam. nat. Meliacearum.

Calix parvus , 5-pbyllus, imbricatus. Petala 5 ,
Gum tubo staminifero arcte connata, apice libera,
patuia. Stamina 10; tubo elongato , cyliudrico ,
10-dentato, intas ad faucem antherifero. Ovarium
tubo membranaceo inclusum, o-loculare, loculis 2-
sporis. Stylus filiformis , stigmate capitato. Bacca?
corticata, ovata, abortu 2-5-!ocularis. Semina solita-
ria , exarillata , exaibuminosa , angulo intern o locula-
anentorum afiïxa. Coty ledones crassae; radicula supera.

DIDYMOCHETON NVTANS,

Frutex, foliis impari -pinnatis, foliolis 7~9
oblongo - lanceolatis (infimis oyatis) ad costam sub-

tus

( *7Ö )

tas pubescentibus, spicis paniculatis axillaribus soli
tariis nutautibus, floribus glomcratis.

Habitat : in umbrosis montium Salak , Gecle ; Pan
goeraiigoe elc.

Floret: fere per totnm anmim.
'Nomen: Pinango, Gegertako , Kokosan moujet.
gariet, foliolis angustioribus ma jus acaminatis saepe
repandis. (Crescit ad margines catarractarum mon-
tis Gedè.)

Trir. jv. XYLOCARPEAE.
Fructus loculi polyspermi , ex abortu 1-2-spermi.
Semina aptera, difïormia, exalbuminosa, exarillata.

CALPANDRIA.

Monadelphia Polyandr. L. fam. nat. Melia-
cearum.

Calix 4-sepalus, persistens; sepalis inaecjualibus.
Petaïa 4. Slamina 26 - 4o ; filamentis inferioribus
cnstinctis , summis in tnbum cylindraceum intus
ad faucciii amheriferum coalitis. Ovari/cm 5-v.-4-lo-
c.ulare, loculis 5-sporis. Stigma semitrifidum.
Capsitfa lignosa , subglobosa, 5 - valvis , ,5-locula-
ris, valvis medio septiferis , loculis (nonnullis abor-
li vis) 1 - 2 - nucleis. Nuclei diflormes , ï-spermi.
Semina cxalbuminosa, exarillata. Embryo inver-
sus. C o ty ledones maximae.

CALPANDRIA LANCEOLATA. '
Frutex, foliis simplicibus lanceolatis serratis , flo~
ribus solitariis geminisve axillaribus lateralibusve.

Ha-

( J79 )

Habitat: ia S3rlvis inontis SaTak.
Floret : omni tempore.
Nomen :

CARAPA MOLUCCE\TSLS.

C: foliis 2-5-jugis, foliolis oppositis ovatis obtusiusculis
basi parum attcnuatis.

Habitat: in insuüs Moluccanis.
Floret : per totam dïrrtatn.

Nomen :

CARAPA OBOVATA.

C: foliis i-2-jugis, foliolis oppositis ol)ovatis rotun-
datis coriaccis convexiusculis. (JCalix uvceolatus,
4-fidus. Peta'a 4, ovalia, concava. Aatherae ÜP
tubo 8-fido intus ad faucem adnatae. Ovarium
4-loculare, loculis 2-5-sporis; Stigma capi-
tato-dcpressum , subsessile. Dr upa corticata ,
4-locularis j dissepimentis membranaceis , supcrne
incompletis. Nuclei 8-12 , diiTomies , ï-spermi.
Semina exalbuminosa , cotyledonibus crassis, ho-
rizontalitei' sibi hicumbcntibus. Radicula centii -
fuga.)

Habitat: ad ïifctora insnlarum Javae, Nusae Kam-
bangae et Nnsae - Laut.

Floret : Ocflbr. Decbr.

Nomen : Nirie.

Trjb. v.

( i8o )
Trib. y. CEDRELEAE.
Fructus loculi polyspermi. Semina in alam expausc..
Albumen carnosum; cotyledones foliaceae.

CEDRELA FEBRIEUGA.

C: foliolis ovato -oblongis acuminatis basi obliquis
integerrimis venis subtus concoloribus. (Arbor
160 pedum altitudine , in collibus calcareis tarnen
"vix 4o pedum.)

Habitat: in gylvis elatis montium Salak, Gedè.'
ut etiam in montosis Parang etc.

Floret: Jan.;, Aug., etc.

Nomen '■ Sureii.

AMPELIDEAE.
CISSUS ROTUNDIFOLIA.

FOLIIS SIMPLICIBUS.

C: foliis subrotundo-cordatis acuminatis setaceo-ser-
rulatis reticulato-venosis ramulisque teretibus ge-
niculatis glabris , cymis oppositifoliis petiolo bre-
\ioribus. (aff. C. repenti. Caulis scandens, ramu-
lis pruinosis , ad basin articulorum inflatis. Bac-
cae cerasiformes , pulpa dulci repletae , mono-
spermae.)

Habitat: ia fruticetis montium Se rib n.
Floret: Febr. ere.
Nomen: Aroy Kissin.

CIS

ti8i )

ÜÏSSUS REPEXS.

Ö: foli's óvatis acnminatis pröftinde exciso-cor'latis
setaceo-serratis veiios's caulibiiscjue procutnbeu-
tibiis glabris, cy.nis oppositifoliis co npositls pe-
tioiü brevioribus , ramulis subtétragonis prüinosisa

Habitat : in fruticetis Proviiiciarum Baitenzorg 3
Kawa:ig etc.

floret: toto anno.

Nomen : Hariau.

CfSSUS QVAVRAXGVLARIS.

C: foliis oVato-cordatas repando serrulatis , cymis
oppositifoliis 5-4-fidis* caule alato-tetragono.
Hjbit.it: circa Bataviain ad littora.
Fioret : Octubr. elc.
Nomen :

crssrs orsroLO7?,

C: foliis ovato-oblongis acuminatis basi exciso-cor-
datis setaceo-adpivsso-seiratis discöloribus ramü-
liscpe angulatis glabris, cymis oppositifoliis sui)=
5-iidis folio' brevioribus. (aff. G. Javanae.)

Variet. foliis concoloribus basi truncatis.

Habitat ; in montanis .Tavae msulaoj
F'.oret : omni tempore.
Nomen : Harian ojot,

ëis*

CISSDTS NODOSA.

C: foliis ovato-oblougis cuspidatis, basi subeorilat's
aat truncatis repando-selaceo-serruiatis glabiis ,
corymbis dichotoiuis oppositüoiiis petiolo aecpia-
libus , pediccllis umbeilalis , cauïe herbaceo tereti
nodoso. (Cauüs scandens , civrhis oppositifolns"
simplicissiüiis. Baccac magnitudinè. cer.isi , cocci-
neae, succosae, acres, i-spermae.)

Habitat : in fruticetis montis Salak et in regionibi*

calcareis Karipan.
Floret : Apr. etc.
Nomen ' Kibaera Lalakkie.

CTSSITS füöMPRESSJt*

C: foliis otatls mucronato-acuminatis basi truncatïs
setaceo-servatis coriaceis in costis suhtus ramu-
lis pedunculisque ferragineo-tomentosis, cymis)
oppositifolüs dichotomo<-4-fidis, cauïe inferne
compresso. (Caulis fruticosus , alte scandens *
ïamuüs juuioribus teretkiseuJis. Ciii'hi dicholomi.
Baccae ovaies , submonospermae.)

Varief,: foliis setaceo-'scrrulatis in axillis costaruna
tantummodo tomentosis.

Habitat', ei. ca originem fluvii Tjibumim in morP
tanis Ge de.

Floret : Junio etc.

Nomsn :

CIS*

f *w)

CF8SUS ARISTATA.

C: folüs snbrotundo-ovatis acuminatis basi exciso
cordatis coriaeeis longiter aristato-serratis , ser-
raturis adpressis su'>tus ramulis pedunculisciue
tomentosis , cymis oppositifolüs dichotoroo— i-lidis,
caule inferne compresso. (afF. G. compressae e%
C. compressi-cauü.)

Habitat: ad montetn Biuang a,ng in Provincia
Krawang.

Floret : Aug.

Nomen :

FOLIIS 5-FOLIOLATIS.

CIS SUS PER JAMACE A,

C: folüs simplicibus 5 - foliolatisve ov ito - oblongijs
mucronulntis repajado-serrulatis coriaeeis glabris,
C)mis paniculatis axiliaribus folio aetrualibus, caule
fruticoso tereti.

Habitat : in regioaibus calcareis Javae insulae.

Floret: Junio etc.

Nomen: Aroy Kibarera.

CISSUS PAPILLOSA.

€?; folüs 1-foliolatis coriaeeis glabris, foliolis o rato-
oblongis acuminatis grosse argute seiratis, co-
r\mbis axiliaribus divax-icatis, caule papilloso.
(Caulis lignosus, altissimé soaiuleas, ramosissi-
iaus? quasi mauuuuiiatus , crassitie iiere brachii

bunut-

(-■iM)

liumani. Fob'ola lateralia basi rotundata inaequi~
lat era , medio basi attenuato. Girrhi bifidi, Co-
rymbi in ramis supremïs puberuü, pedunculïs
parlialibus dicbotomis; pedicclii breves, umbella-
ti. Flores minuti , yirides. Calix integerrinaus*
Petala 4, apce ungue iuflexo. Stamiua 4, disco
a<l marginem inunersa , comiiventia , petalis op-
p >sita. Stylus brevis ; stigma peltato-depressum ,
niargiue crenulatum. Bacca pisïformis, i-2-sperma,)

Habitat: in sylvis etevalioribus Javae insiuae.

I oeet : N vbr. , Decbr,

JVü/nen : Aroy Sou- Sou -au.

CIS S r"S G E NIC rJLA TJ.

C: foliis ^-rfoliolatis membranaceis , fbiiolis acumi-
natis obtuse denticulatis ad costam utrinque pu-
bescenttbus , lateralibus semicordatis , medio
oblongo - lanceolato , coryinbis dicbotomis binc
ii]ii;c geniculatis. (Caulis sufiruticosus , teretiuscu-
lus , striatus. Cirrbi biiidi. Pëdunculï petiolo lou-
gtores , subpubescentes. Calix integerrimus. Pe-
tala ovata , acuta, apice intus ligulata. , etc.)

Y'ariet : a. inaequalis: foliolis lateraJibus ovato-
oblongis inaequalilateribus,

Jrarie! : b. mollis : foliolis latioribus utrinque pu-
besccnlibus, petiolis villpsis,

Habitat: in regionibus caica/eis iusulae Javae.
Floret: Junio etc,

Komen ;

CISr.

( !*? )

Cissvs RonncARPj.

C: foliis 1-foliolatis membranaceis glabris, foliMis
acuminatis grosse inaecpialiter dentatis, lateralibus
ovato - semicordatis , medio elüptico , corymbss
dicbotoaiis axillaribus petiöio brevioribus geni-
cuiatïs , caule subtetragono bisulcato. (Species
proxiina G. geniculatae cpiae diversa foliolis valde
latioriinis fere inciso - dentatis. Baccae roseae,
magnitudiue cerasi minoris, 4-spermae.)

Habitat: ad inur^iiies riv lüorum in munte Mega-
mendung.

Floret : Apr. etc.

JSo/i;e:i :

C TS SUS PZTBTVER VIS.

C: foliis 5-foIiolatis membranaceis, foliolis ovato-
obiongis acuminatis sinuato-dentatis in costis sub-
tus petio:uus<pie villosmscuiis , lateralibus inae-
tpaiiiateribus, caule fmticoso tereti. (A praece-
dente vix difi'ert nisi loliolis longiter petioiuiatis
et pubescentia. Cirrbi oppositifoiii , biüdi. Co-
rjnibi dicbotomi, Calix integerrinius ; Petala 4 ,
margine membranacea. Ovarium disco cinctum
ilavido. Stylus filiformis , stigmate simpiici.)

Habitat: ad origiuem üuvii Tjiburruni in monta-
nis Gede.

Floret: Apr. etc.

Nomen :

CISmS HTRTELLA.

€: foliis 5-folioIatis ineiiibranactis sub tus petiob'scjue

tOUiCÜ-

(1%)

tomertosïs , foliolis inaequaliter serr?tis acumi-
jiatis , iateraiibus ovato-oblongis , ïiitermedio ovali
utrincrue acuminato , coryiabis geniculats dicho-
tomis axillnlibus. (Gaules iruticosi, scanden tês ;
foliola subtus reticolïto-veiiosa ; ciirhi dicbotuiui»
Bc-ccac globosae, 1-2-spermae.)

II. •bit.it: iu fraticetis montia öa.ak.

floret: Febr. etc.

Nomen: Aroy Kitjau.

CISSÜS CELEN ATM

C: foliis 'i-foliolatis villosiusculis , folioiis ovatis ob-
tusis grosse mucroiiulato-crenatis , iateraiibus cx-
tus sublobatis inaeipiLatenbus , c;;u;e sulcato , pu-
bescente. alEnis C. japonicae; caulis herbac'eus^
petioii sulcati', canaliculaii ; cirrbi opposïtifoïil
jüultüidi. Coj-jmbi dichdtomi, striati. Pctala
apice concava, stamiuibus paulo ïongióra, Bacca
giobosa, pulpa acidula repleta, 2-iocularis, iocu-
lis i-sperniis.)

Habitat: ad ma-giiies rivulonim, p^aecipue in \i-
mosis et cafcareis Javae insulac.

Floret : per tolum aminm.

Nomen :

FOI-TIS 5-FOLIOLATTS.

c/ss rs o icti o ro MA.

C: foliis 5 -aut-5-foliolatis rarïus pedatis coriaceLs
glabris, foiioüs ovali-lanceol tis acu:uinatissiims
frosi roUuidaUS a ingdio. ad apicoai exscrte gïan-

duloso.

duloso-serratïs, corymbis dichotomïs folio brc-
'vioribus. (Frutex supra arbores scancleits, cortice
rimoso. Folioia teuuissime venosa; cirrhi oppositi-
foiü bindi. Flores ininuti , su!)umbeilati. C.ilix ob-
scure 4-dentatus, dec.duus. Petala 4, patentia, apice
excavata. Stamina 4, iilainentis compressis. Ova-
riu:n ovato-globosum, disco brevi immersum ;
Btyma subsessile. peltatam. JBacca succosa , ova-
lis . atro f purpurea , ex aboitu 1 - sperma. Se-
inen bijic suico loi;gitudinaii , inde linea elevata
liotatu;n, tere eilipticuin. Membrana seminis
triplex; esterna inembrunacca ; iutermedia crus-
tacea, arcte adhaerens; interna tenui^sinoa intra
albamiuis rimas piicata. Albumen cartilagiueum ,
durum. Embryo in basi albuminis locatus,
eodem duplo fere brevior; cot) ledones foüaceae,
cordatae; radicula longa, teretiuscuia, medio
crassiora , basi ma jus attenuata.)

Habitat: in ■ sy.vis primaevis muntis Gede.

Floret: April. etc.

jSfomea: Kiba era Ialakkina.

C'SSr'S THYRSTFLOVA.

C: foliis inferioribus sub - 3 - foliolatis , summis
5 - foliolatis, foliolis latëralibus oblique - ova-
tis, intermediis eiliptico - cuneatis, acutis exigue
gerrulatis sub.us ran.ulis pectünculisque rubi-
gnosó - tomentosis , thyrsis cirrhi - 11 o ris. (Cau-
lis Iruticosus, teres, scandensj folioia petiolu-

lata,

(•138)

Inta, basi hitcgerrima, reticulato - venosa, suprö,
nitida et arachnoïdeo - tomentosa, subtus dense
rubi^noso - tomentosa. Cirrhi simplices, oppo-
sitifolii, elongati. Panicula eiongata ; flores mi-
nuti, virides, in spicis iililbrmibus sessiles.
Olix obsolete 4-deutatus. Petala 4, patentia.
Btamina 4, filamentis piaiiis, subulatis. Ovarium,
margiiie brevissitno cinetutn, ov.-.to - obtusum j
4-loculares, loculis i-ovulatis Stylus nullus.
Stigma puuctiforme. B;>cca globosa , carnosa ,
ïnagmtudine cerasi, diiute rosea* 2.- 4 - sperma. ^

Habitat: in mont&nis Gede ; Saiak etc.

Floret • omni tempo -e.

Nomen '■ Landok; aroij tvedjo,

CISSrrS JAPÖNtGl.

C: foliis pedato - 5 - foliolatis membranaceis glabris*
foliolis ovalibus aristato - serratis , lateralibus ini-
noribus obliquis, pedunculis pctiolo longioribus
caulibusque suicatis. (Foliola lateri.Jia saepe ob-
tusiuscuki; cirrhi oppositiioiii dichotomi. Co-
rymbi dichoto no - triüdi. Calix integerrimus.
Petala apice inciMssata, concaviusoula. Stamina
4, disco urceolari circu uposita. Stylus brevis,
stigmate obtusiusculo. Bacca giobosa, atïo-
cacrulea , 2 - 4 - sperma.)

Habitat: in monlosis Seribn.

Floret : April etc.

Nomen :

Öbser ■>

( i89)

Öbservatio : in specimine ex Japonia allat'o foliola
sunt 'majora ad costam subtus pubera, lateralia
fere rotundata, et cirrhi biiidi,

CISSUS LEUCOCARPA.

C: foliis pedato -5- foliolatis niembranaceïs glabris,
folïolis obovatis obtusis obtuse mucronulato-
dentatis , lateralibus minoribus obliquis, corym-
bis dichotomis axillaribus petiolisque stiiatis,
cau'e berbaceo sulcato. (afF. C. Japomcae.)

Ilabit.it : ad margines rivulorain prope Buïtenzorg.

Floret: Martio, Aprili.

Nomen :

CISSTJS GLABRATA.
C: foliis 3 -foliolatis aut pedato - 5 foliolatis glabris,
foliolis oblongis acraninatis distanter serrulatis,
lateralibus minoribus ovato - oblongis inaecpiila-
teribus, cymis petiolo brevioribus. (Caulis suffru-
ticosus , striatus. Foliolum intermedium longiler
petiolatum. Cirrhi simplices.)

Hahliut: in fmticetis montinm Seribu.

Floret : Seplembr. etc-

Nomen :

CISSUS TÜBERCULATA.
C: foliis pedato -4-5 -foliolatis 5 - foliolatisve co-
riaceis glabris , foïiolis oblongis acunrinatis , late-
ralibus obikjruis , distanter exserte serratis, co-

rvtn-

( 190 )

rymbis petiolo brevioribus, caule compresso
tuberculato. (accedit C. papillosae et C.dicbotomae.
Caules fruticosi, inanes, scandentes, penna anse-
rina crassiores ; foliolis lateralibus brevissirne
petiolulatis ; cirrhi simplices. Corymbi axillares ,
dichotomi, pediccllis umbcllatis. Calicis margo
brevis, obsolete 4-dentatus. Corolla viridis,
petalis apice excavatis. Sta mina 4, forte sterilia,
minima, sub disco ovarii inserta. Ovarium
ovato - globosum, 2-locu!are, loc. ï-sporis.
Stigma subsessile, subpeltatum, margine cilio-
la turn. Bacca globosa, bilocularis, loculis 1-
spermis.)

Habitat : ia locis calcareis Provinciarnra JSniten-
zorg et Tjanjor.

Floret: April Ang.

Nomen :

CISSUS MVTABÏLZS.

C: foliis 3-aut pcdato - 5 - 7 - foliolatis lacvibns .
föliolis oblongis acuminatis, lateralibus basi in-
aecpiali-rotundatis vel obtusiusculis , remotc ser-
ratïs , serraturis scariosis , cymis axillaribus folio
brevioribus. (aff. C. heterofihyllae. Caules fru-
ticosi, gcniculati, hinc inde tuberculati, inferue
compressiusculi , siccatione fis tul o si et striati.
Foliola magnitudine valde inaequalia , intermcdio
ad basin ma jus attenuata. Cirrhi simplices. Cy-
mae dieliotomo - 3 - 5 - lidae , tenuisskue pubes-

centes.

I 191 )

Oentes. Florcs dioeci, virides. Calix integer. Pc-
tala apice unguiculo inflexo aucta. Mas : stamina
petalis paulo breviora ; ovarium sterilc, disco
immersum. Fem : stamina 4 , sterilia ; ovarium
disco abbreviato cinctum,. 4-löculare, loc. 1-
ovulatis ; stylus b re vis , stigmatibus 4 , ciüolatis.
Bacca magnitudine cerasi majoris , 5-4-locuIa-
risj 5 - 4 - sperma. J An genus distinctum?

Habitat: in liumidis , praecipue in calcareis Pra-
viuciarum septentrionalium Javae insulae.

Floret: Julio Sept. etc.

Nomen : Aroij Kibarera.

CISSUS SCARTOSA.

C: foliis pedato - 5- foliolatis glabris, foliolis coria-
ccis ovalibus obtusiusculis basi subinaequali - ro-
tundatis versus apicem grosse remote serratis, sei--
raturis apice scariosis , caule rimoso. (ïu radici-
bus hujus plantae supra terram expansis mirabilis
RaJJlesia Patina crescit.)

Habitat: in calcareis Nusae Kambangae insulae.

Floret: ilores nondu/n observavi.

Nomen : Walieran.

CIS SUS LAEVIGrATA.

C: foliis pedato-5-foliolatis coriaceis glabris , foliolis

ovalibus acutis glanduloso-serratis , lateralibus basi

rotundatis oblicpiis , intermediis basi ma jus atte-

nuatis. corym.bis a&Ularibus longitudine petioli,

^aule

( "92 )

caule tcreti vevrucoso. (Caulis lignosus, scanden s.
Peüoli basi clavati , saepe purpuiascentes ; foiiola
lateralia minora ; cirrhi oppositifolii , bifidi , lon-
gïssimi ; eorymbi 2-,1-cliotomi, glabri; pediceili
umbellati ; calix et corolla extus subpubeseentes.
Ovariura ovato-globosum ; stigma sessile, planum ,
cmarginatLim. Bacca globosa, nigro - purpurea ,
magnitudinc fere cerasi, 1-2-sperma.)

Habitat: ad mem tem Tjerimai , et in montanis
Gede.

Floret: Oetobri. floret et fi-nget.

J\Tomcn :

PTER1SANTHES.

'felrandr. Monogyn. L. fam. nat. ^ mpelidearunu

Perigonium foliaceum, lobato-alatum, coriaceam,
diflorme. Flores polygami ; marginales pedicellati ,
masculi ; licvinnpbroditi discoïdei, sessiles. Masculi :
Calix urceolatus , integer. Pclala 4, rbomboïdca,
ercctiuseula. Statnina 4 , petalis opposita. Discus
tunnel us in centro. Herniaphri Calix brevis, integer-
rimus. Petala patentia. Stamina masculi. O var turn
disco immersum, stigma/e sessili obtusiusoulo. Bacca
obovata, 1 rarius 2-sperma. Semen dorso gibbum
et sulco longitudinaü , intus compressum. Jdlbumen
Cartilaginenm , 2-lobum. Embryo ercctus.

Singularc boe genus medium inter Cissum et Am-
pelopsidem.

PTE-

( u? )

PTERISANTHES CISSIOÏDES.

Caules fruticosi , scandentes ; folia 3-aut pedato-
5-foliolata 5 foliola oblonga , acuminata, repando-
dentata , lateralia basi oblicjua ; perigonia pedun-
eulata , ciri'bis exserta , solitaria.

Habitat: in fruticetis humidioribus Provinciae Bui-
tenaorg.

Floret : Apr. Jtm.

Nomen : Kikuppu - Kuppn.

' AMPELOPSIS INDICA.

A: foliis subrotundo-cordatis subtricuspidatis argute
dentato-scrratis subtus dense cinereo-tomentosis
civrbis paniculifloris oppositifoliis. (Caules suffru-
ticosi , subtetragoni , leviter bisulci , pilosiusculi ,
prostrati. Folia magna, nonnulla integra. Paniculae
ovatae , dcnsiflorae , ramosissimae , e cirrbis di-
cbotomis. Flores 5-aut 4-andri , minuti. Calix
obsolete dentatus. Petala 5-4 , reflexa , apice ex-
eavata. Ovarium ovatum , disco brevi cinctum ,
4-locularc , loculis ï-sporis; stigma sessile , ob-
tuso-radiatum. Baccae globosac , acjuosae , sub-
dulces, magnitudine cerasi majoris.)

Habitat: in fruticetis Provinciavum Bantam., Bui-
teuzorg etc.

Floret : Decbr. , Apr.

WoTTütn: Gungur Uini

CIS-

( 19* )
AMPELOPSIS HETEROPHYLLA.

foliis 5-fpIiolatis sumrais saepe simplicibus cor-
datis , foliolis subsessilibus crenato-seri'atis glabris ,
lateralibüs oblique-ovatis, medio obovato acuto ,
corymbis dichotomis. (Caules fruticosi , genicu-
lati , scandentes , tcretes , glabri. Folia longiter
petiolata; cirrhi oppositifolii, dicbotomï. Corymbi
subterminalcs , divaricati. Flores flavo-virescentes
breviter pedieellati. Calix obscure 5-crenulatus ,
persistens. Petala 5, apice ungue membranaceo
inflexo instructa , patentia. Stamiua 5 , subulata ,
basi latiora. ' Ovarium 5-gQiium; stjlus nullus ;
stigma simplex. Ba'cca globosa, magnitudinè pisi ,
atro-purpurascens, biloculaiïs , loculis 1-2-sper-
mis.)

Habitat: in monlosïs Salak.

Floret: Febr. etc.

Nomen : A roy L an cl uk.

VIT IS SYLVESTRIS.

foliis subrotundo-exciso-cordatis acuminatis re-
uiote denticulatis in venis subtus arachnoïdeo-
puberulis , cirrhis paniculiferis , ramulis peliolisque
junioribus villosiusculis. (afF. V: indicae. Pani-
culae elongatae, laxae. Flores exigui , petalis api-
c*; omnino cobaerentibus et calyptratinx deciduis,
Acini pisiformes , atro-caerulcscentes.

Habitat: in sylvis montanis Javae inaulae.

Floret : Decbr.

Nomen : VI-

(195)

VII IS T RUN C ATA.

V: foliis ovatis acuminatis basi truncatis obtase glan-
duloso-serratis venis subtus pubescentibus , panicu-
lis oppositifoliis folio aecpialibus. (aff. V: sylvestri.)

Habitat: in provincia Tjanjor.

Floret : Decbr.

Nomen :

VIT IS CYUOSA.
V'. foliis cordatis acuminatis setaceo-serrulatis si*btus
tomentosis, cymis pcduuculatis 3-fidis folio bre-
vioribus.

Habitat: in Moluccis.
Floret : Junio.
Nomen :

VIT IS HE TE R OPHYLLA.

V: foliis cordato-ó-5-lobis aut iiulivisis grosse ob-
tase mucronulato-serratts , lobis acuminatis, ven1! ;
»trin<jue aspcrulis.

Habitat: e:c Japonia allata.

Floret : florfes nuii vidi.

LEEA.

Calix : /ï-dcntatus, persistens. Corolla 5-ïida,
eum urceolo statninifero arcte connata; laciniis re-
' . lutis. Staminum urceolus subglobosus, emargi--

nato-

( '96 )
ïiato-5-fidus, in fauce intus annulo membranacet.
«emiclausus ; filamentis extus urceolo adnatis intee
lacinias, incurvis , petalis oppositis; autheraa ex-
trorsae, utrinque emarginatae , coalitae. Övarii lo-
culi ï-ovulati; stylus filiformis , stigmate capi-
tato. Bacca 4-6-locuIaris. Semina solitaria, subos-
sea. Memb-ana seminis interna in ter rugas albu-
minis alte demersa. Alb urnen tobatum, cartilagi-
neum. Embryo parvus, versus hasin in sulco ven-
trali positus; cotyledones ovatac, subfoliaceae ; ra-
dtcula conica , infera.

LEEA SAMBUCINA,

L: caule tereti glabro siiperne striato , foliis subbi-
pinnatis, foliolis oblongis acuminatis basi rotun-
datis grosse serratis glabris.

Habüat: in umb'osis Javae insulae.

Floret : omni tempore.

Nomen : Selankar.

LEEA HIRTA.

L: caule sub tereti superne scabro , junioribus sulca-
tis , foliis pinnatis , foliolis 5-5 ovatis aut oyalibus
acuminatis serrulatis supra asperis subtas petiolis
corymbiscpie hirsutis.

Habitat: in iVuïicelis circa Buiteiizorg etc.

Floret : Febr. etc-;

,; 'reu ;

LEEA

( *97 )

LEEA HIRSUTA.

L: caule tereti foliisque subbipinnatis hirsutis , foli-
olis ovato-aut ovali-obiongis acuminatis inaecpia-
iiter obtuse serratis.

Habitat: iu umbrosis circa Buitenzorg elc.

Floret : per totuin aunum,

Noimn : Giugiaug.

LEEA RUBRA.
L: caule tereti sulcato , foliis bipinnatis, foliolis infi-
mis 5-foliolulatis ovnto-iauceolatis obtuse serratis
venis subtus asperulis,
Habitat: iu paludosis.
Floret', orani lempoi'C
üfornen: Gingiang mirrlia.

LEEA JAVAXICA.
L: caule tereti punctato-scabro , foliis bipinnatis ,
foliolis inümis saepe geuiiuis, oblongis acute serru-
latis glabris.

Habitat: in niontosis Meggamedimg.
Floret: fere toto tempore.
Nomen :

LEEA ACULEATA.
L: caule teretiusculo sulcato aculeato , foliis pinuatis ,
foliolis 5~j ovato-oblongis acuaiiuatis grosse ser-
ratis glaberrimis,

Ilct^

( i9S )

Habitat: ail montem Salak et in niontosis P;ovi:i-
ci;ie Bantam.

Floret : Novbr. etc.

Nomen: Tibii baya.

LEEA 'ROBUSTJ.
cnule tereti i-sulcnto glabro, foliis bipinnatis ,
foliolis infimis 5-foliolulatis , elliptico-oblongis
acuminatissimis inaecpialitcr serratis sabtus scabns,
Coryiïibi conrciafi.

Habitat-, 'm montosis Meggamedung.

Floret: Mart.. April.

Nomen :

-4* -«ssa*—

AAN-

( *99 )

AANHANGSEL.

MELlACEÈNi

a> EZE familie, waaraan onze bosselien zoo rijk zijn,
doch waarvan, tot op heden, slechts weinige soorten
den kruidkundigen hekend waren, onderscheidt zicli
door menige hoedanigheid , welke haar buiten twijfel
van groot belang voor de geneeskunde kan doen zijni
Dit geldt voornamelijk van de basten van cenige dezer
gewassen, die niet zoo zeer adstringcrende als wel te-
vens bitter zijn, en daarbij harstachtige balsamiekc
eigenschappen bezitten , alle welke bestanddeelen bij
deze planten zoo evenredig met elkander verbonden
zijn, dat zij ons zoowel wegens hare tonische als
koortswerende krachten scha tb aar worden.

De van zijne buitenste korst gezuiverde bast van on-
zen Suren (Cedrela febrifuga), welken men in de meeste
bergstreken van Java in groote menigte aantreft, kan
ons daarvoor ten bewijze strekken, ofschoon het uitwen-
dig aanzien van deze rcodb ruïne schors, wegens haar taai
zamenstel^ geene bijzondere krachten doet vermoeden.
En echter is deze bf.st een der beste tonische middelen,
waarmede de vegetatie ons heeft beschonken , zoodat hij
de bijzondere aandacht der geneesheeren verdient, tö
meer, daar wij reeds allezpis gunstige uitwerkingen van
zijn gebruik kunnen aantoonen, welke gedeeltelijk kunnen
dienen tot staving van hetgeen Rumphiuë in het 3dè

deel

{ 200 )

deel van zijn Amb. kruidboek, pag. 68, daaromtrent
zegt.

Nadat ik namelijk genoegzaam onderrigt was ten
aanzien van den chemischeu staat Van dit middel, en
ik hetzelve reeds in eenige gevallen, waar tonische
middelen aangewezen waren , met een goed gevolg had
toegediend, maakte ik verscheidene onzer geneesheeren
opmerkzaam op de veel belovende eigenschappen van
dezen bast, en noodigde hen uit, rnij hunne waar-
nemingen aangaande dit onderwerp mede te deelen,
terwijl ik van oordeel v/as, dat men voorzigtightidshalve
bij het gebruik dezer middelen het volgende diende in
het oog te houden :

i°' Dat dit gebruik slechts aangewezen scheen te zijn
bij eenvoudige zwakte, vooral der spiervezelen,
doch zonder neiging tot ontsteking, noch bij eene
sterke onderdrukking van zeer gewigtige afscheid
dingen , voornamelijk in de eerste wegen ;

2°' Dat dit middel veel scheen te beloven bij zulke
diarrhaDen , die door zwakte der spieren worden
onderhouden, en dus voornamelijk bij verouderde
diarrhacen, en ook alle zoodanige passieve afzon-
deringen der organen van het onderlijf, die de arts
in vele gevallen moet beteugelen;

r>°' Dat men van dit middel, naar deszelfs chemische
zamenstelling , ook uut mag verwachten bij zooda-
nige uitzettingen van milt en lever, of wel van
aiuleïe organen die vele lijne bloedvaten hebben,

als

( 201 )

ais door cene verminderde zamentrekkiug dier
bloedvaten ontstaan, doch waarbij geene ontsteking

i°* Dat ook het uitwendig gebruik op al te sterk of
slecht etterende zweren van nut zou kunnen wezen;

5°' Dat het inwendig gebruik $ vooral in verband met
de Poelasarie (Alyxia Reinu>ardti'fi zich reeds als
bij uitstek nuttig had doen kennen tot het genezen
van intermitterende koortsen »

rj°' Dat, wegens het mpeijclijke fijn stampen van dezen
bast, men denzelven best in decoct of extract kan
toedienen.

Onder de berigten , die ik hierop ontving, onder-
scheidde zicli vooral dat van wijlen den dirigerende-a
officier Van gezondheid en stads geneesheer Te&ch ,
wien het Hospitaal te -kiraarang de beste gelegenheid
aanbood, om dit middel aldaar te beproeven. Da
inhoud van zijn verslag komt bijna woordelijk hierop
neder:

« De werkzaamheid van den bast uwer Cedrela te-
« gen chronische diarrheeen heeft zelfs mijne ver-
« wachting overtroffen.

« Ik heb denzelven in afkooksels van 1 tot \\ on-
« ce dagelijks reeds aan meerdere lijders in het hos-
« pitaal alhier toegediend , wehie lang aan hardnek-
« kige diarrheeea geleden hadden , en bij welke men
«vergeefs kina, casearila , simaruba en andere to-
« ni^che middelen had beproefde

«Dit

( 202 )

« Dit middel was naauwelijks eëuige dagen aan-
« gewend , of de doorloopen verminderden , werden
«normaler, wat hun mengsel aangaat, en gewoon-
« lijk kon ik na acht dagen mijnen lijder als vol-
« komen genezen beschouwen. Het extract van dezen
« bast komt mij voor dit gebruik het meest geschikt
« voor" enz.

Tevens had ik zelf gelegenheid mij op nieuw van
Let nut des garens te overtuigen, tegen remitteren-
de en intermitterende koortsen die een ten hoogste
boosaardig karakter toonden »" terwijl elke aanval
steeds gepaard ging met hevige convulsien en gal-
achtige brakingen en doorloopen;

Deze heerschten in den omtrek van Tjikaó , al-
waar ik mij in julij van het verledene jaar bevond,
en braken later ook iu het westelijk gedeelte dei-
residentie Krawang uit, alwaar deze middelen ins-
gelijks met een goed gevolg door den plaatschjken
heelmeester Stduffenbeijl werden aangewend.

Daar deze gevaarlijke koortsen zich op nieuw voor
eenige maanden, onder begunstiging van ons sedert
ecnige jaren zoo afwisselend saizoen , over een Ge-
deelte der bevolking vau de residentie Krawang heb-
ben uitgestrekt, en Lij die gelegenheid vele dui-
zend lijders door het gebruik des Suren spoedig en
volkomen zijn hersteld, terwijl het land daarbij tevens
eene som van omtrent ƒ 9000 heeft bespaard , die
anders had moeien worden besleed, indien men,

( 203 )

in plaats van Surerï-, kina had moeten gebruiken,
zoo zal liet niet ongepast zijn hier in korte woorden
iets over deze ziekte , zoo nis ik ze in het vorige
jaar waarnam en behandelde, inedetedeelen.

Het karakter dier koortsziekte was van typheusen
aard, niet remittcrenclen of intermitterenden typus ,
verbonden met blijkbare stoornissen in de func-
tien der verterïngs werktuigen, bijzonder der le-
ver. Gewoonlijk geeft zich de ziekte reeds eenige da-
gen voor het uitbreken der koorts door buitenge-
wone traagheid , duizeligheid en drukkend gevoel
boven de neusbeenderen , geelachtige kleur van het
relaat en gebrek aan eetlust , te kennen. Plotselijk
breekt hierop de koorts uit, vergezeld van eene
ligte huivering , ingenomenheid van het voorhoofd
en neiging tot braken, of hevige galachtige door-
loop en brakingen vergezellen de uitbarsting , en zijn
met krampachtige toevallen gepaard , bijna bij elke
cxacerbatie , welker tussehenpoozingen ( remissiones )
zeer kort zijn , weder aanwezig.

De hitte, welke gedurende den aanval plaats heeft,
is brandend en aanhoudend , zonder uitwaseming
te veroorzaken , en is bijzonder in den omtrek van
de maag en het voorhoofd zeer groot, waarbij de lij-
der gedurig over dorst klaagt , alhoewel de tong niet
droog, maar slechts weinig met slijm bezet en eenig*
zins gezwollen is. De pis urine, welke gedurende de
acerbatie der koorts geloosd wordt, is geelachtig en
slijmerig, zonder evenwel wolken of een bezinksel te.
verloonen, van cenen eigenaardigen flaauwen reuk.

De

( 20i )

De pols , die aanvankelijk gespannen snel was ,
wordt in het verloop der ziekte wel voller, doch
koe langer hoe kleiner en onregelmatiger, waarbij
des lijders krachten snel afnemen, zoodat hij dik-
wijls, na den eersten aanval der koorts, zich niet
meer op de heen kan houden. Deze toevallen ver-
meerderen hij elke exacerbatie , waarbij delirium,
collupatieve afgang en verval van krachten plaats
grijpen, waarop de dood, meestal onder stuiptrek-
kingen, plotseiijk volgt.

Ia het algemeen vertoont zich in deze ziekte het
asthenisch -nerveuse karakter ten duidelijkste, en
ofschoon d"ê typus der koorts in den beginne mees1
remitterend is, toont dezelve zich echter niet zelden
fils zuiver intermitterend, of gaat onder eene doelmatige
behandeling daarin over.

Ofschoon nu de bijzondere toestand der voor-
Werpen , tle epidemische constitutie, de verwijderde
oorzaken , en de veveeniging met andere ziekten ,
den zekersten leiddraad ter behandeling dezer ziekte
aan de hand doen, en men deze behandeling daarnaar
moet wijzigen, hebben echter de navolgende in-
dicatien in het algemeen mij de voortreffelijkste dien-
sten gedaan. Zij bestonden:

i°. In het uit den weg ruimen van den gastrisenen
of bilieusen toestand door evacuerende mid-
delen, bij aldien derzelver aanwending niet door
dreigende toevallen, als krampen, bijzonder in
het tijdstip van de aeerbatie der koorts, krachte-
loos-

( 20J )

loosheid en zeer hevige doorloopcn wierd ver-
boden. In heL eerste tijdperk der ziekte ver-
toonen deze middelen zich bijzonder gunstig,
dewijl daar door de verrigtingen van het ze-
nuwgestel eene andere rigting verkrijgen, en in
vele gevallen de typus terstond een intermitterend
karakter aanneemt , hetwelk men vervolgens
naar de tweede indicatie moet behandelen.
Van braakmiddelen zag ik minder nut dan van
zacht afvoerende middelen, daar de eerste ge-
meenlijk hevige diarrhaeen veroorzaakten, en bo-
vendien de inlander van hun gebruik afkeerig
is. Kleine giften van middelzouten, zoo als
Sulphas Sodae en Sulphas Magnesiae , de-
den hier de beste werking ; hadden er kram-
pen plaats , en werden deze blijkbaar door den.
gastrischen toestand onderhouden, zoo bezigde
ik deze middelen in veel laauw water opgelost ,
en zelfs met kleine giften opium verbonden, waarop
voornamelijk de kramp van het diaphragma da-
delijk ophield en de hevige bilieuse doorloopen
insgelijks nalieten, nadat er eenige stoelgangen
hadden plaats gehad. Vreesde ik van het ge-
bruik der middelzouten eene al te verzwakken-
de werking, zoo maakte ik gebruik van de
jonge bladeren der Cassia alata (Daim
Ku pan, Kimanila), als afkooksel met Ta-
marinde, een middel hetwelk men den inlan-
der met meerdere gerustheid kan laten toedienen.
Had echter de ziekte reeds eenen hoogen graad

be-

( GCÖ )

bereikt , * waren de levenskrachten teveel ge-*
zonken,- zoo nam ik mijne toevlugt tol de

2°. Tweede indicatie, naar mijn oordeel alleen
kunnende bestaan in het onderhouden en ver-
sterken der krachten.

Alles komt er hierop aan, dat men snel en
snet nadruk te werk ga, en hij het verval van
krachten, hetwelk bij eiken nieuwen aanval der
koorts vermeerdert , geen ledig aanschouwer felijve,
Want niet alleen hangt des lijders leven daarvan
af. maar niets legt ook meer den grond tot naziek-
ten in dit geval, dan eene slepende behandeling.
Buiten den kinabast, bewees zich hier mijne
Crdrcla ft- br 'fuga (Suren, f> a 3 lood , be-
hoorlijk gestampt [tombokh] en met 2 pond
water tot 1 pond verkookt, om het uur één
kopje toegediend) , in verband met de Alyxia.
(Poeloesarie, i tot \\ lood, insgelijks grof
gestampt, omstreeks 5 minuten met het afkooksel
van (\tn\ Suren opgekookt en doorgezegen ) ,
ten uiterste werkzaam ; of toonde zich reeds
cene groote kraehfceloosheid, een zinkende pols,
enz., zoo gebruikte ik, in stede der Poeloesarie
de wortels van Ohlorantlias incónspicuus
(Kras-toelang), of van onze zoo voor-
treffelijke Javasche Vaieriana.
Dikwijls had ik reeds, na de eerste giften, het
genoegen, den lijder zeer tot zijn voordeel veran-
derd te vinden , daar de nerveusc toevallen zeer ver-
min-

( 2o; )

mindert! waren, de warmte, vooral der maagstreek ,
minder was, en de verontrustende congesties naarde
ingewanden hadden opgehouden. Nu werd het ge-
bruik der aangetoonde middelen met kracht voortge-
zet, die ik met voordeel met zeer kleine giften van
tariarus siibiatus ($-1 grein) verbond, en ge-
woonlijk was de eerste acerbatie der koorts reeds veel
zachter, wel met sterkere aanvaller» van koude ver-
bonden , maar niet met die krampen , die vroeger
hadden plaats gehad, zoo ais ook de daarop volgen-
den warmte zachter was, en zich meestal in zweet
oploste, als Wanneer zich eene zuivere ap\rexie ver-
toonde. Ik verbond vervolgens het gebruik des
S u r e n s en der Poeloesarie niet kleine giften van
den wortel van Qp'iioxyhitn Serpetitinum (Poe-
lean, P o e 1 e P a 11 1 j a r ) , of van de vruch ton mij ner
A iola La-mark La na (Gatep Pait), waardoor nieu-
we aanvallen der koorts werden voorgekomen.

Men ziet dus uit deze zwakke schets, dat deze
ziekte, naar mijne waarneming, grootendecls naar
dezelfde grondregels moet behandeld worden, als
boosaardige tusschenpoozende koortsen, en dat het dus
hoogst belangrijk is, door gepaste middelen nieu-
we aanvallen van koorts voortekomen, waardoor
voornamelijk zwakke en oude personen steeds in
groot levensgevaar worden gebragt. Deze meening zal
te meer grond ontlecnen uit de bedenking , dat
deze ziekte gewoonlijk in eene tusschenpoozende
koorts ontaardt, ja zich dikwijls reeds in den aan-
vang als zoodanig doet keuuen, zouder dat hier

(203)

ïjog zal behoeven ie worden aangemerkt, dat deze
ziekte slechts zulke plaatsen bezoekt, waar zekere
het ontstaan van tusschenpoozende koorten beguns-
tigende oorzaken aanwezig zijn.

Hier vinden wij dus een sprekend bewijs, dat de
natuur ons hier juist niet karig heeft begiftigd niet
middelen , die bijzonder dienstig zijn tot genezing der
aan deze gewesten eigene ziekten , eene waarheid ,
die helaas! door ons miskend wordt, daar wij slechts
aan voortbrengselen van vreemde landen, die meestal
meer of min bedorven in onze handen komen, bij
het ziekbed de voorkeur geven boven de zulke, die
ten deele als onder onze voeten ontspruiten „ pro-
ducten van onzen grond, die bovendien gedeelte-
lijk, als artikelen van handel, naar andere landen
konden worden uitgevoerd.

Doch wij keeren tot de verdere beschouwing der
eigenschappen van deze familie terug , daar zij , bui-
ten de reeds opgenoemde, nog meerdere andere
merkwaardigheden oplevert.

Zoo b. v. zijn do- basten onzer Melicn , bij de
inlandsche bevolking onder de benaming van Miridi
of Kal era Kikt>ra(*) (M e 1 i a A z e d ra c h) en Imbo
(M. Azedarachta) bekend, niet slechts uitmun-
tende wormdrijvende middelen, maar komen ook,
wegens hunne in eenen hoogeu graad .tonische
eigenschappen, in menig opzigt met den kin ab ast
in werking overeen. Derzelver gebruik is bijzonder

aan-

(_*) Deze soort heb ik wel niet in de Synoptische beschrijving aan-
gegeven , waar dezelve wordt evenwel naby Batavia aangetrofien.

( 209 )

aangewezen bij verzwakkende doorloopen , zonder
neiging tot ontsteking, bijzonder bij het bort (Cho-
lera Morbus) en ook bij dien geesel, dien men te
onregt den naam van Cholera geeft, en die in latere
tijden onze bezittingen zoo schrikkelijk heeft geteisterd.

Tan den wortelbast, als een behoednuddel tegen
deze ziekte, wanneer men zich volstrekt van behoed-
middelen bedienen wil , misschien den voorrang boven
alle andere middelen en men kan zich zelfs van ruime
giften van dit al ko oksel cene uitnemende werking be-
loven, zoodra de krampachtige toevallen slechts ecni-
germate uit den weg zijn geruimd.

Ook de vruchten dezer planten toonen worm-
drijvende hoedanigheden, en zelfs de bladeren der
JLakera Kikera , tusschen boeken gelegd , beveili-
gen dezelve tegen mot en andere schadelijke insecten.
Versch gekneusd worden zij uitwendig tegen het hoofd-
zeer (tinea) met een gewenscht gevolg gebruikt.

Gelijksoortige eigenschappen , als die welke wij
Van den bast der Melièn hierboven aantoonden ,
zijn ook bij dien van de wortels van den Seritul.
( Sandoricum Indicum ) te bespeuren, met dit on-
derscheid echter , dat de eerste eenen walgelijken t
deze echter eenen aromaticken geur heeft. Men be-
dient zich van denzelyen bij windkolieken , met
een weinig Jai (Zingiber offieinale), of Sinloh (Lau-
rus Culilawan), of Massoi ( Laurus Speeies ) fijnge-
wreven i ook legen slijoivloedeu der vrouwelijke

teel-

( 210 )

teeldeelen wordt hij inwendig gebruikt* en wel in dit
geval vereenigd met den wortelbast der Niri , ^Ca-
jrapa obovata ) welke insgelijks bittere t en vooral
zamentrekkende eigenscbappen bezit.

Opmerkelijk is de knoflookaclitige reuk Van Vér-
sebeidene soorten van Dysoxyhim s zoo als onder
anderen, in eenen zeer boogen graad, D. alkaceiun,
D. mollissimum , terwijl daarentegen de vruchten
van D. excelsarn den reuk van artisjokken bebben.

Bij de eerstgemeide soorten bezitten niet zoo zeer do
vruebten en bijzonder liet albumen dien doordiin-
geuden renk , maar bladeren, bast, ja zelfs het wit-
aebtige ligte bout bebben daaraan meer of min
deel.

De bergbewoners bedienen zich daarom ook va»
de vruchten dier gewassen, in stede van knoflook
of uijen , en schijnen ook veel van de jonge blade-
reu dezer booinen te boaden, welke zij gaarne bij
hunne rijst nuttigen.

De basten van eenige soorten van Epicharis ver-
dienden tier insgelijks, wegens derzelver treilende
hoedanigheden, door onS te Worden aangehaald 5
doch zij moeten nog nader Worden onderzocht,
daar ons niets wegens derzelver krachten bekend
is geworden.

Hebben wij uit het voorgaande gezien dat deze
klasse van gewassen ons allczius gewigtige hulp-
bronnen biedt voor de geneeskundige praetijk, zij is
ook even min ontbloot van <?lo zoodanige, welke

dien-

( *ï )

dienstig zijn ©m zekere behoeften te bevredigen ,
dan wel een of ander levensgenot te bevorderen.
Wat liet laatste betreft , zullen wij niet eens ge-
wagen van Acn weiriekenden geur der bloemen ,
dien zij meest alle in eenen hoogen graad bezitten 9
maar alleen het oog vestigen op de aangename en
verkwikkende eigenschap der vruchten van eenige
onzer Mel/aeeen, zoo als van den Duku ( Lan-
sium Domestieum ) en (\en Sent ui (Sandoricum In-
dicum ), danr de vruchten van den eersten boom
mede onder de verkwikkendstc behooren die wif
bezitten; — terwijl nog daarenboven naauwelijks eeni-
ge andere familie van gewassen den inlander zulk
een goed bout voor het huishouden oplevert , ais
juist deze, daar wij, met uitzondering van weinige
niet tot deze beschrijving behooreude hoornen, er
vruchteloos u\ onze wouden zoeken, wier omtrek
de bereiding van pcdatie wielen uit een eenig stuk
zoude toelaten, en die tot dat einde tevens de noo-
dige taaiheid en geringe zwaarte zouden bezitten.
Juist wegens de taaije gesteldheid en ligtheid van deze
houtsoorten , geeft de. inlander aan dezelve den vooi'-
Vang boven andere, waarbij nog komt dat dit hout
niet ligt wormstekig wordt; immers weet ik bij on-
dervinding dat het hout van die Meliace'°n , welke
eenen behoorlijken wasdom hebben bereikt , bijna
nimmer door insecten wordt aangetast.

JMFELIDEËX.

Tot dit geslacht behoort ook de, vujnstok (Vitls

vim -'

(. 212 )

viuifera) dié in verscheidene dcelen van Javd, en
Lijzonder in de oostelijke residentten, zoo goed
gedijt, dat liet van liet grootste belang zoude zijn,
deszelfs aanbouw en veredeling uit te breiden, ten ein-
de er wijn van te trekken. Ook mijne Ampelopsls
Indica (Gungur Utu.)> wier druiven die van den
wijnstok zclven in grootte overtreffen , terwijl zij ook
in menigte enzoetlieid van sap er niet voor wijken, ver-
dient in dit opzigt onze aandacht. De inlanders zijn op
deze vruchten verlekkerd; ook worden dezelve ge-
bruikt, om eenden te voederen, en dit gevogelte
meer eijcren te doen leggen.

Voor het overige is mij verder niets van belang
bekend aangaande de hoedanigheden der hiertoe
behoorende gewassen; alleen raad ik een' ieder, het
dikwijls aanlokkend voorkomen der druiven van vele
soorten van Cissus niet te veel te vertrouwen, daar
vele derzclvo blijkbaar nadeelig zijn; — zoo brengt
b. v. de Kibctrera laldhhïe (Cissus nodosa) bezien
voort, ruim zoo groot als eenc kars , groenachtig van
kleur met eene zachte roodachtige mengeling, en eencn
zuurachtig wrangen smaak ; doch weldra gevoelt men ,
naliet nuttigen dezer anders schoone druiven, ecnë
onverdragelijke jeukte en önsteking in de mondholte,
welke door het drinken van water nog erger wordt, en
slechts door slijmïge, inwikkelende dranken wordt ver-
zacht. Ook heeft dit sap eenc soortgelijke uitwerking
op de huid, vooral op gevoelige deelen, zoodat ik door
leszelfs onvoorzigtig gel
kinsr heb zien ontstaan,

KRUIDKUNDIGE

WAARNEMINGEN, I

i

i

II

•K

1

UITGEGEVEN

b o o n
C. L. BL UAIE.

(5de Stuk.)

I

+
BATAVIA. X

1825.

mmtiirmnmnmm . ameimïmtTmrm.

BIJDRAGEN

TOP DE

FLORA

VAN

NEDEFLLANDSCH INDIÊ,

B IJ DRAGEN

TOT D E

FLORA

V A N

NEDERLANDSCH INDIË,

UITGEGEVEN
DOOR

C. L. B LU 01 E, M. D. ,

C ISSARÏS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, DIRECTEUR

VAN 's LANDS rLANTENTUIN TE

BUlTENZOR&y ENZ.

5de Stuk.

z? ^ r a r i a,

TER LANDS DRUKKE R IJ.

±82D.

B IJ DRAGEN
T O T D E

FLORA,

SYNOPTISCHE BESCHRIJVING
van eenige planten, behoorende tot de familie der
G-utti 'fere'o'n , Hippocrateaceen , Dipterocarpeen ,
'M.alpighiaceën , Acerineën , Sapindaceën , Bal-
satnineè'n , Hydrocereën , Oxaüdeën , Zygophyl-
le^'n, Rutaceën en SLmarubeën , op eene, in de
jaren 182S — 1824 gedane reis over Java, Waarge-
nomen en beschreven.

- ■■> >OIIHItl «■»

GUT T IFERAE.
GARCISIA MANGOSTANA.

SECT. I.

Stigma planum , sulcatutn aut margine lobatum per-

sistens.

G; ramulis subtereübus , foliis ovali-oblongis utrincpie
acutis apice obtusiusculis rigidis tenuissime veno-
sis , floribus terminalibns solitariis breviter pe-
dunculaüs , fructibus globosis.

JLAübat : ia regio uibi is cultis.

Floret: Jmi. Aug; Novbr. Jan.

Nomen: Mangostan, Mangis. GAR-

(2»i )

G ARC IN IA CO RN E A.

G: ramulis tetragonis , folliis elliptïco-oblongis utrin-

que attenuatis apiee obtusiusculis coriaceis paral-
leio-venosls , flonbus solitariis confertisve ternii-
nalibus breviter pedunculatis , fructibus subso'ita-
riis, stigmate integro sulcato.

llauiiat : üi inoutauis ca'careis lasalaraai J-avac et
Nnsae Kambangae.

I\Tomen: Tjaimig; ,i<*vvora.

GyJ R CIS 1,4 L ÖNGIFÖL IA.

G: rnmdis i-aè-'ris, folüs oblougis acuminatis br.si
iscutis subvenosLs, fructibus globasU axülaribns
solitariis pcndulis, stigmate sub-J-radiato. (Arbor
4o peel. akiludine.)

Habitat: i\\ ïoontauis Provinciae Tjanjor.

Floret: Jtiüo et Augusto fruget.

Komen : Jawtira.

SECT. II. CIADOGYNÖS.

Stigma multifidum non planum , dermu» fcrè
evanescens.

GARCINIA LATERTFLORA.

G: ramulis teretiuscuïis , foliis umptïeo-otflóngis ob-

tusè acuminatis basi afcutïs coriaceis, floribus
confertis lateralibftS scsriilibus. (ChI. 4-i-sfepalus.
Petala ï. Stamina uuiseriaüa . nicuadcipha. Pva-

rium

( M )

riura 4-locnIr.rc , locul. 1-spOTis; Sliema scssile,

i. O 7

mukifidiuii. Bacca globosa, 4-üocuIaris, loculis
1-spermis. Arbor 4o-5o ped. ahituuhic.)

Habitat: in Caïöareis Nusac BCairi&anga'e insnlae.

Floret: Octobr. — Decbr.

Nomen :

GA RC IX LI DIOÏCA.

G: ramulïs teretiuseuüs , foliis lanccolalis ïionnulüs
ovalibus ulviiitpie acumimtis niembranaceis , flo-
ribus brevissime pedunculatis confcrtis axillarihus.
(proxima G. Cocbincbinensi. Arbor 5o ped. ; flo-
res dioeci , paliidc flavescerUcs , parvi. Calix et
coro'la 4-pi»)!I.; mas: blamenta brevissima, re-
ceptnculo convex o iniposita; feni: fibaraenta Ion-
§iova, circiter 10-12, su-iilia, .uniserialia, besi con-
11a ta. Ovarium 6-io-loculare, stigmatc muhifido.
Bacca subglobosa, superne depressa, palüde-au-
ïantiaca»)

Habitat: in montanis P-oviuciarum Buitenzorg,

Tjanjor et Bantam.
Floret: Decbr. — Febr.
JSromen : Tjnrie.

GA R CIMIA JAVA Y ICA.
G: ratnulfe terctinscnlis , fobis ovalibus utrinque acu-
tis ap'ce obtusis coriaceis , floi\bus confert's
ar.iüaribus sessiïibus. (afif. G. feïcae. Arbor To
ped. sftïttfdi ftoribus etiam dioïcis, flavcscentibus.
Oyarinni Icitc? salcatum , 4-lociüW.)

ra-

C 216 )

Variel: folils ovali-oblongis utrinque acuminatis ,
floribus sabscssilibus (sub nomiiie iYIanjon ab in-
colis accepi.)

Habitat: ia montanis Provinciarum Bantam, Buf-
tenzorg etc.

Floret : Decbr.

Nomen: Mango - titan ^ Mangis - utan, Mangulowong.

XANTHOCIIYMUS JAFANENSIS.

Jt: foliis ovato-aut ovali-oblongis acutis coriaceis ,
fasciculis pedunculatis axillaribus. (Arbor 5o pedal ,
foliis oppositis petiolatis venosis glabris. Flores
dioici ; calix 5-sepalus , inaequalis , imbricatus ;
sepalis subrotundis concavis. Petala 5, ovalia.
Nectaria 5 , fimbriata , petaüs opposita. Stamina
plura, allissime 5-delpba; antberae introrsae,
subrotundae , apice poris 2 poiiinem efïundentes.
Flor. fem )

Habitat : in montanis Provinciae Tjanjor.

Floret: Febr., Marlio etc.

Nomen: Mondu.

MESUA FE R REA.
M: foliis lanceolatis utrinque acutis subtus glaucis,
pedunculis axillaribus soiitariis unifloris. (Arbor
Soped.; Calix 4-sepalus , persistens ; Petala 4 ,
obovata, undulata. Stamina numerosa , basi mo-
nadelpba; antberae lineares. Ovarium 2-loculare,
loculis 2-sporisj st jlus filiformis , flexuosus , stig-

matc

( 217 )

mate subpeltato , saepe didymo. Capsula Iignosa ,
2-valvis, (valvis bipartitis) ï-locularis , nucleo
i-sperma. Embryo exalbuminosus, erectus; ra-i-
dicula minima , supera.)

Habitat: ia hortis prope Cheribon et Linga Jattie.

Floret : per totum aniium.

Nomen : Nagassarië'.

CALOPHYLLUM INOPIIYLLUM.

C: foliis obovato-ellipticis obtusis aut ernai'ginatis ,
ramulis teretibus , floribus laxè racemosis , racemis
axillaribus solitaviis, pedicellis ï-floris suboppo-
sitis. (Calix 4-^epalus , caducus. PelalaS, inac-
qualia , alba. Stamina numerosa, basi 5-6-delpha;
antherae oblongae , apice 2-perforatae. Ovariuai.
i-sporam; stylus filiformis inflexus, stigmate ca-
pitato. Drupa exsucca , nucleo i-sperma.)

Habitat: ad littora maris et in hortis frequenter
colitur.

Floret: Maj.— Jul.; Nobi\, Decbr.

Nomen: Jamplong, Njamplong; Kapur Antjafc.

CALOPHYLLUM LASfCEOLATUM.

C: ramulis 4-aèdris, foliis oblongo-lanceolatis obtu-
sis basi acuüs.

Habitat: ex insula Mauritii introductum.'
Floret: fïores nondum viiïr.

Nomen :

APO-.

( *i8 )
APOTERIUM.

Monaddph. Polyandr. L. fam. nat. Guttiferarum.

Calix nullus. Petala 4. Stamina numerosa , basi
submonadelpha ; antherae oblongae, iougitudinaliter
dehiscentes. Ovarium 1-ovulatu.ru; stylus filifor-
mis , inflexus, sï/'gmate peltato, depresso. Drup cl
baccata, nucieo monosperma.

Genus babitu Calopliylli.

APOTERIUM SVLATRL

Arbor, foliis elliptico-oblongis obtusis basi aeutïg
aut rotundatis, ramulis tetragonis , pedunculis axilla-
ribus coufertis brevibus , pedicellis ï-floris subum-
bellatis.

Habitat: in hcntis et ad margines vianun.

Floret: Aug. — Octobr. ; Decbr.

Nomen: Sulalri.

GYNOTROCIIES.

Octandr. Monogyn L. fam. nat. Guttiferarum,
Calix 4-partitus , persistcns. Petala 4 , fimbria-
ta. Discus bypogynus, margine staminiferus. Sta-
mina 8. Ovarium 4-6-loculare, loculis 3-ovulatis.
Stylus filiformis , &tijgmate peltato-radiato. Bacca
globosa, pulposa, 4-6-locularis. Semina compressar
erx aboïiu solitaria, axi afüxa.

GY-

( 219 )

GYNOTROCHES AXTLLARIS.

Arbor procera , folüs oppositis elliptico- oblongis
utrincpie acutis coriaceis , pedunculis confertis axilla^
ribus i-floi'is.

Habitat: in altis Salak.

Floret: Octobr. ; Maj.

Nomen : Borr a - b o - ie.

HIPPOCRAT1CEAE,
HIPPOCRATEA IND1CA.

H: carpeilis oblongis utrincjue obtusis 2-spermis,
folüs elliptico- oblongis obtusiusculö - acuminatis
serruiatis, corvmbis dicbotomis folio brevioribus.

Varlet: evonymoidcs, folils oblongis obova-

tisve obtusis aut emargiaatis.
Habitat : in moatcsis Javae insulae.

Floret: April. Jan. etc.

Nomen: Ojut tjn-tju-rian.

SALACIA JAVANENSÏS.

S: pedunculis snor.) axiliavibus solitariis apice 5-fidÏ5
paucifloris petiolo aerpialibus, folüs ovalibus ob-
tuse acuminatis basi rotundatis argute repaiido-
sermlatis glabris.

Habitat: va. Provincia Bantam prope KölJélet.

Floret: Decbr.
Nomen ;

SA«

( 2 20 )

SALACTA OBLONGIFOLTA.

S: pedunculis axillaribus solitai-iis apice 3-fidis pau-
cifloris longitudine petioli, folüs ob'ongo-lan-
ceolatis utrinque acuminatis aplce obtusiusculis
obtasè serrulatis glabris. (Frutex scandens; flores
parvi, flavo-virentes ; Calix turbinatus, 5-partitus,
pi'uinosus, lacimis rotundatis, imbricatis. Petala 5,
calici adhaerentia, imbricata, apice rotundata,
calice duplo majora. Stamina 3, disco intus
inserta; filamentis membranaceis , basi dilatatis;
anthei'ae didymae, extrorsae. Stylus brevis). .

Habitat: in sylvis moutosis Provinciaq BuitenzQrg.

Floret : Junio.

Nomen :

S AL AC IA MELITOCstRPA.
8: pedunculis axillaribus solitariis 2-5-floris petiolo
breviovibus, floribus 5-andris, foliis elHptico-
oblongis obtuse acuminatis basi rotundatis obtuse
serratis glabris. (frutex scandens, foliis nitidis,
venosis. Pedicelli et peduneuli fructuum grossi-
ficatione, iilcrassati. Flores fïavesceutes , parvi.
Galix parvus, 5-partitus; lacimis obtusis, imbri-
catis, deciduis. Petala 5, calici inserta, ovalia,
apice truncata et erosa, reflexa. Annulus tumi-
dus, sub-5-angulatus inter petala et ovarium. Sta-
mina 5, ammlo intus inserta; filamentis basi latis,
apice revolutis; antherae didymae, extrorsae.
Stylus brevis, subulatus; stigma obtusiusculum.

Bac-

( 2?1 )

Bacca praegrandis, subglobosa, aurantiaca, poiy-
sperma. Setnina difformia , pulposo-arillata, dis-
sepimentis incompletis e baccae parietibus oriua-
clis affixa).

Habitat: in sylvis montosis Salak.

Floret : Februario.

fflomen: Tjun-Kankan,

SA LA CIA MA CR OPHYLLA.
jS: pedunculis corifertis ï-floris petiolo brevioribus,
foliis ovalibus utrincpe acutis subiutegerrimis cor-
riaceis glabris.

Habitat : in insitla Nusa Kambanga.
Floret : Novbr. Decbr.
N'cinen .'

S AL AC JA PRINOIDES.

S: pedunculis axïllaribus confertis ï-florls petiolo
longioribus, foliis ellipticis apice serrulutis. (Cau-r
lis subscandcns ; folia nitida, subtus pallidiora. Ca-
lix planus, 5-partitus, laciniis imbricatis rotun—
datis. Petala 5, inaequalia. Discus carnosus , iu-
tus staminiferus. Stamina 1, filamentis b; si dila-?
tatis , antberis 2-locularibus , extroi'sis. Ovarium
ovale, disco impositum, 3-Ioeütarë, loculis i-r
oVulatis; stylus brevis; stigma simplex. Barca
globosa, corticata , aurantiaca, i-3-sperma. Se-
mina pulposo-arillata. Aibumen carjiosum. Em-
bryo parvus , inversus.)

Ha-

( =22 )

Habitat: ad littora insulae Nusae Kambangae,
Floret: Novbr. floret et fmget.
Nomen : Malta - Kantjil.

DÏPTEROC ARPEAE.

Cahx campanulatus , basi nudus, irregulariter quin-
quefidus; laciniis nonnullis demum excrescentibus.
Fetala quinque , basi Jata , inter se aequalia , cesti-
vatione contorta. Slamina numerosa, duplici serie
ovario circumposita; filamenta libera, brevia, basi
ïnembranaeeo-dilatata ; antherae erectae, elongatae ,
biloculares, loculis versas apicem poro obïongo de-
biscentibus. Ovarium sexloculare; oyula solitaria,
pendula. Stylus unicus , simplex. Fructus drupa-
ceus, siccus, calice inclusus, monospcrmus. Albu-
men nullum. Embryo inversus; Cofyledones max-
imac, plicatae, crassae, conferrmninatae. Radicula
parva, vix proruiuens.

Arbores elegantes, succo resinoso turgidae. Folia
petiolata , alterna , simplicia , penuinervia , repanda ,
juniora stipulis cincta Ficuum more convolutis,
gemraara terminalem foventibus , post lapsum vesti-
gium circulare relinquentibus.

Ordo Malvaceis et Bombaceis affinis ob petala
convoluta, sed ab iis distinctus calice non valvato ,
filamentis liberis, antheris bilocularibus et fructu.

( 225 )

Byttneriaceis tantum laciniis calicis acstivatione
non valvatis, staminibus liberis et embryone inverso
distinguitur. Ad Tiliaceas acccdit staminibus liberis,
foliis stipulatis; ad Elaeocarpeas forma antbera-
rum et habitu.

DIPTEROCARPüS.

Polyandria Monogynia. L.

Cbaracter idem ac ordinis , laciniis calicis nempe
duabus oppositis in fructu maturo elongato-ligulatis.

DIPTEROCARPüS TRINERV1S.

D: foliis ovalibus acutiusculis , racemis pubentibus,'
gemmis glabris, calicis fructiferi laciniis major»-
bus obtusis. (A.rbor 100-200 ped altitud.)

Habitat : in moatosis Salak , Gecle etc,

Floret : Octobvi Februario.

Nomen : Palaglar Mienjak.

DIPTEROCARPÜS RETUSVS.

D: foliis ovalibus acutis , racemis gemruiscpe pilosïs ,
calicis fructiferi laciniis majoribus retusis. (jnag-
nitudine praecedentis.)

Habitat : cum priori.

Floret : eodem tempore.

Nomen: Paiaglar Mienjafc,

DIP-

(224 )
D1PTEROCARPVS L1TTORAL1S.

D: foliis ovalibus aut ovatis acutiusculis basi sub-
cordatis, gemmis conicis sericeo-vïllosis , calicis
fructiferi laciuiis majoribus obtusis. (Arbor 80
ped. alt. , foliis subcordatis gemmistjue abbrevia-
tis a relicpis speciebus facillime distinguenda.

Habitat : acl liltora insulaè Nnsae Kambangae,

Floret: ..... Scptembri frnget..

Nomen: Lalar.

DIPTEROCARPVS GRACÏL1S.

D: foliis oyali-oblongis acatis subtus pilis simplici-
ius et stelïatis pubescehtibus, racemis gemmisque
tomentosis , calicis fructiferi laciuiis majoribus
obtusis. (Arbor i5o ped. alt., foliis, floribus
et fructibus speciebus praccedentibus duplo mi-
noribus facile cögnoscenda.

Habitat : in sylvis montium Parang Provinciae
Tjanjor, ut etiam in Provinciae Bantam
regionibus meridionalifrcto

Floret : Jmiio Angusto.

Nomen: Palaelar Teugo.

MALPIGIIIACEAE.
HIPTAGE JAVANICA.
11: foliis ovali-oblongis acuminatis basi rotundatis aut
acutis biglandulosis glabris, racemis axillaribus
shnplicibus, calice 'unïglandulosö.

Ha-

( 925 )

Habitat: in fruticetis prope Tjirad|as, Provinciao

Krawang.
Floret: Septbr., Octobr,
No?nen: Aroy Burrie.

JIIRAEA ELL1PTICA.

Calicc eglanduloso , carpeliis subrotundis.
H: foliis ovalibus obtuse acuminatis utrinque gla-
bris, racemis axillaribus ex umbellulis paucis con-
stantibus.

Varietas : foliis apice minus procluctis tenuio-
ribus subtus pedunculisque pilis minutissimis

adpressis. (in sylvis insulae Nusaé Kambangae.)

Habitat: 'm montanis Próvinciarum Büitenzorg et
Bantam.

Floret : Decbr.

Nomen :

II IR AE Al TOMENTOSA.

II: foliis subrotundis acutis basi subcordatis sub tas
ramulis racemisque axillaribus tomentosis , pedi-
cellis umbellatis. (Calix 5-partitus, laciniis ob-
tusis , eglandulosis. Petala 5 , subrotunda. Sta-
mina 10, filamentis basi cobaerentibus, alternis
brevioribus. Ovarïum 5-gonum; styli 5, stig-
matibus globosis.)

Habitat: in montosis Parang Provinciac Tjanjor.

Floret : Jan. — Aüg.

Noit::-i :

Hl-

( 256 )

ÏIIRAEA? OVATA.

II: Toliis ovatis acutis basi rotundatis glabris venis
subtus piiis adpressis, pctioiis apice subtus bi-
glaudulosis, peduucuiis subteraiïnalibus triebo-
tor.jis, pediccllis umbellatis calicibuscpie pubcscen-
tibtis. (Galix eglanduiosus ; lructus iguotus.)

Habitat: ia regioinbus orientaiibus Javae insrdae.

Floret : Ang.
'JVómen :

HIRAEA? OBSCURA.

II: foliis oV'atis acutis basi subcordatis glabris Tenis
subtus pilis adpressis, petiolis apice subtus biglan-
duiosis , cymis pedunculatis axÜJaribus cabcibus-
qué tomentosis. ('Galix eglaiiditlosus ; iVuctus
adbuc iguotus.)

Habitat: ia montcsis Javae iusulac:
Floret: Aug.
£i~o:nen :

II E TE HOPTE RIS ALBIDA.

II: foliis ovatis acutis supra glabris sublus albidc-
toinentosis, petiolis apice bigiaudulosis , umbcJlis
jpeduuculatis axilkribus.

Habitat-i ad mcmtem Sallasliie Proviuciae Tjanjor.
floret: . . . .; Juli'o fruget.

TAR-

( ^7 )

TARRIETIA,

Calix ; . . . Corolla . . . Slamiua .
, . . Carpella indebisceutia 5-4, 1 -sperma, pc-
pjtcellata, deorsum desinentia in alara simplicem.
membvanaceam. Radicuia supei'a hilo versa.

TA RR IET TA JAVASÏCA.

Arbor altissima , foliis 5-foIiolatis, foliolis petio«
lulatis obïongis acutis coriaceis glabris, raccmis comi
positis axillaribus.

Habitat : in sylvis montosis Sevibu Froviuciae Bni-

tenzorg.
Floret: Mart. fruget.
Nomen ." Tarrietie.

A G E R I N E A E.

A CE R O BLO SG UMI
£: foliis glabris ovato-oblongis longe acaminatis Basi
subcordatis integerrimis subtus glaucis.
Habit.ct : ex Napaulia ailata.
Floret : floies nondum observavi,
Nomen '

ACER D ISSECTUM.
A: foliis glabris profunde 7-partitis , Iobis oblowgis
acu'niuatis inciso-serratis pinnatifidisve. (Frutex
adbuc juuioris aetatis.)

ran

; 226 )

Variet : ïobis angustLoribns.

Habitat: in Japonia , umie eliam ia luilo bo'taiiico
uoslro cultuin.

Floret :

Nomen :

ACER PALMATUM.
A: foliis glabris palmatim 5-fulis, lobis lanceolatis
acuminatis inaecpialiter serratis. (Pianta adhuG
tenera.)

Habitat: ex Japonia aSccépi.

Floret :
Nomen :

SAPINDACEAE.
CARDIOSPERMUM HALICACABUM.

C: caule petiolis foliiscpie glabris, foliis biternaüm
cectis , segmentis petiolatis üiciso-clentalis.
Habitat : ad sepes.
Floret : omni tempore.
Nomen : Bondot.

SAP IN DUS R AR A ff*.
S: inermis , racbi snperne anguste marginata, folioii*
oblongis obtnsis basi acntis inaecjualilateribus gla-
bris 10-12 jngis , paniculis divaricatis. (Arbor
'io-öo ped. altitudiöe.)

Ha-

( 229 )

Habitat : in locis cultis.
Floret : Jan. — Febr. etc.
Nomen : Rarak.

ERIOGLOSSmi.
Qclandr. Monogyn. L. fam. nat. Sapindacearum.
Flores abortu monoeci.

Calix 5-sepalus ; sepalis 2 interioribus minoribus.
Petala 4, concava, basi intus aucta Ugula bifida ,
villosa. Stamina 8 , inaecjualia , villosa. Ovaria 3 ,
stylo connata, ï-spora. Stylus 1, stigmate obtuso.
Carpella elliptica, baccata, basi connata, ex abor-
tu saepe solitaria.

ERIOCtLOSSUM edule.

Frutex habitu Sapindi, foliis pinnatis 3-4 jugis, saepe

cura hnpari, foliolis elliptico - oblongis obtusis basi

oblicpis subtus ramulis paniculiscpie rufo - tomentosis.

Synon: Sapindas edulls vid. Catalog. Hort. bot.

Buiten zorgii pag. 64.

Habitat, in fruticetis Provinciarnm Bataviae, Bui-

tenzorg , Krawang ; etc.
Floret : omni ferè tempore.
Nomen : Kilaleyo.

IRINA.

Pentandr. Monogyn. L. fam. nat. Sapindacearum,
Flores abortu polygami.

Calix 5-partitus, persistens. Petala 5, intus

nuda

rtivTn , ïongitudine calicis. Discus emarginntus , geru-
talia cingens. Sfdmina 5, pistillo approximata (iu
il. mascul. longissinia). Ovarium didymum , bilo-
calare, loculis i-sporis. Stylus 1, stigmate obtuso,
Carpella aborta. solitaria, coriacea, sicca , indehis*
e-j- tia. Se/nineé solitaria, exarillata. Co ty Ie dons»
crassae, in radicem descendentem atteimatae.

Arbores, folüs abrupte pinuaüs, spicis paniculati.s
toruiiiialibus.

IRÏVA QLABRA.

ï: foliifl pirmatis, foliolis 7-9-jugis oppositis oblon-
gis (maximis) grosse remote serratis glabris, pa-
niculis divaricatis. ( Arboi\ 120 ped. altitudine.)

Habitat: in 33^! \*ic pl'iijtóovifi moutiam Gede et SaU;ik(

Floret: Decbr.

Nomen: Lengsar.

IR LVA TO MESfTO SA.

I: foliis pïnnatis, folïob's .T-9-jugis suboppositis
oblongis grosse remote serratis stibtus in veilig
pi tiolis paniculisque fuivo- tomen tosis. (Arbor
£0 pcd.)

T^ariet : foliolis ad ecstara subtus scabrïs re*

inote serrulatisi
Mabbktt: 'm mont sis Su'ak et Buvangrang.
Floret: Aug., Septbl*.

Rfameii :. Leagsar,

RRZ-

f *Si )

IRTNA INTE^ERRIMA.
R foliis abruptè-pinnatis sub-o-jugis, foliolis oppo»
sitis oblongo-laneeolatis utrinque acuminatis in-
tegerrimis glabcrrimis , panicula terminali divari-
cata.

Crescit : in sj^lvis montis Meggfimedoeng.
Floret : Februario.
Nomen :

SCHMIDELIA BASTAMESSTS.

S: foliis trifoliolatis , foliolis petiolulatis ovato-oblon--
gis longe acuminatis acute ïepando-serratis in
venis subtus petioüs racernisque filiformibus hu-
tantibas solitariis subtomentosis (proxioie accedit
S. serratae.)

Habitat: in Provincia Bantam.

Floret : Dccbr. etc.

Nomen : Lamben tan.

SCHMWELIA FVLVIXERVIS.

3: foliis trifoliolatis, foliolis petiolulatis ovato -ellipti*>
cis acuminatis distanter serrulatis utrinque pube-
ruiis in venis petiolis ramulis raceinisque simpli-
cibus strictis solitariis fulvo-tomentosis. (aff; S.
serratae et S. Bautamensi.

Habitat : ad marginea rivulorum intcr Iapides prope

Buitenzorg.

Floret : ferè omni tempore.
Nomen '

SCHMI-

( 2^2 ■)

SCHMIDELIA RACEM08A.

S: foliis trifoliolatis, foliolis pctiolulatis oblongïs
ut ri 11 que acuminatis subserrulatis glabris, racemis
simplicibus axillaribus.

Iluhit.it: in frulicetis prope Buiteuzorg.

Floret: ferc per totum annuni.

Nomen : Kibewok.

SC HM WEL TA JAVE VS IS.

S: foliis trifoliolatis , foliolis pctiolulatis oblongis
acuminatis basi acütis liinc illinc sinuato-serratis
lucidis, racemis simplicibus axillaribus. (aff: S.
racefmösae.)

I/abitut : in montosis Gede.

Floret : Apr. elc.

Nomen :

SCHMIDELIA L1TTORALIS.

8: foliis trifoliolatis , foliolis petiolulatis ovato-ob-
longis obtuse acuminatis basi parum attenuatis
remote obtuse serratis glabris, racemis compositis
axillaribus.

Habitat : ad liltora insularum Javae et Nusae Kam-
bangae.

Floret: Novbr. etc.

Nomen : Kiïampayang.

EU*

( *53 )
EUPH0RL4 LIT-CHT.

E: foliis abrupte-pinnatis, foliolis sub o-jugis op-»'
positis oblongo-lanceolatis acttffiifiatis süpra la-r
cidis subtus glaucis tenuiter venosis racemis laxis,
baccis subglobosis obtuse tubevculatis intus pol-»
posis.

Variet : imdulatas foliolis 4-jugis acuminatissimis
undulatis.

Habitat: iu China, nraic iii hortis nonnullis circ^
Bataviam et Bantam culta.

Floret :

Nomen : Litchi,

EUPHORIA LONGAVA.

E: foliis abrupte-pinnatis, foliolis 3-4-jugis Sub*
oppositis oblongo-lanceolatis obtuse acuminatis
subtus glaucis pinnato-nervosis , paniculis laxis t
baccis ovoïdeis tuberculatis intus pulposis,

Habitat: in locis cultis.

Floret : Ang. etc.

Nomen : Pulassan.

EUPHORIA GLARRJ*

E: foliis pinnatis , foliolis 5-i-jugis alternis oblon«*
gis utrinque acutis subtus flavo-virescentibus , pa«
niculis laxis, fructibus ovuubus tuberculatis intas
pulposis..

(• *34 >

Habitat: ia regionibus cultisc
floret : Aug. j Septbr.
Nomen : Rambutan Gimdjel.

EUPHORIA NORONHIANA.

E; foliis abrupte pinnatis trifoliolatisve , faliolis 1?
3-jugis élliptico-oblongis acuminatis basi acntis?
racemis paucifloris , baccis ovalibus tuberculatis
siccis. (Arb. 3o pech)

Habitat: in sylvis prope Tjiradjas Provinciae Kra*

wang etc.
Floret: Julio etc.
Nomen: Kihooi, Kirambutan, Kirambulan titan.

EUPHORIA XEROCARPA.

Ei foliis abrupte-pinnatis, foliolis 5-jugis oppositis
oblongis obtuse acuminatis basi acutis, racemis
compositis, baccis ovalibus tuberculatis siccis.
(Au Imjus generas? Calix parvus 5-fidus. Petala
5, basi intus scjuamniata. Discus emarginatus.
Stamma 3-io, pubescentia, ovarium cïngentia.
Ovarium didjmum (rarius 3-pIex ) , 2 sporum.
Stigmata 2, sessilia. Carpelia 2. indelnscentia,
intus non succosa. Semina solitaria. Cotyledo-
nes carnosae, oblicjue incumbentes. Radicula par-
Va, descendens.)

Habitat: in sylvis Nusae Kambangae insulae.

Floret: Octobr., Novbr.

Nomsn : -p_ jr

EVP R O Til A NÉPltELÏmr,

E: foliis pinhatis , foliolis 5-4-jugis alternis eïliptico-
oblongis apice obtusis basi acutis, paniculis laxis,
baccis subglobosis dènse crinitis (rubris), pulpa
acida.

Habitat: in cultis,

Floret: Septbr. etc.

Nomen: Rambutan mirrha, Rambutan berum„

'd) Varret ; foliolis suboppositis, baccis ovoïdeis
longissirne crinitis flavescentibus, pulpa acido-
dulch

Nomen : Rambutan bulit pulïe,

h) Var let : foliolis lucidis , baccis ovoïdeis remota
crinitis, pulpa acido-dulci.
Nomen : Rambutan atje kitjil.

c) Variet : foliölis' obtusioribus , baccis ovalibus
maximis remote et longissirne crini lis rubris, pul-=
padulci.

Nomen: Rambutan ai je bezaan

TIXA RUPESTRI&

T: foliis abrüpte-pinnatis 5-5-jngis, foliolïs subop-
positis ellipticö-oblongis obtusis, racemis axilla-
fibus terminalibusrpie confertis. (Arbor medio-™
cris, i5pedalis; flores polygami; caJix 5-partitus
fulvo-tomentosus. I*etala5, nuda, calice vix ma-
joraj spatulata* Discus hypogynus , genitalia cin-

gens.

(236)

gerss. Stamina 5, pistillo approximata. Ovarium
sub-pedicellatura, covdatum > 2-loeu!are, loculis
1-sporis. Stylus i, Capsuia subpedicellata , or-
biculala, co npressa , 2-sulca, 2-valv:s, val vis
Djedio septiferis» Summa in loculis solitaria,
eliiptica, subcarnoso-arilluta. Cot^ledones maxi-
mae, obikjue incumbentes j radicula parva assur*
gens.)

Habitat: in sylvis littorum Nnsae Kambangae in-

sulae , nee nou in culcareis Javae*
Floret : Novbi'.
Nomen : Kilalonpong.

APHANIA,

Pentandr. Monogyn. L. fam. nat, Sapindacearumt

Calix 4-partitus, inaecpialis. Petcda 4, ciliata j
basi intus bisquammata. Discus hypogynus geni-
talia ciugens* Sla?jiina 5, pistillo approximata.
Ovarium ovatum, compressum , 2-loculare $ locoüs
1 - sporis. Stylus subnullus , stigmate emarginato.
Fructus

APHANIA MONTANAi

ArboT, foliis abrupte pimiatis, foliolis suboppo-
sitis oblongis glabrisj raceniis terminalibus compo-
silis.

Habitat : ad montem Parang ProvinciaQ Tjanjoiv

Floret: Junio eLcc

Nomen i

STAD*

f 2~7 )

STAT>MANNIA SIOERÖXYLÖN.

$: foliis g«minatis abrupte-pinnatisve 2-4-jugis, fo-
Holis subcppositis ovali-oblongis apicfe emargi«
natis inaecjUalilateribus.

Habitat: in insulis Ternate et Celebes, nunc qno-
que in liorto batanico javae insulae culta,

Floret:

Nomen: Kaju-Bessie,

DODONAEA BURMAXXIANA.

D: foliis lanceolads basi cuneatis acutiusculis viscö-
sis, floribus racemosis , pedicellis 2-5-floris,
fructibus pedicello longioribus.

Habitat: in limosis Javae, Moluccarum, Celebes j

Timor etc.
floret : omni tempore*
Nomen i

LEP1SANTHES*

Octandr. Monogyn, L. farn. nat. Sapindacedriim,

Calix 4- 5-sepalus , sepalis inaecpialibus , imbrica-
tis. Petala 4-5, calice parum longiora, intiis squa-
tna aucta. Discus emarginatus , genitnlia cingens.
Slamina 8 * brevissima, pistillo approximala. Oi'a~>
rlum 5'gonum, 5-loculare , loculis i-sporis. Sty-
lus subnullus, stigmate obtuso. Drupa? tetragona,
nucleo 5-loculari , loculis ï-spermis,

LE-

( 2.13 )

LEPTSANTHES MONTANA.
Arbör mediocris, folifs abrupte- pinnatis , foliolïs
suboppositis oblongis acuminatis basi obtusis siib~
fcordatis, racerais simplicibus axillaribus lateralibusve
itomentosis.

Habitat • in montosis Sallak,
Floret: Octobr., Novbr,
Nomen : Kiparey.

MISCHOCARPZT&

Octandr. Monogyn. L. fam. nat. Sapindacearum;

Flores abortu monoïci-pohgami.

Calix parvus , 5-fidus. Corolla nulla. Annnlus
carnosus , genitalia cingens. Stamina 8*. Ovarium
pediceÜatum , 3-gonum, 5-loculare (rarius 4-gonum ,
4-loculare), loculis ï-eporis. Stylus 1, stigmatibus
3 (rarius 4) , divaricatis* Capsula longe pedicellata ^
5-gona.i 3-locularis, 5-valvis, valvis medio septiferis.
Sembia solitaria , basi affixa , arillo membranaceo
semitecta.

Genus Cupaniae proximum.

MISCHOCABPUS SUNDAICUS.
Arbor 20 ped. altitudine , folüs abrupte-pinnatis
ternatisve, foliolis oblohgo-lanceolatis coriaceis gla-
bris, racemis confertis axillaribus.

Habitat: in insnla Nasa Kambanga et forte «tiam
in Java.

Floret : Novbr. et Decbr,

fronten; BAL-'

( 2^9 )
B A L S A M I N E AE.

B ALS AM IN A HORTENSIS,

PEDICELLIS AGGREGATIS.
B: pcdicellis aggregatis , foliis lanceolatis, superior!*!
alternis, calcaribus flore brevioribus.

Habitat : in regionibus cultis , forsan introducé
Floret: per totum anniun,
Nomen; Patjar Tjina.

BALSAMINA ANZUSTIFOLIA.

J[3: foliis alternis lineari-lanceolatis argute-serratisj
pedunculis solitaiiis geminisve folio brevioribus,
calcaribus flore brevioribus.

Habitat: in argülosis Proviiiciae Bantam,

Floret: Febr. etc

Nomen :

BALSAMINA LATIFOLIA(?).

PEDICELLIS SOLITARIIS.
B: foliis lato -lanceolatis oppositis summis verticü-
latis argute serratis , pedunculis solitaiiis folio vix
aecjualibus, calcaribus subulatis flore ïongioribus.

Habitat: ad fluviorum ripas, in umbrosis sylvati-
cis etc.

Floret : per totnm annum.

Nomen: Patjar Lowiuig.

( 24o )

BALSAMIN A JAVENSTS.

B' hirsuta; folüs oppositis ovatis acuminatis basi
^cutis serrulatis subtus glaucis, peduuculis solita-
rüs folio aecjualibus, calcaribus flore longioribus.
(afF. B. chinensi ; caulis ramosus , repens. >

Habitat: in Javae montibus altissimis ad orisjiues
rivulorum.

Floret: per totura annuin.

Nomen i

BALSAMINA HIRSUTA.

B: hirsiuissima ; folüs oppositis ovato-oblongïs acvi-
minatis crenulatis, pedunculis solitariis folio vix
brevioribus, calcaribus subulatis flore longioribus;
(aff. B. javensi. 5 caulis rarius subramosus.)

Habitat : in ripis rivulorum ïnontimn, Provinciae
Tjanjor.

Floret: per totum annum.

Nomen :

BALSAMIVA MICRANTHA.

B: folüs oppositis oblongis utrincpie acuminatis res
pando-serratis, serraturis infimis setaceis , pedun-
culis solitarüs folio brevioiibus, calcaribus flore
lorigioribus.

Habitat : in montosis Gedé ad rivulos,
Floret : ojruii tempore,,
Nomen :

HY-

( **> 3

II Y D R O C E R E AE.

Calix 5-sepalus , coloratus , deciduus ; sepalis inac-
qualibus; sepalo infimo basi in calcar producto. Pe-
tala 5, hypogyna, lobis calicis alterna , inaequalis ;
superius fornicatum, duo inferiora basi cuneata , inter-
medio minora. Stamt na 5 , hypogyna, ovarium arcte
cingentia, apice connata; antkerae oblongae , sub-
connate, biloculares, apice dehiscentes. Carpella 5 ,
i-loculaiia, 2-5-sporo , arcte connata. in ovarium
uimm oblongum 5-gonum. Styli nulli. Stigma/a
5, acuta. Bacca subglobosa, leviter 5-gona , car-
nossa, 5-locularis, loculis i-pyrenis. Pyrenae fruc-
tus axi adiïxae, magnae , " sulcatae , bilo prominulo
terminatae, i-2-locula'res , loculis ï -spermis. Semina
exalbuminosa , loculura exacte implentia. Embryo
magnitudine et figura seminis, inversus. Cotelydo-
nrs subcontiguae , intus planae , extus convexac. Ra-
dicula teres , supera.

Herba, caulibus angulatis. Folia alterna, petiola-
la, exstipulata, penniuervia, serrata. Pedunculi axil-
lares, multiflori.

Familia tantummodo unica speci constans , Ge-
raniaceis , Balsamineis et Tropaeoleis quod ca-
licis et petalorura structuram affinis , sed difiert na-
mero partium et praesertirn fructus structura.

HYDROCERA ANGVSTIFOLIA.

Synon : Inipatiens angustifolia. (vid. Catalog. plant»
Hort. Buitenzorgii p. -ig.)

Ha-

( 242 ;

Habitat: 'm stagnautibus prope Bataviam , iu argil-
laceis humidis ProTinciae Bantam.

Floret: Febr. — Junio.

Nomen :

OXALIDEAE.

AVERRHOA CARAMBOLA.

A: calicibus glabris, petalorum limbo sabrotundo r
filamentis 10 alternis sterilibus, fructibus acutan—
gulis, seminibus aïillatïs.

Habitat : iu locis cullis.

Floret : per totum aniium.

Nomen : BJimbing.

BIOPHYTUM SENSITIFUM.

B: caule simplici, pedunculis apicc umbellato-multi-
iïoris, foliolorum latus exteribus interiori basi latibus.
Habitat: in locis argillosis.
Floret : per totum annum.
Nomen : Kurang - Kurang.

BIOPIIY TUM FR & TICOSÜM.

B: caule fruticoso ramoso, pedunculis apice umbel-
lato-paueifloris, foliolorum latus exteribus interiori
basi latibus.

Habitat: in korto botanico Buiteuzorga caltam.

Floret: Octobr. etc,
Nomen :

OXA-*

( 24.1 )
OXALÏS REPENS,

CORNICÜLATAE.

O : caulc raaioso clecumbcnte radicante petiolisque
pubeseentibus, pedunculis 1-2-floris petioli Ion*
gitudine , foliolis obcordatis marginc et ad cos-
tam sub tus ciliatis , calicibus puberis, stylis in-
termediis.

Habitat ; iu ruderatis fóssisque frcquens.
Floret: per totum aiinura.
Nomen: daun assam keljil.

OXALIS JAVANICA.

Qi densè pubcscens; caule ramoso diffuso , pedun*
culis folio longioribus umbellato-subquadrifloris •,
foliolis obcordatis ciliatis , pctalis obtusis , stjlus
intermediis.

Habitat: in argillosis Tjiradjas Provinciae Krawang
Floret: Aug. ; Septbr. elc.
Nomen :

ZYGOPHYLLEAE.

TRIBULVS TERRESTRIS.

Varietas: Moluccensis , foliis 4-7-jugis subaecpta-
libus subtus adpressu pubcscciiti-villosis , pedi-
cellis petiolo subaecpialibus, carpellis dorso cris-
;atis 4-cornutis. (An species?)

( 244 )

Habitat'- in insitfis Moluccanis.
Floret : Angusto elc.
Nomen :

KUTACEAE.
ACRONYCHIA.

Jani&olifera et Lawsonia sp. L. Cyminosma Gaertn.

Oclandrla Monogynia L. fani. nat. Rutacearum.

Calix parvus, cpiadrifidus ; laciniis obtusiusculis.
Petala quatuor, oblonga, rotato-conniventia. Sla-
mina 8 , ■ omnia hypogyna; filamenta basi latiora,
alterna breviora ; antberae incumbentes. Ovarium
disco angulato cinctum , 4-loculare, loculis 2-oyula-
tis; ovula superposita , axi affixa; stylus erectus ;
stigma obtuso-4-gonum. Drupa exsucca, 4-locuJa-
ris , loculis ï-spermis.

Fruticés aut arborcs, foliis oppositis integris, flo-
ribns corymbosis, corticq foliis fructibusque odorera
Gummi spirantibus.

ACRONYCHIA A RB O REA.

i: caule arborco, foliis Ovali-oblongis obtusis basi
acutiusculis , corymbis triiklis folio brevioribus.

Habitat: in sylvis alüoribtis muillis Salak.
Floret: Julio, Angnsto.
> omen :

ac HO'

( *45 )

ACR ONYCHIA L A ÜR IFOLIA.

4: caule fruticoso , foliis ovali-oblongis utrinque
acutis 1. apice obtusis , corymbis axillaribus tri-
cbotomis folio subaequalibus, baccis suLglobosis.
(an Jambolifera resinosa Lour. 1. p; 234?)

Habitat: in monl'osis Provinciae Buitenzorg et prae-
cipue regionibus occidentalibus Bantam.
Floret : toto anno.
Nomen : (

EFODIA G LAB RA.

E: glabra; foliolis obovato-oblongis obtusinsculis 1.
obtuse acuminatis, paniculis axillaribus fastigiatis pe-
tiolo longioribus. (afF. E. latifoliae. Pedunculi coin-
pressi; flores pedicellatï , snbumbellati , basi brac-
teolati. Calix parvus , 4-fidus. Petala 4, oblonga,
apice unguiculo inflexo instructa. Stamina petalis
alterna, iisdem longiora, incurva, ad marginem disci
inserta. Ovarium crnadrigonum ,* aiinulo tnuiido
pub en te inmersum. Stylus brevis, stigmate obtaso
emarginato.)

Synon: Fagara glabra mihi, Enumerat. pi.
Hort. Bogoriens. 4o.

Habitat: in sylvis altioribus Provinciarum guiten-
zorg et Tjaujor.
Floret : Decembri.
Nomen : Kisampang,

( ^6 )
EVOBIA AROMAT1CA.

E: glabra; foliolis ovali-lanceolatis acuminalis et pa-
niculis brachiatis axillaribus ternrinalibusve petio-
lo longioribus. (afF. E. triphyllae.)

IlahtLtt: in calcareis montis Parang.
Floret : Aprili. etc.
Nomen : Kisampan.

EVOBIA MACROPHYLLA.

E; glabra; foliolis elliptico-oblongis acuminatis bas]
acutis petiolo longioribus , paniculis -axillaribujs
divaricatis petioli circiter longitudine. (afT. E. tri-
ph^llae. Calix quadripartitus ; laciniis ovatis
aculis. Pclala 4, ovalia , calice duplo majora, ad
apiccm unguc emarginato inflexo. Stamina petalü
duplo longiora; antherae incumbcutes. Ovariun;
quadrigonum , 4 loculare, loculis ï-sporis, discc
clevato pubcscente cinctum. Stjlus brevis, cras-
sus. Stigma obtusum.)

Habitat: in montanis circa T) ir ad jas Proviuciar

Krawang.
Floret : Seplembri.
Nomen :

EVOBIA ACCEDENS.

JE: foliolis elliptico-oblongis cuspidatis ulrinque gla-
bris petiolo longioribus , lateralibüs basi oblique
attenuatis , paniculis axillaribus longitudine petioli
ramulisque junioribus subtomentosis. (afT. E. hor-
tensi et E. macrophyllae.)

HM

( ^7 )

Habitat: in Proviuciis Bantam , Buitenzorg ecc.
Floret : Junio etc.
Nomen :

EFODIA INCERTA.

H: foliolis oblongo-lanceolatis apice obtusis utrinque
glabris panicnlisque supraaxillaribus petiolo lon-
gioribus. (Flores abortu dioïci. Calix parvus ,
4-fidus. Petala 4, laciuiis calicinis alterna, oblon-
ga , patentia. Stamina 8, longitudine pctalorum,
basi compressa et ciliolata, alterna breviora. Ru-
dimentum ovarii i-lobi in centro ^ disco carnosc
■cinctiun. An Borouiae Species?)

Habitat: in Molnccanis insulis.
Floret : Augusto etc.
Nomen :

PICRASMA.

Tttrandria. Tetragyn. L. fam. nat. Rulacearum.

Flores hermaphroditi aut abortu monoeci.

Calix parvus, cjuadridentatus. Pelala cpiatuor, den-
übus calicinis alterna, basi latiora. Stamina qua-
tuor, petalis altenia, ad marginem. disci exserta. Ova-
ria cpiatuor, disco eniarginato cincta; stigmata
craatuor, approximata, acuta, sessilia. Fruclus . . .

Genus Zantlioxylo proximum vix sejungendum.

PI-

(248)

FWRASMA JAVANICA.

AvLor "o ped. altitudine, ligno durissimo , foliis;
alternis impari-pinnatis , foliolis sub-5-nis oblongo-
lanceolatis integerrimis, petiolis basi bistipulatis, co-
rymbis axillaribuó subterminalibusve.

Habitat : in sylvis montosis Proviuciarum occiden-

talium Javae insulae.
Floret: Octobri ; Junio.
Nomen: Kitjanling, Kitjitjap, Kibaragna.

ZANTHOXYLVM RHIZINOIDES.

Z: inerme , foliis simplicibns peltatis ovatis integer-
rimis subtus tomentosis , paniculis axillaiibus. (Ar-
bor 5o ped.; Calix tripartitus ; corolla . . . Sta-
miua .... Capsula globosa , rubescens , bi.val-
vis, valvis extus glanduloso-viscidis. Semen uni-
cum, globosum, nigi'escens , arillo incompleto
involutum. Spermodermis externa crustacea. Al-
bumen carnosura. Embryo parvus , inversus.
Cotyledones semiorbiculatae , subcarnosae. Radi-
cuia conica. An lmjus gencris?)

Habitat: in cacumine montis Burangrang.

Floret: Julio fruget.

Nomen: Mora toppen.

ZANTHOXYLVM MONTANUM.

Z: inerme, foliis oppositis impari-pinnatis, foliolis
lanceolatis serratis. paniculis subterminalibus , flo-
ribus triginis.

Ha-

(*49 )

ïfahitat : in montanis Provinciae Bantam-.
Floret : Febrnario.
Nomen :

ZANTHOXYLVM SERRULATUM.

Z: inerme, fojiis oppositis trifoliolatis aut impari-
pinnatis , foliolis lanceolatis serrulatis , paniculis
axillaribus ternünalibusve, flöribus dioecis.

Habitat : m montanis Provinciae Bantam.

Floret : Februario etc.

Nomen :

ZANTHOXYLVM SCANDEN S.

Z: aculeis recurvis , foliis impari-pinnatis multijugiSj
foliolis lanceolatis longiter acuminatis obsolete
erenulatis , petiolis aculeatis , paniculis axillaribus
petiolo brevioribus.

Habitat: ad raontem Tjerimai Provinciae Clieriboï>>

Floret : Angusto.

No?nen :

ZANTOXYLUM PIPERITUM.

Z: aculeatum; foliis impari-pinnatis , foliolis ovato-
oblongis basi inaequalibus crenatis . petiolo mar-
qiuato articulato , aculeis stipularibus.
Habitat : ex Japonia allatum.
Floret : flores nonclum obs-ervavi.

PHl-

{ 2Ó0 )

FHJLAGONTA.

Uioecia Tetrandria. L. fam. nat. Rulacearu/n,
Flores dioïci. Calix parvus , quadrifidus. Pe-
iala cruatuor , basi lata , laciniis calicis alterna. Mas:
Slamina quatuor, petalis alterna; antJierae in-
trorsum incumbentes. Ovarium sterïle in centro ,
stigmate cpiadrifido basicpie margine brevi cinctuni.
Fe/n: F Uamenta sterilia quatuor. Margo brevissl-
mus circa ovarium globosum , sulcatum; stylus.
brevis; stigma pcltatum. Carpella quatuor, con-
nata in capsulam globosam, 4-siiIcatam, 4-locuIa-
rem. Semina in loculis geminata ; superposita.

PHILAGONIA SAMBVCINA.

Arbor procera, foliis oppositis impari-pinnatis ,
foliolis oblongis integerrimis , corjmbis axülaribn's
terminalibuscpie.

Habitat : in sylvis pi'imaevis Salak,.

Floret : Novembri ; Decembri.

Nomen : Kibajawok.

SIMARUBEAE.

N I O T A.

Ocfandr. Monogyn. L. fam. nat. Simarubearum.

Calix parvus, 4-5-lobus , lobis ï-glandulosis,
persistentibus. Petala 4- 5 , spatulata. Slamina
5-8, libera, basi intus S(piamula aucta; antherae

-

( 25l )

incumbentes. Ovarium pedicellatum, 4-5-lobuni,
]obis ï-sporïs. Stylus 1, filiformis , stigmate sim-
plici. Drupae 4-5, aut aboiiu i-!> , sublignosae ,
compressae , ï-spermae. Semina exalbuminosa pen-
duJa. Cotylcdonts crassae ; raclicula par va, su-
pera.

NIOTA LAMARCKIAVA.

2V": foliis ovalibus oblongisve, umbellis longissime
pedunculatis nutantibus tei'minalibus lateralibusvc
solitarüs, floribus 5-8-andris.

Synon : Niota tetrapetala et N: peiitapetaJa.
Habitat: in hortis circa Bataviam.
Floret : Maj. — Jal.
Nomen : Gatep Pai!%

AAX-

D

( 252 )

AANHANGSEL,

GUTTIFEREËX.

e tasten der hiertoe behoorende boomen bevat-
ten een slijm-harstachtig sap , meestal geel van kleur f
hetwelk, inwendig gebi'uikt, wormdrijvende eigen-
schappen bezit, doch in veel geringeren graad dan
de sïijmharst, welke als gummi gut in den handel
voorkomt, en volgens sommigen uit de Garcinia
Gambogia ', doch volgens anderen, uit de Garcinia
Morella , zoude getrokken worden.

De afkooksels der basten onzer Garciniae , en
vooral der schillen har-er vruchten, zijn daarbij za-
men trekkende , en men heeft dezelve bij chroni-
sche diarrhaeen dienstig bevonden, terwijl de Tjuric
(Garcinia dioïca) naar men zegt pisdrijvend is.

Intusschen vereischt het gebruik van een zoo za-
mentrekkend middel , als dat van de schillen der
Mangostans, bij diarrhseen de grootste voorzigtigheid
daar mij gevallen bekend zijn, dat, na het gebruik
van hetzelve, de doorloopen wel is waar ophiel-
den , doch ook tevens de grond gelegd werd tot
ongeneeslijke verhardingen in het klicr-s\stema des
onderbuiks.

Meer is het uitwendig gebruik dezer schillen aan
te prijzen, b. v. tot nxondspoelingen , bij verslap-

(255^

ping der slijmvliezen, aphtae, bovenmatige kwrjfing-
door de kwikcuur veroorzaakt, en tot wasschingen.

Bijzonder zijn deze schillen in de huishoudkunde
dienstig, tot het looijeu van leder, en om zwart
te verwen , daar zij , in verband met andere verw-
stoffen , eene zeer duurzame kleur aan de sloffen
geven, zoodat de Chinezen ze daartoe bijzonder
bezigen, zoo zelfs dat deze schillen der Mangostan
in vroegere tijden naar China werden uitgevoerd,
hetgeen zelfs tegenwoordig nog somtijds plaats heeft.

Daarentegen vermeerdert de bast van den Gam-
-plong (Calophyllum Inophyllum) door eigenaar-
dige balsamieke deelen , de abnormale werkzaam-
heid der slijmmembranen en voornamelijk die der
piswerktuigen , weshalve het afkooksel van het in-
wendig gedeelte van den bast, bij den witten vloed
en verouderde druipers, met nut is toegtdien i ge-
worden.

Hetzelfde geldt in oenen nog hoogeren graad van
den harst dezes booms, van welken men zich tot dat
einde , in spirifcueuse oplossingen , in stede van den
JSaIsa?nus Copaive , zoude kunnen bedienen, ter-
wijl hij boven dezen het voordcel heeft, dat zijue
werking niet zeer verhittend is. — Uitwendig wordt
deze harst nog gebruikt tot berookingen tegen rlicu-
matismen, jichtpijnen, stijfheid der gewrichten enz.,
zoo als hij ook, bij wijze van een pleister op den
omtrek der maag gelegd, een goed krainpstülend
middel oplevert.

Ove-

( 254 )

Overigens lijdt het gcenen twijfel, of deze harst is
dezerfde welke in de geneeskunde onder den naam van
Tahamahak bekend is, doch wegens zijne zeldzaam-
heid en duurte, en de vervalsching die hij onder-
gaat, weinig ïn Europa wordt gebruikt. — Intusschen
zoude . Java eene groote menigte daarvan in den
handel kunnen brengen; want zoo bedekken b. v.
geheele bosschen van deze boomen het zuidelijke
strand, en op het eilandje Nousa lambangan heb
ik klompen zoo dik als cene vuist, aan de oude
boomstammen zien hangen, ja met elke snede in de
Schors vloeide cene menigte geelachtigen, naar honig
gelijkenden , balsem uit dezelve, weike allengskens in
de opene lucht tot den gewonen geelbruinen eigen-
aardig riekenden harst verhardde.

Bovendien wordt nog uit het rijpe zaad, zoo van
den Jamplong als Sulalri {Apolerium Su/atrl),
door uitkoken of uitpersen, eene vette olie getrok-
ken , die niet slechts dient tot lampolie, maar ook
ter genezing van huidziekten , hoofdzeer, ook om het
haar te doen wassen, en tot inwrijving van stijve
leden. -

Dat overigens het waterachtige vleesch , hetwelk de
zaadkorrels onzer Mangostan ( Garcinia Mangos-
iana) omgeeft, door den fijnsten en verfrisschensten
smaak , zooveel ik weet , alle onze andere indische
vruchten overtreft, is te bekend , ©m er hier veel
van te zeggen.

In

( ^B )

In eencn minderen graad is dit ook het geval met
onze in het wild wassende soorten van Garciniae
die slechts de aankweeking en veredeling door 'smen-
schen hand. behoeven , om ons welligt even smake-
lijke viuchten, als de eerste, te verschaffen. Di
Zuurachtige bezien der Suia/ri (slpoierium Sulal rr)
worden insgelijks door de Inlanders gegeten; echter
ontwaarde ik zelf 11a een ruim gebruik van de-
zelve hevige buikpijn en loop.

Het hout van bijna alle boomen dezei familie on-
derscheidt zich door hardheid en duurzaamheid op
eene treffende wijze, zoo dat men zelfs moeite heeft
om het te bearbeiden , terwijl hetzelve vooral tot on-
derlagen voor zware lasten geschikt is.

HIPPOCRATEES.

Van deze familie is mij verder niets bekend , dan
dat de vruchten wegens het zoet smakende vleeseh
hetwelk de zaadpitten der Salacia Prinoïdes (Maf fa
Kant j iel} en der Salacia Macrophylla omgeeft,
bij de Inlanders zeer gezocht zijn, en dat zoowel
bast-als wortels vau beide deze gewassen, adstringe-

DIPTEROCsl RPEEtf.

De weinige hiertoe behoorende gewassen, welke ik
het geluk heb gehad in onze bosschen te ontdek-
ken , zijn onder de hoogste en prachtigste boomen
te rekenen , die wcjjigt in eenig land gevonden wor-
den.

( *5Ö )

den. Geen kruidkundige , die met eenige opmerk-
zaamheid onze wouden gadeslaat, zal deze reuzen
o-opgemerkt voorbijgaan , en de indruk, dien hunne
beschouwing op hem maakt, zal nimmer uit zijn ge-
heugen worden gewischt.

Stemmen deze boomen in menig opzigt reeds veel
overeen met de Quttlfereè'n of ook met sommige
JElaeocarpeen , zij toonen ook menige overeenstem-
mende eigenschap met dezelve, met betrekking tot
hunne bestanddeelen. — Hunne basten, tot zelf/s
eenigermate hun hout , zijn met balsamieke harstdee-
len doordrongen, die door insneden uit dezelve
vloeijen. Slechts langzaam verhardt zich deze bal-
sem tot eenen witten korrclachtigen taaijen harst, die
vrij sterken bijna even als de Copaive - balsem riekt,
en zich geheel in Aether oplost. — Overigens wreten
de Inlanders van dezen balsem geen ander gebruik
te maken, dan dat zij bladeren daarmede bestrijken ?
dezelve oprollen, en zoo bij wijze van kaarsen of flam-
bouwen bezigen; men begrijpt ligt, dat dit meestal
meer aardigheidshalve , dan tot nut geschiedt , ofschoon
de vlam van zoodanig een licht helder is, en eenea
niet onaangenamen hartsachtigen reuk verspreidt.

Het hout dient tot bouwstof, en zoude wegens
zijnen hartsachtigen aard tot de bereiding van teer
kunnen worden gebezigd.

MALPIGHIACEEX en ACERINEÈiSf.

Van de gewassen . welke ik van deze beide fami-

lien

{ *b )

lien heb aangewezen, zijn mij volstrekt geene uit-1
stekende eigenschappen bekend geworden , die ver-
dienen zouden , hier eeue plaats te vinden , met
uitzondering mogelijk, van de bijzondere geschikt-
heid van het hout van den Taricie ( l'ariiia) tot
duurzaam timmerwerk.

SAPINDACEËN

Ook hier schijnt de kuituur veel ter verbetering
der vruchten van de Euphorien te hebben bijge-
dragen, daar slechts die soorten derzelve ( Eupho-
ria Lit-cki, E. glabra, E. Nep helium) eene
zoete of znurachtige pulpa om haar zaad voort-
brengen, welke op gebouwde gronden wassen, ter-
wijl daarentegen die, welke zich in onze bosschen.
bevinden, weinig ol geen spoor van dat sappig om-
kleedsel vertoonen. — Men weet, dat de vruchten
der Lit-chi in China worden gedroogd, en naar
Chinesohe volkplantingen in dezen Archipel uitge-
voerd, deels omdat de Chinezen deze vruchten, on-
der meer andere confituren, gaarne op hunne thee-
taieis zien, deels ook, omdat zij geiooven, dat het
e len derzelve hen tot den bijslaap aanzet.

Overigens zijn ook de vruchten der Kilaleijo
{Erïoglossujn ed.tls) bij den inlander, als eet-
baar bekend , want zelden treft men cenen boom
aan , waor zij dezelve tot vcikoniene rijpheid laten
komen , terwijl zij ook de jonge bladeren, gekookt,
als groente gebruiken. DjcIi een grooter fiut ver-
schaft

( 253 )

Schaft hun de vrucht van den zeepboom ( Sapinclus
Üaral), wegens het gomachtig loog-zout bevattende
slijm, hetwelk tusschen het binnenste en buitenste be-
kleedsel der vrucht besloten is. Deze stol is geelachtig,
doorschijnend, taai, flaauw van reuk, heeft eenen wal-
gelijk bitteren, eenigzins scherpen smaak en lost
zich schuimende in water op , terwijl zij zich als
zeepsop laat gebruiken, en als zoodanig even goed
als zeep tot het reinigen van kleedingstukken kan

HYDROCEREÈN BALSAMTNEÊN

OXALIÜEËN en ZYGOPHYLLEÉY.

Van de gewassen dezer familien maken de in-
landers weinig gebruik ; slechts bezigen zij de jonge
bladeren van eenige Baisamine»n , b. v. van Balsa-
mina Lalifolia, welke zij met anijszaad fijn wrijven,
inwendig tegen pisverstoppingen van jonge kinderen,
terwijl zij tot dat einde ook de gekneusde bladeren
op den onderbuik leggen.

RUT AC EÈS[.

Ofschoon mij niet bekend is , dat de Javanen
eenig medicinaal gebruik van deze gewassen maken ,
zoo zouden echter de opwekkende en versterkende-
krachten , welke onze Evodiae en de meeste der Zan-
thoxyla bezitten , onze geheele opmerkzaamheid ver-
dienen. Indien namelijk ZanthoxflUm fraxineuni
en Z. C/'.aca fierculis bijzontier wegens de scherpe

( *fa )

aromatieke olie, die hunne basten en vruchten be-
vatten, in Amerika, als sterk prikkelende en de
uitwaseming bevorderende middelen gelden, die nog
bovendien de merkwaardige eigenschap toonen , van
zoo wel door plaatselijk, als inwendig gebruik, sali-
vatie te verwekken, zoo mogen wij, in dit opzigt,
ook bijna eene gelijke werking van onze Zanthoxyia
verwachten, daar niet slechts hunne basten, maar
vooral ook hunne vruchten doordringende aroma-
tieke eigenschappen bezitten, en daarbij zeer rijk aan
bittere extractieistof , gedeeltelijk ook aan harstdee-
len zijn. —

Ik wil derhalve hier slechts aanmerken, dat Bar-
ton de bovengemelde gewassen in Amerika niet
alleen tegen rheumatismen met goed gevolg heeft ge-
bezigd , maar ook op de gunstigste wijze gewag maakt
van derzelver gebruik bij verlammingen der tong en
der mondspieren — Dit is zeker , dat wij ons van
het afkooksel van alle onze Evodiën en Zanthoxyia
uitwendig" als een zuiverend en opwekkend woud-
middel kunnen bedienen.

SIMARUBEÈSf,

Naar mijn inzien verdient de Niota, die tot nog
toe onder andere familien is gerankschikt geworden ?
met meer regt eene plaats onder de Simarabe'n ,
waarvoor ook de eigenschappen harer bestauddeelen
pleiten. _ IIet zuivere bitter der basten van de
Quassia en Siniaruba wordt ook in die van onze

Ga-t

( 2bo )

Qcttnp palt (Niola Lamarliana (*)) , voorname-
lijk bij de vrucht waargenomen. — Boor clczo Llt-
tcrstol' wordt ons dit middel ten hoogste gewigÉig
l)ij zwakte van het darmkanaal, ziekelijke slijmafzon-
deringcn van hetzelve , gebrekkigcn toestand der gal,
dooi' werkeloosheid van hare afzonderende vaten
veroorzaakt, en over het algemeen, hij alle naziek-
ten , met zwakheid en verslapping der maag en in-
gewanden verbonden. Rheede (Hort. Malab. t. 6.
p. 7)2.) zegt ook, dat het afkooksel harer vrach-
ten in de Cholera - morbus word t aangewend ; ter-
wijl ik mij daarentegen met voordeel van hetzelve
heb bediend bij remitterende eu intermitterende-
galkoortsen.

'»a*r— TfiT"**— p- -

(*) Zoowel de Niota tetmpituta r.ls N. pentópetala zij:i Synoniinen
mijner N. Lamarkiana , gelijk duidelijk bljjkt uit liet aangetoonde
generische karakter, terwijl 4 en 5- mannige bloemen aan cene ca
dezeiltfc plnnt voorkomen.

j!
H

h

!

+

i

•f

KRUIDKUNDIGE

WAARNEMINGEN, H

UITCECEVEN

» O O R

C. L. B L UME.

(öcle Stuk.)

BATAVIA.

825.

BIJDPvAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDEFLLANDSCH INDIË.

B IJ D R A G E N

TOT DE

F L O R A

VAN

NEDERLANDSCII INDIË,

UITGEGEVEN

DOOR

C. L. BLU ME, M. B. ,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, DIRECTEUR

VAN. 's LANDS PLANTENTUIN TE

BU11ENZÖ+G, ENZ.

6de Stuk,

Met vijf Tabellen.
^w» ;*»<*. xkj. '-s># •-as*»»» v^^ïj

BATAVIA,
TER LANDS DRUKKER IL

4#25.

BIJDRAGEN

TOT DE

KENNIS DER

JAVAANSCHE ORCHIDEËN.

Hebben wij reeds in de voorgaande stukken rne-
ge familie van planten leeren kennen , waaraan
Java , en over het algemeen deze Archipel , zeer rijk
is, ook van de Orchideën zullen wij eenen even
grooten voorraad vinden, hetgeen des te meer op-
merking verdient , daar wij er slechts weinige in de
botanische werken als ter loops vinden aangestipt.
Deze omstandigheid heeft mij dan ook aangespoord,
om de organisatie onzer Orchideën nategaan en
naauwkeurig te beschrijven , eene onderneming , wel-
ker uitvoering met menigvuldige moeijelijkheden ver-
bonden was.

in

Of zouden zwarigheden en vermoeijeuissen, die
bijzonder onder eene heete luchtstreck met de be-
oefening der botanische wetenschappen gepaard gaan,
niet verdienen in aanmerking te komen?

In elk ander vak toch, buiten het natuurkundige,
kan men zich binnen eenen beperkten kring ver-
maard maken ; doch de natuuronderzoeker kan al-
v leen door zorgvuldige nasporing der geheimen in de
©pene natuur cenige verdienste verwerven.

Het

i 262 >

Het zijn dan ook alleen mijne waarnemingen ,
die. mi] geleid hebben in de rangschikking van deze
belangwekkende familie, geenszins eene vooraf op-
gevatte meening , — r— geene zucht om de natuur
binnen de grenzen van een systema te beperken. Neen !
het was de hooge bergrug,' die het geraamte van

Java vormt, het waren huiveringbarende diepten ,

van vulkanisch vuur doorwoeld , het waren ont-
zaggelijke bosschen , grootendecls nog geheel niet,
of ten minste voor de botanie niet genoegzaam be-
zocht, het was de oever der zee, te vaak door

moerassen verpest, deze oorden waren het looneel,

alwaar ik, onder het dulden van moeite en ongemak,
blootgesteld aan alle afwisselingen van een ongezond,
klimaat , die waarnemingen verzamelde , welke tot
dit werk ten grondslag liggen.

Van eenen anderen kant had ik ook bij de be-
werking dezer familie met hinderpalen te worstelen ,
die later slechts ten deele hebben kunnen worden
uit den weg geruimd.

Zoo was mij b. v. langen tijd geen teekenaar toe-
gevoegd , zoo dat ik , bij vele andere bezigheden ,
slechts de omtrekken van eenige Orchidecn met
eigene hand kon afbeelden , iets dat te nadeeliger
moest zijn , daar goede teekeningen onmisbaar zijn tot
staving mijner waarnemingen over gewassen , met
Jtulke buitengemeen teedere bloeideelcn voorzien,
terwijl men dikwijls eerst na verloop van jaren, een eenig

maal >,

( *3 )

maal, ja bij toeval, in het bezit van sommige (Üer:
zeldzaam bloeijende Orchideën komt.

Daarenboven ontbraken mij bijna alle geschriften,
<Tïe over deze familie handelen , zoo dat ik mij bij
Llnné, Species plantarum, eclit. f-V illdenotv , — >
Persoon , Synopsis plantarum , en SprengeC 's +
Anleitung sur Kentniss der Gewdchse , al? de
eenig/e hulpbronnen voor mijne beschouwingen , be-:-
palen moest.

Eerst onder het afdrukken van mijn tabellarisch
overzigt , ont\ing ik het voortrefl'elijk werk van
Brotvn , over de S ieuw - Hollandsclie Orchideën,
vervat in het ïste deel van den Prodromus Florae
Novae Hollandlae , even als het ïste deel van
C. S. Kunth 1 Synojjsis plantarum orbls novi t
waarin ook over de Orchideën , door von Hum"
boldt en Bonpland in Amerika ontdekt , gehandeld
wordt, zoo als ook eindelijk de afbeeldingen, welke
ons door Peilt Thouard van vele Afrikaansche
Orchideën geleverd zijn ; van alle Avelke werken ik
slechts hier en daar, nog onder het drukken, cenige
partij heb kunnen trekken , zoo als men dit ten op-
zigte der aangetoonde •verWantschapping op enkele
plaatsen zal ontwaren.

Het gemis van alle deze hulpmiddelen der lit-
teratuur , die mij , zoo als gezegd , niet vroe-
ger ten dienste stonden, zal echter mijnen tegen-
•woordigen arbeid mogelijk minde* van doszclfs in-

wcn*

( =64 )

Wendige wamde doen verliezen , dan zulks bij den
eersten opslag zoude schijnen; want, daar ik geenen
leiddraad bezat, die maar al te dikwijls, uit een
gunstig vooroordeel voor de waarnemingen van an-
deren, van het regte spoor doet dwalen, moest
ïk te meer alle krachten inspannen , om door tal-
rijke waarnemingen tot zekere resultaten te komen,
die mij dan ook eindelijk hebben geleid tot het op-
stellen van geslachten, onderafdeelingen , en het
vormen van groepen.

Ik heb bovendien , uit de boven aangehaalde
4iieu<vere werken die over deze familie handelen, de
Overtuiging opgedaan , dat de meeste onzer Orchi-
deën zeer van die van andere landen verschillen ,
vooral van d<2 Amerikaanschc , welke von Hwmboldt
ïn Zuid-Amerika heeft ontdekt. Meerdere overeen-
stemming levert in dit opzigt de Flora van Nieuw
Holland op, doch deze bepaalt zich bijna geheel tot
zoodanige Orchideën, die eeneu gegranuleerden of
stofachligen Pollen hebben, die op Jcwa , in ver-
gelijking, zeldzaam zijn, zoodat dit voo treffelijk werk
van Brown, al hadde ik het ook vroeger bezeten, mij

toch van weinig nut had kunnen zijn.
•
Te meer opmerking van onze zijde verdienen
daarentegen de Orchideën, welke Petit Thoaard
op de Afrikaansche eilanden Madagascar , Bour-
hon en Mauritius ontdekt heeft. Bij deze treft men
namelijk eene in het oog vallende overeenkomst met
onze Orchideën aan? en het is te betreuren, dat

met»

( 265 )

men aan derzelver ontleding niet die zorgviü*
digheid heeft besleed, welke tot het bestemmen
der Genera volstrekt vereischt wordt.

Zonder cenige hulpmiddelen van belang, Zonder
Raadgevingen van anderen, ben ik dus eene bijna
onbekende schepping ingetreden, eene schepping,
waarin zich de buitengewone rijkdom orïfcer Flora
ten duidelijkste vertoont, (*) en heb ik, althans
naar mijne krachten, gepoogd, mij en anderen eenen
weg door decze duisternis te banen.

D.-.tik voor het overige omzigtig met het opstellen
Tan nieuwe geslachten ben te werk gegaan , zal men
gereed elijk toestemmen , wanneer men * met eenige op-
lettendheid , de vaak uitgebreide onderafdelingen
overziet, waarin ik sommige genera omvat heb,
die misschien te meer verdienen zouden gescheiden te
worden, naar mate derzelver habitus meer belang-
rijke verscheidenheden aantoont.

Men zal zich in het vervolg, na de uitgave van
mijn grooter werk over onze Flora, hiervan het
best kunnen overtuigen, door de afbeeldingen en

ont-

( * ) Intusschen wil ik hier niet met stilzwijgen voorbijgaan, dat
ik vroeger" besloten had , met den Heer van Hasselt gemeenschappelijk
een werk oVer dit geslacht int te geven , welk plan echter door het
overlijden van dien natuurkundigen is veiijlcl.l, .zoodat sleclus 27. soor-
ten , onder al de door mij beschrevene , op rekening onzer vereenigde
waarnemingen komen, welke soorten ik , in de nadere beschrijving der
Volgende stul-jcs, ter onderscheiding , met eene dubaela ster C ** 3
zal teemenen.

( 2GG )

ontledingen in omtrent tweehonderd reeds daarvoor
geschetste teekeningen , zoodat ik mij thans moei
vergenoegen, met de afbeelding van de bijzondere dt
len der bloesems van 12 verschillende geslachten bij
een der volgende stukken dezer bijdragen hierbij te
voegen , waardoor men tevens in staat zal worden
gesteld , om de gewigtigste punten , waarop mijne ran<
schikking gegrond is , na te gaan en te beoordeelen

Eenige algemeene aanmerkingen over de voor-
naamste deelen van de bloesems dezer planten , welke
ik noodig acht, ter opheldering van zekere door
mij gebezigde uitdrukkingen , te doen voorafgaan
geven mij tevens gelegenheid , het bij de tabellen
voorkomend ontwerp van overzigt der geslachten kor-
te lijk te verklaren.

De bloesems der Orchiaeën zijn 'Samengesteld uit

uitwendige of accessoire deelen, en inwendige of de
zulke, die de bevruchting of vermenigvuldiging der soort
ten doel hebben.

De eerste, waartoe v>r\ Bracteen , Sepala , en hij
enkele dier gewassen , eigenaardig gevormde aanhang-
sels rekenen , omhullen steeds de wezenlijke deelen
der bloem; want zelfs het Ovarium , hetwelk, naai*
zijnen omtrek gerekend , slechts als een uitwendig
deel kan worden aangezien , is met eene uitwendige
membraan bedekt, meestal met 3-6 opklimmende*
meer of min verhevene streepen geteekeud , uit wel-
ke de Sepala zich ontvouwen, zoodat ook het Ova-

riuiïs

( *$7 )

rium dienvol ;cns gevoegeüjker als een inwendig or-
gaan , hetweik door terugvoerende , en niet door
opstijgende vaten ontwikkeld wordt , moet worden
beschouwd.

Onder de inwendige deelen rekenen wij derhalve
het Gynostemium, door de Sepala omhuld , en het
Ovarium. Uit deze indeeling Wijkt reeds, dat de
uitwendige deelen slechts eene secundaire plaats in de
Deconomie dezer plant bekleeden, en dat zich ongelijk
meer veranderlijkheid in de zamenslelling dezer dee-
len zal vertoonen, dan bij de inwendige of wezen*
lijke deelen kan plaats vinden.

De waarheid hiervan openbaart zich genoegzaam
in dazc familie ; want bij alle Orchideéu zuilen wij
;slechts één naar een' zekeren grond t\pus gevormd
inwendig geplaatst Gynostemium ontdekken , terwijl
idaarentegen het getal der Sepala en derzelver eigen-
.feardige gestalte aan ongelijk grootere veranderingen
onderhevig zijn. Want vindt men in het algemeen
■aan elke bloem zes uitwendige hulbladeren , die af-
wisselend in twee rijen geschaard zijn , zoo kunnen
Wij toch voorbeelden aanhalen , waar er slechts vier
of vijf gevonden worden, van welke slechts één (het
iLabellum ) tot de inwendige Sepala kan gerekend
worden ; zonder dat hier eenige vergroeijing van
'Sepala onder elkander zoude kunnen verondersteld
\Worden , terwijl integendeel het Gynostemium en Ova-
rium zich, wat hunne .eenheid betreft, steeds gelijk
blijven.

Wü

(26S)

Wij gaan nu tot de beschouwing der uitwendige
cieelen over , waarbij ons bet eerst de bracteen ia
hel oog vallen. Deze staan steeds aan de basis van
het Ovarium, meest enkel , zeldzamer in gro o ter aan-
tal , in welk geval zij meerendeels droog zijn , en
een kafaardig voorkomen hebben. Hare gedaante is
mede zeer eenvoudig, een klein blaadje gelijkende,
en alzoo bladaardig , in welk geval hetzelve met dui-
delijke Vaten doortrokken is 5 veeltijds zijn deze
bracteen groen of geelgroenachtig, zeldzamer gekleurd,
of' ook wel horenachtig doorschijnend , soms met '
een fijn dons bezet, waaraan het Ovarium dan ook
gewoonlijk deel neemt ; bij vele dezer planten vallen
dezelve reeds voor of tijdens het blot-ijen af; bij
andere blijven dezelve ook wel zitten , en groeijeu
bladaardig uit.

Hier de verschillende gedaanten en rigting der
Sepala uit een te zetten, zoude ons te ver voeren;
wij zullen dus slechts aanmerken, dat zich steeds drie
uitwendige Sepala , en meestal drie inwendige met
de uitwendige afwisselend geplaatst bevinden , name-
lijk twee uitwendige , tegen elkander overstaande
(Sepalu lateralia, Sepala aecpialia ), een naar achteren
staande ( Sepalum dorsale. Galea ), een inwendig, te-
gen over het achterste, welk wegens zijne bij zonde*
re gedaante den naam van lip ( Labellum ) heelt ver-
kregen , en twee, tegen elkander overstaande inwen-
dige bladeren { Sepala interiora ) , welke laatste tus-
schuu de uitwendige zijdelin^seUe bladeren en het

ach*

achterste blad vastgehecht zijn. In zeldzame gevallen
(en mij is slechts een enkel voorbeeld van dien aard
bekend bij Epicranthes) is het Gynostemium aan zij-
ne basis met aanhangsels bezet, die trouwens, wegens
h'inne zonderlinge gedaante , toch niet als plaats-
vervangers der inwendige beide Sepala kunnen aan-
gemerkt worden , welke Sepala , in dit zeldzaam ge-
val , ontbreken.

De ter zijde geplaatste Sepala (Sepala lateraüa)
zijn onderling van dezelfde gedaante, het naaste bij ds
lip geplaatst, welke zij somwijlen omvatten, en zelfs ge-
deeltelijk met dezelve zamenhangen; of men ziet dezel-
ve tegen de basis der lip scheef voorgetrokken , en dan
somtijds door ombuiging, ja zelfs vergroeijing harer
buitenste randen, eene soort van spoor i^unguis spu-
ïius, Peruia) of zak vormen.

Het achterste Sepalum (Sepalum dorsale) is groo-
tendeels smaller, dan de zijdelingsche , en, uitgeno-
men in weinige gevallen, grooter , dan de beide
inwendige, waaraan het zich somtijds shut, en zoo
eene soort van helm (Galea , Fornix ) vormt , waardoor
dan de bloem een keeivormig (ringens) voorkomen
Verkrijgt.

De uitwendige Sepala (zeldzamer ook de Imven-

ook wel tot
mer tot aan

hunne spits aan een gegroeid en vormen zoo een
meer of min eenbladerig Perianthium (Perianthium
jnonophyllum. ) Deze yérgroeijing hangt, vooral wan-
neer

( V )

nee*' dezelve ifl reeenen bijzondcren graad plaats vindt,
dikwijls van toevallige omstandigheden af, 1>. v. van
eenen zamengedrongenen bloemenstand , sterke out^
wikkeling der bracteen en drukking dei-zelve op
de bloemen, en wordt daarbij, bij onderscheidene
soorten van hetzelfde geslacht, in zeer verschillende
graden waargenomen, zoodat deze vergroeijing geen
onderscheidend kenteeken van groot gewigt voor do
■yastselling van geslachten opleveyt.

Hetzelfde geldt ook van de rigting der versclullen-
de uitwendige dcelen, of namelijk de Sepala zich mee?
of milder uitgebreid ( patejitia ) , tegen eikander ge-r
bogen (conniventia), dekseisgewijze opgcrigt ( forniea-
ta , galeata. ) enz. , vortoonen , alhoewel men in de
meeste geslachten eeue bestemde rigting niet geheel
miskennen kan, zoodat keu Leekenen daarvan ontleend
reeds van waaide zijn , schoon men zich moet wach-
ten van dezelve te stipt op de geslaehtsbepaling toe-
tenassen. (*) Dit is vooral toepasselijk op die rigting

der

( * ) Ik wij niet loochenen, dat mij de raauwkeuiige bepaling,
welke ri ting de Sepala eigen is, dikwij's in verlegenheid heeft ge-
Lragt. Immers v ndt men bloemen, die zich weinig of niet fclijjnen te
openen, ho: zorgvuldig en herhaald men dezelve ook befchouwe,
;y>odat men de Sepala voor opvyaarts.of te.gen elkander gebogen aanziet;
eensklaps verplaatst eenc bjj uitstek gunstige omstandigheid, b. V.
■warmte, voefodgheid, of omtiekkiiiL; daarvan, de bloemen derzelfde plant
>n het omgekeerde geval, waarbij de vroeger hardnekki.; gellotcne Sepala
.nis vo. komen uitgebreid of zeiis teru — e (lagen kunnen verfchijnen.

Efl bij hocvele dier gewisfen moet zulk een onderzoek niet achter.
wc ge biijvtn, daar men te vreden moet zijn, dikwijls flechts eenc
eenige bloem, die zich jaren lang niet weder aanbiedt, tot haar oi>
tierzock , te kunnen bezigen.

I 2-1 )

♦Üer Jlp , die aanleiding heeft gegeven tot de
benaming Aan verkeerd staande bloem (ilos resupina-
lus ) , waarbij namelijk de lip met hare rugzijde naar
boven of tegen den hoofdbloemsteel ( rachis ) moet
gerigt zijn , eene rigting , welke ik bij alle meerdere
bloemen dragende Orchideën voor derzelver opening
heb waargenomen , zoodat de voorgaande rigting
(Labellum anticum ) slechts aan verdraaijing van het
Ovarium is toeteschrijven , en eene zoodanige omstan-
digheid, als niet wezenlijk, ook geene bijzondere
waarde voor generische karakters oplevert.

Aan geen deel der bloemen dezer familie drukt
zich eene meer verouder 'ij kc gedaante uit , dan aan
de lip. Slechts zelden stemt dezelve, wat hare ge-
daante betreft , met de Sepala overeen; dikwijls is zij
grooter; even zoo dikwijls ook kleiner, en wijkt
ook in hare substantie meestal van dezelve af, als
zijnde dikker, vaak met eeïtachtige uitwassen (Cal-
Ü), verdikte of scherpe streepen (Cristac), knobbels,
haren, enz. bezet, waarbij hare kleur in het alge-
ïneen meer in het oog valt , dan die der Sepala.
Ook hare oppervlakte beschrijft verscheidene rig-
tingen, volgens welke men haar de benamingen van
hol (Labellum concavum) , buikachtig (Labelluin
Ventricosum ) , zakvormig ( Labellum saccatum ) ,
spo-ji vorrnig (Labellum calcaratum ) , zadelvormig
"(Labellum sellaeforme ), schoenvormig (Labellum cal-
•ceolatum) enz. geeft; alle welke benamingen op hare ge-
daante en de rigting h ure-r vlakten betrekking hebben.

Het-

( »JT« )

Hetzelfde heert ooi; plaats met haar bovenste einde
of zoom (Limbus, Lamina), welke zich nu een»
onverdeeld (Limbus indivisus , simplex), afgesneden
(truncatusN , uitgehold (fornioatus ) , puntig (acu-
lus, acuminatus, subulatus), uitgedijd (dilatatus ) ,
of lapachtig (lobatus, subiobatus ) enz. vertoont;
zonder hier eens van deszelfs ï'igting te spreken ,
the uu eens ingebogen, dan weder opwaarts staan-
de, afstaande, uitgebreid, nedergebogen , enz. zijn
Ican , waaromtrent wij hier in geene bijzonderhe-
den zullen treden.

Daarentegen geeft de aanhechting en verwassing
der lip met het Gynostemiuni kenteekencn wel-
ke van een grooter gewigt tot het erkennen der
genera zijn, daar deze verwassing minder van uit-
wendige omstandigheden afhangt , dan die der uit-
wendige Sepala. De omstandigheid namelijk dat deze
cl celen, welke bij alle bloemen der Orchideën in uit-
wendige halbladeren besloten zijn, voor de ope-
ning der bloemen eene geëvenredigde zaïnen voeging
moeten doorstaan , doet op dien grond veronder-
stellen dat, indien men eene verwassing der lip met
liet Gvnosiemium waarneemt, deze niet kan afgeleid wor-
den van eenen meerder of minder sterken druk der
uitwendige deélen op dezelve, doch dat die in den t} pus
zei ven van de vorming dezer gewassen te vinden is. Het-
zelfde geldt ook van de wijze, waarop de lip vastge-
hecht is, en waarbij ik vijf verschillende toestanden
ïiel) waargenomen , namelijk ;

i°- De

( 273 )

l*. De lip is aan clc basis van het Gynostemium

onbewegelijk vast gehecht;
2°. Zij is aldaar veerkrachtig, doch zonder eigt-

baar gewricht, vastgehecht;

5°. Zij vormt met de basis van het Gynostemium,
een duidelijk uitgeraud , zeer bewegelijk ge-
wricht ;

4°. Zij is beneden met de basis van het Gynoste-
mium in eene soort van spoor of zak zamen-

gegrocid ;

5°. Zij staat met het Gynostemium volstrekt in geen
verband, doch is tusscheu de zijdelingsche bla-
deren aangegroeid.

Wij gelooven ons door de voorgaande aanmerkin-
gen over de uitwendige deelen te hebben doen ver-
staan , zoo dat het onnoodig zoude zija, daarom-
trent in verdere bijzonderheden te treden, en zullen
nu overgaan tot de beschouwing van den geslachts-
drager (Gynostemium) en de daarmede in verband
staande deelen.

Dezelve beslaat ongeveer het middenste deel der
bloem, en toont, zoowel naar zijne rigting als ge-
daante , verscheidenheden , die wegens hare veran-
derlijkheid bij vele dezer gewassen bijzonder ge-
sehikt zijn , om tot herkenning derzelve te dienen.

Zoo stijgt hij bij vele uit de spits van het Ovarium
naar boven (Gynostemium Ovario. continuüm), en kan

1 274 )

ïn dit geval , als liet ware , als ccne verlenging van
hetzelve worden aangezien ; of hij ligt meer of min-
der horizontaal op het Ovarium (Gynostemium Ova-
rio incumbens ), terwijl hij naar voren tegen de ba-
sis der lip vooruitsteekt. Dikwijls is hij buitenge-
meen klein, in vergelijking met de overige declen der
L'oem; dan verschijnt hij daarentegen als eene lan-
ge, meer of min cyiindrische zuil, die meestal
naar de lip iets voor over gebogen is , of hij is
knodsachtig (clavatus), of zijne kanten meer of min
bladsgewijze uitgespreid ( dilatatum , petaloïdeum •
de voorste, namelijk de tegen de lip gewende zijde
(facies antica, interna), is meest vlak, ook wel uit-
gehold , zeldzamer kapaardig (cucullata), de achter-
ste zijde ( facies dorsalis vel postica ) meer of min
overgebogen ; zijne basis is niet zelden aan de voorste
zijde verdikt , ook wel ee] tachtig, zelfs omgebogen
( eurvata ), zelden met de lip in eenen spoor of zak
Kamen gewassen, of zelfs wel tot een bewegelijk
gewricht ingerigt enz. Het bovenste einde van het
Gynostemium is bij sommige stomp, bij andere spits,
niet zelden naar de ligging der Anthere scheef af-
bellende ; bij eenige is dit bovenste deel uitgerend,
bij andere meer of min zijdewaarts in smalle aanhang-
sels (Gynostemium fissum), of horenachtige uitbrei-
dingen (Gynostemium cornutum), of korte ooren (Gy-
nostemium auriculatum ), of tanden ( Gynostemium
dentatum, cuspidatum ) , of knobbels ( Gynostemium
callosum ) enz uitloopcndc. Dergelijke aanhangsels
büviuden zich ook somwijlen meer benedenwaarts

aan

{VB-)

aan de zijden, of ook de voor/ijle van hetGynrs-
teiniam, zeer zelden aan de rugzijde van hetzelve.
Zoo als reeds gezegd is , heeft zelfs de plaatsing en
aanhechting der Anthera eenen grooteu invloed op
de gedaante van het Gynostemiuai, want waar zien
dezelve bevindt, is het onder haar met eene meer
©f min diepe holte ( cavitas antherifera , Clinandrium
Rich. ), in zeldzame gevallen eene verhooging voorzien,
die naar de voorzijde dikwijls in eene punt (Rostel-
lum) uitloopt, of ook wel in een lapje (Pvostellum
lamellatum ), dat aan zijn' rand soms kiierachtig op-
gezet is (Proscolla Rich.), en welke deelen zoowel
tot steun der Anlhere als tot aanhechting der Po;ien
dienen, en hoogst waarchijnlijk de inzuiging der be-
vruchtende vochtigheid der Pollen en derzelver me-
dedceling aan het Stigma bewerkstelligen.

Neemt dit Rostellum in het algemeen de bovensta
voorste spits van het Gynostemium in ; wij vinden
het ook geheel overeenkomstig de plaatsing van de
Anthere aan de voorzijde, zoo ais ook de zijdeling-
sche uitkervingen van het Gynostemium een zoodanig
Piostellum kunnen vormen, waarbij hetzelve echter
steeds boven en in de nabijheid van het Stigma
tusschen dit en de Anthere waargenomen wordt.
Bij vele Orchideën valt dit deel minder in het
oog, terwijl de rand van het Gynostemium boven het
Stigma slechts uitgekorveu is; — eindelijk ontbreekt
het bij vele geheel, als wanneer audere deelen het-
zelve schijnen te vervangen.

Tot

(276)

'Tot deze laatste kannen wij onder de Orchidcën
met gegranuleerde Pollen onder andere die gene
rekenen, wier Antlieren aan cle voorzijden in vliezige
buisjes (Bnrsicula, Uich, ) aangewassen zijn, en
Waar klieren derzelver plaats schijnen te bekleeden;
onder die met stofachtige PoUen zonder Rostellum
bemerkt men daarentegen, dat de holte der Antlie-
ren, welke tot opname der Pollen dienen, hier niet.
zelden klierachtig, ja zelfs wolachtig is, zonder eens
te gcAvngcn , dat de mededecling van de Pollen hier
rei ds door bestniving plaats kan grijpen, en bij Or-»
chideën met waspollen , zonder Rosteilum eindelijk,
dijt de Pollenmassa uit, en kan langs dezen weg door

Met opzigt tot de Anthere zelve nemen wij drie
grondvormen aan , te weten :

1°. De Anthere stelt eene vliesachtige, aan het
Gynostemiurn gewassene buis
meer of min van elkander
(Diandrcc. ), — eene vorming, die alleen eene
benedenwaarts gerigte aanhechting der Pollen

bewegelijk regt op of horizontaal liggend kapje,
meestal in onderscheidene kamertjes afgedeeld
(.Mo na ndree , Monan tb erre ), — eene vorming
waarmede steeds eene bevestiging der Anthere
boven bet Stigma ve;-})onden is:

5°- De

(V7 )

5°» De Amthere is overeenkomstig de meer vol-
maakte gewassen ingerigt, namelijk aan vrije
aanhangsels van het Gynostemium gehecht, — waar-
mede altoos een boven de Antheren uitstekend
Stigma verbonden is.

De büisaardige Amthere (A.nthera bursiculata)
is, naar hare rigting, steeds eene voorste, zijnde na-
melijk gewassen aan de tegen de lip gekeerde zijde
des Gynostemiums ; hare vakken staan of naast
elkander (loculi paralleli), of uit een gespreid,
( 1 o c u 1 i d i s c r e t i ) , terwijl zij meer of min ccaen ,
van onderen openen driehoek omschrijven.

De pollenmassen , Welke in deze zakken vervat
zijn, zijn naar ons aangenomen oogpunt, steeds ge-
granuleerd, namelijk uit bundels bestaande, zamen-
gesteld uit ontelbare meer of min hoekige ligchaam-
pjes, die door eiastieke draden in eeneu hoofdsteel
(PedicelJus, Caudicula, Rich) verbonden zijn*
Deze steel eindigt bij onze Javaansche Orchideén
aan zijn hechtpuut, in eene soort van ldier, of een
huidachtig blaadje (Pedicellus basi pellatus vel lami-
na vel glandula suffultus ; Reünaculum Piicli.}

De kapaardige Amthere (Antiiera operculata)
vindt man wel is waar insge'ijks bij menige Or-
chideén aan de voorzijde van het Gynostemium ge-
hecht, doch nimmer tegen dezelve aangewassen, eii
de daarin beslotene vakken zijn nooit zoo Van één.
gescheiden, als wij zulks bij do voorbaande vorming'
Van dit deel waarnemen.

Dik-»

( */8 )

Dikwijls neemt zij ook het bovenste deel van bet
Gyiiostemium in (Anthera t e r m i n a 1 i s ) , of wij
Tinden haai' aan deszelfs achtereinde (Anthera
dorsalis vel postica); bij sommige is zij door
eenen tand of eencn elastieken draad, vastgehecht,
of hare achterste zijcleraïiclen zijn met die der holte
van het Gyn os te mi urn verwassen, of zij is ais het ware
in de aiïlherenholte geschoven.

Wij zullen ons hier in geene omstandige beschïij-»
ving harer gedaante inlaten, en slechts aanstippen,
dat zij meestal van binnen in twee hoofdvakken ver-
deeld is, die niet zelden in meerdere celletjes ( Lo->
eelli ) verdeeld zijn. Deze verdeeling der Anthere
beeft plaats door teedere membranen , waarin de
Pollen voor hare ontwikkeling is ingesloten, en
uit welke teedere korrelachtige draadjes in de Pol--
lenmassa's dringen, langs welken weg de voeding
der Pollen geschiedt.

Somtijds vloeijen deze toevoerende vaten zoo
naauwkcurig met de Pullensubstantie samen , dat
men, na de van een scheuring der gemelde vliezen', geen
spoor van korrelachtige draden aan de Pollenmas-i
ga's kan ontdekken ( Massae pollinis nudae), zoo als
zulks bij de Dendrobien het geval is ; heeft het te-
genovergestelde plaats, zoo ontdekt men dezelve
duidelijk, en de bijzondere massa's hangen nu ge-
woonlijk bundelsgewijs te zamen , of zij hechten zich
aan 1 of 2 steekjes (Pedicelli) of aan vliesachtige ko-
Jwi'S ( PhareU'ae ), die aan hun einde meest met eene,

geld-

( m )

«oldzamer twee klieren , of met een vliesachtig of som-
wijlen horenachtig plaatje of steekje voorzien zijn; of
eene naakte glandel, een rond plaatje, eené meer of min
uitgebreide membraan, of zelfs de dikwijls klier-
achtige rand des stigma's alleen, biedt hun een be->
vcstigingspimt aan.

De Pollenmassa's , welke ïn de kappennnthero
besloten zijn, zijn meer of min hard of vvasaardig.

Gevoegelijk hadden wij de gegranuleerde massa's,
aan düzen vorm der ,\nthere verbonden, van de vroe-
ger gemelde kunnen scheiden , daar dcrzelver enkele
korrels "reeds meer een schub benaardig voorkomen
bezitten; doch dit onderscheid is zoo gering, dat;
wij meenden, beter te doen, de hiertoe be-
hoorende gewassen met de voorgaande, onder zekere
gezigtspunten te vereenigen1. De Pedicellus , waarin
zich deze geschubde massa's dikwijls aan hare basis
uitstrekken , is nimmer zoo zuiver st.eelacfa.tig van
gedaante , als bij die der buisantherc , en schijnt als
liet ware uit enkele schubbetjes te bestaan. Hij ein-
digt of in eene glandel, een viiesje , eene soort
Van stift , of hij is naakt.

Ook bij de stofachtige Pollenmassa' s openbaart
zich bij die , welke in eenen bundel te zamen han-
gen , insgelijks eene duidelijke aannaderïng tot de
voorgaande zamenstelliug. Deze massa's namelijk
scheuren in de lengte open, en de inwendig be-
plotejis korrels ycrloojicu somwijlen nog eene meer of

mi»

min hoekige gestalte. En zelfs die gene , bij welke de
opengeburstene Anthere een fijn poeder daarstelt *
inaken op de andere zijde reeds eenen overgang tot
de eigenlijke Waspollca , door dien zich deze
Sto£iChtige massa's niet zelden als eene weeke pul pa
op één pakken , liet geen echter altijd eerst eenigeu
tijd na de opening der bloemen plaats grijpt.

Het onderscheid der Waspollen ( Massae pollinis
ceraceac ) van de voorgaande bestaat voornamelijk
daarin, dat zij meer of min vaste massa's in een be-
paald getal daarstellen , om het even , of deze mas-
sa's op het gevoel meer of min hard zijn. Zij kunnen
dus pul pens of ook van buiten met een zacht stof
bedekt zijn, welk eerste geval meer of min spoedig bij

allen plaatsgrijpt, terwijl daarentegen het tweede eene

oppervlakkige stofaardige oplossing, bijna bij alle
Terrestres van deze formatie voorkomt , en eene
liaauwe verwantschap met de eigenlijke Stofpollen
aanwijst.

Hoogst opmerkelijk is het hoe standvastig zoo
wel het getal dezer massa's , als de wijze har er
vasthechting, ja zelfs meer of min hare bijzondere
gestalte bij de verschillende zich ook in andere
Stukken gelijkende gewassen dezer familie is, eene
omstandigheid, die ons het regt geeft, hoogen ge-
nerischen prijs op deze deelen te stellen.

Zagen wij bij de voorgaande formatie der Anthere
de mannelijke deelen meer of min boven het Stigma

ui;

C«8i)

uitsteken ; bij den oden hoofdvorm der Anthcre ,
namelijk, de volkomene vorming derzeive , verheft
zich het Stigma boven dezelve , en zij nemen aan
uitsteeksels (Filamenta) gehecht de kanten van he1
Gynostcniium in. Ter naauwer nood is hier nog het
maaksel der Orchidcén te erkennen, slechts het Ova-
rium, hetwelk in deze familie op eene eigenaardige,
wijze gevormd is, de zaadkorrels zelve, en de ope-
ning der Antheren aan de naar de lip gekeerde zijde,
hebben de hiertoe behoorende gewassen nog met de
overige Orchideé'n gemeen.

Hare Antheren hebben twee vakken, openen zich
in de lengte en bevatten stofaehtig Pollen.

Zoo hebben wij dan alle die bloesemdcelen bc
schouwd, waarin deze gewassen naar mijne waarnemingen
•de grootste verscheidenheden toonen, cu zullen uu
nog kortelijk iets aanvoeren omtrent het Stigma en het
Ovarium.

. Het Stigma (Gynisus lach. ) vertoont zich bij de
meeste dezer gewassen, als eene vlakKT, meer of min
ronde, ovale, of in de breedte uitgestrekte holte,
met eene kleverige vochtigheid overtrokken; bij an-
dere is hetzelve daarentegen reeds aanmerkelijk diep
in het Gynostemium. u.tgehokl, somtijds, door voor-
uit stekende zijrauden als verborgen , of het breidt
zich aan den kant van het Gynostemium uit en ver-
toont zich als dubbel ; of wij bemerken, dat het ge-*
deel Lelijk knobbelig of zelfs geheel verheveu uit-
s.lcekt, De transversale doorsnede van het Gynostc-
mium

(232 )

imum met het Ovarmm toont ons ten duidelijkste,
dat een teeder kanaal uit het Stigma naar beneden in
bet Ovarium afstggt, hetgeen wij dus met regt als een
zaadgang (ductus spermaticus ) kunnen aanzien.

Nadat dit fijne kanaal de basis van het Gynoste-
mmm heeft bereikt, verdeelt het zich in drie takken,
welke in de drie zijdelingsche zaadstrengen ( Recep-
tacula parietalia) van het Ovarium afloopen. Deze
zaadstrengen, bezet met ontelbare kleine eitjes,
Vertoonen zich als langwerpige , naar beide zijden
dikwijls omgekrulde striemen (Rcceptacula semibifidaK
utrinque inflexa ) , die in de lengte aan den imvendi-
feen rand van het Ovarium vastgegroeid ziju, zoodat
zij juist tusschen de van buiten aan de vrucht meer
of min vooruitstekende streepen komen te slaan.

De vrucht is dien ten gevolge éénhuizig, meest-
al eenigzins hoekig, gewoonlijk droog, zeldzamer
vleeschachtig, en opent zich, in het algemeen , in de
lengte, dikwijls in kleppen, zoodat de drie buiten-
ste verhevene slepen , als het ware gelijk liet geraam-
te der vrucht, onveranderd blijven staan; overigens
heb ik het onnoodig geacht, mij den omtrek van het
Stigma , zoomin als de gedaante van het Ovarium, tot
de generische bepaling ten nutte te maken, daar mij
de -overige deelen tot de aangifte van gcAvigtige ken-
leekenen genoegzame middelen aan de hand gaven.

Bij het rangschikken onzer Javaansche Orchideën heb
ik vooral gelet op de vorming der Poilenmassa's,
■daar üczeive, geJgk reeds liobert xirowa , M. /?/-

chard

( «83 )

\tiard en andere Botanici getuigen, de onveranderl-
ijks te teekenen van onderscheiding aanbieden.

Ik heb des niet te min de beschouwing van an-
3ere gewigtige deelen hierbij niet uit het oog verioren,
loch de daarvan ontleende kenteekenen slechts tot
Ie bepaling van ondergeschikte afdeeiingen aangewend.

üe bijgevoegde tabellen, welke dienen moeten tot
overzigt en spoedige herkenning der genera van onze
Orchideën, toonen duidelijk, op welke wijze ik
daarbij ben te werk gegaan. Men ziet hier dv ze
familie in drie groole kolommen verdeeld, die e;!;e
iu meer ol' min gewigtige onderafdeelingen zijn ge-*
scheiden, welke laatste wederom bij eene nadere be-
schouwing zich in enkele groepen verdeden, in welke
de verschillende genera , als bijzondere geieacreu. van
het geheel, zich vertoonen.

Ofschoon deze rangschikking bij uitstek dienstig
moet wezen om de genera te onderscheiden, wil ik
echter niet ontkennen, dat daardoor dikwijls gewas-
sen , die in menig opzigt met elkander verwant zijn,
van een worden gescheiden, en deze omstandigheid
heeft mij bewogen, de meer uitvoerige beschrijvingen
der enkele genera, benevens hunne soorten, niet
meerdere inachtneming hunner verwantschap , ia de
naaste stukken te doen volgen.

Met betrekking tot de kolommen, welke doorstrepen
op de tabellen van elkander gescheiden zijn, acht ik
het slechts uoodig aanlevvnzeu, dat vooraan de ge-

( 234 )

slachtsnanm , en daarnevens de mij schijnbaar voor-
komende verwantschap met een of ander reeds be-
kend geslacht is aangegeven.

Somtijds heb ik een geslaeht in sectien afgedeeld ,
en waar eene derzelve met eene ster (*) gemerkt is,
wil ik daarmede aanduiden , dat eene zoodanige sec-
tie bijna als een bijzonder genus kan worden beschouwd.

In de daarop volgende kolommen zijn de kenteeke-
nen der bijzondere deelen der bloem kortehjk aan-
getoond , b. v. in de eerste, die der Sepala , in de
daarop volgende, die der lip enz. ; en ik zal hier alleen
aanmerken, dat, wanneer ik zekere kentcekenen op
meer dan één geslacht toepas, men zich slechts
woordelijk aan de door mij opgenoemde kenmerken
te houden heeft , maar in geenen deele moet ver-
wachten, dat de bedoelde deden van onderscheide-
ne geslachten , onderling in alle opzigten zouden
pvereeus temmen.

Buitenzorg, junij 1826 '.

C. L. BLIME , Med. D,\

III

1
I

uim»ni,umwiimi

X«J'«ILBJIJIWW^aWW»W*MJIlJBII.lJl!.<|iWWtfll,.li

+

+ ..♦■- ♦. ■+ ■ - + . .+-- - +-gT"» — ♦ ... + —

| KRUIDKUNDIGE

+

+

f WAARNEMINGEN,

UITGEGEVEN

C. L. BL UME.

(7 de Stuk.)

Ï3>- V- ^ -4 -**■

•;

1 1825.

i

;•

*

I

§
1

)

.i

mmummmmmmstmasmÊÊmmmsmmKa^amuimamamssma

B I j D R A G E INT

TOT DE

FLORA

VAN

NEDER.LAXDSCII INDIË.

BIJ DRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDERLJNDSCII INDIiL

UIT GEGEVEN
DOOR

C. L. BLUME, M. D,,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, DIRECTEUR]

VAN 'sEA^nc" PHNTENTU1N TE

J UJ7£NZJRJ i:NZ.

yde S/ul\

BATAVIA,
TER LANDS DRUKKER IJ,

1825,

ARY

. ORK
CAL
ÜARDBN

B ÏJ D Pv A G E N

T O T r> E

FLORA.

SYNOPTISCHE BESCHRIJVING

van cenige planten, behoorentle tot de familie der
Örbhideënt op eene, in de jaren i32^> — 18->4 ge-
dane reis over JaVa, waargenomen en beschreven.

TRIB. I. C E R E AC E AE. Pollixis massae bb-

TERMINATAE , SUB30LIDAE , FARINOSO-PULPOSAE
AUT CEREACEAE.— HERBAE PARASITICAE , PAU*
CAE TERRESTRES.

A. Gynostemium Ovario incumbens.

a. Labellum cum ungue gynostemii inferne in cal-
car v. saccum connatum.
l. Massae pollinis pedicello v. lamina suffuïtae.
* Massae pollinis 2 , integerriraae v. sublöbatae.

KYNCHOSTTLÏS,

TerïantJih' sepala 5 patentia, lata, lateralia «te-
lera ptoducta iuterioribus majora. Labellum cum

gjnos-

(2%)

gtnostenui ungue productum in saccum c'ompressinu^
limbus dilatatus, ovatus, patens. Gyno&t 'mium v.n-<
tice ad apicem in rostellum convexurn attenuatum. An->
thera termihaïis , seniibiloeularis. Masscir pollinisva.
fiinguHs locuüs singulae, globosae, dorso sulca inscrip-
tae, cereaceae, pedicello lougissimo basi appendicu-
lato iiisident.es.

Herbae parasiticne, caulescentes. Piadices fibrosae.
Caules simplices. Folia linearia , canalicülata, ri0ida,
basi va&inata. Spica a^üi^-ls, muitiilora. Flores pe-
diedlati, speciosi.

RYNCHG3TYLIS RETUSA.

'R. : foliis apice bifariam rétusis.

Sjnoo. : Aïrides retusa. — Sw.

Cresclt : süpra ;i • b ;res in Provinciis Banta-ii et Sui-
te IK.'Olg.

Floret: Febmario etc.

nYNCHOSTYLlS PRAEMORSA*

Ü: foliis apice o'uifpe prac^o-sis.

Sjr.on.: A^'richs prae/iiorêa, Willcl»
Crescit: cm; p-\-iece;le;its.
luoret: Apriü*

DENDROCOLLA.

Perlanlhil sepala patentia, subacqualia, latera*
Ha exteriora ungui gynosteniii inserta, ad b.-sin.

sacpc

( *% )

gaepe oMiq-'io pvoduetn. Labelhim cuth gjnostemii
pn .;■ iaferne sancatum vel calcaratum, superne bi-
r. viculutum ; limbus cucullatus ;.ut subuiatus vel ab-
breviato-tumidus rut suWorine;>tus. Qynoslemii:in
obtusum, interne ad apicem emargioatum. Antherei
terminaHs, 2-luenb:ris. Massae polllrus du. ie, dorso
subiobatae vel sulco Ipngïtudinali inscriplae., pul-
poso-cereaceae , elastice sïjlo coniuim i ad ' siÊ pel-*
tato insertae. Capsuia siikruaefonuis, teietiuöc. u

Genus nimis afEue Cleisososfpmae,

Herbae parasiticae , caulcseentes* Caules radican-
tes, subsimplices. Folia alteruè disticha , pïerumque
rigida aut subcarnosa; Pedunculi lateraies. Flores
gpicati j subpudicellati , biracteo] ti.

Sect. 1. CUCUIT.A.

Spiere brseteis pectinatis carinatis carnosis iustruc-
tae. Lcibelïi iimbus cucullatus, rarius expui.sus.

DEVD R OCOLLA A RACHSTTE ?. '
D: foKis latQ-linearibus retusis , sepalïs longüer acu-
c !: itis , label'o intus appendice ligulatq ii.strucio

Crc?.üt: ad pedem montium Salak et Seribu f rovin-
ciae Buitenzorg,

Floret: omni fere tempore.

D :; 7 9 R OCOLLA O R TUSA.
JD : caule compresso , fobis lineari-lanceolads emar-
ginotis cum mucrone intermedio, sepalis obtu-
giusculis, labello interne villoso.

Cres~=

( 283 }

Crescit: in sylvis altioribus Salab
Floret: Jauio.

DEXDROCOLLA AMPLEXICAULF?.

I) : foliis cordatis amplexioaulibus , sepalis oblongia
acutis, labello interne muricato.

Crescit: ia montanis Saïak et ia calcareis prope
Kuripan.

Floret: Martio — Junioj Novembri.

DENDROCOLLA PURPÜRASCENS.

D : caulibus compressiusculis , foliis lanceolalis emar-
ginatis puvpui'asccntibus, sepalis acutis. (tloi'üS
flavi. )

Cruscit: in "sylvis liumidis montiiim Pangurangu et
Gede.

Floret : Majo — Junio.

DESDROCOLLA ACÜMINAT1SSIMA.

D: caulibus subramosis , foliis lineari-lanccolatis emar-
ginato-mucronatis (carno«is), sepalis et labdjji
limbo longiter acuminatis.

Crescit : in sylvis montanis Panljar.
Floret : J nnio — Augusto.

SECT. 2. TUBETIA.

Spicae braeteis coalitis et scrobicijlatis mimitae*
Labelli limbus caüosus, abbreviatus.

( *% )

DENDROCOLLA CO?dPRESSA.

I): foliis lineari-lanccolatis apice bicuspidatis (car-
nosis), peduuculo cornprcsso bracteis nempe
basi ad apicem carnosis carinatis connatis tecto.

Crescit: 'm sytvis humidiorfbus Provinciamm Bui-*
tenzoig et Banlam.

Floret: Junio; Novembri etc.

DENDROCOLLA TERES.

D: foliis lato-linearibus basi angustioribus apice ob-
tuse-eruarcinatis, pecltinculo eiongato tcreti brac-
teis scrobiculatis tecto. (Sepala oblonga , obtnsa,
inferne azigustiora. Labelli lirabus abbreviatus,
callosus. Species foliis latioribus rigiclioribus ob-
tusissimis et pedunculo tereti a praecedente so-
lummodo di versa. )

Crescit : in montanJs Provinciae Buitenzorg.
Floret: Majo, Janio etc.

DENDROCOLLA APPENDICLLATA,

D: foliis lato-lanceolatis, pedunculo versus apicem
bracteis paucis obsesso , sepaiis acutiusculis, la-
belli auriculis profunde biudis. (Planta pusilla;
flores miuiati.)

Crescit: ad arbores bi monticuüs ca'careis prope
Kuripau.

Z' lor et: Juuiu.

DEN-

DENDROCOLLA EMARGINATA.

D: foliis lineari-lanceolatis oblicpie emarginatis , pe-
dunculis confertis birsutis versus apicem pauciilo-
ris, s?palis acutis , labelli auriculis emaïginatis
(fiores flavi, labello- cantlido inlus maculis 2 fla-
vesceutibus.

Crescit : in syivis montauh Pantjar et Meggamo.-
dong.

Floret: Julio , Angnsto.

DE ND R O COLLA PALLIDA.

D: foïiis lineari-lanceolatis oblicjuè-retusis , pedun-
culo supernc bracteis paucis instructo , sepalis
obtusls , labello extus cuin tuberculo.

Crescit : in syivis opacis Nnsae Kambangae insiüae.

Floret: Öctobii, Novembri,

DENDROCOLLA SPÜRIA.
D: caulibus elougato-clavatis superne tetragOnis di-
pbyllis (foliorum privatione?) , foliis lanceolatis ,
ïloribus e scrobiculis lateralibus caulis eruinpen-
libus. (Aii hujus generis et sectionis?)
Crescit: in vallibus moulium Seribu.
Floret: Februavio.

D END ROCOL LA MINIMA.
D: caubbus simplicibus (vix semipollicaribus), foliis
paucis lanceolatis acutiusculis, spicis brcvibus ad

api-

( -'91 )

apieem paueifloris , sepalis cariuaüs obuisiasculis »
labelli limbo oblitterato.

Crésclt: in montaiüs Pantjar.

Floret: julio.

SEGT. 5. FORNICABIA.
Spicae superne bracteis subulatis eongestis praedi-
jtee, labelli limbo abbreviato-fornicato.

DENDROCOLLA ANGUSTIFOLIA.

D: foliis carnosis lineari-lanceolatis canaliculatis ob-
tusis eraarginatis., pedunculis brcvibiis paueifloris,
Crescit: in raontosis Salak et Seribti.
Floret : öclubri.

DENDROCOLLA SV BUL ATA.

D: foliis carnosis lineari-lanceolatis oanaliculatis apicc
contractis subulatis, pedunculis brevibus pauci-
floris. (Priori valdè affiuis , floribus etiam «u-
rantiacis. )

Crescit : cum antecedente.
Floret: Jalio , Angusto.

DENDROCOLLA HïSTRIX.

D: foliis linearibus basi angustioribus apice rctusis ,
pedunculis elongatis apice congesto-niultiflörïs,
(Bractcae subulatae. L;ibelli limbus fornicatus ,
pubeseens, interne cum appendiculo lamellato.)

Cces-

(=90
Qrescit : ad arboies circa Buitenzorg,
Floret : Februario ■• Julio.

DENDROCOLLA ANCEPS,

D: caulibus anticipitibus , foliis lanceolatis niucro-
nulatis , peudnculis filiformibus apice paucifloris.
(flores albido-flavescentesj labelii limbo forni-
cato, hirsuto.)

Crescit : in elatis Salak.

Floret: Junio.

SACCOLABIUM.

Perianthii sepala quinque patentia , lateralia ex-
teriora paulo latiora. Labellum cura ungue gynos-
temii inferne in saccum productum; limbus trun-
catus, tumidus. Gynostemium supcrne in rostelhuu
attenuatvim. Anthera terminalis , semibiJocularis.
Massae pollinis duae , subglobosae , membranae
elasticae insidentes et ope pedicelli communis glan-
dulae rostclli affixae.

Genus maxime afFme Cleisostomae.

Herba parasitica, pusilla, caulescens. Caules sim-
plices. Folia iinearia, rigida, disticha. Flores axil-
lares, subpediccliati , solitarii.

SACCOLABIUM PUSILLÜM.

Crescit. 'ia sylvis altis montis Gede.

Floret : Alajo.

2. Mas

( s95 )

2. Massae pollinis pedicello v. laiuiua <leslilatacx

* Mftssae pollinis 2.

C I S T E L L A.

Perianthii sepala quinque erecta ; exteriora sub-s
carinata; lateralia labello subposita. Labellum cuna
gynostemii ungue ad basin saccatum , erectum; lim-
bus rectus, undulatus. Gynostemium superne libe-
l-urn, latum, ad apicem interne polliniferum. An-
thera subhilocularis. Massae pollinis duae , ova-
tae, excavatae, pulposo-cereaceae, ope membranae
tiracbnoïdeae glutinosae communis ad marginem stig-
ïnatis affixae.

Herba terrestris. Folia subradicalia, oblongo-lan-
ceolata , nervosa , membranacea. Pedunculus radica-
lis, superne cernuus , inferne vaginatus. Flores spi-
oati, bructeati»

CISTELLA CERNUA.

Synon. : Malaxis cernua. Willd. Rhed. Hort. Man
lab. torn. 'XI. tab. 55.

Crescil: prope Buitenzorg, tarnen rarissima.

Flard: Januaiïo , Februario,

6, Label-

( -'9* )
6. Labellum non calcavatuni nisi saccatnm.

* Massae pollinis pedicello v. lamiua suffukae.

P H 1 L A E N O P S I S.

Perianlhii sepala cpiiupie patentia, inaecpialia; se-f
pala , interiora latiora, superne dilatato-rotuudata. La-
bellum ecalcaratum , ciim ungue gynostemü conflucns,
tuberculo emarginato ad basim auctutn ; limbus tri-
lobus; lobis lateralibus rotundatis, arcuato-inflexis ;
lobq medio angustato , basi hastato , apice appeudi-
cibus 2 subuiatis terminato. Gynostemium liberum.
Arithera gynoslemio interne versus apicern insidens ,
rostello prominenli incumbens, bilocularis. Mas-'
sa? pollinis duae , ovales , dorso dcpressae , cerea-
ccae, pedicello communi ad basin peltato elaslic§.
insideutes.

Herba parasitica, Caules radicantes? simplices. Fo-
lia rigida , lato-lauceolata, apice oblicjue - retusa.
Flores paniculati.

PHALAENOPS1S AMABILIS.

Synon. : Epidendrum amabile Schwartz.

Crescit: in silvis Httoralibus Nusae Kawbangae hi-

sulae.
Floret: Oclobri, Novembri.

* * Mas-

( ^ )

** fcïaSSHt poliinis 4.

PODOCHILVS.

Perianthii sepala quiinrue* conniventia; tiia «x-
*eriora uscpie ad medium connata, interioribus la~
tiora ; lateralia exteriora inferne vcntricosa. Label-
lum concavum , basi appendicibus duabus introrsis
instructum , ungui gynostemii elastice comiexum.
Gynosiemium parvum, apice ti'iüdum ; lacinia inter-
media tricuspidata. Anthera dorsalis, amice emargina-
ta, 2-locularis., loculis appvoximatis. Massae pbllinis
utriusque loculi duae , oblongae, compressae, cerea-
ceae , pbaretratae , et ope styli communis bifïdi
emarginaturis laciniae intermediae gynostemii affixae.

Herba paraskïca , caiilcscens. Radiees fibrosae,
Caules simplices. Fo]ia disticha, ovalia emarginata,
rïgida, lucida. Spicae axillares vel termiïiales, soli-
tariae. Flores minuti , bracteolati , subsessiies.

PODOCHILUS LUCESCENS.

Crescit: in arboribus montium Salak, Pauijav . Meg-
gamedung etc.

Floret: Jimio — Oetobri.

P h A 'T Y S M A.

Ottmla Podoch'dl sed sepola minus cobaercntia
evecto-patentia, lateraiia exteriora eaicar breve ob-
tusum aemulantia, labellum concavum, inferne inap-
pendiculatum, gynostemium indi visum,- apicc tvicus-

pida-

(=96)

pidatum, stigma ope laminae membranaceae occul-
turn , capsula muiïcata.

Herba parasitica, raraosa. Caules repentes. Folia
disticha, linearia , cuspidata. Flores subtermïiiales ,
solitarii, sessiles.

PLATYSMA GRACILE.

Cresclt: in montanis Paiüjar et SfTibi^
Floret: Junio, Jalio.

* * A P I S T A,

Omnia Poclochili sed gynostemio lato , utrocrtie
latere emarginato , loculis antherae disjunctis ruassiscpie
polhnis per pai-ia pharetratis cmarginaturis gynostemü
utriucpe pedicellis respondentibus (undc nomen).

Herba parasitica , subramosa. Folia (parva) disticha ,
linearia, acuminata. Spicac subterminales , pauci-
florae. Flores minutissimi , bracteolati.

* * APISTA TENUIS.

Cresclt: in svlvis altioiïbns monlium Prcvinciarur»
Buitenzorg et Bantam.

Floret: Julio; Novembn.

GRYPTOGLOTTIS.

Perianlliii sepala quinquc erecto-conniventia ; ex-
leriora basi connata; lateralia cum ungue gynostemü
inferne in calcar longum basi didymum producta, su-
pra medium inter se connata. Labellum parvunjj

in cl*-'

( ^97 )

ïnclusum, angustum, basi extus bifidum» limbus
ovatus , indivisus. Gynostemium apice attenuatum*
Anthera dorsalis , 2 locularis. Massae pollinis
quatuor, clavatac, inaequales , sterilibus intermixlae,
pedicello comnauni suflultae.

A Podochilo , ciii nimis affinis , differt ungue gy-
nosternii cum sepalis lateralibus exterioribus in pe-
rulam longam producto ; labello ad basin extus ap~
pendiculato vel biiido ; gynostemio apice attenuato.

Herba parasitica, pusilla, subramosa. Radices fili-
fc-rmes, subcarnosae. Folia linearia , cuspidata. Pe-
duuculi terminales subsolitarii , pauciflori. Flores
bracteolati, parvi , albidi.

CRYPTOGLOTTIS SERPILLIFOL1A.

Crescit : in arboribus moulium Seribu.
Floret : Februario — Majo.

* * * Massae pollinis 3.

APPENDICULA,

Perianthii sepala (juin que erectiuscula ; exteriora
iatiora, basi subcoalita ; lateralia ungui gynostemii obli-
que inserta, labello saepe adnala, calcar obtusum aemu-
lantia; dorsali subfornicato. Labellum concavum ,
interne ad basin margine elevato cinctum vel ap-
pendiculatum, ungui gynostemii lato affixum; limbus
indivisus vel sublobatus, patens. Gynostemium api-
ce attenuatum, emarginatum. Anthera dorsalis.

bilocularis, loculis sub-4-locellatis. Massae pollinis \
octo, ex abortu 6, rarius 4, clavatae , compressius*
culae, pulposo-cereaceae , in fasciculis duobus pba- j
xetratis glandula vel stylo commuui affixae.

Herbae in arboribus parasiticae. Radices fibrosae.
Caules simplices rarius ramosi, teredusculi rarius foliosi.
folia disticba, plerumcpie membrauacea. Pedunculi
spicato-mulliflori rarius solitarii.

Sect. i.

Flores in spicis elongatis. LabeUum sepaüs ïace-
ralibus raro connatum , integvura.

APPENDfCULA PENDULA.

A: caulibus simplicibus superne compressiuscuïis ,,
foliis liueari-lanceolatis apice tricuspidatis , spicis
axiliaribus lateralibus terminal ibusve solitaiiis con-
fertisve pendulis folio longioribus , labelli limbo
ovato obtuso cum mucrone. (biacieae o vales ,
obtusae, concavae , reflexae.)

Crescit: in montanis Provinciarum Buifceazorg , Baus
tam et Tjanjor.

Floret: fere toto anno.

Jrarict. : foliis angustioribus.
Crescit: cum pvaecedente.
Floret : eodem tempore.

APPENDICULA CRTSTATA.

*&: caulibus ramosis eompressis, foliis lineari-lanceo»
ïatis apicc tricuspidatis , spicis oppositifoliis axil*

( 299 )

laribus termhialibnsve solitariis longissimis subra-
inosis inferne nudis compressis, labelli limbo ro-
tu.nd.ato emarginato interne utrinque cïistato,

Crescit: in montauis Pantjar.

Floret: Juuio — Augusto.

APPEVDTCULA ANCEPS.

A: caulibus simplicibus follaceis , foliis lanceolatïs
apice tricuspidatis , spicis oppositifoliis terniinaii-
basve solitariis geminisve folio brevioribus, la-
belli limbo obtusiusculo reflexo. (sepala lateralia
cxteriora ungui labelli inferne adhaerentia.)

Crescit: in montib. s Provinciarum üccidentaliuixt
Javae insulae.

Floret : Februavio — Julio.

APPEND1CULA ALBA.

A: caulibus simplicibus compressiuscuüs , foliis li»
neari-lanceolatis retuso mucronatis , spicis axilla-
ribus simplicibus terminalibus saepe geminatis fo-
lio brevioribus, labelli limbo obtuso. (flores
albi, mcdioci'es. )

Crescit : locis umbrosis ad montem Salak.

Floret: toto anno.

APPEND1CULA RAMOSA.

A : caulibus ramosis teretiusculis , foliis ovali-oblon-
gis (parvis) retuso-iaucrouatis , spicis paucifloris

oppo»

( 000 )

oppositifoliis terminalibusve solitariis folio subae-
qualibus, labelli limbo obtuso interne bicalloso.

Crescit: ad margitiem fluvii Tjapus in montosi» Sa-
lak.

Floret: toto anno.

APPENDICULA PAVCIFLÖRA.

rA : caulibus simplicibus teretibus, foliis ovalibus (par-
vis) retuso-mucronulatis , pedunculis oppositifo-
jiis brevissimis subunifloris , labelli limbo obtnso
cum mucrone.

Crescit : in syTvis altioribus montis ignivomi Gede.

Floret: Aprils etc.

APPENDICULA BUXIFOLIA.

A: caulibus ramosis teretibus, foliis linearibus (par-
vis) oblkpie mucronulato-retusis rigidis lucidis ,
spicis axiilaiibus terminalibusve solitariis folio
brevioribus paucifloris, labelli limbo rotundato
crenulato intus ad marginem tumido. ( floi'es
parvi , flavescentes.)

Crescit: in montosis Pantjar etc.
Floret : Jauio — Angusto.

APPENDICULA CA R NO SA.

A: caulibus simplicibus teretibus, foliis linearibus
apice inaecpiali-obtusis carnosis, pedunculis axil-
laribus v. intrafoliaceis brevissimis 1-2-floris, la-
belli limbo rotundato emarginato recto, (flores

parvi,

(?0l)

pnrvi, albido-vircscentes; sepala lateralia exteriora
calcar obtusum referenüa, ungui labeïli adglu-
tinata. )

Crescit: in sylvis altioribus montis Salak.

Floret : J ulio — Septembii.

APPENDICULA ASGVSTIFOLTA.

A: caulibus simplicibus teretibus, foliis linearibus
oblique retusis canaliculatis rigidiusculis, spicis
axillaribus soiitariis folio brevioribus , limbi acuti
marginibus hicurvis.

Cnscit : in sylvis altioribus Salak.

Floret: Octobri.

APPE.VDTCULA REFLEXA.

A: caulibus simplicibus teretibus, foliis ovalibus re-
tuso-mucronulatis, spicis supra-axillaribus soiita-
riis folio brevioribus clensifioris , labelli limbo
patente obtuso cum mucrone. (flores minuti, al-
bidi; labellum inferne sepalis laleralibus exterio-
ribus adbaerens. )

Crescit: in arboribus ad ripas fluvii Tjapus et in

h umi lis montis Pantjai\
Floret : Juiio — Septembri etc.

APPENDICULA UNDULATA.

A: caulibus simplicibus compressis , foliis ovalibus
retuso - mucromdatis , spicis oppositifoliis soiitariis
folio aequalibas , labelli limbo ovato unduiato.
(Labellum inferne sepajis exterioribus junctum,

intus

( 502 )

intus appendiculo ligulato emargïnato instructut*
A congeneribus satis discrepat ob perulam elou-
gatam et structuram labelli.)

Crescit: in sylvis Pantjar.

Floret : Junio — Augnsto,

APPENDICULA PURPURASCENS.

A: caulibus simplicibus compressis, foliis ovalibus-
retuso-mucronatis, spicis filiformibus subramosis
oppositifoliis termiiialibusve folio multo longiori-
bus, labelli limbo ovato acutiusculo.
Crescit : in sylvis inontium Salak et Gede,
Floret: toto anno.

Varietas: foliis minoribus, spicis simplicibus.

Crescit: ad ortum fluvii Tjiburrum ia montanis Gede,
Floret: Martio etc.

APPENDICULA CORNUTA.

4: caulibus simplicibus terelibus, foliis ovalibus re-
tuso-mucronulatis, spicis termiualibus oppositifo-
liisve solitariis folio brevioribus paucifloris, la-
belli limbo obtuso intus calloso, gynostemio utro-
cpe latere dente recurvo iustructo. (flores albif
médiocres.)

Varietas: foliis ovali-oblongis.

Crescit: in sylvis montiuni Seribu et Pantjar,
Floret: Febmario etc.

AP-

( 3o3 )
APPENDICULA CONGENERA.

A -' caulibus foliis et spicis praecedentis sed labellï
Jimbo reflexo rotundato concavo intus nudo , gy-
Bostemio edentulo. (flores magnitudine praece-
dentis. )

Crcscit : ad montem Pantjar.
Floret: Jnnio , Julio etc.

* * APPEND1CULA TORTA.

A: caulibus simplicibus compressis, foliis ovalibus
retuso - mucronulatis , spicis terminalibus solitariis
bracteis coloratis (roseis) bifariam iutbricatis , la*
bello torto.

Crescit : in montanis Seribu et Pantjar.

Florst : Februario — Augusto.

SEGT 2.

Fïores terminales capitati , bracteis paleaceïs cinctï,
Labellum sepalis lateralibus exterioribus pierumcpus
inferne adaatum, sublob atum.

* * APPENDICVLA CALLOSA.

A' caulibus simplicibus teretiusculis , foliis lineari-
ovalibus retuso - mucronulatis , vaginis foliorum
bidentatis, labelli limbo lato-ovato interne cal»
loso patente.

Crescit: in montanis Provinciarum Bantam et Eui«?
tenzorg.

<F?:-rei: Septembr.j Junio etc.

** AP%

( m )

* * APPENDICULA HASSELTIL

rA- caulibus simplicibus teretibus, foliis lato-linearibus"
retuso-mucronulatis , vagiuis folio rum edcntulis ,
labelli limbo erectiusculo crenulato.

Crescit : in calcareis Provinciarum Bantam et Bui-
tenzorg.

Floret: Majo etc.

APPENDICULA LONGIFOLIA.

A: caulibus simplicibus compressis, foliis lineari-
lanceolatis retusis , floribus dense capitatis.

Crescit: in sylvis altiotibus montiiun SaLak , Pun-
gurango, etc.

Floret: Febiuario.

CERATOSTYLIS.

Perianthii sepala erecto - patentia vel conniven-
tia; exteriora infcrae leviter coalita; lateralia exte-
riora basi producta, calcar breve obtusum aeuiu-
lantia. Labellum subinclusum , basi angustatum , ver-
sus Imibum concavum et incrassatum , indi visum. Gy-
nostemium breve latum , biauriculatum. Anthera ,
gyuostemium postice terminans, bilocularis, loculis
4-locellatis. Massae pollinis in quovis loculo qua-
tuor, obovatae, cereaceae, elastice ope laminac com-
munis emarginaturae stigmatis affixae»

Her-

( óoJ )

Hei'bae in cortice arborum parasiticae, subcaules-
centes, ebulbi. Pedunculi ï-flori , ad basin folio-
rum positi , paleis cincti.

CERATOSTYLIS GRAMINEA,

C: caulescens , foliis lineari-lanceolatis acuminatissi-
mis, pedunculis solitariis geminisve subtomentosis,
labello apicc incrassato margine ciliolato.

Crescit : ad m on tem Salak.
Floret: Jalio — Scptembri etc.

CERATOSTYLIS LATIFOLIA.
C: caulescens, foliis lanceolatis obtusis, pedunculis
solitariis geminisve villosiusculis, labello intus li-
neis duabus pubescentibus notato.
Crescit: in cacumine raontis Gede.
Floret: Ajnili etc.

CERATOSTYLIS SIMPLEX.

C: caulibus simplicibus teretibus i-pbyllis, foliis
lanceolatis fetusis, pedunculis solitariis sepaliscrue
glabris, labello superne cucullato,

Crescit: in vicinitate cataractamm flavii Tji-Kun>
dul in montanis Gede.

Floret: Aprili Jnnio.

CERATOSTYLIS ANCEPS.

Cf caulibus simplicibus subfoliaceis ï-pbyllis, foliis
lanceolatis retusis, pedunculis 1-5 sepaliscpie ex-
terioiïbus arachnoïdeo-pubescentibus.

Cres-

( oo6 )

Crescit : cum praeeedenle.
Floret : eodem tempore.

CERATOSTYLIS GRAC1L1S.

C: caulibus simplicibus teretibus 1- plnliis, foliis
lineari- subulatis scmi teretibus , pcdunculis 1-4
orariiscjue villosiusculis.

Crescit: in moutanis Seribu el Pautjar.
Floret : i'ebruaiio elc.

CERATOSTYLIS SUB UL ATA.

C: caulibus simplicibus teretibus 1 - pbyllis, foliis
subulatis teretibus leviter caualiculatis , floribus
coufertis tiracbnoïdeo-pubcscentibus. (Florcs mi-
nimi, flavescentcs; sepala lateralia exteriora in
calcar didymum «oalita.)

Crescit: ia moutanis Salak; Pautjar elc.

Floret: Maitio elc.

2. Massae polliuis uec pedicello nee lamina suffullae.
* Massae ix>llinis 2 ïarius 1 , intcgenimae v. lobatac.

EPICRANTHES.

Perianthium sepalis 5 , aequalibus , patentibus.
Zabellum sepalis brevius, integrum, margine revo-
lutum, glanduloso - tumidum, artigulatione irritabili

cum

(5o7 )
eum gynostemii unguc incurvo unitum. Gynoste-
wiium superne simplex, inferue utroque latere pro-
cessibus antenniformibus 7 pendulis cinctum. An-
thera terminalis , incrassata , semi - 2 - locularis.
Massae pollinls in singulis loculis solitariae, jux-
tapositae, Mis disünctis nullis glaiidulae stigmatis
affixac.

Herbaparasitica, caulibus seandentibus vaginatis bul-
biferis, bulbis tetragonis apice i-pbyllis, foliis
ovalibus supra convexis sub lus concavis , pedunculis
i-floris e caule ad basïn foliorum ortis.

EPICRANTHES JAVANICA.

Cresclt: in altis monlibus Javae insulae supra ar-

bores.
Floret: Septembri Decémbri.

OSYRICERA.

Perianthil subringentis sepala exteriora majora,
infei-ne subcoalita; exteriora lateralia usque ad api-
cem coadunata. Labellum ventricosum , indivisum »
gynostemii ungui calloso articulatum; limbus con-
vexus , glandulosus. Gynostemium breve , apice
bialatum; alis tricuspidatis. Anthera terminalis,
semibilocularis , antice in laminam glandulosam ex-
pansa. Massae pollinis duae, o vales, pulposo -
cereaceae, maigini stigmatis approximatae.

Genus Cochliae proprnquum, abs qua differt la-
belli structura et ejus articulationc distinctissima ut

?liam habitu.

Her-

( 5o8 )

Herba parasilica. Folia lincari -lanceölata , bul bis
mdniliformibus sufïulta. Spicae radicalcs. Flores
scssiles . purpurasccnies.

ÖSYRWERA CRAS8IFOLIA.

Crescit: iti arboiibus ad moiiiem Salajc.
Floret: Decembri , ïanuario,

E P II I P P I U M.

Perianthii sub ringen tïs sepala inaequalia; latera-
lia latiora, ungui gynosteimi inserta , labello supposi-
ta. Labellum pavvum, crassura , arcualum, scllae-
forme , articulationc irritabili ungui gynostemii ar-
cuato junctum. Anthera gynostemium anticc biden-
tutum vel bicovnutum terminans , 2-locularis. Mas-
sae pollinis in sïngulis loculis sïngulae , bipartibi-
les, pulposo - cereaceae , filis aut membvanis nullis
suflultae , margiiü stigmatis glanduloso adglutinatae.

Genus D/jjhyl pi-oximum, vix distinctum, nisi se-
palis majus ringentibus, labello tumido, articula-
lione valde conspicua cum ungue gynostemii juncto.

Ilerbae in arboribus parasiticae. Caules (Rbizoma)
r-adiciformes. Folia solitaria, plerumque ex apice
bnlbi erumpcniia, coriacea. Pedunculi ad basin
Lulborum orii , basi vaginati , apice pauci - aut ruul-
ti-Üoii. .FJores subpedicellati ? bracteali, purpuras-
centeB.

Sect. i.

( 3og )

Sect. i.

Gjnostcmium antice ad apicem subbicuspidatum,
Hassae pollinis margini stigmatis glaucluloso aflrsae.

EPHJPPIUM UNIFL O R UM.

E: bulbis oblongis compïessis, foliis lato-lanceolatis,
pedunculo unifloro , sepalis ovatis acuminatis.
CrescLt: in sylvis piimaevis montis Gede.
Floret : Apvili.

EPHIPPIUM Cl LI AT CM.

E: bulbis ovatis sulcatis, foliis lineari - lanccolatis ,
pedunculis unifloris, sepalis exterioribus elongatis
acuminatissimis inaecpialibus, dorsali canaliculato
iuferne ciliolato.

Crescit: in sylvis altioribus montis Salak.
-Floret : Junio.

EPHIPPIUM CAPITATUM.

E: bulbis oblongis comprcssiusculis , foliis oblongo-
lanceolatis, floribus capitatis, sepalis elongatis
acuminatis, margine revolutis.

Crescit: locis umbrosis montis SaTak.

Floret: Novembri etc.

EPHIPPIUM ELONGATUM.

E: foliis ebulbis oblougo-lanceolatis basi carinatis,
floribus in pedunculo elongato superne dense
spicatis , sepalis acuminatis.

Cr es-

( 31© )

Crescit: locis opacis supra «rbores ad montein Salala
Floret : Dccoiiibri.

SECT. 2.

Gynostoinium anticc ad apiccm bieornutuni. Mas-'
sae pollinis glandula carnosa sufl'ul tac.

EPHIPPIUM LEPIDUM.

E: bulbis ovatis cruinriuegonis , foliis lanceolatis ob-
tusis emargmatis, floribus iu pedunculo elongato-
ad apicera capita üs , scpalis latcralibus extei'io-
ribus coliac rcntibus reliquis valde majoribusJ
dorsali interiorïbuscjue ciliolalis acutninatissimis.

Crescti'; iu inoutanis Panljar, supra arbores.

Floret : Jmiio Augusto.

EPHIPPIUM CORNUTUM.

E: bulbis ovato-oblongis subtetragonis , foliis lan-
ceolatis acutis , pedunculo brevi ï-floro, scpalis
acutis , laieralibus extcrioribus rélicpiïs valde la-
tioribus, labello ad margiuem inferno ciiiato.
Crescit: in sylvis ejatis moulis Salak..
Floret ; Aogusto.

D1PHYES.

Perianthii sepala subclausa vel subringentia; ex-
teriora inicrioribus valde majora, basi leviter cobae-
ïenlia; lateralia inferno oblicpie producta, ad un-
gtiem g^ostemii adfixa. Labeltuni parvum 7 indivi-

SUUJ,

( 5n ')

Siim, basi concavum, ungui gynostemii incurvQ-elas--
tice junctum, adsccndens. Gynoslemium breve, apice
lemibifidum vel bicuspidaium , rarius integcrrimum.
Anthera terniinalis , 1 - 2 -locularis. Massae pol--
linis 1-2, sacpe bipartibiles, rarius subiobatae ,
pulposo - cereaceae , margini stigmatis affixae.

Herbaepavasitieae, radicantes. Caules (rhizoma) paleis
vaginati aut radicantes. Folia jam disticha ebul-
ba , jam ex apice bulborum crumpentia et solitaria.
Flores ad basin folii vel bulbi aggregaii , spicati aut
solitarii.

SECT. 1. MONANTHES.
Caules cbulbi. Pedunciili breves, ï - flori. Gy-
nostemhim profimde bifidum. Anthera 2-locularis,

Massae pollinis 2 , globosae.

DIPHYES TORTUOSA.
D: foliis lineari-lanceolatis , labello utrinque hir-
suto , gynostemii appendicibus tortuosis. (Sepala
exterioi'a nervis 5 - atro - purpureis. Labelliim.
carnosum, atropurpureum , limbo luteo.)
Crescil: in arboribus ad montem Salal\
Floret: Octobri.

SECT. 2. DIPTYCIIANTES.

Canlcs ebulbi. Pedunculi breves , pauciflori. Gy~
nostemium bicuspidaium. Anthera i -locularis. Massa
pollinis unica, bïpartibilis.

Dl-

( 5« )

DIPIIYES MVTABILIS.

D: foliis coi'iaceis lanceolatis retusis, pedunculi
folio brevioribus bifloris (flores virescentes demun
crocei; sepala cxtcriora acumiuata ; labellum mi-
niatum; limbus obtusus, subcrenulatus).

Crescit: ia sylvis altioribus montis Salah»

Floret : Julio — Septembri.

SECT. 5. STACHYSAXTIIES.

Caules radicantes, ebulbi. Pedunculi elongati

solitarii, spicato-multiflori. Gynostemium biüdum

Authera ï-locularis. Pollinis massa unica, bipartibilis

DIPIIYES OB O RATA.
D: foliis pctiolatis lanceolatis nervosis , labello in-
terne glanduloso (flores flavi , parvi , odoi'atissimi).

Crescit : in truncis arborum ad originem fluvi.
Tjiburrum.

Floret : Juuio.

DIPHYES G1BBOSA.

D: foliis petiolatis lanceolatis obtusiusculis coriaceis",
labelli limbo obtuso lineato margine nudo , ungue
gynostemii gibboso (flores pallide flavi, labello
aurantiaco , basi canaliculato).

Crescit: 'm sylvis altioribus montis Salah

Floret: Junio.

VarieU foliis acuminalis.

C 5x5 )
D1PIIYES FLAVESCENS.

\D: foliis brevitcr pctiolatis lhieari-ianceolatis , pe~
dunculo basi vaginato muhifloro, labelli limbo-
obtaso ciliato (flores pallide flavi, sepalis exte-
rioribus acuminatis inaerpialibus 5 labellum inferne
oarinatum , aurantiacum).

Cresclt : in decli vitaübus monlis Salak supva arbores.

Floret : Januario.

Variel. a : spicis trifloris 7 floribus concoloribus.
Cresclt: in sylvis monlis Pantjar.

Floret : lulio.

Variet. b: foliis latioribus longiter pctiolatis , spicis
multifloris, floribus minoribus concoloribus, la-
bello angusto.

Cresclt: cura praecedenle.
Floret: Julio Septetübri.

SECT. 4. DESMOSANTHES.

Caules radicantes , bulbifcri. Flores in pedunculo
capitati , subscssilcs. Gynostemium semibifidum. A11-
thera 2-locularis. Massae pollinis duae, sulco dor-
sali exsculptae.

DIPHYES CROCEA.

D: bulbis remotis , foliis lato lanccolatis. pedunculis
nutantibus, floribus dense capitatis (flores cro-
cei , sepalis exterioribus longissime acuminatis.
I.abellum crassum ; limbus interne pubescens.

Cres-

( 5i4 ) .

Crescit: in sylvis montosis Salah ët Burangrang*

Floret: Julio Novembri.

Variet; floribus pallide ffaventibus , foliis angustïoribus.

DIPHYES AXGUSTIFOLIA.
D: buibis fusinis reraotis, foliis lineari-lanceolatis
acutis, pedunculis foiio brevioribus, flovibus laxe
capitatis (llores parvi, sepalis exterioribus acu^
minatis apice aurantiacis.)

Crescit : in montosis Gecté et Salah.
Floret: Jiuïio Octobri.

Variel.: buibis ovatis , foliis lanceolatis acutiusculis
1. obtusis.

Crescit : in sylvis montis Salak prope Passir Java.
Floret: Augusto etc.

DIPHYES SULCATA.

D: buibis ovato-oblongis sulcatis remotis; foliis li-
neari-lanceolatis obtusis, pedunculis filiformibus
folio longioribus 5-floris, sepalis exterioribus
acuminatis subaequalibus (planta pusilla, binc
D: angusofoliae inde D: obtusae afïinis, floribus
pallide ilavescentibus).

Crescit: in cacumine montis Salak.
Floret: Angnsto etc.

DIPHYES CAPITATA.
D: buibis remotis compressis , foliis lanceolatis acu-
tis, pedunculo brevi, floribus 5-J laxe capitatis

h

( 5i5 )

bracteis canaHculatis cinctis ( flores médiocres,
pallide flaventcs , sepalis exterioribus acumiüatis,
lateralibus dg rsali majoribus; intérioribus obtusis;
label! um tumidum, basi canaliculatum; limbus ob-
tusus).

Crescii: ad tinncos arborom in sylvis primaevis

Ge Je et Sa lak.

Floret: Aprili clc.

Pariet.: bulbis tcretiusculis et subcompressis, foliis
acutiusciilis vel obtusis.

DIPHYES OBTUSA.

D: bulbis subremotis, foliis lineari-lanceolatïs ob-
tusis, pcdunculo bi-evi apice 2-^i-floro (planta
pusilla ; flores pallide-flaventes , sepalis exterio-
ribus acumiüatis, lateralibus dorsali majoribus
apice incrassatis, intérioribus acutis 5 labelli lim-
bo obtuso).

Cresclt: in sylvis obscurioribns montium Gedé C[

Salafc.
Floret: Aprili, Majo , etc.

Variat bulbis iusinis et ovatis, ut ctiam latitudinc
folioruim

SECT. 5. CORYMBOSIA.

Caules radicantes, bulbiferi. Flores pedicellati,
subumbcllati. Gynostemiuni semi -bilidum. Anthera
2-locularis. Massae poljiuis 2, semirotundae, dorso
semibüobad

Dl-

(3*8)
DIPHYES LAXIFLOBA.
D: bulbis remotis, foliis lanceolatis , peduneulis
cernuis (flores pallide flavi , sepalis acumiuatis ;
Jabelluni interne linea prominente notatum, in-
ferne aurantiacum).

Crescit: ad margines fluvii Tjlapus supra arboros.
Floret : DecembrL

SECT. 6. POLYMERES.

Caulcs radicantcs, bulbiferi, Pediuiculi conferti ,
uniflori. Gynostemium semibifidum vel indivisum.
Antliera 2-locularis. Massae pollinis 2, 2-partibiles.

DIPHYES VIOLACEA.

D: bulbis remotis, foliis lanceolatis obtusis, sepalis
interioribus oblicpe emarginatis. (Flores violacei,
sepalis exterioribus acuminatis. Labellum obtu-
sum, limbo flavo. Antliera dorso glandulosa).

Crescit: in sylvis Salak.
Floret: Septeuibri.

DIPHYES TENUIFOLIA.

D: bnlbis remotis, foliis ovalibus margine recurvis,
labello interne carinato (flores pallide-flavi , se-
palis exterioribus subaequalibus , doi'sali nervis
atropurpureis, interioribus minutissimis obtusis
margine punctis purpureis variegatis. Labellum
eglandulosum. Antliera dorso cristata).

Crescit: in sylvis montosis Salak.

Floret: Oeiohri.

Dl-

{ 5i7 )

DIPHYES MUCROSrATA.

D: bulbis rcmotis, foliis ovalibus planis mucronulalls i,
labclio carinato (florcs pallide flaventes, sepala
cxteriora acuminata , subaequalia, interna spatulala,
acuta. Gynostemium integrum).

Crescïl: in niontanis P, nilj.tr.
Floret: Jmiio, Julio.

SECT. 7. DIASPERIA.
Canlcs radicantes, bulbiferi. Pedunculi solitarii,
l-flori. Gynostemium bifidum. Antliera uniloco-
laris. Pollinis massa unica , bipartibilis.

DIPHYES PVSILLA.
D: bulbis approximatis depressïs , foliis ovalibus
obtusis, pedunculis folio vakle longioribus, sc-
palis exterioribus inaeqnalibus acutis, labelli lim-
bo obtuso glanduloso tumido (florcs aurantiaci,
sepalo dorsali nervoso).

Crescil: in sylvis montis Salak ad covticem arbörum.
Floret: Jiiaio; Deccmb.i.

DIPHYES C IL LI TA.
D-. bulbis remotis, foliis lineari-lanceolatis , pedun-
culis folio brevioribus ( flores violacei, sepalis
exterioribus acuminatis, labelli limbo ciliolato).
Cresclt : ad originem flnvij Tjiburrim 'm ua&ptosis
Gedè

Floret: Junio..

Dl-

(5i8 )

D1PHYES CERNUA.

I): bulbis approximatis , foliis lanceolatis , peduncu-
lis folio longioribus cernuis (flores purpuras-
centes, sepalis exterioribus elongatis, labelli lim-
bo margine reflexo ; antbeva cristata).

Cresclt : in sylvis humidia monlis Salah..

Floret : Septembri.

SECT. 8. MACROCAULIA.

Caulcs radicantcs, bulbiferi. Pedunculi solitarii,
i-flori, elongati. Antliera 2-locularis, dorso cris-
tata. Massae pollinis duae.

* Gynostemio semibijido.

DIPHYES HIRSUTA.

D: bulbis approximatis, foliis lanccolatis, sepalis
exterioribus subaequalibus , ajnce birsutis , labelli
limbo obtuso intus glanduloso (flores auran-
tiaci, sepalis ovali-oblongis acutis striatis , la-
bello interne lineis 2 elevatis notato).

Cresclt: prope calaractas caüdas montis Ge Je supra

arboves el in alüoribus Sa'ak.
Floret : Majo Angnsto.

DIPHYES OFALIFOLIA.
D: bulbis approximatis, foliis ovalibus, sepalis ex-*
terioribus lanceolatis ineaqualibus, labelli limbo
obtuso (flores flavo-virentes , sepalis lateralibus
dorsali majoribus, labello bruneo).

Cres-

( 5*9 )

Crescit : in montosis Gedé.-
Floret: Juuio. etc.

DIPHÏES ISAEQUALTS.
D: bulbis approximatis , foliis lineari-lanccolatis ob-
tusis, sepalis lateralibus postico fere duplo longio-
ribus acunünatis, labelli limbo vcrrucoso (flo-
res aurantiaci , nervis atropurpureis. Labellum
atro purpur ascens).

Crescit : in sylvis primaevis montis Pangoerangoe.
Floret: Novcmbri.

DIPHYES TENELLA.

D: bulbis approximatis, foliis lanceolatis ob tusis,
sepalh inaecpialibus, lateralibus ovalibus obtusis
dorsali lauceolato majoribus, labelli limbo tu-
mido verrucoso ( florcs pallide aurantiaci; la-
bellum atro-purpureum, inferne canaliculatum.
Crescit : prope Passir Ipis Provinciae Buitenzorg.
Floret : J ui io ; etc.

** Gynostemio fere indiviso.

DIPHYES GRACILIS.
D; bulbis approximatis, foliis Iincari-spatulatis , se-
palis exterioribus acuminatis (flores pallide auran-
tiaci , limbo labelli obtuso , glanduloso).

Crescit : in sylvis humidis mpntis ignivomi Gedé.
Floret : Frniia.

CO-

( 52D )

C O C H L I A.

Perianllill sepala 5 erecta ; lateralia cxteriora
Lasi connala ; duo interiora minora. Label! am ba-
si augustatum, ungui gynostemii juuctuui, adscendcns ,
superne in limbum semiluuatum margine revolutum et
vemicosum dilatalum. G-ynostemium bicorne; cor—
iiua bicuspidata. Anfhera semibilocularis , gynos-
temiuni postice tcrminans. Massae polünis duae ,
ovatae , pulposo-cereaceae , ad marginem stigmatis.
juxtapositae.

' Herba parasitica , caulcscens. Caules vaginis scarf-
osis ioibricati. Folia coriacea , ovato-elliptica , supra
convexa, sub tos concava. Peduuculi laterales, soli^
tarii. Florcs capitati , violacei.

COCHLIA VIOLACEA.

Crescit: ad montem Salak supra avbores-
Floret: Novcmbri , Decembri.

P E ü I L ü N ö M. (*)

DENDROBII SPECIES SWARTZ.

Perianthii sepala lateralia exteriora rcliquis pa-
tulis v. erecus majora , iuferue in saccura v. calcar

Ion-

C*) Species Orchidearum Javanicarum ad Genus Dendrabü Swarjz
rcferendae ratione habitus tam dissiinücs simt , üt non hacsitavi cas des-
ciibere in tot gertera, quof sectioiies in conspectu geaeruin indicnvi.

I M\ )

iongum coalitQ , iiitcrduni ungui labelli adnata.
Labidlum angustu:n , gyuostemio accnmbens , eoclen?
articiilatione nulia junctum ; limbus iudiyisus. Au-
fhera terminalis, gynqsteniii denti dorsali adbaerens ,
deprcssa, 2 - loculai-is. Massae po/l/nis duae , bi~
partibiles, oblongae , cereaceae , mai'gini stigmaüs la-
mellosae clemam insidcntes.

Genus Dendroblo articiilatione labelli nulla dis-
tin c turn.

Herbac in arboribus parasiticae , caulcsccntes. Caut-
ies articulati. Racemi oppositilblii vel subtermi-
nales , ex arlicuiis caulinis orti. Flores purpuras-
centes.

SECT. 1.

Sepala lateralia exteriora in saccum ampltun com-
pressum elongata, ungui labelli baud coalita.

* * PEDILONVM KVHLTL
P: folüs submembranaceis lanceolatis apice iuaeqna-T
li-obtusis, sepalo dorsali intcrioribus lato-lan-
ceolatis ladori, labelli limbo spatulato acuto (üo-
vs pallide purpurascentes).

Crescit: in montibns altioribas Provinciaram occi-
dental mm Javae.

Floret: Majo — Julio.

*■ * PÉDILONUM IIASSELT1L
P: folüs rigidis lanceolatis profunde oblique cmar»
ginatis, sepalo dorsali interiorfbiis lato-lancefola-

ia

( 3*3 )

tis acqnali, labclH limbo lineari-acuto ( fiom
jpof'unde purpurascentes).

Crasclt : ad niontem PangoévangoC ad truncos ar-

bornm.
ffiófet: Majö, Jimio.

S E C T 2.

Scpala laiertilia exLeriora in. calcar elongata, uugui
belli sacpe adnata.

PEDILONLM SECUNDUM.
F: fölïis rigidis ovali-obl-ongis oblicmc retusis , race-
tok terminaiibus , floribus secundis , scpalo dor-
sali interioribus ma] ore , labclli limbo acutf
tumido.

Crescïi, : circa Tjikao in montanis.
I'/orct: Jnnio, JuHo.

PEDILONLM UNDULATUM.

P: foliis membraiiaccis lanccolatis inaccpiali - acumi-
natis, pedieeliis brevibus, scpalo dorsali interio-
i'ibus obtusis acrjnali, sacco calcaviformi longissi-
mo , limbo labelü undulato (sepala purpurasccu-
tia ; labellum flavuni).

CreScpt . 'm sylvis Salak.

1 'lor ei : Junio.

PEDILONLM BIFLORUir.

P: foliis membranaccis lanccolalis acuminatis , pe -
dmiculis opposkilbiiis . subbiiloris , limbo labclli'

( W )

_ acuminato ( an hujus sectionis? Florls marces-
cendi fabricam accurate explorare non potui).
Crescit : locis li umi dis umbrosis memlis Salak.
Floret : Majo.

PEDILONUM EROSUM.

JP: foliis subcoriaceis lanceolatis obtusis, racemis brc-
vibus oppositiibliis subterminalibusve, sepalis ob-
tusis, dorsali interioribus latiorc , labclii lirubtf
^otundato concavo croso.
-Crescit : in sylvis altioribus Salak.
Floret : Junio.

O N Y C 11 I U M.

PENDROBII SPECIES SWAIITZ.

Perlantliil sopala patentia vel erectiuseula ; trla
a^teriora basi subcobaerentia; lateralia cum ungue
labelli inferne counata , calcav aemulantia. Labellum
basi anguslatum, intus appeudiculatum vel nu(liirar
cum ungue gynostemü basi connatum: limbus dila-
latus, sublobatus, patens. Anlhera terminalis, 2-
locularis , depressa. Massae pollinis duae , ovales,
bipartibiles , pulposo - cereaceae , margiui stigmatis
lamellato incumbentes.

Hevbae in arboribus parasiticae, canlescentes. Cau-
les supra basin saepe bulbosi. Folia bifaria. Flores
spicati vel subsolitarii , oppositifolii aut subtermina-
leSj pedicellati y bracteolati.

Sectv

i i>2* )

SECT. J,

Perianlhii sepala patentia , interioribuS dorsali Ia~
tióribüs; labelló inferno unguiculo libero instructo.
Gjnosteraiam asiücc pubcscens. Gaiilps cbulbij ilores
clensc racemosi.

* * ONYCHIÜM MUTAMLm

O: foliis lineari- lanceolatis obtusis oblique retusL
membranaccis (ilores clilute rosei , labcllo gj^n-
dulis tribus sulpbureis oviiato).
Crescil . ia monlosxs.
Floret: Septembii, Octobri.

ONYCÈIÜM ilïClbüM.

Ot foliis lato-lonceolatis oblique retusis vigidis. (Flo-
res albidi, labeUo glaudulis tribus ilavescentibus
iustructo; forsau vorietas praccedentis , sed fir-
mitate partium discrepat).

Crescit: ciim praecedeate.

Floret: Scptembri, etc.

SECT. 2.

"* Perianüiii sepala crecta aut connivenda , dorsali
Inlerioribus subaccjuaii aut latiore ; laïjelli uugue
inferno nudo vel unguiculo iustructo. Gvnostemiuin
iHuluin. C'au3e$ inferne subbulbqsi ; ilores laxe ra-
ecmosi vel reoiotc alteriji et tune pedicellis c paleis
rtuijpentibus.

om -

( $*s )

ONYCHIUM NÜDUM.

O: foliis lincari-lanceolatis inaequali-acuiniBaüs mem-
branaceis, raccmis paucifloris, sepalis interioribus
lanceolatis dorsali angustioribus. (Caules articulati,
supernc flexuosi; flores diJutc purpurascentes ,
demum flavescentes ; labellum ad basin unguiculo
praedijtum.)

Creseit: in altis montis Sa].a&.
Floret: Majoj Junio.

ONYCHIUM FLAFESCENS.

O: ebulbe, foli's paucis lincari-lanceolatis obtusis bnsi
canaliculatis, floribus alternis snbspicatis termï-
nalibus pubentibus, labello intus pubcscentc .
limbo emarginato plicato. (Flores parvi , flavi).

Creseit: in montosis Salak et Seribu.
Floret: Martio ; Octobii.

ONYCHIUM FIMBRIATVM.

O: foliis lineari-lanccolatis oblique - rétusïs , floribus
subtermiualibus paleis cirictis, labello intus disco
supernc tricuspidato instructo , limbi lobo medio
abbreviato fimbriato - biiido. (Caules corapressi ,
ad basin bulbo dilatato - tetragono instructi.)

Creseit: in sylvis montis I*antjar. '
Floret; Jiiïio. '

ONY~

(526)
ONYCHIÜM TRICÜSPE,

O: foliis lineari - Janceolatis obtusiusculis

terminalibus paleis ciuctis , labcllo intus disco
superne tricuspidato instructo., limbi lobo medio
rotuudato integerrimo. (Caules compressi , supra
basiu bulbo compresso instrucii. Accedit praeca-
denti cui differt limbo labelli integerrimo.)
Gresclt : ad arbores in sylvis montis Salak.
Floret: Oelobrc'.

ONYCHIÜM LAMELLATUM.

O: foliis lato-bmceolatis in bulbis comprcssis vagi-
nantibus, pedunculis confertis pauciüorisex apice
bulborum crumpcntibus , labelli limbo uudulato ,
ungue gynostemii appendiec lamellato instructo.

Creselt : piope Passir Jpis in Provincia Jkiitenzorg.
Floret: Julio AugU6to,

ONYCHIÜM CR UMENA TÜM.
O: foliis lanceolatis retusis , floribus remoüs alterni^
solitariis, labcllo iirtus lineis membranaccis ci'is-
lato, limbo undulato. (Caules comprcssiusculi,
inferne in bulbum parvum oblongum dilatati.)
Crescii : in arb erebus prope Balaviam.
Floi'et: f ore toto anno.

Variat floribus albidis et liilaceis.

ir ie tas :

sioribu.'

Varietas : foliis ovalibtts vel oblougis retusis cras-

Cres-

( 52; ;

Cre.icit: ad ÏÏltora insnlae Nnsae Kambangjtei
Floret; Novembvi, Boceinbii,

ONYCHIUM TETRAÈDRE,

O: foliis linearibus emarginatis membranaceis (paFvis)
floribus oppositifoliis alteruis, labelli. limbo uu-
dulato , caule tetraèdri. (Plauta parva;, biübi fu~
sini. Flores albido-purpurasccntes , labcllo in-
ferne unguieulo instructo , limbo s-emitrilobo.)

Cresclè: in sylvis altioribus montis Salak.

Floret : Jnnio , etc.

VNYCHIUM GRACILE.

O: foliis lineari-subulatis, floribus alteruis solitariis
geminisve, labelli limbo obtuso. (Bulbi ovales;
flores nutantes , lillacini , sepalis obtusiusculis.)

Cresclt : ia aUioribus montis Gedf\

Florrt : Apriü , elc.

ONYCHIUM TENELLUM.

O: foliis Uncari - subulatis , floribus subterminalibu^
solitariis alternis, labelli limbo emarginato. (Bul-
bi ovales , sulcati ; flores albidi , sepalis acutis :
labellum intus suiis pnrpurascentibus nota(,um.)

Creëert: in arboiibus circa catarractas ealidas atl
montem Gedc-

FlorrJ: : M^JO.

(528 )

ÖNYCH1UM SÜBVLATUM.
O: ioliis subcarnosis subulatis teretibus, pecücellis
alternis subspicato-terminalibus , labelli limbo un-»

dulato emarginato. (Caales ebulbi. Flores fla-

vido-purpurascentes.)

Crescit: locis humilioribus ad arboics.
Floret : toto anno.

ONYCHWM COmVNATUM.

O: foliis membranaceis ovali-oblongis retusis, flo-
ribus oppositifolüs solitariis, labello iuferne cum
ungue gynostemii connato intus verrucoso , limbo
rotnndato. (Caules incrassati, quasi articulati,
foliis bifariis vcrticalibns. Flores albido-vircs-
centes. )

Crescit : ad pedem montis Sa-ak.

Floret: Septembri, Octobri.

ONYCHWM JAPONICim.

O: foliis lineari-lanceolatis obtnsiusculis , floribus sub-
ter minalibus alternis, pedicellis basi incrassatis f
labello intas pubesceute, limbo ovato acuto.
(Caules ebnlbi sed snpra basin incrassati , tere-
tinsculi, articulati; flores lillacci, odorati ; label-
lum basi ad marginem subciliatum, intus pubescens,
basi non appeudiculatuui; unguis gynosteniii latus,
concavus.)

Crescit: ex Japonia allaium.

rforet: Febroarlo — - Jalio etc.

DES-

( ~29 )

DESMOTRICHU M..s

DEXDROBII SPECIES SWARTZ.

Perianthii sepala erectiuscula vel patentia, Ion-
gitudine subaequalia ; exteriora inferne leviter coa-
lita ; lateralia basi oblique producta , gynostêmü uu-
gui insjrta, in nonnullis coalitione sepalorum' iate-
rahum calcar breve referentia. Labeüum basi con-
cavum. , iutus liueatum ; lirabus elongatus, subloba-
tus , erectiusculus vel patens. Arith°ra gyuostemiuru
terminans , deriti dorsali affixa , cucullata (unde no-
men generis) , dorso caruosa , bilocülaris. Massae
pollinis duae, ovales , 'bipartibiies, puïposo-cereaceae.
Herbae parasiticae , caulescentes, Caules radici-
foraies , articulati , bulbiferi. Folia bulbis suffolta ,
coriacea. Flores fasciculaü vel subsolitarii aut sub ra-
ce inu si , ad basin foliorum erumpentes.

* BULBI MONOP1IYLLI.

DESMOTRICHUM ANGVLATUM.
D: bulbis angulatis , foliis ovali-lanceolatis subemar-
ginatis , flofibus subsolitariis, labelli limbo diia-
tato setaceo - multilido.

Crescit : in sylvis altioribus montis Salak.

Floret: Angusto — Octobvi.

DESMOTRICHUM FIMBRIATUM.

D: bulbis ovali-oblongis compressis , foliis oblongo-

lanceolatis obtusiusculis , floribus subsolitariis,

labelli limbo dilatato - biüdo plicato.

Cr es*

( 55o )

Crescit : in Qj}ms Lumilioribus provinciarum occklen*

taiiüin Javae.
Floret : Juuio — Septembiï.

Pariet.: foliis latioribas.

Crescit: in sylvis Nusae Kambamgae insulae.
Floret: Npvémblï.

DESMOTR W HUM APPENDICULATUM.

JD: bulbis lincaribus compvessis , foliis oblongo-lan-
ceolatis oblusiusculis , floribus fasciculatis , labciii
limbo crispato appendiculo biüdo instrueto.

Crescit : ad montein Paiiljar.

Floret : Janio — Augusto.

DESMOTRICIIUM COMATUM.

D: bulbis oblongis compressiusculis , foliis oblon^o-
lanceolatis emarginatis, floribus fasciculatis, labciii
limbo comato.

Crescit : 'm niontanis circa Buitenzovg.

Floret: Septcmbri etc.

DESMOTR 1CHUM ANGrUSTIFOLIUM.

D: bulbis oblongis pedicellatis , foliis lineari-lanceo-
Jatis retusis , floribus solitariis , labello intus dis-
coïdeo-liueato , Umbi lubo medio biüdo. (flores
flavi. )

Crescit: in sylvis móutis Salak.

Floret : Augusto etc,

DES^

( 35i )
DÊSMOTRTCHUM CONVBXVtit.

D: bulbls ovalibus , foliis ovali-lanceolatis emargina*
tis supra convexis infra concavis , floribus sulita-
ïiis , Iimbi lobo medio bifido.

Crescit : in aiboribus ad pedem montes Salak.

Floret : Januario etc.

DESMOTRICHÜM GRANDIFLORUM.

JD: bulbis ovalibus, foliis ovalibus emnrginatis planis ,
floribus solitariis , labello intus 5- cristato , liuibi
lobo medio bilobo unclulato.
Crescit: ad in rui tem Salak prope Passir Java»
Floret: Julio, Angnsto.

* * BÜLBI DIPIIYLI. T , PKDUNCULIS PLE*

HUMQÜE RA CE MOS IS.

DESMOTRICHUM PUSfLLVM.

D: bul bis pedicellatls oblongis , foliis ovali - lanceo-
latis ó-blique retusis, floribus solitariis, labelli
limbo undulato.
Crescit: ad littora Nnsae Kambangae insulae.
Floret : Octobri , Novembii.

DESUOTRICHUM TRIFLORUM.

JD: bulbis ovatis compressis senioribus teti'agonïs ,

foliis ovali - lanceolatis oblique-retusis , racemo

gubtrifloro , labelli limbo ovatOt

C-eic.:t : in sylvis Salak.

Floret • J imio etc,

DES*

( 33a )
DESMOTRICHUM CYMB1DIOÏDES.

D: bulbis ovato - globosis quincpiegönis sub-2-pbjï-
lis, foliis lanceolatis retusis, racemo " - 7 - flo.ro ,
labello intus abrupte calloso - liiicnto , litnbi lo-
Lo medio ovato - tutnido. ( Sej)ala lineari - oblon-
ga , obtusa , patentia , pallide flavescentia; label-
lum superne utrinque lineis purpurascentibus et
macula sulpburea notatum.)
Crescit : in sylvis altioribus moatium Gede et Salak,
Floret: Aprili — Angusto.
Variat bulbis confertis et remotis ut etiam lon-

gitudine foliorum.

DESUOTRICHVM ELONGATUM.
jD; bulbis oblongis quadrangularibüs 2-phyllis, fo-r
liis lanceolatis retusis , racemo elongato multiflo-
ro , labello intus membranaceo - lineato , limbi
lobis obtusis. (Sepala lineari -aciiminata, erecto-
patentia , flavescentia; labelli limbus semitrilobus.)
Crescit : cum praecedente.
Floret: Julio, Angusto.

DESMOTR IC HUM G EM JNJ TÜM.

D: bulbis oblongis compressis subtetragonis 2 - pbyl-
lis , foliis lanceolatis retusis, racemis subgeminatis
paucifloris, labello intus lineolato , limbi 3obo medio
ovato aeulo. ( 5öj>ala acuminata , flavescentia;
labellum versus basin purpurascens , limbo sul-
pbureo. )

( 335 )

Crescit : cnm praecedentibus.
Floret: Augusto etc.

G R A S T I D I U M.

Omnia Desmotrichi , sed caules ebtdbi. Fob'a
Lasi vaginantia , lineari - Janceolaia , saepissime mera-
branacea. Pedunculi oppositifolü vel laterales , sub
2 - flori , e paleis corneis rumpentes.

GRA STID WM ACUMINATISSIMÜM.

G: foliis membranaceis linearibus sepalisque acumï-
natissimis. (Flores virescentes. )
Crescit: in convallibus montis Sallak supra arbores.
Floret : Majo, J mio.

GRASTIDIUM SALACCEVSE,
G: foliis membranaceis lineari - lanccolatis oblique
retusis , sepalis acutis , labello obtuso intus 1 =•
lineato. (Flores lutei. )
Crescit : in sv vis a tioribus montis Salak.
Floret : Augusto ; Decembri.

GRASTIDIUM RUGOSUM.

G: foliis subcoriaceis lanceolatis apice emarginatisr,
sepalis et labelli limbo acuminalis , labello intus
nierubranaceo - rugoso. (Flores flavi. )

Crescit : cum anlecedentibus,
Floret : Februaao,

APO*

( 551 )

APORÜM.

Perianthii sepala lateralia exteriora pa ten tin , un-
gui gynostemii obHtjue adnata , kbellum inferne am-
plecteutia et suS-eoalita et tali modo ealcar obtusam
referent»} interiora reliquis angustiora et dorsal»
erecttim. LahaLlum inferne angnstum, versas linv*
feum dilatatum, patens, crista transversali auctum.
Antkera terminalis , dente gynostemii dorsali affixa ,
bilocularis. Massae potlinls duae, bipartibfles , ce-
yeaceae, martini stigmatis viscoso adhaerentes.

Herbae in arboribns parasiticae , caulescentes. Gou*
les fo'iiosi, conferti. Folia disticha, scapelliforraia ,
rigida, inferne vaginantia. Pedunculi breves , paleis
emeti , e va^iiiis foKorum erumpentes.

APORUM LOBATUM.

A. labelli limbo semitrifido , lobo medio rotundato
crenulato.

Crescit: in montanis Proviuciae Bnilenzorg.
Floret: toto anno.

APORUM INDiriSUM.
A: labelli limbo ovato patente.
rescit: in niontibas Seribu.
Floret : Febrttario — Jnnio.

APORUM INCRASSATUM.
A: labelli limbo rotundato incrassato revoluto.

Crescit: ad monlem Salak.

Floret: Ocjtobri., elc. jj *

(555)

U A C R O S T O M I U M.

PeriantJüi scpala 5 rcflcxa; lateralia exteriora
cum ungue gynostemii inferne in calcar breve obtu-
sum conaata; interiora minora. Labellum ecalca-
ratuui, unguiculatum , medio dilatatura, concavum ,
ciiiii ungue gynostemii basi counatum, eödum cmi-
tinuum; limbus elongatus , spatulatus , emargiriatus ,
rectus, supra gynostemium foruicatus. Arithera
denti dorsali gynostemii inserta, bilocularis, con-
vexa. Massae pollinis duae , bipartibiles , ovato-
oblongae, cercaceae , margini stigmatis ligulato ad-
haerentes.

MacroslomiumGenuis Aporo nimis aiïine, diver-
Sum solummodo scpalis ï'eflexis, labcllo elongato recto
apice fornicato iutus nudo.

MACROSTOMIUM ALOEFOLIUU.

Crescit : in arboribus excelsis montis Salak.
Floret: Junio, etc.

OXYSTOPHYLLUM.

Perianilüi sepala quinque erecto-patentia • exte-
riora inferne leviter coalita, interioribus latiora 5
|ateralia exteriora ungui gynostemii oblique inserta,
labellum basi amplectentia, calcar obtusum aemu-
lantia. Labellum gynostemii ungui lato elastice af-
fisum, iiidivisiuu; limbus iiicïassatus , patens, sub-

tus

( 536 )

tas cura tab.éïcülo. G-ynostemium denti dorsali
a 't'uerifero praelongo instructum. Anthera termi-
rialis, convexa, bilocalaris. Massa poliinis utriuscpie
lóculi una, subglobosa, farinoso-puiposa 7 inargiui
stigmatïs adnexa.

Herbae parasiticae, caulescentes. Caules conferti
fouosi. Folia disticba, ensiiormia , basi vaginata
rigida vel caraosa. Flores subcapitati, intra-ioiiaeei,
sessiles , paleis cincti.

OXYSTOPHYLLUM RI'JIDUM.
O: foliis strictis coriaceis , labelli tuberculo obtuso.
Crescit: in sylvis montium Salak, Pantjar etc.
Floret : toto anno.

OXYSTOPHYLLUM CARNOSUM.

O: foliis subarcuatis carnosis, labelli tuberculo mi-
nimo.

Crescit : cnm praecedente.
Floret : Julio , • etc.

OXYSTOPHYLLUM EXCAVATUM.

O: foliis rectis subcoriaceis , labelli limbo intus ex-
cavato extus convexo.

Crescit : in sylvis altioribus montis Salak.
Floret: Decembri, etc.

D I G L Y P II O S A.

Perianthii sepala erecta , sub ringen tia ; interiora
exterioribus latiora, Labsüum concavum, intus

'mem-=

( SSf )

intus membranaceo-cristatnm, ungui gynostemii elas-
tice adhaerens, adscendens ; lirabus indivisus, pa-
tens. Gyuostemiam superne incurvum, obtusum,
Anthera terminalis, convexa, antice bifida (unde
nomen) , 2 - locularis. Massa pollinis in quovis
loculo unica, angulata, compressa, pulposo-cereacea,
jnargiai stigmatis glanduloso afïixa.

Herba tcrrestris , ebulbis. Radices (Pdiizoma) re-
pentes, fibrosae. Caulis teres , subcarnosus , apice
monopbyllus. Foliura membranaceum, nervosum,
elliptico-lanceolatum, glabrum. Pcdunculus vadicalis,
basi vaginatus, spicato-multiflorus. Flores pedicel-

DIGLYPHOSA LATIFOLIA.

Cresclb: in umbrosis montanis Meggamedong.

Floret: Aprili.

CHRYSOGLOSSUM.

Perianthii vingcntis sepala quinque subaequalia,
basi leviter coalita; lateralia exteriora labello sup-
posita. Labellum basi auriculatum , ungui gyno-
stemii calloso elastice afïixum , interne lineis promi-
jientibus cristatum, gynostemio accumbens ; lirabus
sublob atus, patens. Gytiostemium assurgens , utro-
que latere processu instructum, basi cristatum et
in calcar breve pro d ie tuin. Anthera gynostemio
interne ad apicem insidens,' 2-locularis. Pollinis
massae duae? subglobosae, luigulatae , pidposo-

c6rca«>

( 358 )

<*ereaceae, margini stigniatis incumbentcs, nee mem-,
jbiana nee peuicello suflultae.

Herbae terrestres. Radices aminlatae , repen tes,
fibrillatae. Folia petiolis suBbulbosis saffulta, suBsö-
litaria. Pedunculi radicales. Fïores laxe spicatij
pediceïïati, braeteati.

CHRYSOGLOSSUM ORNATVM.

C: foliis lanceo-Iatis pedunculiscpie glabris, labelli
Jobis rotundatis, medio fornicato.

Crescit : in montosis Salak ad ripas iluvii Tjupus.
Floret : Decembri , etc.

CHRYSOGLOSSUM VILLOSVM.

C: foliis ovato-oblongis pedtmculisejue villosiuseulis*
labelli lobis latcralibus acutis.
Crescit: in umbrosis montis Gcde.
Floret: jtfajo.

* * Masae polfinis 4.

€ R I N O N ï A.

jPerictnthii sepala quinque erectö - patentia 5 ex-
teriora laüora, leviter carinata; lateralia labello sup-
posita. Labellum cum unguiculo concavo gynostemij
ungui brevi connatum ; limbus dilatatus , patens.
Gynostemium utroque latere deute mstructuin. An-

thera

(»9)

iJiera gynostemium postioe terminans , bilocularis,
loculis bilocellatis. Massa* pbllinis 4, obovaiae ,
basi depressae . per paria filis eiasticis margini stigw
jnalis glanduloso adhaerentes.

Herbae parasitïcae, caulescentes , bulbiferae. Cau-
lcs paleis vaginati. Florcs spicati, disticbi , ante an^
fbesin bracteis imbricatis tecti.

CRINONJ4 GLOBOSA.
C: balbis approxioiatis globosis 2 - 5 -phyliis , 10-
liis lineari-lanceolatis , labelli limbo obtuso.
Cre.sclt : ad cataraclas fluvii Tjapus in montosis Salak.
Floret: Octobri etc,

CR1SONIA CARNEA.
C: bülbis subremotis ovato - oblongis 1-0-pbyIIïs,
foliis lineari - lanceolatis , labelli limbo rotundato,
intus bicalloso.

Cresclt : ia sylvis mnbrosis montium Salak et Ge de/
Floret : toto anno.
Warielas: Lnlbis approximatis ovalibus.

Cresclt: pvope Tjiijalobak ad montera Salak.
Floret : Oclobn'.

S A R C O S T O M A.

Perianthii sepala quinque erecto - patentia ; ex~
tcriora latiora 5 lateralia inferno versas labeilum obft+
|ue producta, calcar .reiqjilaaüa. Labeilum mïgui»

{54o)

c ui a turn, supcrne latior , concavum , gynostemio in-
cumbens ; limbus subtrilobus , lobo medio carnoso.
Gynostemium superne incrassatum , antice ad apicem
rostcllo brevi instructum. Anthera gynostemium pos-
tice terminans , cristata, 2 - locularis, loculis 2 - lo-
cellatis. Massae poLtinis 4, obovatae, per paria elas-
tice cohaerentes.

Genus Ceratonlyü valde affine sed gynostemio in-
diviso ut etiam numero massarum poliinis satis dis-
tin c turn.

Herba parasitica pusflla, subcaulesccns. Folia pau-
ca , linearia , basi "vaginantia , subcarnosa. Flores e
paleis erumpcntes, terminales , subsolitarii.

S ARC O STOMA JAVANICA,

Crescii : in sjlvis opacis montis Salak.
Floret: Julio — Septenibri.

* * * Massae polliiiis 3.

CALLOSTYLIS.

Perianthii sepala quinque erecto - patentia ; la-
teralia extei'iora subtus connata ; interiora exteiiori-
bus paulo angustiora. Labellum parvum , integrum ,
convexum , disco elevato instructum, patens , articu-
latione irritabili cum ungue gynostcmii incurvo cal-

oso

(5*1 )

loso (unde nomen generis ) junctum. G-ynostemiaru
incurvum, clavatum , apice cavitate pollinifera am-
plissima instructum. Anthera terminalis , bilocula -
ris, loculis quadrilocellatis. Massae polliuis utrius-
que loculi quatuor , ovatae , compressiusculae , pul-
poso-cereaceae , filis elasticis margini stigmatis in-
sidentes.

Herba parasitica, caulescens. Caules radiciformes ,
bulbif'eri. Folia in bulbis compressiusculis altcrnan-
tia , rigida, lanceolata , oblique-retusa. Peduneul-
solitarii, ex apice bulborum orti, spicato - multillori.
Flores pedicellati , bracteati.

CALLOSTYLIS RIGIDA.

Cresclt : in sylvis altioribus montium Salak ; Gede }
Pantjar, Burangvang.

Flo:et : Aprili — Octobvi.

CERATIUM.

Perianthii subrengentis sepala lateralia exteriora
ungui gynostemii oblique inserta, erecto-patentia; reli-
quis erecto-conniventibus. Labellum concavum, in-
tus cristatum , ungui gynostemii elastice unitum , ad-
scendens ; limbus semitvilobus , undulatus , fornicatus.
Anthera terminalis , 2 - locularis , loculis bilocellatis ,
denti dorsali inserta. Massae pollinis utriusque
joculi duae , oblongae , compressae , lobulis auctae ,
pulposo - cereaceae , filis elasticis consociatae. Cap~
su la siliquaeformis f unde nomen), cylindracea.

Her-

i n-s2 )

Hcrba in arboribus parasitica , caulescens. Ca ui es
jsimplices. Folia sessilia , lanccolata , coriacca. Spicac
eppositifoiiae , soiitaviae. Fiores bracteati.

CERATIÜM COMPRESSmr.

Crescit : in sylvis primaevis monlium Gede et Salak,
Floret: Junio j Oclobri.

TRICHOTOSIA.

Periantlili sepala erecto - patentia ; exteriora pu~.
bcscentia ; lateralia ungui g\nostemii inserta, calcar
©btusum aemulantia. Labellum unguiculatum , un-
gui gynostemii ad basin ad natu m ; limbus sublo-
batus vel integerrimus. Anthera tcrminalis , bilocu-
laris, locuiis 4 - locellatis , den ti dorsali gynostemii
adhaereus. Massae poilinis in quovis loculo qua-
tuur, ovatae, compressae, farinoso-pulposac, ope nicm-
Lranae clasticae cohaerentes.

A Ceralio tliffert labello basi angustato , cum gy-
jiostemii ungue non elaslicc juncto , et i'ornia et uu-
Üiero massarum pollinuai.

Herbae parasiticae , caulescentes , pilosiusculae.
Cauies sïmplïces; Folia sessilia , coriacea vel sub-
carnosa. Pedunculi oppositifolii, solitarii, pauciflori.
Flores bracleati.

TR IC HO TO 81 A FE R OX.

T: rubro-pilosa ; foliis lanccolutis , peduiiculis flesS
uosis, labelii limbo patente ? bijobo.

Cr es-

( 5*3 )

Crescit : in sylvis opacis montis SalaE
Floret: Decembri.

TRICHOTOSIA PAUCIFLORA.

T: pubescens; foliis lauceolatis, petlunculis pauci$
floris, labclli limbo erecto emarginato.
Crescit . in arboribus ad monteiji Pantjar.
Floret : Julio , etc.

TRICHOTOSIA MICRÖPHYLLA.

T: pubescens; foliis carnosis ovajibus acutis , i>eduu-
culo oppositifolio unifloro tribracteolato, iabeili Hm •
bo patente obtuso integerrimo.

Crescit: in arboribus prope Tjitjalobak ad uiontenï
Salak.

Floret : Septemb ri.

TRICHOTOSIA ANNVLATA.

T: caulibus ad insertionem foliorum pilis ferrugincis
anulatis, foliis lineari- lauceolatis aciiminatissimis gla-
briuscalis , labelli limbo rotundato - patente, (flo-
ïes albidi, labelli limbo sulphureo , aiuhera atro*-
purpui*ea )

Crescit : in sylvis altis ad montem Salak»
Floret : Augusto.

DENDROLIRIU ML
Periantlill sepala quinrrue erecto-patentia; duo
lateralia exterion b?.si obiique-proclucta , ia non-

ntth

( K4 )

uuïlis inferne subconnata, calcar o])tusum aemu-
lantia. Labelhun basi cöncavüm; limbus indivisus
vel snbiobatus. Anthera terminalis, 2-locularis ,
loculis membrana clausis , longitudinaliler dehisccn-
tibus, intus sub 4-locellatis. Massae pollinis in
quovis loculo quatuor, ovatae, farinoso-pulposae,
ope membranae araclmoïdeae (iilis glutinosis coustans)
clasticac communis affixae.

Genus forsan Brassaevolae et Oclomeriae affine.

Herbae parasiticae, radicantes. Radices fibrosae.
Folia bulbis suffulta, disticha. Pcdunculi axillares
aut laterales, simplices. Flores spicati , bracteati,
Sepalis cxterioribus saepe tomentosis.

* SECT. 1. COSMltTM.

Labellum ungue gynoslemii majus, intns callosum
rel crispatum, limbo sub-T-lobo. Bracteae ut plu-
rlrnum coloratae , magnae. Flores speciosi rarius
jninuti.

D END R OLIR IÜM FLAVESCENS.

D: bulbis oblongis subcylindraccis apice 5-4-phyï-
lis, foliis lanceolatis nervosis , spicis intrafoliaceis
erectis stellato-pubeutibus, bracteis coriaceis mar-
gine revolutis, labelli limbo intus discoïdeo-viscoso
lobo medio ovato obtuso. ( Bracteae flaves-
Centes.)

Cresclt: in covtice arborum ad montes Salak, Tje-
rimai etc.

Floret : Majo ; Octobri,

BEK-

( 345 )

DENDROIsl R F 'JU R UQ O Srn r.

D; bulbis obiongis triquetris sW-r^ i-2-phyïb*S,
i'oüis oblongo-lanceolutis nervosis, spicis erectls
sepalisque exterioribus teüaitei- iasco-tonientosis ,
bracteis membrauaceis, labello iutus membrana-
ceo-crispato , liaobi i<J>o medio ovr-to acuto.

Creadt: in sylvis umb osis snouüs Salafc.
Floret: Septembrij Octob i.

* * D EN D R OL IR WM O R VA TÜM.

D; bul bis ovalibus compressiuscuüs sub-.! phylKs,
foliis oblongo-lanceolatis ï'igidis nervosis, spica
radicali vagiuata sepalisque exterioribus fuseo-to-
mentosis, bracteis coriaceis margine recurvis ,
labello intus crispato-crist^to , limbi lobo medio
acumiuato. (Bracteae rubrae , demum aurantiacae.
Species pulcberrima.)

Crescit: 'm sylvis a'tioribus Provinciarum Buiteii-
zorg el Bantam.

Floret: Januario Ma. tio.

D2ND R OLIRI 7 M A L 3 ID O- TO MË V-
TOSUM.

D: bulbis ovalibus compress's sub-5-phyllis, fo^is
Janceolaüs ngi^s , spica subradicali scpaliscjue
exterioribus albido-tomentosis , bracteis membra-
uaceis, labello iulus crispato, limbi iübo medio
acuto.

Cres-

( mq )

Crcscü : ac! aï-bqres in va'iibns Lowong Salassie
Previnciae Tjanjor.

Floret: J'.mio , Julio.

&ÉVDROLTRWM BYACrNTFiOIDES.

D: bulbis ovatis compressiuseulis apice 2-phjIlis ,
foliis laaceolatis hasj earinatis coriaceis nervasis,
spicis ïateraiibus erectis sep;;iistj[ue nud-is, bracteis
j)iiiiuiis, iabt'iio ii.tus calJoso-verrucoso , limbi io-
bo medio obtuso. (florcs candicli.)

Cresciè : ad arbornm t-oncos 'ui declivitate occi-

deiUaii montis 8a.ak.
Floret : Sep ! einb ei.

D E VD R OL IR TV M B TC R TSTA Tint.

JD: bulbis obJongis subcyHudi'aceis vagmatis apir-c
sub— r?-pbyl!isy foliis iineari-lanceolatis coriaceis;
spica laterali paueiflova sepalisuue exterioxibus
teiiuissime sericeo-touaentosis , bracteis minutis ,
la heli o intus lineis 2 lon^itudiiïaiibus hirsutis ,
lijiiSi lobo medio incrassato. (flores aibidi, ad
baaia labelli diiute purpiirei.)

Crescit: in umbrosis montis SaJaJk ad arbores.

Floret : Jan. aio.

** Sect. 2. Bp^achystomtum.
Labellum ungue gynosteimi brevius, inferno cu-
èwiiutum, limbo hidiviso. A.nthera subdorsalis.
Bracteaé miuutae. Flores parvi, sepaüs exterioribus
iu Oiuuibus lere tomen tosis.

DEN-

D E \Tr^n OLIR TUM R OBmTUMi

J) . bulins compressis vaginatis apice 2-pbvüis, fo~
iiis lato-lineai*ibiis obtusiusculis rigidissimis , spi-
ca inferue vagiaata tomen tosa longitadine ioiioiiim.
(floics flavescentes vel pni'ptuascentes. )

Cre.ci : in maataxds Provinciarum Buitenzo'g et
I j<4.-j«- 'stip a arb üs.

JFL're : Junio Segteinbri.

D E V D R OLJRT ÜM E 7 r L 1 E.
D: folüs geminatis linearibus obtusis rrgldis basi fere
ebulbis, spicis tomentosis :olio diuiidio LrcviUAi^its»
(ilores interne pirpurascentes. )

Creicit: ad monteni Salak.
Floret: Jiuiio, etc.

D E V D R OL IR 1 UM A C UMINA. TU*?.

D: bulbis oblonys compressis 5-7-pbyUis, foMis
lineari - 1; acuiniuatassimis rigidis„' s;;u-a

subio.neiJtus.i ioii0k;di.uc ioiionun. (Jlores iutus
purpurei. )

CrescU: in a'tis mrmtmm Ged« et 'Vak ad origir,

neiii fluvïo am sapra arbores»
F:oret : Mujo J

D EN D R OL T R ÏUM SrLCsl TUM.
D bulbis ovatis sulcatis srib-2-pnyrHs, folüs linea-
ri-lanceoiatis coriaceis , spïcïs mcctis supenie sal-
caus nadis Iüüü Jon&ioribuar,

Cr es»

( 343 )

Cre.icii: in sy'vis humidis ad inontem Gede.
floret: Majö , Jtmio,

Si CT. 3. OrONTfVM.
Omni'a Braelijstoniü, sed labeilum ungue gynos-
Xt'.i ii majus, inierne pioccssibus duobus inflexis in—
Structum. Buibi elongati , c^liridracei ( cpiasi eau-
liformes . inferne vnjdmiti , apice foiiis insU'ucti ; spieae
oppositiiuliae 5 biactaé minutae; iiores parvi.

D EN D R CL IR 1 UM ERECTT V.
D: bulbis cauliformibus supern.e eonrpressiusculis ,
folüs lanccoJatis acuiis, spicis laxifloris oppositi-
foiiis erecto-pateiuibus. ^üores médiocres, od«-«
lali.)

Crescit : in monianis Ge cl e et Sa'ak.
Floret: Martio Septenibri,

Varlef. semiteretum : caulibus binc planis inde
semiteretibus , spicis folio duplo breyioribus,
Crescit: in altioribns Salak,
Floret: Julio, c-'c.

D EN D R CL I R TÜM ABB R EFTA TUM.
P: bulbis rauliformibus tcretibus, folüs lanccolaUS
acuiis lucicis, spicis opposiuiotis brevissiniis.
Crescit; in a lis muntis Sa^ak,
Fleret: Janio } etc,

DENn

( 5«9 )

DENDROLIRIUM MÜLTIFLORUM.

D.- bulbis canliformibus teretibus, foliis lineari-Ian*
ccolatis acutis, spicis densiflorïs oppositiioliis
nutantibus folio dimidio brevioribus.

Crescit: in sylyis obscurioribus moutis Salak.

Floret: Junib, etc.

D E ND R OLIR 1 UM MIC R A V TH UM
D: bulbis cauliformibus teretibus, foliis lineari-lan-
ceolatis obtusiusculis , spicis densifloris oppositi-
foliis cernuis folio aecjualibus. (au varietas prajs-*
cedeniis? diflert tantum foüis et floribus vaide
miuoribus.)

Cresclt : in societate praecedentis.
Floret : eoilem tempore.

* * * *

SECT. 4. RHIZOPHYLLOr.

Perianthii sepala erectiuscula ; lateralia ungui gy-*
«ostemii inserta, calcar non referenda. Labellum
basi angnstatum , concavum, indivisum, ungui gynoste-
inii brevi junctura. G-ynostemium antics ad apicem
rostello brevi instructum. Massae pollinis obova-
tac , elastice coliaerentcs , pedicello communi bamatö
suQultae.

Bracteae et flores minutissimi, Folia radicalia, dis-
ticha , basi vaginantia.

DEN-

( 55o )

DEtfDR. OLIPx IUM LAX TFL O R UM.
D : foliis mcmbranaceis linearibus aptce maecpaH-s
pbtusïs, spicis folio valde iQugiqribus sfcrictis iaxi-
iloris, labelli limbo dilatato coiicavo.

Crescit: pr'ope catari'acfcas fluvij Tjapus ad moutcui

Sa lak.
Floret: Septembri, Octobi.

DEVD R OL IR I UM DE NS TFL O R UM.

D foliis mcmbranaceis lato-linearibus imeqnali-ob-
tusis , spicis elong-.tis flexuqsis densiiloris , labelli
limbo ovato concavo.

Crescit: cum praecedente.

Floret: Angusto , Nov^mbi'i.

D END R OL IR IUM F USIL LUM.
J) : foliis mcmbranaceis angusto-Jinearihus, spicis
erectiusculis folio aecpialibus , labelli limbo rotuu-
dato patente.

Crescit: ia montosis Pantjar Provinciae Buitenzorg.
Floret: Junio — Augusto.

DEs D R OLIRIUM SÉCUND UM.

J): foliis carnosis angusto-linearibus , spicis nutaiiti-:

bus" secuudis folio subaequalibus , labelli limbo

. rotundato ])atentc. (Planta etiam pusilla , prae-r

cedenti affiais , sed cbaracteribus iudicatis sat

di versa. )

Cres-

( m )

Crescit: cnm pracedente.
Fcorel : eudem lempove.

DENDROLIR1UM CORIACEVM.

X): foliis coriacels linearibus oblique - retusis , spicis
erectis folio longioribus laxifloris , labelli limbo
intus pubente dilatato-concavo. (aff. D: laxiflofae.)

Crescit; in sylvis montis SaLak.

Floret: Angusto,

***** Sect. 5. Cromnophyllum.

Omnia praecedentis , sed folia bulbis suffulta.

DENDROL1RWM RETUSUM.
D: bulbis ovato-globosis 2 - 5 - pb^llis , foliis line-
ari-lanceolalis oblicpe retusis subcarnosis, spicis
brevibus densifloris. ( planta pusilla. )
Crescit: in a'tis montis Salak.
Floret : J ulio — Septembri.

****** Sect. 6. Anacampsium.

Sepala lateralia exteriora oblicpie producta, label-
lum inferne amplectentia , calcar aemulantia. JJnguis
gynostemii reflexus. Labellum basi angustura , apice
appcndiculo instructum. IMassae pollinis clavatae ,
glaudula suffultae. Habitus Gromnopliylli.

(H52)

DENDROLIRWM APPENDlCrrLATUM.

JD: bulbis ovato - oblongis vaginatis 5-4 pbyllis ,
foliis lanceolatis coriaceis obtusis, spica arachnoï-
deo-tomeiitosa longitudine foliorum.

Crascit: in arboribnS et ad ripas montium Salak,
Gede , B tiran grang etc.

"Floret : Majo — Septembri.

M YCARANTHES.

Perianthii sepala quïnque patcntia; lateralia ex-
teriora latiora, ad gynosteniü ungnem adnata * dor-
sali interioiïbus latioi'e. Labelhirn trilobnm, con-
'cavhisculuiïi , gynosteniü nngui elastice afïixum, intns
cristatiim et infra apicem basiqne callo ihstructum,
adscendeus; limbï lobo medio dilatato vel abbre-
viato. Gyuosteniuim obtusuni. Antherit tei'minaiis
postica, biiocularis , loculis quadrilocellatis. Mas-
sae pollinis octo , obovatae, iariuoso - pulposac ,
filis elasticis margini stigmatis adnexae. Capsula
linearis, teretiuscula.

Herbae in arboribus parasiticae, subcaulcscentes.
Folia coriacea v. subcarnosa, lineaiia, oblique acu-
minata, eanaliculata, basi vaginantia. Spicae tcrrai-

nales , sivbtomentosae, midtillorae.

MYCARANTHES LOBATA.

M: lnbelli lobo medio dilatato undulato snbbilobo,
foliis ïigidis.

Cres"

(551)
Crescit: in montosis .ca!ak , Panljar, Seribu elc;
Floret : fere per totuin anmim.

M ¥CA RAST 11 ES LA TIFOLIA.
Jjf: labelli lobo medio abbrèviato eróso , sepalis ex-
teiïoribus versus apieeni incrassatis, ioliis lato-»
Jinearibus subcamosis.

Crescit: in sy \ is qbseurioribus montis Salak.
Floret: Julio, Augnsto.
** MYCARANTHES OBTATTEBATA.
fil: labelli lobo laedio oblitterato , f'oliis subcoria-
ccis.

Crescit: in sylvis motitkim Salak ; Gede etc.
Floret ■ J aiiio ; Septeuibi i,

A C A N T II O P H I P P I U M.

Périanthii sepi'la ventrico - conniventia ; latcra-
Jibus exterioribus ungui gjnostemii inferne adnatis ;
dorsali cum iuterioribus spatulatis fornicato. La-
helium parvuni , sellaeforme ', carnosum, intus disco
pectinato instructuni , elastice ungui geniculato
gjnostemii junctum. Anthera ad apicera interne
locata, carnosa, büocuiaris. Massae poTUriis in
quovis iocnio 4 (aut unica, quadriloba), inaequales,
farir.oso - pulposae , meuibranae elasticae communj
(usidentes, pendulae.

Hcrba terrestris , subcaulescens. Caulis inferne bul-
J)psus , Yi-^iiiatus. I una obion&o -iancealala , ner-
vosa,

( m >

Vosa. Peduneulos vagims i] ter nis instructus , pauci-
florus. Flores breviter pedicellati , speciosi.

ACANTM OPH IPPIÜM JAFA S IC CM.

C/escit : in sylvis aHioribus ïnouiis S*Uk»
Floret : Febrtwtrio — A^riü,

T A ï N I A.

PerianthH sepala cpiincpie ringentia, acuininatis-
sima , sabaequaüa ; lateraiia extei'iora la bello suppo-
sita, uugui gyuostemii inserta. JLaèeüum gynöstemii
ungui tato affixurn, coucavum , iodivisum , intus li-
neutum; limbus aeuoiiuatus, patens. Gynoslemium
subiucurvum , semiteres. Anthera terininalis , plano
cönvexa, subcarnosa, incoriipleto-8-locellata. Mas-
sae pollinis 8 , compressiusculae , opc metnbranae
eiasücae eohaereutes.

Genus Vephelaphyllaé maxime affine, didtinguen.-
tliim tarnen facile gynöstemio un^aicuiato sumkcrcüi
et labelio uon calcaiato,

Ilerba terrestris , glabra , caulibus radLcantibus.
Folia membranacea , nervosa, ïongiter petiolata, pe-
tiolis basi bulboso-tttmidis, Scapus lateralis , spwa-

lO-JüLUJÜuÜiUS.

TAISIA SPECIOSA,

Crescit : in mnbrosis montis SalaJs,
2 iu, si : Au^usto , Septewb ri,

?

mmmn.K9mUÊm^9iMjmn»anmu

*

+

4»

*

■*.

«W*

jfjipji.|ijjjuajy.ij|

S3v

I

t KRUIDKUNDIGE |L
WAARNEMINGEN

•

UITGEGEVEN

door

'T"

C. X. BLUM&

| (SsteStukJ

i

* BATAVIA.

-- W&M JVMBJ71

1825. il

B I J D R A G E N

TOT DE

FLORA

V A N

NEDERLJNDSCH INDJË.

B IJ DRAGEN

TOT DE

FLORA

VAN

NEDÊRLANDSCH INDIË,

UITGEGEVEN
DOOR

'C. L. BLU ME, M. D. ,

COMMISSARIS VOOR DEN BURGERLIJKEN

GENEESKUNDIGEN DIENST, DIRECTEUR

VAN 's LANDS PL^ANTENTUIN TE

BUUENZORG, ENZ.

<*x»-^<»<»■«>#«>^<»<»■ <**»■

8ste StuL

BA T A V I A,
TER LANDS DRUKKERIJ,

±825.

B IJ DRAGEN

TOT DE

FLOR X;

SYNOPTISCHE B E S C lift IJ V I N G
Van eenige planten, beboorcnde tot de familie der
örchideën , op eene, in de jaren 182a — 182* ge-
dane reis over Java , waargenomen en beschreven»

TBIB. I. CEREACEAE. PoLLixrs massae te-

TERMINATAE, SUBSOLIDAE , FARINOSO-PULFOSAE
AUT CEREACEAE. — HERBAE PARASITICAE , PAU-»
CAE TER RE'S TRES.

L. Gynos'eivuum Ocario continuüm.

a. Labellom sepalis lateralibus interne auixum»

x. Massac pollinis pedicello suGuIIae.

T k E N I O P II V L L Ü M.

. Pnutnthil sepala quinque erecta, subaequalifl ; trfa
«itCriora basi connata ; duo lateralia infernc in calcar
breve obtnsum coalka. Lc:bcl!u?n sepalis aequale,»
scpaïisqac lateralibus exterioribus ad basin intus adna-

turn,

hatünft; Gynostemium breve , apïce depressum kt
tosteilo intcrmedio instructum. Anthera termina-
lis , semibivalvis. Massae poiïinis quatuor , pulpo-
so-cerenceae , elasticé ope pharetrae pelliculo com-
mini stigmatis affixae.

'ö-'

Iïerbae pusillae , in arboribus parasiticae , acaules»
Folia fasciculata , linearia , plana ( fasciolata) , tor-
tuosa , subcarnosa. Flores spicati , bracteolati , mi-
putissimi.

TJENIÖPliYLLtJM GLAXDULOSUM.

T: spica elongata rctroflexa glanduHs adspersa laxi-
flora , labelli limbo acuminatö intus ad apiccnt
denticulo instructo.

Crescit: in sylvis altioribus montium Gede et Pan«
gurangu.

Floret: Aprili etc.

TAENIOPHYLLTJM HIRTUM.
T: spica elongata leviter flexuosa laxïflora hirtsf, la-J
bclli limbo acuminatö intus cdentulo ? rostello'
antice valde producto.

Crsïcit : in arboribus ad moriiem Gegar Bentang.
Floret : Majo etc.

TAENIOPHYLLUM ACUMINATISSIMUM.

T: spica abbreviata retroflexa glabra pauciflora , braC-
tcis appvoximatis , scpalis et labello acuminatissi-»

€res4

(557)

Cre.tcit : in montosis Pantjar Proviuciac Buitenzorg.

Floret : Jiuiio — Augusto.

TA E NIOPHYLL ÜM OBT V$UM.

J7; spicis abbreviatis strictis scabris , bracteis bifa-
j.-iam imbricalis , labclli limbo obtuso.

Cresclt : ad mönteni Burangrang Provinciac Kravrang.
Floret : Junio et c.

2> Massae pollinis pedicello deslitutae.
COLLABIU M.

PeriantJiii sepala 5 patentia v. reflexa 5 sepala
gxteriara lateralia inferne in calcar obtusum connatq.
Labellum ecalcaratum , ungue brevi sepalis laterali-
bus exterioribus interne adnatuin ; limbus planus,
semilunatus, basi interne bicallasus , gynosteinhun am-
plectens. Gynostemium obtusum, tortuosum , ap-
terum. Anthera terminalis , 2 - lo.cularis. Massae
pollinis duae , ova^o-globosae , pulpQSO-cereaccae,,
Jilis elasticis margini stigtnatis affixae.

Herba terrestris, rad.ieibus repentibus annulatis.
Folia radicalia remota , petiolata , elliptico-oblonga,
nervosa, membranacea, nebulosa. PeduncuH radiok-
ies, elqngati, sünpiices. Fioress spicati , pediccllat-,
^tantes,

COLLATUUM NEBLLOSUM,

Crescit : in convulli fltivii Tjapus ad mouteai Saluk
Floret: Sepfembri Novembri.

#, Lab el lam inferne in calcar aut saccum procluctum^
interdum cum gynostemio coimalum.

l. Massae pollinis pedicello v. lainiiia instructa©.

* Massae pollinis 2, intcgemmae v. lobatao.

C E R A T O C H I L U S.

PertctniJtii sepala 5 libera , palen tüi , uugniculata |
intcriora reliquis paulo angustiora. Labellum par»
twa, inferne m saccum compressum productum,
tola longitudine cum gynostemio connatum 5 limbus
sultan anguslum erccto -patentem formans. Gynos-
temium breve, latum, obtusum. Anthera lermi-
nalis , bilocularis. Massa pollin 's utriusrpe locuïi
solitaria, globosa , 2-loba, pulposo-cercacea , filis
plasticis pedicello communi ad basin pcltato suuultae.

TIerba pusilla , in arboribus parasitica. Radices
fibrosae. Caules simpliccs. Folia disticha, crassa ,
linearia, sub tri que tra. F'ores pedunculati , soli-
tarii , albidi. Labellum ad fa-uectü sacci 2 - glaiv*
tlulosuni,

CERA^

' ( 5% )
** CERATOCHILUS BIGLJNDULOSUti.

Crescit: in sylvïs elatioribus moulinm Gede, Saiuk etc:
Floret : Apri'i — ,) n I i i > .

O M O E A.

Omnia CeratocJiili sed labellum infevne in calcav
compressum emarginatum productum ; limbus trifi-
dus , lacinia medio erecta , incra'ssata.

Habitus Ccratochili, sed caules subramosi, flexuosi.
Flores minuti, flavesccntes.

OMOEA MICRANTHA.

Crescit: in sylvis altioiibus montis S.ilak.
Floret: Jnlio, Augusto.

T B I C H O G L O T T I S.

Perianthii sepala quinque patentia ; lateralia cx-
teriora labello supposita. Labellum tota longitudi-
ne gynostemio adnatum , in sacculum inferne pi'O-
ductum, utrinque processu auctum ; limbus iudivisus ,
patens vel subfornicatus , oriiicio sacei callo subclauso.
Gynostemium iutus basin versus processu auctum, an-
tice ad apicem rostello recurvo instructum. An-
thera terminalis , 2-locularis. Massae polllnls in
quovis loculo solitariae, bilobae, subglobosae, obo-
vatae, cereaceae , pedicello membranaeeo ad basin
peltato vel bamato suffultae.

Genus

( 56o )

Genus pvoxïme aecedit Clausostomae, abunde ta*-
*nen diffevt labello gynostemio adnato ut etiamhabitu.

Herbae parasiticae subramosae., radicantes. Fo-
lia coriacea aut carnosa. Pedunculi laterales vel op-
positifolii, brevissimi , ï-aut pauci-flori.

Sect. i.

Labellum utiincpie dente acuto inflexo auctuin , intus
pubescens; limbus patens. Gjnostemium apice utrin«r
que dente instructum. Massae pollinis inaequaies»

TRICHOGLOTTIS RETUSA.

T: foliis linearibus retusis rigidis , floribus laterali-
bus subsolitariis , labelli limbo piloso.

Crescti: in sylvis roontaiiis Proviuciarum Buitenzorg
et Bantam.

Floret : Jauuaiio etc.

* * TRIC7IOQLOTTIS LANCEOLARIA,

JV foliis lineari-lanceolatis coriaceis , pedunculis pau*
cifloris oppositifoliis, labelli limbo imberbi.

Crescit : circa Buitenzorg et iu sylvis m«ntis Pantjar.
Floret: Julio, Octobri.

Sect. 2.

Labellum intus eberbe , dentibus lateralibus olbtu-
«is; limbus abbreviatus, subfoimicatus. Gynostemiuna
obtusum. Massae pollinis ae^uales , basi sulco m^-
Scrip tae»

TRI*

< 5#* )

TB TCHOOrLOTTIS RIÏTD A*

T: foliis lineari-lanceolatis carnosis , floribus opposi-
tifoliis subsolitariis , labelli limbo dentibuscrue la*
teralibus call^sis.

Crescit : in syivis altiovibus montis Salak.
Jfloret : Angnsto.

SCHOENORCHIS.

Perianthii sepala 5 erecta; interiora minora. La-"
bsllam saccatum vel calcaratum ; limbus incrassatus ,
erectus vel patens. Qytiosteïnium rosteilo cornuto
antice auctum. Anlhera terminalis , ligulata , semi.
2 - locularis r rosteilo accumbens. Massae pollini^
duae , globosae , bipartibiles , pulposo- cereaceae ,
elastice pedicello commimi ad basin hamato sufTultae.

Herbae pavasiticae , caulescentes. Canles subramo-
si. teretes. Folia angusta, linearia vel subulata,^
carnosa. Spicae simplices vel ramosae.

S E CT 1.
Labelïnm basi calcaratum; limbus patens. Gy-
^ostemium médiocre.

* * SC II O E X ORCHIS JÜNCIFOLIA.

S: foliis snbulatis basi canaliculatis , spicis intrafolia'"
ceis simplicibus, labelli calcare incurvo.
Crescit: in syivis montanis Javae iasulae.
Fforet ; omni foro tempore.

Sect,

(562 )

S E C T 2.

Labellum basi saccatnm ; limbus ercctus , conicus.
Gjiiosteniium brevissimum.

* * SCHOENORCHIS MICRANTHA.

S: fobis subulatis basi caualiculatis, spicis simpliei
bus axillaribus.

CrescU: in sylvis montanis Gede, Salak etc.
Floret : Marlio etc.

* * SCHOEN ORCHIS PANICULATA.

S: fobis linearibus canaliculatis, spicis paniculatis axil-
laribus.

CrescU: circa Buitenzorg et in montanis Salak et

Seritra.
Floret : Septcmbri ; Febi uavio.

CLEISOSTOMA.

Perianthii sepala quinque; postico fornicato; re-
licpiis patentibus; lateralia exteriora labello suppo-
sita, inferne subcoaJita. Labellum infcrne in calcar
obtusum productum ; calcar iutus cristatum , orificio
tlente vel callo clausum, utroque latere den te in-
flcxo instructum; limbus erectus indivisus. Gynos-
temium apice interne in rostellum cmarginatum
productum. Anlhera terminalis , semibilocularis,
Massae pollinis in quovis loculo solitariac , sub-
globosae, bipartibües, cei'eaceae, pedicello communi

|>rae-

^ 563 )

praelougo ad basin liamato suffultae. Capsula line-
aris , teretiuscula»

Genus Aëridi cl Echioglosso afline , sed ob retina-
culum productum nee abbreyiatum , pedicellum
basi hamatum nee pel ta tuin- aut arcuato - dilatatum,
diversum.

Herbae in arboribus pai'asiticae , caulèscentes.
C^ules radicantes. Fo'ia disticha , rigida, subcarnosa.
Spicae oppositifoliae , subrainosae.

CLÉ1SOSTOMA SUAVEOLEXS.

C: foliis lato-Jinearibus oblique retusis , labelli lim-
bo fornicato cum mucrone finibriato.

Crescit : in sylvis Nusae Kambangae insulae.
Floret: Octobri Decembvi.

CLEISOSTOMA SUBULATA.
C: foliis lineari-Ianceolatls apice contracto-subulatïs,
labelli limbo oyato acuto margine utrincpie tumido.

Crescli : prope Tjilele in montanis Parang Piovin-
ciae Tjunjor.

Floret : Julio.

CLEISOSTOMA SAG1TTATA.

C: foliis linearibus retusis, labelli limbo recto sa-
gittato.

Crescit: in ruontanis Pantjar , ProYÏaciae Buiten:
zorg.

Floret: Jmüo, Julio.

Va-

( 564 )

tarief as: foliis angustioribus , floiibus minoiübuv

Crescti : eum praccedente.
Floret : eodem tempore.

CLEISOSTOMA SPATULATA.

C: foliis lato-linearibus obliquc retusis , spicis sim-
plicibus, labelli dcntibus latcralibus abbreviatfè
obtusis. limbo spatulato.

Crescit: cum praecedenfe.
Floret : eodem tempore.

CLEISOSTOMA CALLOSA.

C: foliis linearibus oblique retusis , spicis simplicr-
bus, labelli dentibus latcralibus rotundatis interne
callosis, limbo ovato brevissimo.

Crescit: cum praecedentibus.

Floret: .Julio ■ ■■■ Augusto.

ECHIOGLOSSUM.

Pp.rianlhii sepala quincpic planiuscula ; exteriorft
ovata; interiora spatulata. Labelium infevne sac-
catum, utriuque prosessu lateruli aucturn ; saccus den te
clausus ; limbus difformis, utrinque callosus, in li-
gulam bifidam patentem productus. Cynnst.emiiim
semicylindraceum , obtusum. Anthera terminalis, bi-
focularrs. Massa poiiinis utriusque loculi unica,

sub-

( 565 )

subglobosa, bipartibilis , cereacea, pcdicello commu-
lii medio auriculato basi arcuato-dilatato iusidens.

Herba parasitica, caulescens , foliis distichis, line-
ari-lanceolatis cuspidatis rigidis, spica oppositif'oha
pub en te.

ECHIOGLOSSUM JAVASICUM.

Crescit: ad truncos ai-buriun in moiite Salak.
Floret ; Novembii elc.

AUCHNIS.

Perianthii sepala quincpie patentïa , lineari-spa-
tulata ; lateralia exteriora et interiora arenata; dor-
$ale reliquis longius, rectum. Labeltum trilobum
Subsaccato - concavum, intus lineatum, gjnostemio
elas.tice affixura; lobis erecto-couniventibus ; medio
fcarnoso , iutus cristato , apice bidentato. Gynoste-
inlum breve , crassum , semicylindraceum , obtusum,
antice ad apicem emarginatum. Anlhera terminalis ,
2-locularis. Massae pollinis duae, bilobae , durae ,
membrana subtiïangulari ad basiu peltata suffultae.

Aërid"s arachnites Swartz , sed Genus distinctls-
simum ob formam peculiarein labelli et amherae.

Herba parasitica , caulescens. Caulis radicans * ra-
mosus , altissime scandens. Folia lanceolata, coria-
<*a. Florcs pauiculati - speciosi»

ARA'

( m )

ARACHNIS MOSCHTFERA.

Crescit: locis cultis circa Bataviam, Buitenzorg etc.
Floret : Septembri , Octobri.

Observat. Aërides oclorata.
Lourehi forsan hu jus generis.

AËRIDES.

Perianthü sepala quinque patentia , subacqualia ,
lineaii-oblonga. Labe il 'um sepalis brevius, basi sac-
catum; limbus brevis, patens. G-ynostemium breve,
semicylindraccum , obtusura. Anlhera terminalis ,
incomplete bilocularis. Massae pollinis in quovis
loculo singulae , lobulo postico auctae , globosae ,
cereaceae , elastice pedicello communi ad basiia
peltato suffultae.

Herbae parasiticae rarius rupestrcs , caulescentes.
Caules sub ram o si. Folia disticha , coriacea. Floref
spicati aut paniculati , pcdicellati.

* * AËRIDES MATUTINAl

A: caule ramoso , foliis linearibus oblique retusis y
pedunculis paniculatis nutantibus , sepalis latera-
libus exterioribus connexis; labelli limbo ovat©
abbveviato. (Flores coccinei , pulchelli. )

Crescil: in arboribus ad raclicem montis Salak.

Flor ft : Septembri.

AER1-

AERIDES E LONG ATA.
A: caule ramósó , foliis lató-linearibus óbliqtie emar-
ginatis , paniculis elougatis nutantibus , sepalis ex-
terioribtïs lateralibus intéfnis latioribus spatulatis,
labeiJi limbo ovato basi biealloso. (flores punicei. )
Crescit: in rupibus calbareis prope Kuiipau.
Floret: Aprili — Augustot

aerides sulingl

A: caulibus sub ram o si s , foliis linearibus retusïs, Spi-
cis simplicibus paucifloris , sepalis subaequalibus
öbtusiusculis , imibo ovato ïricrassato tuberculis
lineato. (flores sordide purpurascentes» )

Vrèscit : in rüpibus ad montëm Snling Provinciae

Buitetizörgj
Floret : Majo , etc.

* * Massne pollinis 4.

MICROSACCUS.

Perianthü sepala cpinque linearia , subaequalia 5
iateralia exteriora labello aduata. Labellum in sac-
cuiiiin depressum producttim \ gyndstemlö antice ad-
natum ; limbus abbreviatus , incrassatus , fornicatus.
Gynosterrtïum breve, obtusum , antice infra apicem
rostello emargiuato iiistructum, Anthsra terminahs ,

(563)

semi - 1 - loculnris. Massae poUinis qnntuor, obo~
■yatae , busi loveatae , elastice pellicula communi suf-
fultae.

Hcrba parnsitica , pusilla. Caulrs simpliccs , com-
pressi. Folia scajpellif'ormia , erpiitantia , rigida. Pe-
duuculi iii trafo liü cei , pauciflori.

MWR OSACCUS JAVESSÏV.

Crescit : in syivis montis Sa'ak supra aibores,
Floret: Juuio — Septeuibri.

te * * Mnssac pollini- 8.

AGROSTOPIIYLLUi

Perianthiuin patens ; sepalis exterioribus latiori-
feus ; lateralibus anterioribus labello suppositis. ia-
bellum cum gynosteinio inferne connatum , sacca-
tum , medio constrictum ; limbo trnncato, eroso.
(Gynostemium erectum, semic^lindraceum , interne
ad apicem rostello attenuato jnstructum. Anthera
terminalis, 2 - locularis , loculis 2 -locellatis. Mas-
sae poUinis in quovis loculo 4, oblongae, cereaceae,
elastice cobaerentes , ope laminae communis rostel-
lo atteuuato stigmatis insertae.

Herba supra arbores parasitica , caulescens , foliis
linearibus acuminatis , lloribus capitatis terminalibus
bracteis paleaceis ciuctis.

AGROS*

A^n nsrnpHYLLöM fjrj\rrrnft

Habitat: in sy vis nioulanis Provinciauim Buiten»
zo g et Bantam.

Floret : Octub i , etc.

AMBLYGLOTTIS,

PerJanth'iim sepalis 5 subaecptalibus, erecto-pa-
tentibus ; dorsali interdum fornic. tu. Labellum gyuos-
teaiio dilatato aduatum, interne callosum out verru-
cusu n , inferne in calcar prodnctuua ; limbus ]oba-
tus, patens. Anthera terminalis , rostello stigma-
tis attenuato iucumbeus, 2-locularis , loculis longitu-
dinaliter deluscentibus , 4-locellatis. Massae pollinis
utriuscpie loculi 4, clavatae, compressiusculae, inae-
q'iales, pulposo-cereaceae, elastice pedicelio communi
Buffnltae.

Herbae terrestres. Radices fibrosae. Folia suhra-
dicalia, membranacea, nervosa. Fiores spicati ., pe-
diceiiati , bracteaü.

AMÈLYaLOTTTS ANQU8TTFOLTA.

A: foüis lincari-lanceoiatis cuspidatis, spica radicali,
labelli limbo emarginato undnlato , calcare obtuso
ovarium aequante. (ilores albidi, labelii limbo
in tus sulpburco.)

Vreêóit: in umbrosis monthun Provinciae Jjiülenzorg.

J'iuret: Novembii elc.

AMk

( -"70 )
AMBLYGLOTTIS FE RATHTFOLTA.

'A: foliis lato-lanceolatis, junioribus versieoloribus ,
spica erecta puberuia, floribus in apice pedunculj
confertis, labello basi bicalloso vcrrucoso , cal-
cave filiformi ovarium aequanie, limbi 5-lobi
lobo medio obcordato. (flores aibi; labelli tuber-
culis flavescentibus.)

Cr.e,scü: ad moutern Salak.

Floret : Juniu ~ Oelobri.

VurieU: floribus sordide purpurascentibus laxe
spicatis. (viel. Rumpli. Ilerb. Ambs. toni. 6.

p. Il", t. 32. f. 2.)

Qresclt: c;nn pra,ece.dente.
Floret: eodem tempore,

A MBLYGL O TT IS JU MA RGÏJSTA TA.
A: foliis lato-lanceolatis, spica erecta pubente, la-
bello basi calloso , limbo o-lobo , lobo medio
emarginato-spatulato , lateralibus minutis, oaücare
lineari compressiusculo ovarium aequante. (florcs
magni, violacei, callis labelli aurantiacis.)
Qrescit : in sylvis primaevis montis Ge de.
Floret: Apri'i.

AMiSLYGLOTTJS FLAVA.

A: foliis lato-lanceolatis, spica erecta, labello basi
tu1; -rcalato birsuto , limbi 5-üdi lobo medio bi-
fido, calcare lineari ovarium subaequantq. (flores
fluvi.)

n7i )

Crescit: in tiliginosis montis Gede.'
Floret : Februario — Jiuiio.

AMBLYGLQTTIS ABBBEVTATA.

'A: foliis lanceolatis, spica erecta , labello basi cum
tuberculo birsuto , limbi 3-fidi lobo medio semi->
biiitlo , calcare obtuso minimo. (flores albi.)

Crescit: circa catarractas fluvii ïjikundul in mon-
tams Gede.

Floret : Majo.

* * AMBLYOLOTTIS SPECTOSA.

A: foliis lato-lanccolatis , spica erecta, sepalis inte-«'
rloribus rhomboïdeis, labello intus bicrist.to,
limbo sub-,~> lobo, lobo medio ovato emargii>ato
cum mucrone , calcare clavato recto ovario bre--
■viore. (flores aurantiaci.)

Crescit : in sylvis obscmis montauis Provincianuu
Hautain et Buitenzorg.

Floret: Seplemb:i; Februario, etc.

AMBLYGLOTTIS PULCHBA.

A: foliis oblougo-lanceolatis , spica erecta , labello
basi bituberculato , limbo scunitrilobo , lobo me-
dio ovato acnto , calcave subulato arcuato ova-
rium aequante. (Flores pallide aurantiaci. Valde
affiüis A. spceiosae, sed floribus minoribus et
structura labelli di versa.)

Crescit: 'm syivis moiitium Seribu,
Floret: Martin

2. Mas-

( 3?i )

2. Massae pollinis nee pcdiccllo nee lamina suffultae»
* Massae pollinis 8.

G L O M E R A.

X*erlcmfhii subringemis sepala extcriora latiora;
later; ba oariuata^ iufcrnc labellum amplecteiitia. f.r-
hf.llum basi saccaturn , gynostemium subamplec-*
fens; limbus indivisus , patens., intus gibbosus. J-f-
n ir'emium breve, crassum , superne subdilatatum.
Artthera dente dorsali affixa, 2-ïöcularïs, Ioculis
incomplete- j—ioccllatis. Massae pölliaiê octo ,
ov;!t;ie , compressae , pulposo-cereaceae , iiJis elasticis
margiui sligoiatis glanduloso afiivie.

PlanEa pnrnsitica, catilèscens. Cauïes simpïices ,
é3 n . ti , compresMusru'i. Foiia lineari - Ianceolata y
oblirpte emarginata, corïacesf, gla'bra. Fiores densè
C*p*Uli, terminaies, paleis bfuctcali.

GLOM E RA E R YTH R OSMA.

Crescit : in arboribus excelsis P-oviüciatum occi-
ibmlaüum Javac iusuluc.

Wloret: Deceuibri ; Jammi io.

N E P H ELAPÏÏYLL IJ M.

P&riétnthii sepala cpiinrruc angusta , sabaequnlia ,
erecto-patentia. Labelietin basi in èalcar breve
scvobiculare productum, interne iineatum; limbus
diktutus? erectus. Gynostemium latum, stricturn*

An-

yinl&era tevrnmalis, plano-convexa , sui ,
biioeul r:s. Uasfi&fi pU(i/i>s in (juovis ku.ivo <[ua-
tuor, subrotmulac , compressiiisouiae , fani>G?o - p'd-
posae, inihru1; li:n ope mcmbranae ela^ücae martini
Sti^niatis adyuilinatae.

Herbae terrestres , subcaulescentes , «glabrae, foTiis
ovatis petiolatis nervosis supra nu') 'i'osis (unde no-1
men) subtus purpuraseentibus , puduueulo tcvuüuali
muiliiloro , floribus pediceilalis.

NEPH CLAPHYLLr::\l PUI.CHR EW
N: floribus de» se spicatis , labelli limbo rnttfcs KneiS
tribus muricatis.

Crescit : in locis hnmitÜorftms syfvarum Salafc,
Floret: Januario Afu-iii.

NEPHELAPIIYLL UM TESVTFL O 7? rif.
N: floribus Inxc spicatis cernuis , labelli limbo intus
rugeso-Haaricato.

Creicit : in sylvis altionbus monlis Salak.
Floret: Jaüo Octobii.

tïMODOPiü \L

a»

Perlcmthii srpala rpiinque subnetpialia, prtenli
Wiabellutn erectiim , concavuin, hitua fineatuna vel
Iris ta turn, basi breviter calcaratun et gy*o«tenii<»
iulerue aduutum 5 iimous subioJji.lus, p^ieüs. Gv-"

nostc

( M )

ttostcmmm snperne liberum, erectiuscülüm , paul
fclilatatum. Aiitkera ad apicem interne Iócata, 2
locularis, locuiis 2-locellatis. Massae pollinis in sin-
gu.is locuiis quatuor, inaecpiales , Cömpressae ,
gulatae, farinoso-pulposae , lilis elasticis junctae e
rostello lamellato deiiium adhaerentes.

Genus Amhlyglóttidi affine, praecipue differ
gynostemio sitperne libero ad apicem cavitate autbe-
lifera amplissima instructo.

Herbae terrestres , subbulbiferae. Radices fasdicd-H
latae, fibrosae. Folia subradicalia , petiolata , ner-
vosa , membranacea. Scapus radïcalis , basi vaginatus ,
remote-multiflorus. Flores pedicellati, speeiosi.

** LIMODORUM 1NCARVILLEL

L: sepalis acuminatissimis , labello intus bicristato ,
limbo semitrilobo , lobo medio maximo undiuatoj
gynostemio subnudo.

Crescit: cultura, iu hortis.
Floret: toto anno.

LIMODORUM CALLOSXJM.
L: sepalis obtusiusculis , labello intus biealloso , limbo
triiobo, lobo medio semibilobo undulato , gy-
ïiostemio subnudo.

Crescit: in montosis Javae.
Floret: fere per totum ajinum»

&IMO~

(o75)
LIMODORUM FLAVUM.

L: subcaulescens ; sepalis obtusis; labello senritrilobo
intus 3-cristato , lobo medio crispato , gynoste»
mio villosiusculo.

CrescU: in sylvis elatis montis ignivomi Gede.
Floret : Aprili. . ,

LIMATODIS.

Perinnthium sepalis quinque subaequalibus, eree-»
to-patentibus. Labellutn erectum, basi in calcar
bieve attenuatum, concavum; limbvis erecto-patens ,
indivisus, interne tumidus. Gynostemium erectum,
japcrne dilatatum et sub apice rostello deflexo
instmctum. Anthera gynostemium interne termi-
nans, bilocularis, loculis subquadrilocellatis. Mas~
sae pollinls in quovis loculo quatuor, obovatae ,
compressae , pulposo - cereaceae , ope membranae
elasticae bifidae rostello stigmatis incumbentes.

A Bletia cui babitu accedit praecipue rostello
attenuato, ab Ambtiglollide labello libero secedit.

Herba terrestris. Radices fibrosae. Caules basï
tumidi. Folia lato-lanceolata, nervosa, membrana-
cea. Pedunculi laterales, solitarii, pauciflori. Flo-
res albi.

LIMATODIS PAUCIFLORA.

Crescit : in sylvis opacis montis Salak.
Floret: Decerubrij Aprili,

( M )

ï» A C H Y S T O M A.

Përiaht'hii sepala quinque erccüuscula ; lateralTi
êxteriora labelluru iniernc amplecteiitia ; interiora
externis angustiora. Labellurn ad basin calcar bre-
ve obtusura iurmans, concavum, erectum, iutus
tumidusn , pubescens; limbus erectus , semitrilobus.
Gjnosternium incurvum, clavatum, ad apicem ca-
vitate polliuifera instmctum. Anthera terminalis ,
biJocularis, loculis incomplete 4-loeellatis. Massae
polilnis in quovis loculo quatuov, ovatae , com-
pressae, ï'ariiiüso-puiposae, elasüce margin! stigmatis
viscoso insidentes.

Ilerba terrcstris. Radix tuberosa. Caulis erectus i
aphjilus, paleis lanceolatis alteruantibus vaginatus |
apice spicato-muitiflorus. Flores ïiutautes, bracteutjj
p'ur|»urasèëütes , pubentes.

PACHYSTOMA PVBESCENS.

Crescit: in graminosis piope Tjüadjas Proviuciaft
Krawang.

Floret: Junio — — Aiijnisto.

€. Labellurn basi nullo modo productum, libe-^
rum, aut gvnostemio coxiiiatum.
1. Massae póliiuis pedicelio v. lamina instructae.
* Massae pollinis 2, interdum lobatae.

ACRIOPSIS.
Perianihii sepala quatuor uniserialia, subae-
cpialia, patenüa. LabtUiun cum gvnosteimi basi

\\Jiii\Xr

( -77 )

tubulatam; limbus patcns, inlas cristntus. Gynnsi.
temium superne liberum, cucullatum, utroque la-
stere proccssu i.d npiceai glanduloso instructum*
jinthera bilocularis, interne infra npiccm affixa ,
rostello stigmatis antice producto incumbcns. Pollinis
massae duae , oblongae , conipressae , intus pul-
posae , ope pedicelli communis ad basin pbaretiali
glandulae stigmatis affixac.

Herba parasitica. Folia bulbis insidentia, lineari»
lanceolata , obtusa". Peduacuii radicales, pauiculati,
J^lorcs pediccJiati.

* * ACRIOPSTS JAVASTCA,

Qrescit : in aiboribus ïuontium Javae occidenlaüsj
riorei : toto anno.

GRAMM\TOPHTLLÜ SVL

Pcrianthii sspala quinque patcutia , subacquab'a.
supeimc latiora et rolnndata. Labellurh concavum ,
gynostemü calio elaslice junctum; limbus trilob üs ,
lobo medio patente , lateraübus gynoslemium am-
pléctéutibus. Gjnoslejnium subareuato -ei-ectum .
basi processu calloso auctum. Anthera terminalis ,
subbilocularis. Massae pollinis duae , globosac ,
ilorso ad basiu sulco longituüinali exseuïptae , ope
inembranarum. nempe eJasUcaraai angulis J anima©,
^ïcuatae Lnsidentes,

Hei-

( 5;8 )

Hei-ba parasitica , caulescens. Caules simplïccs,
incrassati. Folia liiiearia, disiicba. Pedunculi radicales,
longissimi (5 - 5 - pedal. ) , stiïcti , multillori. Florcs
pedicellati , bracteati , pulcherrimi.

GRAMMATOPHYLLUM SPECIOSUM.

An Cymbidium pictum antorum?

Crescit: circa Buitenzorg in arboribos.

Floret: Octobri, etc.

CYMBIDIUM.,
Periantfiil scpala subacqualia , patentia. Label-
2u7?i concavum, èrectum, gynostemio clastice affixum;
limbus lobatus , patens. Gynostemium erectiusculum,
liberum. Antbera apice locata , scmibilocularis.
Massae pollinis duae , bilobac , saepe intefdum
ahgulatae , juxtaposltae , pulposo - cereaceae , fiiis
elastieis ope laminae semilunatae communis emargi-
naturae stigmatis aiïixae.

Hcrbae parasiticae , glabrae. Radices fibrosae. Fo-
lia plerumcfiie bulbis imposita. Flores spicati , pe-
dicellati, bracteati, speciosi.

Sect. 1.
Folia radicalia , disticba, linearia. Massae polli-
nis sabtriangulatae , angulo externo attenuato.

CYMBIDIUM ALOEFOLIUM.
C: foliis lifiearibus canalicuiaüs rigidis apice oblicpie
retusis , spica uutante muïtiflora , labello intus

cai*i-

( 379 )

carinato bicalloso. (Sepala lineari-oblonga , acula ,
plana, purpurascentia, margine pallicliora. )

Crescit : ad radicem monlis Salak.
Floret : Novembri , elc.

CYMBIDIUM PENDULVM.

C: foliis lato-linearibus basi canaliculatis rigidis apicc
oblique retusis , spica longisshna pendula , label-
lo intus carinato. ( Sepala lineari-oblonga , acu-
jninata , margine revoluta , flavescentia , basi sov-
dide purpurascentia. )

Crescit: ad margiuem fl uminis Tjapus in montanif
Salak.

Floret : Octobii,

* * SECT. 2.

Folia bulbis innata. Massae pollinis ovales vel sub-
globosae.

CYMBIDIUM CUSPIDATUM.

C: bulbis ovato-oblongis compressiusculis sub - 4 -
pbyllis , foliis lineari-lanceolatis cuspidatis coria-
ceis, spiea radicali 5-5-flora, labello intus ca-
rinato medio bicalloso. (Sepala oblonga , acumi-
nata , pallide flavescentia , lineis purpurascentibus
notata , duobus latcralibus exterioribus arcuato-
conniventibus. )

Crescit: in moutanis Salak et Tjerimai.

Floret: Septembri — Novembri.

CYM~

(S8o)
CYMBIDTUM JAVANICVM.

C: bulbis cauliformibus teretibus 5 - foliatls , folils
lineari-lanceolatis acuminatissimis meuibranaceis ,
spica laterali . pauciflora, labello intus carinato.
(Sepala lineavi-oblonga acuta, patentia, diapbano-
albicantia , interiora labeJJocrue purpurascente-ma-
culata.

Cresclt : ad radices arboram insylvismontiuniSeiibu,,

I'lorct: Februario, Aprili.

** Massae pollinis 4.

PLOCOGLOTTIS.

PeriantJiii ringen tis sepala exteriora majora; kt
teralia exteriora sub labeiJo inlerne connata. L&-
helium basi utrinque cum plicis membranaceis inflexis
gynostemio connatum ( unde nomen ) ; limbus con-
\exus, indivisus, patens , demum erectus. Gynos-
leniium superne liberum. Anlhera in superiore
partc gynostcmii interne locata , bilocularis. Mas-
sae pollinis 4-, rotundac , compressac, pulposo-ce-
reaceae , per paria pcdiceliis correspondentes et ope
glandulae communis cmarginaturae sligmatis insidentcs.

ïierba terrestris. Radicae fibrosae. Folia in pe-
tiolo tumido sotitaria, oblongo-lanceolata , nervosa,
jnembranacca. Pedunculus raJicalis, erectus, multi-
floras, Flores pedicellati . bracteoiati.

PLO-

( m )

PLOCOGLOTTIS JAVASICA,,

0-escit : locis umbrosis et humidis ad pecles ïiioa^
tium Salak, Pantjar, elc.

Floret : Juiio -^ Seutcmbri.

A D È ■ N O N G O S.

Perianthii sepala quiacpie erecta , subaecpialia.
Labellum concaviiin , carnosum , intus glanduloso-
tuniidum , e ree turn ; limbus indivisus. Gynostemium
breve, obtusum, apice interne emarginatum. An-
thera terniinalis , semibilocularis. Massae pollinis
epiatuor , subglobosae , compressiuscalae , pulposo-
cereaceae , elastice pedicello communi brevi ad basia
peitato sufl'ultae.

Herba parasitica inter niinorcs. Caules simplices
consociati. Foiia disticha, linearia , acuta.» carno*-
saj supra canaüculata. Pedunculi opp ositiluiii , soÜ-,
tarii , pauciilori. Flores sessües , viruscentes.

ADENOXCOS FIRENSi

Crescil : supra arbores in sylvis moutis Pantjar.
I'iOifL: Junio — Augusto.

ACANTÏÏÓGLÖSSÜÉ

Perianthii sepala tpviinpie erecto-patentia ; cx-
teriora latièrai Lab^Lium basi ventiicoaum; limbus
reflexü-pateiis, bilobus, interne bicaiiusus. Gynos-

(532 )

mium superne liberum, utroijue latci^e membrana-
ceo-dilatatum. Anthera interne infra apicem ros-
tello emar^inato incumbens, bivalvis, bilocularis.
Massae pollinis quatuor, obovatae, cereaceae ,
elastice pedicello connnuni ad basin bamato affixae.

Herba paiasitica, bulbifera, habitu Cfielonan-
iherae.

ACANTHOGLOSSUM NERFOSUM.

Crescit: ad aHbores in sylvis altioiibus Salak.
Floret: Oetobri.

C H E L O N A N T H E R A.

Perianthii sepalis 5 erecto - patentibus vel re-
flexis ; exterioribus subcarinatis ; interioribus angus-
tissimis pleruimjue reflcxis. Labellum erectura ,
concavum; limbus subJobatus , patcns. Gynostemi-
itm liberum, subarcuato-crectum , superne dilatatum,
interne infra apicem antberiferum. Anthera 2-val-
\Tis , 2 - locularis , denti gvnostemio inserta. Massae
jjoilinis 4, hinc planae et ('oveatae, inde convexae,
pulposo-cereaceae, ope membranae claslicae com-
munis rostello stigmaüs cmarginato insidentes.

Herbae parasiticae , foliis ex apice bulbi eruna-
pentibus , peduucvuis multiiloris. Florcs bracteati,
«üstichj,

3ect. it.

Sect. i.

Limbus labelli emarginatus , u tri nepte dchte in-s
flexo auctus. Gynostemium supra antherani petaloi-
dco-dilatatum.

** CHELONANTHÉRA GÏBBOSA.

C: bulbis oblongis quadraiigularibus subaipnyllis" ,
foliis lanceolatïs , racemis elongatïs nutantibus
flexuosis, labello inedio bidentato. (Scpala
externa ovalia, recurvata; interiora linearia,
patcntia.)

Creseiti in montosis, ubi supra aibores associata est.
Floret: Octobri Februario.

CHELONANTHERA VENTRICOSA.
C: bulbis oblongis coraprcssiusculis sulcatis dipbyl-
lis , foliis lanceolatis nervosis , scapo erecto , la-
bello medio bidcnticulato. (Sepala exteriora öva-
ta, acuta; lateralia carinata ; posticum leviter for-
nicatum ; interna linearia.)

Crescit: circa fl urnen Tjapus in monte Salak.

Floret: Septerabii, Oct.>bii.

C II EL O VA NT HE R A SVLPIIVR EA.
C: bulbis oblongis trigonis submonopbyllis ; foliis
lanceolatis coriaceis, labello mavgine inferne utrin-
<jue carinato. (Sepala exteriora oblonga, acuta,
carinata, patêntia'; interna linearia , revoluta.)
Crescit: cuni praececlenle.

Floret : eodem tempore.

Sect. 2.

(584)

SECT. 2.
t,aïiellum intus cristatum; limbus semitrilobiiS*
Autbera gxnostenrio versus apicern insidens.

CHELONANTHERA SPE CIO SA.

C: bulbis oblongis tetragonis monopbyllis, foliitf
oblongo-lanceolatis nervosis, scapo nu tante re-
troflexo pauciiloro , labello intus cristis 2 muri-
catis. (Florcs majusculi; sepala exteriora oblon-
ga , aeuta, carinata, margine reflexa , albo-lutcs-
centia. Labellum inf'ra albo-gristum , intus ful-
Vum , loho medio emarginato undulatü. Vide
Rumpb. Ilerb. Ainb. Toni. 6, t. 43.)

CrescU: in sylvis montis Salak supra a.bores»
Floret: Uctobri Junio.

CHELONANTHERA INCRASSATA.

C: bulbis oblongis subtetragonis , foliis lanceolatis
nervosis, pedunculo nutante multifloro, labello
intus bicristato nudo, linibi lobo medio ovato
incrassato. (Flores sordide albi, diapbani; ia-
belli limbo fusco , undulato.

Creacit : in sylvis montis Pantjar.

Floret: Jiuiio, Jinio.

Sect. 5.

Labellum iudivisum , intus cristatum. Antbera prse-
cedentis.

CUE*

( m >

CHELOXA XTHE RA LONG 7FOL TA.

C: bulbis oblongis tetragonis diphyllis, foliis longo-'
lanceolatis , racemo elongato flexuoso multifloro ,
labello intus bicristato , limbo rotundato emar-
giuato patulo. ( Flores majusculi , belvoli. Se-
pala externa oblonga, carinata. Labellum busi
fconcavum. )

Srescit: circa onginem fluminis Tjlburrum in
monte Ga Je snpra a'bores; ad nv>ntem
Salak in sylvia altioribus prope Passir
Java.
Floret : Aprili — — Jnnio.

CHELONANTHERA MTSTATA.

G: bulbis oblongis subtetragonis dipbyllis, foliis li-
neari-lanceolatis, racemo erecto pauciflorp, la-
bello intus lineis 2 elevatis , limbo erecto acu-
tiusculo. (Flores miniati} sepala acuta , exte-
liora leviter carinata.)

Crescit: prope cataractas fluvii Tjlkwidul , ad
montem GeJe , et in altis montis Salub
snpra arborea.
Floret : Junio, etc.

* * * Pollinis Massae 8.

T H E L A S I S.

Perianlhil sepala 5 subaerpalia , erecto-conni-
Tentia, exterioru basi coaliu, ieviler carinata. -*><*-

bel"

( 586 )

helium sepalis subacfjualc, basi concavum, erectum ;
Jimbus indivisus. Gynostemium parvum, erectum,
apice in rostellum profunde emarginatum , attenua-
tum. Anthera gynostemium postice terminans* bi-
locularis. Maasde poilinis in cjuovis loculo 4 , sub-
globosae, parvae, pulposae , elasticc stjlo communi
praelongo ad apieem scpamoso ad basin hamato suf-
fultae.

Herbae parasiticae, sociales , glabrae. Radices fas-
ciculatae , fibrosae. Folia subcarnosa, saepius bulbis
sufï'ulta. Florcs in scapo radicali spicati, sessiles.

THELASIS OBTUSA.

T: foliis e bulbis s.olitariis lato-linearibus oblique-re-

tusis, spica elongata.

Crescit: in arboi\ibus ad montem Pangoerangoe,
Floret: Ju aio — Septembri.

* * THELASIS CARLVATA.

T: foliis disticbis elongato-linearibus oblique-retusis
inferne carinatis, spica elongata.
Crescit: in sylvis Salak.
Floret: Septembvi etc.

THELASIS CAPITATA.
T: foliis in bulbis difïormibus lineari-lanceolatis obli-
que retusis, floribus capitato-coniertis demum laxe
spicatis.

Cres-

( 387 )

Crescit: in trnncis montium Salak , Pantjar etc.
Floret: Decembri Februaiio ; Julio,

2. PoUinis massae nee pedicello nee laminae adaoxae.
* Pollinis massae 2, pleiumque parribiles.

C R E P I D I U M.

PeriantJiii sepala 5 reflexa, margime i-evoluta ; dor-
sali relicpis longiore. LabeLlum basi excavaturn, cum
gynostemio inferne coalitum ; limbus seniilunatus , gy-
Bostemium amplectens, patens. Anthera bilocula-
ris , gynostemium breve incurvum biauriculatutn pos-
tice terminans. Massae pollinis in quoque loculo
solitariae , bipartibiles , ovatae , incurvae, pulposo-
cereaceae , margini stigmatis incumbentes,

Herbae terrestres. Radices fibrosae. Folia subra-.
dicalia , membranacea , nervosa , lato-lanceolata , in-
aequilatera. Peduucuius terminalis , elongatus. Flo-
res spicati.

CREPID1ÜM RHEDIL
C- foliis oblongo-lanceolatis, labello crenulato.

Crescit : 'm sylvis opacis Javae insulae.
Floret: feie omai tempore.
Varlat foiiis purpiuascentibus et viridibus,

CRE-

( 583 >
CnEPTD IV M FLAVESCEN^

€1: foliis ovato-lauceolatis, labello in tegenin io.

CresciC: in eacumine moaüs JSursuigratig ProvinciiU&
Krawang,

Floret : J iinio.

M A L A X I S.

Per/anthi'i scpala 5 erecto-patentia vel reffexaj
interiora reliquis angustiora. Labellum basi conca-
\u.ii et eallosun , aclscendens ; limbus patens. Gvno-
slemüim aubincurvum , indivisuin, basi tumidum.
Aniliera termiualis , 2-locularis. Massae pollinis'ux
cpovis loculo singulae , ovales, sub-2-partibilcs, pul-»
posa-cereaceae , martini stigmatis adnexae*

Sect. 3. Leptorchis.

Tlerbac terrestres, glabrae. Radices fibrosae. Fo-
Iia subradicalia , Lnferne subbulbifera , membrana-
èea, nervosa, ovato-lanceolata , inaecjuilatera. Spi-
cae pauciflorae. Flores purpurascentes. Labelli lim-
bus ovatus. Gynostemium semiteres.

MA LA X IS MONTASA.

M: bulbis ovatis compressis vaginatis i-2-plijlIIs,
foliis petioiatis ovuto-lauceolats , pedunculo erec-«
to sulcato, bracteis lineai'i-subulatis , limbo obtuso
cuin macro ne. ( ilores in summo pedunculi coih
fcrii , düute-purp tr.-scentes. Sepuia mar&iiie re*
fiexuj liiijjo ciitolatüu

Cre»*

( m )

Crescit: m mnbrosis montis ignivomi Gcde.

Floret : .Jimio etc.

Variet.: bulbis subuullis , floribus Use i-acemosis -,
limbo uudo.

Crescit : ad montera Salak.
Tlorcl: Angiisto.

MALAXIS TRA D ESCANTTFOLTA+

M: bulbis compressiuscubs vaginatis ï-ph^llis, fo-
liis ovatis discoWibus , bracteis miimtis ovatls,
labeili limbo ovato iiitegeriimo. ( Sepala«5uba<sfj'na—
lia . pateutia ; labellum sepalis paulo lalius, baü
callosum. Aatberae locuiis subdisjuuctis.)

Crescit : in ambrosia niontanis Saiak.

Floret: Octobri.

MALAXIS R HE D IL

M: bulbis subcjlindraceis, foliis pluribus ovato-lan-
ceolatis , pedunculo erecto tetracpictro , bracïeïs
semilanccolatis , limbo rotuutlato cvenulato. (Sc-
pala margine reflexa, soi'dide purpurascentia; la-
bellum luteum ; gjiiostemium purpurascem.J

Crescit: in sylvis mribrosia uioulium Se;juiu

Floret : Feb; uario.

Sect. 2. Platystyï.ts.

Omnia Leptorcbidis sed pnrasitica et gynosterr.Iu»
Hiargine diiatato-meuLbrauaccum.

Mjê-

( $9° )
MALAXIS ATRO-PURPUREA,

iliVbulbis ovatis compressiusculis vaginatis, foliis bi-*-
nis ovalis , pediiuculo erecto 5 - gono , bracteis
lineari-lanccolatis carinatis , labelü limbo e mar-
gin ato cum mucrone* (Flores atro-purpurei, in
summo pedunculi conferti ; sepala cxteiüora 3-
nervia ; labelluni margine ciiiolatum. )

Crescit : in paliidosis uionlis Saak.

Floret : Octobri.

MALAXIS DECUR R E NS.

'M: bitibis' ovatis compressïs, foliis binis lanceolatis
carinatis, peduiiculo nutante, bracteis ovatis de-
currentibus , labello u tri n que denle instructo ,
limbo ovato convexo. ( Flores dilute aurantiaci ;
sepala margine recurvata , papillosa. Labellum
interne glandula excavata mum turn.

Crescit : in tnmcis arborum ad montem Salak.

Floret : Majo ; Octobri.

Sect. o. Liparis.

Herbae parasiticae. Radiccs fibrosae. Folia bulbïs
imposita , lineari-lanceolata , subcoriacea. Spicae fili-
formes , multiflorae. Flores lutei vel aurantiaci. Se-
pala reflexa. Labelli limbus plerumque dilatatus ,
rotundatus. Gynostemium antice ad basin tumiduin.

* * MALAXIS COMPRESSA.
M'. foliis in bulbo ovato-compressiusculo solitariis lan-
ceolato-lincaribus basi carinatis ? pedunculo com-

pres-

( »9l )

presso, bracteis bifariam imbrieatis (pectinntis'i ,
limbo orbiculato retuso êum mucrone. ( ilores
aurantiaci. )

Crescit: in sylvis oltior/biu Provinciarmn Buiten-

zovg , Bantam et Tjaujor.
Floret: Septeinbri fetc.

MALAXTS MÏSflUA.

M: folio in bulbis (seriatis ovatis compressiuscülis)
lineari - Janceolato , pedimcülo folium aecpiante
compresso , floribus laxe spicatis distichis , capsu-
lis triquetris. (aff. M. cespitosae Tliouarsii tab. yo.)

Crascii: in ah tribus ad raontera Satak ut etiam ia
montosis Pantjar.

Floret : Majo.

* * MALAXTS PALLTDA.

jtf: foliis in bulbo oblongo compiessiusculo vagina tO
solitariis lanceolatis , bracteis liueari-laiiceolatis re-
motis, Iabelii limbo rotundato-retuso crenulato.
( floi'LS olivacei. )

Crescit : supra a-bores excelsas fluvii Tjapus ia

montosis ^a'ak.
Floret : Septembri etc.

* * MALAXTS MUCROXATA.
M: foliis in bulbis ( rcmotis ovatis) compvessiusculis
solitariis lanceolato-linearibus acuminatis !>asi ca-
rinatis, bracluis iu suuuno pcduncuii bifariam

imbri-

Imbricatis carinatis , labelli limbo arsgusto semibifi-
do cum niucrone intermedio. (flores flavo-virentes f
parvi, nutantes; aft". M. distichae Thouarsii tab. 89. )

Crescil : ia sylvis montanis Provmciarum Bantam
et Buitenzoig.

Floret: Junio etc.

MALAXIS PARVIFLORA.

M: foliis in bulbo ovato oblongo compressiusculo ge»
mina lis lanceolatis b'asi carinatis , peduncuiis ( fo-
lio duplo longioribus) nutantibus teretibus, brac-
teis subulutis , labelli limbo angusto emarginalo.
(flores lutei, labelli limbo coccinuo. )

Crescit: ad montem Saiak.

Floret : Decembii.

MALAXIS FIRIDIFLORA.

M: foliis in bulbo ovato- oblongo comprcsso gcmina-
tis laiiceolato-linearibus basi carinatis, pedunculo
foliis longioribus basi comprcsso, bracteis liuea-
ri-subulatis , labelli limbo ovato obtuso cum rau-
cronc. (valde affinis M. parviilorae, sed pedunculo
compresso minus elongato , et praecipue delecto.
tuberculorum in fundo labelli diftert.)

Crescit : in sylvis vallium Solassie Provinciae Tjanjort

Floret : Julio.

* * MALAXIS AFFINIS.

M: foliis in bulbo ovato-oblongo solitariis lanceolato-
Hnearibus iul'erue canalicuiaüs , pedunculo nutante

• ibliorum

fbliöruüi löiigilltdlöë , bracteis" subnlatis, la-*
belli limbo rotundato.

Crescit : in sylvis props Lebak Piovinciae Bantaaii

Floret : J utiio , etc,

MALAXIS AWGUSTIFOLTA.

M: foliis in bulbo ovato-oblongo solitariis angusto-»

lanccolatis , pedunculo erecto apiee paucifloro

longitudiae foliorum, bracteis lineari-subulatis ,

labelli limbo obtaso. (flores pyllide flavi.)

Crescit : ad t.-uucos avWium iu montanis Salak et

Ge de.
Floret: Februario, etc.

MALAXIS CRÉNÜLATJ.
Mi foliis ïnbulbó oblongo compvesso geminatis ter-
msve ïineari - lattceöiatis acumiiiatis , peduncuio
longitudiiic foliörittn, bracteis löngitudine fere
ovarii lauceolatis , limbo labelli emarginato cre-
nulato. (flores auranliaci ; affinis M. odoratae.)
Crescit: in convallibus roontis Gegar bentan£.
Floret: Majo , elc.

* * MALAXIS LATIFOLIA.

M: folio in bulbis oblongis compressiusculis solita-
rio lato-lanceolato acuto , pedunculis folio Jon-
gioribus, bracteis ovatis adpressis parvis , labelli
limbo bilobo erenulato. (Üores aurautiaci ; prae-
ccdcnti maxime affinis*)

Cr es-

( 39* )

Crescit: in P'ovinciae Dantam regióni"bh« montanisj
ad montem Pantjar in Provineia IJuilenzo- g.
Floret: Jmiio - Angusto.

Sect. 4. Ensifera.

Herbae paraskicae acaules vel caulescentes , e^ulb^e.
Radices iibrosae. Caules simplices, foi.osi ; f'oiiis dis-
ticSiis , caimosis , ensiformibus, basi vaginatis. Spi-
ca terminalis, multiflora. Flores minuti, pedicellati,
spirales, bractcolati, virescentes vel flavescontes. Se-
pala patentia vel reflexa. Labellum subcarnosum ,
inferne cuia gvuostemio abbreviato cynuexum ; lim-
bus patens,

Cymhidhijn equitans Sw. et Cyntbictium //co-r
poioldes Wiiid. forte hujus sunt seetiouis.

MA LA XI S LUS ATA.
M: foliis paucis ensiformibus basi vaginatis sub in-
curvis , labelli limbo semilunatQ dcntieuiato ,
eapsuJis oblongis.
Crescib: in arbonbus sylvarum montis Salak.
Floret : Öctobri ■ Febniario,

MA LA X IS S FM IL IS,
M: foliis paucis ensiformibus b-si vaginatis subrectis,
labelli limbo seniitriiido eroso , lobo medio clou-e
gato bifido, capsulis obovato-globosis. (A pri-
ori dilfei't: foliis angusiioribus minus arcuatis,
labelli et capsularum forma,
Crescit: cnm pvaecedenle.

Floret: Jaauario, Febmario, etc.

MA-

( •%>)

WAL/1X1S MTCROPHYLLA.
Jiï' Stlbcaulescens, foliis paucis angusto-ensifovmibus
b; si vaginatis subincurvis , sepalis interioribus
erosis, labeüi limbo producto rotundato emar-»
ginato. (flores miniati. Gapsulae trujuetrae.)
Crescit: in elatis montis Salak.
Flor el: Jnuio.

MALAXTS EOUTTAYS.
M: caule simplice folioso, foliis ensiformibus ad me-
dium fcre vaginatis approxiuiatis rectis aut re-<
curvis, labelli limbo spatulato emarginato.
Crescit: in trancis arborum Provinciavüm occiden^

talium Javae iusulae.
Floret: Septembri, etc.

M 1 L AX1S TM BR TC 4 TA.

M: caule simplice folioso, foliis compressis vaginaüfc
conferte imbyicatis, labelli limbo ligulato denti-
culato. (an Cymbidium lycopoioides Willd.?)
Crescit: in sylvis huniidis montium Gede^ Salai,

etc.
Floret : Septêmbri — — Deccmbri.

MALAXTS MONSTRVOSA.

}1: caule simplice lato-folioso , foliis remotis ensi-
formibus subincurvis, spica elongats densiflora,
(species singularis M: ae^uitanti affinis.)

Cres ■

Cre*Mt '■ focI$ nmï>»'osis ad montem Paufjar.
Fioret: ..... Jaüo f rage t.

CYRT05U,

Perinnthii sepala quinque conniventia. Tjtthellum
C'iruosum, concavum, intus discoïdeum , cum gyno-
stemio inferne connexum ; limbus rotundatus vel
emarginatns , rectus. rynöstemium subincnrvum,
supcrne Öilatalttüi aitt sttbalatum. Anthera carnosa,
2-locuIaiis, gynosternium postice terminans. Mas-
sa poiliniê Htnusque laculi unica, cürvata (unde
nomen genevis), farinoso-pulposa , Glis nullis prae-»
dita. Capsula silicpiatiormis, carnosa. Semina tu-
jiicata.

Herbae terrestres, caulescentes. Radiees tubero-
3ne, conglobètae, diflormes. Cnules aphylii, stipulis
instiuctit Flort'S spicati vel paniculati t bj-acteolati.

CYRTOSTA JAVANICA.

Q: caulibus subsimplicibus, labello intus disco hirsut*
instiucto , limbo rotundato.

Crescit'. in aUioribns montinm Javae insulae.
Floret : Augusto , etc.

CYRTOSTA ALTISSBÏA.

C: caulibus ramosis scanden tibus (5.0-70 peel. alti-

tnd.) labeiio iutus enstato , limbo semitrilobo.

Cres-

( h> )

Crev'C't ■. ia montanis Se ibui
Floret: Aprili — — Jimio.

* * Poüinis rnassae 4.

GA5TROGLOTTIS.

Perianthii sepala quinque patentia; lateralia exte-
ïiora reliquis latiora , labelio supposita basique cou-
nata. LabeUum ventricosum, inferiie cum g\uosLcinio
connatn'm; limbus erectus, semitrifidus. G-ynosie—
mium superne liberum, erectutn, apice attemiatum.
^ntfiera doisalis, bilocuJaris, denticulo dorsali ad-
fixa. Massae pollinis utriusque loculi duac. obo-
Vatae , prtlposo-cereaceae, per paria iiüs giutaiobis
cohaereutes , apici gynostemü adfiriae.

Genus forte Ornitliidio Clar. R. Browmi adjun-
gendum, proximum etiam Crcpidio , quocum habitu
convenit, sed dcfcctu laciiiiarum iateraJium gynosUi-
eiii massisque poliinum solatis diversum.

Planta terrestris. Radices fibrosae. CauÜs sim-
plex, ercctus. Folia oblongo-lanceolata, nervosa,
plicata, meuibranacea. Pedunculus terminalis , elont
gatas , superne multiilorus. Fioies parvi, sessiks,
ibractcolati, flavo-virentes.

GASTROGLOTTIS MONTANA.
Cresc'u : inter lapides ad marginem fluvii Tjapua.
Floret: üecembii,

O E 2NT-

i "9^ )

D E N D R O C H I L U M,

Perianthium sepalis 5 subaequalibus, erectïus-
Culis vel patulis 5 exterïorïbas basi leviter coaSiils.
JLabellum integriim, loasi concavum vel carinatu.n f
gjnostemio inferne adhaerer.s; limbus erecto- pa-
pens. Gynostemiam apice interne concavum (sub-
cucullatum) , ulroque latere processu instructum.
Anthera semibivalvis , 2-loeularis, interne inlra
apicem inserta. Massae pollinis in quovis loculo
binae, obovatae, palposo-cercaccae , üüs elusücis
ïüstclio affixae.

Fïcrbae parasiticac, Caulibus radicifbrmibtis* Fo-
Ua in bulbis solitaria, lineari-lancèolata. Spicae e*
apice bulbi orientes aut laterales, filiförmes, multi-
flori; flores jüniores bvacteis bifariam imbneatÈS
occaiti.

Sect. 1.

Bulbi remolï; spicae laterales; sepala" liuearia; labellnro
pavvum, e'aslice affixum; gynoBtemium apice altenuatum,
cmarginalum.

An Buibopbyllam occultuui Thouarsii tab. 63 liuju's
aectionis ?

DENDROCHILUM AURANTTACVM*

J): bulbis oblongis , labello carinato edenUÜo. (flo-
res aurantiaci, suaveolentes.)

C'-escit : in tvuncis arborum memtium Gede, Salak, etc,
Fhret: Februario ■ Augasto. ^

DEN-

( &99 )
DE\~DR O CIIIL UM PALL ID E- F LAVEN S.

D: bulbis ovalibus, label! o carinato ctlcntulo, gy-
nostcmii laciniis lateralibus scabris. (Plauta te-
nera , pedunculis tetragohis sj>icato - laxifloris.
Flores pallicLe— flaventes.)

Crescit : in mentaals Pantjar.
Floret : Jmio.

SECT. 2.

* * BrtTbi consociati; spicae ex apice bnlborum orfac ;
sepala oblonga, labeüo subacquaiia ; gynostemium apice
tmucatum , erosum.

DENDROCHILUM EDENTULVM.

D; bulbis oblongia subulatisvc, labello integerrimo
interne 1 - calloso , gynostemii laciniis lateralibus
medio aetjoalibus. (flores flavo-vircntes.)

Crescit : in allis monlis Salak, et o.
Floret: Februari© Julio.

pEN&ROCBILUM CORNUtUM.

D: bulbis fusinis, labello basi denticuJato interne

2-calloso, gynostemii laciniis lateralibus elongaüs,
(flores \irentes.)

Crescit: • iu-moulosis Provinciarüm Btütenzorg cC

Tjanjor.
Floret; Seplembri — *— Fcbitiavio.

* * VEX~

( 400 )
* * DENDROCHILUM SIMILE.

T): Lulbis ovali-oblongis , labelio inferne deutjcu-4
lato interne bilineato, gynostemii laciniis latera-
ïibus medio aecpalibus. [flores pnliide-virentes.}
Crescit : ciuh pracccdc.itc.
Floret : oinm' tempore.

* * * DEVDRO CI1IL UM ABUR EVIA TUM.
V: bulbis ovali - oblongis , labelio basi utrincpe
(lente reflexo instmeto interne bicallosj), Jaei-
niis gyuostemii lateralibns abbreviatis. (flores vi-
resceritea*)

Crescit. in montanis Provinciaittm occidentaliiun
Javae insulae.

Floret : toto anno.

* * * Pollinis niassac 3.

S P A T II O G L O T T I S.

Perianthii Sepala erecto-patentia ; Lnterioïa exte-
rioribus latiora. Labellum inferne bilobum (Io!>is
conniventibus) , snpra basin cailo depresso pubente
auctum ; limbus erectus , spatulatus. (jtynoètemium
evecto-inenrvum , apice dilatatum. Anthera gyrios-
temiura interne terminans , 2-locularis, rosteilo ad
marginem glanduloso ineambens. Massae pollinis
duac, (juadrilobae , clavatae, farinoso-pulposae , filis
elasticis cohacreiites, et demuoi rosteilo aflixae.

Hei-

( *ói )

Hcrbae terrestres , radicibus fibrosis. Folia sub-
radicalia , elongato-laneeolata, plicata, basi vaginan-
tia : scapi radicales, inferne al terne vaginati, apice
spicato-multiflori. Flores pedicellati , pedicellis basi
bractea colorata instructis.

SPA TllOC/L O FT IS PL WA TA.

CrescifBk in locis sylvaticis.
Floret: omni tempore.,

ARUNDINA.

Per/anlJiü sepala erecto-patentia , libera, subae-
qualia» Labelium maximum, concavum, intus eris-
tatum, gynostemium amplectens; limbus lobatus,
pateus. Gynostemium erectum, versus apieem dila-
tatum. Anthera terminalis antica, carnosa , biloni-
Iaris , loculis incomplete 4-locclJatis. Massac pol-
luiis octo, inaecpiales, subangulato-eompressac , fa-
rinoso-pulposae, opt membranac aracbnoïdeac güui-
muiüs denrain rosteilo lamellato affixae.

Herba terrestris. Radices fibrosae. Caules simplices ,
nodosi. Foüa disticha, lineari-lanceolata , acuniinatis-
sima. Pedunculi terminales. Flores spicato-alterni ,
breviter pedicellati, bracteolati , speciosi, purpurei.

ARÜNDINA SPECIOSJ.
Ai labello intus lineis 3 barbatis cristato , limbi lobo
medio cmarginato iongiter producto.

Crsïdt : in lapidosis Provinciarom Boitenzorg, Tjan-

jor, Krawaug etc.
Floret : per lotiun amuusi. fnrrSF

( 402 )

J n UND INA CHINENSTS.

labeïlo intus liueis 5 nudis cristato, limbi lobo
medio rotuiidoto*

Crescit: e Chiiui forte introdncta.

Floret: Auguslo etc.

THIB. II. GRANULOSAE. Pollints massae

E PARTICULIS NITMEROSIS TNDETERMrNANDIS CON-
FLATAE. IlERBAE TERRESTRES RARIUS PARA*
ÖITICAE.

A« Anthera bursiculata.

II A B É N A R I A.

Terianthii ïingentis sepala tria vel quinque iu
galeam conniventia ; exteriora latèora. Labellum basi

calcaratum ; limbus pnrtitus , patens. AniliPffi, lo-?
culis discretis, utriuque longitudinaliter adnatis, looulis
basi elongatis. Po/linis massa? granulosac , pedicel-
latae, pedicellis singiilis basi glaudula sufftiïtis.

Herbac terrestres, caulescentes. Radix tuberosa.
Flores spicati , bracteati.

HA B ENA R IA SU SAS NA E.
Jf: labello tripartito , lobis lateralibus dilatatis fim-
briatis, medio lanceolato integerrimo , sepalo dor-
sali rotundato , ealcarc loiigissimo. (flores pul-

cliernmi , albidi. )

Cres-

( 4o3 )

• Creseit : prope KLuripan locis palüdo&is.

Floret: Jimio.

11ABESA RIA R EFLEXA.

fi: labello tripartito ; laciniis lmearibiis, media elun-
gata reent-va , sepalis cxtei'ioribus lateralibus latio-
ribus reflexis, calcarc clava^o arcuuto ovario JJie-
viore.

Creseit : iu calcarcis prope Kuripan.

Fht-i'l : Mujo , Junio.

HABESARIA SALJCCENSIS.

c

II: labello tripartito; laciniis liuearibus, media lon-
lSovc , calcare filiformi ovarium siibaecpiante , se-
palis iuterioribus periantHii basi bipartitis.

Creseit: ia amjbrosis montis Saiak.
Floret : ©ctpbri, etc.

MÉ.COSA.

Perlanf.hii ringentis sepala tria postcriora fovni-
cata ; lateralia auteriora dorsali angustiora. Lcibel-
lum basi calcaratum; limbus indivisus, patens. Gy-
nostemium dilatatum , emarginatum, Anlherae lo-
culis diserctis, utrinque longitudinaliter adnatis, basi
non prominentibus. Pollinis massac granulosae ,
pedicellatae, pedicellis singulis basi glandula prae-
ditis.

Ge-

( 4oi )

Genus liinc Bonatcae, inde Ilabenariae afïine, habitii
praecedentis.

* * MECOSA ANÜUSTATA.
31: labcili limbo lirieari, calcare attenuato.
CresclL : in. montanis Salak el Bnrangraug.
Floret: Decembrij Aiigusto.

MECOSA D1LATATA.
"Si: labcili limbo ovato-oblongo , calcare clavatp.
Floret: in altis montis Geile et Pangurangu.
Floret: fere per toium annum.

o

P E R I S T Y L U S.

Perianlhii ringentis sepala postcriora iu galeam
conniventia. Labeiuun basi cafcaratum ; limbus
partitus , patens. G-ynostemium apice in utrofjue
latere glandula prominente terminatum. Antheraa
loculis parallelis , medio longitudinalitcr adnatis. Pr>ï-
lif/is massa" granulosae , pedicellatae , pcdicellis siu-
gu'.is basi glandulae respondentibus.

Habitus Ilabenariae.

PERISTYLUS GRACILTS.

Iy: foliis lineari-lanceolatis acuiuinaüs , labelli limbo
3- partito , laciniis l.Heralibus angustisskuis , me-
dia lauceolata , calcare subcluvato.

Gres-

. ( 4o5 )

Crescit : iri sylvis nioiilium Sciïbil Provinciae Bui-
lenzorg.

floret ■■ ,1 miio.

PE R TSTYLIS GRA V D IS.

P: foliis lato-oblongis acuminatis , labelli limbo se-
mitrifido , calcare obtuso.
Crescit : ia sylvis hmnidis montis Salak.
Flo'ct: Septembri.

B. Anlhera opercidala.

a. Massae pollinis pcdicellatae , pedicello ad ba~
sin glandula scu la mina suffulto.

N E O T T I A.

Perianthll ringen tis sepala exteriora latiora; la-
teralia anteriora labello supposita ; interiora cara dor-
sali conniventia. Labellum ventri cosam , intus na-
dam aut barbatum ; limbus attenaatus , brevis, pa-
tens , rarios lobatus. Gyhostemium a])ice attenoato-
emarginatum. Anlhera terminalis pöstica , biiocu' rs.
Massae pollinis duae, subbilobae, granulosac, subpe-
dicellatae. ope peiiicuhe communis emarginaturae
gyuostemii afiaxae.

Herbae terrcstres. Caulcs iuferne plerumque ra-
dicautes. Folia alterna , membranacea. Flores spicati,
sessiics , bracteatij externe saepe pubcscentes.

Sect. i.

Sect. i. Gyrostacïiis,

Labeliuta intus eberbe ; limbo indivisO» Spier
tor til ia. Folia linearia , l»asi vaginaiUia.

NEOTTIA LONirlFOLIA.

N: foliis caulinis lincarr-lauccolatis longissimis triner-
tüs , pedunculo ftorimisque externe pubescenü-r
bus j IabelJï limbo acuminato reflexo , gynoste-
mio ad apicera utrinque repando , stigmate lamel-
lato. (Species gigqntea , 5-4 peel. altitudinc.
Bracteae ovariis majores, lancéolatae, acmnïnatae ,
externe pubenles. Flores carnei. Labellum in-
ferne veiitricosnm, gynostemium inferne amplec-
tens , intus verrucosum. )

Crescib: 'm sylvis hutnidiovibus montia Salak.

Floret: Augusto Octobri.

NEOTTIA CR ISPATA.

N: foliis stibradicalibüs lanceolatis acutis , peduncu-
lo terminali flonbusipie externe subpubescentibus,
labcllo infbrne bicaUoso , limbo ovato enspatu-
lo. ( aff. N. spirali. )

Cissciï .- ia grarainosis ad moulem Galungung Pro- _
vhiciae Tjanjor etc.

Floret; Novcnibvi efc

SSGÏ. 2.

(, 'i07 )
Sect.- 2. Macodes.

Labellum sepalis brevius, fntus ebcrbe ; limbus
subtrilobus , lobo medio producto , linguaeformi. Gy-
nostcmium amice ad basin appeadicc bilamellata in-
structum. Folia lata.

NEOTT1A PETOLA.

N: foliis ovalibus acutis discoloribus supra nebulosis
elegantissime reticulato-nervosis , spica floribus-
(jue externe glanduloso -pubescentibus , labelli
limbo patente. (Folium Petolatum, Rumph. Her-
bar. Amboin. torn. 6 t. 5\ fig. 3. An Neottia
acaulis Smiib? Sed revera est caulescens. Gyno-
stemium sub tortam.)

Crescit: locis humidis ad rijpas.

Floret : Junio Augusto.

Sect. 5 Erporchis.

Labellum intus pubescens ; limbo indiviso. Folia
lato-lanceolata , basi canaliculata.

NEOTTIA GRANDIS.

N: foliis ovali-oblongis , spica densa et floribus ex-
terne villosiusculis, bracteis ovarium duplo fere
superantibus , labelli limbo obtusiusculo patente.

Crescit: in sylvis montanis Provinciae Bantam.

floret : Febraario etc.

( 4o8 )

NEOTTIA RVRICUNDA. .
j$~: foliis oblongo-lanceolatis , spica rara et floribuè
externe pubescentibus, bracteis ovario ae<jualibiis>
labelli limbo parvo revoluto.

Crescit: in nmbrosis montbun S&Iak et Gede.
Floret: Novembri februario.

NEOTTIA PARVIFLORA.

JV: foliis oblongo-lanceolatis , pedunculis floribuscpic
externe pubentibus, bracteis longitudine ovarii ,
laiteÜi limbo obtaso patente interne bicalloso,
Crescit: inler 'lapides ad niarruuem fiuvii Tjapns.
Floret: Dcccmbii.

NEOTTIA VIRIDTFLORA,

jSt: foliis ovalo-oblongis , spica panciflora floribuscjue
glabris , bracteis longitucline ovarii pubentis , la-
belli limbo acuto patente. (flores médiocres,
sordide virescentes. )

Crescit : in radicibus aiborum ad montem Salak.
Floret: Octobri.

NEOTTTA BTFIDA.

is1: foliis ovato-lanccolatis , spica densa fjoribusopie
glabris, bracteis ovavium superantibus , labclli
limbo obtuso patente, g\nostemio profunde bilido.

Crescit : ad calarraclas caiidas montis Gede.

Floret : Majo, Junio.

( 4oi) )

K&QTTÏA COLORATA,

M: foliis ovato-lanceolatls diseoloribns , spica rara fiü*~
ri'msque externe puberuiis , b pacteis ovario aetrua*
libus , Jabelli limbo patente.

Cre;ciL: ad ripas fluvii Tjaptis iu montosis Salh'.k. .

Floret: OcLwbri.

NEOTT1A RET1CÜLATA.

N: foliis lauceolatis reticnlato-nervosis , spica laxiflo«
ra, bracteis ovariuoi superantibus.

Crescit : ad oiïginem fltwii Tjib«mun iu montosis
Geile.

Floret: Junio.

ETAERIA.

PerianlJili ringentis scpala latcralia extcrïora la-
tiora , labello supposita ; intcriora cum dorsali ad-
.ghuhiato-fornicata. Labellam basi ventricoso-pro-
ductum, intus biglandulosum ; limbus indivisus , sub-
fornicatus, incrassatus, margiuibus involntis, glandu-
losis. ijynostemium breve, crassum , ad apicem
semitriüdum; lacinia intermedia profunde emargina-
ta. Anthera Horsalis, bilocularis. Massae polli-
?iis duae, oblongae, subbilobac, granulosae, sub*-
pediccllatac , ope lamellulac communis emarginaturae
Iaciniae intermediae gynostemii afiïxae.

Genus hinc proxiuHiin Calocuilo et Micro tidi, in-
de Cxauichidi.

Her-

( 4io )

Herbae terrcstrcs. Caules inferne radicantcs. Folia
alterna, nervosa, membranacea. Pctlunculus bracteis
praeter florales i-i iaslructus. Flores spicati, ses-
siles, exteime saepe glanduloso-pubescentes.

ETAERIA OBLONGIFOLIA.

E: foliis ovato-oblongis, floribus laxc spicalis ex-
terne glanduloso - puberulis , labelli limbo ova-
to-fornicato.

Crescit : ia declivitalibns Solassie Provineiae Tjanjor.

Hor et: Juni o.

ETAERIA JAVA NICA.

E: foliis ovalibus acutis undulatis discoloribus , floribus
laxe spicalis externe glanduloso - pubcscentibus ,
labelli limbo angustato. (folia supra atro-purpu-
rea, infra dilute carnea.)

Crescit: locis bumidis ia aiontosis Salak, Scriba etc.

Floret: Majo Augasto.

ETAERIA ALBIDA.

E: gïabra ; foliis ovato-oblongis , floribus dense
spicatis, labelli limbo ovato intus muricato.
Crescit: cum praccedeate.
Floret : Dccenib; i ; Majo.

E R Y T H R O D E S.
PeriantJiii sepala credo - conniventia ; lateralia
extmora internis uuguiculatis latiera, labcllum ara-
plee»

(4n )

pïectentia. Labellum inferno in calcar obtusum
subdidymurn productum; limLus brevis, rotundato-
emarginatus , rcflexus. Gynosteiniam breve, apice
setaceo-acuminatum, emarginatum. Anthcra dorsa-
lis , bilocularis. Massae pollinis duae, oblongae.
coalitac, granulosae, pedicello communi hamatae.

Genus Neottute valde affine.

Herba terrestris. Caulis inferne radicans. Folia
alterna, petiolata , nervosa, membranacea , lato-ova-
ta. Spica floribus rufis bracteatis externe glandu-
loso-pubescenübus.

ERYTHRODES LATIFOLIA.

Crescit : in umbrosis montis Sa!ak.
Floret: Novembri, Decembri.

ANECOCHILÜS,

Perianthii sepala tria posteriora in galeam adgla-
tinata; duo latera^ia exteriora patentia, latiora , la-
bello supposita et inferne leviter coalita; interiora
minora , inaequilatera. Labellüm inferne ventrico-
so-productum, gynostcmio adnatum , intus bicallo-
sum, versus limbum angustato-canaliculatum; limbus
dilatatos, seinibilobus, patens. Gynostemium breve,
superne incurvuin, attcnuato-emarginatum, utroque
latere callosum et antice appendiculo bilainellato
instructum. Jnthera terminalis postica, bilocularis.

Mas-

(412 )

Ma&sae palHnis cluac, subbilobac, s&bpèdicéHataë.
graimlusae, pelliculo oblongo comuiuni suiTultae.

Herl>ac Uurestres, caulescentcs , inferno raJlcantc:.
Foföa alterna, menibranacea, nervosa. Flores spi-
c; ti , scssilcs, bracteaü. Bractcae praeter florale:-.
5-4-, rcmotae.

A SfECOCHILUS FLAVBSCENSs

A: foliis ovato-oblongb, spica pubente mulliflora,
sepalis nudis, labeüo inferne ad margines denü-
culato (flores flavi)..

Crescll: in eacumiue moiïtis Burangrang Provinciae
Krawang.

Flor er : Junio Auguslo.

ANECOCUILUS PUBESCENS.

A: foliis ovatis, spica subbifïora sepaüscpic extc-
rioribus pnbescentibus , labcllo inferno ad mar-
gines dcnticulato. (flores albi).

Crescll: ia sylvis allioribus niontis SabYL

Floret: NoYcmïm, Decembn.

ANECOCH1LUS SETACEUS..
-^.•folüs ovatis 1. ovalibus acutis discoloribus , spier,
sub-4-flora sepalisque exterioribus pubescentibnsj
labello inferne ad margines setaceo-multifido
(saccus labelli sub-did^nms,,

Cres*

\ 4i3 )

fjresrit : loois Immidis et umbrnsis ïnter lapides iii
montosis Salak, Gede3 Taukuwau Prabu.
Floret : Jfuiio Sêptembri.

ANEÜO CII IL V S ? G il A C TL TS'.
*d: foliis ovatis, spïca pauciflora pubenlc, scpill.s
glabris, labcllo edcutulo, callïs guioslemii evosis.
Crescll : in summo moutls ignivomi Gede.
Floret: A prili.

C II E I R O S T Y L I S.

Per ia nihil bilabiati sepala tria exteriora infra ia
tubuui ventricosiim. connata. Labellum sepalis ma-
jus, basi angttstato-canaliculatum, intus blcallosum ;
limbus dilatalus-, profunde bilobus, patens. Üy-
noslcmium antice ultra antheram proboseideo-pro-
minens , profunde emarginatum; laciniis dorso gib-
bosis. Anlhera dorsalis, bilocularis, loculis bilo-
cellatis. Massae poüinis duae, obovatae, subbi-
lobae, granulosae, lamellula communi suffultac.

Herba babltu fere Anecocbili, cui forte nimis
affinis. Caulis remote tiiibliatus, superne pabescens
et bracteis practcr florales 5-4 iustrucius. Folia
lanceolata , nervosa , membranacea. Flores scssiles ,
parvi, albwli.

CHEIR OSTYLIS MO SffA \\L
Cr, \cit: locis ambrosis ad monleaa Parang Provin-

ciae Tjanjor.
Floret: Jnnio, Jalio. „

( M )

ADENOSTYLÏS.

Perictnlhii ringentis sepala lateralia exteriora la-
bello supposita; dorsalc cum interioribus connivens,
fornicatum. Labellum basi venti'icosum , cum gyno-
stemio connatum. inttis pubescens; limbus spatula-
tus , incrassatus, indivisus, patens. Gynoslemium
breve, apice emarginatum, utroque latere glanduloso-
tumidum. Anlhera dorsalis , bilocularis. Massae
joolii/iis duae, ovatae, subbilobae, granulosae, pelli-
cula communi suffultae.

Affinitate proxyna Neottiae ; diversa labello cura
gynostemio connato , limbo spatulato inci'assato , gy-
aostemio brevissimo.

Ilerbae terrestres. Caules inferne radicantes. Fo-
lia linearia , acuminata. Spica spivalis. Flores ses~
siles , bracteati , albidi.

ADENOSTYLÏS EMAKGINATA.
A: labelli limbo emarginato.

Crescit : in calcareis Kuripan Provinciae Baitenzopg.
Floret: Majo ; Junio.

ADENOSTYLÏS INTEQERR1MA,

A: labelli limbo integemmo.
Crescit: in monlanis Gede.
Floret : Majo.

b. Polli-

( 4i5 )

6. Pullinis massae pedicellatae, pedicello nudo.

E U C O S I A.

Perianthii sepala quinque erecto-conniventia »
cxteriora internis latiora. Labelhtm scpalis exteri-
pribus conforme, intus villosuni, gynostemium am-»
plectens. Gynostemiurn breve, obtusum, indivi-
sum. Anthera denti dorsali afïïxa , biiociuaris.
Massae poll/ nis cluae, bilobae, granulosae, pedi—
cellatae, pedicellis apice connexis, nudis.

Genus Neottlae et Eriochilo propinqunm.

Herba terrcstris , carnosa, canlcscens. Caulis in-
ferne radicans. Folia alterna, petiolata, ovata, ner-
vosa, membranacea. Spica tenninalis, villosa, pau-
ciflora, bracteis praeter florales 2 alternis. Flores
alterni, bracteati, sessiies, carnei , externe pubescentes.

EUCOS1A CARYEA.

Creieit : in huinidis monlis SaJak propc Passir Java,
Floret: Junio Augnsto.

G A L E K A.

Perianthii sepala connivcntia; interiora latiora.
Labelltim basi obtuse calcaratum, concavum; lim-
bus indivisus , undulatus, Gynoslemium breve ,
cr^ssum, fornicatuin. Anthera interne infra apiceiu
affixa , turbinata, carnosa, bilocul.iris , locuüs bi-
iooeliaüs. Massae pouinis duae , suübiiobae , gra-

nulo.«

(4i6) .

nulosae, pedlcellatae, peclice]]is arcttatis, ad latus
exterius antberae affixis. Oyarium sub floie coarc-
tatum.

Affinis videtur Aretbusae.

Herbaterrestris, caulescens. Radix tuberosa. Cau-
lis aphjllus, stipulatus, apice spicalo - multiflorus.
Flores pedicellati , bractcati , nutantes.

GALERA NUT A NS.
Crescit : in sylvis altioribus montis Salafc.
Floret: Decembri.

c. Pollinis massae margini stig natia adglutinatae.

CORDYLA.

Perianthii sepala qninque conniventia ; exteriora
carinata; interiora minora. Labellum ecalcaratum,
concavum, erectum ; limbus sublobatus. Gynoste-
mium clavatum, apice cavitate antherifera pvofun-
dissima instructum. Anlhera carnosa, bilocularis,
denti dorsali gyno^temii affixa. Massae pollinis
cluae, subbilqbae, granulosae, margini stigmatis
iusidentes.

Plantae terrestres, acaules. Radix tuberosa. Fo-
lium radicale pêtiolatum, ovato - cordatum , nervo-
sum, post aestivatiouem vernans. Pe'dunculus ra-
dïcalis, basi vaginatus, nutans. Flores i-emote-
spicati, pcdiceiiati, cernui.

COR-

(4,; )
CORDYLA CONCOLOE.
C: foliis concoloribus glabris, scapo multifloro»

Crescit : 'm umbrosis moutis Salak.
Floret : Octobri.

CORDYLA DISCOLOR.

C: foliis discoloribus supra et in nervis infra mu~
ricatis , scapo subbifloro.

Crescit : in sylvis liumiclis montis Salak.
Floret: Octobri, Novembri.

TRIB. III. PULVEREAE. Pollinis massae in

PULVEREM FACILE SOLVENDAE. HeRRAE TER-
RESTRES , PAUCAE PARASITICAE.

A. Monanthcrae.

a. Massaé pollinis lobatae, longitudinaliter de-*
hiscenles.

C A L C E A R I A.

Perianthn' ringen tis sepala omnia basï coalita;
«lorsale spatulatum, fornicatum; relicpia angustissi-
ma, erecto-patnla. Labellunx maximum, inferno
scrotiforme , gynostemium amplectens; limbus pa-
tens, subbilobus, intus bicallosus. Gynostemium..
breve, obtusum, antice ad apicem dentem (rostcl-
lum) gerens. Au the ra termiiialis, unilocularis.

Mas-i

( M )

Mcf-isae pollinis duae, o vales, ïongitudinalitev de-
hiscentes , pulverulentae , denti gynostemii adhae-
rentes.

Genus a Satyrio ob structurara pollinis massarmn
satis distinctum.

Planta pusilla, terrestris. Radices tuberosae. Fo-
lia radicalia, cordata , reticulato-nervosa , membra-
nacea. Fiores soiitarii , sessiles, ï-bracteati, pur-
purei.

CALCEARIA PICTA.

Crescii: in caenmhie móntis Saiak locis humidis.
Floret: Octubri.

ZOSTEROSTYLIS.

Perianthii sepala quinque lineari-subulata, cana-
liculata, patentia; interiora minora. Labellum mag-
num, basi ventricosum, gynostemium amplectens ;
limbus indivisus, patens. Gynnslemium breve, cras-
sum, apice emarginatum, postice cavitate antheri-
fera amplissima ad marginem callosa instructum.
Anthera denti dorsali affixa , bilocularis. Massae
pollinis duae, bilobae, longitudinaliter debiscentes,
intus palvereae, ope glandulae communis apici gy-
nostemii affixae.

Ob struoturam singularem gynostemii a Cranichide
differre videtur.

Ilerba terrestris. Radices fasciculatae. Folia radi-
calia j petiolata, basi vagiuata, oblonga, nervosa f

mem-

( **9 )

ïflembranacea. Pedunculus radicalisj inferne vagma«
tus, tetragonus. Flores spicati , bracteati, sessiks.

ZOSTEROSTYLIS ARAC/I V ITES.

Cieacit: in sylvis opacis monlium Salak et Seiibu»
Floret : Deceinb'i - Martio.

b. Massae pollhiis haud lobalim confïatae.

T II E L Y At I T R A.

PeriantJiii sepaïa quinque erccto -pateniïa , su7>—
aequalia. Labellum sepaiis conforme, erectum. ';i'«
nostemium erectum, superne ciicullalum, semitri»
fidum. Anthera jmfra apicem cueiiilo gynostemii
inserta , bildctllafis. Massae poll! nis pülvereae.

Herbae terrestres. Radices bülbosae. Scapus in-
feme foliatus. Fiores alterne-spicati, subpediocilati ,
bracteati.

THELYMITRA JAFAN1CA*

T: perianthio patulö, cuciillï laeiniis Iatefalibüs bre-
Vissimis penieillatis, lobo medio nudo ca
nato edcntulo, spica 5-5-flora. (;uT. T. angus-

tiibliae. )

CresCtti tfl snmmo moutis Gcde.
Floret; Aprili etc.

CIILO-

( 42Ö )

CHLOROSA.

Ferianthii sepala qüinque ei'ecto-patentia, libera;
snteriora angustiora. Labellum sepalis exterioribas
cüiifox-me, gynostemium amplectens. Qynostemium
Lrevissimum, crassum, obtusum. Anthera termi-
nalis jjostica, bilocularisj loculis longitudinaliter de-
hiscentibus. Massae pollinis farinosae.

Affinitate proxima Cranlchidi.

Herbae in arboribus parasjticae; Radices articu-
latae. Folia radicalia , petiolata, nervosa, menibra-
nacea , inaecpiilatera* Scapns radicalis* basi vagina-
tvis. Flores spicati, bieviter pedicellati , bracteati ^
viridesi

CHLOROSA LATIFOLÏA.

C: foliis subsolitariis ovatis vel ovato-oblongis ? sca-
po paucifloro laxe spicato.

Crescit: in vicinitate catarractarum calidarnin mon-
tis ignivomi Gede, et in altioribus Salak»

Floret: Aprili ■•■■ ■ Junio.

CHLOROSA GRACILIS.

C: foliis binis ovato-oblongis undulatis, scapo ad
apicem. dense spicato.

Crescit: in cacumiiie montis Burangrang.
Floret : Julio.

EPt-

( 421 )

E P I P II A N E S.

FeriantJiium monophyllum concavum, ore quin-
qucfldo , laciniis biserialibus. Labellum médiocre ,
sellaeforme, ungui gynostemii arcuato afïixwn, Lasi
angustatum , utrinque callosum, intus cristatum, gy-j
nostemio incambens. Gynostemium erectum , apice
cavitate autlierifera et utrinque dente laterali in-
structum. Anthera terminalis, bilocalaris, lo-
cidis longitudinaliter dehiscentibus. Massae pol"
linls pulvereae.

An Gastrodia K. Brwn.?

Planta terrestris. Radices tuberosae. Scapus apbyl-
lus, stipulis alternis. Flores spicati, pedicellati,

bracteati, médiocres.

EPIPHANES JAVANICA.
Crescti: in sylvis humidis moutium Seribu.
FlorcL: Martio.

V A N I L L A.

Perianthii scpala quinque subaequalia, patentia,
Labellum inferne cum gyiiostemio tubulatum ; Jim-
bus sublobatus, patens. Anthera terminalis anti-
ca, carnosa', bilocularis. Polliuis massae pulvereae,
Qapsula süiquaeformis , carnosa. Scmi/ia aptera.

Herbae parasiticaé vel rnpestres. Caules ramosi,

repentes. Flores subspicali , epeciosi, bracteolati.

I A~

( 423 )

VA VILLA APHYLLA.

V: caiilibus apbyllis,. spicis sub-~-floris , labelli lobo
medio clgngato obtuso undulato intus barbato.

Crescit: in fincticclis prope Satlj a:n Provinriaa
Bantam; in sylvis Uttgreis Nusae Ksna-
bangae insnlae.

Flor el •" Noveinbri •« ■■■■ Alartio.

VAN IL LA ALB1DA.

V- folüs lanceolatis , spicis 0-7-floris, labello inferne.
angüstato medio contvacto ventrieoso intus disco
barbato, limbo undulato, gynostemio nudo.

Crescil: in montosis Salak, Parang , Bnrangrang.
Flo/tt: Novembri; Junio, Julio elc.

VANILLA VIRIDIFLORA.

V: folüs oblongo-lanceolatis, spicis multifloi'is , la-7
bello basi angüstato versus linibum sensim am->
pliató intus disco muricato , limbo undulato, gy-
nostemio antice pubcscente. (afi*. V. albidae.)

Crescit: in borto botanico Buitenzorg. cuita, et e^
America australi allala,.

Floret : Seplembri , Octubri.

VANILLA AROMATIC A.
V: folüs ovato-oblongis.

Cre-icli: ex- Ameiica iutroductg,
Fkaet.r . . , . ,

( *23 )

B, Diantherae.
A P O S T A S I A,

Periantïiil sepala cpincpie erecto-patentia , ac-»
rjualia , oarinala. LabeLLum scpalis conforme. (*/•
noslemiutn erectum, filiforme , dorso, versus api-
cem processu ( filamento sterili ) instructum. Jt'na-
menta duo distincta, lateralia ; antherae oblongae,
dorso affixae, 2-luculares. Massae pollinis pulvc-
rulentae. Stigma gynostemium tcrminans, obtu-
sura, veiTUCosuru. Cajpsula oblonga, trigona, ca-
xinata.

JPlanta terrcstris. Radices fibrosae. Caulis sim-
plex, erectus, teres. Folia alterna, lineari-lanceo-
lata, nervosa, inembranacea. Spica terminalis, cer-
nua. Floses alterni , sessiles , braeteaü, sulphurci,
©doratissimi.

APOSTASIA ODORATA.

Crescit : in alüoribus montis Salak.
OctobrL

.EXPLICATIO ICO^U M.

T A B U L \ I.

u Mecosa anguslata.

i. Flus ïnagnitadine aucta. b. bractea. * tl. sc-
palum dorsale. s i. sepala interiora. s l. se-
pala

( 4H )

pala laferalia. /. labellum. c. calcar lahelli.
g. gynostemium. a. anthera. g «. glandula
anlherae. s. stigma.

2. Gynostemiuni et labelluni a latere conspectum.
i s i, insertio 'sepalorum intenorum. (p-l-c-
g— a uti in demonstratione antecedcnti.)

5. Gjnostemium a parte awtiea visum, p m, pol*
liiiis massae. p. pedicellus.

4. Massae pollinis cum superiorè partc pedicc.Ii.
maguitudiue valde aueta.

IL

2. Neottia Petola.

2. FJos magnitudir.e valde aucta. s d. sepalnm,
dorsalc. s /'. sepala interiora. s L sepala la-
teralia exteriora. /. labellum. o. ovarium.
g. gynostemium tortum.

Q. Gynostemium cum labello a latere visum. / /,
limbus labclli. p l. processus lamellatus gyno-
stetuii. a. anthera. r. emarginatura vel rostei-
lum gyuostemü. a, anthera. s. stigma.

0. Gynostemium a latere conspectum, labello sq-
luto.

4. Idem. «. anthera aperta. p //:. massa«? polli-

jais 'rostelJo (r) affixae.

5, Mas-

( 4*5 )

0. Massae pol li nis pedic.eilatae, pellicula Suflultae;
p. pedicelli ad apicem in pelliculam (g) ex-
planati.

nr.

g. Galera nulanc.

1. Flos magnitudine param aucta. s cl. sepalum
dorsnlc. s i. sepala interiora. s /. sepala Jatcraiia.
1. labellum. c. calcar. o. ovarium.

2. Gynostemium cum Iabe]Io a latere visum, se-
palis solutis. g. gynostemium.

5. Gynostemium magnitudin e valde auctum. a. an-
thera. p. pedicelli massarum pollinis. s. stigma.

4. Gynostemium, demta antliera. p m. pollinis
massae. p. pedicelli promiuentes.

5. Anthera.

IV.

4* Epiphancs javanica.

1. Flos magnitudine aucta. s c. sepala connata.
/. labellum. c. calli labelli. o. ovarium. g.
gynostemium.

2. Gynostemium cum labcllo a latere visum. u. f.
unguis gynostemii. a. anthera. p. pollen pul-
vereuni ejaculatum.

5. Gyiios-

7). Gynoslemium a parlc antica visum, labell©
refiexo. c L crista duplex labelli. d d.
d entes gynostemii. c a. cavitas antherae. I a.
rostellum lamellatum antherae. s. stigma.

\. Anthera loculis apcrtis.

5. Apostasia odoraia.

1. Flosmagnitudine parumaueta. s d. sepalum dor-
sale. s i. sepala interiora. s /. sepala lateralia ex-
teriora. /. labellum. g. gynostemium. o. ova-
rium. b. bractea.

j. Gynostemium a parte dorsali visum. ff. fila-
menta fertiiia.' a. anthera a latere spectata.
f s. fïlamentum sterile. 5. stigma.

3. Gynostemium a latere visum, f f. filament»
fertilia. f s. filamentum sterile.

4. Filamentum cum anthera apert*.

VI.

6. Cyrlosia javanica.

\. Flos magnitudhie naturali. $ d. sepalum dor-
sale. -s /. sepala lateralia. /. labellum. o, ova~
rium, b. bractea,

2. Label

( 427 )

2. Labellom a latere tnteriori visum, magnitudine
auctum. cl. discus.

3. Gynostemium a froate visum, magnitudine
auctum. d g. dilatatioucs gyqostemii. a. an-
thera. s. stigma.

4. Idem a latere conspectum, dcmta antliera.
c a. cavitus autlieriiera.

3. Antliera.

6. Massae poilinis.

7. Capsula.

o. Eadem, transverse secia,

T AEUL A IL

CJirysoglossum cillosum,

1. Flos magnitudine auctus. 5 l. scpala lateralia.
5 /. sepala interiora. /. labellum. g, gynostemium.
o. ovarium,

2. Gynostemium cum labello reflexo a latere
visum, c . cristae labelli. eg. callus gynos-
temii. p p. processus gynostemii.

3. Gynostemium a fronte visum , labello et anthera
solutis. o a. cayitas antherae. / g* rostcLum
lamellatum.

i. An-

(4,8)

4. Antheia a parte interiori visa.

5. Massae pollinis,

VIII.

?. Trichoglottis retusa.

1. Flos magnitudine parum nucta. .9 cl. sepalum
clorsalc. s i. sepala interiora. 5 /. sepala la-
teralia. /. labelluru. cl i. dentes labelli. c.
calcar labelli. g. gyncstemiurn. o. ovarium.

2. Flos verticaliter sectas, demta anthera. c L
callus labelli. f g. jn'ocessus lamellattts gy-
nostemii. cl g. dens lateralis gynoslemii. c a'
cavitas antherifera. r. rostelium. s. stigma.
cl s. ductus sperinaticus.

5. Gynostemium a fronte spectatum, anthera dem-
ta. p g. processus pynostemii. d g. dentes
gynostemii. m p. pollinis massae. s. stigma,

4. Anthera.

6. Massae pollinis cum pedicello.

IX,

Epicranlhes jewanica.

1. Flos magnitudine aucta. s d. sepalum dorsale.
s f. sepala lateralia. a a. appendices anteii-

zdfor-

( 4a§ )

nifonncs pcndulac. /. labellum. g. gvnostemi-
nm. a. anthcra. o. ovarium.

2. Gynostemium cum labcllo a latere visum, u g*
unguis gynostemii. a. anthera reflexa. m p. poi-
linis niassae.

5. Labelium a latere dorsali visum, c a. cari-
tas rtrtieulationis.

4. Gynostemium a fronte visum, m p. raassae
poilinis juxta positae. s. stigma.

5. Massae poilinis.

6. Capsula.

X.

10. OnycJii.ur.z Icunrulatum. (Dendrobium, Sw.)

3. Blos rcngnitudiue naturali. s cl. sepalum dor-
sale. s i. scpala iutoiiora. s /. scpala latera-
lia. /. labellum. c s. calcer spurium. o.
ovarium.

2. Gvnostemium cum labello a latere visum. g.
gynostemium. u g. ejusdem ujiguis.

5. Labellum mngnitudinc aucla. a latere interiori
visum.

4. Gynostemium a fronte spectatum. / g. appen-
dix lamellata gynostemii. cl g. denles gyno-
stemii latcralcs. a. antbera. s. stigma.

5. Pars

( «o )

5. Pars suprema gynostemii, a fronte visa, demta
antbera. d d. clens gynostemii darsalis , cui
anlbera afExa est. c a. cavitas antherifera.
r. rostellum lamellatuxn.

6. Gynostemium transvcrsaliter sectum. d s. duc-
tus spermaticus.

•j. Antliera.

8. Massae pollinis.

XI.

f /. Trlchosia paucijlora.

i. Flos magnitudinc naturali. b b. bracteae flo-
rales, g. gemmula. s d. scpalum doi'sale. s L
sepala interiora. s L sepala lateralia.

2. Flos a fronte visus, magnitudine aucta. /. label-
lum. c *. calcar spuriurn. o. ovarium.

3. Flos a latere visus.

4. Gynostemium cum labello a latere spectatum,
L labellum. u. unguls labelli. g. gynoste-
mium.

5. Labellum , a latere interiori visum.

6. Gynostemium a latere visum, u g. unguis gy-
nostemii. a. antbera. r. rostcllum lamellatum
stigmatis «. stigma.

r. Pars

7. Pars suprcina gyi . a froaie -\isa
antliera.

8. Eadem, demta anthera. d d. dens, cui an-
tliera adhaeret, c a. eavitas antkerae.

9. Gynostemiura cura labello veriicalitev sectum
a latere spectatuin. d s, ductus spe q

10. Antliera.

H. Massae poilinis. ~m e. mcmbrana elastica.

XII.

12. Podochilus lucescsns.

1. Flos magnittidine natura!!.

2. Idem magnitudine aucta.

! vnostcmium cum labello et sepalis interiori-
bus. s i. sepala interiora. /. labellurn. g,
gynostemium. / m. ejusdem lacinia media v. ros-
tellum / /. cjusdem laciniae laterales. o. ovarium.

-\ Labellurn a latere interiori spectalum. p I.
pedcs labelli. c l. callositalcs.

5. Gyuostemiiun a latere visum, u g. ungu" .
nostemii. / m. lacinia media gynostemii. v. ros-
U-Hum. I L ejusdem laciniae laterales. a. anthcra,

6. Idem, pars suprema, demta anthcra, scd ma^-r

poilinis rclictis, p m* massae polv

7' T

(4^2)

7« Idem, sed valde auctum , et massis pollinis
abscissis. / m. lacinia intermedia -gynostemii
tricuspidata.

8. Anthera, apice emarginata.

9. Duo paria niassarum pollinis cum pharr trïs , a
tergo visa. pp. ph are tra e stylo suffultae. *. Sty-
lus, m p. massae pollinis , per paria pliaretratae.

10. Eaedem, a latere cum stylo antice bifido.

11. Par massarum pollinis cum pharetra»

\^i<^fM'

(.435)

INDEX JLPIIABETICUS.

OENERUM ORCHIDEARUM JAVANICARUM.

Fase.

Pag.

Fase. P g.

A canlhoglossum .

8

38i|

Cyrtosia . . •

3

896

Acanthoptuppium

7

353

Dendrnbium

Ac iopsis . . .

8

376

Pe 1 inuin

Aclenoncos . . .

8

38i

Onychium

Adenoityiis . .

8

414

DesmtHMchum

(

Aerides ....

8

366

A

AgrostophyUom .

8

368

Mi

Amblyglottis . .

8

369
35»

■ Oxystó

Anacampsiuni . . .

Dendrocbilüm

•

Anecucluliis . .

8

411

Dendrocolla .

. i

Apisla ....

-

296

Dendrolirium . .

'

Aporum . . . . •

7

334

Desmosanthes . . .

3 is

A|>ostasia . . .

8

42^

Desmotrichum . . .

:

•

Appendicula . .

7

29'

phosa . . .

Arachnis . . .

8

3o5

ia ....
Diphyes ....
Diptychantes . . .
Echioglossum . .

1

Epbippium . . .
Epiciantbes . .
Epiplianes . . .
. . .
Erythrodes . • •
Etaeria ....

'

317

Arundina . . ,
Brachystomium . •

Calcearia . . .
Calloslylis . . .
CatastyÜs ....

8
7
8

7
3

401

346

417
340
362

l

3 10
511

■

Ceraliiun . . .

7

341

8

Oratochilua . .

8

;<:-5S

»2»

Cevatostylis . .

7

304

g

4~7
po

Cbeirostylis . .

8

41 3

I

i"|

Clu-lonanthera

8

38 a

Eucosia ....

,"

Cblorosa . . .

8

420

aria ....

-

Chr} soglossum

7

337

Galera ....

ti 5

Cistella ....

7

293

Gastridium . • . .

■

Cieisostoma. . .

8

36 2

Gastroglottis . .

8

Cochlia ....

7

320

Glomera . . .

8

Collabium . . .

8

357

Grammatopbylluai

1

Cordyla ....

8

416

Gyiostachys . . . •

':

-."'

Corymbosia. ....

7

315

Habenaria . . .

■

40a

Cosmium ....

7

344

1 1 1 bis • . . .

';

Crepiilimn . . .
Crinoiiia. . . .

8

387

Limatodis . . .

8

7

338

Liniodoriini . .

8

373

Cromnophyllura . .

35"

:

Cryptoglottia . .

7

296

Macodes

....

z':7

. •

■ ■ ■

(JymbicUujBi . •

8

378

.! . . •

5

Malaxis ; *. .

Mecosa . . .

Microsaccus .

JMyeavanlbes .

IMonanthes . . .

&eoitia . . .
ÏSepbelaphylluni

Odontium . . .

Omaea . . .

ium . . .

O.syviceva . .

Oxystophyllum .
Pachysioma

mum . • .

Peristylus . .

Plialaenopsis .

Plalyöina . .

Platystylis . . .

PlocojjMtis ,

"asc, i

P«S-

. 8

388

. 8

•o;-

. 8

367

• 7

352

7

3u

. 8

4o5

. 8

372

. 7

34"

. 8

359

. 7

Z - 3

• 7

3o;

. 7

3 3:i

. 8

376

• 7

32c

8

404

• 7

294

• 7

2<P

. "

389

. 8

38o

1-i

PocLocliilu* .
Polymeres . . .
Rhizophillum . .
Rh}rnchostylis
Saecolabinm .
Sarcostoma
Schaenor-cbiB .
Spatogloltis
Stacbysanthes . .
Taeniopbyllum
Tainia . . .
Tbeiasis . .
Theiymïtra .
Tiicboglottis .
Tricbotosia
Tubera . . . .
Vanilla . . .
Zosterostviis ,

Pag.

295

316

349
285
29a
339
3bï
400

312
355
354
385
419
359
342

2u3

421

418

+<**>+-

*** %
1 *

I

*«>>*5SM.«*«i>+^i***— » *<^+«ss&*s3i-+;-»- + ^&»^^s-->

rAA0

3 5185 00054 1464